This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at |http : //books . qooqle . com/
?t: ^r^
MBI|iiu444^m
™k' ■■" 1:1:1:1:1:1:1;
np-.tttttttttttttttttttt
^^^^^^^^^^ml™
Ifciiiiiiniiiiiiiiiiiiiii
1:1:1:1:1:1:1:1; ■■■■■■■■■■■■■■■ '7JBf ' !*
S^^^^^^^^^
111111111111111: ■■■■■■■■■■■■:■ :*si^ r ■?•
''J^^^^^^^^^
111111111111111: ■ ■ ■ ■■*■; ;■/■■ ■ ■? 'I^Vp
£^^^^^^^^^
r^^tltltltltltltltltl^^
::::::::::::: r""''*'*'''^'*^'**'*^^*^^
•^
JiiQififM'^- -'MiuiimiiiWNAiH ■■
S4444444444444444=il
HARVARD
C O L L E G E
LIBRARY
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
V, Busuttil ">-— ^Vf^ ^'.
DIZIUNARIU ^•■^''"
MILL
INGLIS GHALL MALTI
GIABRA TA DWAR
90,000 OHEXjIJvCA.
HFISSRIN HILL INGLIS 6HALL HALTI
BIL
FRASEOLOGIA
(ProprietX Letteraru)
MALTA
Stainperla tal Malta, 16, Strada Zecca.
1900.
Digitized by LjOOQIC
HARVARO
UNlVtRSITY
UBRARY
■ 1
Di'gitized
byGoogle
CHELMTBJN LILL MIN JAKRA
Billi illnm il ġnrnata il Maltin kegħdin jistudiatv 7 Lsien Inglis
Vactar ħrara minn dari; u hilli naf ucoll illi il biċċa 7 cbira minn
dawn il Maltin ma ghandhomx dic il cumdità li igħejnu rwieħhom
hiż-żejjed, u chif jixticku htuna, bicx igħaddu il kuddiem fdan Lsien^
ħsibt u rajt liy mill aħjar li nistaj ngħejnhom ftit jena billi nagħmel
dan id'DIZIUNAniUy għal issa miW Inglis għall Malti, uHkuddiem
imbagħady mcta nara illi dana ix-xoghol tieghi gie vtilkuh chif imissUy
u sewa xi ħaġa, chif għandi il fehmay noħroġ xogħol jeħory sieħeb
danj li icun Diziunariu mill Malti ghall Inglis.
Baira mit-tifsir tal cliem mill Isien gliall ieħor — tifsir li jinsab
fcull Diziunariu li sar s'issa mill Inglis għall Maltiy għad illi ta
numru ta cliem wisk ankas minn dana — għamilt ucoll ^abra ta
Fraseologia biex isscrvi ta għajnuna chif għandu jitkigħed xi cliem
bl-Inglis fUocu, meta icun hemm hzonn^ fil chitba jetv fid-discors —
xogħol li ma jistax jonkos li ma icunx ta għajnuna cbira lill dawc
li iridu jitwettku sewwa fil Lsien Inglis.
Nittama ghalecCy inimelay illi dan ix-xoghol tiegħi icun tassew ta
gidy chif tixtiek kalbi, lill ħuti il MaltiUy l-actar imbagħad fdawn
iżżmienijet tagħna illi kcghdin naraWy u nafu tajjeby ta liema hzonn
chir hua U wieħed icun jaf bil Lsien Inglis.
V. BUSUTTIL.
II BirgUf
Fit-3 ta Jannar, 1900.
Digitized by
Google
Digitized by
Google
V. Busiiitil
3DIZiITJ3SrJLI^ITJ
Mllil.
INGI^IS GHAI^I^ NLAVTI
-^•o^
A— waħda mill vocali, 1-ewwel tal al-
fabett tal-lingui collha tad-dinja, barra
mill Etiopica, li tigi itl3 il waħda, u
mir-Bunica li taħbat il għaxar waħda.
/1, bija ucoll msejħa (61 grammatca)
arliculu Indefinit, jew Aggettiv.
A, tfisser ucoll cull, bħal: two a
yeaY, tnein cull sena (fis-sena), diilling
apound, xelin cuH lihrA.
A, titkiegħed ucoll kabel xi nomi
(preGsB) Ingli&i, u isservi floc il prepo-
sizionijet in jew on, bħal : asleep, in
sleepy a/oot, on foot ; alive, in life.
A , hija abbreviazioni tal chelmiet
artium, annoj ante u xi oħrajn, bħal :
A. M. artium Magister, wieħed Lan-
riat; A. D. Anno Domini is-sena tas-
Sinjur — jigifieri minn meta twieled
Gristu; a. m. ante meridiem, kabel nofs
in-nhar (in-nofsta nhar ta fil għodu).
A, fil musica jusawha floc il la, is-
sitt nota.
Al — hija il marca usata mil Cum-
pannija tal bastimenti tal Lloyd ghal
bastimenti tal prima classi.
A, ghall qualità u 1 ghall armar tal
bastiment, nies, etc.
Àl - bir-rġulija, bil għakal, bil chif.
ÀARON — Àronne, ħu Mose.
ÀARONio 1 ta Aronne, jew tassa-
AabonicalJ cerdoziu tieghu.
Aaronitb — Wieħed imnissel minn
Aronne— Lhudi.
Aaron's rod — Virga b'serp imdaw-
war magħha.
ABB
Abaok— lejn wara, lura, għall għar^
rieda.
ABACTOR~-wieħed li jisrak imri^el
tal bhejjem.
Abaous— Tilar bil fildiferru bil bo-
ċoċ, jew balal, midmumin fih ; iservi
biex fl'ischejjel it-tfal jitgħalmu igħod-
du.
Abaft— Lejn il ^oppa.
Abandon— Tħalli, tabbanduna.
Abasb *— Tumilja — Tbaxxi lill au
ħadd— Iżżeblah.
Abasħ — Tawilixxi, ticser bniedem,
twakkaghlu wicciu fl*art, meta takbdu
jagħmel xi ħaġa, fxi ħtija.
Abashmbnt — confusioni bil mistħija.
Abatb — tnakkas.
Abatbmbnt — in-nukkas — somma
mnakksa minn xi cont.
ABATBR—Min, jew dac, li inakkas.
Abattoir — biccerija.
Abat-voix (bil Fr. aborvub) Is-sakaf
ta fuk il pulptui biex jilka u jitfa 'S
vuci 1-isfel.
Abba— (mis-Siriacu) Missier— Cap
spiritualiy tal cnisia.
Abbacy — Grad u privileggi tal cap
tal abatia ; cunvent, jew monasteru.
Abbbss — Abbatissa — Soru supe-
riura.
Abbby — Ounvent, monasteru, jew
abatia.
Abbby-lubbbr— patri giubilat, ma
jagħmel xej.
Abbot — Piriol, cap tal cunvent.
Abbotship— UflSciu, post, tal prior.
Digitized by
Google
ABB
6 —
ABS
Abbrbviate — tka3sar— iċċecchen.
Abbrbviation — Abbreviazioni, tkas-
sira, ittra jew ittri, usati floc chelma.
Abbreviator— Dac li inakkas, iċec-
chen il ch'om.
Abbreviaturb — ittra jew sinjal li
wieħed jusa meta iċecchen chelma.
Abdicant— Dac li iħalli, jitlak minn
post.
ABDiCATB--titIak,tħalli minn post—
titlak, icciedi eredità, proprietà etc.
Abditory— loc, caxxa, fejn jintre-
fghu ir-reliqui u ħwejjeg għezies, li
jiswew etc.
Abdombn — Żakk — il biċ^a tan-naħ-
ħa ta wara, taddemb, ta duda jew in-
sett.
' Abdominous — Li ghandu żakku
cbira.
. Abducb— tofrok.
Abduct— Tieħu bil moħbi, jew bil
fors.
Abduction— serk ta tarbija, ta xi
mara, jew ta xi ħadd ieħor.
Abductor— Minjisrakxi tarbija,jew
iill xi ħadd ieħor.
Abbd— fis-soddrt.
Abbrration— Giri minn hawn għal
hemni.
Abbt — iggiagħal, issaħħan, jew
tgħein lill xi ħadd biex jagħmel xi
ħaġa.
Abhor— tistcherraħ — tobgħod.
Abhorrbnce— Mibgħeda cbira.
• Abide — tgħammar — tokgħod — ti-
atenna ; abuk by — iżżomm sħiħ ma,
he in mre to abide by his determination^
'ħu sgur iżomm sħiħ (ma ibiddilx) il
fehma tiegħu.
Ability— Abiltà, ħila.
Abjbct— vili— li m'hux biss ta min
isemmih.
• Abjects— nies vili, mill agħar.
• Abjurb— tabjura, titlak, tħalli taħt
ġurament ir-religion, etc.
• Àblazb — Mkabbad ; huggieġa waħ-
da.
. Ablb— Abbli, capaci, adattat — to
be able, tista ; an far as we are able,
mill aħjar li nistgħu.
Ablb sbaman— baħri.
Ablution— Ilasil— rilma etc. li bih
taħsel.
Ably— brabiltà, bil ħila.
ABNEaATE— iċċaħħad, tiċħad.
Abnormal— m'hux regulari, barra
mir-regula.
Aboard— Abbord.
Abode-Ioc, post, għamara.
AnoLisn— tneħħi — tekred — tispic-
ċa, tħassar.
Abolitionist — Min ineħħi, jokred
xi ħaġa— I-actar iżda ix xiri jew il
bejgħ tar-rsiera.
Abominate— tobgħod.
Abomination— mibgħeda cbira
Abominable— ta min jobgħodu.
Aborioines— I-ewwel nids imnisslin
ta xi pajjis jew art.
Aboriginal -^ 1-ewlieni, minn tal
ewwel nisel.
Abortion— twelid kabel il wakt,rimi.
Abortive — li sar kabel iż-żmien li
imissu — li ma rnexxiox,^ viini.
AnouND— tabbonda— tcun, jew icol-
loc bosta, wisk.
AiiUND ANCE — abbundanza, wisk, ka-
tieħ.
About— ma dwar, lejn, quasi; f /tave
no money abont rne, nia għandix flus
fuki; all about, ma cullimchien ; J am
ubont to vommence, sejjer (dal wakt)
nibda; what are they obout / x'inhuma
jagħmlu ? inind what t/on are about,
ara x'inti tagħmel.
Above — fuk — actar minn...
Abrade — tobros, tiecol, taħti bil brix.
Abreast — ma gemb xulxin. sider
ma sider, linja waħda.
Ahridg k — tkassar .
Abroad— barra, f'pajjis jeħor.
Abrooatr— tnehħi, tħassar ligi.
Abrupt — micsur, mkaċċat — għall
għarrieda.
Abscess — tumur (bil maroa).
Abscind— takta barra.. tofrok.
Abscond— taħbi, tinħeba.
Ab'sknt — assenti, m'hux fil post
m*hux attent.
Absknt'— tonkos, nia tcunx presenti.
Absknce— nukkas, bżonn, assenza.
ABSENTEB--dac li jonkos— wicħed li
jonfok ir-renti fpajjis jeħor li tiU
imur igħammar.
Digitized by
Google
ABS
- 7 —
ACC
Absinth — Absent ; xorb, li isir bil
klub tas-siġar tal Assenziu.
ABSoiiVE — taħfer.
AnsoiiiiTB— sgur - cert.
Absolution— maħfra— assoluzioni.
Absorb— tiġbor, tieħu, tibla, tixrob.
Abstain — iċċaħħad— ma tniggix.
Abstinence — astinenza — ċaħda
minn xi ħaġa— 1-actar iżda tal ichel
jew xorb.
ABSTEMious—wieħed li ma jixrobx
lucuri, je\Y li i/omm ruħu, ma jeħux
sehem f'divertimcnti etc.
Abstuact'— tofrok, tiġbor fuk fuk.
Ab'stract— ġabra fuk fuk.
Abstractrd — alienat — misruk.
Abstruse — tkil biex tifmu.
AnsuRD — li ma jogħġobx, assurd,
irrazionah*, li m'ux scond ir-ragiuni.
Abuse — tabbusa, tagħmel contra
r usu, contra is-sewwa ; taħkar, ic-
ċarifar.
AnuT — tispiċċa u tigi fit-tarf (ta
triek).
Abyss— Abbiss — minn għajr kieħ,
fond bla tarf.
AcAciA — Gazzia.
AcADEMY — Accftdemia — Scola ta
Plato, socielà biex igħaddu il kuddiem
ix-xienzi u Tarti.
AcANTHus— pianta, siġra, bix-xewc.
AccEDB-ticcuntcnta— tasal fil feh-
ma; I caunot accede io ifour re<juest^ ma
nistax niccuntentac.
AccBSS— reska (niinn tersak).
AccBSSARY — zojjed — xi ħaġa mi-
zjuda—għajnuna.
AccELBRATE — tħaffef.
AccELERATioN — ħeffa.
Ac'cBNT— Chif tkiegħed il-leħen— il
pronunzia tal cliem— saħħa W tati fuk
xi sillaba, jew clielma, meta tcun tak-
ra ; accent, gibda, sinjal, li juri din is-
saħħa.
Accent' — taccent<i, tagħmel jew tati
1-accent.
Accbpt— taccetta, tilka, tircievi.
Acceptablb— li jingħoġob, li jista
icun milkuħ.
Accbi»tancb— Cont accettat.
AccEss— ara Accede.
Accident— dac li jiġri, isir ; ħaġa 11
tiġri minn għajr ħsieb — disgrazia.
Accidbntal— xi ħaġa mhix meħ-
tieġa ; li sar bla ħsieb.
AcciDBNS—biċca tal grammatica li
fiha it-tibdil li għandu il cliem.
Acclaim, Acclamation — għajjàt ta
applaus (approvazioni) magħmul minn
gemgħa ta nies.
AccLiMATB liddarri fi clima (fpaj-
AccLiMATizB j jis) jcħor.
AccLiviTY-— għolja— żurżieka (għat-
telgħa) ta għolja.
AccoMODATB — isservi, tirranġa.
AccoMPANY— ticcumpanja, tcompli,
tmur ma xi ħadd.
AccoMPANiMBNT — ^Jeda biex iżżej-
jen— strumenti li idokku mal cant.
AccoMPLicE — complici, wieħed sie-
ħeb fil għmil ta delitt.
AccoMPLisH— tcompli, tispiċċa, iż-
żejjen.
AccoMPLisiiMENT — ornamcnt, ħaġa
lesta, spiċċata ; mgiba sewwa.
AccoRD— tati— ticconciedi ; patt, ac-
cordiu, cunsens, armonija— o/ /it> own
accord, miun rajh ; with one accord,
flimchien.
AccoRDANCE— ftehim, tkabbil (minn
tkabbel) in accordance with tlie regu-
lations, scond chif jitolbu, jew chif jak-
bel mar-regulamenti.
AccoRDiNGLY — Scond — chif il fte-
him.
AccoRDioN — Strument tal musica
bic-ċwievet u minfaħ.
AccosT — tersak— tchellem 1-ewwel
lill xi ħadd.
AccoucHMBNT — ħlas - twelid ta tar-
bija.
AccoucHBR — Dac li jassisti mal
milħuda, dic li iggib it-tarbija fid-
dinja.
AccouNT — cont, calculu, descrizioni,
raccont, storia, ragiuni, tgħodd, tist-
ma ; account current^ cont currenti ;
/ heard anot/ier account o/ t/iisj jena
smajt raccont jeħor fuk dan (smajt
xort'oħra); yow must give an exact ac-
count of your doings, icolloc tati cont
sewwa, esatt, tal għmil tiegħec, on
account of illne^^, mħabba il mard ;
Digitized by
Google
ABB
6 —
ABS
Abbrbvute — tka3sar— iċċecchen.
Abbrbviation — Abbreviazioni, tkas-
sira, ittra jew ittri, usati rioc cheima.
Abbreviator— Dac li inakkas, iċec-
chen il ch'om.
Abbreviaturb — ittra jew sinjal li
wieħed jusa meta iċecchen chelma.
Abdicant— Dac li iħalli, jitlak minn
post.
Abdicatb— titlak,tħalli minn post —
titlak, icciedi eredità, proprietà etc.
Abditory— loc, caxxa, fejn jintre-
fghu ir-reliqui u ħwejjeg għezies, li
jiswew etc.
Abdombn — Żakk — il biċ^a tan-naħ-
ħa ta wara, taddemb, ta duda jew in-
sett.
' Abdominous — Li ghandu żakku
cbira.
. Abducb— tofrok.
Abduct— Tieħu bil moħbi, jew bil
fors.
Abduction— serk ta tarbija, ta xi
mara, jew ta xi ħadd ieħor.
Abductor— Minjisrakxi tarbija,jew
iill xi ħadd ieħor.
Abbd— fis-soddrt.
Aberration — Giri minn hawn għal
hemm.
Abbt — iggiagħal, issaħħan, jew
tgħein lill xi ħadd biex jagħmel xi
ħaġa.
Abhor— -tistcherraħ — tobgħod.
Abhorrbncb— Mibgħeda cbira.
• Abide — tgħammar — tokgħod — ti-
3tenna ; abule by — iżżomm sħiħ ma,
}ie u sure to abide hy his determination^
'ħu sgur iżomm sħiħ (ma ibiddilx) il
fehma tiegħu.
Ability— Abiltà, ħila.
Abjbct— vili— li m'hux biss ta min
isemmih.
' Abjbcts — nies vili, mill agħar.
• ABJURB—tabjura, titlak, tħalli taħt
ġurament ir-religion, etc.
• Àblazb — Mkabbad ; huggieġa waħ-
da.
. Ablb— Abbli, capaci, adattat — to
he ahle, tista ; an f'nr as xoe are ahle,
mili aħjar li nistgnu.
Ablb sbaman— baħri.
Ablution— Ilasil— rilma etc. li bih
taħsel.
Ably— brabiltà, bil ħila.
Abneoate— iċċaħħad, tiċħad.
Abnormal— m*hux regulari, barra
mir-regula.
Aboard— Abbord.
Abodb -loc, post, għamara.
ABOLisH—tneħħi — tekred — tispic-
ċa, thassar.
Abolitionist — Min ineħħi, jekred
xi ħaġa— 1-actar iżda ix xiri jew il
bejgħ tar-rsiera.
Abominate— -tobgħod.
Abomination— mibgħeda cbira.
Abominable— ta min jobgħodu.
Aboriginbs— 1-ewwel nids imnisslin
ta xi pajjis jew art.
Aboriginal -^ 1-ewlieni, minn tal
ewwel nisel.
Abortion— twelid kabel il wakt,rimi.
Abortive — li sar kabel iż-żmien li
imissu—Ii ma rnexxiex,. rimi.
AnouND— tabbonda— tcun, jew icol-
loc bosta, wisk.
Abund ANCE — abbundanza, wisk, ka-
tieħ.
About— ma dwar, lejn, quasi; l have
no monei/ ahout me, ma għandix ilus
fiiki; all ahont, ma cullimchien ; J ani
ahont to commence, sejjer (dal wakt)
nibda; what are they ohout f x'inhuma
jagħmlu ? viind what i/ou are ahout,
ara x'inti tagħmel.
Above — fuk— actar minn...
Abrade — -tobrox, tiecol, taħti bil brix.
Abreast — ma gemb xulxin. sider
ma sider, linja waħda.
AimiDG K — tkassar .
Abroad— barra, rpajiis jeħor.
Abrooatk— tneliħi, tħassar ligi.
Abrupt — micsur, mkaċċat — għall
għarrieda.
Absckss — tumur (bil maroa).
Abscind— takta barra.. tofrok.
Abscond— taħbi, tinħeba.
Ab'sent — assenti, m'hux fil post
m*hux attent.
Absent*— tonkos, nia tcunx presenti.
Abskncb— nukkas, bżonn, assenza.
Absentbe— dac li jonkos— wieħed li
jonfok ir-renti fpajjis jeħor li tiU
imur igħammar.
Digitized by
Google
ABS
- 7 —
ACC
Absinth — Absent ; xorb, li isir bil
klub tas-siġar tal Afisenziu.
Absolve — taħfer.
AnsoiiUTB— sgur- cert.
Absolution— maħfra— assoluzioni.
Absorb— tiġbor, tieħu, tibla, tixrob.
Abstain — iċċaħħad— ma tniggix.
Abstinbnce — astinenza — ċaħda
minn xi ħaġa— 1-actar iżda tal ichel
jew xorb.
ABSTBMious—wieħed li ma jixrobx
lucuri, jew li izomm ruħu, ma jeħux
sehem f divertimenti etc.
Abstract'— tofrok, tiġbor fuk fuk.
Ab'stract— ġabra fuk fuk.
Abstractrd —alienat— misruk.
Abstrusb — tkil biex tifmu.
Absurd — li ma jogħġobx, assurd,
irrazionali, li m*ux scond ir-ragiuni.
Abuse — tabbusa, tagħmel contra
r usu, contra is-sewwa ; taħkar, ic-
ċarifar.
Abut — tispiċċa u tigi fit-tarf (ta
triek).
Abyss— Abbiss — minn għajr kieħ,
fond bla tarf.
AcAciA — Gazzia.
Academy — Accademia — Scola^ ta
Plato, socielà biex igħaddu il kuddiem
ix-xienzi u Tarti.
Acanthus— pianta, siġra, bix-xewc.
AccEDB-ticcuntcnta— tasal fil feh-
ma; I cannot accede to t/our retjues^t^ ma
nistax niccuntentac.
Accbss— reska (minn tersak).
Accbssary — żojjed — xi ħaġa mi-
zjuda— għajnuna.
ACCELERATB — tħaflfcf.
AccBLERATioN — ħeff*a.
Ac'cBNT— Chif tkiegħed il-leħen— il
pronunzia tal cliem— saħħa li tati fuk
xi sillaba, jew cbelma, meta tcun tak-
ra ; accent, gibda, sinjal, li juri din is-
saħħa.
Accent' — taccent<i, tagħmel jew tati
1-accent.
AccEPT— taccetta, tilka, tircievi.
Acceptable— li jingħoġob, li jista
icun milkuħ.
AccBirrANCB—Cont acccttat.
AccESs— ara Accede.
Accidbnt— dac li jiġri, isir ; ħaġa li
tiġri minn għajr ħsieb— disgrazia.
AcciDENTAL— xi ħaġa mhix meħ^
tieġa ; li sar bla ħsieb.
ÀcciDENS— biċċa tal grammatica li
filia it-tibdil li għandu il cliem.
AccLAiM, AccLAMATioN — għajjàt ta
applaus (approvazioni) magħmul minn
gemgħa ta nies.
AccLiMATB 1 iddarri fi clima (fpaj-
AccLiMATizE j jis) jcħor.
Acclivity — għolja— żurżieka (għat-
telgħa) ta għolja.
AccoMODATB — isscrvi, tirranġa.
AccoMPANY— ticcumpanja, tcompli,
tmur ma xi ħadd.
AccoMPANiMBNT — zieda biex iżżej-
jen — strumenti li idokku màl cant.
AccoMPLiCE — complici, wieħed sie-
ħeb fil għmil ta delitt.
AccoMPLisH — tcompli, tispiċċa, iż-
żejjen.
AccoMPLisHMENT — ornamcnt, ħaġa
lesta, spiċċata ; mgiba sewwa.
AccoRD— tati— ticconciedi ; patt, ac-
cordiu, cunsens, armonija— o//a> oicn
accordy muin rajh ; xcith one accord,
flimchien.
AccoRDANCE— ftehim, tkabbil (minn
tkabbel) in accordance xcith the regu-
lations, scond chif jitolbu, jew chif jak-
bel mar-regulamenti.
AccoRDiNGLY— Scond — chif il fte-
him.
AccoRDioN — Strument tal musica
bic-ċwievet u minfaħ.
AccosT — tersak— tchellem 1-ewwel
lill xi ħadd.
AccoucHMENT — ħlas - twclid ta tar-
bija.
AccoucHER — Dac li jassisti mal
milħuda, dic li iggib it-tarbija fid-
dinja.
AccouNT — cont, calculu, descrizioni,
raccont, storia, ragiuni, tgħodd, tist-
ma ; account current, cont currenti ;
1 heard anot/ier account o/ this^ jena
smajt raccont jeħor fuk dan (smajt
xort'oħra); yow must give an exact ac-
count of your doings, icolloc tati cont
sewwa, esatt, tal għmil tiegħec, on
account of illne^^, mħabba il mard ;
Digitized by
Google
ACC
- 8 -
ACT
on no account^ bl'ebda mod (bPebda
raġuni) ; take thia into account, ħu
Qont ta dan ; an account book, ctieb
tal contijet ; / account your viait a
areat honour^ jena nistma (ngħodd)
iz-zjara tiegħec unur cbir.
AccouNTABLB— responsabli.
AccouNTANT — wieħcd li iżomm, jew
tnħarreġ fiż-żamm tal, contijiet.
AccouTRB— tlibbes— tforni bi Ibies
coUuy Tactar iżda lis-suldati.
AocouTRBMBNTs — ħwejjcġ u Ibics
tas-suldati.
AcoRBDiT — tati creditu, tafda.
AcoRBTioN — cobor.
AccRUB— tnissel minn, iggib.
AccuMULATB—tiġbor, trecchen, taħ-
żen.
AccuRATB— sewwa, bla sbalji.
AccuRSBD— misħut, ħażin wisk.
AccusB— tugża.
AccusBR— min jugza.
AccusTOM— iddarri.
AoB— 1-asstal carti tal logħob, jew
tad-dadi.
AcBPĦALOus— minn ghajr ras.
AcBRBiTY— ħruxija, severità.
AcBSCBNT — mkarras — kares.
AcBTio— kares (mill ħall).
AcBTiFY — tħalli li isir ħall.
AcHB — ugih kawwi — li ma iħallio
xejn.
AcHiBVB— twassal fit-tmiem, tagħ-
mel — tispiċċa; llie Malteae achieved
a great victory over the Turks in 1565.
H* Maltin ħadu (għamlu) vittoria cbira
fuk it-Toroc fil 1666.
AoHiBVBMBNT— Għamla — biċċa xo-
għol Bcabrusa, kawwija, difficultusa —
armi ta famiija ta xi ħadd li icun
miet.
AcHROMATio — abjad perfett, minn
gfiajr culur.
AcicuLAR— magħmul bħal labra.
AciD — kares.
AciDiTY— krusa.
AoiDiFY—tkarras, tagħmel kares.
AciDULATB — tkarras bil chemm,
tagħmel ħaġa ftit karsa.
AciDULOus— ftit u xejn kares.
AoKBR^ticmixa zgħira bħal dawc
Uicun hemm fwiċċ l-ilma li isiru biż-
AcKNOWLBDaB — tammetti, tagħraf
tistkarr, / forgot to achwxoledije re^
ceipt o/his letter, nsejt (nistkarr, nuri)
ngħeid li rcevejt littra tiegħu.
AcMB-logħld pont, crisi.
AcoLYTB— Accoltu, scrv fil cnisia.
AcoNiTB— Siġra, pianta velenusa.
AcoRN - Ġandra, frott tal balluta.
AoousTic — li għandu x'jaksam mas-
smigħ.
AoQU AiNT — tgħarraf.
AcQUAiNTANCB— xi ħadd li nafuh.
AcQuiBSCB — ticcuntenta, tgħid iva
biex issir xi ħaġa.
AcQuiRB— tacquista, tieħu.
ACQUISITION ) ^
AcQUisiTivB—bil ħrara, bix-xewka
cbira ii jacquista.
AcQuiT — teħles, taħfer.
AcQUiTTAL— maħfra, ħelsien minn
xi accusa jew delitt.
AcQuiTTANCE— ħelsien minn xi dejn.
AcRE — (għalka), chejl tal art li tih
4840jarda quadru.
AcRiD— ħarr, ichemmex.
AcRiMONY-mrar, (specialment fid-
discors), cliem li iwaġġa u jinfed il
kalb.
AcROBAT— wieħed li jaghmel xi lo-
ghob flaria, li jimxi fuk ħabel—jagħ-
mei il ginnastica— tal cummiedia.
AcROPOLis — logħla biċċa tal belt,
(specialment dic ta Ateni).
AcRoss — min-nofs, min-naħħa waħ-
da għall oħra.
AcRosTio — Rcrosticu, poesija, illi
1-ewwel jew 1-aħħar ittri ta cull vers,
flimchien, wara xuhin, jagħmlu xi
chelma, bħal :
t> Ua cbir, Missier tal ħniena,
tr* ilec kima natu biss.
tr* ejc inħarsu, katt tinsiena
>- ti lilna *1 ħlas li imiss.
AcT— tagisci, tagħmel, iggib ruħec ;
att, għmil legali, ligi — att, biċċa
opra tat-teatru.
AcTioM — glimil, imgiba battalja,
causa fil korti — I wlll bi'lng an action
againat him —Bejjer nagħmillu causa.
ACTIONABLB — Buggott għall cauBf^
fil korti.
Digitized by
Google
ACT
-^ -
ADM
AoTivB—bieżel, ħafif, ħabriechi (fil
graminatica) a verh activb jew tran-
BiTivB, verb transitiv.
ACTIVITY— bżulijft.
AoTon — Attur, diic li jirrecita fit-
teatrn, 1i jeħu parti ropra.
AcTRB88-dic li tirrecita, etc.
AcTUAL — veru, tassew, reali, li je-
sisti.
AoTUART — dac li iżomm il contijiet,
Q cull xorta ta għadd, f ufficiu tas-
sicurtà, fll Korti tal Iskof etc.
A CTU ATB — iġġagħal .
AcuHBN— moħħ tajjeb, għakal cbir.
AcuMiNATBD -bil pouta.
AouTB — jispiċċa bil ponta rkika,
wieħed jilħaklu— bil għakal.
Adaob — proverbiu.
Adahant — dac li ma jistax jincbi-
ser— gebla jebsa ferm— bħal diamant.
Adapt— toddatta, iggib sewwa, tal
kies.
Add — iż7iid, tgħodd flimchien jew
ma xulxin.
Addbndum— dac li għandu icun mi-
2jud, appendici.
Addition— zieda, Bomma(r^^M/a) ta'l
għadd fl*aritmetica.
Additional — li hu mizjud, jew
għandu jiżdied.
Addbb— serp velenus; velenu.
Addiot — tati ruħec (actarx iżda
għall viziu).
Addlb— jinten, ħawli, fierah;— arf-
dle-htaded belhieni.
Addrbss— titchellem ma, jew ticteb
lil xi ħadd; tlesti, tħejji, jew iggib ru-
ħec ; — discors, indirizz, chitba fuk it-
tra biex turi għal min, u għal fejn hi.
Adducb— iggib, issemmi — adduce a
rea8on, iggib raġnni.
Adbpt— wieħed imħarreġ sewwa fxi
ħaġa— tal partita.
Adbquate — sewwa, chif jixrak, adat-
tat, bizzejjed, chemm għandu icun.
Adhbrb — twaħħal, tkabbad, tibka
mwaħħal.
Adhbrbnt— magħkud, marbut, se-
guaci, partitariu.
Adhbsivb— li iwaħħal.
Adibu— arfrfio (nirraccmandac, ner-
ħic f idejn Alla) chelma li tingħad.
meta nies jitilku biex jitbiegħda minn
xulxin.
Adit— mogħdia, Tactar ta xi minà.
Adjacbnt — li kiegħed ma gemb —
imiss ma.
Adjbct — iżżid, titfa ma dac li icun
hemm.
Adjbctivb— Aggettiv (Gr.), chelma
miżjuda, mkegħda man-Nom biexiu-
rina il qualità tiegħn.
Adjoin — iżżid ma ; tkiegħed mà
genb, ħdejn.
ADJUNCT—ħaġa mizjuda. ^
Adjourn — tħalli għall ġurnata
oħra.
Adjournmbnt— iżżmien li igħaddi
sa chemm tasal il ġurnata, li għaliha
tcun mħollija, biex fiha issir il ħaġa.
AbjuDOB— ticcundanna, tiddecidi —
takta sentenza.
Adjudicatb— tesamina biex tagħmel
il ħakk.
Adjurb— tisconġra — tchecci id-de-
monji min ġo'I bnedmin, iġġagħal li
wieħed jieħu bil fors ġurament, mkar
falz.
Adjust— issewwi, tirranġa.
Adjutant — Ajjutant, il fizzial li
igħin lil Maggiur ta ri^ment; għarnuk
cbir (għasfur, tajra) h jinsab fl'India.
Adjutor— wieħed li jati ilgħajnuna.
Admbasurbmbnt— kies, chejl.
Administbr — tati, iBservi, tammi*
nistra.
Administration— il kawwa li tati|
jew li tamministra, amministrazioni.
Administrator— amministratur, dac
li iżomm, jew jamministra raffarijet
ta wieħed li icun miet minn għajr teist-
ment.
Admirablb —ammirabili — ta minn
jitgħaxxak bih.
Admirer — min jitgħaxxak, mgħax-
xak, wieħed li iħobb.
Admit— tammetti— iddaħħal.
AD.1B8I0H fl'"''r~ "'•^f-
Admixturb — taħlit (ma mistura.)
Admonish — twiddeb, icċanfar fuk
fuk.
Admonition — twiddiba — ċanfira,
parir.
2
Digitized by
Google
ADN
— 10 —
AEn
Adnabcent— li jicber ma, jew fuk,
ħaġa.
ADO—għageb, frattarija ; donU tnake
much ado ahout nothiny^ tagħmik frat-
tarija għal xejn.
Adolbscent— lijicbergħaż-żgħużija,
fl'età bejn it-tfulija u iż-żgħużija.
Adolescbncb — iż-żgħużija.
Adopt — tgħażel ; taħtar; tieħu ii
trabbi bħal ibnec ulied ħadd ieħor.
Adoptivb — li icun mrobbi bħala
iben ħadd ieħor.
Adorb — tadura, lati kima cbira,
tħobb ferm.
Adorn— iżżejjen.
Adrift— mitfuħ, mitluk igħum mal
mewġ— fejn già già.
Adroit— capaci, li jin\ala, ħafif.
Adulation — tifħir żejjed.
Adult— li wasal f waktu, li sar ra-
gel, wieħed (bniedem) cbir, li ma għa-
dux tifel.
Adultbratb — tbiddel fi stat jeħor
iżda agħar, tħażżen, tgħarrak.
Adultbry — adulterju, meta il mara
tibdel ir-ragel, jew ragel lil mara.
Adultbrine— il frott ir-risultat tal
adulteriu.
Aduhbratb — tgħalti bid-dell fuk
fuk.
Advancb— tavanza, iżżid, toflfri,tħaI-
Jas bil kuddiem.
Advantage— vantaġġ, profitt; to sell
to the best advantage, tbiħ bl-ogħla
(bl-aħjar) prezz li jista icun. Ile took
advantage of his poverty, ipprofitta
ruħu mill fakar tiegħu.
Advbnt— I-avvent— miġjia.
Advbnturb— li ġara blaħsieb, acci-
dentalment, ġrajja ta periculu; specu-
lazioni.
Advbnturb — tissogra.
Advbnturbr — wieħed li jissogra,
jesponi ruħu fil periclu.
Adventurous— curaġġus, li jissogra;
periculus.
Advbrb — Avverbiu, chelma li kegħ-
da biex tbiddel it-tifsir ta verh, ta ag-
gettiv jew ta avverbiu ieħor.
Advbrsb— cuntrariu, sfortunat.
Advbrsity — cuntrarietà, dwejjak,
sventura — Adversity triea friends, fil
bżonn jidru il veri ħbiob.
Advert— twiddeb, turi, tavverti.
Advbrtent— attent, li jati cont, li
jieħu ħsieb.
Advbrtise — tavża, tgħarraf lil ħadd
ieħor blavvisi.
Advbrtisbment— avvis fxi ġurnal,
f xi ctieb etc.
Advbrtiser — dac li javża, li jati
I-avvis.
Adyicb — parir, feħma, opinioni ;
take my advice, ħu il parir tiegni; għa-
mel chif ngħidlec jen.
Advisable— sewwa, li jakbel, tajjeb ;
/ think it advisable io do so.., jidhirli li
hi ħaġa sewwa li tagħmel hecc.
Advisb— tavża, tati parir, twiddeb,
tgħarraf — / adcise you to leave Malta,
natic parir ( niccunsiljac ) li titlak
minn Malta, better he advised tuith your
father, aħjar tieħu ))arir minn mis-
sierec.
Adviser— min jati il parir; legal
ADvisER, avucat.
Advocacy— difisa, apologia, scusa,
giustificazioni bil cliem jew bil chitba.
Advocate - avucat ; tiddefendi cau-
sa.
Advowee— is-sid, il patrun, dac li
għandu id dritt tan-nomina ta xi be-
nefiziu.
Adyowson — id-dritt li tati jew li
tippresenta għall benefiziu vacanti.
Adzb— mannara (tal buttar).
iEQis— tarca, protezioni.
iEcLoouE— ara Eclogue.
iEGROTAT— risem li jatu lic-certifi-
cat għal mard fl-Universilà Inglisi.
iEoLiAN- ara Eolian.
iEoLic DiALECT — wicħed mil ħames
dialetti ta Lsien Griec.
^neid — Eneide(poema epicu)H chi-
teb Virgiliu bil Latin, fejn Enea chien
I-eroi.
Aerate— titfa I-aria ġo xi ħaġa (fil
chimica) thallat bl-acidu carbonicu.
Aeuial — ta I-aria.
Aerify— timla bl-aria.
Abrie— bejta ta ghasfur tas-serk
bħal ma hi Tajcla, is-sokor etc.
Aerolite— gebla li taka mill-aria,
ħaġa tal meteori.
Abrology— studiu, scienza, descri-
^ioni fuk l-aria.
Digitized by
Google
Aiili
11 —
Af'l'
AsROMBTBn — Aerometra strament
biex ichejlu il pis ta l-aria.
Abronaut -- Aeronauta, wieħed li
jivviaġġa fl-aria, dac li jitla bil ballun.
Abronautics— larti, is-sengha tal
viaġġar fl-aria bil ballun.
AsROSTATic— li jissospencli fl'aria, li
għandu x'jaksam ma dac ii icun sos-
pis fl-aria.
Abrostatics - ix-xienza, li tistudia
chif iżomm it ħwejjeg fl-aria.
iEsTUETics — l-esteticv, ix-xienza li
titchellem, tittratta fuk dac collu li
hu sabiħ, li fih xi ġmiel, xi gost.
Afar— fil bogħod.
Affablb — fabbli, minn taġħna,
ħelu fid-discors u fl'imgiba.
Affair— affari, biċċa xogħol, nego-
zia, facenda.
^ Affbct— tmiss, iġġagħal, tkankal,
timita, trid tap;ħmel b!ml ħjkdJ ieħor —
t/iese words affect me very mnch, d m il
cliem imissni fil laħam il ħaj sħiħ
(jokrosni); her tears affeeted me, id-
dmugħ taħħa ġagtialni nħoss, kankalli
kalbi ; he toishes tonffect Uiegreat man\
irid jagħmilha, jippretendi ii hu xi
ragel cbir, għaref.
Affectation— affettazioni.
APFBorBD — mkankal (mill kalb) af-
fettat, mhabbat, turmentat, he is af-
fected with leprosi/, mħabbnt, ittur-
mentat bil ġdiem.
Affection — affezioni, mħabba, gib-
da.
Affsctionatb — affdzionat, mimli
bl-imħabba.
Affiancb— il chelma taż-żwieġ, fi-
ducia, zwieġ — tgħarras, il ghati ta
chelma ta għarus.
Affiancbd— -għarus; mgħarras.
Affiancbr— min igħarras.
Affidavit — xieda bil ġuramenl.
Affiliatb— tieħu, trabbi, bħala ibeu
Affinity— kraba, affinità, xebħ.
Affirm— taccerta, ticconferma, tap-
prova — t/ie JHdgem loill p^rhapH affirm
tliS sentence in tJie court ofappeal-^
rimħalfin forsi jicconfermaw is-6en-
tenza fl*appell.
AFFiR^ATiON — dichiarazioni splenoi.
AFFix^-twaħħal, (fil grammatica),
affiss, chelma, sillabà, ittra, mkeghda
wara, miżjuda.
Afflation— nefħa, nifs, nfiħ.
Afflatus — ispirazioni.
Afflict - twaġġa, taħkar .
AFFLioTioN—aiflizioni, dieka'agiegħ
ta kalb, hemm.
Afflubnt— carrent, ilma gieri, U
jinxteħet a jiltaka ma ieħor ; ghàniy
wieħed li għandu gid sħiħ.
Afford -tati, tforni, toffri, icolloc
il mezzi, Icannot afford hnying thin^
Jena, ma nistax, ma għandix il mezzi
iflas) biex nixtri dan. He can afford it,
jista jati, jonfok...
Affranchisb — teħles, tagħmel li
wieħed igawdi xi ħaġa minn għajr
I-ebda pis.
Affriy— ġlieda, confusioni, takbidi^.
Affright — tbażża.
Affront— tiltaka wiċc mawiċċ, tin-
sulta kuddiem culħadd; rifront, jew
tati rifron t,
Afloat— fil wiċċ, li igħum fwiċc
nima.
A FooT, ON FOOT— bil mixi, fuk is-
sakajn, wiekaf.
Afore — kabel.
Aforbhand — bil kaddiem, kabel.
Aforb timb— dari, fiż-żmien ta ka*
bel, kabel iż-żmien.
Afraid — mbażża.
Afrbsh— mill ġdid.
Afuican— african, mill-Africa.
Aft— lura, lejn il poppa.
Aftbr — wara ; mfittex, mxebbaħ,
jakbel,— ^itf police m after him — il puli-
zia kegħda tfiċċu ; after t/ie Englinh
fas/iion, la Inglisa, t/ie baby ta/ces more
after t/ie fat/ter t/ian after t/ie mother,
it-tarbija (tixbah) għanda actar minn
missierha jew mn'ommha, t/ie àay af-
ter, Tgħàdi, il ġurnata ta wara; after
all, wara dan coUu, insomma.
After AaBs— fiż-żmien, fis-seculi, 11.
għad jiġu.
Aftbr CLAP— dakkà ta ħarta (dis-
grazia) għal għarrieda, bla ħsieb xejn.
Aftbr dinnbr — wara nofs in-nhor
(wara il pranzu, l'ichel).
Aftbrhours— warail ħia.
Digitized by
Google
Al^T
^ii
— 12 —
Aiitl
.\ After MOST— wara nett.
' After noon — wara nofs inhar.
Apterpiece— farsa, cummiedia żgħi-
ra.
After ToucH — rtuccatura, iddakka
ta wara, fil pittura.
Afterwards — wara, mbagħad.
AoA - Cmandant, cap Torc.
AoAiN— mil ġdid, darb'oħra;— ayai/?
aiul again, bosta drabi, chemm il
darba, aa much again, daks hecc dar-
b'oħra; read again, arġa akra, akra
darb-oħra.
Against — contra, ma genb.
Agape — tħares scantat, b*ħalkec
miftuħ, mietagħgeb.
Agatb— agata, ħaġra preziusa.
AoB — età, ħajja ta bniedem, se-
clu; old age, xiuħija, golden ajf«,fl'aħjar
tal'ħajja; lie is 6 yeara ofage^ għan-
du 6 snin ; / am under age yet, għa-
dni żgħir ; ke is not o/age yet^ għadhu
ma laħakx fiż-żmien ; middle ages, il
medio evo,iż-żmienijiet tan-nofs, ngħi-
du aħna misrsena 476 (meta waka
1-Imperu Buman tal punent), jew mis-
sena 800 (meta Carlu Magnu sar Im-
peratur tal punent) jew mis-sena 843
(meta spiċċa 1-Imperu tal Franchi)
sal 1648, meta spiċċat il guerra ''tat
80 sena '*.
AoED— xiħ, mdaħħal fiż-żmien.
AoBNOY — agenzija, influenza,.ope-
razioni, 1-ufficiu ta xi agent.
AoBNT—ageiit, ministru, ammini-
stratur, causa, strument.
AoGLOMBRATB— tiġbor, tgħczzoz.
AoGLUTiNATK — twaħħal, tgħakkad
flimchien.
Aggrandizb— tcabbar.
Aggravatb — ittakkal,tcattar,tgħab-
bi actar ; tgħarrak tipprovoca (iġġa-
għal).
Aggregatb — tiġbor flimchien; in-
numru collu flimchien.
AggressIon— salt għall għar-rieda,
attacc.
Aggrbssor — min jati is-salt, jat-
tacca.
Aggrtbvance, ara Gribvancb.
Aggrievb— twaġġa il kalb, tħabbat,
offendi tagħmel il ħsara.
Aggribved — bil kalb mweġgħa, bil
kalb sewdn, mdejjak.
Aghast — mbażża, mwerwer, mi-
stgħageb.
Agilb— ħaGf, lest lest.
Agility— ħeffa.
AGio—aggiu, rtqs, cambiu, ħlas tal
carabii, flus li jintgħataw meta jin-
bidlu, jissarfu il fliis.
Agitate— tħawwad, tkankal, iċċak-
lak, ixxewwex.
Aglrt— labra, jow biċċa metall li
tcui marbnta fit-tarf ta lazz, jew
kafla biex id-domm biha, jew id-daħ-
ħal il-Iazz fit-tokba.
Agnail— marda tad-dwiefer; bħal
dieħes, xulliefa.
Agnatb — kraba min-naħħa tal mis-
sier.
Ago— ilu; a Uttle while ago ftit ilu.
Agog— xewka cbira,Uactar iżda tat-
tfal, to be agog tcun b'xewka cbira,
lagħbec nieżel.
Agoing — sejj'er, miexi — to set agoiugy
tmixxi, tkabbad sejjer.
Agonist— wiaħed li jissara.
. Agonize— tagonizza, tbati sħiħ,tcun
agnnija.
AooNY — agimija, tbatija I-actar ka-
lila.
Agrarian - tal egħlieki, tar-raba.
Agrbe — takbel, tcun ta fehma waħ-
da. tiftihem, ticcorda.
AonBBD — ftehemna, iccurdajna; —
mifbihem, ippattiat, iccurdat.
AGREEADLE~piacevoli,Ii jatic piacir.
Agrbement— patt, accordiu.
Agriculturb — is-sengħa tax-xogħol
tar raba, il biedia.
Agriculturist — wieħed mħarreġ
fix-xogħol tar-raba, bidwi.
Aground — flart, the ship ran a-
ground,\l bastinient incalja, mar fl*art.
Agub -deni li jakbdec u jerħic, bit-
tchexchix tal bard 1-ewwel, imbagħad
fil fwawar, terzana.
Aguish — bid-deni.
Aii!— Ah ! Eh ! (interjezioni).
AiiBAD — il kuddiem ; he got ahead o/
me, għaddieni.
AnuLL—bla kluħ, the ship w goina
ahull, il bastiment miexi bla klun
(fit-tempesta).
Digitized by
Google
AtD
— 13 —
ALD
AiD — għajnana; tgħin, tati għaj-
nuna.
AiDE-DB-CAMP (tinkara edecam) aja-
tant.
AiDLBSs— minn għajr għajnuna.
AioREMORB — faħam mfarrac, trab
tal faħam mgħarbel li jusawh mal
porvli għal-logħob tan-nar.
AioRET— bħal moxt, piuma bid-dia-
manti, jew ħaġar ieħor, li in-nisa ju-
saw frashom biex jiżżejnu.
j^j^ ] ħass ħażin ħafif, what
. ' ails you? x'għandec? xi
AlLMBNT ) tJiog^ ^
AiLiNG — ħass ħażin,— you are always
ailing^ inti dejjem iħossoc ħażin, tħoss
xi ħaġa.
AiM — mira, timmira, intenzioni,
feħma, ħsieb ; this has always heen
viy aim, din chienet dejjem 1-inten-
zioni tiegħi, il ħsieb tiegħi.
AiMLESS— minn għajr mira; minn
għajr scop.
AiR — aria, mgiba, ħarsa, arietta
(ton ta cant), in the open air— għal-
Taria (fil beraħ), he is beatiiig in the
air, kiegħed jisħak fl'ilma (jaħdem
għall xejn) a noble air, aria, mgiba
nobbli ; air oun, xcubetta tar-riħ (tis-
para bla ħsejjes xejn), airtight magħ-
luk sewwa li ma tistax tgħaddi aria
mn* mchien, she sang a beautiful air,
cantat biċċa sabiħa wisk.
AiR — tivventula, tnixxef, tperrec. .
AiRiNBss— cuntentizza, briju, li wie-
ħed icun cuntent.
AiRT— bl'aria, arjus, espost għall
aria, daħkani, cuntent.
AisLE— navata, in-navi ta cnisia.
Ajar— socchius, mbexxak (bieb jew
tieka), leace the door ajar, ħalli 'I
bieb mbexxak.
AKB—ara acħb.
AKiMBo--b'idejc fgembejch.
Akin-— kraba, li jixbeħ.
Alarastbr— alabastru, gebla bajda,
bħal rħam, li jagħmlu vasetti minnha
etc.
f (interjezioni) jaħa-
Alack ara ! jaħasra għal
Alack-a-day <iac iż-żmien (chif
għadda !)
Alacrity — ħefifa, (li wieħed icollu)
meta icun fukruħu.
Alamodb— la moda (scond jew chif
titlob il moda).
Aland — fl-art, jew fuk I-art.
Alarm — allarmi, għajta li turi peri-
clu, ħruk; — trigħed, tbażża, tiddistur-
ba, tati, (għall-ajjut) alarm clock, sve-
Ijarin (arloġġ).
Alarum watch— sveljarin.
Alas !— (interj) jaħasra ! ajma !
Alb — alba (Ibies ta sacerdot).
Albata— metalK taħlita ta nickel
landa u ram, li jixbaħ il fidda.
Albatross— tajra cbira tal ilma, s&-
kajħa bħal tal papra.
Albbit— għad illi, b'dana coUu.
Aloicorb— isem ta ħuta.
Albion — I-isem antic tal Inghil-
terra.
Albora — marda tal hakk, bħal
^diem, li tnissel intiena mill fomm,
jew miirimnieħer.
Albugo — bjada, marda tal għajn-
ein.
Album— ctieb fejn wieħed jiġbor ri-
tratti, u affarijet ohra flimchien, biex
iżomm bħala tifchira.
Albumbn — I-abjad tal bajd.
Alcadb — mħallef Spanjol, il Eajd.
Alcaid — calzrier, gvernatur, su-
printendent ta castell.
Alcbdo— il għasfur ta San Martin.
Alchbmizb — tbiddel (metalli).
Alchrmy— is-sengħa li biha I-anti-
chi chienu jippretendu li ibiddlU'me-
tall f iehor, u iċ-comb f deħeb; u li
jagħmlu medicamenti, li ifejku cuU
xorta ta mard.
Alcool — spirtu di vinu mill'ifien,
Tactar safi; alcool.
Alcoran — Koran, ctieb li fiħ miġ-
bura il-Iigijiet collha ta Maumettu.
AiiCovB— arcova, daħla f camra.
Alcyonb— chewcba cbira sabiħa fil
costellażioni, grupp, ġabra ta cwie-
cheb, (li jisimha Plsjades.)
Aldbr — sebuka, siġra, biz-zokk
dritt li tigber actarx mal widien (fejn
icun hemm I-ilma).
Aldbrman — magistrat, 1-ewwel
wi^ed mil magistrati li hemm ^(«
Digitized by
Google
iLE
^ 14 —
ALL
tnax il qaartier Lil bolt (clty) ta Lon-
dra.
Alb— birra bijda (safra).
Alb BREWBBT-=fejni8sir, tinħadem,
il birra bajda (safra).
Alb HOU8B — birrerjja, ħanut fejn
ibi^ħu il birra.
Albmdic — lampic.
Albrt— air erta, fuk ruħn, Ivent,
theif are on the alert^ keghdin aWerta,
lesti għassa, jinducraw.
ALOA-alca (ħaxix hażin tal baħar).
Aloazrl — għażżiela.
Alobbba— algebra, ix-xienza li biba
nogħmla il contijiet, ngħoddu, etc,
bl'ittri a bis-Binjali floc bin-namri.
Aloid— chiesuħ, (li għandn riħ).
Aloorithii — xienza bhall algebra.
Alouazil — argnżin (bli Spaniol)
paliziott, afiScial baxx tal ġustizia.
Alias — (bil Latin) jew ucoll ; li
igħidula acoll, mlakkam.
Alibi— band' oħra; he proved an
ahili, ipprova, gieb il provi, li cbien
band'oħra.
Alibn — ^^frustier; li ma għandux
j^jaksam fil bic-ċay contrariu; alien
btll (law) ligi fuk il frnstieri.
Alibnatb —mbigħed, għadn ; icciedi
il proprietà lill ħadd i^or.
AuBNATioN— alienazioni bejħ; alie-
MATION OF MIND, UBNTAL ALIBNATION,
genn.
Alioiit — tinżs]; —coachman, we wi$h
to alight here, tal carrozza, irridu nin-
żln hawn.
AuKB — bħal, l-istess, These are not
alike, dawn m'bumiex li stess (xorta
waħda).
Alimbnt — icheL
AuMONT-^pensioni, ħlas għall ali-
menti, li ragel jati lill mara meta ma
tcnnx miegħu.
Aliquant— (numru) li katt ma jid-
ħol sewwa, minn għajr ma iħalli xejn,
f numrn ieħor ; 6 is an aliqiuint part
ofll. 6 ma jidħolx sewwa (minn għajr
ma iħalli xejin) fin-numru 11.
Aliquot— (il cnntrariu ta aliquant)
namru li jidħol sewwa ġo ieħor ; 6 ia
an aliquot part of24y i8-6 jidħol sew-
wa fl'24.
À(4Ye--^j, għanda il ħajja.
Alcau — snstanza, ħaġa fil cbimica
li biba jagħmlu melħ ta bosta xorta,
alcali soda, potassa etc.
Alkbbmes— (bil għarbi) alchermes,
(xorb ħamrani).
All— collox ; all that, dac collu; one
and all, cnlħadd; it is all tJte same to
me, xorta waħda għalija; that's all, dan
hu collu; hy all vieans, assolutament ;
not at alJ, nothing at all, xejn afiattu;
all at once fdakka waħda; all the betUsr,
tant 1-aħjar ; all hamU ahoy! culħadd
fuk il cverta, jew culħadd I-art ! all
8AINTS DAT, nhar il Kaddisin collha ;
ALL souLS DAT, nhar il għid tal im-
wjet ; ALL wisB, għaref sħih, jaf col-
lox.
Allat— ittaffi, tnakkas, tħallat, tlt-
tempra il metalli jew il hgieġ.
Allbdob, ara allbob.
Allboation — allegazioni, prova,
scusa, iggib, (tnri) 1-autorità.
Allbob— tallega, turi, ticcerta, is*
semmi, tiddichiara.
Allboiancb— fedeltà, ubbidienza.
Allkoort— allegorija, discors, chit-
ba taht għamla oħra li ifissru xorta
oħra, ħrafa.
Alleorbtto — (fil musica,) temp li
mhux mgħaggel daks Vallegro.
Allbouo — (fil musica), temp ftit
mgħaggel.
ALLBHANDE—alimanda, iifna tede-
sca mgħagġla.
Alleviatb— isserraħ, ittaffi, tħaffef.
Allbt — passaġġ, mogħdija dejka,
fi ġnien, jew barra; mogħdia idjak
minn triek, skak.
All fools dat — I-ewwel ta April
(meta ikarku bin-nies).
Alloivbr— Alla (dac li jati collox).
Alliance— alleanza, għakda bejn il
potenzi ħbieb.
Allibd — marbut (bl-alleanza) jew
bil kraba.
Alubs — alleati, il potenzi ħbieb
magħkudin flimchien.
Allioatiok— rabta, għakda.
Allioator — cuccudrill (american).
Allision— dakka, ħabta.
Allitbbation— ripetizioni tal istess
ittra jew eillftba.
Digitized by'
Google
ALL
- 16 -
Al^
Allooate — tkiegħed.
Allogation I tkiegħed fil post, tati
Allooation/ il-)oc.
Allooution— discors, cliem.
Allodial— indipendenti.
Allot — tkassam, tati lill culħadd
li imissa, tferrak.
Allotmbnt— sehem.
Allow— thalli, tippermetti, tati.
Allowangb— eehem, porzioni, nuk-
kas fil prezz, scont;— /Ae iridmo receives
a yearly allowance of £20; I-armla
għanda pensioni ta £ 20 fis-sena—
viake 8ome allowance-'Cixn ftit ħanin,
ciedi ftit, iccumpatixxi ftit.
Alloy— liga, taħlita— thallat il me-
talli biex isira il flus etc.
ALLUDE--i88emmi, tgħid, titchel-
lem għal xi ħaġa.
Allurb — tħajjar.
Allusion — allusioni ; he inade aii
allurion of this, semma f uk dan (għall
dan).
Alluyium — ^abra ta tajn, ħama,
ramel etc. li icarcar migħu l-ilma tax-
xmajjar.
Alma Matbr— Omm ħauina. Isem li
jatu lill-università ta li studii.
Almanao — almanac.
Almiohtt— Alla. Dac li jista collox,
Almond— lewża.
Almond of thb throat — tonsilla
(tal grieżem).
Almond-tubb — lewża, siġra tal
lewż
ALMONER—elemosinier, dac li ifer-
rak il carità, cappillan.
Almost— quasi, għall ftit.
ALMS-carità.
ALMS-HousB—ospiziu tal fokra.
Alms man— fkir, li igliix bil carità.
Aloes— aloe— siġra li jagħmlu xor-
ta ta fwieħa minna.
ALOFT—fil għoli, fl'aria.
Alonb — waħdu; lct me alone, ħal-
lini ; ħallini minncc.
Along— ma tul, ma genb; come
along, imxi, għaddi il kuddiem ; get
along, mur minn hawn; he came along
with ine, gie miegħi, along side, mal
bastiment, mal banda (tal bastimentj.
Aloop — rt In larga, fil bogliod.
Aloud — b'leħen għàli.
Alpaoa — alpaca, bħal mogħża fil
Brazil; suf tal annimal li jisma alpaca.
Alpha — bidu (alfa hja I-isem ta
I-ewwel ittra tal alfabett Oriec.)
Alphadbt — alfabett, I-ittri ta cuU
lingua.
ALPiNB—AIpin, tal Alpi (muntanji
flltalia ta fuk).
Alrbady— già.
Altar— artal; the high altar, I-artal
moġġur; altar cloth, terħa, artalpiece,
il ventaltar.
Altbr— tbiddol, tkalleb, tibdel.
Alteration — tibdil, tkallib.
Altbrcation— ġlieda.
ALTBRN~ta darb* iva u oħra le.
Altbrnatb - tagħmel darb'iva u oħ-
ra là.
Altbrnativb— għażla ; dic jew dic;
I gave him the altemative, ħallejt fi-
deiħ, jagħżel hu, dac jew dic.
Altho*— f'Ioc Although.
Although— għad illi.
ALTiMBTBR—sfcrumentbiexichejIu il
għoli.
Altimetry - is-sengħa li biha ichej-
lu il għoli.
Altitudb -għoli.
Altooethbr — ghall collox, collox
flimchien.
Alum— Xebb il ġmiel.
Alumina— allumina.
Aluminium — aluminium, metall;
aluminium gold^ aluminiu, metall
bħad-deheb, magħmul minn ram u
dan il metal.
Alutaoeous— tal culur tal gild ic-
cunzat.
Alveary— ġarra, jew ġarar, fejn
igħaromar in-naħal u jagħmel il għa-
sel.
mimli bit-tokob, ħo-
for, celel, bħal dawo
li jugbmlu in-naħal.
Alvine— ta li stoncu u l-imsaren.
A. M.— Aniio ninnHi, (ura A.)
A. M. — Artiuin Mu^ister, (ara A).
A. M.— Ante meridiem, fil għodu.
AM-1-ewweI persuna tal mod in-
dicativ, temp present, tal verb to be —
I am jena jV'/i — / am to ^peak first jen
għandi .imissni) nitchellem 1-ewweI.
Alveolar
Alvkolauy
Digitizeql by
Google
AMA
^ la —
ÀMB
Amadou — lixca (tal Germania)
magħmula minn xorta ta fakkih nie-
^ef mxarrab fis-salnitru.
Amain— bil forza, bis-saħħa, għal
għar-rieda, f-dakka.
Amalqam— taħlita ta mercuriu jew
argentu vivu ma metall ieħor, taħlita
ta bosta ħwejjeġ.
Amalqamatb tħallat mercuriu ma
metalli oħra; thallat.
Amalgamation— taħlita.
Amandola— rħam aħdar bit tbajja
bojjod.
Amanuensis •— copista, wieħed li
jicteb taħt id-dettatura, jew dac li
icun chiteb hadd ieħor.
Amaranthus — amaranta, fiur li
ighidu Qa^sbu) li ma jidbiel katt.
Amaryllis -amarilli(pianta).
Amass — tiġbor tghezzez, taħżen.
Amassette — ħadida, bħal barraxa
li jusaw biex jimmacinaw iz-żebgħa.
Amassment - gozz - ġabra.
Amateuk— dilettaQt, dac li jagħmel
xi xogħol jew xi sengħa biex igħaddi
iż-żmien.
Amativeness — xeħta, disposizioni
għall imħabba.
Amatoriali li għandu x'jaksam ma
Amatory jimhabba; tal imhabba
AMAUROS'S—nukkas, jew telfa, tad-
dawl ta 1-għajnejn.
Amazb — timla bil għageb — ti-
staghgeb-tibka mibluħ bil għageb,
Borprisa, għageb.
AmazednessI ^ 1 / u* \
AMAZEMENT j^^''^^^ ^'^''^
Amazinq— li igħaggeb.
Amazon — amazoni ; mara ragel,
mara ta saħħa cbira, jew li ticcum-
batti bħal-rgiel.
Amb Iprefiss (latin) li ifisser ma
Am jdwar.
Ambages— tidwir ta discors.
AMBARiE-dac il post (makgħad),
mgħotti b*tinda li icun hemm armat
fuk dahar ta liunfant.
Ambassador — ambaxxatur.
Ambassadress -il mara ta ambax-
xatur, ambaxxatrici.
Ambassadorial— bħal, jew ta am-
baxxatur.
AMBER-ambra (għambra) amber
DRiNK, xorb culur safrani tal ambra.
Ambergris — fwieha (griża) lewn
rmied— bħall ilma li joħrog mill imsa-
ren tal baliena, li jitla f wiċċ I'ilma
(il baħar) fejn tcun il baliena.
Ambidexter— wieħed li jaħdem bil
ħeffa b-idejħ it-tnejn xortR waħda,
ġurat illi icun mixtri biex ixomm mal
parti waħda u I-oħra— bniedem b*zewġ
uċuħ (faċċol).
Ambient— ambient — mad-dwar—
the ambient air, I-aria ta mad-dwar.
AMBiGU~icIa(pranzu) b*taħlita ta
ħafna platti (pasti).
Ambiguity— ambiguità— li tista tif-
tihem b-zewg manieri.
Ambiguous — ambigwu dubbiu, li
jista jiftihem xort'oħra.
Ambit— circu, dawra; id-dawra ta
xi ħaġa.
AMBITION — ambizioni, xewka cbira
li wieħed icollu li jacquista jew li
jieħu xi ħaġa biex jogħla.
Ambitious — ambizius, li jixiiek
ferin li jieħu jew jitla fxi ħaġa.
AMBiTUS-dawra.
Amble — trott; timxi b'nofs trott
(bħaż-żwiemel).
Ambler — li jittrottja (żiemel).
Ambo — legijii cbir tal cnojjes (li
icun henim l*'nofs il corX pulptu.
Ambrosia— ħaxixa tfuħ, I-iohel tal
Allat foloz.
Ambrosian chant — cant Ambro-
sian^jew tul kassisin (ta Sant'Ambroġ)
li isir fil cor tal cnejjes.
Ambry— loc, post, fejn ikassmu il
carità, niċċa wara I-artal.
Ambraoe— ass doppiu (fil-Iogħob
tad-dadi, meta zewġ lagħaba jicxfu
it-tnejn 1-ass.)
Ambulance— ambulanza, carrozza
li isservi biex iġon*u fiha is-suldati
morda jew feruti f uk il camp tal bat-
talja.
Ambulant — li jmur iimxi minn
post ġħallieħor.
AmbuRY— felula bid-demm li icol-
Ihom fgisiinhom iż-żwiemel.
ÀMBUSH, Ambuscade — imbuscata ;
takrieka, (tkarrak) billi tokgħod mi-
Digitized by
Google
ame
— 17 —
AMt
stoħbi, tnbagħad tati is-salt għal
għarrieda fuk xi ħadd; the enemy*8
soldiers tvere lying in amhmh aU day;
iB-suldati tal għadu cbienu ke^ħdin
mistoħbijin (jistennew Ji jatn is-8alt
għal għarrieda) il ġurnata collba.
Ameer — AMiR,Emir, wieħed (ragel)
nobbli. IsSultàn f xi pajjisi tal Asia.
Amel— ara Enamel.
Ameliorate— iggib il kuddiemjew
għall aħjar.
Amen— -4ni^— hecc icun.
Amenable — responsabbli, obligat
Amend — isservi, tirran^a, is-safR
minn xi sball, jew xi ħuġa li ma tcunx
tajba.
Amende — ammenda, scusa.
AMENDS~ammenda,tpattija,tiswija
ta ħsara, ta xi tort li wieħed icun
għamel.
Amenity— bena.
Amentia ) , , , ^ ^^^^
Amenty [ Wuha,genn
Amerob— tħalli, tkiegħed fil ħnie-
na (tal korti) ticcastiga bil ħlas ta
multa.
Ameroement— ħlas ta flus li wie-
ħed icun iccundannat li iħallas;
multa.
Amerioan - American, min hu mill
America.
AMERiOANiSM^r-chelma, jew cliem
li igħiduh I-Americani; drawwa Ame-
ricana.
Amess - muzzetta tal Canonici.
Amethyst ^ amatista, ħaġra pre-
ziusa.
Amhabio— il lingua tal Abissini (in-
nies tal Abissinia^.
AMiABLB^amabbli, sabiħ, grazius,
ta min iħobbu.
Amianthus — a^ft^^to^, sustanza mi-
nerali li ma takbadx Cbin-nar) magħ-
mula ħjut ħjut.
jnr;} •»"""'
Amiob ) ^9^cttu, Ibies ta sacerdot
' li jitfa fuk spalleib kabel
Amict j ma ixidd 1-alba,
Amipsiup— fnofs il bastiment.
Amiss— ħażin, mhux sewwa. -
Amission — telfa.
Amit— titlef.
Amfty — ħbeberija.
Ammonia— ammonia.
Ammoniao — gomma, ammoniaca,
bħal rasa iggommata.
Ammunition — munizion, porvli a
balal.
Amnesty — amnistia, maħfra gene-
rali ta dawo li icunu il ħabs.
Amnicolist — min igħammar ma
genb xi xmara.
Amono \ , .
Amonost / '^^J''
Amorist— widled li iħobb.
Amorous — ta li mħabba.
Amorphous— bla forma, bla ghamla.
Amort — mejjet, bla ħajja.
Amortizb— tifdi (il beni).
Amount— somma; ammont, titla (fil
prezz). Tħe price oftfiis... willamoxint
to £ 6; il prezz ta din... jitla, jiġi
jilħak 6 liri.
Amour — mħabbamhiex xierka.
Amphibia — animali amfibi, li igħixu
sewwa fl-ilma chemm ucoll fl-art.
A mphibious — li igħix fl-art u fl-ilma.
Ampħiscii— dawc li igħammru fiz-
zona torrida (sħuna).
' Amphitheatre — amBteatru, jiġifieri
ta għamla ellittica, actar\ micxuf.
Amphora— ġarra, recipient b' żewġ
widnejn, jew b'żewġ żbnauujiet.
Ample— 'wasa.
Ampliation— tul ta ^.mien, proroga.
Amplification — cobor, esagerazioni
(min tesagera) tcabbar, iżżid il baġa.
Amplify— tcabbar,ticteb jew titchel-
lem fit-tul.
Amply— bil bosta, il ħela.
Ampulla— impulluzza, impulletta.
Amputatb— takta barra; Uie soldier
had boili his legs amputated, is-suldat
katgħulu riġleih it-tnejn.
Amt. — (fil cuaimerc) minn f loc
amount.
Amulet — xi ħa^a biex tneħħi is-
seħer (biex ma igħajnucx).
Amusb — tiddeverti, tieħu jew tati
piacir.
8
Digitized by
Google
A\IA
-- la —
AMB
Amadou — lixca (tal Germania)
magħmula minn xorta ta fakklh nie-
^ef mxarrab fis-salnitru.
Amain— bil forza, bis-saħħa, għal
għar-rieda, f-dakka.
Amalqam— taħlita ta mercuriu jew
argentu vivu ma metall ieħor, taħlita
ta bosta ħwejjeġ.
Amalqamatb tħallat mercuriu ma
metalli oħra; thallat.
Amalgamation— taħlita.
Amandola— rħam aħdar bit tbajja
bojjod.
Amanuensis •— copista, wieħed li
jicteb taħt id-dettatura, jew dac li
icun chiteb hadd ieħor.
Amaranthus — amaranta, fiur li
ighidu Qal^sbu) li ma jidbiel katt.
Amaryllis -amarilli(pianta).
Amass — tiġbor tghezzez, taħżen.
Amassette — ħadida, bħal barraxa
li jusaw biex jimmacinaw iz-żebgħa.
Amassment - gozz - ġabra.
Amateur— dilettaqt, dac li jagħmel
xi xogħol jew xi sengħa biex igħaddi
iż-żmien.
Amativeness — xeħta, disposizioni
għall imħabba.
Amatorial) li għandu x'jaksam ma
Amatory jimhabba; tal imhabba
Amauros'S— nukkas, jew telfa, tad-
dawl ta I-għajnejn.
Amazb — timla bil għageb — ti-
Btaghgeb-tibka mibluħ bil għageb,
sorprisa, għageb.
Amazedness\„^^„ , . , . V
AMAZEMENT f^^Seb fchiv)
Amazinq— li igħaggeb.
Amazon — amazoni ; mara ragel,
mara ta saħħa cbira, jew li ticcum-
batti bħal-rgiel.
Amb IprefisB (latin) li ifisser ma
Am jdwar.
Ambages— tidwir ta discors.
AMBARiE-dac il post (makgħad),
mgħotti b'tinda li icun hemm armat
fuk dahar ta liunfant.
Ambassador — ambaxxatur.
Amrassadress -il mara ta ambax-
xatur, ambaxxatrici.
Ambassadorial— bħal, jew ta am-
baxxatur.
AMBER-ambra (għambra) amber
DRiNK, xorb culur safrani tal ambra.
Ambergris — fwieha (griża) lewn
rmied—bħall ilma li joħrog mill imsa-
ren tal baliena, li jitla f wiċċ l'ilma
(il baħar) fejn tcun il baliena.
Ambidexter— wieħed li jaħdem bil
ħeffa b-idejħ it-tnejn xorta waħda,
ġurat illi icun mixtri biex iżomm mal
partiwaħda u I-oħra— bniedem b'zewġ
uċuħ (faċċol).
Ambient— ambient — mad-dwar—
the ambient air^ I-aria ta mad-dwar.
Ambigu— icla (pranzu) b*taħlita ta
ħafna platti (pasti).
Ambiguity— ambiguità— li tista tif-
tihem b-zewg manieri.
Ambiguous — ambigwu dubbiu, li
jista jiftihem xort'oħra.
Ambit— circu, dawra; id-dawra ta
xi ħaġa.
AMBITION — ambizioni, xewka cbira
li wieħed icoIJu li jacquista jew li
jieħu xi ħaġa biex jogħla.
Ambitious — ambizius, li jixfiek
fenn li jieħu jew jitla fxi ħaġa.
AMBiTUS-dawra.
AMBLE — trott; timxi b'nofs trott
(bħaż-żwiemel).
Ambler-H jittrottja (żiemel).
Ambo — legiju cbir tal cnojjes (li
icun hemm f nofs il cor), pulptu.
AMBROSiA^ħaxixa tfuħ, 1-ioheI tal
Allat foloz.
Ambrosian chant — cant Ambro-
sianjew tal kassisin (ta Sant'Ambroġ)
li isir fil cor tal cnejjes.
Ambry— loc, post, fejn ikassmu il
carità, niċċa wara I-artal.
Ambrace— ass doppiu (fil-Iogħob
tad-dadi, meta zewġ lagħaba jicxfu
it-tnejn I-ass.)
Ambulance— ambulanza, carrozza
li isservi biex iġon-u fiha is-suldati
morda jew foruti fuk il camp tal bat-
talja.
Ambulant — li jmur iimxi minn
post ġħall ieħor.
AmbuRY— felula bid-demm li icol-
Ihom f gisimhom iż-żwiemel.
Ambush, Ambuscade— imbuscata;
takrieka, (tkarrak) billi tokgħod mi-
Digitized by
Google
ame
17 —
AMt
etoħbi, mbHgħad tati is-salt għal
għarrieda fuk xi ħadd; the enemy's
soldiers tvere lying in ambmh aU day ;
is-suldati tal għudu chienu ke^ħdiii
inistoħbijin (jistennew li jatn is-salt
għal għarrieaa) il ġurnata collha.
Ameer — ÀMiR,Emir, wieħed (ragel)
nobbli. Is-Sult&n f xi pajjisi tal Asia.
AMBL— ara Enambl.
Ameliorate— iggib il kuddiemjew
għall aħjar.
Amen— -4iw^— hecc icun.
AMENABLE — responsabbli, obligat^
Amend — isservi, tirran^a, is-saffi
minn xi sball, jew xi ħuġa li ma tcunx
tajba.
Amendb — ammenda, scusa.
AMENDS~ammenda,tpattija,tiRwija
ta ħsara, ta xi tort li wieħed ioun
għamel.
A^IENITY— hena.
Amentia ) 1 1 1
Amenty J Wuha,genn
Ameroe— tħalli, tkiegħed fil ħnie-
na (tal korti) ticcastiga bil ħlas ta
multa.
Ameroembnt— ħlas ta flus H wie-
ħed icun iccundannat li iħallas;
multa.
Amerioan- American, min hu mill
America.
AMBRlOANlSM^chelma, jew cliem
li igħiduh I-Americani; drawwa Ame-
ricana.
Amess - muzzetta tal Canonici.
Amethyst ^ amatista, ħaġra pre-
ziusa.
Amhario— il lingua tal Abissini (in-
nies tal Abissinia^.
AMiABLE—amabbli, sabiħ, grazius,
ta min iħobbu.
kmkmvLu^—asheaton, sustanza mi-
nerali li ma takbadx fbin-Dar) magħ-
mula ħjut ħjut.
t::r;) '*»*«'>
Amiob ) Amettu, Ibies ta sacerdot
li jitfa fuk spalleih kabel
Amiot nja ixidd i.aiba.
\ f nofs, fin-nofs
Amid
Amidst
AMiPsmp— fnofs il bastiment.
Amiss— ħażin, mhux sewwa. '
Amission — telfa.
AMiT—titlef.
Amity— ħbeberija.
Ammonia— ammonia.
Ammoniao — gomma, ammoniaca,
bħal rasa iggommata.
Ammunition — munizion, porvli u
balal.
Amnesty — amnistia, maħfra gene-
rali ta dawo li icunu il ħabs.
Amnioolist — min igħammar ma
genb xi xmara.
Amono \ . .
Amonost 1 ^^^J"
Amorist— wieħed li iħobb.
Amorous— ta li mħabba.
Amorphous— bla forma, bla ghamla.
Amort — mejjet, bla ħajja.
AMORTizB-~tifdi (il beni).
Amount— somma; ammont, titla (fil
prezz). The price ofHiis,., willamount
to £ 5; il prezz ta din... jitla, jiġi
jilħak 5 liri.
Amour — mħabba mhiex xierka.
Amphibia — animali amfibi, li igħixu
sewwa fi-ilma chemm ucoll fl-art.
Ampħibious— li igħix fl-art u fl-ilma.
Amphiscii— dawc li igħammru fiz-
zona torrida (sħuna).
' Amphithbatrb — amfiteatru, jiġifieri
ta għamla ellittica, actarx micxuf.
Amphora— ġarra, recipient b* żewġ
widnejn, jew b'żewġ żt^nannjiet.
Amplb— wasa.
Ampliation— tul ta żmien, proroga.
Amplifioation — cobor, esagerazioni
(min tesagera) tcabbar, iżżid il haġa.
Amplify— tcabbar,ticteb jew titcbel-
lem fit-tul.
Amply— bil bosta, il ħela.
Ampulla— impulluzza, impulletta.
Amputatb— takta barra; the eoldier
had hoHy his legs amputated, is-BuIdat
katgħulu riġleih it-tnejn.
Amt. — (fil cuaimerc) minn f loc
amount.
Amulbt — xi ħa^a biex tneħħi is-
seħer (biex ma igħajnucx).
Amusb — tiddeverti, tieħu jew tati
piacir.
S
Digitized by
Google
AMU
18 —
ANA
Amusing ]lijati piacir;</m Uvery
■ amutftnf/ !...gu8tu8aain !
Amubivb (tajbadin!)
Amygdalatb — bil-lewż; emulsioni,
medicina lesta tal-lewż.
Amygdalnio— bħal lewż.
Amyodalus— (Ql botanica) siġratal-
lewż.
AMYLUM—lamtu tal kamħ.
Amzbl — għa&fur bħall malvizz.
An— articulu bħal a, jitkigħed kud-
diem chelmiet ( nom jew aggettiv ) li
jibdew b*Ieħen ta vocali bħal angel
(anġlu) an angel, anġlu ; an annnal
sum^ somma fis-sena.
Anabaptism— magħmudija fil cobor.
Anabaptist— protestant; wieħed li
.għandu f rasu li il maghmudija għan-
dha issir . meta il bniedem jicber u
jasal fl-uBu tar-raġuni, jew li wieħed
li icun mgħammed fiż-żogħor għandu
jarġa jitgħammed meta jicber.
Anabrosib— ichel, (minn tiecol jew
taħfi).
ANAOA—xorta ta parrucchett (pap-
pagall żgħir).
Anacħbonism — Anacronismu, sball
fiż-żmien (fis-snin).
Anaolisis— il kagħda ta xi ħadd
marid fiB-sodda,Ii turi sinjali ta marda.
Anaorbontig— anacreontica, poesia
anacreontica (mictuba lewwel darba
minn Anacreonte) poesia allegra, hie-
nia, li turi mħabba.
Anadbmb— curuna ta fiuri.
Anamia— nukkas ta demm.
ANii^BTHBBiA— bla Bons tal ħass tal
mess (tal idejn).
Anaglypħ— ornament bl-iscultura,
rilief.
Anagnosis— chixfa (minn ticxef)Pxi
dramm; il chixfa ( li ticxef ) nassa,
congiura.
Anagoge ^ interpretazioni, fehma
j- (chif tifhem) mistica ta
Anagogy J li Bcrittura.
Anagogioal — misterjuB.
Akagram — anagramma, taksima
(kagħda) ta ittri b'mod li jiffurmaw
chelmajew cliem ieħor. Bhal: mill
chelmiet Qnidest veritas? metastaksa
Pilatu ( x' inhi il verità ? ) xħin
ħadulu il Gristu kuddiemu, chellu
b'risposta Est vir qui ad est (chel-
miet magħmulin bl-istess ittri li
fihom il chelmiet tal mistoksija ta
Pilatu) li ifissru: Hua ir-ragel li
hawn.
Anagrammatist— min jagħmel I-a-
nagrammi.
Anagrapħ— inventarju (lista ta og-
getti).
Analectic— miġbur flimchien.
Analects — ħwejjeġ miġburin flim-
chien, magħżulin.
Analemma — il ħobża (it-tefgħa il
barra) tul ^globu fuk il pian tal meri-
dian.
Analbpsis — fejkien ( ġabra tas-
sahħa)
Analbpsy — xorta ta attacc (bħal
mard tal kamar).
Analeptio — li taħji, tirristora; me-
dicina li ticconforta.
Analogous — li għandu ix-xebħ, li
jixbeħ, bħal...
Analogy— xebħ.
Analysis— analisi.
Analyst — min janalizza.
Analyzb — tanalizza, iggib, tħoll
ħaġa composta fil ħwejjeg li jiccompo-
nuha, tara ħaġa chifinhi magħmula
u x'fiha.
ANAMORPHOSis—anamorfosi, figura,
għamla mgħawġa ta xi ħaġa ( fil
Erospettiva ) li mill bogħod tidher
.egħda sewwa.
Ananas— ananas (primpli).
Anapabst— AnapeBt,għadd filpoesia
(versi) bl-IngliB ; pied ta żewġ sillabi
ksar u wieħed twil.
Anapabstic — bil versi (għadd) ta
anapest.
Anaphora — ripetizioni tal istess
chelma, jew cliem, fil bidu tadiscors.
Anaplasty — operazioni ( tat-tobba)
meta ikegħdu floca xi parti tal
gisem li ma tcunx sewwa.
Anaplbthorio— medicina li ittalla
(iggedded) il-laħam.
Anarohio 1 minn għajr ebda ligi,
Anarohical/ jew gvern.
Digitized by
Google
ANA
19 —
ANG
ANARCHiST—anarchicu.
Anarciiy— anarchija, società li ma
gliandħomx u ma jammettux ebda
xorta ta gvorn, ebda hgi.
•* Anarthrous— (61 grammatica)m]nn
għajr articulu; ( fiz-zoologia ) minn
għajr għekiesi (għaksiet).
Anabtaltio — stiticu.
ANASTROPHBUaklib ta cliem minn
Anastrophy/Iocu, minn chif imissu.
Anathema— saħta tal papa, scomu-
nica; minn icun misiiut, scumnicat.
ANATOMizB'tkatta bcejjeċ.
. ANATOMY--Anatomia, 1-arti li tkatta
gisem bcejjeċy biex tara cull biċċa
ċbif inhi magħmula u kegħda.
Angbstor — d:ic li wieħed icuri
mnissel minnu antenat; our anceslors ;
in-nies ta kbilna, li gew u li chienu
fid-dinja kbilna.
Anoestrbss— mara li twieldet jew li
chienet fid-dinia kabel, u li gejjin
minnha.
Ancbstry— razza, linja tal antenati,
jew ta dawc li twieidu kbilna.
Anchilops — turaur zgħir fir-rocna
ta gewwa ta*l għajn.
Anghor — ancra; shbbt ANcuoR^ancra
;a li speranza; to cast anchor; tixħet
-ancra, to weigh the anchor, ittalla
-ancra, issalpa; to ride jew to lie at
anchor issorgi, tcun sorġut.
Anghoragb — ancoraġġ, il post fein
issorgi; dritt, ħlas li għandhom il ba-
stimenti talli isorġu fil port.
Anchor stocK— iccip tal ancra.
Anghoritb — anacoreta.
, Anchovy— incova.
Angibnt— antic, kadim; sinjal, ban-i
diera, jew dac li iżomm il bandiera.
" Angientress — anzianità.
Angibntry— I-unur ta razza, nisel,
antica.
Anciliary— li iservi.
' Ancipital Wubbius; b'żewġ uċuħ,
ANGiPiTAL I j^^ j^. .^^ġ għamliet;
' Angipitous bV^ewġ xfar (li jakta
) mmn zewġ bnadi).
Angon— il biċoa ta fuk tal mincheb.
Angonbs — disinn, ornament, fil
gebla tan-nofs ta ħnejja, ta arcata
ta fuk bieb.
Androoinal
Androginous
And — u, (congiunzioni) iliis and
that ; dan u dac.
Andantb — (fil musica) temp actarx
bil mod.
Andantino— bil mod, iżda ftit' actar
i^g^Aggel minn andante.
Andiron— ħadida biex iż-żomm in-
nar fic ċumn^'a, jew fil cħenur;
' Andorinha — ħuttafa tal Bra^il
(fl'America t'isfel). ^
dica; jigifieri li għan-
du minn ragel u
minn mara.
Android — li jaħdem waħdu.
ANBAR—Iejn, krib.
Anbgdotb— fatt, raccont.
Anblagb - arà anlagb.
Anele — tagħmel il griżma tal
morda.
Anbmograph — strument li jimmarca
chemm hu kawwi u minn fejn hua
ir-riħ.
Anbmology — ix-xienza li tittratta
fuk ir-riħ.
Anbmometer— strument biex tara
ta liema forza (chemm hu kawwi) ir^-
riħ.
Anemonb — anemoni; fjurtar-riħ.
Anbmosgope — macna biex turi
mnejn icun gej ir-riħ.
Anent — fuk,ma à^w\anent the case;
fuk dan il cas.
Aneroid — barometru, caxxa tonda
tal metal għamla ta arloġġ, magħlu-
ka tajjeb minn cullimchien, b-molla
minn gewwa u werrej li jidher minn
barra li jaħdmu bil pressioni tal aria.
Anbw — mil ġdid.
Anfraotuose— coUu liwi.
Angel— anġlu; guardian jew tute-
lary angel; anġlu custodiu.
. Angklot— strnraent bil cordi (bhall
liuto); bieċa munita Inglisa antica
li <;hienet tiswa dwar ħames xelini;
qiialità ta ġobon zgħir li jagħmlu
fin-Normandija (Franza).
An»elu8— I-avemaria, to aay ihe an»
gelusj tgħid I-avemaria; at t/ie angelus
fl-avemaria (nżul ix-xemx). '^
'Angbr— corla, tincorla.
ÀNGiNA—nefħa fil grieżem.
Digitized by
Google
ANG
20
aM
ANGLB~anglu,rocna,dac il pont fejn
jiltakgħa flimchien żewġ linji; sun-
nara; kasba tas-sajd bix-xlief u is-
sunnara; tistad, tħajjar.
ÀNaLBR — sajjed tal kasba.
Anglb-rod— kasba tas-sajd.
ÀNGLBMBTBR— strument biex tkejjes
1-anguli.
Anglican — wieħed li jagħmel mal
Cnisia Inglisa.
Angliob— la Inglisa.
Anglicism— idioma (espressioni) In-
glisa.
ANGLiciZB--tati ġħamla Inglisa.
Anglinb— Bajd bil kasba.
Anglo-Ambrioan — American mnis-
sel minn razza Inglisa.
Anglo-Catholio— Inglis tar-religion
tal Cnisia Inglisa.
Anglo-Indian— Inglis mwieled, jew
li igħammar fl-India.
Anglomania — manla (genn gibda
cbira) għall dac collu li hu Inglis.
Anglopħobia - mibgħeda għal dac
collu li hulnglis.
Angola — drapp magħmul mis-Buf
tal Angora.
Angostura — medicina magħmula
minn koxra ta Biġra li biha jagħmlu
bitters.
Angry — ncurlat. Why are you angry
with me? ghaliex inti ncurlat ghalija?
Anguinb Ua għ irola, (jew jixbaħ)
Anguinbal/ il lifgħa.
Anguibh— dieka, piena.
Angular— bix-xifer, bil cantuniera.
Angulated— bl-anguli .
' Angustatb — tnakkae fil wisa.
Anhblation— lehġa.
Anhydrous— minn għajr ilma.
Anights— bil-lejl.
Anilb— żmagat (bix-xiuħija).
Animadversion— il kawwa,is-8etgha,
li toBservay li ticcritica, jew li tic-
censura.
Animadvert— ticcritica,to88erva,tic-
censura.
- Animal — annimal. •
^ Animalcula — annimali ċchejcnin li
jidru bisB bilmicroscopiu jew b'ti lenti.
Animatb ~ tati ir-ruħ, tati il ħajja.
Animatbd— mimli bil ħnjja.
Animosity— ànimositii, odju.
ANisE-ħlfcwwa.
ANiSETrB— anisetta, xorbli ieir mill
ħlewwa.
Ankbr— chejl Inglis (tal imbit) ta
10 galluni.
Anklb— għaksa (tas-siek).
Anlaob— Btallett wasa.
\ annata ; dritt li ghandhom
Ann r esecuturi ta xi kassia
V (fl-Iscozia) i jeħdu in-nofs
Annat tar-renta tiegħu (tal bene-
j fiziu) fis-Bena.
Annals — annali, racconti, fattjict,
ġrajja.
ANNBAL — tittempra ; tati ittempra il
ħgieġ ecc.
Annectant — li ighakkad.
Annblida
Annblata
anuimali li għandhomgi-
simhom magħmul bic-
ciet bicciet,bhal ċriechet
jew ħolok.
Annbx— iżżid fit tmf.
Anmhilate — tekred: iggib fix xejn.
Annivbrsary — anuiversariu ; li jigi
darba tis-sena; festa ccc. ta cull
darba li tagħlak Bena.
Annoisancb - ara nuisancb.
Annona— il kamli tas-Bena, taxxa
tal kamħ.
ANNOTATE-taghmel nota, tifsir ta
xi chelma jow passap^ġ ecc. fxi ctieb.
Annotation — nota ; annotazioni,
1-ewweI sinjali tal marda tad-deni.
ANNoiTA)ħaxixa libihajatu ilculur
ANNO'nroj il butir, cicculata ecc.
ANNOUNCE-tħabbar, tgharraf.
ANNOY--iddei.jak, tissicca, ixxabba,
b'xi għamil, cliem ecc.
Annoyance— dieka, siccatura.
Annual— tacull Bena,ctieb li joħroġ
cull sena.
Annuent — li imejjel rasu il kud-
diem, igħid iva.
Annuity— fluB li jitħ:illsu cull sena.
Annul— tħassar, tingassa.
Anxular — ta għamla ta circhett,
aiiuular eclipse o/ thc surt, eclissi
tax-xemx meta il kamar igħatti
wiċċ ix-xemx, b'mod li iħalli jidher
minnha bħal circhett mad-dawra
tiegħu.
Digitized by
Google
ANU
-àl -
AM
ÀNNULATE |magħmul (ta għamla)
AnnulatedJ bhal circhett.
Annumbrate— tgħodd, itfAd ma na-
mru ta kabel.
Annunoiatb— tħabbar.
Annunoiation-day— il Lunziata(fil
25 ta Marzu).
A NNUNOi ATOR— ħabbàr.
Anoa — aimimal salvaġġ, jixbeħ bejn
ic-cerf u '1 ghendus salvagġ, li igħam-
mar mri^el fil gżira ta Celebes.
Anode— il moghdija tal current'elet-
tricu li iagħmel minn gewwa il haġa
li igħaddi.
Anodyne — cuU medicina li ittaffi
1-ugiħ.
Anoint— tidlek, ticconsacra biż-żejt.
Anolis— gremxula Americana.
Anomalism) irregularità, anoma-
Anomaly J lija.
Anomalous— irregulari; li ma jok-
għodx għar-regula.
Anon — issa issa, dal wakt, minn
bawn ftit ieħor ; ever and anon, cuU
tant.
Anonymous— anonimu, minngħajr
isem.
Anoresy — nukkas ta aptit.
Anormal— (ABNORMAL) li ma jok-
għodx ghar-regula.
Anortio — li mhux kiegħed fl-angulu
rett jew cartabun.
Anosmia ~~ nukkas (tas-sens) tax-
xamm.
Another — i^or; we must love one
anot/ier, ghandna nħobbu wi^ed lill
ieħor (lill xulxin).
Ansated— bil mancu.
Anserine— tal wiżża.
Answer — risposta; twegiba, twie-
geb; answer for, tidħol responsabbli,
tagħmel tajjeb, tirrispondi ghal xi
ħadd ; this is a s/iujffling answer din
risposta equivoca ( li tista tiftihem
xort'ohra) am I to wait for an anstcer,
nistenna risposta? / will answer for
ini/ son^ nirrispondi (nakbes jen) ghall
ibni.
Ant— nemla.
Antagonism— antagonismu, opposi-
zioni, il għamil contra f xi ġlieda,
custioni ecc.
kabel id-diluviu.
Antaoonist — antagonista, dac li
iżomm parti cuntraria.
Antalgic— ara Anodynb.
Antartio— antarticu.
Antb — chelma lacina li titkieghed
kabel xi chelmiet, tfisser kcAel^ jew
contixi.
Anteobdb — ara pabobde.
Antegbdbnt — antecedent, li sar jew
kiegħed kabel (żmien jew loc).
Anteobssor — min imur, jew chien,
kabel.
ANTFCHAifRFR \an«camra,dic 11 cam-
Antbcha¥beb I ^^ ,j j^^j gtoaB-Bala.
Anteoian — li igħammar taħt li
Btess meridian, u listess distanza
(bogħod) mill^equatur-~iżda in-naħħa
1-oħra tal biswit.
Antecursor— ara forerunner.
Antbdiluvial ). ]
Antbdiluvian )
Antelope— cerf.
Antelucan— kabel id-dawl tal ġur-
nata (it-tbexbix).
Antbmbridian— kabelnofs in-nhar.
Antemetio— medicina li iżżomm il
vomtu.
Antemundane— kabel ma nħalket
id-dinja.
Antenatal—H chien kabel it-twe-
lid.
Antenn^— Antinni,mu8tacci, dawc
ix-xagħriet twal li icollhom I-insetti u
l-awwisti.
Antepast— antipaBt(ta kabel I-ichel)
Antepenult— ta kabel 1-aħħar.
Antepileptic — rimediu għall mard
tal kamar.
Anteprandial— ta kabel il pranzu.
Anterior — kabel (żmien jew loc).
Anteroom— ara antechambre.
Antħem — Antifona; notionalantliem^
innu nazionali.
Anther— antera, speci ta borsa fil
fiuri li icun fiha it-trab li bih issir is-
siġra.
Anthesis— mi ta il fiur icun miftuħ
sewwa, għall coUox.
Ant-hill— bejta tan-nemel.
Anthobian — animal li ighix bil
fiuri.
Digitized by
Google
A^m
— 22^ —
AIJV
: ANTHOliOĠY— ġabra ta poesii, u ta
chitba, u bċejjeċ oħra magħżula ta
bosta auturi; ġabra ta fiuri.
Anthony*b pirb— rsipla.
Anthraoitb --antracite; faħam jebes
li jakbad bla duhħan, bla vampa u
li jati Bħana cbira.
Anthrax— traċna. .
. Anthropio — tal bniedem.
Anthropoglot — annimal li għandu
Isien bhal tal bniedem (bhall pappa-
gali). .
Anthropooraphy — descrizioni fuk
I-imġibiet, carattru, tar-razza collba
fal bniedem li hawn fid-dinja.
Anthropoid— li jixbeh il bniedem.
' Anthropolooy— studiu fuk il costi-
tuzioni fisica (chif in hu magħmul)
condizioni ecc. tal bniedem.
Anthropophaoi — nies li jeclu il-
laAam tal bniedem (dawc li jeclu in-
hies).
Anti— chelma li tfisser ċontra.
-Antibilious— ta contra (li ineħħi)
ilbili.
•' Antig— stramb, li idaħhak, ċajtier.
' Antioardium— il ħofra ta li stoncu.
Antichrist— anticrist.
^ Antichthon— min jokgħod fil parti,
fin-nofs 1-iehor, tal biswit, tal globu.
Antioipatb — tanticipa; tati, tagħ-
mel, taħseb, tlesti kabel.
' Anticlimax— ara bathos.
- Antidotb— contrawelenu.
Antioraph— copia (fil ligi).
( Antilooy— contradizioni.
Antiloimio— tajjeb contra il pesta.
^ ANTiMAOASSAR—dic il biċċa biżżilla
Bcc. li jagħmlu fuk dahar is-Biggijet
biex iż-żejt tar-ras ( Macassar ) ma
iċappax (ana'-contra).
ANTiMASONio—contra il Masuneria.
ANTiMONY-^antimoniu; metall lijit-
^arrac, u li ma isa^dadx, bajdani,
bhallfidda.
.. Antinomian — contrail ligi; ta lantir
moni, setta ta nies illi jjfhuia u
igħidu illi il ligi għandha tispiċċa
(ma għandux icun hemm ligi) u li
minn f loca jagħmel ( jservi ) I-E-
yangeliu. / ,
'• 'AntikomY— 'ċontradizioni bejn żewġ
Ugijiet.
Antipapal— contra il papa.
Antjpathy — antipatija, mibegħda
(contra li mħabba).
Antiphon— ara anthem.
Antiphrasis— l-usu tal chelmiet li
jitkiegħdu contra is-sens li icunu
ifissru.
Antipodes — dawc in-nies likegħdin
sewwa sew fdic il parti tad-dinja li
tigi taħt riġlejna.
Antipopb — wiehed li jeħu, minn
għajr ma imissu, il papat.
Antipsoric— tajjeb contra il ħacc.
ÀNTiQUARiAN - antic ; il għandu
x'jaksam ma*I hwejjeġ antichi; wieħed
jiġbor u jistudia fuk il ħwejjeġ antichi.
Antiquary — antiquariu ; wieħod
mogħti ghairistudju tal ħwejjeġ an-
tichi.
Antiquated— antiquat, mux fil mo-
da, ma għadux usat.
Antiqub — antic, xi ħaġa kadima
ferm, xi fdal antic.
Antiquity— żminijet antichi.
\ nies li jokogħdu fin-
ÀNTisoiANS naħiet ta biswit xul-
xin fl-Equatur, illi id-
dell taħħom f nofs in-
Antiscii ħar icun direzioni cun-
^ traria.
Antisbptio— li iżomm li oggett ma
jitħassarx, jinten, jew idewwed.
Antithbsis— opposizioni, cuqtrast. :
Antlbr — il fergħa tal karn taċ-
cerf .
Antonomasia — cliem li fih in-nom
comuni, icunusat (jitkigħed) floc
nom propriu, • bħal : philosopher (fi-
losofu, għartf) għall Aristotele; jew
nom propriu f loc comun, bħal: Cicero
(cicerun) għall wieħed li jaf jippriet-
ca, jitchellem, jaf x*igħid.
Antrb— għar.
* Anubts— Alla fals Egizian, li ghan-
clu gismu ta bniedem u rasu ta anni-
mal (bhall lupu).
Anus— I'aħħar tokbat'isfel tal im-
saren li minnha johroġ dac li jinżel
mil li stoncu.
' Anvil— inquina (tal ħaddieda).
Anvilbd— maħdum fuki-inquina. '
Digitized by
Google
ANX
~ 2a —
APO '
. Anxibty — ansietà, premara, xewka
cbira, ħeġġa, dieka cbira.
ANxious—ansjuB (fuk ix-xwjec) /
am very anaious to ħear from ħim; Jena
fuk ix-xwjec biex nieħu ittra tieghu.
Any — xi; cuU, ħave you any money ? ;
għandec xi flus?; anyone iliat comes
ħere, call min jigi hawn; ifanyone
icall9forme...jeGG xi ħadd jigi (jis-
taksi) għalija... wħidi cħair do you
want? — any on«.. .liema siġġu trid?...
liema icun.
. Anywise — b*cull mod ; icun chif
icun.
AoRTA— 1-arteria il cbira, li ħierġa
mix-xellug tal kalb, l-ewlenija li minp-
ha joħorġu 1-arterji l'oħrajn.
Apacb— bil pass, ħafif fil mixi, ma-
lajr.
Apart— fil genb; to aet apart, tarfa,
tkiegħed fil genb.
Apartment — appartamenty camra,
ċmamar f dar.
ApATHY — apatia, nukkas ta ħrara ta
mħabba, indifferenza, bruda tal kalb.
ApB—xadin ; timita, tagħmel bħall
xadin.
Aprak— bil ponta il fuk,kiegħed lest
biex jinfed.
Apbpsia — ara dypspbpsia.
Aperient — medicina li tiftaħ, li
tħoll, li iġġgħalec tipporga.
Apbrture— fetħa, mogħdija.
ApBX — il ponta ta fuk, it tarf,
1-ogħla tarf, kuċċata.
Apħbrbsis — it-tnehħija ta xi ittra
jew sillaba mill bidu ta chelma.
Aphonio - telfa tal leħen, tal vuci
Aphonous— niekes mill,jew blavuci.
ApHORiSM—aforismu; ħsieb (idea) li
jntkal fi ftit cliem u tajjeb, proverbiu.
ApiARiST--minn irabbi u iżomm in-
naħal.
ApiARY— ġarra, jew feinjin^.amm in-
naħal.
ApioBs— plural ta apex.
Apibcb — il wieħed,cull wieħed,/)«nwy
a piecċf sold il wieħed; 2 eħillings a
piece, żews; xelini cull wieħed Tir-ras).
Apis— Apis, Alla falz, ghenaus, tal
' Egiziani.
Apis— bħal xadin; li iddaħħak in-
niesbic.
ApiTPAt— 'b'ħafna palpitazioni, t'aħ-
bit ta kalb mgħaggel. t
- Apium— crafes. ^ ^ .
Apooalypbb— -apocalissi, rivelazioiii
ta San Gwann. . , ... 1
Apooopb— il ktuh (minn takta) ta
ittra, jew sillaba minn tarf ta 1-àbħar
ta chelma.
ApocRYPttA — cotba, jew. chitbà li
min għamilhom mhux ^magħruf; li
ma jafux minn għamilhom.
ApboaYPHAL — apocrifu.mhux auten-
ticu, falz. •
* Apogbb — 1-actar pont, fl-orbita
mogħdijà) tal kamar li hua .1>ogħoil
ininn 1-art.
Apolooizb— tagħmel apologia, tit-
lob scusa, maħfra, tiddefendi ruħec,
biex tneħħi il ħtjia, it-tort li tcun
għamilt. Before dyina ħe made an
apology for iJie Uamolic lieligion.;
kabel ma miet għamel difesa (id-
defenda) ir-religion Gattolica.
Apologub— ħr^fa, morali.
Apology— apologia.
Apopleotig
Apoplbotioal
dispost, mhejji għall,
suggett għall apo-
plesia. 1
Apoplbxy — apoplesia, katra; my
friend Juu been atrack witħ apopkxy ;
ii ħabib tighi tatu apoplesia.
Apostasy— apostasia ; li tħalli ir-
religion, il fidi li fiħa twelidt; takleb
ir-religion.
Apostatb— wieħed li jakleb, iħalli,
ir-religion, traditur.
Apostatizb— tħalli ir-religion, tak-
leb.
Apostemb— tumur.
Apostil— ara postil. ;
Apostlb — appostlu.
AposTOLATB^missioni, appostolat*
Apostolic — tal appostli ; ApoHolic
See is-Santa Sede (ta Buma, jigifieri
tal papa).
Apostrophb— apostrofu ('); meta
wieħed jibda ichellem lill xi ħadd,
igħidlu xi ħaġa.
AposTROPHizB— 1' appostrofa, tagħ-
rael l-apostrofu.
Apostumb— ara apostbmb.
Apotheoary— wieħed li jagħmel u
|))iħ il medicini ; spiżżjar.
Digitized by
Google
APO
— 24 -
APP
ApoTHBGiff — apotema ; ftit oliem,
massima, li fiha x'ittiegħem.
Apothbosis— għadd (żieda) ma l'al-
lat, festa u uauri cbar li jata lil xi
ħadd cbir.
Apotomb 1 id-dififerenza (fil kawwa )
[ bejn żewġ ħwejjeġ li
^TO>" J jiBtgħa jitchejla.
Apotem— decott bil ħxejjez.
Appal— tbażża, triegħed bil biża.
Appalmbnt — biża, għageb.
Appanagb— arty renta li icoUa ma-
ħruġa tifel tar-re (princep).
APPANAQiST-princep li igawdi ir-
renta li icolla mi&ruġa.
Apparatub— apparat, V għodda u '1
ħwejjeġ 1-oħra lesti għax-xogħol,
għal xi Bperiment ; tħejjia ( minn
&ejji, tlesti kabel.)
Appabbl — ħwejjeġ, Ibies; tlibbes,
l-a£Farijet tal bastiment (1-armar) klnh
Barsi ecc.
Apparbnt— li jista jidher, ċar, reali,
veru; heir apparent, eredi sgur tat-
tron.
Apparition— dehra, spirta, fatat.
Apparitor— partier tal korti.(dac li
ican ma dwar 1-imballfin, jew ma-
gistrati, iseryihom ; il bidello ta
UniverBità; dac li iżomm il mazza.
Appeal — appell; tappella; titlob
biex{tkankal il ħniena, il għajnuna;
the orphans appeal to our generouity^
riltiema jitolbu il hniena (il għajnuna)
tagħna; / appeal to you nerħi raħi,
nitlob, il fehma tieg;ħec.
Appear— tidher; it appean, jidher,
donnu, għandu icun; it appear that
the ship is lost; donnu (għandu icun)
il bastiment intilef.
AppEARANCE^deħra ; presenza, he
made his appearance to ' day; deher
( għamel ia-dehra tiegħu ) illum ;
she is a airl offine appearance, hija
tifla sabiħa wisk, ta presenza sa-
biħa ; at first appearance ; għall ew-
wel (dehra).
Appease — ticouieta, tberred, tic-
calma, tnakkas.
Appellant — min jappella, jaghm'el
1-appell.
AppELLATiON^l-iBem li bih nsejħu
bniedem jew ħaġa.
AppELLATiVB~li iservi biex isejjiJl.
Appellee— dac li tagħmel 1-appelI
contra tiegħu.
Appellor— prosecutur, minnjagħ-
mel, jiddefendi il causa.
Appenage— ara appanage.
ApPEND—iddendel ; iżżid.
Appendage — żieda, haġa miżjuda,
ħaġa li tiddependi minn oħra
(mwaħħla, miżjuda maħħa).
Appendant) dac li hu mizjud jew
Appendent) mwaħha).
Appendices— plural ta appendix.
Appendicle— żieda żgħira.
APPENDix— appendici, żieda, supple-
ment.
Appertain — tappartieni,imiB8 (icun
ta ) this appertains to nie^ dan imiss
lili (hua tieghi) jappartieni lili.
Appertinent — ara appurtenant.
Appetent - mixtiek wisk ; rgħib.
Appetite— aptit, ġuħ, regħba.
Appetizer— li igib, ikankal 1-aptit.
Applauo — tfaħħar, tapprova, turi
li jogħboc il għamil b'cull mod, bil
cliem, billi tfakka idejch.
Applauder— min ifaħħar.
Applausb — applauB, sinjal li kie-
għed tappr'va, tari li jogħboc il
għamil u tfaħħar.
Apple - tuflSħa ; the apple of the eye
il habba tal għajn; apple of dis-
cord il causa tal ġlied; apple-
faced, wiċċ tond, wiċċ ta tufHha;
love apple, tuffiħ t-adam, sea-aple,
rizza, a/>pZ^^i/>,żerrigħa tattuffiħa.
Apple puff — torta, paBtizz bit-
tuffiħ ; apple trbb, is-siġ a tat-tuffiħ;
APPLB WoMAN, mara li tbigħ it-
tuffiħ.
Appliable— applicabbli.
Appllancb— meżż, għajnuna, àppli-
cazioni.
Applicablb — applicabbili, li jista u
li jixrak jokgħod.
Applicant— min jitlob.
Appucation — talba, applicazioni,
petizioni ; applicazioni fuk xogħol
Btudiu ecc*
Applt — tapplica, titlob biex takla;
tkiegħed; apply to the Chief for tlie
post; applica, irricorri, itlob il cap
Digitized by
Google
APP
— 26 —
APR
għall post ( impieff ) opphf a plasUr^
għamel ġbara. Why itunt yoa npply
yaurself more to »tufly\ għaliesc ma
tapplioax ruħeo actar Mi studiu.
Appoint— tagħmel fil, iBsejjaħ għal,
jew tati post, jew impicg; tistabilixxi;
cull ma wieħed idauħ.kl. When xoas
he appointed teacher ? Mota sar
( għamlub ) Surmast? Vlease, ap-*
point the day,\ Jecc jogħġboc iffissa
(stabilixxi) il ġurnata: yoa remit me
the net proceeds per ajypoint, ibgħatli il
flus collox cull tna iddaħħal.
Appointee — dac li liu impiegat,
magħmul til post, nominat, msejjaħi
magħzul; ordni.
Appointment— ordni, nomina,cum-
missioni, salariu.
Apportion— tkassam, tferrak.
Apposb— ti8takBi,teBamina,tkiegħed
tapplica {mhux umt izjed).
Apposite — adattat, li jixrak, tal
post.
Apposition — zieda ma . . .
Appraisal — stima (cbemm jiswa
oggett) bl-autorità.
. Appraisb — tistma, tgħid cbemm
jiswa oggett.
Ai'PRAiSER — dac li jistma; wieħed
magħruf miil autorità, li bil ġura-
ment jistma Uaffarijet.
Apprbciable — ta min jistmah, jew
igħożżu.
Appreciate — tapprezza, tistma,
tgħożz.
Apprehend — takbad, iżżomm taħt
idejc, iżżomm f moħħoc, tifhem, tah-
Beb bil biża.
Apprehensible — ta min jista jif-
hmu, li jista jidher.
Apprbhbnsion — intelligenza, intel-
lett (moħħ tajjeb li jifhem malajr)
biża, parir, fehma, suspett ; thia hoy is
dnll of apprehensiony dan it-tifcl għan*
du rasu ħażina, moħħu mhux tajjeb,
ma jarfax ; in my apprehension, scond
il fehma tieghi, chif nifhima jen.
AppRBHBNsrvB— inquiet, li jibża.
Apprbhbnbivbness — biza, beżgħa;
jntelligenza (moħħ tajjeb).
Apprbnticb - printes, apprendista;
principiant, wieħed li għadu jibda xi
sengha ecc ; tkiegħed wieħed biex jibda
jitgħallem is-sengħa.
AppRBNTicESHip—noviżiat; iż-żmien
li wieħed jagħmel biex jitgħallem
sengħa ecc.
Apprizb— tgħarraf, tħabbar.
Approach — tersak, tokrob; krib, fil
korob.
AppROAGHAfiLB— accessibili, li tista
tersak lejħ.
Approaghing— li riesak; li kiegħed
jokrob.
Approbation — approvazioni, sinjal
li tgħeid iva, li turi li trid issir dic il
ħaġa.
Appropriablb— li jista jittieħed.
AppROPRiATB—tieħu taħt idejc ħaġa
u tagħmilha tiegħec; eewwa, tajjeb,
Jixrak; twarrab għal xi bżonn jew xi
ħadd speciali.
Appbopriation— appropriazioni, se-
questru (kabda) ta benefiziu ecc.
AppROPniATOR — minn jieħu taħt
idejh.
Appropriatbnbbb — xerka^ xerkien
(minn jixrak, tixrak, jicconvieni).
Approvablb — ta minn japprovah,
ifaħħru.
Approval— ara Approbation.
Approvb — tapprova, tgħid iva;
tgħid li ħai>a hija, jew saret, tajba.
^ Approver — min japprova, min
jistma b*taijeb; dac li jieħu I-impunità
(il proclama) dac li igħeid, jugża, lill
sħabu fuk delitt li fih icun complici,
biex jeħles mill castig.
Approximatb — tersak, tressak : li
jersak, li jokrob.
Approximativb— li jersak ecc.
Appulsb — dakka, ħabta, ir-reska
(ħabta) ta pianeta max-xemx jew ma
xi chewcba oħra.
Appurtenangb— dac li hua ta ħadd
ieħor, ħwejjeġ ħadd ieħor; żieda, ġonta.
Appurtenant— li jappartieni (li icun
ta xi ħadd) bid-dritt.
Apricot— berkuka.
April— April, ir-raba xaħar tas-se-
na, wieħed mix-xhur tar-rebbigħa.
April-fool — wieħed li jidħcu jew
ikarku bih fl-ewwel ta April •
4
Digitized by
Google
APO
— 24 -
APP
ApoTHBGiff — apotema ; ftit cliem,
massima, li fiba x'ittiegħem.
ApoTHBOSis — għadd (żieda) ma l'al-
lat, festa u uuuri cbar li jatu lil xi
ħadd cbir.
Apotomb 1 id-diflferenza (fil kawwa )
\ bejn żewġ ħwejjeġ li
ApotomyJ jistgħujitchejlu.
Apotbm— decott bil ħxejjez.
Appal— tbażża, triegħed bil biża.
Appalmbnt— biża, għageb.
APPANAGE^art, renta li icollu ma-
ħruġa tifel tar-re (princep).
Appanaqist -princep li igawdi ir-
renta li icollu mi^ruġa.
AppABATuS'-apparat, l' għodda u '1
ħwejje^ I-oħra lesti għax-xogħol,
għal xi speriment ; tħejjia ( minn
&ejjiy tlesti kabel.)
Appabbl — ħwejjeġy Ibies; tlibbes,
1-affarijet tal bastiment (I-armar) kluh
Barsi ecc.
Apparbnt— li jista jidher, ċar, reali,
veru; ħeir apparent, eredi sgur tat-
tron.
Apparition— dehra, spirtu, fatat.
Apparitor— purtier tal korti.(dac li
icun ma dwar l-imballfin, jew ma-
gistrati, iservihom; il bidello ta
IJniversità; dac li iżomm il mazza.
Appbal — appell; tappella; titlob
biex{tkankal il ħniena, il għajnuna;
the orplian$ appeal to our generoMitt/,
riltiema jitolbu il hniena (il għajnuna)
tagħna; / appeal to you nerħi ruħi,
nitlob, il fehma tiegħec.
Appear— tidher; it appeara, jidher,
donnut għandu icun; it appear that
the ship ie lost; donnu (għandu icun)
il bastiment intilef.
AppEARANCE^deħra ; presenza, he
made his appearance to ' day; deher
( għamel id-dehra tiegħu ) illum ;
she is a airl offine appearance^ hija
tifla sabina wisk, ta presenza sa-
biħa ; at first appearance ; għall ew-
wel (dehra).
Appbase — ticcuieta, tberred, tic-
calma, tnakkas.
Appellant — min jappella, jaghm'el
1-appeII.
Appbllation— I-isem li bih nsejħu
bniedem jew ħaġa.
Appbllative— li iservi biex isejjiJl.
Appbllee— dao li tagħmel I-appell
contra tiegħu.
Appellor— prosecutur, minnjagħ-
mel, jiddefendi il causa.
Appenaoe— ara appanagb.
Append— iddendel ; iżżid.
Appendage — żieda, haġa miżjuda,
ħaġa li tiddependi minn oħra
(mwaħħla, miżjuda maħħa).
Appbndant) dac li hu mizjud jew
Appendent) mwaħha).
Appendices— plural ta appbndix.
Appendiclb— żieda żgħira.
APPENDix— appendici, żieda, supple-
ment.
Appertain — tappartieni.imiss (icun
ta ) this appertains to me^ dan imiss
lili (hua tieghi) jappartieni lili.
Appertinbnt— ara appurtbnant.
Appetent - mixtiek wisk ; rgħib.
Appetitb— aptit, ġuħ, regħba.
Appetizeu— li igib, ikankal 1-aptit.
Applauo — tfaħħar, tapprova, turi
li jogħboc il għamil b'cull mod, bil
cliem, billi tfakka idejch.
Applauder -min ifaħħar.
Applausb — appIauB, sinjal li kie-
għed tappr 'va, turi li jogħboc il
għamil u tfaħħar.
Applb - tuflSħa ; the apple of the eye
il habba tal għajn; apple of dis-
cord il causa tal ġlied ; apple-
faced, wiċċ tond, wiċċ ta tufiiha;
love apple, tuffiħ t-adam, sea-aple,
rizza, appUpip, żerrigħa tat tuffiħa.
Applb puff — torta, pastizz bit-
tuffiħ ; apple treb, is-Biġ a tat-tuffiħ;
APPLB WoMAN, mara ii tbigħ it-
tuffiħ.
A PPLIABLE— applicabbli.
ApplianCB— meżż, għajnuna, appli-
cazioni.
Applicablb — applicabbili, li jista u
li jixrak jokgħod.
Applicant — min jitlob.
Appucation — talba, applicazioni,
petizioni ; applicazioni fuk xogħol
studiu ecc.
Apply — tapplica, titlob biex takla;
tkiegħed; appty to the Chief for ihe
post; applica, irricorri, itlob il cap
Digitized by
Google
APP
26 —
APR
għall post ( impieg ) opphf a plaster^
għamel ġbara. H7/y (lont you apply
yourself more to ((tudy; għaiiex ma
tapplioax riiħeo actar Mi studiii.
Appoint— tagħmel fil, iBsejjaħ għal,
jew tati post, jew impicg; tistabilixxi;
cull ma wieħed idauħal. yV/ien was
he appointed teacher ? Mota sar
( għamluh ) Surmast ? Vlease^ ap-
point the day,\ Jecc jogħġboc iffissa
(stabilixxi) il ġurnata: you remit me
the net jyivceeds per ajypoint, ibgħatli il
flus collox cuU tna iddaħħal.
Appointee — dac )i liu impiegat,
magħmul fil post, nominat, msejjaħi
magħzul; ordni.
AppoINTMENT — ordni, nomina,cum-
missioni, salariu.
Apportion— tkassam, tferrak.
Apposb— tistaksiytesaminaytkiegħed
tapplica (mhux umt vsjed).
Apposite — adattat, li jixrak, tal
post.
Apposition — żieda ma...
Appraisal — stima (cbemm jiswa
oggett) bl-autorità.
, Appraisb — tistma, tgħid chemm
jiswa oggett.
AiTUAiSER — dac li jistma; wieħed
magħruf mill autorità, li bil ġura-
ment jistma 1-affarijet.
Appregiable — ta min jistmah, jew
igħozżu.
Appregiatb — tapprezza, tistma,
tgħożz.
Apprehend — takbad, iżżomm taħt
idejc, iżżomm f moħħoc, tifhem, tah-
seb bil biża.
Apprehbnsiblb — ta min jista jif-
hmu, li jista jidber.
Apprehbnsion — intelligenza, intel-
lett (moħħ tajjeb li jifhem malajr)
biża, parir, fehma, suspett ; this hoy is
dall o/ apprehension^ dan it-tifcl għan-
du rasu ħażina, moħħu mhux tajjeb,
ma jarfax ; in my apprehension, scond
il fehma tieghi, chif nifhima jen.
AppRBHBNSivB--inquiet, li jibża.
Apprbhbnsivbness — biża, beżgħa;
intelligenza (moħħ tajjeb).
Apprbnticb — printes, apprendista;
principiant, wieħed H għadu jibda xi
sengha ecc ; tkiegħed wieħed biex jibda
jitgħallem is-sengħa.
Apprbnticbship— noviżiat ; iż-zmien
li wieħed jagħmel biex jitgħallem
sengħa ecc.
Apprizb— tgħarraf, tħabbar.
Approach— tersak, tokrob; krib, fil
korob.
Approachablb— accessibili, li tista
tersak lejħ.
Approaohing— li riesak; li kiegħed
jokrob.
Approbation — approvazioni, sinjal
li tgħeid iva, li turi li trid issir dic il
ħaġa.
Appropriablb— li jista jittieħed.
AppROPRiATB—tieħu tant idejc ħaġa
u tagħmilha tiegħec; sewwa, tajjeb,
Jixrak; twarrab għal xi bżonn jew xi
ħadd speciali.
AppROPRiATioN—appropriazioni, se-
questru (kabda) ta benefiziu ecc.
Appropriator — minn jieħu taħt
idejh.
Appropriatbnbss — xerka^ xerkien
(minn jixrak, tixrak, jicconvieni).
Approvablb — ta minn japprovah,
ifaħħru.
Approval— ara Approbation.
Approvb — tapprova, tgħid iva;
tgħid li ħaj^a hija, jew saret, tajba.
Approver — min japprova, min
jistma b*taijeb; dac li jieħu I-impunità
(il proclama) dac li igħeid, jugża, lill
sħabu fuk delitt li fih icun complici,
biex jeħles mill castig.
Approximatb — tersak, tressak : li
jersak, li jokrob.
Approxihativb — li jersak ecc.
Appulsb — dakka, ħabta, ir-reska
(ħabta) ta pianeta max-xemx jew ma
xi chewcba oħra.
Appubtenangb— dac li hua ta ħadd
ieħor, ħwejjeġ ħadd ieħor; żieda, ġonta.
Appurtenant— li jappartieni (li icun
ta xi ħadd) bid-dritt.
Apricot— berkuka.
April— April, ir-raba xaħar tas-se-
na, wieħed mix-xhur tar-rebbigħa.
April-fool — wieħed li jidħcu jew
ikarku bih fl-ewwel ta April .
4
Digitized by
Google
APR
— 26
AEB
AriiON--far(IaI; dic il biċċa (giltla)
grasHa li icolllia ma dwar zakkha il
wiżża; biċċa 6omb ċatta li tgħatti il
fgum ta canun; brazzoll, biċċa n jam
(milwija) li icun hemm fuk it-tarf ta
kuddiem tal prim ta bastiment; twavel
fl-art, biex tgħaddi fukhom li icun
hemm fid-daħla ta bacir (dock).
Apron-man — meccanicu ; ragel li
jaħdem fil macna.
Apse — arzella, daAIa nofs tond,
faċċata, fis-sakaf ta fuk il cor, jew
band*oħra fil cnisia.
Apsis — 1-ekreb lejn, jew I-ibgħad
pont mix-xemx.
Apsidal— tal Apsis.
Apt— tajJĠb, lest, adattat, mogħti,
mħajjar.
Aptera— insetti, dud bla ġwienaħ.
Aptitude — kagħda, xeħta, disposi-
zioni.
Aptly— sewwa, fil wakt, fil post.
Aptotb — nom li ma għandux de-
clinażionijet (fil Griec).
Apyrbtic — li ma għandux deni,
mingħajr deni.
Apyrous— li ma jitbiddilx bis-sħana.
Aqua— ilma; aqua fortia, acqua forti,
acidu nitricu (mhux msoffi); aqua ina-
rina jew bbryl, berill, ħaġra preziusa
bħal smerald, u igħidulha hecc mill
culur taħħa lewn il baħar: Aqua To-
/ano, velenu, soluzioni tal arnesicu.
Aquarium — acquariu ; caxxa ( bil
ħġieġ) vasca, tank, fejn iżżomm il ħut
jew xi ħxejjex u frott tal i'ma.
Aquarius— dac li jati 1-iIma, il ħdax
sinjal taz-zodiacu, li fih ix-xemx tid-
ħol għal ħabta tal 21 ta Jannar.
Aquatio— li isir jew igħammar fl-il-
ma; pianta tal ilma.
Aquatios — esercizi, logħob fl-ilma
jew fuk 1-iIma.
Aquatint— disinji, incisionijet, bl'in-
chiostru di Ghina.
Aqua-vit« — brandi, jew spirtu di
vinii, whisky ecc. (ilma tal ħajja).
Aqueduct — canal biex iwassal I-ilma
mill bogħod(minn barra fil campanja)
għal ġo belt.
Aqueous — magħmul, li fih, jew li
isir bl-ilma.
Aquipbrous— li iwassal jieħu 1-ilma.
Aquiporm— fi stat, f għamla ta ilma;
għadu ilma.
Aquilated — mżejjen bi rjus tal
ajcli.
Aquiline — bħal munkar tal ajcla;
tal ajcla.
AqUOSITY- ) ^j^jjj^
Aquousness — j
Arab — għarbi; tifel mitluk, bla dar.
Arabesqub— la għarbija; stil, gost
li iħobbu il għarab; gost, disinn li fih
ma tarax annimali ; iżda werak, zkuk,
pianti, u figuri olira ta geometria biss.
Arabian— għarbi.
AuABic— mill-Arabia, il Isien għarbi.
AuABiNB — gomma (arabica)
Arabism — espressioni, chelma bil
għarbi.
ARABisT—wieħed li jaf tajjeb li scola
bil gharbi.
Arablb— li jista jinħarat.
Araby— isem li jatu fill poesia lill
Arabia.
Arachnida— l'articulati, bħal brimb,
dud tal ġobon ecc. u scorpiuni.
Arachnoid — bħal ghankbuta.
Arack— ara Aruack.
ARiGOsrYLB--taksim tacolonni mke-
għdin bogħod minn xulxin.
AraioneeU^j.^,^^ gallarija f-mina.
tas-Siri u il Galdej, jew
il lingua (Isien) taħħom
(minn Arajn^ bin Xem).
— il lingua Semitica tan-
naħħa ta fuk (tat-tramuntana).
ARANciDiE — ir razza" tal brimb.
Aranbose— micsi bix-xagħar msal-
lab bħal ħjut (raggi) ta għankbuta.
Arbalist —- arc biex twaddab il
Arraign
Aramaic
Aramban
Aramaic
Arbttbr— dac li jakta iddivrenzia,
dac li jiddecidi bejn tnejn li icoUhom
xi ighidu fuk xi custioni.
AuBiTRAL — li jokgħod għal dac li
jiddecidi.
ÀRBiTRAMBNT — decisioni, sentenza
ħaġa mogħtija għax tistħokk.
Arbitrator — ara Arbitbr.
Digitized by
Google
AM
-S7-
AHC
Arbitratrix) d?<5 •!, takta id.divren.
zia; il femminil ta Ar-
Arbitrbss ]l,it,.aior.
Arbor— 8iġra;il fuB ewlieni ta ma-
cna.
^ Arborator — dac li iħawwel ew
jiżbor is-siġar.
Arbored— li fiħ post, daħla, għar,
bil banchijet mgħotti bis-siġar tejn
wieħed jista jidħol jokgħod għal frisc.
ARBOROUsUas-siġar, jew li jixbeħ is-
Arborbal/ siġarji jicber fak is-siġar.
ARBOREscENT~li jicber bħal siġra.
Arborbt - siġra żgħira, xitla.
Arboretum — post fejn icabbra u
jiccoltivaw is-siġar ghall istudiu.
Arboricolturist - wieħed li irabbi
(jiccoltiva) is-siġar.
Arboriform-H għandu għamla ta
Biġra.
Arborist — wieħed li jistudia biss
fuk is-siġar.
ARBORizBD—ara Arborbbcent.
Arbour — loc, post bil banchijet
mgħotti bis-siġar fejn wieħed jista
jokgħod għall frisc.
ARBOuRED—ara Abborbd.
ARBuscLB—siġra baxxa (xitla).
ARBUsTUM-għalka (post magħluk)
bis-siġar u ix-xtieli.
Arbubtivb — mimli, mgħotti bix-
xtieli.
Arbute— is-siġra tal frawli.
Arbutban — tas-siġra tal frawli.
Aro — kaws, ħnejja, arc; biċċa minn
circu.
Arca— arca, caxxa cbira, bagoU.
Arcadb— loġoġ fuk il colonni; mogħ-
dija, triek, bil loġoġ; moghdija, triek
msakkfa, bil ħwienet cuU naħa.
Aroadian) tal Arcadia ( pajjis tar-
Arcadio J ragħajja).
Arcanum— sigriet, mistoriu.
Arcbutant— ara Arcubutmbnt.
Arch— arc, ħnejja; trinwp/ial arch ;
arc trionfali lijintrama fxifesta; tibni
bl-arcati, bilħnejjiet; ħażin, macacc,
wieħed li jilħaklu moħħu, prim, ta
1-ewwel; he is an arch traitor, hua arci
traditur (traditur mill' iprem, minn ta
kuddiem).
Archbutmbnt— puntal, colonna, pi-
lastru, biex iżomm miegħu wiekaf
ħajt ecc.
Archbishop — arciskof .
Archblooy — ix-xienza ta 1-ewwel
principii.
Archbr— arcier, dac li jitfa bl arc
u '1 vleġġa.
Archbry— is-sengħa li tisparabl-arc
u '1 vleġġa.
Archktypb— originali,Ii mhux mnis-
sel, magħmul, fuk hag*oħra.
Archibpiscopal — arcivescovili (tal
arciskof.)
Archeologist— wieħed li jaf, jewli
jistudia 1-archeoIogia.
Archbolooy — archeologia, studiu
t^l ħwejjeg antichi.
Arcuical— lewwel, il cap.
Archil— culur viola scur, sabiħ.
Arcuimandrite — arcimandrita, il
kassis ewlieni, il cap ta cunvent (jew
ta cunventi) tal grieghi.
Archipblago — arcipielgu ; baħar
mimli, jew li fih ħafna gżejjer ; gozz,
ħafna gżejjer ħdejn xulxin.
Architect — àrchitett, wieħed li
jagħmel il pianta tal bini, capumastru,
mgħallem tat-tnax.
Architbctonic — li għandu il capa-
cità, li jinkala, għaL bini; ħaġa li
għanda x'taksam mal bini.
Architectonics — ix-xienza jew
għelm il bini; tal bini.
ÀRCĦITECTURAL — SCOUd il ligi JOW
is-sengħa tal bini.
Architecturb — architettura, is-
sengħa tal bini ta djar, cnejjes, pon-
tijet ecc, mi7itory architecture, fortifi-
cazioni, (architettura militari) Naval
architecture, is-sengħa li biha tagħmel
il bastimenti.
Arcuitravb — architrav, il gebla,
travu, għuda ecc, li tcun f uk il pilastri,
il coxox ta bieb ecc.
Archival— tal archivju.
Arcuivbs — archivju, il post fejn
jintrefgħu il carti, documenti ta listat.
Archivist - - archivista, min icollu
ħsieb tal archivju.
Arculikb — bħal arc, li għanda
għamla ta arc; mkawwes.
Digitized by
Google
ARC
'2d
AIU
; Arcħon — I-ewlieni Magistrat tal
AtiniBi (in-nieB ta Atene) 1-antichi.
Archpribst— Arcipriet; il cap, 1-ew-
lieni kaBsis. .
Aroiiway — mogħdija minn taħt ar-
cata.
ARCoaRAPH— Btrument biex tħo/i
arc (tond) minn għajr pont tan-nofs
(centru).
Arctio— articu, tat tramuntana jew
ta madwar il pol ta fuk.
Arcuatb— milwi bħal arc mkawweB.
• Arcuation — il-liwi, tirkid; tniBBil ta
Biġar, xtieli, bit-tirkid, billi tordom
fergħa ta li steBB siġra fil ħamrija
biex tnissel; bħal gisimin ecc.
Ardasbinb — ħarir, 1-ifjen ii jusaw
għall insiġ fi Franza.
ARDBNT-mixgħuI, mkabbad, jaħ-
rak, kalil, mimli bil ħrara.
ARDouii-ħrara, ħeġġa.
• Arduous— tkil, jebes; thU xh an <«•-
duous task, din biċċa xogħol jebsa.
Arb— il plural tat temp present tal
verb to be; tve are. you are^ tUey are,
aħna, inthpm, huma; chejl tal u^uħ
(ta art ecc.) Francis, jiswa 100 metru
quadru, jew 1076.44 piedi quadri (in-
glisi.)
Arba— aria,spaziu meħud, magħdud
mchejjel; il chejl minn barra ta xi
ħaġa.
Arbca— siġra (palma tal India).
Arbfaction — is-sengħa li bigħa
tnixxef.
Arbna— il kiegħafanfiteatruli tcun
mgħottija bir-ramol biex fiha isir is-
sanir.
ARENACBOusUi hu magħmul jew li
ArenariousJ fiħ ir-ramel.
Arbnation — banju bir-raxx tar-ra-
mel sħun.
Arrnosb— ramli, collu ramel
Arbnulous — mimli ramel rkik.
\ daċ ic-circu culurit ta ma
dwar ir-ras taż-żejża; li
spaziu, it-tokob ta xi
miriHuġa, il nialij
ininsuġ.i.
Arbombtbr — areometru ; strument
biex tchejjel il pis speciticu.
ARBOPAaiTE— -mħallef tal Areopago,
Arbola
AREOLiE
Arbole
- spaziu, ii
ħaga mini
j ta biċċa b
Arbopagub— korti ta Tantica Atene
(il belt ewlenia tal Grecia.)
Arbtology — ix-xienza (li studiu)
tal virtu, u chif hi mnissla.
Argal — tartru jebes li isir niad-
dugħ (tal bti6ti)tal imbit minn gewwa,.
jusawh biex jiżhgħu bih.
AROALf - nufiħġa salvaġVa tas Sibe-.
ria, u tal Asia tan nofs.
AuaAND — ftila tonda, li tixgħel
f-haġa vojta (mħaffnij biex iż/jd il
current tal aria u tati is-saħħ'i fil
fiamma (tati dawl actar) msejħa hecc
minn Argand dac li nventaha.
Argent — fidda; il culur abjad (lewr\.
il fidda) fl armi, li ifisser purità, ndafa^
mġiba sewwa ecc.
ARGENiic'l **^' ^^^'^' J®^ ^*"'*'^ ^^^*
AROENrAX -metall, taħlita ta nickel
raiii, u y.ing'i, bħall Gennan Silcer.
AuoENTATinN- aigentatura, ħasla
bil fidda.
AuoEXTiFEUous— li fih il fidda.
AuuENTiNA — ħuta inirrazza tus-
salamun.
AuoiL— tafal.
Aroillaceous >tat tafal.
Ahgillate— tafal tal lavanja.
AiuuLLous -tadi.
AuaivE — griec.
AuGoL— ara Aucjal.
Ahgonaut — argonaiita, wieħed li
isiefer fuk VArgo, (bastiinent.)
Aiioosv — bastiment, xiiii mgħobbi
Bliiħ b'ħafna gid.
AuGOT-linguaġġ, cliein li bih jif-
tehmu bejniethom biss il ħallelin.
Argue-— turi ir-raġuni; tirraġuna,
iġgib il provi biddiscors tiegħoc biex
tu i il verità, jewli ghandoc raġun.
Ahgument — argJiment, raguni li
wieħed igib bi prova; is-suggett ta xi
discors jew ta chitba.
AuGUMENTAL -ta argument.
AuauMENrATivE -li tih argument.
AuGUS— guardian, wifħed li jindor
cra, jokgliod gliassa; (III mitologia)
ħaġa b luitt ghajn.
Ahgute — ingenjus, II jilħi,klu.
Ahia — ton ta cant, aria.
Ahian— Arian, wieħeJ li jagħmel
Digitized by
Google
AUt
AħM
}II koxra ta żerrigħa li
tcuu fin-naħħa Visfel.
il ligi ifi AriuB, li jiċħad li Gristu hu
veru Alla.
- ÀKIANISM — id-dutrinat it-tagħlim
tal Ariani.
' bħal melħ li isir mil koxra
Ariqina tas-siġra cincona, jissej-
jaħ heccgħaliex giebuh
Arigine lewwel darba minn A rica,
I (61 Perii, TAmerica t'isfel)
Arid— niexef (bil għaċċ, xott mill-il-
ma mħabba fis-sħana).
AniDITY ) . . .
AUIDNESS j °*^^*- '
Aries — muntun; costellazioni, lew-
wel mit-tnax il sinjal taz-/.odiacu, li
fih ix-xemx tidħol fil 21 ta Marzu.
Arietta — canzunĠtta, biċċa cant,
għanja zgħira.
AuiniiT — sewwa, bla żball.
Aril
Arillus
Ariolation -— aħbar (tal ventura)
induvnatura.
Arise — tkum; ari»e'again, tirxoxta.
' Arisen— mkajjem, rxuxtat.
Arista — il ħjut, il ġummiena, ta
żbula tal kamħ.
Aristarco — chittieb criticu cbir,
(Aristarco ta Lixandra).
Aristate— li fihil hjut, tal ġum-
mjena taż-żbula.
ARisiocRACV — Aristocrazia; gvern
f-idejn in-nobbli, is-sinjuri il cbar.
Aristocrat —aristocraticu ; wieħed
cbir, li iżomma ferm. •
AuiSTOCRATic Ital aristocrazia; li
\ iħobb 1 aristocra-
A RISTOCRATICAL I ^ia.
Aristophanic — li moħħu jilħaklu,
ħażin, macacc (minn Aristophatte^ li
chien poeta comicu msemmi ta A-
tene).
ta Aristotile, filosofu
msemmi, mwieled fi
Stagira, belt ħdejn
Macedonia.
induvnatura, tgħid
isir bl-istudiu tan-nu-
mri.
Aritiimetic — ix-xienza, is-sengħa
tal għadd bin numri; aritmetica.
Aristotelian
Aristotelic
Aritmancy —
x'gej jew x*ser
Arithmetician— wieħiBd mċhisser;
jaf tajjeb, l-airitmetca.
Arithmobieter— ara Abacus.
Ark— arca; il loc għazis fejn Lhud
chienu iżommu merfugħin it-twaVel
tal Ligi; il bastiment fejn Noà salva
mal familja tiegħu fid-diluviu; il can-
nestru fejn chien Mos^ meta salvattt
bint Farauni mill ilma tax-xmara ;
dgħajsa cbira (barcun) li jusaw fuk
ix-xmajjar tal America biei iġorru il
frottijiet ecc. għas-suk.
Arm — driegħ,fergħa, setgħa, kawwa,
daħla; tarma (tati Tarmi). Be is my
right arm ; hua jiswieli wisk, minn
ghajru ma ngħaddix ( jiswieli daks
driegħi il-lemin) the arm-pit, taħt apt;
within an arm*8 reach, fejn tista tilħku
(bi driegħec; arm-chair,B\ġġ\x tal brazzi;
he 18 armed with sword, armat bix-
xabla.
Arms— armi; coat 'ofarms l'arma ta
xi ħadd (ta cunjom jew titlu ecc.) the
coat o/arme of Britain, 1-arma tal In-
ghilterra.
Armada— armata (fiotta Spanjola)
dic ("actarx) li armaw contra l-lnghil-
terra fis-sena 1588.
Armadillo — annimal b'erba sakajn
għamla ta ġurdien, iżda mgħotti
b'koxra jebsa, li jinsab biss fl-Ame-r
rica t'isfel.
Armament — thejja, foi-za lesta,
armar ta bastiment għall guerra.
ARMATURE — armar,armatura,mezzi
biex tiddefendi.
Arm-CUAIR - siġġu tal brazzi.
Armed — armat ; armed at all
points^'^vmdii^ mdawwar bl-armi minn
cullimchien.
Armenian STONE-ħaġra ( carbu-
nat ) caħla mill-Armeuia.
Armpul — mimli ħodon ; kabda
chemm jistgħu iżominu dirgħajc.
Armholb— taħt l-apt, dic il ħofra
ta taħt id-driegħ.
Armiger— duc li iżomm il corazzà,
1-armi ecc.
ArmillA — eappetta, brazzuletta,
ħolka, circu zgħir tal ħadid li jintli-
.bes mal pols (tal id.)
Armillary — inaġħmul bic-circhi-
jet jew ħolok.
Digitized by
Google
Aħ]^
— ào —
ARii
Armorer
Armourer
Armillary SPflERE— globu magħ-
mul bic-circhijet li juru l'equatur,
l-eclittica ecc, mbegħdin sewwa
f'locom, mill-astronomu bil kies għall
istudiu.
Armillet— brazzuletta żgħirà.
Arminian— wieħed li jemraen bit-
tagħlim ta Arminiu— wieħed mis-set-
tuari', seguaci ta Arminiu.
Armipotent— kawwi fil guerra.
Armipotenoe— kawwa fl-armi.
Armistice — Armistiziu; serħan
għall ftit mill ġHed (cumbattimentj
li isir bil ftehim ta dawc li icunu jig-
gaerraw bejniethom.
Armless— minn għajr armi.
Armlet— daħla żgħira bħal dic tal
baħar; armatura jew ornament għad-
dirgħajn.
' armier, wieħed li jagħ-
mel 1-arrai, jew jeħu
'ħsieb I-armi, jew li jar-
ma bl-armi lill xi ħadd.
Armorial— tal armar, tal armatu-
ra, jew tal arma ta xi familja.
Armoric )tal Armorica, li issa
Armorioanj tissejjaħ Brettanja.
Armoric— Isien, il-Iingua, tal Ar-
morici, dialett Celticu li għadhom,
jitchellmuh sa illum.
AuMORiST— wieħed mħarreg fl-af-
farijet tal armi tal familji.
armerija — loc fejn icunu
miġburin 1-armi ; — capa-
'cità fl-armi (tan-nobbli,
ouniomijet ecc. )
Armour— corazza— libsa tal metall
biex tħares lill gismec fill battalja.
Armour bearer— dac li jeħu jew
iżomm 1-armi ta ħadd ieħor.
Armpit— ara Armhoi^e.
Arm's END — fit-tarf tad-driegħ ; il
bogħod sewwa.
Arm's lenqth— fil bogħod.
Armstronq gun— canun tal ħadid
imħaffer spirali, minn gewwa (bħal
garagor.)
Army — armata; ħafna nies armati;
gemgħa cbira ta nies (suldati).
Army CoRPS — taksima ta aimata.
Army list — lista ta ufficiali fl-ar-
mata.
Armory
Armoury
Arnot— oriana (siġra li jagħmlu
iz-zebgħa minuha).
Aroma— ħwawar ; ir-riħa tfuħ fis-
siġar u ħwejjeg oħra.
Aromatic— aromaticu ; pianta jew
duwa li fiha riħa tfuħ, u actarx
togħma taħrak.
Aromatite — mineral bħal morr ;
mbit magħraul b-ħafna ħwawar.
Aromatize— timla bil fwieħa tal
ħwawar.
Arose — temp passattal verbARlSE;
komt, kam etc.
Around — ma dwar, ma cull naħħa.
AROURA— chejl Griec ta 50 pied;
chejl Egizian ta 100 pied quadru.
Arouse — tkajjera, tistembaħ, tkan-
kal, iġġagħal.
Arow— (in a row) wara xulxin.
Arpeggio— arpeggiar (pizzicarbil
cordi ta violin ecc).
xcubetta antica, ca-
nun li chienu jispa-
rawh niiini fuk stripj^a,
bħal furchetta.
li jispara
Arquebus
Arquebuse
Arquebusier — suldat
I-ARQUEBUSE.
Arquerite — taħlita ta fidda li
tinsab f Arffueros.
ARQUIFOUX — qualità ta trab taċ-
ċoml), li jusaw dawc li jagħmlu il
fiiħħar biex jatu il vernic aħdar biħ.
Aruack— xorb spiritus, dac li jil-
lambicaw mis-sugu tas-siġra tal gewż
tal India, jew mir-ross iffermentat.
Arragonite — bħal carbonat tal ġir.
Arraign — iggib prigiunier fil
barra, kuddiem il korti; twiegeb għal
citazioni ; taccusa ; tkiegħed wara
xulxin, chif imiss.
Arraignment— accusa.
ARRANGE — tkiegħed sewwa, tir-
ranġa.
ArraNGEMENT — tkassima sewwa,
fil loc, classiticazioni; they came to an
arrangement fteħmu, (kassmu sewwa
collox (il loc) bojiiictħtun.
AURANT— wielied briccun ( ragel
ħażin ) ghall aħħar ; il veru briccun.
Arras— tapizzeria minsuġa bil fi-
guri; arazzi, damasc li isir VArras (fi
Franza).
Digitized by
Google
ARR
— 81 —
ART?
Array— ordni tal battalja, salt nies,
suldati bl-ordni; foġġa ta Ibies, gies,
tgħamira ħwejjeg, ta għarusa ecc.;
tifforma giuri, tkiegħed jew tlesti il
ġurati; ticsi, tgħatti.
Arrbar— lura iil ħlas; I know that
he is behind in arrears naf li għàdu
lura fil ħlas; ichy dont you pay your
arrears first ? għaliex ma tħallasx ta
wara (il flus ta kabel) lewwel ?
Arrbaragb— ta wara (flus hlas ecc.)
ÀRREST— arrest, tarresta, iżżomm
taħt idejc; impediment, żamma (minn
iżżomm) he is under arrest^ kiegħed
arrest (arrestat); the soldiers were put
under arrest, is-suldati arrestawhom.
Arrbstbr) • X
Arrestmcnt— arrest, dac iż-żmien li
wieħed jibka arrestat, miżmum sa
chemm isib pleġġ (biex joħroġ).
Arrbt— (tinkara are*) decisioni ta
Korti jew ta Ounsili; digriet, editt ta
Princep (sultan).
ARRiBRR^il wara tal armata (minn
icun wara fl'armata).
Arris— xifer, cantuniera, li jagħmlu
biċtejn injam, jew gebel meta jin-
ghakdu, (jitwaħħlu) flimchien.
Arriswisb — irranġat, mkieghed dia-
gonalment.
Arrival — wasla, meta tasal mil
bogħod, migia; / am very pleased to
hearofyour aafe arrival in London;
għandi piacir wisk nisma li wasalt
kawwi sħiħ Londra.
Arrivb— tasal.
Arrogancb — arroganza, prosunzio-
ni, Buppervia.
Arrogant — arroganti, presuntus
Bupperv.
Arrogatb — tippretendi ħwejjeġ li
ma imissucx, bil vanità, bis-suppervia,
jew pretensionijet foloz.
ARROGATrvTB— li jassumi, jeħu, jew
irid (ippretendi) wisk.
Arrow— vleġġa.
Arrow-hbaded — li għandu ras
bħal vleġġa; arrow-headed cliaixicters
ttri ta ghamla ta vleġġa jew, cunjard .
li jispicċa bil ponta, li bibom chiena
isiru scrizionijet fuk il blat» madum
jew monumenti fil Babilonia, u bliet
oħra antichi ta Lvant.
Arrow-root— ararut; tkik sustan-
zius, magħmul mil għeruk ta siġar
(maranta) u jissejjaħ hecc rois-sugu
tiegħu li bib 1-Indiani chienu ifejku il
feriti maghmulin bil vleġeġ velenati
{arrowroot, gheruk tal vleġeġ.)
Arrowy— magħmul jew jimxi bħal
vleġġa.
ARSENAL—tarznar; it-tarzna.
Arsenatb ]°^®'ħ magħmul bl-aci-
. ^ du arsenicu u mħallat
Arsbniatb ) ^^ ħag'oħra.
Arsrnio — arsenicu, velenu kawwi.
Arsbnio-aoid— acidu arsenicu magħ-
mul minn zewgparti arsenicu u ħamsa
ossigenu.
Arsenigal— tal arsenicu, jew li fih
1-arsenicu.
Ausbnicatb— tħallat ma 1-arsenicu.
Arsenious— li fih 1-arsenicu.
Arson— ħruk, għall tal apposta ta
dar ecc. (delitt ta ħruk).
Art— int, it-tieni persuna singular
tal indicatif, present, tal verb to be,
Thou art good o Lord, inti tajjeb o
Sinjur.
Art — arti, sengħa; the fine art$
l-arti sbih; a Master of Arts, mgħal-
lem tal arti (tas-snajja).
Artemisia— xorta ta si^ra.
Artbrial— li fih, jew li jinsab f ar-
teria.
Artbrializb— tbiddel id-demm tal
vini fdac tal arterji.
Artrriology— ix-xienza (li studiu)
tal arterji.
Artbriotomy— il ftuh tal arterji.
Artbry— arteria, wieħed mill canali
li imixxi jew jeħa id demm mill kalb
għal mal gisem collu.
Artbsian — artesiani, ta Artois fi
Franza; Artesian Wells, bjar magħ-
mulin, mħaffrin, għall ewwel darba
f Artois (Franza) biex isibu 1-ilma u
icollom prowista għal dejjem.
Artful— magħmul bis-sengħa.
Arthritis— gotta, marda, nefħa fil
għekiesi (ġoghi.)
Digitized by
Google
ART
— 82 —
ASC
: Abtiohoke — kakoċċ.
' Artiglb — articlu (ħl grammatica);
articulu (chitba għal xi gazetta) trat-
tat, cuntratt, cont; pont (articlu) tal
fidi; dic il biċċa ta kasba, tibiia ecc. li
tcun bejn zeu^ għekiesi.
ArticulaR— tal għekiesi.
, Artioulata — annimali articulati,
jew magħmulin għekiesi għekiesi.
Articulatb — magħmul bil għaksiet;
tippronunzia; tgħid ċar, chehna chel-
ma.
AuTicuLATiON — cUem ċar, għakda
ta żewġ għadmiet (fil gisem); il għe-
kiesi ta kasba ecc.
Artificb— sengħa, ħżunja, frodi.
. Artipiceh — artista, artigian, ħad-
died.
' Artifioial — magħmul bl-idejn, bis-
sengħa.
Artillbry— artillerija; canuni; Ar-
tillbry-man artillier.
Artizan — artigian, wieħed tas-sen-
għa.
Artist— artista, wieħed li jaħdem
jew li jaf, sengħa (sabiħa) bħal poeta,
pittur, cantant, sculturecc.
Artistb — wieħed mħarreġ sewwa
(professur) fxi sengħa tkila u sabiħa.
Artistic— magħmul bl-arti.
Artlbss — bla sengħa; semplici, bla
malizia.
Artlbssly— bla sengħa; chif gie,
chif inħalak, bla malizia.
Artocarpus — is-siġra li igħedula
tal frott tal hobs,
Arum — isem ta pianta.
^ Arundblian— tal conti ta Arundel;
isem li taw li rħamijet tal Grieghi
antichi li sab il Conti ta Arundel u li
illum jinsab merfuħ fl-Università ta
Oxford (l-Inghilterra).
^ Arundiperous— li jagħmel il kasab.
' Arundinackous— tal,jew,bħalka8ab.
Arundinbous — mimli bil kasab.
Aruspiob— wieħed li iħabbar fuk li
għandu isir bl'ARUSPicY.
Aruspicy— is-sengħa li tħabbarjew
tgħid x'għad isir, bitli tara, tħares,
lejn 1-imsaren tal bhejjem maktula
ghas-sagrificiu.
; . ARYA.N--Arian; tal Isien Indo-Euro-
peu (tal India u I-Eurppa). 1 . . ^
As— bħal, fil wakt, xħin, billi, chif ;
as this bħal din, as he toaa going homey
61 wakt, (xħin) chien sejjer id-dar; a<
you did not xorite^ billi ma ctibtx ; a$:
you like, chif trid; as i/. bħallichie-
cu, a/» it toere, biex ngħid hecc, bħalli
chiecu; as mnch as you like, daks
chemm trid ; as far as the market,
sa's-suk ; as often as he comes cull
raeta jigi, cull darba li jigi; tf«/or me
I shalt not come ; in quantu ghalija,
(għalija) ma nigix : as yet; għàd;
as toelt; ucoll, he came toith us as loetl,
hu gie magħna ucoll; as xoell as, chif,
chemm ucoll ; silcer as well as gold^
fidda chif ucoll (chemm ucoll) deheb.
As — Iibbra(pis) Ruman ta 12 1-ukija;
bieċa munita tal bronż Rumana ; in-
tier, ħaġa sħiħa.
As.v— isem antic ta gomma.
AsAF(ETiDA I ilma jinten; sugu minn
siġra tal India usat nl
AsAFETiDA j medicina.
AsARiNB— sustanza, ħaġa cristallfz-
zata, bħal ganfra.
AsARUM— Asaru, spica salvaġġa.
AsBBSTOs— asbestos, mineral li mà
jakbadx bin-nar, map^hmul ħjut ħjut, Ii
kegħdin jaħdmuh drappijet, carta, u
ftejjel tal lampi.
AsHBSTio Ual, jew magħmul mill
AsBBSTous j asbestos.
AsBOLiN — uiateria (bħal-ilma) sa-
franija bhaż-żejt (morra), magħmula
min-nugrufum.
AscARiDBs — ħniex, dud li icollna
f-zakkna, fi-imsaren.
AscEND — titla, togħla.
AscBNDABLB— li tista titilgħu.
. Abcbndancy — ara Ascendency.
AscENDAijT — ascendent; autorità,
kawwa, setgħa, he lias a great ascendant
over his chief; hua għandu influenza
(jista wisk) mas-sinjur (Cap)tieghu.
AscENDENCY — sctgħa, influenza,
kawwa.
AscENDBNT— ara Ascbndant.
Aboension— telgħa, it-tlugħ. On the
feast of the Ascennion, on Ascbnbion
Day, nhar Lapsi.
AscBNsivB -~Ii jati għat-telgħa.
. AscBNT— tċghla,: titla*
Digitized by
Google
ASC
- 88 —
ASP
ASCERTAIN — tisgura,tagħmel ruħec
fis-sgur; tcuu sgnr.
ASCERTAINER — iniu jaccerta, min
jara sewwa, iniu jivverifica.
ASCESSANT — li beda jikras; kares
ftit.
ASCETIC — axxeticu, tat-talb, devot;
ascetic books; cotba t«d-devozioni.
AsciANS ) A X xi, in-nies li igħammru
ASCII ) fi^-zona torrida jew sħu-
na. Igħidulhoin hecc mill chelmiet
griechi a li tlisaer ** minn għajr " u
«kia "dell ", (miiin għajr dell) il ^ħa-
liex dawua darbtejn fis-sena, billi ix-
xemx tcun fi/<-/.enit, meta jasal nofs
inbar ma jau^ħlnx dell b' gisimhom
(bil persuna tagħhom; fl-àrt.
ASCIDIA — duda bħal bugħarwien.
AsciDlFORM— ta għamla ta flixcun.
AsciTES -nefħa tal ilma fi^akk^
(marda, idropisia).
ASCLEPIAS— asclepia, pianta.
AscRliJARLE— li tista tattribwih.
ASCRIBB — tattribwi8ci,twaħħal fdac
li icun; do not ancribe this to me; twaħ-
ħalx fija, tghidx li dan ghamiltu jen.
ASCRIPTITIOUS — mwaħħal mal art^
mizjud.
ASEITY — indipendenza tal esi-
stenza.
ASEPTIC— li ma jintinx, ma jitħas-
sarx.
ASEXUAL — li ma tagħrahfiex jecc
hix ragel jew mara (siġra).
ASH — fraxxnu, ash-iree siġra tal
fraxxnu (ara ASflES).
ASH-COLOURED — lewn rmied.
ASHEN — tar-rmied, jew magħmul
mir-rmied; lewn rmied.
ASHERY — loc fejn ikiegħdu rmied.
ASHES — rmied, it-trab li isir bnie-
dein meta imut.
cantun, gebel m'ux maħ-
dum, chif jigi maktuh
mil barriera.
ASHORE— I'art, fl-art, Vie shij) mn
ashore^ il bastiment mar Tart, incalja;
t/ie eailors canie all ashore^ il baħrin
collha niżlu l'art.
Asii wEDNESDAY— I-erbgħa ta rmied;
ras ir-Randaiu
ASHLAR
ASHLER
ASHY — rmiedi, culur ta rmied, sa-
frani.
AsiA — Asia, waħda mill-erba parti
tad-dinja.
AsiAN— tal Asia.
AsiARCH — asiarca, cap, papa tal
Asia antica; wieħed li chellu taħt
idejh il logħob pubblicu collu.
AsiATic — asiaticu, wieħed li twie-
led fl-Asia.
AsiDE — fil genb; to lay aside^ twar-
rab, tagħmel fil genb; to set aside^
(fil ligi) tneħħi, tħassar.
AsiNlNE— ta ħmar.
ASITIA— inappetenza; bla ġuħ.
ASK— titlob, tistaksi; askhis advicCy
itlob il parir tiegħu; mai/ I ask you a
(juestion ? nista nagħmillec mistoksija f
did any one ask for me t staksa xi ħadd
ghalija ?
ASKANCE) la genba; lejn rocna tal
AsKANT J għajn.
AsKER— wiżgħa tal ilma; wieħed li
jistaksi.
ASKEW — la genba, werċ, addoċċ
b'disprezz.
ASLANT — fuk genb wieħed ; im-
mejjel.
ASLEEP— (fin-nagħs), rieked ; fast
askep^ rieked fil fond.
AsLOPE — immejjel, biHRrżieka,
mżerżak.
AsOAK— mxarrab joktor (għasra).
ASP ] serp żgbir, velenus, tal E-
ASPICJ gittu.
ASPARAGUS — spraġ (ħaxix).
ASPECT— aspett, wiċċ, dehra.
ASPEN — xorta ta siġra li għandha il
werak tahha jirtogħau (jiċċakalku)
dejjem.
ASPER— sinjal (*) biex tippronunzia
b'Ieħen jew b'nifs aħrax; aspru, aħrax.
ASPERATE— tharrax, tagħmel aħrax.
ASPERGILLUS - asperffcs; dic li spon-
ża li biħa is-sacerdot iroxx I-ilma im-
bierec.
ASPERITY— ħruxija.
ASPERSE — troxx; (ixxerred) timla
b'rapporti, accusi ħżiena; tinfama; tic-
calunnia.
ASPERSION — tixrid, calunnio, in-
ġnria.
Digitized by
Google
ASP
— 84 —
ASS
ASPERSIVE Uaijeb biex ibixx, li
ASPEUSORYJ ibixx; iroxx.
ASPERSoRlUM—satla tal ilrna mbie-
rec.
ASPHALTIC Ui fih l-asfalt, bl-asfalt,
ASPHALTITE) tal asfalt.
ASPIIODEL— asfodill, birnviek.
ASPIIYXY — asfissija, nieta tifga bin-
nukkas tan-nifs (tgherek) jew billi
tiehu raan-uifs (tirrespira^ gassijet
(aria) H ma tistax tirrespiraha.
ASPHYXIANT— sustanza, haġa li ig-
gib l-asfissija.
ASPHYXIATED— fgat.
ASPIO— spica; canun li igib balla
ta 12 il-libbra.
ASPIRANT — sperant, wiehed li jas-
pira, li jistenna li jehu post, inipieg;
candidat ghal xi esami.
AsPmATE— aspirat, taspira, issam-
ma bl-lehen ahrax, il-littra "h"; tim-
marca hl-^isper (*); Vh hija aspirate fil
chelmiet horae żiemel ecc. u ma tin-
karax fil chelmiet heir^ eredi, herh^
haxix ecc.
ASPIRATION— leħen aspirat (li jin-
stama) aspirazioni, xeuka cbira ghal
xi haġa, ghal xi post gholi.
ASPIRB — tixtiek, jew tfittex biex
tiehu post^ biex toghla.
ASPIRING — li jixtiek wisk, ambi-
zius.
ASPORTATION — ġarr minn post għal
iehor.
ASQUINT — werċ, lejn ir-rocna tal
għajn.
ASS— ħmar; bniedem stupidu, rasu
ma tarfax.
ASSAPETIDA— ara ASGBPETIDA.
ASSAI — biż-żejjed, wisk (fil musica).
ASSAIL— tati is-salt, taħbat għal
dac li icun; tattacca.
AssAiLABLE — H tista tittaccah.
AssAiLANT — dac li jaħbat, H jat-
tacca.
AssAUT — tekred, tkaċċat is-siġar,
jew 1-uciuħ tar-raba.
ASSASSIN — assassin; dac li joktol
għall għarrieda, icun mistoħbi, jew
għassa kabel joktloc.
AssASSiKATE— tnssnssna, toktol.
ASSASSINATION — ktil.
AssAULT — assalt, attacc ghall ghar-
rieda, tghajjira; tassalta, taħtaf lill xi
hadd biex issawtu; tattacca bil cliem;
the fort xvas tahen hy assault; il fortizza
ittiehdet bl-assalt, b'attacc ghall
gharrieda.
AssAULTER— wiehed li jassalta.
AssAY — esami, prova fil metnlli,
biex jaraw cheinm fidda jew deheb
icun liemm.
AssAYER — esaminatur, conslu tad-
deheb,dac li icollu hsieb fiz-zecca(fejn
jistampaw il fliis) biex jara jecc il fliis
fihomx it-tahlit sewwa tal metalli,
deheb, fidda ecc.
AssAYiNG — prova, esami tal me-
talH ecc.
AssAY-MASTER— mghallem biex jara
jivverifica jecc id-deheb u il fidda
icunux puri, safjin.
AssAQAi 1 J*^"za, alabarda tal Caflfri,
j- maghmula minn injam
ASSEQAI J jj jigmu assagay.
AssEMBLAQE— gemgha, ġabra.
AssEMBLE— tiġbor, tiġma.
AssEMBLiNQ— gemgha flimchien.
AssEMBLY — gemgħa ta nies fpost
f'cunsill, f*korti ecc. it-tieni tahbita
bit-tambur biex jinġabru is-suldati.
AssEMBLY-ROOM— camra fejn,jinġa-
bru in-nies, I-actar iżda ghas-sfin.
AssENTATiON — ammissioui; meta
tammetti, taccetta.
AssENT— trid, tapprova, taccetta,
accordiu; Royal assenty approvazioni
tar-He biex igħaddu xi ligijet li icu-
nu saru fil parlament jew fill cunsill.
AssENTiENT — dac li jaccetta, li irid,
jew li jàpprova.
AssENTiNGLY— b'mod li juri assbnt
(ara).
AssERT — tgħid, tiddichiara fis-sħiħ;
tiddefendi bil għamil u bil cliem.
AssERTiON — ghajdut, dichiarazioni,
afiermazioni.
AssERTiVE— positiv, żgur.
AssER'mR--dac li igħid.
AssERTORY — H jafftirma.
AssESs' — tintaxxa; iġġaghal li tit-
ħallas somma fuk xi ħaġa ; tistma
ħaga, bini għat-taxxt^t
Digitized by
Google
ASS
- 35 -
ASS
AssESSABLE -li jista icun intaxxat.
AssESSMBNT — l-intaxxar,taxxa; tara,
tistma haġai biiii eoc. għat-taxxa.
AssESSOR— assessur; wiehed li jis-
tma haġa ghat-taxxa; assistent^ dao
li igħin 1-imhaIIef fil korti; assistent
legali.
AsSETS — oggetti, effetti^ hwejjeġ,
proprietà li ihalii wiehed fit-testment
biex bihom jithallsu id-djun, legati
ecc.
ASSEVER
ASSEVERATE
tibka tghid, issostni
dejjem, l-istess haġa;
isehh fl-istess cliem.
AssEVERATiON — affermazioni sol-
lenni.
Ass-HEAD — stupidu, wieħed li
ghandu ras ta hmar, mhux intelli-
genti.
AssiBiLATE— taghmel hossbhal me-
ta tippronmizia il littra "S" fil chelma
sassla.
AssiDENT — li jaccompanja, li jigi
ma... assident signSj sinjali li actarx
jiġu ma marda.
AssiDUiTY — assiduità, diligenza,
applicazioni, hidma continua, li ma
taktax.
AssiDUOUS— costantijli ma jonkosx,
shih, li icompli fl-applicazioni, fl-istu-
diu, xoġħol ecc.
AssiENTO— cuntratt li dari chienet
taghmel Spanja ma potenzi ohra biex
idahhlu, jew igibu 1-irsiera suwed
fl-artijet spanjoh tal America t*isfel.
AssiGN — tati, iggib, icciedi, tistabi-
lixxi; iet me knoto tchen you are to
assign tlie time and place for onr ineet-
ing; gharrafni meta tcun sejjer tista-
bilixxi il hin u il post ghal-Iakgha
taghna; wht/ dont you assign a reason ?
ghaliex ma iggibx, ma tatix raġuni ?
he is to assion this cheque^ hua sejjer
iciedi dau ic-cheque.
AssiQNABLE — trasfcribbli; li tista
iccediħ, jew tatiħ.
AssiGNAT — avvis publicu; nota, or-
dinanza, mahruġa mill Gvern, tar-
rivoluzioni ta Franza.
AssiGNATioN — assenjazioni, patt,
ftehima ghall lakgha fejn u xħiii wie-
hcd jiltaka(l-actar ghan-namrati).
AssiQNEE— dac li lilu tctghmel asse-
njazioni.
AssiGNMENT — assenjazioni, cessio-
ni, proprietà; mgbax mghoddi minn
idejn ghall oħra; il haġa jew pro-
prietà mghoddija.
AssiQNOR— dac li ighaddi, jittrasfe-
rixxi mghax ecc.
AssiMiLABLE— li jista icun imxeb-
baħ; mdakkas ma has;a ohra.
AssiMiLATE— ixxebbaħ, iggib bhal
haiia ohra, tibdel 1-icheI f sustanzi
ghall gisem.
AssiMiLATlON— assimilażioni, tibdil;
il process li bih 1-annimali u is-siġar
jiehdu gewwa fihom 1-ichel u ibiddluh
fghajxien, fsustanza f gisimhom.
AssiMiLATiVE— li ghanduil kawwa,
li jista ibiddel f-xebħ ecc.
AssiMiLAToRY— ara Assimilativb.
AssisT— tghin.
AssiSTANCE— għajnuna.
AssiSTANT— assistent, wiehed li jati
ghajnuna, li ighin.
AssiSTLESS— minn għajr għajnuna.
AssizB Us-siBa, korti, sessioni, bli
AssiZBs/imhalfln u ġurati, ġuri;
ordinanza biex tirregula (tara Immiex
mexjin sewwa) il chejl, il pis u il prezz
ta xi hwejjeġ tal ichel ecc. il pis, il
chejl jew il prezz stess: tintaxxa, tir-
regula, tiflissa; assize of bread, tariffa
tal hobs, he was tried at the assizes ;
chien ghadda ġuri (mil korti ta Is-sisa).
AssizBMBNT — spezzion; verifica tal
pisijet u il chejl.
AssizER (of weights) — spettur tal
pis u il chejl, catapan.
AssizoR— ġurat (fl-Iscozia).
AssociABLB — socievoli; li jista jis-
sieħeb.
AssociATB— tissieheb, taghmel hbieb,
tghakkad fil hbeberija, fcumpannija,
taghmel shab, f ufficiu cumpannija ecc.
sieħeb.
AssociATBsiiip— il ghakda, li stat ta
min icun shab (sieheb).
AssooiATioN— società, ghakda, xirca.
AssocuTiONAL—ta società.
AssociATivB— li ghandu il qualità, li
jista icun f società (shab).
Digitized by
Google
ASS
- 36 -
AS'J?
AssoiLziB — (fil ligi Scozzisa) taħfer,
tehles; ma tatix castig, multa, piena.
AssoNANT— li jixbeh, jew li ghandu
l-istess lehen bhal haġa ohra.
AssoNANGE — assonanza ; xebh ta
lehen iehor; rima, takbil (fil poesija)
hażin.
AssoRT— taghżel; tirranġa ghall loc
jew post; tiftihem; tcun takbel fhaġa :
Uieve are ahout £0 men employed in ilie
l^oat Office to aasort the letters and
papera, hemm dwar 20 ruh impiegati
il Posta biex jaghżlu I-ittri u il gaz-
zetti (ghal fejn icollhom imorru).
AssoRTiMENT— għażla, assortiment.
AssuAaE— tnakkas, ittaffi.
AssuAaBMBNT— nukkas.
AssuAaER— dac li itaffi, inakkas.
AssuAsrvE— li itaffi, li inakkas.
AssuEFACTioN— drawwa.
AssuETUDE— drawwa, usu.
AssuMB — tassumi, tiehu fuk spal-
lejc; taghmilha ta prusuntus; turi dac
li m'inthix. I shant assume t/ie rea-
ponaihility; Jena ma niehux irrespon-
sabiltà; you amme too mnch; inti jidir-
lec li taf wisk.
AssuMER — wiehed li hu prusuntus,
arroganti.
AssuMiNO— arroganti, presuntus.
AssuMPSiT— promessa, weghda, cun-
tratt, patt bil cliem.
AssuMPTioN—assunzioni, dac li wie-
hed jippretendi, jehu (fuk spallejh)
I-izgħar proposizioni ta sillogismu ;
tlugh is-sema. The feast of the As-
sumption ofour Blessed Vir(fin; il festa
ta Santa Maria.
AssuMPTiVB— li jista jittiehed ecc.
AssuRABLE — li jista icun sgurat.
AssuRANOE — sicurtà.
AssuR E — tassicu ra.
AssuRBD — sgurat ; he himself has
assured me, hua stess sgurani.
AssuRBDLY— certament, sgurament.
AssuRBR— dac li jisgura, li jaghmel
tajjeb.
AssuROBNT— li jitla tond, mghawweġ
(siġra, xitla ecc.)
AssYRiAN — assiriu, mill-Assiria.
AsTATio — minn għajr ma jekaf il fuk
lejn il pol (fil magnetismu).
AsTBTSM — asteismu ; ironia fina,
rkieka; ħabta li icollu wieħed jidħac,
jew igħaddi iżżmien, bil gliakal bla
ma iħalli min jinduna, lil xi ħadd.
AsTRR— pianta bil fiuri bħal stilla.
AbteRia— żaffir, ħa^ira preziusa illi
meta taksama niin-nofs tidher bħal
għamla ta stilla b'sitt friegħi.
AsTERTAS — ħuta (stilla).
AsTKRiATBD — bil fWegħi bħal stilla.
Abtkrisk— stillazgħirai*) li jusiiwha
fil chitba ^fil cotba) biex turi li til faċ-
ċata (isfel) hemm xi annotazioni, xi
tifsir fuk dac li tcun ta..va; ġabra
ġħankud ta cwiecheb.
AsTERN — lejn il poppa; lurn.
AsTEROiD — asteroide; waħda mil
pianeti, cwiecheb, żgħar bejn I-orbiti
(il mogħdijet) ta Marte u Jupiter.
AsTBRoiDAL— li għandu għamla ta
chewcba.
AsTiiENic — deboli, minn għajr
saħħa.
AsTHBNOLooY — astenologia ; studiu,
tagħlim fuk il marJijet li jitnisslu mid-
debolezza.
AsTHMA— ażma.
AsTHMATic — ażmaticu ; wieħed li
ibati brażma.
AsTi.< — miexi; għaddej, mċaklak.
ASTOMATOUS ) . ♦- • »- 11
AsTOMOus Im'nngliaj'ħalk
AsTONisn — tistgħageb, tibka scan-
tat; dont be astonished; la tisgħagibx;
7 shant be a bit astonished, xojn ma
nistgħageb.
AsTONisHiNO-tal għageb, li igħag-
geb.
AsTONiSHMENT— ghageb; /ira« struck
with astonishment bkajt mistgħageb ;
he was jilled tvith astoni^^hment baka
mgħaggeb, mibluh.
AsTouND— timla bil għageb ; tgħag-
geb, tibka scantat.
AsTOUNDBD — mgħaggeb; mibluh bil
għageb:
AsTRADDLB — riecheb b'sakajk mi-
ftuha, bhal meta tircheb fuk id-daliar
taz-ziemel ecc.
Astr;i:a— Astrea, Erigone, Alla falz
tal giustizia (fli studja tal mitologia);
speci ta kroll għamla ta stilla*
Digitized by
Google
AStH
-81 -
A'J!
AsTRAOÀL— disinn bħal circhett im-
kabbes il barra fit-tarf ta fuk jew
Visfel ta colonna; dac il ħanec li icun
hemm mad-dawra tal fomm ta xi ca-
nun.
ÀsTRAOALus— dic il għaksa, għadma
li tghakkad mal kasba tas-siek.
AsTRAL— tal chwiecheb, talistilli;
Astml lamp; lampa li tixgħel taħt il
ħgieġ biex titfa id-dawl coUu fuk
mejda ecc.
AsTRAY— mitluf;mux fit-triek sewwa,
barra mit-triek, you are going astray;
inti miexi ħazin; whu do you lead him
a^^ray ?għaliez kieghed tmixxih ħażin.
AsTRicT — tagħfas, tistringi.
AsTRiGTioN — għafsa, stringiment,
siccar.
AsTRiDB — b-sakajo miftuħa bħal
meta tircheb ziemel. / saw him stand-
ing astride upon tfie wall^ rajtu kiegħed
riecheb b'sakaih miftuħa, (l'waħda
Thawn uToħra 1-hinn) fuk il ħajt.
AsTRiNOBNT — striugenti li jagħfas
li jissieca, li jorbot; medicina li iż-
żomm il fetħn, (xoljimeiit ta msareu).
AsTRiTBJgebla bħal stilla — ara
Astroit/ Asteria.
AsTROORAPHY — Rstrografia ; studiu,
descrizioni, discors fuk il chwiecheb.
AsTROLABE— astrolabiu, strument li
bihjieħdu, ichejlu, isibu ilgħolitax-
xerax, chwiecheb ecc. fuk il baħar.
AsTROLooBR — Astrologu ; wieħed
mħarreġ fl-astrologia.
ASTROLOOIC l X 1 t 1 >
AsTROLOoizB— tagħmilha ta astro-
logu.
AsTROLOOY — Astrolo^ia, xienza,stu-
diu li bih jissoponu illi icuuu jafu,
jagharfu, x'għad isir, x'jiġri billi
jarawu joaservaw li stilli, (ilchwie-
cbeb). Chif inhuma keghdin, u chif
jimxu ecc.
AsxROMBTEOROLooY— Astrometeoro-
logia; studiu biex iħabbru it-temp
perraezz tal kamar ii '1 chwiecheb.
(Ara Mbtborolooy).
AsTROMBTBa — Astromctru ; stru-
meat biex tara chemm jiddu il chwie-
tal astronomia.
cheb, waħda actar jew iżjed miU
oħra.
AsTRONOMBR — Astronomu ; wieħed
li jaf jistudia l-astronomia.
ASTRONOMIO I
ASTRONOMICAL )
AsTRONOMY— Astronomia; ix-xienza
li tittratta fuk ix-xemx, il kamar, il
chwiecheb u cull ma jidher fwiċċ
is-sema, u il mixi, il cobor, għamla
tagħhom.
AsTROsoopB — Astroscopiu ; stru-
ment (antic) tal astronomia magħmul
minn żewġ coni ( lembutijet ) illi
fukhom cħienu maħżużin il costella-
zionijet.
AsTROTHBOLOOY — teolo^iR ( ibbasa-
ta ) mwakkfa fuk li studiu tax-xemx,
kamar ecc...
AsTRUT — mimli bih in-nifsu; minfuħ,
cburi; Astrut wit/i pride^ mimli bis-
suppervia.
AsTUTB — ħażin, li jilħaklu, macacc.
AsTUTBLY— bil ħażen, bil ħzunija.
AsTUTBNBSS — ħażcn.
AsuNDBR— f żewġ bcejjeċ; f-biċċtejn
min-nofs, fi tnejn ; to cut asund^r
taksam tnejn (f-bictejn); toputasunder
tofrok.
AsYLUM— post, loc, ricovei-u, ( fejn
wieħed jirtira ) ; Lunatie Asylum ; il
manicoraiu(taI imgienen)(?rp/ian Asy^
lum Orfanutrofiu, feju huma miżmuma
1-iltiema.
AsYMMETRY—nukkas ta simmctrija ;
minn għair ma icunu ( ħwejieġ )
mkeghdin bil proporzioni bejnietbom.
AsYMPTOTB — assintotu (fil geome-
tria; linja li tersak dejjem lejn linja
oħra curva(mgħawġa)iżda ittawwalha
chemm ittawwalba ma tilħakha ( ma
tmiss magħha ) katt.
AsYNASTBTB — mhux mgħakkad ;
ASYNASTBTB 8ENTBN0B, discors mhux
mgħakkad, bħal : / came, I eaw, I
conqueredj gejt, rajt, rbaħt.
AsYNDBTON — discors, cliem li ma
fihx rabta bejniethu, bħal: mort^ rajt,
xtrajt ; went^ saw^ hougħt.
At— fi, fill, lejn, lill għall ; at Rwne
Buma(rBuma), at eix o'clock fis-sitta;
at home, id-dar; at preeentj issa (f daa
Digitized by
Google
A'i?A
— 88 —
ATM
il biii ) at the most^ I-actar I-iżjed ; at
least ghall-aukas; at loitt fl-aħħar (sa
fl-aħħar) at peace fil paci; at an end^
fl-aħħar, fit-tarf; at your leisure meta
tcun comodu, meta tcun tista; who is
laughing at you '/ min kiegħed jidħac
bic ? [ loillbe lauglied at^ jidħkcu bija;
at eea^ fuk il baħar; at hand krib, vicin,
ħdejn ; at all^ afluttu; not at all^ xejn
afluttu ; at your requeat^ meta trid,
meta titlob int; look at that ship, ħares
lejn dac il bastiment; he shot at the
Queeny spara ghar-Regina.
Atabal — tambur tas-suwed.
Ataghan — xabla torca; stallett twil
li jusaw it-Toroc, tagħan.
Ataman — cap tal Cosacchi (Russi).
Ataxy — nukkas ta ordni, disordni,
tġherfix, irregularità jew taklib fil
gisem; għamla (xorta) ta marda.
Ataxio— Atassia. (fil medicina)
Ate — (it-temp passat tal verb to
eat) chiel ; he ate two pears chiel żewġ
ħawħiet.
Atb— Alla falz (mara) tal ħsara.
Atblenb — inperfett, bla għamla
sewwa.
Atblier— (bil Prancis) ħanut, loc,
post, Btudiu ta pittur jew ta scultur.
Atbllan ) tad-drammi ta Atella
Atellans) (mictubin minn Atella).
Athanasian— ta Atanasiu, iskof ta
Lixandra, fir-raba seculu; Aihanasian
Creed^ il Credu ta Atanasiu.
ATHBiSM—ateismu, li ma temminx
li jesisti Alla.
Athbist— Ateu, wieħed li ma jem-
minx bl-esistenza t'AIIa, li ma jem-
minx li hemm Alla.
Athbistio ) . I . .
Atheizb— tagħmel ta ateu.
\ateneu;tempiu f Ateni
dedicat lill Athene^ fejn
li sculan u 'I chittieba
.tal poesia jiltakgħu
'biex isemmgħu lill xul-
xin u jiccorrieġu ix-
xogħol (il chitba tagħ-
hom.
Athbnian — ta Atene; wieħed minn
Atene, ateuis.
A'thbnosum
Athbnbum
Atheoub — tal atei; ħażin.
^™«^™Mħuta, bħall mulett.
AthbrinbJ '
Athermanous — li iżomm jew li ma
iħallix tgħaddi is-sħana minnbu.
Athbroma— tumnr bħal żirma.
Athirst— bil għaċċ; ansius,
ATHLETB—atleta, wieħed li jiggie-
led, li jissara biex juri saħtu; wieħed
li għandu saħħa cbira u mħarreġ biex
juri chemm jiflaħ.
Athletio — tal atleta; (kawwi,
fsaħtu).
Athleticism — prattica, taħriġ fil
wiri tas-saħħa.
Athlbtism — saħħa fil musculi.
Athwart — min-nofs, la genba,
b'mod li isallab (igħaddi min-nofs) u
iħawwad, igherfex jew jicconfondi.
Atilt— arbulat, wiekaf minn ban-
da waħda; f kagħda ta meta wieħed
fragel) icun lest gej bil girja biex
jinted bil lanza jew hl-alabarda; put
tlie wine barrel aiilt; kiegħed il bittija
tal imbit arbulata ( għalliha min-
naħħa Twaħda).
Atlantban— tal Atlas, jew li jixbaħ
I-Atlas (ara Atlas).
Atlantks — figuri ta rgiol magħ-
mulin biex isorvu bħala colonni, jew.
pilastri, biex iżommu xoroc eec.
Atlantic— Atlanticu, isem ta wie-
ħed mill oceani.
Atlantidbs — (fl'astronomia) il ple-
jadi.
Atlas— atlas;ġabra ta mappi fi ctieb
wieħed; xogħol magħmul biex juric
il kagħda ta suggetti wara xulxin;
drapp, bħal satin, li jinħadem fil
pajisi tal Ivant; I-ewwel ħolka, jew
għadma fis-sinsla tad-dahar(fil għonk)
li iżżomm fukha ir-ras; ragel (Titan)
favulus, li igħidu illi iżomm id-dinja
fuk spallejh.
Atmidometbr— ara Atmombter
ATMOLoajCAL — tal atmologia.
Atmology — atmologia; ix-xienza, li
.studiu, fuk I-evaporazioni, jew it-tib-
dil tal ilma fi fwar.
Atmombtbr — strument biex tara
chif u ohemm issir evaporazioni.
Digitized by
Google
ATM
-89 —
ATT
Athospherb — aria, dic li biha hija
ffidawra id-dinja.
Atmospherio |j^j ^t^osfera.
ATMOSPIIBmGALJ
Atoll— gżira magħmula mill kroll.
Atom — farca, atopiu, biċċa li ma ti-
stax tarġa tinkasam ; I-iżgħar biċċa :
Jle cintaned the glass to atoms : farrac
Cchisser) it tazza trab.
Atomio— tal frac; rkik, żgħir ferm.
Atomism— it-tagħlim tal atomi.
Atomist — wieħed li jammeKi il
fisolofia tàl atomi.
Atomize — tagħmel atomi, tfarrac,
tagħmel ħaġa trab.
Atomization— il għamla, il kalba
(^minn takleb) ta ilma fraxx.
Atomolooy— ara Atomism.
ATOMY--atomu; scheletru.
Atonb — tpatti; he did thia to atone
for hia eins; hua għamel dan biez
ipatti għal dnubietu.
Atonbmbnt — tpattija, ħlas biex
tpatti. Do penance as an atonement,
JOT yourfautts\ agħmel penitenza(biex
tpatti) għall dnubietec.
Atonio— minn għajr ton, snervat,
bla nervi; medicina li ticcalma, ittaffi
1-ugieħ.
Atony — debulizza, reħja jew telka
fil gisem.
ATOP—fil kuċċata, fuk nett.
Atrabiliarian
Atrabiliar
Atrabiliarious
Atrabilious
Atrambntaobous
Atrambntal
Atrambntous
li ibati bil melan-
conia, jew swied
'il kalb; trist,ta kal-
bu sewda.
sewdieni ; bħal
linca, culur tal
linca.
Atrambntarious— bħall linca; tajjeb
biex issir il linca minnhu.
Atrip— merfuh, mtalla dritt il fuk,
bħal meta itellgħu ancra fid-dritt;
jew jisaw (itellgħu) il klugħ fl'arblu
ta fuk.
Atrium— intrata, I-ewwel apparta-
ment jew camra f-dar tar-Rumani; il
wesgħa, il bitħa (ta kuddiem) f-dar
Bumana.
Atrooious — aħraz, kalil, ta kalb
ħa/.ina fonn.
Atrociously— bl-acbar ħruxija.
velenu kalil li isir inill
belladonna.
ATB00I0D8NESS|^^„^jj^ mill ftkwa.
Atrocity j •'
Atrophy— consunzioni; meta wie-
ħed jonkos, jintemm rkik rkik,
għaliex ma icollux għajxien biż-
żejjed.
Atropina
Atropinb
Atropia
Attaoh — twaħħal, iġġongi, torbot
flimchien; tinħabb, iġġagħal min jin-
gibed lejc; tarresta bniedem, tieħu
ħwejjeg ta xi ħadd b'mandat.
Attaohablb— li jista icun mwaħħal
marbut, arrestat, jew makbud b'man-
dat jew sequestru.
Attaoh^ — wieħed impiegat f-am-
baxxata; wioħod min-uies impiegati
mal ambaxxatur.
Attachmbnt— attaccament; mħab-
ba; arrest, sequestru.
Attack— att^cc; assalt; Hie eoldiere
will attack the fort by niaht; is-suldati
jattaccaw ( jaħbtu għall) fortizza bil-
lejl.
Attackbr— min jattacca, jew jas-
salta.
Attackable— li jista icun attaccat,
assaltat.
Attacottic — tal Attacotti, razza ta
nies, Bretoni antichi, alleati ta li
Scoti (scoċċisi).
Attaoas
Attaobn
xorta ta faġan li jinsab
fl'artijet ta nofs inhar
(t'isfel) tal Europa.
Attain — tieħu, tasal biex tieħu,
tacquista, takla, issib. / dont know
how he iit to attain to liappiness^md^ nafx
chif irid isib (jasal nl) felicità. To
attain to honours you have to work hardy
biex tasal biex tieħu 1-unur trid 'taħ-
dem sħiħ.
Attainablb—H jista icun acquistat;
li tista tasal fiħ, ecc.
Attaindbr— taċċa, (tebgħa) accusa,
disunur, convinzioni ta delitt; mewt
civili, jew kirda mis-società; to r^-
verse an attainder^ tueħħi, tħassar,
I-accusa minn fuk bjiiedem, tarġa
tatih lura I-unur li icun tilcf ; to work
an attainder; tippriva bniedem (b'sen
Digitized by
Google
ATT
- 40 -
ATT
tenza) mid-drittijet oivili; tipprivah
mid-drittijety toktlu oivilment.
' Attainmbnt — acquist; il ħaġa li
taoquista, takla, jew icolloo; talent,
intelligenza; heUaman of much at-
tainment; hua ragel ta bosta intelli-
genza.
Attaint — tebgħa (fl-unur), taċċa,
acousa ; ferita frigel ta żiemel ; tin-
taċċa, tuoza, ittabba I-unur; ticoor-
rompi, tixtri bniedem favur tiegħeo;
to attaint a man of high treason. Tuoża
bniedem fuk delitt contra ir-Be; tfiey
tried toattaint the juryi riedu, ittantaw
li jiicoorrompu (jixtru favur tagħbom)
lill ġurati.
Attaintbd— aocusat, oorrott (mixtri
biex tagħmel favur.
ArTAiNTMBNT) it-tobgħa, aoousa,
Attainturb J taċċa li wieħed ioollu.
Attar — rieħa tfuħ imnissla mill
fiuri.
Attar op rosbs— ara otto.
Attbmper — tittempra, ittaffi, trat-
tab, tħallat flimchien xi ħwejjeġ bil
kies chif imiss— ara Tempbr.
Attbmpbratb — ittemprat (bit-tem-
pra) mdakkas, proporaionat; adattat.
Attbmpt— tipprova, tittanta, tispe-
rimenta, tisforza, tagħmel attaco, tati
is-salt (tipprova) li twakka taħt idejo
lill xi ħadd; prova, sforz, speriment,
ihere were aeveral attempta at t/ie Sul-
tane li/e ; chien hemm bosta atten-
tati (taw ohemm il salt) biex joktlu
is-SuItan.
Attemptablb — li tista tittanta, tip-
prova tagħmel speriment għalih.
Attbmpter — min jipprova, jisperi-
menta.
Attbnd— tiooumpanja, twassal, is-
servi lill xi ħadd; tcun presenti (tmur
f post) tagħmel attenzioni jew titten-
di. Why does he not attend regularlt/
(at «cAoo/);għaliex ma jigix (ma iounx
presenti) regulari ( risoola ). Good
many officers went to attend tlie Prince.
Bosta ufliciali marru jiccumpaniaw
(marru mal)Princep. Who is attendlng
thispatient? Min kiegħed jarah (jeħu
cura ta) dan il marid ? The beat thing
for you to do XB to attend better to your
^rk; 1-aħjar ħaġa li tagħm«l ħija li
tokgħod attent aotar għax-xogħol
tiegħec, (li tagħmel aħjar dac li għan-
dec tagħmel).
Attbndanob — attendenza; (chemm
t'iġu nies eoo.) presenza (chemm.ioun
lemm nies); servizz, seguitu, aocom-
panjament. What ie t/ie average attend-
ance of this school f Chemm jiġu tfal
bejn wieħed u ieħor, (minn ġurnata
għall oħra) fdin li sooltt? She is one
of Uie Jjadies in attendance to the Queen;
hija waħda minn dawcli għandha ma
dwara ir-Regina (biex isserviha).
ATTBNDANT-attendent; wieħed li
iservi, li jacoompanja (imur jew icun
ma dwar xi ħadd^.
Attent— attent.
Attbntion — attenzioni; pay atten-
tion to what you say; ara x'inti tgħid,
okgħod attent għal dao li tgħid.
Attbntivb— att^nt, b'għajnejc mif-
tuħa, bil cont, jew bil cura.
Attentivbly — bl-attenzioni, bil
oura.
Attentivbnbss — attonzioni, cura.
Attenuant— attenuanti, li inakkas,
li iħaffef; iħpll jew jagħmel actar
ħaġa maħlula (mhux maghkuda).
Attenuatb — tnakkas, tħaff'ef ;
mnakkas.
Attbnuating— li inakkas, iħafl*ef.
Attbnuation — nukkas.
Attbst — ticcertifioa; tagħmel certi-
flcat, tcun xhud, tagħmel xieda, taf-
ferma.
Attbstation — oertificat, attestat,
xieda.
ATTBSTER)dac li jagħmel oertificat
Attbstob J jew attestat; xhud.
Attic— ta Attioa (il Greoia^ jew ta
Ateni (il beltewlenijataghha) wieħed
mill belt ta Attioa; (stil) pur, elegan-
ti, sabiħ, olassicu; the attic story^ il
pian ta fuk, il camra ta fuk nett (ir-
rSf^ soflitt; attic dialect; id-dialett tal
Isien Grieo.
Atticisb } tmur (tagħmel) mal Isien
Atticizb j ta Attioa.
Attioism — atticismu, still particu-
lari, idioma ta' Isien Qriek usat mill
Atenisi; espressioni (ġabra ta cliem)
concisa (fi ftit) u elegant
Digitized by
Google
ATT
- 41 -
AUG
Attirb— tlibbes, iżżejjeii bi Ibies;
libsa, ornament; il friegħi tal krun
tac-cerv.
ATTlRlNa— Ibies; ornanient.
Attirb— kagħda, zeħta, posizioni
tal ġisem (jew ta xi statua) ; mġiba.
Attorney — procuratur; ( legali )
Attornby General, procuratur ge-
nerali (I-Avucat tal Curuna).
Attornbyship — uflicciu, impieg
jew carica ta procuratur.
Attraot— tiġbed lejn; tħanar.
Attractablb— li jiġbed, Uiħajjar.
^ Attraot ABllilT Y — at trattiv a,gibda.
Attraotingly— b'mod li jiġbed.
Attraotion — gibda ; ħajra lejn
ħaġa.
Attraotivb — li jiġbed, sabiħ, H
iħaijar.
Attraotivenbss — gibda.
Attrahbnt— attraenti, li jiġbdec.
Attreotation — maniġġ oontinwu
(meta timmani^ġa ħaġa b'idejc cull
inument jew spiss^.
Attributable— li tista tattribwih,
attribwibbili.
Attribute — tati, tattribwixxi ; /
attribate t/iis to himael/; jena ngħid
li dan hu għamlu.
Attiubute — attribut, proprietà,
qualità.
Attribution — attribut, tifħira, rac-
comandazioni.
ATTRirB — moħfi, mecul bil ħaco
(mà xulxin) misjur, ruħu fi snienu.
Attrition— ħacc (ma xulxin).
Attune — ticcorda (strument).
Atypio — minn għajr I-ebda tip, spe-
ciali.
Aubaine— wirt lijibka^ħallcuruna
(għall gvem) ta xi ħadd h imut barra
mil pajjis, u ma icollux niesu li jirtuh.
Aubin — pass ta ziemel bejn in-nofs
trott u il galopp.
AUBURN— ismar, scur; lewn il ka-
stan.
AUOTION — rcant. This w to be sold
hy auetion; dan sejjer jinbiegħ fi rcant,
sejiin jircantawh.
AUOTIONEER— rcantatur.
. AUDAOIOUS — ardit, li jissogra, bil
curaġġ.
AUDAOITY— ardir, curaġġ cbir.
AUDIBLB— li jinstama; in an' audible
voice, bleħen li jinstama.
AUDIBLY— bleħen għali (li jinsta-
ma).
AUDlBNOB-is-smi^ħ; udienza; in-
nies li icun bemm jisimgħu priedca,
discora ecc. The Pope oave me an
audience. II Papa tani udienza (daħ-
ħalni biex nista nchellmu ). Tlie
preaclur had a selected audience at his ser^
mon; il pi*edicatur chellu nies magħ-
żula (nies li jafu u jistgħu jifhmu)
jisimgħuh ; AUDIBNOB Chamber, il
camra (is-sala) tal udienza; is-sala tal
ambaxxatur.
AUDIOMETBR — strument biex tip-
prova is-smigħ (tissamma).
AUDIOPHONE— strument li bih iġġa-
għal lil min hu trux jisma.
AUDIT — esami, revisioni ta cont.
AUDIT-HOUSE — sacristla ( ta cati-
dral).
Audit-Offioe— ufficciu tal Auditur.
AUDITION— -is-sens tas-smigħ.
AuDiTOR— auditur, dac lijesamina
il contijet.
AUDITORY — min jisma, uditorju, u-
dienza; tas-smigh; il post fejn wieħed
jokgħod biex jisma, The auditory ner*
ves; in-nervi (nervatura) tas-smigħ;
tJie jtidge called tlie toitneas up to his
auditory to hear him better, L-imħallef
ġagħal lix-xhud jitla (fuk il banc)
hdejh biex jisimgħu tajjeb (sewwa).
AUDlTRESS — audi trici(auditur mara)
AUF — ibleh, belhieni, wiehed li
għandu ftit u xejn moħħu ħafif (ara
Au FAIT — (bil Francis, tinkara ofi) ;
wieħed informat tajjeb, li jaf il fatt
tiegħu; bravu, għaref.
AUGEAN — mimli shiħ bil ħmieġ,
maħmug sħiħ; scabrus, difficultus;
Hie augean stables; chienu li stalel tal
bhejjem ta Augia fejn chien iżomm
daks 3000 ^hendus u li għall 30 sena
ma ħammlilhom katt, u li mbagħad
Ercole biex inaddafhom ġagħal li
idawwru I-ilma collu tax-xmara A Ifeo
għal ġo fihom.
AUGER — trapan, berrina cbira.
6
Digitized by
Google
AtJG
-. 42 —
AU8
AuGET — tnbu, oanal mimli bil por-
vli, furnella, biex itajru il blat fil bar-
rieri, jew meta icunu jaktghu (ihafiru)
«i foàs.
AaaHT— xi ħaġa; for aught 1 knowy
sa'fojn naf jen; milli nista nara (naf)
jen.
. Auoment' — iżżid, tcabbar^ toattar.
• AuQMENTABLE— li jista jiżdied, jic-
ber, jew joctor.
AuQMENTATiON— żieda, cotra.
' AuQMENTATiVE-rli jista iżid, jew
jiżdied.
; AUQMENTER— dac H iżid, icabbar,
'jew icattar.
AUQUR — habbrir (dac li ihabbar).
AUQURATION — taħbira, (auguriu).
AuQURlAL— ta taħbir.
AuQURSHiP— ufficiu, loc, ta taħbir
AUQURY — taħbira, auguriu.
AUQUST — Awissu (it-8 xahar tae-
sena) msemmi għall Imperatur Bo-
jnan Augustu.
AUQUST — cbir ferm, maestus, li
.igib biża jew kima cbira.
AuQUSTAN — ta Augusto, tlic Augu'
'Stan age ; is-seculu (iż-żmien) t^ Au-
gustu ; msemmi ghall letteratura li
għaddiet il kuddiem fib.
AUQUSTINS )agostiniani;patrijet
AUGUSTINIANS) ta Santu Wistin.
AuK — xorta ta tajr tal ilma.
AuLio— tal korti reali. The Aulic
Couneilf I-ogħla korti (ta dari) tal
Jmperatur tal Germània..
AUNOEL-WEIQHT — xorta ta miżien
antic.
AUNT — zija; Aunt &!%, logħba,
meta igaraw bil lasti tal injam għal
xi figura (^ragel tat-tiben ecc.) biex
itajrulu il pipa minn halku.
AuRA— żiffa rkika; fwar, nifs niix-
ħut il barra.
AuRAL — taż-żiffii, tal aria; li għan-
du x'jaksam mal widnein.
AuRATE — (fil chimica) debeb mħal-
Jlat; taħlita tal acidu aui*eu (tad-deheb)
m^ ħaġ'oħra actar baxxa.
AuRBAT [tad-deheb;ndurat (maħ-
AuREATBj sul bid-deheb). i
AuRBLiA— il fosdka ta insett.
AuREOLA — circu ; dawra, bir-raggi,
raggiera.
AuRio— li għandu x'jaksam, li gej
mid-deheb.
AuRicLE — il widna ċchejcna, orec-
chietta.
AuRioLBD— bil widnejn.
AuRicuLAR— tal widna, tas-smigħ;f
li jingħad, li tafduh fil widnejn ; bħal
krar. .^^
AuRiouLATB Ui għandu għamla ta
• AurioulatbdJ widna.
• AuRiFBROUs— li fih jew lijati id- ,
deheb.
AuRiPORM— għamla ta widna.
AuRiOBROus— li għandu culuv id-
deheb.
AuRiORAPHY — chitba bid-deheb,'
(maħlul).
'AuRisqALP— strument biex tnaddaf
il widnejn.
AuRiST— -wieħed li jifhem fil wid-
nejn (fil mard tal widnejn).
AuRiTBD - li għandu it-tebkat bħal.
widnejn. •
AuRocKS— ghendiis salva^ġ.
AuRORA — it-tbexbix, iż-żerniek^
I-ewwel dawl ta fil għodu.
Aurora'-borealis — aurora boreali ;
dawl sabiħ kawwi lijidher fl-artijel;
tan-naħħa tal pol ta.fuk. AurorOi
jiuMtralis; I-istess dawl li jidher in-
naħħa tal pol t'isfel.
AupORAL — tal AURORA.
AyRous — tad-deheb.
- AqRULBNT -culur id-deheb.
ÀuRUM-deheb. . ^j
AusouLTATOR— wieħed li wara li
jispiċċa mill istudi u jieħu il lawria
icun jist^nna xi post, xi impieg.
. AuscuLTATiON— is-sengħa li tissam-
ma; il mod li bih tgħa^af il mardijet;
specialment tas-sider, billi tissamma
it-taħbit ta ġol caxxa (tas-sider).
AusPiOATE— tinaugura; turi kud-
diem. »
Auspioious— li għandu sinjal favo*
revoli, ta auguriu tajjeb.
AusPEX— wieħed li jeħu 1-auguriu
(xewka tajba^. ^
Digitized by
Google
AUS
^M -r-
AUT
AUSPIOB
AUSPICBS
' tħabbira, auguriu, pro-
tezioui, favur; und^r the
awspicen oflheBr{tish;iahi
il protezioni tal Inglis. ;
AusTBR — ir-rih nofs inhar.
ÀusTBRB— aħrax, kalil, sever.
AusTBRBLT — bil ħruxija, bil killa,
severament.
AuBTBRiTY — killo, severità, ħruxija,
fiiocatura.
. AusTiN — A^ostinian; Au^tin friar;
patri Agostiuian (taSantu Wistin.)
AusTRAL — ta (riħ) nofs inhar.
AusTRALASTA— Australasia; I-isem li
fħandhom dawc il ħafua gżejjer li
egħdin . għan-naħħa tax-xlocc tal
Asia. ,
- • AuBTRALàBiAM— mill-AUstralasia.
AusTRALiA — Australia, 1-àcbar gżi-
ra tal Aiistralasia.
• AuBTRALiAN — wieħed mill-Australia.
AusTROMANCY — tħabbir li isir mill
osserva^ioni (taklib etc.) tar-riħ fuk
il ġrajja li għad isiru.
iautenticu, veru, va-
lidu, li jiswa ; ap-
provat. mill auto-
rità.
i AuTHBNTiCATB— tagħmel autenticu;
tgħid, taccei-ta li ħoġa hija vera, ap-
provata.
' AutHBNTiCATiON — auteutica, ħaġa
tnagħrufa mil-Iigi.
AuTHBNTioiTY — autenticità.
AuTHOR — Autur, wieħed li jaħlak
jew jicteb xi haġa — min jicteb ctieb ;
T/ie first Aut/wr^ Alla; Standard Au-
tlu)r8y auturi classici, 1-aħjar chit-
tieba.
• AuTHORBSs— autrici, mara li tagh-
mel, ticteb ctieb etc.
AuTHORiTATiVB— li għaudu 1-auto-
rità, is-sctgħa; autorevoli.
AuTHORiTATiVBLY— b'maniera auto-
revoli, (li turi cmand jew setgħa).
AuTHORiTATiVBNBSs — aria, qualità
autorevoli ; autorità, cmand fuk ħadd
ieħor.
AuTHORiTY — autorità, setgħa, sti-
ma; established authoritiesy autorità
maghrUfin (superiuri). 1 heanl tliis
/rom ffood aut/ioi:iij/9 smajt dan miun
AUTHBNTIC
AUTHENTICAL
banda tajba. Believe him, /le is an
authoritv^ emmnu, dac autorità (ta
min jokgħod għalli.igħid hu); T/iis
notice is not printed with aai/ioriti/ dan
Tavvis m'ux stampat bili permess
(cunsens) tas-superiiiri.
AuTHORiZATioN— autorizzazioni.
AuTHORiZB— tati 1-autorità, is-set-
għa, tautorizza.
AuTHORSHiP — qualità, professipni
ta autur.
AuTOBiOGRAPHBR— wieħed li jicteb
il ħajja tiegħu stess.
AuTOBiooRAPHY-Tautobiografla, ħaj*
ja ta wieħed mictuba minnu stess. '
AuTOOHTHON— wieħed mill-ewlenin
(nies) ta pajjis — mnissel f dic 1-art
stess fejn icim.
AuTOCRACY — autocrazla ; set'gha^
cmand independenti ; cmand fidejn
wieħed li ma jista għalih ħadd; gvern
f idejn bniedem wahdu biss.
AUTOCRAT *
AUTOCRATOR
AUTHOCRATIO
AUTHOCRATICAL
AVTOCRATRIX
AUTOCRATRICB
autocrate, re, princep
assolut (li jiccmanda
waħdu;titlu lighandu
1-Imperatur tar-Russia
^ autocraticu, asso-
lut, li ^haridu
il cmand collu
fidejh.
regina li għandha il
cmand, is-setgħa
collha f idejha;au-
tocratrici.
AuTOCRATSHip — 1-ufficiu, l-impicg
ta autocrata.
AuTo-DA-FE— (bli Spanjol tinkara
o-to-da-fh) cerimouia solenni li chie-
nu jagnmlu fil korti ta 1-Inghisizion
ta Spnnja^ kabel ma jatu il mewt lili
xi eretcu; is-sentenza li jakraw lill
ħati ; is-sessioni (iż-żmien) tal kort.i
tal Inghisizion.
AuTOGBNous — mnissel niiunu in-
nifsu, wiehed li inissel lilu in-nifsu.
AuTOORAPH— il cbitba, il firma ta
dac li icun; Are you sure t/iat t/iis is not
your autoffraph ? sgur int, li diri m'hix
chitba (m'ux carattru) tiegħec ? ,
AUTOORAPHAL
ÀUTOORAPHIO
AurOGRAPIIICAL
autograficu — tal
chitba (tal fir;na)
"ta dac li icu?i. » .
Digitized by
Google
A01?
-44-
AVfi
AuToaBAPHY— autoffrafia; il niano-
scritt originali ; il cmtba li wiehed
icun ħareg minn idejħ.
AuTOMATA— il plural ta Automaton
(ara).
AuTOMATH — wieħed li ighallem lilu
in-nifsu.
AUTOMATIO
AUTOMATIOAL
AUTONOMIO
ÀUTONOMOUS
^ automaticu, li jaħ-
dem wahdu (bhal li
stoncu etc. tal anni-
mali.
AuTOMATON— figura, ħaġa li tiċċak-
lak, li taħdem weħeda (b'xi macna,
jew b'xi molol etc.) bħall arlogġ.
AuTOMATOUS— automaticu ; h għan-
du is-setgħa li jaħdem weħdu (b'mac-
na etc.)
AuTOMORPHio — bi xbija ta dac li
icun stess, li jixbeb* dao li jaghmlu
stess.
AuTONOMASY— actarx Antonomasia,
nom comun usat f loc nom propriu.
Are you aoing to town f (to Valletta ?)
sejjer il belt? (Valletta).
AuTONOMiAN— tal autonomia.
li ghandu il gvern
■tieghu stess, iggver-
nat minuu stess.
AuTONOMY— autonomia; gvern re-
sponsabbli ; gvern li icun f idejn in-
nies tal pajjis stess.
AuTOPHAOi— għasafar li jakbu jieclu
weħedhom malTi jofsku.
AuTOPsiOAL— ara Autoptical.
ÀUTOPSiA — autopsia, sbar, aċċess
osservazionipersonali ; li wiehed jara
b'ghajnejh stess; IVie coi^se was sent
to liospital for autopsv ; il cadavru
bagħtuh li sptar għallautopsia (biex
it-tobba jaraw biex miet).
AuTOPTiOAL— li jidher bil ghajnein
ta dac li icun stess.
AuTUMN— il ħarifa, it-tielet staġun
tas-sena /'mill 21 ta Settembru sal^l
ta Dicembru).
AuTUMNAL— tal ħarifa, ta żmien il
ħarifa.
AuxESis — figura (fir-Rettorica) li
biha il haġa tcabbara sħih, wisk.
AuxeTio— li icattar; li icabbar.
AuxiLiABY— li jati il ghajnuna, li
igħiii.
AuxiLiARiBS — it-tioippi ta. pajjisi
ohra, li imorru bhala ħbieb biex igħi-
nu xi potenza f xi guerra ; ghajnu-
niet.
AuxoMRTBR — strument biex tara
(tchejjel) il kawwa tal ghajnein.
AvAiL— tiswa, tipprofitta, isservi;
what avaiU it to you ? x'jiswielec ? /
wish to avail mysei/ o/ this opportunity^
nixtiek nipprofitta ruħi minn din l-op-
portunità. It avails not^ ghall xejn,
xejn ma jiswa... xejn ma iservi.
AvAiLABLB — li jiswa, utili.
AvAiLABLY— b'mod li jiswa.
ÀYALANCHB — valauga, biċċa silg
(ilma magħkud) li tinkata mill mun-
tanja, li tibka titgherbeb Tisfel bil
haġar (blat) b'collox liicollha mghak-
kad mabha.
AvANT-couRBUR (bil Fraucis tinkara
Avànt'curir) wiehed li imur kuddiem
biex javża li gej xi hadd.
AvAN-ouARD — ara Vanauard.
AvARiOB— regħba, xeħna.
AvARicious— rgħib, xhih.
AvARioiousNESs— xeħħa, reghba.
AvAST I— Żomm 1 biżżejjed 1 jekaf 1
(jusawha in-nies tal baħar).
AvauntI— (interiezioni) mur minn
hawn I isa minn hawn I mur 1
AvB— (Ave Maria) is-sliem.
AvEL— Żbula taż-żara (tax-xgħir).
AvE Maria— Ave Maria \is-Sliema
u'l Kaddisa).
AvBNÀCBus— tal ħafur.
AvBNAOB— cens (ħlas) li dari chie-
nu jatu (ihalsu) bil ħafur minn f loo
il flus.
ufiicial (impiegat) fli stalla
tas-Sultan, li chellu il
ħsieb tal ħuxlief (hafur)
taż-żwiemel collha.
(bil vendettà)
AVBNBR
AVENOR
AvBNOB — titħallas
tivvendica ruhec.
AvBNOBANOB— ara Vengeance.
AvBNOBMBNT— vendetta, castig.
AvBNS — haxixa (ighidula) mbier-
ca.
AvBNTAiLB— ara ventail.
AvENTiNB— posizioni, loc sigur —
tal muntanja Aventina, waħda miah
seba gboljet ta Buma.
Digitized by
Google
AVM
-4t-
aWà
AvBNTURB — disgrazzia (accident).
ÀVBNUB — daħla, mogħdija, triek
passaġġ bis-eiċar, triek wiesglia.
AvBR— ticcertifica, tghid fis-sigur,
tati b'cert.
AvBRAOB~il media; tniDn wieħed
għall ieħor, is-somma media ; on an
averagej wieħed għall ieħor, minn
wieħed għall jehor; ihe avefxige of
ihe sum ofiy 6 and 7 is 6 ; \\ media ta
2, 6 u 7 mghadudin ma zulxin bija 5.
AvBRMENT— aflermazioni, certiticat.
AvBRNiAN — tal għadira (lago) Aver-
no fl-Italia, msemmi ghaJl intiena li
hierġa dejjem mill ilma; u li għalhecc
ranticbi cbienu igħidu illi minn
bemm tibka diehel għall infern.
AvBRPBNNY— ħlas (ta flus) li fl-an-
tic cbien isir biex tingieb il carrozza
tas-Sultan.
AvERRUNOATB — tistradica, tkaċċat, !
tekred.
AvBRRUNCATiON — kirda, tneħħija
(minn post).
AvBRRUNOATOR — rouca, strument
bhal mkass biex Jiżbi'u is-siġar bib.
AvBRSANT — li juri in-naħħa ta wara
tal id (il maklub tal id).
AvBRSE — cuntrariu, antipaticu.
AvBRSBNEss — cuutrarietà, xewka
cuutraria.
AvBRSiON— mibgħeda, odiu, opposi-
zioni, cuntrarietà ; I have an averaion
to drink għandi mibgħeda (nobogħdu
wisk) ix-xorb ; he took an ^aversion of
me, sar jol>ghodni (dar contra tiegħi)
bla tarf.
AvERT— tbieghed, tnehhi, tiscansa,
heaven avert it! Issema (Alla) jiscan-
sana (ibiegħed minna dana).
AvES— għasafar (il plural ta avie^
ghasfur).
AviAN— tal ghasafar.
AviARY — guva, kafas jew gaġġa
cbira fejn jin^.ammu I-ghasafar.
AviDinr— reghba, xehha,ħrara,xew-
ka cbira.
AviFORM - għamlu ta għasfur.
AvocAT— avucat.
AvocATivB — li isejjaħ.
AvocATioK — (dari cbienet tfisser):
tneħlii,tbieghed,tħnlli mill vocuzioni,
(issa) is-sejħa jew il vocazioui stess.
AvocBT— ara Avosbt.
AvoiD — taħrab, tevita, titbiegħed
minn; tannulla.(tingas8a) tneħħi għal
cpllox.
AvoiDABLB—li jista icun maħrub.
AvoiDANCB— ħarba, tbegħida (minn
tbiegħed).
AvoiDLBSS — li ma tistax taħarbu,
tbegħdu, jew tiscansa minnu.
AvoiRDUPOis — (mill francisr, akra
avuadupuà) pis iuglis (ta sittax 1-ukija
cull lU)bra) li jusawb għall użin tal
oggetti collba, laham, ħobs, faħam u
il metalli oollba barra mid-debeb u 'I
fidda.
AvoBET lavosetta; ^ħasfur tajra
AvosETTA /(tal ilma) h għandba sa-
kajba għolia, u munkar twil u rkik
mtallajew mgħawweg il fuk.
AvoucH — ara Vouch.
AvoucHABLB— li jista icun afiermat,
miżmum.
AvoucHER— wieħed li jafierma, li
jagħmel tajjeb bil cbelma tiegħu;
prova.
Avow — tistkarr, tiddicbiara, tam-
metti, tgħid ċar u tond.
AvowARLB— li jista icun magħruf,
jew dicbiarat.
AvowAL Vdicbiarazioni; tistkaiT li
AvowANCBJ tcun għamilt xi ħaġa.
AvowBD— dicbiarat, mistkarr.
AvowBDLY— bid-diber; kuddiem cul-
ħadd, dicbiarat, mistkarr fil pubblicu.
AvowEB— ara Advoweb.
AvowRY— I-att (il għamil) ta dac li
meta jieħu sebmu trlill ħwejjeg li icun
issequestra, jistkarr (jiddicbiara), li
ha is-sebem li imissu.
AvuLSiON — tiċrita ; ħatfa bis*salt,
kasma tiċrita min-nofs.
AvuNCULAR — per mezz ta ziju.
AwAiT — tistenna, isservi, iddur b'xi
ħadd.
AwAKB.— tistembaħ.
AwAKBN — mistembaħ ( participiu
passat tal verb Awake).
AwAKBNER — dac H ikajjem minn
ngħas (meta wieħed icun rieked).
AwAKENiNO— ilkawmien (mir-rkad).
AwAiTiNO— niekes, m'bux beram,
Digitized by
Google
aWà
— ;46 —
AYfi
AwAHD — tati (lill Vninn jistħokklu)
premiii eco. ; tati b'sentenza; tura
minn hakku; sentenza, ħakk.
AwARDB : — dac U iati b'sentenza)
lill minn ħakku— mħallef.
- AwARB — mwidded, mgħarraf, infur-
mat, attent jew inducrat;./ am not
àware of tfiis. Jena roa nafx (ma cont
mgħarraf b'dan); as/ar as 1 am aware
«a fejn naf jen. Be aware\ okgħod
atteut^ indocra; tlie policemen caugfU
'the tJiief before he was aware^ il pulizU
kabdet il ħalliel għall għarrieda.
• 'AwÀY — barra, fil bogtrod, assenti
(mhux hemm, fil post); go auHzy ! get
kiway\ mur minn hawn;'</<tf boy was
sent away^ it-tifel bagħtuh il barra;
my falher is away from Malta; missieni
mhui Malta (siefer); the poor soldier
made atvay with himself; J-imseichen
suldat katel ruħii b' idejh ( spieċa,
miet); John^ work away ! arn)a Ġann.
aħdem, isal *
• AwB — biża, tregħid, kima cbira, (ve^
nerazioni); the chief awes his ,people
'inio obedtehce^ il cap ixomm in-nies
tiegħu fil biża u I-ubbidienza. ,
,' AwBARY^ghajjen.
AwBATHBR — faċċata tar-riħ, għai*-
jriħ* •
.AwBAND— trażżina (miun trażżan).
AwooMMANDiNG — taħchem bil biża
.(billi tbażża). .
r AwiiiaH — pendenti mdendel (I-an-
cra ta bastiment).
V AwBSTRUCK— mibluħ, mimli, milkut
ji AwpoL-mimli bil biża, maestp^
stupend, tremisnd, tal cmand, li jistT
ħokklu kima. . '
' AwpuLLY— trem^ndanient, stupeur
dament, maestusament.
' AWHiLE->-għaI. ftit taż-imien; toait
Ġ while stenna ftit; f met hvn atohile
ago; Itkajt miegl)u ftit ilp.
. AWHiT— l-aukas x^Jnj not awhit;
M'-ankas xejn, I-ankas om1)i'à bi.ss.
AwKWARD r^gpff, bla ġrazzia.
'' AwL-xifa. , .' '
^ AwLBss— li ma ikankalx (li ma jiġ^
• l>idx)kima.' •• •
. AwNiNa-rtinda tal incirata jew tal
luna, ghax-xemx jew ghax-xita, tinda
ta galleria.
:' • AwNLBss -niinn għajr żbul.
AwNY ) li beda italla iz-żbula; biż-
ÀwNBDJ żbula.
AwoKB— mkajjem (^passat tal verb
to awake.
. AwoRK— li kieghed jahdem, tax-xo-
għol.
• AwRY — m^hawweġ, mibrum in-
naħba il wabda; werċ.
AxAL — taj fus.
AxB 1 "^®'^'**^'*^' PiCK AXB bakkun,
' j-BATTLB AXB manuara, stru-
-^^ Jment li jiggwerraw bih. J
AxB-HBLVB-il mancu, il makbad
tàl mannara.
AxESTONB--ħa;!ra jebsa hadranija li
minnha jagħmlu.li ninanar.
AxiPBROus - biz-zokk biss, (bla we-
rak xejn) bħal fakkiħ.
AxiPORM ^ għamla ta fus.
AxiL I il ħofra ta taħt I-apt (taħt
AxiLLÀ J id-driġħ); ir-rocna, id-daħla
li issir fejn il fergha toħroġ miz-zokk,
jew tal werka mill fergħa.
AxioM-— assioma, suntenza, massi-
ma; (verità ċara, |i tidher fiċ-ċar.
AXIOMATIC 1 4 ' •
Axn-lima, (vera, li tesisti jew le)
li isservi bħal fus li fnkha iddur xi
ħaġa; thi'eart/t*9 aais, il linia (il fus) li
fiikba iddur id-dinja.
AxLB 1^^® (***' injam iew tal
ħadid ecc. ) 1i iddur
'AxLBTRBBJ fukurota.
AxLBD— bil fus. „1
AxuNGB— xaħam għar-roti.
Ay-Ayb — iva, tassew, anzi actar
minn hecc.
j,v,Ayah — serva, camiiera ludiana
(mill India). .
. Ayb - de jjem;,għall dejjem.
Aybs— dawc li fil cunsill jivyotiaw
favur ta xi mozioni; dawc li jivvotaw
favorevolment, li igħidu iva.
Ayk-ayb — aliimal daks fenec tal
liepru li jinsab bil-lejl fil gżira ta Ma-
.dagasoar, imserpmi becc millr.għajta
tieġħn eiJ eil ^ ^ • • •
Digitized by
Google
AYB
-47 -
BAC:
- Ayrt— arà Eyrib, •"
• AzALBA — azalea, piauta, xitla hi
fiuri ta ghamla ta kampiena u ifuħu
fei'm. . .
^ AzAROiiB — torta ta xewc; auzalori,
^ AziMUTH— aziraut; aro tal orizzont
li jittraver^a.Cjofrok niin-nofs) il lue-
ridian (ta xi mchien); Azimuth Gom«
PASs; strument biex isibu il .cpbor, il
^isa ta xi oorp celesti.
AziMUTHAii - tal azimut.
Azoio— minn għajr sinjal 1 1« ħajja
(erganica.^
AzoTB — azotu (g^s) fjew nitroge-,
nu ) heco imsejjaħ • għaliex jekred
('ineħħi il ħajja^ tal annimali.
AzoTic — tal azotu jew niagħmul
mill azotu.
AzoTiZB^timla bl-azotu ('tneħħi il
ħajja).
AzuRB — caħlani,lewn wiċċis-sema.
'^ AzuRBD— ta culur caħlàni. •
AzuRB-sTONB — laspislazuli, ħaġra
preziusa.
AzuRiTB— malachita caħlanija, ^ħa-
ġra preziusa),
AzY008~muscuIi,vini, għadam ect.
li icunu weħedhom, mhux par jew
tncjn tnejn.
AzYMOus -ażżmu bla ħmira ; mhux
mitlugħ.
II— it-tieni littra, u 1-ewweI con-
sonanti ta quasi l-alfabetti collha
tàd-dinja.
Bj meta tcun ma A tfisser Baccil-
licr, ghalhecc BA hija Baccillier tal
arti, u mjBta tcun ma C tfisser kabel ;
BC, kabel Cristu.
L-InKlisi igħidu : not to know a B
from a oulCs foot (ma tagħrafx B minn
siek ta ghendus, jigifieri tciin inju-
rant għall aħħar.
B^ chienet usata mill Lhud u 'I
Qrie^hi floc in-numru 2; il Għarab
biss issa għadhom jusawha floc in-
numru 2; ir-Rumani jusaw il littra B
floc bOO u meta icolla sinjal jew gibda
fuka B tfisserSOOO.
Baal — Alla falz magħruf mil Ca-^
naaniti u*l Fenici, iccunsidrat l-istess
bħax-xemx*
Babbljb "^' t^ħid 'oliem mbux. .6ar,
toorigħod jew tobrom il cliem, titchel-
lam fieraħ; titchellem -Mrisk^ tgħid }3U
cliem li icuu fdat lilec^ (fiigriet).
Babb— tarbia. ' " ' J
• BABBL-coufusioni ta discors, għa-
jat, frattarija, għagħa. . . jTj
Babish— ta tarbia, ta tfal zgħar«
Baboon -:- xadin ta . razza Gbirà^;
b'dembu kasir, wiċċu twil u nj.eb
kawwija. , .:;
. Baby— tarbia. '
Babyħood — iż-żmiea .taċ-cocou.
Baby-housb— id-dar tal pupi. : , ^
Bao— xorta ta lanċa, n astella biex
jaħdmu il birra*
Baocara
Bacoarat
Bacchanalia
Baochanals
logħbà Francisa tal cairti,
ignidulhaucoll />(>,chell-:
ma taljana li tfisser nati^*
festi bis-socor li chie-
nu jagħmlu I-antichi'
biei: jatu gieħ Jill;
j^aocu, Àlla falz. \
Bacohant— sacerdot ta Baccu.
Bacchantb - SHcerdotessata Baccu,^
jew dao li icompli fil festi ta Baccu.
- BAOCHic-fis-sacra mitluf, mormi. .•
BAOHfeLOR — ragel mhux miżżew^
we^, għażeb; wiehed student, li icuu
ta 1-ewweI grad f xi faooltà fl-Uni*
versità.
Bachblorship -^ji stai tal għażeb. ;
Back— dahar, wara, lura, mill ġdid
ilo; tgħin, timbotta, timrma wara xj
carta cambiali; a hack blow; dakka ta
ħarta bil maklub (bid-dahar tal ic)) ;
t/ie back doof) il bieb ta wara ; / tihall
he back :jfgon \ à9\ wakt narġa njgi
(nigi lura) ; go W*j arġa. lura; A<f
drew the ioldiera back; ; ġabar lura,
rtira is-suldati; come back; arġa ejjÀ
(ejja lura); a/ew weeks back; ftit gim-:
għat ilu.
Backward ll»ra(lejn wara) stupi-
^ }• du, wieħed h jibkà
Baokwards J lura, artab.
Backbite — tkassas fuk xi ħadd,
tgħid. tgheroghem fuk xi ħadd ininn
warajh — fejn ma icunx jipta jisim-
għec.
Backbitbr — wieħed li għandu Isier
nu ħażin, jinfama, igħid coHtra xt
ħadd. .
Digitized by
Google
BAC
— 48 —
BAL
Baokbonb — is-sinsla tadnlahar.
Baokobound— il fond ta xi quadru,
li spaziu wara il figura ta xi pittura*
Baokrent — chera) ħlas ta chera
b'lura.
• Baokbidb — dic in-nahħa tal bnie-
dem li għandu Tisfel minn dahru.
Baokslide — tibde), tiċħad ir-reli-
gion — tiġġarraf fid-dnubiet. '
Baoon — laħam grass ta'lmajjal im-
mellaħ u mnixxef ; io save one's ba-
eon ; issalva il kaleb u*I ġobna, issalva
gildec jew rasec.
Bad— ħażin.'
Bad, bade— ordna, ġagħal ; il pas-
sat tal verb to hid tordna, iġġagħal.
Badgb — sinjal biex wieħed jaghraf
ħaġa minn oħra, riġment minn ieħor;
timmarca, tagħmel sinjal.
Badobr — annimal daks kattua li
jaħżen il kamħ, jew li jisrak biex jecol,
taħt 1-art fejn igħammar fix-xitwa;
iddejjak u tiBsicca jew bil cliem jew bil
għamil.
. Badinage— ċajta, hlieka.
Badly— malament, .ħażin wisk, \oe
want rain badly ; għandna bżonn ix-
xita-sħiħ, wisk, bil bosta ; he ia badly
o/f ; hua disgraziat wisk (sventurat)
fin-negoziu, fl-affariet.
BAFFLB'tisfratta, tgherfex, tħas-
sar, iggib fix-xejn,
Bao— xcora, cai*pet bag^ saccu-di-
notti ; hi9 wife packed off bag and bag^
gage^ martu kabdet ħwejjiġha u mar-
ret għal collox.
BAGoiNO — drapp tax-xchejjer.
Bagpipb— iż-żakk, cirimella (stru-
ment tad-dakk).
Bagatblle — bagatell, logħha li issir
b'disa bocci u sticca (bastun, lasta)
f uk mejda bit-tokob għal tal apposta ;
bagatella, ħaġa żgħira.
Baggage— bagalji, cxiexet u ħwej-
jeġ oħra li jieħdu jew icollhom is-BuI-
dati, jew min isiefer.
Bail — garanti, sicurtà, garanzia ;
who ia your bail f min hu il garanti tie-
għec (min jagħmillec tajjeb,min jidħol
għalic responsabbli), tneħħi, tiggotta
1-iIma minn dgħajsa ; dic il biċċa
njam, jew lasta li icun hemm fuk it-
tUet lasti tal-Iogħob tal cricket.
Bailagb-- dwana, ħlas li dari chie-
nu iħalsu lill belt ta Londra ta xi og-
getti li chienu jimbagħtu minn hemm.
Bailbond— patt, ħlas li jati il pri-
giunier, jew min jaghmillu tajjeb biex
joħroġ meta issir il garanzia.
Bailbb— dac li icollu, jatuh I-og-
getti, biex jeħu ħsiebhom, jafdawhom-
lu f idejh.
Bailer
Bailor
dac li jati li jafda lil ħadd
ieħor oggetti biex jieħu
ħsiebhom.
BAiLBR—dac li jiggotta, ineħħi I-il-
ma minn xi dgħajsa jew bastiment.
Bailey— wesgħa bejn il ħitan ta
fortezza.
Bailib
Bailiff
ufficial municipali (tal mu-
nicipiu)ta li Scozia; wieħed
li jibgħat il warrant ta ar-
rest; ufficial tal giustizia.
Baili.wick— is-setgħa tal bailiffXBLVB).
Bailpibcb — ic-certificat li jati il
iHiiliff* (ara).
Bairn - tarb\a, tifel, zgħir jew tifla
zgħira.
Bait— lisca; tillisca; trejjak.
Baiting ' liscar; xi ħaġa li tieħu
Cx'tiecol je\» x'tixrob) meta tcun fil
via«iġ, miexi ecc, iżda actarx għaż-
żwiemel.
BAizE—drapp tas-suf ordinariu,baj-
jetta.
Bakb— issajjar, tnixxef bin-nar jew
bis-sħana.
Bakb-housb— forn, il pogt fejn is-
sajjar, jew tnixxef ecc.
Bakbmbats— laħam msajjarfil forn.
Bakbr— furnar; forn zgħir.
Bakbr-foot— siek mgħawġa.
Bakbr-leggbd — wieħed li għandu
riġleih mgħawgin mir-rcbutejh ; ri-
gleih ħnejja.
Bakbry — is-sengħa tal furnar ; il
fran.
Balance — miżien; ti^.eh.
Balanob-knife — sicchina li tpoggi
fuk il mancu biex ix-xafra ma tmissx
mad-dvalja.
Balancb-sħbbt —carta li turi miġ-
burinfukha coUha flimchien jl con-
tijet.
BALANCB-winsEL— bilancier.
Digitized by
Google
BAL
- 49 —
BAL
BALAMoiKo-equilibriu, tweżin.
BALOONY-»gallaria.
Bald— fartas.kargħi, mnażża, mhux
mżejjen.
Baldaohin — baldacchin.
Baldbrdasħ — hafna oliem minn
għajr sens, tlablib.
Baldħbad ^ ragel, bniedem fartaSi
kargħi.
Baldpate — il kargħa, ras fartasa.
Baldpatrd — kargħi, fartas.
Baldrio— cinturin (faxxa) ta fuk li
spalla, mżejjen sabiħ.
Balb — balla ħwejje^; timballa; tig-
gotta, tneħħi lilma minn dgħajsa jew
bastiment; flagell, castig, kirda,nicbet.
Balebn— baliena (ħuta).
Balbario— tal baleari (tal gżejjer Ma-
jorca u Minorca).
Balefirb— sinjal ta xi disgrazzia,
ta xi ħsara.
Balbful— li igib ħsara, dwejjak jew
swied il kalb.
Baliko paper— carta għas-sarr.
Ballister
Ballista
Balistio
Ballistio
' strumenty arc, macna
biċċa għodda biex iwad-
dbu biha il vleġeġ, ħa-
, ġar ecc.
strument biex ichejlu
chemm itajjar, iwassal
canun.
Balk— ix-xifer li ihalli il moħriet
bejn radda u oħra, travu ; ma iżżomx
11 chelma, tidħac b'dac li icun, tonksu.
Balkbr -dac is-dajjed li jokgħod fuk
il kuċċata tal arblu tad-dgħajsa biex
igħasses u jara il gliba tal ħut (actarx
I-aringhi).
Balkt — li jista iżomm, jekaf fdak-
ka.
Ball — balla,ballun; tgherbeb^ tagħ-
mel bħal ballun, jew bħal balla; ballu»
sfin.
Ballad— ballata, raccont bil poesia
ta xi ġrajja ta pajjis jew xi ġrajja tal
biża jew curaġġ, li għall-ewwel chiena
icantawh, (ignannuh) fuk I'arpa.
Balladbr— dac li jicteb jew icanta
il ballata.
Ballast— saborra, dac il material,
Eis, tokol li jaghmlu f kiħ il bastiment
iex jista isiefer u jimmaniġġa ruħa
fuk il baħar.
BALLASTAOB—dwana, ħlas biex wie-
ħed jista jeħu is-saborra.
Ball oartridob — scartoċċ bil balla.
Ball-oook — vit ta I-ilma b' balla
biex inakkas jew iżid il mogħdija ta
I-ilma minn gew fiħ.
Ballbt— ballett, żifna»żfin bid-dakk.
Ballino-oun— strnment^biċċa għod-
da biex biha ibellgħu xi medicina I-iz-
żwiemel meta icunu morda.
Balloon- -ballun, li jitla fi-aria bin-
nies; tazza tonda li jusaw fil chimica
biex jillampicaw.
Balloonist— dac li jaghmel jew jitla
fil ballun.
BALLOT—boċċa, fażola, balla ecc. U
jusaw biex jatu il voti (fil boxxlu); in-
numru tal voti li jintgħataw; tagħżel»
taħtar bil boxxlu, bil voti.
Ballot box — boxxln; caxxa mgħot-
tija, b'tokba waħda biex iddsAħal idec,
u minn gewwa b'żewġ taksimiet, jew
actar, biex titfa il vot sigriet fejn trid.
BALL-RooM—sala tal ballu.
Balm — balzmu; dac li ifejjak, iser-
raħ jew inakkas xi ugiħ; taħji; ticcal-
ma, trattab.
Balm cricket— il werżik tal egħ-
lieki.
Balhy— bħal balzmu; ifuħ, li jaħji.
Balneum— banju (fil chimica).
BALorADE — kabża ta żiemel ; meta
żiemel jakbez ( fit-tiġrija ) meta jip-
pinna.
Bai«8a — ċattra ; dgħajsa ħafifa li
jusaw fil Peru (America).
Balsam — balzmu ; bħall gomma
(tfuħ) li toħroġ miz-zocc ta xi siġar.
Balsamio ) tal balzmu,tal fwieħa a
Balsamioalj il qualità tal balzmu.
Balsamiferous—H jagħmel» li jati
il balzmu.
Balsaminb — pianta (is-sensitiva).
Baltimore BiRD'għasfur American
daks ġojjin, rasu sewda u gismu (ir-
rix) lewn id-deheh (ċar^.
7
Digitized by
Google
BAC
— 48 —
BAL
Baokbonb — is-sinsla tadnlahar.
Backobound— il fond ta xi quadru,
li spazia wara il figura ta xi pittura.
Bàokrent — chera, ħlas ta chera
b'lura.
• Baoksidb— dic in-nahħa tal bnie-
dem li għandu l'isfel minn dahru.
Baokslide — tibde), tiċħad ir-reli-
gion — tiġġarraf fid-dnubiet. '
Baoon — laħam grass ta'lmajjal im-
mellaħ u mnixxef ; io mve one'a ba-
con ; issalva il kaleb u'I ġobna» issalva
gildec jew rasec.
Bad— ħażin.'
Bad, bade — ordna, ġagħal ; il pas-
sat tal verb to bid tordna/iġtogħal.
Badob — sinjal biex wieħed jaghraf
ħaġa minn oħra, riġment minn ieħor;
timmarca, tagħmel sinjal.
Badgbr — annimal daks kattus li
jaħżen il kamħ, jew li jisrak biex jecol,
taħt 1-art fejn igħammar fix-xitwa;
iddejjak u tissicca jew bil cliem jew bil
għamil.
. Badinagb— ċajta, ħlieka.
Badly— malament, ħażin wisk, we
want rain badly ; għandna bżonn ix-
xita sħiħ, wisk, bil bosta ; he is badly
ojf ; hua disgraziat wisk (sventurat)
fin-negoziu, fl^affariet.
BAFFLB'tisfratta, tgherfex, tħas-
sar, iggib fix-xejn,
BAa— xcora, cai^pet bag^ saccu-di-
notti ; hia wife packed off bag and bag^
gagcj martu kabdet ħwejjiġha u mar-
ret għal collox.
BAOoiNa-drapp tax-xchejjer.
Baopipb— iż-żakk, cirimella (stru-
ment tad-dakk).
BAaATBLLE — bagatell, logħha li issir
b'disa bocci u sticca (bastun, lasta)
fuk mejda bit-tokob għal tal apposta ;
bagatella, ħaġa żgħira.
BAaaAaE---bagalji, cxiexet u ħwej-
jeġ oħra li jieħdu jew icollhom is-sul-
dati, jew min isiefer.
Bail — garanti, sicurtà, garanzia ;
who is your bail f min hu il garanti tie-
għec (min jagħmillec tajjeb,min jidħol
għalic responsabbli), tneħħi, tiggotta
1-iIma minn dgħajsa ; dic il biċċa
njam, jew lasta li icun hemm fuk it-
tUet lasti tal-Iogħob tal cricket.
Bailaob — dwana, ħlas li dari chie-
nu iħalsu lill belt ta Londra ta xi og-
getti li chienu jimbagħtu minn hemm.
Bailbond— patt, ħlas li jati il pri-
giunier, jew min jaghmillu tajjeb biex
joħroġ meta issir il garanzia.
BAiLEB-dac li icollu, jatuh I-og-
getti, biex jeħu ħsiebhom, jafdawhom-
lu f idejh.
Bailer
Bailor
Bailiff
dac li jati li jafda lil ħadd
ieħor oggetti biex jieħu
ħsiebhom.
Bailer— dac li jiggotta, ineħħi I-il-
ma minn xi dgħajsa jew bastiment.
Bailey— wesgħa bejn il ħitan ta
fortezza.
Bailib ] *^®^^*^' municipali (tal mu-
nicipiu)ta li Scozia; wieħed
lijibgħat Wwarrant ta ar-
rest; ufficial tal giustizia.
Baili.wick— is-setgħa tal bailiffihXd).
Bailpibcb — ic-certificat li jati il
bailiff* (ara).
BviRN-tarbia, tifel, zgħir jew tifla
zgħira.
BAiT—lisca; tillisca; trejjak.
BAiTiNa - liscar; xi ħaġa li tieħu
("x'tiecol je\» x'tixrob) meta tcun fil
via«iġ, miexi ecc., iżda actarx għaż-
żwiemel.
BAizE—drapp tas-suf ordinarfu,baj-
jetta.
Bakb— issajjar, tnixxef bin-nar jew
bis-sħana.
Bakb-housb— forn, il pogt fejn is-
sajjar, jew tnixxef ecc.
BAKBMBATs—Iaħam msajjarfil forn.
Bakbr— furnar; forn zgħir.
Bakbr-foot— siek mgħaw^a.
BAKBR-LEoaBD — wicħed li għandu
riġleih mgħawgin mir-rcbutejh ; ri-
gleih ħnejja.
Bakbry — is-sengha tal furnar ; il
fran.
Balance — miżien; tiżeri.
Balanoeknife — sicchina li tpoggi
fuk il mancu biex ix-xafra ma tmissx
mad-dvalja.
Balancb-sħbbt — carta li turi miġ-
burinfukha collha flimchien il con-
tijet.
BALANCB-wifEEL— bilancier.
Digitized by
Google
BAL
- 49 —
BAL
Balamoiko -equilibriuy tweżin.
BALOONY-»gallaria.
Bald— fartas.kargħi, mnażża, mhnx
mżejjen.
Baldaohin — baldacchin.
Baldbrdasħ — hafna cliem minn
għajr sens, tlablib.
Baldhbad — ragel, bniedem fartasi
kargħi.
Baldpate— il kargħa, ras fartasa.
Baldpatrd — kargħi, fartas.
Baldrio— cinturin (faxxa) ta fuk li
spalla, mżejjen sabiħ.
Balb — balla ħwejjeġ; timballa; tig-
gotta, tneħħi 1-ilma minn dgħajsa jew
bastiment; flagell, castig, kirda,nicbet.
Balbbn— baliena (ħuta).
Balbario— tal baleari (talgżejjerMa-
jorca u Minorca).
Balefirb— sinjal ta xi disgrazziai
ta xi ħsara.
Balbful— li igib hsara, dwejjak jew
Bwied il kalb.
Baling paper— carta għas-sarr.
' strument, arc, macna
biċċa għodda biex iwad-
dbu biha il vleġeġ, ha-
, ġar ecc.
strument biex ichejlu
-chemm itajjar, iwassal
, canun.
Balk— ix-xifer li ihalli il moħriet
bejn radda u oħra, travu ; ma iżżomx
il chelma, tidħac b'dac li icun, tonksu.
Balkbr -dac is-ciaj.jed li jokgħod fuk
11 kuċċata tal arblu tad-dgħajsa biex
igħasses u jara il ġliba tal ħut (actarx
1-aringhi).
Balkt — li jista iżomm, jekaf fdak-
ka.
Ball — balla,ballun; tgherbeb, tagħ-
mel bħal ballun, jew bħal balla; ballui
sfin.
Ballad — ballata, raccont bil poesia
ta xi ġrajja ta pajjis jew xi ġrajja tal
biża jew curagġ, li għall-ewwel chienu
icantawh, (ignannuh) fuk l'arpa.
Balladbr— dac li jicteb jew icanta
il ballata.
Ballistbr
Ballibta
Baltstio
Ballistio
Ballast— saborra, dao il material,
pis, tokol li jaghmlu f kiħ il bastiment
biex jista isiefer u jimmaniġġa ruħa
fuk il baħar.
BALLASTAOB—dwana, ħlas biex wie-
ħed jista jehu is-saborra.
Ball oartridob — scartodċ bil balla.
Ball-oook — vit ta 1-iIma b' balla
biex inakkas jew iżid il mogħdija ta
1-iIma minn gew fiħ.
Ballbt— ballett, żifna,^.fin bid-dakk.
BALLiNo-auN— strumentybiċca għod-
da biex biha ibellgħu xi medicina 1-iz-
żwiemel meta icunu morda.
Balloon* -ballun, li jitla fi-aria bin-
nies; tazza tonda li jusaw fil chimica
biex jillampicaw.
BALLooNisT—dac li jaghmel jew jitla
fil ballun.
BALLOT^boċċa, fażola, balla ecc. li
jusaw biex jatu il voti (fil boxxlu); in-
numru tal voti li jintgħataw; taghżel»
taħtar bil boxxlu, bil voti.
Ballot box — boxxlu; caxxa mgħot-
tija, b*tokba waħda biex iddaħħal idec,
u minn gewwa b'żewġ taksimiet, jew
actar, biex titfa il vot sigriet fejn trid.
Ball-room— sala tal ballu.
Balm — balzmu; dac li ifejjak, iser-
raħ jew inakkas xi ugiħ; tahji; ticcal-
ma, trattab.
Balm crioket — il werżik tal egħ-
lieki.
Balmy— bħal balzmu; ifuħ, li jaħji.
Balnbum— banju (fil chimica).
Balotadb — kabża ta żiemel ; meta
żiemel jakbez ( fit-tiġrija ) meta jip-
pinna.
BaiiSa — ċattra ; dgħajsa ħafifa li
jusaw fil Peru (America).
Balbam — balzmu ; bħall gomma
(tfuħ) li toħroġ miz-zocc ta xi siġar.
Balsamio ) tal balzmu,tal fwieħa a
Balsamioalj il qualità tal balzmu.
Balsamiferous— li jagħmel, li jati
il balzmu.
Balsaminb — pianta (is-sensitiva).
Baltimore bird— għasfur American
daks ġojjin, rasu sewda u gismu (ir-
rix) lewn id-deheh (ċar^.
7
Digitized by
Google
BAL
— 60 -
BAN
Bàlustbr — balavostra.
Balustbrbd — bil balavoBtri.
Balustradb — ringhiela balavostri;
balavustrata.
Bam — takrieka.
Bambino— (bit-Taljan) Bambin, Ge-
8U tarbija fil fsieki.
Bamboo— bambu, kasab tal banibu
li jicbru fi-Indji tal Lvant, u pajjisi
oħra sħan.
Bamboozlb— tkarrak, tgħallat, tin-
ganna.
Ban— tnedija, bandu, procIama.ssA-
ta, scomunica, interdizioni, multa
(ħlas ta fias); tisħet ; musulina rkieka
li issir mill ħjut tas-siġra tal Banana.
Banana — banana, siġra ta. werak
cbar, li tati frott (egħnieked) tajjeb
wisk għall ichel u sustanzius, ticber
fil pajjisi sħan.
Banal — baxx (post) vili, vulgari.
Banco — (bit-Taljan) banc (I-actar
tal Imħalfin).
Band— rabta, biċċa, faxxa tarbit;
katgħa, ġabra, cinturin ta rota ta
macna ; salt nies fiimchien ; a band of
Tobbersy cumpanija ħallelin; banda (nies
tad-dakk) a military or regimental band,
banda tai*-Biġment.
BANDAGB—faxxa, rbit bil faxex għall
xi ferita jew csur ; mspensory bandage^
Bospensoriu, rbit jew giem għal dawc
li icunu bżawi ; head^-bandage^ turbant,
faxxa marbuta mar-ras (mal ġbin).
Bandbox— caxxa (ħafifa) tal cpiepel.
BANDBAU,pIuraI Bandbaux (bil Fran-
ois bandà) faxxa tar-ras, għamàd.
Bandblbt— faxxa» strixxa, guarniċa
żgħira.
Bandbrolb— bandarola (bandalora),
bandiera tawwalija bħall fiamma.
Bandicoot — ġurdien, far cbir tal
India li jusawh għall ichel.
Bandit )ħalliel, assassin, kattiel,
Banditts j bri ganti.
Bandlb — chejl Irlandis ta żewġ
piedi.
Bandblbt — faxxa, guarniċa.
Bandog — chelb cbir li jinżamm mar-
bot (b*catina)i bulldog.
Bandolbbr — ic-cinturin tal ixcu-
betta (biex wieħed iżomma imdendla
fuk spaltu) ; dawc il boros żgħar tal
gild jew injam, mimlijin bil porvli
(jew scrateċ iccargati) li icollhom il
caċċaturi jew is-suldati biex jisparaw.
Bandolinb — pumata, mantichilja
bil gomma biex iżżomm ix-xagħar tar-
ras lixx u fil kagħda li trid.
Bandorb — xorta ta liuto antic.
Bandrol — bandiera żghira jew
fiamma.
BANDSMAN—dakkak, ragel li idokk
fil banda.
BANDY—bastun, għuda, lasta mil-
wija fit-tarf biex tati biha fil-logħob
tal ballun ; titfa Thawn u l'hinn.
Bandy-lbqobd — b*riġlejh mgħawġa
(ħnejja).
Banb— veleriu, causa fatali, causa
tal mewt ; kirda, rvina marda fin-
ngħaġ; ratt's banb— arsenicu.
Banbbbrry — pianta, ħaxixa vele-
nusa.
Banbful — tal kirda, terribli, ta
ħsara cbira, tal mewt.
Banbpully— b'mod li jekred, li jok-
tol, li igib il mewt, pesta etc.
Banbfulnbss — għamil tal kirda—
mewt, rvina, ħsara cbira tal biża etc.
Banbwort — il belladonnB, pianta,
(mhix dic tal ksari), velenu cbir).
Bang — tisbita ; issabbat ; do not
bang the door next time ; is-sabbatx il
bieb darb'oħra.
BANaLBS— ċriechet cbar (bħal ċap-
petti) li jilbsu ma dirgħajhom (u ri^-
lejhom) biex jiżżejnu xi nies tal India
u tal Africa.
Banglb-ears— widnejn twal *mden-
dlin tal clieb jew żwiemel.
BANGUB—narcoticu (medicina, xorb)
li isaccar, magħmul mill kanneb.
Banian — mereanti Indiani li jigger-
rew minn pajjis għall ieħor, li ma je-
clu katt r ebda laħam ; Eanian'day
(għan-nies tal baħar), dic inhar meta
ma jatuhomx, ma ilestulhomx, laħam
għall icheL
Banian ) xorta ta bajtar li isir
Banian trbb/ fi-India (ta Ivant).
Digitized by
Google
6aN
-bi
^kP
Banish — tcbecci minn art, minn
pajjis, tesilja.
Banishbii— minn ichecci (minn art)
minn jesilia.
B ANisHM BNT — esiliu .
BANiSTER-il ħadid jew injam (bħall
balavostri) li ican hemm mat-taraġ —
rpar ta taraġ.
Banjo — banġu, strument tad-dakk
(bħal chitarra) b'sitt cordi.
Bank — xtajta ta xmara, għolia,
scoll; banc (fejn jinżammu il flus) The
bank of England^ il banc tal Inghil-
terra; ilie savhujs bank^ il banc (il mon-
ti) ; ile kept the bankfor halfan hour ;
għamel banc (żamm il banc) ta nofs
siegħa (fill logħob tal carti).
Bankablb— -U jistgħu jircfvuha fil
banc, jew jiscontawha fil banc.
Bank-bill— ara bank-note.
Bank-book— Ctieb fejn rufRciali (in-
nies impiegati) tal banc iniż^Ju (jim-
marcaw) il flus li daħiu jew jittieħdu
minn xi ħadd.
Bank-crbdit — permess, sicurtà li
jatu biex wieħed jiġbed (jeħu) xi flus
mill banc.
Banker— banchier.
Bankinq — it-tràfcu, 1-affarijiet tal
banc.
Bank-note— Carta, nota, biljett tal
banc (carta tal flus).
Bankrupt — fallut, wieħed li ifalli,
ma icollux biex iħallas il contijet (id-
djun); John became a bankrupt^ Ganni
falla (iddichiara falliment).
Bankruptcy — falliment; court of
bankrnjUy, korti tal falliment.
Bank stook — sehem (ta flus) fil ca-
pital ta banc.
Banlibub (bil Francis bonljeu) art,
territoriu barra mis-swar (ta belt)
iżda fil limiti (legali) tal belt.
Bann— ara Ban.
Banner — bandiera, insinja, stan-
dàrd.
Banqubttb
Banqubt
Bannbrbd
bandieri).
collu bandieri (mimli
l^ANNBRBT— grad ta Cavalier li jin-
tgħata fuk il camp tal batta|[ja stess
lill xi ħadd li icun wera xi ħila cbira
(liil xi ħadd valorus) ; alfier.
Banndrol— ara Bandrol.
Bannook— ftira magħmula bit-tkiek
tax-xgħir msajra fuk gradilja tal ħa-
did (tak in-nar).
BANNsUnedijet, li isiru fil cnisia
Bans jkabel ma jiżżewweġ xi ħadd.
Banqubt — banchett, festa, stedina
(għall ichel) ; tistieden għall ichel.
Banqubtbr— wieħed li jati il ban-
chetti, li stedin etc.
BANQUETiNG-HousB—dar (sala^ tal
banchetti, tal ichel.
\ mogħdija,passaġġ,ban-
china, għolia wara
ħajt (sur) minn fejn
jisparaw dawc li icu-
nu assediati.
Bansheb — fatàt, ħares (li għan-
dhom l-Irlandisi^, il ħares tad-dar,
hecc msejjaħ mill Irlandisi.
Bantam— tigieġa, ta razza zgħira
hecc msejħa għaliex mnissla minn
Dantam (fil gzira ta Gava).
Bantbr— tiċċajta, tagħmel zuffiet-
tata lill xi ħadd; zuffiettata, ċajta,
ħlieka.
Bantering— ċajt, zuffiet.
Bantino-systbm — is-sistema, il għaj-
xien (1-ichel), scond il metudu ta Dan"
ting, biex wieħed ma irabbix xaħam,
ma jisminx.
Bantlinq— tarbija, tifel żgħir, tal
fiskija, trajbu.
Banyan — xorta ta bajtar li isir fl-In-
dia.
Baobad — siġra tal Africa, I-acbar
s'issa magħrufa.
BAPTi8M>-magħmudija.
Baptismal— tal magħmudija.
Baptist — dac li jamministra il
magħmudija, minn igħammed.
Baptistery — il fonti tal magħmu*
dija.
Baptizb— tgħammed.
Digitized by
Google
BAL
60-
BAN
Balustbr — balavostra.
Bàlustbrbd— bil balavostri.
Bàlustradb — ringhiela balavostri;
balavustrata.
Bam — takrieka.
Bambino— (bit-Taljan) Bambin, Ge-
8U tarbija fil fsieki.
Bamboo— bambu, kasab tal banibu
li jicbru fi-Indji tal Lvant, u pajjisi
oħra sħan.
BAMBoozLB—tkarrak, tgħallat, tin-
ganna.
Ban— tnedija, bandu, proclama.saħ-
ta, scomunica, interdizioni, multa
(ħlas ta flus); tisħet ; musulina rkieka
li issir mill ħjut tas-siġra tal Banana.
Banana — banana, siġra ta, werak
cbar, li tati frott (egħnieked) tajjeb
wisk għall ichel u sustanzius, ticber
fil pajjisi sħan.
Banal — baxx (post) vili, vulgari.
Banco — (bit-Taljan) banc (1-actar
tal Imħalfin).
Band— rabta, biċċa, faxxa tarbit;
katgħa, ġabra, cinturin ta rota ta
macna ; salt nies fiimchien ; a band of
robbers^ cumpanija ħallelin; banda (nies
tad-dakk) a military or regimental band,
banda tar-Biġment.
Bandaob— faxxa» rbit bil faxex għall
xi ferita jew csur; snspensory bandage^
sospensoriu, rbit jew giem għal dawc
li icunu bżawi ; head^bandage^ turbant,
faxxa marbuta mar-ras (mal ġbin).
Bandbox— caxxa (ħafifa) tal cpiepel.
^ BANDBAU,pIuraI Bandbaux (bil Fran-
ois bandà) faxxa tar-ras, għamàd.
Bandblbt— faxxa, strixxa, guarniċa
żgħira.
Bandbrolb— bandarola (bandalora),
bandiera tawwalija bħall fiamma.
Bandicoot — ġurdien, far cbir tal
India li jusawħ għall ichel.
Bandit )ħalliel, assassin, kattiel,
Banditts j bri ganti.
Bandlb — ohejl Irlandis ta żewġ
piedi.
Bandblbt — faxxa, guarniċa.
Bandog — chelb cbir li jinżamm mar-
bot (b'catina), bulldog.
Bandolbbr — ic-cinturin tal ixcu-
betta (biex wieħed iżomma imdendla
fuk spaltu) ; dawc il boros żgħar tal
gild jew injam, mimlijin bil porvli
(jew scrateċ iccargati) li icollhom il
caċċaturi jew is-suldati biex jisparaw.
Bandolinb — pumata, mantichilja
bil gomma biex iżżomm ix-xagħar tar-
ras lixx u fil kagħda li trid.
Bandorb — xorta ta liuto antic.
Bandrol — bandiera żghira jew
fiamma.
Bandsbian— dakkak, ragel li idokk
fil banda.
BANDY->bastun, għuda, lasta mil-
wija fit-tarf biex tati biha fiMogħob
tal ballun ; titfa I'hawn u I'hinn.
Bandy-lbqgbd — b*riġlejh mgħawġa
(ħnejja).
Banb— velenu, causa fatali, causa
tal mewt ; kirda, rvina marda fin-
ngħaġ; ratt's banb— arsenicu.
Banbbbrry — pianta, ħaxixa vele-
nusa.
Banbful — tal kirda, terribli, ta
ħsara cbira, tal mewt.
Banbpully— b'mod li jekred, li jok-
tol, li igib il mewt, pesta etc.
Banbpulness — għamil tal kirda—
mewt, rvina, ħsara cbira tal biża etc.
Banewort ~ il belladonna, pianta,
(mhix dic tal ksari), velenu cbir).
Bang — tisbita ; issabbat ; do not
bang t/ie door next time ; is-sabbatx il
bieb darb'oħra.
Banglbs— ċriechet cbar (bħal ċap-
petti) li jilbsu ma dirgħajhom (u ri^-
lejhom) biex jiżżejnu xi nies tal India
u tal Africa.
BANGLB-EARS'-widnejn twal *mden-
dlin tal clieb jew żwiemel.
Bangub— narcoticu (medicina, xorb)
li isaccar, magħmul mill kanneb.
Banian — mercanti Indiani li jigger-
rew minn pajjis għall ieħor, li ma je-
clu katt r ebda laħam ; Banian-day
(għan-nies tal baħar), dic inhar meta
ma jatuhomx, ma ilestulhomx, laħam
għall ichel.
Banian ) xorta ta bajtar li isir
Banian trbb/ fl-India (ta Ivant).
Digitized by
Google
6Aii
-^i-
ĠAI^
Banisħ — tchecoi minn art, minn
pajjis, tesilja.
BANiSHBR->minn ichecci (minn art)
minn jesilia.
Banishmbnt— esiliu.
Banister - il ħadid jew injam (bħall
balavostri) li ican hemm mat-taraġ —
rpar ta taraġ.
Banjo — banġu, strument tad-dakk
(bħal chitarra) b*sitt cordi.
Bank — xtajta ta xmara, għolia,
scoll; banc (fejn jinżammu il flus) Tlie
bank of England, il banc tal Inghil-
terra; ihe aavings bank^ il banc (il mon-
ti) ; He kept the ba:nkfor halfan hour ;
għamel banc (żamm ii banc) ta nofs
siegħa (fiil logħob tal carti).
Bankablb— li jistgħu jircfvuha fil
banc, jew jiscontawha fil banc.
Bank-bill— ara bank-notb.
Bank-book— Ctieb fejn rufficiali (in-
nies impiegati) tal banc iniżżlu (jim-
marcaw) ii fius li daħlu jew jittieħdu
minn xi ħadd.
Bank-crbdit — permess, sicurtà li
jatu biex wieħed jiġbed O^ħu) xi flus
mill banc.
Banker— banchier.
Banking — it-tràfcu, 1-afifarijiet tal
banc.
BANK-NOTE—Carta, nota, biljett tal
banc (carta tal flus).
Bankrupt — fallut, wieħed li ifalli,
ma icoUux biex iħallas il contijet (id-
djun); John became a bankrupt, Ġanni
falla (iddichiara falliment).
Bankruptcy — falliment; court of
bankrnpty^ korti tfiJ falliment.
Bank stock — sehem (ta flus) fil ca-
pital ta banc.
Banlibub (bil Francis bonljen) art,
territoriu barra mis-swar (ta belt)
iżda fil limiti (legali) tal belt.
Bann— ara Ban.
Banner — bandiera, insinja, stan-
dàrd.
Bannbrbd — collu bandieri (mimli
baudieri).
Banqubttb
Banqubt
Bannerbt— grad ta Cavalier li jin-
tgħata fuk il camp tal batta][ja stess
lill xi ħadd li icun wera xi ħila cbira
(lill xi ħadd valorus) ; alfier.
Banndrol— ara Bandrol.
Bannook— ftira magħmula bit-tkiek
tax-xgħir msajra fuk gradilja tal ħa-
did Cfuk in-nar).
Banns) tnedijet, li isiru fil cnisia
Bans jkabel ma jiżżewweġ xi ħadd.
Banqubt — banchett, festa, stedina
(għall ichel) ; tistieden għall ichel.
BANQUBTBR—wieħed li jati il ban-
chetti, li stedin etc.
BANQUBTiNa-HousB— dar (sala^ tal
banchetti, tal ichel.
^ mogħdija,pas8aġġ,ban-
china, għolia wara
ħajt (sur) minn fejn
jisparaw dawc li icu-
nu assediati.
Bansheb — fatàt, ħares (li għan-
dhom 1-Irlandisij, il ħares tad-dar,
hecc msejjaħ mill Irlandisi.
Bantam— tigieġa, ta razza zgħira
hecc msejħa għaliex mnissla minn
Bant-am (fil gzira ta Gava).
Bantbr— tiċċajta, tagħmel zuffiet-
tata lill xi ħadd; zuffiettata, ċajta,
ħlieka.
BANTERiNa— ċajt, zuffiet.
BANTiNa-SYSTBH — is-sistema, il għaj-
xien (I-ichel), scond il metudu ta Dan--
ting^ biex wieħed ma irabbix xaħam,
ma jisminx.
Bantlino— tarbija, tifel żgħir, tal
fiskija, trajbu.
Banyan— xorta ta bajtar li isir fl-In-
dia.
Baobad — siġra tal Africa, I-acbar
s*issa magħrufa.
BAPTisM>-magħmudija.
Baptismal— tal magħmudija.
Bai>tist — dac li jamministra il
magħmudija, minn igħammed.
Baptistery — il fonti tal magħmu-
dija.
Baptizb — tgħammed.
Digitized by
Google
BAR
- Si -
BAtt
Bab — virga, lasta, stanga, saccara,
Bcoll ta quasi wiċ4 l-ilma — barra, il
post magħluk bi sticcat (b'rixtellu)
nl korti għall ħati, jew fxi ħanut;
banc ta ħanut tax-zorb ; timpedixxi,
ma tħallix, bar ihe door, ghamel li
stanga fil bieb, (saccar), 1 har ihis,
ma nħallix li isir dan.
Bab-kebpbr — dac li icun wara il
banc fxi ħanut tax-xorb.
BAB-MAiD-^il mara li tcun wara il
banc tbieħ ix-xorb, birra etc. fxi ħa-
nut.
Bab-boom — il camra (ħanut) fejn
wi^ed imur biex jixrob xi tazza bir-
ra etc.
Barb— leħja, jew xi ħaġa li tixbaħ
(bħal) leħja; il pU li icun hemm fuk
xi werak ; il gargi ta sunnara, alabar-
da, vleġġa etc.
Barb— Żiemel f[errej (tat-tiġrija) ;
żiemel imnissel mmn Barbaria (Àfrica
ta fuk).
Babbaoan— fortizza, sur barra mill
bieb tal belt, jew kuddiem castell, ac-
tarx kuddiem il bieb jew id-daħla.
Babbabian — bniedem kalbu ħażina,
bla ħniena, chiefer, crudil, salvaġ:} .
Babbabio— li juri il barbarismu.
Babbabism— barbarismu (fil gram-
màtca) għamla, forma ta cliem li ma
icuqx imkiegħed chif imissu, scond
chif titlob il-lingua (l8ien);--ħruxija,
għamil ta kalb ħażina jew ta bniedem
aħrax injuranti chiefer.
Babbabity— ħruxija, chefrija.
Babbabizb— tħarrax ; tagħmel chie-
fer ; tagħmel ħruxija, chefrija.
Babbabous— Aħrax, chiefer, aħrax
iebes fil cliem, jew li mhux scond il
ħlewwa tal Isien (lingua) li wieħed
jitchellem.
Babbabously — b' mod aħrax jew
chiefer.
Barbarousness — ħruxija, chef rija.
Babbaby apb — xadin ta Barbaria,
bla demb, mans quiet ħafna.
Babbatb ) bil leħja, bil gargi, (bħas-
BabbatedJ sunnara).
Babbb— libisa tal gild li biha il Oa-
valieri chienu ilibbsu, jew igħattu il
gisem taż-żwiemel tagħhom fil guer-
ra ; dic il biċċa għażel li icollhom is-
sorijet, u in-nisa romol ma dwar wiċċ-
hom; sparàr minn fuk ħajt (cint)
ta fortizza.
Babbeoue — ħanżir jew ghendus
mixwi sħiħ; tixwi (annimal).
Babbed— bil gargi (bħas-sunnara)
armat, a harbeb steed; żiemel tal guer-
ra armat, micsi jew mgħotti bil gild
JQW ħadid, lest għall cumbattiment.
Babbel — ħuta li tixbah il Ihudi; la-
ħam żejjed f ħalk ta żiemel.
Babbellatb— billeħja ta lanzit ka-
sir u iebes.
Babbeb — barbier, minn ikaxxar il
leħja u jakta ix-xagħar.
Babbeb-subgbon — wieħed li (dari)
chien iservi ta barbier u ta tabib.
Babber monqeb — wieħed li issibu
dejjem fil ħanut tal barbier, wieħed li
iħobb iżomm ruħu pulit.
Babbbrry — siġra żgħira (pianta)
bix-xewC) tagħmel bħal coċċi tal kroU,
ticber fix-xkuk tal blat ; il coċċi (il
frott) ħomor, karsin tas-siġra stess
(tal Barberry),
Babbbt — isem ta għasfur li għandu
munkaru u dufrejh bħal tal pappa-
gall, Jinsab fil pajjisi sħan (tat-tropi-
ci) ; cbelb bil pil twil u mgigħed.
Babbettb— għolja minn fejn jispa-
raw il canun (fxi fortificazioni).
Babbioan— ara Babbacan.
Babbule — leħja żgħira (b' xgħar
rkik ferm).
Baboabolle — barcarola, għanja,
(cant, għana) li icantaw in-nies tal
gondli ta Yenezia.
Babd— poeta; wieħed, bniedem Cel-.
ticu (min Wales) li ikabbel u icanta
fuk id-dakk tal arpa.
Bard— katġħa laħam tal majjal im-
mellaħ (bacon) bix-xaħam, grass.
tal biirdiy tal poeti jew
tal poesii tagħhom; mic-
tub minn poeta.
Babdism— it-tagħlim u il massimi
tal banli (tal poeti).
Babdio
Babdish
Digitized by
Google
feAħ
68-
hAii
BARB—għeriymnażża (micxuf) mħux
mgħotti ; mhux mżejjen, fkajjar, ba-
tut, sprovvist, l-unicu biss ; tnażża ;
hare'footedj ħafi; bare-headed^ xuxa;
bare of money^ xott, bla flus ; bare of
clothes, mcewlaħ, liebes ħażin, mchit-
tef ; this is t/ie bare truUi din hi il pura
verità ; he has been coudemned xipon a
bnre smpicion, chien iccundannat fuk
semplici suspett, (fuk suspett biss) ;
to lay bare, tnażża, iżżarma, ticxef.
Barbback— għeri (fuk dahar iż-żie-
mel bla sarġ xejn).
• Barbbonbd — għadam waħdu, nie-
xef għuda, b*mod li jidher il għadam.
Barbfaobd — bill wiċċ micxuf, sfac-
ċat, tost, wieħed b'wiċċu minn kud-
diem, li ma jistħix.
Barbfacbdly — bill wiċc tost collu,
bla mistħija xejn.
Barbfaobdnbss— tustaġni.
Barbfoot \ V g
BarbfootbdJ
Barbgb — barix, drapp fin,magħmul
(minsuġ) bis-suf u il ħarir jew tajjar.
Barb-ħandbd — b*idejh micxufa (bla
inguanti).
JJarbhbadbd— b'rasu micxufa,xuxa.
Barblbqobd — b*riġlejh barra, b'rig-
lejh micxufin.
Barepioked — immexmex sal għa-
dma; għadam biss.
Barbbibbbd — micxuf,magħlub ferm»
custilji biss.
Barbt — berritta ta Iskof jew Car-
dinal.
Baroain-— cuntratt, accordiu, patt
fil bejgħ jew fix-xiri, he is sare to bar'
gain for iliat horse, jiccorda sgur f dac
iż-żiemel; / boitght t/ie home a good
bargain ; xtrajt id-dar bir-rħis ; (xtraj-
ta b*xejn) ghamilt negoziu tajjeb. To
meetwith a good bargain, tixtri xi ħaġa
bir-rhis; issib xi ħaġa rħisa għall idejc;
/m? gave him a toaich into t/ie bargain,
tah arloġg b*xejn (tah arloġġ minn
fuk) Let ns stinke vp a bargain^ ejja
nagħmlu patt, niftehmu.
Baroaineb — dac li jaccetta, li jok-
għod għall cuntratt, għall patt, għall
ftehim fnegoziu etc.
Baroainbr— dac li jagħmel il patt,
il cuntratt, dac li jiccorda f negoziu.
Bargb -— barcnn, puntun, gondla,
dgħajsa (mżejna), id-dgħajsa jew lanċa
tal ufficial cmandant ta abbord (ta ba-
stiment tal guerra) ; dgħajsa jew lanċa
bil pàssiggieri u oggetti rmuncata
minn lanċa oħra li taħdem bin-nar.
Bargbman — ir-ragel tad-dgħajsa
jew gondla li imixxi il bargb (ara).
Bargbhaster— sid, jew dac li imixxi
il BARGB (ara).
Barilla — pianta, siġra (ħaxixa) li
ticber fi Spanja u li irabbuha ghar-
rmied li tati li minnu jagħmlu I-aħjar
alcali (soda jew potassa).
Barillbt— tamburett, caxxd, għam-
la ta cilindru, (tawwalja) għall molla
ta arloġġ.
Bar-iron— virghi tal ħadid, ħadid
tal virghi għax-xogħol.
Baritonb — baritonu, cantant li
għandu leħen bejn tenur u baxx;
isem ta strument tad-dakk bħal sacs
żgħir.
Babiuh— bariu, metal li jeħduh mill
Baryta (ara).
Bark ) barc, bastiment (żgħir) tal
Barqub) klugħ bi tliet arbli.
Bark— koxra Ctas-siġra) ; Peruvian
bark, china-china; tcmner's bark^ koxra
għall conza; Caribbean bark ; china,
china tal Oammajca ; tkaxxar, tneħħi
il koxra.
Bark — tinbah; to bark at a person^
tgħajjar bniedem; to bark at the moon ;
tħambak għal xejn.
Bark barbd— bla koxra, mkaxxar,
mnażża mil koxra.
Barkbr— nebbieħ, dac li jinbaħ; li
ikaxxar, jeħu il koxra tas-siġar.
Barkbry-^ conzerija.
Barking — tkaxxir (tas-siġar); nbieħ;
barking dogs seldom bite; il chelb li
jinbaħ ma jigdimx.
BARKY—tal koxra, jew li fih il koxra,
collu koxra.
Barlby — xgħir; pot barleiu xgħir
midrus, bla ħliefa; pearl barley, perl
barley.
Barlby-brakb— logħba (Inglisa) tar«
raħħala li jilgħabu billi jiġru dwar li
mniezel tax-xgħir.
Digitized by
Google
6Alt
-bi-
feAU
Barmbcidb
Barmaoidb
Barlby-broth— Boppa, brodu (tisjir)
biz-xgħir; birra.
Barlby-gorn— xgħira; terz ta pul-
zier.
Barlby-mbal— tkiek tax-xgħir.
Barlby-mill — mitħna tax-xgħir.
Barlby-mow — maħżen, post fejn
jaħżnu ix-xgħir maħsud ; gożż, mun-
zell xgħir.
Barlby-suoar — żoccor mgħolli sa
chemm isir bħal ħġieġ (li jitfarrac.)
BARLBY-WATBR—ilma tax-xgħir.
Barm— ħmira.
Barmy — li fih il ħmira.
mhux veru, li ma jeais-
• 8tix,mhux reali, im-
maginariu.
Barmaid— il mara li is-servi fil banc
ta ħanut tax-xorb.
Barmastbr— suprintendent, cap tal
minieri.
Barn— maħżen tal kamħjew għall
bhejjem, dar camra fejn jahżnu il
kmuħ; taħżen il kamħ.
Barnaclb— coċċla; dic li ticber mac-
ċan tal bastimenti ecc.
Barnaclbs — tnalja tan-nagħala taż-
iwiemel, li jorbtulhom ma mnifsejhom
sa chemm ineghluhom ; morsa tal vi-
trari ; coċċh*.
Barograph — barotnetru, strument
biex bihjaraw it-tibdil tal pressioni
tal aria.
Barnolooy— ix-xienza, li studiu tal
pis, tal użin.
Barombtbr— barometru.
BAROMETRiOAL^tal barometru, jew
magħmul mil barometru.
Baron— baruni; titlu, grad ta no-
biltà (ta bniedem nobbli) I-ankas wie-
ħed fost ittituli (jew il gradi) tan-no-
biltà Inglisa.
Baronaqe— barunija; il corp tal ba-
runijet collha.
Baronbss — barunissa.
Baronbt — barunett, grad ta unur
ereditariu, waxa dac ta baruni.
Baronetaqe — il corp tal barunetti
colln; il grad ta baroncin.
Baronbtoy — id-dinjità ta barunett.
Baronial — ta baruni.
B arony — barunija.
Baroque— barocc; stil barocc, di-
sinn li fih actarx bosta tlellix u gost
fUt.
Barosoope — baroscopiu, barome*
tru.
Barouohe — carrozza għal tnejn
(b'zewg postijet) b'erba roti u bis-
sakaf (iccelu) mantici jintrafa u jit-
nizzel.
Bar-post— zkuk, pilastri li jitwah-
hlu fid-daħla ta għalka ecc. bħala si-
njali.
Barquantine — bergantin, basti-
ment zgħir tal kluħ, bi tliet arbli;
bark zgħir.
Barraoan — drapp oħxon utiek
minsu>v mix-xgħar tal gemel.
Barraok > quartier tassuldati,
BarRAOKS) harrichs.
Barrackmaster — is-suprinten-
dent, ir-ragel li jeħu ħsieb il quartier
tas-suldati.
Barraguda— isem ta ħuta cbira.
Barras— raża li toħroġ mis-siġra
tal abjad.
Barrator— wieħed li igib li ikankal
il ġlied.
Barratrous— ħati tat-tkankil tal
ġlied.
Barratry— is-sengħa ta dac li igib
ikankal il ġlied, il custiohijet (fil kor-
ti), I-actar iżda bejn in-nies tal baħar.
Barrel— barmil, bittija, canna ta
xcubetta.
BARREL-BELLiED—wieħed H għandu
żakku cbira, bhal barmil.
Barrel-bulk— (chelma tal baħar)
ħames piedi cubu.
Barrelled— li għandu barmil jew
canna (ta xcubetta).
Barren-- ħawli, niexef, magħlub.
BARREN-SPmrrED — ta 8piritu,ta ani-
mu żgħir.
Barrbt— berritta tal kassisin jew
tal militari (suldati, fizziali etc.)
(barricata, armar, for-
tificazioni chif tcun
tcun,I-issirmalajr biex
ma tħallix il għadu
igħaddi il kuddiem.
Digitized by
Google
6Ali
66 —
BAS
Barrier— ħajt, BĠr, eticcat jew rix-
tellu biex juru jew ma iħallux li wie-
ħed igħaddi.
Barrinq— ta barra minn.
Barrister— avucat.
Barrow— gożż trab, xaħx,jew ħam-
rija li dari chienu igbezzu fuk xi
kabar.
Barrow— caxxa, bħal mejjiila li
jerfgħuhażewġt irgiel;carret(a żgħira,
wheel'barrow, carretta b'rota waħda
li imixxiha wieħed.
Barrow— ħanżir, majjal msewwi.
Barrult— (fl'armi tal cunjomijet)
maksum, mifrud min-nofs, minn tarf
għall ieħor.
Barrt (fl'armi tal cunjomijet etc)
maksum, mifrud min-nofs, minn tarf
għall ieħor f ħafna jew f bosta strixxi
mizbugħin jew ta culuri differenti.
Bar-SHEAR— biċċa għodda (mkase)
biex jaktgħu biha il virghi tal ħadid,
azzar etc.
Bar-shot — balla doppia, jew żewġ
balal magħkudin (marbutin flimchien
f biċċa virga tal ħadid, jew biċċa virga
tal ħadid b*zewġ balal, waħda f cull
tarf).
Bart — abbreviazioni, taksira tal
chelma baronet.
Barter ^ partit, bidla, negoziu ;
tpartat, tibdel, tinnegozia.
Bartizan— turretta, gardiola żgħi-
ra li icun hemm maħruġa il barra f xi
sur, f xi fortificaziopi.
Barton— fartijet, il proprietà ta
xi sinjur, ir-renta ta sinjur, (beni,
castelli etc.)
Barwood — injam li jati żebgħa
ħamra, igibuh mill Africa.
Bartta— trab abjad li jeħdu min-
nhu il barium, I-itkal fost il ħaġar.
• Barttone — baritonu ; strument
bħal viola b'sitta jew b'sebgħa cordi, li
jindakku bl-arc, u b'xi għaxar cordi
(jew actar) taħt dawn (tal azzar) li
jmdakku bis-swaba fuk il mancu.
Basal— tal basi, tal kigħ.
Basalt — basalt, gebla ta culur
Bcur.
Basaltic— tal basalt, jew magħmul
mill basalt.
Bascinbt— elmu tond (bla viżiera)
li chienu jilbsu fl-antic is-suldati In-
glisi.
Base— baxx fil prezz jew fin-nisel,
jew fil post jew fil condizioni ; ta min
ma jiccsdculahx, vili, baxx mill leħnu
(ta leħen baxx) ; basi, il post fejn fuku
titwakkaf ħaġa (colonna, ħajt); il post
tat-tluk ftiġrija, fortificazioni, post
fortificat minn fejn jitilku biex jic-
cumbattu in-nies ta armata (is-sulda-
ti)— basi (fil chimica) bħal soder, po-
tassa etc.
Base-ball — logħba bil ballun li
jilghabu wisk fli Stati Uniti (I-Ame-
rica).
Base-born— ta nies baxxi, mwie-
led min-nies baxxi ; vih', ordinariu.
Base-bred— ta razza ta nisel baxx,
vili.
Base-court — il bitħa ta . wara, il
mandra, il għalka li icun hemm ma
dar, għan-naħa ta wara.
Basel — gild ta ngħaġa iccunzat.
Baseless— bla pediment.
Baselt— vilment.
Basement — I-ewwel pian ta dar.
Baseness— viltà.
Basenet— ara Bascinet.
Base string— corda I-actar baxxa
ta violin, ta contrabaxx etc.
Base-violI . ,
Bass-viol/ ^'^'*
Bases— plural ta basis (ara).
Bashaw— baxa; ragel cburi, tirann.
Bashful— mistħi,bezziegħi,Ii mhux
cert, titubant, magħmul għalih. i
Bashfullt— bil mistħija.
Bashfulness— mistħija.
Basui-bazouk (akra baai bazuc)
bażi bażuk, suldat volontariu (mhux
ingaġġat jew mhux regolari) fl*armata
Torca.
Basic— (fil chimica) li iservi bħala
basi.
BASiL—ħabak ; dio il chisra, żur-
żieka fejn jispiċċa ix-xifer (fejn jakta)
ta scarpell, furmatur, ċana etc; is-
sonn f ix-xifer ta) biċċa għodda li tak-
ta (bħal furmatur etc.)
Digitized by
Google
BAS
— 56 —
BAS
Basilar ) li iservi ta basi, ta pe-
BXsiLARTl diment etc.
Basilioa— baBiloa, cadidral.
Basiugon — baBilcu, xorta ta un-
guent.
BASnJSE — basilisc ; annimal (li jis-
semma fil ħrejjef) ta cobor liema
bħalu, ta oobor li iwahħax ; xorta ta
gremxula li għandha bħal għalla fuk
raBha ; basiliBC, xorta ta canun cbir.
BASiL-WEED—ħabak salvaġġ.
Basin — friscatury bacir, recipient
ghall ilma; cheffa ta miżien ; dic I-art
collha li minnha jew minn fukha
tgħaddi ix-xmara ; (kiegh ta xmara);
biċċa metall (fil chimica) dac li jit-
ħallat ma zi acidu biex isir melħ ;
tiffonda, tagħmel il pedament, tkie-
għed il bidu ta ħaġa (beni etc.)
That was a base action, dic chie-
net azioni viliy hexoare of base coin,
okgħod attent minn xi flus foloz (li
ma fihomx deheb jew fidda biÀżejjed);
baàe gold, deheb baxx; I thought he
was a baae bom boy, ħsibt li hu xi ti-
fel ordinariu (vili etc); baae viol, vio-
lincelljew viola.
Basinbd— magħluk f bacir.
Basis — il basi, principiu, lewwel
xogħol, pediment ta colonna (zooclu)
jew ta fabbrica (dar etc.)
Bask — tnixxefy tkarkac, tbascat,
tisħon jew issaħħan fix-xemx jew bin-
nar.
Basest — koffa żgħira, bixchilla,
gewlak ; basket-full, mimli bixchilla
jew mimli gewlak.
Baskbt fish— xorta ta ħuta.
Baskbt hilt— -dic il biċċa mnejn
takbad ix-xabla, li tcun maħduma
bħal kasab ta koff^.
Basket-hiltbd<— makbad ta xabla
mahdum bħal kasab ta koffa.
Baskbt-rod — virga (għasluġ) tal
kfief.
Baskinq-shark— xorta ta chelb il
baħar.
Baslard— stallett żgħir fi ħtiem ta
xi sinjur.
Basnet— ara Bascinet.
BaSQUE — Isien li jitchelmuh fl-arti-
jiet tat-truf ta Franza u ta Spanja,
għan-naħa ta baja ta Biscalja.
Bas-reliep— Baxx rilief.
BaSS— ħasira maħduma bil ġum-
mar ; baxx, (fil-leħen jew fit-ton) con-
trabaxx; xorta ta birra (morra), Basa's
ale, il birra magħmula minn fabbri-
cant ta dana il cunjom.
BASSELissE^bil medd (ħajt tal in-
sig) orizzontali (dritt).
BaSSET— isem ta logħba tal carti.
BaSSET-horn— clarinett cbir.
BaSSETTE) viola, violincell żgħir;
BaSSETTOJ (tenur).
Bass-horn— bassAn (strument bħal
comu ta ton baxx ferm.
Bassinet— nieka (tat-trabi) jew tfal
żghar) mahduma bil għesieleġ etc. bit-
tinda, bil għata għal fuk ir-ras.
BaSSOOK— ħasira (ara Bass).
BaSSOON— bas8àn,8trument tal kas-
ba bħal clarinett etc, baxx.
BaSSOONIST— dac li idokk il bassdn.
Bassorilievo— ara bass relief.
BASSORiNE—bassora, sustanza (il-
ma) li isBir billi tħallat gomma, alcool
u etere (fl-ilma).
BASS-RELiBF--baB8 rilief.
Bass-viol— violincell.
Bast— ħasira jew ħabel maħdumin
bil ġummar jew bil hjut tal koxra ta
certa siġra.
BaSTard— bagħal; wieħed mwieled
minn waħda li mhix marbuta biż-
żwieġ; tifel (jew tifla) li mhux legitti-
mu (illegittimu) ; (fil geologia) ħa-
ġra etc. mhix 8a6a, mhix genwina jew
vera, li ma tiBwa xejn (mhix pre-
ziusa).
BaSTardizb — tiddichiara illegitti-
mu ; tiffalsifica.
Bartardwing — ir-rixiet, minn tlie-
ta sa ħamsa (il primi) li icunu fil
ġwienaħ ta għasfur.
BaSTardy— li tcun pastard (bagħal)
falsificat, mhux. genwin jew mnissel
sewwa.
Digitized by
Google
BAS
- 67 -
BAT
BaSTE— tħabbat, tati, issawwat bil
bastan ; ixiarrab bil butir jew bix-
xaħam biċċa laħani etc. li tcun tin-
xtewa; tħit l'iuibasti, tagħmel l'imba-
sti fxi libsa, dublett etc; ixxellel.
Bastile ) fortezza, castell antic
Bastille) f Parigi, li chien iservi
bħala calzri ghan nies ta li Stat, li
iġġarraf mill poplu tis-sena 1789.
BastinadbI sawt; swat li jatu actarx
BASTiNADo/it-Toroc, u in-nies tal
Lvant b'bastun, bħula castig lill xi
ħadd fuk il kigħan ta sakajh ; To m-
flict hasionado on.,. tati, ticcundanna
għas-swat fuk il kiegħiin tas-sakajn.
Bastino— -tixlil, imbasta.
Bastion— sur.
BASTO~I-ass tal fjuri fil logħba (tal
carti) il quadiiillb (ara)
Baston
Batoon
bastun, xifer oħxon (tond)
li icun għaddej maz-zocclu
ta colonna.
Basyle— radicili (fil chimica).
Bat— pala tal orickbt (ara); mazza
jew bastun oħxon, folja tajjar lesta
għax-xogħol tal cutri iccuttunati ; biċ-
ċa madum ; farfett il-Iejl.
BAT-FowLER—caċċatur tal għasafar
(tajr) bid-dawl, bil-Iejl.
Bat-winq— fiamma tal gas bħal im-
rewħa.
B ATATAS — patata.
Batch— furnata ħobs.
Batb— ara Abatb.
Batbau — (bil Francis akra baib)
dgħajsa twila dejka; puntun.
Bath— banJĦ, recipient għall ilma
biex.tinħasel fih; tinnasel fil banju,
tieħu banju ; tati banju (fil fotografla,
argenteria etc); chejl ta Lhud.
Batħ (order of the) — ordni tal Ban-
ju; ordni (dignità) Inglisa, cavalierat
li fih, jew li jicconsisti fi, tliet classi li
huma : — lewwel, Knight Grand Cross
of Uie Datli (G.C.B.) ; it-tieni, Knight
Commander of the liatli (K.C.B.) u
it-tielet (I-ankas) Companion of tlie
liath (C.B.) ; igħejdulu tal Banju, il
għaliex biex wieħedjatuħ jew idaħ-
ħluhfdan I-ordni chienu lewwel igħad-
dsuh gewwa banju bħala sinjal ta ri-
nunzia u consacrazioni.
Batħ-bun— pannozzu, ħbejża biz«
zoccor u'I passulina.
1?aTh-chair— siġġu (pultruna) bir-
roti għall morda.
Bathb — tgħum, tieħu banju fil ba-
ħar — tgħaddas, ixxarrab fl-ilma ; —
whydonHyou come to bat/ief... I am
afraid because I cannot swim, yet\ għala
ma tigix il baħar (tinħase', tieħu ban-
ju)?. Nibża, għax ghadni ma nafx
ngħum sewwa.
BATHBR~dac li jehu il bmju.
Bathinq— tal għawm. IlongforUie
baUung season, għandi mitt sena (iġri)
jasal żmien il għaum.
Bathino-maohinb - caxxa, bħal cam-
ra tal injam, fuk ir-roti minn fejn tista
tinżel il baħar biex tieħu il banju.
Bath-mbtal— metall, taħlita ta ram
isfar u zingu.
BATHOS—pateticu, teneru ; niżla fil
chitba jew fid-discors mis-seriu għal
vili jew għal ħmerijiet.
Bath-room— camra tal banju.
Bathymbtry— is-sengħa ta li scan-
daljar, li tiscandalja, li tara x*fond
hemm fil baħar.
Bathymbtrigal — li għandu x*jak-
sam fuk il fond (chemm hu fond) il
baħar.
BATiNO—Caia^iw^/Ii tnakkas, tneħ-
ħi, tħalli jew takta barra.
Batistb — (batista) tela batista,
cambr^, xokka hecc msejħa minn
Baptiste (Francis) li għamilha lewwel
darba.
Batlbt— marżebba żgħira biex tħab-
bat biha il għażel (il biancheria).
Batman— ragel, servient, (suldat) li
icollhom cull cumpannia suldati meta
icunu fuk il camp, biex jehu ħsieb tal
aifarijiet tal chcina.
Baton— bacchetta, bastun kasir li
icolihom u li iżommu f'idejhom il ma-
rixxalli (tal armata) sinjal tal grad
li għandhom ; (fl-armi tal cunjomi-
jet etc.) sinjal li wieħed icun illegit-
timu (bagħal).
Batraohia— batrachi, ordni ta am-
fibi li ticcomprendi (fiha) żringijot u
rettili oħra.
8
Digitized by
Google
BAT
— 68 —
BAW
Batraohian — tal ordni tal batraci
(żringijet etc.) wieħed (annimal) minn
dic ir-razza (tal batraci).
BATrtAOHOiD—li għandu għamlata
żrinġ. ., ,. j XI
liATRACHOMYOMAOHY— ll ġlieda, taK-
tigħa bejn iż-żringijiet u il ġrieden—
poema (poesia) tad-daħc li igħejdu h
chiteb Omeru.
BATRAOHOPHAaOUS — h igħjx biz-
żringijet, U jecol iż^żringijet. ^
BATSMAN-dac li fil logħob tal m-
cket icoUu f idu il pala.
Batta— il fluB(żieda) H icollhom is-
suldati Indiani meta icunu fil camp.
Battalion— battaljun, riġment sul-
dati minn 500 sa 800 jew 1000 ruħ.
Battalionbd— magħmul, mkassam
battaljuni battaljuni.
Battel— ara battle.
Battbl — provisionijet mill botte-
ghin tal Università ta Oxford ; icol-
loc tati (tcun mniżżel fil ctieb tal de-
bituri) HU botteghin tal Università
ta Oxford ; tokghod (tgħammar) fl'U-
niversità. , . x- i-
Battbler) wieħed U icoUu jati, li
Battlbr j icun mniżżel fil ctieb tad-
dejn talbotteghin tal Università ta
Oxford; wiehed (dac) U igħammar
flUniversità ta Oxford.
Battbn— tismen, trabbi ix-xaħam ;
issemmen, tagħmel fertiU (għammiel);
tgħeix fil cumdità u fit-tgawdija.
Battbn— tavlozza, strixxa tal in-
jam rkika ; fixkija, staġola.
Battbning — issammar, tkiegħed,
twafiħal mal ħajt etc, strixxi tal in-
jam rkak. „ ., ^
Battbr— tħabbat il bajt, dkik etc;
tittacca bl-armi tal guerra bħal ca-
nuni etc, tchidd fix-xogħol, bi Ibi^es
etc; tiżżaccar bħal ħajt (meta jit-
mejjelu icun se'r jaka) — għagina;
(Ikik, bajt, ħaUb etc imħabbtin flim-
chien (ma xulxin).
Battbry — batteria numru ta canu-
ni ta fuk il camp tal gwerra, bin-nies
u il munizionijet tagħbom; assalt
għaU għarrieda ; Galvanio battbry—
batteria Galvanica, Voltaio Pilb U
il pila ta Volta.
Battinq— drapp tax-xchejjer għas-
sarr, għaU imbottir ; folji tat-tajjar
għaU cutri (imbottiti); il maniġġar
tal pala fil logħob tal cricket,
Battish— bħal, jew U jixbeħ il far-
fett il-lejK
Battle— battalja (bej'n żewġ armati
għedewwa ta xulxin) to give a battley
tati battalja.
Battlb array— ordni tal battaJja.^
Battle-axb— mannara U dari chie-
nu jiccumbattu biha fil guerra
Battledorb
Battlbdoor
BATTBRING-arN
Battbring-pibob
canun cbir, kawwi
biex jattacca is-
swar kawwija.
Battbring-ram — muntun, màcna
antica (miUtari) U chienu dari jattac-
caw biha is-swar, U fortizzi jew post
U icun assediat.
palaħafifa(bilgradi-
ijar) għal-logħob tal
, baUun (tennis etc.)
Battlbmbnt— truncieri żgħar, am-
breżuni ma dwar ic-cinta ta fuk ta xi
beni.
Battlb-piecb — quadru, pittura U
turi xi battaljd, xi guerra.
Battlb-royal— ġUeda, battalja ta
bejn ictar minn tnejn.
Battology — repetizioni żejda ta
chelma jew cUem— bħal ta min item-
tem, (itenni il cheima jew cliem għal
bosta drabi).
Battologist — wioħed U itenni chel-
majew cUem bla bżonn xejn, għax
irid hu.
Batton— ara batten,
Battub - caċċa bU frattarija ; caċċa
U bil għajjat u U ħsejjes tan-nies
itajru jew iġagħal U jersak it-tajr etc
lejn dac U jispara.
Batty-U jixbeħ (jew bħal) farfett
U-lejl-
Baubbb— ara bawbbb.
Baublb— ara bawblb.
Baudbkin — imbruccat ; ħarir jew
drapp ieħor irraccmat sabiħ.
Baugb— xorta ta drapp ordinariu.
Baulk— ara balk.
Bavin — katta, ħodon flakx jew
zkuk għan-nar).
Bawbeb'— (bli Scoccis) sitt habbiet.
Digitized by
Google
àA\V
69 —
Mk
Bawblb— ħaġa żgħira, biċċa ċarrnta
li ma tiswa għal xejn, ħaġa tal-logħob
tat-tfal.
Bawd— mara li icollha f idejha 1-in-
oarigu ta nisa li mhamiex tal galbu.
Bawdinbss — oxxenità.
Bawdriok— cinturin, faxxa (ta fuk
li spalla).
Bawdry— procura, li wieħed isib u
iforni nisa 11 mhumiex tal galbu —
oxxenità ; Isien oxxen, Isien ħażin,*
mokżież.
Bawdy — oxxen, inokżież.
Bawdinbss-— oxxenità, kżleż ta mgi-
ba u ta cliem.
Bawdy-house— dar fejn igħammru
in-nisa li mhumiex tal galbu.
Bawl-— issejjaħ, tgħajjat.
Bawlino— il għajjàt ta meta issej-
jaħ lill xi ħadd.
Bawn — għalka (għall bhejjem); for-
tificazioni.
Bay — bajja, golf, kàla, daħla tal ba-
ħar (fl-art); għalka, rpàr (bit-travi
jew biz-zkuk) ; fetħa, wesgħa, tiċrita
fil ħajty jew mal murata ta bastiment
bħal trunciera għall isparar tal canun;
culur kastni, culur ta żiemel kastni ;
a bay Iiorse, żiemel bajju ; bay-tree is-
siġra tar-rand ; 1-imbieħ ta chelb ;
timbaħ (bħal meta jagħmel il chelb
meta ixomm jew isib xi caċċa; io
ataml at hay ; tokgħod lest biex tid-
defendi ruħec (bil fors) minn għajr
ma tcun tista jew icoUoc minn fejn
tiscappa ; io keep at hay ; izżomm fir-
rispett, għas-suggizioni tiegħec jew
iżżomm il għadu nl bogħod li ma ji-
Btax jattaccac.
Bayaderb ) tifla, xbejba li tisfen
Bayadebr [(ballarina) fllndia.
Bayard — żiemel kastni ; ziemel
bajju.
Bayard — wieħed li iħaresfitt, scan-
tat lejn il wiċċ dac li icun.
Bayardly — għama, wieħed ma ja-
rax, stupidu.
Baybd— bini, li għandu li fih wes-
għat, fetħat jew ticrit fil ħajt.
Bayonbt— bajjunetta ; to cliarge wWi
the bayonet, tattacca bil bajjunetta ;
the fort was carried at the point of tlie
bayonetf il fortezza ħaduha b'assalt tal
bajjunetta ; FLv bayonets ! waħħlu il
bajjunetti ; to drive t/ie bayonette, tati
ittakkab bil bajjunetta.
Bays— curuna, ghirlanda tar-rand
li tintgħata bi premiu għal xi btavura
11 wieħed icun għamel.
Bay-salt— 11 melħ tagħna comuni
tas-salinl.
Bay-window— tioka biż-zakk tal ħa-
did ibbuzzata 11 barra, tieka tonda.
Bay-yarn— ħajta tas-suf.
Bayze — ara baizb.
Bazar Ipost, loc, Buk (filpajjisi tal
BazaarJ Lvant), fejn icunu hemm e-
sposti għall bejgħ cull xorta ta oggetti;
fl Europa, Sflla jew swali cbar b'ħafna
mwejjed bl-oggetti għàll bejgħ, u dana
actarx għall xi opra tal gid, xi carità,
jew xl festa straordinaria, ngħidu
aħna xi centenariu etc.
B,C.''(before ChristJ kabel ma twie-
led Gristu.
B.D. — (bachelor of Divinity) wieħed
lawriat fit-teologia.
Bdbllium — raza tfuħ 11 isBir minn
xorta ta siġra li ticber fl-Arabia u fli
Indii tal Lvant.
Bb— (<o fttf^ tcun, tesisti ; to he hun-
gry, t/iirstVj tired^ sleepy, cold^ warm,
tcun (icolloc) 11 ^uħ, 11 għaċċ, għajjen,
ngħas, bard, sħana.
BBAGH-'Xatt 11 baħar.
Bbach-comdbr— mewġa cbira 11 tic-
ser bis-saħħa fuk il blat (ta xatt).
Beaohbd— mlftuh, mixħut fukjew
lejn ix-xatt.
Beachy— bil mol, jew bix-xtajta ; 11
għandu ix-xtajta.
Bbacon — dawl, sinjal, 11 jixgħelu
fuk xi għolja fix-xtut tal baħar biex
jurl 11 hemm II periclu.
Bbaoonaob — dritt, ħlas tad-dwal,
sinjali, fanali II jagħmlu fix-xtut għall
bastimenti.
Bbaconed— 11 għandu sinjal, dawl
fanal.
Bbad— lewla, zlbġa; bużżleka żgħl-
ra fli spiritu etc.
Bbadbd— bħal-Iewlu, bħaż-żlbeg.
Digitized by
Google
BliiA
— 60 —
'bEA
Bbadlb — bidellu, sacristan, niaz-
zier, Bervient jew messaggier f Uni-
versità.
Bbadle-ship — 1-ufficiu, il carica,
]-impieg tal bbadle (ara).
Bbadproof— prova li x'uħudjagħ-
mlu tal kawwa ta li spirtu jew ta li-
curi spiritusi biili jaraw chemm idu-
mu fil wiċċ il bziezek li isiru wara
li iħabbtu li spirtu.
Bbadroll — il-lista, l-ismijet tal
mejtin li igħajtu, jow li itellgħu bil
poloz f xi congregazionijiet biex il fra-
telli etc. jitoibu (igħeidu xi talb) għall
mistrih ta rwieħhom.
Bbadb — żibeg, lewlu, curuna tar-
Bu8ariu(msejħa hecc miż-żibeg li biha
hi magħmula) S/ie is always at /ler
headis, dejjem bil curnna f idha (dejjem
tgħid ir-Busariu) ; He is always ielling
hia l/eads, II ġurnata coUha bil curuna
f idu (ighid ir-Busariu).
Beadsman— ragel (wiehed) li jitlob
għall oħrajn (bil curunatar-Busariu).
Bbadswoman -il femminil ta bbads-
MAN (ara).
Bbad trrb— siġra (bħal gazzia) li
tagħmel iż-żibeġ u li jagħmluh curuni
(tar-Busariu).
Bbaglb— chelb tal caċċa żgħir, ac-
tarx usat għall caċċa ta! liebru.
BEAK—munkar (ta għasfur), pup-
rest ta bastiment (ta xini).
Bbaked— bill ponta (jispiċċa bil
ponta) bħall munkar.
Beakbr — tazza, bukar, kannata, xi
ħaġa li tixrob minnha
Beak-iron— ħadida bil ponta, biċċa
għodda tal ħaddieda.
Bbam — travu, il-Iasta tal miżien (li
magħha icunu imdendlin il chefef) il-
lasta ta carrozza tażżewġ (li tcun
bejn iż-żwimel); ir-romblu li ma dwa-
ru in-nissieġa ichebbu il medd jew id-
drapp, xokka etc. li icunu niżġu ; il-
lasta tal mohriet ; iz-zokk ta ancra ;
il fergha tan-nofs ta fuk ras cerv, li
minnha icnn ħergin il friegħi I-oħra ;
raġġ jow raggi tax-xemx jew tal ka-
mar; tati id-dawl, tiddi; T/ie sJiip is
on /ler heam eiulsy il bastiment immej-
jel (meta icun lest ghall carina) ; /
am sorri/ for /lim^ J /leai^d t/iat /le ts on
/lis beam ends^ nagħli għalih, smajt li
jinsab f taħbit cbir.
Beamed— -għandu il friegħi tal krun
collha bħal ma hu ic-cerv.
Bbamless — mingħajr raggi, li ma
jiddix, jew li ma jitfax dawl; bla travi.
Beam-compass -Cnmpass, bil ġonta
(tcabbar jew ittawwal chemm icolloc
bżonn) biex tista tagħinel jew tħo/.ż
circuli (circhijiet cbar).
Bbam-fbatħbr— rixa twila fil gew-
naħ ta seker jew ta bies.
BEvMiNa — it-tfiħ, ix-xhit (minn tix-
ħet) tad-dawl f raggi (per mezz tar-
i^ciggi); lewwel sinjal.
Beam-treb — siġra li I-injam togħ-
ha billi jebes jusawh għat-travi jew
ghall fusien ta carettuni etc.
Bbamy— collu raggi ; li jitfa raggi
tad-dawl ; bħal travu ; li għandu il
krun (bħal tac-cerv).
Bean — fnla ; /cidney bean, fa^.ola
tawwalija ; frenc/i Oeans, fażola ħadra
eic ; Ifean-stallc, zokk tal ful; f sato
/ler s/iellingheansy ra}iha tkaxxar il ful,
Bean fed goats gice very good milt^ il
mogħoż li iżommuhom (li itimgħu-
hom) fuk il ful jatu ħalib tajjeb wisk.
Bran-oapbrs— cappar; siġratal cap-
par (jew li tati il cappar).
BbaR - ors ; /le-bear, ors (ragel) s/ie-
bear ors (mara).
Bear -iggib, tiftaħ, issofri, i^iomm,
tissaporti, tnissel jew iggib fid-dinja,
iggib ruħec ; t/iese colnmns bear all t/ie
weig/it of t/ie roof; dawn il colonni
kegħdin izommu (jerfgħu) il pis coUu
tas-sakaf ; Do yon t/un/c t/tat two /torses
willdo to bear all this bnnlen ? Jidhir-
lec int illi żewġ ż.wieinel hnma biz-
^«ejjed biox igibu (iġon'u, jeħdu) din
it-tagħhija collha? to bear arms againsi
one, tieħu 1-armt, ticcumbatti contra
xi ħadd ; IJe came to bear aioay (to
bear off) t/ds.,,, gie biex ħa (neħħa)
dan il...; T/iey cannot bear np longer
against t/ie enemy, ma jist<2:ħux izommu
actar (jeħduha) -mal ^ħedewwa. IIow
long are xoe io bear wit/i ynn ? chemm
sejrin indumu insofruo ; T/ie Jioman9
Digitized by
Google
JBlilA
-61-
mà.
fnd hear Bioay in Malta for many years,
ir-Bumani nacmu f Malta ghall bosta
żmien ; No one bears him, ħadd ma
jaħmlu ; T/ujf wHl hear witnenn, dana
jixhed (jari biċ-ċar); S/ie is unaJde to
bear any children\ ma jistax icollha
tfal ; 2 hey beqr a grudge againnt us,
iridulna id-deni, gnandbom f kalbom
għalina, ma jaħmluniex ; Our friends
will Bure bear ub company^ il ħbieb
taghna sgur jaffhmlulna cumpannija
(jiġu magiina); The Frenc/i men-of-war
were seen to hear in our port, raw il
bastimenti tal guerra Francisi reskin
(deħlin) lejn il port tagħna.
Bbarablb'H wiehed jista jissapor-
tih, isofrih jew iżommu.
Bbar-baitino— iggelled (ġlied) orsi-
jet ma clieb.
Bbar-bbrry— siġra li taghmel frott
bħal għeneb, jusawh għall medicina.
Bbar-drivbr— wieħed li isuk I-or-
sijet.
Bbard— leħia, dac li inigghes fiz-
żbula tal kamħ ; il gargi ta sunnara,
ta labarda etc.; il ħajt (il ħarira) tal
mascli jew xi frott ieħor tal baħar ;
ir-raggi (id-demb) ta cometa ; to Ui/ce
jew to pull /tii t/ie heard, tiġbed wie-
hed minn lenithu, tisBdah, tmerih
fwiċċu.
Beardbd— bil-leħja, bil gargi bħall
tas-sunnara.
Bbardlbss— bla leħia (igħidu hecc
għall wieħed żagħżugn).
Bbabrr — wieħed, jew dac li igib, li
jeħu, jew li iżomm ; min jissaporti,
jew isofri ; dac li jarfa fil mejtin (jarfa
xi mejjet) ; dac li icollu. fuku, igib,
jew ixidd (jilbes) xi ħaġa; si^ra li
tagħmel il frott ; Sendme t/ie book with
hearer (of t/ie letter)^ ibgħatli il ctieb
ma dan li giebiec din littra.
Bbar-herd— ragħaj I-orsijet.
Bbarino — li igib, li jissaporti, li
isofri, li jittollera ; nisel, imgiba, sof-
ferenza, tbatija ; għoli, għolja; I found
a letter heanng an old date^ sibt ittra
ta data antica (ilha mictuba).
Bbarish— li għandu mill ors; tal
ors.
Bbarlikb— bhall ors.
Bbar's bar'— fjur (primula li għan-
dha għamla ta widna ta ors).
Bbar*s grbasb — xaħam ta ors li
jagħmluh mantichilja għar-ras biez
italla u jati saħħa ix-xagħar.
Bbarskin — gild tal ors ; drapp Ifaw-
wi ferm li jagħmlu ħwejjeġ minnu,
jissejjaħ hecc għaliex kawwi, utiek
daks il gild tal ors.
Bbbr ward — witħed li għandu jew
li iżomm I-orsijet.
Bbast— bhima, annimal ; logħba bil
carti (bħal loo); bniedem li ma jirra-
ġunax, aħrax, li ma igibx ruħu sewwa
(fil għamil u fil cliem).
BBASTiNas— ara bibstinos.
Bbat— tħabbat; issawwat, tisħak;
tirbaħ, tgħaddi lill xi ħadd, tħallih
lura ; (fil militar) dakka ; (fil medici-
na) taħbit ta polz. On hearinġ the
Boldiers beat their drums t/iey retired;
xħin semgħu is-suldati idokku it-
tnabar, rtiraw; rilbeatyou soundly,
natic xebpħa sewwa (cbira) ; T/ie En-
glish did beat t/ie dervis/ies . in Africa,
1-IngIisi rebħu lid-driewex fl-Àfrica.
/f you kee'p on studying /lard you are
Bure to beat all tlie other sc/wol hoys^
Jecc tcompli tistudia sħiħ, chif inti
sejjer, sgur tgħaddihom it-tfal I-oħra
ta li scola. Some serġeants came to
beatupfor soldiers, gew xi surgenti
biex jiġbru (jingaġġaw) in-nies (jagħm-
luhom, idaħħluhom suldati). T/iepo--
liceman /las never been on this heat
before^ (dan) il puliziott katt ma chien
għassa hawn kabel.
Bbatbn— msawwat, misħuk, mio-
dud ; This is not a beaten tcay, din it-
triek mhix battuta,(ma tantx igħaddu
nies minnha).
BBATER—daċ li iħàbbat, jew isaw-
wat ; gold beafer, dac li iħabbat (jati
bil martell) fuk id-deheb.
li ghandu is-setgħa jew
li jista jagħmel bea-
tu ; li jibbeatifica.
BBAtiFiOAtioN — beatificażioni, hena.
Bbaxift— tagħmel beatu^ tbenni.
Bbatifio
Bbatifical
Digitized by
Google
MA.
^Ġà^
mf)
ke
Bbat^inġ— Bwat, xebgħa, taħbit, pal-
Q — you (lesei'oe a aound beating, ħak-
ec xebgħa cbira.
Bbàtitudb — beatitudini, hena.
Bbau (plural Bbaux) (bil Francis)
tinkara />(^— damerin, wieħed li iħbbb
jilbes, petitu ; namrat.
Bbauisħ (akra bo\x) bħal petitu, ta
wieħed li iħobb jilbes.
Bbau mondb — in-nies tal moda, is-
sinjuri cbar.
Bbautbous— -mżejjen bil ġmiel,sabiħ.
Bbautifibr — wieħed li isebbaħ,
jagħmel il ħaġa sabiħa.
Bbautipul— sabiħ.
Bbautipully— b'mod sabiħ.
Bbatipulnbss— ġmiel, sbuħija.
Bbautify— iżżejjen, issebbaħ, tagh-
mel sabiħ.
Bbautilbss— mingħajr ġmiel.
Bbauty— ġmiel, ħaġasabiba; aheia
improving in beauty, keghda cull ma
tmur tisbieħ. Thvt..,i8 really a beauiy!
din... sabiħa tassew (fiha ġmiel).
Bbaybr— castor (annimal b'erba sa-
kajn li igħix sewwa fl-ilma chemm
acoll fi-art) pil, gild bil pil tal castor
għall brieret etc, berritta (tai castor);
visiera ; he ai once doffed his beaver, hu
malajr neħħa il berritta.
BBAVBRBD^bil visiera, mgħotti (wic-
ċu) bil visiera ; liebes bil berritta (tal
pil tal castor).
Beavbrtebn— xorta ta drapp bħall
fustan.
Bebberin— xorb jew trab bhal chi-
nina, li isir minn siġra, il bebeeru, li
ticber fil Guyana Inglisa.
Bbblubberbd — għajneih minfuħa
bil bichi.
Beoafico ( bit'Talian ) — beccafic
(għasfur).
Bboalm — ticcalma, ticcuieta.
Bboalmed— kiegbed ċass, ma jitħar-
ricx għax ma hemmx riħ. .
BEOALinNo— calma fuk il baħar.
Bboamb— (il passat talverb becotne),
sar, għamluh; he then hecame aprieat;
hu mbagħad sar kassis.
Bboausb —għaliex ; why did you not
huy'abooki because I fiad no money,
għaliex ma xrajtx ctieb? għax ma
chellix flus. / wejH because 1 felt for
him^ bchejt għaliex hassejt għalih.
Bbchancb-— jiġri, isir—i^ bechanced,
ġara...
Begharm— issaħħar, tagħmel seħer.
Beok— issejjaħ b*sinjal li tagħmel
b'rasec jew b'idec ; tmejjel jew tbaxxi
rasec biex issejjaħ jew iġġagħal lill xi
ħadd jersak lejc ; f am always at his
beck, Jena dejjem lest biex jiccman-
dani ("biex nobdi il cipandi tiegħu).
Bbckbt— blial ħolkavjew ganċ li ju-
saw abbord biex ipOi>ġu nbula,cimi etc.
Bbgkon — issejjah, tagħmel sinjal
b'idec, jew b'sebgħec biex wieħed jer-
sak lejc.
Bboomb - issir ; icun xierak ; (jix-
rak) if they go on like this tliey will be-
come unbeamble, jecc icomplu sejrin
hecc ħadd ma icun jista isofrihom ac-
tar ; what will become of you then ?
x'isir minnec allura ? It does not be-
come you to say so, ma jixraklecx
tgħid hecc.
BKGOMiNa-li jixrak, li jicconvieni
li imur ; fs fhisbecomingf dana jixrak?
Bbgominoly— bix-xerka, chif jixrak,
chif imur.
Begominonbss — xerka, xerkien pro-
prietà.
Bed — sodda, żwieġ, ħammiela, strdt,
faxx ; cnnal uinejn tgħaddi xmara;
foldingbed, sodda (bic-cinghi), li tin-
ghalak ; sick-bed, sodda ta marid,
canopy-bed, sodda bil curtinaġġ (bic-
celu), marriage, genial, jew nuptial bed^
sodda tal għamara ; a straw-bed^ sak-
ku ; Atwhat time do you go to bed?
xħin torkod ? (xħin tidħol fis-sodda ?
Ifis wife has been brought to bed last
week, martu spiċċat (chella tarbla) il
gimgħa l-oħra ; a bed ofvioletsy ħam-
miela (ħarġa) violi ; an iron bedstead,
sodda tal ħadid ; bed clotfies, il firxa —
»wy father is a bedrid, missierhi mar-
radi ; bed time, ħin ta rkad jew ħin li
wieħed imur fis-sodda ; bed-^room, bed-
chamber, camra ta rkad ; make up your
bedy ifrex, għamel (jew ħabbat) is-sod-
da ; I amto keep in bed, icolli noAghod
fis-sodda ; he ahoays goes to bed with
Digitized by
Google
BED
- 68 -
bM
tlie lamby dejjem jidħol fis-sodda cmie*
ni (bħat-tigieg) ; turn down (he bed
clotlieaj għamel ix-xakliba (1-imbocca-
tara, minn fejn tidħol fil friex) ; from
bed and board ^fil-ligi), il firda tar-ra-
gel mill mara*
Bbdabblb— ixxarrab, tbixx.
Bedaoolb— iccappas, tħammeġ,billi
tcarcar ħaġa fit-tajn, ħmie^ etc.
Bbdarkbnbd— midfun fid-dlam.
BBDASH—timla, iċċappas bit-tajn.
Bbdaub— iċċappas, ittabba, tham-
mei, iddellec, ticcalla.
Bbdazzlb— tgħammex il għajnejn
bid-dia, b'dawl kawwi.
Bbd-ghambbr — camra tas-sodda ;
Lord of tlie bedc/iambery ciambellan.
Bbddbr ) il kigħyil ħaġra ta taħt ta
Bbdbttbr j mitħna tal għasir taż-żejt.
Bbddino — 1-affarijet tas-sodda (il
firxa).
Bbdbck — iżżejjen.
Bbdbguar — dic il moffa li icun
hemm fuk xi siġar tal ward, li jagħ-
mlu xi insetti kabel ma ibidu.
BEDEL—ara bbadlb.
Bbdblrt — 1-ufliciu, ix-xogħol tal
Beadle (ara).
Bbdsman— ara bbadsman.
Bbdevil — tgħarrak, tistradica, tak-
leb ħaġa ta taht fuk, tapħmel ħaġa
xiaten (tgħarrakha jew tiBrietha għall
collox).
Bedbvilmbnt— tgherfix, confusioni
1-actar cbira.
Bbdew — ixxarrab chemm chemm,
tagħmel niediy ixxarrab bħal ma jagħ-
mel in-nida.
BEDBWER—dac li ixarrab chemm
chemm ; li jaghmel niedi.
Brdfast— miżmum fis-sodda.
Bbdfbllow— sieħeb, jew sieħba fis-
sodda.
Bbd-hanginos— il purtieri, curtinaġġ
tas-Bodda.
Bbdioht - -iżżejjen.
Bbdim— iddallam, tagħmel scur, to-
Bcura.
Bbdinnbr — tagħmel cumpliment
tħallas lill xi ħadd f b'cumpliment) bi
pranzu, b'icla.
Bbdizbn — iżżejjen sabiħ ferm.
Bedlam— manicomiu, post ta 1-ini-
gienen.
Bbdlamitb— miġnun ; wieħed minn
tal imgienen.
Brdmakbr— dac li għandu il ħsieb
lijifrex u jirranġa is-sodod fxi cul-
leġġ ete.
Bedmatb— ara Bbdfellow.
Bedouin— bedwin ; Għarbi li jig-
gerra fid-desert, li igħammar taħt it-
tniedi.
Bed-pan — tapsina, recipient ċatt
biex ix-xiuħ jew il morda icnnu jist-
għu jisservew fis-sodda mingħajr ma
jinżlu.
Bed-presser— għażżien.
Bed-quilt— cutra,cverta (ta sodda).
Bbdraoolb— ara bedagglb.
Bbdrbnoh — ixxabba jew timla bl-il-
ma ; tagħmel ħaġa għasra (bl-ilma).
Bedrid ) dejjem fis-sodod jewbix-
Bedridden) xiuħija, jew ghall mard.
Bbdrop— tbixx, troxx, tkattar jew
titfa il ktar.
Bbdsore— ugih (dabra) li isir bil
kgħad tas-sodda.
Bbdstaff— pOm, lasta etc. li chie-
nu dari iwaħħlu mas-sodda biex iden-
dlu il ħwejjeġ fiha.
Bedstead— -sodda, il ħadid etc. tas-
soddSir
Bbdswervrr— -ragel li mhux fidil
ma martu, jew mara li mhix fidila ma
żewġha.
Bkdtigk — 1-inforra ta mħadda jew
mitraħ tar-rix etc.
Bbdust— troxx jew timla bit-trab,
tgħabbar (bil għabra^
Bbdwarf — iccecchen," tagħmel iż-
għar.
Bedwork— xogħol ħafif ; xogħol li
tista tagħmlu malajr.
Bedtb - tiżboħ.
BEE~naħla, żunżana.
BEB-BREAD~it-trab tal fjuri li jiġbor
in-naħal biex jitimgħu il frieħ tagħ-
hom bih.
Bbbgh— fagu (xorta ta njam).
Bebgh-ooal— faħam (tal cannol) li
isir miz-zkuk tas-siġar tal fagu.
Bbbchen— tal fagu, magħmul mill
fagu.
Digitized by
Google
BEE
— 64 —
BEG
Bbegħ-hastI il frotty il gewża tas-
Bbeoħ-nut j sitjira tal fagu.
Beboh-trbe — si^a tal fagu.
Beb-bateb— kird in-naħal(għa8fur).
Beef— laħam taċ-ċanga; tal-laħam
taċ-ċanga.
BEBFEATBR-dac li iżomm 1-alabar-
da tas-8ultan— alabardier tas-sultan ;
għassa tar-re.
Bbef-stbak— -bifstiec ; biċċa laħam
(polpa) moklia.
Bbbf-tea— bifti, brodu (iccunsmat)
tal-laħam taċ-ċanga dgħif.
Bebf-wittbd— stupidu; ^ieħedrasu
ma tarfax.
Beb-gardbn — Oħalka, ħajt għall
ferħ naħal.
Beb-hivb— ġarra tan-nahal.
Bbblb — bakkun usat minn dawc li
jahdmu fil minieri biex jaktghu it-
trab tal metall mill blat.
Beblzbbub— Belzebuby il cap tad-
demoni.
Bbe-master— dac li iżomm il ġarar
u irabbi in-naħal.
Bbemol— bimoll (nofs ton).
BBB-MOTH~camla, duda li tagħmel
ħsara wisk lin-naħal.
Bben — il participiu passat tal verb
to be ; I liave been, Jena cont.
Bebn— chitarra tal Indiani b'satax
il tast.
BBBR^birra.
Bbbr-barrel— -cartell tal birra.
BBBR-Ħ0U8B)ħanut tal birra (fejn
Bbbr-shop J tinbih il birra).
Beer-monbt -.flus li jithallsu fl-ar-
mata minn f loc li wiehed jixrob il bir-
ra (li imissu).
Beer-pump — pompa tal birra li it-
talla il birra minn cantina etc.
Beestings— ara Biestings.
BEESWAX—xama tani-naħal.
Bbeswing— dic ir-rita jew scorċa
rkieka li issir, ^titrabba) fil wiċċ tal
port wine.
Bbet— selk ; pitrava (il pianta).
Bbetle— -hanfu8a,mazza(biex tbal-
l^t hihek); a paving beetle, mazza tkilà
biex ibaltu biba iċ-ċangar tat-torok
etc.; beetle-headed^ stupidu.
Beetle— tohroġ, titfa il barra; titfa
il barra haġa biex tidher; he has beetle-
brows, għandu ħuġbejh maħrugin il
barra.
Beetle-stock -makbad jew mancu
ta mazza cbira.
Beetling— maħruġ jew miftuh il
barra.
Beet-rave ) xorta ta pitravi} għall
Beet-radishJ insalata.
Beeves (plural ta -O^^/)— ghniedes,
bakar. .
Befall— jiġri, jissucciedi, isir..
Befalling — dac li jiġri, ħaġa li
tiġri, li issir bla.ħsieb.
Befit— taddatta, tagħmel jixrak, li
jakbel.
Befitting — li jixrak, adattat li
jakbel.
Beflatter— tfaħħar, tonfoħ lill xi
hadd (bi cliem ta ftaħir).
BEFOAM—tghatti bir-rgħawa.
Bepog— tgħatti, timla biċ-ċpar.
Before— kabel, il kuddiem; ihivk
before yoa speak, ahseb kabel ma tit-
chellem ; / »ato him a /ew yards before
m^ — rajtu ftit jardi kuddiemi.
Before-gited— imsemmi kabel,im-
semmi fuk, imsemmi kuddiem.
Before-hand— kuddiem, kabel ; lle
paidfor the book before hand, ħallastal
ctieb kuddiem.
Before-mentioned — ara before-
CITED.
Before-time - dari, fiż-żmien 1-im-
għoddi.
Befoul— tħammeġ, tkagħbar.
Befreckle — ittabba, timla bit-
tbajja.
Befriend r-tiffavorixxi« tcun kalbec
tajba, turi kalb tajba ma dac li icun.
BEFRiNGE—iżżejjen bi fren*a.
Befur— tgħatti, jew ticsi bil pll.
Befurred— mgħotti, micsi bil pil.
Beg— titlob carità, titlob favur jew
piacir, titlob bl-umiltà collba. I beg
a favour ofyon, nitolboc piacir ; I becf
your pardon, scusi, nitolboc scusa. /
beg leave to inform you that,,. nitlob (il
permess) li ngħarfec illi....
Beg (bey)— UflScial jew gyematur
Torc.
Digitized by
Google
fiEG
— 65 —
'BEH
Begak (il passat tal verb to begin) —
bdejt, beda etc. 1 began to wovk early
tO'day^ bdejt naħdein cmieni illum.
Beoawd — mxejjen bit-tlellix, bi
ħwejjeġ li ilellxu.
Beget— tnissel, tiggenera.
Beqetter— min inissel ; missier.
Beqgable —li jista jintalab.
Begoar— tallab, wieħed lijitlob il
carità ; tfakkar, iggib ("wieħed, bpie-
dem) fil fakar.
Bbooarbrat— tifel żgħir, tallab.
Bbooarlinbss - tbatija, fakar.
Bbooarly— bħal taliab ; mBejcben,
ta fkir.
Bbooar-maid— xbejba tallaba.
Beooar-man - tallab.
Bbooar-woman -tallaba.
Beooart— bżonn, fakar.
Bbooino— talb.
Bbohard— tallab fitt, li jissiccac bit-
talb tiegħu.
Broħards— I-aichijet ta San Fran-
gisc li joħorġu għaċ-cimi (jiġbru).
BBOiLT—ndurat collu.
Bboin— tibda, tati bidu ; you have to
begin again, icolloc tibda mill ġdid.
Bboinnbr — principiant, wieħed li
ghadu jibda.
Bboinnino— bidu.
Bboird — tħażżem, iddawwar (bi
ħżiem etc ) :
Bboloom— iddallam, titfa dalma.
Bbonaw— tgherrem, tiecol bit-tgher-
rim. •
Bboonb ! — mur minn hawn ; isa
minn hawn !
Bboonia— bigonia (pianta).
Bboored — mimli bid-demm, collu
tbajja tad-demm (magħkud).
Beoot (passat imperfett u partici-
piu passat tal verb beget) — nissilt,
mnissel.
Bkootten ( participiu passat tal
verb to beget)^mnisBeL .
Bkorbasb — iċċappas, iżżelleġ bil
grass.
Beorimb — tħammeġ, timla bil
ħraieġ.
Bborudob — tgħir għal dac li wieħed
icollu, iċċaħħad.
Beouilr— tkarrak.
Bbouilbmbnt— takrieky kerk.
Bbouilbr— karrieky wieħed li ikar*
rak (b'xi ħadd).
Bbouin (bil Francis i^^Ainp— ajc,
/ratell ta San Frangisc ; berritta ta
tarbija.
BBOUM—tiggomma, izzelleġ jew tim-
la bill gomma.
Bboum ) Principessa tal Indji tal
BboaumJ Ivant.
Bboun (participiu passat tal verb
to begin) mibdi ; this' toork was begun
laatyear, dan ix-xogħol inbeda is-sena
I-oħra.
Bbhalp— -favur, għal... Say some^
thing please on my belialf^jecc jogħġ-
boc gnid xi ħaġa għalija (fàvur tie-
għi), għaddili chelma.
Bbhavb— iggib ruħec ; behave your-
Belf please, gib roħec sewwa, jecc
jogħġboc.
Bbhaviour— mgiba ; / adinire hitn
for hie good behauiour^ nitgħaxxak bih
għall imgiba tajba tiegħu.
Bbhbad - taktair-ras; King Charles I
of England tcas beheaded in 1649 , ir-
Ue Carlu I tal Inghilterra katgħulu
rasu iis-sena 1649.
Bbhbld — passat tal verb dbhold
(ara).
Behbmoth — annimal (bhima) im-
semmi fli Scrittura li jaħsbu li hua
rippopotamu.
Bbhbn — pianta, ħaxixa tal medi-
cina.
BBHBST—cmand, ordni.
BBHiND—wara, lura, kabel; go be^
hindf mur wara, mur lura, do not leave
any ihing behindy tħalli xejn warajc ;
as we read behind^ bħal ma krajna
kabel.
Bbhindland — lura (fil ħlas), fiż-
żmien jew fix-xogħol.
Bbiiold — tara, tħares lejn, tosserva.
BkholdI— eccul; arħ! behold him!^
hawn hu, arawh !
Bbholdbn— obligat, grat; / am very
mnch beholden to him, jena obligat
(jew grat) wisk lejh.
Bbholdbr— dac lijara.
Bbhonby— tagħmel ħelu (ħaġa ħe-
Iwa) bil għasel.
t)
Digitized by
Google
BEE
- 6(J -
BEL
l^KirooF— profitt, vantaġg.
BEnoovBl tcun tajjeb, tixrak, tcun
Beħove /sewwa, xierak. li behovet
U8 to spend le^s ihan we gain, hu xie-
rak (ghalina), li nonfku ankas milli
nakilgħu.
BEnowL— tgħajjat wara xi ħadd.
Being— participiu present tal verb
to be^ tcun)-^e8iBtenza ; billi. The Sw
preme Beutff, Alla ; a human being,
bniedem (maħluk) ; vjhen man wais
called into being, metB, già makluk il
bniedem ; /or the time being, għall issa
(għall dan iż-żmien) it being so, la
darba hua hecc; A« waa near being
rfrott?«tf{Z, għai ftit magħerekx; being
tired I Àan't com^, billi jena għajjàn,
ma nigix.
Bejàdb— tegħja sħih, bosta,
BEjAUNDlcB—tiehu jew tati is-suf-
fejra.
BEJxJifBLB — tħawwad ma xulxin,
tagħmel insalata waħda.
BekisS — issellem, tbus.
Beknave -t t&ti l-isem ta briccun
(tgħaddi ta briccvin) lill xi ħadd.
Belabour — tsAkar bis-swat, tħab-
bat sħih, issawwat, tħabbat.
, Bblaoed— mżejjen bil bizzilli.
Belam— tħabbat, issabbat.
Belatb— tittardaf tcun tard.
Bblated— wieħed li ittarda, li għa-
millu il-lejl.
Belatednbss — rtubija (meta wieħed
jibka lura).
BfeLAY — iddawwar (bl-assediu), tat-
taeca, tassedia; torbot, tgħakkad flim-
chien (tiiċomba) ħabel.
BblayiKo pin— galoċċa^ dic ii lasta,
ttidcheb fil gemb ta bastiment, jew iqa
xi atblu biexichebbu magħha (fdawru)
itħabel.
Bblgħ— titfewwak, tifwieka; titfa il
barra bls-salt.
' Belghing -^ ufwiek.
Bbldam — hiara xiħa ; xwejħa.
Bblbaoubr — tassedia, iddawwar
bl-assediu.
JteLBAouEBfeE— dac li jassedia min
idawwar bl-assediu.
Bblbotures — iddejjak, tissicca bli
spieghi, bid-discors (bil-lezionijet).
Belee — tkiegħed lejn taħt ir-riħ
(għar-rdods).
Belemnitb — belemnite, ir-ras tal
vleġġa (tas-sajjetta); isem ta annimal
tal baħar (li ma għàdux jidher).
Bel-esprit (bil Francis akra bele^
8priJ—ra,ge\ għaref, li jilħaklu.
Belfry— campnar.
BBLQiAN—Belgian, wiehed mill Bel-
giu.
BELaic— tal Belgoi, nies antichi li
chienu igħammru fil Gallia ta fuk
(Franza).
Bblial— ragel 1-actar ħażin, il veru
ħażin.
Belibel— tagħmel libell.
Belie — tghiddeb, ticcalunnia.
Belief— iidi; fiducia; religion; he is
slow of beliefy ma tantx jemmen ma-
lajr ; ready of belief, wieħed li jem-
men (ii jibla collox) cull ma ighedulu;
thi8 18 beyond belief, dan mhux ta min
jemmnu ; to t/ie best of my belief, sa
fejn nista naħseb jen.
Believaulb— ta min jemmnu.
BELiBVE-^temmen ; taħseb li icun
hecc ; / believe 8o, hecc naħseb (hecc
jidhirli) ; dont you believ^e him, ara
temmnu, temmnux; did you ever be-
lieve it ? katt cont temmen ?
Believbr— wieħed li jemmen, Ni-
srani.
BBviEViNa— li jemmen.
BELiBviNaLY— b'mod li wieħedjem-
men.
BBLiaĦT - timla bid-dawl, tati ħafna
dawl.
Bblike — actarx, jista icun.
Belimb— timla bil gir, bit-trab.
Bbll— kampiena, hand bell, kam-
piena ^.għira (tal idejn), an alarm bell,
sveljarin; to bear t/nf bell (iggib il kam-
piena) tcun ta kuddiem.
Bbll-clapper— Isien ta kainpiena.
Bell-goral— dac il ġolġol li lcollom
it-tfal mderidel ma għonkhom biex
jidhaw bih u jokogħdu cuieti.
Bbll-gord— ħabel tal kampiena.
Bell-flowbr— campanella (fjur).
BblL-founder — fundatur tai knie-
pel, dac li jagħmel il kniepel.
Bbll-foundbry— fonderia,fejn jagħ-
mlu il kniepel.
Digitized by
Google
BEfi
— 67
BEM
fiBLL-HAMOBB— dacli idendel il knie-
pel.
BBiiL-TowBB—- campnar.
Bblla-donna— bella donna (pianta).
Bklle (bil Francis akra belt) — ma-
ra, xbejba sabiħa, ta ġmiel cbir.
Bblled— bil kniepely li għanda il
kniepel.
Bbllb lettrist — wieħed mħarreġ
fil l^elle lettere^ iil letteratara (fil għerf,
fl-iscola fit-tagħlim).
Bbllbrophon — Bellerofon, l-isem
ia wieħed mill alied ta Olauca ir-re ta
Ephyre (fil Oorintià; Qrecia), dan chlen
katel lill ħah Beller^ il għalhecc tawh
dan l-isemy jigifieri il kattiel ta Beller.
Bbllbrophon— hua isem i^kfoasile^
bbal bebbuxa li isibu ġol blat.
Bbllbs-lettres — belle lettere, . il
chitba tal auturi (tal classici).
. Belucosb— guerrier, li iħobb il guer-
ra, gellied.
Bellioeratb — tagħmel il guerra,
tiggnerra.
Belliobrent— gellied, guerrier, wie-
ħed li icun jigguerra, li icun jiccum-
batti.
BBLLipoTENT-kawwi fil guerra.
Bbll-less— minn għajr kniepel.
BBLL-MAN~dac li idur bil kampiena
f idu fit-triek, biex javza etc.
Bell-metal— il metal li jagħmlu
bih il kniepely taħlita ta ram (anmar)
.u landa.
Bellow— tonfoħ, titfa in-nifs bħall
.ma jagħmel il ghendus ; tgħajjat bħall
ghendus, tgħaj.jat ferm ; għajta cbira
.(bħal tal ghendus).
Bbllowbr — dac li igħajjat bħall
ghendus.
Bbllowino— għajta cbira (bħal tal
ghendus).
Bellows— minfaħ tan-nar etc.
Bbllows-fish— beccaċc (ħuta).
Bbllows-makbr— dac li jagħmel li
.mniefaħ.
Bbll-pbpper — bżar aħmar (tal mi/*-
wed).
Bbll-pull— ara bell-cord.
Bell-rinobr— dac li idokk il knie-
pel.
Bbll-bopb— ħabel tal kampiena.
Bbll-wbthbr— in-nagħċa tal Iciam-
piena, li tcun kuddiem biex tmixxi
lill oħrajn warajha.
BBLLY—żakk, iż-żakk, il ġuf, dic il
biċċa tal violin (u strumenti oħra tal
cordi) li tcun taħt il cordi ; toħroġ il
barra, titfa il barra ; timla.
Bbllt-aohb — ugigħ ta żakk.
Bellt-hand— ic-cinga ta taħt żakk
iż-żiemel (meta jarmawh fl-inginji).
Bblly-bound — stiticu.
Bbllt-ohurl — bniedem żakkiek.
Bbllyful— icla (mimliżakk), dafra,
(icla^ sewwa.
Bbllyino— biż-żakk, imżaccar.
Bblly^roll— romblu, biex iwitti.
Belono — tcun ta, tappartieni lill ;
għandu x'jaksam ma; ta min icun. Thie
book beloiitjB fo my son^ dan il ctieb ta
ibni; what ship does he belong tof\ tà
liema bastiment hu? (fuk liema basti-
ment hu).
Belonoino^U japi)artieni, li hu, ta.
All the money belonging to t/ie deceased
became government property^ II flus
collha tal mejjet (dac li miet^ wakgħu
fidejn il Gvern. .
Bblonoinos — proprietà.
Bbloved — maħbub wisk, għażis *^my
beloced breHiren " said the preaclier
*' ħuti għeżies " kalil predicatur:
Bblow — taħt, isfel; Iiei^ beloio, hawn
isfel — he w below me in rank, hua an-
kas minni (taħti), fl-impieg.
Bblswaooeb — bniedem libertin
mogħti għall vizzi ħżiena.
Bblt— cinturin, ħżiem.
Beluoa— xorta ta delfin (ħuta bli
scwam) li tinsab fl-ibħra ta fuk.
BBLVBDBRB(bit-Talian)~Belluvidir,
post minn fejn tista tgawdi veduta
sabiħa, ta xi ġnien, baħar etc.
BBLZEBUB—Belżebub, xitan.
Bbma— xorta ta palc, post għoli,
minn fejn wieħed jista jitchellem, pul-
ptu tal cnejjes àntichi.
Bbmad — iggeniien.
Bbmanolb— taksam, iċċarrat, tofrok
min-nofs.
Bbmark— taħbi, tgħatti bil iħascra.
Bbmaze— ticconfondi, tħawwad (il
moħħ ta dac li icun).
Digitized by
Google
iiEM
— 68 -^
l3EK
BEMiNbLB — tħallat.
Bbmirb — tlewwety timla, tcasbar
fit-tajn.
Bbmoan— tilmenta, tghemghem.
Bbmoanbr— dac li jilminta,li ighem-
ghem.
Bbmoanino — Iment.
Bbmoistbn— ixxarrab,tagħmelniedi.
Bbmot— nofs nota fil musica.
Bemourn — tibchi lill, tibchi għall.
BbmuddiiB — tgħaggeb, ticconfondi
jew timla bil għageb.
' Bbmusbd — mimli bil fantasia, bil
għageb.
Ben— muntanja għalia.
Bbn-nut— gewża li tati żejt msejjah
hen-oil li jimbigħfl-iżpiżeri għall fwieħa.
Bbnch— banc, il post, is-Biġġu fejn
jokgnod 1-imħallef lil korti; in-nies
tal korti, 1-imħaltin; tgħammar, id-
dawwar bil banchijet, tokgħod fuk
banc.
Benchbr— aBsessur. •
Bbnoh-holdfast— vit li torbot bih
xogħol li jinħadem fuk il banc (ta
mastrudaxza).
Bbngh-mark -sinjal, marca.
Bbnoh-btop — lakkigħa, morsa ta
fuk il banc (ta mgħallem).
Benoh-warrant— mandat tal arrest.
Bend — tgħawweġ, tmejjel, tilwi,
tiBBottometti ruħec, tokgħod għalli
wieħed igħidlec; tintena titgħawweġ
taħt il piB ; (fl-armi) faxxa la genba.
Bbnds* — majjeri ta bastiment, ta
dgħajsa.
. BBNDABLri— li jiflta jitgħawwei, jin-
tlewa.
Bbndbr — li ighawweġ; strument
(biċċa għoddà) li biha tgħawweġ in-
jam eta.-
Bbndlbt— liwja, 'tgħawiġa żgħira
Benbath — taħt, l-isfel minn ; he
married a woman heneath him^ iżżew-
weġ mara li mhix tal condizioni tie-
għu. ♦
Bbnecarlo— xOrta ta imbit li isi-
fruh għall Indi tal punent.
Bbnbdictine— Benedittin (patri) tal
[ordnitaSan Benedittu.
' Bbnbdiction — barca, benedizioni.
J}BNEDiCTivB-*li igib, li j^ti barca.
Benbdictory— li ibierec, li ixerred
barca.
Benrfaction — beneficiu, beneficat,
gid, għamil tajjeb.
Bbnbfactor— benefattur, wieħed li
jaghmel il gid.
Benefaoi*re8S— benefattrici, waħda
(mara) li taghmel il gid.
Bbnbficb— benefizziu ("ta kasBis).
Bbnbficbd— li għandu benefiziu.
Bbnbfickncb — beneficenza, Tgħamil
tajjeb.
BBNEFiGENT-li jagħmel il gid, taj-
jeb, ta kalb tajba.
Bbneficial — vantaġġuB li jinħtieġ
(utili) li jiswa.
Bbnefigiary — beneficiariu, wieħed
li għandu, jew li igawdi benetizziu, ib-
benefiziat.
Bbnbfit — beneficiu, gid, (1-nħjar)
profitt ; for the l>enefit of my health^
għall gid ta saħħti (għali saħħti).
Bbnefit nioht— serata (fit-teatru),
beneficiata.
Bbnbt— iddaħħal fix-xibca, tnassas.
Benbvolbnob — benevolenza, tieba,
mgiba tal ħniena, liberalità.
BENBVOLENT^wieħed li jagħmel il
gid, ħanin, ta kalb tajba.
BENGAL-drapp rkik magħmul mill
ħarir u ix-xagħar.
Bbngalbb — tal Bengala (belt ta
1-India), Isien (il-lingua) tal Bengala.
Bbngalbbb— BengaliB, wieħed (na-
tiv jew nativi) tal belt ta Bengala.
Bbngal light - Gas (tal giogudifo-
gu).
Benight - tittarda fil-lejl, thalli jid-
ħol il-leji.
. BBNioHTED—fid dl'tm (tal-lejl).
Benign— ħanin, ta kalbu tajba.
Benionant— ħanin.
Bbnigsity - ħnienn.
Bbnitier (bil Francis) ħawt jew
fonti tal ilma mbierec.
Bbnjamin — Benjamin (isem ta bnie-
dem) ; pianta tal gomma ; xorta itif-
sila) ta ocentll (ġlecc cbir^.
Bknnet— ħaxixa, ħafur.
^™^^^® I fatata,8aħħara(hecc meej-
ħa fl Irlanda).
Benshi
Bbnshib
Digitized by
Google
bliJl
— I>9 —
JbiiJH
Bbnt— liwja,niżla,zurzieka; mgħaw-
weġ, risolut ; He is hent vpon running
atoay fi*om,,, hu risolut Cgħamilh'a
frasuji li jaħrab minn...
Bbnt orass 'is-siġra tal kasab.
Bbnumb— tirżaħ, tcun imrezżaħ bil
bard, (għàxi) tmut bil bard.
BBNUMBEDNBSS^reżħa bil bard.
Bbnzinb -^ benzina.
Benzoatb — melħ magħmul minn
acidn tal benzina u taħlita oħra.
Bbnzoin — benzwin, gomma tas-
siġra itenjamin.
Bbnzoinb— benzoina, sustanza cri-
stallina 11 iesir miż-żejt tal lewż morr.
Benzonb - tahlita ta idrogenu, ossi-
genu u curboniu (iTaħam^.
Bepàint— tgħatti, timla biż-żebgħa.
BBPBRiwiaGKD — mżejjen (mgħam-
mar b*xagħar falz).
Bbpowdbr— tirranġa bit-trab.
Bbpraisb— tfaħħar sħiħ.
Bequbathb— tħalli fit-testment, tic-
teb (gidec jew li icolloc) lill xi ħadd.
BBQUEATflBu — dac li jagħmel it-
testment.
Bequbst — dac li icun mħolli fit-
testment.
Bequote - issemmi, ticcita spiss.
Bbrate -taħkar, timmaltratta.'
Berb " xorta ta xgħir.
Berbavb— ioċaħħad, tipprivn.
Bbreàvbmbnt— ċaħda, privazioni.
Bbrbaver— dac li iċaħħad.
Bbrbft — mċaħħad, mna/iża, minsi,
abbandunat.
Bbrg — belt.
Bbroamo - xorta ta dàmasc ordi-
nariu.
Bbrgahot — bergamot (pianta tal
fwieħa).
Bbrg mastbr — 1-ufiicial ewlieni tan-
nies tal minieri ta Derbyshire (1-In-
ghilterra):
Bbrhymb— tirrima (tkabbel) issem-
mi fir-rimi(fit-takbil).
Bbrlin— berlin, carrozza (xorta'ta
carrozza) li saret lewwel darba fil belt
ta Berlin (l-ewlenija tal Prussia).
5«RMNGLovKs— guanti tat tajjar li
jiutlibsu fis-sajf.
Bbrmb— il kigħ (1-art) tal foss li
icun hemm dwar il fortizzi.
Brrnardinb— patri tal ordni tal Be-
nedettini jew tac-Cistercensi.
« Bbrnousb - barnus.
Berried—- collu bajd, mimli bil bajd
(1-actar għall ħut) ; mimli bil cocci,
żibeġ etc.
Bbrry-coċċ, żerrigħa; cuU frotta li
icun fiha iż-żerrigħa ; il bajt tal ħut ;
black-berries, tOt ; stratoberriei^ frawli.
Berth - cuccetta, post fejn jorkod
il passiggier abbord ta bastiment.
Bbryl — berill, ħaġra preziusa ta cu-
lur ħadrani ċar.
Berzelinb -r- berzelina, mineral
magħmul cristalli rkàk.
BBsANT—bizant, biċċa munita tad-
deheb antica (ta Bisanziu).
BhSAYLB^missier in-nannu; (fil-ligi,
digriet biex tiehu (tircupra) I-artijet
(il beni) tiegħu (ta missier in-nannu).
Besoattek — ixxerred V hawn u
lliemm.
BESEEGH-titlob bil kalb, bil ħniena.
BESEEGHER-dacli jitlob (bil kalb,
bil ħniena).
Beseeghixqly— bit-talb tal ħniena,
bil kalb.
Beseem— jixrak. tisrak.
Besbbmino— xerka (li tixrak li jix-
rak).
Beseemingly— b'mod li jixrak, li.
jakbel, li jicconvieni.
Beseemly— li jixrak, adattat. *
Beset — tassedia, iddawwar minn
cullimchien, tagħlak min-naħħiet col-
Iha ; iddejjak, jew iggib fid-diek, (par-
ticipiu passat), assediat, mdaw^ar
minn cuUimchien, mdejjak.
Beshrew— tixtiek saħta fuk xi ħa-
ġa; beslirew the hour ! tcun misħuta,
(nisħet) dic is-sigħa I
Beshrouded— mgħotti b'Iizar; mghe-
zwer b'lizar tal chefen, mcbeffeu;
Beside ) ma genb, hdejn, barra
Besides) minn.
Besiege-— tassedio, iddawwar bl'as-
sediu.
Besieged — assediat^mdawwar bl-as-
sediu.
Besiegement— 'l-ass^iut
Digitized by
Google
B£d
-70-
bE'i?
iddellec, iċċappaSjtħam-
meġ, tincalla.
BfiSiEGER— dac li jadsedia, minn jas-
Bedia.
. Beslave — tghakkes, iggib taħt
idejc, tjassar,
Beslayer '- timla (iċċappàs) bil là;
għab. .
Beslime •
Beslobber
Beslubber
Besmear— iddellec, timla bit-tidlic
(ta xi ħaġa li iddellec) li teħel mal
wi6ċ jew 1-idejn. .
Besmoke— issewwedy jew tħammeġ
-bid-duħħan.
Besmut— tħammeġ bid-diiħħan, is-
sewwed bin-nagrafun.
Besxowed -^mgħotti bis-silġ.
- Besnufped— mimli (maħmuġ) bit-
tabacc ta li mnieħer.
Besom— xcapa (mselħa) magħmula
bil għesieleġ rkak f loc bil ġummar
jew simar etc.
Be^t— tiscanta,' tistapidixxi.
Besotteo— scantat, stupidu, stur-
dnt, (bniedem talpa, sturdut).
' Besought ( participin passat tal
verb i^*^^/i)— mitlub bil kalb.
Bespangle— timla jew iiieyjeri bl-
antaċċoli.
Bespatter — timla, tħammeġ bit-
titjir (bil ktar) tat-tajn, tal ħmieġ.
Bespeak — titchellem kabel, taħber,
tipprevedi.
'Bespeaker — wiehed li jitchellem
kabel, li igħeid x*gej, jew x'ser isir
minn kabel.
Bespeokle — timla bit-ticchi, bit-
tinkix, tnakkax.
Bespew— timla, icċappas, tħammeġ
.bil vomtn.
Bespice — tħawwar, tirranġa, bil
'ħwawar.
. Bespit -timla bil bżiek.
BesPOKE — preveduty li kaluh'kabel.
Bespot— timla bit-tbajja.
Bespread — ixxerred ma cuUim-
chien ; tferrex.
Besprinklb -tbixx, troxx.
BesPhinkler — bexxieXy raxxàx; dac
li ibixx, li iroxx.
BKSPRiNKLiNG-rbexxa, raxxa.
Bespurt — ixxerred l'hawn u rhemm
ma cullimchien.
Besputter — timla, ixxerred ma
cullimchien.
Best— 1-aħjar ; 111 do viy hestfor
you, nagħmel mill aħjar li nista, għa-
iic, he ts now enjoying iJie heat ofhealihy
issa tajjeb sewwa.
Bestain— timla bit-tbajja, it-tabba.
Besjead — tiswa, tcun utili, isservi.
Bestial— ta bhima, bestiali.
Bestiality— ghamil ta bhima, be-
stialità.
BcsTiALiZE— tagħmel bħal bhima.
Bestially— ta bhima, ta annimal.
Bestiok— twdħħal.
Bestir— tħawwad, tħaddem, iċċak-
lak sħih; taħdem, tirsisti titħabat
ferm.
Bestow — tati, tferrak, ixxerred,
taħli, you nxiint beaioxc more time upou
t/ivt work io have it ready nejct week,
•Jeħtieġ tahli (timpiega) żmien actar
f dan ix-xogħol biex tlestih sal giui-
għa id-dieħla. 1 give i/iee ihanks o Lord
f'or all tlie henefiia you have hesiowed on
tne, niżżicħajr, o iSinjur, tal beneficl U
xerridt fuki.
Bestowal " rigal, għati, haġa mogħ-
tija.
Bestower— min jati, min ixerred
iferral^ etc.
Bestowment— għati, rigal.
Bestraddle— tircheb b'sakajc mif-
tuħa.
Bestreak — ti£faxxia, timmarca,
tħo^.ż bil faxxi.
Bestrew — ixxerred fuk... tbixx,
troxx.
Bestud — iżżejjen bil buttuni ^bi
rjus tal buttunijew tal msiemer).
Besure— sgur, okgħod sgur.
Bet— imħatra; tagħmel imiħatra,
to lay a hei^ tagħmel imħatra ; / het
you à ahilling, nagħmel imħatra ta
xelin, rU het you ien shiUing io one,
nagħmel imħatra għaxar xelini ma
xelin.
Betake — tirricorri għand, tati ru-
ħec għall ; he now betakes himself to
tJte study of science^ hua issa jati ruħii
għall is-studiu tax-xienza.
Digitized by
Google
BET
— 71 —
MV
Bkteem — iggib, tnissel.
Betel— pianta, xorta ta bzar.
BETHEL---po8t, dar, fejn jiltakgħu
il baħrin biez jitchellmu bejniethom.
Betiiink - tiftacar, iggib f moħħoc.
Bethlehem (Betlem) - eptar tal
imgienen -r il manicomiu (ara Bed-
LAM).
. Bbtħral— tjasear.
Bethuaip— tħabbat, ittectec. .
BETmE— jiġri, jissucciedi, woe be-
tide you ! guaj għalic !
Betisie ) . .
Betimes} ^°^*«^*-
Betoken — tjSBser kabel, tħabbar,
tàkta x'gbandu ieir kabel iż-żmieu,
tindovna.
Beton— concoB, tajn li jueaw għall
pediment ta xi xogħol tal bini etc.
ħilma.
Betony— betonia, pianta tal me-
dicina.
Betook— irricorra għand jew għall,
ta.ruħugħall (il paBsat tal verb.&^-
takej^ ITe hetook liiinself to i/ie Consàl
for Iv8 prot^ction^hxx9k reħa ruħu fi-
dejn il Conslu (taħt il prptezioni tal
(^onelu ; the soldiers hetook themaelvea
to ireaponSf ia-BuIdati irriċorrew għàll
armi.
BetOSS — tkalleb, tħawwad sħih,
tgħolli fl-aria.
Betray— tittradixxi, terħi f idejn,
ticxef, turi ; he is to be shot having
hetrayed his^country^ għandbom jispa-
rawlu goktlub) billi ittradixxa il pa-
tria (ii pajjis) tiegħu ; heware to betray
my secretSy attent (indocra) li ma tic-
xifx (turix) is-Bigrieti tiegħi (il ħwejjeġ
li fdajtlec), Jadas hetrayed His Master
into t/ie hands of his enemies, Giuda
reħa I-Imgħallem tiegħu f idejn il għe-
dewwa, ("ittradih).
Betra YAL - tradiment.
Betrayer— traditur.
Betrayment — tradiment.
Betrim— tirranga, iżżejjen.
Betroth— tati il chelma ta żwieġ,
tgħarras.
Betrothed — għarajjeB (li taw il
chelma), għarajjeB marbutin.
BETROTHMENT--għaruBija, rabta.
dac lijagħmel 1-imħatra.
Betrustment— fiducia.
BetterI
Bettor/
Bbttbr— aħjar ;'^/m book is better
tlian t/iatf dan il ctieb (hu) aħjar minn
dac. / say t/iisfor your better under*
standing^ ngħid dan biex tifhimni
aħjar ; you are t/ie hett^r forit, isBa (li-
għamilt hecc) iBBib ruħec aħjar ; so
much the hetter^ tant I-aħjàr ; fi^W^r
t/ian not/iing; hetter smalljish t/ian none,
aħjar minn xejn ; you /lad h^tt^r go
yoHrself aħjar tmur int BteSB, ' Sly
friend is growing hetter^ il ħabib • tie-
għi gej għall aħjar (kiegħed ifiek
ġmielu), Onr men will sure get t/ie het^
ter of the enemy, id-BuIdati iaghna
jirbħu Bgur ; / love yon better and Ifet-
terforthiSy ta dan isBa nħobboc actar
u actar \ Itis 6 mHes far, and better,
hu bogħod 6 mili, u actar ucoll. ■
BETTERiNG-^miljorament, mogħdija
għall aħjar.
Betterment— ^miljprament, xogħol
(għamil) għall ahjar. . . <
Bettermost— ara best.
Betting — ta«[ħmel 1-imhatra; is
t/iere any betting f hemm xejn imhatri?
(ghamlu xejn imħatri).
Betty --- Btrument, biSċa . ghodda
bħal Bcarpellina li jusaw il ħallelin
biex jiBcasBaw il bwieb.
Betuline— xorta ta raBa jew gàm-
fra li issir mil koxra tal betulla.
Betumbled - imħarbat.
Betutor - tgħallem.
Betwattle — tgħaggeb; ticconfondi,
tbellaħ bil għageb.
BETWEENlbejn ; T/iis sitm
Betwixt jdioided hefween
your sister, din is-Bomma biex iinka-
Bam bejnec u bejn oħtoc. T/tere is f/ie
ditc/t between i/ie two forts^ hemm il
foBB bejn i'A-żew^r fortizzi.
Beyel — rocna, anglu ; tastatur,
sawtarella, (biċċa għodda);.takta an-
glu (bit-tastatur).
Bevelment— rocna, anglu, cantu-
niera.
BEVER—xorb, tazza xorb bejn past
u ieħor (wakt 1-icheI). .
Beverage — xorb, ħaġa tat-xorb,
licuri etc.
is to he
you and
Digitized'by
Google
BEV
-72
BIB
Bevy — katgħa għasafar ; gemgha
nisa.
Bewail — tibchi bid-dispiacir tit-
ħassar, tibchi it-telfa (il mewt) ta xi
ħadd ; tħoss ħasra.
Bewailer— becchej, wieħed li jib-
chi, li jitħasgar, it-telfa (il mewt ta xi
ħadd) etc.
Bbwailing — bichi, tħassir (minn
titħassar), tħoss ħasra.
Beware— tindocra, tokghod attent;
beware o/false frienda^ okgħod attent
għall ħbieb foloz.
Beweep— tibchi lill xi ħadd jew fuk
xi ħadd.
Bbwbt— ixxarrab tagħmel niedi.
BewiLDBR — ticconfondi, tħawwad
lill dac li icun ; titlef it-triek.
Bbwildbrmbnt — telfa, taħwid, con-
fusioni.
BBwrrcH-tagħmel seher, magħmul;
issaħħar; / think she has hetwMohed
him, għandu icun għamlitlu xi eeħer.
Bbwitohbd — imsaħħar, għandu se-
ħer, ibleh, bia ras, bla sens ; yoa «<f«m
to be bewitched, donnoc bla ras (għam-
lalec xi seħer).
Bbwitchbr— dac li isaħħar, li jagħ-
mel is-sħarijet.
Bbwitchbry ) ^ ^^^^.
Bbwitohment)
Bbwonderbd— confuB, bla mibluħ.
Bbwrap — tgheżwer.
Bbwriy— tkarrak (b'dac li icun).
Bewrbck— tekred, tirvina.
Bby— bej, princep, cap Torc.
• Bbyliok — provincia iccmandata mill
bej.
Bbyond— il hemm, il barra, il kud-
diem, il fuk, actar ; beyond Imtar/a, i\
hemm mill Imtarfa; he went beyond
the walls ofHie town, hua mar (ħareġ)
il barra mis-swar. John goes leyond
every one in tlie achool in learning.
Ġanni igħaddi (imurkuddiem) lill cul-
ħadd fl-iscola (fit-tap:ħlim) ; We are
beyond tlie reach of tlie gun^ aħna il
hemm mit-tir tal canun ( actar il
barra ). '
Bbzan— drapp tat-tajjar tal Indi tal
Lvant.
Bbzant— bicċa munita antica tad-
deheb ta Biżanziu.
Bbzantler— it-tieni fergħa tal karn
taċ-ċerv.
Bbzbl — il biċċa taċ-curchett fejn
tcun ingastata ii ħagra (iddiamant
etc.); ingast ta fossa fcirchett.
Bbzoar — belżwar; gebla, żrara li
titrabba fl-imsaren ta xi annimal (li
xi drabi isservi (jatuha) bħala contra-
velenu').
Bezonian ( bit-Taljan ) — fkir, fil
btonn. «
Bi-(bil-Latin) tnejn, doppiu, 6i-
valoe, b'żewġ koxriet, biangular, b'żew^
anguli; biaxiid^ b'żewj; fusien, ii għan-
du żewġ fusien.
BiA— il baħbuħa.
BiAS — gibda, inclinazioni ; in-naħħa
ta fejn ħaġa tagħleb, tendenza, xewka,
xeħta Jejn ħaġa actar minn oħra) ;
contrapis, tmil, iġ^agħal lill min imil;
to go jew run bias, iżżomm, jew tmil
lejn banda waħda, to cut bias, takta
mgħawweġ (mhux min-nofs sewwa)
you have put me out my bias noto, issa
tliftni (ħriġtni mis-sensi tiegħij stur-
deitni, icconfondejtni. In this case^ we
mu8t be free from bias^ fdan il cas
għandna ncunu imparziali (ma icol-
niex xji'ibidna^ u la ghall wieħed u
1-ankas għall ieħor. Ile w trying to
biaa him to sell all his property, sejiQV
iħajru n iġagħlu ibigħ cull ma għandu.
Ile is biassed to our party, maklub
(^iżomm) mal partit tagħna.
BiB— vavalbr tal-lgħàb ftat-tfaU.
BiBBS - galoċca.
BiBACious— li iħobb ix-xorb, mogħ-
ti għax-xorb.
BiBBBR— sacranazz Cwieħed li jixrob
sħih, sponża).
BiBBLB-BABBLB — tpaċpiċ tat-tfal ;
cliem fieraħ bla sens; tpeċlik.
BiBLB — Bibbia, is-Sacra Scrittnra
(W chitba tat-Testment il Kadim u it-
Testment il Ġdid;.
Bidlk-oath— ġurament fuk il Bibbia.
BiBLBR — sacranazz.
BiBLicAL— tai Bibbia, ta li Scrit-
tura.
BiBLicisT — wieħed mħarreġ fit-
tagħlim ta li Ħcrittura.
Digitized by
Google
BIB
- 78 —
BID
BiBLiooRAPĦBK — wieħed mħarreġ fil
bibliograna, fiz-xienza tal cotba.
BlBLIOORAPHIO
BlBLIOORAPĦIOAL
tai bibliografia»
jew tal għerf (ix-
xienza tal cotba).
BiBLiooRAPHT— bibliografia; ii għerf,
ix-xienza tal cotba.
BibUolatry — kima lijatu lill cot-
ba (^adarazioni li jagħmlu lill cotba).
Bibliolooioal— tal bibliologia Oet*
teratara, studiu tal Bibbia, tad-Du-
trina etc^
Bibliolooy - bibliologia^letteratura,
studiu tal Bibbia, Dutrina jew Teolo-
gia ; trattat, chitba fuk il cotba.
BiBLioMANOY— it-taħbir (falzj li isir
per mezz tal Bibbia.
BiBLioMANiA — bibliomania, genn»
ħrara cbira li tiġbor cotba antichi u
rari.
BmLioMANiAc — ( wieħed ) mignun
għall cotba antichi u rari.
BiBLioMANiANiSM — genn għall cotba.
BiBLioMANisT— wieħed li għandu il
bibliomania ("genn għall cotbaj.
BiBLioPBOic— tal legar tal cotba.
BiBLioPBOY— legatura tal cotba.
BiBLioPHiLisM — mħabba tal cotba.
' BiBLioPHiLisT— wieħed li iħobb il
cotba.
BiBLioPHOBiA — mibgħeda għall cot-
ba.
BiBLiopoLE —bejjegħ il cotba, librar.
' BiBLiopoLicAL— li għandu x'jaksam
mal bejgħ tal cotba.
BiBLiopoLisT— bejjegħ il cotba^ li-
brar.
BiBLiopousTic— ta wieħed bejjegħ
il cotba, ta librar.
BiBLioTAPHisT — wicħed li jordom
(jaħbi taħt I-art) il cotba.
• BiBLiOTttBCA— iifc/to^^co, libreria,po8t
fejn icun hemm miżmumin (merfugħa)
il cotba.
BiBLiOTHBOARt— bibliotecariu, min
ioollu f idejh (il cap tal) libreria.
BiBLioTHBKB — biblioteca, libreria.
BiBLiST — dac li jimxi biss (jagħmel
bissj fuk dac li hemm fil Bibbia.
BiBLus (bil Latin) il papirus, pianta
tal ilma li ticber (1-actar) fl-Egittu.
BiBULOus (bil Latin) li jizrob, bħal
sponża.
BicALOARATB— li għandu żewġ xpru-.
ni.
BioAPiTATBD— li ffħandu żewġt irjus.
BiGAPSULAR— li gnandu żewġ tebkat
biz-zerrigħa f cull fjur.
BicAUDA—ħuta bħal pixxispat.
BicB— culur (blu, icħal ċar).
BioBPHALous — mgħammar b'żewġt
irjus. t
BicBPS— li għandu żewġt-irjus.
BioiPiTAL ) li għandu żewġt-irjus
BiciPiTous) jew żewġ nisel, (nisel
doppiu, għall darbtejn.
BioKBR—cavetta żgħira tal injam
(platt tal injamj ; tissàra, tiggieled,
icolloc xi tgħid.
BiGKBRRR — gellied.
BicKBRiNo — ġlieda, ġlied (bil cliem).
BiGKBiiN — scarpellina ; inquina
b'żewġ ponot.
BicoLLiOATB — mgħakkad bir-rita
bejn is-swaba— bhal sakajn il paprai '
iJicoLouR-Ii għandu żewġ ciiluu.
jew lewnijet.
BiGONJuoATB — H jesistu, li jċunu
mgħakkdin par par.
BicoRN )li għandu żewġt-ikrun^ .
BicoRNous) jew friegħi tal krun.
BicoRPORAL— li għandu żewgt iġsma.
BiORURAL-^Ii għandu żewġ riġlejn.
BicuspiDATB— għandu il ponot għal
darbtejn; ippuntat (bil ponot) għal
darbtejn.
BiCYCLE — velocipied, bajsichil, ir-
rota.
BiD— i)rezz li tati ta xi oggett (fi
rcant) ; żieda (ta prezz fi rcant), iġġa-
għal, tati, ticcmanda, tordna ; bid kim
to come in^ ġagħlu (għidlu) jidħol ;
/ hid him fareweU, natih t-addio, f hid
him two powuh for itj offreitlu (tajtu
prezz) żew^ liri fih; / shan't bid np
more t/tan S shillings, ma ngħallix, ma ,
natix prezz actar miqn żewġ xelini.
BiDALB)8tedina ta ħbieb li imorru
BiDALL) jeħdu (jixorbu).xi ħaġa f dar
ta \i ħadd fkir, biex imbaġħad jiġbru-
lu bejniethom u jatuh carità.
BiDDBN (participiu passat tal verb
BiD) mgigħel, ordnat.
10
Digitized by
Google
BID
74 —
BIL
BiDDBR — dac li joffri jew jati prezz,
/ sħall 86 II my goods to tlie highest hid-
der, nbigħ 1-oggetti tiegħi lill dac li
jati 1-ogħla prezz.
BiDDiNQ—l-ordni, cmand etc.
BiDDY— fellus ; tigieġa jew serduk
żgħir.
BiDE— issofriy tistenna; tgħammar
tokgħod f post.
BiDENT— furchetta b'zewġ ponot.
BiDBNTAL ] li għandu żewġ sinniet,
BiDENTATB b'żewġ sinniet ; mak-
BiDBNTATBDjBum fżewġ bcejjeċ.
BiDBT — żiemel ċchejchen (magħlub,
xiħ)— żiemel (biċċa mobbli tal camra
tas-sodda).
BiDON — chejl ta gallun u quart.
BiBNNiAL — ta cuU sentejn ; ta sena
iva u oħra là.
BiBR— tebut, catalett.
BiBSTiNos — I-ewwel halib li tati il
bakra wara li tilhed jew tferraħ.
BiFAOiAL — li ghandu iż-żewġ uċuħ
(ta biswit xulxin) xorta waħda.
BiFARious— għal tnejn» għal darb-
tejn, fżewġ ringhieli.
BiFBROus— li jati, li jagħmel il frott
darbtejn fis-sena.
BiFFiN — tuffiħa niexfa (mkadda)
jew misjura.
BiFiD 1 maksum, xpaccat (fi
BiFiDATBDj tnejn).
BiFLOROus—b'żewġ fjuri.
BiFOLD— għal darbtejn.
BiFOLiATE— li għandu żewġ werkat.
BiFORATB— li għandu żewġ tokbiet.
BiFORM— li għandu żewġ għamliet.
BiFORMiTY— għamla doppia.
BiFRONTBD—Ii għandu żewġt uċuh.
BiFUROATB — tofrok, taksam f żewġ
sinniet bħal tal furchetta; taksam
f żewġ friegħi.
BiFURCATBD — mifruk,Ii għandu żewġ
snien bħal tal friechet.
BiFURCATioN— taksima fżewg tirjus
jew friegħi.
BiFORoous — b'żewġ ferkat, b'żewġ
friechet.
Bia— cbir ; ħobla (mara tkilaj^, sup-
perv, mimli bih in-nifsu ; That woman
is big with child; dic il mara tkila
(ħobla) ; Jle always talks big, hua dej-
jem jitchellem bil cburia (ta cburi) ;
Ile likea to look big, ihobb jidher cbir
(jagħmilha ta fanfarun); They are
grotoing big, kegħdin jicbru.
Bia— xgħir tax-xitwa.
BiaAMisT— wieħed li icun miżżew-
weġ żewġ nisa.
BioAMY — bigamia; meta ragel jiz-
zewweġ żewġ nisa, jew mara tiżżew-
weġ żewġt irgiel.
Bia-DELLiED — (wieħed li għandu)
żakku cbira.
Bia-BONBD— li għandu għadam cbir.
Bia-coRNBD— li għandu ħbub (tal
kamħ) cbar.
BiasNTiAL — li fih żewġ razez ta
nies.
Biaa— xorta ta xgħir xitwi (tax-
xitwa).
BiaaEL—annimal b'erba sakajn li
igħammar fl-India ta Lvant, jixbeh
lic-cerv.
BiaaiN— scufia (ta tarbiaX cappun
fufi ; barmil xgħir tal injam.
BiaHT— il chisra, il-liwja ta ħabel
(meta icun coljut) daħla żgħira tal
baħar.
BiaNBSS— cobor, cburia.
BiaNONiA— -bigonja (pianta) li tagħ-
mel fjuri bħal trumbetta.
BiaoT — bigotta, wieħed mogħmi,
mogħti sħiħ għal xi partit, reli-
gion etc.
BiaoTBD -— bigotta, ipocrita, mimli
mogħmi, mitluf bil hrara (falza^ għal
xi partit, religion etc.
BiooTRY— bigottismu, ipocrisia, hra-
ra (falza) żejda għal xi partit, re-
ligion etc.
BiasouNDiNa— li għandu leħen cbir
ferm, pompus, ta ftaħir.
Bijou (bil Francis biġxiuj — biġu ;
ħaġra (ħaġa) preziusa.
BiJouTiBR — giojellier.
BiLABiATB— li għandu żewġ xofiiet
(tebkat).
BiLAMiLLATB ) b*żewġ lami, folji,
BiLAMiLLATED) pianci etc.
BiLANDBR — bastiment żghir (usat
actarx fil canali tal Olanda).
fiiLATBRAL— li għandu żewġ naħħiet. ,
Digitized by
Google
IJlL
— 75 -^
BIL
fiiLBO jxàbla kasira; xcbiel, xi-
BiLBOBSJcħel, cipp li jorbtu mas-
sakajn tal ħatjin biex ma jaħirbux
u iżommuhom fil castig.
BUiBOQUBT Cbil Francis hHhoche)—
logħob tat-tfal, bħal tazza u balla
biex iggibha gew fiha ; (fi-artilleria),
canun żgħir ta tmien pulzieri.
BiLB— bili ; tumur.
BiLOE— żakk ta bettija, issentina
ta bastiment, tagħmel I-ilma, tnixxi.
BiLOB-PDMP— porapa għall ilma tas-
sentina li jagħmel il bastiment.
BiLiARY— tal bili.
BiLiNGUAL— b'żewġt ilsna.
BiLiNouiBT — wieħed li jitchellem
b'żewġt ilsna, li jaf żewġ linpui.
BiLiNGUous— li għandu jew li jaf
jitchellem b'żewġ lingui.
BiLious— biljus, li għandu, jew li
ibati bil bili.
BiLiTBBAL — magħmul minn żewġ
ittri.
BiLK— tkarrak, tinganna ; takrieka,
ingann.
BiLL— munkai*, mannara bil ponta
mgħawġa (gojja bħal ganċ), mannara
tal guerra (li jiccumbattu biha); lista,
fattura, cont, nota, cedula (polza),
cambiali, avvis (tat-twaħħii ta mal
ħajt— ligi migjuba kuddiem il cunsill
(parlament^ minn għajr ma tcun għad
mgħoddija ; iżżiegħel bħal ma jagħmel
ilħamiem meta jitbewwes flimchien
b'munkaru ; tippublica, tgħarraf ħaġa
b'awis ; hedging-hiU mingel żgħir ; a
/iawt^ti//, ronca(taż-żbirJ; stickno hilUy
twaħħlux avvisi (carti mal ħajt etc.)
BiLL OF BXCHANGE— cambiali; a hUl
payahle to bearer, cambiali li titħallas
lill dac għand min tcun ; a hill payahle
ai »ighiy cambiali li titħallas a vista ;
to discouni a hill, tisconta cambiali;
to draw a hill on jew vpon^ tiġbed
cambiali fuk xi ħadd ; to take up a bill^
tħallas, tisconta cambiali ; io diahonour
to hUly ma tħallax cambiali.
BiLL OF FARE — carta, lista tal ichel
li icun hemm lest f lucanda, il menu.
Bir^ OF HBALTH— patenta (certificat
tas-sanità); clean bitl o/ health, pa-
teuta netta ; foul bill of heallh, certi-
ficat li juri bastiment meta icun gej
minn xi post fejn icun infettat f zi
mard ; patenta sporca.
BiLL OF INDIGTMENT (akra indait"
m«/?<)— accusa (kuddiem korti, għal
ġuri etc.)
BiLL OF LADiNG — polza-di-cargu,
(carta fejn icun hemm mictub fiha
1-oggetti collha li igib bastiment
(b*tagħbija) iffirmata mill captan.
BiLLET— carta zgħira, nota jew bil-
jett li jatu lis-suldati biex icunu jafu
fejn għandhom jalloġġaw (f liema dar
jirtiraw); tirtira, talloġġa is-suldati ;
talloġġa ; ħatba għan-nar.
BiLLET-Doux (bil Francis biUe dh) —
ittra tal imħabba (tan-namrati).
BiLL ĦOOK — marlazz tond (milwi),
ronca cbira biex ikaċċtu, jaħsdu biha
iz-zcuc tas-siġar.
BiLLiARD— (tal-logħob) tal biljard.
BiLUARDS— biljard ; (logħob bil boc-
ci li isir bli sticchi (bsaten) fuk mejda
cbira lixxa ferm u infurrata bil pannu
(aħdar) u fil ġnieb icollha sitt boros
għall bocci biex jakgħu gew fihom.
BiLLiNG~iI bews tal ħamiem bil
munkar bejniethom — iżzieghel.
BiLLiNGS-GATB — cHem tan-nies tas-
suk tal ħut ta Londra, • cliem ħażin,
vili pastas; BiUingsgate language, eliem
tan-nies tax-xatt (ngħejdu aħna),cliem
vili.
BiLLioN—biljun; miljun miliun.
BiLLMAN— suldat armat bil mar-
lazz, bir-ronca biex ikaċċat is-si-
ġar etc.)
BiLLON — taħlita baxxa (actarx) ta
ram.
BiLLOT — virghi tal fidda jew tad-
deheb flimchien.-
BiLLow— halla (bahar), mewġa cbi-
ra ; tiġri bħall mewġ.
BiLLow BBATGN — mħabbat mal
mewġ.
BiLLowY— mħawwad,mkankal bħall
mewġ.
BiLLSTicKBR — dac li iwaħħal I-awisi
(il carti) mal cantunieri; biUntickers
irill he 2vofiecufed,m\nn iwaħħal (ħawn)
avvisi (carti), icollu citazioni (iħar-
rcuh).
Digitized by
Google
HlL
- lf« -
Ijiu
BiLLYBOY — frejgatina ta mal costa
|ta mal plajja) dgħajsa ^.għira tax<
xmara.
BiLOBATED ■ •'għ''ndu zewg celel jew
BiLSAH — tabacc (qualità fina) li jigi
minn Malwa (fl-India).
BiLSTON-ORiNDSTONE— xortata gebla
tal mula li tigi minn Stafford (1-In-
għilterra^.
BiMAOULATB 1 H għandu żewġ teb-
BimaculatbdJ ^hat (b'żewġ tbajja).
BiMANOusl li gnandu żewġ idejn ;
BiMANE J b'żewġ idejn.
BiMBDiAL — T ta quantità migiuba
minn żewġ quantità oħra.
BiMENSAL ) *^ c"" xahrejn ; li isir
^ >• cull xahrejn, li idum
BiMESTRiAL j xahrejn.
BiN— matmura; post fejn iżommu
merfuħ il kamħ, xghir etc; id daħla
(rocna) f cantina fejn iżommu stivati
il flixcbien tal inbit (mimlija).
BiNACLE— camra zgħira jew caxxa
(tal injam), fejn abbord ta bastiment
iżommu il boxxla jew xi dawl bil-lejl.
BiNABY— binariuy ta tnejn, doppiu.
BiNATB— li jicber tnejn tnejn ^ħa-
xixj.
BiND— torbot, tillega il cotba; iġ-
ġagħaly tobbliga; J himlmyself to...
nobbliga ruhi li... to liml over^ i^ġa-
għal li wieħed jidher bil fors (kud-
diem il korti etc.)
BiNDER — legatur (tal cotbaj, dic il
ħaġa li torbot.
BiNDiNG— rabta, legatura ; li jorbot,
li iġagħal ; li jistringi (I*imsarem).
BiNG^gozz ; loc, post fejn tagħ-
mel gozz.
BiNĠSTBAD -^ il post feju ikegħdu
fjiġbru) it-trab tad-deheb (li jaktgħu
mill minieri), u iħalluh lest għat-
tidwib.
BlNNACLE — are BINACLE.
BiNNY— ħuta tax-xmara (tan-Nil);
bħal Ihudi jew aurata.
BiNOCLE— binoclu— tromba bi Inejn
għat-teatru etc.
BiNOcuLAR— li għandu, li jiisa Ż6wġ
għajnejn.
BiNOMiAL — magħruf b'zewġ ismi-
jiet ; (fl-Algebra) binomial^ hija quan-
tità li ticconsisti (maġħmula) f'żewġ
parti (termini), a + b jew a— b ; Uino-
mial Theoreirt, it-teorema tal binomiu
ta Newton.
BiNOMiNOUs— li għandu żew^ ismi-
jet.
BiNous— mkiegħed tnejn tnejn(par,
pàr).
BiocELLATR — mtabba b'żewġ teb-
għàt bħal għajnejn.
BioaRAPHBR— wieħed li jicteb il ħaj*
ja tan-nies.
BioGRAPHic ) tal biografia (tal
^r, >* chitba tal najia ta
BlOGRAPHICAL j ^^i f.j^Jd).
BioGRAPHY— biogralia, il ħajja ta
xi ħadd mictuba.
BioLOGY — biologia; ixxienza tal
ħajja; fisiologia.
BioPLASM — gelatina ħajja, biopla-
sma.
BiPAROUS— li jilhed tnejn f dakkn.
BiPARTiENT— li jaksam (jofrok), f biċ-
tejn daks wieħed.
BiPARTiTK— li għandu żewġ btejjeċ
(jew naħħiet) jakblu.
BiPARTiTioN— taksima, kasma fżewġ
bċejjeċ.
BiPECTiNATB— li għandu miż-żewii
naħħiet is-snien (bħal moxt tal brijaj.
BiPED— annimal b'żewġ sakajn.
BiPEDAL ~ li għandu żewġ sakajn
(ta żewġ sakajn).
BiPELLATB — mħares (protelt) minn
tarca doppia (minn tarca ghall tnejn).
BiPENNATED— li għandu żewġ ġwie-
naħ.
BiPEs— (ara biped).
BiPONT l tal edizioni tal auturi
BiPONTiNB) ( chittieba ), classici
stampati f fiipontium (fil Bavaria, 6er-
mania).
BiPUNCTUAL-Ii ghandu żew;i ponot
(truf); b'żewġ ponot.
BiPUPiLLATB — li għandu żewġ ticchi
(ħbub bħal tHl għajnejn).
BiRADiATB— li ghandu iewġ raggi.
HiRCH— ġummar (si^ra tal ġummar).
BiRCHER— magħmul mill gummar
^tal ġummar).
Digitized by
Google
l3ttl
-•?7
m
BiBD— għasfur ; takbad il għasafar ;
a iwgivg bii'd, għasfur tal għana ;
cock'hii'd, il għammiel ; henbird, il
għ'ammiela; Newgate bii'dy ħabsi ; he is
a Newgate bini-^ dac ħabsi (ragel tal
ħabs, tai forca) ; birdi of^a feaiher flock
toyether^ cull pàr għall paru (nies ta
condizioni, grad daks jew sengħa
waħda jagħmluha ma xulxin) ; a bird
in ihe hand ia wotUi two in tlie bush,
aħjar għasfur fidecminn mijafl-ajru ;
to kill two birds with one BtonCy toktol
żewġ għaeafar b gebla waħda (takdi
żewġ facendiet f mawra^ffacenda waħ-
da) ; JIow do yon know tJiis f a little
Itird told m^— dana chif tnfu ? — gie
kalli il għaefur (chif 1-ommijet igħejdu
lit-tfal żgħar).
BiRD-BOLT— vleġġa biex toktol il
għasafar.
BiRD-CAGB — go ġġa, kafas.
BiRD-OALL— tistira, għajta ta għas-
fur (jew għall għasafar); suffara tal
ghasafar.
BlRD-CATGHER
BlRDBR
nassab, caċċatur, dac
li jakbad il għasa-
far.
BiuD-EYRD— li għandu għajnejn ta
għasfur (bħal ta għasfur).
BiRD-FANciER — wicħcd H moħħu
dejjem fil għasafar, li jitghaxxak wisk,
li jiddelitta sħiħ bil għasafar.
BiRDiNo-piBCB — xcubetta.
BiRD-LiKB— bħal għasfur.
BiRD.MAN-(ara bird catcher).
. BiRD OF PARADiSE-isera ta għas-
fur (tal genna) sabih wisk 11 jinsab
actarx fi New Guinea u 'I gzejjer ta
na dwara.
BiRD-ORGAN — organett li jusawh
biex igħallmu il għasafar igħannu.
BiRD-PEPPBR — xorta ta bżar (tal
carta).
Bird's eyb— għajn il għasfur, pian-
ta (bħal primula).
Bird's eye view — veduta ta chif
jidher pajjis, loc, bini etc, mill għoli
(chif jarah għasfur meta icun fl-ajru.)
BiRD*s FOOT— ħaxixa, xorta ta te-
ngħud.
Bird's nest— bejla (tal għasafar),
bejta ta xi għasafar li jeclu ic-Cinisi.
BiRD-wiTTED — wieħed li jaliena
ruħu minn xejn, li ma jistax jokgħod
attent ħlief għal ftit.
fiiREME— bastiment, dgħajsa b'żewġ
ringhieli mkadef.
BiROANDER — xorta ta wiżża sal*
vaġġa.
BiROTiNE— xorta ta ħarir ta Lvant.
BlRR 1
BiRL I ^*?^*^®' ħsejjes, frattarijet.
BiRT— ħutacatta,tondabħaI rombu.
BiRTH— twelid, razza, nisel, ġidd,
familja, bidu ; an untimely ]e^ prema-
ture birtli^ corriment (fi ħlas), rimi,
(tarbija mwielda kabel iż-żmien) ; tfie
afterbirth, is-seconda; his wife had
\two at a birth^ martu chella tnejn
(chella tewmin^; his conduct gave birth
to these quarreis ; I-imgiba tiegħu chie-
net li t&t bidu ta dan il ġlied ; the new
birtli, twelid mill ġdid, rigenerazioni,
(mill ġdid).
Birth-day — il ġurnata li wieħed
jagħlak sninu (il ġurnata, I-anniver-
sariu, għeluk is-sena tat-twelid ta
bniedem).
BiRTnDOM— privileġġ tat-twelid.
Birthino - żieda ta camrini, (cuċ-
cetti), mal banda tal bastiment.
BiRTHLESs— -bla twelid, li ma għan-
dux twelid.
, BiRTHNiGHT — il-lejl tat-twelid (ta
bniedem).
BiRTHPLAOB — il-lcjc, il post fejn
wieħed jitwieled.
BiRTHRioirr — primogenitura, dritt
li icollu wieħed li jitwieled I-ewwel.
BiRTHSiN— id-dnub original, id-dnub
li bih jitnisslu il bnedmin collha.
BiRTHSONG — għanja li issir metà
jitwieled xi ħadd.
BiRTHWORT— isem ta ħaxixa (ari-
stolochia).
Bis— dafbtejn.
BiSANNUAL-ta darbtejn fis-sena—
(ara biennial).
BisoAYAN— wieħed mwieled f Bisca-
lja(Spania;.
BiscoTiN - biscottin.
Biscurr -biscotta, galetta, galetti-
na, biscuttell ; pnrcillana (fuħħar.)
mhux verniciat.
Digitized by
Google
Blg
-18 -
hvi
BiSECT — taksam fi tnejn, f żewġ
bcejjeċ.
BiSECTiON — kaama f biċtejn daks
wieħed.
BisEGMENT— waħda mil bcejjeċ ta
linja maksuma fi tnejn.
BiSETOUS — li għandu żew^ lanżi-
tiet.
BiSEXUÀL^dica (lijietaicun ragel
u mara).
BiSHOP—Iskof; xorbmagħmul minn
inbit (claret etc.)) mħallat (sħun jew
chiesaħ), mal-Iarinġ (morr),biz-zoccor
u xi ħwawar oħra u li jinxtorob chie-
saħ jew fiħun, (ponċ tal larinġ floc bil
misħun blimbit); tagħmel il griżma
Ctal lekof) ; tkarrak tgħallat tin-ne-
goziu (fil bejgħ, xiri, jew partit) taż-*
żwiemel.
BiSHOPDOM — • id-dominiu (I-artijet)
ta Iskof.
BisnoPLiKE— ta Iskof.
BiSHOPRic— vescovat (poet, dignità
ta Iskof.
BisiiOPWEED ) ħaxixa. bħal bus-
^ >• bies, tajba gnal cu-
BiSHOPSWOUT|rataIpuIIaira.
Bisi— isem ta siġra li ticber bla tarf
(sħiħ^ fil Guiana Inglisa.
BisiLOQUOUs — li għandu iż-żerrigħa
fżewġ imżiewet.
BiSK— Boppa, brodu (merak) ta haf-
na qualità ta laħam.
BiSMUTH^bismut, metall li jitfar-
rac ta lewn ħamrani'ċar ċar.
BisoGNO— ^bit-taljan) wieħed batut,
fkir, tallab.
BisoN— bisonti, xorta ta ghendus
salvaġġ.
BiSQUE— biscuin, fajjenza, fuħħar
bla verniċ.
BissEXTiLE — bisestil, sena bisestil.
BiSTON— xorta ta camla.
BiSTORT— rħaxixa) biżbula.
BiSTRE — culur, żebgħa għax-xagħar
li issir min-nugrufum.
BiSTOURY— bisturin, strument, biċċa
għodda tat-tobba biex jaktgħu jew
ifellu il laħam bih.
BisuLCATE— b'difrejħ maksuma, mi-
fruka (bħal tal mgħoż, bakar etc.)
BiT— ghidma, biċċa żgħira, buccun ;
brilja (il ħadid ta ħalk iż-żiemel) ; gol*
ja, rebecchin ; il ħadid taċ-ċana ; give
him a hit of bread^ atiħ biċċa (buccun)
ħobs. Not a bit ofit^ xejn affattu (I-ebda
ftit); he had to champ t/ie bit^ chellu
jokgħod igherrem il hadida (ta ħalk
iż-żiemel); chellu jeħu pacenzia u jok-
għod bil fors.
BiT—tkiegħed il ħadid fil ħalk (ta
żiemel etc.)
BiT — (passat tal verb to hite) —
gdimt etc. ; he hit hie lipa tait/i rage^
beda ighiddem xuftejh bir-rabia.
HiT (of a key)— tokba ta ċavetta.
BiTGH - chelba, lupa, gilpa (volpi
mara^; mara mitluka (mhlx ta galbu^.
BiTE — tigdem ; takta b'ghidma,
ghidma, daħca (b'xi hadd); taħrak
(l)ħal ma jagħmel il bżar); tidħol fil
għadam (bħal ma jagħmel il bard) ;
tnigghes, twaġġa bi Isien ; tkarrak,
tidħac b'xi hadd ; tidħol u takbad
i\ art (bħal ma tagħmel I-ancra) ; tak-
bad til cammini (bħal ma jagħmel il
vit) ; tiecol, it-takkab, tidħol (bħal ma
jagħmel 1-acidn); dic il biċċa li ma
teħux Bewwa fl-istampa mħabba fil
fraxchetta għaliox ma tcunx maktu-
gha sewwa (biżżejjed) ; 1 desire hut
one hife, raa irridx ħlief ghidma waħ-
da ; / fear the dog ivill bite iney nibża
li il chelb jigdimni ; do not let your
little ones bite off their naits^ tliallix
lit-tfal tiegħec ighiddmu (jaktu). duf-
rejhom (bi snienhom); pepper hites tJie
tonguej il bżar jaħrak (il Isien) ; he
likes, to bite every hody when he speahs,
iħobb inigghes (iwaġġa) lill culħadd
bi cliemu. Thefrost did not hite the
potato plants this year^ il ġlata ma
messitiex (ma nixxtitiex) il patata dis-
sena. / know that is he hiting on the
hriille, naf li jinsab fi rkakat (fil bżonn
wisk), naf li gie fix-xejn.
BiTER — dac li jigdem ; wieħed li
ikarrak (b*xi ħadd).
BiTLVG-Ii jakta, li jinfed, li jidħol
(fil kalb etc J; ihis is a biting jest, din
ċajta li tnigghes (li twaġġa il kalb).
BiTiNG-iN— it-taħfir (1-icheI) bl-aci-
du fis-sengħa.
BlTLESS -minn ghajr ħadid (I'ħaU
ku), bla brilja.
Digitized by
Google
BIT
-79 -
BLA
Brr-MAKER— dac li jagħmel il brilji.
BiTMOUTH — ii ħadid tal brilja li
icun f'ħalk iż-żiemel.
BiTNOBEN— taħlita ta melħ li għall
Indiani tagħmel gid ^visk bħala du\ra.
BiTT— bitta ; tchebbeb, iddawwar il
gĠmna mal bitta (abbord).
BrrrEN--(participtal verb tohite) —
migdum.
BiTTER— morr, aħrax, kalil, eatiri-
cu ; li imiss, li jinħase ; li jinfed il
kalb ; li ichemmex il halk (bħal frott
kares) ; as bitter as galU morr ferm
(morr velenu) (dake il marrara); this
apple is bitter^ it U not ripe yet, din
it-tuffiħa għadha nejja, tchemmex ;
tliese are very bitter words you are say-
ingy dana il cliem ahrax (iwaġġa il
kalb) wisk, li kiegħed tgħid — t/ieyfi-
nished loith bitter guarrel, epiċeaw bi
ġlieda ħarxa (I-actar kalila) ; this will
make it biiter^ dana jagħmilha actar
morra (actar morr) ; t^ is growing bit-
ter, kiegħed jimrar.
BrrTER-ALMOND— lewż morr.
BlTTER-APPLE ) t ., ,,,..
BlTTER-CUOUMBER [ ^^^*, ^^^^^^'^
BiTTER-aouRD ) salvagg.
BiTTERiNG — dosa, taħlita, ħaġa
morra li iħaltu mal birra (biex jiffalsi-
ficawha).
BiTTERiSH - li jati fil morr, li hu
actarx morr, li imiss fli mrar.
BiTTERN— għasfur (tajra) bħall aj-
run, jew agrett.
BiTTERN— is-salmura li tibka wara
li jaħdmu il melħ.
BiTTERNESs—mrar.
BiTTERS - biters, xorb (licuri) morr,
li isir b'xi għeruk jew werak ta togħ-
ma morra.
BiTTER-SALT— ara Epsom salt.
BiTTER-swEET—xorta ta tuffiħ.
J^tter-vetch— xorta ta għazz li
jatuh bħal għalf lil bhejjem.
BiTTER-woRT — genziana (ħaxixa
morra ferm).
BiTTS— bitta, fejn ichebbu, idawru
il gumna.
BrruMEN — katran, mineral bħall
katran; l-isem ta bosta sustanzi (ħwej-
jeġ li jakbdu) bħal ma humà il petro-
liu, in-nafta, u I-asfalt.
BiTUMiNATE — timla (ix-xarrab bil
bitume).
. BrruMiNOUS— li fih jew li għandu il
qualità tal katran.
BrvALVE— frotta (annimal) tal ba-
ħar li għandu żewġ koxrjet bħal ma
hi il gajdra ; żerrigħa ta fjur etc. li
ghandha żewġ tebkat.
BiVALVE \ li ghandu, jew b'żewġ
BiVALVOUS koxriet, jew tebkat li
BiVALVULAR Jjinfetħu ujingħalku.
BiVAULTED— I għandu żewġ ħnej-
jetjew arcati.
BivouAO (akra bivwaccj — accam-
pament tas-suldati (fak il camp ta
battalja)bil-lejl minn għajr tniedi xejn,
lesti dejjem ghall attacc ; tgħaddi il-
lejl accampat fil beraħ, lest għall at-
tacc.
BiWEEKLY— ta cull gimgħatejn, ta
cuU hmistax il ġarnata.
BiZANTiNB— ara Byzantine.
BizARD— kronfla ħamra b'żewġ fax-
xi u tiżwik ta le^ninjet oħra.
BiZARRE—żorr, stramb, buijus.'
BLAB-tpaċpaċ, tlablab ; titchellem
addoċċ ; tgħid cull ma tisma ; tpaċ-
piċ, tlablib, cliem li tgħidu addoċċ,
cliem li ixxerrdu minn floc li iżżommu
għalic sigriet.
BLABBER-lablrtb, wieħed li iħobb
ipaċpae, jitchellem, igħejd cuU ma
jisma.
Blabber-lipped — ara blobber-
LIPPED.
Black— iswed, mudlam, oscur, ta
kalb sewda, ħażin ferm ; briccun mill
actar ; li iwaħħax, li ichexchex ; fagel
iswed (tal Africa); libsa sewda; vistu;
farca nugrufum jew ticca sewda (maħ-
muġa) ; issewwed, tħammeġ ; I am
going .to put on black for him all this
iceek, sejjer nilbes l-iswed għalih din
il gimgha, (sejjer naghmillu gimgħa
vistu) ; this vt really a black action^ din
tassew hija azioni lactar infami, ihat
was a black day for hinij dic chienet
ġurnata 1-actar ħażina (ta disgrazia)
għalih ; 7 want it in hlack and white^
irridha bil mictub (I-iswed fl'abjad) ;
hlack will take no other hue^ fuk I-iswed
1-ebda culur ma jeħu ; every been has
Digitized by
Google
BLA
80 —
BLA
it8 black^ call razza għandha il paliaz-
za, oulħadd għandu tiegħu.
Blackamook — ragei iswed, wie-
ħed mill Africa ; he U loasldng a black
amoor white, kiegħed jisħak fl-ilma.
Blagk art— is-Bħarijet (is-sengħa
taB-sharijiet).
Black ball — il fazola, il boċċa
sewda għall boxxlu glial dawc li jatu
il vot cuntiariu ; issewwed ; tati ma-
lafama, ticcalunnia, tinfama.
Blagkbeetlb— wirdiena sewda.
BLACKBERRT—ċawsli Bcwda.
BLACKBiRD^-malvizz iswed.
Blackboard— blackbord, tabellun,
dic it-tàvla cbira sewda li jusaw
fl-iachejjel biex jictbu u ifehmu fuka
(bil gibs) lit-tfal.
Black BODiNG — tcAber, tħabbar
ħażin.
Black book — registru, ctieb fejn
fxi università iniżżlu l-ismijet ta dawc
li jagħmlu xi mancanzi ; ctieb iawed,
li chien usat fl żmien Enricu VIII, re
tal Inghilterra, fejn chienu iniżżlu
(jictbu) xi abusi u culma chien isir
fil monasteri u fil cunventi (tal In-
ghilterra) biex imbagħad jarahom ir-
re(Enricu) u ichecci lill culħadd u
jeħu il cunventi bir-renti b'collox taħt
idejh.
Blagk-browed— li ihedded,Iiichem-
mex ħuġbejh b'sinjàl ta theddida.
Black cap— beccafic te rasu sewda
(għasfur^ — tuffiha mixwija sa chemm
tiswied.
Black-cattle— laħàra il fart, ba-
kar, gniedes u għegiela.
Black-chalk— xorta ta tafal iswed.
Black-coat— kaBsia ; wieħed tas-
Buttana.
Blagk currant— passulina sewda.
Black DEATH— xorb (infusioni) tal
oppiu fil ħall.
Black earth— ħamrija Bewda,gra8-
sa.
Blacken — iflsewwed, tagħmel (is-
sir) iswed; tinfama, ticcalunnia; black-
en your shoes before you (jo io school,
ibblacca iż-żarbun kabel tmur I-iscola;
this tcill not blacken my character, b'din
ma nieħux raalafama.
Blackey— ragel, wieħed iswed, torc
iswtid.
Black-fish — xorta ta baliena żghi-
ra ; ħuta li tcun għadha chemm fak-
kset.
BLACK-PLY-duda tal ġdur.
Black-priar— patri Dumnican.
Blagk-qamb — (tajra) xorta ta
ħaġla.
BLACK-auARD — briccun, pastas, vili,
wiehed li mhux galantom, bardaxxa.
Blackguardism — I-imgiba u il
cliem ta wieħod briccun.
Black-gum — - siġra Americana, li
tati injam sabiħ.
Black-haired— wieħed li għandu
xagħru iswed (bix-xaghar iswed).
Black-hearted— wieħed li ghandu
il għira, għajjur, disp^ttus.
Blacking - blacc taż-żraben.
Blackish— ftit u xejn sewdieni; li
jàti fl-iswed.
Bl\ck-lead— ċomb tal lapsijet tal
carta ; lapes tal carta ; lemi me your
black'lead pencil, please, islifni il-lapes.
tal carta tiegħec, jecc jogħġboc.
Black-leg— lagħab, wieħed mħar-
reġ sewwa fil logħob ; wieħed li igħal-
lat (ikarrak) fil-loghob ; marda ka-
lila tan-ngħaġ u tal bhejjem. ,
Black LETrERS — I-alfabett goticu,
littri, (I-alfabett) antic tal Inglisi.
Blackly— ta swied, ta culur iswed;
li iwaiihax (delitt etc,)
Blackmail— fius li chienu dari jit-
ħalsu fl-Inghilterra (ta fuk) biex in-
nies icunn raħarsin mil ħallelin; flus li
chienu jitħallsu biex wioħed ma icunx
micxuf (icun mħares mill periculu).
Black-martin — ir-rundun (għas-
fur).
Black moxday— it-Tnejn tal Għid ;
I-ewwel tnejn li tiftaħ I-iscola, wara
il vacanzi, (il ġurnata tal ftuh ta li
Bchejjel wara il vacanzi).
Blagk monks — il patrijet Bene-
dittini.
Black MOOR— iBwed (ragel iswed), .
torc tal Africa.
Black-mouthed— wieħed li għandu
Isienu ħażin, dagħaj. .
Blackness— awied.
Digitized by
Google
BLA
— 81 —
BLA
Black PUDDINO— mazzita,
Blaok-rod— ir-ragel tal virga (dac
li imixxi), flordni taf Oarter (tal giar-
rattiera).
Blaoks — il-linca li jusaw' għall
istampa fuk ir-ram.
Blaok-sħeep— bniedem tacondotta
ħazina; briccun.
. Blaok-silycr — mineral magħmul
mill fidda, antimoniu u cnbrit.
BLaoksmith — ħaddied.
Black snakb— lifgħa (eewda) mhix
yelenusa li tinsab fl-America ; anni-
mal (serp), velenus ferm, li jinsab
fl-Australia.
Blaokspaul ^ isem ta marda tal
bhejjem (tal bakar, gniedes etc.)
Blaok-strap— xorb (licuri) li ma
jiswa xejn— xorb ordinariu; port ivine
ħażin, artab, falsificat.
Blacktail— caħlija (huta).
Blaokthorn — prajn (prnna sal-
vaġġa.)
Blaoktwitoh— ħaxixa veienuea li
ticber fii moxa.
* Black-wasħ— ilma (għall ħasil fil
chimica) magħmul mil calomelan u
mil ilma tal gir (liwe taaterj.
Blad-applb— xorta ta cactuB.
Bladdbb— bużżieka; tonfoħ, timla
bir-riħ, a hladder hlown^ utru, gild ta
annimal minfuħ (għall ilma).
' Bladdbrbd— minfuħ (mimli bir-riħ)
bħal bużżieka.
Bladdeh-kblp— isem ta ħaxixa tal
baħar.
BLADDBR-NUT—isem ta ħaxixa.
Blàddbr-sbnna — isem ta ħaxixa.
Bladdbr-wort— isem ta ħaxixa.
Bladb— zocc; il-lama ta xafra ta
eicchina, ta xabla, il pala tal ispalla ;
il palolla ta mokdief ; /te in a cunninff
hlade, hu ra^el macacc (jilħaklu sħiħ);
he is an old olade^ hu macacc xiħ (ħa-
żin ferm).
Blade done— li scapula (il għadma
tal ispalla).
Bladbd— bit-truf (kuċċata) bħal tal
cai^pnari; bil.palelli, bil-Iami (xfafar).
Bladbs - il koxra tal fecruna ; it-
tertuca. !
BLADB-sMiTH^wieħed li jagħmel ix"
xfafar jew it-xwàbel.
Blab— Bcalda, lakxa, xulliefai takti-
għa (tal injam).
Blain— bħal żirma (màrda)fil bhej-
jem. ,
Blakb— ta culur.safrani. '
BLAMABLB-^ta min ilumu ("U icollu
ħtija, li icun ħakku il-Iewm jew ċan-
fira).
Bl.amb— ħtija; tlewwem, tati ħtija,
iċċanfar.
Blambful— ħati.
Blamblbss — bla ħtija, innooent,
mhux ħati.
Blambr — min isib il ħtija, min
ilum (ilewwem) min iċanfar.
Blambworthinbss— li jisiħokklu il-
lewm jew. li icun mċanfar.
Blambworthy — ħati, li jistħokklu .
ċanfir.
Blanoard— drapp, xokka magħmula
fin-Normandia (Franza).
Blanoh (bil Francis^— tbajjad, tagħ-
mel abjad (drapp, xokka etc.)
Blanchbr— bajjàd, dac li ibàjjad.
Blanch-farm— ħlas (ta kbiela etc;)'
li issir bil fidda u mhux bil bhejjem.
BLANCHiNGT-is^sen^ha li biha tbaj-
jad (tnaddaf) fil chimica.
Blanc-manob (bil ' Francis, àkra
Dldmonyx) — blamanġ, gelatina bajda.
Blandiloquence— discors^ clieiu, li
bih tfaħħar, tonfoħ lil dac h icun.
Blandimbnt— (ara Blandishmbnt). •'
Blandish — ticcalmày tonfoħ ^bit-
tiftir^ trattab; tħoll (bi cliem ta fta-
ħir bi cliem helu), iżżiegħel, tillusinga.
BlaKdishbr— dac lijiccalma, frat-
tab, iħoll bi cliem ħelu u ta tifħir.
mgiba ħelwa, cliem
ħelu, cliemy bit-taj-
t jeb ; żegħil.
Blandness — ħlewwa, żegħil.
Blank — abjad, pallidu, safrani ;
biċca mhix mictuba ; mbawwad, bla
rima (versi bla takbil) ; confus, mħaw-
wad, scuncertat, mhux f waktu ; mhux
mictub, vojt ( bla chitba ), ħaġa li
biha ma takla xejn (^ma iggib xejn) ;
ticcoppa, tħassar^ tħawwad, tbażża;
bianca (flotteria), casella mhix mictu^
Jl
Blandishino
Blandishmbnt
Digitized by
Google
BLA
— 82 —
BLE
ba ; biċċa manita ("fiz-zecca) li għad
mhix stampata (bla wiċċ etc.) ; Whe^i
1 asked him why he ran away Iie grew
hlankf meta Btakeejtu għax ħarab,
tħawwad (sfar, sar minn culi lewn) ;
This ispoint hlank against the onler
given hy oiir ċhief, dana collu contra
dac li kal (I-ordnijet ta) is-superiur
tagħna; / reacl a heautiftd poem in
hlank veree, krajt poema sabiħ wisk bil
versi bla takbiK
Blano CARTKiDaB— scartoċċ bla bal-
la> bil porvli biss, in bianc.
Blankbt— cutra. cverta tas-sodda,
Eircan ; tgħatti bil cutri ; tgheżwru
niedem ġo cutra (biex tifgah).
Blankbting — drapp u ħwejjeġ oħra
għall cutri; twaddib ("xħit) ta bnie-
dem ġo cutra (biex toklu).
Blank-versb— cbitba bil kies (bil
metru) ; vers eroicu ta ħames piedi
(chejl ta accenti, jew taksim tal poesia
fl-Inglis), minn għajr rima jew takbil.
Blanqubttb —xorta ta imbit abjad,
fin ; xorta ta lanġas.
Blarb— tonfoħ, tgħajjat bħal ghen-
dus.
Blarmby— tifħir cbir fil wiċċ ; adu-
lazioni cbira.
Blasphbmb— tidghi, taħlef.
Blasphbmrr— dagħaj.
Blasphbming— 'dagħa, ħlif.
Blasphbmy— dagħwa, ħalfa.
Blast— buffqra ; żiffa riħ ; taħsir,
9adid fl-uċuh tar-raba ; tolkot b'pesta;
tnixxefy taħrak ; tofrok, taksam il blat
b'fumella (bil porvli). A hlaat tore up
some ireeSf buffura kaċċtet xi siġar (kal-
għet xi siġar mill għeruk). By eo doing
youblaet tliat ntan's reputation, b'dal
għemil tiegħec sejjer tirvina lil dac il
bniedem (^tih malafama u titliflu il
credtu jew I-i)nur tiegħu), titliflu
gieħu.
Blastbma— -il kalba tar-rimja (fsi-
ġra).
Blastinq — żiffa, buffura riħ, nixfa,
sadidtal pianti (tal kamħ etc).
Blast-pipb — cannol f'm&cna tal va-
pur tal art etc, biex minnhu igħaddi
il fwaf. (st^am) żejjed mii-ċumnija.
BLATANT—Ii jonfoħ bħal bakra; frat-
tarjus (li jagħmel frattarija^.
Blatcii — issewwed.
Blatb— mistħi, bla ħila.
Blattbb — tagħmel ħoss (ħsejjes)
chemm chemm ; ittectec.
Blaud— biċċa (xi ħaġa) cbira.
Blaundok— xorta ta cerv.
Blay — ħuta żgħira (bħal sardina)
tax-xmara.
Blaze — fianima, ħuggieġa, vampa ;
tħaggeġ, tivvaropja ; turi palelli, ix-
xandar, iġġagħal li jidher; the jlre
blazes, in-nar kiegħed iħaggeġ, jivvam-
pja (ħuggieġa waħda).
Blazino — iwampj at,mixgħul (mkab-
bad) ħuggieġa.
BLAZING-STAR—CUmeta.
Blazon -r- tfisser is-sinjali li icun
hemm fl-armi; tagħmel figura brillanti
(li tidher); is-sengħa tat-tpingija tal
armi ftal cunjomijet etc.) ; tirri-
splendi.
Blazonbr— dac li ipingi I-armi (tal
cunjomijet).
Blazonino ] is-sengħa tat-tpingija
-^ tal armi (tal cunjomi-
liLAzoNRY jet etc.; ; I-araldica.
Blea— il polpa, il koxra ta gewwa
ta siġra.
Bleacħ -tbajjad bl-aria (drapp etc)
tagħmel ħaġa bajda billi tkegħeda
għall aria.
Bleachbr— dac li ibajjad (drappi-
jet etc ) billi jagħmilhom għall aria.
Blbachbry— il post fejn jitbajdu il
ħwejjeġ billi ikegħdubom għall aria.
Blbak— chiesaħ, bil bard, bir-riħ ;
isem ta ħuta tax-xmajjar (bħal lacci).
Bleakly — bil bard, bir-riħ, bil
csnħa.
Bleaknbss — bard, chesħa.
BLEAR-bl-ngigħ u raċajprin Cgħaj-
nejn) ; iġġagħal (tagħmel) għajncflc
idemmgħu jew li icunu mgelbnin fid-
dmugħ.
Blbarbd-eyed — wieħed li ghandu
għajneih idemmgħu, mpeċpcin.
Blbat — tgħajjat bħal nagħġa ; il
għajta ta nagħġa jew ħaruf.
Blbatino— I-għajrtt tan-ngħaġ jew
tal ħrief.
Blbb— tumur, nuffata, bużżieka.
Blebby— collu bżieżak.
Blrd — il passat tal verb bleed (ara).
Digitized by
Google
BLE
— 88 —
BLI
Blebd— tinfaġar, tneħħi id-demtn
bi fsada etc.; tmat b'mewta maligr
^Bobtu) ; tkattar id-demm — »/iy nose
18 bleeding, kiegħed ninfaġar, his nose
bleede very ofUn^ jinfagar Bpiss; my
Uearihleede Jorhim^ nħoss kaibi tin-
kasam għalih ; he went to (he doctor io
bleed him^ mur għand it-tabib biez
jifsda.
BiiBBDiNO— farġa, fasday tneħħija ta
demm.
Blbuish - tebgħa, katgha, malafa-
ma; viziu^ ħtija, dieunur; iio hlemish
was found in his cltaracter, ma sabulu
l-ebda tebgha fil carattru tiegħu ; he
i9 t/ie blemtsli of tlie family, hua id-
dieunur tal familja.
Blehibhbd— mtabba, disunurat.
Blbmibhlbbs— bla tebgħa.
Blbuishmbnt —diBunur.
Blbnch — tingibed, tarġa lura bil
biża ; ma tħallix, ttixchel.
Blbnd— tħallat, tħawwad flimcħien,
tħallat ħaġa ma oħra.
BLBNDBR—wiehed li iħallat^ dac li
iħallat.
Blbnd-watbr— marda li titrabba fil
fwied ta xi annimali.
Blbnooenoub-H iBaili materi hżie-
na mill gisem.
- Blbnorrhba — tisfija ta materi ħżie-
na mill giBem (marda ħażina).
Blbnny— budaccra (ħuta^.
Blbbs — tbierec ; tagħmel hieni ;
God bless youj Alla ibierchec ; She
was bletsed loitli a numerous isme, Alla
tagħha (henniha) b'ħafna tfal.
Blbbsbok — xorta ta cerv bil krun.
Blebsed — mbierec, kaddis imkad-
des ; icolloc grazzia, ix-xorti ; bierec,
tal barca. The Blessed Virgin Mary,
I-Imkaddsa Verġni Maria; he blessed
his children before dying^ bierec l-ulie-
du kabel ma miet. / was never hlessed
witli tlie sighi ofher, katt ma chelli ix-
xorti naraha.
Blbssedness— barca^ hena, grażzia
t'AIIa.
BLBssER^dac li ibierec.
Blessino— barca, grazzia t'AIIa. /
wisli you God^s blessing, riixtieklec il
barca t'AIIa. /?// the hlessing of Godj
bil għajnuna t'ÀlIa.
Blet— dic it-tebgħa li issir fil frott
meta jakbad jitħassar ; màccatura.
Blbtonism— ii fehma li wieħed icol-
lu li ghandu il ħila jagħraf, billi iħoss,
fejn buma in-bixxijat tal ilma ixiii
I-art.
Blbtted— bit-tbajja (fil frott meta
jibdajitħassar).
Blbw— -nefaħ (passat tal verb Wow^,
wliat wind blew you here t x'riħ hu li
tefgħec (li giebec) lil hàwn ?
Bleymb— nefħa f siek ta żiemel.
BiJOBA^isem ta ħuta żgħira bħal
sardina.
Blight— sadid tal kamħ etc. (mar-
da).
Bliohted— niexef, rvinat (maħruk
jew meciil bis-sadid).
Blind — għàma; tagħmi ; taġhmel
id-dlam; persiatia, ġlusija; he is blind
of one eye^ għàma toinn għajnu '1
waħda; who is so blind as he iliai will
not see ?, ma hawnx ġħàma actar minn
dac li mà iridx jara. When tlie devil
is blind, meta ix-xitan icun għàma
(jaghma) ; katt. Yours is a blihdpre^
tence, din scusa falsa tiegħec ; shui ihe
blinds, għalak il persiani.
Blindaob — maħżen (militari) għat*
truppi u munizion biex iżommuhom
fis-snih, fejn ma jarahomx il pħadu.
BuND-ALLBY— skak (triek li ma tin-
fidx), żenka^
Blind-beetlb — xorta ta banfusa.
Blinded— bla dawl| ghàma, mogħ-
mi (wara haġa).
Blind-fold— tghammad (tghatti li
ghajnejn biex matarax).
. Blind-foldbd— mgbàmmad (b'ghaj-
nejh mghottija).
Blindino— taghmiy.tnebhi id-dawl.
Blindman— gbàma ; dac (I-impiegat)
tal posta li jakra I-indirizzi tal ittri li
icunu mictubin ħażin, mgherfxin.
Blindman's-ball — xorta ta fakkih
(pianta).
Blindman's-huff — tigieġa għamja
(logbba tat-tfalj.
Blindness — gbama; injuranza.
BLiNt>-NBTTLT?— kannebsalvaġġ (ħa-
xixa).
Digitized by
Google
BLI
84 —
13L0
V Blimd-sidb— in-naħlia deboli, fiacca,
in-nahha il batuta, 1-ankas li tcun ar-!
' mata. -
Blind-vbssbl— tubu, flixcun miftuh
minn banda wahda biss (fii chimica^.
Blimd-worm— 'lifgħa żghira.
Blink— tegħmeż, itteptep, tagħmel
sinjal b'ghajnejc, tara mghammex,
tara mudlam, biċ-ċpar; tingibed lura
bil biża, mchexchex ; dakka ta għajn ;
thalli jiscappa jew ighaddi minn taħt
ghajnctjc.
Blimkard— wiehed li għandu ghaj-
nejh ħżiena, li ibati b'għajnejh, li itep-
tep> li ghandu għajnejh wereċ, werċ.
Blink-bbbr — birra fil btieti mhol-
lija biex tiffermenta.
Blinkbb — wiehed li iteptep ghaj-
nejh/li jaghmeż (b'għajnejh, li jitlef
ghajnejh (jitwerreċ) werċ; viżiera,
għamad.
Blinkbrs— in-nuċċali taż żwiemel; il
gild tal brilja li icun fil ġnieb ta ghaj-
nejn iż-żiemel, biex ma jarax mill
ġnieb.
Blinkinq— għemiży teptip, (bil ghaj-
nejn).
BuNKS — zcuc tas-siġar mixhutin
fl-art bhala sinjal mnejn ighaddi ic-
cerv biex il caċċaturi icunu jafu (ja-
raw) minn fejn ighadai (^il fejn jiġbed)
I-annimal.
Bliss— hena cbir, cuntentizza.
Blissful — beatu, hieni ferm ; cun-
teqt.
Blissoh — tiżżewweġ jew chif isir
iż-żwieġ (il għakda) tal muntun man-
naghġa.
Blistbr — nuffata; viżicant; my
liand is raiaing blisfers, kieghed ntalla
I-infafet fidi (telghin 1-infHfet f idejja).
' Blistbry — li ghandu linfafet; li
jixbeh in-nuffata ; bhal nuffata.
Blitb— haxixa bħal selk.
Blitħb— hieni, ferħan, daħkani.
Blitħblt— bil ferħ, bil bena etc.
Blithbness— ferh, hena.
Buthbful — collu hieni, mimli bil
ferh, bil hena.
Blithbsomb — hieni, ferħan> cun-
tept, dahkani.
J3^4cn— tumur żghir, bu/iiefca.
Bloàt — tnebbaħ, timla, minfuħ.
Bloatbd — minfuħ.
Bloateb— wieħed li ineffaħ ; aringa
profumata (aringa ħamra).
Blod — għokda żgħira, buzżieka
żgħira.
BLonBBR^bużżieka.
Blobder-up ; xuftejn ħoxnin, cbar.
Blobbbr-lipped— wieħed li għandu
xuftejh ħoxnin, cbar.
Blook— bieċa travu jew gebla ; zocc
oħxon ; iċ-ċanga, il għuda li fuka jak-
tgħu ir-ras tal ħat.jin għall mewt— im-
barazz; a 9hip*s Uock^ buzzell, taljola
cbira ; iddawwar, tagħlak gewwa, tim-
blocca ; l find thu a great Htumhling
block, jena insib dan ta tfixchil cbir
(imbarazz cbir) ; he did not succeed
because some one cast mauy a block in
his way, ma rnezxilux il ^ħaliex xi
ħadd Hxclu chemm felaħ ; the burglar
came to the block at last, il ħalliel wa-
sal għall mannara (biex jaktghulu
rasu) fl-aħħar ; he is a chip of tlie old
block, bin missieru (jixbeħ lill mis-
sieru) ghandu lill min jixbeħ.
Blockade— imblocc, timblocca,tagħ-
lak port; ma tħallix bastimenti jidħlu
n jonorġu fil port.
Block-head— stupidu, ras kargħa.
Block-headbd— li għandu rasu kar-
għa (ma tarfax) ; stupidu.
Blogk-housb— fortizza (li issir ma-
lajr bizzcuc) biex tiddefendi il port ;
palizzata.
. BLOOKiNa-minċotti, biceiet tal in-
jam mwaħħlin fit-taraġ minn taħt
biex ighakkdu.
Blockish— ta stupidu, bħal stupidu;
ras kargħa.
Block-likb — stupiduy
Block-hakbr— buzzillar.
BLOOK-PRiNTiNa— stampa mill ittri
tal injam.
Blooks — posti tal bacil, (I-inJam
fejn ipoggi il prim ta bastiment, meta
icun nlbacil).
BiiOOK-TiN—ingotti (casdvall) ta li
stann. .
Blond— abjad, sabiħ, hioud,(li ghan-
du laħmu, gismu abjad u sabiħ^.
Blondb '-mara bajda sabiħa, b*xa-
harba isfar ; blondai bizzilla tal ħarir.
Digitized by
Google
13L0
- 86 -
btiO
BLOOD-demm, familjà; ràzza; ni-
8el ; corla, killa ; ktil ta bniedem ; io
let blood, tinfasad, tifsad ; to stanch
bloodf iżżomm (tistanja) id-demm ;
t/tef/ are doiiig this to stir every bodys
blood, kegħdin jagħmlu dan . biez jir-
rabjaw (isaħħnu jew ikanklu) id-demm
ta cuUħadd; he killed his brother in cool
blood, katel lill ħuh chiesaħ u biered,
(mhux fis-saħna tad-demmj ; he killed
him is wann blood^ katiu fis-saħna
(chif chien mitluf) ; when T saw such
cruelty rny blood wa$ up, meta rajt dic
il chefrija demmi telhali (legħebni)
sħant, irrabiajt ; tJiif is tlie pure blood
of the grape, dan hu il veru imbit tal
għeneb; tliey pretend to be the otdy
bloode of tlie town^ għandhom f'rashom
illi huma biss huma il puliti (in-nob-
bli) is-sinjuri tal belt ; Hiat is the only
one o/ the colour o/ blooil, hua 1-actar
li gej minn razza (nisel) nobbli (mill
aħjar familja) ; blood is thicker t/uin
water^ id-demm dejjem jiġbed^ id-demm
ma isir semm.
Blood-bbbpottbd — mimli bir-raxx
(bil ktar) tad-demm.
Blood-bouoht — mixtri bid-demm
(bil prezz tad-demm).
Blood-brother— ħu mill istess mis-
sier u omm, tfiey are not blood-brotJiers,
mhumiex aħwa veri (mill istess mis-
sier u omm).
BLooD-DRiBR-composizioni (demm
niexef),biex ippurificaw iz-zoccor biha.
Blood-dybd— miżbuh fid-demm.
Blood-bxtorting— li joħroġ, li jagħ-
sar id-demm.
Blood-plowbr — il bemanthtis (fjur).
Blood-prozkn ■— li għandu demmu
iggelat, magħkud.
Bloodquiltiness— ktil (ta bniedem)
delitt tal ktil, omicidiu.
Blood-guiltt — ħati tal ktil; wieħed
li ghamel omicidiu, li katel.
Blood-hbat — sħana li tcun daks
dic li icun (li icollu; id-demm fil gisem.
Blood-horsb— żiemel ta razza fina.
BLooD-Hor-- tal istess sħana tad-
demm (fil gisem).
Blood-hound -chelb tal caċċa ("tac-
cerv).
Bloodily — bil ħruxija (bid-denim).
BiiOODLBss ^ bla demm , mejjet.
Blood-lbt— ara blbbd.
BL00D-LiKB--bħal demm, li donna
demm, li jixbeh, id-demm.
Blood-pollutbd — 'mċappas bid-
demm.
Blood-rbd — aħmar daks in-nar
(daks id-demm).
Blood-rblation — kraba, li jigi
minn...
BLOoD-RooT—ħaxixa (pianta) bħal
pitravi.
Blood-shbd— ktil, omicidiu.
Blood-shbddIbr — wieħed li iċarċar
id-demm.
Blood-bhbdding— ċarcir tad-demm.
Blood-bhot— minfuħ (bil vini min-
fuħin) bid-demm.
Blood-snakb — isem ta lifgħa.
Blood-spavin — marda taż-żwiemel.
Blood-spiller — wieħed li ixerred
(iċarċar) iddemm.
Blood-shilling— tixrid (ċarcir) ta
demm.
Blood-stainbd — mċappas bid-demm.
Blood-btonb— ematite, ħaġra ta cu-
lur aħdar scur, mnakkxa bi tbajja
ħomor.
Blood-buckbr — sanghisug ; dac li
jarda id-demm ta ħadd ieħor ; bnie-
dem chiefer, li iħobb jaħkar.
Blood-swoln — mgħargħar fid-demm
(mimli, mgħotti, micsi bid-demm).
Blood-thirsty — kattiel, bil għaċċ
tad-demm, li iħobb ixerred id-demm.
Blood-vbssbl — vina, arteria; cull
loc li iżomm fih id-demm.
Blood-warm— sħun daks id demm,
tal istess sħana tad-demm.
Blood-won — mirbuħ bit-tixrid tad-
demm.
Blood-wort— ħaxixa (isem ta pian-
ta tal America).
Bloody— mċappas, (mtabba) bid-
demm ; chiefer, aħrax.
Bloody-flux— disenteria (marda).
BLOODY-MINDBD-mOgħti għall ktil,
kattiel ; chiefer.
Bloody-swbat — għarak tad-demmi
għarak ta marid.
Digitized by
Google
hho
~ 8G —
BLO
.BLOOM—nwar, żahar, fjur, fjuri mif-
tuħa ; fl-aħjar tal ħajja ; biċċa ħadida
quadra twila żewġ piedi ; biċċa ħadid
wara lew^el mo^dija minn taħt il
martell ; tagħmel in-nwar, il blanzuni
(tcun bil blanzuni) tcun fil giuvintu
(tiegħec), tagħmel, tnissel, iggib ; fhe ia
in tfte hloom ofher life, ghadha fl-aħjar
taħha; all the flowera in my ganlen
are in full bloom, il fjuri collha tal
ġnien tiegħi miftuħa.
BLooMARY—biċċa ħadid wara li tcun
għaddiet mill ewwel dakkiet tal mar-
tell.
Bloomino — collu nwar — bin-nwar ;
fiż-żgħużija.
Bloomlbss— bla fjuri.
Bloomy — coUu nwar, jew żabar,
fjuri.
Blossom— blanzun; in spring all the
plantaunfold their blossoma, flr-rebbi-
għa is-siġar collha joħorġu il fjuri.
Blossombd — mgħotti bil fjuri, cpllu
fjuri.
Blossoming - meta is-siġar icunu bil
fjuri.
Blossomy — mimli fjuri.
Blot— tneħħi, thassar, tharbex, it-
tabba, iċċappas, tisgassa; tebgħa, tiċ-
pisa. tħarbixa ; tagħmel għajb, disu-
nur; tliis paver blots, din il carta tix-
rob (tiftaħ, tħalli iMinca tiġri) ; thei/
tried to hlot his reputation, riedu jagħ-
mlulu tebgħa fil carattru tiegħu, riedn
jagħmlulu għajb (jiddusunurawh); blot
that out from tiie })oard, ħassar dac li
hemm fuk il blackboard, I can*t blot
. tJiat day from my remembrance, ma ni^
stax ninsa dic il ġurnata.
Blotch— nuflfata, ponta, coċċ.
Blotchy — bil coċci, bl-infafet, bil
ponot.
Rlotb — tnizxef fid-duħħan.
Blitter — dac li ineħħi, iħassar ;
(ctieb^ scritt tal carti ħżiena, scar-
tafaċċ.
Blottino— li itabba, iċappàs, tagħ-
mel it-tbajja, jew tiċpis.
Blottino-papbr-- carta xuga.
Blow— tonfoħ, tilheġ, titfa innifs,
iddokk trumbetta, flaut etc, tomħot ;
dakka, ħabta, fewġa, żiffa ; disgrazzia,
dakka ta harta etc; he miesed his hlow^
ma lakatx (lakat ħażin) fallielu it-tir ;
he does nothing without bloiva, ma
jagħmel xejn bla swat; t/iey took
tfie town without striking a hlow, hadu
il belt bla ma taw battalja; he atruck
him a hlow on his face, taħ dakka ta
ponn ġo wiċċu ; /rom words they came
to hlotcs, mill cliem gew fl-idejn ; tlie
wind is hlowing fiard this moming, ir-
riħ kiegħed jonfoh sħiħ dal ghodu ;
who is blowing the hornf min kiegħed
idokk (jonfoħ fil) karn — blow the blad-
der to /utve a aame at foot ball, onfoħ
(imla) il bladder (il bużżieka) biex
nagħmlu parti ta (tal /oot W/>/ ; bUno
yonr nose, please, omħot jecc jogħġboc,
hloto the cundle out, itfi ix-xemgħa;
they came pujfing hlotving all t/ie way^
gewjilhfġu it-triek coUha; with t/iis
powder you can hlow vp a /louse, b*dan
il porvli tista ittajjar dar (fl-aria);
t/iey are noto trying to blow up t/ie city
into a tumult, issa iridu jirvellaw il
belt (ixewxu) in-nies tal belt ; t/ie wind
did hlow dotvn many a /louse, ir-riħ
ġarraf bosta djar ; blow oġ' t/iey as/ies
from the tidde, onfoħ (tajjar, xerred)
dan irmied minn fuk il mejda, t/tey
altvays blow up every t/iing t/iese /lear,
malajr idokku trumbetta ( imorru
igħidu ixandru dac li jisimgħu).
Blow -liALL — it-tfiefa biz-zerrigħa
(in-nanna għula).
Bloweu— dac li jonfoħ; io-ċumnija,
il cannol tan-nar (li jiġbed), fiċ-ċum-
nija.
BLOW-FLY—id-dubbiena cbira, id-
dubbiena ta fuk il-laħam.
BLOWiNa— infiħ ; tati id dakkiet.
Blown — particip passat tal verb
blow (ara).
Blow-pipe— xuxxarell, dac il can-
nol rkik li bih 1-argintieri jonfħu fuk
xi dawl biex jissaldaw.
Blowy— bir-riħ ; tve /lad a rat/ier
Uowy day, chelna ġurnata biż-żiffa
ġmiela.
Blouse— bluża.
Blowzb — mara b'wiċċa kawwi u
haddejja bil wardiet.
Blowzed) maħruk (wiċċ) bix-xemx,
Blowzy j ħamrani.
Digitized by
Google
BLU
- 87 -
BLU
Blubb£R— ix-zaħam (il grass) tal
baliena; nefħa, bużżieka, ħaxixa tal
baħar ; tneffaħ għajneic bil bichi.
Blubdered — minf un.
Blucħeu — stivaletti (żarbun) ta
rgiel.
Bludqeon — bastun oħxon bil 2)um
taċ'ċomb ; bastun li jusawh għall ġlied
(bħala arma).
Blue— icħa), lewn is-sema, blii; he
looka blue ujwn t^ Jidher incwiet (mħaw-
wad, sturbat) fuk din il biċċa. It xciU
he a bliie day for him^ tcun ġurnata tal
biża (fatali, ii jibka jiftacar) għalih.
Blub-bell — isem ta fjur icħal
għamla ta kampiena.
BLUE-BERRT^isem ta siġra.
Blue-bird — isem ta gnasfur tal
għana.
BLUE-BONNET--iBem ta siġra li tagħ-
mel il fjuri.
Blue-bottled fly— dubbiena ħa-
dra.
Blue-book— il blubook, ctieb bil
koxra caħla fejn il gvern (il. consill)
igib cuU sena 1-ismijet is-salari etc.
tal impiegati collha.
Blue-gat— kattustas-Sibcria stmat
għall pU tiegħu sabiħ.
Blue-cap— (għasfur) bucħajla.
Blue-devils — ix-xiaten ! (chelma li
wieħed igħid meta icun bin-nervi jtw
imdejjak).
Blue-eyed — li għandu għajnejh
coħol.
Blue-fish -ħuta (bħal cavall).
Blue-grass— isem ta ħaxixa.
Blubing— tati il blii, tati in^nir il
ħwejjeġ fil ħa^il ; il process li issuħ-
ħan il metalli sa chemm jeħdu culur
caħlani.
Blue-ught— gas (tal giogudifogu)
caħlani, gas li jixgħehi il bdoti etc.
għas-sinjali.
Bluely— b'culur caħlani.
Blue-peter— il bandiera tal pair-
tenza ta vapur etc.
Blue-ruin— l-isem li xi nies jatu
lill ġnibru.
Blue-stocking — mara li ticteb,
mara letterata (li taf liscola).
BLUEY-caħlani, li għandu jew li
jati fil blu (fl-icħal).
Bluff — cbir, oħxon, sinin, mimli ;
rusticu, goff, aħrax, żorr, mkit;blat
(spiaġġa) għoli, scabrus, biex titla
fukn;rdum wiekaf.
Bluish— li jati fl-icħal, ftit u xejn
caħlani.
BLUNDER—żball cbir, żball oħxon ;
tarra, tisbalja—A^ made a blunder in
c/ironolopy, għamel anacroniamu (żbaU
fid-data, tiż-żmien, fi8-sena);no body
will eo'cuse hia blunder, ħadd ma jaħ-
firlu dan li żball cbir li ħa.
Blunderbus — canun bil canna
wiesgħa.
Blunderer— wleħed li jeħu, li jagħ-
mel li sbalji.
Blunder-head — wieħed stupidu,
trascurat, bla cont.
Blunderixg— tagħmel jew tieħu li
sbalji.
Blunt— ma jaktax, bla xifer, bla
ponta; wieħed li rasu ma tarfax ; goff,
mkit; tkaċċat U ponta (ta sicchina etc.)
tneħħi ix-xifer; ittàffi.
Bluntness -li ħaġa tcun bla xifer,
mgiba goffa, guffàġni.
Blunt-witted — stupidu, ras kar-
giia.
Blur — tebgħa. malafama, klajja
liażina ; ittabba, tati malafama.
Blurt — titchellem addoċċ, tgħid
chelma minn għajr ma tkisha ; /
blurted out a word which 1 very much
repent o/, ħargitli (scappatli) chelma li
issa jiddispiacini wisk għaliex ghed-
tlia.
Blush — ħmura (fil wiċċ), mistħija ;
tistħi, issir aħmar; dakka ta għajn,
nialajr ; you made her blush^ ġagħal-
tha taħmar (issir ħamra) bil mistħija.
Why do you bluah ? Għaliex kiegħed
isHJr aħmar? (għaliex kiegħed tistħi?)
/ blush for you, nistħi f lococ r I fdund
it out at fir»t blusth^ cxift mili ewwel
fdakka ta ghajn).
BLUSHET—tfajla mistħija.
Blushful— mistħi.
Blushing— li jiħmar, li jistħi.
Blushless— U majisiħix, wiċċ bla
mistħija. tost. -
Blushy — ħamrani, coUu mistħija.
Digitized by
Google
BLU
— 88 —
BOA
Bluster— tagħmel frattarija, għà-
geb, rvell ; tvenven (bħall riħ kawwi) ;
frattarija; distorbju, rvell, għageb.
Blusterinq— li jagħmel rvell, għa-
ġeb, frattarija, li ivenven, jew jonfoħ
kawwi; we Iiave liad aome bluttterinff
wind laat week, chelna riħ kawwi (U
nefaħ sħiħ) il gimgħa 1-oħra.
Blusterous— frattarjus, għaggieb.
BOA— boa, serp cbir ; boa, li jusaw
in-nisa biàx idawru ma ghonkhom
biexjisħnu ujiżżejnu.
BOA CONSTRICTOR — 1-actar xorta
ta serp (mtabba), velenus.
BOANERGES— predicatur li igħajjat
ferm meta icun jippredica.
BOAR— cinghial, il ħanżir salvaġġ.
BOARD— tavla, mejda, in-nies li icu-
nu mdawrin mal mejda; ichei, dieta,
cverta ta bastiment ; iakgha ta nies,
cumitat ; timbotta, tittracca, tattacca,
tintavla (ticsi bit-twavel) ; tforni; (tati)
1-ichel ; tcun servut bl-ichel (bil ħlas) ;
go on board to see the captain^mnv abbord
biex tara il captan, the tnan fell ovcr
board^ ir-ragel waka il baħar. / al-
wayB like to treat everybody above boardy
Jena dejjem nħobb nimxi ma cull-
ħadd Bchiettament (fidilment, li ghandi
ngħidla ngħedulu ċar u tond, bla
ħabi xejn). / am over board now, issa
fuk ir-riħ jew (ma nibżax^; I sent my
son to colleye, I pUt him to board, bgħadt
1-ibni il culleġġ u jecol hemm. What
did the board ofhealthdo (decide)? x'id-
decidew (x'kalu, x'għamlu) il cumitat
taB-sanità? Mr, P. is oue of ilie board,
is-Bur P. hua wieħed .(membru) tal
cumitat. / bought a draught board for
you, xtrajtlec damma ; Pd sooner have
a chess board, actar cont irrid (nixtiek)
li scacchi (mejda tal-logħob ta li scac
chi); jmt this cup on the siile-board,
kiegħed din il chiccra fuk is'saibord.
This seems to be a falling board, din
donna xi nassa; the sailor had his
bgard wages, il baħri ħa il flus (il ħlas)
tal ichel ; he tried to boainl hini but had
not tlie courage to doso, ried jersak lejh
iżda ma chellux il curaġġ (il ħila) ;
/ board at Mr. PratCs^ niecol (immur
għall ichel) għand Mr. Pratt. * *
BOARDBD-intavIat (micsi bit-twa-
vel).
BoARDER-^pensionanti, dac lijecol
(jeu icollu I-ichel) fcuUeġġ, lucan-
da etc.)
BoARDiNG— traccàr ("ta bastiment).
BoARDiNG-HOUSE — lucanda, dar fejn
in-nies iħalsu biex isibu l*ichel lest.
BOARDINQ-SOHOOL— Bcola fcjn it'tfal
iħalsu biex jokgħodu jeclu ucoll.
BOARD-RULE — riga maħżuża (mkas-
sma) għal tal apposta biex ichejlu
biha (il piedi quadri^ ta tavla.
BOARD-WAGES — ħlas lis-servi, baħ-
rin etc. biex jipprovdu ruħhom bl ichel
(għall ichel).
BoARiSH — ta cinghial, ta ħanżir
(salvaġġ) ta annimal feroci.
BOAR-SPEAR— labarda li jusaw għall
caċċa tac-cinghial.
Boar-thistle — ■ xorta (isem) ta
xewc.
BOAST — tiftaħar; foħrija; great
boast small ronst, duħħan bla xiwa; ħaf-
na ftaħir imbagħad tfittex u ma issib
xejn ; heisalways making boast of his
drawings, dejjem jiftaħar bid-disinn
(bix-xogħol) tiegħu; he likes to boast
of his learning, iħobb jiftaħar bli scola
li jaf (bil cħerf li għandu). This is
nothing to boast of, din mliix ħaġa li
tiftaħar biha.
BOASTER — faħħari.
BOASTlNG--ftahir, a boasting fellow^
wieħed li iħobb jiftaħar.
BoASTiVE )pru8untu8, li iħobb jif-
BoASTFUL) taħar, collu ftahir.
BOASTLESS-bla ftaħir xejn, minn
għajr, ma iħobb juri ru'ħu jew iħobb
jidher.
BOAT — dgħajsa, bastiment ; tieħu
bid-dgħajsa; a litlle boat, frejgatina; a
ship'boat, skiff (barcazza, iipbarcazion)
a ferryboat, lanċa tal passeggieri ;
packet'boat, steam-packet, bastiment,
vapur tal valiġġa.
BoATABLE— li tista tgħaddi minnu
(toforku) bid dgħajsa.
BoAT-BiLL— tajra daks tigieġa.
BOAT-BUILDER— dac li jagħmel id-
dgħajjes.
Boat-fly— nemusa cbira tal ilma. .
Digitized by
Google
BOA
— 89 -
BOG
. BoAT-uooK-mezzn inarinaru.
BoAT-ĦOUSE — muħżen, tinda fejn
iżouimu iddgħajjes.
BoATiNO— li tmur, li tieħil jew igpib
bid dgliajsa.
Bo ATU AN— ba rclor.
BoAT-ROPE — barbetta, il habel tad-
dgħajsa biex tirmonca etc.
BOATSWAIN— stromu, ioi^n, ufficial
ta abbord li għandu taħt idejh id-
dgħajjes (f ejgatini etc), tal bastiment
u li jeħu ħsieb jara u isejjaħ 1-equi-
pagg-
BoB — dendiela (misluta) botta, par-
rocca bix xagħar infelfel (imgegħda) ;
dakka, ħabta igħira ; tixxejjer, tidden-
del, tiċċaklak ; tidħac b'xi ħatt (twaħ-
ħallu xi biċċa, tgħaddi iż-żmien bih) ;
iddendel, iċċaklak, ixxejjer.
BoBBiN— ċombin.
BoBBiNO -pendent(haġa mdendla).
BoBBiNG-woRK — bizzilla (xogħol)
taċ-ċombini.
BoBo — isem ta ħuta tal MeBsicu
(twila xi żewġ piedi).
BoBOUNK— 'isem ta għasfur eabiħ
tal għana li jinsab fl-America.
BoB-TAiL - demb kasir; in-nies baxxi,
il pastasalja ; mara mhix tal galbu.
BoB-TAiLED — b' dembu maktuh,
b'dembu kasir.
BoB-wio— parrocca kasira.
BooAKB— iMm ta annimal, bħall fe-
nec, iżda bla demb, li jinsab fuk ix-
xtajta tax-xmara Dnieper (fir-Russia).
BoGAL -bukar (tal ħġieġ).
BooAsiNB — xorta ta calicd (drapp
tal għażel, wiekaf, jebesj.
BoccA— (bit-Taljan) id-daħla ta forn
(fejn isir jew idewbu il ħġieġ^.
BooE— spai'lu (ħuta).
BoGHBLB— (xorta ta) seker bi ġwin-
ħajh cbar.
J3ocKBY — scutella magħmula mill
kara (ta dic il għamla) mill kara bħal
tai fliexchen.
BoGKiNo— aringa ħamra; xorta ta
drapp tas-Buf ordinariu.
BooKLAND-wirt bil mictub u bix-
xieda.
BoDB — teħber, tħabbar; tlti^ do€$
not boih anff thivg gootl, dana xejn ma
iħabbrilna (igibilna) gld.
BoDOB-.tarġa lura; tittituba, tit-
bażża.
JioDiOE - curpett.
BoDiED - bil gisem.
lioDiLBsa — bla gisem, minn għajr
gisem.
BoDiLY— tal gisem.
BoDiNO— li ihabbar^li jnri x'gej,
x'għad jiġri, jew x'Bcfljer isir.
BoDKiN— pintlor.
BoDLB — sold scoċċis.
BoDY— gisem, għakda, migimgħa,
xirca, persuna (bniedem) ; iggissem
(tati il gisem) tiġbor flimchien (f ħa-
ġa waħda) ; ihis paper has not boihf
enough ; din il carta m'hix ħoxna biż-
żejjed (ma fihiex kabda biż-żejjed);
the church is a mystical bodu, il cnisia
hija xirca (migimgħa ta nied) mistica;
the conncillors waited on the Govemor
in a bod}/, il cunsilieri marru flimchien
(għakda waħda) għand il Gvernatur ;
t)ie ariny was divided into tliree. bodies,
l-armata chienet imkassma fi tliet
corpi (miġmigħat jew taksimiet) ; Did
yoH see anybodtf? rajt lil xi ħadd?
(lil xi bniedem) — / saw no body, ma
rajt lil ħadd (lil ebda bniedem) —
soniebody has been here^ ohien hawn xi
ħadd ; tliey found his dead body, sabu
il cadavru tigħu ; Every body knows
now, culħadd jaf issa ; t/ie body of a
ffiipf of a church of a coach and of
ti^eCf il corp ta bastiment, ta cnisia,
ta carrozza u ta siġra. Write out tlie
body of his speech, ictibli is-sustanza
(il għakda) tad-discors tiegħu (li għa*
mel) ; piit this into a body, (gi^Qem)
għakkad dana flimchien.
BoDY-cLOTHBS— Ibies (ħwejjeġ)għaż-
żwiemel.
BoDY'OUARD — il għassa (is-suldati) li
iħàrsu il persuna tar-Be etc.
BoDY-sNATCHiNo—is-serk tal cadavri
mil kabar biex ikattgħuhom għall istu-
diu (tat-tobba).
Boo— għadira, moxa bit-tajii; tgħar-
għar fit-tajn etc.
Boo-BBAN— (pianta), ħaxixa.
Boo-EARTH — torba, art (ħamria)
magħmula minn ramel trab u ħjut
ta siġar.
12
Digitized by
Google
BOG
- 90 -
BOL
'BĠaaLB— tibża, ittemtem, tlakUk iil
cliem; titwiAħax, timxi imbażża, tcan
bejn ħaltein, bejn iva u 16.
. BoaaLBB— wieħed lijibża, li item-
tem, li ilaklàk fil cliemy dubbias ; li
jitwaħħax.
BoaqLiMG— biża, tlakliek, temtim fil
diem.
BoaaY— bħal ġħadira, moxa etc.» bil
għadajjar, mtajjan etc.
Boa-Hou8B— ufficia (privat, sticcat).
BooLAND — li igħammar f art bil
għadajjar, fil moxa, fart mtajna.
BoqLB— fatnt, ħares, babaw.
Boa-BUSH-(pianta) 8ij>ra.
Boa-TROTTBR-rrwieħed li igħammar
f'art bl-għadajjar, fil moxa ; mtnjjan
(bit-tajn),
. Boaus— falz, impustur.
BoHBA— tà (xorta ta te iswed).
. BoĦBMiAN— Bobem, tal Bohemia.
BojtL — tgħalli, tbàkbak bil għali;
muemar, coċċ.
BoiLBD— mgħolli; boiledheef^ hoiled
meat^ buljut (laħam imgħolli).
BoiLBR — caldarun, wieħed li igħalli.
BoiLBRY— il post fejn igħallu (jaħ-
dmu) il melħ.
BoiLiNa — li jagħli ; the water is hoil-
ing^ 1-iIma kiegħed jagħli ; tchen watev
reaches a temperature o/ 212 degrees it
is in iis boiling poini, meta 1-ilma.jil-
ħak il grad tas-ebana 212 jibda jagħli.
BoisTBROUfl — frattarjus, għaġba,
għaggieb, li jagħmel rvell.
BoiSTBROusLY — bil frattarija, bi
rvell.
BoisTBROusNEss — frattarija, għageb,
irvell.
BoLARY— tafli.
BoLD — kalbieni, cnraġ^us, ardit
tost ; a bohl sohlier, suldat kalbieni, he
was so hold as to stvike my aon in mtf
presence, cbellu l-ardir li isawwat
1-ibni kuddiemi stess. 7 male bohl to
askfbxi to leud me £ J?, nieħu I-ardir
nitolboc tislifni żewġ liri— 7 sliall uudy
boUl to see you home, nieħu 1-ardir
(icolli 1-unur] inwasslec sad-dar.
BoLD-FAOBD— wieħed wiċċu tost, im-
prudent.
BoLDLY— bil curaġġ collu ; bl-àrmu»
ċar, chif tħossha ; 7ie spoke boldly io
him, chelmu bl-ardir collu, ċar chif
ħassha.
BoLDNBSS— ardir, ħila, sfik, (tisfik
tal wiċċ).
BoLD-SPiRiTRD — kalbieni, curaġġus
li iissogra.
jBolb— zocc ta siġra, kasba, cannol
ta pipa ; chejl tal kamħ ta G hushels, u
tal melħ ta żewġ hushels ; trab, xorta
ta tafal li jusaw i induraturi kabel ma
jatu il pannella (id-dehebjewil fidda).
BoLBOTioN— niudell, forma ta xo-
għol li jagħmlu il carpentieri).
BoLERS-isem ta żifna spanjola—
(żifna comuni ta li Bpanjoli).
lioLRTio — (til chimica) li isir minn
fakkigħ (pianta) li jismu boleius.
HoLETus -isem ta fakkigħ (pianta).
BoLiDB - bolide, trab, gebel tal ħa-
did, (li fihilħadid).
BoLis \ bolide, meteora li takà
BoLiDBSj mill aria għall art..
UoLL -iz-zocc rkik tà pianta; eliejl
ta kamħ ta dwar 4 busheU ; tagħmel
iMeirigħa, tagħmel il boll bħall basal.
BoLLBD — biz-zocc, li għandu iz-
zocc ; hoUed //d.r, (siġar j tal għazel
biz-zocc;
BoLLARD— il post fejn jaħżnu (u jip-
pruvaw) il gherlini.
BoLooNBSB —Bolonis, taBolonia.
BoLSTER — mħadda twila u mgher-
ba romblu, li jagħmlu taħt I imħad-
diet loħra biex tirfed ; twitija għall
sarġ, berdgħa etc; tcun il pt'ecimes,
tgħm biex haġa tgħaddi il kuddiem ;
he holHtered up this bad system, hu
chien il precimes (l-ewwel wieħed) li
gieb dan is-sistema ħażin.
BoLSTBR-CASB — invcsta ta bolstbr
(ara).
BoLSTBRiNO - rifda.
BoLT — sajjetta, vleġġa ; kofol (ta
bieb etc); firrolI,Jiadjd (bħall manetti)
biex jorbtu sakajn il prigiunieri; għar-
biel (dulepp) ; (til cummerċ), balla
drapp tax-xchejjer, luna etc ta xi 28
libbra tbkol. .1 bolt of silk\ carta
ħarir (carta twila bil ħarir) ; takfel bil
firroll etc; terħila il barra bil giri,
Digitized by
Google
BOli
- Jll-
BON
tehasfar (bil giri) ; tibla bhal .B6rduk
għàma ; titfa wieħed fil ħadid (minn
sakaiħ) ixxeċcbel bil ħadid ; tgħarbel
bid-dulepp; tbeivweġ; the bolt of a
lock ; id-duda ta serratura ; he/ot'e giv-
iug your decmon holt the case tcell^
kabel ma tiddecidi għarbel sewwa (ara
sewwa chif in hi il bicċa) ; stand holt
vpright pleasCf okgħod drittjecc jogħġ-
boc.
BoLTANT— lest biex jakbes.
BoLTKD — makful bil tirrol etc,
mgħarbel (mgħoddi mid-dulfpp).
BoLTBL— forma nofs tond.
BoLTBR--dulopp (għarbiely romblu
tax-xagħar etc., biex isaffu it-tkiek
mis-smid etc); dac li jakfel.
BoLT-HBAD— flixcun tond tal tiġieġ
H jusaw dawc li jaħdmu fil chimica
(epiżżiai'i etc.)
BoLTiNO— tgħarbil, kfil.
BoLTiNG-HousB — maħżen ; il post
fejn igħarblu. .
BoLTiKo-HUTCH — tambur, caxxun
fejn jaka id-dkik li joħroġ mid-dulopp.
BoLTONiTB — mineral li jinsab fil
gebla tal gir (fil gips).
JJoLT-noPKS — ic-cimi li jorbtu bihom
il klugħ mal arbli etc
BoLT-spRiT— ara Bowspiut.
BoLus— pillula cbira.
BoM— isem ta serp cbir li jinsab
fi'America.
BoMB — bomba, tibbumbarda ; tir-
bomba.
BoMiuRD — tibbumbarda (tattacca
belt, bastiment etc bil bombi).
BoMDARD— bumbarda, isemtacauun
cbir.
BoMBARDiBR— inginjer (suldat etc)
li jispara il bombi.
BoMBARDM BNT ~ bu m ba rdamen t.
BoMDARDO—- (bit-Taljan; bumbardun
strument għad-dakk.
^0^^^^^--^^^^^^, drapp biex tin-
forra il ħwejjeġ u tagħmilhom (jidru)
actar ħoxnin ; titchellem jew tictob bil
għageb; għageb fil cliem jew fil chitba ;
bombasticu, b*ħafna cliem inlittex u
maghżul u li irid juri cobor etc
BoMBASTio — bombasticu, stil, għam-
la ta cliem jeu cbitba bil għageb.
BoMBASTRT— ħafna cliem magħ^ul,
chitba b'ħafna għageb (bi diem magħ-
żul u mfittex).
BoMBAX— xorta ta siġar tal koton.
BoMBAZETTB — isem ta drapp rkik
tas-suf. . (
) BoMDAZiNB — bombazil, xorta ta
drapp rkik, minsuġ bit-togħma ħarir
u*l medd suf.
BoMB-oHKST— caxxa balal iccargati ;
balla cbira iccargata b*2)orvli u balal
oħra żghar li ikegħduha taħl xi pont
etc (taJit I-art) biex itajruh ii jeker-
duh.
BoMBERNioKBL— xorta ta' ħobs (is-
wed) magħmul min-nuħħala.
BoMBiAT-^melħ magħmul mill acidu
hombicu,
BoMBic — tad-duda tal ħarir.
BoMBio-AoiD — aoidu inagħmul 'mid<r
dud tal ħarir..
BoMBiLATE ^tghergher, tredden, id-
damdam, taghmel ħoss bħall naħla li
tcun iż^.anżan.
BoMBiLious— li izanzan, li ighergher,
iredden, idamdam (b'lehnu).
BoMB-KBTCH -bastimcnt kawwi biex
jispara (iwaddab^ il balal.
BoMB-SHBLL — bomba.
BoMBioiNOUs — tal harir, maghmul
mill harir; tal culur tad-duda tal ħarir.
BoMBYX — id-duda tal ħarir.
BoNA-FiDB— għaltassewjtassew, sin-
cerament, verament.
BoNAssus—xorta ta barri salvaġġ;
il bisont.
BoNBONS — ħ wejjeġ iccunfettati,h wej-
jeġ helwa, cejciet.
BoNCHRETiBN-*isem ta xorta ta lan-
ġasa.
BoND— rabta, ghakda, obbligazioni,
polza, (carta mn'idejn xi hadd) maħ-
żen tad-dwana; we now entered in honds
o/ /riendship, issa ninsabu marbutin
bi ħbeberija ; piit your goods in bond,
kiegħed (halli) 1-oggetti tieghec.id-dwa-
na (fis-sħiħ^; / have only one Egyptian
hond le/tf obligazioni Xpolza) wahda tal
Egittu bakaghli.
BoNDS — jasar, inbonds, fil jasar,
mjassar.
BoNDAGB— jasar.
Digitized by
Google
BOK
- oż -
BOO
. BoND-DBiiT— dejn maghmul bl-obbli-
gazioni (b*rabta).
Bondino-wàrehousb -^ maħzen fejn
jinżammu 1-affarijet ( merfugha ) sa
chemm ihallsu id-dwana ( id-daziu )
taħħom.
BoND-MAiD — xbejba rBirn.
BoND-MAN— rsir (ragel rsir).
BoND-sBRVANT — rsir.
BoND-sERvicB— jasar.
BoNDSMAN— dac li iaghmel tajjeb
(jidhol garanti ghall ħaddiehor)— rsir,
marbut (bil jasar^
BoND-STONB — gebla li torbot, tghuk-
kad flimchien, jew iżżomm marbut
flimchien gebel ieħor.
BoNB— ghadma, tal għadam; tid-
dissossa (tneħħi il għadam ; xewca tal
ħqt ; tinvella, tara bil-lasti (post) jecc
hux wieti, jecc ħux gholi wieħed: (he
hack'bone, is-sinsla tad-dahar ; he u
Frendi to ihe bavk'hone, dac Francis
sa kaddisu ; i/ie shin-Ayone, il għndriia
tar-rigel ; ttie jaw bone^ cheek bone, ix-
zedak; I can't eat amallfish, I ain a/raid
of bones, ma nistax niecol ħut żgħir,
nibża mix-xewc ; poor /ellaio ! he is
noihing but skin and bones, mischin! ma
fieħx (mn bakagħlux) ħlief għadma
u gilda ; / gave him now a bone io
pickf tajtu issa x*ja^ħmel (għudnia
tajba għall snienu); he /ell vp<m
his honea, tah xebgħa, chissirlu għa-
dmu (tah xebgha sewwa); he necer
makea a hone o/ anyihing^k^ii raa jagħ-
mel scruplu minn xejn ; yon ai-e a lazy
Ifom'if, 'mix għażżien (dejjem rieked);
iell ihe cook io bone ihone /owls /or din-
ner^ ghid il coc jiddissossa da^c it-
tigegiet għall pranzu.
BoNE-AOB— isem ta logħba tal carti.
BoNB-AOHB— ugigħ fil għadam.
BoN^-ASH— rmied tal ghadam (maħ-
ruk).
BoNB-nLACK— ghadain maħruk.
BoNK-nRBAKER — isem ta ajcla (tajra
tal bahar).
BoNBD— mghaddain ; iddissnssat.
BoNB-oRUBBBR— wiehed li jiġbor il
għadam ; taiVċraret, dac li idur fit-
triek jixtri ic ċraret u*l għadam etc.
jUmnbiku — tinvella, tara bil lasti
jecc triek, ħajt, bini etc. icuuux dritti,
mwittija fuk I-invell.
Bonb-lacb— il bizzilla taċ-cumbini.
BoNBLBSs— bla ghadam.
BoNES— iddadi ; ċumbini (ghal biz-
billa^ tal ghadam.
BoNESST— isem ta pianta, ħaxixa.
roNBSET-tkiegħed ghadma floca
Cgħadma li tcun maklugħa) - tirranġ \
għadma għal locn.
BoNE-SETTBR — dac H ikieghed f locu
il ghadam slugat.
BoNB-sPAViN — marda fl-ingroppa
tażżwiemel.
BoNBTTA— isem ta huta.
BoNFiiiE— ħuggieġa, yon see a »i//w-
her o/ bon/ires in Malia on St, Johns
eve, tara ħafna ħgejjeġ Multa lejliet
San Ġwann.
BoNORACR — dic il biċoa ghnżul etc. li
biha is-sorijiet ighattu ġbinhom.
BoNiPY — ta^hmel tajjeb, issewwi,
minn hażin iggib tajjeb.
BoNiNO — tinvella, tara hux invell
(gholi wieħed .
BoNiTO— isem ta ħuta cbira.
BoNiTY— tieka.
BoN-MOT — cnjta ; chelma kegħda
floca; ċajta floca.
BoNNB-BOUcHB (bil Prancis, akra
{K>/i;<{/t/^^— buccun tajjeb.
BoNNKT— cappel ta mara (cappell
magħluk).
BoNNETTED— bil cappell.
BoNNET-PEPPER — iseui ta bżar tal
miżwed.
BoNNinEL- tifla sabiba.
BoNNiLASS - xbejħa sabiha.
BoNNY— sabih, hieni.
BoNTON (bil Francis akra bonton) il
bori^(>/i— in-nies sinjuri, il puliti.
BoNus— premiu.
BoNViVANT — xalatur.
BoNY — uigliaddam ; kawwi, jiflaħ
(fsaħtu).
BoNZE— kassis buddist (ta Buddha)
ficCina u il Oiippun.
BooBY— iBem ta għasfur (tajra) cbi-
ra tal ilina — wiehed stupidu, halihn,
BooBY-HUTCH — carrozza ( ^olfa )
mghottija li jusnw f xi paji^i ta Lvaut.
BooDH— ara BtDu.
Digitized by
Google
IJOO
- yB
BOO
BooK— ctieb, volnm,tirregi8trn, tniż-
%el fU ciieb ; an account book^ ctieb tal
contijet ; jntper book^ scritt, pitazz
(vojt uiliux inictub) ; a siitcked book,
ctieb (scritt) meħjut, a bonnd-book,
ctieb legat ; a day book, (diariu) il ġur-
nal, il ctieb li tniżżel fih ta culljum ;
whif doiit yon mind yonr booksy għaliex
ma tatix ruliec (ma tokgħodxj għal
li studiu; go on^ learn your book^ arma,
studia il-lezioni ; can yon my your les-
son wiihoui a book (byheart)? tista
(taf) tgħid il-lezioni bl-amment (bla
ctieb, jew bla ma takraha fuk il ctieb);
ihe book trade in Malta in rather poor^
il cummerċ (il bejgħ) tal- cotba Malta
liua actarx msejchen ; iry io get int4>
his booksy ara chif tagħmel biex tin-
gieb miegħu (iġġagħlu icnn igibec,
iħobboc etc.) i/ you go on like this yon
are sure to run into lH)ok^y j( cc tcompli
hecc sgur tibda tiddeijen (icolloc id-
dejn) ; / go out of hut books nowy ħlist
mid-dejn 11 chelli miegħu isBa (liallas-
tu) ; did yon book me downf nizżiltli
ismi filctieb? (ctibtni, irregistrajtni ?)
BooK-BiNDKR— legatur, dac li jillega
il cotba.
BooK-BiNDBRY— fejn jillegaw il colba.
BooK-BiNDiNo — il-legatura (is-sen-
ġħa^ tal legatura.
i5ooK-CA8B--libreria,(caxxa etc. għall
cotba).
BooK-FUL— mimli ctieb.
BooKisu-mogħti għall cotba, għall
kuri ial coiba gbal li etudiu.
JjooK-KfikpBu— witrħed (dac) li iżomm
il coiba, ir-registri (dac li jirregiBtra u
i'/.qmm il coniijet).
BooK-KBEPiNG — iż-żamm tal colba,
tar-regi8lri (li studiu taż-żamm tar-
registri, contijet etc.)
BOOK-KNOWLGDGB — għci'f H Wieħod
icoilu (isib^ mill coiba.
BooKLAND — wirt ii tielui bit chitba
u bix-xhud.
. IJooK-LBAUNBD -mlmrreġ fil cotba,
għaref.
BooK-LEARNiNG - tagħlim mill cotba.
J'ooKLESs— bla cotbn, iiiluix mgħoti
għiill cotba (gluil li btudiu).
BooK-MAKBtt — wieħod li jagħmel il
coiba.
BooK-MAKiNG ^ is-sengħa li biha
tagħmel il cotba.
BooKMAN-scular bravn, wieħed li
jaf li 8cola, ragel tal cotba (li jistudia).
BooK-MATK—sieħeb ta li scola, wie*'
ħed li tcun tmnr li scola miegħu.
BooK-MiNDBDNBSs — gibda cbira (ħra-
ra cbira) għall cotba.
BooK-MONGBR— wieħed li ibigħ, jew
li jixtri, li jinnegozia fil cotba.
BooK-OATH-ġurament fuk il bibbia
(fuk ctieb).
BooK-SALB— bejgħ tal cotba.
BooK-SBLLBa — wiehed li ibigħ il cot-
ba, librar.
BooK STALL—post fejn jinbigħu il
cotba.
B00K-8TAKD~p08t, loc, fojn ipoġġu
il cotba.
BooK-STORB — post fcjn jinzammu
jew jimbigħu il cotba.
BooK-TRADB—is-sengħa ta li stampa
u tal ħruġ (publicazioni) tal cotba.
BooKWoiiK— xogħol,8tampa tal cot-
ba (tal paġni ta ciieb etc J u mhux
tal gazzeiti u liwejjeġ oħra.
BooK-woRBf— camla tal cotba; wie-
ħed li dejjem (bit ctieb fidu) jistudia ;
you are noi at all like your brotfiery be*
cause yon are a lazybones and lie is a
bookworniy inti xejn ma tixbah il ħuc,
int għażzien (dejjem rieked) u huc
dejjem jisiudia.
BooM — antinna ta arblu ; catina
(jew travu cbir^ li tgħalak il port (biex
majidhplx ilgħadu); għajta, tgher-
ghira ; tgħajjat, tghergher, iddamdam
(bħal ħoss li tagħmel bittia voita, jew
sparatura ta canun).
BooMiNG— damdim, dac il ħoss li
tagħmel kampieua, bitUa otc. voita,
jew li sparatura ta canun.
BooMERANG — Btrumeut tal injam
nofs circu li iwaddbu (f xi guorra) in-
nies tal Ausiralia.
BooN— rigal, gid, favur, grazzia; fer-
ħan, kalbu tajba, minn tagħna, tal
piacir. Jf you send me ihis you will
be doing me a greai boon^ jecc tibgbatli
din taglunilli favur (piacir) cbir, I have
a boon to ask you, will yon grant it to
me ? għandi (grazia) x'nitolboc, tagħ-
milieli ?
Digitized by
Google
BĠO
- 94 -
BOll
Boon-oompànion— ħabib veru, ħabib
ta kalbu tajba, li iħobb jaghmel piacir.
BoopVvopa (ħuta^
BooR-^ rozz, goff ; bniedem oħxon
(rozz fgħamilu) ; ċaccar.
BooRisn — ta ghamil goft', rozz, aħ-
rax, oħyon fgħamilu.
BooRNous - barnus.
. BooBB — stalla tal bakra,għendu8 etc;
tixrob (tischer) feviu.
BoosBR— sacranazz, sponza (wieħed
ii jixrob sħib).
BoosY— ftit u xejn xurban, nofsu
fis-sacra.
BooT— sdvala, żieda (profitt) ħaġa
mogħtia minn fuk ; ix-xidd (tilbes) li
bdvali ; tiswa, isservi, tcun melitieġ ;
Wellitigton boois, stvaletti bit-tromba
(sar-rcubtejn^ ; / »aw him in hooU^
rajtbu bli stvali (liebes bli stvali)
he/ore 1 lefi tlie hotel I gare a shilling
to the hoote (the hooi cleaner)^ kabel
ma ħriġt<mill lucanda tajt xelin lill
dac li ibblaccali i^-żraben ; tale viy
hoois pff jplease, iġbidli li stvaletti
(stvaii) jecc jogħġboc ; tvhi/ dou't ifou
pni yoiir hoots on f għaliex ma ixxulx,
(tilbixj li stvali?— y tfhall yivi* t/oti a
shilling io hoot^ u natic xeliu ucoll
(żieda) ; what hooifn ii ! x'iservi ?
BooT-oRiup — forma ta sdvala (li icol-
lom li scrapan).
BooTBD—liebes li sdvali (bli sdvali).
BooTEs — costellazioni ( isem ta
għankud, ġabra ta cwiepep^ fl-emi-
sferu ta fuk (tattramuntana).
BooTH — barracca ( camra tal in-
jam etc.) għarix ; ihe old carpenter is
workina in his hooih^ \\ carpentier ix-
xwejja^u kieghed jaħdem fil barracca
tiegħu.' '
BooT-HOOKS— tira sdvali (dic il għa-
dma, biċċa etc. li biha tiġbed li sdvali
meta tcun biex ixxiddhom^.
BooTiKfN— sdvala zgħira.
BooT-jACK— oava sdvali, dic il biċċa
għodda biex bihà tiġbed (tneħħi minn
sakajcj li sdvali.
iiboT-LACB — làzz ta li sdvali.
BooT-LBO — ittromba ta sdvala.
BooTLBSs— li ma jiswa għal xejn, li
ma jinkalax (ma jiswiex^.
BooTs-Iustra sdvali, dac li jeħu
ħsieb tal blaccar taż-żraben fxi lu-
canda.
BooT-TREE— forma biex twassa (iż-
żomm stisi) li sdvali.
BooTY — serka, sandar, priża; the
hurglars ran away wilh ilteir hooty witli'
out heing seen^ il ħallelin telku jiġru
b'dac li serku minn għajr ħadd ma
rahom. You did not get a great hooty^
ma tantx ktajt (għamiU) sandar wisk.
BoPREP— noli, isem ta logħba tat-
tfal, meta it-tfal jistaħbew etc; the
children like to play ai hopeep^ it-tfal
iħobbu jilagħbu noli.
BoRAi3LB—li jista jittakkab.
BoRACHio — fl.ixcun tal gild (għall
inbit etc.)
J3oRicio - tal, jew li fih il, buraċ.
BoHAOB— iidlokkom (ħaxixa għas-
sogħla).
L^oRATE-melħ li isir bHaħlita ta
acidu boricn u basi.
BoRAX — buraċ.
BoRD— ċnjta, ħrafa.
BouDAOB - tavla ta bastiment.
HoRDAT ) bordi, drapp li jinħadem
BoRDK'imf (jintiseġ) fl-India.
BoiiDER > tarf, xifer, limiti, fruntie-
ra, clieffa; tinfed, tmiss ma, tcoff;
Vitturiom honlers upon Cospicua^ il
Birgu imiss (jinfed) ma Bormla; his
jests hoinler upon offence^ iċ-ċajt tie-
għu chemm chemm ma joffendix— yow
had hetier horder your garments^ aħjar
tcoffom (tberfllhom) hwejgec, t/ie Bri-
iish passed the horders, 1-lnglisi għad-
dew (kabzu) il frontiera.
BoRDBRER— wieħed li jokgħod fix-
xfar, min jokgħod fit-truf, limiti etc.
BoRDBRBRs— in-nies tal frontieri.
BoRDBRiNO— H imiss ma ; ta dwar ;
the villages hordering upon the iown^ il
villaggi li imissu mal (ta dwar il) belt.
BoRDURB — bordura, faxxa mad-
dwar.
BoRE — tokba (magħmula b'berri-
na etc)., calibru ta xcubotta, canun,
pintlor etc; iddeXJak, tissicca, ixxabba,
ticser ir-ras; csir ir-ras, siccatura,
fonkla ; il mili tal baħar għal għarrie-
da (meta jimla il baħ^r għal għarrie*
Digitized by
Gqogle
BOR
- 95 ~
BOl?
da); passat tal verb to heari 1 hċre
you for vioi'e than two i/ears, issapor-
tejtec (ħadt pacenzia bic) actar minn
sentejn ; bore a hole here, għamel (tak-
kab) tokba hawn.
BoRBAL— boreali, tat-tramuntana.
BoRBÀs — it-tramuntana.
BoaER — dac li itakkab ; berrina.
BoRiiiLv— trabCart) bir-ram aħmar.
BoniNG— ittakkab, tagħmel tokba;
tokba.
BoRN — (pàrticip tal verb fo bear
tnissel, iggib lid-dinia) mwieled; he
was born in America, twieled 1-Ame-
rica ; he in a baseborn, mwieled (gej)
miunies baxxi; the finft-boru, il pri-
nioffenitut (l-imwieled lewwel ;) hià wi/e
had a atill born child, martu cħella tar-
bia mejta ; hts wife had a baby born
be/ore its tinie^ martu rmiet (corriet).
BoRNB — participiu passat tal verb
io hear iggib) migiub. merfuh, meħud.
BoRNousB— barnus (mantell).
BoRouGH — rabat — post, loc, ta dwar
(li imiss ma) belt.
BoROUGH-ToWN -^ post mgħakkad
mal belt.
BoRRELL— goflf, histicu, ċaccar.
lioRHOW — tissellef.
BoRRowBR-minn jissellef.
BORKOWING-Self.
BoRSBLLA— tubu, cannol(biċċa ghod-
da) biex jonfħu il ħgieġ (jatu il għa-
mla il ħwejjeġ tal hgieġ).
BoRSHOLDER— il cap, ir-rajjes ta rà-
bat (ta Bubborg).
BosGAGB-bosc tgWiy.
BosH—blughn, ħmeria, tiajt, ħaġa
mhix yera-tigura, għamla (ħżu*^ ta
barra ta ħaġii ; (til cummerċ), il butir
falsificat.
BosHBOK— isem ta xorta ta cerv (bil
krun).
BosKET —buschett (bosc magħmul
min-nies, fejn hawlu siġar etc.)
BosKY - tal bosc.
BosoM— ħdan, hobb (sider) ta màra
tagħnika; tgħannak, tħaddaii; tal
kalb (li tafda fih) ; tahbi ; he wati re-
reinfd in the bomni of the chuix'h, daħal
fil ħdati tal ciiisin, he i> nitf f»owm
friend, hu il habib fidil (tal kalb) tie-
għi. Wlien the fnother found her cUild
ehe preseed him hard to /ler bosom and
wept,^ meta I-omm sabet lill binha,
rassithu sħiħ ma sidirha (ħaddnitu
maħħa) u bchiet. A bonom of thk eea^
golf (daħla fil baħar).
BosoN— chelma li jusàw floc Boat-
swAiN (ara).
BosPHORiAN— tal Bosforu, ta canal
jew mogħdla dejka bein żewġt ibħra. '
BosB— gholja, għpkda, pnm, rusetta
cuccarda fit-testiera ta żiemel'; ċap-
petta; cap (mghallem tal postv« l am
Hie bo88 here, Jena il cap (1-imgħalldm)
hawn.
BossAGB— ħaġra, gebla maħruga il
barra fil bini— 'xogħol rusticu taf(ha-
ġar maħruġ il barra).
BossED — collu għolijet, bil gholijet,
ħotob; pum ibbuzzat, maħruġ il barra.
BossivE— mhassàr bil gholijet, bil
ħtiebi (bil ħotob).
BoBSY— bil ghoHet, ħotob etc.
Bot— duda żghira.
Botanio ) tal lK)tanica (studiu tal
HoTANioALJ ħxejjex etc.
Hotanist— botanicu, dac li jistudia
fuk il ħxejjex etc.
BoTANizB— tistudia il hxejjex jew il
botunica). *
BoTANiziNG— tfittex il ħxejjex għal
li Sbudiu tal botanica.
BoTANOLOGY— discors fuk il ħxejjex.
BoTANY — botaiiica, studiu fuk il
>x etc.
lioTARGo — putarga, ova di toniiu etc.
BoTCH — rokgħ I, nuffata, coċc'(mus-
mar;; trakka.
BoTGHBR— min irakka.
HoTCHBRLY— bir-rkajja; ħażin.
BoTOHKRY— tirkiegħ (trakkiegħ) ħa-
zin.
BoTCHY— mrakka, bir-rkajja.
BoTB— hlas, flus li Jitħailsu ta bbie-
dem li icun maktul.
BoTBLESS — ara bootless.
BoTii -I-wieħed u 1-ieħor; it-inejn^
f aaw them bofJi, rajthom it-tnejn ;
with my both handsy b'idejja it-thejn ;
bofh thia and fJiat, sewwa dan chemm
ucoll daċ (tant dan chemm dac) i boUi
hif hnd and sm, bl-art u bil baħiir:'
Digitized by
Google
BOt
-* 96 —
BOU
BoTHBR— ingara; sicoatura, csir ir-
ras ; tingara, tissicca, iddejjak, ticser
ras dac li icuQ ; Oh /. what a hoUier !
puh ! x'siccatura ("x'ingara) xi csir ir-
ras) ; dont hother rne again^ tarġax
tisBiccani (iddejjakni, ticairli rasi).
BoTHfiRATioN r-- csir ir-ras ; dieka,
siccatura.
BoTĦBRSOMB — siccanti ; you are very
hol/iersome, inti siccanti wisk.
BoTHY— għarix għall ħaddiema tar-
raba, ghax-xorca (Uvranti) tar-rziezet.
BoTOTOB — tajra bħall pappagall.
Bo-TRBB — siġra bħall/cWli ticber
fl-India u iiB-Oeylon, li, billi Buddha
twieled taħt waħda bħala, Mndiani
għandhom kima leiha.
BoTRYOiDAL — bħall fli jixbah) għan-
kud għeneb.
BoTRYTis — għankud għeneb.
BoTs— dud fl-imsaren taż-żwiemel.
BoTT— mħadda tal bizzilla.
BoTĦAMMBR— mazza tal injam bil
mancu twil biex iħabbtu biha (idok-
ku) il għażel.
BoTTLB — - flixcun, timla» tarfa iil
flixchien, tibbottilja. J have to bottle
some heery għandi nibbottilja ftit birra.
BoTTLB-BooTS— gild, bħull bwict tal
gild fejn ikegħdu il fliexchen meta
isodduhom bit-tappijet.
BoTTLB-BUMP — isem li jatu lil aj-
run jew lir-russett (tajra).
BoTTLB-oOMPANiON— wieħed li tixrob
miegħu ; sieħeb flx-xorb.
BoTTLBD — ibbottiljat, fil fliexchen,
fil flixcun ; magħmul bhal flixcun.
BoTTLB-FLpwBR— ħaxixa, pianta tal
fjuri, fjur.
. BoTTLE-OLAss— ħgieġ iswed, aħdar
Bcur tal fliexchen.
BoTTLB-oouRD— kara tal flixchien.
BoTTLB- JADK — arloġġ għaxxiwi tal
laħam (macna bil ħabel bħall arloġġ
biex turi, meta jispiċċalha il ħabel, ii
il-laħam sar, inxtewa).
BoTTLB-NosBD — wicħod H għandu
mnieħru cbir. \ , '
BoTTLB-soRBW — ara cork-sorbw.
. BoTTLB-STAND--xtilliera għall flix-
chien biex iħalluhom joktru.
BofTLiNO— il buttiljar, mili fil flix-
chien.
BoTTOM — kiegħ, fond, taħt nett, bu-
stanza ; wied ; it-tint ; iċċan ta basti-
ment etc. ; in the bottom of the sea^
fkiegħ il baħar ; you will find it in the
hottomy issibu fill kiegħ, tuħt nett;
from the hottom of my heart^ minn
kiegħ kalbi ; this is the hottom of it^
din hi is-sustanza colllia ; he smacked
his botlom, tuħ xebgha fuk tintu.
BoTTOMBD — bil kiegh.
BoTTOMLBSs—bla kiegh, fond ferm.
BoTTOMRY— self ta flus fuk basti-
ment ; self fuk issicurtà ta bastiment.
BoTTOURY - salib (flarmi tal cunio-
mijiet etc.) li l-erba friegħi tieghu jis-
pit'ċaw bi tliet boċoċ hdejn xulxin gha-
mla ta werka tal haxixa Inglisa (jew
tal kares).
BoucHE (bil Francis, akra biix) —
provisionijet, ichel.
BoucHBT (bil Francis, akra huxh)—
isem ta xorta ta langiasa.
BouD— bumunkar (duda;.
BouDoiR (bil Francis, akra hud-
war) — camra żghira, gabinett, camra
mwai-ba, privata.
BouoE (bil Francis, akra huġx) —
tintefaħ; żakk ta bittija etc, ticber fil
hxuna ; provisionijet, ichel.
BouoH— fergha (ta siġra).
BouGHT — (temp passat u participiu
passat tal verb to buy) xtrajt etc,
mixtri ; liwja (ta għaksa etc)
BouoiE — xemgha, fri/<;Ja, tiflsejjaħ
hecq minn Boupie belt ta' Àlgevia fejn
dan ix-xama isar lewwel darba ; strlxxi
jew faxxa tal għażel incinit (mghoti
ix-xama) H jwżawh it-tobba għal xi
cura.
BouiLLON (bil Francis akra huljCm) —
brodu, Boppa (merak) ; żirma (hob/a,
laham) f'rigel ta żiemel. .
BouLDER - ara dowldbr.
BouLBVARD — mogħdija,triek imzejna
bis-sigar dwar bolt ghall passiggata ;
sur.
BoULIMY— ara MULIMY.
BouLTiN— dieid-dawra bastun nofs
tond fcolonna.
Digitized by
Google
BOU
-^ 97 -
BOW
BouNOB — kaUa, takW. ; tiftaħar,
tintefaħ bio ih-nifsec; tigdeb (tgħid
cliem b'ieħor^, tagħmel frattarija ; di-
storbjii, frattarija, ghageb, rvell.
DouNOEii— dac li Jiikbeż, li jiftaħar
jew jintefaħ bih in-nifsu ; fHħħari, fan-
faron, min jagħmel frattarija, rvell jew
distorbju ; ragel mibrum (cbir, li fih
ragel).
BouNoiNo - mibrum (bniedem fsaħ-^
ħtu), f«ik riiħ:i, frattarjus, li jagħmel
rvell ; li jiftaliar.
BouND - tarf, limti, xifer ; kabża*
takbeż, iddawwar minn cullimchien,
tagħlak, torbot, trażżan ; temp pàssat u
participiu passat tal verb to hind, jena
rbatt etc, marbnt.; dirett, ili sejjer
lejn, jew għaU x*imcbien) ; our shxp is
bonnà to litdiay il bastiment iagnna
Bejjer Tlndia; thay (the Company)
have three shipf ontward hound, and
àie homewanl honnd, huma (ilcnmpan-
n\i) ghandhom tliet bastimenti ghat-
tluk (għ:i8-8afar) u sittadfħliu (jisten-
newhom mis-safar). Whlfher are yon
iwundt għal fejn sejrin ? / ani hound
to yon for niy recovery^ jena obli^at
(uiarbut^ lejc għall fejkien tiegħi. Von
must alwayn keep wifhln the hounde of
modesty^ għandec deijem ]^;^omm ru-
ħec baxx (umili); thie shop has heen
ordered ont of hotmds^ għamlulu il ħa-
nut out of houndn, (fejn ma jistgħux
jidhl i jixorbu suldati u baħrin); fhis
hoik Unot well hound^daxi il ctieb mhux
. legat tajjeb ; he u/ txither hard-honnds,
hua actarx ftit stiticu : pntvp a honnd
stone so as to show which is yonr pro-
perfy and whkh is mine^ għamel sinjal
(gebla, limti) biex turi liema hi I art
tiegħec u lioma hi tiegħu
BouNDARY— limti, xifer, tarf.
IJouNDKN - ( bligat, marbut (bil fors);
il in wy tponnden duiy to do so, huo
dmir tiegħi assolut li nngħ uel dan.
BouNDiiESB — minn glmjr limti, li
ma għandux tarf, bla fini.
BOUNTKOUB l^i^?i"' '5«>>>" t«i'?*.^l
Vid^h miftuha, rjal, h i-
BouNTiFUL J ħ^ijb iferrak jati b'jcejn.
BouNTiHooD - tieba, ħniena, virtu.^
BouNTY-tieba, ħniena; premiu, ri-
gal ta Bultan.
BouQUBT (bil Francis, BMrAhuehiJ —
buochett, mazz fjuri.
BouRD -^ ċajta, żuffiettatai ds^ca ;
tiċċajta, Jddalmac. -
BouRDBR— buffun, dacli jiċċm*tajew
idaħħac. .'
BouRDiNOLY—biċ-ċajt, biż-żuffiet.,
BouROBoiB (bil Francis akra hurġ"
tirà)— cittadin ; isem ta tipi (ta li
stampa;) ioctarx inventati minn Bourg-^
^ota, id-daks tagħhoni hua bejn it-tipi
msejħin Bj*evtep u 1-oħrajn. il-Long
primer.
BouROEoK— tarnii» rimi (tas-siġar)^
BouRN— xifer, limti ; wied, xmara
żgħira.
BOURNLESS — ara BOUNDLBSS. '
BoursB— il borsa (tan-negozianti).
BousB (mill Olandis, akra hui)-^
tizrob sħiħ, ti^cher.
BousTROPĦBDON .— ^ il chitba mil-Ie-
min ffħax-xellug, U mbagħad mix-xel-
lug.għal-lemin (bhal meta jahartu fir-
ràba), chif chienu jictbu il Grieghi
fi-antic.
BouBY— fiS'Sacra, xurban.
BouT-darba (minn darba), . għall
għarrieda ; kabża, xeħta ("minn tix-
ħet) ; at one hont, minn darba, fdakka.
'BouT — f loc ABOUT (ara).
BouTANT— bħal hnejja mal bint biex
twieżnu. • . . . , ^
BouTiSALB— beigħ.bi rħis.
BouTSRiMES— cliem li jakbel. (rtmi
lesti) biex fukhu jagħamlu il versi, jict-
bu poesia.. ": .
BovATB — biċċa art daks chemm
jistgħu jaħdmu żewġ gniedes bil moħ*
riet fsena.
BovBY coAL— xorta tà ħatab katra-
nat It isibuh VBovey, Ħayfield (ħdejn
Kreter, I-Inghilterra).
BoviFORM — li għandu għamla ta
ghendus.
BoviNB— ta Ii^am U fart (bakar,
gniedes etc.)
Bow— kaws, arc (gliall vleġġa) . ar-
chett (ta violin etc.); ċoff; tislima
/tbaxxija tar-ras) ; prua; tgħawweġ,
issellem (b^rasec) ; strument biex tie-
ħa (issib) ilgħoli'ta xi 'mchien ; a
18
Digitized by
Google
BOW
— 98 —
BOY
atone-bato, mangnu ; rainhow^ kaw-
salla ; a crosa bow, kaws bi traversa
għall vleġġa ; an ox-how^ madmad, il
għuda mkawsa tal madmad għal gnie-
des biex jorbtuhom flimcbien 'għall
ħrit; thehowofa 8word*8 hilt, dic il
biċċa wieegħa dwar il makbad tax-
zabla ; a bow long hent at last grotoa
w^a/; (proverbiu) jecc tiġbed wiskjin-
kata ; ti£ a bow, orbot 6ofif ; my neck
tie 18 a bowy ix-xalpa tiegħi magħmula
ċofif; why don*tyoubow to him? għa-*
liex ma issellimlux; how your head,
baxxi rasec; towards the bow, lejn il
prua.
BowABLB— li jista jintlewa, jitgħaw-
weġ.
Bow-BBNT — mgħawweġ bħall kaws
(bħall arc).
BowDYE— culur, lewn bħall scarlàt.
BowED~miIwi> mkawwas.
BowBL^toħroġ I-imsaren, iċċarrat
iż-żakk.
BowBLLBD— bl-imsaren (biż-żakk).
BowBLLBBS— bla ħniena (min chir-
xtu tatih).
BowLS — msaren, ġewwieni, chir-
xa, yixxri, (ħniena) ; in ihe boweU of
ihe earthf fil kiegħ tal art.
BowBR— min jilwi, ibaxxi rasu, isel-
lem; għarix, cannizzata, ancra tal
prua ; tgħatti bil għarix.
BowBRic— bir bit-taraġ.
BowBRY— mgħotti bil ħaxix, bil ċan-
nizzati (bħal għarix ) ; delli.
BowBss— seker żgnir (ferħ ta seker).
Bow-ORBàSB — 1-injam ta dwar il
pirua tiBt bastiment biex dan icun mħà-
res mis-silġ (mill ilma magħkud^.
Bow-ĦiND— I-id li tiġbed il kaws
(tal vleġġa).
BowiNa— tislim, liwi, tbaxxija tar-
ras.
BowL — scutella, boċċa (tal injam
cbira etc); tgherbeb; let ua have a
game at bowUy ejja nagħmlu partita
boċċi.
BowLDBR— gebla cbira, gherbubija ;
mazcana, prexxia, biċċa blata li tin-
kata u taka mill blat, ċagħka cbira ;
ħajt bil gebel jew ċagħak cbir.
JJowiiBa— rigel milwi, mgħawweġ.
BowLBaaBD— li gbandu riġleih im-
għaw^a (b'riġleih ħnejja).
BowLBR— lagħab il boċċi, dac li jitfa
il baliun (jitma) fiMogħob tal cricket.
BowLiNB--buIina, cima għall klugħ.
BowLiNa— il-logħob tal boċċi.
BowLiNa-oRBBN — wcsgħa wietija
għal-Iogħob tal boċċi.
BowMAN— kawwàs, dac li jispara bil
vleġġa; dac li jakdef fil prna ta
dgħajsa.
BowNBT — nassa (tal ħut).
Bow-PiBGB~iI canun tal prua.
Bow-SAW— munxar rkiek, artab bħal
demb il far, biex jakta fit-tond.
BowsB— tiġbed, ittalla flimchien.
Bow-sPRiT— pupress (ta bastiment).
Bow-sTRiNo— il corda, ix-xagħar tal
arc~il ħabel tat-tgħaliik (fit-Turchia).
Bow-wiNDow— tieka maħruġa il bar-
ra mil bini.
Bow-wow — nebba (nbieħ) tal chelb.
BowYBR— kawwàs, dac li jagħmel il
kaws.
Box— caxxa, bftx (injam), palc, pal-
chett (tat-tiatru); bocs, dakka ta ponn;
tati dakkà (issawwat) b'idec ; ta^ħlak
gewwa caxxa ; snuff-box, tabacchiera ;
chri8tma8'box, carus, strina ; coach'box,
saldatur f ta carrozza etc.) ; dice-box,
boxxlu, cax^a għaddadi ; the box of
a ecrewy it-tirabuxu (il garagor) bħal
vit ; / box yotir yeara, natic dakka, (ta
ponn) fuk wiċċec ; you will find your-
self in the wrong box, issib ruħec im-
barazzat (tara li inti żbaliajt) ; is thia
boX'Wood or beechj dana bux jew fagu.
Box-coAT—ġlecc cbir, overall li jilb-
su il cuccieri.
BoxBN—tal b6x, bħall bftx.
BoxBR— dac li jiggieled, li jissara
bil ponnijet.
BoxiNO— tati, tiggieled bil ponnijiet;
tincaxxa (tagħmel fil caxex^.
Box-iRON— il ħadida tftl moghdia, bil
fi^am minn gewwa.
Box-KBBPBR— purtier tat-tiatru.
BoY— tifel ; dont plav the boy, tagħ-
miliex tat-tifel; / call thia a boye trick,
dan ingħidlu logħob tat-tfal, din ngħi-
dilha (insejħilha) tfalata,
Digitized by
Google
130V
— 00 —
BM
BoYAE— Binjur nobbll) Griech jew
MuBCOvit.
BoYCOTT — tibbojcoftja, iż^.omm bo-
għod, ma tagħmiliox ma, u I-ankas
icolloc, jew tħalli li ħadd ieħor icollu
x'jaksam ma bniedem fuk fehma jew
partit ta pulitca.
BoYHOOD— tfulija.
BoYisH— ta tifel, ta tfal.
BoYiSM— tfulija, li tcun tfal.
BoYN— nħasa, mastella, vasca fejn
jaħdmu il ġobon.
BoYUNA— ieem ta serp cbir fl-Ame-
rica.
Brabantinb — tal Brabante.
Brabblei — ġlieda, xenata, frattarija;
tiġ^ieled; tagħmel xenata jew frat-
tarija.
Brabblbmbnt— cliem tal ġlied.
Brabblrr— gellied, j^'ezzacuBtionu
Braooatb — bis-Bakajn mgħottija bir-
rix.
Braob — ħżiem, rbat, cinga, żewġ,
p&r; torbot, tkawwi, tati il kawwa,
taħji, twettak— w had the braces of
the coach broken on the way^ inkatgħul-
na ic-cinghi tal carrozza aħna u sej-
rin ; I had a brace ofpistols about me,
chelli pàr (*ewġ) pistoli fuki ; This
breeze xoill brace you up^ din iż-żiffa
taħjic ; the brace of a ship^ li scotta,
(cima, ħabel tal klugħ) ; brace of iron^
rampil.
Braoelet — brazzuletta, ċappetta.
Braċbr— faxxa, cinturin, ħżiem,bra-
ghier, medicina (duwwa) astringenti.
BRA0BS-*cinghi, / bought afine pair
o/ 6ractf« /or ycnc, xtrajtlec pàr cinghi
sbieħ.
Braohial— tad-dirgħajn.
Brachiatb— li joħroġ il barra bħal
driegħ (bħal dirgħajn).
BRACHMAN^kassis Indian (tal In-
diani).
Braohyoataleotio— vers fil poesia li
jonksu (niekes) żewġ sillabi.
Braohyoraphbr — stenografu, wie-
ħed li jicteb bli stenografia.
Braohyoraphy — stenografta.
BRAOHYLooY^cIiem fil kasir, discors
fi ftit cliem#
^ BRAOHYPTEROus-^bil ġwienaħ ksar
li ma jilħkux id-demb^
Braohyurous — bid-demb kasiif .
Brack— chisra (minn ticser).
Braokbn— felci, post (bosc) fejn jic-
bru il felci.
Braokbt— brachit,xcaffa,cantuniera,
mensula, clausola, parentesi (fil chit-
ba) ; Uieae are t/ie brackete I bought from
the aale, dawn huma il mensnli, (cantu-
ni^ri etc.) li xtrajt mi rcant; T/iese
two signs [ ] are oalled brackets, dawn
iż-żewġ sinjali [ ] igħedulhom brackits
(clausola, parentesi).
Braokish— salmastru, jati fli mlu-
ħa. / cant drink tliis waler^ it is brach
ishy ma nistax nixrob dan I-ilma, gha-
liex salmastru.
Braot— dawc il werak li icunu mal
calici tal fjur.
BRAD-*musmar li ma għandux ras
wiesgħa (cbira).
Bradawl— pintlor (timplor).
Bradypod— razzà ta annimali {mam-
mali jew li ireddgħu/ minn għajr
snien.
Brab— żnrżieka ta gholja (munta-
nja) ; ix-xtajta ta xmara, għolja (m^in-
tanja żgħira^; art muntanjusa (bil
għoljet).
Brao— tiftaħar, tiżżarġan; foħrija,
zargin ; faħħari ; isem ta logħba (In-
glisa) tal carti.
Bbaooadooio — faħħari.
Braooart — faħħari, wieħed collu
ftaħir; vanaglorius, mimli bih in-nifsu;
mżattat.
Bragobr— fi^ari.
Bragobt — xorb ħelu (ilma bil gha*
sel).
Bragging— ftahir.
Bragless— bla ftaħir,Ii ma jifti^arx.
Brahma— Brahma, (fil mitoIog\a tal
Indiani) I-ewwel persuna tas-SSma.
Trinità.
Brahmaio
Brahmanio ta Brahma
Brahminioal
BRAHMiN^bramin, sacerdot tal In-
diani. - -
Digitized by
Google
BtlA
— 100 —
BIU
Biuiu — tidfor, timmalja ( ix-xa-
l^har eio.) ; malja xagliar, dafra ; ic-
^iuifar, taU ħasla lill xi ħadd ; biz^illa
dcgka (puntina); ħażin, briccun^ li
ikari'ak bic.
Bdails— cimi żgħar tal klugh (t(it-
tinBlori) . .
Brail up— ittalla, tiea il klugħ bic-
oimi (tgazz^). . . ' .
Brain ) moħħ ; għakal, intelligenzn*
BlUiNSJ /( seems fhatyou have craak'
(fd bminsy donnoc mherwel (ibleħ, bla
mohħ) ; he died of congeslion of blood in
the brainB^ iniet b'puplesija jew b'conġe-
stioni cerebrali; ne irted to blow ont hia
brainSf chien sejjer itajjar rasu ; don*t
puzzle my. brains^ la tħawwadlix moh-
ħi ; you have litlle braina, ftit ghandec
moħħ (ftit jilħaklec) ; ehe is hair^
brained^ għandha moħħa fuk il werka,
mherwla; he u ahuttle-brainpdf bu bis-
betcu j i.dur ;na cnll riħ; volubli.
Brained — bil mohħ ; li għandu il
moħħ^
Brainish — t,;furiuB, moħhu iisħon
minħ x^n< ,
Brainlbss — bla moħħ, ibleh, miġ-
num; ; • - ;
.Bbain-pan— rli QCuteUa tar-ras; fejn
icUn il moħħ. >
Brain-rackinq — tgherfix ta mohh,
genn, thewdin.
Brain-siok — marid b'moħħu, bil
moħħ fiacCf sturdnt.
Braird — li spuntar taż-żerrigha;
meta tibda tinb^t^
-BRAkB—mezza, ghnda bhall moxt,
biex idokku (ifetthu etc.) il kanneb
jeW il għażel, raddiena tal ħalġ;
brilja għażżwiemer bjex iżonirauhom
cwieti wakt ; li icunu ' inegħluhom ;
mejjilla, lembighjEiU ghagina tal hobs
(biex jaghġnu.fih) ;'bniXr^, mancu ta
pompa ta baBtiment etc. breich, ha-
dida biex 'iżżomm (tnakkas) id-daw-
ran ta rota ghan-niżla; post (bhall
boBc) coUu felci; fejn jicbru sħiħ il
felci. •
Brakb— chien dari usAt floc drokb
(Ara). •« • • •• ^ ' : . - :
Brakbd — kanneb, ghażel mdakk
finidkuk) jew mimxut.
Brakeman— ir^'agel li jeħu hsiob il
brake (U scarpa tar-rota tal vnguni
tal vapui* tal art).
Braky— mxewwec, collu xcwc, mimli
xewc.
Brama— ara Brahma.
Brama^lock.— > xorta ta serratura
bis-tigriet magħmuIa(inventata)miLn
Bravwh^ i .
Bramolb- għolliek; isem ta għasfur
tal għana(bħal Kojjiu).
Brambled - bil għolliek.
BRAMBLiNa — isem ta għasfur tal
ghana bħall Bponsun (sponsun tul
muntanji).
BRAMBLY—minili għolliek.
Bran— niiħħula, granza,
BiiANcn - fergha ; toħroġ, ittalla jew
tagħmel il friegħi; tkassam friegħi
friegħi.
Branchrr- dac li jagħmel, jew li
jarmi il frieghi ; seker ż^ħir, ferħ ta
seker.
Branċhta— gargi tal ħnt.
B ANCHiNO— bil frioghi» tal friegħi;*
li kiegħed jarrai, joħroġ il friegħi.
Brancħiopod— anniraal {bil koxra)
U għandu il gargi u is-6akajn.
BRANOHLEBB-rainn ghajr friegħi.
Branchlbt - fergħa żghira.
Branohy -rainili frieghi.
Brand— ħatba, biċċa għiida tixgħel
(rakabbdii^: sinjnl li tagħind meta
taħrak |iadida raicwija; hadidi biex
ticwi xi hatjin, bakar, ^.wieniel, in-
jara, etc. biha (biex tiinraHrcihora u
tħallilbora Btainpa); sinjal, ħarka
(minn tahrak) ; sejf, xabla.
Br\nd goose - xorta ta wiżza sal-
vaġġa. t
Brandino — titnmarca b'ħadida mic-
wijal
BRANDiNo-iRON—ħiidida biex' ticwi-
jha u tiraraarca (taghrael sinjul) biha.
Brandibh— ixxejjer sejf, bastim etc.
Brandishino — tixjir b'sejf, ba-
stun etc.
Brandlb — theżże2— icċaklak.
Brandling - xorta ta dudu.
Brand NBw — ġdid Ganiant.
Bbanduith -^ ħerza ta bir.
BuANDY - brandi (xorb, licuri).
Digitized by
Google
iJllA
- iol^ -
liM
Brandy-winb — brandy.
Branqlb— ġlieda, xenata, takbida ;
iiggieled tiikubad, tagħoiel xeuata.
JiRANOLBMBNT -^ ġlied.
J^RANULBR— gellied.
Branoling — ġlieda.
Brank— brilja (bhal tii%'Zwioin<)l) U
dari'cbienu ikeghdu b*cabtig fhalk in-
nisa (l-Ingbilterra) ialli icunu* tcbel-
Imu ħ^żin, halfu jew gliarolu xi delitt
ieħor (f loc ic-cipp ta fgiel).
Branlin— iseui ta ħuta (bħall Sak-
mun).
BRAN*-New-^ġdid llamant ' • •
Branny — tan-nuħħala ; bhàll nuħ-
ħala (jew granza). .
Brant— telgħa, rampa, rdum; xorla
t«i wi//ża.
Brant-fox — xorta ta ghi'pa ("volpi)
żgħira.
Branular^ tal inoħħ.
Brasbn— àra Brazbn. ^ v
Bra 8H— mgħaggel , għagRiel ,RpiC en 3.
Brasibr— caldaraħ. wieħed li jaħ-
dem fir-ram ; bracier, il post fejn
ikegħdu in-nar għai censier etc.
BRA8S-^ram isfar, taħlita ta ram u
żingu ; ticsi, tinforra bir-ram ; wiċ6
iost, sfaċċataġni ; leqfOmsa, fplji tar-
ram ; tre have tvnted all our ln*as9en in
ilie kitchen, ir-ramijiet collha tal chpina
iagħna tajniehom ii etann. *
BRA88AGB-^taxxa lichienu duri.iħal-
8U biex isiru il fluB. .
Brassart — dio il biċċa tal azzar etc.
li ticsi id-driegħ tal ġwerrier (meta
icun liebes l-arojatuni).
Br\88-1)and -r- bahda bli Btrumenii
tar-ram h\^^,bra9¥bi,nuL • /
Brassbt — I-armar collu tal az-
zar etc; li igħatti ir-ras ta gwerrier.
Brass-foil — pannella tar-ram (folji
rkak ferm tar-ram).
Brass-hoofed -inniegħel bir^ram. •
Brassicat— il ħaxix collu tar^razza
tal cabocci u il pastard.
Brassinbss— li hna bhal ram.
Brass-pavkd -micsi bir*ram ^ ferm
daks ir-ram* • ' •
l^RASs-nuLB-— (fli stampa) dawċ il-
linji, righi li jusaw g^ial xi taksim,
tacU eic. • • • • '
Br.\88-visaobd — wiċċ ' bla mistħija,
sfaċċat, tost ; wiċċ il kiegħa tal ari.
Brass-work — xbgħol* tar-ram, xi
ħoġa magħmula bir-ram.
bRASSY ~bħal ram ; tost, sfaiċat.
Brat — tifel, każwit ; ġo away yoti
iutle hmt, mur minn bawn ja biċċa ta
kazWit. '
BRAUL-drapp Indian, bir-righi co-
ħol.
Bravado— faħħari, smarġassi wiehed
li ihobb jifiaħar; smarġassata.
BuAVB- kalbieni, curagġns, nobbli;
sabih, tajjeb ferm ; tilka bil curaġġ,
tisfida, tifironta sidrec. Yoa are a brave
man indeed, iuli ragel kalbieni 'tassew;
hUvfa brave' deed, il għamil tiegħu
huanobbli (sabiħ); he delivered a brave
f^peecli tooj hua għamel discors sabiħ
ucoU.
BkAVBnY— curaġġ, eroismu.
Bravingly— b*n)od li ma tibża minh
xejn. t'
iJRAVo — assassin, kattiel, ħalliel';
tajjeb! bravu ! offigħalic! • ^
Bravoa — pianta li taghmel' fjuri*
bħal gilju.. i^ .
Brawl — ġlieda, frattarija, distur-
bju ; tgħajjat (nia 'xi ħadd) tiggieled
tagħmel frattarija.
l^RAWLiNG— ġlied, fraitarija.
Drawn - il laħam tal gisem, il polpa,
il laħam jebes (musculi) driegb ; cin-
għial (ħanżir salvaġ>), laħam' taċ-*
cinghial.
Bhawned -jobes, fsaħtu.
Urawnbu — '. cinghial - maktul, lest
għall iclicl. • ... . .y i
BRAWNiNBss.^saħħa, kawwa tal gi-
sem (iad^dirgħajn).'^
Brawny -:- kawwi, f saħtu, jiflaħ ;
b*dirgħijh kawwija, jebsinM •
; BRAXYr-marda fin'riagħġ. . ..»
BRAY--tiBħak, tfarrac, tagħmel trab
bis-sħiek; tinħak^ tgħajjat (għal xejn),
nahka ; you ai*e braying a- fool in t%
inortar, kieġħed tisnak fl-ilma (cuU
ma kiegħed taghmel collu għal ;cejn.
' Braybr'— wieħed li jinħak ; cilindru
ta stampatur, dac li jimmacina X-in'
chioHru. .; . - '
BiuYiNG— nħiek (ta ħmar), għajjàt.
Digitized by
Google
BRA
— 100 --
BHA.
..Bbàid . — tidfor, timmalja ( ix-xa-
ghar. et^.) y malja xaglmr, dafra ; ic-
ċanfaTy taU ħaala lill xi ħadd ; biz^illa
dejka (pnntina);' ħazin, briccun^ li
ikarral^^ bic.
. B^ÀiiiS — cimi żgħar tal klugh (tat-
tinzlori)
^ Bbail up— ittàlla, tisa il klugħ bic-
cimi (tgazz^). ....
Brain [ moħh ; għakal, intelligenzn.
Brainsj /^ seems ihatyou have crack"
ed bminsy àonnoc mberwel (ibleħ, bla
mohh) ; he died of congeetion ofhlood in
tfie brain8,iaiet b'puplesija jew b'conġe-
stioni cerebrali; he triecl to blow ont his
brainSf chien sejjer itaijar rasu ; donU
puzzU my, brains, la tħawwadlix moh-
hi ; you have little brains, ftit ghandec
moħħ (^it jilħaklec) ; ahe ie haii^
brained^ għandba moħħa fuk il werka,
mberwla; he is shnttle'brainedf bu bis-
betca; idur fne^ cvHl riħ; volubli.
Brainbd — bil mohh ; li għandu il
moħħ.
Brainish — i.furiuB, moħhu iisħon
minħ xqn^
Brainlbss — bla moħħ, ibleh, miġ-
num: :. . v -
. :Brain-pan— :Ii acutella tar-ras ; fejn
icUn il mohh. . >
BRAiN-RACKiNa — tgherfix ta mohh,
genn, thewdin.
Brain-siok — marid b*moħħu, bil
moħħ fiacc, sturdnt. .
Braird — li spuntar taż-żerrigha/
meta tibda tinb^t^
BRAkB-r.mezza, ghnda bhall moxt,
biex idokku (ifetthu etc.) il kunneb
je\¥ il għażel, raddiena tal ħalġ;
brilja għaż-żwiemer bjex iżonimuboni
cwieti wakt ; li icunu ' inegħluhom ;
mejjilla, lembighAU ghagina tal hobs
(biex jaghġnUffih) ;'iro/rtf, mancu ta
pompa ta bastiment etc. breich, ha-
dida. biex 'iżżomm (tnakkas) id-daw-
ran ta rota ghan-niżla; post (bhall
boBc) collu felcij fejn jicbru sħiħ il
felci. •
BRAks— chien dàri uBit f loc brokb
(ara). •. * • ^ ' • . , :
Brakbd — kanneb, ghażel mdakk
Cinidkuk) jewmimxut.
Brakbman — ir-ragel li jeħu hsicb il
brake (li Bcarpa tar-rota tal vaguni
tal vapui* tal art).
Braky— mxewwec, collu xcwc, mimli
xewc.
Brama— ara Brahma.
Brama^lock.— xorta ta serratnra
bis-tigriet magħmnIa(inventata)miLn
Uramuh. i • ,
Bramolb- għolliek; iaem ta għasfur
tal għana(bħal ġojjin).
Bramblbd - bil għoiliek.
Brambling — iBem ta għasfur tal
ghana bħall Bponsnn (bponBuu tul
uiuntanji).
Brambly— niinili għolliek.
Bran— niiħħula, granzn,
BiiANcii - fergha ; toħroġ, ittalla jew
tagħmel il friegħi; tkassam friegħi
friegħi.
Brancii RR - dac li jagħmel, jew li
jarmi il frieghi ; seker ż^ħir, ferħ ta
seker.
Branċiii^ - gargi tal ħnt.
B ANCHiNO— bil frieghi^ tal friegħi;'
li kiegħed jarmi, joħroġ il friegħi.
Branchiopod— anniinal (bil koxra)
li għandu il gargi n is-Bakttju.
BRANCHLESS-miiin glmjr friegħi.
Branghlbt- fergħa żghira.
Branohy -niimli frieghi.
Brand— ħatba, biċċa għiida tixgħel
(mkabbda^; sinjal li tagħind uieta
taħrak |ladida inicwija; hadid.v biex
ticwi xi hatjiu, bakar, 'żwiemel, in-
jam, otc. biha (.l)iex tiinmarcihom ii
tħallilhom stami^a ); sinjal, ħarka
(minn tahrak); sejf, xabla.
Br\nd goosb - xorta ta wiżza sal-
vaġġa. .•
Branding — tinimarca b'ħadiJa mic-
wija:
Branding-iron— ħadida biex ticwi-
Jha n timmarca (taghmel sinjal) biha.
Brandibh— ixxejjer sejf, bnstiTu etc.
Brandishing — tixjir b'sejf, ba-
stun etc.
Brandlb — thezżeż— icċaklak.
Brandling - xorta la diidn.
Brand NBw — ġdid fiamant.
Branduith * ħerża ta bir.
BuANPY - brandi (xorb, licuri).
Digitized by
Google
lillk
iol -
liM
BnANDY-wiNB — brandy.
Branqlb — ġlieda, xenata, takbida ;
iiggieled tiikabad, tagħniel xeuata.
linANOLBMENT -^ ġlied.
J^RANULER— gellied.
BnANOLiNG— ġlicda.
Brank— briljà (blial tnż-iswiemd) li
dari'chienu ikeghdu b'cabtig fhalk in-
uisa (Mngbilterra) ialli icunu* tcbel-
Imu ħ^żin, baifu jew għarolu xi delitt
ieħor (floc ic-cipp ta fgiel).
Bbanlin— isem ta ħuta (bħali Sala-
mun).
BaAN-NBw-^ġdid iiamanti ■ • -
Branny — tan-nuħħala ; bhall nuħ-
ħala (jew granza). '
BiuNT— telgħa» rampa, rdum; xoria
ta wi/.ża*
BnANT-Fox — xorta ta ghi'pa ("volpi)
^igħira.
BuANULAR--taI moħħ.
Brabbn— àra Brazbn. '■ v
Brash— mgħaggeI,għagRieI,Rpiċċn3.
Brasier— caldaraħ^ wieħed li jaħ-
dem fir-ram ; bracier, il post fejn
ikegħdu in-nar għai censier etc.
BRASS-^ràm isfar, taħlita ta ram u
żingu ; ticsi, tinforra bir-ram ; wiċ6
iost, sfaċċataġni ; lenfOmss, fplji tar-
ram ; tre have tvntedall onr ln*a89en in
ilie kitcheny ir-ramijiet collha tal chpina
iagħna tajniehom ii stann. *
BRASSAGB-^taxxa lichienu dariiħal-'
BU biex isiru il fiuB. .
Brassart — dic il biċċa tal azzar etc.
li ticsi id-driegħ tal ġwerrier fmeta
icun liebes I-arQjaturn).
Br\s81)and -r- bahda bli Btrumenii
tar-ram h\BS^, Orasiflf^nuL • .
Brassbt — 1-armar collu tal az-
zar otc; li igħatti ir-ras ta gwerrier.
BrasS'Foil — pannella tar-ram (folji
rkak ferm tar-ram).
Brass-hoofed - mniegħel bir^ram. •
BRAssiCAT-il ħaxix collu tar^razza
tal cabocci u il pastard.
Brabsiness— li hua bhal ram.
Brass-pavkd -micsi bir*ram ; ferm
daks ir-ram« ■
Brass-rule-— (fli stampa) dawċ- il-
linji, righi li jusaw g;tal xi taksim,
taċli eic. * ^ • • • • '
Br.\88-visaoed — wiċċ * bla mistħija,
sfaċċat, tost ; wieċ il kiegħa tal ari.
BrasS'Wokk — xogħol' tar-^ram, xi
ħaġa magħmula bir-ram.
bRAssY-bħal ram ; tost, sfaiċat.
BRAT'-tifel, każwit;^<> awai/ yau
iutle hmt, mur minn bawn ja biċċa ta
każwit.
BRAUL-drapp Indian, bir-righi co-
ħol. '
Bravado— faħħari, smarġassi wiebed
li ihobb jiftaħar; Bmarġassata.
Bravb- kalbieni, curagġus, nobbli;
sabih', tajjeb ferm ; tilka bil curaġġ,
tisfida, tifironta sidrec. Yoa are a brave
man indeed yiuii ragel kalbieħi 'tassew;
hUisa btxive' deed, il għamil tiegħu
hua nobbli (sabiħ); he delivered a brave
f*peec/i too^ hua għamel discors sabiħ
ucoll.
BkAVBnY— curaġġ, eroismu.
Bravingly— b*mod li ma tibża minh
xejn. «•
iJRAVo — assassin, kattiel, ħalJiel ;
tajjeb! bravu ! offigħalic!
Bravoa — pianta li taghmel fjuri'
bħal gilju.. ;» .
Brawl ~ ġlieda, frattarija, distur-
bju ; tgħajjat (uia 'xi ħadd) tiggieled
tagħmel frattarija.
i^RAWLiNG— ġlied, fraitarija.
Drawn - \\ laħam tal giseiu, il polpa,
il laħam jebes (musculi) driegb;cin-
għial (ħanżir salvaġ>), laħam- taċ'*
cinghial.
Buawned -jobes, fsaħtu.
liRAWNEU. — ^. cinghial • maktiil, lest
għall iclicl. • ;,. . a I
BRAWNitiBss.^saħħa, kawwa tal gi-.
sem (tad-dirgħajn).'' .
Brawny t- kawwi, f saħtu, jiflaħ ;
b*dirgħijh kawwija, jebsinM •
: BRAXYr-marda tin-iiagħġ. . ..^
Bray -tisħak, tfarrac, tagħmel trab
bis-sħiek; tinħak, tgħajjat (għal xejn),
nahka; you are brayinff afoolin t%
mort(^r, kieġħed tisħak fl-ilma (cull
ma kiegħed taghmel collu għal ;cejn.
' Braybr'— wieħed li jinħak ; cilindru
ta stampatur, dac li jimmacina l'»i-
chiontru, .; . • . '
BiUYiNG— nħiek (ta ħmar), għajjàt.
Digitized by
Google
mk
loà-i-
BÀ^
Bratlb— biċċa gilda biez torbot (iz-
zecchel) ġe\Knah ta seker.
Brazb — tissalda (ticsi) bir-ram ;
wiċċ tost, sfaċċat.
Brazbn — tar-ram ; tost, sfaċċat,
wiċċ il kiegħa tal art etc.
Brazbn-facb — bniedem wiċċu tosti
li ma jisħi minn ħadd ; wiċċ bla mist-
ħija.
Brazbn-faobd— wiċċ li ma jistħiz,
tost sfaċċaty li ma ghanduz mistħija.
Brazibr — ara b;iasibr.
Brazil— zorta ta njam biez jiżb-
għu bih, igibuh mil Brazil (I-Àmerica).
Brazilbtto— zorta ta njam tal Bra-
zil li jiżbgħu bih aħmar.
Brazilian— tal Brazil ("fl-America).
Brazilian pbbblbs — il veru crUtall
di rocca, ħgieġ fin għan-nuċċalijet.
Brazino — saldar tal metalli bir-
ram u żingu.
Brbacħ— selha (biċċa mġarrfa) fet-
ħa f ħajt ; chisra fminn ticser) ; he
toaa called in court for a breach of pro-
miaey fettzithu il għarusa (għaliez da-
ħac biha, ħalliha), tliis ia a hreach of
discipliney dina disubbidienza, ma gha-
miltx chif hemm I-ordni (mis-supe-
rinri) ; nkast mid-dmir tiegħec.
Brbaohy— mhuz ubbidient, li jicser
1-ordnijet.
Brbad— ħobż, għajzien ; white hread^
ħpbż abjad ; hrown hread^ ħobż iswed ;
house-hold bread, ħobż tad-dar; stale
bread is better Hian new bread, il hobż
jebes (xott) aħjat mill ħobż frisc ; a
loaf of hready ħobza ; unleavened hread^
ħobż ażżmu (mhux mitlupħ') ; thia ia
my only hready dan hu biss il għaj-
zien tiegħi (minn dan biss nakla biċċa
ħobż); he haa been out of bread for
nearly two montJis, ilu ma jaħdem (ma
jakla biċċa ħobż) dawra ta zaħrejn.
Brbad-oorn — tgħam, kamħ.
Brbadbn — tal ħobż — magħmul mil
ħobż.
Bread-trbb— is-siġra li igħedulha
tal ħobż {l-€uUocarpus).
Brbadlbss— bla ħobż, li ma għan-
duz z'jecol.
Brbad-puddino — pudina tal ħobż,
magħmula miU.ħobt
Brbad-room— il camra tal galletti
(ta bastiment).
BRBAD-STUFF—tgħami kamħy tkiek
etc.
Breadth— wisa ; w/iat is iis breadthf
z'wisa għandu ? (chemm hua wasa ?)
Brbadthlbss— bla wisa.
Brbak — ticser, tchisser, taksam,
tfarrac ; csur, chisra, żernik, tbexbiz,
nukkas, falliment; tinżel, togħkos,
tfalli ; he fell and waa about to break
his neci, waka u chien seijer ichisser
rasu ; /7/ break hia head, nchissirlu
rasu ; to break aaunder, tofrok, taksam
tnejn. You will break t/iat cup topieces,
sejjer tchisser dic il chiccra frac. This
noise breaka my sleep every night, dan
rvell jicsirli ngħasi ta cull lejla. /
hope you shan't hreak your word (your
promise) this time, nittama li ma tic-
sirz il chelma tieghec din id-darba.
This w 8ure to break your mot/iers
heartj b*dana sgur taksmilba kalbha
l'ommoc; you must never hreak Hie
Sahbath, dejjem għandec thares il ġur-
nata tal Hadd ; to break tfie Sahhat/i is
hreaking God's laws, min ma iħarisz
il ġumata tal Hadd icun kiegħed jic-
ser il-Iigi t'AIIa. ril break /lis back,
natiħ zebgħa nchissirlu għadmu ; /lis
healtli is breakiug down through too
much drin/cj kiegħed jogħkos sħib (nie-
żel ferm) biz-zorb ; s/ie hegan to hreak
noto, bdiet nieżla issa (ma għadiez sa-
biha chif chienet) ; it seems that you
wish to brsak a jest on me, donnoc trid
tgħaddi iż-żmien bija (tghaddini hifr
żmien, ticculjunani) ; w/ien will t/iey
hreak t/iis business ?, meta sej'rin jagħ-
mlu (jibdewħj dana in-negoziu tagħ-
hom ? now it is /ligh time ^at I should
hreak my mind to you, issa wasal sew-
wa iż-żmien li ngħidlec z' għandi
f rasi ; T/iis t» sure to hreak our friend"
ship, dana sgur jicser il ħbeberija tagh-
na. rU break loit/i /lim^ nicsira mie-
għu (ma 'rridz icolli actar z'naksam
miegħu). Do yon t/iink t/iis boardwill
breakj jidhirlec li din it-tavla tinchi-
ser ? w/io is breaking wind i — minn
kiegħed iboss — 1 /lave so much wind to
breok upioard, għandi ħafna flati (tif-
wik) x'nakla. You make fntrbreak my
Digitized by
Google
Bbe
— 108 —
' SBti
8id€8 toiUi lau^liing^ taksatnni bid-diAc.
Knockfir8tf tfhe doe^nH an^wer break
open tne door, 1-ewwel ħabbat, jecc ma
iwegibx itfa il bieb gewwa ("scassa) ;
ħe 18 tri/ing to break hi8 horse^ kiegħed
tchisser ( iharreġ, jimmansa għall
idejh^ iż-żiemel. A xoar wiU break out
8oony dal wakt tiscoppja (tibda issir)
gwerra sgur ; 8omebody tried to break
out ofprieon, xi ħadd ittanta li jaħrab
mill nabs ; Mo8e8 made water break out
/rom Uie rock with hie rod, Mose ġa-
għal joħroġ 1-ilma mil blat bil virga
tiegħu. / could not Iielp breaking out
into teare^ ma stajtz actar, nfexzejt nib-
chi ; he ie eure to break out into wraUiy
Bgur jiżbel (jincorla, jisħon);^!^ Bri-
tieh tfH>op8 did alwauà break in bravely
vpon t/ie enemy, l-Inglisi dejjem xteħ-
tu (daħlu) kalbenin fuk 1-egħdewwa.
YoH mu8t never break in upon otlier
people'e bueineee, ma għandecz katt
tindi^al fl-a£farijet ta ħadd ieħor.
77ie ihievee wċre caught ready to break
in through the wall^ il ħatlelin kabdu-
bom lesti biex jidħlu minn ġo*l ħajt.
1 tried to break tJirough the crowd but
Idid not encceedy ridt nofrok (ngħaddi
minn ġo) il folla, iżda ma rnexxilix ;
/ cant but bi^eak into laughter wlienever
I eee him^ ma nistaz ma ninkasamx
bid-di^c cuU meta naraħ ; Uiey were
breaking up t/te groundy chienu kegħdin
jagħżku ; Uie weaiher breake up thauk
God, kieghed jiċ^ara niżżiħajr TAIla ;
let U8 breakup at once^ ejja inżarmaw it-
tined dal wakt ; we shaU br^ak up echool
next weekfiivspiQkdkyi mill iscola (jibdew
il vacanzi) il gimgħaid-dieħla; the wind
blew 80 hard t/iat I was afraid it would
break down theee treee^ ir-rih ohien hecc
kawwi li jena bżajt li sejjer Jixħet
fl-art (ibatti) dawn is-siear ; we were
entering t/ie harbour at break of day^
conna deħlin il port mas-sebh (mai-
żerniek), ihe eun breaks fort/iy ix-xemx
ħierġa ; break thie etone emaU^ chisser
din il gebla żrar (bcejjeċ rkak).
Brbakbb— min jicser, mewġa li tic-
ser f nk il blàt ; a /louee breaker, ħalliel,
a breaker of /lorees, dac li ichisBer
(iharreġ) iż-żwiemel; heart-breakere, ix-
xagħar li jatu lill xulxin in-namratietc.
Bbbakfast— I-ewwel haġa li tieħn
(li tiecol pew tixrob) fil għodu ; 1-ewwel
ħaġa li tieħu meta tcun għadec għar-
riek ; 1-icla ta fil ghodu, il cafà etc.;
tieħu il breakfaet, il oolazion ta fil-
għodu.
BBBàKiNG — csury falliment; at the
breaking up of ec/iool, għall vacanzi
(^meta, malli tispiċċa li scola) ; upon the
brea/dng out of the war, ghall bidn
(meta bdiet) il gwerra.
Bbbaknbok — rvina, tiġrif, csir il
għonk ; t/iie wiU prove a breakneck to
your deeigne^ dana jirvinalec (iġarra-
flec; il ħsieb collu h ghandec f raseo
(id-disinn ta moħħoc).
Breakman — dac li icollu ħsieb il
break fil vapur tal art.
Brbakpbomisb — min ma iżommx
chelmtu (li ma jagħmilx li iwieghed).
Bbbaksħarb — isem ta marda fin-
nagħaġ.
Brbakbow— min jicser il weghda.
Brbakwatbr — hait, rpàr li iżomm
biex ma jidħolx il baħar fxi port etc.
miftuh.
Bbbam— isem ta ħuta tal ilma ħelu ;
tnaddaf iċ-ċan ta bastiment.
BRBAMiNa— it-tnaddif taċ-ċan ta ba-
Btiment bin-nar (billi taharku biex
imbaghd toborxu jew tirraxcah).
Brbast— sider, żejża jew biżżula ta
mara, ħodon, ħobb, kalb ; / know him
a child athie fnother'e breaet^ nafu tar-
bia jarda f sider ommu ; /le ie a high
breaeted man, għandu sidru maħruġ il
barra, coUu sider.
BRBAST-BONB^il ghadma tas-sider.
BREAST-DteEP— fond li jilħaklec sa
sidrec.
Breasted— bis-sider, bil hobb.
BRBAST-FAST^cima biex torbot ba-
stiment mill gemb mal art (ma moll).
Breast-high — mogħla sidreo (il
gholi ta sidrec).
Breast.hooks— it-twavel (li njam)
li iżomm flimchien in-naħħa ta kud-
diem (tal prwa) ta bastiment.
Brbast-knot — ċoff tal bizzilla li
jinkafel (li jintlibes) fuk is-sider.
Brbast-milk— ħalib tas-eider (tal
mara).
Digitized by
Google
BħE
— 104 —
BnE
Breastpin— labra (tad deheb etc.
ornament).
BREAST.PLATE-corazza-— il plàcca
li tintlibes f uk is-sider (tal gwerrier etc.)
Breast-plough— moħriet ; xorla ta
ingħażka ( /appun ) biex ineħħu il
ħaxix.
Breast-rail — ir-rixtelhi ta kud-
diem (ta fuk) ta parapett jew sur.
Breast-ropes - cimi tal antinni ta
bastiment.
BREASTSUMMER-travu li izomm il
ħujt ta barra (li ma jiġġarfafx).
Breast-work — parapett, sflr, trun-
ciera.
Breath -nifs; lie has a mnk (bad)
hreat/i, gliandu nifs ħażin jew riħa ha-
żina (rhalku); / tJiall heep hlesning liim
to my laH hreath^ nibka nbiercu sa
I-aħħar nifa ta ħajti ; he anffers from
»horlne8s of hreath, għandu nukkas tan-
nifs (nifs kasir, I-asma) ; / reached the
place oiit o/hreath, Ihakt, wasalt bla
nifs; he w gasping for hreath, kiegħed
ibati biex jeħu ftit tan-nifs (bil-lehġà
tal roewt) ; he dixink it at a hreathy xor-
bu fnifs (Pdakka).
Breathe — tieħu in-nifs; he will
80on hreathe his last, dal wakt jeħu
1-aħħar nifs Cimut) ; we go to t/ie conn-
try tohreathe aonie pure air, immorru
il campanja biex nirrespiraw (nieħdu
ġo fina, man-nifs) ftit aria 8afia;a^
long as I hreathe, pa chemm nibka ħrtj
(^sa chemm immut) ; it is of no u»e to
l,reathe after tliat situation, għall xejn
tissospira (tixtiek li.tieħu) dac il post.
BREATHiNG-in-nifs Cli tieħu;, aspi-
razioni (xewka cbira) lehġa.
Bre\thing.place— post fejn wie-
ħed jistrieħ, jeħu ftit tan-nifs.
Breathing-time -ħin il mistrih, (li;
wiehed jeħu ftit tannifs).
Brbathless— bla nifs, mejjet.
BRECCiAT-gebla mżewka, gebla hhal
P^^^inà magħmula minn hafna frac
Jew bcej.eċ (mhux xorta) maghkudin
flimchien.
Bred — temp passat u participiu pas-
sat tal verb to breed — Jena rabbejt;
mrobbi; well hred, educat (mrobbi
gewwa);*// tr^d^pas^as (mrobbiħftżin).
Bredsore — diehes, jew ngigħ li
wieħed ihoss minn għajr ma icollu u
la ferita u 1-aukas sinjal , uincu'n icun
gej.
Brbech— tint; il bi^ċa ta wara ta
canun etc; tlibbes il kal/j'et lewwel
darba lill tifel malli tneħħilu il-Iibsa;
tve hreeched our son tvhen he was ^
years old, libbisna il kalżiet (neħħej-
nielu il-libsa) lit-tifel meta' chellu
erba snin ; 77/ whtp you on the hreech^
natic xebgha virga fuk tintec.
Breech BAND-id-dafar.
Bri^ECHES — kaiżiet (ta taħt) ; to wear
the hreeches, meta il mara tagħmila
tar-ragel (tctin hi il cmand fid-dar).
Breeching— xebgħa bastun etc. fuk
tint xi hadd ; id dafar; habel biex
i%ommu il canun minn wara.
Breed -trabbi, tnissel, tifkas; teħ-
les, titwjeled, iggib; nisel, boton, raz-
za ; to oreed Jleas, tbergħed itintela
tiżgħed bil brigħed ; to hreed qiiarreh^
iggib (tknnkal tcun il caġun ta> il
ġlied — //iw is a worm that hreeds in the
wood, din duda li titnissel (u tghixj
fl-injam ; a rcoman that hreeds, mara
tkila- this is Jine hi^ed of horses, din
razza ta żwiemel sabiħa; is this dog
a read Maltese hreed? dan il chelb hua
tal vera razza Maltbi?
Brefd-bate -wieħed li ikankal, li
igib ġlied
Breeder— min inissol etc.
Breeding — trobbija, educazioni, hi-
sel ; good hreeding, trohbij'a sew>^'a; had
hreeding, trobbija haxina (malchirjan-
za)—iny Ixihy is hreeding if^^dl— -it-tar-
\\\ tieghi i)diot tghakkad (taħseb)
għas-snien; / fhinH'his wife is hreeding^
għandu icun li martu sejjer icollha it-
tfal.
BREKDiNGSonB - dieħes.
Breese— xidia.
Hreeze— '/iflfa, few»{a, mhatt ; frat-
tarija; xidia ; ifewweġ.
Breezeless -calma, bnazzi żejt.
Breeze 8HAREN— mkankal biż-żiffa, .
mfewweġ.
Hreezy - bl imbatt ; bil fewġa, biz-
Hrehon — isem tal imhallef antic
tal Irlanda.
Digitized by
Google
BBE
— 106 —
BBI
BiiEnoM-LAWS— il-ligjjiet anticlii (li
ma chienux mictubin) tal Irlanda.
BuRME ^aħrax, kalil.
.liREN— (nihux usat), taħrak.
Brent— (mhux usat), maħruk;għo-
Mf rożerżak; xorta ta wiżż.
Brepuotuophy — brefitrofiu, fejn
irabbii u jeducaw I-iltiema (orfano-
trofiu).
Brest— il colonna (il għamla tal
colonna).
Bret— isem ta ħuta.
Bretful— mimli sax-xifer. •
BRETHREN — nħwa (mhux ta l-istess
missier), fraielli ta xi congregazioni.
BRETTJOES-lwavol li jaghmlu fil
barrieribiex ma jakgħux il prexxi (il
bcejjeċ tul blat etc).
BREUVAGE-ilma u mbit (xorb) li
jatu abbord lill bnħrin Francisi wakt
li icunu fix-xogħol.
Breve— fciw<? (fil musicaj not?i ta
temp li tiswa //jwġ mnibrevi^ (tiMiġi
dari) brevi, citazioni, mandat jew
warmuL
' Brevet— diploma, rescrilt, wàrraut
bla sigill;' ll'aruiata ntuk, titlu bil
cmand biss, minn għajr ħlas.
BREVETOY-I-ufficiu ir-rai/i ta BRE-
vet (ara).
BreViary— ir^rwir, taksira; il ctieb
tal uffiziu tal kassisin.
Breviate— compendiu %ħir, ġabra
^.għira; citaziqni hrevi taavucat; tkas-
sar. ...
Bkevlvtube - taksira.
Brevicite - mineral abjad; .
Brevier -xorta ta tipi(għall istam-
pa) li jiġtt wara.(actar cbar) mil Boup'
geoim ; garamoncin,
BREVILOQUENCE —.■ tgħejd fi ftit
cliem ; cliem, discors, fil kasir.
Breviped — annimal b'sakajh kosra.
Brevipen — għasfur bil ġwienaħ'
ksar. '
BrevipennatE - bil ^wienaħ ksar.
Brevisite— ara Buevicite. •
BrBIw — taġhmel ir birra; tnħdem
minn tuħt (tberren Uitruina); iheytàere
hreicing à plot àfjainst iheir chief^ tliie-
nu koglidin jagħmlu conġura Qontra
il'cai) 'taġhbdm. 'A% you have brewed
so you must drinky min jagħm'erjahoiel
(la għamilt st^na li jagħmlulec). .
Brewage -taħtita, xi haġa mgħbl-
lija bħal niQta jgħall^ .(jaghmlu) il
biira. . * ;
BREWERT-min jabdem (jagħmelj il
birra).
Brewery Vbirrerija, fejn tjnħa-
Brbw-house j dem jew issir il birra.
Brewino — ix-xoġħol il għamil tal
birra; il-lakgħa tas-sħab flimchien )i
juri li gejja xi niaitempata. ;
Brewis — ftieta (biċċa ħobs) mxarba
fil brodu tal laħam tal buflu immeilah,
wakt li icun jagħli. .
Brewsterite — mineral bħaċ-ċaghp.
Briar— ara Brier.
Briarian - b'ħafna idejn (bħal Dria-
rem tal initologia grieca\
BuiBE-tixtri lill xi ħadd b'rigal;
tħukk id xi ħadd; ix-xaħħam biex tak-
la xi grazia minn ghajr ma tcun tmis-
sic ; xaham (rigal biex tiehu haga \i
ma tmissicx) ħakk ta Id.
Briber— min jistri lill xi ħadd bir<*
rigal.
Bridery— xiri b'rigaletc^ara bribe.
BRic-à-brac— ħwejjeġ curiusi (an-
tichi etċ.) • ^ --
BRick--madum, ċlamit.
Brigkbat - biċċa mcidum (ċlamit). ^
Briokbuilt— niibni bil maduni (ċla-
mit).
BuicKCLAY - tafal li isir . minnu . il
madutn (iċ-ċlamit). . .
Briokeartħ— trab lijaghmlu bib il
madum (iċ-ċlamit). ..
Briok-kiln - calcara fejn jahmu il
maduin (iċ ċlamit).. ...
BRiCKLAYRR-bennej ("bilmadum jew
biċ-tlamit).
BRiGKLAYiNO-is-sepgħa tal bini bil
madum'(bic-ċlamit)i ...
Brigklb (mliux usàt)— ara brittl^-
BRiGKHAKBR-;-min jagħmel li pia-
dum (iċ-ċiamit)! .' .. •
BRIGKMASON-raraJ^RIOK LAYBRl
• Brigknaooino — biiii, tkegħid, tal
madum bejn it:tilnri tal in,jam.
BiaoKWALL— ħajt. tal madum (tac-.
ċlamit).
14
Digitized by
Google
BEI
~ 106
BRI
BnicK-woRK— xogħol (bini) bil ma-
dum (biċ-ċlamit).
Briok-yahd— post (bitħa) fejn isir il
madum jew iċċlamit.
Bridal — tieġ, żwieġ, ghore; taż-
żwieġ, tai għarajjes.
Bridalty - festa tat-tieġ, tieġ.
Bridb — għarusa (mara li ghadha
chemm iżżewget, jew kegħda biex tiż-
żewweġ) ; tgħarras.
Bridb-cakb — cake (bhal budina) li
ikassmu dac inhar tat-tieġ.
Bridb cħamobr — il camra tal għa-
rajjes.
Brideoroom— għarus Craġel li għa-
du chemm iżżewweġ jew li kiegħed
biex jiżżewweġ).
Bridb maid ) ħaddara; tifla, xebba,
Bridb*s maid j li tmur mal gharusa
il cnisia dac inhar tat-tieġ.
Bridbman )haddar; ir-ragel li i-
Bridb's MANjmur mal gharajjes, li
iwassal il gharajjes il cnisia dac inhar
tat-tieġ.
Bridb stake — post, wosgħa għas-
sfin.
Bride wbll— riformatoriu (Londra),
post fejn it-tfal li icunu mitluka jiġ-
bruhom biex jgħalmuhom u jeducaw-
hom.
Bridgb— pont; tagħmel, jew tibni
pbnt ; il biċċa ta fuk, il għadma tal
imnieher; scannel ta violin; draw
iru/gftf, pont li jiġri (jidħol u joħroġj,
mspenaion hindge^ pont miżmum fuk il
ctajjen.
Bridging — lakx, bcejjeċ tal injam
li jitkegħdu bein ittravi biex iżommu-
hom minn xulxin.
Bridgelbss— bla pont, bla pontijiet.
Bridgy— collu pontijiet.
BRiDLB—brilja, (Iġiem) il ħadid ta
ħalk iżżiemel biex trażżnu n tmixxih
chif trid.
Bridlb cuttbr — min jagħmel il
brilji, xpruni etc.
l^RiDLB nAND— rid li biha iżomm il
brilja.
Bridlb makrr — minn jagħmel il
brilji.
Bridlbr— min jagħfas jew jissicca
il brilja, min irażżan.
Bridlb way— moghdia (triek) ghaż-
żwiemel.
Bridoon — il brilja u ir-riedni mi-
litari.
Brief— kasir, brevi (ittra kasira) tal
papa; brevi, littri patenti li jipper-
mettu (iħallu) li wieħed jista jiġbor xi
flus ; (fll ligi) rescritt.
Bribf man— min jagħmel il brevi ;
min jiccopia ħaġa mictuba ( mano-
scritt).
Briefness — kosor.
Brier— għolliek (xewc).
Bribred— mimli għolliek (xewc).
Bribry - post collu gholliek (xewcj ;
fejn jicber jew jitla biss il għolliek,
(xewc).
Brig — brig, bastiment żghir tal
klugħ, b'żewġ arbli.
Brigadb — brigata, taksima tat-
truppi (tar-riġmenti) ; tagħmel tkas-
sam fi brigata.
Brigadb-major— maġġur ta brigata.
BaiGADiBR— brigadier — ufficial ge-
neral li jiccmanda brigata.
Brigand— brigant, sbandut, ħalliel,
assassin.
Brigandagb— brigandaġġ, serk ta li
sbanduti, assassnar.
Brigandinb — libsa, ġlecc ta gwerrier
micsia kxur kxur (bli sqwam) ; bri-
gantin, (bastiment tal klugħ).
Brigantinb — brigantin, bastiment
mexxej, ħafif tal klugh.
BRiGHT-^ilekk, bid-dawl, ilekk, ċar,
sabiħ ; intelligenti, rasu tajba. What a
hright night ! xi ġmiel ta lejla ! he is a
very hright young man, hua giuvni in-
telligenti ferm.
Brightbn— tagħmel ilekk, tati dawl
actar, issebbaħ, tnaddaf, togħrok ;
tlekk, tisha jew tiċċara ; it hrightens
now, kiegħed jisha issa (kiegħed jiċ-
ċara it-temp).
Bright bybd— li għandu għajnein
sbieħ.
Brightly — bid-dija, bid-dawl, bl-in-
telligenza, bil ġmiel.
Brightness— dija, dawl, ġraiel ; in-
telligenza.
Digitized by
Google
Blll
— ro? -
Blil
BuiGUT BuiNiNa— 'li jiltna, li ilelleXy
li iiekk, li igħammex il ghajnejn.
Brioosb — gellied.
BiiiouH — ġlieda; tibbriga, taħdom
gliali biex jirnexxi xi ħaddf'xi post eto.
BiuLL — barbAn (ħuta).
Brillantb — (fil musica) ħaj, al-
legru.
Brilliancy — lustru, dawl, dija,
ġmiel cbir, tlellix.
BiuLLiANT— brillant; bid-dawl, ilekk,
jilma, ileħħ.
BiuLLs — ix-xaghar tat-tebkat ta
ghajnejn iż-żiemel.
Bbim— ixxifet, falda ta cappell etc.
timla sax-xifer ; ihe iub is /ull io i/ie
hriiny il mastella mimlija sax-xifer.
BKiMFUL->mimli sax-xifer.
Bkimless— bla xfar, bla faldi.
BiuMMBR — mimli scut^IIa ta fuk.
Brimstone— cubrit, miueral isfar.
BjiiMSTONY— mimli cubrit.
BiuNDBD — ta culuri mhux xorta
wahda ; iffaxxat, mtabba bil culur it-
tigrat (bil faxx etc. bhal tat-tigra).
Brindlb— tnakkix, tinkix, tbajja.
Brindlbd— mtabba, mnakkax, it*
tigrat.
BRiNe— salmura, ilma bahar, il ba-
ħar; tagħmel fis-salmura.
Brine pan — vasca, ġarra etc. għas-
salmura.
Brinb pit— hofra, loc fejn iżommu
is-salmura jew ilma baħar.
Brinb sprino — nixxigha tal ilma
mielah.
BRiNĠ—iggib, tieħu, twassal, tnew-
nel; bring her wii/i you^ gibba miegħec;
his conduct will soon bring him io po-
verty^ il condotta tiegħu dal wakt
twasslu (iggibu) fil bżonn ; bring me
toonl ifhe is there, għarrafni jecc hux
hemm ; in this toày you willnever hring
your designs aboui^ b'dan il mod katt
ma tasal ; when you finish hring it back,
metatispiċċa arġa gibba; tohen will
you bring tliese fucts to lighi, meta turi
daun il fattijiet lin-nies ? (meta tgħar-
raf in-nies b'dan ?) she is expected to
bring t/ie Jirst child inlo ihe world^ kogħ-
din jistenneu li icollha lewwel tarbija ;
waiter, you may hring dinner in, waiter
(tal lucanda etc.) tista tnewwel I-ichel
(il pranzu) ; /7/ bring him to nought
wii/i my arguments, ingibu daks ticca
fnagħmlu daks ponta, inceccnu sħiħ)
bir-rajj;unar tiegni. Ihave.at last suc^
ceeded to hring /lim to reason, irnexxieli
fi-aħħar li nipperswadih (H ingibii ca-
paci); i/iis will hring us ill luc/c, dan
igibilna mal auguriu;' i/iey intend io
hring an aciion against . /lim, sejrin
jagħmlulu causa (fil korti) ; 77/ hring
you togei/ier^ jena nirranġaconi (insew-
wicom, nagħmiicom paci); / /lope to
he able to hring him to see /lis faiui^ ni-
spera li jirnexxili inġagħlu jara li
żball tiegtiu ; let tis hring t/iis cause
ahoui again, ejja ner^għu inkanklu,
nibdew mil ġdid, din il causa ; bring
away t/iis tahie, ħu, illarga din il mej-
da minn hawn; i/iey will bring forth
all i/ie prisojiersy sejrin jippresentau il
prigtunieri collha; /lave you any toiiness
to bring fort/i, għandec xieda x'ittalla ?
(x'iggib?)] / can't see /low /le is to
bring /dmself ojf, ma naf chif sejjor
f irid) jeħles (joħroġ) min-nassa (mill
basla) ; iry io bting /lim oJ/\ ara chif
tagħmel u ippersuadih (la thalliħx
jagħmel hecc) ; per/iaps we will bnng
t/iemover to our ^ife,forsiinġagħIuhom
jakalbu (iduru; magħna; ' Jo/tn^ w/io is
t/tere?, bring /lim in^ Ġann minn hemm?
^hejdlu igħaddi (daħħlu) ; / /lope t/ie
jury will bring /lim in not guilfy, nit-
tama li il ġurati ma isibuħx ħati/jil-
liberauh); t/tis will hring /tini low,
b'dana jitbaxxa, iniżżlu fli stima ; you
will bring i/iis io perfeciion, iggibu (tis-
piċċah, xogħol mn*jdeic) chif imiss, li
icun h.aġa sabiħa ; /te will hring t/tis to
pass, iġagħal (ihalli^ li tghàddi din il
Ilaġa (isir hecc) ; / tried to hring /tim
to /tis wils againy jew io hring /tim bac/c
to /lis sensesy tħabatt (ridt) li ingibu
fsessiħ ; you are simply bringing /tim
inio a foocs paradisCy m'intix ħlief kie-
għed tittamah għal xejn (tatih tama
karrieka) ; /te is sure to bring me inio
deht, sgur sejjer ifakkarni, igibni fix-
xejn (fid-djun) ; hrihg /lim close to me,
gibu ħdejja (krib tiegħi); Tcannot hring
it to my rememhrance, indb nistax ħifta-
car (ingib fmoħħi) ; you can bring /tvn
Digitized by
Google
BiJi
108 —
BltO
out o/lrouhle, tista teħelsu mill incwiet
(mit-taħbita) ; briug tlie chair orer,
ġorr (gib) is-siġġu ; / dont infeud
hringing np niy ckildren to my trade,
ma feħsibnix inrabbi (intalla, juw nati)
lili uliedi is-sengħa tiegħi. / ani sure
to hring up all I have eaien, sgur sejjer
nakla (nivvomta) cull ma chilt ; he
does not like to hring down the price
o/... ma irids iraħħas il prezzijiet ta...
BRiNGBR--dac li igib, li iġorr li
inewwel, li iwassai ; a hriuger up of
children, minn irabbi it-tfal ; a hrlnger
in, minn idaħħal, jehu jew iwassal
gewwa.
Bbikish— bħal salmura.
Brikishness— li jati, li imiss fli mlu*
ħa, jew fis-salmura.
I3rink — xifer, tarf ta rdum etc.
Briny — mielaħ, tas-salmura. tal
baħar.
Brioninb— ara Bryoninb.
Brisk— ħafif, fuk ruhu, ħaj, Ivent,
vivaci, ħieni, ferħan— «;« had a hrii<k
gale o/ toind coming^ nefaħ ġmielu
^chelna żifTa sabiħa) aħna u gejjin.
Brisket— sidra, laħam tas-sidra.
Brisknbss— ħeffa, ferh, hena.
BitiSTLB— lanżita; tkum xewc xewc
(bħal lanżit) ; tagħmel jew twaħħal il-
lanżit.
BristledI mlanżat ; imkajjera xewc
Bristly jxewc, bil.Ianżitimkajjum.
Bristol-stonb— cristal tar-rocca.
Brisurb — ("fil bini tal fortiĦcazioni)
linia (hajt) biex tgħatti il genb li icun
moħbi.
BiaT— ħuta bhal aringa.
Britannia-metal— tahlita ta stann
ma ftit antimoniu, xingu u ram \uħ-
mar).
Britannic — Inglis.
Bright) ^^®*^ ^*^"" rnisjur; wisk.
Briton— Inglis, wieħed li twioled
(jew mil) Bretannia ([nghilterra).
Brittlb — li jitfarrac malajr, mkar-
kac.
Britzska — (bittedeac) carroz^ia mif-
tuħa I/erba roti, bil mantici tal per-
siani jew puitelli biex tagħluk u tiftaħ
meta tcun trid.
Brizb— xidia ; art imbattma (jebsa)
li tcun ilha ma tinħadem.
Broach -seffud; labra tad-deheb etc.
lembut ta campnar; isseffed, tifsad
jew ittakkab bittija (biex tatiha I-aria
meta tiftagħha) ; tibda, tgliid, ixxan-
dar ; to hrouch an hereny^ ixxerred, ix-
xandar eresia.
Broad— wasa; ċar, miftuħ; aħrax
goff; ardit; in hro<ul d<ty light, bi nhar
sewwa ; the broad o/an oar, il palella
ta mokdief.
Broad-awakb — mistembah, mkajjem
sewwa.
Broad-axb— mannara (tal gworra)
wiesgha.
BROADCAST-ixxerred il kamħ olc.
għazżrieħ; titfa b*idejc T haun ii
rhemm kamħ etc. għaż żrih.
Broadbn - twassa.
Broad bybd — b'wesgħa cbira; li
jara wesgħa cbira.
Broadish - actarx wasa.
Broadly -bil wisa.
Broadness - wcHgħa.
Broad-pibce— biċċa mnnita inglisa
tad-deheb li tiswa 24 xelin ta żmien
ir-rejiet James I u Carlu I tal Inghil-
terra.
Broad-sbal ~ is-sigill cbir tal In-
ghilterra ; tistampa bis-sigill cbir tal
Inghilterra.
Broad sidb— gomb ta bastiment ;*Ii
sparar tal cannni collha ta naħħa
waħda tal bastiment ("tal gwcrra)
fdakka ; fiancata.
Broadsiqiited -li għandu we8|;ħa
cbira— (chemm jara b'għajnejh biica
cbira).
Broadspread— mxerred ma cullim-
chien.
Broad sword -xibla bix-xafra wic-
sgħa.
Broadwisb— mil wisa.
Brocade — imbruccat (draipp inin-
suġ fjuri fjuri bilħarir, hajt tad doheb,
jew tidda.
Brocaded — minsuġ jew mlibbes
l-imbruccat.
Brocaob— ara imcKAOE.
Brooated
Bbooasello
xoL-la ta damasc im-
bruccat ordinariu;rham
mnakkax bostaculuri.
Digitized by
Google
BliO
109
BltO
Brogcoli— broccli (xorta ta pastard).
Broohurb - ara pàmphlbt.
Brocx— isem ta annimaL bħal bad-
OBR (ara).
Brogkbt— cerv aħmar (ta sentejn).
Brodbkin— xorta ta sdvali (żarbun)
bit-tromba baxxa.
BROGAN-ara brogub.
Brooglb — tistad is-sallur.
Brogub —żarbuna ħoxna tal Irlan-
disi — pronunzia (Gd-discors) ħarxa.
Broil — ġlieda, xenata, distorbiu,
frattarija, ħamba ; tixwi, ixxawwat,
tinxewa, tixxawwat.
Broileb— min jixwi; gradilja.
BiOKB — taghrael senseria; temp
passat tal verb break^ jena csirt elc.
Brokbn— micsur, rachiBser; mkatta;
avvilnt; / had a hroken fleep for Uie^e
Insl tliree nujlits^ chelli ngħasi micsur
dawn l-aħħar tliet Ijeli ; yon kave t/our
fhoea hroken^ għandec i'^.-żarbun mkat*
ta ; / have htvken my troweers al ihe
kneesy kattajt il kalziet fi rcubtejja;
Jle ^peaks hroken English^ jitchelleni
Inglis bħal frustier (higlis ħażin) ; my
htart ican bivken at that sujht, ksamt
kalbi meta rajt hecc.
Brokbn-bbllibd— miftuk (bażwi).
Brokbn-hbartbd — b*kalbu mak-
suma.
BnoKBN-MEAT— fdal tal-lahara.
Brokbnnbss — ara Unevbnnbss.
Broken wind— lehġa, marda tan-
nifa taz-żwiemel.
BROKBR — sensal, righeitier.
]}rok6R\gb — senserija.
BROKBRLY--vili, baxx, scrvili.
Broking-tradb — ix-xogliol, is-sen-
għa (I-ufficiu) ta sensal.
BROMA—ciccuIata li issir miz-/orri-
gha tal cawcaw.
BuoHATOLOGY - trattat (chilba) fuk
1-ichei.
BROMEGUASS-ħaxix bħal ħafur.
Brohelià— xorta ta pianti— il pri-
nioli.
Bromic — tal bromicu.
Brominb— il melħ, dac it-trab ahjad,
li jitfarrac, li ihalli I-ilma baħar meia
jinxef.
Bkomlitb - carbonat tal gir n*i ba-
rita.
Bronohia — il friegħi (I-iżgħar) tal
cannol tan-nifs (tal broncbiji^.
BRONcuiAL-tiil bronchji.
Bronchitis— fcrowcAt^, nefha tal ca-
nal (cannol) tan-nifs.
Bronohocelb— tumur fil griezem.
Bronchus— biċca mil bronchiajew
il cannol tan-nifs.
BaoND - xa|bla (ara) brand.
Brontbrn — strument tal metall
(ram isfar) biex jagħmlu bhal rgħàd
bih.
Brontology— cliem, discors, studiu
fuk ir-r«{ħàd.
Bronzb— bronż ; tisboħ jew tagh-
mel bħal bronż; midalja tal bronz.
Bronzing — is-sengħa li tagħmel
bħal bronż.
Bronzist— brunżar.
BRoooH-Iabra (tad-deheb, diaman-
ti etc); midaljun.
Hrook - tikgħida bajd ; tifkisa flie-
les, nisel ; tokgħod fiik il bajt ; to
brood over a design^ ittighem, tahseb
xi biċċa (xi afTari^.
Brooding — li jokgħod fuk il Imjd ;
li jahseb jew li izomin ħsieb frasu;
ittalla u tniżzel fuk xi b»ġa.
Brooding-hbn— krokka.
Brooding TiMB—iż.żmien li il krok-
ka tokgħod fuk il hajd.
Brood-marb ^ debba li iżommuha
għiin-nisel.
BROODY-Ii Irid tokgħod krokkn.
BRooK — xmara zgħira; issofri, tis-
sapurti ; tiltollern.
URooKiTB-^mineral samrani (lewn il
cannella).
Brooklet — xmara żoħirn.
Brookmint— xorta ta n'agħnigħ li
jicher flilma.
Brookly— li fili bosta, ħafna xmaj-
jar zghar.
BRooM-mselħa, xcupa; siġra tal
ġummnr; il ġuminnra.
Bkoom raPe — xorta ta siġra tal
ġummar li taghmel hħal figel.
HroomstafiO , . .
BUOOM-STICK }'"**** *«"!»*•
Digitized by
Google
BRO
— 110 —
BllU
- BuooMY — collu ġummar, mimli
ġummar ; tal ġummar.
Buoose — tiġrija li issir dac inhar
tat-tieġ (fli Scozia).
BuoTH— brodu.
BttOTHEL — burdell.
BttOTHBLLEa— min imur fil bricdel.
BttOTHELHY— hajja hażina (tal brie-
del); oxxenità.
BttOTHEtt- hu — gice this to your
brol/ter, ati din lill ħuċ; /te is his /o.ster
brot/ier, ħuh tal halib (imrobbi minn
sider ta omm waħda).
BttOTHEttHOOD— xirca, flocietà.
BttOTHER-iN-LAW— haten, t/uit is my
brot/ier-iu'laio^ dac ħatni (miż-żewweġ
I-oħti); Is/iallnever be your brot/ier
in laio^ katt ma incun hatnec (katt ma
niżżewweġ I-oħtoc).
BttOTHERLESs — li ma għandux
aħwa.
BrotheRUKe^ li isir bħal ħuc
(bħal 1-aħwa).
BttOTHERUNESS - bħal I-ttħwa.
BttOTHERLY-ta tthwa ; bħal l-aħwa.
Brougham— xorta (ġdida) ta carroz-
ża b*erba roti.
Brought— temp passat u particip
passat tal verb to brinp; jena etc.
gibt; migjub ; / broug/it /dm /iere^ jena
gibtu fwassaltu) hawn ; /te /tad broug/it
two /torses with /tim^ cbien gieb żewġ
żwiemel mieghu.
Brow— ħageb, ġbin ; xifer ; tc/ty ilo
youbendyou browsl għaliex kiegħed
ittalla (tarfa) ħuġbejc? t/te brujand
was s/iot on t/te brow o/ t/te /till, il
brigant'katluh (sparawlu) fuk ix-xifer
tal għolja.
Brow-antler — lewwel titlih tal
karn f ras ic cerv.
Brow-beat — tħedded b'dakka ta
għajn— tħàres biċ-ciera biex tba/ia,
trażżan jew tħedded lill xi ħadd.
Brow^beaten — mrazżan, mbayia
b*ħarsa bic-ciera.
Brow-bbating — il ħars bic-ciera
biex trażżan, tbażża, jew tħoddod lill
xi ħadd.
Brow^rouno — incurunat.
Bf^oWLESS— bla mistħija, bniedem
\i ma gbandux żejt fwiċcu*
BttOWN— ismar, gliasli; griz; lewn
li isir minn tahlita ta aħmar, iswed
u isfar ; broion bread, ħobż ismar, ħobż
tar-razzion ; brown paper^ carta samra,
carta tas-sarr etc; lo/ty are you in a
8uch a broton atudy f għaliex int Iiecc
ħusbien ? (rasec mimlija b'dawn il
hsebijiet collha?)
BttOWNBESS-^xorta ta azzarin ; xcu-
betta bil canna ta lewn griż.
BttowN BiLL— biuċa armi antica tas-
suldati Inglisi.
Brown-gull— isem ta għasfur (taj-
ra) li jecol cull ma jilħak.
Brown-holland— għażel ismar.
Brownie— il hares-torc iswed li
igħejdu li jidher fxi djar.
Browninq -verniċ li jaħslu bieh il
metalli (isir mill antimoniu).
Brownish — samrani, ftit u xejn
għ:i8li ; li jati 'fil griż.
BttOWNiSM — it-tagħlim, id-dutrina
tal BttOwNiSTS Cara).
Brownist — JJrawnist, wiehed se-
guaci ta llobert Brown illi chullu
frasu li cull gemgħa ta Insara taħt
kassis wieħed taghmel cnisia (religioh).
Brownness - smnrija.
BuowN-STUDY— ħsebijet tristi (tad-
dwejjak).
Brown-wort— ara FiG-wottT.
BttOWNY— ttta BttOWN.
Brow-post— travu li kiegħed mit-
tul (pastas).
Browse— tirgħa (tiecol) il klub, ir-
rimi tas-siġar; il klub, ir-rimi (ir-
raħs) tas-siġar.
BttOWSER — minn jirgħa, jecol il
klub jew ir-rimi tas-siġar.
Browse-wood — iz-zcuc, il għesie-
leġ (tarjin) li jeclu (li jirghaw) 1-anni-
mali.
Browsick -ara dejected.
Browsing — mergħa (l-ichel) tal
klub tar-rimi (tar-rahs) tas-si^ar.
Bruohus— xorta ta dud zgħir.
Brucia — ħaxixa (alcali^ morra ferm
u volenusa.
BttUiN-— isera li jatu il ors.
Bruisr — tisħak, tobrox, tisloħ, tben-
gel, tħerre/. ; J /ell and bruiml nty ley,
wakajt u braxt (slaħt) riġli.
Djgitized by
Google
BEU
— 111 —
BUO
Bruised— misħuk, mibrux, misluh
(mbengel) ; / saw him with his face
bruised all ovevy nijtu b'wiċċu mibrux
(imbengel) collu.
BRUiSER--min ibengel, jobrox (jis-
ħak) 'dac li jati (jiggieled) bil ponni-
jiet (^ara) Boxer.
Bruise-wort— isem ta ħaxixa.
Bruit— xnigħa, għajdut, vuci.
Brumal — tax-xitwa.
Brumaua— festi li fl-antic chienu
jaghmlu lill Baeeu (alla falz, tas-sca-
ren^.
Brume - ċpar, (dħaħen).
Brun— xmara żgħira.
Brunepte— mara, xbejba saniranja
sbejħa.
Brunion— frotta (li għandha mil
pruna u'l ħawħa).
Brunt— ħabta, lakta.
BRUSH—xcupilja, pinzell,katta ghe-
sieleġ; tixcnpilja ("tfarfar mit-trab)
tħokk ma; tmiss bil chemm ma xi
ħaġa ; teofħ'brus/i, xcupilja tas-snien ;
brtinh yont ċoat, xcupilja, (farfar) il
ġlecc— /7«r^ this table a brush too, àti
mesħa (pinzellata) lill din il mrjda
ucoll.
Bhusiier — mm jixcnpilja, ifarfar
jew jati (jiżboħ) bil pinzell.
Brush maker -min jagħmel li xcu-
pilji jew il pniezel.
Brushweir— nassi tal ħut.
Brusu wooD — għarma gholliek u
xewc ; maħtab.
Brushy — aħrax, mlan?.at, xewc
xewc bħal xcupilja.
BRUSK-goflF, rozz.
BRUSSELS-CARPErixo — tapiti tal
Bruselles (tal Belgio) ; tapiti sbieħ,
lini (bil figuri).
Brussels LACE— bizzilla ta Fian-
dra, (tal Belgioj.
Brustle - tfakka, thaxwex.
Brut— ara browse.
Brutal — chiefer, aħrax, salvaġġ
bħal bhima.
Brutausm 1 hruxija, chefrija, mgi-
Brutality J ba ta bhima.
Brutaltzation — ghamil chiefer,
ahrax, ta bhima.
Brutalize — issir, tcun, tagħmel
chiefer, aħrax, bħal bhima; tiħrax,
tissalvaġġa.
Brutally — bil chefrija, bil ħruxija,
b*għamil ta bhima.
Brute — ahrax, chiefer, salvaġġ,
bhima, minn ghajr raġuni.
BftuTiA— isem li Jatu fil cummerċ
lill xorta ta ħarir.
Brutify— ara brutalizb.
Brutish — ta annimal, ta bhima, ta
chiefer, ahrax; ta bniedem minn għajr
raġun.
Brutting— ara brqwsino.
Brutum fulmen— ragħda (sajjetta
li ma tagħmilx ħsai'a) ; tħeddida bil
cliem biss.
Bryoninb— velenu li jagħmla mill
ġalappa bajda.
Bryony— siġra salvaġġa li tixxebleċ;
il ċalappa bajda.
BuB - tbakbak; ittalla, taghmel bżie-
żak bżieżak; licur, xorb kawwi, bhal
birra.
BuBBLB-bużżieka tal ilma, frugħa,
tblakbak, ittalla jew taghmel il bżieżak;
iblaħ, babbii (wiehed li tgħabbih tbel-
Igħn tidħao bih chif trid).
BuBBLBS— bżieżak żghar tal ħgieg,
lewlu tal ħgieġ biex jippruvau il kaw-
wa ta li spiritu di vinu.
HuBBLBR — dac li, jew min italla,
jagħniel il bżieżak.
BuBBLiNQ— tbakbak, ittalla tagħmel
il bżieżak.
BuBBLY— collu bżieżak.
BuBBY— ħobb (sider) ta mara.
BuBo - tumur (bubun) ; cocca (għas-
fur) tal knrn.
BuBONocBLB — bażwa.
BuBULOA— isem ta ħuta eatta, (ftl
ilma ħelu.
Buco\L— tal ħalk.
BuocAN— kannie, gradilja tal injam;
tnixxef tkadded fuk il kanniċ.
BucoANEBR— furban, ħalliel ta fuk
il baħar ; tisrak, tagħmilha ta furbàn.
BuooANEBRiNo— isserk tal furbani.
Buoobllation — taksim fi bcejjeċ
cbar.
BuoGiNA ^ bronja, strument (tad-
dakk) antic militari ; karn (broixja) li
idokku ir-ragħajja.
Digitized by
Google
BUC
— 112 -
BUD
BucciNAL^li idokk bhal bronju jew
karn.
BuociNATOK — diikka tat-tromba,
trnmbettier/iseDi ta mnsculu taiħad-
dejn.
BucciNUM— bronja.
Bucco — isem, ta tajra Cgħasfur).
BucBLLAB— isem ta imbit Francis,
ħafif li jinxtorob fil mejda (mal icbel).
BuccuLA— il gliankra, il-laħam ta
taħt Iħit. i
BucBNTAUR — : bucentanru, isem ta
annimal fil mitologia, nofsu bniedom
(ragel) u nofsu ghendus.
BucBPHALUS — bucefalu, annimal
bħal għaż/.iela ; isem li taw iż-żiemel
imsemmi ta Alessandra il COir.
BucRuos-~isem ta għasfur li għan-
du ix-xedak, (munkaru) ta fuk, cbir.
BucK — lissija ; taħ^el, tgbaddas
ħwejjeġ fil lissija; ir-ragel ta xi anni-
inali bħal ma humail fenec, ghażżiela,
ic-cervotc; iżżewweġ cerv ma cerva etc.
BucKv— werka ta siġra li fiha riħa
kawwijn, li ixammuha lill xi ħadd
meta iħossu ħa^.in.
BucK BASKBT— cannestru għal ħwej-
jeġ tal ħasil (tal ħasla).
BucK BBAN— xorta ta ħaxixa li għan-
dha il werak tagħha bi tlieta. '
BucKBT— barmil, sata|.
BucKBTFUL— mimli sntal.
BucKBYB — siġra li ticber fil boschi-
jet tal America.
BucKiNG-HAMMBR — biċċa għoddn,
martell, biex ifarrcu bih it-trab tad-
deheb.
BucKiNOBTooL — il ħnġrB, ix-xriec
fejn ipoġġu biex jaħslu il ħwejjeġ.
BucKiSH— li iħobb jiddandan. jilbes
sabiħ u jidher miġbud (liebes) pulit,
petitu.
BucKiBM 'dandin, Ibies, pulit, ta
petitu.
BucKLANDiTB -mincral cristallizzàt.
BucKLB— boccla, noccla (xaghnrj;
takfel b'boccla; tilwi, tgħawweġ; (o
bnckle to, tapplica, tirricorri għand.
BucKLER— min jakfel, jorbot b'boc-
cla; tarca gliad-driegh; tiddefendi,
thares.
BucKLBRs — bicciet tal injam, tappi-
jet biex isoddu it-tokob tal catina tal
ancra etc. ta bastiment.
Bucklbr's thoun — pianta tax-xewc.
BucKMAST— il frott jew iz-zocc ta
siġra tal fagu.
BucKRAM— drapp, għażel etc. jebes,
wiekaf ; jebes, precis (tal chelma).
BucKRAMs - tewm salvaġġ.
BucKSHORN — xorta ta platanu ; isem
ta ħaxixa.
BucK SKiN—gilda taccerv; tal gil-
da, roagħmul mil gilda tac-cerv.
BucK sTALL-xibca biex jnkbdu ic-
ċriev.
BucKTHORN — ħaxixa salvaġ«>a bix-
xewc, tagħmel frott bħal żibeġ li jw-
iauh għal medicina, u*l werak għaż-
żebgha.
BucK WASHiNG— il ħasil tal ħwejjeġ.
Buckwhbat— isem ta pianta.
BucoLic — pastorali, bieċa poesija,
(poema) pasturali (tar-ragħajja).
BucoLicAL— tar-raghajjaCpasturali).
BuD— blanżun— rimja, prajna ; tar-
mi, iggelben, tlakkam b'rimja.
BuDDHA— Budda, alla falz (tal ido-
tri) li jadurawh fic-Cina u f xi artijiet
tal Lvant.
BuDDHiSM— I-adurazioni(ir-r6ligion)
ta Budda.
BuDDisT - buddista, wieħed tar-reli-
pion ta Bitdda.
BuDDiNG-ir-rimi (tassiġar) tilkim
bir-rimi.
BuDDiNGNRSS— rimi, tilkim.
BuDDLB-^tilar, quadru ta li strixxi
tal injam għal . ħasil tat-trab ta li
stann — tahsel, tagħżel it-trab ta li
stann etc.
BuDB LiGHT - lampa li tixghel b'da^il
sabiħ (kawwi u ċar) permezz ta cur-
rent ta gas ossigenu.
BuDGB - tiċċaklak, tilkankal, tixxej-
jer ; jebes, żorr ; gild, suf iccunzat a
lest ta ħaruf.
. BuDGB BACHBLOR—ragel liebes libsa
twila (ġobba) infurrata bis-suf (bil
gild) tal ħrief, fxi festa, stedina ta xi
pajjis.
BuDGRNESs— jebusija (ta metabnie-
dem icnn mkit jew żorr).
Digitized by
Google
BUD
- 118 -
BUL
BoDOBR— min jiċċaklak, jitkankal
ibiddel mil-Ioo għall ieħor.
BuDOBRO—d^hajsa, frejgatina cbira
rcnlter) ghad-diverliment fil Bengal
(India).
BuDORT-ċurniena, xcora, borża; il
ġabra (ciirniena) tad-documenti lesti
biex jitkeghdu għall esami kuddiem
Parlament(cunsill jew assemblea); sti-
raa (istma) tan-nefka collha li jagħ-
mel pajjis ma tul is-sena.
BuDOY— magħmul mis-suf, tas-suf
(pil).
BuFP — gild tal bnflu ; isfar ċar,
lewn il gild tal buflu ; libsa tal gild
tal buflu.
BuFFALO-buflu, xorta ta ghendus
salvaġġ; gild iccunzat tal bisont (għen-
dus salvaġġ).
BuFFcoAT-libsa tal gild tal militari.
BuFFBL -isem ta ghasfur tal Ame-
rica, li ghandu rasu cbira u munkar
kasir icħal.
BuFFER-cuxxinett, mħadda tal la-
sticu jew gild bil molol flt-truf tal va-
gnni tal vapur tal art etc. hiex meta
jaħbtn ma xulxin nia issirx ħsarn.
JJuFFRT — dakka ta ponn, jew ta
ħarta ; tati bil ħarta ; tissnra, tagħmel
partita bis-sarar.
BuPFBT (bil Francis akra hufe) — ar-
mariu (sajboi'dj għall ħwejjeġ tal ichel
(platti, chiccri, faejjenza etc.)
BuFPETTBR —wieħed li jati bil ħarta,
li jissara.
BuppBTiNo-dakka ta ħarta jew ta
ponn ; xebgħa ħnrtiet jew ponnijiet.
BuFPiN— xorta ta drapp, pannu or-
diiiariu (oħxon).
BuFPLB - ticconfondi, tistordi, tħaw-
wnd ir-ras, tisrom il moħħ.
BuFFLR nBADBD — stupidu, wieħcd
b'rasu cbira, sturdut.
BuFPo— il buffu (ta teatru).
BuPFooN — pulcinella, wieħed li idaħ-
ħac in-nies, buffAn.
BuppobNERY— is-sengħat taħriġ tal
buffAn^ ta dac li idaħħak.
BuppY— tal lewn safrani car tal gild
tal buflu.
BuFONiTB — ara toadstonb.
Buo-bakka.
BuoBBAR- xi haġa Ii tba^.za, babaw.
BuoBB— xorta ta xadin tal India.
BuooiNEss - tilja bakk.
BuooALow— bastiment żgħir, b'ar-
blu wieħed li jusaw mal costa tal
India.
BuooASiNS— I-isem (anticj li chienii
jatu fil .cummerċ lill calicd.
BuooT— imbakkak, collu bakk.
BuoLB— curnetta, trumbetta, zihġa
sewda (tal ħgieġ) ; xorta ta ghendus
salva^ġ; isem ta pianta, Isien il
ghendus.
BuoLB-HORN — trumbetta tal militari
jew tal cacċaturi.
BuoLoss— xorta ta ħxejjex (pianti).
BuHL (akra bjul) — madriperla m*hix
imbornuta (ma tlekkx) ; xogħol tal in-
tarsjar bil ko^va tal fecruna, injam
u rani.
BuHR-STONB-gebla li jaghmln min-
nha.il ħaġar tal imtieħen.
BuiLD — tibni, twakkaf, tagħinel ;
You are bitilding casilea in tlie air^
kiegħed taghmel ħafna castelli in
aria — do not huild on Aim, tprbotx
fuku (tkisux. tgħoddx fuku).
BuiLDBR-ybennej.
BuiLDiNo -bini, dar, edificiu, fah-
brica ; ship hnilding, costruzioni (gha-
mil) tal bastimenti.
BuiLr - temp passat u particip tal '
werb to hnild -bnejt etc, mibni.
BuKSHBB— cmandant, pagatur, \{rio-
hed li iħallas fl-India,
BuL—xita, li staġun tax-xita.
BuLB— basla (lal fjuri) — tagħmcl
trabbi ii basla.
BuLBACEpus - ara rulbous.
BuLUED — bil hasla, li għandu il
bnsln.
BuLniFERous -li jaghmel il basal.
BuLBiNA— pianta tal basal.
BuLBODiuM - zocc H italla il frieghi
minn taħt l-art.
BuLBo-OEMMA— basla li ticber, titla
fuk iz-zkuk tal pianti.
BuLBo-TUBER— zokk kasir, imgher-
beb ta taħt 1-art.
BuLBOua— bil bftsal, basli — imkab-
hos il harra.
16
Digitized by
Google
BUL
114 —
BUM
BuL-nuL— l-UBinjol tal persiani (tan-
nies tal Persia).
BuLCHiN - ghoġol żgħir.
BuLOE— ^.akk tal bitti.ja jew ta ba-
Btiment; i^.iaccar, tagħmel iż-zakk,
titfa il barra, tagħmel 1-ilma, tnixxi ;
hnlge out yonr cheeksy ibbuffaha ; your
pochets are alwnys bulging out, bwietec
dejjem ibbuzzati il barra.
liuLGiNG— imkabbes, mixhut, maħ-
ruġ il barra.
BuLiMY— ftuh ibleb, ġuħ clubi ; lupa
(għall ichel).
BuLK— il biċċa *l cbira, ħxuna, co-
lior ; buk ta bastiment ; daka, mram-
raa. Ile lost the hidk of his fortxme in
gamhling, ii\e( il biċċa il cbira tal gid
tiegħu lil-logħob.
BuLK-HBàD — parai>ett (spartiment)
ta baBtiment.
BuLKiNBBS— cobor, ħxuna.
BuLKY— cbir, ohxon.
BuLL— ghenduB, fart, bolla, Bigill;
bolla, editt tal Papa; żball cbir (oħ-
xon); dac li jixtri il cupuni etc, collha
bil fehma li is-suk tal cambiu jogħla
biex jagħmel negoziu tajjeb; John
JJull, hua l-isem li jatu lill Inghilterra
(Ġanni l-oħ^ton) li jiflah.
BuLLA-nuffatażgħira bl-ilma, pu-
stula.
BuLLACB— xorta ta pruna karBa.
BuLARY-bollariu, ġabra tal bolol
(editti) tal Papa.
BuLLATB— bli nfafet (bil bżieżak).
BuLL BAiTiNQ-^dogħob) il ġUed (is-
saràr) tal gniedes mal clieb.
BuLL-BBBP -laħam tal ghenduB (taċ-
ċanga).
BuLL-BEGaAR — babaw, wieħed li
ibażża, fantaBma.
BuLL-CALP— glioġol, ghenduB; wie-
ħed Btupidu.
BuLL-coMBBR— xorta ta hanfuBa jew
wirdiena.
BuLL-DOG— buldog, chelb b'gheddu-
mu waBa', chelb ghall ġlied.
liuLLEiT — balla (ta xcubetta, pi-
stola.
BuLLETiN — aħbarijet ufficiali (tal
autorità) li joħorġa ghaB-BodJBfazion)
tal publicu,
BuLLPACED— li ghandu wiċċu cbir.
BuLL-PBAST— ġlieda tal gniedes.
BuLL-piNCH — għasfuf tal ghana ,
durrajsa ħamra.
BuLL-piSH— isem ta huta li tgħam-
mar il-ibħra tnl Àmerica ta fuk.
BuLL-piST-xorta ta fakkigħ.
Bull-plyI
ijwtrT T,„«r ara gadply.
J)ULL BBEJ
BuLL-paoG-xorta ta żrinġ cbir.
BuLL-HBAD — ras kargha, stupidu.
BuLL-HiDB-il gild tal ghendus.
BuLLioN— ingott deheb jew fidda.
BuLLTSH — li għandu, li gej mill
ghendus.
BuLLisT - dac li jicteb I-editti tal
Papa.
BuLLiTioN - ara Ebullition.
BuLLOx — ghenduB (imsewwi) ghoġol.
BuLLS-EGG — nra bull-stag.
Bull's eyb- dic il marca (rokgħa)
bajda li icun hemm fit-tarca tal ispa-
rar biex jimmiraw ghaliha; h'jlVs eye
lantern, lanterna tal pulizia li icollha
ħgicġa tonda ħoxna kuddiem (bħal
għajn ta għendns^, hgieġa ħoxna li
icun hemm mwaħħla fil cverta ta ba-
stiment ; tokba tonda (żgħira) ftieka.
Bull*s-no8e— (fis-dengħatal architet-
tura) in-naħħa ta barra ta anglu ottuso.
BuLL-STAG— ghendus msewwi.
BuLL-wBED— isem ta ħaxixa.
BuLLY— gelliedi, ragel tal ġlied, ta
kattgħani, wieħed li jahbat (iħebb)
għall...
BuLuus — ġummar, simar.
BuLRUsHY— magħmul (tal) ġummar,
simar.
BuLSB - (bl-Indianj ħafna diamanti,
salt diamanti.
BuLTEL — il granza, in-nnhħala li
tibka fid-dulepp (wara it-tgħarbil).
BuLWARK — silr, fortificazioni ; par-
tighetta.
BuM— it-tint; taghmel hoss, spara-
tura.
Bum-bailipp - sbirr.
BuMBBLo - flixcun ta li spiżiari ghas-
Bublimizzar.
BuMBLB-BEB— naħla salvaġġa.
BuMBOAT— dgħajsa tal gadraj (ta
dac li iservi (jew ibih) af^rijiet tal
ichol etc. abI)ord tal bafltimonti.
Digitized by
Google
liUM
- 116 -
BtlH
BuMKiN— il {)06t fejn igazza il mura
tat-tarchett (fejn 11 guarda-cor, il prua
ta bastiment).
BuMP— gundalla, tagħmel gundalla
(ħobża) — ħo88 cbir, taghmel ħoss cbir.
BuMPBR — tazza jew cbiccra mimlja
sax-xifer.
BuMPKiN— raħħnl, wieħed rozz tar-
raħal ; ċaccar.
BuMPKiNLY— ta rozz, ta ċnccar.
BuNCH— għankud, katta, fàxx, bot-
ba, ghokda, re8ta (ħut), troffa- titħat-
teb, i88ir għokod— J'Aw is afine bunch
ofgrapes^ dan għankud glieneb sabih ;
J fouud a hunch of keys^ sibt katta in-
fietaħ; / hought two hunches of onions
for a half penny^ xtrnjt żewg faxxi
(kattiet) baaal b*8itt habbiet; this trunk
18 full of hunches, dah iz-zocc collu
ħotob (ingroppi); he is hunchinġ out^
kieghedjitħatteb.
.BuNCH-BACKBD— hotbi, b*dahru im-
għawweġ, inclinat, mhatteb.
BuNCHiNESS— ghenieked ghenieked.
BuNCHY — mimli għenieked.
BuNDLE — sorra; (tal-librari) qunn-
tità ta carta daks zewg rizmi ; torbot
jew tagħmel sorra ; ties^i is-sorr ħwej-
jeġ ("tippacchia) biex titlak jew issiefer.
BuNG— tapp ta biitija, soddieda ; is-
8odd bittija.
BuNOALOW — dar fl-India bissakaf
tat-tiben— msakkfa bit-tiben.
BuNO-HOLB— it-tokba minn fejn tin-
tola il bittija.
BuNOLB— tħarfix, tħaxlif, tirkigħ;
tkaxIef(tagħmeIħorrox borrox) trakka.
BuNOLBR— wieħed li jaħdem addoċċ,
li ihaxlef fix-xoghol ; li irakka fchif
gie gie).
BuNOLiNo — rozz — goff, addoċċ, im-
ħaxlef, cbif giċ gic.
BuNK— tavla ta slitta (ta carrozza
bla roti ghal fuk is-silġ) caxxa, twavel
għal sodda.
BuNKBR— il post fejn jistivau il fa-
ħam etc. abbord ta bastiment ctc.
BuNN— pannozzu (ftira żghirà biz-
zoccor).
BuNNiAN— callu, nefħa fuk is-swaba
tas-biek.
EuNsiNG — annimal bħal nemes li
jinsab l*actar fil cap tal Bona Spe-
ranza (I-Africa t'isfeU.
BuNT — iż-żakk ta kala— il biċcatan-
nofs tal klugħ.
BuNTBR— mara li tiġbor- icċraret
fit-triek— mara vili, ordinafià.
BuNTiNo-ortuIan; drapp (snf) tal
bandieri, stamina ; common huuling^
durrajsa.
BuNTLiNB — ic-cima li tiġbed (torbot)
il klugħ mal antinni.
BuoY — baga, gavitell, siiijal (su-
fra etc^ f wiċċ 1-iIma — tgħawwem
twieċ 1-ilma ; he is huoying hy hope^
iegħed ighejx mimli bit-tama.
BuoYANCB — qualità (li stat^ li iżomm
f wiċċ 1-ilma.
i BuoYANT - li iżomm fil wiċċ, ħafif,
elasticu.
BuoYROPB— il ħnbel li izomm il ba-
ga mal ancra.
i BuPHAOA— isem ta għasfur.
; HuPRESTiDAN - isem ta insett (duda).
i BuR — il koxra ta gewwa (ittieni
koxra) tal-Iewz etc. gharix (camra ta
gewwa); cannizzata.
BuRDOLT — vleġġa bla ponta.
BuRBOT- ħuta mxewca (xewc xpwc).
BuRDELAis — xorta ta gheneb (ta
Bordeaux).
l^URDEN — tap^ħbija, tokol, r^fgha,
pis; t^ħabbi, ittnkkal, tgħakkes; a
heasi o/ hurden, bhima tat-tagħbija:(ba-
għal etc); his life is q hurden to him,
xaba minn ħnjtu (ma ji/lax i/jed.
BunDBNER— min igħabbi,min igħak-
kes, itakkul.
BuBDBNous I *''^'!' gravus; li ' ma
^ y tistax tissaportih,
BURDENSOMB j iggofrih.
BuRBAU (akra hurd) — bur6,.gre-
denza bhal scrivanija— ufBciu^ camra
fejn wiehed jicteb etc,
BuREAUCRACY (akra hurdcrasij-^hu'
rocrazTa, sistema li biħ il gvern icun
tnħt idejn cap.
BuRBTTB — post bil. flixchen ^bhal
oliera jew spiritiera) slrument biex
tknssam spiritu (xorb fotc.) flOO jew
1000 quantità daks wiehed.
BuRG, BuRou— ara BORouGH.*
Digitized by
Google
BUll
— 116 —
BUK
BuRGAaE— renta ta bolt li jeħu fis-
sena is-sultan jew ii cap (ta din ii
belt).
BuRQAMOT — bergamotta.
BuROANBT — xorta (ghamla) ta elmu.
BuRGBB — faħam tal ħaġra mkisser
żgħir, tajjeb ghal macni.
BuRGBois— belti (rabti).
BuRGEON— għaksa (gbokda jew in-
gropp^ li italla zocc ta siġra lir-reb-
bigna.
fiuRGEss— magistrat (sindcu) ta ra-
bat; elettur (wieħed li għandu ii \dt).
BuRGHAL—tar-rabat.
BuRGBOTB— ħlas għal difisa (biex
jiddefendu) ta belt.
BuROHBR-membru Cwieħed mian)
tar-rabat, elettur ta rabat.
BuROHisT — minn tar-rabat.
BuRO-HOLDBR— ara tithino man.
BuROLAR — ħalliel li jiftaħ (jidħol
fid-djar.
BuROLARious— ta ħalliel (li jiftah id-
djar).
BuROLARY— serk, ftuħ ta dar bil-Icàl
għas-serk.
BuROMOTE— korti ta rabat.
BuRGo-MASTBR — magistrat ta belt
Tedesca (tal Germania) jew Olandisa.
BuRooo — minestra maghkuda tat
tkiek (għasida).
BuRORAVB— il gvernatur ta castell
jew belt.
BuRouNDY— imbit Francis li isir fil
belt ta Borgogna (Franza).
BuRH— torri, fortizza, protezioni.
BuRiAL— difna, funeral.
BuRiAL-PLACE— cimiteru, kabar, loc
fejn issir id-difna.
BuRiAL SERYiOB— I-orazioni li issir
fid-difna ta xi ħadd.
BuRiN— bulin (biċċa għodda ta in-
cisur).
BuRKB— toktol (tifga) bil fehma li
tieħu il gisem (il cadavru) biex tkat-
tgħu bcejjeċ għal li studiu (ħalli tara
x'lih etc.)
BuRKisiN— ktil (omicidiiij biex tieħu
il cadavru ghad-dissozzioni (ghat-tak-
tih).
BuRL — tnaddaf (mil gomma, tid-
lic etc.) id-drapp ; għokda żghira (għe-
kiedi) fil bajt (ta ħjata etc.)*
BuRLACB—xorta ta għeneb.
BuRLAP— drapp (bħal tax-xcbejjer)
ordinariu li jusaw għal balal tal ħwej-
jeġ etc.
BuRLBR— min inaddaf id-drappijiet.
BuRLBSQUE— tad-dahc, taż-zuiliett ;
tidhac, tiżżuffietta tgħaddi iż-żmien
b'xi ħadd.
BuRLBSQUBR— wiehed li jidħac, jic-
ċajta jiżżuilietta jeM igħaddi i/.żmien
b'xi ħadd.
BuRLBTTA— farsa ("opracomica) tad-
daħc.
BuRLiNKSs— li tcun matnazz, mgis-
sem, goflf, kawwi.
BuRLY— matnazz, mglssem, kawwi.
BuRMANNiAGBiB—xorta ta pianti li
jicbru fit-tropici (fl-artijet tas-sħana).
BuRN— taħrak, tatiin-nar, tiamot —
ħarka, samta— 6ifryi to aHhes, tahrak,
taghmel rmied; i/ie lujht u burniny
ilim, id-dawl kieglied inemnem.
BuRNABLB— li jista jinħarak, li jak-
bad bin-nar.
BuRNBR— min jaħrak, min ikabbad
jew jati in-nar ; becc tal gas jew ta
lampa.
BuRNET — pianta perpetua li tagħ-
mel il fjuri.
BuRNET-ROSB— warda scoccisà.
BuRNiNO — ħruk, nar ; li jaħrak,
mkabbad.
BoRNiNo-oLAss-ħgieġa bħal mera
gejja mħafTra biex tiġbor flimchien ir-
raggi tax-xemx (bħal ma tagħmel il
ħgieġa tal-Ienti) u tagħmel sħana cbira.
BuRNisH — tinborni, tagħmel ilekk
tillostra, tati il-Iostru ; lostru, inbor-
nitura.
BuRNisHBR — min jinborni ; inbor-
nitur.
BuRNisniNO— lostru, inbomitiira.
BuRNoosB — barnus ; mantell, ca-
bozza.
BuRNT— temp passat u particip pas-
sat tal verb to l/um^jen^ ħrakt etc.
mahruk.
BuRNT-CAR— marda tal kamħ, meta
iz-żbul jiswied u jitfarfar.
BuRR — it-tebka (id-dendiela) tal
widna ; il ghokda tonda (mgherba) tal
karn tac-cerv, furmatur triangulari
(bi tlieta).
Digitized by
Google
BUK
-117 -
BUS
BuRRBL — xorta ta lanġasa.
6uRBBL-SHo.T— xorta ta caxxa ghal
balal;
BURRBL-FLY— ara OX-FLY.
BuRRocK — għalka (post magħluk)
fejn jakbda il nut.
BuRROw— bejta tal fenec ; tagħmel
bejtajew tokba ġo I-art.
BuRROW-DUGK-għasfur tajra (bħal
pàpra) tal ilma.
BuRRowiNG — tgħejx, tghammar,tbej-
jet taħt I-art.
BuRR-PUMP— xorta ta pompa cbira.
BuRRY — li fih, jew bhal, cannizzata,
għarix etc.
BuRSAR— economn, scrivan, tesorier
ta cunvent jew cilleġġ ; wieħed (stu-
dent) li icun miżmum fculleġġ jew
funiversità b*xejn bla hlas (ihalsulu
ir-renti, il fundazioni t^ li stess post).
BuRSARY— it-tesor (ir-renti il ilus)
ta culleġġ — fundazioni 'ta postijet
b*xejn għal studenti f università.
BuRSATBLLA—xorta ta frott tal ba-
ħar (bħal gajdri).
BuRSB— ara Boursb Cborsa).
BuRST — fakgħa, kasma ; tinfaka
tfakka, tinkasara, tixcatta, ticcriepa ;
tifka, taksam ; / feel ready to burH,
nħossni sej jer nixcatta ; ke ia bursting
with envyy kiegħed Jiccriepa bil għejra;
ihey burst out laughing^ nkasam bid-
daħc 'fOn meeting his son he burst/orth
in iearsy malli Itaka ma ibnu nfexx
jibchi.
BuRST-woRT -coscsuwa, isem ta ħa-
xixa.
BuRT— linguata, ħuta ċatta.
BuRTHBN— ara Burdbn.
BuRTHBNSOMB-ara BURDBNSOMB.
BuRTON — macna ; buzzell doppiu
(b'żewġ taljoli).
BuRTON-ALB — birra ta Bnrton, bir-
ra bajda kawwija li issir fJJurton upon
Trent (1-Inghilterra).
BuRY-tidfen, taħbi (tordom taħt
I-art) dar (abitazioni); to bury in ob-
licion, tinsa għal collox ; he burieH
iwo children in one year, mietulu'(di-
fen, tilef) żewġt itfal f sena ; f/ ever
she buries him, jecc katt imut kbilha ;
they buricd their hatcheis, hbou, idifnuj
I*imnanar (1-armi tagħhom) tal gwerra.
BuRY — lan^asa fina. rkieka delicata.
BuRYiNG— dfin, funeral, difna.
BuRYiNG-OROUND — zunticr, cimitcru.
BuRYiNo-PLAOB— loc tad-dfin ("fejn
jidfnu). -
'Bus— f loc 0MNIBU8 (ara).
BuscoNES — hecc jissejħu dawc il
ħaddiema tal minieri li jaħdmu bħala
hlas ta ħaraġ jew li ifiċcu it-trab tal
metalli.
BusH— siġra (siġar) mimlija, folta;
gharma ("salt siġar) tax-xewc jew għol-
liek ; demb ta volpi; issir mimli, folt.
A bird in hand is wort/i two in the bush,
aħjar għasfur f idec minn mija fl-ajru.
BusHBL— chejl (Inglis) tal kmuħ etc.
li jasa 8 galluni ; ħemel, ħafna, quan-
tità cbira.
BusHBLAQB— ħlas (daziu) li jitħallas
fuk cull bushel.
BusHET — bosc.
BusH-HARRow— xatba (għat-twittija
tar-raba).
BusHMBN (jew) BosjBSMANS — isom
li jatu I-Olandisi lill dawc li imorru
jiggei-rew (igħammru issa f post u issa
f Jħor^ fl-artijiet tal Gap to Bona Spe-
ranza (fl-Africaj.
BusH-sHBiKB—isem taghasfur.
BusHY — mimli, folt ; t/ie dog I
sato has ajine bushy tail, il chelb li rajt
għandu dembu sabiħ folt (mimli).
BusiLESs— bla xoghol, ma ghandux
x'Jagħmel.
BusiLY— mħabbat, bix-xogħol.
BuBiNBss— xogħol, alTari, facenda;
mind your business, ilħak għastec (1-af-
fari tiegħec) ; he is always about some
business or oUier^ dejjem għandu x*jagh-
mel (dejjem sejjer) ; he is t/ie man fit
/or businessy hua il veru ragel tal aflfa-
rijet (tan-nogoziu); rtl make it my
business to oblige you, nara chif nagħ-
mel u nakdic ; let us turn to t/ie business
in /landy ejja nerġgħu għal li conna
(nghejdu) ; he betook /limsel/ to i/ie
business o/ a draper, tagħa għan-ne-
goziu tal beigh tal ħwejjeġ (mercant) ;
y/ie business is done, t/iere is no going
back^ li hemm hemm, issa ma nistgħu
nagħmlu xejn. 1 /lave some business in
/land, għandi xi a£fari f idejja. W/iat
Digitized by
Google
BUS
118 —
BUT
businesa have j/ou here ? Xi trid minn
hawn? (x'inti tagħmel hawn?) This
w a hunging bvsiness^ dana cas (delitt)
tal mewt (tal forca) ; the husiness xoill
be how to let him knoio this, il facenda
issa chif nurah b'dan.
BusiNEBS-LiKB— chif imur.
BusK— hadida jew baliena ghal cur-
pett ; icoUoc x'tagħmel, tcun mhabbat
bix-xogħol.
BusKBT— buschett ; il-loc fejn jicbru
siġar żgħar.
BusKiN— sdvala bittromba.
BusKY — bil boschijiet żgħar.
Boss— bewsa; tbus.
BusT— bust, statwa, figura ta bnie-
dem sas-sider j^w sal kadd.
BusTARD— pittarra, pittarrun, xorta
ta dundian salvaġġ.
BusTLB— tħawtil, tħabric; tahbit fix-
xogħol ; tħawtel, tħabrec; tħaxwix—
frattarija ta nies meħdija fix-xoghol,
għaġġla ; inforra, cuxxinett tattajjar
għal Ibiesi (ħwejjeġ) tan-nisa.
BusTiiisR — bniedem bieżel, ħawtiel,
ħabriechi għaxrxogħol.
BusTo—statwa, bust.
BusY^għandu x'jaghmial, moħdi;
tati bniedem x'jaghmel; teħdi, ixxi-
għel— Atf is a busy-body^ dejjem -sejjer,
dejjem mħabbat jew intrigat fxi ħaġa;
I shan't busy myselfnow, m'inhiex sej-
jer nithabat (ninchedd) issa— i>o not
busy yoursel/\ tindaħalx, tincheddx,
tintrigax.
BusY-BODY — wieħed intriganti, li
iħobb jindahal (jiddeflfes) Tcollox.
BuT— iżda, imma, ħlief) Wra mihn;
ix-xifer; tarf ta xi haġa; limiti; tmiss
ma... but this is not true^ iżda dan
m'hux veru. There loas no one hut
myself^ ma chien hemm ħadd ħliefhi
(barra minni) ; 1 have hut tioo^ ħia
ghandix ħlief tnejn^//e does noihing
butplay, mà jagħmilx ħlief jilghab;
butfor youy li ma chienx għalic (li ma
contċ int); the last hut one, ta kabel
1-aħħar.
BuxcHER— biccier, wiehed li ibih il
laħam.
BuTcnBRLY— aħrax, b'mod aħrax ta
biccier, ta wieħed kalbu bażina, in-
grat.
BuTOHBR-Row — biccerja, suk tal la-
ħam, fejn icun hemm ir-robbi tal la-
ħam imdendlin.
BuTCHFR's BROOM— belladonna tax-
xeuc.
BuTCiiEUY— tbiccir, ktil ta anni-
mali— il biccerija, post fejn jinkatlu
1-annimaIi.
BuTTEND - tarf ta haġa mkacċta.
BuTLEU— servient, dac li ti djar tal
cbarat icollu ħsieb tal imbit etc, di-
spensier.
EuTLERAGB-daziu fuk 1-imbit li
jidħol (f port etc.)
BuTLERESS -servienta, dispensiera,
dic li icollha ħsieb tat-taksim tal im-
bit etc.
EuTLERY-dispensa — il post fejn
jinżamm 1-iuibit etc.
BuTAiENT-ara abutment.
BuTSHAFT « vleġġa.
BuTT— versall ; bamboċċ; bittija;
dakka ta ras (bhal tal mogħż) ; tati
bir-ras, tittomba; tati (taħbat) bil
krun (bhal ma jagħmlu il muntuni etc.)
BuTTER--butir ; iddellec, iċċappas,
tħawwar bil butir ; a piece of hread
and bntler^ biċċa ħobs bil butir ; huiter
your hread, ghamel il butir fuk il ħobs.
BUTTER-CUP — fjur isfar— ranunculi.
BurrERFLY — fiirfett.
IkiTTEKis — ronca biex jaktgħu(isew-
wu) id-dwiefer tat-żwiemel.
BuTTER-MiLK— xorrox.
BuTTER-NUT — isem ta siġra tal
frott.
BuTTER-TOOTii — waħda mis-snien
cbar ta kuddiem,
BuTTER-wiFE ) mara li tbiħil bu-
BUTTER-WOMAN) tir.
EUTTER-WORT— isem ta ħaxi^^a.
BuTTERY — bħal butir, li għandu
mil butir ; di^pensa, loc fejn jinżam-
mu il ħwejjeġ tal ichel.
BnTTiNG— limiti (xfar, truf) ta art.
BuTTOCK — makgħad, tint, natca ;
id-dawra, it-tundiatura ta bastiment
taħt il poppa ; huttovk of beef, coxxa
tac ċanga.
BurroN — buttuna, takfel (il but-
tuni)— rimja (nwar) ta siġra; hutton
your coat, akfel il ġlecc.
Digitized by
Google
BUT
-119 ~
BY
BuTTON^-HOLE— accetta.
BUTTON-TiiBB— isem ta ħaxixa.
BuTTON-wooD — xorta ta platana
(siġra li ticber fil piinent).
BUTTRESS — hajt 11 jirfed (del6n)
rifda.
. BuTts — il-loc, post fejn jiltakghu
dawc tal vleġġa biex jitgħalmu jispa-
raw ; I-oħxon (in-naħħa fejn hu actar
oħxon) il gild^ in-nagħal.
BuTTY— dac li jeħu xogħol imkie-
tgħa fil minieri t'al faħam etc.
BuTWiNK— isem ta ghasfur.
BUTYRACEOUS— li għandu mil butir
(tal qualità tal butir).
BUTYRINE— butirina.
BuxEOUS— li għandu mil bAx, tas-
siġra tal bux.
BuxoM— ferriehi, fuk ruħu; mara
fuk ruħa, svelta, ħafifa, ferrieħa, caj-
tiera, disinvolta, li ma jimpurtaha
xejn.
TJUY— tixtri; io huy for caħh^ tixtri
bil flu8 f idec (mux bid-dejn) ; / hought
ihis on credit^ xtrajt din bid-dejn ; /
shant't huy ihe pig in the poke, jena ma
nixtrix il ħut fil baħar (ma nistrix
jecc lewwel ma narax.
BuYER - xerrej, comprntur.
Buzz— iżżanzan, tgeġweġ; żanżin,
tgeġwiġ.
BuzzARD — cuċċarda, isem ta eeker;
għazżien, stupidu, ras kargħa.
BuzzER— wieħed li ipespes Ciżan-
^.an) bil moħbi (fejn ma taraħx).
BuzziNG— żanżin ; tgeġwiġ ta dis-
cors.
By— minn, bi, hdejn, ma dwar għal
ħabta to ; krib, fil krib ; he w respecied
hy everyhody, irrispettat minn cull-
ħadd ; J sent ihis hook Ity pout^ bgħatt
dan il ctiebbil posta; sit hy me, okgħod
ħdejja ; hy t/iis iime, krib, ghal ħabta
ta daz-żmien (dwar daż-żmien) s'issa;
I passed hy your house, għaddejt minn
ħdejn id-dar tiegħec ; hy day^ bi nhar ;
hy night, bil-lejl ; It is 9 o'clock by my
waich, Id-9 fl-arloS[ġ tiegħi— /7/ come
back bv tlie end o/ next month, narġa
nigi gnall ħabta ta 1-aħħar tad-dieħel ;
hy the bye, by tlie way, bil ħakk ; by
and by, il kuddiem, issa^dal wakt, hard
bv, fil krib sewwa ; Iie was by^ hna
chien Iiemm (chien presenti) ; never
mind, rU stand hy you, ma jimpurtax
(tib^.ax) jena ncun migħec ; hy /ar, bil
bosta, bil wisk.
Byard -^ cinga (li jaghmlu rgiel
minn spalleihom għall fuk BJdirhom
biex jiġbdu xi carrettuni etc.)
By-oorner— rocna mwarba.
Bye — għamara, dar, abitazioni ;
good bye, addio ; by ilie bye^ did you see
ihat hoat, bil ħakk raitha id-dgħajsa ?
By-end — interess privat, vantaġġ
propriu (id, dac li icun).
By gone — li ghadda, I-imgħoddi;
in the hy gone days, fil ġranet I-imghod-
dija (fiż-żmien 1-imgħ^di).
BY-LAW-ligi privata; ordni ta so-
cietà.
By-matter— xi ħaġa.Ii ġrat (inkal-
għet) bla ħsieb — meta chienet issir
ħaġ'oħra.
Sy NAME— lakam, tliey gave him. a
queer byname, tawh lakam curius.
By-passageI mogħdija mwarba pri-
By-path \ privata.
BY.PLACE— loc mwarrab.
By-purpose— Bcop, fehma mohbija.
Byre— razzett, loc għal bakar.
By-road— triek mwarba (privata).
Byroom— camra mwarba (il gew-
wa).
Byssine— tal ghażel jew ħarir fin.
B ysolite — mineral (ħaġra) artab
ħjut ħjut li isibu fil muntanji Alpi
(Mtalia).
Byssus — drapp, għażel fiin antic,
Btriscia tal ħarir twila (bi ħjut twal).
By-stander— min icun iħares, wie-
ħed li jinzerta icun fit-triek iħares —
when ihe horse fell only iwo ofihe hy-
sianders went io give a help, meta waka
iż-żiemel tnejn biss min-nies li chien
hemm iħarsu marru jatu dakka ta id.
By-street -triek mwarba — let us
go t/iis way^ I hate walking ihrough liy-
streets hy night, ejja ngħaddi minn
hawn, nobghod ngħaddi minn torok
mwarba bil-lejl.
BYTURNiNG— triek mogħdija,mwar-
ba. , . •
BY-viEW-fehmalitintereBsa (tok-
ros) lill dac li icun.
Digitized by
Google
BY
— 120 —
CAB
By-walk— mogħdija mwarba, pri-
vatii.
By-way— triek mwarba.
By-word— proverbiu.
Byzant— bizant, biċċa miinita tad-
deheb.
Byzantine - bizantine, ta Bisanziu.
O
C - it-tielet ittra tal alfabett u it-
tieni consonanti.
C — hia abbroviazioni tal chelma
(1) CliriHt bħal A.C. ante Chriatum^
B.C. hefore Cliriat kabel Cristu (kabel
ma twieled Cristu) ; (2) Compamon^
bħal ; C. B. (^ampanion of the BatJi
(compann, sieħeb flordni tal Banju)
(3) Fuk il midalji, f ioc il chelmiet
(I-ismijet) Cesare^ Cajus^ Casaius^ Ca-
rolns etc, chif ucoll f loc ismijiet ta
ufBciu, bħal Censor^ Cansur, Consul,
Conslu ;
C bħala numru tfisser 100; C(5, 200.
C fil musica, wara il chiavi, turi
temp comuni.
C hia ucoll lewwel nota tas-scala
diatonica^ takbel man-nota Do.
Caaba— teropiu antic tal għarab fil
Mecca dedicat lill Moslems (Misilmin)
collha.
Cab— chejl tal Lhud, dwar 3 infas.
Cab — carrozzin (b*żiemel wieħed).
CABAL-conġura, ftehima bejn nies
ta società sigrieta, a cahat was got up
in...to^ saret (għamlu) conġura f....
biex...
Cabala — xienza sigrieta, mohbija,
xienza misteriusa li fihud chellom
f rashom li Alla ta lill Mosi, u Mos^
lill Rabbini ta warajh, biex dawna jin*
terpretaw, (jifmu tajjeb) jew ifissru il
cliem etc. ta li Scrittura.
Cabalist — Rabbi (kassis Ihudi)
mħarreġ ħl cabala.
Cabaustig Ual cabala, li fih tifsir
CabaustioalJ sigriet (mohbi).
Caballer— wieħed li jintriga, jid-
deffes f collox, intriganti, imbruljun.
Caballine — adattat, tajjeb għal
żiemel.
Cabvukt— dverna, ħanut tax-xorb.
Cabas -gewlak, koffa magħmulabil
ġummar.
(]!abbaob -caboċċa ; caltbage lettuce,
hass cabuċċat.
Cabbaqb -il bcHJjeċ tad-drap li jib-
kgħu lil ħajjata meta ifasslu xi libsa ;
tisrak il bicciet tad-drap (lijibkaminn
tifsila).
Cabbaoe-butterfly - farfett abjad.
Cabbaoeflv — xorta ta dnbbiena.
Cabbaoe-net— xibca biex igħattu
il cabocci biha.
Cabbaqe aosE — warda ("tac-centu
foll).
OABBAOE.TrtEE -xorta ta, siġra tal
palm.
Cabbaqe-worm— id-duda tal cabocci
Cli minnha isir il farfett abjad).
Cabbala— ara (Jabala.
Cabeca— lifien ħarir Indian.
Cabin— camra żgħira, għarix ; cam-
rin, post fejn igħammru (jorkdu) ab-
bord I-ufficiali u il passiggieri.
CABiN-BOY-it-tifel tal camrin (is-
seftur tal camrin ta abbord).
Cabin-mate— sjeħeb fil camrin.
Cabinet— gabinett, camra mwarba
fejn isiru il consulti, il-Iakghiet għal
ftehim etc, il cunsill sigriet tar-re;
dawc in-nies collha ilinichien (il mi-
nistri) illi imixxu il gvern ta pajjis ;
biċċa għamara, xi gradenza jew caxxa
bil cxaxen u bebiet, post fejn wiehed
jarfa xi ħwejjeġ li jiswew (ta valuta)
biex ħadd ma imisshom.
Cabinet oouxciL- cunsill (lakgħa)
bis sigriet -cunsill bil ministri tal ga-
binett.
Cabinet-maker — ebanista, wieħed
(mgħallem) li jagħmel 1-aħjar bicciet
tal gbamara, (mobbli) greden^i, twa-
letti, guardarobbi etc.
Cabiketpicture — pittura żgħira
rfinuta sabiħ.
Cabiri— cabiri, allat foloz tal karoħ,
imbit n nar.
Cabirian' ]
Cabirio y tal cabiri.
CabiritioJ
Cable— giimna (ħabel oħxon jew
catina^ ; ' telegraph cable gumna tat-
telograf.
Digitized by
Google
OAB
-121-
OAD
CabLKoram — messaġġ, telegramm
(bil gumna, bil ħabel iat-telegraf li
hemmjofrok I-Oceanu).
Cable laid -mibrun bħal gumua.
Cadle - glierlin ; babel lijwsauħ fi
rmonc.
CAnLE-TiEii— il post fejn i^.ommu
(abbord) il gumni coljuti.
CADMAN-carrozzier, ir-ragelli isuk
fil carrozzin.
Cabob — past tal Lvant — laħam
mixwi bil ħwawar.
Cadocħed
Cadoshed
tad-
fejn
og-
wieħed cabuzzat (bil
cabozza) li iħalli ji-
dher wiċċu biss.
Caboose— il chcina, il loc fejn isaj-
jar il coc ta abbord ta bastiment.
Cabriolet - carrozza (/għira) bhal
carrozzin.
Cabukk— ħabel rkiek mibrum, bħal
rumnell.
Cacao— cawcaw, CiB-Biġra tac-cic-
culata).
Caoao-buttfr - żejt li joħroġ mi*-
żerrigħa tas-siġra tac-cicculata.
CÀCU^MIA — mnrdn, Iħassira
demm (demm imħassar).
Caohalot-iI baliena.
Cachb — ħofra Cfossa) fl-art
jahbii (jaħżnu) provisionijiety
getti etc.
Cachectic ) niarid, b' demmu
Cachecticalj niħassar.
CaCHET— si^ill; Lettre de cachet (bil
Fraiicis^ ordni tar-re fi Franza (kabel
ir-rivoluzioni) biex jarrestau lil xi
ħadd.
Cachesy ^ marda (t^id-demm).
CACHlNNATiON-daħc cbir (tfukkih
ta diiħc bla kies).
Cachon — pillnla (mustardinn) żglii-
ra Ifiih li jeħdu fħalkom dnuc li
ipeipu biex ineħħu ir-riħa tat-tipijp u
jagħinlu rieħa tfuħ.
Cackle — il għnjjat tat-tigieġa meta
tkaki; tkaki.
Cackler— krokkn, min ikaki, min
jitchellcm wisk n ighajjat, min jiċċaċ-
ċrn.
Caoochimio 1 ^^^ *^« ^'''i^}^^'
• Vdemm.għandu dem-
CaoochimicalJ ^^ ^a^^d,
CACOOriYMV-— marda (tad-demm).
Caoodost— opinioni, fehma ħazina
sbaljata.
Cacoethes — drawwa ħażina .
Cacograpy— chitba (meta tispelli
il cliem) ħażina.
Caoology— pr6nunzia ħażina.
Cacophonio )li hu ippronunziat
Caoophonioalj jebes, aħrax,. ħażin.
Caoophony — cacofonia— leħen aħ-
rax ( fil widna) ma jakbilx għall
widua.
Caootrophy— manteniment, nutri-
meut| tmigħ (ininn titma) ħażin.
Caotus— cactus— pianta; siġra bil
werak bix-xeuk (bħal tal bajtar tal
India etc.)
Cad— bniedem yili, baxz, pastas.
Cadaverous— li jixbeh, H donnu
cadavru (gisem mejjet). '^
CADDiCE)duda (xorta ta duda tat^
CaddiS jtiben); lent, hajt rkiek li
1'agħmluh fuk il feriti (biex jiccuraw-
lotn).
Caddy— caxxa żgira għat-t&.
Cade - mans, mrobbi mans; cartell,
barmil tal aringhi.
Cade-lamb — ħaruf mans, ■ mrobbi
fl-idejn (mhux ghal ktil).
Cadence 1 cadenza, niżla, nżul, tib-
Cadency J dil fil vuci (fil oantj.
Cadene— tapit torc ordinariu.
Cadent — li kiegħed jàka, nieżel
(fl-art).
Cadenza- cadenza (nżul, tibdil) fil
musica (fid-dakk).
Cadet— gadett— hu (wieħed mill
aħwa) iżgħar, il fustani f(»st 1-aliwa;
ġuvni student fi scola militari.
Cadew— ara Cadis.
Cadge — iġġorr tagħbija.
Cadger— wieħed li ibigħ bli miiut
fit- torok *- be negħ fi t-torok .
Cadi— Kadi, mħallef Torc.
Cadillac— xorta ta lanġasa.
Ifi
Digitized by
Google
GAD
— i22 —
ĊAL
Caduoean
Caduoeous
Cadmean— ta CadmuSf dao li ivven-
ta 1-ittri tal alfabett Griec.
Cadmia— oadmia, raineral.
Cadmitb— haġra preziusa.
Cadmium— Cadmiu, metal abjad li
jinsab maż-żingu.
li jaka, bhal virga ta
• Mercuriu— il virga ta
Mercuriu.
Caduoity— twakkih (minn taka) li
wieħed jaka malajr, jisbalja, jarra,
jidneb.
Caduoous — li jaka cmieni (bħal
werka ta siġra).
C^ouM — it-tarf tal musrana il
cbira.
Cabn-STONE — ħaġra bajda sabiha
(fina) li igibu minn Normandia (Fran-
za) usata wisk fil bini Goticu.
C^SAREAN—ara Cesarean.
C^SPITOSE— li jicber troflS troffi
(ħaxix etc.) li jicber troffi.
CiESTUS . — (fl-antic) il ^uanti ta
dawc ir-Rumani u'I Grieghi li chienu
jissaraw (jiggieldu bil ponnijiet).
C^SURA—mistrieh, post li tistrih
fih (f xi vers tal poesija etc.)
Capż— cafe; hanut tal caffe.
Capeio— li gej mil cafe ; tal-caf&.
Capeine— cafejna, sustanza morra
li tinsab fil caf^.
Cafpre— Caffru, wieħed mil Caf-
fraria ; wieħed ma jemminx.
Captan — sidnja tal Persiani jew
tat-Toroc.
CAQ-^barmil, bittija — chejl ta 4
galluui jew 5.
Cage— ġaġġa, kafas; ħabs; tagħ-
lak fil gaġġa ; tiocalzra.
Caget— pappagal aħdar tal gzejjer
Filippini.
Caqui— xorta ta xadin tal Brażil
(I-America t'isfel).
Caqmag — wiżża xierfa ; laħam xie-
ref.
Caiman— cajman, alligàtur Canni-
mal bħal cucciidrill) tal America.
Cairn— gozz, għArma gebel.
CAissoN--oaxxun (oaxxa għall ba-
lul u'l porvli); il caxxun fejn jew li
fuku jibnu il pontijiet, il pedament
tal pont li icun taħt I-ilma ; bieb ta
bacn*.
CAiTiFP-ħa^Jn, briccun, vili.
CajEPUT— żejt li jtir (jisvinta) li
isir mis-siġra ta dan I-isem (cajeputj.
Cajole — tmelles, iżżiegħel, tħan-
nen, tillusinga.
Cajoler— melliesi, min iżighel jew
iliannen, jew jillusinga lill xi ħadd.
Cajolery ) żegħil, tmellis, tħan-
Cajolement) nin, lusingar.
Cake— ftira tal ħobs (għagina) ;
cake bit-tkiek u *1 passulina etc; tagħ-
gen jew taghmel il ftajjar, il kàgħk ;
tghakkad flimchien, twebbes; tlak-
lak bħal wiżż— //ounrf ajtne cake of
Moax^ sibt ftira tax-xama (biċċa xama
magħkuda) sabiħa; cakes of cooly fa-
ħam tal ħaġra magħkud mwaħħal
flimchien ċapep ċapep wara li isir xi
ħruk (jakbad xi mabżen) tal faħam ;
tlie twelfth cake, il ftira li jaghmlu
fxi pajjsi għat-Trerfe (I-Epifauija). You
did not send me a piece of your bride'
cake, ma bgħattlix biċċa mil cake
(sufli) tat-tieġ tigħec.
Caking— taghgen, tgħakkad, tweb-
bes flimchien.
CALABAR-1-isem li jatu il gild ta
annimal (aquirrel) tas-Siberia li min-
nu jagħmlu xi ħwejjeġ ta Ibies.
(Jalabash— xorta ta kara twil li
jicber fl-Indji (tal punent).
Cal ABOOSE — ħabs.
. Galade— ca/a/{«ra — art ghan-niżla,
nieżla mżertka.
Calabrian — Galabris, tal Galabria
(fl-Italia).
Galamanoo— xorta ta drapp bħal
calicd.
Galamary— clamar (tal baħar).
Galamiferous— li jaghmel il kasab;
bil għekiedi u voit.
GALAMi8TRATB--tinnoccIa, iggighed
ix-xagħar.
Gàlamitous— mimli bil gwai u id-
dwejjak.
Galamity — nichet, herhm, ħsara,
disgrazia cbira, gwai, flagell.
Digitized by
Google
CaL
— l28 -
CÀL
Càlàmus — kasba; injam li ifuħ ;
xorta ta siġar tal palm.
CALANDRB—calandra. .
CALANDO^leħen (ħoss) li jibka nie-
żel nieżel sa cbemm jispiċċa fix-xejn.
Calasħ— caless; xorta ta capoċc li
jilbsu in-nisa.
CALCAR—calcara (tal gir).
Caloarbous — li għandu niil gibs
jew il gir.
Calcavalla— xorta ta imbit ta Li-
sbona fin.
Caloeated— mniegħel — għandu in-
nagħal ; għandu ix-xedd ("bix-xedd,
biż-żarbunj.
Calcbdon— dic il vina (ħnjta) che-
rba li icun hemm fxi ħaġra preziusa.
Calcbdonius — ħaġi*a preziusa.
CÀlcbform— fghamla (ta, għamla)
ta żarbuna.
Calcbs— dac li jifdal minn xi me-
tal jew mineral wara li icun ghadda
min-nar kawwi.
CALCiFBR0U8--Ii jagħmel il ^ibs.
Caloiform— li icun f ghamla (jew
bħal) gibs.
Calcinable — li jista isir trab, li
jista jitfarrao bħal gir.
CALCiNATB—ara Calcine.
Calcination — tagħmel ħaġa trab
bin-nar.
Calcinatory — meghrież fojn ifar-
rcu, jew jisħku ħaġa trab.
Calcinb— taghmel gir.
Galcinbr— calcara fejn isir il gir.
^ Calcitrate — lati biż-żewġ (bis-
siek^.
CÀLCiTRATiON— dakkiet (biż-żewġ).
Calcium— il basi-metallica tal gir.
Calcograpħy — is-sengħa li tincisi
('tiscolpi) fuk il ^ibs.
Calo-sintbr— il kigh (dac il gir li
jokgħod) tal ilma ta xi nixxigħat.
Calc-spar — carbonat tal gir cri-
stallizzat.
Caloulable— li jista jingħadd.
Calculary— tal calculi (tal marda
tal ħaġra); ticchi jebsin fxi frott bħal-
lanġasa etc.
Calculatb— tgħodd, taghmcl cont,
tiocalcula.
Calculation— għadd, cont, calculu.
Calculativb — tal għadd, li jista
jingħadd.
Calculator— min igħodd, jagħmel
il calculu.
Calculus— il ħaġra li titrabba fil
buzzieka tal urina, calclu ; gbadd.
CALDRON-^nħasai caldarun.
Calbohb— (akra caUx)^ caless.
Calbdonian— wieħed mil li Scozia,
Scozzis.
Caledonitb— mineral li fih ċomb u
ram.
Calbfacibnt — li isaħħan ; stimu-
lant, ħaġa (xorb etc.) li isahhan.
Calrfaotion — sħana.
Calefaotivb— li isaħħan, li jaghmel
sħun.
Calbfactor— stufa, chcina żghira.
Calbfactory— li isaħħan; camra li
isaħħnu fiha (fmonasteru).
Calbfy— tisħon; issaħħan.
Calbndar — calendariu, almanacc,
pronosticu; tniżżel tirregistra (ticteb).
Calbnder — mangnu, timmaugna,
t^haddi mil mangnu; derwix (kas-
sis) ta Lvant (Torc).
Calbndrbr — min jimmangna jew
igħaddi bil mangnu.
Calendrical — tal calendariu, tal
almanacc.
Calbnds ^ Calendi, (fil calendariu
antic Buman) 1-euuel ġrauet (il bidu)
ta cnll xahar.
Calbndula— isem ta fjur — ara Ma-
RIQOLD.
Calbnturb— deni lijimirdu bih il
baħrin meta icunu fpajjsi sħan.
Calbscbncb— shana.
Caliatour — xorta ta njam ahmar
(Indian).
Calf — għoġol ; pexxun ; wiehed
stupidu.
(3alf-skin— vitellin (gild tal gbo-
ġol) jew vitella.
Calibbr— calibru, ħxuna ta cunua
ta xcubetta etc.
Calicb— ara Chalicb.
Calico— calico; tajjilr (drapp) stam*
pat.
Digitized by
Google
CAii
— 124 —
CAL
* CALicuLAB-r-magħmul bhal tazza.
Calidad— 1-aħjar qualità ta tabacc
tal Cuba.
Calidity— sħana.
Caliduct — cauhol ; catusi biex jic-
comunicaw is-sħana minnliom; armar
tal pipea biex isaħħnu post.
Caliga— xorta ta żarbun baxx.
Caliqation — dalma, ċpar (sħab,
sħab) dalma fil lenti tal għajn.
Caliginoub — mudlam, iswed, oscur.
Caliqraphy— ara Calligraphy.
Calin— caxxa tat-tà tal metall.
CalipashI issajjar tħawwar fecruna
Calipbb J (għall ichel).
Caupbr— ara Caubrb.
Calipbbs— cumpass biex tkis (tchej-
jel) il ħxuna tai oggetti.
Cauph— (7a/t^, isem li ħadu is-snc-
cesauri (dawc ii gew wara) ta Mau-
mettu.
Caliphate — I-ufficiu ta Caliph
(ara).
Calippic— li idum 76 sena.
Calistbnic— tal eserciziu tal gisem,
tal ginnastica«
CALiSTàENiCB — escrciziu għas-saħ-
ħa tal gisem.
Calfvbr — xcubetta (tal maniġġ)
archibusi,
Calk— tkalfat.
Calkbr— kalfàt.
Calkin — dic il biàċa mkabbsa li
icun hemm fin-nagħl ta żiemel f biex
iż-żiemel ma jakax).
Calkino iron— scalpelf tal klafat.
Call — sejha, stedina, żjara ; isscj-
i'aħ (tgħàjjat) issemmi, iżżur; at call,
est, mħejji, għall ordni — why dont
you give us a call to-morrow ?, għaliex
matasalx wasla sa g|iandna ghada (ma
tagħmlilniex żiara?)— he shant answer
if you donU call him by hia name^ ma
iwegibxjecc ma issejjahlux b*ismu;
she ia called Jane^ jisimha Ġannina ;
IIow do you call thisl xi tgħejdulu
dan ? call my hrother^ sejjah (għajjat)
lill ħija; call a cab, please^ ghajjat
carrozzin jecc jogħgboc. The governo^*
is to call the council next week, il go-
veniatur sejjer isejjah C,iġbor) il cun-
sill il gimgħa id-dleħla ; cuU the iea*
cher in^ ghejdlu jidħol iH-surmast
(ghejd is-surmast jidhol); They xoUl
call in his debts noiOy issa iġagħluh
iħallas dejjem. / coll yonr conscience
to witness, inħallih fil cunxienza tio-
għec (fuk ruħec); he is calling hini
names^ kiegħed igha jru, / will call in
Cjew bact) your word, uirtiralec il
cnelma tiegħec ; go and call iu my
money, mur u jġborli fluslii (il flus
tiegħi) ii għandi nieħu. / will make
him call in his words^ inġaghlu ighid-
deb ruhu ; call him back^ sejjnħlu lura.
They will have to call in this law^ icol-
Ihom jirtiraw, irrevocau (iħassru) din
il-ligi ; / call this in question, niddu-
bitaua din ; / toill call him off^ inħas-
sarlu (ma nħallihx); Mliat will you
call for^ x'sejjer titlob, jew tiddo-
manda ? what will you callfor drink ?
x'sejjer tixrob (x'xorb sejjer tordna);
call him aside, sejjahlu f genb ; / heard
him call aloud, smajtu igħàjjat.; my
father calls us (his children) togetJier on
Christmas^ missierhi iseihilna (jiġbor-
na) (I-uliedu colllia) flimchien fil Mi-
lied ; / call God to witness^ nsejjaħ
1-AlIa (is-sema) xhud. / cant call this
to my mind, mo nistax niftacar fdan;
call the boy out^ sejjaħlu barra it-tifel
(għejdlu .oħroġ); call him up^ ghejdlu
jitla ; call me up early to-moi^*ow^ kaj-
jimni cmieni għada ; the priest loent
to call up spiritSy il kassis mar biex
jisconġra; I call him down^ nghejdlu
jinżel ; 1 will call him on, jena ndaw-
ru, ngibu. nġagħlu jara li żball tie-
għu ; The president ordered a call of
the house, \\ president ġaghal jaraw
min mill cunsilieri cliien niekes (bla
permess).
Call-bird — il ghasfur tat-taħrica
(fl-insib etc.)
Callbr — Aviehed (min) igħajjat.
Callid — xiercf (lil ħażen), hażin,
malizius, jilħaklu.
chittieb; wieħed im-
harreġ fil chitba sa*
biha, til cidligrafija.
Calliorapy — chitba sabiħa, calli-
grafija.
Calling — sejħa, vocazioni, profes*
oioui, sengba, xoghol, impieg.
Calligrapubr
Calligraphist
Digitized by
Google
UAL
126 —
CAM
CALLiPJEDiA—nisoI sabih, razza sa-
biħa.
CalIjIPASh— il koxra ta fu^ tal ieo-
ruua.
Callipa&— il koxra ta taħt tal fec-
runa.
Callipbks — ara Calipers.
Calutrix— xorta ta xadina ħadra.
Callogiiaphy — calligrafija (chitba
sabiħa).
Callosity— callu, koxra ħoxna.
Callous— bil callu, jebes.
Calliptbris — xorta ta felci (li iżom*
mu fil ħġieġ^
Callow— bla rix, għai*wieu (għas-
fur).
. ^ Callus — I-ihna (bħal gomma) li
icun hemm bejn il għadam — I-ilma li
j^hakkad ma xulxiu il ghadam mita
jmcbiser.
Calm— 'Sicta, bnazzi, hcmda, difa;
mehdi, siechot^ quict, ċass, bnazzi^
issabbar, issicchet, tipplacu, tberred
(lill dac li icun) ; We were stopped at
sea for iwo weeks by a dead cahn^^ stal-
lajna (wakafna) għal gimgħatejn sħaħ
bla żifTa (bil bnazzi magħkud).
Calmy — cuiet, pacificu*
Calomel — calomelan.
Calorio— sħana.
Calorifio -— li isaħħan li jagħmel
is-sħana.
Calorifioatiom — is-shana li jagħ-
mel il gisem tal annimal.
Calorimetbr— ccc/orim^^ru,strument
biex icbejlu (jaraw) il kawwa tas-
sħana.
Calorimotor — ghamla ta apparat
(tħejjia^ bħal dac ta Volta biox jagħ-
mel (igib) is-sħana.
Calmucks— xorta ta drapp fin min-
suġ bix-xaghar.
Calotte — callotta (tal kassisin) ;
xorta ta berritta militari.
Calotypb— is-sengħa li biha tkie-
għed ix'xbiha li trid fil camra oacura
(tar-ritratti) per mezz tad-dawl fuk
m-nitrato tal fidda.
Calp — sustanza minerali (ħaġra)
bein il gibs (gii* maghkud) u ir*
ramel.
Calthrop
xorta ta xewc; strument
bil ponot (militari) biex
Caltrop itakkbu riġlejn iż-żwie-
mel.
j
CALUMBT^pipa cbira fejn ipejpu
(it-tabacc) l-Indiani, usata ucoll bħa-.
la sinjal tal paci.
Calumniatb — ticcalunnia^ takla ħa-
ġa fuk bniedem li m'hix vera.
CALUMNY-^taksis, calunnia, kalgħa,
accusa falsa, klajja fuk bniedem.
Calvb— tilhed gho^ol.
Calvbr — takta (txa
bħal ħut.
Calvbr — takta (tkatta) roti roti
Calvillb— xorta ta lanġasa.
Calvinism — calvinismu, tagħlim
(dutriua) ta Calvinu.
Calvinist — calvinista, wieħed li
jagħmel ir-religion ta Calvinu,
Calvinistic \ X % 1 . .
CalvinistioalI ^^ calvimsmu. .
Calvish— bħal għoġol.
Calvity (mhux usat) — ara bald-
NBSS.
Calx — gir, gibs.
Caly oanthur — siġra H tagħmel
fjuri ifuħu (fihom rieħa ħelwa).
CALY0iNB~taI, jew bħal, calici (tal
Calyolb— ringhiela (dawra) werak
rkak li icun hemm isfel (fit-tarf) ta
calici tal fjuri.
Calyoulus— oalici (tal fjuri) żghin
Calyon -— xorta ta gebla tal bini
jebsa.
Calypso— isem ta pianeta li sabu
(scopreu) fis-sena 1858.
Calyptriformt-U għandu għamla
ta velu.
. Calyx— calci ta fjuri.
Cam— bidċa minn circu (minn ħaġa
tonda), gożz, għolia trab.
Camaibu — cameu— pittura miżbu-
gha culur wieħed.
Camail — mużżetta ta iskof, pre-
lat etc.
Camara— maħżen ghal kamħ ; xorta
ta njam jebes u kawwi«
CAMARAGB—hlas, daziu, lal* fosos
talkamħ.
Digitized by
Google
CAM
.- 126 -
CAM
CamarilliL— clicca, ġabra ta iiies,
cumpannia ta dwai* il gvern ("tal pa-
lazz) kawwa, setgħa ta nies fil gvern
li ma jidriix Cmohbija).
Camata — il ġandar nofsu misjur li
jiġbruh għal cunzar tal ġlud.
CAMBAYBB-il ħwejjeġ tat-tajjar li
isiru I-India.
Cambbr— daħla għar-rdoss fil port ;
fejn jirdussaw id-dgħajjes etc, biċċa
njam (travu) maktub kaws (arc) ;
tgħawweġ, tittondia, tkawwas.
Cambial— cambiali, li tinbidel.
Cambist— ċangier, wieħed li isarraf
il flus.
Cambistby— il pratca tat-tisrif tal
flus.
Camboob— xorta ta raża (gomraa)
tas-siġar li jusaw għal medicina.
Camboosb — il cbcina, camra fejn
isajru abbord ta bastiment.
Cambrbl— bastun, ghuda (milwija)
fejn idendlu il-Iaħam.
Cambbian — tal Catnbria, jew ta
Qalles— Gallis (wiehed mill Walea).
Cambbio — cambrà.
Camb— temp passat tal verb come--
gejt^ gie etc; virga rkieka taċ-ċomb
fondut biex jivveruiciaw biba.
Gamel— gemel ; macna cbira biex
jerfghu (jissospendu^ il bastimenti.
Camblia— camelia (Qur).
Camblopard— il giraffa,
Camblot — ara Camlbt.
Gambo — gameu, ħaġra preziusa
scolpita etc.
Cambba— camra.
Cambraustio— tal finanzi (tad-dħul
talflus).
Cambralibtics " ix-xienza tal finanzi
pubblichi (tad-dhul tal flus, renti etc.
ta pajjis etc.)
Gambra-luoida— camra lucida, stru-
ment biex turi ix-xbija ta oggett fuk
il hajt ta camra bid-dawl.
Gambra oscura — camra oscura
(mudlama^— strument, macna ("otti-
oa> li tixhet ix-xbija ta oggett li
icun minn barra fuk xi ħaġa (xi su-
perfici). •
Càmbratb — iasakkaf.
Camerated— msakkaf; bis-sakaf.
Cambration — tiskif,
Cambry— marda fiż-żwiemel.
CAMFBRiNG—tgħaddi (takta) ċam-
frin (takta tneħħi ix-xifer ta biċċa
njam).
Camion— carru għal canun.
Camisado — attacc tas-suldati biU
lejl.
Camisated— jiebes bil kmis minn
barra (bħal xi Toroc, Lhud etc.)
Camlet — xorta ta drapp rkiek,
magħmulactarx mix-xagħartal mogh-
ża, jew suf tan-nagħġ.
Camletbd— culurit jew ivvinat.
Cammock — ħaxixa ħażina.
Camomilb — gamumella.
Camoub -ċatt, nvell, mniżżel.
Camp — misraħ, wita, camp fejn
igħammru taħt it-tined etc. jewjic-
cumbattu is-suldati; ticcampa (bħas-
suldati) — tbejjet (tiżra fil bejtiet)
bħal patata etc.
Campaiqn— campanja, wita cbir ; iż-
^mien collu li is-suldati, fil gwerra,
jibkgħu taht it-tined.
Campana— isem ta fjur għamla ta
kampiena.
Campaniform— li għandu għamla ta
kampiena.
CAMPANiLB—campnàr.
Campanino— xorta ta rħam Spanjol.
Campanolooist— wieħed li jdokk il
kniepel.
Campanolooy — is-sengħa tad-dakk
tal kniepel.
Campanula — il fjur għamla ta kam-
piena.
Campanulatb— maghmul bħal kam-
piena.
Camp-boy— tifel impiegat għas-ser-
vizz tal camp.
Campestral— li jigber fil għelieki.
Campestrian — tar-raba ( tal għe-
lieki).
Camphene ) żejt (pur) tat-ter-
Camphooene) mentina.
Camphirb — ara Camphor.
(yAMPĦOR— gamfra ; taħsel jew timla
bil gamfra.
Campuokacbous— coUu (mimli) bil
gamfra.
Digitized by
Google
CAM
- 127 -
CAN
Campħoratr — timla bil gamfra ;
melħ magħmul b^taħlita ta acidu tal
gamfra u basi.
Camphoric — tal, je\i li fih, il gam-
fra.
Campilla— pianta li jusawha ghaż-
żebgħa tal ħwejjeġ etc.
Campino — il-Iogħob tal /ool'ball.
Campion— isem ta fjur.
Camwhbbl— rota li iddur iddawwar
oħra.
Camwood — xorta ta njam ghaż-żeb-
bigħa, li jigi mil Brażil.
Can— canna (tal ilma), kolla, ġarra;
verb (wieħed mill ausiljarij li juri
(ifisser) setgħa, abiltà ; tista; / cannot
lifi tliis table by myself ma nistax (ma
gnandix 1-abiItà) narfa din il mejda
waħdi. / can ewim if 1 like to^ nista
(naf) nglium jecc irrid ; she can neither
write nor readj la taf takra I-ankas
ticteb.
Canaanite— tal art ta Canaan ; xor-
ta ta blata (gebla) griża.
Canadian— Canadis, tal Canada.
Canaille — (bil Francis akra Ca-
f}«{/e^— canalja, in-nies baxxi, vili, il
marmalja.
Canakin— ġarra, kolla, canna żghira.
CANAL-canul, moghdija(magħmula
maktugha) mnejn igħaddi 1-iIma bħal
Canal tas-Suez.
Canal-coal — xorta ta faħam tal
ħaġrajebes, lijahbak li fiamma ċara
sabiħa.
Canaugulatb > magħmulbħalcan-
Canaligulatbd) noI(canaIjew pipa)
Canalization — il għamil (costru-
zioni) jew it-tke'ghid tal canali.
CANAL-LiFT—macna li taħdem bl-il-
ma biex ittalla dgħajjes etc. li icun fil
canal.
Canal-look— bieb f canal biex iżom-
mu (ighollu jew ibaxxu) I-ilma chif
icun hemm bżonn.
Canardbb — tispara bl-imgħotti
(tcun mistoħbi).
Canary— canal (għasfur^ ; imbit li
jigi mil gżejjer Canarie; isem ta zifna
antica ; tiżfen, tiżżuffietta, takbeż.
Canart>-ora8S— ħaxixa għal canali
(il burdlieka).
Canart-mo80— xorta ta ħażiż (iLa-
xix) li jusaw għa^«-żebgħa (tal ħwejjeġ).
Canaster — cannestru, caxxa fejn
jippacchiau it-tabacc.
Can-buoy— baga cbira.
. Cancamum — gomma Arabicai bhal
morr.
Cangel— tħassar, tisgassa.
Cancellareatb— ta cancellier.
Cangellatbd — werak magħmulia
vini vini biss.
Cancbllatb — Bgassat, mħassar.
Cangbllation— sgassar, tħassir.
Cangblling— tħassir, sgassar.
Canger — cancru, demla bażina^
granċ ("cbir) ; katgha Cgemgħa) cwie-
cheb flimchien li jidru għamla ta
granċ.
CANCERArB— issir cancru.
Canoeratbd — li jiccancra.
CANGBRATioN—cancrena (il ghamil
ta cancru).
CANGBR0UB~li ghandu mil cancru
(cancrenus).
Cancriform — bħal cancru, bħal
granċ.
Cangrinr — li hua bħal granċ.
CANGROMA--xorta ta tajr tal ilma
bħal boroc.
Candbl^dra— il plural ta Candela-
brum,
Candblabrum— candelabru, candlier
bil frieghi ; siek ghal-Iampa.
Candent— mikwi nàr.
Candesgbnge— dawl minnħaġa mic-
wija nàr.
CANDiD-abiad (ilekk), safi ; sincier
ta żakku ffommu.
Candidatb— candidat, wieħed li jer-
sak għal esami.
Candidateship— li tcun (li wiehed
icun) candidat.
Candibd— candiu, candit, icconfet-
tat mħolli fiz-zoccor.
Candiot — candiott, wieħed minn
Candia.
Candlb— xemgħa; to readhy candle
light^ takra bid-dawl tax-xemgħa ; he
i$ now lighting his candle at bot/i endn^
issa kiegned jahli (itajjar) li għandu,
kiegħed iberbak.
Digitized by
Google
CAN
— 128 —
CAN
Candlb-light— id-dawl tax-xemġħa,
id-dawl ta għeb ix-xemx.
Canblb-mabs — il oandlora.
Candlesends— fdal, ruttam.
Candlbstiok— candlier.
• Candlb-stupp — dac li minna jagħ-
mlu ix-xema.
Candock— isem ta ħaxixa li tigber
fix-xmajjar.
Candob— bjuda, sedk ; Bincerità.
Candy — candiu ; tħalli fiz-zoccor,
ticcunfitta*
Candyinq— tħalli fiz-zoccor, ticcun-
fetta.
Canb-tupt— isem ta ħaxixa.
Canb— kasba; canna dlndia, virga,
bastun; tati bil virga, bil bastun;
cannamiela ; If you dont keep still ril
cane you, jecc ma tokgħodx cui^t natic
xebgħa virga ("bastun).
Cane-brakb— bosc, post fejn jicbru
il virghi, il kasab etc.
Canella— koxra tas-siġra tal can-
nella ; cannella (ħwawar).
Canbscbnt— jati fil bjuda.
Canb-trasH'— dac lijifdal mil can-
namieli wara li jaghsrubom għaż-
żoccor.
Can-hooks— grampuni jew gancijiet
biex itellgħu crietel etc. bil buz-
zelli etc.
Canica— xorta ta ħwawar (cannella)
li tigi mil gżira ta cuba.
Canicula— StWi/, isem ta costella-
zioni, li I-acbar chewba jisimha Cawt-
cula ; il chewcba chelb.
CANicuLAR-caniculari, teA eanicola
ta dawc il ġranet (żmien) li fih ix-
xemx titla mil Canicola ; iż-żmien tas-
sħana mill 24 ta Lulju 8at-28 ta Aw-
wissu.
Caninb— clubi, ta chelb.
Canine-tbbth — I-injeb.
Caninq— tati, tħabbat bil virga (bil
kasba jew canna).
Canistbr— caxxa tal-Ianda għat-te,
jew għal ċafà ; bixchilla.
Canibtbr-shot— balla żgħira magħ-
luka gewwa scartoċċ tal metall, ^ħall
isparar.
Cankbr — cancru, demla ħazina
(marda) ; ticcancra.
CANKER-BiT^miġdum bi snien ic-
cancrati.
Cankbred — iccancrat.
CANKBROUs^-cancrenus; li jecol bħal
cancru.
CANKBR-woRM--dudu b'għaxar sa-
kajn li jagħmel ħsara (jecol) is-siġar.
Cankbry— iccancrat; imsaddad.
Canna— xorta ta cerv.
Cannabinb— tal kanneb.
Cannbl-coal— xorta ta faħam bil
katran, jebes li jixgħel bi fiamma sa-
biha.
CANNEQuiN—koton Ctaj.jar) abjad li
jicber fl-lndia (tal punent).
CANNiBAL—bniedem salvaġġ li jecol
il bnedmin (li jecol in-nies).
Cannibausm— ca/i9}i&a/tdmUy 1-icheI
tal bniedmin (tal-laħam tan-nies).
Cannon — canun ; to make a cannon,
tagħmel carambola (fil liljard).
Cannonate— canunata, tefgħa, spa-
ratura bil canun.
Cannon-ball— balla ta canun.
Cannonbone— il ghadma ta siek iż-
żiemel (ta isfel).
Cannonebr— canunier, dac li jim-
maniġġa il canun.
Cannon-proop— biċċa (ħnġa) li ma
jinfidiex il canun.
Cannon-shot— balla ta canun.
Cannot — ma tistax, ma tcunx tista
(ara) Can.
Cannula— cannol igħir (rkiek) tal
metall.
Cannular - voit bħal kasba.
Canny — ħazin, jilħaklu.
Canoe— lozzu, cajjic tawwali tal In-
diani magħmul actarx biċċa wiahda
minn zocc ta siġra mħaffer.
Canon— ligi tal cnisia, tal canoiiica;
canoncu ; xorta ta tipi cbar (għal li
stampa) ; il għadma ta siek iż-żiemel ;
(fil-loghob tnl biljard) carambola.
CANON-BiT-il ħadid (tal brilja) ta
halk iż-żiemel.
; Canonical— ta canoncu, tal ligi tal
cnisia.
Canonicals— Ibies ta canonicu (ta
sacerdot).
' Canonicate — canonicat, ufficiu ta
canoncu.
Digitized by
Google
OAK
- 129-
OAN
Canonist — wieħed mħarreġ fil-ligi
canonica (tal cnisia) ; avacat tal ligi
canonica.
-^ Ganonibtio — ta avaoat tal oanonica,
jew tal-ligi tal cnisia.
Canonization — canonizzazioni,tàgħ-
mel kaddis ; tgħodd mal kaddisin.
Canonizb — ticcanonizza ; taghmel
kaddis ; tgħodd mal kaddisin.
Canon-Law — il-ligi canonica, tal
cnisia^ (li saret jew magħmula mil
concilji ta} onisia).
Canonry > canonicat (benefiziu)
Canonship) renta etc. ta canonicu.
CanonWisbs — mħarreġ (tajjeb) fil-
ligi canonica (jeu tal cnisia).
Canopied -mgħotti b'cunupeu (tu-
żell).
Canopcs — iBem ta chewcba mil
cbar ; bukar tal ilma bil għatu għamla
ta ras.
Canopy— tużell, baldacchin (celu)
ta tron ; I-ornatnent (il forma) li icun
Jiemm til kuċċata ta arc goticu; tgħat-
ti b'tużell.
CANOROUS-musicu, li idokk (jin-
Btama) ħelu.
Cant — cliem vili tan-nies baxxi,
cliem li ma tantx jiftihem għaliex
jtiBser ħaġa u jintgħad għal oħra;
cliem falz (ta ipocrita) ; rocna, anglu,
xi ħaġa li tcun keghda mhix dritta,
werċa, mxengla ; tbiegħ fi rcant (tir-
canta) tixħet fiaria, tgholli ; vili,
baxx.
Can't- f Ioc oannot (ara).
CANTAB-floc oantabrigian (ara).
CANTA^LE-^(bit-taljan) cantabbli, li
tista tcantah.
Cantabrigian — scular (ragei; ta
.Cambridge jew tal Università ta Cam-
bridge (Mnghilterra).
Cantadours — għannejja, nies li
chieou:dari jiġru mat-torok u icantau.
. Cantaliver— ara Cantilbver.
Cantaloon— xorta ta drapp tas-suf.
, rANTANKEROUS— gellied, li jippica
minn xejn ; pezza custioni, increpaiw.
Cantante (bit-taljan) — tttl cant,
biċċa li titcanta (għall cant^.
Cantata— cantata; biċċa, composi-
zioni għal cant.
. Cantatary— cant, tal cant.
Cantatriob— mara li tcanta ; can-
tanti:(mara).
Cantebn — kitla (tal-landa) li ia-
suldati igibu fukhom biex jixorbu ;
canttn, ħanut għas-Buldati ; qiiartier
(tas-BuIdati). .
^ Cantel— il biċċa ta wara ta earġ ta
żiemel.
Canter — ipocrita, falz ; hofs ga-^
lopp mixi ta żiemel nofs galopp.
Canterbury— xorta ta legiu għad-
dakk fta li àtrnmenti).
Canterbury-bell — isem ta fjur
bħal campanella.
CANTERBURY-TALE-.hrafa, raccont.
Cantharides — il plural ta Can-
THARis(ara).
Cantharis — cantaride, xorta ta
dubbiena.
CANTHUs-ir-rocna tal għajn.
Cantioa — żfin, żifna; nies għaz-
żfin ; cliem bil ġħajjàt.
Cantiole— ara oanto.
Cantilatb — tirrecita, tgħejd bil
musica bid-dakk etc.
Cantilever — Bttljatqra ta galla-
rja etc.
Cantilena— (fil muBica) chelma li
jusaw biex jiddistingwu is-Bupran mil
vuċijiet etċ. I-oħra baxxi.
Cantilla— isem li jatu fil cummerċ
lill frenża tal ħajt tad-deheb u'I fidda.
Canting— cliem affettat, falz, ipo-
crisija, wfri ta haġa f loc ohra.
Cantle— biċċa, buccun, lokma; il
biċċa. (il kaws) ta wara ia sarġ (tar-
rchib) \ tkatta bcejjec, lokom lokdm.
Canto— cant, taksitna ta poeina; il
parti taB-Bupran ta biċċa musica; car-
ti etc. sfuBi.- •
CANTON-cantàn, taksima, diBtrett
ta pajJB, tkassam fi bcejjeċ .żgħar ;
Switzerland M divided into canions and
Malia into , disiricis, li Svizzera hia
mkassma f cantuni, u Malta f distretti.
CÀNTONAL— tàl oantun (taksima ta
pajjifl).
Cantonke — tkasBara, tferrak fi
bcejjeċ.
17
Digitized by
Google
CAN
.- 180 —
OAP
Cantonment — quartier, . barraks
għat-truppi. '
Cantoon— xorta ta fuBtan {drapp>
Cantrap— magħmul ; seher.
Canty — hieni, allegru, coUu di-
Bcors; meta wieħed iddokklu il ca-
landra. .
Canvas— canavazz ; luna, cutmna,
drapp tal klugħ ; klugh ta bastiment.;
tal luna. , ., . n
Canvass -esami, fili, tgħarbil; talb,
ġbir (ġabra) tal voti (għall cunBil-
jeri etc; tesamina, tara tajjeb ħaġa,
tirti, tgħarbel, tittallab jew tiġbor il
voti (f elezioni ta cunBiljeri etc.)
Canvasser— wieħed li jiġbor u jit-
tallab il voti (f elezioni).
Canvassing— tgħarbil, fili etc. di-
scussioni, talb, ġbir ta voti.
Cany— collu kasab jew virghi.
Canzone— (bittaljanj għanja.
Canzonet— (bit-taljan)canzunetta,
għania żgħira.
CAOurcHOao— cauxii, xorta ta gom-
ma elastica (lastcu) li johroġ jew ji-
Bcula minn Biġra fl-America t*iBfel ;
mineral li.iBibu fil contea ta Derby
(1-Inghilterra). . ,*= i
(Jaoutchouoine — cauxucma, bnal
żejt li joħroġ (li jeħdu) mil canxu'
(laBtc'u).
CAP-berritta, Bcufia; ixxidd jew
tilbes il berritta; night cav, ċnetta
(berritta ta bil-lejl); Cardinal cap (jew
hat) cappell jew berritta ta Cardinal ;
witella (galletta) tal arblu ta baBti-
ment etc. / ilofed my cap to him —
jena sellimtlu (neħħejtlu i\ cappell),
Jie is trying his hest to set his cap at the
ehief, kiegħed jaħdem chemm jista
biex jinhabb (jidħol tagewwa) mal cap
mas-Buperiur).
CAPAmuTY— capacità, ħila, ħabta.
Capable— capaci, li jiBta jasajew
izomm.
Capacipy— tiqqualifica.
Capacious— waBa, cbir, li jaBa, li
i'Aomm.
CAPACrrATE — tati il capacità, il
wisa ; tagħmel capaci, tagħmel il ħila.
Capacity— wisa, wesgha, ħila, ħab-
ta (\i icolloc taghmel xi ħaġa).
CAP-A-PiE-(l)il FranciB, akra <ja-
pa-pi) minn fuk B'iBfel, mir-raa sas-
Bakajn.
Caparison— libsa sabiha (taghmira)
għal żiemel— ixxidd, tlibbes Babiħ żie-
mel.
Capcase -caxxa mgħottija.
CAPE-càp (biċċa art, ponta), ras,
bavru, għonk ; they sailed round the
Cape of Good Ilope last week, għad-
dew il Cap ta Bona Speranza il gim-
għa li ħarget. Why do you tum up the
cape? għaliex ittalla il bavru (tal
ġlecc).
CAPELiN-iBem ta ħuta żgħira tal
paBsa fl-ibħra tal America ta fuk.
Capella — iBem ta chewcba mil
cbar.
Capellane— cappillan.
Capellet— nefħa f rigel ta żiemel
(f dic il biċċa tar-rigel bejn rcobba u1
gharcub).
Capeii— cappara; kabża, gabriola,
titkabeż bħal ħaruf jew ghidi, tagħ-
rael il gabrioli, tiżfen.
CAPEU-Busii-Biġra tal cappar.
Caper-cutting— kbiż, tbahfid, ga-
brioli.
CAPBRBR-kabbież, min jiBfen, jok-
moB jew jagħmel il gabrioli.
Capias— mandat tal arreBt.
Capibara— isem ta annimal b'erba
Bakajn (I-acbar wieħed) li igherrem
(bhal ġrieden jew fniec).
Capillaceoub— ara Capillary.
Capilairb - (bil Francis akra Capi-
Ure), cappillier, .ġlepp li isir minn
ħaxixa jiBimha maiden hair.
Capillambnt— ħajta, ħajt f nofs ta
fjur.
Capillary— bħal xagħar twil urkiek,
bħal xagħar ; capillary attraction,^ dic
iB-setgħa li għandhom il fluidi (1-ilma
u'I hwejjeġ maħlula) li jitilgħu il fuk
f tubi jew cannoli rkak (ta ħxuna ta
xagħar) ; tubu żgħir frkiek).
CAPiLLATURE-trofifa, kabda xgħar,
xuxa..
Capilliporm— magħmul (ta għom-
la) bhal xagħra jew xgħar.
Capillosb — bix-xagħar, collu jew
mimli xgħar.
Digitized by
Google
0A1>
— 181 —
CAt
Capistbum — cappestru (rbit għax
xedak).
Capital— tar-ras, ewlieni, principal;
belt ewlenia; ittra cbira; capital (flus);
capitell ; tal mewt ; .sombor, bir-ragel,
ta]jeb wisk ; tliey loH all i/ieir capital
stock, tilfu il capital ("il fius collha)
tagħbom ; This ts a capital stoiy, dana
raccont bil għakal (bir-ragel) tassew ;
Valletta is Vie capital of Malta^ VuUetta
hia il belt ewlenia ta Malta ; oh ! ca-
pital l bravu, tajjeb wisk ! Yoh must
alwayB conimence your writing vitJi a
capital letter, deijem għandec tibda il
chitba (ticteb) b ittra majuscola (cbi-
ra).
Capitalist — capitalista, wiehed li
għandu somom ta fius.
CAPiTALiZE—tifforma taghmel capi-
tal (tibdel cull ma icolloc f somma ta
flus); tagħmel jew tistampa b'ittri
cbar (majuscoli).
Capitan-PachA — l-ewlieni armirall
(i\ (7(>mmanrf€r-m-c/it^/)taIflottaTorca.
Capitatb — ticber f ras ; issir bir-ras.
Capitation— għadd ta nies bir-ras,
tant ir-ras : we have now a capiiation
tax^ issa għandna taxxa fuk cull ras
(fuk cull wieħed).
CAPiTB—ewIieni, tar-ras— //<? is now
t/ie tenant in capitej hua laħak issa
1-ewIieni li iżomm I-artijiet tas-SuItan
(tar-Re).
Capitol— capitlu ; loc, post edificiu
5)ubblicu fejnjiltagħu il membri tal
egiskUiv.
Capitolian Ital Capitol (Campido-
^ V Ijo) CLttadella imsem-
Capitoline J mijataEuma.
Capitxjlab — tal capitlu tal canonici;
(fil botanica) ticber fi rjus żgħar.
Capitular 1 ?*»*"* J^!?^** talcapi-
>tulu tal Cnisia ; tal ca-
Capitulary Jpituiu tal Catidral.
CAPiTULARiBS—codici (ctieb tal ligi)
magħmul mir-rejet Francisi.
(Tapitolatb — tkassam f capituli
(rarticuli)-ticcapitula, tirrendi, terħi
ruħec taħt xi pattijiet.
CAPrruLATioN — capitulazioni, ftehim
taht xi pattijiet.
Capitulator— dac li jiccapitula, jew
jerħi ruhui iciedii taht xi pattijet
Capitulum— ras żghira.
Capiyabd — isem ta annimal anfibiu
(li igħix fil baħar u fl-art) tal Brazil.
Capivi— balzmu tal Copaiba (ara).
Caplan — huta żgħira fnemusa) li
jusawha għaMisca.
Caplin — xorta ta ħut (salamun) li
jinsab fil Groenlandia ; gilda biex
ihabbtu issuf, tiben etc.
Capnohor— bhal żejt li isir mill ka-
tran tal injam.
Capoc— xorta ta tajjar (koton) tal
India.
CAPON^ħaei.
Caponbt— ħasi (serduk) żghir.
Caponizb — tagħmel serduk ħasi ;
taħsi.
Caponnibrb— (fil fortificazioni) pas-
saġġ, mogħdija minn fortezza ghall
oħra.
Capot— capott (fil-Iogħob tal carti)
meta tirbaħ il carti (il partita) colllia.
' Capotb— capott, cabozza, jew'ġlecc
twil bil barnus li jilbsu in-nisa.
&}«•«»«'.'«>»'"■
Cappbr— min jagħmel jew ibigh il
brieret.
CAPPONAS—duda, susa, li tgherrcm
iċ-ċan ta bastiment.
CAPRBOLàTB — torbot bll ħjut tad-
dwieli, takbad.
Capreolus— cima jew il ħjut ta siġra
(bhal dawc tad-dwieli li bigħom jak-
bdu ma canizzatà etc.)
Caprio — li isir mil halib tal mogħza.
jew tàl bakra.
Capriooio— caprieċ tal musica.
CAPRiCB—capriċċ, fehma stramba,
fantasija ; fellus li jitla jew jigi fir-ras.
Caprictous— capriċċus, li jitilgħulu
jl flieles frasu ; imherwel.
Capricorn — ilbodbod, il għaxarsin-
jal taz-Zodiacu ; is-solstiziu tax-xitwa,
fil 21 ta Dicembru meta il ġurnata
tiekaf ma tiksarx actar.
Caprification— tidchir (issàjjar it-
tin bid-duccar).
Capriform) bħal mogħza ; moghti
Caprinb j għal vizi mokżiexa ; dic
ir-riħa tfub u it-toghma li icollu il
butir.
Digitized by
Google
CAN
.- 180-
OAP
Cantonment — quartier, . han^ks
għat-truppi.
Cantoon— xorta ta fuBtan (drapp^
Cantrap— magħmul ; seher.
. Canty — hieni, allegru, collu di-
8Cors ; meta wieħed iddokklu il ca-
landra.
Canvas— canavazz ; luna, cutnina,
drapp tal klugħ ; klugħ ta bastiment.;
tal luna.
Canvass -esami, fili, tgħarbil; talb,
^bir (ġabra) tal voti (għall cunsil-
jeri etc; tesamina, tara tajjeb ħaġa,
tirti, tgħarbel, tittallab jew tiġbor il
voti (f elezioni ta cunsiljeri etc.)
Canvasser— wieħed li jiġbor u jit-
tallab il voti Cf elezioni).
Canvassing— tgħarbil, fili etc. di-
scussioni, talb, ġbir ta voti.
Cany— coUu kasab jew virghi.
Canzone— (bit-taljanj għanja.
Canzonet — (bit-taljan) canzunetta,
għania żgħira.
CAOUTCHOao— cauxii, xorta ta gom-
ma elastica (lastcu) li johroġ jew ji-
Bcula minn siġra fl-America Visfel;
mineral li isibu fil contea ta Derby
(I-Inghilterra).
(Jaoutchoucine — cauxncina, bħal
żejt li joħroġ (li jeħdu) mil cauich
(lastc'u).
Cap— berritta, scufia; ixxidd jew
tilbes il berritta; night cap, ċnetta
(berritta ta bil-lejl); Ċardinat cap fjew
hat) cappell jew berritta ta Cardinal ;
rutella (galletta) tal arblu ta basti-
ment etc. / doffed my cap to him —
jena sellimtlu (neħħejtlu il cappell),
he is tryhig his hest to set his cap at the
chief, kiogħed jaħdem chemm jista
biex jinbabb (jidħol tagewwa) mal cap
mas-superiur).
Capability— capacità, ħila, ħabta.
Capable— capaci, li jista jasajew
izomm.
Capacipy—- tiqqualifica.
Capacious— wasa, cbir, li jasa, li
i'/omm.
Capacitate — tati il capacità, il
wisa; tagħmel capaci, tagħmel il ħila.
Capacity— wisa, wesgha, ħila, ħab-
ta Cli icolloc taghmel xi ħaga).
Cap-a-pie— Cbil Francis, akra ca^
pa-jn) minn fuk s*isfel, mir-ras sas-
sakajn,
. Caparison— libsa sabiha (taghmira)
għal żiemel— ixxidd, tlibbes sabiħ żie-
mel.
Capoase -caxxa mgħottija.
Cape -càp (biċċa art, ponta), ras,
bavru, għonk ; thej/ sailed round the
Cape of Good Ilope last week, għad-
dew il Cap ta Bona Speranza il gim-
għa li ħarget. HV/y do you tum up the
cape? għaliex ittalla il bavru (tal
ġlecc ).
Capelin— isem ta ħuta żgħira tal
passa fi-ibħra tal Àmerica ta fuk.
Capella — isem ta chewcba mil
cbar.
Capellane — cappillan.
Capellet— nefħa f rigel ta żiemel
(fdic il biċċa tar-rigel bejn rcobba u*l
gharcub).
Caper— cappara; kabza, gabriola,
titkabeż bħal ħaruf jew ghidi, tagħ-
mel il gabrioli, tiżfen.
Caper-busii — siġra tal cappar.
Caper-cutting— kbiż, tbaħfid, ga-
brioli.
CAPBRBR-kabbież, min jisfen, jok-
mos jew jagħmel il gabrioli.
CAPiAS—mandat tal arrest.
Gapidara— isem ta annimal b'erba
sakajn (1-acbar wieħed) li igherrem
(bhal ġrieden jew fniec).
Capillaceous— ara Capillary.
Gapilairb— (bil Franois akra Capi-
Ure), cappillier, .ġlepp li isir minn
ħaxixa jisimha maiden hair.
Gapillambnt— ħajta, ħajt fnofs ta
fjur.
Gapillary— bħal xagħar twil urkiek,
bħal xagħar ; capillary attraction, dic
is-setgħa li għandhom il fluidi (I-ilma
u'l hwejjeġ maħlula) li jitilgħu il fuk
f tubi jew cannoli rkak (ta ħxuna ta
xagħar) ; tubu żgħir ("rkiek^.
Capillaturb — troffa, kabda xgħar,
xuxa.
Gapilliform— magħmul (ta għom-
la) bhal xagħra jew xghar.
Gapillosb — bix-xagħar, collu jew
mimli xgħar.
Digitized by
Google
lAt>
CkV
— 181 —
cAt
Capistbum — cappestru (rbit għax
xedak).
Capital— tar-ras, ewlieni, principal;
belt ewlenia; ittra cbira; capital (flus);
capitell ; tal mewt ; .sombor, bir-ragel,
tajjeb wisk ; t/iey loH all iheir capital
stock, tilfu il capital ("il fins collha)
tagħbom; This is a capital stoiy, dana
raccont bil għakal (bir-ragel) tassew ;
Valletta is tJie capital o/ Mallay Vulletta
hia il belt ewlenia ta Malta ; oh ! ca-
pital l bravu, tajjeb wisk I Yoa muet
alwayB commence your writing tcith a
capital Utter, dejjem għandec tibda il
cbitba (ticteb) b*ittra majuscola (cbi-
ra).
Capitalist — capitalista, wiehed li
għandu somom ta flus.
CAPiTALiZE—tifforma taghmel capi-
tal (tibdel cull ma icolloc f somma ta
flus); tagħmel jew tistampa b'ittri
cbar (majuscoli).
Capitan-PachA — l-ewlieni armirall
Cil Command^r-in-cIiientsA flottaTorca.
Capitatb — ticber f ras ; issir bir-ras.
Capitation— għadd ta nies bir-ras,
tant ir-ras : we have now a capiiation
taxy issa għandna taxxa fuk cull ras
(fuk cull wieħed).
Capitb— ewlieni, tar-ras— //<? is now
t/ie tenant in capite^ hua laħak issa
1-ewIieni li iżomm I-artijiet tas-SuItan
(tar-Re).
Capitol— capitlu ; loc, post edificiu
5)ubblicu fejnjiltagħu il membri tal
egislativ.
Capitolian V*! Capitol (Campido-
^ Y ijo) cittadella imsem-
Capitoline J mijataEuma.
Capitulab — tal capitlu tal canonici;
(fil botanica) ticber fi rjus żgħar.
Capitular l?*^t»*J«!^»tt talcapi-
^ Uulu tal Cnisia ; tal ca-
Capitulary Jpituiu tal Catidral.
CAPiTULARiBS-^codici (cticb tal ligi)
magħmul mir-rejet Francisi.
Capitulate — tkassam f capituli
(farticuli)-ticcapitula, tirrendi, terħi
ruħec taħt xi pattijiet.
Capitulation — capitulazioni, ftehim
taht xi pattijiet.
Capitulator— dac li jiccapitula, jew
jerħi ruhui iciedii taht xi pattijet*
Capitulum — ras żghira.
Capiyard— isem ta annimal anfibiu
(li igħix fil baħar u fl-art) tal Brazil.
Capivi— balzmu tal Copaida (ara).
Caplan — huta żgħira ('nemusa) li
jusawha għaMisca.
Caplin — xorta ta ħut (salamun) li
jinsab fil Groenlandia ; gilda biex
ihabbtu issuf, tiben etc.
Capnohor— -bhal żejt li isir mill ka-
tran tal injam.
CAPoo—xorta ta tajjar (koton) tal
India.
CAPON^ħaei.
Caponbt— ħasi (serduk) zgbir.
Caponizb -7 tagħmel serduk ħasi ;
taħsi.
Caponnibrb— (fil fortificazioni) pas-
saġġ, mogħdija minn fortezza ghall
oħra.
Capot— capott (fil-Iogħob tal carti)
meta tirbaħ il carti (il partita) colliia.
Capotb— capott, cabozza, jew'ġlecc
twil bil barnus li jilbsu in-nisa.
&Hpo^'*'^P**"-
Cappbr— min jagħmel jew ibigh il
brieret.
Capponas— duda, susa, li tgherrom
iċ-ċan ta bastiment.
CAPRBOLàTB — torbot bil ħjut tad-
dwieli, takbad.
Caprbolus— cimaj'ew il ħjut ta siġra
(bhal dawc tad-dwieli li bigħom jak-
bdu ma canizzatà etc.)
Caprio— li isir milhalib tal mogħża.
j'ew tàl bakra.
Capriocio— caprieċ tal musica.
Capricb— capriċĠ, fehma stramba,
fantasija ; fellus li jitla jew jigi fir-ras.
Caprictous— capriċċus, li jitilgħulu
jl flieles frasu ; imherwel.
Capricorn — ilbodbod, il għaxarsin-
jal taz-Zodiaċu ; is-solstiziu tax-xitwa,
fil 21 ta Dicembru meta il ġurnata
tiekaf ma tiksarx actar.
Caprification— tidchir (issàjjar it-
tin bid-duccar).
Capriform) bħal mogħża ; moghti
Gaprinb j għal vizi mokzieza ; dic
ir-riħa tfub u it-toghma li icollu il
butir.
Digitized by
Google
CAt
— U2 —
CAU
Capriole— gabriola» kabża.
Capiiizan— imkabbeż ; ħotob, ħotob ;
mhux lixz.
Capsa— caxxa għal ħw6JJ6ġ,cotbaetc.
Capsigum— xorta (isem) ta bżàr jaħ-
rak ferm tal Ghinea.
Capsizb— takleb (ta taħt fuk)— db
noi all go to the aame aide you will cap-
»ize (the hoat)^ tmorrux ilcoll mal ban-
da għaliex tinkalbu.
Capbtan— argnu.
Capsular I mħaffer bħal koxra ta
Cai>sularyj miżNvet ta pisella etc.
Capsulatb — maghluk gewwa miz-
wet.
Capsule— miżwet, fosdka; (fl-anato-
mia) rita rkieka.
Captain— captan ; rajjes.
Cai>tainoy— UflBciu frankj ta cap-
tan.
Captain-Genbral — cmandant ge-
neral ; Commander'in-chief,
Captainship — xogħol, grad, post,
ufficiu ta captan.
Caption— kabda, arrest.
Captious— chewtiel, li ghandu hafna
chewtieli ; li ifittex ix-xagħra fil għa-
gina.
Captiyatb -— tjassar, tagħmel rsir ;
issaħħar, iġġagħal li tinhabb; he is
trying to captivate his heart, kieghed
jaħdem biex jinħabb miegħu.
Captiyating— li isahhar.'
Captivation — seħer.
Cap^^iyb— rsir, priġunier (tal gwer-
ra) wiehed msaħħar bil ġmiel etc.
Gaptivity— jasar, calzri.
Captor— min jakbad, jeħu Jew jagh-
mel sandar jew priża. '.
Capturb — kabda, sandar, priża ;
tieħu, takbad, tagħmel, sandar jew
priża.
Càpucoio— ^(bit-Taljan) ara Capouch.
Capuohb— cabozza (ta li Scozzisi).
CAPucHED—iccabuzzat jew liebes il
cabozza.
Capuohin— capuccin (patri); capoċċ»
mantell.
Capupinr— xorta j;a xàdina.
Càpulbi:— tujnur frigel ta żiemel*
Capuun— cirasa talMessicu.
CAPUT—ir-ras, il cap, il cunsill (se-
nat etc.) ta Università.
Car— carrettun, carru.
Oaradinb — carabina, xorta ta xcu-
bettajew azzarrin kasir.
Caradineer— carabinier ; suldat li
igib il carabina.
Carao— bastiment cbir Spanjol.
CARAOAL^isem ta annimal, xorta ta
linci. • ^
Carao)Le — pass immejjol (mixia
mgħawġa) ta ziomel— meta iżżiemel
jofroc.
Carafb— flixcun tal ilma.
Carapom— ftixcun żghir tal ilma.
CARAaE— cbejl Inglis għa1 gir (ta
61 bushelj.
C ARAMEL — caramella.
Caranx— isem ta huta bħal cavall.
CARAPAOB—il koxra ta fuk dahar il
fecruna.
CARAT—pis ta 4t grani^ li bihjiżnu
id-diamanti.
Caravan — caravana, katgħa mer-
canti (bejjigħa) bl-iġmla etc. tagħhom
li icunu għaddejjin flimchien (joforku)
minn pajjis għall jħor fl-artijiet tal
Lvant ; carozza cbira.
Caravanber — min imixxi (jimxi)
kuddiem biex juri it-triek lill oħrajn
tal caravana— il cap ta kuddiem tal
caravana.
CARAVANSARY-Iucanda fil pajjisi ta
Lvant fejn jirtiraw tal caravana.
CaravelT xorta ta bastiment ħafif"
Carvel / antic.
Caravblla— frejgati Torca.
CARAWAY-carwizit, xorta ta piauta
li taghmel frott darbtejn fis-sona.
Cardinb — ara Caradinb.
Cardinbbr — ara Caradinker.
CARDON—faħam tal cannol safi, li
jixgħel bi fiamma sabiħa, jitfarrac u
jakbad bla rieħa.
Caroonacbous— li fih il fuħam ("tal
cannol). .
Caroonado— laħam mixwi fuk il fa-
ħam (tal oannol).
Cardonatb — carbonàt — sustanza
composta — magħmula minn għakda
(taħlita flimchien) ta acidu carbonica
u basi.
Digitized by
Google
CAli
- m —
CAll
Garbonatbd — mħallat mal faħam
u 1-acidu carbonicu.
GABBONio^carbonicu; tal jew bħal
faħam (tal cànnol).
Garbonifbbous — li 6ħ il faħam.
Carbonization — tibdil (ħruk) f fa-
ħam.
Garbonizb— tbiddel ffaħam, taħrak
li tagħmel ft^am.
Carbonous — li fih il faħam.
Carbot— il ħgieġ aħdar tal fliezchen
tad-damiggiàni (tal fliexcheh cbar etc.
li icollom ix-ziboa tal kasab bħal ko£fa
ma dwarhom biex ma jinchisrux).
Garbunole— carbunculu, ħaġra fina
ħamra li takbad (bin-nar) jusawha
għal fosoB ta criechet etc,; traċna, car-
bunculu, musmar bid-demm.
Carbunoular — bħal carbunculu*
minfuh rsiplat (musmar).
Carbunoulation — il bdil f faħam
(tàl cannol).
Carburbt— car&Kro, faħam imħallat
ma xi ħaġ'oħra.
Carburretti^d — mħallat ma'I fa-
ħam.
Garoajou— isem ta annimal (b*erba
Bakajn) tal Àmerica.
Caroanbt— ħannieka tal ħaġar pre-
sius, giawhar etc.
CARGABBlgifi^— gisem mejjet ta bhi-
GAROASsJma — caxxa iccargata li
jitfgħtt fil gwerra fuk xi post li icun
aseediat.
Garoax— xorta ta xaħxiħ cbir.
Carobr— post tat-tluk.
Carceral— tal ħabs.
CARoiNOMA-^cancru, tumur, ulcera.
Card — biljett, carta tal-logħob, kar-
dax, rixtellu f bħal moxt) biex jomxtu
il masri ; tkai'dax jew tomxot il masri;
tilgħab (il carti); blauk cajxl, carta
bianca, mariners card^ ii carta tal box-
xla tar-rijħ. / left my visiiing card^ ħal-
lejt il biljett tigħi tal visita (il biljett
b'ismi)— a court card, figura til carti
tal-Iogħob (is-sultany id-dama jew il
cavall) ; a trnmp card, carta trionf (fil-
logħob tai carti) I can show some trtcks
wiih cards, nista Auricom ħafoa lo^
għob bil carti*
Cardaminb— xortata sija jew crex-
xjuni.
Gardamomum— cardamomu, mżiewet
taħwawar. -
Gardiao— tal kalb jew mal kalb.
Gardiagal— li isaħħaħjati is-saħħa.
Gardiagb— ħftġra preziusa maktu-
għà għamla ta kalb.
Gardiaoraphy — descrizioni fuk il
kalb.
Gardinal — Gardinal, ewlieni ; the
\ Cardinal viriuee are : prudence justice^
temperance and fortitude^ il virtu ew-
lenin jew principali huma: għakal
ħakk, temperanza u kawwa. North^
Souihy East, and West are the cardinal
pointSy it-tramuntana, nofsinhari Ivant
uM punent huma rijħ ewlenin. Wheii
I was in Rome I saw many a CardinaU
meta cont Buma rajt chemm il Gar-
dinal.
Gardinalatb
Gardinalship
cardinalat — ufficiu
jew rank ta cardi-
nal.
Gardino— chif tusa (1-usu) tal carti;
mxit (tkardis^ tal masri etc.
Gardioid— sinjal fl-algebra li għan-
du għamla ta kalb.
Gabditis — cardite, infiammazioni
(nefħa) tal kalb«
Gardium— il moxt tal baħar.
Gardmakbb— min jagħmel il carti
jew I-imxat tal masri etc.
Gardolb " bħal żejt li isir minn
koxra ta xorta ta gewż.
Cardoon— xorta ta kakocċ, il ka-
kocc cbir tax-xewc.
Garr— ħsieb, cura ; tibża għall, tie-
ħu ħsieb jew cura; tati cont ; / leave
the cai'C of that to you^ nħalli għalic
il ħ'sieb ta dac (nħalli f idejc għall dic
il ħaġa); take care what you do^ ara
(okgħod atteħt) għall dac li tagħmel ;
take care of yourself ibża għar-rasec !
Alla ikawwic ! / do not care a straw,
xejn affattu ma jimpurtani —what do I
' cartf— x'jimpurtani.
Garbbn — carina, tati carina jew
tmejjel bastiment fuk gemb (għal zak-
.ku) biextnaddfu u tirraxcax eto. minq
taħt
Digitized by
Google
0A1{
- 184 -
CAħ
Oarebnaqb — post fejn jatu carina
il bastinjenti ; nefka għal carina (biex
tati carina).
Oarber— giria, carriera ; tiġri.
Carbful— attent, bil ħsieb, bil gba-
kal ; be careful^ okghod attent.
Oarblbss— trascurat, mhux attent,
bla cont.
Oarblbssnbss— trascuraġni.
Oarbntanb— indulgenza papali (tal
papa).
Oaress— 'żegħil ; timlis, fsied ; iżżi-
għel, tmelleSy tfissed.
OARBSSiNG—żegħil, timlis, fsied.
OARBT—sinjal (A) biex turi li fil
chitba ħallejt Oe^^ trid id.daħħal) zi
chelma oħra.
Oarbworn— micdud bil ħsieb.
Oargo— tgħabija ta bastiment.
Carooosb — margun (bughaddas,
tajra tal baħar) bit-toppu.
Oariaca — kamħirrum li jicber fil
Guiana Inglisa.
Oariatbd — li ghandu, jew marid
bit-tħassir (tas-snien)— mħassar, ma-
rid bis-sadid (kamħ etc.)
Cariatides— ara Caryatides.
Oariddban— tal gzejjer Caribbi.
Oaridou — xorta ta cerv li jinsab
fi-America.
Caries— taħsir, mard fis-snien jew
fil għadam— sinna jew għadma mħas-
sra.
Oarillon— dakka bil kniepel ; kam-
piena tal idejp (^għira); dakka bil
Kniepel.
Carinatb ) maghmnl bħal carina
Carinatbd) (prim) ta bastiment.
OARioLE—carrozza ħafifa ta wieħed.
Cariosity-^ taħ^ir (mard) ta gha-
dma.
Carious— mħassar bħal sinna jew
ghadma.
Care — ħsieb, ħrara ; tcun ansius
icolloo il ħrara.
Carlk— xorta ta kanneb ; bniedem
crudil, kalbu ħażina ; ċaccar.
Oarlinos— traversi, njam biex jirf-
du il majjiri ta bastiment.
Carusħ— ara CnuRLisn.
CARLOViNoiAN—ta Curlumagno jew
(ar-razza tiegħu.
Cadman — burdnar, min isuk car-
rettun.
Carmbl— caramella, zoccor magħ-
kud li fih icasbru I-affarijiet tal ħelu.
. Carmblitb — patri Carmnitan, jew
tal Carmnu ; xorta ta lanġasa.
Carminative— duwa, medicina li is-
serrah mil fiati ; li isahhan, li ineħħi
(contra) li spasmi.
Carminb — carminiu (culur aħmar
sabih).
Cabnagb — tkattih, ktil ; tkattigħa.
C\RNAL— tal-Iaham ; ħarrieki.
Carnalist — wieħed mogħti għaz-
żina.
CARNARiA~I-annimaIi li ighejxu (li
jeclu>il-laħam ta aunimali oħra.
CARNATioN-il veru lewn tal laham ;
kronfla ħamra.
Carnel—coIIu hotob— bla għamla
(jew forma).
Carnelian — ħaġra ta lewn aħmar
bajdani bħal agata.
Carneon— ħaġa ratba, mlaħħma.
Carnbous— mlahham, jew tal laham.
Carnby— marda f halk iż-żwiemel.
Oarnipex— bojja.
Carnifjcation — il bidla f laħam
(fgisem).
Carnipy— tagħmel jew it-talla il-
laħam.
Carnival— Carnival. ^
Carnivora — I-annimali collha li jec-
lu il-laħam.
Carnivoraoity — lupa, aptit cbir
għall ichel tal-Iaħam tal annimali.
Carnivorous—H jecol jew igħix bil-
laħam.
Carnosb — bil-Iaħam, mlahham, tal-
laħam.
Carnobity— għokda mlaħħma, żir-
ma.
Carny— discors, cliem falz (b'lehen
ta żeghil)— bniedem falz, impustur.
Carod— ħarrub.
Carochb— carrpzza.
Carocolla — xorta ta bebbux (ta
I-art).
Oauol — għanja (actarx biż-żfin)
tgħanni, tcanta.
CAROLiN—carlin; biċ^a niunita tad-
debeb tal Bavaria (Qermania) li tiswa
20 xelin.
Digitized by
Google
CAR
— 186 —
CAR
CAROLLiNa — għana, cant tad-devo-
zioni.
Cabolytio — marbut flinicbien bil
werak jew bil ħaxix.
Carombl— carameni.
. Caroon— xorta ta cirasa.
Carotbel— pi8 tal pajjisi tal Lvant
bejn ratlejn u nofs u 4 t'artal u nofs.
Carotid — carotide — arteria tal
ghonk ( tal grieżera ) ifsżewġ artori
ewlenin li minnhom igħaddi id-demm
għar-ras.
Carotidal — tal carotide.
CAROusAL—feBta, xarba, tlegliga im-
bit etc, sacra.
Carousb — tlegliga jew xarba im-
bitetc., sacra— tlegleg, tixrob, tiscber.
Carousbr — sacranazz, wieħed li
iħobb il katra.
Carp— Ihudi (ħuta)— tmakdar issib
mancament f collox ; tfittex ix-xagħra
fil għagina ; tati il ħtija.
Carpal— tal polz.
Carpbntbr — carpintier, mgħallem
fl-injam.
Carprntry— is-sengha, ix-xoghol tal
carpentier.
Carpbr— min imakdar, isib il ħtija
fcollox, isib ix-xaghra fil għagina.
Carpbt — tapit; tagħmel it tapit,
tgħatti bit-tapit; carpet bag^ valigia
saccu di notti; hoxo tnnch does it coH
me to carpet this room ? chemm nonfok
biex nagħmel tapit ghal din il camra ?
The ta^ves (juestion is on the carpet now;
il biċċa tat-taxxi issa kegtida biex
tittratta ruhha (lesta biex jitchellmu
fuklia).
Carpbtino— drapp tat-tapiti.
Caupbt-bionger— min jinnegozia fit-
tapiti—wieħed li iħobb ipappiha (jit-
paxxa u ma jagħmel xojn).
Carpbt-walk— moghdija fuk il ħa-
xix.
Carpbt-way — dawra bil ħaxix li
ħallu mal ħitan ta għalka li tcim mah-
ruta.
Garpħolitb— mineral (gebla) li tit-
farrac, lewn it-tiben.
Carpino — tfittix tax-xagħra fil għa-
gina, ta mancament jew ta ħtija.
Carpmbals— drapp ordinariu.
Carpolitb— frott ippetrificat, li jin-
sab gewwa il gebel (fossile).
Carpolooist — carpologista, wieħed
mħarreġ fil carpolooy (ara^.
CARPOLOGY-dac li studiu fil bota-
nica li jittratta (jitchellem) fuk żrie-
raħ, mżiewed u frott.
Carpus— il polz — rcobba ta żiemel.
CARRAGBBN—xorta ta ħaxix (ħass)
tal baħar li jicber fuk ix-xtajta (jagħ-
mla minnhu il gelatina).
Carrat— ara CaRat.
Carrbl— vleġġa.
Carriadlr — li jista jinġarr, jittie-
ħed minn post għall jehor.
Carriagb— carrozza, vagun, carru
(ta canun) vieġġ, tagħbija, refgha,
trasport jew ġarr minn post ghallje-
hor, mgiba, katgħa ; carrioije aml pair^
carrozza taż-żewġ; carriage andfonr etc.
carrozza b'erba etc. żwiemel ; herfa'
tlier keeps his carriage, missierha għan-
du il carrozza tieghii ; / s/iall have to
pay t/ie carriage of t/iis^ jena icolli in-
ħallas it-trasport (tal ġarr) ta dan.
/fe came doxon a second class carriage^
ni/.el minn vagun (tal vapur ta I-art)
tas-seconda (classi) ; slie is a girl ofan
excellent carriage, hia tifla ta mgiba
(katgha) mill aħjar.
Carrigkdend — rabta speciali ta
abbord.
Carribr— ġarrier, reffieħ, burdnar.
CARRiON-ġifa, gisem jinten ta an-
nimal mejjet ; tal, jew li igħeix bil-
laħam jinten tal igsma tal annimali
m^tin.
Carronade— canun żgħir tal ħadid.
Carrot — zfunnarija.
Carroty — ħamrani, lewn iz-zfun-
narija.
Caurows— lagħaba li jiggerrew fit-
torok (minn post ghall iħor).
Carruca — 1-isem li dari chienu
jseiħu biħ il mohriet.
Carry — iġġorr, tieħu mirin post
għall iħor, tkandel, tarfa, iggib, twas-
sal. 7 hate to carrg about my things,
nobgħod inkandel I-affarijet tiegħi
minn hawn għall hemm ; Ile always
carries a pixfol ol^ont him, hua.dejjem
Digitized by
Google
OAR
— 186 -
CAR
igib pistola fukhu ; earry up the chair
witli you, talla miegħec iB-siġġu ; /le
tried to carry away (jew off). our horee,
i'ied jeħu (jisrak) iż-żiemel tagħna;
carry that table over^ ġorr, bu il mejda
in-nahha l-oħra ; when will they cany
on ihis wall f meta sejrin icompiuh dan
il ħajt? The Boers intend to carry on
ihe war to the end^ il Boeri ghandhom
f rashom li icomplu il gwerra sa I-aħ-
ħar; carry 07i, carry on my friend^
compli, compli ħabib ; he is now carry-
ing trade in Tunis^ issa kiegħed jinne-
gozia (bin-negoziu) Tunes ; lie does
carry it hiyh, qhemm jagħmilha (iżom-
mha) ta cbir ; we expect the British to
carry tlie day, nistennew li Mnglisi
jirbħu (joħorġu rebbeħin); / want to
carry all hefore me, irrid nisBupera
collox (ngħaddi it-tfixchil collu) ; you
àre carrying yourself very well now,
kiegħed iggib ruħec sewwa ħafna issa;
let us carry through, ejja nispiċċaw
(din I-afifari).
Carry-all— carrozza ħafifa b'erba
roti li jistghu jircbu fiha bosta nies.
Carryinq— trasport, ġarr, twassal.
CaRSE— art mta^ina, ghammiela (li
tista tiżra fiha) li icun hemm bejn ix-
xtajtiet ta xi xmaijar.
Cart— carrettun ; iġġorr bil carret-
tun ; you have put the cart hefore the
horse^ kegħedt il carrettun kuddiem
iż-żiemel (ghamilt ħaġa kabel ma mes-
sec— ħaġa mhux floca).
CaRTE— carta, lista ta Wchel f lu-
canda.
CaRTE-de-visite— ritratt daks żghir.
Carte-blancħe — (bil Francis akra
cart hlànx) carta bianca — permess,
setgħa li wieħed icollu li jagħmel li
irid jew chif irid.
Cartel — manifest, sfida, dtedina
għal pattijiet bejn żewġ potenzi li icu-
nu jiggwerraw contra xulxin ghal bdil
tal prigiunieri.
Cartbr— burdnar carrettunar, wie-
ħed li isuk il carrettuni.
CaRTESIan— Cartesian tal filosofija
ta Des Cartes ; wieħed li jimxi fuk il
filosofija ta Bes Cartes^
Cartesianism — filosofija ta Des
Cartes,
CARTPaL— tagħbija ta (mimli) car-
rettun.
CarthaGiniaN— ta Cartaġni.
CJARTHAMUS-ħaxixali il fjur tagħ-
ha jeħduħ ghaż-żebgħa (tal ħwejjeġ).
Cart-horse— żiemel għal fta) car-
rettun.
CARTHUSiAN-Certusin (patri).
CartilaGb - karmuċa.
CaRtilagineous - karmuci, ta jew
bil karnuċa.
Carting— ġarr bilcarrettnn. •
CaRTOGRapher— min jaghmel, ilesti
il oarti (tal captani) tal baħar.
CARTOON—disinn (pittura) staropa
fuk carta hoxna-caxxà tal cartun.
CaRTOUCH — (akra cartiix) — caxxa
għal li scrateċ—bomba tal injam ic-
cargata bil balal (pritcuni); scartoċċ
(disinn) f li scultura.
Cartridge — scartoċċ.
Cartrut— il canali li iħallu fl-art
ir-roti ta carrettun.
CaRTulary — archiviu, post fejn
jinżammu ir-registri (il carti, docu-
menti etc.)
CaRTWRIGHT — carrettunar, min
jagħmel il carrettuni.
CaruoaGE -is-sengħa tal ħrit.
Caruoate— art maħruta.
CARUNCLE-^carunculu, biċċa laħam
imkabbsa, bħal żibġa jew felulà.
Carve — tiscolpi, tnakkax, tkatta,
tkassam fil mejda, tittrinċa — carve
this turkey, katta (kassam) dan id-
dqndian.
Carved — scolpit, magħmul minn
scultur.
Carvel — buzzieka tal baħar. .
Cauveu— trinċatur, scultur; dac li
ikassam tigieġa etc.
Carving— sculturs, trinċar (tkattih
jew tkassim tal laħam ta tigieġa etc.
Cauya— xorta ta siġar tal America.
CaRYatic) tal figuri tan-nisa li ju-
CarYatidj saw floc colonni biex
fukhom iżommu guarniċun etc.
Cartyatides— figuri, nisa, lijusaw
f loc colonni biex iżommu guarni-
ċuni etc.
Caryopsis— frotta (niexfa) b'għa-
dma jew b'żerrigħa waħda.
Digitized by
Google
CAS
— m —
CAS
Casaroa— xorta ta wiżża salvaġġa
(filpajjisi ta fuk tal Earopa).
Casoabel— ir-ras ta canun cbir.
Casoade — cascata (fejn jaka 1-ilma).
CASOALiiA-.l.art (it-trab) fejn isibu
id-diamanti.
Case — caxxa, atocċ, inforra, cas
(tan-nom) ^tajja, fatt, biċċa; causa
fil korti ; tkigħed jew tagħmel ge\(wa
caxxa, gio* stoċċ, jew gio' inforra— /
had 8ome cases ordered for t/iese chairsy
ordnajt ftit inforor għal dawn is-sig-
gijiet. This ie a plain case, dan cas
(fatt jew biċċa) ċar; what a sirange
case I x'cumbinazioni ! (x'cas stramb!)
This is a different case altogeiher^ din
biċea (affari) li ma għandba x'taksam ,
xejn affattu — the nominative case, il
cas nominatiy ; what would you /lave •
done ifyou were in my casef x'cont
tagħmel chiecii cont f locbi ?
Cased — magħluk f caxxa, fi stoċċ ;
infurrat jew micsi.
Casehardkn— tagħmel li scorċa,
twebbes minn barra; tbiddel ħadid
fazzar.
Caseio — li gej mil ġobon.
Caseine— dac li bifi isir il ġobon.
Case-knife— sicchina cbira (ta fuk
il mejda).
(^ASEMATE— ħnejja,dahla jew arcata
ma sdr.
Casement — tieka, finestrun, biċ-
icappetti.
CJaseous— tal ġobon.
Casb-rack — caxxà tal istampaturi
biex ikejgħdu il caxex tat-tipi meta ma
icunux jusawhom.
Casbrn — qwartier ghas-suldati.
Casb-shot— caxxa balal għal li spa-
rar.
Casbum— bakta, ġobon frisc.
CASH^flus kabd, fius cuntanti; tħal-
las fliis kabd, fluscuntanti ; cash-office^
l-uificiu tal flus.
Casħ'-.book — libro cassa^ ctieb fejn
jinżamm mictub xi fliis dahlu uħarġu.
Cashirr— caxxier, wieħed li idaħnal
(jircievi) u joħroġ il flus; tchecci minn !
post, tibgħat il barra; tiscàrta. :
Cashierino — tcheccija ta uflBcial
jew sdldat mis-servizz ghal condotta;
'ħazina.
Cash-kbeper — wieħed li għanda
ħ8ieb.(f idejh) il flus.
Cashmbrb — caxmer Cdrapp magħ-
mul mis-suf jew xaghar ta mogħza li
tinsab fit-Tibet Cpaijis tal Asia).
Cash-notb— nota, carta għall ħlas
ta flds.
Cashoo— gomma'ta siġra li ticber
fl-India.
Casino— inforra, chisi, infuri'ar bi
drapp jew twavel.
CASiNo-dar fejn isir is-sfin; dar
żgħira ; casin,
Cask— bittija, barmil ; tkigħed, tim-
la gewwa bittija jew barmil.
cISJubI ^*^^^®"' ^'°^"-
Casket— caxxa^ħal xi ħwejjeġ tad-
deheb etc; tkiegħed fil caxxi żgħar xi
oggett tad-deheb etc.
Gaslbu— il għaxar xagħar tas-sena
ta Lhud.
Casqub - caschett, elmu. ...
Cass— tingassa, tisgrada, tibgħat il
barra, tchecci minn post. .
Cassation— tannulla, tħassar, tin-
gassa ; korti tal appell fi Franza.
' CASSAWARb— ara Cassiowary.
Casselia— fjuri bħal verbena.
Casse-paper— carta maksuma (mkat*
tgħa bir-rabta) miżżewġ manetti ta
cull naħħa (ta barra) ta riżma carta.
Cassbrolb— cazzola; dawrarossli
icun hemm f cazzola, tagen etc.
Cassia— cassia, xortata ħwawar li
jagħmlu- minn koxra ta siġra.
Cassidbous — maghmul bħal elmu
wasagħ (jew miftuh).
Cassimbrb — cażimir (drapp għall
ħwejjeġ ta Ibies etc.)
Cassinq— isem ta.logħba tal carti.
Cassiowary — xorta ta għasfur In-i
dian ftit iżghar miil li ngħama.
Cassock— suttana (ta kassis); ca-
pott ta suldat.
Cassooked— liebes bis-suttana (kas-
sis) ; bil capott (ta suldat). . .
• CÀssoNADB^zoceor ordinariu (mhux
rfinut jew ippurificat).
Cassoon— cassettun ; paneu sfundat
(tal bini).
18
Digitized by
Google
CAS
— 188 —
CAT
Cast— xeħta ; dakka ; lakta ; mgiba;
forma (ghamla) ta kampiena, sta-
twa magħmula bil forma; tixħet,
twaddab, tvenven, tissotta; tagħmel
jew tixhet fil'forma, tfondi; \Ve casl
anchor at day hreak^ xħetna 1-ancra
maz-żeiiiik ; ihe^i Uiey had to cast lots^
chellom imbagħd jagħmla ix-xorti
(bejniethom) ; tliey will cast the hell
ne,ct week^ sejrin ifondu jagħmlu ii
kampiena il gimgħa id-dieħla ; cast an
account at once^ għamel cont dal wakt,
cast away what you have had^ ixħet (ar-
mi jew waddab) dac li għandec ħażin ;
why do you cast ahoxit your marhles ?
għaliex kigħed ixxerred l-hawn u
I-hemm (ma cullimchien) il bocci tie-
għec ?; cast up, now^ is-somma (għodd)
issa ; on seeing hitn she cast down her
eyes, xħin rathu ibbaxxat għajneiha
(xeħtet għajneiha fl-art^; With his
words he cast us all down, bi cliemu
katgħilna kalbna (scoraggiena) ilcoll ;
fowls cast down their feathers in au-
iumny ittigieg joforħu (iwakkgħu ir-
rix) till ħarifa; she has cast off all shame
notp ; issa spiċċatilha il mistħija col-
Iha.
CASTANBA-^is-siġra tal kastan.
Castanbt — castanjoli.
Castaway — wieħed sdingat, minsi,
abbandunat jew mitluk.
Castb— gens, casta, razza nies (In-
diani) magħżula.
Castellan — castellan, sid il castell.
Castbllany^ castellanja ; renta (si-
njurija) ta ca^tell.
Castellated— bit-turretta bħal ca-
stell.
Castellet — castell zgħir.
Oaster— wieħed li jixħet iwaddab,
fundatur, min ifondi, jew li jaghmel fil
forma kampiena, statwa etc, min
'jagħmel il calculu jew igħodd ; cax-
xa etc. biex troxx minnhà (bħal dic
tal bżar etc); rota bis-sakajn ta sufà,
puHruna etc.
Castbrs— caxxabit-tokob ghall fliex-
chen.
Castioatb— ticcastiga, ticcorriegi.
Castioation — castig, tgħakkis.
Castigator— min jiccastiga, igħak-
kes.
Castino— xħit, twaddib.
Casting-housb— funderija.
Casting-nbt— xibca, terrieħa (ghal
ħut).
Casting-vote— il vot li bih il presi-
dent ta cunsill etc. jagħleb in-numru;
meta il voti tal ċunsiljeri (taż-żewġ
partiti) icunu daks wieħed ; il vot de-
cisiv.
Cast-iron — ħadid fondut.
Castlb— castell, borg, għalka, oa^^/^^
in the atr,ca8telli in aria (torbot fir-rih).
CASTLED—armat, mdawwar bil ca-
stelli.
Castlery - gvern ta castell.
Castlet— castell żgħir. -
Castlb WARD-taJcxa, ħlàs, biex jin-
żamm castell, bil għassa etc. tiegħu.
Castling — rimi ; li jarmi.
Castor— castor (annimal^; cappell
tal castor. *
Castor-oil— żejt tar-riġġnu.
Castor— roti tas-sakajn tal imwej-
jed, sufanijiet, siggijiet etc.
Castra — campijiet, quartieri tas-
suldati.
Castratb - issewwi, takta, ticcastra.
Castrato— ara bunooh.
Castrbl -xorta ta seker. '
CASTRBNsiALUal camp jew quartier
Castrrnsian j tas-suldati.
Casual— ta bla ħsieb, accidentali.
Casualties — accidenti, casualità,
bcejjeċ ta bla ħsieb, li ġrau b'cas (għax
il cas gie hecc).
Casuist— wieħed mħarreġ fil Casui- -
STRY (ara).
Casuistry— għerf ta caswista, jigi-
fieri ta wieħed mħarreġ filli jicxef
(isib u jara) casi tal cunxienza.
Casus-bblli ( bil Latin ) cas tal
gwerra— (juistioni li titlob (U tkankal
jew li iggib) gwerra.
Cat— kattus, kattusa; he-cat^ kat-
tus ; she-cat, kattusa ; musk cat, zibel-
lin (kattus tal misk) ; cat o'nine tails,
disciplina, flagell ; they 'are livina now
like cat and dog, daż-żmien (issa) kegħ-
din jiftehmu bejniethom (igħixu bil
paci) ; he is now turned q cat in pan,
kaleb issa, dàr, ma għadux fil partit
li chien ibiddel il pai-tit) ; it is raining
cats and dog»ynie'/A(i xita daks iċ-ċagħk.
Digitized by
Google
CAT
— 189 —
CAT
OATABAsioN—camra ghar-reliqui.
Cataohrbsis - ara Mbtaphor.
Catachriston— dlic (dua) medicina.
Cataclysm -diluviu, għarka U 1-il-
ma, banju li isir billi terħi salt ilma
jinżel fukec.
Catacomb— catacombi, post fejn jid-
fnu taht I-art.
Catadioptric 1,. ...f ., j ,
Catadromb — macina, macna biex
ittàlla u tnizzel tgħabi (tokol) cbar.
Catapalco — (bit-taljan) catafalc, tu-
mlu.
GATAGRAPH^il ħżu7. ta barra (1-ew-
' wel ħżuz, il contorni) ta pittura (di-
Binn).
Catalbctic— niekes, vers niekes sil-
laba (għandu sillaba nieksa milli imis-
su icoUu).
Catalbpsy — sveniment, telfa tas-
sensi, għaxwa.
Cataloodb — catalgu ; tagħmel ca-
talgu jew lista ta 1-ismijiet ta cotba,
oggetti etc.
Catam ARAN — xorta ta ċattra.
Catabiountain— kattus salvaġġ.
Cataphract— ragel fuk iz-żiemel lie-
bes bl-armar collu.
Cataplasm — ġbara, cataplażma .
Catapult— macna ("militari) għat-
twaddib tal ħaġar.
Catarat — cataratta, cascata, post
« fejn jaka 1-ilma; cntarattajew panna
tal għajn.
Catarrh— catarru, li tneħħi mill im-
nieħer meta icolloc flissioni ; rili.
Catarrhinb — xoria ta ghedmej-
muni.
Catabtasis— għajdut (cliemjew di-
Bcors) ta predicatur fuk haġa.
Catastbrism— catalogu (taksim) tal
għadd jew gzuz tal cwiecheb.
Catastrophe— catastrofi, ħsara, dis-
grazia.
Catjjlock— buzzell doppiu għas-sal-
par tal ancra.
Catch -kabda, kbid ; takbad, tieħu,
tircbeb marda, tittieħed, tintricheb
(marda) ; hc tried fo valc/i hold o/ ;/i/',
ta is-salt biex jakbadni; ^(;/( are mre
to calch a cold^ sgiir tiehu riħ; ihis
wont catchfire^ dana ma jakbadx fmà
jehux in-nar); tlie catch of the door
came o/f, il pum (il kabda, mnein tak-
bad) tal bieb inkala, hareġ; jyut a uew
catch to the door latch, għamel muntu-
nett ġdid fil-lucchett tal bieb ; he is
jew he is hjing upon the catch, kiegħed
lest għas-salt (moħbi biex jati is-salt).
Catchablb — li jista jinkabad.
Catchbr— kabbàd, witjħed jew hajia
li takbad.
Catchfly— isem ta ħaxixa.
Catchinq — kbid, rchib ta marda, li
jittieħed (mard) li jintricheb.
Catch LAND— art li ma jafux ta lie-
ma parroċċa tcun.
Catch pbnny — ctieb li ma jiswa
xejn, mhux interessanti, li isir biss
biex min jistampab jakla xi sold min-
nu; magħmul biss għal klieħ ta xi
sold ; li ma jiswa għal xejn.
Catgh up--zalza magħmulha mill
fakkigħ — zalza piccanti.
Catch-word - chelma li tcun mictu-
ba isfel fl-aħħar tal pagina, u li bigha
stess tarġa tibda il pagina 1-oħra.
Catechetic 1 niflgħmul bil mistok-
., Jsija u it-twegiba(bid-
CATECHBT1C.L J domandi u ir-risposti)
Catechetics — (is-sengha) it-tagħ-
lim bil mistoksija u it-twegiba.
Catbchism— catachismu, tagħlim bil
mistoksija u it-twegiba ; ctiob tal bidu
(elementari).
CaTBCHISM AL — ara (yHATECIIBTICAL.
Catechist— catechista, min igħal-
lem bil mistoksija u it-twegiba.
Catbchizb — tgħaliem bid-domandi
u ir-risposti.
. Catkchumen — catecumenu, wieħed
li ghadu fil bidu tat-tagħlim tar-Beli-
gion Nisranija.
CATBaoRiGAL— li kigħcd sewwa, chif
imissu, wara xulxin.
Cateoorizb — tkigħed fil categoria,
fejn imiss wara xulxin.
Catbgoby— categoria, ordni taksim
ta idei etc. wara xulxin, Mocom.
Catelkctrodb — il pol negativ ta
baltcrija (clcttrica).
Catenarian— tal, jew bħal cdtina.
Digitized by
Google
CAT
— 140 —
CAT
Catenatb -tghakkad, torbot bil ma-
Iji tal catina.
GATENAriON—għakda; rabta (bil ca-
tina).
Catbnulatb— magħmul bhal catina.
Catbr— -tipprovdi, taħseb għall, jew
toħro^ I-icKel ; min jaħseb biex jip-
provdi (iservi) I-ichel; il quattro (l-erb-
għa) tal carti tal-Iogħob u tad-dadi.
Catbrbr— provditur, dac li jaħseb
biex jipprovdi ("iservi) bl-ichel.
Cateress— mara li taħseb biex tfor-
ni (isservi) bl-icbel.
Caterpillar— duda (id\ ħaxix etc.)
Catbrwaul— tnewwaħ bħal ktates.
CATBRWAULiNa— tnewwiħ ta kattts;
tnewwiħ bil-Iejl.
Catbs— provisionijiet tal ichel, affa-
rijet tal ichel.
Cat-eyed— Ii ghandu għajneih bhal
talkattus; li jara fid-dlam (bħal kta-
tes).
Cat-pall— dic ic-cima li biha itom-
mii I-ancra imtellgħa mal cubija.
Cat-fisu— il gattarell etc. (ħut^.
Catgut — watar, nisaren tal anni-
midi.mnixxfin u magħmulin cordi (tal
violin etc.)
Catħarinb-whbbl — raddiena ta
giogdifogu.
Catharist— wieħed li għandu Cjew
li igħejd li għandu) purità cbira ; min
ighejd li hu sati (pàr) sewwa.
Catharpings - cimi biex iżommu sti-
si sewwa is-sarsi.
Catharsis — I-ippurgar ("meta tnad-
daf jew tneħħi minn gio fic).
Cathartio— li jipporga, li tnaddaf
(medicina).
Cathartine — il purgar tal werak
tas-sdna.
Cathbad— isem ta fossi!e, xorta ta
tuffiħa cbira ; dic il biċċa njam li tcnn
maħruġa il barra fi pruata bastiment;
argnu żgħir (ta dawc li juħdmu fil
barrieri).
Catiibdra— catodra, post, loc, siġġu
ta professur,jew ta xi autorità (cmand)
bħal dac ta Mħallef etc.
Cathedral— catidral, cnisia ewlenia
ta diocesi fejn icun hemm it-tron tal
Iskof.
Cathbrbctig — causticu (ilma li jaħ-
rak jew jecol il felul).
Cathbtbr— cannol, tubu rkiek, biex
bieh ineħħu I-urina mill buzzieka (ta
xi ħadd li icun marid).
Cathbtus — linia perpendiculari
(wiekfa dritt ċomb, arbu'ata^.
CAT-HOLES—tokob tal cubia tal ba-
stiment, biex bihom jiġbed biex jit-
tracca mill poppa.
Catholic— -cattolicu, universali, ge-
nerali, jew ma cullimchien ; The Ca-
tholic Ċhurch, il cnisia cattolica.
Catholigism — catlolicismu, ir-reli-
gion cattolica.
Catholigizb— issir ^taghmel) catto-
licu.
CATHOLiGON—medicina (duwa) uni-
yerBeAij panacea.
CATHOLiGos—il patriarca tal cnisia
Armena.
Cathook - ganċ cbir għàll buzzell.
Catkin— fioecbi, mazzi fjuri, ta xi
siġar.
Catlikb — bħal kattus.
Catling— sicchina li biha ikattgħu
it-tobba ril chirurghi).
CATLiNGS-msarem mnixxfin tal an-
nimali li jusaw għall cordi ta vio-
lini etc.
Catmint— xorta ta nagħniħ.
Cat nip— haxixa li għanda il werak
tagħha ifuh (li fiħ riħib.kawwija).
Catodon— il baliena li minnha isir
ix-xama.
Catokian— li jixbeh lill Cato ; seriu,
gravi.
Cat-o-ninetails — disciplina fla-
gell b'disa' frieglii fswiegħel).
Catoptrr 1 ftruraent tal ^gjeġ
5- biex laraw bieh (ghal
Catoptron J għajnejn).
Catoptrics — cattotrica (xienza tal
refrazioni li jaraw il ghajnein.
Catpipb — suflfara; tisBra, għajla
b*suffara.
Cat ropb — ic-cima li iy/Aomm I-an-
cra mal bastimont minn fuk wicċ
I-ilma.
Cat*s byb — ħaġra preziusa tlekk
(tilma) li isibu fil g/iira ta Ceylon.
Cat*s foot — ħaxixa (pianta^ bħal
liedna.
Digitized by
Google
OAT
— 141 —
CAV
Cat sup— isem ta zalza li issir mil
fakkigħ.
Gattlb — bbejjem (li jirgħan) bhal
ma huma il bakar» in-ngħaġ u '1
mghoż; black catile^ laħam il fart (gnie-
des u bakar^ ; cattle hottse, cattle shedj
razzett.
Cauous— (fl-America) ġabra ta nies
(eletturi) biex jagħżln il candidati biex
isiru capijet tal uiBci (dipartimenti)
tal gvern.
Caudal— ta (jew bhal) demb ta an-
nimal.
Caudatb ) bid-demb, magħmul bħal
CAUDATBDjdemb.
Caudex (plural Candiobs)—zocc ta
pianta jew ta siġra (fil botanica). •
Caudle — xorb sħun, xi ħaġa shuna
għax-xorb (li jatu lill marid) bħal ma
hu imbit etc.
Cauf— barrada.
Cauoht — temp passat u particip
passat tal verb catch, jena etc. kbadt ;
makbud.
Cauk — xorta ta ħaġra li takbat,
bħal cubrit.
Caukbr— alzatura (għolia) fdiferiż-
żiemel biex ma ji/Jokx.
Cauking — takta il minċotti min-
nofs.
Caul— xibca għax-xagħar ; mendil.
Caulbt— xorta ta cabocċa.
Cauliferous — biz-zocc, li gbandu
iz-zocc.
Cauliflowbr— pastarda.
Cauline — (fil botanic«), taz-zocc.
Caulis-zocc tal haxix.
Caulk — tirraspa ( tħarrax ) ngħal
jew difer ta żiemel biex ma jiżlokx.
Caulocarpoos— (fil botanica) siġar
li jagħmlu fjuri u frott fiz-zocc.
Cauma — deni, sħana ^ħruk) tad-
deni.
CAUMATiO'tad-deni (tal marda tad-
deni).
Causal— 'ta causa, ta caġun.
Causality— dac li igib il causa, jew
il caġun,
CAUSB—causa, ħabba, caġun, ħtija;
iggib; tgħamel, tcun htija ; tcun caġun
ta ; canse fhis to he donc, ġagħal (gtia-
mel b*mod) li dan isir ; you ai*e the
caufe o/ this loss, inti il caġnn fil cau-
sa) ta din it-telfa (mhabba fic saret din
ittelfa) ; ; 77ie First Cause, Alla Mm-
bierec.
Causbless — bla ħtija, bla ^ causa,
inġust.
Causeb — min icun caġun jew il
cansa.
Causeway) banchina, ħajt magħmul
Causby j biċ^ċagħk etc. biex iżomm
( rpar ) għa moghdia- (inik) ; triek
cbira.
Causidical— ta avucat jew ta min
li jiddefendi causa.
Caustio r- causticu, dua taħrak il-
laliam; li jaħrak, li iwaġġa; li inig-
ghes bi cliemu. ^
Causus— deni kawwi.
Cauter - ħadida tal ħruk, li tàħrak
jew ticwi biha,
Cauterant- ħaġa li taħrak.
Cautbrization — ħruk, chiwi ta xi
ħaġa (laħam ta żiemel etc.)
C'ÀUTERizB - tahrak, ticwi b*ħadida.
Cautbry— ħruk, chiwja b'ħadida jew
b'xi duwa li tahrak.
CAUTnEB— drapp Indian ordinariu.
Caution— dehen, għakal; twiddiba,
tgħarrifa; twiddeb, tgħarraf.
CAUTioNARY — mogħti bliala pleġġ ;
li iwiddeb, li igħarraf.
CAUTioNBR~min iwiddeb, igħarraf.
Cautious— ħajjen, b'ghajnejh niif-
tuħa, mistenbaħ, attent; bid-dehen.
Cavalcadb— cavalcata — ħafna nies
wsra xulxin rechbin fuk iż-żwiemel.
CAYALiBR—suldat fuk iż-xiemel, ca-
valier ; klubi, ciiraggius, meħjiel ; xor-
ta ta sur (għal canuni) mibni il gew-
wa, f'fortezza.
Cavalibrly— ta cavalier, ta ragel
kalbieni, bravu, curaġġiis.
CAVALLAnD-^salt bgħula jew żwiomel
mcxjin.
Cavalry— cavlarija, suldati fuk iż-
żwiemel.
CAVATiNA(bit-taljan)- cavatina, biċ-
ċa musica zgħira.
Cavation - taħfir tal art (fl-art)għal
xi cantina etc.
Cavr— għàr, għorna, grotta; t^ħam-
mar fgħàr, li grotta; tħafler, takti^
għàr jow grotta.
Digitized by
Google
CAV
— 142 —
CEL
Gavka — li stalel ta anGteatru.
Oayeat — (fil-ligi) twiddiba, awer-
tenza biex iżżom (iddawwar jew tieħu)
benefiziu ta abbati ; avvertenza, am-
monizioni, twiddiba.
Caveatino — (fli żghirma) it-tibdil
jew il bidla li tagħmel bix-xabla etc.
min kaghda ghall oħra.
Cavern - għàr, għorna, grotta.
Oaverned— collu għerien.
Oavernous— 'mħaffer bħal ghar.
Cavbrnuloub — mimli (collu) għe-
rien żgħar.
Cavbtto (bit-taljan)-cavetta (bħal
dic tal ħut).
(iivENDisH— xorta ta tabacc ("ta li
Bticca).
Caviare — cavjar, bajl tal ħut (cbir)
immellaħ (imkadded).
Cavil— tchewtil ; ix-xaghra fil gha-
gina ; tchewtel (iggib scusi) tfittex ix-
xagħra fil għagina.
Oaviller — chewtiel, minn dejjem
jara x'jakla, igib li scusi, ifittex ix-
xaghra fil ghagina.
Cavillino— tfittix (tfittexj ix-xagħ-
ra fil għagina, iesib dejjem xi tgħejd
biex tiggieled etc.
Oavillous-coHu tchewtil, oggezio-
nijiet, scusi.
Cavin- ħofra (weegħa) li jistgħu jo-
kogħdu fiha (mħarsin) is-suldati.
Cavino — tiġrif, twaikkigħ ta sakaf
(arcata) ta mina jew barriera.
Cavitary - duda li tghix gewwa xi
5a.
OAvnT-ħofra, tokba, ghorna.
Caw— tgħajjat bħal ċawla.
Cawino— il għajjàt taċrċawl.
Cawker— ara Calker.
Ca WKY - ta,jew bħal grampun fnagh-
la ta żiemel.
OAXou—koffa trab tal metall lest
għal għaxla (għal purificar).
Oayelac— xorta njam ifuħ li jinsab
fis-Siam (Àsia).
Oayenne— xorta la bżar (tal carta)
jahrak ferm.
Oayman— cajman (xorta ta cuccu-
drill american).
Cazio— mħallef Torc (Maumettan)..
. Oaziqub— Oap Indian (superiur) tal
America ta fuk.
Cazzon- ħmieġ tal bakar niexef li
jużaw għan-nar (biex jaħarkuh).
CEASB-tħalli, tiekaf, takta, tiscot,
tispiċċa, ittemm tlesti ; xohen will yoa
cease to complain 'f meta sejjer tiscot
(tiekaf, tispiċea, etc.) mit-tghemghim ?
they have ceased working^ spicċaw (wak-
fu) mix-xoghol.
Ceaseless— li ma jiscot (jekaf) katt,
li dejjem sejjer.
Oeasino— twakkif etc.
Cecity— ghama.
Oecograph— tħejjia (apparat) ghal
chitba għal għomi.
Cbcutiency — bidu ta għama, bejn
għama u mehux.
Cbdar— cedru (siġra taċ-cedru) dej-
jem tħaddar) njam taċ-cedru.
Cbdarn— tas-siġra taċ-cedru.
Obdb— twelli, terħi, icciedi, titlak.
Obdilla— sinjal bħal virgola f,) li
ikegħdu taht il-littra c (9) biex tin-
kara s.
Cbdrinb— tas-siġra taċ-cedru.
Obdrium— raża (gomma) tas-siġar
taccedru tajba wisk għal mal cotba
biex ma tmisshomx il camla.
Obdry — tal-lewn taċ-cedru.
CEiL-tkiglied jew tagħmel soffitt;
ticsi sakaf minn gewwa.
OiciLiNO— soffltt, sakaf— il wiċċ ta
fuk ta camra.
OEiNTURE—cinturin, faxxa (tal ħa-
rir etc.) tal kadd.
Oblature— incisioni, (is sengħa tal
incisioni).
OBLRBRANT-celebrant, dac li jicce-
lebra (ikaddes etc^
Celbbrate— ticcelebra, tissolenniz-
za, tkaddes, tfaħħar.
Oblburatbd — mfaħħar, msemmi,
ceiebri.
Oblbdratjon — tifħir, tkaddis, sol-
lennità.
Celebrator— min, jew dac li jicce-
lebra etc.
Oblbbrity— fama, isem, celebrità;
he is a man of great celehinty^ hua ra-
gel ta fama cbira.
Digitized by
Google
CEL
- 148 -
CEN
Cblbriao— xorta ta crafes.
Cblbbity— ħeffa, ghaġġlft cbira.
Cklbry— crafes.
Cblbstial— tas-setna, kaddis, miii
kieghed fis-seina.
Cblbstinb— patri Celestin, sulfat ta
li stroDziana (mineral).
Cbliag — taż-żakk. .
Gblibaoy- il ħajja (li stat) tal għa-
^.eb (ta dac li mhux mixżewinreġ^, ce-
libat.
Cblibatb Igħażeb (wieħed mhux
CBLinATisTjmiż-żewweġ).
Gblibitb — patri, min hu mogbti
ghaċ-celibat (li mhux għaż-żwieġ).
Celidograpħy - descrizioni tat-tbaj-
ja li hemm jidru fix-xemx.
Cbll — cella, ħofra, camra.
Cellar— cantina. .
Gellaraoe^Ioc, post ghal cantini,
daziu (hlas) tal ħwejjeġ li jinżammu
merfugħa f cantina.
Gellarer— min għandu ħsieb tal
(imbejjet etc.) tal cantina.
Cbllarbt — caxxa etc. bit-tokob,
postijet ghal fliexchen.
Gellarist— dac li fcunvent icoUu
il ħsieb tal imbejjet.
Cell-rrbd — imrobbi fcantina.
GELLULAR—bic-celel żgħar.
Gbllulated— maghmul bħal celel
jew cmamar z.għar.
GELLULE—cella zgħira.
Cbllulifbrous — li jagħmel celel
żgħar.
Cbllulosb— is-sustanza jew dac li
minnu huma mgħamulin il ħjut tal
werak.
Cblsitudb— għoli.
Gblt— Geltif 1-ewlenin nies tal Ita-
lia, Spanja, Franza u '1 Brittanja
(Inghilterra).
Gbltio— celticu, taċ-Celti, Isien (lin-
gwa) taċ-Gelti jew Geltica.
Cbltigism— idioma usu jew drawwa
taċ-Celti.
Cement — siment (cement) tahlita ta
gir ramel u ilma li tgħakkad gebel etc.
flimchien ; rabta, għakda ; tgħakkad,
torbot flimchien.
Cementation — għakda, twaħħila
flimchien.
Cbmbnted — magħkud bis-sement
jew bil hbeberija.
Cbmetbry— cimiteru.
Gen ATORY— - tac -cena.
Gbnobitb— cenobita (patri).
Cenoby— cunvent, loc fejn nies (pa-
trijiet) igħejxu flimchien ( comunità
wahda).
Cbnotaph— monument (gebla etc.)
tifchira ta wiehed li icun midfun fpost
(x*imchien) jeħor;
Cense— tfewwaħ bi rwejjah ifuħu ;
cens, jew ħlas pubblicu.
Cbnser — censier.
Censor— censur (minn jifli biex jic-
cundanna dac li icun ħazin) ; magistrt
ta Buma antica.
Cbnsorial) taccensnr, sever, kalil,
CBNsoRiAN[li iżomm is-siccajr.
Cbnsorious - sever, dejjem lest^ jifli
biex isib xi ħtija, tort etc.
Gbnsorship— 1-ufficiu, I-impiegh ta
censur, jew ta min jiccundanna'dac li
icun hazin (wara li icun flih).
Censual— ta censiment (.jew cens).
Gbn'surablb— li ħakku censura, ta
min jiccundannah.
Gbnsurb-- censura, fili (minn tiflij^
janfira, ħakk, ticcundanna (bħal ma
taglimel il cnisia) tagħmel ħakk.
Census — censiment, cens, għadd
tan-nies collha li icunu frenju etc.
CENT-~mia,/Ae)rroir€rf 300 sovereigns
ai 6 per eeni (5 %jew 5 p.c) issellift
300 lira biI-5 fil mija (mgħax).
Centagb— rata, ħlas cull mija.
Centaur— centauru, mostru, favu-
lus (tal ħrejjef) ; dac li jitfa il vleġġa
(fiz-Zodiacu).
CBNTAURY-'pianta, ħaxixa ta bosta
xorta.
Gbntenarian — bniedem li għandu
mitt sena.
Cbntbnarius— ta cull mitt sena.
Cbntenary — centenariu, żmien ta
mitt sena.
Gbntennial— ta mitt sena, jew li fih
mitt sena.
Cbntbrino— 1-arc, il miidell tal in-
jam li fuku jibnu ħnejja.
Centesimal — ta minn mija waħda ;
wieħed minn mija ; centesimali.
Digitized by
Google
CEN
— 144 —
CER
Cbntbsimation— castig niilitari (tas-
suldati) ta wioħed fmija.
Cbnticipitous — li ghandu mitt ras.
Crntifidous — mkassam f mitt bieċa.
Cbntifolious - li għandu mitt werka.
Cbntiqradb— mkasBam f'mitt grad.
Cbntiorammb — centigramma.
Cbntiloquy — discors (cliem) għall
mitt darba.
Cbntimb (akra sentim) -centesimn,
il mija waħda ta Franc, jew ta xi
ħaġ'oħra.
Cbntimbtrb — centimetra ( chojl
Francis) il mija waħda ta metru.
Cbntinbl— ara Sbntinbl.
Centipbd— centupiedi (dudu b'ħafna
sakajn).
Centnbr — pis ewlieni li jusaw il
periti tal użin jew il catapani.
Cbnto — bcejjeċ ta bosta aaturi a
mgħakkdin flimchien, fcomponiment
wieħed.
Cbntral— centrali, tan-nofs.
Cbntralism — centralismu ; li tcun
centrali jew fin-nofs.
Cbntralization — mgiba (meta ig-
gib fin-nofs.
Gbntralizb — ticcentralizza» iggib
fin-nofs.
Cbntrb — nofs ; tkigħed, tagħmel
fin-nofs; twakkaf fuk...
Cbntrb-bit— golja(ta rebecchin).
Gbntrb-pibcb— centra (ta fuk mej-
da), golja ta rebecchin.
Cbntrbs — il fond ta biċċa drapp jew
ta xall.
Cbntrio
Cbntrioalj
Grntricity— centricita; li tcun fin-
nofs.
C«NTRiFoaAL— centrifugu ; li joħroġ
jew jitbigħed min-nofs.
CBNTRiNE'isem ta ħuta.
Cbntripbtal— li tiġbed, li tagħmel
għan-nofs.
Gbntripbtenoy — gibda għan-nofs
jew lejn in-nofs.
Gentrobario — taf -centru tal gra-
vità.
Gbntrolinbal — il ħżuż ta linji li
jiġbdu coUha lejn pont wiehed (lejn
centru wieħed) ; strument biex tiġbod
(tħo7i) bih iHinji.
. lcentricu— tan-nofs.
Crntry— ara Sbntry.
Gbntomviratb — il gvern ta mitt
ruħ.
Centumviri— il' mitt mħallef tar-
Repubblica Rumana.
Cbntuple — centuplu; għall mitt
darba ; tcattar ghail mitt darba.
Crntuplicate — tcabbar ghall mitt
darba.
Cbnturial — ta seclu (mitt sena).
Cbnturiator— cronologista, wieħed
li ikassam iż-żmien bil mitt sena.
Gbnturion— centuriuni, afficial Ru-
man li chellu il cmand ta mitt suldat.
Gbnturist— ara Cbnturiator.
Century— seclu (mitt sena).
Cborl — ragel (min-nies baxxi) tal
Anglo-Sassoni.
(Jbpbvorous— 11 igħix bil basal biss.
CEPĦALALoio—medicina li ticcalma
l-ugigħ ta ras; tal ugigħ ta ras.
Cephalaloy— I-iigigħ ta ras.
Cbpħalitis — infiammazioni tal
moħħ.
Gephaloextraotor — mkass (biċċa
għodda) tal kabla.
Gephaloid— magħmul bħal ras.
Cephalopod — annimal mallusc
("gismu artab).
Cephalopoda — annimali ta gisi-
mhom artab li għandhom subgħaj-
hom etc. ma dwar rashom.
Cephalous — bir-ras.
CEPHUs—ciefa (tajrabħal gawwija).
Cbbaoeus— tax-xama» bħal xama.
Ceraqo— I-ichel tan-naħal, ħobs in-
naħal.
Cerambio— duda, bħal wirdiena.
Ceramic— tal fuħħar jew xakkuf.
Gerasine — gomma tas-siġar taċ-
cirasa u tal pruna.
Cerastes— lifgħa bil krun.
CERATE->incirata (taħlita) taxama,
żejt etc.
Cerated — incirat jew micsi bix-
xama.
Ceraunics — ix-xienza (li studia)
fuk is-sħana a I-elettricità.
Ceraunite — tempesta bis-sajjetti,
xebgha sajjetti.
Gerberean— ta Gkrberus (ara).
Digitized by
Google
CER
146 —
CET
Cerberus — cerberu, il chelb tal
għassa tal infern (li isemmu fil hrejjef).
Cere— tincira, ticsi bix-xama.
Cereal— cereali; tal kamħ (kmuħ).
Cerebel — biċċa mill moħħ.
Cerebellum— il moħħ żghir.
Cerebral— tal moħħ.
Cerebrose— b'mohhu marid, miġ-
nun.
Cbrboloth — drapp incirat (inci-
rata).
Cerbment— incirata li dari chienu
jusaw meta jibbalzmau lil xi ħadd.
Ceremonial — ceremoniali, tac-ciri-
monia (tar-rit esteru jew ta barra).
Cerbmonious — collu cumplimenti,
jew cirimonji.
Cbremony — cirimonia, osservanza,
rit esteru jew ta barra (li jidher).
Crrbolitb— mineral donnu xama.
CBREOPSis—tajra tal Australia bħal
wiżża.
Cereous— tax-xama, bħal xama.
Ceres— Cerere, alla falz tal kamħ
jew tal biedja ; isem ta pianeta (chew-
cbaj żgħira li chixfu fis-sena 1801.
Cerf— ċaccar, rozz.
CBRiLLA—ara CRniLLA.
Cbrnuous— li niezel, mdendel.
Ceroorapht — is-sengħa tal chitba
fuk jew fix-xama.
Cbroon— balla tal gild.
Ceroplastio — magħmul "figuri tax-
xama ; is-sengħa tal mudelli tax-xama.
Cerrus— balluta morra ("siġra).
Cbrtain— ta ta-bil-ħakk, sgur, tas-
sew, cert ; xi, certu are you certain f
Inti sgur ? I am not quite certain^ jena
m'iniex sgur (cert) sewwa, a certain
person^ xi ħadd (certa persuna).
Cbrtainty— il verità, bla eoda du-
biu.
Certifigatb — certificat, attestat,
xhieda bil mictub (mictuba) fuk 1-im-
giba jew capacità ta xi ħadd.
Certified —magħmul sigur; iccer-
tificat.
Cbrtifier— dac li jiccertifica, min
jagħmel ic-certificat.
Cbrtipy— ticcertifica, tixhed bil (jhit-
ba fuk il capacità jew 1-imgiba ta xi
ħadd.
Cbrtoriabi — digriet, ordni li mil
korti ta fuk jimbghat għall korti ta
isfel biex jinbaghtu dauc id-documenti
fcarti> ta causa li icun hemm sejra
tittratta ruħħa (fil krati ta fuk).
Cerulific— li jaghmelculur icħal.
Cbruline— blu (culur icħal) maħlul
fl-acidu ("sulfuricu).
Cerumen— il ghacar tal widnejn.
Cbrusb — buruk,trab abjad taċ-ċomb,
carbonat taċ-ċomb, bianchett.
CBRUSBD-T-maħsuI bit-trab taċ-ċomb,
(bil bianchett).
Cbrvical— tol għonk.
Cbrvinb— tac-cerv.
Cbrvix — il biċċa ta wara tal għonk.
Cbsious— ta lewn caħlani griz.
CESPiTOus-ta art bil ħaxix, bil pa-
Ijetti tal ħaxix.
Cbss— taxxa, ħlas ta flus.
Cbssant— li jiscot.
Cessation — sicta, twakkifa ta xo-
għol, ugigħ etc, tmiem.
Cessbr — twakkifa, sicta tħollija,
(min tħalli) trascuraġni.
Crssirlb— li iciedi, li jirrendi.
Ckssion— tulija ("min twelli^ għati,
cessioni.
CessionarY'H iwelli, jati jew iciedi.
Cbssor— dac li jittrascura ghal tant
żmien li jagħmel xi dmir etc; asses-
sur, dac li jintaxxa jew jiġbor it-taxxi.
Cesspool— fossa ta canal etc.
Cest— ħżiem, cinta, cinturin, (tan-
nisa).
CESTRiAN—ta Cheshire (contea tal
Inghilterra).
Cestus— ħżiem (^rabta) cinturin li
jintlibes (min-nisa) fit-tieg.
Cbsure— taksima, mistrieħ (fil ka-
ri) ta vers, ta stanza jew strofa fil poe-
sia.
Catagba — ir-razza collhatal balieni,
u *d-dniefel.
Cbtaoean I tac- cetacci (tar-raz^a tal
Cetaoeous j baliena).
Cbtic— li isir mix-xaħam etc tal ba-
liena.
Cetolooy— li fitoria naturali ta fuk
il baliena.
19
Digitized by
Google
CEV
— 146 —
CHA
CBVADiNB^il-lamtu li isir mix-xgħir.
GHAoooN--żifna (epanjola).
Cħafb — sħana li isBir bil għerik
(billi tgħorok) ; giiadba (minn taghdah)
corla, saħna; issahhan (bil għerik),
tgħaddab, tati saħna, jew corla, tisħon
(bil għerik), tgħadab, titfettet, tieħu
saħna.
Għafb — xorta ta wirdiena.
Ghafbry— xorta ta forġa tal ħad
dieda.
Ghafb-wax — 1-impiegat (li icun
hemm mal cancillier) li icollu ħsieb
ilesti ix-xama għas-sigilli.
Chaff — ħliefa.
Ghaffbr— tiggebbed fil prezz, tnak-
kas, ticcorda (fnegoziu etc.) ; mercan-
zija.
Chaffbring— tiftihemfi prezzgħax-
xiri jew beigħ.
Chaffbry— trafcu, negoziu.
Chaffinch — sponsun.
Ghafflbss— bla ħliefa.
CJhaffy— bħal ħliefa ; li ma jiswa
ghall xejn.
Ghafinq— għerik, għadib; tmasħin
tfetlit.
Ghafino-dish — bħal gradilja biex
isaħhnu, jew iżommu fukha sħun, ii-
laham.
Ghagrbbn— gild iccuscsat.
Chaobin — buri, dieka ; tħanfis, tagħ-
mel il buri, iddejjak, tħanfes.
Chain — catina, sensiela, manetta,
(rbit għal idejn etc.) issensel, ixxec-
chel, torbot bVatina, tagħmel rsir,
tjassar.
GfiAiNLBSS— m'hux marbut, bla sic-
cajr.
Cħain pump— pompa cbira li jcun
hemm abbord ta bastimenti cbar.
Chain shot— catina bil balal mid-
mumin.
Ċhain stitch— pont (tal ħjata) bħal
ċatina, pont catinetta.
Chair— siġġu, suġġetta.
Ghairman — il president ta cumi-
tat etc.
Chaisb — caless, carrozza b-zewġ
roti.
CHAiRWBB'-rrxorta ta serriek.
Chalastjcs— medicini li iħollu.
Ghalcedony— ħaġra preziusa għaċ-
ċrichet etc.
Ghalcooraphbr— incisur ta fuk ir-
ram, min jincisi ir-ram.
Ghaloooraphy — is-sengħa tal inci-
sioni fuk ir-ram.
Cħaldean— tal Galdea.
Ghaldaio— caldajc, Isien, il-Iingua
tal Galdea.
Ghaldron— chejl Inglis tal kmuh li
jasa 3G hnsheL
Ghalet (akra xaU) — għarix ta li
Svizzeri.
Chaliob— calci ; tazza.
Ghaliced— bil calici (bħalfiuri).
Ghalk— gibs; thożż bil gibs.
Ghalky - tal gibs, bil gibs, abjad.
Challbngb — sfida, sejha jew stedina
ghall ġlied ; tisfida, tistieden jew is-
Bojjaħ ghall ġlied ; tgħajjat minn gej
(bħal ma tagħmel is-sentinella) sen^
tries have orders to cliallenge a/ter mid-
niqht^ is-sentinelli għandhom I-ordni li
ighajtu " toho comes lliere ? " min gej
hemm? wara nofs il-lejl.
Challis -drapp rkiek fin, bħal mu-
solina għall Ibiesi tan-nisa.
Chalybbatb — mimli (collu) ħadid ;
ilma li fiħ il ħfidid (il ferru). .
Cham— ir-re tat-Tartarja (Asia).
Chamade — ċamata, sejħa, (sinjal)
bit-tambur.
Chambbr— camra, għorfa; tghalak
gewwa camra jew gewwa ghorfa.
Ghamber counoil— cunsill privat si-
griet.
GHAMBERiNa - disculaġni, disonestà,
sfrenar.
Chamdbrlain - camrier maġġur, the
Chamherlain of London, l-ewlieni cam-
rier jew it-terforier ta Londra ; Who
is the c/iamherlain of this ifin ? min hu
il camrier (ir-ragel li għandu ħsieb is-
sodod) fdin il-Iucanda ?
Ghambbr-lye— aurina, bewl.
Chambbrmaid— camriera, il mara li
iddur b*is-sinjura tlibbisha u is-ser-
viha.
CnàMnRK-poT— aurinar.
Cħamblbon — camaleonte, annimal
bhal gremxula li ibiddel il-Iewn.
Ghamelbonizb— tibdel fbostalewni-
jiet.
Digitized by
Google
CHA
- 147 -
CHA
Chamfbr— ċamfrin, tgħaddi takta
ċamfrin (canal).
Ghamfbrino— ^issinn il għodda, (fiir-
matur etc.)
Ghamfbain — testiera, armar ghal
ras iż-żwiemel.
Chamois— (bil Francis, akra aamuà
camoxxa (xorta ta mgħoża).
Ghamois-lbathbr— camoxx, gild tal
camoxxa.
Ghamoisitb — trab (jew ossiduysadid)
tal ħadid.
Champ * tghiddero, tomgħod, tgher-
rem, tmeċlak ; wiċċ (ta mejda ect.^
ftit imżerżak.
CHAMPAONB—xampanja (imbit).
Ghampaign— campanja,wesgħa, wit-
ja cbira.
Champbr— gherriem,wieħed li ighid-
dem, jomghod, jew imeċlak.
Ghamperbd— mżerzak lejn ix-xifer,
icċamfrinat (bħal furmatur ċana, etc.)
Champbrtor - wiehed ħati tal Cham-
PBRTY (BJCH).
Ch^mpbrty — żamma (li iż/.omm)
causa, ({uistioni fit-lAl (ghnl żmien) bil
patt li icolloc sehem fil kliegħ (biex
jirrendilec il kliegh).
CHAMPiONON—xorta ta fakkigħ.
Champion— gellied prim, wieħed H
għas-saħħa ma jicsru ħadd, lewlioni,
ta kuddiem, għal ġlied etc.
GhAngb— opportunilà, ġrajja, haġa
ta bla ħsieb ; accident, cas; jies, tama;
tiġri, tinghata, jati il cas jew I-acci-
dent ; 7« there any chance for me f
hemm xi tama ghalija ? When ymi have
i/ie cfumce^ meta icolloc I-opportunità ;
/ /uive no more c/iance now, ma għan-
dix tama actar issa (nakta jeshi); i/
hy c/iance you meel /dm^ jecc katt jati
il cas (per accident) tiltaka miegħu ;
U c/ianced ġara, ta il cas; T/iis /tas
heen ill c/iance for /lim^ din cbienet dis-
grazia għaiih.
Chanob-combr— wieħed li jigi bla
hsieb, għal għarrieda.
' Changbl— cancell, prisbiteriu.
Chancbllor— cancillier, t/ie c/iancel-
lor of^ t/ie e,vc/ietjuer, il ministru tal
finanzi (ta) flus jew tat-tesori, C/umcel'
lorof a University, Cancillier ta Uni-
versità; dac li icollu f-idejh lijissigilla
id-diplomi etc.
GHàNCBLLORSHIP ^ l-ufficiU, l-im-
piegh tal Cancillier.
Changbmbdlby— ktil tabniedem per
accident (b-disgrazia).
Ch ANGBRY ~ Cancelleria.
Changrb— piaga, ulcera.
Chandblibr — linfa.
CHANDLBR-bejjigħ (bli imnut) e/Up
c/utndler, li ibigħ (iservi) lin-nies tal
bastimenti.
Chanob— bidla, tisrifa, zghar, bkija
(flus) tibdel, tbiddel, issarraf ; 1 see a
great c/iange in /itm,nara bidla cbira fih;
/ /uive no c/iange about me^ ma għandix
żgħar fukiy wmt made you chanae your
opinion f x'ġagħlec tibdel (tbiadel) il
ħsieb (il fehma) ? go^ and c/iange me a
sovereign^ mur sarrafli lira ; to-morrow
we e/uiU /lave t/ie c/uinge of i/ie moon^
għada icolna kamar ġdid. It ' is God
alone t/iai wor/cs our c/iange, Alta biss
jista ibiddlilna kalbna (jicconvertina) ;
IIow is t/ie c/iange to-day f chif in hu
il cambiu (it-tisrif tal flus) illum ? /
am still waiting for t/ie c/uinge, gbadni
kiegħed nistenna il bkija.
Changeablb — li jidbiddel, li mhux
sod, li idur ma cull riħ, incostanti;
i/ie weat/ier /uis heen very c/iangeahle
i/iis moni/if it-temp (1-aria) chienet in-
costanti wisk (sicuit tbiddel) dax-xa-
xahar.
Ghan^bless— minn għajr tibdil..
Ghangelino— tifel (tarbija) li jatuha
jew jeħduha (jibdluha) ma oħra; ibleħ,
belbieni.
Ghangbr— - ċangier, min isarraf il
flus.
Ghanna " isem ta ħuta bħad-dott.
Channbl— canal,friegu, scanalatura
ta colonna ; takta canal ; T/ie Englis/i
C/iannel is beiween Enaland and France^
il Ganal Inglis jigi bejn I-Inghilterra u
Franza. Fomoard i/ie peiition io i/ie
Ilcad of i/ie Governmeni i/irouah your
c/iieff /le is ihe rig/U c/uznnel^ ibghat il
petizioni il gvern per mezz tal Cap
tiegħec, hua (dac) il persuna (il mezz)
li għandu iwassalielec.
Digitized by
Google
OHÀ
— 148 -
CHA
CuANNBLLBD— bil oanali, mħaffer.
Chanson (bil Francis, akra xan-
^onj—għanja.
Chant (bil FranciB, akra ċantj —
tcanta, tghanni ; cant, għana.
Chantbr— għannej, cantant.
Chantiolbbr— serduk li jidden.
CHANTiLLYnLiOB— xorta ta bizziila,
Btmata ħafna.
Chantino— cant.
Chantrbss — għannejja, cantanti
(mara li tgħanni jew tcanta).
Chantry — cappella (tal cant) tal
kassisin.
Chaolooy— trattat, discors jew chit*
ba fak il Chaos (ara).
Chaob— caoB, taħwida, ħabla, taħ-
bila, ħallata-ballata.
Chaotiġ — confus, mħawwad, im-
gherfex eħiħ.
Chap — xakk, fetħa, xpaccatura, ka-
sma, xedak ta bhima, xagħżuħ, ġuv-
nott; ixxokk, tixxakkak, cotne on^
chapa I ejjew, isa, tfal, (uliedi^.
Chap 1300K -il ctieb (li seritt) li icol-
Ihom il bejjigħa (biex ini/ilu fih li
icollom jeħdu, xi ibighu etc.)
Chapb— il hadid, ram etc. li icun
hemm fit-tarf ta ghant ta xabla.
Chapbau (bil Francis, akra xapb) —
cappell.
CHAPBL—cappella, cnisia.
Chapbllany — cappillanja.
CHAPBRON—barnuż, capoċċ (ta cava-
iier); mara mdahħla fiż-żmien (mgħak-
kla) li tindocra xbejba fil ħruġ u fli
Btedin ; tindocra, tieħu ħsieb ta xebba
fxi stedin etc.
Chaplain — cappillan.
Chaplaincy \ cappillanija, ufficiu
ChaplainshipJ grad ta cappillan.
Chaplbss-— bla laħam, min ghajr la-
ħam ma dwar il ħalk.
Chaplbt - dafra, curuna (tal ward)
għar-ras.
CuAPMAN— min ibigħ u jixtri, xer-
rej u bejjegħ ; parruċċan.
Chappy— maksum, xpaccat, mxak-
kak.
CiiAPs — ħalk ta bhima ; ġuvnotti,
tfal; wcU done chapa, bravi, 1-aħwa.
Char
Charb
CHAirrBR— capitlu (canonioi); capi-
tlu taksima ta ctieb.
CHAPTBR-HouBB—auIa, sala, loc fejn
jiltakgħn il canonici (il capitlu).
CHAPTRBL—capitell jew colonna li
iżżomm il ħnejja (l-arcata^.
Chapwoman— mara li tixtri a tbigħ,
parruċċana.
Char— isem ta ħuta fina (bhal sala-
mun); taħrak njatn bħal faħam, tah-
rak chemm chemm ; takta.
xoghol bil ġurnata, tahdem
bil ġurnata, biċċa xogħol,
Btaljata.
Charabano — carrozza twila b'erba .
roti fejn jistghu jircbu bosta nies.
CiiARACTBR — carattru, giħ, fama ;
bixra, hażx ta ittri, carattru ; thożx,
tiscolpi ittri ; / can not bui gice a true
character of yon^ ma nistax ma ngheidx
jew ma nitchellimx tajjeb minnec ; he
18 a man o/ a very hail character, hua
ragel ta fama ħażina.
Charactbristig -caratteristicu, dac
li jimmarca il carattru.
Charactbrizb — ticcaratterizza ,
tgharraf sewwa.
CHARADA—xarada.
Charcoal — faham tal cannol (tal
ħatab).
Chargb— ħsieb, pis, cura, tagħbija,
nefka, spiża, twissija, causa, carga ta
xcubetta, ħabta, salt ; tati il ħsieb, il
cura jew il pis ta ħaġa ; twissi, twassal
lill xi ħadd (tugżah) tiehu flus (fix-
xiri); ticcarga xcubetta ; taħbat għal,
tati is-salt ; Who is in charge of thie
placei min għandu ħsieb ta aan il
post? a serioHS charge was pre/erred
againat him, saritlu (ghamlulu) accusa
(causa) seria hafna ; iake charge o/ this
school, ħu ħsieb ta din li scola, 1 am
not . ahle to he at that charge, ma nistax
(ma niflaħx; għal dic li spiża; all
charges /ree, barra mil li spejjes ; the
English retumed io ihe charge, 1-In-
glisi reġghou għall attacc(ħabtu għall);
Lay noi this sin to their charge, tgħab-
bix fukhom dan id-dnub (tgheidx li
għamluh huma dana id-dnub).
CnARORAnLE — li jiswa li ikum il
fluB ; li jista icun iċċargiat.
Digitized by
Google
CHA
— I4y —
CHA
Oharobless — bla ħsieb ; rħis.
Ghaboeb — min jiċcargia, platt cbir ;
żiemel mħarreg gnal gwerra.
GiTARiLT— bil.cautieia, bl-attenzioni,
bil ghakal.
GHARiNBss—cautiela, attenzioni.
Chariot — carrozza, carru.
Ghariotber— dac li isuk il carru
jew carrozza.
GHARiTABLB-ħanin mal fkar, cari-
tativ, kalbu tajba, li iħobb jaghmel ca-
ritày tal carità ; h have bten to see all
the Cliaritable InetittUiofis o/ Malta,
mort nara l-istituti tal carità coUha
taMalta.
Gharity— ħniena mill fkir, cariti,
mħabba.
Chariyari ^ banda irrabiata (etor-
biu ta ħafna dakk ta strumenti ad-
doċċ); carjcatura; j^ariial satiricu.
The '* Punch " m tfie oTdest London cha-
rivarij ii " Punch " hua 1-actar ġur-
nal satiricu antic ta Londra.
Għarlatan — ċarlatan, wieħed jit-
ohellem dejjem (wisk) bla sens.
Gharlbs's wain — għħnkud (ġabra)
ta cwiecheb li jisimha ucoU Ursa Ma-
jor.
Chablook — (ħaxixa) bħal ġarfrir
isfar.
Gharh — seħer, maghmul, għajn,
ġmiel, ghaxka; i88aħħar,ta^hmel magh-
mul, tgħajjen ; tghaxxak, tħajjar. Mu-
sic charms the ear^ beauty c/iarma tfie
heart, il musica tgħaxxak il widna, il
ġmiel igħaxxak il kalb.
GHABMA-'isem ta ħuta (bħal lupu
tal baħar).
Gharmbd— msahhar, mgħaxxak.
Charmbr — saħħàr, min isaħħar,min
ighajjen, clielma li tħoU il kalh.
Charmino—U ighaxxak, li iih għax-
ka, li isaħħar.
Charmlbss— min għajr 1-ebda ġmiel.
Gharms— ħweijeġ (affarijet) li igibu
contra il għajn, bhal ma huma il bah-
buħa, karn etc.
Charnbl lcamiria, postfein
' Wżommu merfuh il
Gharnbl-housb J għadam tal mejtin
Cħarr— isem ta ħuta bħal salamun.
Gharrt — maħruk, bhal faħam.
Ghart — carta tal captani, mappa.
Chartagbous— li jixbah il carta.
Chartbb— patenta, ittra;. tati pa-
tenta, tinnoleggia bastiment.
CiiARTBBBD — privileggiat, protett
mil pajtenta, minn certi privileggi li bi-
hom ma jista imissec ħadd, esenti.
Ghabtbr-mastbr — wieħed li mill mi-
nieri italla faħam, trab tal ħadid etc.
bit-tunneUata.
Chartbr partt — pattijiet li isiru
bejn mercanti u nies tal baħar fuk
mercanzia etc.
Ghartism— riforma radicali.
CuARTisT — riformatur radicali, avu-
cat imin jakbes, jiddefendi^ id-drittijiet
tal poplu. *
Cħartrbuse — monasteru, cunvent
tac-Gertusini; xartr^s, xorb magħmul
mil patrijiet Gertusini.
CHARWOMAN—marali taħdem, tagħ-
mel xi facendi u titħallas bil ġiirnata.
Chaby— attent, prudent, b'għainejo
miftuħa.
Chasb— caċċa; tmur il caċċa, ti-
bghat, tchecci; bosc, canun ta abbord ;
ihey gave tlie chase to t/ie s/iip^ taw il
caċċa (j;rew wara biex jakbdu) il basti-
ment; both the /lead and tlU stern c/iase
werejiredj sparaw sewwa il canun tal
prua chemm ucoll tal poppa.
Ghaseb - caċċatur.
CĦASiNa-=~ix-xogħol tal irsaltar fuk
il metalli ; xoghol rsaltat.
Ghasm (akra casamj — xakk cbir, fet-
ħa, xpaccatura.
Chassbur - ragel fuk iż-żiemel.
Ghastb— nadif bla tebgħa, pur, cast.
Ghastbn— ticcorriegi, tgħakkes, tic-
castiga.
Chastened— -castigat (li ħa il castig).
Ghastbnkss— ara Ghastity.
CnASUBLE—pianeta (ta kassis).
Chat— cIiem,KJi8Cors, tpacpiċ, tgher-
wU.
CHATBAu(akra ċa/o^— castell (Fran-
cis).
Ghatelainb - catinetta li jilbsu in-
nisa ma kaddhom.
GHATBLBT-castell żgħir.
Ghatellany — castellanja; sinjuria
(proprietà) ta castell.
Digitized by
Google
CHA
— 150 —
CHA
' Cħatoyant — li jitfa ir-raggi.
Chatoymbnt— (fil mineralogia) bidla
tal culuri.'
Ċħat P0TAT0E8— xorta ta patatażghi-
ra li jatuha għall ichel lill hnieżer.
Chats— patata żgħira li jitimgħuha
il hnieżer ; (fil mineralogia) it-tieni saff
tat trab tad-deheb etc. ; gzuz żghar ta
trab:tad-deheb etc.
Chattau - umbrella tal Indiani.
Chattbl 7 beni (oggetti^ mobili ;
Chattels) ghamara, xarbitelli.
Ghatter— tpaċpaċ, tiċċaċċra, tlaklak,
tiċċajta, iccechcec snienec.
Ohatterbox— Isien ta merill (wie-
ħed li Isienu ig^ejd dejjem).
Chatterbr— wieħed li iħobb jitchel-
lem. ipaċpaċ jew jiċċaċċra, ċaċċarun.
Chattbring — discors, cliem voit,
tpaċpiċ.
Chat wood -għesieleġ, ħatab għan-
nar.
Chaw— tomghod.
Chawdron — interiuri (msaren etc.)
' Chbai*— -rhia ; / boxujht l/iu hat hetter
cheap than you^ xtrajt dan il capp^ll
irhas minnec; Now we rnust get some
bags o/ siigar^ it is dog cheap, issa
imisana nixtru ftit xcbejjer zoccor,
b'xejn (mas-sakajn).
Chbapbn— traħħas, tnakkas, tiggeb-
bed fil prezz.
CnEAPJiiOK — bejjegħ ta rhis fit-triek,
wiehed li ibigħ bi rħis fit-triek.
Chbapnebs— roħs.
Cheat — tkarrak, tgħallat, tberbex,
tinganna ; takrika, tgħallita, tl>erbixa,
ingann ; he is a notorious cheat; briccun
maghruf minn culħadd; dorot cheat me^
tinġannanix, tkarrakx bija.
Chbatablb — li jista jitkarrak, li
jistgħu ikarku bih.
Chbatablbness-— kerk, ingann.
Chbat-bread— hobs fin.
CHBATBR—karriek, ingannatur.
Chbatery — kerk, ingann.
Chbatinoly - bil kerk.
Chbgk— razna,żamma, giem,ċanfira;
trażżan, iżżomm, tirgem; drapp minsuġ
jew stampat quadriquadri (quadriljat);
(fil-Iogħob ta li scacchi) scacc ; you had
hetter keep a check on your son^ aħjar
użomm Hbnec imrażżan; I gave him a
good check^ ċanfartu sewwa, he imist
have taken a check at your words, sgur
tfantas għal cliemec (ħa fastidiu għal
dac li għedtlu.
Chbck-book— ctieb tal banc (l)iex
tara xi flus daħħalt jew ħriġt).
Checker -tagħmel quadriljat b*ħa-
fna lewnijiet ; dac li irażżan.
Chbkbred— intarsiat (b'ħafna lew-
nijiet).
Chbckbrs— logħba ta li scacchi.
Chbckbr-work - iritarsiar.
ChboklbsS'U ma jistax jitrażżan,
bla trażżin.
Checkmatb — mossa (ċaklika jew
tibdila) fil-Ioghob ta li scacchi li biha
taghlak jew tispiċċa il partita; iżżomm
mrażżan, tghakkes (tirbaħ)
Chbckroll — lista ta I-ismijiet ta
dawc in-nies li icunu impiegati (cam-
rieri etċ.) ma nies cbar.
Chbckstring— ħabel li icun għad-
dej għall carrozza minn gewwa biex
tigbdu (sinjal) meta trid tiekaf.
Chbok takbr— dac li jiġbor il biljet-
ti fil vapur ta 1-art.
Chbddar — cedar, xorta ta ġobon fin
Ctajjeb ferm) li isir VChedder.
Cheek— ħadd, sfaċċataġni (wiċċ^,«/itf
haa always rosy cheeks, dejjem bil
wardiet; t/ie cheeks ofa door, il coxox
tal bieb ; tJie cheek piece o/ a helmet,
il yisiera (il biċċa tal elmu li tgħatti
il wiċċ) we spoke cheek hy jowl, tchelli-
mna rasi u rashu ("jena u hu biss) ;
he goes cheek hy jowl witli him, hua
ħobża u sicchina miegħu (ħaġa wah-
da) ; / cant helieve that he had the cJieek
to go to him, ma nistax nifhem chif
chellu il wiċ6 imur ghandu.
Chber— ciera, wiċċ, aria ; farġa, xa-
lata, ichel u xorb; ċapcip tal idejn (ap-
plaus) evviva ; tfarraġ, tferraħ, thenni,
iċċapċap I-idejn, tgħajjat evvioa ; tit-
farraġ, tixxala ; cheer up my son ! cu-
raġġ (tfarraġ, derri) ibni ! Ue is a man
of a very nasty cheer, hua ragel incre-
pativ wisk (dejjem wiċċ I-ors^.
Chbbrer— min ifarrag, jixxala,iċap-
ċap l-idejn, igħajjat evvtva.
Chberful — ħieni, allegru, cuntent,
ferħan.
Digitized by
Google
CĦE
m —
CHE
&r1wi ferħ, allegrament.
Ghebring — li iterri^ ifarraġ (il
kalb).
CnBBRLBSs — ta kalb sewda, trist,
mniccbet, magħdur, mdejjak.
Cħberlessness— nichet, kalb sew-
da, dieka ta kalb.
Chbbrly— ara Cheerful.
Ghbbr up— tfarraġ, tferraħ.
GHBBRT--ferħan, cantent, allegru.
Chebse— ġobon, creem efieese^ rcotta
. (tal kwieleb tal kasab); you would make
me believe tlie mooii is made of green
cheeM ^trid tbellaħħieli (trid iġġagħal-
ni nemmen dan) trid tgħaddini ta
ibleħ.
Chbesb-oakb — kassata jew pastizz
tal ġobon (tal ħaxu).
Chbbsb-hoppbr— duda tal ġobon.
Gheesb-lbp— il borsa(buzzieka)fejn
iżommu it-tames.
Ghbbse uonobr— bejjigħ il ġobon.
Ghbbsb rennbt— xorta ta fjur isfar
salvaġġ, tames.
Chbest— li għandu mill ġobon.
Cheetah— xorta ta leopard (anni-
mal salvaċġ).
Chef-dVeuvre — (bil Francis akra
xedifr) biċċa xogħol bil għakal, bi rġu-
lya ; biċċa xogħol prima.
Chela— difer (siek) ta ġranc jew ta
awwista.
Ghelifergus— li għandu id-dwiefer
(bħal dawc tal granci).
Cheliform— ghamla ta difer.
Chelonian — razza tal fchieren (tal
art u tal babar).
CiiEMiOAL— tal chimica.
Chemioals— is-sustanzi (I-affarijet)
collha nsati fil chimica.
Ghemise— kmis ta mara.
Chemisbtte — camisetta.
Chemist — spiżżiar.
Ghemistry— chimica.
CHENII4LE — xinilj a.
Gheque— cich; carta, ordni tal flus.
Chequer— Cminn floc exchequer)
tesor; xorta ta xoghol tal gebel. •
Ohequers— ara Draughts.
Cherif— sacerdot (cbir) tal Mau-
mettani (tat-Toroc).
CĦERiSH—iżżigħel, tmelles, theijem,
titma, iżżokk, iżżommsħun, healwaya
cfierished his children^ hua dejjem ħabb
ferm (shiħ) I-uliedu; / cannot but ,che»
rish his memory, ma nistax ma nifta-
carx fih; ma nista ninsieħ katt*
Cherisher — min iżigħel, imelles,
ihdjem, jitma, iżokk.
Cherisħinq — għajnuna, incoraggi-
ment.
Cheroot— xorta ta sigarri.
Cherry— cirasa. .
Gherry BAY-^ir-rand.
Cherry brandy— brandy li icun fih
ic-cirasa mizmuma (mgħaddsa) gio fih.
Chbery cheeked — wiċċ bilwardiet,
wiċċ ta ħawħa.
Gherry-wine— imbit magħmulmic-
cirasa.
Chersonese— penisola.
CJhert— xorta ta ħaġra taż-żħiet. ,
Gherub— cherubin.
Cherubio Ual cherubini ; ange-
Cherubioal/ licu.
Gherubim (bl-Ebraic) cherubini, il
plurat ta cherubin.
Gherubin— cherubin ; angeticu. *
Cherup— tpespes ; tghamel il cu-
raġġ lill xi ħadd b*Ieħnecc, tisa (tin-
coraggixxi, tagbmel il kalb).
Ghervil— sorfolja (ħaxixa^.
Chesiblb— pianeta (ta kassis).
Cheslip - duda żgħira.
Ghess— scacchi, loghba fuk tavla
mkassma f64 quckdru (jew ċangatura)
li tintlagħb bi 32 biċċa ta bosta xorta,
bħal ma huma torrijiet, rjus ta sla-
ten, ta żwiemel, curuni etc.
(3hessboard — scacchiera, it-tavla
iccangata għal loghob ta li scacchi.'
Chessel — il caxxa (forma) ' fejn
jagbmlu il ġobon.
Chessman— bieċa .(mit-d2) li bihom
jilghabu li scacchi.
Chessyijte— xorta ta trab (art) li
icun fih ir-ram.
Għest— caxxa, senduk; (caxxa tas-
8ider)—to deposit in a chest^ tghezzez
tidfen il flus, takżen jew tfaddaL
Chest of drawers— gradenza.'
Chest protector — ghata, biċċa
biex iziomm is-sider sħun.
Di'gitized by
Google
CHE
152 r-
CHI
Chested— biB-sider, H għandu sider
wasagħ.
Chester-field— glecc wasagħ.
Chestpounderinq — mardataż-żwie-
mel (nefħa fis-sider).
Chestnut— kastna.
Cheston— xorta ta prana.
Chettik— velenu kalil, tas-siġar tal
upas 11 jigi mil gżira ta Ġava (Asia).
Chkval-glass— mera cbir, tal per-
Buna.
Chevaubr — cavalier.
Chevaux-de frise ' ( akra .rerà-rf^-
/n'i^;— romblu ta li njam bil-lasti ip-
pnntati li taraw ma dwar xi mogħdi-
jiet ta Bwar etc. biez ma iħallux li
igħadila nies jew żwiemel il kuddiem.
Cheveril— ghidi, gild tal ghidi jew
kidd.
Chevrette— macina (macna) li it-
talla il canuni mill art ghal f uk il car-
ru tagħhom.
•* Chevrotain — I-iżghar xorta ta cerv.
Chew— tomgħod, magħda ; tixtarr.
CuiARO OSOURO — chiar oscur ; is-
Bengha (fil pittura) li tkabbel jew tagħ-
mel f locu iċ-ċar mal oscur.
Chibbal— basal rkiek (tal picklea).
Chiga— xorb (licur) li isir mil kamħ
ir-rum.
Chicane— Bcusi, samsim, tgħawiġ
fid-discors (biex ittawwal iż żmien tal
cuationi).
Chioanert — is-Bengħa li biha tara
xHakla (scusi etc.) biex ittawwal cu-
Btioni fil korti etc.; inganni.
Chigk— felluB; tfakkas jew ittalla
werak ġdid, tnibbet.
Chicken— felluB.
Chicken-hearted— li għandu kal-
bu żgħira; timidu, ta ħila żgħira.
Chicken pox— gidri ir-riħ.
Chikling— felluB żghir.
Chick-pea— xorta ta gilbiena (le-
gumi).
Ciiick-weed— li Btillaria (haxixa).
Chicory— cicwejra.
CaiDB -iċ-ċanfar, tahsel, tgħajjat
ma, twiddeb.
Chider — min iċanfar, jaħsel, igħaj-
jat ma, iwiddeb.
Chidino — ċanfira, ħasla, għajta ma,
twiddiba.
Chief— ewlieni, rajjes, cap, princi-
pali ; Valletta is the chief town of Mal-
ta^ Valletta hia il belt capitali ("ewle-
nia) ta Malta; report him to his chief
irrappurtah il Cap (ir-rajjes) tiegħu.
Chiefdom — Bovranità (cmand ew-
lieni).
Chief justice— il president (lewwel
jew il cap tal imħalfin).
Chibfless— bla cap.
CniEFLY-^actarx, I-actar, fuk col-
lox, principalment.
Chieftain— cap, captan, cmandant
(militari) il cap ta familja, ta tribh.
Chiffonnier — wieħed li jiġbor i6-
ċraret.
CHIFFONN.IERE — ċafunicr, armariu
jew sajbord żgħir.
Chiffy — mumeut wieħed, ta ma-
lair.
Chilblain— seki.
Child — tifel, tifla ; a little child^
tarbija ; his xoife hrought fortli a child^
martu chellha (wildet) tarbija ; tdie ur
past children now^ ma icolliex (ma jis-
tax icollha) tfal iżied issa ; he ia my
god child^ hua il filjozz tiegħi ; she is
big with child, tkila (ħobla) ; / know
himfrom a child, nafhu minn meta
chien ghadu tfal ; she died in chilà hed^
mietet bil ħlad ; you are playing Hie
child now, issa kieghed tagħinilha ta
tfal.
Child bearing — bit-tfal (għandha
it-tfalj.
Child BiRTĦ^ħlas (twielid ta tar-
bija;.
Childe— giuvnott nobbli, bin wie-'
ħed nobbli.
Childermas-day — il festa (nhar)
I-Innucenti.
Childhood — tfulija, ^.ghużija.
Childino— li icollu (icoUha) it-tfal,
bit-tfal.
Childish— ta tfal.
Childless— bla tfal.
Childlike— bħat-tfal, bħal tfal.
Children (il plural ta childj ^tfeA.
CniLDRENrrE— mineral cristallizzat.
Chiliad— elf numru ta waraxulxin.
Digitized by
Gopgle
CHI
^- 163 -
CHI
CHlLiAGON-figura b'elf faċċata u
elf anglu.
Chiliahedron (plural Chiliahedra) —
figura b*elf genb jew faċċata.
CniLiAN-tal Uhin, mil Cliili (l-A-
merica t'isfel).
Chiliarch— cap (cmandant) ta elf
ruħ.
Chiliarchy— cumpannja taelfruħ.
CHiLiASM—millennju — żmien jew
għeluk elf sena.
CHiLiAST-ta elf sena, millenariu.
Ghill — reżħa, cliesħa, tcbexcbixa
tal bard ; treżżah, tchessaħ, lie muai
have eontracted a chill, għandu iċun
ħa xi fewġa (riħ); It chills my hlood
when a 1 /Amfto/t^nħoBsdemmijicsaħ
(jiġġela) meta naħseb fdan (fuk dan^.
Chiluness — csiħ, bard, tchexchix
tal bard, resha, chesħa.
CniLLY—csuħa, chesha ; b^.aru, miż-
wed bżar aħmar ; it is rather chilly this
moming^ ftit u xejn il cheleha dal
ghodu.
Chiloma— ix-xoffa ta fuk ta żi<)mel,
ħmar etc.
ChilonianI ta ChUo (gharef Griech);
CiiiLONic J kasir, mii>bur fi ftit.
Chilopad — razza ta dud (centu
piedi).
Chiltern— distrett (art) bil gho-
lijet (muntanjusa^.
Chimb— tarf ta mastella, ta bittija,
jew barmil.
Chime — tagħmira kniepel, mota,
dakk ta kniepel bil cbir ; iddokk mota
bii cbir ; iddokk bil cbir.
Chimera — chimera (għageb li il
ħrafa taghmlu b'gisem ta mogħza, ras
ta Ijun u demb ta serp) ; ħrafa, hsieb
fieragħ.
Chimerical — immaginariu, li ma
jesistix.
Chimes — rjus tad-dewlghat (twal)
li jibkgħu jidru f bittija jew mastella.
Chiming— dakk ta kniepel,armonija,
moti bil cbir.
Chimney— cumnija ; chimney glaas^
mera ta fuk ic-ċumnija, chimney pifce^
xcaffa ta fuk ic-ċumnija.
Chiaipanzee— cimpanzi, xadin cbir
li jixbaħ wisk lill bniedem.
Chin- id-dakna, Iħit.
China— china, fajjenza tal China
(għaliex lewwel ma saret fil China,
Asia).
Chinaware — china, affarijiet (faj-
jenza) tal China.
Chinchbug - duda (tinten) li tek-
red il kmuh.
(JiiiN-couGH - soghla convulsiva.
Chine— is-sinsla tad-dahar tal an-
nimali.
Chined— tad-dahar, bid-dahar.
Chine-hoop — ic-circu fit-truf tad-
dewlghat ta bittija, mastella etc.
Chinesb — Cinis, Isien (iHingua)
jew wieħed mic-Cina.
Chingle— ċagħk wahdu (safi, mhux
mħallat bit-trab).
CHiNK-xeghira, xakk żgħir (deLJak)
iddokk billi iccechcec fiimchien (flus),
ixxi^her ixxakkak chemm chemm;
tixxigher, tinxakk, iccechcec.
Chinky— mxigħer, mxakkak.
Chinna— ħaxixa bhal gilbiena.
Chinned— bid-dakna, bi Iħit.
Chinscab — marda tan-nghaġ.
CHiKSE-iBSodd (tkalfat) xkuk fil
bastimenti b*Ii stoppa.
Chinsing — tkaltit fuk fuk (għal
chemm wisħed jiddobba) ta cverta jew
ġnieb ta bastiment.
Chintz— Indiana, (drapp).
Chip— ]akxa,tlakkax; chips ofhread^
kxur tal ħobs; orange chipsy kxur tal-
larinġ iccunfettat ; he is a jfhip of the
o{d hlock ; bin missieru, (bin is-sengħa
ghandu nofsha) ; ii tastes just like a
chip in poitage, ma fiha I-ebda togħma
(bla toghma ta xejn, ma ittigħem
xejn) ; a chip ; ċana, lexxuna ; cJiip*
platting, tiben minsuġ, immaljat lest
għal cpiepel.
Chipped - mlakkax.
Chipper— tpespes, idderri, tfarraġ,
thenni ; fuk ruħu, bieżel, hieni.
Chipping— tlakkix.
Chippy— collu lakx.
Chiragon— tilar biex fuku jictbu il
ghomi.
Cairagra— gotta fl-idejn (pullagra).
Chiragrical— li għandu (li ibati)
bil gotta jew bil pullagra f idejħ.
20
Digitized by
Google
ĊHI
164 —
CHO
Chirograph— ott, ħaġa iflirmatft,
mictuba.
Chirographer— wiehed li jitharreġ
filchitba (B\ calligrafia).
Chirographic' ) tal chitba;*mic-
Ohiuographigal) tub bii pinna.
CinuoGRAPHisT— min jakra il fortu-
na billi iħares lejn idejc.
CinROGRAPHV — ch'itba (bil pinna) ;
att, mandat mictub minn taht idejn
dac li icun.
Chirologist — wieħed mharraġ fil
Chirology (ara).
Ghirology— is-sengħa li titchellem
b'idejc u b'subgħajc.
CniROMANCY-tħabbar jew takra
biex tinzerta x*għandu igħaddi minn
bniedem billi taralu il vini u it-ticmix
ta idejħ.
Chironomy — ix-xienza li tittratta
fuk il gesti (ċaklik tal idejn u tal gi-
sem) tal predicaturi u ta dawc li jirre-
citau fit-teatri.
Chiroplast — għamla tal idejn ;
strument biex juri chif jitkegħdu
I-idejn udat min dawc li ighalmu il
pianuforti.
Chiropodist— min jitchellem fuk il
cura jew jiccura il mard tal idejħ u
tar-riġlejn.
Chirosophist — min jakra il vin-
turi.
Chirp - tpespes ; tpespis tal għasa-
far, tfarraġ, tħenni il kalb.
CmRPER-għasfur li ipespes.
CiiiuPiNG — tpespis tal għasafar.
Chirrup— tħenni, tagħmel il kalb
(il curaġġ) lill xi hadd.
Chiru— xorta ta cerv.
, Chirurgeon — chirurgu (tabib li
jiccura b'idejh).
Chirurgery— ara surgery.
Chirurgical— ara surgical.
. CHiSEL—scarpell, furmatur, gizill ;
tnakkax (tkatta bliscarpell) tiggiżilla;
chisH socket, furmatur tal bejta.
Chiselling — tibbozza, tisbozza,
tnakkax, gebla^ ghuda etc; tghallat.
Chislew— id-disa' xahar tal-Lhud,
liiċca minn Novembra u Dicembru.
Chisley— art |)ej|i ramlja (mram-
mla) u taflja. .
Chissels -nuhħala hoxna.
Chit — rimja tas-siġar, nebbieta,
tarbija, raħsa ; tfajjel ; traħħas, tarmi
(siġra); għazza &\m(:t; a/ie fuia ckits
inherface ghandha il għazz fwiċcha.
Chitchat— ċaccir, tħarrif.
Chiton— xorta ta bebbuxa; ħanżir
il baħar.
Chitterlings— I-imsaren ta anni-
mal li jittiechel ; chirxa.
Chitty — ara childish.
Chivalric 1 1* <5ftvaljer, meħjel,klu.
Vbi, kalbieni curaġġus
CHIVALROUSjg^^rrier.
CmVALRt — cavalleria; grad dinjità
ta cavalier.
Chives— il ħjut tal fjuri.
CiiLAMYS— mantell tas-suldati Ru-
mani.
Chloral— liquidu, ilma maghmul
mil chlorina, faiiam, u ossigenu.
CHLORATE-clorat ; melh maghmul
minn acidu cloricu u basi.
Chloric — tal clorina.
CHLORiNE-cIorina, gas li isir mil
melh (comuni).
Chlouis— virdun.
CHLORiTE—mineral, trab aħdar.
Chloroform — cloroform.
Chlorophyl— il culur aħdar tal we-
rak.
Chlorosis— ħdura Cmarda)— sinjal
li wieħed ma icunx fsaħtu, ahdar,
marid.
Choak— ara Choke.
Choca — taħlita ta cicculata u caf6.
Chock ' ghuda biex tirfed bittija.
, Chock-fcll —mimli fgat, mimli sa
fuk.
Chocolate— cicculata.
Choice — għażla,ħatra,għażil; magħ-
żul, maħtur ; taghżel ; tiħtar ; if it
were in my choice^ I woxdd have taken
thia one, chiecu chelli ngħażel jena,
chiecu cont nieħu dana ; / leave it to
your choice, inħalli f idejc, ghażel int ;
he wae killed together with ihe choice of
hie troope, katluh flimchien mal fjur
(mal aħjar^ tan-nies li chellu;, take
your clioice, għamel int (li jidhirlec) ;
he hae a great choice of commoditiea in
hia shop, għandu salt affarijiet sbieħ fil
Digitized by
Google
CflO
— 155 —
OHO
ħanat ; onr band played a choice aelec-
tion on the square yeaterday, il banda
tagħna dakket programm Bcelt (magh-
żul), bcejjeċ sbi^, il bierah fil piazza
Choiobless — minn għajr gost, minn
għajr ma jista jagħżel, indifferenti.
Choir — cor, cantanti, in-nies li
icantau fil cor.
Cboke— toħnok, tifga, issodd, tin-
ħanak, tiffoga, tinsadd ; thu ruhbidi
will choke up Uiepipe^ dawn 1-imbaraz-
zi sejrin isodda il canal.
Chokb-damp— dac il gas li johroġ
mil fosos, li jifga u joktol in-nies.
GHOKB-FULL^mimli fgat, imfawwar
eħiħ.
Choke-pear— ara saroasm.
Choker— wieħed li isoddil ħlukjew
isiccbet ; chelma li għaliha ma tistaz
twiegeb, cbelma li iggiagħlec timla
ħalkec (bl-ilma) u tiscot.
Chokinq-U jifga joħnok jewjsodd.
Choky— li donnu irid jifgac, jo-
ħonkoc.
CnoLAS-zorta ta smerald (haġra
preziusa).
Cholbdoloqy— trattat (discors) fuk
il bili.
Choler— il bili, dac li iġaghalna
nagħdbu, nisblu, nisħnu jew nincur-
law.
Cholera— colera.
Cholera-morbus - eorla morbus.
CHOLERio-tal corla, li jishon, jis-
bel jagħdab malajr.
Cholerine— colerina, corla ħafifa
lewwel sinjal tal colera.
Chomer— chejl tal Lhud jasa dwar
75 gallun,
Chomp— tmeċlak, tomghod b'hafna
ħsdjes ta ħalk.
(jHONpROMBTER -użin (miżien) għal
kamħ.
Choose -taghzel,tilitar, trid ; which
one do gou cfioose, liema taghxel, liema
trid?
C!hooser— dac li jagħżel, elettur.
Choosinq — ghażla.
Chop — katgħa, biċċa, custilja, xe-
dak ; takta barra ; tkatta nitfa nitfa,
ticcapulja, tpartat, tibdel. / hcul two
mutton cliops this morning for break'
/uH, chelli (chilt) żewġ custilji tal
muntun dal ghodu mal cafe (caiazion
ta fil għodu); his chops are always
going^ dejjem jomgħod (dejjem jecol);
lie liod a slap o'n his cliops, ha dakka
ta harta fuk wiċċq ; wiLl you chop with
mef trid tpartat miegħi'l he had hie
hand chopped oġ\ poor man^ ha idu bar-
ra (kata*ida barra) mischin.
Chop-house — dverna, ħanut tal
ichel.
Chopper— wiehed lijakta, ipartat,
jiccappulja, cappuljatur.
Choppinq — ktigh, biċċa maktugħa
iccappuljata ; ġlieda, tlewwima, pAo^>-
ping-olocky canġa (tavla ħoxna fejn
ikattgħu il-laħam.
Choppinq-knifb— sicchina cbira tal
laham ; cappuljatur.
Choppy -mitnli xkuk,mixkukcoIIa.
Chops —ħalk ta bhima.
Chopstiok — bħal mgħarfa tal għu-
da li jeclu biha ic-Cinisi.
Choraqio — ta monument ta wiehed
li icun rebaħxipremiu(ximidaljaetc.)
Choraqus— il cap tal cor tal an-
ticbi (tal Grieghi).
CnoRAL-tal cor ; corali.
Choraust — wieħed tal cor, musi-
cant.
Ghord - corda, watar; il-Iiiija dritta
litgħakkad flimcliien żewġt itrufta
biċċa circu (kaws) ; tgħammur chitarra
jew violin bil cordi,
CnoRB-^biċċa xogħol tad-dar, facen-
da fid-dar.
CuoRBA— ċaklik ta xi musculi minn
għajr ma trid.
Chorepisgopal — ta iskof ausiljar (li
icun ta għajnuna I-id-Diocesan).
Chorrus— pied Cchejl) ta vers fil
poesia Inglisa, magħmul minn sillaba
waħda twila u oħra kasirà (ara Tbo*
ohbb).
CiioRiAMDio— pied (BI vers)'ta erba
siUnhi ; ta Coriambn.
Chorio - ta cor. > ^
Chorion -ir-rita li biha tcun im-
gheżwra it-tirbia fil ġuf. ' '
Chorist— corist (cantant Vept).
Chorister - cantaiit f xi catidral jew
f xi enincert musicali ; conduttur ta
cor ; mastru di cappella. ^ '-
Digitized by
Google
CHO
■^ 156 —
CHR
Choribtic— ta cor.
CuoRO PAVOBiTO— cor ta nios magħ*
żula, fejn icun kemtn 1-aħjar cantanti
u dakkaka.
Chobographer — minjicteb il cho-
ROORAPHY (ara).
Chorography— corografia; id-descri-
zioni ta zi post jew xi distrett ; jew li
'wiehed jaghmel mappa ta post jew ta
distrett ; sinjali, ħżuż biex wieħed
imixxi u ikankal it-truppi fukhom.
Choroid — cull rita li tcun bhal
cHORioM (ara).
Chorometry - il chejl ta post, art,
jew distrett.
Chorus— cor, cuncert; cor, meta fxi
canzunetta wara li icanta biċċa wieħed
waħdu fl-aħhar icomplu 1-obrajn ican-
tau il coll flimchien ; (fl-antic) il biċċa
cant li chienet issir bejn 1-atti ta xi
tragedia.
Chosb (passat tal verb choosb^ —
għazel, ħtar; he chose tht/f, hua għa-
żel din.
Chosb Cakra xoUiJ — biċċa għamara
żgħira, xi xarbitelli ; choae in aclion,
dejn ta flus li icollu jati ħadd jeħor.
Chosbn (passat tal verb choosb) —
magbżul ; maħtur.
Choulb— ħawsla ta għasfur.
Choultry— lucanda tal India.
CHousB-tkarrak; takrika, logħba.
Chowdbr— aljotta(soppa tal.ħut.
CnowRY—ġummiena (tal carti etc.)
marbuta ma lasta biex tchecci id-dub-
bien.
Chrbmatistigs -econoaiia politica ;
ix-xienza li titchellem fuk il għana u'l
gid.
Chrbstomathy - dac li jinhtieġ għat-
tagħlim, ctieb tat-tagħlim.
CuRBSTBCKNics — I-arti u ix-xogħli-
jiet meħtieġa.
Chrbtibh— xorta ta lanġasa.
Chrism — griżma, żejt iccuns^crat
(tal griżma).
Chrismal— tal griżma.
CHRisMATORY—tazza fejn iżommu iż-
żejt tal griżma.
Chrisom — tarbia li tmut fi żmien
ix-xahar li tcun ilha li twieldet.
CuRiST— Cristu, il Messia; il midluk
MccoQsacrat biżżejt. .
Christ-oross-row — is-Santu Cruc
(chif chienu isejħuln fl-antic I-Inglisi^
1-aIfabett.
Christbn — tgħammed, tati 1-isem
lill tarbija.
Christendom — il cristianesimu,l-In-
sara collba.
Christening — magħmudija.
Christian — Nisrani Cseguaci ta Ci-i-
stu), tal insara.
Chbistian-namb — l-isem, biss (ta
bniedem) (minn għajr il cunjom).
Christianism — id-Dutrina jew it-
Tagħlim Nisrani.
Christianity - cristianesimu, il fidi
jew ir-religion tal Insara.
Christian-likb— ta Nisrani, li jagħ-
mel ta Nisrani.
CiiRisTiANLY— bħal Nisrani, ta Ni-
srani.
Christicolist — wieħed li jadura
(jati kima il Cri&tu).
Chbistmas— il Milied, il festa tat-
twelid tal Bambin; / wish you a Merry
Chruttmas, nixtieklec Milied tajjeb.
Christmas-box - strina, xi rigali li
wieħed jakla (jew jati) fil festi tal Mi-
lied.
Christmas tide— il ġranet tal Mi-
lied.
Christology— Teologia,trattat,chit-
ba fuk Cristu.
Chroma- croma, waħda mil figuri
tal musica.
Chromascopb - strument biex turi il
culuri.
CĦROMATE-cromat, melħ magbmul
millacidu cromicu u basi.
Chromatic — tal culuri; tal-Iehnijet
tal musica, tas-semitoni.
Chromatics— dac li stndiu fl-ottica
lijitchellem (jittrattaj fuk il culuri
tad-dawl
Chromatology - trattat fuk il culuri.
Chromatypb — fotografia fuk carta
lesta ghal tapposta.
Chrome — ara Chromium.
CHROMic—tal Chromium (ara).
Curomium— ħaġa (sustanza) bajda-
nja ii ma iddubx (ma tinħallx).
Chromolithography- cromolitogra-
fija; is-sengħa li tistampa litografia
bil culuri.
Digitized by
Google
CHK
167 ^
CHU
Chromule— dac il culur li icoUhoin
il ħxejjex.
Chronio Itaż-żmieDy ta żmien twih
Chrontoal/ tat-tul (taż-żmien).
Ohroniolb— croDaca,regi8tru (ctieb)
tal ġrajja (jew fattijiet), tifchira, an-
nali ; tirregistra jew tniżżel fil ctieb
tal cronaca (fattijiet li jiġru minn sena
għall sena).
Chronioler— dac li iżomm ir-regi-
stru tal cronaca, min jicteb il'cronaca.
Chroniolbs— żewġ cotba ta li Scrit-
tura.
Chronoqram — cronogramma^ scri-
zioni fejn (li fiha) iż-zmien icun mig-
jub bl-ittri.
Chronoorammatist— wieħed li jicteb
il cronogrammi.
Chronooraphbr - ara Chronolooist.
Chronooraphy — descrizioni taż-
żmien 1-imgħoddi ("cronografia).
Chronologer 1 wieħed mħarreġ fil
Chronologist j cronologija.
Chronolooy— cronologija ; ix-xienza
li tittratta fuk it-taksim taż-żmien, u
turina chif jitkassam fid-dinja dac 11
ġara fiż-żmienijiet tiegħu.
Chronometer — cronometru Carloġġ
li juric il ħin sewwa, esatt).
Chronombtrio > . 1 .
Chronombtrioai,} **' cronometru.
Chronometry— is-sengħa (chif)tkas-
sar il ħin sewwa fsighat quarti u mi-
nuti.
Chronoscope — pendulu biex tkas-
sam (tchejjel) iż-żmien.
Chrysalid— tal ohrysalis (ara).
Chrysalis— fosdka (ta xi dud kabel
ma isir farfett).
Chrysanthbmum — crisantemum,xor-
ta la fjur.
Chrysobbryl— ħaġra preziusa (jeb-
sa ferm).
Chrysooracy— il prezz tal munita
(flus^ deheb iccalculat mal munita
carta.
Chbysooraphy — il chitba bl-ittri
tad-dehob; is-sengħa li ticteb bl-ittri
tad-deheb.
Chrysolooy— crisologija, dic il bicċa
tal economia politica fejn titchellem
fuk il għana u*l gid.
Cerysomagnbt — ara Loadstonb.
Chrysotypb — process fil fotografia ch.
(fix-xogħol tar-ritratti ) fejn jusaw
(idaħħlu) soluzioni tad-deheb.
Chub— isem ta ħuta tax-xmara^.
Chubbrd— b'rasu cbira, li ghandu
rasu cbira.
Chubbbdnbss — simna, ħxuna^ tbaċ-'
ciċ.
Chubby- smin, Imbaċcaċ, mimli.
Chub-cheekedI b'wiċċu mimli,mfak-
Chub-faced j ka, smin.
Chuk - lehen it-tigieġa meta tkaki ;
dakka taħt Ihit ; tkaki, ittaktak; tati
dakka talit Iħit ; chelma bil ħlewwa;
ħoss żgħir (chemm-chemm), tefgħai
xeħta ; / saw. him aiving him a chuck
under the chin, rajthu jwaħħallu (ja-.
tih) dakka taħt cheddumu.
Chugklb— tiddieħec, tidħak; tkaki.
Chuoklb-headed — li għandu rasu
cbira
Chuokling - dahc, għajjàt (ta meta
tkaki) tigieġa.
Ohuff — ċaccar, bniedem rozz, goff,
oħxon.
Chuffy— goff,oħxon ^ta mgiba goffa).
Chum — sieħeb, tgħammar fcamra
waħda ma jeħor ; we are chumsy aħna
ħbieb sewwa; we xoere cliummed togeiher
for iwo yearsy għaddojna sentejn nork-
du fcamra waħda.
ChumpI biċċa ghuda, ħatba, zocc
Chunk) ohxon u kasir.
Chunky— kasir u oħxon ; imbaċċaċ.
Church — cnisia; tippresenta tarbija;
(tiżziħajr 1-Àlla wara il ħlas) ; aparo-
chial jew parish church, cnisia parroc-
chiali (tal parroċċa) ; collegiat^ churchy
collep^giata ; ihe Catholic jew Universal
Churchy il Cnisia Cattolica Apostolica
Rumana.
Churchdom— is-setgha, il cmand tal
cnisia.
Churching— tmur tiżżiħajr 1-ÀlIa fil
cnisia (wara il ħlas). '
CHURCHiSM—tokgħod għal li tgħeid
il cnisia. »
Churohman— kassis (tal Inglisi).
Digitized by
Google
CHU
— 158 -
CIN
CuuROH-RATE ^taxxa li iħalsu l-In-
ghilterra ghat-tiswija tal cnejjes.
CHUBOH-SBRviOB—ctieb tal-orazioni.
Churohyabd— zuntier (fejn jidfnu).
Churl — ara ohufp.
Churlish— goff, żorr, mkit, oħxon ;
he Kpoke to me in a churlish manner,
chellimni bl-oħxon, bil goff.
CHURN-^barmil fejn isir (jaghmlu)
il butir ; taghmel il butir.
CHunNiNO— ix-xogħol tal butir.
Churr-worm— duda, inaett, xorta ta
werżiek.
Chubb— ara Choosb.
Chutb— niżla, wakgha.
Chylb — Bugu, sustanza Cfluidu)
grassa bħai ħalib li issir gio fina mill
ichel, Bustanza bħad-demm biss mhix
ħamra.
Chylifaotion— il ghamla(meta isirj
il OHYLE mill ichel fil gisem.
Chylifactivb— li jagħmel il chylb
(ara).
Chylifbrous— li igib il ohylb (ara).
CiiYLous -magħmul mil onYLK(ara).
Chymb — is-8ugu li jidbiddel fih
I-ichel ftit wara li nieclu, imbagħad
dan isir u jitbiddel f chyle (ara) wara
li jidbol (igbaddi j fli stoncu.
Chymioal— ara Chbmioal.
Chymify — tagħmel, tbiddel f ohymb
(ara).
Chymtst— ara ghbmist.
Chymistry — chimica.
CiBARious — tal ichel, li jittiechel.
CiBOL— xorta ta basal żghir.
CiOADA— ġrad.
^CioatriobHI koxra li tibka wara li
CiOATRix jtagħlak jew tfiek ferita.
CioATRiZATioN— il għeluk, il ġhamil
ta koxra fuk ferita.
CiGATRizE— tagħlak ferita, tnixxef,
jew iġġaghal li issir il koxra fuk ferita.
CiGATRiziNO — tfejjak, tnixxef ferita.
CiGATRosB— collu (mimli) kxur (tal
feriti).
CiOBR— xorta ta ciċri rkieka (le-
gnrai).
CiOBRONB — cicernn, guida, wiehed li
idawwar il passiggieri u jfissrilhom
fuk 1-toticbità (il ħwejjeg antichi) ta
post.
CiGBRONiAN— ta Cicerun, eloquenti.
CioHORY — cic wejra.
CiGiSBuisM — fejn jokgħod oioisbbo
TaraJ.
CiGiSBBO— wieħed li dejjem jiggerra
wara in-nisa.
CiGONfA— cioonja (għasfur) tajra tal
ilma (li tgħum).
CicuTA— cicuta (ħaxixa velenusa).
CiD—isem ta poema eroicu Spaniol.
CiDBR-^sidru, xorb li isir mis-sugu
tattuffiħ (tufiiħ magħsur).
CBDBYANT — ara FORMBRLY, HBRETO-
FORB.
CiBLiNo— ara Cbilino.
CiBROB - candiletta.
CiOAR— sigarru.
CiOARBTTB—sigarrett.
CiLBRY — (fl-architettura) werak (di-
sinij ta werak) fuk rjus tal colonni.
CiLiA— xagħar il għajnejn (tax-xfar
tal għajnejn) dac ix-xagħar twil li jitla
fuk xi ħxejjex jew werak.
CiLiARY— tax-xfar il għajnejn.
CiLiATB — mdawwar bix-xagħar bħal
xfar il għajnejn.
CiLf ATBD — għandu (bix-) xagħar fin
(rkiek).
CiLiGious — magħmul mix-xagħar
(tal mogħż).
CiMA — (fl-architettura) guarniċa
(bastun).
CiMBAL— ftira.
CiMBiA (fl-architettura), faxxa, strix-
xia ghaddejja ma colonna.
^ CiMBRio — tac-Cimbri, Isien jew il-
lingua tac-Cimbri.
CiMBTBR— ximitarra, xabla tat-To-
roc (kasira).
CiMBx— bakka (bakk).
CiMiA — faxxa, dawra, rabta dwar
biċċa bini.
CiMiss— il bakka(tas-sodod).
CiMMBRiAN— mudlam ferm.
CiMOLiTB — xorta ta tafal griż-ċar.
CiNCHONA— cincona (duwa) li igibu
minn koxra ta siġra li ticber fil Peru
(Àmerica t'isfel).
CiNOTURA--cintura, ħżiem ; għalka.
' CiNGTURBD— mhażżem, marbutminn
kaddu, iccinturat.
(JiNDBR— rmied.
CiNDER 8IFTBR— gbarbiel ta rmied.
Digitized by
Google
CIN
— 169 —
GIB
CiNDBRY Irmiedi, jBh rmied, tar-
CiNDROus/rmied.
CiNEFACTioN— tagħmel rmied.
CiNBMATooRAPH — cinematografu
strumeDt bħal Lanterna magica li jaħ-
dem bl-elettricità li jurina ritratti ki-
shom ħajjin.
GiNERART— bħal rmied, rmiedi.
CiNBRATioN— il ghamil (bidla) fir-
mied.
GiNBRiTous-bhal rmied.
GiNOALESB— ta Geylon, jew tan-nies
ta Ceylon.
GiNOLB — cinga ta żiemel.
CiNNABAR— cinabru (żebgħa ħamra).
GiNNABARiNB—magħmul (li (ih) ic-
cinabru.
CiNNAMOMic-tal cannella.
CiNNAMOM — cannella (ħwawar).
CiNNAMOBi-STONE — minoral (ħaġra)
li isibu fic-Ceylon.
CiNQUE (akra nnk) — in-numru ħam-
sa fid-dadi.
GiNQUE-FoiL — werka ( tas-silla )
b^ħamsa, ornament, disinn (fl-archi-
tettura) b'ħames werkat.
CiNQUB-PORTS — il ħames portijiet
(isem li żmien ilu ohienn taw lill por-
tijiet ta DoveVf Sandwichy HasiingB^
Romney u Ilythe^ fl-Ia^hiUerra.
CiNTER— 1-armar li jagħmlu fuk il
mol meta icunu itellghu (jibnu; zi
aroata etc.
CiON— rimja, żabra.
CiPBBR— zero, xejn (0) fl-aritmeti-
ca ; cifii*a, 1-ittri il cbar ta isem xi
ħadd; tgħodd. You must teach the boys
the ciphers now^ issa jaħtieġ li tgħal-
lem m-numri it-tfal ; / ani not etand-
ing for a cipher here^ jena m'iniez
kieghed haun ghal xejn (pupa).
C)iPHBRiNG — aritmetica ; wliere ia
yottr ciphering'book? lejn hu il ctieb
(li scritt) tiegħeo tal aritmetica (tar-
regoli jew tas-somom) ?
CiPOLiN— rħam aħdar bil vini (ħjut)
bojjod.
Cippus — colonna ż^hira (monument
baXx)ib'xiscriziohi (b xi chitba fukha).
CiRC — circlu (fejn isiru il cummidji
u logħob etc^
CiROAR — provincia jew distrett.
CiROASSiAN — mic-Gircassi, taċ-Cir-
oassi.
GiROBAN^ta Circe, tas-sharijiet.
Cbrgbnsian — tal Amphiteati'u ta
Ruma.
CiROiNAL — magħmul bħallichiecu
bid-dawran mgherbeb jew mibrum. .
CiRCiNATB — taghmel circu (dawra).
CiROiNATioN— dawra mat-tond.
CiROiNus — ^abra ta chwiecheb
(ghankud, il Cumpaas^ ma gemb il
Fol ta isfel (ta nofs inbar).
CiRCLB— circulu, oircu, dawwara;
divisioni ; taksima ta art ; gemgħa
lakgħa ta nies, casin ; iddawwar; id-
dur ; dixiw a circle inside this square^
ħożż (għaniel) circulu fdan il qua-
drat ; did you see tlie circle round the
moon last night? rajtha id-dawwara li
chellu il kamar il bierah fil gha'xi ja ?
I^he Empire of Germany is divided in to
ten circlesj Hmperu tal Oermania
(il Germania) hia mkassma f ghaxar
circuli; They ivere put in a circle^ daw-
ruhom minn cullimchien.
CiROLED — tond, mdawwar. .
CiRCLBT— circu żgħir.
CiROLiNO — tond, circulari.
CiRCuiT — dawra, li spaziu, il wisa
H jaghlak circu ; taksima ta art ; I-art
id-distrett li icollu idur fjara) cull
Imħallef; iddawwar tond ; iddur tond.
CiRCUiTioN — da wran.
CiRcuiTOUS — mdawwar, tond.
GiRCUiTY— dawra ma circulu.
GiRGULABLE — li jista icun circulat.
GiRCULAR — circulari, ittra, avvis
għal culħadd (għan-nies collha ta
dipartiment etc); mdawwar, tond.
GiRCULATB — ticcircula, iddawwar
ixxerred, iddur, when our blood ceasei
to circulate we die^ meta demmna ma
jibkax jiccircula, immutu \mortey does
not circulate much now. II flus ma
tantċ huma mexjin issa.
GiRCULATiNO — circulanti li tixxer-
red ; li iddur ; are you a suhscriber to
our circulating library? inti sieħeb (so-
ciu) fil librerija circulanti tagħna ?
Girculatino-Medium— 'carti etc. tal
flus bħal ma huma cicchijiet eto. li
jitħallsu cull meta turihom.
Digitized by
Google
CIR
— 160 —
CIB
■ CiROULATioN — circiilazioni, tidwir ;
I liave read a good deal ahout t/ie circu'
laiion of the blood^ krajt ħafna fuk ic-
ciroulazioni ted-demm.
CiRCULATiYB— li igib it-tidwir.
CiROULATOR — dawwar, miu idaw-
war,min ikassam avvisi, circulari etc.
CiRCULATORY— tond, U idur tond.
CiRCULUS — circu żgħir ; strument
tat-tobba.
CiRCUMAMBiBNT — H jiġbor fih (fid-
dawra tiegħu).
CiRCUMAMBULATB — li jimxi (imurj
mad-dawra.
CiRCUMCiSB — ticcirconcidi (ittaħħar,
tgħammed bħal ma titlob il-ligi Lhu-
dia).
CiRCUMOisioN— circoncisioni, tħir (il
festa tac-Circuncisioni jew tal magh-
mudija tal Bambin, scond il-Iigi Lhu-
dijf^, li tigi fl-ewwel tas-sena.
CiRCUMCissiLE — li jofrok, jaksam
f żewġ bicciet.
CiRcuMOLusioN — ^għcluk (H tgħalak)
mid-dawra collhafminn cuIHmchien).
CiRCUMCURSATioN — giri mad-dawra
collha (roa cullimchien),
CiRCUMDUCT — ticser il-Iigi jew il
pattijiet, ticcontravieni,taghmel con-
travvenzioni.
CiRCUMBRRATioN — giri Thawn u
rhemm.
CiRcuMFBRBNCB — dawwara, circon-
ferenza ; the circum/erence o/ the earth
w 25000 milee, id-dawwara (circonfe-
renza) tad-dinja hia 25000 ihil.
ClRCUMFERENTIAL — ara ClRCULAR.
CiRouMFBRENTOR — strument għal
cheil tal anguli bil labra magnetica
(^calamitata).
CiROUMFLBCT — tħożż,timmarca b'(ac-
cent circonfless (*^.
CiRcuMFLBX — accent (*) li juri vo-
cali għandha leħen twil ; Cbħal fil
chelma għàda (drawwa) biex tingħa-
raf mil chelma għada Cmhux illum).
CiacuMPLKXioN — tati għamla ta
dawra lill xi ħaġa.
CiROUMFLUBNCB — għalka tal ilma.
CiROUMFLUENT|li nieżel (ilma)mad-
CmouMFLUOUSjdawra.
CiRCOMFORANEAN )Ii imur (sejjer)
CiuouMPORANEousJ minn bieb gball
jehor-Ii jiggerra (sejjer) Thawn u
riiemm.
CiROUMPUSB — tferraħ mad-dawra
(collhu).
ClROUMPUSlLE — li jista jitferraħ
mad-dawra,
CiROUMUYRATE — tgherbed mad-
dawra.
CiuouMGiRATiON — tidwir tond.
ClKOUMJAOENT — H kieghed mad-
dawra.
CiROUMMGATiON— rabta (rbit)mad-
dawra, circu H jorbot.
ClROUMLoouTiON — perifrasi ("tidwir
tibdil ta cliem).
CiROUMMERiDiAN— li kiegħed dwàr
il meridian.
CiROUMMURED— mdawwar bil ħajt
(bil hitan).
CiROUMNAViGABLE— H tista issiefer
(tmur bil baħar) ma dwarhu.
CiKOUMNAViGATE — issiefer mad-
dawra (tad-dinja), tbaħħar dwar id-
dinja.
(JIROUMNAVIGATION — is-safar ta
mad-dwar (id-dinja etc.)
CiROUMPLEXiON - 1 itni tond.
CiROUMPLlOATlON— tiwi (tini) tond.
ClKOUMPOLAR — ta ma dwar il pol.
CiROUMROTATORY) H idur tond mad-
CiKOUMROTARY J dawra.
CiKOUMSORiBE— taglUak mid-dawra
collha, iddawwar dawwara mejt.
CiKOUMSORiFfiBLE — li jista icun
mdawwar minn cullimchieii (dawwa-
ra mejt).
ClROUMSORlPTiON — tidwira * mejt
( minn cullimchien jew mid-dawra
collha).
CiKOUMSPEOT — attent, b'għajnejh
miftuħa li kiegħed b'seba għajnejn.
CiROUMSPEOTiON — attenzioui, ftuħ
,tal ghajnein, H wieħed icun b'seba
ghajnein.
ClROUMSPEOTiVE — attent, b'għaj-
nejh miftuħa, b'seba għajnein.
Ci ROUMSTANCE — fċttuka, circustan-
za, stat, condizioni, tkigħed Tposi-
zioni particolari; being under tlieee
circimstanceSf bilH chien taħt (f danj
Digitized by
Google
OIR
- 161 -
OIT
li stat ; hear firat all tlie cirouinstances
o/ tfie case Uien decide^ isma I-ewwel il
fettukat (io-circustanzi) ooUha im-
bagħd iddecidi (akta is-sentenza).
CiROUMSTANOED— mkigħed, accum-
panjat bic-oiroustanzi fbil fettukat
collha^.
CiROUMSTANT — li idawwar, li kie-
għed raad-dwar.
CiROOMSTANTiAL — aocidentali ;
mhuz essenziali; bil frietak collha,bir-
rkakat oollha, bio-ciroostanzi ooUha.
CiROUMSTANTiATE — tgħid (tidde-
scrivi) bir-rekka collha.
CiROUMTERRANEous — ma dwar I-art
(jew id-dinja).
CiROUMUNDULATE— jiċcarċar (jinżel)
I-ilma mad-dawra.
CiROUMVALLATE — taghmel (ittalla)
iortizzi mad-dawra collha.
CiROUMVALLATlON— sĠr;nibni mad-
dawra collha.
CiROUMVENT— tkarrak, tinganna.
CiROUMVENTiON— takrik, ingaun.
CiROUMVENTiVB — li ikarrak, jin-
ganna.
CiROUMVEST— tlibbes, tgħatti b'lib-
sa.
CiROUS> ciroIu,po8tbil wesghaeto.
CiRQUE) fin-nofs fejn isir logħob
ta żwiemel eto. u bil banohijiet ghan-
nies mad-dawra.
CiRRHOSiS— gibda (meta jingibed)
tal fwied (marda).
CiRRiFEROUS — li jagħmel ic-cimi
dawo il ħjut mgherrbin li jakbdu
(jixxebilcu) bihom id-dwieli eto.
CiRRiPORM— magħmul bħal dawc il
ħjut fcimi) mgherbin li bihom jixxe-
bilcu dwieli etc.
ClRRIPBD — il coċċli.
CiuRO-ouMULUs — taksima ta qua-
lità tas-sħab ; meta is-sħab icun gzuz
gzuz ħoxnin u meddiet twal.
CiRROSTRATUs— taksima ta qualità
ta sħab ; meta is-sħab icun ċatt u dritt
fit-tul.
CiRROUS— li jispicċa bħal ħjut (ci-
mi) li jixxebilcu bihom id-dwieli etc.
CisALPiNB — fuk dic in-naħħa jew
in-naħħa 1-oħra ('din ta Buma) tal
muntanji Alpi (Italia).
CiSATLANTic— li kiogħod'^ il din in-
naħħa tal Atlanticu.
CisLEu— id-disa xahar tas-sena tal
Lhud.
CissoiD — bħal-Iiedna ; (fil Geome-
tria) ciseoide, curva, linja mgħaw^a
tat-tieni ordni (inventata minn Bw
c/^« biex isolvi O'aħdem) żewġ pro-
blemi tkal ferm tal Geometria)^
C!i8T— koflfa Cbixohilla).
CiSTBD— magħluk gewwa koffa,(bix-
chilla). ^
CiSTBBoiAN— (patri), Cistercend, Be-
nedittin riformat.
CiSTBRN— giebia (latmija).
CisTio— ta ko£fa, ta bixchilla; tal
bużżieka.
CisTus— xorta ta ħaxixa.
CiT— cittadin, belti (iżda usat b'sens
ta culjunar, ta disprezz).
CiTABLB — li tista issemmih jew tio-
citah.
Cttadbl — cittadella (blejta) fortizza
gewwa jew ma dwar belt.
CrrAORADB— li jiġri ħafif, malajr.
CiTAL— taħrica, citazioni.
CiTATioN— ħaġa msemmija, quota-
zioni ; citazioni, taħrica.
CiTB — tħarrec, ticcita (tagħmel ci-
tazioni) issemmi; cite the authority (the
book you read it in)^ semmi I-autorità
(l-autor) il ctieb li krait dan fih.
CiifHABA— citara, lira (strument bil
cordi antic).
CiTHARiSTic — ta li strument tal cor-
di Qthbrn (ara).
CiTHBRN— xorta ta arpa (strument
bil cordi).
CiTiGisM — 1-imgiba ta cittadin, ta
bniedem (wieħed) belti, pajżan.
CiTizEN — ^pajżan, cittadin, belti.
CiTizBNizE — idd{dħal fid-dritt ta
pajżan jew ta cittadin, taġhmel wieħed
pajżan jew cittadin. .
CmzBNSHiP — il grad (rankj ta paj-
żan, ta cittadin.
CiTOLB — cimblu (caxxa tawwalija
tal musica) bil cordi.
CiTRATB — citrat (melħ magħmul
mill acidu citricu u basi).
CiTRBAL— iż-żist (i^.-żeii) tal lumi.
21
Digitized by
Google
CIT
162 —
CLA
CiTBBNB-^oitrina, taħlita criBtallina
li issir miż-żist (iejt) tal koxra tai-
lumi.
CiTRio— citricu, tal, jew li gej mil-
làmi citru.
• CiTRiNATiON— bdil f lewn isfar.
' CiTBiNB— bħal tronġa (lumja cbira);
ta lewn isfar Bcur ; xorta ta gebel.
CiTRON. — tronġ (lumi cbir); citron
tree, tronġa (siġra tat-tronġ) ; citron-
water, ilma, werak, lampicat mill kxur
tal-lumi tronġ.
CiTRONELLA— citrunella, jtejt magh-
8ur minn ħaxixa karsa.
CiTRUL- kargħa, ħjara.
CJiTTBRN— cetera, strument bhal chi-
tarra bil cordi tal metall.
CiTY>— belt.
CiVES — xorta ta basla (^currata )
żgħira.
CiYBT — xorta ta misc li igibuh minn
xorta ta kattus (annimal bħal ballot-
'tra).
Civio — belti, tal belt, tal pajżani;
tal beltin.
CiviL— belti, tal beltin ; civil (mbux
criminal)civil, ftal pajżani) tan-nies li
m'humiex militari, suldati, jew kassi-
sin ; civil li jaf igib ruhu, pulit ; dħuh',
milkgħi, li għandu chirjanza, educat.
The only civil Govemor we had in
Malta was O'Ferral^ the otJiera were all
military men^ 1-unicu Gvernatur civil
li chelna Malta chien 0*Ferrall 1-oħ-
rajn collha chienu militari. lam afraid
a eivil war will break out now, nibża li
issa tiscoppia xi guerra civili (bejn in-
nies tal post, il pajżani) ; ril try to
'pass the examination for the Civil Ser^
vice^ nittanta ngħaddi TeBami għac-
civil (impieg ta Scrivan ma*l Gvern) ;
J[ like to speak to him, he is so civil in
his manners, nħobb nitchellem mie-
għu jaf igib ruħu wisk, pulit wisk
(fl-imgiba tiegħu).
CiviL-LiST— lista civili, lista ta li
Bpejjes li bihom tinżamm id-dar reali
jew tal gvern.
- CiviL YEAR— is-sena ta 865 jew 866
jum, biex jiddistingwuha mis-sena esat-
ta tax-xemx.
CiviLUN — belti, pajian (mhux 151
militari etc.) professur jew student
tac-civil.
CiviLiTY— civiltà, mgiba tajba, dħu-
lija, chirjanza, educazioni.
CiviLizmoN— civilizzazioni, li wie-
ħed icoUu civiltà jew mgiba tajba.
CiviLizB — ticcivilizza, ma thallix
min jibka rozz jew salvaġġ ; tati id-
dawl, tgħallem ic-civiltà.
CiviLizED - civilizzat,mgħallem chif
^ħandu igib ruħu ; mghallem is-snaj-
ja, minġur ; you are not civilited yet^
għadec minthix minġur (għadec don-
noc salvaġġ).
CiviLLY— civilment.
CivisM — li stat ta pajżan.
Clack— cechcich, xorta ta ċuklajta,
ħafna discors, tlaklik, cechcich, għaj-
dut, titchellem jew tgħeid bosta, tagħ-
mel frattagja.
CLAOKiNa—tlaklik, cechcich, ħsejjes,
frattarija.
Clad ("temp u particip passat tal
verb to cloUieJ — / clad, jena Ibist ; he
was clad in armour, hua chien liebes
armat għal gwerra (Ibies tal gwerra).
Claim — jedd ; talba, pretensioni ;
titlob, trid bil jedd, tippretendi ; wliat
claim has he to that ?, x*jedd għandu
għall dac, he noto claims £ 60 for da*
maaes. hua issa jippretendi sittin lira
tad-danni (tal ħsarat^.
Claimablb— li jistajintalab bil jedd.
Claimant— minn jitlob bil jedd, min
jippretendi jew ghandu jedd jew pre*
tensioni.
Clairvoyanob— dehra (tara) ċar.
Clbarvoyant— min jara ċar, minn
hu mesmerizzat.
CLAM^twaħħal, tgħakkad; tghalleo;
toktol jew tmut bil ġuħ ; xorta ta ar-
zella.
Clamant— li jitlob bil kalb (bil bi-
chi u Ifiekj.
Clam-bait— xorta ta arzell għal li-
sca (għas-sajd).
Clamder— tixxabbat, titla ma ħaġa,
bit-tbatija.
Clamminbss— tgħallic, tidlic, twah-
ħil.
Clammy— li ighallec, idellec, iwaħħal.
Digitized by
Google
CLA
— 168 —
GLk
Clamour— għajjàt,* rvell, ghageb,
frattarija; tgħajjat, tagħmel rvell, jew
frattarija.
^ Clamorer — min jagħmel rvell, stor-
biujew frattarija.
Ċlamorous— li igħajjat, jixher, jagħ-
mel rvell, storbiu (għageb) jew frat-
tarija.
Glamp— riffieda (lakxa biex tirfed);
pass tkil (rifsa kawwija) ; tirfed ; tir-
fes kawwi (taghmel ħoss kawwi meta
timxi) ; clamp ahoea, żraben goffi (^tkal)
tan-nies tax-xogħol.
Clan — razza, familja, gidd (bli Scoz-
zis).
CLANDBSTiNE—ta bil moħbi, sigriet >
No body knowa yet what his olandeatine
dengne are, ħadd għadu ma jaf x'in-
hama il ħsiebijiet moħbija (sigrieti)
tiegħu.
Clano — damdim, żarżir (ta trum-
betta) cechcich, ċakcik ; ħoss cbir, id-
damdam, iżżarżar, iċċakċak, tagħmel
ħsejjes cbar.
Clanoour— ħoss cbir kawwi, dam-
dim, żarżir.
Clangous— li jaghmel ħoss cbir, li
idamdam, li iżarżar.
CLANK—cechcich, hsejjes ta hadid
(ta ctajjen) flimchien ; tagħmel ħsej-
jes, iccechcech ħadid jew ctajjen flim-
chien.
Clansman— wieħed minn tal familja,
minn tar-razza (Scoccis).
CLAP—taħbita, ċapcipa, tifkigħa (tal
idejn) dakka, ħoss ta meta jaħbtu
żewġ ħwejjeġ flimchien ; mard ħażin ;
tħabbat iċċapċap, tfakka I-idejn.
Clap-nbt — xbiec ghall insib tal gha-
safar.
Clappbr — Isien ta kampiena, it-
tkarmiċ (ħsejjes) li tagħmel mithna;
min iċapċap jew iħabbat idejh.
Clappbr CLAW— iċCanfar, tati hasla;
tati, issawwat (tballat) b*idejc miftuħa
(bil ħarta).
Clappino— swat, dakkiet, ċapcip tal
idejn (applausi).
Clap-trap -xi haġa li issir biex wie-
ħed jisma iċċapcip tal idejn (applausi);
bil raalizia, li idahħal nn-n.issa (.jid-
ħac bin-nies).
Clarbnob— xorta ta carrozza mif-
tuħa.
CLARB-oBsouRElil chiar oscur (ta pit-
CLARo-OBScuRo/tura, ta quadru).
Clarbt— claret (xorta ta imbit aħ-
mar) ta Bordeaux, Vranza.
Clarification - tisfija.
CLARiFiBR—min isaffi(jagħmelsafi).
Clarift— tisfi, tiċċara, taghmel ċar
jew issaffi.
Clarinbt— clarinett (strument tad-
dakk;.
Clarino — clarin (xorta ta tromba,
strument għad-dakk).
Clarion— trumbetta żghira.
Clarity— sifi, ċarizza (lucidezza).
Clarty— collu tajn, maħmuġ bit-
tajn etc.
Clash — hoss ta ħabta ta żewġ ħwej-
jek fcbar) flimchien ; habta, ċakcika ;
tanbat flimchien, iċċakċak ; opposi-
zioni ; pne could hear tlie clash of awords^
wieħed sata jisma iċċakcik (flirachien)
tax-xwabel ; thoee txoo partiea do alwaya
clash, dawc iż-żew| partiti dejjem Jatu
(contra xulxin) ; mese two orders clash,
dawn i^.-żewġ ordnijet huma contra
xulxin (ma jakblux).
Clashino — opposizioni, collisioni
mibgħeda ta żewġ ħwejjeġ ghal xulxin.
Clasp— boccla, tagħnika,kabda, tak-
fel b'boccIa,tghannak,tahfen bejn idejc,
tħaddan, takbad ; / bought an album
with two beauti/ul silver ċlasps, xtrajt
album b*żewġ boccli tal fidda sbieħ ;
two liands clasjyed joined together are
t/ie symbol offidelity, żewġ idejn magh-
kudin (id f Id) gio' xulxin huma is-
sinjal ta rabta (fedeltà) u mħabba.
Clasp-knifb — mus li jingħalak.
Clasp-nail — musmar magħmul li
rashu tibka dieħla gio 'I injam.
Class — classi, taksima ; tkassam,
ttcclassifica, tgħamel fi classi (jew
taksima). The divisions in our schools
now are no longer called classes, but
standards, it-taksimiet ( tat-tfal ) fli
schejjel tagħna daż-żmien ma gha-
dhomx isejhulhom classi iżda stan-
dard ; he was always one of my class^
fellows, hua dejjem chien wiehed fil'
classi tiegħi (dejjem fil classi miegħi).
Digitized by
Google
CLA
— 164 —
CLE
Classiblb— li jista jitkassam.
Classio lclassicu, msemmi, autur
CLASsiOALJmsemmi, classicu (tal
auturi Griegiii jew Latini).
Classioisu— classicismu, idioma jew
stil classicu (tal dassici jew auturi
Grieghi jew Latini).
Classioist— wieħed mħarreġfil clas-
sici.
CħASSiFiOATioN— taksima, classifica-
zioni, tkegliida ta cull wieħed (cuU ħa-
ġa etc.) fil classi jew fil-Ioc fejn imisshu.
C14SSIPY— tkassam.
Classis— ordni (ġabra ta nies tal
cnisia, patriet etc.)
Classman— student (grad ta student)
fl-Universitià ta Oxford (I-Inghilterra).
CLATTBR—storbiUyghageb; rewwixta,
frsttarija ta ħafna hsejjes; għagħa;
tagħmel storbiu, għageb, frattarija, ic-
cechcech ħafna ħwejjeġ (landi, njam)
flimchien ; titchellem bil għageb, tagh-
mel għagħa jew rewwixta.
CLATTBRiNa— għaghK, storbiu, gha-
geb, rewwixta, frattarija.
Claudicant— li iżappap, jekaf (fil
mixi).
Claudigate — tiekaf.
Clause— clausula, proposizioni; żie-
da fil chitba.
Clausikb — isem ta marda fin-ngaġ.
Claustral— tal cunvent jew mona-
steru.
Clauspral—H għandu il (bil) clau-
suli.
Clausurb— clausura Cghalka, għe-
luk).
Clavatb— magħmul bħal mazza.
Clavated - bhal mazza ; għokghod,
għokgħod.
Clave (bħal olbaved) il passat tal
verb to cleave — jena etc. xpaccajt,
ksamt, xakkakt.
Clavbau Cbil Franeis akra clavb)--
isem ta marda fin-ngħaġ.
Claviary (fil musica) — indici tal
chiavi.
Claviolb— il għadma tal għonk (il
clavicula).
CLAViBR—il chiavi collha ta orgni
jew pianuforti.
CLAViaBR—mazzier, tninn igib jew
iżomm il mazza.
CLAVioBROUB—li igib il mazza.
Claviola— viola (strument) bil chia- *
vi għas-swaba.
Claw— difer (bil ponta) jew siek ta
għasfur tal hatfa (bhal ta seker,
bies etc.)
Clawed — bid-dwiefer (bil ponta)
bħal tal ghasafar etc. tas-serk (bhal
ajcla etc.
Clawino opf — burdiatura (tidwira
ta mixi ta bastimeut etc.) minn fuk ir-
riħ.
Clay— tafal, ticsi (tghatti) bit-tafal
tippurifica (zoccor etc.) bit-tafal, tat-
tafal ; / broke my clay pipe, csirt il
pipa tieghi (tal galif, tal gibs) ; he ia
rather clay-brained, hua actarx ftit u
xejn stupidu (rasu kargħa) ; tohen they
goi ihere found him clay-cold, meta
huma lahku hemm sabuh chiesa^
(mejjet).
C^ayed - mgħotti micsi jew mħallat
bit-tafal, clayed augar^ zoccor mgħoddi
(rfinut) mit-tafal.
Clayky— tafli.
Clayish— bħal tafal, tafli.
Clay-kiln— forn fejn isajru (jaħmu)
it-tafal.
Clay-marl — tafal lixx, li ghandu
mil gibs.
Claymorb— xabla cbira b'żewġ ma-
nichi.
. CLAYSLATE-Iavanja taflija.
Clean— nadif, safi, ċar, pulit; tnad-
daf, tahsel, tisfi ; as clean as a penny^
nadif donnu deheb (nadif tazza); clean
taaier, ilma ċar ("safi), clean shirt, kmis
bajda (nadifa) ; the clean contrary toay,
collox sewwa il contlariu.
Cleanbr— min inaddaf, jagħmel na-
dif.
Clbanino — tnaddif ; is-seconda ta
bakra.
Clbanlinbss — indafa, " chanlinese
is next to Godlineas " an Engliah pro'
verb says, ** I-indafa tigi wara ir-reli-
gion *' igħejd il proverbiu Inglis.
Clbanly - nadif nadif, bl-indafa.
Cleannes— indafa, purità.
Cleansable - li jista jitnaddaf.
Clbansb (akra (?/«n«>;— tnaddaf, tohy
donU you cleanse your teeth, għaliex ma
tnaddafx snienec ?
Digitized by
Google
CLE
— 1G5 —
OLE
Clbanseii — inin inaddaf, dac li inad-
daf.
Clbansiblb— li jista ioun imnaddaf.
Cleansino— indafa, tnaddif.
Clbar— ċar, safi, micsi; dieher (bid-
dieher), beraħ ; bla htija, issaffi (tiċ-
. ċara) tnaddaf, tberraħ ; tisfa, tiċċara ;
biċ-ċar; għal collox; t/iis is a clear
case, dan cas ċar (li jidher) ; / am
not afraid I have a clear consciencej
jena ma nibżax ghandi '1 cuxienza
pura ; he is quite clear of that crime^
hua bla ħtija (innocenti) għal collox
fdac id-delitt; he is aman ofaclear
reputation^ hua ragel li ma ghandu
1-ebda tebgħa fil condotta (fl-unur)
tiegħu ; you mustfirst be clear in the
worldj (oe free from debtsj, lewwel
hemm bżonn li ma icoUocx djun. niese
6 shillings are clear gain^ daun is-sitt
xelini huma coUha kliegħ ; 1 am clear
aqainst it, jena cuntlariu ghal collox
għal dan; you must try to come off
clear now, issa għandec toħroġ ta ra-
gel (minn ghajr ma tigi fl-ebda għali);
I am so pleased to leam that your bro-
ther came off clear from all imputations,
għandi piacir wisk nisma li huc hareġ
giustificat (ma ippruvaulu xejn contra
tiegħu); can youjump clear this ditch ?
tista takbes (kabża waħda) għan-naħ-
ħa 1-oħra tal foss ? he has a yearly re-
venue (an income) of £ 1000 clear^ elf
lira fis-sena renta ma ineħħihomlu
ħadd. J hope it will keep clear Unlayy
nispera li iżomm ċar (bnazzi) illum.
Clearangb — indafa ; tisfija ; spedi-
zion ta bastiment ; (tnaddaf ) tnnddif ;
John is to /lave a clearance sale^ Ganni
sejjer ibigh (inaddaf) collox.
Clbar-headed— wieħed intelligenti,
li għandu moħħu tajjeb, li jifhem ma-
lajr.
Clearino — giustificazioni, difisa ;
wesgħa fbosc etc. gbal coltivazioni.
Cleary— bic ċar, bid-dieher.
CLEARNEss—safa, saħa.
Clearsiqhted -li jara malajr.
Clbar starch— tillamta.
Cleat — galoċċa (fejn ichebbu il
ħbula abbord etc.)i ħadid ^ħal pett ta
żarbun biex ma jitkattax malajr.
Glbavablb— 11 jista jinjTorok.
CLBAVAOE^xpaccar, ksim, tifrik.
Clbavb — tofrok, tixpacca, tinkasam,
taksam, tinferak; tehel, titwaħħal.
Clbavbr— min jofrok ; mannara ta
dac li ibigħ il-laħam.
Cleavino— tifrika, ferka, kasma ta
oggett f bosta bcejjeċ.
Clbdoe— is-safif (stràt) ta fuk ta art
taflija.
Cledoy— tafli (art taflijaj jebes, li
iżomm.
Clebs — id-dwiefer, iż-żewġ bicciet
mifruka ta sakajn il mogħża,bakra etc.
Clbf— chiavi (fil musica).
CLBFT—ferka, kasma, xakk; mifruk
maksum, xpaccat.
Clbft-oraft — tlakkam siġra billi
ixxokk iz-zocc.
CLEo—xidia.
Clbmenoy— ħniena.
Clbmbnt— ħanin, li iħenn.
Clbnch— ara olinoh.
Clbopterous— li ghandu il ġwienaħ
micsia (mgħottija) b'inforra bnal wir-
dien.
Clepsammia — irapuUetta ( ħgieġa
tar-ramel nieżil li turi is-sigħat).
Clbpsydra — impuUetta (f ioc bir-
ramel bl-ilma).
Clerbstory— it-twieki (il filliera ta
twieki) ta fuk 11 icun hemm fi cnisia
gotica.
Clbroy — 11 cleru (kassisin etc. ta
cnisia).
Cleroyman — k assis.
Clbrio— chiericu, kassis.
Clerical— tal cleru, tal kassisin etc.
Clehisy — gemgħa ta nies għorrief.
Clbrk— abbati, kassis, għaref, scri-
van.
Clbrkale— 11 festa tal kassis tal
parroċċa.
Clbrklbss— minn għajr kassis, jew
Bcrivan, bla scola (bla studiu).
Clbrklike— istruit, mgħallem (għa-
ref, li għandu l-iscola jew it-tagħlimj.
CLBRKSHiP—post, impieg (uffieiu) ta
scrivan.
Cleromancy— induvnar billi tixħet
ix-xorti (bid-dadi etc.)
Clbronomy— eredità (wirt) patrimo-
niu.
Digitized by
Google
CLE
— 166 —
CLI
Clbvb, Clip jew Clivb — li kieghed
mal genb (maż-żarżieka jew niżla) ta
għolia (jew mantanja).
Clevbr — capaci, abbli li jinkala,
bravu.
Clevis, Clbvy — il ħadida (mghaw-
ġa, mkawsa) ta moħriet.
Clew— cobba, ġażra, ħajt; fil, tarf ;
the clew o/a mil, it-tarf t'isfel ta kala
fejn jorbtu ma li scotta ; / wM 1 could
onlv aei a clew oftliat.., nixtiek li nak-
bad dakszejn 'ta tarf fak dac...
Clioh — zabla, xablott torc (tat-
Toroc).
CuoK— tectica, lacchett, ittectec.
Clickbr— min itectec, dac li icun
f bieb ta ħanut biex isejjaħ il parraċ-
ċani (izzerrejja) ; li scarpan (mgħal-
lem) li ikatta (ifassal) iz-xoghol u
jati il-lavranti ; dac li fi stamperija
jiġbor il bcejjeċ lesti minn fuk il com-
posituri u , jirragabom jorbotom ghal
fuk it-torchiu.
CilicKBT — il ħabbata (battali) ta
bieb.
Clickino— techtich (bhal dac tal ar-
(JiiiBNT — client (min jiccmanda avu-
cat etc. biex iservih).
Clibntàl— dipendenti, li irid minn
ħaddjeħor.
Clibmtbd— fornut bil clienti.
CLiBNTBLAOB^cIientela, niesdipen-
denti (li iridu minn zi ħadd jeħor).
Clipf — rdum, tiġrif.
Climaotbric — sena hażina (critica)
għal gisem tal bniedem ; ta żmienijiet
critici.
Climatb — clima, taksima ta art,
pajjis, aria. 1 am sorry to say that the
clirnate did not agree with him here^
jiddispiacini ngħejd li il clima ma we-
tituK hawn.
Climatio — tal clima.
Climatioity — il proprietà (il habta^
li iddarri fil clima,f pajjis, f art, f aria.
Climatizb— iddarri f pajjis, f art, fi
clima.
CLiMATOLoaT— discors (trattat) fuk
clima, aria, art jew pajjis.
Climax— gradazioni (figura rettori-
ca) meta tibda discors bil mod imba-
^ħad cuU ma tmur actar tgħolli (tcab-
bar) il-Ieħen biez turi (fejn hemm
bżonn) jew tagħmel impressioni acbar.
Climb— tixxabbat, titla ma; izzab-
bat, ittalla ma.
Climber — min jixzabbat, ħazixa
(siġra) li tizzeblec ; the ivy is a clim"
ber^ il-Iiedna hia siġra li tixxeblec
Climbino— tixbit, tlugh ma.
Climb— clima, pajjis, art.
Climbnb— xorta ta ħniex (tal art).
Clinch — takbad, tagħfas b* ideo
(tgħażżaż), taħfen, tgħawweġ is-swa-
ba ; tirbatti (musmar) ; chelma, botta,
lixcata.
Clinoheb —morsa, ħaġa li tgħafas
jew iżzomm ħaġ'oħra magħfusa jew
marbuta ; clincher work, ix-xoghol ta
dgħajjes etc. bit-twavel mricchbin
waħda fuk I-oħra (cavalcati).
Clino— takbad, titwaħħal,tehel ma.
Clino-stonb — ħawħ francis, minn
dac li Tghadma ma tinkalax.
Clinoy — li jakbad, li jeħel ma.
Clinic — marid tas-sodda (li icun
fis-sodda).
Clinical— clinicu, tal clinica, tas-
sodda, ta min hu marid fis-sodda.
Clink— ara Clank.
Clinkant — li jilma, jew ilekk,ilellex.
Clinkbr— ċlamita, maduma misjura
jebsa.
Clink stonb— ħaġra (mineral) bhal
lavanja.
Clinoid — bhal, jew li iservi ta,sodda.
Clinombtry— strument biex jaraw
il għoli ta fax^ (strat) minerali.
Clinombtry — clinometrija, is sen-
għa li ichejlu (jaraw) il għoli (chemm
bu fond) ta strat minerali.
Clinquant— ara clinkant.
Clio— waħda mid-disa Muei, i\ pa-
truna ta li Sforia,
Cliosophio - letterariu.
Clip — iggiżż, takta barra ; tagħġġel
tħafifef fil mixi etc; is-suf mgiżż.
Clippbr— geżżież, dac li igiżż, jew
ikarwes; dac li jagħmel flus foloz
(b*metall baxx); barbier; bastiment
mexxej, ħafif għal mixi.
Clippino— katgħa, biċċa maktugha*
Digitized by
Google
CLI
— 167 —
CLO
Cliqub— clicca, cumpannija, partit.
Cliquish— ta clicca jew partit.
Clish-olasħ — ħsejjes ta xwabel
mħabbtin flimcbien.
GLnrES— ganċ bil molla biex ma jin-
fetaħz (biez ma joħroġz).
Clivity— żurżiek a.
Cloaoa — cloaca, acquedott, mogh-
dija tal ilma minn taħt I-art.
CLOAK^mantell, ghata, mantar, ca-
pott, capotta ; tgħatti, tli£f, taħbi.
Cloakagb — għata.
Cloak BkO^portmantOjSaccu di nottu
Cloakbdlt— bilmoħbi, bli mgbotti.
Cloakino— drapp tas-suf għal ħwej-
jeġ.
Cloak-pin— spalliera ghad-dendil tal
ħwejjeġ.
Clobbbrbii — dac li irakka jew isewwi
iż-żraben.
Clooħard (akra c/o.raW) — campnar.
Clook — arloġġ (tal ħajt jew tal
pendlu), xorta tawirdiena; tgħajjat
(tkaki) bhal tiġieġa.
Clook-work— xogħol, macna ta ar-
Clod— tuba (tal hamrija) twebbes
jew tgħakkad bħal tuba.
• Clod-orushbr — xatba(tar-raba)biex
tchisser u twitti it-tub.
Cloddinbss— tub tub.
Cloddy— collu tub ; oħxon.
Glod-hoppbr — ħaddiem ir-raba.
CiiOD-PATB — stupidu, ras kargħa.
Clofp — calat ura.
Glog— xcħiel,tfixcbil, teħel, takbad,
pis, zoccla, zucletta (carcura bil kiegħ
tal ghuda).
CLOGGiNa — tfixcbil.
Cloggy — li jakbad, jeħel jew iżomm;
jimbarazza, jagħlak jew iżomm.
Cloister — cunvent, abatija, mona-
steru ; tagħlak f cunvent etc.
Cloisteral — solitariu, magħluk
(f cunvent 6tc.)
Cloisterer — min hu magħluk
f cunvent, abatija jew monasteru.
Cloistress— soru.
^ Glomp— timxi bil ħsejjes, thabbat,
timxi go£f.
Clonio— li jitħeżżeż, cunvulsiv.
Glosb — tagħlak, titbok, teħles, it-
temm, tispiċċa; għalka, għeluk, tmiem;
shana ; maghluk, mitbuk, fitt (drapp),
mitmum (spiċċat, bil-Iest); xhiħ ; krib,
ħada, ħdejn, ma gemb ; / was told to
close all t/ie doors^ kaluli nagħlak \l
bwieb collha ; / long to aee this work
brought to a close^ għandi mitt sena sa
chemm nara dan ix-xoghol lest (mit-
mum) ; these lines you, wrote stand
mighty close, dawn il versi li ctibt kegħ-
din mrassin sħiħ ; / must get a close
piece of linen, irrid (għandi bżonn)
biċċa xokka fitta ; my house is close to
his, id dar tiegħi krib (hada) tiegħu.
llie Boers laid close siege to Mafeking^
il Boeri assediau (żammeu assediat)
mil krib (jebes) il belt ta Mafeking ;
heis a very close man, ragel xħiħ (idu
magħluka) wisk. li is very close to-day,
is-sħana wisk (it-temp fosc, soflfocanti)
illum. T/uit was rather a close jest, dic
chienet ċajta li tnigghes (toffendi) ; a
close mouth catches no fiies, f ħalk magħ-
luk ma jidħolx dubbien. You must foU
low vour work chse^ jahtieġ taħdem
(twahħal rasec għax-xoghol) shih. /
amfollowing him close noWf m*inhiex
kie^ħed nerħieh xejn minn taħt għaj-
nejja; keep wliat Itold you close, żomm
li għedtlec sigriet (għalic biss) ; we
went alwaysclose by the wind, dejjem
morna (rħejnielha) mar-riħ. When are
you to close t/iis account, meta sejjer
taghmel persaldu (tħallas dan il cont);
the wound will soon close now, dal wakt
tagħlak il ferita issa; they closed wit/i
the enemy, tkabdu sewwa, gew sider
ma sider mal għadn.
Glosely — bil moħbi (bis-sigriet)
bl-attenzioni ; / have heen watching him
closely. Jena cont attent sħiħ fuku
(ma contċ nerhiħ minn għajnejja).
Closeness — dieka, nukkas ta aria,
għeluk, rass, sigritizza, xeħha.
Close-pent — mitbuk (magħluk)
sewwa jew tajjeb ; mtappan.
Closer — min jispiċċa, jagħlak jeħ-
les ħaga.
Close-stool— camra privata, gabi-
nett.
Closet — cmajra, gabinett, armariu ;
taghlak gewwa cmaira jew gabinett ;
taħbi ; Wuter Closet (AV. C.) lochi co-
modu.
Digitized by
Google
CLE
— 166
CLI
Clbvb, Clip jew Clivb— li kieghed
mal genb (maż-żurżieka jew niżla) ta
għolia (jew muntanja).
Clevbr — capaci, abbli li jinkala,
brava.
Clbvis, Clbvy — il ħadida (mghaw-
ġa, mkawsa) ta moħriet.
Clew— cobba, ġażra, ħajt; fil, tarf ;
tħe clew o/a sail, it-tarf t'isfel ta kala
fejn jorbtu ma li scotta ; / toiiJi 1 conld
onlv aet a clew of iliat.., nixtiek li nak-
bad dakszejn ta tarf fuk dac...
Clioh — zabla, zablott torc (tat-
Toroc).
CuoK— tectica, lucchett, ittectec.
CLicKBB^min itectec, dac li icun
f bieb ta ħanut biez isejjiA il parruċ-
ċani (izzerrejja) ; li scarpan (mgħal-
lem) li ikatta (ifassal) iz-xoghol u
jati il-lavranti; dac li fi stamperija
jiġbor il bcejjeċ lesti minn fuk il com-
posituri u . jirragabom jorbotom ghal
fuk it-torchiu.
CilicKBT — il ħabbata (battall) ta
bieb.
Clioking— techtich (bhal dac tal ar-
(JuBNT— client (min jiccmanda avu-
cat etc. biex iservih).
Clibntal— dipendenti, li irid minn
ħaddjeħor.
Clibntbd— fomut bil clienti.
Cubntblaqb— clientela, niesdipen-
denti (li iridu minn zi ħadd jeħor).
CuPF— rdum, tiġrif.
Climaotbrio — sena hażina (critica)
għal gisem tal bniedem ; ta żmienijiet
critici.
Climàtb — clima, taksima ta art,
pajjis, aria. 1 am sorry to aay that the
elimate did not agree with him here^
jiddispiacini ngħejd li il clima ma we-
titux hawn.
Climatic — tal clima.
Climaticity— il proprietà (il habta^
li iddarri fil clima,f pajjis, f art, f aria.
Climatizb— iddarri f pajjis, f art, fi
clima.
CLiMATOLoaY— discors (trattat) fuk
clima, aria, art jew pajjis.
Climax— gradazioni (figura rettori-
ca) meta tibda discors bil mod imba-
għad cull ma tmur actar tgħoUi (tcab-
bar) il-leħen biex turi (fejn hemm
bżonn) jew tagħmel impressioni acbar.
Climb — tizxabbat, titla ma; izzab-
bat, ittalla ma.
Climbbr — min jixzabbat, ħazixa
(siġra) li tizzeblec ; the ivy in a clim'-
ber^ il-liedna hia siġra li tixxeblec.
CLiMBiNO—tizbit, tlugh ma.
Climb— clima, pajjis, art.
Climbnb— zorta ta ħniex (tal art).
Clinch — takbad, tagħfas b* ideo
(tgħażżaż), taħfen, tgħawweġ is-swa-
ba ; tirbatti (musmar) ; chelma, botta,
lixcata.
Clinohbb -morsa, ħaġa li tgħafas
jew iżżomm ħag'oħra magħfusa jew
marbuta ; cHncher work^ iz-zoghol ta
dgħajjes etc. bit-twavel mricchbin
waħda fuk 1-oħra (cavalcati).
CuNa-— takbad, titwaħħal,tehel ma.
Clinq-stonb — ħawħ francis, minn
dac li Tghadma ma tinkalaz.
Clinoy— li jakbad, li jeħel ma. ^
Clinig — marid tas-sodda (li icun
fis-sodda).
Clinioal— clinicu, tal olinica, tas-
sodda, ta min hu marid fis-sodda.
CuNK— ara Clank.
Clinkant — li jilma, jew ilekk,ilellez.
Clinkbr— ċlamita, maduma misjura
jebsa.
Clink stonb— ħaġra (mineral) bhal
lavanja.
CuNOiD — bhal, jew li iservi ta,sodda.
Clinombtry— strument biex jaraw
il għoli ta faz^ (strat) minerali.
Clinombtry — clinometrija, is sen-
għa li ichejlu (jaraw) il għoli (chemm
hu fond) ta strat minerali.
Clinquant— ara cunkant.
Clio— waħda mid-disa i/uw, il pa-
truna ta li Storia.
Cliosophig - letterariu.
Clip —iggiżż, takta barra ; tagħġġel
tħaffef fil mixi etc; is-suf mgiżż.
Clippbr— geżżież, dac li igiżż, jew
ikarwes; dac li jagħmel flus foloz
(b'metall bazx); barbier; bastiment
. mexzej, ħaiBf għal mizi.
I Clippino— katgħa, biċċa maktugha*
Digitized by
Google
CLI
— 167 —
CLO
Cliqub— clicca, campannija, partit.
CiiiQuiSĦ— ta clicca jew partit.
Clish-olasħ — ħsejjes ta xwabel
mħabbtin flimcbien.
CLivB8--ganċ bil molla biex ma jin-
fetaħx (biex ma joħroġx).
Clivity— żurżieka.
Cloaoa — cloaca, acqaedott, mogh-
dija tal ilma minn taħt 1-art.
Cloak— mantell, għata, mantar, ca-
pott, capotta ; tgħatti, tli£f, taħbi.
Cloakaob — għata.
Cloak BkQ—portmantOjSaccu di notti.
Cloakbdlt— bilmoħbi, bli mghotti.
CLOAKiNo—drapp tas-suf għal ħwej-
jeġ-
Cloak-pin— spalliera ghad-dendil tal
Clobbbbbr — dac li irakka jew isewwi
iż-żraben.
Cloohard (akra cloxdrt) — campnar.
Clock — arloġġ (tal ħajt jew tal
pendlu), xorta tawirdiena; tgħajjat
(tkakij bħal tiġieġa.
Clook-work— xogħol, macna ta ar-
Clod— tuba (tal hamrija) twebbes
jew tgħakkad bħal tuba.
• Clod-orubhbr — xatba (tar-raba) biex
tchisser u twitti it-tub.
CLODDINBSS--tub tub.
Cloddy— collu tub ; oħxon.
Clod-hoppbr — ħaddiem ir-raba.
Clod-patb — etupidu, ras kargħa.
Cloff— calatura.
Cloo— xchieljtfixchil, teħel, takbad,
pis, zoccla, zucletta (ċarcura bil kiegħ
tal għuda).
CLOGOiNa —tfixchil.
^ Cloggy — li jakbad, jeħel jew iżomm;
jimbarazza, jagħlak jew i^.omm.
Cloister — cunvent, abatija, mona-
steru ; tagħlak f cunvent etc.
Cloisteral — Bolitariu, magħluk
(f cunvent 6tc.)
Cloisterer — min hu magħluk
f cunvent, abatija jew monasteru.
Cloistress— soru.
Clomp— timxi bil ħsejjes, thabbat,
timxi goff.
Clonio — li jitħeżżeż, cunvulsiv.
Close — tagħlak, titbok, teħles, it-
temm, tispieċa; għalka, għeluk, tmiem;
shana ; magħluk, mitbuk, fitt (drapp),
mitmum (spiċċat, bil-lest); xhiħ ; krib,
ħada, ħdejn, ma gemb ; / was told to
close all the doors^ kaluli nagħlak U
bwieb collha ; / long to aee t/iie work
brouglit to a cloae^ għandi mitt sena sa
chemm nara dan ix-xoghol lest (mit-
mum) ; theae linea you, wrote stand
mighty close, dawn il versi li ctibt kegħ-
din mrassin sħiħ ; / must get a close
piece of linen, irrid (għandi bżonn)
biċċa xokka fitta ; my houae ie cloee to
hia, id dar tiegħi krib (hada) tiegħu.
llie Boera laid close siege to Mafeking^
il Boeri assediau (żammeu assediat)
mil krib (jebes) il belt ta Mafeking ;
he is a very close man , ragel xħiħ (idu
magħluka) wisk. It ts very close to-day,
is-sħana wisk (it-temp fosc, soffooanti)
illum. That was rat/ier a close jest, dic
chienet ċajta li tnigghes (toffendi) ; a
close mouth catches no /lies/rYiBXkmtkgħ'
luk ma jidħolx dubbien. You must7ol*
low vour work chse, jaħtieġ taħaem
(twahħal rasec għax-xoghol) sħiħ. /
am following him close now, m'inhiex
kie^ħed nerħieh xejn minn taħt għaj-
nejja; keep iv/iat Itold you close, żomm
li għedtlec sigriet (għalic biss) ; we
went alwayschse by the wind, dejjem
morna (rħejnielha) mar-riħ. When are
you to close t/iis account, meta sejjer
taghmel persaldu (tħallas dan il cont);
t/ie wound will soon close now, dal wakt
tagħlak il ferita issa; t/iey closed wit/i
t/ie enemy, tkabdu sewwa, gew sider
ma sider mal għadn.
Closely — bil moħbi (bis-sigriet)
bl-attenzioni ; / /lave been toatc/iing him
closely. Jena cont attent sħiħ fuku
(ma contċ nerhiħ minn għajnejja).
(]!loseness — dieka, nukkas ta aria,
għeluk, rass, sigritizza, xeħha.
Close-pent — • mitbuk (magħluk)
sewwa jew tajjeb ; mtappan.
Closer — min jispiċċa, jagħlak jeħ-
les ħaġa.
Close-stool— camra privata, gabi-
nett.
Closet — cmajra, gabinett, armariu ;
taghlak gewwa cmaira jew gabinett ;
taħbi ; Water Closet (AV. C.) lochi co-
moda.
Digitized by
Google
CLO
168 —
CLO
Close-tongued— li jara chif jitchel-
lem.
Closet-sin — dnub mifltur, li sar
m'bux fiddieher.
Closh— isem ta marda f riġlejn il
bbejjem ; isem ta loghba.
CLOSiNQ— tmiem, għeluk, ħelsienta
ħaġa (xogħol) mill'idejn.
Clos(JUE — għeluk, għalka, tmiem.
Glot — tagħkkad flimchien,tbattam,
ghokda, tuba.
Clotbird — xorta ta ortulan (għa-
flfur^,
Cloth — zokka, drapp, pannu etc,
dvalja, terħa ta altar ; lay the cloth
please, għamel (ifrex) id-dvalja ; thia
18 made of tiaaue clpth, dana magħmul
tal imbruccat; in our place no hody
pays for the hire ofthehearae clotli^ paj-
jisna ħadd ma iħallas tal vadrappa
(cutra tal mejtin).
Clothb— tilbes, tlibbes.
Clothes— Ibies, ħwejjeġ.
Clothes-horse— spalliera (fejn id-
dendel il ħwejjeġ).
Clothes-line— rumnell (ħabel) tal
inxir.
Clothes-man — bejjegħ il ħwejjeġ
(Ibiesi).
Clothes-pegs — labar tal inxir tal
injam (mifrukin min-nofs biex jakbdu
jew jidħlu fil ħabel^.
Clothieb — bejjegħ (mercant) jew
nisBieġ il hwejjeġ.
Clothing— Ibies, ħwejjeġ; tgham-
mar bil ħwejjeġ jew Ibiesi.
Clotpoll — ras jebsa.
Clotted — magħkud, iwaħħal.
Glotting— għakda, ħaġamghakkda
jew maghkuda.
Cloture — il kawwa, is-setgha li
taghlak tispiċċa fuk fuk (malajr) cu-
stioni li icun bemm fil (kuddiem il)
cunsill.
Cloud— sħaba, dlam; iddallam (bis-
shab), titgharrex (bil għarixa).
Cloudaqe— msaħħab, bil gharixa.
Cloud asoending — li jitla sas-Bħab.
Cloud berry— għolliek.
Cloud BORN— mnissel minn sħaba,
mis-sħab.
Cloud-oapt— li fil kuċċata għandu
Cmgħotti biB-) sħab ; Ilave you ever
been to see Mount Etna f it ia almost
cloud capped, katt rajtu il Munġbelly
tista tgħejd dejjem bis-sħab fil kuċ-
ċata.
Cdoudily — li fih is-sħab mgħotti,
OBCur mdallam bis-sħab.
Cloudiness — gliarixa, dlam (bis-
sħab).
Clouding— il gost bhal mewġ(l-on.
diar) li jatu fiż-żagarelli meta jiżbghu-
hom.
CLOUDLESS—ċar, safi, bla sħab.
Cloudlet— sħaba żgħira.
Cloud topt— ara cloud oapt.
Cloudy— mBaħħab,mghajjeb,mghar-
rex, mudlam; c/o{<^y mor;i 1*71^8 turn to
clear eveninga, wara il maltemp jigi ii
bnazzi.
Clouqh— għolja, tumbata;il cala-
tura tal użin.
Clout— rokgħa, ċarruta, ħarka, pa-
Ijazza; dakka ta ħarta; circu (ta'l
ħadidj ta rota ; musmar; trakka, tghe-
żwer f'ħarka, tati bil ħarta.
Clouted— mrakka.
Clouted shoes— żraben tkal gojfi
(ħoxnin) għan-nies tax-xoghol, (car-
rettunari etc )
Clout-nail — taċċ ta li scrapan (ka-
sir għal pettijiet taż-żraben).
Clovate — fuk eħxen minn isfel.
Clove— musmar tal kronfol ; sinna
tewm, ħabb (cocci) tar-rummien ; biċċa
użin tal ġobon u tas-suf.
Cloven— mifruk, maksum, xpaccat
(part. passat tal verb to cleavej.
Gloven-footed
Cloven-hoofed
bid-difer (sakajn)
mifruka (bħal ba-
kar, mogħż etc.)
Clove-pink— kronfla (li fiha rieha
ta msiemerj.
Clover— silla, to live inclover, tghii
fil gid, fil ħala, fil cumdità.
Clown— ċaccar, bniedem rozz ; pul-
cinell tal cummidia, paljazzu.
Clownery — mgiba ħażina, goffa, ta
^akkar.
Cloy— ixxabba (bl-ichel) timla,tba1-
la', iddeffes ; / am cloyed with meat^
mxabba sa mniehri mill liAam.
Digitized by
Google
CLO
— 169 —
COA
Cloylbss— bla zaba (ta'I ichel).
Glub — ħatar, mazza ; casiu ; il fjuri
jew niazzi (tal carti tal loghob) ~ tid-
ħol rcasin (6 clubj tixxierech,tagħmel
sbab (società^ ; i/ie hest we can do is to
be every man his cluh^ I-aħjar li nagħ-
mlu culhadd ihallas sehmu.
Clubbed— ohxon, goflf (tkil) bħal
ħatar jew mazza.
Clubbino— tixxierec, tissocia fl'im-
chien.
Clubbist— sociu (sieħeb) fcasin.
Clubfisted— li għandu polz (ponn)
oħxon jew cbir.
Club pootbd — li għandu sakajh
mghawġa (il pali milwija); b*sakaih
makluba.
Club-haul — issorgi fuk wiAda
mill ancri.
Club-headed — li ghandu rasujeb-
sa, rasu ċagħka.
Club-house— il casin (dar) casin.
Club-room — is-salatal cumitat (tal-
lakgha) ta casin.
Cluoe— ittaktak, tkaki.
Cluoking— ghajjàt ta meta tkaki
tigieġa; taktik.
Cluk— ara Clew.
Clump — ċappa, gozz; zokk, rokgħa
(ħarga) siġar.
Clumpy— ċapep ċapep ; oħxon, ma-
stizz.
Clumsy— goff, tkil, mhux tal ma-
niġġ.
Clumsiness — guffaġni, tokol.
Cluno— (passat tal verb to oLiNa
( ara ) ; magħlub, niexef bit-tbatija
bil ġuħ etc.
Clunuo — tal ordni (patrijiet) ta
Cluny.
Clustbr— għankud, gozz, katta, re-
sta (hut etc.) taghmel għeniekod ghe-
nieked jew torbot katta katta ; a clus-
ster^ of idande^ gozz (hafna) gzejjer
ħdejn xulxin ; ihey came in cUtsters^
gew bil/folla (gozz gozz).
GluSterino— gabra Tgħenieked.
C!lustbry— li jicber fgħenieked.
Clutgh— taħtaf, taħfen, tiggranfa;
ħatfa, ħfin ; difer ta għasfur tas-serk
(bħal tal bies, ajcla etc.)
Chutohbs— dwiefer mgħawgin u bil
ponta tal għasafar tal ħatfa (bħal bies,
iskra etc.) — they have fallen into the
enemya chitchee^ wakgħu tiJit idejn il
għadu.
Clutteb— ara olatter.
Clystbr— servizzlal (oristierj.
Clyster-pipb— li strument (serviz-
zial) li bieh tagħmel cristier.
C^AOBRVATB — tghezzoz, tbarraġ
(tagħmel borġ jew gozz).
GoAGH— carrozza, tieħu bil carrozza.
Coaoh-box— saldatur (fejn jircheb
il cuccier/
CoAGH-HORSE— żiemel ta carrozza.
CoAGHMAN— carrozzier, cuccier.
Co-ACTioN— forza, obligu ta bil forz.
Co-ADJUMBNT — għajnuua ta wieħed
lill jeħor.
(3o-ADjUTANT — assistont, min jgħejn
ma.
Co-ADJUTOR— coadjutur; assistent.
Co-ADJUTRix — assistenta, dic li
tgħejn fix-xoghol lill ħadd jeħor.
CoADVBNTURBR — sicħeb fil ġrajja
(fl-awenturi).
(]!o-AOBNT — sidieb.
Co-AGiTATB — tħawwad u tkankal
flimchien.
CoAouLANT— ħaġa li tista tagħkad.
CoAOULATB— tgħakad ; tghakkad, it-
tammas (tgħakkad bit-tames).
CoAOULATOR—min ighakkad.
CoAGULUM— ħaġa maghkuda (bhal
bakta etc.)
Co-AiD — ghajnuna ta flimchien
(magħkuda).
CoAKiNG— tgħakkad it-truf ta ħaġa
bil pernijiet fper mezz tal pernijiet^.
CoAKS— pernijiet ta rota ta taljola.
CoAL — faħam tal ħaġra ; tahrak
tagħmel faħam, tati il faham ; tieħu,
tagħmel il faħam ; Uie ship catne in to
coal die will leave again aoon^ \\ basti-
ment già biex jeħu il fiAam, dal wakt
imur.
GoAL blagk— iswed faham.
(]!oAL-Box^caxxa tal faham.
CoAL-DUST— trab tal tah%m, ċnisa.
CoALBRY— ara gollibry.
CoALBSGB— tgħakkad (tiġbor) flim-
chien.
22
Digitized by
Google
COA
— 170
COB
CoALBSCBNCB — ghakda (ġabra) flim-
chien.
CoALBSOBNT — magħkad (miġbur)
flimchien.
CoAL FiBLD —miniera, art tal minie-
ri tal faħam tal ħaġra.
CoAL FiTTBR— sensal tal faħam.
CoAL-HOD— caxxa (żgħira) għal fa-
ħam bħal sassla (li itellgħu bil faħam
mill cantina etc. għal fejn iċ-ċumnija,
fis-Bwali etc^
CoALiTioN — għakda ta nies etc.
flimchien.
CoALiTioNBR \ wieħed li igħakkad li
Coalitionist) jigbor flimchien socie-
tà etc. — min jaħdem (irid) li issir din
il għakda.
Co-ALLT — sieħeb flimchien, alleat
ma.
(3oAL-MAN— wiehed li jinnegozia fil
faham.
CoAL-HBASuRE (fil Geologia)— strat
tal faħam (flrart, f miniera).
CoAL-METBR— min ichejjel il faħam.
CoAL-piT — miniera tal fi^am tal
ħaġra.
CoAL-woRE— post fejn isibu il fi^am
tal ħaġra.
CoALT— li fih jew li jizbeħ il faħam
tal ħaġra.
CoAHiNas— rpàr ; twavel etc. li itel-
Igħu dwar xi foss, ħofra etc. biex iżom-
mu li ma jidħolx ilma, muxxilara.
CoAPTATioN — it-tkegħida fil loc (sew-
wa) ta ħwejjeġ ma xuixin.
CoARSB — ordinariu, comuni, goflf,
oħxon ; aħrax, ma jafx igib ruħu.
CoARSEN—tħarrax, taghmel goff or-
dinariu.
0)A8T — plajja, xatt, costa ; tmur
jew tghaddi mal plajja il plajja, max-
xatt ix-zatt ; we received goods fram
all coasts^ ircevejna oggetti minn cul-
limchien.
CoASTER— bastiment (żgħir) li idur
( isiefer ) mal costa ; min idur mal
piajja.
(joAST-auARD— il guardacosta; ghas-
sa tax-xtut biex ma ihallux isir (jew
jakbdu) ii contrabandu.
(ToASTiNa — is-safar, iż-iamm mal
plajja, mal costa.
0)AST wisB— lejn il plajja, xatt jew
008 ta.
CoAT— libsa, ġlecc, ġacchetta; tlib-
bes, ticsi, a coat of mail^ ġlecc tal ħa-
did etc. tal gwerrieri ; coat of arme^
armi (arma ta cunjom pajjis etc.) ; he
has tarned coat, dar, biddei il fehma,
kaleb ; he is a turn coat^ dac makiub
(kaleb) rinnegat ; you must cut your
coat according to your cloth, jeħtieġ ii
ma tmiddx sakajc barra mii friex (tkis
b*xibrec) ma tonfokx actar milli id-
daħħal ; he is a disgrace to his coat,
kiegħed jagħmel disunur il post (il-
libsa) li ghandu ; tlie coat of t/ie horse^
ix-xagiiar ul-lewn) taż-żiemel ; in the
sheep's coat, fil makjel tan-nagħġ.
CoATBD —mlibbes, micsi, mgħotti —
t/iese are sugar coated pills, dawna pil-
luli Qiicsijin ("mcasbrin) fiz-zoccor; the
hrill is a soft coated fish, but t/ie rock*
cod is a rough coated Jish, il barbun
hua ħuta bla scwam (kxur jew scaldi)
ic-cerna hia ħuta bli scwam.
CoATBE — ġlecc kasir dejjak.
CoAX— iżżighel, tfissed, tmelles.
C!oAXBR— melliesi.
CoAXiNOLT— biż-żeghil; bil fsied, bit-
tmellis.
CoB— isem ta tajra tal baħar (bħal
margun); brimba; żiemei mhux msew-
wi, poni f siAtu (jiflaA, kawwi) ; xorta
ta bixchilla.
CoBALT— cobalt, mineral ta culur
gri*.
CoBBiNO— xebgħa cinturin, oastig ta
swat b'gilda.
CoBBLB — tħaxlef, trakka mħaxlef,
issewwi il cracar jew ii-żraben.
(3oBBLBR-scarpan li irakka, li irak-
ka xi żarbun jew carcur.
CoBBT — kawwi, oħxon, matnazz,
f si^tu, mibrum.
CoB-oAL— papoċċ miftuħ carcur.
CoBOOALs — bcejjeċ (ħaġar) cbar tal
faħam.
CoBBLLioBRENT — sicħeb ma jeħor
(ma potenza ohraj fi gwerra.
CoB-HORSE — xorta ta żiemel kawwi,
cbir, matnazz.
(30BIROU8— bħal friechet tal ħadid li
fihom (fukom) idur dussies etc.
Digitized by
Google
COB
-ifx-
000
OoBLB— frejgatina, skiff żgħir tas-
sajd.
Cofi-LOAF— ħobża b'ħafna tumbati
jew gembiet.
CoBNUT— gewża jew gellewża cbira
(il bubu>
OoBOOSB — caxxa (inforra^ biex i-
għattu ċumnija ta vupur.
OoBOUBa— xorta ta drapp ħafif ('la-
netta) għal Ibiesi tan-nisa— xorta ta
ħobs fin.
OoBBA DB OABBLLO — Bcrp velenus
ferm.
CoBSTONB- ċangun, gebla cbira.
CoBWALL — ħajt magħmul bit-tibeu
u it-tajn.
OoBWBB— għankbuta; nassa^mansba.
CoBWBBBBD—collu għankbut.
OooA— coca ("werak tas-siġra ta dan
l-isem).
CooALON^-fosdka tad-dud tal ħarir
cbira u rkieka.
OoooiFEROUS — bil cocci, żibe^ ; li
jagħmel il cocci, żibeġ etc. (pianti jew
Biġar).
OoooiNBLLA— il cola (i\ dud jeħor
bħala).
OoooiNELLiNB - il culur H tati il coc-
cinilja.
CooHiNBAL— coccinilja (culur aħmar
li isir minn dud rkiek mnixxof).
CooHLEAR— macna tal ilma.
CocHLBABE (fil modicina) — mimli
mgħarfa.
OocHLRARiFORMlIi għandu għamla
CocHLBARY /ta koxra ta għac-
ruxa (bebbuxa) jew ta vit— mdawwar
garagor.
CooHLEATBDUa għamla ta garagor
OocHLEOus ) jew spirali.
OooK— serduk, il għammiel jew għa-
sfur (ragel) ; grillu ta xcubetta, mun-
zell ħuxlief, pinnur; vit tal ilma;
twakkaf, tifforma (tati forma) ta cap-
pell ; tlesti arma (xcubetta fuk il gril-
lu jew fuk it-tradiment) timmunzella
il ħuxlief, tiżżarġan, tisserdec ; cock
buU, ħrejjef li ma igħejdu (ifissru)
xejn u li idejku; to tell the $tory of
ihe eock and bull, tgħid li storia ta
** darba chien bemm eultan ħabat rasu
mat-tigan etc. "
. CooKADB— cuccarda.
CooK A Hoop — ferħan għall aħħar,
ferban se'r jtir.
OooK-A-Too— pappagall bit-toppu.
OooK-A-TooN — għasfur tal Indii
abiad.
CocK-A-TRiOB — bazilisc (il ħrafa
tagħmlu serp bil ġwienaħ, il għaliex
igħejdu li ħareġ (fakkas) minn bajda
tas-serduk.
CooK BiLL— 1-ancra meta tcun lesta
biex jerħuha (jixtuha) il baħar.
CooK BOAT— frejgatina żghira (tax-
xmara).
OocK BRAiNBD— li jistordi, li jagh-
mel il ħwejjeġ addoċċ, bla ma iki-
shom.
OooKBROTH— brodu tas-sriedec.
CooK cROwiNO — ħin li jiddnu is-
sriedek.
CocKBREL— fellus (scrduk żghir^.
OooKET— ufficiu tad-dwana fejn iniż-
żlu I-oggetti collba li icunu għas-safar;
sigill ufficiali li juri li 1-oggetti daħlu
(niżżluhom, irregistrati).
CooKET BREAD — ħobs tas-smid fin
(tal prima).
OocKBYB — ghajn werċa.
CocKE YED — werc.
CocKFiGHTiNa— ġlied tas-sriedek.
CocK FouNDBR-^fundatur tal bronż
jew ram.
C!ocKLE — arzella, arzella nigrà, gan-
dofila, naccra; ħaxixa (ħażina bħal
sicrana) li titla (tinbet) mal kamħ;
tchemmex, titchemmex bħal koxra ta
arzella.
CocKLED — mchemmex, mibrum ga~
ragor.
CocKLESHBLL— koxra tal arzell, gan-
doffla jew naccra.
CocKLiNO - taħbila.
CooKLOFT— raff, camratafuk il bejt.
CocKNBY— wieħed minn Londra, In-
glis ta Londra (isem li jatuh actarx
b'disprezz).
ClocKNBYisM— cliem ('pronunzia In-
glisa) bħal majitchelmul-Inglisi minn
Londra.
CooKPADDLB— isem ta ħuta, il cocca
tal baħar.
Digitized by
Google
ĠOC
— 172 —
COĠ
CooKPiT— il poBt fejn jiggielda is-
Briedek (f zi circlu, cummedia etc.) ; il
post abbord fejn jiccuraw il feruti.
CooKROAGĦ— wirdiena ħamra.
CocKS — viti tal ilma jew tal gas.
GooKSOOHB— pianta, il bellusa.
CooKSPARROW — il għammiel (għasfur
tal bejt ragel).
CooKSPDR— siġra bħal tan-naspli.
CooKSURB — Bgurissimu.
CooKSWAiN— il cocsin, dac li icollu il
cmand (tmunier) tad-dgħajsa, frejga-
tina etc. tal Àrmirall, Gvernatur etc.
CiooKWATBR — ilma (gieri) fejn jaħslu
it-trab tad-deheb, ħadid etc.
CiooKWEBD— pianta (tal bżar).
CoooA — cawcaw, siġra (xitla) tal
cawcaw.
CocoA NiBS— il cocci tal cawcaw.
CoooANUT— gewż tal India.
CiooooN— fosdka tad-dud tal harir.
C!ooTiBLB— li tistà tgħallih (issajru).
CooTiLE — magħmul, misjur bin-nar
(bħaċ-ċlamit).
CocTioN — għali, tisjir bin-nar.
Cooi/swooD— 1-injam li minnu jagħ-
mlu il ilawtijiet etc.
CoD -miżwet, fosdka; baccaljaw.
CoDDLB— tati nofs għalja ( tħalli
nofs sajran) ; thejjem, iżżigħel, tħan-
nen.
CoDia— ctieb tal-Iigi, codici.
CoDEx— ctieb (manoscritt) codici.
CoDPiSHBRY— -il kbid u chif imel-
Ihu etc. il baccaljaw.
CoDaBR— wieħed xħih, ċaccar, rozz.
CoDioiL — codicilla, żieda (tibdila ta
tastment).
CoDiFY — tiġbor u tagħmel flimchien
(f locom) ligijiet.
CoDELLA — it-truf tal kanneb u il
għażel.
C!oDLiN— tuffiħa mgħollija.
C!oDLiNB — cima, ħabel etc. bi tmin-
tax il cap.
CoDLiNa— baccaliawwa żgħira, tuf-
fiħa tajba għat-togħlija, tuffiħa mgħol-
lija.
CoDLiVBR oni — żejt tal ħut (li isir
mil fwied tal merluzz etc.)
CoBPPioiBNOY— cooperazioni.
CosLiAo (akra 8iljae)—tBl imsarem,
tazw^.akk.
CoEHPTioN— ix-xirital partita collha
(ta collox, jew tal lot collu).
Cu-KQUAL — bħal xulxin sewwa f col-
lox.
CoBROB—tgħafas, tobbliga bil fors
iġġaghal bis-sewwa jew bid-dnewwa.
CoERoioN— ġagħil ta bil fors, ta
bid-dnewwa.
CoERGivE— li iġagħal ta bil fors, li
obbliga bid-dnewwa.
CioETANBousHa l-istess daks miż-
CoBVAL jżmien, ta żmien wie-
ħed, daks wieħed, daksinsew.
CoBxisT ' tesisti (iesisti) flimchien,
fli stess zmien, fi żmien wieħed.
OoFFEB— cafà.
CoPFBE oup— chiccra tal cafe.
CoFFEB HOUSB - caffe, ħanut tal cafà.
CoFPBE POT— stanjata tal cafe (ca-
fettiera).
CoFFEa— caxxa tal flus, (tesor) pa-
new sfundat f sakaf etc, tc^żen il flus.
CoFFBR DAM— -I-armar tatwavel (pa-
li) etc.ma xatt biex iżommu ma jidħolx
ilma wakt li icunu jagħmlu moll etc.
CoFFiN — tebut ; kartas, borsa tal
carti; tkigħed gewwa tebut.
CoFFiN-MAKBR — min jaghmel it-
twiebet.
Coa — sinna ta rota, dgħajsa żgħira,
tgħammar rota bis-snien ; tkarrak
(tigdebj tidħac b'xi ħadd ; iżżigħel
tfaħħar jew tonfoħ lill xi hadd.
CooENCY — forza, kawwa ( bir-ra-
ġunar).
CooBNT—kawwi, bil forza, ta setgha.
CoaoER— wiehed li ifaħħar (jonfoħ^
lill xi ħadd.
CoaoBRY — falsità, daħc jew takriek.
CoaaiNo — kerk, dnhc.
CoaaLE — dgbajsa żghira, cajjic tas-
sajd.
CoaaLB-STONB— ċaghka mgherrba.
CooiTABLE— li wieħed jista ji^seb
fuku (jahsbu) u jirriflettih ; tal hsieb.
CoaiTATB— taħseb, titħasseb.
CoaiTATioN— ħsieb, meditazioni.
CoaNATB — cunjatu, li jigi minn,
kraba (minn naħa tal omm^.
CoaNATioN— gebbieda, razza.
Digitized by
Google
COG
178 —
COti
CoGNAo— 1-iAjar qualità ta Brandj
(Francisa).
CooNiTioN 7 conoxxenza (li tcun taf
CooNiZANOB) ħaġa etc.) take eognU
zauce o/ thU^ żomma frasec din, tin-
sibiex.
CooNiZANT — li jrtf, li għandu oonox-
xenza.
CoGNouEN— cunjom, lakam.
CoGNOMiNAL— li għandu isem wie-
ħed, ta isem vriehed, li jismu xorta
waħda bhal jehor.
CoGNOMiNATioN— cunjom, lakam.
CoGNOscBNCB— għerf, conoscenza.
CoGNOBciBLB— li jintgħaraf.
CoGNoviT— il conoxxenza li wieħed
accusat fil korti icollu tad-dritt ta dac
li icun għamillu il causa (jew giebu fil
korti) ; li wieħed jagħraf (jaccetta) li il
cansa li icollu fil korti tcun saritlu bid-
dritt (bil ġustizia) għaliex icun ħakku.
CoGUB -chejl ta xorb ; dramma.
CoGWHBBL - rota bis-snien.
(3oGwooD ~ injam tajjeb (usat) għar-
roti tal mtieħen.
CoHABiT— tghammar flimchien (bħal
ragel u mara mizżewgin).
CoHBiR— werriet ma jeħor, sieheb
werriet (fil wirt).
CoHBRB - twaħħal, tghakkad flim-
chien, tingħakad, teħel,tintrabat, tak-
bel ma.
Cohbrenob) għakda (^unioni) rabta
CoHBRBNOY) flimchion.
CoHERENT — mgħakkad, mwaħħal
ma.
CoĦBBiBLB— li jista jitwahħal, jit-
għakkad Himchien.
CioHEBioM— ghakda, rabta, wehla.
CoHOBATB — tarġa tiddistilla (tillam-
pica).
CoHORT — gemgħa* cnmpannija ta
suldati (ta dwar GOO snldat).
CoiP— scufia tan-nisa ("tax-xjuħ).
CoiFFURE — dafra (maxta tax-xahar).
CoiGNB— files, ghuda maktngħamill
oħxon għar-rkiek (nieżla għal xejn
ghal xejn) biex tirfed jew tidhol bhal
files.
CoiL— tcolji (tkigħed. tchebbeb ħa-
bel fit-tond) coljitura, ħabel mchebbeb
dawra dawra; storbiu, frattsurija; coljut
(habel) ; those tvho have been hittin by
serpents are a/ratd of coiled ropet — il
chelb il mismut cull ilma jaħsba mi-
sħun.
CloiN — flus, munita; tistampa jew
taghmel il flus ; tinventa takla mmn
żniedec ; il files tal canun,ghuda gejja
mżerżka biex iżżomm il canun il fuk
jew I-isfel chemm icollu bżonn.
CoiNAGE— ghamil, stampar ta flus
(ta munita) ; invenzioni, kalgħa.
CoiNoiDB'-takbel, titbok ; tiġri (is-
sir ħaġa) f ħin uieħed.
CoiNoiDBNCB— ġrajja, bicċa li tiġri
(issir jew tissucciedi) fhin wieħed,
cumbinazioni ; it waa by inere coinci*
dence t/iat you tnet me tliere^ chienet
vera cumbinazioni li iltkajt miegħi
hemm.
0)iNER— stampier, wieħed li jistam-
pa, li jaghmel il flus, li jinventa, li
jakla minn żniedu.
CoiNHERiTANCB—wirt ma ħaddjcħor.
(JoiNiNG—stampar, għamil ta flus.
CoiNs )
QuoiNs} "* «*»'«*"*«•
CoiR — ħabel tal ħjut tal gewż tal
India.
0)isTRiL— bla ħila; tfajjel; span-
julett.
CoiTioN—migia, għakda ma xulxin,
conġunzioni.
(x>KE ~ cocc, faħam tal cocc, faħam
tal haġra meħud il gas minnu.
CoLANDER — passatur.
CoLARES—imbit portughis.
CoLATioN— filtratura, tisfija ta katra
katra minn filtru etc.
0)LBBRTiNB'-xorta ta bizzilla.
CoLCOTHAR — sadid (tal ħadid) scur.
(^LD — chiesaħ, bsurd, ksieh, riħ,
flissioni; demmu chiesah, biered, nej,
bla grazzia ; ilont go outjnet yet^ yotCll
catch a cold^ toħroġx ghal issa, tieħu
riħ ; are you /eeiing coldf kieghed
tħoss il bard? hoto cold it is to-day^
chemm hu bard illum ; it is as cold as
ice, chiesaħ silġ ; fie gave us a very cold
reception^ lakagħna mejjet (chiesaħ)
wisk. / think T know Atm, he is such a
cold blooded man^ nafu nghejd, bnie-
dem chiesaħ (biered, demm il bakk^;
Digitized by
Ġoogle
COL
- m-
COL
he killed him in cold bloodj katla heco
chiesaħ a biered (mhax fis-Baħna tad-
demm); he ie growing cold, kiegħed
jibred (jicsaħ), ieir indifferenti.
CoLD-cRBAM^crema, dlic għal frisc
tal gild'a, magħmalha minn xama ver-
ġni maħlal fiż-żejt il-lewż.
CoLD-PiNOH— gardill.
CoLD-HBARTBD—biered, nej, demm
il bakk, bla kaib, ma iħossx, kalba
bierda.
CoLDiSH — ftit a xejn chiesaħ.
CoLDNESS—chesħa, bard, resha.
C!oLD-sHOULDER — trascuraġni, ^ in-
differenza.
CoLB— cromba.
C!oLBA— xtieli tal coljm.
CoLBMOusB— għasfar żghir bhal ba-
cħajla.
CoLEOPTRA — xorta ta wirdien.
CoLBRAPB — xitla tal cromb.
CoLBSBED— żerrigħa talcromb.
CoLio — fetħa (colica) ħalla ta li
msarem, ugigħ ta żakk, ugigh tal cal-
culi (ħaġra) ; he Iias been troubled toit/i
the eolic since latt week, ilhu bl-ugigh
fi msarem (bil fetħa) mill gimgha
1-oħra ; poor soul he mffere from the
stone colicj msejchen ibati bil calculi
(bl-ugigħ tal ħaġraj.
CoLiGKY— li ibati, li għandu il oo-
Lio (ara).
GoLiNG— il pira butira (lanġas).
CoLisEUM— ara oolossbum.
CoLLABORATOR — collabaratur, assi-
stent fiz-xogħol ; minn jahdem biex
igħin (fiimchien) ma ħadd jehor.
CoLLAPSE — taka, tinżel f dakka; tin-
għalaky tingibed, titchemmex, takta
kalbec.
CoLLAR— ghonk, cuUar, teuk (cullar
ta kassis^; cinta, mi^anka ta żiemel ;
takbad mill għonk, torbot mill għonk ;
what eize ofcollars do you weart x'na-
mru (x'kies) ta għenuk tilbes ? t/ie po-
liceman tried to collar him, il pulizija
riedjatih is-salt (jakbdu minn ghonku)
biex jarrestah ; he succeeded to slip t/ie
coUar, irnexxiela jeħlisha (jiscappaha).
CoLLAR-BBAM— tavla, travu li jorbot
(jghakkad) żewġ travi oħra.
CoLLAR-BONB — il clavicula jew il
għadma tal ghonk.
CoLLAR-DAY— il ġumata li fiha il oa-
valieri (tal ordni tal Ġarrattiera^ jilb-
su il għonk.
CoLLARBD--Ii għandu il cullar; mak-
bud minn għonku.
CoLLAR-MAKBR — min jagħmcl il
għenuk.
CoLLATABLB-— li jista icun imlakka,
mkabbel jew pariġġat.
CoLLATB— tlakka, tkabbel chitba ma
oħra, jew cotba ma oħra; tagħmel col-
leiioni, ticcolleziona ; tati benefiziu (li
icun) tal cnisia.
CoLLATBRAL — ta mal genb, karib
minn nahħa tal genb, li hu parallel ;
collateral security, pleġġ għal ma cun-
tratt (jew f cuntratt^.
CoLLATioN — takbil, tlakkigħ ta xo-
għol, chitba, cotba etc, colazion, icla,
fatra, għatia (minn tati) ta benefiziu
tal cnisia.
-CoLLATOR— wieħed li ilakka^ikabbel,
li jagħmel collezioni.
0)LLEAauE— sieħeb, tgħakkad ma.
CoLLBAOUESHip — ara partnbrship.
CoLLàcT — tiġbor, tiġma, iddomm ;
tinġabar, tinġama, tindamm.
CàLLBOT — culletta, talba ; in our
churches we Iiave the coUect for the
Queen of England, fil cnejjes taghna
għandna il culletta (it-talba) għar-
llegina.
CoLLEOTANEA— ġabra, għażla ta bcej-
jeċ minn bosta auturi fchittieba^.
CoLLBOTONEOUs— miġbar flimchien.
CoLLBCTBD — miġbur, b'għaklu,quiet.
CoLLBOTiBLB — li jista jinġabar, jin-
ġama. ^
CoLLECTioN— ġabra, gemgħa, dam-
ma, collezioni ; are you making a collec^
tion of postage stamps f ofcourse don*t
you Icnow tliat I am a greai philatelist^
kiegħed tagħmel collezioni tal bolli ?
chi^ ma tafx li jena collezionista cbir
talbolli?
(3oLLEOTivE — miġbur f dakka, li fiħ
ħafna.
CoLLBOTOR — collettur, min jiġbor,
jiġma.
C!oLLEOTOR OF ousTOMS— dwanior.
Digitized by
Google
COL
— 175 —
COL
COLLEOTORATE
COLLEOTOBSHIP
l-ufficiUyjew distrett
ta collettur (ta wie-
ħed li jiġbor).
CoLLEOB — culleġġ.
CoLLEoiAL— tal culleġġ.
GoLLEoiAN—Bcular (student) ta cul-
OoLLBGUTB— collegiata (cnisia) ; ta
culleġġ.
CoLLBBBT—xibca bħal gangmu.
CoLLBT — il biċċa ta circhett fejn
tcun keghda mizmuma il fossa (dia-
mant etc^
CoLLETio— li iwaħħal (bhal colla).
CoLLiDE—tahbat (tħabbat) ma xul-
xin, tinvesti, tagħmel collisioni.
CoLLiE— chelb pastard, tar-raghajja.
CoLLiBR— min jakta il faham, min
jinnegozia fil faham tal ħaġra, vapur
li ighabbi (iġorr) il faħam.
GoLLiERT — minjera tal faham tal
ħaġra.
CoLLiFLOWBR— ara cauliflowbr.
CoLLiNiATioN— mira, linja tal vista
(fejn iħarsuil ghajnejn) ta telescopiu.
CoLLiNiATOR — strumont biex bih
isibu sewwa il pont tal orizzont (il
mira).
CoLLiQUATioN — ħalla (minn tħoll).
COLLIQUATIVE— li iħoll.
CoLLiQUEFACTioN — tħoll fiimchien
(ma xulxin).
CoLLisioN — ħabta fiimchien, lakta,
collisioni.
CoLLOCATB — tkigħed.
CoLLOCATioN — kagħda.
CoLLODioN — Boluzioni taaIcooI,etere
u gun-cottan li jiusaw għax-xoghol tal
fotografija.
CoLLOOUB — tiġbor nies flimchien
għal conġura; taghmel confefl^a.
GoLLOP — katgha ( biċċa ) laħam
żgħira.
CioLLOQuiAL— tad-discors, tal cliem,
ta taħdita jew cunversazioni.
CoLLOQuiST — wieħed, min icun jit-
chellem fi dialogu (jew disputa^.
CoLLOQUY — tahdita, discors bejn
tnejn, disputa, dialogu, collocwju.
CoLLow — ġmied tal faħam.
GoLLUCTATioN— opposizioni, ġlied.
CoLLUDB— ticcunfeffa, taghmel con-
feffajew conġurajew cumplott.
CoLLUM — il ghakda ta (min fejn
joħroġ) il għerk maz-zokk ta siġra.
CoLLusioN— ċunfeffa, conġura, cum-
plott.
GoLLusoRY — tal cunfeffa, cumplott
jew conġura.
CoLLY— ġmied, swied tal faħam.
CoLMAR — xorta ta lanġasa (fina,
tajba).
CoLOBUB— xorta ta xadini b'demb
twil.
CoLOGNB — spirtu (alcool) ifuħ; (7o-
logne water jew eau de Cologne^ acqua
di Colonja (fwieħa, lavanda).
CoLOMBiBR— folja carta cbira ferm.
CoLON— żewġ ponti (:) ; (fl-Anato-
mija) Tacbar musrana.
COLONEL— curunell,cap tariġment.
GoLONELOY \ post, grad ta curu-
COLONELSHIP) nell.
GOLONELLING — dnkk Cfat-tnabar)
għal biex jinġabru is-suldati.
GoLONiAL— colonjali, ta Colonja.
CoLONiST — colon, min jgħammar
fcolonja.
GoLONiZATiON — colonizzazioni,
tgħammira ta nies (barranin) fco-
lonja.
CoLONiZE — tagħmel coIonja,tgham-
mar colonja (pajjis) bin-nies barra-
nin.
GoLONiziNG— ara Colonization.
COLONNADE— colonnat,dawra (piaz-
za tonda^ mdawra bil colonni.
COLONY — colonja, pajjis ( art )
nghammra b'nies barranm jew ta art
oħra ; nies barranin li imorru igham-
mru f art jew f pajjis jeħor.
GOLOPiiON — is-sugu, il għakda col-
llui fi tmioin ta ctieb (ta lomanz otc.)
xorta ta raża.
COLOPHONY — raża sewda li isibu
rColophon (fl-Asia Minore).
CoLORATiNE (fil mu8ica)--variazio-
nijiet (tibdiliet) sbieħ jew ħelwin ta
tonijet.
GOLOIUTION— għati ta lewn jew ta
culur.
CoLOsSAL— colossali, daks ġgant, li
iwahħax bil cobor tiegħu.
Digitized by
Google
OOL
— 176 —
COM
. ^ GOLOSSBUM — Colosseu (ta Ruma) —
bini ta cobor li iwaħħax.
GoLOSSUS— statwa li twaħħax bil
cobor tagħha (ta'l belt antica ta Ro-
du) ; daks ġgant.
COLOSTRUM— liba, 1-ewwel ħalib li
jati is-sider ta min jeħles (icoilu it-
tfal).
CoLOUa— lewn, culur, żebgħa; ban-
diera, standard (ta riġment); cheu-
tiela,' scuza ; tiżbogħ ; tiħmar (issir
aħmar), tistħi ; WJiat cohnr do you
want itf x'lewn tridhu ? ahe has afine
colour^ għandha oulur ("lewn) ta wiċċ
sabiħ; iwo soldiera ran axoay from their
coloure^ ħarbu żewġ suldati (scartau
mir-riġment) ; he eet him out in hie true
eoloursy pingiħ (ħażżu) tajjeb wisk;
kaxxru (għamlu hu mkaxxar, li ma
iħalli xejn minnu ; TTie moment l speak
to her, her colour rieee at once^ malli
inchellimha dic is-sigħa issir ħamra ;
lam »ure she coloura her liair^ jena naf
sgur li hi tiżboħ xagħarha ; You are
now trying to colour cruelty with t/ie
name of justice, issa inti trid tghatti
^tistor, taħbi) il ħruxija tiegħec taħt
i-isem ta ġustizia.
CoLoURABLE — sabiħ; dieher (bid-
dieher), ċar.
CoLOURED — culurit.
CrOLORiFlo — lijati jew li jaghmel
il-lewn.
COLOURING — il culuri, lewnijiet ta
quadru etc.
COLOURIST — pittur imsemmi ftaj-
jeb ) għal culuri.
(JOLOURLESS — bla lewn ; traspa-
renti.
CoLOURMEN — dao li ilesti (iħaw-
wadj il culuri.
COLOURS — ^standardi (bandieri) ta
riġment.
COLPORTAGB — is-sengħa, ix-xogħol
ta wieħed li idur fit-triek ibign il
cotba.
CoLPORTER— bejjegħ il cotba fit-
triek, wiehed li idur ibigħ il cotba
fit-triek.
COLSTAPP — bastun tal men*à (li
' erfgħu bieħ tnein min-nies (jew ac-
ar) xi ħaġa tkila fuk spallejhom.
CoLT — mohor, felu ; takbeż, tit-
bagħrad, titkabeż ; the colt of an ass^
felu (ħmar) ; a ragged colt may màke a
good horse^ min felu jista isir żiemel
(tifel imkareb etc. jista ucoU isir
ragel).
C!OLTER— sicca ta moħriet.
COLTSPOOT — isem taħaxixa.
CoLT STAFP — romblu kasir biex
igherbu (imixxu) xi gebel cbir jew
tkil fukhu.
CoLTSTEETH— lewwel snien,lewwel
titliegħ tas-snien tal anniroaii.
COLUBRINE - hażin, viljacc, macacc.
COLUMBARY— barumbara (caxxa etc.
għal ħamiem) fejn ibejjet u igham-
mar il ħamiem.
COLUMBIAN — ta Columbu (Cristo-
foru) jew tal America.
CoLUMBiNB— xorta ta siġra (dejjem
thaddar) ; il prima donna ta panto-
mina ; ta jew bħal beċċun (jew ħa-
miema).
COLUMBINB— ħmieġ tal ħamiem.
CoLUMELLA— colonna jew pilastru
żgħir.
COLUMN — colonna, pilastru; sarbut,
filliera, fila suldati ; the first column
of the second page^ fl-ewwel colonna
tat-tieni faċċata (tal ctieb).
COLUMNAR — magħmul bħal co-
lonni.
CoLUMNED — mgħammar bil ( li
għandu il; colonni.
CoLURE (OOLURBS) — żewġ circuli
obar li jissupponu jittraversaw il xul-
xin fil poli tad-dinja.
CoLZA — xorta ta caboċċa.
CoLZA-oiL— żejt magħsur miż-żer-
rigħa tal coltay li jusaw għal lampi.
CoMA— xuxa ta cometa ; ngħas cbir
(marda ta rkad); isem ta ħaxixa.
CoMATB— sieħeb.
COMATE — bix-xuxa, li donnu (ji-
dher) bix-xuxa.
COMATOSE— ta ngħas cbir u tkil.
CoMB — moxt ; għalla ta serduk ;
xeħda tal għasel ; tomxot, tħallas ix-
xagħar ; chejl tal kamħ li jasa 4 f^^h-
els—gc to comb your liair^ mur om-
xot; why don*t you comb you horse every
morning, għaliex ma tistriljax iż-żie-
mel tiegħeo cull fil għodu ?
Digitized by
Google
COM
— 177 —
COM
CoMBÀT — tiggieled, ticcumbatti,
titkabad, teħoda ma ; ġlieda, takbida,
oumbatt.
CoMBATANT — gelliod, min jiccum-
batti, jitkabad, ielioda ma.
COMBATIVE — fijiggieled bil ponni-
jet ; tal ġlied.
COMBER— rixtiel, wieħed li irextel
is-suf, kanneb eto.
GoMBiNABLE— li jista icun mkabbel
jew mlakka.
COxMBiNATlON— takbila, fteliima.
CoMBiNE— tghakkad, tkabbel, tlak-
ka ; takbel, tiltaka, tingħakad, tifti-
hem.
COMBINEMENT-ara COMBINATION.
COMBINQ— mxit, taħlis tax-xgħar;
tissellef jew tomxot b*mod li tgħatti
ii kargħa tor-ras Cjew ras fartasa^.
COMBLESS— bla moxt jew bla għal-
Ja.
COMB Mi\KER— min jaghmel li mxat.
COMBUST— sħun ferm (igħejdu għai
xi cbewcba etc. metatcun krib ferm
lejn ix-xemx).
COMBUSTIBILITY— kbid, ħruk.
COMBUSTIBLE-Ii jista jakbad jew
jinħarak.
CoMBUSTlON— ħruk, kbid (bin-nar).
CoMBUSTlVE — li jista jakbad jew
jinħarak.
CoME— tigi, tasal, tilħak ; taħbat,
tiġri; where do you come /rom ? minn
fejn gej ? come io me^ ejja għandi ;
the bill toill come to more than two
poundsy il cont jilħak iżjed minn żewġ
liri ; ihe furniture alone comes to twenty
poundsy il għamara biss tilħak għox-
rin lira ; it comes all to the same Uiing^
jigi i-istess (xorta waħda) ; / hope iliis
will Boon come to an end^ nitma Ji dan
dal wakt (ma jidumx ma) jispiċċa; /
am anxious to see what t/iis ajfair will
come to^ għandi eursità cbira biex
nara chif sejra tispiċċa din l-afTari ;
see what he is come to now, ara issa
fiex già;,/ cant see how he conld come to
ihat estate, ma nistax naf chif ħa dac
ilwirt; J/youkeep mixing witli ihat
one you will sure come to mischie/ Jecc
tibka ta^ħmilha ma dac sgur ti^i fil
għali; / /lope it toill come to good, nispe-
ra li tirnexxi; he taill come to li/e agaiti,
jarġa jeħu ir-ruħ; whenit cotties to my
turny meta imiss lili ; tliey have come
to an agreement at last^ ftehmu (iccur-
daw^ sa fl-aħħar; when she wiU come to
die^ meta tigi biex tmut ; / soon] came
to mysel/ agaiuy malajr rġajt gejt in
s4. I can never''come to^ yotir ietms^
katt ma nista niftihem miegħec (^nic-
corda miegħec) ; they have come to a
conclusion at last^ sa fi'aħħar iddeci-
dew ; tJiey nearly] came to hlotosy quasi
gew fl-idejn. Ilow did he come to know
itt chif chien jaf? Tt then came to
pass, ġara imbagħad;;t/ you go there you
will come to trouble, jecc tmur.hemm
tigi fil għali Cticser ġhonkoc) ;' T know
t/iai one o/your letters is to come into his
handsy naf li waħda mill littri tiegħeo
għandha tigi f idejh. nijjnd a way to
come at iiy nsib mezz li nasal (nieħu
jew nottieni^; come tn, idħol Cidħlu); /
am a/raid some obsiacle will come in tlie
way^ nibża li jinkala xi għaw^ ; come
out nowy oħorġu (jew oħroġ) ^issa; not
one tootli luis come out yet, 1-ankas għa-
dha ma spuntat (iflaċċat jew ħarget)
sinna ; did your book come out f ħareġ
(ippublicajtu) il ctieb tiegħec ? come
tipy itla (itilglm) ; il^ grass now begins
to come up, issa jibda jitla j(jinbet) il
ħaxix ; come up to mCj ersak jlejja ; tlie
schooner was seen to come up to tlie ship,
li scuna rawha tinvesti il bastiment.
You will never com£ up to him, int katt
ma tista tilħak miegħu ; come down,
inżel (inżlu) ; Hiis is not strong enough^
it tvUl soon come asunderj dan mhux
sod (kawwi) biżżej jed, dal wakt jinfe-
taħ (jinkasam) tnejn ; cotne back jew
come again, arġa ejja ; when toill you
come back f meta tarġa tigi; come about
ihat way ; ejja, dur, minn dic in-naħ-
ħa'; come along, imxi, ejja ; who came
a/ter him f minn giż jew sar waraih ?
wliat comes next f x'jigi issa (x'imiss) ;
come away wiih me, ohroġ (ejja barra)
miegħi ; come on, come /orward, ersak,
mur il kuddiem ; / wish you will come
/orwai*d \in votir mathematicSy nixtiek
li tgħaddi]) il kuddiem (tavanza) fil
matematichi. Come o^i, run, isa ("ar-
ma) iġri ; she is come o/ good /amUy,
gejja (mnissla) minn familja tajba ;
23
Digitized by
Google
COM
— 178
COM
/ aee tltat your hair is nearly all come
off^ kiegħed nara li xagħreo għoddu
waka (niżel) coUu ; he came off with
credity spiċċist ta ragel ; Do yon think
you wUl come off eof tifhem int li sej-
jer teħlisha lieco (ħafifj? / am snre
?fou will come off the loser, jena sgiir
i inti toħrog tellief (li inti titlef) ;
who knowB what will come of him^ min
jaf x'isir minnhu ; IIow. did you come
by itf chif iddubbajtu, chif gifc fi-
dejo ? I ehall come upon you for it,
fukec naka biex tħallas (inti tħalla-
shieli);/or the time to come^ għal li gej,
(mil-lum il kuddiem) ; first come firat
servedf min jiddawwar ma jilħakz.
(ToMEDiAN— cummidjant; min jagħ-
mel (jirrecita) jew jicteb cummiedia.
Ck)MEDONES~dud rkiek H icun fil
gilda (tal gisem) tat-tfal.
CoMEDY— cummiedia.
CoMEUNESS — sbuhija, ġmiel, ħlew-
wa ; dao li jixrak.
(JoMELY — xierak, sabiħ, ħelu.
CoMB OFP— ħarba, scappatura. •
COMER— min jigi (wieħed li gii) ;
he is one ofthe new comers^ hua wieħed
mil ġodaa ( milli għadbom chemm
gew).
CoMESTiBLE— tal ichel.
COMET— cometa, chewcba bix-zuxa.
COMETARIUM — macna biex turi id-
dawran (il mixi) ta cometa dwar ix-
xemx.
CoMETARY — tal cometi.
CoMET-UKE — bħal (li jixbeħ il) co-
meta.
COMETOGRAPHY — descrizioni, di-
scors fuk il oometi.
(DoMPrr — cunfett, perlini.
CoMPiTURE— confettura.
. COMFORT — farġa, twitija, sabar ;
confort; tfarraġ, twitti, issabbar, tio-
conforta; / cannot find any comfort
liere^ ma nistax nsib sabar hawn ; my
children will be my only comfort in my
qldage, uliedhi icunu I-unicu hena
tiegħi fi xjuħiti.
COMFORTABLE — li iwitti, ifarraġ,
jaħji, comodu, tajjeb; this is a very
comfortable place^ dana loc tajjeb
(comdu) wisk. Are you comfortable
ihere f kiegħed sewwa (tajjeb) hemm?
CoWFORTER — min jfarraġ, jaħji, jic-
comforta,
CoMFORTiNG— li ifarraġ, jahji, jew
jicconforta.
COMFREY—widnjet il għomor (ħa-
xixa).
COMio— tad-daħc, comicu, liiġagħ-
lec tidħac.
C!oMlOAL — comicu, tad-daħc;
(^IOMINQ — li gej ; migja, who is com-
ing ? min gej ? hefore the coming of our
Lord, kabel il migja tas-Sinjur tagh-
na (kabel ma gi6 Cristu fid-dinja) ;
since his coming, mindu gi6 hu I
COMING-IN— renta.
COMITIA— lakghat populari (meet-
ingj tar-Rumani.
CoMiTiAL— tal-Iakghat, tal meetings.
• CoMlTY— ħlewwa fl-imgiba, civiltà.
CoMMA-virgola (,).
COMMAND — cmand, ħacma; tic-
cmanda, taħchem, issaltan ; 1 am al-
ways ready to receive your commands,
jena dejjem lest għal cmandi tiegħec.
You must learn to have a command on
yourselA jaħtieġ titgħallem tcun pa-
trun tiegħec in-nifsec (tgħid ħaġa u
tgħamilha); she has three languages at
her command, hija taf tajjeb (tippos-
siedi) tliet lingui ; aiiy cwnmands, Sirf
ticcmandani xi ħa^a, Sinjur? Fort
St. Elmo and Ricasoti command the en-
trance to our harbour, Sant*Elmu u ir-
Kicasli jiddominau (iħàrsu) id-daħla
tal port taghna (ta Malta) ; he was
sent to command the two armies, bagħ-
tuh jiocmanda iż-żewġ armati.
COMMANDANT— cmandant.
COMMANDER— Comancfer; fizzial ta
abbord li jigi wara il Captan.
CoMMANDER-iN-OHiEF — generalis-
simu.
CoMMANDERSHiP— post, ufliciu,grad
(rankj ta COMMANDER.
CoMMANDERY — il Cavalieri etc. ta
ordni jew cumpannja ; commenda, ir-
renta, palazz etc. ta dawn il Cayalieri.
CoMMANDiNG — li jiccmanda, li jaħ-
chem ; what is the name of tJie Com-
manding Officer ofyour Regiment^ x'is-
mu il curunell (ufficial Cmandant^
tar-Riġment tagħcom ?
Digitized by
Google
COM
— 179 —
COM
COMMANDMEND — craandament ; the
ien CwnmandmenU^ il għaxar Cman-
damenti t*Alla.
GoMMANDUBSS— cmandantu — mara
li għandba il cmand, li ticcmanda.
COMMATIO — maghmul proposizio-
nijiet żgħar jew ksar.
COMMATlSM-kosor (ta cliem) ġa-
bra ta cliem (proposizionijietj fil ka-
sir jew concisi.
COMMEASURARLE — li tistA iggibbu
ta I-istess daks jew kies.
COMMEMORABLE— ta min jibka jif-
tacar fih, ta min jiftacru.
CoMMEMORATE - tfaccar, ticcomme-
mora, tissolennizza.
COMMBMORATION— tifcbira, comme-
morazioni, Rolennità.
COMMEMORATIVE 1 li ifaccarjiccom-
CoMMEMORATORYjmemora.
CoMMENCE— tibda ; tati bidu.
COMMENCEMENT— bidu.
COMMEND — tfaħħar, tgħin, tirrac-
cmauda.
CoMMENDABLE — ta min ifaħħru,
isemmib (fil gid).
COMMENDAM (fil ligi tal cnisia) iż-
żamma ta benefiziu sa cbemm isir
(jilħak) sidu (ta min icun).
COMMENDATARY — wiehed li icollu
(li ighix) bil Commendam (ara).
COMMENDATION — raccomandazioni ;
tifhira ; għajnuna (mogħdija) b*cbel-
ma.
COMMENDATOR — commendatur —
wieħed (ragel seculur) li icollu (igau-
di) il CoMMENDAM (ara).
COMMENDER — min ifaħħar, jirric-
cmanda, igħin b'chelma.
CoMMENSAL— wieħed li jecol fl i-
stess mejda ma jeħor.
(^MMENSURABLE— li għandu daks
jew chejl wieħed; mdakkas, mkabbel.
CoMMENSURATE— iddakkuH, tkabbel
fid-daks etc; li ghandu li stess daks,
mdakkas.
COMMENSURATION— daks fil kics etc.
propoi-zioni.
COMMENT — tifsira, cumtnent, an-
notazioni ; tfisser, ticcummenta.
COMMENTARY — commentariu, chit-
ba biex tiftacar, biex t^igħmel niemo-
ria ; ħafua (ġabra ta) tifsir, tifchiriet.
CoMMENTATE— tinnota, ticteb tif-
sira, ticcummenta.
COMMENTATOR — min jiccummeuta,
jagħmol noti jew tifsiriet (fxi chitba).
COMMENTITIOUS — immaginariu, li
ma jesistix.
CioMMERCB— cummerċ, trafcu,nego-
ziu; ticcummercia, tinnegozia. Com-
merce w very elaekj il cummerċ mejjet
(batut) wisk.
COMMERCIAL— cummerciali,tal cum-
merċ jew negoziu ; mercantili.
CoMMETic — li isebbaħ, jagħmħl sà-
biħ.
COMMETIOS — ħwejjeġ li isebbhu Cli
taghmel sabiħ bighom;, żebgha għal
wiċċ etc.
CoMMiQRATE — titlak minn paijis
għal jeħor (temigra) flimchion (nama
nies fdakka^.
CoMMiNATE— tħedded.
CoMMiNATiON— theddida (causa, ac-
cusa, denunzia).
CioMMlNATORY— li ihedded (li jidde-
nunzia).
CoMMlNGLE — tħallàt flimchien.
CoMMiNUATE— titħan (tagħmel trab,
tfarrac).
CoMMiNUTiON-tahna, thin.
COMMISERABLE — ta min jagħdru,
msejcben, li jisthokklu ħniena.
COMMISERATE— tgħader, thenn.
CioMMiSERATiON— mogħdrija, ħnie-
na.
CoMMiSERATOR — min iħenn, min
jagħder.
CoMMissARiAT — cummissarjat, I-uffi-
ciali ta Armata.
CoMMissARY — cumissariu ("diparti-
ment fl-armata minn fejn joħorġu il
provvisionijiet tal ichel ghan-nies u*l
bhejjem taht il cmand ta Ufficial li
hu il Cummissariu General.
CoMMissioN — cumissioni ; t-ati cu-
missioni, tautorizza jew iġġaghal lill
min jagħmillec ħaġa; taghmel jew
tkighed bniedem fpost.
CoMMissiONAiRB—wieħed li icollu il
cumissioni, jixtri jew ibigħ (chif icun
mitlub', currier.
CoMMissiONARY— mflejjah, magħmul
h'warrani.
Digitized by
Google
COM
— 180 —
ĊOM
^ CoMMissiONBB — Cummissariu, wie-
ħed li għandu is-setgħa li jara (jesa-
mina) affarijiet etc. f loo ħadd' jehor,
jew f loc il gvem.
CoMMissuRB— ġonta, ġongitura (ħja-
ta).
CoMMiT— tagħmel, tafda, tħalli jew
tati f idejn xi badd ; tibgħat il ħabs,
If you do 80 you commit a sin^ jecc
tagħmel becc tagħmel dnub. / must
commit it to memory, jaħtieġ nitghal-
limha bl-amment— /«« was committed
to cu«^y, 'arrestawh, ħaduh il ħabs ;
iliey tlien /lad to commit themselvea to
God, chellom imbagħad jerħu ruħ-
ħom f idejn Alla.
Commitment) .^.^g^
COMMITTAL )
CoMMiTTEB— cumitat, xirca, ġabra
ta nies magħżula biex timmaniġġa,
tagħmel jew tmixxi xi affarijiet.
CoMMiTTBR— min jagħmel, jiccom-
metti Cxi ħtija etc.)
CoMMiTTiBLB— li jista icuu mngħ-
mul, arrestat, jew merħi f idejn ħadd'
jeħor.
CoMMix— tħallat.
COMMIXTION 7 x„i=i:x«
rt r tanhta.
COMMIXTURB)
CoMMODATE — Cfil ligi) sclf ( bla
mgħax) ta xi ħaġa.
CoMMODB — scufia tan-nisa (li chienu
jilbsu dari); comodin.
CoMMODious — commodu, tajjeb, a-
dattat) li jaħji.
CoMMODiTY— cumdità; oggetti, mer-
canzia.
CoMMODORB— commodor, captan li
jiccmanda squadra ta bastimenti.
CoMMON— comuni, ta culħadd, pub-
blicu; vili, baxx, li jiswa ftit, (fil
grammatica) li jista icun ta genere
maschil jew femminil ; at the common
rate^ bil prezz li tcun sejra ħaġa (bil
prezz current) \ it ia a common talk
nowy 'issa f ħalk culħadd (culħadd kie-
għed igħejd) ; every one has a right to
play on the common^ culhadd għandu
dritt (jista) jilghab fix-xagħra (til
wesgħa etc); they are living in com-
mon noWf kegħdin i^ħejxu fiimchien
(comunità, bħal familja waħda), issa.
CoMMONAGB— id-dritt li tirgħa an-
nimali f xgħara etc.
CoMMONALTY — iu-nies baxxi, il pop-
lu baxx.
CoMMON-CRiBR— dac H igħajjat (jav-
ża xi ħaġaj fit-torok.
CoMMONBR— wieħed (ragel) mil co-
muni, jigifieri membru tal parlament
li ma icunx min-nobbli; student tat-
tieni grad tal Università ta Oxford.
CoMMON-HALL- sala tal cunsill (fejn
jiltakghu il pajżani għal xi cumi-
tati etc.)
CoMMON-LAW— ligi mill antic (usu);
ligi mhix mictuba, iżda hija heco
magħduda (miżmuma) ghaliex tcun
mill antic.
CoMMONLY — actarx, comunement,
generalment.
CoMMON-PLACE — tas-soltu, comuui ;
memorandum, ctieb (scritt^fejn wie-
ħed iniżżel xi hwejjeġ li irid jiftaca-
rom. •
CoMMON PRAYER— talb, orazioui.
CoMMONS -il comuui, il camra bax-
xn, il cunsilieri jew membri tal Par-
lament maħturin mill poplu tal In-
ghilterra ; I-ichel tas-soltu li jitlesta
għall mejda.
CoMMON SBNSB— sens comuni, melħ,
għakal,^ / appeal to your common seuse,
nħalli fissens comuui (fil għakal) tie-
għec.
CoMMON WBAL 1 il comuni, is-SQcie-
CoMMON WEALTHjtà, ir-repubblica.
COMMORANOB
COMMORANOY
abitazioni,għamani,
loc fejn wieħed jok-
. għodjewigħammar.
CoMMORANT— li jokgħod, H jgħam-
mar.
(]!oMMOTioN— storbiu, rewwixta,għa-
għa, takliba, tkankila, ċaklika.
CoMMOTioNBR— miu ikankal storbiu
jew icwwixta, ikalleb, igib takliba.
CoMMovB— tkankal, tkalleb, tħaw-
ħad, ixxewwex.
CoMMUNB — titchellem ma, tgħid,
tgħarraf.
CoMMUNB — parroċċa, taksima, di-
strett ta Franza.
CoMMUNicABLE - li jista icun icco-
municat.
Digitized by
Google
COM
— 181 —
COM
CoMMUNioANT— min jitkarben, lijie-
ħu jew li imissu minn...
CoMMUNiOATB— tgħarraf, tgħid, tit-
ohellem ma, titkarben — 7'U communi"
caie this mly to yoxi^ dan ngħejdu li-
leo biss.
CoMMUNiOATiON — tagħrifa, taħdida
ma ; oommunioazioni, familjarità,cun-
fidenza ; evil eommimications corrupt
good mannerSf il cumpannija ħażina
tħażżen (tgħarrakj id-drawwiet tajba
(it^tajbin).
CJoMMUNiCATOR— wieħed (min) igħar-
raf, igħallem.
(>)MMUMiOATORY — U igħarraf, li i-
għallem.
(ToMMUNiON — tkarbina, tgħarrifa,
xirca, (societàX ordni (gemgħa) ta
religiusi, (patrijet etc.) Did you re-
ceive lloly Commimion to-dayt inti
tkarbint illum?
CoMMUNiONiST— wieħed ta li stess
società, ordui jew religion.
CoMMUNiSM -— comunismu, sociali-
smu ; id-dutrina (tagħlim) tal pro-
prietà comuui — il fehma ta x'uħud li
cull ma hawn fid-dinja hua ta cuU
ħadd xorta waħda (culħadd għandu
sehmu xorta wuħda).
CoMMUNiST — socialista, min għandu
il febma tal Comunism (ara).
CoMMUNiTY — comunità, società,
għakda ta nies li igħejxu flimchien.
CoMMUTABLB - U jista jimbidcl jew
jitpartat.
CoMMUTATiON — bidln, tpartit.
CoMMUTB — tibdel, tpartat; his sen-
tence had been commuted from execution
tc penal servitude for life^ is-sentenza
tal mewt bidluhielu għall ħabs għall
għomru.
CoMMUTUAL - are rboiprooal.
GoMosB — li għaudu xagħar, jew
ħjut.
CdMPàCT — cuntratt, patt, bakgħa
(chif wieħed jibka miftihem); diis
was done by compacty dana sar b'cun-
tratt (bi ftehima) bejniethom ; this
was our compacf^ dana chien il ftehim
tagħua (hecc conna bkajna).
CJoMPÀCT— trofls,tgħakkad flimohien
jew nia xulxin, ittappan ; mai*sus,
mt^ippan, ooncatenat, magħkud, mib-
inim ( trongi ) ; ihat toas a compact
discourse indeed^ dac .chien discors
marbut tajjeb flimchien (ooncatenat
tajjeb) tassew.
CoMPAaiNATioN— għakda, compagi-
nar (għamla ta pagina flimchien).
CoMPANioN— sieħeb, xric.
CoMPANioNABLB— li jissieħcb, U jix-
xerrec.
CoMPANY—cumpannja, xirca; wens,
katgħa, ġmiegħa; tissieħeb, tixxeiTec.
/ shall he very pleased with your com^
panyy nieħu gost wisk bic (bil cum-
pannja tiegħec); you Iiave been keeping
a very bad company lately, dan 1-anħar
cont tagħmilha ma cumpannja ħa-
żina ħafna. / like him^ Iie is such a
good companyy inħobbu għax minn
tagħna (luk ruħu, allegru, mhux buż-
żieka) ; that soldiers belongs to *•/?**
companyy dac is-suldat tal (fil) cum-
pannja "B " ; they came by companies^
gew katgħa, katgħa ; don*t mix with
hitn he is a company keeper, tagħmiliex
miegħu, dac jagħmilha mal cumpan-
n ja (disclu, ta condotta ħażina) ; all
tlie ship*s company, 1-equipaġġ collu—
we must always keep company iogeiliery
imissna dejjem nokogħdu ( nibkgħu)
flimchien.
CoMPARABLB— li jista jakbel, jixxeb-
baħ, icun paragunat.
CoMPARATBS — iż-żewġ ħwcjjeġ li
icunu mkabblin, mxebbħin iew ippa-
ragunati flimchien (ma xulxin).
CoMPARATiVB— comparattiv(erad ta
aggettiv); xebbieħ, li ixebbeħ, li
ikabbel, jipparaguna.
CoMPARB — xebħ, takbil, paragun ;
ixxebbeħ, tkabbel, tipparaguna, be-
yond compare, bla paraglin (li ma
ixxebbhu ma xejn), he is not to be
compared wit/i me^ hua xejn ma għau-
du x'jagħmel miegħi (ma jixbeħnix) ;
let us compare notes togethery ejja nir-
ra^unaw ftit flimchien (nitħaddtu ftit
bejnietna).
CoMPARisoN— paragun, xebħ, takbil.
CoMPART— taksam, tofrok, tferrak.^
CoMPARTiMBNT — taksima, comparti-
ment.
CoMPARTiTioN — ksim.
CoMPARTMBNT — taksimaJ
Digitized by
Google
COM
— 182 —
COM
CoMPABTNBR— sieħeb, sociu, xvio.
CoMPASS— dawwara, circu; boxxla;
wisa ; xifer, limiti ; iddawwar ticseb,
tħassel, fakla ; in thecompass of ayeav^
fi żmien sena (dwar ta8eua,tul sena);
iliU ia a thing not within the compass of
mqn*9 memorr/, din ħaġa li 1-ebda
buiedem ma jiftacarha ; you had better
draw this,,, into a narroxo compass^
cbien icun aħjar għalic li chiecu cont
tkassar dan il... / have to keep him
within compass^ icolli inżommu mraż-
ian (inżommlu is-siccajr). / wish you
speaJk within cwnpass^ nixtiek li tghejd
il ħaġa sewwa chif chienet (fukha
biss) minu għajr ma tokgħod thailat
(tcabbar. iżżid) bi cliem (discors^ je-
hor. Have you seen the composs when
you went on boardf raitha il boxxla
meta cont abbord ? Marco Polo was
thefirst one that introduced tJie mari-
ners* compass into Europe, Marco Polo
ohien lewwel wieħed h daħħal il box-
xla fl-Europa ; you can see all the
winds marked on a card of t/ie compass,
tista tara rjeh collha immarcati fuk
il carta tal boxxla; Hie sea compasses
the land^ il baħar idawwar I-art; 77/
trt/ to compass that business^ nittanta
uicseb (nħassel^ dac in-negoziu (dic
il biċċa xogħol).
CoMPASSABLB— li jista icun mdaw-
war etc.
CoMPA8S-Box~iI caxxa tal boxxla.
CoMPASSBS -cumpass.
CoMPASSiON— ghadra, ħniena, cuni-
passioni ; [ cannot bni tàke compassion
o/you, ma nistax ma tiginix uniena
minnec (ma ngħadrecx).
CoMPASSiONABLB — tal ħuieua, li jist-
ħokklu mghodrija.
CoMPASSiONATB— tgħader, tħenn, i-
colloc ħniena jew cumpassioni ; li
iħenn, li jaghder.
OoMPABS-NBBDLB— il labra (calami-
ta) tal boxxla.
CoMPASS-SAW— serriek li jakta tond.
CoMPASS-wiNDOW— tieka tonda.
CoMPATiBiLiTY - kagħda ma, takbila
ma.
CoMPATiBLB— li jakbel, li jokgħod
ma.
CoMPATRiOT — pajsan, wieħed ta li -
stess pajjis.
CoMPEBR — sieħeb ; tissieħeb.
CoMPBL— iġġagbaI,tobbliga; pover-
ty compels him to bea^ il fakar ġaghlu
imur jitlob il carità. Your conduct
compels me to leave this place^ il con-
dotta tiegbec li iġġagħalni nħalli dan
il post.
CoMPBLLABLB—- li jista icuu mgighel
jew obbligat.
CoMPBLLATORY— ta bil fors.
CoMPBLLBR — wieħed li (min) iġa-
għal.
CoMPBND— compendiu,tkassira (min
tkassarj.
CoMPENDiUM— tkasffira, taħsira,com-
pendiu, sommariu ('ġabra ta ħaġa, sto-
ria etc. fil kasir).
CoMPBNSATB— thallas, tpatti, tirric-
cumpensa.
CoMPENSATiON — ħlas, tpattija, ri-
cumpensa.
COMPBNSATION-PENDULUM — poudlu ta
arloġġ magħmul bil virghi waħda tal
azzar u I-ohra tar-ram biex ipatti
1-waħda għas-sħana u 1-oħra ghal
csieħ (iżomm ruħu f kies wieħed oiex
I-arloġġ ma ivarjax).
CoMPBNSATivB ) H iħallas, H ipatti H
CoMPBNSATORY ) jirricumpeusa.
CoMPBTE— tħabbatha ma, tħabrec,
ticcompeti. You cannot compete with
him^ ma tistax tħabbatha miegħu (te- '
ħodha, tilħak miegħu).
Compbtbncb) competenza, dac li
CoMPBTBNCY) ħu xicrak, biżżejjed,
ighaddi ; li wieħed icollu chemm
igħix jew ighaddi bih; in-necessariu.
Ile has just a competency to live on^
għandu sewwa biżżej.je(l biex igħix.
When I see that my daughters have a
fair compefency of leaming I iniend
witlidrawing them from school, meta
narali it-tfal tiegħi, il bniet, tgħalmu
in-nece8sariu(chemm jiddubbau) feħ-
siebni nohroġhom mill iscola.
CoMPBTBNT - li hu xicrak, biżżejjed;
igħaddi ; li għandu il jedd, li jista,
competenti. / am afraid tliat you are
noi a competent man for iJiat situationf
nibża li ma tgħaddix (m'intix tajjeb
biżżejjed) ghal dac il post. / am noi
Digitized by
Google
COM
- 188 —
COM
a competeni judije iodecide ihis guesiion,
I'ena m'iniex competenti (ma niuka-
ax) biez niddecidi dic il custioni. '
CoMPBTiTiON— li wieħed iħabbntlm
mn, jilħak mn, iħabrec ghal xi ħnġa
(jagħmel giira) ma ħadd' jeħor. We
cannoi siand in compeiition with i/tem^
ma ^istghux iuħabbtuha ( nilħku )
ma^hom, jew naghmlu gàra Cnigga-
reggiaw magħhom).
CoMPBTiTiVB— tal CoMPETiTiON (aia^;
io be appointed Sclioolmasier you mu9i
firsi undergo a compeiiiive examinaiion,
biex issir surmast bemm bzonn lewwel
tngħmel esaini (ma oħrajn) biex tara
tgħaddihomx.
CJoMPBTiTOR — competitur, wiehed
(min) irid ihabbatha ma ħadd' jeħor
(fesami etc.)
CoMPBTJTRBSS — competitrio), dic li
trid tħabbatha ma oħrajn fesami etc.
CoMPiLATiON— damma, ġabra, com-
pilazioni.
CoMPiLB— iddomm,titfbor (flimchien
minn hawn . u minn hemm bcejjeċ
ta auturi) ticcompila ; 1 have a mind
io compile a new Geography book, għan-
di f rasi nagħrael (niccompila) ctieb
tal Geografia ġdid ; / am compiling a
new Anglo Maliese Diciionary^ kieghed
naghmel (niccompila) Diziunariu ġdid
mill Inglis għall Malti.
COMPILBMENT -ara COMPILATION.
CoMPiLBR — minn jiġbor flimchien
jiccompila.
CoMPLAOENCE ) cumpiaceuza, li wie-
GoMPLACENCY jħed jaghmillec għal
kalbec (chif tixtiek), li jiccuntentac.
CoMPLAGENT— compiacenti, tal pia-
cir ħelu, afiabbli, li jagħmillec ghall
kalbec (piacir) jiccuntentac.
CoMPLAiN — tghemghem, tigres,
tghergher, tilmenta Ci^ġnrrab ħnsra).
1 can never camplain o/him^ katt ma
nista nghemgħem minnu ('katt ma
ghandi li ngħejd fih). / know he suf-
fers dread/uUy /rom tooifi ache, he is
always complaining, naf li ibati wisk
bl-ugigh fi dra8u,dejjem jibchi (iwah-
waħ).
CoMPLAiNANT — dac H jnghmel causa
fil korti, 1-accusatur, l-atiur.
CJoMPLAiNBR — min ighemghem, i-
gherger jew jigres.
CoMPLAiNiNG'Imint, tghemghim.
CoMPLAiNT — accusa, Imenf, tgher-
ghir, tghemghim ; any complainis t
ghandna zi ħaġa xi nghejdu?; Iheard
a good deal o/ complaini againsi you,
smajt ħafna tgherghir (tghemgbim)
fukec.
C!oMPLAi8ANOB — civiltà, cortcsia ;
xbgħol, ghamil għal kalb dac li icun.
CoMPLAiSANT—compiacenti, li jagh-
millec ghal kalbec, li jiccunte'ntac;
pulit, civil.
GoMPLANATR — twitti, tiuvella.
CoMPLBMENT — tagħmira, sei sħiħ
tgħamira s'.iiħa.
CJoMPLBMBNTAL — li ighammar sew-
wa, jimla.
CoMPLEMBNTARY — H igħammar, jim-
la jagħmel tajjeb fejn jonkos.
CoMPLBTB— sħiħ, mitmum, lest ; it-
temm, tlesti, tispiċċa (xogħol)* minii
idejc; ilieu won a compleie vicioiyi reb-
ħu vittoria għal collox (sewwa), he
is a compleie genilemany àeichu il veru
sinjur.
CoMPLETBNBSS - tmicm, perfezioni.
CoMPLBTiON — għemil sa 1-ahhar,
tmiem.
CoMPLBTivB - li jaghmel sħih, mit-
mum, lest ; li ilesti, li itemm.
CJoMPLBTORY — tat-tmicm, li itemm,
li bih jispiċċa— il compieta (li ican-
taw jew li igħejdu il kassisin etc.
CpMPLBX — mħallat, mwigher; com-
plicat, ta bost^ bcejjeċ.
(^MPLBXioN — taħlita, twegħira,
drawwa, teraperament ; lewn jew ou-
}ur tal wiċċ ; / know him weU^ he is a
man o/a rather dark complexiouy nafu
tajjeb, hua ragel actarx ismar; she
is o/ a /air compleaion^ hija bajdanija
(wiċca bajdani).
CoMPLEXURB— taħlita ta haġa ma
bosta oħra.
CoMPLiABLB - li iciedi, li jagħmel
jew jokghod ghal li tghejdlu, jew
għal dac li trid jew tixtiek minnhu.
CoMPLiANOB— rieda,għamil chif wie-
ħedicun irid jew jixtiek— tn compliance
io your command^ scond il cmandi
tiegħec (chif ordnajt u ridt li isir).
Digitized by
Google
COM
— 184 —
COM
CoMPLUNT— li jaghmel collox għal
kalbeo ( għalli tgħejdlu ), jokgħod
għal dac U tcun trid, jew ghal dac li
tgħejdlu ; compiacenti, talpiacir.
CoMPLiCATE—tħabbel, tgherfex,twi-
għer ; mħabbel, mgherfex, mwigher ;
he is Buffering from a complicaie disease^
għandu marda complicata (mgherfxa).
CoMPLiCATioN — tahbila, tgherfixa,
tweghira, complicazioni.
CoMPLiOB — complici, sieħeb fde-
litt etc.
CoMPLioiTY — complicità, Behem
f ghamil ta delitt etc.
CoMPLiBR— min jagħmel għal kalb
dac li icun, min iciedi jew jobdi għal
dac li tghejdlu.
CoMPLiMENT — cumpliment, tibgil,
many t/ianks for the compliment^ gra-
zie nafna mifl cumpliment, accept this
hook with my hest campliments^i\)si^ (ħu)
dan il ctieb bil cumplimenti collha
tieghi.
CoMPLBMBNTARY— li jaghmcl cum-
plimenti (li ibiggel).
CoMPLiMBNTER— min jiccumplimen-
ta, jaghmel il cumplimenti, min ibeg-
gel.
CoMPLiNB— compieta.
CoMPLOT— comp'ott, ftehima, con-
ġura; ticcomplotta, tagħmel conġura.
CoMPLOTMBNT — ftchima, conġura.
CoMPLOTTBR — miu jagħmcl (wieħed
tal) conġura.
CoMPLUviDM— loo,post,gjebia cbira,
depost fejn jinġabar I-ilma tax-xita.
CoMPLY— tagħmel għal kalb (chif
irid jew jixtiek^ xi ħadd ; ticcunlen-
tah. I am sorry I cannot comply with
your request, jiddispiacini li ma nistax
niccuntentac ffit-talba tieghec) ma
nistax naghmel li tixtiek kalbec. The
hest thing you have to do is to comply
xoith the will of God^ I-aħjar ħaġa li
tagħmel hija ii tokgħod (ticcuntenta)
għal dac li irid Alla — xoe must comply
to tlis times^ jeħtieġli nokgħodu għaż-
żmienijiet (neħduha chif tigi^.
CoMPO— tajn għat-tichil.
CoMPONENT — li jagħmel parti ; il
parti (biċċa) elementari jew ta 1-ew-
wel ta ħaġa composta.
C6MP0BT — diportament^ mgiba.
Comp6rt— iggib i-uhec; iggerraħ,
issofri, takbel ma.
Composb— ticcomponi, taghmel, tic-
teb, tgħakkad, t'iġbor flimchien ; is-
sabbar ; our hand-master is trying to
compose a new waltzer, is-surmast
tagnna tal banda sejjer jara jictibx
valz ġdid. One of tlie printers himself
will compose this article for x/ou, wie-
ħed milt istampaturi stess jiccompo-
nilec dan l-articlu (ghal gazzetta).
Compose yourself hefore him, gib ru-
ħec, għamal wiċċ serju kuddiemu. Ile
did his hest to compose me, għamel II
sata biex jiccwetali rasi (isabbarni).
CoMPOSBD— cwiet, miġbur,b'għaklu.
CoMPOSER— min jiccomponi, com-
positur; chittieb (wieħed li jicteb) il
musica.
GoMPOsiNG — composizioni, tkegħid
flimchien ta tipi fi cliem etc. għal li
stampa.
(3oMP08iNa PRAMB— fejn tcun kegħ-
da il caxxa tat-tipi (mżerżka) ta stam-
patur.
CoMPOsiNG RULE— stilletta,dicii biċċa
ram etc. li il compositur ikighed bejn
vera u jehor meta icun jiccomponi.
CoMPOSiNO-STiCK — compositur (dio
il bicca ħadidaetc. fejn dac lijiccom-
poni (fi stamperija) ikigħed it-tipi fi
cliem etc. ghal li stampa.
CoMPOSiTB — compost.
(3oMPOBiTE ORDBR— Cfl-architettura)
ordni compost — I-ahhar wiehed mil
hamsa (ordni) tal arcbitettura — heco
imsejjah il ghaliex hua il ghakda ta
żewġ ordnijiet oħra li huma il Coinn-
tiu u'I Jonicu,
CoMPOST-NUMBBR — ( fl-aritmctica )
numru compo8t--Ii tista tiddividih
(iddahhal fih) b'numru jehor li mhux
in-numru (acbar min) wiehed,
CoMPOSiTioN— ghakda, ġabra, chit-
ba ; composizioni, componiment; (fil
Ifgi) ran^ar ta ħlas ta wieħed li icun
falla, cbif ihallas lill dawc li għan-
dhom jehdu scond id-dejn li icollu
maghhom); wliat is the snbject for your
composition to-day ; x'inhu it-tema tal
componiment tiegħec illum? (fuk hiex
sejjer taghmlu (tictbu) il componi-
ment tiegħec illum ?)
Digitized by
Google
COM
— 185
COM
\
•CoMPOSiTiON 0ANDLB8— xama raa^ħ-
mul mill istearina (li jixgħel min-
għajr ma jagħmel il musmar jew bla
nia hemm bżonn li tismiċċah).
Ck)MP08iTiVB — mħallat, compost ;
li jista jitħallat, icun mħallat jew
compost.
CoMPosiTOR— compositur (6 stam-
perija).
CoMPOST— bżar, demel; tbażżar, id-
demmel ; mħallat.
CoMPOsuiST— ara Composbr.
OoMPOSUBE — ġabra, sabra (sabar)
cwiet.
CoMPOTATiON— xorb fiimchien.
•CoMPOTATOR— wieħed li jixrob ma
ieħor flimchien.
CdMPOTB — f rott misjur (mghotti,
stuffat).
CoMPOTBR— (ara oompjtator).
CoMPOUND — taħlita, mħallat; com-
post ; tħallat, issewwi, tirranġa ; tis-
sewwa, tirranġa. Yon\l beiter cmn-
pound wilh your creditors^ aħjar tir-
ranġa ma dawc li ghandec tati (ma
dawc li isiluc) ; he was forced to com-
pound with his esiate io save his life^
chellu bil foi*s (chien eostrett) li jati
il bcui tiegħu (cull ma chellu) biex
isalva hajtu ; the woi^d **workman** is a
compound word, il chelma "workman"
hia chelma composta(magħmuIaminn
iewġ chelmiet) ; can t/ou work com-
pound practice, compound interest and
compound proportion ? t«f (tagħmel) il
practice compost, l-interess compogt
u'I proporzioni composta ?
CoMPouNDABLB — li jista jitħallat»
icun raħallat, irranġat jew msewwi.
CoMPOUNDBD — compost ; mħallat,
magħmul minn bosta zorta ta ħwej-
jeġ (ingredienti).
CoMPOUNDBR— dac li jaghmel taħlita
dàc li ioffri somma biex jirranġa ma
dawc li icollu jati, jew biex jirranġa
Cisewwi) xi delitt li icun ghamel.
CoMPRRHBND— tifhem, taghraf, id-
daħħal frasec; tahfen, tasal; / cannot
comprehend how ihis can be^ ma nistax
nifhem chif jista icun dan. This work
comprehends t/iat also^ dtin ix-xoghol
fih micghu (jiccomprendi) dac ucoll.
CoMPRBHBNDiNG — li jifhcm, li jaħ-
fen jew jiccomprendi.
CibMPRBHBNSiBLE — H jista jiftihem,
icun compris, jew magħruf.
CoMPBBĦBNSioN — fehma,għarfa; ħfin,
usigħ (miu jasagħ jew tasagh); this is
beyondmy cqmprehension, dana ma ni-
stax nifhmu ; tliat is a comprehension.
ofseveral sects^ dic hiji hafna setet
(ġabra ta bosta setet) flimchien.
CoMPBBHBNSivB— li jaħfeu, jasagħ,
jif hem, jaghraf, ifisser.
CoMPRi^ss — taghfas, trassas, tross ..
flimchien.
CdMPRBSS — cuxxinett (bhal mhad-
da) li jusaw it-tobba fis-sengħa (^pro-
fessioni) taghhom.
CoMPRBSSiBLB — li jista jinghafas,
jitrassas jew jitgħażżaż.
CoMPRBSSiON—rassa (minn tross) ;
heat is also produced by compression, is-
shana issir ucoll bir-ra^^ (ta żewġ
ħwejjeġ jew actar ma xulxin).
CoMPRBSSivB— li jista jingħafas, jit-
rassas jew jitghażżaż.
(]!oMPRBSSURE~ara Compression.
CoMPRiNT— serk ta stampa, stam-
Ear (bil moħbi) ta hwejjoġ n icunu t^
add jeħor— serk ta xoghol letterariu
ta ħadd jehor.
CoMPRiSAL — fehma, għarfa (minn
tughraf).
CoMPRiSE— ara Comprehend.
CoMPRisiNO— ara Compbehbndino u
INCLUDINO.
(]k)MPR0Mi8B— ftehima; compromess;
tiftihem, tissewwa.
(?OMPROMi8iNO— ftebim,tiswija (bejn
tnein li icollhom xi ighidu.
CoMPROMiT— iggib fil csir il ghonk ;
twieghed, taghmel tajjeb għal.
CioMPT (akra counij— tghodd.
CoMPTROL— tara, tifli contijet magħ-
mulin miun hadd ieħor.
CoMPTROLLER — controIIur,dac li jara
jew jifli il contijet— jDo you know the
Comptroller of t/ie CJiaritable InstitU'
iions in Maltat inti tafu il GontroIIur
ta li Stituti tal Carità li ghandna
Malta?
COMPTROLLBRSHIP — il pOSt, l-ufficiu
ta Controllur.
24
Digitized by
Google
COM
— 1»6 —
CON
CoMPULBATTVB— li igiegħel bil fors,
ta bid-dnewwa, ta bil fors.
CoMPULSATOBY— ara Compulsory.
CoMPULSiON — dnewwa, ġagħil^forza.
CoMPULSivB— li igiegħei bil fors, ta
bid-dnewwa.
GoMPULSOBiLY — ta bil fors, obliga-
toriu.
CoMPULBORY—bil fors, obligatoriu ;
In England education is compuUory^
1-InghiIterra it-taghlim bu ta bil fors
(culnadd icollu imur Tiscola bil fora).
CoMPUNOT — mnigghes, mgiegħel.
CoMPUNOTiON— Boghba, nidma.
GoMPUNCTious — niedem, soghbien.
CoMPURGATiON — ġustificazioni (pro-
va) tas-sewwa li ighid wieħed bix-
xi^da ta oliraju.
CoMPUROATOR - dac li jixhed f uk il
verità (is-sewwa^ li igħejd ħudd
iehor.
CoMPUTABLB— li jista jiugħadd.
CoMPUTATiON — għadd, calclu, com-
puta.
GoMPUTB — tghodd; ticcalcula, tic-
computa.
CoMRADB—sieheb.
(JoN (with)— rbiil (fil musica) con
spirito Cwith spirit) bli spiritu ; tuf,
taghraf, tistudia ; con f loc i.I chelma
contra (against^ contra.
GoN A CRB— tissubbafiitta, ticri lill
ħadd ieħor mieghec, Jew tkabbel biċ-
ċa art li icolloc mkabbla għaudeo lill
ħadd jehor.
CoNOAMBRATB— idsakkaf bil hnejja.
CoNOAMBRATiON— hnejja, sakaf troll.
CoMOATBNATB — tgħakkad, torbot
flimchien (b'catina^.
CoNCATBNATioN— għakda (bhal tal
catina).
GoNCAVfe — mħaffer ; ħofra; tħnffer.
CoNCAVB LBN8--ħġieġa(lenti) li tcun
lixxa ("ċatta^ mipn l>anda u mħaffra
mill banda I-ohra.
CONOAVBNBSS)
CONOAVITY j
CoNCAVO-coNCAVB — mħaffer minn
żewġ bnadi (minn żewġnaħhiet) bhal
ħgieġ ta xi uċċalijet.
(JoNOAVO-coNVBX — mħaffer minn
naħħa il waħda u mkabbes, jew ib-
buzzat minn naħħa I-oħra.
taħfir.
CJoNOAVOUB— mhaffer (lixz^.
CoNCEAL — tahbi; tistor; 1 cannot
conceal my gi'ief^ ma nistax uaħbi in-
nichet tiegħi.
C^NCBALABLB— li jista jiuħcba jew
jinsat^r.
CoNCBALED — moħbi, mistur ; Jt is
impossible fov me to keep this tecret
concealed any longer^ ma jistax icun
iżjed li jena nżomm actar moħbi dan
is-sigriet.
CoNCBALER- miu jaħbi, dac li jaħbi
jew jistor.
CONOBALINO — ħabi.
GoNCEALMENT— mohba, loc fejn wie-r
ħed jinħeba jew jistaħba.
GoNCEDE — tati, ticconciedi; tħalli,
tistkarr, tammetti. llie Pope alone can
conc.de thisy il Papa biss jista jati (jic-
conciedi^ dan.
CoNCBiT — ħsieb, ħjel ; cobor (ta
wiehed fieh in-nifau) frugħa ; pre-
sunzioiii ; taħseb, tisthajjel.
CoNCEiTED— prusuntus; mimli bih
in-nifsu, cburi, fieragħ. No body can
bear him^ he is so conceited^ hadd ma
jaħmlu chemm hu prusuntus (cburi
iuw mimli bieh in-nifsu^. Thàt xoas a
conceited language, dac chien discors
studiat (affettat).
GoNCBiVABLE - li tista taħsbu, tifh-
mu, toħolmu.
CoNCEivB — tnissel fil ġuf (ticconce-
pixxi jew toħbol), taħseb, tifhem tist-
ħHJjel. Ife was conceived by the Iloly
Ghost, atid born of the \ irgin Mary,
Hua chien conceput mill Ispirtu San-
tu *u twieled minn Maria Virġni.
CoNOEiviNG— fehma, hsieb.
CoNCENT - cant, armonia tal lehni-
nijet, o'"»^ij©t).
C!oiCENTRATB~tiġbor banda waħda
flimchien, ticconcentra. I cannot con^
centrate my thoughts yet, ghadni ma
nistax nicconcentra jew niġbor flim-
chien il ħsiebijet tiegħi (ma nistax
nakbad naħseb/
CoNOENTRATBD — miġbur flimchien
banda waħda.
CoNCBNTRATiON — ġabra flimchion
banda wahda.
CoNCBNTRATivB— li jiġbor flimchien
banda waħda.
Digitized by
Google
CON
— 187 —
CON
CoNOBNTRB — are Concentratb.
CoNOBNTRio lli għandu centru
CoNOBNTRioAL / wiehod, li jinġabar
fpost, f centru wiehed.
CoNOBNTU AL— armonjus.
CoNCEPTAOLB^are rbcbptaclb.
CoNOBPTiBLB — are Conobivablb.
Conobption — ħsieb, ħiel ; ħbiela,
concepiment; tlie f^aat of the Imma"
eulote conception takes place on t/ie 8th.
o/ Becember, il festa tal Cuncizzioni
issir fit-15 ta Decembru. You have a
falee conception, inti ghandec idea ħa-
żina.
GoNOEPnoNAUST — wieħcd lijifhem
(li għandu f rasn) illi il moħħ jista
jagħmel ħsibijet fidei) genorali.
CoNOBRN — xogħol, affari ; tmiss lill,
tappartieni; importanza, conseguen-
za; he had better mind hie own con^
c^rfis, aħjar jilhak 1-affari tiegħu (jil-
ħak għastu) ; this is a thing of great
concern, din ħaġa ta impurtanza cbira,
this d^es not concem me in no way, din
ma tmisx lili bl-ebda mod. Now my
life is concemedy issa hajti hemm fin-
nofs. 1 donU see xohy you should con»
cem yoursel/ in this businessj ma nistax
nifhem chif ghandec (il għaliex trid)
tindaħal f din il facenda ; t^ concems
you as much as ^ ine^ jimpurtac daksi
(daks chemm jimpurtani jen).
CoNOBRNBD-rinteressat, li ghandu
interess, li ghandu x'iaksam ma;
mdejjab, mwaġġa fil kalb, mnicchet;
/ am one of thepartieg concemed. Jena
wieħed minn dawc li għandhom in-
teress, what is the maiter with you, you
seem so much concemed to-day ? xi ġra-
lec, chemm tidher mnicchet (sturbat,
mgholli) illum ? / am very much con^
cemedfor your troubles^ Jeua jiddi-
Bpiacini wisk (mgholli wisk) ghad-
dwejjak li tinsab fihom— H'Aai are
you concemedf X'jimpurtac? Ile is
concerned in the iheft^ hua ghandu
x'jaksam fmdaħħal^ fis-serk. / am not
at all concemed at it, Jena ma jimpur-
tani -xejn għal dan.
CoNOBRNiNO— li imiss lill, li jappar-
tieui; ta, fuk, ghal. Nothing was said
conceming your affairsy xejn ma nghàd
(intkal^ fuk 1-affarijet tiegħec; as
conceming him you might fuLve gone^ in-
quantu ghalih stajt mort.
CoNOBRNMBNT— impurtanza, oonse-
guenza; this is a business ofgreat con^
cemment^ din affari ta impurtanza
cbira, he /las a tender concemment for
ihe publie good^ għandu (jehu) interess
cbir ghall gid tal poplu (tal publicu).
CoNoàRT— tiftihem, takbel, ticcum-
bina; tagħmel, tkabbel, ticcuncerta.
CdNOBRT-^cuncert, takbel, ticcum-
bina; tagħmel, tkabbel, ticcuncerta.
CdNOBRT— cuncert, dakk— fteliima,
pian, kabla (minn tkabbelj he is acting
in concert with fii«,kiegħed jakbel mie-
għi (jafi^ħmel chif naghmel jen, jagħ-
mel bhali); Ilaveyou been to the conceri
last nightt mort il cuncert (^had-dakk,
cant etc.) il bieraħ fil ghaxija ?
CoNOBBTiNA— organett, cuncertina.
CJoNOBRTiON — tiswija.
C!oN0BSSiON— gbati, sensia, permess;
with no one's coticessiofii bis-sensia ta
ħadd.
CJoNCBSSioNAiRB — ta, U jakla is-
sensia etc.
CoNOBSSioNARY — moghti bis-sensia,
CoNOBssioNiST — dac 11 jati sensia eto.
CoNOBssoRT— li jippermetti, iħalli.
(?ONOH (akra conc) -bebbuxa, con-
chilja (tal baħar).
CJoNOHA — il vojt, it-tahfira tal ħaġa,
il ħofra (ta barra) tal widna.
CoNCHiFEBOus — H jaghmel (li inis-
sel) il bebbux.
CoNOHiTB — bebbuxa ippetrificata;
CoNOHOLOOiST — wieħod li jifhem
(mħarreġ) fil Conoholoot (ara).
CoNOHOLooY — trattat, studiu fuk il
conchilji (bebbux, baħbuh etc.)
CoNOHus— il ħofra ta fejn.tcun il
ghajn.
CoNOHYLiAOBOUs — tal bebbuz (con-
chilji etc.)
CoNoiATOR— cunzatur, dac li jin*an-
ġa il melħ li icun hemm bżoun fil
għamil tal ħgieġ.
CoNOiBRĠB — calzrier,guardian (1-ew-
wel wieħed^ ta palazz etc.
CoNOiLiARY— tal cunsill,tal conciliu.
CoNCiLiATB— taghmel ħbieb (thab-
beb), issewwi tagħmel paci (tnejn li
icunu miggeldin).
Digitized by
Google
CON
— 188
CON
CoNciLiATiNG — U jiġbed (bl-imgiba
tajba tiegħu). >
CoNciUATORY— tal paci.
CoNciMiTY — xerka (min jixrai^ tix-
rakj. .
CoNCiSB— kasir (fil cliem, taħdit)
concis.
CoNciflioN — koflor (fil cliem f tah-
lita).
CoNCLAVB — ġabra sigrieta tal car-
dinali; conclavi.
CoNCLUDB—ittemm, tispiċċa, tagħ-
lak, ticconcludi. What do vou conclude
/rom ihisf xi tgħid (x'tifiiem) minn
dan.
CoNOLUBiON — tmiem, għeluk, con-
clusioni; let us come to the conclusion
now^ ejja nispiċċaw issa.
CoNCLUSiVB — tat-tmiem, tal gheluk,
tal aħħar, li jagħlak collox.
CoNcooT — ^issajjar fli stoncu, tiddi-
gerixxi ; titħasseb (tokgħod ittalla u
tniżżel b'moħħoc jew tixtar bil mohh)
tbajjad, tnaddaf bis-sħana.
• (3oNcooTiON — tisjir Csajran^ fli ston-
cu/digestioni, tnaddif bis-shana; thas-
sib, tlugħ u nżul bil moħħ.
CoNcooTiVB— li isajjar (fli stoncu)
li jiddigerixxi, tal hsieb tal moħħ.
Concohitancb) għakda ma ħag'oħ-
CoNOOMiTANCY) ra.
CoNCOMiTANT— sieheb, li imur jew
jingbakad ma, maghkud jew marbut
;ma;.min imur ma (jaccumpanja).
CToNCORD—ftehima, ghakda, habla,
paci, armonija.
; CoNOORDANCB— ^ħakda,damma(ġab-
ra) flimQhien; diziunariu.
CoNOOBDAT— patt, accordiu,ftehima.
CoNOORDiA — isem ta pianeta (chew-
oba) li cbixfu (raw I-ewwel darba^
fis-sena 1860.
,, CoNCORPORATB— tiġborfħaġa(fgem-
għa) waħda.
. CoNCouRSB— migimgħa (ta nies)ras-
sa, folla ; t/iere was a great concourse o/
people tfiis year^ dis-sena chien hemm
(marru) salt nies (ħafna folol ta nies).
CoNCRBMBNT— ghakda (haġa magħr
kuda^ maghmulba minn bosta xorti
(jew hwejjeġ). i
CoNCRBScivB— li jicber flimchien.
CoNCRETB — tghakkad, twebbes,
taghmel haġa wahda.
* CoNCRBTB — magħkud, mwebbes,
maghmul ħaġa wahda ; mbux astratt.
CoNcuBiNAaE'għajxien ta mara u
ragel flimcbien li ma icunux miż-
żewgin.
CoNCUBiNB - mara li tgħammar raa
ragel li mhux żewġha.
CoNcuPiscENOB — horma, xewka ħa-
żina, concupiscenza, żina.
CoNcupiscENT— ħormàn, barrieki.
CoNOUR— takbel, tiftihem ma, tok-
għod ghal ; tgħin.
Concurrbncb) ftehim, għajnuna,
CONOURRBNCY) kbil.
CoNCUss— tħeżżcż bil ferm.
CoNOUSsiON—ċaklika, theżżiża.
CoNCUSSY— xorta (isem) ta ngroppi
fxi njam.
CoND — tmixxi bastiment sewwa,
għar-rotta li ghandu jehu.
CoNDEMN — twahhal, ticcundanna,
he will be condemned to die^ iqun ic-
cundannat ghal mewt; all t/iese ard"
cles will soon be condemned^ dawn I-og-
getti collha icunu iccundannati (jid-
dichiaraw li huma ħżiena^ dal wakt.
CoNDBMNABLB — ta miu jiccundau-
nah.
CoNDBMNBR — min jiccundanna.
(^NDBNSABLB — li jista iouu mghak-
kad, magħsur.
C!ondensatb) tjg^hakkad, atghsar ;
GoNDBNSB ) tingħakad.
CoNDENSBD— magħkud.
(yONDBNSBR - caldaruu maghluk fejn
jiġbru fwar, aria etc.
CoNDBNSiTY, ghakda, tagbkida.
CoNDBSCBND — tiużel, ticcuntenta,
taka għal, tiocundixxendi, Jie will ne-
ver condescend to this I am sure^ jena
sgur li hua ma jiccuntenta katt għal
dan.
OoNDBSCENDiNa—iimli, li jinżel, li
jiccuntenta għall.
CoNDBNSiON^Ii wieħed jaka għal,
jakleb, idur, jiccundisoendi^
(ToNDiON— li jistħokklu, li ħakku,
he was put to condign punishment^ tawh
il castig li ħakku, li chien jistħokklu
(li imissu).
Digitized by
Google
CON
— 189 —
CON
CoNDiBOiPLB— sieheb fli soola, wie-
ħed li ioun fli soola (taħt li stess sur-
mastru, olassi eto.) ma jeħor.
GoNDiTE— timmarina ftagħmel ma-
rinat) thawwar.
CJoNDiTioN — kat^ha, condizioni,
(stat); patt, condizioni. / accede to
your reqvest on condition that you do
your work hetter in future^ nioounten-
tao bil patt li inti ta^ħmel iz-xogħol
^tiegħeo sewwa ghalli gej — xchen 1
eaw him he wa$ in a dying condition,
meta rajtu jena obien fl stat tal mewt
(kiegħed imut) ; you are not of his
conditum, inti m'intix tal katgħa tie-
għu ; were you in my condition^ li cont
flochi.
(^NDiTiONAL — (mod tal verb) il
mod condizional, tal patt^ bil patt, bil
oondizzioni.
CoNDinoNALLY— bil patt, condizio-
nalment.
CoNDiTioNBD — H għandu qualità
tajba jew ħ/iena (minn taghna jew
żorr) ippattjiit— yow are to receive all
your goods good conditioned^ għandeo
tircievi I-oggetti collha fi stat tajjeb
rcondizionàfi tnjjeb) ; / like your hro-
t/ier he is a fair conditioned man^ in-
hobbu il ħue, minn tagħna ġmielu —
that is an Ul conditioned mauj dac ra-
gel żorr.
CoNDiTORY — loc feju tarfa I-affari-
jiet.
CoNDOLB — tithnssary tati '1 għomor.
/ cannot but cbndole with you for t/ie
deat/i of your fat/ier, ma nistax ma
nitħassarx (ma nibchix mieghec^ il
mewt ta missiereo— //ar^ you been to
condole wit/i /ler? mort tatiha il għo-
mor?
CoNDOLBMBNT—dispiacir, tħassir.
CoNboLBNCB — hasra, ghati il gho-
morj Iwant to write him a letter of
condolence, irrid Dictiblu ittra ta con-
doljanza (ta tħassir, biex natih il għo-
mor).
CoNDOLEB — wiehed (min) jati il
għomor, min jitħassar.
CoNDOMA—annimal bħal cerv.
C!oNDON ATioN — maħ f ra .
CoNDONB - tahfer; tarġa tmur tgħam-
mar ma mara li m'hiez tal galbu.
.CoNDOR-r seker cbir tal Àmeripa (tal
muntanji Andee).
CoNDucB— tieħu, twassat ; tiswa, is-
servi għal, igħin. / cant $ee /low
i/iii can conduce to your happinesSj ma
nistax nifhem chif dan jista katt jis-
wielec (igħinec) ghal hena tiegheo.
O)NDU0BMENT— gibda (xehta) għal,
tendenza.
(]!onduoent1 li jieħu,Ii iwassal, li jis-
CoNDUCivB jwa għal, tajjeb, van-
taġġus ; early rising is conducive to
/lealtliy il kawmien cmieni jati f jiswa
għal) sahhà; (il bocra is-sewwi iż-
żocra).
CàNDUOT— mgiba, condotta; cmand,
/ic is a very bad conduct man^ hua ragel
ta oondotta ħażina ħafna, he is under
my conduct nowj hua taħt il cmand
(direzzioni) tieghi issa.
CoNDĠCT— tieħu, timxi, twassal ; ig-
gib ruħec (tajjeb jew hażin) ; who is
to conduct /iim t/icre 1 min sejjer iwas-
slu (jehdu) hemm.
CoNDUCTiBLB— li jista jittiehed, jit-
wassal.
CoNDUCTiNO -li jiehn, li jati għal, li
iwassal. 1 t/iauk /iim very much for
conducting me /icre^ nirringraziah wisk
ta'Ili wassalui (mexxieni, giebni sà)
hawn.
CoNDUOTORY — biox iwassal, tat-
twassil.
CoNDUiT— catusa, canal, gifun.
(ZbNDURRiTP — ossidu (bħal sadid)
tar-ram.
CoNK—con, figura tal geometria li
gejja isfel tond u tibka tielgħa għal
xejn għal xejn sa chemm tispiċċa bil
ponta (bħal stuta).
CoNB BHAPBD — għamla ta cdn.
CoNBY— fenec.
CoNFAB — disoors, cliem, conversaz-
zioni familjari.
CoNPABULAR— tad-discoi-s, tal cliem,
tal conversazzioni.
CJoNFABULATB — titchellemj tħarref,
tiċċaċċra, tlablab. '
CoNFABULATioN — cHem, discoi-s,
tħarrif, ċaċċrar, tlablib.
(JoNFADULATOUY — tat-tħarrif, tal
cliem, tat-tlablib, taċ-ċaċcrar.
Digitized by
Google
CON
— 190 —
CON
CoNFÀRRBATiON— tieġCfesta tat-tieġ)
K isir bl-ichel tal ħobs flimchien.
CdNFKCT )ħaġa ħelwa, tal ħelu,
CoNFBOTioN j cunfetturtt.
OoNFàcT-taghmel il ħelu, ticoun-
fetta.
OoNPBOTiONBR — cunfe tticr — bcjjegħ
il ħwejjeġ ħelwa, tal helu.
CONFECTIONEUY— ħanut feju isiru
jew jimbiegħu il ħwejjeġ helwa, ħa-
nut tal ħelu ; ħwejjeġ ħelwa, il helu.
CoNFEOTOR — wieħed (min) joktol
bbejjem (annimali) horox^ li jigdmu.
CONFEOTORY — tal CONFEOTIONERY
(ara).
OONFEDERAOY— rabta t^ hbeberija,
ghakda, lega, confederazzioni.
CoNFEDBRATE (akra confedereji) —
tingħakad, tiutrabat f lega, rconfede-
razzioni.
CoNFEDERATE (akra confMeret) —
sieħeb, wiehed tal-Iega, babib, ċom-
plici.
CONFEDERATED— marbut b'Iega, bi
ħbeberija, b'cunfederazzioni. .
CoNFEDERATiNG— alleanza, ghakda,
rabta ta ħbeberija, lega.
CONFER— tati, titħaddet ma, tgħid
lill. The Director of Education confers
the degreee of D,D.^ M.D, etc. in \>ur
University^ id-Direttur tal Educazioni
(tal Istruzioni pubblica) jati il-Iawria
ta D.D., M.D. etc. {Teologu, Ta-
bib etc.) fl-Università taghna (ta
Malta) ; / should like to confer with
your father on tliis subject^ niztiek li
nitcbellem ma (nara il) missierec fuk
din il biċċa (fuk din I-affari).
CoNFERBNOB -r taħdita' ma, confe-
renza, lakgha ta nies biez jitchellmu
flimchien, jithaddtu fuk xi affarijet;
società.
OoNFERENTiAL— tal confereuza.
CONFERRABLE^Ii jista jinghata.
OONFERREE'wiehed (dac) li mie-
ghu tithaddet jew titcbellem.
CoNFERRER - min jati, min jitchel*
lem, jew jitħaddot mn.
OONFERRING — cliem, tħaddit ma ;
għati.
CoNFBSS -tistkarr ; tkerr, tkarar ;
it is verv hard to make hiin confess his
/ault^ difSċIi (ħaġa cbira, tkila) wisk
li iġġ&għlu jistkarr il ħtija tiegħu.
Ilave you been to conffss last night f
mort tkerr il bieraħ fil għaxija ?
Conkessant) min ikerr jew jist-
OoNFESSARY) karr.
CoNFESSOR— min jistkarr (ħtija^.
CONFESSlON—krara; auricular con^
fession^ krar fil widnejn (chif ikerru
I-Insara għand il coufessur). Ilave you
been to confession ? mort tkerr ? H7io
hears your confessions? (who is your
father confessor ?) għand miu tkerr ?
(min hu il patri tiegħec?) This has
been his confession^ dana chien li hua
stkarr.
CONFESSIONAL ]
GoNFESSlON BOX cun fissinarju.
CONFESSION SEAT)
OoNFESSiONALiST — confessur, min
ikarar.
CONFESSIONARY — tal krar, confis-
sinariu.
OoNPESsiONiST— min jistkàr (jagħ-
inel confessioni ta^ il fidi.
CONFESSOR— confessur, sacerdot li
ikarar.
OoNFESSORSHiP — il krar, I-ufliciu is-
setgha li sacerdot icollu tal krar. .
CONFEST (bħal confessed) mkarar,
mistkarr.
CoNFiDANT— ħabib tal kalb, wieħed
li tafdalu kalbec (is-sigrieti li icolloc).
OONFIDANTE— ħabiba (mara li tcun
ħabiha tal kalbj.
GONFIDE— tafda fi ; fokgħod,.torbot
fuk ; confide not in him^ tafdaz fih, tor-
botz fuku.
CONFIDENOE — cunfidenza, fiducia,
làla, tokghod fuk (cliem etc. zi ħadd).
/ have no confidence in you, jena ma
nafdaz fic (ma nokgħodz għal li
tgħejdli) — I huve committed this in
confdence to you as a friendy Jena f daj-
tlec dana lilec bbala ħabib. Have con"
fidence in God, itma fÀlIa.
CoNFiDENT — li jafda fi, jokghod
fuk.
OONFIDBNTIAL — privat, tal cunfi-
denza, li jafda fi, tal kalb. I cannoi
sliow you ihis leiter^ it is a confideniial
letter sent io me by my chief ma nistaz
nuric din littra għaliez privata (pun-
fidenziali) bagħatieli il oap tiegħi.
Digitized by
Google
CON
— 191 —
CON
CONFIDER— min (dac \i) jafda, jit-
ma fiy jorbot fuk.
CONFIDIKG - tal fiducia.
CoNFiGURE — tiiiforma, taghmel
fforma, f għamla.
CONFiNABLE — H jista icun maghluk,
mduwwar.
CONFINE — xifer, limti ; tmiss, tinfed
ma;tagħlak dawwara mejt; tghak-
kea; he will he conjined in prison, iraur
il ħabs (jeħel il ħabs^ — he had to con-
fine himHlf to only one meal a day^
cbellu jibka biex ighaddi fjiehu biss)
b'icla waħda culljura ; hia wife is con-
fined^ martu fis-sodda (spiċċat, cbella
tarbija).
CoNFiNBMENT - gheluk,jasar, kaghd
gewwa habs, calzri— ħlas, kaghad ta
mara fis-sodda wara il hlas ; ehe died
of confinement^ mietet bil ħlas.
CoNFiRM— twettak, ticconferma, is-
saħħaħ, taglimel il griżma. His Grace
the Bishop wa$ here yeeterday to confirm
the school children^ 1-lskot chien bawn
il bierab biex jaghmel il Griżma it-
tfal tal iscola.
CONFlRMATiON-griżma tal Iskof;
wetka, conferma ; xieda li twettak, li
insahħaħ.
CONFERMATIVE -li iwettak jew isah-
ħaħ.
CoNFlRMED— mwettak, msahhaħ,bil
f^riżma (li ghamel il graraa) iccunfer-
CoNFlRMEE~dac H Hlu tigi xi haġa
mwettka.
CoNFiRMBR-min iwettak, isaħħah,
jiccunferma.
CoNFiRMOR-dac H iwettak.
CONFiSOATE-takbad bil korti, tic-
confisca; makbutbil korti, icconfiscat.
CONFISOATED— makbud, icconfiscat.
CoNFlSOAToR - miu jakbad bil kor-
ti, dac H jicconfisca.
Q)NFIT— cunfett, ħelu.
CONFiTURE-cuufettura, ħelu.
CONFJX— twaħħal.
CONFLAGRANT - li jakbab (bin-nar)
flimcbien.
CONFLAGRATION— kbid (kruk) cbir ;
ħruk ta ħafna djar etc. (incendiu
cbir).
CoNFLATiON— nfihf ħin wieħed bhal
dac ta ħafua strumenti tad-dakk flim-
chien.
CoNFLiOT—ti^gieled, titkabad.
CàNFUOT— ^lieda, takbida; habta
cbira ta żewġ nwejjeġ ma xulzin.
CoNFLUBNCK— rassa, folla, concors,
lakgħa ta żewġ xmajjar flimcbien.
CoNFLUBNT — xmara li tiltaka u
tinzteħet f oħra acbar ; li jiltaka, jiġri
ma ; (fil Botanica) li jicber flimcnien
ma.
CoNFLUX— ara Confluence.
CoNFLUXiBLE— li għandu ix-xehta
li jiġri flimchien ma.
CioNFORM— tkabbel, taghmel bhal;
takbel, tokgliod ghal; I can never con-
form to thisy katt ma nista (ma jistax
ioun li) nokgħod għal dan.
CoNFORMABLE— li jakbel ma, li jok-
ghod għal.
CONFORMATB — H ghaudu li stess
ghamla.
CoNFORBiATiON — għamla, katgha,
takbila, figura.
CoNFORBnNG— li jokghod ghal, li
iciedi ghal.
CoNFORMlST — wieħed H jokghod
ghal dac li tgħid il cnisia protestanti
tal Ingbilterra.
CONFORMITY - xebh, kgħad ghal.
CONFOUND - tħallat,tħawwad, thab^
bel, tisrom, tgherfex, issawwal, tifxel,
ticcontoudi, tgħaggeb.
CoNFRATEnNlTY-.fratelIanza, cum-
pannija.
CoNFRiCATlON — għerik, hakk ta
ħaġa ma oħra.
CoNFRONT- tlakka, tkie^ħed wiċ6
ma wiċċ jew kuddiem xulxin; ticcon-
fronta, tokghod, tigi wiċċ ma wiċċ,
kuddiem xulxin.
CJONFRONTATION
CONFRONTMENT
confront,tIakkigh,
tkegħid wiċċ ma
wiċċ.
CONFUSABLE— li jist^ icun mħallat,
imlakka ma.
CoNFUSE— thawwad, tħabbel, tis-
rom.
CiONFUSED - confus, imħawwad, im-
habbel, misrum— v<"< conld not hear
anything but a confused noise of people^
ma contx tista tisma haġ'oħra ħlief
Digitized by
Google
CON
— 192 —
CON
(storbiu) għagħa ta nies — tchy are
you 80 confused to-day f għaliex inti
necc inħawwad (misrura) illum?
CONFUSION — confusioni, taħwid,
tħallit, mistħija.
CONFUTABLB— li jista icun icconfu-
tatjew mġarraf bir-raġunijet.
CfoNFUTANT — wiehed li jicconfuta
lijurili haġa hija falza, li iwakka
bir-ragiunijet.
ConfutaTion — confuta, confuta-
zioni, twegiba li biha turi li ħaġa hia
falza, iġġarrafha fir-raġunijet.
CONFUTATIVE — 11 jicconfuta, tal
confutazzioni.
CoNFUTE — turi, tipprova li ħaġa
hija falza, twakka jew iġġarraf ħaġa
bir-ragiunijet— 1< is my cluty noto to
confute thi8 elander^ hua dmir tieghi
issa li nipprova (nuri) li din I-inġuria
hija falza (li nġarrafha).
CoNFUTER - ara Confutant.
CONOE — għamil ta kima, ta mgiba
ħelwa ; addio ; tieħu il permess jew il
leave.
CoNGEAL— tghakkad bil csieh, treż-
żaħ.
CoNGEALED — congelat ( mirżuħ )
magħkud f silġ.
(5oNGEAUNG— tiggela,treżżaħ,tagħ-
kad fsilġ.
CONGEALMENT— tgħakkid.
CoNGEDELlRE — il warrant (I-ordni
jew mandat) tar-Regina lid-decan u
il capitlu biex jagħżlu (għall għażla
ta) Iskof.
CONGEE— ilma fejn igħallu ir-ross.
CoNGELATlON - għakda fsilġ.
CoNGENER — dac li għandu nisel
wieħed ma ; min jakbel ma, min hu
ta geniu jew natural wieħed.
CoNGENERlO ) tal istess nisel ; li
CoNGENERlOAL) jakbel ma.
CoNaBNERous— tal istess xorta.
CoNasNiAL— li jakbel ma, li hu ta
geniu jew natural wieħed.
CoNaENiALiZR — tagħmel li jakbel
ma li icun ta genju jew natural wiehed.
CoNOBNBROus — ara Congbnbrous.
.CoNOBNiTAL — H chien jesisti fil ħin
tat-twelid.
CoNaBNiTB — tal istess twelid, ta li
stess gebbieda jew razza.
CoNOBR-gringu.
CoNGBRiBS— ġabra ta ħafna frac jew
ħwejjeġ żgħar flimchien, f biċċa waħda.
CoNOBS— tiġbor, ighezzez flimchien.
CoNaESTioN—ġabra (bħal dic tad-
demm) ġabra ta umuri li jaghmlu
tumur.
CoNOBSTivB— li fih, li għandu (jew
jagħmel) ġabra.
CoNaiB— rosB (tal India) mgħolli.
CoNOius — gallun.
CoNaLACiATioN—bidla f silġ.
CoNaLOBATB— tiġbor, tgherbeb fbalr.
la jebsa ; magħmul, mgherbeb f balla
jebsa.
CoNaLOBB— tgherbeb f balla jebsa.
(JoNGLOMERATB— tkebbeb (ħajt etc.)
tiġbor, tħallat.
CoNGLOHBRATE— blàt mgherbeb bit-
taħbit etc. tal ilma u mgħakud (miġ-
bur) flimchien ; miġbur f cobba.
ĊoNGLOMBRATioN— ġabra fcobba.
CoNOLUTiNATB— duwa U tagħlak il
feriti jew zi katgħa; li jagħlak, li
iwaħħal ma xuliin.
CoNGLUTiNATB—tgħakkad, twahhal
flimchien jew nia xulxin; mghakkad,
jew mwahhal flimchien.
CoNOLUTiNATiON — għakda, twahhila,
tgħakika.
CoNOLUTiNATivB — H igħakkad, li
iwahhal.
CoNOLUTiNATOR — miu, jew dac li
ighakkad jew iwaħħal.
CoNoo— xorta ta tà iswed.
CoNORATULANT— li jifrah, ferrieh.
CoNORATULATE— tifraħ lill (jew ma);
/ congratulate you on your recent pro-
motionj nifraħlec bl-avanz li chellec
issa.
CoNORATULATiON — ferh, congratulaz-
zioni, f received a letter of congratula'
tionfrom him^ rcevejt ittra tal ferħ
minn ghandu.
CoNORATULATOR — min, jew dac, li jif-
raħ ; / ioa8 one of the congratulatore^
Jena cont wieħed milli ferhu (ferħulu).
CoNORATULATORY — tal fcrh ; Uiis u a
congratulatory occaeion^ din occasioni
(loc) tal ferħ.
(JoNGRBaATB— tiġbor flimchien ; tiġ-
ma ma xulxin ; miġbur, miġmugħ.
Digitized by
Google
OOK
— 198
ĊOK
CoNaRBOATioN — coDgregazioni, ġab-
ra ta nies flimchien (actarx ghat-talb
fi cnisia etc.)
CoNGUKOATioNAfi — tal congrogazio-
ni ; generali ; indipendenti.
GONORBOATIONALISM — CnOJjeS JOW
congregazzionijet.
CoNGREG ATioNALiST — wioħod (fratell)
mictub Tcongregazioni.
CoNGRBss— congress, gemgħa, lak-
għa ta nies (ambaxxaturi,deputati etc.)
il legislatura ta li Stati Uniti u Be-
publichi oħra Americani.
(JoNGRESsioN— gemgħa jew lakgha
flimchien.
CoNGRESSioNAL — tal congrcBs ; tal
corp legislativ ta li Stati Uniti (fl-Àme-
riċa).
CoNORBssivB — li jiltaka, inġabar
flimchien.
CoNGREVB — sulfarina.
CoNGRBVB RooKBT-suffarel li jagħ-
mel ħsara cbira.
CoNGRUB— takbel, lixrak, taddatta.
CoNGRUBNOE— xerka, takbila, tke-
għida chif jixrak.
CoNGRUENT— xierak, Jokgħod lill, li
jakbel.
CoNGRUiTY — ara cougrueuce.
CoNGRUOUS — ara congruent,
CoNic Ual cono, ta għamla conica
Conical/ jew ta cono (bħal lembut).
CoNiGS—studiu fuk il con u is-sezio-
nijiet (taksimiet) tieghu ; ix-xienza tal
chejl collu tal con.
CoNiFBROus — li jagħmel coni (frott
għamla ta cun) bkal prinjoli.
CoNiFORAi— għamla ta con (ta lem-
but).
CoNiMA— xorta ta raza tfuħ li isibu
(issir) fxi siġar tal Guiana Inglisa.
GoNiRosTRAL — H għandu munkar
għamla ta c6n (li gej bil ponta bħal
lembut).
CoNisTRA— il post fejn iżommu is-
Bummien ; platea ta teatru.
CoNJECT— ara conjectnre.
CoNJECTOR- ara coujecturer,
CoNJBCTURAL— tal congctturi, tal bsir
(minn tobsor).
CoNJECTURE— congettura,baBra, 8ui>-
posizioni ; opinioni (foluna) nn'nghajr
prova ; takta, tobsor.
CoNJBCTURBR— minn (dac li) jiccon-
gettura, li jobsor, li jakta.
CoNJoiN— tgħakkad, torbot, twaħħal
flinichion ; tingħakad, tintrabat flim-
chien.
Conjoinbd) mwaħħal, imgħakkad,
CoNJOiNT J marbut flimchien.
CoNJoiNTNEss - waħla, għakda,rabta.
CoNJUGAL — taż-żwieġ.
CoNJUGATB — tghakkad, ticconjuga;
(fil geometrija) linja dritta (jew dia-
metru) li tofrok (taksam) id-diametru
(li icun trasversali) ; (fil Botanica) li
jicber tnejn tnejn (biz-żewġ).
CJoNJUGATioN — conjugazioni ( tal
verb); unioni, għakda.
CoNJUGiAL - ara conjugal
CoNJUNCT — marbut, magħkud.
CoNJUNCTioN — congiunzioni (chel-
ma li tgħakkad) ; għakda, rabta.
CoNJUNCTivE — magħkud, marbut
sħiħ.
. CoNJUNCTURE — għakda, rabta ; il
wakt; ix-xokka fmoxtha; cungintura.
CoNJURATioN — conġura, ftehima; se-
her; cumplott, cunfeffa.
CoNJURATOR — wieħedtal cunfeffa jew
tal cumplott ; wieħed marbut b'ġura-
ment.
CoNJURB — torbot b'ġurament ; is-
saħħar, tħakkak (traħħam) jew titlob
bil ħniena ; taghmel cunfeffa, ticcon-
ġura.
CoNjuRB — issaħħar, taghmel seħer
jew magħmul.
CJoNJURBR— wieħed tal cunfeffa, tal
cumplott.
CoNJURBR— sàħħar, min jagħmel is-
sħarijiet jew il magħmul.
CoNJUROR — wieħed marbut bil ġu-
rament raa oħrajn (tal cunfeffa, tal
cumplott.
CoNNASCBNOB f»J8«l wiehcd ; geb-
_ -^ gieda waħda ; żmien
CoNNASCENCY [^^ ^^,^0^ flimchien.
CoNNATE — mwieled ma jeħor ; ta li
stess twelid (wild wieħed) ;• (Bl Bola-
nica^ li jicber flimchien.
CoNNATURAL — marbut bin-natura;
ta li stess natura.
(JoNNATURAiiizE — torbot, tagħniol ta
li stesB natura.
25
Digitized by
Gooġle
OON
— 194 —
CON
CoNNiOT— tgħakkad, twaħħal, tor-
bot flimchien.
CoNNBCTBD — marbut, mgħakud, li
jigi minn.
CoNNECTiNa — li ighakkad, jorbot
flimchien.
CoNNECTiON— għakda, rabta, karib ;
minjigiminn, gebbieda; thia has no
connection whaiever vnth our Imsiness^
dana ma għandu x'jaksam xejn nial
affarijiet tagħna.
CoNNBCTivB — li igħakkad, jorbot;
dac li igħakkad jew jorbot.
CoNNEX— ara connect.
CoNNBXioN— ara conneciion.
CoNNiNo— chif triegi lill (ir-rag 1)
tat-tmun.
CoNNiVANCB— injuranza (għeluk tal
għajnejnj għal tal apposta biex ħaġa
thalliha tgħaddi a monti.
CoNNivB— taħmel ; tagħrael ta bir-
ruħec la tara u l'ankas tisma; tagħlak
għajnejc u issodd widnejc; thalliha
tgħaddi.
CoNNiVKNT— conniventi, li jallinol li
jagħmel ta bir-ruhu li marax u Tankas
sama.
CoNNivBR— min jaħmel, iħalli ħaġa
tgħaddi ; min jagħmel tal għama u
ta't-trux.
CoNNOiSBBUR (bil Fraucis, akra con-
nesiàr)—mm jaghraf, jaf il ħaġa minn
għankudha u jaf ^itħaddet fukha ; wie-
ħed li jiccritica Ogl^arbel jew jifli) il
chitba ta ħadd*jeħor.
CoNNOTATioN— ara inference jew tV-
lation.
CoNNOTATiVB— attributiv.
CoNNUBiAL — taż-żwieġ.
CoNNUMERATioN — ghadd flimchien.
CoNNUSANT — innotificat, infurmat,
mgħarraf, mħabbar.
CoNoiD (fil geometrija)— bħal cono,
li jixbeh il cono.
CoNOiDAL— li jersak (li għandu) mil
għamla tal cono.
CoNOPS— xidia.
CoNQUAi)RATB— iggib Ctagħmol ħaġa)
fi quadru.
CONQU ASSATB — tħeŻŻOŻ.
CoNQUER — tirbaħ, taghleb, tiehu ;
you must try to cotiquer your passionsy
jahtieġ tara chif taghmel (thabrec)
biex trażxan il passionijet (iddraw-
wiet il ħżiena) tieghec.
CoNQUERABLE — H jista jintrebah,
jintgħaleb, jittieħed.
CoNQUBRESs— dic U tirbaħ, tagħleb
lieħu (taħt idejha).
CoNQUBROR'dac li jirbaħ, jaghleb
jeħu taħt idejli.
CoNQUKsr - rebba, vittoria, ghalba,
rebħ, il ħaàfa mirbuha; there is no con-
qnest Uke that o/ ourselves^ ma bemmx
rebħa aebar niinn dic li nirbħu lilna
infusna (nia nħallux li il vizzijiet je-
għelbima^.
CoNsvNGuiNEAL \ \\ jigi minu, ta
CoNSANGuiNEOusJ domm wieħed.
CoNSANGuiNiTY — kraba, ta demm
wieħed.
CoNsciBNCE — cunxienza, ruħ, din,
gewwenij i — clear conscienct fcars no
accusatioH, inin nia ghandux faħam
miblul ma jibżax (minn ghandu seb-
ghu dritt ina jibża minn ħadd); he
niahrs no ('ONsrianci o/ his woni, ma
jiscruplax għaliex jonkos (nakas) minn
chelmtu ; you are a tender conscience^
inti tiscrupla minn xejn.
CoNsciENCELESs — bla cunxionza, bla
ruħ.
CoNsciENTious — tal cunxienza, tal
ħakk, tar-ruh.
CoNscioNABLB— scond il cunxienza,
il ħakk, scond is-sewwa.
CoNscious— mgħarraf, li jaf «ull ma
sar, / am eonscious o/ it^ naf taj jeb ;
he made nie conscious o/ his desvjn^
għarrafni x'għandu frasu li jaghmel.
CoNSCRiPT — mictub, mniżżel, ngaġ-
ġat, mniżżel filleva; suldat bil fora.
CoNSCRiPTioN— leva, ngaġġar ta sul-
dati bil fors.
CoNSECRATB—tkaddes, ticcunsagra ;
tati, tħalli ghal ; moghti, mholli ghal ;
iwo Uishops /rom ahroad came ic con-
sacraii our new Bishop^ gew żewġ Isk-
fijiet minn barra biex jicconsagraw
1-Iskof ġdid tagħna ; ilicy loant io con-
secrate this nians memory to posieriiy^
iridu iħallu tifchii-a ta dan il bniedem
lin-nies li ghad iridu jitwieldu.
CoNSECRATioN — consRgrazioni.
Digitized by
Google
CON
— 195 —
CON
CoNSEOBATOB— min jicconsagra.
CoNSECBATORY — H j icconsagra.
Cjnbectanboub — li jigi wara bil
fors.
CoNSEOTART — H jigi warA.
CoNSBCUTioN — conseguenza, H jigi
wara.
CoNSECUTivE — consecutiv — H jigi
wiehed wara Tjeħor ma jakta xejn.
Consbnsion) rieda, cunsens ; H trid
CoNSBNT ) tokgħodghal; trid tok-
ghod ghal, tati cunsens, ticcunsenti ;
/ sJuiU never give him my consenfy katt
ma ngħejdlu iva (ma nokgħodx ghal H
irid hu) — silence gives conseni^ min ma
jitcheHimx icun accetta jew kgħad
ghal H wieħed icun kal jew ried.
CoNSENTANEOUS — H jacconscnti, H
jokghod ghal.
Consbntbb— min, jew dac li jokgħod
8'^*^- . . . . ,
Gonsbntibnt — H jakbel, H irid jok-
għod għal.
CoNSEQUBNOE — consoguenza, haġa
li tiġbeb 1-oħra, jew H tigi wara ; haġa
tal ħsieb tal impurtanza. You viust
dmio a consequence from this^ issa minn
dan għandec tagħmol couscgueuza
(tara z*jista isir wara dana) ; thls is o/
no constqaence whatevcry dana ma hu
ta I-ebda conseguenza.
CoNSEQUENT— li jigi wara, tal conse-
guenza.
CoNSBQUBNTiAL — H (ħaġa) tiġbed
I-ohra, jew tigi wara, li hi conseguenza
ta ; cburi, mimH bih in-nifsu, H jidhir-
lu H hu xi ħaġa ; tal ħsieb, tal impur-
tanza.
CoNSBnvABLE— li jista jintrafa jew
jinżamm merfuħ.
CoNSERVANCY — ara comervation.
CoNSEBVANT — H jiżomm, li jarfa, li
iħares, jibża ghall; igħożż tajjeb.
CoNSBRVATiSM— il principii (il feh-
miet)tal partit conservativ,
CoNSBRVATiVB — cunsorvativ— H iha-
res jew igħożż tajjeb, jarfa, izomm ; H
ma ibiddilx (wieħed H ma iħobbx tibdil
fil pulitca, ara iory).
ċoNSBRVATOR — ara preserver.
CoNSBRVATORY — consorvatorju — post
fejn jerfghu, jew i/.ommu merfugħin
xi ħwejjeġ, nies, tfal etc.; serra fejn
jinżammu siġar ta barra (għas-sħa-
na etc.) ; li iħares jew igħożż tajjeb ; H
ma ibiddilx.
CoNSBBVATRix — consorvatrici, mara
li tarfa, iżżomm, tgħożż tajjeb, tħares.
CoNSBRVB— tarfa, ticconserva, tgħa-
mel cunserva ; tħares, iżżomm, ma
tbiddilx ; cunserva.
CJoNsiDBR— titħaseb, tiAseb, u tarġa
taħseb,tkis; tifli bil moħħ, ticcunsidra;
take your time to contider this fiues-
tion, hu iż-żmien tiegħec biex tanseb
din il biċċa; consider xohatyou do,
kis sewwa (aħseb tajjeb) x'sejjer tagħ-
mel — / consider him much more than he
considers me^ jena nistmah wisk actar
milli jistmani hu; / «/iaM consider
you for it, nibka nafulec.
(ioNSiDBRABLB — ħafna, bosta, ftit
ġmielu; li jistħokklu il ħsieb, tal ħsieb,
tal considerazioni. Ile is a considerabU
man, hua ragel cbir (tnsemmi)— / h<ive
spent a considerable time in EngUindy
jena domt ħafna (żmien twil) l-Inghil-
terra.
(DoNSiDBRANCB— ara considiration.
CoNSiDERATB— tal ħsiob, soriu, pru-
dont, li jaħseb.
CoNsiDBRATioN — tħassib, ħsieb, fili
bil moħħ, considerazioni ; / leave the
matter to your c^n«ufera<u>n,inħalli 1-af-
fari fi ħsiebec ; you have taken this step
wit/iout any consideration^ għamilt dana
('tajt dan il pass) minn ghajr ma
kagndt tkisa xejn.
(JoNSiDBRiNO — meta wieħed ikis—
xħin wieħed jaħseb (jew jara)--<Jon«t-
dering the lon^ iUness he had to suffer^
meta wiehed ikis il marda H marad.
CoNsiON— tati f idejn, tkabbad, tic-
cunsinna.
CoNSioNATiON — ara consignment.
CoNsioNATURB— firma shiħa— firma
ta tnejn flimchien.
CoNSiONBD — mkabbad, moghti f i-
dejn, iccunsiniat.
(JoNSioNBB— dac li lilu ticcunsinna;
min jehu, min jircievi.
CoNsioNBR — min jiccunsinna, jati
fidejn.
CoNsiaNiFioATioN--tifsira waħda(ma
xulxin, ma ta ħadd jeħor).
Digitized by
Google
OON
— 19« —
CON
CoNsiGNiPioATivB — H għandu l-istess
tifsira, li ifisser xorta waħda.
CoNSiGNiPY — turi tifsira waħda —
tfisser li stess ħaġa, jew zorta waħda.
CoNsiGNMBNT — għatij takbid, ciin-
sinna.
CoNSiGNOR— ara comigner.
CoNsiMiLAR— li jixbaħ, bħal.
CONSIMILITUDB ~ Xebħ.
CoNsiHT— tokgħod, takbel ma, tix-
rak, tintgliamel minn, tcan, ticcunsi-
sti fi. The wholi thing consists simpli/
oJ\,. 1-affari collha ma hiex hlief...,
your doings do not coniist with what i/ou
said, il għamil tiegħec ma jakbilx ma
dac li gbedt (ma għamiltx chif għedt).
CoNSisTENCE ] consistenza, sustan-
.. za ; wetka, għakda,
CONSISTBNCY j kabda.
CoNsiSTBNT—li jakbel ma, li jiccon-
sisti, li jokgħod, xierak ; utiek ; magħ-
kud.
C0NSIST0RIAL| , jj j
ConsistorianJ
CoNsisTORY — concistoriu, lakgħa ta
cardinali.
CoNSOGiATB — ta^ħmel shab, tissie-
ħeb ; sieħeb.
CoNsociATBD — msieħeb.
CoNSOCiATioN-ftehima, għakda, as-
sociazioni ; società.
CoNsoLARLE — H jista icun mfarraġ
jew iccunsutat.
CoNSOLATB — ara console.
CoNsoLATioN — consolazioni, farġa,
hena, tisbir.
CoNSOLATOR — min ifarraġ, ihenni
jicconsla jew isabbar.
CoNsoLATORY — li ifarraġ, ihenni, jic-
consla, isabbar.
Cons6le— tfarraġ, thenni, ticconsla,
issabbar.
C6NS0LB— mensuletta, mensula, chi-
leb (siek ta pedistall etc.)
CoNSOLER — ara consolator.
CoNSOLiDANT— ii jgħakkad, jorbot,
isaħħaħ, iwettak, iwebbes.
CoNsoLiDATE — tgħakkad, torbot, is-
saħħaħ, twettak, twebbes.
CoNSOLiDATBD — mgħakkad, marbut
ħaġa wahda, msaħħab,mwettak,mweb-
bes.
CoNSOLiDATioN— wetka, kawwa, saħ-
ħa, rabta.
CoNsoLiDATiYB fduwa, medicina)— H
tgliakkad, twettak, issaħħaħ.
CoNsoLiNO — li isabbar, ihenni, ifar-
raġ, jicconsla.
CoNsoLs — it-tlieta fil mija mgħax li
jati fuk il flus il banc tal Inghilterra,
stock Cdepositu, self ta flus) trasferibili.
CoNsoMMR— consumo, brodu miġbud
ferm (mgħolli ferm li cwasi icun mgħa-
kud).
CONSONANCB
CONSONANCY
takbil fil lehen u fid-
dakk, ftehim; kalb u
fehma waħda.
CoNSONANT -consonanti, ittra H tis-
siehob (takbel ma) vocali ; mkabbel
(makbul) li jakbel ma, xierik—i/ou are
not acting consonant to reasoiiy inti
m'intix taghmel chif imur (chif trid
jew jakbel raar-raġuni).
CoNsoNANTLY — H jakbsl, Hjixrak.
CoNSONOUS — ara Symphonious.
CoNSOPiATE — tħannen (biex trak-
kad).
C6NS0RT -sieħeb jew sieħba, żewġ
jew mart. The Prince Consort died in
1801, ir-ragel tar-regina Vittoria miet
fis-sena 1861.
CoNsoRT — tiżżewweġ, tieħu is-sieħba
jew issieheb.
CoNsoRTSHip — sħab, società.
CoNSPECTus — veduta, wirja ta collox
f'dakka, dehra (^fiċ-ċocon).
CoNSPiouous — msemmi, li jidher
wisk, jati fil ghajn, jispicca. You were
conspicuous /6r you absencey cont im-
semmi ghaliex katt ma dehert (ma
dhert xejn).
CoNSPiRACY 1 conġura, ftehima,cun-
CoNSPiRATiON J feffa.
(]!oNSPiRATOR — wieħed tal conġura,
tal ftehima, tal cunfeffa.
CoNSPiRB— ticconfeffa, ticconġura.
CoNSPiRBR— ara conspirator.
CoNSPiRiNO — ftehim, cunfeffar.
CoNSTABLE — cuntistabH.
CoNSTAULBRY \\\ corp tal puHzia
CoNSTAHLB wicKJ tal cuutistabHjiet.
CoNSTABLESĦip~ufliciu,grad ta cun-
tistabli.
CoNSTABULARY— tal cuntistabH.
Digitized by
Google
CON
- 197 —
CON^
CoNSTANCY— custanza, perseveranza,
wetka.
C0N8TANT- custanti, mwettak, per-
severanti, (li jibka, shih ni fobma), li
nm ibiddilx.
CoNSTANTiA — xorta ta imbit. ħelu.
CoNSTAT— certificat, attestat.
C0N8TELLATB — tiġbor flimchien
(fbanda wahda) dawl jew dija.
CoNSTBLLATioN— -custellazioni; rok-
gha (ġabra ta) cwiecheb flimchien.
C0N8TERNAT10N — twerwira, biża cbir
CoNSTiPATE— tghakkad, ixxidd.
CoNSTiPATioN — xedda, tghakida, sti-
tichezza.
CoNSTiTUKNCY — costituenza, hafna
(il) costituenti jew dawc li ghandhom
il vot (eletturi) ta pajjis otc.
CoNSTiTUENT— elementari, li jagh-
mel, li jiccostituixxi, essenziali (li min
ghajru ma issirx ħaġa); elettur, wie-
ħed li ghandu il vot.
CoNSTiTUTE'-tAghmel, tiħtar, tati
vot. tagħżel għal cunsiijer etc.
CoNSTiTUTBR — min jaghmel, jaħtar
jew jatl il vot.
CoNSTiTUTiNO — li JAghmoI, jaħtar
jati il vot.
CoNSTiTUTioN — costituzioiii, ligi-
jiet ewlenin ta pajjis, jew għamla ta
gvern; cumpIessioDi tal gisem.
CONSTITUTIONAL— costituzionali,taI
costituzioni, scond il costituzioni jow
il-Iigijiet ewlenin ta pajjis (jew il
għamla tal gvern ta dac il pajjis).
CoSTlTUTlONALlST— li jokgħod għal
costituzioni (għal-ligijiet tal pajjis).
CoNSTlTUTloNARY,ara constitulionaL
(JONSTITUTIOXIST — ara conHiitutio'
nalist,
CoNSTlTUTiVE -li jagħmol, li min
għajru, ma tistax taghmel ħaġn, ele-
mcntari, cssoiiziali.
C(JNSTIIAIN — iġġagħal (bil fbrs)
trażżaii.
CONSTRAINABLE — li jista icun mġa-
ghal Cbil fors) li jista jitrażżaii.
CONSTRAINEDLY — bil foi*s,bid-dnew-
wa; mgigħel, bid-dnewwa.
CONSTRAINER— -Avieħed (min, dac)
li iċragħal, li irażżan.
CONSTRAINING — ġagħil bil fors,
trażżin (rnżna) dnewwn.
CoNSTRAiNT — dnewwa, ġagħil bil
fors.
CoNSTRAiNTiVR-Ii igigħol bil fors
Cbid-dnewwaJ.
('ONSTRIOT— iġġagħal, trosH.
CONSTRICTION— ġaghil, ras.sa.
CoNSTRlCTiVE— R iġaġhal, li iross.
(JoNSTRiCTOR— li iross— isem li jatn
lis-snep cbar bhal hoa confttrictor^ i\
boa fserp li iross, jaghfas).
ConSTRINGE— ara constrain.
CoNSTRlNGENT — ara constraintive.
CoNSTRUCT — taghmel, tibni; ttisser,
iddomm il cliem obif imissu jokgħod
fid-discors (jew tieħu il costruzioni
tiegħu).
CONSTRUCTBR-min (dac li) jibni,
jagħmel.
CoNSTRUCTiON— għamil, bini; tif-
sir, damm il cliem chif għandu jok-
ghod fid-discors, costruzioni— yo?«r« is
the Ifest construction of what he said^
tiegħec hi I-ahjar tifsira tal cliem li
kal (int fimt u fissirt I-ahjar x'ried
ighejd).
CONSTRUCTIONAL— tat-tifsir.
CONSTRUOTIVE— li jagħmcl, ifisser.
CONSTRliCTIVENESS — . (fil ficnolo-
gija) il genju, il ħabta, ix-xehta Ji
wiehed icollu għal ghamil jew bini.
CONSTRUCTURE - ara structure.
CoNSTRUE — tfiehem, tfisser.
CoNSTUPRATE - aia vioUtte.
CoNSTUPRATlON— ara violation.
CONSUBSIST — tesisti (tcun tghix)
ma jew flimchien.
CONSUBSTANTIAL — (Vl icolloc) ta
sustanza (jew essenza) waħda.
CONSUBSTANTIALIST— wieħed (min)
jemmen bil consustanzazioni (li wie-
ħed jista icun ta sustanza jew essenza
waħda).
CoNsuBSTANTiALiTY — partccipazio-
ni t^ li stess natura; ta li stess natura
jew essenza.
CONSUBSTANTIATE— tgħakkad fna-
turajew fsustanza (fħaġaj wahda;
magħkud fsustanza jew f natura
wahda — consustamiali'
CIONSUBTUDE— drawwa, ghàda, iiżu.
CoNSUETUDiNAL 1 tas-8oltu,tascond
CoNSUETCTDiNARYjid-drawwa,iIghà-
da jew l-uzu.
Digitized by
Googk
CON
— 198 —
CON
CONSUL — conshi.
CONSULAQE— ħlas (dwana) li iħalsu
mercanti tal hwejje^ li iħallu biez
icunu mħai*sin fil pajjis li icunu.
CoNSULAR— ta conslu.
CoNSULATE ) consolat,l-ufficiu (xo-
CoNSULSHiPJ ghol) tal conslu.
CONSULT — tieħu parir ; tfittex (il
gid); tilħak (xogholj; tagħmel con-
sulta — he cousuUs nolhiiKj Init his owu
inUvests, ma ifittix ħlief l-int<5ressi
tiegħu.
CONSULTATION — consulta (lakgħa
ta nies flimcbien, cunsiljeri, tobba,
fratelli etc. biex jiftiehmu jew jaraw
bejniethom x'ghandhom jaghmlu jew
x'għandu isir).
CONSULTER — cunsultur, wieħed li
icun f cunsulta.
• CONSULTING — li jicconsulta, tal pa-
rir Cli jati jew li jeħu parir).
(JoNSUMABLE— li jintemm, jinħela,
jinchedd, jinħefa, jittiechel.
CONSUME— ittemm, taħli, tinchedd,
taħfi, tiecol.
CoNSUMER— min jahli, jecol, itemm,
jaħfi.
CoNSUMMATE— ittemm, tlesti; mit-
mum, lest.
CoNSUMMATiON— temma, tmieni.
CoNSUMPTiON— consunzioni, mard,
rkiek jew marauttin, mard tas-sider ;
etticija; ħala.
CONSUMPTIONARY— tal coHSumption
(eLva,).
CONSUMPTIVE — li għandu il mard
rkiek jew il marsuttin, etticu, marid
b'sidru.
CONSUTILE — meħjut (mgħakkadj
flimchien.
CoNTABULATE— ticsi (taghmel pa-
viment) bit-twavel.
CONTAOT— cuntatt, mess.
CJONTAGION — mard li jintricheb
jew jittieħed (il pesta).
CONTAGIOUS — contagius, mard li
jittieħed {jintricheh)— leprosy is a con-
tagious deseaae^ i\ ġdiem liia marda li
tittieħed (bil mess), li tintricheb.
CONTAIN— tasa', tieħu, iżżomm; this
school contains sometwo hundred children
and not more, din li scola tasa (fiha) xi
200 tifel u mhux iżiod— /*<? could not
contain his amjer on seeimj him there^
ma satax iżomm iżied il corla (ncorla
ħafna) meta raħ hemm ; that book does
not contain more than SO pages^ dac il
ctieb ma fiehx actar minn 30 pagina;
try to contain yonrself next time^ kis li
iżżomm ruħec (titrażżan ftit) darba
ohra.
CoNTAiNED — miżmum, li kiegħed fi.
CoN TAINEK — dac li ]/()inni, miii
iżomm.
CONTAINING — li fiħ, li iżomm, li
jasa'.
CONTAMINATE — ittabba, tħammeġ,
tcasbar, iddennes ; mtabba, maħmuġ
(mhammeġ) mcasbar, mdennes.
CONTAMiNATED— mtabba, mcasbar,
mnigges, mħammeġ.
Cgntamination — tcasbir, ħmieġ,
tniggis, tidnis, titbigh. .
CoNTAMlNATiVE— li inigges, iħam-
meġ, icasbar, itabba.
CONTANKEROUS— vili ghall aħhar,
esecrabili bla kies.
CONTECTION — ghata.
(^ONTEMERATE— iċċappas, tniggcs.
CoNTEMN— tmiegħer, tmakdar, tin-
chi, tiddisprezza.
CoNTEMPER — twieżen, timmodera.
CJONTEMPLATE— tkassat, ticcuntem-
pla (Rusarju etc.) titħaseb, ittalla u
tnizżel (bil ħsieb).
CONTEMPLATION — tkasit, cuntem-
plazioni (ta Rusarju etc.^ħsieb, tlugħ
u nżul bil hsieb.
0)NTEMPLATiST) min ikassat jew
(^ONTEMPLATOR ) jiccuntempla (Ru-
sarju etc.) jaħseb italla u iniżżel bil
ħsieb.
CONTEMPORANEOUS — li icun (jesisti)
fli stess żmien.
CONTEMPORARY— ta li stess żmien;
ta żmien wiehed.
CONTEMPT — tmegħira, disprezz,
tmakdir, inchejja; (fil ligi) disprezz
jew disubbidienza ghall ordnijiet tal
korti.
CoNTEMPTiBLE— ta miu imiegħru,
jiddisprezzah jew imakdru.
(30NTEMPTU0US — li juri disprezz
jew tmakdir ; tad-disprezz, tat-tmak-
dir ; nnhejjus.
Digitized by
Google
CON
19U —
CON
CONTEND — tissara, tiggieled, tis-
sielet.
CoNTENDER — iniu jissara jew jig-
gieled.
CONTENT — cimtent, ghal kalbii etc.
ħena, ferh, cunteutizza; tgħoġob,
tħenni) tferraħ, tagħinel għal kalb xi
ħadd ; / am not content kerij m'inhiez
għal kalbi hawn.
CONTENTED — cunteut, ħieui, għal
kalbu, ferħan.
CONTENTION— ġlieda, xenata.
CONTENTIOUS — gellicd.
CONTENTLESS — bla heua, li mhux
cuntent, bla cuntentizza.
CONTENTMENT — hena, ountentizza ;
ferħ.
CoNTENTS— dac li icun fieħilctieb,
indici jew Averroj ta ctieb.
CoNTERMlNAL — ara hordering.
CoNTERMiNATE — li għandu li stess
limiti, xfar jew dwar.
CoNTBRMiNous—li imiss ma.
CoNTBRRANBAN — ta li stess pajjis
jew art.
CoNTĠST — ara conteml,
CoNTBST — ara contention,
(vONTKSTATioN — ġlioda, dlKputa, ra-
ġunar.
CoNTBX - tinseġ flimchien.
CoNTEXT— test, nisġa, rabta ta di-
scors.
CoNTfexT— minsuġ, marbut.
CoifTBXTURE - nisġa, rabta ta ħwej-
Jeġ flimchien, sistema.
CoNTBXTURBD — minsuġ.
CoNTiGNATioN — ħafna travi marbu-
tin flimchien.
CoNTiGuiTY— nifda ma, mess ma.
CoNTiGuous— li jinfed jew imiss ma;
ta ħada (ħdejn) u ta ma genb.
Continbnck) żamma mid-dnub taż-
CoNTiNENCY) f.iu'à, ndafa, castità.
Continbnt— continent— waħda mill
ħames bicciet jew taksimiet tal art (li
fiha hia mkassma id-dinja); 1-acbar
taksima tal art.
CoNTiNGBNCE ) ġ^ajia^ biċċa li tista
(issir)jew ma
CONTINGENCY
) ġrajja;
r tiġri (ie
) tiġrix.
CoNTiNGKNT — H jlġri U jissucciedi
(b* cumbinazioni) — li mhux cert; in-
nies (suldati, troppi^ li tista tibgħat
potenza f li tcun alleata ma ohra) bi
gwerra.
GoNTiNUAL— li icompli, li ma jakta
xejn, li jissocta.
CoNTiHUANCE— moghdija il kuddiem,
continwazioni.
CoNTiNUATB ( akra continwejt ) —
tgħakkad krib ma xulxin jew krib
flimchien.
CoKTiNuATB (akra continuet) — magh-
kud (marbut) flimchien, mhux mak-
tuħ.
CoNTiNUATioN — bkga, continwazioni.
CoKTiNUATrvBli — icompli, li jibka
sejjer, li jissocta.
CoNTiNUATOR— min icompli, igħaddi
il kuddiem jew jissocta.
CoNTiNuB— tcompli, tiBsocta, tibka.
CoNriNuBD~li jitcompla, li icompli,
li ighaddi il kuddiem.
CoNTiNuous — ara continuaL.
CoNTO ( chelma mil Portughis ) —
miljun.
CoNTORNiATi — midalji tal bronż li
saru fi żmien Costantinu il Cbir.
CoNTORT— tobrom, tilwi.
(JoNTORTioN— liwja, barma, tkgħawi-
ġa.
CoNTouR — contom, I-ewwel taħżiż
(il-linji ta barra ta figura).
CoNTRA (against) — contra.
CoNTRABAND— contrabandu.
CoNTRABASSO— cuntrabaxx.
Contract'— tiġbed, tkaħfed, tchem-
mex, tkassar, tiggronċa ; tingibed, tit-
kanfed, titcbemmex, tiggronċa, titkas-
sar; tintrabat, tibka, tagħmel cun-
tratt.
Contract— cuntratt, rabta, bakgħa.
CoNTRAOTED — mkassar, miġbud,
mkanfed, iggrunċat.
Contraotiblb) "J^staiit'^asfaj^jin.
PnMa.n.na.Tr- V gibed,jitkanfed,jig-
CONTRACTILH j gronċa.
(JoNTR.\cTioN — tiġbida,tichmixa,tak-
sira, tkanfida.
CoNTRACTOR — cuntrattuT, min jeħu
jew icollu jew jagħmel cuntratt.
CoNTRADANCE^cnntradanza, ('żifna).
CoNTRADicT — tmicri, tiċhad, ticcun-
tradici — earcuse me contradictinij you^
scusani immeric.
Digitized by
Google
OON
200 —
CON
CoNTRADiOTBR — miii imeri, jiċħad.
CoNTRADioTioN — contradizioni, tme-
rija.
CoNTRADicTiVB— li imiori, li ighejd
il cuntlariu, li jiċħad.
CoNTRADicTORY — H fiħ contradizioni,
tmerija jew ċaħda.
CoNTRADiSTiNauisH — tgħaraf ħaġa
minn ohra mil qualità cuntlaria li
icollha.
CoNTRAFissuRB — kasma in-naħħa
1-oħra (cuntlariu) ta fejn tcun id-
dakka.
CoNTRAHBNT — U jiġbed (jiġbor^ flim-
chien.
CoNTRALTo (fil musica)— cuntralt.
CoNTRAMURE — il ħajt ta barra mis-
Bur ta belt.
CoNTRANATURAL — li mhux naturali
jew scond in-natura.
CoNTRAPOSB— tkiegħed biswit.
CoNTRAPOSiTioN— kagħda biswit.
CoNTRAPUNTisT— wieħed li jaf (mħar-
reġ fil counterpoinl (ara).
CoNTRARiES — prcposizionijet (cliemj
li iġarfu waħda lill oħra.
CoNTRARiBTY — tmedja ; għawi, cun-
trarietà.
CoNTRARiLY — il cuntlariu, b'mod
xort'oħra (contra).
CoNTRARiwiSB— bil maklub, il cun-
tlariu.
C^loNTRARY— il maklub, il cuntlariu ;
għawi ; maklub, cuntlariu ; on the con-
tmry^ ghal cuntlariu, (il cuntlariu) bil
maklub.
CoNTRÀsT— tkiegħed ħdejn xulxin,
żewġ ħwejjeġ li ma jakblu xejn, waħda
contra 1-oħra biex turi id-divrenzia ta
bejnietom ; ticcuntrasta.
CdNTRAST— nukkas tat-takbil, 1 op-
post ; divrenzia.
CoNTRAYBNB— timpedixxi, ma tħal-
lix, topponi ; ticser il-ligi jew il patti-
jiet.
CoNTRAVBNER — min jagħmel con-
travvenzioni, min jicser il-ligi jinv il
pattijiet.
CoNTUAVKNTioN — contravvoHzioni,
opposizioni, tfixchil.
CoNTRAVBRsioN — takliba (tidwira)
ghan-narra Toħra (cuntlariu j.
CoNTRE UASSB— contrabaxx.
CoNTRETEMPS (akra contrldm) — con-
tratemp, disgrazia li ma tcunx tisten-
niha.
CoNTRiBUTABLB — U jisla jintghata.
CoNTRiBUTARY— li iħallas il ħaraġ
lil cap etc.
CoNTRiBUTE — tati, toħroġ xi ħaġa
(flus etc.) ma ħadd jeħor; tidħol lil
hlas raa ohrajn ; ticcontribwixxi.
CoNTRiBUTOR— min jatijoħroġ (flus)
ma oħrajn — dac, jow min, jiecontri-
bwixxi.
CoNTRiBUTORY — ta H stcss (H igħad-
di il kuddiem li stess) ħsieb.
CoNTRiTE— niedem, soghbien — a con-
trite heart^ kalb niedma u sogħbiena.
CoNTRiTioN — nidma, ndiema, sogħ-
ba; sai/ the act of contrition, għejd 1-att
ta l-indiema.
CoNTRiTUUATE — tfarrac trab.
CoNTRiVABLE— li jista isir bil ħila
jew icun ivvintat.
CoNTRiVANCE — il ħila li issib jew
tohroġ biċċa ġdida; ħaġa jew biċċa
ġdida ; ħila, invenzioni.
CoNTnivE— issib, tohroġ, tivvinta;
icolloc il ħila, tara chif taghmel ; issib
it-tarf ; issib rcaptu ; he manaped to
contrive that machine^ ra chif għamel
u ivvinta (chellu il ħila jagħmel) dic il
macna. / do all in my jwwer to con-
trice i/oii (o happiness^ nagħmel chemm
nista biex narac (nagħralec) ħieni.
CoNTROL—ħacma, controll, razna,
giem; trażżan, tirgħen, iżżomm ftaħ-
chem); registru tal contijiet; tara, tifli
contijiet magħmulin xamn hadd jeħor.
(3oNTROLLER — contrullur,dac li (min)
jara jew jifli contijiet.
CoNTROLMBNT — rażna, ħacma, con-
troll.
CoNVERsiAL — tal ġlied (fil ġurna-
li etc.) tal polemica.
CoNTRovERsiALisT— gellied (polemi-
cu) min jeħodha raa hadd jeħor fuk xi
ħa^a, studiu ete. fil ġurnali.
CoNTRovEusY — ġlicda (bil chitba)
tniorija.
CoNTUovEST — tig^ioled (bil cliitba)
traieri.
CoNTUOVERTlST — ara con troversialist.
CoNTRusioN — għafsa (ghafis) flim-
chien.
Digitized by
Google
CON
— 201 —
CON
CoNTUDBRNAL— fmejda (f i/im,\wah-
da bhal baħrin.
CoNTUMÀOious— stinat, disubbidient,
rasu jebsa għal ħaġa.
CoNTUMAOY — contumacia, jebueija
ta ras (ras stinata) ; disubbidienza ta
wieħed li icun mħarrec u ma jitlaz il
Korti.
CoNTUMBLious— insolenti, li icasbar,
li igħajjar.
CoNTUMELY — tcasbiro, tgħajjira;
megħra.
CoNTUMULATioN — d6ti fli stoss kabar.
CoNTUMULATB — tidfcn fli stess ka-
bar.
CoNTOSB— tgħattan, tobrox, tbengel,
tħabbat (taħbat) ma xulxin.
CoNUNDRUM — indovinalja.
CoNusANCB— avvis, tgharifa.
CoNUSANT — mgħarraf, avsat, infur-
mat.
CoNVALENCB — tflek, ticħu ir-ruh
minn marda.
CoNVALEscENOE — coiivalescenza,
marda, fejkien minn marda, kawmien
minn marda.
CoNVALBSCENT — convalesconti, li
għadu chemm kam minn marda, li
kiegħed jissaħħaħ wara marda.
OoNVENABLB— li jista jiftiehem.
CoNVE^E— tigi (tmur) flimchien ma,
tissieheb ; tiġbor flimchien li stedina,
tħarrec fil Korti.
CJoNVBNBB — wieħed miġbur ma oħ-
rajn, il convenut if causa) — dac li
icollu issir fil korti il causa contra
tiegħu.
CoNVENER — min fdac li) isejjah jew
jiġbor flimchien.
CoNVENiBNCB — cumdità, xerka ; at
your earliest convenience, mill actar fis
li tista : come xchen it shall mit ifonr
own conrenience, ejja nieta tcun tista
int (meta tcun comdu jew raeta tista).
CoNVBNiENT — convcnienti, li jixrak,
li imur; it w not convenu*nt, nia jix-
rakx, ma imurx.
CoNVBNT— cunvent, abatija, mona-
steriu.
CoNVENT— issojjaħ (iggib) kuddiem
magistrat, jew kuddiem mħallef, iggib
iil korti.
CoNVENTicLE--ġabra ta nies (sigrie-
ta jew bil moħbi).
CoNVBNTioN— ġabra ta nies, congre-
gazzioni,lakgħa,gemgħa; lakgħa, i^att,
ftehima.
CoNVBNTioNAL — miftihem . (kabel),
ippattjat, ta ftehim.
CoNVENTioNALiTY — ftohim, pattjar,
drawwa.
CoNVBNTioNARY— li jimxi (imur) fuk
il cuntratt jew fuk il ftehim.
CJONVERTIONBR
(^NVENTIONIST
wieħed tal ftehima,
min jaghmel patt
jew ftehima.
(JoNVENTUAL— ta cunvont, ta mona-
steriu, ta abatija ; cunventuali.
CoNVEROE— li tiġbed għall pont wie-
hed għall naħħa wahda, għan-nofs.
CoNVEROBNT- li jiġbod, Cli imil^ lejn
pont wieħed.
CoNVBRSANT— li jaf tajjeb, li jaf chif
imiss ħaġa (minn għankuda) ; / knoto
t/ifit he is conversant xoith him, naf li
jafu tajjeb ; he is only cne conversant
in Hie JtJncflish lanifuagey hua biss li jaf
tajjeb bllnglis.
CoNVBRSATioN — taħdit, cunversaz-
zioni ; he xvas to beqin the conversation,
hwa chien li beda id-discors.
CoNVERSATioNAL— tal cliem, tat-taħ-
dit ; he is well up in his conversationcU
Englishy hua tajjeb sewwa biex jit-
chellem bl-Inglis, (jinkala sewwa fil-
lingua Inglisa).
CoNVBRSATioNiST — wieħed imħarreġ
fit-taħdit, li jitħaddet, li jitchellem.
CoNVBRSAzioNB Cbit-Taljan) — lakgħa
ta nies ta li scola biex jitchellmu
foejnietom.
0)Nvj&R8B — titchellem, titħaddet,
ticconversa.
CdNVERSB-taħdit, conoscenza, fa-
miljarità, cunfidenza; r have no con-
rerse xoith, ma nafux, ma għandix co-
noscenza tiegħu.
CoNVERSBLY — ara Reciprocally,
CoNVBRsioN — tibdila, kalba (minn
takbelj^ bidla (actarx ta Religion).
CoNVERT—tibdel, tbiddel, takleb (re-
Hgion) ticconverti.
CoNVERT— maklub (freligion) minn
jicconverti \ he is a convert now, kaleb
issa, sar nisrani.
2G
Digitized by
Google
OON
— 20Ż —
CĠO
CoNVBRTiBLE— li jista jitbiddel, jew
icun convertut (jakleb ir-Religion).
CoNVEX — mkabbes jew ibbuzzat
(tond) il barra ("cuntlariu ta concave^
ara).
ConybXity
convbxnbss
ibbuzzar, tondiatura,
għoli għan-naħħa ta
barra.
minn
CoNVBXO-ooNOAVB — ibbuzzat
banda u mħaffer mill oħra.
CoNVBXo-coNVEx — ibbuzzat miż-
zewġ bnadi (bħal ħgieġa tal-lenti).
CoNVBY — iġ^orr, tieħu, tkandel; will
you convey tfns to him? trid teħodlu
dan? They have toconvey this gun first by
land and then hy loater, icollhom ikan-
dlu (iġorru) dan il canun 1-ewwel
bl-art mbagħad bil baħar ; how does
he convey his lettera to them? chif iwas-
Blilhom i-ittri ? ril convey my rujhta to
him, jena incedilu id-drittijiet tiegħi ;
he is trying to convey poison in it^ kie-
ghed jara chif jagħmel biex jawele-
naha (jixħet, jitfa ii velenu fiha) ; con-
vey my love to them, ^ylease^ when yon
write, wassalli (ibgħatli) it-tislijiet tie-
għi (lilhom) meta ticteb. / liave done my
best to convey him out of danger, għa-
milt chemm stajt biez neħilsu mill
periclu (mit-tiġrif).
CoNVBYANCB— ġarr,tkandil; dghajsa,
carrozza.
CoNVBYBR— ġarrier, dac li iġorr jew
ikandel.
CoNVioiNiTY— id-dwar, korob (krib).
CoNvioT — issib il ħtija fxi ħadd,
twi^al b'ħati, ticcundanna.
C6NVI0T— ħati.
CoNviOTiBLB— li jista icun (iccun-
dannat), ħati.
CoNVicTioN — wehla, cundanna, feh-
ma kawwija, persuasioni.
CoNviOTiVB— li jippersuadi, li iġagħ-
lec tagħmel fehma kawwija ; li jiccnn-
danna, li iwc^ħal b'ħati.
CoNViNOB— 'tfiehem sewwa, iggib ca-
paci, tippersuadi; notliing will convince
me now, xejn ma jippersuadini issa ;
/ cannot convince him, ma nistax ingibu
capaci.
CoNviNOBMBNT— ara conviction.
CovNiNOER— min ifiehem sewwa, jew
igib capaci (jippersuadi).
CoNViNoiNa— li jippersuadi, li igib
capaci, li ifiehem sewwa.
CoNViOTious — ara reproachfuL
CoNViVB— tistieden ghall-ichel, tati
pranzu.
CoNViviAL— li iħobb il festi, ix-xa-
lar; sociali, xalatur, ferrieħ, hieni.
CoNviviALiST— xalatur.
CoNviviALiTY —- xalar, divertiment,
ferħ (festi etc.)
CoNvooATB— ara convoke.
CoNvooATioN— sejjħa,ġabra, gemgha
ta nies flimchien (1-actar iżda tal cleru
jew tal capijiet ta università) ; sinodu,
cunsill.
CoNvoKB— issejjah; tiġbor flimchien
(nies, capijiet etc.)
CoNvoLUTB- mibrum, mitni, mitwi,
mgherbeb flimchien.
CoNvoLVB— tobrom,titwi,titni,tgher-
beb flimchien,
CoNvoLvuLus — ħaxixa, il-lublieba
jew il cabuccinella.
CàNVEY -wens, nies jew bastimonti
li iwensu (^jinducraw) lill xulxin fil
viaġġ.
CoNvĠY — twennes, tindocra fi viaġġ.
CoNvuLSE--tkalleb, iggib rekt tar-
ruħ jew convulsioni.
CoNvuLsioN — convulsioni, takliba.
CoNY— fenech, wieħed semplici, be-
Ihieni, balalu.
CoNY-BURRow— ħofra fejn igħammru
il fniec.
Coo— tgorr (bhal ħamiem^.
CooiNo -garr (tal ħamiem); stedina.
CooK — coc ; issajjar (titboħ) ; too
many cooks spoil the brotli, bosta cap-
tani il bastiment imur travers.
CooKBRY — sajjran, is-sengha tal co-
chi.
CooKiNa— tisjir, sajjran.
•CooK-MAiD-coca (mara li għandha
ħsieb il chcina).
CooKRooM— chcina(fejn isajjru) fuk
bastiment (ta abbord).
CooK — caA:^, ħelwa.
CooL — csuħa, bruda, bard ; chiesaħ,
biered ; tchesscÀ, tberred ; ticsaħ ; tib-
red; it is cool to-day^ chiesaħ (il chesha)
illum ; mtlier cool, il frischett ; this
will cool our coumge, dana iberred il
curagġ tagħna.
Digitized by
Google
coo
— 203 —
OOP
CooL-cup— xorb li jiffrisca.
OooLBR— dac jew min ichessaħ (iber-
red).
CooLiNo— frisCy csuħa.
OooLisH— ftit u xejn chiesali (biered
jew friac).
OooLNBSS — bruda, indifferenza.
CooLT— ħaddiem Cpastas) Indian.
OooM— il ħmieġy ġmied, (nugrufun)
ta eakaf tal fom, ċumnija etc.
CooMB (akra cdm J—chejl tal kamħ ;
wżed.
Oojp— cartell, bittija, barmil ; gaġ-
ġa ; gallinar, tagħlak Tgaġġa jew gew-
wa gallinar.
dooPER— buttar.
CooPBRAOB— xoghol jcw ħlas ("paga)
ta battar;
OooPERANT — li jahdem (jghin) ma
ħadd ieħor.
OooPBRATB— tħawtel, tħabrec, taħ-
dem ma.
CooPBRATivE— lijahdem għall avanz
wi^ed.
OooPBRATOR — wieħed li jaħdem ma
(li iġhin)!
(JooPERiNo) is-sengħa jew ix-xogħol
CooPBRY ) ta buttar.
CooPTATB — tagħżel flimchien ma
ħadd ieħor.
OooRDiNATB-— li għandu li stess rank,
ta li stess grad ; li mhux taħt (jidde-
pendi minn) ħadd ieħor, li mhux m-
haltem.
CooT — (tajra), gallozz prim jew ti-
gieċa tal baħar.
Cop— ir-ras jew kuċċata ta ħa|a.
CopaibaI balzmu ta raża mainlula
C!opioi / (usat fil medicina).
OoPAL— cupali (verniċ).
OoPAROENBR — sieħeb fwirt (fpatri-
moniu).
CoPARTNBR— sieheb ma.
CoPE— cappa, callotta jew b^rritta
ta kassis; sakaf tond, troll; tgħir
għall ; tilħak ma ; tibdel, tpartat ; you
ean't cope with him, ma tistax tlaħħak
mieghu ; ane canHfind the like of him
under tfie cope o/fieavensy ma issib.
OoPBOK— biċca munita (flus) tar-ram
Bussa.
OoPB MAN— bejjegh (traflBcant).
CoPERNioAN— ta Copernicu jew tas-
sistema tax-xemx.
CoPBSMATB — sieħeb.
Oopposis— turxien^nukkas ta smiegh,
dawl ; togħma jew ħass.
OoppousB — (fll Meccanica) — post
ghal għodda.
OopiBR— copista, wieħed li jicteb
Cjiccopia).
CopiNo— xriek wasagħ minn ħajt.
Copious— ħafna, wisk, katiħ, bosta.
OoppED— tiela bħal con (għal xejn
għal zejn).
CoppBL— strument.
CoppER-— ram aħmar ; nħasa, calda-
retta; ticsi bir-ram; flus (tar-ram);
ffive me some coppers^ tini ftit soldi ;
i/OH can bny one like thia wit/i a /ew
copperf^ tieta tixtri waħda bħal din bi
ftit soldi (bi ftit flus).
CoPPBRAs— melħ metallicu ("tal me-
talli).
OoppBRED — micsi, nfurrat bir-ram,
irramat.
CoppBRHBAD— serp velenus tal Ame-
rica.
CoppBRisii— bħal ram— tar-ram.
GoppBRNosE— mnieħer aħmar.
CoppBR PLATB — folja (biċċa ram)
b*incisioni (figura etc.)
OoppBRSMiTH — caldaran.
CoppBRwoBM— susa, camla (li tirgħa
jew tiecol il ħwejjeġ).
CoppBRY— li fih ir-ram.
CoppiCB— bosc b'siġar żpħar.
OoppiN— marden tal ħajt.
OopPLED — li tiela fgħamla ta lem-
but jew con.
OopROPHAoous— li ighejx (jecoIX fuk
id-demel.
OopsB — bosc ta siġar żgħar; mahtab.
CoPT — Egizian (bniedem mill Egit-
tu) antic Copti.
CopuLA—għakda, rabta ; verb (chel-
ma li tgħakkad is-suggett ma 1-attri-
but).
CopuLATB— tgħakkad, torbot.
CopuLATiNE— li jorbot jew igħakkad,
(onġunzioni).
CopuPATORY— tal għakda jew rabta.
OoPY — copia, haġa bħal onra, ctieb ;
tagħmel jew ticteb bħal, ticcopia;
Digitized by
Google
COP
— 204 —
COR
tliis w a trtte copy of ihe will, din il
vera copia tat-testment; when yon
publish yoiir hooh please send me a copy^
meta toħroġ il ctieb tiegħec, jecc jogn-
ġboc ibgħatli wiehed (copia) ; compare
ihe copy with tfie original, kabbel (ara)
il copia mal original.
CoPY-BooK— Bcritt tal cħitba (għat-
tagħlim tat-tfal>.
CoPYiNa— cupiar.
CoPYiST— copista, wieħed li jiccopia.
CoPYRiaHT — il propiietà letteraria,
id-dritt li wieħed iżomm għalih ta xo-
għol (chitba) li icnn għarael u li il-Iigi
tiddefendih jecc ħadd ieħor jagħmillu
bħalha.
CoQUBLiooT — pepprin.
CoQUBT — mara fiergħa, titchessaħ,
titħannex ; titħanzel (bħal mara fier-
gha), tħajjar.
OoQUETRY— tche88ieħ,tħannix; tħan-
xil ta mara fiergha.
CoQUETTB.— mara fiergħa.
CoRACLB - ferilla tas-sajd li ju8aw fil
Galles.
CoRAOOiD — ^ta ghamla bħal munkar
ta ċawla.
CoRAL — kroll.
CoRALLAOBOus—- bħall kroU, tal kroll.
CoRALLiFBRous—Ii fih (H jaghmol)
il kroll.
(JoRALLiNE — tal kroll, bhall kroll,
krolli.
CoRALLiTB—petrificazioni bhal tal
kroll.
CoRB — koffa ghal faħam (biex itel-
Igħu il faħam biha fil minieri).
CoRBAN— bixchilla fiex jiġbru; rigal.
CoRBBiL — bixchilla mimlija bit-trab
biex fil gwerra iżommu (ma iħallux) li
isir kbid tan-nar minn dawc li icunu
jassediaw.
CoRBBL—niċċa.
CoRBY— ara raven.
CoRCLB— rimja, kalba ta pianta.*
CoRD — ħabel, siegla, cima; torbot
b'ħabel bis-swieghel ; ħafna ( salt )
DJam.
CoRDAOR— stoppa etc. għal ħbula,
ħbula.
CoRDATB— li għandu il għamla, (ta
għamla) ta kalb ; bħal kalb.
CoRDBD — marbut b'habel, jew b'sie-
gla.
CoRDBLiBR -patri ta San Frangisc.
CoRD ORASS— ħabel tal ħalfa.
CoRPiAL— curdial, xorblijcAji, jic-
conforta; li jiaħji, li iġagħlec tistejker,
li jatic ir-ruħ, tal kalb.
CoRDiPORM— li għandu għamla ta
(bħai; kalb.
CoRDiLLBRA--catina ta muntanja,
ħafna muntanji rlnghiela ma xulxin.
CoRDiNBR— scarpan.
CoRD MAKER — curdar -min jagħmcl
il ħbula.
CoRDON -curdun— ħajt, ħafna gebel
kiegbed ringhiela ffortificazioni ; cu-
runa.
CoRDON SANiTAiRB— curdun sRnita-
riu, ringhiela ta suldati ma dwar art
jew pajjis fejn icun hemm xi mard li
jittieħed, biex ma iħallux li il mard
jixtered.
CoRDovAN— curdwana, xorta ta gild
spanjol.
CoRDUROY— drapp rigat oħxon (li
igħidulu ucoll pelli di diavlu),
CoRDWAiN — curdwana (gild spanjol).
CoRDWANiER — scarpan.
CoRDwooD -njam għan-nar (mghez-
zez fuk xulxin).
CoRB — il kalba (ta gellewża etc.)
musmar, gherk ta xi frott.
CoRF — chejl ghall faham (ta tliet
bushehj,
CoRiAOEOus — tal gild, jew bħal gild.
CoRiANDER — il carwisit, xorta ta
ħwawar.
CoRiNDO— il fecruna tal bahar \}\
nieclu).
CoRiNTHiAN— il Corintu Cit-tielet or-
dni tal architettura griega; wiehed
moghti ghal ħażen ; ħarrieki ; wieħed
niill belt ta Corintio (il Grecia).
CoRiVAL--tħabbatha ma; trid tgħad-
di lill.
CoRiVALRY— ara competition,
CoRK— Bufra, tapp, soddieda, is-sodd
b'tapp.
CoRKiNO piN — labra tar-ras mill
acbar.
CoRK JACKET— is-Bufri għal għawm.
Digitized by
Google
COR
— 205
COE
CoRK LBO— siek frigel^ barrani (tal
injam etc)
CoRKBCBBW — tirabuxu.
CoRMOBANT — marguH (taira).
CoBN — kamħ, tgħam ; oaflu (tal gil-
da); tmellaħ.
CbRNAOB— daziu fuk il kamh.
CoRNBiN— caxxa għat-tgħam ("fejn
ikeġħdu jew jerfgħu il kamħ).
CioRNOHANDLEB — neguzianttal kamh.
CoBNGRAKB — fgħasfur tajra) bħal
ċawla.
CoBNBA— dic il gilda trasparenti ta
kuddiem tal għajn.
CoBNED ^immellaħ.
CoBNBD BBBF— laħam tal caxxi (ftit
u xejn immellaħ).
(jobnbl— xorta ta njam jebes ; cri-
niola.
CoBNEOus— bhal karn.
CJoRNEB — rocna, cantuniera, mui-
cheb ; he Hves in tliat corner Iwuae, jok-
ghod fdic id-dar cantuniera ; ihis is
made corner tbts^, dana maghmul bħal
cantuniera, bħal muicħeb (bix-xifer) ;
ut thia cliair in a comer, kieghed faħ-
i) dan is-siġġu f rocna.
Cobnebbd — bil cantunieri, bir-ro-
cbon, bil muicheb.
CoBNBB STONB — il ħaġra angulari —
ta rocna, titgħamel cantuniera.
(]!oBNBB wisB— minnrocnR('jew can-
tuniera^ għall oħra.
C!oBNBT — curnetta (trumbetta) ; uffi-
cial tal càvallerija; standard; biċċa
minn rigel iż-żiemel, lanzetta Cgħal
fsada).
CoBNETOY— cumissioni (impieg) ta
ufficial tal cavallerija— jew ta trum-
bettier.
CoBN FAOTOR — wieħed li jinnegozia
fil kmuħ.
CoRN FiELD— għalka tal kamħ.
CoR^-FLOWER— fjur U jitla kalb il
kamħ.
GoBNiGE~iI guarniċa, supraporta.
(JoRNicLB— karn żgħir.
CoRNicuLATE — mukrau, bil krun,
bħal karn.
CoRNiFic — li jagħmel (jew italla) il
krun.
CoRNiFORN — ta għamla ta (bħal)
karn.
i
CoRNioBROUs— bil krun.
CoRNiNo— ix-xogħol li bih jagħmlu
il porvli cocci cocci.
CoRNiNO HousB — fcjn jaħdmu il por-
vli u jagħmluh cocci cocci.
CoRNisH — in-nies jew jd-dialett
(Isien) ta Comwall (fil Galles).
CoBNiST-dakkak tal curunetta*
CoRN LOFT — maħton (fossa) ghal
kamħ.
CORN MARIOOLD— il-lelluX.
CoRN METBR—chejjiel il kamħ.
CoRN-MiLL— mitħna ghall kamħ.
CoRN POPPY— il pepprin li jitla kalb
il kamħ.
CoRN STONB—gebla taż-żonkor ħam-
ra.
CoRUN oopiA— Cdisin ta) kam li min-
nu ħergin (juri etc.
CoRNUTB— tagħmel il krun— tieħu
mara ta ragel ieħor (jew ragel ta mara
ohra).
CoRNOON— il midra (biex iderru il
kamh>
CoRNWAiN — vagun ( carrettun )
mgħobbi bil kamħ.
GoRNWBcoiL— bumunkar.
CoRNY— jebes bħal karn ; bil callu.
CoROLLA — il corolla tal fjuri.
CoROLLARY— CoroIIariu Sftal Euclide
Geometrija).
CoRONA— curuna.
CoRONAL— curuna, ghirlanda.
CoRONARY — bhal curuna; ta ghir-
landa jew curuna tal fjuri.
CoRONATioN — incurunazioni (meta
jew dac inhar li ikeghdu il curuna fuk
ras re, regina etc.
GoRONBR— magistrat (faccess).
GoRONBT— curuna tan-nobbli, oma-
ment f curuna) għar-ras.
GoBPORAL — capural (baxx fizzial^;
corporal, dvalja tat-tkarbin ; tal gi-
sem ; materiali, li mhux spirituali jew
tar-ruħ ; no one but the head master is
alloxoed to infiict corporal punishment
in our school, hadd ħlief is-surmast (H
cbir) ma jista isawwat fli scola tagħna.
GoRPORALE— corporal Cgħal lostia^.
CoRPORATE — magħkud fcumpannija
waħda, f corp wieħed.
GoRPORATioN — xirka, gemgħa, lak-
ghRi corporazzioni.
Digitized by
Google
COR
— 206 —
COR
CoRPORATOR — wieħed minn taz-zirca,
tal gemgħa, tal* lakgħa jew tal corpo-
razzioni.
CoRPORAL--li għandu il gisem, bil
gisem; materiali, mbax spirituali (jew
tar-ruħ).
CoRPORBALiST — materialista.
CoRPOBANT— meteora Cbhal fiamma
tan-nar li tittajjar) fenomenu elettricu
li xi drabi jidher mas-sarsi etc. ta ba-
stiment.
CoRPS— ħafna riġmenti; xirka, gem-
għa (actarx ta suldati).
CoRPBE — cadavru, gisem mejjet —
only sia of us accompanied ihe corpa to
the gravcj sitta biss minnba wasslu il
cadavru sal kabar.
CoRPULBNOB — simna, ħxuna.
CoRPULBNT — oħxon, mgissem; bejżu.
CoRPus Cħristi— il festa ta Corpus.
CoRPusoLB — atomu— farca 1-actar
rkieka ta xi ħa^a.
CoRRADiAL— li ħiereġ (bħal raggi)
minn geww in-nofs.
CoRRADiATB — ^tiġbor raggi flimchien
jew f pont wiehed.
CoRRBOT — msewwi, bla ghilt, bla
żball ; tajjeb, corrett; issewwi, twiddeb
ticcorriegi ; he reads correcty hua jakra
tajjeb ; / hope you will correct yourself
in future^ nittama li inti ticcorriegi
ruhec għalligej.
Goi(REOTiNG — correzzioni ta li stam-
paturi.
CoRRBOTioN— correzzioni, castig, tis-
wija ; twiddib.
CoRRBOTiYB— li jiccorriegi, li isewwi,
li iwiddeb.
CoRRBOTOR — min jiccorriegi, iwid-
deb, isewwi.
CoRRBLATB — icoUoc rclazzioni reci-
proca (ta wieħed lill jeħor) bhal mis-
sier u iben.
CoRRBBPOND— takbel, tixrak,twiegeb
bil chitba ; tibghat ittri wieħed lil ie-
ħor, iżżomm corrispondenza.
CoRRBSPONDBNOB—kabla, twegib bil
chitba ; ittri mibghutin wiehed lill ie-
ħor, corrispondenza.
GoRRBSPONDBNT — miu iwiegcb il
chitba, jibgħat ittri; corrispondent, li
jakbel, xierak.
CoRRBSPONSiVB— ara answerable.
CoRRiDOR — curitur.
CoRRiOBNDA — hwejjcġ (chitba etc.)
ghall correzzioni.
CoRRiaiBLB-^li jiBta icun corrett, li
jista jissewwa, correggibbli.
CoRRiVATB— tiġri fcurrent wieħed.
CoRRiVATiON— ix-xħit ta widien tal
ilma żgħar, f wied cbir.
CoRROBORANT - li isaħbaħ, jew jati
issaħħa iwettak, ikawwi.
CoRROBORATE — twettak, issahhaħ,
tkawwi.
CoRROBORATiON— twettik, tisħiħ.
CoRRODE— tiecol, tgherrem, taħfi,
tifri.
CORRODENT— li jecol, li igheiTem,
li jaħfi, li jifni.
CoRRODiBLEUi (jista) jittiechel, jin-
CoRROSiBLE j ħefa, jinfena.
CORROSION— ichel, tgherrim, ħefa.
CoRROSiVE— li jecol, igherrem, jah-
fi jew jifni.
CoRRUQANT — li jitchemmex.
CoRRUGATE — tchemmex ; mchem-
mex.
CoRRUGATED IRON— ħadid (galva-
nizzat),mchemmex (lijusaw talħwie-
net etc. ghall bwieb ta barra etc.)
CoRRUGATiON— tichmix.
CoRRUGATOR— il musculu li ichem-
mexx il ġbin.
CORROPT — thassar, tħażżen, then*i,
iddenni, tfissed, tixtri jew tħassar
(xieda etc.) bil flus ; mħassar, mherri,
mfissed ; mixtri ; he tried to corrupt the
witneases^ ried jixtri ix-xieda (ixanham
ix-xieda biex iżommu mieghu) ; hia are
all corrupt principles^ il principii tie-
ghu collha ħżiena (mħassrin).
CoRRUPTiBLE— li jista jitħassar, jeħ-
żien, jitherra, jinxtara.
CoRRUPTiON-tahsira, fisda (pied)
tidnija.
CORRUPTIONIST — min jiddefendi
(irid) il corruption fara).
CORRUPrrvE— li jista iħassar, ihaż-
żen, iherri, jixtri (xieda eto.) bil flus,
bVigali etc.
COKRUPTLESS— li ma jithassarx, jid-
denniex, jitherrix jew ma jinxtarax.
CORRUPTNESS— are />ii/rtf«cenc^, vice.
CoRSAGE — il kadd— ic-cinta ta libsa
ta mara.
Digitized by
Google
cm
- ŻOt -
cos
GoRSAiR — furban, ħalliel ta fuk il
bi^ar.
GoRSB— cadavrUygisem inejjet,gifa.
CORSELET— biċċa (bħal tarca) għal
fuk is-sider — sidrija tal ħadid jew
ġacc.
CORSET — curpett.
GoRTEGE — se^uitu jew in-nies li
jaccompanjaw (h jimiu wara xi fune-
raljew tieġ etc.
doRTES— il corp legislativtaSpauja.
CoRTEX— il koxra (ta barra).
CORTIOAL — tai koxra (ta barra).
(JORTIOATED— bħal koxra ta siġra.
CoRTioiFEROUS— li ja^hmel il koxra.
CoRTiooSE— collu (mimli) koxra.
CoRTlLB— bitħa.
CoRUSOATE— tiddi, tlekk, tberrak.
CORUSOATION — leħħa — vibrazzioni
ta dawl (ta malajr^ bħal meta igħaddi
mera bix-xemx mmn kuddiem ghaj-
nejc.
(]!oRVE— caiTU tal faħam li jaħdmu
bib minieri.
CoRVES — kfief tal faħam tal ħaġra.
CoRVETTA — curvetta (bastiment
żgħir tal gwerra avvis).
CORVINE — taċ-ċawla jew ċawlun.
(JoRVORANT— għasfur cbir tas-serk
lijixbah lill pellican.
CORVUS— ċawla jew ċawlun; macna
militari b'ganċ bhal munkar ta ċawla.
CoRYBANTio — mħawwad (agitat)
sħiħ (ferm^.
CoRYMB— il ghamla ta fjuri meta
icunu maz-zocc,
(JORYMBIFEROUS— li jagħmel għe-
nieked ghenieked jew mazzi mazzi.
CoRYPHEUS — id-direttur ta cor
drammaticu.
CORYZA — purgar (tisfijajl kawMri
mill imnieħer.
CoSEN — ara cozen,
COSENING— ħaġa Chwejjeġ) li isiru
bil kerk.
CoSEY^chenni, tajjeb, comdu.
CosiGNiFiOATiVB— li itisscr H stess.
C!0SMETI0 — ilma (ħasil) li ineħħi
nemex etc. (li isebbaħ il gilda tal gi-
sem ; li isebbaħ il wiċċ etc.
tad-dinja ffuk id-dinja)
•li jitla jew li- jinżel max-
xemx.
(TOSMIO
COSMIOAL
COSMOGONIST— wieħed mħarreġ fil
cosmogony (ara).
CoSMOGONY — trattat (studiu) fuk
in-nisel tad-dinja.
CoSMOGRAPHBR — wieħod mħarreġ
fil cosmogmphy (ara^.
C!OSMOORAPHIGAL— tal cosmography
(ara).
^ CoSMoGRAPHY— cosmografija 1-arti
li iiddescrivi id-dinja (fil bicciet col-
Iha tagħha).
GosMOLAHE— strument biex tchej-
jel il bogħod (distanzi^.
GoSMOLATRY — cosmolatrija, kima
(adorazzioni) li jatu lid-dinja u il
bċeijeċ li fiha.
(X)SMOLOGiST^wieħed mħarreġ fil
cosmology fara).
GoSMOMBTRY— is-sengħa tat-tichjil
tad-dinja.
C!0SM0PLASTIG— li jagħmol id-dinja.
GoSMOPOLrrAN) wieħed liighammar
CosMOPOLlTE J fid-dinja jew dac li
id-dinja collha pajjiżu.
CoSMORAMA — cusmurama ; esibiz-
zioni (dehra jew wirja) tad-diuja jew
ta biċċa minnha.
CoSMOSPHERB — tħcjjija ("apparat)
biex turi chif inhi kegħda id-dinia.
C!oss — chejl tal bogħod fl-India—
xi mil u nofs.
CossAOK—cosacc, pulizija (suldati
fuk iż-żwiemel) tar-Russia etc.
GosSET— ħaruf, chelb, canjolin etc.
mrobbi fid-dar; tal ħoġor iew li icun
għażiż ; trabbi fil għożża, fiż-żegħiL
CoST— siwi, cost prezz, nefka, spi-
ża ; tiswa, tilħak tasal fil prezz ; wlmt
is the cost of thiaf chemm jiswa (jew
jitlak fil prezz) dan ? / nhall do it at
your cost, nagħmlu spejjes tiegħec ;
he hae lost both hia labonr and coet^ ħa-
dem għall lasta (tilef il kaleb u il ġob-
na)— 7 wiil do it let it, cost what it willj
nagħmlu, jiswa chemm jiswa (nonfok
chemm nonfok); ii wUl cost me my
life, jiswieli ħajti ; il coets morcy jiswa
iżjed.
GoSTAL — tal custilji, tal genb, tal
custat.
GOSTARD— tuffiha cbira tonda (gher-
bubija).
Digitized by
Google
cos
- m -
cou
COSTARD MONGER ) ^^lJ^&ħ it-tuf-
^ >- fieh (jew bei-
COSTER MONGER ( j^g^ (i frott;.
CoSTATE — li għanmi 11 oustilji.
COSTATED — mdawwar bil custilji.
CoSTER— biċċa art tajba għal ħrit.
. CoSTlE— wild (torbija) mnisselminn
abjad (jew bajda) u wieħed (jew waħ-
da) mill Indii tal punent.
CoSTlVE— stringenti; stiticui mix-
dud.
COSTLESS— li ma jiswa xejn.
CoSTLiNBSST-siwi Cgħali^.
CoSTLY— H jiswa, ^ħali.
GoSTMARY — (ħaxixa) erba santa
Maria.
CoSTUME — costum, katgħa jew
għamla ta Ibies ; / like the costume you
càtne out in on the last day of Carnivalj
jogħġobni dao il costum li ħriġtu bih
fl-iAnar ġurnata tal Carnival.
CoSTUME — liebes costum.
CoSTUMiER— dac li jaghmel jew jar-
ma bil costumi (bil ħwejjeġ tal ma-
scarati).
OoSY — chenni— biċċa (ghata) biex
iżżomm ħaġa sliuna.
CoT ) nieka, benniena — għorna,
CoTE) għariz ; branda.
CoTEMPoRAY— ara contemporary.
CoTERio— società, xirka.
CoTHoN— mSI, xatt.
CoTHURNATE — H eħandu żarbun
bit-tromba (bħal sdvali).
CoTiouLAR — tal (jew bhal) mola.
CoTlLLoN — isem ta żifna.
CoTLAND — art li tcun (ta) għarix.
CoTGNEAN — ragel li jidha (midhi)
bi ħwejjeġ li huma (b-afTarijiet) tan-
nisa. *
CoTSWooLD, makjel (tau-ngħaġ etc.)
fll campanja (fil beraħ).
CoTTAGE— għarix, ghorna.
CoTTAGERldac li igħammar jew
CoiTER J i^ħix f għarix.
CoTToN — tajjàr, koton ; kotni ; tat-
taijàr ; i» t/iia toool or cotton ? dana
sui jew tajjàr? didyou ever see cotton
plants groioiuij ? katt rojt Csiġar tul)
koton ħl ghelieki ?
CoTTON GIN— raddiena tal ħalġ.
CoTToKY — bħal koton, bħat-tajjtlr ;
artab.
Cotyla) ( fl-Anatomija ^ ħofra ta
CoTYLE) ghadma fejn tidħol (jew
tokgħod) ras jew tai'f ta ghadma
oħra.
CoTYLEDoN — it-tebka li tmantni iż-
żerrigha ta pianta ; siġra tal callijet.
CoUOH — canapfc, sufà ; cawċ ; timted
tokgħod, titbaxxa, tmidd, tkiegħed ;
tneħħi bjada minn għajn; chisja,
stucchiatura, sadda ta tokob (pari) {-&
njam, xokka etc.
CouOHANCY—mistrieħ bil mindud
(fis-sodda etc.)
CoUCHANT— mindud.
CouCHEE (akra cuxi) — chelma con-
trata levie—il ħin tad-dħul fis-sodda;
żjajjar ta fil ghaxija (ta ħin dħul is-
sodda).
CouCHER— min ineħħi il bjada tal
ghajn— min jaghmel I-operazzioni tal
panna jew il cataratt^ (bjada).
CouCH FELLGW— sieħeb, wieħed li
icun fis-sodda miegħu.
CoUOH GRASS— medd fuk sodda jew
canapi; tmejjil, tbaxxar; operazzioni,
(tneħħija) tal bjada mill għajn.
COUGH (akra cJ/)— sogħla ; tisghol;
tkaħkaħ ; whooping cough, chin cough^
soghla convulsiva.
CouGHER— min jisgħol jew ikaħ-
kaħ.
CoUGHiNG - sogħla, tkaħkiħ.
CoULD— il passat ta can {av&^--i/l
couUl I would, li stajt, cliiecu iva; /
could not gOf ma stajtx immur; no one
could do ity ħadd ma sata jagħmilba
(jew jagħmlu).
COULTER— sicca tal moħriet
CoUNOiL--cunsiII, lakgħa gemgħa ;
before t/iejirst meeting of tlie councU^
kabel 1-ewweI lakgħa tal cunsill ; the
council was dissolved after the second
sitting, il cunsill chien mahlul (wara
it-tieni seduta (lakgħa) ; tfuzt is one of
t/ie members of tlie council of govem-
ment, dac wiehed mill cunsiljeri ; in
the council cltamber^ fis-sala (camra) tal
cunsill.
CouNOiLLOR - cunsiljer — membru
tal cunsill.
CoUNE — tagħkad, tiġbor tagħmel
fwieħed.
Digitized by
Google
cou
— i09 —
cou .
CoUNSEL — parir, twissija; avucat;
tati parir, twissi — who is your counselt
miu hu I-avucat tiegħeo?
^ COUNSELLOR — avuoatdifousurf kor-
ti otc.
CoDNT — tgħoddi iżżomm bi, tistma
ta ; għadd, cout ;— oonti ; count ihese
for mef għodd dawn għalija ; / coiint
you 08 one' of them^ jena nżommoc
bVieħed minnom ; is he a count or a
baron ? hua conti jew baruni ?
CoUNTABLE— li jista jiugħadd jew
icun magħdud.
CoUNTBNANCE-bixra, wiċċ, ħarsa;
tati il wiċc ; tgħin, twieżeu, tpoggi.
/ donH like his countenance at alt, xejn
ma togħġobni il bixra (i\ ħai*sa) tie-
għu ; you are ttie firat one that refused
nim your countenancCj int cont 1-ew-
wel wieħed li ma għentux (wieżintux,
li ma po^gejtux jew li ma incorag-
gejtux bilJi xtrajt minn għandu etc.j
COUNTER — min igħodd ; banc ta
ħanut ; who waa at the counter^ min
chien hemm ibigħ (wara il banc^.
(JouNTER— contra, il cuntlariu I-op-
post.
CJoUNTERAOT — toppoiii, tilka, tfix-
chel, tagbmel contra.
CouNTERAOTiON — lakgħa, għamil
contra, tfixchil, opposizioni.
CoUNTERBALANCE— tpatti (bl-Uziu),
tgħabbar, twieżen.
CtouNTERBUFP— tixħet, titfa lura.
COUNTEROĦANGE — tarġa tibdel ;
tpatti f bidla ; bidla ; tibdel.
CoUNTEROBARM-ħaġa biex tnoħħi
il għajn (krun etc.)
CoUNTEROHECK— trażżan, tgħakkes.
COUNTERDRAIN — contra drena|[ġ
( jew canal) biex jiġbor fih dac li inix-
xi jew jiscula mil canal il cbir (jew
majjistru).
CoUNTERFElT — tgħajjeb, tfallaz,
taRħmel ħaġa falza ; tagħmel ta bir-
runec, turi ħaġa b*oħra ; tgħajjib,
ħaġa falza (bħal munita, cbitba etc.);
għajjieb, min ifallaz jew jagħmel ħaġa
falza; leuHire of counierfċit money^
okghod attent mil fius foloz ; ihis ie a
couuterfeit copy^ din. copia falza.
COUNTERFEITKD— falz,imitat(magh.
mul bħal, li,m*hux genwin).
CoUNTERFOOT — puntaIi,coIonni eto.
hieif. iżommu ħajt etc.
CoUNTBRFUGUE (fil musica) — con-
tra fuga.
CtoUNTER JUMPER— ragel (bejjegħ),
meroant tal ħwejjeġ.
CouNTER UĠHT— dawl li jitfi (igħat-
ti) jeħor.
CoUNTERMAND — contrordui ; t^ti
jew taghmel contrordni.
CouNTERMARCH— timxi,tmai*ca lura.
CouNTBRMARK — coutra maroa ; il
bolla tal argintieri (ta Londra).
C!ouNTBRPANE — cutra, għata tas-
sodda.
CoUNTERPLEAD — tmieri, ticcontra-
dici.
OoUNTERPOiNT— għata, contrapout
(musica).
CoUNTERPoiSE — tgħabir, twiżin,
contrapis; tgħabbar, twieżen,tagħmel
contrapis.
CoUNTER PolSoN— tati il oontrave-
lenu.
Ck)UNTER3lQN— il chelma (il kaddis)
sinjal tal għases ; il firma ; tagħmel
ismec, tissottoscrivi.
COUNTERVAIL — toun tiswa daks ;
pis jew siwi (valur^ daks wieħed
(eguali).
CouNTBR WHEEL(fid-driII militari)—
iddur timxi lura u il kuddiero.
CoUNTESS— contissa.
CCUNTING-għadd.
CoUNTLESS— li ma fiehx għadd, bla
numru, innumerabbli.
CoUNTRiBS -plural ta country (ara);
$0 many countries, bo many custotnB^
cull pajjis id-drawwiet tiegħu.
CoUNTRYFiED— raħli, tar-raħal.
CoUNTRYFY— issir mir-raħal.
CouNTRY — pajjis, raħal, campanja ;
tar-rahal, tal campanja.
CoUNTRYDANOB— contradanza (żif-
na).
(JouNTRYMAN— pajżan, raħħàl. .
CouNTY — contea; kasan^ (art^ ta*
conti.
COUNTY COURT — il korti tad-dejn
(ta dejn żgħir).
COUP DE GRAOB Càkra citde^fw) —
I-aħħar dakka, id-dakka ta 1-imgħaI-
lem.
27
Digitized by
Google
oou
— 210 —
cov
COUPLE— pàr, żewġ ; iżżewweġ, is-
sieħeb ; tiżiewweġ, tissieħeb ; In a
cQupU of dat/8f fjumejn; did you see
the Royal couplef raithom il gnarajjes
Reali (ir-Re u ir-Regina).
CouPLEMENT— għakda,
CoUPLET— disticu, żewġ versi bil
poeslja Cli jakblu; mkabbliu^.
CoUPUNG— għakda, rabta, żwieġ.
COUPUNG-PIN - dic il molla li tgħak-
kad, torbot flimcbien vaguni tal va-
pur ta 1-art etc.
CoUPON— cupun, certificat (carta)
li biha tiehu 1-imgħax, ħlas etc.
COURAGE — curaġġ, ħila, kalb, almu.
CoURAGEOUS — curaġġus, bil ħila,
kaibieni, almAs.
CoURANT^żifna ħafifa, kabbi/Jja.
CODRB— ara bend.
GOURIBR — currier,
COURSE— girja, tiġrija,dawr«,filata;
triek tat-tiġrija; passata xorU jeu
ichel ; cors (ta studiu etc^; tiġri wurn,
tati il caċċa ; in thejirst course he wa«
second; fl-ewwel consa Ctiġrija jew
girja) chien it-tieni ; in the whole
course^ fil cors collu; how many courses
o/ drinks were there ? chemm il pas-
sata xorb chien hemm ? — in the course
of time^ maż-żmien (fil mogħdija taż-
żmien) ; of course^ naturalment.
(JouRSER — żiemel gerrej, tal giri,
tat-tiġrija.
CoURSES— il porghi tan-uisa.
COURSING — id-divertimenti (giri^
tal caċċa.
(30URT— bitħa, wens; in-niesta ma-
dwar is-sultan ; dar . issultan ; korti;
twennes, tokgħod ma dwar is-sultan,
titħanxel, titħannen, tinnann*a ; round
the court^ ma dwar il bitħa ; the King's
courtf in-nies ta ma dwar is-sultau ;
tw the Commercial Courty fil Korti tal
Cummerċ; in the Criminal Court^ fil
Criminal (il Korti tal Giurl) ; he is em-
ployed in the Court of Justice^ impiegat
il iCorti ; he was brought before the
Court^ giebuh kuddiem il Korti (ħar-
ouħ^ ; he is trying to court his sister,
irid jinnamra ma ohtu; he is pauing
court to Atfr,kieghed jinnamra magnha.
C!ORTBOUS — dhuli, ħelu, afTabbli,
mnji tagħna, cumpiacenti.
CouRTER— namrat.
CoURTESAN — mara li m'hijex tal
galbu.
CoURTESY— ħlewwa fl-imgiba; ci-
viltà, cumpiacenza.
CoURTESY— tislima tan-nisa, rive-
renza ; issellem (mara) tagħmel rive-
renza.
COURTFOOL— pulcinella,buff'un,wie-
ħed li icun impiegat fil palazz tar-Re
biex idiiħħac.
COURTGUIDE— ctieb bl-ismijet tan-
nies (sinjuri etc.) u fejn jokghodu —
direltoriu.
CoURTiER— wennies, wieħed minn
ta ma dwar is*sultan.
(JoURT LADY— sinjura, mara ta ma
dwar il korti tas-sultan jew tai^re-
giurt.
CouRTLiKE— pulit, civil.
CouRTLiNG— wieħed li dejjem icun
ma dwar il korti.
CtocuT MARSHAL — marixxall ("tal
korli>.
CouuT BiARTiAL — korti marziali,
korti tal militari jew tan-nies tas-ser-
vizz tal bahar (bil magistrati jew
iniħalfiu, ufiiciali ta 1-art jew tal ba-
ħar).
CouRT PLASTER— stick (ħarir mid-
luk minn banda- waħda b'xi ħaġa li
twaħħuh.
CouRT RoLL— registri (documenti)
tal korti.
CouuTSHiP— namrar, namur.
COURTTARD— bitħa.
CousiN— cugin, cug^na ; cousin ger-
mun, prim cugin.
COVE — kàla, daħla ta bahar; tgħatti
bi hnejja, tati il cbenn.
COVENANT— ftehima, patt, bakgħa;
tibka, tiftiehem, tagħmel patt ; they
entered into (made a) covenant^ għamlu
patt, ftehmu, bakgħu li...
CoVENANTED— marbut b'patt.
CoVENUOS " ara fraudolent.
CoVER— għatu, ghata, tapit ta mej-
da, koxra; satra; tgħatti, tiosi, tleff,
tistor; platt, mgħai-fa, siccbina u fur.-
chetta (post ta wieħed ghal fuk mej-
da tiil icbel) ; tlie book is with a paper
cover^ il ctieb bil koxra (copertina) tal
carta (m'bux legat); cover yourself up^
Digitized by
Google
oov
— 211 —
GBÀ
itgħatta ; ihere were SO cowfrs for that
dinnery ohien hemm għal għoxrin ruħ
fdao il pranzu; cover Uiis with wax^
iosi dan bix*xama ; the armu covered
all the plainy 1-armata f is-suldati) ħa-
du, mlew, il pianura oollha.
GovERiNG— għata, Ibies, libsa.
C!oYEBLBT— outra, overta ta sodda.
CovERT — cbenn, moħba, bejta;
maħtaby boso; mohennen, moħbi ; lie
it under the eovert^ kiegħed fil ohenn
(moħbi). '
CoTBRTURB— -ohenn, difisa, li stat
ta mara miżżewġa (li soond il li^i ma
tista taffħmel xejn u la ountratti eto.
minn gnajr il ounsens ta żewġa).
CovBRT WAY— il mogħdija jew il
wesgħa il barra minn foss (ta fortiz*
za etc.)
CovBT — tlebleb għal, tizxennak ;
tixtiek bil ħrara, tirgħeb ; all covet atl
loee, min jirgħeb għal wisk ma jeħu
xejn.
CoYBTED— mixtiek bil ħrara.
CoYETiNQ— xewkat ħżiena, sregu-
lati.
CoYBTOUS — mlebleb għal, mxen-
nak, mixtiek, rghib; għadma, kan-
oieċ.
CoVEY— bejta jew katgħa ^ħasafar.
COYIN — ftehima jew brioounata
biex tafi'ħmel ħsara (tippregiudioa) lill
ħadd jenor.
CoviKOUS— ħawwadi, briooun, dis-
onest.
Cow— bakra; tlibbet ; tbażża, twer-
wer; a mt'/A; cou^, bakra tal ħalib (li
ti^Ieb) ; a eow with calf bakra li tis-
tenna ioollha il għoġol (tkila).
CowARD-^beżżiegħ, gifa/ bla ħila.
COWAROICB )... . r. ..
C0WARDLINESSr^**'«f^^f^"J«-
C!owARDLY— ta ffifa, bil biża.
(JowBEOK— il feTtm (pasta ta suf u
xagħar) għal opiepel.
CoWBLAKES— ħmieġ tal bakar nie-
xef ghan-nar.
CJow-OALF— ffħoġla.
Cow DUNQ— fimieġ tal bakargħad-
demel (jew biar).
CoWBD — liebet, mbażża, bla ħila.
(TowBR — tinżel, tibbaxxa, billi tilwi
roubtejc.
Cow*HBEL — is'^kajn tal bakra li
igħallu għal gelatina.
CowHERD— ragħaj il bakar. '
Cow-HIDB — il gild tal bakra lest bil
(jew għal) oonza.
CoWHOUSB— razzett.
GowiSH— bħal bakra, beżżieffħ.
CoWL— barnuż, oapoċċ, ċokka.
CoWLiOK — lagħkiet il far, dio it-
trofia xagħar li toun ke^ħda oontra
I-peħor fuk ir-ras (aotarx kuddiem) ta
XI ħadd.
COWMAN— ragel li ioollu il bakar.
CowoRK— taħdem flimohien.
CowPEA^pizelli salvaġġa, bħal gil-
biena.
C!ow POX— marda (^idri) tal bakar,
dao li iservi għat-tilkim tagħna.
CowRY — baħbuħa, arzella— arzell
jew baħbuħ żgħir li fl-India u fl-Afri-
oa oull mna minnhom igħaddu (jis-
wew) b'soid.
CowsLiP— primula (fjur).
CoWTREB — siġra obira li tiober
fl-Amerioa t*isfel u li tati ilma (sugu)
bħal ħalib.
Cox OOMB— għalla ta t9erduk; bel-
lusa (pianta), żabioott, petitu, puli-
oaria,
Gox OOMIOAL— wieħed ohiesiA, fan-
fari'un, petitu, prusuntus.
GoT— tistħi, titgherrex, titmeżmeż ;
tħajjar; mistħi, mgherrex, metmieżi.
GOYISH— mistħi, mgherrex.
CoTNBSS— mistħija, tigrix, tme^miz.
Goz— chelma mkassra floo covsin
Cara).
GoZEN— tkarrak, tgħallat.
» GozENAGB— takriek, tgħallit.
CoEET)
CoZTt*^*^*^-
Crab— grani, kabru ; tuffiħa sal-
vaġġa ; wieħed li jitfantas minn xejn;
maona biex ivarau il bastimenti ;
maona żgħira tal manim; żorr ; tkar-
ras, tagħmel żorr, tmakkat.
Crab-applb -— tuffiħa żgħira sal-
vaġġa (karsa, ħazina).
Crabbbd— mkit, fonkla, mkarras.
Crabber— ^urdien tàl ilma.
Grabbt — diffioili, li iħawwad ir-
ras, lijisrom.
Crab louse — furrax.
Digitized by
Google
GRA
212 —
CBA
Crabro — insett ara horneU
Crabyaw — ulcera (piaga) fkiegħ
is-siek.
Cragk— zakk, kasroa, gelgila, tifki-
għa, ċakcika, tkarmiċa; tiiħira, mu-
meut'wieħed ; ixxokk, taksam, iggel-
gely ixxigħer, tfakka, iċċakċak, tkar-
meċ ; titfaħar ; roill aħjar, bi rġulia, li
ma hawnx cbifu.
Craok-brained — belgħieni, li rasu
m'hux floca, mherwel, ibleħ.
Craoked — roaksum, mgelgel, mix-
kuk,li għandu rasu m'bix f^loca; he and
1 have cracked many a boUle together^
min jai chemm xrobna flimcbien
(jena u hu).
CrAOKER— dac li (min) ixokk, jak-
sam, igelgel, ixigħer etc. ; faħħari ;
tricchitrac; karmeċ (biscuttell).
Craok hemp— wieħed li iddesrin
tiep^ħu hu li għandu icun mgħallak,
bniedem tal forca — briccun.
Craokle — tfakka, iċċakċak, tkar-
meċ.
Craoklinq — tifkiħ, ċakcik, tkarmiċ.
Craoknel— biscott, galletta jebsa.
Cradle— nieka, benniena; li stat
taż-żgħurija; tkiegħed fin-nieka; tħan-
nen.
Cradle SOYTHE — xorta ta mingel.
Cradlinq— Iħemmi ; dawc il-Iasti
ta li njam (bħal custilji^ li icun hemm
fl-iskfa bil ħnejjiet (jew troll).
Craft— sengħa, ħabta, ħila, ħiena,
ħażen, malizia ; bastimenti żgħar.
Craftiness— ħażen, malizia, ħiena;
sengħa, ħabta, ħila.
Craftsman — wieħed tas-sengħa,
mgħallem. «
Oraftsmastbr— mgħallero tas-sen-
għa tiegħu.
Crafty — ħajjen, ħaiin, roacacc ;
tal ħabta, li jilħaklu. *
Crag — rduro.
Cragged) coIIu ħotob u għoliet,
Craggy ) collu blat (rdum).
Craq PIT— ħofra fi blata.
CRAiQ^blata jew għolja tal blat.
CRAlQSMAN--dac li jixxabbat mal
blat ta dwar il baħar għal ħaroiem
salvaġġ, għasafar, bejtiet etc.
Crake (għasfur, tajra) — gallozz se-
cond; tiftaħan
Cram — timla, tross, taħxi ; tistiva ;
tJie churoh is crammed with people, il
onisia mimlija bħal bajda (stivata)
bin-nies.
Cramminq —stivar, rass, mili bosta;
what I want is real study not cramming,
irrid studiu sewwa m'hux stivar (rass)
ta materii fi rjus (mili ta rjus bla pro-
fitt).
Cramp— bugħawieġ, ħedla, xcbiel;
vit li torbot ix-xogħol (ta roastrudax-
xa etc.) iggib tagħroel bugħawieġ,
tħaddel, ixxecchel ; / was seized with
a cramp, tani bugħawieġ.
Cramped— bil bugħawieġ, li għan-
du bugħawieġ (gisrou roiġbud).
Crampfish (ħuta)— il ħaddiela.
Crampit— dic il biċea metal fit-tarf
isfel ta nforra ta xabla.
Crampoons — grampuni.
Cran — chejl tal (istivar etc.) tal
ħut ta dwar 37 gallun u nofs.
CRANAQE-ħlas (dritt) ligħandhom
il bastimenti talli iħottu b'roacina.
Crane— (tajra) ajrun— roacina.
Crane fly— duda bħal nerousacbi-
ra li għandba sakajha twal twal.
Cranesrill — geranju — xorta ta
tnalja li jusaw it-tobba.
Cranq— gisero roejjet ta baliena.
Cranial— tal jew bħal scutella jew
kurrigħa tar-ras.
Craniologioal— tal crnniology (ara).
Craniologist— wieħed mħarreġ fil
craniology (ara).
Cranioloot — frenologija ; is-sengħa
li wieħed icun jaf, mill ħotob tar-ras,
il facultajiet tal bniedem.
CRANioMETBR—Btrument biex tchej-
jel il cobor tar-ras.
Craniosoopy — is-sengħa li tara u
tesamina ir-ras.
Cranium;— ir-ras ; il kurrigħa tar-
ras.
Crank— it-tarf ta fus milwi (^anglu)
l-isfel-'fus tal ħadid milwi (mgħaw-
weġ) ; tgħawiġa ; tidwir, tgħawiġ fid-
discorB ; f saħtu, fuk ruħu ; iddur (id-
dawwar), tidħol u toħroġ (iddaħħal u
tħarreġ).
CaANKLB — tidħol u toħroġ ; tchisser
f cantunieri (bir-rochon), liwja, dawra.
Crannibd— mxiegħer, mixkuk.
Digitized by
Google
CRA
— 218
CRE
Crannt— xegħira, xakk.
Cbanomanoy— li wieħed jakta (jin-
żirta) x'għandu igħaddi minn għalio
billi imisslec u jaraleo rasec (il ħotob
tar-ras).
Crants— il curuni tal fjari li jagħ-
mlu fuk tebut u il kabar ta xbejba.
Crap— sicrana.
Crapb— cripp ; mustaxija, bħal gass
(drapp) iswed li jusaw għal vistu.
Crapnbl— rampil.
Crapula — ichel u xorb żejjed.
Crapulbnob — marda bl-ichel u ix-
xorb żejjed.
Crapulous— xurban, fis-sacra; mim-
li» mgħobbi iżżejjed.
Crash— ċakcika, fakgħa, tifrica, iċ-
ċakċak, tifka, tfarrac ; it came down
with a great crash, niżiet (wakgħet)
b'ħoss (b'ċakcika) cbira ; can you crash
this nut with your teeth 1 tista tfarrao
din il gewza bi snienec ?
CRASHiNa— ċakcik, tfakkigħ, tifric,
ticsir, (ħsejjes ta ticsir).
Crasis (fil grammatica) — ġabra (tak-
sira) ta żewġ sillabi f waħda.
Crass— onxon, ordinariu, goff.
Crassambnt — is-sustanza grassa
(magħkuda) u ħamra tad-demm.
Crastination — dewmien, tnicchir,
tħollija.
CRATCH—post għal ħuxlief ; tigref.
Crate - koffa, kartalla.
Cratbr— il cratere, it-tarf, il kuċċa-
ta Cmħaffra jew mtakba^ tal vulcan
mnejn jitfa in-nar etc.
Cratbriform— ta għamla ta cratere,
bħal tazza cbira.
CRAUNOH-^tkarmeċ (bi snieneo^.
Cravat — ingravata (xalpa jew mac-
tur tal għonk).
Cravb— titlob bil leħħa, tlebleb għal,
tixtiek bil ħrara; may I cmve your
name ? tgħejdli jecc jogħġboc x'ismec ?
/ C7xive for his help nixtiek wisk il
għajnuna tiegħu. .
CRAVhN— mirbuħ u avvilut, msaw-
wat (mitluf jew li tilef fi glieda ect.)
bla ħila.
Cravbr— wieħed (min, jew dac) li
jixtiek bil ħrara.
Craw— ħawsla.
Craw-fisii — ccala.
Crawl— titcaxcar, titcarcar, timxi
mbajja ; / am so weak tfiat I can Iiard-
ly crawl along^ nħossni hecc fiacc (de-
boli) li bil chemm nista nimxi pass
(nitħarrec).
Cray fish— ara crawjish.
Crayon— lapes (tal culur) ; disinn
mħa^ież (magħmul) b*dawn il lapsjiet
tal culur ; iddisinjat, (maħżuż jew
magħmnl) b*Iapes ; tħożż, tiddisinja
b'lapes culurit (bil crayon).
Crazb — tchisser, tfarrac; iġġennen ;
genn.
Crazbd — wieħed li għandu rasu
(moħħu) m'hux f locu.
Crazbdnbss —genn .
Crazy — micsur, mfarrac ; għandu
ħajta jew fitla genn ; maħsus, mar-
radi ; tlie children are driving me crazy^
it-tfal kegħdin iġennuni ; acrazy ship^
bastiment smattat (li m*hux armat
tajjeb).
Crbaoht (akra creit) ^mriehel ; tir-
għa fuk 1-artijiet (moxa).
Crbak— iżżakżak, iċċakcak, iċċech-
ċech.
Crbam— zibda, crema; il fiur jew
1-aħjar ta xi ħaġa ; titla jew tinġabar
fil wiċċ bħal ma tagħmel iz-zibda jew
il crema.
Crbam of tartar— cremor di tartru.
Crbam oolourbd— lewn il crema.
Crbam faobd— safrani, pallidu, wiċċ
ta wieħed marradi jew ta wieħed bla
hila.
Crbamy— tal crema.
Crbase — tinja, tichmixa ; titni,
tchemmex ; your coat is full of creases
(is all creases), il glecc tiegħec collu
tichmix.
Crbatablb — li jista jinħalak jew
icun maħluk.
Crbatb — taħlakjtagħmel; Godcreat-^
ed thc world in six days, Alla ħalak
id-dinja f sitt tijiem ; you went there
to create disturbances^ mort hemm biex
gibt igħamilt) il ġlied ; This Govemor
Tias created two new Magistrates, dan il
Gvernatur għamel żewġ magistrati
ġodda.
Crbatbd— maħluk, magħmul.
Creation — ħoIkien,'għemiI; id-dinja,
1-univers.
Digitized by
Google
CRE
— 2U
CRE
Crbatiyb— li jaħlak, li jagħmel.
Cbbatob — il Halliek ; min jaħlak
għammiel.
Cbbàtobal — li għanda il qaalità, ta
(li ba), creatara.
Grbatubb— creatara, (ħlika) ħaġa
miAlaka ; wieħed li ican mgħolli
(avanzat) f poet ect.» bil protezioni (a
xi saperiar li ican igibu ; he ia ihe Ad-
miraVa creature, hua il protett tal ar-
mirall (għalecc għola a wasal fejn wa-
sal); you are a siupid creature, inti
bniedem Btupidu.
Cbbbbioostatb — li għandu il cu-
stilji (jew majjeri) spissi (jew wisk ma
xulxin).
Cbbbboub — ta BpisB, ta sicwit.
Cbbdbnob— twemmin, fidi ; / sħall
never give ċredence to what you say,
katt ma nemmen dac li kigħed tgħejd;
1 thereby gained a credenee of heing a
good fnan, a b'dana jena klajt il fama
lijenaragel tajjeb.
. Cbbdbnda — fidi, articuli tal fidi,
ħwejjeġ li għandhom jitwemmnu.
Crbdbnduh (singular ta credenda)
ara.
Cbbdbntial— credenziali, li jati titlu
ta twemmin (li għandec temmen).
Cbbdbntial— credenziali ; ittra, cer-
tificat mictub li juri li wieħed għandu
il oreditu (jew li għandu is-Betgħa li
jeħu fluB etc.)
Cbbdiblb— li jista jitwemmen, la
min jemmnUy credibili ; tliie is the only
eredtbile witneee^ dana biBS hua ix-
xhud ta min jemmnu ; thie is liardl^
credible, din hia ħaġa li bil chemm ti-
sta titwemmen.
Cbbdit— -twemminytidjin, gieħ; cred-
ta ; temmen, iddejjen, iBsil ; tafda fi,
tati credtu ; he isa nuxn ofcredit, bnie-
dom tal gieħ (li ħakku min jiBtmaħ,
jew Btima) ; yott have lost your credit
with him noWf iBBa tlift il credita tie-
għec miegħu ; f must say this for your
creditf ngnejd dana għal gieħ tiegħec
(għal credtu tiegħec)— nofcorfy will give
him credit now, ħadd ma jafdaħ (jew
idejna) iżied iBBa; Inever gave him
credit, katt ma emmintu.
Cbbditablb— ta min jemmnu, jist-
mB^ħ. jew jatiħ gieħ ; he has now a very
creditahle employment, hua iBsa għandu
impieg pulil ħafna.
CRBDiTOB-dejjSn, creditur, wieħed
li għandu jeħu.
Cbbdulity— twemmin ta collox ma-
lajr ; lie is guilty of ioo much credulity^
għandu biBB (difett) li jibla (jemmen)
collox malajr.
Crbduloub — li jemmen collox Qibla)
mali^i^ (checiċUy mazzun).
Cbbbd — credu, twemmin ; say the
Aposiles creed, għejd il Credu ; in our
school we have bous of several creeds^
fl-iscola tagħna gnandna tfal ta boeta
religionijet.
Crbbk -kàla, daħla tal baħ%r ; Ri-
nella creek, Irnella; DocJcyard creek^
id-daħla tat-tarzna (bejn l-lsla u *1
Birgix) "tlie French creek, iddaħla ta
wara l-lsla.
Crbbky— collu dħul jew rocon (tal
baħar^.
Crbbl — xorta ta bixchilla jew koffa.
Crbep— titcaxcar, titcarcar, tixxab-
bat, tixxeblec; tcun Borvili; he managed
to creep into hisfavour, ra chif għamel
u daħal in dramma (għamel ħabib
miegħu, daħallu fil għalka, jew għaraf
jinħabb miegħu ); Iie has always a hole
to creep out at, dejjem iBib BCUBa biex
jeħles (isib dejjem li BCUBa fil com-
ma); old age creeps on, kegħdin nixjie-
ħu ġmielna.
Crebpbr— Biġrali tixxabbat jew tix*
xeblec; dudu li jimxi jitoaxcar ma
1-art ; xorta ta għasf ur ; rampil ; ivy is
a creeper, il-Iiedna hia Biġra li tixxe-
bleo.
Crbbp holb— tokba fejn wieħed jiB-
taħba ; BcuBa.
Crbbpino — tcaxchir,tcarchir; xeblic.
Crbbpino orowfoot — xorta ta aiġra
li tixxeblec.
Crbmation — ħruk.
Crbmona — xorta ta violin.
Cremor — liquidu (ħaġa mcAIuIa)
bħal crema.
Crbnatb ) collu tixlif,bit-tixlif» Bnien
Crbnatbd j Bnien, jew daħliet dcAIiet.
CRBNAUi— (fil fortificazioni) tokob
jew fetħat zgħar li ioun hemm fiB-
Bwar ta xi belt (fortificata).
Digitized by
Google
ĊRE
— 215 —
CRl
Cbbnbllatbd — fortezza bit-tokob
jew fetħat fil ħitan (swar) tagħba.
GRBNBLLB—tokba, fetħa f sur etc,
minn fejn jistgħa jisparaw is-sald'a-
ti etc. bi vleġeġ etc.
Cbbnbllbd — (fil botanica) werak
etc , li għandom tixlif tond jew snien
tondi bit-truf gejjin pizzi pizzi tondi.
Cbbnulatb— mimli jew collu tixlif.
Gbbolb— creolu ; wieħed li twieled
fl-Àmerica (spanjola) jew fl-Indji tal
panent, li bua mnissel izda mir-razza
Europea (tal Europei) ; wieħed li sar
minn zwieġ ta Spanjoli Àmericani u
Europei.
Gbbolian— talj'ew bħa],Greolu (ara
creole).
Gbeosotk — creosoto; flaida (ilma) li
isir (jiġi) mil katran ilKmpicat (jew
distillatj.
Gbbpanob 1 ħarka (katgha) f ri^el ta
Cbbpanb j kuddiem tażiemel h issir
bin-nagħal tas-sakajn ta wara (billi
taħbat fil mixi).
Gbbpitatb— iċċakċak, tfakka.
GBBPiTàTioN — ċakċik, tfakkigħ (ħsej-
jes tal ħatab meta icun jakbad).
Gbbpon— drapp (magħmul minnsuf
u ħarir) bħal cripp.
Cbbpt— temp passat tal verb creep
(ara). •
Gbbpusoulab ]tal crepuscalu jew
Cbepusoulinb tad-dawl ta wara
Cbbpusculous ][għeb ix-xemx — li
igħammex ; ta għeb ix-xemx.
Cbbpusglb — ara twilight.
Gbbscbndo (fil musica) — sinjal biex
toctor (titcattar), il-kawwa tal leħen.
CBBsoBNT—nofs kamar ; li joctor,
jew jiżdied.
Cbbscivb— li jicber, joctor, jiżdied.
Gbbss (ħaxixa) ~sija, jew crexxiuni.
Cbbssbt — dawl fuk cavitell, sinjal ta
fuk il kabar etc; dawl, torċa; reci-
pient tul ħadid etc fejn il buttara ja-
narka ħatab etc biex idur id-dugħ.
CBBSt^għallata serduk; rix ta cap-
pell ; għolia, xifer ta għolja ; cburija ;
ornament ta elmu.
. Cbest fallbn — umiljat, b*demba
taħt il blata ; mceccben.
Cbbstlbss — minn għajr crest (ara).
Cbbtaobous— li għanda mil gibs;
'gibsi ; tafii.
Cbbtatbd — miAkuk (mgħoddi^ bil
gibs.
CBBTio—pied (cbejl) tal vers tal
poesia Inglisa (antica).
Cbbtin— wieħed ibleħ, belbieni.
CBETiNisM—bluba f 1-actar ta nies li
igħammru f'xi artijiet dwar il mun-
tanji Alpi, 1-Italja).
Cbbtism— falsità, ghideb.
GBBUTZEB*-biċċa flus tedesca.
Gbbvassb— xakk, fetħa.
Gbbvet - grigiol (borma fejn idewba
id debeb etc) 1-argintieri.
Cbbvioe— xakk, kasma.
Cbew — equipaġġ, in-nies (baħrin
etc) ta bastiment, dgħajes etc, ċorma
nies, katgħa.
Cbew — temp passat tal verb crow —
tħe cock crew is-serduk idden.
Cbbwbl— ħajt (mibrum tat-tajjar)
fln.
Cbib— presepiu ; fossa (caxxa) għal
kamħ ; għarix, nieka ta tarbija ; tagħ-
lak gio, issaccar gewwa, tagħlak gid'
gaġġa.
CBiBBAaB—isem ta logħba tal Carti
(Inglisa).
Gbibblb ~- gharbiel oħxon, ordina-
riu.
Cbibbifobm) mtakkab bħal għar-
Cbibbosb > biel.
Gbick— jebusia tal għonk (meta wie-
ħed iħossjew icoUa gfionka jebes għax
icolla xi nerv miġbud.
Cbiokbt— werziek, sersur ; il cricket
(togħba bil ballun u pali etc) ; ban-
chetta baxxa.
Cbiokbtbb — wieħed (minj jjlgħab
il cricket.
GBiooiD~(fl-Anatomija) ħolok ħo-
lok ; bħal circbett jew ħolka.
Cbibb - dac li igħajjat (bejjegħ) flt-
torok etc min igħajjat biex ibiegħ.
Gbimb— delitt, ħtia; t/iis i$ aheinoue
crime dana delitt faħxi (icreħ, chiefer);
he perpetrated a capital crime^ għamel
delitt capitali (tal forca^
CBiMBFUL^ħażin, ħati.
Cbimblbss — bla ħtija, m'bux ħati,
innocenti.
Cbimin AL— crim inali, tal ħtija.
Digitized by
Google
CRl
— 216 —
CHl
CniMiNAL — crtminali, ragol ħa^àn,
molfattur ; tal ħtija, ħati ; criminal
conversation, aduiteria.
Griminate— tugża, twahħal fxi hadd
li għamel xi ħtija jew xi ħaġa ħażina ;
twassal, tugża.
CRiMiNATioN—accusa, gauża, (minn
tu(/za).
Cbiminous— ħażin, ħati.
Crimp— tcbemmex, tfelfel, iggighed,
tkai^kaċ; mchemmex, mfelfel, mgigħed,
mkarkaċ; wi^ed (min) jingagġa is-
Buldati jew iħajjar in-nies li jidħlu
Buldati; tingaġġa jew iddaħħal (tħaj-
jar) nies ghas-seryizz militari.
Crimping iron— hadida li jużaw biex
jinnucclau ix-xagħar.
CRiMPAaB — tchemmix, ticmix, tfelfil,
tkarkiċ.
Crimping maohinb — dussies jew
mkass ghal cannoli (biex igħaddu ħa-
ġa bil cannoU jew jagħmlu frill).
Crimplb; — tchemmex, tiġbed ; tit-
chemmex ; tingibed.
GRiMsoN^ahmar; cremiżi.
Grimson hued— ta lewn ħamrani, ta
culur cremiżi.
Crtnal - tax-xaghar.
Crinatbd^U għandu xagħar twil,
muxgħar.
Crinioum -- tiġbid, bugħawieġ.
Crinbd— li għandu (bix-) xagħar.
Grinel— xagħar fin, rkiek u ħafif
bħal rix.
Grinob — tislima sa 1-art; tmellis
jew żegħil żejjed ; issellem sa 1-art ;
tmelles iżżejjed ; taka» tinżel wisk, tib-
baxxa ; tiġbed jew tiġbor flimchien.
GRiNaBR— dac li (min) isellem sa
1-art, imelles iżżejjed, jakajew jibbax-
xa wisk.
CRiNaLB — ħolka jew ganċ tal ħadid.
GRiNiaBRouB — tax-xagħar, bix-xa-
għar, muxgħar.
Grinitb— li donnu (bħal) xagħar.
Crinklb — tgħawiġa,tichmixa,tgħaw-
weġ, tchemmex.
Grinklbd— mgħawweġ,. mchemmex.
Crino— mardatal gilda.
Crinolinb — ic-circu (li jilbsn, jew li
chienu dari jilbsu in-nisa).
GniNOBB— bix-xagħar, collu xagħar.
Cripplb — tgħattab; magħtub, zopp.
Cripplbd — mgħatub, wieħed bla
saħħa.
Cripplinos— puntali, dawc it-travi li
jagħmlu mil wisa tattriek biex iżom-
mu xi bini (meta icunu iħottu xi bini
jeħor).
Crisis — crisi ; 1-akkal ta marda ;
il wakt li fih takleb il marda (jew għall
aħjar jew għall agħar); żmien criticu.
Grisp — iggigħed, tfelfel, tkarkaċ ;
tiggigħed, titfelfel, titkarkaċ; mgigħed,
mfelfel, mkarkaċ.
Crispbd— mgiegħed, mfelfel, mkar-
kaċ.
Crispbr — mkass li igħaddu bieh
cannoli cannoli.
Crispin— isem li isejħu bieħ li scra-
pan, minn San Crispin il kaddis pro-
tettur ta li scrapan.
GRispiNa iRON— ħadida (mkass) għal
mogħdija tal ħwejjeġ cannoli cannoli.
(jRisPY— mgighed, mfelfel, li jitfar-
rac, mkarkaċ.
Griss oross— is-salibli jagħmel wie-
ħed li ma jafx jicteb f loc li iniżzel
ismu.
Gri8s-oross-i:ow— 1-alfabett jew is-
Santu Cruċ.
Cristatb ^ bix-rix fuk, li għandu
troffa (kabda) rix fil kuċċata.
Critbrion ]
Criteru prova, criteriu.
Criterious J
CRiTic—min imakdar, imiegher, jit-
caza, jifli, jiccritica.
Gritioal — li imakdar, imiegħer, jit-
caża, jifli, jiccritica.
CRiTicASTBR—wieħed li jiccritica etc.
li icun iżda ta ħila żgħira.
Griticism— tmakdir, tmegħir, criti-
cismu, critca ; caża, fili.
GRiTicizABLB—li jista, icun iccriti-
cat, immakdar etc.
Griticizb— tmakdar, tmiegħer, tit-
caża, tifli, ticcritica.
Gritioizbr— min imakdar, imiegħer,
jitcaża, jifli, jiccritica.
Critique -critica, esami rkiek, fili.
Grizzlb (jew crizzel)— ħruxija (ħo-
tob, ħotob) ta fuk il ħgieg (meta il
Digitized by
Google
ĠRO
2lt —
ċbO
bgieġ icun aħrax f loc lixx) u għalecc
ican mtappan jew m*bax trasparenti
sewwa.
GiiOAK — taktik, tlaklik ; ittaktak,
tlaklak ; frogB croak, iż-żringijiet itak-
tka (ipħajta).
CBOAKBB^min itaktak, jew ilaklak
(igħajjat).
Grooeous - bħal żagħfran.
Cboohet (akra crox^) —ix-xogħol tal
ganċ; il gano li bib isflir dan ix-xogħol.
Grocidolitb— gebia jebsa blu (caħ-
la).
Cbock— borma etc. tai fuħħar; dac
il ġmied inugrufun) li icun hemm ma
ki^ħ il borma etc.
Crockbby— affarijiet tal fuħħar jew
fajjenza.
Gbooket — ornament (disinn) li jagħ-
mlu fil cantunieri (coxox) ta pila-
stri etc.
Gbocky-coHu nugrufun jew ġmied.
Gbooodile— cuccudrill.
Gbooodiliam— tal cuccudrill.
Gboous — żagħafran.
Cboft— ġardina (għalka żgħirajew
ġonta) li tinfed mad-dar.
Cboisadb— ara crusade,
Gbome— furchetta (midra) bis-snien
(jew friegħi) cbar.
Gbomlbch— ħafna gebelcbir li ^fl-In-
ghilterra) jisso^ponu li hua fdal tal
altari tad-Druidi (kassisin antichi).
Cbomobna ( jew Gbbmona^ — bicċa
biex iżzomm (twakkaf) 1-orgni.
GBONB—nagħġa xiħa ; mara antica,
mara xiħa.
Cbonbt— xagħar li jicber il fuk mid-
dwiefer taż-i^iiemel.
CBONY—sieħeb talb kalb,ħabib antic.
Cboodlb — titghezzek — titchennen.
Gbook - ganċ, għasluġ ta ragħaj ;
bacla; tagħwiġa, liwja; tgħawweġ. tilwi.
Gbook-back— wieħed b'dahru milwi
jew mgħawweġ ; ħotbi.
Gbookbd — mgħawweġ, milwi, mitni
(bix-xjuħija)-/i^ in givwn crooked with
aye^ sàr tnejn fchiber n mitni bix-
xjuħga); a crooked live^ linja mgħawġa,
he has a crooked mind, 'dac bniedem
ħażin ; a crooked nose, mnieħer, mkab;
bes (mgħawwejr).
Crookbn— tgħawweġ, tilwi.
Croom — furchetta ("biċċa għodda)
bil ponot mgħawgin.
Cbop— wiċċ tar-raba, ħsad; ħaWsla
ta tigieġa,^ħa8fur etc. tiAsàd, tkaċċat!.
Gbopb — it-tmiem, it-tarf ta xi ħaġa.
CBOP-BARBD---b'widnejħ maktugħa.
Gbopful — bil ħawsla mimlga,mxab-
ba, xebgħan.
Groppbd — mkaċċat, maktuħ minn
fuk, maħsud.
Cboppbb— min jaħsad jew ikaccat ;
beccun etc. b*ħawsla mimlija.
CnoppiNa— ħsad.
Gbopsick— marid (ħawsltu mimlija).
Croqobt— logħba bil ballun u il pala.
Groqubttbs — bħal pulpetti f balal)
magħmulin miMaħam tat-tigieġ, flie-
les etc. misħukin.
Crobb (chelma usata fil contijiet
fl-India^-^għaxar miljiuni.
CJbosieb— baclu (ta Iskof).
Cbosibbbd— li igib, li għandu baclii.
Cbosslbt— salib żgħir.
Cboss— salib, għawġ, nichet, ħsara ;
li isallab jew jaksam ; mkareb, żorr,
mkit : rasu jebsa, stinat ; trodd is-
salib, issallab ; taksam, tagħmel salib,
tħassar, tisga88a(b*8alib);^ui^ tfie sign
of the Cro88 (jew nign t/ie Cross^ jew
cro88 youreelf)^ rodd is-salib; this i^
my crosSf dan hu is-salib (gwai) tie^ħi;
cross /;otr, kaws (lastcu ħabel etc. stirat
biex ita jru bieh jew jisparaw vlegeġ etc.);
cro88 legged, li għandq sakajħ mgħaw-
gin ; why are so you cross t għaliex inti
becc żorr (iffastidiat jew bil buri^ ? we
have had across wind all tfie way, chel-
na riħ cnntlariu il viaġġ collu ; thi* is
a vei*y cross answer you gave me^ dina
risposta ħażina wisk li taitni ; you
must know Uiat t/iese are cross words^
għandec taf li dana hu cliem ingiuJipius;
this is a very cross child, dana tifel
mkareb wisk ; / met him in the cross
pat/i (jew on i/ie cross way), iltkajt
miegħu fsalib it-torok. / saw a bivd
on t/ie cross bar of t/ie window, rait
għasfur fuk ittraversa tat-tieka ; t/iey
/lad (made) cross matc/ies^ 1-ahwa iż-
żewġu lill-aħwa ; /le /las had a crossfor-
tune since /le came /lere, il fortuna sawti-
tu(tatu fuk wiċċu)minn metagià hawii;
t/ie thieves managed to reniQV^ t/iat 'cross
28
Digitized by
Google
ORO
— 218 —
CRO
piece of timber and entered the house^ il
nallelin ingenjaw (raw chif għamlu)
u neħħ^w it-traversa (li stanga) u
'daħlu fid-dar ; a croaa beam, travu pa-
'stas ; every ihing seeme to go croaa with
ue^ coUox donnu gej cuntlariu ghalina
(għal wiċċna) ; he wallced crosa (across)
the woody bua ferak il bosc bil mixi ;
let U8 croas over^ ejja nittraversaw (im-
morru in-naħħa 1-oħra tat-triek, jew
mal banchina I-oħra) ; you are trying
to cross my designs, kiegħed tara chif
tagħmel u tgherfex tħassar il pianijet
(xogħlijiet) tiegħi ; why do you cross me
M(i« ?, għaliex kiegħed tintiscani (tin-
chini, tinsultani) hecc ? We cro8»ed the
ehip 80me four milee away from Mitlta,
ittraversajna (għaddejna minn mal
bastiment) xi erba mili il barra minn
Malta ; crose all this out, ħassar dana
eoUu (ħassar collox) ; crose your legs,
sailab riġleic (kiegħed riġleic msalbin ;
cross your arms, orbot ideic ; it wan
even come to cross and pile whet/ier I
should go or stay, cont fid-dubiu jecc
ghandix immur jew nokgħod.
CBOto-ABMi£D— b*idejh marbuta jew
msalbinj.
* Cross-abrow - vleġġa (ta kaws\
Cross-bab — traversa.
*' CROSs-BÀR-sHOT^balla b'Iasta (jew
bi traversa).
Cross-bbam— travu pastas.
Grosb bill— document li igib il con-
venut (dao li icollu il causa) contra
1-àttur (dac li jagħmel il causa) ; isem
la tajra jew għasfur li għandu mun-
karu maksum (magħmul) salib.
CRi>8SBiTE— kerk, tradiment.
Cross-bow — kaws.
Crobs-bow-man— wieħed (min) jis-
para bil kaws u'l vleġġa.
Cross-brbd — bastard.
Cross-bun— ftira immarcata b*8alib.
Cross-out— takta min-nofs.
Cross-cut-saw— lupa (munxar).
Crossed — msallab, b'salib fuku,
Bgasàat.
ĊROSSED-onBQUB— cecch, ordni għal
ħlas ta flus, iżda bl-isem tal banchier
(dac il banchier li icoUa tgħaddi mill
' banc tiegħu).
'- Cross-bxamI NE — tagħmel contra esa-
mi— tistaksi (tagħmel mistoksijiet HU
xhud tal parti cuntlaria etc.)
Cross-byb 1 werċ (b'għajnejh taħt
Cross-ey&dJ mnieħru).
CaossiNG—tislib, salib it-torok.
Cross jAOK—il pinnur t'isfel ta 1-ar-
blu tan-nofs.
Crosslet 'Salib żgħir.
Crossly— mil gemb, min-nofs.
Cross PURPOSE— tgherfixa, misteru,
ħaġa tkihi (mħawda jew mgberfxa)
biex tfidsii'ha jew tifihma.
Crossquestion — tagħmel contra
esami (ara cross examinej.
Cuoss ROAD -salib it-torok ; triek li
taksaui (tofrok) torok oħra.
Cross Row— Santu Cruċ (1-aIfabett
bis-salib fit-tarf).
Cross-staff— strument biex (fuk il
baħar) jeħdu, jew isibu, U għoli tal
meridian tax-xemx jew tal chwiecheb.
Cross TiB-dawcit-travi fbcejjeċ) U
icunu ma tul il ferrovia» li fukom icun
kieghed il ħadid, jew il-Iinja tal vapur
ta 1-art (njam għal ħadid tal binariu
ta vapur ta I-art etc.)
CuosswAY—salib it-torok.
Cross-wind - riħ cuntlariu.
Cross-wisb — min-nofs, għamla ta
salib.
Crosswort — isem ia siġra (ħaxixa).
CuoTALo — isem ta strument tal mu-
sica tat-Toroc.
Crotalus — isem ta serp velenus.
Crotch — furchetta (fejn joħorġa
żewġ zkuk) ta siġra; ganċ jew fur-
chetta, furcini.
Cuotchbd —li għandu (bil) f urchet-
ta ; infiscat, bużżieka.
Crotghet (fil musica) nota, li tiswa
nofs minima; stramb; biċċa njam in-
gastata gio' oħra (minċott, ingast),
żewġ sinjali bħal parentesi, becc : [ ]•
Crouch -tilbet, tokgħod cocca, tin-
żel cobba, titrecehen ; tagħmel sinjal
b'salib.
CROup-il crupp (marda tal grie-
'Aem); wirk ta bħima, ingroppa.
CuouPBR — biċċa (cinturin etc.) tal
berdgħa jew tas-sarġ.
CuoupiBR— dac li fuk tavolin (jew
meida) tal-Iogħob, icoUu ħsieb jiġbor il
fiup tal eaxxa.
Digitized by
Google
CRO
— 219 —
CRO
Crow— ċaulan, il għajjat tas serduk
meta jidden ; tidden, tisserdec, titcab-
bar, tiftaħar; lie has an ill crow io
pluck^ għandu x'jintef jfx'jiġbed għal
sidru, jew għandu x'jagħmel, biċċa
xogħol scabrusa); he has a crow to
pluck witk you^ għandu xi ħaġa fli ston-
cu tiegħu għalic (x'jisbombicalec); a
Bcare crow, babaw, dic il biċċa ċarruta
sewda li jagħmlu fl'għelieki tal kamħ
biex ibeżżgnu il għasafar.
Crow bar— Bcarpellina, ħadida.
Crowd — folla, rassa, ċorma, gbe-
ġwegija — tiffolla, tross; titrass ; / suc-
ceeded to wend my way Uirough Hie
crou?d, rnexxieli ngnaddi (nofrok) minn
gio' il folla ; we were nearly crowded to
death^ quasi fgajna fil folla ; t/iey had
to crowd the saiU, cbellom jiftħu il
klugħ collha.
Crowdbd— marsus, iffullat.
Crowdbr— min jiffolla, irossj'itrass;
dakkak tal violin.
Growding — fullar, rass, rassa ta
nies etc.
Crowdy— ħobs mgħoUi (msajjar fil
ħalib— pudina tal ħobs u il ħalib.
Crow poot— fjur, ranunculi.
Crow kbbper — ara scare crow.
Crow MiLL^macna (trabocc) biex
takbad iċ-ċawl.
Crown — curuna, kurriegħa ; biċċa
ta ħames xelini ; tincuruna ; a golden
crown^ curuna tad-deheb ; he will come
to the crown after his fathers death,
bua jeħoda il curuna (jitla fit-tron)
wara il mewt ta missieru; from tlie
crown of his head to the sole of his feet,
mil kuċċata ta rasu sal kiegħ ta riġ-
leih (sal ponta ta sakaih); t/iat vriest
has not a clean sluiven crown, dac il
kassis ma għandux circa mkaxxra fri-
sca ; I donH like t/ie crown of your hat,
it is too high, ma nħobbiex (ma togh-
ġobnix) it-tromba (il forma) tal cap-
pell tiegħec, għolja wisk; t/iere are
for crowns in a sovereign (in onepound^
Lira fiha erba* bicciet ta hames xe-
lini; /lave you acrownviecef ghandec
biċċa ta ħames xelini sni^a ? / /lave
some crowns from a stag's head, għandi
xi friegħi żghar mil krun ta ras ta
cerv ; t/iey broke i/ie crown of ihe an-
chor, chisru is-salib (ir-ras ta fuk) ta
l-ancra; T/iope to see your work crowned
wiih success, nispera li nara ix-xogħol
tiegħec jirnexxilec (joħroġloo collu għal
kalbec); Crown-glass, cristall, ħgieġ fin;
Crown-oaw, munxar tond.
Crowned — incurunat, bil curnna
frasu, li igib curuna.
Crownbr— min, jew dac H, iincn-
runa; dac li jispiċċa (biċċa xogħol etc.)
Crownbt— ara coronet.
Crow-nbt — xibca, xbiec, trabocc
ghaċ-ċawl.
Crown GiiAss — ħgieġ fin (cristall)
għat-twieki etc.
Crown impbrial — isem ta siġra sa-
biħa li tagħmel il fjuri.
GRowNiNG—I-aħħar dakka ta meta
wieħed icun iżejjen xi ħaġa ; incorona-
zioni ; ħlas jew premiu ; tati I-aħħar
dakka fid-dakka ta I-aħħar jew ta
I-imgħallem) fbiċċa xogħol.
Grown land — 1-art tal curuna tal
gvern, tas-sultan.
CRowNLESs—bla curuna.
Crown-nbt — bħal terri^a ; xibca,
għażel ta tartarun.
Grown-post^ ir-rusun tan-nofs ta
sakaf.
GaowN-THisTLB^isem ta fjur. ^
Grown whbel— ir-rota ta fuk tà ar-
Crown work— truncieri ta kuddiem*
ta camp.
Crow quill— il pinni (ir-rix cbir) ta
ċawla fċawlun).
Crowsbill— strument bħal pinżetta
biex jakilgħu (igibu^ bieħ il balal mil
feriti f mil gisem ta xi hadd).
CROwsFooT)dac it-ticmix li icoUom
CRowsFBET|ix-xjuħ ( in-nics avan-
zati fl-età) taħt ghajnejhom ; isem ta
fjur.
Crowsilk — ħarira ("pianta^ li ticber
ħjut ħjut fl-ilma.
Growsnest— il post tal għassa fuk
il kuoċata ta arblu tad-dgnajjes tas-
sajjeda tal balienck.
Crow tob — isem ta pianta (ħaxixa).
CROY'ir-riservat, post (għalka jew
il magħluk) fejn jaklxlu jew jistadu il
hut.
Digitized by
Google
CRO
220 —
CRU
Gbozb— isetn ta biċċa għodda tal
buttara, dac li. bih Jagħmla canal mat-
tappan fejn jidħol id-dagh.
t^uoiAL - li isallab, msallab, li għad-
dej salib jew trasyersali : li iħawwad
(isaħħanj ir-ras.
Cbuciatb— li għanda erba rjas (jew
magħmul) bħal salib tal cavalieri (jew
li gej bħal salib ta San Ġwann.
Uruoiation — tortara,moħkrija cbira.
CauoiBLE— grigiol.
CBUoiFiBR^min isallab.
CBuoiFix—cracifiBS, Crista msallab.
Cruoifixion— il cracifissioni, it-tislib
(ta Cristu fuk is-Salib).
Cruoiform— li ġħandu għamla ta
salib.
Crucify— issallab, tagħleb, tirbaħ;
tittarmenta jew taħkar.
Crucifbrous— li igib salib.
CRUDB^nejy nihax misjur bin-nar ;
m'hux lest, m'hux spiċċat jew mit-
mam ; aħdar (frott) kares, mkit.
Crudbnbss
(^RUDITY
krusa (ta frott m'hux
misjur) mkata; bla mis-
jur.
Crudlb— tgħakkad bħal bakta.
Crudy— magħkud bħal bakta.
'Crubl -chiefer, crudil, kalbu ħa-
żina, kalil — o/i, this U eruel^ oh din
ħaga chiefra! jexo x'chiefrija! he ia
eni^l-mad, mitluf sħiħ, iew ncurlat għal-
1-aħħar; cruel-hot, janrak infern jew
jaħrak daks in-nirien.
Crublty— ħruxija, chefrija, kalb ħa-
żina ; in Malta iae have a aociety to prC'
vent cruelty to animals, fMalta (hawn
Malta) għandna società biex ma tħal-
lix issir moħkrija fuk 1-annimali.
Crubt— oljera (cunjetti jew flixchien
iaż-żejt u ħall etc.) li jingiebu fuk il
mejda.
Cruisb— chiccrà żgħira.
Cruisb — cruciera, safar (ta flot-
ta etc.) jew burdiar barra il port; cors,
għamil ta ħalliel fuk il baħleir ; tibbor-
dia il barra, tagħmel cruciera ; tagħ-
milha ta ħalliel ffurban) fuk il baħar.
Cruisbr — bastiment tal cruci^ra,
furban, ħalliel ta fuk il baħar.
CRUisiNG^burdiar fuk il baħar; tal
arbani jew hallelin.
Cruh > farca, bieba tal ħobs; tfar-
Crumb) rac.
Crumb BBusH—xcupilja tal frac tal
ħobs (li jiġbru biegha il frac tal ħobs
minn fuk mejda).
Cbumblb — farci żgħira, tfarrao ; ta-
ka bcejjeċ jew frac.
Cbumbnal— borsa (portmoni).
CuuMMABLB— li jista jitfarrac.
Cbummy — ai*tab (bħal bieba tal ħobs);
collu frac.
Cbump— mghawweġ, mitni, milwL
Cbumpy}''^^"*'^'^*^ mkarkaċ.
Cbumplb - tchemmex, tgha£feġ,tkan-
fed.
Cbumpled — mibrum, mgħaffeġ,
mħarbat bit-tgħaffi^.
Cbumplino — tuffiħa żghira ħażina
(kàrsa).
CBUNOĦ-tkarmeċ gio' snienec (tfar-
rac bi snienec).
Cbuob — is-sustanza (dac li icun
maghkud) tad-demm.
Cbup— makgħad, tina, tint.
Cbuppbb— id-dafar jew dic il gilda
(mibruma) li jagħmlu jew igħaddu
minn taħt id-demb taż-żiemel.
Crubal— tar-riġlejn.
Cbus^db — cruciata, gwerra contra
it-Toroc taħt il bandiera tas-Salib.
Cbusadbr — wieħed minn tal cru-
ciatajew lijggwerra contra it-Toroc
taħt il bandi^ra tas-Salib.
Cbusado— biċċa flus (munita) Por-
tughisa.
Cbusca (bit-Talian) nuħħala; isem
ta Àccademia li saret fFirenze msej*
ħa " Accademia della Crusca ".
Cbusb — chiccra, cunjett.
Cbusbt— grigiol.
Cbush — tghaffeġ, tfarrac, therreż,
tekred ; tagħtiġa, tifrica, kirda ; t/ie
cart wheel haa crushed him topiecee^ ir-
rota tal carrettun għafgitu (jew għam-
litu) frac ; if I were you Vd try Jiretto
crush tlie pariy down, li cont minneo*
I-ewwel nara chif nagħmel a nekred il
partit; T am afraid tlds building will
cruah itsel/witn its own weight, nibża Ii
dan il bini għad jinżel bil pis 'tiegħd
stess.
Digitized by
Google
CRU
— 221
GUB
Gbushbd — magħf as, mgħa£feġ flim-
cbien.
GBUSĦBB—min igħaffe^.
Gbushing— tgħaffi^, tgħacchis.
Gbust — koxra, żiieġa ; tagħmel il
koxra, jew trabbi iż-żlieġa jew il koxra;
lokma, buccun (koxra) tal ħobs ; tftis
bread is stale^ it ħas beg^m to crust al'
readyj dan il ħobs jebes, ġa beda jin-
xef (irabbi il koxra).
Gbusta ~ ħaġra scolpita etc. biex
titkiegħed (jingastawha) fxi vasett etc.
Gbustaoba— annimali crustacei jew
li għandhom gisimhom ħolok ħo!ok
u mgħottijin b' koxra (bħal awwi-
sta etc.^
GBUSTACBAN—tal cruBtocea {^x^).
Gbubtageous— annimal li għandu il
koxra bħal awwista.
Gbustatbd— bil koxra, biż-żlieġa.
Gbustas— xorta ta tabacc ordinariu.
Gbustifio — li jagħmel jew irabbi
koxra jew żliete.
Gbusty— bii koxra» biż-żlieġa.
Gbut— il koxra ta barra ta siġra tal
balluta (tas-sufra).
Gbutoh— crozza ; iżżomm jew tie-
kaf (tpoggi^ fuk crozza.
Gbutohbd fbiab ( jew Gbouohbd
fbub); ordni ta patrijiet li igibu is-
salib.
Gbutchbs — crozzi ; he goes wiih
crutchee now^ issa kiegħed jimxi bil
crozzi.
Gbuth— strument (tal corda) bħal
violin.
Obux— salib.
Gby— għajta, xehra, bichja; tgħaj-
jat, tixher, tibchi ; iddamma ; katgħa
clieb tal caċċa; great cry and liitle
woolf ħafna tlablib u fatti xejn, jew
duħħan bla xiwa ; / heanl a loud cry^
smajt għajta cbira ; he went to him to
cry mercy^ mekr jitolbu il ħniena; he
does nothing but cry all day long^ ma
jagħmilx ħlief jibchi il ġurnata collha.
GBiEB-isem ta tajra (bħal seker^ ;
min jew dac li igħajjat.
Gbyino— għajjàt, xhir, bichi, Iheard
/iim (;r^m^, stnajtu. jibchi (jew igħaj-
jat), it is no use crying qver spilt milk^
issa dac li hemm hemm (jew dac li
chien chien); he is crying otitfor help,
kigħed ighajjat ( jitlob ) ajjiit (jevr
għajnuna^; his wi/e is ready to cry out,
mjirtu waslet biex tispiċċa (l)iex teħ-
les).
Cbyphobus— strument biex tgħak-
kad I-ilma ftagħmlu silg) bl-evapora-
zioni tiegħu stess.
Gbypt— carnieria, cripta, kabar jew
għar tràt I-art— cantina, sotterran.
Gbyptoqamia — pianti, ħxejiex li ma
jagħmlux ward jew fjuri oħal ma
huma it-tursin il bir, u felci oħra.
Cryptogbapht— is-sengħa li wie-
ħed icollu li jioteb numri sigrieti.
Grtptology— criptologija; liugua
sigrieta li ma jifħimiex cullħad.
Grystal— cristall, tal cristall; safi,
ċar ; rock crystaly oristall fin (msejjaħ
dirocca),
Crystalline— bħal cristall, tal cri-
stall ; safi, ċar, trasparenti ; erystalline
humour jew crystauine lens^ ħaġa Csu-
stanza) trasparenti li tcabbar (bħal
lenti) li kegnda fil għajn.
Grystallization — cristallizzazio-
ni, għakda fi cristall.
Crystallize — tgħakkad fi, jew
tagħmei cristall ; tagħkad jew issir
bħal cristall.
Grystallogeny- 11 għamla (i\ for-
mazioni) ta minerali n-intem (roinn
gewwa (I-art eto.)
Grystallurgy— ara crystallization.
Cuartas — xorta ta tabacc ordin.a-
riu.
CuB— ferħ (geru) ta xi annimali;
armariu ; tferraħ (tiled) annimali ;
tagħlak gio'; iddawwar (taghlak) —
you are a cub^ inti tetu ('bħal meta
ngħejdu lill xi tifel nchejjus etc.)
Cubation -— kghad baxx jew bil
kegħda.
Cubatory — are Recumhent^
Gubature — iccubar, chejl ta xi
ħaġa cuba (solida jew li ġħanda għa- .
mla ta cubu).
Cubby-hole — tokba, i-ocna chen-
nija.
Gub drawn— mirduħ (mill ġriewi).
Gube— cubu (figura b'sitt faċċati
quadri xorta waħda); ir-risult.at, il
Digitized by
Google
CUB
— 222 —
CUL
prodott^ jew chemm jati niimni im-
moltiplioat (mcattar^ għal darbtejn
bib in-nifsu/ bħal ; 87 bua il cubu ta
3— għaliex, 3 għal 3 jatu 9, u 9, tar^a,
għal tlieta jatu 27; cube root^ radici
cubica, (regula) biexissib in-numru li
għamel il cubu^ bħal : 3 hua ir-radici
cubioa ta 27.
CuBBB— b^,ar jaħrak ferm tal Java.
CuBiCA — xorta ta drapp tas-Sui fin.
CuBioULAR— tal camra tau-sodda.
CUBIFORM — li ghandu għamla ta
cubu.
CuBiT— cubitu chejl ta xi 18 il pul-
zier, li jitchejjel mil mincheb sal polz
(ta driegħ ta ragel).
CUBiTAli— tad-driegħ (mil mincheb
l-isfel).
CuBLBSS— bla ġriewi jew frieħ.
CuBO-OUBE— is-sitt potenza ; cnho'
cubo-cnie, id-disgħa potenza.
CuBSĦA — medicina Indiana.
CuGKlNa-STOOL — banchetta fejn
jiccastigau lil xi ħatjin.
CUKOLD — wieħed li kiegħed igħam-
mar ma mara li m*hix fidila miegħu
(cornut); tieħu mara ta ħadd jeħor.
CuOKOO— sultan il ^amiem.
CUOKOOPINT — garni.
CUOKOO SPITTLB — ilma, bħal nida
li jinsab (isir) fuk il werak ta xi ħxej-
jex, mgħamul minn xi insetti fejn
ibidu.
CuOQUEAN— mara li għandha żew-
ġha m'bux fidil magħha.
CucuLLATB )bil capoċċ jew bar-
CucULLATEDjnuż; ta għamla (bħal)
capoċċ jew barnuż.
CUOULLUS— capoW jew barnuż (tal
Satrijiet), isem ta għasafar li ^ għan-
hom mii (bħal) suTtan il gamiem.
CUCUMBBR — ħjara ; xitla, siġra tal
ħjar.
CUOURBIT— tazza (bħal lembut) tal
ħgieġ ta li spiżżiari etc. għal filtrar
jew lampicar.
CUD — 1-icheI li jixtarru xi annimali;
ftit (daks xejn) tabacc.
CuD BEAR — xorta ta culur li isir
minn xi ħxejjex (ħażiż etc^ għuż-
żebgha.
CUDDLE — titghezzez, titrecchen,
tokgħod għal chenn jew għas-sħana.
CuDDY— isem ta ħuta (bħal baccal-
jaw) ; pulcinella, buffun ; chcina ta
bastiment ( ta abbord X grabia fuk
tliet strippi jew sakajn biex itellgħu
biha gebel etc.
CuDGEL—ħatar, sawt; tati bil ha-
tar, issawwat.
CuDGELLER — min isawwat jew jati
bil ħatar (lill ħadd jeħor).
CUDGELLINg - SWat.
CuDGEL PROOF— li jiflaħ jakla is-
swat.
CuDLB—isem ta ħuta żghira.
CuD wEED— isem ta ħaxixa.
CuE — tarf, tmiem, cuda ; sinjal,
xamma ; sticca tal biljard ; nofs tliet
ħabbiet (ħabba u nofs) ; he knows his
cue jaf ta.jjeb x'ghandu jagħmel (xi
n'hu xogħlu).
CuEiST — wieħed Cmin) jilgħab il
biljard.
CuFP— dakka ta ħarta jew ta ponn;
/ Uiought tliey xoould ^o to cuffs, jena
ħsibtu li jiġu (li sejnn jiġu) nl ponni-
jiet (fl-idejn).
Cui BoNo ?— għal fejn ?
CuiNAGE-ix-xogħoI ("il għamil) tal
forom minn bcejjeċ tal ħadid, lan-
da etc.
CuiRASS — sidrija tal ħadid jew
ġacc.
CuiRASSiER — suldat liebes il ġacc.
CuiRBOulLLT — gild mgħolli (biex
jirtab) li bieħ jaghmlu xi affarijiet.
CuiSĦ ) armàr, għata (biex iħarsu)
CuiSSB) il pxiexen.
CuiSlNB— chcina; tisjir.
CuLDBB— ordni ta patrijiet ta li
Scozia jew ta I-Irlanda.
CULDBSAC (akra cud^sà) --il kiegħ
ta xcora; skak, jew triek, li ma tin-
fiddx.
CULBTTES — il ħadid (sqwam) li
chienu igibu ma dwar gembeihom is-
suldati antichi.
CuLEX — insetti li jatu ix-xewca, li
iniggżu (bħal xidia jew żunżana).
Digitized by
Google
CUL
— m —
CUN
CULIGIFORM— li għanda il għamla
ta (bħal) bergħud jew nemusa.
CuuNARY^tal chcina, tat tisjir.
CULL— tijSjbor, tagħżel, taħt^r ; wie-
ħed li iddaħħlu (li jidħol) fix-xcora
malajr (li jibla collox, cull ma tgħej-
dlu).
CULLENDER — paBsatur .
CULLER— min (dac li) jagħżel, jaħ-
tar.
GULLET — ħgieġ (micsur) għal tid-
wib.
CULUBILITY — twemmin.
CULLiBLE— li jemmen, jibla collox.
CULUNO— għażil, ħatra.
CuLUON - briccun, disclu.
GULLY—wieħed balalu, li jibla cull
ma je^ħdulu, li tgħaddi i^i-żmien bieh
chif trid ; checiċu ; tgħaddi iż-żmieh
bi ; tidħac bi.
CuLAi— xorta ta faħatn tal ħaġra ;
antracit^; iz-zocc, il kasba, ta xi
ħxejjex ; tiben tal oħxon.
CULMINANT— ^Ji kiegħed il fuk, ta
fuk, tal għoli uett, tal kuċċata.
CoLMiNATE — tcun fil meridian,
fl-ogħla post jew fil kuċċata.
CULMINATINO — tal meridiaii, tal
kuċċata.
CULPABILITY -ħtija.
CULPABLE — ħati.
GULPATORY— tal ħtija, li għaudu il
ħtija.
CuLPRiT - ħati.
GULTEL— sicchina (twila li i/.omm
jew li igib dac li icun mal oavalier).
CULTELLATION— chejl ta għoli biċ-
ċa biċċa.
GULTIVABLE — li jista jinħadem (ra-
ba etc.j
GuLTlVATE— taħdem I-art; taħrat,
tħarreġ, tgħallem, tgħarref; tibża
ghall. Jf I toere voti I toould cultivatc
Yiis /nendshipf li cont bħalec cout
niccoltiva il (nibża gball) ħbeberija
tiegħu ; it in your dtity as a faiher to
cnltirate your son's mind^ hua dmir
tieghec^bħala missier,li tħarreġ(tgħar-
ret jew tibza għall) moħħ ta ibnec.
GULTIVATION — cultivazioni, ħdim
ta l-art, tghallim.
CULTIVATOR — min jaħdem I-art,
ħadc|iem ir-raba; xorU ta moħriet.
CuLTuRE— ħidma ta 1-art, ħrit; taħ-
riġ, tagħlim, għei*f ; — taħdem 1-art
tahrat, tħarre^ ; tgħallem, tgħarref ;
he 18 a man ofa high culturef hua ragel
ta gherf cbir.
GuLTuRlST — ara cultivator.
CuLVER— ħamiema, beċċun.
CuLVER HOuSE—barumbara, guva
tal ħamiem.
CuLVERiN — xorta ta ordinanza } ca-
nun twil daks V18 pounder.
CuLVERT-mogħdija bil ħnejja taħt
I-art, jew fxi canal.
CuLVER TAIL — miuċott ; . rbit ta
njam etc. ma arblu ta bastiment.
CuMBENT — li kiegħed mixħut, bil
kegħda etc.
CuMBER— xchiel, tfixchil, tagħbija ;
tokol, tagħkis ; — ixxicchel, tfixohel,
tgħabbi ; ittakkal, tgħakkes.
CUMBERSOME — siccanti, tal imba-
razz, tal csir ir-ras.
CuMBRANCE;-xchiel, tfixchil, tagħ-
bija.
CuMBROUS— siccanti, li ifixchel, li
iissicca, li jicser ir-ras ; li iħabbat,
idejjak, jincwieta.
ĠUMiN -chemraun ; one of the ex-
ports of Afalta is cumin^ waħda mil
nwejjeġ li isiefru minn Malta hia il
cheminun.
CuMMiNO - recipient, vasca fejn i-
żommu, jagħmlu il birra etc. meta
tcun tifiermenta.
CuMuLATB — tiġbor, tghezzez, trec-
chen.
CUMULATION — ġabra, gozz.
GuMuLATiST— wieħed li (min) jiġ-
bor, ighezzez, irecchen.
GuMuLATiVE-ġabbari, li għandu il
ħila jiġbor jew irecchen.
CuMuLOSE^coIlu gziez ; mghezzez,
gziez, gziez.
CuMuLO STRATuS — xorta fwaħda
mit-taksimiet) ta sħab, li icun bħal
faxex faxex u gziez.
CuN— taf, tagħraf.
CuNGTATiON — dewmieu.
GuNEAL-Iipixbaħ (bħal) files.
GuNEATE~li gej bħal, tagħamla ta
files.
Digitized by
Google
CtlN
— 224 —
CtJtl
CuNETTE — trunciera fonda gewwa
fo88 fdwar fortezza).
CuNiouLOuS— tal fniec.
CuNNiNG — hiena, ħżunija, hila, ħab-
^, sengħa;— ħajjen, ħażin, meħjel,
tal ħabta, tas-sengħa, li jilħaklu ; you
are very cunning^ inti ħajjen (ħażin
jew jilnaklec) wisk. This is a very
cunning piece oftoork, din biċċa xo-
fhol magħmufa bir-ragel (bil cbif,
'ħila cbirà) ; a canning'many ragel li
jakra il ventura.
CuP — tazza, chiccra ; tagħroel il
fintusi jew il cuppetti ; a silver cup^
tazza tal fidda; lel ua take a drinking cup,
ejja nixprbu; Iie took a cup (a glassjew
a drop) too much^ ħa xi tazza (xi katra^
żejda ; the communion cup, il ca^ci ; /
tàki a cup of tea^ nieħu chiccra tfe.
CuP-BEARER— coppier dac li iferraħ
I-imbit jew iżomm it-tażza.
CuP BOARD— arnmriu, dispensa.
CuPEL— biekia, tazza etc. fejn jas-
saggiaw (jippruvau) il metalli (deheb
u fidda).
CuPELLATiON — I-assaggiar, it-tnad-
dif tal metalli preziosi ( deheb u
fidda;.
CuPFuL — mimli tazza jew mimli
ehiccra; take a cupful o/ this wqter
eveiy evening, hu mimli tazza minn
dan I-ilma cull fil għaxija.
CuPiD (61 roitologia) Cupidu, Alla
ta I-imħabba.
CuPiDiTY— regħba, xewka.
CuPOLA — coppla.
CyPPED^gej, magħmul bħal tazza.
CuPPER — min jagħmel il fintusi jew
il cuppetti.
CuPPiNG — fsada bil cuppetti jew
bil funtusi.
CuPREOuS— magħmul (tar) ram.
CuPRlFEROuS— Ti jagħmel ir-ram.
CuPROSE — il pepprin, jew xaħxiħ.
Cupsħaped— għamla ta tazza jew
ta chiccra.
CuPuLE — il koxra ta barra tai ġan-
dra, il ħlief a jew koxra ta barra ta
gellewża.
CuR—chelb tar-rziezet, chelb aħ-
rax; chelb li ma jiswa għal xejn;
cewlieħ, cerċur ; bniedem chelb ; you
(ire a curj ja chelb !
CuRABiLiTT - fejkien.
CuRABLE — li jista jitfe jjak, curabli.
CURA90A ( akra cur<isà ) — caraso
(xorb).
CuRACY— disti-ett (parroċċa) ta cu-
rat.
CuRATE— curat, cappillan.
CuRATiVE— tal fejkien tal mard ; li
ifejjak.
CuRATOR — cura tur.
CuRATORSHlP— I-ufficiu (ix-XOgħoI,
il post) ta curatur.
CuRB-żamma, rażna, ħerża, giem,
bnlja;^ iżżomm, trażżan, tliggem, tib-
brilja ; curb your tongue^ rażżan Isie-
nec.
CuRBABLE — li jista jitrażżau.
CuRBGhain — brilja, catina ta elmu
(ta cappell tas-suldati etc.j
CuiiBiNG— trażżin, tgħacchis.
CuRBLESS— bla brilja, bla trażżin,
bla tgħacchis, li ma tistax issib rcap-
tu tiegħu.
CuRBSTONE -- il gebla fgebel) ta
barra (tat-tarf jew mat-tarf) ta ban-
china.
CuROuLiO — xorta ta wirdien u dud
bħal bumunkar etc.
CuRD— bakta ; tgħakkad il bakta.
CuRDMiLL — macna biex tgħasar
I-ilma (ix-xorrox) inil bakta.
CuRDLE—tghakkad, ittammas, tagh-
mel il bakta.
CuRDLED — mgħakud bakta, mtam-
mas.
CuRDOO—chelb b'dembu maktugħ.
CuRDT— mgħakud bakta.
CuRE— cura, fejkien, titbib; par-
roċċa, cappillanija; tfejjak ; tkawwi,
ittabbab ; ticcura, tmellaħ ; thie drink
is an infaUible cure for your diseasCj
dana ix-xorb hua fejkien sġur għal
marda tiegħec (\i għandec) ; / am
now under Dr, N*s cure^ jena issati^ht
il cura. tat-^tali (tabib) ; he ahcays finds
a cure for every sore, għal cull waħda
isib li scusa (jaf jiżlok minn colloi^);
prevention is better Uian cure^ tilka il
marda aħjar milli ticcurah'a; he is our
cure of souls, hua il cappillan tagħiia.
CuRED— mfejjak; lohat can'tbe cured
mu8t he enduredj għal ' magħmul raa
hemmx cunsilji, issa li hemm hemm ;
Digitized by
Google
m^
— 22& —
CUR
he is now perfecUy cured^ issa fiek
seAvwa.
- CuaBLBSS— bla cura, blia fejkien, li
iiia jiifejjakx.
CuREii— miii, jew tlac li ife^jjak.
CuRFEW — katnpiena li chienet id-
dokk żmien ilu (l-Inghilterra) fil għa-
xija biex jintfew id-dwal u in-nirjen
tad-djar.
- CuRiA— korti ta I-Iskof etc, curia.
CuRlNG — it-tisfija taz-zoccor rail
ħmieġ etc. li icollu mieghu ; tmelliħ
tal laTiam.
CuRloSiTY -cursità, flecsif ; tlm is a
fine piece ofcuriosity^ din biċċa cursità
8abiħa(biċċa sabiħa tamin icun jafha).
CUIUOSO ('bit-taljan) curius, wieħed
siccsiefi, li iħobb jitchixxef.
CURIOUS— curius; secsiefi, li iħobb
jitchixxef; esatt; singulari, gustus,
sabiħ ; this is curious indeedj curiusa
Cgustusa) din ! he is very curious in his
diety curius wisk (delicat ħafna) fl-ichel
tiogħu ; he is a curious aufhor^ hua au-
tur (chittieb) esatt ; this is ajine cu-
riouSfdiu ħaġa sabiħa rari ranticaetc.)
CURL — noccI«, felful (xgħar) gegħ-
da ; iggigħed, tfelfel, tinnoccla; tig-
giegħed, titfelfel, tinnoccla; ffice me
a curl of your hair^ tini gegħda xgħar
niinn tieghec : how do you manage to
curl your hair so I chif tagħmel biex
tinnoccla xagħrec hecc ?
CuRLED -mgigħed, innucclat, mfel-
fel.
CuRLEDNESS[gegħid, iiucclar, tfel-
CURLINESS jfil.
GURLER — min (dac li^ jinnoccla,
ifelfel jew igigħed ix-xagħar.
CURLEW— ghasfur (tajra), gurlin.
•CURLING— li jitfelfel, jinnoccla, jig-
gigħed.
CuRLlNG IRONS— molol għan-noccM.
CURLY— mgigħed, mfelfel, iiiiiuc-
clat.
CURLY HBADED-li għaiidu xagħiu
ingigħed, mfelfel jew iiinucclat.
CuRMUDGEON— bniedem xħieh,ħan-
/,ir, li ma jecolx sa jixl»n, interessat,
idu maghluka sħiħ, għadina.
CuRRANT— passulina.
CuRRENGY — cora ta fliis, circula-
zioni, mixi jow inogħdija ta iliis f'paj-
jis, flus li igħaddu (ta)pajji8 ; Sicilian
money has no more currcncy in this
Islaiul now, il flus (ewiek etc.) ta
Skallia ma igħaddux iżiod (m*huiniox
tajbin, jow ina jissarfux actarj issa
hawn Malta.
CURRENT — currenti, gieri, li jiġri,
igħaddi, popolari, generali (flus etc);
this is current money^ dawn flus igħad-
du (jimxu); a river is a current offresh
water^ xmara hua current ta I-ilma
(ħelu) gieri.
CURRICLB— carrozza, pultruna fuk
ir-roti.
CuRRlCULUM--rotina,cors ta studiu.
CURRIER— cunzatur tal gild.
CURRISII— aħrax bħal cholb, ,gel-
liedi, mkit.
CuJiRY — cari ^ħwawar) ; rice and
curry^ ross bil cari; tħawwarbil cari,
ticconza, tistril ja ; this is the way to
curry favour^ b'dan il mod, billi tfaħ-
ħar, takla il grazia (^titħabbeb jew
issir ħabib ma).
CURRY COMB— strilja taż-żwiemel.
CuRRYlNG-cunzar, striljar ta żie-
mel.
CURSE-saħta, tisħct ; taħluf, tid-
ghi ; u'luit a curse ! x saħta I ; why do
you curse so ? għaliex dan il ħlif ;
curses like chickens come home to roosf^
min jixtiek id-deni il ġaru jigi fdaru.
CuRSED— misħut, scumnicat, mid-
għi ; this is a cursed husinessy din biċċa
xogħol (affari) misħuta ; that is a
cursed viUain^ dac bniedem xellerat
(misħut).
CuRSER— dagħaj.
CuRSHlP— viltà, ghamil baxx, vili.
CuRSiNG-dagħwa, ħalfa, saħta.
CaRSlTOR-ufficial tal Cancellier.
CURSIVE — mexxej, gerrej, gieri,
curreiiti.
CuRSoR — isem ta biċċa ta strument
inatematicu; il inancu, makbad ta ba-
rometru.
CURSORY — mgħaggel, ħa6f ħafif,
bla cont, malajr malajr, magħmul bil
għaġġla ; T just had a cursory gUtncv^
tajt dakka ta gluijn fuk fuk(bil għaġ-
ġla) jew ħafif, ħabf.
CURT-kasir, maktuħ kasir.
CuRTNESS— kosor, ktigħ fil kasir.
29
Digitized by
Google
CUR
CUT
CuRTAiL — tkassar, takta kasir;
curtail-dogt cbelb dembu maktuħ.
CuRTAiLER — dac H (min) jakta
kasir.
CURTAILINO — ktugħ kasir.
CuRTAlN—purtiera, curtinaġġ, se-
pariu ; (61 fortificazioni) ħajt bejn
żew^ swar ; tkieghed tagħmel il pur-
tien jew il curtinaġġ ; draw the cur-
tain^ iġbed il purtiera \ hefore the cur-
tainfell, kabel ma niżel is-separiu ;
before the atrtain drops^ kabel ma jis-
piċċa colloi.
CURTAL— żiemel b'dembu maktugħ,
kasir, mkassar.
CuRTiLAGE— bitħa ta dar.
CURTSEY — riverenzu, tislima tan-
nisa; issellem mara, tagħmel rive-
renza.
CURULE— ta carrozza miftuħa (pul-
truna bir-rotij; senatoriali, jew tas-
senat.
CuRVATED — mgħa w weġ.
CURVATION— tgħawiġ.
CURVE— tagħwiġa, kaws ; mgħ^w-
weġ ; mkawwas, tkawwas, tgħaw-
weġ.
CuRVED — mgħawweġ, mkaWwas.
CuRVEDNESS— tgħawiġ.
CURVET— takbes, tokmos bħal żie-
mel ; kabża, kamsa.
CURVIOOSTATE — bil custilji; mgħaw-
ġa jew milwija kaws.
CURVIFORM— ta għamla milwija.
CURVILINEAL — ta linji curvi jew
mgħawgin.
CURYING — tgha wiġa.
CuRVi ROSTRAL — li għandu munkar
jew gbeddum mgħawweġ (milwi).
CURVITY— Igħawiġ, liwi.
CUSHAT — ħamiema salvaġġa.
CUSHION— mħadda, cuxxin; sit on
the cnshion^ okghod fuk I-imħadda.
CUSHIONED — kiegħed bil kegħda
fuk mħadda.
CuSHioNETT — cuxxinett, mħadda
żgħira.
CuSK— isem ta ħuta tajba 'wisk
għal I-ichel.
Cusp — karnuna, ponta tal ka-
mar etc.
CuSPATED^Ii jispiċċa bil karnuna
CUSPIDAL J jew bil ponta.
CUSPIDATED— li għandu ponta cbi-
ra, li jispiċċa bil pouta mkabbża.
CuSPlS— it-tarf jakta jew ippuntat
ta ħaġa.
CUSTARD — crema.
CUSTODIAL — tal ħara (li icun mħa-
res) jew riguardat.
CcSTODiAN— custodiu,gwardian su-
printendent.
CuSToDY— ħars, ħabs, calzri, he was
talcen itito cmU>dy, ħaduħ (ġabruħ) il
ħabs, arrestawb.
CusTOM— drawwa, għàda, costum ;
ħaraġ, daziu, dwana; panoiċċan; he
is the only tailor here that has good cua-
tom, hua biss il ħajjat hawn li ghan-
du l-actar parruċċani (li jaħdem 1-ac-
tar) ; this ia a bad custom, din drawwa
ħażina; / had the custom^ chelli il
għàda ; you have to pay the customSj
icolloc tħallas id-dwana; so viany
countries so many customs^ cull pajjis
id-drawwiet tigħu.
CuSTOMADLE -comuni, ias-soltu ; li
iħallas id-daziu, il ħaraġ, jew id-
dwana.
CuSTOMARY— tad-drawwa, tal għà-
da, ta hecc, cbif dari, soltu.
CUSTOMED — mdorri.
CusTOMER— xerrej, parruċċan, dwa-
nier.
CUSTOM-HOUSE — dwana.
CuST()s(pluraI custodes) — ^gwardiau,
għassies, suprintendent.
CuSTREL— ġarra, tazza etc. għall
imbit ; scudier, dac li iżomm it-tarca
lill cavalier.
CUT — kat^ħa, kasma, xakk, far-
rett ; maktugn, maksum ; takta, tak-
sam, ixxokk ; tonkox ; tinkata, tinka-
sam, tiuxakk ; thejirst cut qf a làaf,
I-ewwel katgħa (crustina) tal ħobs ;
he is of tlie same cut with the rest^ bua
li stess (xejn ankas) mill oħrajn, jew
daks I-oħraju ragel ; he is a cut'tliroat,
hua coċċ brodu, lew galantom, jew
ragol tal csir il għoiik ; a cut fmrse,
ħalliel (dac li jaħtaf portmoni etc.
minn bwiet in-nies) ; 1 want to have
this cut topieccs, ejja naktgħu fil kasir,
u uispiiiċiawha ; why dont you have
Digitized by
Google
CUT
227 —
CYC
this vine ctUf għaliex ma tiżborbiez
din id*dielia ? ihey are ciUtina the corn
noii\ kegħdin- jaħsdo il kamn issa ; /
alwayi liavz my lips aU in the cold wea-
tlier^ dej^em icolli xuftejja maksiimin
(mixknkm) bil bard ; you must never
cut one short (when he is apeakinfl)^ katt
ma għandec takta il cliem ta min
ionn jitchellem ; cut this piece ofmeat
sniall, iccappulja (katta rkiek^ din il
biċċa laħam ; he committed a suicide
by cutting his veins^ katel ruħu b'idejħ
billi svina ruhu ; he is the only one
that can ctd capons^ hua bies jaf isew-
wi is-sriedak ; he is accused qf cuttim
his wtfe's face with a razor^ accusat fi
katta (sfregia) wiċċ martu b'mus tal-
leħja ; cutfor deal^ aksam (il mazz tal
carti tal-logħob) ; thcy cut his hcad
oJff\ katgħulu rasu; his uncle cut him
offfrom the estate^ zijuh id-discreditab
(neħħieb minn wernet) tal proprietà
tieghu ; the English succeeded to cut
off the enemys retreat^ 1-Inglisi rnex-
zieloni jaktgħu il mogħdija (ma iħal-
luz igħaddi) il għadu ; ctU off delays^
fittez isa (fittez eħlos) ; the whcd cut
him asuudir^ ir-rota kasmitu hiojn;
he is to have his leg cut off^ icollbom
jaktghulu sieku barra; why dftn^t you
cut ont same work for him ? għaliez
ma tfassalluz zi ħaġa z'jandem?
can yon aU up this capon ? taf tkatta
(tkassam) dan il ħasi r this tree wants
cutting down, din is-siġra trid min jis-
serraha (jaklagħha); cxUand long tailj
colla chemm huma (arring) ; / saw
him quite cut, rajtu f sacra ma jarax
art ; he is cut out for music^ hua maħ-
luk ghal musica; h€ has not ctU his
wise teetli yet, għ&du ma tallax id-dar-
sa tal ghakal (għadu vavu) ; measure
twice cut hut once^ kis mitt darba u
akta darba; Ilike to see the little boys
cuttina capers on the sand^ nħobb nara
lit-tfal ighar jitcabarsu f uk ir-ramel.
CUTANBOUS— tal gilda — cutaneous
diseases^ mard tal gilda.
CuTCH— ħaġa bħal rażali twaħħal;
il bajd ta 1-ostrica.
CuTE— li jilħaklu, fuk ruħu, rasu
tajba.
CUT GLASS— cristal fin.
CuTlBLE — il gilda rkieka ta barra
tal gisem — rita ta barra tal ħzejjex.
CuTicuLAR— tal gi'da.
CUTLASS — sejf b'zafra wiesgħa.
CUTLER — min jagħmelis-scbiechen.
CUTLERT — sti'umenti jew għodda
collha li jaktgħu, schiechen, mwies,
xfafar etc. *
CuTLET— cotoletta; katgħa laħam.
CUTLING — kamħjew żerrigħa mid-
rusa jew mneħħjià (mnaddfa) mil
ħliefa.
CuT LUGGED — b'wieduejh maktu-
għa.
CuT PURSB — ħalliel, dac li jahtaf
mil bwiet tan-nies.
CUTTER — min, jew dac li jakta ;
cutcr^ bħal frejgatina lew bastiibent
żgħir tal klugħ (għal burdjar^ ; ħal-
liel, brigand.
CuT TĦROAT — kattiol, assassin ; wie-
ħed tas-siccbina.
CuTTT STOOL— banchetta bazza.
CuTTiNG — katgħa, biċċa maktugħa.
CuTTiNG PLANB—ċana, varloppa.
CuTTLB— clamar (tal baħar); kar-
nita.
CuTTY piPB— pipa biz-zocc kasir.
CuTWATBtt— it-talja mar, il biċċa ta
isfel ta mol, pilastru tal arcati tapont.
CuT woBK— it-tokob tar-raccmn.
CuvBTTB — truncieramaktugħafnofs
ta foss.
Cynban — li għandu culur caħlani
(lewn is-sema).
Ctanombtbb— strument biez jaraw
il kawwa tal lewn caħlani tas-sema.
Cyanopatht— marda li min icollu
minnha gismu jicħal.
Ctanosis— roarda li tagħmel il gi-
sem tal bniedem isir lewn iċ-ċomb.
Ctanottpb — process (xogħol) li bieħ
jeħdu ir-ritratti (isir iz-zogħol tal fo-
tografija) fix-zemz bil blu ta Prussia
(cianuro).
Cyar— it-tokba, id-diAIa tal widna
minn gewwa.
Cyathiform— magħmul bħal tazza
jew chiccra.
Ctolambn — zorta ta ħaziza (il ħobż
tal ħnieżer).
Cyclb— cicln, rivoluzioni ta certu
periodu ta żmien; circuln; orbita (daw-
Digitized by
Google
CYC
— 228 —
DAB
ra jew circu i immaginariii (li ma je-
sistix); CycU of the 8un jew solar q/cle,
periodu ta żmien ta 28 sena li wara li
igħaddi dan iż-żmien li stess ġraiiet
tal gimgħa jiġu (jaħbtu) fli stess ġra-
net tas-sena ; cycle of the moon jew
vietonic cycle, periodu ta żmien ta 19
il sena li wara dan iż-żmieii imbagħad
il kamar ġdid u il qwinta jatibtu fli
stess ġranet (ta 19 il sena kabel).
Cyclograph — strument biex biħ tid-
descrivi 1-archijjet tac-circuli.
Cyclometry— is-sengħa li bihaichej-
lu ic-circuli.
Cyclonb— cichin ; riħ kawwilijob-
rom u li igħaddi fid-dritt.
CYOLOPiBDiA— ciclopedija, ctieb jew
cotba li fihom ġabra ta tifsir fuk 1-arti
xienzi etc. u kegħdin irranġati alfa-
beticalment wara xulxin, bħal cliem ta
Diziunariu (igħejdulha ucoll encyclo-
j)(Cilia) (ara).
Cyolopean — taċ-ciclopi ; cbir ferm li
iwaħħax, li ibażża.
CycLOPBDio — tal enciclopedija, ci-
clopedicu, enciclopedicu, li cull fejn
tmissu issibu (li jaf jitħaddet, jew jif-
hem t'collox).
Cyclopic— taċ-ciclopi, ta cobor cbir,
li iwaħħax.
Cyclorama — vedu^ tad-dawra
(dwar) ta pajjis etc.
Cyclostomous — li għandu ħalk tond.
Cydbr— cidru.
CyGNBT— zinna żgħira.
Cylindbr— cilindru.
Gylindrio ) li għandu għamla
Cylindrioal( (bħal) cilindru.
CYMBALs~cinnatati,pIatti tal banda.
CxMBBLiA—ħaxix bil werak wasa, li
jicber fll ghadajjar etc.
Cymbiform — magħmul bħal dgħajsa.
Cynanthropy — ( marda) xorta ta
genn.
Cynio— cinicu — wieħed tost, inso-
lenti, li jaf jicculjuna.
CiNisM — cinismu, tustaġni inso-
lenti.
Cynips— galla, xorta ta dubbiena.
Cypher -ara cipher.
Cypiionism — castig li chienu jatu
dari lill xi ħatjin billi jidilculhom gisi-
mhom bil għasel u jħalluhom biex
idur magħhom dubbien etc.
Cyprbss — cipress, is-siġra taċ-cipress
(\i hi is-sinjal tal vistu jew tal mewt^.
Cyprian— wieħed minn Cipru ; pro-
stituta.
CYPRiNB—tas-siġra taċ-cipress.
Cyriologio — tal littri capitali jew
cbar ftal alfabett).
Cyst — cistn, bħal zirma jew għokda.
Cystinb— xorta ta calculu (ħaġra)
li titrabba fil bużżieka (tal urina) tal
bniedem.
Cystitis -infiammazioni (nefha) tal
bużiieka.
Cystolithio -tal gebla li titrabba
fil bużżieka.
Cythbrban -ta Yenere (alla falz ta
li mbabba).
CzAR — il Czar, it-titlu li għandu
1-Imperatur tar-Kussia.
CzARiNA—Mmperatrici tar-Uussia.
CzARBWiTz — il Czarewitċ, it-(itlu li
għandu (chif isejħu) ittifel il cbir tal
Czar jew Mmperatur tar-Rnssia.
I>
D -ir-raba ittra tal alfabett inglis,
it-tielet cjnsolanti. Bħala abbrevia-
zioni tokgħod f loc il chelma Doctor ;
għalecc D.D. hia Doctor o/ Dinnity
(wiehed il-lawriat fit-Teologia) ; M.D.
Medicinie Doctor (wieħed il-lawriat fil
medicina, jew tabib) ; LL.D. kegħda
f loc Leynni Doctor^ wieħed il-lawriat
fil giurisprudenza jew Àvucat ; D, bħa-
la numru Kuman, tiswa ħames mija
(600) ; D hia ucoll chiavi fil musica.
Dab — messa (minn tnms) — dakka
ħafifa bl-id, jew b^ħaġa ratba u miblu-
la ; isem ta ħuta zgħira ċatta (bħal
sparlu).
Dabble — iċċaflas, iċċafċaf; iċċap-
pas ; tindaħal fi ; you have dahbUd
yonr trousers all over, mlejt kalzieteo
collu tajn.
Dabblbr— min ioappas, iċaflas; min
jindaħal f collox, deffusi.
Dabstbr— min (dac li) icun jinkala
(capaci) f xi ħaġa.
Digitized by
Google
DAC
— 229 —
DàM
Da oapo (fil tnusica)— mil ġdid, arġa
ibda mil lewwel, ripetizioni.
Dacb — isem ta ħuta zgħira tax-
xmara.
Dactyl— wieħed mil chejl li bieħ
ichejlu il vers tal poesia Inglisa.
Dactylooraphy— is-sengħa li tiscol-
pi (taglimel incisionijiet) fuk il ħaġar
prezius.
Dactylium — xorta ta fakkiegħ li
jicber maz-zocc ta xj^ħxejjex.
Dactylolooy— titchellem bilHtispel-
li il cliem b'subgħajc.
Dactylonomy — il għadd fuk is-
swaba.
Dad ) P*» P^P^' J®^ missier (chif
-- >• isejħu it-tfal żgħar lill mis-
^^^^^ ) sierhom;.
Daddle — tixxenghel, timxi mxen-
ghel.
Daddock— l-imħassar (ta zocc) ta
siġra.
Dado — iz-zocclu.
Djsdal— ta bosta xorta, ta cull cu-
lur, ta bosta lewnijiet.
Daff— bniedem (wieħed) miġnun ;
titfa, twaddab fgenb ; tnoħħi.
DAFFODiL—pianta (fjur), in-narciai.
Daft — ibleħ, belgħieni, stupidu, ba-
lalu.
Dao ] stallett; he was stabbed with
DAOGERja (laffgery kala dakka ta
stallett; he hcld the d^cfger to hxs
throaty waħħallu (ippuntalu) li stallett
ma griożmu ; he is always- at daggers
drawing, dejjem lest għal ġlied (isib
fiex jattacca).
Daoglr — iċċaflas, titmaħmaħ fit-
tajn jew fiċ-ċaflis.
Dagglb tail — mara maħmuġa (li
djula dejjem mcarcrin fit-tajn).
Daglock— tarf tas-suf maħlul, mif-
tuħ.
DAGSWAiN—xorta, qualità ta tapit.
Dagtailed— niħamme^ (maħmuġ).
Daguerreotype — process inventat
minn Daguerrc li bih ritratti (figuri)
mil-Ienti ta camra oscura jitkgħedu
(jingiebu) fuk ^lacchi tal metall.
Daħlia— dalja (fjur, piantai).
Daulinb— sustanza li jagħmlu mill
għeruk tad-dalji.
Daily — ta cull jum ; this happcns
daiUh dana jiġri (isir) culljum ; daily
experience teaches rw, 1-esperienza cull-
jum tgħallimna.
Daint — delicat, ta togħma tajba
wisk; li idub, li jinħall fil fomm.
Dairy— fejn jinżamm il ħalib (maħ-
lub) ; fejn jinħalbu il bakar u isir il
butir u'I ġobon.
Dairying - żamma (chif iżżomm) ix-
xogħol tad-Z>(iin/ (ara).
Dais — bradella, palc għoli fcamra
(fsala) tal ichel.
Daisy— margheriti salvaggi.
Dak 1 il viaġġar mal posta (mal va-
DAWKJliġġa) nl pajjisi tal Lvant.
Dakbrhbn (tajra, għasfur) il gal-
lozz.
Dalb — wied (ħofra bejn żewġ għo-
Ijet).
Dalliancb — tħaunin, timlis, tħan-
xil, żeghil; tħollija ta xogħol etc. mil-
lum għall għada ; tnicchir.
Dally — tħannen, tmelles, iżżigħel
bi, titħannen, titħanxel, titniccher,
thalli mil-Ium għall għada.
Dalmatic — tunicella.
Dalt— tifel mrobbi minn omm ohra
(jew minn mara li m'hix ommu).
Dam— omm(bhima, bħal debba bak-
ra, nagħġa etc.) ; sies jew lakgħa
għall ilma ; mol, tilka l-ilma b'sies,
ħajt, jew mol.
Damagb — ħsara, dammaġġ; tagħmel
ħsara jew dammaġġ.
Damagbablb— suggett għal ħsara, li
tista tiġrilu il ħsara
Damagbd — bil ħsara, bid-dammaġġ.
Damas— xabla magħmula bl-azzar
ta Damasco.
Damascbne — dumaschina, berkuk.
Damask — damasc ; iddamascat, tin-
seġ damasc.
Damaskbbn— tintarsia il ħadid b'de-
heb u fidda.
DAMASKBBNiNG~is-sengħa tal intar-
sjar tal ħadid bil (ħjut jew fili rkaketc.)
tad-deheb u fidda.
Damask-rosb— warda ħamra (lewn
id-damasc).
Damassin — xorta ta damasc iżda
minsuġ bii ward etc. tal ħjut tad-de-
heb jew tal fidda.
Digitized by
Google
DAM
— 280 —
DAP
Damb— sidt, Binjura, majjistra ta li
Bcola.
Dammbr— Bturdament magħmul (li
jigi) b'dakka.
DAMN'-tisħet, tindanna, titlef għal
dejjem ; twaħħal il ħati, ticcundanna ;
hia lastjilay was damned, 1-aħħar opra
li chiteb Baffruhielu.
DABfNABLB — misħut, H ħakku telfa
għal dejjem jew dannazioni.
DAMNATioN—dannazioni, saħta, tel-
fa għal dejjem.
Damnbd — indannat, ta min jisħtu
jew jobogħdu.
Damnifig — ara mischievoua.
Damnino — tindanna, ticcundanna
għal saħta jew telfa ta dejjem.
Damon— isem ta annimal li għandu
gild oħxon bhal ta Ijunfant etc.
Damp— ndewwa, umdu, għakar; nie-
di, mgħakkar, umdu ; tniddi (tagħmel
niedi) tgħakkar; tberred, takta il kalb.
Thia war now has put a davip npon onr
trade, din il gwerra isBa żammet il
cummerċ tagħna ; / can't see whij snch
a trifle should put such a damp upon
you, ma nistax nifhem għala ħa^a
hecc żghira għandha tbeżżgħec (taK-
tagħleo kalbec) daks hecc.
Dampish— ftit u xejn umdu, niedi
jew mgħakkar.
Dampnbsb — ndewwa, għakar,umdità.
Damsbl — xbejba, sinjurina.
Damson— pruna (għajnbakra) żgħira
sewda.
Dan— carretta (carrettun żgħir) li
jaħdmu bih fil minieri tal faħam tal
naġra.
Danburitb — isem ta mineral sa-
frani.
Danob — żifna, ballu ; tisfen, iżżeffen;
can you dance ? taf tisfen ? we are in-
vited to a dance to-niorrow, mistednin
f ballu għal ghada ; no longer pjpe, no
longer dance, jispiċċa il kiigħ, jispiċċa
ix-xalar; / like to dance to every one*8
pipe, nixtiek li chiecu niccuntenta il
culħadd.
Danobr— min jiżfen, ballarina etc.
Danoino— żfin, ballu ; are youfond
of dancing l tħobb tiżfen ! / like danc-
ing 80 much, chemm nħobba iż-żfin.
Danoino-mabtbr — Burmastru taż-
żfin, jew dac li igħallem iż-żfin.
DANciNa-ROOM— camra ta/-żfin, sala
tal ballu.
DANDBLioN—cicwejra salvaġġa; tfief.
Dandiprat — ragel kasir; tfajjel,
każwit.
Dandlk - tkabbez tarbija fuk idejc
jew iżżeilinha fuk rcubtejc ; i^iiegħel,
tmelles.
Dandrupf— brija.
DANDT—żabicotfc, petitu, pulicarja.
DANDYcocKUigieġ tal Ġava, xorta
Dandy-hbn jta tigieġ li għandhom
is-sakajn micsijin ucoll bir-rix.
Dandyibm --żabicotteria, petitjar.
Danb — Danis, wieħed mid-Dani-
marca.
Danegbld— taxxa (ħaraġ) li id-Da*
nisi chienu iġagħlu li I-Anglo Sassoni
iħalsu.
Danb wort — (ħaxixa) sebuka sal-
vaġġa.
Dangbr— tiġrif. periclu ; you are in
dangcr, kiegħed fil periclu.
Dangbrlbsb — bla periclu.
Dangbrous — periculus.
Danglb— tixxejjer, tiggiera dejjem
wara xi ħadd (minn għajr ma titilku);
ixxejjer.
Danglbr— min (dac li) dejjem jig-
gerra wara in-nisa.
DANisħ — tad-Danimarca ; do you
like the Dani^hflag ? tgħoġboc il ban-
diera Danisa (tad-Danimarca) ; he
8peak8 Dani8h a8 well a8 a Dane, jit-
chellem bid-danis daks wieħed mid-
Danimarca ("daks Danis) stesB.
Dank— ara damp.
Dap ) tniżżel, tixħet il għalf (lisca)
Dapb j bil mod il mod il baħar.
Daphnb— xorta ta siġra bħar-rand.
Daphnia— isem ta ħaġra preziusa.
Dapifbr — camrier, dac li iservi
I-ichel fuk mejda.
Dappbr— żgħir u fuk rnħu.
Dappbrlino— nanu, wieħed kasir.
Dapplb — ta bosta lewnijiet, mtabba,
mnakkax— tvaria; tiffaxxia bil lewni-
jiet, ittabba, tnakkax ; żiemel Bturnell.
Dapplb oray — griż mtabba jew
mnakkax.
Digitized by
Google
DAK
m
f)At
Dab — iBem ta ħata li tinsab fix-
zmara Sevem (1-Ingbilterra).
Darb — icolloc il ħila jew il wiċċ, tis-
sogra; tistieclen ^hal ġlied, tisfida ; do
itf i/ yoii (lare, lea (għamel eto.) jecc
għandec il ħila ; he dared to ask viefor
the money beforc every one preaent, chel-
lu wiċċ jitlobni il flus kuddiem cul-
liadd (in-nies collba) ; how dare yoa^
8ir f u cbif għandec il wiċc, għejd ?
since you dare me to it, la darba inti
kiegħed tipprovocani, ("tistedinni jew
iġġagħalni^ biex nagħmel dana.
Da^ful - li bil ħarsa tiegħu jisfida
lill cnlħadd ; curaġġus.
Dabbr — min jissogra.
Dabio— biċċa munita (flus) Persiana
(tal Persia) tad-deheb.
DARiNO-~8efka, ħila, wiċċ, kalb, al-
mu, curaġġ, sfik ; klubi jew kalbienii
ouraġġus.
Dark— dlam, swied; mudlam, iswed,
dark weather, temp fosc, scur; his
discourse was ratlicr a dark oncy id-
discors tiegħu cbien actarx mudlam
(li ma jistax jiftiehem sewwa, m*huz
ċar biżżejjed) — it is growing dark, ki-
għed jidlam (dieħel ii-lejl> / am still
in the dark, għadni fid-dlam, ma naf
xpjn; I had to gropc my way in the
darkf cbelli nimxi (nsib it-triek) bit-
teftif) fid-dlam.
Darkbh— iddallam, issewwed.
Dabk bybs — li ghandu għajnejħ
Buwed.
Dabkish -- sewdieni.
Darkmindbd— trist, increpativ.
DARKNBsS'-dlam, swied, oscurità ;
he is gone into the land of darkness,
mar, miet, spiċca, difnuħ.
Darksomb— trist, scur, mudlam.
DARLiNo—għażis, maħbub,tal kalb;
il ħanin, il maħbub tal kalb, il fessud.
DARN—issarsar, timla bil ħajt tokob
fil ħwejjeġ, calzetti etc. mtakba jew
m/.arda; issewwi.
Darnbl (ħaxixa) sicrana.
Darnino — mili, sarsir.
Dart — vle^ġa ; twaddab, tvenven,
titf)i| ixxewluħ ; titwaddab, tidvenven,
tintafa, tixxewlaħ.
Dartbr — - dac li ivenven, jitfa
vleġġa.
Dartinolt — bil ħefifa (ħafit) daks
vleġġa.
Dash— ħabta, lakta, tisbita; sinjal
gibda hecc : ( — ) fil chitba ; tħabbat,
tolkot, issabbat, tfarrac; tolkot ma,
tintafa, tinxteħet, tissabbat ; tħallat ;
troxx ; tħarbex jew tħożż (tpingi) ħaġa
malajr (bil għaġla^ ; tneħħi jew tin-
gassa ; ħsejjes tal ilma li joħroġ bis-
salt ; at one dashy b^akka wiAda ; he
cancelled the whole conlract with one
dash of the pen, ingassa il ountratt
coUu b'dakka ta pinna; a dash of
tcaterj titjira (tefgħa) ilma jew tajn ;
he had a dash on his teeth from his
father^ kala dakka fuk snienu minn
missieru ; ifyou dont keep quiet Fll
dash yonr head against the wall, jecc
ma tokgħodx nfarraclec rasec mal ħajt;
he dnshed him with waterfirsty hu bex-
xu (xarbu) bl-iima lewwel ; / dashed
the glass to incces^ għamilt it-tazza
frac ; the ship was on the poitit to dash
against a rock, il bastiment għal ftit
ma tfarracx fuk blata (scoll); they
dashed my project mnc, issa sfrattawli
il ħsiab (iddisinn) li chelli; I dashed
him out of countenance^ tliftu, sramtlu
rasu, icconfondejtu, ġagħaltu jistħi; he
dashed his brains ot/t,tajjarlu rasu b'tir.
DASTARD—beżżiegħ, għażżien, gifa.
Dastardize — tbażża.
DASTARDUNBSs-biża, għażż, ġwefe-
rija.
Data (i>!ural ta datum) — verità
magħrufa jew mogħtija; ħwejjeġ li saru
magħrufa, veri.
Datart— dac li fil korti ta Buma
(fil palazz tal Papa) jiccertifica il hoUa
tal Papa.
Datb — tamra; żmien, jum; datai
(chemm għandna mix-xahar); tagħ-
mel ticteb id-data (jew chemm għadna
mix-xahar u issena); put the date,
għamel id-data ; whai date does that
letter bear? meta chienet mictuba dic
littra (x'data fiha dic littra ?); this Udng
is oiU of date nowj din issa ma għa-
dhiex usata (ma għadhiez moda^ ; this
is of an old date, din ta data antica
(ta żmien ilu) ; guess wliat is the date of
this coiuj akta ii millesimu (1-annu) ta
din il munita.
Digitized by
Google
dat
— 282 -
1)AY
Dated — bid-data, taddata ( ta
żmien) ; / rcccived yoar lelter daled the
5th. ultimo^ rcevejt ( waslitli ) littra
tiegħeo mictuba fil 5 tax-xahar li
ħareġ.
Datelbss— bla data.
Dater— dac 11 jimmarca (jiddata)
iż-żmien tal chitba li jictob jew tal
chitba li issir.
Date tree— palma, siġra tat-tamar.
Dativb— il cas dativ (fil-Latin, Tal-
jan u Griech).
Datum— ħaġa mogħtija,verità magħ-
nxte^ ; datiim line^ (fl-Ingenjerja) hia
dic iMinja orizzontali fsezioni li min-
nha ichejlu il għoli jew il fond ta
post etc.
Daub — tiċpisa, tiċlika, pittura ħa-
żina magħmula ħorrox borrox jew
mħaxilfa; iċċappas, iccellak, tpingi
ħażin jew ħorrox borrox ; timpustura
sħiħ, taghmilhi^ tal falz jew tal ipo-
crita ; turi li int xi kaddis ; tagħmilha
ta ragel tajjeb.
Daudbd — meappas, mcellak, mżel-
leġ.
Dauber — pittur tat-tużżana.
Daubinq — pittura mħaxilfa, tat-
tużżana.
Dauby—U icellak, iċappas, iżelleġ, li
iwaħħal.
DAuaHTER—il bint ; dmu)hter'in4aw ^
mart 1-iben, chenna jew ħtint ; viy
damjhter^ binti ; he has six duiujhtera
and a son, għandu sitt ibniet u tifel.
'Dauohterless — bla tfal bniet.
DAuaHTERLiNESS — li stat jew id-
dmirijiet tal ulied bniet.
DAuaHTERLY—ta bint, tad-dmir ta
t)int.
Dauk— il posta jew il valigia tal
India tal Lvant.
Daunt — tbażża, trażżan.
Dauntbr - min ibażża jew irnżżan.
Dauntless— li ma jibżax, curaġġus,
bla biża.
Dauphin— it-tifel il cbir tar-Be ta
Franza.
Davit — gruwa għal ancra, għal froj-
gatini etc.
Davynb — mineral (bħal ċagħk) li
jitfa il Vesuviu (vulcan ħdejn Napli).
Daw— ċawla.
Dawdle— titniccher, titligħeb, taħli
iż-żmien ; tixxejjer Thawn u l'liemm ;
min. jew dac li jitnicclier, jitliegħeb
jitgħażżen jew jaħti iż-żmien.
Dawdler— għażżien, min jitniccher
jew jaħli iż-żmien.
DAWE-katgħa, kasma, xakk sinjal
fli njam; taksam, takta, tagħmel sinjal
jew ixxokk biċċa njam.
Dawm— bioċa munita (flus) tar-ram
Indiana (tal India).
Dawn — żernik, tbexbix, sebħ ; iż-
żernak, tbexbex, tisbaħ ; at dawn^ mas-
sebħ ; it dawns^ beda jisbaħ (ibexbex,
iżernak); the dann of life, il bidu tal
ħajja (ħajjitna).
Dawnino— is-sebħ, iż-żernik, it-tbex-
bix.
Day — jum, nhar, ġurnata; it is
hroad dai/, sebaħ sewwa; 7iiffht and
day^ lejl u nhar ; come and spend a
day with mey ejja għamel (għaddi)
ġurnata mieghi ; not the whole day,
m'hux il gurnata collha; he is 7iow in
rccript of G shillintj a day^ issa għandu
(paga) Ġ xelini culljum ; a holiday, fe-
sta, vacanza; a holy-ilay, ġurnata għa-
żiża, festa ; a tvork day, ġurnata tax-
xogħol, a week day, ġurnata fost il
gimgħà; day hy day^ mmn ġurnata
għall-oħra; yood day^ bonġornu ; the
next dayy Tgħada ; the other day, il
ġurnata 1-oħra; every day, fculljum,
cvery othcr day, ġurnata iva u oħra le,
every third dayy cull tliet tijiem ; hy
dayy binhar, at day Ireaky mas sebb,
maż-żernik, mat-tbexbix; all day lony,
il ġurnata collha; this day a week^ bħal-
lum tmien tijiem, this day fortniyht,
bħal-lum ħmistax; to this very day^
sal ġurnata tal-lum, from this day,
mil-lum ; the day hefore yesterday, il
bieraħ tlura; it is one day journey
from here, ġnrnata safar bogħod niinn
hawn ; in those days, f dawc iż-żmieni-
jet ; in his days, fi żmienu ; in the days
ofold, fi żmienijiet antichi (li għad-
dew, ta dari) ; we are now in the doy
days, issa aħna fit ġranet ta 1-actar sħa-
na cl)ira;a day ^&our^/',ħaddiem il ġur-
nata; this is a fasting day for me, illum
sawm għalija (sajjem illum jena^ ; this
is a vicat-day, illum ġurnata tal-làham
Digitized by
Google
t)AY
— 283 —
DEA
(li jiswa jew li jista jittiechel il-laħam)';
in the day Ught fid-dawl tax-xemx (bi
nbar) a day book, il ġornal (il ctieb
garnal) ; ue tvon ihe day, aħna rba-
ħna il battalja.
Day BBÀM—raġġ tax-xemx ; xakk
daw!.
Day bbd— cannape sufà fejn wieħed
jista jimted jew jistrieh ftit
Day BBBAK — sebħ, żernik, tbe^bix.
Day-coal— il faxx, 1-ewweI strat ta
fuk tal faħam tal ħaġra fminiera.
Day dbbam— ħolma, ħsieb, progett.
Day laboub— logħol bil ġurnata, tal
ġurnata.
Day ltght — id-dawl tax-xemx, bi
nhar.
Day nbt— xbiec, trabocc għal bliebel
etc.
Day pbbp — I-ewwel żernik, meta
jakbad jisbaħ.
Day riMB— bi nhar, mal ġurnata.
Day wobk— xogħol tal ġurnata.
Dazzlb |tgħammex, tgħabbex.
S:~t '«'""-"-■ .
Deacon— dlacunu, wioħed li liu or-
dnatl-Evangeliu.
Dbaoonby jew Deaconbhip— diaco-
nat.
Dbad — mejjet; akkal, kieraħ, he is
a dead vian ; spiċċa (ragel mejjet) ;
this is dead drink^ dana xorb sventat
(sar ilma) ; Jnly and A ngust are the
dead time of ouryear, Lulju u Awwissu
hua iż-żmien li ma nagħmlux affarijet
(li fih nokogħdu kegħdin) ; stop, oryon
are a dead man, ferma hemm (jekaf)
jew nigbidlec (nqktloc) ; he wishes vie
deadf jixtiekni (iridni) mejjet ; he fell
ilown deadj waka (baka) mejjet ; you
seem to he half dead, donnoc fnofsoc)
mejjet. / was dead asleep, cont rieked
ċomb (fil fond) ; we had adead calm
for ihree days^ chelna calma perfetta
għal tliet tijem sħaħ ; in the dcad of
nighty fl'akkal tal-lejl ; in the dead of
winter, fl'akkal tax-xitwa, jew fix-xitwa
il kiergħa ; a dead wall, opra morta
(ħajt) ; / am workiny for a dead horse,
kiegħed naħdem biex nħallas dejn an-
tic; ihe living and tlie dead, ilħajjin u
il mejtin.
Dbad bobn— mwieled mejjet.
Dead dbunk— fis-sacra mejjet.
Dead lanouaob— lingua mejta.
Dbad lbttbb— -littra li tibka fil po-
sta ghaliex ħadd ma imur ghaliha.
Dbad WATEB— dac I-ilma li jagħlak
mat poppa ta bastiment.
Deadbn— toktol, tmewwet; / wear
hrown colourcd glasses in suvimcr to
dt'xulcn the glare of the sun, nilbes uc-
ciali iswed fis-saif għax-xomx (biex
ma inħossx id-dija tax-xemx fgħaj-
nejja.
Deadish — donnu niejjet; stupidu.
Dbad killino— toktol, tħalli mejjet
fil colp ; mad-dakka il mewta.
Dbad light— ħgieġa ħoxna ta fuk il
cverta ta bastiment.
Deadly— mortali, li jekred, li jok-
tol, li igib il mewt ; a dcadly diseasc,
marda tal mewt jew periculusa, this is
a dc'idly hlf)w, din dakka tal mewt
(mortali, ħarxa ferm) ; hc hatcs me
dcadlyy jobgħodni għal mewt (ferm) ;
thcyare deadly strong, huma kawwijin
sħiħ ; it is raiuing dcadly hard, nieżla
(ix-xita) bil kliel.
Deadly night shadb — għeneb id-
dib.
Dbad mabch— marcia funebri ; dak-
ka tal mejtin (tal funerali).
Dbadnbss — mewt.
DBADS-dac it-trab, gebel jew kxur
li icun mdawwar bih it-trab tal md-
talli (deheb etc.) meta isibuhom fil mi-
nieri.
Dbad-stbuck— mibluħ, scantat għal
laħħar ; he was dcad struck at the news,
miet (baka bħal mibluħ) xħin sama
I-aħbar.
Dbap top — marda (fil kliebi) tax-
xtieli tas-siġar.
Dbap— trux, ittarrax.
Deafbn — ittarrax.
Dbafly— waħdu, solitariu.
Deafnesb — turxien.
Dbal — sehem, taksima ; ħafna bo-
sta, (xebgħo, katiħ) ; njam tal abjad,
tavla ; tkassam, tati, tferrak ; tbiegħ ;
tati il carti (fil-logħob) ; icolloc x'tak-
sam ma; iggib ruhec (tajjeb jew ħa-
80
Digitized by
Google
DEA
— m —
DEB
żin) ; give me my deaU atini sehmi ; he
haa a good deal of these^ hua għandu
ħafna minn dawn ; we are in a grcat
deal of trouble non\ issa ninsabu f ba-
ħar ta incwiet (dispiaciri etc); he deals
in China sillc^ jinnegozia fii ħarir tac-
Cina ; yotv dont deal well at all with
him^ inti ma iggib ruħec tajjeb xejn
miegħu ("ma tittrattah tajjeb xejn) ; he
is a sad man to deal with^ bniedom tre-
mend biex icolioc x'taksam miogħu.
/ don't know how to deal with yoii, jena
ma nafx chif nakbad nittratta mie-
għec ; / shall soon let yoii see with
whom you are dealing, dal wakt nuric
ma min kiegħed tagħmilha (min jena,
jew ma min kiegħed titħaddet) ; who
18 to dml ? min imissu jati il càrti ? ;
cutfor deal, akta (aksam) il carti biex
nati.
DaALBATB— tbttjjad.
Dbalbation— tibjid.
Dbaler — traflBcant, bejjegħ ; niin
jati il carti (61-logħob); dont tntst
himheis afahe dealer^ tafdaħx dac
briccun (m'hux ta min jafdaħ).
Dbalino — beigħ, negoziu, trufcu ;
għamil, mgiba ; / Jiever had any deal-
ings with him, katt ma chelli negoziu
miegħu (katt ma chelli x'naksam mie-
għu) ; this is a treacherous dealingy din
hia briccunata mill akwa.
Dbalt — il passat, u il particip ta
deal Cara) ; / always foand him a very
nice man to he dealt with, dojjem sib-
tu ragel ħelu ħafna għal i aifarijet
(biex tagħmilha miegħu, tchelmu etc.)
Dban— decan.
Dbanbby ) decanat (il grad 1-uiBciu
Dbanbhip / u ir-renta ta decan.
Dbar— għali, li jiswa; għażis, maħ-
bub ; did you huyit dcar ? xtrajtu għa-
li? — it is not dear, m*hux għali, J lost
my dear brother, tlift il ħija il ghażis ;
oh dear/ cekHpiiàl, JJearme/ ommi !
xVaħda din ! Yon have to pay it dcar,
tħallasha kares.
Dbar bought— li Bwiet għali.
Dbarly— bil għali ; maħbub ferm ;
/ loved my mother dearly, cont inħobb
1-ommi ferm.
Dbarnbbs — - għali (fil prezz) siwi,
mħabba, għożża.
Dbary (f loc rfear)— għażis tiegħi.
Death— mewl, mewta ; nhen he is
at thcpoint of death, wakt li icun sej-
jer imut; two of them are wonnd^d
to death, tnejn minnhom huma feruti
għal mewt (mortalment) ; after death
came thc physician^ meta spiċca coUox
(jew meta ma chienx hemm bton n ac-
tar) giet il għajnuna ; they put him to
deathf iccundannauh għal mewt ; this
is death, dan delitt tal mewt; hegrieved
himselfto death, ghela għal mewt.
Dbath-bbd -is-sodda li fuka wieħed
imut.
Dbath-bbll— ħabar, trapassioni.
Dbath boding— li iħabbar il mewt.
Dbath dancb - żifna tal mewt.
Dbath daktino— tati il mewt.
Dbath dbvotbd — iccundannat għal
mewt.
Death doinq— kirda.
Dbath doomed — sentenziat (cuii-
dannat) għal mewt.
Dbathlbss — li ma imut katt.
Death like — bħal mewt, li jixbeħ il
mewt.
Dbathly— tal mewt, fatali, mortali.
Dbath rattle — il ħurħara (ta meta
wiehed icun wasal biex imut).
Deaths man — il boj.ia.
Dbath STROKB—id-dakka tal mewt.
Dbath tokbn — sinjal li juri korbot
il mewt.
Dbath ward - lejn il mewt.
Dbath WARRANT— l-ordni, wan'ant^ li
jinzel (li joħroġ) tal mewt li ghaliha
wieħed jigi iccundannat.
DEBACLE—id-diluviu, salt ilma. t
Dbbar— tħalli, takta barra, ma id-
daħħalx, tescludi.
Dbbark — tinżel 1-art, tisbarca.
Debarkation — nżul fl-art, sbarc.
Dbbasb— tgħakkes, tnakkas, tniżżel
(tavvilixxi) tmiegħer; this goldisde"
based, dan id-deheb baxx (f^ilsificat).
Dbbasbmbnt — tgħakkis, nukkas,
nżul, tmegħir.
Debasbr — dac, jew min igħakkes,
iniżżel, ibaxxi, javvilixxi jew imigħer.
Dbbatable— li tista titħaddet jew
tissielet ("tgħeid jew titchellem) fuku.
Debatb — disputa, discors, cliem,
għajdut, taħdita; tgħid, titħaddet fuk,
Digitized by
Google
DEB
— 286 —
DEC
tissielet ; ire kept two nhole hours de-
hatinrf this qucstion^ domna sagħtejn
sħaħ niddiscutu (nitchelmu^ fuk din
il custioni.
Dbbatbful— collu cuistionar.
Bbbater— dac, jew min jiccustiona,
jitchellem, jitħaddet, igħejd jew jissie-
iet fuk ħaġa.
Dbbauoh— socor, żina, fsAx, discu-
lagiui, debuxxaġni ; tħaż^.en, tħassar,
tiddiscla.
Dbbauohbd— debuxxat, disclu.
DBBAU0HBR-~Bacranazz, disclu.
Dbbauchbry — debuxxar, disclar, żi-
na, ħajja ħa/Jna.
Dbbenturb — ceduli (li jatu lil xi
impiegati biex fukom jeħdu is-salariu)
cedtdi tad-Duana.
DBBiLiTATE—titlak, terħi, tarmi, tif-
fiacca, tiddebolixxi.
DBBiLiTATioN~debulizza,fiacchizza,
telka, reħja.
Debility— debulizza, fiacchizza, tel-
ka, reħja.
Dbbit— debitu, dejn ; (flus li għan-
dhom jidħlu jew jitħalsu ta oggetti li
icunu ittieħdu jew inxtrau bla flus
kabd, jew bid-dejn) ; il folja jew faċ-
ċàta tannaħħa tax-xellug ta ledger;
iddejjen.
Debonair— pulit, bravu, ta mgiba
tajba educat.
Dbbouoh — toħroġ mil fila, tmarċa
wara xulxin;
Dbbouchurb — il fomm jew fejn tin-
fetaħ jew tiftaħ (tispiĠċa) ix-xmara.
Dbbris — terrapien, xaħx, material,
mazcan.
Dbbt — dejn ; he contracted a lot of
debts, għamel salt dejn ; / have to pay
my dehtsfirst^ lewwel ma nagħmel ir-
rid (ghandij inħallas dojni ; he is tip
to his nose in debts, mimli milja dejn
sa għonku (għandu dejn chemm jasa
gildu); / am stiU in yotir dcht (jew
indebted to you for thisj, għadni
obligat lejc għal dana. Out ofdebt out
of danger, minn ma icollux dejn baħri
hu.
Debted— mdejjen, midjun, għandu
jati.
■ Debtbb — dac li icollu jeħu, creditur.
Dbbtor— dac li icollu jati jew iħal-
las ; in-naħħa il waħda tal ctieb tal
contijiet (tar-registru).
Dbbut— debutt, lewwel dehra kud-
diem il (fil) publicu.
Dbbutant— min jiddebutta, jew jid-
her (biex jirrecita, jitchellem etc.)
għall ewwel darba kuddiem il (jew fil)
publicu.
Dboaoħord— strument antic b'għa-
xar cordi.
Deoacuminatbd — li għandu il kuċ-
ċata mkaċċta.
DBCADAL—maghmuI għaxriet.
DBCADE—għaxra.
Dbcadbncb) tinkis, mawrien lura,
Dbcadbncy) wakgħa.
Decaoon — figura tal geometria
b'għaxar lati (ġnieb) u pħaxar anguli.
DBCAaRAM-~pis Francis ta għaxar
granelli.
Dboaħedral— li għandu għaxar lati
jew ġnieb.
Decahbdron — figura li għandha
għaxar basi (jew kigħan) li tista tie-
kaf fuk ghaxar bnadi.
DbcaLcification -it-tnaddif tal ge-
bel (ta dic il materia jebsa) tas-snien.
DBGALiTRE—chsjI Francis ta għa-
xar litri.
Droamp — tmur, iżżarma il camp
jew it-tined ; takla barra, titlak.
DccAMPMBNT—żarmar tat-tined ftal
carop) tluk.
Dboanal — tad-decan.
Dbcant — tferragħ bil mod (fil fliex-
chen) tchewwes.
Dboantation — ticwis.
DBOANTBR—flixcun tal ħgieġ għax-
xorb (licuri etc.)
Decapitatb— takta ir-ras.
Dboapitation — ktigħ ir-ras.
Dbcapod— li għandu (b'għaxar) sa-
kajn.
Deoarbonatb 1 tneħħi il carbon jew
Dbcarbonizb j il faħam.
Deoastioh— poesija bgħaxar versi.
Deoastylb— bini bil porticu li fieh
għaxar colonni,
Dboasyllabio— li għandu (b*għaxar)
sillabi.
Deoay — nukkas, mawrien lura;
tħassir, tonkos; tmur lura, titħassar ;
what (h you think of the decay of trade
Digitized by
Google
DEC
— 286 —
DEC
in Malta latcly ? x jidhirlec min-nukkaB
(mawrien lura) tal cummerc f'Malta
dan l'aħħar ? iny viemory is (joing to
decay^ il memoria ("rasi j sejra lura (ma
għadni niftacar xein)«
Dbcàyed — nakas, mnakkas, mar
Inra, decadut, he is now a decayed mer-
chant^ dac issa mercant fallit (fallut) ;
they tviU soon he a decayed faiuilyf dal
wakt tirvina ruħba dic il familja ; poor
BO%d, he ia decayed nAth age noiVy mi-
Bcbin iBBa nizel fxjieh) għal collox ;
thia wine is decayed^ dan I-imbit spiċċa
(Bvinta, mar, thasBar.)
Dboàyinq — thasBir, nżul, mawrien
lura.
Dbobabb— mewt, tmut.
Dbobabed— mejjet, miet; the num'
ber of deceased is over one hundredy in-
numru tal mejtin jiscorri il (hua actar
minn) mia.
Dbcbdent— lisejjer, litelak.
Deobit— kerk, takrik ; dahk bi, in
gann.
Dboeitful — karriek ; he is a d^ceit-
ful man, dac ragel karriek ; these are
deceitful hopes, din tama karrieka;
ymi have played him a deceitful trick,
int ghamiltlu briccunata (dħakt dahca
bih sewwa.)
Dbceivablb— li jista jitkarrak.
Dbobivb— tkarrak, tinganna, tidħak
bi, tgħabbi ; you shan't deceive me so
easily, ma tidhakx bia chif gieb u laħak;
yon are deceivcd, inti għandec sball
(miexi mkarrak).
Dboeiving — kerk, takrik.
Dbobmbbb — Dicembru.
Dbobmdentalb— li għandu għaxar
Binniet jew ponot.
Dbobmvir — wiehed mill għaxar
cmandi (capijiet jew Gvernaturi) ta
Buma.
Dboemvirate— cumpannija ta għa-
xra min-nioB.
DEOBNOY—xerka.
DBOBNNAHY—zmien ta għaxar Bnin.
Deobnnial—H iBir (M jigi jew jaħ-
bat) cuU għaxar snin ; ta cull għaxar
Bnin.
DKOBNNovAL—tan-numru dsatax.
Dbobnt — xierak, li jizrak.
Deobntralize — toħroġ, titbiegħed,
tillarga miccentru ( min-nofB ) jew
minn certu pont.
Dboeptiblb— li jiBta icun mkarrak.
Dbception— kerk, takrik.
Deobptive ) karrieki, li ikarrak, in-
Dbobptory ) gannatur.
DBOBRN-~tiġgudica, tagħmel ħakk.
Dbobrpt ->maktugħ,meħud,maħsud.
Dbobrption — katgha, ktigħ, ħasda.
Dbobrtation— ara di«pu<e.
D EOBBsioN — me w t .
DBOHARM—tneħħi is-seħer.
Deoidable — li tisia tiddecidih (11
jista icun decis).
Dboidb— tiddecidi, takta ; lct ns d^-
cide this questionfirst, ejja (ħalli) nid-
decidu (naktgħu) din il custioni lew-
wel.
Deoided— decis, I am- decided not to
go, jena decis li ma immurx.
Deoidbncb — decadenza, twakkigħ,
nżul, mawrien lura ('l-isfel).
Degidbr— min jiddecidi jew jakta
(custioni etc.)
DboiduouB'— li iwakka il werak, 11
jinża mil werak, li ma jibkax is-sena
collha iħaddar.
Dboimal — decimali, magħmul numfi
ta għaxra ; decimal fractions, frazioni
decimali, frazionijiet li in-numeraturi
tagħhom huma 10,100,1000 etc.
Dboimate — tnakkas, tneħħi (il għa-
xra waħda) ; tekred (toktol) minn cull
għaxra wieħed (bix-xorti fuk min jigi
għaxra).
Dboimation — deċmar, ħlas ta die-
ċmi.
Dboimb — biċċa munita tar-ram
Francisa.
Dboimo-sbbto — is-sittax, mitwi għal
sittax, folja carta mitwija għal sittax,
Dboiphbr— takra, tagħrafytfisser in-
numri etc.
DEOiPHBRiNa— tfisser kari tan-num-
ri etc.
Dbgision — decisioni katgħà; we have
now come to the devision, issa aħna id-
decideina.
Droibive — li jakta barra, decisiv,
positiv.
Dboibory— li jista jiddecidi, jagħraf
jclgħmel ħakk.
Digitiżed by
Google
DEC
— 287 —
DEC
Deok— cverta ta bastiment; mazz
carti ; iżżejjen, issebbaħ ; they slept on
deck heinfi 3rd class paaaengers, rakdu
fuk il cverta billi chienu pasBiggieri
tat-terza classi ; we always deck our
rooniB withfla^a and greens for Christ'
vias, aħna dqjem nżejnu il cmamar
tagħna bil bandieri u'l ħaxix għal Mi-
lied.
DfiOKER—dac li (minn) iżejjen ; dac
li igħatti ; a dotible decker, bastiment,
gifen b*żew^ ponti, a three decker, ba-
stiment, gifen ta tliet ponti.
DEOKTNa—tiżijn, ranġar.
DBOKLB—tilari fejn ifirxu iċ-ċraret
misħukin għagina, u fejn iħalluhom
jinxfu biex isiru carta.
Dbolaim — tgħid b'Idlen għali, tid-
declami.
Deolaimbr — min jiddeclama.
Dbolaiminq > declamar, declama-
Dbolamation) zionii kari ta poe-
sija etc. b'Ieħen għali.
DE0LAMAT0R-~min jiddeclama.
DEOLARABLB-Ii jista icun magħrnf
jew dichiarat.
Dbglarant - min jgħarraf jew jid-
dicbiara.
Dbolaration — tagħrifa, dichiara-
zioni, proclama.
Dbolarativb— li igħarraf, jew jagħ-
mel dichiarazioni.
DEOLARATORY—affermativ, li jiddi-
chiara, li jgħarraf.
DEOLARB—tgħarraf, tiddichiara, tip-
publica ; hz declared his mind to vie,
kalli x'għandu f rasu (stmani ta ħa-
bib); they declared the war, huma id-
dichiarauil gwerra ; I declaredfor him
and the others declared against him^
jena ^.ammejt mieghu u I-oħrajn con-
tra ; / don't like it at all, I declare,
jena ngħejda ċara, ma jogħġobniz. I
do hereby declare that... jena hawn
(b'din il chitba etc.) niddichiara illi...
Dbolared - dichiarat, mgħarraf, ip-
publicat.
Dbolarbr — min jgħarraf, jiddi-
chiara.
Deolarino— publicazioni, dichiara-
zioni, tgħarifa.
Dbolbnsion — declinazioni (ta nom
jew pronom)i nżul, tinkis ; xeħta għat-
timjil.
Dbolinablb— li jista jinżel, jonkos
jew imur lura, li jista ioun declinat
jew declinabli (nom jew pronom).
Deolinatb— mgħawweġ, milwi I-is-
fel.
Dbolination — nżuly tinkis, reħi,
mawrien lura, declinazioni ; declina-
tion of a celestial body, ffl'astronomja)
angulari mill-equatur ; declination of
tlie ma{fnetic needle, iddeviazioni fit-
tbegħid) tal fus ta labra magnetica
(calamitata) mil meridian astronomicu.
Deolinator 1 strument biex ichejlu
Deolinatory/ bieħ il bogħod tal
chwiecheb mill-equatur etc.
Dbolinatory — li jitbiegħed, li jillar-
ga, li m'hux suggett għal.
Deolinb — niżlà, tinkisa, reħja; maw-
rien lura ; mard rkiek, tinżel, tonkos,
terħi, tmur lura ; tirrofta, tahrab, ti-
scarta, tiddeclina (nom jew pronom)
/ decline to go, nirrofta, ma irridz im-
mur ; his health begins to decline now^
saħtu sejra lura issa ; decline *' boy '\
id-declina il ċhelma (in-nqm) *' boy "•
DEOLiNBR-~xorta ta faċċata ta ar-
logg (tax-xemx).
DBOLiviTY—żurziekayniżIa (ghal xejn
għal xejn.)
Dbolivus— mtorżak, nieżel għal xejn
għal xejn.
Dbooot — tgħalli, issajjar fli stoncu
tiddigerixxi.
Dboootion- decott, ħaġa mgħollija.
Dboootivb - li jissajjar.
Deoollatr — takta ir-ras.
Dboollation-— ktigħ ir-ras.
g=,. }'"»« « -'»■• «•-
Dbooulorizb j ^^^^^'
Dboomplbx— magħmul minn ħafna
idej mħaltin.
Dboomposablb — li jista icun maħ-
lul, żarmat jeu maghżul
Dboomposb — tħoll, tagħżel ; tinħall
tingħażel.
DBOOMPOsmoN — ghażla, ħalla, de-
composizioni.
Dboompound— tħoll, tgħażel.
Deoorambnt— ara emheUishment.
Deooratb— iżżejjen, issebbaħ.
Digitized by
Google
DEC
238 —
DEE
Dboobatiom— żina, decorazioni; the
Btage decorations of thai theatre are vert/
fine^ iz-xeni ta dac it-teatru huma
8bieħ uisk.
DBOORàTivB — li iżejjen, li isebbaħ.
Dboobous-— xierak.
DBooRTiOATB—tkaxxar, tnażża (mil
koxra).
Dboorum— decor, decenza, xerka,
mgiba chif jixrak.
Dbcot — ħajra, lisca ; tħajjar, tilli-
sca, decoy diick^ wiżża pulcinella (li
igħaddu iż-żmien biha 1-oħrajn).
Dbcrbasb — tinkis, tinżil ; tonkos,
tinżel ; thefever hegan to decreasc^ id-
deni beda nieżel (jonkos) ; he had a
decrease instead of anincrease ofsalary
chellu nukkas f loc żieda fis-salariu.
Deorbb — digriet, editt, ligi, pro-
clamfk, tagħmel digriet, tordna; tlt^i
Pope has decreed that... il Papa ordna
illi... this i» a decree ofstate^ it vinst he
oheyed^ dana digriet (editt) tal Overn
(ta li Stat) jeħtie^ li nobduh.
Dborbbr — mm jiddegrita, jordna
jew jaghmel edittt ligi, jew proclama.
Dborbbt— hakk, sentenza.
Dborehbnt— nukkas, nżul, mawrien
lura.
Dbcrbpit— xih ġħakka (għaġusa).
Dborbpitatb — tfakka bis-sħanajew
bin-nar; iċċakċak.
Dborbsobnt— li jonkos, nukkas, li
jinżel jew imur lura.
Decrbtal— digriet (editt) tal Papa ;
ctieb tal editti ; tad-digriet.
. Dborbtivb— li jagħmel digriet jew
feditlw .
Dborbtory — li jagħmel il-ligi, il
ħakk.
Dborul — censura, tmakdir, tme-
għir, ċanfir bil għajjat.
Dboribr — min imakdar, imigħer
jew jiccensura.
Dborown — tneħħi, iċċaħħad mil cu-
runa.
Dbort— tmigħer, tmakdar, tkarras.
Dboumbbnob ]*^Jt fl-ar*» Ckagħad
-, \ cocca jew cobba
Dbcumbbnoy j fl.art).
Decuhbiturb — i^.-żmien li marid
jagħmel fis-sodda.
Deouplb— għal ghaxar darbiet.
DEouRioN—cap ta għaxra min-nies ;
decununi]QVi capural ta għaxar sul-
dati.
Decurrbnt— li jiġri l-isfel.
Dboury — għaxra min-nies (sulda-
ti etc.) taħt cap jew cmand.
Dkoussatb— issallab Itnji (tagħmel
anguli billi issallab żewġ linji).
Dbcussativbly— msallab bħal X.
Dbdboorous — mhux xierak.
Dbdioatb— issemmi għal, tiddedica;
/ wish to dedicate this hook to yoi/,. nix-
tiek li niddedicalec dan il ctieb.
Dedioated — dodicat, rasemmi
(mħolli) għal ; this altar is dedicated
to St. Josephy dan 1-aItar hua dedicat
(mħolli) għal San Ġusepp.
Dedioatee— dac li lilu tagħmel id-
dedica ; dac li issemmi għalih.
DEDiOATioN-^dedica, tismija għall.
Dedioator — min jiddedica jew
isemmi għal.
Deduoe— tnakkas, tneħħi, tisconta.
Dbducible — li minnu tista tnakkas,
tneħħi jew tieħu.
Deduot — tneħħi, tnakkas, tiscon-
ta, tissottra.
Deduotion — deduzioni, tnakkis,
scont.
Deduotivb — li tista tnakkas jew
tneħħi minnu.
Deed — għamil, fatt, azioni, cun-
tratt: his was a hrave deed, għamel
biċċa ta curaġġus; the policcnian took
him in the very deed, ii pulizia kabdu
fil fatt. I avi nevar satisfied with words
I amfor deeds^ Jena fatti irrid m'hux
cliem ; he himself signed the deed^ hua
stess iffirma (niżżel ismu) fil cuntratt.
Deedless - rieked, trascurat^ indo-
lent, li ma jagħmel xejn, li ma iħab-
ricx.
Deem— taħseb, tifhem, / deem it my
dnty to inform youy jena naħseb (ni-
fliem) jew jidhirli li hu dmir tieghi li
ngharrfec; J deem it nnse to do so, jena
naħseb(nifhem jewjidhirli) li hi ħaġa
sewwa (xierka) li naghrael hecc.
Deemster — mħallef tal Gzira ta
Digitized by
Google
DEE
— 280 —
DEF
Wight (fil OaDal Inglis, bejn Franza
II 1-InghiIterra).
Deep— baħar (fil fond^, fond, gham-
miek, carc, scur; li jilhaklu, ħażin
minn rasu ; this ia 7iot a vcry dccp ivclU
dan il bir m'hux fond wiek ; he was in
a deep sleepj chien rieked fil fond ; /
ivaa in a deep study, cont fmeditazio-
ni 1-actar cbira (profonda). Your
brother is a deep scholar, ħuc bravu
ħafna ; thcy are in deep mouniing,
issa għandhom vistu strett ; this lace
XB inore than half a yard deep^ din il
bizzilia hia actar għalia minn nofs
jarda ; the colour of the boat is of a
deep blue, il lewn tad-dgħajea hu ic-
ħal scur ; you shant succeed in getting
ichat you want froin him, he is very
deepi ma tagħmel xejn miegħu (ma
tienuz li trid minn rasu) għaliez ħa-
żin (macacc jew jilħaklu) wisk ; tliat
was adeep cotispiracy, dic chienet con-
ġura miżmuma sigrieta; our ships tvere
sailing on the deep^ il bastimenti tagħ-
na chienu sejrin (isiefru jewmexjm^
fuk il baħar (fl-Oceanu); he hasa deep
cut in his head, għandu katgħa (kas-
ma jcAV farrett) sewwa frasu.
DEEr DUAWN— migiub niil fond.
Deepen— tniżżel, tħafl'er actar fil
fond; tagħmel actar carc jew scur;
tinżel actar til fond; issewwed actar
il kalb.
Deep gueen— aħdar scur.
Deep LAID— maħsub sewwa, mki-
għed fil fond.
Deep-mouthjed — li għandu leħen
kawwi għali (li jinstama mil bogħod).
Deep MUSING— li jaħseb fil fond.
DEEPNESS-fond, għoli.
DEEP UEAD— li kara sħiħ ; mħarreġ,
li jaf sħiħ.
Deep-rooted — li kabad ferm, li
niżżel ferm il għeruk; bil għeruk
cbar.
Deep-seated— li kiegħed sewwa, li
ilu stabilit.
Deeu — cerv.
Deeu-fold — post Cparc) fejn icunu
magħlukin biex jiġru jew jirgħaw ic-
ċriev.
Deeu hound — bracc, chelb tal caċ-
ċa taċ-ċriev.
Deer hunting — ^caċċa tac-cerv.
Deer neck— għonk mgħawweġ jew
kieghed ħażin.
Deeu-stalking — il kbid (caċca)
tac-cerv. * . '
Deesis — invocazioni ftalba, jew
meta titlob I-Alia).
Deev— diva, spiritu ħażin; saħħara.
Defaoe— tħassar, tħarbex, tcher-
raħ ; sonie of those posta^e statnps are
defaced, ftit minn dawc il francobolli
(bolli ta littri) huma mħassrin (mi-
bruxin).
Defaoement ^ tħassir, tħarbix;
ħsara.
Defaoeu — min i&^harrak, jobrox,
icherreħ jew igħarraK.
Defaloate — tneħħi, takta minn
cont, tnakkas (tisconta).
DEFALOATiON—ktigħ, nukkas,scun-
tar.
Defamation — tmegħir, tkassis, dif-
famazioni.
Defamatouy— li imie^ħer, ikassas,
jinfama, li jakla minn żmedu fuk ħadd
jeħor.
DEFAME---tmiegħer, tkassas, tinfa-
ma jew tati malafama.
DEFAMrNG— ara dcfamation.
Default— nukkas ; tonkos ; in de-
fault whereof he is to pay £60 ; u f loc
dan (jecc jonkos minn dan) icollu
iħallas (multa) ta £ 60 ; you sliaU be
contlemnedfor default^ tcun iccundan-
nat għax ma tlajtx(ma dhirtx)fil kor-
ti mota isejħulec.
Defaulteu — wieħed H jonkos jew
li nakas ; min hu m'hux sewwa (lura)
fil contijiet.
Defeasenoe— tahsir ta cuntratt.
Defeasible — lijista icun mħassar
jew ngassat.
Defeat— għalba, xebgħa, tagħleb
tirbaħ, tati xebgħa. ilie Turks were
defcated in 1666, it-Toroc kalgħu xeb-
għa (tilfu) fis-sena 1565.
Defeoate— tnaddaf mil ħmieċ Ctip-
porga); mnaddaf mil ħmieġ, ippur-
gat, msoffi
Defeot — difett, nukkas, żelluma,
xi ħaġa nieksa.
Defeotiblb— li jista jonkos, li jista
icollu difett; imperfett^ difettus.
Digitized by
Google
DEC
— 238 —
DEE
Dboobation— żina, decorazioni; the
stage decorations of that theatre are very
Jine^ ix-xeni ta dac it-teatru huma
sbieħ uisk.
Dboorativb — li iżejjen, li isebbaħ.
Dboobous— xierak.
Dboortioatb— tkaxxar, tnażża (mil
koxra).
Dbooruh— decor, decenza, xerka,
mgiba chif jixrak.
Dboot — ħajra, lisca ; tħajjar, tilli-
sca, decoy duck, wiżża pulcinella (li
igħaddu iż-żmien biha 1-oħrajn).
Dbobbasb — tinkis, tinżil ; tonkos,
tinżel \ the fever began to decrease, id-
deni beda nieżel (jonkos) ; he had a
decrease mstead of anincrease qfaalary
chellu nukkas f loc żieda fis-salariu.
Deorbb — digriet, editt, ligi, pro-
clamfk, tagħmel digriet, tordna; the
Pope has decreed that... il Papa ordna
illi... this is a dccree ofstate, it mnst he
obeyedj dana digriet (editt) tal Overn
(ta liStat^jeħtie^ li nobduh.
Dborbbr — min jiddegrita, jordna
jew jaghmel editty ligi, jew proclama.
Dborbbt— ħakk, sentenza.
DB0REHBNT--nukka8, nżul, mawrien
lura.
Dbcrbpit— xih ġħakka (għaġusa).
Dborbpitatb — tfakka bis-sħanajew
bin-nar; iċċakċak.
DbCRBPITNBSsI^. ,|,.. „i-„i,i,„
DBCRBPiTUDErJ'^*J^^8ħakka.
Dborbsobnt— li jonkos, nukkas, li
jinżel jew imur lura.
Decrbtal— digriet (editt) tal Papa ;
ctieb tal editti ; tad-digriet.
. Dborbtiyb— li jagħmel digriet jew
fedittw .
Dborbtory — li jagħmel il-Iigi, il
ħakk.
Dborial — censura, tmakdir, tme-
għir, ċanfir bil għajjat.
Dboribr — min imakdar, imigħer
jew jiccensura.
Dborown — tneħħi, iċċaħħad mil cu-
runa.
Dbory— tmigħer, tmakdar, tkarras.
Dboumbbnob
Dboumbbnoy
xħit fl-art, fkagħad
cocca jew cobba
fl-art).
Decumbiturb — h-imien li marid
jagħmel fis-sodda.
DE0UPLB>-għal ghaxar darbiet.
Deourion— cap ta għaxra min-nies ;
decnriuni je\v capural ta għaxar sul-
dati.
Dbcurrent— li jiġri l-isfel.
Decury — għaxra min-nies (sulda-
ti etc.) taħt cap jew cmand.
Deoussatb— issallab linji (tagħmel
anguli billi issallab żewġ linji).
DBOussATivBLY—msallab bħal X.
Dedeoorous — mhux xierak.
DBDioATB—issemmi għal, tiddedica;
I wish to dedicate this book to ^o<f,.nix-
tiek li niddedicalec dan il ctieb.
Dedicated — dodicat, rasemmi
Cmħolli) għal ; this altar is dedicated
to St, Josephy dan l^altar hua dedicat
(mħolli) għal San Gusepp.
Dedioatee— dac li lilu tagħmel id-
dedica; dac li issemmi għalih.
Dedioation— dedica, tismija għall.
Dedioator — min jiddedica jew
isemmi għal.
Deduoe— tnakkas, tneħħi, tisconta.
Deducible — li minnu tista tnakkas,
tneħħi jew tieħu.
Deduct — tneħħi, tnakkas, tiscon-
ta, tissottra.
Deduction — deduzioni, tnakkis,
scont.
Deductive — li tista tnakkas jew
tneħħi minnu.
Deed — għamil, fatt, azioni, cun-
tratt: his was a hrave deed, għamel
biċċa ta curaġġus; the policenian took
him in the vej-y deed, il pulizia kabdu
fil fatt. / am never satisfied with words
I amfor deeds, Jena fatti irrid m'hux
cliem ; he himself siijned the deed^ hua
stess iflirma (niżżel ismu) fil cuntratt.
Deedless - rieked, trascurat, indo-
lent, li ma jagħmel xejn, li ma iħab-
ricx.
Deem— taħseb, tifhem, / deem it my
dnty to inform yon^ jena naħseb (ni-
fhem) jew jidhirli li hu dmir tieghi H
ngharrfec; J deem it anse to do so, jena
naħseb(nifhem jewjidhirli) li hi ħaġa
sewwa (xierka) li naghmel hecc.
Deemster — mħallef tal Qzira ta
Digitized by
Google
DEE
— 280 —
DEF
Wight (fil Canal Inglis, bejn Franza
u I-Inghilterra).
Deep— baħar (fil fond^, fond, gham-
niiek, carc, scur; li jilhaklu, ħażin
minn rasu ; this ia not a vert/ (Ucp wellf
dan il bir m'hux fond wisk ; he was in
a deep sleep^ chien rieked fil fond ; /
waa in a deep studyy cont f meditazio-
ni I-actar cbira (profonda). Your
brother is a deep scholur, ħuc bravu
ħafna ; thcy are in deep mouming^
issa għandhom vistu strett ; this lace
is more than half a yard deep^ din il
bizzilla hia actar għalia minn nofs
jarda ; the colour of the boat is of a
deep blue^ il lewn tad-dgħajea hu ic-
ħal eour ; you shant succeed in getting
ichat you want froin /a'm, he is very
deep^ ma tagħmel xejn miegħu (ma
tieħuz li trid minn rasu) għaliez ħa-
żin (macacc jew jilħaklu) wisk ; tliat
was a deep conspiracy, dic chienet con-
ġura miżmuma sigrieta; our ships were
sailing on the deep^ il bastimenti tagħ-
na cliienu sejrin (isiefru jewmexjm^
fuk il baħar (fl-Oceanu); he hasa deep
cut in his head^ għandu katgħa (kas-
ma jew farrett) sewwa f rasu.
Deep duawn— migiub niil fond.
Deepen— tnizżel, tħafler actar fil
fond; tagħmel actar carc jew scur;
tinżel actar til fond; issewwed actar
il kalb.
Deep gueen— aħdar scur.
Deep LAID— maħsub sewwa, mki-
għed fil fond.
Deep-mouthed — li għandu leħen
kawwi għali (li jinstama mil bogħod).
Deep MUSlNG— li jaħseb fil fond.
DEEPNESS-fond, għoli.
l^EEP READ—li kara sħiħ ; mħarreġ,
li jaf sħiħ.
DEEP.ROOTED — li kabad ferm, li
niżzel ferm il għeruk; bil għeruk
cbar.
Deep-seated— li kiegħed sewwa, li
ilu stabilit.
Deer — cerv.
Deer-fold — post (parc) fejn icunu
magħlukin biex jiġru jew jirgħaw ic-
ċriev.
Deer uound — bracc, chelb tal caċ-
ċa tuċ-ċriev.
Deer hunting— caċċa tac-cerv.
Deer neck— għonk mgħawweġ jew
kieghed ħażin.
Deer-STALKINQ — il kbid (caċca)
tac-cerv. ' . '
Deesis — invocazioni (talba, jew
meta titlob I-AIIa).
Deev— diva, spiritu ħażin; saħħara.
Defaoe— tħassar, tħarbex, tcher-
raħ ; sonie of those posta^e stamps are
defacedy ftit minn dawc il francobolli
(bolli ta littri) huma mħassrin (mi-
bruxin).
Defacbment ^ tħassir, tħarbix;
ħsara.
Defaoer — min i&^harrak, jobrox,
icherreħ jew igħarrak.
Defaloate — tnehħi, takta minn
cont, tnakkas (tisconta).
DEFALOATiON—ktigħ, nukkas,scun-
tar.
Defamation — tmegħir, tkassis, dif-
famazioni.
Defamatory— li imie^her, ikassas,
jinfama, li jakla minn żmedu fuk ħadd
jeħor.
Defame— tmiegħer, tkassas, tinfa-
ma jew tati malafama.
DEFAMrNG— ara dcfamation.
Default— nukkas ; tonkos ; in de^
fatdt whereof he is to pay £60 ; u f loc
dan (jecc jonkos minn dan) icollu
iħallas (multa) ta £ 60 ; you shaU be
cond^emned for default^ tcun iccundan-
nat ghax ma tlajtx (ma dhirtx) fil kor-
ti mota isejħulec.
Defaulter — wieħed li jonkos jew
li nakas ; min hu m'hux sewwa (lura)
fil contijiet.
Defbasenob— tahsir ta cuntratt.
Defeasible — li jista icun mħassar
jew ngassat.
Defeat— għalba, xebgħa, tagħleb
tirbaħ, tati xebgħa. Tlie Turks were
defcatcd in 1666, it-Toroc kalgħu xeb-
għa (tilfu) fis-sena 1565.
Defeoate— tnaddaf mil ħmieff Ctip-
porga); mnaddaf mil ħmieġ, ippur-
gat, msoffi
Depeot — difett, nukkas, żelluma,
xi ħaġa nieksa.
DEFEOTiBLE—li jista joukos, li jista
icollu difett; imperfett-, difettus.
Digitized by
Google
DEF
— 240 —
DEF
Defeotion — tbegħid (rainn reli-
gion) apostasija.
Defeotive -niekes; difettiv (verb).
Defedàtion — ara pollution.
Defen.OE— difisa ; kbiż għal; he took
wy defencCf bu iddefendieni, kabeż
għalija. / am ahvays atanding on vty
own defenee, Jena kiegħed dejjeni lest
(fuk tiegħi) ; he haa made an excellent
defence in his trial, għamel difisa (id-
defenda i*uħu) tajjeb wisk iil causa
(giuri) tiegħu ; who nndertook his de-
fence? min ħa id-difisa tiegħu? (min
sejjer jiddefendih ?) We must now
»t<ind in defence of our own lifcy issa
hemm bżonn li nokogħdu attenti għal
rasna (li niddefendu il persuna tagħ-
jia) ; Idalta ia afine place of defence^
Malta hia difisa tajjeb (mdawra taj-
jeb bil fortificazionijet^.
Defenoeless— m'hux armat, li ma
jistax jirresisti għal attacc, li ma jis-
tax jiddefendi ruħu ; bla difisa.
Defend— tiddefendi, thares, takbes
għall, tipperciedi. / am strong enongh
to defend myself Jena ghandi saħħa
biżżej jed biex niddefendi ruħi ; it ia
my duty to defend the truth, hua dmir
tiegħi li niddefendi il verità ; he'is to
defend my cause^ hua sejjer jiddefen-
dini (fil causa) ; why don*t you defend
your brother ? għaliex ma takbisx (ma,
tippercedix) il ħuc ?
DEFENDANT-min jiddefendi ruħu ;
min jakbeż għal, rain jipperciedi ; il
convenut (dac li tcun issir il causa
contra tiegħu fil korti,jew I-imħarrec).
Defensativb - difisa ; rbit, ġbara
jew cataplasma.
Defensible — li jista icun mħàres
jew difis.
Defensivb I li iservi għad-difisa ; li
DBFENSORYjjiddefendi.
Defer— iggebbed, tħulli għal dar-
b'oħra, tiddifferixxi ; - tiddawwar, id-
durp ; toffri, tati.
Deferbnob — kiem (kima), rispett,
deferenza, stima.
Deferent — li jeħu jew iwassal, li
igib jew jiġbor fih ; bħal tumur jew
nuffata li tiġbor il materia ("marċa)
tal gisem.
Deferential— tal kima, tar-rispett
li ħakku stima ; li igib kima jew ri-
spett.
Deferrbr— rain igebbed (iż-żmieu)
jew iħalli għal darb'oħra, mil-Ium
ghal għàda.
Defervesoenoe— chesha, bruda.
Defianoe — stedina għal ġlied;
sfida.
Defiant ) li jistieden għal ġlied,
DefiatoryJ lijisfida.
Deficienoe)
Defioibnoy nukkas; bżonn.
Defioit
Defioient— niekes.
Defier— min jistieden għal ġlied,
min jisfida.
Defile — iddennes, tnigges, tcas-
bar, tħammeġ, ittabba ; mogħdiadej-
ka actarx bejn il rauntanji; timxi,
tgħaddi wara xulxin raid-diek.
Defiled— mahmuġ, mtabba, mċap-
Sas, mdennes, mnigges, mcasbar (fil
mieġ).
Defilement— ħmieġ, tniggis, tit-
bigħ, tcasbir, tidiiis.
Defiler — min iħammeġ, itabba,
inigges, icasbar jew idennes.
Defiling— li iħammeġ,itabba, inig-
ges. icasbar jew li idennes.
Definable — li jista icun mfisser
(jew jitfisser) ; jinkata jew icun de-
fenut.
Define— tfisser, takta, tiddefinixxi;
define a noun^ a verb and an adjective^
ati iddefinizioni ta ("għejd x'inhu) in-
nora, il verb u I-aggettiv ; you must
define now thia controversy^ jeħtieġ li
inti issa takta (tispiċċa tiddecidi) din
il custioni jew din it-tgherfixa.
Dbfined— limitat) maktugħ; idde-
finit.
Definite — cert, definit, mfisser,
magħtugħ.
Definition— tifsira, katgħa, defini-
zioni; give the definition of a noun^
fisser (ghejd) x'inhu in-nom. '
DEFiNrnvB— determinat, definitiv,
li ifissor, jakta; jiddofinixxi.
Dbfinitor — definitur; assessur
fcunvent.
Deflagrable— li jakbad Cbin-nar)
li jixgħel jew li jista jinħarak.
Digitized by
Google
bEF
- 241
M
Deflaqrate— takbad f dakka fes-
plosioDi, tfakkigħa jew sparatura.
Deplagrator— strument tal elet-
tricitii ( ^alvauiou ) li jagħmol tant
sħana obira u dawl.
Dbflbct — tgħawweġ, toħrog barra
mid-dritt.
DBFLECTiONHghawij;, ħruġ barra
Deflexure j mid-dritt.
Deflour— iziarma (tnażża mil fju-
ri, jew mil ġmiel incbella mil graz-
zia); tneUiy ittellef il gieħ, tcasbar
(tisvirġna).
Dbfluous— li jinżel, li jiġri (ilma).
Defluvium — it-twakkigħ ( n^.ul )
taz-xagħar (jew tal gilda) bil mard
(b'xi marda).
Defluxion— tisfija ta materia(mar-
ċa etc.); flissioni.
Defly— bil ħeffa.
Defouation— li nżigħ (meta jak-
ghii jew jinżlu^ tal werak mis-siġar.
DRFOR0B-'iŻ7.omm bil fors ħaġa li
m'hix tiegħec; ma tatix dac li hu ta
sidu; tusurpa; iżżomm contra (ma
tagħmilx chif jordnalec) il marixxal etc.
DEFORciATioN—mandat, kbid ta og-
getti.
Dbform— tcherraħ, tħassar, tiddisn-
nnra ; he is accnsed of deforming hia
wife^s face xoith a razor^ hua accusat li
sfregia (katta) wiċċ martu b'mus tal-
leħja.
Deformbd— icreħysfigurat, mħassar.
Deformbr— min jisngura, icherrah
jew iħassar.
Deformity— cruha, tgħawi^.
Defraud — tkarrak, tgħabbi, tber-
bex, tisrak bil kerk.
Defrat— thallas, tonfok ; / have to
defray all Uie expenses^ jena għandi
nħallas collox (li spejjes collha).
Defraymbnt — ħlas, nefka, nfik.
Deft— sabiħ, ħelo, grazius, fuk ru-
ħu, ħafif, ċajtier, adattat, li kiegħed
f locu.
Dbfunct — mejjet.
. Dbft— stedina għal ġlied, sfida, tis-
tieden għal ġlied, tisfida. / defy you
io do it, jena nisGdac li tagħmlu (gha-
mlu jecc għandec il ħila) ; he is to defy
ileatli in t/ie midai of such danger^ sejjer
jisfida (jistieden) il mewt f dac il peri-
culu collu.
Dbo — tbixx, troxx l-ilma.
Dboarnisu — iżzarma, tna/.^.a. ' <'
Dbobnbraot — ħas^.eu, taħsir. '
Dboenbratb — mħassar, mħażżen,
bagħli ; teħżien, tithassar. ;
DtoBNBRATioN— ħazen, taħsir. .
DEOBNBRATiYB~Ii iħażżcn, li iħas-
sar.
Deobnbrouslt — baxx, vili; taħa-
żin, ta baxx, ta vili.
DBOLUTINATB—tisCOlla, tħoll.
Dbolutition - bligħ Cminn iiblaj ta
ichel.
DBaLUTiTious— tal bligħ (minn tib-
la) tal ichel.
Dboradation 1 8f?radar (minn ranc)
DEORADBBfENTj tneħħija, nżul.
Deoradb — tisgrada, tniżżel, tneħħi
minn ranc, tumilja, tbaxxi.
Dboradino— sgradar, tbaxxija, av-
viliment.
Dborbe — tarġa, gra^, lawria ; 60
mil (geograficu), (fil matematica) grad
jew it-860 wiAda ta circulu ; the i/ier-
mometer aiood fniarkedj 81/* filegrees)
this aftemoon in t/ie s/iade^ il termome-
tru chien jimmarca 84*» (grad) illum
wara nofs inhar fid-dell ; i/ie degree
of M. D, tcas conferred upon /dm and
two more siudents last week, il gimgħa
1-oħra tau il lawrja lilu ta tabib u lill
tnejn oħra (il żewġ studenti oħra) ; by
degrees, gradatament, bil mod il mod,
ftit ftit.
Dbhort — ma tatix parir, tneħħi il
fehma ; ma tħallix ; tiddisswadi ; /
was to de/iort /lim from dolng such a
thing, jena cont li ma ħallejtux (li ma
tajtux parir) jagħmel dan.
Dehortativb ]!imajatixparir,lima
^ Milallix Ii issir naġa,
DBHORTATORTjlijiddiBBwadi.
Dbotoal}*^ ^'^ *^^*' ^"^' ^^^**^-
Dbiform— bħal Alla.
Dbift— tagħmel bħal AUa jew divin,
tgħoddmal Allat; tadura bhal Alla,
tati kima jew tfi^ħar sħiħ (bla kies^.
Dbion — tati, tħalli; togħġob, tin-
denja ruħec.
81
Digitized by
Google
DeI
— 242 —
DEIi
Dbil — chelma usata mil li Scoccisi
f loc Dbvil (ara).
Dbih— -twemmin (fidi) fl-esistenza
t'Alla.
Dbibt — wieħed li jemraen bl-esi-
fitenza t'Alla (\i hemm Alla) iżda ma
jemminx b'dac li tghallimna ir Reli-
gion.
Dbity — Alla, in-natura divina (ta
Alla), he pretends to be a Deiiy^ jidhir-
lu li hu xi Alla (x\ ħaġa cbira).
Dejbct— titlak, tarmi, tgħakkes, is-
sewwed, iddexjak il kalb ; why do yon
deject . yourself so much ? għaliex is-
sewwed kalbec ( tarmi ruħec ) daks
hecc?
Dbjbcted— mitluk, mormi, mgħa-
cus, kalbu sewda; he f« always dejected^
dejjem kalbu sewda (mitluk, mormi
jew awilut).
DBjBOTioN—telka, tgħakkisa, diek
jew swied il kalb. •
Dbjbctory— li ineħħi, jipporga jew
inaddaf.
DBJBCTURB—dac li wieħed ineħħi
minn gewwa fih (li jipporga, jew il
ħmieġ).
Dbjeuner (h\\ Francip, akra dt'ġn'
nerJ^W calazion ta filgħodn.
Dblapsb — tinżel (tiżżerżak) l-isfe',
tmur lura.
Dblate— tugża.
Dblay— dewmien, tiġbid, sarsir; id-
dewwem, iddawwar, iggebbed, tcarcnr
( fiż-żmien ) ; iddum, tiddawwar ; it
seems that the jndge is going to delay in
judgeinent^ donnu l-imħallef sejjer idiim
ma jati is-sentenza (sejjer icarcar jew
jiddawwar fil causa).
Delaybr — min idewwem, igebbed
fit-tul ; jiddawwar.
Dblb— tħassar, tneħħi, tnaddaf.
Delbble— li jista jitneħħa, jitnad-
daf jew imur.
Dblectablb - li ighaxxak, jogħġob.
Dblbction— għaxka, għoġba.
Delbgaoy— delegazioni, nnmrn ta
nies mibgħutin floc ħadd jeħor, (de-
legatij.
Dblroatr — mibgħut f loc ħadd je-
ħor, delegat ; tibgħat minn flococ jew
tiddelega.
Dblbgation— delegazioni, nies mib-
għutin minn f lococ (jew minn f loc
ħadd jeħor).
Dklbtb— tħassar, tneħħi.
Dblbtbrious — ħażin għas-saħħa,
velenus, li jagħmel il ħsara ; li joktol,
jekred.
Dblbtion — tħassir.
Dklbtious — li jista jitħassar jew
Jitneħħa (li imur).
Dblbtory — li ineħħi, li iħassar.
Dklft — xorta ta fuħħar jew xak-
kuf hecc msemmi għaliex sar I-ewwel
VDel/t.
Dklibatb — idduk, ittiegħem.
Dblibbratb — iithaseb, tagħmel il
ħsieb ; tkis, takta bil moħħ ; li jitħa-
seb, jughmel il ħsieb; ikis, jakta bil
moħħ.
DELiBERATioN-tħassib, tikjis, kat-
għa(bil moħħ).
Dklibbrativb— li jilħaseb, jagħmel
il ħsieb, ikis, jakta bil moħħ.
Dklio^oy- ħlewwa, rekka fil għa-
mil, jew fix-xogħol ; ichel li idub jew
li jinħall fil fomm ; tattte this tart it ie
adelicacy, duk din it-torti, tajba wisk,
(iddub til fomm).
Dblicate— ħlejju, xipli, rkiek, deli-
cit; (ichel) li idub jew jinħall fil
fomm.
Delicious -li igħaxxi k, iħenni.
Delict- delitt.
Deligation — rabta, faxxatura (ta
tabibS
DELionT - għaxka, hena ; tgħaxxak,
thenni ; titgħaxxak, tithenna ; / de-
light very nnich in di*awing, il għaxka
tieghi hu iddisinn; mitstc is my dt-
light^ il musica togħġobni I-actar (il
miisica hi il għaxka tiegħi); he takes
delight in every thing/]e\\[x piacir(jogh-
ġbu) b'collox.
Delightful } li igħaxxak, iħenni,
DELIGHTSOMEf jati gOSt.
Delimit - tillimita, tagħmel it-truf
jew iMimiti.
Delineambnt — I-ewwel taħżiż, ab-
bozz
Delinbator — min jabbozza jew
jagħinol l-ewwel ħnżż.
DisLiNQUENCY — ħtija.
Digitized by
Google
DEL
— 248
DEM
D BLIMQUENT — ħatl .
dSSuutb} *^^"* iddewweb.
Deliqubsce — tħoll bil mod flaria;
tiġbed 1-ilma mill aria.
Dblirious — hewdieni» li ihewdeD, li
jiddellirja.
Deliriuh — tħewdin, deliriu.
Dblibiuh trbhbns — marda, tħew-
din tal moħħ li jigi bix-zorb (billi
wieħed icun jixrob wisk).
Dblitescbnoe— ħabi; reġgħa lura»
mawrien lura ta tumur etc.
Dblitbscbnt— moħbi, mistoħbi.
DBLivBR-teħlep, tati, tkabbad, tic-
cunsinna; deluer (hese books to him^
iccunsinnalu dawn il cotba ; Judah de-
livered his Master in the hands o/ his
eneviies, Guda reħa Ciccunsinna, ta)
lill Imgħallem tiegħu fidein il ġħe-
dewwa. / ampaid to deliver thi» ermud,
jena mħallas biex nati fnwassal) din
I-aħbar (din ir-risposta) ; he delivered
a verjf fine sermotiy għamel prietca sa-
biħa wisk ; did he deliver a speech ?
għamel xi discors? (kal xi ħaġa); they
came to deliver us from bondaffej gew
biex jeħelsuna mill jnsar ; wtr J)oetor
was called to delirer her^ it-tabib tagħ-
na sejħu biex ihellisha (igħejna teħles
jew tispiċċa) ; his toife was safcly deli-
vered ofa daughter, martu ħelset tifla
bis-sliema (giebet jew cbella tifla bis-
Bliema) ; tfiis pipe delivers some 90 gal-
lons a minute, dan il cannol jati xi 90
gallun fil minuta; the Lordhat/i deli-
vered you into my hands io day^ Alla
1-Imbierec rhiec f idejja illum ; the fort
was delivered up again, reġgħu rħew
fcedew, telku) il fortezza.
DELiVBRANCElħlas, ħelsien, għati,
Dblivert jcundinna; nearly ai
each ofhis word's deliverance there was
an applause, tista tgħejd li chien
hemm applaus għal cullchelmali kal;
ihese are always ready for delivery,
dawna dejjem lesti għal consinna ; we
have noi bui one delivery a day here, ma
igibulniex (ma ikassmux jew ma ja-
tax) littri hawn ħlief darba cull jum ;
9 o'clock is i/ie hour of collection and 1
or 2 o'clock is i/ie hour of delivery here,
hawn jiġbru littri fid-disgħa u jiccun-
sinnau (jata jew ikassmu) fis-sigħa
jew is-sagħtejn.
Dbll— wied dejjak, rdum, ħofra.
Delta- dac il ħama eic. li jokgħod
fejn tispiċċa ix-xmara (depositu tal iU
ma tax-xmara fejn tigi biex tintafa
il baħar).
Dbltoid— li jixbeħ il-littra griegà
A delta (jew Dj; l-isem li it-tobba
jatu lil musculu ta li spalla (dac li
italla jew jarfa id-driegħ).
Delutablb — li jista icun mkarrak.
Deludb — tkarrak,tidħak bi,tgħabbi.
Dbludino— kerk, daħc bi.
Deluob— diluviu, għarka, xita kaw-
wija; tgħawwem, tgħarrak bl-ilma;
before the deluge, kabel id-diluviu.
Dblusion — takrik, kerk, daħc bi.
Dblusivb 1 li ikarrak, karriek, 11
Dblusory j jidħac bic.
Delvb - taghżak, tħaffer, katgħa,
għorma, gozz faħam maktugħ minn
miniera.
Dblvbr— għażzak, dac li iħaffer.
Dehagnetizb — tneħħi il magneti-
smr.
DbMAOOOIC } I ••11
Demaoogub— xewwiex il poplu.
Dehain - demaniu, artijiet ta sinjur,
proprietà, patrimoniu.
Dehand — talba (bil jedd), mistok-
sija ; titlob, trid (bil jedd) tistaksi, is-
saksi ; ii is impossible for me io yield io
you demamh, ma jistax icun li jena
niccuntentac ; whai is your demandf
xtitlob? x'inhi it-talba tiegħec? hepro-
mised io paythis ai my demand, wiegħed
li iħallasni meta naghmel it-talba (ni*
tolbu); in full of alldemands, persaldu;
/ toas to demand a quesiion, cont sejjer
nagħmel mistoksija (nistaksi ħaġa) ;
he intends to demand his daughter for
wife, għandu f rasu f bi ħsiebu) jitolba
il bintu b*għarusa tiegħu (li jeħu il
bintu) ; ilie English will demand all the
prisoners when the war is over, I-Inglisi
iridu (jitolbu bil jeddjil priġunieri (tal
gwerra) meta jispiċċau mil gwerra.
Dehandablb — li jista icun mitlub
jew mistoksi.
DBHANDANT—min jagħmel il cawsa.
DENANPEn— min jitlob jew jistaksi.
bigitized by
Google
DeI
— 242 —
DEii
Deil — chelma usata mil li Scoccisi
f loc Dbvil (ara).
Deim — twemmin (fidi) fl-eBiBtenza
t'Alla.
Dbibt — wieħed li jemmen bl-esi-
fitenza t'AIla (li hemm Alla) iżda ma
jemminx b'dac li tghallimna ir Reli-
gion.
Deity — Alla, in-natura divina (ta
Alla), /le pretends to be a Deity^ jidhir-
lu li hu xi Alla (\\ ħaġa cbira).
Dejbot— titlak, tarmi, tgħakkes, is-
sewwed, iddexjak il kalb ; xchy do yon
deject . yoitrseff so much ? għaliex ia-
sewwed kalbec ( tarmi ruħec ) daks
hecc?
Dbjeoted— mitluk, mormi, mgħa-
CU8, kalbu sewda; he is always dejected,
dejjem kalbu sewda (mitluk, mormi
jew awilut).
Dbjbgtion— telka, tgħakkisa, diek
jew swied il kalb. *
Dejbctory—H ineħħi, jipporga jew
inaddaf.
Dbjboturb— dac li wieħed ineħħi
minn gewwa fih (li jipporga, jew il
ħmieġ).
Dbjbunbr f bil Francip, akra dtġti*
nSrJ—il calazion ta filgħodn.
Dblapsb — tinżel (tiżżerżak) I-isfe^
tmur lura.
Delate— tugża.
Delay— dewmien, tiġbid, sarsir; id-
dewwem, iddawwar, iggebbed, tcarctir
( fiż-żmien ) ; iddum, tiddawwar ; it
seems that the jndge is going to delay in
jndgementy donnu 1-imħalIef 8ej.jer idum
ma jati is-sentenza (sejjer icarcar jew
jiddawwar fil causa).
Delaybr — min idewwem, igebbed
fit-tul ; jiddawwar.
DBLE—tħassar, tneħħi, tnaddaf.
Dbleble— li jista jitneħħa, jitnad-
daf jew imur.
Dblectablb - li ighaxxak, jogħġob.
DBLECTioN-għaxka, għoġba.
DBLBOA0Y-~delegazioni, nnmru ta
nies mibgħutin f loc ħadd jeħor, (de-
legati^.
DBLRaATB — mibgħnt f loc ħadd je-
ħor, delegat ; tibgħat minn f lococ jew
tiddelega.
DBLBOATioN--deIegazioni, nies mib-
għutin minn f lococ (jew minn f loc
ħadd jeħor).
DKLETB—tħasBar, tneħħi.
Dblbtbrious — ħażin għas-saħħa,
velenus, li jagħmel il ħsara ; li joktol,
jekred.
Dbletion — tħassir.
Dkletious — li jista jitħassar jew
Jitneħħa (li imnr).
Delbtory — li ineħħi, li iħassar.
Dklft — xorta ta fuħħar jew xak-
kuf hecc msemmi għaliex sar I-ewwel
rDel/t.
Dklibatb— idduk, ittiegħem.
Dblibbratb — iithaseb, tagħmel il
ħsieb; tkis, takta biimoħħ; iijitħa-
seb, jaghmel il ħsieb; ikis, jakta bil
moħħ.
DELiBBRATioN-tħassib, tikjis, kat-
għa (bil moħħ).
Dkliberativb— li jilhaseb, jagħmel
il ħsieb, ikis, jakta bil moħħ.
DKLiOiOY- ħlewwa, rekka fil għa-
mil, jew fix-xogħol; ichel li idnb jew
ii jinħall fil fomm; taste this tart \t is
a delicacy, duk din it-torti, tajba wisk,
(iddub til fomm).
Dblicate— ħlejju, xipli, rkiek, deli-
cit; (icbel) li idub jew jinħall fil
foram.
Delicious -li igħaxxi k, iħenni.
Delict- delitt.
Dklioation — rabta, faxxatura (ta
tabibS
Delioiit - għaxka, hena ; tgħaxxak,
thenni ; titgħaxxak, tithenna ; / de-
light vevy nnich in drawing, il għaxka
tieghi hu iddisinn ; mnstc is my c/e-
light^ il mnsica togħġobni I-actar (il
miisica hi il għaxka tiegħij; he takes
dellght in everj/ thing,jet\\i piacirfjogh-
ġbu) b'collox.
Deligutful ) li igħaxxak, iħenni,
DKLIGHTSOMEf jati gOSt.
Delimit - tillimita, tagħmel it-truf
jew iMimiti.
Delineambnt — I-ewwel taħżiż, ab-
bozz
Dklinbator — min jabbozza jew
jagħmol l-ewwel ħnżż.
Dj3Linqubncy — ħtija.
Digitized by
Google
DEL
— 248 —
DEM
Dblimqdent — ħati.
DfiLjQUBBGE — tħoll bil mod fl-aria ;
tiġbed 1-ilma mill aria.
Dblirious — hewdieni, li ihewdeD, li
jiddellirja.
Deliriuh — tħewdin, deliriu.
Dblibiuh trbhbks — marda, tħew-
din tal moħħ li jigi bix-iorb (billi
wieħed icun jixrob wisk).
Dblitescbncb— ħabi; reġgħa lura,
mawrien lura ta tumur etc.
DBLiTBSCBNT—moħbi, mistoħbi.
DBLivBR-teħlep, tati, tkabbad, tic-
cunsinna; deliver these books io hinxy
iccunsinnalu dawn il cotba ; Jttdah de-
livered his Master in the hunds o/ his
enevxiesy Guda reħa Occunsinna, ta)
lill Imgħallem tiegħu Fidein il ġħe-
dewwa. / ampaid to deliver this erratid,
jena mħallas biex nati fnwassal) din
I-aħbar (din ir-risposta) ; he delivered
a very fim sermony għamel prietca sa-
biħa wisk ; did he deliver a speech ?
għamel xi discors? (kal xi ħaġa); thej/
came to deliver tts from bondafje^ gew
biex jeħelsuna milljnsar; imr J)octor
was called to deliver her^ it-tabib tagħ-
na sejħu biex ihellisha (igħejna teħles
jew tispiċċa) ; his wife was safcly deli-
vered ofa daughter, martu ħelset tifla
bis-sliema (giebet jew chella tifla bis-
Bliema) ; this pipe delivers some 90 gal-
lons a minute, dan il cannol jati xi 90
gallun fil minuta; the LoMhatli deli-
vered you into my hands to day^ Alla
I-Imbierec rhiec iPidejja illum ; the fort
was delivered up again^ reġgħu rħew
fcedew, telku) il fortezza.
DELiVBRANOElħlas, ħelsion, għati,
Dblivbry jcunsinna; nearly at
each ofhis word*s deliverance there was
an applause, tista tgħejd li chien
hemm applaus għal cull chelma li kal;
these are always ready for delivery,
dawna dejjem lesti għal consinna ; we
haye not but one delivery a day here, ma
igibulniex (ma ikassmux jew ma ja-
tux) littri hawn ħlief darba cull jum ;
9 o'clock is t/ie hour of collection and 1
or ^ 6'clock is tlie hour of delivery here,
hawn jiġbru littri fid-disgħa u jiccun-
flinnau (jatu jew ikassmu) fis-sigħa
jew is-sagħtejn.
Dbll— wied dejjak, rdum, ħofra.
Dblta- dac il ħama eic. li jokgħod
fejn tispiċċa ix-xmara (depositu tal il-
ma tax-xmara fejn tigi biex tintafa
il baħar).
DBLToiD—li jixbeħ il-Iittra griega
A delta (jew D); 1-isem li it-tobba
jatu lil musculu ta li spalla (dac li
italla jew jarfa id-driegħ).
Delutablb — li jista icun mkarrak.
Deludb -tkarrak,tidħak bi,tgħabbi.
Dbludino— kerk, daħc bi.
Deluob— diluviu, għarka, xita kaw-
wija; tgħawwem, tgħarrak bl-ilma;
before the deluge, kabel id-diluviu.
Delusion — takrik, kerk, daħc bi.
Dblusivb 1 li ikarrak, karriek, li
Dblusort j jidħac bic.
Delvb - taghżak, tħaffer, katgħa,
għorma, gozz faħam maktugħ minn
miniera.
Delvbr— għaż/.ak, dac li iħaffer.
Dehaonetizb ~ tneħħi il magneti-
smr.
DbMAOOGIO } . ••1^1.,
Demaoooub— xewwiex il poplu.
Dehain - demaniu, artijiet ta sinjur,
proprietà, patrimoniu.
Dbmand — talba (bil jedd), mistok-
sija ; titlob, trid f bil jedd) tistaksi, is-
saksi ; it is impossible for me to yield to
you demands, ma jistax icun li jena
niccuntentac ; what is your demand?
x'titlob? x'inhi it-talba tiegħec? he pro-
mised to paythis at my detnand, wiegħed
li iħallasni meta naghmel it-talba (ni*
tolbu); in full of alldemands, persaldu;
/ was to deinand a question, cont sejjer
nagħmel mistoksija (nistaksi ħaġa) ;
he intends to demand his daughter for
wife, għandu frasu f bi ħsiebu) jitolbu
il bintu b'għarusa tiegħu (li jeħu il
bintu) ; tlie English will demand all the
prisoners when the war is over, l-Inglisi
iridu (jitolbu biljeddjil priġunieri (tal
gwerra) meta jispiċċau mil gwerra.
Dehandablb — li jista icun mitlub
jew mistoksi.
Dbhandant— min jagħmel il cawsa.
Demanpbu— min jitlob jew jistaksi.
Digitized by
Google
DEM
— 244 —
DEM
DBHAROATioN—sinjal tal limiti, ħajt
li jofrok art, rabaetc. minn jeħor.
Dembai^ — iggib ruħec (tajjeb jew
ħażin); tnakkas, tniżżel, tgħakkes,
you shallhave it ifyou demean youraelf
welly teħodba (natihielec) jecc iggib
raħec tajjeb.
Dbhbanour— mgiba (tajbajew ħa-
żina) diportament.
Dbhenoy — genn.
Dembntate} iggennen,titlef ir-raa.
Dbhbntatb— miġnun.
. Dem bnt ation— genn .
, Dbhephitizb — tnaddaf (iBsaffi) mill
aria ħażina.
Deherit— ħtija ; tati il ħtija.
Dehbrsed— mgħaddas.
Dehersion— tgħaddisy għarka.
Dbhesne— art, proprietà ta raba, li
icun ma palazz etc.
Dbhi — nofs.
Dbhi-dbvil— nofs xitan.
Dbhi oauntlet — faxxatura għas-
Bwaba maklugħin (mfecchin).
Dbhigod — nofs alla; ragel (bnie-
dem) kalbieni jew li wera ħila cbira a
li għalecc xi nies jatuħ kima t'AIIa.
DBHiaoROB — (filfortificazioni)mogħ-
dija dejka għal gewwa sàr.
Dbhijoħn— damiġanatflixcun mdaw-
war bil virghi minsuġa etc. becc msej-
jaħ minn Damaghan, belt f Khorassan
li chienet msemmija għal fabbrichi tal
ħgieġ li chien hemm.
Dbhihan — biċċa ragel, nofs ragel
(chelma tad-disprezz).
Dehiquavbr— nofs quaver fara).
Dbhirilibvo — (fli scultura), figura
nofsha biss risaltata mil fond.
Dbhirbp — mara li għandha ftit fa-
ma tajba.
Dbhisablb—H jista imut.
Dbhise — mewt ; tħalli f testment,
twelli, tati; after the Queen*8 demiae,
wara il mewt tar-Begina.
Dbhission — ara degradation.
Dbhissivb — amili.
Dbhitint— (fil piitara) mezza tinta,
culur li juri bein id-dawl a id-dell
(l-ombra).
Dbhiuroio 1 tal ħalliek jew tal
Dehiuroioal / ħolkien.
Dbhocraoy — democrazia, xorta ta
Qvern republican, Qvem li ha f idejn
il poplu coUu flimchien (b' capijiet
maħturin mil popla stess).
Dehocrat 1 democraticu, dac jew
T^ Vmin irid jew iżomm
Dbhocratist J jnfiddemocracy (ara).
Dbhooratio > democraticu, tad-r{«-
Dbhooratical) mocracy {bltb,)
Dbhoisellb— 8injurina,xbejba; isem
ta għasfur bħal gruwa.
Dbholish— tħoll, iġġarraf, tgharrak,
tħarbat.
Dbholishhbnt 1 rvina, tiġrif, tħar-
Dbholition j bit.
Dbhon— xitan, fergħun, għadu, de-
moniu.
Dbhonbss— xitana,fergħuna, għadu.
Dehonetizb— tneħħi il valur (jew
dac li tcun tiswa) ħaġa.
Dbhoniao— v^ieħed invasat.
D™omACALl t«-»;tan. tad-demo-
Dbmonuh Jn>".talghada.
Dehonish— ladurazioni jew kima li
jatu I-id-demoniu.
Dehonist— dac li jadura jew jati
kima lid-demoniu,
Dbhonohania— marda (genn) li min
icollu lilha igħejd (jcollu f rasuj illi
icun taħt il cmand ta, jew immixxi,
mid-demoniu.
Dbhonstrablb— li jista jitfisser, li
jista jinwera biċ-ċar.
Dbhonstratb— tfisser, turi biċ-ċar,
tagħmel dimostrazioni (tiġbor ħafna
nies flimchien biex jew jura li ħaġa
m'hix tajba jew li il poplu ma iri-
diex etc.)
Dbhonstration— dimostrazioni ; tif-
sira, wiria biċ-ċar.
Dehonstrative — li ifisser, li juri
biċċar.
Dbhonstrator— dac jew min ifisser,
li juri biċ-ċar.
Dbhoralization— demoralizzazioni ;
tfl^sira, tħ&żżina tal morali.
Dbhoralizb — tħażżen^tħassar; tneħ-
ħi il curaġġ, iġġaġħal li tispiċċa il ħila
(ta suldat nl gwerra).
Dehotio— tal poplu, comuni, popo-
lari.
Digitized by
Google
i)EM
245 —
DEU
Demple — bħal mgħażka żgħira
għaż-żrigħ tal patata.
DBMP8TBR--il bojja.
DBMULOBMBNT—tħolly trattab ; me-
dicina li tħoll li trattab.
Dbmur— dewmien, tnicchir, tħassib;
iddum, titniccher, titħasseb; tcun bejn
ħaltejn, bejn iva u le, tittituba.
Demurb — ta waħdu, ħusbien, serin.
Dbmurbnbss - serietà, ħsieb.
Demurràob — ħlasetc.taż-żmien (jew
dewmien) ta bastiment fport.
Demurrbr — min idum» jitniccber
jew jokgħod jitħaseb ; il custioni bejn
tnejn (1-attor u il convenut) 61 korti.
DEMY-carta mdakksa, ftit i^.għar
min-nofs.
Demt royal— xorta ta carta tal chit-
ba ftal ittri) fina.
Den — għar.
DENARiu8--is-8old Buman (dwar 7
8oldi u nof8 Inglisij.
DBNARY--in-numru għaxra; li fiħ
għaxra.
Denationaltze— tippriva, iċċaħħad,
minn drittijiet nazionali.
DENDRiTE^iaem ta mineral li ghan-
du għamia ta siġar.
Dertritio I iwinat bħal werak
Dentritioal/ ta8-8iġar.
Dendroid fbħal (lijixbeħ^ siġra
Dendroidal j jew xillrt.
Dbndrolooy— li Storia naturali fuk
ia-siġar.
Dendrometer— strument biex ichej-
lu (il għoli etc.) i8-8iġar.
Dbniable— li jista jinċaħad.
Dbnial— ċaħda, abjura.
Dbnibr— dinier (ħabba jew it-tnax
il waħda mi8-8old Francis).
Deniorate — iesewwed.
Denizen — barrani maghdud bħal
wieħed minn tal pajjia.
Dennet— isem ta carrozza.
Denominable — li jiata jiasemma.
Denominatb — isaemmi.
Dbnomination— isem, tismija; tak-
sima, classi, religion jew setta.
Dbnominational— tad-demoninazio-
nijiet, jew tas-setet jew religionijiet.
Dbnominative — li hu imsemmi.
Dbnominator— semmej^ min isem-
mi ; in-numru ta taħt fil frazioni vul-
gari li juri il ħaġa fchemm hi mkas-
sma hecc : f , sebgħa hua id-denatur
jew in-numru li juri li il ħaċa hia
mkassma f7 bicciet (u ittieudu 4
minnhom).
Dbnotb— turi, tfisser.
Dbnouncb— tgħarraf, tħedded, twas-
sal (tugża); he was denounced to ihe
chief^ gżawħ lill oap tiegħu ; before war
was denounced^ kabel ma chienet mgħar-
rfa (dichiarata, jew chienu jafu biha)
il gwerra.
Dbnounoino 1 causa, tgħarrifa,
Dbnounobment / tħeddida.
Dbnsb— magħkud, marsns, jebes.
Density " tgħakida, rassa, jebusija.
Dbnt— tixlifa, tagħtina; dent^ bħal
sinna ; ixxellef, tgħattan, tħaxxem.
Dental— tas-snien, li tippronunziah
bi snienec, consonanti li tippronun-
ziaha actarx bi snienec bħal d^ ^, «, etc.
Dentalb— li għandu (bilj ponot bħal
enien.
Dbntation — il għamla, il għakda
tas-snien.
Dentbd - bis-snien, bil cammini.
Dentblli— drfts (fil bini) dentelli.
Denticle — dentell (dràs fil 'bini)
żgħir.
DBNTiouLE-il gwarniċa fejn icuna
(fil bini^ maktugħa iddentelh.
Dentifobm— ta għamla (bhal) sinna.
D ENTiFRioB — trab għat- tnaddif tas-
snien.
KIl! ^-^ <*""^"'-
Dbntilatbd— -magħmul snien shien.
Dentilation— ara dsntiiion.
Dbntilave — ilma għal ħasil tas-
enien.
Dbntiloquy— diem, drawwa li tit-
chellem minn bejn is-snien.
Dbntisoalp— bhal xcupiljatas-snien.
Dbntibt— dentista, dac li jakla ie-
snien, tabib tas-snien.
Dbntistry — is-sengħa (ix-xogħol)
i^À-dentiet (ara).
Dbntition— it-titligħ tas-snien ; f/m
baby is pale because she is snffering
fromdentition^ din it-tarbia safra gha-
liex marida bit-titligħ tas-snien.
D&NToiD — magħmul bħal (li donnu)
3inna.
Digitized by
Google
DEN
— 246 —
DEP
Dbnudate — iż:^.arina9 tna'>.ża, tgħar-
wen.
Dbnudation— -tgħarwin, tinżiħ.
Dbnudb— tgħarwen, tnażża.
Dbnunciatb — ara denounce .
Dbnunciator— min jugzajew iwas-
sal; he waa your denunciator^ hua chien
li wasslec, (li gżacj.
Dbny — tiċħad, / trust you loill not
deny me tliia favour, nittama li ma iċ-
ċaħħadnix dan il favur ; he haa denied
the faith, ċaħad il Fidi (kaleb ir-reli-
gion) ; when I go to aak for him at home
he always deniea himaelf meta immur
nistaksi għalieh id-dar dejjera igħejd
li m'hux hemm. 1 deny mysel/no plea-
<Mr«, jena niddeverti sħiħ (ma nċaħ-
ħad ruħi minn xejn) ; who can deny 1
min jista jiċħad ?
Dbobstruct — tneħħi 1-imbarazzi,
ix-xchiel.
Dbodand — ħaġa mogħtija 1-AIIa ;
dic il ħaġa li biha icorri bniedem u
toktlu (bħal carrettun, żiemel etc.) u
imbagħad wara li icun miet sida, ja-
tuha (din il ħaġa^ f idejn ir-re biex
timbiegħ u il flus tagħha jintgħtitaw
lin-nies (lill familja) ta dac li icun
corra ( jew miet maktul b*dic il ħaġa).
Dbodobizb— ma tħallix (tneħħi) ix-
xamm.
Dbodorizeb — dacli ineħħi (ma iħal-
lix) ir-rieħa.
DErART — issiefer, tmur, titlak,tgha8-
far, tmut; let us pray for the soul of
the faitliful departed, ejja nitolbu (nif-
tacru) fl-erwieħ (tal purgatoriu>.
Dbpabtino— safar, mawrien, tluk.
DBPARTMBNr— dipartiment, taksima,
who M t/te head of your Department f
min hu il Gap (taddipartiment) tie-
għec ? / wish that he xoill be employed
in the Department under your charge^
nixtiek li jimpiega ruħu taħt idejc
(fid-dipartiment li ghandec taħt idejc).
Dbpartmbntal— dipartimentali, tad-
dipartiment ; t/iis is a departmental en-
ijuiry^ din hi inchiesta dipartimentali
^m'bux pubblica, għas-sodisfaxion tad-
dipartiment biss).
Dbpabturb— safra, mawra, mewt.
Dbpasturb — tirgħa, tiecol
Dbpaupbrate — tfakkar, tagħmel
fkir.
Dbpaupbratbd (fil botanica) xitla,
werka, zocc etc. li tala jew ħareġ hażin.
Dbpbnd - tiddendel, tafda fi, tok-
għod fuk ; torbot għal ; tagħmel ma ;
tiddependi minn ; you cannot depend
upon himj ma tistax torbot fuku (tor-
bot għal li igħejd) ; fll see him^ you
may depend upon it^ narah sgur, okgħod
fuk cliemi ; they depend on me for a
living^ collha jiddependu minni (mà a
minni, mdendlin miegħi) biex jeclu
(ghal ħajja) ; it depends^ scond ; will
you come this morntng or to moi^roiof^
it all depends on the time t/ie steamer
comesin^ tigi dal għodu jewgħada?,
scond x'ħin jidħol il vapur.
Dbpbndanob— ara dependence.
Dbpendant — dependenti, wieħed Ii
irid minn, li hu marbut ma.
DbpendenoeI dendil ; pajjis li jagħ-
DependbngtJ mel ma jeħor ; li wie-
ħed jafda fi, jokgħod fuk ; jorbot għall,
jiddependi minn ; my whole dependence
is on you^ minnec biss niddependi,
minnec biss irrid (fic biss it-tama tie-
għi^, the Governor of Malta and its
Dependencies^ il Gvernatur ta Malta u
tal pajjisi Iljaghmlu magħha(Ghaw-
dex u Chemmuna).
Dbpendent — dependenti, mdendel;
li jafda fi, li jokgħod fuk ; ii jorbot
ghal, li jagħmel mo, li jiddependi minn.
Deperdit— ħa^a mitlufu, mekruda.
Depiot— tpingi ; pittura, fpingija.
DEPiOTURE-tpingi bil culuri, tip-
pittura.
Depilate — tniżżel, twakka ix-xa-
għar ; tnittef.
DEPiLATiON-nżul, twakkigħ, tnit-
tif tax-xagħar.
Depilatory — ħaġa li tneħħi jew
twakka ix-xaghar; li ineħħi jew
iwakka ix-xagħar.
Depilous — bla Cminn għnjr) xa-
għar.
Deplantation — klugh tas-siġar
(minn post għall jeħor).
Depletion - fasda, fsad (tal anni-
tnali).
Digitized by
Google
DEP
— 247 —
DfiP
Deplktory — li jifsad, li ineħħi, jew
inaddaf mid-demm.
Leplorable— li fih ħasra^ ta min
jitħasf^rUy t^ min jibchih; his condiiion
is deplorable^ li stat tieghu hu li igib
ħasra ; jinsab fi stat li ibicchi.
Deploration — ħasra.
Deplorb - titħassar, tibcbi ; T de-
plore yoH and your children^ nitħassar
(nibcbi) lilec u lit-tfal tiegħec.
Deplorino— bichi, ħasra.
Deplot— tiftaħ linea suldati, tfer-
rak issuldati f linia cbira jew twila;
cumpannija suldati miftuħa (inkas-
smin) flinia twila.
Deplumation— tnittif.
Deplumb— tnittef.
DEPONB-tħallas, tħalli, toħroġ flus
bħala pleġġ ; tixhed.
Deponent— xhud, min jew dac li
jixhed.
Depopularize — taghmel, tirrendi
m'bux popolari.
Depopulate — tbattal, tekred in-
nies jew il poplu.
Depopulation— tbattil, kerda tan-
nies jew tal poplu.
Depopu^iATOR - min jekred jew ibat-
tal in-nies jew il poplu.
Deport - iggib ruħec.
Deportation— esilju,tneħħija minn
poi-t (minn art jew pajjis) għall jeħor.
Deportment - mgiba, raj.
Deposable-H jista icuu mneħħi,
mniżżel minn fuk tron.
Deposal— nżul, tneħħija.
Depose — tneħħi, tniżżel mit-tron ;
tixhed.
Deposit- tkegħida, ħaġa mkegħda
£is sgur, merfugħa għand, depositu
(ta flus) ; tkieghed fiji'Zgur, tiddepo-
sita. tarfa għand.
Depositary — depositariu, dac li
tarfa għandu (tatiħ jerfagħlec jew
iżommloc) flus etc.
Deposition — nżul, tinżil, xhieda ;
kiegħ (ta xi haġa meta tokgħod) ;
tneħħija ta sultan etc. mit-tron.
DepoSitary— fejn il ħaġa tcun de-
positata merfugħa jew miżmuma.
Depot— maħzen, depositu.
1 KPnAVATioN tnħziu, ħ«:?.eii.
Depravb — thażżen; tħassar.
tħassir,
ħażen.
tħażżin,
Depravedness
Depravement
Depraving
Depravity— ħażen, viziu, tħassir.
Depregable—H jista jintalab biex
icun mħares jew meħlus minn xi deni.
Deprhoatb— titlob lill xi ħadd bil
ħniena biex iħaraec jew jeħelseo minn
xi tabxa (minn xi deni etc J
Depreoatory— li jitlob bil ħniena
biex icun meħlus minn xi gwai etc.
Depregation— t^lb bil ħniena.
DEPREGiATE—tmiegħer, tkgħabar,
tniżżel, tnakkas mill pi*ezz ; traħħas.
Depregiation— tmegħir, tkgħabir,
tnakkis mill prezz, roħs.
Depredate — tisrak, tnażża, iżżar-
ma wieħed milli icollu (tisraklu col-
lox).
Depredation — serk.
Depreħbnd - tieħu għall għarrieda
tiscopri ticxef bla ħsieb xejn je w għall
għarrieda ; tissorprendi.
Depress— tgħakkeSftkagħbar; tniż-
żel, tnakkas, iddejjak, issewwed il
kalb.
DBPRESSioN—tgħakkis, nżul, dieka
t^ kalb, swied il kalb, melanconija.
Depressivb — li igħakkes; iniżżel,
idejjak jew isewwed il kalb.
Dbpressor — musculu li iniżżel
driegħ etc.ffil gisem tal bniedemetc.)
Deprivation — sospensiomV jew
tneħħija ta kassis ; ċahda, fatma.
Deprive - iċċaħħad, toftom, tieħu ;
tiċċaħħad, tinfatam ; 1 doni wani you
io deprive yourself ilie pleaeure of siop-
ping here io come wii/i me^ ma irridecx
titlef il -piacir tiegħec li tokgħod
hawn biex tigi miegħi ; he was de-
prived of boi/i his faUier and moiher
wiihin 4 tveeksj ferba gimgħat tilef
(mietuluj missieru u ommu.
Depth— kiegħ, fond; għoli, kie-
ragħ. akkal ; ihe depili of ihe eea is
noi every where the same^ il baħar
m'hux fond xorta waħda cullimchien;
he weni oui ofhie depifi and was drowned^
ħareġ fejn ma jilħaklux u għerek;
what is i/ie depih of ifiis lace? chemm hi
għolia (wiesgħa^din il bizzilla; Christ'
mas coines in ihe deplh of winier^ il Mi-
lied jigi fl-akkal (fil kieragħ) tax-
Digitized by
Google
hkp
— 248 —
DES
xitwa; he ran twice with his horse
alatig the whole depth ofthe squadron
in two minntes^ fżewġ minuti gera
darbteJD biż-żiemel ma tul il battal jun
collu (cbif chien scbierat) ; he ia a
nuin of great dept/i, liua ragel jilħaklu
wisk^ħajjen, bravugħarefj wisk.
Bepthless— bla kiegħ.
Depulsion — tcbeccija, tneħħija.
Dkpulsory-H ma iħallix, H ibi-
għed, li jiscansa.
Depurate — tnaddaf, issaffi ; msoffi,
mnaddaf.
Depuration— tnaddifa, tisfija.
Deputation — deputazioni ; nies
ma^ħżula u mibgħuta biex jitchelmu
għal ħadd jeħor, jew f loo ħadd jeħor;
we aent a d-eputation to xoait on II, E,
ihe Govertwr, aħna bgħatna deputa-
zioni (nies minn flocna, biex jitchel-
mu għalina) għand il Gvernatur.
Depute— tibgħat lill minn jagħmel
minn f lococ ; tibgħat deputazioni,
tiddelega; deputat, min jagħmel f loc
(J6^ jirrapresenta lill) ħadd jeħor.
^ D^UTY — min hu mibgħut ("jew
kiegħed) f loc xi ħadd biex jagħmel
minn f locu ; deputat.
Deraginate — takla bil għeruk
b'collox, tistradica (tisradica).
Derangb — tħabbel,tħawwad,tgher-
fex, ingennen.
Derangement — tahbila, taħwida,
tgherfixa, genn.
Deray — briu, storbiu, f rattarija,
għajjàt ta ferħ.
Dereliot — mitluk (abbandunat)
minn culħadd.
Dereliotion - telka minn culħadd.
DERiDE—tiddieħec bi, titcaża bi.
Deridingly — bid-daħc.
Derision— -daħc bi, żuffiett b'dac li
icun, tcasar.
Derisive) tad-daħc, taż-żuffiet; li
Derisory) jiddieħec.
Derivablb— li jista icun mnissel.
DerivatioN — tnissil, derivazioni.
Derivative— li gej, mnissel.
Derivb— tnis8el,titnissel, tigi minn.
Derm — il vera gilda tal annimali.
Dermal— tal gilda (tal annimali).
Dermatoid) .^. ., ,^
DerMOID |bħalgilda.
Dermatologist— wieħed li jifhera
u jicteb fuk il niard tal gilda.
D£RMi0~tal, jew fuk il, gilda.
Dbrnier (h\\ Francis) I-aħħar, ta
I*aħħar (finali); as Dernier resort^ I-ah-
ħar mezzi li wiebed jista juża, il mez-
zi ta I-aħħar.
Deroqatb —tneħħi, thassar, tbiddel
(ligi jew testment).
Derogatory ) l^ '»?^hi, iħassar
^ > lew ibiddel (Iigi
Derogativb I ]^,y testraent).
'Derrick— raacina, crick ta basti-
ment biex iħottu jew igħabbu mer*
canzia etc.
Dervis— derwix, kassis torc (Mau-
mettan).
. Desoakt -għanja mkassma bċejjeċ
bċejjeċ ; discors, disputa; tcanta bil
partijiet fwieħed icanta biċċa u 1-je-
ħor oħra); he made a long descant
upon ity tcbellem fit-tul fuku.
DesCEND ~tinżel,titnissel, tigi minn,
let us nct descend to particularsy ma
ninżlux fi rkakat ; / would not desoend
to speakto such a man, jena mu nibkax
li nitchellem ma bniedera bħal dac.
Desoendant — ranissel, gej rainn.
Desoendent— li nieżel.
Dbscbndible— li jista Jinżel.
Dbscbnding— nieżel.
Dbscension - niżla, nżul.
Dbscbnt— niżla, żurżieka; twelid,
nisel, gidd ; he is of a nohle descent^
hua gej (ranissel) rainn farailja nob-
bli ; she is ofa base descent, hia gejja
minn nies ordinarij (baxxi ferm).
DesCRIBB— tfisser, tiddescrivi.
DESCRiER-min jinduna bi, jagħ-
raf, jilraaħ, jicxef.
Description —descrizioni, tifsira.
DESCRiPTrVB — descrittiv, li jedde-
scrivi jun jew ifissersewwa.
Descry — tinduna bi ; tilraaħ, tagh-
raf, ticxef; that is tfie only thing I could
descry at a distance, dac biss li stajt
nara rail bogħod.
Desecrate — tcażbar ; tipprofana.
DkSERT — desert, loc waħxi, bla
nies, xaghra ; tax-xagħri, desert, jew
bla nies.
DBSàRT—ħakk, ħlas, raeritu ; taħ-
rab, tħalli, titlak ; he deserted me when
Digitized by
Google
DE8
— 24!) —
DES
Iwantedhim most, telakni Cħallietii)
meta chelli bżoiinu I-act4ir.
Deseuter — min jaħrab, niiu jiscar-
ta jew jisdinga (suldat ete.)
JDesertion— scartiir, ħrib (mir-riġ-
ment).
Desertpul.— li ħakku, li jistħokklu,
li jimmeritaħ.
Desertless— min għajr meritu, li
ma jisthokklux.
Deserye — tistħokk, tmiss, timme-
rita ; i/ou deserve being hanged^ ħakkec
il forca (imissec il mewt) ; he de-
serves hexng treated welly ħakkn (imissu
jew jistħokklu) li icun ittrattat taj-
jeb ; as every one deserves^ culħadd
chif ħakku.
Dbshabille (akra rf<?ia&t7i)— libsa
wiesgħa, mlaħalha ; libsa tad-dar ;
Ibies tal facendi.
Desiooant— siccant, ħaġa li tnix-
xeffliiħaltu maż-żebgha biex tinxef
malajr).
Desiooatb ~ tnixxef .
Desioo ATION — n xief .
Desiooativb— li inixxef.
Dbsideratb— tixtiek, trid.
DBSIDBKATIVE-Ii jixtiek, li irid.
Desideratum— ħaġa li ma għan-
decx iżda li tixtieka (li tridha).
DeSIDERATA (plural ta desideratum).
Desion— fehma, ħsieb, ħużż ; di-
sinn; tagħmel il fehma, il ħsieb;
tħoż^i, tiddisinja. You have done this
ihrough design^ għamilt dana għal tal
apposta (bil felima); / design to go
and spend a few days abroad next
montfi^ kiegħed naħseb, għandi il
fehmajew għamilt disinn li immur
nagħmel fnsiefer ghal) xi erba tijiem
ix-xahar id-diehel; who made the design?
min ghamel id-disinn ? (min ħazzu ?)
DesignaTB— turi, iBsemmi, t^iħtar;
tagħzel, tagħmel ; magħżul, maħtur,
msemmi, magħmul.
Desionation— turijajtismija, ħatra,
għażla, għemil.
Designer— disinjatnr, min jaghmol
il pian, pianta jew disinn ta ħaġa.
Desioning — ħajjen, ħażin, jilħaklu,
malizius ; is-'sengħa tad-disinn.
DESiGNLESS^min għ^jr fehmajew
disinn.
Desipient — ibleħ, belhieni, bla
sens, bla melħ.
Desidbrable— mixtiek, tal piacir^
ta min jixtieku.
Dbsirb -xewka, ħajra, tiitiek, tit»-
ħajjar, trid ; I have a strong d^ire to
^ro <o iowcfo/i, għandi xewka (ħàjra)
cbira li immur Lori(Jra; Ihope you wiil
have everuiJiina to your hearCs desire^
nispera h icolloc collox chif tixtiek
kal bec; my only desire is that you should
give up his company, ix-xewka cbira li
għandi hia biss li ma tagħrniliex ac'-
tar mieghu ; / desire you to writs to
himyourselj] (nixtiek) nitolboċ liticti-
blu inti stess; / am desired by my
father to ask you to»., mitlub (incari-
cat) minn missieri li nitolboc biex...
DESlROUS-mixtiek, mħajjar, gh'an-
du ix-xewka jew il ħajra. / am desirous
of joining the Policej għandi xewks,
(mħajjar) nidħol fil pulizija.
Desist— terħi, tħalli, takta minn. >
Desistanob -tħollija, katgħa minh.
Desistivb— li jakta, iħalli, jispiċċa
jagħlak jew jiccoucludi.
Dbsk — desc, scrivaniia, scrittoriu
mejda niżerżka tal chitba ; tagħlak,
takfel, iżżomm merfuħ (gewwa descj.
Dbsman— il ġurdien tal misc.
Desolate— tħarreb. (tagħmel ħer-
ba), tħarbat, tnicchet; mħarbat^mnio-
chet, waħdieni, bla nies, li ig^blec il
bichi. . .
Desolation — ħerba, tħarbit, ni-
chet.
Desolatory— li inicchetj li igib
nichet jew swied il kalb.
Despair — ktiegħ il jiesjew it-tama;
takta il jies jew it-tama ; never de^
spair, katt takta jiesec (ibka bit-tama
dejjem); lie fell into despair^ issa kata
jiesu għal collox (iddispra).
Despairbr — miu ma jisperax, min
p^ħandu jiesu maktugħ, mm spiċċatlu
it-tama.
Despairing— bla tama.
DBSrATOil — għaġġla, ħeffa, għarfa
(jew ta^ħrifa^ ta malajr; jttra, dl-
spaċċ ; tibgħat, tgħarraf malajr; tħaf-
fef, teħles, toktol ; four hundred fnen
were at once despatchedy mbagħtu ma-
lajr erba' mitt ruħ ; he was despatc/ied
82
Digitized by
Google
D£S
— 250 —
MS
in Jive minuteSf fħames minuti chien
id-dinja 1-oħra (katluħ) ; did yoii hear
anything of tlie nexo despatch /rom the
Cohnial Office ? smajt xi ħaġa fuk id-
dispaċċ (littra) li giet 1-aħħar mill
uffioiu tal Colonji ?
Desperado (bli Spanjol)— wieħed
bla cont ta ħajtu, iddisprat.
Desperate — bla jies, jiesu mak-
tugħ ; iddisprat ; mitluf (miġnun) ;
his case is declared a desperate one ;
katgħulu il jies fgħandu jiesu mak-
tugh ; he is a desperate man^ dac bnie-
dem iddisprat ; she is'suffering from a
desperate desease^ għandha marda li
ma tfiekx minnha ; he was despemte
angry when I saio him yesterdagy chien
f rabia mitluf meta rajtu il bieraħ.
Desperately— ta 'ddisprat, ta miġ-
nun, ta wieħed mitluf ; he did it despe-
ratelyi għamilha tad-disprat, ta wie-
ħed li ma għandux cont; he drinks
de^ratelyy ymoh chemm isib (jixrob
sħiħy jew mitluf wara ix-xorb) ; he is
now desperately in love witli that wo-
inan^ issa mitluf (miġnun) wara dic
il mara.
DESPERATlON--disperazioni,di8pra-
ment, ktiegħ il jies, ktiegħ it-tama.
Despioable ) vili, ta min imakdrn,
Despisable) imiegħrujew iżebil-
ħu ; / can*t bear him^ he is sudi a de-
spicable feUow^ Jena ma naħmlux,
ehemm hu vili.
DesPISE — tmakdar, tmiegber, iż-
żeblaħ ; / despise all your threatenings,
jena xein ma jimpurtani(nidhacj mit-
tħeddid tiegħec.
Despiser — min imakdar, imiegħer
jew iżeblaħ.
Despising— tmakdir, tmegħir, żeb-
liħ ; li imakdar, imiegħer, iżeblaħ.
Despite — inchejja, mibgħeda, odiu,
ħżunija; tinchi, tobgħod ; in despite
ofyou, għall inchejja tiegħec.
Despiteful— inchejjus, cattiv, ma-
linn, odius, vendicattiv.
Despoil — tnażża, tgħarwen ; they
are trying to despoil him ofhis sabstancey
kegħdin jittantau (iridu) jeħdulu cull
ma għandu, (ineżżgħuh jew ikaxxrux
mill gid li għandu).
Pbspond — takta il kalb, tbażża;
Despotio
Despotioal
takta il jies jew it-tuma ; he begins to
despond now, beda jakta kalbu (jibża)
issa.
DespondenoeI ktigħ il kalb jew il
Despondenoy/ jies; biża.
Despondent — kalbu maktugħa,
jiesu maktugħ, beżgħan ; why are yoti
so despondent f għaliex inti hecc beż-
għan ("jew kalbec maktqgħa) ?
Despot — chiefer, tirann ; Sultan
dispoticu jew li jagħmel li irid u li
jogħġbu (bla ligi).
dispoticu, chiefer, li
jagħmel li irid u li
jogħġbu (ħieles).
Despotism— dispotismu, chefrija.
Despumate — taghmel jew ittalla
ir-ragħwa jew xcuma.
Desquamate— tneħħi li sewam jew
il kxur tal ħut etc.
Dessert — diżerta (frott ħelu etc,
li wieħed jeħu biex ineħħi it-togħma
wara l-ichel).
Desseutservice — servizz (tagh-
mira platti etc.) taddiżerta.
Desti n ate ~ taħtar, tagħmel, tid-
destina ; maħtur, magħmul, destinat.
Destination— ħatra, għamil, wa-
sla; tmiem tal via^ġ jew il post għal
fejn wieħed icun siefer ; ihis has been
his deslination, għal dan chien magħ-
żul ; we liad to experience a dreadful
storm before reaching our destination^
rajna (sofrejna) tempesta ħarxa kabel
ma wasalna(għal post fejn conna sej-
rin). Are you sure that tlie letier luis
reached its destination ? inti sgur li lit-
tra waslet fejn chella tasal ?
Destine — tahtar, taghmel, tidde
stina ; heavens destimd him for other
things, issema għażlu ( iddestinah )
għal ħwejjeġ oħra (jew għal xogħol
jeħor).
Destinjst— wieħed (min jew dac)
li jemmen bid-destin jew bix-xorti.
DeSTINY - destin, xorti ; cruel des-
tiny ! destin chiefer ! / bewail yonr
destiny^ nibchi xortic.
Destitute — fkir, abbandunat, bla
ħadd li jeħu ħsielm (bla ħbieb) priv,
li ma għandux, niekes minn cotlox ;
poor soul, he is destitute of all hopes^
msejchen ma għandu l*ebda tama.
Digitized by
Google
DES
— 261 —
DET
' Destrot— tekred, fgħarrak, tħar-
bat^ taħli.
Destroying — li jekred, jgħarrak,
iħarbat jew jaħli.
Destruotible — li jista jiukered,
jitħarbat jew jitgħarrak.
Destruction- kirda, tħarbita, ħe-
la, ħerba.
Destruotionist— min jekred, jaħ-
li, iħarbat jew igħarrak.
Dbstruotive— li jekred, jaħli, iħar-
bat jew igħarrak.
DesudatioN — tneħħija cbira ta
għarak.
Desuetude— ara disuse.
Desultory — mkabbeż (li m'bux
wara xulzin cbif iniissu) maktugħ.
DeSuME— tnakkas, tieħu minn; tis-
sellef.
Detaoh— tifred, tagħżel, takla (jew
takta) barra.
Dbtaoħment— stactament suldati,
firda, għażla.
DETAlL^għajdut bir-rekka; tifsir
ta ħaġa b'ħajia (bi rkakat collba),
tghid collox bir-rekka, tfisser ħaġa
b ħaġa ; in detail, bli mnut.
Detain — iżżoram, iddewwem, id-
dawwar; / donU toish to detain you
any longery ma irridx li chiecu inżom-
moc actar ; he was to detain me fronx
proeeeding any farther, hu chien żam-
mni li ma ghaddejtx actar il kuddiem.
They were detained prisoners for two
months^ żammeuhom priġunieri għal
xahrein.
Detainder— (fil-ligi) mandat, war-
rant ta arrest (kbid^ etc.
Detainer — min iżomm jeio idew-
wem.
Detainment— żamma, dewmien.
Detkot— ticxef, tiscopri (issib il
ħtija) he succeeded to detect tfie fraud^
mexxielu chixef I-imbrolja; t/iey were
detectedy sabu li chienu hatjin.
Deteotion— chixfa, ticxif; 7 am
sure be will escape detection^ sgur li ma
isibux li hu ħati(Ii ma iinchixifx).
Deteotive— pulizia fa paiżana biex
isib u jicxef min hu il ħati.
Detent— biċċa fl-arloġġ li tiftaħ u
tag ħlak il maona tal arloġġ meta dana
iou'C^ idokk.
Detention— żamma, gheluk,deten-
zioni ; do you call tfiis imprisonment or
mere detentionf din prigiunjia jew
detenzioni biss ?
Detenu— ara detainer.
Deter— tbażża, iżżomm, ma tħal-
lix.
Deterqe— tnaddaf, tħammel, tim-
saħ (ierita etc.)
Detergent— li inaddaf, liiħammeL
Deteriorate— tħażżen, t^ħarrak ;
i^g^b lura, tagħmel malamira ; teħ-
żien, tmur lura jew agħar, issir ma-
lamira; his healih has deterioraied a
good deal lately, dan I-aħħar niżel wisk
(^idher magħdur wisk).
Dbterment— tbeżżi^ħ, żamma.
Determinable— li jista icun deter-
minat, maħsub, maktugħ.
Determinant— li jispiċċa; li iakta,
li iiddecidi jew lijagħmel ħsiebjew
fehma.
Determinate— li għandu il ħsieb,
bil fehma ; mabsub, maktugħ, deter-
minat, precis.
DEi^RMiNATlON—ħsieb, fehma, kat-
għa fil-laħam il ħaj ; ni abide by my
determination^ nokghod għal <Jao li
iddecidejt jien (għal dao li rsolvejt
jien).
Determinative— li jagħmel il ħsieb
jew il fehma, li jiddetermina, jidde-
cidi, jii-solvi, li jicconoludi.
Determinator— dao li (min^ jaħ-
seb, jagħmel il ħsieb jew il fehma,
dac li jakta' fil-laħam if ħaj, jew jid-
decidi diirba għall dejjem.
Determine — taħseb, taghmel il
ħsieb jew il fehma ; takta' fil-laħam
il ħaj, tiddecidi darba ghall dejjem ;
t^ is high time now to detef*mine this
business, issa chien imissu ilna li id-
decidejna diu il biċċa, ..darba għal
dejjem.
Detbrmined — decis, risolut, bil
ħsieb sħih, bil fehma risoluta jew
kawwija ; / atn determined not to go^
jena risolut ((bil fehma sħiħ) li ma
immurx; he has determined to come^
ghamel il ħsieb (iddeoida> li jig^.
Dbterminism — ara determination.
Dbterration — ftuħ (għażik jew
klib) 1-art.
Digitized by
Google
DlETi
— 252 —
DEV
- DE'TBRàlĠN— tnaddif, tħammil, mBlħ
(ta ferita).
. Detersivb — li inaddaf, iħammel
jimsàħ (ferita).
Dbtbst Ktdbgħod; tistcheiTeħ,
- DetestateJ^ tistrnerr. .
Detestation— mibgheda, stmerra,
8tebernħ«
Dethrone ) tniżżel mit-tron, tneħ-
. DethrONIZej ħi ininn sultan.
: Dbtonate l tfakka (tispara) oanun
Detonize J jew ragħda.
Detonation— tfakkigħa, sparatura
ta ċanun, ragħda eto.
Dbtort -takleb (tbiddel) jew titbi-
għed mil-lewwel fehma jew ħsieb li
toun għamilt.
Detour— dawra.
Detrajdt— tnakkas, tmiegħer,tkas-
sas jew tghid b'xi ħadd jew fuk xi
ħadd.
Detraotion— tmegħir, tkassis jew
ghajdud b*xi hadd jew fuk xi ħadd,
malafiE^ma.
DetrÀotious— li imigħer, ikassas
jew igħejd fuk xi ħadd,- ii jati mala-
fama, li.joflTendi jew itabba I-unur.
. Dbtractive — li inakkas, ineħħi.
Djbstraotor -^ kassies, min igħejd
b'xi ħadd jew fuk xi ħadd ; (fl-anato-
mija) xnusculu li iniżżel jew jiġbed
Msfel. .
Detrain — tneħħi, tni^żel suldati
minn tren Jew vapur ta I-art.
, Detriuent — ħsara, telfa,deni;gha-
iqel ħsara jew id-deni.
Detritus — frac, trab, ħama jew
ramel (li isir mill art bit-taħbit ta
l-ilma>. .
: Detrude— tniżżel Msfel, titfa lura.
. DETRUNOATErrtakta, tkaċċat^ tkas-
sar.J > . I
Detrusion— nżul jew tfigħh I-isfel.
Deuob (bil Francis akra dua^ id-due
(^denari, piċhi, fiuri jew cori^tal mazz
tal carti tal logħob ; xitan, mingħul ;
y>hai thedeuce do you wantf x'ix-xiaten
tridf
, Dbutvro-oanomioal— dawc il cotba
tas-Saora.Scrittura li ħaduhom jew
daħħluhom.wara 1-oħrajn.
.^ DEUTBROOAifist^min jiżżewweġ it-
tieni darba.
Dbutbrogamt — it-tie'ni żwieġ.
• Deutoronomy — deutoronomiu, jew
it-tieni ctieb tal-ligi ta Mosà.
Dbvaporation — bidla filma minn
fwar.
Dbvastatb— tħarbat, tekred, tħar-
reb jew tagħmel ħerba.
DBVASTATiON-tħarbita, kerda, hsa-
ra cbira, ħerba.
Dbvastavit Cfil-Iigi)— ħsara u telf
ta ħwejjeġ Cproprietà etc.) li issir bil
maniġġar ħażin ta eseoutur.
Dbvblop — tħoll, tfisser, tisviluppa,
turi, ticxef, jew iġġagħal jidher dac li
icun moħbi jew mgħotti.
Dbvbst— tnaż^*, tgharwen.
Dbvbxity— liwi, tgħawwiġ fit-tond
l-isfel.
Deviatb — toħroġ, titbiegħed mit-
triek it-tajba ; tgħawweġ, tgħilet, tiż-
'balja.
Deviation— ħruġ, tbegħid mit-triek
it-tajba ; tgħawiġ, għilt, żbaljar.
DBVioB^ħila,, ħabta, almu; arma
ta cuujom jew tar-razza ; invenzioni,
mezz, triek ; he found a nexo device, sab
mezz (triek) ġdid.
Dbvil — xitan, għafrid, għadu, de-
moniu ; go to tlie devil^ mur għand ix-
xiaten ; mahe not the devil blacker than
he isy ix-xitan m'hu;c icreħ daks
chemm ipinġuh ; one must sometimes
hold a candle to t/ie devil^ xi drabi icol-
loc tbus id li tixtieka maktugħa;
(five the devil his due^ ix-xitan già għal
sehmu; ix-xitan m'hux icreħ daks
chemm ipinġuh ; he needs must go that
tfie devil driv^s^ issa la hu fiż-żifua jah-
tieg jiżfen, issa la giet hecc erħila ;
talk of the devil andheHl sure to appear^
min issemmih lesti x'tatih; he that hath
shipped the devil must make the best of
himj min jidħol għal pis jeħtieġ li jit-
kanna bieh.
Dbvil— macna li taghżel iċ-ċraret
fil fabbrica tal carta.
Dbvilet "jgħafrid jew xitan żgħir;.
Dbvilino Vferħ ta xitan jew ta min-
DBVILKINJghuI.
Dbvilish— tax-xjaten, tal mniegħel
tad-demonii ; misħut, ħażin ; heis cfe-
'vilish cunning^ ħażin daks xitan.
Digitized by
Google
DEV
— 268
DEX
Dbvilrt — ħżunjia tax-xjaten, ħ^.u-
njia cbira.
Dbvious— maħruġ barra mit-triek
it-tajba; mitluf, mgħawwcġ.
Dbvisablb — li tista issib tarfu, li
jista isir, li iista icun maħsub.
Devisb— tnollja rtestment, flegat;
tara x'takla, tara chif tagħmel, issib
tarf, issib mezz, issib rcaptu, icolloc
il ħila ; tħalli f testment jew flegat.
Dbvisbb— dao li jired b*testment,
dac li jeħu il-legat.
Dbvisbr— min isib mezz jew tarf
biex jagħmel ħaġa ; dac li jara chif
jagħmel biex jirnexxilu jagħmel ħaġa.
Dbvisor— min jagħmel jew iħalli
ftestmentjew legat.
Dbvoid— fieragh,imnażża, mċaħħad;
gharwien ; iliis news is utterh/ devoid
of Joamliition din I-aħbnr m'hix f^is-
seu xejn (fiergħa, maklugħa mind
żnied xi ħadd ).
Dbvoir (akra devtcdr) dmir, servizz.
DBVOLUTiON—mogħdja minn wie-
ħed għtil I-jeħor ; moghdjia ta ħaġa
fuk, jew għand, xi ħadd jeħor.
Dbvolvb — tgħaddi niinn wieħed
għal Ijeħor; tigi għandjew fjdein xi
hadd ; taka fuk (wirt jew haġ'oħra);
tħalli wirt jew ħaġ'oħra; all i/iis pro-
perty toill sotne day devolve to hini^ dan
il gid ġurnata għad icun tiegħu(imiss
lilu, jew jigi fuku).
Dbvonport — xorta ta scrivanija (tal
chitba).
Dbvotb - twiegħed, \4\\\ b'wegħdn,
tħalli, she then devoted herself entirely
to the service of God^ imbagħad hi t^t
ruħha għal collox I-Alla, he devoted
his yonth to the e.tercise ofarms, għadda
^.għużitu fil militar (fl-eserciziu jew
ittaħrig ta I-armi ),
Dbvotbd — divot, mogħti, dedicat.
Dbvoter — devot, bigotta, wieħed
jew waħda li tati fiik sidirha; biżocca.
Dbvoter — min jadura jew jati kima
Dbvotion— devozioni, kima ; ġibda
lejn Alla, mħabba t-Alla; he is at his
devotion, kieghed f ideiħ (jagħmel biħ
li irid, kifgħed biss għal dnc li ighej-
dlu ).
DEVOTioNAii — devot, religius, ragel
sewwa, ragel tajjeb.
Dbvodr — tibla, tiddivora, tfendi.
Dbvodrino — li jibla, jiddivora,
ifeiidi.
Dbvout— devot, mogħti 1-AIIa, miġ-
bud lejn Alla; li jati kima.
Devodtly — bil kima collha, bil
gibda collha lejn Alla, bid-devozioni
collha.
Dbvoutlbss — bla devozioni; bla
kima, bla gibda lejn Alla.
Daw—nida, rtuba; ixxarrab bin-
nida.
Dbwberry— xorta ta iM.
Dbwbbsprent — mxarrab bin-nida,
(collu raxx jew ktar tan-nida).
Dbwbrioht— -jilma jew ilekk bin-
nida.
Dbw-claw — is-saba (jew id-difer)
zghir ta wara fsiek ta kattus ecc.
Dbw-drop— katra nida. *
DEW-FALL-nżuI (xita) tan-nida.
Dbw-impearlbd — collu fosoà fosos
tal ktar tan-nida.
Dbwinbss— tixrib bin-uida, collhu
nida.
Dbwlap— għankra, dic il biċċa la-
ħam mdendla (tlebleb) ta taħt għonk
il bakar ecc, xoffa mniżxla tax-xjuħ
(għacca).
Dewlapt — bil għankra, b' xuftejħ
mnizżlin jew mdendlin (bix-xjuħjia).
Dbwless — bla nida, m'hux niedi.
Dewpoint— dao il grad tat termo-
metru li juri li beda jaka in-nida.
Drwrbttiko — it-tkegħid tal għazel
jew kittien (siġar) għan-nida jew xita.
Dewstone— -xorta ta ħaġra taz-zon-
kor tal Inghilterra.
Dewworm— duda li tinsab (li tgħix)
fin-nida.
Drwy — bin-nida, niedi, mniddi.
Dexter — il-Iemin ; (fl'araldica) t«n-
naħħa tal-Iemin ta arma ; lemini, tal-
leinin.
Dbxtbrity — lemin, ħila, ħabta,
ħeffa.
Dbxtbrods — meħiiel, li għandu il
ħila, il ħabta jew il ħeffa ; ħafif.
DeXterodsnbss— ara dexteinty.
Dbxtral— tal-lemin, ta I-id il-Iemi-
nija.
Dextrorsal — li jitla (li jicber ecc.J
inil leinin għax-xellug.
Digitized by
Google
DEY
— 264 —
DIA
Dbt — l-isem li chellu dari il Qver-
natur tal Algier.
DHUBRA^iseR) ta chejl (tal kmugħ)
ta xi pajjisi ta Lvant.
DiABATBBiAL— li jgħaddi (jakbes jew
jiscorri) il-limiti.
DiABBTBS— diabete (marda).
DiABBTio ] diabeticu — tad dia-
piABBTiCAL j bete.
( bil Francis ) seħer,
DlABLBBIB
magħmul.
DlABOUO
buBOUOAL
tax-iitan, tremend,ħa-
żin bla kies ( ta ħżu-
nija I-actar cbira).
DiABOLiBM — proprietà (pussess) tax-
xitah.
DiAOATĦOLiooN — mcdicina univer-
sali,:
piACHABTio — li jaksam jew ixokk
min-nofs.
ftiAOHYLON— ġbara biex trattab.
il^lAOODiUM— ġlepp tax-xaħxiħ.
DuooNAL— tad-diacunu.
DiAOONATB — diaoonat, l-ufficiu ta
diaounu.
DiAOOUSTios— ix-xienza (li studiu^
fuk is-smiegh meta il ħsejjes, dakk
eoc. jinferak (jcun refratt).
DuoBiTio 1 li jingħaraf b' marca
DiAOBiTiOAL j jew b'pont.
Dmdbm— curuna tar-ras (tas-slaten,
kaddisin eco.) diadema.
DiADBMBD — li għandu Cmżejjen b')
diaaema.
DiADBSis— il bdil tal marda.
DiADBOM— coi*8 sħiħ; it-tixjira ta
pendlu ta arloġġ; vibrazioni jew
tixjira*
Dlebbbis— dieresi sinial ta zewġ
ticchi fuk xi vucali hecc (") biex minn
sillaba waħda tinkasam u tinkara
fi tnejn.
DuoLTPHio — ( fli scultura^ jissejħu
dawo ix-xoj^ħlijiet Cscultura) mniżżla
Cmħaftra I'isfelj fil wicc ta Topra jew
il biċċa xogħol ti tcun.
vDuoNOBis— djagnosi— il ħila ( ix-
xienza li tagħraf marda minn oħra,
li tagħraf sewwa xin hi il marda.
DuQNOBTio— sinjal li jurio xi tcun
jew xinhi il marda.
DuGOMBTBB— apparat (bhal macna)
biex turi x'kawwa għandu iż-żejt.
DiAOONAL — diagonali, linja li tgħad-
di mgemba miun rocna għall-oħra ta
biswitha.
DiAOBAM — diagramma, ħatz, disinn
(ta figura ecc.)
DuoBAPH ' strument(biċċa għodda)
usat fix-xoghol tal prospettiva ( di-
sinn).
'DuoBAPHicAL — tal prosi^ettiva.
DiAOBAPHics - is-seugħa (l-arti) tad-
disinjar.
DuoBYDUTB— purgant kawwi.
DiAL — ^arloġġ tax-xemX| cwadrant
ta arloġġ.
DiALBCT — dialett, Isien (lingua) ta
biċċa min-nies ta xi pajjs.
DiALBOTiTUN — ara logician.
, DiALBOTios — ix-xienza (l-arti) tar-
mġunar (li tghalmec tirraġuna).
DuLiNO — issengħa li turic chif
tagħmel I-arloggi tax-xemx jew il
quadranti ta l-ai*loggi.
DiALiST — min jngbmcl (jaħdem)
I-arloggi tax-xemxjew il cwadranti
ta I-arloggi.
DiALOoiBM — dialogU) disputa, di-
soors bejn tnejn.
DiALOOisT— niin jagħmel jew jicteb
id-dialoghi.
DiALooisTic 1 li għandu għamla
DuLooiSTiCAL ) ta (bħal) dialogu,
DiALooizB-^titchellem fi dialogu.
DuLOOUB — dialogu, disputa, taħ-
dita bejn tiiejn (jew actar) ; titchel-
lem ma ħadd jeħor, tiddisputa.
DiALPLATB — il cwadrant ta arloġġ
jew wiċċ l-arloġġ fejn icunu maħżu-
żin is-sigħat etc. ta arloġġ.
DuLUBic— tal urina.
DuLTSis — figura tad-discors ; sinjal
(marca) li titkigħed fuk żewġ vooali
biex turi li għandhom jinkraw għali-
hom (m'hux flimchien); (fil medicina)
debulizza (ta xi parti tal gisem). •
DuLYTic — li iholl, li jitlak.
DuMANTiNB— diamantin, jebes ferm
(daks diamant).
DiAMBTBB— diameti-u, linja li tak-
sam circu min-nofs sewwa.
DlAMBTBIO
DUMBTBIOALJ
^ [tad-diametru.
Digitized by
Google
DIA
- i5B
m
DiAMOND— diamant; isem ta qua*
lità ta tipi ta li stampa rkak jew żgħar
ħafna ; bħal diamant.
DiAMONDS— denari (tal carti tal lo-
ghob; t/ie ace a/ diamondSf lass de-
nari ; (ħe trumps are diamonde^ it-trionf
(latur etc.) hu denari.
DiAMONDBD — iflfaccettiat bħal dia-
mant.
DiANATiċ— li jirraġuna b'mod ^ro-
gressiv (li igħaddi dejjem il kuddiem
ħàġa wàra 1-oħra).
DiANDRiA — xorta ta pianti b'żewġ
boroż eto. (tat-trab eto. li bibom isir
it-tnisĦil tapianti oħra).
DiANTHUS— il kronfol (xorta ta kron-
fol;.
DiAPASM— trab bil fwieħa; trab ifuħ.
DiAPASON— ottava sħiħa fil musicà,
strument li bib dauo li jaħdmu il
strumenti tad-dakk jintonaw is-sfa-
far eto*
DiAPBNTB-^quinta sħiħa (fil musi-
ca>; duwa jew medicina magħmulha
jew li fiha ħames hwejjeġ.
DiAPBB—xokka damascata, tinseġ
jew tagħmel xokka damascata; dva-
lia, sarvetta damascata.
DiAPHANEiTY — mogħdija tad-dawl
minn xi ħaga (bħal m'hu il ħgieġ,
1-aria etc.)
DlAPHANIO
DlAPHANOUB
DlAPHONIO
trasparenti, li iħalli i-
-ghaddiid-dawl minnu
(^bħal ma hu il ħgieġ).
I diafonicu, tad-duip/to-
DiAPHONiOAL / nics (ara;..
DiAPHONics— ix-xieuza jew li studiu
fuk id-dakk ta li sfafar ta 1-orgni etc.
DiAPHORBsis --għarak.
DuPHORETio 1 medicina li ig^ib
DuPHORBTiCAL J il għarak (li iġ-
ġagħleo tgħerek jew tneħħi il għa-
rak jew issir għarkan).
DiAPHRAGM~ara midri^.
DiAPORBSis— dubiu chif tgħaddi il
kuddiem jew chif tcompli id-discors.
DiARiAN - tad-rfuwy Cara).
DuRRHCEA— fetħa, diarrea, sliħ.
DiARY— ġurnal, registru jew ctieb
fejn inni^^żlu dac collu Ji jiġrilna jew
igħaddi minii għalina cull juin.
PiABTBM(filmusica)— intervall sem-
plici (hecc msejjaħ biex jiddistingwuh
mill intervall compost).
DiASTYLB (fl-architettura jew il bi-
ni)— il gost li fih jirrani^aw il colonni
fil bini b*mod illi dawna ja^ħmlu-
hom bogħod minn xulxin wisa' ta
ħxuna ta tlieta jew erbgħa mill li
stess colonni.
DuTHBBMAL — U tgħaddi minnuijew
li iħalli tidħol fih, is-sħana.
DuTHBSis— li stat tal gisem jew ta
cbif icun iħossn bniedem.
DuTRiBB— prietca sħiħa, salt oliemy
discursata; critica twila u ħarxa;
tgħajjira bil chitba jew bil cliem.
DiBBBR-biċċa għodda tax-xogħol
tar-raba, bħal moxt biex itakkbu jew
jagħmlu il ħofor fl-art.
DiBOTHRUN — xorta ta duda jew
vermu solitariu.
DiBSTONB — il passiu (loghob t«t-
tfal).
DioB — dadi ; tilghab id-dadi.
DiCER— lagħab id-dadi.
DioiNO — logħob tad-dadi.
* DicB Box— caxxa tad-dadi.*
DioHOPHYiA— marda tax-xagħar.
DioHROMATio — ta żewġ ouluri jew
lewnijiet
DioiNO-HOUSB — dar (loc) fejn isir
il-logħob.
DroKBR—mazz, katta eto. ta għa-
xra.
DioKY — felu fħmar jew ħmara
żghar^ ghonk ta kmis; camizetta jew
ċamiza ; saldatur ("ta carrozza eto.j
DiooTYLBDON — pianti li iż-żerrigħa
tagħhom tinferak fżewi; bicoiet Cpħal
werak) ineta tibda tinbet.
DiOTATB—tiddetta, twissi, ticcman-
da; twissia, cmand.
DioTATioN— dettatura.
DicTATOR — min jiddetta ; min jati il
ligi jew jiccmanda.
DioTATORiAL— li għaudu is-setgħay
I-awtorità jew il cmànd.
DioTioN— stil, lingua, espressioni.
DioTioNARiAN— dac li jagħmel jew
jicteb diziunariu.
DioTioNARY — diziunariu.
DioTUM— chelma, għajdut, prover-
biu.
Digitized by
Google
DID
— 266 —
DIĠ
1 DiD— il passat tal verb to do^ għa-
railt etc. did i/ou go f mort ? t/es 1 didy
iva (mort) ; did he come ? gie ? he did
not^ Jà ("ma giex).
DiDAOTics— is-sengħa tat-tagħlim
DlDAOTYL
DlDACTYIiOUS
li għandu żewġ swa-
ba cbar (tas-siek jew
j tal id).
DiDASCALic— ara didactic.
DiDDBR— itterter bil bard, iccech-
cec snienec (bil bard).
DiDDLp—timxi bħat-tfal Cbejn taka
u ma takax).
DiDRACHM — ir-raba waħda ta ukija
iidda.
DiDST-— it-tieni persuna tal presont
indicativ tal verb to do; didst thoudo
80? int għamilt becc ?
. DiDUOTiON— ferka, firda, separazioni
(t& ħaġa minn oħra/
DiDYMOUS— li jicber tnejn tnejn jew
pàr pàr.
DiE — tmut ; tiżbogħ ; dad, stampa
tal flus/ żebgħa; he died a naturdl
deatfi^ miet mewta naturaJi ; let me
die ifit isnot true^ narraili immut jecc
m'hux tassew ; he dies awai/f kieghed
inin (imut rkiek rkiek); donU let your
wine die, tħallix I-imbit jisvinta ; whi/
don*t you die this hox hlack f għaliex
ma tiżbohx diu il caxxa sewda? (għa-
liex ma tiżboħħiex sewda din caxxa?);
it was within Hie turn ofa die... għal
ftit, għal nitfa, għal xagħra.
DiBB— xorta ta chelb salvaġġ.
DiBD — miet, żebagħ ; miżbugħ;/<(!
died two weeks ago, miet gimghatejn
ilu, he died of small poxy miet bil gidri;
died black^ miżbugħ iswed,
DiEGBSis— tifsira, spiega, spiega-
zioni.
DiBNNiAL (jew bibnniàl) — ta cull
sentejn.
DiBSis — diesis ("fil musica).
•DiBT— ichel ; dieta jew ichel bil
kiesfil mard; titmn, tiecol, ticcol bil
kies fil mard; tagħmel id-dieta ; gem-
għa ta prinċpiet etc. corp legislativ.
DiBTARY — li jogħkod għad-dieta
(jew għall ichel bil kies fil mard). |
DiBTBTics—ix-xienza fil medioina
(tat-tobba) li tirregula 1-icbeI.
DiFFBR— ma tixbeħx, ma takbilr,
tcun xort'oħra ; tiddifierixxi ; we dif^
fer in t/iisy aħna ma nakblux fdan.
DiFFERENCK — differenza, divrenzia
jew nukkas ta xebħ jew ta takbil.
DiPFERENT—xort'oħra, difierenti ; li
ma jixbeħx jew ma jakbilx.
DiPFBRBNTLY— b'mod H ma jakbilx,
li m*hux xorta watda ; it was differ-
ently reported, min kal vera Cmod) u
min kal jeħor (m'hux culħadd kal
xorta waħda chif ch>enet il biċċa).
DiPFicuLT— tkil, difficili, jebes biex
tifmu (għall moħħ), mwiegħer.
DiFFicuLTATB— tagħmel difllicili jew
tkil (għall moħħ, li ma tistax tifmu
malajr).
DiPFicuLTNESS— ara difficulty.
DiFFicuLTY — tokol għal moħħ difli-
cultà f bużillis); / hope you shant expe-
rience much diMculty in doing it^ nit-
tama li ma issibx dfiflScuItà cbira biex
tagħmlu.
DiPPiDBNCB — tħasib, biża, nukkas
ta fiducia fħaġa, fi bniedem.
DippibBNT— ħassiebi, beżżieghi; li
ma jafdax fi, li ma jorbotx fuk.
DiPPLUBNCE 1 giri ( ta ilma etc.)
DiPPLUBNCY / rhawn u Themm.
DiPPORM — li ma jixbeħx, li m'hiix
bħul.
DiPFRANCUiSBMBNT — ara disfranchi"
sement.
DiPFusB— ixxerred, ixxandar; tiġ-
bed fit-tul, ittawwal fil oliem (Bt-
taħdit); mxerred, mxandar, twil fil
cliem jew fit-toiħdit.
DiPFusiBLB— li jista jixxerred, jew
icun mxandar.
DiPPUSioN— tixrid, xandir; tul ta
taħdit etc. ; ħafna, bosta, salt.
DiPPUBivB — li ixerred, li ixandar.
DiG— tħaflfer, tgħażak.
DiGAMY — it-tieni żwieġ.
. DiGBST— issajjar I-ichel fli stoncu,
tiddigerixxi; damma jew ġabra ta li-
gijiet, cticb tal-ligi, iddomm tiġbor
DiGBSTER — min idomin jew jigbor
il-ligijiet (fi ctieb tal ligi jew codici) ;
caldarun (għal ghali tal misħun).
Digitized by
Google
blQ
267 -
DIM
l)iGB8TiBLE — li jista icun insajjar
fli stoncu, jew di^erit.
DiOBSTiON — digestioniy sajran ta
1-ichel fli stoncu.
DiGBSTiYB — li isajjar (1-ichel fli
stoncu^.
JL^iGGÀBLB— li jisia icun magħżuk.
DiGGEB— għażżiek.
DiGiT— saba', tliet quarti ta pulzier,
it-tnax il waħda (il parti) tad-diame-
tru t^x-xemxjew il kamar; numru
taħt il ghaxra.
DiGiTÀL — tas-saba'.
Som"i, }•»»«»"""' bħ«»«-«»«^-
DiGiTÀTioN — taksima f għamla ta
saba\
DiGiTiFOBM— maghmul bħal swaba.
DiGiTiGBADB—annimal li jimxi fuk
subgħajh ta sakajh ; timxi fuk is-swa-
ba tas-siek.
DiGNiFiBD — mcabbar, mgħolli fil
gioħ ; dignified clergy^ id-dignità tal
cleru etc. (iskfijiet, decani, arcidiacu-
ni etc.)
DiGNiFY — tcabbar, tgħalli fil gieħ.
DiGNiTABY— wieħed mil cbarat, mid
dignità.
DiGNirY — cburija, dinj'ità.
DiGBAPH— marca doppia, għakda ta
zewġ vocali flimchien .li minnhom
tinstema (tinkara^ waħda biss.
DiGBESS — toħroġ barra, takbes
minn ħaġa għall-oħra fil cliem, takbes
minn cliem għall-jeħor.
DiGBBSSiON — digressioni, ħniġ bar-
ra, kbis (jew kabża) minn ħaġa għal
oħra meta wieħed icun jitchellem ;
kbiż minn cliem għall-jeħor.
DiHBDBAL — li għandu zewġ naħ-
ħiet, b-zewġ naħħiet.
DijUDiCATB— nra detertnine.
DiKB— ħandak, gandott, sies.
DiLAGBBATE— iċċarrat jew tofrok fi
tnein, tkatta.
DiLAPiDATB — tgħarrak, iġġarraf ;
laħliy tbcrbak.
DiLAPiDATloN— tgħarrik, tiġrif; ħala,
tberbik.
DiLAPiDATOB— hali, berbiek.
DiLATADLB— li jista jitwassa, imidd,
jittawwaL
DiLATB— twassa, tmidd, ittawwal ;
tusiegħ, ittul, titmedd.
DiLATOB— ffl-anatomia) musculu li
jittawwal jew jiftaħ.
DiLATOBY — !i itawwal, igebbed,
gebbiedi.
DiLECTioN — mħabba.
piLEMHA— dilemma jew ar^ument
li jorbtoc b-żewġ ragiunijiet h minn-
hom ma tistax toħrog.
DiLBTTANTE (bit-taljau) dilettant.
DiLiGENOE — bżulija, dehwa ; dili-
genza jew carrozza (bħal omnibus).
DiLiGBNT— bieżel, ħaddiem, attent
għax-xogħol, dehwien.
DiLiGBNTLY— bil bzuHja, bil ħedma,
bl-attenzioni jew bil cura collha, sew-
wa chif imur.
DiLL — (ħaxixa) xibt.
DiLLiNG— bażużlu (tarbija etc. għa-
żisa jew il maħbub t^ dac li icun).
DiLUBNT— li iħoll jew irattab.
DiLUTB— tħallat, iżżid, trattab bl-il-
ma.
DiLUTBNBSs— tħallit, trattib bl-ilma
etc.
DiLUTBB— min iholl jew irattab.
DiLUTiON— ilma, ħaġa li tħolljew
trattab.
S=i '•^^«-"-
DiLLY— xorta ta carrozza żgħira.
DiLLY DALLY— titniccher, taħH i*-
żmien fic-cechcich, jew fic-ċajt.
DiLuviuM— trab, ħama etc. li jok-
għod wara li icun għadda I-wied ta xi
xita cbira.
DiM — iddallam, iċċajpar; mudlam,
mċajpar; msaħħab.
DiMB — biċċa munita (flus), ta H 8t«-
ti Uniti (America), li tiswa dwar 'għa-
xar ħabbiet (jew carlin^.
DiMENSioN— daks, kies.
DiMBNSiTY — cobor, kies.
DiMBNSivB — li jimmarca jew juri il-
limiti, jew sa fein.
piM-BYBD— H jara mċajpar, b'ghaj-
nejh mċajpra, jew li ma tantx jara.
• DiMiCATiON— ġlieda, takbida.
DiMiDiATE — taksam f biċtejn.
DiMiNisu — tnakkas, iccecchen, tou-
kos, tiċchien.
88
Digitized by
Google
hiii
— 268 —
bit>
DiMiNiSHiNGLY— bin-nukkas, bic-ċo-
con.
DiMiNiSHBR— min iuakkas jew icec-
oben.
DhffTNUBNDO (fil musica) li juri nuk-
kas ta forza bil mod fil-Ieben etc.
DiMiNUBNT— li inakkas, iceccben.
. DiMiNUTioN— nukkas, ċocon ; tin-
kis, tiċcbin.
DiMiNUTiYB — zgħir, ċcbejcbeu ; nak-
kasi, ċeccbieni.
DiMiSH— ftit u xejn mudlam, jew
mċajpar.
DiMissoRY — li ih^lli imur, li jati il
permess biex imur.
DiMiTY — drapp ("tajjar jew xokka^
oħxon.
DiMLY— mċajpar jew bic-ċpar, mu-
dlam jew bid-dlam.
D1MMI8H— ara dimish.
DiMNBSS-dlam, ċpar, żlieġa.
DiMOBPHOUS— li gnandużewġ gham-
liet.
DiMPLB— ħofretil ħadd, dic il ħofra
jew tokba li wieħed icollu f wiċċu
meta jidħac, iH'seiti bellizzi.
DiMSBBN— bic-£par, biz-żlieġa li ma
jistax jidber sewwa.
DiMsiQHTBD— li jara mċajpar li jara
iċ-ċpar, ghajneih bi^«-żlieġa.
DiN— għageb ta ħsejjes ; titterzen-
ta, tagħmel salt ħsejjes, għageb, what
diniathatf dan x'ħoss hu (x*għageb
bu?)
DiNAROHY— gvem doppiu.
DiNB — toftor, tiecol, tippranza,
wlien will you come to dhie with me f
meta tigi tiecol miegħi ?
DiNER-ouT — minn jecol barraCminn
daru).
DiNG — issabbat, tvenven, tħabbat;
iccencel, iddokk ; you do nothing elae
but ding my eare with ihe eame ihing,
ma tagħmilx ħag'oħra ħlief tistordiiii
fteħodli widnejja) billi tgħejd li stess
ħaġa.
•DiNO-DONO— it-fin tan ( tul kniepel
jew id-dakk.)
DiNGBY - dinghi, xorta ta frejgatina
(tal Bengal, fl-India).
DiNOiNBSs^sfura, ħmieġ.
DiNGLB — ħofra bejn zewġ għoljet.
DjNGY— ismar, sfajjar, maħmuġ.
DiNiNG-ROOM— camra tal icbel.
DiNNER — fatra, l-icla il cbira tal
ġurnata, il pranzu ; whoi sliall we have
for dinner to day ! x'icolna gball-icbel
(x'nieclu fnofs inhar^ illum I
DiNNBRLBSS— blaichel, bla pranzu.
DiNNER-TiMB— ħin I-ichcl.
DiNT— saħħa, forza,kawwa, setgħa;
tgħattan ; taghtina ; sinjal f ħofra) li
tagħmel meta tuti dakka bis-saħħa
b'xi ħaġa ; this is a dint 0/ his sword^
dan sinjal (ta dakka) bix-xabla tiegħu;
/ liked t/ie dint ofhie discourse, għoġbi-
tni is-saħħa ( il bawwa ) tad-discors
tiegħu (ta cliemu, chif tħaddet).
DiNUMBRATiON — tghodd wieħcd
wieħed.
DiooBSAN— id-diocesan, jew 1-Iskof
tad diocesi.
DiooESB - diocesi ( art li jcollu taħt
idejħ iskof.^
DiODON— xorta ta ħuta, il mola ka-
mar, jew pixxiluna.
DioPTRA—strument biex icbejlu il
għoli.
DioPTRio 1 li jati, mezz għad-dawl
DioPTRiGAL j tal għajnejn.
DioRAMA— diorama (pittura ta sceni
b'mod li titfà l-ombri etc. • per mezz
ta purtieri u scondchif icollocbżonn)
DlORISTlO I ,. . . . 1. -n
DlOBI8TIciL/'»J""^"' '>'««««'
DiORiTB — xorta ta ħaġra ħadra.
DiOTA— chiccra b'żewġ widnejn.
DiP— għadsa; tgħaddas ; togħdos;
ixxarrab chemm chemm, tbilT; dip
some bread in thai milk^ xarrab ("bilt)
ftit ħobs fdac il ħalib.
DiPHTERiA I difterite ( mard tal
DiPHTBRiTis ) grie^.em).
DiPHTHONG — dittong jew għakda
ta żewġ vocali f leħen wieħed.
DiPHYLous— b'żewġ werkat.
DiPLEiDoscoPE — strument biex ja-
raw bih il mogħdija tax-xemx minn
fuk il nieridian.<^
DiPLiNTHius— ħajt ("taċ-ċlamit jew
maduin) doblu.
DiPLOMA — diploma.
DiPLOMACY — diplomazia,trattat Cxo-
għol, corrispondenza. ftehim ma li
stati esteri; corp, ġabra ta ambaxxa-
turi.
Digitized by
Google
DIP
— 269 —
DIS
DiPLOifATB— wiebed li għandu id-
diploma; tiddiploma jew tat' id-di-
ploma.
DipiiOMATBD— maghronl b'diploma.
DiPiiOMATio— diplomaticu ieid'diplo'
macy (ara).
DiPLOMATics— ix-xienza li tgħaraf
(u takra) chitba jew scrizionijiet an-
ticbi, u t-ara meta chienu mictuba.
DiPLOPiA— marda (difett) tal ^ħaj-
neju li iġġagħlec tara ħaġa doppia.
DippBR— għaddas ; cuċċarun.
DiPPiNO-NBEDLR — strument li juri
id-direzioni tal forza magnetica tal
art
DiPSOMANiA— għaċċ cbir; għaċċ li
ma jakta xejn; ħeġġa cbira għax-
xorb.
DiPTBRA — insetti li ghandhom par
ġwienaħ.
DiPTBRAL ) bV.ewġ ġwienaħ, b'żewġ
DiPTBROUS) colonni.
DiPTOTB— nom li għandużewġ casi
biss.
DiPTYOH 7 registru fejn icunu
DiPTYCHUM) mniżżlin I-ismijiet ta
nies cbar, jew ta kaddisin, jew ta
.martri; tabella li chienu jusaw ir-Ru-
mani għal chitba.
DiRADiATiON— it-tixrid (il ħruġ) tar-
raggi miun ħaġa mdawla jew Ii tati
id-dawl. ,
DiRB— wahxi, tal biża, chiefer, ka-
lil ; thoLt has been a dire calamiiyy dac
chien flagell aħrax (kalil).
DiRBCT— tmixxi, tiddirigi; bla tgħa-
wiġ xejn, dritt ; if you datit direct me
I shant be able to do it^ jecc ma turi-
nix (ma tmixxinix) int, jena ma nagħ-
mel xejn ; whom I am to direct this let-
ier tof lill min għandi nicteb (nib-
għat jew nindirizza) din il littra?—
can you direct me to tlie placcy please ?
tista turini (tmixxini għal) post, jecc
' jogħġboc? àiis is directfrom the fabricj
dana gej dritt mill fabbrica ; in a di-
• rect line^ f lin ja diretta ; go direct to
him^ mur dritt għandu.
DiRBCTiON-rdirezioni, tmixxija, so-
prnsorittA ta ittrii ; tchich dircction are
we goingf.tejn (liema direzioni) aħna
sejriu?
DiREOTiVB — li jurio id-direzioni jew
li imixxic, li igħarrfec jew jurio.
DiRBOTLY— dlonc, malajr, bla tagħ-
wi^ .x^P) dritt ; / am cotning direetly,
gej inalajr Cdal wakt ^ej^ ; write to
him directlyj icteb lilu dritt.
DiRBOTOR — direttur, mexxej, gwida;
strument tat-tobba.
DiRBCTORiAL — tad-dircttur.' '
DiRBOTORSHiP — direttui*at, uffioiu
jew impiegh ta direttur ; during his
ien years Direeiorehip, fil għaxar snin
li gnamel (li dam) Direttur (jew tad- .
Diretturat tiegħu).
DiRBCTORY— direttoriu, werrej,otieb
(gwida^ bl-ismijiet tan-nies (magħ-
rufa) ta belt etc., bord (gemgha jew
cumitat) tad-diretturi (ta cuippan-
nija etc.)
DiRBCTRESS— direttrioi, dic li tmix-
xi, turi jew tig^wida.
DiRBCTRix— hnja li turi (fil geome-
trija).
DiRBFUL — waħxi, tal biża, chiefer,
kalil.
DiRBMPTioN— separazioni, firdaf*
DiRENBSS—waħx, orrur, biża.
DiRBPTioN— serk, sacchiġġ.
DiRQB — uffiziu (cant) tal mejtin.
DiRiOBNT— ^irigenti, linja (fil geo-
roetria) li turi fejn hi miġbuda il nnja
għal għamla tal figura.
DiRK — stallett ; tati bli stallett.
DiRT— ħmieġ, kżież, tħammeġ ; hie
dirt will not eiickj li jagħmel tiegħu u
ta wiċċu ; he tried io Uirow eome dirt
on Atm, ried icasbru (jiddisprezzah)
bi cliemu.
DiRTY— midimuġ, mokżież, mcasbar;
tħammeġ, tcasbar; ihis is a diriy irick^
din ċajta vili (azioni infami) ; go and
wash your dirty face^ mur aħsel dao il
wiċċ tiegħec maħmuġ.
DiSABiLiTY— nukkas ta ħila.
DisABLE — tneħħi jew tnakkas il
ħila ; tismatta bastiment.
DisABUSB — tkiegħed jew tagħmel
sewwa.
DisAoooMODATB — tkiogħed soomo-
du, tisoommoda.
DiSAocusTOM^tneħħi id-drawwa.
DlSACKNOWLBPGB — tlċħad.
Digitized by
Google
DIS
— 260 —
DIS
DiSACQUAiMT— tneħbi il conoscenza
ta.
DiSADORN— iżżarma, tneħħi it-tiżijn.
DiBADVANTAaB — tclf, ħsara, svan-
taġġ ; ittellef, iggib ħsara jew svan-
taġġ.
DiSADVATAaHOUS— li itellef, jaghmel
ħsara, svantaġġus.
DiSAFFBCT — tbiegħed jew tneħħi
mil kalb; tberredil kalb, tobgħod.
Di^AFFBCTED — bicrod, mneħħi mil
kalb.
DiSAFFBOTiON— kalb bierda, bruda,
baghda.
DiSAFFiRM— tmiein, tiċħad.
DiSAFFiBMANCB — ċaħda, tmerija.
DiSAORBB — ma takbilz, ma tifte-
bimz, tiggieled.
DiSAaRBEABLB— li ma jakbilz, idej-
jak, li ma jogħġobz, m'huz għal kalb;
he has been very diaagreeable laiely^
chien increpativ wisk da I-aħħar;
ihere liaa been very disagreeabU mnell,
chien hemm rieħa hażina ħafna.
DiSAaRBBMBNT — glicd, nukkas tal
ftehim jew tal kbil.
DiSALLOW — ma tħallix, ma tatiz
permess, ma tippermettix.
DiSALLOWABLB— -li ma iħallix, ma
jippermettix jew li ma jatiz permess.
DiSALLOWANCB — ċaħda (ta permess)
proibizioni.
DiSALLY— tifred (ma tħalliz ħbieb).
DiSANCHOB— tneħħi minn fuk I-an-
cra.
DisANiMATB— takta il kalb, tneħħi
1-aImu (il ħila jew il curaġġ).
DisANNBX — tifred.
DiSANNUL — tingassa, tneħħi.
DisAPPARBL — tnażża, tneħħi il ħwej*
DiSAPPBAR— tgħib, iddub, tghasfar ;
tbewweġ, timbala.
DiSAPPLiBD— mkieghed ħażin.
DisAPPOiNT — tonkos ( mil chelma )
tħalli bħal erbgħa fost il gimgħa, jew
b'ziber mnieħer ; tfizchol ; J hope you
shanU disappoini tne ihis iime^ nitma li
ma tonkosnix din id-darba.
DiSAPPOiNTBD — wieħed li icunu
naksuh mil chelma; ingannat.
DiSAPPOiNTMBNT— nukkas mil chel-
ma, tħollija bħal erb^ħa fost il ^m«
għa, jew b'ziber mnieħer ; tfizchil.
DisAPPROYB — Ma tgħaddix, tmie-
għer, tiddisapprova ; ticcundana. /
disapprove yonr conduci aliogheier^ Jena
niccundanna il condotta tiegħec
b'cull mod ^ħal colloz).
DiSARM— iżżarma, tnażża mill-armi.
DiSARMBD— żarmat, mnażża mill-ar-
mi.
DiSARMBR— min iżarma jew inażża
mil I-armi.
DisARMiNO— żarmar, tneżżigh mill-
armi.
DiSARRANaE — tħawwad, tgherfex.
DiSARRANOBMBNT— tahwid, tgherfix.
DiSARRAY — tnażża, tgherfez, tħaw-
wad ; tinżigħ, tgherfiz, taħwid.
DiSASSociATR—tħoII miuu flimchieu,
tifred minn xulxin.
DiSASTER — ħsara, hemm.
DiSASTBous — tal hemm jew tal
ħsara.
DiSAVOucn — truġġn lura professioni.
DiSAVOw— tiċħad.
DiSAVowER—min jiċħad.
DiSBAND— tibgħat, titlak, tħoll ri-
giment, tizzerred (rigment jew folla);
tirtira mis-servizz.
DiSRARK— tneħħi il kozra; tisbarca.
DisBARRiNO — tneħħja, tcheccija ta
avucat minn postu (fil Corti).
DisBELiEF— nukkas tat-twemnin.
DiSBBLiBVE— ma temminx, ma tatix
credtu.
DiSBELiBVER~min ma jemminz jaw
ma jatiz credtu.
DiSBBNCH — tchecci, tneħħi minn
post.
DiSBOWBL— toħroġ mill vizxri.
DiSBRANCĦ ^ tinchiser,titkacċat bħal
fergħa.
DisBUD— tneħħi il blanzuni.
DisBURDEN— tħott, tneħħi it-tgħa-
bja.
DisnuRSB— tonfok, toħroġ flus, ti-
sborAa.
DiSBURSBMBNT— nfik, ħriġ ta flus,
sbui*żar (ta flus).
DisBURSER— min jonfok, min joħroġ
il flus, min jisborża, spenditur.
Digitized by V:jOOQ lC
DIS
— 261
DIS
DiSBURTHBN — tħott, tneħħi it-tgħa-
bja.
DiBO— wiċċ ix-xemx jew il karoar
i'ew ta pianeta (chewba etc), wiċċ ta
Laġa tonda u ċatta.
&ISOALOEATB— tneħħi ( tnażża jew
tinża) iż-żarbun.
DiBOABD— tneħħi^ twarrab, tiscarta.
DisoARNATB— scarnat^ mkaxkax mil-
laħam.
Di80ASB--tnażża.
DisoBPTATOB — min jiddecidi jew
jakta custioni.
DisoBRN— tifhem, tagħraf, tara.
DiscBRNER— min jara, jifbem jew
jagħraf.
DisoBRNiBLB — H jiftihem, jidher,
jint-gharaf.
DisoBRNiNO — li jiftihem, li jidber,
li jintgħaraf.
PisoBRNiMBNT— ftehim, tgharif.
DisoERP— -tkatta bċejjeċ.
DisoERPTiBLB — li jiuchiser, jitfar-
rac.
DiscERPTioN— csur, tifric bċejjeċ.
DisoĦAROB — ħatt (minn <feo«^,bagħ-
ta ('minn lihghatj, ħlos ; għamil ; tef-
għa, tifkigħa, tir ; tħott ftitfa I-ilma
bħal ma tagħmel xmara fil baħar),
tibgħat, teħles, tħallas; tagħmel, tfak-
ka, tispara, titfa ; iwo where charged
xoiih the crime but one o/ them is dis-
charged now^ tnejn cbienu accusati
(tad-delittj wieħed minnom iżda ħe-
les (sabuħ bla ħtija) ; he tries now to
diachar^e his conscience^ issa irid iħott
(ineħħi) minn fuk spallejh (mil cun-
xenza tieghu) ; you must disclmrge your
servant, jeħtieġ (imissec, għandeo^
tibghat (il barra) I-is-seftur tiegħec ;
canH you discharge him from this duty,
pleasey ma tistax teħilsu minn dan ix-
xogħol Cdmir) jeco jogħġboc; ihe
Nue is the laraest river t/iai discharges
iiself into the Mediterranean sea, in-Nil
hua l-acbar xmara li tinxteħet fil ba-
ħar Mediterran ; / heaM the discltarge
of tlie guns^ smajt li sparar (it-tir) tal
canuui ; he came for the discharge of
his dutiesy già biex jagħmel id-d'miri-
jiet tiegħu.
DisoiFORM— tond bħal dise (ara).
DisoiPLB— dixxiplu, scular.
DisoiPLiNABLB— li jista icun mgħal-
lem, mwiddeb jew mrobbi sewwa.
DiSOiPLiNAL — tad-disciplina, tagħ-
lim, trobbija, jew twiddib.
DiSOiPLiNANT— patri (religius etc^
ta ordni stretta.
DiSOlPLiNARiAN— tat-tgħalim, tat-
trobbija, tat-twiddib; wiened li igħal-
lem, irabbi sewwa, iwiddeb; li i^.omm
is-siccajr; to be a good ieacher one
must bejirsi a good disciplinarian^ biex
tcun surmastrn tajjeb, hemm bżonn •
li tcun taf lewwel iżżomm 1-ordni, id-
dixiplina (jew il cwiet u rattenzioni)
ftl classi.
DlSOiPLiNARY— tad-dixiplina.
DisoiPUNE— ta|^ħlim,trobbija (sew-
wa) twiddib; castig ; dixiplina; tgħal-
lem, trabbi sewwa, twiddeb ; t^ħad-
deb, ticcastiga ; notfiing like mtlitary
discipline, id-dixiplina militari ma
hemmx bħala (ma hawux chifha); you
are lucky io be under tJie discipline of a
such a good masterj inti għandec xorti
li tcun taħt id-dixiplina (mgħallem
jew educat) taħt 8urmasti*u bħal dac ;
it is really a hard iqsk to discipline tfuU
armyj fiha tassew biċċa xogħol jebsa
biex tiddixiplina dio 1-armata ; he han
been whipped wit/i a discipliney kala
dakka ta (sawtuh bid-) dixiplina.
DlSOLAlM— itiċħad.
DiSOLAlMANT— min jiċħad ; min jir-
rinunzià, jew iħalli, jew ma ifittix id-
drittijet.
DiSOLOSB— tiftaħ, ticxef, tgharraf,
ixxandar ; he came to disclose his heart
to mcy gii jiftaħ kalbu miegħi; he
was the frst one to disclose ifie secret,
hu chien lewwel wieħed li chixef
(xandar) is-sigriet.
DlSOLOSORE— ftuħ ; ticxif, tagħrif,
xandir ; that led io tfte disclosurcy dao
chien il mezz li wieħed wasal biex
jicxef.
DiSOOLOUR— tneħħi jew tbiddel il-
lewn ; titfa jew titlef il-Iewu.
DisooMFiT— tagħleb (tati xebgħa),
tirbaħ.
DisOOMFORT— dieka, xchiel ; iddej-
jak, ixxecchel.
Digitized by
Google
DIS
262
DIS
DlSOOMMBND — tmakdar, issib xi
tgħejd fiy ticceDsura.
DlSOOMMENDATlON — tmakdir, cen-
sura (ħtija).
DlSOOMMBNDER— min imakdar, jic-
censura, isib il ħtija jew icollu xi
igħejd fi. '
DiSOOMMENDABLE-ta min imakdru,
(tat-tmakdir jew ta min isib xi igħid
fih).
DlSOOMMODB — iddejjak, ixxecchel,
tiscomoda.
DlSOOMPOSB— tħassar, takla, tgher-
* fex, tkalleb.
DisooMPOSURB — tħassir, takliħ,
tgherfix, tkallib.
DlSOOMPT— ara discounL
DiSOONOBRT — -utħawwad, tgherfex,
twiegħer.
DisoONDUOTiVE — li jisrom, li ma
iħallix, li itellef.
, DlSOONGRUITY — ara inconsistency.
DiSOONNEOT— tagħżel, takta, tifred.
DISOONNBOTED— magħżul, maktuħ,
mifrud ; a disconnected speechy discors
maktuħ (li meħux mgħaxkad sewwa).
DisooNNEOTiON — għażla, katgħa
jew ktigħ, firda.
DlSOONSOliATE-rmdejjak, mnicchet,
magħdur, trist, kalbu dejka; li idejjak
'- li isewwed il kalb.
DlSOONTENT— dieka, ^ħokla, għali;
mdejjak, mgħoUi, iddejjak, tgħalli.
DiSOONTENTMBNT— dieka, għali.
DiSOONTlNUABLB — li jista, icun
maktugħ li ma jitcompliex.
DISOONTINUB— tiekaf, takta, tħalli,
titlak, tispiċċa, ma tcomplix ; yotr
muet discontintte this bad practice notOy
issa jeħtieġ li ma tcomplix (takta) din
id-drawwa ħażina.
DiSOONTiNUBD — mwakkaf, mak-
tugħ, mitluk, m'hux complut.
DisooKtinuity — ktigħ, twakkif,
wakfa.
Disoontinuous — wiekat, mitluk,
mħolli, maktuħ.
DlSOORD^nukkas ta ftohim, ġliod,
ħabla, sarma; ma tiftehimx, ma tak-
bilx ; titħabbel, tinsaram, titwiegħer ;
Hieyare alxoays at dwcorrfdejjem mwe-
għrin (ghandhom xiigħejdujew mig-
gildin).
DiSOORDANOE — nukkas fit-takbil,
ħabla, sarma, stunar.
DlSOOUNT — tinkis, ktigħ ta dejn,
roħs, scont ; tnakkas, takta id-dejn,
traħħas, tisconta, what discount do you
give? xi scont (roħs) tati?
DlSOOUNTENANOE — lakgħa ħażina
jew chiesħa; tilka ħażin, jew chiesaħ;
ma tatix wiċċ.
DISOOURAGE— takta il kalb, tneħħi
I-almu jew il curaġġ; tiscora^gixxi.
DlSOOURAGBMENT — ktigħ il kalb,
nukkas ta almu jew ta curaġġ ; sco-
raggiment.
DisoouRSE — taħdit, għajdun, di-
scors; titħaddet, tghejd, titchellem,
tiddiscorri ; he intends to fuive his dis-
course printedy irid (għandu febma) li
jistampa id-discors tiegħu (li għamel)
tohen I drew near he turned (changed)
his discourscy meta i-sakt jena dawwar
il cliem (iddiscoi-s).
DlSOOURSER— min jitchellem Jitħad-
det, jiddiscorri jew jagħmel discors.
DiSOOURSiNG— cliem, taħdit, cun-
versar jew curversazioni.
DlSOORTEOUS — ħoxni, goff, raħli, li
m*hux pulit jew civil.
DisoouRTESY — mgiba ta oħxon, tà
goff.
DlSOOUS - ċatt, wasagħ, bħal disc
(ara).
DlSOOVENANT— tneħħi jew thassar
patt.
DlSOOVER— tioxef, issib, tinduna;
he succeeded to discover tfie conspiracy^
rnexxielu jicxef il conġura ( il ftehi-
ma) I want to discover my^elf now, irrid
nuri min jena (\\ hu jena) issa ; Cris-
topher Columbus was the first one to
discover America^ Cristofru Columbu
chien 1-ewwel wieħed li sab (chixef)
I-Àmerica; he is working hard to di-
scover the enemies designs, kiegħed iħa-
brec chemm jista (jandem sħih) biex
jicxef il pian ta (jew x'għandom f ra-
som li jagħmlu j il għedewwa ; no one
could diitcotjer wfiere I was^ ħadd ma
sata jinduna fejn cont.
DiSOOVERABLE — li jista jinchixof
jewjinsab; lijidher.
DisooVBRER— min isib, jicxef jew
jinduna bi ; spija.
Digitized by
Google
m
— à68 —
m
DlSOOVEħT (fil-ligi) — waħdu, m'hux
miżżewweġ.
DlSOOVERY — chixfa, ecoperta ; ^ this
18 a i*ecent dxBcovery^ din chixfa li ma
ilhiex, din scoperta ^dida.
DlSORBDlT — nukkas tat-twemmin
jew ta gieħ, għajb; ma temminx ;
tneħħi it gieħ, tagħmel għajb; he did
all in his power to discredit me^ hua
fħaifiel cħemm felaħ (chemm sata)
iex ineħħili il gieħ, jiscreditani, jew
jagħmilli għajb; it will be muchto
you^ diecredity icun ta disunur wisk
għalio.
DiSCRBDiTABLE— bla unur, bla gieħ.
1[)IS0REDITED— bla ^ieħ, bla unur,
sc^editat, m'hux ta mm jemmnu.
DiSORJI^iTOR— min iiscredita, ineħ-
ħi il gieħy jagħmel gnajb.
■ DiSOkEET— tal għakal, bid-dehen,
għakal ; discret, prudent.
DiSOREETLY— bil għakal, bil pru-
denza.
DiSOREETNESS — għakal, dehen,
nebħ, prudenza.
DlSOREPANCEl,.^^,.^^^^
DlSOREPANOY/^'ff^'^'^^^-
DiSOREPANT— li ma jakbilx, li fieh
difierenza.
DiSORETE — maktugh, m*hux com-
plut, distint, mifrud,
DlSCRETiON— għakal, dehen, nebħ,
prudenza ; do every tliina wiUi discre-
tion, għamel collox bil għakal (bil
prudenza ; t/ie years of discretion^ is-
snin li wiehed jagħraf il gid mid-deni;
iż-^jnien tal għakal.
DlSCRETiONAL ]tal prudenza, tal
DlSORETlONARYj għakal, tad-dehen.
DiSORETiVB — li juri firda jew sepa-
razioni, li m'hux marbut jew magħ-
kud ; mifrud.
DiSCRlMiNABLE— li jista jintgħaraf
jew jingħażel.
DiSCRlMlNANOY — kawwa, setgħa,
ħila jew capacitÀ li biha tagħraf jew
taghżel.
jDiscriminate — tagħraf, taghżel ;
maghżul; magħruf; discriminate bet-
ween ; " to avoid " and •• to shun *',
iddistingui għa^.cl Csib jew x'inhi id-
diflerenza) bejn " to avoid " u " to
shun"?
DisoRiMiNATiON— ^ħarfa, għażla.
DiscRiMiNATlVE— h jagħrat, jagħżel
li jiddistingui ; li juri jew jagħżel
ħa^a minn oħra.
f)iS0RiMiNAT0R— min jagħraf jew
jagħżel.
DisoRiMiNOUS— periculus.
DisoROWN— iċcaħħad mil (tieħu il)
curuna.
DisouBiTORY— li ipoggi ma.
DiSOULPATB — teħles mil ħtija, tis-
scolpa ruħec ; tneħħi il ħtija (jew
minn fuk spallejc).
DisouMBBNOY — meta tpoggi, tin-
xteħet lura wakt I-ichel.
DiSCURSiON^moeħdija minn argu-
ment għall jeħor fid-discors.
DiSoURSiVB) lijakbes minn argu-
DiscuRSORY r ment għall jeħor fid-
discors ; mkaboes, maktugħ; li dejjem
jiggiera, dejjem sejjer.
1)ISCUS — ara diec.
Disouss — tifli, tgħarbel, tiddiscuti ;
let U8 discuss this matterjirsty ejja (ħal-
li) niflu, ngħarblu jew niddiscutu fuk
din il facenda (l-affari) 1-ewweI.
DiscussiON — fili, esami, tgħarbil,
discussioni.
DiscussiyB-Iijifli, lijgħarbel; li
iħoll ; tJiis is a discussive remedy^ dana
rimediu (medicina) li tħoll li tneUi
(1-umuri).
DiSCUTiENT— li iħoll, duwa li tneħ-
ħi tħoll 1-umuri )ta tmur etc^
DiSDAiN— żebliħ, tmegħir, 6tmen*a;
iżżeblaħ, tmiegħer, tistmeiT.
DiSDAiNFUL— li. iżebleħ (żeblieħi),
I-imiegħer.
DiSDAiNiNQ— żebliħ,tmegħir, stmer-
ra.
DlSEASE— marda ; tmarrad ; to con-
tract a disease^ tiġbed (tieħu) marda ;
Dright's disease^ in-nefrite, jew marda
fil cliewi ; /oul disease^ mard ħażin.
DiSE ASED — marid.
DlSEDGED- bla xifer, bla ponta.
DiSEMBARK-tisbarca, tinżel 1-art,
(suldati etc. minn fuk vapur etc.)
DisBMBARRAS — tisbarazza, tnaddaf
jew tneħħi min-nofs; teħles, takla
minn t^xbxa.
DiSBMBELLisu— iżżarma ("mil ġmiel
jew tneħħi it*tizjin^.
Digitized by
Google
DIS
— 264 —
i)I8
DiSEMBODY— tifred, tgħażel mil gi-
seDQy ma tħallix flimcnieu jew roa
xulxin.
DiSEMBoaUE— tixħet, titfa, ixxerred
(bħal ma tagħmel xinara meta tasal
ghal baħar).
DiSEMBOWEL— tneħħi (tnaddafmilj
1-imsaren.
DiSEMBRÀNQLE — teħlcs miU ġlied
jew mit-tgerfix.
DiSEMBROiL — teħles (toħroġ) min-
nassa jew minn xi ncwiet.
DlssEMPLOY — tneħħi, tibgħat minn
imnieg.
DiSEKABLE— ma tħallix, tieħu is-
setgħa.
DlSENCHÀRMt— neħħi is-seħer jew
il magħmul.
DiSENOLOSE— tiftaħ, ticxef.
DiSENOUMBER — tneħħi it-tweghir,
jew it-tgherfix.
DlSENPRANOHiSE— tneħħi il vot jew
xi privileggi oħra lill xi ħadd.
DiSENGAGE — teħles, takla minn
tabxa, tħoll.
DiSENGÀGEp— meħlus (minn tabxa)
maħlul.
DiSENGÀGEMENT — ħelsien (minn
tabxa eto.) ħalla.
DlSENROLL— tneħħi minn fuk ras-
senja.
DiSENSLAYE— tifdi mil (ma tħallix
fil) jasar.
DiSENTANGLE — issew wi ħaġa mħab-
bla ; teħles, takla (minn ħabla jew
tgherfixa).
DiSENTER— takla minn taħt 1-art
(ħaġa li tcun midfuna).
DiSENTHRAL— teħles.
DlSENTHRONE — tnizżel mit-tron,
tneħħi minn sultan.
DiSENTlTLE — tneħħi jew ma tħallix
titlu.
DlSENTOMB-*takIa minn kabar.
DlSENTRANCE— tkajjem minn estasi
jew minn telfa tas-sensi fil ħsieb
t-AIIa jew ta hena cbir.
DlSERT — eloquen t.
DiSESl'OUSE — tagħmel divorziu, jew
tifred ('tinfired^ ir-ragel mill mara.
DiSESTABUSH — tneħħi, iżżarma,)
twakka. {
DlSESTEEM— ma tatix il gieħ. j
DiSFBATURE — tcherraħ, taghmel
icreħ, tisfigura (il wiċċ J.
DlsFiGURATioN— cruha ; taħsir tal
għamla.
DiSFiGURE— tisfigura, tcherraħ jew
tagħmel icreħ ; thassar il għamla.
DlSFRANCHiSE-tneħħi il vot, jew
privileggi oħra lill xi ħadd.
DiSFRANCiiisEMENT — tneħħija ta
vot jew ta xi privileggi oħra lill xi
ħadd.
DlSFURNiSH — ma tfornix,ma tgħam-
marx, tneħħi jew iżżarma mill għa-
mara.
DisGARNlSH — tneħħi, iżż.arma mit-
tiżijn (miż-żina^ jew mill ornamenti.
l3lsGoRGE— tneħħi, tixhet, tivvom-
ta, takla, tferraħ jew tisvoita.
DlsGRACE — għajb, gharucasa jew
disunur ; tagħmel għajb ; għarucasa,
jew disunur.
DlSGRACEFUL— tad-disunur, li jagh-
mel għajb ; your hehaviour ia disgrace'
faly 1-imgiba tiegħec tagħmillec ghajb
Chia tad-disuuur; ; notliing can he more
disgrace/uly ma jistax icun ghajbacbar
(ma tistax tcun e^ħarucasa jew disu-
nur abcar minn oana).
DlSQRACIOUS — ara unvleasing.
DiSGUiSE— Ibies li bien tinbidel jew
ma tistax tingħaraf ; turija ta ħaġa
b-oħra ; ixxidd lill xi ħadd Ibies li bih
ma jistax jingharaf ; turi ħaġa b-oħ-
ra, taħbi ; he appeared in disguise^ de-
her liebes ħwejjeġ oħra biex ma jin-
tgħarafx ; you canU disguise ceriain
focts^ certi fattijet ma tistax iżżom-
inom moħbija.
DlSGUST— għali, dispiaciri; tkalligh
ta li stoncu; tgħalli. iggib mibgheda;
tkalla li stoncu, tkażżeż.
DiSGUSTFUL— li igħalli, li ikażżeż.
DiSGUSTiNG— li ikażżeż, li ma jatix
piacir.
DisB— platt, past, siett, dixx ; is-
servi jew iggib fi platt (jew siett)
tħaffer; chejl tan-nies tal barrieri;
%oe had some fioe ov siv dishes (conrses)
ai dinnevy chelua xi ħanies jew sitt
pasti fil pranzu ; this is a dainty dish^
dan platt tajjeb ferm (squisit) ; donU
lay this t/iing in my dish pUase^ la
twaħħalx fija jecc jogħġboc.
Digitized by
Google
ms
— 265
t)lS
DiSHABiLLB — liebes tad-dar, libsa
tad-dar ; mnażża fixxamplat^.
DlSH-OOVBR —għa t u .
DiSHBÀRTBN— takta il kalb, tneħħi
1-aImu jew il ciiraġġ; tbażża.
Djshbartbned — kalbu maktugħa,
mbazża, scoraggit.
DisHBD— migiub, mkigħed, servut
jew mnewwel fi platt ; rvinat, mħar-
bat.
DiSHBRiT -- tneħħi, tescludi minn
werriet.
DiSHBRiTOR— min ineħħi jew jesclu-
di minn werriet.
DiSHBVEL— tkanfed, tħoll, tħabbel
jew tħarbat ix-xahar ; tizħet jew ix-
xerred riiawn u rhemm (addoċċ jew
chif già gie^.
DiSHBVBLLBD — mħabbel ; maħlul ;
s/ie is ahoays wiih her hair dishevelled^
dejjem b'xagħarha maħlul fmħabbel).
DiBHFUL— mimli platt.
DiSHiNa— mħaffer, concave.
DiSHMAT—biċċa ta fuk il inejda, ta
taħt il platti.
DisiioNBST — fnħxi, bla gieh, bla
mistħija, disoiiest, li ma jixrakx ; donH
mix witli /a//i, he is a dishonest man^ la
tehamiliex mieghu, dac ragel bla gieħ
(disonest).
DiSHONBSTY— fahx, disonestà, nuk-
kas tal gieħ jew tal mistħija.
DiSHONouR— telfa ta gieħ, għajb,
disunur ; tneħħi, ittellef il gieh, tagħ-
mel għajb jew disunur, tiddusuuura ;
yo?f have dishonoured j/our faiher wiih
your reproochfulconduciymii iddisunu-
rajt(tlift il gieħ; lil missierec bil con-
dotta tiegheo taut ħażina; he was
sentenced iojive years imprisonment for
having tried to dishonour ihai girl^ mar
ħames snin ħabs talli ried jicser ghonk
dio it-tifla (àio ix-xebba ).
DiSHONOURABLB — faħxi, ta bla gieħ,
li jagħmel għajb jew disunur.
DisHONOURBR— miu jagħmel ghajb
jew disunur, min jiddisunura.
DiSHORN— tneħħi jew takta il krun,
DiSHUMouR— ara illhumour.
DiSH WATBR— ilma (misħun) tal ħa-
sil tal platti.
DiSH WHEBLS— rotiibbuzzati(li icu-
nu mkabbżin minn banda u concavi
jew mħaffrin mill banda 1-oħra).
DlSINOARCBRATB — toħroġ ( tcħleS )
mill ħabs.
DisiNOLiNATioN— nukkas ta gibda.
DisiNOLiNB — tneħħi il kalb, 1-im-
ħabba, tberred il gibda lejn.
DisiNooRPORATB — iċċaħħad minn
drittijet ; ixxerred, tħoll, tifred ; mak-
tugħ, mifrud, separat minn corp,
cumpannija jew società.
DisiNFEOT - tnaddaf, issaffi, tiddis^
infetta jew ma tħallix li mard jiġri
jew jittiehed.
DisiNFBOTANT — disinfettanti, ħaġa
(trab, ilma etc^ li tnaddaf, issaffi, jew
tiddisinfetta, jew li ma tħallix li mard
jittieħed r jew jixtered^.
DisiNFEOTBD — disiufettat, msoffi,
mnaddaf.
DisiNFBOTiON— disinfezioni,tnaddif,
tisfija li ma tħallix li mard jiġri jew
jixtered. ^
DisiNOBNUOUS— li ma igħejdiex chif
iħossha.
DisiNHARiTBD — disabitat, li m'hux
bin-nies, li in'hux mgħammar min-
nies.
DisiNHBRisoN — tneħħija minn wirl. '
DisiNHBRiT— ma iddaħħalx fil vnrt,%
toħroġ barra mil wirt.
DisiNHBRiTANCB — ħruġ barra mil
wirt.
DisiNHUMB-takla mil kabar.
DisiNTBORATB— tneħħijtifred il bċej-
jeċ sħaħ.
DisiNTBR— takla mil kabar.
DisiNTBRBSTBD — disiiitercssat^ li
m'hux interessat ; li ma jagħmilx bih
I-interess ; li iżomm ma is-sewwa ;
imparziali.
DisiNTERMENT — klugħ barra minn
kabar.
DisiNTBRRBD - maklugħ mil kabar.
DisiNTHRAL — tehles mill jasar.
DlSINTHALDOM ) t, i • •11 •
DisiNTRiOATB — teħlcs minu ħabla
jew min-nassa.
DiSJBOTioN— xhit fi-art.
DisjoiN— tifred, tagħżel.
84
Digitized by
Google
DIS
— 266 —
DIS
DisJOiMT — tof tok, tħoll, tifred, takla
mil ġbc, tisloga; tinfetaħ, tinħall,
tinfired.
D18JOINTBD — niiftuk, maħlul, mif-
inid, maklugħ minn locu jew slugat.
D18JUNCT — mifi-uk, magħżul, mif-
ruk, maklugħ.
D18JUNOTION — firda, għażla, kligħ.
D18JUNCTIVB — li jifred, li ma jgħak-
kadx flimchien; (fil grammatica) li
ma igħakkadx is-sens iżdali igħakkad
il cliem ; a diajunctive conjunction^ con-
giunzioni disgiuntiva.
DisjUNOTUBE--firda, għażla, kligħ.
DiSK — ara disc.
DiSKiNDNB8S~ara unkindneaa.
DiSLBAL— ara disloyal.
DisuKB — mibgħeda, nukkas ta li
mħabba, tobgħod, ma tħobbx, ma
taħmilx ; that is ihe only thing I dislike
in him^ dac biss li nobgħod fih.
DisLiKEN' — tagħmel m'hux xorta
waħda; ma ixxebbaħx, ma tkabbilx,
ma tagħmilx bħal.
DiSLOOATB— takla mil-Ioc, tfecchec,
tisloga.
DiSLOOATB. 1 maklugb, mfecchec,
DlSLOCATBD ) Slugat.
DiSLOCATiON-kligħ, ifecchica.
DiSLODQB — toħroġ, takla, tkabbeż
barra ; toħroġ, tinkala, takbeż barra.
DisLOiONED - bogħod, bgħid.
DisLOYAL — karrieki, sleali, m*hux
fidil.
DlSLOYALTY— kerk, taknk, slealta.
DiSMAL — waħxi, mudlam; magħdur,
kalbu dejka, mnicchet, it was a dismal
sight, chienet dakka ta gliajn (ħaġa^ li
tchexchex ; he hasadismal loolc, għau-
du ħarsa li twaħħax.
D18MANTLB — tħott (mis-swar etc.)
tnaxża, tgħarwen.
DiSMARRY— ara divorce.
DiSMARSHAL - tgħcrfex, tħarbat, ti-
sfratta.
DiSMASK— tneħħi il mascra, ticxef.
DiSMAST— tisniatta (tneħħi I-arbli ta
bastiment).
DiSMAY — twerwira, dehxa, biża ;
twerwer, iddehex, tbażża ; he tvasJiUed
witli ({ismay, twerwer, chien minili bil
biża.
DiSMAYBD — ara disheartened.
DiSMEMBBR — takta, taksam, tifred,
tkatta biċċa biċċa.
DisMBMBBRMBNT—ktigħ, ksim, firda;
taktigħ biċċa biċċa.
DiSMBTTLED— bla (miuu għajr) spi-
ritu.
D18MIS8— tibgħat, titlak,tchecci; he
tried to dismiss himfrom his employment^
ried li icheccih m»I l-impiegh ; everu
body thought he ivonld dismiss his wije
after xvhat happened^ culħadd ħaseb li
sejjer ichecci il martu il barra għalli
ġara ; at what time do you dismiss your
school ? xħin tibgħatoni it-tfal ta li-
scola tiegħec ? ( xhin tisculahom it-
tfal ? )
DisMissAL ] bagħta, tluk, tcheccija
D18MI8SION / after his dismissal^ wa-
ra it-tcheccija (wara li checcewh) jew
bagħtuħ il barra.
D18MI88ED ' mibghut, mchecci, mit-
luk ; the nuigistmte dismissed the case^
il magistrat baghat il culħadd il barra.
D18MORTOAGB — tjfdi mil I-ipoteca
(mid-de jn li wieħed icun għamel billi
issellef fuk il beni.
DiSMOUNT— tinżel minn fuk żiemel
jew carrozza ; tniżżel minn fuk żiemel
jewcarrozza; tismonta jewiżżarma;
let ns help them to dismount this gun
ejja ngħenuhom iniżżlu dan il canun
(minn fuk il carru).
DiSNEST ara dislodge.
DisoBEDiBNOB — disubbidieuza, li
wieħed ma jismax minn, jew ma job-
dix.
DisoBEDiBNT — disubbidieut, li ma
jismax jew ma jobdix ; yoiir son has
been dismissed from school for good^
heing disohedlent^ I-ibneo checcewh
mil li Bcola għall collox ghaliex ma
jobdix.
DisoBEY — ma tobdix, ma tismax
ininn ; why do you disobey my onlersy
għaliex ma tobdix l-ordnijie*t tiegħi ?
you onght to be ashamed of yourself to
disohey your father^ iniisseo tistħi li ma
tismax minn missierec.
DisoBLiOATORY- H incħħi ( iħallas)
l-obligazioni.
D18OBLIOB — tagħinel fnk il kalb ;
takdi ħażin, ma takdix ; tofTendi jew
tagħmel azioni ħażina.
Digitized by
Google
DIS
— 267 —
DIS
DisoBLioiNO — li jagħmel fuk il kalb
li jakdi hazin ; pffensiv, li jagħmel
azioui ħaziua.
DisoRBBD— mitfuħ barra mi! 1-orbi-
ta (passagg jew triek) tiegħu.
DiBORDEB— sarma, takliba, taħwida,
tgħerfixa, fixcla; tisrom,tkalleb, tbaw-
wad, tgħerfex, tifxel ; vshen 1 %oas sent
there I found that everythmg wae in
disorder^ meta mort (baghtuni) hemm
sibt colloz mgherfex (jew mkalleb), lie
is suffering the consequences of his disor-
ders (ofdrink)i kiegħed isofri il conse-
guenzi ( iħallas il-Iaħam ) tax-xorb li
xorob (jew) tas-socor li sicher; f have
done my hest to hide Jier disorder għa-
niiet chemm stajt biex ma iiurix
x'chienet iġġaiTab fkalbha.
Dibordbred) misrum, mkalleb, ma
DisoRDBRLT) hux flocu, mħarbat,
irregulari ; storbius ( frattarjus ) ; he
vms accused for being drunk and disor-
derlt/, chien accusat li chien fis-sacra
u għamel storbiu.
DisoRDiNATB— vizius, H ma igħix
ħajja sewwa.
l3isoRaANizATiON— taħwida, taħbila,
takliba, sarma.
DisoROANizR — tħawwad, tħabbel,
tħassar, tisrom.
DisoBOANizBR — ħawwadi, ħassari,
min iħabbel jew jisrom.
DisowN — tiċħad ; you cant disown
your doinp of it, ma tistax tiċħad li ma
għamiltiex int ; he had the cheek to try
to disown even his own son^ hua chellu
il wiċċ tost li ried saħansitra jiċħad
ribnu stess.
DiBPAiR— ttarrad (żewġ).
DisPARADiSED— mcheccimill genna.
DisPARAOB — tfarrad, tispariggia jew
ma tħallix (tagħmilx^ P^^i'^^ljC (bħal
xulxin jew li jakblu) ; tneħħi il g^eħ,
tkassas, tmiegher, iċċanfar.
DisPARATB— li m'hux pariġġ,Ii m'hux
bħal ; mxattar.
DisPABATES — bil fard, ħwejjeġ spa-
riġġati, li m'hux pariġġ, li ma jakblux.
DisPARiTY — tifrid, tixtir, nukkas
tad-daks, tax-xebh.
DisPARK — tiftaħ park (ġnien cbir
jew għalka bis-siġar etc.)
DisPART— tofrok fi tnejn ; tcun mif-
rud, jew mifrud fi tnejn.
DisPARTBD— mifrud, jew mifrud fi
tnejn.
DisPAssiON— Qacca, natural biered,
indifierenza, bruda.
DlSPASSIONATB
DlSPASSIONBD
spassionat ; mode-
rat, calm, biered,
quiet, bla passioni.
DiSPATOH - are despatch,
DisPATHY— apatija, bruda (ta kalb).
DisPBL - tkecci, tkabbes, tixħet bar-
ra ; Loi'd dispel t/ie darkness of my
understanding, o Sinjur checci id-dla-
mijiet ta moħħi t
DisPBND — tonfok.
DisPENSABLB— li tista tgħaddi minn
għajru.
DisPBNSARY- diflpensatoriu, il ber-
ġa (^spiżżeria għal fokra).
DisPBNSATioN— għati (b'xejn), tkas-
sim, tifrik.
DispBNSATiVB— li jati, iferrak jew
ikassam.
DisPBNSATOR— min jati, ikassam jew
iferrak.
DcsPENSATORY - dispousatoriu, ctieb
li juriq chif taghmel jew thallat me-
dicini etc. ; farmacopeja.
DisPENSB — tkassam, tferrak, tati;
tgħamel ricetta jew medicina; teħles,
tesenta ; dispense withj tiscarta, teħles,
tgħaddi minn għajr ; he will dispense
with all his riches hefore dying^ sejjer
iferrak gidn collu kabel imut. Icannot
dispense with you this week^ ma nistax
nesentac (ngħaddi minn għajrec) din
il gimgha; 1 hope you will dispense with
me if I say tliat 1 don't believe in him^
nittama li ticcumpatini ( tiscusani )
jecc nghejd li ma nemmnux.
DisPBNSER — min ikassam, jati jew
iferrak ; the Dispenser ofall blessings^
Alla rimbierec.
DiSPEOPLB — ara depopulate.
DisPBRANOB - ara despair.
DiBPBRMous— H fiħ żewġ żergħat biss
DisPERSAL— tixrid, ħala.
DisPBRSB— ixxerred, taħli; theif sue*
ceeded to disperse the enemy^ rnexxielom
ixerrdu (icheċċu bil giri) 11 ghedewwa;
Hie wind will disperse the ctouds^ ir-riħ
ixerred (itajjar) is-sħab ; he was Vie
Digitized by
Google
DI8
^- 268 —
DIS
first one to disperse this inimour^ hu
ohien 1-ewwel wieħed li xerred din
ix-xnigba ; you u;t7/ soon disperse all
your substancesj dal wakt tuħli cull
ma għandeo (gidec coHu^.
D18PBR8ED — mxerred.
D1SPBR8TON — tixrid, ħala. taksima,
tifrik.
DispiRiT — takta il kalb, tneħħi 1-al-
mu jew il curaġ^.
DisPiKiTiNG— li jakta il kalb, jneħħi
1-almu jew jiscorraggixxi.
DispiTEOUs— raalizius, ħażin.
DispLACE — tkankal, tneħħi ħaġa
minn loca ; tneħħi minn post.
DisPLAGBMBNT — tkaukil, tnehħija
minn post.
DisPLAOBNOY— guffaġni, inciviltà.
DisPLANT— tbiddel, takla minn loc
jew minn post ; tneħħi, takla siġra
jew xitla minn post fejn tcun.
DisPLAT— tħoll (il malja).
DisPLAY— turi, turija, naxra; tper-
riċ; tonxor, turi, tperreċ; he wants-to
display hvi wit, jrid jnri għerfu (x'jafi;
they have diftplayed their colourn^ fetħu
(perrċu) li standardi tagħhom; Uiere
was a great display of plants^ chien
hemm wirja sabiħa ta pianti (xtie-
Vi eto.); he managed to display tfiat in-
trigtte^ ra chif għamel u chixef (wera)
dic in-nassa (basla eto. j
DisPLKASE — tgħalli, tati dispiacir,
ma togħġobx; tagħli, tieħu dispiacir,
jiddispiacic ; thia will not displease hhn
lam sure^ naf sgur li dan ma jatihx
dispiaoir, ( ma igħalliħx jew ma
iġagħlux jagħli).
DisPLBASiNG— tnd-di8piacir,tal għa-
li ; that was very displeasxng^ dac chien
dispiacevoli wisk.
DisPLEASURB—għali, ghokla, dispia-
c\Y \ to my great displeasure^ b'għokla
cbira tiegħi.
DisPLODB— tfakka, tixcatta.
DisPLUMB— tneħħi ir-rix jew tintef,
tisgraàa jew tneħħi I-unuri(Ii wieħed
icollu).
D18PONB — tati, ticcunsinna, tiddi-
sponi.
DispORT — logħob, mogħdija taż-
imien, divertiment ; tilgħab, tgħaddi
iż-żmien, tiddeverti, titforraġ.
DisposABLE— li tista tagħmel min-
nu, li tista tiddisponi minnliu ; dispo-
nibili, li jista jitkassam jew jimbiegħ.
DisposAL -— tkegħida, taksima, di-
sposizioni ; Ileave this to your disposal^
nnalli dan għal idejc (biex tagħmel
bih li trid u li jogħġboc); 1 am aluHiys
at your dis^osal^ Jena dejjem għad-
disposizioni (għal omandi jew għall
ordnijiet) tiegħec).
DisposB— tkigħed, tkassam, tħejji,
tħajjar ; tneħħi, tbiegħ, teħles minn,
tiddisponi ; he is to dispose of his pro-
perty by will, sejjer jagħmel it-testment
ta ħwejjġu ; you can dispose of these
two booksj tista • tagħmel li trid (li
jogħġboo) b-dawn iż-żewġ cotba ; how
will yon dispose of yonrselft x'sejjer
tagħmel fbic innifsec) ? Qiese papers
are disposed 0/, dawn il carti lesli
( mhejjin ), raithom ( spicciajt min-
nhom).
DisPOSiTiON — tkegħida, taksima;
teħ jia, gihdti, xoħta ; he has a very
good disposition for drawing^ għandu
gibda cbira għad-disinn ; he is first
rate for his disposition of mind^ ma
hawnx bħalu għat-talent (għal moħ-
ħu).
D18PO8ITIVB li juri disposal (ara).
DispossBss -tnażża, tieħu minn taht
idejn xi ħadd ; toħroġ mill pussess.
D18PO88B88OR — min inażża, jeħu
minn taħt idejn ħaddjehor, min jis-
pussessa jew joħroġ mill pussess.
D18P09T— tneħħi, takla minn post.
D18PO8URB - ara disposal,
D18PRAI8B — tmakdar, tiddisprezza,
tmiegħer ; megħra, tmakdira, dis-
prezz.
D18PRAISBR — min imiegħer, jew
imakdar.
DisPRBAD — ixxerred 1-hawn u
I-hemm ; tinfired, tixtered.
D18PRISON — teħles (mil ħabs).
DispRizB ~tmakdar,tnizzel fil prezz,
traħhas.
DispROFiT— telf, ħsara, svantaġ^.
D18PR00F ^confuta, tiġrif ta ghajdun
ta ħadd jeħor.
DispROPORTioN — nukkas tad-daks,
tixtir.
Digitized by
Google
DIS
— 269
DIS
Dispboportionablb) sproporzionat,
DispROPOBTioNAL ) li ma ħux ta
daks wi^ed, mxattar.
DisPBOVAL— ara disproo/.
DisPBOVB - tarmi, iġġarraf għajdun
ta ħadd jeħor, ma tgħculdiz, ma tap
pruvax.
DispuNiSHABLB ~li m'ħux tamin jic
castigaħ, li ma ħakkux castig.
DisPUTABLB-dubbius, ta min jig
gieled jew jiddisputa (jissielet) fuku.
DispuTANT—minjissieletj'iddisputft
jiddiscuti jew jiggie'ed.
DispuTATioN — disputa, ġiieda ; silta.
DlSPUTATlOUS) ,,: j. ,,. ..
D18PUTATIVB \ 8«"'«'''' ««"'«*'
DispuTB— tiggieled, tissielet, tiddi
sputa jew teħoda, ma; silta, ġlieda.
DispuTER - ara disputan t
DiSQUALiFY— ma ticcwalificax, ma
tgħaddix, ma tappruvax.
D18QUIBT— incwiet, dieka; tincwieta,
tiddisturba, tħawwad il moħħ, ma
tħallix cwiet, iddejjak, tħabbat.
D*8QUIBT0US>
DiSQUiBTivE >- bla mistriħ, bla cwiet.
D18QUIBTBD }
DlSQUIBTUDB )
DlSQUIBTNBSSr "a «,..«««««.
D18QUISITION — esami, fili, discus-
sioni.
DiSRANK - tneħħi, tniżżel mir-ranc,
tisgrada.
DiSRBOAnD — tiddisprezza, tittra-
scura, ma tatix cont ta ; disprezz, tra-
scuraġni, nukkas ta cont.
DisRBOARDFUL — ti'ascurat, li ma
jatix cont.
DiSRBLiSH — ara dislike.
DiSBBMBMBBR— tinsa.
pisRBPUTABLB— ta bla unur, infami,
li jagħmel għajb jew disunur.
DisREPUTR— nukkas tal gieħ, għajb;
disunur; tnakkas il gieħ, tagħmel
ghajb, tiddisunura; he bronght hinisel/
into diHrepute by his mean hehaviour^
iddisunura ruħu Cgbamel għajb cbir
lilu in-nifsu) bl-imgiba vili (baxxa)
tiegħu ; this will bring a disrepnte
npon the company, dana jiscredita (i-
neħħi il gieħ) lill cumpanija.
DiSRBSPBOT— nukkas ta rispett, jew
ta kima, tonkos mir-rispett jew mil
kima (lil xi ħadd).
DiSBESPBOTBD — li jonkos mir-rispett;
li ma għandux kima lejn.
DisROBB — tnażża ; tinża.
DisBooT— tifred, takla mill għeruk.
DisRULY—incwiet, disubbidient, aħ-
rax.
DisRUPT— taksam, tifred, ticser.
DisRUPTioN — kasma, firda, csur.
Di8s.\Ti8FACTioN — Dukkas tal għoġ-
ba. għali, dispiacir.
D18SATI8FACTORY — li ma jogħġobx,
m'hux għall kalb ; li igħalli.
DissATisFiBD — m*hux cuntent,m*hux
għall kalb; mgħolli.
DissATisFY — ma togħġobx, ma tcunx
għall kalb, tgħalli.
DissEAr— takla barra mil-Ioc, tieħu
il-loc.
DissBOT— tkatta (cadavru etc.) biex
tezaminah ; tiddissetta.
DissEOTioN— anatomija, studia tat-
tobba ( billi ikattgħu bcejjeċ bcejjeċ
il cadavru biex jistudiau.
DissBCTOR — min ikatta cadavru biex
jistudia I-anatomija.
DissEiziN (fiMigi) il ħarġa mill
pussess ta wieħed mill-artijiet etc. li
icollu m'umiex tiegħu, liicuniżomip
contra il-ligi (illegalment^. * r''-.^
DissBizB — toħroġ mill pusses^ tie-
ħu, iċċahħdd. - * '•' .
D188BMBLB — turi ħaġa b'oħra.; tagħ- .
mel ta bir-ruħec: tgħatti, taħbi. ^ ; <
DissBMBLiNO-ħabi, wiri ta ħaġa
b oħra, ipocrisija.
DissEMiNATB — tiżra, ixxerred (bħaż-
żerrigha) ixxandar.
DissBMiNATioN— żrigħ,tixrid, xandir.
DissBMiNATivB — li jiżra, li ixerred,
ixandar.
DissBMiNATOR— min jiżra, ixerred,
ixandar.
DissBNsioN—nukkas ta ftehim, ta
takbil ; tweghir ; he has been trying to
sow dissension among the brotliers and
sisters^ chien kiegħed jarachif jaghmel
biex igib it twegħir ( il ġlied ) . bejn
I-aħwa»
DissBNT— ma takbilx (fil fehma) ma
tiftehimx, tiċħad; nukkas tal ftehim,
tat-takbil, twegħir, ċaħda.
Digitized by
Google
DIS
270 —
DIS
D1B8BNTANEOU8— li ma jakbilx, cun-
tlario.
D18BENTBR— min ma jiftehimx jew
ma jakbilx ; dissentera jisBejhu il Pre-
8biteriani etc. li ma jakblux mal Pro-
teetanti.
D188ENTIENT — li ma jakbilx jew li
ma jiftehimx.
Di88ENTiNa''nukka8 ta kbil jew ta
ftehim ; li ma jakbilx jew li ma jifte-
himx ; li ma jakbilx jew li ma jifte-
himx.
D188EPIMBNT— it-taksim, flieli etc.
ta frotta.
D188BRT— titchellem, tiiħaddet, tid-
discuti jew tiddi^puta.
D188BRTAT10N - għajdun, taħdit, di-
8Cor89 di88ertazioni.
D188ERTATOR— min jitchellem, jit-
ħaddet jew jagħmel discorB.
Di88ERyE— tagħmel ħ^ara lill, twaġ-
D188ERV10E— ħsara, inġuria.
D188BYBR— taksam, tofrok fi tnejn.
D188EVBRBD— makeum, mifruk tnejn
D188IDENOB — ara disagreement jew
dissension*
D188IDBNT — ara dissenter jeyf dissen-
tient.
D188ILIBNCB— keim, frik minn nofs
jew fi tnejn.
.DissiLiTioN-kasma, firda minrnofs
jew fi tnejn.
Di88iMiLAR-Ii m'hux bhal, li ma
jixbebx.
D188IMILARITY I nukkastaxebħ jew
D188IMILITUDB I tal għamla.
D188IMULATB — ara dissemble jew
feian.
DissiMULATiON^ara eimulation jew
deceit,
D188IMULB — ara dissemble.
D188IPABLB— li jista jixtered jew jin-
ħela.
D188IPATE— taħli, tberbak ; theheat
ofthe 8un will dissipate tlm fog^ is-eħa-
na taz-xemx ixxerred (itta.]jar) dan iċ-
ċpar ; before not very long he uiU dis^
sipate all his %oeall/t, ma idumx wisk
ma itajjar jew iberbak collox (cull ma
ghandu) ; try to dissipate your bad
humours ara chif taghmel u derri ( taj-
jar id-dwejjak ta kalbec.
D188IPAT10N— ħala, tberbik.
Dl 88001 ABLB
D18SOOIAL
ta waħduy magħmul
għaliħ waħdu, ma
jagħmilha ma ħadd.
DissooiATE— tifred, ma tħallix flim-
chien.
DISSOLUBLK— li jista jinħall.
DissoLUTE -bardaxza, ta ħajja ħa-
żina; you are leading a dissolnte life^ kie-
għed tgħaddi ħajja ħażina (ta bardax-
xa), he is a dissolute youngman, dac
ġuvni bardaxxa ( li kiegheil fħajja
ħażina.)
DissoLUTiON — triħ, tidwib, firda,
għażla ; after the dissoluiion ofparlia'
meni wara il għażla (il ħalla) tal par-
lament; iluat hrought about t/ie dissolu-
iion of iheir ma^^'iage, dac li gieb il
firda il (għazla) tagħhom ( tar-ragel u
il mara) minn xulxin.
DissoLVABLE— 1i jinhall, li idewweb,
li jinteraħ; li jinfired jewjingħażel.
DissoLVE-titraħ, tħoll, iddewweb,
tifred ; titterraħ, tinħall, tiddewweb,
tinfired, tinghażel ; firc dissolves every
thing, in-nar idewweb collox ; what are
you doing to dissohe this swelling f x'in-
ti tagħmel biex tholl (trattab) din in-
nefħa; it is ihought tJiat parliament
will be dissohed before the end of this
month, jissopponu (jaħsbu^ li il parla-
ment (consill) jispiċia (jinħall jew
ixioljuħ) kabel I-aħħar tax-xaħar ; /
don*t knoic what to do to dissolve tJie
spell^ ma nafx x'nakbad naghmel biex
ineħħi dan is-seħer.
DissoLVENT- li iħoll, iterraħ, idew-
web.
nukkas tat-takbil fil-
leħen ; stunar ; nukkas
tat-takbil fil fehma.
DISSONANT— li ma jakbilx fil-Ieħen
jew fil fehma, stunat, scurdat; my
opinion is dissonant from yours, il feh-
ma tiegħi ma takbilx ma tiegħec.
DissuADE — iddawwar jew tbiddel
fehmiet ħadd jehor ; tħassarlu ; Ican't
dissuade hini from going, ma nistax in-
dawru (nġaġħlu ibiddel il fehma^ li
ma imurx.
DissuADBR— min idawwar jew ibid-
del il fehma ta ħadd jeħor ; min iħas-
sar.
DlSSONANCE
DlSSONANCY
Digitized by
Google
ms
— 271 —
m
DissuASiON-tidwir, tibdil fehmiet
ħadd jeħor.
DissUASiVR-li idawwar jew ibiddel
(iħassar) il fehma ta ħadd jeħor.
DissuNDER-taksara, tofrok, iċċar-
rat min-Dofs.
DissYLLABio-ta żewġ (li fieh żewġ)
sillabi jew taksimiet.
Dissyllabify) tagħmel, taksam
DissYLLABLE— chelma b'żewġtakei-
miet jew sillabi.
DiSTAFP— magħżel, lokkata.
DiSTAiN— iċcappas, ittabba.
DiSTANOE — bogħod, medda, tul ;
tbigħed, twarrab ; / saw him at a dis-
tance, rajta mil (fil) bogħod ; thei/ are
agreat distance from here, huma bo-
għodħafna minn hawn; / know my
distance, naf sa fejn għandi nasal
(x'jiswajewx'inhu tajjeb għalija) ; /
alwaye kept t/iat at a dietance, jena dej-
jem żammejt ruħi bogħod niinn (ma
għamilta katt ma) dao ir ragel.
DlSTANT— bogħod, bgħid; it is not
verydistant ^far) from here, m'hux
bghid wisk minn hiwn ; Ifind that it
M equally distanty nsib li hu bgħid xor-
ta waħda (daks wiehed).
DiBTASTE -tgħoma ħażina, mibgħe-
da ; tobgħod, ma taħmilx.
DiSTASTEFUL - ta togħma ħaxina,
mkit; t/iat has been a very distasfeful
answer.di chienet twegiba mkita hafna.
DiSTEMPBR — ħass ħażin, marda;
takliba ; tmarrad, tkalleb ; tempro,
tiUempra culur (lewn) billi tħallat
abjad tal bajd etc. floc iżżejt; taħ-
lita ta abjad tal bajd etc. maż-żebgħa
(culuri; f loc iż żejt (tal chittien) ; t/ie
least thinff distempers my stomac/i, l-an-
kas ħaġa tkallibni (tkallibli li stoncu).
DiSTEMPERED— marid, mkalleb ; /le
suffers from a distempered stomac/i,
għandu li stoncu marid (isofri bli
stoncu tiegħu).
DlSTEMPBRATURE— ħass ħażin,mard
taklib.
DiSTEMPERiNG — tpingija biz-żejt
ittemprat (jew mħallat b*abjad tal
bajd jew ħwejjeġ oħra li iwaħħlu).
DiSTEND — tmidd, tifrex; ittawwal;
tonfoħ (bużżieka etc); he tried to
distend the bladder bnt it burst^ ried
jonfoħ il bużżieka iżda inkasmitlu (in-
fakghet).
DiSTENSiON \ medda, tifrix, tul ;
DiSTENTiON / wiea.
DiSTENT — mifrux, bil medda, fil
medda.
DiSTiOH - dieticu, żewġ versi poesija.
DiSTiOHous— i^ħaxix etc.) kieghed
fillieri tillieri (^zewġ, żewġ).
DiSTiL-tkattar, tillambica.
DiSTiLLATE— iima (fiuidu; mkattar
jew lampicat ("li jagħmlu jew jaħdmu
li spiziari etc.)
DiSTiLLATiON— tkattir, lampicar.
DiSTiLLER — min jillampica.
DiSTiLLiNG -tkattir, lampicar; it-
tkattir, illampicar.
DlSTiLMENT-ara distillation.
DiSTiNOT-ċar, divrenziat, distint,
li jidher sewwa; / wish yoti would
read wit/i distinctpronunciation^ nixtiek
li takra bi pronunzia ċarH.
DisTiNOTioN - di8tinzioni,divrenzia ;
try to learn well t/ie distinction by points^
ħabrec li titghallem sewwa il punteg-
giatura ( li tkassam, tiddivrenzia is-
eens tal cliem etc. bil ponti, virguli etc.
DiSTiNOTiVB -li jiddivrenzia, li juri
ċar.
DiSTiNGUisu -taghraf, tagħmel di-
vrenzia ; 1 cannot distinguish one from
t/ie ot/ier, ma nistax nagħraf wieħed
mil-Ijeħor ; distinguis/i between a '^qua-
litatioe'' and a "quantitaiive'' adjective^
gliejd (uri) x'hini id-diflferenza bejn,
aggettiv qualificativ u aggettiv quanti-
tativ ; /le always distinguis/ied himself
in all t/ie examinations^ dejjem jiddi-
stingua ruħu f cull esami.
DisTLVGUisHABLE -li fih divrenzia,
li jingħ iraf ; ta min jagharfu, li ħakku
icun magħruf.
DiSTiNGUisHED — magħruf. distint ;
nobody spoke to him^ /le being a distin-
gnis/ied man^ ħadd ma chelmu (ma
kallu xejn) billi hu bniedem magħruf.
DiSTiNGUlSHlNG — li jiddivrenzia.
DiSTiTLB — iċċaħħad minn (tieħu)
dritt jew privileġ^.
Digitized by
Google
DIS
— 272 —
DIS
DlSTORT— tgħawweġ, tilwi, she ia so
fond of distortinp her moidh^ tħobh wisk
tgħawweġ ħalkha; Wij/ do you distori
your eyes sof għaliex tgħawweġ (takleh)
għajneio hecc ?
DlSTORTiON— tgħawiġ, liwi.
DiSTORTiVE— li igħawweġ jew jilwi.
DiSTRACT — ixxerred moħħ xi ħadd
jew talienaħ ; tbelleħ, iggennen.
DiSTRAOTED — b'moħħu mxerred,
miġnnn, rasa m*hix f locha.
DiSTttAOTiON— distrazioni, genn,tix-
rid ta moħħ.
DlSTBAOTiVE — li idawwar ir-ras, li
ikalleb ii moħħ.
DiSTRAiN— takbad (tagħmel man-
dat) bil korti.
DiSTRAiNABLE— li jista icun mak-
budjew sequestrat.
DlSTRAiNT— mandat; kbid (bil kor-
ti) sequestru.
DlSTRAUGHTED— ara distixieted.
DiSTRESS—dieka, bemm, għali, ni-
cbet, fakar, bżonn; kbid (bil korti)
mandat jew sequeBtru ; iddejjak tnic-
chet, tgħalli, tfakkar ; takbad (bil kor-
ti) tftgbmel mandat jew sequestru ;
'firet Uiey s^wandered all iheir subatances
now tlieyfind themselves in great distresSy
1-ewwel ħlew (tajru jew berbku) cull
ma cheliom u issa jinsabu fi bżonn
(dwejjak) cbir.
DiSTREsSBD — mdejjak, fil bżonn;
t/iey were distressed for watery chienu
mdejkin wisk għal 1-ilma ; we are now
in a very distressed condition, issa nin-
sabu f dieka cbira ("batuti ferm).
DlSTRESSPUL — . mdejjak, ragħolli,
mnicchet ; tal għali, taddwejjak, tan-
nicbet; tfiat is indeed a distressful
condition^ dac hu tessew stat tad-dwej-
jak (tan-nichet jew tal għali).
.. DiSTREssiNQ — li inicchet, idej jak tal
^ħali, tad-dwejjak etc. / pitif his dis-
tressing condition, nibchi (jiàdispiacini
għad)-dwejjak li jinsab fihom.
* DiSTRiBUTABLE — li jista jingħata,
jitkaBsam jew jitferrak.
DiSTRlBUTE— tkassam, tferrak,tkas-
sat ; distribute this sum of money equaU
ly among your children, kassam dawn
il fluB lil uliedec li jeħdu daks wieħed.
DiSTRiBUTiON -għati, tkassim, tfer-
rik ; J have heeu invited to assif*t at the
distribution of prizes, confc mistieden
biex nara il premiazioni (il għati jew
it-taksim tal premi).
DiSTRiBuriVE — li ikassam, iferrak
jew ikassat.
DiSTRiOT - distrett (taksima ta paj-
ji8);tkaB8am fdistretti; f belong to tJie
4th district, jena nagħmel mar-raba
distrett ; he has been appointed District
Medical Ojficer ( D. M. O.J sar (lahak)
tabib tal pulizia (tabib distrettuali jew
tal gvern). The fslands of Multa are
now divided into teu Jilectoml Districts,
il gżejjer ta Malta huma issa mkas-
smin f għaxar Distretti elettorali.
DlSTRiNGAS -hecc msejjaħ warrant
(ordni) lis-sindcu biex jagħmel mandat
jew sequestru.
DiSTRUST — tħasBib, biża ; li wieħed
ma jifdax fi, jew ma jorbotx għall ;
tħasseb, tbażża ma torbotx għall, ma
tifdax ; / distrust him, ma għandix fidi
fih (ma nafdax fih).
DiSTRUsTKUL— li iħassob, ibażża,ma
jorbotx għal, ma jafdax.
DISTRUSTING -•tat-tħassib, tal biża.
DisTRUSTLESs ~Ii ma ibażstax, li ma
iġagħlecx tibża jew titħasseb. ^
DiSTURB -tħawwad, twiegħer, tfix-
chel, you came to disturh my rest, gejt
tisfrattani ( tiddisturba il mistrieħ
tiegħi); he disturbed me while f was
speaking (jew in my speechj itterrom-
pieni jew katgħali cliemi ; they disturbed
us in our work, fixcluna fix-xogħol
taghna (fdac li conna nagħmlu) ;
nothing disturbs me morCy ma hemmx
ħaġa li tfixchilni (tħawwadni actar);
why will you disturb your mind about
Huch trifles? għaliex tħawwad rasec
( ticconfondi ) għal ftietak (ħwejjeġ
zghar) bħal dawn ?
DisTURBANOE — taħwida, twegħira,
tfixchila ; storbiu, rvell ; it is saul that
t/iere was a great disturbance, igħejdu
li chien hemm (rvelljew frattarija)
cbir; the police worhed hard to ijuell
the disturbance, il pulizfa ħadmet sħieħ
biex sicctu rvell (biex iccwetau id-di-
storbiu).
Digitized by
Google
m
— 278 —
biV
DisTURBER — ħawwadi, fixchieli^stur-
biatur.
DiSTURBi.^G — li iħawwad, ifixchel,
jiddistorbia.
DiSTYLE - (loġġa) b żewġ colonni.
DlsUNiON — għas^Ja, firda; this
hrouglit about their difimion, dic gie-
bet (chienet il c^ġun ta) il firda tagħ-
hom.
DisUNiTB-tgħażel, tifred.
DisuNiTY— għażla, firda.
DisusAQE) tħollija, tluk, katgba ta
DiSUSE ) drawwa jew ta usu ; now
itfellin eft«tf««, issa ma għadiez issir
(inkatgħet id-drawwa tagnha)..
DlsusE-tħalli, titlak; takta draw-
wa ; / have disnsed xoine^ ktajtu 1-imbit,
ma għadnix nixrob imbit.
DlSVALUB— tmiegħer, tmakdar.
DisvouoH— tiċħad, tneħħi il credtu.
DlSWiTTED— miġnun, moħħu m^hux
flocu.
DiswoNT — iċċaħħad minn drawwa
jew usu li icun ilu (M wieħed icun
mdorri bih).
DiT— biċċa Cpoesija) ghal cant jew
tal cant; tagħlak.
DiTOH— handak, foss; thandak, id-
dawwar b'ħandak jew foss ; how long
will 90 men take to ditch in this fort^
chemm iridu zmien disgħin ruli biex
idawru din il fortizza b7oss? fbiex
iħaiTru foss ma dwar din il fortizza).
DiTOHBUR ~ isem ta ħaxixa li titla
fil fossijiet etc.
DiTOHER — min jakta jew iħaffer
("min jaħdem fil) fossijiet.
DiTOHiNG - is-sengħa tat-taħfir(għa-
mil jew ktigħ) tal fossijiet.
DlTOH-LlKB — bħai fosB.
DiTHEisM-^it-tgħallim' tad-dutrina
f-zewg Allat.
DiTHYRAMB 1 għanja ( cant ) lill
DiTHYRAMBio / Bacco ( alla falz ta
I-imbit jew tas-scaren).
DiTHYRAMBUS -innu Iil Bacco ( alla
falz tas-scaren.
DrroNE— (fil musica) ton doppiu, in-
terVall ta żewġ tonijiet.
DiTTARY— sagħtar (ta Franza).
DiTTiED— cantat^ li tcantà (adattat,
tajjeb għal cant jew ghal musica ) li
jista icun cantat.
DiTTO - li stess ( chif għedna jew
semmejna fuk )
DiTTOLOGY— lettura (kari) doppia.
DiTTY— poesija għal cant; canzu-
netta, għanja.
DiURBSis-salt aurina; aurina li
nieżla spiss.
DiURETio — li iġaghlec tagħmel
1-aurina — medicina (xorb etc.) li iġagħ-
lec tagħmel ħafna aurina, jew tagħ-
mel aurina spiss (li ibewwel).
DiURNAL-^ta bi-nbar, ta cull jum ;
the diurnal motion of the suti ; il mot
(mixi) ta cull jum tax xerax.
DiUTURNAL— li idum ħafna, li jibka
sejjer għal żmien.
DiuTURNiTY— dawmien.
DiVAN--korti tas-SuItan Torc; il
Cunsill cbir tal Imperu Torc ; oamra
(sala) tat tipijip.
DiVAPORATiON-titjir (tneħħija) tal
fwar (dħaħen) binnai'.
DiVARiOATB— tiftaħ beraħ ; tinferak
fi tnejn ; tifrex (tiftaħ) fil wisa.
DiVE - togħdoB ; tifhem, iddaħħal
frasec, ticcomprendi ; I can't dive into
ity raa nistax nifhrou.
DrvELLENT - tofrok. tiftaħ min-nofs.
DiVELLiOATE-iċċarrat, tiftaħ.
DiVER - għaddàs ; margun (tajra).
DiVERGE — toħroġ minn pont wieħed
u tiftah bħal raggi.
DlVERGEMENT— -ii ħruġ ( ftuħ ) ta
raggi ecc. minn pont wieħed.
DiVERGENOE I ħruġ(ftuh) minn pont
DiVERGBNOY ) wieħed bħal raggi.
DiVEUGBNT — li joħroġ ( li jiftaħ )
minn pont wieħed bħal raggi.
DlVERS — xi, bosta ; in divers places^
f bosta lochijiet ( bnadi ) ; of divers
colours ta bosta lewnijiet; he is a man of
divers humoura, dac bniedem bisbeticu.
DiVERSE-ta għamla oħra, divers
DiVERSiFY-ma tkabbilx, tagħmel
għamla oħra, tbejjen.
DiVERT — tfarraġ, ixxigħel, tidde-
verti, idderri, tibdel, iddawwar, tati
piacir jew gost ; he dtd all his inpower
to divert (entertain) tlie (;At/(/r«ii,gnamel
chemm sata biex jiddeverti ( jixxala )
lit-tfal ; you mnst now divert to ot/ier
studies, issa jaħtieġ tibdel (iddawwar)
li studiu tiegħec (tistudia ħaġ*oħra).
86
Digitized by
Google
£)IV
274 —
bvA
DiVERTEK— min ifarraġ, jixxala (lill
ħadd jeħor ; jiddeverki.
. DiVERTiNG— li jati piacir, li ifarraġ.
DiVERTlSE — tati piacir, togħġob,
tiddeverti.
DivERTisEMENT— piacir, gost, xalar,
divertiment.
DiVERTiVE — li jati piacir jew gost.
. DivEST— tna/ża, tgħarwen.
DiVESTiBLE -li jista jcun meħlus.
DrvESTiTURE— cesflioni, telka, reħja
(minn terhi) ta proprietà.
DiVBRTMENT— neżgħa, nzigħ.
DiviDABLE - li jista jinkasam.
DlviDB — tkassam, tifred, tofrok ;
tagħżel, tiddividi; thegeneral was ofopi-
nion to divide tlie two regimenta in ten
companie8y il general ried li jaksam
(ikassam) iż-żewġ rigimenti f-għaxar
cumpanniji; the beat thing is to divide
the male /rom the female, 1-aħjar ħaġa
Iiia li tifred ir-ragel mill mara ; diviile
900 by 4, iddividi (kassam) 900 bejn
erbgħa ( jew b'erbgħa ) ; divide tlds
watermelon among your foitr children,
aksam ( ferrak j din id-dulligħa bejn
I-erba tfal tiegħec ; he succeededy by his
mean inainuations, to divide tliat family^
bil klajja tiegħu infami ( bit tkassis
tiegħu vili) rnexxielu li jisfratta (jofrok
minn xulxin) dic il familja ; I connot
divide, ma nistax ninkasam ( ncun
hemm u haun ).
DiViDEDLY— bil firda, mifrud, divis,
maksum.
DiviDEND — biċca, porzioni, somma
jew sehem, li jeħu cull wieħed mil cre-
dituri mis-somma ta wiehed li icun
falla; li mgħax, is-sehem, jew ir-renta
ta bano (li jatu flus ta banc) ; fl-Arit-
metica in-numru li icolloc biex tiddi-
vidiħ.
DjviDER-dac li jaksam, ikassam,
iferrak jew jiddividi.
DividERs — cumpass żgħir.
DiviDiNG -firda, separazioni.
DlviDuAL I maksum, divis ; mfer-
DiViDUOUs j rak bejn; maksum bejn
culħadd xorta waħda.
J)lviNATioN— induvnatura, basra.
DiviNATOR— minjobsorjaktajindo-
vna jew jakra il vinturi.
DiviNE— Divin, t-AIIa; kassis, teo-
logu ; tbassar (tobsor) tindovna, takta,
takra il vinturi.
DiviNBR— bassàr, min jakta il vin-
turi.
DiviNG-għadis.
DiviNG-BELL— macna ta bugħaddas.
DiviNG-DRESS— libsa ta bugħaddas.
DiviNG-ROD — zocc, lasta (bħal fur-
chetta) biex jaraw (itittxu) mini jew
ilma taħt I-art.
DiviNiTY -Divinità, Alla, teologia;
he has the degree of D.D.^ hua ghandu
il-Iawria ta teologu (jew tat-teologia).
DrvisiBLB— divisibili, li jista jinka-
sam jew jiddividi ruħu.
DIVISION — kasma, divisioni; can you
ivork long division ? taf taħdem (tagħ-
mel) id-divisioni lunpa.
DivisiONAL - tiid - divisioni, tal
kasma.
DivisiONARY — li juri divisioni jew
kasma.
DivisivE - li igib separazioni, firda
jew divisioni.
DivisoK -divjsiir jew in-numru li
biħ tiddividi numru jcbar, jew in-nu-
mru li jidħol fl-jeħor.
DivoROE-di orziu, firda tar-ragel
mil mara (jew tal mara mir-ragel ) ti-
fred, tagħżel ir-ragel mil mara ( jew il
mara mir-ragel.)
DivoRCED—mifrud, separat;«//tf is
divorccd from her husband, liia mifruda
minn żewġha.
DivoROEE - minn icun mifrud minn
żewġhu.
DivoROELESs — li ma icunx mifrud
(bla mirrud).
DlvORCEMENT - ara divorce.
DivouOER-ddc li jifredjew jiddi-
vorzia.
DivoRCiBLE - li jista icun mifrud.
DivoRCivE -li jista jifred.
DivuLGATEIixxandar, ixxerred, is-
DivuLGE [samsar; tniedi.
DivuLGEMENT— xandir, tixrid, tne-
dija.
DivuLGER — min ixerred, ixandar
jew iniedi.
DiZEN — tirranġa, iżżejjen.
DizzAUD-stupidu, ibieħ.
DizziNESS - ihejt, sturdament.
DizzY— bturdut, li għandu il mejt
Digitized by
Google
DO
276
DOC
jew rasu iddar bih ; 1 cant dance more^
Jfeeldizzy to-day^ ma nistax nisfen
iżied, uħofisni sturdut (għandi il mejt)
ii-lum.
Do — tagħmel — tcun tħossoc ffiB-
saħħa); Ifiave todo some work yet^ bak-
għali nagħmel xogħol iżied (bakgħali
x'nagħmel għad) ; I willdo my bestfor
you, nagħmel li nista għalic ; you have
nothing to do with him^ ma għandec
xejn x'taksam miegħu ; do well^ and
have well, għamel it-tajjeb u it-tajjeb
issib ; do a$ you would be done by, chif
trid lilec trid il għajrec ; when you are
at Rome do as the Romans doy scond il
pajjis fejn tcun għamel ; how do you
do ? chif int ? ; how doe» yourfather do f
chif in hu missierec? Uow does she do ?
chif in hi? he wants to do like for like^
irid ipattihielu (jagħmillu chif għamel
lilu) ; will thie do f dana (daks hecc)
biżżejjed?; that will do, please, biżżejjed
jecc jogh^boc ; this wonH do, dana
m*hux biżi^.ejjed, dana m*hux sewwa ;
willyoudo so again ? tarġa iżied? do
hnt go and you shall see, inti mur, im-
bagħd tara ; will yon do as we do ? trid
tcompli magħna, itieħu buccun magħ-
na?); but whateuer you do, write to
him, iżda hi chif inhi ictiblu ; / have
nothing to do witli him now, ma għan-
dix x'naksam miegħu actar, issa ; you
have nothing to do with it^ m'hix affari
tiegħec ; do as you are told^ obdi (għa-
mel li igħedulec; do it over, arġa għa-
milha ; do you know ? taf ; / do, iva
(naf) ; do you speak English ? titchel-
lem (taf ) bl-Inglis. Yes, I do, iva, naf;
he is goiag to do away with it^ sejjer
ineħħiha; how much do I spend to do it
over witli gold ? chemm nonfok biex
ninduraha?, we must do as we may, if
we cannot do as we would ma tagħmilx,
li trid, taglimel li tista.
Do— do (waħda min-noti tal musica
li il Prancisi isejħu " ut ".
DOAT — ara dote.
DoOBNT— li igħallem, għalliem.
DooiBLE— li tista tgħalmu, tat-tagħ-
lim.
DooiLE— ħelu, ħlejju, — tat-tagħlim
li tista tgħalmu, li jista icun mgħal-
lem.
DooiMAOT — is-sengha li tassaggia
(tipprova jew tesamina) minerali jew-
metalli (deheb, fidda etc.)
DooK— bacil (għal bastimenti); bar-
ra jew il post fejn il ħati jokgħod fil
korti wakt il causa ; (isem ta ħaxixa)
karsaja ; demb żiemel maktugħ ; id-
daħħal bastiment il bacil ; takta demb
żiemel.
'»*DooKAGE--ħlas (dritt) ta meta ba-
stiment jidħol il bacil.
DooKET— carta mictuba biex turi
għal fejn huma I-oggetti; ġabra ta
chitba fi ftit chelmiet ; werrej, sum-
mariu, incartament ( carti) ta causa
etc (fil korti) ; ticteb (tiinmarca) minn
barra, jew minn wara, chelma jew
chelmtejn biex tcnn taf x'icun fiha>
dic il carta document etc.
DoOKYARD — tarznar.
DooTOR — duttur, lawriat, tabib/
mgħallem (min ighallem jew surmast);
(f-macna ta listampa) il post fejn icun
I-inchiostru lest għac-cilindri ; tfejjak,
ticcura ; tati il-lawrija ; Doctor of
Divinity (D.D.) wieħed il-lawrijat fit-
Teologia; L.L.D. (Logum Doctor jew
Doctor in law ) avucat; M.D. f Medici-
nae Doctor ) tabib -I saw Dr. (Doctor)
N.N. — rajt it-Tabib N N. : call the
Doctor at once sejjsA it-tabib malajr.
DooTORAL-ta duttur (ta lawrjat).
DOOTORATE— il-Iawrja tatabib; tati
il-Iawrja ta tabib.
DocTORBSS— mara il-Iawrijata ; ma-
ra tabib ; tabiba.
DooTORiNG— tgħassid, tjAwid jew
taħlit li ihaltu fix-xorb u ħwejjiġ oħra
(tal ichel u tax-xorb).
DOOTORSHIP— ara doctorate.
DOOTRESS — mara tabib ; majjstra
jow mara li tghallem.
DooTiiiNAL — taddiitrina; li igħal-
lem, igħarraf, tat-tagħlim.
DoOTRiNE—tagħlim, għerf, dutrina;
he is a man ofhigh (great) doctrine hua
ragel ta għerf cbir.
DoooMENT— document ( carta jew
chitba li biha tipprova jew turi xi ħaġa;
tgħallim, turi.
S^nJJI^^fnvl iad-documenti
DOOUMBNTARY)
Digitized by
Google
DOD
276 —
DOG
DODDART— isem ta logħba (Inglisa)
bil ballun a '1 bsaten.
DODDED — min għajr krun ( bħal
nagħġa ).
DoDDEK— ioem ta ħaxixa, il pittma.
DoDDERED-mimli (jew coliu) pit-
tma (ħaxixa).
DODECàGON- dodecagunu, figura bi
tnax il gemb u tnax l-anp'lu.
DoDBCAHBDRoN— tigura (solida) tal
geometria magħmula minn tnax il
pentagujtu regulari u ta daks wieħed.
DoDECASYLLABLE — cbelma bi tnax
il taksima jew sillaba.
DoDQE— twarrab, tiscansa dakka,
tbewwex, tiscarta baxx baxx ; / dealt
him a hlow bnt he was guick eiiough to
dodge it^ jena tajtu ( xejjirtlu ) dakka
ta ponn izda hua chien pront (għaraf)
scansaha; youarealwaya ihejirst one
to dodge worh\ inti dejjem tcun 1-ewweI
wieħed li tiscarta (teħles jew tiscansa;
mix-xogħol.
DoDGER— min jiscansa, jiscarta jew
ibewweg baxx baxx.
DoDGEUY— pcansar, scartar; tbew-
wiġ.
DoDKiN — biċċa munita Olandisa li
tiswa ankas minn tliet ħabbiet ; t^ is
not ti'ortJi, a dodkin^ ma tiswix ħabba
(ma tiswa xejn).
DoQMAN— bebbuxa tal granċ.
DoE— cerva.
DoER—min jagħmel ħaġa; għam-
miel ; an evil doer, malfattur ; the evil
doer, id-demoniu (ta 1-infern).
DoES— (it-tielet persuna tal present
indicativ tal verb ** to do ") jagħmel
jew 'tagħmel ; he does his hest^ hua
jagħmel mill aħjar li jista ; how doea
your mother do f chif inhi ommoc? it
doea not matter, ma jimpurtax ; it does
happen some timeSy jiġri xi drabi.
DoESKiN— gilda taċ-cerv; xorta ta
pannu fin.
DoFP — tneħħiy takla (il cappell)
tnażża ; teħles minn.
DOPPER — macna ta l-imxit (ħliġ)
tat-tajjar li takla jew tneħħi it-tajjar
mic-cilindri (rombli)
DOG—chelb ; tmur wara (bħal chelb
wara sidu) ; ġabra ta cwiecheb (ghan-
kud) li fil costellazioni għandu l-isem
ta " Oanicula "; virga tal ħadid li ju-
saw fix-xoghol tagħhom is-serraturi :
makbad f xi macna ; he is gone to the
dogs now, spiċċa ghal collox (rvina
ruħu) issa ; a mastrff dog^ chelb ma-
stin, a hull dog, chelb '' bulldog '* (hecc
msejjsJi għaliex jaħbat għal gniedes) ;
he treated me like a dog, ittrattani
("gieb rnħu miegħi)tachelb(ta ingrat);
it is ilog cheapy rħis ferm mas-sakajn,
(bħad-demel) ; he plays the dog in t/ie
manger^ u la jecol hu u I-ankas iħalli
minjecol, da ma jecolx hu I-ankas
iħalU jecol lill ħadd jeħor) ; love me,
love my dog^ min iħobb il chelb iħobb
il sidu ; a hungry dog will eat dirty
pudding, il ġugħ iġaghlec tiecol coUoi
(min hu bil ġugb jecol collox).
DoG-APE — xorka ta xadin b'rasu
bħal dic ta chelb,
DoG-BANE— isem ta ħaxixa.
DoG-BELT - xorta ta cinturin oħxon
li jilbsu il ħaddiema tal minieri (dac
li jaħdmu fil minieri tal faħam tàl
ħa^ra).
DoG-BisouiT— frac tal galletti.
DoG-CART— xorta tacarrettun ħafif.
DoG-CHEAP — rhis ferm (mas-sakajn).
DOG-DAYS (jew canicular days) — ġra-
net tas-sħana cbira fis-sajf (li jibdew
mit-tlieta ta Lulju sal ħdax ta Àw-
wissu).
DoQE -doge (1-ewweI magistrat tar-
repubblichi antichiy ta Venezia u ta
Genova.
DoGFANOiER-wieħed ii iħobb il (li
jiddelitta bil) clieb.
DoGFiGHT-ġlieda tal clieb.
DoG-PisH-gattarell.
DooPLY-xidia.
DoG-Pox-volpi (gilpa) ragel.
DOGaAR--gebIa tal ħadid ( chif tin-
kata mil miniera).
DOGGED— bil gheddum, bic-ciera;
mkarras, nfuscat, rasu jebsa.
DCOOEDLY— ta wiehed bil gheddum,
bic-ciera, ta nfuscat, ta rasu jebsa.
DoGGEDNEss^gheddum, ciero, nfu-
scar, ras jebsa.
DoGGER — bastiment zghir (Olandis)
b'arblu wieħed.
DoGGEUMAN — wieħed mill equipaġġ
ta dogger ("ara).
Digitized by
Google
DOG
— 277 —
DOL
DoGOERBL — poesija (bVersi mg&ar-
kia) li raa tiswa xejn; versi tat-tuz-
sana ; baxx ta min jiddisprezzah, ize-
bilħu jew imakdru.
DoGGBT — ara docket.
DoGGisH - ta chelb, clubi ; mkarras,
nfuscat.
DoG-HEARTED— crudil, aħrax, ma-
linn, ta kalb ħazina ; kalb ta cbelb ; /
cant bear him^ he u dog-hearted^ ma
nahmlux chemm hu cholb (chemm hu
kalbu ħażina).
DOG-HOLE-tokba,' camra zgħira.
Doo-KBNNEL-caxxa ( camra ) fejn
jokgħodu jew iżommu il clieb.
DoaLATiN — Latin ħażin.
DoG-LEECH - tabib tal clieb.
DoG-LOUSE - knrdiena.
DoGLY— bħal chelb, ta cholh.
D0G5IA -dogmn, articulu tal fidi.
DoG-MAD— irrabiat (bħal meta icun
xi drabi il chelb ).
DoGMATio I tad dograa jew arti-
DOGMATIOAL J Culu tal fidl.
DoGMATics — dograatica, it-tagħlim
fuk l-articuli tal fidi.
DooMATisM— foluna (opinioni) sħie-
ħa, Boda, ferraa jew li raa titbiddilx.
I)oGMATi.sT I raiit jgħallera iddo-
Dogmatizer( gniatica.
DoGUOSE-il fjur tal għolliek.
DOGS— clieb, ħadid (catina) li .tor-
bot bini (haġar etc.) flirachien.
Dog's-Bane I . i *.« •
DoG'S-CABBAGEr^^"^^*^^^^^^
DooVrar — tarf ta folja ta ctieb
raitni.
Doo*B-oRA88— nigem .
DoGSHARBB — batticlu jew puntal
raill-art għall poppa raeta ivara il ba-
stiraent.
Doa-8iCK - raarid bħal chelh.
Doo-8KiN~tal ġlud tal clieb.
D0G-8LISBP — ngħa8 ħafif, nġħa8 ta-
par8i.
Doo'8-mbat - laħara tal clieb, fdal,
laħara li jbka eto.
Doo'b-mbroury)
Doo's-RUE >- israijiet ta ħaxix.
Dog'stail )
Doa's-BTAr^— il chewba "SiriuB" jew
il *'CanicuIa*'
Dog's TONGUB I 1 i. 1= •
DOOTAILORA88 /"••*» *»*"«•
Doo-tooth— nejba; he w cutting his
dogteethy kiegbed jaksara fitalla) njeb.
Doo-tooth violbt — xorta te violi
bojjod.
Dog-trick - azioni ħażina.
Doo-trot -trott, ħafif Csabiħ).
Dog-violbt - violi blu.
Dog-watch — għassa ta sagħtejn.
Doo-wEARY— ghaja ta cheib.
Dog-whblk — bebbux bħall bran-
cutlu.
DoiLY — earvetta zghira.
DoiNi I għarail; / blame i/oa for
D01NO8 f doing ihaty nitcasa bic ("na-
tic tort jew nca^brec) talli għarailt
hecc ; / dont like anch doings at all,
dan il għarail (xogħol) raa jogħġobni
xejn affattu ; he voas taken in the deed
doing^ kabduħ fil fatt; it was your
doing that he lost the place, chion ranab-
ba fic (xogħol tiegħec) li tilef (tcheċċa
rail) post.
DoiNG— tagħraet, għarail ; what are
you doing ? x'inti tagħrael ? F gave hini
some doing^ tajtu ftit x'jagħrael.
DoiT — ara dodkin .
DoLCB— (bittaljan, fil raueica) ħelu.
DoiiB — sehem, tak^iraa, tkae^ara,
tati ; he had to d^de out sonie 60 kisse.ħ
to his children and nephews^ chellu jati
xi ħara^in bew8a lill uliedu u in-nepu-
tijiot.
D0LBFI8H — is-eehera (dic il biċċa
rail ħuta) li iraieeu i8-8ajjed.
DoLBFUL— ragħolli, ranicchet, kalbu
sewda ; tliie is a dolpful 8tor\/y din sto-
ria ta swied il kalb.
DoLBFULLY — bil għali, nichet jew
kalb 8ewda.
DoLBNT — ara aorrowfuL
D0LE8OMB— ara dole/ul,
Do-LITTLB— rain jaħdera ftit, banc
il ghażż.
DoLL - pnpa.
DoLLAR^-ukija, tallara (gorda) biċ-
ċa raunita ( flu8 ) tal fidda li tiswa
dwar erba xelini.
DoLLY-bħal għarbjel ta linjara
ghal ħa8il tat-trab tal rainieri.
DoLMàN — mantell (cappa) ta sinjura.
DOLOR-Ugigħ.
Digitized by
Google
DOL
— 278 —
DON
DOLORIFBROUS]
DoLORiPio tal ugigħ.
DoLORIFICAIi
. DoLOROus— tan-nichet jew swied il
kalb.
DoLPĦiN — iddelfin.
DoLPHiNBT— delfina (delfin mara).
DoLT -wieħed etapidu, ibleħ, ras
kargħa, felu.
DoLTiSĦ— stupidu, ħmar.
DoM — kawwa, setgha, art, bhal ma
insibuha fii chelmiet kingdom (saltna
kawwa jew art ta sultan) dnkedom^ du-
cat (setgħa jew art, proprietà ta duca).
DoMABLR— li jidta icun immansat
jew li tista iggibu għall idejc.
DoMAiN — kasani, saltna, domiuiu.
DoMAL— ta dar.
DoMANiAL —domanial, tad-demaniu
(art, proprietà).
DoMB -coppla ; dar, bini.
Dqmbd — bil coppla.
DoMBSDAY — ara doomsday.
DoMBBĦ\PBD — magħmul, li gej bhal
(ta għamla ta) coppla.
DoMBSTic-tad-dar, mans; kaddejf
seftur; ihe horse is one of the mosi itse-
fal domestic animals, iż-żiemel hua wie-
ħed mill actar annimali mansi li jinħ-
tieġu; some domestic affairs prevented
him ( kept him) jrom coming wit/i us^ xi
affarijiet taddar żammewħ li ma giex
magħna ; send down your domestic for
it, ibgħat il kaddej (seftur) tieghec
għaliha.
DoMKSTioATK -tgħakkal, timmansa.
DoMBSTiCATBD — mgħakkal, mans ;
fidil.
DOMBSTIOATION I .^«.^11 ;, ^„^«a^
DoMBSTioiTY |tgħakkil,man8ar
DoMBTT'-zorta ta drapp minsuġ,
suf ftajjar (il medd tajjar u it-togħma
suf).
DoMicAL— magħmul bħal (ta għa-
mla ta) coppla.
DoMiciLB — dar, għamara (loc, fejn
wiehed igħammar jew jokgħod).
DoMioiLiARY - tad-dar, tal għamara,
li jidħol fid-djar.
DoMioiLiATB — tokgħod, tgħammar
tgħakkal, timmansa; where does he
domicUiate ? fejn jokgħod bid-dar (fejn
jgħammar),
DoMiciLiATBD — H jghammar, jew
jokgħod bid-dar; xoliere is he domicilui'
ted now ? fejn jokgħod bid-dar (igħam-
mar) issa?
DoMicuLTURB —żamma ( ħsieb ) jew
trigija) taddar.
DoMiFY — timmansa; tkassam fi djar.
DoMiNANGBlsaltna, hakraa, cmand
DoMiNANGYJewlieni, autorità.
DoMiNANT~li isaltan, jaħchem, li
jicmanda, ewlieni.
DoMiNATB — issaltan, taħchem, tic-
cmanda.
DoMiNATiVB ~ara dominant.
DoMiNATOR--min jaħchem, jew jic-
cmanda, cap, governatur.
DoMiNB— surmastru (li ifittex rka-
kat jew ħwejjeġ żgħar fittagħlim).
DoMiNEBR -issaltan, taħchem, tic-
cmanda ; he domineers wherever he goes,
jiccmanda (isaltan jew juri ruħu) fuk
cullħadd cull fejn imur ; / shall never
let you domineer over me, ma nħallicx
titla fuk rasi (ticcmanda fuki jew tic-
cmandani).
DoMiNBERiNG— li jiccmanda, li hu
mimli bieh innifsu, li jidhirlu li hii
fuk culħadd, li jrid jitla fuk ras cul-
ħadd ; mzattat, prusuntus.
DoMiNiCAL — tal ġurnata tal Hadd,
ta nhar ta Hadd ; il Hadd.
DoMiNiCAN— patri Dumnican jew ta
I-ordni ta San Uumincu.
DoMiNiciDB ~min joktol is superiur
(jew il cap) tiegħu ; he is accnsed of
dominicide, accusat (igħejdu) li katel
is-sinjur (il cap) tiegħu.
DoMiNioN— jedd, saltna, cmand, do-
miniu, territoriu, art cbira ; t/ie Domi-
nion of Canaila, id-Dominiu ta Canadà.
DoMiNo — surmastru (hecc msejjaħ
fli Scozia).
DoMiNo— barnuż ftal canonicij libsa
ta Domind li tintlibes fil Oamival
(hecc msejħa għaliex bil barnużj; isem
ta logħba. id-domind jew domnu.
DoN — tilbes, ixxidd; dun (sinjur) ;
T have spoken to Don Giusej^pe ahout ii^
tchellimt ma Dun Giusepp fuk dana.
DoNAciTB — koxra ^ta arzella ect.)
petrificata (li isibu fil ħaġar).
DoNARY— rigal (ħaġa^ li ^ieħed jati
lill cnisia etc.
Digitized by
Google
DON
279 —
i)Olt
DoNATioN—għati, donazioni, rigal.
DoNATisT— seguaci ta " Donatus " ;
teologu tar-raba seculu.
DoNATivB— rigal, ħaġa nioghtija, be-
nefiziu.
DoNB (il particip passat tal verb
io doj -— macħinul ; marret, għaddiet,
jew saret (mnatra) ; it is done, saret ;
I have done it! għamilthal Is tliere
anything to be done for us here! bemm
xi ħaġa (x'nagħmlu; għalina bawn?
xce shall settle wlien is all done^ nirran-
^aw (niftebmu) meta nillestu collox ;
tf you do soy it will be very nicely done
tfy youy jecc taghmel becc tcuu taħ-
dem bil għakal (tcun għamilt sewwa,
tassew ; f have done with you, ma irridx
affari actar miegħec ( ma għandiz
x'naksam miegħec nctar) ; t/iis is a
thing easy to be donCy din ħaga li tista
issir malajr ; Hud may be done^ jista
icun li issir, jista isir ; this meat is not
done enough^ dan il-laħam m*hux mis-
jur biżżeijed ; tliese maccheroni are
overdone, dan l*imkarrun sar wisk ; do
as you would be done by^ chif trid lilec
trid il għajrec ; welt done ! tajjeb !
bravu ! J'llbet you siv ponndsy nagħ-
mel mħatra miegħec ta sitt liri; done,
I accept (I yield to it) 7narretj (nok»
għod għall imħatra).
DoNEE— dac li lilu tagħmel dona-
zioni, dac li lilu tati xi ħaġa.
DoNiuM— isem ta metall ('li m*ilux
wisk magħruf).
DoNJON (akra danġan) — post (loc)
għal priġunieri f nofs ta castell.
DoNKBY— ħmar, ħmara ; donkey en-
gine^ macna tal pumpiar (porapa);
the donkey means one thing and the
driver anotlier, cullħadd jagħmel cbif
jakbillu, jew cullħadd iressak in-nar
lejn xawwatu.
DoNNA (bli Spanjol) sinjura.
DoNNAT— wieħed għażżien.
DoNOB--dac li jati, li jagħmel dona-
zioni.
DoNSHip— sinjurja jew cavaljerat.
DoNZBL - paġġ, seftur.
DooB ORAss—isem ta siġra (li tix
xeblec) stmata wisk fl-India.
DooDLB — wieħed għażżien, li m'hu
tajjeb gbal xejn; belhieni.
DooLY— xorta ta catalett għal mor-
da.
DooM — cundanna, ħakk; tagħmel
ħakk, ticcundanua takta (sentenza) ;
he is doomed to suffer^ iccundannat li
ibati.
DooMAGB— multa, sentenza, piena.
DooM PALM — isem ta siġra.
DooM*s DAY — jum il ħakk jew il
ġudiziu.
DooMSDAYBOOK - ctieb magħmul (or-
dnat) minn Guglielmu, msejjaħ *' the
Conqueror*', re ta Mngbilterra, fejn
chienu irregistrati 1-artijiet etc. tar-
renju li chellu.
DooMSMAN — mħallef.
DooR— bieb; the back door, il bieb
il falz ; door-sill, ħoġor il bieb Cwiċċ il
ghadba) ; door case, iċċaccis ta bieb ;
dvor keeper^ il pnrtinar jew dac liicollu
ħsieb tal bieb (ta palazz etc); door-
bar^ stanga ta bieb, door sfeadj fetħa
lloc) ghal bieb; doorplate^ placca
f bieb bl-isem ta dac li icun jokghod
hemm ; door-post, bieba: to knock at tlie
door, tħabbut il bieb ; who is knocking
(at the door)! min kiegħed iħabbat il
(il bieb) ? 1 Uve next door to hiniy nok-
għod bieb ma bieb miegħu; this is next
door to madness, dana quasi genn ; he
ttas next door to being killed, għall ftit
ma katluhx ; to go out ofdoors^ tohroġ
barra mid-dar ; / have not been out of
doors for nearly afortnight^ ili manoħ-
roġ (mid-dar) dwar ħmistax il ġurna-
nata ; lie was turned out of doors, chec-
cewħ il barra ; within doors ; gewwa
(id-dar) magħluk ; dead as a door nail^
mejjet għall collox ; when one door
shuts another opens^ Àlla jaghlak bieb
u jiftaħ mij&; the door must be eitlier
shut or open, jecc hecc jew xort'oħra.
DOR
DORR^
DoRADo — fisem ta ħuta) il pixxi
San Pietru.
DoRio— doricu (ta Doriif) lactar or-
dni antic tal Architeitura Griega.
DoRioiSM - frasi jew idioma Dorica.
DoRis— isem ta pianeta li sabu fis-
sena 1857.
DoRMANCY— rkad, cwiet, ħemda.'
DoRMANT ~ rieked, mindud, cwiet^
> żarżarellu.
Digitized by
Google
DOL
278 —
DON
DOLORIFBROUBJ
DOLORIFIO tal ugigħ.
DOLORIFICAL j
. DoLOttouB— tan-nichet jew swied il
kalb.
DoLPĦiN — iddelfin.
DoLPHiNBT— delfina (delfin mara).
DoLT -wieħed Btupidu, ibleħ, rae
kargħa, felu.
DoLTiBĦ—Btupidu, ħmar.
DoM — kawwa, Betgba, art, bbal ma
insibuha fil chelmiet kingdom (ealtna
kawwa jew art ta sultan) dukedom^ du-
cat (eetgħa jew art, proprietà ta duea).
DoMABLR— li jidta icun immanaat
jew li tista iggibu għall idejc.
DoMAiN — kasani, Baltna, dominiu.
DoMAL— ta dar.
DoMANiAL —domanial, tad-demaniu
(art, proprietà).
DoMB -coppla ; dar, bini.
Dqmed — bil coppla.
DoMEBDAY — ara iloomsday.
DoMBBH^PBD — magħmul, li gej bhal
(ta għamla ta) coppla.
DoMBBTiG-tad-dar, manB ; kaddej>
Beftur; ihe horse is one of the most use-
ful domestic auimals, iż-żiemel hua wie-
ħed mill actar annimali manBi li jinħ-
tieġu ; ftome domestic ajfaxvs prevented
him ( kept him) from coming with us^ xi
affarijiet taddar żammewħ li ma giex
magħna ; send down your domestic for
it, ibghat il kaddej (Beftur) tieghec
għaliha.
DoMKBTiGATK-tgħakkal, timmanBa.
DoMBBTiGATBD — mgħakkal, manB ;
fidil.
DOMEBTICATION K^l,^. . ;, ^„„ -^
DoMBBTiciTY | tgħakkil, mansar
DoMBTT— xorta ta drapp minBuġ,
Buf ftajjar (il medd tajjar u it-togħma
BUf).
DoMiGAL— magħmul bħal (ta għa-
mla ta) coppla.
DoMiGiLB— dar, għamara (loc, fejn
wiehed igħammar jew jokgħod).
DoMiGiLiARY ' tad-dar, tal għamara,
li jidħol fid-djar.
DoMiciLiATB — tokgħod, tgħammar
tgħakkal, timmanBa; where does he
domiciliate ? fejn jokgħod bid-dar (fejn
jgħammar).
DoMiGiLiATBD ^ li jghammar, jew
jokgħod bid-dar; where is he domicilia'
ted now ? fejn jokgħod bid-dar (igħam-
mar) iBBa?
DoMicuLTURB —żamma ( ħBieb ) jew
trigija) tad-dar.
DoMiFY — timmanaa; tkaBBam fi djar.
DoMiNANCBlBaltna, hakraa, cmand
DoMiNANCYJewlieni, autorità.
DoMiNANT— li iBaltan, jaħchem, li
jicmanda, ewlieni.
DoMiNATB — iBBaltan, taħchem, tic-
cmanda.
DoMiNATiVB — ara dominant.
DoMiNATOR— min jaħchem, jew jic-
cmanda, cap, governatur.
DoMiNB— Burmastru (li ifittex rka-
kat jew ħwejjeġ żgħar fittagħlim).
DoMiNEER -iBBaltan, taħchem, tic-
cmanda ; he domineers wherever he goes^
jiccmanda (iealtan jew juri ruħn) fuk
oullħadd cull fejn imur ; / shall never
let you domineer over me, ma nħallicx
titla fuk rasi fticcmanda fuki jew tic-
cmandani).
DoMiNBERiNG— li jiccmanda, li hu
mimli bieh innifau, li jidhirlu li hii
fuk culħadd, li jrid jitla fuk raB cul-
ħadd; mzattat, pruBuntuB.
DoMiNiCAL — tal ġurnata tal Hadd,
ta nhar ta Uadd ; il Hadd.
DoMiNiCAN— patri Dumnican jew ta
I-ordni ta San Dumincu.
DoMiNiciDE — min joktol ia Buperiur
(jew il cap) tiegħu ; he is accused of
dominicide, accusat (igħejdu) li katel
is-sinjur (il cap) tiegħu.
DoMiNioN— jedd, saltna, cmand, do-
miniu, territoriu, art cbira ; the Domi'
nion of Canada, id-Dominiu ta Canadà.
DoMiNo — Burmastru (hecc msejjaħ
fii Scozia).
DoMiNo— barnuż ("tal canonici) libea
ta Domino li tintlibes fil Gamival
(hecc msejħagħaliex bil barnużj; isem
ta logħba, id-domind jew domnu.
DoN — tilbes, ixxidd; dun (sinjur) ;
T have Hpoken to Don Giuseppe about it^
tchellimt ma Dun Giusepp fuk dana.
DoNAciTB — koxra ^ta arzella ect.)
petrificata (li isibu fil ħaġar).
DoNARY— rigal (ħaġa^ li ^ieħed jati
lill cnisia etc.
Digitized by
Google
DON
— 279 —
boli
DoNATioN— għati, donazioni, rigal.
DoNATisT— seguaci ta " Donatus '* ;
teologu tar-raba seculu.
DoNATivB— rigal, ħaġa moghtija, be-
nefiziu.
DoNE O^ particip passat tal verb
to do^ — macħinul; marret, għaddiet^
jew saret (mnatra) ; it is done, saret ;
I have done it! għamilthal Ts tfiere
anyihing to be done for us here! bemm
xi ħaġa (x'nagħmlu; għalina hawn?
we shall settle wlien is all done, nirran-
^aw (niftehmu) meta nillestu collox ;
xf you do so, itwill be very nicely done
f^y yon^ jecc taghmel hecc tcuu taħ-
dem bil għakal (tcun għamilt sewwa,
tassew ; l have done wiili you, ma irridx
affari actar miegħec ( ma għandix
x*naksam miegħec nctar) ; this is a
thing easy io be done, din ħaġa li tista
issir malajr ; that may be done, jista
icun li issir, jista isir ; ihis meat is not
done enough^ dan iMaħam m*hux mis-
jur biżżejjed ; thesc maccheroni are
overdone, dan l-in)karrun sar wisk ; do
as yon would be done by, chif trid lilec
trid il għajrec ; welt done ! tajjeb !
bravu ! J'llbet you si,v ponnds, nagħ-
mel mħatra miegħec ta sitt liri; done,
I accepi (I yield to it) marretj (nok-
għod għall imħatraj.
DoNEE— dac li lilu tagħmel dona-
zioni, dac li lilu tati xi ħaġa.
DoNiUM— isem ta metall (\i m*ilux
wisk magħruf).
DoNJON (akra danġan) — post (loc)
għal priġunieri fnofs ta castell.
DoNKBY— ħmar, ħmara ; donkey en-
gine, macna tal pumpiar (porapa);
t/ie donkey means one thing and the
dHver another, cullħadd jagħmel chif
jakbillu, jew cullħadd iressak in-nar
lejn xawwatu.
DoNNA (bli Spanjol) sinjura.
DoNNAT — wieħed għażżien.
DoNOR— dac li jati, li jagħmel dona-
zioni.
DoNSHip— sinjurja jew cavaljerat.
DoNZBL - paġġ, seflur.
DooB oRASB—isem ta siġra (li tix
xeblec) stmata wisk fl-India.
DooDLB — wieħed għaż^Jen, li m*hu
tajjeb gbal xejn; belhieni.
DooLY — xorta ta catalett għal mor-
da.
DooM — cundanna, ħakk; tagħmel
ħakk, ticcundanna takta (sentenza) ;
he is doomed to suffer, iccundannat li
ibati.
DooMAOE— multa, sentenza, piena.
DooM PALM — isem ta siġra.
Doom's day — jum il ħakk jew il
ġudiziu.
DooMSDAYBOOK - cticb magħmul (or-
dnat; minn Guglielmu, msejjaħ '' the
CJonqueror**, re ta Mnghilterra, fejn
chienu irregistrati 1-artijiet etc. tar-
renju li chellu.
DooMSMAN — mħallef •
DooR— bieb; the back door, il bieb
il falz ; door-sill, ħoġor il bieb (wiċċ il
ghadba) ; door case, iċċaccis ta bieb ;
door keeper^ il purtinar jew dac li icollu
ħsieb tal bieb (ta palazz etc.); door-
bary stanga ta bieb, door sieady fetħa
lloc) ghai bieb; doorplate^ placca
f bieb bl-isem ta dac li icun jokghod
hemm ; door-post, bieba: to knock at tlie
door, tħabbut il bieb ; who is knocking
{at ihe door)i inin kiegħed iħabbat ii
(il bieb) ? 7 live next door to him, nok-
għod bieb ma bieb miegħu; ihis is next
door to madness, dana quasi genn ; he
was next door io being killed, għall ftit
ma katluhx ; to go out ofdoors, tohroġ
barra middar ; / have not been out of
doors for nearly afortnigltiy ili ma noħ-
roġ (mid-dar) dwar ħmistax il ġurna-
nata ; he was turned out of doors, chec-
cewħ il barra ; wiihin doors ; gewwa
(id-dar) magħluk ; dead as a door nail^
DQejj^t għall collox ; when one door
shuts anoiher opensy Alla jaghlak bieb
u jiftaħ mij&; ihe door must be eit/ter
shut or open, jecc hecc jew xort'oħra.
> żarżarellu.
DoR r
DORR / '
DoRADo — Cisem ta ħuta) il pixxi
San Pietni.
DoRio— doricu (ta Dorvf) lactar or-
dni antic tal Architettura Uriega.
DoRiGiSM - frasi jew idioma Dorica.
DoRis— isem ta pianeta li sabu fis-
sena 1857.
DoRMANGY— rkad, cwiet, ħemda.'
DoRMANT — rieked, mindud, cwiet^
Digitized by
Google
DOK
280
DOU
moħbi, li ma jidbirx jew li ma jaħ-
dimx ; that ia dormant monet/, dac (Hus)
capital kiegħed.
DoRMBR — trava cbir; tieka f'sakaf
mżerzak.
DoRMiTivB — xaħxiħa,oppiu etc. ħaġa
(medioina) li trakkad jew li iggib
ngħas.
DoRMiTORY -— dormitoriu, loc post
fsala, camra, curitur etc ) bis-sodod
ghar-rkad.
DoRMousB— annimal (bħal ġurdien)
li jorkod ix-xitwa collha.
DoRNioK — drapp (oħxon) minsuġ,
damascat bil figuri, hecc msejjaħ minn
''Dornock'% belt fili Scozia, fejn sar
1-ewwel darba.
DoRR I żarżarellu ; tistordi
DORR-BBBTLB / (bil għajjàt).
DoRR-HAWK — isem ta għasfur.
DoRROOK— drapp tal għażel minsuġ
bil figuri.
DoRBAL— tad-dahar, li jicber jew li
jitla fuk id-dahar.
DoRsBL I pannell (ta fuk dahar bhi-
DoRSBR / ma).
DoRSiFEROus l^.a^^f (8iġar) li igiba
(icollom) iz-zerrigna
DoRsiPAROus ] tj^ħt il werak.
DoRY — isem ta ħuta; frejgatina,
dgħajsa żgħira.
DosB — doża (porga għall darba) ;
tati doża ; 9*'^^ him a ilose of pliysick^
atiħ porga ; he has had his aose, xorob
sewwa 'sicher).
DosoLoaY— trattat fuk id-dozi tal
medicini(tal porog etc.)
Doss — tati bir-ras, bil krun bħal
barri jew ilmuntun); sakku bit-tiben.
DossER— bixchilla ż^ħira.
DossiL— sflax (ħajt msellet lijagħ-
mlu gewwa ferita) ; lent (għal ferita).
DosT—it-tieni persuna tal present
indicativ tal verb "to do "; thou dost^
inti tagħmel ; dost tJion go ? inti tmur ?
DoT — ticca, nicta, pont ; tnicchet,
taghmel nichtiet jew ponti.
DoTAGB — bluha, rtuba tal moħħ ;
tfulija fix-xjuħ ; mhabba belha (bla
kies).
DoTAL— taddota.
DoTARD — xiħ li jibliħ jew jibda jitlef;
wieħed li iħobb ta ibleh (ferm, bbiħ).
DoTATioN— dolazioni, (għati ta do-
ta).
DorB--tibIiħ. tibda titlef fix-xjuhija;
tħobb bla kies.
DoTH—it-tielet persuna tal present
indicativ tal verb •* to do ** minn f loc
does (ara).
DoTiNo -li iħobb bla kies(ta ibleħ).
DoTTARD— siġra li iżommuha baxxa
biż-żbir ( billi ikattgħu minnha ).
DoTTBD — itticcbiat, mtabba; bil
ponti.
DoTTERBL — (isem ta għasfur) il bir-
wina ; wieħed ħaia belgħa li malajr
tidħac bih chif trid.
DouANiBR — dwanier (il Cap tad-
dwana).
DouBLE - doppiu, mtenni, għal dar-
btejn ; darbtejn ; ittenni, taghmel għal
darbtejn, titwi ; takbes (tħaddi) pon-
ta jew cap ; tarġa lura ; tiċċajta, tiU
għab ; ċajta ; a double barrelled gun,
xcubetta bV.ewġ canni ; fni/ shoes are
donble soled, iżxarbun tiegħi bid-dop-
pia solatura (Wte^ff pettijiet) ; double
chin, ghankra ; double or qnits, għal
paci (meta wieħed icun jilgħab u jitlef
partita u jilgħab oħra biex jew ipaci
jew icollu jati ta tnejn);/b/d itdouble,
itwiha għal tnejn ; t/te general wanted
to donble the rank, il general ried jir-
doppia il fila ; thei/ succeeded to double
(Ike cape in a terrijic storm, rnexxielom
jakbżu (igħaddu) il cap ftemx^esta ka-
lila.
DouBLE-BASS— contra baxx, I-acbar
violin.
DouBLE-DEALER— falz, faċċol, b*żewġ
uċuħ.
DouBLB-BNTBNDRE (bil Francis, akra
dablantdndrj chelma jew cliem li għan-
du sens doppiu jew li jista jiftihem
f żewġ xorta.
DouBLB HBARTBD — li għandu kalb
karrieka ; karrieki.
DouBLBNEss -duppiezza.
DouiiLKT — sidrija; żewg, par.
DouBLBTONOUKD^karrieki, falz; li
issa igħejd ħaġa u issa igħejd oħra.
DouBLiNG ċajta.
DouBLooN — dublun vbiċċa munita
jew 11 us Spanjola).
Digitized by
Google
bou
— 281 —
DOW
DouBLY--<-għaIl darbtejn, karrieki,
faċċol.
DouBT — dubiu, tħassib, li wietied
ioun bejn ħaltein, jew bejn iva jew le;
li ghajnu tagħkru ; tiddubita, titħaseb;
tcun bejn ħaltein, bejn ivau le, tghak-
rek għajneic ; wUhout any doubt, min-
għajr I-ebda dubiu ; no doubt you will
be ihere^ inti tcun hemm sgur ; do you
make a doubt of it f inti ghandec xi du-
biu ?, doubt not, taħseb xejn, / doubt it
very mnch^ jena niddubita wisk.
DouBTABLE— ta min jiddubita roin-
nu ; li m'hux sgur.
DouBTER — min jiddubita, ma jcunx
sgur, icun bejn ħaltejn, jewbejn iva u
Ih.
DouBTFUL— dubbius, li m'bux sgur.
DouBTLBBS — bla dubiu, cert, sigur.
DouoKBR— (għasfur tajra) bugħad-
das.
DouDON — biċca flus (tar-ram) tal
India.
DouGH— (akra dou) għagina.
DouoHBAKED~m*hux roitmum jew
spiċċat ; artab.
DouoĦ-FAGBD— ta gifa, ta wieħed bla
ħila.
DouQHKMEADBD - artab.
DouGHNUT— s6nġa.
DouGHTY — curaġġuB, kawwi, bil
ħila.
DouGHY— artab bħal għagina.
DousB — taka jew tinżel bis-salt fl-il-
ma; Itniżżel jew tnakkss il klugħ
f dakka (jew għal għarrieda).
DouT-titfi.
DouTBB— stuta (għat-tifitax-xama).
DovB— ħamiema.
DovBCOT— kafas għal ħamiem.
DovBLET — beċċun .
Dovb's foot— xorta ta geraniu.
DovBTAiL — minċott, timminċottia,
taħdem jew tgħakkad bil minċotti.
DovisH— fidil bħal ħamiema.
Dow— dgħajsa cbira.
DowABLB — li jista icun dotat, ta
min jiddutah jew jatiħ.
DowAGER—armla għania.
DowDY— mara dendula, eerċura.
DowEL — tukkala bħal minċott fnofs
biċċa njam etc, rabta (għuda li torbot
ma xulxin) tal corvi tar-roti ; torbot
tgħakkad flimchien bcejjeċ ta njam,
ħadid etc.
DowBR— dota, gie'^*.
DowERLESs— bla dota, fkir.
DowERY-dota, gież.
DowLAs— drapp ordinariu (li actarx
isir fl-Irlanda) għal komos.
DowLY — kalbu sewda, trist.
DowN— lewwel rix li italla għasfur ;
pil (bhal suf) tal werak etc, żajbra ;
moxa, ramla ; isfel ; fl-art ; disunurat
(mcasbar); iogodown, tinzel, tibbaxxa;
to bring down, tniżżel, tumilja, tib-
baxxa ; to lie down^ timted ; to set
down, tniżżel (ticteb) f carta ; to fall
(2ot<^/7, taka; to pay money downy tħal-
las, bil ħlas, bil flus kabel ; io drink
one down, issaccar Cbix-xorb) wieħed ;
up and downy I-ħawn u I-hemm (il fuk
u l-isfel) ; t/ie vps and downs of life, il
ġrajja ta ħajjitna; i/ie wind xoas cUnon
in ilie emning, ir-riħ cieda (^nitel batta
jew nakas) fil għaxija ; 1 found every-
thing upside down, sibt collox ta taħt
fuk ; turn ihe ladd^r upside down, akleb
is-sellum rasu I-isfel; down t/ie stream,
mal current; down upon ihe nail, flus
akbad u kabbad (kabd) ; down with the
traiiors ! abbasso it-tradituri ; he iliaVe
downy down wiiJi hini, min jaka fl-art
in-nies tirfsu (il ħmar il magħkus idur
għalieh id-dubbien) ; he is quiie down
in tlie mouili, għandu buli ta iswed.
DowN BBD— sodda tar-rix.
DowN OAST— kalbu sewda. mitluk,
mormi ; mniżżel, mixħut.
DowNFALL — wakgħa, rvina.
DowN HAWL — tiġbed 1-isfel ; biċċa
cima (ħabel) marbuta mar-rocna ta
fuk ta kala.
DowN-HEARTBD— kalbu scwda.
DowNuiLL— niżla, għan-nizla.
DowN-LooKiNG — U għandu ħarsa
(jew ciera) ta kalbu sewda.
DowNLYiNG— ħinirkàd, ħin is-sodda.
DowNRiGHT— collu chomm hu, die-
her ċar ; ihis is a downright contradic-
tion^ din contradizioni ċara ; he ia a
downrighi genileman, hua sinjur collu
chemra hu fil veru sinjur); you are a
downright rogae, inti il veru briccun.
DowN SHARB— xorta ta moħriet.
86
Digitized by
Google
DOW
— 282 —
t)BA
DowN-BiTTiNG— kagħd bil kiegħda,
mi^triħ.
DowN TROD ) mirfuB ; taħt iB-sa-
DowNTRODDBN) kajn.
DowNWARD — 1-isfel; he u going
downicai^ds^ nieżel l-isfel.
DowN MEBD— Cc^Won meed)^ żerrigha
tal koton ; isem ta pianta.
. Dawny— magħmul mil pil (mir-rix)
artab.
Dqwbbbs — mara li għanda dritt
għad-dota.
DowBY— dota, gież.
DowsE-— dakka ta ħarta.
DosY— mara li m'hix tal galbu.
DozB— tongħos; wlien Iwas apeaking
he dozed oġ\ meta cont nitchellem
għajnu marret bih.
DoZEN— tużżana ; «u? ahillingħ a do-
zen^ sitt xelini it-tużżana ; haker'a do-
zen\ tlettax bi tnax (tlettax floo tnax).
DozY — Bturdut, bin-ngħas.
Drab— mara m'hix tal galbu, cer-
ċura; drapp oħxon kastni taB-suf;
tagħmilha ma nisa li m'humiex tal
galbu ; lewn kastni.
Dbabblb — tcarcar •
Dbab-coloub — lewn it-tafal scur ;
kastni.
DRABLBR--żieda (biċċa) klugħ.
Dbao— tal infern, demoniu, ittenta-
zioni.
Dbaohm— biċċa munita (flu8)griega
tal fidda, it-tmienija waħda ta ukija
(dramma).
Dbaco— id-dragun, isem ta costella-
zioni (ta gemgħa ta cwjecheb),
Dbaoontic — tad-dawran (chif idur)
il kamar.
Dbacontinb — ta dragun.
Dbaff— iż-/ibel, il frac, dac li jibka
minn ħaġa jew fdal, il chnis.
Dbaffish) •* ma jiswiex ; fdal li ma
_ >• hux tajjeb ta ħaġa ;
Dbaffic j maħmuġ.
Dbaff-tub— ħawt għal majjali.
Dbaft — ġbid, staccament suldati,
cambiali, ħa/ż, abbozz ; tigbed, tiBtac-
ca Buldati ; thożż ; tagħmel abbozz ^ara
draught).
Dbaq— gangmu (xbiec) scarpa ta
rota ; carrozzin; tiġbed, tcarcar, tcax-
Car titniccher; he loas dragged loprison,
carcruh il ħabs ; he is alwaye dragging
behind, dejjem jibka lura (fil mixi etc.)
jew jitniccher.
Dbags — ċattra ( travi marbutin ma
xulxin li iservu biex igħabbu jew iġor-
ru xi ħaġa fukom ).
DBAGaLB—tcaxcar, titcaxcar ; terhi
il curcar, tħammeġ il curcar (ta libsa)
billi terhi (id-diwl twal) jitcarcru ma
I-art (fit-tajn etc.)
DRAaMAN--8ajjed bil gangmu.
Draonbt -gangmu ( xibca li is-saj-
jeda icarcru ma kiegħ il baħar ).
Draooman — draguraan, interpreti
tat-Toroc.
DRAOON—dragun ([serp li ma jesistix
iżda li ipinġu bil ġwienaħ; isem ta me-
teora cbira ; ragel ( jew mara ) kalil
jew aħrax ; isem ta costellazioni fjew
għankud cwiecheb ) ħdejn il polo ta
fuk.
Draoonfly — mazzarelli.
Draoonish — ta għamla ta ( bħal )
dragun.
Draoon-likb ~bħal dragun ; aħrax,
kalil.
DRAaoN*s-HBAD - isom ta pianta ( si-
ġra).
DRAaoN-TRBB— xorta ta palma.
Draooon— dragun ; suldat fuk iż-
żiemel, xorta ta ħamiem ; titlak jew
terħi għall killa tas-suldati ; tjassar.
Dbaosman — min jaħdem bil gan-
gmu.
Drain ' canal għall-ilma hażin, tnix-
xi, tixxotta bil canali; if yon go on
apending ihis way you will soon drain
yourpurae, jecc tcompli sejjer tonfok
chif int dal wakt isBib il kigħ tal borsa
(tixxotta, tahli il flus li għandec ). '
Drainaob - drenaġġ, il canali collha
li jixxuttaw belt etc. mill-ilma ħazin.
Drained -mgħoddi ( ixxuttat ) bil
canali.
Drainbr— min jixxotta ; passatur.
DRAiNiNa-TiLKs— catusi, canali għal
I-ilma.
Drakb - papru ; isem ta canun żgħir.
DRAM—ara dmchm.
Dbama— dramm (dramma) opra tat-
teatru.
Dbamatio ) drammaticu ( tad-
Dbamatical / dramm ).
Digitized by
Google
DRA
288
DRA
Dramatist — dao li, jew min, jicteb
id-drammi (opri tat-teatra).
Dramatizb— tagħmel ( tirridnci ) fi
dramma (opra tat-teatra).
Dbamatubqy — ix-xienza (1-arti) tal
poesija drammatica (jew tad-drammi )
u tar-rappresentazionijiet tad-drammi
fit-teatru.
Drank— xorob; Atf rf^awi ttoo glassea
of beer, xorob żewg tazzi birra.
Drapb— taghmel, tinseġ il ħwejjeġ.
Drapbr — tal ħwejjeġ, bejjegħ il
ħwejjeġ (jew iddrappijet).
DiEUPBRT— ħwejjeġ, drappijiet.
Drabtio— kawwi, li jagħmel effett
(li jaħdem).
Drastiob— porga kawwija li tagħmel
effett malajr.
Drauoht— ġbid, żiffa riħ, belgħa jew
bokka, Btaccament suldati, baħar fejn
bastimeut ipixca, pixcar, hażż, abbożż;
ħabeli tarant ( li bih żwiemel etc.
jigbdu carrettuni etc.) ; cambiali ;
kabda ħut (Fxibca ete.) ; lochi (canal);
he drank it all at one draugħt, xorbu
fbelgħa (fbokka) waħda; who made
tlie draught of t/iie fortress^ min għamel
(ħażż) il pianta ta din il fortizza ?
You keep tne draught and give the fair
copy of tlie work to me, inti żomm 1-ab-
bozz-u lili tini il copia pulita tax-
sogħol (tal chitba) li għamilt; This is
a s/iip of stnall draughi, dan bastiment
ta pixca żgħira (ma tantx ipixca wiBk);
/le has a quick draug/it, inehħi ( ibiħ )
mb(BJjet etc. ħafna; heer on dmught,
birra fil btieti, fil cantina, etc. ; the
transport hrought several draughts of
soldiera, ittrasport gieb bosta distac-
camenti ta suldati.
DRAuGĦT-BOABD—mejda (għuda jew
tavla) għal-Iogħob tad-damma.
Drauoht - coMPABBEB — cumpass
magħmul (jew li jistajintrama) b'bosta
bdejj0c jew ponot għall ħażż tal pianti
(ghall abbozzi).
Drauoht-enginb — macna, pompa
biex ittalla ftiġbed) I-ilma etc.
Draught-hook— ganċ cbir tal hadid
fcarru ta canun etc. biex jiġbdu
minnu.
Draught-horbb — żiemel tat-tagħ-
bija.
Draught-housb— loc għaż^żibeh
Draught-het — tartarun, gangmu
Draughts— damma (logbba) ; ean
you play at draug/its ? taf tilgħab id-
damma ?
Drauqhtbman— ħażżie^^ ( min iħozz
pianti ta djar etc.); diBinjatur.
Draughtbmanship— il post ( ufficiu )
jew xogħol tad-disinjatur.
Draw— tiġbed, tcarcar, toħroġ ; tis-
let ; tħajjar, tħożż, tiddisinja ; two
horses are /tardly sujfficient to draw this
loady żeuġ zwiemel bil chemm buma
biżżQ/jed biex jiġbdu din it-taghbia;
whenever he comes here he draws such
sighs and tears that makes me feel for
him, cuU meta jigi hawn joħroġ crib,
tnehid u dmugħ li igħaffiġli kalbi (li
igibli ħniena) ; the ojfficers were obliged
to draw the swordj I-ufficiali chellom
(bil fors) jisiltu (joħorġu) ix-xabla;
can you lend me your pail to draw up
some water, tista tislifni is-satal tie-
għec biex nimla ftit ilma ; the doctor
had to draw blood from him, it-tabib
chellu jifsdu; the beautifal open country
and t/ie hracing air tliat draw so many
people every year t/iere, il campanja
sabiħa u 1-aria tant tajba li hemm.li
tħajjar tant nies li imorru hemm cull
sena ; you /lave to draw tlie fowls, għàn-
dec (trid) tħammel (tnaddaf żakk) dauc
ittigieffiet etc; / saw ihe calves drawing
the cow 8 hreast, rajt i\ għegiela jerd-
għu mil bakra ; t/iis plaster does not
draw, did il ġbara ma tiġbidx ; when
is /le going to draw his work to an issuet
meta sejjer joħorġu (jippublicah) ix-
xogħol tiegħu ? ; diat s/np draws about
ten feet water, dac il bastiment ipixca
xi tnax il pied ilma ; can you draw his
picturef taf tpingih (tagħmilli ir-ri-
tratt?); drawitup in writing, ictbU
(għamlu bil mictub) ; draw a circle
and a sguare^ ħożż (għamel) circlu n
quadrat. You must now t/iink to draw
t/iis debate to a conclusion, jeħtieġ tlA-
sbu issa biex tispiċċaw minn diu il
custioni ; / can /lardly draw breath in
this room, bil chemm nista nieħu in-
nifs f din il camra ; to dmw nig/i^ tok-
rob, (tersak ħdejn); make him draw
back, ġagħlu jarġa lura; draw away
Digitized by
Google
DM
— 284 —
DRE
ihal curlain^ iġbed (neħki) dtc il par-
tiera ; nothivg will dvaw me away from '
going^ xejn ma idawwarni (ineħħili il
fehma) li ma immurx ; he succeeded io
draw the two parties together,imeyix\e\a
igħakkad i/.-żewġ partiti flimchien ;
no one can draw tJiem aeunder^ ħatt ma
jiBta jifridhom minn xalxin ; see ifyoxt
can draw him on^ ara tistax tiġbda (tħaj-
xw) ; me must he quicky time draws on^
jeħtieġ nħaffu, iż-żmien kiegħed jagħ-
fas; 2chen night commenced to draxo on^
meta beda isir il-lejl (jidlam) ; t/ie hest
ihing to do is to draxo a peiition at once^
I-aħjar ħaġa li tagħmel ibgħat (icteb)
petizioni Cmemorial) mill actar {i&; he
was ready io draxo up t/ie army, chien
lest jischiera l-esercitu ; / had to draw
it along all the way, chelli incarcru it-
triek collha ; draxo it out jew draxo it
forthy oħroġha, aklagħha; you s/iall
never be ready ifyou /ceep drawing out
t/ie time, int katt ma tlesti jecc tok-
għod tħalli dejjem millum għal għàda.
Dbawadlb — lijista jingibed etc.
Drawback— daziu li jarġa jintgħata
lura jew li jitradd ; il ħażin, l-agħar.
Drawbab — il ganċ li jorbot jew
iwaħhal il macna tarvapur tal art mal
vagun.
Dbawboys— tfal li igħejnu (jigbdu)
fli nsiġ tax-xallijiet etc.
Dbawdridob— pont li jiġri jew li
jista jintrafa jevi:, itneħħa.
Dbawbb— dac li fuku tingibeb il
cambiali.
Dbaweb— min, jew dac li, jiġbed jew
jiddisinja; caxxun; a toot/i-drawer dac
li jakla is-snien.
DBAWEBS-kalziet ta taħt.
Dbawobab— l-arnes (armar) ta zie-
mel ghal carrettun.
Dbawinq— disinn, ħażz.
Dbawino-mastbb -- surmast tad-di-
sinn.
Dbawino-pbn— pinna għad disinn.
Dbawing-boom — sala, camra fejn
wieħedjilka in-nies.
Dbawl— leħen jew cliem imcarcar
bil lajma il-Iajma ; titchellem bil laj-
ma il lajma ; tcarcarc il chelma.
Dbawling — tcarchir ta cliem bil-
lajma il lajma.
Dbawn— miġbud, maħzuż, iddisi*
njat.
Dbawn-battlb — battalja ( gwerra
jew takbida ) fejn dawc li icunu jic-
cumbattu (iż-żewġ naħhiet) igħejdu li
tagħhom (it-tnejn) hia il vittoria.
Dbaw-nbt — xbiec, trabocc tal għa-
safar.
Dbawplatt — . dio il placca (ħadi-
da etc.) mtakba b*tokob ta cull ħxuna
jew daks ghall argentieri etc. biex
igħaddu il fildiferru etc. a irakku
chemm iridu.
DBAW-WBLL—bir fond.
DBAY-carrettun jew carrozza bax-
xi ; xorta ta carrettun.
DBBAD-biża, waħx; tal biża, waħ-
xi ; tibża, titwaħħax ; / dread t/ie mo-
ment 1 /lave to meet Atm, nibża mil (ni-
trighed meta niftacar fil) mument li
jena għandi niltaka miegħu ; he dreads
me^ hua jibża minni.
Dbbadful — tal biża, waħxi; terribli;
it was a dreadful day^ chienet ġurnata
tal biża ; nofHnly mixes wiih him^ /le is a
dreadful man, ħadd ma jagħmilha mie-
għu, għaliex ragel terribli (tremend,
li ibażża).
DBBADLESs—bla biżB, bla waħx.
Dbbadnauqht — xorta tadrappfpan-
nu) bil pil għoli jew cbir.
Dbeam — ħolma ; toħlom ; / /lad
(dreamtj a dreadful dream laat nig/ifj
chelli (ħlomt) ħolma tfil biża dal-lejl ;
thia is only a dream^ din m*hix ħlief
ħolma; my dream is out, il ħolma tiegħi
seħħet (sar, ġara chif ħlomt) ; xo/ien T
was a youngster I used to dream more
i/ian f do at present, meta cont ^għir
cont noħlom actar milli noħlom daż-
żmien.
Dbbambb— min joħlom; ħalliem.
Drbamless - bla ħolm ; t/uxn/c God^
t/tis is t/ie Jirst di*eamless niq/U I had
this mont/iy niżziħajr l-Alla àan chien
l-ewwel lejl li ghaddejt bla ħolm dan
ix-xahar.
Dreamt (it-temp passat, u *1 parti-
cip passat tal verb "fco dream**),ħlomt;
Idreamt of you, hlomt bic.
Dbbamy — collu ħolm ; li joħloro,
ihewden; donU talce any notice of /lim
Digitized by
Google
i)BE
— 286
Dbi
he it a dreamy fellow, tieħuk għalih,
dac kiegħed ihewden (ibleħ).
Drbarinbss— waħx, biża.
Drbdgb — gangma (xibca li titcarcar
u ittalla mil kiegħ) tistad bil gan-
gmu ; izzerred jew trozx it-tkiek fuk
ħutjew laham li icun jinztewa; taħ-
lita ta ħafur u zghir miżrugħin flim-
ohien.
Drbdqb-box
cazxa etc. mtakba
^. -biex troxx minnha il
Drbdoino-boxJ bzar jew tkiek.
Drbdoe-man — min jistad lil gan-
gmu. • I /.
Drbdobr — min jistad bil gangmu ;
cazza intakba biex trozx biba it-tkiek;
carracca tal ħama.
Drbdoino-machinb — carracca (tal
ħama).
DREB — issofri, iġġarrab.
Dreooinbss— ħmieġ, għakàr, fond,
(kiegħ ta xi haġa).
Dreooish — maħmuġ, mgħakkar.
Drboot-bit — tajn, bil ħama, bil
(kiegħ, fondetc).
Drbo— għakar, tartru, ħmieġ, zcu-
ma, fond (il kiegħ li jibka jew li jok-
għod) ; he belongs to the dregs of the
people, dac wieħed mil canalji.
Drbnoh — xarba cbira ; porga ta żie-
mel (doza ta porga kawwija jew cbira);
tixriba cbira (għasra) ; tiski porga lill
żiemel, ixxarrab ; tagħmel xraba, għa-
sra jew bħal fellus ; canal tal ilma ;
f was drenched to the skinj ixxarrabt
għasra, sirt fellus.
Drbnchin.o— tixrib.
Dress— xedd, libsa; ixxidd, tilbes,
tidfor; issajjar; iżżejjen, iddewwi fe-
rita; issewwi, tiġbor jew tirranġa
ħaġa ; a night dress^ scnfia (Ibies) ta
bil-lejl ; she has to dress her head yet^
bakgħilba tidfor għad (ghad trid tid-
for) ; if I were yon Vd try to dress Hiose
old clothesj li cont minnec nara cbif
nagħmel u niġbor (nsewwi, nirranġa)
dawc il hwejjeġ kodma ; cook, dress
tJie meat^ coc, irranġa (sajjar) il-laħam;
the doctor came at once to dress his
.irou;)rf,it-tabib %\h minnufib biex idew-
wilu il ferita; can you dress leaHierf
taf ticconza il gild ? no but I can dress
fiax and vines, le iMa naf nomxpt il
gha^.el u niżbor id dwieli ; I donUlibs
yonr dress at all, xeju ma togħġobni
il-Iibsa tiegħec; dress yourself andcame
wit/i me, ilbes u ejja miegħi ; ptU on
another dress^ ilheB (xidd) libsa oħra;
dress (chelma, ordni lis-suldati fid-
drill biex jindrizzau u jokoghdu flii^ja
wiAda) ; dress on number one^ indriz-
zau rwieħcom (okgħodu linja jew fila
dritta man-numru ta lewwel jew mà
I'ewwel wieħedj; right dress, indrizzau
ma tal-lemin.
Dressbr - dac jew min jirranġa etcl
il banc (xriec etc.) fi obcina fejn ikat-
tghu il-laħam eto.
Drbssino— Ibies, ranġar; tidwija ta
ferita ; demel jew bżar ; ornament
(żinaj f bini.
DrbssinO'OOwn— libsa, ġobba, bluża
(libsa ta mara).
Drbssino-ro oh — camra ta Ibies.
Dress makbr— ħajjata.
Dr^ssy— min iħobb jilbes jewiħobb
juri ruħu (h\\ ħwejjeġ jew bi Ibies).
DRBST—temp passat u particip pas-
sat tal verb *'to dress", nra.
Drbw— temp passat tal verb " to
draw".
Drib— takta, tkaċċat ; katra.
DRiBBLB—tkattar, tliegħeb.
Dribblino ~ taktir, Igħàb.
Driblbt — somma żgħira, ftit ; a
driblet debt^ dejn żgħir ( ta somma
żgħira).
Dried— niexef, mnixxef.
Drieb— nixxief.
Drift— ħaġa sejra mal current mal
mewg jew mar-riħ; gozz silg, ramel,
trab etc. li jin^ama bil mewg jew bir-
rih ; ħsieb, għajn, tir ; salt bhejjem (li
icun isukom xi ħaddj ; titfa, tiġma
gozz ; tmur mal mewġ jew mar-riħ ;
tinġamagozz; is-suk ilbhejjem b*mer-
ħla ; 1 fully understood the whole drifi
of tlie business/]eii9k ^mihxk sewwa it-
tir oollu (il ħsieb) tal afiari jew tal fa-
cenda ; 1 know the drift of his discourse^
jena naf (fimt) għal fejn hi għajnn,
jew it-tir tad-discors t egħu ; 1 satv
the boai going adrift, rajt id-dghajsa
sejra mal mewg (mar-riħ) ; <m our way
Digitized by
Google
i)Ri
— 286 —
DRI
here we mei some hig drifts of ice, aħna
a gejjin rajnasilt bcejjeċ tas-Bilg cbar
fwiċċ 1-ilma ; when the wind abated
there were drijts of sand all alovg the
way, meta batta ir-riħ chien hemm
(ħalla) gziez ta ramel mat-triek collha.
Dbift-land— ħlas ta flus li wieħed
iħallas talli ighaddi bli mrieħel tal
bhejjem minn gew raba jew minn gew
ħwejjeġ ħadd jeħor.
Drift sail — biċċa kala li igib basti-
ment taħt I-ilma biex tmixxih f xi tem-
pesta.
Dbift-way — mogħdija, triek mnejn
igħaddu (isuku) li mrieħel tal bhej-
jem ; it-triek fejn jiġbed jew li jakbad
bastiment rtempesta.
Drift-wind — rih li itajjar collox
kuddiemu.
Drift-wood — njam mitfuh, mcarcar
jew immixxi mil mewġ.
DRiLL—radda tal moħriet; żgorbia;
golja; xmara żgħira ; xadin jew ghed-
mejmum ; drill (tas-suldati jew tagħ-
lim militari); ittakkab bi żgorbia, tid-
drilla jew tgħallem id-drill lis-snldati,
you have to drill these keys^ għandec
ittakkab (tagħmel it-tokba) dawn ic-
cwievet; children like drill as much aa
soldiera themselveSy it-tfal iħobbu id-
drill daks li stess suldati ; some people
80W potatoes in drilU othera in holes^
x*uħud jiżirghu il patata fir-radda tal
moħriet u oħrajn fil b^tiet.
Drjll-box — oaxxa ^jniżommu pa-
tata ete. għaż-żriegħ wara il (fir rad-
da tal) moħriet
Drilung — żriegħ fir-radda tal moħ-
riet, taghlim ( tad-drill) lis-suldati ;
drill (drapp tat-tajjar) ; 7 am liaving
viy 'Srilling suit wasliedy kiegħed nah-
silha il-libsa tad-drill tieghi.
Drill serqeant— surgent li igħal-
lera id-drill.
Drill STOck - ir-rebecohin, il mak-
bad tal golja, mnejn iżżomm żgorbia
jew rebeccnin.
Drink — xorb, xarba; tixrob ; hot
tnilk is an excellent drink, il ħalib sħun
hua xorb tajjeb ferm ; when I saw him
he wae a little in drink^ meta rajtu chien
ftit xurban ; he lived three whole days
^vitli out either food or drink^ għax tliet
tijiem sħaħ bla ichel u xorb ; you muei
drink within boundg^ għandec tixrob
moderat Cbil kies) ; to dinnk hard, tix-
rob sħiħ (tatiha għax-xorb) ; let us
dnnk the King's health^ ejja nixorbu
bis-saħħa tar-Re. I drink your heaWi,
nixrob bis-saħħa tiegħec; this wine
drinksflat, t/iat beer drinks well^ dan
l-imbit kares (spont) dic il birra taj-
ba ; they kept him to drink him down^
żammewh biex saccruh ("biex skewh
tant li sicherj ; to drink in, tarda.
DRlNKABLE^tax-xorb; tajjebgħax-
xorb.
Drinkbr— min jixrob, sacranazz.
Drinker-moth — xorta ta camla
cbira.
Drinking— xorb, tax-xorb ; he was
drinking, chien jixrob, there was a lot
of eating and drinking, ehien hemm
salt ichel u xorb ; a drinking glass,
tazza tax-xorb.
Drinkinqbout— xalata, bauxata.
Drinking-qlass— tazza għax-xorb.
Drinkinq-house— ħanut tax-xorb.
Drinkless— bla xorb.
Drink-money— flus (xi ħaga) li tati
il wieħed x'jixrob ; he liad two diUlings
from him drink money, kala (taħ) żewġ
xelini x'jixrob.
Drip— katra, demgħa ; tkattar, id-
dammagh.
Drbppinq — taktir, xaħam li joktor
mil-laħam meta icun jinxtewa.
Dripstonb— ħaġra tal filtru ("ghal
flltrar tal ilma).
Driye — ħarġa bil oarrozza ; toħroġ,
tmur bil carrozza, triek għall oarrozzi;
titfa, iġġagħal, issuk, tchexchex, id-
daħhal, twahħal musmar; we have
been out^oradrine tfiis morning, ħriġna
ħarga bil'carrozza dal għodu ; t/iere is
afine drive from Valletta to Notabile,
hemm triek sabiħa għal oarrozza
(ricba sabiħa) mill belt għall-Imdina;
t/ie wind will sure drive that ship as/iOre^
ir-riħ sgur jitfa dac il bastiment 1-art;
drive me to Valletta, suk ghal ( ħudni
il ) belt ; to drive one to despair, iggib
bniedem fdisperazioni, can you drive
tliis nail in ? tista iddaħħal (twaħħal
jew titfa gewwa ) dan il musmar ?
to drive away t/ie eiW, tghaddi jż-zmien;
Digitized by
Google
bvii
— 28i
bħo
to drive at sametliing^ ioolloc mira
(fmoħħoo) ziħaġa; $ħe was driven of
ike stage, saffrulba ( meta cbienet fuk
il palo tirrecita (fit-teatruj; to drive a
tħing /rom day to day^ tħalli ħaġa minn
ġumata għall-oħra ; to drive out^ tcbec-
o\\one nail drives out anotħer,il musmar
il ġdid jakla il kadim ; Ifyou go there
you are to drive a roaring trade^ jeco
tmur bemm Bgur tagħmel affarun ; he
ie driving pigs, kiegħed jonħor sħiħ
(daks ħanżir).
Drivel— tliegheb, tiblieħ jew issir
ibleħ ; Igħab, ibleħ.
Drivellino— bluħa, nzul ta Igħab.
Driven— partecip passat tal verb
"to drive" as white as t/ie driven snow^
abjad daks is-silġ, borra ( li icun jit-
tajjar jew nieżel).
Driver— min isuk carrettuuy bur-
dnar, carrettunar.
DRlVlNO-BAND^gilda li iddawwar
rota ta macna.
Drivino-note — nota li tgħakkad
zewġ battuti (fil musica).
DmzzLE— rxiex, cirċ, traxxax, jagħ-
mel ic-cirċ : it drizzles^ nie^Ja rxiex
(rxiexa) ; we had a drizzliug rain all
the weekj ohelna rxiex ( cbien ic-cirċ )
il gimgħa collba.
Drizzlt — li iraxxax, li jagħmel ic-
cirċ, tar-rxiex, tac-cirċ.
Droqer — bastiment, vapur tat
tagħbija.
Droil — taħdem addof ċ, tħaxlef
fix-xogħol.
Drcll— buff*un, ċajtier, wieħed li
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka).
Droll — buffiin, ċajtier, wieħed li
idaħħao (ħluki jew li iħobb il ħlieka),
iddiAħak, tagħmilha tal buff'un, tiċ-
ċajta ; tidħak b'xi ħadd.
Drollbr - buffun, ċajtier, min idaħ-
ħac biċ-ciajt, cliem, jew bil mutetti
li jagħmel.
Dromedary - gemel b'ħotba waħ-
da, jew dromedariu.
Drone— naħla bagħlija jew bagħal
(tan-naħal) ; żanżin ; għażżien ; iżżan*
żan, titgħaż^.en.
Drone pipe — iżżanżin (ta nemusa,
dubbiena etc.)
Dronish— ta għażżien.
Dronishness -għażż.
Droop — tidbiel, tintelak, tintrema.
Droopinq — telka ; /le is now in a
drooping condition^ issa jinsab mitluk
(mormi jew midbiel) wisk.. s
Drop— katra, demgħa, dendiela ta
misluta ; tkattar, iddamma, tmut sob-
tu (taka u tmutj, tkattar, twak.ka,
titlak, tħalli, tiscot; to drop hstern^
tmur jew tarġa lura ; by drops jew
drop by trop, katra katra ; it seems thai
he has a drop in his eye tJiis evening,
donnu għàndu xi katra żejda il-Ieila;
give me a little drop^ tini (ferragnli)
katra, waħda (ftit wieħed); / am
afraid he will drop my watdi, nibż^ li
iwakkagħli (jerħili fl-art) 1-arIoġġ ; he
took precioi^s good care not to drop a
word, hua kagħad attent ferm li hia
iħallix tiscappalu (toħroġlu minn fom-
mu)xi chelma; let usdrop the argument^
ejja nħallu (nitilku) dm il custioni ;
drop it^ please, biżżejjed (iscotj jecc
jogbġboc; in cold weather my nose drops
continually, fil bard mnieħri dejjem
ikattar ; tchen you come tliis way please
drop t/f, meta tigi Hiawn għa^i (ejja
ftit) jecc jogħġboc ; they are expecting
him every minuie todropp off^ kegħdin
jistennew minn minuta għal I-onra li
imut.
Droplet— katra żgħira.
DRopping - taktir, ktar; ecesdrop-
pingj tissamma minn wara bieb jew
minn tokba tal muftiħ ; your nose is
dropping^ mnieħrec kigned ikattar ;
before dropping this argumentj kabel
ma nerħu mn'idejna (nitilku jew nħal-
lu) din il custioni.
Drops— ktar/katriet(medicina etc.
xorb jeħor) ; lemon drops, ħelu ^ktar
ktar) bl-essenza tal (togħma ia) lumi.
Dropsoene— is-separiu (ta teatru).
Drop serene— marda tal għajnejn
(metail għajnejn idemmgħu).
Dropsical I minfuħ (marid) bl-il-
Dropsied j ma.
Dropsy — nefba (marda) bl-ilma,
jew idropisija.
DroPT — (temp passat u particip
passat tal verb "to drop ") ; he dropt
the stone on his head, reħa (telak) i|
gebla fuk rasu.
Digitized by
Google
i)Ri
— 286 —
DRI
here %ce mei some big drifts of ice, iJina
a gejjin rajnasilt bcejjeċ tas-silg cbar
f wiċċ 1-ilma ; when ihe wind abated
ihere were drijts of eand all along the
wat/, meta batta ir-riħ chien hemm
(ħalla) gziez ta ramel mat-triek coUha.
Drift-land— ħlas ta flus li wieħed
iħallas talli ighaddi bli mrieħel tal
bhejjem minn gew raba jew minn gew
ħwejjeġ ħadd jeħor.
Drift sail — biċċa kala li igib basti-
ment taħt I-ilma biez tmixzih f zi tem-
pesta.
Dbift-way— mogħdija, triek mnejn
igħaddu (isuku) li mrieħel tal bhej-
jem ; it-triek fejn jiġbed jew li jakbad
bastiment f tempesta.
Drift-wind — rih li itajjar colloz
kuddiemu.
Drift-wood — njam mitfuh, mcarcar
jew immizzi mil mewġ.
DRiLL—radda tal moħriet; żgorbia;
golja; zmara żgħira ; zadin jew ghed-
mejmum ; drill (tas-suldati jew tagħ-
lim militari); ittakkab bi żgorbia, tid-
drilla jew tgħallem id-drill lis-suldati,
you have to drill ihese keys^ għandec
ittakkab (tagħmel it-tokba) dawn ic-
ċwievet; children like drill ae much aa
eoldiere ihemaelves, it-tfal iħobbu id-
drill daks li stess suldati ; some people
sow potatoes in drills oihers in holes^
z'uħud jiżirghu il patata fir-radda tal
moħriet u oħrajn fil be^'tiet.
DrjlLtBOX— cazxa ^jn iżommu pa-
tata ete. għaż-żriegħ wara il (fir rad-
da tal) moħriet
Drilung — żriegħ fir-radda tal moħ-
riet, taghlim ( tad-drill) lis-suldati ;
drill (drapp tat-tajjar) ; 1 am having
my arHling suit washed, kiegħed nah-
silha il-Iiċsa tad-drill tieghi.
Drill serqeant— surgent li igħal-
lem id-drill.
Drill STOGK - ir-rebeccbin, il mak-
bad tal golia, mnejn iżżomm żgorbia
jew rebeccnin.
Drink — xorb, zarba; tixrob ; hot
milk is an excellent drink^ il ħalib sħun
hua zorb tajjeb ferm ; when I saw him
he was a little in drink^ meta rajtu chien
ftit zurban ; he lived ihi^e whole days
^oitli out either food or drink, għaz tliet
tijiem sħaħ bla ichel u zorb ; you musi
drink within bounds^ għandeo tizrob
moderat (h\\ kies) ; to dinnk hard, tiz-
rob sħiħ (tatiha għaz-zorb); let us
dnnk ihe King*s healih^ ejja nizorbu
bis-saħħa tar-Re. / drink your heaWi^
nizrob bis-saħħa tiegħec; ihis wine
drinksflatf t/iat beer drinks well^ dan
l-iml)it kares (spont) dic il birra taj-
ba ; tfiey kept him to drink him down^
żammewh biez saccruh ("biez skewh
tant li sicherj ; to drink in, tarda.
DRlNKABLE^taz-xorb; tajjebgħaz-
zorb.
Drinkbr— min jizrob, sacranazz.
Drinker.moth — xorta ta camla
cbira.
Drinking — xorb, taz-xorb ; he was
drinking^ chien jizrob, there was a lot
of eating and drinking, chien hemm
salt ichel u zorb ; a drinking glass^
tazza taz-zorb.
Drinkinqbout— xalata, bauzata.
Drinking-glass— tazza għax-xorb.
Drinking-housb— ħanut tax-zorb.
Drinkless— bla zorb.
Drink-monet— flus (xi ħaga) li tati
il wieħed z'jixrob ; he luxd two diHlings
from him dtnnk money, kala (taħ) żewġ
zelini z'jizrob.
Drip— katro, demgħa ; tkattar, id-
dammagh.
DrippinG — taktir, zaħam li joktor
mil-Iaħam meta icun jinxtewa.
Dripstonb— ħaġra tal filtru (ghal
flltrar ial ilma).
Driye — ħarġa bil oarrozza ; toħroġ,
tmur bil oarrozza, triek għall oarrozzi;
titfa, iġġagħal, iasuk, tchezchex, id-
daħhal, twahħal musmar; we have
been outforadrine t/iis morning, ħriġna
ħarga bil'carrozza dal għodu '; t/iere is
ajine drive from Valletta to Notabile^
hemm triek sabiħa għal oarrozza
(ricba sabiħa) mill belt għall-Imdina;
the wind will sure drive that ship asliore^
ir-riħ sgur jitfa dac il bastiment I-art;
drive me to Valletta, suk ghal ( ħudni
il ) belt ; to drive one to despair^ iggib
bniedem fdisperazioni, can you drive
this nail in ? tista iddaħħal (twaħħal
jew titfa gewwa ) dan il musmar ?
to drive away the time, tghaddi iż-żmien;
DigitizQfl by
Google
l)Kl
— 28)
t>llO
to drive at sometliing^ ioolloc inira
(fmoħħoc) ziħaġa; ^e wa» driven of
the stage, saffrulha ( meta cbienet fuk
il palo tirrecita (fit-teatruj; to drive a
ihvng from dav to day^ tħalli ħaġa minn
ġurnata għall-oħra ; to drive outy tcbec-
oi; oiu nail drives out another, il musmar
il ġdid jakla il kadim ; I/you go there
you are to drive a roarina trade^ jecc
tmur bemm sgur tagħmel affarun ; he
is driving pigs^ kiegħed jonħor e^iħ
(daks ħanżir).
Drivel— tliegheb, tiblieħ jew issir
ibleħ ; Igħab, ibleħ.
Drivellino— bluħa, nzul ta Igħab.
Driven— partecip passat tal verb
**to drive" as white as the driven snow,
abjad daks is-silġ, borra ( li icun jit-
tajjar jew nieżel).
Driver— min isuk carrettun, bur-
dnar, carrettunar.
Drivino-band— gilda li iddawwar
rota ta macna.
Drivino-note — nota li tgħakkad
zewġ battuti (fil musica).
DiUZZLE^rxiex, circ, traxxax, jagħ-
mel ic-cirċ : it dvizzles^ nie^Ja rxiex
(rxiexa) ; we fiad a drizzling min all
the weekj chelna rxiex ( cbien ic-cirċ )
il ^mgħa collha.
I)RlzzLT~Iiiraxxax, li jagħmel ic-
cirċ, tar-rxiex, tac-cirċ.
Droqer — bastiment, vapur tat
tagħbija.
DROIL — taħdem addojċ, tħaxlef
fix-zogħol.
Drcll— buff*un, ċajtier, wieħed li
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka).
Droll — buffiin, ċajtier, wieħed li
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka),
iddiAħak, tagħmilha tal buff'un, tiċ-
ċajta ; tidħak b'xi ħadd.
Droller - buffun, ċajtier, min idc^-
ħac biċ-ciajt^ cliem, jew bil mutetti
li jagħmel.
Dromedary - gemel b*ħotba waħ-
da, jew dromedariu.
Drone— naħla bagħlija jew bagħal
(tan-naħal) ; żanżin ; għazżien ; iżżan-
żan, titgħażżen.
Drone pipe — iżżanżin (ta nemusa,
dubbiena etc.)
Dronish— ta għażżien.
Dronishness - għażż.
Droop — tidbiel, tintelak, tintrema.
Droopinq — telka ; /le is now iw a
droopinp condition^ issa jinsab mitluk
(mormi jew midbiel) wisk. ,
Drop— katra, deragħa, dendiela ta
misluta ; tkattar, iddamma, tmut sob-
tu (taka u tmutj, tkattar, twakka,
titlak, tħalli, tiscot; to drop hstern^
tmurjew tarġa lura ; by drops jew
drop by trop, katra katra ; it seems t/iai
/le has a drop in /lis eye tliis evening,
donnu għàndu xi katra żejda il-leila;
give me a little drop^ tini (ferragħli)
katrai waħda (ftit wieħed); / am
afraid he will drop my watch, nibż^ li
iwakkagħli (jerħili fl-art) 1-arIoġġ ; he
took precious good care not to drop a
word, hua kagħad attent ferm li hia
iħallix tiscappalu (toħroġlu minn fom-
mu)xi chelma; let usdrop t/ie argumentj
ejja nħallu (nitilku) dm il custioni ;
drop it, please, biżżejjed (iscot^ jecc
jogbġboc; in cold weather mv nose drops
continually, fil bard mnienri dejjem
ikattar ; u/ien you come t/iis way please
drop t/f, meta tigi riiawn għaadi (ejja
ft.it) jecc jogħġboc ; t/iey are expecting
/iim every minute todropp off^ kegħdin
jistennew minn minuta għal I-onra li
imut.
Droplet— katra żgħira.
DRopping - taktir, ktar; evesdrop-
pingy tissamma minn wara bieb jew
minn tokba tal muftiħ ; your nose is
dropping^ mnieħrec kigned ikattar ;
be/ore dropping this argumentj kabel
ma nerħu mn'idejna (nitilku jewnħal-
lu) din il custioni.
Drops — ktar, katriet ( medicina etc.
xorb jeħor^ ; lemon drops, ħelu ^ktar
ktar) bl-essenza tal (to^ħma ta) lumi.
Dropsoene— is-separiu (ta teatru).
Drop SERENE — marda tal għajnejn
(metail għajnejn idemmgħu).
Dropsical I minfuħ (marid) bl-il-
Dropsied j ma.
Dropsy — nefħa (marda) bl-ilma,
jew idropisija.
Dropt — (temp passat u particip
passat tal verb "to drop "j ; he dropt
t/ie stone on /tis head, reħa (telak) i|
gebla fuk rasu.
Digitized by
Google
i)ħo
»- 288 —
DRY
Drop wort -haxixa (pianta^ li tic-
ber fl-ilmay
Drosoheter — drosometru, stru-
ment biex iohejhi (jaraw) chomm wa-
ka (niżel) nida bil-lejl.
DROSS-cagazza, ħmieġ, fdal etc.
tal ħadid etc. meta idewbu ; marma-
Ija, cai*fa.
Drought — nixfa, għaċċ ; we have
had a great droitght this year^ ehelna
nixfa (^nukHas ta xita) cbira din-sena ;
I had great drought on me^ chelli nixfa
(għaċċ) cbir.
Droumy— mħabbat ; mkankal.
Drout- ara droughi.
Drove — merħla, katgħa; rassa, fol-
la ; ( it-temp passat tal verb '' to
drive ") ; we t/ien drove (o Notabile^
aħna mbagħad sokna (morna bil car-
rozza) lejn l-Imdina ; he drove as /ast
as he could, sak (gerra) chemm felaħ.
Drover— dao li isuk (jehu) il bhej-
jem għal bejħ (jew is-suk); jew min
isemmen il bhejjem ( barrin, ba-
kar etc.) ghal ktil.
Drown — tgħarrak) tgħaddas, tegħ-
leb ; tgħerek ; he attempted to droion
himself, ried jegħrek ; the light of the
8un drowns tJiat of the stars^ id*dawl
tax-xemx jegħleb (ighaddi, hu akwa)
minn dac tal cwiecheb.
Drowned - mgħarrak Cfgat) ; he is
drowned in money, mgħarrak (fgat^ bil
flus ; às wet as a drowned rat, xraba
joktor (fellus^.
Drowninq— għarka, my dog saved a
man from drowning^ il chelb tiegħi
salva bniedem (ragel) mil għarka.
Drowse— tongħos, iggib ngħas jew
il-Ianja ; trakkad.
Drowsiness— ngħas, lanja.
Drowsy— bin-għas, bil-Ianja.
Drub — ħabta, dakka; taħbat, id-
dokk, issawwat.
Drubbing— swaf.
DRUDGE^tahdem bħal chelb, tħac-
ohec, isseftor; seftur, hoccliiec ; min
jaħdem bħal chelb jewbħal rsir.
Drudger - seftur, min jaħdem bħal
chelb jew bħal rsir, ħacchiec.
Drudgbry— ħajja ta chelb, ħajja
ta rsir, xogħol ta rsir, tħacchic.
Drug -duwa ; xi ħaġa li ma tiswa
xejn, taħwir; tħawwar, tati id-duwa.
Druggbt— drapp oħxon ordinariu
usat biex igħattu bieh ittapiti.
Druggist— bejjegħ il ħwawar u
id-duwa, spizziar.
Druid — kassis tan-nies Gelti li
chienu fl-antic igħammru fi Franza u
1-Inghilterra.
Drum— tambur, tabal ; iddokk it-
tambur jew it-tabal ; to beat thedrum,
iddokk it-tambur, ittambar; the
dratn of the ear^ it-tambur tal widua ;
to drum out^ tchecci wieħed il barra
bil għajjàt ( bil frattarija ) kuddiem
culħadd.
Drumly — magħkud, mtajjan kie-
ġħed (ilma etc.)
DRUfti-MAJOR — it-tambur ma^ġur
ta riġment.
Drummer— min idokk it-tambur,
jew tamburlin ; miiin itambar.
Drummond-ligiit — dawl kawwi
ferm.
Drum-stick - lasti tat-tamburlin.
Drunk— (particip passat tal verb
*'to driiik" ) mixrub; lis-sacra ; he was
charged with being drunk, accusawħ
(kalu) li chien f is-sacra ; half Urunk,
ftit xurban (nofsu fis-sacra) ; to make
drunkj issaccar ; ei^er drunk^ ever dry,
actar ma tixrob actar jatic li tixrob.
Drunkard— sucranazz, sponża.
Drunken — xurban, fis-sucra.
Drunkennes— socor.
Drupe — dac li jakamis-siġra (frott
misjur li jaka waħdu) il frott li hu
magħmul biċċa waħda (jew li ma
jinfetaħx meta isir ) bħal ma hu il
ħawħ, għajnbakar, cirasa etc.
DRY—niexef, xott, mkaxlef, mkad-
ded; tnixxef, tixxotta,.tkaxIef, tkad-
ded; tinxef, tixxotta, titkaxlef; tit-
kadded; a dryfountain^ ghajn (funtana
niexfa (\\ ma tarinix ilma); some people
think trigonmnetry is a dry studt/, x'u-
ħud jidrilhom li it-trigonometrija hua
studiu chiosaħ (bla gost) ; / am drif^
gliandi il għaċċ; that is rather a drt/
answer you gave him^ dic chemm
chemm ma hiex risposta xotta li tajtu;
no Ifody mives with him he is so dry,
ħadd ma jakbol (jagħmilha) miegħu
Digitized by
Google
dby
— 281) —
DUC
hua becc mkit (mgħtnul għalih) ; you
ioonU gei anytlUnp from him^ he is so
dri/, zejn ma tieħu ("tiddobba) minu
għandUyidu magħluka wisk (għadma)
have this exposed to the sun to dry^ ħal-
Jih fix-xemx ħal* (biex) jinxef.
Drtad— Àila falz (mara) tal ħrafa;
Alla tal boschijiet.
Drt beat — tati, issawwat ħafif ħa-
fif.
Drtboned — niexef għuda; mkad-
ded, għadma u gilda.
Drteted— bla dmugħ.
Drtfoot— chelb tal caċċa li ixomm
il pedati.
Drting— nxief, tnixxef.
Drtite — njam petrificat (li sar ge-
bel;.
Drtlt— xott xott.
Drtness— nxief.
Drt-nurse — mara li trabbi tnrbija
bl-ichel etc. (\x m*hux bil ħalib ta si-
dirha).
Drt-rot — marda ( bħal susa) li
njam.
Drtrub— tnaddaf minn għajr ilma
(minn għnjr bell jow tixtrib).
Drt-suod— li għandu sakajh xotti.
Drt-stove— camra bil ħgieġ fojn
iżomma il pianti li iridu li nxief.
DUAD - in-numru tnejn.
DuAL— tnejn, bi tnejn, ta tnejn.
DUALISM — dwalismu jew ta^ħlim
ta żewġ principi (jew ta żeuġ divinità)
1-wieħed tajjeb u I-jeħor ħa/Jn.
DUALITT — li juri tnejn ; firda, se-
parazioni.
DuAROHT — gvern f idejn tnejn min-
nies.
DUB — dakka (ħafifa^ jew messa
chemm chemm b'xabla ; tati xi din jità
(xi unuri etc^, tħabbat, ittectec; dak-
ka, messa ħafif ħafif.
DUBASH— interpreti Indian (dac li
ifisser bi Isien jehor) li icun igħejd
hadd jeħor.
DuBBED— bla ponta, bla xifer, spun-
tat, ma jaktax.
DUBBER — flixcun tal gild għaz-
' żejt etc.
DUBBING — tati xi dinjità(unuri etc.)
żejt li jaħdmu bih dawc li jiccunżaw
il ġlud.
DUBHE — isem ta cheucba mil cbar
nett.
DuBiATE^tiddubita, tcun bejn ħal-
tejn jew bejn iva u I&.
DuBiETT— dubiu.
DuBious — dubbius, bejn ħaltejn,
bejn iva u \h.
DuBiTABLE— ta min jiddubita min-
nu, li m'hlix oert, sod.
DuBiTATlON— dubiu.
DuOAL — ducali, jew ta duca.
DuOAPB— xorta ta ħarir fin.
DuOAT — ducat, biċċa munita 11 ti-
swa dwar erba* xelini u nofs.
DuOHBSS — duchessa.
DUOHT— ducat, ir-renta jew il pro-
prietà (artijiet etc ) ta duca.
DuOK— paprà ; cutnina, luna, doco ;
togħdos, tgħaddas ; gebla li tixħet la
gemba gewwa I-ilraa jew ''ħobża u
sardina *' ; my ducJc^ għażis f ġojja) tie-
ghi ; come to me, my duck, ejja għandi,
ġojja; buy eome duck for a pair of
slipperSf ixtri biċca docc Cluna jew cu-
tnma) għal par papoċċ ; give him a
duckf għaddsu għaddsa (atiħ majna-
ta) ; dnck your head, għaddas (baxxi
jew nizżel rasec ; 1 saw the two boys on
t/ie sea shore playing at **drakes'and
ducks'\ rajt iż-żewġt itfal fuk il molJi
fix-xatt) jilgħabu '%obża u sardina *'
(jixtu il gebel la gemba fwiċċ I-ilma
biex jarawh jakbeż); wildducky borca.
DuoKANT — xorta ta nemla (sal-
vaġġa).
DUOKER— għaddàs.
DuoK HAWK — t-ajra bħal borca
(margun).
DUOKING —għadis (nżul taħt I-iloia).
DucK LEGGED — li għandu riġlejh
ksar.
DuCKLiNG— paprajew borcażgħira.
DucK MEAT) ħaxix li jicber fl-ilma
DucK WEED) kieghed.
DucT — moghdija, canal, catusa,
passaġġ ; cujueduct^ acquedott jew ca-
nal tal ilma.
DUCTIBLE— li jiggebbed, li tista it-
tawlu.
DU0TlLE-—artab, li jingibed, jitwal
(metall bħad-deheb etc.)
DUOTION— guida, wiri.
DuoTURE— direzioni, wiri, guida.
87
Digitized by
Google
DUD
— 290 —
DUM
DUD — biċċa ċaiTuta, dendula.
PUDDBKY — fejn idendlu jew ibie-
għu iċ-ċraret jow xi dniedel.
DuDQEON— stallett żgħir; ghadba,
buli.
DuDQEON-DAQQER— xabla żgħira.
DuDMAN— babaw, ħaġa li tbażża.
DuB — dmir, ħakk ; dejn ; li jist-
ħokk, li imiss, xierak; tliat is all rnoney
due to me^ dawo oollha flus li imissu
lili ; doni pay your bill before it is duej
thallasx il oambiali kabel ma tagħ-
lak (kabel nia imisseo); there are four
Bħillinga due to rne, hemm erba xelini
sehmi (li imissu lili) ; speak to him with
all due reverence, ohelmu bil kima ool-
Iha li tistħokklu ; he annved there in
due season^ wasal hemm fli staġun (fi
^«mien tajjeb);/?ay what is due to others^
ħallas h għaudeo tati (dejneo) ; give
every one his due^ ati lill oulħadd li
imissu ; we must give the devil his due,
ix-xitan ra*hux ioreh daks ohemm
ipinġuh.
DUEL— dwell, silta (ġlied bl-armij;
tiddwelluy tissielet.
DuELLiST— min jiddwelln.
DuENNA — mara xiħa (jew avanzata
H tiehu hsieb (tindoora) xbejba.
DUBT—dwett, biċċa musioa oantata
bejn tnejn.
DuPFER — min ibiegħ ( fit-torok )
ħwejjeġ ordinarii (foloż jew misruka).
DUQ — (temp u partioip passat tal
verb *'to dig* ) jena eto. għażakt (ħaf-
firt), magħzuk (mħaffer); driegħ (bez-
znla) ta bakra, nagħġa eto.
DUKE - duoa,
DuKBDOM — ara duchy.
DUKELINQ — xorta ta duoa.
DULCET— ħelu.
DuLOiPY--tagħmel ħelu.
DULOILOQUY — oliem jew disoore
ħelu.
DULOIMOR — strument tad-dakk
bħall oimblu bill oordi.
DuLOiTUDE — ħlewwa.
DULCORATE— tagħmel ħelu ; trat-
tab.
DuLL — mdeijak, kalbu sewda jew
dejka ; bil buli ; ta swied il kalb ; b'a
pontay bla xifer, xifru maklub; stu-
pidu, moħħu xieref, rasu jebsa ( kar-
għa ) ibleħ, rieked ; iddejjak, issew-
wod il kalb ; tagħmel il buli, tnehħi
(takleb) xifer ta xafra, tneħħilha il
ponta ; Hiis is a dull razor^ d^n mus
taMeħja ma jiswa xejn ( ma jaktax
biżżejjed) ; he is aman ofdull wit^ hua
ragelmoħħu xieref, batut ininn rasu;
ldon*t like this house, the rooms are
milier dull^ ma toġħġobnix din id-dar
il omamnr mudlamin ( idejkuleo kal-
beo ) ; this ia a dullpiece of work^ din
biċċa xogħol tediusH, stooanti, jew li
iddejjak; there was a dull noise, ohieii
hemm tgħerghir (damdim); thia glass
is growing dull^ dan il mera kiegħed
jittappan; my sight is dull, għajnejja
mċajprin (nara mċajpaiv iċ-ċpar)?; tlie
lamp is burniitg dnU this evening, il
lampa xejn ma hi turi il-lejlu ; Uuit is
a dull coloury dao oulur ioreħ (tfist) ;
trade is very dull, il oummerċ batut;
he is dull of hearing^ daks xejn batut
minn widnejħ, ma tanto jisma; it is
no use to explain to him, he is dull of
apprehension, għull xejn tfissirlu (tfeh-
mu) għaliex rasu ma tarfax (kargħa);
thisfiring will soon dall our^ hearing^
dan li spurar dal wakt itarraxna.
DULLARD — stiipidu, ras kargħa,
ħmar.
DuLLNESs - dieka, swied.il kalb,
buli, moħħ xieref, ras jebsa ; bluha.
DuU)CaACY -gvern tal irsiera.
DULY -ohif jistħokk, ohif imiss chif
iinur.
Ddmb — mbioohem,mutu,ma jitohel-
limx; tbioohem, issioohet; dumh signs
jew mute signs, il figuri tal animafi li
bihom hua lukassam u maħzuż iz-zo-
diaou ; the dumb creaturess, l-animali,
deaf and dumb^ triix u mutu ; f struck
hvn dumh, bioohimtu, Cimmutajtu jew
sioohittu) ghalaktlu ħalku.
DUMBELLS-r^m/»^/«, ħadid inFassal
għal tal apposta, biex wieħed i^.om-
mu f idejh u jagħmel il gennastioa.
DUMB-DISCOURSIVE — li jitlob bitf-
sohiet (bla cliein;.
DuMB-sHOw - farsa bla oliem xejn,
pantomima.
DuMBWAiTKR— isem ta biċċa għa-
mara.
Digitized by
Ġoogle
DUM
— 291 —
DUS
^ DUMFOUND — tbicclieQ], timmcita,
tistorba. <
DUMMT— wieħed li tna jitchellem
xejii (speci tn pupu).
D» MP — dieka, dispiacir, swied il
kalb.
D MPISH— mdejjak, kalbu sewda.
DUMPLING — pudiiia żghira (tonda).
DUMPS — għexiewi ( attacchi ) ta
dieka.
DuMPY— mbaċċac, godli ( kasir u
oħxon ).
DuN--c8irir-ras; dejjien (min icollu
jeħu) jicser sar dac li icollu jatih (jew
1-imdejjen); rmiedi, ismar; titlob li
icolloc tieħu (dejn) — għalja, gozz,
munzell, borġ.
DoNBiRD— ^tajra) brajmla ta rasha
sewda.
DUNOE— ħaġa belha (għalla belha)
belhun, stupidu, ras kargħa, ħmar.
DUNOISH — ta (bħal) stupidu, ta
ibleħ, ta ħmar.
DuNB— borġ (għolia, munzell) ra-
mel.
DuNG — ħmieġ tal bhejjem, bagħar,
demel, ^jbel, bżar ; iddemmel, tbaż-
żar ; tħammeġ (f^iħra).
PUNG-CART-carrettun ta?^.-żibel.
DUNGEON — calzri taħt I-art, crimi-
nal ; tagħlak f calzri taħt 1-art, titfa
criminal.
DuNG-HlLL - miżbla.
DUNGING— tbażżar, iddemmel 1-art.
DuNGY — collu demel, żibel; maħ-
DuNGYARD — ^mandra jew post għal
mis^ibla.
DUNNAGE— rpar; paIjett,xcora, mazz
virghi etc. li ioun mal gemb ta frejga-
tina etc. biex meta tcun ma 1-art ma
tagħmilx ħsaraigiiejdulu ucoll fender.
DUNNER — min jgliergher jew jistor-
di (idawwar ras dac li icun) għal xi
ħaġa li icollu jeħu.
DUNNING— titlob u tarġa titlob flus
li icolloc tieħu.
DuNNiSH — safrani, lewn actarx
rmiedi.
DUNNOOK— il għasfur tal bejt.
DUNNY — trux ; li raoħħu ma jarfax.
DuNT— gibda (mħabba; li tbiddel
(\i m'hix soda jew sħiħa).
Duo— dwett (T)i66a cant bejn tnejn).
DuoDEOBNNiAL— ta cull tuax il sena.
DuoDBoiMO— manetta ta tnax il fol-
ja ; folja carta mitnija għal tnax (il
darba).
DuoDBOUPLB— magħmul tnax tnax.
DuPABLB—li tista tidħac bih ; (li
tista iddaħħlu fix-xcora/
DuPB— belhun, għalla belha, ibleħ,
tidhac bi, iddaħħal fix-xcora; he is
very eaaily dtipedy tidħac bih malajr,
(iddaħħlu fix-xcora malajrj.
DuPBRY— daħc, kerk.
DuPLB— doppiu, għall tnejn.
DuPLfOATB— ittenni ; chitba mten-
uija ; mtenni ; / kad to send the report
in duplicatef chelli nibgħat ir-rapport
mtenni (iewġ copij ta li stess rap-
port).
DuPLiOATURB — tinja,
DuPLiciTY — titnija ; uċuħ (sebat
uċuħ) kerk, falsità.
DuRABiLiTY— dewmien.
DuRABLB — li idum, dewwiemi (li
iżomm).
DuRABLBNBss — dcwmien.
DuRA MATBR — ir-fita li tcun mdaw-
ra mal moħħ.
DuRATioN— dewmien, żmien ; tAie ie
a thing of a ahort duration^ din m'hix
ħaġa li iddum wisk (m'hux ta żmien
twii;.
DuRDBN — bosc żgħir ( buschett )
gewwa wied.
DuRBBS— għeluk, ħabs, calzri.
DuRiNO— wakt, fil ħin, meta; during
the firet Uiree yeare^ fl-ewwel (għal-
lewwel, jew wakt lewwel), tliet snin,
during my stay in Londonj wakt (^fiż-
żmien, meta) cont Londra jena.
DuRiTY — ebusija.
DuROY— xorta ta sarġ (drapp) min-
suġ bil figuri (werak etc.)
DuRRA— xorta i-a karaboċc.
DuRST (temp passat tal verb ** to
dare " ) -issugrajt etc, f never durst
to go therey katt ma chelli il ħila (is-
sugrajt) li immur hemm.
DusB (jew Dbuob) — demoniu, il
għadu ; ta barra minn. hawn ; tal
infem.
DusK — għabex, raxx id-dlam, id-
dlam, għieb ix-xemx ; mudlam, sew.
Digitized by
Google
DUS
— 292 —
DYK
dieni ; 1 shall be there before dusk^ I
hope, ncuDU bemm kabel ma jibda
jialaitiy nispera ; at duek^ għall fil għa-
xija (għal għejb ix-xemx) ; we must
go^ it begins to dask^ immorru, beda
jidlam.
DusKiSH — ^mudlam.
Du8Ki8ĦNB88— ħajta dlam.
DusKY — mudlam, scur ; mgħajjar.
DusT— trab, għabra ; tneħħi il għa-
bra, tfarfar ; tgħabbar, timla bit-trab;
who ts raising dust f min kiegħed ikan-
kal fitajjar) it-trab? sprinkle eome
water to lay the dust^ bixx ftit iima
biex tkiegħed (trakkad) it-trab ; you
could see not/iing but clouds ofdust^ ma
contx tara ħaġ'oħra ħlief sħab tat-
trab ; we are but dust and aslies^ maħ-
niex ħiief trab ; dust the table^ please^
imsaħ (farfar) il raejda (mit-trab) jecc
jogħġboc ; if they keep dancing here
they will dust off every thing^ jecc jok-
għodu jisfnu hawn jimlew collox bit-.
trab f igħabbru cull ma hawn) ; fine-
dust^ għabra; saw-dust, sorratura; iroti
dust ffdings) jeyv file dust, limatura.
DusT-BBUSH — pinzell (xcupilja) tat-
tfarfir (tat-trab^.
DusT-CABT— cari'ettun tat-trab (taż-
żibel).
Du8T-coNTBACTOB — cuutrattur, min
jeħu i-appalt tal cnis (tat-torok etc.)
DusT-PAN — pala għal ġbir tat-trab.
DusTBB— mm ifarfar, biċċa tat-tfar-
fir.
DusTiNBSS — tgħabbir.
DusTMAN — ragel li jiġbor it-trab
(taż-żibel).
DusTY — mgħabbar, bit-trab.
DosTY-POOT — bejjegħ li idur fit-
torok.
DuTCH— Olandis, tal Olanda ; / like
t/ie Dutchflag^ togħgobni il bandiera
Olandisa ; de yo speak Dutch too f taf
brOIandis ucoll r this is not Duich
c7i«««^, dana m'hux ġobon tal Olanda.
DuToH-cLiNKBBS— xorta ta madum
jew ċlamit li jigi mill'OIanda.
DuTCHMAN — Olandis.
DuTCH-BUSH— pianta,xorta ta ġum-
mar.
DuTOHY— (duchy) ta Duca, diicali.
DuTBOusl li jagħmel dmiru (cul ma
DuTiFULJ jixraku sewwa); li jsma
minn, obbedient ; he is a dutiful boy^
hua tifel ubbidient.
DoTY — dmir; to be on duty^ tcun
Cgħassa); I cameoff duty this moming^
smuntajt mill għassa dal għodu ; it 'is
my duty to infoi*m you ( iew / deem it
my duty to report) hua amir tieghi li
ngħarifec (li ngħejdleo); I always paid
my duty to him, jena dejjem irrispet-
tajtu.
DuTY— dwana (ħlas, taxxa^ ; tobacco
pays a heav^ duty in Jtaly^ it-tabacc
iħallas daziu cbir 1-Italia ; this is not
subject to duty^ dan ma iħallas dwana.
Duuif viBATB — gvern ta tnejn (f idejn
tnejn) min-nies fpost wieħed.
DwALB — għeneb id-dib ( velenu
kawwi); (fl-araldica jew it-tpingija
ta I-armi); sewdieni, iswed.
DwABP— kerkni, botni, ċchejchen,
żghir, nanu ; ma tħallix jicber, iż-
żomm ħaġa żgħira (li ma ticbirx> ;
have you been to see ihe two dwarfs f
mort tarahom iż-zewġ nani ?
DwABFiSHNBSs— ċcunija, żgħurija.
DwELL — tgħammar, tokgħod, id-
dum ; tiġbed fit-tul ; where does he
dwell ? fejn jgħammar (jokgħod)? Ile
did not lUce to dwell on this snbject^ ma
riedx jiġbed fit-tul, (idum jitchellem
jew jgħejd) fuk din il haġa.
DwBLLiNa — dar, għamara.
DwBLLiNQ housb) id-dar fein wie-
DWBLLINO PLACB) ħcd jokgfiod.
DwELT-(temp u particip passat tnl
verb *'to dwell") jena għammart,
kagħdt ; għidt jew tchellimt fit-tul.
DwiNDLB — tiċchien, tonkos, tnin ;
iccecchen, tnakkas ; this will dwindle
away to nothingy dan jispiċċa Cjonkos)
fix-xeju; he is dwindling away^ kiegħed
inin.
Dyb— żebgħa, lewn ; tiżbogh, tati
il-lewn.
Dybb (^dibb)— żebbiegh.
Dyino — li imut, tal mewt ; he is
dying, kiogħed imut; before dying^ ka-
bel il mewt (kabel nia miet, jew
imut).
DYKB-diga, hajt mibni biex jilka
il baħar.
Digitized by
Google
DYN
— 298 —
EAR
Dynambtbk— strutnent biex jaraw
il kawwa ta telescopiu.
DYNAMiTARD~min ifakka jew itajjar
bid-dinamite.
Dynamitb— diuamite.
Dtnamios — dinamicsy ix-xieuza ta
dac collu li iċaklak jew iħaddem.
Dtnamometbr— dinamometru, stru-
ment għal chejl tal kawwa ta ħaġa ;
il kawwa li għandu (li icabbar) tele-
scopiu.
Dynastic 7 tad-dinastija fara dy-
Dynabtioal) nasiy),
Dynabty— dinastija, razza (familja)
tas-slaten (wara zulxinj ; saltna.
Dysbntbry — disen terija.
DYSMBNrA— purgar 'tad-demm (men-
stniazioni) li iddum ma tibda jew li
tcun difficultusa.
Dysopsy— ċpar fil għainejn.
Dysorexy — nukkas tal aptit.
Dyspepia— dispepsia, marda ta li
stoncu (nieta li stoncu ma isajjarx).
Dyspeptic— min hu marid bid-di-
spepsia (bli stoncu).
Dyspeptical— li għandu li stoncu
tie^ħu ma isajjarx malajr.
Dysthymic — dwejjak Craarda fil
moħħ).
Dysurio — li ibati biex jagħmel
I-urina.
Dysury— tbatia biex tagħmel 1-uri-
na.
Dytiscus — ħanfusa ta 1-ilma.
Dzeren — sorta ta cerv.
13
E— II ħames ittra tal alfabett; it-
tieni vocali:— E, tokgħodflocil chel-
ma East (Lvant) jew E. N. E. f loc
Edst^ NorOi Kast, Qriegh Lvant.
Each— cull, cull wieħed,il wieħed;
each time^ cull darba ; each and every
one ofyou^ cull wieħed u cuU waħda
minncom ; / hought them two shUlings
each, xtrajthom żewġ xelini il wieħed.
EAOER-mlebIeb,ruħu ħierġa,mħeġ-
ġeġ, mixtiek wisk, rgħib.
Eaobrly — bil ħeġġa, b'xewka cbira,
b'regħba cbira; %oe toorked eagerly for
three whole weeks^ ħdimna daks .olieb
(tajna daichiddajo) għal tliet gimgħat
sħiħ.
Eaoernbss — tleblib, ħei[ġa, ħrara,
xewkà cbira,regħba; Uiey snowed greai
eagerness this time^ din ia-darba urew
ħeġġa (xewka) cbira.
Eaqlb — ajcla; biċċa munita (flus)
tad-deheb ta li Stati Uniti (America)
li tiswa għaxar gordi.
Eaolb eybd— għajncjn taajcla (taj-
bin, li jaraw ferm).
Eaolet — ajcla żghira, (ferħ ta
ajcla).
EAaRB— current jew mewġa li tob-
rom fuk oħra.
Ean— tilhed, tferragħ (nagħġa).
EANLiNa — ħaruf.
Ear — widna, widen, udit, żbula ;
taghmel iż-żbula; he /uis good ears^
għandu widnejh tajba ; she fias a
(juick earj ghandha widnej tajba (li
jeħdu malair); / come to box your ears^
nigi natic dakka ta ħarta ; / saw him
whispering something in his ears^ rajtu
igħejdlu bil mod xi ħaġa f widintu;
do noi give ear io whai he says, tatix
widen għal dao li igħejd ; he wUl be
much offended if ihis reaches (comes to)
his ears, jeħu fastidiu ferm jecc ja-
sallu dan (il cliem) fwidnejh; he is
deaf of one ear, trux minn widna waħ-
da ; in at one ear and out of ihe oiher,
minn widna jidħol u mill oħra joħroġ;
to be by the ears, titkabad, tiggieled;
he set them by the ears^ hu gellidom
(cheschishom għal ġlied); he barely
escapedfrom having all the rabble about
his ears, għall ftit ħeles minn idejn
in-nies (chienu sejrin jagħmlu għa-
lih) ; he is in love wiih her up to the
ears, mitluf warajha (iħobbha sħiħ) ;
ihey are tn debi over head and ears^
gbandhom dejn chemm jasagħ gil-
ahom ; she Iias a good ear, ghandha
udit tajjeb ; she sings by the ear, tcan-
ta bl-udit ; / iried io open his ears, ridt
natih id-dawl ( niftahlu għa jnejh ) ;
catch i/ie cup by ihe ear, akbad il chic-
cra mil widna ; tfiis is a fne isar of
corn ! din żbula kamħ sabiha I
Ear-aohb— ugigħ tal widnejn.
Ear-borbd— bil widnejn mtakba.
Digitized by
Google
EAR
— 294 —
EAR
• EAR-DBAPBNiNa— ittarrax (bi ħsejjes
cbar).
Ear-drum— it-tambur tal widna.
Earbd— bil widDCJn.
Ear-holb— it-tokba tal widnor.
Earinq— tinzlor (biċċa cima t'tarf
ta kala biex jorbtu mal pinuur).
Ear KissiNG ~ mess chemm chemm
tal widna.
Earl— conti (marchis) tal Inghil-
terra.
EARLAP-il ponta tal Avidnejn.
EARLDOM-—contea jew marchisat.
• Earlbspbnnv — ara Eamesi monei/.
Earless— bla widnejn; trux, bla
udit.
EARLiKB—bħal widna, bħal żbula.
Earlinbss — bocra, cmieni.
Earlmarsħal — wieħed mill ogħla
ufficiali ta li Stat fl-Inghilterra.
Earlook — beżbuża, noccla, lagħ-
kiet il far.
Early — cmiehi, bicri ; ewwel ; he
ia an early riser^ dac ikum cmieni ;
early rising is conducive ta heaWi, il
kawmien cmieni jati is-saħħa, jew il
boora issewwi iż*żocra ; it seenia we
are going to have an early winter this
yeary donnu sejrin icolna xitwa bicrija
(tibda ix-xitwa cmieni) dissena; we
Qommenced in tlie early spring^ bdejna
fl-ewwel (għal bidu) tar-rebbigħa;
very early\ cmieni ferm; early soto^
early moxo,^ min jiżra bicri (cmieni)
jahsad bicri, (min jitlak cmieni, jasal
lewwel); it is the early bird that catches
the worn, min jiddawwar ma jilħakx,
jew min jorkod ma jakbadx ħut
Earn— takla, tiddobba, tistħokk;
he came here to earn his hread^ già hawn
biex jakla x'jecol ; yoa have earned
Uie prize very well^ chien jistħokkloc
tassew il premiu (għaliex ħdimtj.
Earnbst — seriu, tabilħakk, tas-
sewwa; mlebleb, mħeggeġ, miġnun,
ruħu ħier>a; / am in good earnest^ bis-
serietà oollha (m'hux biċ-ċajt); are you
in earnest ? int kiegħed tgħejd bis-
sod? (tabilħakk ?) ; / xoas not very
eamest with him to stay^ ma tantx
ħegg^ġtu biex jokgħod ; t/iis is an
earnest business, din biċċa ser ja; earnest
money^ capparra; / paid 5/- earnest
money^ tajt fħallast) tmien xelini oap-
parra.
Eaknbstlt— bil ħeġġa, bil ħrara ;
tabilħakk; bis-f^eriu, tassew; 7 spoke
earnestly to him, chellimtu bis-sod
(bis-serielà collha jew tassew) ; ne is
earnestly bent on thvt study^ hu mitluf
Cmlebieb sħiħ) għal dana li studiu) ;
/ earnestly entreatyou not to go there^
nitolboc bil ħrara Ii ma tmurx hemm.
Earnest-money - capparra, (flus li
tati kuddiem biex iżżomm ħaga mix-
trija għalic).
Earnebtnbss - serietà, leblieba, ħeġ-
ġa, ħrara, genn.
Earning ) l'''^S^ ^ ^*^1.^» "^l
^ >• earnmgs^ ngħix mill
EabningsJ kliegħ tiegħi.
Earpiok— għc^dma etc. għat-taħmil
tal widnejn (netta orecchi).
Earrinq -misluta.
Earshot— fejn jinstama (bil wid-
na) ; within earshot^ minn fejn (sa
fejn) jista jinstama.
Ear-sorb— mard ("ugigħ) tal wid-
nejn.
Earth— art, dinja, trab, ħamrija ;
taħbi taħt I-art, tghatti bit-trab, tid-
ħul taħt l-art, tindifen, tistaħba ; God
created heaven and earth, Alla ħalak
is-sema u I-art; Our Lord came on
eart/i to redeem us, Mulejna gife fid-
dinja biex jifdina; man is made of
earthy il bniedem hu magħmul mit-
tv^àXi ; foxes earHi, il volpi jidħlu taħt
1-art ; earih these^ idfen dawu.
Earth-din — terremot, tħeżżiża ta
I-art.
Earthbd — moħbi taħt I-art.
E\rthbn — tal fuħħar.
Earth bnokndbrbd — muissel mit-
trab.
Earthbnwarb — fuħħar, fajjenza,af-
farijiet tal fuħħar jew tal fajjenza.
Earthlinq— creatura tal art, min
ighammar fl-art.
Evrthly -tal-art, ta din id-dinja ;
we are not born for this earihly habita*
tion, aħna ma twiolidniex biex nibk-
għu ngħammru f din id-dinja.
Earthnut — cawcawett.
Earthqdakb — terremot, theżżiża
jew ċaklieka ta I-art.
Digitized by
Google
EAft
— 295
EAV
Earth-wandbrino— lijiggerra mad-.
dinja.
Earth wàRD— lejn 1-art.
Earth wobk— xatt, nioll.
Earth woRM— ħanex ta I-art.
Eabthy— t«l arf, tad-dinja.
Eartrumpbt— stniment (trumbet-
ta) għal widnejn (għat-torox biex ji-
simgħu).
Ear-waz — il għacar (ħmieġ) tal
widnejn.
Earwio - mkass (duda).
Ear WITNES8 — xhud li chien hemm
jisma.
Earwort— isem ta ħaxixa (li igħej-
du tajba) biex tfejjak it-turxien.
Ease— serħ, taħ6f, ħeffa, cumditÀ
jew wesgħa iil ħajja jew fiż-żmien ;
isserraħ, tħafFef, tati il wesgħa ; he is
now living at easey issa kiegħed ighejx
fil cumdità (fil wesgħa tal ħajja) ;
/ love viy ease^ jena nħobb ncun
comdu (filcumdità) ; iho^e pills gave
me some ease^ dawc il pilluli serħuni xi
ftit ; t/ou can do this wifh ea^e nowy issa
tista tagħmel dana bil ħeffa (malajr
jew bla tbatija) ; he has had a writ of
ease, tawħ il-Iibertà ; / hope this wiil
ease my pain^ nitma li dana iserrahni
xi ftit mill ngigħ ; / tried to ease him
ofhis burden^ ridt inserħu mil pis li
chellu; before leaving iheif had orders to
ease the ship, kabel ma telku chellom
1-ordni li iħaffu il bastiment ; stand at
ease, okgħod ( okgħodu ) mistrieħa
(strieħu).
Easeful - cwiet, pacificu.
EASEL—cavallet (għodda tal pittu-
ri fejn ipoġġudac li fuku icunu ipin-
ġu).
Easeless — miu għajr ħeffa, mi-
strieħ jew cumdita.
EASEMENT—privilegġ li ġar icollu
fuk jeħor ; mistriħ.
EAsiLT—facilment, malajr, bilħeffa
jew bil wesgħa coUba.
EASiNEBS — serħ, ħeffa; / like his
easiness of helief inħobb it-twemmin
tiegħu li jemmen malajr cull ma
tgħeidlu.
East — Ivant.
Eastbr - il Għjd il cbir.
Eastjbr Sunday — il Għid il Cbir,
nhar il Għid.
Eastbrlino — wieħed li twieled
f pnjjsi ta Lvant
Eastbrly— li kiegħed lejnilLvant;
they took an. easterly direction^ gibdu
lejn Lvant; easterly winds^ rjiħ ta
Lvant.
Eastbrn — ta Lvant ; the eastern
countrieSf il pajiisi ta Lvant.
Eastward — fejn Lvant.
Easy— ħafif, comdu ; this is a very'
easy titsk for yov, din biċċa xogħol ħa-r
fifa ghalic ; he is àn easy man to deal
withy ragel minn tagħna (ħelu) biex
tippratcah; free and easy, liberu, ħelu,
franc ; minn taghna, igħejda chif
iħossa ; easy ofbelieve, jemmen collox,
culi ma jisma ; his wife has an easy
labour ihis tivie^ martu chellha ħlas
bis-sliema ( felici ) din id-darba; as
easy as kiss my hand, ħafif rix ; jew
bħal tazza ilma ; bħal li chiecu xejn.
Eat— tiecol ; they have nothing to
eat, ma għandom xejn x'jeclu; this
meai eats well, dan il-Iaħam tajjeb ; /
had hardly iime to eat my dinnery bil
chemm chelli żmien ( ħin ) niecol ;
whenever he comes here he eats his belly
fullj cull meta jigi hawn jecol li icun
sejjer jixpacca ; / made him eat his
wordsy ġagħaltu ighiddeb ruħu ( milli
kal ).
Eatablb — tal ichel, tajjeb għall
ichel.
EATBN—mecuI ; this is to be eaten,
dan għall ichel.
Katbr— miu jecol, wecchiel.
Eatino— tal ichel, ichel.
Eatino-housb— dverna.
Eataob— ichel ghal bhejjem
Eau (b I Francis akra oo) ilma.
Eau de Ooloone (bil Francis, akra
de colon) ilma tal fwieha, jew Acqua
di Cologna.
EAVES-ċnutjew truf(taxoroc etc.)
ta sakaf li johorġu il barra mil ħajt ;
miżieb.
Eavesdrop — ilma li joktor mil mi-
żieb; tokgħod tissamma taħt xi tieka;
titchixxef.
Eavebdroppino — tchixxif, smigħ ta
discors (ta dac li wieħed icun igħeid)
Digitized by
Google
EAV
— 296 —
EDE
min taħt xi tieka jew tokba tal muf-
tieh eto.
Eavbbdroppbr — min jokgħod jis-
samma minn taħt xi tieka, tokba tal
muftieh eto. ; min jitebixxef.
Ebb — il frugħ tal baħar ; tofrogh
(il baħar) ; tonkos, tinżel.
EbenI ebanu, tal ebanu ; iswed
Ebon/ bħal (tal)ebanu.
EBONY—ebanu (njam).
Ebonist — min jahdem fl-ebanu.
Eboulbment — wakgħa ta ħajt ( ta
sur ).
Ebribty— socor.
Ebullibnoe— għali» għalja, (ta il-
ma eto. fuk in-nar).
Ebullition— ghali (bin-nar^; tgher-
ghir, tbakbik, (għali) tal imsaren.
EBURNBAN--taI avoriu.
EcAUDATB— minn għajr (bla) denb.
EcBATic — ta ġrajja Cħwejjeġ ) li
għaddeu.
EccBNTRic > eccentriou, stramb,
EccENTRicAL) miġnuu, mħerwel ; li
għandu rota jew ħajta nioksa ; ma-
ħruġ barra mm-nofs jew mic-centru.
EccBNTRiciTY — stramberija, ġenn,
eccentricità.
EccHYMOSis—tbengila, tbengil.
EccLESiARCH— cap ta cnisia.
EccLBSiASTics— ctieb tal Antic te-
stament (tat Testment il Kadim j.
EccLBSiASTic — -kassis, sacerdot ; tal
cnisia, tal kassisin.
EccLBSiASTiCAL — tal kdssisiu, tal
cnisia.
EccLESiASTicus— wieħed mil cotba
tal "apocrifa".
EccLESiOLOGY— discors (cliemj fuk
il cnejjes. •
EcHEANCB — ġurnata mħollija fsta-
bilita jew li kegħda) għal ħlas.
EcHELLB (bil Francis akra exeU)—
sellum.
EcHELON— il marciar ta armata tar-
ġa fuk I-oħra fbħal sellum).
EcHBVBTTB— merilla (marella) żgħi-
ra tal hajt (tajjàr eto.)
EcHNiATB ) bix-xewc bħal tal kan-
ECHNIATBD J fud.
EcuiNUS — ^granċ bix-xewc fuk dah-
EcHO-ecu, damdim ; tagħmel ecu
jew iddemdem.
EcHOMETRY — is-seugha (xienza) li
tchejjel chemm idum ħoss.
EcLAT (akra ^c/à^— applaus, fratta-
rija, għageb jew unur.
EcLiPSB — ecclissi. ticfis tax-xemx
jew tal kamar ; ticfes, tghatti, titfi,
tagħleb.
EcLiPTic — eclittica jew ic-circu li
miegħu nistħajlu ix-xemx id-diir.
EcLoauB — poema (biċċa poesija^
pastorali.
EooNOMio ) ©conomicu, tal eco-
_ >• nomija, tal ġabra, tal
EcoNOMiCAL j kj^g^ ,i igewweż.
EcoNOMiGS — economija Tchif triegi
jew tmixxi 1-afFarijetj tad-dar.
EcoNOMisT— economu, min jonfok
bil kies, min hu tal ġabra jew tal eco-
nomija, min iriegi jew imixxi I-affari-
jiet ta stabiliment etc.
EcoNOMizE — tagħmel economija,
iggewweż, tagħmel collox bil kies
jew bil ġabra.
EcoNOMY - economija, kies, ġabra.
EcRYTĦMus- polz H ma iħabbatx
(regulari).
EcsTASiZR — timla XA'ecsiasy (ara).
EcsTASY — estasi jew telfa tas-sensi
fil ħsieb t'Alla jew ta hena cbir
EcsTATic > tal estasi," mitluf bar-
EcsTATiCAL) ra minnu in-nifsu.
EcTHYMA — fawra, ħniġ ta .ħafua
ponot jew msiemer żgħar fil gisem.
EcuMBNiCAL— universali, tad-dinja
fejn ingħammru.
EcuRiB—stalla għaż-żwiemel.
EczBMA— marda fil gilda
Edacious — li jecol ferm, wecchiel.
Edacity— ichel, regħba għall-ichel.
Edder— rbati, ħaxix (bħal ġummar
jew virghi rkak) għar-rbit tal kat-
tiet etc.
Eddy— riefnu, degħbien, belligħa;
iddur bhal riefnu deghbien jew bel-
ligħa.
Eden— genna tal art.
Edental — ta blu snion.
Edentalous I bla snien, li ma għan-
Edentatbd J dux snien.
Edbntata— annimali li ma għan-
dhomx snien ta kuddiem.
Digitized by
Google
JfeDE
-àĠ7 -
£FF
Edbntation— kligħ tas-snieu.
Edob— xifer, toħroġ ix-xifer, is-sinn,
tcbeffCtcoff), tberfel; take(eatj a emall
hit of breadjuBt to take off the edge of
yonr stomachy bu (oul) buccun cbemm
tneħħi it-tafia; the whole army toas piU
to the edge offhe 8tooi*d^ l-esercitu collu
chien lest għat-taktigħa ; set these
knives on edge, sinn (sonn) dawn is-
scbiecben ; do not sharpen-your slate
pencil here because it sets my teet/i on
edgcy la tittemprax il-Iapes tal lavanja
bawn għaliex iddarrasli snieni.
EDaB-TOOL— biċċa għodda misnuna
(li takta, bix-xifer).
Edobwisb — għax-xifer (għan-naħba
fojn jigi ix-xifer).
Edging — xifer, cheffa, tberfila, biz-
zilla rkieka jew puntina ; frenża.
Ediblb — tajjeb għal iobel.
E.DiCT — Editt, bandu, proclama.
Edificant— li kiegħed jinbena, t^il
bini.
Edificàtion— edificazioni, għaxkn,
taghlim (mogħdija il kuddiemj fil
ħwejjeġ tar-religion jew morali.
Edifioatory— li jedifica, li igħax-
xak, li i^ħnddi il kuddiem fil ħwejjeġ
tar-religion jew tal morali.
Edificb— bini, fabbrica.
Edificial— tal bini.
Edifibr— min jibni (bennej) ; min
igħallem igħaddi il kuddiem fil ħwej-
jeġ tar-religion jew tal morali.
Edify— tghallem, tgħaddi il kud-
diem, tibni.
Edit — tara, tifli, tesamina cbitba
kabel ma tatiba għal li stampa.
Edition— edizioni, cotba etc. stam-
pati fdarba waħda.
Editio princeps — I-ewwel edizioni
(ħarġa^ t« ctieb.
Editor— Editur, min jicteb għal li
stampa ; min jiddirigi ġurnal jew
gazzetta.
Editrbss-— editrici, mara li ticteb
u toħroġ cotba, mara li tiddirigi
(tmixxi) ħruġ ta ġurnal jew gazzetta.
Eduoablb — li jista icun educat.
Eduoatb — trabbi, tgħallem, teduca.
Eduoation — trobbija, tgħallim,
educazioni.
EDUOB—toħroġ, tiġbed,takla barra.
Eduot — il ħru|, dao li icun maħrug
jew meħud, klign barra.
Eductob — min jakla jew joħroġ
barra.
EDULooRATB^tagħmel helu, issafli,
taħsel min acidi, melħ etc.
EDULcoRATOR—flixcun li ikattar.
EBKiKa—żieda.
Ebl — sallura.
E'bn— floc even (ara).
Eff— gremxula żgħira(tal insolia).
Effaob — tħassar, tobrox, tisgassa.
Effbot — effett, għemil li saħħ ;
tagħmel, ittemm ; this is of no effect^
dana għal xejn (ma jiswiex) ihe thing
made its effect, 1-affari gbamlet 1-effett
tagħba (seħħet); to take effeci^ tibda
(isseħh).
Effrotiblb— li jista isir jew iseħħ.
Effbctivb — effetti v,Ii isehħ,Ii jagħ-
mel effett, efiicaci ; an army of 60000
men e^ectioe^ Armata ta 60000 ruħ ef-
fettivi (tajbin għal cumbattiment).
Effbotor— min jagħmel.
Effectual — kawwi, bis-setgħa li
jagħmel effett.
Effbotuatb — tagħmel, ittemm,
tcompli.
Effeminaoy — hejm, fsied, gibda
għan-nisa, tidlil.
EFFEMiNATB-tbejjem, tfissed, id-
dellel (tagħmel għad djul) iggejjef ;
titbejjem, titfissed, tiddellel (tagnmel
għad-djul jew għan-nisa); mbejjem,
mfissed, mdellel (miġbud għad-djul
jew għan-nisa) mgejjef.
Effendi— lord, sinjur, cap, rajjes ;
Rejs (rajjes) Effendi il prim Ministru
Ottoman (tat Turcbia).
Efferous— kalil, salva^ġ, aħrax.
EFFEuyESCE-tagħli, tbakbak, it-
textex, tisħon.
Effervescenob — għali, tbakbik,
textix, tisħin.
Effete— għajjen ferm bix-xiuħia,
kadim ferm, li ma jiswa għal xejn
iżied, micdud, ħawli.
EFFi0A0l0US~efficaci,li jiswa ferm,
li għandu si^ħa jew kawwa fgħa-
milu.
Efficacy — efĦcacia, kawwa jew .
saħħa, sedka, ħila.
91
Digitized by.
Google
efp
— 298 —
EIG
Epfioience 1 ^;. >.
EPPIOIENCYr^'^'^*^'-
Epfioient— bil ħila jew meħjel li
jiswa.
Efpigial— li juri xbiha jew sura.
Efpiqiate — tagħmel bi xbiha jew
sura (ta ħadd'ieħor).
Eppigy — xbiha, sura ; il wiċċ ta
biċċa munita (in-naħħa ta fejn icun
il wiċċ fil flus).
Efpile - xorta ta għażel (fil6).
Epflate - tonfoħ, timla bir-riħ.
Epflation - nifs.
Epfloresce — titgħabbar billi (me-
ta) ħaġa tcun kiegħda micxufa għal
1-aria ; titmermer.
Efploresoenoe) ftuħ 1-inwar u
Epfloresoenoy) iż-żahar ; fawra,
sbrofi, ħrar (marda); tmermir.
Efpluenoe 1 ilma etc. li joħroġ,
Eppluenoy J li jiġri jew li jiscula :
giri jew ħruġ ta ilma etc.
EPPLUViUM-ħruġ, giri, tmixxija;
ħruġ ta riħa (tinten) min xi ħwejjeġ
li icunu bdew jithassru jew jitherrew.
Efplux— tfigħ (ħruġ) il barra.
Efpodient — mogħti għat-taħfir
jew għall għeżiek.
. EFP0RT--dmir, tkanżiħ, sfoi'ż.
Epfranohise— tatiid-dritt ta cit-
tadin għal vot.
Epfray — tbażża, tgberrex.
Epfuloe— tiddi, titfa id-dija, tilma
bid-dija, tlekk.
EPFULGENOE-dija, dawl.
Eppuse — tferraħ, ixxerred, issaw-
wab, tbiddel ; ħala, tixrid, ħruġ ta
nwar etc. tas-siġar.
Efpusion— tixrid, tiswib, tbiddid,
ħala.
Eft — gremxula żgħira, wiżgħa ;
malajr, bil ħeifa.
Eptsoon— malajr, f kasir żmien.
EOER— mili tal baħar għal ghar-
rieda (malajr malajr) ; tulipan (fjur)
li jiftaħ cmieni (bicri).
Egest— tneħħi minn gio fic ; tip-
porga.
Egg— bajda; iġġaghal, tkubbes il
ku^diem ; the tohite ofan effg^ I-abjad
tal bajda ; t/ie yolk oj an egg^ I-isfar tal
bajd ; a new laid egg^ bajda frisca ; an
addle eag^ bajda m'hix ngallata; a
rotten egg^ bajda mifsuda, hatxl boiled
egg^ bajda mgħolli ja jebsa ; reat jew
rathe egg^ bajda mgħollija chemni
chemin ; egg ahell, koxra tal bajd ; egg
cup^ oviera.
Egger— min (dac li) jiġbor il bajd ;
min i^agħal, isaħħan contra jew għal
xi ħadd, ikabbes il kuddiem.
Eggery — bejta bil bajd.
EoGiNQ-ġngħil.
Eggler ~ tniu jinnegozia fil bajd.
Eggnog - flipp.
Egg-shaped ovali, bħal, jew għa-
mla ta, bajda.
Egg whisk— mazz fildiferru li iħab-
btu il bajt bih.
Eglandui.ous — bla (li ma għan-
dux) glanduli.
Eglantine -xorta ta warda.
EGLOGUE-ara ealogue.
EoLOMERATE-tħoli minn cobba.
Egoist — min ihobb lilu in-hifdu
biss, minn jaħseb għar-rasu biss.
Kgoism } mħabba ta wieħed in-
Egotism) nifsu biss.
Egotize — titchellem fukec in-nif-
sec biss.
Egkegious — għoli ferm, distint,
ma^hżul, msemmi.
Egress— ħarġa, ħruġ, tluk ; toħroġ,
titlak.
Egression— ħar^a, ħruġ.
Egrett — agrett (tajraj; rixa tat-
tjur, is-suf (il pil) tal ward taxxewc ;
xorta ta xadina.
Egrette — ornament, rix, pjumi
diamanti etc. jew tal bizzilli għar-ras
(li jusaw in-iiisa).
Egyptian — Egizian, miirEgittu ;
xorta ta carta għad-disinn.
EiDAM -xorta ta ġobon tal Olanda.
Eidograph - strument biex bih tic-
conia disinn.
EiGHT -tmienia ; g^.ira fi xmara.
Eighteen -tmintax.
Eighteenth — it-tmintax (il wie-
ħed).
EiQHTFOLD — għal tmienia, għal
tinien darbiet.
EiGiiTH — it-tiiiiunia (it-tmien*wie-
ħed etc.)
EiGHTLY -fit-tniien loc.
EiGHTlETii -it-tmenin wiuħed etc.
Digitized by
Google
EIG
— 299 —
ELB!
EiQHT-soORE — tmienia għal għox-
rin, jew għoxrin ^ħal tmienia.
EiaHTT— tmenin.
EiGNE— I-aobar wieħed (I-imwieled
1-ewwel) fost I-aħwa.
EiTHBR - il wieħed jew 1-jeħor; jew;
either of Uie ttooj wieħed mit-tnejn ;
he is either a fool or a knave^ hua jew
mififnun incbella briccun ; he is not ao
ricJi as either of them^ hua m'hnx sin-
jur daks 1-ebda wieħed (ħadd) min-
nhom; eiiher ofUiem will do^ il wieħed
jew I-jeħor mmnhoni tajbin.
Ejaoulate— twaddab, titfa, tven-
ven ; titlob.
Ejaoulatory — li iwaddab, jitfa,
ivenven. li jitlob.
EjaouLATION — twaddiba, tefgħa,
tvenvina, talba kasira.
EjEOT—titfa, tixħet^ takla barra,
tkecoi ; he left the place becanse he knew
tliat lie was about to he ejected^ ħalla il
post għaliex chien jaf li sejrin icheċ-
ċuh.
Ejeotion —xħit, tfiħ barra, tchec-
cija.
Ejeotor — min jixħet jew jitfa bar-
ra, min ichecci.
EIjeotmbnt —rcupru, uynrrawi ghar-
rcupru (biex tieħu) dac li hu tiegħec
tassew.
Ejulation— għajjàt, Iment.
Ejure — tirrinunzia, icciedi, terħi
jew titlak.
IJkb — iżżid, tcatt^ir, tcabbar ; it-
tawwal, tcabbar billi iġġannat; ucoll,
barra minn dana, żieda.
Ekino— żieda.
Elaborate ~ maħdum bir-rekka ;
taħdem bir-rekka ; Iie delivered a very
elaboraie disconrsey għamel discoi*s sa-
biħ wisk (bil għakal).
Elapse -tgħaddi(igħaddijiż-żmien;
after the elapse of more than 100 years^
wara li għaddew actar minn mitt
sena.
Elastio 1 lastcu, li jingibed, jer-
Elastioal j ħi u jarġa jigi għal li
chien ; li jakbes jew jogħla meta is-
sabtu fl-art.
elasticità, tiġbid ta
-ħaġa li terħi u tarġa
għal li cbienet.
Elastioity
Elastioness
Elastio-OUM — gomma elastica
(gomma li tħassar ħżuż tal lapes tal
carta^.
Elate— tneffaħ, tfaħħar, minfuħ,
mimli biħ in-nifsu, moabbar.
EiiATER—min ineffaħ, ifaħħar jew
jonfoħ ; ħajt rkik mibrum.
Elatbrium— sugu tal ħjar salvaġġ.
Elation— tinfiħ, tifħir, tcabbir.
ELBOW—mincheb, rocna; tati, tol-
kot b'mincbec ; tagħroel minoheb ;
toħroġ, tintafa il barra ; tiżżakkak ;
tiżżaccar ; he is always at my elbowy
dejjem ma gembi (taħt ghe^duini,
fejn nilħku).
Elbow ohair— siġġu tad-dirgħajn.
Elbow-room — camp, wisa.
Elder— xiħ, obir iiż-żmien, mzak-
zak) anzian; sebuka; izjeħ, icbar;
he is an elder of the chureh^ hu wieħed
mill anziani talcnisia; our elders^ mis-
sierijetna jew 1-antichi ( 1-antenati
tagħna).
Elderly— cbir, mdaħħal fiż-żmien,
mzaczac, xiħ.
Eldership— cobor, xijuħija, anzia-
nità.
Eldbrwinb— mbit Inglis.
Eldest — 1-ixjeħ, I-acbar, 1-actar
kadim jew antic.
Eleot — tagħżel, tiAtar, teliegi ;
magħżul, maħtur, elett.
Elbotion— elezioni, għażla, ħatra.
Eleotionebr — tnAdem għall ele-
zioni ta consiljer etc.
Eleotioneerinq— ħidma ^ħall ele-
zioni (jew fi żmien I-elezioni^ ta cun-
siljeri etc.
Eleotivb — elettiv, li sar bil għażla
jew bil voti ; bil għażla, bil ħatra; li
jinħatar, jingħażel.
Eleotor— elettur, wieħed li għan-
du il vot biex jagħżel (jaħtar) cunsi-
lier eto.
ElbOTORATB— eIettorat,in-nie8 col-
Jiha li għandhom il voti.
Elbotrb --għambra*
Elbotrbpbtbr— strument biextbid-
del id-direzioni (il mixi) ta current
elettricu.
Elbotress— il mara (jew armla) ta
elettur lew wieħed li għandu (jew
cbelln il vot.
Digitized by
Ġoogle
ELE
— 800 —
ELI
Eleotrio ) elettriou, li għandu
Eleotmoal) (bl.)elettricità.
Eleotricity — elettricità.
Eleotrioian— min jaħdem fl-elet-
tricità jew fl-elettricu.
Electrifiablb— li jista icun elet-
tricizzat.
Eleotripied— mimli bl-elettricità.
Eleotuify 1 tati l-elettricità, tbel-
Eleotrize / leħy iggennen.
Eleotrology — ix-xienza (studiu)
tal elettricità.
Eleotrolysis— analisi, fili, jew esa-
minar (chif tħoll ħwejjeġ composti
fl-elementi tagħhom) bl-elettricità.
' Eleotrometer— strument biez tara
il kawwa tal elettricità.
Eleotroplate — chisia jew ħasla
bid-deheb jew il fidda fuk ir-ram jew
xi metall jeħor bl-elettricu.
EleoTROSOOPB— ara elecirometer.
Eleotrotype— stampa (tieħu co-
pia ta midalji, flus etc. bl-elettricità.
Eleotrum — ambra (metall mħal-
lat).
Eleotoary— duwamħghmulaminn
xi cunserva, ġlepp, għasel etc.
Eleemosinary — wieħed li igħejx
bil carità, għajxien bil .carità.
Eleqanoe I sbuħija, hlewwa, rik-
Kleqanoy j ma; eleganza.
Eleoiao I tal elegija, taH-swied
Eleqiaoal / il kalb, tan-nichet.
Elegit — mandat (sequestru) lill
wieħed li icun daħhal xi flus ta xi
dejn etc.
Eleqy— elegija, poesija ta swied il
kalb, tan-nichet (li actarx wieħed jic-
teb fuk il mejtin).
Elbgiast I min jicteb 1-elegija jew
Eleqist J takbil ta swied il kalb.
Element— bidu ; piacir, għors, di-
vertiment; he is notv in hi» element^ isna
kiegħed f sictu ; fishing is his element,
is-sajd hua il għors (l-acbar diverti-
ment) tiegħu; earth^ air^ water^ and
fire are ealled t/te /our elements^ I-art,
1-aria, I-ilma, u in-nar jissejħu 1-erba
elementi.
Elenoh
ġunar.
argumout, sofisma, ra-
Elemental
Elementary
tal bidu, ta Tewwel
tagħlim; elenientari,
tal elementi.
Elephant — Ijunfant; Atf makesofa
Jlu an elephant^ ħaġa żgħira jagħmilha
cbira (jagħmel ghageb ghal xejn).
Elephantiasis— xorta ta ġdiem.
Elephantinb— tal Ijunfant ; cbir,
dismostru.
Elbphantoidal — ta għamla ta
Ijunfant.
Eleuteria — duwa ( medicina )
magħmula minħ koxra ta siġra.
ELEVATB--tarfa, ittalla, tgħalli.
Elevated — mgħolli, merfuħ, min-
fuħ bieh innifsu, mcabbar; high ele-
vated thonghtsy ħsebijet sbieħ (^nobbli
jew għoljin) ; he is elevated in his own
conceit, hua minfuħ wisk bieh in-nifsu
(għandu żakku mimlija li jaf wisk) ;
thet/ were a little elevaied last night^
chellom katra żejda (chienu f tit mċa-
kalkin j il bieraħ fil għaxija).
Elevation— għoli, dinjità; il faċ-
ċata ( disinn, ħażż ta faċċata ta
dar etc); thy mng a Iteanti/nl piece at
the eUvation o/ ihe hosi^ cantau biċċa
sabiħa wakt l-elevazioni ( fil kud-
diesa).
Elevator— min igħolli, italla jew
jarfa il fuk ; strumeiit (biċċa għodda)
tat-tobba.
Elevb — scular, wiehed mrobbi,
educat jew mgħallom minn ħadd
jeħor. •
Eleven — hdax, at eleven o*clockj fil
ħdax.
Eleventh— il ħdax (il wieħed); Ite-
/ore the eleventh insty kabel il ħdax ta
daii ix-xaħar.
Elf— fatat, ruħ, spirtu, għafrid,
tħabbel ix-xagħar.
Elp-bolt — ras ta vleġġa tal ħaġra
taż-żniet.
Elfin— tal fatati, tar-rwieħ etc. ;
tifel żgħir, tfajjel, għafrid.
Elflock— cobba (troffa jew beż-
buża) xagħar immaljata jew mħab-
bla.
Elicit— takla, toħroġ barra, tieħu
mir-ras.
Elidb — tkassar, taktafsillaba).
EnaiBLB— li jista, jew għandu, jin-
Digitized by
Google
ELI
— 301 —
EMA
ħatar jew jingħażel ; H jakbel, jaħbat;
xierak, tojjeb, preferibli.
Elimatb— tuaddaf, tillixxa.
ELiMiNATB^takfn, tħalli jew titfa
barra, tneħħi, tnakkas.
Elinouid— li għandu Isienu mar-
but, rautu.
Eliquation — il għażla ( firda ) ta
zewġ metalli minn xulxin bit-tidwib
(binnar^.
Elision — elisioni, katgħa barra jew
tneħħija ta ittra Cvocali) jew sillaba
min tarf ta chelma.
Elite— il fjur, 1-aħjar.
Elisir— elisir, essenza, soluzioni,
taħlita ta xi ħwawar fl-acidu sulfu-
ricu.
Elk— xorta ta cerv cbir.
Elke— zinna cbira salvaġġa.
ELL-chejI Inglis li fih jard:i u
ijiuirt (dwar kama).
ELLiPSB-ellissi, sezioni ta con (fil
geometrija).
Ellipsis — figura fir-rettorica li biha
tħalli barra xi ħaġa ; ( fil georoetria)
ellissi jew figura ovali.
Ellipsooraph - strument biex tħożz
ellissi (jew figura ovali).
Elliptio )elittica,tagħamlata
Elm— ulmu (siġra, njam).
ELMBN~taI ulmu.
Elmy— li fih ħafna siġar tal ulmu.
Elooution — elocuzioni, is-sengħa li
tgħallimna naħtru,nkegħdu u ngħidu
cliemna sewwa fit-taħait.
Elocutionist — min jitchellem bil
proprietà.
Elooe— orazioni funebri, discors li
isir fuk il ħajja ta xi ħadd li imut.
Elooy — tifħir, ologiu, panegiricu.
Eloiiim— isem li jatu ^li bih) isejħu
TAlla (brEbrajc.
Eloignb) tbigħed, tesilja, tibgħat
Eloin ) il barra, fil bogħod.
Elonoatb — ittawwal, tbiegħed, jew
tiġbed fit-tftl jew għal bogħod.
Elonoation— tftl, bogħod.
Elopb - taħrab (actarx mara ma ra-
gel.)
Elops— isem ta ħuta; serp.
Eloquenoe — eloquenza jew is-sen-
għa li tgħàllimna chif bi cliemna im-
missu kalb min iismacħna u inġàgħ-
luh jokgħod għal dac Ti ngħidu.
Eloqurnt — eloquenti, tal eloquen-
za, li jitchellem sewwa (sabiħ).
Elsb— jeħor, ħaġoħra ; no body else
ħadd i^ied ; eome bodt/ else^ xi ħadd
jeħor ; some were eUe^ xi mchien jeħor;
do 80, else go ont^ għamel heco jew
(inchella) mur il barra ; he minds no-
thing eUe but hU own interests, ma ifittix
ħlief I-interessi tiegħu.
Elsbwherb— band'oħra, xi nxohien,
jeħor.
Elucidatb— tati dawl, tfisser, tiċ-
ċara, turi aħjar jew ċar, tkassat.
Elucidation — tifsir, spiegazioni,
dawl.
Eluoidator— min ifisser, jispiega,
jew jati id-dawl (fuk haġa).
Eludb— tkarrak, taħrcu).
Elul— itrtnax il xaħar tas-sena tal
Lhud.
Elusion — takrik, ħrib, ħarba.
Elutb— tnaddaf, taħsel.
Elvan— Cjew «/ri«/i) tal fatati, rwieħ
jew għefiered.
Elvb— I-isem li in-nies tal barrieri
jatu lill marlazz jew mancu ta bakr
kun.
Elvblock — lagħkiet il far, trofia
jcAv kabda xagħar.
Elvbr— grinffu (żgħir).
Elvms (plural ta elf ) (ara).
Elydorio— tal pittura taz-zejt bl-il-
ma.
Elysun— tal genna tal art,tal hena
cbir.
Elzbvir— tal edizioni tal classici
pubblicati mil familja Elzevir.
'Em— minn f loc àtem Cara).
Emaobratb tgħallob : toghlob,
tinxef.
Emacbration— għelubja, nxief.
Emaoiatb — togħlob, tinxef, titkad-
ded ; tgħalleb, tnixxef, tkadded ; nie-
xef, magħlub, mkadded.
Emaoiation— għelubija, nixfa, tkad-
did.
Emaculatb— Ineħħi (tnaddaf m') it-
tbajja.
Digitized by
Google
EMA
.- 302 —
EMB
Emanant— li hiereġ (gej) minn xi
ħaġ*ohra.
Emanatb — tigiy tibda, titnissel ; li
jigi, joħroġ jew jitnissel minn ħaġ'o-
ħra.
Emanation— mi^i, bidu, nisel.
Emanativb-^Ii jibda, tal bidu, li gej,
jew tal migiy tannisel, li inissel.
Emanoipatb— teħles mill jasar, tifdi.
Emanoipatb ) meħlus mill jasar,
Emanoipatbd j mifdi.
EmaNOIpation - ħelsien mill jasar,
fidwa.
Emanoipatob — min ( dac li ) jeħles
mil jasar.
Emanoipist — wieħed mifdi jew me-
hlus mill jasar.
Emarginatb — tneħħi ix-xifer; li
għandu tixlifa (katgħa) fit-tarf (bħal
ma tcun werka etc.)
Emasoulatb — issewwi, taħsi.
Emasoulatbd — msewwiy moħsi.
Embalb — tagħlak, torbot (gio balla)
Embalm— tibbalzma.
Embalmbd ^ibbalzmat.
Embalmbb — dao li (min) jibbalzma.
Embank— tghezzez, tagħmel, tibni,
ittalla mol jew cint.
Embar— tagħlak, twakkaf, ma tħal-
lix, timpedixxi.
Embaroation — imbaro.
Embabgo— żamma ta bastiment li
ma isefirz fimpediment tas-safar).
Embàre— ittalla fuk bastiment, tim-
barca, iddaħħal il xi ħadd f xi biċċa,
tghabbiħ jew tintrigaħ biha; titla fuk
bastiment, timbarca ; tindaħal fxi
biċĊBy tidħol għaliha ; titgħabba, tin-
triga biba.
Embarkation — tlugħ fuk bastiment,
imbaro.
EMBARRASS—tfixchel, tħabbely tim-
barazza, tgħallet, tghawwe£[.
Embarrassino ) \^l^^!}i ,^*^¥''
„ > tghallit) tgawic',
Embarrassmbnt j imbarazz.
EMBASB—tħaż^.en, tgħarrak.
Embasis— banju, mastella mimlija
bil misħun.
Embassadob — ambaxxatur.
Embassadorial— tal ambaxxatur.
Embassy — - ambaxxata, tibxir, xo-
ghol baxxar.
Embattlb — tħejji jew tlesti għat-
takbida; issarbat, tagħmel sarbut jew
filliera.
Embay— tagħlak bl-art, gewwa baj-
ja.
Embbd — tkiegħed f sodda ; iddaħ-
ħal ħaġa f oħra jew tingasta.
Embbddbd — mdaħħal gew'ħaġ'ohra,
mwaħħal, ingastat.
Embbllish -iżżejjen, issebbaħ, tir-
kem.
Embbllishmbnt - żiua, rikma,ġmiel.
EMBBB-DAY8--quattrutempi.
Embbrs — ġamar, rmied (li icun
ghàdu bin-nar.
Embbzzlb— tisrak, tieħu, iżiomm,
tagħmel tiegħeo ħaġa li tcun taħt
idejc.
Embbzzlembnt — serk, żamma ta
flus etc. ta ħadd jeħor li icunu taħt
idejn xi ħadd.
Embittbr— tmarrar, taghmel mqrr,
tintosca.
Emblazb — iżżejjen, iżżewwak, tpin-
gi armi tar-razza etc.
EMBLAZON—iżżejjen bl-armi tar-raz-
za; iżżewwak, tnakkax.
Emblazonbr ^ min ipiugi I-armi
tar-razza; iżewwakjew izejjen (bit-
tpingija ta armi etc.)
EmblazonmbntI tpingija ta armi tar-
Emblazonry Jrazza, tinkix jew
tnakkix (tpingija bil culuri).
Emblbm— emblema, simbulu, figura
jew xbiha taħt tifsir jeħor.
Emblbmatio I emblematiou, tas-
Emblematioal j simblu jew xbiha
taħt tifsir jeħor ; figurativ.
Emblbmatist — chittieb jew min
jicteb I-emblemi, simbuli jew figuri.
EMBLBMBNT8~I-uċuħ ta raba mkab-
bel.
Embloom— timla (tghatti) bli nwar,
tati ir-ruħ jew il ħajja.
Embody— iggissem.tgħakkad, tagħ-
mel ħaġa waħda, tgħakkad flimchien.
Emboguino — it-tixrid (met^ xmara
tixħet 1-iIma tagħha fil baħar) ; post
fejn xmara tasal u tixħet I-ilma tagħ-
ba fil baħan
Digitized by
Google
^MB
— 808
i&m
Emboldbn— tkawwi il kalb, tagħ-
mel ]-alinu jew il curaġġ.
Emboldbnbb— niin ikawwi il kalb
jaghmel 1-almu Jew curaġġ.
Embolibm — intercalar jew żieda
(dħul) ta suin, ġranet etc. biex jir-
ranġaw iż-iimien (is-sniu) sewwa (li
jaħbtu cbif imiss).
EMBOLUS—ħaġa li tahdem gewwa
oħra.
Embordbr— iżżejjen mad-dawra.
Embobk — tokgħod mistohbi ( ti-
staħba) (gewwa bosc; : taħbi.
Embosom— tħaddan, tgħannak; til-
ka fi ħdanec.
Emboss— tnakkaSy tiscolpi ħuġa li
tigi maklugħa il barra ( jew ibbuz-
zata. )
Embossbd — ibbuzzat, mkabbes il
fuk jew il barra.
Embottlb — tibbottilja jew tkieghed
(tgħalak) fil fliexcheu.
Embouohurb— it-tarf ta (fejn tispiċ-
ċa) xmara jew fejn tasal biex tintafa
il baħar; il bicca ta li strunient tad-
dakk fejn tkiegħed fħalkec, boccbin
jew l-imboccatura.
Embow — tilwi bħal (tagħmel) kaws.
Embowbl— tiftaħ u tohroġ l-imsa-
rem barra.
Embowbr — tkiegħed jew tarfa taħt
cannizzata.
Embraob— tgħannakythaddan; ghan-
ka, tagħnik, taħdin.
Embracbrt — (fil-Iigi) salt li wieħed
jati (attentat) biex jixtri (b*xi riga-
li eto.) lill xi mhallef, magistrat jew
ġurat.
EMBRAOiNa — thaddina, tagħnika.
Embranchmbnt — għamla ta bixmch
(ara).
Embranolb — ara entagle.
Embrasurb — imburżuna, trunciera
jew fetħa (tiċrita) f xi sur jew fortifi-
zioni minn fejn jisparaw il canun.
Embrayb— iżs^.eijen ; timla, tagħmel
il ci:raġġ jew 1-almu.
Embright — issebbaħ,tagħmel ilekk,
jew ilellex.
Embrooatb — tidlec ferita jew fejn
icolloo ugigħ b*duwa etc.
Embrocation — dlic ta feriti jew
fejn icolloc ugiħ.
Embroidbr— tirraccma.
Embroidbrt— raccmu.
Embroil — tfixchel, thabbel, tbix-
cbel, tħawwad, tisrom, issarwah
Embroilmbnt— tfixchil, tahbil, tah-
wid, srim, sarwil.
EMBRONZB—ticsii tgħatti, tinforra
bil bronż.
Embrutb - issir, tidbiddel f bbima ;
issir annlmal.
Embrto— rimi; bidu (ta għamilj ta
ba^a (li għadha m'hix lesta).
Embbton— 11 ghadu m*hux lest.
Embrtotonomt -operazionita corri-
ment (jew meta tigi biex tarmi mara).
Embdulatb— tneħħi il biebajewil
kalba minn zocc, frott eto.
Embndablb— li jista icun msewwi,
corrett.
Embndals- contijiet(ohifdari chie-
nu isejhulom).
Embndation — correzioni, nidma,
bidla għall ahjar.
Embndator— mio jiccorrie^.
Embndatout— li jiccorriegi.
Embrald— smerald (ħaġra preziusa
ħadra).
Embrob — tohroġ barra, tinkala, toħ-
voġ, titla minn.
Embrobncb ) emergenza, ħaġa li
Embrgbnot j tinkala bla hsieb, ġraj-
ja ; you had beiter keep thesefew pomde
/or 8ome emergency^ aħjar izżomm
dawn il ftit flus (liri) ghal xi ħaġa li
tista tinkala bla ħsieb.
Embrgbnt — lijoħroż barra, jitla
minn ; jinkala jew ji|;i bla ħsieb.
Embril— isem ta mmeral jebes ferm
li jaktgħu bieh il ħaġar prezius.
Emeritbd — giubilat, wieħed li dam
jew li chien ilu iservi (fis-servizz).
Embroids— ara pUes.
EMBRSiON—ħarġa, dehra oħra.
Embrt— ara emeril.
Embrt-papbr — carta ħoxna għal
brix jew biex tnaddaf (jew tixcatla)
biha, bħal Bandpaper.
EmesIs —vomitar, tkalligħ.
Embtio— li ijjib il vomtu, li ikalla*,
kalliegħi, vomitiv.
Embtic tartar — tahlita (ta tliet
xorta ta melħ^ ta antimoniu, potassa,
u acidu tartaricu.
Digitized by
Google
fekE
— 304 —
EMP
Embtioally — b'modliigibil vomtu.
Emioant— li joħroġ bħal xrar, li
ilekk (igħammex).
Emioation—- xrar, titjir ta xrar.
Emiotion— tneħħija ta aurina etc.
Emiorant— min jemigra jew ihalli
pajjisu biex imur ighammar ( jew
igħejxj fjehor.
Emigbatb — temigra, tħalli ^ pajjiaec
biex tmur tgħammar (takla 'x'tiecol)
fjeħor.
Emigration — emigrazioni, safar jew
tħollija ta pajjiseo biex tmur tgħam-
mar f jeħor.
EBnaRATIONIBT) „^^ ^ . ,
Eminbnob ) għoli, fama, eminenza,
Eminenoyj jew titlu ta Cardipal ;
he 18 a person of emiTience there^ hua
persuna msemmija (għolja) bemm ;
/ luid the honour to apeak to Ilis Emi-
nence the Cardinal^ chelli I-unur in-
chellem (nithaddet) mal Cardinal.
Eminent — għàli, fil għoli, eminenti)
illustri, muemmi, li għandu dinjità.
Emir— Emir (titlu ta dinjità li jatu
it-Toroc lil Bàxa).
Emissary — spiun, emissariu, wie-
ħed mibgħut biex jitchixxef.
Emission— bagħta (minn tibghat)
ħàrga (il barra).
EMiS8iVE~li jibghat^ li joħroġ.
Emit— tibgħat, toħroġ.
Emittent— li jibgħat, li joħroġ.
Emmet— nemla.
Emmew — tagħlak.iddawwarCb'ħajt)
Emolbsoengb— rtuba ta metall me-
ta jibda idub.
Emolliate — trattab, tħoll ("tinħall
fejn tara xi mara).
Emollibnt— li n-attab, rattàb, ħaġa
li trattab.
Emolliment — rtuba, rtubija.
Emolition — trattib.
Emolumbnt— hlas, kligħ.
Emolumental— t^I hlas, tal kligħ.
EMOTioN—tkankila, messa tal kalb.
Empaistio -— imbullat (b'sigill li
jagl>fas u jidħol fil ħaġa).
EMPALE—timpala, tagħlak post (là-
dawwar) bil pali; toktol, tati il mewt
billi timpala jew twaħħal ras bnie-
dem f zocc.
Empanbl — tagħmel (issejjaħ jew
tlakka) il ġurati (ghal ġuri).
Empark — taghlak (iddawwar) gew-
wa parc.
Empasm — trab (bhal terra) li nusaw
ghal gisimna.
Empbror -imperatur.
Emphasis — emfasi, saħħa li natu
fuk xi lehen, sillaba, jew fiik xi chel-
ma meta ncunu nitchelmu.
Emphasize — tati I-emfasi jeAv sahha
fuk xi chelma meta incunu nitchelmu.
Emphatio I bis-saħħa, bil foraa,
Emphatical j bl-emfasi ; kawwi.
Emphractio— li isodd (jaghlak) il
pori (it-tokob rkak) tal gilda.
Emphyteubis— cens (perpetwu).
Empirio— saltna, imperu.
Empirio > wieħed li (min) jiccura
EmpiricistJ jew irid ifejjak mard
bil pratca biss, u m*hux bli studiu;
tabib tat-tużżaua.
Employ — xogħol, hedma, impieg ;
tħaddem, 'tkabbad fix-xoghol, tim-
piega.
Employe— impiegat; he i/t a Go-
vemment employe^ hua impiegat mal
Gvern ; nearly all the Government em-
ployen are entitled to a vension^ tist^
tgħid li I-impiegati eollna tal Qvern
għandhom (dritt ta) il pensioni.
PjMployment — impieg, xogħol, ħed-
ma; he is ont o/employment, issa m*hux
impiegat ; / am in nearch of an em-
ployment^ kiegħed infittex impieg.
Emplunge — titfa bis-saħħa għal
għarrieda.
Empoison— tivvelena, tintosca, tati
il velenu, tekred bit-toscu.
Emporetio— tal mercanzia.
Emporium -suk ; loc, post fejn icun
hemm afliirijet għal beigħ.
Empoverish— tfakkar.
Empoverishment— fakar, tifkir.
Empowbr— tati li jedd, is-setgha, il
kawwa : tagħmel jew tati il ħila.
Emphbss — imperatrici.
Emphish— imprisa, azzard.
Empbyohosis— il għakda tar-ruħ mal
gisem.
Emptied — battàl, svojtat,inferragh.
Emptiness — frugha (haġa fiergħa
battala jew vojta).
Digitized by
Google
mp
— 5k)6 —
enc
JEmption— xiri.
Empty— battftl, vojt, fieragħ ; tbat-
tal, tferragħ, tisvojta ; / donU like to
ffo home empti/ handed, ma nħobbx im-
mur id-dar idi f-idi (minnghajr ma
nieħu xejn miegħi); he has always
been an empty-headedmany dejjem chien
raoħh ir-riħ ; / dont like hitn at all, he
ie 80 empty hearied, jena xejn ma naħ*
mlu, kalbu ma tħossx (vojta mill ini-
ħabba, jew bierda).
Emptying— svojtar, frugħa.
EMPTYiNas— il kiegħ li jibka tal bir-
ra etc.
Empurplb— tiżboħ aħmar.
Empybma (fil medicina) ġabra ta
demm jew ta materia ( marċa ) xi
mchien fil gisem.
Empyrbal ) Tnagħmulbin-narbiss,
^ >• ta 1-acbar dija, ta
Empyrban j i.og|,,a eema.
Empyreumatio ) li għandu ir-riha
Empyrbumatical) jew it-togħma
ta xi ħaġa mabruka (jew tal ħruk).
Empyrobis— ħruk, nirien.
Emulate— tghir, tixtiek, tilbak ma;
tcun bbal.
Emulob— tahleb.
Emulobnt— li jahleb, li johroġ jew
li jiscuia;
Emulous— li igbir, li jixtiek, li jil-
hak ma, li icun bhal.
EMULSioN—emuIsioni, tablita ta me-
dicini (xorb) li icun actarx artab u
bhal halib.
Emulsiyb—H irattab; bhal balib.
Enablb— taghmelil hila ; iġġaghal.
Enact— tagbmel ligi, tordna, tiddi-
grieta.
Enallagb — bidla ta cas jew ta
mod f jehor.
Enambusħ — tistahba, tahbi.
Enambl — enamel, material (bħal
żebgħa li tibies u tagħmel żlieġa sa-
biħa ; dic il koxra bajda bhal avoriu
li tidber fis-snien; tàti jew ticsi bl'-ena-
mel.
Enambllbr— min jahdem jew jagh-
mel 1-enameI.
Enamblling— is-sengha ; ix-xogbol
tal enamel.
Enamour— iggib mhabba, tghaxxak.
Enantiopathio (fil medicina) li iser-
rah (li jabji) iżda li ma ifeijakx.
Enantiosis.— haġa li tiftinem il cun-
tlariu jew bil maklub.
Enarmbd Cfl-araldica jew fix-xoghol
tal armi tal eunjomijiet etc.) ; bil
kinin jew bid-dwiefer ta lewn jehor, li
m'hnx tal-Iewn tal gisem tal annimal
li icun).
Enoagb-— tagblak gewwa gaġġa.
Enoamp— twahhal it-tined ; tagħmel
il camp ; tokgbod taħt jew fil camp.
Enoankbr— tbassar, ticcancra.
Encanthis — tumur ete. li johroġ
mir-rocna Cta gewwa) tal gbajn.
Enoardion — il kalba jew il bieba
(taz-zocc tal ħxejjex).
Enoasb— tagħlak (fcaxxa etc.)
Enoashmbnt — ħlas ta cont, cam-
biali etc.
Enoaustio -— maħruk (scolpit jew
stampat bin-nar jew bil ħruk) : tpin-
gija fuk ix-xama,
Enoaustio-tilb— canffatura (tac-ce-
meut etc), b'ħafna cuTuri jew lew-
nijiet.
Enoave — taħbi gio' għar.
ENCBiNT—imburżuna, għalka, biċca
art (ffortificazioni) magħluka jew
mdawra bis-swar ; ħobla jew tkila.
Enceph^loia— ugigħ ta ras cbir.
Encephalic - li kiegħed fir-ras.
Encbphalitis— infiammazioni, nef-
ħa tal inoħħ.
Encbphalon— dac collu li jinsab fli
scutella tar-ras.
Encephalatomy — dissezioni (tak-
tigħ għall esami^tal moħħ.
Enchafe — tirrabia ; issaħħan (ig-
ġagħal lill min iiżbel).
Enchain — torbot b'catina, tincatna;
ixxecchel bil ctajjen.
Enchainmbnt — rbitfil ctajjen,xcbiel
bil ctajjen.
Enchant ~ issaħħàr, tgħaxxak.
Enchantbr — saħħar.
Enohanting— li isaħħar, li igħaxxak.
Enchantmbnt— seħer, ghaxka.
Enchantrbrs— saħħara.
Enoharaxis — fsada (bil cuppet-
ti etc.)
Enchasb — tingasta.
Ench ASiNO — iugastar.
Digitized by
Google
EKC
— 806
und
Enchabtbn — tghaddeb, tgħakkes,
ticcastiga.
Enchiridion— ctieb żgħir, ctieb tal
idejn ; manuul.
Emchissel— takta bi scarpell ; ti-
Bcolpi.
Enchorial— ta dac id-distrett jew
pajjis li icun.
Encindebbd— maħruk rmied.
ENomoLB— iddawwar, tgħalak gio'.
Enciiiclbt — kaghka, circu żgħir,
circhett.
Encloibteb — tgħalak gewwa mo-
nasteru jew cimvent.
Enclose — tagħlak ; iddawwar
b'ħajt ecc.
Encoach— tieħu b'caiTozza.
Encoppin— tgħalak gewwa tebut.
Encollab— tlibbes cullar.
Encomiast — min ifaħħar, min jagħ-
mel panegirigi, jew prietchi ta tifħir.
SZI\T» [ 'i if«»h*'-, faħhari.
iliNCOHlASTICAL ) '
ENCOMiUM—tifħir, panegiricu.
Encompasb — iddawwar, tagħlak
gewwa circu.
Encohb —( bil Francis ) darb' oħra,
mil ġdid ; arga' ; reġgħa.
ENCOUNTBB—Iakgħa, tkabida,ġlieda;
tilka, taħbat għal, titkabad, tiggieled.
Enooubagb— tkawwi il kalb, tagħ-
mel I-almu jew il curaġġ, tincorag-
gixxi.
ENCouBAGEMBNT—kalb, ħila, almu,
curaġġ, incoraggiment, fwish to do
somet/iinff better but I dorCt find any
encouragement^ nixtiek chiecu nagħmel
xi ħa^a aħjar iżda ma nsib 1-ebda kalb
(I-ebda incoraggiment).
Encoubaoino— li jagħmel il kalb, il
ħila, 1-aImu ; li jincoraggixxi.
Encbadlb — tagħmel, tkiegħed,
tmidd fnioka jew fbenniena.
Encbimsonbd - ta lewn cremisi (aħ-
mar).
Encbispbd — mġigħed.
ENCROACH—tagħmel jedd fuk, tid-
ħol fil għalka ta ħadd jeħor (jewfi
ħwejjeġ ħadd jeħor) tidħol bil moħbi.
Encboachmbnt— dħul bil mohbi fi
ħwejjeġ ħadd jeħor.
Encumbbb— tfixchel, tbixchel, tim-
barazza.
Encumbbancb— tfixchil, tbixchil,im-
barazz.
Enctclical — circulari, ittra mxerda
ma 1-artiiiet ; enciclica jew circulari
(ittra) tal papa etc.
Enoyclopcedia— enciclopedija; ctieb
(jew cotba) li fihom issib collox (tifsir
ta xienza, arti, letteratura etc.)
Encyclopbdian \ «1 !•
Kncvclopedio l«Y'cloped«c".jew
ENOYCLOPBDiOALr' enc.clopedija.
Encyclopbdism— ix-xogħol (il għa-
mil jew il chitbaj tal Enciclopedija.
Encyclopedist— min jicteb, jiccom-
pendia, jew jaħdem biex issir enciclo-
pedija.
Encystbd -magħluk fbużżieka.
End — tmiem, għeluk, mewt ; it-
temm, tagħlak, teħles ; tispiċċa, tin-
temm, tmut; the eml of tlie toorld^
1-aħħar tad-dinja ; yougo to the fartlier
end ofthe street, inti mur fit-tarf J-jeħor
tat-triek ; 7 have it at my tongue'n end,
keġħda iil ponta ta laieni (chelma,
isem etc); 1 know it on my fingers* endj
nafha fuk ponot subghajja; you have
to put an end to t/iis^ jeħtieġ li tispiċ-
ċana din ; he is sure to come to an igno^
minious end^ sgur jispiċċa wisk ħażin ;
to what end was man createdf ghal
fejn (għal liema fini jew scop) già
maħluk il bniedem? t/ie war is almost
at an end now^ il gwerra tista tgħejd
spiċċat issa ; he is determined to make
an end of him (to kill him)^ ghamilha
f rasu, rsolva) li joktlu ; you /lad t/ie
betterend ofthe staff^ inti ħbatt I-aħjar
(inti mort 1-aħjar) ; to no end, għal
xejn ; /le cares not w/iich end goes for-
ward, xejn ma jimpurtah, kieghed
iħalli collox imur attorġu. Il malces
my /tair stands on end, chexchixni
(werwirni) ;...worldwit/toutend^ Amen^
issa u dejjem ta deijem, hecc icun ;
/te /las always been for /lis own end^ dej-
jem fettex (kies) biss I-interessi tie-
għu (dejjem kies kiesu) ; in t/ie end^
ff-aħħar mill aħħar; end on, prua ghal;
we stood end on t/ie enemy*s s/iip, għa-
milna (connu) prun, (ġbidna) għal,
fuk il bastiment t^il għedewwa; we
veered t/ie cables end for end^ virajna
(^rhejna) il gumni collha (minn tarf
Digitized by
Google
END
— 807 —
ENF
sa tarf) ; when do you intend to end
thiB businessf meta sejjer tispiċċa (t^ħ-
lesj diQ 1-affari.
End-àll— kirda eħiħa.
ENDAMAaB— tagħmel il ħsara.
ENDAMAGEABLB—Ii jagħmel il ħsara.
Endangbr— ittarraf, iddaħħal fit-ti-
ġrif, tilgħab^ tissogra^ tippericula.
Endanobrmbnt — - titrir, tiġrif, peri-
culu.
Endbar— tfissed, tmelles, iddellel,
tħobb, tgħożż.
Endbarmbnt— tifsid, fsied, tmellis,
mħabba, għożża.
Endeavoub - dmir, thabric ; tagħ*
mel id-dmir, tħabrec ; tħacchec, tfit-
tex, tirsisti, titħabat, ta^ħmel ħiltec,
ENDECAOON—fifi^ura (piana) tal geo-
metrija bi ħdax il genb.
Endeictio— li juri.
Endbixis— wiri (xi tcun) il marda.
Endemio I endcmic, ( marda ecc. )
Endbmial / ta dac il pajjis li icun
an endemic diseaee marda li tiAdem
f dac il pajjis li icun biss ( ma tixxer-
ridx^.
Endiot— ara indict.
Ending— tmiem, għeluk; li jispiċċa,
li jaghlak ; these 6 shillinge are the
payment for tlie auarter ending 3IsL
March lasi, dawn il hames xelini huma
il ħlas tattliet xhur li għalku fil 81
ta Marzu li għadda.
Endibons— il ħadid tal gnieb tal
fuclari
^ Enditb — ticcomponi, ticteb, (tgħejd
tiddetta componiment).
Endivb— indivia (ħaxixa, insalata).
Endlbbs— bla tmiem, li ma jispiċċa
katt.
End most — fl-aħħar nett, fit-tarf
nett.
Endocardium— riia (li biba hia in-
furrata il kalb minn gewwa).
Endobsation— ara endorsement.
Endobsb— ara indorse,
Endow— tati, tiddota, i/iejjen ; it
pleased God to endow him wit/i an ex-
cellent memory^ Alla ghoġbu iżejnu
(.jiddotah) b'memoria (moħh tajjeb)
felici.
Endowbd— moghti, dotat, mżejjen.
Endowbb— mtn jati, min jiddota,
min iżejjen.
Endowmbnt — dota, gid, għati, gie-
heż ; moħħ tajjeb, intelligenza, għerf.
Endub— iżżejjen, tati, (bħal ma iżej-
jen AUa 1-Imbierec, bil virtu etc),
tlibbes.
Endurablb— li tista issofrih, li taħ-
mlu.
Enduranoe — pacenzia, ħmil, sabar.
Endure — tnAmel, i^gerragħ ; iġġar-
rab, tara bi ; issofri, iddum. / can not
endure him any longerj ma nistax naħ«
mlu (insofriħ) actar ; what cannot be
cured must he enduredj wieħed jistabar
b'dac li Alla jogħġbu jibgħatlu ; will
this endure longf dana sejjer idum
wisk?
Endwisb— il fuk, arbulat.
Enema — injezioni, clistier.
ENBMY-^gnadu.
Energbtio 1 bieżel, bil ħeġġa, bil
Enbrgetioal J ħrara.
Enbrgio— bieżel, bit ħeġġa.
Enbrgize— tagħmel bieżel, tkankal
il bżulija, tħagge^,
Enbrgumbn — wiehed invasat jew li
ghandu id-demoniu gewwa fih.
ENERGY--bżuIija, ħeġġa.
Enbrvatb) tiffiacca, tħaddel, tit-
Enbrvb > lak.
Enbrvation— ħedla, telka.
Enfamille— ta ħbieb, ta gewwa,
tal familja, familjarment.
Enfamisħ— toktol bil ġuħ.
Enfbbblb — titlak, tarmi.
Enfeeblbmbnt — ħedla, telka.
Enfeoff — titlak jew terħi fidejn,
tati jew tħallas dritt ta flus etc.
Enfbtter — tincatna, timmanettia,
taghlak flc-cipp.
Enfevbr — i^gib id-deni (mard).
Enfilade— tiġbed dritt bil balla.
Enfirb— tkabbad, tati in-nar.
Enforcb— twettak, iġiaffħal.
Enforoement — ġaghil bilfoi-s, twet-
tik.
Enfobcbd— ta bil fors, obligat.
Enfranohisb — teħles, tati il vot
Cghal għażla tal ounsiljeri) lill min
ma ghandux.
Enfranchisbment — ħelsien, ^ħati
ta vot ghall elezioni tu cunsiljen.
Digitized by
Google
ENF
— '308 —
ENJ
ENFRlSE^toħleS.
ENaAaE—torbot b'cuntratt jew bil
cbelma; tkabbad ġlieda, iggelled;
tkabbad għax-xogħon tħaddem ; tin-
trabat b'cuntratt, tati il chelma ; tin-
kabad ; 1 engaged my word now (I am
engagedj^ issa tajt il chelma (jew issà
jena marbut) ; yon muat do it since you
/lave engaged yqurself to this busiueaa^
jinhtieg taghmlu la darba dħalt għal
dan ix-xogħol ; they have engaged in
battle^ tkabdu (taw battalja).
ENaÀaBD — marbut, ta il chelma
(għarus).
ENaAaEMBNT— rabta, cuntratt; chel-
ma, tkabida ; ġlieda ; he gave her the
engagement ring, tàha ic-circliett tal
rabtu ; he is trying now to break off
his engagement^ irid issa jeħles mil
ehelma (taż-żwieġj li ta
ENaAOiNO — li iiukala, li iġagħlec
tingibed għalih ; li jorbot.
Enoaol — ticcalzrn,
Enoabland — iddawwar b'ghirlanda.
Enoabison— tħares (tipprotiegi jew
tiddefendi) bis-suldati jew bir-rigi-
menti.
ENaBNDER— tnissel, trabbi, taħlak ;
tgħallel ; titnissel, tohlok.
Enoild— tindura.
ENaiNB— macna;/rtf engine, macna
(pompa) għat-tiii (biex titfi) in-nar
(kbid>
Enoinbd —ittorturat.
ENaiNBBR—inginjer, machinista.
ENaiNBERiNa — is-sengħa (ix-xogħol)
tal inginjer jew tal machinista), inge-
njerija.
Enoine-han — miu iħaddem jew
.imixxi il macna.
Enoinbry — aifarijiet /ta macni;
macni.
Enoird - iddawwar.
ENaiRT—mdawwar, iccircundat.
ENaiscoPE — microscopiu (li jirri-
fletti, jew compostj.
Enolish— Inglis; do you speak Eng-
lish? taf titchellem bl-Inp^lis; t/ie
Boers arefighting againt the English^ il
Boeri kegħdin jiggwerrau contra
1-Inglisi ; translate this passage into
English^ fisser (ittraduci) dan il cliem
bl-Inglis.
Enoloobi — iddallam^ issowwed il
kalb.
ENaLUB— tgħakkad flimchien,twaħ-
ħal jew tincolla.
Enolut —tibla ; timla.
ENaoRaB — tibla, tleflef ; tcarwat,
tiecol (tibla) bhal serduk għama.
ENaBAiL— takta it-tarf ta ħaġa piz-
zi pizzi (tondi).
ENaRAiLMBNT — ^pizzjar (dawra, tarf)
ta ħaga maktugħa pizzi tondi.
ENaRAiN— tiżbogħ (aħmar^ tati il
culur ; iddeffes (tniżżel jew twaħħal)
fil fond.
Enorasp — taħtaf, taħfen, iżżomm
tajjeb jew sħiħ.
ENaRAVB— tonkox, tincidi, tiscolpi.
ENaRAVED— minkux, incis (scolpit).
ENaRAVER — incisur.
Enoravino — incisioni.
ENaRoss—ticteb cbir (actarx fuk il
balċmina) ; tixtri, tiġbor collox taħt
idejc biex tbigħ chif trid ; tagħmel
monopolju.
Enorossmbnt— chitba cbira (actarx
fuk il balċmina) ; monopolju.
ENĦANCE—tgħalli fil prezz, iżżid,
tcabbar.
Enhanobmbnt — għoli ( żieda ) fil
prezz, żieda, tcabbir.
Enhancer— min igħalli fil prezz,
min iżid; min icabbar.
Enhardor — tgħammar, tokgħod
f dar etc.
Enhbartbn— ara encourage.
Enhydrite —gebla, blat bl-ilma (li
fih I-ilma).
Enhydric — tal blat li fih I-ilma.
ENiaMA— enigma, indovinella, ħaga
(cliem) li trid tokghod taħseb biex
tifmu, il għaliex ma icunx ċar biż-
żejjed (chif icun kiegħed).
ENiOMAToaRAPHT ) is-seugħa (il ħila)
ENiaMATOLoav J li wieħed jagh-
mel jew igib (jakta, jindovna jew jin-
zerta) 1-indovineIli.
Enjail— ticcalzra.
Enjoin — twissi ; iġġagħal, / will
enjoin you not to go there^ jena nwissic
li ma tmurx hemm.
Enjoiner— min iwissi, jew iġagħal.
Enjoy— titfarraġ, titgħaxxak, tieħu
piacir bi, tgawdi ; / intend going to
Digitized by
Google
ENJ
— 809 —
BNS
Naples next year to enjoy my holidays
betteVf feħsiebni immur Napli is-sena
li gejja biex ngawdi ahjar il vacanzi ;
are you enjoying youraelfl kicgħed tie-
ħu piacir (kiegħed titfarraġ jew tid-
deverti?)
ENjoYMBNT-farġa, għaxka, piacir.
Enkindlb— tkabbad in-nar, toheb-
bes.
Enlacb— torbot b'kafla; torbot jew
taktel (bil kfieli).
Enlabd — tati ix-zaħam, tidlec bix-
xaħam.
Enlargb— tcabbar, tcattar, tinfexz;
teħles, titlak; tiġbed fit-tul (fil chitba
jew fil cliemj ; tliis time he intends to
enlarge upon Hie subject^ din id-darba
bi ħsiebu jiġbed fit-tul (jitcbellem jew
igħid actar) fuk dan.
Enlargbmbnt— ticbir, tcattir.
Enlabobr— wieħed li (min^ icab-
bar, jew icattar ; cabbari.
E NLAROiNG — tcabbir.
Enlink — tgħakkad (torbot^ b*ca-
tina.
Enlibt — tuiżżel, ticteb, iddaħħal
nies suldati ( tingaġġahom ) tidħol,
ticteb suldat, tingaġġa.
Enlistmbnt — chitba, ingaġġar ta
suldat ecc.
Enlivbn— tferraħ, tfarraġ.
Enmanghb (fl'araldica) — li jixbeħ
comma.
En-massb (bil Francis) flimchien,
il coU f-dakka.
Enmbsh — iddaħħal ( tħabbel ) fil
malji ta xibca.
Enmity— bagħda, odiu.
Enmurb— ara immnre,
Ennbacontaħbdbal — li ghandu dis-
għin (b-disgħin) genb.
Ennbad - in-numru disgħa.
ENNEAGON-figura b'disa' ġnieb u
disa* anguli.
Ennbahedria - figura b'disa* ġnieb.
Ennoblb " tgħalli, tcabbar, tagħ-
mel nobbli.
Ennoblbment — għoli, tcabbir.
Ennui — dieka, buli.
Enodation— ħalla ta għokda.
^ Enodb — bla għekiedi.
Enormity— cobor li iwaħħax jew
bla kies; ħżunija, ħruxija cbira, tal
għageb.
Enormous ' bla kies, li iwaħħax, tal
għageb, daks jex ; this ia an enermous
crimej dan delitt li iwaħħax ; we saw
an enormous big fishy rajua ħuta daks-
jex (ta cobor li iwaħħax)
Enough — biżżejjed; / A^wAad^ouflrA,
chelli biżżejjed, sure enough^ sgnrissi-
mu (certissimu jew bla dubiu taxejn),
1 know him well enough^ nalu tajjeb ;
enough is as good as a feast^ min hu
cunteut billi ghandu ħieni hu.
Enounce— tiddiehiara,tgħejd, tħab-
bar.
ENow—ara enough.
Enpassant— int hu għaddej.
Enquioken - tħaffef, tgħaggel.
Enquirb— ara inquire.
Enragb— tinbex, issaħħan ; tincor-
la, tiżbol, tisħon.
EnrapturbI iggennen, ittajjar bil
Enravish S ferb, issaħħar.
Enrtch— taghni.
Enrichmbnt— għana, gid.
Enrobb— tlibbes.
Enrockmbnt— ħafna blat jew gebel
cbir fuk xulxin, magħmul bħal ħajt.
Enrol - tniżżel, ticteb fir-roll; tkar-
tas, issorr, tgheżwer.
Enroot — tħawwel,tkabbad xitla bil
għeruk.
Enroutb— fit-triek, huahusejjer.
Ens— ħolkien, esistenza, esseri.
ENSAMPLB—mudell, campiun.
Enbanguinb— iċċappas bid-demm.
Ensi.te (fil botanica^ ghamla ta
xabla.
Enboalb — tiscolpi jew* taghmel
scwam scwam jew kxur kxur.
Enbconoe— -tħares, tchennen, tkie-
għed għal chenn; tagħmel fis-sħiħ
jew fis-sigur.
Enbbal — tissigilla.
Ensbam — tagħlak, iddawwar bi
ħjata.
Ensbamed — mħaxxen, iggraBsat,
msemmen.
Ensbar— ticwi, taħrak b*ħadida.
Ensbel — tagħlak (tffħamraex) għaj-
nejc chemm chemm (bnal ma jaghmel
is-seker).
Digitized by
Google
ENS
— 810 —
ENT
Ensemble (bil FranciB, akra an'
samblj —eoWox flimchien.
Enshawled — mgħotti, mgheżwer
b'xall.
Enshrine- tkiegħed gewwa nicċa,
artal jew reliquariu ; tarfa tajjeb.
ENSHROOD-tcheffen, tgheżwer b'li-
żar etc.
Ensiform (fil botanica) li ghandu
għamla (werka) ghamla ta xabla.
ENsiQN-sanġacc, standard, insinja,
bandiera ta rigiment; ensignhearer, in-
sinja jew ufficial (l-ankas wieħed; taħt
tenent), li jarfa li standard.
Ensignoy— ir-ranc ta I ufficial in-
sinja jew dac li jarfa li standard ta Ri-
giment.
Ensilage — ħuilief, mgħalef.
Enslave— tjassar. tagħmel rair.
EnsnaRE — ara inanare.
ENSNARL-^ara snarl, entangle.
ENSPHERE—tagħmel, tifforma sfera,
(balla tonda) tgherbeb f balla tonda.
Enstamp— timbolla, twaħħal bolla.
Enstatine— isem ta mineral.
Ensub— jigi wara, jiġri.
Ensure - tassigura.
Entablature f ( fl-architettura \
Entablement j Bcrizioni ( chitba
tas-sena etc. li fiha sar dac il bini etc.)
11 icun hemm il fuk mil colonni ta bini
(palazz, dar etc.)
Entail— vinglu, tiwingla (boni jew
raba ) ; tintalja, takta, tħaffer ( fi
njam etc.) tiscolpi.
Entame — timmansa, iggib għal
idejc.
Entangle — tisrom, tħabbel, twi-
għer, tfixchel.
Entanglement— srim, tħabbil,twe-
għir, tfixchil.
ENTASis-ħxuna, li tcun bil chemm
tidher, fin-nofs, ta colonna.
Entassment— gozz. għolia.
BNTENTE-fehma.
Enter— tidħol, ticteb,tniżżel fi ctieb;
1 tvas not allowed to enier the room be-
fore 10 o'clock, ma ħallewnix nidhol fil
camra kabel il għaxra; he entered
upon the eatate last year^ ħa pusses tal
artijiet is-sena 1-oħra; the threeof them
now entered into a league, it-tlieta issa
ftehmu flimcbien (għamlu alleanza) ;
j/ou have to enter all Hiese facta in yonr
book (registerj, inti ghandec (imissic)
tni/iel dawnl-affariiiet(ġrajja) filctieb
(registru) tiegħec ; he entered (enlisted)
08 a prioate soldier^ daħal (ingaġġa)
b'suldut ; he intends to enter an action
against me, għandu f'rasu (irid jew bi
ħsiebu) jagħmilli causa ; he was that
entered me in learning^hn chien li kab-
badni li studiu ; it uever entered into
my mind to come to you first^ katt ma
giet frasi li (għandi) nigi għandec
I-ewwel ; / will enter into bound for
him, jena sejjer nidħol garanti għalih
("Bejjer naghmillu tajjeb).
Entera— I-imsaren.
Enteralgia -ugigħ fl-imsaren.
Enterio — tal imsaren; enteric fever^
deni fl-imsaren (fil vixxrij.
Enterltis— enterite, infiammazioni
ta I-imsaren (jew fl-imsaren).
ENTEROOELE-bażwa fl-imsaren.
ENTEROLiTH-gebla (ħaġra ) fl-im-
saren jew fli stoncu.
Enterology— trattat, studiu, chit-
ba ecc. fuk li msaren.
Enterprise — biċċa jebsa ; tidħol
għall biċċa jebsa.
Enterpriser -wieħedIi(min)jidħol
għal biċċa jebsa.
Entertain— tgħaddi iż-żmien lill,
efarraġ ; tistieden, tilka, iddewwem ;
iżżom ; he entertains more servants t/ian
he requires, izomm (għanduj actar ser-
vi milli għandu bżonn ; he always en-
tertained that principle^ hua dejjem
żamm ( chellu ) dic il fehma ( dac il
principiu); they will he entertained
there, huma jiddevertu hemm (icpllom
biexjeħdu piacir.^
Entertaining - li jati piacir, li ifar-
raġ.
Entertainment — moghdija taż-
żmien, farġa, stedina, lakgħa, mejda,
trattament; whenever we went there
we always met with very good entertain^
menty cull meta morna hemm dejjem
chelna lakgħa sabiħa; we had a prince-
ly entertainmentf chelna lakgħa ta
princep.
Entertissued— mżewwak (minsuġ)
b'ħafna culuri.
Digitized by
Google
ENT
-311 -
ISNV
Entural — tjassar, ixxecchel, tim-
manettia, tkiegħed fic-cipp.
Enthrone -tkiegħed, ittalla fit-tron
Enthusiasm — ħrara, heġġa chira,
fanatismu.
Enthusiast— wieħed mimli bil ħra-
ra jew bil heġġa ; fanaticu.
Enthusiastio ) li għandu ħrara
Enthusiastioal) jew ħeġġa cbira.
Entiob— tħajjar, iddewwak tigbed
lejc.
Entioement— dewkieu, tħajjir.
Entire— sħiħ, collu; he alwaya be-
fiaved to my entire satisfaction^ dejjem
gieb ruħu sewwa (chif ridt jien).
Entirely— collox flimchien, collox
sħiħ.
ENTiTLE-tati titlu, tati il jedd ;
I am entitledtodo tf, jena għandi il jedd
li nagħmlu, are yoa entitled to a pen"
sion ? inti għandec (icolloc jedd gnall)
pensioni ? he was entitled the ^*crHeV\
cbienu ighedulu ( chien magħruf bl-i*
sem ta') ^'ahrax.'*
Entity— entità, xi ħaġa ; he is no
entity whatever^ dac m'hu xejn ( dac
min hu ? x'jiccmanda ?)
Entoil— ara insnare.
ENTOMATOGnAPHY— diBCors ( chitba
jew trattat ) fuk l-insetti (fuk id-dud).
Entomb— tidfen.
ENTOMBMENT-dfin.
Entomoid -li jixbaħ (bħal ) insett
jew duda.
Entomology — Btudiu fuk id-dud
jew l-insetti.
Entomopuagous -li ighix bid-dud
jew bl-insetti.
Entrails — I-imsaren, gewwieni,
]-interjuri (taż-żakk).
Entrain — tibgħat is-euldati ( ri-
gimenti, truppi ecc.) bil vnpur ta I-art.
Entrangb — daħla, dhul, intrata,
entrance fee, ħlss (flus li wieħed iħal-
las) tad-dhul ; at the entrance of the
liaihour^ fid-daħla tal port.
ENTRANOE—toħroġ lill xi hadd barra
minn sessih bil hena, Rħageb jew ħa-
g'oħra; ittajjar bil ferħ, issaħħar.
Entrap— iddaħħal fin-nassa, tak-
bad fin-nassa; iddaħħal gewwa ix-xco-
ra, tisrom.
Entreasure— ara intreasure.
Entreat— titlob bil ħniena, tħak-
kak.
ENTREATER-dac U (min) jitlob bil
kalb, li iħakkak.
EntreatMent— talb bil kalb, thak-
kik.
Entrbaty— talba, petizioni.
Entree— daħla.
Entrelaos— ħjut (ħajt, spaga).
Entrepot — miAżen .
Entrepreneur (inil Francis^ cun-
trattur.
Entresol — art (kiegħa jew pavi-
ment) bejn art oħra, sular bejn jeħor.
Entry— daħla, intrata, dħul, tinżil
(chitba jew registrar); fi ctieb ; ħaġa
mniżzla fi ctieb ; bidu ( introjtu) tal
kuddiesa; double entry^ doppia scrittu-
ra, can yon keep books hy double entry ?
taf izzomm il cotba (bid doppia scrit-
tura).
Entune— tintona, tcanta.
Entwinb • . , ii • • ui
Entwist j *^'^'^^™» *il^>» ixxeblec.
Enubilous — ċar, safi, min għajr
sħab jew ċpar.
Enumerate — tgħodd.
Enumeration — ghadd.
Enumerator — għaddied, dac jew
min igħodd.
Enunciable— li jista icun mgħar-
raf jew mfisser.
ENUNOiATB-tgħarraf, tfisser.
Enunoiation— tgharif, tfissir.
Enunoiator— għarrief (min igħar-
raf) jew ifisser.
Enure - tcun stabilit, magħruf.
Envault— tidfen.
Envelop — ticsi, issorr, tkartas ;
tgheżwer, tliff, tgħatti.
Envelop i chisi, koxra, envelopps
Envelope j ta ittra
ENVELOPMBNT-chisi, tkartis, tghe-
żwir ; tħabbila, tgherfixa.
Envenom — tati il velenu, tinfisca,
tirrabia. .
Enviable-H igib għira.
ENVious-għajjur.
Enviousness— ghira.
Environ— iddawwar, taghlak bi.
Environs— id-dwar, naħħiet, vici-
nanzi, il-lochijiet ta ma dwar (belt).
Digitized by
Google
tetjv
— ài2 —
Er>l
ENVOY—baxxàr, ambaxxatur.
Envoyship — grad, ufficiu (xogħol
jew post) ta baxxàr jew ta ambax-
xatur.
Envy— għira, tgħir, / dont envy
eiUier hi8 wU or his /ortime, jena ma
ngħir u la għal għaklu u 1-ankas għal
gidu,
Enwomb — tħabbel ; tidfen; taħbi
gewwa għar, bosc etc.
ENWRAP-tgheżwer, tkartas.
Enwreatħe — iddawwar b'ghirlanda
jew curuna tal ward etc.
EoOBNE (fil geologija) — ta l-ewwe1
mit-tliet taksimijet tal periodu (żmien)
hecc msejjaA terziariu jew tat-tielet
żmenijiet ta 1-art.
EoUAN— li jindakk (li idokku) bir-
riħ ; t!ie Eolian harp (1-arpa ta Eolu,
strument liidokku|(li jindakk b')ir-riħ.
Eouo— tad-dialett griec ta Eolia.
EoSTRE— isem ta Alla falz (mara)
taB-Sassoni.
Epaot— epatta jew divrenzia tat-
tui (taż-żmien^ tax-xemx u dac tal ka-
mar.
Epagoge ( fir-Rettorica ) — wahda
mil figuri tad-discors.
Epaoon— rota (taljola) żgħira fma-
oina jew macna.
Epanthous— li jicber fuk il fjuri.
Eparoh — gvernatur (ħachem) ta
provincia.
Eparchy— provincia.
Epaule— spalla (tarf etc.) ta sur.
Epaulement— ħajt (fortificazioni),
li jimbena jew jittalla malajr biex jit-
ħàrsu (jcunu protetti) il oanuni u in-
nies.
Epaulet— spalletta (ta fizzial etc.)
Epenetio— li ifaħħar.
EPENTHESis-dhul (żieda) ta ittra
jew sillaba fnofs ta chelma.
Epenthetio— miżjud fnofstachel-
ma.
EPHELis—isem ta mardali tittiehed
billi wieħed jokgħod wisk. fix-xemx
(xemxata, frenesija).
Ephemera— deni ta ġurnata ; duda
(insett) li igħix ġurnata waħda biss.
Ephemeral
Ephemeric
Ephemerous
ta culljum, ta ġur-
nata, ta ħajja kasira,
ta ftit għomor.
Epukmeran— dubbiena etc. (dnda,
insett ta hajja kasira, ta ġurnata ħaj-
ja;.
Ephemeris
Ephemerides
ġurnal, gazzettaeto.
li toħroġculljum; al-
manac astronomicu.
Ephemerist— wieħed li jistudia il
pianeti, cwiecheb etc. ġornalista (dac)
min jicteb il ġurnali.
Ephesian — wieħed min (min hu
minn) P^feso.
Ephialtes — il ħmar il-lejl.
Epic — epicu ; poesija raccont, jew
raccont mictub bil poesija (bil versi).
EPiCEDE-elegija, orazioui funebri,
discors (prietca) li issir meta imut xi
ħadd, biex wieħedigharrafilghemil it-
tajjeb etc. tiegħu.
EpiCERiB-ħwejjeġ li ibigħ tal ħa-
nut tal merċa, ħwawar etc.
Epicure— wieħed mogħti għal pia-
ciri tad-dinja.
Epicurean — mogħti għal piaciri
tad-dinja.
Epicycle - circugewwacircu,(mdaw-
war b'circu) jeħor.
EPiDBMic)epidemia, marda (mard)
Epidemy ) li jittaccaw bosta nies bih
fi żmien wieħed (fħabta waħda^; mxi-
•a.
Epidemic > epidemicu (mardj li
Epidemical) jigi fuk nies ta paj-
jis etc. li jattaccaw bih fi żmien wieħed;
cholem ia an epidemic diseaae, il colera
hia epidemia ( marda generali ) ; ta
mxija.
EpidermousV*'^^^'^^*^^"^'^^'^-
Epidermis— il gilda (tal gisem), il
koxra ta barra tas-siġar.
Epidermoid— li jixbeħ b'xi mod il
gilda jew il koxra tas-siġar.
Epidictic— li juri (fir-Rettorica).
Epidote— isem ta mineral fcristal-
lizzat).
Epigram— epigramma, biċċa poesja
kasira.
Epigraph— epigrafe, scrizioni ma
xi bini; monument etc.
Ppigraphics— ix-xienza ta li scri-
zionijet.
EPiLEPSY-il mard tal kamar.
Digitized by
Google
M
— 818 —
EQU
Epilbotic— li ibati (min ibati; b'tal
kamar ;/?oor «owZ he is epilepticy mi-
Bcbin ibati b'tal kamar.
EriLEPTios -medicini Cduwa li jatu
għal min hu marid, jew lil min jatih
tal kamar).
Epilogue — epilogu, ġabra fi ftit
chem ta cull ma għedna.
Epilogism— għadd.
EpiMELAS—isem ta ħaġra preziusa
bajda.
Epimehal — li tigi fuk il ghaksa
jew fuk il ġoo.
Epipastio— tal cura Ttal fejkien) tal
mard tal gilda.
EpiPEDOMETRY-il kies rchejl) ta
figuri liicunu kegħdin fuk li steBs
basi.
Epiphany— it-Trer6 jew 1-Epifanja.
EpiPHYLLOUS-li jicber fuk il werak
tas-siġar.
Episoopacy— vescovat.
Episcopal— ta iskof.
EPlsOOPATE-ara Bislwpric.
Episoopy— fili, esami, vista, t6ccija.
Episode— ejpisodiu, raccont jew sto-
ria mdaħħla f oħra acbar biex isseb-
baħha u ittawwalha.
Episodial ]
Episodioal[ tal episode, ara.
Episodio J
Epistaxis— fgir (tnehħija ta demm
mill imnieħer.)
EpiSTLE-ittra, epietola.
Epistolary— tal ittri, tal epistoli.
Epistolet— ittra żgħira.
Epistolographio — tal chitba tal
ittri.
Epistolography— is-sengħa li biha
ticteb ittri.
EPiSTYLE—architrav.
Epitaph— scrizioni fchitba)fuk ka-
bar, monument etc.
Epitaphist — min jicteb I-epitaffi
jew Bcrizionijiet ta fuk kabar etc.
Epithalamium — poesija fuk iż-
żwieġ.
Epithem — dhc, duwa biex tidlec
biha minn barra.
EpiTHET-epitetu, isem, titln, tia-
mi.ja.
Epitome— taksira, compendiu.
Epitomist Iminjictebħaġafil ka-
EpiTOMiZERj sir, min jiccompendia.
Epitomize - tkassar, ticcompendia.
Epizoan— dud li joktol (li jakbad
ma) il ħut.
Epizooty— marda (pesta) tal bhej-
jem.
Epoch ) . . ^ ,.
Epocha j ®P^^* » zmien, ħabta.
Epopcbia \ li storia (hrafa) ta poe-
Epopee /sija, epica.
Epos— poesija raccont.
EpROtrvETTE— macna biex wieħed
jipprova (jara) il kawwa tal porvli.
Epsom SALT-melħ tal Inghilterra
(tal porga).
EpuLARY-ta festa.
EpuLATiON-festa, banchett, mejda.
EpuRATioN-tisBja.
Equability— takbil, daks wieħed.
Equable - li jakbel, li hu xorta
wahda, ħaġa waħda ma.
EQfjAL— sieħeb; min jakbel ma ; hu
bħal ; xorta waħda, daks insew ; li jak-
bel ma, li hu bħal, li hu xorta waħda,
li hu daks insew ; tkabbel, iddakkas,
tagħmel bħal, xorta waħda, daksin-
sew ; takbel, tcun bħal, xorta waħda,
daks insew ; he has not his equal, ħatt
ma iħabbatha miegħu; he loants to
equal himsel/to me, irid jilħakk (iħab-
batha) miegħi ; his strength eguals his
coi(,raffe, is-saħħa tiegħu hia cbira
daks il ħila li għandu.
Equality— takbil, daks wieħed.
Equalize — tagħmel daks wieħed,
tkabbel, tagħmel daks insew.
Equanimity — fiacca, mod, placi-
dezza jew cwiet tal moħħ.
Equation— equazioni, għamil daks
wieħed jew daks insew.
Equator— ecwatur ; linja imma^i-
narja (jew li ma tesistix) li taksam id-
dinja min-nofs, f biċtejn daks insew, u
li jissejħu, I-emisferu ta fuk, u l-emis-
feru ta isfel.
Equatorial— tal ecwatur; strument
biex tkiegħed telescopiu iħares lejn xi
chewcba etc. u tħallih hecc għal xi
Amien minngħajr ma ivaria fil kagħda
li icun fiha.
Equerry— 1-Ufficial incaricat miż-
40
Digitized by
Google
EQU
— 3H —
Ettl
i fÀemel,
żwiemel tar-re etc: stalla cbira għaż-
żwiemel.
Equestiuan — taż-żwiemel,tar-rchib.
Equianqled 1 H għandu angoli daks
EQUiANGULARJinsew (daks wieħed).
Equiform^U għandu (ta li) stesB
għamla.
EQUiLATERAL--li għandu il ġnieb
daks insew.
Equilibrate — twieżin ; tgħabbar
(bil miżien).
Equilibrious— mwieżen.
EquiLIBRIUM — equilibriu, tweżin,
tagħbir.
Equinal \ .
Equine /^^
Equinox — equinoziu (lejl u nhar
daks insew).
Equinumerant— li għandu li stess
numru.
Equip— tħejji,tequipaġġa jew tgħam-
mar bastiment ; tlibbes baħrin jew
suldati billi jinħtieġu.
Equipage I il ħwejjeġ collha li bi-
Equipment / hom tgħammar jew
tħejji bastiment; tlibbes baħrin jew
suldati minn fuk sa isfel ; iż-żwiemel
(^bhejjem etc.) u il carrijiet li iġorru
ħwejjeġ is-suldati warajhom.
Equipoise — ara etju Uihrinm.
Equipollencei saħħa jew kawwa
EquipollenoyJ dakswieħed.
Equirotal — li idur xorta waħda
jew daksinsew.
Equitable - sewwa, tabilħakk, im-
parziali.
Equitanoy — żamm ta żwiemel,
rkib etc.
Equitation — rchib fuk iddahar
(fuk iż-żwiemel).
Equity— ħakk, is-sewwa.
Equivalenoe i
Equivalenoy /
EQUiVALENT-ħaġa li tiswa daks
oħra» chemm tiswa, cbemm ħakka ; ta
siwi wieħed, li jiswa xorta waħda, li
ħakku daks ħaġ'oħra; give me an etjui'
valent for ihin word^ għejdli, Boinmili
chelma oħra li tfissor ucoll blial din il
chelma.
' Equivooal— mtenni fit-tifsir, equi-
vocu ; li jista jiftihem xort*oħra.
- siwi wieħed.
Equivocate— tgħejd cliem li jista
ifisser żewġ ħwejjeġ(li jista icoUu żewġ
tifsiriet), tiehu ħaġa b'oħra.
EQUivoKE-equivocu, chelma li ti-
sta tfisser jew tiftihem xort'oħra.
Equivorous— li jecol (jghix) bil la-
ħam taż-żwiemel.
Era— żmien.
ERADiATE-toħroġ bħal raggi,tiddi.
ERADiATiON-ħruġ bħal raggi; dija.
Eradicatb— takla mill gheruk, tek-
red.
Eradication — klugħ miU għeruk,
kirda.
Eradicative — li tfejjak sewwa, li
tekred /"jekred) il marda għall collox.
ERASE-tħassar, tneħħi, tobrox.
Eraser - li iħassar, ineħħi, jobrox ;
biċċa gomma li tneħħi (tnaddaf jew
tobrox) linca etc.
Erasement) .^, . , .
Erasion r*^««'^' '^"*-
Erasure — barxa, tħassira, sgassa-
tura.
Erbium— idem ta metall li m'ilhnx
wisk maghruf.
ERB-kabel.
Erebus — 1-infern (jew il-limbu) il
lK)8t tad-dlam, kiegħ iddinja.
Erkct - twakkaf, ittalla, tibni; wie-
kaf, fuk riġlejh ; they will soon erect a
Htatue for hivt^ dal wakt itellgħulu
(iwakkfulu) statua (tiegħu).
Erection -twakkif, bini, fabbrica.
Ere-long — kabel żmien, quantu
pri ma ; yoti will ere long see him here,
ma iddumx ma tarah hawn.
EREMiTE-eremita; isem tamineral.
Eremitic l solitariu, waħdu waħ-
Eremitioal) du.
Eremitism - ħajja ta eremit.
Ere now— kabel issa.
EREPTiON-hatfa bis salt.
ERErniSM - irritazioni.
Ere avhile— ftit ilu.
Ergo -(bil-Latin) allura.
ERGOTiNE-ergotina, sustanza (ħa-
ġa^ li trakkad jew velenusa.
ERtionsM— niarda (bħal moffa) fil
kamli.
Erin— floc Ireland ('l-Irlanda;.
Eriometer — eriometru, strument
(bħal microscopiu etc.) biex icbejlu
Digitized by
Google
ERM
— 816 —
ESC
jew jaraw il ħxuna (il cobor ta diame-
tru^ ta ħaġa rkieka.
Ermelin) ermellin (annimal li jeħ-
Ermine /du il gild tieghu).
EuoDE— tiecol minn, tghawwar.
Erogatb— tati.
Erosion— ichel, tghawwir; this is
not subject to erosian^ dana ma jitte-
chilx fma jinħeliex etc.)
Eroteotio— li jicxef bil mistoksija,
li jistaksi, curins, li iħobb jitchixxef.
Erpetology — trattat, chitba jew
stndiu fuk ir-rettili.
Err — tiggiera, ixxecchec, tohroġ
barra mit-triek, tisbalja, taghwweġ,
tigħlet, tarra ; to err is hmnas, io for-
give is divinc, tisbalja bħan-nies, tanfer
bħal ma irid Alla.
Errand — kadia, facenda, to run
errandsy takdi ; he is gone to run an er-
rand for me^ mar jakdini ; he went on
a sleeveleas errandj mar u baka fwiċċu
fma għamel xejn, gieba kastna).
Errand-boy— lifel għal kadi,8eftur,
messaggier.
Errant— li jiggiera, xecchiechi,min
idur (imur) minn ^ost għall'jeħor.
Errantry— gin, xecchic.
ERRATA—sbalji (ta li stampa etc.
li isiru fi ctieb etc^
Erratio — li jiggiera, li m'hux sod
f post, li imur minn post għall jeħor ;
ħażin, falz, li jisbalja.
ERRATUM-żball tali stampa (ara
errata),
Errħine — xorta ta tabacc ta li
mnieħer li jatu it-tobba biex iġagħlu
wieħed inaddaf, (jomħot ferm).
ERRING—Ii jiggiera, li jisbalja.
Erroneous— nażin, falz, mgħallat.
Erroneousness — ħażen, falsità,
tgħalit.
Error— għilt, errur, żball cbir.
Errorist— wieħed li (min) icollu
żball.
Erubescenoe) fc .. / • xi=- V
Ebobescenoy} hmur.ja(ini8tħya).
Eruga — duda għada ħierġa mil
fosdka.
Eruot— titfewwak, takla (flati etc.)
mil li stoncu.
ERUOTATB-takla, tivvomta.
Erudite — għaref, li għandu ħafna
studiu, erudit.
Eruditeness ) għerf, studiu cbir,
Erudition j erudizioni.
Erugate— lixx mit-tichmix.
Eruginous— li għandu mir-ram.
Erupt— tixcatta, tixpacca.
Eruption— xcattatura, xpaccatura,
sbroflF.
Erysipelas — rsipla.
Erythem A — ħmura fil gilda, bħal
rsipla.
FRYTHROs-(lewn) aħmar.
EsGALADE — tinżel mas-swar bia-
slielem tal ħabel etc.
EsGAPADE — sferratura ta żiemel;
scappata, żball, errur.
EsGAPE— ħarba, ħelsa ; taħrab, teħ-
les, twassal, tiscarta, tisghiċċa; /le
succeeded to effect (make) his ecape, rnex-
xielu jaħrab ; you have committed a se*
rious escape, int għamilt żball cbir ;
/ have Iiad a very narrow escape, għall
ftit hlista (għall ftit ma correjtx, ma
nkbaddx etc.) ; these are mistakes (er»
rors) that fiave escaped the press, (daw-
na sbalji li ħarbu (minn għajnejn) li
stampa (lill dac li jistampa) ; t/iis time
we snall not escape^ din id-darba ma
neħelsuhiex, (ma niscappawx).
EsOAPBMENT — li scappament (ta
macua ta arloġġ); scappatura, ħarba.
ESGAPING— ħelsien, ħrib.
EsGAKP^scarpa, genb ta hajt dwar
foss ; sur.
EsGARTELED — maktugħ (mfassal)
għamla ta salib.
EsGiiAR-il koxra ta fuk ferita li
tcun saret b'xi ħarka.
EsGHAROTiG— li jaħrak il gilda.
EsGHEAT— dac li jaka (il proprietà)
li tibka għal sida jew għall dac ta min
tcun ; jew il gid (beni etc.) li jibka
ghal gvem jecc ta min icun ma icol-
lux werrieta ; confisca ; titlef wirt (be-
ni etc.) għax ma icunx bemm werrieta.
ESGHEW— taħrab, twarrab, tevita.
Es'gort — wassal, min jindocra,iwa8-
sal jew iwennes.
Esgort'— twas8aI,tindocra, twennds.
EsGOUADB — squadra (suldati ar-
mati).
Digitized by
Google
ESC
— 81G —
EST
EscuiTOiRE — Bcrittoriu, scrivanja,
desc.
EsOROLL-faxxa (żagarella, strixxa)
bil chitba.
EscULENT— xi ħaga tal ichel ^tajba
ghall ichel) ; tajjeb gliall ichel.
EscuTCHEON— tarca, arraatar-razza
(ta cunjom etc.)
EsEMENT— ara relief.
ESOTERICS - dutrina, tagħlim miflte-
rius.
EsoTERY-misteru, sigriet.
EsPAGNOLETTE— gpanjuletta (kofol
ta tieka etc.)
EsPARTO— spartu (ħaxixalijagħmlu
biha il ħbula, carta etc.)
EsPECiAL — speciah', barrani, ta bar-
ra mis-soltu, m'hux ghall oħrajn.
EsPlAL — indunar, tchixxif, sechsif,
lemħa.
EspiER - dac li (min) jilmaħ, jara,
jitchixxef, jispija, isecsef.
EsPioNAGE — spiunaġġ.
EsPLANADE — glasis ( ta fortifica-
zioni).
ESPLEES-dac collu (profitti) li jatu
1 artijiet (raba etc.)
EsPOUSAL— żwieġ, rabta, għerusija.
ESPOUSALS - żwieġ, tieġ, rabta.
EsPOUSE-tgħarras, torbot bi żwieġ
tintrabat ma ; taħtar; tieħu parti (par-
tit).
ESPRiNGOLD-macna li chienu ju-
saw til gwerer dari (fl-antic), biex
iwaddbu biha il gebel cbir ; sbandola
għat-twaddib tal gebel cbir fil gwerer).
ESPRIT-DE-COUPS (dkVt^k ettpri de cor)
il hrara (dic il ħeġġa) li għandu icol-
lom in-nies jew membri ta cuU società,
xirca jew cumpannija, biex din tgħaddi
il kuddiem.
ESPY— tilmaħ, tara mil bogħod tin-
duna bi; issechsef, titcbixxef; spija,
wieħed li jitchixxef.
ESQUIMAUX-Eschim6, razzata In-
diani tan-naħħa tal polo Articu (ta
fuk).
EsQUiRE— titlu ta sinjur, ta Cava-
lier, titlu bejn ''Mr" u *'Sir".
. EssAY— tiġriba, prova, trattat.
Essay'— iġġarrab,tippr6va,tittanta
EssENCE— essenza, fwieħa (ilma);
tfewwaħ.
EssENEs - setta ta Lhud antichi li
chienu ighammru filcunventi; patrijet
Lhud.
EssENiSM — dutrina, tagħlim tal
Esnenea (ara).
ESSENTIAL— li jinħtieġ, essenzial ;
cuU ma jinħtieġ, 1-essenzial; yoahave
omitted the must essential part of the
tvork, ħallejt 1-aħjar (1-essenzial) ta
dan ix-xogħol.
EsTABLiSH — tagħmel ħaġa għall
saħħ, għal deijem; tistabilixxi, tiftah
ħanut, negoziu etc, takta darba għall
dejjem.
EsTABLiSHED-stabilit, li sar, li fe-
taħ ; li beda (ħanut, negoziu etc.)
maghmul għal dejjem, ghall saħħ.
ESTABLISHER— min jistabilixxi, min
jagħmel jew jiftaħ lewwel darba.
ESTABLISHMENT— stabiliment, ħaġa
maghmula għall saħħ jew għall darba,
cull ma wieħed għandu (gidu collu)
renta, dar, ħanut ; to be on the fixed
establishment, tcun impiegat fuk il fiss;
are you on the fijced establishmentf inti
fil tiss? (għandec dritt għall pen-
sioni etc.)
EsTACADE — sticcat, ħajt magħmul
bil pali (travi, żkuk etc.) mwaħħlin
fl-art biex ma iħallux igħaddi il ghadu.
EsTAPBTTB— currier, suldat li jiġri,
messaggier militari.
EsTAMiNET-ħanut tal cafe fejn in-
nies jistgħu ipejpu ucoll.
EsTATE — gid, bini, kasam, art, ren-
ta ; stat, condizioni; he is in a very low
estate, jimBh fi stat (condizioni)baxxa,
jew 1-isfel, (batut mill mezzi) ; he be-
queathed to him all his personal estate^
ħaliielu (chitiblu) gidu collu, jew .cull
ma chellu ; he possesses a great estate,
għandu sħiħ (sinjur cbir).
EsTATBD— li ghandu il beni etc.
EsTBBM—kima, rispett, tweggiħ, tati
kima (tkim) iggib rispett, tweggeħ ;
I had ahoays a gveat esteem for him,
jena dejjem chelli rispett cbir lejh ; he
is held in agreat esteem there, hua kie-
għed stmat wisk hemm ; he is a 7nan
of no esteem^ bniedem ta bla gieħ (li
ma jistħokklu ebda kima jew rispett);
Digitized by
Google
iEST
— 817 —
fiTH
I etteem honour above life^ nistma ac-
tar 1-unur minn ħajti stess.
ESTUBTIO > . 1 ,1 ,• i V
EsthbtioalP'^'''''"'''^*^'^™'*-
EsxnETics— l-estetica, ix-xienza li
titchellem fuk il ġmiel jew dac collu li
hii sabiħ (li għandu xi gost).
EsTiMABLR-ta min jistmoh: jatih
kima, ta min iweġġghu jew igiblu ri-
spett ; li jistħokklu kima jew rispett.
EsTiMATE (akra eatimejt) « tistma,
tara ħaġa x'ħakka jew chemm tiswa;
tapprezza.
EsTiMATB ( akra estimet ) — ħakk,
siwi, stima).
£sTiMATioN~ħakk, siwi, stima, feh-
ma, gieħ, rispett.
EsTiMATOR — min, jew dac li, jistma.
EsTiVAOE— stivar ta bastiment.
EsTivAL— sajfi, tas-sajf; t/ie estival
feasis succeed bettcr, il festi tassajf jir-
nexxu actar.
EsTivATB — tgħaddi is-sajf ( xi
mchien ).
EsTiVATioN — il mogħdija ta^,-itmien
tas-sajf ; li stat (chif tgħaddi) pianta,
xitla etc. fis-sajf.
Estoupadb — stuffrtt (^tisjir),
EsTovBRs— id-dritt li tiehu njam,
ħatab etc. minn art, kasara etc ; hlas
(manteniment) li iħallas jew jati ragel
lill martu meta icun mifrud minnha.
EsTRANGE— tneħħi, tbieghed minn
tweUi, .tbigħ.
EsTiANOEMBNT— tneħħija, tbeghida,
twellija, bejh.
EsTRBAT — vera copia, estratt ; tieħu
il copia, ticcopia att etc.
EsTRiGH— rix rkiek (fin) ta li ngħa-
ma.
EsTRo (fil musica) chelma li turi
ġmiel u eleganza
EsTUARY— il ftuh (fil wisa) ta xmara
meia tasal biex tintafa fil baħar; dah-
la fil bahar, kàla.
EsTUATB— tgħalli, tbakbak.
EsTUATioN - tgħollija, tbakbik.
EsuRiENT~bil ġnħ, li jecol collox, li
għandu lupa.
Etat-major (bil Francis akra età
maġxdr, li Stat maġġur, numru magħ-
żul ta Ufficiali (tama dwar Gverna-
tnr etc.)
Etavillon — ġlud lesti għal in-
gwanti.
Eto. (ei C89tera) eccetera ; u oħrajn
bħal dawn, u il bkija bħal ma humà
dawn.
Etoħ— thożż, tincisi fuk il metalli.
Etchino— tincisi fuk ir-ram bl-ac-
qua forti etc.
Etbrn — etern, li ma jispiċċa katt.
ETERNAL—etern, li ma jispiċca katt,
mingħajr u la bidu u lankas tmiem ;
eternal happiness, hena ta dejjem (il
genna^.
Eternalist— dao (min) jaAseb jew
ighejd li id-dinja ma tispiċċa katt.
Etbrnalizb - tagħmel etern jew li
majispiċċa katt.
Etbrnity— eternità, ħajja ta dej-
jem. God is from eternityy Alla hu
etern (chien minn dejjem).
Etbrnizb •— tagħmel etern jew ta
dejjem ; tħalli għal dejjem.
Etesian — li jonfoħ cuil sena, ouU
tant, cull żmien.
Ethbr— etere, ajru jew aria iżda
actar fina jew ħafifa ; fwiħa li isir bUli
jillambicau I-alcooI jew li spirtu di
vinn, bl-acidu solforicu.
Ethbrbal — magħmul mill etere, tal
etere; tas-smewiet.
Ethbrefication - il għamil tal etere
li isir b-taħlita jew il għakda flim-
chien tal alcool ma acidu.
Ethbrbalizb — tagħmel ethereal(B»n)
Etherole— grass ħafif ( żejt ) tal
imbit.
ETmcAL}****'''^'("»)
Ethios — morali, filosofija morali
Ethiop ) ^^eħed mill Etiopia,
Ethiopuk I [,'^8^ '^^*^' ^ '^«" >
Etiiiopic— il-lingua (Isien) tan-nies
tal Etiopia.
Ethmoid ( fl-Anatomija ) isem ta
wahda mit-tmien għadmiet li flimchien
jagħmlu tar-ras.
Ethmoid } bħal ( li jixbeħ ; għar-
Ethmoidal) biel.
Ethnarch — il gvernatur ta pro-
vincia.
Ethnio I ta pagan, idolatra, wie-
Ethnioal / ħed li jadura 1-allat foloz
Digitized by
Google
ETH
— 318 —
EUP
• Ethnioism — piganesima.
Ethnography— etnografija; ix-xien-
za (li studiu) li jittratta fuk ir-razez
11 fihom huma mkassmin il bnedmin
fuk il wiċċ ta 1-art.
Ethnographio > tal eihnogmphy
' Ethnogbaphioal ) ( ara )
Ethnographbr— dac, jew, min jistu-
dio (mħarreġ fil Ethnogi-aphy^ (ara).
, Ethnology— trattat (chitba, studiu
eto J fuk il bnedmin ( ir-razez jew in-
naziongiet li fihom humamkassmin il
bnedmin collha tal art ).
Ethulb— I-ewwel carbon u idrogenu
tal et€\re.
Etiolatb — tibjad (issir abjad) billi
tokgħod (jew tħalli) magħluk jew fejn
ma iounx hemm aria u dawl.
Etiolation — bjuda li issir bil għe-
luk (jew billi ma thalliz ħaġa fl-aria
Q fld-dawlj.
Etiology — etiologija, tifsir fuk il
caġun tal mardijiet.
Etiqubttb— ticchetta» etichetta, ce-
rimoni.
Etrapadb (bil Francis) strument
tat-tortura fejn jatu it-torturi jew
jaħkru 1-iccundannati (il ħatjin).
Etrusoan— tal Etruria.
Etui (bil Francis) cazxa żgħira tal
ghodda li tokgħod fil but.
E}tyiiologioal -tal «/ymo/o^ (ara).
Etymologicon — xogħol li jitħaddet
fuk 1-etimologia (tal lingui).
Etymologizb — tfittex l-etimologia
tal diem jew 1-origini ta (minn fejn
hu gej) il cliem; tati 1-etimologija jew
inHQisel (mnejn tcun gejja) il chelma.
Etymology— etimologija jew dic il
parti talyib/o«/i;a li tittratta fuk in-
nisel (mnejn hu gej) il cliem.
Etymon — il għerk /chelma) minn
fejn tcun mnissla (gejjaj chelma oħra.
Euaimia — stat jew condizioni tajba
li icun fiha id-demm (meta wieħed
ioollu demmu tajjeb).
EucALYPTus— isem ta siġra ("mnis*
sla mill, a li ticber wisk fl-Australia ;
tivjba biex issewwi jew iiżomm 1-aria
tajba).
Eugharist — it-Tkarbin Mkaddes; il
Yenerabli, l-Ostia mkaddsa; is-SSmu.
Saerament tal Altar.
Eucharistio
eucharistigal
tal Eucaristija, tas-
Sacrament tat-Tkar-
bin.
EuoHASTio — ffil musica) bil mod, u
ħelu ħelu.
EucHLORB (fil Mineralogija) li għan-
du lewn aħdar li jidher sewwa.
EuoHLORiTB— isem ta mineral li fih
1-ilma u ir-ram.
EucHOLOGY — xorta (mod) ta talb
chif isir fil Onisia tal Grieghi.
EuoHROiTB— isem ta mineral li fih
ram u arsenicu.
EuGHYMY— saħħa, stat meta il gi-
sem tal bniedem ma icunx marid (icun
fsaħtuj.
EuoRASY — temperament tajjeb jew
meta id-demm icun sewwa flocu
(m*bux marid).
EuDioMBTBK — eudiometru; stru-
ment li jiswa biex jaraw f ichojlu j il
purità tal aria jew tal gas f chemm hi
safia I-aria, jew chemm hu safi il gas).
EuGBNiA-isem ta pianta (siġra).
EuGBNiNB-ilma Cessenza) tal im-
siemer tal kronfol.
EuGH—isem ta siġra {àx^kyew).
EuHARMONio— li jagħmel armonija,
(dakk sabiħ u ħelu).
EuLOGioAL~Ii ifaħħar.
EuLOGisT— min ifaħħar(jati tifħir).
EuLOGizB— tfaħħar.
EuNOMiA— isem ta wahda mil pia-
neti li sabu m'ilhomx.
EuNOMY— gvern ta (jew b') li gijiet
EuNucH— eunuc, ragel msewwi jew
moħsi.
EupATHY — ħass fgibda) sewwa jew
xierak.
EuPBPSY f'contra dyspepsia jevi dyt-
pep^yJ, digestioni tajba^stoncu U isaj-
jar sewwa f li jaħdem tajjeb).
EuPHBMiSM — discors (diem) li jof-
fendi jew li m*hux xierak, magħmal bi
cliem mdawwar (li jinghad mod u jif-
tiehem xort oħra).
EuPHONic ) ettfonicu, li għanda
^ > ħo68 Ouistama) tajjeb
ErPHONICALJ j^^ u jogħġoh.
Digitized by
Google
ECP
— 819 —
iJVA
EuPHONisM — eufonismu, dakk etc.
sabiħ jew li jogħġob ; armonija.
EupHONizB — kighmel armonija (li
dakk icun sabiħ u jogħġob fil widna).
EupuoNON - isem ta strument tad*
dakk.
EuPHONY— eufonija, cliem ħelu u li
jogħġob Csabiħ) fil widna.
EupHORBiA — it-tengħud ( jgħidulu
ucoll spurgej.
EuPHRosYNB— isem ta waħda mil
pianeti li sabu m*ilhomx.
EupioN — xorta ta ilma (spirtu) li
jakbad ferm (igibuħ mill iġsma tal
annimali).
EuRASiAN — hecc jissejjaħ milMn-
diani wieħed li jcun twieled Cmnissel)
minn omm (jew missier) Europea u
minn missier (jew omm) Àsiatica.
EuRiPus-canal (tal baħar) dejjak
bl-ilma tieghu dejjem mċaklak (jew
kawwiy^ ferm.
EuROOLYDON— hecc msejjaħ rih mil
Lvant li jonfoħ u jagħmel ħsara wisk
fil baħar Mediterran (riħ bħal Orieg il
Lvant).
EuROPÀ— isem ta waħda mil pianeti
li sabu m'ilhomx.
Europbàn— tal Europa, mill Enro-
pa ; Europeu jew wieħed mill Europa
(\i twieled f wahda mill-artijiet tal
Europa).
EuRUS - Ivant Cir-riħ Lvant).
EuRYCBRous — li għandu krunu ċatti
(wesgħin).
EuRYTHMY— gost (ġmicl jcw taksim
chif imur) fil bini jew fl architettura ;
(fil medicina^ taħbit regulari tal polz.
EusTAGHiAN— hecc msejjah dac it-
tubu jew canal li hu għaddej mit-tam-
bur tal widna għall imnifsejn { biex
jati Taria it-tambur tal widna ).
EusTYLB — it-tekgħid ( chif icunu
kegħdin ) jew it-taksim tal colonni
fbini.
EuTBRPB— -isem ta wahda mil cwie-
cbeb li sabu m'ilhomx.
EuTHANASiA ) mewt cwieta, mewt ta
EuTHANASY / bla tbatija.
EuxBNiTB— isem ta mineral li jinsab
fin-Norvegia.
EvAOATB — ara eracunte.
EvAOUANT^Ii igib evacuaiion (ara>/.
EvAOUATB— tbattal, tferragħ, tħam-
mel ; tbiddel id-demm (tinfaraġ).
EvAcuATioN — tbattil, tħammil, ti-
frigħ.
EvADB--taħrab9 twarrab, tiscarta,
tbewweġ,tiżgoċċa,tgħasfar ; he sudceed-
ed to evade Uie vigilance of Hie poHce^
rnexxielu jiscarta minn taħt gliajnejn
il pulizia ; two o/ the prisoners evaded
during llie night^ tnejn mill priġunieri
ħarbu mal-lejl ; it is no use, you can
not evade this orgument^ eolln għal xejn
ma tistaz titbigħed ( twarr^b J minn
dana I-argument.
EvADiBLB — li jista jinharab ; li tista
taħarbu jew twarbu ; li tista tiscartaħ.
EvAOATioN— giri Tbawn u rhemm.
EvAL—Ii iżomm (idum jew isofri)
żmien twil jew ħafna.
EvANBsoBNT — H ma jidhirx actar, li
igħejb, li jisparixxi.
P>angblioalism) it-tgħalim ( dutri-
EvANGBLioiSM / na^ jew U prcdicar
EvANGELiSM J tal Evangeliu.
EvANGBLiST — evangelista, wieħed
mill erba' evangelisti; dac li (min) jip-
prietca jew ixandar rEvangeliu ; the
four Evangelists are^ St. JohnySt. Luke,
St. Mark and St. Matthew^ Terba Evan-
gelisti huma : San Ġwann, San Luka,
San Mark, u San Mattew.
EvANGBLizB — tgħallcm ( tipprietca
jew ixxandar ) I-Evangeliu.
EvANGBLizBD — mgħallom I-Evan-
geliu.
E vANGBLizATioN — tagħUm, predicar
jew tixrid tàl Evangeliu.
EvANiD— ħafif, li jisparixxi malajr..
EvANisH— ara vanish,
EvAPORABLB — H jista malajr jidbid-
del fi dħaħen jew fi fwar.
EvAPORATB— ittir u issir fwar; id-
daħħan, tmur mar-riħ, toħroġ; i/ you
leave this botile uncorked its contents will
soon evaporale, jecc ma issodx (b'tapp)
dan il flixcun dan li fih dal wakt itir
(jisvinta).
EvAPORATB ) svintat, li tar u sar
EvAPORATBD / fwar.
EvAPARATtoN — tibdil tal ilma jew
ħaġ'oħra fi fwar.
Digitized by
Google
iiVA
320 -
EVE
EvAPORBMBTBR — strumentbiex ichej-
la it-tibdil tal ilma fi fwar.
EvASiBLB — li jista jinħarab, jew
li jista icun maħrub.
EvASioN— ħarba, ħelsien, scusa ; he
mcceeded to effect his evasion^ rnexxielu
jeħles (jaħrab).
EvAsiVB — li irid jiscarta, jeħles ;
when I askedhim he gave me an evasive
answevy meta staksejtu wegibni chif
dehirlu (chif kabillu) biex jeħles : jew
ma tanix risposta soda ("gie b'ħafna
tlablib Q scusi).
EvB— lejliety awnillejl, lejl ; on Ihe
eve oftJie /esta, lejlietil festa; SLJohns
Eve^ lejliet San Ġwann.
EvBOTioN— mixi ; mixi (dawran) tal
kamar li m'hux scond ir-regula (daw-
ran jew mixi irregulari tal kamar).
EvBN-~twitti,tippiana,tillixxa,tagħ.
mel wieti; wati (wieti),mwitti,pian;biż-
żewġ ; an even weight, pis xorta wabda
(eguali) \ S^ 4, 6 etc. are even numhers^
2y 4, 6 etc. huma numri biż-żewġ; even
numbers, step forward^ in-numri taż-
żwieġ) jatu pass ilkuddiem (fiddrill) ;
even reckonings make C good J long
friendsj conti spessi amicizia lunga jew
ħallas malajr li tixtri etc. biex tibka
dejjem ħbieb f ma dac li icun) ; now
you are even, issa intom daks insew,
jew xorta waħda (daks chemm għandu
1-wiehed għandu 1-jeħor) ; noio you are
even witli him^ issa pattejtielu (li għa-
millec, għamiltlu); you must pull down
this loall even with the ground, jaħtieġ
tniżżel (thott) dan il ħajt rażu (wieti)
mal art ; you are both now upon even
terms, issa it-tnejn għandcom li stess
dritt (dritt xorta waħda) ; / think it
would be much bettei for you to bear
this thing with an even mindy nghejd li
icun wisk ahjar għalic li issofri din il
biċċa bil pacenzia collha ; they re-
ceiced orders to lay those houses even
with the groundfVceyexx 1-ordni li iniżżlu
(jispianawj dawc id-djar; let us play
at ċven or oddy ejja naktgħu xewġ u
fart.
EvBN — ucoll, saħansitra ; it was a
shame eten to mention his namey chie-
net għarucasa ucoll li issemmi biss
ismu ; even so, it is wrong, hecc ucolly
ħażin ; even now^ issa ucoll ; you told
me even that he was to go himself għed-
tli saħansitra li chellu imur hu stess;
not even one, 1-ankas wiehed biss.
EvBN (fil poesija) f loc ecening (ara).
EvENBU — min (dac li) iwitti, jip-
piana.
EvBNHAND -parità, xorta waħda.
EvENĦANDED — tal ħakk, imparziali.
EvENiNG— għaxija, lejla ; good eve-
ning, buona sera (bonosira); every eve-
ning, cuU fil ghaxija; the evening schooly
riscola ta fil għaxija (ta bil-lejl) ; last
evening^ il bierah fil għaxia; tfie evening
crowns tJie day, it-tmiem collox (it-
tniiem jagħlak l'O^rB^), eve ning prayers,
it-tsilb ta fil għaxija ; the evening star,
il punentina ( li stilla punentina) li
igħedulha ucoll Venere.
EvBNKBBL~(metaj bastiment ipixca
il poppa u*l pruwa xorta waħda.
EvBNLY— xorta waħda, li stess; bħal.
EvENNES — pian wieħed, regulari,
pian, lixx ; wita.
EvENsoNo - canzunetta (innu^ ta fil
għaxija.
EvBNT — ġrajja, ħaġa li ġrat ; one of
the most important events in the Ilistory
of Malta is Uie great siege of 1565^ wie-
ħed mill-akwa ġrajja ta li Storia ta
Malta hua I-assediu il cbir tas-sena
1665.
EvENTERATB — tiftaħ (bilH iċċarrat
jew ixxokk) iż-żakk.
EvBNTPUL— ta mument, li jiġri; mim-
li (coUu jew ta ħafna) ġrajja ; li fih
ġraw wisk ħwejjeġ.
fc™. }"'"'""«»"«*
EvBNTiLATE — iddcrri, tfarfar il kamħ
fuk il kiegħa, tperreċ.
EvBNTUAL -aħħar, tal aħħar. '
EvENTUATE—tiġri (jiġri, jissucciedi).
EvBR — dejjem; it xoill ever be so^
icun dejjem hecc ; if ever, jecc katt ; if
ever you go there dont come back again,
jecc katt tmur hemm la tarġax tigi ;
as much as ever^ bħas-soltu (daks is-
soltu) ; for ever and ecer, għall dejjem
ta dejjem ; was there ever any one
amongst you ? katt chien hemm bnie-
dem (wieħed) fostcom, (katt chien
hemm xi ħadd fostcom?) ; come as soon
Digitized by
Google
feVi^
— 'hi —
feVl
as ever you, can^ ejja mill actar fis li
tista; eversince, minn dac iż-żmien;
he has never been here ever since, katt
ma gih hawn actar minn dac iż-żmien,
jew minn dac inhar il hawn ; ever and
anon^ call tant ; ever and anon snch
tliing happen^, cull tant dana jiġri isir
jew jissucciedi^ ; ever buniina, li jak-
bad dejjem (li lixgħel dejjem); ever
during jew evcrlafting, li idum għal
dejjem (1-eternità) ; ever green, li iħad-
dar dejjem ; the carob and the olive trees
are evergreens, is-siċar tal barrub u
taż-żebbug iħaddru dejjem}
Evbrlàbtino— etern, ta dejjem, xor-
ta ta drapp tas-suf ; is-sempreviva ; /
believe in the life everla$ting, jena Aem-
men fil ħajja ta dejjem.
EvBRMOBE — dejjem, għal dejjem.
EvBRSB—takleby tkalleb, tekred, tir-
vina jew tgharrak.
EvERSioN— tkalliba, kirda, rvina.
EvERT— tkalleb, tekred.
EvBRTiGULE ) strumcnt li it-tobba
EvBRTiGULUM / jusaw bicx inaddfu
il bużżieka (tal aurina); mil calcali
(jew mill frac tal calculi).
EvBRY — cull ; it ie law/ul /or every
inan to do so, hua xierak għall (jista)
oullħadd li jagħmel becc (jew dan) ;
every nian is liable to err, cullħadd
jista jisbalja ; every one jew every body^
cullħadd ; every day, cull jum; every
other day, darbja iva u oħra ie (ġurna-
ta iva u oħra le) ; every now and then,
cull tant ; everywhere, cullirachien ;
every one as he c/iooseSfC\x\lh^dil cliif irid
(chif jogħġbu); everi/ whit ( every bit),
sa 1-ankas farca ; this is every whit
as goody dan daksu tajjeb xorta waħda,
he drank every drop^ xorob collox ( sa
l-ankas katra} ; every man for himsel/
and God for us all, cullħadd jaħseb
ghall rasu uAllajaħseb għal culiħadd;
let every tub stand on its &o^^om,cullħadd
għal rasu (jilħak l-affari tiegħu).
EvBRY-BODY— cull ħadd.
EVBRYNOW AND THBN~CUll tant.
EvBRYWHBRB- cullimchien.
EvBSDROP — tissamma minn tokba
tal muftieħ, minn xakk ta bieb etc.
EvBSTioATB — ara investujatH,
EviGT— tirbaħ, tieħu, toħroġ ( minn
dar, proprietà etc. ) tkecci jew tkaċċat
barra (minn proprietà, beni, raba etc. )
bil korti.
. EviGTioN — tcheccija (xhit barra ta
wieħed mil proprietà ta ħadd jeħor)
bil korti.
EviDBNGB — turija bid-dieher jew
biċ-ċar; xiehda, xiehed, prova; turi
bid-dieher, biċ-ċar; taghmel xiehda,
tixhed ; A^ was called to give his evi-
dence^ sejjhulu biex jixhed; you had
better give it up because t/tere are good
many strong evidences against you, aħjar
icciedi il għaliex hemm bosta provi
ċari (kawwijaj contra tieghec ; t/iis is
one o/ the evidences, dana wieħed mix-
xiehda ; he is accused of giving in a
/ahe evidence^ accusauħ ^kalu) li ta
(għamel) xieħda falza ( jew li feħed
falz;.
EviDENOBD — ipprovat fiċ-ċar ( bix-
xiehda ).
EviDBNT— ċar, li jdher; dieher; tfiis
is sel/ evident, dana idher ċar ( taraħ
waħdec ), li jidher waħdu.
EviDBNTiAL l.li jati prova jew
EVIDENTIALLY / xioħda.
EviGiLATiON— ara vigilance.
EviL — deni, liażen ; ħażin ; return
good /or evil, min jagħmillec id-deni
ghafnillu il gid ; evil communications
corrupt good manners, il cumpanija
ħażina li tħassarna; t/iat which is evil is
soon learnt, il ħaxin malajr nitgħalmuh;
t/ie evU wotcnd is cured but not t/ie evil
name, ferita ħażina tista tfejjakha iżda
il fama ħażina ma tfiek minnha katt;
eril gotten evil spent, il flus tax-xitan
(tas-serk) chif jiġu imorru ( jinħlew
malajr) ; o/evil grain no good seed can
come^ mil ħazin tistenniex li jigi it-taj-
jeb ; of two evi/s choose t/ie leasf^ minn
tnejn n^Jeua għażel 1-aħjar ; w/iat evil
/las /le donef x*den\ (jew ħsaraj għa-
mel ? t/ie king's etil, il ħnieżer (marda)
jew il ġarab ; evil doer, ragel ħażiii,
briccun ; il għadu, jew ix-xitan (ta
l-infern); evil eyedy li ghandii ghajnejh
jixorbu (li igħajjen); evil minded,cMiy,
(wieħed li ħsiebu biss biex jagħmel
id-deni jew il ħsara) ; evil spea/cing,
calunnia, nialafaiila (klajja ħazina).
EviLNESs — ħżunija, ħażen.
41
Digitized by
Google
£VI
— 822 —
EXA
EviNOB—turi bid'dieher, jew biċ-
ċar, tircupra (tirbaħ bid-dritt» bil-ligi
ħwejjeġ li icunu għand ħaddjeħor u li
tcun tista teħodom int) ; tipprova,
tati (iggib) prova; the acnnter com*
plaina^ tfte toitness evinces, and t/iejudge
sentencesy 1-attur (dac li jagħmel il
causa) ighejd, jaccusa, jew jagħrael il
querela ; ix-xieħda tati il prova (t^^ħejd
jecc hux tassew), u 1-imħallef jati
(jakta) is-sentenza.
EviNOED— ippruvat, li deher biċ-ċar.
EviNCBMBNT — prova, dehra biċ-ċar.
EviNOiBLB ~ li tista tippruvah jew
turih biċ-ċar.
EviNoivE— li juri biċ-ċar, lijipprova
li jixhed.
EvisoERÀTB — ^ toħroġ dac li icun
hemm fiż-żakk, toħroġ il chirxa jew
l-imsaren ; tfittex 1-imsaren.
EviTABLB — li tista twarbu, li jit-
warrab, li tista taħarbu, li jista jin-
ħarab.
EviTATK — tevita, twarrab minn ; ti-
Bcarta minn.
P>iTATioN— ħarba, twarrib.
EviTBRNAL - etem, li idum għal dej-
jem.
EviTERNiTY — eternità, dewmien ta
dejjem.
EvoKB^^ } *^»®ii**» t**^** hdi,vrdi,.
EvoLATio — li kiegħed (le8t)biex itir.
EvoLATioN - titjir ; tajran.
EvoLUTB — isem ta linja curva li is-
sir billi iddawwar (jew thott) il-linja
minn curva oħra li ir-raġġ (jew il cur-
va) ta din li BtesB linja cull ma imur
dejjem jitwassa (jiftaħ jew jicber^.
EvbLDTioN— evoluzioni; ħatt Cminn
thottj, ħalla (minn Iholl) ; fil Geome'
triay il ħatt jew il ftuħ ta linja (curva);
fl'Aritmetica, l-estrazioni (ħruġ) tar-
radici (għerk, bidu^ ta numru;//7nt-
litar, chif (tahriġ ta) it-truppi jimxu,
jitbiddlu minn post għall jeħor etc.
EvoLVE— tħoll ^minn cobba) issewwi
minn taħbila, tiftah ; tinfetaħ, tinħall;
tisvihippa.
EvoLVBNT — il-Iinja curva tal evo-
lifte fara).
EvoLVBR— dac li iħoU, joħroġ minn
ħaġa mħabbla.
EvoLVDLUB— isem ta fjur.
EvoMiTATioN— ktigħ mis-sider.
EvuLOATE — ixxandar ma cullim-
chien.
EvuLsioN— kligħ, ħruġ barra.
EwB-nagħġa. •
EwB cHEESE— ġbejniet tan-ngħaġ.
EwER — bukar, kannata ; he hroke
hoth tlie ewer and basin, chiser il bukar
u'l friscatur.
EwRY— il post fejn (fil palazzi tar-
rejiet) iżommu (jerfghu) id-dvalji u is-
srievet) u fejn ucoU ilestu (jimlew) il
bukari tal ilma ta wara I-ichel.
ExAOBRBATE— tħarrax, iddarras.
ExACBRBATioN 1 ħruxija ta marda
ExdCBRBKSGRNGB j (mcta marda tiż-
died jew issir actar kalila.
ExAOT-magħmuI sewwa, bir-rekka
jew bid-dimis; esatt, tal pis ; puntual ;
tleħħ, titlob billeħħa ; iddaħħal flus;
why should he exact so much f ghaliex
għandu jitlob (irid bil forsj daks
hecc ? — he has exacted upon^ talbec
wisk (għafsec BI prezz) ; he is alwatfit
exact in his doingsy dejjem rett (esatt
jew sewwa) fl-affarijiet tiegħu.
ExxcTLY — sewwa, sewwa sew; bil
għakal, becc hu, sewwa tal pis, bid-
dimis; it fits exacthj, igib tal kies
sewwa (tal pis).
ExAOTNBSs 1 rekka, ghamil sewwa
ExACTiTUDB j tal pis (bir-rekka).
ExACTioN— ħtif, serk,takrik fil ħlas.
ExAOi'OR— min irid, jitlob bil-Ieħħa,
min idaħħal xi flus.
ExACUATE— ara sharpen.
ExAGOERATB - tgħaggeb, tcabbar, te-
sagera.
ExAooERATioN— għageb, tcabbir ta
xi ħaġa (ħaġa ta xejn tagħmilha cbi-
ra).
ExAGiTATB-tħawwad, tkankal.
ExALT— tgħalli, tfaħhar, tcabbar.
ExALTATiON — għoli, tfaħħir, tifħir,
ticbir; the exaltation of Hie rrow,l-esaI-
tazioni tas-Salib.
ExALTED— glioli, cbir, sublimi,mfaħ-
ħar, mgholli.
ExAMBN — fili.esami, inchie8ta,tgħar-
bil.
ExAMiNABLE—li jista icun esaminat
jew mifli.
Digitized by
Google
EXA
328 -
EXC
ExAMiNÀNT — dao li ican esaininat
(min imur għal l-esami).
ExAMiNATB^ara examinant.
ExAMiNATiON— esamiy to nndergo an
examinationy issofri ("tagħmel) esami ;
wlien teill your examination be held
(jew take placefj meta hu l-esami
tagħcom ; he had to pass a very strict
examination^ chellu ("jgħaddi) esami
jebes (kalil ) ; / have written to the
Admirars Secretary to have my name
entered as a candidate for Uie examincb-
tion for apprenticea whidi is noti/Ud to
take place next toeek, ctibt (għamilt ap-
l plicazioni) lis-Segretariu ta I- Ammirall
biex nersak għal I-esami (ta appren-
distaj li hemm (sejjer isir) il gimgħa
id-dieħla ; iJie examination of conbienccj
' I-esami tal cunxenza ; a very searching
examination, esami (tgħarbil) fin.
ExAMiNB'-tfittex, tgħarbel, tifli, te-
samina ; he is to come agavi to examine
tJie witnesses, għandu jarġa jigi biex
jesamina (igħarbel sewwa) ix-xhieda;
to cross-examine, tarġa tagħmel mis-
toksijiet lill xhieda ; no one of the
witnesses was cross examinedj ħadd
(1-ebda wieħed) mix-xhieda ma raġa
chien mistoksi.
ExAMiNBB — dac li icun esaminat
(min jokgħod għal esami).
ExAMPLART— esemplar, haġa li is-
servi ta esempiu (biex taħdem jew>
tara fukha).
ExAMPLB — esempiu, turija, mera;
for examplcy per esempiu (ngħejdu aħ-
na); to setabad (jew) good example,
tati esempiu ħażin O'ew) tajjeb; t have
followed his examplCf jena gnamilt bħa^
lu Cgħamilt chif għamel hu) ; example
is more powerful tlian precept, l-esem-
piu jiswa actar mit-tagħlim (aħjar
tati esempiu milli tgħallem^; t/iey
made him a public example, ġagħluh
iservi (jiBwa) ta esempiu (turija) lill
. oħrajn ; e. g. (exempli gratiaj^ per
esempiu.
ExAMPLBR— campiun.
ExANOuious— bla demm.
ExANouLous — bla rchejjen^ (bla an-
guli), li ma għandux cantunieri.
ExANiMATB— tabli, toktol, tneħħi il
ħajja; bla ħajjaygħaxi, mejjet; bla ruħ.
ExANiMATioN — telfa tar-ruħ, tal ħaj-
ja ; mewt, ghaxwa.
ExiNTHBBi — fawra, sbroff (marda)
tal gilda.
ExANTĦBMATA — (plural ta Exanthem
ara).
ExANTĦBsis— fawra, sbroff tal gilda.
ExAROH— vicerà.
ExARCHATB— gvern (setgħa^ ta vi-
cerà.
EXARTIOULATION— klugħ mill ġoc.
ExASPBRATB— tħarrax, iddarras.
ExASPBRATOR —wieħed li (min) iħar-
rax jew idarras.
ExASPBRATioN — taArix, tidris.
ExauctoratbI tneħħi (tchecci) toinn
Exauthoratb) cmand fminn setgħa
jew minn ufiiciu^ iċċiAħad minn be-
nefiziu.
ExAuoTORATioN 1 fcheccija rtneħħi-
-, Ha) minn ufficiu
ExAUTHORATioN J jew minn impiegh.
ExAUTHORizB— tneħħi I-autorità jew
is-setgħa.
Exo4LOEATB~tnażża iż-żarbun, tin-
ża ħafi.
ExoALEFACTORY — li isaħħan.
ExoANDBsoBNOB \ chiwi f nar, killa
ExcANDBscBNCY J jcw corla cbira.
ExcARNATB l tnaddaf mil-Iaħam.
EXOARNIFICATB / """"""* *"" tcwi»u*.
ExcAVATB — tħaffer, tgħawwar.
ExcAVATiNO— tħaffir, tgħawir.
Eaoavatbd— mħaffer, mgħawwar.
ExoAVATioN— Iħaffir, taghwir, ħofra.
ExoAVATOR — min iħaffer jew igħaw-
war ; macna biex tħaffer u tneħħi it-
trab.
ExcBOATB— tghami (tneħħi id-dawl
jew tagħmel għama).
ExGBCATioN —gliama.
, Exobdbnt— dac li jibka żejjed, iż-
żejjed li jifdal.
ExoBBD — tegħleb, tgħaddi, tirbaħ,
tiscorri; tlic expenses cannot exceed t/iis
sum, li spejjes ma jistgħux jiscorrii
(icunu actar minn) din is-somma.
ExoBBDABLE -U jista jegħlcb, igħad*
di jew jiscorri.
^ ExcBBDiHo-*-Ii igħaddi, jegħlebjew
iiscorri; i^iejjed, bil bosta, il ħela,
ħafna; it is exceeding fine^ sabiħ wisk;
he is exceeding desirous of praise^ jix-
Digitized by
Google
EXC
824
EXC
tiek wisk (glinndu lirura jew xewka
cbira) li icun inifuħħar.
ExcBEDiNOLY — li igħaddi, il ħela,
bosta ħafna, chemm jista icun ; he was
exceedingly rMrf<?,chien goflfCpastas etc.)
iżżejjed, jew gieb ruħu ħażin chemm
jista icun f ferm, il ħola).
ExGBL -tagħleb, tgħaddi ; tirbaħ ;
as far aa piety goes he exceh eveiybocly,
għall dic li hi tieba igħaddi lilt cul-
ħadd.
ExoELLENCB ~ tiubija cbira (li ma
bħala) ; the criticismH have been made
rather to discover beauties and excel-
lence than Uieir faiilts and imperfections^
l-esamijiet ( fili jew tgħarrbilj saru
actar biez jaraw il ġmiel u it-tiubija
milli biex jicxfu il ħtijiet u in-nukkas
tagħhom ; he isrenowned for his excel-
lence ofheart^ msemmi għat-tjubija ta
kalbu.
ExoBLLBNOY — Eccollenza (titlu ta
Governatur etc); yon have to see His
JUxcetlency tlie Oovernor about fhis^ icol-
loc tara (tchellem) liil Gvernatur fuk
dan; Your JGr(^//tf7ic3/,Eccellenza; / have
thelhonour to be,Your Excellencys most
obedient andhumble servant^ N.M. għan-
di I-unur li ncun, ta I-Eccellenza tie-
ghec, serv umli u ubbidient, N.N.
KxoELLENT— eccellenti, tajjeb wisk,
tajjeb chemm jista icun, sombor;
Victoria /, was an excellent Queen^ Vit-
toria.I chienet Begina tajba chemm
jistaicun; this is an excellent place for
t««, dan il post tajjeb wisk (ma jistax
icun s^jar, jew sombor), ghalina.
ExoBLSioR — actar għali (fil gholi);
dic iċ-ċana rkieka f fina) li jimlew biba
mħaddiet tal bizzilla, cuxxinetti etc.
- ExoBNTBAL (fil botanica) — il barra
minn-nofs.
ExoBNTRiciTY— ara eccentricity,
ExcEPT— barra minn, ħlief;tbarri,
tħalli barra, teccettwa; everybody was
there except you two, cullħadd chien
hemm barra minncom it-tnejn; no one
except your brother, ħadd ħlief ħuc ;
/ except no one^ jena ma neccettwa
(nħalli barra) lill ħadd.
ExcBPTANT— li flh exception (ara).
ExcEpTjNa— barra minn.
ExcBiTioN -tbarrija, eccezioni; tltere
is uot a rule wit/iout an exception^ ma
hemmx regula minngħajr eccezioni;
(fil-Iigi), eocezioni, twakkif ta causa,
esclusioni, tneħħija barra ta prova;
his counsel is sure to bring in some
exceptionsy I-avucat tiegħu sgur igib
xi eccezioniji^t (jallega xi eccezioni);
/ fiud an exception against raising
higher tliat wall, jena ma irridx (għan-
di oggezioni) li igħolli (italla actar)
dac il ħajt; he took an exception at your
interfering in their doingSy iddispiacih
(ħa fastidiu, nafar) il ghaliex inti in-
dħaltilom fl-affari tagħhom ( fdao li
chienu jagħmlu).
ExcEPTioNABLB— li jista icollu (iso-
fri jew jokgħod għal) eccezioni.
ExoBPTioNAL— tal eccezioni,Ii jitħal-
la barra, tliat has been an exceptional
case^ dac chien cas eccezionali (li ma
ohienx hemm ħliefu).
ExcBPTious— li jitfantas jew li jeħa
fastidiu minn xejn.
ExoBPTivB — li flh (għandu) ecce-
zioni.
ExoBPTOR— min jeccettwa, jagħmel
eccezioni, jew iħalli barra.
ExoBBBUKOSB — bla moħħ, li ma
għandux moħħ.
ExoERN— is8affi,tagħ'żel, tifred fpas-
satur, għarbiel etc; tħalli joħroġ mil
pori.
ExoBRP— tagħżel.
ExoBRPT— biċċa, passaġġ, paragra-
fu etc. magħżul minn chitba (ħaġa
mictuba) ta autur ; tagħżel.
P]xBRPTA~bicciet magħżula, estratti.
ExRRPTOR— min jaghżel.
ExoBss — iżżejjed, cull ma joħroġ
barra mill kies; an excess of love^
mħabba żejda (bla kies) ; this is an
excess, dana żejjed, m'hux sewwa ; he
is running vi to excess now^ kiegħed
ja^mel i^iejjed issa.
ExoESsivE— ta bia kies, żejjed, ferm
aotar milli imissu; the heat has been
ratlier excessive^ is-sħana chienet actarx
ta bla kies (actar milli imissha); / saw
tliat he was suffering from an excessive
pain, rajt li chellu ugigh cbir (li chi^n
mwaġġa ferm^. .
ExoEssivELY— ferm, izzejjed, it has
Digitized by
Google
EXO
-325 -
EXC
been exceasively warm all last weeif
chienet sħana zejda (cbira, ta barra
mill kies) il giin^ha Toħra colla.
ExcHANOB— bidla, tisrif, aġġa; bor-
ża ( fejn jiltakgħu in-neguzianti ) ;
tibdel, issarraf; t/iey have màde on
e.rchange, għamlu bidla; a bill of ex-
change, cambiali ; excliange is no rob-
bery\i\ bdil m'hux 8erk(minjibde1 ma
icunx jisrak) the Exchange w one ofthe
finest huildings we hare in Valletta, il
Borża hia waħda mill-isbaħ bini (fab-
brichi)li għandna il Belt; tJiey exchang-
ed 8ome words^ tftat was aU^ kaln xi
chelma bejnietom (chellom xi ighejdn
xi ftit) dan hu collu ; they donH wit/i-
draw hefore seeing some gnns exclianged^
ma jirtirawx kabel ma jisparau erba
tiri lill xulxin.
Exchàngb-brokerb — sensali tal
cambiu.
ExoĦANOBD—mibduI.
ExcHANOBR — min jibdel (flus etc. )
min isarr&f il flus, cangier.
ExoHANoiNG — tibdil, tisrif ta flus.
ExoHEQUER— il banc tar-Be, it-tesor,
il post ( I-ufBciu ) fejn idħlu ir-renti
colllia tal gvern u minn fejn ucoll
iħallsn 1-impiegati ; I-erariu publicu ;
the Chancellor of the excheqner, il fiscal,
1-avucat fiscal.
ExciPiBNT— ara exceptor.
ExoiSABLB—Ii jista icun intaxxat, li
iħallas id-daziu, jew id-dwana.
ExcisE— taxxa, dazin, haraġ, sisa,
tagħmel haraġ, daziu jew taxxa.
ExciSB-MAN — dac li ( min) jiġbor
it-taxxi (il ħlas tad-dazii ).
ExoisioN— katgħa barra għal collox;
kirda, rovina.
ExciTABLE — li jixgħely jiżbel, jitlagħ-
lu malajr.
ExciTANT — li jeccita, italla jewjagħ-
. mel innervi, li iġagħal lill min jiżbel.
ExciTE — tixgħel, iġġaghal lil min
jiżbel ; tkankal, issewwes, timbex,
tagħwi, tiżzonżonja.
ExGiTBMENT-tkankila, ħass, sensa-
zioni, motiv ; tixwix, nibxa, għawi.
ExoiTiNG~li jeccita, ikankal, iġa-
\ għal, eccitament', tkankila, ħass.
ExoiTiVB — li ikankal, iġagħal, jec-
cita.
ExciTOMOTARY— li iċaklak f musculi)
fil gisem tal annimali minn għajr iżda
(I-animali) icunu iridu jew jafu.
ExcLAiM— tgħaj jat, tgħejd, tesclama;
yoa do well to exclmm against injustice^
tagħmel tajjeb (sewwa) tgħejd Ctgf^^U-
jat) contra 1 ingiustizia.
ExoLAMATiON — għajta ; a note of
exclamation (!> pont ammirativ (\)
ExoLAMATivB ) li igħejd, li igħajjat
ExoLAMATORY) jow li josclama.
ExoLUDB— tħalli barra, tbarri; in
making hif last will be excUul^d his eld^
est son^ fit-testment ħalla barra lill
ibnu il cbir (scludiħ,maħallieluxejn).
ExoLUDBD — mneħħi, mchecci, mħol-
li barra.
ExoLusioN — tneħħija, tcbeccija, tħol-
lija barra.
ExoLusrvB—li iħalli barra, ibarri.
ExcLusivELY — li m*hux mgħadud,
barra minn, eccettwat ; txll Sunday
exclusively^ sa (barra minn) nhar il
Hadd, Cbarra mill Hadd).
ExcLusoRY — li jista (li għandu is-
setgħa li) iħalli barra.
ExoooT— tgħalli, issajjar bil għali ;
salt and sugar excocted by heat are
dissolved by cold and moisture, il melħ
u iz-zoccor li isiru bil għali (billi
igħalluhom fil misħun) idubu fil bard
u bl-indewwa fumdità).
ExcocTiNG— għali, sajran bil għali
f bil misħun jagħli).
ExoocTiQN -għali.
ExcoGiTATB— tahseb, timmedita, ti-
studia chif taghmel, ittalla u tniżżel
fmoħħoc chif taghmel ħaġa.
ExcooiTATioN — ħsieb, meditazioni,
studiu (li ittalla u tnizzel fmoħħoc)
chif tagħmel ħaġa.
ExcoMMUNR— ara exclnde.
ExcoMMUNiCABLB~li jista icun scu-
mnicat (mneħħi minn).
ExcoMMUNiCATB— tisħei tiscumuni-
ca, tneħħi mill ħdan (xirca) tal cnisia.
ExcoMMUNiCATB ) scumnicat^wieħed
ExcoMMUNiCATBD / U icollu U scomu-
.nica jew li icun mneħħi (m'hux mgħa-
dud) max-xirca (jew fil ħdan) tal cnisia;
thou shalt stànd cnrst and excommuni"
cate^ inti tcun misħut u scumnicat.^
Digitized by
Google
EXC
— 826 —
EXC
ExcoMMDNiOATioN— scomunica, saħ-
ta, tneħħija, tcbeccija mix-xiroa tal
cnisia; tie hasbeen threatened twice with
t/ie ejscommunication^ ħeddah (chien
mħedded) darbtejn bli scomunica (li
jiscumnicawh),
ExooMMUNiOATOR— min jiscomunica,
dac li jati (jew jitfa^ li Bcomunica;
himaelfwas one of Hie excommunicators^
hu (stess) chien wieħed minn dawc li
taw (i£fulrainaw) li scomunica.
ExCOMMUNICATORY — U igib (ta li)
scomunica.
ExoARiÀTB — tkaxxar,tnehħi il koxra;
tisloħ.
ExcARiATED— mkaxxar, misluħ.
ExoARiABLE — U jista jitkaxxar jew
jinselaħ.
ExoARiATioN^sliħ, tkaxxir, tneħħija
tal gilda ; brix, barxa.
ExcoRTiOATE - tkaxxar, tisloħ .
ExcRBABLB~Ii tista tobżku, li jista
jinbeżak.
ExGRBATB - tobżok ( biU li takta jew
takla minn grieżmec etc. bit-tkaħkiħ
jew sogħla).
ExcREATioN— tkalUgħ, bżiek {\\ tak-
ta bħal bili etc.)
ExoRBMBNT— ħmieġ (ħaraj.
ExoRBMENTAL — tal ħmieġ (tal ħara).
Exgrementitial) li fih il, jew li hu
ExGRBMBNTiTioNf bħal (jixbeħ, don-
nu) ħara jew hmieġ.
Exgrbscbncb) biċċa laħam żejda fil
ExGRESGBNGY) giscm; coċ(',mu8mar.
ExGRB8CBNT~U jicber, jitla żejjed ;
żejjed.
RxcRETB— tnehħi il ħmieġ (il ħazin
• jew iżżejjed, dac li m*hux sastanzius
' tal ichel) tcacchi, taħra, toħroġ, tneh-
' ħi ; U76 cannot eee the vaporom fame
which excretea forth from the brain, ma
nistgħux naraw il fwar li johrog mill
' moħħ.
ExGRBTiTB - sustanza chimica ( mi-
- sjuba minn Marcet ) fil ħmieġ ( ħara )
• tan-nies.
! ExGRBTioN— ħmieġ, hara.
ExGRBTARY — musrana, canal minn
fejn igħaddi (jimxi) il ħmieġ jew il
: ħara.
. ExGRUGiABLB— Ujistajeħu(Iiħakka)
it-turmenti.
ExGRuciATB — titturmenta, taħkar
bla hniena, tati it-turturi ; iddejjak
ferm.
ExGUBATioN— ghassa tal-lejl collu.
ExcuBiTORiA — postijet minn fejn
tokgħod tgħasses.
ExGULPABLE— li jista icun maghdur;
ta min jagħdru.
ExGULPATB— tagħder, roa issibx (ma
tarax) il ħtija fi (bniedem), he was
asked to exculpate himself kalulu li
jipprova (juri chif^ m'hux ħati (li hu)
ma ghandux ħtija.
ExGULPATED — magħdur.
ExGULPATioN— għadra ; tneħħija ta
tnejn.
ExGULPATORY— li jaghdcr, tal għa-
dra.
ExGURRBNT (fil Botanica) li għanda
iz-zocc fin-nofs.
ExGURSioN — dawra, mawra, giria,
ħrus: il barra ; dħul fart (pajjis^ ta
ħadd jeħor mill għadu ; they would
now make excursions and waste tlie
country^ issa jidħlu ġo 'I pajjis u iħar-
btu collox ; this is an excursion now^
you must keep to tJie subjecty din issa
narġa il barra fħriġt mill-argument
taddiscors) jeħtieġ li tokgħod għas-
suggett (għal dac li fuku kegħdin nit-
chelmu) ; / notice more than one excur-
sion t'n that building^ nara (hemm)
chemm il ħaġa maħruġa il barra f dac
il bini; excursion ticket, biljett ta viap[ġ
(giria) fil vapur ta 1-art ; there will be
two excursion trains^ icun hemm żewġ
treni għall passiggieri biex joħorġu a
imorru d vertita fdawra).
ExGURsioN — tiwiaggia, tagħmel
viaġġ, dawra, jew giria il barra, timxi,
tivviaggia, tiġri; yesterday 1 excur-
sioned some twenty milesy to-day I have
to stick to my desk to write some letters,
ilbieraħ ġrejt (mxejt) xi ghoxrin mil,
illum jeħtieġ (icolli) nokgħod (mwaħ-
ħal fuk id-desk) biex nicteb xi ittri.
E)xGUKSioNAL~taI giri, tal ħruġ bar-
ra ; li jiġri, li joħroġ barra.
Exoursionbr) minjohroġ,minjagh-
ExGURsioNisT) mel dawra, minjoħ-
roġ divertita, min imur bit-tren li icun
hemm għad-dawran (ħruġ jew diver-
tita).
Digitized by
Google
J^XC
- Q'll -
m
ExcuRSivB— li jiġri, li idur 1-bawn u
1-hemm, li johroġdawra, mogħti għad-
dawran, għal giri.
ExouBABLB - ta min jagħdru, ta min
i'iscusah, scusabli, ta min jaħfirlu, li
iakku maħfra; this is excuaable io a
certain extent^ dana b'xi mod ta min
jagħdru (ħakku min jaħfirlu).
ExcusATioN— Bcusa, għadra, chew-
tiela.
ExousATORY — li jiscusa, jagħder,
ichewtel.
ExouBE — Bcuea, għadra, chewtiela;
tiscusa, tghader, tohewtel ; he alledged
for his excuse the death oj hiefaiher^ gieb
Bcusa il mewt ta miBsieru ;^ excu^e me^
Bcusani, aħfirli ; your indisposition ex-
cuses you from fasting^ il ħażÀ hażin
tiegħec jiscusac li ma isBumx ( int
magħdur li ma issumx mħabba fil ħasB
ħażin tiegħec) ; this is raiher a paltry
excuse, din piuttost (actarx) hia scusa
zoppa (msejcna) tiegbec. / wish you
would excuse me from wriivig, nixtiek
li tiscuBani (tgħadirni) li ma nictiblecx;
/ desire you lo excuse me from cotning,
nixtiek (nitolboc) li tesentani (tiscu-
Bani; li roa nigix ; a bad excuse is betier
Hiat noncj aħjar Bcusa ħażina minn
xejn.
KxcuBS — tħeżżeż,tfarfar,teħle8 minn;
takbad (iziomm ħaġa taħt idejc bil-
ligi;.
ExcAT— permess li jintgħata lill stu-
denti ta Università biex icunu jistgħu
(iħalluhom^ joħorġu.
ExBCRABLE— esecrabili, li jistħokklu
is-saħta, il mibgħeda.
ExECBABLBNBSs-saħta, mibgħeda.
ExBGRATR - tisħet, tobgħod ; the na-
tion execrated the crueliies commiited^
in-nazion (in-nies tal pajjis) seħtu il
moħkrija li saret.
ExEORATioN - saħta, mibgħeda cbira,
esecrazioni ; he was sure to take every
opporiuniiy of overwhelming them witl^
execration and invective^ hu chien sgur
dejjem lest biex jimlihom bis-saħta
(jisħetom u jobgħodom sħiħ), u bit-
tgħajjir (u igħajjarhom).
ExBCRATORY - cHem tas-saħta, li juri
mibgħeda cbira.
ExEOUTABLB — H jista isir, jinħadem.
i
ExBcuTB— tagħmel, ittemm, tcom-
li, toktol, tghallak ; / have to execute
his orders, għandi (icolli) naghmel chif
kalli (chif ordnali) ; he was prevented
from executing his designsy ma ħallewhx
itemm (icompli jew jagħmel) dac li
chellu f rasu; ihey must execute the will,
jeħtieġ (icollom bill fors) jesegwixxu
(jagħmlu chif hemm mħolli f ) it-test^
ment ; t/iese sculptures were designed by
my brother and executed hy m<?, id-disinn
ta li scultura ħażżu ħija u saret minn
idejja (għamilta jen); tlie Waltz was
excellenuy executed by them yesterddy^ il
Yalz dakkewh tajjeb wisk il bieraħ; the
assassin will be publicly executed to-mor*
row moming, I-aBsassin (i\ kattiel) sej-
jer icun maktul (iġgustiziat) kuddiem
culħadd għada filgħodu; the cannon
against tlie town^s gate executed so well
that before two minutes it was broken^ il
canun ħadem tant sħiħ mal bieb tal
belt li dana kabel żewġ minuti chien
mchisser.
ExBCUTBR— ara executor.
ExECUTioN — esecuzioni, mewt, ktil
(tagħlik etc.) ta bniedem; għemil,
temma ; mandat, kbid, sequestru ; the
execution of the murderer took place
early this morning^ dac li katel għal-
kuh dal ghodu cmieni ; / have to put
this ifito executioniy\htieġ (icolli) nagh-
mel dan ; that execution was declared
illegal; dac il għamil chien dichiarat
m*hux xierak (m'hux scond il-Iigi) ; he
has been conducted to tlie very place of
execution ihen he was pardoned^ ħaduħ
saħansitra sal post stess ta fejn chel-
Ihom joktluh (igħalkuh etc.) u imba-
għad ħafrulu ; the execution duy, il
ġurnata tattgħalik ( tal mewt ) ta
bniedem.
ExBcuTioNBR— il bojja.
ExBcuTivB — esecutiv (is-setgħa li
iġe;agħal lill culħadd iħares il-Iigi, .leMr
min għandu din is-setgħa) ; li jista
iġagħal lill culħadd iħares il-ligi ; t/ie
Executive CouncU^ il Cunsill esecutiv,
he is a member of the executive councit,
iiua wiehed mil membri tal Cunsill
Esecutiv.
ExKcuTOR-esecutur, wieħed (dac)Ii
icun magħ'Aul minn dac li jagħmel. it-
Digitized by
Google
EJCE
— 828 —
EXfi
testnient biex jara jecc isirx dac collu
li icun ħalla mictub fit-testment.
ExBOUTOBY — li jesegwixxi, jara li
ħaġa issir,
ExBouTBBsa ) esecutrici, dic li tcun
ExEOUTRix j incaricata minn ghand
(dac jew dic) li taghmel testment biex
tara jecc isirx coUox cbif icun mħoUi
n mictub.
ExBQBsis — ix-xienza li wieħed ifis-
ser jew jinterpreta ħaġa mictuba (stu-
diu, biċċa letteratura).
ExEQBTB — wieħed mharreġ R-exe'
gesis,
ExBaBTio ) li ifisser, U jispiega, li
ExEQBTiOAL) jintcrpreta.
ExBGBTisT— wieħed mħarreġ fi-exe'
geais ("ara).
ExBMPLAB I esemplar, mudell, tu-
Exbhplaby) rija, mera, esempiu.
ExBHPLARY— esemplari,ta min jagh-
mel bħalUy li jistħokklu icun imitat ;
he alwaya led an exemplai^y life^ dejjem
għax (għadda) ħajja esemplari ; / al-
ways knew him à man ofan exemplary
conduct^ jena dejjem nafu ragel ta con-
dotta esemplari ("tajba, mudell).
ExBMPLiFiABLB~li jista icun mfisser
^llustrat) b'esempiu.
ExBUPUFY — turi (tfisser) b'esempiu
ticcopia, tagħmel bħal.
ExBMPLiFiBD — mfisser b'esempiu,
copiat.
ExBHPLiFiBB — min ifisser b'esempiu,
min jiccopia, jc^għmel bħal,
ExBMPT — tbarri, teżenta, tbiggel,
teħles minn, tnoħħi ; esenti, mbiggel,
scusat, mehlus.
ExBMPTED -esenti, esentat^mbiggel,
Hie Emperora exempted them from all
taxes, Mmperaturi ħelsuhom (esen-
tawbom) min cull taxxa (mit-taxxi
collha^ ; his dvendful imptecation is laid
on ally notany exempted, iddagħwa tie-
għu xehetba (gibida) għal culħadd (sa
1-ankas wieħed).
ExBMPTiDLB ^ li jista icun esenti,
meħlus, scusat, mbeggel.
ExBMPTioN— esenzioni, ħelsien, tbig-
gil, privileġġ ; this exemption has been
granted him by the Pope, il papa esen-
tah (il papa tahulu dan il privileġġ).
ExBNTBUATB— toħroġ baiTa miz-żakk
toħroġ l-imsaren barra.
ExEQUATUB — execuatur, chitba li
turi li wieħed (bniedem hua magħruf)
bhala Conslu ta nazion.
ExEQUiAL— tal funerali, tal esequiji.
ExEQuiBs— esequiji, riti (cerimoni)
ta funeral (ta meta imut zi ħadd).
KxEBOBNT — li jesercita (professio-
ni etc.) li jaħdem ta...
ExBBoiSABLE— li jista icun esercitat.
ExBBCiSB— taħriġ, ħidma, eserciziu,
lezioni ( tema ) ; tħarreġ, tesercita,
tħaddem ; walking is an excellent exer-
cise for tlie muscles, il mixi hua eser-
ciziu tajjeb wisk għal musculi ; yoa
haoe to xorite out another exercise, għan-
dec ticteb lezioni oħra (tema jehor) ;
Catholics in France^ are now refused
the public exercisc of Uieir religion, il
Gattolici fi Franza aaż-^.mien ma iħal-
luhomx jagħmlu il festi tagħhom etc.
fil publicu ; hunting is his daily exer^
cise, il caċċa hua l-eserciziu tiegħu ta
culljum; the leaming of the situation of
kingdomSftownseta, being only an exercise
of the eyes and memory, a child xoill
learn them with pleasure, biUi it-tagħ-
lim ta fejn jiġu (huma) ir-renji, il
bliet etc. hua biss eserciziu (taħriġ tal
ghajnejn) u il moħħ (memoria) it-tfal
jitghalmuhom bil piacir ; when you
came in we were engaged in the exercise
of the eoening, meta dħalt int aħna
conna keghdin naghmlu it-talba ta fil-
għaxia; / toill exercise myself xoiih
pleasure, and without xoeariness^ in the
employment ofdoing good, jena naħ-
dem bil piacir, u minngħajr ma ngħaja
biex naghmel il gid; the iroops toill
soon be drawn up on the Jield to exer*
cise their ai'm^, dal wakt jirranġaw
(ikegħdn) it-truppi fuk il camp tal
battalja biex jibdew jitħarġu fl-armi;
t/iose that are great exercise authority
upon xis, min hu cbir (is-superiuri) jic-
cmandana (juri is-setgħa tiegħu jew
li għandu^ fukna; you must exercise
your memo'ry more, hemm bżonn li
tħarreg (tesercita) il memoria actar.
EiEBoisED — mħarreġ, mħaddem,
epercitat. .
Digitized by
Google
fexE
— 829 ~
i^m
ExBRoisBR— min iħarreġ, iħaddem
jew jesercita.
KxBRGiTATioN — eserciziu, prattica.
KxBRouB—il basi (isfel) ta muuita
jew miilalja fejn icun homm is-sona,
loc etc. ta meta jew fejn saret (cbienet
stampata).
EXERT — tagħmel id-dmir, tħabrec
tħarreġ, turi (toħroġ barra) ; now is
the tiinc foT yoa to exert your streiujth
and coiiragey issa wakteo li turi (tħar-
reġ ) saħtec u ħiltec ; he us now ccert'
ing himeelf in d^votion, issa kiegħod
jitħarreġ fid-devozioiii (għemil it-taj-
jeb ), tJie starit e.rert their heads^ il
cwiecbeb juru (joħorġu barra^rashom;
when t/ie service of your country requi'
res your couiage and conduct you may
exert tliem botJiy met-a pajjisec (il patria)
icollu bżonn il ħila u Timgiba tajba
tiegħeo inti għandeo tcsorcitahom
f turihom jew tnaddimom) it-tnejn (il
waħda u I-oħra; Uie leaders of the
party exerted themselves to mtly t/ieir
follotoersy il capijiet t^il partit tħabtu
ferm (għamlu ħilitom collha jew dmi-
rhom collu) biex jiġbru flimchien is-
seguaci (il partitarii) tagħhom.
ExBRTloN ( ħidma, sforz, dmir,
EXERTMENT \ thabrjc, taħriġ.
EXESION— icnel, titkib (bil gdim jew
bl-ichel^ i^ ħaġa minn bandu għall-
oħra.
EXESTUATB — tgħalli, tbukbuk
(tKhalli jew tħabbat I-hawn u l-hemm
bil għali).
ExESTUATiON— għali, taħbit, agita-
zioni.
ExEUNT — ioħorġu, imorru ( bħal
majagħmlu 1-atturi fit-teatru meta
jidħlu minn fuk il palc.
ExFOLiATE — tnehħi, tnużza mill
werak, mill kxur, scaUli, oco.
ExFOLiATiON — nżiġħ, mill worak,
kxur, scaldi, ecc.
EXHALABLE— li tista (jista) jidħol
u joħroif ( jinxorob u jintafa il barra )
man-nits (bħàl fwar).
EXHALANT— li jitfa barra (li joħroġ
minnu) fwar.
EXHALATION — esalazioni, t6għ ta
fwar, dio ir-riħa li toħro^ (titlu) iniini
xi anuimal, haxix eoo. li loun kiogħod
jitħassar jew jitherra; rwejjaħ ħżiena;
we were tiving in an atmospliere foul
with a hundred noisome exhalattons,
oonna kogħdin ( ugħaminru ) f aria
miinlija bi rwojjuħ I-uotur volenusi
(ħżiona għas-saħħa^.
ExHALE-titfafwarCman-nifs ecc.)
titfa fi fwar (fin-nifs) ; itf ir, tispiċċa,
bħal fwar ; the vapours which are ex-
haled out of tlis earth^ il f war li ħiereġ
mill-art
EXUALEMENT 1 .. . r \
EXHALENOE | ^^^'^ 0»f«)
EXHALENT— li jitfa fi fwar, li jitfa
(joħroġj man-nifs
EXHALING— li jitfa (joħroġ miunu)
fwar (nifs) jew rwejjaħ ħżiena.
ExHAUST— ittemm, tgħajji, tħad-
del ; tixxotta ; his patrimony was ex^
hausted in a short time by tlic great ex-
pense, gidu collu ( oull ma chellu )
spicċa, intemm (ħlieħ; fkasir żmien
bl-iu6ok li ohien jonfok (li spejjescbar
li chien jagħmel) t/iis continuat reading
will exhaust your brainsy dana il kari
continwu fta minn għajr mistrieħj
igħajjilec moħħoc; after my Itai'd
lUiy^s work I go home exhauste.d in the
evening, wara ix-xogħol jebes (li nagħ-
mel) tal gurnata fil għaxija immur id-
dar għajjen mejjet(meħdul jew mhad-
del ghal collox) ; tJiese works cannot be
carried out, tlie treasure is exliaust^d,
dawn ix-xogħlijet ma jistgħux isiru,
l-erariu ( il caxxa, it-tesor), ixxotta
(ma bakax flus fil caxxa);
ExHAUSTED — mitmum, għajjien
mħaddel, izxuttat ; / am exhausted
nowy issa għajjen mejjet ( mhaddel
għal collox ) ; an exliausted receiver^
bozza eco. li minna joħorġu (ineħħu j
I-aria collha bil pompa (tal-aria^.
KxnAUsriiiLE — li jistu jintemm,
jinħela, jgħojja. jow jixxotta; that was
a sum tvhich I could haixlly think ex-
haustible, ohionet somma li jena bil
chem ridt nemmen li jista icuu li
tispiċċa
ExHAUSTiNO~Ii itemm, jaħli, iħad-
del, igħajji, jixxotta ; exhaustinq sy
rinae^ saringa (pompa) li tneħħi (tiġ-
bed) l-aria oollha minu ħaġa ( bozza
000. )
Digitized by
42
.Google
feXH
— 380 —
EXI
ExuEREDATE— tneħħi minn eredi.
ExHiBrr — turi, tperreċ, tonxor,
tnabbar, tesibixii; if anu cUiiin redress
of injuatice, they should exhibit iheir
petitiona in tlie street^ dawc li iridii
sodisfazion ta zi ingiustizia li icunu
sofreu għandom iuru it-talba tagħ-
hom fit-triek (kuddiem culħadd ); are
thene all the flowera you are going to
exhibitl dawna huma il fjuri oollha li
sejjer tesibixxi, tieħu biex jidru fl-esi-
bizioni ? my counsel has something
more to exhihity I-avucat tiegħi għandu
actar (hwejjeġ, docuraenti oħra) x'je-
sibixxi, X juri jew x'jippresenta.
ExBlBlTANT — min jesibixxi, juri ;
avucat ecc. li jippresenta carti jew do-
cumenti f causa.
EXHIBITION— esibizioni, wiria,tper-
riċ; have you heen to see ihe Paris exhi-
biiion ? mort taraha Y esibizioni ta
Parigi ? are gou getting anylhing ready
for our nexi schoiastic exhibiiion f kie-
għed tlesti ( taħReb ghal ) xi haġa
għalPesibizioni li gejja ta li scola
tagħna ? u/iai are all mechanic wċrks
hui ihe senHxhle exhibiiion ofour maihe-
matic demonHtmiions ? ix-xogħol collu
tal meccanica tagħna x'inħu ħlief
wiria ċara tal matematica
ExHiBiTiONER — wieħed li (min^
icun miżmum f Università Inglisa
( tiil Inffhilterra) bhala pensionant
( li jecol u jorkod hemm ).
ExHiniTiVE-H juri, li pesibixxi.
ExHlBlTOR~dac li juri (jeħu xi
haġa x'juri ) fesibizioni ; are youone
ofihe exhibiiors f inti wieħed niill-esi-
bituri ( minn dawc li ghandom xi ħa-
ġa fl'esibizioni )?
ExHiBlTORY — li juri, jesibixxi, jid-
dichiara ( ighejd ċar ).
EXHILARANT — li ifeiraħ, ifarraġ,
iħenni, jimla il kalb bil hena ; to hini
ihat uas an exhilaraniy dac għalih
chien ta ferħ cbir.
ExHlLARATE — tfciraħ, tfariaġ,then-
ni, timla il kalb bil ferħ ; ihe shining
of ihe sun exhilarates us all^ ix-xomx
timla bil ferħ (tferraħ) lill culħadd.
ExHiLARATED— ferħan; ai i/tis news
every one was exhilarated, għal din
1-aħbar culħadd chien ferħau Cmimli
bil ferħ;.
EXHILARATING -H iferraħ, ifarraġ.
ExHiLARATiON— ferħ, hena; exhi'
laration was to he seen on every face^
cont tara ferħ fuk wiċċ culnadd
(cont tara wiċċ culħadd ferħan).
ExHORT - twiddeb, tati parir, tir-
raccmanda, tagħmel il kalb, iġġaghal,
tħajjar li wieħed jagħmel il gid jew
ħaġa tajba.
ExuoRTATlON - twiddib, incorrag-
giinent, tħajjir ghal għamil tajjeb.
ExHUMATE ) toħroġ, takla minn ka-
ExHUME / bar.
ExioCATE-tnixxef.
EXIGENOE l , . , .
ExiGEKCY r^'^"'; ^^^^
ExiGENT— urgenti, tabżonn cbir,
ExiGiBLE— li jista icun mitlub bid-
dritt, meħud.
ExiGulTY— rekka, ċocon.
ExiGUous — rkik, ċchejchen, ftit,
nakra
ExiLB - esiliu, turufnament, tchec-
cija minn pajjisec ; esiljat^ turufnat,
tesilja, titturufna ; he ended his life in
exile, spiċċa ħajtu fmiotj esiliat (fl-esi-
liu, itturufnat jeu mchecci minn paj-
jisu).
ExiLE - rkiek.
ExiLED— msejchen, batut.
ExiLEMENT — esiliu, turufnament,
tcheccija ta bniedem miiin pajjisu.
ExHiLiTiON -ħarġa, ħruġ bis-salt.
EXHILITY — ċocou, rekka.
ExiMlous — għoli, cbir, famus,
msemmi.
ExiNANiTloN— iiżul, tbaxxija ("meta
wieħed icun fposizioni mbaghad
jmur f'oħra, għax jinżel jew jibbax-
xa), svujtar, tħammil ; umiljazioni,
privazioni, telfa.
ExisT— tesisti, tcun, tgħix, tinsab,
tingħata
ExisTENCE — esi8tenza,ħajja, li wie-
ħed icun
ExiSTENT — li jesisti, li jinsab, li
jinghata, li hu.
ExisTlMATlON — fehma, opinioni (li
wieħed icollu ta bniedem jeħor) ;
men*s existimation follows us according
to ihe convpany %ce keepy in-iiies iżoni-
Digitized by
Google
EXI
— 381 —
EXP
tniina (jaħsbu fukna jew jistmawua)
scond in-nies li magħbom nagħm-
luha.
ExiT— toħroġ; ħruġ, tluk; mawrien,
ħarġa, mewt ; il mawra jew id-daħla
gewwa ta wieħed tat-teatru TatturJ
minn fuk il palou xenicu.
ExiTUS— ħruġ, ħarġa; nisel, ulied,
tfal ; renta ta raba.
ExLBX — sbandut, ħalliel .
ExoDB— farsa li issir wara xi opra
Cteatrali^
ExoDUS— tluk; it-tieni ctieb ta Mose.
ExoGASTBiLis —infiammazioni (nef-
ħa^ tar-rita ta barra ta li stoncu.
ExooBN— siġra li dejjem teħxien bil-
li jitrabba ma dwara minn barra
njam (koxra) ġdid.
Exonerate - teħles, isserraħ ; tinta-
fa, tinxtehet ; tiġġnstifica, tneħħi minn
fuk spallejc (il ħtija).
ExoPTATioM— xewka cbira.
' ExoBABLB— li iħenn.
ExoRBiTANGB I cobor U ma bhalu,
ExoBBiTANOT j ħrufc mit-trick sew-
wa ; ħajja ħażina, mill agħar.
ExoBBiTANT — esorbitauti, li joħroġ
barra mit-triek, ta cobor barra mill
kies.
ExoBoiSB -tisconġra, tchecci id-de-
monji mill invasati.
ExoROisH — sconġrar, tcheccija tad-
demonji minn dawc li huma invasati.
ExoBOiST— min jisconġra, jew ichec-
ci id-demonji mili-invasati.
ExoBDiAL— tal bidu, tal ftuħ, li jif-
taħ jew jibda (prietca, discors etc.)
ExoBDiuM— bidu, ftuħ, exordiu (ta
priedca, discors etc )
Exobnation— ornament, żina, deco-
razioni, tiżijin.
ExoBBHiZAB—ħxejjex li għandhom
il gheruk tagħhom jitwalu (jinżlu ferm
I-isfel) fl-art.
ExoBTivB— li jitla (taLvant).
ExosMOSB— il mogħdija (jew il ħruġ)
ta fwar, gas etc. mill pori minn gewwa
għal barra.
ExossBOus — bla għadam.
ExoTBRio 7 pubblicu, ta barra, li
ExoTBBioAL) jidher.
ExoTBBics — it-tagħlim (lezionijiet
li fihom chien jista imur culiiadd) ta
Aristotele, fuk ir-Bettorica.
ExoTEBY— dac li hu publicu, jew ta
oulħadd.
ExoTio-Ii m'hux tal pajjis, li ma
isirx jew ma jicbirx fil pajjis, pianta
(siġra) mnissla minn pajjis jeħor.
ExoTioAL — ta barra mill pajjis,
strangier.
ExoTicisM — chelma strangiera, li
m*hix tal pajjis ta dic I-art fejn wie-
ħed icun twieled.
ExPAND— tiftaħ, twassa, tcabbar.
ExPANSB—fetħa, wesgha, cobor.
ExPANsiBLB — li jista jinfetaħ, jit-
wassa jitcabbar jew jicber.
ExPANsiLB ) tal wisa, li jista jit-
ExPANsivB / wassa.
ExPANsioNs — wisa, ^paziu; ftuħ, tic-
bir ; twessigħ.
ExpAiiATB— tcabbar, tiftab fil wisa,
tiggerra Thaun u Themm ; tcabbar,
tidħol il gewwa, tiġbed fil wisa f dis-
cors, fuk xi suggett etc.
ExpATBiATB— tchecci, tibgħat barra
wieħed minn pajjisu ; tesilja, tittorof-
na, temigra, toħroġ barra minn (tħalli)
panisec (biex tmur tgħejx fjeħor).
ExPBCT - tistenna, tittama; Iliave
been e.vpecting him all this week^ ili
nistenniħ din il gimgħa collha ; he did
much better than I expected^ mar aħjar
milli cont nistenna; wħat can you
expect from auch a man ? x*tistenna
mmn bniedem bħal dac ? ; I expect to
reeeive it in my next parcel, nittama
(nistenna) li nircevih (jasalli) mas-
sorra (pacc etc.) 1-oħra, 1-ewwel li ta-
salli.
ExPBCTANCB — stennija, tama.
ExpEOTANT-- li jistenna, lijittama;
Princep li icun imissu il curuna tar-Be.
ExPBCTATiON \ stennija ; we are all
ExPBCTANOB J now in expectation o/
tJiis joy/ul event, issa aħna ilcoll kegħ-
din nistennew li issir (li tasal) din il
biċca (din il ġrajja) tal ferħ ; when we
arrived Uierey we /oundj contrary to our
expectationsy that the theatre had been
closed/or thi*ee nights, meta wasalna
hemm sibna, minu għajr ma conna
naħsbuha katt ( jew nistennew dana)
Digitized by
Google
EXP
— 332 —
EXP
illi it-teatru chien ilu magħluk tliet
iljeli; this I hope will answer his
expectations, dana nittama li jiccun-
tentah (icun, jew hu chif chienjis-
tennahu); / cheer up heeing ahoays
in expeetation ofa hetter fortnne^ nagħ-
mel I-almu għaliex dejjem nistenna
xortija aħjar ; / regret to say that my
expectation' toas greater than rny enjoy-
ment, jiddispiacini ngħejd li ma ħadtx
piacir daks chemm cont nissoponi jew
naħseb (li sejjer nieħu).
ExPECTATivR -il ħaġà li tcun tisten-
na.
ExPBCTORANT lU igiagħlcc tob^.ok
ExpBOTORATiVB j (takla jew takta il
bżiek), isem ta medicina ghalecc.
ExPBOTORATB — tobzok (takla jow
takta bżiek etc.) minn sidrec jew mil
pulmuni.
ExpEOTORATioN — bżiok li jinkata
("bis-BOgħla) mis-sider, jew mil pul-
muni.
ExPEDB— thaflfef, tgħaggel.
ExpBDiENGB I xerka, rikma, ħeffa,
ExPBDiBNOY / għa/Ja ; some J4. men
'of %oar were seen makivg here with all
aue expedience^ raw daks 14 il biċea
tal gwerra reskin il hawn b*ghaġla
cbira.
ExPBDiBNT — xierak; ħafif; lest
lest ; mezz, il chif ; it is expedient^ jix-
rak, hemm bżonn ; you knoxo best xohat
is expedient for them^ inti taf 1-actar
xin hu li ghandhom bżonn I-iżied,
Cxin hu I-actar tajjeb għalihom^ ; it is
yonr look ont to find an expedienfy inti
għandec issib il mezz (chifj.
ExPBDiTR— tħaffef, tghaggel, teħles;
ħlusi, ħafif.
ExPBDiTioN— ħeffa, għaġġla, għamil
ta malajr ; spedizion (bagħta) ta ba-
stimenti; suldati etc.
ExPBDiTioNART—- spedizionier (dac li
jibgħat), minn fil korti jew fil palazz
tal papa icollu il ħsieb jibgħat għal
fejn icunu jew icollom imorru bolli,
brevi etc.
ExPBDiTious— ħafif, li igħaggel, li
jeħles (ħlusi).
ExPEDiTORY— li igħaggel jew iħaffef.
- ExPBL-'tchecci, tkaċċat, tkabbes il
barra ; he xoas expelled from Malta^
tcheċċa minn Malta.
ExPBLLBR— min ichecci jew jibgħat
il barra
ExPELLENT — medicina li tchecci ma-
teria etc.
ExPBNCB— ara expense.
ExPEND— tonfok; taħli, tberbak, ti-
żen, ticcunsidra, tieħu (żmien).
ExPENDiTOR — dac li icollu ħsieb in-
nefka, li spenditur..
EXPBNDITURB l jv .
ExPBNsE |n«iKa, spisa.
ExPBNSiVB—għali, ikum,jiswa wisk,
ħali, li jonfok wisk ; you cannot buy it^
it is very expensive^ ma tistax tixtriha,
tkum wisk; he toas altoaysa very expen-
sive 7/ta??, dac chien dejjem iħobb jonfok
cull ma icollu.
ExPBNsiVENEss — nfik, għoli (ta xiri).
ExPERGRPAOTioN — kawmicn min-
ngħas.
ExPERiBNCB— igġarrab, tħarreġ, tip-
prova ; tiġrib, tanriġ, esperienza; he
has alioays expt^rienced great dijficnUy
in doing it^ dejjem sab (ġarrabj difii-
cultà cbira biex għamlu ; he is a man
of great experience, dao ragel ta espe-
rienza cbira (li ġarrab, mħarreg) ; you
have to remain here some years more he^
fore yonr gain a little experiencCy hemm
bżonn (tridj tibka hawn ftit snin oħra
kabel ma (biex) tibda titħarreġ xi ftit.
ExpERiBNCED-mharreġ, li ġarrab, li
ipprova.
ExPBRiMENr— speriment, prova;iġ-
ġarrab, tipprova.
ExPERiħ]ENTi.L — li isir bit-tiġrib
(mġarrab minn tiġrib jeħor^.
ExperimentalistI min iġarrab, jip-
ExPBRiMBNTisT >• prova jew jispe-
ExPBRIMBNTER } mouta.
P^xPERiMRNTALizB — tagħmol sperl-
menti, tipprova.
ExpBRiMBNTATivB— li jagħmol spe-
rimenti, li jipprova
ExPERT — mħarreġ, li jinkala sewwa
f ħaġa (fxogħol etc j, ħafif, min jagħ-
raf chitba minn oħra, perit tal calli-
grafia (tal chitba).
ExPBRTNEss — taħriġ, ħila li tagħmel
ħaġa sewwa u bil ħeffa (malajr).
ExpiATE — tħallas, tpatti ittafii (ħtija.
Digitized by
Google
KXP
888 -
EXP
dnob) ; his crime Iiad been sujficienili/
expiated by £0 years of punisħmenty
ħalsu biżżejjed id-delitt tiegħu bil
għoxrin sena li għamel esiljat; he was
obliged to expiate the injiiry^ chellu
ipatti għal ħsara li għamel (għal ma-
lafama li tà).
ExpiATioN - ħlas tiswija (riparazio-
ni) ta ħtija jew dnub.
ExpiRANT — dac li (min)j:8pira, jeħu
1-aħhar nifs, imut, jispiċċa.
ExpiRATioN — nif8,I-aħħar nifs, mewt,
tmiem, għeluk ; ive draw in and i^end
forth Hie air hy xcay ofcApiration^ nieħ-
du gewwa fina u nixħtu barra l-aria
man-nifs li nieħdu; J heard him breat/ie
ihe ffroan oj expiraiioiiy smajtu jocrob
1-aħħar nife; i/ie Generalxoithdrew fre-
tiredj hefore the expiration of his opce^
il General irtira (ħalla is-servizz) ka-
bel ma għalaklu iz-/.mien.
ExpiRATORY — tan-nifs.
ExpiRB — tieħu in-nif8, titfa jew
tneħħi bil mod bħal fwar ; tieħu 1-aħ-
ħar nifs jew tarfa (int u tmut) tmut,
tintemm, tgħalak ; draw some breath
donU expirc it all, ħu ftit tan-nifs la
titfax in-nifH collu il Imrra ; ihe fluid
xohich in thus secreied^ and crpired forih
along icith the air goes aff in xnsensible
particles, i\ fwar li joħroj^ becc u jit-
tajjar bil mod il mod ma I-aria jispiċċa
kisu fix-xejn ; yoa had bettergo because
the time is about to expire^ aħ jar tmur
għatiex iz-zmien korob biex (dal wakt)
jagħlak ; he said he would rat/ier expire
iJian livingfor a long time in that mise-
ry^ kalaħjar imut OiRpiċċn^ millijibka
ġħal żmien actar f'dic it-tbatija.
ExPiRBE - wieħed li icun Bpiċralu ix-
xmien tiegħu li chellu jugħmel fil.ħabs
(calzrat).
ExpiuiNO 7- li jeħu in nifs; tajjeb
għal man-nifs ( għar-respirazioni ) if
tlte inspiring and expiriug organ of any
animat be siopt it suddenly dies, jecc xi
annimal ma jibkax jaħdimlu dac li biħ
jeħu ujitfa in-nifs (jekaflu ix-xogħol
talpulmuni) dana iniut minnufiħ.
ExpiRY — glieluk i^. żmion ( ta cens
ecc^ tmiem.
ExpiscATB -ticxef (bis-sechsif, mi-
stoksijiet ecc. )
ExpiscATioN— cxif ( bis-sechsif ecc. )
ExpLAiN — tfisser, tkassat, tispiega ;
explain tlie meaning of tliese xoords, fis-
8er (għejd x'ifissru, jew ati it-tifsira ta)
dawn il chelmiet.
ExPLAiNAfiLB— lijista jitfisser ( iċun
spiegat ).
ExPLAiNBR— min (dac li) ifisser jew
jispiega ; he is the best explainer of all
our teachersy hu I-aħjar wieħed li jispie-
ga ( ifisser ) fost is-surmastrijiet collha
tagħna.
ExpLANATioN— spiega, tifsira ; / like
this explanaiion, togħġobni din it-tifsi-
ra ; tlie chief xoas far too angry to listen
io explanations, il cap ^is-superiur )
chien bil bosta ncurlat, ma ried jisma
xejn (I-ebda spiegazioni jew chif chie-
net il biċċa\
ExPLANATORY— li ifisscr, li jispiega
("tajjeb biex ifisser, jwri ċar jew chif
chienet sewwa il biċċa) ; hadthe jyrinter
given me notice I wotild have xoritten some
explanaiory noies, li chiecu kalli li stam-
I>atur chiecu cont nagħmel xi tifsirijiet.
ExpLBTivB~Ii jimla (biex jirranġa
aħjar); chelma ecc. żejda fll poesija li
tcun kegħda biex tcompli ( tagħmel
sewwa, tal kies) il vers ; he uses tliem
as expletive plirases to plump his speech^
jusahom bħala cliem zejjed biex jimla
(iħaxxen jew itawwal) id-discors tiegħu.
ExPLBTivB STONB— (fil bini^, gebla li
jitfgħu (jkegħdu)biexjimlew post vojt.
ExPLBTORY— li jimla (bħal expletive).
ExpLiGABLB— li jistaicun spiegat jew
mfisser; litistatati cont tiegħu (tgħejd
minn fejn gie, x*inhu ecc. )
ExPLiGABLBNBss - tifsir, spicgazioni.
ExPLiG^TB-tfisser, tispiega; mfis-
ser ; tiftaħ, toħroġ ; those irees have
expiicaied tlieir leaves and ripened their
fruits at tlie same time^ dawn is-siġar fet-
ħu (ħarġu^ il werak u sajru il frott
tagħhom fli stess ħin; thtis was tħe
mystery made explicate, u hecc il miste-
ru gie mfisser (spiegat).
ExpLiCATioN — tifsira, spiegazioni,
wiri ċar jew chif tcun sewwa ħaġa ; Ite
shotoed great skillin ihe explicaiion of
ihat quesiion, wera ħila cbira fit-tifsir
(^meta fisser) dic il biċċa jew dic il cu-
stioni.
Digitized by
Google
EXP
— 332 —
EXP
illi it-teatru chien ilu magħluk tliet
iljeli; this I hope will answev his
expectations, dana nittama li jiecun-
tentah (icun, jew hu cbif chienjis-
tennahuj; / cheer vp heeing ahoaifs
in exjwXation ofa hetter fortnne^ nagħ-
mel I-almu għaliex dejjem nistenna
xortija aħjar ; / regret to say that my
expectation \Joas greater than tny enjoy-
ment, jiddispiacini ngħejd li ma ħadtx
piacir daks chemm cont nissoponi jew
naħseb (li sejjer nieħu).
ExPECTATivR - il ħaġai li tcun tisten-
na.
ExPBCTORANT Hi igiagħlec tob^.ok
ExpBOTORATiVB j (takla jew takta il
b^.iek), isem ta medicina ghalecc.
ExPBOTORATB — tob'Aok (takla jow
takta bżiek etc.) minn sidrec jew mil
pulmuni.
ExpROTOBATioN — bżiok li jinkata
Cbis-sogħla) mis-sider, jew mil pul-
mnni.
ExPEDB— thaffef, tgħaggel.
ExpBDiENOE ) xerka, rikma, ħeffa,
ExPBDiBNOY /għaxla; some H men
'of %oar were seen making here wiih all
aue expedience, raw daks 14 il biċċa
tal gwerra reskin il hawn b*ghaġla
cbira.
ExPBDiBNT — ' xierak; ħafif; lest
lest; mezz, il chif ; it is expedient^ jix-
rak, hemm b^.onn ; you know best what
is expedient for ihem^ inti taf I-actar
xin hu li ghandhom bżonn I-iżied,
(xm hu I-actar tajjeb għalihom^ ; it is
yonr look oul to fnd an expedient^ inti
għandec issib il mezz (chif).
ExPBDiTR— tħaffef, tghaggel, teħles;
ħlusi, ħafif.
ExPBDiTioN — ħeffa, għaġġla, għamil
ta malajr ; spedizion (bagħta) ta ba-
stimenti; suldati etc.
ExpBDiTioNART-— spedizionier (dac li
jibgħat), minn fil korti jew fil palazz
tal papa icollu il ħsieb jibgħat għal
fejn icunu jew icollom imorru bolli,
brevi etc.
ExPBDiTious— ħafif, li igħaggel, li
jeħles (ħlusi).
ExPEDiTotiY— li igħaggel jew iħaffef.
' ExPBL— tcheccii tkaċċat, tkabbes il
barra ; he was expelled from Malta^
tchei^ċa minn Malta.
ExpBLLBB— min ichecoi jew jibgħat
il barra
ExpELLENT — medicina li tchecci ma-
teria etc.
ExPBNCB— ara expense.
ExPEND— tonfok; taħli, tberbak, ti-
żen, ticcunsidra, tieħu {imien).
ExPENDiTOR — dac li icollu ħsieb in-
nefka, li spenditur..
EXPBNDITURB l f, j
ExPBNsE |n«i'^a, spisa.
ExPBNSivB—għali, ikum,jiswa wisk,
ħali, li jonfok wisk ; you cannot buy it^
it is very expensive, ma tistax tixtriha,
tkum wisk; he was alwaysa very expen^
sive 9nan,dacchien dejj'em iħobb jonfok
cull ma icollu.
ExPBNsiVENEss - nfik, għoli (ta xiri).
ExPERORPAOTioN — kawmicn min-
ngħas.
ExPBRiBNCE— iġġarrab, tħarreġ, tip-
prova ; tiġrib, taħriġ, esperienza; hc
has always expttnenced great dij^cnlty
in doing it^ dejjem sab (ġarrabj diili-
cultà cbira biex għamlu ; he is a man
of great experienee, dac ragel ta espe-
rienza cbira (li ġarrab, mħarreg) ; you
have to remain here some years more be-
fore yonr gain a little experience^ hemm
bżonn {Xnà) tibka hawn ftit snin oħra
kabel ma (biex) tibda titħarreġ xi ftit.
ExPERiENCED-mharreġ, li ġarrab, li
ipprova.
ExPBRiMENr— speriment, prova;iġ-
ġarrab, tipprova.
ExPERiMBNTi.L — li isir bit-tiġrib
(mġarrab minn tiġrib jeħor^.
ExperimentalistI min iġarrab, jip-
ExPBRiMBNTisT >• prova jew jispe-
ExPBRiMBNTER } mcnta.
Pjxperimbntauzb — tagħmel speri-
menti, tipprova.
ExpBRiMBNTATivB— li jagħmcl spe-
rimenti, li jipprova
ExPBRT — mħarreġ, li jinkala sewwa
f ħaġa (fxogħol etc ), ħafif, min jagħ-
raf chitba minn oħra, perit tal calli-
grafia (tal chitba).
ExPBRTNEss - taħriġ, ħila li tagħmel
ħaġa sewwa u bil ħeffa (malajr).
ExPiATE — tħallas, tpatti ittaSi (ħtija.
Digitized by
Google
KXP
— 838 -
EXP
dnub) ; his crime had been siijjicienily
expiated by £0 years of punishment^
ħalsu biżżejjed id-delitt tiegħu bil
għoxrin sena li għamel esil jat ; he was
obli{)ed to expiate the injury, chellu
ipatti għal ħsara li għamel (għal ma-
lafama li tà).
ExpuTioN - ħlas tiBwija (riparazio-
ni) ta ħtija jew dnub.
ExpiRANT— dac li (min)j:8pira, jeħu
I-aħhar nifs, imut, jispiċċa.
ExpiRATioN — nifs,l-aħħar nifs, mewt,
tmiem, għeluk ; tce draw in and semi
forth the air hy tcay of expirationy nieħ-
du gewwa fina u nixħtu barra l-aria
man-nifs li nieħdu; I heard him brentJie
the fjroan o/ expiration^ smajtu jocrob
I-aħħar nifs; the Generalwithdrew (re-
tircdj hefore the expiration of his office^
il General irtira (ħalla is-servizz) ka-
bel ma għalaklu iz-/.mien.
ExpiRATORY — tan-nifs.
ExpiRB — tieħu ih-nifs, titfa jew
tneħħi bil mod bħal fwar ; tieħu 1-aħ-
ħar nifs jew tarfa (int u tmnt) tmut,
tintemm, tgħalak ; draw some breath
don*t expire it all, ħu ftit tan-nifs la
titfax in-nifH collu il barra; the fluid
which is thua secretedy and e.rpired forth
along icith t/ie air goes aff in insensible
pai'ticles^ il fwar li joħroj^ becc u jit-
tajjar bil mod il mod ma l-aria jispiċċa
kisu fix-xejn ; yoa had bettergo because
the time is abont to expire^ aħjar tmur
għaliex iz-zmien korob biex (dal wakt)
jagħlak ; he said he would rather expire
t/ian livingfor a long time in that mise-
ry^ kalaħjar iraut (jiBpiċċay millijibka
ġħal żmien actar f dic it-tbatija.
ExPiRBE - wieħed li icun Bpiċċalu iz-
xmien tiegħu li chellu jugħmel fil.ħabs
(calzrat).
ExPittiNO ~ li jeħu in nifs; tajjeb
għal man-nifs ( għar-respirazioni ) if
the inspiring and expiriug organ ofany
animal he stopt it suddenly dies, jecc xi
annimal majibkax jaħdimlu dac li biħ
jeħu u jitfa in-nifs (jekaflu ix-xogħol
tal pulmuni) dana iniut niinnufiħ.
ExpiRY — glieluk iż żniicn ( ta cens
eccj tmiem.
ExpisGATB -ticxef (bis-sechsif, mi-
stoksijiet ecc. )
ExpisoATioN— cxif ( bis-sechsif ecc. )
ExpLAiN —tfisser, tkassat, tispiega ;
explain tJie meaning of these wordsy fis-
ser (għejd x'ifissru, jew ati it-tifsira ta)
dawn il chelmiet.
ExPLAiNABLB— lijista jitfisser ( ioun
spiegat ).
ExPLAiNBR— min (dac li) ifisser jew
jispiega ; he is the besi explainer of all
our teachersy hu I-aħjar wieħed li jispie-
ga ( ifisser ) fost is-surmastrijiet collha
tagħna.
ExpLANATioN— spiega, tifsira ; / like
this explanaiion y togħġobni din it-tifsi-
ra ; Hie chief was far ioo angry to lisien
io explanaiionsy il cap ^ is-superiur )
chien bil bosta ncurlat, ma ried jisma
xejn (1-ebda spiegazioni jew chif chie-
net il biċċa\
ExPLANATORY— li ifisser, li jispiega
("tajjeb biex ifisser, jwri ċar jew chif
chienet sewwa il biċca) ; hadHie prinier
given me notice I would have wrilien some
explanatory notes, li chiecu kalli li stam-
patur chiecu cont nagħmel xi tifsirijiet.
ExpLBTivB— li jimla (biex jirranġa
aħjar); chelma ecc. żejda fll poesija li
tcun kegħda biex tcompli ( tagħmel
sewwa, tal kies ) il vers ; he uses i/ietn
as expleiive p/irases to plump his speech^
jusahom bħala cliem zejjed biex jimla
(iħaxxen jew itawwal) id-discors tiegħu.
ExPLBTivB sT0NB~(fil bini^, gebla li
jitfgħu (,jkegħdu)biexjimlew post vojt.
ExPLBTORY— li jimla (bħal expletive).
ExpLicABLB— li jistaicun spiegat jew
mfisser; litistatati cont tiegnu (tgħejd
minn fejn gie, x*inhu ecc. )
ExPLiOABLBNBSS -tifsir, spiegazioni.
ExPLiG^TB — tfisser, tispiega; mfis-
ser ; tiftaħ, toħroġ ; t/iose trees /lave
explicated t/ieir leaves and ripened their
fruits at i/te same time^ dawn is-siġar fet-
ħu (ħarġu> il werak u sajru il frott
tagħhom fli stess ħin; t/ins was the
mysiery made explicatey u hecc il miste-
ru giċ mfisser (spiegat).
ExPLiGATioN — tifsira, spiegazioni,
wiri ċar jew chif tcun sewwa ħaġa ; he
s/iowed greai sfcillin t/ie explication of
t/iat (juestion, wera ħila cbira fit-tifsir
^meta fisser) dic il biċċa jew dic il cu-
stioni.
Digitized by
Google
EXP
— 834 —
EXP
ExPLiOÀTivB — li ifisser, li jispiega,
li jwri sewwa (ċar) ciiif in hi il ħaġa.
ExPLioATOBY— li jiswa biex ifisser, li
jwri ċar.
ExPLiciT — ċar, dieher ; uo words can
he more exj>l%cit^ ma jistax icun cliem
actar ċar.
ExPLioiTLY — biċ-ċar, bid-dieher.
ExPLODB — tfakka, ittajjar ( fi-aria
bin-nar ecc. ) tati in-nar ; tispara,
tfakka, ieċakċac, tixcatta; tieħu in-na^,
ittir, tispara ; ticcundanna, tiddisprez-
za, tmakdar jew tmiegħer ; ( tpexpex
f teatru et^. ) ; Uiat theorj/ is exploded
as heing against all experience^ dic it-
teoria giet iccundannata il għaliex sabu
li ma jistax icun li tigi ippruvata; it is
noxo nearly twelve yeara aince the patoder
magazine exploded, ilu issa dwar 12 il
sena li ħadet ( taret ) il porvlista ;
the applause they meant tcas tnrned an
exploding hiss, l-applaus ( ic-capcip ta
I-idejn ) li riedu (chellom frasom li)
jagħmlu spiċċa f ħafna tpexpix ; his
wrath at last exploded, sa fi-aħnar sibel
( incorla, telgħulu ) sħiħ.
ExPLODEH— dac li, jew min, ifakka,
itajjar bin-nar; dao li, jew min, ipexpex
f teatru minn f loc li jagħmel applaus.
ExPLOiT— bravura, ghamil ta haġa
jew ta ħila cbira ; that general is re-
noxonedfor his exploits^ dac il general
hua msemmi għul bravuri tiegħu.
ExPLOiTATiON — profitt, kligħ.
ExPLoiTURB — bravura, għamil ta
ħila.
ExPLORATE— ticxef, titchixxef, tara
fejn int sejjer jewfejn int(ara^^p/ore).
ExPLORATioN - tchixxifa, secsifa, fta-
kida ; they set out for the exploration of
nexo conntriesy rhewla (telku) biex isibu
( jicxfu^ pajjisi jew artijiet ġodda.
ExPLORATiVB — li jicxef, li isib.
ExPLORATOR - ara explorer.
ExPLORATORY — tat-tchixxif, tas-sec-
sif.
ExPLORB - titchixxef, issecsef, tifta-
kad ; issib, ticxef ; tfittex, tmur wara
ħaġa biex issiba ; I came no spy toith a
purpose to explore or to disturh the se-
crets of your realm^ jena ma gejtx
bħala spija biex nitchixxef u ngib
tkallib (incwiet) fis-saltna (renju) tie-
għec ; t/iey succeeded to explore neto
lands, rnexxielom isibu (jicxfu) artijiet
oħra (ġodda).
ExpLORBR—min jitchixxef, isecsef;
jicxef, isib ; Stnnley is one of the most
daring explorers, Stanley hua wieħed
mil 1-iżied esploraturi (dawc li telku
biex jicxfu jew isibu artijiet) millac-
tar curaġġusi.
ExPLORBR-— hua strument bħal tele-
scopiu jew tromba kawwija biex jaraw
kiegħ il baħar (meta ma icunx hemm
fond wisk).
ExpLORiNO - tattchixxif (li jicxef), li
isecsef, li isib, ifittex jew jesplora;
the exploring party left the island on
hoard the ^^Venns'\ il cumpannija (in-
nies) li marru biex jaraw isibux xi ar-
tijiet ġodda etc. (jew biex jesploraw)
siefru mil gzira fuk il bastiment *'Ve-
nus''.
ExpLosioN— tifkigha, sparatura,ċak-
cika ; corla, saħna ; we heainl the explo^
sion froni our house, smajna li spara-
ratura mid-dar tagħna ; t/iis tinie his
ex'plosion was terrihle, din id-darba is-
sahna li ha (il corla) chienet tal biża.
ExpLosiVB-~li itajjar, li jista ifakka,
jixcatta, jeħu in nar, jispara.
ExPLosivB > ħaġa li tispara, li tfak-
ExPLOsiVBB) ka meta tieħu in-nar ;
gunpotċdery dynamite, and nitroglycerine
aie all explosives^ il porvli, dinamite u
in-nitroglicerina buma collha ħwejjeġ
li jifakkgħu (u itajru) meta jeħdu ( ja-
tuhom in-nar).
ExpoLiATioN— serk, sacchiġġ ; it was
when the Frenc/t came in Malta, in 1798,
that ihe cruel spoliation of our churches
fook place^ chien meta gew il Francisi
Malta, fis-sena 1798, li sar I-infami
serk (sacchiġġ) mill cnejjed tagħna.
ExpoLisH — tnaddaf . b' attenzioni
(ħrara) I-iżied cbira.
ExpoNB— tesponi, turi, tkiegħed fejn
jidher, tperireċ ; tkieghed fit-tiġrif jew
fil periculu ; tfisser, turi ċar chif in hi
ħap^a.
ExpoNENT— min juri, jew ifisser, xi
ħaġa; he was theexponent ofthis Uieorry,
hu chien li wera (li ghallem jew li
fisser^ din it-teoria; Cfl-algebra) dac
in-numru li icun hemm mictub għal-
Digitized by
Google
EXP
-335 -
EX^
lemin n il fok minn qoantità biex juri
cbemm il darba għandu icun immolti-
plicat ( jew meħud bħala fattur) bħal
i",— hawnec in-numru 8 hua Vexponent
u ifisBer li "b"għanduicun moltiplicat
għal tliet darbiet bieh in-nifsu (bn bxb).
ExpoNBNTiAL— tal exponfnt (ara).
Ex'poBT— bghit (minn tihiiliatj barra
ta affarijiet (prodotti) rpajjis jeħor ;
Hie exportn of Malta are: oramjes,
onione etc. 1-affarijiet (il prodotti) li
jimbgħatu (li johorġu) minn Malta
għall pajjisi oħra huma larinġ, ba-
sal etc.
Export'— tibgħat jew tieħu barra
minn pajjis prodotti etc. għal pajjisi
oħra.
ExPORTATioN— ara export.
ExpORTER— min jibgħat barra pro*
dotti etc. għal pajjisi ohra.
ExposAL— nxir, wiri, chixfa.
ExposB— turi, tperreċ, tonxor, tnab-
bar; these were all expoml for sale,
dawna collha chienu esposti (kegħdin
fejn jidru) għall beigħ ; he exposed his
life to save theirs, issogra (kiegħed
kuddiem) ħajtu biex isalva tagħhom ;
dont expose yourself to danger so much
next time^ darb'oħra la tissugrax hecc ;
1 have been exjwsed to daily affrontSy
cont kiegħed hemm ghar-rifronti ta
culljum.
ExposiTioN - esposizioni, wiri, wiria;
tifsir, spiegazioni, interpretazioni (chif
tifhem naga) ; ihere will he tlie exposi-
tion of the Host (of the Blessed Sacra-
nientj all datfy icun hemm f fil cnisia)
l-esposizioni' tas-Santissimu il ġur-
nata collha; this has been his exposition
on t/ie holy te.vty din chienet 1-interpre-
tazidni tieghu tat-test ta li Scrittura
(hecc fehmu dan it-test).
ExposiTOR - min (dac li ) jinterpre-
ta, ifisser jew jispiega ħaġa, taghlim
ecc.
ExposiTORY-li jinterpreta, jiBsser,
jew jispiega ; the boolc may nerve as an
expository index to the poetical xoriterSy
dan il ctieb jista iservi (jiswa) bħala
werrej biex ifisser, jati spiegazioni ta
dawc il cliittieba tal i^oosia ( ta dawc li
cbitbu il poesia ).
Ex-posT-FACTo— li sar ( magħmul )
wara haġ*oħra ( wara li saret ħaġ*-
oħra ).
ExposTULATB— tħakkak, tirraġnna,
teħoda ma, tiddiscuti, tiggieled biex
turi ( jew tiehu ) ir-raguni tiegħec ;
/ cannot now stay to expostulate the case
with you^ ma nistax nokgħod issa biex
nirra^una il pont ( il cas ) miegħec.
ExposTULATioN — wiri bVaġunijiet
contra att ecc. ( biex ma igħaddix att
ecc. fcunsill ) mhabba fiili ma icunx
sewwa; opposizioni bir-raġunijiet għal
ħaġa biex ma tgħaddix jew ma issirx
f cunsill jew band'oħra, għaliex wieħed
jidhirlu li m'hix tajba ( m'hix ħaġa
sewwa li tgħaddi); in spiteof the elo-
quent expostulations of some of t/ie
members the oi\inance passed^ bir-raġu-
nijiet collha sbieħ u cuntlarii li taw xi
uħud mil membri (tal cunsill^ 1-Ordi-
nanza għaddiet.
ExposTULATOR—min iħakkak, jeħoda
ma ħadd'jeħor bir-raġunijiet contra
ħaġa li jidhirlu li ma teunx sewwa.
ExposuRB—wiria, chixfa, nxir.
ExPouND— ara explain,
ExPRESs— tfisser, tgħejd, tnri, te-
sprimi ; tagħsar (toħroġ sugu, ilma
ecc. minn frotta ecc. ) ; tieħu minn ;
dieher, ċar; currier ; li imur dritt għal
apposta b*risposta ecc. ; / asked him
to tell in what manner he wants me to
express my repentance^ staksejtu (tlab-
tu) biex igħejdli chif iridni nnri 1-in-
diema tiegħi (chif jisgħobbija talli għa-
milt); my song the workings oj her fieart
expressedf il għania tiegħi wriet dac li
chienet tħoss (x'chella) fkalbha; he
expressed himself greatly pleased^ wera
(kal ċar) chem ħa gost (li ħa gost
ferm^ ; we can express watery jiiices
from grapes and applesy nistgħu ngħa-
sru sugu mil gheneb u mit-tuffih; no
kind of toriures can express from him
more t/ian his vile deeds^ I-ebda xorta
ta torturi ma jistgħu iġaghlu joħorġu
ħaġ'oħra minnu ħlief delitti infami (li
għamel); I paid 10/- to /lave t/iat mes-
sage sent by t/ie express, ħallast ghaxar
xelini biex bgħatt din ir-risposta mal
currier (li liemm, jew li mar, għal ap-
posta) ; t/iat was a?i expressed contract,
dac chien cuntratt ċar (li jitchelleiq
Digitized by
Google
.fiXP
— 836
EXP
ċar) ; %oe were luclci/ to catch ilie exprestt
train, chelna zorti li Iħakna it-tren
jew vapar ta 1-art dirett (li imur jiġri,
u ma jekafx cullimchien jew f-cull 6ta-
zion).
P^xPKESSAaB •— ħlas (dritt li wieħed
iħallas) tal currier, jew talli tibgħat
messaġġ, risposta etc; xce paid 5 ahil'
lings for expressage^ ħallasna 6 xelini
tal messagġ (tat currier).
ExPBBSsED— espress ; li hu hemm,
mictub ; magħsur, maħruġ minn; ghal
t'apposta ; is the pronoun expressed or
understoodf^ il pronom hemm (espress)
jew m'hux hemm (ghad li najfu li irid
icun bemm ?) ; he ia a rneasenger aent
exjyress froni IHngland, dac currier
(messaggier) mibgħut għal tal appo-
sta mill Inghilterra ; all this juice has
been expressed from these apples, dan
is-sugu (I-ilma) collu għasarnih minn
dan it-tuffiħ.
ExpRBssED — żejt (żjut J magħsura
minn frottijiet etc.
p]xpRBSSBR— dac li jesprimi, jagħ-
sar etc. (ara expressj.
ExPBBssiBLB — li jista icun espress,
dichiarat li jidher, li jista wieħed
ighejdu ; li jista icun magħsur, maħ-
ruġ minn.
ExpRBSSiON — espressioni ; tifsir,
cliem, ghasir ; the«e toords toere the true
expresnion of his feelings, dawnil chel-
miet chienu tifsir (fissru sewwa) ta
dac li chien iħoss f kalbu ; it looks sm'-
prising even heyond expression^xàhQV tal
ghageb (igħaggeb) li ma ngħejdlecx (li
ma nistax infissirlec) ; you are the only
one here that reads toith expression and
taste^ inti biss hawn li takra bl-espres-
sioni u bil gost ; 7t^^^ time tri/ to use
another expession^ darb'oħra kis (ara
li) tusa (għejd) cliera jeħor ; the juices
of the leaves are obtained bt/ ex/uession^
is-sugu tal werak jeħduħ (joħorġuh)
bil għasir ; the e.cpression (of the face)
is chaifning ; l-espressioni (chif in hu
kiegħed il wiċċ) hia xi ħaġa sabiħa
(li issaħħar) tassew ; thcre was not
expression to admire in that piece he
played, ma tantx chien hemm ħlewwa
(gost) biex titgħaxxak fdic il biċċa li
dakk.
. ExpRBssivB— li jesprimi, li ifisser, li
juri; his look is expressioe of intelli'
gence^ il ħarsa tiegħu turic li hu intel-
ligenti (moħħu tajjeb); she speuks
through her expressice eyes, titchellem
b*għajnejha (dac li trid tgħejd turih
jew tfehemulec b'għajnejha).
ExpRBssiVBLY— bl-espressioni, ċar,
mfisser.
ExpRBSsivo (fil musica) — bl-espres-
sioni.
ExpRBssLY— espressament, għal tal
apposta, ċar direttament, li juri ċar.
ExPRESSURK — ara expression.
ExpREST— ara express,
ExpROBATB ' iċċanfar, tgħajjat ma.
ExpRouATioN— ċanfir, għajjàt ma.
ExpROBATivE— li iċanfar, li igħajjat
ma.
ExpROPRiATB — ma tħallix ħaġa li
tibka actar tiegħec ; tħalli, icciedi, tit-
lak, terħi ħaġa jew drittijiet li icunu
tiegħec; tieħu lill ħadd'jeħor ħaġa li
tcun tiegħu (titfgħu barra minnha).
ExpROPRiATioN— tluk taħaġa li tcun
tiegħec ; tfigħ (minn titfa) jew ħruġ ta
bniedem mil proprietà tiegħu jew
minn ħwejġu għaliex teħodomlu.
ExpuGN — tirbaħ, tieħu bi gwerra,
b'assalt, jew b'attacc.
ExpuoNABLB— li jista jittieħed b'at-
tacc, bi gwerra ; li Jista jintrebaħ.
ExpuoNATioN — rebħ. rebħa fta ca-
stell etc.) bi gwerra jdw b'attacc.
ExpuLSB — tchecci,tixħet barra (minn
post).
ExpuLsioN — tcheccija, tfigħ barra
minn post.
ExpuLsivB— li jista icbecci jew jitfa
il barra.
ExpuNCTioN — tħapsira, brix, -tneħ-
ħija ta ħaġa li tcun mictuba.
ExpuNOB — tħassar, tingassn, tneħ-
ħi ħaġa li tcun mictuba (minn fuk
ctieb etc.) a vole toas passed to have that
resulution ^xj»u/ir/^e/,għaddavot(fiI cun-
sill) biex jingassaw dic irrisoluzioni.
ExpuRGATR — tnaddaf, issaffi ; the
toatery inatter xohich the kufneys ex/mr-
gate; dac I-ilma li isaffu il cliewi (1-aw-
rina) ; that edition has Iteen expurgated^
dic I-edizioni (il ħarġa tal ctieb) chie-
net msoffija mii kżież (immoralità jew
Digitized by
Google
IsXp
— 837
fixl'
ħwejjeġ ħżieaa) li chien filia ; a com-
misBion of learned men hiis been ap-
poinled to e.vpnrgate his works hejore
the eecond edition xh published, ghażlu
(saret) cumtnissioni ta nies għorrief
biex jaraw u inakku (inaddfu) 1-opri
(il chitba) tiegħu mill-immorah'tà li
iibom kabel ma jistampawbom għat-
tieni darba.
ExpuROATiON — tnaddif, tisfija.
ExpuROATOR— min (dac li) inaddaf,
isafS.
ExpuRGAToiiY — tajjeb biex, jew li,
inaddaf, li isaflS ; expurgatory index,
ctieb (werrej) lijoħroġil Papa fejn isem-
mi il cotba (projbiti) li irid (gnandom
bżonn) min jarabom u jiccorriegihom
mill-immoralità etc. li icun fihom.
ExQUisiTB-- squisit, magħxul, li ma
hawnz bħalu, ta ġmiel, tieba jew ħlew-
wa etc. cbira, jew li ma bħala ; petitu,
żabicott,wiehed li iħobb jiddandan; they
have perpetmted the crimt with an ex-
quisite malicey għamlu (temmew) id-
delitt b'malizia (ħżunija) li ma bħala ;
he is exfjuisite in making such toys, jin-
kala ferm jewgħandu ħabtacbira biex
jagħmel dawn I-affarijiot tal-loghob;
/ find this wine exquisite^ jena nsib
dan Mmbit tajjeb ferm, ta tieba li ma
bħala ; / know him well, he is such an
esqnisite, nafu tajjeb, petitu għall aħ-
ħar, jew il veru żabicott.
ExQUisiTBNBSs — ħlowwa, tieba etc.
li ma bħala, perfezioni, esat'ezza;
Christ sufferedfor us tJie e.rquisiteness
and heights of pain^ Cristu ġarrab
għalina I-actar ugigħ cbir u ahrax li
jista jingħata.
ExQUisiTisM — petitjar, żabicottjar,
dandin.
ExQUismvB — curius, socsiechi, xam-
iniom.
ExsANOUiNB 1 bla demm, li ma
ExsANGUious / għandux demm.
ExsoiND — takta barra.
ExscRiPTURAL — H ma jinsabx jew
\\ m'hux fli Scrittura.
ItlxsBCT — takta barra.
ExsiooANT — li inixxef, medicina li
tnixxef.
ExsiccATB — tiiixxef.
ExsiccATiVB— li iuixxef.
ExsiooATioN — nxief.
ExspuiTiON —bżiek.
Exsuooous— bla sugu, li ma ghan-
dux sugu (ħaxixa etc.;; niexef.
KxsuoTioN — rdigħ (minn taixlaj.
ExsuDATioN — għarak.
ExsuRGBNT— li joħroġ, ħiereġ.
ExTANT— li hawn, lijinsab, li jin-
għata, li jesisti ; this is Uie best extant,
dan I-aħjar li haun ; this is one of t/ie
few works he puhlislied now extant^ dana
wieħed mil ftit xogħlijiet tiegħu ( li
chiteb jew li ħareġ) li baka.
ExTABY-estasi (ara ecstacy),
ExTBMPORANBous ) ta fdakka, bla
ExTBMPORARY / mhojji ; bla maħ-
sub, jew mictub (kabel xejn); cliem,
poesia ecc. li wieħed joħroġ bieh għal
għarrieda jigifieri bla ma icun hejja
ruħu għalih.
ExTBMPORizB — titchellem, tagħmel
rima, poesija, sunett ecc bla ma tcun
mhejji, f dakka jew bla ma tcun mhej.ji;
toħlok discors ecc. għal għarrieda,
f dakka jew bla ma tcun mhejji.
ExTBND — tifrex, tmidd ; tcabbar,
twassa, tieħu ; England is trying to
extend her conquests further soutli, 1-In-
ghilterra trid ( kegħda tagħmel ) biex
tcabbar (tieħu) I-artijiet tagħha actar
l-isfel, (lejn nofs inhar j; / will now ex-
tend my /land to Aii/i, issa immiddlu
(natih^idi (biexneħodlubidu) ; evetnf-
body eciends him^ culħadd ifaliħru ; let
tliere be no one to extend mercy unto him^
ara li ma icun ħadd li icollu ħniena
minnu (li jurih ħniena, li jatih għaj-
nuna) ; t/iis manor is extended to my
use, dan il kasam stmawh ( raw
x'jiswa jew chemm ikum ) għalija.
ExTBNDANT— bil ġwionah miftuħa.
KxTBNDBD LBTTBus(ni stampa)— tipi
li huma wesgħin actar milli huma għol-
jin, bħal dawn "EXTBITID-
:eiid'\
ExTBNDBDLY — actar fit-tul ; / am
sorry to have to speak to yon to day
more extendedly on this suhject, jiddi-
spiacini li illum icolli bżonn inchelmec
actar fit-tul, fuk dana.
ExTBNSiDLB— li jista icun extended
("ara).
48
Digitized by
Google
E3tT
— 338 —
EXT
ExTBNsiON — wisa, estensioni, cobor,
medda, firza, wesgħa, tusigħ.
ExTBMBiON-LADDBB— sellam biż-jtieda
(bil ġonta) biex toħroġha jew ittellagħ-
ba meta trid ittawwal is-sellam.
ExTENBiYB— cbir, wasa li imidd, li
jinfirex.
ExTBNBOB— (fl'anatomia) musculu li
imidd biċċa mil gisem ( bħal ma hi
id-drigħ ecc.
ExTENT— spaziu, wisa, cobor, daks;
pont ; t/iat ia a country ojf a very Uirije
extent^ dac pajjis (art) ta cobor ferm ;
Uiey will soon see tlie exteut of the Kimjs
poioer, dal wakt jaraw sa fejn tasal il
kawwa (is-setgħa) tar-Be ; toacertain
cxtent you are not much to be blamed^
ea certu pont (b'xi mod) inti m'intix ta
min ilumec.
ExrBNuATB — iccecchen, tgħalleb,
tnixxef ; tkassar; trakkak ; ċchejchen,
njexef, magħlub, mpexpex.
ExTKNUATioN— nixfa, għelubija ; 60-
con, rekka.
ExTBBioB— ta barra.
ExTBBHiNATB-tekred, taħli.
ExTBBMiNATOB— kerried, ħtlli.
ExTBBMiNATORY — H jekred, li jaħli.
ExTBBN— ta barra, estern ( student
li ma icunx ta gewwa f cuUeġġ ecc.
jigifieri li ma jorkodx u jecol hemm )
in t/iat college t/iere are 70 boarders and
60 extems, f dac il culleġġ hemm 70 ta
gewwa (li jeclu u jorkdu hemm) u 60
esterni (li imorru għal lezionijet biss).
ExTBBNAL— ta barra, li jidher.
ExTBBNALLY — minn barra, ta fejn
jidher.
ExTBBNALS— ħwejjeġ ta barra, li
jidru.
ExTBBRANEous— li gej minn art ohra
(min pajjis jeħor); strangier
ExTBBsioN — tħassir, għerik, tneħħija
ta ħ$iġa minn fejn tidher.
ExTiL — tkattar minn lambic.
ExTiNOT — mejjet, mitfi, mekrud,
mneħħi, spiċċa, ma għadux actar—
t/iisfamily in extinct, din ir-razza in-
kerdet ( spiċċat, ma għadiex actar )
t/iough t/tat law be extinct t/ie judge /lad
not been removed from /lis ojjice^ għad
}Ili dic il-Iigi giet mneħħija ( spiċċat
jew tneħħiet) I-imltallef ma tneħħix
minn postu (baka fejn chien jew f'locu).
ExTiNOTioN-kirda, tneħhija, tifja;
ue s/iall see t/ie utler extinclion and an-
ni/iilation of the wic/ced after t/ie day of
judgment, naraw il kirda għal collox
tal ħżienn, u jispiċċaw ucoll ġħall col-
lox wara jum ii ħakk (jew il ġudiziuj.
ExTiNE -it-trab tal fiuri (ta barra).
ExTiNGuisH — titfi, tekred, tneħħi,
tispiċċa miiin ħlas, tħallas, tifdi ( billi
tidhol in solidum nia ħadd jehor ) t/iey
tried to extinguish t/ie Jire^ riedu jitftt
in-nar.
ExTiNGUisiiAiiLB — U jista jintefa,
jinkered, jitneħħa jew jispicċa għal
collox.
ExTiNGUisHBB - stuta ( biex titfi xa-
ma, lampa ecc. )
ExTiNGuiSHMBNT-kirda, tifi, tneħ-
ħija ; /le moved /lim to a war ugainat
t/iat nation for i/ie Itetter extinguis/iment
of t/ie civil wars of /tis country^ ġagħlu
jagħmel gwerra contra dic in-nazion
biex icun jista jekred sewwa il gwerra
civili li chien hemm fl-art tiegħu (jew
fpaijisu.)
KxTiBi»-— tekred, taklo, niill għoruk,
t/uU nalion is to be cxtirixfd from Kn-
gland's colonies^ dic in-nazion għanda
tinkered għal collox mill Oolonij ( ar-
tjiet) ta llnghilterra.
ExTiRPABLE— li jista jinkered, jin-
kala u jitneħħa mill gheruk ; talre care
not to alloto t/tat plant to iufect our
grouud becauxe it is not easily exiirp-
altle, okghod attent kis) li ma tħallix
dic il ħaxixa tiżgħed 1-art il għaliex
ma tcunx tista taklagħha malajr mill
ghiruk (tekrida).
ExTmPATB— tekred għal collox, tak-
la mill għernk, tistradica ( tisrudica )
ihis is one of the frig/ttfttl diseases t/tat
can be extiipated by science^ dina hia
waħda mill mardjiet U jistgħu jinkerdu
per mezz tax-xienza.
KxTiRPATivB — li jinta jinkered għal
collox, jitneħha mill għeruk jistrc^ica
ruħu ; li jekred, li jiatradica, li jneħħi
(jakla) mill għeruk.
ExTiiiPATioN-kirda, tneħħija, stra-
dictir (sradicar) let uspray for tlie e^
Digitized by
Google
EXT
— 889 —
EXT
EXTOBSB
EXTORCB
iirpation of the heresiesty ejja nitolbu
għal kirda tal eresija.
Extirpator) kerried, min jewdacli
RxTiBPBR ) jekred jew jistradioa
(jisradica jew jakla u jekred mill għe-
rak) ; extirpera of tyrants were once ho-
nouf*ed as fàthers ofthe people^ il ker-
rieda tat-tiranni (dawc li chienu jekir-
da ittiranni, chienu mistmumin (stma-
ti) bħala il missierijiet tal poplu.
ExTOL— tghalli, tarfa, tfaħħar ; he
has been extoUed to Vie seventh sky, għal-
lewh ( telgħuh bit-tifhir ) sar-raba
sema.
ExTOLLBR — - min (dac li) igħalli,
ifaħħar, jarfa bniedem etc. il fuk bit-
tiftir.
ExTOLMBNT — tifħir.
tieħu minn, tgħasar,
tgħakkes bil ħlas, tieħu
demm il fkir.
ExTORSivB — li jagħfas, jagħsar, jehu
bil fors.
ExTORSivBLY— bil għafis, għasir.
ExTORT— tieħu bil forza (ghaliex tif-
laħ) tisrak, taħtaf, tgħakkes fil ħlas,
tisrak demm il fkir (il ħaddiem) ; tUl
the Romans did extort t/iis tribnte from
us, we were free, hValnB, meħlusa (li-
beri; sa chemm ir-Bumani ħadulna
(riedu minnha) bil fors dan il ħara^.
EXTORTBR ) «*J" J«^***^' i^^^^^> i^
^ V ħu bil forza (għaliex
EXTORTOUR j jiflaħ).
ExTORTiON I ħatfa, serk, takrik fil
ExTOROioN / ħlas,.tgħakkis fil ħlas.
ExTORTioNATB— li jaħtaf, jeħu bil
forza fgħaliex jifiaħ) li jisrak, li igħak-
kes fil ħlas.
ExTORTioNBR— ara extorter,
ExTRA— barrani, barra minn ; ħaġa
barranija, pircacci ; t/^e music was
charged as an extra, il musica tħalset
għaliha (chelna cont jeħor barrani
għaliha) ; reckoning his extras he makes
some 6 shillings a day from that postj
bil pircacci (kligħ barrani) tiegħu kie-
għed jagħmel (idaħhal, jew jirrendiln)
daks ħamesxelini cuUjum minn bemm
(minn dac il post).
ExTRA-AXiL— li jicber barra minn
dic ir-rocna minn fejn il werka. tinfi-
red miz-zokk.
ExTRA-BELiBF — superstizioni .
ExTRA-cosTs— spejjes barranin (fil-
ligi) jew dawc li spejjes li ma jidrux
(ma icunux msemmija) fil procedura
ta causa, bħal ma huma il nlas tax-
xhieda, il projpina (ħlas jew dritt) ta
I-avucat, drittijiet (ħlas) tal korti etc.
ExTRA-ouRRBNT— (fl-elettricità) cur-
rent galvanicu li meta jiltaka ma il
current rjeħor,ewIieni,jimxi jew igħad-
di mieghu, u jarġa lura (jimxi għan-
naħħa cuntlaria) meta jinfired (jew
icun maktugħ) minnu (mill current
elettricu principali).
EzTRA-HisTORio (chclma usata minn
Tylor)— dauc 1-artijiet jew pajjisi li
ma għandhomx Storia tagħhom, u li
dac li nafu f ukhom nafuh minn dao
li chienu igħejdu fukhom 1-antichi
(it-tradizioni).
ExTRA-ooNSTELLARY— dawc il chwie-
cheb li m'humiex magħdnda ma I-eb-
da grupp tal costellazioni.
ExTRÀGT — taħtàr, tagħżel, tieħu
minn, issaffi, tillampica, toħroġ minn,
takla ; ticcopia biċċa ; Iie Iias been to
extract a tooth, mar biex jakalgħulu
darsa ; / have already extracted some
notorious falsehoods out of tJiat pamph-
let, già sibt (ghażilt) ħwejjeġ li ma
huma tassew xejn (calunni ċari) f dao
il ctieb.
Ex'tract— ħatra, għażla, biċċajew
ħaġa maħtura jew magħżula ; thts is
an extmct, din biċċa maġħżula, meħn-
da (iccupiata) minnha ; extract of beef
laħam magħsur (dac li joħroġ mil-
laħam magħsur).
ExTRAOTABLB ) li jista icun maħrnġ,
Extraotiblb / meħud, magħsur jew
maklugh; no more money was extractible
from his pocket, ma satax icun li jo-
ħorġu flus actar minn bntu.
ExTRAOTiFORM (fil chimica) li donnu,
li jidher mahruġ, illampicat, msoffi,
ecc.
ExTRAOTiNG —M joħroġ, H jagħsar, li
jakla; kalgħa, ħarġa, għasir, Jam-
picar.
ExTRAOTioN-^klugħ; għasir, ħruġ;
għa^ila, nisel ; he is of an English ex-
tractiofiy gej jew mnissel mill Inglisi
(ghandu nisel Inglis.)
Digitized by
Google
EXT
— 840 —
EXT
ExTiiAOTrvB — ara extractvtg.
ExTRACTOR — min jakla, joħroġ, jagħ-
sar, inissel, jillampica ecc
ExyRADiTioN— cunainnar, għati liira
lill pajjisa ħati maħrub ; estradizioni ;
is there an extradition treaty between
Greece and Englandf għandhom estra-
dizioni 1-Inghilterra u il Qrecia (jigi-
fieri, jecc xi Inglis jagħmel xi delitt u
jaħrab u imur fil Orecia jistgħu igi-
buh ?)— (}eu il cuntlariu).
ExTRADiTB-tati lura, ticcunsinna
hati minn pajjis għal gvern,jew f idejn
il ġustizia ta pajjisu; it w douhtfid
whether he will he extradited for this
offencey ma nafx hemmx dritt tal
estradizioni (li jiccunsinnauh lura il
ħati) għal din l-of&sa (id-delitt).
ExTRADOs — it-tundiatura ta barra
ta arc (ħnejja).
ExTRADOTAL — H m'hux tad-dota,
ta barra mid-dota ; Hiat ia extradotal
property which she left ua, dic li ħalli-
tilna ma chienx tad-dota ( fiddota
tagħha, chienu ħwejjeġ barranin).
ExTRA juDioiAL— barra mil ħakk, li
m'bux fil cors giudiziariu ordinariu
(solitu).
ExTOALOQicAL— li m*hux fil (barra
mil) logica.
ExTRAMUNDANE — H m'hux ta din id-
dinja, taddinja 1-ohra.
ExTRAMURAL — ta barra mis-swar,
ta barra mill belt ; ta barra, li jindi-
fen barra mic-cimiteriu.
ExTRANBOus — barrani, ta barra,
strangier, li m*hux tal post.
ExTRA OFFiciAL — li m'hux ufficiali,
ta barra mis-servizz.
ExTRAouDiNARiLY — straordinaria-
ment, b'mod li katt ma chien, ġdid, li
m'hux soltu.
ExTRAORDiNARY - straordinariu, bar-
rani, barra mis-soltu, gdid ; li ma
chien katt ; rari, tal għageb ; the In-
dians worship riverSy fountains etc. and
all things iphich aeem to have somethvuj
extraordinary in Uiem^ 1-Indiani jadu-
raw (jatu kima) lill xmajjar, munta-
nji etc. u'l ħwejjeġ collha li jidrilhom
li huma tal għageb (rari jew li huma
ta rhinjistgħageb bihom); thoae were
exhxiordijiary eoldiers, dawc ehienu
Buldati barranin (m'hnx ta dic in-na-
zion) ; atl the extraoiHlinaries in the
u'ovld are styled ^^prodigies preternatu-
raV' hy Spencer, dawc il ħwejjeġ coUha
li jiġu fid-dinja li m'humiex, soltu jew
comuni, Spencer, isejhilom għeġubijiet
ta barra min-natura ; he has exiraordi-
nary goixl eyes and will desci^y a sail at
sea farther than I do through the tele-
scopcy għandu għaineih tajbin li igħaġ-
ġbec (ħwejjeġ tal għageb) u jara (jil-
maħ) klugħ fuk il baħar fil bogħod
kabel ma narahom jen bittromba ; she
is a girl of an extraordinai*y heauty^ hia
tifla ta ġmiel li katt ma rajt bħalu.
• ExTRA PAROCHiAL — ta barra mill
parroċċa, li ma hu ta Kebda parroċċa,
ta bla parroċċa.
ExTRAPAROCHiALLY— li tcun(ta) bar-
ra mill parroċċa, li ma icollux (għan-
dux) parroċċa; now in case ofa ehapel
extraparochially situated what toill you
do f issa fil cas ta cnisia li ma tcun ta
ebda parroċċa x'tagħmel ?
EXTRAPROFBSSIONAL — H m'luiX fill
(ta barra mill) professioni.
ExTRAREGULAR — ta barra mir-re-
gula, li m'hux sewwa, ħażina, irre-
gulari.
ExTRAVAOANOB — stravaganzR, ħala,
tberbik, nfik barra mill kies ; tħerwil,
genn, capriċċ, abusi ; she %vas so expen-
sive that the income of two dukes was
not enough to supply her extravagance ;
chienet tonfok (tberbak) tant illi ir-
renta ta żewġ ducbi ma chienitx bi/.-
żej jed għal ħala (tberbik) taghha ; see
wluit are tfie consequences of his extra-
vagances, ara x'gieb (x'ħa) bil genn
tiegħu ; the general is to see to keep ihe
soldiers from running into greaier
extravagancies and disorders, il gene-
ral għandu jara li is-suldati ma jagħT
mlux actar capricci u disordni (ħwei-
jeġ li m'humiex xierka, stragi etc.)
ExTRAVAOANT — stravaganti ; ħàli^
berbieki, li jonfok bla kies, mherwel,
miċrnun, capriċċus ; thejudge fincd him
£1)0 for an extmvagunt sermon he made
on anarchism, l-imħallef waħħlu Jċ 50
(multa) għal cliem li kal jew discors li
għamel ta mherwel fuk 1-anarchia; t/te
exiruvaganis amongst us are several, il
Digitized by
Google
EXT
— 841
EXU
capriċċosi foelnahiima bosta, jewactar
minn wieħed ; lie in rery exiravagant,
hiia ħali (berbicki) vrif^k.
ExTRAVAOANTLY— bii ħala, bit-tber-
bik, bil genn, bit therwil, bil capricci,
bli nGek tat genn, ta bla kies.
ExTRAVAOANTE88-ara extravagauce.
ExTRAVASATB'tagħsar biex toħroġ'
id-demm bil for8, bil għafis etc.
ExTREMB- tarf ; aħħar, tat-tarf, '^tal
aħħar, ta barra, tat-tarf nett, cbir
ferm ; rigorus, kalil ; iżzejjed, tbatija ;
ihe extreme part» of time, 1-aħħar
zmienijet ; (hese are ihe extreme hnrd-
»hip8 that avi/ man can possihly suffer^
dawn huma l-actar tbatijiet cbar
(kliel jew ħorox) li bniedem jista katt
isofri ; he belovps to the e.rtrenie liberal
party^ hna wieħed minn tal partit pes-
Bmu (shiħ) liberali ; ihese last /our
years have heen exireme had for Ute
commerce^ dawn l-aħħar erba snin
chienu ħ/.iena ferm ghall cumroerċ
tagħna ; at noon we were about mulxcay
between ihe extremes of boih vromontO'
ries^ f nof8 inhar conna nħalcna) tista
tgħejd fin-nofs bejn it-truf tażżewġ
promontori ; avoid extremes, aħrab dac
li hu żejjed (l-eccessi) ; / hope some-
ihing will he done io relief their
extreines^ nittama li jagħmlu (issir)
xi ħaġa biex jeħelsuhom mit-tbatijet li
fihom jinsabu; ihe extremes are eiiher
of thefirst and tlie last terms of a pro-
portiony the remaining two heing the
means, l-*^E.i'tremes'\ hunia in-numri
tattruf (1-ewweI u l-aħħar) ta propor-
zioni (regula tal aritmetica), iż-zewġ
numri 1-oħra huraa il **means'\
ExTRBMB uNOTioN — il Griżma tal
morda.
ExTRBMBLES8— bla tarf, li ma jispiċ-
ċa katt, infinit.
ExTRBMBLY — form, bil boata, bla
tarf, barra rail kies, i/iejjed ; / am
extremely sorry to learn that he is so
illf jiddiBpiacini bil bosta nisma li hua
raarid hecc ; d/) give him someUiing, he
isexiremely poor^ tih xi haġa, fkir wisk
(batut chemm jista icun^ ; she loves
him extremely^ tħobbu li manghejdlecx
(raa tiBtax tħobbu actar, jew tħobbu
ferm) ; either excessively hot or exire-
mely coUl, jew shana (għomma)ta I-in-
fern (li ma tistax issofriha, jew bard
li ikaxxar.
ExTREMiST— ostreraiBt, wieħod li il
fehmiet tiegħu fuk ħaġa huma cbar li
roa jistgħux icunu iżied.
ExTRBMiTY— tarf, tmiem, dejl, I-ib-
għat n actar bil boġhod) ; his house
isjustatihe extremity'of the village^
id-dar tiegħu tigi (keghda) sewwa sew
fit-tarf tar-raħal ; he was reduced to
such an extremiiy ihat he was forced to
heg, gife hecc fil bżonn (ftakar tant) li
wasal biex ^waka) jitlob il carità.
ExTRiCABLB— li jista jeħles, jinkala
minn.
ExTRioATB— teħles, tinkala jew tak-
la minn, issolvi, tfisser, tiċċara, ħaġa
{cwBiioni) ; he hadbrought himself into
sHcli distress t/iat now hefinds it mosi
dlfficult to extricate himself out of it,
daħal fi ncwiet (fbasla) tant cbir illi
issa isibha wisk ħaġa tkila li jeħles
minnu ; this noio extricates ihat ques*
tion which has so much iroubled each
andevery oneofus, dana issa jiċċara
(jakta iż-żarda ta) il custioni li tant
ħabbtitna
ExTRiOATiON — ħelsien. kligħ minn.
ExTMNsic I ^^^^^* l>J*rra minn, ta
„ ) barra, li m' hux es-
HiXTRiNsioAL^ senzialijew meħtieġ.
ExTRovBRSioN -il kalba jew dawran
(ta taħt fuk jew ta gewwa barra) ta
ħaġa).
ExTRuoT — tgħolli fuk xulxin, tibni,
ittalla bini ete. ^
ExTRUOTioN — bini.
ExTRUCTiVB— li italla, igħalli, jibni.
ExTRUOTOR — bennej.
ExTRUDB -toħroġ, timbotta il barra.
ExTRusioN— ħarġa, tfigħ il barra,
xhit il barra.
ExTURBRANT - ibbuzzat, rainnu .
ExTUDKRATR ~ tibbozza, tonfoħ (bħal
bu/ijeka, tkabbes il barra.
KxuHBRANCK -il ħola, kati*^, puta-
fjun, xebgħa, gozz, abbnndanza ; we
owe our position to the exuherance ofour
benefactors goodness^ aħna nafu din il
posizioni (j)Ost, impiegh etc.) li għan^
dna rait-tieba bil wisk cbira (abbun-
danti) ta'l benefattur tagħna.
Digitized by
Google
EXU
842 —
EYE
ExunRHANT — ahbnndanti, li fiħ il
ħeln, li jagħmel ifiħ) kati^ħ, il ħela,
gozz, iżżejjed bil bosta ; cleanse yonr
vines from their exuherant branchett
xohich hiniler too mnch the sun and you*ll
have a hetter success^ naddaf (iżbor jew
akta) il bosta friegħi xejda tad-dwieli,
li kegħdin jilkgħu ix-xemx u icolloc
ġabra ta għeneb aħjar; he is well knoxon
for his exuhemnt goodness, magħruf
tajjeb għal ħniena ftieba) tieghu bla
kies.
ExuDATB— tgħarak (toħroġ il għa-
rak).
ExuDATioN— għarak, ħruġ ta għa-
rak.
ExuDB— tgħarak, tohroġ il gharak,
issir għarkan ; toħroġ umidu ilma eto.
minn haġa; t/tose forests exude tnrpen-
tine in the greatest ahxindance^ dawc il
boschijet jatu (joħorġu mis-siġar li fi-
homj salt acquadirrasa.
ExuL— esiljat, wieħed mchecci minn
pajjisu, itturufnat, esuli.
ExuLCBRATB— twaġġa, tobrox, tagħ-
mel ferita, piaga jew demla, iddenni ;
iddejjak il kalb, tincwieta, titturmenta;
mwaġġa, misluħ, mibrux, ippiagat;
mdejjak, incwietat, itturmentat, in-
curlat, immortificat, b'kalbu mweġġha
jew maksuma.
ExULT— ittir bil ferħ, tifraħ ferm.
exultancb i . ,.|
Exultation/^^^*"'
ExuLTANT— min jifraħ, ferrieħi.
Exuvj/E— dawc il ħwejjeġ li min-
nhom jinżgħu ( ibiddlu ) l-annimali
(kxur, snien etc.) jew dac li jaka jew
jinżel mis-siġar (werak, koxra, friegħi
niexfaetc.)*
ExuviATB — tinża biex tilbes ħwejjeġ
ġodda (bħal ma jaghmlu xi annimali,
si^ar etc. li jinżgħu mil koxra, we-
ralc etc. biex itellgħu oħrajn ġodda).
ExuviATiON— li nżigħ jew tibdil ta
kxur, werak etc. ta siġar jew annimali.
Ex-voTo — wegħda ta xama etc. li
aħna nagħmlu ma xi kaddis, il Ma-
donna jew ma'l Bambin biex (jew
meta) nakalgħu xi grazia).
Eyas — għasfur li għàdu tal bejta
(m'hux liebes u li jista itir sewwa) ;
seker żgħir li ghadu ohemm ħareġ
mill bejta.
Eyas-muskbt - isem li jatu xi tfajjel
żgħir, f loc ngħejdu aħna **bażużlu",
"għarus'* "għasfur*' etc.
Eye— għajn, rimja, tħares, tara, ti-
dher,turi ruħec; dawc it-tbajja culuriti
li icollu fix-rix ta dembu il pagun ; il
wesgħa jew il fetħa ta fuk Tcoppla ;
tieka ovali jew tonda; ħolka (bħal
dawra ta ngassa) fħabel; hlxie eyes,
għajnejn żorok ; a cast of the eye^ dak-
ka ta għajn, ħarsa ; at the least txoinkl-
ing of an eye^ f dakka ta għajn, f nifs,
f minuta seconda, f chemm tghejd
" Gesu Maria" ; I am glad to say that
noxo he is looking xipon me xoith a good
eye, ghandi il piacir ngħejd illi issa
beda igerraħni (bedajaħmilni jew iniż-
żilni b*xi mod fli stoncu tieghu) ; lately
he comtnenced to look dmon xtpon him
with an evil eye^ dan I'aħħar beda ma
jaħmlux (beda jobgħodu) ; please have
an eye on what he is doing, jecc jogħ-
ġboc okghod attent ghal dac li kiegħed
jaghmel fara x'inhu jagħmel); you
mxtst have an eye to yoxir daxighter, jaħ-
tieg tieħu ħsieb (tindocraj lill bintec;
/ know that he has this hoxtse ixi his eye,
jena naf li din id-dar kegħdà f għaj-
nejh (kieghed għaliha biex jeħoda hu)
jew għamel għaliha għaliex iridha;
shxtt yoxtr ex/es^ ghalak ghajnejc ; soine
times I have to shut my eyes and let
things take their course^ xi drabi icolli
naghlak għajnejja u nħalli ix-xini mie-
xi ghal gembu ; noio that he has cast
his eyes on this horse it is dijficxilt to
take them ojjT, issa la darba xehet għaj-
nejh fuk dan iż-żiemel hia ħaġa tkila
(diificili jew li ma tantx tista tcun) li
jirġa jaklagħhom (minn fuku) ; take
care of yoxtrself, and hehave l^etter be-
caxtse every hodys eyes are on yoxt, ok-
ghod attent (indocra) u gib ruħec aħjar
għaliex culħadd ghajnejh fic; two eyes
see hetter than one^ aħjar żewġ għaj-
nein minn wahda ; yoxtr eycs ai^e bitjger
than yoxtr belly^ għajnejc acbar minn
xakkec ; he opened his eyes fhe is more
carefxil vow jew he is taking care of hini'
selfnoxo)^ fetaħ għajnejh,kiegħed attent
issa (ghamel il għakal) ; hollow^ deep
Digitized by
Google
eye
m -
nm
8unk eyesy għajnein fil ħofra ; he is ihe
apple o/ my eye, dac il mimmi ta għaj-
nejja; one mu»t pleaee the eye (lew^
the eye muet be pleased too, cull għajn
trid seliemba ; hedgee have eyes and
walh have ears^ 1-ajru għandu għajnu
u '1 ħajt għandu widnu ; what ihe eye
sees not the heart rues not^ jew xohat t/ie
eye does not see, the heart does not
grieve /or, għajn ma tara kalb ma tuġ-
għa ; who buys hath need o/ wie hund-
red eyes, xoho sells hat/i need o/one^ min
jiztri irid icollu seba għajnejn ( għall
min ibigħ bizzeijed għajn waħda) ; he
looked at me with Uie tail o/ his eye^ ħa-
res lejja minn taħt il għnjn; me evil
eye^ il għajnħażina (il għajn), do you
believe in the evil eye ? temmen bil
ghajn (li bawn min igħajjen? ), the eye
o/ a needle, għajn ta labra ; eyes in
bread, ħofor ( tokob tal ħobs minfuz
jew maħdum) ; eyes in cheese^ tokob tal
gobon (ħofor li icun fiħ il ġobon ;) he
is/ull o/eyes, collu għajnejn ; it is my
dutvy as a llead master to see all tlie
children taught under my eye and direc-
tiony bua dmir tiegħi, bliala surmast
(cap) li nara it-tfal collba mghalmin
taħt il oura u it-trigija tieghi ; a gi/t
does blind the eyes o/ the wisCy rigal
ixigħeb (jaglimi il ghajnejn) il għaref ;
you have to be in eye \>/ every exercisCy
trid (icolloc, għandec) tara cull eserci-
ziu (i-esercizii coliba li isiru) ; prune
and cut off all your vine shoots and save
one or two o/ t/ie stoutest to be le/t wit/i
t/iree or /our eyes o/ wood, iibor u kac-
ċat il friegħi collha tad-dwieli barra
minn xi tnejn mill-actar kawwijin u
ħallihom b'xi tlieta jew erba* rimijet ;
we see colours like t/ie eye of a peacoclcs
/eat/ier, hy pressing our eyes on eit/ier
conter, w/iilst wa look iJie ot/ier way,
meta nagħfsu ir-rocon ta għajnejna
u nħarsu għan-naħħa tar-rocna loħra
naraw lewnijiet bħal dawc it-tbajj«i li
icollu il pagun fir-rix ta dembu ; buWs
eye jew i/ie centre o/ a target, dac il
post ( sinjal, ticca ) tal versall fejn
ghandu jolkot min jispara (fil yersall);
i/iey are Jinii<hintf ihe ey<* o/ the dome,
koghdin j&ħdiiiu iHBa (koghdin jispiċ-
ċau minn idejhom ii fetħa ta fuk tal
coppla ; i/iey say /le is living in a dark
back-room wit/i an eye in a comer^ igħej-
du ii kiegħedigħammar fcamra mwar-
ba mudlama b'tieka wahda tonda (jew
ovali) frocna; / saxo iJiem c/ianging
eyes, raithom li innamraw minn xul-
xin ; /le was lucky enough to/ind/avour
in /lis eyes, dhellu xorti li għaraf ijngieb
miegħu (jinħabb).
Ete-bàll— il ħabba tal għajn.
Eye-bbam " ħarsa, dakka ta għajn.
* Eyb-bitb— deħer, xarba.
Eyb-bitino ~ seħer ; xarba ( meta
wieħed jixrob b'għajnejh jew ighajje;i;
y believe s/ie is one o/ t/ie eye-biiing
witc/ies, nemmen (nahseb) li bi waħda
minn dawc li ighajnu (li tixrob b*għaj-
nejba, jew li titfa is-seber.
Eyb brbb — ara eye brow.
Eyb BRioHTBNiNa — ħaġa li tiftaħ
jew tiċcara il għajnejn.
Eyb bbow— ħageb.
Eyb gup - tazza maghmula apposta
biex tahsel il ħabba tal għajn.
Eybd— bil għajnein,Ii għandu għaj-
nejh ; one eyed man, ragel b għajnu
wa^da ; dull eyed, stupidu, brig/U eyed,
intelligenti, li jifhem malajr.
Eybd-hawkmoth— farfett li għandu
tbajja fi ġwienħu ibħal dawc li għandu
il pagun fir-rix ta dembu).
Eyb dootor — tabib tal għajnejn
(igħejdulu ucoli an oculist, ara).
Eyb-drop— demgħa.
Eyb-bxtirpator — biċċa għodda tat-
tobba biex jakalgħu il għajnejn biba.-
Eyb-flap— nuċċali ta żiemel.
Eyb-ful— ta min jarah, li iġagħa-
lec tħares lejh, li jati fil ghajn.
Eyb-olangb— dakka ta għajn, ħarsa
malajr.
Eyb-ola88 — nuċċali Cuċċali) ; lenti
ta arlu^ġar etc. lunolta ; ir-retiua tal
ghajn jow il vista.
Eyb-olutton — rgħib, li ma jixba
katt jara, li katt ma hu cuntent billi
jara.
Eyb-headbd — bit-tokba jew fetħa
(\i ghandu tokba jew għajn^ fir-ras
jew fit-tarf.
Kyb uoLB-tokba f labra, lasta etc.
fejn tidħol ħajta jew jidħol ħabel etc,
Digitized by
Google
EYE
— 844 —
PA
Eyblash — ix-xagħar ta xifer il
għajn^'n
• Eyb-lenb — len ti.
Eybless— bla għajnejn, bla dawl.
Eyblbt— aocetta, tokba.
Eyblet-holb — - accetta, tokba fejn
tidħol il buttuna.
Eyblbt-punch— strument biex it-
takkab il carti (u iddommom) li nużaw
fuk id-desk jew scrivanija.
Eye-letbbb — strument bil ponta
biex ittakkab bih bħal stallett.
Eyblid— tebka tal għajn.
Eyb-ofpbndino— li ma jogħġobx il
gfiajn, offensiv jew li joffendi (iwaġġa
iigħajn;.
Eybpit— il ħofra tal għajn.
Eyb-plbabino — li jogħġob, li jati
piacir.
Eybr— min iħares sewwa, jara taj-
jeb, ma jerħix minn taħt għajnejh.
EYB-RBTORTiNa — H iħarcs lura, li
jakleb għajnejh lura.
Eybrib— bejta għasafar.
Eye-rim — lunetta fħgieġa tonda
waħda li i^iomma bil muscoli ta dwar
għajneic biex tara biha;.
Eyb-salvb— dua tal għajnejn.
EYB-SBRVANT'dac H jahdem biss
meta icollu I-imghallem fuku (iħares
lejh).
Eyb-sbrvIob — xogħol li isir biss taħt
għajnejn 1-imghaIlem.
Eyb-shot— chemm tara b*għajnejc,
sa chemm tatiċ il vista, sa chemm
(fejn) tara b'għajnejc ; the robbers
sliared tJteir hooty toJien iliey knew that
they were out of eyediot from the palace
xoindoto^ il balielin kasmu bejniethom
li serku meta chienu jafu li ma jist-
għux jidru actar mit-twieki tal palazz.
Eyb-siqht— dawl, vista, għajnejn ;
his eye siijht ia uot much to »peak o/,
ghajnejh ("id-dawl ta għajneih jew il
vista tiegħn) ma tantx huma tajbin ;
reading hy nitfht iwpairs our siyht, il
kari ta bil-Iejl igburrkilnu għujnejna.
Eyb-sorb > ugigħ il għajnejn,
Eyb-sorrow) mard il għajnejn.
Eyb-stone — gebla tat-tnaddif tal
għajnejn.
Eyb-splioe — tokba, fetha, li iħallu
fiċ-ċumbar f meta jiċċumbaw ħabeU*
Eyb-spot— isem ta fjur ( gilja ta
lewn viola b'tebgħa ħamra fit-tarf ta
cull werka).
Eyb-spottbd - mtabba ħbub ħbub.
Eye-strino— in-nervi, il għerukj'ew
ħjut li imixxu jew igerru il għajn.
Eyb-tbbth - li njeb.
Eyb-thurl — tieka.
Eyb-waobs ~ ħlas, poga ta 1-isem.
EYB-WAiTBR-guardian, għnssa.
Eyb-wash 1 *'"^^» ^"* 6^** ^^^^^ **^
Eye-wink - għamża, sinjal bil għajn.
Eyb-witnbss— xhud li jara b'għaj-
nejh stess; he is one o/the eye-wittiesses,
hua wieħed mix-xhieda li raw; one
eye-witnesa is better than ten hearsays^
xhud wieħed li ra b'għajnejh hu aħjar
minn għaxra li semghu biss, faħjar
xhud li ra b'għajnejh minn għaxra li
semgħu).
EYOT-gżira żgħira fi xmara.
EYRB—dawran, viaġġar, mawrien
minn post għal 1-ieħor.
Eyrik ~ bejta għasafar, bejta bil
bajd m*hux mfakkas.
EYRY—il post fejn ibejtu il ghasafar
cbar (ħoxnin) bħal ma hi 1-ajcla etc.
beita ta ajcla etc.
Eysblr— ħall.
EzAM — is-sinjaijew il għajta li għan-
dhom it-Toroc biex jinġabru meta ja-
sal il hin li isallu.
EzRA— wieħed mill cotba tat-Test-
ment il kadim, jew ta H Scrittura.
F— hia is-sitt ittra tal Alfabett In-
glis— F, bħala numru,t:swa40, u meta
icollha il gibda fukha tiswa 40,(K)0-F
ucoll tokgħod rioc il chelma "Pellow"
(sieħeb jew wieħed minn tax-xirca),
bħal; F.li. (i.8. floc Fellow of the
Royul Geographical Society, Fellow
("wieħed minn tax-xirca ) tasSocietà
Reali tal Geografija ; u F. S. S. floc
Fellow of the Statistical Society^ wieħed
minn tax-xirca ta Società, ta li stati-
stichi; F, titkieghed ucoll floc '*Fa\
walida min-noti (irraba) tal musica.
Fa — walida min-noti (ir-raba) tal
musica.
Digitized by
Google
FAA
— 845 —
FAC
Faam— isem ta ħaxixa li ticberfl-In-
dia, tajba wisk (^msemmija) għal cura
tal mard tal pulmuni jew ii mard
rkiek. .
Faba — fula.
Fabagbous— bħal fula.
Fabian — ^għajjàn, u li igħajji bid-
dewmien (mill isem tal famus Qeneral
Fabius Maximus).
Fablb — ħrafa, raccont li fih xi tagħ-
lim (tifsir jew morali); kalgħa, ghidba ;
to write {to say) fables, ticteb, tgħejd
il ħrejjef, tigdeb jew tgħejd il cliem
b'jeħor: takla, tħarref.
P^BLBD— msemmi fil ħrejjef.
FÀBLBR — minjicteb il ħrejjef;minn
jiddelitta bil ħrejjef ; ħarrief.
Fabrio — bini, fabbrica ; nisġa, xok-
ka, biċċa drapp, drapp ; tibni ; / sato
some stately fabrics in Rome^ jenaBuma
rajt bini ta cobor li ma bħalu (cbir
taasew).
Fabricant— fabbricant, bennej, min
jaghmel, jibni, jinseġ ħaġa.
Fabricate — tibni, tagħmel, tħarref,
takla, tigdeb ; issib, tivvinta ; tagħmel
ħa^a (flus, carti etc^ foloz.
Fabrication— bini, għamil ; tħarrif,
kalgha (fuk xi ħadd) għamil ta xi ħaġa
falza.
Fabrioator— min(dac li) jibni, jagħ-
mel, jakla, iħarref, jivvinta jew jagħ-
mel xi ħaġa falza.
Fabulist— min jiwinta jakla jew
jicteb il ħrejjef,
Fabulizb— tinventa jew tirracconta
il ħrejjef ; tharref.
Fabulosity —ħrafa.
FABULous-'mħarref, m*hux tassew,
m'hux tabilħakk, li m'hux ta min
jemmnu; Uiese are indeed fabulous
prices, dawna huma tassew prezzijiet
(obar) li wieħed ma jemminomx.
FAfADB (akra fasejdj faċċata ta
dar, palazz, cnisia etc.
Facb — wicċ, sefka, tcun wiċċ im-
bwiċċ ma ; thares lejn, iddawwar wiċ-
ċec, tilka, taħbat għall ; tħebb għall :
whydontyou wash yotir/ac^f għaliex
ma tahsilx wiċcec ; when he got (ar-
rived) tliere he put on a newfacej meta
wasai hemm biddel wiċċu (għamei jew
wera wiċċ jeħor) ; rememher that you
have to appear before the face of God,
ftacar li għad trid tidher kuddiem
Alla ; this was said in t/ie face of the
whole town, dana intkal kuddiem cull-
ħadd (kuddiem in-niestal belt collha);
in face of the sun^ pubblicu, kuddiem
culħadd ; Jie shant dare to do this be"
fore my face^ ma għandux il ħila sgur
lijagħmel dana kuddiemi; he is one
7
ofthose t/iat carry two faces xmder a
hood, wieħed minn dawc il ħżiena
(maliziusi) li juri ħaġa u jagħmel oħra,
(li għandu żewġt uċuħ) ; I witl not see
his face any more, ma narax wiċċu
(ma naraħx) iżied ; /'// speak to you
about it when we are face toface, nchel-
mec fuk dan meta incunu wiċċ im-
bwiċċ (incunu rasi u rasec) ; he dares
not showinff his face, jibża (ma għan-
dux il ħila) jidher ; lie is a brazen face
jew a boldfaccy dac wiċċu tost (wiċċu
wiċċ ii kiegħa tal art) ; what are ym
making faces forl x' inti titcherr^
(għaliex kiegħed tagħmel dac il wiċċ
icreb); his house faces the sea^ id-dar
tiegħu kegħda tnares lejn (faċċata ta)
il bahar; tfiat regiment was thefirst one
toface the enemy, dac ir-rigiment chien
lewwel li mar contra il għadu ; face
t/ie second card, akleb it-tieni carta
(ħalli n^ra x'chienet); you will seethat
I face him out, inti tara li jena nibka
ngħejd hecc fwiċċu (nibka nsostni) ;
he Iiad the cheek tofacc out his lie^ chel-
lu il wiċċ jibka isostni ii ghidba ii kal ;
why dont you face those sleeves t għa-
liex ma ticsix (tinforra) dawc il cmiem?
Faobd — bil wiċċ, tal wicd ; fair
faced, wiċċ sabiħ; uglt/ faced^ VmtivL
icreħ ; brazen faced jew bold faced^
sfaċcat, tost, wiċċu wiċċ il kiegna tal
art, li ma jistħi minn ħadd ; wiċċ bla.
żejt; two faced^ double faced, faċċol,
b' żewġt ucuħ ; bare faced^ b' wiċċu
micxuf, b'wiċċu minn kuddiemu, li ma
jistħix.
Facb-agub— ugigh tadras (ta wiċċ)
kawwi.
Facb-card— figura (Be, Donna, jew
Cavall) tal carti tal-Iogħob.
Faob-cloth — chefen, liżar jew biċċa
li tcun fuk wiċċ il mejjet (fuk il cada-
vru).
44.
Digitized by
Google
PAC
— 846 —
PAC
'Facbd— bil wiċċ, nfurrat, micsi.
FAOE-auARD-dic il mascra tal fildi-
ferra etc. li jiibsa dawc li jagħmlu li
żghirma biex iħarsu wiċċhom mid-
dakkiet tax-xabla etc.
Facelbhs— bla (minn għajr) wiċċ.
Faob paintbr — min jagħmel (ipingi)
I-uċuħ (ir-ritralti).
Faoe PAiNTiNG — tpingija tal uċiih,
ghemil ta ritratti biż xejt etc.
Facbt— wiċċ żgħir, wiċċ (facittjar
ia) il ħgieġa, ghajn żghira ta duda etc.
dac ic-ċatt li iciui hemm ma tnl co-
lonna issinghiata (irrigata) bil canali
(ic-ċatt bejn dac il canali ta colonna).
Facbtbd — bil faċċata, iffaċcettjat.
Facbtial— ċajt, ħlieka.
Facbtious Iċajtier, ħluki, wieħed
- J-li iħobb jicċaita, żuf-
FACETIOUSNBSSJfjettus.
Faobtiously — bic-ċajt, bil ħlieka,
b'żuffiettata.
Faoial — tal wiċċ.
Facies— il wiċċ, aspett, dehra.
FAOiLE-ħafif, li tista tagħmlu jew
tilħku malajr (bla tbatija); li jokgtiod
sialajr għal dac li tghejdlu, li tipper-
Bwadih jew iddawru malajr.
Facilbnbbs — ħeffa li tipperswadi
J6w iddawwar il fehma (ta bniedem)
malajr.
Facilitatb - tħaffef ; ihis willfacili'
tate your work, dan iħaffiflec ix-xogħol
7 tcill endeavour to facilitate the meana
to ity nagħmel cull ma nista biex in-
haffiflec it-triek (il mezz) biex tasal.
Faciutation— ħeffa.
Faoilitibs— facilità, (ħeffa) mezzi li
bihom tħaffef il għamil ta ħaġa.
Faciuty — ħeffa ; after iwo years
that he vemained with the carpenter he
can wield the tooh with great /acility,
wara sentejn li dam. mal cnrpintier
iBsa jimmaniġġa il għodda b' ħeffa
cbira.
Facings - xaklibiet, il wiċċ (faċċata)
ta barra, paramenti tal uniformi ; very
few like the facing of that edifice^iiii hu-
ma li togħġobom il faċċata ta dic il
fabbrica,
Facinorous— ħażin ferm ; xellerat,
għamil ħażin (tal ħżiena).
Fac-bimilb — copia sewwà sew bhal;
ħaġa mugħmula sewwa bħal oħra;
this is a faC'simile ofhis signature, dina
hia copia esatta tal firma tiegħu ( din
il firma hia sewwa sew bħal tieghu ;
ara din u ara tiegħu).
Fact - għamil : ġrajja, biċċa; this is
a matier of fact^ din ħaġa naturali, li
għanda issir hecc, li ma tistax issir
xort'oħra; ihat was a henions fact^ dic
chienet biċċa li tchexchex ; this is a
fact^ dana tassew ; is that a fact ? dan
(dac; veru (tassew) ?
Faction — partit (fil pulitca contra il
gvern) ; to heep np a faction^ iżżomm,
ixxewwex il partit; he is one ofthe ring
leaders of ihe faciion^ hua wieħed mil
capuriuni tal partit contra il gvern.
Factionist— min ixewwex, jagħmel,
il partiti (contra il gvern).
Factious — storbius, xewwiexi, li
iħobb jirvella il poplu (contra il għemil
jew il pulitca tal gvern)
Factitious — artificiali, magħmul
bl-idejn ; is this real {natural) or facii'
tioHs ? dana veru (naturali) jew magh-
mul bl-idejn (artificiaH;?
Factitivb— li iġagħal, li igib ( icun
caġun ) ta xi tibdil.
Factor - agent, wieħed jew I-incari-
cat minn mercant (neguziant) li icun
f pajjis jeħor biex ibeghlu u jixtrilu
(jinneguzialu għalih)rdicl-artetc. fejn
icun dana 1-agent; bidwi li jeħu ħsieb
ir-raba ta hadd jeħor; fattur, wieħed
miz-zewġ numri li immoltiplicati flim-
chien jatuc il prodoit^ bhal 6 u 7 huma
il fatiuri ta 42 ; 2 hua fattur ta 6, u 8
ucoll ħua fattur 6 (għaliex 2 u 8 im-
moltiplicati flimchien, jew 2 gbal 8,
jaghmlu rjatu) 6.
Factoragb — cummissioni ( xogħol
incaricu ) lill-agent
Factorial— ta factory ('ara) ; ( fl-
Aritmetica, tal factors^ tal fatturi. )
Factorize— titlak ('tkiegħedj ogget-
ti ħwejjeg li icunu ta xi ħadd li icolln
jati, fdejn bniedem jeħor; tagħmel
agent (tincarica bniedem bil ħwej.jeġ
ta xi ħadd li icoHu jatic)--chif jagħ-
mlu fli Stati Uniti l-America).
Factorship— xogħol ta agent ( ufB-
ciu ta agent).
Factory— fabbrica (post fejn isiru
Digitized by
Google
t^AC
— à47 —
FAtt
jew jinħadmu ) drappijiet, sigarri etc.,
fattorija, | ost fejn jiltakgħu jew icunu
kegħdin il ħaddieoia għax-xogliol barra
minn pajjishom; /ac<o/;y-/m7i(^wiebed li
jaħdem fil mitknà.
Faototum— ragel (wieħed) li icollu
ħsieb (li irid jagħmel) ix-xoghol collu;
he 18 ihe/actotum here, bu collox hawn,
(hx\ irid jehu ħsieb tax-xogħol collu
hawn.^
Faotum -fatt, ħa^a magħmula (fil-
ligi) ħaġa li tintkal jew li issir sgur.
Faoture — fattura, cont ta ħafna
afifarijiet fl^aritmetica jgħejdulha ucoU
bill o/parceU,
FàCULAB— tbajja fwiċċ ix-xemx li
jidru jiddu actar.
Faoulty— facultà, setgħa tal moħħ
setgħa (li taghmel xi haġa) ħila li wie-
hed icollu bit-taħriġ fix-xogħol etc. ;
priyileġġ, dritt, setgħa li icollu bniedem
(li jatih ħadd jeħor) ; facultà ( nies,
lawriati) the faculiy o/ laiv^ fo/adoo-
caieej, il facuità tal ligi (tal avucati) ;
FacuItàfWieħed mid-dipartimenti (tak-
simiet) ta Università ; The Faculty o/
Medicine, il Facultà tal Medicina (tat-.
Tobba jew tal cors ta li studii tat-
Tobba. )
Facunditt — eloquenza (Isien ta wie-
ħed għaref li icun jakta jew jghejd
cliem, discors sabiħ, li jati piacir.)
Fad— namur, gibda cbiragħal ħaġa,
genn.
Faddlb— tilgħab, taħli iż-xmien fiċ-
Cajt, fil ħmerijiet.
Fade— Cxorb) spont, maktugħ^ don-
nu ilma, ħafif, bla togħma.
Fadb— tidbiel, titfa, titlef il-Iewn;
tispiċċa ftit ftit, għal xejn, jew fix-xejn;
her beauty begins io/ade 9iou;,beda jspiċ-
ċa ġmielba issa ; in summer ihe/lowera
soon /ade on account o/ ihe heat, il fjuri
fis-sajf malajr jidbielu mħabba fis-sħa-
na; do you ihink this colour will/ade if
exposed to thesun f jidhirlec li dal-Iewn
jitfa jecc jara ( jokgħod f-)ix-xemx ?
my sirengtli begins to /ade, saħti.bdiet
niezia (tonkos) ftit ftit.
Fadbd ^ .midbiel, mitfi (lewn)
Fadbd away J a fadcd floxcer^ fjur
midbiei ; a /aded colouv, levfn mitfi.
FADBLBSS~li ma jidbielx, li dejjem
fuk tiegħu ; li ma jitfax mil-lewn
Fadob — tadatta, tkabbel, takbel ;
tgħaddi il kuddiem.
Fading— li jidbiel, li jitfa, jitlef il-
lewn, li jispiċċa fix-xejn ; nukkas, tel-
fien ta lewn, ta saħħa jew ta kawwa.
FjBOAL - tal ħmieġ, tal kiegħ (dac li
jokghod minn) ta ħaġa.
Fjeobs — il ħmieġ (nara) tal animali ;
dac li jokgħod (il kiegħ) minn ħaġa li
tcun mkankla.
Faffle — ittemtem.
Fao— minn jaħdem bħal chelb ( li
dejjem sejjer jaħdera bla mistrieħ ta
xejn); thacchech, taħdem jebes; għok-
da fil ħajt tal insiġ li tcun fiz-xokka ;
thaddem sħiħ, tati lill min jaħdem
bħal chelb (bħal irsir) ; tgħajji ( ;ew
tagħmel għajjen bix-xogħol li tati lill
wieħed jagħmel ; tgħeja ; / can't go
on^ I am/agged out, ma nistax incom-
pli Cnaħdem) nħossni għajjen mejjet.
Fag-end — it-tarf ta biċċa (pezza)
drapp ; it-tarf Cil biċċa ta 1-aħħar) ta
ħaġa; it-tarf ta ħabel li ma icunx għa-
du mibrum (tarf ta habel maħtut^.
Faogot— ara /ajro^.
Fagot - mazz virghi, katta ħatab,
zcuc jew għesieleġ (għan-nar jew għai
bini jew xoghol ta xi fortizzi) ; torbot
katta ħatab, torbot fkatta ; gozz bcej-
jeċ tal ħadid lest biex jarġa jinħadem ;
wiehed li dari chien iwiegeb ismu minn
f loc ħadd*jeħor fir-Kigiment ( ragel
mħallas għal apposta biex meta icunu
isejħu 1-ismijiet tan-nies fBigiment
jwiegeb f loc xi ħadd li icun niekes.
Fagotto - fa^ott, isem ta strument
'tad-dakk tal injam (bħal clarinett etc.)
Faoot-votb— vot falz (li ma icunx
għal tassew, jew vot ghal taparsi).
Fagot vorBR — wieħed li għandu il
vot għal taparsi, vot li ma jiswiex.
Fagus -il fagu, is-siġra tal fagu.
Faham— ara/cmm.
Faħrbnheit — Termometru,' he^c
msemmi minn Falirenheit li ivventah,
dan it-termometru (li m*hux bhat-
termometri I-ohra \t-Reamonr u ic-
Centigradu) ghandu il iK)nt ta 1-ingaz-
Digitized by
Google
m
— 348 —
FAI
zar fit-82 grad, u dac tal għali fil 212
il grad ; jigifieri meta 1-aria tcQn tant
chiesħa li 1-ilma jagħkad jimmarca
jewjinżelil mercuriu fil grad 82, u
meta tcun tant eħana cbira, li 1-ilma
jagħli, allura jitla jew jimmarca 212
il grad.
Faibmcb— fajjenza (zortata fuħħar)
hecc msejħa għaliex saret 1-ewwel dar-
ba fFajenza, fir-Romanja ((talia).
Fail — nukkas ; tonkos, tfalli, takta,
tifsed, tmut, tispiċċa ; dont fail to
come, tibkax ma tigix(tonkosz) Jie xoiU
come without /ail^ jigi sgur ("ma jon-
kosx) ; / aincerely hope that you will
notfail to be eo goodae to accede to my
requeat, jena nittama tasBew li inti ma
tonkosx (ma tibkax) li tcun hecc tajjeb
li ticcuntentani (tagħmel chif tlabtec);
he failed tlirough ignorance, nakas (meL
għamilx li chien imissu ) ghax ma
chienx jaf ; / shant come with you to
aee him^ my heart faiU me, ma nigix
migħec biex narah, kalbi ma tatinix
(ma għandix il ħila jew jonkosni 1-al-
mu) ; I Jeel that my strength faih me,
inħoss li sahti kiegħda tonkos ( nieżel,
cull ma tmur saħti tonkos); / am
afraid he will fail in his hope^ nibża li
kiegħed jittama għal xejn ili ma jagħ-
mel xejn).
Failbd— nakas, fised, spiċċa, miet ;
he failed to come, ma giex (nakasy ; his
hrother failed too in the examination,
ħuh baka ma għaddiex ucoU (ma
għamel xejn; fl-esami; 1 have the
pleasure to say that no one failed from
onr achool, għandi il piacir nghejd li
culħadd għadda mill iscola tagħna.
FAiLURB-nukkas, fisda, fard, falli-
ment ; his project was a failure, il pro-
gett tiegħu ma rnexxiex ; yours wili
he a failure this time, iggiba fard din
id-darba; upon failure of which, u
minn floc dian.
Fain — mixtiek, li irid chiecu, li
għandu il kalb ; bil kalb collha ; bil
piacir collu, tixtiek bil fors ; / would
Jain see him ("cont) nixtiek chiecu na-
rah ; he wouldfain persuade me to run
away wit/i him, ried chiecu (b'cull mod)
iġagħalni ( idaWwami ) biex naħrab
mioghu ; / was fain to do H, cheUi
nagħmel heco bil fors (cont obligat
nagħmel hecc).
Faimbb— faħħari, impustur idac li)
jew min jimpustura biUi ifaħħar jew
jonfoħ lill dac li icun.
prr} '-'■"-•
Faint >-titbiel, tintreħa; għax wa,rek-
kiet irruħ; għaxi,deboli, midbiel, mer*
hi, rieħi, mitluk ; bla ħila ; m*hux veru
(simulat); m'hux kawwi biżżejjed ;
m'hux ċar biżżejjed; ' ftit u xejn scur
jew mħawwad ; the enemy made a faint
attempt to defendtJie veaaeU wnwh wei*e
near our fort, il għadu għamel sforz
li ma chienx kawwi biżżejjed (ittanta
iżda m*hux b'dic il kawwa li chien
hemm bżonn) biex iħares jew jidde-
fendi il bastimenti li chienu lejn il
fortizza tagħna ; / noticed that the co^
louring of that poiuting is in some part
faint, osservajt frajt) li il culurit (il-
iewnijiet ta dic il pittura (ta dac il
quadru) hua xi bnadi mħawwad jew
m'hux ċar biżżejjed ; their voice then
grexo faint, leħenom imbagħad ma ba*
kax ċar (kawwi) biżżejjed; that was a
faint contisict, dac chien cuntratt
(bejgħ etc.) simulat Tm'hux veru) ; he
hadafuint (he faintedj, tati għaxwa
jew rekki^t ir-ruħ.
Faint-action— causa (fil-ligi) simu-
lata (li nia tcunx għal tassew).
Fafnt-draW - tħozż (tiġl>ed lirija etc.)
chemm chemm, ħafif ħafif.
FAiNT-HBART-bla ħils, beż^àegħi ;
a faiut heart necer toon afair ludy, fejn
tħobb il kalbjimxu ir-riġlejn.
Faikt-hbarted — timidu, beżżiegħi,
gigna, bla ħila ; his treason was not
that of a fainthearted man^ id-delitt tie-
għu ma cluenx ta wieħed (bniedem)
gigna, jew ta wieħed beżżiegħi.
Fainthbartbdness— biża, nukkas ta
ħila.
FAiNTiNG-FiT—għaxwa, tafja, rekket
ir-ruħ.
Faintless— li jibka sħiħ, li ma jon-
kosx, li ma jiscotx, li ma jehdax.
Faintlino - gigna, bla ħila, beżżio-
għi, mitluk mitluk, merħi merħi.
Faintly— bil kerk ; bil chemm il
chemm; ħafif ħafif, bla kawwa, chemm
Digitized by
Google
i^Al
- m —
m
chemm ; bil beżgħa, m'hux ċar biż-
żejjed, m*hax kawwi biżżejjed.
Faintnbss — telka, rehja, bi^^a, nuk-
kas ta hila.
Fi.iR— ^abiħ, saG, abjad ; isfar (xa-
għar); m*huz ħażin, sewwa; fiera;
suk; she U a/air lady, sinjura (mara)
sabiħa (b'xaghara isfar, jew bajdanja^;
fair weat/ier, temp sabiħ f'bnazzi^ ;
/air wordf^ cliem ħelu ; lie is noto in a
fair way^ ittsa mexa (ghadda il kud-
diem) ġmielu; Bhe hasfairhair^ ghan-
dha xagħarha isfar ; Uiia is a fair pre-
Unce^ din scusa sabiha ("tajba) ; that
wa8 a fair proposal^ dic chienet propo-
sta (tajba) xierka; tliat wasfair^ dac
chien sewwa, xierak (chif imur^; let
nn have fair play^ incunu onesti (ma
ningannawx jew ma inkarkux) ; let ua
give him fair play^ nerħulu (inħalluh,
natuh il camp) li jiddefendi rnħu ;
they are having fair windy għandom
riħ tajjeb (ir-riħ magħhom); his re-
sult was ^^fair\ ir-risultat li chellu ma
chienx ħażin ; he has a fair tongue,
għandu Isienu ħelu (iħobb ifaħħar) ;
this is not fair, dana ni*hnx sewwa ;
y tcas always fair wiih him^ dejjem
mxejt bis-sincerità miegħu (dejjera it-
trattajtu tajjeb) ; we mmt do our best
to join together the fair and the gonl^
nagħmlu li nistgħu li ngħakkdu dac li
hu sabiħ raa dac li hu tajjeb u meħ-
tieġ ; let us have a fair copy of this^
atina copia pulita ta dan ; I am so
glad to learn iha i you are in a fair way
of recovery^ ghvinài piacir wisk ncun
naf (nisma) li inti gej il kuddiem
ġmielec (kieghed tieħu ir-ruħ u tfiek
wara il marda) ; fair and toftly goes
far^ min jimxi bil mod jasal cmieni ;
a faint heart never won a fair lady^
fejn tħobb il kalb jimxu ir-riglojn;
fair wonls hutier no parsnipa^ bil cliera
biss ma nimlewx żakkna (bil paroli
ma nieclux) ; have you heen to ike fair^
mort il fiera? you hare come a d^jy
ofter the/air, wasalt tard (raa Iħaktx);
a fair day^ ġurnata tal fiera ftal
bejgħ).
Fair BODiNO'li igib ir-risk, risku
tajjeb.
Fair rACED — faċċol, b'żewġt uċuħ ;
f am seriously afraid he is a fair faeed
man^ nibża wisk li hu bniedem faċċol
(li fkalbu icollu haġa u juric oħra).
Fair fasuionbd — ħelu, pulit f għa-
milu ; jaf igib ruħu.
Fairino -rigal li jatu f xi fiera.
Fair LBATHBR'-gild iccunzat minn
għajr lewn xejn (bil culur tal conza
biss.)
Fair haid of Franob ] ismijiet ta
Fair haids of February fjuri,ranun-
Fair HAiDs OF Kbnt ) culi etc.
Fair hindbd — onest, ragel, galan-
tom^
Fair play— gustizia, ħakk ; sewwa.
Fair spokbn— puHt, ta mgiba tajba,
li jitchellem bl-imgiba coliħa, ħelu fi
cliemu.
Fair told — li jogħġob.
Fair way— minn fejn jista igħaddi
(ipixca) bastiment etc. fi xmara, ca-
nal etc.
Fair weajħbr — bnazzi, temp ċar
(sabiħ).
Fairness — ġmiel, sbuhija, bjuda,
safa ; is-sewwa.
Fair one — sabiħ, wiehed (bniedem)
sabiħ.
Fairy— saħħara.
Fairy land — 1-art tas-saħħarin,
(minn fejn jiġu is-saħħarin).
Fairy LiKB— bħal saħħara,bħal tas-
saħħarin.
Fairy sTONB-isem ta gebla li isibu
f xi fosos.
Faith — twemmin, fidi, gieh ; since-
rità, onestà ; / have not much /aitli lefi
in liimy ma bakgħalix ("ma għandix ac-
tar^ fidi fih ; without faith ihe works
are itead^ 1-opri minn għajr fidi huma
mejtin ; upon my faithl fuk ruħi I
faith! (bħal ħalfa) fuk ruħi; which is tlie
rnle of faiih? liema hi ir-regula tal
Fidi? The Rule of Faitli is the profession
of Faitli usually called tlte Apostles
Creed, ir-regula tal Fidi hi il profes-
sioni li jissejjaħ Credu jew il fidi tal
Apostli.
Faith urbach -csur ta fedeltà
I<\iTHFUL -Nisrani, ntiek (sħiħ) fil
fidi jew fit-twemrain, fidil, li m*hux
karrieki ; he is afaitliful servant^ hua
serv fidil (ta min jafdaħ, m*hux kar-
Digitized by
Google
fAi
— 348 —
FAI
zar fit-S2 grad, u dac tal għali fil 212
il grad ; jigifieri meta I-aria tcun tant
chiesħa li 1-iIma jagħkad jimmarca
jew jinżel il mercuria fil grad 82, u
meta tcun tant sħana cbira, li I-ilma
jagħli, allura jitla jew jimmarca 212
il grad.
FAiBMCB^fajjenza (zorta ta fuħħar)
liecc msejħa għaliex saret l-ewwel dar-
ba fFajenza, fir-Romanja ((talia).
Fail — nukkas ; tonkos, tfalli, takta,
tifsed, tmut, tispiċċa ; donU fail to
come, tibkax ma tigix(tonkosz) he will
come without fail^ jigi sgur ("ma jon-
kosx) ; 1 sincerely hope that you will
not fail to be ao good as to accede to my
requeat, jena nittama tassew li inti ma
tonkosx (ma tibkax) li tcun hecc tajjeb
li ticcuntentani (tagħmel cbif tlabtec);
hefailedt/iroughignorance, nakas (mek
għamiix li chien imissu ) ghax ma
chienx jaf ; / shant come wilh you io
see him^ my heart fails me, ma nigix
migħec biex narah, kalbi ma tatinix
(ma għandix il ħila jew jonkosni 1-aI-
mu) ; I Jeel that my strength fails me,
inħosB li sahti kiegħda tonkos ( nieże),
culi ma tmur saħti tonkos); / am
afraid he willfaU in his hope, nibża li
kiegħed jittama għal xejn ili ma jagħ-
mel xejn).
Failbd— nakas, fised, spi<K*a, miet;
he failed to come, ma giex (nakasy ; his
hrother failed too in ihe examination,
ħuh baka ma għaddiex ucoll (ma
għamel xejn; fl-esami; 7 have the
pleamre to say that no one failed from
our school, għandi il piacir nghejd li
culħadd għadda mill iscola tagħna.
FAiLURB-nukkas, fisda, fard, falli-
ment ; his project was a failure, il pro-
gett tiegħu ma rnexxiex ; yours xoili
be a failure this time, iggiba fard din
id-darba ; upon failure of which, u
minn floc dan.
Fain — mixtiek, li irid chiecu, li
għandu il kalb ; bil kalb collha ; bil
piacir collu, tixtiek bil fors ; / woidd
Jain see him ("cont) nixtiok chiecu na-
rah ; he wouidfain persuade me to run
away with him, ried chiecu f b'ċull mod)
iġagħalni ( idaWwami ) biex naħrab
mioghu ; / was fain to do it, . chelli
nagħmel heco bil fors (cont obligat
nagħmel hecc).
Fainbb— faħħari, impustur idac li)
jew min jimpustura billi ifaħħar jew
jonfoħ lill dac li icun.
prr} '->;'»-■
Faint — titbiel, tintreħa; għaxwa,rek-
kiet ir-ruħ; għaxi,deboli, midbiel, mer-
hi, rieħi, mitluk ; bla ħila ; m*hux veru
(simulat>; m'hux kawwi biżżejjed ;
m'hux ċar biżżejjed; ' ftit u xejn scur
jew mħawwad ; the enemy made a faint
aitempi to defendthe vessels wnich were
near our fort, il għadu għamel sforz
li ma chienx kawwi biżżejjed (ittanta
iżda m'hux b'dic il kawwa li chien
hemm bżonn) biex iħares jew jidde-
fendi il bastimenti li chienu lejn il
fortizza tagħna ; / noticed t/tat ihe co-
louring of ihat paiuiing is in some part
faint, osservajt ("rajt) li il culurit (il-
lewnijiet ta dic il pittura (ta dac il
quadru) hua xi bnadi mħawwad jew
m'hux ċar biżżejjed; iheir voice ihen
gvewfaint, leħenom imbagħad ma ba-
kax ċar (kawwi) biżżejjed ; ihat was a
faint conimct, dac chien cuntratt
(bejgħ etc.) simulat rm'bux veru) ; he
had a faint (hefainiedj, tati għaxwa
jew rekki^t ir-ruħ.
Faint-action— causa (fil-ligi) simu-
lata (li ma tcunx għal tassew).
Faint-draW- tħozż (tiġbedlinjaetc.)
ch'emm cbemm, ħafif ħafif.
FAiNTHBART-bla ħila, bezżiegħi;
a faint heurt never toon a fair lady, fejn
tħobb il kalbjimxu ir-riġlejn.
Faikt-hbarted — timidu, beżżiegħi,
gigna, bla ħila ; his ireason was not
ihat of a fainihearted man, id-delitt tie-
għu ma chienx ta wieħed (bniedem)
gigna, jew ta wieħed beżżiegħi.
Fainthbartbdness— biża, nukkas ta
ħila.
Faintino-fit— għaxwa, tafja, rekket
ir-ruħ.
Faintlbss— li jibka sħiħ, li ma jon-
kosx, li ma jiscotx, li ma jebdax.
Faintlino - gigna, bla ħila, beżżie-
għi, mitluk mitluk, merħi merħi.
FAiNTLY—bil kerk ; bil chemm il
chemm; ħafif ħafif, bla kawwa, chemm
Digitized by
Google
i'Ai
- 840 —
m
chemiD ; bil bezgħa, m*hux car biż-
żejjed, m*hux kawwi biżżejjed.
Faintnbss — telka, rehja, biża, nuk-
kas ta hila.
F4.1R— eabiħ, safi, abjad ; isfar (xa-
għar) ; m*bux ħażin, sewwa ; fiera ;
suk; ahe is a/air lady, einjura (mara)
sabiħa (b'xaghara isfar, jew bajdanja>;
fair weat/ier, temp sabiħ f'bnazzi^ ;
/air wordfj cliem ħelu ; lie is now in a
/air way, iuBa mexa (ghadda il kud-
diem) ġmielu; Bhe lias/air hair^ ghan-
dha xagħarha isfar ; this is a/air pre'
tence, din scusa sabiha (tajba) ; that
wa8 a /air proposal^ dic chienet propo-
Bta (tajba) xierka; ttiat wa*/air^ dac
chien sewwa, xierak (chif imurj; let
U8 have /uir play^ incunu onesti (ma
ningannawx jew ma inkarkux) ; let us
give him /air play^ nerħulu (inħalluh,
natuh il camp) li jiddefendi rnħu ;
they are having /air wind^ għandom
riħ tajjeb (ir-riħ magħhom); his re-
salt tcas ^^fair\ ir-risultat li chelUi ma
chienx ħażin ; he has a /air tongue,
għandu Isienu ħelu (iħobb ifaħħar) ;
this is not /air, dana m'hnx sewwa ;
J was always /air wiih him, dejjem
mxejt bis-sincerità miegħu (dejjera it-
trattajtu tajjeb) ; we must do our best
tojoin together the /air and tJte go>d,
nagħmlu li nistgħu li ngħakkdu dac li
hu sabiħ raa dac li hu tajjeb u meħ-
tieġ ; let us have a /air copy 0/ this^
atina copia pulita ta dan ; / ani so
glad to learn iha i you are in a /air way
0/ recorery^ għandi piacir wiek ncun
naf (nisma) li inti gej il kuddiem
ġmielec (kieghed tieħu ir-riiħ u tfiek
wara il marda) ; /air and to/tly goes
/ar, min jimxi bil mod jasal cmieni ;
a faint heart never won a /air lady^
fe.jn tħobb il kalb jimxu ir-ri«>lojn ;
/uir woids hnliev no parsnipt*, bil cliera
biss ma niralewx żakkna (bil pai*oU
ma nieclux) ; have yon heen to ihe /air,
mort il fiera? you have come a d^jy
a/ter the /air, wasalt tard (raa Iħaktx);
a fair day^ ġurnata tal fiera ftal
bejgħ).
Fair BODiNG-li igib ir-risk, risku
tajjeb.
Fair rACED— faċċol, b'żewġt ueuħ ;
f ain seriously a/raid he is a /air /aced
man, nibża wisk li hu bniedem faċċol
(li f'kalbu icollu haġa u juric oħra).
Fair fasuionbd -^ħelu, pulit fgħa-
milu ; jaf igib ruħu.
Fairino -rigal li jatu f'xi fiera.
Fair lbatħbr — gild iccunzat minn
għajr lewu xejn (bil culur tal conza
biss.)
Fair haid of Franob ] ismijiet ta
Fair MAID8 OF February fjuri,ranun-
Fair maids of Kbnt ) culi etc.
Fair hindbd — onest, ragel, galan-
tom^
Fair play— ġustizia, ħakk ; sewwa.
Fair spokbn— puUt, ta mgiba tajba,
li jitchellem bl-imgiba collħa, ħelu fi
cliemu.
Fair told — li jogħġob.
Fair way— minn fejn jista igħaddi
(ipixca) bastiment etc. fi xmara, ca-
nal etc.
Fair weajħbr — bnazzi, temp ċar
(sabiħ).
Fairness — ġmiel, sbuhija, bjuda,
safa ; is-sewwa.
Fair onb— sabiħ, wiehed (bniedem)
sabiħ.
Fairy— saħħara.
Fairy land — l-art tas-saħħarin,
(minn fejn jiġu is-saħħarin).
Fairy likb— bħal saħħara, bħal tas-
saħħarin.
Fairy stonb— isem ta gebla H isibu
f xi fosos.
Faith — tweramin, fidi, gieh ; since-
rità, onestà ; / have not much faitfi le/i
in him^ ma bakgħalix ("ma għandix ac-
tar^ fidi fih ; without /aith ihe works
are dead^ 1-opri minn għajr fidi huma
mejtin ; upon my /aith! fuk ruħi I
/aith! (bħal ħalfa) fuk ruħi; which is t/ie
rule o/ /aiih ? liema hi ir-regula tal
Fidi? The Ruleqf Faitli is the pro/ession
o/ Faith usually called the Apostles
Creedf ir-regula tnl Fidi hi il profes-
sioni li jissejjaħ Credu jew il fidi tal
Apostli.
Faith brbach -csur ta fedeltà
Faithful -Nisrani, utiek (sħiħ) fil
fidijew fit-twemrain, fidil, li m'hux
karrieki ; he is a/aitli/ul servant, hua
serv fidil (ta min jafdaħ, m*hux kar-
Digitized by
Google
1?At
— 350 —
FAt
rieki) ; let napray for ihe houIh of the
faithful departed, ejja nitolbu għal mi-
strieħ tal erwieħ tal Purgatoria ; the
Pope 18 the father ofall the faithfut, il
Papa hua ii missier ta li Nsara collha.
Paithpully— fedelment, bil fedeltà
collha, bil fidi ; I remain, dear friend^
faiUifally yours^ N. N.^ nibka, għażis
ħabib tiegħi, il fidil tiegħec N. N.
Paithpulnbss — fedeltà, wetka fit-
twemmin jew fil Fidi ; / always ad-
mired his fuithfulnesa in lovj^ jena
dejjem tgħaxxakt bil wetka tiegħu
f cbemm żamm fidil) fl-imħabba.
Faithle^s — bla fidi, li majemminx,
karrieki, li ma iżommx cbelmtu, li
jidħak bi ("b'dac li icun); be not faitli'
leaa hut believing, tcunx bla fidi, em-
men ; afaiihlens and ahameteas man, ra-
gel karrieki u bla mistħija.
Faithlbssnbss — slealtà, perfidia
(meta wiehed ma icunx fidil).
FAiTouR-briccun, vagabond.
Faitoue's grass -tengħud.
Faix— verità! tassew, fuk ruħi.
Fakh— tkarrak, turi ħaġa b'oħra;
tisrak.
Fakbr— ħalliel.
Fakir— tallab (ajc musulman jew
torc).
Falbala— ara furbelow.
Falcatb— mghawweġ jewli gej bħal
mingel; mgħawweġ jew li gej bhal
karn, bħ'al meta il kamar icun jew
fl-ewwel inchella fl-aħħar cwart.
Faloation — tagħwiġ, liwi, għamla
ta mingel.
Faloator - ħassàd (wieħed li jaħsad
bil mingel; .
FALOHioN-xabla wiesgħa, għamla
ta mingel ; the bard hat/i ceaaed his aong
and bound the fulchion to his side, il
poeta spiċċa mil cant (għana) tiegħu
u rabat ix-xabla ma kaddu.
Faloiporm-U għandu għamla ta
mingei.
Falcon— bies.
Palcon-crbst — ir-rix (tal bies j li
icun hemm fuk xi elmu.
Faloon-btbd — li għandu għajnejħ
ta seker, li jara ferm.
FALOoNBR-falcunier, min jew dac
)i irabbi iskra (għal caċċa).
Falconbt — bies żgħir, ferħ ta bies.
Falconry— is-sengha li trabbi bies
(iskra) biex jakbdu tjur ohra ; il caċċa
(kbid ta tajr) bl-iskra mgħalmin għal*
hecc.
Faloula — difer ta annimal li gej
bħal mingel.
Falculatb— li gej għamla ta min-
gel (bħal difer ta bies).
Faldagr — dritt li tagħmel makjei
għan-ngħaġ fir-raba tiegħec, biex daw-
na idemmlu l-art.
PALD-PBK'-ħlas li il bdiewa iħalsu
lill sid il għalka biex jagħmlu makjel
għanngħaġ fir-raba li icollom għan-
dhom mkabbel, biex in-nghaġ idem-
mlu aħjar dan ir-raba. .
Palding -xorta ta drapp ordinariu.
Faldistory ) fAldisteriu (siġġu tal
> iskof) li icun hemm
Paldstool j fuk ii prisbiteriu).
Fall— wakgħa, tiiirifa ; niżla I-isfel;
taka, tigġarraf, taka jew tarġa għal,
tinżel 1-isfeI ; jiġri ("jissucciedi) ; tofatl
sick, timrad, btfore hefcll sick, kabel
ma marad ; to fatl a steep, torkod ;
during the sermon they both fett a sleep,
fil prietca it-tnejn rakdu, to fall poor,
tiftakar (issir fkir, tigi fil bżonn ; to
/a// ati;ay, togħlob (tonkos fil-Iaħam),
tonkos mill fedeltà (mill ħbeberijà) ;
dont you think that he isfalling axoay ?
ma jidhirlecx li bieghed jogħlob Oon-
kos)? ; he tcas the first to fatl away, Iiu
beda biex raġa lura (nakas) mill ħbe-
berija, jew ma bakax fidil; tofatt away
from one's retigion^ takleb(ir'reIigionj;
his wifi tpis the cause of his falting
away from his religion, martu ġagħlitu
jakleb (jibdel ir-religion tieghu) ; to
fatl Ifack, taka lura (ghal daħrec jew
tmur lura) ; they tried to fall back on
them, riedu imorru lura ghalihom ; to
fatl Imckupon^ tarġa għall, taka għall
li stess ħai^a etc.^/i«y Aad to fatthack
upon our old method, chellhom jarġgħu
jakgħu għal li stess metudu antic
tagħna ; the general had lo fàlt back
•tipon some of the renerved troops, il ge-
neral chellu jirriccorri għall xi ftit
mit-truppi tar-riserva ; to fatl down^
taka (jew taka b'wiċċec fl-art^ tmut,
taka, tibka mejjet jew maktul, ma
Digitized by
Google
FAL
— 351 —
PAL
tirnexxbijex ; i/a man once falU down
atl will tread on him^ il ħmar il magħ-
kur idur ghaliħ id-dubbien (meta taka
fl-art tintrifea) ; lie fell doion ihe tttairs^
Avaka (tgħerbeb) it-taraġ ; he/ell down
ai Uisfeety inxteħet friġlejh ; there fell
downslain oflsraeljive hundredtliousand
chosen men, wakghu mejtin (inkatlu)
min-nies ta Israel ( Israeliti ) ħames
mitt elf ruħ; ihough we here fall down
we have siipplies to second our atiempt^
għad illi hawn ma nagħmlu xejn ( ma
nirnexxuhiex) għandua iżda munizion
(cull ma jinħtieġ biex natu salt (nugħ-
mlu attacc) jeħor: the ship fell down
wiih the tiile, il bastiment niżel mil
baħar ( mal current jew mal frugħa
tal baħar ; tofall in with one^ tieħu
parti, iżżomm jew tmur ma wieħed ;
I intend to fall in with i/on now^ issa
irrid nieħu il parti tiegħec ( indur
partit tighec jew nibda nżomm mie-
għec ) ; to fall in with the cnemies^
tmur sider ma sider ( titkabad ) mal
għedewwa ; before sunset we fell in
with the enemy^ kabel għejb ix-xemx
conna sider ma sider (niggwerraw jew
iit-tkabida) mal għedewwa ; on their
way to ihe Cape they fell in wiih some
ten Enylish men of war^ huma u sejrin
għal Cap iltakgħu ma xi għaxar bic-
ciet tal gwerra (frejgati) Inglisi ; tofall
inio^ taka fi, titgberbeb, tinxteħet fi ;
the horse fell into iheprecipice, iż żiemel
waka (tgherbeb) gewwa rdum ; good
many rivers fall intothe Mediterronean
sea, bosta xmaijar jixħtu 1-ilma tagħ-
hom (jinxteħtu) fil baħar Mediterran ;
/ am 80 iflad now that he fell into our
handsy għandi gost wisk issa li waka
(li gie) gewwa (jew taħt), idejna; just
in ihe middle of ihe ceremony she fell
into a swoon, sewwa sew f'nofs il festa,
tata għaxwa (wakgħet għaxja) as we
were tlius conversing we fell into dis-
course on this^ wakt li conna hecc nit-
chelmu gejna fid-discors fuk dan; they
fell inio our camp during ihe night ;
assaltaw il camp tagħna bil-Iejl ; to
fall into apassion^ tisbel, tincorla, tit-
raasħan ; on seeing ihe papers all torn
he fell into a greut passiony xhin ra il
carti collha mkattgha, sibel għal 1-aħ-
har (ncorla ferm), jew ħasaħna cbira);
tofall vpouy tibda taghmel ħaġa ( xo-
ghol) bil ħrara ; to fall from^ tonkos,
tibred, tmur contra, tiscarta, tħalli
(ma tokghodx għall patt ecc. ) ; tofalL
by^ tintilef, tgħib ( mn tibkax tidher
izied ħaġa minn fejn tcun ), tispiċċa
(tebles tarbija), tigi niekes-; papers of
that kind,t>elonging to the consulf cannot
helost or fallby^ carti bħal dawc, tal
Con8lu,ma jistgħux u la jintilfu u lan-
kas jiġu neksin ; she is sure to fall by^
by that timCy sgur tcun fis-sodda (tcun
ħelset ) sa dac iż-żmien ; to fall by
one's i^st^ ma torkodx, ittajjar ngħas ;
tibka mkajjem ; tofallfoul o/, tinvesti
(bastiment ma jenor) ; taħbat, ma ;
1/1 the last manoeuvres a French and an
English men of war fell foul of each
other, fi-ahħar manuvri bastiment tal
gwerra Francis u jeħor Inglis ħabtu
finvestew^ il xulxin ; tofaU home, til-
tewa, timbaram jew titgħawweġ il
gewwa; tilwi, jew tgħawweġ il gewwa
(bħal l-injam tal banda jew tal ġnieb
ta bastiment); to fall t/i, taka il gewwa,
tisfondra; tidħol il gewwa, tinżel i-is-
fel, tinżel fil ħofra; tinżel, tibbaxxa
bħal ma tagħmel xmara wara li ti-
spiċċa ix-xita ; tagħlak ( jaghlak iż->
żmien ta renta, chera etc); tirbaħ, tie-
ħu fidejc ħa^a wara li icun (ghaliex)
għalak iż-zmien; takbel ma; tidħol
flococ fil-linja tiegħec fejn imis8fec,
bħal ma jagħmlu is-suldati għaddrill
jew biex imarċaw ; the rooffe/l in when
everybody was out^ is-sakaf niżel (sfon-
dra ) meta culħadd chien barra ; /
notice that his eyes are falling in^
kiegħed nara li għajnejh neżlin fil
ħofra ; his cheeks have fallen in ioo
lately^ ħaddejh niżlu ( għolob ) ucoU
dan 1-aħħar ; now tliat ihe rains have
ceased ilie river will faU in {will subside)
issa li spiċċat ix-xita I-ilma tax-xma-
ra għandu jin'^.el; his rent falls in on the
gpli inst,, il chera jagħlaklu fl-24 ta
dan; tlie lease has recenily fallen w/, ic-
cens għalak m*ilhux (u baka f idejja);
this fallsin exacily witli thaf, dan jak-
bel sewwa ma dac ; you*d better smoke
a pipe nowy we will soon be told io fall
in for our drillingy ahjar tpejjep pipa
Digitized by
Google
PAL
— 862 —
PAL
tabacc issa, ghaliex dalwakt isejħulna
biex nughinlu /all in, (nidħlu ghal-
locna fil fila) għad drill ; to fall in
hands mth, tinnamra biex tiżżewweġ ;
hehas fallen in hand^ tcith my sister^
kiegħed jinnamra ma oħti (irid ji/.-
żewwiġha) ; to fall in two, tispiċċa teħ-
les Cicolloc tarbija jew tilhed) ; to fall
in with^ tiltaka ma, bla ħsieb (għal
għarrieda), takbel ma ; tagħmel ħabib
ma; when I xoaa there ffell in with a
man who apoke Maltese as well as my-
self meta cont hemm Itkajt b'cumbi-
nazioni ma wiehed li chien jaf jitchel-
lem bil Malti daksi ; that in àie only
paper thatfell in with the popular taste,
dac 1-unicu ġurnal (dic il gazzetta bisB)
li takbel ma 1 fehmà tal poplu (li irid
il poplu) ; the heat thing ia to try and
fail in with them, 1-aħjar li nagħmlu
naraw chif nidħlu (nagħmlu) ħbieb
magħhom ; tofall out, jiġri, isir, jis-
Bucciedi ; joħroġ, isir, imur ; tiggieled
ma, ticsira ma, icolloc xi tgħejd ma,
tħalli il linja (in-numru) jew toħroġ
mil-linja bhal ma jagħmlu is-sul-
dati etc. li jispiċċaw mid-drill etc. biex
imorru jistrieħu; (termnu tal baħar);
tiżdied jew toctor fil wisa ; it d'ul fall
out t/iat lohen we got there ajire hroke
out, ġara li meta wasalna hemm sar
ħruk ; their events can never fall out
ffood, il ġrajja tagħhom katt ma jista
joħorġu tajbin (li xogħolom joħroġ jew
icun tajjeb) ; / diit uphmid him and
fall out with him, ċanfartu iva u iggelid
(csirta) miegħu ; to fall ooer^ torkod,
tispiċċa, teħles^ tilhed; / had just fallen
ov^r.cont għadni chemra irkadd,ohemm
pħajni marret bia ; a/ie will aure fall
ocer hefore tlie end of this montliy sgur
teħles (tilhed) kabel 1-ahħar ta dan ix-
xahar ; tofall short, tonkos; tJie supply
of breadfell short^ nakas il ħobs ; to
fall through , tħalli xdgħol bi trascu-
raġni jew għall ghass, tagħmel biċċa
xogħol mħanżra; titlef, tispiċċa fix-
xejn; his work fell tfirough, xogħlu jew
ix-xogħol tiegħu,li chellu f'idojh,spiċċa
fix-xejn għat-trascuraġni tiegħu ; our
projectfell through, il progett taghna
(il ħsieb li chelna frasna^ spiċċa fix-
xejn; tofall to, tibda ħaġa, xogħol, bil
ħrara jew bil beġġa; tmnr lejn jew ma,
tigi, taka fuk, tibka għal (wieħed) ;
he made up his mind tofall to his nexo
work at once, għamilha frasu li jibda
(jakbad) ix-xogħol tiegħu li ghandu
ġdid bi ħrara cbira ; some of tlie Eng-
lish sohliers have fallen to the Boers,
xi uhud mis-suldati Inglisi marru ma
(kalbu mal) Boeri ; all his property
ftU to hiin^ ciill ma chellu (gidu collu)
waka (baka) għalih, jew wirtu hn ;
to fuU under, taka, tigi suggett
għall ; those works fall nnder that
class yoH mention, dawc 1-opri huma
tal classi li kiegħed issemmi ; to
fall with childy toħbol, toħroġ ħobla;
tofall on, tiltaka ma (bla ħsieb) tin-
żel fuk (ħaġa) ; tagħmel attacc, tattac*
ca, tibda ħaga malajr u bil hrara ; to
fall upon, toħroġ għal assalt, tagħmel
għal, tattacca, tati is-salt, the dogsfell
upon uSf il clieb attaccawna, għamlu
gnalina ; hejore the rainfalls, kabel ma
tinżel ix-xita ; / saw the fall of that
tree, rajt il wakgħa ta dic is-siġra (rajt
dic is-sigra taka) ; pride was tlie cause
ofhisfuU, is-suppervia cliienet il ca-
ġun tal wakgħa tieghu; liave you ever
seen t/ie Niagam fallsf katt rajtom
il cascati (il twakkih jew li nżul tal
ilma) tan-Niagara? was there muchfall
ofblood ! chien hemm wisk tixrid ta
demm ?; where does the river Po faU }
fejn jitfa 1-ilma tiegħu ( fejn jintafa
jew jispiċċa) il Po? ( xmara fl-Italia ta
f uk ) ; before thefall of the leaves comes,
kabel jasal żmien it-twakkigħ (li nżul)
tal werak mis-siġar, jew il ħarifa ; /
see tliat their full is not far off^ nara li
il mewt ( il kirda tagħhom) m'ihix fil
boghod wisk ; the faU in tlie stocks was
S O'iO yesterday^ li nżul fil prezz ta li
stocks^ chien 2 fil mija il bieraħ.
FALL-condizioni, fortuna, stat, loc
fejn tcon lewwel ; they passed from
good to had^ andfrom had to worse and
then returned to their former faU^ għad-
dew mit-tajjeb ghal ħażin, mill ħażin
għal lagħar, u imbagħad reġgħu għal
l-istat li chienu 1-ewwel.
Fall— (fil musica) cadenza.
Fall-and TACKLE — ħabol mgħoddi
Digitized by
Google
PAL
— 858 —
PAL
minn gewwa buzzell bit-tarf mnejn
tista tiġbed biez ittalla n tniżżel.
Fall-board — perstani ta gallerija
jew ta vagun ta vapur ta 1-art li jitil-
ghu jew jinżlu (jinfetħu il barra jew
il gewwa) .
Fall-bridob— pont li jitla n jinżel.
Fall-trap — ħofra, nassa, trabocc
fl-art jew ħofra^ mgħottija b*zi ħaġa
ħa6fa li ma tidbirx biez meta wieħed
jirfes fukba jibka nieżel isfel.
Fall-wind— buffura riħ għal għar-
rieda.
F ALLA0I0U8 — karrieki.
Fallaciousnbss— kerk, wiri ta ħaġa
b'oħra.
Fallaoy — kerk, wiria ta ħaġa b'o-
ħra, żball.
Fallals— zejxi, ħwejjeġ li ilellxu
etc.
Fallbn (particip passat tal verb
<o/(iZ/)— mwakka, miznut fl-art, mak-
tul, li ma għaduz stmat jew maħbub,
mirbuħ; iliere bleed ifie fallen iħere
cotttend ilie brave, hemm kegħdin miz-
ħutin b'demmom ħierej^ il feruti (il
maktulin^, u hemm jiccumbattu il
curaġġusi (il kalbiena); tlie Governor's
fallen favourite had been seni prisoner
to a fortress, dac li chien dari il maħ-
bub tal Gvernatur u li issa waka in
disgrazia, bagħtuħ (mar) priġunier,
f'fortezza.
Fallbn-stars— isem ta ħaziza(rat-
ba ratba li titla fil moza wara iz-zita;.
Faller — min, jew dac li, jaka.
Fallbr-wirb— biċċa tal armar tan-
newl tal insiġ.
Fallibilitt— fallibiltà, żball li wie-
ħed jista jagħmel; jista jew icun sug-
gett li jagħmel żball ; li wiehed jista
ikarrak jew jitkarrak.
Falliblb — fallibli, li jista jitkarrak
(jew li jista jeħu żball) we shallbe tlien
tried not before a fallMe tribunal but
before the awful ihrone of Ileaven^ lAna
imbagħad ma ncunux i|^ġudicati kud-
diem mħallef li jista jitkarrak iżda
kuddiem it-tron tal biża tas-Sema.
FALLiNa— li jaka, li niezel, nieżel.
Faluno— pendenti, bicciet mden-
dlin (Ibies).
FALLiNa-DOWNlil mard tal kamar—
Fallino-evil J (ara epilepsyj,
Fallino homb — mgħawweġ jew mil-
wi il gewwa (bħal naħħiet jew ġnieb
ta bastiment.
FALLiNa-oFF— mawrien Inra, bidla
għall-agħar.
FALLiNa-siOKNBSs— mard tal kamar;
poor soul he suffers from the falling
sickness, ruħi ibni (jaħasra jew mis-
chin), ibati b'tal karoar.
FALLiNa-sTAR - chcwcba li ti^ri,minn
dawc li naraw fzi Ijeli tas-sajf, li jiġru
fis-sema (areoliti a meteoriti jew me-
teori).
FALLiNa-sTONB — areoUta, gebla li
taka mill aria ; meteora.
Fallow— art jew raba mserraħ, ra-
ba m'bux miżruħ; mserraħ, marhrut
u m'huz miżruħ (art jew raba); ħam-
rani ; tħalli ir-raba maħrut n m'huz
miżruħ, isserraħ 1-art; tħalli I-art
maħruta iżda bla miżrugħa.
Fallow - circu ta rota ta carrettun.
Fallow-crop — wioċ meħud minn
raba mserrah.
Fallow-deer— zorta ta cerv.
Fallowino — serħien ta art (ta raba),
tħollija ta art maħruta iżda m*biz
miżrugħa.
Falsart — falsariu, wiehed, minjuri
il falz (ħaġa b'oħraj.
Falsb— falz, m'huz tassew, karrieki;
stinat ; how can ihis befalse when every
one affirtnsfor true ?, chif, katt jista
icun li dan hu falz meta culnadd
igħejd li hu tassew ? dont give credH
to him he is one of tlie false propliets
going about, la temmnuz dac wieħed
mil ħafna profeti karrieka ffoloz) li
bawn jiggerrew; those xoere false tears^
dac cbien biclii falz ; he plays false,
kiegħed idokk stunat.
FALSB-BLows^fjuri li ma jagħroluz
frott, fjur ragel bħal ma bu tal kara u
tal ħj.ar.
Falsb-bottom— ċan doppiu— li ma
jidbirz.
Falsb-ooloubs— bandieri, sinjali ta
bastiment li ikarrku (juruc li ican ta
nazion u icun ta jeħor.
Falsb-oonobption — tkala Cħbiela)
falsa.
45
Digitized by
Google
PAL
— 854 —
FAM
Falhh-fackd— ipocrita, falz, li juric
wiċi b'jeħor.
FALSEFiRB—gas H jixgħelu fuk il
baħar biex ikarku bil għadu.
Falsb-hbart — traditur, falz, kar-
riek.
False-imprisonment — arrest talz
jew ħażin (li m'bux legali)
Falsb-krbl— contra prim (ta basti-
ment).
Falsb-kbblson — contra primiżan
(ta bastiment, barcun etc.)
Falsb-papbrs — certificati (docunien-
ti) foloz, actarx tal furbani jew ħalle-
lin ta fuk il baħar.
Falsb-pregrancy — hbiela ( tokol )
falza.
False-pretenobs— Bcusi, kerk (ghi-
deb) biex wieħed jara chif jagbmel u
jiddobba (jisioħ) xi ħaġa tal flus minn
għand xi nadd (bil kerk).
Falsb-quarter— }^akk, kasma, f'di-
fer ta żiemel.
False-roof— raff jew raf.
Falsb-btbm — taijamar ( ta basti-
ment. )
Falsb— tkarrak, tagħmel ta bir-ru-
ħec, turi ħaġa b*oħra.
Falsehood— il fal^', li m'hux veru,
li m'hux tassew, kerk, ghidba, kalgħa;
ihou were all glaring faUehooda trhich
he related, dac collu ghideb ċar (klajja)
li kal.
FALSELY-bil.kerk, ħażin, bil gbi
deb.
Falsbnbss— kerk, wiri ta ħaġa b'o-
ħra, falsità.
Falseb— falsariu^min jagħmel ħaġa
ħażina b'tajba; karriek, ghiddieb.
Falsbship — ara fahehood.
Falsbttb — falzett, għajta, cant b'le-
ħen għali, twerżika.
Falsbtto — leħen m'hux naturali,
cant ta noti sfurzat, cant b'ieħen falz.
Falsifioation — falsificazioni, għa-
mil karriek jew ħażin, ghideb.
Falsifioator
Falsifibr
min ikarrak, juri ħa-
-ġa b' oħra, ifallaz,
jigdeb; ghiddieb.
Falsify — tkarrak,turi ħaġa b'oħra,
tfallaz, tigdeb ; tipprova ii ħaġa m'hix
vera, turi li ħaġa hia falza ; ticser
jew ma iżżommx chelmtec, tfarrac ;
tagħmel frfio; ^cith shamelesH front yon
falsifp vonr promine^ b'wiccec tost collu
inti inkast ( ma żammejtc chelmtec )
ma seħħejtc fdac H wegħedt; he was
afraid to have his shield falsifiedy baża
li ifarrac it-tarca.
Falsity— falsità, kerk, wiri ta ħaġa
b'oħra, ghideb.
Faltbn — strixxa, faxxa għar-rbit
tar-ras.
Faltbr — ittemtem, tlaklak, tcun
bejn ħaltejn j-w bejn iva u \h; titħa-
seb, tttbażża; tfixchel; tieħu pass
b'jeħor ; titriegħed, tirtgħod; tgħarbel,
tnakki ; why shonld you falter then to
tell, għaliex ittemtem jew titbażża hecc
biex tgħejd ( biex titchellem) ; his legs
bothfaltered, riġlejli it-tnejn irtogħdu
(chienu bir-rogħda) ; barley for malt
mnst be dti/, siveet^ and clean, faltered
from fonlness^ seeds and oats^ ix-xgħir
għax-xoghoi (jew biex jinħadem) biex
isir birra irid icun niexef, ħelu u na-
dif, mnokki mil ħmieġ, żrieragħ u ħa-
fur.
Faltbringly — bit-temtim, bil biża,
bir-rogħda ; then he stood np and said
falteringly, imbagħad kam u itemtem
(jew collu mrigħed bil biża) kal :
Falx— mingel.
Fam \ - isem. nom fmeta wieħed jis-
semma.
Famaoidb— kassies fuk in-nies, ca-
lunniutur, infamatur.
Famblk 'tlaklak (bħal meta tarbija
tibda biex titlak titchellem).
Famblb — id ; the little ones then
clapped their fambles^ iz-żgħar imbagħd
capċpu (bdeu iħabbtu) idejhom.
Famdlb-orop — 1-ewwel stoncu ta
dawc 1-animali li jixtarru.
Famb— gieħ, isem, fama;9?otp he has
got afame, issa għandu isera (ħa fama);
when hisfame ond glory reached their
highest point^ meta il fama u '1 gloria
tiegħu gholew (chibru) li ma chellomx
fejn jaslu iżied.
Famb— ġugħ.
Famkd — msemmi, mgħaruf; he is
famed now for his speeches^ msemmi
issa għad-discorsi li jagħmel.
Fambful— famus, msemmi, mgħa-
ruf.
Digitized by
Google
PAii
— 865 —
t'AM
I^^AMBLBSS — minn għajr (bla^ gieħ,
fama, nom jew isem— li ma jissem-
miex, m*hax ta min isemmieb.
Famblbsbly— li m'bux ta min isem-
mieħ.
Fambliok — domesticu, mans, tad-
dar, tal familja.
Familiar— tad-dar, ta gewwa, tad-
daħla, magħrnf sewwa, ħafif, li tifmu
malajr, li m'buz ġdid, ta sicwit, ta
dlonc, ta oulljum ; ħabib tad-dar jew
ta gewwa ; minn taghna; ħares, fatat ;
he then called allfamiliars rovnd him
and sat drinkinr/ with them till the
following morningj sejjaħ imbagħad lill
dawc ta gewwa (lill niesu, ħbiebu etc.)
u kagħd jisrob magħhom sa Tgħàda
fil għodu ; he niade himself famUiar, to
HB now^ issa drajnieh sewwa Cnafuh
tajjeb) ; t^ isfamiljar in our mouths as
honsehold words^ drajnieħ f ħalkna
daks chemm meta nsemmu I-affarijiet
tad-dar; we arefamiliar at last^ għa-
milna (sirna) ħbieb sa fl-aħħar ; he is
fiimiliar with me as my dog^ jafni issa
(drani, jew ħabib miegħi^daks chemm
hu (chemm drani etc.) il chelb tiegħi ;
be tliou familiar but by nomeansvuh/ary
cun familiari (ta gewwa, ħabib etc.)
iżda katt tcun pastas ; / like that hook
for thefamiliar illustmtions which it
containsy jogħġobni dac il ctieb għal li
stampi (tifsiriet etc.) tant ċari li fih ;
give vie this excellent model of thefami-
liar, atini dan il mudell (eseropiu) eo-
cellenti (jew tajjeb bil bosta) tal com-
poniment (ittra etc.) mictuba cara (li
tiftibem tajjeb); where is Pacelle nowf
I think her oldfam iliar is asleep ( 8 ha k e-
peare, 1 Ilenry VI), fejn hi Pucelli
issa, naħseb li il ħares tagħha rieked.
Pamiliar-spirit— ħares, fatat.
Familiaritt — ħbubija ( hbeberia ),
tad-dar jew ta gewwa ; dħulija, làla,
usu, drawwa, cunfidenza, pratca cbira;
they renewed their old love andfamilia'
rity, geddu 1-imħabba u'l ħbeberija
kodma (antichi) li chellom; I don't
like this familiarity at all, ma togħġo-
bni xejn din il cunfidenza; / like the
familiarity of style in his correspon-
dence, jogħġobni wisk il mod ċar (chif
jew b'Iiema pratca) jicteb ; too much
familiarity breeds eontemptSy wiċċ li jin-
dara bic ċajt (bil ħara) jinxtara ; il
ounfidenza żejda igġagħal li ma nibk-
għnx actar irrispettati.
Familiarizb — iddarri, tgħallem,
tħabbeb (igġagħal li isir ħabib); he is
trying to familiai'ize men's minds with
certàin doctrines^ irid idarri (jimla il
moħħ jew igħallemj in-nies b'certa
dutrina Cb'certu tagħlim).
Familiarly — familjarment fta ħbieb
tal kalb, ta ħbieb ta gewwa) ; lie aU
ways wrote familiarly to me, dejjem
chitibli ta wieħed ta gewwa, jew ta
ħabib.
F AMiLi ARNBSS — ara famUiarity.
Familiary— tal familja, tad-dar, do-
mestiou, familjari.
Familism — it-tagħlim (id-dutrina)
ieXfamilist, ara.
Famiust— familista (tal familisti),
setta jew religion li bdiet fl-Olanda
(fis-seclu sittax) li it-tagħlim tagħhom
chien li ir-religion collha għandba tic-
consisti biss fi'imhcJ)ba t'Alla, għalecc
chienu ucoll msejhin •• ihe Family of
lA)ve*\ il familja ta li mhabba.
Familist — ir-ragel tad-dar, cap jew
missier ta familja. •
Family - familja ; razza, nisel, gens,
radica ; società ; that is one of the best
famdies lioing in Alalta, dic waħda mill
aħjar familji li hawn fgħandna) Mal-
ta ; poor man he lias a large family to
keep, mseichen ragel għandu familja
cbira xi mantni (x'jitma) ; the Royal
family^ il familja Beali; he is ofa good
family^ gej (mnissel) minn dar tajba
(minn razza jew familja sewwa) ; this
plant belongs to ihe Euphorbiaceous
fumily (jew orderj, din il ħaxixa bia
magħduda ma dawo tar-razza tat-
tengħud;/amt7y desease, mard eredi-
tariu (W hu gej jew jintired min-nan-
niet etc.) ; arms of famxly^ arma ta
familja (cunjom).
Fabiily-man— ragel miġbnr tal fa-
milja ; wieħed li għandu familja.
FAMiLY-TiB~gbakda funioni) paci u
mħabba li icollom niesta familja(tad-
dar) għal xulxin.
Family-way— tkala, ħbiela; she is
Digitized by
Google
Pau
— 566 —
Pki(
in the family way^ tkila, ħobla, tistenr
na ; m*hix weħedba.
Faminb— ġugħ, għaks, carestja tal
għaks; famine and meagre want besieg'
ed na round^ ġugħ» għaks, u tbatija
cbienu mdawrin magħna ( ma cuH-
imchien^ jew ma cbelniex ħlief ġugħ,
għaks u tbatija ; when bread is bought
more than Sd a rotolo is considered to
he of a famine price^ meta il ħobs jin-
xtara actar minn tliet soldi ir-ratal
ngħejdu li hu bil prezz ta '1 għaks (ta
żmien il carestjia).
Faminb-fbver— deni tifu.
Faminb-finbd -- mejjet (li kiegħed
inin, jew imut rkiek rkiek ) bii ġugħ ;
iccunsmat bil ġugħ.
Famish— tbati il ġugħ, tcun mġew-
wagħ, tmut bil ġuħ, toktol bil ġugħ ;
they were reeolved rather tofamish than
to surrender^ ghamluba f rashom ii
imutu bil ġugħ u ma icedux ( biex ma
jakghux jew jerħu rwieħħom fidejn il
għedewwa) ; all the race of Israel here
had famished, had not God rahied from
heaven manna (Miltoo P.lt.^.Msraeliti
(Lhud^ collha chienu imutu hawn Ul
gugh li Alla ma bagħtilomx (xeħti-
lomx) il manna mis-Bema; the Lord
will not suffer the soul of the righteous
tofamish^ AUa ma iridc ( ma inallix )
ir-ruħ tat tajjeb li jonko'sha xejn (\i
tbati) ; yVh'at, did he marry me to fa-
mishmef xinhu (chif) izzewjġni biex
joktolni biex gugħ? ; tliey had famished
the town into a surrender, għakksu
tant (hecc, :>ew b'mod) il belt li ġagħ-
luha (chella bil fors) icciedi ; famished
him ofbreath if not of bread ("HiltOii
P.£.^, ċaħduh (biex joktluħ) min-nifs
jecc m'hux mill ħobs.
Famishment— ġugħ .
Famositt— fama, isem.
Famods— famufl, msemmi, mgħaruf;
he is afamous u^n/tf r,chittieb (scrittur)
famu8(m8emmi jew magħruf); he is
one of the very few farhons for doing
this sort ofworkj hu wieħed mill wisk
ftit li hemm msemmija (jinkalgħu)
għal dan ix-xogħol.
Famous— libellns, tal malafama (1i
jati malafama) ; that writing was con-
sidered famous to him^ dic il chitba
chienet iccunsidrata (kalu li hi) ingiu-
riusa (libellusa) għalih.
Famously— famusament, b'mod li
jissemma, li chien (liu) magħruf; he is
famously known^ magħruf tajjeb (sew-
wa).
Famousness— fama, isem, nom.
Famulatb — isservi, tagħmel ta sef-
tur.
Famulativb— li iserviy li igħejn jew
jati għajnuna.
FAMULus-serv, dac li igħejn (dac li
icun mas-saħħar jew ma dac li jagħ-
mel is-sħarijiet).
Fan— mrewħa, midra (biex idderri
il kamħj ; trewwaħ, idderri il kamħ,
if you are warm fan yourself, jecc
thoss il għomma (is-sħana) rewwaħ ;
thepeacock spread out its tail intoa fan,
il pagun fetaħ dembu fi mrewħa.
Fan-light— loġġ ta fuk bieb (tieka
jew fetħa) gejja nofs tond li icun
hemm fuk il bieb.
Fanlikb — li gej bħal (li għandu
għamla ta) mrewħa.
Fan-shaped— għamla ta(ligej bħal)
mrewħti, magħmul mrewħa.
Fan tail — xorta ta beck fburner)
tal gas li jixgħel bVampa tonda, għa-
mla ta mrewħa ; mineott (xogħol tal
mastrudaxxa).
Fan whbbl— rota bl-imriewah li id-
dur u tugħmel ir-riħ.
Fanal — fanal (ara lighthouħe).
Fanam - biċca munita (flus) li chie-
nu dari jusaw fil Madras(India), tiswa
sold u disa' ħabbiet; munita (flus) tar-
ram tas-Ceylon tiswa xi sold u nofs.
Fanatic — fanatcu, jew mbellaħ,
msaħħar jew miġnun għal ħaġa ; li hu
msaħħar, mbellaħ jew miġnun ghal
ħaġa ; stravaganti ; every body hnows
he is afanaticy culhadd jaf li hu fana-
ticu (mbellaħ mi|>nun għalecc).
Fanatical — fanaticu, miġnun, ibleħ,
msaħħar wara (għal) haġa.
Fanatioisb — fanatismu, blugha,
genn, seħer għal ħaġa.
FaNaticizb— taghmel fanaticu jew
ibleħ għal ħaġa ; taghmilha ta fana-
ticu.
Fanatism— iunatismu, tibligh, genn.
Digitized by
Google
PAN
— 857 —
'¥An
deħer, ħrara żejda (li tidber blagħa)
għal affarijiet ta religion.
Pancical — ara/awci/e//,
Fancibd — wistħajjel, mwebbel,
maħsub, mnissel fir-ras, imaginariu ;
maħbub, li jiġbed, li in-nies tridu, li
joghġob.
Famcier — min jisiħagel, jitwebbel,
jifhem, jaħsebjingibed għalħaġa għax
toġgħbu jew jehu grazzia magħba;
min irabbi ħamiem, għasafar etc. għal
beigħ.
Fanciful — li jistħajjel, jitħallem;
fantasticu, capriuċus ; t/int is afanciful
theory^ dic teorija imaginaria (\i no-
lomba biss f rasu) ; the Englisa are
naturally fancifal (Adilisoii), l-Inglisi
huma minnhom infusħom capriċċuBi
gagħmiu li jwebblilbom frashom).
Pancipully— b'mod capriċċuB, fan-
taeticu, capriċċuBament ; he was very
fancifully drettfiedy chien liebeB stramb
ħafna.
Fancifuln bbs - slramberijrtjCaprieċ.
Fancify— ara fancy,
Fancilbsb— bia fantasia, bla poesia,
bla gost, bla capricċ ; he han (jot a
fanciiess itrain, għandu moħħ li ma
jaħsibx (majoħlokx^
FANCY-tistħajjol, titwebbel, tiftiem,
taħseb ; taħjil, sthajjil, gibda, ħajra,
mħabba; fellusfjitla fir-ras), capriċċ,
fehma, gost ; he fancies himself a great
wàny jidhirlu (jisiħajlu) li hu xi ragel
cbir (xi ħuġa cbira^ ; that is t/te very
thing I fancy now^ dic hi iva il ħaġa li
nixtiek (li għandi f rasi u irrid) issa ;
J fancy you are in the wrong^ nifhem
(għandi frasi, jew jidhirli) li inti għan-
dec tort ; fancyl^ ara ħa ! nobody will
he here to-night / Jancy^ naħseb li ħadd
ma icun hawn il-lejla ; they sent a good
number of soidiers to watv/i t/ie piace
for fear t/ie enemy s/iould Ui/ce a fancy
to biaw up t/ie ntagazine^ bagħtu salt
Buldati biex jinducraw il post li il-
għedewwa ma iwebblilomx iifettlilomx)
itajru il poi*vli8ta; fancy is one of t/ie
faculties 'of the souly il fantasia hia
waħda mil facultà tar-ruħ ; this is
nothing but a mere fanctj, din m'hix
ħa<(*oħra ħlief fantasija biss; /le iihes
to iive according to /lis own fancy^ irid
jgħix cħif idokklu moħħu ; ihis is my
fancy^ hecc jogħġobni; you /lave strange
fancies in your head^ għandec strambe-
riji (capricci) f rasec ; /te too/c a fancy
to this jar and she tookafancy to this
lace^ hu ħa grazia (għoġbitu) din il
ġarra u hi din il bizzilla ; / luwe a
greatfancy to that design, jogħġobni
wisk dac id-disinn ; /lis fancy lies
extremely to travelling, ghandu gibda
cbira ("jogħġbu wisk) il viaġġar fis-
safar jew li isiefer) ; tell me w/iere is
fancy bred,or in tlie /leart or in the headf
( SlittkeHpeiire, Merc/iant of Venice)^
għejdli 1-imħabba fejn tinsab (fejn
tcun jew hi kegħda) fil kalb jew fir-
ras ; t/iat iittle c/iapel is very neai and
buiit with a pretty fancy^ dic il cnisia
hi pulita fguBtusa) hafna u mibnija
b'gost sabiħ.
Fancyball -ballu bil costumi (fejn
in-nies icunu lebsin ta xi ħaġa^ b'xi
oostum.
FANCY-DRBSs—lbies ta dawc li imor-
ru (mistednin) f ballu bil costumi jew
rfancy-bali (ara).
Fanoy-fair — bazar,post,suk,fe.jn icun
hemm ghall bejħ cull xorta ta ħwejjeġ
n li il flus tal beigħ taghhom (ta dawn
il ħwejjeġ) imur għal xi carità etc.
Fancy-ooods — ħwejjeġ (oggetti) li
ilellxu bħal ma huma bizzilli, żaga-
relli, ħarir etc.
Fanoy-monobr — wieħed li iħobb
(namrat), għarus etc.
Fancy-priob - prezz għali wisk ta
ħaġa li tiswa.
Fancy work - xogħlijiet tas-sinjurini
/'tan-nisa) bħal ma huma raccmu,
croc/iet eic.
Fandango - isem ta żifna Spanjola.
Fanb — tempiu, cnisia, santuariu;
bandiera, pinnur (dnc li juri x*riħ hn),
fatat ; it is something li/ce the fane of a
steeplcy xi ħaġa bħal pinnur ta fuk
campnar ; she was /launted with a fane,
rat fatat.
FANBOA-chejl (Spanjol) tal kamħ
li jasa daks 3 uububls Inglisi.
Fanfarb— dakk ta trombi ta meta
is-suldati jidħlu f locom etc, dakka li
idokku bil karn il caeċaturi meta icu-
nu fil caċċa ; wiria ta bravura,
Digitized by
Google
PAK
— 358 —
PAlt
Fanparon — fanfrtrrun, wieħed faħ-
ħari li jiftahar bjeh in-nifsu ; bniedem
kalil, li iħobb jaħkar, tirannjew kalbu
ħażina.
Fanfàronade — fanfarrunata, ftaħi-
ra, wiria (tperriċa) ta (tahir, jew biex
wiehed jiftaħar.
FANG—sinna twila, nejba (bħal ta
Ijunfant, difer (twil u li gej bil ponta)
bħai tat-tjur tas serk, nghejdu aħna
ajcia eto.; ħaġa niuħruġa il barra biex
takbad minnha ( maneu, makbad ) ;
takbad, tahfen, tahtaf ; tibda ; (o fung
a well^ titfa 1-ilma fpompa biex tkab-
bada taħdem (ittalla i-ilma).
Fanq — iB-snien ivvelenati tas-serp.
Fang— ingassa, iiwia, tinja ta ħa-
bel, ponta (ramla, għolia etc.) ii icun
hemm mkabbża fil ħgieġ ( fxi taz-
za etc); hejinds himsel/in a fang^ jin-
sab fnassa ( mfixchei) li ma jistax
jeħies,
Fangbd— ii għandu jew bil/awr/«(ara).
Fanging piPBB — cannoli (tubi) tai
għuda biex tgħaddi i-aria minnhom.
Fanglb— idea (ħBieb) ibleħ, tweb-
biia tai biugħa.
Fangled— mżejjen, ii ilellex, capriċ-
ċus, fantasticu, collu xejxi ; new /angl-
ed, ġdid, ii hareġ |idid.
Fanglbss— bia snien, minn għajr
snien.
Fangot — ħafna (sarar ta) affarijiet
tal ħarir otc.
Fanion — bandiera żghira (sinjai ii
icun hemm mal bagalji ta rigiment
(tas-suidati).
Fan-light— tieka għamla ta mrew-
ħa(fineBtrun) fuk bieb biex jati id-
dawi għai gewwa.
FANNBL—terħa; bandiera, etandard
(tai cnisia) għai processioni.
Fannbr - rewwieħa, ħaġa li trowwaħ
(ii iddur biex tagħmel ir-riħ).
Fanning — trewwiħ, ventilazioni.
Fanning maghinb) macna, rota cbi-
Fanningmill Jra b'ħafna mrie-
waħ cbar ii iħaddmu biex iderru il
kamħ.
Fanon — standard (bandiera) għai
processioni.
Fan palm — xorta ta siġra tai paim
ii mii werak (il paim^ tagħha jagħmiu
ii mriewaħ (li bihom irewħu in-nies
fis-sajf għal għomma).
Fan-tail — ingastatura, ġuntatura
bii minċott ^fl-injam).
Fantasia— biċċa musica.
Fantast ) bniedem fantasticu ca-
Faktastic) priċċus, stramb.
Fantabtio I fantasticu, immagi-
FANTAsncAL j nariu, tai fantasija
li ma jesistix; capriċċus.
Fantaby— ara fanct/.
Fantoccini— logħob ffarsi) fit-tea-
tru etc. li jaghmlu bil pupi (fejn iħad-
dmu il pupi minnfioc in-nies), teatrin
bil pupi.
Far— bgħid; bii wisk, bosta fii wisa
ħafna; loe have comefrom a farcounlry^
gejna minn pajjis nl bogħod ; you will
see it in the far side fend) of the road^
taraha fit-tarf i-jeħor (i-actar li hu
bogħod minnec) tat-triek; mbigħed (li
ma ihobbx) ; (hose (hai ai*e far from
Thee Lord shall perish^ dawc ii huma
mbegħdin minnec (\\ ma iħobbucx)
nia isalvawx r jintilfu) ; so far things
have gone toell, sa certu pont (sa issa)
ii ħwejjeġ marru collox sewwa ; asfur
aSj sa ; come wi(h me as far as the
markety ejja miegħi sa'ssuk; (he
night is fur spen(, (he day is at hand,
il-teji għadda ħafna minnu (għoddu
spioċa), in-nhar sejjer jitfaċċa (jibda
iżornak jew ibexl)ex) ; he lookedfar into
the servlce of thc time, ra jew ħares fil
fond lejn x*għamei iż-żmien ; this work
far exceeds tlie other, dan ix-xogħoi
igħaddi bil bosta iill faħjar bil bosta
millj jeħor; hy far, bii bosta ; from
far^ miil bogħod ; far otlier^ differenti
ħafna, li m*hu bhalu xejn ; so far as^
m'bux biss, li cliemm jista icun ; this
is byfar better, dana bil bosta aħjar ;
(his come.H as farasfrom the Fiji Islands,
dana gie mill gżejjer Figi ; so far w
mypainfrom heing lessend (hat it is
increased, m*hux biss li i-ugigħ ma
nakaslix iżda żdiedli; 1 am so farfrom
heing in lore with her that I almotit hnte
her, ina nliobbiex taiit ii cwasi iioli-
għodlia; very far from it, xejn m'hu
hecc (coilox il cuntlariu); how far is
it thitherf, chemm hu (hawn) ix>għod
minn hawn ?; the season is far advanced
Digitized by
Google
FAR
— 859 -
PAR
now, li staġun (i^i-żmien) daħal sewwa
issa ; so far as u jfossible^ cbemm jista
icun ; bt/ to-morrow you hare to learn
hy heart so /ar, sagbada trid (gliandec)
titgħallem (jew tietudia) bl-amment
sa hawn ; Hl. go as far as any man
in it^ nati daks chemm jati ħadd*jeħor
fiha ; far he it from me, Alla iħarisni ;
it fell far otlierwise^ ġara collox bil
maklub (ii cuntlariu) ; hisfame spread
far- and wide^ ismu jew il fama tiegħu
ġriet ("waslet) cullimcbion ; Uins far we
agreey sa hawn collox sewwa nakblu
(dimchien).
Fab — kżiekeż ^.ghar.
Far-about— ħarġa barra (mid-dis-
cors) mill-argumeut ; what need t/iese
far-ahouts f ghal fejn dan il ħruġ
barraCmid-discorsjew mill-argument)?
Far AWAY— il bogħod ferm ; li jigi
minn (xi ħadd) fil bogħod, jow kraba
fil bogħod ; Paie^s far oway consin of
mine (Scolt, Roh Roy J ^Fate \\g\ cugin
tieghi (kraba miegħi) fil bogħod.
Far brouoht — migiub mill bogħod.
Far-oast -mitfuħ til bogħod, mhab-
bar, mixtiek.
Far-oastbr — min jindovna, min
iħabbar x gej.
Far-dibtant — fil bogħod ferm (sew-
wa fiż-żmien, chemm ucoll fil-loc).
Far-fambd — magħruf (msemmi) ma
cullimchien ; he is fur famed for ihe
works he puhlished, msemmi (magħruf)
ma cullimchien għax-xogħlijet chitba)
li għamel (jew għal cotba li ħàreg[).
Far-fbtoħbd -miginb mill bogħod.
Par-off— til bogħod, bgħid.
Far-sbbino - li jura mill bogħod, li
iwassal b'rasu.
Far-skkn — li jidher mill bogħod,
mħarreġ sewwo, baħri (bravu li jinka-
la^; he is far seen in medicine, mħarre^
sewwa jew bravu ħafna rjinkala ferm)
fil medicina.
Farsiohtbd -( il cuntlariu ta near
j?tV//ifffrf) wieħed li jara mill bogħod u
mill krib le.
Far-bouoht — tkil, difficili, migiub
mill bogħod; ihat is farsought learning,
dtic taghlim tkil, diflicili.
Fauandams— drapp minsuġ suf fħa-
rir.
FARANDMAN^ragel strangier, viaġ-
ġatur. .
Farandola— isem ta ^afna Taljana.
FARANTLT-decenti, sewwa, chifjix-
rak.
Far^bs— farsa; timla (taħxi tigieġa
etc. J bil capuljat etc.
Fargbs— cappuljat (laħam mkatta
rkiek) ghal mili jew ħaxu.
Farcbur — min jagħmel il farsi.
PAnoiCAL— tal farsa, tad-daħk, taż-
żuffiett.
Farcin^ marda taz-żwiemel ( bħal
Parcy' \ ġdiem ).
Pard— tizbogħ, tati il lewn ; zebgħa
(lewn) għal wiċċ.
Fardel— sorra; torbot sorra.
PARDiNo-BAa— I-ewwel stoncu ta ba-
kra u tal-annimali I-oħra li jixtarru.
PARR-tmur, tiecol, tgħix, tgħad-
dihn, iggib ruħec ta, tgħaddi ; ichel,
hwejjeġ tal ichel; tariffa; in-nies li
icun hemm gewwa carrozzin ; viaġġ,
spedizion, mawra bil baħar, li stagun
tas-sajd tal baccaljaw (jew tal merlozz);
storbiu, għageb, frattarija ; il kabda
(tagħbija) tal ħut (ta frejgatina, ferilla
etc. ) ; how did you fare ihere ? chif
mort (chif għaddeitha) hemm? toe
fared deliciously, għaddejniha (morna,
għexna) taj'eb ferm ; he fares like a
prince, igħaddiha ( kiegħcd ighejx ) ta
Princep ; they fared very Ul, mlarra
ħażin wisk ; how fare ye ? chif int ?
chif int sejjer ? cbiftmur? Fare you
wellf, addio, saliħa; my Lord^ eat alsoy
Uwugh t/ie fare is coarse (Tennynon),
cull sinjnr għad illi I-ichel hn ordina-
riu (msejchen) ; what is t/te fare from
here to Notahile ? chemm hi it-tariffa
(x'għandu wieħed ihallas tàl carrozzin
etc.) rainn hawn sal Mdina? why dont
pay the hoatman his fare ? Ghaliex ma
tatihx li ħakku (it-tariffa) il barclor?
' Parb-folk— fatati, ħarsijiet.
Parbwbll — addio, saħħu, sliema;
I-ahħar dakka ta għajn, Taħħar ħarsa,
il harsa ta I-aħħar ; we gare them t/ie
genile farewell and deparied, tajniehom
I addio u tlakna ; let me read again this
iast varagmph hefore I iake my farewell
of tJie suhject^ ħalli nakra darb-oħra
Digitized by
Google
FAR
— 360 —
PAR
dan 1-aħħar paragrafu kabel ma nati
1-aħħar ħarsa lejn dan ix-xogħol.
Farpalla— (butterfly) farfett.
Far-forth— sa certu pont, bil bosta.
FARiNA—tkiek ; dac it-trab tal fjuri.
FiRiNACBOus — tat-tkiek, bħal tkik,
tkiekj.
Farinobb— tkieki, tat-tkiek.
Farm — kasam, fiegu ; ichel, icla,
tkabbel kasam, raba ; tahdem kasam
jew raba ; kbiela ta raba.
Parm-bailifp — Buprintendent (ragel
impiegat jew mħallas) btex jara chif
imur ix-xogħol ta biċċa raba, kasam
etc.
Farm-hold — kaBam b'dac collu li
jitlob, dar etc.
Farm-houbb— razzett, il post fejn
igħammar il bidwi f dao ir-raba steBS
11 icollu mkabbel.
Farm-btock— il bbejjem ta razzett.
Farm-yard— il mandra, bitħa jew
wesgħa li icun hemm frazzett ( fejn
icunu il papri, tiġieġ etc. )
Farmablb— li jista jitkabbel.
Farmagb — ix-xogħol biex izzomm
razzett jew kasam.
Farmarie— infermeria, Bptar.
Farmer— bidwi.
Farmer's plague — iBem ta marda
tal ħxejjex jew tafl-siġar.
Farmeress— mara tar-raba, bidwi-
ja.
FÀrmership— it-tħarriġ('ix-xogħol)
il ħila ta bidwi (fil biedia;.
Farmery — razzett.
FARMiNG-biedia, xogħol ir-raba.
Farmost — l-actar bogħod, 1-ibgħat.
Farmstead ~il kaflam bir-razzett u
il bini 1-jehor ta ma dwaru meħtieġa,
bħal ma huma mħa^.en etc.
FaRNESS— bgħid, bogħod.
FARN-ara/^rw.
Faro- iflem ta logħba tal carti.
FARO-BANK-il camra fejn iflir il-
logħob tal Faro (ara).
Fahraginous — mħallat, magħmul
minn l)08ta affarijiet.
Farrago — għasida, tahlita, taħwida
sħiħa, cawlata.
FARHiER—nagħill iż-żwiemel, tabib
taż-żwiemel, veterenariu.
FARRiBRy— xogħol tat-tnegħil ftan-
nagħàl) taż-żwiemel; cura (^tidwija)
tażżwiemel.
Farrow— bejta kżiokeż; tferragħ
(tiled) kaxkuża; bakra li ma icolliex
(ma tagħmilx) ghegiela jew li ma ti-
Ihidx.
Farry— bejta kżiekeż, tferragħ jew
tiled każkuża.
Fahse — ara farce.
Fart— baBsa.
Faht - (lo hreak wind)^ tboBB ; min
kiegħed ibosa ? who is breaHnp wind f
Fartħeh - ibgħat, actar bogħod, li
rhemm actar ; iżjed, jeħor; tavanża,
tgħaddi ^ittalla il kuddiem) ; tJiey went
farther nort/i, huma marru actar il
fuk lejn it-tramuntana, let me aild a
farther truth to this^ halli inżid verità
oħra ma din ; thoae hints lead them to
makefarther discovetnes^ dawc is-ainjali
ġagħluhom jagħmlu Bcoperti ohra (ifli-
bu airtijiet etc. iżied) ; he was the only
one that couldfarfher our opinion, hu
chien biss li sata igħaddi il kuddiem
(igħejn jimbotta etc.) il fehma tagħna
(dac li chelna f rasna li nagħmluj.
Farthehanoe -r mogħdija il kud-
diem, avanz ; / have always done my
best for the fartherance of thi» iwbte
work, dejjem għamilt mill-aħjar li
stajt għal avanz (mogħdija il kud-
diem) ta dan ix-xogħol nobbli (Babiħ).
Fahtħermohe — actar, iżied, barra
minn dana ; ucoll, tarġa ucoll.
Farthermost — l-ibgħat, 1-actar
bgħid.
Fartherover — barra minn dana,
tarġa ucoll.
Fahthest ~ 1-actar bogħod, 1-ib-
għat ; this was bi*oiight from the farthest
nich of Asia, dana gibuh mill-ibgħHt
rocna tal Àsia ; who goes farihest f min
imur 1-actar fil bogħod?<i^ thefarthest^
1-Actar, 1-actar ; Parliament will rise
the last week in May at the fart/iesty il
Parlament (il Gunsill) jibka jaħdem
1 actar l-actar Ba 1-aħħar gimgha ta
Mejju.
Farthing— tliet ħabbiet; chejl ta
art (ta raba) ; biċ6a munita tad-deheb
(l-erbgba waħda) a noble; four farthings
make one penny^ erba' tlietiet jaghmlu
Bold; ninefarthhujH make a Comishacre^
Digitized by
Google
t'AR
— 861 — •
H8
difla, *'farthing" jagħmla "acre" tal
Cornovaglia COalles) ; he never cared a
farthingfor my intereeU^ katt ma im-
purtah xejn mill-interesfli tieghi ; give
me a farthing worth of sweets^ tini bi
tlieta ħela ; you haven't got a fart/iing
worth here, ma għandicx bi tliet ħab-
biet (coUoz) hawn.
Fartħinq-dale — chejl ta art (raba)
Fartħingqalb — circu, circhijiot
biex in-nisa jiftħu jew iwessgħu id-
dbielet.
Fasoes— mazz (katta) virghi mar-
butin ma xulxin, b'mannara fin-nofs,
li il magistrati Rumani chiena dari
iżommu fidhom (biex jnru is-setgħa,
jew l-ufficiu tagħhom); sinjal ta eetgħa
jew ta cmand ; yoii must submit your
fasces to t/ieirs (Barke, Affairs of
Ireland)^ jaħtieġ tokgħodu għal cmand
tagħhom (għal dac li ighejdulcom ha-
ma, jew għall ubbidienza tagħhom).
Fasoet - strument, biċċa gnodda tal
ħadid li dawc li jaħdmu fil ħġieġ jusaw
metaiagħmlu il fiiezchen.
Fasgia— fazza, terħa.
* Fasgiglb— mazzett (bucchett) fjuri;
mazz, katta, fazx (basal etc.)
Fasgigulus— fazxiculu, biċċa minn
ctieb, minn opra, li toħroġ f faxxiculi
(jew numrita cull tant żmien jew
ġranbt ) ; This Anglo-Maltese Dictio-
nary is being published in fasciculi (jew
in numbers), dan id-Diziunariu mill-
Inglis għal Malti kiegħed joħro^ f fax-
xicnli; t/ie J^Bth fasdculns (number jew
part) ha9 been piMisIied last^ in-numru
(faxxiclu) 46 1-aħħar li ħareġ.
Fasoinate — issaħħar, tiscanta,
tgħajjen ; it has been almoat universaUy
believed that serpents can stupefy and
fascinaie Vie prey which they are de-
sirous lc obtain^ bosta n bosta jaħsbu
(iridu igħejdu) illi is-sriep isaħħru jew
iġagħlu lill-annimali I-oħra li icunu
iridu jakbdu jiscantaw lejhom.
Fasgikation— 8eħer,8cantar, għajn,
ghaxka cbira.
FasgineS— kabs ; mazzi tal virghi
li jusaw Mnginjeri biez iwakkfu trun-
ċieri, fortifit^azionijiet etc.
FASii—tinfi8ca,iddejjak,tati fastidiu.
FAsmoN— għamla, katgha tal ħwej-
jeg, moda; bonton, società (siiy'ari);
mudell, esempiu, chirjanza ; tagħmel»
takta (tfassal) il ħwejjeġ, issawwar ;
this is Uu fashion now^ din hi il moda
issa ; can you lend me any joumal of
fashion ?, tista tislifni xi ġurnal tal
modi? ; this is out offashion now^ din
ma għadhiex moda issa (spiċċat il mo-
da tagħha) ; do it in Ihisjashion^ għa-
milha hecc (din il ghamla) ; ihat is cut
after the French fashioHj dic maktugħa
rmfassla) la Francisa (fuk il moda
Francisa) ; he always mixes with peo-
ple of fashion, dejjem jagħmilha ma
nies cbar (società tas-sinjuri jew mal
bonton ; shall ihe clay say to him tliat
fashioned it^ what makest thou f flsaja
XIY, 9), ittrab (it-tafal) sejjer igħejd
lill dac li għamlu (li tah il forma),
hawn x'għamilt t he refined his speech
andfashioned his address^ hu irranġa
aħjar il diem u sawwar actar I-indirizz
(id-discors^; what fashion do you wish
to have your breeches cut? x'moaa (chif j
tridu il kalziet? tliai priest was the
fashion oftlie altar, dac il kassis chien
esemplari (il mudell tal altar); for
fashion sake^ I thanlc you ("Shakspear
As you like it), għal chirjanza nirrin-
graziac.
Fashionablb — la moda, bħal jew
scont il għamla jew il katgħa taz-żmien
li icun ; tal bonton, li jagnmel mal mo*
da; nies tal moda, sinjuri, rjus, cbarat;
/ bought a very nice fashionable suit of
clothes ready madcy xtrajt libsa lesta
sabiħa hafna, mebjuta la moda; he is
iucky not to have a fashionoAle wornan
for a wife^ għandu xorti li għandu mar-
tu m'hix mara tal modi (li taghmel
mal moda); but he is afashionabU man^
iżda hu ragel (wieħed) tal bonton;
the language offashionable society^ is the
language of diplomacy {HtLetLnltLJ, Ilis'
tory of England)y Isien (il cliem jew
id-discors) tal bonton hua Isien tad-
diplomazija ; me^ and the other fasJào-
nables only came last night (Charles
Diekens, Pickwick papers)^ jena u is-
sinjuri (il cbarat) I-oħra għadna gejjin
il bieraħ fil għaxjia.
Fashionablenbsb — moda, drawwa,
costum, ^
46
Digitized by
Google
FAS
— 362 —
PAS
Fashionably-— la moda, scont jew
chif titlob il moda, raal moda.
Fashionbr — min ifassal, jagħmel
jew jakta, min jati il forma jew il
għatnla.
FASHioNiNG—għamil.għati ta forma.
FASHfONiNa NEEDLB— labra tal ma-
cna li tahdem il calzetti
FAaHioNiST— niin jagħmel jew jok-
għod għal moda.
Fashion-led— mogħti għall modi.
JTashionless — bla moda, m'hux la
moda, li m'hux chif trid jew titlob il
chirjanza (1-imgiba tajbaj.
Fashionly — ara /ashionable.
Fashion-mongbr — petitu, żabicott,
ġuvni li kiegħed għal modi jew biex
jilbes pulit u scont il moda, inchella li
iħobb jiddandan; faahuyii mongeriug
boys (Sbakspear, Mach ado aboul noth-
ing)y petiti, żabicotti.
..Fashions — il moda; marda bħal
ġdiem taż-żwiemel ; his liorae is infected
ivith the fashiona (Slmkspear, Taming
ofthe shrew), iż-^aemel tiegħu għandu
il (marid biU ġdiem.
Faskidar — il gawwija li tinsab
fl-ibħra tat-tramuntana.
FASS'għokda, kattn, mazz.
Fassr— xagħar.
Fassit— bil għokiedi, (bil għokod).
Fast— sawm; issum ; ħafif, ħliesi,
malajr, mwaħħal, meghmuA; magħluk,
makful ; fil fond, kawwi ; shiħ, li idum,
li ma jerhix ; xalatur, ferferrixu, bar-
daxxa ; krib ; t/tese are fast (fasting)
days, dawn ^ranet tas-sawm ; the peo-
ple of Ninemhproclaimeda fast (Joiiaii
III, 8), il poplu ta Nineve għamlu
fġagħlu li isir) sawm ; is the J'Jaster
fast everywhere uniformly ohservedi is-
sawm tal Għejd (tal ġranet tal Gimgħa
il Cbira) isir cullimchien xorta waħ-
da? Do you tliink this lozenge will
hreak my /astf jidhirlec (xi tgħejd) li
din il mustardina ticsirli is-sawma?
J)id youfast yesterday? somt :l bieraħ ?
Are youfasting today f il-lum sajjem
(kiegħed issum) ; idle weeds arefast in
growth, ill ħaxix ħażin jicber malajr
(ħafif biex jicber) ; don*t read so fast^
.takrax hecc mgħaggel (b'din il ħeffa,
jew hecc ħafif) bil għagġla; do i/ as fast
as you can, għamlu ( lestih) roalajr
chemm jista icun (bil heffa chem tista) ;
that clock is 5 minutes fast, daQ il-arloġġ
għandu 5 minuti il kuddiem ; stick it
fast, waħħlu tajjeb (sħiħ) ; tie it fast,
orbot (orbtu^tajjeb (sħiħ); that is afast
knot, dic għokda jebsa ; is the door well
fast ? il bieb magħluk sewwa? dontfor-
get to make the windows fast, tinsiex
tgħalak (takfel jew issaccar) it-twieki;
when Jwenthome I found him fasta
sleepy meta mort id-dar sibtu rieked fil
fond; in thefirst qtttack they killed fast
vpon 300, fl-ewwel attacc katlu krib it-
800; to live fast, t^ħix ħajja libertina
(ta bardaxxa); don t talk to that woman
she is rather fast^ t<fhellirohiex lill dio
il mara għaliex ma tantx hi tal galbn ;
didn*t you say this is afast colour f ma
għedtx li dan il lewn ma jerħix (ma
jitfax) ? fast and loose, tilgħab (lo-
għob) fid-discors f issa tgħejd ħaġa a
u issa ohra) li m'hux sod ; to make
fast, torbot bastiment ma I-art (bil
gherlini jew bil gumni) ; stand fast,
ibka, xomm sħiħ, ippersevera ; stand
fast in thefaith, żommu (żomm) sħiħ
lil Fidi.
Fast-days -ġranet tas-sawm.
Fastbn— torbot, issaħħah, issaccar,
takfel, twaħħal, tgħakkad ; tintrabat,
titwaħħal, tingħakad, issir biċċa waħ-
da ; fasien it with nails, waħħala bl-im-
siemer ; fastan it tight, orbotha shiħ
(tajjeb^ ; he fastens his eyes on her^
xehet għajnejh fukha (li ma kalagħ-
homx actar) ; what if she be fastened
toihisfool /x>iY/?(Teiiiiy80Q, Matid J^
XV, SJ/, ), x'jiġri jecc tintrabat ma
dan il miġnun ta lord is\n]uryf ; fasten
the door, saccar il bieb ; fasten upon it,
akbdu (għafsu) sewwa li ma jiscappax.
FASTRNBD—marbut. msaccar, mak-
ful, msaħħaħ, roeħmuż, rogħakkad ma
xulxin, sħiħy magħruf; the wings are
immediateJy fastened to the body, il
ġwienaħ mwaħħlin sewwa mal gisem
(mal-Iaħam) ; is the door well fastenedH
il bieb msaccar f makful) sewwa.
Fastkner -niin jew dac li jorbot
jakfel, isaccar : jew dac li jixħet għaj-
nejh fuk ħaġa.
Fastenino -kfil,tiscbir, rbit fis-sħih.
Digitized by
Google
i?A8
— 80à —
t'At
Fastensevbn— lejliet ras ir-Randan
(it-TIieta, jew 1-aħħar ġurnata tal
Garnival tagħna).
Fastmr— min i8uni;/aWtfrj», nios li
isumu ; folloxo not certain men who he
notfasters {Bible, 1661 )f tmurx wara
(tagħmilx bħal) xi nies li ma isuroux.
1" ABT-FETTBBED — marbut tajjeb fil
manetti, immanettjat tajjeb (sewwa
jew eħiħ).
Fabthanded— xħiħy idu magħluka,
ħanżir.
Fastidious— meżmież (li jitmezmeż
jew jeħu fastidiu minn xejn), kanżħa,
li jmeżmez, jati fastidiu, ifantas ; hv*
temperplcwxd and forgiving hiU fasli"
dious (Maeanlay, lHst. of EnfjlandJ^
hu owiet u ta kalb tajba (jaħfer) iżda
jitmeżmeż (minn xejn).
Fastidiously— bit-tmeżmii^..
FA8TiDiousNEBS~tme/imiż, fastidiu,
rekk'a.
Fabtioiate 1 gej bil ponta, ippun-
Fastioiated / tat, bil ponta; tiela
Cgej jew jispiċċa għal xejn) ; that noted
hillf the top fċhereof is /astif/iàte like a
sugar 'loaf (liBf, Remaina p. 170), dic
il għolia maghrufa li il kuċċata- tagħ-
ba gejja bil ponta (tispiċċa għal xejn)
bħal kartas zoocor tal.kamx)iena.
Fastioiatbly— li gej bil ponta.
Fastioious — bil ponta, ippuntat,
tiela bħal piramida.
Fastioium— il pedament Til biċċa ta
isfel j to porticu (loġoġ) .
FASTiKG—sawm; tismir, tiscir, twah-
ħil ; this is a fasting day, din ġurnata
tas-sawm (illum sawm).
Fastino-man — min jidħoi garanti,
plegġ jew jagħmel tajjeb għal ħadd
jeħor (għal condotta tiegħu).
Fastish— ferferrixu, ftit u xejn dis-
cln, bla condotta ; in other tconls he
is a fastish yonng man (Phillipsy Essai/s
froni the Times, ^ll, 830 J ; fi ftit cliem
(biez ngħeduba ċara j dao ftit u xejn
ferferrixu.
Fastly— sħiħ, fis-Bod, ferm, bil ħa-
fif, bil ħeffa, malajr; he has fastly
founded the wall abote the seas to stand,
talla il ħajt ferm (fis-Bhiħ) biex i/.omm
wiekaf il fuk minn wiċċ il baħar ; she
was seen walking fastly too and fro.
rawha miexia tgħaggel 1-hawn u
1-hemm.
Fabtness— ħeffa, ħlusia, 'Aamma ma
fis-sħiħ; borġ, torri, fortizza ; to' s/iew
it was but their fastness to the former
Oovernment (Baeon, Henry V£f)^ biex
jnru li ma chienitx ħlief iż-żamma
(fis-sħiħ kawwija; ma'l Gvern ta ka-
bel ; the capital, or ratlier tlieir chief
fastnessy was then taken (Unrk^^Abindt/'
went of Eng. Uist.)t imbaghad ħadul-
bom il belt ewlenio, jew biex ngħeidu
uħjar, il fortezza ewlenija tagħhom.
Fabtuosity— suppervia.
Fabtuous— supperv, mimli bih in-
nifsu.
Fastuosly - bis'suppervia.
Fastuounbss — Buppervia.
Fat — xaħam, is-smin ; smin; is-
semmen, tismen ; take the /a/, neħħi
ix-xaħam ; he is fat fed, msemmen ;
thefat is in tfiejire, collox spiċċa, fcol-
lox mar jew spiċċa fix-xejn).
Fat-brainbd — stupidu, ħmar, moħ-
ħu ma jarfax.
Fat FACBD — smin, wiċċu tond, wiċċ
il Oħejd, wiċċ ta kassata.
Fat-hbad — stupidu, ras kargha,
ħmar.
FAT-KiDNEYBD~oħxon, smin, mżak-
kak.
Fat-lutb— tablita ta trap (tafal)
ma tkiek tal chittien ghal mili tax-
xkuk jew stock (tal mastrudaxxi).
Fat-wittbd — stupidu, ras kargħa;
thou artfat witted wit/i drinking, inti
atupidu bix-xorb.
I^ATAL— fatali, tal mewt, li jekred;
mid destin, li icollu icun (bil fors), li
igib hemm cbir, icreħ ; it was fatal to
the king to fightfor his money (UacOQ
Ilenry VIIJ, cliien mid-dest'n (hecc
chollu icun) għar-Ke li jiccumbatti
għal fiusu : t/iatj'atal oiol t/iat came io
our liouse sang not/iing hut deatli to us
and ours (ShukHpear, 3 Ilenry IVj,
dic il cocca fatali (kerrieda), li giet fid-
dar tagħna ma gebitx ħlief hemm cbir
għaliua u ghal niesna.
Fatalibt — fatalista, min jemmen
bil fatalism (ara).
Fatality — fatalità, destin, xorti,
hemm cbir, mewt, kirda ; the fatality
Digitized by
Google
l^kH
— 864
FAl^
amongit catiU has heen very great^ il
kirda (il mewt>) li ohien bemm tal an-
nimali (bbejjem) chienet cbira wisk.
Fatalnesb— ara fatality.
Fata mobgana— fenomenu tal aria
li jidber H^aw) mil port ta MeBsina u
dawc li nħawi— id-dell jew zbiba ta
muntanji etc. fwiċċ il baħar — lili
Skallin isejħulu ix-xogħol tas-saħħara
(Fata) Morgana.
Fatb — destin, xorti; thefates were
all against me^ ix-xorti (destinij cbien
coUu contra tiegħi.
Fatb— tiddestina, tcun ix-xorti.
Fated— destinat ; otie midnight fated
to t/iepiirpose (Shakspear, TempestX
fnofs ta lejl wieħed destinat (li chien
għàll tal apposta) ghalecc.
Fatbpul — bid-destin, tad-destin
tax-xorti.
Fatbfullt — ara fatally.
Fatbfulnbss— fatalità (ara faudit^).
Fathbr— missier, kassis, patri ; tie-
ħu il xi ħadd ibnec u bin Àlla ; tnis-
sel, tagħmel ; who isyour father f roin
bumissierecl Oar father who art in
heaven ; Missiema li inti fis-smewiet,
Olory be to the Father^ and to t/ie Son^
and to the Iloly Ghot ; Gloria lil Mis-
sier etc.; who is yourfat/ier confessor?
min bu il confessur tiegħec (il kassis
li għandu tkerr)?/7oir do you dOfFatherf
chif int sur Patri ? I /lave seen Father
AnthonyfTsjt il patri Tonin ; Ay^ good
youth and rat/ier father thee tlian masier
iliee ( Sbakspear, Cymbelive IV, ^ )
Oi» fejnu (ġuvnott) ahjar nieħdoc ibni
u ben Alla milli niccorreggic ( inraż-
żneo); cowards father coxoards^ and
base t/iings^sire,base (Sbakfi: Cymbeline),
nies bla ħila inisslu nies bla hila u
ħwejjeġ baxxi ( vili ) inisslu ucoll
ħwejjeġ baxxi u vili, sinjur; the Fa-
tliers oftlie C/iurch, is-Santi Padri ; t/ie
Iloly Fatherj il Papa ; Fathers of the
Oratory, il FiliDpini ( jew il patrijiet
ta San Flippu Neri.
Fathbb-dust— it-trab tal art li min-
nhu sar il bniedem.
Fatħbrhood— stat (condizioni) ta
missier.
Fatheb-in-law — missieril mara jew
missier ir-ragel(ta tnoju mi/.-żowgiu).
FATHBR-LAND-1-art ta nannijotna,
jew roinn fejn incunu mnis^lin.
Fatħbr-labħbr — scorfna ( isero ta
ħuta) cbira li tinsab fl.ibħra ta fuk
(lejn l-Inghilterra u actar il fuk,
iTATHBRLESs— miun ghajr f bla mis-
sier.
Fathbrly— ta missier ; he tendered
his brot/iers orplian c/iildren wit/i a
fatherly ajfection^ rabba it tfal iltiema
(ulied) ħuh b*imħabba ta missier.
Fathbr-rioht —patrimoniu.
FATHBR8HiP-li stat (condizioui) ta
missier.
Fathbr-siok — li jibchi (irid) dejjem
lill missieru; li ma jistax igħaddi minn
gbujr nia jara lill missieru.
FATUOM-chejl luglis ta sitt piedi,
dwar kama; hiegh, fond; tkis bil
fat/iom (b*dan il chejl Inglis) jew bil
kama; tkis sal kiegh jew tiscandalja ;
tifhem ħaġa sewwa, tcun tafha minn
għankudha, tħaddan,(takbad) gewwa
dirgħajc ; go and gel^fathoms of this
sort oj rope^ niur gib erbat ikjiem minn
dan il ħabel ; 7 canuot fat/iom his de^
signs, ma nistax naf (nituem) x'ghandu
fmoħhu ( xTeħsiebu jagħroel ); s/is
fat/iomed /Um in /ler arms, ghankithu,
ħaddnithu, gewwa dirgħaiha ( għan-
kitliu).
Fathomable— li tista tifmhu, li jista
wieħed jifhmu.
FATHOMER-min ichejjel bil Jathom
jew kama, niin jiscandalja, miii jifbem
jidħol bil ħsieb f*inoħħ liadd-jeħor.
Fathomlgss — bla kiegh; abbiss,
fond li ma bħalu ; li ma tistax taħfnu
^tħaddnu) gewwa dirgħajc jew li ma
tistax tgħannku.
Fatidic I profeticu, li iħabbar,
Fatidioal J fi għandu issetgħa
igħejd) dac li gej (il għad irid jiġri)
Fatidicbnoy- tħabbir,
Fatiqablb li igliejja, jincbedd.
Fatigatb — tgħajji ( tagħmel jfħaj-
jen ) tchidd, tħaddem, tati wieħed
x'jagħinel ; għaijċu, micdud bix-xo-
għol, mħaddem sħiħ.
Fatioation— għeja,xogħod, chedda.
Fatioub— ħedma, xogħol, chedda,
tahbit; tħaddem, tchidd, tħabbat,
tgħajji bix-xogħol ; tell the corporal to
Digitized by
Google
M
_ M -
fAtJ
bring in the mċn on fatigue^ (?^^j^ ^'
capural idaħħal iD-nies tal futtiga
( is-suldati li hemm jaħdmu ).
Patioub-drbbs— if-libsa taz-xogħol
tas-suldati (il-libsa tal fatiga).
Fatiodb-duty — fatiga ( xogħol tas-
suldati li m'hux tal armi, għassa, drill
etc.) Uwse ttoo soldiers are gone on fati-
gue-dutyy dawo iż-żewġ suldati marru
għal fatiga.
FATiotJB-PABTY — cutnpannija, nies
(suldati) għal fatiga.
FiTiouBSOMB— li igħajjic, li ichidd
bix-xogħol, li iħaddem sħih.
FatiloqubNt — li iħabbar, ħabbàr,
bassàr ; mch like difcourses of fatilo-
guefit sootheayers (Urqahart, Rabelais^
Bk, III Chap XXII) discorsi bħal
dawn ta baxxftra jew ħabbara.
Fatiloquist— min jakra il venturi
Fatimidb— li mnissel minn Fatma
(bint Maumettu, u mart k\\).
Fatisobnob — fetka, xakk, kasma.
Fatlino — animal msemmen, lest
(tajjeb) għal katla, smin u tari (zgħa-
zugħ ), reach its fatling innocent arms
(TetinjrBon, Pnucess Vl, m ) ilħak
id-dirghaju tagħha smien u zgħar (ta
tarbija innocenti jew li għadha ma
taf xejn ).
Fatly ^ bil grass, oħxon oħxon,
smin.
Fatnbr— min isemmen.
Fatnbss — simna, xaħam, grass ;
earth and water mingled by the help of
t/te stm aather a nitrous fatncss (Bacon
NaturaL Ilist.) trab u ilma flimchien
mal ^ħajnuna tax-xemxjagħmlugrass
(tidlic) tan-nitrogenu.
Fattbn — issemmen, tiggrassa ;
tcattar jewtagħmel ^ħammiel,tismen,
tehxien, titkawwa, tistgħana.
FATTBNBR-min isemmen.
Fattbr— tidres ix-xghir; tieħu, tak-
ta iz-zbula tax-xgàir.
FATTiNBSS-ħxuna, simna.
FATTisu-ftit u xejn smin, actarx
smin.
Fattbel - pie(^, tinja, riibsa.
Fatty — mxaħħam, bil grass; spirit
ofnitre will tnrn oil of olives into a
sort of fathf snhstance (Arbullinot, o»<
alimentSj (fh. VI) li spirtu tas salnitru
ibiddel iz-zejt taz-zebbuġ f'sustanza
(f ħaġa) donna gras8,jew xaħam (f su-
stanza grassa).
Fatty-kidnby— in-nefrite, marda tal
cliewi, ighejdulha ucoll Bright's di-
sease.
Fatuity— genn, blugħa.
FATUous-stupidu, ibleh, miġnun.
Fat-witted — belhieni, rasu kargħa,
babbu.
Fauburo — subborg.
Faucbs — ix-xedak tal wiċċ.
Fauobt— vit ta bittija jew ta bar-
mil (tal birra).
Fauch— ara fallow.
Faufbl — il frott ta siġra jisimha
r Areca Catechu ( jew il gewza tal
Malabar, fllndia).
Fauoh— puhl ("x'għarucasa!)
Fauoht ffought)~temppassat u il
particip passat tal Y%Yhfight\ iggieled,
iccumbatta ; miggieled, iccumbattut ;
they faught all day long^ iggieldu (bak-
għu jatu jew jiocumbattu il ġurnata
collha; after t/ie battle was fauahtj
wara li spiċċat il battalja (it-tkabida).
Fault— ħtija,għilt, ^.ball, nukkas,
difett, disgrazia ; tarra, tieħu żball,
tagħmel żball, icollocħtija; whosefault
is it t ta min hi il htija ? it is not my
faultj m'hix htjia tieghi; tJiis is a
printersfaulty dana żball ta li stampa;
/ take Uiis for fault ofa better one^ nie-
ħu dan la ma hawux aħjar; take her
wit/i allfaults (Siiak8|iesr,7amtna ofthe
S/irew)y ħudha bid-difetti collha li
għandha (jew tagħha) ; I tcas atfanlt^
cont icconfondut, sturbiat (ma contx
naf x'nakbad nagħmel); infault^ tlum;
mine eyes were not injault ("Shakspear
Cymbeline) lill għajnejja ma tatihomx
tort, (ma tlumomx) ; I/e found fault
wit/i mey tani tort (sabli ħtija) ; you
must not fault twice in war, ma tridx
tieħu żball darbtejn fil gwefra.
Fault-findbr— min isib ħtija f col-
lox (min ifittex ix-xaghra fil gnagina)
pezza custioni.
Fault-findino — sindicajr, li isib
ħtija, li isib xi igħejd.
Faultbr— min jagħmel (icollu) xi
ħtija.
Digitized by
Google
iPkH
— 864 —
FAl^
amongit catiU has been very great^ il
kirda (il mewt^) li cbien bemin tal an-
nimali (bbejjem) cbienet cbira wisk.
Fatalnbss— ara fatality,
Fata moroana— 'fenomenu tal aria
li jidber H^aw) mil port ta Messina u
dawc ii nħawi— id-dell jew xbiba ta
muntanji etc. fwiċċ il baħar— lili
Skallin isejħulu ix-xogħol tas-saħħara
(Fata) Morgana.
Patb — destin, xorti; Viefates were
all againet me, ix-xorti (destinij cbien
collu contra tiegħi.
Fatb— tiddestina, tcun ix-xorti.
Fated— destinat ; ane midnight fated
to tliepiirpoae (Sbakspear, Tempe8t\
f'nofs ta lejl wieħed destinat (li cbien
għàll tal apposta) ghalecc
Fatbful — bid-destin, tad-destin
tax-xorti.
Fatbfully — ara fataUy.
Fatbfulnbss— fatalità (ara faUdity),
Pathbr— missier, kassis, patri ; tie-
ħu il xi ħadd ibnec u bin Àlla ; tnis-
sely tagħmel ; xoho ieyour fat/ier f min
bumissierec! Oar father who art in
heaven ; Missierna b inti fis-smewiet,
Olory be to the Father^ and to t/te Son^
and to the Holy Ghot ; Qloria lil Mis-
sier etc, ; who ie your fatJier confessor 1
min bu il confessur tiegħec (il kassis
li għandu tkerr)?/7otr do you do^Fatherl
chif iiit sur Patri ? 1 have seen Father
Anthony ^iceLjt il patri Tonin ; Ay^ good
youth and rather father thee tlian master
thee ( Shakspear, Cymbelive IV, 2)
Oi» fejnu (ġuvnott) ahjar nieħdoc ibni
u ben Àlla milli niccorreggic ( inraż-
żneo); cowards father cowarda^ and
base thing8^Bire,ba8e (Shakfi: Cymbelhie),
nies bla ħila inisslu nies bla hila u
ħwejjeġ baxxi ( vili ) inisslu ucoll
ħwejjefr baxxi u vili, sinjur; the Fa-
t/iers o/t/ie C/iurch, is-Santi Padri ; t/ie
Iloly rittherj il Papa ; Fathers of the
Oratory^ il FiliDpini ( jew il patrijiet
ta San Flippu Neri.
Fathbr-dust— it-trab tal art li min-
nhu sar il bniedem.
Fatħbrhood— stat (condizioni) ta
missier.
Father-in-law — missieril mai*a jow
missier ir-ragel(ta tnojn miA-żowgiu).
FATHBR-LAND-1-art ta nanuijetna,
jew minn fejn incunu mnis^lin.
Fatħbr-labhbr — scorfna ( isem ta
ħuta ) cbira li tinsab flibħru ta fuk
(lejn l-Inghilterra u actar il fuk.
Fathbrless— minn ghajr f bla mis-
sier.
Fathbrly— ta missier ; he tendered
his brot/iers orpltan c/tildren wit/i, a
faiherly affection^ rabba it tfal iltiema
(ulied) ħuh b*imħabba ta missier.
Fathbr-right —patrimoniu.
FATHBRSHiP-li stat (oondizioui) ta
misster.
Fathbr-bick — li jibchi (irid) dejjem
lill missieni; li ma jistax igħaddi minn
ghujr nia jaru lill missieru.
FATUOM-chejl Inglis tu sitt piedi,
dwar kuma; hiegh, fond; tkis bil
fat/iom (b'dun il chejl Inglis) jew bil
kamu; tkis sal kiegh jew tiscundalja;
tifhem ħaġu sewwa, tcun tafha minn
għankudha, tħaddan,(takbad) gewwa
dirgħajc ; go and getJ^. fathoms of this
8ort oj rope, niur gib erbat ikjiem minn
dan il ħabel ; 7 cannot fat/iom his de-
8ign8, ma nistax naf (nithem) x*ghandu
fmoħhn ( x'feħsiebu jagħmel ); 8/ie
fat/tomed /lim in /ler arms, ghankithu,
ħuddnitbu, gewwa dirgħuiha ( għan-
kithu).
Fathomable— li tista tifmhu, li jista
wieħed jifhmu.
Fathomer -min ichejjel bil fut/iom
jew kamu, niin jiscandulja, min jifhem
jidħol bil ħsieb f inoħħ hadd-jeħor.
Fathomlkss — bla kiegh; abbiss,
fond li ma bħulu ; li ma tistax taħfnu
^tħaddnu) gewwu dirgħujc jew li ma
tistax tgħaniiku.
Fatidic I profeticu, li iħabbar,
Fatidical j li għundu is-setgħa
igħejd) duc li gej (il għud irid jiġri)
Fatidicbnoy - tħubbir.
Fatigablb li igliejjtt, jincbedd.
Fatigatb — tgħajji ( tagħmel għaj-
jen ) tchidd, tħaddem, tati wieħed
x'jagħmel ; għujjfin, micdud bix-xo-
gnol, mħuddem sħiħ.
Fatigation— għeja,xogħod, chedda.
Fatigub— ħedinii, xogħol, chedda,
tuhbit; tħuddem, tcbidd, tħubbat,
tgħujji bix-xogħol ; telt the corpoml to
Digitized by
Google
M
M
fAtt
hring in the mċn on fatiguey għejd il
capural idaħħal iD-nies tal fattiga
( is-suldati li hemm jaħdmu ).
Patioub-drbss— if-libsa taz-xogħol
tasHSuldati (il-libsa tal fatiga).
PATiauB-DUTY— fatiga ( xogħol tas-
suldati li m'hux tal armi, għassa, drill
etc.) Uioae iwo soldiers are gone on /ati-
gue-duty^ dawo iż-żewġ suldati marru
għal fatiga.
FATiotJB-PABTY — cutnpannija, nies
(suldati) għal fatiga.
FiTiouEBOMB— li igħajjic, li ichidd
bis-xogħol, li iħaddem sħiħ.
FatiloqubNt — li iħabbar, ħabbàr,
bass&r ; mch like difcourses of fatilo'
(juefit soothsayers (Urqahart, Rabelais^
Bk, III Chap XXII) discorsi bhal
dawn ta baxxftra jew ħabbara.
Fatiloquibt — min jakra il venturi
FATiMiDB--li mnissel minn Fatma
(bint Maumettu, u mart AH).
Fatibcbnob — fetka, xakk, kasma.
Fatlino — aiiimal msemmen, lest
(tajjeb) għal katla, smin u tari (zgħa-
zugħ ), reach its fatling innocent arms
(Teniijrsoii, Princess VI, m ) ilħak
id-dirghajn tagħha smien u zgħar (ta
tarbija innocenti jew li għadha ma
taf xejn ).
Fatly — bil grass, oħxon oħxon,
smin.
Fatnbr— min iseinmen.
Fatnbss — simoa, xaħam, grass ;
earth and water juingled by the help of
tlie stm gather a nitrous fatncss (Uacofl
NaturaL Ilist.) trab u ilma flimchien
mal għtfjnuna tax-xemx jagħmlugrass
(tidlic) tan-uitrogenu.
Fattbn — issemmen, tiggrassa ;
tcattar jewtagħmel għammiel,tismen,
tehxien, titkawwa, tistgħana.
FATTBNBR-min isemmen.
Fattbb — tidres ix-xghir; tieħu, tak-
ta iz-zbula tax-xgàir.
FATTiNBBS-ħxuna, simna.
FATTisu-ftit u xejn smin, actarx
smin.
FATTREL-pieg, tinja, Tlibsa.
Fatty— mxaħħam, bil grass; spirit
ofnitre will tnrn oil of olives into a
sort offatfy snbHtance (Arbulhliot, oi<
alimentSj Ch. VI) li spirtu tas salnitru
ibiddel iz-zejt taz-zebbuġ f'sustanza
(rħaġa) donna gras8,jew xaħam (fsu-
stanza grassa).
Fatty-kidnby— in-nefrite, marda tal
cliewi, ighejdulha ucoll BrighCs di-
sease.
Fatuity— genn, blugħa.
FATUous-stupidu, ibleh, miċnun.
Fat-witted — belhieni, rasu kargħa,
babbu.
Fauburo — subborg.
Faucbs— ix-xedak tal wiċċ.
Fauobt— vit ta bittija jew ta bar-
mil (tal birra).
Fauch— ara fallow.
Faufbl — il frott ta siġra jisimha
r Areca Catec/iu ( jew il gewża tal
Malabar, flludia).
Fauoh— puh! Cx'għarucasa!)
Fauoht (fought)~temppassat u il
particip passat tal verh fight; iggieled,
iccumbatta; miggieled, iccumbattut;
t/iey faught aU day long, iggieldu fbak-
għu jatu jew jiccumbattu il ġurnata
collha; after tJie battle was fauaht^
wara li spiċċat il battalja (it-tkabida).
Fault— ħtija, għilt, żball, nukkas,
difett, disgrazia ; tarra, tieħu żball,
tagħmel żball, icollocħtija; whosefauU
is it t ta min ħi il htija ? it is not my
faulty m'hix ħtjia tieghi ; this is a
printersfault, dana żball ta li stampa;
/ take Uiis for fault ofa better one, nie-
ħu dan la ma hawux aħjar; take her
with allfaults (ShBk8pesr,7cfmtna ofthe
Shrew), ħudha bid-difetti coilha li
għandha (jew tagħha) ; I tcas atfaulty
cont icconfondut, sturbiat (ma contx
naf x'uakbad nagħmel); infault^ tlum;
mine eyes were not injault (^Sbakspear
Cymbeline) lill għajnejja ma tatihomx
tort, (ma tlumomx) ; Ile found fault
with me^ tani tort (sabli ħtija) ; you
must not fault twice in war, ma tridx
tieħu thah darbtejn fil gwerra.
Pault-findbr— min isib ħtija f col-
lox (min iflttex ix-xagħra fil għagina)
pezza custioni.
Fault-findino — sindicajr, li isib
ħtija, li isib xi igħejd.
Faultbb— miu jagħmol (icollu) xi
ħtija.
Digitized by
Google
t'AtJ
- i66 -
PAV
Pàultpul— ħati.
Faultily — bil ħtija, ħażin.
Faultin£ss— ħażen, ħżunija; nuk-
kas mid-dmir.
FAULTiNa— nukkas; (&] gcologiju)
meta li straU tal blat etc. ina icom-
plux sejrin fid-dritt għaliex 1-art (il
blat) f xi lochijiet icun niniżżel I-isfel
(donnu sfundat).
Faultless— bla ħtija.
FAULTLBssLT—ta bla ħtija.
Faulty— ħati, bil ħtija.
Paun (fil Mitologija Bumana)--AIIa
falz magħmul nofsu tifel bil krnn
żgħar f'rasu, widnejn wekfin roahru-
gin il barra, u sakajn ta moghza.
Paun— -intemperanza.
Fauna — isem ta alla mara falz,
Fauna, 1-annimaIi etc. ta pajjis li jin-
sabu f art etc; iz-zoologia ta dic l-art
jew 1-annimaIi collba li jinsabu fart^
bid-descrizioni tagħhom collha.
Faunist— min (dac li) jistudia u jit-
chellem fuk 1-annimali ta pal jis.
Fausbn — isem ta sallura cbira.
Faussb bray (akra fos-brei) — sur
baxx.
Pauteuil — faldistoriu, siġ^u tal
brazzi jew pultruna ta Fresident;
siġ^ fl-Accademia Prancisa.
Fautbr— avucat, min isostni causa
jew jitchellem għall badd'jeħor biex
jiddefendih.
Fautress— mara li takbes biex tid-
defendi il causa ta ħadd'jeħor ; pa-
druna.
Fauvbttb — dawc il għasafar tal
għana (b'munkarom artab, ħolu^.
Faux-pass (bil Francis (fh'pà) —
pass falz. pass ħażin ; żbalf fil con-
dotta jew n-imgiba.
Favillous — maghmul mill-irmied,
ta rmied.
Favose— mħaffer jew magħmul ho-
for ħofor (tokob tokob) bħal dawc
tan-naħal fejn jaghmlu il għasel ;
(bhal xebda).
Favour — għożża, ghajnuna, siwi,
risk; favur, littra; tgħożż, tgħin, tis-
wa lill; tati il wiċċ; iggib tajjeb ;
tixbeħ ; do me the favour io inform him
please, għamilli piacir (favuri għejdlu
jecc jogħġboc ; knowing thatyoa ore a
man I always favoured, I om sure he
will receive you most kindly^ billi jaf li
inti cont dejjem magħ7.uż (rispettat)
minni sgur li jilkgħec tajjeb ferm; ilie
darkness of the nvjht favoured their un-
dertaking, id-dlamijiet tal-lejl li għejn
(ta il għajnuna) lill għemil tagħhom
(chien li swielhom); your favour of
the 12tli. innt. is to hand, littra tiegħec
tat-12 ta dan (ix-xahar) li aħna fih
waslitli (rcevejta^ ; U is said tliat his
appearance does favour that of ihe King,
ignejdu illi jixbeħ ftit ir-Re (jatih
lemħa sewwa); shefavours the mother,
tixbeħ l-omma, wiċċ ommha; you
favour him too much^ inti tgħinu (tatih
il wiċċ^ wisk.
Favourablb— favorevoli,ta jjeb għal,
li jigi żewġ, igib ir-risk, risku tajjeb ;
the wind was favoumble to them all the
way^ ir-riħ chien magħhom dejjem;
this is a favouiHible opportunity for yon
to go, issa il wakt għalic (issa wak-
tec) biex tmur ; the army took up a
favourable position, I-armata (is-sul-
dati) sabu (ħadu) post tajjeb għali-
hom (li jiswielhom) ; / hope to have a
favourable answer to my petitiouj nit-
ma li icolli risposta tajba għal peti-
zioni li għamilt.
Favourablb— bis-sewwa, bit-tajjeb,
bir-risk; bl-imgiba tajba collha ; bil
maniera collha ; bil kalb collha, bil
favur; b'mod chif imur jew chif jix-
rak ; had you been there he would have
judged more favourably ofhis situation,
li chiecu cont hemm int chiecu chien
actar jimxi mieghu bil ħniena (chien
icun ħanin miegħu).
Favoured - favorit, stmat^ migiub,
maħbub, għażis, magħżul, foi*tunat ;
megħjun, mbuttat; well favoured, sa-
biħ, ħelu, gustus, geniali; ill'favoured^
icreħ, magħlub, batut etc; / have
much pleasure to say that my son has
always been one of ihe favoured feto,
jena għandi piacir wisk ngħejd illi
ibni cliien dejjem wieħed niinn dawc
il ftit fortunati (stmati, maħbubin jew
migiubin) ; she is a well favoured wo-
man, hia mara sabiħa ħafna ^ħelwa,
gustusa, genjali); the illfavonred and
lean fleshed kine did eat up the seven
Digitized by
Google
FAT
— 867 —
PEA
wellfavoured and fine kine^ (mill Ge-
nesi^ XLI, 4.), is-seba bakriet coroħ
u magbluba chiulu is-seba bakriet
sbieħ u smien.
Favouradly — ara favourable.
Favourednbss — ghajnuDa, mgiba,
dehra ^chif tcun jew tidher ħaġa) ;
ihon shall not sacrifice xtnto the TjOrd
tliy God any bnlloek or sheep wlierein
is blemish or any evil favonredness
r Deutoronomiu XvIIJ^ inti ma tof-
frix sacrificiu 1 AHa Mulej tie^ħec
1-ebda ghendns jew ngħaġa, li icun
(jidher li^ fihom xi mancament jew li
ma icunux (jidru) sbieh.
^^ Favourbr — min igħejn, iżomm ma;
jimbotta, igib Cjirrispetta) lill ; he is
now one of the favourers to tlie Boers^
issa kiegħed iżomm ma figħejn) iill
Boeri.
Favouress — mara li tati il wiċc,
roara li istżomm ma, tgħejn, timbotta
(tirracomanda).
Favourite— favorit, għa%is, magħ-
żul, maħbub ; il għażis, il maħbub
tal kalb, il bażużlu ; ta gewwa, tal
kalb ; he is one of his favouriies^ hu
wieħed mill għeżies (magħżula) tie-
^ħu ; John is our Chief's favourite^
Qanni hua il bażużlu (ta gewwa) mal
cap taghna.
Favouritbs — b^.iebeż, iew noccli
(xagħar innucclat, li jaka jew mden-
del fuk il ġbin) ; his favourites hang
loose vpon t/ie templesy in-noccli tiegħu
chienu mdendlin (mixħutin jew gej-
jin) għal fuk wiċċu (^ġbinu jew ngha-
su).
Favouritism— favoritismu, parzia-
lità, gibda lejn bniedem actar minn
ħadd'jeħor, favuri; the system of fa-
vonritisniis condemned in a governtnent,
is-sistema tal favuritismu ftal par-
zialità jew il għażla għal 1-impieghi,
avanzi etc. ghal dawc biss li huma
migiuba, jew il bażuzli tal kalb) fi
Gvem hua iccundannat; fie is so
haughty becanse he knows very well that
he has been promoted to pwminentfa-
vouritism^ hua hecc supperv u cburi
il għaliex jaf li wasal fpost għoli ta
favorit (ta gowwa, fil post fejn hu
migiub sħiħ mis-superiuri).
Favourizb— turi favur, parzialità;
iżiomra jew takleb ma; iggib jew
turi rispett, mħabbn, jew ħniena ma.
Favourlbss— m'hux migiub, m'hux
favurit, m'hux tal kalb; m nux għażis;
m'hux tajjeb ; m'hux favur, contra.
Favus— dic il biċċa tax-xehda tal
għasel li jagħmel in-naħal li tcun
tokob tokob (b'sitt cantunieri, jew
ġnieb, il waħda) ; biċċa rħam maktu-
għa jew mfassla bmtt facciati jew
ġnieb bħal tokba tax-xehda tal għa-
sel ; isem ta marda tal gilda ("actarx
tar-ras, u tidher actar fit-tfal milli
fil cbar).
Fawn— cerv żgħir (ta sena), friegħ
ta annimali ; tferragħ jew tilhed
cerva; iż-żiegħel, tmelles, tbaħħar;
we snio the fawns jnmping in t/ie parky
rajna iċ-ċriev żgħar (il friegh taċ-
ċnev) iakbżu fil park (fil ġnien, jew
fil fi^ħalka; t/ie molher tigress was seen
following her fawnsj it-tigra (1-omm)
rawħa tiġri ( tmur ) wara il friegħ
tagħha (uliedha) ; he is one of tlie vul-
gar crowd of courtiers who fawn on
tlieir masier while tliey betray him (Ha-
caaUy.Storta tallnghiherrayC.XXIII)^
hua wieħed minn dawc in-nies vili
(baxxi) ta JEaa dwar il palazz (tas-
sinjur) illi imelles (jimpustura u izie-
għel) bis-sinjur tiegħu (tagħhom^ fil
wakt li icunu jittraduh.
Fawnbr— melliesi, impustur, wie-
ħed li iziegħel b'ħadd'jeħor biex jeħu
xi haġa minnu ; seftur servili.
Fawning — impustura, im^usturar,
żecħil (^aIzJ^ tmellis (biex tieħu jew
tisloħ xi ħaċa, xi favur etc. minn
għand xi ħadd).
Fay — ħares, fatat; spirtu, saħħar,
saħħara; ti^ġusta (tkabbel jew'tkie-
għed flimchien) biċtejn għuda (njam),
flimchien, iggongi, tiġġusta.
Faying — ġustar esatt (eewwa) ta
żewġ bcejjeċ njam etc. flimchien li
ma tħalli ebda wisa bejnjethom.
Fà(bliSpanjoI)— fidi.
Fbabbrry — ara gooseberry.
Fbagub — tħabbat, issawwat, tati
bi frosta etc. fuk ħaÀ^a.
Fbak — noccla, bożbuża xgħar.
Fbaii— fidil, ta min jafdah ; heis my
Digitized by
Google
PEA
— 868 —
PEA
auld feal friend the deacon (Seott^ Rob
Boy, Chap XXVIIIJ, hiia il ħabib
fidil antio tiegħi id-Decan.
Pealty— fedeltà ; we muat hear true
fealty to the Kinġ^ ahna ghandna in-
ounu fidiii tassew mas-sultan (re)
iagħna ; she hae been accused of breach
of fealty to her husband^ kalu li ma
bakgħetx fidila ma żewġha.
Fbar— biża, waħz, taktiegħ il kalb;
kima, rispett; beiżiegħa (ħaġa li tbaż-
ża) ; tibża, titwaħħax; tbażża ; and the
fear ofyou, and the dread of you shall
be npon every one^ u il biża tiegħec, il
biża cbir tieghec, icun fuk oulħadd,
(culħadd icoUu il biża tiegħec) ; (he
fear ofthe lA>rd is the beyinning of wis^
dom ( initinm sapientice timor Jbomini),
Psalm.CXI), il biża t'AIIa hua il bi-
du taoull għerf; I was afear to him^
jena oont tal biża ghalih (bażżajtu) ;
render to all tlieir dues,,, fear to whom
fear (is duej—Romans XI 11^7, ati
lil culħadd li jisthokklu, il kima li
imisshu;/<^ who fleeth from the noise
of Uie fear sluxU fall into the pit^ and he
ihat cometh ttp out ofthe midst of the pit
shall be taken in thesnare (ISHJii XXI V^
18)y dac li jaħrab mill ħsejjes tal beż-
żigħa jaka fil gandott (fossa) u dao li
joħroġ (jitla) mill gandott jaka fin-
nassa (jinkabad fill mansba) ; why
do you siand so much in fear of him ?
għaliex dan il biża collu iLiinnu?
They put us in a qreatfear^ huma beż-
żgħuna (tauna beżglia cbira) wisk ;
there is no fear^ ma hemnix biża ; no
fearl katt temmen I u sgur !, xejn la
tibża ; forfear {lest)^ li ma ; lock your
watch and chain here for fear you meet
some one to rob you, akfel hawn I-ar-
loġċ u il catina li ma jisirkecx xi
ħadd ; why do youfear f gbaWex tibża?
we must fear God, jeħtieġ nibż^ħu
mn'AIIa ; he is a man tliatfears God^
dac ragel tajjeb li jibża mn'AIIa, jew
li għandu il biża t'AIIa ; I fear it is
too true, nibża wisk li hua altru la
veru(uibża wisk li hu altru li tas-
sewj ; the doctors (physicians) fearfor
his life, it-tobba jibżgħu li imut ; we
must npt fnake a scarecrow of the law,
.seiting it up to fear the birds of prey
(Shakspear, Measure for Measure^ II^
I), aħna ma għandniex naghmlu
Cnaħsbu) li iUIigi hia babaw, li nagh-
mluha biex imbeżżgħu (ingħerrxu) il
għasafar tas-serk ; /ear God^ honour
t/ie King, meta tibxa mn'Alla tcun tati
kima is-SuItan (ibża mn-Alla, ati ki-
ma ir-Ke) ; ifyou sliall see Cordelia^ as
fear not, hnt you shall ^Shak«pi«are,
Lear 111,1), tibża xejti (taktax kalbcc,
tiddubitax) inti tara lill Gordelia; /
don'tfear buthe will come, iena ma
naktax kalbi ( ma niddubitax, ma
għandix dubiu) li ma jigix.
Fear BABB — babaw ^li ibeżżgħu it-
tfal żgħar bih).
Pbar-naught— drapp oħxon, utiek,
tas-suf għal hwejjeġ Cġlecchijiet u
klieżet) tal baħrin etc.
Fbar-struok — mimli bil biża, rabat-
ża.
Pbar-surprisbd -collu \Àte^, mbażia
u miblugħ ; scantat bil biża.
Fbarbd- mba^ia, stmat, li jatuh
(jistħokklu) kima.
Fearer— min Jibża, wieħed li għan-
du il beżgħa (li jibża).
' Pbarfol— tal bi^.a, waħxi, li jibża
minn xejn, beżżieġħi, timidu, lijistok-
klu, rispett etc; Uiis is a fearful thina,
din ħaġa terribili, li tbażża li twan-
ħax (tal biża jew tal waħx J ; t/iat was
afearful niyht, dic ohienet scena tal
biża, terribili (tal waħx, li tchexchex);
he is more fearful to offend his friends
ihan his fat/ier, hu jibża actar li jof-
fendi (jagħmel tort) lill ħbiebu milli
jagħmel tort (jofTendi) lill missieru ;
who is lUce lliee^ glorious in holiness,
fearful in praises fExodu^ XV^ 11),
min hu bħalec, cbir fil kdusija, u li
jistħokkloc cull kima fit-tifħir j^
Fbarfulnbss — biża, waħx.
FbaRLBSs— bla biża, li ma jibżax,
kalbieni, ċuraġġus, li majaktakalbu
minn xejn.
Pear NOuaĦT— drapp oħxon utiek
(tas-suf) li minnu jagħmlu il ħwejjeġ
tal Ibies ("[(lecchijiot u kliezet) gnal
baħrin; drapp li bih jinfurraw il
bwieb tal porvlisti.
Fbasiblb— fattibli, li jista isir, li
jista jingħamel; I don't think this is
Digitized by
Google
PEA
— «69 —
FB!à
feasible, tna jidhirlix (ma narax) li
danjista isir, (li jista icun li isir,
igħaddi il kuddiem, jingħamel eto.)
Fbàbiblbnbss— possibiltà; / dont
qnestwn in tlie least the feasibleness of
the thinpf jena ma ngħejdx (katt ma
niddubita) li m*hux possibili (li ma
jistatacun) li din il ħaġa issir.
Fbàst — festa, banchett, pranzu,
mejda, xalata, icla, stedina għal
1-ichely tagbmel festa, tieool, tixxala,
tistieden, ^ghmel mejda, xalata, ban-
cheti,: festa; get this ready for the
feast of St. Paulj lesti dan għal festa
tA Sttħ Paul ; t/tere was a sumptuous
and inagnificent feast given by her father
on her weddingday, chien hemm pran-
zu (missiera ghamel jew ta' pranzu)
bir-ri(gel dac inhar tat-tieġ t-agħha ;
hefeàsts every day, cull jum bil pranzi
(jati.il pranzi cull jum) -, hefeasts like
a kifigf jixxala (ja^ħmel mwejjed jew
pranisi^ daks sultan; when we went
ihere we were all highly feasted^ meta
morna hemm conna ittrattati (stmati
b*ichel etc^ ferm (chemm jista ioun).
Fbàstbb — min jati jew jagħmel
banchetti, pranzi, mwejjed jew xa-
lati.
FBASTiNO-^xalar, ichel, banchetti,
divertimenti, stedin għall-ichel u
xorb; he loves feasting, iħobbu ix-
xalar.
Fbastino monbt - capparra jew flus
lijati wieħed kuddiem lill xi ħadd
biex jidħol seftur mie^hu.
Fbat — għamil ta ħila cbira, ħaġa
tal għa^eb, bravura ; tagħmel, tiffor-
ma, turi chif , tati esempiu ; these are
feats ofheroeSf dana għamil taħila ta
nies 1-actar kalbiena; you are now
doing feats, issa kegħdin tagħmlu
ħwejjeġ tal għageb tassew (ħwejjeġ
li fihom kegħdin turu ħila cbira;
Ido admire those feats ofaetivity, jena
nitgħaxxak tassew bil ħeffa ( bix-
xogħol ħafif ) ta jdejhom ( jew ta
idejh) ; a sample to the youngest, to the
more mature a glass that feated them,
(Shàkspear, Ċymbeline), ftit wieħed
(mostta jew campiun) liż-żfi^ħar jew
lill actar żffħażagn, u tazza biex nuru
f turi) chif Till ebar.
Fbat — pulit, maktugħ jew mfassal
t<ijj6b, li jokgħod (ħwejjeġ) aħjar;
look how well my garments sit uvon me^
muċh feater than before^ (8haK8p6ar,
Tempest II, Ij, ara ohemm jokgħo-
duli tajjeb il ħwejjeġ fukhi, wisk ao-
tar pulit minn kabeL
Fbatħbr—- rixa, iżżejjenjew tlibbes
bir-rix ; chif ittalla u itżomm il pa-
lella ta mokdief mill-ilma fil kaif ;
classi, kal^ħa (ta nies etc ); xorta ta
scarpell biex tofrok il ħaġar ; light as
afeather, ħafif rix (donnu rixa); why
are you plucking off that poor bird^s
feaiher t għaliex kiegħed tintef (tak-
la) ir-rix ta dac 1-imsejchen għasfur?;
down featliers, pinni ; to cut one*s throat
with afeather, tgħaddi iż-żmien, tid-
ħac jew tinganna bniedem fwiċċu,
turih li iggiDlu rispett u minn warajħ
tfittex li tgħamillu id-deni ; turih li
inti ħabib tiegħu biex imbagħd tieħu
minnu u tingannah ; afeather in the
cap, unur, bravura ; his vietory is an--
Qther feaiher in his cap, il battalja li
rebaħ hia unur jeħor għalih ; ifl had
a right to the feathers Ishould stiek one
of the finest in my^ cap, (SOQthejTf
Letters IP, jU£\ li cbiecu 1-unuri
(bravuri etc.) chienu f idejia (li oont
nagħmel minnhom jena) chiecu cont
nagħżel 1-aħjar wieħed għalja u
nżommu . jena ; birds of a feailver
flock togetherf cull par għal paruYnies
ta li stess classi, sengħa, condizio-
ni etc. jagħmluha, j'ew issibhom dej'-
jem, fiimchien); I am not of iħat
feather to shake off my friend (8hak6-
pear, Timon of Atnens^ I, 1), lena
m'inhiex minn dawo (in-nies^ li gnan*
di il ħila inchecci, niscartA jew nib-
għat lill ħabib (tiegħi) ; tobein high
feathery tcun ferhan sejjer ittir ; ybu'
can ask what you like from him Uhday,
you are suf*e to get it because he is tn
high feaiher, tista titolbu li trid illum
s^ur jiccuntentao ^ħaliex sejjer itir
bil ferħ (ferħan sejjer itir) ; to show
Uie white featherj turi biża, turi li inti
beżżiegħi, j'ew bla ħila, to eut a
feather, takta 1-iIma jew il mewġ bħal
ma tagħmel pruwa, jew talja mar,
ta bastiment meta icun miexi sħiħ
47
Digitized by
Google
FEA
— 870
FEB
jew għadde j fidl speed^ għalecc ighej-
du għall xi ħadd li jagbmel xi ħaga li
biha jidher jew jissemma.
Fbathbr-bbarbrs — isem ta dud,
xorta ta cacula (cwamel).
Fbatħbr-dbd — sodda tar-rix, mitrah
mimli bir-rlx ; sodda radba.
FBATĦBR-BOARDiNa— tkegħid (twaħ-
ħil) ta twavel bir-ras ta waħda mrio-
cba fuk I-oħra.
Fbathbrbrainbd— moħħħafif, fer-
ferrixi^ ; she is atill featlier brained
school airl, dic għadha tifla li għadba
tmur li scola b'moħha mimli bir-riħ
(ferferrixha, ma hi soda xejn j.
Fbathbr OLiNa — marda tal bhejjem
H tigi mill għaċc (meta il bhejjem
ma isibux ilma x'jixorbu).
Fbathbr-drivbr— dac li għandu is-
sengha inaddaf jew jiftaħ ix-rix.
Fbathbr-dustbb— scupilja jew pin-
zell tar-rix għat-tfarfir tal għabra.
Fbathbr-bdob— xifer rkiek ta tav-
la; all these planke 'jew boards are
feather edged^ dawn it-twavel collha
leQti incanati etc. bix-xifer rkiek (in-
naħħa waħda), (lesti biex jitkegħdu
fuk xulxin jew jitriccbu I-waħda bix-
xifer rkiek fuk I-jeħor oħxon).
Fbathbr-flowbr — fjur magħmul
bir-rix li jilbsu biex jiżżejnu bih in-
nis8.
Fbathbr-poil— xorta ta fiur, il violi
tal ilma, hecc imsejjaħ gnal werak
sbieħ u ħfief li għandu.
FsATHBR-aRASS— isem ta ħaxixa.
Fbathbr-hbad — mohħ hafif, bel-
hieni, ferferrixu.
Fbathbr-hbaded — ibleħ.
Fbathbr-hbblbd — ħafif, li jakbeż
minn hawn u minn hemm.
Fbathbr-joint— ġonta li tgħakkad
żewġ rjus ta twawel flimohien.
Fbathbr-makbr — min jaħdem fir-
rix, min jagħmel il piumi sewwa bir-
rix naturali chemm ucoll bir-rix arti-
ficiali jew maħdum bl-idejn.
Fbathbr-patbd— ara feaUier-headed.
Fbathbr-shot 1 dic il għamla
Fbathbrbd-shot j (chif Jig^) ir-ram
mdewweb, jew chif jibka, meta jixtuħ
gewwa 1-iIma.
Fbathbr-spray — 1-iIma tal baħar
etc. chif jinferak u jitlamal prua jew
taljamar ta bastiment metaicun mioxi
jew għaddej full speed.
Fbathbr-top — dawc il ħxejjex li
li għandhom jew jispiċċaw bi piuma.
Fbathbr-vainbd— jissejħu dawc il
werak li għandhom il vini (ħjut etc )
tagħħom herein min-nofs għax-xifer
("bhal dawc tal balluta, tal kastan etc.)
Fbathbr-weioht— 1-ankas tokol li
iħallu daż-zmien żiemel tat-tiġrija (5
8tones u 7 Iibbri, jew dwar 89 ratal).
Fbathbrinbss — ħeffa cbira (daks
ir-rix).
FBAPHBRiNa — tlibbes .(Ibies) bir-
rix, chisi bir-rix.
Fbatherino-ploat — chif icunu
kegħdin twavel jew palelli ta rota ta
vapur, b'mod li meta icunu fl-ilma
icunu ċatti li jistghu jakdfu, u huma
u deħlin jew ħergin mill-ilma icunu
immejlin għal xiferhom biex ma itel-
fux fil mixi.
Fbathbrlbbs— bla rix, minnghajr
rix.
Fbathbrly— - ara feathery.
Fbathbry— bir-rix, tar-rix, mlibbes
jew mgħotti bir-rix ; bħal rixa.
Feathbry-footbd— li għandu riġ-
lejħ bir-rix (li għandu ir-rix rsakajli
ucoll).
Fbatnbsb— ħeffa, għamil t^ ħila,
ta bravura, ta curaġġ.
Featurb — għamla ta wiċċ, jew ta
ħag'oħra, fattizzi \ she is a girl of ex-
eellent features^ hia tifla li għandba
għamla ta wiċċ ħelu (sabiħa u ħel-
wa).
Fbatured— maghmul, bil fattizzi.
Fbaturblbss — bla fattizzi, bla
ghamla, li ma għandux għamla sa-
biħa.
Fbaturbly— bil fattizzijew b'għa-
mla ta wiċċ sabiħa ; sabiħ.
Fbazb — tħoll (tobrom cuntlariu)
tarf ta ħabel etc.
Fbdrioula ( fil Patologia ) — deni
ħafif.
Fabrioulosb ~li ghandu deni ( bid-
deni) ħafif; li ghandu ħajta deni.
Fbbrifaoient — li igib iddeni li
ikankal id-deni (il mard tad-deni).
Fbbbipio -li igib il mard taddeni.
Digitized by
Google
fM
^m^
tEfi
FboRifugb — medicina, dawa li
tneħħi, tekred, jew'tgħakkes id-deni.
Fbdbifuoal — Ji ineħħi, ibiegħed,
jekred (il inard) id-deħi.
Fbbrile— tad-deni, li juri li hemm
il mard tad-deni.
Fbbruary— Frar, it-tieni xahar tas-
sena.
Fbbbuation— pnrificazioni, tnaddif,
sacrificiu.
Fboal— tal ħmieġ.
Fboation— il mogħdia (il passaġġ)
tal ħmieġ.
FEOBS—ħmieġ, ħara.
Fboit— chelma li tfisser, jew turi
dac li, jew min, għamel ħaġa ; Petrus
6aZ/t /<?ct^ dana għamlu Pietru Galli
(jew dana ix-zoghol, din 1-opra, gha-
milha Pietru Oalli).
Fboklbss— midbieI,.deboIi, mitluk
bla ħila, mejjet.
Fboula— dac it-trab (lamtu) li icol-
lom (jaka mill ħzejjex, jgħejdulu ucoll
/anna (tkiek).
Fboulbnoe
Fboulbngt
ħmieġ, kiegħ; trab etc.
'M^^S^^^ ^l kiegħ ;
ħama.
FBOUND—għammiel ; li jati il frott,
għalliel.
FBOUMDATBltgħallel, tati il għalla
Feoundity /iggagħal li isir il frott.
Fboundity — radda ta frott; fertilità.
FBD--(temp passat u particip pas-
sat tal verbyJ«d^tmajt jew mitmugħ;
xoith five Jishes and ixoo loaves our Lord
fed several thousand peopley b*ħames
ħutiet ti zeuġ ħobziet sidna Gesu
tama (u zabba^ bosta eluf ta nies ;
he is well/ed, hua mitmugħ tajjeb.
FBDBRAL—federali, ta Iega,għakda
jew rabta (società^ ta ħbeberija.
Fbdbralist — wieħed minn tal
għakda, rabta jew sooietà ; wieħed
tal partit tal Gvern Federali jew tal
Confederazioni (Gvern unioni ta rab-
ta jew għakda ta ħbeberija).
Fbderauzb- tgħakkad torbot f so-
cietà (ta ħbeberija).
Fbdbratb— federat, marbut, (bVab-
ta ta ħbeberijà) wieħed minn tas-
società.
Fedbratton — għakda, rabta ta hbe-
berija (confederazioni).
Fbdifraoous — min, dac li, jicser
ligi, patt, jew oiintratt.
FBDiTY--ħżunija (hażen) cbir, viltà
1-actar obira, bassezza.
Fbb— ħlas, tazza, dritt, fewdu, art
li wieħed jired; tħallas tazza jew
dritt, tixtri lill xi ħadd, tati rigal
(tħokk id dao li icun) ; what is tlie
doctors fee t x'inhu id-dritt ( chemm,
jew chif, għandu jitħallas) tat-tabib ?
besides their ordinary pay tJie assistants
used to have also t/ieir fees^ barra mis-
salariu soltu I-assistenti chienu jeħdu
ucoll il/?e« (ħlas barrani bħala pre-
miu tat-tfal li cħienu igħaddulhom
tajjeb fl-esami mill classijiet tagħ-
ħom) ; you must give him his fee^ iaħ-
tieġ li thalsu chemm imissu Ctatih li
ħakku jew id-dritt tiegħu^ ; These
Zaneb ar^a/e^, dawn J-artijiet huma
fewdu ; fee^ are all suc/i lands which
are held by perpetudright, fewdu, huma
dawc 1-artijiet collha li wieħed izomm
(icollu) taħt idejh għal dejjem ( ^r-
pertwu) ; fee simplej fewdu semphci ;
fee absolute, few(iu assolut; dont for-
get to fee the physician^ tinsiez tħallas
(tati li ħakku jew id-dritt tiegħu )
lit-tabib ; they tried tofee me but I did
not accept anyUdng from ihem^ riedu
jiztruni (iħokkuli idi, jew jatuni zi
rigal biex niccuntentahom) iżda jena
ma ridt nieħu zejn minn ghandhom
(ma accettajtxj.
FBBBLE—merħi, mitluk, mħazxex,
bla saħħa, marid, marradi ; tiddebo-
lizzi, tmarrad, tagħmel wieħed marid,
mgħazxex jew bla sahħa ; tgħaxzex ;
he is noxo grewing feeblCf issa kiegħed
jitgħazzez (jintelak jew ^'iddebolizxi
ruhu ; feeble minded, ta spiritu deboli.
Febbly— debolment, oit-tgħazziz,
chemm chemm, f tit wiehed chemm
zejn.
Fbed— titma, tagħlef, iżżokk, tgħaj«>
jex; ichel, għalf, għajzien, tmigħ ;
he feeds him with nothina but milk, ma
jatihx ħas:*oħra ħlief ħaiib (ma igħad-
diħx hlief bil ħalib biss) ; he is trying
to feed us with emptinessy irid igbad-
dina b'xejn (bir-rih) ; dont you think
tltat I xvant to feed you with vain hopes^
tifhimx li irrid uittamac għal xejn ;
Digitized by
Google
ftt
3^2 —
l?m
fohy don*t you feed those pigeons yotii*-
selft għahex ma iżżokkomz int dawc
il boiecen ? did you see the mother bird
feed her young f raitha il għammiela
iżżokk il għasafar żgħar tagbha ? put
Bome more coal or fuel to feed thejire,
itfa ftit faħam jew ħatab jeħor biex
iżiomm in-nar (ma t^alliħx jintafa) ;
one of tlte seven works of mercy is
**Feed tlie hungry " waħda mis-seba'
opri tal ħniena hia '* Itma lill min hu
bil ġugħ "; dogs and cats feed upon
fl^eh and are therefore called Camivorous
animalSf il olieb u'l ktates igħixu (jeo-
lu) bil-laħam u għaleoo jissejħu au-
nimali " Camivori " jig^ifieri li igħ^d-
du, igħejxu jew jeolu il-Iaħam ; u^hen
I am away in t/ie country I feed like a
farmer^ meta inoun fil oampanja nie-
col f bl-aptit) sħih ; / heard t/iat he aU
waysfeeds tliem higli^ smajt li dejjem
jitmagħhom tajjeb ( jatihom jeolu
tajjeb) ; tliis is good feed, dana ichel
tajjeb; do they get good feed tlieref
għandhom ( jatuhom ) ichel tajjeb
hemm f
Fbbd-bao — dio ix-xoora li icollu
bis^silla, jew b-iohel jeħor, iż-żiemel
marbuta ma għonku biex jecol min-
nha u ma ixerridx.
Fbbd-outteb — siochina,munxar eto.
li ikatta 1-iohel (silla, furrajna, ti-
ben etc^ għal 1-annimaIi.
Fbedbb— min jitma, min jecoV min
iżokk ; oanal ta ilma li jinxeħet gew-
wajeħor(u iħaxxen I-ilma tiegħu) ;
he is a dainty feeder^ iħobba io-cejċa,
iħobbhom I-anarijiet tal ichel tajba;
you are a greedy feeder^ chemm inti
'żakkiek fohemm tagħmel għal żak-
keo).
Febdino— mergħa, ichel, matmura.
FBBD-PiPB^oannoI, tubu għall-il-
ma, tubu li igħaddi I-ilma minnu għal
oaldarun ta maona, jew għal pompa
tal-ilma.
Fbbd-pump— il pompa li ittalla dej-
jem 1-iIma għal gewwa il oaldaruni
ta maona ( biex ixżommoni dejjem
mimlija bl-ijma chemm jinħtieġ).
Fbe-fabm— żamma, oens ta art; il
kbiela (ħlasj ta biċċa raba, ta kasam,
ta biċċa art.
Febl— tħoss, tmiss, itteftef ; tħoss
ruħec (tcun tħossoc tajjeb jew ħa-
żin) ; I feel a great pain in my stomach^
jena nħoss ugigħ cbir fli stoncu tie-
għi ; let me feel your pulse^ ħalli im-
misslec (nhossloc) il polz; if ll were
you Idfeel hvn first before /^and^ li
cont minnec O^ cont floooo^ cont
lewwel nippruvah kabel (nara x*inhu
jew cluf inhu, jecc hux ta min jaf-
daħ jew là) ; t/iis paper feels sofier
t/ian Ciai^ din il carta tinħas actar
ratba minn dic ; do youfeel coldf kie-
għed tlioss bard? IIow do you feel
t/iis momingf Chifint (ohif tħossoc)
dal ghodu ? / dont feel well at all^
xejn ma nħossni tajjeb (xejn ma jena
fiha); Ifed oU rig/ii^ jena tajjeb (ma
għandi xejn).
Feelbb - dao li, jew min, iħoss.
Fbblbrs — dawo il mustacci jew
knm etc. li icollom xi aunimali fwiċ-
ċhom biex iħossu bihom, bħal dawo
tal kattus etc. -,
Fbelbs3 - li ma għandux dritt għal
ħlas, bla taxxa, bla ħlas.
Fbelino - il ħass, li iħo&s, li għan-
du kalbu żgħira, li iħenn ; I dont
want to /mrt /Um feelings, ma irridx in-
weġġagħlu kalbu (ma irridx noffen-
diħ).
Fbblinolt— bil ħass, sensibilment ;
li jinħass.
Fbks — drittijiet, ħlas, taxxi.
FBET-pluial ta/oo/, ara. ,
Fbetlebs — bla (minn għajr) sa-
kaju
Fbion tagħinel ta bir-ruħeCy turi
ħaġa b'oħra; tapai*si, falz, m'hux tas-
sew; don't you believe /lim /le is only
feigning, temnux, dao kiegħed jagħ-
mel ta bir ruħu nuparai, kiegħed juri
ħaSa b-oħra).
Fbionbd — karriek, falz, li m'hux
tassew ; feigned hairedy odiu ta 1-isera
(li m'hux tassew) ; a feigned name^
isem falz (inventat) ; a feigned treble
(in musicjy (aUeit ; feigned /lolinesj^j
ipocrisia (kdusiu jew tjubia falza).
Fbionbdly — bil kerk, bil falsità.
Fbioneb— min ikarrak, karriek, min
ifingi jew juri ħaġa b'oħra, min jagħ-
mel ta bir-ruħu.
Digitized by
Google
m
-873-
ffiL
FBiht — ghamil ta bir-ruħ, turija ta
baġa b'oħra; falz, taparsi, karriek
feiut (fli SKliirma) finta,takrieka,ĊHk-
lika jew dakka falza.
Fbldbpathio \ta\feldspar.
Fblioia— xorta ta pianti lijiobru
(i^ommbcm T) il ħgieġ ; felci.
Fbuċitatb — tbenni, tifraħ lill xi
ħadd bil gid ; I am happy to fecitaU
you onyaur new promotxon^ għandi pia-
cir, nifraħlec, bil promozioni (avanz)
]i għaQdec.
Fblioitation — ferħ, bena; accept my
heartfelt felicitations^ ilka (hu) il ferħ
tiegħi (nifraħleo minn kalbi).
Fblioitous — hieni, cuntent.
Fblicitoublt — bil hena, bil gid,
bil ħajr.
Fbucitoubnebs) bena, cuntentizza,
Fblioity ) gid, ħajr, risk.
FBLiD£-ir-razza tal ktates; 1-au-
nimali collba li huma bħal (li għan-
dbom'mill) kaUus.
Fbunb -tar-razzatal (bħal) kattus.
Fbll (it-temp passat tal verb to
jallJ'-(/ie^ she etc.J /<?//, hu waka,
wakfipħet; itfellfrotn high^ Avaka mill
għon; itfell on him^ wakKlietfuku.
Fbll — ahrax, chiefer, kalil, crudil,
ta kalb ħażina ; xellerat; ^ild ta an-
nimal jew t« bbima ; għolia; art nie-
dia ; tixħet, twakka, igġarraf fl-art ;
Hie moon will soon rise over the felU^
(Scott, Rob Roy ch. XI V), il kamar dal
waktjiffaċċa (.jitla) minn wara il għo-
liet; the best t/iing to do is to fell that
tree^UahjHY li tagħmel twnkka (takla
u tixħet fl-art) dic is-siġra; ifyou say
another word I sliallfell you down^ jecc
tgħejd cbelma oħra immiddec ^nixħ-
teo jew nitfgħec) ma l-art.
Fbllablb - li tista (siġra) tinkala u
tinxeħet fl-art: sigra tajba għal kligħ;
tliese are all fellable trees^ dawna is-
si)^ar collba lesti (tajbin biss) għal
ktigħ (biex jinkatgħu).
Fblleb— niin jakta (u jixbet fl-art)
siġar.
Feluno ^ ktigħ, xħit ta siġar ma
1-art.
Fbllahs — il ħaddiema, in nies tax-
xo^ħol hecc msejħa fl-Egittu.
Fbll monobb — bejjegħ (neguziant)
tal ġlud.
Fellnbss — ħruxia, chefria, ħażen
cbir:
Fbllob -r Ai*a/?//y«
Fbllow— sieħeb, xriec, ragel, wie-
ħed ( bniedem ) ; issieħeb, ixxierec,
tkabbel ; he is one ofmyfellow dtizens
wiehed minn paiiisi ; tan-nazion tiegħi
^ mil li stess belt li jena jen ) ; who
ts thatfeUow ? min hu dao ? he is a
stuvidyellow^chemm hu (bniedem) stu-
piati (nmar) ; / have lost the fellow to
this iflove, tlift sieħeb din 1-ing^anta ;
he liad heen playina the aood fellow
lately; chien kiegħed jixxafaha ġmielu
(għaddej ħajja xalatura) dana 1-aħħar;
this vase has not hisfeUow, dan il vaaett
ma għandux sieħbu (pariġġn) ; these
shoes are not fellowsj dawn iż-żraben
m'humiex ta Ji stess par; Fellow oftlfs
Antiquarian Society (F.A.S.), membru
(sieħeb jew wieħed) mix-xirca tal An-
tiquari ( ta dawc li jistudiaw fuk il
ħweijeġ antichil ; Fellow of the Bota^
nical Society of Edinburgh, (P.B.S.E.),
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xirca
tal Botanioi ta Edinburgo ; Fellow of
tlie Linnean society (P. L. S), wieħed
(sieħeb) mix-xirca ta Linneo ; Fellow
ofthe Philological society ( F. P. S. ),
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xir-
ca tal Pilologi; Fellotċ of tlie Royal
Asiatic Society (F. R. As. S.) wieħed
(sieħeb jew membni) tax-xiroa Asia-
tica (jew tal Asia); Felloto of the i?o.
yat Astronomical Society ( F. R. A. S. )
wieħed (sieħeb jew membru)tax-xirca
tal Astronomi; Fellow of the Royal
College of Preceptors (F. R. C. PX wie-
ħed Csieneb jew membru) tal Gulleġġ
reali tal precetturi jew mgħalminn ta
li scola ; FeUow of tlie Royal College
ofPhisictans (F. R. C. P.), wieħed(sie-
ħeb jew membru) tal Gulleġġ reali
tat-tobba ( chirurgi ); FeUow of the
Royal College of Surgeons(V.Vi.Q. S.),
wleħed fsieħob jew membru) tal Cul-
leġġ reali tal cbirurgi; Fellow of the
Ifoyal Geopraphical i&ct^<v (F.R.Q.S.),
wieħed (sieħebjew membru tax-xirca
reali tal Oeografi (ta li studiu tal Oeo-
grafia) ; Fellow of the Royal Geologioal
Digitized by
Google
FfiL
-m-
t'EL
Society (F. R. G. S.), wieħed ( sieħeb
i'ew membru) tax-xirca reali tal Qeo-
ogi (t8 dawo li jistudiaw il Geologia),
I*ellow of ihe Royal Horticxdtural So-
ciety (F. R. H. S.)> wieħed (sieħeb jew
membtu) tax-xirca reali ta dawo li
jiccoltivau il ġonna (fiuri pianti etc);
Fellow ofthe Royal Sociefy (F. R, S.),
wieħed (sieħeb jew niembruj tax-xirca
Keali ; Fellow of tlie Royal Society
Edinburgh (F.R. 8. E) wieħed (sieheb
jew membru) tax-xirca RealitaEdin
burgo ; FeUow of the Royal Society of
Literaturey (F. R. S. L ) wieħed ( sie-
•ħeb jew membru) tas-Società (xirca)
reali tal Letteratura ; Fellow of the
Royal ^Society^ London ( F. R. S. L. )
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xir-
ca Reali ta Londra ; Fellow of tlie Sta-
tistical Society (P. S. S.), wieħed (sie-
ħeb jew membru) tas-Socielà ta li
Statistichi ; Felloio of the Trinity CoU
lege, Duhlin (F. T. 0. D.) wiehed (sie-
ħeb jew membru) t^il CuIIeġġ ** Tri-
iiity" ta Dublin.
Fbllow-citizbn— wieħed mil li stess
belt ta jeħor, sieħeb mil li stess belt,
pajjis jew art.
Fbllow-common — wieħed li jecol
fl-Università ma li studenti I-oħra.
Fellow-oountryman- — wieħed ta
li stess pajjis.
Fbllow-oebatuub— bniedem bħal.
Fbllow-fbblinq — ħass bħal (^għal)
ħadd*jeħor.
Fbllow-hblpbr— dac li, min jati
għujnuna, min jgħejn.
Fbllow-labourbr — sieħeb fix-xo-
għol, ħaddiem ma ; lavrant.
Fbllow-mbmbbr — - membru ucoll,
sieħeb bħal, fli stess xirca jew società.
Fbllow-mortal - bniedem tad-din-
ja bħall ħadd*jeħor.
Fbllow-pbbr— membru tal camra
tal lordi; lord.
Pbllow-prisonbr— priġunier ta li
stess żmien ta jeħor ; calzrat ma I-oħ-
rajn, ^sieħeb fil ħabs.
Fellow-soholar— scular, tifel fwie-
ħed) ta li scola, sieħeb fli scola.
Fbllow-studbnt — student, sieħeb
ma studenti oħra, student fli stess
olassr jew cors ta l-oħrajn.
Fbllow-sufperer— wieħed li isofri
ibati flimchien ma ħadd'jeħor; he in
one of my fellow sufferers, dac wieħed
milli batejua flimchien (li bata mie-
għi jew bħali).
Fellow-travbllbr - wieħed H jiv-
viaggia ma jeħor; sieheb tal (fil)
viaġg ; last year you were my fellow
tmveller^ is-sena l-oħr.k jvviaggiajnu
flimchien (sefirt miegħi^ ; one of my
fellow travellers met with an accident in
leaving the irain^ wieħed minn dawc li
conna nivviaggiaw flimchieu con*a
hua hu nieżel mil vagun tat-tren.
Fellow-ship — sħubija, xiroa, so-
cietà, ħbeberija ; isem ta regola tal
Aritmetica biex issib il kligħ (pro-
Eorzioni) ta cull wieħed (mill mem-
ri) tas-società (ta nies li icunu għa-
mlu sħab fnegoziu u kalghu somma
biex jaksmugħa li cullhadd jeħu kligh
scond il flus jew capital li icun ħa-
reġ).
Fbllow-wort— ħaxixa, il genziana.
Fblly— ħruxija, crudeltà, ħżunija,
chefrija ; il curvu jew i* jniam tond
(id-dawra'; ta rota fejn icunu mkab-
bdin li mgħażel.
FELODBsàs — wieħed li (min) joktol
ruħu b'idejħ.
FbloN— ragel ħażin, briccun, ba-
navolja ; ragel ta ħtija cbira mill-ak-
kal ; ħażin, crudil, aħrax, chiefer;
dieħes; catarru jew marda tal in-
fluenza fil bhejjem ; ta briccun, ta
raigel ħażin ; he is a well knownfelon,
dac malfattur (ragel ħażin, briccun)
magħruf.
Fblokious - ħażin ferm, malinn ; ta
briccun, ta malfattur.
Fbllon-wort — isem ta ħasixa.
Felony— htija, delitt cbir jew cri-
minali.
Felsitb — isem ta mineral (ħaġra).
Felspar — isem ta ħagar Cprezius);
tfie blue felspar, lazuli (ħaġar preziusj.
Fblspàthio [li fih il feltspar (jew
Felspathosb) minn dan il ħaġar.
Fblt (tomp passat u particip pas-
sat tal verb fell)^I felt^ jena ħas-
sejt; /<(? /ià« /<?/^, hua ħass; no one of
U8 felt the shock, ħadd minnha ma
ħassha li scossa (it-theżżiża).
Digitized by
Google
FEL
— 875 —
PEN
Fblt— feltru, xorta ta drapp (ma-
terial) maghmtil mis-suf u it-tajjar
magħġiiDin flimchien ; / bought a new
black felt hat, xii'ajt cappell ġdid tal
feltru iSAved.
Fblt — gilda, gild ta annimal ; to
know whether a dieep he eound or not
see that the felt is loose^ (Jlortimer,
HusbandryJ^ biex t^ra jecc nghaġa
hijex f saBhitha jew le ara li (kis li^ il
gild tagħha icun artab (merħi)
Fblt-oarpbt— tapit m*hux minsuġ
(stampat).
Pblt-gravbl — ir-rinella (il marda
tar-rinella).
Fblt-hat— cappell tal feltru.
Fblt ) tagħmelilfeltru.tttgħgen
Fbltbr ) flimchien suf u tajjar biex
tagħmel dac li igħedulu/4?/^ra.
Fbltre — corazza farmar ta gwer-
rier jew biċċa għal fuk is-siderj tas-
suf.
Feluoca- feluga ; bastiment żghir
tal klugħ.
Fblwort— ħaxixa, il genziana.
Fbmalb- mara, il mara; isit a male
or a female ?, ragel jew mara ? he was
killed by a female haud^ katlitu mara
(baka mejjet minu idejn mara).
Fbmalb-draoons ~ isem ta pianta
jew ħaxixa.
FBMALB-LABOUR-ix-xoghoI tan-uisa
Cfil minieri).
Fbmalb-scrbw — scorfina etc, il
cammini fejn jimxi jew jidhol il vit.
Fbmalist— wieħed (ragel) li iħobb
in-nisa, li dejjem wara djul lu-nisa.
Fbmalizb — taghmel mara, tbiddel
fmara.
Fbmb-covbrt ] !?«»•» miżzewġa,taħt
. il cmandjew il pro-
Fbmmb-covbrt) tezioni ta żewġha.
Fbmmr-solb — ninra weħeda, m'liix
miżżewġhtt, xebba.
Fbmicidb — ktil ta mara.
Fbminacy— natura ta (bhal) mara.
Fbminal— ta mara.
Fbminbity - nntnra ta mara.
Fbminatb— femminin, t^ mara.
Fbminilb— femminil, ta maru.
Frmininb — ta mara, li jixrak lill
mara; li jagħmel għan (moħħu fin)-
nisa ; bħal mara.
Fbminism — li stat ta (condizioni,
li tcun) mara.
Fbminizb — tttgħmel Obiddel^'f'ma-
ra.
Fbmoral— tal pixxun.
FBBfUR— isem ta ghadma fir-rigleju
tal annimali (li għandhom is-smsla
jew vertebrati).
Fen — ghadira, għadajra; moxa
mghaddar ; isem ta marda li tagħmel
ħsara fil piant^i tal lupoli (dio li min-
nha issir il birra).
Fbn-boat — xorta ta dgħajsa (ċatta)
tal għadajjar.
Fbn-criokbt— xortA ta ġrad ("tal
moxa jew tal ghadajjar .
Fbn-duck - il borca, xorta ta papra
salvaġġa, tajra.
Fen-fowls ) X • X I -i 1 L
Fbn-goosb t^J;-t**';'"^«» boroc etc.
Fbncb - ħajt, cint,sies; Ikigħ (minn
tilka) b'ħajt: tilka, tagħlak id daw-
war b cint, b'hajt, b'sies ; tilka dakka
(fli sghirma); dac li jixtri, jew izomm
għandu hwejjeġ misruka.
Fbncb-month ix-xnħar li il caċċa
tac-cerv tcun projbita ( ma tistax
issir) billi ic-ċriev żgħttr li icunu
għadhom chemm twieldu icunu
magħlukin jew mħarsin.
FBNOB-post— njam iuwaħħal fl-art
biex iżomm cint jew ħajt.
FBNCB-scHOOL-scola (tagħlim) ta
li sgherma.
Fbncbd — mdawwar b'ħajt jew
b'cint.
Fbnceful — li hu mdawwar b'ħajt
jew b'cint, li hu mħares bil ħitan
jew b'cint.
Fbnoblbss — minn għajr ma hu
mħares jew mdawwar b' ħajt jew
b'cint; miftuħ, bla milkugħ b'cint jew
b'ħajt.
Fkncbr— min (dac li) jafjewmħar-
reġ fli s^herma ; / never saw a better
fencer^ katt ma rajt wieħed li jaf li
sglierma dakshu.
Fbkcbr— -dac li, jew min, italla
(jibni; ħitan, cint jew sijes ; żiemel
tajjeb (ħatif jew li jinkalu) biex jak-
bes il ħitan.
Fbnciblb— li jista jiddefendi, taj-
jeb għaddifisa (biex jiddefendi post);
Digitized by
Google
FBN
— 876 —
FEN
li jista jiddefendi ruħu, tajjeb biex
jiggwerra oontra ħadd'jeħor biex
iħares liiu in-nifsu ; tajjeb għad-di-
fisa; li kiegħed biex jiddefendi ; toe
may say ihere are vojorte so fencible
nor walh eo strong tħan t/iose ui/iic/i are
being now built in Afalta^ nistgħu
ngħejdu illi ma hemmx fortizzi aotar
tajbin ghad-difisa (biex iharsu il paj-
jis mill-attaeo tal għedewwa fi gwer-
ra) u l-ankas swar heoe kawwija
daks dawo li kegħdin jagħmlu (itel-
għu) issa hawn fMalta ; our Malta
Artillery were once known hy tlie^name
of the Royal Malta Fencible^ l-Artilieri
tagħna (is-suldati Maltin) ohienu sa
ftit taż-żmien ilu magħrufin bl-isem
tar-Biġment Beali li kiegħed biex
jiddefendi il Qzira mill-attaoo tal
għedewwa (minn għajr ma isiefer u
imur għas-servizz band'oħra jew bar-
ra minn pajjisu). <
Fbnoino— bini ta ħajt, oint, sur eto.
il material għal bini ta ħajt, ointeto.;
li sghirma (ohif timmaniġġaxabla jew
fjwrett biex tiddefendi ruħeo),li soola
jew it-tagħlim ta li sgherma; rpar
ma dwar xi roti ta maona, jew maeni,
biex in-nies ma ioorrux.
FBNOiNa-OAUOB— biċċa għodda biex
tilka meta issammar musmar.
Fbnoino MA8TBR — surmast, dao li
i^ħallem li sgberma (jew ohif timma-
niġġa xabla, fjurett eto. biex tidde-
fendi ruħeo mill-armi, xwabel eto.
Fbnoxno-sohool— soola, tagħlim ta
li sgherma, jew ohif timmani^ġa xab-
la jew tjurett biex tiddefendi ruħeo
minn armi oħra bħal dawn.
^ Fbn-oress— sija, orexiuni, ħaxixa li
tiober (titla fil għadajjar tal ilma).
Fbnd — tilka, tħares, tiddefendi,
tagħlak, iżżomm jew tħalli barra, ma
tħallix jidħol; iiiomm^ issostni, tghaj-
jex; tiddefendi, bi oliem jew bid-
disoors, arp^umont, oausa eto. tissie-
let jew tiggieled ma ; tħares (id-
dawwar) b'ħaġa (oint, ħajt, injam,
gebel eto.) ; we have a good roof oter
our heads tofend offthe weatlier (Seotf,
Antiquary), għandna sakaf (għata)
tajieD fuk rasna biex iżommilna (jil-
k^ilna) il mal temp jew biex iħarisna
(mix*xita, eto.) ; t/icre tcas luirdly any
bread or ot/ier provisious left to fend his
meny bil ohemm obien baKa ħobs, jew
provisionijiet oħra biex iżomm (iman-
tni jew jitma) lin-nies tiegħu. •
Fbndbb— dao li, min, jiddefondi
jew iħares ħaġa, post eto.; dio il ħa-
dida wiekfa bħal oint fl-art ma dwar
oiumnija biex ma thallix (tilka) li
il fuħam, ġmar eto.) taċ-ċumnija, jix-
tered mal oamra ; dao il ħajt ta li
njam (pali mwakkfin) ma dwarbieb
ta baoin, moll eto. biex jilka ħalli il
bastimenti eto. ma iaghmlux ħsara, u
ma iħabbtux magħbom (ma bieb ta
baoin,moll eto.);ouxxinett^ paljett eto.
tal ħbula eto. li ioollom mal ġnieb
id-dgħajjes eto. biex meta icunu mal
moll ma jaħbtux u jagħmlu il ħsara ;
gewnaħ ta oarrozzin ; xatba eto. li
jagħmlu biex jaghalku triek għal
pa&saġġ meta icunu isewwuba.
Fendbr-bban — travu, biiċa njam
ħoxna li ioun hemm mal bastiment
minn barra (ma, żakku) biex ma Jim-
baraxx jew iżomm il barra minnu
silġ eto, (li ioun hemm Txi ibħra).
Fbndbr-stop — dao l-armar f linja
tal ferrovia (ħadid tal vapqr ta l-art)
biex (jew fejn) jekfu il vaguni jew
il maoni n li maiounux jist^ħujgħad-
du jew jimxu actar il kuddiem.
Fbndino — protezioni, hars ( minn
tħaresjew tiddefendi) difisa; prov-
visionijiet, afiariiiet tal ichel ; ħażna
ta ħwejjeġ tal ionel.
FBNBRATB^tisIef il flus bi mgħax
obar jew bl-usura.
Fbnbration - self ta flus bl-usura
jew bi mgħax obar (ngħej4u aħna bil
20 u aotar fil mija); usura mghax obar
Cjew serk tal imgħax) fuk flus li wie-
ħedjislef.
FBNBRATious-tal usura (ta magħx
obar fuk flus mislufa).
Fenbstral— ta tieka.
Fbnestratb — dawo it-tbajja li iool-
Ihom il friefet fuk ġwienħaihom.
Fbnbstrbllb - tieka, tieka żgħira.
Fbn-powl - tajr tal ilma (boroo etc).
Fbnian — Fenian, nies kalbieua
msemmijn fli Storia Mitolodoa tal Ir-
landa, jew il Milizia tal Irlanda ; fe-
Digitized by
Google
t'EN
— 877 —
FER
niana, tas-società (xirca) ta Irlandisi
li saret fl-America TMarzn tas-sena
1858, min'n dawc l-Irlandisi li niami
hemni Avara ir-rivohizioni (rvelU H
sar contra Mnglisi fissena 1848, u
illi għandhom f rasom (iridu) icheċċu
il Gvern Inglis mill-Irlanda.
Fenianism — it-tagħlim, ilfehma tal
Feniani.
FsN-LAND-art bil għadajjar, nie-
dia.
Fbnnbl— il bu^,bież; /ennel plant,
ħaxixn, perla; stoeel/ennel, bu^.bież.
Fbnnbc — isem ta annimal bħal
volpi ; il fenec li ibejjet fiz-zcuc tas-
siġar (u m*hux fil ħofor, fl-art).
Fbnnbl-flowbr — siek il brimba
(ħaiixa^.
FsNNiSHlmgħaddar collu għadaj-
Fbnny jjar; yon wUl find toater-
rressea growing only in /ennish places^
issib issija fejn heinm il għadajjar
(is-sija jew il croxxuni ticber, titla
fejn hemm il għadajjar).
Fen owbd — mħassar, mherri.
Fbod— fewdu, art li icollu wieħed
tieghu jew taħt idejh.
Fbof— tgħa'ikad. i^^żid mal fewdu
(ma l-artijiet li wieħed icollu); tagħ-
mel donazioni.
Feoffbb — minn jeħu taħt idejh
fewdu jew artijiet ; id-donatoriu, jew
dac li lilu jagħmlu donazioni.
Fboffbr — min jgħakkad, iżid, jjati,
artijiet; min jagħmel id-donazioni.
Fboffmbnt ("fil-Iigi) — għati, rigal,
ta art jew artijiet lill ħadd' jenor
(werriet etc.) u lill werrieta tiegħu,
għal dejjem ; donazioni.
Fboffment in trust — fidejcom-
mess, le^at, wirt, li jibka fil familja,
u li ma jistax jitħalla lill ħadd 'jeħor;
legat wirt mħolli bil patt (condizioni)
li ghandu jarġa jitħaila jew jgħaddi
fuk ħadd'jeħor ( li icun msemmi,
magħżul minn dac li iħalli).
Fbragious — għammiel, li jati il
frott.
Fbrjs — annimali (selvaggi^— anni-
mali li igħejxu b'dac li isirku, jakbdu
jew jaħtfu.
FBR^R-NATUR-ff! — ta nnturnl salvaġġ ;
1-annimaIi li ighejxu fis-
salvaġġ bħal ma huma ic-cerv, il
volpi etc. (biex jagħarfuhom b'isem
jeħor mill-annimali mansi jew dome-
stici bħal huma il bakra, etc.
Fbral— ferali, salvaġġ; tal funerali,
tal mejtin, tal mewt ; u jekred jew
igib il mewt, fatali ; like /eral carni-
vof*a, primitive man made use o/ caves,
as do certain sqvage races o/ t/ie present
t2ay,l-ewlenin bnedmħi chienu igħam-
mru fil għerien, li stess bhal ma
igħammru il bhejjem (annimali) sal-
vaggi f Ijuni, tigri etc.) u bhan-nies
salvaggi tal-lum (Lindsay, Mind in
the Lower Animals 1,40) ; Feral pla-
gues devourers^ common exccuntioners of
human kind, il pesta fatali kerrieda
(li tekred u toktol) il bnedmin (Itar-
ton, Democritus to the Reader, p. SS).
Fbrberitb— isem ta mineral (ħa-
gar), mrammel jew ħbub ħbub, sew-
dieni li jinsab fl-art tan-naħħa ta
nofs inhar ta Spanja.
Fbrd— cumpannija, salt nies.
Fbrd— biia, biża cbir.
Ferdb— xorta ta dràpp tattajjar
oħxon ordinariu.
FBRDBLANCB^isem ta serp^ velenus
u kawwi ("aħrax) ferm, li jiusab fil
Brażil u il gżejjer tal India tal pu-
nent (jicber minn ħamsa sa seba' pie-
di, għandu dembu jispiċċa bħal-Ianza
jew labarda).
Fbrdful— beżżiegħi, li jibża wisk.
Fbrdfulnbss -biża.
Ferbtobt — kabar, caxxa, monu-
roent fejn ikegħdu (jidfnu) il għadam
ta xi ħadd ; reliquariu.
Fbrbtto — żebgħa biex jatu iMewn
il ħgieġ.
Fbrle— festi ftal breviar tal (]!nisia
Mkaddsa).
Fbrial— feriali, tal festi, jew tal
ġranet tal gimgha, ta cull jum ; feriali
(tal vacanzi, tal mistrieħ, ta meta
ufRciu, krati etc. ma icunux jaħdmu
jew icunu magħlukin ; Easter is a /e-
rialtime/or onr Courts in Malta^ fil
Għeid icolna il feriat fil Krati tagħ-
na ta Malta (\\ Korti ma taħdimx,
tcun magħlukaj.
Fertation — mistriħ, vaganzi, iwak-
kif tax-xogħol (rufficiu, krati etc.)
48
Digitized by
Google
FER
— 878 —
FER
Fbrib— vacanzia, festa.
Fbbinb— salvaċġy aħrax, tal barr.
Fbrinbnbss — nraxiia (li stat tas*
salvaġġ, ta annimal salvaġġ).
FERLT—tal biża, li ibażża ; tal għa-
geb, li igħaggeb.
Fbrment— teħmer (ittalla jew titla
bħal ħmira)titla,tagħli,(ħmira), tligħ,
għali ; taħwid, taklib; he hadno sooner
entei*ed on his /unciiohs than all tlie
countri/ waa in a ferment^ ma laħakx
beda is-servizz (ix-xogħol) tieghu li il
pajjis collu ma kamx f taħwida waħda
(tkalleb collUy jew kam fagitazioni
waħda) ; leave Uie yeast to ferment^ ħal-
li il ħmira (il għagina karsa) togħla
jew titla actar ; beer is ready now but
left tofermenty il birra issa lesta kegħ-
dm iħalluha tiffermenta (tagħli).
Fbrmbntablb— li jista jiffermenta,
jitla jew jagħli.
Fbrmbntal- li igħalli, italla, iġa-
għal li ħaġa tiffermenta.
Fbrmbntation— fermentazioni,għa-
li ; there are tliree kinds of fermenta'
'tionsy that is: the *hnnous" produeing
alcoliol , the ^'acetous'' producing vine-
gar^ and the ^^putrefacttve'\ giving rise
to various fettd products^ hemm tliet
. xorta ta fermentazioni, u dawn huma
dic tal '* imbit*' li tagħmel (li minna
isir) 1-aIcool; tal ^'naU" li minnha
isir il ħall, u dic tattaħsir (ta meta
jew wakt li ħaġa tcuu tithassar) li
tnissel intiena.
Fermentativb— li italla, igħalli, jif-
> fermenta.
Fbrmbntativbness— tlugħ, għali.
FBRifBNTiNa— it-tlugħ, il ghali, il
fermentazioni.
Fbrmentino-squarb — vasca fejn
iħallu il werak, li minnhu issir il bir-
ra, jiffermenta.
Fermbbbrb — infermier, dac jew
min icollu ħsieb il furmaria (il mor-
da).
FBRinLLBT— boccla ("bħal dic li tak-
fel il cotba etc.)
Fbrn— felċa (xitla, pianta).
Fbrn-sbed — żerrigħa tal felci.
Fernb— kabel, dari.
Fbrnbrt — post fejn icabbru (irab-
bu) il felci.
Fernticlb — nemxa, bħal tebgħa
jewgħazza fil gilda (tal gisem tal
bniedem) li tcun donnba żerrigħa tal
felci.
Ferny — mimli bil, jew collu felci ;
bħal felci.
Ferocibnt — feroci, kalil, aħrax,
ohiefer.
Fbrocipy— tħarrax, tagħmel aħrax
feroci jew cliiefur.
Fbrocious — aħrax, chiefer, feroci,
kalil, kawwi, incurlat.
Fbrocioubly— b'modaħrax, bil ħru-
xija, bil chefria, bil killa.
Fbrooiousnbss) , .|i m.. , ..
FBROC.TY !•""*• *™"J«-
Fbronia — isem ta waħda mil pia-
neti (chewcba) ġodda li sabu jew
chixfu m'ilhomx.
Fbrrban 1 bil ħadid, li fih il ħadid,
Ferreous / tal ħadid.
Fbrrbst — ara fartliest.
Ferrbt— nemes; tchecci, tgherrex
barra mil moħba; coneys are taken
either hy ferrets or purse-nets, il fniec
(salvaggi) jinkabdu f jakbdubom) jew
bin-nemsa inchella bix-xbiec.
Ferrbt— biċċa għodda tal ħadid li
{'usaw dawc li jaħdmu (jagħmlu) il
igieġ għat-tokba tal għenuk tal flix-
chien.
Fbrrbtto— ħaġa li biha jatuil-Iewn
il ħgieġ.
Ferriaob— ħlas (flus, tariffa) biex
wieħed i^ħaddi bil-lanċa jew bil va-
purett minn bauda għal l-oħra.
Ferric— maħruġ(migiub) mill ħa-
did.
FBRRiCALciTE—trab li fih ħafna ħa-
did (gebel li fih il ħadid).
Fbrrifbrous— li jagħmel (inissel)
il ħadid.
Fbrriute— xorta ta mineral (ha-
ġra), il basalt ; gebel li fih jinsab il
nadid ("bħal sadid).
Fbrrivorous— li jecol il ħadid.
Fbrro (ħadid)— chelraa li ikegħdu
kuddiem chelma oħra biex jnru li
gejjamil,jew li fiha il, ħadid; bħal
ferrocyanic acid, acidu prussicu bil
ħadid (li tih il ħadid^; ferrO'quassio^
ferru quassio, quassio u ħadid ; ferro
Digitized by
Google
nià
- 37JI -
^m
tj/pe, acidi ete. li jusaw fix-xogħol tal
K>togralija jew tar-ritratti.
Ferruoinatbd— msaddad, bħa) sa-
did, li fih (għandu) is-sadid.
Pbrruoinous ]*^' ^?.^^\ '^V ^*;
-, did, h għandu mil
Fbrruoinbous hadid.
Fbrruoo— isem ta marda tal pianti
jew ħxejjex— meta is-siġar itellghu
(irabbu) bħal sadid u imbagħd jinxfu
u iuiutu.
Fbrrulb — vajlora.
Fbrruminatb— tissaldail (tghakkad
flimchien) metalli.
Ferrumination — saldar ftghakkid
jew twaħħil flimcbien) ta metalli.
Fbrrurb— tneghil taż-żwiemel.
Fbrry — iġġorr, tieħu minn post
jew minn banda għal 1-oħra; tiehu
bid-dgħajsa, b'Ianċa, jew vapurett
minn xatt għal 1-jeħor; dghajsa, lan-
ċa jew vapurett li jeħu in-nies minn
xatt ghal 1-jeħor; il moghdija t« (minn
fejn tgħaddi) lanċa, vapurett etc.
minn xmara, canal tal baħar jew
strett, meta iġġor jew tiehu in-nies
minn xatt gbal 1-jeħor.
Fbrry-moat — vapurett, lunċa li
tagħmel viaggi (biex iġġorr jow tieħu
nies etc.) minn xatt ghall jeħor ta
xmara) ; /rom Reggio to Messina, and
ticeversaf we crossed hy t/ie ferry boats,
minn Beggio għal Messinn u lura aħ-
na morna bil vapurett.
Fbrry-maN — min għandu jew
iżomm (sidj il vapuretti, laneċ etc.
biex iwassal in-nies etc. minn xatt
għal 1-jeħor.
Fertilb — għammiel, għalliel, art
jew raba tajjeb ; provvist, li għandu,
mnejn, mogħni ; li jati, idu miftuħa,
galantom; this soil is very fertile^ dana
ir-raba (din I-art) tajjeb wisk (għam-
miel^; he becomea quick of observation
and fertile of resources^ (Macaaliiy,
Ilistory of England^Chap. /I),hua icun
attent (Ii jilmah x'isir tijalajr) u icollu
mnejn igib (jitgħallem jew jara).
Fertilb — tagħmel għammiel,tgħal-
lel, it-tajjeb art jew raba.
Fbrtilbly — ara fruitfully,
Fbrtilbness — a ra fertility.
Fertilitatb — tagħmel għammiel,
tgħallel, it-tajjeb art jewraba.
Fbrtility— il proprietà, il kawwa
li għandha (icollba) art jew raba li
icun għammiel jew tajjeb ; ħażna ta
fħeif, ħiJa etc. fras ta bniedem;
effa ta għemil ta bniedem (li icun
bravu u rasu tatiħ) ; tlie quickness of
tlie imagination is seen in the invention;
t/ie fertility in the fancy, and the ex'
pression^ (DryAen,fl-littra li chiieb liU
SirB. Iloward).
Fbrtilization— ghemil (chif tagħ-
mel) ta art għammiela.
FBRriLiZB — tagħmel ghammiel,
tgħallel, it-tajjeb art, jew raba.
Fbrtilizbr — dac Ii jagħmel art,
għammiela; demel, bżar.
FBRULB—tati il palmati bil virgs^
jew b*riga (castig iew penitenza lill
dawc it-tfal ta scola etc. għaliex icu-
nu għamlu xi ħaġa li għaliha icun
ħakkhom castifl;).
Fbrulbd— bil valjora, li fih jew 11
għandu vajlora (bastun etc.)
FerveNcy— ħrara, heġġa ; he joined
ns in our prayers wit/i great fervency
aud devotion^ compla magħna fit-talb
li conna nagħmlu bl-acbar devozioni
u ħeġġa.
Fbrvbnt — mħeggeġ, mixgħul bil
ħrara ; this is a verif fervent ^rayer^
dina talba mimlia bil neġġa (li tkan-
kal .
Pbrvently— bil ħeġġa, bil hrara;
kawwi ferm, bil bosta, shun ferm,
jaħrak sħiħ ; I alioavs loved her 'fer^
vendyy dejjem ħabbejtha bil ħeġġa
^ferm chemm jista icun) ; it continued
sofervently hot t/iat men roasted eggs in
t/ie sand (HakewillX bakgħet tant
sħana cbira illi in-nies bdew (saħan-
sitra^ isajru il bajd fir-ramel (micwi).
Fbrvbntnbss ' ħrara, ħeġġa.
Fbrvbbobnt — li cull ma imur jisħon,
isir jaħrak.
Fbrvid— mħe^geġ,mixgħul bilħra-
ra ; jaħrak, jicwi ; micwi ; Oie mounted
suh sliot doicn direct fervid rays (llll-
ton, Paradise Lost v. SOl)^ ix-xemx
ohif telghet bdiet titfa (tixħet) I-isfel
(fuk I-art etc.) ir-raggi tagħha mii^*
wija.
Digitized by
Google
m
— 880
Ffel?
Fervidity— ħeġġa, ħrara.
Fbrvidly— bilneġġa, bilħrara.
Febyidnbbs— ħeġġa, ħrara.
Fbbvoub — ħrara, ħeġġa ; shana ;
kalb, mħabba; he prayed with great
fervour, talab bi ħrara (b'ħeġfta) obira;
toe could not etand Hie fervour and the
force of Indian skiee (Oowper), ma
stajniex insofru is-sħana (il ħruk) u'l
kawwa taa^sema (tax-xemx) tallndia.
Fbscbnninb— laxo, disonest, oxxen;
veirsi (poesia) oxxeni (hecc msejħin
mil versi oxxeni li chienu ħarġu mill
belt ta Feseennia fl-£truria, (fl-ltalia).
Fbscub — fergha ( ta siġra ) biċċa
zocc jew fergha ta siġra rkieka u li
gejja bil ponta li ittfal iżommu fi-
dbom u juru meta icunu jakraw ; in-
dicatur jew werrej.
Fbscob orass — isem ta haxixa li
ticber salvaġġa u li tispiċċa bhal żbu-
la (fuk zocc rkiek u twil).
• Fbssb (fl-armi)— faxxa.
Fbssbls 1 ^.t ^
FB8BL8 r'**"'''-
Fbsbb POiNT— ic-centru, in-nofs ta
arma.
Fbssitudb — għaja.
Festa— tal festa; ferhan, allegru,
ħieni.
Fbstally— bil ferħ, bil hena.
. Fbster— iddenni ; tiddenna ; tagħ-
mel il marċa; tisħon ; ifyou don*t keep
your hand clean that cut will sure festery
jecc ma iżżomm idec nadifa dic il
kat^ħa li ghandec sgur tiddennielec;
hatred^ kept dofon by fear^ festei^d in
Hie hearts of the children of the soiU
(Macaalay, Historyof Ev^land, Chap.
XVlI)j l-odiu, li chien miżmum moħ-
bi bil biża, saħan (chiber jew eatar)
fil klub tat-tfal tal pajjisCta dic 1-art).
Fbstbbmbnt— tidnija, saħna.
Festiful— tal festa ; ħieni, ferħan.
Fbstinancb— jasar, għeluk.
FBSTiNATB—mgħaġġel, bil għaġġla.
Fbstival — festa, għid, btala ; tal
festa, these relics are ouly eaposed on
HOfne hiifh festival^ once or twice a y*iar,
dawna ir-reliqui jicxfuhom ( tista ta-
. rahom) fxi festa cbira, xi darba jew
darbtejn fis-sena.
Fbstivally — bil ferħ, bil hena ;
b'festa.
Fbstivb — tal festa, hieni, ferħan.
FiBTiviTY-festa, ghid, btala; ferħ,
għena; for the approaching fentivities^
għal festi li gcjjin.
Festoon — ghirlànda, dnfra ward ;
dic il lama, dbmuso etc. li ja^hmlu
(jirranġaw) mal pavaljuni jew fuk il
pilaHtri ta damasc f xi cnejjes f xi fe-
sta speciali, bħal ma hu centena-
riu etc.
Fbstoony — tal ghir'andi jew da-
friet tal ward ; li gej bħal jew li
f^ħandu għamla ta ghirlanda jew da-
ra tal ward.
Fbstraw— ara fescue.
Fes'iuoa — isein ta ħaxixa ( mal ħu-
xlief ) biz-zocc twil irkiek bħal tiben
u tispicċa bi żbula jew trofla fit'-tarf.
Fetal- ta tarbiJH, creatura etc. li
tcun għadha fil ġuf.
Fbtation — il għauila ta tarbija fil
ġuf.
FETOH-iggib, tilħak, tieħu ; traur
ma, twassal ; ħżunija ta ras ; macac-
cherija ; mod chif wieħed jaghmel
biex jirnexxilu jagħmel xi ha^a ; bħal
tneħida, nifs cbir jew kawwi li jeħu
bniedem li icun kigħed imut ; tieħu
tneħida, titniehed;/<?^74 me some wafer
please^ gibli (newwilli) ftit ihria jecc
jogħġboc ; how much do you thiuk will
all thesejewelsfetchf chemm jidhirlec
(tifueni int) li igibu (li jilħku fil prezz)
dawn il giucali ( aflarijiet ta deheb
etc. ) collha?; the aged fetchtd exam-
ple* from the young^ iX'X'jwh ħadu l-e-
sempiu mill (għamlu bħaż) żsi:ħa^.aħ;
in smells we see their great and sudden
effect in fttching men again when they
swoon (Uhcoii Natural Uistory) l-efiett
cbir u ta malajr li għandhoin xi-rwej-
jaħ narauh (jidher; meta (filli) bnie-
dem meta tatih xi għaxwa jar^a jigi
in 8Ġ (jeħu ir-ruħ) malajr ; I come to
fetch you to the senate house (S hakspear,
Jntius Caesar) ġejt biex mwasslec sa
(nieħdoc) fil palazz taH-Sciiat ; the »hip
sailed so fast dnring the night Uiat at
hreak of day we fetched Cape Passew,
il bastiment mexa taiit (bir-riħ) bil-
lejl li fil għodu mas-sebħ aħna ilħak*
Digitized by
Google
fEf
861
1?M
na Cap Passru ; to fetch in^ takbad,
iżżomm, jew tieħu avre&t; did you send
men enough to fetch those three bnnjlars
in ? bgħatt nies biżżejjed biex jakbdu
11 igibu (arrest) dawc it-tliet hallolin?
tofetchoff^ tmur bi, tiehu miegħeo,
tieħu ; 1 must believe you, Sir^ I do^
andwillfetch off Bohemia ((^liiikHpear,
Winters tale) : to fetch out, turi, toħ-
roġ fejn jidher; t/ie painter wit/i his
skUl willfetch out the colours, il pittur
bil ħila tiegħu joħroġ ( iġaghal jidru
jew juri ) il culuri (il-lewnijiet tal pit-
tuni jew quadru); to fetcli to, jggib
in se (wara għaxwa), to fetch up^ ig-
ġagħal wieħed jigi jew jidher; to
fetcli apump^ titfa ftit ilma fpompa
biex tkabbadha taħdem ( jew ittalla )
tofetch a sigh^ takla tnehida, tituiehed;
wnen you taik to him ofhis lost son he
fetches a deep sigh^ meta issemmilu
1-ibnu li mietlu jitniehed tnehida
cbira.
FBTCH-OANDLR-dawl li jixgħel bil-
lejl u dawc li huma superstiziusi
ighejdu (li meta) jaraw dan id-dawl)
għandu^ jew icollu, imut xi ħadd.
Fetchbd— mfittex; miġiub; this is
farfetchedf dana mfittex cullimchien.
Fbtchbr— min igib, inewwel,jilħak.
FżTB — festa, għid, btala; tati,tagh-
mel festa lil xi ħadd; tilka b'festa;
vour town will be on fele next weck^ il
belt tagħcom icolcom il festa il
gimgħa id-dieħla.
Fktb-champbtrb - festa tal campa-
nja, festa fil miftuh (għall-aria).
Fetioh I idlu, xi ħaġa (gebla, lan-
Fbtish / za, xabla etc, li jaduraw
bħalaalla tagħhom is-suwed tal Africa
tal punent.
Feticism I il kima li jatu in-nies
Fktichism /suwed tall Africa tal
Eunent Hll idoli (allat foloz) tagħ-
om, li huma xi ħwejjeġ comuni li
icollom, bħal ma huma gebel, xwa-
bel etc.
Fetichistic — li jadura l-allat foloz
tas-suwed tal Africa tal punent ; wie-
ħed li icun superstizius ferm.
Fbticidb - toktol (ktil ta') it-tarbija
fil ġuf (biox tarini).
Fbtid— jinten, li jinten; for three
whole weeks coarse hiscuit and fetid
water had been doled out to t/ie poor
men, għal tliet ^imgħat sħaħ in-nies
ghaddew biss bi ftit galletti kodma
u ftit ilma jinten.
Fbtidnbss— intiena, rieħa ħażina.
FBTiFEROus—annimal (mara) li icol-
Iha il friegh ; li tcun sejra tferragħ.
Fbtis — pulita, sabiħa, li jixirkilha
collox ; how fair, hew fetis she is
(Willlam of Paleriie ), chemm hi
pulita, chemm hi sabiha (dic it-tifla).
Fbtlook— dic it-troflFa jew beżbuża
xghar li icollu iż-żiemel fit għaksa ta
wa'ra ta isfel ta sieku; pastur.
Fbtlockbd— żiemel bil pastur ( li
^ħandu trojBTa xgħar jew beżbuża fuk
il għaksa ta isfel, ta sieku ta wara.
Fbtlock-joint— il għaksa ta siek ta
żiemel, I-ewwel waħda li tigi il fuk
minn dufrejh.
Fbtlow — dieħes tal bhejjem (H
icollhom il bheijem).
Fbttbr— ħadid, manetti, cipp ; xi-
chel, xchiel; kajd; tkiegħed (b*ca-
stig) bniedem fil ħadid, fil manetti
jew fic-cipp, tkajjad, ixxecchel ; Iie
laid in fetters far 6 mont/is^ dam fil
ħadid (immanettjat, marbut jew mxec-
chel) għal sitt xhur.
Fbttbrbd - immanettjat, mxecchel,
marbut (b'castig) fil ħadid ; both /lis
feet were fetteredy sakajh it-tneju
chienu fic-cip Cmxecchlinj ; w/ien /le
saw us /le stretched /lis /lands^ fettered
as /le waSf meta rana ħareġ fgħalla
jew talla) idejh lejna, mxecchlin chif
chienu, (immanettjat chif chien).
Fbttbrlbbs - bla xchiel, libru, meħ-
lus fil-libertà.
Fbttbrlock— xchiel għar-riġlein iż-
żwiemel etc. iLeta icuuu weneahom
{'irgħaw biex ma icunux jistgħu ja-
Larbu.
Fettlb— tnaddaf, tirranġa; t/ie new
servant we /lave cant do anything yet^
s/ie only pretends to fettle about t/ie
room, is-serva li għandna issa ġdida
għad ina taf tagħmel xejn, ma tagħ-
milx ħlief, ghal taparsi, iddur mal
camra biex tnaddaf u tirranġa.
Fbttlb — ħolka, mancu, makbad
fkoffa cbira, mal gemb.
Digitized by
Google
Pfii?
^ 88à —
FEW
Fbttlino - ranġar, tkegħid ta ħwej-
jeġ riocoui, tnaddif.
Fbttstjbin— isem ta gebla, mineral.
Fbtulbnt— li jinten.
Fbturb— tarbija, wild.
Fbtus — tarbija, creatura etc. fil
Fbtwa 1 decisioni ta avucat, ma-
Fbtwah j gistratjew mħallef (muf-
ti) Torc fuk pont tal-ligi.
Fbw \ fewdu, ħlas, artijiet li wie-
Fbu I ħed iżomm taħt idejh bil
patt li Iħallas xi drittijiet (dieċmi ta
kamħ etc.) lil proprietariu jew Tis-sid.
FBUAaB— taxxa (tal Ingbilterra) fuk
cull chenur, jew ċumnija.
Fbud— ġlieda, ġlied ; in former ages
xt was a policy of France io raise and
cħerisk intestine feuda and diecords in
Great Britain^ (AdilisODJ, dari il po-
litica ta Franza chienet li iggib u
tkankai ^lied u twegħir bejn in-nies
tal Inghilterra ("bejn 1-Inglisi stess
fpajjishom).
Fbud— għakda ta nies li jiġu minn
xulxin li ke^ħdin biex jivvendicaw
rwjeħħom (jitħalsu^talli icunugħam-
lulhom (dispetti, ħsarat etc.) nies oh-
ra lill nieshom ; tlic oldfeud had never
slumbered ( Haeaalay, Hist. of Eti-
gland)^ in-nies (krabatom) għadhom
dejjem lesti (ma rakdux^ biex jitħàlsu
miun dawc li għamlu xi tort lill
nieshom.
Fbud man — wieħed li għandu art
taħt idejħ (fewdu).
Fbudal — tal fewdu, tal ħlas ta
drittijiet ta raba etc.
Fbudal-sybtbm — sistema fewdali
jew tal fewdi.
Fbudalism — feudalism.
FBUD-BOTB—muita, ħlas li icun ic-
cundannat dac li jiggieled.
Fbu-db-jojb (akra/à-d^ aġwa) spa-
rar ta canuni, azzarini etc, bhal dawc
li jagħmlu (isir) fil festa tat-twelid
tar-Re etc. ^
Fbudist— wieħed mħarreġ fil-ligi
tal feudi jew tal hlas tad-drittijet ta
art etc.
Fbuxllaob — katta, salt jew filliera
werak.
Fbuillantinb— pasta frolla.
Fbuillb— folja cartu.
Fbuillbton— ġurnal,gazzetta żgħi-
ra.
Fbvbb— deni(marda) i^gib(ii mar-
da ta') id-deni; incwiet cbir (bil ħsieb);
lie is ill witli fever^ inarid bid-deni ;
the whiie hand of a lady fever tħee
( Sbaktspear, Antony and Cleopatra )
1-id bajdanja (delicata) ta Sinjura
iggiblec (tcun caġuu li icolloc) id-de-
ni ( tħassbec sħin, iggiblec incwiet
jew tincwetac. )
Fbvbrbd — bid-deni, li għandu id-
deni, marid bid-deni.
Fbvbrbt— deni ħafif; he has a tauch
of light feoeret^ għandu ħajta waħda
(chemm xejn) deni.
Fbvbrpbw — arcimisa, ħaxixa tal
cabuccini ( ħaxixa tajba biex tneħħi
jew tchecci id-deni. )
Fbvbrish— sħun, li għandu id-deni,
jaħrak (bid-deni) ; / cant go to work
Uhday the doctor said I am a littlefeve*
rish, ma nistax immur għax-xogħol
illum, it-tabib kal li għandi (ħajta )
deni, these are all feverish eymptoms^
dawna collha sinjali tad-deni (li wie-
hed ghandu id-deni jew marid bid-
deni. )
Fbvbrish— li m*hux spd, li jilgħab,
issa sħun u issa chiesaħ ; we toss and
tum about our Jeverish xoill; ( Dryden,
Indian Emperor 1 V, S) aħna inkalbu
u imbiddlu it-testment (il fehma )
tagħna li m'hi soda (sħiħa; xejn.
Fbvbrishly— bid-deni.
Fbvbrishnbss— ħass (ħażin) ta deni
ħafif, ħajta deni.
Fbvbrly-— bħal deni, bħal wiehed li
icollu (icun marid h') id-deni.
Fbvbrous — li għandu id-deni; bid-
deni, li igib id-deni ; sħun, jaħrak,
li ibiddel (dakka hecc u 1-oħra hecc).
Fbvbry— ara feverish.
Fbw— ftit; daks xejn, nakra ; tfiey
will be ready Cfinish tlieir work) in few
days more^ iounu lesti ( jispiċċaw
mix-xogħol li għandhom fidejhom) fi
ftit ġranet oħra ; in few words I idd
him not to come here again, fi ftit cliem
għedtlu li ma jigix hawn iżied ; Iie
had sold all his books for a few shillings,
biegħ il cotba collha tiegħu bi Itit
Digitized by
Google
FEW
883 —
PIC
xelini; he sold his birt/i right for a few
potlagey biegħ il primagenitura tie-
ghii għal (InkR xejn minestra ; / could
see ihat when heanw thejudge before him
he trembled a fewy jena rajt li meta ra
•I-imħallef kuddiemu triegħed nakra;
a good few^ numru cbir, salt sewwa ;
when J was t/iere I saw a good few
soldiers^ meta cont bemm rajt numru
cbir ta suldati.
Fbw-acrbd — li għandu ftit raba
Cjew art).
Fbwbl — ara /iirf.
Fbwnbss — ftit, numru żgħir ; ftit
cliem.
Fby — tnaddaf jew tħammel foes
mit-tajn etc. li icollu.
Fbz — tarbuxy ċnetta li jilbsu it-
Toroc.
FiAORB — caless ; carrozza żgħira ;
• carrozza jew carrozzin tal cbiii.
FiANCB— fidi, fiducia ; tgħarras.
FiANo^— għarus.
FiANTS — il ħmieġ tal volpi.
FiARd— il prezz fiss tal beigħ tal
kamħ fart jew fpajjis.
FiASCo— fiasc ; metawieħed ma jir-
nexxilux jagħmel ħaġa (icanta jew
idokk biċċa) sewwa ; meta wieħed
imur ħażin Cjistrombla, jitfixchel eto.)
f biċċa musica, f xi discors etc.
FiAT — icun hecc, isir hecc ; (fH'
l\gi) ifiat ut petiivry isir chif hemra
fit-talba.
FiB— ħrafa, kalgħa, ghidba; tħar-
ref, tighdeb ; donH tell fibs^ la tħar-
rifx (tgħejdx cliem b'jeħor, tighdibx);
this is one of your fibsy dina kalgħa
(waħda mill ħrejjef ) tie^hec.
FiBBBR — ħarrief, ghiddieb ; trusi
. him he is not afibber, afdaħ (emnmu)
dac m'hux ħamef, ma igħejdx cliem
b'jeħor.
FiiJBR— isem ta nnnimal bħal ca-
stor (stmati, mfittxin, għal ġlud tagħ-
hom).
FiBRB— silta, fibra ; saħħa ; kawwa;
ihe fihres of leaves, il fibri fħjut) tal
werak; that man is of an excellent fibre^
dac ir-ragel għandu saħħa li ma bħa-
la (cbira) jiflaħ ferm.
FiBRBD — bis-siltiet, bil fibri; tal
fibri, tas-siltiet.
FiBRBLBBS^bla fibri, bla siltiet.
FiBRiL — silta, fibra, rkieka jew
żgħira.
FiBRiLLA— siltarkieka ferm; il għe-
ruk tal ħażiż (ta dac il ħass jew ħa-
xix) li jitla fix-xitwa fuk il biut etc.)
FiBRiLLATBD — mdawwar bis-sil tiet
rkak rkak (bi frenża rkieka fina).
FiBRiNB — . sustanza ħaġa bajda
magħmula (li fiha) ħjut ħjut, tinsab
fid-demm magħkud. '
FiBSTBR-ħarrief, giiiddieb; wieħed
li iħobb iħarref.
FiBULA — boccla ; il għadma fil kas-
ba tas-siek.
FiBULATB — tgħakkad jew torbot
flimchien (b'boccla etc )
FiCARiA— siġra bħal dic tat-tin.
F19BLLIBR— rucchell għal li spag.
FicHU— fixu, biċċa ("bizzilla eto.) li
in-nisa jilbsu fuk spallejhom.
FicKLE — li ibiddel, li idur ma cull
riħ, wieħed li ma tistax ( m'hux ta
min ) torbot fuku;.karrieki, ingan-
natur, traditur ; fiacc, deboli.
FiCKLB - tgherfex, tistorbia ir-ras
tħawwad.
F1CKLBMB88 — tibdil, tidwir (bdiO
ma cuil riħ ; kerk, inġann.
FicKLY - m'hux bis-spd ; b'mod issa
hecc u issa xort'oħra.
Fico — tina, tfakkigha bis-swaba
f meta iżżellak is-saba tan-nofs minn
fuk il cbit u twakkgħu fuk I-oħrajn u
jagħmel dac il ħo8S (bħal ma tagh-
mel meta tgħeid "issa ormai" jew
ma jimpurtaiiix' .
FiCTiLB— immudellat bit-tafal.
FicTiLiA— fuħħar antic.
FiOTiON — stħajjilj' turija ta ħaġa
b'oħra ; għemil ta bir-ruħ ; ħrafa ;
xshen it could no longer be denied that
her flight had been voluntary, numerous
fi4:tions were invented to account for
ity ( M acaalay, History of England^
dwp, /Xy, meta ma chienx hemra
dubiu actar li chienet ħnrbet rainn
rajha, allura culħadd beda iħarref
(jakla jew inventa ) biex igħejd ohif
chienet il biċċa ; for us the stream
of fiction ceased toffoto (Wordawortb,
vVhite Doe ofRylstone) għalina spiċċat
Digitized by
Google
PIO
— 384 —
PID
(ma bàkgbetx fina^ il foi*za li niotbii
ir-Bomanzi (il ħrejjef).
PiCTiONAL — ta li stħaxjily tal ħrejjef.
PiCTioNiST — min jicteb il ħrejjef
jew romanzi.
FiCTious ) mislħajjelf taparsi, li
PiCTiTiouBJ m*hux tassew iżda li
jinsab biss fil moħħ, falz ; they fiold
the ten SibylU to be fictitionB and fabn"
loHs (Howell, LettersJ^ igħejdu (jif-
hmu) illi il għaxar Sibilli m'liux tas-
sewlijesistu (li huma ħrafa); duty^
love^ and honour fail to sway fictitious
bonds (Goldsmilb, Traveller), iddmir
1-imħabba, u'l giegħ ( 1-unur ) ma
ijtommux rabta falza (ma jurux gib-
da, rabta falza).
FiCTiTiousLY— bli stħajjil, ^ħal ta-
parsi, m'hux tassew, b*mod immagi-
nariu (tal ħsieb biss) 1i ma jesistix ;
bil falsitÀ bViri ta ħaġa b'ohra.
FiCTiTiousNBBS— stħajjil; kerk, wiri
ta ħaġa b'oħra.
PiCTiVB — ara ficiitioua,
PicTOR — mgħallem li jaħdem fix-
(jagħmel statwi etc. tax-)xama. tafal
carta pesta etc. (u m'hux dac li jaħ-
dem jew jaghmel statwi etc. tal bronż,
rħam'etc )
Ficus — ficus; siġra tat-tin.
Fn> — iċċaklak minn banda għal
I-oħra (bħal meta chelb iferfer dem-
bu).
FiD— pal, lasta tal injam tal ħadid
kegħda wara xi ħaġa biex iżżommha
wiekfa ; dic il lasta li iżżomm wiekaf
biċċa mn'arblu ma jeħor; biċċa stoppa
ghal fgum ta canun ; borella jew ca-
vilja,biċċagħuda bil ponta biex jifchu
biha it-truf tal ħbula li iounu għaċ-
ċumbar (borella biċċa għodda tal ve-
liera).
f^iDALOO — sinjur nobbli; (nobbli,
wieħed li ioun gej jew mnissel minn
familja nobbli jew Reali, fil Portugal.
PiDDBR — iżżomm fuk il ġwienaħ,
tiekaf fuk il ġwienaħ, tissakkar (bħal
meta jagħmel is-seker fl-airu meta
{'ilmaħ xi ħaġa biex jinżel dritt fukha
ialli jakbadha).
PiDDLB— violin ; ibleħ, ħaġa bel-
għa, babbu ; bħal xtilliera (lasti mar-
butin, mwaħħlin bħal tilar) li jarmaw
fuk il mejda abbordijet tal bastimenti
fil maltemp metaicun il baħar kawwi
biex iżżomm il platti etc. li ma jit-
gherbux fl-art; iadokk il violin ; tħat-
bat, tincwieta; cnn you play upon the
fiddle ? taf iddokku il violin ? to play
firat or second fiddle^ tcun minu t«
l-ewwel jew minn ta kuddiem, in-
chella minn ta wara fxi biċċa, f'xi
għamil ta xi ħaġa ; Tom uever /lad any
idea of plajfing first fichUe tliere^ Masu
katt ma chien jahseb (ma chellu fra-
su katt) li sejjer jeħu dic il parti (jid-
her hocc jew daks tant) hemm (Uiek-
eii8, Martin ChuzzletoitJ; Scotch fiudlef
(bli ScozzisX ħakk (minn tħokk).
PiDDLE-BOY— arc tal violin.
FiDDLB-CASB— caxxa tal violin.
FiDDLB-coMB — bla scns, tal blugħa,
ibleħ.
FiDDLB-DB-DBB — • blugħa, ħmerija,
ħmerijiet.
FiDDLB-FADDLB — tpaċpiċ, discors
jew cliem bla sens ; cliem fieragħ,
ħmerijiet.
FiDDLE-FADDLBR— wiehod ghaġba,
li jagħmel għageb jew frattaria għal
xejn.
FiDDLB-FisH -isem ta ħuta li għan-
dha għamla ta violin.
FiDDLB-HBAD — li scultura fi prua ta
bastiment (għamla ta scartoċc jew
tarf ta violin).
FiDDLE-BTicK— arc ta violin.
FiDDLB-STRiNO— corda ta violin.
FiDDLBR — dakkak il violin, violini-
sta ; wieħed ii jincwieta ruħu jew li
jaghmel għageb, frattarija għal xejn;
sixpence^ (biċċa ta six penee tal fidda) ;
isem ta granċ żgħir.
PiDDLER*s FARB — laħam, xorb, u
flus, (il hajja ta dawc li idokku, jew
igħejxu billi idokku, il violin).
PiDDLiNO -dakk tal violin ; telfta
^«mien, liaġa żgħira ; this is afiddling
business, diua ċajta, afl^iri taċ-«^jt.
FiDBJussiON— pleġġerija, garanzija.
PiDBJUSBOR— plejiġ, garanti. .
PiDBLiTY — fedeltà, li wieħed ma
icunx karrieki, li icun ta chelmtu,
wetka fl-imħabba.
FiDBS (fil Mitologia)— Àlla tal Fidi
u tal onestà.
Digitized by
Google
FID
— 385 —
PIE
FiDOB— tiDowieta niħeo, tagħmel
għageb ; tiċċaklak.
FiDOBT — bniedem li dejjem sejjer
t'iċċaklak ; ċaklik, tkankil, tħarrio ;
miedom ( wieħed ) li ma għandux
rpos.
FiDOBT— marda li iġġagħleo titkal-
leb u tgħaddi Ijeli inowiet, marda li
ioollom dawo li ibatu bid-dispepsia.
FiDOBTT— li jiċċaklak, dejjem sejjer
bla owiet, bla rpos.
FiDiouLA— strument żghir bil oordi
li għandu għamla ta lira.
FiDONU — landa taż-żejt biż-żennu-
na, bit-tarf dejjak, biex iż-żejt jinżel
bil mod jew katra katra.
FiDUOiAL— li tafda fih, ta min jaf-
daħ, sod.
FiDUOiARY— depositariu, wieħed li
tafda fih, li għandeo (ioolloo) fiduoia
fih, li tafdah ; wieħed li jemmen (jaħ-
seb jew jifhem) illi il bniedem isalva
bil fidi biss minn ghajr opri ("tajba).
FiB I (ohelma li turi għaruoasa^ —
Fy / puh! puh !; Fiel fie/ do not lose
iime, make haatey isa ! isa I (puh ! puh !
x'għaruoasal ) titilfux żmien, fittxu
isaw.
FiBP— fewdu (art mwellija lill xi
obarat).
FiBL—artab, lixx.
FiBLD — għalka, pianura, wes^ħa,
camp tal battalja u-art fejn issir il
gwerra jew xi tkabida) ; tkabida, bat-
talja, ġlieda ( gwerra ) ; il fond (ix-
xokka eto.) ta quadru; salt, ħafna,
biċċa obira, il wiċċ ta arroa (ta oun-
jom eto.) ; dio il wesgħa oollha jew
cull ma jidher minn tromba ( meta
tħares minn gewwa fiha ) ; il oaċċa-
turi (partita caċċaturi li joħorċu flim-
ohien ghal oaċċa) ; i^.-żwiemef oollha
li icunu lesti ghat-tiġrija ( miotubin
biex itelku); tħis is a fruitful field^ dina
ghalka (art) għammiela; tliey were
caught by a /leavy s/iower w/dle crosfing
the field^ kabditom ħalba xita obira hu-
ma u joforku il pianura ; it is said that
the enemy^s soldiers fled the /{«/cf,igħejdu
li is-sulaati tal għedewwa ħarbu mill
oamp (tal battalja) ; for such anoi/ur
field ihey dreaded worst tJian hell, (Mil-
ton, Paradise LostJ, għaliex beżgħu
minn tkabida (battalja oħra) aotar
milli beżgħu mill infern ;* the JSnglish
tcon tliefield, 1-Inglisi rebħu ilgwerra
(il hattaV}a); let thefield (jew ground) of
the picture be cUany light^and well united
with colour, (Uryden, Dufresnoy)^ kis
li il fond(ix-xokkafejn trid tigi il pit-
turaj ioun nadif, ċar, u miżbugħ unit;
we saw nothina but afield of ice^ xejn
ma raina ħlief salt (ħafna) silġ ( ilma
magħkudj ; / like the field fon this
shieldj better^ dan il wiċċ (il fond) ta
din 1-arma joghġobni act^r ; by shift'
ing the telescope the field is dhanged^
meta iooaklak (tmexxi) it-tromba jew
it-telescopiu ma tibkax tara li stess
ħwejieġ (li stess wesgħa li tcun tara
kabel) ; long before stmset ihe fieldhad
dwindled away to a tiumber that could
be counted on one hand, wisk kabel
għeb ix-xemx in-numru tal oaċċaturi
nakas tant illi li ohien baka oont tista
tgħoddom fuk subgħajo ta ideo il
waħda ; t/iefield for this year races will
be better that last years^ in-numru taż-
żwiemel li sejrin icunu hemm għat-
tiġrija dis-sena ioun wisk aħjar ( ao-
bar) minn tas-sena 1-oħra ; to /ceejo the
fieldf izżomm il oamp (ma titlifx r bat-
talja) ; to bet jew lay againts the Jield,
iżżomm ma (tagħmel mħatra li jrbaħ
jeħu lewwel eto.) żiemel eto.fost I-oh-
rajn li iounu hemm ghal oorsa ; Field
of Dlood (Aoeldama) dio il għalka li
xtraw is-Sacerdoti ta Lhud bit-tletin
biċċa tal Fidda li ghalihom Oiuda
chien biegħ il Cristu.
FiBLD ALLOWANCB — flus barrauin
mil paga li j*oħdu il Fizziali meta iou-
nu fil oamp (biex j'a^hmlu taj'jeb għal
li spejjes barranin ii icollom).
t IBLD ARTiLLBRY — oanuui ż^ħar li
jistgħxi j'immaniġġaw is-suldati meta
lounu fuk il oamp tal battalj'a.
FiBLD-BBD— sodda li tinghalak (tiż-
żarma għas-suldati fuk il camp)/
'FiBLD-ooRNBT — Ma^istrat ta belt
fil Oolonia tal Oap (Àfnoa ta IsfeU.
FiBLD-CRiOKBT— ilġrad tal għelieki,
il ġrad żgħir li naraw jakbeż fil għe-
lieki kalb il kaibija eto.
FiBLD-DAY— ġurnata li fiba is-sul-
49
Digitized by
Google
FIE
— 886 —
FIE
dati joħorcu għal eserciziu ( biex jit-
ħarġu ) fiiK il cairip.
FiBLD-piGHT— tkabida (sider ma si-
derj fuk il camp tal battalja.
FiELD-PLOWBR— fjur salvaġġ (m'hux
bħal dawc li jicbru fil ġonnaj.
FiBLD-GLABB— binocolu, tromba ( bi
tnejn ) li juzaw il militari.
FiBLD-GUN — canun żgħir maniġġan-
ti (li is-suldati jużaw fuk il camp.
FiBLD-HAND — ħaddicm ir-raba, la-
vrant, ragel li jaħdem fir-raba.
FiBLD-HOUBB— tinda (tas-suldati).
F^BLD-MAN— raħħàl, ragel tal cam-
panja, ċaccar.
FiBLD - MARBHAL — marixxall tal
Camp, 1-ogħIa grad ta Fizzial fl-Eser-
citu Inglis.
FiBLD-MARBHALSHip— il grad ta Ma
rixxal tal Camp; our Governorwill now
be promoted to a Marshalshipy ii Qver-
natur tagħna issa javanza ( jitla) Ma-
rixxal tal Camp ( jagħmluh jew jatuh
il post ta Field Àlarshal),
FiBLD-oppiCER— Fizzial ogħla miim
Captan u ankas minu General ( bħal
maġġnr, curunell etc. )
FiBLD-PiBCB— ara field-gun.
FTBLD-ROLLBR-romblu (għat-ticsir
tat tub u it-twittija tar-raba).
FiELD-BPORTS — divertimcnti bħal
ma huma il caċċa etc.
FiBLDBD — accampat ; li kiegħed
lest fuk il camp għat-takbida.
FiELDBR — wieħed minn dawc li
icunu jilghabu il cricket ( minn dawc
mkassmin biex jilkgħu u jakbdu il
ballun u jitfgħuh WWwicketkeeperQio.
FiBLDiNG — tal camp, campali; il
kbid etc. tal ballun li jitfa jew jilka
bis-salt dac H icollu il pala f idu fil-
logħob tal cricket; it-tkegħid tal fdal
tal birra etc. fix-xemx biex jikras u
isir ħall.
FiBLDiNG-PLANE— isem ( xorta ) ta
ċana.
FiBLDiSH — tar-raba, tal għelieki,
tal campanja.
FiBLDiTE — isem ta mineral ( gebla
actarx ratba, ftit u xojn ħamranja ).
FiBLDBMAN — ara fielder.
FiBLDWORT— isem ta ħaxixa.
FiELDY— miftuħ, bħal għalka.
FiBND — għadu, xitan, mingħul, tal
infern, it-tantatur.
FiBND-BBGOTTBN— li gej jew mnis-
sel mix-xjaten.
FiBNDiBH — indemoniat, iufernali ;
that xoas a fiendis/i smHe, dic chienet
tbissima ta daħca inferuali (ta demo-
niu, ta bniedem malinn et'C.)
FiBR— fsaħtec, tajjeb jew kawwi
u sħiħ ; as long as we are hale and fier
werefit to win our daily bread (BorDS,
Epistie to Davis) dment ( sa chemm )
aħna kawwijin u fsaħhitna nistgħu
nakalgħu x'nieclu (cull jum).
FiERCE— kalil, aħrax ; feroci, bla
kies, cbir ferm ; the tiger is a fierce
animal, it-tigra hia annimal feroci;
no one dares to approach him or have to
do anything with him, he is afierce man^
ħadd ma jissogra jersak lejh, jew li
irid icollu x'jaksam miegħu,ilgħaliex
hua ragel kalil wisk ; he is a king o/
fierce countenance, dac re li jidher minu
wiċċu li hu kalil f chiefer) ; he is re-
notonedfor his fierce crednlity, msemmi
bħala wieħed li jemmen ferra (collox,
collox ) cull ma jisma ( jew cull ma
tgħejdlu ) in fierce extremes^ in good
and xll ( Bf roit, Mazeppa V) fl-aħhar,
fl-aħħar, Cflaħħarnett, meta ma satax
izied ) fit-tajjcb u fil hażin ("fil gid u
fid-deni ).
FiBRCB - supperv, cburi, mimli biħ
innifsu ; lle is fierce and cannot brook
hard language ( Hbakspear, S llenry
111 ) hua siipperv (cburi) u ma jok-
għodx għall (ma isofrix) cliem jebes.
FiBRCB-( floc Piercely ) bilkiria,
ferm, kawwi ; the midday sun fierce
beat against their faces^ ix-xemx ta
nofs nhar bdiet tisreġ ferm (kawwi)
ma wiċċhom (fukhom).
FiBRCB-PLAMiNG— li iħaggcġ sħiħ,
bil fiammi ; li jitfa hars tan-nar ( ta
bniedem kalil u aħrax ).
FiBRCBLY — bil killa, bl'aħrax, fero-
cement, bil ħruxija jew bil killa col-
Iha ; ferm, sħiħ ; the fire burntfiercely,
in.nhur ħaggcġ sħiħ (ferm).
FiBROBNBSB — killa, ħruxija; the
fierceness of the tiger exceeds that of tlie
lion, il killa jew il ħruxija tat-tigra
Digitized by
Google
m
— 88t
1?IĠ
bia acbar ininn dio ( tghaddi lil dic )
ta Ijnn.
F1BRINE88— sħana, ħriik, xgħil, cbis
(minn ticbes; tlmnfis (minu titħanfes,
jew tiżbel, tisħon, tfur, etb. ) ; the
Italians notwithstanding this natuixd
fieriness of tempevy affect alwoys to ap-
pear aoher and sedate^ CAdciison, on
l^àlyjy għad illi it-Taljani huma nies
magħmulin li jisħnu (iitilgħilhom jew
jitħanfsu malajr) ma aana coUu dej-
jeni jidru owieti u bil garbu.
FiEBiZE — tkabbad, taħrak, tati in-
nar.
FiERY— tan-nar, li iahrak, jixgħel,
jicbes ; li jinħarak malajr; sħun ferm
jew miowi; niexef (mkarkaċ) bil għaċċ,
ii iiżbel li jitħanfes malajr ; mchebbes
bil ħrara (donnu xrara nar) ; the fiery
meteorsy il meteori tan-nar ; make thee
a fiery aerpent CNumbern^ XXI, 8j.,.
int għamel serp tan-nar (biu-nar);
strawisafiery sxibstancej \\ri\hen jic-
bes malajr; petrolenm (paraffin oilj
is a fiery liquid, il petroliu jakbad
minn xejn ; Uie dusl and heat, in the
broad and fiery sfreet, (^Longfellow,
rain in Summer), it-trab u is-sħana
fit-torok wesgħin u micwija (rakark-
cin bis-eħana u nexfin ; •* you knoto
thefiery quality ofthe DuJce '\ CiShaks-
pear, X^ar //,4),inti taf chemm jiżbel
malajr id-Duca ; he could not curb his
fiery steed^ ma satax iżommu iż żiemel
tiegħu li ohien donnu fuk in-nar (col-
lu ħrara biex jitlak etc )
FiERY-FARY— confusioni, tgherfixa,
ħabla ; all folks war were in ,fiery fary
(Battle of HarlawJ, il gwerrieri (is-
suldati collha) chienu f ħabla (tgher-
fixa) waħda.
PiBRY-FooTBD-ħafif daks għafrit,
li iiġri ferm ; bieżel. wieħed (min j
kalbu taħarku jcw li għandu il ħrara.
FiBRY-HOT — sfiċċus, collu ħrara.
FiBRY-NBW — ġdid fiamant, gej (ħie-
reġ min-nar etc.)
FiKRY-PoiNTBD — biu-uar ( raggi )
micwija ; we were exposed all day to a
fiery pointed sun, conna keghdin il
ġurnata collha fxemx I-actar kalila
(fxemx illi ir-raggi tagħha chienu
jicwu eto.)
FiBRY-RBD — aħmar nar ; my face
wasfiery red with haste, wiċċi chien
aħmar nar bil għaġġla (daks chemm
għnġgilt).
FiFB— fifra, żummara; iddokk il
fifra jew iż-żummara.
FiFB-MAJOR — il maġġur ("surgeut)
tal fifri (ta dawc li idokku il fifri
frigiment).
i IFB-RAIL — rpar tal ħadid dwar
poppa jew arblu ta bastiment.
FiFBR— min idokk (dakkak ta) fifra
jew ta żummara.
F1FI8H— ftitu xejn mħawwad jew
mgheifex ; he will be very, very fifish,..
as the east country fisherfoUcs say,
(8coU, Pirate, Ch. IXj, jitgherfex
(jitħawwad) sħiħ... igħejdu is-sajjeda
tal artijiet tal Ivant.
FiFTBBN-ħmistax, 15, XV.
FiFTBBNTH— il hmistax fil wieħed),
on the JSth. ffifteenthj instanf, fil ħmi-
stax (fil 15) ta dan (ix-xahar li aħna
fih) ; (fil musica) I-intervall ta ottava
doppia jew il his diapason.
FiFTH— (5th., V) —il ħames ; on the
6th. ofnext month, fil ħamsa (il ħanies
jum) tad-dieħel (tax-xahar id-dieħel);
Charles V, Cadu V (il ħames ta dana
I-isem).
FiFTHLY — fil ħames loc, il ħames.
FiFTiBTH (50th.) - il ħamsin wieħed,
the SOth., ]\ jigi wara id-disgħa u er-
bgħin.
FiFTY— ħamsin, 50, he paid £60^
hallas ħamsin liia (sterlinaj.
FiG — tina, bajtra; fiy-tree, Biġva
tat-tin jew tina, siġra tal bajtar, jew
bajtra (ta San Ġwann etc.) ; there is
afig-tree and three lemon trees, hemm
tina (bajtra) u tliet lumijiet (siġriet
tal-Iumi/
Fio— murliti ; bicca, daks xejn, jew
nakra tabacc ; xejn, 1-ankas nitfa
(ngħejdu għal ħaġa jew għall xi ħadd
li ma icollocx contu); I don'tcare afig
about (for) him^ xejn ma jimpurtani
(ma jimpurtani xejn minnu), *'afig for
Peter' (Shakflpftar, Ilenry VI) ; fig,
nefħa li titla f rigel ta żiemel wara
li icun barxu.
Fio-APPLB— tuflSħa (bla żerrigħa) ;
afig-apple lias no core or kemel, in t/iis
Digitized by
Google
FIĠ
— 886
ĦĠ
resembles a fig and differing froni other
appleSf ("Hortlmer, hushandry)^ it-tuf-
flħa msejħa '^fi^-apple" nm fihiex
għadma jew żerrigħa, n għalecc hia
bħal tina u m*hix bhat-tutiiħ 1-jeħor
(il comuni).
FiG (floc pigubb)— ħwejjeġ, Ibiee;
infullfiq Cfull dress), liebes gala; io
fig, tfakka subgħajc (jew sebgħec
tan-nofs billi iżżerżku bis-salt minn
fuk is-saba il cbir għal fuk 1-oħrajn)
turi li ma għandecx cont jew li ma
tistmax ħaġa,... and fig ine like the
bragaing Spaniard (Shukspeiir, Ilen-
ry Iv, Vj S)... u ati conti (stmani
jew ittrattani) daks (bħal) li Spanjol
faħħari.
Fia-OAKB — tin taċ-ċappa.
Fia-BATBB — il beccafic (għasfur,
tajraj.
Fia-ONAT— in-nemus tat-tin (dac li
idaccar).
Fia-MABiaoLD— isem ta fjur, il me-
sembryan themum.
Fia-PBCKBB— ara fig-eater.
Fia-TBBB— siġra tat-tin, tina, baj-
tra.
Fia-WOBT— fiswet il chelb, li scro-
fularia (ħaxixa).
FiaABO— wieħed lijilħaklu, macacc,
ħażin, kanfud ; (Figaro hua 1-isem tal
eroe fl-opra '*t7 Barbier di Sivilja'*
msemmi għal ħżunija ta rasu, chemm
hu macacc).
FiOBNT — li m'hux sod, li jilgħab,
li ibiddel malajr.
Fia-auM — loghba (ħefla, ħila) ta
wieħed li jilgħab (il bussolottij.
FiaHT— ġlieda, tkabida, tiggieled;
biċċa (rpar) biex tgħatti lill dawc li
icunu jiggwerraw ; tiggieled, titka-
bad ; takoad, taħbat għall, tiggieled
ma; teħoda ma; a sea fight^ glieda
(cumbattiment jew tkabida^ fuk il
(bil) baħar; land fight, ġlieda (cum-
battiment jew taktig^ħa) fl-art ; a cock
fighty ġlieda tas-(tkabida bejn is)-8rie-
dec; up with your fights and your
nettings prepare ( Drjden, Song in
Amboyna^ tellgħu, isa, ir-rpar u lestu
ix-xibca; they are ready to fight^ lesti
għat-tkabida (biex jatu jew jiggieldu,
lesti għal gwerra) ; tliey will fight a
duel, sejrin (għandhom) jiddwellaw;
we had to fight with (jew against the)
2\irks, chelna niccumbattu(nig^wer-
raw etc.) contra it-Toroc (chelna
neħduha mat-Toroc, jew contra it-
Toroc ucoll) ; let usfight this question
Qevr point J first, ejja nitchelmu fuk
(niddiscutu) dan il pont (din il cu-
stioni; 1-ewweI ; let us notfiqht against
Ood (acts XXII l), ma nenduhix con-
tra Alla ; fight t/iis battle out, (8bak8-
pear, Henry II J, spiċċaw (irbħu) din
il battalja; we are trying to fight our
way, kegħdin naraw chif nagħmlu
(nippruvaw jew nittantaw) biex nas-
lu (nirnexxuha) ; to fight a thing out^
tibka ticcumbatti sa 1-aħħar ; to fight
cocks, iggieled is-sriedec ; to fi^ht sliy
of any one ^jew anythingj, tiscarta
minn bniedem (taħarbu) jew tiscar-
tah, taħrab ħaġagħax ma tcunx taħ-
milha (jew ma icollocx fidi fiha).
FiaHT-wiTB — multa, hlas ta flus li
iwàħħai jew jiccundanna magistrat
lil wieħed li icun iggieled u iddi-
sturba il paci pubblica.
FiaHTBB— wieħed mis-sriedec (is-
serduc) li jiggieled.
FioHTKB— gellied, gwerrier.
FiaflTiNa— gellied, li jiukala jew
jiswa għal ^lied (ghal gwerra); li
jiggieled , ġlieda, tkabida etc; they
sent out a host offighting-men, baghtu
salt (esercituj cbir ta nies gwerrieri;
that was a hng fighting, dic chienet
f>Iieda twila (cumbattiment, battalja
i damet).
FioHTiNaFiSH-xorta taħutżerħir
li jiggieled ma xulxin (iżommuh ghal
ġlied bħal ma jagħmlu bis-sriedec).
FiaHTiNa-aBAB—lbies, armar, għal
wieħed li jiggieled jew li imur għal
gwerra— Ibies ta gwerrier.
FiOMBNT— kalgħa, klajja, ħrafa.
FiauLATB ) magħmul, ifiurmat, m-
FiauLATBD j kigħed għal forma, (it-
tatal ta dac jaħdem fil fuħħar chif
icun mfassal jew ifturmat fi ksari etc.)
FiauLiNB— wieħed li (min) jaħdem
fil fuħħar; xorta ta tafal (it-tafal), li
jaħdmu dawc li jàgħmlu il fuħħar.
FiauBABiLiTY — għamla, setgħa li
tati għamla.
Digitized by
Google
FIG
— 38« —
Pld
FiouBABLB — H jista icollu (li wieħed "
jistajatih) għamla.
FiouRAL— li jidher bil ħuzz (b'għa-
inla j li juri figura tal geometria.
FiouRANTB (làl Fraiicis^ m«ratat-
teatru li tisfen, ballariua li tisfen ma
oħrajn ; wieħed li jidher fuk. il palc ta
teatru imma m'hux biex jitcħellem,
chemm jidber biss ; min jidher biss
minn għajr ma jagħmel xejn.
FiouRATB— -magħmul, ta certa gha-
mla.
FiouRATED - li ^ħandu għamla, su-
ra, figura (figuri numri stabiliti li
jidru) ; the number 30 is a figurated
nuniber hecause 3 times 10 or 6 times
6 make this number^ ( Potter, on the
number 666 page 196) in-numru 80
hua numru fgurated, il ghaliex 3
għal 10 darbiet jew 5 għal sitt dar-
diet jatu f jagħmlu) dana in-numru
(80) : /igurated, li għandu għamla ta
figura geometrica.
FiouBATioN— għamla^sura ta ħaġa;
taħlita ta concordanza u sconcordan-
za fil musica.
FiouRATivE — msawwar, bi xbiha
taħt tifsir jeħor ; mżejjen bi cliem
sabiħ ; all Jigurative expressions.,. can
by no means be acconnted lies ( Clark,
Sermonsjj I-espressionijiet (il għajdut
jew cliem collu li jntkal) figurat, jew
taħt tifsir jeħor, ma jissejjaħ xejn
għideb.
FiouRATiVELY — b'figura, b'sura,
b*mod li jidher; simbolicu, bi xbiha,
b'bixra.
FiouRB-sura, xbiha, għamla, fi-
gura, bixra ; numru ; issawwar, tngħ-
mel, tħożż ; tistħajjel ; taħseb ; tkis
(f moħħocj ; a goodjigure orperson^ in
man or woman^ gives credit atjirst sight
to the clioice o/ eitlier ( liichardson
Clarissa) ; sura ( katgħa jew bixra )
tajba fuk ragel jew mara hia I-ewwel
ħa^a, biex (\i) tħajrec biex taghzel
(għal għażla)sewwa tawieħed chemm
ucoll ta I-oħra ; tohat is ihe figure of
the earthl x għamla għandha id-dinja?;
he is the principal Jigfire in ihe transae-
tion, hua li jidher biss fit-transnzioni
(fix-xogħol jew fil biċċa) ; you will cut
a nice Jigure if you go dressed as yon
arcy tagħmel figura sabiħa (tcun sabiħ
tassew) jecc tmur liebes chif int ( bil
ħwejjeġ li ghandec fukeo ; oan ihey
wriie thejiguresf jafu jictbu in-uumri ;
the arabic figures are 1. 2. 3. 4* 5. 6. 7.
8. 9. 0., in-numri (figuri) għarbin hu-
ma 1. 2. 8. 4. 5. 6. 7. 8. 9. u 0. ; to
scrape the Jigures out ofyour husband*s
brains ( Shakspear, Merry wives of
Windsory, biex tieħu minn ras zewġ-
hec (biex tara x'għandhu frasu jew
xinhu il ħsieb ta zewġhec); the figures
in dancing are the several steps which a
dancer makes in order and cadence, il
figuri fissfiu huma dawc il passi li
jagħmel (jati) min icun jislen scond
it-temp u id-dakka ; you, i/iat have stu-
died geometryy can you tell me how tc
consirucl thisfgure f inti, li studiajt il
geometria, taf ( tista ) tgħejdli chif
tħożża din il figura? the figures of
speech, il figuri tad-discors; ihegrom-
maticaljigures, il figuri grammaticali;
in Moses law baptism was Jigured by
Circumcisioti(TynAiàl\, Works)^ fil-Iiġi
ta Mose (fil-Ligi Lhudia) il Ma^ħmu-
dija chienet tidher (issir^ bic-circun-
cisioni; tliou art alwaysjiguring diseases
in me (Shakspear, Measure for Mea-
sure\ inti dejjero kiegħed taħseb (id-
daħħal f raBec,tistħaijeI)Ii jena marid;
/ heard him say that be intends tojigure
in the rebellion, jena smajtu igħejd Ji
irid juri ruħu ( jissemma jew jidher
actar minn ħadd jeħor) iridjiddistin-
gui ruħu fi rvell (jew fit-tixwixa); to
fi^ure ouiy tisgura (tagħmel tajjeb)
nsultat bin-nnmri ( bil ghaddj; to
figure up^ tgħodd flimchien.
FiouRBD— ma^ħmul, msawwar, li
jidher mżejjen bil figuri (disin ji u or-
namenti) ; figurat (sens) jew li jidher
taħt xbiha oħra, metaforicu.
FiouRB-OASTER — min jakra il ven-
turi, bassàr (li igħeid li jinzerta x'gej
billi jakra u jara il cwiecheb).
FiouRB-FLiuoBR— astroIogUjwieħed
li ibasaar (i^ħejd x għaudu isir billi
jakra fil cwiecheb.
FiouRB-HBAD - puleua (figura ta ma-
ra etc. fit-tarf ta prua ta bastiment).
FiouRBLBSS— bla sura, bla għamla
ta xejn.
Digitized by
Google
PtQ
— 896 —
FIL
FianBB-MAKBB— mudellatur tal fi-
guri (paHturif bcejjeċ tal gisem tal
bniedem etc. għal li studiu tal ana-
tomia etc J
FiauBB-sroNE — mineral, gebla li
jisimha Agalmatolite, u hecc msejha
il ghaliex minna jagħmlu Cjiscolpu)
vari, allat foloz, cnejjes żghar taċ-
Cinisi etc.)
FiauBiAL— li jidher mahżuż (figura)
bil-linji (ħżuż).
i FiauBiB— raccmu.
*' FiauBiNO — stħajjil ta ħwejjejf li
jidru (narawhom) fmoħħna jew f ras-
na, li niffigurawhom -ħsieb, etħajjil.
FiauBiST— min jisserva bil (jusa il)
figuri, : minn jistħajjel ; minn ifisser
jew igħejd x'inhuma xi ħwejjeġ per
mezz tal figuri jew simboli.
FiKB— tincwieta, iddejjak.
FiK^BY— għageb għai xejn; frat-
tarija għal ħaġa ta xejn, għai ċajta.
FiKiB— li igib I-incwiet, jew id-di-
storbiu; storbius, inowiet, li ma għan-
dux rposs, dejjem sejjer.
FiLAOBOUS — maghmul mil (talj ħajt,
magħmul ħjut ħjut (fibii etc.)
FiLACBB— registratur tad-documen-
ti tal Eorti, dac li chien jeħu ħsieb
(anticament Mnghilterra), li jarfa
(idomm) id-documenti tal Korti; 1-ar-
chivista.
FiLAao— pianta (bħal tal koton) ;
ħajta.
FiLAMBNT— ħajta rkika, fibra.
FiLAMBNTABY — magħmul ħjut ħjut
rkak ; tal ħjut rkak.
FiLAMBNTOiD— bħal ħjutrkak,magħ-
mul bħal ħajta rkieka.
FiLAMBNTOSB— li fih il ħjut rkàk
bħal ħajta rkieka.
FiLANDEB — xorta ta kangaroo żgħir
^daks fenec) li jinsab fl-Australja ta
Fuk.
FiLANDBBS — marda fl-iskra ; dud
(ħniex) li jitrabbew fli msaren).
FiLAB — ta ħajta ; miscroscopiu etc
H icollu xi ħjut rkak fil ħġieġ mnejn
tara.
FiLABiÀ — dud rkiek bħal ħniex
f magħmul tawwali bħal ħajta) li icol-
Ihom xi annimali.
f'iLABiAD^ — xorta ta dud rkiek
bħal ħniex li igħojx mill-annimali
(icun mkabbad mal gilda tagħhom)
bħal ma Iiuma il Filaria (ara).
FiLATOBY— filatoriu, macna biex jo-
bormuil ħajt.
FiLATUBB— brim talħajt; rucchell
fejn ichebbu il ħarir mil fosdka ; il
post fejn iohebbu il ħarir fuk rchie-
chel.
FiLBBBT— gellewża.
FiLBBBT-siiAPBD — ta għauila li ghan-
du għamla ta (li gej bħai) gellewża.
FiLBEBT-TBEB— siġra tal gellewż.
FiLCH -tisrak, timbrolja ( actarx
ħwejjeġ żgħar); dac li wieħed jisrak
(il ħaġa niisruka).
FiLCHBB — halliel (ta ħwejjeġ żgħar)
ħalliel żghir, imbruljun.
FiLCHiNa-serk (actarx ta ħwejjeġ
żghar)imbrolja.
FiLB — fildiferru li fih jindammu
carti miotuba (contijiet, rcevuti etc )
biex ma jintilfux ; il fil ta discors etc.
sarbut, ringhiela, iudanaf ħafua (salt)
nies flimchien ; barriida jew lima ;
iddomm carti mictuba (contijiet, rce-
vuti etc.) ġo' fildiferru biex ma jiutii-
fux ; tillima jew tbarrad ; timxi, tmar-
ċa (bħal ma jagħmlu issuldati etc.) ;
tinfetta (b*mard) iċċappas ; tati ma-
lafama) ; pnt (his hill upon thejile of
my letlers, daħħal dan il cont fil fildi-
ferru ma littri l-oħrajn tiegħi; Doro-
tltea did uot iuterrupt the Jile of her
hiatory (Shelton, I)on QnixoteJ, Doro-
thea ma tiltitx il fil ta li storia li
chienet tgħejd (ma tgherfxitx) com-
pHet sewwa jew ma katghetx; the
Jile of heroic poets is very short^ (Brj-
den, on Epic Poetryj^ in-numru (is-
sarbut ta l-ismijiet) tal poeti eroioi
(epici) hua kasir wisk (huma ftit
wisk il poeti eroici jew epici) ; when
yoa peruse the petitions rank thetn
into severaljiles, aceordimj to the subject
mattera ( Itiicon), meta takra il pe-
tizionijiet kassamhom indana indana
(ringhiela, ringhiela jew mnzz mnzz
eto.) scond chif icunu ( fuk hiex
icunu mictuba jew inibgħuta); there
was a Jile ofboys behiud fShakapear,
Ilenry XIII J, chien hemm salt (ħaf-
na jew gemgħa ta) tfal wara; arrange
Digitized by
Google
nh
— 891 —
ntj
them in Jiles, kegħedom nDghiela;
ihe Boldiers were all ready in file^
is-suldati chienu oollha irranġati (le-
sti rnkassmin ghaMocom) ; Rank and
fiU^ is-suldati u 'I capurali li jokgħo-
du iiMinja (li jaglimlu Jall in) ; he
was thefile leader^ hu chien ta kud-
diem (l-ewwel wieħed fil-Iinja fost
is-suldati) ; file marching, mixi ta
suldati etc. tnejn tnejn; lend me a
file and a /uxmmery islifni lima u mar-
tell ; hefore you go axvay yon have to
file all ihese papersy kabel ma tmur
trid (għandec) iddaħħal flocom ("chif
imisshom, scond id-data etc.) dawn il
carti collha ; yoxi have now tofile ojf,
issa tridu timiu linja wnħda (wara
zulxin) ; who is to file smooth theae
ironsf min sejjer jillima (jillixxa bil-
lima) dawn il ħadidiet? tofile away,
takta, fneħħi, tkassar; he tried tofile
axoay somet/iing from that offer, ried
inakkas (jakta barra^ xi ħaġa niinn
dic l-offerta ( minn dic it-t^ilba ta
prezz) ; iheae are xoordn that I ahhor to
file my lips w;tV/i, dana cliem li jena
ma irridx ( nitchexchex ), inċappas
xuftejja bieh.
FiLB-BLANK— biċċa azzar lesta biex
joħorġula is-snien u .issir lima.
FiLB-OARRiBR—post (bħal caxxaetc.)
fejn joħorġu is-snien jew isonnu lima.
FiLB-cuTTBR— min jagħmel iHimi.
FiLB-FisH — isem ta ħuta li għandha
il kxur tagħha bħal (snien ta) lima.
FiLB-MOT— lewn tal werak niexef,
jew midbiel.
FiLB-STRippBR— biċċa ghodda biex
lima kadima jagħmluha ġdida ( billi
joħorġulha is-snien ).
FiLBR - min jillima.
FiLiAL-tal ulied, tat-tfal ; Hds is
simplyfilial dnty, dana m'hax ħaġ'oh-
ra ħlief id-dmir tal uli d lejn il geni-
turi tagħhom ( lejn ommhom u mis-
sierhom).
FiLiALiTY— li stat ta iben, li wieħed
icun iben.
FiLiALLY - tal ulied, ta iben, chif
jixraklil iben(HII ulied).
FiLiATB— trabbi bhal ibnec ( bhal
uliedec ).
FiLiATioii— filjazioni; ir-relazioni ta
( chif jiġu minn xulxin, chif inhuma )
iben mal missier; il ghazla ta tifel
(bghal) ta bniedem (ta ragel) bħala
missieru (il għazla ta tifel ta ragel
b'missieru ).
FiLiBusTBR— ħalliel ta fuk il baħar,
pirata, furban.
FiLiCBS— ħxejjex ; il felci.
FiLioiFORM— 11 għandu ghamla ta
felci.
FiLiFORM — li għandu għamla ta
(li gej bħal bajta).
FiLiORBB— filugranu ; filigree work^
xogħol tal filugranu.
FiLioRBBD — mżejjen bix-xogħol tal
filugranu.
FiLiNO — limar ; ihis wants more
filing, dan irid ftit limar jehor. ,
FiLiNOs — limatura, trab, frac, li
jaka meta jillimaw il ħadid etc.
FiL'PBNDULouB -mdendel b'ħajta.
FiLL— timla, ixxabba, taħxi, tfer-
ragħ; xaba, mixbgħa; tixba, tintela ;
fill thxs bottle with water, imla dan il
flixcun bl-ilma ; the Sictlians have aU
ready filled the island of Malta^ li skallin
gia mlew (zegħdu f) Malta; whence
shonld we have so much bread in ihe
wiUlerness as tofill so great a multitndet
Maihew XV, 33), minn fejn sejrin ingi-
bu ħobż biżżeijed f dan id-desert biex
inxebbgħu (nimlew żakk^ dawn in-nies
collha ( San Mattexo cap, XVvers 33 );
tell the cook not tofill this turkevy għejd
il coc li ma jaħxiehx dan id-dundian
(ma irridux mimli bil ħaxu) ; fill me
some wine, please, ferragħli ftit imbit,
jecc jogħġboc;^//, Lucius, till the wine
o^erswell the cup, ( ShiikHpi*ar, Jnlius
CaesarJ ; he had a goodfill, chiel għax-
xaba (intela tilja sewwa.*; the town
begins to filly il belt bdiet tinteia ; to
fiil in, timla (iddahhal, iddeffes fil loc)*
who willfill in tlie vacancy noxr f min
sejjer jidhol fil post issa ? to fdl out,
tifrex, tgħatti \fHl out this, ghatti drtn ;
tp fill up, timla sa fiik ; fill il up xcitli
xoine^ imlih rsafuk) bi-imbit; fillbel'
lyy ichel żejjed, ħniżrija flichel.
FiLLBR— min (dac li) jimla.
FiLLBT - rbat (faxxa) għamàd ; flett
laħam ; torbot, tgħammad ; faxxa ċat-
ta, lixxa, fdisinn (scultura etc.) ta cq-
Digitized by
Google
FIL
— 392 —
PIN
lonna ; il fil (bħal ħajta mdawra tal
cammini) ta vit.
FiLLiBBQ— il ghezwira, dublett kasir
Bar-rcubtejn lijilbsurġiel scozzisi.
FiLLiNa— mili, li jimla, li ixabba;
tliU tooth is decayed and toants filUng
vp, din is-sinna (darsa) thassret n trid
il mili (min jimliha) ; vegetablea is not
/illing /ood^ il hAxii ma jimliex (^ma
ixabbax) ; /illing in, timla bi cliem
jeħor fejn icun jonkos ; timla post va-
canza.
FiLLip— dakka ta saba (bit-tarf fejn
hu id-difer) grejżma; tati dakka ta
saba, tati grejżma ; titfa, timbotta il
kuddiem, iġ^aghal, taghmel il kalb
(tincoraggixxi) ; imbuttar» incoraggi-
ment, ghamil ta kalb ; I/ ril lose /iU
lip me Cgive me a /illip) jecc nitlef
tini grejżma ; wUh good endeavoar /il-
lip nature /oricards ( Wil^on Art o/
LogieJ b'fehma shiħa (bil kalb collha)
incoraggixxi ( għamel il kalb) lin-na-
tura ; that has heen a /illip to their
courage^ dac chien incuraggiment għal
gbamil tagħhom (għalihom) jew dac
serva biex għamlilom il kalb.
FiLLiPBBN— frigal żgħir> meta xi
ħadd isib lewża b*żewgt iklub, u jati
waħda minnhom (jecc icun ragel lill
mara» u jecc tcun mara lir-ragel) u
dac imbagħad li icun kala waħda
minn dawn il kliebi meta jarġa jiltaka
lewwel darba ma dac li icun tahjelu u
igħejd il chelma FilUpeen^ jakla rigal
ucoll.
FiLLisTEB— il battent (ix-xifer tal
injam ( f tilar etc. ) fejn iżżomm il
ħgieġa bli stocc; ċana għal battent
(għal dac ix-xifer f tilar fejn tokghod
il ħieġa miżmuma bli stocc.
* FitjiiY — mohor jew mohra ("ferħ jew
ferħa ta żiemel) ; mohra ; tifla żagh-
żuha fuk ruħha.
FiLLY- FOAL —mohra.
FiLM - rita, koxra rkieka, ħaġa rkie-
ka (għankbuta) velu rkiek ; biada fil
għajn ; i/ our understanding fiave a/ilm
o/ ignorunce over it^ jecc moħhna hua
mgħotti bVelu (għamàd)tal injuranza
(HiUon); tgħatti b'rita, b'koxra rkie-
ka ; soon her eyes /ilmed with horror^
malajr wakgħet biada fuk għajnejha
(għemiet) bil biża.
FiLMY— magħmul collu rita; bħal
rita ; bjada etc.
FiLosBLLB— filusell, xorta ħajt tal
ħarir.
FiLTBR— filtru, ġarra għattisfija tal
ilma : issaiB (ilma etc.)
FiLTBRiNO— tisfija, tat-tisfija; /iU
tering paper^ carta biex iBsaffi minna
ilma etc.
FiLTH— ħmieġ, għacar, kżie*; tcas-
bir, faħx ; why don't you remove aU
this filth /rom hef*e ? għal ex ma tneħ-
ħix dan il ħmieġ collu minn hawn.
FiLTHiNESs-ħmieġ etc. ara Filth.
FiLTHY— mahmuġ, mgħaccar, mok-
żież, faħxi ; I don't like this place it is
very/ilthy, ma joghġobnix dan il-Ioc
mahmuġ wisk ; he has been heard to
use a very /iltliy language, semgħuh
igħejd cliem I-actar faħxi u mokżież
(jitchellem cliem I-actar faħxi u mok-
żież).
FiLTRATB — issaffi, tghaddi mil feU
tru ; 1/ 1 were you Td/Htmie /irst that
water be/ore f drink U^ li cont minnec
(f lococ) cont lewwel insaffi ("ngħaddi
mil feltru jew niffiltraj dac 1-iIma ka-
bel ma nixorbu.
FiLTRATB— ilma etc msoffi (li icun
għadda mil feltru j jew iffiltrat.
FiLTRATiON — tisfija ta ilma etc.
minn feltru.
FiMASHiNG — il ħmieġ (demel jew
bżar) ta bosta xorta ta annimali sal-
vaggi.
FiMBLB—mara, il mara (is-siġra tal
kanneb mara, jew dic li ma icolliex
żerrigħa).
FiMBRiA - frenża.
FiMBRiATB — bil frenża, mdawwar,
mberfel bi frenża; iddawwar bi frenża;
tcoflf.
FiMBRiATED - mdawwar bil frenża,
li għandu il frenża mad-dawra collha.
FiMETARiouB — li jicber fuk, jew kalb,
li mżiebel.
FiN— tmiem; sodisfazion ; gewnah
tal ħut ; tarf (bħal Isien) fuk xifer ta
tavla.
FiN-FOOTED — li għandn bħal rita
Digitized by
Google
PIN
— 398 —
PIN
bejn Bubgħajh ta sakajh (bħal pa-
pri etc. ) tajra etc. palmipeda ( li
tgħum).
FiN-TOBD — b'subgħajh (li għandu
subgħajh) mgħakkdin flimohien b'rita
(haġa bħal rita, bħas-Bakajn tal wiżż
u papri etc.)
FiNABLB— li jista jicċara, jissaffa,
ioun imsoffi jew ippuriBcat; li jista
ioun immultat jew imwaħħal multa
(iccundannat biex iħallas fius bħala
caslig, b*8entenza).
PiNAL—aħħar ; tal aħħar ; ihai was
his final examination, dac chien I-esa-
mi tieghu tal aħħar.
FiNALB — it-tarf, I-aħħar biċċa ta
biċċa musica, ta opra etc.
FiNALLT — fl-aħħar, fl-aħħar nett;
Shal collox ; finally tliey lui^e eome^
•cAħar (sa fl-aħħar) gew \Jinallyy my
breihren^ be strong in the Lofd and in
tJie poxàer of his might (Ephesians^ F/,
10 J^ ħuti, fl-aħħarnett, cvnu kawwi-
jin (itimgħu sħiħ) fil Mulej, u fil kaw-
wa tas-setgħa tieg^u ; not any Iwuse
ofnohle English in Treland was utterly
destroyedj or finally roof^dcm^ (Dafles,
on IrelandJ^ u I-ebda dar ta nobbli
Inglis li chien hemm fl-Irlanda ma
chienet mekruda jew meJisuda għall
coUox.
FiNANOB^finanzi, flu8(Ii ioun hemm
fit-tesor ta pajjis ) ; to make finance^
tiġbor il finanzi, jew il flus ; all the
financei or revenues of tlie Imperial
Crown, il finanzi collha ( il flusj jew
ur-renti tal Curuna Imperiali ( tal Im-
peru )•
FiNANOB— finezza (ħaġa fina jew sa-
fia).
FiNANoiAL— tal finanzi, tal flus, tar-
renti ta pajjis (ta Curuna jew ta Be-
nju etc.
FiNANCiALiBT— ara finaneier.
Finanoially --- li għandu x'jaksam
mal (tal) finanzi, flus jew renti ta re-
nju etc.
FiNANoiER— tesorier^ dac lijdaħħal
u għandu ħsieb il finanzi ( flus, renti
etc.) ta renju etc, min ( dac li ) hu
mħarreġ fil maniġġ (ħruġ u dħul) ta
fluB (finanzi jew renti etc* )
FiNAEY— it-tieni forġa (tar-rfinir )
tax-xogħol tal hadid.
FiNATivB— tal ahħar, decisiv. •
FmoĦ— I-iaem ta ħafna ffħasafar
(żgħar u tal ghana) bħal gold fincf^
gardell etc.
FiNOHBD-BACKBD — bis-Binghi jew
tbajja fuk dahru (bħal bakar etc.)
FiND — isBib, tioxef^ tiltaka ma ;
tħoBB ; tgħejd, takbel; we ehqn'i find
him tliere at this iime of the day^ ma
naibuhx hemm da 'I ħin ; do you think
ihev find him. guiltyt tahBebint li iai-
bnn hati? he is irying to find fault
witlime; irid isib xi ħtya fija (jara
chif jaghmel u jatini tort); I fini by
his discqurse tluzi ii is noi a fine place
for us io ao, iena nsib ( nara ) minn
cliemu illi m hux post sabiħ (tajjeb)
għalina biex immorru fiħ ; / made him
find by me tliai I am noi a fool^ jena
ġa^ħaltu jara li jena m'inħiex ibleh
(miġnuu) ; you sliall find by me upon
aU occasions that I am yourfriendy mti
iBBibni dejjem il ħabib tie^ħec(inttara
illi fija dejjem għandec iaib ħabib ) ; I
shall make youfind your legs, jena in-
ġagblec isBibhom aakajc ( jew ngħal-
mec timxi ) ; / canHfihd in my heari to
go away and leave her behind me, kalbi
ma tatinix li immur u nħalliha waraj-
ja ; how do you find yourlself here f
chif iBsib ruħec fchif int Bejjer) hawn?
you niay go through eighi or ten sireeis
withoui finding a public house, għandec
mnejn tghadai minn tmienia jew għa-
xar torok minn għajr ma tiltaka ma
ħanut tax-xorb; Ifindnotmyself dis-
posed to sleep (Shakspear, the Tempest)
ma nħoBBnix bingħaa ( ma nħoBBnix li
irrid norkod ) ; bring us whai she says
and wlvat you find of her ( Shakspear,
Aniony and Cle<^atra) gibilna xi tgħejd
u x'jidhirlec (xi tgħejd għaliha ) ; àie
jury^ without leaving tlie box^ found a
v'erdici for the ptaintiff for ££5 as
damages ( Standard, June 28, 1888 ) il
giurati minn għajr ma kaghdu jidħlu
gewwa xejn (minn locom, fejn chienu
BteBB) kablu { iddeoideu ) collha flim-
chien li iwaħħluh£26 għad-danni (mul-
ta) ; how do you find yourself this
morning t chif int r (chif tħoBBOc) dal
00
Digitized by
Google
FIN
— 394 —
PlN
għodu?; canU youjind oui this riddle^
raa tistax takta (tmżerta) din 1-indo-
vinalja; tojind in, tforni(tati, tipprov-
di) ; tolio is to find t/iese hoys in clothes^
boQfxl and lodging now that iheir father
ia dead f min sejjer iforni ( jati jew
jipprovdi lill dawn it-tf*il bi Ibies, x*je-
cla u fejn jorkda issa ii miet missier-
hom?
PiND — trovatura ; there were some
£ 600 dmong that Jind of coins^ chien
hemm xi £ 600 fdic it travatura ta
flus (li sabu).
PiNDABLB— li jista jinsab; li jista
icun xpaccat, maksum jew mifrud.
PiNDBR— -min ( dac li ) isib, jicxef;
isem (xorta) ta telescopiu ; dac li fid-
dwana ifittex u jesamina I-affarijiet li
jidħlu u joħorġu biex jara hemmx xi
ħaġa monbija li thallas id-daziu.
FiND-PAULT— wieħed (min) isib dej-
jem xi igħejd, wieħed li imakdar dej-
jem ; tliie work now I hope will stop ihe
month ofall the find fwlts, nittama
issa li dan ix-xoghol isodd ħalk dawc li
dejjem għandhom isibu xi ighejdu.
FiNDFAULTiNO— li isib xi igħejd, li
imakdar dejjem.
FiNDiNa— truvatura, chixfa, inven-
zioni ; prowista, spisa, nefka ; on the
Srd ofMay is the feast of tlie ^'Finding
of Crose," fit 8 ta Mejju taħbat il fe-
sta tal ^'lnvenzioni tas-Salib'* jew ta
"meta sabu is-Salib"; to live at the
Jinding of other folke^ tgħejx minn fuk
spallejn (b*dac li jipprovdi) ħadd je-
^OT ; finding, (fil-ligi) il verdett jew
id-decisioni tal giurati (f giuri) ; find-
ingSf il għodda li xi nies tax-xogħol
għandhom icollħom tagħhom stess;
carpetiteri in the Dockyard are to have
their ownfindings to work with^ il car-
pintieri it-Tarzna irid icollom il għod-
da tagħhom stess biex jaħdmu.
FiNDiNo-sHOP-ħanut fejn ibiegħu
il għodda ta li scrapan.
FiNDY— tkil,mibrum,smin, mgħam-
martajjeb; li Isienu jakta, li jaf jew
isib xi igħejd.
PiNB— sabiħ, rkik, puHt, mill'aħjar;
8upperv,mimli bih in-nifsu; nobIi,mul-
ta, ħlas, haraġ trakkak, tirfina ; tic- I
cundannajew twaħħal multa lill xi
ħadd; she is afine woimn, hi mara sa-
biħa ; toe are having very Jine weather
now, issa kiegħed jagħmel bnazzi ħa-
fna; he always goes very fine, hu dej-
jem jilbes (icun liebes) sabiħ ( jew pu-
lit) ; this isfine cloth, danadrapp (pan-
nu) fin (ta qaalità tajba) ; /le was not
only t/ie jinest aentleman of /lis timey
but one ofthe finest scholars ( FeltOD}
on ihe Classics)^ m'bux biss li ohien
wieħed mil 1-actar sinjuri puliti ( ta
mgiba tajba jew educati ) iżda scular
mil lahjar (wieħed li jaf li scola)
ucoll ; the new breed of wise and fine
gentleman never opened their moutlts
without uttering ribaldry ofw/iich a por-
ter would now he ashamed ( HaeaQlaf,
History of England^ chap. III ) din ir-
razza ġdida ta għorrief u ta nies sup-
pervi (prusuntusi jew mimljin bihom
nfushom) katt ma fetħu ħalkom li ma
kalux cliem vili u oxxen li illum pa-
stas ffacchin) chien jisthi igħejdhom ;
pity, svmpathy, and love are Jeelings
truly /i/i«,ħniena,mogħdrija u mħabba
huma sentimenti nobbli tasseu; /le had
topay afine oflOj-, chellu iħallas mul-
ta nofs lira ; fine, ħlas ta flus ta wie-
ħed li icun gedded io-cens ; some land-
lords instead of raising the rents, take
a fine for the renewal of the lease
(^m\i\^,Wealth ofNatians, Bk V,chap.
II ), xi proprietari minn f loc li igħallu
(iżidu) il chera jew il kbiela jeħdu
somma ta flus (ħlas) cull meta jigged-
ded ic-cens ; thisfines grass, but tnakes
it short, dan irakkak il ħaxix, iżda
ikassru (iħallib kasir) ; he wasfined in
£ SO, wahħluh (multa ta) £ 20.
PiNB—it-tmiem, I-aħħar; the fine
is I will live a bachelor (SbakHpear
Muc/i Ado about noihing) it-tmiem icun
li ( sa fl-ahħar nispiċċa biex ) nibka
għażeb, ma nizzewwiġx.
PiNB-DRAW— thit (timlajewiġġongi
flimchien) tiċrita, taktigħa, b'mod li
ankas tcun tidher ; / rent my bestpair
of trowsers but thanks to the skilful
little seamstress I got them finedrawn
(Mtrryaf, Peter Simple), ksamt ( kat-
tajt ) 1-aħjar kalżiet li chelli iżda bona
grazia tal brava hajjata ċchejcna rġajt
Digitized by
Google
m
- 396 -
m
ġbartu (sewwitali b'mod li ma jidher
xejn).
^ FiNBDRAWBR — ħajj&t H jaf jimla
(igongi) ticrita b'mod li ma tibkaz
tidher.
FiNEBB— tinforra (tahdem opra fi
njam ordinariu u tinfurrha bkozra
rkieka ta njam jeħor fin biex turi li
ħi maghmula minn dao linjam fin),
nforra koxra ta barra, fuljetta.
FiNBFiNOBRED— ħafif, li jiukala, li
għandu idejb tajba; delicat, fin, li jit-
tabba minn xejn, li irid min jakbdu
jew jimmaniġġah bl-acbar rekka ( jew
attensioni ), he ia the most finefingered
workman on the gronnd^ ( Speticer )
hu I-actar ħaddiem Cragel tax-xogħol)
li jinkala (li ghandu idejh tajba ghal
dan ix-xogħol ) li hawn fuk I-art ; Hiie
is a delicate fine fingered matter^ dina
haġa delicata wisk.
FiNBLBSs— bla tmiem, li ma jispiċċa
katt ; riches finelees is as poor as whi'
ter to him that ever fears he sliall be
poor (Shakspear, Otliello III, 3) il gid
u ghana bla kies għal dac li jibża
dejjem li għad jiftakar m'humiex ħlief
miseria cbira jew għaks.
FiRBLY— fi bcejjeċ rkak, bil ponta,
b*mod sabih ; sabiħ; have this Uacklead
eharpenedfinely, ittempra dan il lapes
tal carta rkiek (bil ponta fina); / could
hardly piek up the bite it wae so finely
tornf bil chemm stajt narfa mil-Iart il
bicciet billikattagħha hecc rkiek; indeed
it iefinelydone^ tassew, magħmul sabih
(magħmul sabiħ, tassew) ; cloth finely
woven, drapp (minsuġ) rkiek ; /inely,
bil ghakal, bis-sengha ; all the heads
are finely executed ( Walpole, Anecdoter
ofpaintingj ; finely, hi cliem eleganti
(sabiħ^ ; Plutarch says very finely t/iat
a man should not allow himself to Imte
even his enemies ( Addison ), Plutarc
ighejd bi cliem I-actar eleganti u
espressiv illi il bniedem ankas ghandu
biss jobgħod lill li stess ghedewwa
tieghu.
FiNELY-GHEQUBRBD— mtabba' b'Iew-
nijiet sbieħ ; / saw somefinely cheque-
red ducks at the exhibition, rajt papri
b'cnluri ('mnakkxin b'Iownijict) sbioh
ħafua fl-Esibizioui.
FiNENBSS — rekka, finezza, ġmiel,
sbuħija ; procure me some more linen
/umdkerchiefs, I want them oftlie same
Aneness as those you have, iosibli xi ftit
mcatar tal ^ħażel, irridom ta li stesà
rekka ( fini ) li stess bħal dawo li
għandeo int (bħal tiegħec).
FTNBR—min (dao li) jirfina ( inad-
daf) metalli; dac li iwahhal multa
(1i iġagħal lill xi ħadd iħallas flus
multa).
FiNBR— actar sabiħ ; fine^ sabiħ ;
finer, actar sabiħ ; finest, 1-isbaħ ; tàis
is finer, dan isbaħ.
FiNBRY— xejxi, tlellix ; forġa fejn
il hadid u metalli oħra jissaffew bin-
nar; our countrymen go out in their best
finery onfeast days, ir-rahħala tagħna
joħorġu bl-ahjar ħwejjeġ ( bit-tlelliz
collhu ) fil festi ; tapestry and arras
hangfrom t/ie windows ofthose wlw could
afford to exibit suchfinery ( HaeanUy,
llistorv of England ), fit-twieki ta
dawc \\ jist^ħu u ^ħandhom tlellix
(ħweijeġ sbieħ) chien hemm mdeii-
del damaso u arazżi.
FiNBSSB — finezza, rekka, ħzunija
ta moħh ; għakal, malizia, finezza ta
moħħ ; ħila; tusa ( tagħmel jew taħ-
dem) bil malizia bir-rekka, b'finezza
ta moħħ li jirnexxileo tasal (jew tagħ-
rael ħaġa).
FiNB-STiLL — issaffi tajjeb, tiddi-
stilla.
FiNB-STiLLBR—min isaffi, saflatur.
FiNB-STiLLtNO — tisfija.
FiNB-STUFF— it-tieni tioħila ta ħajt
ta oamra.
FiN-FOOT— isem ta tajra (għasfur).
FiN-FooTED— li għandu rita bejn
subgħajh ta riġlejh (bħal wiżża etc).
FiNOBNT— li ifingi, li jagħmel, li
jijBTorma.
FiNOBR— saba, werrej, tmiss b'snb-
għajo; tbagħbas; tisrak, tieħu; id-
dokk strument b'subgħajc ; ii is very
rude to crack your fingers, hi pastasata
tfakka subghajc ; what is that finger
for ? għal fejn dac il werrej ; go, get
you gone, aud let tfie papers He, you
would be fingering them to anger me
(Shak8pear,7\(yo gentlemen of Verona)^
mur, isa itlak, u ħalli dawc il cart|
Digitized by
Google
PIN
— 896 —
m
hemm, kieghed tbagħbashom biex
iġġagħalni nincorla ; i/f/ou leave these
here same body will finger them, jeco
tħalli dawn bawn, iobroxom ( jisra-
kbom jew jeħlu ma idejn ) xi nadd,
what a finger ! I never heard a better
player ! xi ^miel ( xi swaba għal mu-
sica 1 jew xi ħlewwa ta swaba ) katt
ma smajt wieħed idokk aħjar; I dont
think he haa a finger in it^ jena ma
naħsibx li hu mdaħħal fiha (din il fa-
cenda) / have it at my Jingere' end^,
nafha fuk ponot subgħajja ; he has ar-
rived now at hiefingers* ends^ issa fta-
kar sewwa ( wasal fi rkakat, batut
chemm jista icun ).
FiNaBB-ALPHABET — alfabctt bis-si-
njali fuk is-swaba li jitchelmu biħ
il muti.
FiNGBB-BOABD — il maucu ta chitar-
ra violin etc. fejn min idokk jirfes
b'subgħajh scond in-noti li irid idokk.
FiNaBB-BOWL— tazza għal ħasil tas-
'swaba (li t<iun fuk il mejda tal ichel),
lava dita.
FiNOEB-FED — mitmu^^ħ tajjeb,mrob-
bi bi ħwejjeġ tajba, miżkuk tajjeb.
FiKaBB-FBBN— isem ta ħaxixa ( fel-
ċa).
FiNaBB-FLOWEB— isem ta fjur.
FiNGBB-GLASS — lava dita ( tazza
bħal bikja li icun hemm fuk li mwej-
jed tal ichel għal ħasil jew tlaħliħ
tas-swaba ).
FiNGEB-GBASs — isem ta ħaxixa ( Di-
gitaria.^
FiNGBB-GBiP — biċċa għodda bħal
rampil li igibu biha xi ħaġa minn xi
ħofra fonda.
FiNaBB-NUT— ġewża (ta macna^ li
għandha minn tejn takbad.
FiNGBB-PLATB— dic il piauca sewda
etc. li icun hemm max-xifer tal bieb
biex tilka il ħmieġ jew il callu H iagħ-
mlu is-Bwaba fil uuħ jew il għeluk.
FmaBB-POST — il werrej ; dic il
għuda etc. li icun hemm fit-torok
(f xi liwi) biex turic I-isem jew minn
fejn tgħaddi għal triek.
FiNGEB-BTALL — saba tal gild jew ta
ngwanta għal saba marid.
FiNGEBBB— balliel, wieħed li iħobb
imiss, jeħu ħwejjeġ ħaddjeħor; bgħa-
basi.
FiNGBBiNG— tbagħbis, serk ; xogħol
delicat jew fin niaħdum bis-swaba ;
ħajt (suf etc.) rkiok jew fin għax-
xogħol tal calzetta etc.; il maniġg
(ċaklik xogħol tas-swaba) fuk stru-
ment tad-dakk (ta meta wieħed icuD
idokk).
FjNGEBUNa — saba ta ngwanta;
ferħ tà salamun (ħuta, salamun, igħi-
ra).
FiNGLB-FANGLB—ċajta, ħaġa żghira,
ħrafa, ħaġa ta xejn.
FiNiAL— il ponta id-disinn jew I-or-
nament ta ftik nett ta ħnejja, tu-
żell etc.
FiNiOAL— arani u la tmissnix, pe-
titu cbir, żabicott ; be not too finical^
but yet be clean^ and wear well fashioned
clot/ies a» other men^ (Drf den, Ovid,
Art of LoveJ^ la tcunx tant (hecc)
fitt fi Ibies, cun iżda nadif, u ilbes
ħwejjeġ sewwa bħal ma jilbes ħadd
jeħor.
FiNiOAUTY — Ibies, dandin, lussu
cbir.
FiNiOALNEBS-dandin, petiteria.
FihiFY — iżżejjen, issebbaħ ; tagħ-
mel ilellex.
FiNiKiN— xorta ta ħamiem; ara /-
nicaL
FiNiNO — tmiem.
FiNiNG — tisfija ta liouri, mbej-
jet etc , tisfija (tnaddif etc^ ta me-
talli bin-nar.
FiNiNG-FOBGE— forġa fejn isafTu il
metalli (forga minn fejn il ħadid fon-
dutjohroġ artab tajjeb biex jinħa-
dem).
FiNiNG-POT — grigiol.
FiNis — tmiem.
FiNisH— ittemm, teħles; tlesti, tis-
piċċa (xogħol etc.) ; tasal (tispiċia
viaġgetc); I-aħħar dakka, it-tmiem;
1 am to finish this picture, jena sejjer
nispiċċab dan il quadru ; this work
wanted a better finish, dan ix-xogħol
chellu bżonn ta 1-aħħar dakka aħjar
(icun rfinut actar).
FiNisH — I-aħħar ticħila, I-aħħar
ħasla bil gir ta ħajt (bini).
FiNisH— it-tmiem, il għeluk ta ti-
Digitized by
Google
n\i
— 897 —
m
ġrija,meta iż-żwieisel etc, icunu waslu
(sal post fejn tispiċ^a il coraa) ; his
horse gettivg the best of a good /tnish,
won cteverly by a neck^ ist-żiemel tiegħu
rnexxielu tala kuddiem li robnħ bil
chemm chemm f tul ta għonk) il pre-
miu (ħa 1-ewwel b*tul għonk).
FiNiSHBD-— mitmum, lest, spiċċat ;
all ia Jiniehed, coWox spitcA ; ihat u a
welljinished work^ daca xogħol magh-
mul tajjeb wisk (sabiħ, ma jonksu
FiNisHBR — min (dac li) jispiċċa, ile-
Bti, ja^ħmel jew jeħles biċċa xogliol
minn idejh.
FiNiSHiNG— ta I-aħħar, I-aħħar xo-
S^ħol; dac ix-xogħol ta I-indurar etc.
i jagħmel librar meta icun lesta u
illega il ctieb.
FiNiSHiNO ooAT — 1-aħħar passata
Cdic li tibka tidher) ta tibjid jew żeb-
għa (ta dar etc.)
FiNiTB~Ii għandu bidu u tmiem, il
cuntlariu ta infinite (ara); fil gramma-
tica '^finite" nsejħu dawc il Modi ta
verb li m'faumiex Vinfinit (the infi-
uitivej u li ghandhom in-numru u il
persuna ; thcfinite moods of a verb are
the Indicative, Subjunciive^ Condiiionaly
u Imperativey il Modi finiti ta yerb
huma, I-lndicativ, is-Soggiuntiv, il
Gondizional u I-Iraperativ.
FiNiTBLESs—bla bidu u bla tmiem.
. FiNiTBLY— sa certu pont biss, li-
mitat.
FiNiTBNESs — limiti.
FiNiKLB — bużbież, ; spirtu li jagħ-
mlu in-uies tan-Norvegia mil kamħ u
mil patata.
FiNLANDER— wieħed (bniedem)mil
Finlandia (art Ducatcbir mar-Russia)
fl-Europa,
FiNLBss — ħut bla ġwienaħ ( bla
mkadef) ; a wingless bird and a finlees
fishy għasfur bla ġwienaħ u ħuta bla
mkadef.
FiNLiKB-bħal ("għamla ta) ġew-
naħ jew mokdief ta ħuta.
FiNN— wieħed mil Finlandia.
FiNNED-bil ġwienaħ bħal tal ħnt.
FiNNBR-xorta ta baliena b'xewca
cbira, bħal ġwienaħ, fuk darha
FiNNiKiN— xorta ta ħamiem li għau-
du rix twil fuk għonku (bħal xagħar
ta fuk għonk iż-żiemel).
FiNNiSH — tal Finlandia jew tan-
nies ta dic I-art.
FiNNY— armat bil (li għandu 11)
ġwienaħ bħal dawc tal ħut.
FiNooHio- il bużbież.
FiNos— it-tieni qualità ta suf tan-
nagħġ tal Merino.
FiN soALB— isem ta ħuta tax-xmara. .
FiN-TOBD — li għandu sakajh bħal
dawc tàl papri, wiżż etc. (li jista jak-
def jew igħum bihom ).
FioNS — razza ta gwerrieri cbar
(msemmijin fil ħrejjef.)
FiORD— daħla tal baħar, dàħla dej-
ka tal baħar beju 1-artijiet ( li bħala
hemm wisk max xtajta tan Norve^ia..
FiORiN \ isem ta ħaxix (li jix-
FiORiNORAss J xeblec. )
FiORiTB — xorta ta gebel ( ħàġar )
ilekk u tista* tgħejd trasparenti li
jinsab fl-Italia.
FippLB— tapp, cavilja.
FiR-H3nuber (siġra dic li ngħejdula
ahna tal prinioli, salva^'ġa. )
FiR-APPLB-dic il kakoċċa, jew il
frotta tassiKra tas-snuber li aħna
nsejħula **pnnioli."
FiR-TREB — is-siġra tassnuber ( li
aħna nsejhula ucoll tal prinjoli sal-
vaġġa).
FiR-wooD— is-snuber, (njaml.
FiRB — nar« infern, ħruk; ħrik kaw-
m ; shana cbira ; dawl, tati in-nar,
tixgħel, tchebbes ; tispara ; tieħu in-
nar ; tixgħel, ticbes ; fire is one of Uie
four elements^ in-nar hii wieħed mill
erba' elementi ; light thefire^ chebbes
in-nir; departye cursed into the everlast-
ing fire (Matthew XX V^ 41 ) morru,
ja liiisħutin fiu-nar ta dejjem (fl-in-
fern) ; a great fire broke out in Uie town
yesterday, sar ħruk cbir il bieraħ fil
belt ; thc ragingfire offever ( ^haks-
pear, ihe Ċomedy of Errors)^ il ħruk
(is-sħana cbira) taa-deni ; irtor^, hide
your fires^ let not night see my black
and deep desires ( hhakHpear, Mae-
beth /. 4A cwiecheb aħbu id-dawl
tagħcom, ħalli il lejl majaraxix-xew-
kat tiegħi cbar u fuħxin ; They saw
his house on fire^ raw id-dar tiegħu
Digitized by
Google
t-lfe
— 898 —
flfl
lceghda takbad; set tfiose boarda on Jire^
ati in-Dar lil (kabbad) dawc it-twavel;
so ifijlanied by my desire, I may set her
heart afire (Oarew^, hia heco luimlija
bil ħrara (mixgħula etc.) għalia illi
nista nchebbsilna il kalb tagħha ; xoe
had tofire again^ chelna nisparaw dar-
ba oħra ("chelna nerġgħou nisparaw);
no body knows how it took fire^ ħadd
ma jai chif kabad ( chif ħa in-nar )
when he heatd tfiose worde he at onee
tooh fire ( fired up; became excited^
infiamfdfevr enraped) meta sama dawc
il chelmiet malajr chibes ( sibel, sar
iufern ) ; our youthe are on fire (excitedy
infiamed, ardent^ eager ), il guvintur
tagħna huma f uk in-nar (collħa ħrara,
. mchebbsin etc); St. Antlionys fire^
rsipla ; Greekfire^ nar li jakbad taħt
1-iIma ucoll (li chienu jusaw, inven-
taw il Grieghi meta chienu jiggerraw
contra is-Saracini ; fire of joy^ ( li il
Francisi \Ae^\x^ feu de joje)^ ħuggieġa
(sparar^ our bon firee on SCJohn eve
are notħing else but fire of joy to 80-
lemnize the Nativity of that great Saint^
il ħgejjeġ tagħna ( li nagħmlu ahna )
leiliet San Qwann, m'humiex ħag'oħra
ħlief nar ta ferħ biex nissollennizzaw
il festa ta dac il cbir kaddis.
FiRB-ALABM — comuuicazioni ( ta te-
Iegraf,.kampiena etc.) biex issejjaħ il
għajnuna metajakbad ximehien (isir
xi ħruk xi mchien ).
FiRB-ARMS — armi tan-nar (xcubetti
pistoli etc. )
FiRB-ARROW — vleġġa li chella it-tarf
tagħha b'xi ħaġa li meta tasal fuk xi
ħaġa tatiha in-nar.
FiRB-BALL— balla iccargata b'affa-
rijet li jakbdu (li jitfgħu jew jisparaw
għal gewwa il camp tal għadu biex
meta tasal tfakka u tkabbad fejn
tcun).
FiRB-BLAST— marda tal ħxejjex u tal
frottijet, bħal lupa ( li taħrak u tnix-
xefO
FiRB-BOTB— 1-jnjam ( ħatab etc. ) li
jati ^hal ħruk (biex isaħħan id-dar
jew isajjar) il cherrej ta dar.
FiRB-BRAKB—ara Will-o''the'wi8p.
FiRB-BRAND — ġamra, biċċa njam
maħruka (kegħdatakbad).
FiRE-BRicK— xorta ta madum jew
ċlamit jebes ferm u li iżoram ferm in-
nar li jusaw biex jiufurraw il cracar
(carcara) tal gir,
FiRE-BRiaADB— cumpannija ta nies
magħżula, armati b cull xorta ta
għodda ("pompi, macni etc.) għat-tifi
tan-nar (fejn isir xi ħruk).
FiBE-BRusH— xcupilja tal ġmar (ts\
cwieuer jew tal fuclari).
FiRB-oooK-vit ta 1-iIma għat-tifi
tan-nar.
FiRB-cRoss - siujal ta dari li chien
isir (ittalla) fli Scozia, meta idher in-
nies jakbu l-armi biex iggwerraw.
FiRE-DAMP— il gas idrogenu (car-
buretted) li icuu fil minieri tal faħam;
dac il gas li joħroġ mil faħam tal
ħagra u li meta jakbad itajjar u jor-
dom il miniera b'collox.
FiRB-DRAKB — isem ta meteora tan-
nar (fil gioġdifo^u), suffarell tal aria.
FiEE-BATER— aao (tal curamidia) li
għal taparsi jecol in-nar.
FiRE-BNoiNB — pompa bil macna
biex titfi in-nar (fejn icun hemm xi
kbid.
FiRE-BSOAPB — bħal sellum, mogh-
dija etc. minu fejn in-nies jistgħu
ignaddu u jeħilsu miu-nar fxi ħruk.
FiRE-BYED— b'ghainejn (li għandu
ghajnejn^ tan-nar.
FiRE-FLAiRE - il boll (ħuta).
FiRE-FLY— duda bhal musbiħ il-
lejl.
FiRB-QUARD — xibca tal fildiferru
għan-nar (biex ma tħallix li isir kbid).
FiRE-iRONs — il ħadid taċ-ċumnija
jew tal macna, il pala, il hadida li
tħawwadjew taħwi biha etc.
FiRELESS—bla nar.
FiRB-LOCK— azzarin, xcubetta.
FiBB-MAN — ragel biex jitfi in-nar
(fxiħrukjjew dac li jati il faħam
f macna tal vapur.
FiRB-MASTER— il cap, ufficial, artil-
lier li jcollu il ħsieb jara ix-xogħol
tan-nar (balal etc ) isiru taħt għaj-
uejħ taħt it-trigija tiegħu.
FiRE-NRW — ġdid fiamant, li gej
min-nar.
FiRB-oPFicB— uffiziu tas-sicurtà con-
tra il ħruk.
Digitized by
Google
1?IR
— 899 —
PIR
FiBB-PAN — biekiatal ħadidetc. fejn
jokgħod il ġamar tan-nar.
FiRB-PLàOB— il fuclar, il post tac-
ċumnija fejn icun in-nar.
FiRB-PLUO - vit ta'I ilma lest biex
jinfetaħ meta icun hemm xi ħruk
(għat-tifi tan-nar).
FiRB-POT— bħal caxza jew scutella
tal fuħħar fejn ikegħdu jew jiccar-
gaw il balal.
FiRB-PROOF — bħal incirata (ħaġa)
li ma tħallix jinfed in-uar minna,
ħaġa li iżżomm, li ma takbadx, jew li
ma' tibżax min-nar.
FiRB-SBT — (ara^r^ ironsj.
FiRB-SHiP — bastiment mgħobbi
bl-affarijiet tannar li icun lest għal
għadu fil gwerra.
FiRB-SHOVEL —pala tan-nar.
FiRB-siDB — iċ-ċumnija, il fuolar
tad-dar, id-dar ; taddar ; ta darna.
FiRB-STioK-biċċa għuda bil ġamra
(bħal dic li it-tfal idawru idawru biex
jarau circu tan-nar jew raddiena bħal
giogdifocu).
FiRB-TOWER — torri bin-nar bħal fa-
nal fi xtajta biex juri lin-nies ta fuk
il baħar (ara lujht'houae).
FiRB-WARDBH—ragelimpiegat għat-
tifi tan-nar (feju icun hemm xi ħruk).
FiRB-wooD-ħatab għan-nar.
FiRB-woRK I loghob tan-nar, giog-
FiRK-woRKS) difogu; gass, gassi-
jiet (tal giogdifogu^ ; fire-worka are
preparation of mlphury mtre^ and
charcoal, il '* fireworks " ( gassijiet )
huma tahlita ta cubriti nitru (jew
salnitru) u faħam (tal cannol misnuk
trab).
FiRB-woRSHiPPER -idolatra, wieħed
li jadura in-nar.
FiRiNO — sparar, ħruk, njam għal
ħrukjew ħatab għan-nar; %ce knew that
t/ie cnemy was approachimj as we could
hear tlie distant Aring^ conna nafu 11
il għadu chien riesak għaliex bdejna
nisimghu li sparar fil bogħod ; we read
a good deal o/thefiring o/those villages^
aħna krajna ħafna fuk il ħruk (il
• kbid) ta dawc rhula ; /orforage, foody
andfiring^ call (SeoUjAfarniion^ għad-
du biex tieħdu I-ichel taż-żwiemel, il
provisionijiet u'l ħatab ghan-nar.
FiRiNG-iRON — ħadida li jicwu jew
jaħarku biha laħam jew dwiefer taż-
żwiemel (biċċa għodda tan-nagħàl).
FiRKiN--isem ta che^'I Inglis għal
birra jasa il cwart jew ir-raba waħda
tal barmil (bittija); jew disa' galluni.
FiRLOT— chejl Scozzis għal kamħ
u ix-xgħir ; għal kamh dwar buehelf
u għax-xgħir dwar bushel u nofs.
FiRM--utiek, kawwi, sħiħ, ferm,
jebes ; ditta ; xirca (sħubiia jew so-
cietà) firma; twettak, tkawwi, is-
saħħiA, twaħħal ; we have to live with
tlie firm persuasion t/iat we are to
have a future rewardf aħna għandna
ngħejxu bil fehma utieka (kawwija
jew sħiħa) li leco n^ħejxu tajjeb
(scond il kalb t Alla) icolna il ħlas
fid-dinja I-oħra; be firm cmd strong
againet worldly desires^ żomm jebeiiB
(cun sħiħ) contra ix-xewkat tad-din-
ja ; he is ihe manager^ but I sian for
thefirm^ hua il manager (id-direttur
jew dac li imixxi I-affarijiet) iżdajena
nifBrma għad-ditta ; you have to wrile
vour name or firm in Uack c/iaracters,
jiuħtie^ (għandoc) ticteb ismec jew il
firma tiegħec b*ittri ħoxnin (suwed) ;
{he) upon his cards and compass firms
his eyes (Spenser), (hu) fuk il carti u
il boxxla iwaħħal għajnejh ; Hiey are
not firm enough in ilieir faiih^ m'hu-
miex sħaħ (wetkin jew kawwija) biż-
żejjed fil Fidi tagħhom ; proceed and
firm those omens thou /last made (Pope,
Statius Thebaid I), għaddi il kuddiem
u saħħah fgħamel, wettak) dac li
inti bsart (ħsibt).
FiRMAMBNT— wiċċ is-scma, il firma-
ment; sema; basi, pedament; and
God 9aid let there be a firmament
in the midst of the loaters^ (UenesiR, /,
6)y u il Mulej kal, icun homm (isirj
sema fnofs I-ilraijet; custom is the
firmament of the law, (Jer. Taylor),
l-usu hua il basi tal (il pedament
jew il ħaġra li fukha tinbena) ligi.
FiRMAMBNTAL— tal firmamcnt, tas-
sema.
FiRMAN-permess, digriet tas-Sul-
tan tat-Turchia, tal Persia, etc. (bħal
ra*hu passaport, sensiaeto.)
Digitized by
Google
FIR
— 400 —
PIS
• f'iRMBR — min ( dao li ) isaħħaħ,
iwettak, iżomm sħiħ jew kawwi.
* FiRifBR-0Ħi9BL— zorta ta furmatur
(twil u rkiek).
FiRMiTODB — wetka, kawwa, saħħa ;
^^JehovalC* aignifiea firmilude of being^
(Godwlii« xoorkfi) il chelma "Jehovali"
tflsser kawwa, saħħa, jew wetka (ta
essri ).
FiRMiTY— wetka, kawwa.
FiRMLESS-li m'hux sod, li jitkan-
kal minn post ghal l-jeħor.
FiRMLY— bil wetka, bil kawwa, bil
ferm; sod, kawwi, sħiħ; bind thia
firmly^ orbot dan sħiħ ("fis-sod).
FiRMNBSS -wetka, kawwa ; fehma
utieka, kawwija.
FiRRiNOS— ara /urrings.
FiRRY — tas-snuber ; tas-siġar tas-
snuber; in firry woodlands making
moan CTenny ROii MilUrs Daughter)
ni boschijet tas-snuber (fejn ma hemz
ħlief siġar tassnuber ) kegħda tit-
nieħed.
FiRST— (Ist, I) ewwel, l-ewwel,ew-
lieni; who is the firstl min hu 1-ewwel?
on ihe Ist of the month, fl-ewwel tax-
xahar; Williafn 7, Quglielmu I (l-ew-
wel ta dan l-isem); atfirst, għal-lew-
Wel (għal bidu ) ; in the first place,
lewwelnett; for the first time, għal
1-ewwel darba; firet ofall}evi first'and
foreinoatf lewwelnett, kabel xe jn; firat
or last, (l-ewwel jew l-aħħar) xi darba
Cf xi żmien jew jehor); but siire a gene-
ral doom on man is passed and cdl are
fooU and lovers first or laat ( Dryien,
Johnson) iżda sgur hia sentenza mogħ-
tija liil buiedmin, giialiex il bnedmin
collha jitbellgħu u iħobbu ( lill xi
mara) xi dtxrhei; firstcotne,fir8t served,
ta 1-ewweI jinkeda aħjar ; min jid-
dawwar ma jilħakx
FiRST-BBQOT— 1-ewweI wild, il pri-
mugenitu, (li mwieled l-e^ywel fost
1-nlied ).
FiRST-BORN — li mwieled 1-ewwel
fost 1-aħwa ; ta l-ewwel ; last, with
one midnight stroke, all the first bom
of Egypt must be dead ( IHiUon Para-
dise Lost), fl-aħhar, b'dakka waħda,
f nofs il-lejl l-ulied il cbar Cjew 1-ew-
wel wieħed il cbir fost l-ulied) ta cull
famtlja jeħtieġ (irld li) icun maktul.
FiRSTOLàSs — tajjeb ferm, prima
classi; this is a first class hotel, dina
lucanda tajba ferm ; do you travel
first or second class? chif sejjer (chif
tivviaġġa, chif tmur) prima jew se-
conda (classi).
FiRST-coAT— 1-ewwel passata (żeb-
għa etc.)
FiRST-PLOOR— 1-ewwel pian (ta dart
jew sular isfel.
FiRST-PRUiT — 1-ewwel frottijet, il
fjur, il wiċċ, l-ahjar tal prodotti.
FiRST-HàND -dritt mil fabbrioa; I
bought Uiis £ 2 because I had it first'
hand, xtrajt dan żewġ liri għaliex
gibtu direttament mil fabbrica.
FiRST-MATB — il fizzial ta wara il
captan ta bastiment, ia-second,
FiRST-PROOF (fli stàmpa)— l-ewwel
provi li jatio li stampatur biex tic-
correggihom ( biex tiflihom mil li
sbalji).
FiRST-RATB — tajjeb ferm, li ma jis-
tax icun aħjar ; he is getting on first'
rate^ sejjer tajjeb ferm ( ma jistax
imur aħjar),
FiRSTHooD — il post ewlieni ; ta
kuddiem.
FiRSTLiNG— 1-ewwel wild, l-ewwel
frott, l-ewwel xogħol ; the very first*
lings of my heart shall be the firstlings
ofmyhand (Shukspear, Macbeth), dao
li stess li l-ewwel joħroġ minn kalbi
joħroġ minn idejja.
FiRSTLY — 1-ewwel nett, f 1-ewwel
loc, 1-ewwel ħaġa, ghal 1-ewwel, għal
bidu.
FiRSTSHip— bidu.
FiRTH — ara frith.
Fiso - it-tesor.
FisoAL—tat-tesor, tal curuna; il
fiscal, cap, I-avucat tal curuna ; I-uf-
ficial tal gvern li jehu ħsieb 1-inte-
resai tal curuna ; renti (dħul ta flus,
1-erariu, it-taxxi etc.) li idaħħal il
gvern ; the war cannot be long man^
tained by the ordinary fiscal anU receipff
(Baeoii, War wifh Spain), il gwerra
ma jistax icun li iddum (li iżommuha)
wisk bir-renti tat (bil flus li. hemm
fit) tesor, jew b'dao li dieħel.
Digitized by
Google
FIS
— 401 —
m
FisH — ħuta^ hut; tistad; lasta
(waħda minn dawo li ioun bemm cull
naħħa ) marbuta ma arbhi mixkuk
jew miosur biex iżommuh H ma ioom-
pHx jinchiser; tħabreo(tatii8-6a]tjew
titħabat) biex takla ħaġa eto. ; tojish
out, tioxef, tara, tieħu minn ras, tber
ren, titohixxef ; mackerel is a nicefiBli^
il oavall hu ħuta tajba (^ghall ichel; ;
do you likefif^kf tħobbu il ħut? tlie
soft roe o/^«A,lattun tal ħut; t/te liard
roe offish^ il bajt tal ħut ; the scales^
^ills andfins offish^ li sowam (kxur
jew soaldi) il gargi u il ġwienah tal
hut ; fresh water jew gold and siLver
fisJi^ ħut tal ilma ħelu ; sea fish^ ħut
talbaħar; saltfish, mluħa (ħut im-
mellaħ) ; shell fish^ frott tal baħar
(gandofHi eto.) ; crai/ fish^ gYanc; to-
morrow is a fish day (afast day)^ gha-
da sawm (ġurnata tal magru); we
cannot fish here^ ma nistgħux nistadu
hawn ; they are now trying iofish the
hody out ofthe river^ issa kegħdin jis-
tadu (iramplu, jaraw isibux biex itel-
Igħu) il oadavru (il gisem mejjet ta
dao li ioun għerek) mix-xmara : you
have to fish t/iat sprung mast (jew you
have to strengt/ien that svrung mast wit/t,
a piece of timber J y tria (hemm bżonn)
li torbot tajjeb (issaħħaħ) dao 1-arblu
il micsur b'biċċa għuda (torbotha taj-
jeb miegħu biex iżomm ma ioomplix
imur) ; I want tofish out his intentions^
irrid nieħu minn moħħu x'ghandu
ħsieb jagħmel f irrid nitohixxef x'ghan-
du fmonħu, jew x'sejjer ja^ħmel); the
fish follows the bait^ bawn id-dinja bil
maklub (it-tifel jiocmanda il missieru,
iż-żiemel isuk ir-ragel eto.) ; / have
oiher fish to/r^, għandi moħħi ban-
d'oħra, għandi x'nagħmel biżżejjed
ħwejjeġ oħra, għandi biżżejjed x'nin-
tef eto.
Fi8H-BA0K£D---li gej bħal dahar ta
huta (ibbuzzat jew mkabbes).
FisH-BÀR^lasta li torbot ma travi
jew arblu micsur jew mixkuk biex ma
tħalHhx icompli jinchiser.
FisH-BASKET—koffa ghal ħut.
FisH-BLocK— biċċa għodda jew il buz-
zel biex jisaw 1-ancra aiżommuha mar-
buta mal prua tal bastinieQt flocba.
FiSH-BONB — xewca tal ħut.
FisH-BROw— aljotta jew soppa tal
ħut, brodu tal ħut.
FisH-oARLE— sajjed.
FisH-OARVER— sicchina f actarx tal
fidda ) cbira ghal ħut ( biex tkassam
biha il hut fuk il mejda ).
FisH-DAViT— dic il ghuda (bħal ma-
cina jew gruwa) fi pruwa etc. ta ba-
stiment li iżżomm I-ancra marbuta
flocha.
FisH-DAT — ġurnata tal hut, tas-
sawm (li fiha ma jistax jittiechel la-
ħam ) ġurnata tal magru.
Fi8H-BTB~isem ta naġra ( apophil*
lite).
FisH-FALL— I-armar (hbula etc.) li
iżomm ancra marbuta f locha).
F18H-FLAKE — armar fejn iżommu
jew ikegħdu il ħut biexjinxef u jit^ad-
ded Cfl-aria jew fix-xemx).
FisH-GARTH— għalka, post magħluk
mdawwar bl-injam ( lasti mdeffsin fil
kiegħ) fil baħar jew fi xmara biex
izommu il ħut magħluk ; il magħluk
(għal ħut).
F18H-0LOBB — bozza għal ħut f ta
I-ilma ħelu ).
FisH-GLDB jew I8INOLA88 — Colla li
issir mil hut, dic il gomma li icun
hemm fl-envelops tal ittri.
FisĦ-HAWK— isem ta tajra li takbad
il, tgħejx bil, ħut.
F18H-H00K— sunnara.
F18H-KNIFB — sicchina ( actarx tal
fiddal għalħut(ghal Mchel tal ħut
fuk mejda ).
FisH-LEBP-koffa ghal ħut.
F18H-LIKE— bhal nut, li ghandu mil
ħut.
FiSH-LooK— hajt bil pali mws^Iin
fil kiegħ ta xmara biex iżomm, jew
jagħlak, il ħut.
F18H-MABKBT— suk tal ħut (post fejn
ibigħu il ħut ).
F18H-MAW— il kanżħa (H stoncu ) tal
ħut.
F18H-MBAL— ichel tal ħut, pranzu
magru, jew tal hut.
F18H-MONOBR— bejjegħ il ħut.
FisH-POND— għadira tal hut.
F18H-R00M— isera ta camra (postj
tal bastiment.
51
Digitized by
Google
FIS
— 402
PIS
FiBĦ-sPBAB - foxxna għal ħot.
FisHABLB — li tista tistadu, li tista
takbdu bħal ma jinkabad il ħut; li
tista tistad Gh ; there waa only a amall
piece ofjhhahle water in Jinyleboum
(llaghes: Tom. Browne at Oxford)
ma chienx hemm ħlief rokgħa żgbira
(ftit wisa) ta ilma fejn wieħed jista
jistad ( li chienet tajba għas-sajd j.
FiBHBD — li staduby migiub, mtalla
mill-ilma.
FisHBR— dac li (min) jistad ; sajjċd ;
/ saw three fishers sailing out this
morninġ, at day break, rajt tliet sa jjeda
ħergin il barra dal għodu cmieni (maż-
zernik ).
Fisħbr's-knot — ir-rabta tax-xlief
Ctas-sajjeda) ti ma tinħalx.
FisHBR-TowN— belt (post jew raħaU
tas-sajjeda fejn ma jgħammrux ħlief
sajjeda.
FisHBRBOAT .— dgħajsa jew ferilla
tas-sajjeda.
FisHBRMAN — sajj6(I ; dghajsa jew
ferilla tas-sajjeda; Fishennan, il Papa
(bħala successur ta San Pietru I-ew-
wel Papa li chien sajjed); / hare aeen
papers sealed tvith the signet of the
Fisherman. ( Burlce, on the French
Bevolution ) rajt carti mbullati bis-
sigill tal Papa.
FisHBRT — sajd, tas-sajd ; postijiet
għas-sajd, fejn isir is-sajd; / have been
to see the "Fishery Exhibition* which
was held at Sonth Kensington^ Lon-
don in 188Sy cont mort nara I-Esibi-
zioni ** tal Àffarijiet tas-sajd ** li saret
fSouth Kensington, Londra tis-sena
1883 ; the great locality for the whale
fishery is the Polar regions of the
Nortnern and Southern Uemiapheres^
I-acbar u I-aħjar postijiet għassajd (il
kbid ) tal baliena huma dawc in-naħ-
ħiet tal poli sewwa flEmisferu ta Fuk
chemm ucoll ta Isfel ; The fisheries of
New/oundland have been for a century
the constant object of rivalship hetween
France and England ( Pitf, Speech
Nov. Z7th 1800),* i\ portijiet tas-sajd fi
Newfoundland ilhom għal seculu sħiħ
il causa tal ġlied bejn Franza u i-In-
ghilterra.
FisH-FAa— mara H tbigħ il hut.
FisHFUL— mimli (colln) hut.
FisHGio -foxxna ghal ħut.
FisHiFY— tbiddel f ħut ; ofUsh^fUsh
how art thou fishified (Shakspaar, Ro-
meo and JulietJ, Oh laham, laħam chif
tbiddilt f hut (chit sirt ħut).
FisHiNG—tas-sajd, sajd; / saw him
(dressed) in his fishing dt^e^s, rajtu lie-
bes bil Ibies tiegħu tas-sajd ; fishing,
tattchixxif (li biħ titchixxef) ; this is
afishing question, dina mistoksija biex
titchixxef ( biex tiehu minn rasi ) ;
fishing (hħBifisJiery^ loc, post, tajjeb
ghas-sajd ; there also would be planted
a good town, having both a good haven
and a plentifulfishing (Speiieer), hem-
mec icun hemm ucoll (titla jew issir)
belt tajba, li icoUa post tajjeb n ħafna
postijiet għas-sajd.
FisHiNo-BOAT—ferilla, dgħajsa għas-
sajd.
FisHiNo-ORuivB—ghalka, post magh-
luk fi xmara għas-sajd.
FisHisa-FLY-ir-rixa (li jusaw is-
sajjeda għal xi sajd f loc il-Iixca) bhal
ma jagħmlu ghal plamti etc.
FisHiNo-ORouND — post taijeb ghas-
sajd, post li fiħ jinkabad il ħut.
FisHiNO-LiNB — xlief, lenza għas-
FisHiNO-NBT — għażel, tartarun etc.
ghal kbid tal ħut.
FisHiNG-ROD— kasba tas-sajd.
FisHTNG-TAOKLB — I-affarijot collha
jew I-armar ta sajjed ( kasba, xUef,
snanar, rix, ċomb etc. etc.)
FisHiNG-wAND — kasba tas-sajd.
FisH KBTTLB — landa ( pagna etc )
cbira li fiha tista issajjar (tgħalli etc.)
ħuta cbira sħiha minn ghajr ma icol-
loc bżon li tkattagħha jew taksamha.
FisHY— bħal ħut; tal ħut; togħma
ta ħut; it has a fishy tasfe, għandu
togħma ta ħut ; fishy, li donnu buż-
żieka, wieħed li icun mdejjak, fonkla;
fishy, dubbius, li ma tistax tokgħod
jew torbot fuku.
FisK — tiggerra Thawn u riiemm
tħuf bħal meccuc.
FissBNLBss— ^ fiacc, deboli, ta ftit
saħħa ; midbiel.
FissiLB— li jista jinkasam (li imur
mal vina).
Digitizecl by
Google
FIS
i- 403 —
Plf
PisiioN— kasma, xakk, xpaccatura.
PissiPBD-b'BakaJh bis-Bwaba mif-
ruka.
FissiiiOBTRAL — 11 jiftaħ munkaru
ferm jew ħafna.
FiBsuRB'xakk, kasma, fetħa; ix-
xakkak, taksam ; / saw some perpendi'
cnlar fiasnrea in tfie eartli (ħere, rajt xi
xkuk gejjin minn isfel għal fuk (wek-
fin) fl-art, bemm ; 6y a fall or hlow
t!ie skuU may be fisBni*ed or /racturedj
(Wispinaii: Snrgeri/J, b'wakgha jew
ħabta (dakka) ir-ras tista ixxakkakha
jew taksamha.
FiST— ponn ; takbad mimli. id, tak-
bad ponn, taħfen ; to strike with tlie
ftsty tati bil ponn ; he strnck him with
the fist, tah dakka ta ponn ; to grease
thefist, ixxaħħam(togħrok id xi hadd,
tatih rigal biex tixtrih); they were
Jisting each ot/iers throat (Shak^^pear,
Cariolanus), chienu kegħdin jakbdu
( jaħfnu) għonk (jew grieżem xulxin).
FisT-FioHT — ġlieda bil ponnijiet,
saràr.
FiST-FRBB— bla ma hu mwaġġa, bla
ebda dakka, li ma kala ebda dakka ta
ponn ; he was the only one that escaped
fist'free, hu biss li baka li ma kalax
(xi dakka).
FisTiAiiiA— racconti etc. fuk fattijiet
tas-earàr.
FisTio— tal ponnijet-, tas-saràr.
FisTicuFFS— ġliedabil ponnijiet, sa-
ràr bil ponnijiet ; tal ponnijiet.
FisTiNuT-pistaċċa (il pistaċċi).
FisTooK — ponn żgħir.
FisTucA — biċċa ghuda etc. għat-
tballit jew tismir ta pali jew zcuc
fl-art etc; marżebba, mazzola
F18TULA — cannol, mserca, kasba ;
fistla, 'piaga li gejja bħal cannol (fon-
da u mgħaw^a).
FisTULA-issir fistula (tagħmel fi-
stula).
F1BTULO8B 1 mftghmul (li gei) bhal
., ) fiBtula ( kasba, mBerca
iiSTULous j jew cannol).
FiT— kbid tad-deui, rekkiet ir-ruħ,
għaxwa, sfiċċa, capriċċ ; ġlieda, tkabi-
da, xierak, tajjeb, li jokgħod, chif
imnr ; lest, mħejji, tkabbel, iżiejjen ;
tirkem, tlibbeB, tlesti, tħejji ; he luid a
fit of apoplexy^ tatu apopleeija; he, had
a/at/i^tnjr/i^ tatu għaxwa; if the fit
takes me, jecc jiftilli, jecc tigini li
sfiċċa li naghmel hecc ; that was a
fearfalfit we saw {English poemsj dic
chienet ġlieda tal biża li rajna ; he is
not a fit man for that employnient, dac
m'hux tajjeb, majinkalax għal dac
ix-xogħol ; these shoes are not fit for
me, dan iż żarbun ma jiginix (mahux
tajjeb għalija) ; ifyou think fit, jecc
jidhirlec Cjecc tara li bu xierak); he m
fit to dicy lest biex imUt; I am notjit to
go yet, ma niflaħx (għad ma niflaħx)
bieximmur; it is not a thing fit to be
nam^«{, m*hix ħaġa ta min isemmiha
(m*hux ta min isemmiħ^ ; it is notfit,
ma jixrakx (m'hux xierak) ; this will
notfit mytarn, dana majakbillix; yon
mnst fit his hamour^ jahtieġ takbel
miegħu ( tmur għal xagħartu ) ; (his
suit fits you very well, din il-libsa tigic
(tokgħodloc, tixraklec) tajjeb ; we are
fitting the housefor the occasion^ kegħ-
din in/.ejnu (narmaw etc.) id-dar għal
dac inhar ; Ifitted At/u, tajtu li imis-
su, pattejtielu ; t/iey received orders to
fil out tlie ships at once, rcevew 1-ordni,
kalulhom biex ilestu (jarmaw>il basti-
ment mill-actar fis ; Ifitted him tsith
everything he wanted, tajtu ( armajtn
etc.) b cull ma chellu bżonn, jew b*cull
ma ried; by fits and starts^ bil burijiet,
issa hecc u issa hecc ; cull tant ; men
t/iat are habitnally wicked may now and
then, by fits and starts^ feel certain
motions of repentance ( L'£8traiii(e )
dawc in-nies li huma ħżiena minn
kaddishom, jistgħu cuU tant iħossu xi
tinghis fil cuxenxa ( tagħhom ); tofit
up^ tarma; he hasfitted up his liouse,
rama id-dar.
FiTon— ara vetch.
FiTOH -gild ta xorta ta kattus.
FiTOHBB — (fix-xogħol tal armi^ li
gej bil ponta bħal stallet; salib li isfel
(is-siek) gej jew jispiċċa bil ponta
bħal dic ta stallet.
FiTCHY — ara vetchy.
FiTOHY— li gej, li jispiċċa bil ponta.
FiTFUL— tacnll tant^ ta cull raeta
jatiħ, ta cull meta jiftillu ; after Hfes
fitfulfever, hesleeps weUy (Sh»kH|ifar,
Digitized by
Google
ni}
— 464 -
piV
Mocbet/i\ wara rattacchi tad-deni li
jatuħ culltant, imbagħd jorkod taj-
jeb.
PiTPULLY— ta cull tant.
FiTLY — chif jixrak, chif imur, chif
imiBS sewwa ; I can compare our rich
misera to nothing sofitly as to a wJiale
(Shakspear, Pefnclesa II, 1), ma ni-
stax nxebbaħ aħjar dawc il għonia
xħaħ mil baliena; to whom could I
more fitly apply myselfl (nryiien, All
for lovej, ghand minn nista nirrac-
manda ruħi aħjar? ; lill min nista nit-
lobaħjar; he waefitly dressedj chien
liebes xierak (chif imiss).
FiTMBNT— xerka, dac li hu xierak,
dmir ; she should do/or clients her fit-
ment (Shakspear, Pericles), għandha
( imissha^ tagħmel, iddmir taghba
mal clienti; fitment, ( fl-ingenjerija )
biċċa tal macna (tat-torn etc.)
PiTNESS — xerka, proprietà, tieba
jew siwi għal post ; opportunità.
• PiTTBD — mkabbel tajjeb għal post,
adattat, mżejjen, armat, mlibbes, xie-
rak.
PiTTEDNBss— (ara/t//i^w>;.
FiTTBR— machinista, dac li jirran-
gia (jarma jew jimmonta) il macni
biċea, biċċa ; inginjer ; dac li ikiegħed
ħwejjeġ f locom chif imorru fchif imis-
som) ; sensal tal faħam tal ħaġra; in
1600 thefitters (or coalesalemen) were
incorporated by a charter o/ Qneen Eli-
sabeth (Flluder8, Ports o/ Great Bri-
tain,page 39 J, fis-sena 1600 is-sen-
sala (jew il bejjegha tal faħam tal
ħaġra chienu miġburin f corp wieħed
b'digriet (ordni etc.) tar liegina Eli-
sabetta ; /itter, biċċa, farca, żgħira ;
splitted them all to /itterSy kasmuhom
collha bicciet ż^ħar (frac) ; /itter, ġlie-
da, taħwida, bejn nies ta partit ; they
were in fitters about prosecuting their
titles to this city, (Poller, Iloly War,
p.pSBj, chienu mħawdin bejniethom
(biċċa ta fehma, oħrajn ta oħra) fuk
jecc chellomx ifittxu għattitli tagħ-
hom lill din il belt.
FiTTiNa— tal post, xierak, li jok-
għod tajjeb, sewwa; to seek/resh horse
and fitting weed (Scott, JMdy o/ t/ie
lake^f biex ifittxa żwiemel ġodda u
ichel ( ħaxix etc ) tajjeh ghalihom ;
fittings, armar, hwejjeġ bżonjusi li jit-
waħnlu f post ; gas fiuings, affarijiet
tal gas li jitwaħhlu (brazzi, ċomb etc.)
PiTTiNQ ouT— armar.
FiTTiNo up — tkegħid f locom (ar-
mar) ta bċejjeċ ta macna ; tħejjia.
PiTTiNGLY— bix-xerka.
FiTTiNONBss - xerka.
FiTTLB-ara silly.
FiTTON ~ ħrafa, ghidba ; tgħejd il
ħrejjef, tighdeb.
FiTTY — suggett għal (li jatuh) il
għexiewi ; fitty, tal post, li jokgħod,
tajjeb fil post, adattat,xierak; yet Isaw
nothing so apt and fittvy (Puitenham,
English Poesy bk. III J, ma dan collu
ma rajtx ħaġ'oħra li hi aħjar u li
tixrak (xierka) actar.
FiTZ — ben (iben ta)— chelma li nsi-
bu mkegħda ma xi israijiet Inglisi li
taghmel cunjom, bħal ma huma Fxtz
Patrick, Fitz Gerald, Fitz Witliam,
(jigifieri Ben Patri^iu, Ben Geraldu,
Ben Guglielniu).
FivR — ħamsa;5;V;id (billi fiha
ħamest iswaba) ; five/inger tied, mar-
but tajjeb ; and with anotlier knot five
fingered ^tW...(Sh*ikspear^ Troilus and
CressidaJ ; /ive fingers, li stilla tal
baħar ; il ħamsa (il carta tal-loghob)
tat-trionf.
FivB-cLBFT (werak etc.) — maksum,
mifruk ghal ħamsa ( b'ħames teb-
kat etc.)
Ftvb finobrbd — b'ħamest iswaba
(\i għandu ħamest iswaba).
FivB FOLD — għal ħames darbiet; ghal
harasa.
FivB PARTED— raaksum jew mifruk
fħamsa.
FivBR— carta (tal banc) ta ħames
liri.
FivBg— logħob tal ballun (meta jil-
għabu bil ballun li jatuh b'idhom ghal
mal hajt sa chemu jitilfu) fid (idejn)
billi fihom hamest iswaba; although
as yet they have not taken to use their
/ives, (Hoo\i,Pow at the Ox/ord Arms\
għadilli għadhom ma bdewx jħaddma
idejhom ; /ioes ( jew vives)^ isem ta
marda taż-żwiemel (raeta tintefliilhom
il glandula (jew glanduli) ta taħt wid-
Digitized by
Google
m
— 406 —
I^LA
nejhom (li ighejdulhom parotid glands);
bunch offives^ il ħamsa (1-id) ; hring
here fht me have in mine) your bunch
of fives {slangjy gib dawc il ħamsa
hawn (gib idec fidi).
FivBs-oouRT— post bil ħajt għoli u
il ħitan mal ^nieb għal apposta, għal-
logħob tal baliun (biex tati il baliun
b'idec cuU darba għal mal ħajt).
Fix — twaħħal, tehmeż ; tagħmel
għal saħħ jew għal dejjem ; tiffissa,
taghżel) tgħakkad ; tgħakad, ħabla,
tisrima tal moħħ ; mwaħħal, mebmuż
mkieghed jew mkiegħed ghal saħħ;
fix these to tlie wall^ waħhal dawn mal
hajt; ifl were you Fdfiv these bars
in the wallf li cont minnec cont nwaħ-
ħal (għal saħħ jew għal dejjem) dawn
il-lasti (virghi etcj ma ( gewwa) il
ħajt ; if I ioere you rdfix these bars
in the tcallf li cont minnec cont
nwaħħal (għal saħħ jew għal dejjem)
dawn il-lasti (virgbi etc.) ma (gewwa>
il ħajt ; fix the day yourself whsn to
meet^ iffissa (għażel, semmi) int il ġur-
nata meta niltakghu ; the quick silver
will fix and run no more and endure
the hammer (Bacon, A^atural llistory),
1-argentuvivu (il mercuriu^ jagħkad u
ma jibkaz jiġri (bħal ilma) u icun taj-
jeb għal martell (biez jinħadem bil
martell) ; tce are now placed in a nice
fix, issa kegħdin tajjeb (misrumin,
fbaslaetc); loe are to fix our resi-
dence in London, sejrin immorru nok-
għodu ghal dejjem Londra; toJtXf id-
dawwar lejn, tkigħed fuk, my thoughts
at present are fixed on Uomer (I)ry-
den, P^ose works, VoL 7, letier 30), il
ħsiebijet tiegħi issa huma mdawrin
fuk Omeru, (moħħi issa kiegħed f 0-
meru).
FixABLB — li jista jitwaħħal, icun
mehmuż; li jista icun iffissat (jew
magħżul, żmien etc.)
FiXATioN — twaħħil, tkegħid għal
saħħ, ghażil ta żmien (ġurnata etc);
kghad fiddar, kgħad fpost stabilit;
gneluk.
FixATURB — bħal mantichilja bil
gomma għax-xagħar (bandolina).
. FixBD— mwaħnal, mehmuż ; stabi-
lit, li kieghed għal saħħ ; fiss (fil fiss
jew li jitħallas dejjem etc); magħżul
msemmi (żmien, ġurnata etc.) ; he is
no longer a provisional and tempomry
employl, he is on the fixed establish-
ment nowy issa daħal fil fiss fimpiegat
fiss, li jitħallas dejjem, għandu il pen-
sioni etc), we cannot do any thing
before the timefixed^ ma nistgħu nagh*
mlu xejn għad, kabel ma jasal iż-
żmien (stabilit jew magħżul ghalhecc);
fixed starsy cwiecheb fissi (li kegħdin
dejjem jew li jidru dejjem f post wie-
ħed, imbegħdin dejjem li stess minn
xulxin).
PixBDLY— bil għakda.
FixiNO— tgħakkid, twiAħil, għażil
(fissar) ta ġurnata etc
FixTURB — tkeghida (fis-sħih) bis-
saħħa ; t/ie fimi fixture of thy foot
would give an excelUnt motion to the
gait (Shakspear, Men*y WivesJ^ ix-
xeħta ( niżla, tefgħa) bis-sahħa jew
soda ta riġlec (siekec) ; tati (taghmel)
pass sabiħ (iġġagħlec tidher timxi taj-
jeb ferm).
Fiz-GiG — tifla fuk ruħħa, mohha
fin-namrar ; (suffarel mignuna) magh-
mula bil porvli (xogħol tal giogdi-
fogu) ; foxxna għal ħut.
Fizz— tfexfex ; ix-xampanja ( hecc
msejħa mit-tfexfix li tagħmel meta
tiftaħ flixcun).
FizzLB — tfexfex.
FjoRD— daħla dejka (bil blat għoli
fil gnieb) tal baħar gio 1-art.
Flab - xorta ta fakkiegh (ħaxixa).
Flabbbroast— tghaggeb, tiscanta ;
at t/iese woixls he remainedflabbergasted
f'or utterance^ għal dawn il chelmiet
baka scantat ma għarafx (ma satax)
iwiegeb xejn.
Flabbily— bli rtuba, bir-reħja.
Flabbinbss— rtuba, reħja, ċajpir;
what do you think of the flabbiness of
hisflesli^ x*jidhirlec miċ-ċajpir ta gis-
mu (ta laħmu).
Flabby — artab, merħi, mċajpar,
mpatpat;^&I^y flesh, laħam artab etc
Flabbl ^/aw,;— mrewħa.
Flabbllation — il cura tat-tobba fil
cosor (meta xi ħadd jicser sieku jew
Digitized by
Google
fLÀ
— 406 —
B'LA
drigħu ect.) billi meta ikasbuh iżom-
mulu.fejn icun chiser frisc bli mrie-
waħ etc.
Flabelufobh— li għandu (ta) gha-
mlu ta mrewħa.
Flabbbqabt {oxd^JlahbergaBtJ.
Flabilb— li jista jittajjar mar-riħ,
li jista itajru ir-riħ.
Flagoid — mpatpaty merħi, artab,
mċajpar ; (mitluk, mormi bil ghatċ) ;
water those planta at once, canU yon see
their flaccid leaves, sakki dawc ix-
xtieli dal wakt ma tarahomx bil werak
midbiel (kegħdin jibcu bil ghatċ).
Flagoidity Uelka, reħja,rtuba, ċaj-
FliAOOIDNESSjpir.
Flaok— thabbat (bhal ma tagħmel
il kalb).
Flaokbr— tittajjar billi tħabbat il
ġwiencA (bhal għasfur^.
FiiAOKET-'flixcun żgħir, cunjett.
FiiAa — bandiera, sanġacc; ċanga-
tnra; gewnaħ ta għasfur; beżbuża
(troffa) f pinzell etc; tiċċanga, tidden-
del, tintelak, tidbiel, tiċċajpar, iżżejjen
(tarma) bil bandieri; we are happy and
lucky to live under the Britiak FUujy
aħna cuntenti u ixxurtiati li kegħdin
taħt il bandiera Inglisa ; moBt of the
flags in thie room are broken, il biċċa il
cbira taċ-ċangaturi fdin il camra hu-
ma micsurin; those birds have come
here to their neBt to renew their broken
Jlaqsy dawc il għasafar gew hawn fil
bejta tagħhom biex igeddu (jerġgħu
itellgħu ) il ġwienah ( jew il primi,
ir«rixiet il cbar) li għandhom micsura;
/ am in want ofsome slabB of Btones to
fiag my houBc with^ għandi bżonn ta
ftit ċangatura biex niċċanga id-dar
(biha) ; I Baw the birds coming on
their bIow and flagging rings^ rajt il
għasafar gejin fuk il ġwienaħ tagħhom
mdendlin (mitlukin^ ; the pleasures of
the town begin to flag and grow lan-
guid, (Swift) il piaciri (iddivertimenti)
tal belt bdew jonksu u jibirdu Tjicsħu
jew jidbielu) ; for you the honrn of
lixbour do not jftag ( Wordsworl li,7irn/r-
sion i^i;. K),għalic il ħin tax-xogħol ma
idejjaklikx kalbec (ma icajprecx etc.) ;
to day is the King^s brithday that is
why all the ships in harbour areflagged
(decked out jew adorned with flags )
illum il festa ta meta jaghlak sninu ir-
Re, għalecc il bastimenti collha hnma
armati (mżejnin) bil bandieri; tostrike
jew to lower the flag^ tniżxel (tmajna)
il bandiera biex turi rispett ( b*cum-
pliment) jew biex turi li int mirbuh
( cedejt ruħec f idejn il għadu ); to dip
the flag tni'///.el ftit il bandiera biex is-
sellem (issellem bil bandiera) ; to hang
tlie flughalfmast high fto raise it only
half way up the staff^ as a token of
mourning) italla il bandiera mees'asta
(b*sinjal ta vistu).
Flao-broom — xcupa tal ġummar
etc. għal cnis tal art.
Flao-fbatbbr- rixa prima ta gew*
naħ ta għasfur.
Flag-libutbnant— il fizzial ta ma
dwar Tarmirall ; l'ajjutant ta Armiral
(dac li hu aidede-camp tal General);
thefltg lieutenanVs duties are to cotn-
municate the AdmiraVB commands to
tlie Commanders of the «/it/)«, id-dmirijet
(ix-xoghol) tal Ftag Ucutenant huma li
jati lil Commanders ( cmandanti ) tal
bastimenti jew frejgati lordnijet li
johrog I-armirall.
Flag-Oppicbr — uiBcial ( cap ) tal
frejgati, cmandant ta squadra (ta flot-
ta) — armirall, vici armirall jew t^ar
admiral.
Flag-ship— il frejgata ( bastiment
tal gwerra li fuka icun 1-armirall, (il
bastiment tal armirall ).
Flag-stapf -arblu jew lasta ta ban-
diera.
Flagblbt — ara fligeoleL
Flagblla — ( plural ta flagellum )
flagelli, castighi.
Flagellate— tifllagella, tati is-swat
tbiccer bis-swat; issawwat bil fla-
gelli.
Flagbllation - flagellazioni, swat.
• Flagellator — min isawwat jew
jifQagella.
Flagbllb - dixiplina, ħabel bil għe-
kiedi glias-swat ; frosta.
Flagblljporm - li gej bħal frosta, li
gej twil u jispiċċa bil ponte. għal xejn
għal xejn.
Flagellum — frosta, flagell, dixxi-
plina, ħabel bil għekiedi għas-swat;
Digitized by
Google
fLA
— 407 —
PLA
ħjat (truf bil ]^nta) tas-Bakajn ta xi
annimali msejħin cruatacei ( jew bil
koxra) ; dawc it-truf bħal ħajt mibrum
tad-dwieli, jew dawo il ħjut li bigħom
jixxabtu ix-xtieli tal frawli.
FLAGE0LBT'flejguta(8trument tad-
dakk).
Flàoobd — mżejjen jew armat bil
bandieri ; iċċangat.
Flaooinbss — rtuba, reħja, telka,
tpatpit (tal laham etc.) ċajpii*.
Flaooino— telka, reħja, ċajpir, tpat-
pit ta laħam ; flagging^ ċangar; this
roonx stands in need qf C^oantsJ Aag-
ging, din il camra trid iċ-cangar; fvalk
on the Jlagging/imu fuk ic cangar (fuk
il bancbina).
FLiooY-mdendel, mitluk, raidbiel,
mitruħ, mċajpar; bħal bandiera; wasa.
Flaoitatb— titlob bil Iierra.
Flaoitious — ħażin ferm ; aħrax
chemm jista icun ; chiefer sħih ; ta
kalb ha^.ina li ma jistax iciin iżied,
briccun bla kies.
Flaoitioubness — ħażen cbir,killa jew
ħruxija ; he passed a life in flagitious-
ness andsin, (Blair, Sermons), għadda
ħajja ta chefria cbira (chiefra) u fid-
dnub (għax ħajja ta veru ragel ħażin).
Flao-man — ragel tas-sinjali ( bil
bandieri) ; armirall.
Flaoon— karraba ;
Flaoranoe ) h^ġġa; ħrik ; nar; ħa-
„ >• żen cbir etc. ( bhal
Flaorancy j jUigitionsness)/
Flaorant— li iħaġġeġ Qakbad bin-
nar); aħmar, micwi bin-nar; li kie-
ghed iħaġġeġ, li sejjer j«iti sħiħ (bil
killa collha); whiJe the loar toasAagrant,
wakt li il gwerra chienet kegnda tati
sħjħ (fl.akkal tagħha) ; dieher, ċar ;
this is a Jhgrant act of injustice, din
inġustizia ċara (dan għamil jew pass
ta inġustizia ċar).
Plaorantbbbllo — fil wakt ( fiz-
żmien) li il gwerra chienet sejra (wakt
il battalja, jew wakt li chienet issir il
gwerra).
Flaorantb-dblioto — makbud fil
fatt (wakt li chien jagħmel id-delitt);
he ioas taken ftagrante delicto^ (he was
caught in the acij, kabduh (inkabad)
fil fatt.
Flaoratb — taħrak.
Flaoration— ħruk, nar.
Flao-sidb— dic in-naħħa tal ħuta
(baccaljaw etc.)mak8uma jew miftuħa
minn-nofs li ma icollhiex magħha ix-
xewca (tan-nofs^.
Flao-btonb — gebla tac-ċangatura
(li tinferak ċangaturi).
FLAiL'ħatar għad-dris tal kamħ;
tati bil ħatar biex tidres il kamħ, tid-
re6 il kamh bil ħatar iftail^ mazsa bil
ponot li chienu dari jusaw fil gwerra
^biex jatu biha).
Flairb— riħa.
Flaitb— tbażża, twerwer (bil biża).
Flake— borra; xrara jew suifarell,
leħħa ta berka ; ġażira ; taka', tagħ-
mel il borra ; the flakes of snow came
down all day long^ il borra bakgħet nie-
żla il ġurnata collha; we saw some
flaies ofrnddy fire, rajna xi suffarelli
tan-nar ; ever and anon the rosy red
flashed through her face as itliadheen
a flake of lightning^ (Speneer; ; cuU
tant il ħmura chienet titla f wiċċha,
jew wiċċha chien isir aħmar bhallichie-
cu leħħa ta berka (cbienet tatiha jew
titilgħilha fawra, kisa'Ieħħataberka);
flake, xatba ( tal kasab ) ; kannic li
fuku inixxfu jew li ikaddu il ħut.
FLAKY—bħal borra ; li kieghed stràt
stràt "jew saff fuk saff.
Flam — ghidba, chelma, b' oħra ;
bear witness if I tell a flam ( Swlf*,
Birthday songj cun xhud jecc ngħejd
chellma b'oħra ( jecc ma ngħejdx is-
sewwa ).
Flam— falz, karriek, m*hux vero.
Flamant — mkabbad, bin-nar, jix-
għel, bil fiamma, iħapfġeġ.
Flamb - tispalmia jew tbixx ix-xar-
rab(tidlec) laħam bil butir jew hut
biż-żejt u 'I kares etc. meta icun jin-
xtewa ; she had been flambing thh roast
(Beoit, Bride of Lammermoor), chie-
net tati il butir il-Iaħam wakt li chien
jinxtewa.
Flambbaw — torċa mixgħula ( biex
tati id-dawl fid-dlam jew biMeji;;
fiaccla.
Flamboyant — li kieghed jixgħel jew
jakbad ; bil fiamma ; mixgħul ; flam-
boyant (fl*architettura) stil (xorta) ta
Digitized by
Google
PLA
408 —
FLA
bini jew ta architettara, sabiħ u bil
gost li inventau n bdew jasaw fi Fran-
za ; dana li stil 1-iżied li jidber fi twie-
ki eto. ta għamla gotica.
FLAMB—lsien tan-nar, fiamma,ħag-
gieċa; mħabba; ħrara; maħbubjew
maħbaba; tħaggeġ, tfemak ; we could
see the glare o/thejlames, rajna id-dia
(il ħmura) tal ilsna (fiammi) tan-nar ;
hefore ten minutes all tlie place toas in
aflame^ kabel għazar minuti il post
chien ħuggieġa waħda ; the true de-
scendants of those godly men who swept
from Scotland in aflame of zeal {YfOTĠ-
swortb Exeursion Bk. IV^M vera raz-
za (il veru nisel) ta dawc rgiel (nies)
tajba li gejjin (neżJin) mil li Scozia,
b'ħuggieġa ta ħrara (mħaġġin bil ħra-
ra; since your beautiful maid your flame
fias repaid, no more I your folly regret
( ByrOD, to the Sighing Strephon ) la
darba it-tfajla sabiħa tiegħeo li għan-
dec) wieġbet għal li mħabba (għal gib-
da tiegħec li għandec lejha) jena ma
ngħalix actar għal bluha tiegnec ( ma
nibkax nagħli għalic actar għax ibleħ)
7 suppose she was an old fiame of the
ColoneVs (Tbackeray, ifewcomes, Ch.
XXII Jy nahseb li chienet il mahbuba
(il għażiża, it-tifla li iħobb) tal Guru-
nell.
Flamb-dbarbr— min (dac li) i^.omm
torċa, jew fiaccla.
Flamb BOLT— sajjetta; oW each in
tum the terribleflame boltsfall^ (Hoore:
Veiled prophet of KhorassanJ, fuk cuU
wieħed, wara xulxin bdew neżlin (ifak-
kgħu) is-sajjetti.
Elamb-bnoinb (gas-engine)— macna
tal gas.
Flamb-byed— għajnejn (b'għajnejn
jew li għandu għajnejn) ħergin il bar-
ra (mimlijin^ bir-rabia jew bil killa.
Flambful—H jixghel, mkabbad,bin-
nar.
Flamblbss— bla vampa, bla nar.
Flamblbt— pianura (Isien tan-nar)
^ghir.
Flame-shapbd— li gej bħal (W ghan-
du għamla ta; Isien tan-nar ; a flame
shaped weapon, arma li il ponta tagħha
gejja bħal Isien tan-nar )m'hiex lixxa
Flaminbous
Fl«AMINGAL
FLàMINO —
kawwiy aħrax.
bħal armi, xwabel vlegeġ etc. ta dai-
imien.
Flambn — kassis, sacerdot tar-Bu-
mani antichi (pagani).
tal kassisin jew Sa-
cerdoti Rumani anti-
chi (pagani).
i iħaġġeġ, jiwampia;
kalil.
Flaminoo — Flamingo, tajra ta I-il-
ma b'sakajha twal ; n bħal tal papri
u munkara twil, milwi, tgħix bil ħut,
granci etc.
Flammable— li jakbad, li jixgħel.
FiiAMMATioN^kbid, ħrik.
Flammbous— bħal fiamma,bhal Isien
tan-nar, bħal vampa; tal vampi tan-
nar.
Flammifbrous— li jagħmel il vampa
li ikabbad.
Flammivomous— li jitfa, lijixħet, li
iwaddab minn gewwa il fiammi tan-
nar.
Flamt-H iħagġeġ jew ifemak.
Flan — scalda, rih, buflfura għal
għarrieda kawwija, tempesta; salt, tef-
għa duħħan cbira mitfugħa bir-riħ
hecc chif toħrog minn ċumnija.
Plan — vleġga.
Flanch — biċċa (xifer jew ħanec)
f macna biex magħha twaħħal jew
tkabbad ħag oħra.
FLANOB—dac il ħanec mkabbes fro-
ta tal vagun tal vapur tal art etc. biex
iżżomm fuk iMinja u ma tiżlokx jew
ma toħroġx.
Plank— genb, tokgħod ma genb,
taħbat minn mal genb.
FLANKARDS—il għadmiet mkabbżin
fil genb (ġnieb) ta cerv.
Flankbr — fortizza mal gnieb biex
tħares (ma tħallix li iounu milku-
tin etc.) suldati jew rigimenti etc;
tattacca, tcAbat għal jew mil genb.
FLANKs—Iaħam mkabbes ( nefħa )
fgenb jew fuk dahar ta żiemel.
Flannbl— flanella; bħal ponċ (xorb)
magħmul bil gnibru sħun birra u nu-
cimuscata; talflanella; aftannelshirt,
kmis tal flanella.
Flannbllbd — mgheżwer, msaħħan
bil flanelli.
Flannbn— flanella; tal flanella.
Digitized by
Google
PLA
— 409 —
PliA
Flanqubrb— isem ta Bigimenti tal
Gavallerija CFranciBa).
Flap— tperpira, tlebliba, perpura;
il falda ta glecc (baccaljawwa) ; dejl ;
tperper, tlebleb ; tħabbat il ġwienaJi ;
gewncA ta mejda (biċċa żejda f mejda
jew fpersiana etc. li tinfetaħ u tingħa-
lak biċ-ċappetti); dakka żgħira; isem
ta marda taż-żwiemel ; xorta ta fak-
kigħ wasagħ ; mrewħa għad-dubbien
(biex tchecci jew toktol biha iddub-
bien) ; thejlapofihe bannevB ihat flit
a* they are bome^ (Bf ron, Siege of Co-
rinth^ XXID, it-tperpir (tleblib) tal
bandieri jew standardi lijittajru (iper-
pru etc.) huma hu sejrin (mexjin) bi-
hom; he had hold of the flap o/ tny coat^
kabadli (ta is-saUJ għal perpura (fal-
da jew għal baccaljawwa) tal ġlecc
(ġacchetta) tiegħi ; tJie ^flapping sail
was hauled down^ niżżlu il kala li chien
kiegħed ilebleb (iperper); f coiild hear
the eagle jUtp its winga^ cont nisma
I-ajcH tħabbat ġwenħajha; ifyoti wish
to have more room on the tahle we can
put up Uieseflaps^ jecc tridu wisa actar
fuk il mejda nistghu narmaw (intel-
Igħu) il ġwienaħ (jew iż-s^j'eda) tagħha;
/ had a flap of tlie doge tail^ ħadt dak-
ka żghira bid-denb tal chelb; when
the horse has the flaps you ntay perceive
his lips swelled on hoth sides of his
moHthf and thai which is in the blister is
like the white of an egg ; cut some •
slashes wiih a knife and rub H once with
sah and ii will cure {Farriers Diction'
ary), meta iż-żiemel icun marid bil
ricollu il) flaps taralu xuftejh minfuħa
in-nahħa l-waħ<la u loħra ta ħalku, u
fin-nefħa (jew innuffata icun hemm
( icoUu ) bħal abjad tal bajd ; fellillu
(xokklu) in-nefħa b'sicchina, ħokklu
( għoroklu) fejn taksam bil melħ, u
ifiek.
Flapdragom — logħob billi takbad
ftahtaf) iż-żbib mil brandi li icun kie-
għed jakbad u titfgħu f ħalkec binnar
chif icun u tieclu ; tibla f dakka ; the
stormy sea had flapdragoned the ship
before ony assistance could be given^ il
baħar kawwi chif chien bala (għarrak)
il bastiment kabel ma ħadd ma sata
jatih għajnuna.
Flap-babbd— bil widnejn mdendlin
I-isfel (iperpru).
Flap-jaok— ftira, sfinġa.^
Flappbr— min iħabbat, jati dakkiet
żgħar ; papra żgħira li ma tcunx għa-
da taf (jew bdiet) ittir.
Flappbr-skatb— ħuta, ir-rajja.
Flappbt — bicca għuda, strixxa ;
ċoff taż-żagarella ; he is one who sells
ribbons and flappeis^ dac wiehed li
ibigh iċ-ċoffi u iż-żagarelli.
Flappish— dendul, disutli, mħarbat
fi Ibiesuy mperper.
Flappy — mperper, mdendel, jew
mitluk ilebleb.
Flarb — laħh ; tgħammix, teptip
tad-dawl ; tleħħ ; tgnammex, itteptep
(id-dawl) ; aflare up^ saħna fdiscors
f f argument) ; to flare up^ tisħon, tiż-
bel, issir demoniu etc.
Flaring -li igħammex,iteptep (tleb*
leb) (bħal dawl fir-riħ).
Flarinoly - bit tgħammix,bit teptip
(dawl firriħ^.
Flash -laħħ, berka ; furia ( sahna
ta mument, f salt, f dakka) ; għadira
ilma ; hafna ilma mitfugħ bis-salt biex
isuk (miegħu) ħmieġ etc; lewn (culur)
li isir biz-zoccor mcmruk etc. li jatu il
brandi u xorb ieħor biex jidher kawwi;
ilellex(lewn ignajjat) falz,Ii jidher biss;
bla sustanza, frugħa; bluha; discors
tan-nies baxxi cliem li ma tantx jifti-
hem għaliex jingħad mod u jista jifti-
hem b'mod ieħor ; tleħħ, tberrak ;
tfakka ghal gnarrieda ; tiżbel f dakka ;
titfa I-ilma li icun jidher nieżel bħal
ħġieġa ( jew cristalla ) ; then audden
t/irough t/ie darkened air^ a flash of
lightning came^ (Scott, Lay ofihe Last
Minsirel) mbagħad f dac id-olam (fak-
kghet) rajna il lahħa ta sajjetta; flash'
es of wratli and iears of shame (Long-
felloWy llales ofa way side inn ), saħ-
niet jew sħanat f dakka ( f salt jew
f mument wieħed ) u bichi ( dmugħ )
ta mistħija; wherever rain water stands
there is aflash^ cull fejn iżomm (jekaf)
1-iIma tax-xita icun hemm għadira ;
ihrow all iliis waier for a good flash,
itfa (ixħet) dan 1-iIma coUu biex issuk
sewwa (il ħmieġ etc. li hemm) ; tfiat
is a fladi dress, I dovkt like it, dic libsa
52
Digitized by
Google
PLA
— 408 —
PLA
bini jew ta architetturo, sabiħ u bil
goflt li inventau u bdew jusaw fi Fran-
za ; dana li stil 1-iżied li jidher fi twie-
ki eto. ta għamla gotica.
Flame— Isien tan-nar, fiamma,ħug-
gieċa; mħabba; ħrara; inahbubjew
maħbnba; tħaggeġ, tfernak ; we conld
$ee ihe glare o/ theflameBi rajna id-dia
(il hmura) tal ilsna (fiammi) tan-nar ;
before ten minutes alt the place toas in
aflame^ kabel għaxar minuti il post
cnien ħuggieġa waħda ; the true de-
scendants of those godly men who swept
from Scotland in aflxme ofzeal (Word-
sworth Excursion Bk. /F),il vera raz-
za (il veru nisel) ta dawc rgiel (nies)
tajba li gejjin (neżlin) mil li Scozia>
b'ħuggieġa ta ħrara (mħaġġin bil ħra*
ra; since your beautiful maid your flame
has repaidf no more I your folly regret
( ByrOD, to the Siqhing Strephon ) la
darba it-tfajla sablħa tiegħec li ghan-
dec) wieġbet għal li mħabba Cgħal gib-
da tiegħec li għandec lejha) jena ma
ngħalix actar għal bluha tiegħec ( ma
nibkax nagħli għalic actar għax ibleħ)
7 suppose she wàs an old fiame of the
ColaneVs (Tbackeray, ifewcomes, Ch.
XXII J, nahseb li chienet il mahbuba
(il għażiża, it-tifla li iħobb) tal Guru-
nell.
FLAMB-BEARBR^min (dac li) izomm
torċa, jew fiaccla.
Flamb BOLT— sajjetta; oW each in
tum the terrihUflame boltsfall, (Hoore:
Veiled prophet ofKhorassanJ, fuk cull
wi^ed, wara xulxin bdew neżlin (ifak-
kghu) is-sajjetti.
Elame-bnqinb (gas-engine)— macna
tal gas.
Flame-eted— għajnejn (b'għajnejn
jew li ghandu għajnejn) ħergin il bar-
ra (mimlijin^ bir-rabia jew bil killa.
FLAMEFUL—li jixghel, mkabbadybin-
nar.
Flambless— bla vampa, bla nar.
Flamblbt— pianura (Isien tan-nar)
ighir.
Flamb-bħaped— li gej bhalfli ghan-
du għamla ta; Isien tan-nar ; aflame
shaped weapon, arma li il ponta taghha
gejja bhal Isien tan-nar )m*hiex lixxa
Flaminbous
Fl«AMINOAL
Flaming —
kawwi, aħrax,
bħal armi, xwabel vlegeġ etc. ta dai-
żmien.
Flamen — kassis, sacerdot tar-Bu-
mani antichi (pagani).
tal kassisin jew Sa-
cerdoti Rumani anti-
chi (pagani).
i iħaġġeġ, jivvampia;
kalil.
Flaminoo— Flamingo, tajra ta 1-il-
ma b'sakajha twal ; n bħal tal papri
u munkara twil, milwi, tgħix bil ħut,
granci etc.
Flammable— li jakbad, li jixghel.
FLAMMATioN—kbid, ħrik.
Flammbous— bħal fiamma,bhal Isien
tan-nar, bħal vampa; tal vampi tan-
nar.
Flammifbrous—H jagħmel il vampa
li ikabbad.
Flammivomous— li jitfa, lijixħet, li
iwaddab minn gewwa il fiammi tan-
nar.
FiiAMT-Ii iħaġġeġ jew ifernak.
Flan — scalda, rih, buffura ghal
għarrieda kawwija, tempesta; salt, tef-
gha duħħan cbira mitfugħa bir-riħ
hecc chif toħroġ minn ċumnija.
Plan — vleġġa.
FLANcn — biċċa fxifer jew ħanec)
f macna biex maghha twaħħal jew
tkabbad ħaġ'oħra.
Flangb— dac il ħanec mkabbesfro-
ta tal vagun tal vapur tal art etc. biex
iżżomm fuk il-Iinja u ma tiżlokx jew
ma toħroġx.
Flank— genb, tokgħod ma genb,
taħbat minn mal genb.
FLANKARDS—il għadmiet mkabbżin
fil genb (ġnieb) ta cerv.
Flankbr — fortizza mal ġnieb biex
tħares (ma tħallix li icunu milku-
tin etc.) suldati jew rigimenti etc;
tattacca, taħbat għal jew mil genb.
Flanks— laħam mkabbes ( nefħa )
fgenb jew fuk dahar ta żiemel.
Flannbl— flanella; bħal ponċ (xorb)
magħmul bil ġnibru sħun birra u nu-
cimuscata; talflanella; a ^ftannel shirt,
kmis tal flanella.
Flannbllbd — mgheżwer, msaħħan
bil flanelli.
Flannbn— flanella ; tal flanella.
Digitized by
Google
PLA
- 409 —
PLA
Flanqubrb— isem ta Bigimenti tal
Gavallerija CFrancisa).
Flap— tperpira, tlebliba, perpura;
il falda ta ġlecc (baccaljawwa) ; dejl ;
tperper, tlebleb ; tħabbat il ġwienah ;
gewni^ ta mejda (biċċa żejda f mejda
jew f persiana etc. li tinfetaħ u tingna-
lak biċ-ċappetti); dakka żgħira; isem
ta marda taż-żwiemel ; xorta ta fak-
kigħ wasagħ ; mrewħa għad-dubbien
(biex tchecci jew toktol biba iddub-
bien) ; theflapofthe bannera that flit
a» they are bome, (Bjron, Siege o/ Co-
rinth^ XXII), it-tperpir (tleblib) tal
bandieri jew standardi lijittajru (iper-
pru etc.) huma hu sejrin (mexjin) bi-
hom; fie had hold of ihe flap ofmy coat^
kabadli (ta is-salt j għal perpura (fal-
da jew gtial baccaljawwa) tal ġlecc
(ġacchetta) tiegħi ; the ^flapping sail
was hauled down^ niżżlu il kala li chien
kiegħed ilebleb (iperper); f could hear
the eagle fUtp its wings^ cont nisma
l-ajcl'\ tħabbat ġwenħajha; ifyou wish
to have more room on the table we can
put yp tlieseflaps, jecc tridu wisa actar
fuk il mejda nistghu narmaw (intel-
Igħu) il ġwienaħ (jew iż-żieda) tagħha;
/ had a flap of the doga tailj ħadt dak-
ka żghira bid-denb tal chelb; wJien
the horae has theflaps you inay perceive
his lips swelled on bofh sides of his
mouth^ and Uiat which is in the blister is
like the white of an egg ; cut some .
slashes with a kntfe and rub it once with
saU and it will cure {Farriers Diction-
ary), meta iż-żiemel icun marid bil
f icollu il) flaps taralu xuftejh minfuħa
in-nahħa l-waħda u loħra ta ħalku, u
fin-nefħa f jew innuffata icun hemm
( icoUu ) bħal abjad tal bajd ; fellillu
(xokklu) innefħa b'sicchina, ħokklu
( għoroklu) fejn taksam bil melħ, u
ifiek.
Flapdragon — logħob billi takbad
rtahtaf) iż-żbib mil brandi li icun kie-
għed jakbad u titfgħu f ħalkec bin-nar
chif icun u tieclu ; tibla f dakka ; the
stormy sea had flapdragoned t/ie ship
before any assistance could be given, il
baħar kawwi chif chien bala (għarrak)
il bastiment kabel ma ħadd ma sata
jatih għajnuna.
Flap-babbd— bil widnejn mdendlin
1-isfel (iperpru).
Flap-jaok— ftira, sfinġa.
Flappbr— min iħabbat, jati dakkiet
żgħar ; papra żgħira li ma tcunx għa-
da taf (jew bdiet) ittir.
Flappbr-skate — ħuta, ir-rajja.
Flappbt — bicca għuda, strixxa ;
ċoff taż-żagarella ; he is one who sells
ribbons and flappets^ dac wiehed li
ibigh iċ-ċoffi u iż-żagarelli.
Flappish— dendul, disutli, mħarbat
fi Ibiesu, mperper.
Flappy — mperper, mdendel, jew
mitluk ilebleb.
Flarb — laħh ; tgħammix, teptip
tad-dawl ; tleħħ ; tgnammex, itteptep
(id-dawl) ; aflare up, saħna fdiscors
ff argument) ; to flare up^ tisħon, tiz-
bel, issir demoniu etc.
Flaring — li igħammexyiteptep (tleb-
leb) (bħal dawl fir-riħ).
Flaringlt - bit tgħammix,bit teptip
(dawl firriħ^.
Flash -laħħ, berka ; furia ( sahna
ta mument, f salt, f dakka) ; għadira
ilma ; hafna ilma mitfugħ bis-salt biex
isuk (miegħu) ħmieċ etc.; lewn (culur)
li isir biz-zoccor ma^ruk etc. li jatu il
brandi u xorb ieħor biex jidher kawwi;
ilellex(lewn ignajjat) falz,li jidher Hss;
bla sustanza, frugħa; bluha; discors
tan-nies baxxi cliem li ma tantx jifti-
hem għaliex jingħad mod u jista jifti-
hem b'mod ieħor ; tleħħ, tberrak ;
tfakka ghal gnarrieda ; tiżbel f dakka ;
. titfa 1-ilma li icun jidher nieżel bħal
hġieġa ( jew cristalla ) ; then audden
tJirough tlie darkened air^ a flash of
lightnina came^ (Scott, Lay of the Last
Minstret) mbagħad f dac id-dlam (fak-
kghet) rajna il lahħa ta sajjetta; fiash-
esofwrath and tears of shame {hon^"
fellow, Tales ofa way sids inn ), saħ-
niet jew sħanat f dakka ( f salt jew
f mument wieħed ) u bichi ( dmugħ )
ta mistħija; wherever rain water stands
there is aftash, cuU fejn iżomm (jekaf)
1-ilma tax-xita icun hemm għadira ;
throxo all Uiis water for a good flash,
itfa (ixħet) dan 1-ilma coUu biex issuk
sewwa (il ħmieġ etc. li hemm) ; tJuit
is a flash dress, I donU like it, dic libsa
52
Digitized by
Google
PLA
— 410 —
PLA
ilellex rtgħaj.iat) ma togħġobnix; he
has a flash atj/le, għandu stil (mod chif
tjcteb^ igħajjat (ilellexj; if I were you
I would not take those notes^ they seem
to hejiash notes^ ^li cont minnec ma
contx neħodhom dawc il carti tal flus,
donnhom (jidru) foloz ; I am seriously
afraid that his consolations are Jlash^
nibża wisk li il hena (u il ferħj tieghu
huma collha fergħin, bla sustanza;
they are flash men and their dialect
fUish talk^ huma nies bologħ fergħin
u cliemhom hua cliem tan-nies baxxi ;
clouds burstj skiesflash, dreadftd hour!
More fiercely pours t/ie stoinn^ (Bjron,
stanzas composed during a storm)^ Bħab
ifakka, laħn ta berak, x'sigħa tal biżal
u actar ħarxa (kalila) tati it-tempesta;
by day and night he wrongs me ev^ery
hour he flashes into one gross crime or
other, (8h»k8pear, LearJ, lejl u nhar
jaħkarni (iħabbatni etc.) u cull mument
issa jagħmilli ħaġa (xi dispett) jew
oħra; it is very nice to see the cataract
flashing from t/ie bridgCf (Tennyson,
in Memoriam)^ hia ħaġa sabiħa wisk
tara il catarratta jew 1-ilma nieżel
miftuħ bħal werka minn fuk il pont
FiiASH-HousB — burdell, dar fejn
jgħammru nisa li m'humiex tal galbu;
dar fejn il ħallelin jerfgħu dac li ji-
sirku.
FiiASH-piPB—cannol jew cannoli tal
gas mtakkbin rkak li jixgħelu rkak
(bħal dawc li naraw fxi luminazioni,
xi stilla etc. mixghula bi dwal rkak
tal gas).
Flash-whbbl— rota li ittalla 1-ilma
bil pali li icollha għal tal apposta.
FLASHiLY^bit-tlellix ; bil frugha n
m'hux bis-sustanza (bil cliem biss u
n m'hux bil fattij.
FLÀBHiNESs—tlellix (għajjàt ta lew-
nijiet).
Flashino— laħħ (ta berak) ; chisi ta
ħgieġ abiad (trasparenti) bi hgieġ jeħor
culurit.
Flashing-lioht— id-dawl chif jidher
miun fanal ta port jew xtajta (għas-
sinjal tal bastimenti).
Flabh-man — briccun, ragel ħażin,
banavolja, ħalliel.
Flabhy— tal-Iaħħ (tal berak) li ilel-
lex, ighajjat ; li jidher cbir imbaghd
tfittex u ma issib xejn; 1 heard a fiashy
panegyric upon tliefirmness and intre-
pidity of the i?ery man (FoXt Speechf
June 8t/t, 1784 J, smajt panegiricu
(discors ta tifħir) fuk il kawwa u il cu-
raġġ liema bħalu ta li stess ragel
(bniedem) ; flashy^ bla togħma, chie-
saħ; distilled books are^ like common
distilled waters, /lasfiy things^ (Bacon,
Essays^ of Studies), cotba hecc msoffija
huma, li stesB bħal ilma msoffi jew
illampicat, bla togħma, chesħin (ma
fihom I-ebda gost).
FLASK—cunjett, flixcun, żgħir, flix-
cun għal porvli ; forma ( caxxa tal
gibs etc.) ghal pasturi etc. ; forma
(għal fundaturi).
Flaskbt- cannestru, bixchilla (għal
I-affarijiet tal ichel).
Flat— witja, wesgħa ; sular, mez-
żanin (camra jew cmamar) f dar jew
cherrejja; mwitti, mfattar, ċatt; b'wiċċ
fl-art ; bla benna, chiesaħ fit-toghma;
spont; kalbu dejka, mnicchet; ċar u
tond, li jakta barra mil-Iewwel, li roa
jokgħod jaħsibha xejn ; B moU (fil
musica); banc tar-ramel (baxx fond) ;
twitti, tfattar ; ħaġa belgħa, wiehed
ibleħ, balalu ; we may say that Malta
is aflat country because there are no
mountains or high hills, nistgħu ngħej-
du li Malta hi art (gżira) witia għa-
' liex ma hawnx iġbla (muntanji j 1-an-
kas gholiet cbar ; we need not have the
whole /touse for ourselves, oneflat will
doj ma hemmx bżonn nieħdu id-dar
collha, pian wieħed biżżejjed għalina ;
a flat nose, mnieħer mfattar ; they fell
down flat on their faces before the
/Aron«,xteħtu bViċċhom fl-art kuddiem
ittron; thisbeer isflat,din il birra spiċ-
ċat togħmitha (toghma ta ilma, kat-
għet etc.) ; /low weary andflat seem to
be all t/ie uses ofthis u^or/^/ ^ 8 biik 8 pear,
Ilamletj^ fid-dinja coUox insib għalia
li idejjakli kalbi u chiesah; now you are
tooflat and mar t/ie concord (^hakH-
pear, Two Genllemen of VeronaJ, issa
inti għandec kalbec dejka (mnicchet)
wisk, u thassar il festa (il paci etc.)
collha ; / told /lim flat and plain,
għedtlu ċar u tond (minn għajr ma
Digitized by
Google
t-LA
- 411
fLA
kghadt Distaħba xejn etc.) ; / wUl^
thaVisfliUy (vShakspear, 1 Ilenry IVj,
Iva irrid, issa taf (għeddtlecx ċar biż-
'^,ejjed) ; / took hiin in a fiat lie, kbadtu
fghidba ċara ; he struck him with t/ie
fiat side of his aword, taħ dakka mil
wisa* tax-xabla (bix-xabla ċatta) ; /ay
himflat on the ground, middu minn
tulu (mfattar) ma 1 art ; / can't read
thia piece ofmuaicit is all aharps and
flals, ma nistax nakraha din il biċċa
musica collha diesis u bimolli ; io, no,
not such a confounded flat as that^
(Thackeray, Newcomes, Chap, XVI),
le, le, m'hux ħaġa belgha (balalu) bħal
dac ; Uie giins flatted down Uie two for-
tresses, il canuni wittew (xeħtu fi-art)
iż-żewġ fortezzi.
Flàt-boat— ċattra(puntun bil kiegħ
ċatt>.
Flat-bottomrd— bil kiegħ ċatt (bla
prim).
Flat-oap— berritta ċatta, mfattra.
Flat-fish— ħut ċatt (bħal ingwa-
ta etc.)
Flat-iron — ħadida tal mogħdija.
Flat-lbad— folji taċ-ċomb.
Flat-biouthbd— b'ħalku cbir.
Flat-nail — musmar żgħir ( taċc)
b'ras cbira jew wiesgħa.
Flat-boofbd — bis-sakaf jew il bejt
ċatt ; the houses in Malta are all fiat-
roofed, id-djar Malta collha bil bejt
(sakaf) ċatt.
FLAT-ROPB—stropp, ħabel immaljat
(maħdum ċatt) n m'hux mibrum.
Flativb — li igib il flati, li jakla il
flati.
FLAT-LONO-mit-tuI, ċatt, mfattar;
mil wisa.
Flatly— bla għoljet ; ċar u tond.
Flatnbbb— wita ; rtuba fit-togħma ;
bluha ; dieka ta kalb, nichet, swied il
halb; il għakda, li stat meta ħaġa
ma tistax tcun i/ied ; t/ieflatness o/ my
misery (Shakspear, Winter's talejy il
iniseria tiegħi li ma tistax tcun actar
(il għakda, il vera tbatija li ninsab
fiha).
Flatour (min(dacli)iżiegħel, imel-
,^ -^les, ifaħħar jew jonfoħ
l?LATROUR[('li,lxiħadd).
Flattbn— twitti, tfattar; titwitta,
titfattar ; iddejjak il kalb, tnicchet ;
tbaxxi (tniżżel) il vuci ("il-Ieħen jew it-
ton) fil musica ; to flatten a sail^ id-
dawwar kala b*mod li icun iħares xi-
fer lejn il prwa u 1-jeħor lejn il ^oppa
(m'hux faċċata); /a^t€/?, stuf^idu, ibl(à,
balalu ; w/iat aflatten face he has now!,
x'wiċċ ta balalu (ta ħaġa belgħa) ghan-
du issa I
Flattenino— twittija, ċattjar.
Flattbr — izżieghel, tmelles, tħan-
nen jew trakkad ; tfaħħar jew tonfoħ
bil cliem lill xi ħadd ; dontflatter me,
please, la tokgħodx tonfoħni bi cliemec
jecc joghġboc.
Flattbr— dac li (min) iwitti, jew
jiċċattia ; martell cbir tal haddieda.
Flattbrablb — li tista tmelsu jew
tat-tmellis, żegħil etc., li tista timpu-
sturi^ u tfaħħru jew tonfħu bil cliem;
he is one of the most fiatterable creature
that ever was known, (North, Life of
Lord GuildfordJ,chien 1-iżied bniedem
li tista tonfħu (bil cliem n*l cumpli-
menti, jew bit-tmellis u iż-^.eghil) li
katt deher.
Flattbrbr — min iżigħel, imelles,
jimpustura jew jonfoħ lill xi ħadd bil
cliem etc.
Flattbrbss— mara (dic) li iżi^iighel
tmelles jew timpustura (tonfoħ) lill xi
ħadd bil cliem etc.
Flattbring— taz-żegħil, tmellis, tal
impustura jew nfiħ bil cliem etc; yours
is a ftatteriug tongue, to be SHre^ inti
^ħandec Isienec iħobb ifi^ħar (iżigħel
jew imelles), m'hux biċ-ċajt ; that was
a very fiattering speech for ii«, dac
chien discors li neffaħna (faħħarna)
wisk ; that is a flattering portmit, dac
ir-ritratt wisk aħjar minnec ( minn
wiċċec), jew isbaħ milli int ; he is a
flattering painter, dac il pittur ma
ipingix fidil (chif hi tassew il ħaġa)
jirranġa jew isebbaħ il ħaġa actar
milli tcun ; a fiattering painier^ who
made it his care to draw men as Uiey
ought to be, not as ihey are, (Golds-
mith, lietaliation), pittur m*hux esatt
fix-xogħol tiegħu ^ħaliex ħaseb (fettex)
li pinġa in-nies chif imisshom, u m'hux
chif in huma tassew.
Digitized by
Google
ytk
— 41Ż —
PLA
Flattbry— żegħil, tmellis, thannin,
tfahħir falz; impastarar, nfiħ bil cliem.
Flattibh— ftit u xejn wieti ; ftit u
xejn bla togħma,artab etc, ftit u xejn
belgħieni (balalu).
FLATULBNCBUifwika, flat ; riħ, fru-
FLATULENCYjgħa.
Flatulbnt — tat-tifwik, tal flati;
mimli bir-riħ ; frugħa.
Flatuobity — ara fiatulence.
FhKTVOVS—hrsk jiatiilent.
FLATUOBNBBB--ara flatulence.
Flatub— flat, tifwika; riħ, tefgħa
riħ ; nefha riħ.
Flatwibb — għaċ-ċatt, għal wisa ;
lay the sword flatwise (not edge wiae),
kigħed ix-xabla ċatta m*hux għax-
xifer.
Flauoht— katgha ghasafar; leħħa.
^Flauoht— troffa, ġażżra suf; biċċa
giodda (bhal moxt) għax-xogħol jew
1-imxit tas-Buf ; tomxot is-Buf ; tkax-
xar il gilda.
Flauohtbb— min, jew dac li, jomxot
is-Buf.
Flaunt — tiżżaccar bi hwejjeġ sbiħ ;
tiddandan, turi ruħec bi ħwejjeġ sbieħ;
tiftaħar, tintefaħ bic in-nifsec; how she
(joes flaunting too I chemm tħobb tilbes
biex turi ruħħa ; dandin, wiri (ta wie-
ħed) bi ħwejjeġ sbieh jew bi Ibies ; she
was in borrowed flaunts, il ħwejjeġ
sbieħ li deħret bihom m'humiex tagħ-
ha (isBelfithom).
Flauntbr— min (dac li) iħobb juri
ruħu bi Ibies sabiħ, min iħobb jiddan-
dan, bi Ibies sabiħ faħħari; min iħobb
jintefaħ bih in-nifsu.
Flautist— dakkàk (min, jew dac li,
idokk il flawt.
FLAYEDO^marda fis-siġar li biha il
werak jisfar.
Flavbria— siġra li ticber fi-America
tisfel (fil Peru) li minnha jagħmlu żeb-
għa safra.
Flavbbcbnt— -isfar, sàfrani.
Flavioomoub — li ghandu xagħru
isfar, b'xagħru isfar.
Flavin — trab isfar (għaż-żebgħa)
igibuh mill-America.
Flavour — benna, togħma tajba,
gost, fv?iħa ; lewn sabiħ li ilellex ;
tbennen (tagħmel bnin), tati toghma
tajbajew benna; tfewwaħ ; laUoays
admired the flavour of that ruby^ dej-
Jem tgħaxxakt (għoġobni wisk) il-Iewn
sabiħ ta dac ir-rubin; Uiis wine has
an excellent flavour, dan 1-imbit fih
("għandu) togħma tajba Cbnin fittogħ-
ma); this time he gave a pleasantflavour
tohis disconrse, din iddarba ta gost
fid-discors tieghu (tchellem bil gost li
tà piacir actar); it is delicious to smell
theflavour o/ the niyrtles, oranges, and
blushing roses, titgħaxxak ix-xomm il
fwieħa tar-riħan, larinġ, u tal ward sa-
biħ ; this drop of essence will flavour t/,
din il katra essenza tagħmlu bnin u
tfewħu (tagħmlu ifuħ).
Flavoured — bnin, glmndu togħma
tajba, ifuħ; mħawwar.
Flavourless — bla togħma, bla ben-
na ; bla riħa, ma ifuħx.
Flwourous— tajjebfit-togħraa,bnin;
ifuħ, the sumptous viands and tlie
flavourous uine, (Popp, Ifomer^ OdyS'
sey Vf, 99u l-ichel tant tajjeb u l-im-
bit tant bnin (ta dic il benna).
Flavous— isfar.
Flaw — tixlifa, xegħjra, xakk; difett,
nukkas ; biċċa ; żiffa; storbiu, fratta-
rija ; ixxellef, ixxigher, ixxakkak; tic-
ser ligi etc. : issib difett; if you look
at it through the microscope youll notice
that fhere is a flaw in this diamond^
t'ecctaraħ bil microscopiu issib li fiħ
ixlifa (jew xegħira) dan id-diamant ;
we found it exceeding diflicult to keep
out the airfrom gettiug in at any im'
perceptible hole or /ifu//^ (Royle) sibna
li chionet ħaġa difiicilittkila) wisk biex
nżommu li ma tidholx (tgħaddix) 1-aria
minn dic it-tokba jew xakk rkik tant
li ma jidhirx ; the decree was just and
without fluw ( <*owper, Hope ), id-di-
griet chien magħmul bil ħakk n bla
difett (ma jonksu xejn) ; from Sinats
top Jehovah gave the laio^ Life for obe^
dience ; death for every flaw ( Cowper,
7ruth ) mil kuċċata tas-Sinai Alla ta
il-ligi: ħajja għal ( dawc li jagħmlu )
ubbidienza, u mewt għal cull nnkkas
(ta ubbidienza) ; this hcart shall break
into a hundred thousand jlaws (Shaks-
pear, I^ar) din il kalb tiegħi sejra
tinkasam fmitt elf biċċa; and he
Digitized by
Google
pla
-4ià -
fEfi
watched how the veering flaw did bloWy
(liOngftsllow, Wreck ofthe lles*pern9j
u hu ra chif r/-^.iffa (irriħ) li beda idur,
iiefaħ ; deluges of arnden from the toivn
vame ponring in ; I heard the mightt/
flaw when first it broke ( Drydeii, An-
rengzebcy V, IJ suldati ( nies armati )
daks iddewwidija gew u bdew deħlin
gewwa il belt, jena smajt il ghagħa
cbira malli bdiet; the cnp is fiawed with
a multitude of little cracks, it-tazza, hi
mxegħra b'ħafna xkuk; France hoth
flawed the leagne ( SliakMpear, Henry
VIII) Franza chisret il f ma kagħditx
għal) pattijiet ^ftehim) ; my worship
ueeded not to Jtaw his right^ ( Ford
Txidy's trialj is-Sinjuria tieghi bħala
Magistrat ma chelliex bzonn issib di-
fe ti fid-drittijiet tiegħu ; he likea to
find flaw in everi/thing; iħobb ifittex
ix-xagħra fii għagina ; dejjem għandu
isib xi ighejd.
Flawb— ififar.
Flawlbss — bla xkuk, bla xegħir
jew tixlif ; perfett, bla difetti jew nuk-
kas; the diamonds are fdir and flawless,
id-diamanti huma sbiħ u perfetti.
Flawn-oustard— (pastizz jew torta)
magħmul'bit-tkiek, bajd u butir.
Flawtbr— tneħhi il koxra, tkaxxar.
Flawy — coliu difetti jew nukkas;
coUu mxigħer, mxeilef jew mxakkak.
FLAX-chittien.
Flax-brakb — moxt ( macna ) biex
inakku jew jomxtu il chittieu, il ħjut
mill kxur jew il chittien jebes.
Flax-mill — macna għal insiġ tal
FLAx-PL^NT-issiġra tal chittien
FLAX-PULLBR'-macna biex takla is-
siġar (il pianti) tal chittien ; mir-raba.
Flax-sbbd (linseed) — zerrigħa tal
chittien.
Flax-wbngh — mara m*hix tal galbn.
Flaxbd — tal chittien artab u ilekk,
bħal chittien ; a flaxen rope^ ħabel tal
ħajt tal għazel.
FlaxbN — tal chittien ; hisfljxen hair
of snnny hne, curled closely round his
bonnet blue, fSc.otf, Lady ofthe Lake)
dac xagħru bħal chittien(artabu ilekk)
n lewn ix-xemx innucclat ma dwar il
cappell tiegħu ichal.
Flaxbn-bgg — bajda mifsuda jew
maktugħa.
Flaxbn-hairbd - li għandu xagħru
twil, artab, ilekk (bħal ħarir) li donnu
ħajt tal chittien.
Flaxt— tal chittien,bhal cbittien, t«
lewn safrani ċar (ħafif) ; thisis afiaxy
ċolonr, dan lewn safrani ċar.
Flay— tkaxxar ; he ought to sheer noi
to flay the sheep, imissu (ghandu) igiżż
u m'hux ikaxxar (jaktais-suf u m'hux
jobrox u jisloh) in-ngħaġ ( Ben Jon-
MOii Discoveriesj St. Dartholemey was
Jlayed^ San Bartulmew chien mkaxxar.
Flay-flint— xħiħ għall-ahhar ( għal
ħabba ikaxxar kamla )
Flay — tħarrab, tgherrex, tbażża,
tnaffar.
FLAYBR~min (dac li) ikaxxar ; kax-
xàr, min jew dac ii jisloħ.
Flaysomb— li ibazża, inaffar, ichecci
bil biza.
Flba - bergħud ; haġa li m'hi xejn,
ħaġa zgħira ; the flea is a wingless and
parasitic insecty il bergħud hua insett
(duda) bla gwienaħ u tgħejx bid-demm
li tarda (min-nies, n annimali oħra) ;
After whom is t/ie King of Isiw,l come
out ? after whom dost t/iou pursue t after
a dead dog?after a fleat (S«ilioel XXIV
i^),wara min hareġ is-SuItan ta Israel?
wara min int sejjer ? wara chelb mej-
jet ? wara xi ħaġa li ma tiswa xejn ?
Flba — tifli mill brigħed; who is to
flea thisdog, minn sejjer jifli (ineħħi)
il brigħed lil dan il chelb
Flba-bane — ħaxixa, żaghzigħa sal-
vaġġa.
Flbb-bebtlb - dudu li jagħmel ħsa-
ra (jecol) il ħaxix, 1-actar iżda ix-xtieli
(pianti) tal ħjar.
Flba-bite — ghidma ta bergħud ; ħa-
^a zghira, ħaġa ta xejn ; the gi-eatest
bodily sicknesses wei'e but fUabites to
those scorpions (BiRhop Hall, Specia-
litiesofhis life), lacbar mardjiet tal
gisem (li wiehed katt jista iħoss jew
icollu) ma chienu xejn ħdejn dawo li
scorpiuni.
Flba-bittbn — migdum, mghiddem
mkatta bil gdim tal brigħed ; żiemel
mtabba ; aflea bitten coloured horse.
Flbak — troffa ħajt, xagħar etc. ;
Digitized by
Google
fLil
— 4li —
i*Lfi
xatba jew rixtellu mabdum bil virghi
(bħal kfief).
Flbaking— rixtellu tal virghi jew
kasab minsuġa jew maħduma blial
kfief ghal fuk l-iskfa tad-djar (għaraj-
jex) biex igħattuhom b*it tiben.
Fleam — ara phlegm.
Fleah — isem ta lanzetta li biba
jifsdu iż-żwiemel.
Flbau-tooth — sinna ta munxar
gejja għamla ta trianglu.
Flbamy -mimli phlegm (ara).
Fleawort— ħaxixa (żagħżigha sal-
vaġġa;.
Flbchb— (fil fortificazionijiet), ix-
xogħol ta kuddiem fi glasis ta fortizza.
Flbok— tnakkax bil lewnijiet; it-
tabba ticchi ticchi; tebgħa,nakxa,ticca.
Flbakbd — mtabba, itticchiat, mnak-
kax bil-Iewnijiet.
Flbckbd-oattle — bakar etc, mteb-
bgħin bl-abjad.
Flbckless — bla tbajja xejn ; bla
ebda ħtija.
Flected — milwi jew mghawweġ,
jlected and rejlected^ mghawweġ u tarġa
mgħawweġ (bħal littra '*8").
Flbction— liwi, tgħawwiġ, tini; ara
injl^ciion.
Flbctionlbss— li ma jintlewiex, ma
jitgħawwiġx, ma jinteniex ; li ma jid-
biddilx fit-tmiem tal chelma (ara t/i-
flection),
FLED~(it-temp u il particip passat
tal verb /lee) jena ħrabt; maħrub,
when they saw the men armed they all
fled, meta raw in-nies armati ħarbu
collha; he isfled, ħarab, mar.
Fledob— tlibbes bir-rix ; liebes bir-
rix (għasfur) ; leave those little birds
alone in their neet they are nol jUdged
yet^ ħalli dawc il għasafar bi cwielhom
lil bejta, ghadhom għarwenin Cjew ma
libsux, bla rix).
FLEDaBLiNG -għasfur żgħir li għadu
chemm beda jilbes (jew italla ir-rix).
Flbdgt — li għadu cheinm libes
jew talla ir-rix.
Flbb — taħrab, tgħasfar ; taħrab
titbighed minn, jew tlialli; thou vtan of
Qod flee these ihingsy inti o ragel sew-
wa, tbigħed (aħrabj minn dawn il
bwejjeġ (WyclllTe).
Fleece— gild jew suf ta nagħġa,
geżża; nagħġa; iggiż, tisrak, tkaxxar,
tnażża, tghatti b'gild, bis-suf ; AHen-a'
JJale has no fleece for ihe spinning
(Scott, liokeby Tll, 30), AUen-a-Dale
ma għandhiex suf (tan-ngħaġ) x'tob-
rom; / ani shepherd to another man^ and
do not shear the fleeces i/ial I graze
(ShBk8pear,i4» yoi« like tV), jena ragħaj
ma jehor u ma ngiżx (jena) in-ngħaġ li
nirgha; theve xoas nothiug but jleecing
and fleaing, ma chienx hemm ħlief
serk u tkaxxir.
Flebcbless ~bla gild, bla snf.
Kleroer - ħalliel, min jisloh (flus
etc.) roinn ghand ħadd jeħor; min
ikaxxar lill ħadd jehor (fi fius etc.)
Flbbgh - tfaħħar, timpustura billi
tonfoħ f'wiċċu lill xi ħadd
Flbecing— serk, tkaxxir, brix (ta
flus etc.) minn ghand ħadd jeħor ;
the poor unhappy natives must undergo
anotherJieecuKj (P«x, Speech on Easi
India Bills, Nov. 18, 1783), l-imaejcnin
nies tal post (ta dic l-art^ icollom
jokogħdu ghal tkaxxira ohra (icollom
ihaldu jew jatu flus ohra, jew darba
oħra).
Flbecy— bis-suf; sufi; ugħbtti bis-
suf, (bhal dahar in nagħ^a) ; bħal suf,
li donnu suf; Jleecy clouds, sħab li
jidher donnu suf tan-ngħaġ ; not all
thejleecy wealth Uiat doth enrich these
downs is with a thoughi ^Hiltoii,
Comus 50Ji,\ m'hux il gild collhu tan-
ngħaġ illi jagħmel għani dan il moxa
hu ta min jaħseb tih (jew ta min jati
contu.
Flbep — stupidu, ħaġa belgħa,
babbu.
FLEER — titcherraħ, tchemmex xuf-
tejc jew wiċċec ; tgħajjeb, tiddieħec
bi; tgħajjeb; daħc bi, tcherriħ ta wiċċ;
to Jleer and scorn ai our solemnity,
(ShdlwpHar, Romeo tj ./m/m?<>;, tghajbu
u tidħcu bisserietà taghna ; he shidl
generally spy such a sly treacherous
Jleer vpon the face of deceivers (South),
hu actarx dejjom jara dac it-tcherriħ
(crulia) fuk il wiċċ ta dawc il ħziena
u tradituri.
Flebr — min (dac li) jaħrab jew
ighasfar.
Digitized by
Google
PLE
.- 416 —
fLfi
Flbbrer — min (dac li) igħajjeb,
jidħac bi ; icherraħ wiċċa jew jitcher-
raħ (biex jicculjnna lill xi ħadd).
Flberino - tgħajjeb, daħk bi.
Flebt - flotta, (ħafna frejgati jew
baetimenti tal gwerra etc. flimchien) ;
fleet; ħafif fil giri ; tgħum jew iżżomm
f wiċċ 1-ilma ; isBiefer, tagħmel viaġjif
fuk bastiment ; tiġri, thaffiBf ; tgħaddi
tiġri jew malajr; we ahall have the
channel fleet in Malta soon^ dai wakt
icollna il flotta (il frejgati) tal canal
Inglis ( li hnma stazionati hemm )
hawn Malta; (hose are very fl^et dogn^
dawc il clieb hfief hafna (jiġru fermj;
we saw some remains o/ tlie wreck still
fl^eting, rajna xi fdal mil bastiment li
chien tchisser għadhom igħumu f wiċċ
il baħar ; the mariners fleet again
(TriHtram), il baħrin jerġgħu isiefru ;
ihe lady fleeted forih alone^ is-sinjura
għaddiet tiġri weħida; time fl^eeted^
years on years had passed away ( Hoore)
iż-żmien għadda malajr (tàr), snin fuk
snin ghaddew.
FLEBT-art, (raba) ħafif m*huxgħo-
lijewfond, raba baxxjew ħafif; fil
wiċċ (ra'hux fil fond) ; those lands miiH
be ploughed fleet (Sortimer Hnshan-
dry).
Flbbt — issaffi (tixcuroaj il ħalib,
tieħu il crema (wiċċ jew il grass tal
ħalib) ; issaffi jew ittalla (tippompia)
ilma safi mixxmajjar ; igħaddi ħabel
jew tkabbżu fuk 1-argnu.
Flbbtbn— tnehhi (tieħu; il wiċċ jew
grass tal ħalib, tixcuma il crema minn
wiċċ il ħalib.
Flbbtfoot )ħafifminn sakajh, li
Flbbt footbdJ jiġri ferm.
Flbbtino— li ighaddi malajr, li itir,
we monrn onr fleetivg hreath, (Cowper,
Bdls of Afortality)^ nihċix iż-żmien li
għaddej sa chemm niehdu in-nifs.
FLBBTLY~bil ħeffa, ħafif, ta malajr,
li ighaddi; time passes fleetly^ iż-żmien
itir (igħaddi malajr).
Flbbtnbss — ħeflfa ; in fleetness tlie
deer far outstrips the vigorous horse^
ghal ħeffa iccerv igħaddi 1-akwa
żiomel.
Flbo— tbażza, twerwer bil biża ; be-
żgħa, katgħa, biża ; that is^ I got afleg
and was ready tojump out of my skin^
(Scott, RobRoy, Chap. XVIII) jigi-
fieri ħadt katgħa H tbellaħt(twerwirt).
Flbom — ara phlegm.
Flbomatiok— ara phlegmatie.
Flbmb - tchecci, titturufna, tesilia,
tchecci; turrufnament, esiliu; esiliat,
wieħed imchecci minn pajjisu, ittnru-
fnat; He flemed Agar and Ishmael
f Genesis and Exodus /, SiSj ; cheċċa
(esilja) lill Agar u lill Ismael ; six
years and a month he was a fleme
(Beket), sitt snin u xahar dam esiljat.
FLBMBR—min, dac li jesilia, ichecci
(barra minn pajjis) jitturufna.
Flbmet ) mchecci minn pajjisn, esi-
Fl^mit ) liat, itturufnat.
. Flbmino — wiehed minn Fiandra (mil
Belgiu).
Flbmish — ta, jew minn, Fiandra
(mil Belgiu, Belgian); Isien ta dawc li
huma minn Fiandra, il-lBien Belgian ;
Do you know Flemish f taf bil Belgian
(titchellem bil Belgian?)
Flemisħ-bond— bini bil madumietc.
b'mod li il fili ma icunux linja uaħda
(u hecc il ħajt icun actar kawwi billi
icun marbut jew mgħakkad flimchien
aħjar).
FLEMI8H-BRI0K — iċ-ċlamit ċanga-
tura ; ċlamit jew madum ghaċ-ċangar.
Flemibh-btb — għollieka f tarf ta
habel.
Flbnch| tneħħi in-nefħa; toflense
Flrnbb ) a whale tneħħi ix-xaħam
tal baliena, (tnaddaf il baliena mix-
xaħam li icun fiha.
Flbnde— circoncis (mgħammed la
Lihudia).
Flbsh— laħam ; il gisem; I-umanità
jew il bnedmin collha; this is tough
fl^sh, dan laħam xieref ; a spirit liath
not flesh and bone as you see me have
rSt. Lnke XX/V, S9j\ spirtu (fatat)
ma għandux laħam u gnadam bħali
( bħalma għandi jen ) ; raxo 'flesh,
laħam nej ; to fl£sh, ixxabbii (wieħedj
bil-laħam ; tincoragixxi jew tagħmel
il kalb lil; timmaniġ^a għal lewwel
darba; the pleasures offl^sh ; il piaciri
tad-dinja ( tal giaem jew i7.-żina ) ;
name not religion, for thou lovest tlie
flesh (Shakspear^ Henry VIj la is-
Digitized by
Google
PLE
— 416 —
PLE
semmiz religion għaliez inti tħobb i'À'
żina ; io gatherjieshf tismen (trabbi il-
laħam ; (o take flesli^ to be made fleah^
tieħu il gisem (issir bniedem) ; aud the
xoord was viade fleshi u sar bniedem ;
thefl£8h offruity il-laħam tal frotta (il
frott stess li jittiecbel barra mil għa-
dma jew iż-żerrigħa ; after the flesh,
bħala bniedemjew scond chif jiccman-
dana gisimna; ifj/e live after theflesh
y e shalldie, jeee tgħixu fiż-^jna (chif
jew scond ix-zewkat tal gisem) intom
tmutu ;/Wi and blood^ tad-demm u ii
laħam ; tce are all of flesh aud blood^
aħna il coll tad-demm u il-laham (il
coll bniedmin xorta waħda); fl£sh and
bloody nies, bnedmin ; / conferred not
withflesh and fc/ooc/, jena ma tchellimtx
ma nies, ma tchellimt ma ebda maħ-
luk ; to be one flesh^ tcun (tghix) kalb
waħda; and shall cleave unto his wife
and they shall be one flesh, u jintrabat
ma martu u jibkghu igħejxu flimchien
kalb waħda.
FLE8H-ooLouR--lewn il-laħam.
Flbbh-dibt— ichel (dieta) tal-laħam.
Flbbh-bird— dac il għasfur (tajr)
li ighejx billi jecol mil iġsma mejta jew
mil cadavri.
Flbsh-fopk— furchetta cbira għal-
laħam (furchettun).
Flbbh-hbwer— biccier, dac li (min)
ikatta il-laħam.
Flebh-wound — ferita, katgha fil-
laħam biss.
Flebhbd— mlaħħam, smin.
Flbbher— biccier.
Flbshbry — biccerija.
Flbsh-ply— dubbiena tal laham (li
tcun fuk il-Jaħam ) ; ragel ( bniedem )
ħażin m'ghoti għad-dinja, wieħed li
iħobb iż-żina.
Flbshpul— mimli bil-laħam, mlaħ-
ħam, smin.
Flbsh-hood — incarnazioni, tibdil
fgisem ta bniedem.
Flbsh-hook — ganċtallaħam (għad-
dendil tal-laħam).
Flbbhtnesb— simna.
FLBSHiha— ix-xogħol jew is-sengħa
ta biccier.
FLEBHiNa-KNiFB — sicchiua tal-laħam
(ta dawc li ibighu il-laħam).
Flebhnbbb — għelubija, nixfa, nuk-
kas ta laħam.
Flbshliness -żina.
Fleshly — tal gisem, tal bniedem ;
taż-zina.
Flebhly-mindbd - moghti ghaż-żina.
FlbbħmbaT' laham għall ichel.
Flbshmbnt — ħrara ii wiehed jagh-
mel jew icollu ghal ħaġa billi icun beda
fiha tajjeb.
FLESH-MONaBR — miu iġagħal lill
min jiżnen, min imixxi il hadd jeħor
fiż-żina.
Flbbh-pot -borma tal-laham (għat-
tisjir tal-laħam).
Flebhy — mlaħħam, smin ; fleshy
leaf werka mlaħhma, ħoxna.
Flet — msoffi mil crema (ħalib) ;
they drink flet milk which they just
loarm (Xortimer, //w^tawrfry), jixorbu
halib msoffi mil crema li icunu chemm
Baħħnuh.
Flbt— paliett etc, li ikegħdu fuk
dahar iżżiemel meta jarmauh biex
ma jingerahx (ma jinstelahx).
Flbtch— tagħmel rixa fi vleġġa;
tarma vleġġa bir-rixa.
FLETiFEROUB—li igib, li ikankal, id-
dmugħ.
Fletmilk — ħalib xcumat (msoffi
mil crema).
FLETz—isem ta saffi fl-art fblat
hecc msemmi fil geologia).
pi^cK^ } ^^^^ ** ^"** ^*"*'
Fleur-dblib— il fjurdulis (il fjur
tal gilju); l-insinja Beali ta Franza.
Flbury [vfi-armi) isem li bieh
FleukettbJ isejħu is-salib ( salib
fl-armi tal cunjomijiet etc ) ; mżejjen
(li fih) il fjur-du-lis.
Flbw - (temp passat tal verb fly)
tar etc. ; halk ta annimal (ta chelb tal
caċċa etc.) xorta ta xibca (bħal parit)
għasBajd ; (he bird flew away^ il għa-
sfur tar.
Flewed-( annimal chelb etc.) li
għandu ħalku cbir.
Flewb— xatba, tavlar, pali biex ma
iħallux ighaddi l-ilma ; ħaġa biex iż-
żomm il mixi (il giri) tai ilma chif
icun nieżei u dan l-ilma imur jew jiġri
ghal band*ohra.
Digitized by
Google
fLE
— 417 —
FLt
Flbx— tilwi, tgħawweġ.
Flexanimous— li m*hux sod, li ibid-
del fil fehma sicwit, li jirrendi minn
xejn.
Flbxibility — liwi, taghwiġ, tibdil
ta f6htna (malujr).
Flbxiblb — li jista jintlewa, jew
jitghawweġ, li jirrendi ; supple and
/lexible a$ Indian cane^ artab u li jir-
rendi (jista jitgħawweġ jew jintlewa )
daks il canna d India ; lie in of a flex-
ible and weak natiire^ magħmul jir-
rendi (ta natural deboli u li jirrendi
minn xejn) ; thie was a principle more
flexible to theirs ( ltop;er9) dana chien
jirrendi (jakblilhom jew jaħbtilhom)
għaliliom) ; <Ai> w aflexible language,
din il-Iingua tkeg leda chif trid (ħel-
wa etc.)
Flbxibly -b'mod li jirrendi.
Flexicostatb— bil custilji fjew maj-
jeri) milwijin jew ragħawġa.
Flbxilb — (MB,flexible);flexilebough8
descending with a weight of leafi/ spray
(Wordsworth, Excursion) zkuk ("frie-
għi) li jitgħawġu minn xejn jinżlu bil
pis ta żarġuna bil werak.
Flbxiloqubnt — ambigwu, dubbius,
li jista jiftihem b'modjew b'jeħor.
Flbxion— liwi, tgħawiġ ; liwja, tagħ-
wiġa, mincheb ; Jlexion ( fil gramma-
tica, li stess bħal inflection) it-tibdil
fil għamla tal cliem, ngħejdu aħna
tan-nom.uis-singular għal plural, jew
mil maschil għal femminil; tal verb,
fil modi, tempi etc; tal aggettiv fil
gradi etc.
Flbxive— milwi, mgħawweġ.
Flbxivbly — bil-liw), tit-tgħawiġ ;
bil ħajra, bix-xehta ; his heart was
always flexibly inclined to what was
good ( Fuller, Abel Redivious), kalbu
dejjem chienet mħajra (mixħuta)għal
dac li hu tajjeb (għat tajjeb, għal gid).
Flbxor — nerv, musculu etc. li biħ
nilwu jew ngħawġu il gioghi.
Flbxuous— collu liwi jew tgħawiġ;
tlie motion of the serpent is flexuous,
i! mixi tas-serp collu taghwi^ ; the
flsxuous burning of flames doth show
the air beginneth to be unquiet^ (Bacon,
Natural HistoryJ it-teptip tal fiammi
tad-dawl,jew tan-nar,juri li 1-aria bdiet
tiċċaklak ( bdiet titkonkal jew tkum
iż-żiffa.)
Flbxurb — liwi, tagħwiġ; liwja,
tagħwiġa ; servilismu, cumplimehti,
tneħħja ta cappel ; flexure ofa curve, il
liwi jew it-tagħwiġ ta linia tonda mil,
jew lejn, il-Iinja dritta.
Flbxured— milwi, mgħawweġ.
Flby— bi^.a; tbażża; tieħu katgħa,
titbażża.
Flibbergib - għiddieb.
Flibustier— ħalliel ta fuk il baħar
jew furban (pirata^ american.
Fliokbr— tittajjar, tħabbat il gwie-
naħ ; itteptep (bħal ma jaghmel dawl
jew Isien tan-nar fir-riħ ) tnemnem ;
/ saw the young swans trying toflicker^
rajt iz-zinn (papri cbar) jipprova biex
itir (ihabbat ġwejnħajħ biex itir) ; tlie
candle is Jiickering^ it will soon go out,
ix-xemgħa kegħda tnemnem dal wakt
tinħela (tispiċċa).
Fliokbring- tnemnim, teptip (bħal
ta xemgħa mixgħula fir-rih, jew meta
tcun waslet biex tispiċċa.
Fliokermousb— il farfett il-lejl.
Flidgb— ara fledge.
Flibr— min (dac li) jittajjar jew itir,
min jew dac li jaħrab, jitlak, igħasfar;
żiemel li jiġri ferm ( li itir bil giri ) ;
salt jew indana taraġ twil (ħafna taraġ
minn għajr liwi xejn) ; ventalora, rota
bil gwienaħ ta macna Cregulatur); dac
ir-romblu bil lasti wekfin f torchiu ta
stampatnr li jeħu il carta stampata u
lesta chif toħroġ minn fuk it-tipi n
tkegħeda flocaf'ma dawc li icunu lesti
u stampati).
Flight— titjir, tajran ; ħarba ; kat-
għa ghasafar ; ferħ ni^al ; indana
taraġ; salt, hafna vlegeġ, balal etc.
sparati jew mitfugħin wara xulxin ;
/ heard something about hisflight^ smajt
xi ħaġa fuk il ħarba tiegħu ; we saw
a flight of quails coming on^ rajna
katgha summien gejja (rieska) ; after
ascending a flight ofstairs you conie to
tlie placcy wara li titla indana taraġ
tasal (tigi) fil post; hesides the liun-
dred arrows discharged on us tfiey shot
another flight into tlie air^ as we do
bombs (^Jwlft, Gulivirs Travels) bar-
ra mill mitt vleġġa li venvnu ( tefgħu
58
Digitized by
Google
PLI
— 418
FLI
jew sparaw ) għal fukna, tefgħa ucoU
Bali (ħafna) ohra fl-aria, li stess bħal
ma nisparaw il bombi aħna.
Flight-pbrforming — li jiġri ferm, li
igħaggGl sħiħ ; li itir ; the Jli(jht per-
forming horse,,. ( Oowper, Task K/),
iżziemel li itir bil giri.
Fliohtbhot— ea fejn (il boghod) li
tista tasal vieġġa.
Fligiitinbss -- tajran, ħeffa cbira ;
therwil, bluha, stramberija.
Flighty— li itir, igħaddi malajr;
mherwel, meħbul, mberfel, ibleħ,
Btramb.
Flim-flam— barma, fitla ( fir-ras )
Btramberija.
Flimbily — fuk fuk, ħafif ħafif,
chemm chemm.
Flimsinbbs— rekka, għelubija, telka,
ċajpir.
Flimby — ħafif, rkiek, magħlub, li
ma fieħ xejn; likeflimsy tcebs iliat break
as soon as wrought ( Cowper, Retire-
ment ) bħal għankbut rkiek ( li ma
fieħ xejn, m'ħux utiek) li jinkata malli
icun lest; proud of a vast exient o/
flimsy lines, tBLkku mimlija (ferhanj
b'ħafna versi li ma jiswew xejn ( bla
forza ) (Pope, Prologue to Satires, 94-)
Flinch — tiscarta, teħles, tonkos,
tmur, tarġa lura, tingibed lura ; he has
talked io me about it, and has assured
me tJiat he will not kinch, (HacaQlay,
Tlistory of England Chap. F/), chel-
limni fuk dan u għamilli tajjeb, (sgu-
rani) li ma jarġax lura.
Flinchbr— min jiscarta, jarġa lura,
ma jokgħodx għal.
Flinohing — Bcartar minn xogħol,
dmir etc, reġgħa lura.
Flinohingly- b'mod ( b'maniora )
ta wieħed li ma għandux ħila, li jibża
u jarġa lura minn ħaġa.
FuNDBR— farfett tal camla.
Flindbrb— frac, scaldi, kxur.
Fling — twaddab, tixħet bis salt,
tvenven ; tati biż-żwieġ (bħal ma jagħ-
mlu iż-żwiemel meta jonfru ) titfa
Thawn u Themm; tofling about, ix-
xerred ma cullimchien, tixħetrhawn u
rbemm ; to fling away, twaddab, tar-
mi, teħles minn ; tiscarta ; who did
fling that stonef min xeħetha Cwad-
dabha) dic il gebla; they are always
ready tofling darts at us, dejjem lesti
biex ivenvnulna il vleġeġ; Duncans
horseSy turned xoild in nature^ broke
their stalls,flung out, contending against
obedience^ (ShakBpear, Macbeth), ii-
żwiemel ta Duncan, ħraxu u sfrattaw,
chissru li stalla, bdew jatu bii-żwieġ u
jokomsu, ma iridu jobdu lill ħadd ; to
fling down^ twaddab (tixhet) ma I-art,
takleb, tħott bini etc; tofling ojf^ tir-
baħ (tgħeleb) ; io fling open^ tiftaħ
bieb etc beraħ ; tofling up, terhi, tit-
lak, tħalli; tofling up a design^ terħi
("titlakjew tabbanduna) disinn, pian
jewħsieb; toflingup one's head^ iċ-
ċaklak rasec (bħal meta tagħmel meta
tcun incurlat).
Fling — xeħta, tefgha, twaddiba,
tvenvina ; botta, culjunar ; zorta ta
żifna ta li Scozzisi; every word he
speaks has a fling at somebody or other^
cul chelma li igħejd dejjem b*botta
(biex jicculjuna jew inigghes) lil xi
ħadd ; / saw the Ilighlanders dancing
ihefling to the music ofthe bag-pipe in
the open sireef^ rajt li Scozzisi jisfnu il
ffing bid-dakk taċ-cirimella, barra fit-
triek.
Flingbr— min iwaddab, jixħet jew
ivenven ; min jibbottia, jicculjuna bil
cliem ; Scozzis li jisfen il fling (ara).
Fling-dubt— mara li m'hix tal gal-
bu, mara pubblica.
Flinging— xħit, twaddib, tvenvin,
xhit I'hawn u l'hemm.
Flinging-trbb — stanga ( għuda )
bejn żewġ postijiet taż-żwiemel fi stal-
la ; bastun ta dawc li jidirsu il kamħ.
Flint — ħaġra taż-żniet ; ċagħka,
ebusija cbira ; tal (bil) ħaġar taż-żniet;
rough flint wàlls decked with shells,
(Scott, Epistle /, the Gaixlen), ħitan
ħorox tal ħaġra taż-żniet mżejnin bil
kxur tal bebbux (tal baħar etcj; to
skin aflintfg'ħeÀ ħabba tkaxxar kamla,
(tcun xħiħ ferm).
FLiNT-PiDGED— (arma) bix-xifer tal
ħaġra ta^<-żniet ; take this, and lay your
flint edged weapon by, (Dryden, Indian
Emperorj, ħu din u warrab I-arma li
ghandcc b'xifirha tal ħaġra taz-^.niet.
Digitized by
Google
FLl
— 419 —
FLi
FiiiNx-oLASs— cristal di rocca fxorta
ta ħġieġ fin ferm għal ucciali).
FiiiMT-HBABT — kalb jebsa.
FuNT-iBfPLBMBNT—għodda etc. tal
antichi magħmulha mil ħaġar taż-
żniet.
Flint-lock— il grillu, sparatur etc.
tal ha^ar taż-żniet ( tal azzarini etc.
antichi/
Fltnt-stonb— ħaġrajebsa (samma)
daks dic ta^i-żniet, and the earth becotnes
a9 Jlint'8ione, ( Longfellow» Sonfl o/
Iliawatha) u I-art issir jebsa daks il
ħaġar taż-żniet.
Flintwarb— xorta ta fajjenza fina.
FLiNTiNESS-ebusija ta kalb, ħru-
xija, chefrija.
FLiNTY-tal ħaġar taż żniet, jebes
ferm ; bla Imiena, ta kalb jebsa.
Flip — fiip, isfar tal bajd mhabbat
biz-zoccor,nalib, jew wkisky etc. u mi-
sħun ( xorb ghas-sustanza ); tinzicca,
titfa bis-salt (għadma ta cirasa, boċċa
etc. ) minn fuk difrec ; Jlip, dakka ta
frosta, dakka jew inziccatura b*difrec.
FLip-FLAP—ċakċik, tahbit ta ħaġa
ċatta (pala etc) li tagħmel meta cull
darba taħbat jew tigi fuk ħaġ*ohra
(fil mixi jew fid-dawran).
Flipb— tchemmex il gilda; toħroġ,
tiġbed ħaġa bil maklub ( bħal meta
tinża jew tiġbed peduna minn siekec u
tohroġha bil maklub. )
FLiPPANOT—lsien jakta, tlablib; lab-
lib, ċaccir ; / donH care mnch abont
his flippanci/, xejn mà jogħġobni it-
tlablib tigħu ( dac il ħafna cliem li
ighejd).
Flippant— Isien li jakta, li igħejd
sħiħ, li dejjem sejjer ; li (min) ghandu
Isienn jakta, lablàb ; li igħejd addoċċ
minn għajr ma ikisha xejn ; a most
Jlippant tongue fhe had (Chaiiinan,
AUfooUj^ chellha Isien jakta sħiħ; the
Jlippantpnt himselfto school^ (Toiiny-
800, m MemoriamJ, illablàb mar (da-
ħal) li Scola.
Flippantness— tlablib, tluk (ktigh)
ta Isien, tpaċpiċ.
Flippbr— il pala (mokdief) I-actar
wasa ta ħuta ; siek (pala) ta fekruna ;
id.
FuRT — namrat, namrata; xbejba
fiergħa jew moħħa fuk il werka li tit-
ħannex u tiżżegleg, biex tingħoġob ;
tithannex, tiżżegleg, titċhessaħ, tin-.
nfkmro, ; she is a Jlirt, chemm tinnam-
ra (dic namura).
Flirtation— namrar, tchessiħ, żeg-
lig etc. ta xbejba biex iġġagħal lill xi
ġuvni jibda iħares lejha.
Flirtbr— min ( dic li ) tinnamra,
titchessaħ, tiżżegleg etc. biex iġġagħal
xi ġuvni iħares lejha.
Flirt-oill — mara m*hix tal galbu,
mara mitluka, mara pubblica.
FLiRTioio—xbejba ^tfajla) li tinna-
mra sħiħ jew moħħa fin-namrar biss.
Flirtino — namrar, tchessih, I-actar
ta xbejba biex iġġagħal lill xi ġuvnott
iħares lejha.
Flisk— fettul, capriċċ.
Flisky— capriċċus, li cull tant ifit-
tillu.
Flit — tittaj.jar, tiggiera, tgħaddi
minn ban 1a għal oħra ; the clouds that
flity or slowlyfloat away, (Cowper, Re-
iirement) is-snab li jiggiera jew imur
jittajjar, (igħaddi) ; Aity tmut ( titlak
minn din id-dinja) iJie life didflit away
out ofher nest (Spenser) il haija ( ir-
ruħ ) taret, telket min din id-dinja
( ħarget mil gisem).
Flit — ħatif; li tista tixhtu jew
twaddbu fil bogħod ; now like a stag
now like a falcon flit (8penRer) issa
(dakka^ ħafif daks cerv u ohra' daks
bies ; and in his hands two darts exceed-
inff flit, and deadly sharp^ he held^
(Spenser), u f idejħ chellu żewġ vleġeġ
ħfief litista twaddabhom fil bogħod,
u jaktgħu sħiħ; /fi^ bil chemm (ħàfif);
on the rocks he /ell so fiit and light tliat
he Uiereby received no hurl at afZ,CSpeil-
Rer), u waka hecc bil cbemm (hafif j
fuk il blat li ma waġġa xejn.
Flitoh— biċċa bacon (bejchen) genb
ta majjal immellah, ardu ; / bought a
uice flitch (wholej from Uie grocer^
xtrajt ardu sħiħ minn għand tal
grocers ; flitch^ salt (hafna) travi mar-
butin flimchien (ħdejn xulxin).
Flitb— ġlieda ; ċanfira.
Flitbr— gellied.
Flittbr— tittajjar ; ixxerred; tixrid,
titjir ; biċċa ċarruta ; dendula.
Digitized by
Google
PLt
— 4Ż0 —
FLO
FiiiTTBE-MOUBB— farfett il-lejl.
Flittbbn— Bufra tarja (il koxra tas-
siġra tal balluta li ma tcunx xierfa,
ta sigra żgħira).
FuTTiNBSs-titjir, Bodizza ta xejn.
Flittino— titjir, tajran; nukkas ta
għamil tas-Bewwa, dnub.
Flitty— li m'hux sod ; li jilgħab.
Flix— disBenter ia.
Flix— ir-rix rkik (dac il pil jew xa-
għar rkiek tal annimaii).
FLix-WBBDlil ġargir (ħaxixa bħal
Flix-wort J tal muBtarda).
FLoWleġġa; /iw bow he bent and
Fhkjset therein a flo, (Ciiaucer),
għawweġ Hewa) il kaws u hemm kie-
għed vleġġa.
Float— iżżomm jew tgħum f wieċ
1-ilma, tgħum; tibda, tati bidu, tati
ix-xejra; tgħarrak bl-ilma; tibka fl aria;
tmewweġ; iż/omm jew iggib fwiċċ
1-ilma (fil wiċċj; tgħawwem; cull ma
iżomm jew igħum fil wiċċ (I-ilma)
blial ghuda, sufra etc ; bastiment,
flotta (ħafna bastimenti flimchien) ;
mewġy baħar, sufrun ( tas-sajd tal
wiċċ) ; ċattra ; float, salt art jew ħam-
rija, biċċa raba ; dic il gebla ċagħka li
dawc li jahdmu fi rħam jillixxaw (jo-
għorku) rħam biha; biċċa għodda ta
li Bcrapan (lima jew raspa) biex ineħ-
ħu biha il ponot tat-taċċi jew tal ca-
vilji minn gewwa taż-żarbun ; cazzola
wiesgħa tal caħħala jew bajjada; dawc
id-dwal li icun hemm fl-art ma tnl il
l)alcuxenicu f teatru ; / don't inink
ihis willjloat, it is rather heavy, ma
nemminx li dan igħum (iżomm fil
wiċċ), actarx ftit tkil ; hc was the only
inan t/iat showed himself ready and
willing tofloat ihe company^ hu biss
chien (ir-ragel» il bniedem) li wera li
hu lest u li irid jati ix-xejra biex tibda
ti^dem Cbiex tiekaf) il cumpannija ;
Venice looks, at a distance, like a great
town half floatedby a delage, ("Adiii-
son, on ItalyJ, Yenezia, mill bogħod
tidher donnbabelt mgharka (b'diluviu,
bl-ilmaj ; the sound still floated near,
(Scoit, Lay ofthe iMst Minstrel), il
ħoss baka fil krib mdendel fl-aria (ba-
ka miżmum fl-aria mad-dwar) ; there
he made a litde cot to him and to his
float, (lIaT6lock),hemmec għamel għa-
rix (tinda) żgħira għalih u għal basti-
ment tieghu ; when you see tlie fioat
inoving tlien the fish is biting off tl^e bait,
meta tara is-sufrun jiċċuklak il ħut
icun imiss ; we saw three men, the only
survioors on afloat, rajna it-tliet rgiel
li salvaw (li bakgħu ma intilfux) fuk
ċattra ; ihey are upon the Mediierra-
nean float, (Shiikspi^ar, Tempest /, ^),
kegħdin (jinsabu) fuk il banar Medi-
terran ; banks are measured by tlie float
orfl^or, which is eighteen foot sguai*e
and onedeepy (Xortiiner, ifusbandry),
I-artijiet tar-ramel etc jitchejjlu bic-
ciet bicciet (bil /(;aO cull biċċa (cull
fioat), tcun tmintax il pied quadru u
pied għoli; **fio<tt" is apolishing blockin
marble workingM "float" hi dic ic-ċagh-
ka li jillixxaw (jillu8traw)biha dawc li
jaħdoiu fi rħam ; askyour shoemaker to
rasp off toiih ihefloat i/ie ends of those
pegs in your shoe, għejd lil li scarpan
tiegħec biex ineħħilec bir-raspa dawc
rjus tal cavilji (taċċi) miż-żarbun ; ihe
plasterers trowel is also calleda **float*',
il cazzola tal bajjAd (jew tal caħħàl)
isejħula '*float'* ucoll ; when t/iefloais
were all lowered i/ie (fciress disappeared,
metaniżzlu iddwal tal palc (xenicu)
I-attrici ma dehritx actar; on jew upon
//i^/ifoa^jicciaklak,miexi; li majibkax
f post wieħed, li ibiddel, li mMiux sod ;
onr idean being perpetually upon ihe
fli>ai, (Soaiclt, Lig/U of Naturej, I-idei
(il ħsebijiet) taghna dejjem sejrin jit-
biddlu (jitbiddlu cull mumentj
Float— dic il boċċa (balla) li icun
hemm f caldarnn ta macna li titla u
tinżel scond il kawwa ta li sleam etc.
saloaomu (borsaetc. vojta)biex iżommu
maghha dawc li ma jafux jgħumu ; dic
il biċċa avoriu etc. żghira li tcun fil
wiċċ tal mercuriu f barometru.
Floataob— cull ma igħum fwiċċ
1-iIma.
Float-ooakd— palella (pala) to rota
ta vapur (bir-roti).
Float cask — caxxun ta dock jew
bacir li jtalla il fuk il baBtiment, billi
dan il caxxun ineħħulu 1-ilma li bih
icun mimli (meta icun taht 1-ilma) u
imbagħd jimleuh bl-aria biex icun ħa-
Digitized by
Google
PLO
— 4Ż1 —
FLO
fif n jitla bil bastiiuent b'collox li icol-
lu fuk) til wiċċ).
FiiOATED — mghawwem, miżmum
f wiċċ 1-ilma.
Floàtbr — dac li ighum, dac U
iżomm fwiċċ 1-ilma ; bastiment etc ,
min (dac li) jati is-xejra, ikabbad cum-
pannija fix-xoghol ; iwakkafha.
FLOATiNa— li igħum, li iżomm f wiċċ
1-ilma ; li miexi, impiegat, ii kiegħed
jaħdem (capital, flus'; li m'hux mgħak-
kad, li kieghed għalih ; bidu fix-xo-
għol, ta negoziu etc. ta cumpannija;
it-tajn mxerred fit-ticħil (mil caħħàl
jew bajjàd) ; great masses of Jhatutg
ice impeded the progress o/ the skiff,
(Maciiuliiy, Iliatory of England C/tap.
XVJIJi hicciet cbar ta ilma magħkud
li chien hemm (ighum^ f wiċċ 1-iIma
ma ħalliex li li schiff ighaddi (imur
jew jimxi) il kuddiem); trade xoas at
an end, floating capital had heen with-
drawn in great masses from the vtland^
(XHCaiiiay, Ilistory of England^ Chap.
XII j, il cummerċ wakaf (spiċċa), il
capitali tal flus li chienu lesti biex
icunu impiegati (ihaddmuhom) ġabru-
hom Q ħaduhom barra mil gżira.
Floatino-dam— caxxun ta bacir.
Floating-dock — bacir li iżomm
f wiċċ 1-ilma.
Floatino-light — fanal; bastiment
li iservi ta fanal, biex juri (f loc dawl
minn fuk torri etc.) il bastimenti loħra
fejn hi I-art etc.
Floating-pibr — pont (moll) fejn
jisbarcaw in-nies, li jitla u jinżel mal
baħar.
FiiOATs-il pali tn rota ta vapur.
FiiOAT-sTONB-xorta ta ħaġra ħaf-
fiefa.
Floaty — li izomm fil wiċċ, li igħum
fwiċċ 1-ilma.
Floccillation - ittneħħija tal friex
minn fuk il marid, li il marid stess
ineħħi u itajjar minn fuku bid-dwejjak
tal marda li icollu, u icun sinjal ħażin
ghax il marid meta jasal f dan li stat
icun korob għal mewt.
Floccosb — li donnu (bħal) euf.
Flocculrnt — sufi, muBwaf; ġa/./.ri,
ġażzri tas-suf.
Floccus •— il ġummiena tad-demb
( fit-tarf tad-demb ) ta xi annimali
beżbiiża, troffa xaghar.
Flook— merħla, katgha, miġimgħa ;
siltiet tas-suf rkik ecc. għal mili tal
mtieraħ etc, tinġama, tmur ktajja
ktajja bħat-trab, addoċċ ; like a Jtock
ofwild geeae (SliikRpear, Ileiiry IVj
bħal merħla jew katgħa wiżż salvaġġ ;
one shepJurd and onejlock, ragħaj wie-
hed merħla waħda ; the people flocked
therefrom all pat ts oft/ie Island^ hemm
ingemgħu nies minn cullimcbien( mil
gżiracollha)^ birds of a feather flock
together, cull par għal paru.
Flookkr — min, dac li, wieħed li
imur ma dawc innies I-oħra f post etc.
Flocking — • wieħed żgħir minn tal
merhla ; ħaruf, ghidi etc.
Flockmbl — f merħla , flimchien ,
f katgħa waħda.
Flooky — bbal suf, li donnu suf,
troffi troffi (kabda kabda) tas-suf.
Floe— biċċa ilma maghkud cbira
li isibu il bahrin tgħum f wicc 1-iIma
flibħra tan-naħħa tal poli.
Plog — issawwat, tiffrosta ; he waa
flogged to death, katluh bis-swat li tawh;
jew sawtuh tant li katluh).
Floggbr -min jew dac li isawwat.
Flogging — swat, flagellar ; merciless
fiogging soon became an ordinary pu-
nishment ( Hacaulay Ilisioty of En-
gland, Chap. JV ) swat bla ħniena sar
malajr castig comuni (castig li beda
jintgħata spiss).
Flood— gharka, diluviu, current, il
baħar; hafna; tgħarrak, tgħaddas,
tgħawwem ; neither shail there any
more be a flood to dsstroy the earth
( Genesis IX) u 1 ankas ma icun hemm
diluviu jeħor li igħarrak 1 art (iddin-
ja); Noah lived after theflood 350 years
{Genesis)y Noà għax wara id-diluviu
għal 350 sena oħra ; toe had to row
against the flood all the way^ chelna
nakdfu contra il current it-triek collha;
ships thatflmton the fhod^ il bastimenti
li hemm fuk il baħar; this greatflood of
visiiors ( Shak'ipf^ar, Simon of Athens)
cliien hemm ħafna (salt, concors cbir
ta) iiies ; when the rtiins are heavy Utis
£lace isjloodedy meta tcun (tagħmel^
afna xita, dan il post (hawn) jegħrek.
Digitized by
Google
FLO
- 42Ż —
PLĠ
Floodbb— min isakki (jewigħarrak
bl-ilma).
Floodoatb — bieb (rpar) biex iżomm
jew iħalli igħaddi bil mod 1-ilma.
FiiOODiNG -għarka, diluviu, ħafna,
ilma; tisfija cbira ta mara ( tneħħija
cbira ta demm )
FLOODLess— niexef, bla ilma.
Flook— ara fluke,
Flookam— tajn (art taflija).
Floor - kiegħa, pian ta dar; 1-art;
tagħmel kiegħa, tiċċanga; tarmi, tix-
ħet, issabbat, ma l-art; we haoe io scrub
Jloora ( tlie floor ) irridu naħslu l-art
Cil kiegħa), / picked il up^ it was lying
on Uiefloor^ jena rfajtha, chienet flart;
we live in the aecond fioor^ nokgħodu
fit-tieni pian ; HieBe nquare hewn stonen
aie to fljoor onr rooms with^ dan il gebel
maktugħ ( minġur ) qucidru kiegħed
biex niċċangau il cmamar tagħna biħ ;
you have to be much stronger than you
are to flx>or iliat man^ trid tcun tiflaħ
wisk actar biex tixħet (titfa) dac ir-
ragelfl-art; toiake the floor/tiilfi fuk
palc biex tchellem in-nies (biex tagħ-
mel tneeting).
Floorbb — xebgħa sewwa li tixħet
wiebed fl-art.
Floorino - iċ-ċangar, ċangaturi,
njam, twavel etc. għalċanġar, għal
kiogħa, għall-art.
Flop— tħabbat (il gwienaħ etc); ter-
hi fdakka jew bis-sait, tniżżel bis-salt;
tinxtehet bis-salt għar-rcubtejc ; why
is t/iat hirdflopping iia wings ? għaliex
kiegħed iħabbat ġwienħajh dac il għa-
sfur ? she hadflopped her hat over her
eye8^(VW\A\\%^^Joseph Andrews Bk,
7l^),xeħtet(tefgħet;ilcappell fuk għaj-
nejha; / was frightened io death on seeing
a huge flopping kite over my head, ħadt
katgba tbellaht meta rajt seker daks
demoniu iħabbat gwienħajh fuk rasi ;
flopping hersel/down^andpraying that..
(Dickeos, Sate oftwo citiesj u xteħtet
għar-rcubtejha cobba fl-art, titlob...
Flop— titla bi8-8alt,tkum għal għar-
rieda.
FiiOP—ħoss ta tisbita żgħira ( ta
meta xi ħaġa żgħira taka u taħbat ma
1-art); itfell with aflop^ waka b'tisbita
(b'ħossj żghira.
Floppy — li ilebleb jew jiċċaklak (jitla
u jinżel bħal faldi cbar ta cappell ) ;
he wore a floppy hat, chellu f'rasu
( chien liebes ) cappell bil faldi cbar
(ilebilbu, ipatptu etc.)
Flora— alla falz ( mara ) Buman,
tal fjuri u il ġonna; chienet thares id-
dwieli, iz-zebbuġ u is-siġar 1-oħra col-
Iha tal frott; il pianti ( il ħxejjex )
collha ta pajjis ; floi^i, isem ta chewba
cbira (it tmieoja waħda li sabu; — raha
1-ewweI darba Hind fit 18 ta Ottubru
tal 1817.
Floral -tal fjuri, tal ward ; tal //o-
ra ta pajjis (ara).
Floral glogk — arloġġ H jaħdem fuk
il ħin tal ftuħ u il għeluk tal fjuri roal
ġurnata.
Florally — bil fjnri, florally orna-
mented, mżejjen bil fjnri.
Florascopb— microscopiu (ħgieġa li
turi cbir) għal li studiu (Gli) tal fjuri.
Florbatbd — bil fjiiri, m^.e.jjen bil
fjuri ; floreated capital/t of pillars, cap-
telli bil fjuri (werak etc.) tal colonni.
Florbnob— Firenze-(belt tal Ita-
Ija^ xorta ta drapp, ħarir, Nubiltà (ta
Firenze); xorta (isem) ta mbid li isir
Firenze.
Florbnck plask - garafina, flixcun
tal ħgieġ rkiek (fin).
Florbncb lbaf - pannella ; trab tal
bronz bħal porporina etc.
Florbncb oil— żejt fin, ta Firenze.
Florbnt — li jifliorixxi, igħaddi il
knddiem.
Florbntinr — ta fminn) Firenze,
Fjureniin; xorta ta pastizz (għagina);
drapp tal ħarir (nubiltà ta Firenze).
Florbs— xorta ta blu (nirl ghaż-
żebgha (biox jatu il-Iewn icħal bih).
Florbsgbngb il ħru^ li staġun tal
fjuri; ix-żmien meta issiġar, pianti etc.
icunu bil fjuri
Florbt — fjurett, fjur żgħir.
Floriaob — fjnri, blanzuni ; when
the bauks their floriage bear^ (J. ScOlt,
Odes XXi, raeta ix-xtajtiet icunu bil
fjuri (jew bil blanzuni miftuħa).
Floriatbd ^ara floreated.
Florigomous -li ghandu xagħru jew
rasu armata jew mżejna bil fjuri.
Digitized by
Google
PLO
— 428 —
PLO
Flomoultural— tal cultara (colti-
vazioni, trobbija etc.) tal fjuri.
Florioultubb— il fjuricultura, trob-
bija u hsieb tal pianti tal fjuri, u tal
fjuri.
Floriculturist— niin irabbi, jiccol-
tiva etc. zitel, pianti tal fjuri, n il
fjuri,
Florid — wardi ; kawwi ; bil wardiet
(wiċċ) ahmar, ixkar; sabiħ, eleganti;
round theirjiorid earth^ CMIItoii), dwar
1-art tagħhoni collba (fjuri) ; »h« ia a
girl toith florid complexion, hia tifla
b'wiċċha ħamrani (sabiħ) ; everybody
liked his florid discourħe^ lijl culħadd
għoġob id-discorB sabiħ li għamel.
Floridity Iġmiel, culur jew lewn
FLORiDKBSsjħamrani ta wiċċ rsabih)
Florifbrous - li jaghmel il fjuri.
Florifioation — iż-żmien etc. tal
ħrnġ tal fjuri (mix-xtieli, pianti u si-
ġar).
Floriform— li għandu għamla ta
(\\ gej bhal) fjur.
Florilbgb— ġbir tal fjuri; trattat
chitba (discors) fuk il fjuri.
Florin— fiorin, biċċa munita (flus)
tal fiddn, jisWa ^.ewġ xelini.
Plorist — tal fjuri, min irabbi jew
ibigħ il fjuri; min jicteb fuk Wflora
jew descrizioni tal fjuri.
Florulbnt— bil fjuri.
Flory— van, fieragħ.
Flos (fil Clinica) — il frac, it-trab,
(msoffi minn bċejjeċ ta metalli etc.
cbar).
Flosoulb— fjur minn mazzett fjuri.
FiiOSCULous-magħmul tninn (tal)
fjuri.
Flobh - ara floM.
Flosh silk -eivekfloss silk.
Floss — ilma gieri, ħgieġ mdewweb
bħal ilma nieżel (ħiorei;) min-nar; it-
trab tal fjuri jew dac il pil rkik fin
ta xi pianti.
Floss-silk— ħarir (ħajt) ta barra,
ħarir oħxon ordinariu, bicciet tal ħajt
tal ħarir mkatta mil fosdka.
Flossifioation— il ħruġ (i^.-/.mien
tal ftuħ) tal fjuri.
Flossy— ħafif, artab, blial ħarir.
Flota (fleet^-riotta — hecc hi msej-
ħa il flotta tal bastimenti Spanjoli li
dari chienu jsiefru cull sena minn Ca-
dice (Spanja; għal Vera Crux, fil Mes-
sicu ('AmerieaJ.
FLOTAOE—il bastimenti collha etc. li
iiommu jew li huma f wiċċ l-ilma (cull
ma hu f wiċċ il baħar).
Flotation— sperimenti, studiu fuk
l-afifarijet (il ħwejjeġ, jew dac collu) li
izomm f wiċċ 1-ilma jew li ma jegħrekx:
they were making some experments in
flotation CMacmillans Magazine Octo-
her 1881) chienu kegħdin jagħmlu xi
sperimenti ( jippruvaw u jistudiaw )
fuk xi affarijet li igħumu (iżommn)
f wiċċ l-ilma.
Flotive— li iżomm ( ighum ) f wiċc
Mlma, li ma jeghrekx ; has Viis plank
sujficient flotative power tj carry its
load, din it-tavla għandha saħħa bi^.-
żeljed biex iż^.omm fil wiċċ b'din it-
taghbija.
Flotb— ara «Aim.
Flotb 0RASS — ħaxixa, pianta, li
tgħum f wiċċ l-ilma ( il poa aquaticaj.
Flotilla— flotta tabastimenti żgħar,
flotta żgtiira, ħafna bastimenti i^.ghar
li isiefru flimchien.
Flotsam — dac il fdal u cull ma jib-
ka jgħum fwiċċ l-ilma wara li jitchis-
ser xi bastiment ; (dan il fdal jibka
għal gvern chemm il darjba sa sena n
ġurnata ħadd raa jakbes u jitchellem
għalih, bħala sidu).
P^LOTTBN— msoffi, xcumat, bħal ma
icnn il ħalib mil crema jew il grass li
jitla fil wicċ (tiegħu).
Flouncb— tiżżeglec, titlaħlaħ, tit-
ħabat, iċcaklak gismec collu ; tixħet
bis-salt ; ^.eglig, tlaħliħ, ċaklik tal gi-
sem collu chemm hu, taħbit; andflies
aloft and flounces round the pool^
(1 homii.soii, SpringJ, ujittajjar il fuk
(fil għoli) u jitħabat madwar il ghadi-
ra ; he is flounced thence into the sea^
(Smilh, jAves of IlighwaymenJ^ u im-
baghad minn hemm jitfgħuh bis-salt
( iwaddbuh) gewwa il baħar.
Flounob — pantd ; taghmel twaħħal
il pnatar ; iżżejjen fdublett etc.) bil
pnatar; she wasflounced froni heud to
tofoot, and every part of lur garment
in curl^ f AflfliAoii, Spectatorj^ chienet
mżejna (mimlija) bil pnatar minn fuk
Digitized by
Google
PLO
— 424 —
PLO
sa isfel, u cull biċċa minn ħwejjiġha (u
ħwejjigha collba) bil cannoli.
Plounoimg— tħit.iżżejjendublettetc.
bil pnatar; ħjata etc. bil pnatar.
Flounder — titħabat, titkagħbar ;
titkalleb minn hawn għal hemm bħal
huta gio *I ħama; isem ta ħuta ċatta ;
isem ta biċċa għodda ta li scrapan
(żieda, ġonta fil forma).
Plour — dkiek; tidħan, tagħmel bħal
dkiek; troxx id-dkiek ; ifread u made
qf flour^ il ħobż issir mid-dkiek ; ir^
have toflonr tliia wheat^ irridu (għan-
dna) nidħnu dan il kamħ (jew it-
tgħam) ; /lour these rolU^ roxx id-
dkiek fuk dawn il kbejziet.
Plour-bbbtlb— duda tad-dkiek, il
bumnnkar.
Flour-bolt — delu Cil għażel tad-
delu biex jitgħarbel id-dkiek mia-smid.
Flour-box ) caxxa mtakba għat-
Flour-drbdgb) traxxix tad-dkik.
FLOUR-MiLL-midħna għad-dkik.
Flour-siptbr— gharbjel ghad-dkiek.
Flouret— fjurett, fjur żgħir.
Flourish — ġmiel ; tlellix ; fjuri ;
żina ; rikma (il chitba u fil cliem ; tix-
jir ta xabla jew bastun ; sinfunija ;
dakk ta trombi ; tisbieħ, tlellex, ti/żej-
jen ; ticber, tmur jew tgħaddi il kud-
diem ; tistgħana ; tiftaħar ; iżżejjen,
tirkem ; iggemmel (i^.żejjen bil ġmiel
jew issebbaħ; ixxejjer sejf jew bastun;
/ called thee then vain flourish o/ my
/ortune^ I called thee then poor ahadoiv,
painted queen^ (Shaki^pour, Richard
III), jena allura sejjaħtlec ġmiel fie-
ragħ ta xortija ; jena imbagħad sej-
jaħtlec ("ghedtlec li int) msejcna om-
bra (dell', regina miżbugha (pinġuta) ;
hy a / lourish o/ fine words they always
succeed in what they wanty bit-tlellix
(rikmaj tal cliem (tacliemhom)dejjem
jirnexxilhom li iridu (jgħaddi jew isir
chif iridu huma); there was noflourish
o/swords^m9k chienx hemm tixjir ta
xwabel; tlien thefierce trampet /lourish
/rom earth to heaven arose^ (MHCiiQliiy,
liattle o/ the lAike Regillus)^ imbagħd
id-dakk (iż-'j^.arżir) kawwi tat-trombi
tala mill-art għas-sema) ; I dont think
these trees will / lourishy ma nemminx
li dawn is-siġar jisbieħu (jew ighaddu
il kuddiem); he was the only one seen
to /lourish his sword, lilu biss raw ixej-
jer ix-xabla.
Ploubishablb — eabiħ, li jiġbed ;
fl-ahjar tiegliu.
PLOuRisHBD-mxejjen ; mżej.jen bil
fjuri etc,;/lonrished crosses^ (fl-armi),
slaleb li Ht-truf tagħhom ghandbom
(jispiċċaw) b*xi fjuri xi disinn jew or-
nament sabiħ. .
Flourishbk— wieħed li għaddej il
kuddiem ġmielu ; min, jew (lac li, ixej-
jer xabla sojf jew bastun.
Flourishing— ġmiel, żina; moghdija
il kuddiem ; ftaħir; tixjir ta bastun,
sejf ect.
Flourt - mgħotti (mimli) bid-dkiek.
Flout— tinsulta, tghajjeb, tidhac bi,
ticculjuna; insult, culiunar ; tgħajjib;
daħk bi; let him perceive what offence
itisto/lout his /riends^ (Shak8p«*ar,
Ilenry F/), ħalli jara chemm hi oflSsa
(ħaġa cherba) li jinsulta il ħbiebu ; we
had nothing /rom them hut /lout and
jeers, ma ħadniex ħaġ'oħra minnhom
ħlief tgħajjib (insultij u culjunar.
Ploutbr — culjunajr, wieħed inso-
lenti, li jidħak b'iiadd jebor.
Flouting — tgħajjib, culjunar, in-
sultar, daħk bi.
Flouting-stock - pulcinell ; wieħed
li jidħku bih in-nies; bniedem tad-
dabc ; / was treated as a nothing^ a
/iouting stocky ("Godwin, MandaviUe /,
^63 Jy jena ma cont iccalculat xejn,
pulcinella biss (għad-daħc bissj.
Flow— tiġri, tin^.el (bħall-ilma ghan-
niżla> ; tiġri minn banda għalloħra
(bħal demm fl-arterji etc); timla (bħal
baħar); tinħall (iddugh); tinxel (tinxte-
ħet) bħal-ilma; tcun mdendel maħlul
(bħax-xaghar etc); toħroġ(bħaI meta il-
ma joħrog mill blatjew għerf,cliem etc.
joħroġ mil fomm), ixxerred; tcun tigi
(nieżel) minn ; tiġri il ħamla (wied,
ħafna) tneħħija cbira ta demm; tgħad-
dar, tgħarrak ; current, xmara, ħam-
la, wied ; il mili tal baħar ; color,
għoli (ta gvern, ta pajjis etc) ; ghel-
gul ta għerf; it is lovely to see the
waters/low slowly doivn towai^s to sea^
haġa sabiħa tara dac 1-iIma nie^.el bil
mod il mod lejn (għal) bahar ; princely
Digitized by
Google
t^LO
— 426 —
PLO
blood floxoB in his cheek, (ShħkoHjf^ħVy
Cf/mbeline)j demm nobbli (tft princepj
għandu jiġri fgismii (fwiċċiU; (he
river haih thrice floxced^ no ebb beiweeny
(Shakespear, ^, Henry IVj^ ix-xmara
mliet għal tliet darbiet minn għajr ma
forħot xejn ; oh! iliat ihou toouldsi rend
ihe heatena ifiat the mountains mighi
flow down^ (l8ajali)j oh ! li cont iċear-
rat (tiftaħ) is-smewiet ħalli il muntanji
jinħallu ; his good shall flow away
(Job. XX^ ^5y, eull ma ghandu idub
jispiċċa, iinħela fix-xejn ; her lovely
iresses flowed.., ix-xaħar tagħha sa-
biħ cbien maħlul... ; Moses caused
waier io flow oui of ihe rock^ Mosċ
ġagħal joħroġ I-ilma mill blat ; / wUl
use ihai ionaue 1 /lave, if wxi flow
from ii I shall do goocl, (Shakspesr,
IVinfers ialej, jena nħaddem Isieni
(nitchellem) jecc minnu (mil cliem li
nghejd) joħroġ għerf, jena nagħroel il
gid ; floWjflow yon heavenly biessings
on hevy (Sliake8pear,(7ym&^Zt;2«y/,inżel,
inżel (xtered xtered) int o barca t*AIIa
(tas-Smewiet) fukha ; he did notjlow
from hononrable sources, (Shekespear,
Pericles IV, 3) , ma chienx nieżel (ma
chienx gej ) minn familja (razza jew
demm) nobbli jew pulit; if ihis rain
goes ouj ii will flotċ the ground, jecc
tcompli din ix-xita, tgħaddas (tgħar-
rak bl-ilma) 1-art ; afloto wUl have an
ebb, wara il mili tal baħar tigi il fru-
għa (wara li il baħar jimla, jofroħ jew
wara il maltemp jigi il bnazzi etc.) ;
knoto ihe ebbs andflows of siate, (Ben
JonsOD, The Fox), ara (għaraf) I-ib-
baxxar (li nżul) u il għoli (il cobor^ ta
li Stati.
Flower— fjur, warda, żahra, ġmiel ;
I-aħjar; dkiek; twarrad; tagħmel il
wardjewil fjuri;. ti:^ihar jew toħroġ
iż-żahar; iggemmel,tirkem, iżżejjen (bi
fjuri etc.) ; ihis is a stoeei smelling
floioery dan fjur ifuħ (fih rieħa ħelwaj;
ihe excelleni flowers of rheioricj il ġmiel
tar-rettorica ; he belongs io the flower
of ihe nobiliiyy hua mill-aħjar fost in-
nobbli ; she i» siill in ihe flower ofher
age^ għadha fl-aħjar taghha; ihe fiotoer
ofgrain mixed wiih water makes glue^
fd-dkiek ma 1-ilma jagħmel il colla ;
ikese trees shanUfhwer before the be^
ginning of spring^ dawn is-siġar ma
jibdewx jagħmlu il fjuri kabel il bidn
tar-rebbigħa ; / toas told thai ihey in-
iend io flower all ilie place, kaluli
( smajt ) li sejrin izejnu cullimchien
bil fjuri.
Flowbr-animal— -I-antazoi (annima-
li għamla ta fjur).
FLowBR-BEARiNG^li jagħmel il (tal)
fjuri.
Flowbr-bbsprinklbd— collu (mimli)
fjuri ; it looks lite aflower besprinkled
meadow (liODgrellow, (roTcfen legend )
donna għalka mimlija coIlha(mżegħda
bil) fjuri.
Flower-bud — blanzun.
Flowbr-ologk— arloġġ tal fjnri ( li
jaraw x*ħin hu bib, scond il ftuħ u il
għeluk tal Qnri mal ġumata).
Flower-db-lis )|jur du lis, jew
Flowbr-db-luob jiris.
Flowbr-bnwoven— minsuġ bil fjuri.
Flower-gardbn — ġnien tal ( bil )
fjuri.
Flower-obntlb— fjur (I-amaranto).
Flowbr-month — Mejjn (ix-xahar tal
fjuri).
FLowER-PiBOB—quadrn ("pittura^ li
ma fihiex ħlief fjuri.
Flowbr-pot — kasrija.
Flower-show— esibizioni tal fjuri.
Flowbr-stalk— zocc tal fjur.
Flowbr-work— xogħol bil fjuri (sew-
wa frischi chemm ucoll artificiali).
Flowbrbd— bil fjuri, coUu fjuri.
Flowbrbt— fjurett, fjur żgħir. ^
Flowerpul— coUu (mimli) ^juri.
Flowbrino — bil fjuri ; fermenta-
zioni (ragħwa ta birra etc.)
FLOwERiNO-PLANTS—xtieli, pianti li
jagħmlu il fjuri.
Flowbrlbss— bla fjuri.
Flowery— mimli (jew collu) fjuri.
Flowery-kirtlbd — mżejjen collu
ghirlandi tal fjuri.
Flowino — li nieżel (jigji ®t<5.) bħal
ilma jew xmara ; mimli, li fih ħafna ;
ħelu ; sabih, li jimxi (stil jew Isien, di-
scors); li jittajjar; ihe horsewith its
floioing mane^ iż-żiemel b'dac ix-xagħar
twil (ċriniera) ta fuk għonku li jittaj-
jar.
54
Digitized by
Google
FLO
— 426 —
FLU
Plowing-furnaob— fejn idewbu il
ħadid f fonderija.
Flowingly — bl-abbundanza, bix-
xaba; il ħala, bħal 1-ilroa.
Flow-moss— ħażiż ( ħass ) li jicber
fl-ilma.
Flown — maħrub, mtajjar; minfuħ,
mimli ; when nighi darkena ihe sireets^
ihen wander forih ihe sons of Belial
flown wiih insolence and wine^ (MiUoil,
Paradise Losi, chap. I. 602) ^ meta
jidlam tarahom joħorġu jiggerrew
mat-torok ulied BeJial mimlijin bl-im-
bit u bl-insolenzi (fis-sacra u collbom
insulti. )
Flowetry— scultura tal fjuri, xo-
għol ta li Bcultura fil fjuri.
Flowrib-oolb — il pastarda ( bħal
cauliflower).
FiiOx- il pil jew rix rkiek tal għa-
safar ; ihe hirds dress iheir nesls all
over wiih down feaihers^ or fine fhx
(P. Holland, Pliny\ il ghasafar jicsu
il bejta taghhom birrix rkiek ( jew
pil).
FLUOBRiNB^ara fluoceriie.
Fluotifbrous— li igib ( jagħmel jew
ikankal ) il mewġ.
Fluctionist— ara fluxionist.
Fluctionous — li jinstama bħal
mewġ.
Fluctuablb — li jista jitla u jinżel
(jew jagħmel) bħal mewġ tal baħar.
Fluotuanoy— /?Mc<Marion (ara).
Fluotuant - li igħum mal mewġ, li
iżomm fil wiċċ mal current ( jew mal
mewġ ) ; li jitħabat ( jitkalleb ) minn
hawn ghal hemm bħal mewg ; wheiher
it be fluciuani as ihe ark of Noah ( Ba-
con, of Learning 11)^ jecc icunx iżomm
fil wiċċ tal ilma bħal arċa ta Noe.
Fluotuatb— tmewweġ; tvaria, tbid-
del; titħasseb, tcun fid-dubiu,tcun bejn
ħaltejn jew bejn iva u le : titfa il kud-
diem (tmixxi) bħal mewg; sofluctuaies
i/ie iroubled sea (Kliig, Raflinus or ihe
Favouriie ), hecc imewweġ il baħar
mkankal ; ilie price of siocksfluctuaies^
il prezz (ix-xiri u il beigh ta li stocks
(negozji, cambi etc. tal fliis ) ivaria
(ibiddel, m'hux dejjem xorta); he is
not decided yet, he siill fiuciuaies^ ghad
m'ux decis, għadu jaħsiba (għadu bejn
ħaltejn, jew bejn iva u là; andfluctuaie
all the still per/unie, (Tenilf 80fi, in
Menioriani XCV^56),\x jitfa il kuddiem
bħal mewġ dic ir-riħa tfuħ collba li
icun hemm keghda (ħiemda jew wiek-
fa).
Fluctuous— -tal mewġ ; li miexi jew
II sejjer bħal mewġ.
FLUDBR—ghaġġla ; storbiu, confu-
sioui.
Fludbr jew Fludder — tajra ta
l-ilma bħal bugħaddas.
Flub— ċumnija, cannol, it-tromba
li minnha jgħaddi duħħan etc, ċa-
vetta registru etc. fit-tastiera ta orgni;
pil jew rix rkiek artab.
Flub-brush — xcupa ( jew pinzell
tond oħxon biex ifarfar (ineħħi) in-
nugrufum minn gewwa li icun hemm
fċumnija).
Flue-clbanbr— barraxa (bħal broxc
tal fildiferru) biex inaddfn (joborxu)
biha il caldaruni.
Flue-hammbr — martell (biċċa għod-
da) tal buttara (jew dawc li jaghmlu
il btieti etc.)
B'luellin — isem ta ħaxixa (il vero-
nica).
Flubllitb— isem ta mineral.
Fluency (jew Flubncb)— giri, ħeflfa
ta Isien ; Isien jakta ; you have io read
wiih greaifluencv and sense, trid takra
b'ħeffa cbira (tgnaġġel) u bis-sens.
Fluent— gieri, hafif, li jakta (Isien);
ihis is a fiueni reader^ dana ctieb ħafif
għal kari, jew dana wieħed li jakra
^^^f Og^A^^^l ^l l^&i'i' jftkra tajjeb) ;
he isflueni tn words, Isienu jakta.
Flubnt— ilma gieri, xmara żgħira.
Flubntly — - bil ħeffa, malajr, bi
Isien jakta ; he reads very fluenily notr,
jakra current ħafna issa.
Flubmtnbss— ara flubncy.
Flugelman— suidat mħarreġ tajjeb
fiddrill.
Fluid — fluidu, maħlul bħal ilma ;
eleciricity^ in ihe opinion of Symmer^ is
afluid composed of iwo Auids^ tfie po-
siiive and ihe negaiive, I-elettricità, chif
ighejd Symmer, hia fluidu magħmul
minn żewġ xorta ta fluidi, il positiv
u innegativ ; waier and hydrogen gas
are called ponderable fluids because pos-
Digitized by
Google
FLlt
^ 427 —
fLtJ
sessed of weight^ 1-ilma a il gas idro-
gena jissejħa fluidi ponderabili ( jew
tal użin) il ghaliex fihom il pis (huma
tkal) ; iieaiy magnetism^ electridty etc.
are called imponderable Jluida, is-sħana,
il magnetismu n 1-elettricità jissejħu
fluidi inponderabili ( bla tokol jew
bla pis).
Fluid-lbns— lenti bl-ilma.
Fluidity— bħal maħlul ; ħalla bħal
ilma.
Fluidize — tagħmel fluidu ; tħoll
ħaga bħal ilma.
' LUIDNB88— ara fluidity.
Flukb— it-tarf ċatt (jew wasagħ) ta
ancra (dac li jakbad fl-art), il patta tal
ancra ; it^em ta marda fin-ngħaġ; waħ-
da mit-tekbat ta denb ta baliena^fil
biljard, lakta ta bilja H tgħodd ponti
biba u li tagħmel bla ħsieb (tolkot u
tagħmel pont fil biljard b'cumbina-
zioni); xorti.
Flukb-worm — dud li imarrad iu-
i^gl^ftġ (jinsab fil fwied tal ngħaġ etc.)
Fluky— bil patti bħal tal ancra; li
gejja bħal (li għandu għamla ta) patta
ta ancra.
Fluky— tax-xorti, tal cumbinazioni,
(li jintrebaħ jew jittieħed għax ix-
xorti tcun trid, u m'hux bil ħila).
Flumb— xmara, ilma gieri.
Fluminous — collu xmajjar, li fih
ħafna xmajjar.
Flummbry — gelatina magħmula bid-
dkiek iew għagina; bluha, ħaġa bla
sens, nmerija.
Flump— tħabbat ma 1-art bis-salt,
issabbat ; chairs werejlumped down on
thefloor, (Tliaekeray, Parish Sketch
book)\ bdew iħabbtu is-siggijet ma
1-art.
Flummox — thawwad, tgherfex, ti-
srom, tħabbel ; he will be w/uit t/ie Ita-
lians call regularli/hummoxed^(l)iekeuHf
Pickwick jyapers), icun, bħal ma igħej-
du it-Taljani, mħawwad ( mgherfex
jew misrum).
Fluno— mitfugħ, mwaddab.
Flunk— għażżien, għażżienazz ; fis-
da (minn tifsed jew tispiċċa fix-xejn)
ta aiTari ta biċċa xogħol etc; ma i^-
gibx lezioni,tisbaya flezioni; tarġa lu-
ra bil biża, takta kalbec u tarġa lura
Flunkby —flrroom, seftur bil livrijs,
paġġ; wieħed gigna, li jibża u ma
ghandu ħila ta xejn; wiebed li ma
għandux pratca ( m*hux sàrgu) fin-
negoziu.
FLUNKBYiSMlbiża, ktigh il kalb, nuk-
Flunkysm j kas ta ħila, ġweferija.
Fluoboratb— taħlita ta acidu Fluo-
boricu u melħ.
Fluophosphatb — taħlita ta acidn
fluoricu u fosforicu.
Fluor— fluidu ; demm (tan-nisa).
Fluor-albus — marda ( tad-demm )
tan-nisa.
Fluorio - fluoricu facidu).
Fluorinb-— sustanza (ħaġa) magħ-
mula mill (li fiha il) fiuornpar u mine-
rali oħra.
Fluoritb — isem ("xorta) ta mineral
trasparenti.
Fluorous— li gej (maghmul niil)
jew li fih il fluidu; li fih \\fluoriu (ara).
Flur-bird -il għasfur tat-taħric, ir-
ruffiana (ta fuk il mansab).
FLURRiBD—mħabbel, mhawwad.
Flurry — buffura riħ, taħbila, tah-
wida, tħabbel ; the boat waa overset by
a sudden flun^y from tlie north, (Swlft,
Voyage to Lilliputh id-dgħajsa (il ba-
3timent) inkaleb b^buffura riħ li giet
għall għarrieda mit-tramuntana.
Flush— tbergħin, ħmura (fil wiċċ) ;
titborgħen, tiħmar (issir ahmar), tber-
għen» thammar wiċċ; tiġri malajr;
titlak bil giri ; titfa salt ilma f dak-
ka ( biex issuk xi ħa^a, tneħħi xi
ħmieġ etc); ittajjar, tgberrex għasa-
far etc. ; tgħarrak (timla) b*ħafna jew
b*tefgha ilma cbira għal għarrieda;
tkankal, teccita; mimli, li fihjewli
ghandu ħafna; bit-tama (li jirbaħ sgur );
carti ftaMogħob) ta lewn wiehed fil-
logħob tal **poker*' etc.; tefgħa ilma bis-
salt għal għarrieda (biex issuk ħmie>
etc ; kawwa, 1-aħjar (tal ħaj.ja); kat-
gha għasafar jew tjar mnaffra jew
mgherxa fli ittir fdakka għal ghar-
rieda); ħafna, abbundanza, salt; moxa
mghaddar, ghadira ; lixx, wieti, ^aġa
waħda fil għoli (ma biċċa oħra, tavla
etc.) ; the King ħaixl not a word^ but hiff
pale cheek fluslved, (Naeaulay, Iliat. of
England C/iap. XXV), ir-Re ma kalx
Digitized by
Google
fhV
— 428 —
PLU
chelmai iżda wiċċu (ħaddejh) li chien
safrani tbergħen (sar aħmar) ; don't
make Iier facejimh^ tħammriliex wiċ-
ċa; tiie aoft fines^ that siain the wild
bird's wina andjlush tlie clouds^ ( Long-
fellow, TheSpirit of Poetry), illew-
nijiet ħelwin li jiżbghu il gewnaħ tal
għasfur salvaġġ u iħammru is-Bħab; /
make them ftush each owl out of his bush^
(Beii Jon8on,Ou^/«j,cull coccalihemm
kalb iB-siġar inġagħalom collha jitilku
bil giri ( intajjarhom malajr minn
hemm dac il cocc); all this watergoea to
fluah the drain^ dan 1-iIma coUu imur
biex isuk (imixxi) il canali (tad-dre-
naġġ); hy that sudden noise wefiushed
a covey ofbirds^ b'dac il ħosd ghal għar-
rieda tajjarna (gherrixna) salt għasa-
far ; a great tempestuous storm suddeuly
fiushed and drowned twelve of his great
ships, (Hnll, Henry II), tempesta cbi-
ra mliet b'salt ilma għal għarrieda u
għarrket tnax mill bastimenti cbar li
chellu ; such things as can only feed his
pride and flush his amhition, (SoDtb,
Sermons)^ ħwejjeġ bħal dawn li jist-
ghu biss icattru (iħaxxnu) is-suppervia
tiegħu, u ikanklu actar (jeccitaw) il
cbnrija tiegħu (in-nefħa li hu minfuli
bih in-nifsu )\ he is fiush of money,
għandu salt flus (għandu ħafna, għa-
ni) ; both appeared quite flush and con-
fident of victory, it-tnejn dehru mim-
lijin bit-tama u sguri ucoll li għan-
dhom jirbhu; thefull liand beats the
flash in the game of ^'poker', il full
handy jirbaħ il fiush Tħames carti ta
lewn wieħed) fil-loghob tal ''poker" ;
drive all this by a flush (hy fiushing)^
checci (suk^ dan coUu Ccull ma hawn)
b'salt ilma ; all the blooming fiush of
life is deadf ( Goldsmllh, Deserted
villagej, 1-akwa (il fjur, lahjarj ta
ħajtu spiċċa (sabtu spiċċat^ ; / saw a
fiush of ducks fiying along the brook,
rajt katgħa papri tittajjar max-xmara
żgħira, mnaffra; our trees have afiush
of blossom on them, is-siġar tagbna
ghandhom ( fihom ) salt jew hafna
blanzuni ; they could not get on it was
allfiush roundthem^ma, setgħoux icom-
plu.ma chellomx ħlief moxa mgħaddar
f^ħadajjar) ma dwarhom; this is to
he flush with the adjacent surfuce, din
trid tigi witja (nvel wieħed) mal wiċċ
(mal biċċa 1-oħra) ta ma genbha.
FLusnBR— il bugħajjàt (għasfur) ;
min, dac li, jaħsel jew isuk b'ħafna
ilma li jitfa b'salt.
Flushing -ħmura ( fil wiċċ ) tber-
ghin.
Flusiinbss - ħmura (ġmiel) ta wiċc
ta wieħed li icun għadu il-ahjar tiegħu.
Flustkr — taħbila, sarma, fixcla,
ħmura ( bis-sħana jew bix-xorb);
thammar, tbergħen, tixgħel,(bix-xorb);
his practice offiustering himself daily
with claret was hardly considered as a
fault hy his contemporaries (MacaaUf ,
'llistory of England, Chap. XX ), id-
drawwa li chellu li ta cull jum jix-
għellu (jischer) bil claret ma chenux
jiccunsidrawha haġa ħażina, sħabu; he
need not huve been in suchafiuster with
her, (Fiehling, Totn Jones)^ m& chel-
lux għaliex (ma chienx hemm bxonn,
jew għal fejn jinfixel Cjithabbel ) hecc
maghha.
Flutb— flawt ; scanalatura ta co-
lonna ; iddokk il flawt ; tiscanala co-
lonna ; ċattra, barcun ċatt wasagħ.
Flutb-bit -gulja għal injam jebes.
Flute-likk — bħal ( li jixbaħ il )
flawt.
Flutr-pipb — isem ta suffara ( ta
waħdd mi^-sfafar ) tal orgni.
Flutb-playkh — min idokk il flawt;
dakkak il flawt.
Flutb-stop -filliera ta sfafar ( ta
li njara) ta orgni (hecc msejhin).
Flutiid - bli scanalaturi, scanalat
liħal colonna ; tan-noti tal flawt ; li
jinst})ma bħal flawt.
Flutbnist— minn idokk il ("dakkàk
il ) flawt.
Flutbb — min idokk ( dakkàk ) il
flawt ; min jagħmel il flawtijiet ; min
jaghmel li scanalaturi fil (min jiscana-
la) colonni.
Fluterkssb — mara li iddokk il flawt.
Flutina - bhal organott ( concerti-
n<]i) zgħira.
FLUTiNQ-scanalar, ix-xogħol (għa-
mil ) tal flawtijiet jew scanalaturi ta
colonni ; bħal xabo, jew ticmixa.*
Fluting-ibon-- seffud ( għal mogħ-
Digitized by
^uogle
PLU
— 429 —
i?LV
<iia, jew mkass biex igħadda ħaġa bil
cannoli).
Fi.uTiNO-LATHB — tom H jrtghmel
scanalaturi, Bpirali fcolonni etc; torn
għax-xogħol bħal żagarelli mdawrin
ma colonna etc.
FLUTiNo-PLANB—ċana għal li scana-
laturi ta colonni etc.
FLUTiST-min idokk ( dakkak ) il
flawt.
FLUTTBR--titjir, taħbit tiil ġwienaħ;
fixla, ħabla; tittajjar, tħabbat il
ġwienaħ; titħabat; tħabbel, tfixchel,
tgħallet ; ċaklik bħal dac ta mrewħa
(meta wieħed icun irewwaħ) ; in the
middle of the night tce were startled b;/
a sndden fiutter of winga^ f nofs ta lejl
ħadna katgħa bil ħoss tattitjir tal
ġwienaħ; lest t/ieir various aud jangling
opinions put their leaves into a fiutter
(Mlltoii, Remomtmnt'8 Defence) li il
bosta I-opinionijet ( il fehmiet ) tagħ-
hom li ma jakblux ma iħabblux ( ifix-
clux il folji (chitba) tagħhom; they will
mre fiutter all our doings^ sgur iħabblu
(ifixclu) cull ma għamilna; ani/ infi-
niie varieti/ of nwtionn are to he made
use ofin the fiutler of a fan etc. (A*ldl-
80 ir, Spectator No. 10^2) bosta tahri-
chiet (ċaklikiet) jistgħu isiru biċ-ċak-
lik ta mrewħa (meta wieħed icun irew-
waħ ).
Fluttbr-whbbl — xorta ta rota li
taħdem ( bil pali ) fl-ilma b'għaġġla
(b'ħeffa) cbira.
Fluttbrbr— min iħabbat ġwenħajh
min jittajjar ; min ifixchel jew iħabbel.
Flutterino- taħbit ta ġwienaħ, ti-
tjir, ħsejjes ta ġwienaħ ( ta għasafar
fit-titjir) taħwid, taħbil, confusioni.
Fluty— li għandu leħen ta (li jixbaħ
fil leħen il) flawt ; bħal flawt.
Fluvial \ tax-xnmjjar, tax-xma-
Fluviatio [i'ftj/"^''"'*/^ *^'^/^*» frott
1 (kxuretc.) li jinsab fix-
Fluviatile jxmara (tax-xmajjar).
Fluvio-m.\rinb - tax-xmajjar u tal
baħar flimchien.
FLUx-il frugħ jew mili tal baħar ;
sabb, fetħa, (marda) ; mogħdija Cta
snin etc.) issawwab, tħoll, iddewweb;
li igħaddi malajr, ta ftit, li idum ftit ;
itill and calm, no noise no Hux ofwaters^
I-ilma cwiet bla ħsejjes xejn, ma jiċ-
ċaklakx (u la jofrogħ u I-ankas jimla);
he died from the effects of the flux
(dj/fentert/),miei bil fetħa li chellu (bid-
disenteria) ; amid the fiux of many
thoumnd years ( Thompson, Summer)
fil mogħdija ta bosta eluf ta snin; t/iese
metaU are to be fiuxed and purged
(clearedof tlieir impurities), dawn il
metalli iridu jiddewbu u Jissaffew mil
hmegijiet (tahlit ta gebel etc.)Ii fihom;
** written upon a subjectflux and tran-
sitary '* (Johnson, Life of Sprat) mic-
tub fuk soggett ta ftit żmien, li ighad-
di malajr.
Fluxibility — bidla, bdil ; ( incu-
stanza) ; Hie fluxihility ofhuman nature
is toogreat (Kħmmoni, Works II^ 693)
il bidla (I-incostanza; tal bnedmin bia
cbira wisk.
Fluxiblb— li jista jiddewweb jew
jinħall bħal metal (mineral).
Fluxion — flussioni ; ħalla, tidwib,
inżul ta materia ( bħal mħat etc. mil
imnieħer meta wieħed icollu flussioni);
catarru ; (xogħol calculu) fil matema-
tica.
Fluxional ? . , ^. . "
Fluxionary I *^' •^*"^"'" (a^a)-
Fluxionist— wieħed mħarreġ Cli jaf
tajjeb) il calculu (il fluxion) fil mate-
matica; an algebraist, fluctionisty geome-
trician^ or demonstrator of any kind
( Berkeley, Analyst § 32), matematicu
( li jaħdem il fluctions fl-AIgebra u il
geometria), werrej ta collox.
Fluxive — mxarrab bid-dmugħ; li
minnu nieżel dejjem id-dmugh (għaj-
nejn) ; li ibiddel, incostanti, li m'hux
sod ; these often bathed she in fluxive
eyes, (Sh»kespmr,Lovers ComplaintJ,
dan spiss hia xarrbet bid-dmugh ta
għajnejha ; tlieir arguments are as
fiuxive as Ivjuor spilt vpon a table,
(Beii Joiisoii, DiscoveriesJ, I-argu-
menti taghhom jidbiddlu hecc ma-
lajr (huma hecc incostanti, jew m*hu-
miex sodi tant) daks I-ilma li icun
imxerred fuk mejda.
Fluxurb— fluidu ; (bħal ilma).
Fly - dubblena; ittir,ittajjar, tchas-
far, taħrab ; iddur (timxi etc.) b'ħeffa
Digitized by
Google
JPLY
— 430
FLY
cbira ; timxi sħiħ ( b*ħeffa cbira ) ;
tagħmel il caċċa ghal (takbad) għasa-
far oħra b'seker ; / cannot see a /Cy,
ma nistax nara dubbiena (waħda^;
that hird caiitjly 2/e^,dac il għasfur ma
jafx ittir għad; don't let himjly the kite
there^ tħalliħx itajjar it-tajra hemm ;
in the morning early will toe both fly
towarda Belmont, ( Shakespear, Mer-
chant of VeniceJ^ fil għodu cmieni aħna
it-tnejn ngħasfru lejn Belmont ; De-
dalu8 to jly the Crete shore, his heavy
limba on jointed piniona bore^ (I)iy<ien,
Virgil, JEneid VI, 18), Biex Dedalua
ħarab (jaħrab) mil 1-art ta Greta it-
tajjar (rafa il gisem tkil tiegħu fuk
ġwienaħ bil għekiesi (riġlejh); when we
touched the spring the whedjlew round,
meta messejna il molla ir-rota bdiet
iddur sħiħ (b*ħeffa cbira) ; hefore one
hour the report fiew through the city,
kabel sigħa il fatt gera bħal berka
(mexa b'ħeffa cbira^ mal belt collha; if
a man can tame this monster, and toith
her fiy other ravening fowl, and kill
them, it is somewhat worthy (BacOD),
chiecu bniedem chien jista jimmansa
dan il mostru (seker jew bies) u bieh
jakbad tajr jeħor ( bħalu^ u joktln,
chiecu chien ta min iżommu ; to Jly
about, tibdel^ tkalleb (bħal ma jagħ-
mel ir-riħ meta idur cull mument);
/ can't do anything the xcind does Jly
aboutj ma nista nagħmel xejn ir-riħ
kieghed jidbiddel (jitkalleb jew idur)
cull mument ; to fly at, tattacca, tagħ-
mel għal xi ħadd b'killa cbira jew tmur
għalih b'herra cbira ; he was about to
fly at him, chien sejjer jatiħ is-salt
(jaħtfu, jew imur għalih); tofly in the
face ofy tinsulta, tagħmel azioni ħa-
żina ; this would discourage any man
from doing you good, when you will
either neglect him or fly in his face,
(Swlft, Drapier's Lelters\ dana iber-
red kalb culħadd biex jagħmillec il
gid, meta inti jew tħallih (tittrascu-
rah) jew inchella tinsultah (tagħmillu
azioni ħażina) ; to fly open, tiftaħ (tin-
fetah) berah ; the doors flew open, il
bwieb infetħu bieraħ ; tojiy out, tiżbel
(jitilgħulec malajr^ tisħon, tirrabia, it-
tir, tmur tiġri bis-salt minn xi mchien;
io let fly, terħi f salt, jew fdakka; lei
fty the shcets, erħi, itlak il klugħ.
Fly— ventalora, rota li icun hemm
fcaxxa tad-dakk, jew fl-arloggi biex
tnakkas jew iżżid il mixi (tar-roti jew
tal macna) ; isem ta marda fin-nevew,
ġdur etc. (bħal budebbus) ; to prevent
thefly sonie propose to sow ashes with
tlie seed, (tturtimer, IlusbandryJ^hiex
ix-xtieli (tal ġdur etc.) ma jimirdux,
x*uħud iħaltu ir-rmied ma^.-żerrigha ;
ir-rixa (għassajd) ; there is scarcely a
turn of tlie pass at %ohich may not be
seen some angler casting his jLy on the
foam of the river, CHucauluy, Ilistory
of Englandj, bil chemm hemm (issib)
rocna li fiha ma tarax xi sajjed jitfa
ix-rixa (jistad bir-rixaj fl-ilma tax-
xmara ; fty, il biċċa tal pinnur li turi
mnejn hu gej ir-riħ ; it-tul ta ban-
diera; xorta (ghamla) ta carrozza
(b'żiemel wieħedj li ighejdulha ucoll
'*Hackney coach"; ħaġa żghira (ta
I-ebda cont) ; Alein answered: I count
him not ajly, (OhHUcer), Alein wie-
geb: jena ma nistmah xejn ;Jly, dic il
għudaete. bil lasti wiekfa bħal swaba li
tcun fit-torchiu ta li stampaturi biex
tieħu il carta miġbuda u stampata u
tkegheda fuk I-oħrajn il-lesti ; volant,
dic il biċċa tal macna tal brim li id-
dawwar ir-rucchell (jew ċumbin); il
meccuc (ta newl) dac il passaġġ (il
post) minn fejn itellgħu u iniżHu ix-
xeni fuk il palc ta teatru.
Fly-uanb - isem ta ħaxixa.
Fly-blown — mimli, mdewwed
(b'dud rkiek;.
Fly-i)oat — dgħajsa, ċattra hafifa
tax-xmara.
Fly-box— caxxa għar-rix ( tas-saj-
\ ).
Flycap — scufia li jilbsu in-nisa
(xjuħ;
FLY-CATcnER— •iż-żanżarell.
Fly-pishino — sajd bir-rixa (bħal tal
plamti etc.)
Fly LEAF— 1-ewwel jew I-aħhar faċ-
ċata tal ctieb li ma tcunx stampata (li
iħallu bajda, jew il bianca).
Fly-net— purtiera għad-dubbien (li
jagħmlu f tieka etc. biex ma iħallux
Digitized by
Google
PLY
— 481 —
POB
igħaddi id-dubbien^ libsai bħal xibca,
11 ilibbsa liz-^.wiemel għad-dubbien.
Fly-powder— trab li joktol id-dub-
bien ( tahlita ta arsenicu, zoccor u
ilma.)
Fly-lbaf— ġewnah li jidħol u johroġ
jew li jinfetc^ u jingħalak biex iżomm
żieda ta mejda ( li tcun biċ-ċappetti
biex tintrama u tizżarma.)
Fly-slow— ligħaddej (li miexi) dej-
jem bil mod; thefiy, slow hours shall
not determinate the datelesa limit o/ thy
dear exile (Shakegpear, Richard 11^1^3)
is-sigħat li għaddejjin dejjem bil mod
ma jurucx (ma igħidulecx) meta ji-
spiċċa l-esiliu tiegħee ( meta jasal
iż-żmien sewwa 11 teħles mill-esiliu li
fih tinsab).
Fly-whbbl— -volant (rota li iddaw-
war torn etc.)
Flybrs— indana taraġ.
Flyino— li itir, li jittajjar, titjir,
ħrib.
Flyiko-army — armata (suldati) li
dejjem jiġru, issa hawn u issa bemm,
biex iħarsu ir-Biġment, u iħabbtu il
għadu.
Flying-bridgb— pont biċ-ċattri jew
bracben li jiżżarma u jintrama malajr;
pont levatizz.
Flyino-dragon— tajra tal carti (lo-
għob tat-tfaU.
Flying-dutohman - il vapur tal art
dirett li jiġri (jimxi) ferm, li jmur
minn Londra għall Exeter (fl-Ingbil-
terra).
Flying-fish - isem ta ħuta, ir-run-
dunella.
Flying-fox — farfett il-lejl cbir li
jinsab fl-Indji ta Lvant, jissejjaħ hecc
ghaliex għandu rasu bħal tal votpi.
Flying-gubnard (il flying fish) —
ir-rundunella.
Flyikg jid— isem ta biċċa klugħ (il
flocc ta kuddiem).
Flying-party — suldati ( cumpan-
nija etc.> li jattaccaw minn hawn u
minn hemm il għadu fuk il camp.
Flying-pinion — ventalora.
Flying-shbbts - carti volanti ; folji
tal carti waħda waħda.
Flynig-shot— tir għal tajra li tcun
għaddejja ittir fl-airu (li ma tcunx
keghda).
Flying-worm— il ħżieza (igħejdulha
ucoll : tetter jew ringwormj.
FoAL— ferħ, mohor, felu; tferragħ
jew tilhed fdebba jew ħoiara) ; our
mare will soon foal, id-debba iagħna
dal wakt tferragħ.
Foal-tbbth — is-snien taż-żiemel
(tal mohor) li iwakkgħu jew ibiddlu
meta jaslu fcertu żmien.
FoAM— ragħwa, xcuma; tagħmel ir-
ragħwa ; tirgħi, tbelgħen ; the white
foam of the billowSy ir-ragħwa bajda
tal mewġ cbir ; we could see nothing
else butfoam crested toaves^ ma rajniex
ħlief mewġ bir-raghwa (ngħaġ) il ba-
ħar ; the river nobly foams undflows,
(Byroii, Childe Ilaroid III, 66), ix-
xmara bir-raghwa miexia sabiħa il
kuddiera ; he foameth ( foams ) and
qnasbeth (gnashes) witlihis to^M,(IIark)
nalku bli xcuma (bir-ragħwa għax ir-
rabjat) u ikarmeċ snienu.
FoAMiNG-bir-ragħwa, bli xcuma.
FoAMLEss — bla ragħwa, bla xcama.
FoAMY — collu (mimli bir-)ragħwa
jew bli xcuma; we were very much
afraid to see our ship amongst ihe foamy
wavesj bżajna wisk meta rajna il basti-
ment tagħna kalbCfnofs) dac il mewġ
collu ragħwa.
F. 0. B. (Free On Board)— jigifieri
li li spejjes tal badtiment (ta dawc
I-oggetti jew mercanzija li icunu im-
marcati bl-ittri F. 0. B.) icunu għal
dac li ibigħ ( għal mercant, m'hux
għax-xerrej).
FoB - but żgħir ghall arloġġ ; tkar-
rak bi, tgħallet, titkarrak ; issawwat,
ticcastiga (bisrswat) tilheġ (tonfoħ bil
giri, wara girja) ; you must have à fob
where to keep your watch, hemm bżonn
(jinħtieġ) icolloc (taghmel) but żgħir
fejn iżżomm l-arloġġ; / tliink it is
scurvy and begin io find myself fobbed
in it, (Shakespear.O^/i^Z/o lV,Sjy nah-
seb li hu scorbut, u bdejt nitkarrak ;
to fob off, thalli għal darb'oħra ; tbie-
għed ; you must not ihink to fob off
your disgi^ce with a tale, (Shakespear,
CariolanusJ, ma tahsibx li sejjer tbie-
Digitized by
Google
POB
— 482 —
POG
għed id-disunur tieghec b' xi ħrafa
rb'ċajta).
FoBus(chelmatad-di8prezz)— ngħej-
da aħna '* ja wiċċ icreħ" etc. ; ay, you
oldfobm, (Wycherley, Plain DealevJ,
lilec, ja wiċċ icreħ li int !
FooAL— focali teÀ/ocHs fara).
FooALizB — iggib, tkigħed lil /ocus
(ara).
FociLB — isem tal għadraa tad-drigħ
(fil mincheb il kuddiem, jew tar-rigel).
FooiLLATB— iġġagħal lili min jistej-
ken; issaħħan, tahji.
FociLLATioN— confort, għajnuna.
Focoso (ħ\ musicaj— kawwi, ħaj.
Fpcus— il pont, 1-akwa poat minn
fejn jimxi jew jitlak cmand, in-
fluenza etc, il għakda ta raggi fejn
jinġabru u jiltakgħu collha flimchien
wara li icunu ghaddew mil ħgieġa tal
lenti ; Whitehally when he dxocli there^
was the focus of poliiical intrigue and
of faihionable gajeiy^ ( M aca 1 ay , llist.
of EnglandJ. Meta Whitehall chien
igħammar hemm minnu chien joħroġ
(h\x chien il ġabra) ta cull intrigu
politicu u ta cuU moda (xalar, lus-
su etc); find the calorificfocus, sib (bil
lenti) il focus jew il pont fejn jinġabru
flimchien ir-raggi tax-xemx etc; the
plural of ^^focus* is ^^foci'\ il plural ta
"focus** jaghmel '*foci*'; to fociis (to
focalize), issib il focus^ tkiegħed fil
f0CU8.
Pocus — chenur, fuclar, fejn icun
miġbur in-nar.
FocusiNO GLA8S— il ħgieġa jew il-
lenti biex tcabbar I-oggett (li tiegħu
tcun trid tieħu ritrutt) fuk il ħgieġa
tal macna biex dac li jagħmel ir-ri-
tratti (i\ fotografu) icun jista isibha
aħjar fil focus.
FoDDBR— għalf, furrajna etc; tagħ-
lef; what we have left toon't do to
fodder our cows for three daya, li bak-
għilna m'hux biżżejjed (ma iservix)
biex nagħilfu il bakar tagħna ( li
għandna) għal tliet jiem.
PoDDBR— pis (użin) li dari chienu
jiżnu bih iċ-ċomb etc, the jodder is
equal to ll^ Iba., il ''fodder" jiswa (fih
jew jizen) 112 il-libbra; foddcr, dakka
cbira.
FoDDBRBii — dac li, min, jagħlef jew
jitnia il bhejjem.
FoDGBL—inibrum, matnazz; oħzon
oħxon u kasir.
FoDiENT - li jagħżak, għażżàk ; li
jaklob bli mgħażka.
FoDiNA — il għamla tal widna minn
gewwa (dac ittgħawiġ u il liwi li fiha
il widna).
FosDiPRAGous — fedifragu, min jicser
patt, min nia jokgħodx għal pattijiet
li icun ghamel ; unclean, fasdifragoui^
pe^yuredf (AdamH, Worka)^ oxxen, li
jicser il pattijiet u ħallief falz ("sper-
ġur).
FoB~ghadu; tistma, iżżomm bħala
ghadu (iżżomm ta għadu, jew b'għa-
du) ; she has one foe^ and ihat foe the
world, ( Cowper, Table ialk ), hia
għadu wieħed biss ghandha, u dan
l'għadu hu id-dinja ; we have io fight
against our foes, għandna niccumbattu
contra il għedewwa taghna ; we dofoe
ihenif we cannoi intsl them, aħna tas-
sew inżommuhom ta għadu, ma nist-
għux nafdawhom.
FoE-LiKE - bħal għadu.
FoB-MAN— il għadu fil gwerra (dac
li contra tiegħu incunu niccumbattu).
F(ENicuLUM — xorta ta ħaxix.
F(ETAL— fetali tal/<:^<w« (araj.
F(ETiciDB — ktil ta tarbija li tcun
għadha fil ġuf (rimi li wieħed jgib
b*idejh għal tal apposta).
FcETus— it-tarbia meta tcun lesta
fil ġuf.
Foo— ċpar ; confusioni, taħwid, taħ-
bil ta ras ; / find myself now in a fog,
issa ninsab ftahbila ta ras, (f'confu-
sioni) ; io fog, tgħatti biċ-ċpar, iddal-
lam ibiċ-ċpar).
FoGAGB— ħaxix ħazin li icun mholli
m'hux maħsud.
Poo-BANK— bħal art li tcun tidher
fuk il baħar (ħaġa li tcun tidher don-
na art krib minn min icun fuk il
baħar).
FoGEY— ħaġa belgħa, balalu, wio-
ħed stupidu.
FoGGY — mċajpar, biċ-epar; it will
befoggy iO'inorrow, għada icolna ic-
jpar (il ġurnata tcun biċ-ċpar ghada);
Digitized by
Google
FOG
- 488 —
POL
foggy days are very common in Tjondon,
ġranet biċ-ċpar jagħmlu spiss Londra.
Foo-BioNAii — sinjal (b snflfara jew
kampiena)li jagħmlu il bastimenti me-
ta icun ic-ċpar biex ma jaħbtux ma
xulxin.
FoH ! — puh ; fohl, puh ! x*għaru-
casa!
FoiBLB— il ħaġa li wieħed minnhà
icun ibati ; id-deboli tiegħu ; foible^ de-
boH ; a foil or fleuret nsed in fencing
haa twopariB one is called the fort or
strong^ and the other the foihle or ueaky
fjurett ta li sghirma fih (hu maghmul
minn) żewġ bicciet, dic li hi jebsa jew
kawwija u 1-oħra ir-ratba jew id-de-
boli (li titgħawweġ u icciedi).
FoiL— sejf bla ponta (fjurett) għal li
sghirma ; dac 1-argentu vivu li icun
hemm fil mera; smontor; pannella;
werka; taghleb; titfa taħt riġlejc ;
tgherfeXy tistorba, tisrom, tħawwad
ir-ras; toe are usivg foils for our fencing
lessons, kegħdin nusaw il fjurett għal
lezionijiet tagħna ta li sghirma ; as
blnnt as the fencers foils, 'xohich hit but
hurt fiot, (Shakespear, Afuch ado about
nofhing), bla ponta bħal fjurett ta min
jaghmel li sghirma, jolkot u ma iwaġ-
ġax; this is covered with foil^ din mgħot-
tija bil pannella; a trefoUed window,
tieka gejja bi tliet tondjaturi, tieka
għamla ta werka bi tliet tebkat ; King
RichaiHl caused the ensigns of Leopold
to be pul*d down and foiled under foot
(Knolles, History of t/ie T\irks)y ir-Re
Kicardu ġagħal li is-sanġacc ( il ban-
dieri jew li standardi) ta Leopoldu jin-
xteħtu ma 1-art u jintrifsu taħt ir-ri-
ġlejn ; but they who tried were foiled
(WorilHWorth Excursion Bk. Vl\ iżda
dawc li ippruvau ( li ittantaw jew li
riedu jaraw jagħmlux xi ħaġa) bakgħu
minn taħt ; they are tryiug to foil the
plans of each other, kegħdin jaraw chif
jagħmlu u jgherfxu il pian ta xulxin
(ta wieħed lill jeħor) ; to give foil^ tir-
bah, tati xebgħa, tgbacches; to iake
the foUj takla xebgħa, tmur (tibka)
minn taħt ; / hope that this time you
shallnotiake thefoU^ nittama li din
iddarba ma tibkax minn taħt.
FoiLABLB—li jista jintrebaħ, jakla
xebgħa jew jibka. minn taħt ; li jista
icun mħawwad jew mgherfex,
FoiLBD— bil werak ( bit-tundiaturi
arcati, jow disinn bħal werka ; a foUr-
ed ardif arc, ħnejja bit-tundiatun ( li
gejja bħal werka).
FoiLER—min igħakkes, jati xebgħa,
jirbaħ ; min igherfex, jierom, iħaw-
wad jew ifixchel.
FoiLiNG — tgherfix, tiAwid ; rebħa,
tgħakkis; il moghdija ta (it-triek minn
fejn icun għadda) oerv miun fuk il
ħaxix.
FoiL-STONE — ħa^ra (diamant eto.)
falza ; ħaġra imitazioni ta waħda fina
(vera).
FoiN — titfa lill, tipponta, tati dak-
ka bil ponta ( ta fjurett fli sghirmà
etc. ), tefgħa bil ponta ta sicchina
etc, nigfsay tnigghiża, messa bil ponta
tal Qurett fli sgnirma.
FoiNiNO— dakkiet ( colpi etc. ) fli
sghirma.
FoisoN — bafna, salt, katigb, abun-
danza.
FoiST— iddaħhal bil moħbi ; tkar-
rak, tiffalsifioa ; tgħaddi ħaj^a ħaiina
b'tajba ; wiehed briccun li jidħac jew
ikarrak bin-nies; takrika, in^ann,
dahca; bastiment tal klugħ żghir ħa-
fifgħal raixi; he is accused of foisting
in something^ kalu li (accusat li) dah-
ħal xi haġa bil moħbi; there was
notliing else but cutting of purses and
foisting{VL\M\^ion^RoaringGirl)^ mai
chienx hemm ħlief serk ( mil bwiet
jew saochiġġ) u kork (ingann) ; ihere
is not such a foist in all the town^ ( Ben
Jonson, Aldiemist) ma chienx hemm
briccun jebor (daksu) fil belt collha ;
put not your foists upon me I shcdl scent
tliem ( Iten Jonson : tlie Fox IIU )
la tgbabbinix (titfax l-in^^ann tieghec
fuki ) ghaliox ninduna ( inoun naf) li
sejjer, jew trid tidħao bia.
FoiSTBR— briccun, ingannatur, min
jow dao li jidħao bin-nies.
FoiBTiBD — mnawwar.
FoiSTiNBSS — -tin wir.
FoiSTY — mnawwar.
FoiSTBRBR — vagabond.
FoLD — raakjel, merħla ; tinja, tic-
mixa, fiskija, rbàt, • mbasta ; limti ; il
55
Digitized by
Google
POli
— 434 —
FOL
cniRia ( ta Geau ) ; għal tant drabi;
iioo fold^ għal darbtojn; four foldy
għal erba darbjet; tagħlak gowwa
makjel ( nghaġ etc. ) ; titni, torbot
idejo ; ihe sheep are cdl in tħefold, in-
ngħaġ collba fil makiel ; Leolijiy I
almost sin in envying you ; ihe very
whiteat lamb in all my fold loves you
( Jennyson, Aylmers Field ), Leolin,
jena tista tgħejd nidneb għax ngħir
għalic, l-actar ħaruf abjad tal merhla
tiegħi ihobboc ; fold above fold, tinja
fuk 1-oħra; the Ancient Egyptian Mum"
miea toere shrouded in a number offolda
oflinen^ besmeared wiih gum ( Uacoiiy
Natural Ilisiory ) il Mummji antichi
Egiziani chienu mgheżwrin b*ħafna
rbati (fsieki^ mċappsin bil gomma;
tliey met when they passed the dreadful
foidy Itakgħu meta għaddew dawc il-
limti tal biża; (CreeehiLucretius^oihcr
sheep I have which are not of tliis fold^
hemm (ghandi^ngħajgietoħra li m'hu-
miexf din il cnisia^seguaci tieghi,nsa-
ra eto.); it is time to fold our flocksj sar
il ħin biex nagħalku I-imrieħel tagħ-
na fil'makjel taghhom ; fold that pnper
like this^ itni dic il carta bħal din;/o^
your arms^ orbtu idejcom; he hadfold-
ed his armsj and said : God's will be
done (Maeanlay, Ilistory of Enqland)
rabat idejh u kal : icun h irid Àlla
(jagħrael Alla).
FoLDAOB— dritt li taghlak (tal ghe-
luk tan-)ngħaġ f makjel.
FoLDiNa— il gheluk ta nghaġ fil
makjel ; tini, tiwi, gheluk ; tkiegħed
fuk xulxin ; folding doors^ zewg bibiet
li jinfetħu min-nofs (bil molla li meta
jingħalku ma jintricbux fuk xulxin, u
iżommu dejjem magħluka) ; folding^
segriet, ħaġa sigrieta jew mohbija ;
fsieki (fiskija għat-trabi).
FoLDiNO-BOAT — dgħajsa (frejgatina)
li tingħalak u tinfetah ( tiżżarma. u
tintrama ).
FoLDiNO-OHAiB— siġġu H jiutrama n
jiżżarma (jinghalak u jinfetaħ bhal
ctieb ).
FoLDiNa-DOORS— biebiet lijinfetħu
ujin^ħalku min-nofs (li ma jintric-
bux luk xulxin ).
: FoLDiNO-MACHiNK— macna għat-tiwi
tal carti stnmpati kabel jillegawhom
fcotba.
FoLDiNG-NBr — xbiec bħal tal ga-
miem li jagħlak jew jakleb meta tiġ-
bed.
FoLDiNo-STOOL — bauchetta li tin-
għalak (biex teħodha fejn trid u ma
tieħux wisa ).
FoLDLESS — bla tini.
FoLDURB— tini, it-tiwi ; my leiiers
are generally charged as double at tlie
post'Office^ from their inveterate clum'
siness offoldure (Lamb, Letierio Bat'
to/i), iMittri tiegħi actarxjġagħluhom
iħalsu doppiu filposta mħabba fit-tini
tagħhom goff ("ghaliex icunu mitwijn
goff).
FoLDY— collu jew mimli tini, collu
piegaturi.
FoLiACBOus— magħmul bhal werka;
bil werak, li fiħ il werak ; li jinferak
worak werak ( jew folji folji rkàk )
bħal xi minerali.
FoLiAGB— il werak tas-siġar, faxxi-
na ; il werak colhi U\ siġra ; il werak
fcapitell ta colonna eto. ; tiddisinia
bil werak.
FoLiAOB-BOUND — mdawwar collu
werak.
FoLiAR — magħmul miljewtal, we-
rak ; li għandu mill werka (jew mil
werak).
FoLiATB — trakkak f folja ( iggib
ħaġa fir-rekka ta werka), ticsi b'pas-
sata hafifa (rkieka) ħaġa bil mercuriu
' etc. ; to foliaie a mirrory t^ti il mer-
curiu ħgieġa tal mera; tagħmel mera.
FoLiATB — mlibbes ( micsi jew
mgħotti bil werak); li fiħ il (bil) we-
rak.
FoLiATBD— micsi b'folja rkieka tal
landa etc. ; bil werak, li gej jew
magħmul bħal werak ; li jinferak
folji folji.
FoLiATBD-AROH — ( fl-architettura )
ħnejja bil werak ( li gejja werak we-
rak ).
FoLiATBD- JoiNT — ġuugitura ta żewg
bcejjeċ njam ma xulxin b'mod li
waħda tcun mkabża fuk l-oħra.
FoLiATiON— il ghamil ta folji (ta
metalli bit-tahbit tal martell ) ; cbisi
Digitized by
Google
POL
— 485 —
FOL
(nfnrrar) ta haġa b'foljital landa jew
il ħruġ tal werak.
FoLiATURB— il werak ; Hiey wreaihed
iogeUier ihe foliaiure o/ ihe fig-iree
( Seliukford, on ihe Creaiion ) huma
niżġu flimchien (ma xulxin) il werak
tas-siġar tat-tin.
FoLiBR— il folji rkak tad-deheb etc.
li bihom jaħdem I-argintier (jew min
jahdem iddebeb).
FoLiFBROus— li fih, li igib, li għan-
du il werak.
FoLiPPAROUs — li jagfimel (joħroġ)
il werak biss.
FoLiLY— ara fooliMy.
FoLio— il pagini, paġna, ta ctieb ;
il pagna waħda u I-onra ta ctieb (tal
contijiot jew tal cummerc etc. ) ; id-
daks ta ctieb (folia mitnija darba biss
b*raod li tagħmel jew tati erba' pagi-
ni ) ; ( fil-Ii^i) facċata mictuba ta cun-
tratt etc. li fiha tnein u sebgħin (72)
chelma ; u fil parlament fàċċata b'dis-
għin (90) chelma; folio^ tippagina,
tagħmel il pagini ta ctieb ( tati in-
numri il pagini).
FoLio-POST— carta tal chitba (folia
miftuha^ cbira 17 il pulzior b* 24.
FoLioLB — werka zghira ( t^ksima
ta werka oħra); biċċa minn werka
ohra.
FouosB— iffullat bil werak, li fiħ
werak ħafna.
FoLiosiTY — il cobor ta folja ( ta
ctieb) il quantità Cehemm) icun fiha
cliem, jew x'iustanza ta cliem icun
fiha pagina ta ctieb ; lie does noi shooi
inio Oerman foliosiiy ( I)e Quincf^y,
Ogilvie ) ma jagħmilx bħal Germanisi
jimla il pagini b'ħafna cliem.
FoLioT— fatat, spirtu, ħares etc.
FoLious— -ara foliose.
FoLK — nies ; nazion, poplu ; bnie-
dem, pei-suna, toho are ihe folks tvho
live in thai house^ min huma in-nies H
jokgħodufdic id-dar; ihe JJriions were
ihe first folks thai came io England
( Robert or Gloucester ) il Bretoni
chienu I-ewwel nies li gew ( igħam-
mru) I-Inghilterra.
FoLKLORB — li Rtudiu ta l-usnnzi u
costumi tan-nies ( it-tradizionijiet ta
poplu^ ; Uie ierm Folklore was firsi in-
iroduced by Mr, W. J. Thom in A. D.
1846, il chelma " Folklore " I-ewwel
ma usaha (kalha) chien is-Sur W. J.
Thom fis-sena 1846 ; few have wriiien
yei on Uie Folklore of Malia, ftit għa-
dhom ċhitbu fuk il Folkhre (1-usànzi
it-tradizionijet, superstizionijet etc. )
ta Malta (tal Maltin;.
FoLKLORiST— wieħed li jistudia (jic-
teb etc.) fuk il Folklore chitlieb tal
Folklore (ara).
FoLKMOTB — membri ta cunsill; ġa-
bra ta nies magħżula biex jitchelmu
fuk I-affarijet tal belt jew il pajjis
tagħhom.
FoLKMOTBR — wieħcd tal poplu ( de-
mocraticu) maghżul biex jitchellem
fuk I-affarijiet ta pajjisu, (Cunsiljer).
FoLK-RioHT-— ġustizia, ħakk (li għa-
liha għandu dritt il poplu ta pajjis).
FoLK-STONB— belt oil port f Korit
(^l-Inghilterra).
FoLLiAL— ibleħ.
FoLLioLB — miżwed (għaż-żerrigħa);
caxxa (borża^ fejn tcun iż-żerrigħa.
FoLLicuLATBD — H fih boroż għaż-
żeiTigħa.
FoLLiouLous— li fih, jew li jagħ-
mel boroż (mżiewed^ għaż-żerrigħa.
FoLLOW— tissocta, tmur wara, tim-
xi wara ; tmur ma, tagħmel bħai, ti-
mita ; iżżomm ma ; tobdi, tosserva
( tagħlim etc), tippratca, tesercita
(professioni), iġġaghal, tcun caġun li
wieħed jagħmelħaġa ; jimporta, isir ;
when I siopj you have iofollow, meta
niekaf jena issuctaw intom; he follows
me wherever I go^ jigi warajja cull
fejn immur; ihose brave soldiers follow-
ed iheir leader io ihe baiile, dawc is-
suldati kaibiena marru ma'I captan
tagħhom għat-tkabida; illpaiierns are
sure io befollowed mote ilian good rules,
CLocke), I-esempi ħżiena icunu sgur
actar imitati mil għemil it-tajjeb (il
bnedmin actar jagħmlu bħal tuvhhi li
jaraw milli mit-tajjeb) ; iliey forsook
ihe Loi'd God of their faihers and
/ollowed olher GodsJ^ (JadgeM), ħal-
lew ( telku, abbandunaw) is-Sinjur
Alla ta inisHJoriothom u żammew ma
(marru wara etc.) Allat oħra ; ihose
obvious rules ihat had been followed by
Digitized by
Google
toL
— 4S6 —
t^OM
our ance^tors, (Cherterfleld, Common
sensej, dawc ir-reguU ċan h chienu
osservati miU-antenati taghna (dawc
ir.reguli jew tagħhm ċar h fuku
chienu jimxu missjerijetna) ; had I
but followed Hie art, ( Shakespear.
Twelfth nightj, H chiecu jena eserci-
tajt ruħi (bkajt nitharreġ) lis-sengħa ;
Antony I have followed you to //iw,
(Shanespear, Antony and Cleopatra),
o Antonio jena ġagħaltec tagħmel
danfjenacont il ca^un h mti għa-
milt dana) ; what folloios if we dts^
allow of this, ( Shakespear, King
JohnJ, ^x'jimporta jow x'jiġn jecc
aħna dan ma nħallux li isir ; to/ollow
suit, rfiMoghob tal carti). isservi mil
li stess culur (tagħmel bħal dac h
icunu għamUi ta kablec). ,
FoLLOWBR — min imur jew junxi
wara ; seguaci, min jimxi jew imur
ma ; min jakbel, iżomm jew icun ma;
seftur ; namrat ; we are the jollowers
of Christ, aħna isseguaci ta (dawc
li jimxu wara) Cristu; no Jndutu
Prince has to his palace more followers
tlian a thief to ihe gallows, (Butler,
Iludibrasjy l-ebda Princep Indian ma
għandu nies mieghu ( ma dwaru )
daks chemm ħalliel li icun wasal fil
forca; those are ouly ten ofhisfoUowers,
dawc m'humiex ħlief għaxra mis-
servi li għandu ; he is oue of her
followers, dac wieħed min-namrati
taghha (minn dawc li ghandha jiġru
warajha).
FoLLOWiNO— H isir jew jigi wara ;
il vocazioni jew is-sejħa ta wicħed,
(jew dac li għandu isir); nies, sognaci,
jew tal partit ta wieħed; in the
foUotving iveek, fil gimgħa li tigi (li
giet) w'ara ; the history is related in
thefollowing pages, li storia hi irrac-
cuntata til pagini li hemra wara ; that
was hisfollowing, dic chienet il vo-
cazioni tiegħu (dac li chellu isir; ;
a man with a great name in the country
and a strong following iu rarUament,
(MacauUy, 'llistory of l'Jugland Chap.
XXIIIJ, ragel (bniodem) msommi
ferm fil pajjis u li għandu partit cbir
(bosta nies miegħu) fil parlament.
FoLLY — bluha, bluhija, ħmorija,
excuse his youthful folly^ ghader il blu-
ha tiegħu ta tfal ; this is folly^ dina
bluha; / tvas young, a single man^ and
after yout/tful follies ran^ ( W ords-
yforihj Ijast of the JlockJ^ jena confc
żagħżuħ, għażeb, u ġrejt wara il blu-
hat (jew il ħmerijiet taż.y.ghużija) ;
and he wrought foUy in IsraelfJoshua)
u gieb il genn flsraeli.
FoLLYiNG— biċċa gonn, biċċa blu-
ha ; lct me shuu snch follying bcforc
thee, (Keats, Endymiou)^ ħàlli nis-
carta 0*«hràb) dawn il bcejjeċ tal
genn minn kuddiemec.
FoLT— ibleħ, stupidu, nii>nun.
FoMAHAUT — chewcba mil cbar.
FoMBNT— tagħmel i! fumenti (is-
saħħdu bibcejjecmxarbin fil misħun),
tgħejn bis-sħana ; taħwi, ixxewwex,
iġ)/agħal ; when he feels the pain fo-
ment his sides fapply fomentations to
his sidesjy meta ihoss lugigħ xar-
rablu genbejb bil misħun (ghamillu
il fomenti fuk genbu); he was theonly
oue thatfomeutnl thc people, Iiu ehion
biss li xewwex il poplu linnies;.
FoMENTATiOiV - fumeuti (tkeghid ta
biċċa ċarruta otc. mxarba fil misħun);
issaħhan bil bicoiet mxarbin fil mis-
sbun; tixwix.
FoMENTER - xewwiex, min isaħħan ;
he is one of thefomcuterSf Iiua wiehed
mix-xewwiexa (wieħed milli isaħħnu).
KoND— li iħobb, ħabbej ; li icun
miġbnd lejn, jow inoghmi wara; mi-
ġnun ; ta flit, ħaġa żgħira ; H ma
jiswiex; tħobb; he is a foud pareut, bu
missier li iħobb (ħabboj); are youfoud
ofmilkl tħobbu il ħalib ?; grant I
may never provc so foudj to trust man
on his oath or bond^ jalla katt ma
ncun hecc miġnun ( ibleh ) li nafda
bniedem fuk il ġurament jew il chel-
ma tiegħu (^hnkeHpeas Tonou of
AthensJ; not withfond shekcls of the
testedgoUl (Shiik-HpHar, Measure for
mcaHiirc), mMiux l»i flus li jiswew ftit,
who did fond tUcc ou hc(' brcast whcn
you wcr'e a litllc child ?, min ħabbec
(għażżec) ma sidru meta cont tarbija
ċcbejcna?
FoNDBR— ara founder.
FoNDLE — tħejjom, tħannen, iż-żie-
Digitized by
Google
t'oK
.— 437 —
t*OĠ
ghel ; too ragg?.d to be fondled on her
lap (Teiiiiy80ii, Aylmers field), incew-
hiji wisk biex tokgħod tħejimi (tħun-
iiu) rħoġoiha; hefondled on her like a
child^ beda jitbauxlilha ( jitħejinilha)
bhal tarbija ; beda iżiegliel biiia bħal
tarbija, ( Uay, Workfora Cooj^erJ.
FoNDLBR — min iħeijem,iżiegħel jew
iħannen.
FoNDLiNa — thejjim, zegħil, tħaii-
nin ; feesud, wieħed li iciin mħejjein
jew mfissed ; ibleħ ( bla għakal ) ; /
dont know what fondUng ?», jena ina
nafx x'inhu thejjim (x'inhu fsied, iew
jena katt ma cont mfissed jew mħej-
jem); he was always thefondling ofhis
tender mother^ hu chien dejjem il fes-
8ud (il predilett) tal għażiża ommu ;
we have many such fondlings that are
their uives, alaves, (llurton, Anathomy
of Melancholy) għandna bosta ininn
dawn il boloħ li huma raiera tan-nisa
(lal mara) tagħhom.
FoNDLY- ta ibleħ; blimħabba ; ah
me/ 1 fondly dream, (Jlilloii, LycidasJ,
jahasra għalia! kiegħed noħlom ta
ibleħ; he was always treated fondly,
hu chien dejjem maħbub (ittrattat
bl-imħabba collha).
FoNDNBSS-mħabba, gibda; genn,
bluha ; he showcd great fondness for
her^ wera mħabba ċbira ghaliha;'^//^
multitude, whichfelt respect and fond-
nesafor thegreat hiHorical namea ofthe
Ifind, (MacHUlay, History ofEnglandj,
in-nies (il poplu) li ħassew rispett u
gibda cbira għa'l-isniijiet cbar t4in-
nies storici (li chitbu, jew li huma
msemmijin tii storia^.ta'I pajjis; it
will be fondness on your part to think
that he is in lore with the widowed
mother and not with the daughfer, icun
genn (bluha cbira) tiegħec'li taħsebli
hu iħobb lill omin arinla u m'hux lit-
tifla ilill bintha).
FoNDU I calicO etc jew carti (li
FoNDUs J bihoin jicsu il hitan)stam-
pati b'mod li il culurijidru mħaltin
fxulxin.
FoNT— fonti (tal maghmudija), fun-
tana, nixxiegħa tal ilma jew għajn ;
he was taken to the baptislnal font the
following morning, ħaduh biex igħam-
mduh (għal magħmudija) Igħada fil
ghodu.
FoNT— tagħmira (aet) tipi ta ittri
clmr u żgħar bil ponti, accenti, spa-
zii etc, għal st«mperiia.
FoNT-NAME— l-isem Ji
Oatuh) fil fonti.
FoNT-NAME— l-isem Ji wieħed icoHu
Font-stone) il fonti, fonti tal magh-
FoNT-vAT Jmudija.
FoNTAiNEBLAu-isem ta wieħed mil
comuni (taksimiet) u ta belt ta Fran-
za, xi 85 mil bogħod minn Parigi.
FoNTAL — tal fonti ; tal bidu ; tal
magħmudija; thisday ainong thefaith-
ful placed andfed withfontal manna,
( Colerhlge, on the Christening ofa
friend's childj^ illum gejt magħdud
ma I-Insara u mgħajjex bil manna
tal fonti (gcjt, jew cont, mgħam-
med).
Fontanbl| funtana, għajn żgħira,
FoNTiNBL) tokba etc. minn fejn
joħorġu xi umuri tal gisem.
PoNTANOB— bħal kafas jew gaġġa
żgħira tal fildiferru li dari chienu jil-
bsii fuk rashom (1-actar) in-nisa Fran-
cisi biex iżommu xagħarhom il fuk
(chif chienet il moda).
FoNTiouLus— tokba eto. li it-tobba
ihallu għal apposta fil gisem ta ma-
rid (li icollu xi gerħa eto.) biex jiscu-
la minna materia etc. u heco ucoll
it-tobba icunu jistgħu jaraw u jistu-
diaw fuk il marda.
FooD-ichel, ghalf; bread is our
chxeffood^ \\ hobs hu 1-ichel ewlieni
tagħna ; meat is very nourishing food,
iMaħam hu ichel li iżomm (tas-su-
stanza).
FooDPUL-lijati I-ichel, għammieh
li jati il frott.
FooDLBss — miim għajr icheli bla
ichel, bla għalf ; they had to wander
tnjoodless wilds for nearly S months,
chellomjiggerrew gewwa boschijet
minn għajr ebda xorta ta ichel ( bla
frottijiet etc.) ghal dwar tliet xhur.
FooD 8TUPP - ħwejijeġ ( merci ; tal
ichel; hedeah infoodstuffs and arti-
cles ofconsumption, jinnegozia (ibigh)
hwejjeġ tul ichel (tal merċa;.
FooDY— tal ichel, tal għalf ; sustai^-
Digitized by
Google
POO
— 438 —
POO
zius, li iżomm ; fertili, għamraiel, ]i
jati il frott.
FooL — ibleħ/ miġnun ; titbellaħ,
tidħak bi ; tgħaddi iż-żmien bi ; tkar-
rak bi ; whnt afool you are not to go
with him. chemm int ibleħ li ma tmurx
miegħu ; oll vien fool ajid children
calculate (" Sliakespear, Jtdius Caeaar)
ix-xjuħ jitbellhu u it-tfal ikisu ; tofool
the crawd ivith gloriom lics ( Tenny-
80n, In Memoriam ) tidħak bil folla
b'gbideb 1-aetar cbir (billi tgħejd salt
gbideb oħxon) ; to play thcfool, tagħ-
milba tal ibleħ, titbellaħ ; we dvnt
come here to pUiy the fool, aħna ma
niġux bawu biex uagħmluha tal bo-
loħ (biex nitbellgħu) ; to ^mt the fool
on (jew upon) a person^ tgħaddi bnie-
dem ( lill xi hadd ) b*ibleħ ; tgħejd li
hu ibleħ ; to be thought knowing you
mustfirst put thefool upon aU mankind
{Hv^AtnJuvenal) biex iżżomm ruħec
(tgħaddi jew tcun miżnium) b'għaref
trid (jenħtieg) li tgħaddi (izżomm)
b'boloħ in-nies collha tad-dinja; to
make a fool of tgħaddi bi%-zmien«
tgħaddi lill xi ħadd ta ibleħ ; he tried
to make afool ofme hut I gave him a
goml lesson, ried igħaddini ta ibleħ
(igħaddini biż-żmien) iżda tajtu lezio-
ni chif imiss (urejtu min jen).
FooL-BORN — mniseel mill bluha;
twieled (mwieled) ibleħ.
FooL-BORNB — li ħadd nia jokgħod
għalih (ħadd ma jissoportiħ) ħlief xi
ib]eħ(ħIiefilboIoħ).
FooLBRY — bluha, genn ; ħmerija ;
every one ia laughing at her fooleries^
culħadd kiegħed jidħao bil bluha
taghha (kegħda iddaħħac il culħadd
bil bluha taghha).
FooLHARDiHOOD — a ra foolha rdiness.
FooLHARDiLY— tal geuu, ta miġnun,
ta ibleħ.
FooLHARDiNBBS— genn, bluha, għa-
mil tal geun, ta wieħed bla ras, li
jagħmilha u ma ikesiex.
FooLHARDiZB— genn, bluha; għamil
ta ħaġa addoċċ ta ibleħ etc.
FooLHARDY — iblcħ, miġnun, wieħed
bla ras, wieħed li jaġħmel ħaġa minn
ghajr ma ikisha.
FooLiFY — tghaddi lill xi hadd ta
ibleħ.
FooLiNo — bluha, mogħdija biż-
żmien ; Ah ! there is no fooling with
me! ohi, bija ma tghaddix iż-żmien,
fmiegħi ma hunmix ċajt).
FooLisn — ibleħ, checiċu ; he is sure
tomake(to cut) a foolishfigure, sgur
joħroġ ta checiċu (ta ibleħ).
F00LI8ULY— tal genn, ta ibleħ ; you
actedfoolishly^ inti ghamilt ta ibleħ
(biċċa tal genn).
FooLisHNBSS — bluha, genn ; ħmeri-
jiet.
FooL LAROR-ħali ferm, li jonfok
addoċċ.
FooLOCRAOY — gvern tal mgienen.
FooLs'cAP -il mitra, kartiis etc. li
ilibbsu f ras il pulcinelli ; fools' cap
(paper), xorta ta carta fina ħoxna
(tajba ghal memoriali etc.)-; two sheets
offoolscap (paper), żewġ folji carta
'*fools cap".
Fool's KRaAND — dnħca (kadia ta
ibleħ) bħal dawc li isiru fl ewwel ta
April meta ikarku bin-nies.
FooL*8 PAUADisB -heua jew diverti-
ment karrick (ta boloħ).
F008T— dardir, ħass ħażin.
FooT— siek, pied jkies Inglis); zoc-
clu, fanterija (suldati bla rechbin,
ri^menti li m'humiex tal cavallerija);
il Wċċa ta istVI (ta muntanja etc);
isfel (il biċċa t'iafel;; 1-aħħar; condi-
zioni, stat (chif wiehed icun stmat
jew iccalculat) ; basi, bidu (peda-
ment); gambettta (dakka ta siek biex
tfixchel wieħed u twakkgħu) ; ( fil
poesija) chejl tal versi, bhal accenti
tal vers tagħna ; il kiegħ (dao li jok-
għod) ta bittija etc. taz-zoccor, għa-
sel etc; tisfen ; tirfes ; tati bis-siek ;
tchecci, tbiegħed minn, jew twarrab;
tagħmel ( iżżid etc.> fpeduna jew
Tcalzetta ; he trod on my left footy ri-
fisli sieki ix-xellughija; thefmt oj the
table is not mahogany^ siek il mejda
m'hix cawba (m*hix tal cawba) ; the
foot of this Htocliing in tightcr than the
other one^ is siek ta din il calzetta
actar dejka minn dic ( is-siek ) ta
Uoħra ; threejeet make one yard, and
twelve inches vuike one foot, 3 piedi
Digitized by
Google
POO
— 489 —
FOO
jagħmhi jarda u tnax il pulzier
JHgħmlu pied ; thesc are foot soldiers^
dawn suldati tal fanterija fm'hux
tal cavalleria) ; both horse and foot
for a moment hegan to shrinky sewwa
il cavallerija chemm ucoll il fnn-
terija bdew għal mument jitmeżimżu
(jerġgħu lura), fScott, Old M&rta-
lity)\ they met andfouffht at thcfoot of
the monntain^ iltakgħu u taw (tkabdu)
fit-tarf t'isfel tal muntanja ; this sam
is to he added to the foot of yonr ac-
county din is-somma trid tiżdied fl-ah-
ħar tal cont (fil cont) tiegħec, isfel
jew fl-aħħar; it sccms that icc are not
vpon the samefoot with ourfeUow sub-
jccts in Englandy ( Swlfc Drapiers
Letters)] donnu m'aħniex iccalculati
bhas-sndditi I-oħra bhalna li hemm
fl-Inghilterra ; vpon thisfoot it would
he impossihle for any clab like onrs to
(jet oUf fuk dawn il princip'i (fuk din
il basi) ma jista icun katt li club bħal
tagħna igħaddi il kuddiem ; Ilcmy
(fiving him a slightfoot laid him on the
hroad ofhis backy Enricu,tefagħlu (xe-
hetlu) gambett-a u xeħtu għal dahru ;
sqnarc foot, picd qundru ; a sqnare
foot^ is a squarc whosc side is oncfoot
and which therefore contains lJi4 in-
cheSj pied quidru hu quadru (qua-
drat) li ^handu cull Avaħda mil ġnieb
tiegħu pied, u li għalecc fih 144 pul-
zier quadru ; cuhic foot, pied cubu ;
cvbicfoot is a cube whose side is one
f<H>t, and which thcrefore contains 17^8
cubic inchesj il pied cubu hu cubu li
ghandu cull wieħed mill ġnieb tie-
għu pied, u ghalecc fih 1728 pulzier
cubu; foot it featly hcre and thcre,
( Sh8k«8|iear, Tempcst ), isfen ħafif
( isfnuha bil ħeffa) hawn u hemm ;
what ordinary subjcċt had come in^
since first you footcd on our ^ tcrri'
tories, {VorAj Pcrkin Warhcck), x'inhu
li sar (li daħal) minn meta dħaltu
(rfistu) inthom fit-territoriu t^ighna?
why do youfoot mCj am I a cur ? għa-
licx tatuni bis-sick jena xi chelb jew-
willa ? you ought to foot hcr from
you^ int chien imissec tbegħidha min-
nec (tchecciha, jew twarrabha) ; ^om
have tofoot thcse socks^ trid tagħmel
is-siek (ġdida) f*dawn il peduni ; on
foot, bil mixi ; we had to do all the
journey on foot, chelna niġu it-triek
collha bil mixi ('chelna niġu bil mixi);
to set on foot, tibda, tati ix-xejra
tkabbiàd (ua^a miexia) ; to keep the
footj iggib ruħec sewwa u chif jixrak;
keep thy foot when thou goest to the
house of God (Ecċlesiastics V\ I), gib
ruħec sewwa fchif jixrak> meta tid-
ħol fid-dar t'Alla (fil Cnisia); to put
one'sfoot into any thiny, tidħol f ba-
sla, issib ruħec fxi tabxa, jiġrilec xi
biċċa ; to put one'sbestfoot (jew leġ)
forcmost, tiġri chemm tiflaħ ; tgħaġ-
gel (thafief), tagħmel ħaġa mill-actar
fis li jista icun ; tagħmel ħiltec col-
Iha ; to keep foot'side, izżomm il pass
ma, timxi flimchien ma.
POOT-AND-MOUTH-DISBASB — iscm ta
marda (mxija) taż-żwiemel.
FooT-BALL— **foot baH"(baIIun cbir
tal gomma elastica finforra ħoxna tal
gi*da li jilgħabu biħ billi jatuħ bis-
siek etc.)
FooT-BAND -cumpanmasuldati fan-
teria (m'hux tal cavalleria).
FooT-BARRACK — quarticr għassul-
dati fanteria ('m'hux cavalleria).
FooT-BOARD — bicċa għuda (mżer-
żka etc.) biex tpoggi sakajc ( taħt
desc etc.)
FooT-BOY— tifel għal kadi ta barra
(seftur).
FooT-BRBADTH— il wisa ta sick.
P^ooT-BRiDOB— pont dcjjak Cchemm
jgħaddi bniedem jimxi).
FooT-cLOTH - dawc il bcejjeċ taċ-
ċraret li jagħmlu fuk dahar iMiemel
kabel ma ikegħdulu il berdgħa.
. FooT-ooMPANY — cumpanhija suldati
fanteria (in'hux cavalleria^.
FooT-ousHiON — mħadda għar-riġ-
lejn (biex tpoggi riġlejc jew sakajo
fukha).
FooTBD— bis-sakajn; quadrupeds are
fourfooted animaljt, il quadrupedi hu-
ma annimali b'erba' (li għandhom
erba') saka jn.
FooT-PALL — tfixchila, wakgħa mir-
riġlejn.
FooT-FiOHT— tkabida li issir bin-
Digitized by
Google
POO
— 440 —
FOO
nies H ma iounux fuk iz-żwiemel
(m'hux bis-suldati tal cavalleria).
FooT-GUÀBDS'-suIdati fanteria tal
guards.
FooT-HALT— marda tan-ngħaġ.
PooT-HOLD— il-Ioc fejn tiekaf jew
tieħu is-siek.
FooTiNG— 1-art fejn toun is-siek (il
wisa li tieħu is-siek); il post (illoc)
fejn tpoggi issiek, il mixi fpassi);
Ifark^ I hear thefooting of a man/ Iss 1
kiegħed nisma il mixi (il passi) ta ra-
gel ; il passi fis-sfin, ix-xeħta tar-rigel
fis-sfin ; sfin ; these fresh nymphs cn-
counter eueryone in country footing^
(Shakespear, the Tempest), daun in-
nisa ( xbejbiet ) fl-aħjar tagħhom
(żagħżaħ) jakblu jiltakgħu ma cul-
ħadd fis-sfin tal campanja; mogħdija
( passaġġ, banchina ), sbarcar, nżul
fl-art ; whose footing here anticipates
our thmghts, (8h»kt^Apear, Othello), li
li sbarc (li nżul tagħhom) hawn (fdin
I-art) chien kabel ma ħsiebnih aħna
(minn għujr ma conna nistenneuh);
stampa tas siek ( fuk ħaxix etc. ) ;
showed her the fairy footings on the
qrass^ CTennyson, Aylmersfield),\xv\Q'
\\n, il marchi (is-sinjali jew li stampi)
tas-sakajn tas-saħħara li chien hemm
mħollija fuk il ħaxix; posizioni post
etc, lart; the^i could never have a
footing in that land, katt ma setghu
jirfsu (icollom posizioni, jeħdu post)
f dic 1-art f hemm) ; they lived on the
same footing^ għaxu ( għaddew ) li
stess ; li stess ghamil fbhal) ; he grew
strong among the Irishy and in his
footing his son continuing, hath increas-
ed his said name^ (Spencer, Present
state of Ireland),ch\her (issaħħaħ) ma
I-Irlandisi, u billi ibnu compla bħalu
(fli stess għamil tiegħu), żied (cattar)
ismu jew il famatiegħu;/oo/m//,peda-
ment (I-ewwel gebel etc. fil bini ta
ħajt ; /ootm<7, xorta ta bizzilla ordi-
naria (bla disinn ta figuri xejn) lixza ;
to pay one*sfooting^ttia\\as flus għal-
I-ewwel mancanza jew /ball li tagħ-
mel ; jew tħallas flus fid-dħul biex
tibda xi negoziu, xogħol etc.
PooTiNO-BBAM — it-travu li jorbot
(fsakaf).
FooT-KNAYB— tifel, seftur.
FooTLE88-bla saknjn, minn għajr
sakajn.
FooT-LiCKBR - dac li jilgħak riġlejn
hadd jehor, jigifieri bniedem servjli,
li jagħmel collox biox jinħabb ; bnie-
den) baxx.
FooT-LiOHT8-id-dwal (ringhiela) li
icun hemm ma tul il palc fteatru
(biex jatu id-dawl il palc); to smell of
thefoot'lights, turi li tmur spiss it-
teatrn (tusa cliein li jingħad fuk il
palc ta teatru) ; to smell the foot-lights,
icolloo ix-xeħta ta wieħed li jirrecita
fit-teatru; he is the only one thal smells
of foot lights, hu biss li għandu i.x-
xeħta tal (l-aħjar, 1-actar li jinkala
għal) palc.
PooT-MAiD — camriera, seftura.
FooT-MAN — suldat tal fanterija
(m'hux tal cavalleria) ;/of)«maw, ragel
(sefturj li joħroġ massinjur biex jif-
taħlu etc. meta icun filcarrozza; il
ħadida (bħal tripied) iżda b erba' sa-
kajn fojn tokgħod il chithi biex tis-
ħon ħdein in-nar (fċumnija).
Footman's iNN— lucanda baxxa, co-
muni.
PooT mantlb— dic il cverta etc, li
jixħtu fuk riġlejhom dawc li icunu
f carrozza biex ma jhamġux ħwejji-
ġhom.
PooT-MARK — stampa jew sinjal li
tħalli is-siek ; siujali tal mixi.
FooT-PACB — il pass regulari ; dac il
pian (bla taraġ) minn indana taraġ
ghall-oħra; il bradella etc. li icun
hemm f xi sala cbira ta palazz (minn
fejn is-sinjur jew il cap tad-dar jit-
chellem jew jakra xi ħaġa lil dawc
li icun hemm miġbura jew misted-
nin etc.
FooT-PAD— ħalliel (dac li iwakkaf
biex jisrak in-nies fit-torok f xi cam-
panja, il barra); biċċa (bhal cuxxinett)
tal-lasticu li jorbtuha mar-riġlejn taż-
żwiemel biex meta jaħbtu riġlejhom
ma xulxin ma jinstelħux.
FooT-PATii — baiichina, mogħdija,
passaġġ tan-nies.
P00T-PO8T— cun-ier, tifel kaddej (li
imur minn banda għal 1-ohra bil mi-
xi).
Digitized by
Google
Poo
— 441 —
POR
FooT-PRiNT — rifsa, pedata, sinjal
tas-siek fl-art ( H wieħed ja&^ħmel
roeta jimxi); st^mpa tar-riġlejnCfl-art).
FooT-RACB— tiġrija (bir-riġlejn) tan-
nies (m'Iiux tai^^-żwiemeh.
FooT-ROPB — zappapied ; dic ic-
cima li tcun mal pinnuri fejn ipo^ġu
riġle jhom il baħrin meta icunu jorbtu
jew iħollu il klugħ.
PooT-ROT — niarda fir-riġlejn tan-
ngTiag (bħal xkuk tas-safra) billi id-
dwiefer tan-ngħaġ l-ewwel jintefħu,
mbaghad jibdeu jixxakku u fihom
jidħol trab u ħmie> (li imarrad in-
naghġftj;
FooT-RULB— riga kies ta 12 il pul-
zier.
FooT8-dac li jifdal, il kiegħ, il
fdal tal kiegħ.
F00T-8HACKLB8 — xchiel (bħal ma-
netti jew ħadid) għar-riġlejn.
Foot-BOLDiBR— suldat tal fanteria
Cm'hui tal cavalleria).
P00T-8ORB— Ugigħ fir-riġlejn(bilmi-
xi) ; he canH tcalk more^ he is /oot-sore
noxoy ma jistax jimxi actar għandu
riġleih juġgħuh (bil mixi).
F00T-8PARB— ara foot-prinL
Fqot-stakb — il ħofra, il wisa, post
fejn jokgħod il pedistal ta colonna.
FooT-STALK— zokk ta werka.
FooT-BTALL— staffa (fsarġ ta rchib)
għal mara.
FooT-BTBP — rifsa, pedata, is-sinjal,
H stampa li tħalli is-siek fl-art meta
wieħea jimxi; il ħass tal passi fil mixi;
sinjaly esempiu ; I dont remember we
liadanyfoot'Stepe ofeuch doinge {actions)
hefore the time of the Gi^and Mattere^
ma niftacarx li chelna esempi ta għa-
mil bħal dana kabel iż-żmien tal Or-
dni ifoot'Step (jew sJiaft), il post fma-
cna fejn idur il fus.
PooT-srooL — banchetta.
PooT-TRAP — ic-cipp ( fejn iżommu
ri^lejn dawc li icunu iccundannati
mii^.muma jew mxeccla).
FooT-WALiNG — veringli, twavel tal
bastiment minn gewwa ( biex jorbtu
jew isaħħu il bastimeut.
FooT-WARMBR — ħadida ( jew bħal
mħadda taċ-ċomb etc. ) mimlija bil
misħun biex issahħan riġlejc ( bħal
dawc li jagħmlu fil vaguni tal vapuri
tal art fix-xitwa fil viaggi twal, u ao-
tarx bil-lejl, baiTa minn Malta ).
FooT-wAY — ara foot-path.
PooTY — collu kiegħ, mkankal,
m'hux ċar iew safi ; msejchen, baxx,
li ma igħeja xein ; to take her outfrom
und^r that footy haltery^ (Maryat, reter
SimpleJ biex jeħelsuha ( ibegħduha.)
minn dic il batteria (sur jew fortizza)
msejcna, zgħira, Ii ma tiswa xejn.
Fop— min iħobb jilbes u jiddandan;
petitu, żabicott ; he is a fop and hie
sister is a slattem, hu petitu ( ġuvni li
iħobb jilbes u jiddandan), u oħtu tifla
maħmuġa fdendula^.
Fop-DOODLB — wieħed ibleħ, ħaġa
belgħa, babbu ; come^ comCy you brace
of fop'doodles ( Sbadwell, Bury Fair),
ejjew, ejjew ja żew^ boloħ li inthom.
FoPLiNO -petitujewżabicott zgħir;
daksxejn ta tfajjel żabicott, )i iħobb
jilbes u jiddandan ; asfoplings grin to
show t/ieir teeth are white (Brown, Es-
say of Satire) bħat-tfal żabicotti li
ghal taparsi jidħcu biex jicxfu snie-
nhom ħalli juru li huma bojjod.
FoppBRLY— belhieni, ta ib]eh,babbu.
FoppERY— dandin fi Ibies, żabicot-
tjar, petitj'ar ; kerk, wiri ta ħaġa
b'oħra, ingann ; bluha, ħmerija ; ħaġa
fiergħa (vàna) ; between foppery on the
one hand and slovenliness on tlie other^
bejn petitj'ar ( dandin fi Ibies ) minn
banda I-waħda u ħmieġ ( trascuraġni
fi Ibies ) mil banda I-oħra ; don't you
believe itf that is all foppery, la tem-
men xejn, dac collu kerk (wiri ta ħa-
ġa b'oħra); aboutseven thousand pounds
he lavished in fopperies^ (Maeaalay,
History of Englaind)^ daks sebatelef
lira ħela (għaiTak) rħafna hmerijet.
F0PPI8Ħ — H iħobb jiddandan fil
bies; ta petitu, ta żabicott ; ibleħ ; for
wise men are grown foppish ( Shake-
spear, Lear ), għaliex ( in-nies ) il
għorrief saru boloħ.
F0PPI8HLY— ta petitu, ta żabicott,
ta wieħed li iħobo jiddandan fi Ibies.
F0PPI8ĦNB8S— ara foppery.
FoR — għal, għaliex, minn f loc ;
mħabba fi ; li iżomm ma ( li jakbes
għal); lejn (għal); bi; /or ten shil-
56
Digitized by
Google
POR
— 442 —
t'OR
lings, b'għaxar xelini ; /or hwi, għalih;
foi tħose^ għal dawc ;/or the present,
għal issa ; for ifour virtues did not go
forth of U8, it were all alike as if we
had them not, ( Sli«k«^Kp«iir, Mdasnre
for Meamre)^ għaliex chiecu ii virtu
tagħua ma conuiex nesercitawbom
cbien icun li steas bħalli cbiecu ma
cbelna xejn ; this will etand for that,
dan jokgħod (iservi) minn floc dac ;
he, for his faith, àuffered martyrdom,
hu, mħabba fil Fidi tieghu. sofra il
martiriu; I am always for my chief,
jenadejjemnżomm mal (nakbeżgħal)
cap tiegħi ; he left for Malta, siefer
(telakj lejn Malta ; but for you jew
had it not been for you, li ma contx
int; yetjor all thqt, u b'dana collu ;
for myeake, mħabba fia;/or God^ssake,
f gieħ Alla ; for God a mercy, għal
erwieħ ( għal xein ) ; I have done all
that workfor God a mercy, għamilt
dao ix-xogħol coliu għall-erwieħ (ma
ħadtx ħabba ) ; for cuatom'e aake, għa-
liex il moda hi hecc(mhabba fil moda);
for greater convenienċe, għal cumdità
acbar ; for example, per esempiu
(ngħejdu aħna) ; 9ay,for example, two
hundred, kis, ngħeidu aħna^ mitejn ;
for rny part, għàlja ; for my part, I
shanH find any oàjection, jena għalia
ma ngħejd xejn ( ma nsib l-ebda ha^a
cuntraria), jena għalia irrid ; for the
time to come, għal li gej ; for ever and
ever, għal dejjem ta dejjem, for a
week'i time, żmien gimgħa ; / wiU not
trust him for all his swearing, jena bid-
dagħa collu tieghu, ma nafdahx ; were
is not for you, li ma contx int; it is
necessary for you to go, hemm bżonn
(jeħtieġ) li inti tmnr; are you for
wine or beer f xi trid ? x'tieħu ? birra
jew mbid ? it is not for me to do it,
m' hux jena għandi nagħmel dan
( m'hix affari tieghi ) ; it is not pos
sible for me to love her, ma jistax icun
li jena nħobbha ; w/iat do you cry for f
għaliex kieghed tibchi ? ; is that it you
are anqry forf għalecc intiincurlat?
(ghal dan kieghed tincorla)?;/or «A(im^/
għarucasa I as for me^ min għalia ;
as for that, in quantu għal dac ; to
ookfor, tfittex ; whom are you looking
forf lil min kiegħed tfittex? to take
for, iżżomm ta ; / take you for an
honest man, inżommoc bi (ta) bniedem
onest; I bought t/iis for nine shillings,
xtrajt dan sitt (b'sitt) xelini ; to speak
for, takbeż għttl ; / was t/ie only one
t/iat spoke for you, jena biss cont
li kbist ghalic ( li tchellimt favur
tiegħec; to waitfor one, tistenna lill
xi ħadd; waitfor me, stennieni.
FoRAGB — għalf ; toħroġ tagħmel
tfittixa ghal ghalf ; tissaccheggia, tis-
rak ; tiggerra, tħuf, tmur minn hawn
għal hemm, tiggerra biex tgħasses
jew titchixxef ; tagħlef; Caesar sent
fortli all his men of arm for Torage,
(Golding, Caesar), Cesare bagnat is-
suldati collha tiegħu biex igibu il
għalf minn cull fejnisibu; tliey pil-
laged and foraged all our towns, serku
u issaccheggiau il bliet collha taghna;
ten t/wusand horse s/iall forage up and
down that no relief or succour come by
land, ^ Marlow^ Tamburlaine), għaxart
elef żiemel jokogħdu telgħin ii nieżlin
jaghmlu il għassa figħassu) biex
l.ebda għajnuna (ta ichel eto.J, ma
tidħol gewwa bl-art; we mustforage
our /iorses, jeħtieġ li ahna nagħalfu
iż-żwiemel tagħna.
FoRAOBR— dac li, min, joħroġ biex
igib (jisrak etc.) il għalf ; min jaħseb
għal ghalf.
FoRAGiNG — sacchiġġ, serk tal għalf ;
tiftix tal għalf
FoRAMBN — tokba (żghira) .
FoBAMiNATBD — mtakkab (bit-tokob
rkàk).
FoRAMiNiPBR— xorta ta koxra rkie-
ka; wie^ed minn tar-razza (ordnij
ieA foramiaifera (ara).
PoRAMiNiPBRA — ( zoologia ) xoi*ta
jew ordni ta annimali bil koxra b'ħaf-
UH taksimiet, jew tokob.
FoRAMiNoua — mimli CcoIIu) tokob.
FoRASMUOH — ghalecc ; għal dan ; u
billi ; forasmuch as the knowing of
t/iese things is to t/iee.,. (Chiucer), u
billi għalic li tcun taf dawu il ħwej-
jeġ hua...
FoRAY— ara forage.
PoRAYBR— ara forager.
Digitized by
Google
FOIi
— 448 -
t^Oll
FoBBAOe — it-temp passat ta /orbib
(are).
FoRBAN — tisħet, tidgħi, tiscomu-
iiica.
FoRBAR-— tagħlnk,idclttwwnr b*ħajt.
FoRBATHE — tgħaddas fl-ilma, ix-
xarrab, tagħmel ghasra jew suppapa
waħda.
FoRBBAR — taħmel, tissaporti, ig-
gerrngħ ; tissabar ; izxomm ruħec li
ma tagħmilx ħaġa ; tħalli jew titlak
minn post ; antenati, missierjietna,
niesna; I canHforbear to see him doing
t/iat, ma naħmilx ( ma ingerrgħux)
narab jagħmel hecc; you must /orbear
drinking wine, jaħtieġ tissaporti f tis-
sabar) ma tixrobx imbid; / cannot
/orbear to tell yoM,ma nistax ma ngħej-
dlecx ; we must/orbeavy fShakespear,
Cymbelinejj jehtieġ li nitilkn minn
hawn (minn dan il post) ; t/ie /riend-
diip and alliance tliat liae been between
yonr houses and /orbears o/old^ (Scott,
WaverUyJ^W ħbeberija u ir-rabta li
chienet bejncom u bejn I-antenati
tagħcom (missierjietcom;.
FoRBBARANOB — ħmil, sabar; togetJier
we have learnt to prize /orbearance and
eel/ sacrificej ( nordsworth, White
Doe o/ RyUtoneJ^ flimchien tghallim-
na naraw chemm jiswew is-sabar u
il pacenzia ; /orbearance is no acquit-
tance, Àlla ma iħallasx nhar ta sibt.
FoRBBARANT — H jaħmel, miu ghan-
du sabar, min, jew dac li jistabar ; tal
jew bil, pacenzia ; with /orbeai*ant
submissitenesSf (Oarljle, Miecellaniee)^
b'ubbidienza tal pacenzia.
FoRBBARANTLY — bil paceuzia, bis-
sabar.
FoRBEARiNG—Ii jaħmcl, jissaporti
jeħu pacenzia; pacenzia, sabar, nmil;
he is very forbearing indeed, verament
(tassew) fi hu bniedem tal pacenzia
(li jissaporti) li jistabar.
FoRBiD — timnagħ, i^iomm, ma
t^isMix ; I /orbid you to do it^ ma in-
ħallicx tagħmlu ; he /oi^bade me his
house^ ma riednix immur (ipprojbieni
li immurj fid-dar tiegħu ; God/orbtd,
' Àlla ħares.
FoRBiDDANoB--*prqjbizioni, żamma ;
Iww luist t/ioa yieUled to transgress the
strict /orbiddance f (Miltoa, Paradise
LostJ^ chif cedejt-, • chif ħallejt id-
demonju jeghelbeo biex ma tobdix
(biex tioser)il projbizioni li chelleo?
FoRBiDpBN -projbit ; tlie /orbidd^n
/ruit^ il frotta projbita.
FoRBiDDBNLY - minn għajr permess,
minn għajr ma wieħed icun irid Ccon-
tra il volontà jew ir-rieda ta xi ħadd ;
you have entered his house /orbiddenly,
inti dħalt fdaru minn għajr ma rie-
dec ("contra ir'Heda tieghu).
FoRBiDDBR— min ('dac li) jipproj-
bixxi, ma iħallix, jew jimnosta jew
jimnagħ.
FoRBiDDiNO — li ma iħallix, li jip-
projbixxi, li jimnaghna; ta min jist-
cherrgħu ; li igib orrur; projbizioni ;
these are his jforbidding orders, dawn
huma 1-ordnijiet tieghu li bihom jip-
projbixxi (ma iħallix li issir din il ħa-
ġa); t/ie wretched state o/t/ie room wliei*e
/le was living %oas simply /orbidding, li
stat msejchen (il takar) tal camra
fejn chien kiegħed igiblec orrur
( ichexchxeo jew iġagħlec tistcher-
raħha) tassew ; did you rcad about t/ic
/orbidding of tluxt book to be read here f
krajt fuk il projbizioni (fuk li m'hux
permess) li dac il ctieb jinkara hawn?
FoRBiND — tillega (ctieb) tajjeb.
FoRBiSBN— esempiu.
FoRBiBBNiNG— parabola, allegoria.
FoRBLBD— mimli collu demm.
FoRBLOw — titħabat, tmur mar-riħ
(bhal bastiment smattat ftempesta).
FoRBORB } temppassat u partecip
,- V passat tal verb Forbear
tORBORNEJ (^,.^y
FoRBOw — taħrab, tiscarta,titbigħed
minn.
FoRBRBAK — tchisser jew tekred
għal collox ; tchisser ħaġa li tagħmil-
ha frac.
FoRBY — fuk ; /orby all tJiings, fuk
collox ; ma genb, ħdejn ; to rest /lim"
sel/ /orby a /ountain sid-e, CSpenaer),
biexjistrieħ ħdejn għajn (ma genb
funtana) ; /le took her up /orbu t/ie
hand^ (8penser), ħadha minn idna.
FoROB— kawwa, setgħa, forza, saħ-
ħa ; dnewwa, ġagħil ; li iġġagħal ;
we /iiul to rtpel /orce by /orce^ cheltia
Digitized by
Google
FOR
444 —
FOħ
incheċċu (imbegħdu minnha) il forza
bil forza ; the ciiy waa opnressed under
tħe force of amia, ii belt onienet magħ-
fusa taħt kawwa (is-setgħa) ta I-armi;
t/iie ie an argument of greai force^ dana
argument ta saħħa ebira ( kawwi
ferm) ; he had io go by force^ chellu
imur bil f ors (bid-dnewwa) ; he wae
forced to do it, ġagħluh jagħmel dan
bil fors ; who wiil force me io do iif
min iġagħilui bil fors li nagħmlu?
( min . iġaghilni nagħmel dana bil
fors?); ihe police force^ il pulizia (il
corp tal pulizia); he is io join àie
j^olice force, chellu jidħol fil (isir jew
jingaġġa etc.) pulizia; aciive force,
forza attiva (dio il forza, fil fisica, li
i^agħal tiċċaklak ħaġa li tcun kegħ-
da mistriħa jew bi cwieta) ; animal
force, il forza tal muscoli tal bniedem
(u annimali oħra) li jagħmel meta
jiċċaklak ^ew jitħabat); naiural forcea,
I-agenti ħsici (tal fisica) li jagixxu
(jaħdmu) fuk il materia, bħal ma
huma: is-shana, id-dawl, magnetismu,
1-eIettricità eto,; naiural force, forza
naturali (il forza li taħdem fuk il
moħb, jew il menti) ; physical force,
forza fisica (is-saħħa tal gisem tal
buiedem ; a threai ie the exeriion of
moralforccy a blow ia the applicaiion
ofphysical force, tħeddida hia tharriġ
tal forza morali, dakka hia 1-appIica-
zioni tal forza fisica (tas-sahħa tal
gisem); no jorce fno maiUr), ghal
xejn ; io come intoforce, issir, tghaddi
(ħaġa, ligi etc.) ; w t/uii law siill in
/orc«, dic il-Iigighadha? iJiat law is
no longer inforce, dic il-ligi ma għad-
hiex, spiċċat.
FoBOB — timla, tahxi ; tesagera,
tcabbar ; did you ever iry toforce vege-
table marrow 1 katt ippruvajt ti.nla
jew tahxi il kara ; malice forced with
tM^(Sliake8pear, TroiZiw and Cressida^
malizia hażen mimli bil għakal; he
didforce his good and excuse his wrongs,
cabbar biss il ghemil it-tajjeb li gha-
mel u ghatta il ħażin.
FoBOBABLB—ara forcible.
FoBOBD— msaħħaħ ; mġaghal; stin-
cat jew mkanżaħ ; mimli jew moħxi ;
t/iat was forced inio his iliroai^ chieu
mdefies bil fors fi griexmu (bellugħu-
lu^; donH blame him, hc was forced io
do so, la tatihx tort, ġaghluh jagħmel
hecc ; / doni like his forced siyie of
writing at all, xejn ma joghġobni il
mod tieghu chif jicteb mkunżaħ; we
ħad some forced vegeiable marrow for
dinner ioduy ioo, chelna ftit kara
moħxi illum ghal l-ichel ucoll.
FoBOBDNBSS — forza, gagħil, fil foi's.
FoBOBPUL— ara /o?viW^.
FoBOBLBSS - bla saħħa, maghdur,
deboli
FoBCBLBT - fortizza żghira, castell ;
in Egypi ihere were but few forceleites
or ca«^/e«, (MautiileTllle, p.i7j, l-E-
gittu ma chienx hemm ħlief ftit for-
tizzi żghar u castelli.
FoBOBLT — bis-saħħa, bil kawwa,
bid-dnewwa, bil foi*s ; mġagħàl.
FoRGB-MBAT— cappuljat,Iahaip mkat-
ta rkiek ghal mili jew ghal ħuxi.
FoBCBMBNT— ġagħil; fortizza ; iri(A-
out mere forcemeut of law, ( Fox,
Martyrs), minn ghajr xejn ġaghil bil
fors (tal'ligi) ; foi*cements o/ high wall
shall fall iogelherj (Wycliffe), fortizzi
ta swar gholjin jakghu flimchien.
FoBOBPS — biċċtt ghodda, hħal tnal-
ja jew pinzetta cbira, li jaħdiAu biha
it-tobba, mkass tat-tobba, u dawc
li jakilghu is suien.
FoBCBB— min igagħal bil fors ; min
jobbliga; fil meccanica, piston biex
jati is-saħħa fil pompa li ittalla dej-
jem l-ilma ; pompa żgħira li iħaddmn
biex itellghu jew jigguttaw l-ilma
minn xi fossa ctc.
FoROES — bagoll, caxxa, senduk ;
suldati, truppi, rigimenti \'he coUecied
all his forces iogeiher, ġabar chemm
chellu nies taht I-armi fiimchien.
FoROHURB - fiirchetta, il post minn
feju jinferku sakajn etc. minn xulxin.
FoBGiBLB — li jista ; li għandu il
kawwa jew is-setgħa; ta bil fors;
there is no desire more forcible yi man,
ma hemmx xewka actar kawwija fil
bniedem; forcible measures, passi kaw-
wija(li għandhom is-setgħa); aforcible
argument, argument eflicaci (li jiswa,
H jista, li ghandu il kawwa, kawwi) ;
M^ yorcit/ef, in-nies jew dawc li iridq
Digitized by
Google
iroħ
— 446 —
VOtL
jidni kawwija iida ma icunux; Jialica^
that hxst resource of the forcible-feehles^
il chelmiet miotubia (stampati) cor-
siv huma 1-aħħar ħaġa li għaliha jir-
ricorru dawc li icunu deboli iżda li
iridu juru li huma kawwija, (Disrae-
II, Webster).
FoROiBLY— bil fors, bil kawwa, bid-
dnewwa.
FoRciNO — sfurzar, ġagħil ta bil
fors.
FoRCiNO-BNGiNB — ara fire'engine.
FoRciNG-HOUSB — seiTa, dar, post
fejn ij^^ommu il pianti li iridu is-sħana.
FoRCiPAL— bħal (tal) forceps (ara).
FoRCiPATBD— magħmul (li gej bħal)
forceps (ara); maghmul bħal tnalja
jew mkass.
FoRCiPATiON — turturi bil għafis jew
kris bit-tnalji ; less iomient for than
either the wheel or forcipation^ yea^ than
simple burningj (Baeon, Observations
on Libel% ankas turmenti, wisk ankas,
sewwa mir-rota chemm ucoll mil
kris u it-taktigħ bit-tnalji, anzi ankas
ucoll mil ħruk biss.
FoROLEAVB— tixpacca,taksam tnejn,
tofrok fi tnejn.
FoRCLBMMBD— mejjet bil ċuh.
FoRCRASBD - mchisser collu, bcej-
jeċ, ħeirba.
FoRCROOKED — milwj, mgħawweġ.
FoRCUT — maksum min-nofs ; right
as a sword forcutieth an arm in two^
(Cbaaeer), sewwa bħal ma xabla tak-
sam drigħ min-nofs.
FoRD — il baxx tax-xmara, minn
fejn wieħed jista jofrok minn banda
għall oħra b'riġlejh.
FoRDABLB — li jista jitgħadda bil
mixi jew bir-riġlejn, dac il post tax-
xmara fejn ma icunx fond.
FoRDBBM — ticcundanna, tindanna.
FoRDO— tgħarrak, tirvina, tekred;
tgħajji, toktol bil għeja; I see no
more but that I amfordone^ (Chaocer),
Jena manaranix ħlief mitluf (rvinat^
ihe heavy ploughman snores^ all with
weary tqskfordone^ CShakespear, Mid-
ummer NighCs dream)^ il ħarrat kie-
fħed jonħor (rieked fil fond) għajjen
ix-xogħol.
Fqrdrbad— mbai^.ża ferm; mwerwer
bil biża ; and Joseph was sore fordread^
(Oeiiesis etc., ExodusJ^ u Giuseppi
chien mbażża ferm.
Fordrbnch — issaccar bix-xorb ;
tgħarrak, tgħerek.
FoRDRUNKBN — fissRcra, xurban ;
the miller that fordrunken was allpale^
(Chaoeer), it-taħħan (dac tal mitnna)
li chien safrani bix-xorb (fis-sacra^.
FoRB — ta kuddiem ; kuddiem, ka-
bel ; iheforefeet ofa horse^ is-sakajn
ta kuddiem ta żiemel ; you will find
this paragraph in theforepart of the do-
cumentf isaib dan il paragrafu fil biċċa
ta kabel tad-document (issib il para-
grafu H trid fid-document kuddiem) ;
/ am always to the fore on such occa'
sionsj jeua, dejjem minn ta I-ewwel
(minn ta kuddiem, jew lest) fi ħwej-
jeġ bhal dawn.
FoRB ACQUAiNT — tgħarraf kabel.
FoRB ADMONisĦ— twiddeb kabeL
FoRB ALLBOB— isemmi kabel.
FoRB-AND-AFT— ittul collu ta basti-
ment, mil prua sal poppa.
FoRB-AND-AFT SAiL*-isem ta biċċa
kala ta bastiment.
FoRB-APPOiNT — tlesti, tkiegħed ka-
bel.
FoRB-APPOiNTMBNT— tkegħida, ftehi-
ma minn kabel.
FoRB-ARM — tarma, tlesti bl-armi
(canuni etc.) kabol ma jasal iż-żmien
tal gwerra (mln kabel il gwerra).
FoRB-ARM~id-drigħ, mill mincheb
il fuk (jew il kuddiem).
FoRB-BiRTĦ— il primagenitura, min
jitwieled 1-ewweI.
FoRBBODB— teħber, tħabbar, tbas-
sar; my heart foreboded this ( ByroOi
Corsair) kalbi ħebritni dana.
FoRBBODBMBNT --tħabbir.
FoRBBODER— miu iħabbar, ħabbàr,
bassàr.
FoRB-BODY— il biċca tal bastiment
mil l-arblu tan-nofs il kuddiem ( lejn
il prua).
FoRB-BOw— il biċċa (li tcun mgħaw-
ffa jew milwija bħal kam ) ta kud-
diem tas-sarġ Ctarchib).
FoRB-BowLiNħ— borina jew io-cima
tal kala ta kuddiem. '
Digitized by
Google
fou
444 —
FOft
incheċċu (imbegħdu minnha) il forza
bil forza ; the citt/ was oppressed utider
the force of amia, il belt cnienet magħ-
fusa taħt kawwa (is^setgħa) ta 1-armi;
t/iie ie an argument of greai force^ dana
argument ta saħħa ebira ( kawwi
ferm) ; he had to go by force^ chellu
imur bil f ors (bid-dnewwa) ; he was
forced to do tt, ġagħluh jagħmel dan
bil fors ; t^/io tnillforce me to do ili
min iġagħilni bil fors li nagħmlu ?
( min . iġaghilni nagħmel dana bil
fors?); the police force^ il pulizia (il
oorp tal pulizia); he is to join àie
foliceforce, chellujidħol fil(isirjew
jingaġġa etc.) i)ulizia; active force,
forza attiva (dic il forza, fil fisica, li
^ġġAg^c^l tiċċaklak ħaġa li tcun kegħ-
da mistriħa jew bi cwieta) ; animal
force, il forza tal muscoli tal bniedem
(u annimali oħra) lijagħmel meta
jiċċaklak jew jitħabat); natural forces^
1-agenti fisici (tal fisica) li jagixxu
( jt&dmu ) fuk il materia, bħal ma
huma: is-shana, id-dawl, magnetismu,
1-elettricità etc; natural force^ forza
naturali (il forza li taħdem fuk il
moħħ, jew il menti) ; physical force^
fonsa fisica (is-saħħa tal gisem tal
buiedem ; a threat is the exertion of
moralforce^ a blow ia the application
ofphyeical force^ tħeddida hia tharriġ
taf forza morali, dakka hia 1-appIica-
zioni tal forza fisica (tas-sahħa tal
gisem); no jorce (no matUr)^ ghal
xejn ; to come into force^ issir, tghaddi
(ħaġa, ligi etc.) ; ie that law atill in
/orc^, dicil-ligighadha? tJiat law is
no longer in force^ dic il-ligi ma għad-
hiex, spiċċat.
FoBOB — timla, tahxi ; tesagora,
tcabbar ; did you ever try toforce vege-
table marrow 1 katt ippruvajt tijila
jew tahxi il kara ; malice forced with
wi^(Shake8pear,?rot7M« and Cressida\
malizia ħażen mimli bil għakal; he
didforce his good and excuse his wrongs^
cabbar biss 11 ghemil it-tajjeb li gha-
mel u ghatta il ħażin.
FoBOBABLB— ara forcible.
FoBOBD— msaħħaħ ; mġaghal; stin-
cat jew mkanżaħ ; mimli jew moħxi ;
tftat was forced into his tliroat^ chieu
mdefies bil fors fi griezmu (bellugħu-
lu^; doH*t blame him, he was forced to
do so^ la tatihx tort, gaghluh jagħmel
hecc ; / dont like his forced style of
writing at all, xejn ma joghġobni il
mod tieghu chif jicteb mkunżaħ ; we
had some forced vegetable marrow for
dinner toduy too, chelna ftit kara
moħxi illum ghal l-ichel ucoll.
FoBOBDNBSS — forza, gagħtl, fil fors.
FoBOBPUL— ara forcible,
FoBCBLBSS - bla saħħa, magħdur,
deboli
FoBCBLBT - fortizza żghira, castell ;
in Egypt ihere were but few forcelettes
or <?a*//ef«, (Maunilefllle, P;47j, I-E-
gittu ma chienx hemm ħlief ftit for-
tizzi żghar u castelli.
FoBOBLT — bissaħħa, bil kawwa,
bid-dnewwa, bil fors ; mġagħàl.
FoRGB-HBAT— cappuljat,laliaipmkat-
ta rkiek ghal inili jew ghal ħuxi.
FoBCBMBNT— ġagħil; fortizza ; wit/i"
oui viere forcemeut of law^ ( Fox,
AIartyrs)j minn ghajr xejn ġaghil bil
fors (tal-ligi) ; foiHiements of hlgh wall
shall fall togethery (WycIlflTe), fortizzi
ta swar gholjin jakghu flimchien.
FoBOBPS — biċċa ghodda, hħal tnal-
ja jew pinzetta cbira, li jaħdiàu biha
it-tobba, mkass tat-tobba, u dawc
li jakilghu is suien.
FoBOBB— min igagħal bil fors ; min
jobbliga; fil meccanica, piston biex
jati is-saħħa fil pompa li ittalla dej-
jem I-ilma ; pompa żgħira li iħaddmu
biex itellghu jew jigguttaw I-ilma
minn xi fossa etc.
FoBGES — bagoll, caxxa, senduk ;
suldati, truppi, rigimenti \'he collected
all his forces together^ ġabar chemm
chellu nies taht l-armi fiimchien.
FoBCHUBB - fiu'chetta, il post minn
fejn jinferku sakajn etc. miiin xulxin.
FoBGiBLB — li jista ; li għandu il
kawwa jew is-setgħa; ta bil fors;
there is no desire more forcible yi man,
ma hemmx xewka actar kawwija fil
bniedem; forcible measures, passi kaw-
wija(li għandhom is-setgħa); aforeible
argument, argument eflicaci (li jiswa,
li jista, li ghandu il kawwa, kawwi) ;
M^ /orcit/ef, in-nies jew dawc li iridu
Digitized by
Google
iroR
— 446 —
VOtL
jidni kawwija iida ma icuuux; lialiesy
that last resource of the forcible'/eebles,
il chelmiet miotnbia (stampati) cor-
siv liuma 1-aħħur ħaġa li għalilia jir-
ricorru dawc li icuuu deboli iżda li
iridu juru li huma kawwija, (Disrae-
II, Webster).
FoROiBLY— bil fors, bil kawwa, bid-
dnewwa.
FoRciNO — sfurzar, ġagħil ta bil
fors.
FoRCiNO-BNOiNB — ara fire-engine.
FoROiNO-HOUSB — seiTa, dar, post
fejn iżommu il pianti li iridu is-sħana.
FoRCiPAL— bħal (tal) forcepa (ara).
FoRCiPATBD— magħmul (li gej bħal)
forcepe (ara); magħmul bħal tnalja
jew mkass.
FoRCiPATiON— turturi bil għafis jew
kris bit-tnalji ; lese torment for than
either tlie wheel or forcipation^ yea^ t/ian
simple bxirningy (Baeon, Obso-vatione
on Libel)y ankas turmenti, wisk ankas,
sewwa mir-rota chemm ucoll mil
kris u it-taktigħ bit-tnalji, anzi ankas
ucoll mil ħruk biss.
FoROLBAVB— tixpacca,taksam tnejn,
tofrok fi tnejn.
FoRCLBMMBD — mejjet bil ċuh.
FoRCRASBD - mchisser collu, bcej-
jeċ, ħerba.
FoRCROOKBD — milwj, mgbawweġ.
FoROUT — maksum min-nofs ; right
as a sword forcutieth an arm in two^
(Cbaaeer), sewwa bħal ma xabla tak-
sam drigħ miii-nofs.
FoRD — il baxx tax-xmara, minn
fejn wieħed jista jofrok minn banda
għall oħra b'riġlejh.
FoRDABLB — li jista jitgħadda bil
mixi jew bir-riġlejn, dac il post tax-
xmara fejn ma icunx fond.
FoRDBBM — ticcundanna, tindanna.
FoRDO— tgħarrak, tirvina, tekred;
tghajji, toktol bil għeja ; I see no
more but that I amfordone, (Chaaoer),
Jena manaranix hlief mitluf (rvinat);
the heavy ploughman snoresy all with
weary tqskfordone, CShakespear, Mid-
ummer NighVs dream), il ħarràt kie-
għed jonħor (rieked fil fond) għajjen
bix-xogħol.
Fqrdrbad— mbai^.ża ferm; mwerwer
bil biża ; and Joseph was sore fordread,
COenesiB etc., ExodusJ, u Giuseppi
chien mbażża ferm.
FoRDRBNCH — issRCcar bix-xorb ;
tgħarrak, tgħerek.
FoRDRUNKBN — fissRcra, xurbau ;
the miller that foi^drunken was allpalef
(Chaoeer), it-taħħan (dac tal mitnna)
li chien safrani bix-xorb (fis-sacra^.
FoRB — ta kuddiem ; kuddiem, ka-
bel ; theforefeet ofa horse^ is-sakajn
ta kuddiem ta żiemel ; you will find
this paragraph in theforepart of the do*
cumentf isain dan il paragrafu fil biċċa
ta kabel tad-document (issib il para-
grafu li trid fid-document kuddiem) ;
/ am altrays to the fore on such occa"
«ton«, jena dejjem minn ta I-ewwel
(minn ta kuddiem, jew lest) fi ħwej-
jeġ bhal dawn.
FoRB ACQUAiNT— tgħarraf kabel.
FoRB ADMONiSĦ—- twiddeb kabel.
FoRB ALLBOB— isemmi kabel.
FoRB-AND-AFT— ittul collu ta basti-
ment, mil prua sal poppa.
FoRB-AND-AFT SAiL— isom ta biċċa
kala ta bastiment.
FoRB-APPOiNT — tlesti, tkiegħed ka-
bel.
FoRB-APPOiNTMBNT— tkegħida, ftehi-
ma minn kabel.
FoRB-ARM — tarma, tlesti bl-armi
Ccanuni eto.) kabol ma jasal iż-żmien
tal gwerra (mln kabel il gwerra).
FoRB-ARM— id-drigh, mill mincheb
il fuk (jew il kuddiem).
FoRB-BiRTĦ— il primagenitura, min
jitwieled 1-ewweI.
FoRBBODB— teħber, tħabbar, tbas-
sar; my heart foreboded this ( Byroo,
Corsair) kalbi ħebritni danà.
FoRBBODBMBNT — tħabbir.
FoRBBODBR— miu iħabbar, ħabbàr,
bassàr.
FoRB-BODT— il biċċa tal bastiment
mil I-arblu tan-nofs il kuddiem ( lejn
il prua).
FoRE-BOw— il biċca (li tcun mgħaw-
ġa jew milwija bhal kam ) ta kud-
diem tas-sarġ ("ta rchib).
FoRB-BOWLiNħ— borina jew ic-cima
tal kala ta kuddiem.
Digitized by
Google
FOH
— 446
POit
FoBB-BOX — saldatur ( ta carrozza
etc.)
FoBR-BBOADS— lewwel ħalib li jinha-
leb minn beżżula ta bakra.
FoBBDUTTOOKS'— il bżiożel (is-sider).
. FoBB-OABiN— il camrini (salun) ghal
passig^eri in-naħħa tal prua ( aukas
oomodi minn dawc tal poppa) il cam-
rini li icunu għal passiggieri.
FoBBOAST — nebħ, tinbiħ, tibsir,
tnebbeħ, tobsor.
FoBB OASTiNO — H jobsor, H jara
x'g^jf 'i jaħseb.
FoBB OASTLE— il CBstru tal prua.
FoBB OHOSBN — predilctt, magħżul
minn kabel.
FoBB oiTBD— msemmi kuddiem (fuk
jew kabel).
FoBBOLOSB— tagħlak barra^ iżżomm
barra, ma tħallix igħaddi,
FoBBOOMBB— min jigi kabel.
FoBB-oouBT— ta bitħa ta kuddiem
(wesgħa ta kuddiem (dar).
FoBB-OBAO— il biċċa tal grieżem ta
kuddiem. .
FoBB-DAY— il għodwa.
FoBB-DEOK^il cverta għan-naħa tal
prua.
FoBBDO^tagħmel kabel; foredone^
magħmul kabel ; tgħarrak, tirvina ;
foredone^ rvinat.
FoBB-DOOB— il bieb il cbir ( tal faċ-
ċata, m*hux tal genb ) ta dar.
FoBB-BDQB— it-tarf tal folji tal ctieb
ta kuddiem (m'hux fejn icun mehjut).
FoBB-BLDBB-— wieħed mill antenati
(minn missierjietna).
FoBB-BND— il biċċa ta kuddiem ; tal
bidu ; il bidu ; the fore end ofharvest^
il bidu tal ħsad ; 1-ewweI żmienijet ;
/ paid more pious debts to Heaven now^
tkan m all the fore-end of mu time
(Shàke^jfe^rfCymheline) actar ^ħamilt
opri tajba(għext sewwa chif irid Àlla)
issa, milli fl ewwel żmienijet ta ħajti.
FoBEFATHBBS — I-anteuati, misseri-
jetna.
FoBB-PiNQBB— is-saba il werrej.
FoBB-FOOT— siek ta kuddiem ( tal
annimali li ghandhom erba' sakajn).
FoBEOANaBB — il ħabcl li bih ( mie-
^ għu ) tcun marbuta il foxxna ( għas-
sajd iew il kbid tal ħut )•
FoBBGO — tħalli, titlak, tmur jew
titlak kabel jew kuddiem.
FoBBOOiNO^ta kuddiem, li ghadda ;
in t/ie foregoing years^ fis-snin li għad-
dew, nż-żmien (snin) ta kabel ; fis-
snin li mgħoddija.
FoBBGONB— mgħoddi, li għadda, li
mar; decis kabel, miftihem kabel;
aforegone eonclusion^ ftehima (patt) li
chien sar kabel.
FoBB-OBANDFATHBB — bisuannu, mis-
sior in-nannu.
FoBBGBOUND — il biċĊB H tidher
kuddiem (I-ekreb lejn il għajn) fi
quadru (fpittura).
FoBBOUBSs — ticcongettura ; tin-
dovna jew takta (tinzerta) kabel.
FoBB-HAND — il biċċà taż-żiemel (gi-
sem iż-żiemel) kuddiem dao li icun
riecheb fuku— minn dahru ffejn icun
is-sarġ) il kuddiem ; 1-aħjar biċċa jew
il biċċa ewlenija ; vantaġġ, preferen-
za; such a wretch had the forehand of
a king^ (Sbakespearey Ilenry^ Vj^ bric-
cun bħal dao chellu il vantaggi ta
Re ; bil kuddiem, ta kuddiem ; l-ew-
wel ; to be to the forehand with any
one^ tcun kuddiem, icolloo il van-
taġġ.
FoBBHANDED — baccari ; minn ta
I-ewwel ; il ħin sewwa, cmieni ; com-
du li għandu il flus, li kiegħed jew
li jagħmilha tajjeb.
FoBBHBAD— il ġbin ; il kuċċata (ta
siġra etc ); ihe raven, lodged in sajety
on tfie inaccessible forehead of an oak,
( Vl^ordsworth, Excursion, hk.VIIJ,
iċ-ċawlun kagħad ċmielu fis-sħiħ fuk
il kuċċata għolia (Ti ma tintlaħakx)
tal balluta.
FoBEHEAD OLOTH— faxxa (bħal fis-
kija ) li in-nisa jorbtu ma rashom
(ġbinhom) biex wiċċhom ma jitohem-
mix.
FoBBHEADBD — stiuaty ta rasu ; li ma
jistħix.
FoBEHBAB — tisma kabel.
FoBE-HOLD — li stiva ta kuddiem
tan-naħħa tal prua ta bastiment.
FoBBHOLDiNO — taħbii*, tbassir.
FoBE-HOBSB— iż-żiemel ta kuddiem
(t« I-ewwel) f'tiġrija.
FoBBiGN — baiTani, ta barra ; ta
Digitized by
Google
FOR
— 447 —
FOB
pajjis jehor; falz, m'hux veru; li ma
jakbilz ; foreign consuls^ conslijiet bar-
ranin (ta pajjisi oħra) ; foreign com-'
modities^ mercanzji (affarijiet) ta bar-
ra ; foreign netos^ aħbarijiet ta pajjisi
( jew artijiet oħra) ; he toas $howing a
foreign appearance all the time^ hu
chien kiegned juri wiċċ b'jeħor dej-
jem (il ħin jew iż-żmien collu) ; thie
ie foreign to our bueinesB^ dana ma
fhandu x'jaksam xejn (barrani) għal
iċċa taghna.
FoBBiGNBR — (ragel etc ) barrani,
ta pajjis jeħor ; stran^er, frustier ;
we have a lot of forexgnera here in
McXtay għandna salt frustieri hawn
Malta \he i» a nativeand not aforeign-
ery hua wiehed minn tal pajjis, m*hux
frustier.
Forbion-Officb — I-Ufficiu Oolon-
jali ; the Secf*etari/ of State ie at head
of the Foreign OMce^ il Ministru hu il
cap tal Ufficiu Coloniali,
FoBEJUDGB— taħseb, tagħmel opi-
nioni kabel ; tesoludi.
FoRBjuDOBR — min jaħseb, jidde-
cidi, jew jagħmel opinioni kabel ;
min jescludi.
FoRBjuDOMBNT — ħsicb, decisioni,
jew p^hamil ta opinioni kabel ; esclu-
sioni.
FoRBKiKo — predecessur, (wieħed
li kagħad kabel ħadd jeħor bħal .re
fuk tron.
FoRBKNOw— tcun taf kabel ; tagħ-
raf kabel; had I foreknown it^ li cont
naf kabel ; li ħsibt-a kabel.
FoBEKNOWABLB— ħaġa H tista tcun
tafha kabel ; it ie certainly foreknow^
able tohat they toUl do in stich circuni-
stancee. (Mori*, Divine Dialogues)^ wie*
ħed jista icun jaf sgur x^^ħandhom
jaghmlu kabel (x'ghandu isir) f circu-
stanzi bħal dawn.
FoRBKNowBR — wieħcd li icun jaf
x'għandu isir, min icun jaf minn kabel
x'ghandu isir (x'icollu isir) ; God is
the foreknower of all thingSf Alla icun
i'af minn kabel x'gbandu (jew x'icol-
u) isir,
FoRB-KNOwiNO ~ setgħa li wieħed
icollu li icun jnf x'għandu isir minn
kabel.
FoRB-KNOWLBDOB^ara foreknotoing.
FoRBL— gilda(bħal parċmina) Rħal
chisi tal koxra tal ootba ; caxxa, bor-
ża etc. għal cotba ( fejn tkiegħed
ctieb) ; ticsi il koxra tia ctieb bil par-
ċmina etc.
FoRB-LAND— għolia (art għolia) li
toħro/j^ il barra fil baħar ; promonto-
riu ; dar li ghanda il faċċata tagħha
(mibnia) għat-triek (um'hux ghaljew
fi skàk); dac il wisa bejn sur u il foss.
FoRBLAY — taħseb, tirranġa, tlesti,
tkiegħed minn kabel.
FoRELBÀD — tmixxi kuddiem ; tghal-
li.
FoRBLBADBR — miu jimxi kuddiem
(biex imixxi il ħadd jeħor warajh'
jew biex juri lill ħadd jeħor 'chif
ghandu jaghmel).
FoRBLBO—siek jew ri^el ta kud-
diem ta annimal jew ta siġġu.
FoRELBND — tislef kudoiem ; tati
ghal collox, icciedi ghal dejjem.
FoRBLiB— tkiegħed ( tcun ) kud-
diera,
FoRBLiFT — tarfa, tgholli minn kud-
diem.
FoRBLiTTBR — tfcrragh jew tilhed
( bhal ma jaghmlu xi annimali) kabel
iż-żmien.
FoRELOCK— il beżbu^«a (xaghar) ta
kuddiem, il-Iagħkiet il far; to take hy
the forelock^ is^h^à fil chelma, tippro-
fitta ruhec mil mument ; take time by
tlie forelock for he is bald Itehind, ip-
profitta ruhec mii-żmien li ^handeo
issa ghax imbaghad ighaddi u ma
issibux.
FoRBLOCK-BBOOK-dic il għuda, bħal
salib, bi tliet rchiechel, jew actar, tal
curdari li idawru flimchien biex jim-
baram il habel.
FoRBLooK— tipprevedi, thares, tara
kabel, tkis x'gej.
FoRB-LOOKBR— min jahseb ghal hadd
jeħor minn kabel.
FoRBMAN~il cap, li mgħallem fuk
il haddiema ; foreman, prim ġurat ;
who is the foreman of the jury t min
hu il prim ġurat (ħ\ ġuri) r our jore-
man, is n*t strange^ il Joreman (li
mghallem) tagħna, hix haġa Ccumbi-
nazioni^ curiusa ?
Digitized by
Google
FOR
448 —
POR
FoBB-MÀST— l-arblu ta kuddiem ( ta
bastiment ) ; baħri ; the vuloar courage
ofa foremaBt man he atiU retained
(Maeaalay, History ofEmjland), baka
kalbieni li stess daks bahri.
FoBBMOBT— ta kabol nett, lewwel
nett, ta kuddiera nett, kuddierai ;
l-ewwel wiehed ta kabel oulhadd ; I
icentforemost, jena, mort kuddiora nett;
/ was foremoet, jena cont ta kabel
nett; firet and foremost^ I-ewwel nett,
kabel zejn.
FoBBN— kuddiem, kabel.
FoRENAME— I-isera (lewwel isera,
ta kabel il cunjora) ; hia son carrying
the 8ameforename^(V. Holland, (/am-
dem), ibnu ismu bhalu (ibnu u hu
ig^bujew għandhora li stess isem,
isimhom bhal zulxin). •
FORENAMED— mserarai kabel.msera-
mi fuk.
FORENENST— kuddiem, biswit.
FORENOON — ghodwa, fil ghodu;
the forenoon programme is different
from that of the afternoon^il programm
ta fil għodu m'huz bhal dac ta wara
nofsinhar ; this is the only work we do
in 'the forenoon, dan (iz-zogħolj biss
li naghmlu mal gbodwa.
FoRE-NOTiOE-tahbira, tahbir, av-
vis minn kabel.
FoRENSAL ) tal korti, tal krati,
FORENSIO Vtal ligi (tal korti
FORENSICAL I jew tal procedura
legali) ; neither in forensie nor in par-
liamentary eloquence had he any supe-
rior^ (Maeaalay, Histor^ ofHnaland),
ħadd ma cbien jicsru (igħaddib) u la
biex jitchellem fil krati (bħala avu-
cat) u 1-ankas biex jitchellera fil par-
laraent (bħala membru tal cunsill).
FORENSIVB— legali, tal-ligi jew tal
krati ; before I look upon his forensive
orpolitioal transaction, (Hacket, Life
of William Ij^ kabel zejn ma nkis il
għamil tieghu legali jew politicu.
FOREORDAIN — tippredestina, tid-
decidi z'għandu isir minn kabel.
FORE-ORDINATION— predestinazioni,
decisioni ta dac li ghandu isir jew
ighaddi minn għala ħaġa, minn kabel
ma issir.
FoRfe-PART— ilbiċċa ta kuddiera
jew ta kabel ; during the forepart of
tlirC day, fil bidu ("għal bidu) tal ċur-
nata; in Uie foi^part of the vessel, lejn
il prua.
FoRE.pART.iRON-il buttuna (im-
burnitur ) ta li scrapan biez jinbornu,
illustrau jewjagħmlu ilekku il pett
taż-żarbun.
FoRE-PAST-Ii għadda, li ghadda
kuddiem ; ta kabel.
FoREPAYMENT— ħlas kuddiem ; /
liad £ 100 of him in forepayment for
tlie first edition of " Espriella " (Soo-
they, T^tters II, 9 ) tani raitt lira
kuddiera ta 1-ewwel edizioni fjew
ħarġa; tal "Espriella".
FoRE-PEAK — it-tarf ta bastiment
fil prua, ir-rocna tal prua jew ta kud-
diem ta bastiment.
FOREPLAN— taħseb (tirranġa f moħ-
hoc z'ghandec taghmel) kabel.
FORBPOINT — thabbar, turi jew
tghejd z'ghandu isir rainn kabel.
FoREPROMiSE— twieghed kabel.
FOREQUOTED— raserarai kabel, fuk
jew kuddiera.
FoRE-RANK— in-nies, il fila etc. ta
kuddiera.
FORBREAOĦ— timzi actar bil klugh,
tghaddi bil burdiar bastiment jehor,
jew thallih wara.
.FoREREAD — prefazioni ta ctieb ;
lill min jakra.
FoRE-RENT— hlas ta flus ta chera
bil kuddiem.
FORERUN— tiġri kabel, tiibok, tis-
corri, tghaddi, thabbar, tati sinjal etc.
z'għandu isir ; these signs forerun the
death orfall of Kings, (Sbfik^spear,
Richard II), dawn is-sinjali ihabbru
il mewt jew il wakgha tas-Slaten.
FoRERUNNER — precursur, wiehed
li jigi kabel bhalasinjal jew biezihab-
bar (li waslet ħaġa oħra) ; ħaġa li
tigi (jew tidher) kabel ohra ; sinjal li
j'uri li waslet dio il ħaġa li wiehed
icun jistenna ; habbàr ; dic il biċċa
habel fi scandall li iħallu (ma jiccal-
culawz)metaicunujiscandaljau wakt
icun miezi il bastiment ; dac it-tul tal
ħabel jew il raedda li irid li scandall
raeta icun raiezi il bastiraent.
Digitized by
Google
^on
— 449 —
POR
FoBBSAiD — msemmi fuk, li fuk
msemmi,
F0BB-8ÀIL— il mezzana, ieem ta biċ-
ċa klugh fl-arblu tal prua.
FoBBBAY— tghejd jew tiddecidi ka-
bel.
F0BB8AYBB— habbàr, profeta.
F0BB8BB - tara kabel, teħber ; tah-
seb kabel ; no one could foresee this,
hadd ma sata jobsor (jistenna li gej)
dana ; a King against a atorm muat
foresee to a convenient stock oftreasure
( Baeoti), Sultan li ghandu ma wiċċu
(li jistenna gejja j rewwixta jahtieglu
jahBeb jaghmel ħażna ta flus etc. sew-
wa minn kabel.
- FoBBSBBiNG — H jara, jaħseb, jobsor
x'għandu jiġri, minn kabel.
F0BB8BBN — maħsub minn kabel ;
joreseen that^ basta ii, bil patt li.
FoBESBEB— min job8or(bassar); min
jara minn kabel x'icollu isil"; min jaħ-
seb mihn kabel ghal li icollu isir.
FoBBBHAMB — tiddisuuura ; iggib
disunur fuk (jew lill).
FoBB-SHip-il castru tal prua, lejn
il prua.
FoBBBHOBB — ix-xtajta (l-art) mier-
żka għal xejn għal xeju fil baħar.
FoBESHOBTBN — tkassar, turi ħaġa
mkassra ; tpinġi ħaġa (quadru etc.) li
ttiri il ħaġa krib lejn il għajn (li tidher
krib act^r mil ħwejjeġ, veduti etc,
1-oħra tal quadru).
F0BE8HOUTS — ic-cimi li iżommu
marbuta il majjstrà (il klugħ cbar jew
il kala il cbir) tal bastiment.
FoBBBHOw — tħabbar, tbassar jew
turi ( tara ) minn kabel, x* gej jew
x'ghandu jiġri.
FoBE-BiDB— il genb ta kuddiem.
FoBBSiOHT — xamma, ħila li tara
minn kabel x*ghandu isir ; he /lad a
foresight of this, chellu xamma ta dan,
chien iaf, basar li għandu isir dan
(li chellu icun hecc).
F0BB8IOHTBD — li jara, jobsor,
x'għandu isir ; wieħed li iaħseb minn
kabel għal dac li Kħandu isir, jew
jiġri ; bil għakal, tal ħsieb.
F0RB8IGHTFUL— bil għakal, talħsieb
li jaf jaħseb; give us foresightful minds
etc. ( Sidneyi Arcadia ) atina rjus
(mħuħ) li iafu iaħsbu (atina ras li. taf
taħseb, bilghaKal.)
F0BE8KI N— ara orq^Mce.
FoBBSLBEVB— u biċċa tal comma
( ta ġlecc etc. ) mil mincheb sat-tarf
fejn tispiċċa (lejn il pulzier).
F0BE8PBAK — thabbar; tiscanta,
(tagħmel magħmul.)
FoBESPBNT — mohli, mberbak'; ta
kabel, li mgħoddi.
FoBBSPUBBEB— ħabbar, messa^gier
liji^ri kabel jew kuddiem is-sinjur
tiegnu; this forespurrer comes before.
his Lord^ ( Shàkenpear, Merehant of
VeniceJ dan. il . m^saggier (ħabbàr)*
jigi jiġri kabel is-sinjut tieġħu^
FoBEST— maħtab, bosc, forefsta; tal
maħtab, tal bosc,.ta] foresta ; thaw-
wel ħafna siġar, tagħmel mahtab jew
bosc ; these are forest trees^ dawn si-
ġar tal bosc; like crowded forest trees
we standf and some are marked to fall^
(CQWperi Bill of MortalityJ bħala si-
ġar tal maħtab iffullati ħdejn xulxiu
aħna keghdin u bicciet minnha ġa
lesti (magħzula) biex jakgħu.
FoBESTBOBN— mwiefed fil bosc, sal-
vaġġ ; Viis hoy is forestborn and had
been tutored in tfie rudiments of despe-
rate studies^ ( Shakespear, Asyou tike
it ), dan it-tifel salvaġġ u mgħallem
(mrobbi) f bidu ta tagħlim ta studi
ħżiena.
F0BE8T-SHBBIFF— il guardian, ir-ra-
Sel li għandu hsieb, jew li jindocra,
bosc (li għandu hsieb is-siġar tal
bosc.
FoBBST-SPiBiTS— fatati.
F0BB8TAFF — isem ta strument li dari
in-nies tal bahar cbienu jusaw biex
biħ jaraw il choli tal ( chemm huma
ghaljin il ) cnwieċheb etc.
FoBBBTAGB— haraġ jew hlas ta flus
li cħienu jatu lir-re dawc li chellhom
taht idejhom is-siġar (li njam tas-siġar)
ta bosc.
FoBBSTAL — tal foresta, tal bosc, tal
mahtab ; forestal revenuesj renti ( flus
ħlas) tal bosc.
FoBESTALL — tixtri, taħżen oggetti
minn kabel ma jidru fis-suk biex
t^ħalli chemm trid il prezz ta^hhom ;
tixtri collox I-ewwel biex tbiegħ bi
57
Digitized by
Google
FOR
— 4S0 —
FOR
prezz għali (bilH il prezz icnn rideic
ma icolloox bejjighu ohru li jatno fa-
Btidiu); tippriva, rua tħallix H isir
(jew H wieħed jehu ħaġa) ; tiugombra
triek (billi ma tħalHx nies igħaddu) ;
tasal, tiġi, tiġri, issir kabel ; j^erhaps
forestalling nighi preveuied tJiem^ (Mll*
ton, Comus^ ^S5)y forsi iMejl li gie
kabel ma ħallibQmx.
FoRBBTALL-dac ir-ragel C wieħed
mil fiallielin jew complici) li icnn
( jokgħod)gha8Ba meta (waktli) sieh-
bu icun jati iB-p^lt ghal xi ħa^a.
FoREBTALmR - miu, jew dac li, jixtri
collox, jew jiccapDarra collox, taht
jdeih biex ibigħ b cnemm irid.
FoRBSTALLiNG—ilmawrien kuddiem
jew kabel ħadd jehor.
FoREBTAY — dic iċ-ċima ħoxna li
tghaddi mill k^iċċata tal arblu tal
prua għal puprest (biex iżżomm l-ar-
blu).
PoRESTBM— il pnia ta bastiment, il
biċċa ta kuddiem.
FoREBTBR — min jew dàc li jindocra
( ighasses ghasHsiġar, jew injam ) fil
boBc ; dac jew min igħammar fboBc ;
siġra ta bosc ; wieħed minn tas-so-
cietà hecc msemmija.
FoRB8TiNB~tal boflc, li ighejx jew
igħammar fil bosc.
FoRBBTRY— is scngha tal ħidma (ta
siġar, njam etc.) fil boschijiet ; nearlt/
every nation in Europe except Britain
hae achooU offoreeiry^ tista tgħeid in-
nazionijiet collha tal Europa, barra
nriil Inghilten*a, għandhom H scola
(ighalmu)chif icabbru is-siġar u jehdu
li njamijiet etc. fil boschijiet
FoRBSTY— bhal mahtab jew boso ;
mghotti bil boschijiet, collu boschi-
jiet ; fieh hafna siġar (ta li njam); il
veni maħtab.
FoRBT— rebecchin (guHa) rkieka
bħal berrina biex itakkbu (jagħmlu)
it-tokob tal fgum ta canun etc.
FoRBTAOKLB — 1-armar (cimi etc.;
fl-arblu tal prua (jew ta kuddiem) ta
bastiroent.
FoRBTALK — il prefazioni, il cliem
ta kabel il bidu ta ctieb ; chelmtejn
UII ilnin jakra.
FoRBTABTR — idduk kabel ; toun taf
kabel ; takta jew tobsor kabel.
FoRBTBLL-rtħabbar; tbassar; tgħejd
x'gej minn kabel.
FoRBTBLLBR— ħabbàr, bassàr.
FoRBTĦiNK -tahseb kabel (tobsor);
tkis, taħsibha ; ihou v'iee, forethinking^
poliiician^ (Smitli, Johnson)^ inti ra-
gel politicu għaref u li taf taħsibha
(tkisha) minn kabel.
FoRBTHOUOHT-mahsub kabel, pre-
meditat ; premeditazioni, ħsieb magh-
mul kabel; ghakal, moħħ ; from a
people 80 fed^ diligence and foreilioughi
were uoi io he expected^ (Macaulay,
ITistory of Eugland)^ ma contx tisten-
nieh dan il għakal u'I moħħ collu
minnies bħal dawn.
FoRBriMB -iż-^.mien li għadda, li
mgħoddi.
FoRBTOKBN — mħabbar, mbassar;
sinjal, tbassir, tħabbir.
FoRBTOOTH -sinna ta kuddiem ; he
fell and had one of his foreieeth broken^
waka u chisser sinna (minn ta kud-
diem).
FoRBTOP — toppu, ix-xagħar mimxut,
irranġat etc. ta kuddiem fras màra ;
il ċbin (il biċĊa ta kuddiem tar-ras) ;
koffa tal arblu tal prua jew ta kud-
diem.
FoRBTOPMAST — arbulctt tal arblu
tal pruu jew ta kuddiem ta basti-
ment.
FoRBVER— ghal dejjem.
FoRBvouoHBD -H icuu iutkal ('as-
sicurat) kabel.
FoRBWAGBs -ħlas kuddiom.
FoRBWALB -biċċa (bhal romblu, jew
mibruma) fil mahanka ta żiemel.
FoRBWALL— il hajt ta barra.
FoRGWARD patf, cuntratt, ftehim
minn kabel ; il għassa avanzata jew
ta kuddiem.
FoRBWARN - twiddeb ; tħabbar jew
tghid kabel ; / \cill forioarn you vohom
you shall fear (Luke XII^ 5), jena
nwiddibbcom ( ngheidiloom kabel )
niinn min ghandcom tib^^għu; tee were
forwarued of his comina^ (Shakeapear,
Ileury VI), lilna kalulna minn kabel
H hu chien gej (li chellu jigi).
I FoRBWBND -tmur lcajbel; and npw
Digitized by
Google
PĠtt
-461 -
fOtt
they have to he jven forewent^iS fi^nHer^
Shepheards Calender), u issa' marru
fi8-sema kabel.
FoRBWBTB — tcun taf, tiddecidiy
taghroel ħaġa minu kabel.
FoRBWiND — il ħa&sàd ta kuddiem^
dac li icun kuddiem ħl-land tal ħsad.
F0RBWI8B— bil għakal, li jara minn
kabel chif jistghu ji^rn I-affarijiet ; li
jilħaklu, li ikis kabel.
FoRBWiT—prudenza, għakal.
FoRAwiTBR — min ioun jaf x'gej
minn ]iahe\;God^ formter o/all things,
(Chiaeer, Boethiusj, Alla l-Imbierec
H icun jaf colloz x'gej minn kabel.
FoRBWOMAN— mara cqp (ara /ore-
manj. *
FoRBWORDS ^prefazioni, chelmtejn
lill min jakra (& ctieb etc.>
FoREWORN — moħli, mittiechel etc.
FoRBFAiRN— kalbu dejka, mdejjak.
FoRFAULTURB— nukkas, telfa.
FoRFBAR— twerwer bil biża.
FoRFBiT— titlef, takbad (bil korti),
telfa, kbid bil korti ; ħaraġ, ħlas ta
flus, multa; suggett, li jista icollu etc.
he hae/or/eited all his property^ tilef
(kabdulu bil korti) cull ma chellu; he
ha$ /orjeited his word^ nakas rninn
chelmtu, ^na żammx chelmtu: ma
għamilx li kal ; he liad tp pay tlie /or^
/eii, chellu iħallas il multa ;/or/eit to
a con/ined doom, (^}\9i\i9fi^^hTy Sonnet
107)^ suggett għal (jista icollu sen-
tenza tal) gheluk.
FoRFBiTABLB — H jista icuu mitluf
jew makbud bil korti.
FoRFBiTBR — min jitlef jew jakbdulu
xi ħaga bil korti ; min isofri xi castig
(jigi iccundannat) għul.xi ħaġa li ma
icunx għamel chif icun obligat ; /or-
feilerB youcast in prison^ (Shanespear,
Cymbeline III, 2), minn ma jagħmilx
dana ixhtu (ibgħatu) il ħabs.
FoBFBiTMBNT— penalità, castig,ħlas,
multa ; in /or/eitment bear paper /ag-
gota o*er t/ie pavement, (Hall, Satires
!/i, J, 17), u b'castig (b'penitenza)
żomm sarar tal carti fl-art.
FoRFBiTURB — tclfa, kbid bil korti,
castig ; haraġ, multa ; yon liave to do
this umler pain 0/ /o^/eiture o/ tlie said
<;(HK^, (llaeklagf, VoyayesJ, għaudec
tagħmei dan taħt piena li titlef I-ok-
ffetti (I-affttrijiet) li semtnejna; old
Miehael now was sunimoned to disc/uxrge
t/ie for/eiiure, ( VVordHvrorlh, Mic/iaelU
ix-xwejjaħ Michiel issa ħarcuh biex
jagħmel il castig li ^ħalih waħħlita
il gustizia (biex ihtulas il multà li
wenelj.
FoRFBX— mkass; he cut off t/ic lock
wit/i the gliitering /or/ex^ kata it-troffa
tax-xagħar bli mkass ilekk (ġdid).
FoRFicuLA— mkass,* scorpjun ( du-
da)
FoRFiOHT — tgħajji bissaràr, tcun
għajjen bil cumbattiment, bil ġlied
jew bis-saràr.
FoRFouoHT — għajjeu ("ma jiflaħx
actar) bil cumbattimetnt, bil gwerra,
bil ġlied jew bis-saràr.
FoRFRBT— tifui għ^l collox ; taħli
sa l-ankas biċċa, għa| collox.
FoRFRioHT— twerwer bil biża.
FoRGAB— tidħac bi, tgħajjeb.
FoROATHBR— tcun (tagħmcl) ħabib
cbir (tal kalb etc ) ma ; tiltaka ma ;
instead 0/ /orgatheriftg with an old
/riend^ (II. liU\v^fi\^y^Ravenshoe C/iap.
VIIj^ minn floc li tagħmel ħabib
ma ħabib antic ; he is t/ie only one
I ever did /orgat/ier^ (Ueade), miegħu
biss għamilt ħabib ; I ^o not /orgather
with these t/iings itrice in tweniy /our
/lours, (Scott, Roh RoyJ^ ma niltakax
ma dawn il hwejjeġ darbtejn f erba'
u għoxrin sigħa.
FoROAVB — temp passat tal verb
/orgivej — ħafer.
FoROAVBL — renta żgħira tal flus
(privata).
FoRGK — forġa ; issahħan il hadid fil
for^a ; taħdem il ħudid ; tħadded ;
Ifanaz; tagħmel chitba jew cambiali
fnlza;takla (minn żniedec), issib, tiv-
vinta ; he laboured at /lis /orge all day^
ħadem fil for>(a (ta ħaddied) il ġurna-
ta coUha ; t/iis iron is (o be /orged once
more^ dan il ħadid irid jargia jissaħ-
ħan fil (jew igħaddi mil) forġa darb-
ohra ; they are to /orge an anchor out
0/ t/iese Imge bars^ iridu (sejrin) jaħdmu
ancra minn dawu il virghi hecc cbar ;
one tried to /orge t/ie wiU and t/te other
a bill o/ exc/iangCy Avieħed ried (ittaut^
Digitized by
Google
fĠft
— 452 —
i*oa
biex) ifallaz it-testment u l-jehor car-
ta cambiali ; ihe paltry story is untnie
andforged to cheat such galls as you^
li storia fiergħa (belgħa) m'hix vera,
ii kalgħuha biex ikarku (jidħcu) b'ħa-
ga belgħa ( li tibla collox ) bħalec»
(fiViXXWy Hudibras^ part II, Chap. III)
who teould forge such a lie ? min sejjer
jakla (joħlok) ghidba bħal din?; and
he that forgedy and he that ihrew ihe
dart, had each a broihers interest in
his hearty (Cowper, Uope, 578) u sew-
wa dac li ivvinta chemm ucoll dac li
venven il vleġġa chellbom f kalbhom
dac rinteress daks li chiecu ta ħuthom;
to forge a ship over a shoal, tgħaddi bil
mod u bit-tbatija minn fuk sicca ; to
forge a head, tghaddi bil mod mil prua
ta bastiment jeħor; toforge over^ is
toforce a ship violently over a shoal by
il^ effort of a great quantity of sail
(Palcooer, -ifariiitf Dictionary) toforge
over^ jigifien tgħaddi bastiment minn
fuk sicca bil ghajnuna ta hafna klugħ
(billi tiftaħlu il klugh collha.)
FoROBABLB — li jista jinhadem fil
for^a Cbħal hadid etc.)
FoROBDLY— bil falsità, bil kerk.
FoROBR— min, dac li» jinvinta, jak-
la minn żuiedu jew joħlok ; min ifaU
laz, fallàz ; God is the forger oj all
t/iings, (Wycliffe). Alla li halak col-
lox ; he is one of theforgersy hua wio'
ħod minn dawc li fafzu (mill fallaza).
FoRGBRY— falzità; kerk; chitba jew
oi^mbiali falza; il ħtia ta chitba falza,
jew ta cambiali falza; ghamil ta ħaġa
bil forċa; invenzioni, ħolkien ta ħaġa;
theirs %s allforgery^ dont you believe
them^ dac collu kerk taghhom, la
temminhomx ; all the writings you saio
are all forgery ofthe past century^ il
chitba collha li rajt hi falza, xogħol
tas-seculu 1-jeħor ; he is charged toith
forgery^ accusat li għamel cambiali
falza ^frode).
FoRGBT -tinsa ; thalli, tittrasoura ;
dont forget^ ])lease, tinsiex jeco jogħ-
ġboc ; forget me not, tinsinix ; can a
xooman forget a sucking child ? tista
katt mara tħalli (tittrascura) it-t^rbija
taghha tal ħalib ? to forget oneself
tiusa x'int, tintilef, isuir annimal; thou
dost forqet thyself (SllBkeHpear, King
John)y mti nsejt min int ( int sirt an-
nimal, jew ma bkajtx bniedem actar).
FoROBT-MB-NOT- isem ta fjur Cifuħ)
il forget'me-not.
FoROETFUL — li jinsa. li inissi, li
ihalli, trascurat; / am much forgetful,
jena ninsa wisk ; be not forgeiful io
entertain strangers, tħallix (ti^kax mà,
jew tittrascurax) li tilka il ghorba.
FoROBTFULNESS -nisi ; tħollia ; dont
expect to /lave from him what he pro-
misedy he is well known fdr hisforqel-
fulnessy tistenniex li jatic li wegħdec,
dac msemmi chemm jinsa; he is
clmrged with forgetfulness of his duties,
ighejdu Caccusat ) li iħalli (fuk it-
tholiija ) tad-dmirijiet tiegħu); /or-
getfulneis is not oblivion; ipe blame a
person for his folgetfulness ; but we
someiimes bury tkings in oblivion ; for-
getftdnessy m'hiex oblivion (forgetfulness
ħaġa u oblivion oħra) aħna illumu
bniedem għan nisi tieghu (" għaliex
jiusa) u xi drabi nidfnu il ħwejjeġ u
nħalluhom għal collox (ninsewhom
għal collox), CCrabb) .
FoROBTiVB— li jahlak, li jivvinta, li
igib jew inissel ; qnick, forgelive, full
ofnimble and delectabJ e sliape^, (Shnk*''
8pear, ^ Ilenry IV), hafif, inissel (jin-
vinta) u mimli b'ghamliet sbieħ etc.
FoROBTTABLE — li jista jiutesu ; Ay-
sterical wind^ forgettable by all crea-
tures^ ((iarlynle, Letters, of Cromtoell^
77/, ii5), riħ li iggib rekket ir ruh
(li strelka)Ii jista jintesa min culħadd.
FoROBTTB— dic il bicċa gilda fis-
swaba ta li ngwanta, li tigi fil ġnieb
tas-swaba ( li strixxa tal ġilda li
tgħakkad flimchien il bieċa tas-saba
tawarajew ta wiċċ I-id mal biċċa
tas-sabii ta kuddiem ta ingwanta.
FoROBTTBR — miu jinsa ; bniedem
trascurat.
FoRaETTiN3— nisi ; tħollija ; I am
not wiUing to disaover ihe forgetting of
revevend men^ (MilfOii), ma irridxnic-
xef in-nisi (it-tħollija ta dmirijiet etc.)
ta nies reverendi (tal kassisin).
FoiiGiNO— xogħol tal forġa, xoghol
tal ħadid (bil furġa) ; falsificar, kork.
Digitized by
Google
FOlt
46d-
FOJR
FoRoiMO HAMMBB — martell tal ar-
gintieri.
FoROivABLB— li jista jinħafer; ta
niin jaħfru ; ta min jagħdru.
FoRorvB - tahfer ; tħalli, titlak ; ic-
ciedi ; Lord/orgive me^ I do beseeeh
thee^ Mulejja aħGrli, nitolboc ;...
and to great onee siich /oUies do /oraioe^
( Spenfter ), ^^ lil' ^^^^ (nies^ nalli
(ciedi) dawn il blugħat.
FoROivBN— -tnaħfur.
FoROivBNBBB — mahfra ; / also be-
lieve in the /orffiveness o/ sina^ nemmen
ucoll fil maħfra tad-dnubiet.
FoROiVBR— min jaħfer.
FoROiviNO— li jaħfer, maħfra.
FoROiviNONBBS— kalb tajba li tah-
fer; his equanimity^ aenerosity^ and/or*
givingnessy (Blcbaraaoii, Sir C. GrM'
dison)y il cwiet, it^tieba ta kalbu, u
id-disposizioni li għandu biez jaħfer.
FoRONAw — tgherrem għal. collox
(tekred ghal oolloz bit-t^nerrim).
FoROOTTBN — minsi; li jinsa; Hiat
will soon be /orgotten^ dac dalwakt
jintesa; / am all /orgotten, (Shàke-
spear, Othello /I^ Sj, jena ninsa
wisk.
FoROUiLT — tidneb contra ; iggib
(tagħmel) ħati ; ticcundanna.
FoRHAiL— titturmenta, tati it-tur-
turi, iċċarrat (taksam) min-nofs.
FoRHBAD — takta ir-ras ( bhal bb-
HBAD,.
FoRHBW—tkatta, jew takta, bicciet
bicciet.
FoRiNSBCAL — Btrangier, ta bdrra,
barrani.
FoRiSFAMiLiATB— toħroġ barra mil
familja, tescludi, tħalli barra; tħalli
il wirt (beni etc.) lil tifel etc. sa
cbemm jibka ħaj il missier.
FoRJUDOB — ticcundanna ("tagħmel
ħakk) ħazin.
FoRK^ furcbetta ; ponta ; takbad,
tieħu bil furchetta ; tinfetah u issir
tnejn bħal farchetta ; il post fejn jib-
dew żewġ torok (minn fejn joħorj[u,
bhal frieghi, żewġ torok) jew fejn tin-
ferak xmara etc; tohroġ bhal żbul (&
żbul) ; is tliis. a silver/orkf din il fiir-
ohettA tal fidda? several are amazed
at tlie wisdom o/ the aneients, that re-
presented a thunderbolt wiHi Uiree /orks^
(Àfldison, on MedalsJ^ bosta huma
mistaghġbin bil ^ħerf tal antiohi li
pingew sajjetta bi tliet ponot ; /ork
this hay, akbad dan il ħuzlief bil mi-
dra (furchetta); (hey met there where
the way /orks, iliakghu hemm fejn
jibdew iż-tewġ torok ; look how the
branches /orky ara chif joħorġu ujin-
ferku il friegħi tas-siġar; the ċom
beginneth to /orkj ( Mortlmer, Hus-
bandry)^ il furrajna (is-siġar tal kamh)
jew il kamħ beda joħro^ iż-żbula;
tuning fork^ corista ; pitcK /ork jew
hay forky midra (biex iderru eto. il
kamħ fuk il kigħa} ; fork beam^ tra-
vu etc. wiekaf (mifruk bħal furcbet-
ta) biez iżomm il overta fejn ioun
hemm il buocaporti ; /ork head, ir-ras
tal vlefcġa ; /orl staff-plane, xorta ta
ċana ghal ħofor jew canali fl-injam ;
to/orkoutj tati, ticcunsinna; i/ lam
willing to,/ork out a sum o/ money,
(G. Eliott, Daniel Deronda), jecc in-
ċun irrid nati (niccunsinna) somma ta
fius.
FoBKBD— li gej bhal furchetta, li
jinfet^ħ jewjinferak fi tnein (fżewġ
friegħi etc); ii-żigżag (bħaf sajjetta);
is-sajjetta; ambigwu (li jiftihem żewġ
zorta) li ifisser żewġ ħwejjeġ (jew
actar) ; ^A^ t?iper Ims a/orhsd tongue,
il-lifgha (isserp) għandu Isienu jin-
fetaħ fi tnejn ; the /orked lightning^ is-
sajjetta; the/orhed weapons o/ (he skies
can sendy ( Wordsworth, Escursion )
jista jibgħat is-sajjetti mis-sema; what
lias this audior won now by his /orked
question t (BiHbop Gardiner, Explica-
^ton), z'rebaħ (z'ha) issa dan 1-autur
bil mistoksija ambigwa fli tista tifti-
bem f bosta manieri ) tieghu ? I saw
an old man with a qrey /orked beard^
rajt ragel zweijaħ bil-lehja bajda mi-
frnka (in-nahħa 1-wi^da u 1-oħra ta
wiċċu).
FoRKBT— furchetta żghira.
FoRKTAiL— demb mifruk fi tnejn (li
gej bħal furchetta) ; is-salamun (Jiuta)
ta erba snin.
FoRKY— bil ponot (li gej bħal fur-
chetta) li jinferak f-żewġ ponot (triif
etc.) those lie spake to with his forky
Digitized by
Google
pon
— 464
FOR
toHfjiie (Byron^ Cain)^ dawo li ohellem
bi isien tieghn mifruk fi tnejn (bhal
tas-serp).
FoBLAY — tokghod mistoħbi tistenna.
FoRLB^D — tieħu fi triek haiina ;
tjnganna.
KoRLBAVE • thalli, titlak, għal dej-
jem jew ghal collox, tabbanduna.
FoRLBT— titlak, thalli ghal collos
jew għal dejjem, tabjura ; tahfer.
FoBLiB — ara seduce.
FoRLiBR Bir A/ornicator.
FoRLiST^tixtiek bi hrara cbira.
FoRLORB — de8ert,abbandnnat minn
oulħadd, minsi.
FoRLARBMBSS — solitudini.
FoBLORN— minsi, mwarrab, abban*
dunat; s/ieis now tlioroughly forlorn^
isHa bi minsija ( abbandunata ) għal
colloz.
FoRLORN-HOPB — is-8uldati ta kud-
diem (f esercitu meta jagħmlu xi at-
tapc); is-suldati li collom kalbiena
jitilku kuddiem għal battalja f mu-
menti tal periculu (jew kliel)-; he won
the VyC. because he was alwai/s amomjH
Hiebrave of tlie forlorn Uope^ kala il
midalja ' V. 0. jew il Vicloria Crona
il għaliex chicn dcjjem l-owwel wiehed
fost il kalbiena li mar kuddiem (tafa
sidru) fit-taktiegħa.
FoRLOSB — titlef għal collox.
FoRLOST— mitluf ghal collox.
FoRLOYNB— timxi ħażin,toħroġ mit-
triek tas-sewwa.
FoRH — ghamla, sura ; forma (cbif) ;
mgiba; kàleb; banc, banohetta; biċ-
ċa oomposta lesta ghal li stampa;
taghmel, issawwar ; and t/ie eart/i was
without form and void, w I-art chie-
net minn ghajr I-ebda ghamla jew
sur^ ; he hath no form nor comelinens,
la għandu sura u l-ankas ċ^miel ;
ihe form of consacration of Bishops^
il forma ( cbif) jicconsacraw Msk-
fijiet; can no way change yoa to a
milder formf ( Shttkespeare, Two
Gentlemen of VeronaJ^ xejn ma ij[agħ-
lec titgħallem iggib ruħec aħjar;
I like t/ie s/iape o/ t/iese sc/iool forma,
togħġobni il għamla ta dawn il ban-
chijiet; he toas sitting down on /lis form^
ohien kiegħed bil kegħda fuk il ban-
chetta tiegħu ; liave pou ever seen a
hare'sformf katt rajt kaleb (bejtaj
tal fenec tal liepru; a body of type^
composed and made ready for printing
is called a form^ ħafna tipi composti
u lesti għal ġbid (biex icunu stam-
pati) jissejħu forma; and the Lord God
formed man out of the dust of the
ground, u il Mulej għamel il gisem
tal bniedem mit-trab tal art ; we had
already formed a desigw^ aħna conna
ga għamilna il ħsieb (id-disinn jew il
pian) ; now t/iis molien metal is to be
formed into a bell, issa dan il metall
mdewwed irid jehu sura ta (jigi
msawwar bhal) kampiena ; J saw t/ie
/lare Sijuatting down in a form^ rajt il
fenec tal liepru lest (jokgħod) fil ka-
leb (bejta) biex iferraj^ħ.
FoRMABLB— li jista isir, jeħu forma
jew sura, jew li jista jinħadem b'gha-
mla ; a nose of tvax formable to any
costruction^ (Adams works\ mnieħer
tax-xama li tista tatih cull għamla
li trid.
FoRMAL — formali; regulari, sewwa
scond jow chif titlob il għamla ; il
forma jow formula ; alfettat, studiat,
heisaformal man^ dac bniedem af-
tettat (li ghandu hafna cliem u għa-
mil żejjed) ; t/uU I call a formal set
speech^ dac nghejdlu discors studiat;
he is 4/uite rig/it in expecting to have a
formal dismissal before /le considers
himself as dismissedj għandu raġun
jistenna li icollu tcheccija reguTari
Cformali) kabel ma igħejd li hu
mchecci tassew.
FoRMALisM— kagħda għal dio li hi
forma bias,
FoRMALisT— min (dac li) jokgħod
għal dic li hi forma biss (jagħmeTbiss
għal għajjun innies, għax in-nies
jagħmlu ħaġa hu jagħmel hecc ucoll
biex icun bħalhom) ; always upriaht
and /lonoarable, but a bigot and afor-
malist\ Maeaalay,H'Mtory ofEngland),
dejjem sewwa onest u galantom iżda
bigotta (falz f għamilu) u formalista
(bniedem li jagħmel biss biex juri
I-in-nies li hu bħalhom).
FoRMALiTY— formalità, għamil għal
wiri (biex wieħed juri.meta jaghmel
Digitized by
Google
FOR
— 466 —
FOR
ħaġa) ; ihċ attire ia hut a matter of mere
formality, Ibies nrhu xejii ħlief for-
malità jew usu.
FoRMALiZH— tagħmel, tati il forma,
ghamla, jew sura ; taghmel forraali,
jew sewwa scont il forma.
FoRMALiZBR — ara formalist.
FoRMA PAUPBRis -bħal fRir; fil-Iigi ;
in forma pauperisy ta f nir ( meta wie-
ħed li ma icollux flus (mezzi) biex
jagħmel causa, jagħmel ricors il kor-
ti biex jipprovdulu avuoat etc. (cau-
sa bil pepi).
FoRMATioN—ghamla; ghemil, tiswir.
FormAtivb— li jaghmel, jew jati, il
forma jew sura.
FoRMBR -min, jew dac li, jagħmel ;
ħalliek ; għammiel, sawwar; talja tac-
chi etc. ; Tantichi (uies); ta kabel jew
I-ewwel wieħed (mino tnejn) ; God ie
t/ie fatker and former of all that ever
waa made ( P, Plowmnn), Alla hu il
Missier u il ħalliek ta cull ma hawn
fid-dinja(tal ħolkien collu); let ue buy
a new former (cutter) to have aome new
wadacufj nixtru talja tacchi ġdida biex
naktgħu ftit tacchi ġodda ; to uae the
terms ofourformers (W. Patten) biex
ngħejdu bħal ma kalu I-anticbi ( mis-
sierijietna jew I-antenati taghna) ; we
have read this in the former cluiptery
krajna dana fil capitulu ta kabel ; in
former timee^ fiż-^.mienijet ta kal>el,jew
li mgħoddija ; the moitt obvious division
of aociety t> into rv:h and poor ; and it
is no less obvious that the uumber of the
Jormer bears a great disproportion to
those ofthe latter^ (Barke, A vindication
of Natuivl Society), is-società ( in-nies
collha tad-dinja ) chif jidher ċar hia
mkassma f sinjuri (għonia) u fi fnar; u
jidher wisk ċar ucoll li il għadd ta
dawc ta 1-ewweI (ininn dawn it-tnejn)
ma ghandu x'jaksam xejn ma dawc
ta 1-aħħar.
FoRMBRLT— dari, kabel, fiż-żmien li
, mgħoddi ; l-ewwel ; tliat was formerly
the custom^ dac chien dari I-usu Cdari
becc chien isir); and on the helmet
smote himformerly, (SppnHer), hu taħ
(laktu) lewwel fuk l-elmu (jew il ca-
schett).
.. FoRMBST— ara/(?rtfmd<^
FoRMFUL— li jahlak, jivvinfra ma-
lajr.
FoRMio— isem ta acidu li isir min-
uemel.
FoRMiOA — nemla.
FoRMiOANt— ta nemla ( il polz meta
ionn ihabbat ftit jew bil mod).
F0RM104TB — bhal nemla ; tan-nemla
(jewnemel).
FoRMiCATiON — (fil patoIogijaJHrrita-
zioni til gilda ( billi fil gilda jitilgħu
bħal ħafna msiemer jew nfafet żgħar
li iġagħluc tħoss l>ħal nemel miexi
fuk gismec hemm fejn icolloc I-irri-
tazioni).
FoRMiDABLB — kalil ferm, tal bi/.a,
terribli, li ibażża ; he could be as use*
ful a friend and as formidable an enemy
as any member of the cabinet^ ( Micau*
ley, Ilistory of England, chap. XfllU
daks chemin ħabib meħtieġ sata chien
ucoll għadu kalil Ctal biżài jew li ibaz-
za) daks chemm il membru hemm fil
cabinett.
FoRMiDADLBNBBS— biża; wlu> eould
not be deterred by the formidublen^ss of
distructive fbimes^ (Boyle, Worhs) min
ma jitwerwirx bil biża ta, dawc in-
nirien kerrieda.
FoRinDARLY— bil biza, li igib bi^.n ;
the Dritish cannon formidably roars,
(Ury«lrtn, Threnodia Augustqlis)^ i| ca-
nnu tal Inghilterrti ivenven ( jispHpi,
ifakka) li igib bii^.a.
F0RMIDILO8B — li ibażza shiħ, li
iwerwer lul biża.
F0RMIDINOU8— /ormuiiW<? (ara).
FoRMiNO -ghamil, il għati ta f«)rma
jew sura.
FoaMLRsa — bla ghamla, bla sura.
F0RMO8ITY — j[miel, sbuhija.
FoRMOUS -sabiħ, sbejjaħ.
FoRMUL\ — formula; carta stampat-a
mkassma lesta biex timliha ( tioteb
fiha ) b* chelmiet stabiliti ( b'certu
cliem ) ; bespressioni ta regula geno-
rali jew principiu b'sinjali tal algebra
etc. ; toJind**Time** in an Interest sum
</»*> is t/ieformula:^'!^''''^'' ^^
Eate^ X Pi'incipah
biex fregula tal Interess issib iz-zm'ten
diu hi il furmula (is-somma għaudeo
taħdimha heco): immoltiplica li inghax
Digitized by
Google
FOR
— 466 —
POR
b'lOO, imbagħad iddividih bir Rata
immoltiplioata bis-somma tal flns mi-
slufa jew bii CapitaL
FoRMUL^— plural ta jormula (ara)
7 want 8ome more formulce ofthat report,
irrid ftit formuli ohra minn dawc ir-
rapporti.
FoRMULAio— li fih (li juri li fih) for-
mula; tal formula (fil matematioa).
FoRMULAR — tal formuli, jew for-
mula.
FoRMULARiZB— tagħmel formula.
FoRMULARY — tal formula, prescritt,
stabilit, formali, li isir hecc dejjem
(cbif hu stabilit); formulariu, mudell,
ritwal (ctieb li fih riti etc.) stabiliti ;
he wanted to have mended theformulary
part, (Nortb), ried isewwi (corretti
jew msewwija) dac li (fejn) hemm
stabilit (prescritt).
FoRMULATE— tifformula, tagħmel
jew tiġbor f formula ; tiddichiara ċar.
FORMULE — mudell, ritwal, formu-
lariu.
FORNAX — ġabra ta cwiecheb, għan-
naħa ta Nofs inhar.
FORNENT (FORE ANENT) — li tigi
sewwa biswit ; fuk (li titchellem etc.
fuk jew ma dwar).
FORNIOATION— żina,adulteriu; ħnej-
ja, bini ta sakaf tond ; bil ħnejja jew
troll ; this is the will of God that you
should abatain from fornication^ Alla
irid li int ma tiżninx ; what about t/ie
fornication farching jewforming of tfie
vaultj^ z'ingħejdu għal bini tal nnej-
ja (għat-troll).
FoRNlOATOR— min jiżni ; idolatra.
FoRNlOATRESS — mara li tagħmel
id-dnub taż-iina (li tiżni).
FoRNix—tundiatura, ħaġa li gejja
bħal ħnejja jew tonda.
FOROLDED— xih għacca, li ma jif-
laħx actar bix-xjuħija.
FOROUT— ara wiihout.
FORPAINED— mwa|[ġa ferm Cwisk).
FORPAss— 'tghaddi minn ma genb
jew minn ħdejn.
FoRRAY— tisrak, taghmel sacchiġġ.
FORS— xagħar (suf oħxon) li icoT-
lom xi ngħaġ.
FORSAKE — tħalli ; titlak, terħi; tab-
banduna ; tqnkos ; tiċħad ; ma tridx.
tirrofta ; he m $ure to forsake all his
friends now, issa sgur iħalli (jitlak)
lill ħbiebu; but he will neverforsake his
wife^ iżda lill martu katt ma iħalliha;
you must never forsake your religion^
ma ghandec tħallikatt ir-religion tie-
għec; lie has often forsaken the respect
whichisdue to his father^ nakas spiss
mir-rispett Cgiegħ jew kima) lejn mis-
sieru ; no one did ever jorsake his co*
/(?tir«,ħadd ma abbauduna ir-rigiment,
(ħadd ma chien desertur) ; Peter for^
sook our Lord tfirice, (Maandttfillp,
pag. 91 )y Pietru ċaħad lill Imghallem
tiegħu tliet darbiet ; this bricklayer
who forsook to go into heaven because
his wife was there^ (R. Greeiie), dana
il bennei li ma riedz imur il genna
għaliex nemm chien hemm mdrtu.
FORSAKEN— mħolli, mitluk, merħi,
abbandunat.
FoRSAKBR— min (dac li) iħalli, jit-
lak, jerħi ; jabbanduna ; min (dac li)
jonkos, jew jiċħad, jew ma jridx (jir-
rofta).
FORSAY — thalli; tabbanduna; iċ-
ċaħħad; ma tħallix; sitch worldly plea-
sure Jie mustforsay, (Spenser) ; imissu
jitlak għall collox (iħalli etc«) piaciri
bhal dawn tad-dinja; he has been
forsayed from plaees of delightj f'Speil-
ser), chien mċaħħadfipprojbewh jew
ma ħallewhz) jidħol f'loohijiet tal
piacir (fejn hemm id-divertiment).
FORSEB— tmakdar; tittrascura; tcun
taf (ħaġa) sewwa jew tajjeb.
FORSET — timpedixxi, ma tħallix
tgħalak (it-triek etc.) lill xi ħadd biex
ma jgħaddix ; tfixchel ; he did not
forset you the street^ ma għalaklecx
it-triek biex ma tghaddix.
FoRSĦAME — i^ġagħal wieħed jistħi;
twakka wiċċ bniedem I-art bil mist-
ħija (billi tirrifruntah jew iċċanfru) ;
iċċanfar, tgħajjat ma.
FORSHAPE— tħassar il forma ; tbid-
del, ma tħallix ħa^a fil għamla Ii«
(jew chif) tcun ; he tnto a woman was
foishave^ (Oower, /, S^?iU hu chien
mbiddel ('tbiddel) f mara.
FoRSET — ara neglect.
FORSLEEP — torkod fil f ond ; as the
steersmen all forslept^ (Wjcliffey iVo-
Digitized by
Google
POR
— 467 —
FOR
wa*«, XXXII, SiJy billi in-nies tat-
tmuu /il bdoti) oollha ohienu rekdin
fil fond (ohienu fl-aħjar rakda).
PoRSOOTii — taasew; tas-sewwa;
oertament, dan sgur ; forBooUi, only
her maid had stuck a pin xorong in her
gown^ (Arbathnot, Hietory of John
liulljy tassew is-serva tagħba biss
chienet li waħħlet (cħemżet^ labra
tar-ras ħa^Jn rdublettha (Plibsitha).
PORSOOTH — wieħed li ioun oollu
ouraplimenti man-nisa ; wieħed li dej-
jem jicoumplimenta in-nisa (jitħanxel
ma^ħbom jew jitohessaħ) ; żabioott^
petitu, pulioaria ; you are one o/ t/ie
feto forsooths of the city, (B. Jonson),
inti'wieħed mill ftit li iħobbu jiooum-
plimontaw in-nisa (m'ill ftit żabiootti,
jew ġuvintii pulioaria) li ghandna fil
belt.
FoRSPEAK — titohellem ghal ħadd
jeħor, takbes għal ħadd jeħor (tidde-
fendih); tagħmilha ta avuoat għal
ħadd ieħor; ticonndanna bil oliem
għaniil ; tgħejd oontra ; ma tappru-
vaz ġħamilta xi ħaġa (li icim għa-
mel ħadd jeħor) ; issaħħar, tagħmel
seħer Cmagħmul) ; thou hastforspoke
my heing in Uiese wars, (Shakespear.
Antony and Cleopatra^ III^ 7), inti
sibt xi tghejd (icoundannajtni, jew
għedt oontra tiegħi) għaliex ħadd
sehem (oont) f dawn il gwerer ; they
say he has been forspoken^ (Towneley,
Mvsteries p. 116)^ kalu li ghamlulu
sener jew magħmul.
FoRSPEAKBR— avuoat, min jakbes
jew jitohellem (biex jiddefendi) il
ħaddjeħor (lill xi ħadd); min jagħ-
mel magħmul jew seħer.
FoRSPEND— taħli, tonfok, tberbak.
FoRSPiLL— tekredgħaloollox; tagħ-
mel ħerba ; ixxerred ma oulliraohien.
FoBSPBEAD — ixxerred ma oullim-
ohien.
FoRSTAND— ma tħallix, tagħlak il
bieb ; timpedixxi, i^iomm (li ma is-
sirx ħaġa).
FoasTBBiTB — mineral Cħaġar) li jin-
sab fil Vesuviu.
FoBSTOP— iżżomm għal oollox.
FoRSTORMBD — mħabbat eto. f tem-
pesta ; mixħut rhawn u rhemm mar-
riħ jew mal mewġ ftempesta.
FoBSTBAUOHT— mehdi (moħħu ap-
plicat).
FoRSWABTHHD— iswed, li sar iswed,
ismar, għasli.
FoRSWAT — oollu ^ħarkan ; għarkan
għasra ; mxarrab bil ^ħarak.
FoRSWAY — toħroġ barra mit-triek
(tas-sewwa) timxi ħażin ; tmur ħażiu.
FoBSWBAB — tiċħad fuk ġurament ;
tagħmel ġurament falz ; tħalli (tabju-
ra) ; how loudly he forswears the gold^
("Dryden, Juvenal Johnson)^ ohemm
jiċħadleo fuk ^urament il flus tie-
fħeo (fluseo, dehbeo) kuddiem oul-
add ; persons who liave no sense of
honour or religion^ and who are ready
to forswear themselves for lucre^ (X&~
caulay, History of England^ chap.XV),
nies li ma għandhom 1-ebda sinjal u
la ta giegh u I-ankas ta religion, u
li huma lesti li jeħdu ġurament (ja-
ħilfu il) falz għall interess.
FoBSWBABEB — sperġur, min jaħlef
falz, min jeħu ġurament falz.
FoBswiTHBM — taħrak għal oollox,
taħrak rmied.
FoBSWOBNNESS— ħalf fil falz.
FoBT — torri, borġ, fortizza /sur,
oastell, forti) ; from Fort Manoel to
Fort Tigni, mill Forti Manoel ' ghal
Tignà ; they triedjirst to attack tlie fort,
riedu 1-ewwel jaħbtu ghal (jisparaw
għall) fortizza.
FoBT-ADJUTANT — Ufiiciar rosponsa-
bli gbad-dixiplina tas-suldati fil qwar-
tier (fir-riġment tiegħu).
FoBT-HAJOB — 1-UflSoiaI li jigi fil
omand wara il Gvernatur ffortizza.
FoBTALiCB— is-sur eto. ta fortizza
minn barra; cittadeIIa,fortizza żghira.
FoBTATTBBBD — mkatta ċraret.
FonTE —forte (kawwi, ħaj etc.) fil
musica.
FoBTED— mdawwar (mħares) bis-
swar, bil fortizzi, bil oastelli etc, for-
tifioat; he is living in aforted residence,
kieghed (mar jokgħod) f loo dar eto.
fortificat (mħares tajjeb bis-swar eto.)
FoBTH— il kiiddiem, kuddiem ; bar-
ra, il barra ; from tliis time forthf minn
issa il kuddiem (għal li gej) ; and so
58
Digitized by
Google
POR
— 458 —
fon
/oW/*,*ii hecc ucoll il kuddiem; io go
forth^ toħroġ (tmur barra) ; NoaU put
forth his hand^ Noà ħareġ idu barra ;
to aet forth^ tiddescrivi, tirracconta,
turi ħaġa chif cliienet rchif saret) ; to
set foitli a book, toħroġ, tippublica
'ctieb; to set jorth on a journei/, titlak
ghal viaġġ ; / am Prospero, and thnt
very Duke^ which was thrust forth of
; Milan^ ( ShakOHpeàr, Tempest ), juiia
Prospero, u dac li stess duca li gie
mchecci (roitfuħ) barra minn Milan.
PoRTH— sewwa,mil bidu sat-tmiem,
collu chemm hu; sa chemm, chemm
actar ; moghdija (triek) ; you cousin,
whom it ċoncerns to hear this matter
fort/iy do with your injuries as seems
you best, (Shukespear, Measure for
'Measure)^ inti cugin, li jokorsoc tcun
taf mil bidu sa I-aħħar (collha chemm
hi) din il biċċa (din il facenda) insa
Mnġurii (il ħsarat) tieghec chif jid-
hirlec 1-aħjar; hejice tre learn howfar
. forth we may expect to receive benefits
from him^ minn dan (u hecc) nitghal-
mn chemm actar nistgħu nistennew
' li nakalgħu (naraw) gid minnu ; wċ
could not advance^ the forth was blocked^
ma 'stajniez nehaddu il kuddiem, il
moghdija chieuet mbarrata ( magħ-
luka) ingumbrata.
FoRTHBBAR— iggib, tieħu.
FoRTHBRiNO — tuissel, iggib, iġġa-
għal li isir.
FoRTHCALL— t isfida .
FoRTHCOMiNo — H għoddu wasal ; li
laħak, li gej ; / wrote to have my name
entered as a candidate for the forth-
comin^ examination, jena ctibt ("ap-
plicajt) biex nista nersak fl-esami li
FoRTHOOT — tiftaħ (h'mus, sicchi-
na etc.) ; iċċarrat (bi strument jew
arma).
FoRTHBN— -tgħaddi il kuddiem, ig-
gib il kuddiem (tavanza).
FoRTHPATHBR fforefather) — aritenat,
wieħed mill-antichi, minn missieri-
jietna.
FoRTHFARE — moghdija (minn din
id-dinja għall-oħra^ ; mewt ; ħabar,
trapassioni, transtu fdakk ta kam-
pieua sinjal tal mewt^ ; that from
hcnceforth there be no knells or forth-
fares rung for the death of any man^
Cilooper, Injunctionsy 1561 J^ li mil-
lum il kuddiem ma għandhomx jin-
dakku kniepel bħala ħabar għai mewt
ta ħadd (ta l-ebda maħluk).
FoRTHGO — toħroġ, tmur, titlak il
barra ; tgħaddi ; tmur jew tgħaddi il
kuddiem ; they are all ready to forth
po, collha lesti biex jitilku (imorru
jew joħorġu) il barra ; before tJie third
day was foregone, kabel il għeluk tat-
tielet jum (kabel ma għadda it-tielet
jum) ; he had already fairly forgone^
chien ġa ghadda il kuddiem ^mielu.
FoRTHGOiNa— li għadda, Ii ħareġ,
li mar, li ħiereġ, li sejjer.
FoRTHiNK— tindem, jisgħobbic.
FoRTHRBST — tobrom.
FoRTHRiGHT— dritt il kuddiem ; dej-
jem dritt ; triek dritta.
FoRTHSHOw — turi ċar.
FoRTHWARD — ilkuddiem;għal li gej.
FoRTHWiTH — dalwakt,malajr, dlonc;
forthwith from out the ark aravenjlies
(Milton, Paradise Lost, X/, 855), ma-
lajr (minnufiħ jew dloncj taret (har-
ġet) mill arca ċawla.
FoRTHY— b'wiċċu minn kuddiemu ;
li igħejdha chif jħossha.
FoRTiBTH— I-erbghin wieħed (li jigi
wara id-disgħa u tletin) ; biċċa, mill-
erbgħin wahda ; on the fortieth dai/,
għeluk I-erbgħin ġurnata (fl'erbghui
jum) ; t/iis is ouly one fortieth (jS)) of
the sum, dana m'hux ħlief 1-erbgħin
waħda (biċċa) tas-somma ; ^flistam-
pa) folja carta stampata mitwija għal
erbghin ( folja ta erbgħin faċċata).
FoRTiPiABLB - li tista iddawru bis-
swar ( tiifortificah jew iddawru bil
fortizzi. )
FoRTiPiCATiON — fortificazioni, sur,
(bini ta swar etc.) ; għajnuna jew
^.ieda ta saħħa.
FoRTiFiBD — fortificat, mdawwar
jew msahhaħ bis-swar; mwettak,
msaħhaħ ; tiiaghmul actar kawwi ;
it is a Htromjly fortified town^ hia belt
ifibrtificata (mdawra bis swar) tajjeb.
FoRTiPiER — min idawwar bis-swar,
min jiffbrtifica; min idaħħaħ jew
iwettak.
Digitized by
Google
FOR
— 469 ~
fdft
FoRTiFY — tiffortifica, iddawwar jew
issaħħaħ bis-swar jew fortizzi ; twet-
taky tati is-saħha jew issaħħah ; the
firat tliing they did on enterinq here was
to fortijy the town, I-ewwel ħaġa li
għainlu malli dahlu hawn chieuet li
idawru bis-swar il belt ; this will for-
tify U8f dana iwettakna (jatiua is-saħ-
ħa jew isaħhahna) ; wine is fortified
hy the addition of brandy^ li mbid isaħ-
huħ (jagħmluh'actar kawwi) billi iżi-
dulu il brandi.
FoBTiLAOB — ( blockhouae ) fortizza
żgħira ; in all narrow passagea t/tere
ehould be some little fortilage, which
ahould keep and command the straight^
(Speiicer, State oflreland), fil mogħdi-
jet dojjok collha imissu ( ghandu )
icun hemm xi fortizza żghira (castell
żgħir etc.) biex iħares il moghdjia
(iżomm li ma igħaddi ħadd mit-triek,
jew jilka ). .
FoRTiLiTY—fortizza, castell, fortifi-
cazioni, sur etc.
FoRTiN - fortizza zghira.
. FoBTissiMO — ( fil musica ) kawwi
ferm : Uie lettcrs **/f" jow ^'ffor* are
used as abbreviation of the tconl '^foriis-
simo'\ il littri ff jew ffor iservu f loc
il chelma fortissimo.
FoBTiTioN— għażla b'cumbinazioni
li tcun ħabtet ħecc.
FoħTiTUDH— wetka ; saħħa; kaw-
wa ; fortitude is one of the four Cardi-
nal virtues, il kawwa hi waħda mill
erba virtii Cardinali ; he wrongs his
fame^ despairing of his own arm's for*
titude, (Shakespear, i, Ilenry VI),
jagħmel ħsara lilhu in-nifsu billi jitlef
il fama li għandu ghaliex jakta kalbu
rais-saħħa tiegħu stess ; he died wiih
the fortitude of a Christian, miet bil
wetka ta nisrani (miet ta vei'u ni-
srani).
FoRTiTUDiNOUS — kawwi, kalbieni, li
ghandu il curaġġ, sħiħ ; as brate and
as fortitudinous a. man as any in the
King's dominion*8, (Fieldiii^r, Amelia,
book F, chap, VlJ^ ragel kalbieni u
kawwi daks chemm il wieħed hemm
fl-artijiet tas-SuItan.
FoRTLBT — fortizza żghira.
FORTNIGHT (jew FOURTBEN NiaUTS) —
ħmistax, il ġurnata; evertf fortnight,
cull ħmistax il ġurnata ; this dayfort-
nighty bħal-luni hmistax.
FoRTNioHTHT — tii cull hmistax il
ġurnata, ta cull gimghatejn ; is this a
weekly or a fortnightb/ paper f dana
ġurnal li johroġ ċull ġinigha jew cull
gimghatejn (jew cull ħmistax il ġur-
nat« ?)
FoRTHRBAD— tirfes, tgħaffeġ, tishak
taħt sakajc.
FoRTRBSS— fortizza ; tħares, tippro-
tigi (b'fortizza, sur etc^ ; tliis is for
thehenefit of the fortress, dana għal
gid tal (jiswa biss għal ) fortizza;
weakly fortressed from a world ofharms,
(Sliakespear, /2a/?tf of Lucrece)^ de-
bolment (bil cbemm) mhares minu
salt (ħatna) ħsarat jew ti^if.
FoRTRBT— -tortizza ż^ħira.
FoRTUiT — accidentali, li sar b'cas,
jew b*cumbinazioni.
FoRTUiTisM— it-taghlim (diitrina) li
dao li isir isir b'cumbiuazioni jew
għaliex hecc jati il cas. '
FoRTUiTisT— min jemmen bil /or-
tuitism (ara).
FoRTUiTous— li isir jew jiġri bla
ħsieb xejn, accidentali, b'cumbina-
zioni.
Foi.TuiTOUSLY — accidentalment.
FoRTUiTOUSNBSs) accident, cumbi-
FoRTUiTY j nazioui ; giri jew
ħaga ta bla ħsieb ; those deserved judg-
ments were the effect of mere fortuity
(ITorbes;, dawc is-sentenzi bil għakal
(li chienu jistħokku) saru biss ( int-
għataw biss) b'cumbinazioni.
FoRTUNA (fil Mitologia) — Fortuna,
Alla Falz (mara) tal Fortuna jew tax-
xorti (tar-risk, għana jew gid) ; For-
tuna isem ta waħda mil pianeti li sabu
m'ilhomx.
FoRTUNABLB — ixxurtjat, ħieni.
FoRTUNiBA— xorta ta piinti li jagħ-
mlu fjuri sofor misjubin fic-Cina
(msejħin hecc għal Robert Fortune li
sabhom.)
FoRTUNATB — riżku migħu, xortiħ
tajba, ixxurtjat ; he isafortunate man^
dac bnicdem ixxurtiat ; very fortunate^
ixxurtjat wisk; /am most fortunate thus
accidentafly to encounter you^ (Shakefll-
Digitized by
Google
FOS
~ 460 —
^on
pear, Cariolanua IV^ 3)y jeiia ixxur-
tjat wisk ( xortija tajba bil bosta ) li
iltkajt migħeo beeo bla hsieb.
FoRTUNATBLY— fortunatament, bix-
xorti, bViċċ il gid, bir-riżk.
FoRTUMATBNBSS — riżk, gid, xorti,
bena.
FoRTUNR — riżk, gid, xorti, bena,
ġħana; tati dota ; tagħmel għani ; ig-
gib ir-riżk ; jiġri, jissucciedi, icolloc
ix-xorti ; Fortune a goddesa u to fooU
aloney (J. Dryden), il fortuna mai bo-
loħ biss (lill boloħ biss tgħein); twelve
meii of Iionourable birtJi and amplefor'
tuncy (Xaeaolay, Ilietory of Żngland
Chap. XXIII), tnax ir-ragel ta nisel
onorevoli u b'bafna gid (għan jin sew-
wa) ; ehe is a great /ortune, dic mara
bil flus ( li għandha doti tajbin) ; he
is to fortune her out to a young lover
(Biehardson, Clarisea II, itftf)sejjer
jatiba dota ( iġagħala issib xorti, iew
tgħix għanja ) ma ġiuvni li iħobbha
li għadu żghażugħ ; if it fortune me
to be buried out of Malta, jecc katt
jiġrili (intgħata il cas ) li nindifen
barra minn Malta ; you will wonder
what hath fortuned (Shakespear) ti-
stgħaġbu x'ġara (x'sar).
FoRTUNB-HUNTBR—rain ifittex biex
jiżżewwe^ mara għanja (b'doti tajba,
bil flus^ biex igħix tajjeb ; th^ worst
of it is, our modern fortune'hunters are
those who turn their heads that way
because they are good for nothing else,
(Addison, Spectator, No. 311), ta{ xi-
nhu haiin, Ii dawc li iridu jiżżew^u
għal flus dai-żmien huma dawc rgiel
biss li jridu jagħmlu dana għaliex ma
jiswWx għal ħaġ'oħra Cma jafux jew
ma humiex tajbin ghal ħaġ'oħra.)
FoRTUNB-HUNTiNO—tiżżewweġ (jew
żwieġ) għal flus ('ghal mara bid-doti
jew gnànja).
FoRTUNB-MAKBR — miu isib xorti,
min jagmel il flus, joghla etc. għa-
liox xortih tghejnu, jew għaliex ix-
xorti tatu.
FoRTUNB-STBALER— dac H jahrab u
imur b'xi sinjura ('xi werrieta ghà-
nja;.
FoRTUNBD — ara fortunate.
FoRTUNBLBSS — bla xorti, bla riżk,
ma għandux xorti, xortiħ haiina.
FoRTUNBTBLL — takra il venturi ;
tgħallem lill min jakra il venturi(jew
jagħraf x'gbandu ighaddi mil bnie-
dem) ; ril fortunetell you, CShakeH-
pear, Merru wives of Windsor IV, ^),
jena nakralec il ventura tiegħec
Cngħejdlec jew nhabbarlec x'għandu
ighaddi minn ghalic).
FoRTUNB TBLLBR — min jakra il ven-
turi, (sahħàr), min ( dac li^ igħeid
x'ghandu ighaddi minn bniedem billi
iħares lojn ix-xkuk ta idejh etc; in-
nanna ghula (dac is-suf tat-tfief) li it-
tfal itajru mar-riħ jew jonfhulha biex
jaraw il fejn tmur u jirbħu scond
chif jaktgħu jew jinzertaw.
FoRTUNB TBLLINQ— kari tal venturi,
inzertar Tgħajdut) x'għandu isir jew
ighaddi minn bniedem billi jakrawlu
jew jarawlu ix-xkuk ta idejh etc.
FoRTUNiZB — tiighmel fortunate(ava)
FoRTUNous - li isir, li gej, li għan-
du mix-xorti, mil cas, jew niil fortuna.
FoRTY — erbgħin ( 40, XL) ; four
times ten give jorty(4 x 10 =• 40), er-
ba' għal għaxra jatu erbgħin ; forty,
kawwi, kalbieni.
FoRTYBiOHT-MO (48"**) ; cticb magħ-
mul minn paġni (folU ta 48 faċċata.
FoRUM — korti antica tar-Rumaui
fejn il cawsi chienu isiru kuddiem
culħadd ; is-suk ; loc publicu ; and
bellowing herds in the proud forum
grazed, (Pltf, Virgil^ jHneid), u mrie-
ħel ta bhejjem ighajtu chienu jir*
għaw tMac il-loc (suk) publicu.
FoRWAKBD — għajjen bi ngħas, li
ilu ma jorkod, għajen bil għassa.
FoBWALKBD— għajjen bil mixi, ghaj-
j6n mejjet.
FoRWANDBR — tiggcrra I'hawn u
I'hemm li tiukatel bil għeja.
FoRWAKDBRED— għajjen mejjet bil
giri minn hawn għal hemm.
FoRWARD — il kuddiem ; għal ligej ;
avanzat, cmieni ; bicri ; b'wiċċu minn
kuddiem, tost, li ma jisthix ; bravu, li
f'ipprometti jew li juri li għad jirnexxi;
)il ħrara, ħabriecbi ; puntwal, esatt;
bidu; patt; timbotta il kuddiem,tgħin;
tcabbar (xtieli, siġar etc); tlesti ctieb
Digitized by
Google
POfi
- 461 -
fdS
roil ħjata għal librar (biex jillegab) ;
not minding any one they went /orward^
niinn ghajr nia impurtahom minn
liadd ba)cgħii għaddcjjin il kuddiem ;
/rom thxs dau forioaixl^ għal li gej (mil-
Jum il tkuadiem); tfte work is well
/orwardj ix-xogħol avanzat (għadda
il kuddjem) sewwa; / see that these
are forward Jigs^ nara li dan it-tin
biori (9ar oniieni, kabel iż-żmien) ; it
seems we are going io have a /orward
summer, donnu sejrin icolna is-sajf
cmieni (bicri) ; / think she is rather
/orward^ jidhirli li hi ftit tosta ; long
live thou^ and these, Uiy /orward sons,
(Sliiik«8p<*ar, Henry V/I)^ ħajja twila
lilec u lit dawn uliedec li juru li għad
icuny bravi ; that boy is very /orwai'd
/op his years, dac it-tifel bravu ħafna
(avanzat, il kuddiem fli studiu) ghaż-
żmien li ghandu ; he is indeed a /or»
wardpupilf hu tassew tifel ta li seola
(scular), bravu ; how /ondly dost thon
spur a /orward horse^ ( Shnkespear,
kichard //),chemm tixpruna bil ħlew-
wa żieniel ħabriechi (li icun collu
ħrara biez jiġri il kuddiem) ; he is not
very /orwai^ to pay, ma tantx hu pun-
twal biex iħallas ; that ordinance was
forwarded by the president himself) dic
1-ordinauza giet imbuttata Cgliena il
kuddiem) li st^ss president; f/i^ best
thing to do^ to /orward these plants^
is to house them^ I-ahjar li tagħmel
biex tcabbar (iġġaghal li jicbru jew
igħaddu il kuddiem) dawn il pianti
hia li taghmilhom taħt il ħgieġ
(maghluka fli stufaj; who is to /or-
ward the parcel? min sejjer jibghata
is-sorra Cil pacc)?; he /orwarded the
petiiion yesterday^ baghat il petizioui
il bieraħ ; set the clock five minntes
/orwafxly ati hames minuti il kuddiem
J-arloġjr ; to egg /oinoard, iġġagħal,
tixpruna ; ihis will/orward your work,
dan iħafiifllec ix-zoghol tieghec ; buty
live who can^ or die who may^ still
*/ Forwatxl /orward! on they go! ",
(Scotf, the Chase XV)^ iżda, isalva
min jista, u imnt ucoll, bakgħu dej-
jem għaddejin il kuddiem I
FoRWABDER — miu igħeju, imixxi
jew jimbotta il kuddiem ( bħaI;>ro-
moter), min jibghat; dao li ilesti ctieb
mil ħjata u il copertina għal-lega-
tura.
FoBWARDiNO— bgħit ; mixi il kud-
diem.
FojiwAKDiNG-AOBNT— agent, min jir-
cievi u ibgħat mercanzii etc. għal
ghand sidhom ( ghal fejn jew ghal
ghand min icunu mibgħuta ).
FOHWARDINO-MEROHANT—Chif isojħu
il /orwarding agent I-Americani.
FoRWARDiNa-NOTB— il Dolza tal mer-
canzija (carta fejn icun hemm mictub
il mercanzija għal min tcun u minn
min hi mibghuta).
FoRWARDLY—bil ħrara, malajr, ma-
lajr, bil għaġġla.
FoRWABDVEss— dħul cmieui, tbac-
chir ; tisfik, ħrara, ħeġġa ; ardir ; t/ie
forwardness oftheseason^ id-dħul omie-
ni*(bicri) ta li sta^un ; the forwardness
o/ the crops^ is-sajran tal uċuħ (frot-
tijiet etc.) bicri (cmieni jew ta Kabel
iż-żmien) ; this cheers my heart^ to see
your /orwardness, (Shakespear, Hen-
ry VI J^ dana, li nara il ħrara tiegħeo
iħennili kalbi.
FoRWARD8-il kuddiem ; to go back-
wards and forwards, tmur lura u il
kuddiem ; to put /orwards^ tavanza,
titfa il kuddiem.
FoRWASTB— tagħmel ħerba, taħli,
tirvina jew tekred għal collox.
FoRWAY — toħroġ barra mit-triek ;
tmur, tiggerra ; żball.
FoRWBARIBD
FORWEARY
għaj jien mejjet li ma
jiflaħx iżomm actar
bil għeia.
FoRWBARY— tgħajji, toktol bil gheja,
tmut bil għejja, tcun ghajjien mejjet.
FoRWBLKBD— collu ticmix; mchem-
mcK collu.
FoRWEND— iddur, issir.
FoRWORD— patt, wegħda, chelma;
keep your /orword, żonim chelmteo
(chif ohien il patt jew chif ftehemna).
FoRWOUNDBD — fonit sowwa (għal
mewt^ midi*ub għal mewt.
FoRYETEL — a ra /orgetful,
FoRYETELNBSS— ara /ulget/ulness.
FoRYETFUL — ara /orget/uL
FoRYiELD — tpatti.
FoRZANDo— saħħa fuk xi uoti actar
Digitized by
Google
POS
4(J2 —
fOS
miim oħrajn fil musioa; ihe ^^forzamh*'
18 marked thuB **«/" or >, ii forzando
( fil musioa ) jimmaroawh becc: sf
jew >.
FosB— foss, canal.
FossA— ħufra.
FosBB— foss (dwar fortizza).
FoBBET— ara fauceU
FoBBBT-BBLLBB—min ibigħ (bejjegħ
tal ) viti tal ilma, imbit etc.)
FoBBBTTB— ħofra żgħira, tokba.
FossB-WAY— sur twil b'fosscull nah-
ħa (li bhalu ir-Bumani chienu ghamlu
1-Inghilterra).
FoBSicK — tcun incwiet, tagħmel
ghageb, storbiu jew frattarija; tfittez
ħaġa sa chemm issibha; tibka tfittex.
FoBBiL— fossili, annimalijew siġar
li jinsabu taħt I-art jew bbal blat ;
maklugh minu taħt I-art ; autic, ka-
dim ; ta żmien ilu; language is fossil
poetry^ (Emerson. EHsaye^ ihe Poetj^
id-discors (il oliem) hua poesija taż-
żmien antic (ta żmien \\\\).
FossiLiFBBOUB— li tih jew li jagh-
mel il fossili.
FosBiLiFiOATioN — ara foesilization.
FosBiLiFY— ara ^osailize.
FosBiLiBM — ix-xienza, li studiu fuk
il fossili (tal fossili).
FoBBiLiBT— min jistudia fuk il, wie-
hed mħarreġ fli studiu tal, fossili.
FosBiLiTY — stat jow condizioni tal
fossili (chif jinsabu jew icunu il fos-
sili).
FoBBiLizATioN — bdil ta annimsli, si-
ġar ©tc. ffossili.
FoBSiLiZB — tagħmel jew issir fos-
sili, titbiddel minn annimal jew siġra
( biż-żmien billi tcun midfun taht
l-art).
FoBBiLOGiST— ara foaailologist.
FoBBiLoav — ara foasilology.
FoBBiLOLOoiBT— wieħed mħarreġ (li
jaf jew studia), professur ta li studii
tal fossili (hhalfosailistj.
Fqbsilolooy — li studiu ; ix-xienza
tal fossili.
FossoRBB— dud (insetti) li iħaflfru u
ibejtu biex ibidu fit-trab.
FossoEiAL— tajjeb għat-taħfir (għal
għeżik) ; li għandu sakajn etc, tajbin
biei^ iħaffer bihom.
FossROAD — ara fosfeway.
FosBULATB— mħafier ftit (baxx) bil
kofor twal u dojjok iżda ma tantx
icunu fondi.
FosTBR— trabbi, tgħajjex, tghożt ;
min irabbi, ighajjex, igħożż ; some eay
that ravene foster forlorn chiUlren^
(Sliakospear, Titus Andronicus II^ 3),
x'uħud ighejdu li iċ-ċawluni igħajxu
tfal abbandunati (mitluka etc.) ; ehe
came fornard to ask to foster the child^
hi giet biex titlob ħalli trabbi it-tar-
bija; to foster ill feeling^ tgħożż (iż-
żommfkalbec, wara li tcun rabbejt)
mibgħeda.
FosTBRAGB — trobbija ta tarbija
barranija (ta omm jew missier bar-
ranin).
FosTBR-BAiiB—tarbija żgħira mrob-
bija (minn mara li m*hix ommha) ;
all thy foster-lmbea are dead^ (Ityron,
Childe [laroldj^ it-trabi collha li rab-
bejt (bħal uliedec) inietu.
FosTBR-BROTiiBR ~ tifol baiTaui li
icun mrobbi minn sider omm li icol-
Iha tifel jeħor li icun binha — ħu tal
ħalib ; ihey are foster-bt^othere^ huma
aħwa tal ħalib (mrobbijin rainn sider
ta omm waħda).
FoBTER-OHiLD— tifel jcw tifla mrob-
bijin minn omm jew missier barrauin;
herfoster-Bon diedbut his foster^daughter
is Btill lioing, it-tifel barrani li rab-
biet hi (bħal binha) miet, iżda it-tifla
barranija li rabba hu (bħal bintu)
għadha ħajja.
PosTERDAM — mara li trabbi tifel
fjew tifla) barrani bħal binha (jew
bintha).
FosTEUBR— min, dao li, irabbi ulied
ħadd jeħor bħal uliedu ; min igħejn
jew jaghmel il kalb biex wiehed (jew
ħaġa) tghaddi il kuddiem; In Ireland
they put their children to fostererB etc,
(UdVirs, on IrelandJ, Mrlanda (in-
nies) iħallu l-uliedhom f idejn ħadd
jeħor biex irabbuhomlom.
FosTBR-FATHER — missier jew dac li
irabbi ulied ħadd jehor ; this is my
foBtei'-father^ dan chien li rabbieni.
FosTERHOOD — it-trobbija ta tifel
minn ħadd jeħor barrani (li ma icu-
uux ommu jew missieru).
Digitized by
Google
F08
— 468 —
fOU
FosTBRiNo — trobbija,ghajxien ghoż-
ża.
FosTBR-LAND—l-ort jew pajjis (bar-
ranin) li fih tcnn mrolibi ; Malfa tj« /lis
foster-land, his father-laud ']i^.\v mother
coinitry w France, Maltu hia l-art fejn
trabba fgebuh tarbija biex rabbewhS
il patria hi (twieled; Franzo.
FOSTBR LBAN~iI ħlas (fllis) \\ jfltu
mara jew ragel talli irabbu ulied (jew
bin) ħadd'jehor.
FosTBRLiNO — ara fos^ter-child
FosTERMBNT— trobbija, ichel, għaj-
xien, manteniment.
FosTBR-MOTHBR— dic li trabbi ulied
ħadd jehor.
FosTBR-NURBE— mara li trabbi ulied
ħadd jeħor bil ħalib ta sidirha; mred-
dgħa.
FosTBR-PARBNT — dic, jew dac, li
irabbi ulied hadd jeher.
FoBTRBSs— ara foster-mother.
FosTRBBB-MAiDBN— min, dic li trab-
bi jew tgħajjex tarbija etc.
FoTHBR—ħufna, salt; tokol cbir;
issodd jew tkalfat fetħa jew xakk ta
bastiment minn fejn icun jngħmel
I-ilma.
FoTHBR— ara fodder.
FoTHBRiNo-it-tkalfit bil-Iuna stop-
pa etc. li jagħmlu meta il bastiment
jmfetaħ minn xi mchieu u jakbad
jagħmel I-ilma meta icun fuk il baħar
(fil viaġġ).
,..l^ou(jew/ow)-mimli,'żakku mim-
Iija bl-iohel jew bix-iorb ; xurban, fis-
sacra; mgħobbi bli mbid ctc. ; are you
fou or fastingf (Scott, Guy Mannervn/
Chap. XLVIJ, inti xebghan jew żak-
kec voita (sujjem) ?
Foucault's pbndulum — il pendulu
Fouoault (hecc msemmi għal Fou-
cault.n ivventah ; il pendulu Foucault
iservi biex jwri il mixi jew id-dawran
ta cull jum (jew li tagħmol cull erba'
u għoxrin sigħa; id-diuja,
Foudrb— ara lightning.
FouoADB I ħofra bħal furnella biex
FouoABS / jimlewha bporvli etc.
meta icunu iridu itajru xi fortizza.
Fouoht — tomp passat u p?ir(icip
passat t^I \ii\bfight (ara).
FouJDAR— magistrat Indian (taħt il
gvern Inglis).
FoujDARRY-oouRT — Korti criminali
jew tal guri tal Indiani (li huma taħt
il gvern Inglis).
FouL-tħammeġ, tniġġes, tcàsbar;
tħażżen; titħabbel; maħmu^, mniġġes,
mcasbar; ħa^Jn, faħxi, li jiswa ftit ;
ħati ; tal periculu (periculus) ; don't
foul the water^ la thommiġx I-ilma ; in
sumner we do foul more linen in a day
tJian we do in a week in winter, fis-sajf
fġurnata nħammġu aotar hweijeġ (ta
taħt ) milli nħammġu f gimgħa fix-
xitwa ; yov have a foul stomach^ għan-
dec li stoncu maħmuġ ; this is onlt/ a
joul copyy dina m'hix ħlief copia na-
żina ; it is good fishing in foul water^
tajjeb (jiswa) tistad f ilma mkankal
(mħawwad) ; he has the foul desease,
għandu il mard ħażin ; / heard him
usingfoul language^ smajtu jitchellera
faħxi ; u?iV/i /owZ mouth^ he called him
villaivy ect. (Shakespear, Measure for
MeasureJ^ bi cliem faħxi beda ighajru
pastas etc ; ihey svffered afoul defeot^
kalgħu xebgħa li avvilewhom (bak-
għu avviluti; ; lest us lilce merdiantSy
show our foulest wares, (Sbakespear,
Troilus and CressidaJ, ejja aħna ucoll,
bħal bejjigha, nuru I-affarijiet li ma
tantx jiswew; «o/oM/a sky clears not
without a siorm, ( ShakpMpoar, King
John)y sema hecc mgħobbi bissħab
( maħmuġ ) m'hux s^jjer jisfa kabel
icakċak maltempatn (tempesta) sew-
w«; you perceive the body o/our kingdom
howfoul it w,(Sh4»ke«|iHttro,//ew»2/iIO,
inti tara chemm hu mħassar (nażin)
collu chemm hu ir-ronju tagħna ; the
offender Ivad been only found fonl of the
second offence^ \i mħarreo sabuh ħati
biss tat-tieni accusa ; we catne down a
foul hilly (Shnki'Rppar, Taming of the
ShrewJ, nżilna gholia (żurżieka) peri-
culusa (collha tiġriO ; a foul stroke^
(fil biljard) dakka (messa) ta bilja
(boċċa) bli sticca jew bi drigħ min
icun jilpħab etc. ; a foul stroke ( ta
dawc li iounu jakdfu f xi tiàrija tad-
dghajjes) t^lf, tfixchil etc. bli mkadef
biex itelfu; tofaltfoul, tiggieled (icol-
|oc xi tghejd) ; if t/iey be any ways of-
Digitized by
Google
POU
— 464 -
POU
feixded they fall foul ( Barton, Anat:
of Melancholy)^ jecc jeħdu I-iċoben fa-
stidiu dio is-sigħa jiggieldu ; to fall
jew run foul of tinvesti jew tahbat
ma (bħal ma jagħmel bastimeut ma
jeħor); ihe English torpedo-boat ran
foul ofue^ it-torpediniera Inglisa giet
fukna u investietna ; Jn atiempting to
make the harhour^ we eeveral timesfouled
the pier {Guardian, March Snd 1859^
page 195J, Wakt li conna nitħabtu
biex nidħlu ( nakbdu ) il port, aħna
bosta drabi (cbemm il darba) ħbatna
jew morna investejna fuk il moll ; io
make/oul tvater^ meta il vapur jersak
tant til baxx li li screw meta jahdem
ikankal I-ilma bil ħamaetc. tal kiegħ;
we found tlie ropefouled, sibna il ħabel
mħabbel.
FouL-ANCHOB— ancra bic-cima jew
gumna mħabbla.
FouL-coPY— I-ewwel copia ta ħaġa
miotuba bit-tibdil, brix oto. li jista
icun fiba abbozz; / don't see much
difference between what you call t/iefoul
copv and thefair copy of it^ ma narax
li nemm differenza cbira bejn il co-
Eia ħażina ^l-ewwel copia jew I-ab-
ozz) u il copia pulita.
PouL-PROOP — l-ewwel gibda ta
ħate stampata.
FouLàRD — Fulard, xorta ta ħarir
għal Ibiesi tan-nisa.
FouLDBR— titfa ( tati jew toħroġ^
sħana obira.
FouLPBBDiNO— li jecol jew li igħejx
bl-iobel mokżież (bil purcherij).
PouLLY — bil ħ.nieġ, kżież, ħażen,
tcasbir, oxxenità jew faħx; disone-
stamenty m'hux sewwa jew m'hux
ohifjixrak; thou pluydat most foully
for it (Shakespear, Macbeth)^ inti ma
Igħabt sewwa xejn għalib.
FouL-MOUTHBD — Ti għaudu Isienu
ħaiin, oxxen ; he ie a foul-mouUied man,
he epeake so vilely of evety one, dac
bniedem Isienu ħażin igħejd cull xor-
ta ta kżież fuk culhadd.
FouLNESS — ħmieġ, kżież; tcasbir ;
ħiunija; mibgħeda ; cruha ; disonestà,
maltemp; the faUter on eeeing hi$ eon
before him embraced him for all tlie
dirt and foulness of his cloiheB^ il mis-
sier meta ra lill ibnu kuddieipu għan-
ku miegħu minn ghajr ma kgħad
jimpurtah xejn mill ħmieġ u *1 kiież
ta ħwejġu ; he is well known /or hie
foulneaa, magħruf bi7^.ejjed għ'al ħżu-
nija tiegħu ; / can't make out how he
couldfall in love with her foulnees^ ma
nistax nifhem chif innamraiħill eruha
tagħha ; ihey pierced ihefoulnese of his
secret aim^ chixfu id-disonestà tal
ħsieb moħbi li chellu frasu ; we can-
noi forget tlie foulness ofthat nufht, ma
nistgħux ninsew il maltempataoherha
ta dao il-lejl.
FOUL-SPOKBN \ V. I ,17
FouL-TONaoBD r"^* /o"l-moutJ,ed.
FouMART— ara polecat.
FouNCB— pedament, bnsi.
FouND — temp passat u particip
passat tal verb find (ara).
FouND— tidwib t« metalli.
FouND— pedamenti, basi.
FouND-xorta ta liaia gejja bħal
mus tal-Ieħja għal dawc li jaħdmu
jew jaghmlu li mxat.
FouND — tibni, twakkaf, tistabilixxi,
isse^jes, tngħmel il pedamenti ; this-
sel;iddewweb, tħoll ħadid jew motalli
ohra ; the churoh of Ood will fall noi
hecause it isfounded upon a rock^ il cni-
sia ta Alla ma takax għaliex mibnija
(mwakkfa jew mtellgħa) fuk blata
(fuk il blat) ; Our ciiy of Valletia is so
called afier Im Vallette who founded ii,
il belt tagħua Valletta hia iieoc msej-
ħa għal La Vallette li wakkafha
(bnieha) ; who founded tliis ColUge f
min għamlu (stabilih) dai) il Gulle^ġ?
he was the one ihatfounded thaifamily,
hu chien li nissel dic il familja ; when
are we to found all ihis iron f meta sej-
rin ndewbu dan il ħadid collu ? he is
to found ihe bell firsi^ irid idewweb il
kampiena I-ewwel.
FouNDATioN — pedamepty 'sies, tisijs;
bidu; fundazioni; ghati, flonazioni,
legat eto. ; forma ta cappel ; ihey have
not laid ihe foundation yet, ghadhom
ma għamlux il pedamenti ; what you
say is without any foundaiion^ li kigħed
tgħejd m'hux sod ; UMt was iJie foun-
dation ofher order^ dac ohieu il bidu
tal ordni tagħha ; he had an opportw
Digitized by
Google
POU
— 465 —
FOU
nity o/going to school on a foundation^
(Swlft), chellu ix-xorti imur li scola
(jitgħalleu)) b*xejn, b*Iegat ( niil flus
tal fundazioni ), buy a nice foundation
and trim the bonnet uouraelf ixtri for-
ma ta cappell Babiena u immuntab int
stess.
FoDNDATioN-MUSLiN — crivellun,(mu-
Ħulina ħoxna u jebsa iggummata għal
cpiepel u li nfursetti ta għenuk ta
Ibicsi €itc. tan-nisa).
POUNDATION-BOHOOL — SCOIa ( isti-
tnt etc.) fundat jew li iżomm b'f unda-
zioni f legati etc.)
FoUNDATioN-BTONB — l-ewwcl gebla
tal pedament.
FouNDATiONBR— wieħed li jitgħal-
lem b'xejn fi scola, li icollu it-tagħlim
b'xejn, jew li igawdi miMegati jew il
fundazioni tal culleġġ li icun.
FouNDATioNLBSS'bla pedament,bla
basi: li ma tistaxtiekaf (fabbricaetc.)
FouNDER — fundatur, bennej, min
jagħmel il pedament biex iwakkaf
beni etc; awtur ; bellfounder^ brunżar
(dac li jagħmel il kniepel) ; iype fonn-
der^ fundatur (jew dac li jagnmel) it-
tipi (ta li stampa).
FouNDBR— marda taż-j^.wiemel, nef-
ħa friġlejhom.
FouNDER— taka, tiffonda ("takajow
titgherbeb fil kigħ, tgherek jew tin-
żel fil kigh ; ma tinzertax, ma jiraex-
xilecx; all his tricis founderedy (Shake-
sp^stfJIenry VfII)j xejn ma inzertalu
( rnezzielu ) milli ghamel ; founder^
tizzoppia bil mizi (billi tnefiaħ ir-
riġlejn).
FouNDBRS-DUST — trab tal faħam
rkiek li jusaw il fundaturi.
FbuNDERBBS— fuudatrici (fundatur
mara^ mara li iddewweb il metalli,
tagħmel kniepel etc.)
FouNDBROUS— li jizzoppia ; li igher-
fex, li jisroni ir-ras, li iħaobel il mohħ;
mkalleb, mharbat; / liave travelled
throvgh t/iereand a sad founderous road
it is ( Bark«>, JRegicide Feace ) Jena
mxejt hemm u sibt li it-triek hia
mħarbta ( li tgħaj.jic^ tassew.
FouNDBRY? funderija, post fejn
FouNDRY j" idewbu il metalli.
FouNDiNO — fundor jew tidwib ta
metalli ; bell founding, għamil ta knie-
pel ; type founding^ ghamil ta tipi.,
FouNDLiNa— tarbija misjuba barra,
tarbiia mħollija jew scartata minn
ommha ( iew minn missierha), biez
isibha u jehodha irabbiha hadd jeħor.
FouNDLiNo-HospiTAL — sptar fein
jehdu biex jitrabbew it-trabi misjuba
barra.
FouNDMBNT— ara foundation.
FouNDRBss — fundatrioi, mara li
taghmel fundazioni, jew li tififonda
tibni jew tagħmel pedament ( għal
bini etc. )
FouNDRY— funderija, loc fejn idew-
bu il metalli.
FouNT > nixxie^ha, ^ħain tal
{ FouNTAiN I ilma ; il post bħal vascii
żġhira fejn icun kieg^ed iż-żejt ta
Iiimpa u minn fejn jinżel dejjem ^ħal
ftila biex iisżomm mixgħula ; fejn icun
rinchiostru ( il-Iinca) f maona ( jew
f torcbiu ) ta li stampaturi ; fountain^
il bidu ; God is the only fountain of
life^ Alla I-Imbierec biss hu il bidu
ta ħajjtna ( minnu biss nakalghu il
grazii collha li iżommuna ħajjin);
Hei^ s fountavif għajn tal ilma magħ-
mulha bil pressioni (għafis) ta l-aria.
FouNTAiNHEAD— il bidu ta ( minn
fejn tibda jew toħroġ ) nizxiegħa ;
il bidu, 1-ewweI bidu ; ras il għajn ;
we have this detail from the fountain
head, from the chiefhimself nafu dana
collu minn ras il għajn, mill cap
stess.
FouNTAiNLBBS — miuu ^ħajr (bla)
nixxigħat, bla għejjun tal ilma.
FouNTAiNLBT— nixxiegħa jew għain
żgħira ta 1-ilma.
FouNTFUL— mimli (collu) nixxigħat
jew għejjun ta 1-iIma.
FouPB— toħroġ jew titfa barra bis-
sahħa, bil ferm.
FouR— erbgħa, 4, IV ; the first four^
I-ewwel erbgha ; twieefour are eight^
tnejn għal erbgħa jagnmlu tmienja ;
four o*clockf Y erbgħa ; a four oared
boaty dgħajsa b'erba' mkadef (dghaj-
sa tal erbgħa)/otir wheeler^ oarrozzin
(li għcuidu erba' roti) ; four handed^
b*erba idejn ; tlie monkey is a four
handed animal^ ix-xadin hu annimal
59
Digitized by
Google
FOU
— 466 —
FOU
b' erba' idejn ; /owr eornered^ b'erba'
rocon jew b'erba* cantunieri ; /oiir eoi^
ners^ (til-ligij cull ma icun bemm fdo-
cumenti (cull ma icun hemm miciub
fdooument) ; /our edgedy b'erba truf
jew xfar ; /our horae^ b'erba* żwiemel;
a /our^iorse eoaeh, carrozza b'erba'
żwiemel ; /onr legged, b'erba' sakajn,
/our-legged animals are aUo ealled qua-
drupeds, I-animali li ghandbom erba'
sakajn ighedulhom ucoll quadrupedi;
/our post^ b'erba* oolonni jew lasti ;
/our posied bed, sodda b'erba' pila-
stri ; /our poster^ sodda b'erba* lasti
(bħal tal ħadid antichi tagħua) ghal
curtinaġġ; / was always used to a
/ourposter a/ore I eame here (Viekens,
Pickwiek papers)jena kabel.gejt haun
dejjem cont mdorri f sodda b'erba' pi-
lastri (ghal curtinaġġ ) ; /our tailed^
b'erba dnub; /our taifed bandage, f axza
(tat-tobba) biex iinfaxzaw bina ir-ras,
jew il wiċċ taf marid» /our thieves
vinegar, xorta ta ħall li jsir rair.rignu;
/our wheeled, b'erba roti; to be (jew to
^Oy inchella to run ) on all/ours, timxi
imb^ Ctimxi fuk rcubtejc u fuk idejc) ;
takbel sewwa fcollox (ma bniedem);
we /uive always gone on all /ours,
dejjem kbilna fcollox ; a /our in hand
eoacliy carrozza b*erbażwiemel(b'zewġ
parilji) li isuk ragel wiehed.
FouRB— tkarrak, tidhak bi, tgħallat;
karriek, briccun, ħażin, li jilħaklu ;
those who /ourbed others became dupes
to their own eontrivances, dawc li daħ-
ku bl-oħrajn sabu li chienu mkarkin
huma stess ; thou arl a /alse impostor
and a/oMr6tf,(Denhiini, Passion o/Dido
/or Jlineas)^ inti impustur (karriek) u
briccun.
FouRBBRY — kerk, ħżunija ta ras,
briccunata ; You have unmasked the
/ourbery, inti cxift il briccuuata ( il
kerk ).
FouROANT--cima b'erba capi (b'er-
ba' truf ).
FouROHBà — salib li it-trtif tighu
huma mifrukin (bħal furchetta).
FouROHBTTB— isem ta għadma fil
gisem tal bniedem, u tal għasafar, li
gejja għamla ta furchetta; biċċa
għodda tattobba, li jusaw biex i^.om-
mu 1-sien il fuk (fil ħalk; meta iounu
jaktghu il ħajta.
FouROHiNO— dewmien(tul ta żmien)
f causa fil korti ( difierimeuti ^a cau-
sa fil korti ).
FouRCOURSB— tibdil tal uċuħ tar-
raba ta cull erba' snin ; the best/our^
course for our soil is{\) \Vheat^(^) Ihr-
nips, (3) Darley or Oats, (4) Clover,
l-aħjar uċuh għar-raba tagħna ta cull
sena għal erba' snin wara xulxin hu-
ma 1-ewweI kamħ, it-tieni ġdur ( jew
uevew ) it-tielet xgħir, ir-raba silla.
FouRFiBLD — phal /our eourse (ara).
FouRFOLD — għal erbgħa, għal erba'
darbiet.
FouRFOOTFD— b'erba' sakajn, /aur-
/ooted animalsy annimali ta erba' sa-
kajn.
FouROON— carru għal munizionijet
(affarijiet tal ^werra); carru ghal ba-
lal etc. tas-suTdati.
FouRLiNO — wiehed mill-erbat itfal
(trabi) ta wild wieħed.
FouRNEAU— il camra fejn icun mer-
fuh, jew kighed, il porvli f porvlista.
FouR-POUND - ta erba' libri ; a /our
pound box, caxxa ta erba' libri.
FouR-pouNDBR — ħobża ta ratlojn
(jew ta erba' librij.
FouRRiBR — ħabbàr.
FouRSCORB — erba' għexieren, tme-
nin; at /ourscore he retained a strong re-
lish/or inuocent pleasure ( Maeaulaf,
Iliatory o/ England^ Ch. XIV)^ meta
chellu tmenin chellu għadgibda cbi-
ra (ohien iħobb wisk^ piaoiri inno-
centi.
FouRSQUARB - quadrangulari, b'er-
ba' ġnieb, quadru, quadrat; kawwi
daks il hadid ; /oursquare to all the
winds that blew ( Jennyson, Ode on
Wellington) kawwi (ferm shiħ) għal
buifuri collha, żamm sħiħ fit-tgħawiġ
collu jew ghal cull ma gie ma wiċċu.
FouRTBEN— erbatax ; 14, XIV ; ehe
is ouly /ourteen years o/age^ ma għan-
dix ħlief erbataz il sena.
FouRTEBNTH -I-erbatax; on the/our-
teenth {Hth) inst,, fl-erbatax ta dan
(ix-xahar li nħna fih) ; this is only t/ie
/ourteenth {-}-^)part o/it^ dana m'bux
Digitized by
Google
POU
- 467 -
POX
ħlief millcrbatax il wahda minnu
(jew tiegħu).
FouRTH— ir-raba', on thefourth(4.t/i)
ofncxt month^ fl'erba' tad-dioħel (tax-
xahor id-dieħel^, one farthing is one
fourth of a penny, tliet ħabbiet hia
quart (waħda mill-erba') ta sold ; take
one fourth (j^), hu il qiiart (waħda
mili-erba'); every fourih day^ oull erba
tijiem.
FouHTH BATB — isem ta biċċa tal
gwerra (gunboat^ li iggib minn ca-
nun sa erba oanani.
FouRTHLY— fir-raba loc.
FouBWHBBLBD— b'erba roti.
FouTBB— bniedem dispettus, incre-
pativ, li ma jaħmlu ħadd.
FouTEB — tħarfex ; trakka ohif già
già.
FouTH — bosta, il ħela, biżżejjed; he
had a fouth of it^ ohellu il ħela minnu.
FouTHY — mimli ( smim ) ; b'żakku
mimlija.
FouTiLY — vilment, oxxenament, li
ikażżeż bil viltà.
FouTNBssyviltà, oxxenità.
FouTY — vili, oxxen ; ii ma jaħmlu
ħadd.
FovBA— ħofor, tokob.
FovBATB ) mimli tokob jew ħo-
FOVBOLATBD / for.
Fow— mimli ; fis-sacra; xurban.
Fow-*munzeII (ħemel) tal kattiet
tas-silla.
FowARB — ħammiel ( min iħammel
jew inaddaf).
FowE— tnaddaf, tħammel.
FowK— ara folk.
FowL— tajra, tig^e^a, pullam, għas-
fur; tmur għal oaċċajew tonsob għat-
iyxx ; Ivave dominion over the fiah of the
eea and tlie fowl of Uie atr, (Geoesls^,
icolloc is-setgħa fuk il ħut tal baħar
u'I tjur tal ajru ; / canH eat fowU^ ma
nistax għalih il-Iaħam tat-tigieġ (ma
nieclux il pullam); a waterfowly tajra,
għasfur, tal ilma (bbal borca etc ) ; /
have permission to hunt^ fish, and fowl
here, għandi il nermess tàl caċċa, i^'
sajd, u ta li nsib hawn (nista noħroġ
għai caċoa, nistad u nonsob hawn).
FowL nousE — galliuar, post fejn
iżommu it-tigieġ etc.
FowLER— nassàb, oaċàatur.
FowLBRiTB— isem ta mineral.
FowLiNO — nsib, kbid ta għasafar.
FowLiNO piBCB^xcubetta għul cao-
ċa; I saw him preeenting his fowling
piece to the piaeonsy rajtu jimoiira (bli
xcubetta tiegnu) għal ħamiem.
Fox— gilpa, volpi; tkarrak, fiddaħ-
ħal fix-xcora) ; he is an old fox, dac
macacc (ħażin, ġurdien xiħ, jilħaklu
sħiħj ; he is a eunning fox, ħażin daks
macacc etc.
Fox — issaccar bix-xorb, tischer ;
tikr€is (bħal birra meta tcun tiffer-
menta), tagħmel ta bir-ruħec ; he ne-
ver foxes himself but with one sort of
wine, ^Boyle. Works^ voL Vlpage 9J,
katt ma jischer ħlief b'imbit wieħed
Fox— issewwi żarbun billi tagħmil-
lu wiċc ġdid fuk il kadim li icollu.
Fox-BANB— isem ta ħaxixa (l-Aco-
nitum vulparia).
Fox-CASB— gild ta volpi.
Fox-CHASB— oaċċa (kbid) tal volpi.
Fox-EARTH— il post feju tgħammar
il volpi.
FoxED — fis-sacra, xurban ; mtabba
bit-ticchi safranin, itticchiat, bħal ma
icunu il folji ta xi cotba kodma, jew
xi stampa.
FoxERY— mgiba ta volpi, ħżunija.
Fox-EViL— marda tal gilda fejn jaka
ix-xagħar; falza.
Fox-OLOVB-— isem ta ħaxixa tajba
għax-xorb bħala medicina; id-digitali.
Fox-HOUND— chelb għal caċċa tal
volpi.
Fox-HUNT— caċċa (kbid) tal volpi.
Fox-HUNTBR — caċċatur (min i.nur
għal caċċa jew biex jakbad il volpi).
Fox-HUNTiNO — il caċca (il kbid) tal
volpi.
1 oxiNO--titbigħ ( bit-ticchi sofor)
bħal folji kodma ta ctieb jew xi stam-
pa kadima ; tiswija (uċuħ) ta żarbuu ;
tkegħid ta wiċċ ġdid (fuk jeħor ka-
dim) fżarbun, stmps, ta gild isfar jew
ta lewn jeħor fuk wiċċ ta żarbun.
FoxiSĦ— ta volpi, ħażin daks (bħal
volni); ħajjen, ħażin.
toxLiKB— bħal volpi.
FoxLY— ħażin, ta volpi.
Digitized by
Google
I^ĠX
— 468 —
FħA
FoxsHip— ħżunija (ta ras), viljac-
oherija, maoaooherija.
Fox TAiL — denb il volpi, denb
pjuma.
FoxTAiL ORASS— isem ta ħaxixa, il
pjuroa.
FoxTAiL WBDGiNO— cavilja bħal min-
ċott (xogħol tal mastrudaxxi;.
Fox-TRAP— nassa għal kbid tal vol-
FoxY— ta volpi, li Jixbeh il volpi,
bħal volpi ; bit-ticohi sofor, mtabba
bħal folji kodma ta ctieb, jew stampi;
li jati nl krusa, li ghandu togħma
kàrsa (bħal xorta ta għeneb) ; kares
f birra jew mbit) H icun kiegħed jif-
lermenta.
FoY— fidi; festa, pranzu etc. li jatu
lill xi ħadd kabel ma jħalli jew jitlak
minn xi post ; pranzu ta addio ; tak-
rieka, ngann, daħka bi.
FoYBB — griġol ( bħal biekja etc.
fejnjinżell il metall li icun bemm
mdewweb).
FoYLB — tkarrak, tidħak bi, tin-
ganna.
FRA—ara /rom.
Fba db diavolo— 1-avucat tax-xitan
jew advocatur diaboli, hecc msejjah
1-acousatur ta dac il beatu li icun
wasal għal canonizzazioni (jew biex
jagħmluh kaddis) — bniedem msejjaħ
għal apposta kabel ma il papa jiddi-
chiara wieħed kaddis biex dana igħejd
u jipprova xi ħaġa contra, fuk daca
li ioun wasal għal canonizzazioni.
Frab — tgherfex, iddejjak, tisrom ir-
ras.
Fbabbit— ara peevish.
Fbaoas— storbiu frattarija, ħsejjes ;
ġlieda, għageb.
FBAonB— bħal tagen ċatt tal ħadid
fejn dawc li jahdmu il ħgieġ (il vi-
trari) ikegħdu jew ipoġġu ix-xogħli-
jiet tagħhom (il ħgieġ maħdum) għat-
tempra.
Fbacid— mherri, misjur dicca.
Fback — mħaġġeġ, bil ħrara, lest
għax-xogħol; oħxon, mgissem ; ta ra-
su, ta ohelma wahda; tu fehma sħiħa.
Fbaot — tchisser, tfarrac.
Fbaotbd— micsur, mchisser, mfar-
rac. I
Fkaotion -farca, biċċa (minn haġa
sħiħa) frazioni ; ticsir, tifric ; valgar
fractionff^ frazioni vulgari; decimal
/ractions, frazioni decimali.
Fbactional I ta frazioni, tal fra-
Fbaotionaby / zioni.
Fbaotious— li jiggieled minn xejn,
bużżieba, incwiet, li idejku collox ;
you toill not /ind hini fractions^ f Mof-
ton, School of ReformJ^ ma issibx li
hu (ma issibux) bużżieka u li jiggie-
led minn xejn (gelliedi).
FBAOTUOsiTY-csur H jidher; csur.
Fbaotural— tal csur.
Fraoturb— csur; ticser; here i$ the
fracUire in ihis bone^ hawn il csur
rdin il ghadma ; the leg teae dreesed
and the jractnred hones nniled together^
sieku irranġawielu (rabtwielu etc.) u
il għadma micsura għakdet flimchien.
Frbnulum I il ħajta ta taħt
Frbnum linou£ I Isien.
Fraoilb — lijinchiser; jaka malajr
tal csur ; maħsus, marradi ; tehen you
see a hox tnarked *^fragile " say ihat it
contains something hreakable^ meta tara
xi caxxa immaroata "fragile" għejd li
icun fiha xi ħaċa tal csur.
Fraoilbly — b'mod li jista jinchiser.
Fraoilbnbss I fragiltà; csur ; debu-
Fraoility j lizza.
Fraoiibnt— farca, fdal; ithas heen
broken inio ft^agments^ chissruh (inchi-
ser) frao ; I have only some fragmenis
left, bakgħali ftit fdal biss.
Fraombnts— fdul (avanz jew nies li
jibkghu, nies li bakgħu lura, nics
baxxi, li m'humiex stmati) ; get home
yoa fragmen ts, (Sh h k«*8pei r, Coriohi-
musjy għaddu lojn id-dar (isa niinn
Iiawn^ ja ħafna nies baxxi (vili etc);
fragmenis, 1-ewwel paġni, jigi6eri il
frontispiziu,iddedica,iI prefazioni etc.
ta ctieb.
Fraombntal 1^> !}'^^\ ^'\^if\
Vmagħmul mil idul
Fraombntary Ijewmilfrac.
Fraombntary rooks — blat magħ-
mul frac frac jew bcejjeċ (conglo-
merati, agglomerati etc.)
Fraombntation — ticsir fi frac.
FRAOMENTED-mchisser frac.
Fraoor— ħoss Qe^y ħiss); riħa tfuħ
Digitized by
Google
PltA
- 469 -
ftik
kawwija; t/iatwas adreadful fragor^
dao obien ħoss li ibażża ; tlie musk by
itffroffor is oft discovered hy the care-
less passeiujery (Slr T. Herberf, Tra-
velsy p. 363 Jy il kattus tal misk bosta
drabi jinsab mħabba fir-riha kaw-
wija tiegħu mill passiggier li ma
ioollu ħsiebu zejn.
Fragbamob— fwiħa, riħa tfuħ.
Fraoraht — ifuħ, li fih riħa tfuħ
(ħelwa eto.)
Fraorantly— bil fwiħa, b'riha tfuħ,
b'riħa ħelwa.
Fraqroub — ara fragran t.
Frail (ara/mjfffej— deboli, marra-
di, li ioiedi malajr, li jisbalja ; man is
frail andprone to evil^ il bniedem jis-
balja (suggett għal erruri^ u mogħti
għal ħażen.
Frail - gewlak tal àummar; ġum-
mar ghal ġwielak ; daks 75 libra żbib
fdakka.
Frailnbss -^debulizza, mard, fragi-
lità.
Frailty— nukkas, debulizza. .
Frain— tistaksi,tagħmel mistoksija;
this folk frained him firstfrom where
he eame^ ( P. Plowmaii ), dawn in-
nies stakseuh I-ewwel minn feju già.
FRAiti— fraxxuu, sigra tal fraxxnu.
Fraisb — ftira bil-lanam tal ħanżir;
palizzata (njam, travi mwaħhlin ar-
bulati fit-tarf ta żurżieka ta fortifica-
zioni u li jatu għal foss ; biċċa għod-
da ta dawo li jaħdmu fi rħam, biex
jagħmlu icabbru tokob biha (fi rħam).
Fraisbd— bil pali (arafraisej.
Framable — li jista iouu armat b'ti-
lar, gwarniċ, jew b'ċaċċis.
Framboys— ara raspberry.
Frahb — tilar, ff warniċ, ċaċċis ; for-
nia, ghamla; gid, vantaġġ, beneficiu;
il gisem tal buiedom ; studiu, ħsieb
bil moħħ ; fejn icunu po^i;uti il caxxi
tat-tipi fi stamperia ; tagħmel, issaw-
wnr; tcun ta gid, ta vantaġ^ jew
utli ; issaħħaħ, tgħejn, tnissel, iggib ;
tħejji ruħec, tlesti rasoc jew lilec in-
nifsec; the frame ofapieee o/ ordnancey
oarru ta canun; tne/rame of a picture,'
gwarniċ (ta stampa eto.), the artist
wants another frame^ 1-artist (dao li
kiegħed ipingi) ghaudu bżonn ta ti-
lar jeħor ; ihe frame ofa clock^ il oax-
xa ta arloġġ ; ihe frame ofa table^ sa-
kajn ta mejda ; put your discourse into
some fmme, (ShakeHpear^ Ilamlet),
kiegħed (ati) id-discors tiiegħeo fxi
għamla (jew godt) ; / have only the
franies of the doors ready^ iċ-ċaċċisi tal
bwieb biss għai;di lesti ; he waM in
a happy frame of mindi ohien kieghed
tajjeb, raoħħu owiet, hieni ; she Uien
detised a wondrous toork to frame^
whose like on earth was never framed
yet, CSpenser), hia mbagħad għamli-
tha frasha (ħasbet) biex taghmel
biċċa xoghol tal għageb (obira), li fid-
dinja katt għadha ma ohienet saret
bħalha ; that on a siaff his feehle steps
didframe, (Speoser), biex fuk bastun
i^ħejn il passi debuli ("fiacchi eto.)
tiegħu ; fearframes disorder^ CShakeg-
pear, £ Henry F7, F, Sj^ il biża inis-
sel jew igib oonfusioni (taklib eto.) ;
frame your mind to mirth, lesti ruheo
għal ferħ.
Framb bridqb— pont armat malajr
bit-travi.
Framb lbvbl — nyell (ta bennej).
Framb saw— serriekfmarbutTuIar).
Frambr — min jaghmel, isàwwar,
jew jivvinta b'moħħu ; Almighty Fra-
vier of the skies /, o Gbir Àlla li ħalak
(ghamel) is-smewiet !
Frame-work— ċaċċis, tilar, gwarniċ,
biċċa xogħol (magħmula jew mgħak-
da flimcħien minn bosta bicoiet).
Framino— tiswir, għamil, għamla,
t^hakid flimohien, xogħol, oostruzio-
ni ; the framing of the ship is of the
ordinary type {*'Daily News\ Sept.
29ih 1881), il costruzioni (il ghamla)
tal bastimeut hia bħal dic tas-soltu
(comuni).
Frampal \ li jitħanfes minu xoin;
Frampbl sfiċċus ; li jeħu fastidiu
Frampold 'minn xejn, gellied, at-
Frampul jtacca liti; slie leads a
very frampold li/e with him ( Shakes-
pear, il/J?riy WtvesofWindsorJjliegh^
da tgħaddi ħajja bil ġlied miegħu.
Frano I franc, bicca munita Fran-
Frank ( oisa jew Taliana, tiswa 10
oentesimi, ^Sfixincs make one sovereiguj
26 franc jagħmlu lirà sterlina.
Digitized by
Google
^niL
— àio
pni
FRANoniSB — libertày ħlusija, għuti
ta vot għal parlaraent jew ghal cun-
sill lil min roa għandux ; tehles ; tati
il vot ; privilegiat; li għandu privi-
Francuisbmbnt — ħelsien.
FRANfio— tal Franobi(Franci8i) jew
ta Isien tagħbom.
Francisoa— mannara (antioali biha
cbienu dari jiccumbattu jew jiggieldu
biba fil gwerra il Franchi.
Fbanoiscan — Fr«tngiscan, jew ta
1-Ordni ta San Frangisc d'Assisi (Pa-
tri),
Fbanoisb — tagħmel jew tibdel fi
Francis ; he xras an Englishman fran-
eised^ (Faller, Worthiea^ Hartfoi^ I.
436) obien Inglis li sar (tbiddel fi)
Franois.
Fbanoo— Francis; the Franco-PniS'
sian War^ il gwerra Francisa u Prus-
siana (ta bejn Franza u il Prussia.)
Fhanobnt— li igib il csur, li jicser
jew ifarrao.
Fbanoiblb — li jista jincbiser jow
jitfarrao malajr ; tal osur.
FbanoipaNb — xorta ta għagina,
xcunvat.
Fbanoipani— isem ta fwieha ( hecc
msejħa għal marchis Taljan Frangi'
pani^{}\ issir mil gisimin aħmar, siġra
li ticber fl'Indji tal punent).
Fbanion— mara li tcun tghix ma
i*agel jeħor li m*bux żewġba.
FBANK—franc, liberali, li igħejda
ohif iħossba, li ma ibatix bil ghomma
(jew bid-dwejjak) biex igħeid ħaġa ;
idu miftuħa, galantom; franc, bla ħlas,
li ma iħallasx; Franc, jew wieħed
mnissel mill Franconia; franc (muni-
ta jew biċċa flus Francisa tiswa dwar
9 soldi u nofs) ; ittra li tgħaddi mill
posta minn post gbal l-jeħor bla ma
tħallas ; makjel jew mandra tal ħnie-
żer ; where supa hef.,, in the oldfrank f
(Sbakespear), i?, Ilenry /F)fejn jecol
hu?... fil mandra tal kżiekeż il kadi-
ma ? ; frank, smin, msemmen.
Fbank — tib^ħat ittra franca ; to
frank a letter, tibgħat ittra bla ħlaB ;
tagħlak annimali f makjel etc. biex
issemminbom.
Fbankbb— miu jiffranoa ittra.
Frankfort — Franooforte, bolt ow-
lenija tal Germania.
Fbankhbabtbd — li igħejd obif iħoss
f kalbu; b'kalbu fidu.
FBANKiFY^tagħmel jew tbiddel fi
Franois ; they are frankifyinq theirown
names, (Lord Stran^ford, Letters and
papers p, 150 ^, kegħdiu ibiddlu isi-
mhom f ismijiet Francisi.
Fbankinobnsb — lubien, inoens ; gold
and frankincense and myrrh^ debeb,
lubien (incens; u morr.
Fbankino— mogħdija ta ittra minn
post għal I-jeħor bla ħlas ; ktigħ fli
njam għal inglett; simna ta anni-
mali, tigieġ etc.
Frankish— tal Franchi ; ftit u xejn
franc, kalbu fidu; liberali, li igħejdba
cbif iħossba.
FBANKLiN^paratulmini. oalamita li
tigbed (tixrob) is-sajjetta ; proprieta-
riu (ta beni u raba).
Fbanklinio— ta Franklin ; elettri-
cità li issir bil għerik (frizioni).
FbaNklt — fraucameut, minn għajr
ma iżommoo ħadd; minn rajo; the
Lord^, with Uie volnnteers, who frankly
listed ifiemselves, mounted the horses and
trotted, (Cliirendon), il-Lordi mal vo-
lunt^ri, jew dawo li chienu ingaġċau
minn rajhom,richbu iż-żwiemel u telku.
Fbanknbss— libertà, ħelsien ; kalb
tajba, id miftuha ( ta galantom jew
ta wiehed li m*hux xħiħ) ; is-sewwa.
Franktbnbmbnt — art libra ( pro-
prietà. )
Fbansioal ) hewdieni (li ihewden)
Fbantio ) mherwel, miġnun, mi-
tluf ; b'rasu mitlufa, tagħmel ta mi-
ġnun ; so madly do these frantics spend
their time, (XAtkiDH^Works /, S76), neoo
ta boloh dawn li mġienen igħaddu
i%-żmien tagħhom ; he jrantics up and
down from side to side^ jippassiġġa
bħal aiiġnun ( jagħmilba ta miġnun)
cullimchien.
Fbantioal — miġnun, mherwel.
l^RANTiċLY — bħal miġnun, ta wieħed
miġnun.
Fbanticnbss — ġenn.
Fbap— issawwat, tħabbat, tati fuk
ħaga; tissicca tambur jew tamburlin
b'dawc il ħbula etc li icollu ; tissicca
Digitized by
Google
FBA
- 471 —
FRA
ħbula billi torbothom flimchien jew
ma xulxin min-nofs.
Frapb— folla, gem^ha ta nies.
FRAPLBtt— wieħed li jiddelittab*saħ-
tu, gellied.
Fraplino — għagħa, frattarija ta
nies.
Fratbr — refitoriu, il cnmra tal
ichel tal patrijiet (feju jeclu il pa-
trijiet).
Fratbr-housb — refitoriu.
FRATBRNAL—tal aħwM, bħal aħwa,
bejn l-aħwa ; a cursed fmUrnal war,
(XlltOll, Reform in Englank, Bk. II),
gwerra misħuta bejn l-aħwa.
Fraternally — ta bħal aħwa, ta
aħwa.
Fraternate - ara fraiemue,
Fratbrnation I „..« ^ . . ,.
Fratbrnism )^^^^fraiermzaiu>n.
Fratbrnity - fratellanza, għakda ta
aħwa flimchien, società ; are you a
memher of ihat fraierniii/ f inti fratell
f dic il cumpannija (jew mictub f'dic
il fratellanza) ?
Fratbrnization — ghakda ma oħ-
rajn fsooietà, fi fratellanza; xircn.
^ FRATBRNiZB-^tissieħeb, tidħol f so-
cietà, tidħol fix-xirca ma ħadd jeħor ;
tixxierec ma; tcun tokgħod bħal
àħwa, tiftiehem ; a correspond^nce for
fraiernizing the two naiiona has heen
carried o/i,(Burke,ow aRegicide Peace)^
chien hemm corrispondenza (ħatna
chitba ta ittri etc.) biex igħakkdu
flimchien (j|[agħlu icunu bħal aħwa)
iż-żewġ nazionijiet.
Fratbrnizbr — min jidħol xriec,
min jitħabbeb ma ħaddjeħor, min
jidħol G fratellanza, isir bħal aħwa
ma ħadd 'jeħor.
Fratioblli ]
Fratricblli ajc, fratell.
Fraticbluan)
Fratricidal— tal ktil tal aħwa.
FRATRiGiDB-ktil tal ħu; kattiel ta
ħuh ; he is a frairicide^ dac katel il
ħuh.
FRAUD—frodi, kerk, ħajna ; nassa,
bixla ; tkarrak, tagħmel frodi , he is a
fraud, dac ragel ħażin (taldahx għa-
Jiex jisirkec jf^w jidhac bic ; io draw
ihe proud king Ahah inio a fraud,
( Milton, paradise RegainedJ^ biex
idaħħlu lis-supperv re Àħab f nassa.
Fraudful — karriek, nassies, ħajjen.
Fraudfully— bil kerk, bil ħnjnfi,
bil ħażen.
Fraudlbss — bla kerk, ċar, bil fe-
deltà collha.
Fraudsman — karriek, briccun, ra-
gel ħażin li m'hux ta min jafdah.
Fraudulbnt— ħalliel, briccun, kar-
riek ; li ikarrak, ħajjen. .
Fraught - mimli, mgħobbi ; tagħ-
bija; tghabbi, tinnoleggia; 7 wish yon
a noble career fraught wiili success^ nix-
tieklec carriera nobili mimlija bil gid
(success) ; a veaael of ourcouniry richly
fraughiy (Shiiki'Spear, Merchani of Ve-
nicejy bastiment ta pajjisna mgħobbi
ferm ; Bhips arefraughied for Oenova,
Messina and Ancona^ (Hacklayt, Vo-
yages vol. lljy bastimenti mgħobfoijin
(noleggiati) għal Qeuova, Messina u
Ancona.
Frauohtaob — tagħbija ta basti-
ment ; our fraughiage, iStr, I have con-
veyed ahroad, ( Shakespear, Comedy
of Errors), Jena ħadt, sinjur, it-tagħ-
bija tagħna barra mil pajjis f jena,
sinjur, sifirt it-tagħbija).
Fraxetin]
Fraxin siġra tal fraxxnu.
Fraxinus)
Fray— ansietà, biza ; ġlieda, tka-
bida; when Jacoh wan mosi in fray
God conforied him^ meta Ġacobb sab
ruħu f dac il biża collu (chien micdud
bil biza; Àlla farrġu (hennielu kalbu);
so tce shall escape ilie tcesiern hay^ ilie
hosiile Jleeif ihe nneaual fray, (bScott,
Lordof ihe Isies\ w neco aħna niscap-
paw mil bajja tal punent, u il flotta
tal ghadu u tkabida li ma tcunx ta
mpur wieħed; / iried iopari Hiefray^
ridt infierak (il ġlieda).
Fray — iżżarrad (bil ħacc) tchidd,
tħocc ; tbażża ; twerwer bil biża ; tig-
gieled ma, taħbat għal ; tħallas li
spejjes ; ihe ivy iwigs were iom and
frayedt (Scott), il friegħi tal-Iiedna
chienu mkattgħin u m^arda; the
irouhled ghost of my fai/ier does fray
Digitized by
Google
FRA
— 472 —
PRE
me, (Sorrf 7, Virgil EnceidJ^ li spirtu
mħabbat ta missieri ibeżżgħani.
Frat makbb— disturbiatur, geliied ;
yau are one of ihe fratfniakerB^ inti
wieħed mid-disturbiaturi (milli igibu
il ġlied).
Fbay buo— tbażża bil babaw.
Pbayino — ġlieda, ġlied, tkabida;
tiżrida, tiżrid ; il kxur li jaka mil krun
tac-cerv (bil ħaoo li iħocc}.
Fbayob— li ibażża (min, jew dac li,
ibażża. jew iwerwer bil biża),
Fbbak— fellus (li litla fir-ras) ; ca-
priċċ ; izżewwak bil lewnijiet ; / like
Utose patternB freaked as they are with
many a mingted hue^ (Thomsod, Win-
ter)f joghġbuni dawc il mostri mżew-
kin chif inbuma b' dawo il ħafna
lewnijiet ; / canU understand him he %b
/ull o/ /reake, ma nistax nifbem
chemm hu bisbeticu (issa ifettillu
ħaġa u issa fettillu, oħra); a/reak took
him^ fettillu.
Freaeisħ — capriċċus, bisbeticu,
collu fantasija, stramb.
Pbbakishness — fantasija, capriċċ
tar-ras; all /reakishneBs of mind ib
checked, (Wordsworth, Rob Jioy's
Grave)y il fantasija collha tal monħ
spiċċat.
Freaksomb — collu capricci, capric-
cus, bisbeticu, stramb.
Fream— tgħajjat (tgħergher) bħal
ħanżir salvaġġ (cinghjal).
Fregkle — nemxa, nemex ; what am
I to do to get rid o/ these /reckles ?
x'nakbad nagħmel biex inneħħi dan
in-nemex li ghandi ?
Fregkled — bin-nemex, bittbajja
żgħar (mtabba bi tbajja żgħar).
Freokled fage— wiċċ bin-nemex.
Freokly— mnemmex, bin-nemex.
Fred-stole 1 siġ^ tal paci ( li
Freed-STOOL j dari chienu ikegħ-
du fxi cnejjes ħdejn I-altar maġ-
ġur).
Free— ħieles, li igħejda chif iħos-
sha; liberu, (m'hux despoticu); bat-
tàl, b*xejn, ta b*xejn ; ta bla ħlas, lest,
ħafif; bilkalb; teħles, tnehħi, titlak,
tibgħat, taħfer ; youare/ree now, you
can go whereyou like^ inti ħieles (franc,
liberu)issa, tista tmur fejn trid u fejn
JDgħġboc ; will you be/ree and candid
to your /riendl trid tcun fidil u tit-
chellem ċar chif thoss fkalbeo ma
ħabibec ? we are a /ree nation becauBe
we have a /ree governmentfaħneL nazion
libera ( naghmlu li irridu ) għaliex
għandna gvern liberu (liberaTi, jjgi-
fieri m'hux despoticu ) ie thi$ room
/ree ? din il camra battala ? ; there
are Bome /ree seate left^ baka xi ftit
postijiet ta b'xejn (ta bla ħlas) ; he
Bucceeded to get a /ree passage to Lon-
rfo/t,irnexxielu jiddobba passaġġfranc
(b'xejn^ għal Londra; I am /ree every
morning, ma ghandi x'nagħmel xejn
cull fil ghodu (fil ghodudejjem liberu
jew hieles) ; he xb /ree /rom debte now^
issa ma għandux djun actar; our
Government schooh are /ree bc/iooIb^ li
schejjel tagħna tal Gvern huma
schejjel pnbblici (fejn it-tfal jitgħal-
mu bxejn^; that wasa/ree horee you
had then^ dac chien żiemel ħafif li
chellec dac iż-żmien ; she has a /ree
way o/dancing, tisfen ħafif ; / as/ree
/orgive you ae I would be /orgiven,
(Shakespear, ITenry VIIIJ^ Jena nah-
firlec minn kalbi ( bil kalb ) daks
chemra ohiecu nixtiek ("irrid) li jahfru
lili ; lie ie a little too free o/ his tongue,
daks xejn sbuccat (Isienu laxc) ; m^
house is always /ree to everybody, dari
dejjem miftuħ^ għal culhadd ; now he
is riding a /ree horse to deatli, issa
kiegħed jagħmel iżżejjed ( kiegħed
jabbusa mil pacenzia tiegħi) ; to make
/ree, tieħu il cunfidenza, mis-saba
tieħu I-id ; tgħejn ruhec ; he has been
freed from it, ħelsuh minnu ; he suc'
ceedea to /ree the island/rom t/ie A rabs,
irnexxielu jeħles il gżira mill Oħarab;
I/reeyouJrom it, (Shakespear, Hen-
ry K///^,naħ6rIec (neħilsec) minnhu;
please to /ree this letter to her, jeco
jogħġboc ibghatilha din littra.
Free-and EASY^Ii ma jimpurtah
xejn, indifierenti, li peħoda chif tigi,
li jagħmel li irid (min għajr ma jok-
għod ghal 1-ebda regulamonti).
Freb BOARD — il genb tal basti-
ment minn wiċċ I-ilma il fuk.
Freeboot— serk, ħell.
Freebooter— ħalliel.
Digitized by
Google
PRE
— 478 —
PRE
PREEBOOTERT) , >. „
PRREhoRN— mwielod liboru (moħ-
1««» jigifieri m'hux fil jasar^.
Frbed— meħlus.
Freedom— ħelsien, libertà, ħlusija,
làlu.
Free-fisuer — wiehed li jista (ghan-
du is-setgha li) jistad fejn irid.
Freehand— mano libera^ bl-id biss
m*hux bil ghajnuna ta għodda cum-
passi etc; / have gone throuah a couree
o/ ff^ehand drawing^ għamilt cors fta
studiu) tad-disinn a mano libera (li
naħdcm bil lapes u'l gomma biss,
minn ghajr cumpaftsetc.);/r«« handed^
idu miftuħa, gafantom.
Free hold— bini jew raba liberu u
franc minn cull pis.
Free LlVER— wieħed 11 igheix chif
irid, scond dac li jixtiek (jecol li icol-
lu aptit).
Free LIVINGI — ichel ta chif tixtiek
kalbec, u scond l-aptit li icolloc.
Freelt— liberament, minn għajr
1-ebda ^.amma ; il ħela, ċar, chif wie-
ħed iħossha ; ilmi shalt live as freely
as thy lord, inti tghejx fli stess Iibertà
(menlus^ li stess daks li mghallem
(is-sinjur) tiegħec; he has been drinking
freely latcly^ dan I-aħhar chien kie-
ghed jixrob wisk (il hela) ; the best
thing to do is to tell him freely that he
cannot sit for the examination, 1-ahjar
haġa li taghmel hi li tgħejdlu ċar u
tond (mill-ewwel) li ma jistax jagħ-
mel (jokghod għall) esami ; / tell you
freelyj nghedielec chif inħossha.
Freeman— bniedem liberu, li m'hux
Isir ; min hu mgħadud mal pajsaui ta
xi belt jew mdabħal f xi xirca m'agħ-
hom.
Free Martin — ghoġla mwielda
tewmija ma għoġol.
Freemason — mazun, frammażun.
Freemasonio— tal mażuni.
Freemasonrt — mażunerija, fram-
mazunerija.
Free minded — li ma jimpurtahx,
b*mohhu cwiet, bla ħsebijiet.
FREENESS-libertà, blvLsijsL; freeness
of speechy libertà fil cliem, tluk ta
Isien (li ngħejdu chif inħossu).
Free-pass — biljett biex wieħed
jcun jista jidħol b xejn u cull meta
irid XI mchien (fxi musew eto.)
Freb iwr -- port liberu ( fejn il
cummerċ jista isir minn għajr suggi-
zioni ta xein).
Freer— nellies, minn jeħles.
Free rebd— bedbud etc. li Isien
tiegħu icun bhal dac tal orffanetti.
Free sohool — scola pubTica, bla
ħlas.
Freeship -ara freedom.
Free spoken— fi jitchellem ċar, li
igħejdba ċar ; ċar.
Free thineer— libertin, min jaħ-
seb chif irid u chif iakbillu u jagħmel
ir-religion li jakbillu.
Free thineinq— ara scepticism.
Freb tonoued—- li ghandu Isien ha-
fif, li igħejdha chif ihossha, li jitchel-
lem (jew ighejdha) ċar.
Free will — libera volontà ; i-aj ;
rieda ; they are minded of tl^ir otvn
free will to go to Jerusalem, iridu imor-
ru minn rajhom Gerusalemm.
Free woman— mara libera, li m'hix
Isira. .
Freeze — tirżah, ticsaħ, tagħkad
(ilma meta isir silġ); ufe xoillfreeze to
death if we stop here all night^ hawnec
immutu bil bard (nirżħu) jecc no-
koghdu il-lejl.collu; it freezes^ I-ilma
kieghed jaghkad (bil chesħa) ; thy
love ciQ^/r^€^«,(8httkespear,7amti}^ of
the Shrexp)^ I-imħabba tigħec keghda
ticsaħ (tibred); / was sofrightened that
I was afraid the blood would fre€ze in
my veins, jena bżajt tant li ħsibt dem*
mi sejjer jiggela (jagħkad) fil vini
(jew gewwa fija).
Freezer— buzzun ghal gelat, lu-
minata ecc.
Freezing— tgħakid, csuħa; gelu ;
li ighakkad ; t^ is freezing^ kiegħed
jicsaħ ( jiggela ) ; freezing pot^ buz-
zun tal juminata etc.
Freezing MiXTURB— tahlita ta silġ
misħuk bil melħ ; tahlita ta affarijiet
( hwejjeġ ) tal chimica bis-silġ jew
minn għajr silġ.
Freezing-point — fejn ( il wakt )
meta jibda I-ilma jagħkad u isir silġ;
The freezing-point in Fahrenheit*s tlier"
60
Digitized by
Google
PRE
474 —
FRE
mometer is marked at 32o; il pont fit-
Termometni ta Fahrenheit li jnri li
il csieħ hu tant liigħakkad l-ilma, hua
immarcat (mahzuz) fi grad 32o.
Freja ( fil Mitologija ta li Scan-
dinavia)— Alla Mara ta li mħabba u
ta iż-żwieġ ; isem ta waħda mil cwie-
cheb li ra I-ewwel darba rasfronoinu
D"An*e8t fis-sena 18G2.
Freight — tagħbija ta bastiment ;
nol, tgħabbi bastiment, tinnoleggia.
Freight boat — dghajsa ( basti-
ment għat-tagħbija (m'hux għal pas-
siggieri).
FreiQhT TRAiN — trenu merci ; tren
li għandu il vaguni tiegħu għal garr
tal oggetti (merci, mercanzia etc.) u
m'hux għal passiggieri.
Freightage— ħlas ta tagħbija li
jeħu vapur etc. minn post għul jeħor.
Frbighted— noleggiat, mgħobbi.
Freighter— min jehu (jicri) basti-
ment għat-tagħbija tal mercanzija;
miu, jew dac li, jibgħat il mercanzija
mal vapur tal art.
Freightless— bla tagħbija, m'hux
nigħobbi, bla nol.
Freit— ħmerija li wiebed jemmen
(supei-stizioni).
FREiTH-rteħles.
Freitty) superstizius, li jemmen
Fretty \ ħmerijiet etc.
Fremescenoe — tgherghir, fratta-
rija.
FREMESOENT-storbius, li jagħmel
għageb jew frattarija.
Fren— strangier, so novi his friend
XB changed for a freny ( Spenfler, Shep-
hearde Calender) u hecc issa habibu
nbidel fi strangier (minn ħabib għam-
luh jew sar wiebed li ma jafuux.
Frenoh— Francis; can you speak
(jew do you speak) Frenchf taf bil
Prancis? (taf titchellem bil Francis?);
the French^ il Francisi, il Francis,
when tlie Frenc/i were fighting aaainst
the Prusaiansy meta il Francisi chienu
fil gwerra mal Prussiani ( meta il
Francis chellu il gweiTa mal Prus-
sia ); to take French leave, titlak ( ter-
ħila ) minn għair ma tgħejd jew tav-
ża lil ħadd ; / took French teave^ rħej-
tila bla cliem xejn ; mort, tlakt minu
għajr ma għedt il ħadd.
Frenoh bean— il fażola, fażola.
Frenoh bit — gulja ta rebecchin
għat titkib fli njam jebes.
Frbnoh ohalk— dac il gibs li ju-
saw trab għal I-ingwanti jew biex
jdaħħlu iż-żraben ; crojja.
FUENOHFAKE— rabta jew tiwi ta
ħabel fuk il bastimenti (ta abboi*d).
Frenoh flyers— taraġ bħal gara-
gor ( iżda f loo gej tond gej bil ġnieb
jew indana ndana).
Frenoh gurnart) — isem ta ħuta,
it-trilja.
Frenoh-heath 1 isem ta ħa-
F41EN0H HONEYSUOELB / xixa.
Frenoh horn— cornu, it^m tastru-
ment tad-dakk (tar-ram).
Frenoh jasminb— giżimin Francis.
Frenoh LEEE-currat.
Frenoh meroory— isem ta ħaxixa,
il buricba.
Frenoh sOLE— isem ta ħuta, I-in-
gwanta.
Frenoh wheat— -karaboċċ.
Frenoh WHiTE-dac it-ti*ab (giha
jew crojpa li Jusaw biex idaħħlu li
ngwanti jew iż-żraben malajr.
Frenoh window— tieka li tinfetaħ
u tingħalak fuk iċ-ċappetti.
Frenohified ^ magħmul, mibdul
jow li sar franeis.
Frenohify— tbiddel, jew tagħmel
Francis.
Frenoh lieb — la Francisa, bħal
Francisi ; ta Francis.
Frbnohman -— Francis Cragel) ; /
met a French man and two Englishmenj
Itkajt ma wieħed rragel) Francis u
ma żewġ Inglisi.
FnBND — ara jriend.
Frbnbtio — miġnun.
Frbnbtically— ta miġnun, ta mher-
wel.
FaBNziCAL— ara Fmntic.
Frbnzibd— miġnuD, mherwel.
FRBNZiBDLY—ara franticly.
Frbnzy— genn, therwil, thewdin ta
miġnun ; but still my frensy uuts not
ofthemind,(Bsrony Lament of Sas-
80 11)^ iżda ma dana collu it-thewdin
(il genn) tiegħi ma chienx tal moħħ ;
Digitized by
Google
fEfe
— 475 —
Ffefi
afreuzy man*8 sleep, (Ward, Sermons),
rkàd ta bniedem miġnun.
Frbqubnob — foUa, ħafna nies, ġa-
bra ta nies ; bosta, ħafna, katiħ ; wit/i
the vote consenting in full fretjuence,
(MiltOii, Par. Reg,)y bii vot favorevoli
ta dawc in-nies li cbienu hemm miġ-
bura ; there toas a frequence of oaths,
fBishop H«ll, Quo Vadis), cbien
hemm ħafna ġuramenti.
FEEQUBNOY—ħaġa tadlonc, ta spiss.
Frbqubnt— 8pi88» dlonc, cull mu-
roent ; frequent visits are troublesomcy
iżżjajjar ta spiss (dlonc) jicsru ir-ras
jew idejku; frequent^ tiffrecwentfl» tmur
spiss f post ; I donU like you to frequent
such places^ ma irridxli inti tmur spiss
f lochijet bħal dawn.
Frequentablb— li tista tmur spiss
fib ; accessibli, li tista tilħku spiss jew
cull meta trid.
Frequbntation — mawrien spiss
(floc).
Frbquentativb (verb)— fil ġramma-
tica hu dac il verb li juri il għaniil
spiss (ripetizioni ta spiss) ta azioni.
Frbqubntbr — min, dac li, jiffre-
cwenta jew imur spiss fsicwit) fxi
loc.
Frequentlt — spiss, dlonc, sicwit,
cull mument ; ferm, bosta ; the place
became jrequently inhabited^ (Sttudyfi,
travels), il post intela sħiħ (cbien ifful-
lat^ bin-nies.
Frbqubntnbbs — 9kt9kfrequency.
Fresoabb— postmdellel, għar-rwjeh,
bid-dell, bil friso jew li kiegħed għal
frisc.
Frbsoo— frisc, dell, frisc ( m'hux
għomma) ; hellish spirits love more
the fresco of tfie n^/<<«,tal-infern iħobbu
actar il frisc ta biUIejI (li spirti infer-
nali iħobbu actar joħorġu għal frisc ta
bil-lejl), (Prlor, Ilans Cartell);fresco,
xorb frisc, li jiffrisca, jaħji, licur : jre-
scof pittura fuk il hajt ; 7 have been to
the ruins of Pompei and saw some beau-
tiful frescoes there, mort nara ir-rovmi
ta Pompei u rajt xi pittura fuk il ħajt
sabiħa wisk ; fresco, tippittura fuk il
ħajt.
Frbsii— chiesaħ, frisc; ġdid, m'hux
kadim ; ħelu, m'hux immellaħ ; ġdid.
li ma chienx kabel; li għadu chemm già
jew wasal, kawwi ; Ivent, ħafif, fuk ru-
ħu ; li għadu fl-abjar tiegħu ; spratcu ;
fis-sacra, ftit u xejn mċaklak ; / will
draw t/iy water from the freshest
spritig, (Prlor, Henry and ŻmmaJ,
nimlielec I-ilma mill icsaħ fawwara ;
he would preserve them new and fresh
as on t/ie oush they grew^ (Walter, a la
MaUideJ, iżommom tajbin u friscbi
bħallichiecu għadbom keghdin jicbru
( jew jinkatghu mis) fis-siġra ; our gar-
ments are now as Jresh as when we put
them on firsty (Shakspeare, Tempest)^
tiwejjiġna issa għadhom ġodda li stess
bħal meta Ibisnihom I-ewwel darba ;
is t/iat jresh or salt water, dac ilma
ħelu jew ilma mielaħ? this is fresh
beer^ dina il birra cħadha frisca ; fresh
from t/ie mills, li gnadu gej mill fab-
brica ; the wind blows fresh, ir-riħ kie-
għedjonfoħ ġmielu (kiegħed jitkaw-
wa) ; afresh Tiorse, żiemel Ivent, ħafif
ghal giri ; he is lovely fresh and grecn,
sabiħ u għadu fl-àħjar tieghu ; /low
green you are and fresh xn this old
ti7or/e^,(Sh8ke8pear,irt7f</«/oAn),ohemm
għadec ibleħ u spratcu f din id-dinja ;
/ could get fresh, as we caU it, when in
good company, (Harryat, Frank MHd-
may, c/i. XIIIJ, meta ncun ma nies
sewwa, nista, ngħejdu aħna, nieħu xi
katra żejda ; when 1 saw him coming
I took fresh couragey meta rajtu gej
rġait għamilt il curaġġ; /le is still fresh
in iny memoryy għadu hecc kuddiem
ghajnejja.
Frbsh FiNB-^taxxa ġdida, li daħlet
fi żmien sena.
Frbsh fish -novizz ; and you are a
very fresh fis/i here, ( Shakespearo,
Ilenry VIII J^ u inti ghadec novizz
wisk hawn.
Frbshbn - titkawwa (ir-riħ); on t/ie
12i/i the wind fres/iened^ fit-12 tax-
xahar ir-rih tkawwa (beda jonfoħ ao-
tar kawwi).
Frbsubt— xmara ^.għira, nixxiegha
żgħira ta I-ilma.
Frbshino— geddid (mmn iggedJsd).
Frbshish — ftit u xejn frisc jew
ġdid.
FRBSHLY-ġdid ġdid, i^ issa; fwak-
Digitized by
Google
pm
— 416 —
PRE
tu, tajjeb ; looks he as fre$hly as he did
the day he wrestled, (^lmkespeare, Ae
yoii like it ), jidher hecc fsaħtu u
tajjeb daks dac inhar li issara.
FRBBHMAh— novizz, wieħed li għadu
ġdid f post.
Frbshnbss — csuħa, ħeffa, tiġdid ;
he felt his soul become more light^ he-
neath the freshness of the ntghty{Uyviin,
Siege of Corinth XIVj^ ħass ruħu
iħeff fil csuha (frisc) ta bil-lejl.
Frbsh nbw— li għadu ġdid, m*hux
mħarreġ ; ihe fresh new seafarery
fShakespear, Pericles III, 1), il bahri
li ghadu chemm beda ix-xogħol (li
m'hux mharreġ).
Frbsh sHOT — xhit ta xmara cbira
(fejn tinxtehet xmara cbira) fil bahar,
b'mod illi 1-ilma bahar f dawc li nhawi,
fil wi6ċ icun ħelu.
Fresh watbk — ilma ħelu ; fresh
water fish. hut ta 1-ilma helu.
Frbsh watbrbd — msokki (li fih)
1-ilma helu; li ghadu chemm hu msok-
ki, li msokki m'ilhux.
Frbt— thanfis, saħna, chedda, ħakk
(jew ħacc) ; xogħol bl-archett; thanfes,
issiħhan, tchidd ; tiecol ; taħfi, thocc,
tgħoroc, tnaddaf bil gheriec ; tahdem
bl-archett ; titħanfes, tinchedd, tisħon,
'tiżbel; iżżejjen, iċċaklak ferm, theż<
żeż; tagħmel tastiera, iddokk (tmiss
b'subghajc^ tastiera ta violin ; mark
all his wanderings and enjoy hisfrets^
(Herbert), okgħod arah jiggerra minn
hawn ghal hemm u ħu piacir bil
cheddiet tiegħu ; you have put me in a
fret, tajtni saħna' (ferfirtni, jew tajtni
tferfira) ; fat children suffer sometimes
fromfrety it-tfal smien icollom xi dra-
bi il nacc; rustfrets the iron, is sadid
jecol il ħadid (\\ ħadid is-sadid jeclu);
/ now instruct you how your teeth to
fret^ (Ofid), issa ngħalmec chif tgħo-
roc snienec biex tnaddafhom ( chif
tnaddaf snienec bil gheriec); this is
fret uTorA;, dana xoghol tal (Ul) arcliett;
noihing frets me more (han ihis^ ma
hemmx saġa li issaħħanni (tcliiddni)
actar minn dana; do not fret yourself
la tfncuetahx rtħec (titbakbakx, tin-
cheddx) ; this waterfrets ittto the wood,
dan I-ilma jecol (jaħti jibka nieżel u
jidħol) fl-injam; my skinfreis, il gilda
tiecolni ("icolli nħocc) ; can you frei ?
(can you do fret xcork ?J, taf tahdem
bl-archett? ; ihe sedition therehy fretted
more and morCy ir-rvell b'dana saħan
actar u actar; we fret, wefumey niżblu
u nisħnu; io fret in, tħallat mbid ma
jeħov ; ihe box was fret xoiih gold and
precious gold, il caxxa chienet mżejna
bid-deheb u il ħaġar prezius ; you may
as forbid the mountain pines to wag
their high iops, and io make a noisc,
when they are freited with the gusts of
heaven^ ( Shanespeare, Merchant of
Venice IV J, tista allura ma tħallix li
issiġar tal pin ta fuk il muntanji ma
iċakalkux il kuċċata tagħhom jew ma
jagħmlux hsejjes meta icunu mċakal-
kin (mheżżin) b'dawc il buffuri tar-
riħ ; call me what instrumenis you will,
though you cannot fret me, (Sliakes-
pear, /7(17/)/^^), sejjaħli 1i strument li
trid int, għad illi (iżda) ma tistax id-
dokkni (bħal ma iddokk billi tmiss
b'subgħajc tastiera ta cliitarra etc.>
Frbtful— incwiet ncurlat li jincwie-
ta ruħu, li jiżbel, li jisħon minn xejn
jew malajr, li jitħanfes.
Fretfulnbss — incwiet, tmasħin ;
tħanfis.
Frbtisb — iżżejjen b'ornamenti maħ-
dumin bl-archett ; issebbaħ b'xogħol
tal archett ; / could not help admiring
the fretised columns, ma stajtx ma
nammirax (ma nitghaxxakx bil ġmiel)
ta dawc il colonni b'dac ix-xoghol tal
archett li fihom.
Frbttation — dwejjak, dieka.
Frbttbd — maħdum jew maktugħ
bl-archett ; mżejjen bix-xogħol tal ar-
chettj m^>ejjen b'ornamenti ta għamla
quadra; ihe vault ofthat churcfi is frei-
ted, is-sakaf tond ta dic il cnisia mżej-
jen b'ornamenti quadri.
Frettbn — mecul, moħfi ; bin-ne-
mex.
Fretter— li jecol, li ichidd ; minn
jincwieta, ichidd, isahħan.
Frbttino - tferfir, incwiet, tmasħin.
Pbetty— mżejjen bix-xogħol tal ar-
chett.
Fretum— daħla fil baħar.
Digitized by
Google
PUfi
-411 -
m
Frbtwork - xogħol tal (ktigħ bl) ar-
chett.
Friability — tkarkiċ, csir jew csur,*
tifric.
Friable— li jinchiser jew jitfarrac,
li jiddecchec inalajr; mkarkac; this
rocJċ w ejctremely friable^ din ii blata
titfarrac malajr (mkarlcċa wisk, minn
xejn titfarrac).
Friar — patri, raheb ; fli stampa,
faċċata otc. li ma teħux sewwa mħab-
ba fin-nukkas tal-linca ( inchioBtru )
fuk ittipi ; tħe Dominicans are called
aho Preaching Friars or Black Friara^
id-Dumnicani igħedulhom ( huma
mgħarufin ucoll bl-isem ta ) Patrijiet
Predicaturi jew il Patrijiet suwed ; the
Carmelites are popularly known a$ white
Friars, il Garmelitani igħedulhom il
patrijiet bojjbd.
Friar bird ~ isem ta għasf ur, il Pim-
lico^ jinsab wisk fl*Au8tralia ; igħedulu
hecc fgħasfur patri) għaliex ma għan-
dux rix f rasu.
Friar sKATE-isem ta ħuta, ir-rajja
lixxa. .
Friar'b balsam — isem ta ngwent
(tintura tal benzonia) għal fejkien tal
feriti.
Friar*b ghickenb — flioles ( sriedec
etc ) moklija.
Friar's cowl— ii garni tal pipi (ħa-
xixa salvaggia ).
Friar's oRow ) isemtasiġratax-
„ , >• xewc, xorta ta
Friar s thistlb l xewc.
Friar's lantbrn— il fuochi/atwi (ara
Will-o''the wisp ).
Friar likb - bħal patri; li m'hux
mharreġ fid dinja,Ii magħandux mid-
dinja.
Friarlino— patri żgħażugħ.
Friarly — bħal patri; li m'hux
mħarreġ fid-dinja ; li ma għandux
esperienza.
Friary— cunvent, gemgħa tal ( post
fejn icunu migmugħa il ) patrijiet ;
ħajja tal patrijiet, chif igliejxu il pa-
trijiet; bhal patri; ta patri, that is
a/riary coxol^ dic barnuza (capoċċ) ta
patri.
Frution— frac, tkarkiċ, tfarric.
Fribble— bniedem li m'hux ta min
jiccalculah; ħaġa belgħa, bniedem vojt,
chiesaħ.
Fribble— tiċċajta ; timxi mferċah ;
it is not an easi/ thing to /ribble^ with
those twoy ma tantx tiċċajta malajr
(chifgieb u laħak) ma dawo it-tnejn;
how the poor creature /ribbles in his
gait (Taller), dac li msejchen chif
jimxi (jejw chemm jimxi) mferċaħ.
Fribblbr — ċajtier, bniedem vojt,
bħal ibleh ; żabicott, petitu.
Frioacb — ħacc, gneric ; you make
them smooth and sound with a bare
/ricace o/ your medicine ( Ben Junson,
AlchemistJ^ inti tillixxahom u tfejja-
khom bil għericc biss tadduwa tie-
għec.
Frioandbau \ (bil francis) platt (ti-
Frioando J sijiray/ tal vitella bli
stuffat ( stuffat tal vitella ).
Frioassbb — fracassija ; soups^ /ricas-
sees and ragouts ( Swift ), brodijiet,
fracassiji u ragunijet (ragu) ; is-sajjar
(tagħmel) fraoassija.
Frioassbed — msajjar ( magħmul )
fracassija.
Friction— għerik; heatis produced
by /rictiony compression aud percussion
is-shana issir bil gherik (billi togħroc
jew tħocc żewġ ħwejjeġ ma xulxin jew
flimchien) bil għafis, u bit-tahbit (billi
tħabbat fuk ħaġa) ; /Wc^toit generates
heat and is one o/ the chief means o/ àe"
veloping electricity, il għeric igib (jagħ-
mel) is-sħana ; u hu waħda mil I-ew-
lenin. ħwejjeġ li jagħmlu 1-eIettricità ;
tgberfix fil fehma (twegħir, ġlied); this
was the cause o/ /riclion between ihe
captain and the officers^ din chienet il
caġun li chellhom xi igħejdu (li twe-
għru bejniethom) il captan u il fizziali;
(dan ohien il caġun tal inghirr nghirr
li chien hemm bejn il captan u il 6z-
ziali ).
Friotional— tal għeric, li isir bil
għeric.
Frictionlbss — minn għajr għeric.
Friday— il Gimgħa ; every Friday^
cull nhar ta Oimgħa ; on Fridays and
Saturdays^ nhar ta Oimgħa u nhar ta
Sibt ; Ġ-ood Friday, i\ Oimgħa il cbira ;
FrUlay /aced^ wiċċ ta wieħed kalbu
sewda, wiċċ id-duluri ; wiċc it-tbatija ;
Digitized by
Google
fm
478 —
^Rt
whal a fnday faced man he w, chomin
għandu wiċċu ta bniedem triat ; ghan-
du wiċċ id-duluri.
FRinaE— toghrok, issellet, bil għeric.
Fbidgb - tittajjar minn haun għal
hemm ( LħJ ma tagħmel il għabra
meta tidher f xi raġġ tax-xemx) ; the
liitle motea ar atoms that fridge and
play in Uie heams of tlie sun ( Halli-
well ), dac il bafna frac rkiek jew għa-
bra It jittajar l'haw u Themm tir-raggi
tax-xemx.
Fribd — mokli ; how do you like to
/lave the fiah fried or boiled^ chif tridu
il hut, mokli jew mgholli ?
Fried-ohiokbns - brudett tat tiġieġ
jew tal flieles (brodu tat-tiġieġ, sriedek
etc. bil bajt).
Fribnd — ħabib ; kraba, tħabbeb,
tagħmel habib, tgħeju ; he h a friend
of mine^ dac ħabib tiegħi ; afiieud in
need is a friend indeed^ il nabib fil
bżonn hu il veru ħabib ; he has some
frienda left in America, bakgħalu għad
xi kraba I-Àmerica ; fnends may meet
but niountains never greet^ nies ma nies
jiltakgħu, gebel ma gebel ( muntanji
ma muntanji) ma jltakax ; why donU
you make friends with him f għaliex ma
tagħmilx ħbieb miegħu? are yon
friends with him ? inti habib mieghu ?
to make friends^ tagħmel paci; let us'
make friends, ejja nagħmlu paci ; /
always friended them^ dejjem mxejt
magħhom ta ħabib ; the people who
favouted and friended still the name of
Constantius ( P. llolland ), innies li
ghenu u żammeu ma I-isem ta Gostan-
ziu.
Fribndbd - bil ħbieb, li ghandu il
ħbieb; mghejjun, protett mill hbieb;
li jaf iħobb ta ħabib.
Fribndness— ħbubija; ħbeberija.
Fribndpul— ta ħabib, li jafiħobb, li
igib rispett ta veru ħabib.
Fribndino — ħbubija, amicizia ;
mħabba ta ħabib.
Fribndlbss — bla ħbieb ; minsi minn
t\x\\\idAà\ friendless, homeless^ hopeless
tliey wanderedfrom city to city^ CLong-
feliO'W, Evan4jeline)f minsijin minn
culħadd (abbandunati) bla dar, u bla
ebda tama huma iggerrew mii belt
għal-ohra.
Fribndlihood — ħbubija, amicizia,
ħbeberija.
Friendlikb— ta ħabib.
Fribndlily— bhal ħabib; tellmeif
it is not better to be suppressed freely
and friendlily, (Pope, lo Warburton),
għejdli chif tħossha u ta veru ħabib,
jecc icunx ahjar li titneħħa għall col-
lox.
Fribndlinbss — ħbubija, amicizia,
ħbeberija.
Fribndly — ta habib; to do one a
friendly turuy tagħmel piacir lill wie-
hed ta ħabib ; tagħmillu favur cbir ;
he has done him a friendly turn hy
Soing there^ għamillu piacir ta veru
abib li marlu hemm ; he is living
friendly with him, kiegħed ighejx bħal
veru habib mieghu ; let us drink to-
gether friendly^ ejjew nixorbu flim-
chien ta veri nbieb.
Friend-man— ħabib.
Fribndrbdb — amfriendMp.
Fribndship — ħbubija, hbeberia;
għajnuna ; xebħ ; they got into friend
ship with him^ ghamlu hbieb (daħlu fil
ħbeberija ) miegħu ; he succeeded to
serew himself into hisfriendship, rnex*
xielu jidħol fi ħbeberija mieghu ; we
broke our friendship^ csirna ilħbeberija
li chelna bejnietna ( ma għadniex
ħbieb, iggelidna); gracious my lord,
hard'by here is a hovel, some friend-
ship will it lend you against t/te teni'
pest, (ShakeHpeare, Lear III, ^), sin-
jur, hawn fil krib (ma genbna) hawn
dahla li tista issib fiha xi għajnuna
(tista tischonn fiha) fit-temi)esta; we
know t/tose colours whic/i /lave afriend-
s/tip for each ol/ter, (DrfdeD, Dufres-
noy), aħna nafu liema huma dawc il
lewnijiet li għandhom xi xebħ (li hu-
ma xi ftit bħal xulxin^.
Friendstbad— li għandu habib; /
am sure w/tile /te lives, I am ivell enougli
friendstead, ( Rutferford), jena naf
fis-sgur, li dment Tsa chemm^ jibka
ħaj hu icolli (jibkgħali) dejjem ħabib.
Fribk— min, dac li, jakli.
Frirse— Isien (lingua) tan-nies ta
dic l-art li tigi fl-Olanda għan-naħa
Digitized by
Google
m
— 479 —
FRI
tal Grigal taz-Zuydor Zee; ragel (bnio-
dem ) Olandis tan-naħa taz-Zuyder
Zee.
Fribsland -provincia tal Olanda li
tigi għal grigal taz-Zuyder Zee.
Frisian— wieħed minn Friesland,
Fribzb— drapp tassuf bil pil ; fris^.,
(dic il biċċa faxxa tal gwarniciun li
tigi bejn larchitrav u 'l gwarniċa).
Fribsbpanbl — il panew ta fuk
ta bieb (M icollu sitt panewwijiet).
Friezinq - tajjeb għal (li jagħmel)
dac id-drapp tas-suf msejjaħ friz.
FmaA — (Bl Mitologija) isem ta alla
mara falz ta li Scandinavi, il mara tal
odiu— dic li għaliba hia msemmija il
ġurnata Fruiay milUnglisi ; Frui<i^
isem ta waħda mill-asteroidi (cwie-
cheb) li ra 1-ewweI darba Petera fit-
tnax ta Novembru tas-sena 1862.
Friġatb— freigata.
Frioatb bibd — isem ta tajra cbira
bħal ajcla.
Frigatb-built — magħmul, immat-
tjat freigata.
FRiaATooN—isem (xorta) ta basti-
ment Yenezian li għandu il ix)ppa gej-
ja cwadra, bla arblu ta kuddiem-^
bl-arblu tan-nofs u tal poppa biss.
FRiaBFACTioN— għemil tal bard.
FRiGBFAGTivB-li jagħmel jew igib
bard.
Friobratb — tchessah.
Friobratory — frigeratoriu, camra
chiesha fejn izommu laħam, ħut etc.
fil frisc biex ma jitħassrux.
Frigga — ara friga.
Frigglb - ara wrujgU.
Fright — katgħa ; dehxa, beżgħa,
nafra, waħx ; ħa^a li tba/.ża (babaw),
takta, tidhex, (tati dehxa) tbażżagh,
tnaffar, twahħax ; yon put me in a
great/right, tajtni katgħa cbira ; he is
in a tennble /right, għandu dehxa (be-
żgħa) cbira ( jinsab mbażza wisk ) ;
you xoill /right him^ tbeżżgħu, tatih
katgħa ( jew dehxa ) ; he taill uot
/right me, ma ibeżżgħanix ; he /righted
me out o/my wits xohen I heaixl him
shouting, tani katgħa bellaħni Cwer-
wirnl) meta smajtu igħajjat ; / uever
saw snch a moii.l /right as the neto go-
^e^nessy (Mr«. Ht Wood, East Lynne)^
katt ma rajt wiċċ actar icreh (ħaġa
actar cherha li tbaż'/a) dac il gover-
nanti il ġdida ; the horse took /right^
iż-żiemel nafar.
Friohtbn — tbażza, takta, tnaffar ;
tgherrex, twaħħax; yoa will not/right-
en me^ ma tbeżżgħanix ; he was/right-
ened to deafh, baża għal mewt (baża
sħih).
FRiaHTBNABLB~Ii jista icun mbaż-
ża, li jitbażża f jew jibża) minn xejn.
FRiaHTFUL — tal biża, li ibażAa, waħ-
xi ; that was a /right/ul spectacle, dan
chien spettaclu (xenata etc.) tal biza
(li ibazża) ; t/iat was a /rightful day^
dic chienet ġnrnata tremenda ( tal
biża).
Friohtfulnbss - biża, waħx.
Friohtless— li ma jib7.ax, bla hiża.
Friohtily— bil biża, bil waħx.
Friohty— li jibża, mbażża ; terribbli
li iwaħħax.
Frioid — chiesaħ, rieżaħ ; biered
mejjet, bla heġfi[a ; the/rigid zones are
those near to t/ie pofes and the torrid
ones are those near the Flqmtory iz-zoni
cheshin huma dawc ta ma genb il
poli, u is-sħan huma dawc ta ma dwar
l'Fquatur ; he met us in a /rigid man-
ner, lakagħna chiesah chiesaħ (bil.brn-
da, bla ħe^ġa ta xejn ).
FRiaiDARiuM— il camra fejn icun il
banju chiesaħ.
Frioidity — chesħa, resħa ; csuħa,
bruda, nukkas ta ħeġċ^a ; Ice is water
congealed hy the /rigidity o/ the air, is-
silġ hua ilma magkkiid bil chesha tal
aria ; he is endowed with the /rigidity
o/decrepit age, għandu fuku dic 1-in-
differenza (dic il bruda jew dac in-
nukkas ta ħeġġa) ta wieħed xih għacca.
Frioidnbss— chesħa, resħa, csaħa.
FRiaoRiFic ) !» ^^^, J«Y. JOBħmel jl
T^ >• bard lew il chesħa (h
FRiaoRicALJ ireżżaħ).
Frill - frill, xabd ; titchexchex, tit-
righed bil bard ; it-tkanfid tar-rix ta
ghasfur ( bħal tas-seker ) meta icun
iħoss il bard.
Frill-lizard — xorta ta gremxula li
tinsab 1-actar fl-AusiraIia,hecc msejha
għaliex għandha bħal frill jew xabd
fuk għonkha.
Digitized by
Google
PRI
— 480 —
FRI
Frilled — bil frill jew bix-xabd.
Frillino— frill, xabà ; buy ttoo yards
ff illing and ihree yards of lace, ixtri
żewġ jardi frill u tliet jardi bizzilla.
FiUNaB— frenża; iddawwar jew iż-
żejjen bil fren^.a.
FRiNOE-TaBE— isem ta siġra li ticber
fl-America ta fuk, u fl-Indji ta Lvant.
Fbinoblbss — bla frenża.
Frinob likb— bħal frenża, li gej jew
magħmul bħal frenża.
FRiNOB-MAKBR—minn jagħmel jew
jinseġ il frenża.
Frinoilla— il pettiross.
Fbinoy— bil frenża (mdawwar jew
mberfel bilfrenża).
Frippbr— min jixtri u ibigħ ħwejjeġ
("klieżet etc.) kodma.
FRippBRY—post (ħanut) fejn jinbi-
ghu il kliezet u ħwejje^ oħra kodma ;
ħwejjeġ ta Ibies kodma jew scartati;
negoziu (xiri u beigħ tal ħwejjeġ ta
Ibies kodma jew scartati ; hwejjeġ li
ma jiswewx (bagatelli etc); ihegroxoing
taste /or euch frippery^ ( Maciialay,
llisiory of EnglandJ, il gost cbir li
kiegħed jicber (jiżdied) għal dawn il
ħwejjeġ li ma jiswewx (għal dawn il
bagatelli jew ħwejjeġ żghar).
Friseur— min jirranġa (jomxot jew
jidfor) ix-xagħar.
Prisk — tbahrid, timrih, tkabiż;
kmis ; raġġ (raġġar) ; tmeghiż (ġħa-
mil jew kbiż bhal mogħża); titbahrad,
titmieraħ ; tirraġġa» titmiegħeż ; and
the gay man friaked heneath the burden
of three score, (Uoldsmlth, tlie Tra-
veller) u ir-ragel fuk ruħu (ċajtier etc.)
beda (chien) jitbahrad (jew jitkamas)
taht il pis tas-sittin sena li chellu fuk
spallejh ; / saw the young lambe frisk-
ing aboxUy rajna il ħrief żgħar jitba-
harda (jimirħu, jilkabżu jew jitmegħ-
żu).
Frisoal — tbahrida, kabża, timri-
ħa etc.
Friskbr -min jakbeż u jitbahrad ;
mkareb.
Friskbt— fraxchetta (għal torchiu
jew għal ġbid ta li stampa biex iż-
żomm il carta, 11 ma icolliex tigi fuk
it-tipi, nadifa).
F^iskett— żrinġ żghir, ferħ ta irinġ.
Friskful— collu tbahrid, kbis ; fer-
ħan.
Friskinbss— tbahrid, timriħ, raġġ ;
tmegħiż, ferħ.
Frislbt— tahwida żgħira, tmegħira;
ticmixa żghira.
Frisky — ferħan, hieni, ferrieħi.
Frist— iddum ftit, tittarda, tħalli
għall ftit taż-żmien \ tislef, tati għal
ftit ta-A-żmien ; tati bid-dejn.
Frisurb— nucclar tax-xagħar; max-
ta bin-noccli.
FRiT~dac collu li isir bih il ħgieġ;
taghmel il ħgieġ (billi tkieghed fi sħa-
na cbira il material li bih iair il ħgieġ
biex tneħħi minnu jew issaffih mil
I-umidu u I-acidu carbonicu).
Frith — daħla fil baħar ; port, bhal
ħajt tal pali fl-ilma (fi xmara) biex
iżomm il ħut u icunu jistghu jakbduh.
Frith — bosc maġhluk (ghal kbid
taċ-ċriev etc.) ; bosc, foresta ; ġonta
raba.
Frithb— teħles ; tiddefendi, tħares,
taghlak ; tibża għal.
Frithy-co!Iu jew mimli boschijiet
Fritillary — xorta ta giliu.
FRiriNANCY— għajjàt, twerżik ta in-
sett.
Fritter — xcunvat, sfinġa, biċċa
(ghagina etc.) maktugha għal kali ;
biċċa, nitfa, farca, ponta, daks xejn ;
tkatta nitfa nitfa (ghagina etc.) biex
takli ; to fritter away, tkatta bċejjeċ
bċejjeċ ghal hala).
Friyolity — frugħa.
Frivolous— fieragħ, li m'hux ta min
jati contu, insinjificanti.
Frizettb— toppu jew xagħar bar-
rani (li jagħmlu in-nisa biex juru li
ghandhom xaghar twil u sabiħ).
Frizz — iggighed, tinnoccla ix-xa-
għar (bil furficetti jew molol magħ<
mula għal apposta); xagħar innuc-
clat.
Frizzino — nucclar tax-xagħar.
Frizzlb— iggigħel, tinnoccla ix*xa-
ghar; xagħar mgighed; noccla xagħar.
Frizzlb — i^.-żniet ( 1-azzar li tati
bieh fuk il ħaġra biex ittajjar jew
tagħmel suffarelli).
Frizzuno — gegħid, nucclar tax-xa-
għar.
Digitized by
Google
FRI
481 —
PR0
Frizzly — mgigħedy innucclat (xa-
għar).
Frizzure — maxta (dafra) bin-noccli;
his liair had not received ihe fasfiionable
/rizzure^ ( Orayes ), xagħru chien
għadu m*hux mimxut b'dic id-dafra
bin-noccli.
FBizzY—innucclat, mgigħed.
Fro— minn ; lura ; to andfro^ lura
u*l kuddiemi Themm u l'hawn ; / toaa
employed in paesing to and fro ahout
relievtng of ihe sentineh^ (Shakespear,
7, Ilenri/ VI), xogħli chien li ni^i
Thawn u Themm immur u nigi biex
inbiddel is-sentinelli (il gbases).
Frock— libsR, ġobba tattfal (man-
tar); a child'sfrock, libsa ta tarbija (ta
tifla żgħira) ; froch (Wflock tal malja li
il baħrin jilbsu f loc il flanella) ; the
Btocking mannfacture i$ now carried to
a conaiderable extcnt. Berides stockings
ihey make frocks^ mittens etc, bix-
xogħol tal calzetta kegħdin issa jagħ
mla bosta xorti, bħal ma huma il floc-
chijiet (tal baħrin) ngwanti etc.
Frock-ooat— surtun (surtout).
Frookbd— bil libsa.
Frooklbss— bla (minn għajr) libsa.
Frob — mara maħmuġa, dendula.
FRoo-żrinġ; dic 1-accetta b'xi or-
nament fil ġlecchijet ta I-ufficiali ; żie-
mel bejn is-sena u is-sentejn ; the frog
croaksy iż-żrinġ igħajjat ; /rogy bħal
callu li jitla fnofs siek iż-żwiemel ; tor-
bot, takfel bl-accetta bħal dic tal ġlec-
chijet militari.
Froo-eatbr— min jecol iż-żringijet
(hecc Mnglisi isejħu lil xi Francis
b'disprezz, billi jafu li il Francisi jeclu
jew iħobbu iż-żringijet).
FRoa-FisH— isem ta ħuta, il petriċa.
Frogoino — dac il gallun li icun
hemm fil ġlecchijet tal ufficiali etc.
Froo's POOT--isem ta ħaxixa.
Froooy — collujew mimli, żringijiet.
Froo's maroh— mixi fuk I-idejn u
is-sakajn ; mixi imb^, mixja bhal taż-
żrinġ ; he had a frog^s march, tliat is to
say^ on hands belly and knees ( Sir 8.
Lakemin, IVhat I saw in Kaffir Landj
vage W ), chellu jimxi bħal żrinġ (im-
be) jigifieri fuk idejh, żakku u rcub-
tejh.
Frogwort— isem ta pianta ( ir-ran-
nunculi ).
Froisb — bacon (bejchen) msajjar fi
ftira ; ftira bil IiAam tal ħan^iir jew
bl-ardu.
Frolio— dahc, ċajt, logħob tuffietta-
ta; tiddieħec, tiċċajta, titligħeb ; tike
gambols ofeachjroliċ chUd, (8eott,l/ar-
mion ), it-tkabiż (tbahrid) tat-tfal li
iħobbu jitliegħbu ; make them an {qh-
pointment between jest and eamest^ it
will look like a frolic^ f^Yanbragh,
Provoked wi/e)^ tagħmlilhom patt (fte-
hima) bejn il ħlieka u is-senetà tcun
tidher bħal żuffiettata.
FRouo-OAitBOL — tbahrid, żuffiet,
ċajt.
Frolioful— collu logħob, żuffiet jew
ċajt.
Frolioky — tad-diyertiment, xalar ;
taż-żuffiet, tat-tbahrid ; make a good
ff*olicky halfday with them^ f Biehard-
8on, ClarissaJ; għaddi nofs ta nhar
sewwa magħhom divertiment.
Frolioness— tbahrid, logħob, ċajt
etc. ; mirth, jollity, froliekness ^youth
as you call them^ (Ooodwln, Works )
fern, tbahrid, u logħob taż-żagħżagħ
chif issejħulu inthom.
Froliosohb — daħħiec, ċajtier.
From — minn ; where do you come
from f (where are you coming from ? )
minn fejn int gej ? ( mnej' gei ? ) ; /
come fl am comingj from London, gej
minn Londra; from the IsU instant^
mil-Iewwel ta dan ix-xahar li aħna
fih ; from, top totoe^ mill kuċċata ta
rasu sal ponta ta riġlejh; from abroad^
minn barra minn Malta; from the
beginning, mil-Iewwel (mill biau);/ro»»
my heartj minn kalbi ; from hence^
minn hawn;/rom whence (wherefrom)?
minnfejn?; he kept me' from going,
^.ammni li ma mortx ; qo from me to
tell him, mur għejdlu gnalija ( għejdlu
li għedtlu jena ) ; from the ESngy mis-
Sultan ( da parti tas-SuItan ) ; from
my youthf minn żgħntiti , to lie from
one another^ torkod culħadd sodda gba-
lih ; fiom henoeforth, minn issa il kud-
diem (għalligej); to go frofn one, tit-
bigħed minn ( tmur u tħalli lil ) xi
ħadd ; Jrom above^ minn fok, from a
Digitized
ibyGoogle
FRO
— 482 —
FRO
far, mill bogħod;/rowi /<u//<, mill gholi;
from time to time^ cuU tant.
FBOND-w«rka (biz-zocc).
,F]u>NDB80BN0B~il ħruġ tal werak.
Frondbub— membru tal opposizioni;
wieħed li icnn contra (li jopponi għal)
dac li jagħmel, jew igib kuddiem biex
isir, il gvem.
Fbondifbbous— li jagħmel ( inissel
jew jobroġ il werak ) bil werak.
Fbondipabous— siġra li floc il frott
toliroġ il werak biss.
Fbondivabous— li igħejx bil (li jecol
il ) werak.
Fbondlet— werka żgħira.
Fbondosb — mgħotti, mlibbes bil
werak.
Fbondous— bil werak.
Fbons— il ġbin.
Fbont — il ġbin, wiċċ, kuddemin,
faċċata ; il bidu ; sider ta kmis ; xa-
Shar barrani li jagħmlu rrashom, kud-
iem, in-nisa ; ta kuddiem ; tcun, tok-
għod kuddiem ; we are to go to the
/ro7i^ għandna (icolna) immorru kud-
diem jew minn ta I-ewwel ; the front
door, il bieb tal faċċata ; Philomel in
summer'afront doth aing^ (SbakoHpear,
Sonnet 102), Philomel għal bidu fdhul)
is-sajf tcanta ; have you seen the walh
thatfront their town f. rajthom is-swar
li hemm kuddiem il belt tagħhom ?
my house fronta yours, id-dar tieghi
kegħda biswit (kuddiem) tieghec.
FBONTAOB—faċċata ta barra tadar,
il wiċċ, il faċċata jew in-naħħa ta bar-
ra ta ħaġa.
^ FBONTAaBB— wiehed li ^min, jew dac
li) icollu il bini etc. tal biswit ; who is
my frontagerl min hu sid il bini etc.
U hemm kuddiemi (ta min hu il bi-
ni etc. li jigi kuddiem tiegħi).
Fbontal - cappa, tinda fuk bieb jew
fuk tieka ; li hu kuddiem, ta kuddiem,
tal ġbin; purtiera tas-sodda; faxxa
ghal ġbin ; ventaltar,
Fbontal-hammbb— martell cbir għal
ħaddieda li jintrafa bil macna (għul
xoffħol oħxon).
Fbontal-hovb— biċċa, hecc msejha,
tal moħħ.
Fbontal-nbbvb — I-acbar mit-tliet
friegħi tan-nerv tal għajn.
Fbontatb— li jifti^ actar fil wisa;
li tiela fil wisa.
Fbont-dox ~ palchett tal faċċata
fteatru.
Frontbd — irranġat, kieghed minn
kuddiem, minn ta I-ewwel.
Fbontbb— ventaltar.
Fbontibb— tarf, xifer, fruntiera; tat-
tarf, tax-xifer, tal fruntiera ; tokgħod,
tcun fit-tarf, fix-xifer jew fil fruntiera ;
icolloc artijiet (proprietà) li icunu, jew
jiġu fit-tarf (fil fruntieraj jew li jagħ-
mlu il fruntiera ; tkieghed fil fruntiera;
iddawwar, tgħalak ; yet now t/iatpl<ice
is no more frontiered with enemiee^ tvhy
8uch privilegea be any more continued,
(Speuser, View of the state oflreland),
ma dana collu issa hemm (dac il post^
ma ghadux mdawwar bil għedewwa,
ghaliex għadhom icomplu actar il pri-
vileggi V
Fbontignag — xorta ta mbid li isir fi
Frontignau, f Herault, fi Franza.
Fbonting—H kiegħed kuddiem, ta
kuddiem ; il faċċata ; ticsi jew taghmel
faċċata; the fronting of ihe house with
that stone has cost him £ 80, biex gha-
mel il faċċata tad-dar tighu b'dac il
gebel swietlu £ 80.
Fbontiniac— ara Frontignac.
Frontispiecb— frontispiziu; il faċċa*
ta ta dtir ; il faċcata ta barra, il wiċċ,
I-ewwel ħaġa li tidher ; it is paradise
to look on the fair frontispiece of Nature
boolc ( nrydeii, liritannia RedivivaJ,
tħossoc tithenna ( tara genna ) xhin
thares lejn dac il ġmiel li jidher fil
ctieb tan-Natura (lejn il ħolkien t'AIIa);
the evening on the frontispiece of hea-
vens his mantle spreads wiih many co-
lours gay, (Glover, on Sir Isaae New-
ton), il għaxja jew il-lejl firex fuk wiċċ
is-sema il mantell tiegħu b'dawc il
lewnijet hecc sbieħ.
Frontlb88— bla żejt, wiċċ to8t; wiċċ
bla demm, sfiek, li għandu il koxra ta
wiċċu tosta, li ma jistħi minn xejn.
Frontlb88LY — minn ghajr I-ebda
mistħija.
Frontlbt— faxxa li jorbta mal ġbin;
mtti', dehra.
Fronto— tal ġbin.
Fbonton— bieb bid-disin ("armat jew
Digitized by
Google
FUO
- 466
PftO
mzejjen b'xi disinji, gwarniċa etc. fuk
saljaiuri etc.)
FROMT*RooM--il camra ta barra fdar
(ngħejdu aħna bħal camra ħdejn 1-in-
trata.)
Frontward— il fuk; wiekaf.
Froppish— ara peevish.
Frohb— ara froziy.
Frornb — mreżżaħ, inġazzat bil
chesħa.
FRohY— ara frozen.
Frobh — ara fi'og.
Frobt— ġlata, reżħa; tagħmel, tin-
żqI il ġlata; tagħmel il gelu fuk il
ħwejjeġ ħelwa ; durifig ihe nujhi we
had a frosi, a killing frosi^ mal-lejl
cbelna il cheeħa, chesha li toktol ( jew
chesħa tal mewt ) all ihe growing ve-
geiahles xoere frosied lasi week^ il ħaxix
collu (cull ma chien hemm jicber fir-
raba) inkered jew spiċċa bil ġlata il
gimgħa li ħarget; ihese planis were
injuredby frosi, dawn il pianti ( ħxej-
jex ) messithom ( ħadithom ) il ġlata.
Frobt-ditb — nġazzat, b* subgħajh
mrezżħin; tinċazza, treżżaħ bil bard ;
he was up alt nighi in ilie felds io
frosibiie himself baka iMejI collu
mkajjem fil għelieki biex jinġazza.
Frost bittbn — mreżżaħ bil bard;
meħud bil ġlata ; Ifound all ihe planis
I had frosibitien^ sibt cull ma cbelli
(il ħxejjex collha) meħudin bil ġlata.
Frobt HI8T— ċpar li isir meta tcun
il ġlata (jew resħa cbira) ; a frosi misi
rising from ihe ocean^ covered i/ie easiem
Aoruon,YScott, Waverley, Ch. XLVI),
dac ic-ċpar maghkud tal ġlata, beda
tiela mil baħar u għatta 1-orizzont
collu in-naħħa ta Lvant.
Frost-nippbd — ara frosi'biiien.
Frost-wbbd \'^ x« ^ow.-^o
Vn.xo*.. ^^^n, } ^^^ *^ naxixa.
r rost-wort j
Frostbd-— mimli, mgħotti, jew collu
ġlata, jew bil borra magħkuda.
Frostbd-olass— ħgieġ maghmul li
donnu mixkuk u b'ħafna vini etc.
bħar-rbam; ħgie^ pinġut ippannat.
Frostily — bil gelu, bil chesħa ;
b*bard jew b'reżħa cbira ; bl-indifife-
renza; chiesah; Vd railier yon dispraise
vii/ work ihan praise ii frosiibjy actar
nieħu gost li cliiecu tmakdarli xogħli
mill-ewwel milli tfahħaruli becc b*din
il bruda (chiesaħ, chie^àħ, jew b'din
1-indififerenza). • .. '
Frostinbss — reżħa, chesha cbira,
gelu.
Frostino— gelu, xcuma (abjad tal
bajd mħabbad ferm biz-zoccor).
Frostlbss — bla gelu, bla chesħa etc.
Frosty — chesħa, bard; weare havinġ
frosiy weqiher nowj għandna bard cbir
(reżha cbira) issa ; afrosiy nighiy lejla
ta reżħa cbira, tal gelu ; bil ġlata,
chiesaħ, rieżaħ, gelat magħkud bħal
silġ ; abjad, mgħotti bil borra ; youili is
fiery^ age is frosiy, iż-żghużija bhal nar
(fiż-żgħużija incunu tant fuk ruħna,
kisna xrara nar jew sufifarel) u meta
nicbru nicsħu nibirdu.
Frotb— tidlec, togħroc ; wfio rubbeih
noWf whofroieih now his lipst^ CChau-
cer); min jogħroc, min jidliolu xuf-
tejh issa ?
Frotbrbr— min jidlec jew jogħroc
lil ħadd jeħor. t
Froth - ragħwa, xcuma, lghab,cliem
fieragħ ; frugha ; drunk wiihfroihes of
pleasure, (Stlrllng, Clwrus io ihe Tra-
gedy of Darius)^ mimli bil piaciri fer-
għin (bil frugħa); froih, tirgħa, tagħ-
mel ir-ragbwa ; timla bir-raghwa ; and
billows froihed like yeasi^ u '1 mewġ
cbir beda italla ir-ragħwa bħal hmira ;
a horse froi/is his bii^ żiemel jimla bir-
ragħwa il ħadid ta ħalku ; iofroih, tit-
chellem fieragħ (tghejll il ħmerijiet) ;
excess muddies ihe besi 'wii, and make^
ii fluiier and froili high^ (Orew, John
son), iżżejjed jistorba ir-ras (il mohħ)
u iġagħalna nitchelmu u nghejdu ħaf-
na cliem fieragh (jew vojt).
Frothily— bir-ragħwa, bli xcuma,
bil Igħab; bil frugħa ; bla sustanza.
Frothinbss -ragħwa ; frugha.*
FROTHLRSs—blaragħwa, bla xcuma.
Froth SKIT (jew cucKoo skit) — mof-
fa, tinwir, li icun liemm fuk xi werak
(li juri li is-siġra toun marida).
Froth stiok -għuda biex iħabbtu il
ħalib biha.
Frothy— bir-ragħwa, bli xcuma; ar-
tab; heai Hie whiie ofihe eggs uniil you
see a fvihy subsianec rise, ħabbat 1-ab-
jad tal bajd sa chemm tara ragħwa
Digitized by
Google
PR%
— 484
FBU
bajda tielgħa ; their bodiea are eo solid
and Iiard that you need not fear that
bathing should make them frothj/, (Ba-
eOD, Natural Hiatory), giBimbom bua
hecc diiħ u jebes ilh xejn ma gbandec
għàliex tibża H sejjer isir artab bil
għawm (billi imorra il baħar).
Pbothy poppy— xorta ta pepprin jew
xa^xiħ.
Fboumob — titchemmex ; tchemmex
(il ġbin) ; tinnoccla, tfelfel ; iggigħed;
felfal, noccla, g^ħda, ticmixa, isem ta
marda (bħal xlieka) tat-tjur, lactar
fl-iskra; isem ta marda fiż-żwiemel
meta jitilgħnlhom ħafna nfafet żgħar
f sakaf halkhom ; dawc li nfafet żgħar
li jitilgħu f ħalk iż-żwiemel (meta icu-
nu nlorda bil marda tal frouncej ;
when he heard me eaying «o, hefrounced,
meta semgħani nghejd becc chemmex
wiċċu.
Fbouncing— ticmix, noccli, fliefel.
Fbounoblbss— bla ticmix.
Fbouz; — miżż, mrejjaħ; mi^muġ,
mkagħbar, mintna.
Fbow (8latt6r^--mara maħmuġa.
Fbow— biċċa għodda tal buttara biex
joforku id-dugħ biha; li jinchiser, jix-
pacca jew jinkasam malajr ( minn
xejn ) ; that timher which growa in gra-
vel is subject to be frow (ae thcy term it)
and brittlej{Eie\ynjSylva), dac 1-injam
li jicber fiċ-ċagħk jixpacca ( chif igħej-
du) minn xejn u minn xejn jitfarrac.
Fbowabd— rasu jebsa, stinat, ta ra-
BU ; contlariu; Ruasell had always been
froward, arrogant, and mutinoua (Ma-
eħnUj, lliet. of England), Bussell
chien dejjem rasu jebsa, arroganti, u
ma jokgħodxgħal Iigijiet(irid jirvella);
to the importunity of froward fortune
s/iall be jorced to yield, fSpeneer),
għal csir ir-ras tax-xorti cuntlaria (li
tħabbtu) icollu jokghod bil fors.
Fbowabdnbss — stinazioni, ebusija
ta ras.
Fboweb— biċċa għodda, bhal man-
nara jew marlazz, biex tofrok li njam.
Fbowino— niedi, bli ndewwa, li don-
nu miblul ; gather no roaes in a wet
andfrowing hour,{%%kt\i\\VLg,Aglaum),
taktax ward fħinijiet ta li ndewwa
meta icunu jidru donnom mxarbin.
Fbowish — miżż, mrejjaħ, jinten ; ii
is rank and froivvih, fih riħa miżża
(mrejjaħ).
Fbown— tikris tal wiċċ, ticmix tal
^bin, ħarsa cherha bic-ciera ; tkarras
il wiċċ ; tchemmex il ġbin; tħares icreh
jew bic-ciera ; why do you frown f gha-
liei dan it-tikris ta wiċċ ? jew għaliex
kiegħed tkarras wiċċec ? he would have
been punishedeven by a wordorafrown
( Macaolay ), chien icun iccastigat
(mbeżbeż) għallavolja b' chelma jew
b'ħarsa bic-ciera biss ; he suffered some
frowns offortune lately, sofra (chellu)
xi disgrazia dan l-aħħar ; patiently eti-
dure that frown of foriune, (Knolle^,
History of the Turks f, bil pacenz:a
(sabar) colla sofri il burraxcbi collha
Ji jiġuc.
Frownbb — min ichemmex wiċċu,
min iħares bic ciera.
Frownino— ticmixa tal wiċċ, ħarsa
bic-ciera.
Fbowningly — bic-ciera, bit-ticmix
tal wiċċ; what^ looked he frowingly'f
(Shakespear, JJamletJ, chif, hu ħares
bicciera ? (chemmex wiċċu ?).
Fbowny— wiċċ icreħ, wiċċ mchem-
mex, yfxiċ lascri ; / cant bear his fi^w-
ny looks, ma naħmlux dac il wiċċ
tiegħu dejjem mkarras.
Fbowy— miżz, mrej.jaħ.
Fbozen ^ maghkud bis-silġ, gelat
tal bard; tas-silġ; ihe river is frozen
up, ix-xmara għakdet ; we are living
inafrozen climaie, kegħdin (ngħam-
mru) fi clima (f pajjis^ tal bard cbir
(fejn ma hawnx ħlief silġ) ; chiesaħ,
bla demm, bla kalb, li ma iħossx ; be
not ever frozen, (Oarew ), la t^unx
dejjem hecc indifferenti (biered, chie-
saħ^; the frozen Ocean, I-ibħra ta ma
dwar il Poli.
Frozennbs — chesħa cbira, csuha
tas-silġ ; ghakda jebsa ta ilma f silġ.
Frowzy— miżż, mrejjaħ, jinten.
K. R. 8. {Fcllow ofihe Royal Socie-
///> -iiiemhrn (wicħed) minn tas-So-
cietà Heali.
Frubish — togħroc ; ril viake you
young again, /11 mo frubish you, narġa
nagħralec żgħażugħ, billi noghorkoc.
hecc tajjeb.
Digitized by
Google
FinJ
48S
PRlJ
ITruot— taġħmel ( tnissel ) il frott
(tififrotta;.
' Fruotbd— bill frottt li fih, li għamel
il frott.
Fructbscbnob - iż.y.mien tas-sajran
t&l frott i żmien il frott.
Fruotioulosb — mgħobbi ( mdew-
wed) bil frott ; li fih (jew fiha, siġra)
ealt frott
Fructidor - (li jati il frott), l-ieem
tat-tnax il xaħar tar-Repubblica Fran-
cisa—li chien jibda fit-18 ta Awwissu
u jispiċoa fis-16 ta Settembru, u li
chien it-tielet xahar tas-sajf.
Fructifbrous— li igib jew lijati il
frott.
Fructification- titmir, tagħlil,għa-
mil tal frott, fruttiGcazioni.
Fructify — ittammar, tgħallel, tagħ-
mel ; tagħmel il frott, tiffrotta ; the
siceet shotcers do fructify the earth^ il
ħalbiet tax-xita iġagħlu iva l-art tif-
frotta (tagħmel, jew issir għammiela).
Fructist— dac li ikassam il pianti
scond il frott lagħhom (li jagħmlu).
Fructosb— zoccor li jagħmlu ( li
jehdu jew (li jagħsru etc.) mil canna-
mieli per mezz ( bil ghajnuna) tal
acidi.
FnucTUARY— l-usu fruttwariu, dac li
igawdi il frott (renti etc,) ta ħaġa ;
kings are not proprietorSy nor fructua-
ries, but only administrators^ (Prjnnej
Treachery and DisloyaltyJ, • is-slaten
m'bumiex proprietarij, l-ankas usu-
fruttarji, iżda amministraturi (ir-rejet
ma għandhom xejn tàgħhom l-ankas
ma igawdu xejn, iżda biss ikassmuj.
Fructuation— prodott, frott.
Pructuous —għaramiel.
Fructurb — tgawdijà.
Frubsomb — ara froxczy,
FRUGAL—makjus, bil kies, tal kies
(fl-ichel u fl-infiek) m*hux ħali.
Fkuoality -- kies (fl-ichel jew fli
nfiek etc. ) economija ; frngality has
ever been esteemed a virtue both among
Pagans and Christians^ ( Qolifsmiih,
the JJeej, l-ichel bil kies ( il kies
fl-ichel etc.) chien magħdud(miżmam)
b* virtii, sewwa mill pagani chemm
ucoll mill-Insara.
Fruo ALLY — bl • economi ja, bil
he is living 'frugally noio, kiegħed
ighejx bil kies issa.
Fruoalnbss — economija, kies.
Frugiferous— li jagħmel ( jati ) il
frott, bil frott.
Fruoivorous— li ighejx bil frott, li
jecol il frott. '
Fruit— frott; ulied, wild ; profitt,
vantaġġ, kligħ ; tagħmel il fi*ott, tif-
frotta; grapes^ oranges and peaches are
the best truits I like^ il għeneb, il-la-
rinġ u*l nawħ hua 1-actar frott li nħobb;
six years thoU shalt sow thy land and
gat/ier in the fruits Uiereof^ (Exodus^,
għal sitt snin inti tiżra 1-art tiegħec u
tieħu il frott li tati (tieħu dac collu li
trodd) ; Blessed is Ihe fruit of, Thy
tpomb JesHs^ icun mbierec il frott tal
ġuf tiegħec Gesu ; toe heartily wish yon
weliy wish to see you reap the fruit of
your virtucy (Middieton, Lifeof Ci-
ceroj^ nixtekulec cull gid, u nixtieku
narawc tgawdi il profitt tal virtu (il
għamil it-tajjeb) tiegħec ; what fruit
hadyeinthose thingsf xi profitt (xi
kligh) chellec int fdawc il ħwejjeġ ?
Fruit-bbarbr — siġra tal frott, li
tagħmel il frott.
Fruit-bbaring— li jaghmel (jati) il
frott, tal frott ; these are all fruit-
bearing ^rm, dawn collha siġar tal
frott.
Fruit-bud— blànzun, fjur tal frott.
Fruit-drybr— camra bli xcafef fejn
inixxfu jew ikaddu il frott,
Fruit-framb— cannizzata.
Fruit-gathbrbr— min jiġbor il frott;
lasta twila b'ganċ etc. biex jaktgħu il
frott meta icun fil għoli (a ma jintla-
hakx bl-idejn).
FRuir-oRovB — ġnien etc. bis-siġar
talfrott.
Fruitknifb — sicchina (tal fidda)
għal frott (għat-takxir u tnaddif tal
frott fuk il mejda tal ichel).
Fruit-mill— macna għal għasir tal
għeneb għal li mbid, jew gnat-tafliħ
għaċ-cidrn.
Fruit-pickbr— min jiġbor il frott.
Fruit-prbss — macna għal għasir
tal f rott.
Fruit-shop — ħanut tal frott, fejn
ibighu il frott.
Digitized by
Google
fRtJ
— 486 —
PRt
Fbuit-8pur— zocc, fergħa.li minnha
jobroġ frott biss floc werak.
Fruit-btall— posta tas-suketc. fejn
ibigħa il frott, ħanut tal frott.
FRUiT-suGAR—zoccor li isir mil għa-
sir tal cann'imieli (SLre^ /ructose),
Fruit-timb— żmien il frott.
Fruit-trbb— siġra tal frott; beauU-
ful is the land trilh ils /orests of fruit-
trees, Longfellow, Eoangeline), sabiħa
1-art b'dawc il foresti tas-siġar tal
frott li fiha.
Fruitaob — il frott, il frott collu ;
one tfiat feeds on t/ie frnitage gathered
from the tree of life, C^VonUworlh,
Excursion Dook IV), wieħed li jgħejx
mill frottijet li jiġbor mis-siġra tal
ħajja (mil frottijiet ta hajjitna).
Fruitbd— bil frott, li fib il frott.
Fruitbn— tghallel, tagħmel għam-
miel; the blessings ofheaven toill fruiten
tlie earth, il barca tas-sema iġ^agħal li
1-art tcun ghammiela.
Fruitbrbr— wieħed li ibigħ il frott ;
tal frott ; beijegh il frott.
Fruitbry^iI frott collu, il katgħa
jew il ġabra tal frott.
Fruitbstbr— mara li tbigħ il frott.
Fi^uiTFUL — għammiel ; tammàr ;
għalliel ; utli.
Fruitfulnbss— tagħlil, titmir.
Fruiting— tal frott, li fih Cgħandu
jew li kiegħed jagħmel) il frott.
Fruition— ubu, tgawdija, puBseBB
ta ħaġa ; you are enjoying a baronlike
fruition, kiegħed tgawdi li Btess dakB
(bħal) baruni.
Fruitivb — li igawdi.
Fruitlbbb — ħawli, m'hux għam-
miel; għal xejn; that ia afruitless soil,
dic art ħawlija ; they got married ttoo
years ago and are still fruitless, iżżewġu
sentejn ilu u ghudhom bla tfal ; the
uiility of the enterprise was, hotoever,
so great and obvious t/iat all opposition
proved fruitless, (MaCttuUy, Jlistory of
England\ il bżonn ta din il biċċa chien
iżda hecc cbir n ċar illi cull ma għa-
mlu dawc li chienu contra, chien collu
għal xejn (ma Bewa xejn).
Fruitmbtbr — bniedem (wieħed) li
ghandu il ħBieb (li kiegħed) biex jara
jecc il frott li jidħol fis-Buk, għal bejb,
icunx tajjeb.
Fruity — dkXdkfruitful; togħma ta
frott ; li fih toghma ta frott.
Frumb— il bidu.
Frumbntagboub ^ tal kamħ, bħal
kamħ; magħmul mil (bil) kamh.
Frumbntarioub— ial kamħ.
Fkumentation — għati ta kamħ li
cliienu jatu dari (^fl-antic^ ir-Bumani
lil dawc in-nioB li jahbtu Bejrin ikumu
contra il ħachem etc. biex iżommuhom
cwieti jew igħalkulhom ħalkhom.
Frumenty ) kamh ; dkiek mgholli
_ V bil nalib u iz-soccor
FrumbntaryJ u b'xi ħwawar.
FRUM-GiLD—l-ewwel ħlae li chienn
fl-antic jatu lil familja ta xi ħadd li
joktlulom lil xi wieħed minn darom,
biex b'xi mod ipattulhom għad-diBgra-
zia li tcun ġratilhom.
Frump— daħc, culjunata, tghajjiba;
mara fistla, bużżieka, li titfantaB minn
xejn;*tiddieħec bi, ticculjuna, tiuBuIta,
tgħajjeb.
FRUMPBR—min jidħac bi, jinBuIta
jew ighajjeb.
Frumpery — daħc bi, tghajjeb, cu-
Ijunar.
Frumpibh— li jitfantas minn xejn,
li jidħac bi, li igħajjebjewjicculjuna.
Frumplb— ticmixa.
Frundle — chejl Inglie ta żewġ
pecks (ara).
FRuNT-tati, tvenven (dakka).
Frubh— tgħattan, tħarbat, tchi^Bcr,
tħabbat ma I art; dakka, ħabta ; ħoBS
ta ħabta ta /ewġ ħwejjeġ ma xulxin
biB-salt ; frac ta njam mchiBser ; lakx,
Bcaldi.
Frubh — dic il materia li toħroġ
minn siek iż-żiemel li icun marid bil,
jew li icollu il frog (ara) ; mkarkaċ, li
jinchiBcr jew jitfarrac malajr ; li igħej-
dha cliif iħo^sha, franc, li jitchellem
ċar ; b*wiċċu kuddiem.
Frust— farca.
Frubtrablb - li jista icun rogherfex
jew mħawwad ; li jista icun spiċċat
fix-xejn.
Frustraneous -għal xejn; li ma
jifiwiex.
FttosTRATE — tgherfex, tħawwad ;
Digitized by
Google
PRU.
— 487 —
PUD
tisrom ; tħalli bil palicc, jew bħal erb-
gha fost il gimgħa, tisfratta ; mgher-
fex, mħawwad, BfrattAt, mħolli bil pa-
lico, jew bhal erbgha fost il gimgħa ; he
is doing all in his potcer tofrmtrale ottr
plans^ kiegħed jaghmel ħiltu collha
biex igherfxilna li għandna f rasna li
naghmla ; all our designa toere frus-
irated, bkajna bil palicc, jew bħal erb-
gba fost il gimgħa.
Frustration — tgber6x, tħawwid,
taħwid.
Frustrative-H iħawwad, igher-
fox, jisrom jew jisfratta.
Frustratory - li igib jew iġagħal
ħaġa etc. tispiċċa 6x-xejn, li jisfratta,
iħawwad jew igherfex.
Prustulb — biċċa żghira; għaksa
(fzocc ta pianta etc.)
Frustulent — collu bcejjeċ ^.għar
(rkàk) jew frac.
Frustulose— maghmul minnħafna
fraiC, maghmul minn bcejjeċ rkàk.
FRUSTUM-biċċa maktuprha minn xi
biċċa (figura) tal Oeometria solida;
frusfnm ofa cone, biċċa (m'hux il kuċ-
ċata) maktugħa minn cono.
Frutaqe — xogħol Bcultura etc. gha-
mla ta frott.
Frutioant-'CoIIu rimi, żarġuni jew
frighi żgħar.
Frutioist— ara frnitiħU
Frutioous 'Mn,8hrubhy.
Fry— takli, tkalH, tfexfex (fuk in-
nar) ; tinkela, titfexfex ; kalja ; ulied ;
mergħa (katgħa jew ġliba) ħut rkiek ;
gozz ħwejjeġ żgħar ħdejn xulxin ; xor-
ta ta għarbiel ; yon have these Jishes to
fry, gfiandec dan il ħut x'takli ; you
might luive aeen the froihy hillows fry,
f Speiiser^, etajt rajt dac il mewġ hecc
cbir ifexfex ; afryof fish, kalja ħut ;
forthtoith the sea^ each creek and bay
toitli fry innumerahle stoann^ (Miltoii,
Paradise Lost^ VI I^ iOO), dlonc, il ba-
ħar, cull daħla u kàla intliet b'salt hut
rkiek ; io thee and to thy jry, my bles-
sing grant /, (Townelsy, Afysteries\
lilec u lill uliedec jena nati il barca
tieghi ; a fry of little islands, gozz
(hafna) g^'ejjer ż'għar ħde.jn xulxin ; he
dresses the dusi f,om the leaves by run-
ning them through afan or afry^ (Mor-
timer, IIasbandry\ inakki it-trab mill
werak billi igharbilhom (igħaddihom
minn għarbiel) ; / have otlier fish io
fry, għandi bizżejjed x'nagħmel (x'nin-
tef jewbiex nidha).
FRYiNG-kali.
Frying-PAN— taġen; out of tliefry
ing pan inio ihe ftre^ ħeles mil miżieb
weħel fil kattara.
FUB — tifel emin, mbaċċaċ ; tghaddi
iż-żmien bi ; tidħak bi ; / have bortie
and borne and /lave been ftd/bed off from
this day fo that doy, (ShakeHp4*ar, S,
Ilenry IV)^ żammejt u issaportejt, u
għaddewni biż-zmien minn ġurnata
għal I-oħra sa 'llum.
FuBBERY- kerk, dahc bi.
FuBBY — smin, mbaċċaċ ; tohose boy
is thaty hoto fubby he is f td min hu
dac it-tifel, x'inhu mbaċċaċ ?
FUOATE— miżbugħ ; mibdul, li hu
mod iżda magħmul li juri ħaġ'oħra.
FuOHSiA— fuxa (pianta, fjur).
FuooiD 1^*^^' (li yiihefiil)f ucus
.^ l(ara); li fih ilħaxix ħa-
* uooiDAL J ^i^ (j^i^ tj^i baħar etc)
Fuous — liabak tal baħar, għeneb
tal baħar ; isem ta ħaxix ħażin f bħal
alga tal baħar etc); żebgħa, lewn, cu-
lur (għal wiċċ); ħaġa li tkarrak jew li
turi ħaġa b'oħra ; tizbogħ (biex turi
ħav;a b'ohra jew biex tagħmel ħaġa
tidher mod jehor), li ikarrak il għaj-
nejn
FuD id denb ta volpi jew ta fenec ;
il fdal jew it-tuietex tas-suf.
FuDDLE - issaccar bixxorb*; tixrob
eħiħ li issir żorba; xorb; they have had
their dose offuddle, (Bailfj, Erasntus)^
ħadu sehemhom ta\-xorb (ħadu ix-
xorb li misshom) ; rhyme all the day
andfuddle all the night^ (^iit, Ilorace^
hooklf, Ep. 19), tkabbel (tirrima) il
ġnrnata collha u tixrob (tisBaccar) il-
lejl collu.
FUDDLE OAP l .^
FUDDLE Jsacranazz, sponża.
FuDGB I - ċajta !, ħmerija !, csuħa !,
mela x'inhu !, that is allfudge, dawn
collha ħmerijiet (jew blugnat) ; this is
tohat toe oall fudge in plain Saxon^
( Tbaekeray, Rebecca and Rotjoena^
Chap. I )yàm9k, bis-Sassone (bi Isien
Digitized by
Google
PUD
— 488 —
PUL
Sassone) nghejdula ċar u tond, blugħa;
fiulqe^ ghidba(68agerazioni).
l^UDGB WHBEL—biċċa ghodda ta li
scrapan biex jirranġa biha ix-xifer tal
pett taż-żarbun.
FuBL— każb, ħatab, lakx għannar ;
iżżid il ħatab, il faħam għan-nar.
FuBLLBR— min iżid il hatab fin nar.
FuELLiNQ— xħit tal ħatab tin-nar;
tati in-nar.
FUERO— ligi, codici ; dichiarazioni
kuddiem magietrat.
FuPF— tefgha duħħan (mil ħalk ta
wi^ed li icun ipejjep);titfa tefgħa, jew
mimli ħalk,duħħan ta nifs ta pipa etc.
he likes to fuff hie pipe^ iħobbha il pipa
(iħobb ipejjep jew idaħħan il pipa) .
FuPFY— ħafif.
FuGA (fil musica)— fuga.
FuGAOious— li igħaddi malajr li itir
: fżmien) ; li idum ftit.
FUGAGY— tcheccija ; turufnament.
PoGH— puh ! (puh ! x'għarucasa !)
FuGiE— ara fugiiive.
FuGiLE — il għacar jew il ħmieġ
. magħkud tal widnejn ; it-tartru li icun
fiha, bħal ħjut ħjut, I-urina ; tumur
. ħdejn il widnejn ; tumur.
FuGiTATiON — ħarba.
FUGITIVB— mahrub, ħarban ; li jah-
. rab (meta jara xi biża) ; li imur jew
jitfa (lewn^ ; some of tħese eoloure are
/asHjQyr Jixed) oihera are fugiiive^ bic-
ciet minn dawn iMewnijiet jibkgħu
; (iżommu ma jitfgħux) ohrajn jitfgħu
(jibjadu jew jiċċaraw) ; they chaeed the
fugitive^, bakgħujiġru wara dawc li
harbu (wara il maħrubin).
FuGiTiVENESS— ħrib ; mogħdija ta
malajr, jew ta ftit żmien biss.
FuGlTOR — ara fugitive.
FuGLEMAN— dac ta kuddiem (dac li
fid-drill, billi icun I-aħjar wiehed, jok-
għod kuddiem lohrajn biex jurihom
chif għandhom jaghmlu (jew biex
jagħmlu bħaluj.
FuGUE-fuga (fil musica).
FUGUIST— dac il jiccomponi jew jic-
teb fuga (fil musica) ; min-idokk fuga,
(musica).
FuLOiBLE— li jieta. icun magħjjun
jew miżmum (minn ieM).
. PuLWiNG — magħmudija.
FULOUUM— rilHeda; għuda,IaBta etc.
ghas-siifar biex ii>oġġu fukhom ; fejn
jokgħod jew ipoggi 'illever.
FuLE— ibleħ, miġnnn.
FuLE BODY - bniedem (wiehed) miġ-
nun.
FuLPiL- taghmel, ittemm, tcompli;
he ia to falfil hin promise, ghandn icom-
pli (itemm) il woghda tiegħu,jewjagħ-
mel dac il wiegħed ; my time is notful-
filled yei, iżżmien tiegħi ghadu ma
bpiċcax (ma ntemmx) ; he invited them^
after they had fulfilled their prince*a
orderSy to come again and see him^
(Strype, MemoriaU Henry VIII \ hu
stedinhom, biex wara li jagħmlu dac
li ordnalhom il princep, jerġghujgħad-
du ghandu u jarawh.
FuLFiLLER*- min jaghmel, itemro
jew icompli ; Jesus wae the fulfiller of
i/ie propIietSy Geeii temm (compla, jew
għamel) chif chienu kalu il profeti.
FuLFiLLiNG > għamil,temma, tcom-
FULFILMENT) plija, teit/t what confi-
dence ought we to wait for Hie fuljilment
of all her other promises in t/ieir due
time, (Blair, Vol. /), b*IiQma tama
għandna aħna nistennew li ittemm
( tcompli jew tagħmel ) il wegħdiet
1-oħra, li wegħditna, meta jasal iz-
żmien taghhom ; we have seen theful-
filmeni of his prophecy^ rajna titcom-
pla (isseħħ) il profezia tieghu.
FuLGENCY—dija, dawl cbir.
FuLGENT— li jiddi, ilekk, jilma.
FuLGiDiTY I dija, dawl cbir li jil-
FuLGOR / ma jew ighammex il
għajnejn; glow-worm alive prcject a
lustre in ihe dark^which fulgor notwith'-
standing ceaseih after death^ (BruWHi*);
il musbiħ il-Iejl meta icun haj jitfa fid-
dlam certu dawl u din id-dija ma dan
collu tispiċċa meta imut.
FuLGURANT— li ilekk, li igħammex,
ilekk bid-dawl jew bid-dija.
FuLOURATB— tiddi, tlekk, tilma.
FuLGURATiON— dija, dawl li jilma
jew jiddi.
FuLGUROUS — li ilekk, jilma bħal
berka.
FuLiOA — isem ta tajra, gallozz
prim, tigieġa tal baħar*
Digitized by
Google
S'UL
— 489
FUL
FaUQiNOSE) binnugrufum, li fih
FULIGINOUS) in-nugrufum ; bħal
nugrufum ; iswed, mudlam.
FuLiGO — nugrufum.
FuLiGULA— tajra, brajmla ta rasha
ħamra.
FuLKER-dac li iżomm ħwejjeg etc.
b'rahan (min jislef il flus fuk xi og-
getti tad-deheb eto. li jeħdtrhi); the
fulkerwill not lend yon afarihing upon
'it, (OaReoigne, Sapposes, II, /), dac
li jislef il flus ma jaticx tliet ħabbiet
fuku.
FuLL— mimli; smin ; sewwa (il ve-
ra) għal collox, sħih ; this bottle isfull
ofink, dan il flixcun mimli biMinca;
tJiis isfull ofspots, dan mimli tbajja;
I am full noxo, issa mimli (żakki mim-
lija, xbajtX a gentUman oj afull body
having broken his face hy a fall the
wound inflamed, CWIsenittfl, Surgery\
wiehed smjur'smin waka, kasam wiċ-
ċu, u il ferita intefħitlu (iffiammatlu) ;
reading maketh a full man, (Bacon,
Essays), ii kari jagnmel il veru ragel
(il kari li jaghmlec ragel sewwa) ; at
the end of the two full years P/iaraoh
dreamed, (Genesis), wara sentejn sħaħ
( gheluk is-sentejn sewwa ) Farauni
chellu ħolma (ħolom) ; he is offull age
nofo, issa chiber (sar ragel) ; he is full
ofhimself\ mimli bih in-nifsu (cburi,
Bupperv, jippretendi li hu xi ħaġa cbi-
ra) ; lie gave me fuU power to do ity ta-
ni is-setgħa collha li nagħmlu ; / gave
him a fiul answer, tajtn risposta sew-
wa chif imiss (għedtlu collox^; his belly
is never full, katt ma għandu xaba ;
a diUdfull ofplay, tifel ċajtier ( iħobb
jilgħab, fuk ruhu); he is to toofull of
wordsy ma għandux ħliof cliem ( coliu
cliem) ; / am now full resolved, jena
issa għamiltha f rasi sewwa ( decis )
(ShakeBpear, Two Gentlemen of Vero-
wa), I*ll see t/iese thin^s effected to t/ie
full, irrid nara dawn il ħwejjeġ isiru
coilba sa 1-aħhar ; / readafuU descrip-
tion of U, krajt descrizioni sħiħa ( col-
Iha) tiegħn ; full and by, tibbordia bil
klugħ collha miftuħa għar-riħ; full
moon^ kamar qwinta ; full speed, jiġri
chemm jista icun (għaddej jew miexi
eħiħ) ; full brot/ier jew full sister, ħu
jew oħt minn omm waħda (mil li stess
missier u omm ; full cry, (fil cacċa)
meta il dieb isibu it-tajra jew 1-anni-
mal fejn icun n juru flimchien x'għa-
mlu ; infuU, shiħ (minn għajr nukkas
xejn); written in fuU, mictub shiħ (col-
lu^; ciffra, m'hux numri; in full swing,
sejjer sewwa, tajjeb, flakwa, miexi
tajjeb, għaddej 11 kuddiem.
FuLL -timla; tcompli, ittemm, tagħ-
mel, tintela, timla għal collox ; the
moon fuUs, il kamar kiegħed jimla
(wasal għal qwinta) ; tnaddaf pannu
etc. mit-tbajja ta żejt, grass, etc.; tħax-
xen (twettak jew taghmel ntiek) drapp
xokka etc, fil macna (bil għafis).
FuLLAOB—hlas biex tneħħi tbajja
ta żejt, grass etc. mil ħwejjeġ.
FuLL-AGB-il għeluk tal wieħed u
għoxrin sena ; he is now of full age,
issa għalak 11 wieħed n għoxrin sena
(sar ragel, ma jista ħadd għalih).
FuLL ANTHBM--(fiI musica) cant in-
nu etc. li ma fiehx solo (ma fieħx min
icanta minnu bicciet waħdu).
FuLL-ARMBD— armat shiħ.
FuLL BLOODBD— il vcru (tar-rasisa)
a fidl blooded horse, 11 veru żiemel tar-
razza.
FuLL BLOOH — miftuħ ; t/ie trees are
aU in fuU bloom, is-siġar collha bil
ward miftnħ (collha blanzuni).
FuLL BOTTOM -parrocca twila 11 ta-
sal sa fnk 11 spallejn, bħal dic li jilbsu
1-imħalfin etc. I-Inghilterra.
FuLL-DouND — legat ( ctieb) bil gild.
FuLL-BUTT — tiltaka ( taħbat, tigi
wiċċ ma wiċċ ma ) ; John met fuU butt
(jevffuU but) with my father in a nar-
row lane, Oanni Itaka wiċċ ma wiċċ
ma missieri fi skak dejjak.
FuLL-oBNTRB — ( fl-archltettura ) li
għandu ghamla ta nofs circu sħiħ.
FuLL-oĦAROBD — armat tajjeb,Ii kie-
għed sewwa (armat).
FuLL-OHiSBL — (full speed) li jiġri,
11 għaddej chemm għandu mnejn ; off
/le set, fu'lUhisel, (T. V. Ilalibortoo),
Ogilvie), u rħiela jiġri chemm għandu
mnejn (chemm jiflaħ).
FuLL-DRBSS— gala; are we to attend
fuU dress?, chit irridu immorrn bi
Ibies tal gala ?
Digitized by VjOOQ lC
FUL
— 490 —
PUM
PuWvDRiVB - (at fnll HpeedJ — bil
giri.
FuiiL-BABBD — bi^.-żbul mimli (bil
kamħ).
PuLLBR^-biċċa għodda talħaddieda
biex bibajiftħu (jiċċattiaw) il ħadid fuk
1-incwina) ; wieħed li (min) ineħħi it-
tbajja tal grass jew żejt mil pannu,
hwejjej; etc; taghmel canal fil ħadid
bil fuller (gliodda).
Pullbr's bartħ— trab bħal tafal (li
jusaw bħat-terra) ghat-trabi etc.)
Fullbr's herb — - ħaxixa ( is-sapu-
naria) .
PuLL FLESHBD — smin, mgissem,
mlaħħam.
FuLL PRAUGHT— mimli (mgħobbi)
sewwa.
FuLL OBOWN— li chiber, mcabbar, li
wasal fl-età.
FuLL HEABTBD^kalbieni (li ghandu
kalbu kawwija, bit-tama).
PuLL HOT— micwi nar.
FuLLiNo — għafis tal polpa tal pan-
nu biex isir feltru, il għamil tal feltru.
FuLL-LADEN — mgtiobbi sal balla ;
m^obbi sħih.
FuLL-LBNGTH — mit-tul (collu); a fidl
length portrait, ritratt tal persuna col-
Iha (li jidher mir-ras sar-riġlejn>
FuLL-HANNBD — mgħammar sewwa
bin-nies; a ahip/uU manned with aailors^
bastiment mgħammar sewwa bil baħr
rin.
PuLL-MOUTH — {chatterer) — lablàb,
wiehed li jitchellem dejjem (li dejjem
għandu Isienu sejjer) ; bil għajjàt, bil
frattarija.
FuLL-OBBBD— li turi (juri) il wiċc
collu (bħal kamar meta icun quinta).
FuLL-ouT— sewwa, gball collox, col-
lu chemm bu ; heimj fulUout as evil if
not toorse, ("Anilrews, Woiks 11,361)^
billi hu ħażin sewwa (collu chemm hu)
jecc m'hux agħar; full out, (fli stampa)
bla marġni (faċċata stampata mimlija
collha), bla marġni xejn.
FuLL-BBPLBTB— mimli sax-xfar, jew
sa fuk.
FuLL sooBB— (fil musica), parti fejn
jinstemgħu il vucijiet u li strumenti
collha nimchien.
FuLL souLBP—kalbu ħanina.
FuLL SPBAK — turi jew tgħejd ċar
(chif tcun tħoss il kalb).
FuLL SPBEAD— miftnh collu.
FuLLSTOP — pont ; fermata, wakfa ;
żamma bis-swaba collha fuk il cordi
ta chitarra etc.
PuLL-wiNGBD— lest biox jitlak, fuk
innar, bil ġwienah lesti.
FuLLY — għal collox ; / am fully sa^
tUftedy jena soddisfatt għalcollox (sew-
wa, jew chemm jista icun).
FuLMAR— tajra tal baħar jew tal
ilma li tinsab wisk fl-ibħra tal Articu.
PuLMiNATB— tfakka (tagħmel ħoss)
bhal sajjetta ; triegħed, tfakka, iċċak-
ċak ; tisħet, tiscumunica ;/ttZminato of
mercury, isir billi tħoU parti mercuriu
fi tnax il parti ta acidu nitricu, u meta
jibred (jew jicsaħ) tħallat magħhom
dakstant jeħor (18 il parti) alcool.
FuLMiNATiNG— li ifakka, iċakċak.
FuLMiNATioN — tfakkigħa, ragħda,
tifkigha, ċakcika ; saħta, scomunica.
FuLMiNATORY— ara fulminating.
FuLMiNB — twaddab jew tvenven bħal
sajjetta.
FuLMiNBOus— tas-sajjetti ; tat-tfak-
kigħ tas-sajjetti.
PuLNEBs— milia, xaba, bosta, wisk ;
li ħaga tcun mimlija.
PuLSOMB— kżuzi, li ikażżeż, li ikalla;
tal abbundanza, tal gid, tal mili; mim-
li, smin; now this is fulsome and offends
»]«, (CowpHf, Task), issa dana ikażżeż
u kiegħed jincwetani(jatini fastidiu);
he isafulsome man, dac bniedem li
ikażżeż (kżużi) ; the seven fulsome years
(Genesis)^ is-seba snin tal gid ; his lean
pale and wiUiered corpse, grew fulsome^
fair^ andfreshy (Golding, Ovid^ Meta-
morphosesj^ \\ gisem tiegħu, maghlub,
safrani u midbiel, intela, sbieħ, a ħa
ir-ruħ (stejker^.
FuLsoMENESs— kżież, kżużija.
PuLvous— safrani scur, lewn iż-iagh-
fran.
PuMADo— huta ipprofumata ( bħal
aringa etc. )
FuMAROLB — tokba rVulcan minn
fejn joħrog idduħħaq etc.
PuMATORY-ħaxixà (il fumaria).
PuMBLB— tbagħbas, itteftef, tgħar-
rak bi-idejn; ittemtem, tilgħab bil
Digitized by
Google
t*djl
491 —
Fxiii
cliem ; tħey, being found futnbling in
t/ieir anstcers, were told to go out of the
council chamber ( P. Hollaiid ), billi
sabuhom (rawhom) li kegħdin jilgħaba
bil cliem (itemtma jew ilakalku^ biex
iwieġbu, bagħtuhom il barra mis-sala
tal cunsill.
FuHBLBB — min ibagħbas, iteftef,
igħarrak b'idejh ; min itemtem, ilak-
lak jew jilgħab did-discors (bil cliem).
FuMBLiNG — tbagħbis, teftif; temtim,
tlaklik, logħob bil cliem.
FuMB— duħħan, fwar, riħa, saħna,
corla ; iddaħhan, titla (firras), tfew-
waħ, tipprofuma, tisħon, tincorla, ti-
spiċċa bħal duħħan(fii-xejn); iżżigħel,
tmelles, tħannen ; it is like fume de-
parted fromfire, bħala duħhan li tiela
(ħiereġ) min-nar ; we saw fumee rieing
from the surface of t/ie water^ rajna
fwar tiela minn wiċċ I-ilma ; the fish
whose liver gaveforth such ajume an sent
the devil flyinq from Ecbatana to Egypt^
(MaeaaUf , ilistory ofEngland)^ il ħut
li mil fwied tiegħu bdiet ħierġa rieħa li
tchecci ix-xitan jiġri minn £cbatana
ghall-Egittu ; some body has put my
fatiter in a fume against vie^ xi ħadd
mela il missieri u ġagħlu jishon ( jin-
corla) għalija ; the tcick fumes^ il ftila
kegħda iddaħħan; when the wine had a
little fumed up into his head he began to
speakand do foolishly^ ( P. Holland,
Plutarch^meta I-imbit beda tiela (bħal
fwar ) frasu beda jitchellem u jagh-
milha tal ibleħ ; they were fumed with
frankincense on every side, ( Oowper,
Truth), chienu mfewħin bl-incens
minn cullimchien ; hefrets^ he fumes,
he stares^ he stamps the ground, ( Dry-
den, Palwnon and Arcite ), jizbel, jin-
corla, u jitmaehan, iħares ċass, iħabbat
sakajħ ; their vanity is nought else but
smoke tliatfumeth soon away^ il frugħa'
tagħhom m'hix haġ'oħra ħlief duħhan
li jispiċca u imur fix-xejn, ( Spenser j,
they tkmi-drify andfume him so, (Cow-
per, Task), huma igħolluh sa 't-tielet
sema ( tista tgħejd jagħmluh Alla
taffħhom ) tant .i^«egħlu bih ( imel-
suħ).
FuMBLBSS— bla duħħan, hl£k fumes,
(ara^.
FuMBR— min ifewwah jew jaghmel
riħa tfuħ.
FuMBT— il ħmieġ taċ-cerv.
FuMiD —mdaħħan.
FuMiFY-timla bidduħħan.
FuMioANT— ara fuming.
FuMioATB — iddaħħan, tbaħħar, tati
il profum, tiddisinfetta (wara il curan-
tina).
FuMiOATioN-tidhin, tibħir, ghati il
profum, disinfettàr; all t/iese clotheaare
ready for fumigation, dawna il ħwejjeġ
coliha lesti għal profum.
FuMioATOR-min idaħħan, ibaħħar
jew jati il profum jew jiddisinfetta.
FuMioAroRY— li inaddaf, jisfi jew li
jipprofuma.
FuMiLY — bid-duħħan.
FuMiNG— tidħin, fwar, tbaħħir, pro-
fumar, profum ; duħħan,ħaġa li tmur
u tghaddi bħal duħħan.
FuMiNOLY— bil corla, ncurlat, b'saħ-
na, b*daghdigħa ; tv/ien I told him w/iat
you said he answerel fumingly, meta
għedtlu x*għedt int wiegeb incurlat.
FuMisH— ncurlat; b*8aħna.
FuMisHNBSs — corla, saħna.
FuMiTORY— camra ghat-tipijp.
FuMMBL— bagħal(bin żiemel u. ħma-
ra).
FuMosiTY— fwar (spirtu lijitla fir-
ras) ta min jixrob mbid etc.
FuMous— mimli jew collu duħħan,
li jagħmel id-duħħan jew fwar ; li
i'aghmel riħa (rwejjaħ) ; lewn id-duħ-
ian, scur; ncurlat; he must abstain
from garlic and such like fumous t/iings,
(Bar'rough, Method of P/iysic},hemm
bżonn iżomm ruħu ma jecolx tewm u
^wejjeġ oħra bħal dawn li fihom riha
(ta rwejjaħ) kawwija ; trees with fum-
ous leaves, siġar bil werak somor (scu-
ri, mdaħhnin) ; / /lardly dare to speak
to him now he is so fumous, bil chemm
nissogra inchelmu issa, hua hecc in-
curlat.
FuMY-BALL— ara puff^balL
FuN— ħlieka, daħca, ċajta, logħob ;
moghdija taż-żmien ; he isfull offun^
collu ċajt ; to make fun of, tgħaddi iż-
żmien bi (tidħac bi) ; t/iey triedto make
fun of /itm, riedu igħacjidu iż-żmien
Digitized by
Google
frtjN
— 492 —
PON
biħ (igħaddah ta pulcinella jew inber-
lina).
FuNAHBULANT — min jisfen fuk il
ħabel stirat.
FuNAMBULATB— timzi fuk ħabel sti-
rat.
FuNAMBULATioN — mixi jew sfin fuk
ħabel stirat (fl-aria).
FuNAMBULATORY— li jisfen jew jimxi
fuk ħabel (stirat^; dejjak (fid-diek)
bħal dac li jisfen jew jimxi fuk il ħa-
bel; Iread iofly and circumapeotly in
i/iis funamhulaiory track oj goodness^
(Browne, Chriaiian Morah), imxi (ati
il passi) bil mod u bl-attenzioni f din
il mogħdija dejka tat-tieba.
FUNAMBULIST IP^^^./^aC li) jimxi
„ Mew jisfen fuk ħabel
FuNAMBULO J(8tjratfl-aria).
FuNAMBULOus — dojjak daks (il wisa'
ta) habel.
FuNAMBULUs— ara/wnamii/lM^.
FuNABiA— isem ta ħaxiza (fumaria>/.
FuNOTioN— għemil, xogħol, funzioni;
tagħmel logħol ; tagbmel funzioni,
tiffunziona, taghmila ta.
FuNOTiONAL— ta għemil, tax-xoghol
ta funzioni.
FuNOTio^ARY— min jaghmel xi xo-
għol, xi funzioni» min jiffunziona; uf-
flcial ; we oiujht io do busineas^ of course^
with the functionaries who act under the
new power, (Batke/rhoughts on French
Affairaj^ aħna għandna immixxu 1-af-
farijet tagħna (niccorrispondu) natu-
ralment ma I-ufficiali li kegħdin jagix-
xu (jaħdmu) taħt il potenza il ġdida.
FuND — flus għan-nefka, flus bli
mgħax, capital, flus, mezzi (ghan-
nefka) ; tislef ; tkigħed flus bli mgħax;
t/te jjaiiiotic Jund, il flus (il capital)
għan-nefka patriotticu (il flus għan-
nefka għal 1-affarijet tal bżonn nazio-
nali); ninkimj fund^ dawc il flus li in-
nazion twarrab biex iġġamma u im-
baghd tħallas biex tisconta (tnakkas)
mid-djun li icollba ; my fands are rery
low, mil flus batut ħafna (mezzi għan-
nef ka ma għandix hlief ftit wisk) ; ba-
tut mil flus.
FuNDAMENT — pedamont ; baei, it-
tint jew il makghad.
FuNDAMKNTAL — tal pcdament, tal
FUNBBRIAL
FuNEBRIOUS
bidu, li ma tistax tghaddi minn għajru,
li jinħtieġ ferm.
FuNDBD^impiegat (flus) bli mghax.
FuNDi— xorta ta kamħ, bħal kara-
bocc, li mid dkiek tiegħu, billi ħafif,
jagħmlu il ħobs ghax-xjuħ u 1-inva-
lidi.
FuNDiNG - tagħmel, ( għemil ) jew
ġbir ta capital (flus) biex jitħalsu li
mgħax ta flus mislufa.
FuNDLBss — bla fluB, li ma għandux
flus, mezzi jew capitali.
FUNBBRAL ) j^, f^^^^^,j^ j^^^y^^.^
tal mejtin.
FuNBRAL— difna, funeral; tad-difna,
tal mejtin ; orazioni funebri (discorB li
isir minn xi ħadd fuk il mejjet ) ; did
you see ihe GenemVs funeral ? rajtu il
funeral ( 1-accumpanjament għad-di-
fna ) tal General ? the funeral expensea
amounied to ahoni £ SO^ li spejjes tad-
difna laħku mat-tletin lira; / could
learn litile froin . ihe minieter that
preached his funeral, (Faller,TFoi7/iitf^,
Ilereford /, 454\ ftit stajt nisma milli
kal il kassis fl-orazioni funebri li għa-
millu (middiscors li kal fuk il tuejjet).
FuNERAL-ALB — il birra li tinxtorob,
(ix-xalar li isir) meta imut xi ħadd.
FuNBRAL CYPRESB — biccliejja, dawc
is-siġar li icun bemm jicbru fic-cimi-
teri (is-salici piangenti),
FuNERATE-tidfen.
FuNBRATioN - difna, festa ffuneral,
funeral.
FuNBREAL — tal funeral, taddifna,
tal mewt, trist, li iBewwed il kalb, ta
Bwied il kalb.
FuNEST ' ta 8wie<l il kalb, li idejjak
il kalb, triBt.
FuNO- dac il ħoss bhal meta toħroġ
tap biB-salt minn flixcun ; dakka, salt;
tfakka, tgħamel ħoss ( bħal meta itir
tap bis-salt minn flixcun).
FuNaAL--tal fakkiegħ.
FuNOE — fakkiegħ ; ibleh, haġa
belba.
FuNoio-li isir mil, jew li insab fil,
fakkiegħ.
FuNGiFoRM - li gej bħal, li ghandu
għamla ta, fakkiegħ.
FuNoiNous — tal fakkiegħ.
Digitized by
Google
^m
- 49à-
FUE
FuNoivoRous — li jecol il, jew li
ighdiz bil, fakkiegħ.
FuNooiD— li donnu fakkiegħ.
FuNOOLooiBT — wieħed mħarreġ (li
jaf; il Jitnyolotjt/ (ara).
FuNooLOGY—Ii studiu fuk il fak-
kiegħ (ighejdulu ucoll mycology).
FuNGous— tal fakkiegħ, 'magħmul
mil li stesB Bustanza tal fakkiegh.
PuNGUs fpluraI/«/i(70 — fakkiegh.
FuNiGULAR — tal habel, magnmul
minn ħafna ħbula (minn ħbula flim-
chien).
FuNicuLàR-MACHiNB — macna li it-
talla ħaġa tkila u tniżżila fuk il hbula.
FuNicuLUS ) il curdun tat-trabi (li
FuNis j icollom maż-żocra).
FuNK — rieba ħażina, rieħa tinten,
(foga ta duħħan etc); biża cbir, saħna,
corla ; tib;^«a, tcun mbażza, titfa rwej-
jaħ ħżiena (bil biża) ; tifga bid-dħahen
ta intiena ; tbazża ; tieħu fastidiu, tiż-
bel, tincorla, tieħu saħna; tati (tfarfar)
biż-żewġ ; no body coidd bear such a
fnnk^ ħàdd ma sata isofri dic ir-riħa
hecc ħazina (dic li ntiena) ; if they find
no brandy to get drnnk, their souh are
in a miferable fnnk^ (Wolcot, P, Pin-
liai')^ jecc ma isibux brandi biex jiscru
icollom biża cbir fukbom ; at ench a
dreadful night he /unked, ghal dic ix-
xena tal biża baża ferm ; she funks
Dashebia and her son to d^at/t, (King,
the Furmeniary), bia fgat bid-dħaħen
ta ntiena lil Bashebia u lii binha ; on
seeing us ihere he funked, xħin rana
hemm nafar (sibei, tmasħan) ; look
now the horse is funking like mad^ ħa-
res issa iż-żiemel kiegħed jati biżżewġ
kisu miġnun.
FuNKY — beżżiegħi, li jibża minn
xejn ; / do fevl somexohut funky^ kie-
għed inħossni donni nitl)RŻ/.a.
FuNNBL-Iembut, deffus ; ċumnija
ta vapur ; il griezem jew il gherżuma.
FuNNELLiKB— bħal lembut, li gej
bhal lembut.
FuNNBL-NET— xibca għamlatalem-
but.
FuNNBL-8HAPBD-ta għamla ta lem-
bat.
KuNNBLLBD — bil-Iembut, biċ-ċum-
nija (jew biċ-ċmieni).
FuNNiLY — b'mod li jġagħlec tid-
ħak, tad-dahk.
FuNNiNG— li jicċajta, diAħiek, ħlu-
ki.
FuNNY— tad-daħo, daħħiec, ħluki,
ċajtier, collu żuffiet ; curius, stramb ;
xorta taghigg(frejgatina twila); Ilike
him he is so /unny^ inħobbu, dejjem
jiċċajta fjidhac) ; wJiat a funny man
you are, I cant make you out^ chemm
inti bniedem stramb, ma nistax nif-
mec ; the only attainable craft besides
funnies, wereacouple ofsix oar«,(Field,
Jan. S8th. 188^), barra mil funnies
(frejgatini twal) 1-opri li chien hemm
chienu biss żewġ frejgatini tas-sitta,
(b'sitt mkadef).
FuoR *biċċaghudamwaħħla(msam-
mra) ma travu etc. meta icun maħsus
biex tirfed.
FuR — ara furrow.
FuR— gild bil pil (bhal tal ktates)
suf ; tinforra bil gild bil pil (bħal tal
bumerin etc.); tinforra bis-suf ; il pil
jew is-suf tal koxra tal kamħ ; dio il
ġlatà li icun hemm fuk Isien meta li
stoncu icun maħmuġ ; my pulse une-
tjualy and my breaih is strong besides a
filthy fur upon my tongue^ (Dryden,
Perseus), il polz tieghi m*hux regulari
(ma iħabbatx sewwa), nifshi kawwi,
u barra minn dana tartru obir (ġlata
cbira) fuk Isieni (Isieni mahmug ferm).
FuRAOious— moghti għas-serk (biex
jisrak).
FuRAciTY— xehta ghas-serk, ta ħal-
liel.
FuRBBLow— frill (għad-dbielet tan-
nisa); tagħmel il frill, iżżejjen dublett
bil frill ; iżżejjen ; (you) furbelow the
plain discourse, ( Prlor, ' -/l/ma //;,
inti żejjen id-discors (tħallihx xott chif
intkal).
FuRBiSH— tinborni(togħrok jew tob-
rox haġa biex iggibha tlekk), tbajjad
bil għerik jew bli msieħ f fided etc ) ;
again they furbish up their trumpery^
darb*oħra ( mil ġdid ) reġgħou bdew
ibajdu (jimsħu biex jidru aħjar) il
griefex tagħhom.
FuRBisHBR-^imbornitur, min ibaj-
jad jew igib ilekk b'imbornitur, bar-
raxa etc.
Digitized by
Google
FUR
— 494 —
vm
FoBOATB— -li gej bhal furobetta, mif-
ruk fi tnejn (fżewġ friegħij.
FuBOATioN— ferka bnal friegħi tal
farchetta.
FuBciFBBouB — ta briccan, ta wie-
ħed tal forca, ta asBassin.
FuBOULà— bħal strippa li jagħmlu
tiAt xi ħajt maħsuB biex iżommuh li
ma jiġtorrafx ; isem ta għadma ta gi-
simna Ti gej ja bhal V.
FuBouLAB— magħmul, li gej, bħal
furchetta.
FuBDLE— issorr, tagħmel sorra
FuBDLiNa— sarr, ġbir ta ħafna ħwej-
jeġ f sorra ; rbit ta sorra, jew fsorra.
FuBB— tiehu bil baħar ; tieħu, twas-
sal, tmixxi.
PuBPBLL— gilda bil pil b'collox.
FuBPUB— brija (li titla jew titrabba
fir-ras).
FuBFUBAOBOUs - U donnu brija, bħal
brija jew nuħħala ; tal falza, il falza,
marda tal gilda li tinkala kxur kxur.
FuBFUBATiON — li nżul tal brija mir-
ras.
FuBFUBOUs— bħal granza (nuħħala)
jew magħmul mil granza ; furfurous
breadyl^ohi tal granza.
FuBiAL— ara furioua.
FuBiBUND — sfiċċus, mkarkaċ, fu-
riuB, ahrax ferm.
FuBiBUNDAL— furiuB, miġnun.
FuBiosiTY— genn.
FuBiOBO— bniedem furius, mkarkaċ.
FuBious — sfiċċus, mkarkaċ, furius,
miġnun, aħrax, kawwi ; a furious tor-
reni^ ilma li jinżel bil gofif (kawwi).
FuBiousNEss— sfiċċa, tkarkiċ; furia,
killa, genn, kawwa, guffaġni; thou shall
8tretcli oul tliy Itands vpon the furious-
neae of tfie enemy^ inti għandec rtrid)
tmidd idejc fuk il killa tal għadu.
FuRL— tobromi tiġbor jew tagħlak
il klugh (torbot il kala mibrum jew
mgherbeb mal pinnur) ; tinġabar.
FuBLONO - kies, li cull tmieniamin-
nhom (cull &furloNgsJ jagħmlu mil.
FuBLOUGH— sensia, permess (li jeħu
jew icollu suldat biex joħroġ jew jitbi-
għed ghal xi żmien mil quartier) ; tati
is-sensiajew il permess (I-actar lis-
Buldati biex joħorġu għal xi ġranet
mil quartier; he has got a furlough
from tfie colonelfor a tnonth, ħa per-
mess minn għand il curunell biex jib-
ka barra mil quartier għal xahar.
FuBMBB ( bli Scozzis ) — furmatur
waiagħ.
FuiivAGE — forn ; I-akwa zmien etc.
ta tbatija jew dwejjak etc. li fih wie-
ħed icun v iddewweb fforn; tixħet fin-
nar ; t/iey are now in the furnace of
ajiiction, issa jinsabu flakwa (fl-ak-
kal) tad-dwejjak (tan-nichet).
FuRNACB-uuBNiNa — U jaħrak daks
fprn, daks in-nar.
FuBNACB-OADHu — dic il koxra tal
ossidu tażżingu li titrabba jew issir
fil canal ta funderia jew fejn idewbu il
ħadid.
FuBNAGBPUMAOB— gagBzzB, dac il
gebel (donnu ħaġra ħaffiefa) li jibka fil
foroġ tal ħaddieda etc.
FuuNiSH — tgħammar ; tati ; tagħ-
mira, mostra, campiun, esempiu ; to
lend the tcorld a furnish of wit,
(Oreeve, Groatsworth of Wit), biex
tati lid-dinja esempiu ta għakal n in-
telligenza.
FuBNisHBD •— mgħammar ; a house
to let furnished, dar bil mobbli (bl'għa-
mara) għal chiri; mogħti; żiemel
mlibbes jew armat chif imur.
FuBNisHBDNBSS —tagħmir.
FuBNisHER— min igħammar jew jati.
FuRNiSHiNa— tagħmira, għati, żieda.
FuBNisHMENT — tgħamir, prowista.
FuBNiTUBB— għamara, armar ; żie-
da ; il hadid tax-xogħol ta li njam ta
mastrudaxxa bħal ma huma serraturi,
firrolli, lucchetti etc, il bcejjeċ (mun-
tatura) ta canun ; waħda miċ-ċwievet
tal ( rgni ; il mattiatura (arbli u cimi)
ta bastiment ; li njam, ċomb etc. li
jagħmlu li stampaturi biex iżommu
fermi (jorbtu tajjeb) it-tipi fuk it-tor-
cbiu li icunu lesti għal li stampa ; iMd
furnitnre, imbarazzi ( ghamara ħa-
żina).
FuBOLB— dawc ilfiammijew ilsna
tan-nar li xi drabi jidru fnk il pin-
nuri ta bastimenti (ighedulhom ucoll
fuochi Sant'Elmo),
FuBOB— furur, corla, killa, saħna,
genn.
Digitized by
Google
PUR
— 495 —
PUS
FuRRBD — mżdjjen, mberfel jew
mdawwar bil gild, bil pil jew bis-suf.
FuRRiER — quarUrmanier (ara).
FuRRiBRY — il bejgħ, negoziu tal
ġlud bil pil , il ġlud collha li huma bil
pil.
FuRRiNO — nfurrar, gvurniment,
gvornizion bil glud, bil pil ; oavilii jew
strixxi tal għuda li jaghmlu (iwanħln)
il mastrudaxxi meta iridu igibu xo-
għol tal njam nvell jew għoli wiehed ;
nfurrar doppiu tal bastiment ; dac vh'
żift otc. li jaghmlu fl-ewwel filati ta
ħajt biex iżommu li l-umdità ma titlax
il fuk (jew ma tidholx fil bini).
FuRROW— radda tal moħriet ; xakk,
ticmixa; taghmel radda (bil moħriet),
ixxakkak ; tchemmex ; tlioae tears wili
/urroto her face^ dac id-dmugħ (il bi-
chi) ichemmxilha wiċċha.
FuRRowED— collu Biughi jew sinjali
(mifruk) bħal għalka li tcun chemm
ghada maħruta.
FuRRowiNo— ticmix, għamil ta rad-
diet bil moħriet.
FuRROWY —ara furrowed.
FuRRY— mogħti, micsi (mlibbes) bil
ġlud bil pil ; tal ġlud bil pil ; bħal gild
bil yil.
FuRT— serk, ħell.
FuRTHBR — iżzattat, iggib il kud-
diem ; ibgħad, jeħor; ucoll, iżied, ac-
tar fil bghid (ibgħad), actar il hinn,
( lill hinn actar); ii is his daty to
furiher you in that, hua dmir tiegħu li
igħejnec u ighaddic il kuddiem fdac ;
tce have done our best to further his
projecty għamilna chemm stajna biex
nghaddu il kuddiem il progett tiegħu
jew il fehma li chellu ; / cannot go any
further^ ma nistax immur ibghat (il
kuddiem actar); t< w///r//i^r tlian my
house, ibgħat (actar il bogħod) mid-
dar tiegħi ; have you any further coni-
mandsff għandec cmandi ohrajn għalia
( għandec x' tordnali jiew x'ticcman-
dani actar)?; you mustgo to thefurther
end of tfie street^ jaħtieġ tinur fittarf
I-jebor tat-triek ; he further said^ hu
kal ucoll (kal iżied) ; take no furtlur
care ofthat^ tieħux ħsieb actar ta dac ;
go a little further that way^ ersak ftit
jeħor lill hinn ; till further orders^ , sa
chemm icun hemm ordnijet fcodda;
ghal ibsa (sa chemm jerġgħu i^edul-
na xort*oħra).
FuRTHBRANCB — mogħdija il kud-
diem ; ghajnuna ; his riclies are no
furiherance but ratlier a hindrance to
liim^ flusu m'humiex għajnuna iżda
actarx imbarazz (tfixchil) għalih ; this
1 have donefor the furtlierance of the
institute^ jena għamiltu dan għal
mogħdija il kuddiem (għal I-avanz) tal
istitut.
FuRTHBRBR — min igħaddi il kud-
diem, igħejn, jipproponi, javanza ;
Uky brotlier was a furiherer in the act^
(8hakeHpear, TempestJ^ ħuc għen fil
biċca,
FuRTHBRMORB— barra minn dan.
FuRTHBRMosT— I-ibgħat ; I-actar fil
bogħod.
Furtħbrovbr - barra minn dana.
FuRTHBRsoME— vantaġġuB, li jagħ-
mel il gid.
FuRTHB8T—I-ibgħat 1-actar fil bo-
għod ; this is the furthest way about,
din hi l-ibgħat triek li hawn ; / will
go to the furihest end of the world, im-
mur fl-ibgħat post (tarf) tad-dinja;
to-morrow at furthest, , 1-actar għada
(m'hux actar tard minn għada).
FuRTiVB— misruk ; monbi.
FuRTiviLY— bie-serka, bil moħbi.
FuRTUM— serk, eerka.
FuRUNCLB— musmar.
FuRY -stirċa, dagħdigha,furia,genn,
kawwa, I-akkal; tn the fury of the
storm^ fl-akkal (I-akwa) tat-tempesta
jew tal burraxca; fury^ tiddagndaħ,
tinfuria, tisħon, tincorla, jatic bħal
genn.
FoRY— ħalliel ; have an eye io your
plate for iliere be furies^ (Pletcherj,
okgħod attent għal fided tieghec gha-
liex hawn il hallelin.
FuRBE — eiġra salvaġġa bix-xewc ;
għolliek.
Furzeohat) tajrajew għasfur, il
FuRZEUNO y buċakk tal cudi.
FoRZEN— mimli/wr-j^ (ara).
Fus -lest, irid ; he was fus to learn^
chien lest (chien irid) biex jitgħallem.
FusAuoLE — ornat fil capitell tal
colonna tal ordni Doricu u Jonicu.
Digitized by
Google
PUS
— 496 —
PUT
FusG— foBO, mudlam, rosaħhab.
FusoATiON— dlam.
F'usoous — lewn Bcur, mhallat bil
gri'2 a l-iswed.
FusB— iddewweb, tħoU bis-sħana;
mogħdija ta (sinjal fak il ħaxii ta
minn fejn icun għadda) cerv.
FusEE— fu8 (taarloġġ) li fuku id-
dur jew titchebbeb il catina (il ħabel);
il miċċa (ta bomba); sulfarina; az-
zarin.
FusiBLE— dewwiebi, li jiddewweb, II
jinħall; tliU aubslance isfusible enough^
dan idub ferm (jinħall sewwa).
FUSIE— fOBS.
FusiFORM— li ghandu ghamla ta, li
gej, bħal fuB.
FusiL — azzarin (taż-żniet, li jispa-
ra biż-żniet u'l haġra) ; fusil (fl-armi)
disinn bħal mustardini tawwalin għa-
mla ta makrud.
PusiLLÀDE— Bparar ta azzarini wa-
ra xulxin jew flimchien.
FusiNQ— tidwib (bin-nar>
FusiNQ-POiNT— dacilgrad tas-Bħana
li jibda idewweb.
FusiON — ħalla, tidwib ; għakda flim-
chien ; a preai benefit was the result of
tlie fusion^ gid cbir sar mil għakda
tagnhom flimchien.
PusiONLESS — artab, deboh', bla
togħma, bla sustanza, bla gost.
FusoME - Babiħ.
Fuss— Btorbiu, għageb, frattarija;
why do you make so mtich Juss about it ?
għaliex kiegħed tagħmel dan il għageb
coUu ? fuss, tagbmel ghageb jew frat-
tarja għal xejn.
FussiLY— bil għageb, bil frattarja.
FussiNESS— għageb, storbiu, fratta-
rja (għal xejn).
PussooK mara ħoxna jew smina ;
what a fussock she t>, x' mara fiha !
( x'inhi ħoxna, donna bakra ) dic il
maral
FussY-għaggiebi, lijaghmel għa-
geb jew frattarija għal xejn.
FusT— tinwir, dic ir-riha tal bra-
mel tal mbid, toffa; il biċċa tal colon-
na mic-circu jew il bastun ta isfel sal
capitell ; il colonna collha barra mil
pedistall u*l capitell ; bastiment żgħb
tal klugh ħafif għal raixi; tnawwar,
titnawwar, tagħniel riħa ta tinwir.
FusTED— mnawwar, li fiħ riħa ta
tinwir.
FusTERio— il-lewn jew iż-żebgħa li
issir (jagħmlu) mWfuHtet (ara).
FusTET — li njam tal/M/ic (ara).
FusTiAN -fuBtan ( drapp bħal xok-
ka); chitba ( stil, xorta ta chitba )
b*hafna cliem magħżul ; wieħed li jic-
teb bi Btil għali, bombasticu ( jigideri
b'hafna cliem inaghżul ).
FusTiANiST— minjicteb bombasticu
( b'ħafna cliem magħ/AiI ).
FusTic — xorta ta njam isfar li jeħ-
.duħ għaż-żebgħa.
FusTiGÀTB— i8Bawwat,tati bil yirga.
FUSTIGATION — Bwat, dakkiet bil
virga.
FoSTiLARiAN— briccun, banavolja ;
away you fustilariany ( Shakespear, S
Ilenry IVj^ isa minn hawn ja briccun
banavolja.
FusTiLUQ — bniedem oħxon, smin
goff, donnu bagoll ; you may ilaily see
such fustilugs xcalking in the streeis
(Juniusj, tista tara cuU jum nies goffi
(ħoxnin, ħoxnin) jimxu mat-torok.
FUSTINE.SS— moffa, tinwir.
FusTY— mnawwar, li fiħriħata tin-
wir, jinten ; Ihe fusty plebeians hat^
thine honours, ( Shnkeapear, Cariola-
nus J, il plebej jintnu jobgħodu 1-unuri
tighec (li ghandecj.
PusURE— tidwib.
PuTBAND • cumpannja suldati fan-
terija (m'hux cavallerija).
FuTE-ALE — trattament li isir lil
dawc li icunu fiddar meta mara, li
tcun spiċċat, tinżel I-ewwel darba mis-
sodda.
FuTiLE— fieragh, chiesaħ; wieħed li
ma għandux ħlief cliem biss ; li igħejd
bisB minn għajr sustanza ta xejn
PUTILITARIAN — wieħed li ifittex
laghmel ħwejjeġ fergħin, li ma humiex
tas-BUBtanza.
FUTILITY— frugħa, cliem vojt, bla
BUBtanza; cliem chiesah.
PuTiLiZE -tirrendi ( tagħmel ) fie-
ragħ, vojt jew bla sustanza.
PuTTOOEs — stamnari, bicciet mil
majjera ta bastiment.
Digitized by
Google
PUT
— 497 —
GAB
FuTURABLE— li jista ieir, ji^ri jew
ighaddi il kuddiem ( fi żmien jeħor li
għad irid jigi ).
FUTURE— iż-żmien li gej jew li għad
irid jigi; il kuddiem, li ghadu gej ipast,
present, futurc he beholds, ( Mllton,
Paradise Lost III), hu jara li mgħoddi.
li ahna fiħ u iż-żmien li ghad irid jigi ;
/ am thinking of the future^ kiegħed
naħseb filli għad irid jigi ; the sign of
Uie futnre, in gi'ommarj is "shaiV' or
^^iviir\ is-sinjal tat-temp fttury fil
grammatica, hua ix-shall jew il wilL
FuTUUE-LiFE— il ħajja ta dejjem,
id-dinja I-oħra ( fein immorru wara li
immutu).
FuTURELY— għal li gej.
FUTURIST— wieħed li, min, jaħseb
għal li gej jew fiżżmien li ghad irid
jig«-
FUTURITY — iż-żmien li għad irid
jigi; il kuddiem.
Fu^EE— ara fusel.
Fuzz— ittir fi bċejjec rkak.
Fuzzi — ħafif u porus magħmul
bħal sponża.
FuzZLE— issaccar bli mbid jew bix-
xorb tal licuri.
FuzzY — aħrax, ħotob ħotob jew
mgiegħed ; hafif u magħmul tokob
tokob bħal sponża.
Fy ('Jie) gnarucasa !
Fyke— tagħmel għageb jew fratta-
rija.
Fyke-net— nassa għal ħut.
Fyle — tħammeġ, tcagħbar bil
ħmieġ.
FYLFOT-xorta ta salib bil fjuri.
Fyne— rkiek, fin.
O— bia is-seba ittra a il ħames con-
sunanti tal alfabett Inglis ; 6 bħala
sinjal tiswa jew tokgħod f'Ioc in-nu-
mru 400 u Ġ floc 40000 ; fil musica
il G hia il ħames nota jew grad ta li
scala (diatonicaj; il chiavi tas-su-
pran.
6ab — il halk; tlablib, tpaċpiċ, ċaċċir;
kerk, wiri ta haġa b'oħra ; ganċ f ma-
cna ta li steam ; the gift oj tiie gab, li
wiehed ican bravu jaf jitchollem ; ħila
cbira fil cliem, eloquenza; / alwai/s
knew that you fiad tfie gift of the gab,
of course (Dickens, Martin Ċhuzzlewit,
Chap. XXVII J, dejjem cont naf li inti
tinkala wisk għal Isienec, cont dejjem
tajjeb biex titchellem, dina nafaha.
Gab --tlablab, isserser, tgħejd, a
(lejjem tgħejd ; tpacpaċ, tigdeb ; / gab
nought f^thaacer), jena ma niġdibx ;
gnb, tidħac bi, tinganna, tkarrak bi ;
toħroġ barra (mil ħalk etc^ bħal snien;
fie hiis a set of teeth gabbing out of the
mouthy (P. Hollanii), għandu sniena
mkabbżin (maħrugin) il barra (minn
ħalku).
Gaban — xorta ta drapp ordinariu.
Gàbaraob — drapp ordinariu għal
I-imballar tal ħwejjeġ ; involtatura.
Gabardine— ġlecc cbir u wasgħa,
bħal cappa ħoxna ; cabozza.
Gabbard— barc, bastiment żgħir.
Gabbbd -mkabbeż jew mi^ruġ il
barra ; none fiave gabbeU tusks standing
forth oftfie moutfi, (P. Holland;, ħadd
ma ghandu snien cbar mkabbzin il
barra minn ħalku.
Gabbbr — lablàb, ċaċċarun, ghid-
dieb ; wiehed li jitchellem u ipaċpaċ
dejjem.
Gabble - tpaċpaċ, tgħejd, titchellem
u tlablab ; tpaċpiċ, għajdut, cliem jew
tlablib.
Garblbhbnt— tpaċpiċ, tlablib,cliem,
discors, għajdut.
Gabbler— ara gàbber,
Gabby— lablàb, wieħed li ghandu
Isienu dejjem igħejd, ċaċċarun.
Gabbl — kbiela (ħlas ta chiri ta għal-
ka etc.)
Gabblbr — min jiġbor il kbiela.
Gabellb-man — gabillott.
GABioN—kartalla, kofifa cbira, mim-
lija bittrab li biha, u oħrajn bħala,
tingħamel trunciera.
Gabionadb— sur, fortizza magħmu-
Iha malajr bil kfief jew kratal mim-
lijin bittrab mkegħdin ħdejn xulxin.
Gabionbd— sur etc. mibni (magħ-
mul) bil kfief jew kratal mimlija^ bit-
trab.
Gablb — fruntun ta bini bis-sakaf
żurżieka; sakaf li jispiċċa bil ponta
b'mod li jidher gej bħal trianglu.
Gable-end— ix-xifer ta kuċċata ta
63
Digitized by
Google
PUS
— 496
PUT
Fuso^fosc, mudlam, rosaħħab.
FuscATiON— dlam.
Fusoous — lewn scur, mhallat bil
griż u I-iswed.
FusE— iddewweb, tħoll bis-sħana;
mogħdija ta (sinjal fuk il ħaxiz ta
minn fejn icun għadda) cerv.
FuSEB— fuB (taarloġġ) li fuku id-
dur jew titchebbeb il catina (il ħabel);
il miċċa (ta bomba); sulfarina; az-
zarin.
FusiBLE— dewwiebi, li jiddewweb, li
jinħall; this subslance is/usihle enough,
dan idub ferm (jinhall sewwa).
FusiE— fOflS.
FusiFORM-Ii ghandu ghamla ta, li
gej, bħal fuB.
FusiL — azzarin (taż-żniet, li jispa*
ra biż-żniet u'I haġra) ; fusil (fl-armi)
disinn bħal mustardini tawwalin għa-
mla ta makrud.
FusiLLADE— sparar ta azzarini wa-
ra xulxin jew flimchien.
FusiNG— tidwib (bin-narj.
FusiNG-POiNT— dacil grad tas-sħana
li jibda idewweb.
FusiON— ħalla, tidwib ; għakda flim-
chien ; a preat benefit waa the result of
the fusion, gid cbir sar mil għakda
tagnhom flimchien.
PusiONLESS — artab, deboli, bla
togħma, bla Bustanza, bla goat.
FusoME - sabiħ.
Fuss— Btorbiu, għageb, frattanja;
why do you make so much Juas about it f
għaliex kiegħed tagħmel dan il għageb
collu ? fu88, tagbmel ghageb jew frat-
tarja għal xejn.
FussiLY— bil għageb, bil frattarja.
PussiNESS-għageb, storbiu, fratta-
rja (għal xejn).
PussooK mara ħoxna jew smina ;
wliat a fuesock she i9, x' mara fiha !
( x'inhi ħoxna^ donna bakra ) dic il
maral
FussY-għaggiebi, lijaghmel għa-
geb jew frattarija għal xejn.
FusT— tinwir, dic ir-riha tal bra-
mel tal mbid, toffa; il biċċa tal colon-
na mic-circu jew il bastun ta isfel sal
capitell ; il colonna collha barra mil
pedifltall a'l capitell ; bastiment żgħir
tal klugh ħafif għal mixi; tnawwar,
titnawwar, tagħmel riħa ta tinwir.
FusTED — mnawwar, li fiħ riħa ta
tinwir.
FusTERio— il-lewn jew ii-żebgħa li
issir (jagħmlu) milfustct (ara).
FusTET — li njam tal/ii'^/ic (ara).
FusTiAN -fuBtan ( drapp bħal xok-
ka ) ; chitba ( stil, xorta ta chitba )
b*hafna cliem magħżul ; wieħed li jio-
teb bi stil għali, bombasticu ( jigineri
b'hafna cliem maghżul ).
FusTiANiST— minjicteb bombasticu
( b'ħafna cliem magħ/Ail ).
FusTic — xorta ta njam isfar li jeħ-
.duħ għaż-żebgħa.
FusTiGATE— i88awwat,tati bil virga.
FuSTiGATioN — Bwat, dakkiet bil
virga.
FuSTiLARiAN— briccun, banavolja;
atoay you fustUarian^ ( Shakespear, 2
Ilenry IVj, isa minn hawn ja briccun
banavolja.
FusTiLUG — bniedem oħxon, Bmin
goff, donnu bagoll ; you inay ilaily see
8uch fustilugs walking in the streels
(JuniusJ, tista tara cull jum nies goffi
(ħoxnin, ħoxnin) jimxu mattorok.
FosTiNESS— moffa, tinwir.
FuSTY— mnawwar, li fiħ riħa ta tin-
wir, jinten ; the fusty plebeians hate
tliine honours^ ( Shakespear, Cariola-
nus J, il plebej jintnu jobgħodu I-unuri
tighec (li ghandecj.
PusuRE— tidwib.
PuTBAND cumpannja suldati fan-
terija (m'hux cavallerija).
FuTE-ALE — trattament li isir lil
dawc li icunu fiddar meta mara, li
tcun spiċċat, tinżel I-ewwel darba mis-
sodda.
FuTiLE— fieragh, chiesaħ; wieħed li
ma għandux ħlief cliem bisB ; li igħejd
bisB minn għajr Bustanza ta xejn
PuTiLiTARiAN — wieħed li ifittex
l'aghmel ħwejjeġ fergħin, li ma humiex
tas-Bustanza.
PuTiLiTY--frugħa, cliem vojt, bla
Bustanza; cliem chiesah.
PuTiLiZE -tirrendi ( tagħmel ) fie-
ragħ, vojt jew bla sustanza.
PuTTOOKS — Btamnari, bicciet mil
majjera ta bastiment.
Digitized by
Google
PUT
— 497 —
GAB
FuTURABLE—li jista isir, jiġri jew
ighaddi il kuddiem ( fi żmien jeħor li
gnad irid jigi ).
FirruRE— iż-żmien li gej jew li għad
irid jigi; il kaddiem, li ghada gej ipast,
present, future he beholds^ ( Mllton,
Paradise Loat III), hu jara li mgħoddi,
li ahna fiħ u iż-żmien li ghad irid jigi ;
/ am thinking of the future^ kiegħed
naħseb filli għad irid jigi ; the sif/n of
Uie futnrey in gmmmar^ is "ehair or
^^u'iir\ is-sinjal tat-temp /«^Mr, fil
grammatica, hua ix-shall jew il wilL
FuTUUE-LiFE— il ħajja ta dejjem,
id-dinja 1-oħra ( fein immorru wara li
immutu ).
FuTURELY— għal li gej.
FUTURIST— wieħed li, min, jaħaeb
għal li gej jew fiżżmien li ghad irid
FuTURiTY — iż-żmien li għad irid
jigi; il kuddiem.
Fu^EE— ara/w«<?/.
Fuzz— ittir fi bċejjec rkak.
Fuzzi — ħafif u poruB magħmul
bħal sponża.
FuzZLE— issaccar bli mbid jew bix-
xorb tal licuri.
FuzzY — aħrax, ħotob ħotob jew
mgiegħed ; hafif u magħmul tokob
tokob bħal sponza.
Fy ('Jie) gnarucasa !
Fyke— tagħmel għageb jew fratta-
rija.
Fyke-net— nassa għal ħut.
Fyle — tħammeġ, tcagħbar bil
ħmieġ.
Fylfot -xorta ta salib bil fjuri.
Fyne— rkiek, fin.
O— hia iB-seba ittra u il ħames con-
Bunanti tal alfabett Inglis ; 6 bħala
sinjal tiswa jew tokgħod floc in-nu-
mru 400 u Ġ f loc 40000 ; fil musica
il G hia il ħames nota jew grad ta li
Bcala (diatonicaj; il chiavi tas-su-
pran.
Gab — il halk; tlablib, tpaċpiċ, ċaċċir;
kerk, wiri ta haġa b'oħra ; ganċ f ma-
cna ta li Heam ; the gift oj tfie gab, li
wiehed ican brava jaf jitchollem ; ħila
cbira fil cliem^ eloquenza; / always
knew that you liad tfie gift of iJie gab,
ofcourse (Dlckeiis, Martin Ċhuzzlewit,
Chap. XXVII J, dejjem cont naf li inti
tinkala wisk għal Isienec, cont dejjem
tajjeb biex titchellem, dina nafaha.
Gab --tlablab, isserser, tgħejd, a
(lejjem tgħejd ; tpaċpaċ, tigdeb ; I gab
nought f^Chaacer), jena ma niġdibx ;
gab, tidħac bi, tinganna, tkarrak bi ;
toħroġ barra (mil ħalk etc^ bħal snien;
he hus a set of teeth gabbing out of the
mouth^ (P. Hollanit), għandu snienu
mkabbżin (maħrugin) il barra (minn
ħalku).
Gaban— xorta ta drapp ordinariu.
Gabaraob — drapp ordinariu għal
I-imballar tal ħwejjeġ ; involtatura.
Gabardine— ġlecc cbir u wasgħa,
bħal cappa ħoxna ; cabozza.
Gabbard— barc, bastiment żgħir.
GABBBD-mkabbeż jew mimruġ il
barra ; none have gabbed tusks standing
forth ofthe mouth, (P. Holland), ħadd
ma ghandu snien cbar mkabbżin il
barra minn ħalku.
Gabbbr — - lablàb, ċaċcarun, ghid-
dieb ; wiehed li jitchellem u ipaċpaċ
dejjem.
Gabblb — tpaċpaċ, tgħejd, titchellem
u tlablab ; tpaċpiċ, għajdut, cliem jew
tlablib.
Garblehbnt— tpaċpiċ, tlablib,cliem,
discors, għajdut.
Gabbler— ara gabber.
Gabby— lablàb, wieħed li ghandu
Isienu dejjem igħejd, ċaċċarun.
G abbl — kbiela (ħlas ta chiri ta għal-
ka etc.)
Gabblbr — min jiġbor il kbiela.
Gabbllb-man — gabillott.
GABioN—kartalla, kofifa cbira, mim-
lija bit-trab li biha, u oħrajn bħala,
tingħamel trunciera.
GABioNADB—sur, fortizza magħmu*
Iha malajr bil kfief jew kratal niim-
lijin bit-trab mkegħdin ħdejn xulxin.
Gabionbd— Bur etc. mibni (magħ-
mul) bil kfief jew kratal mimlija^ bit-
trab.
Gablb — fruntun ta bini bis-sakaf
żurżieka; sakaf li jispiċċa bil ponta
b'mod li jidber gej bħal trianglu.
Gablb-bnd— ix-xifer ta kuċċata ta
63
Digitized by
Google
GAB
498
GAF
dar li ghandha is-sakaf gej bhal ponta
ta trianglu hecc A«
Gaulb roof— sakaf ta dar 11 jispiċċa
bil ponta jew biz-xifer.
Gablk window — tieka fiż-żurżieka
ta sakaf tadar.
Gablb (cable) — gumna, ħabel oħ-
xon tJBi bastiment etc.
Gablbt — sakaf jew il biċċa ta fuk
ta cunupew, tabernacuUi etc ; ( ara
gabl^).
Gab lock— bhal xpruni żgħar tal
ħadid e'c. li jorbtu ma sakajn is-srie-
(iec tal ġlied biex iweġġgħu aetar lill
xulxin u jisħnu actar til ġlied.
Gabbibl — Gabriel (Grabiel), (isem
ta bniedem).
Gabriblitbb — il Gabrieliti (ordni
jew setta Anabaptisti li chien hemm
fil Pomeraninv/.
Gabronitk - isem ta mineral (ħaġar)
ta lewn aħdar caħlani, jcw aħdar ma
tantx ilekk, li jinsab fin-Norvegia.
GABY—ħaġa belgħa, babbu ; dori^t
Htand laughiitfj tliere like a (jreat (jal/i/,
(H. KillgĦh'y, Geoffvy IJamlyn)^ ia
tokgħodx tidhac hemm donnoc haġa
belgha.
Gad— ponta, tarf ta alabarda jew
lanza ; bulin (biċċa ghodda ghal inci-
sioni) ; casdvalla tal ħadid jew tal az-
zar ; xettru : virga tal ħadid; kasba
tas-sajd; lanza jew alabarda; biċċa għu-
da etc, chejl ta 10 piedi; spnar, dac li
scarpell cbir li bib joforku il gebel etc.
in-nicH tal minieri jew tal barrieri;
nigghieża ; sieħeb jew sieħba ; tiggie-
ra, ixxul ; tisvaria bi Isienec jew fil
cliem ; tixxeblec (takbad u titla I'hawn
u Themm bħal liedna etc.) ma ħajt;
xipon the gad jew on the gad, dac il ħin,
fis-saħna.
Gad about— min jiggerra jew iħuf
minn hawn għal hemm.
Gad-beb— xidja.
Gaddbr - ara gadahout,
Gaddish— mogħti għal giri.
GADDisiiNBSS'—xeħta li wieħed icol-
lu biex jiġri, jew għal giri, Thawn u
rhemm.
Gad-nail— musmar cbir oħxon.
Gad-fly — xidja, żunżana.
Gadħblio (jew Gablic^— tar-razza
Geltica (tac-Oelti) li fiha il Gaelics ta
li Scozia, VErse tal Irlanda a il Manx
tal Gżira ta Man ; Isien (lingaa) li jit-
chelmu in-nies Gadhelic tar-razza taċ-
Celti (Celtica).
Gadidje - xorta ta ħut, il baccaljaw,
il marlozz etc.
GADiNic-tal, jew mnissel mil, ^a-
didcG (ara).
Gadinic-aoid — acidu, grass cristal-
lin, li isir (jeħdu) miż-żejt tal merlozz
(meta jicsaħ u jokgħod).
Gadita^ian— ta Cadice, jew minn
Cadice (belt ta Spanja) ; wieħed (bnie-
dem) Spanjol mil belt ta Cadice (Ga-
diz).
GADiTB—mnissel, jew minn ta, Gad
(wieħed mil ulied ta Ġacobb); id-di-
scendenti (in-nisel jew ulied) Gad.
Gadite— ta Gades jew Gadiz (Ca-
dice belt ta Spanja) ; eay to your son,
lo, here his gtave, who victor died on
Gadite ivave^ ( Scott, Afarmion Ij,
għejd l-ibnec hawn, ara il kabar tie-
għu jew fejn hu midfun dac li waka
rebbieħ fuk il mewġ (il baħar) ta Oa-
dice
Gadlino— wieħed li jiggerra minn
hawn ghal hinn, vagabond.
Gadoid— tal merlozz jew tal bacca-
Ijaw.
GADSMAN—dac li jaħrat, dac li isuk
(imixxi) gniedes eto. fil mohriet.
Gaduin — dic is-sustanza li icun
hemm fiż-żejt tal merlozz.
GADus—isem ta ħuta (il baccaljaw
tal ħama).
Gadwalt— (tajra) il culuverd se-
cond.
Gabl— Scoccis (ragel, wieħed mil li
Scozia).
Gablic-— tal GaeU (scoccisi), razza
(nies) Celti, li ighammru (jinsabu) fli
Scozia (fil muntanji); Isien (lingua)
li jitcbelmu li Scoccisi ; Scozzis ; ta
li Scozia.
Gaff— gaflfa, ganċ mgħawweġ ; tea-
trii baxx jew comuni fejn tidħol b'sold;
takbad bil gafi'o.
Gafp hook— ganċ jew foxxna f b'ħa-
bel twil^ għal kbid tal ħut biex jiġb-
duh jew itellgħuh I-art.
Gapfbb— ragel xwejjah; xiħ; (illum
Digitized by
Google
ĠAS*
— 499 —
ĠAI
iisata bħala chelma ta disprezz); gaffer
John told U8 80, Ġanni, dac il biċċa ta
xiħ (smagat) kalilna hecc.
GkFFhB —yablocks (ara).
Gafol— taxxa, ħlas, renta.
Gafol oild— ħlas tataxxi.
Qafol land— art li tħallas il chera
jew taxxa, art li tħallas il kbiela.
GAG—issodd il ħalk, issicchet; ħaġa
li biha issodd ħalk dac li icun ; ħaġa
li issicchet, tagħlak il ħalk; iżżid cliem
(li ma icunx hemm fil ctieb) metatcun
tirrecita fuk il palc ; cliem żejjed (li
ma icnnx fil librett taopra, farsa etc);
li igħejd minn rajħ biex jimla (dac li
icun jirrecita).
Gao-rein— riedna li tagħfas ħalk iż-
żiemel.
Gag-runner — il holka minn fejn
tghaddi il gag-rein (ara).
Gagate — ara jet.
Gage— rahan, capparra; sfida; chejl
tal btieti (biex jaraw humiex tal kies);
tati bhala rahan jew capparra, tirhan;
tchejjel bittija, tistaċċa.
Gagb-like — bħala sfida ( stedina
għal ġlied).
GAGGBR—min jagħlak il ħalk jew
isicchet.
Gaggle— tlaklaky twakwak (tgħaj-
jat bħal wiżża) ; tlablab ; tpaċpaċ ; it
%8 very common with us to hear men or
women gaggle duinng a 8ermon, haġa
comuni ħafna fostna li tisma nies
(rgiel jew nisa) ipaċpċu ("jitchelmu)
wakt xi prietca (fil prietca).
Gaggler— wiżża.
GAGGLiNG—tgħajjat, twakwak bħal
wiżża; il għajjàt jew it-twakwik tal
wiiż.
Gag-tooth — sinna maħruġa jew
mkabbża il barra.
Gag-toothbd — bis-snien mkabbżin
jew maħrugin il barra.
Gajamitbr — segwaci ta Gajan li
chien Iskof ta Lixandra (fis-sena 587).
Gajbty— ferħ, piacir ; tlellix ; gajett/
o/ clo (A^«, tlellix ta Ibies (lussu) ; t/ie
gajetie8 of life get hold of U8, il piaciri
ta din il ħajja jakbduna (iżommuna).
Gailer — ara gaohr.
GAiLLARD—ferhan, hieni, cuntent.
Gailliarde \ xorta ta żifna antica
Galliard j (sabiħa, vivaci).
Gaily — bil ferħ ; ferħan ; bl-alle-
grija ; sabiħ (bi Ibies ilellex) ; she wa8
gaily clad^ chienet liebsa sabiħ (bi
Ibies ilellex).
Gain— minċott (jingasta fli njam) ;
vleġġa.
Gain— kligħ, chisb, tmeghix, rebħ ;
takla, ticseb, titmiegħex; takla, tic-
seb; titmiegħex; tilħak ("tasalsa);
isservi (jiswa għal jew idum) ; tJiie 18
all clear gain to me^ dana collu kligħ
waħdu (biss) għalija; 8mall are mt/
gains hard my work, il kligħ tiegħi
żgħir u ix-xogħol jebes ( cbir ) ; how
much doe8 he gainf chemm jakla?
what 18 a man profited ij he diall gain
the whole world and lo8e his own 8oul
(Matthew XV f, ^ff), xjiswielu il bnie-
dem jecc jirbaħ id-dinja collha u im-
baghd jitlef ruħu? (San Mattew); he ie
8ure k) gain the cau8e he is defending^
sgur li jirbaħ il causa 1i kiegħed jid-
defendi ; in 8uch discourse we gained
the garden rails, (TeiiUfSOn, ThePrin-
ce88^ conclusion) u b'din id-discursata
(u chif conna kegħdin hecc nithaddtu)
ilħakna ( wasalna ) sar-rixtellu tal
ġnien; buy me a pair of good 8trong
8hoe8 that will gain me twelve month^^
ixtrili żarbun tajjeb (kawwi, utiek) li
idumli (iservini) sena ; to gain ground,
tgħaddi il kuddiem, tavanza; to gain
on jew upon, tersak, tokrob lejn, tir-
baħ, tgħaddi, tingibed lejn ( tinħabb,
tidħol in grazia ma) ; the English have
uot only gained upon the Venetians in
the Levant, iut have their cloth in Ve-
nice it8elf(KAĠi%on, on Italy). I-Inglisi
m'hux biss li rebħu il Yeneziani fil
Lvaut i^.da daħlu f Venezia stess ; my
good behavionr had gained 8o far on
the Kmperor, that I hegan to conceive
hopes ofliberfy,{^w\ft), I-imgiba tiegħi
tajba bdiet tant tiġbidni lejmiġgagħal-
ni ninħabb ma) llmperatur, li bdejt
innissel fija it-tama tal helsien ; to gain
over, tiġbed lejn ( iġgagħal li wie^ed
iżomm ma, jeħu parti ta) I succeed to
gain her over to our religion, rnexxieli
inġagħala tieħu ir-religion taghna (is-
sir Nisrania bhalna) ; to gain time, tie-
Digitized by
Google
ĠAi
— 500 —
GAti
ħa, takla iż-żmien (actar biex tagħmel
jew tispiċċa ħaġa jew xogħol ) ; to gain
the windf takbad ir-riħ.
Oain— dritt, fil krib, ma genb, li
imiss ma ; li jakbel, adattat, tajjeb ;
sabiħ ( Ibies ) li ilellex, fin ; a hecc ;
contra» lura; mil ġdid, darb'oħra; /or^/i
they are gone to ride a gain path^ telka
biż-żiemel (rechbin) fi (jew għal) triek
dritta; gain weU, tajjeb gmielu ( m'hux
ħażia) gain father and mother he rebel-
led, kam ( rvella) contra misBieru u
ommu.
Gainablb— li jista jinkala, jinchiseb
jew jintrebah ; li jista jintlaħak.
GA4NAOB~iI kligħ tal prodotti tal
art (jew tal uċuħ tar-raba).
Gainoall— tirrevoca, tneħħi, tħas-
sar.
Gaincome— reġgħa lura, migia rail
ġdid ; migia darb-oħra.
Gainbr — min jakla, jicseb, jirbaħ
jew jitmiegħex ; min jilhak.
Gainful — vantaġġus, li fiħ il kligħ
jew il profitt li ihalli il kligħ, li jakbel.
Gainfully— bil kligħ, bil profitt
Gainfulnbss— kligħ, profitt, van-
taġġ.
Qainino— kligħ, profitt ; hu gaining
are smally il profitti tiegħu ( il kliegħ
tiegħu) huma żgħar.
Gainino haghine— biċċa għodda biex
takta il canal jew il post fejn jidħol il
minċott (fi travu, tavlun ect.)
Gainlbss— bla kligħ, li ma jirren-
dix li ma fieħx profitt, li ma jakbitx
G AINLESSNBSS — tclf .
Gainlt— sabib, magħmul sabiħ, li
jogħġob ; adattat, li jakbel, tajjeb; ma-
lajr, facilment^ the elephant might with
ease kneel down^ and so might the more
gainly he loaded^ Ijunfant jista bla tba-
tijataxejn jokgħod għar-rcubteih u
hecc jista jitgħabba ( ^vieħed jiuta
jgħabbih) malair.
Gainsay — tmieri, tiċħad ; tmerija,
ċi^da; to gainsay truth, tmieri is*
sewwa.
Gainsaybr— min imjeri, merus; min
jiċħad.
Gainsaying ' tmerija, eaħda.
Gainsome— li fiħ il kligħ ; li jirren-
di, li jakbel, vantaġġus, bil profitt.
Gainbpur— -tħajjar ( għax-xiri ) bit-
tama tal kligħ (tħajjar lill xi hadd biex
jixtri ħaġa billitatih it-tama li jakla).
Gainst— f loc against (ara).
Gainstand [i'Ażommjebes ( contra
Gainstrivb I xi ħadd jew xi ħaġa) ;
he may catch them unable as they are to
aainstrive, (Speuser), jista jakbadhom
billi ma għandhomx mezzi biex ( ma
jistgħux ) iżomma jebes contra il
għadu.
Gainyibld — ħlas, ricompensa, rigal.
GAiR—girun.
Gairish — ilellex, sabiħ ; jgħajjat
(lewn jew Ibies).
Gaislino — ara gosling.
Gaist-coal - faħma mejta ( li ma
takbadx mal, jew bħal, faħam I-jeħor).
GàiT-mogħAa; ħaġa belgħa, stupi-
du; mogħdija, triek; pass,mixja, mgiba
fil mixi ; katta tiben (kamħ ect.) mar-
buta wiekfa; twakkaf (tarbula) il kattiet
tal kamħ ; that is a gait not a kid, dic
mogħża m'hux ghidi ; v^hy do you scorn
that 'poor silly tjait of a hissie.t għaliex
kiegħed tiddieħec b'dic I-imsejcna tfajla
ħaġa belgħa ? / descried his gait, jena
Imaħt(8ibt)ilmoghdija tiegħu (ittriek
minn fejn għadda) ; he was seen in one
of tlic toxon gaits, rawħ fwaħda mit-
torok tal belt ; his gait is of a weak
man, il pass tiegħu (il mixja tiegħu^
ta wieħed deboli (fiacc jew marid) ; to
gaug one's gait, tmur għal xogħloc,
'ghal affari tiegħec, jew għal triektec ;
to gang io the gait, tmur I-art, tcorri,
tinnawfrag', titchisser ma 1-art; io
hold the gait, iżżomm il pass, timxi,
tgħaddi il kuddiem ; to take the gait,
titlak.
Gaited — bil pass, ta pass ; slote
gaitcd, li jimxi bil mod, li għandu
mixja ta bil mod ; gaited, mdorri tit-
triek, li jaf it-triek.,
(^AiTBR— ghetta (għal fuk iż-żarbun,
żarbun bil wiċċ tad-drapp) ; min jor-
bot il kattiet tażżara (kamħ ect.)
UAiTBtt-TREE—isem ta siġra,ilgħoI-
liek.
GAiTLiNO-tarbija, tifel ċchejchen.
Gaitt— tifel ċchejchen, tarbija.
Gal— cliem, seħer; discors oxxen ;
bniedem Isienu ħażin (laxc).
Digitized by
Google
gal
— 501 —
GAL
Gala— xorta ta drabb (bħal xokka).
Gala— gala (festa) they ihessed aa
if for a gala at V'ersailleH, f Maceiilay,
flistort/ of JtJnf/lavd Ch. III )f libsu
bħalli cbiecu ghal xi festa f Vorsailles.
GALACTio-tal ħalib; li isir (magħ-
mul) mil ħaliby tal Galaxy (ara).
Ualactin \ galantina,liaġabħalħa-
Galactine) lib (61 chimica).
Galaotiie — isem ta mineral, xorta
ta gebla bħal cristall bajdanija li tin-
sab 1-actar fli Scozia.
Galactodbndrum— ie-Biġra tal halib.
GALACToooGUBS—medicini biex igi-
bu jew iżidu il ħalib fil b:ltieżel jew fis-
sider.
GALAOTOMBTBR-^strnment biex ja-
raw il qualità tal (chif in hu il) halib.
Galactophaoous— li igħix bil ħalib.
Galactophbrous— li gbandu il (bil)
ħalib.
Galactopojectic — li jagħmel (jati)
il ħalib.
Galactoposia — il cura ta mard
(biex ifejku mard) bil ħalib.
Galactopyra— deni tal ħalib.
Galactosis — nżul tal halib ; ħlib.
Gala-day— fturnata tal festa, festa
bid-divertimenti (tiġrija, ġostra etc.)
Gala-dress — Ibies tal gala, Ibies
sabiħ jew tal festa.
GALANOAL—għeruk ta siġar li jatu
(it-tobba) bħal medicina.
Galantinb— gelatina, laħam abjad
(bla għadam) tal flieles etc. msajjar li
jittiechel chiesaħ.
Galanty show — pantomirai żgħar ;
figuri ta lanterna magica għad-diver-
timent tat-tfal etc.
Galatians — in-nies mnisslin mill
Galli, jew Galatij li marru jgbammru
fl-Asia ta isfel.
Gi^LAXY— it-triek ta Sant'Anna u ta
San (iacbu; dic il mogħdija, bħal triek,
bajdanja li tidher fis-sema (l-actar fis-
sajf meta is-sema icun ċar^.
Galbanum — xorta ta gomma, bbal
ra/a.
Galdulus— il frotta, dac il ballun,
tas siġar taċ-cipress; ic-cipress.
GALB—rib kawwi ; żiffa ħajja; ġlip-
da ; storbiu, frattarija; ħlas bil gim-
għa, bix-xaħar etc. ; ħlas ta somma
ftit ftit (m'hux f dakka); għanja ; frat-
tarija, hsejjes ; timxi ferm (bastiment
bil klugħ) ; pianta jew siġra li ticber
fil ghadajjar; tgħajjat, tcanta; a£ break
of day a stiffer gale arose^ mas-sebħ
kamet żififa sabiha (kam riħ ftit kaw-
wi) ; then the music stonned in orbs of
song, a growing gale, fTenDf 8on, Ft-
sion of sin)^ mbagħacl il musica tbid-
dlet f ħafna cant u spiċċat bi frattarija
cbira (b'ħafna għajjàt) ; he pays ten
shillings for a single gale^ iħallas nofs
lira cull darba (jagħmel pagamenti
ta nofs lira cuU darba) ; to'morrow is
his gale-day^ għada irid ihallas (jagħ-
laklu) pagament; / heard the merry
gale of the birds, smajt il għana ħelu
tal għasafar ; our ship was galing all
day^ il bastiment tagħna chien miexi
ħaj (ġmielu) il ġurnata collha.
Galba — elmu, Ibies għar-ras ; rbàt,
faxxa għar-ras ; xorta ta kanfud tal
baħar; ugigħ taras li jinħass mar-ras
collha.
Galbandra — xorta ta fjuri mir-raz-
za tal orchidei.
Galeas — xini, bhal gondla Vene-
ziana.
Galbatb ) mgħotti b'elmu, li don-
Galeatbd / nu ghanduelmu (frasu),
li donnu (li għandu) elmu ; bl-elmu ;
għasfur, tajra, bit-toppu (bi trofTa rix
fuk rasu).
Galeoa— isem ta ħaxixa jew siġra
(il ħaxixa tal mogħz; li tagħmel il fju-
ri lilà, u li igbejda iżżid jew tagħmel
il ħalib fdawc 1-annimaIi (mogħż^ li
jecluha.
Galena— il ħmieġ (kiegħ,xcumaetc.)
taċ-ċomb (meta idewbuh).
Galbna — xorta ta antivelenu jew
rimediu contra il velenu, xorb li joktol
jew jneħħi il velenu.
Galenic — ta Galen (tabib msemmi
ji twieled fPegamus fis-sena 181 u
igħejdu li miot f Iluma fis-seua 200) ;
ta Galen jigifieri il metudu jew chif
chien ifejjak Galen il mardijiet ; tal
fejkien.
Galbnitb - ara galcna.
Galeopsis — pianta ( ħaxixa) bhal
ħurriek.
Digitized by
Google
QAti
— 502 —
GAL
Galerioulatb— mgħotti ( mlibbes )
b'cappell.
Galeritb— koxra tal frott tal baħar
li isibuha fil gebel (fossile) għamla ta
cappelK
UALiiirrA— gallettalijeclu fuk basti-
menti ; galletta ta abbord.
Galettb -galletta (tal icbel).
Galia— taħlita ( combinazioni ) li
fiba il galla (dic is-sustanza li biha is-
sir il-Iinca).
Galilbb— gallarija żgħira bħal cun-
fissionariu fi cnisia tal Inglisi.
Galinoalb — isem ta ħaxixa.
Galiott— zini, baBtiment żgħir tal
Olandisi.
Galipea— -siġar bħal għolliek li jic-
bru fl-America ta iBfel.
Galipod— dic il gomma ( raża ) l|
tagħmel is-Biġra tal abjad, (li tati U
njam tal abjad).
GALiuM—iBem ta ħaxix.
Gall — marrara, mrar, mibglieda ;
galla (li biba iBsir il-Iinca) ; barxa (li
jagħmel wieħed meta iħocc) rokgħa bil
ħaxix maklugħ ; tisloħ ; tgħaddeb, is-
saħħ^ ; tinchedd, tagħdab, titħanfes ;
it is 08 bitter as gallj morr ferm (daks
li mrar tal marrara) ; morr toscu.
Gall-bladdbr— il marrara (li tcun
fil fwied tal annimali).
Gall-duct — passaġġ, canal minn
fejn ighaddu il (ghal) bili.
Gall-nut— dic li minnba jagħmlu
iMinca.
Gall-oak— il balluta ( issiġra ) li
tagħmel il galla li minnba issir il-
linca.
Gall-wbt — collu mrar ; his gall
wel wonh provoked me^ il cliem tigħu
collu mrar li ġagħalni nagħmel li
għamilt.
Gallant— meħjel, klubi, curaġġus,
li għandu ħila cbira ; kalbieni, nobbli;
min jitħannex man-nisa, għandur,
min icun ighammar ma mara ta ħadd
jelior; milkgħi, minn tagħna, ħelu
fii mgiba, ħelu ma culħadd; biċċa
klugħ ta fuk, (f arblu ta bastiment) ;
titħannex jew titchessaħ mannisa;
timmaniġġa ( ħaġa, mrewħa ecc. ) bil
ħlewwa, bid-delicatezza ( m'bux bil
guffaġui) ; tiggerra jew tħuf minn post
għal I-jebor.
Gallanted— liebes pulit jew liebes
tajjeb; mdandan.
Gallantry— galanterija, mgiba nob-
bli ; hila, kalb, curaġġ ; tħannix man-
nisa ; ħajja debuxxata (man-nisa).
Gall DLADDBR-il marrara.
Gallboo— wiehed mill Gallioia (belt
ta Spanja), Spanjol mill belt ta Gal-
licia.
GALLEON—bastiment (gifen) ta erba'
ponti ta li Spanjoli.
Gallbrian — banavolja, rsir tax-
xwieni.
Gallvry— gallarija; mogħdija, pas-
saġġ, curitur t'dar etc; camra, loġġa ;
lK)Bt ; post fejn icun bemm ġabra ta
quadri ( pitlura etc. ) ; the Nalional
ijnllery, il Gallerija nazionali ( fejn
hemm ġabra ta quadri pittura etc.)
miġbura biex jarawhom in-nies.
Gallby — xini (bastiment bli mka-
def antic, li igħejdu chien magħmul
I-ewwel darba mill Corinti ) ; fgum,
chcina ta bastiment; vantaġġ ( ta
stampatur ) jew fejn ikegħdu it-tipi
composti li inehħu cull darba minn
fuk il compoBitur.
Gallby half pbnny— fluB (ħżiena)
li cbienu igibu dari max-xwieni minn
Genova.
Galley-houbb— mahżen ghad-dghaj-
jes, (fejn jiġbru u iżommu id-dgħaj-
jes).
Galley-peppbr— ir-rmiedtal faħam.
Gallby-slavb— rsir tax-xwieni.
Galley-foibt— id-dgħajsa jew gon-
dla cbira ta Cap (bħal ma hi dic tal
Lord ACaifor ta Londra li imur biha
rWestminster ma li Stat maġġur, fxi
festa tal gala).
Gall fly— galla (duda).
Galli— hecc chienu msejhin is-sa-
cerdoti antichi ta Gibele f Ruma.
Galliambic — xorta ta Cwieħed mil)
versi tal poesija Inglisa.
Gallian— ta, jew minn, (Franza);
Francis.; an eminent momtieur that, it
seems^ inuch loves a gallian |yi>i,(Sh8ke-
spear, Cymheline 7, 7) wieħed sinjur
(ras cbira) li, donnu, iħobb wisk tfajla
Francisa.
Digitized by
Google
'GAL
— m\ —
GAL
Galliaiid— bniedem fuk ruħu, alle-
gru ; hieni ; ferħan, fuk tiegħu, xala-
tur ; xorta ta dakk ( tas-sfin, jew
żifna^ allegra sabiħa etc.
Oalliabdisb ) hena, ferħ, xalar, di-
Galliabdnbss / vertiment.
Galliass— bastiment tal gwerra an-
tic bi tliet ponti, li chien jimxi bil
klugħ u bli mkadef, bħal xini ^cbir.
GALLic-Gallicu, ta Franza, Fran-
cis ; magħmul mill (tal) Galla (li min-
nha issir il-linca).
GALLic-AciD--acidu galticu (li isir
mill Galla etc.)
Gallioan— ta, jew minn, Franza;
ihe Oallican church, il cnisia gallicana
(ta Franza).
GALLicisM-espreBsioni jew idioma
Francisa; mod cliif jitchelmu jew chif
igħejdu il Francisi ; in English 1 would
have Gallicisms avoided^ (F«»ltOii, on
the cla88ic8)y fUnglis irrid li naħrab
l-espressionijiet Francisi (bil Francis).
Gallioizb— tusastil Francis, tgħejd
jew tagħmel usu minn espressionijiet
(cliem etc.) bil Francis; beinfi very
much gallicised in my cIiaracter,(HjiMy
Smiih, /Miers, 1836), hUli sirt wisk
bħal Francisi (għandi wisk mill Fran-
cisi fil għamil tiegħi).
Gallicola— galla (insetti).
Gallioaskinbd— liebes kalziet wa-
sa' (la Francisa).
Galligaskins— kliezet wesgħin fuk
u dojjok isfel (bħal dawc li jilbsu il
caċċaturi jew li jircbu iz-żiemel etc);
ghetti tal gild li jilbsu il caċċaturi etc
Gallimatia— discors, cliem bla sens;
tpaċpiċ.
Galli maupry— xuppatubit-truf tal-
laħam (widnejn, gheddum etc.) ; caw-
lata.
GALLiN~(chimica) — żebgħa bħas-
sandlu.
Gallinaoeous -tal ordni jew taksi-
ma tal gallinacei jevr tat-tjur, bħal ma
huma dundiani, tigieġ etc.
Galun;b— tigieġ, taksim ta tjur (ti-
gieġ etc.)
Gallinago — tajr (tjur) bħal gal-
lozz etr.
Gallino — to'irox il gilda bil ħakk ;
iddejjak, issaħħan, tintisca.
Gallingnebs— nfiscar, vesBar,nchej-
Gallinipper— nemusa cbira.
Gallinovoroub — min jecol it-tjur,
min jgħejx bit-tjur (bil labam tat-ti-
gieġ etc.)
Gallinsbota — ħorriek (dud rkiek
jew kamel tat-tigieġ) ; igħejdnla ucoll
furrax.
Gallinula— il gallozz (tajra, għas-
fur).
Gallinulinjb tajr (tjur) tal ilma
(bħal gallini etc.)
Gallipoli — waħda mil bliet tal
Italia.
Gallipoli oil — xorta ta żejt taż-
żebbuġ li isir (igibuh) mill belt ta Gal-
lip li (flJtalia;.
Gallipot - vasett (tax-xakkuf abjad)
li jusaw li spiżżiari ; vasett tax-xakkuf
(ta Franza^ għal cunserva etc; spiV
żiar ta ħabba ġozz (chelma ta^-dis-
prezz li jatu lill xi spi'/żiar li ma icunx
tant jinkala); don't qo to buy any ofyour
drugsfrom that gallipot^ tmurx tixtri
il medicini minn għand dac il ħmar ta
spiżżiar ; gallipot, raza li tinżel ^oħ-
roġ) miz-zocc tas-siġra tal abjad.
Galltvant - tiġri jew titħannex warà
in-nisa ; tiġri jew tmur wara il ħmeri-
jet ; you were out all day yesterday and
yallivantiug somewhere^ f knotc, (Dick-
f II?*, Nicholas Nickleby)^ inti cont bar-
ra il ġurnata collha il bieraħ tiġri wa*
ra innisa, lili tgħejdlix għax naf.
Gallivat— baatiment ċchejchen li
jusaw fix-xtajtiet tal Malabar (India).
Ualliwabh— rettili ("annimal) bħal
xaħmit 1-art jew gremxula li tinsab
fllndji tal punent ( innies jibżghu
minnba wisk għad li ma tigdimx u
ma tagbmel ebda ħsara).
GALLBss-bla marrara, bla mrar.
Gall nut— il galla (gewż jew frott
tas-siġra tal ballnta li ticber fl-Asia
Minore), u li minnha jagħmlu Cissir)
il-linca.
Oall'OAk — il balluta tal gallali tic-
ber fi-A8ia Minore u li mil gewż tagħ-
ha jaghmlu il-Iinca.
Oallon- gallun (chejl Inglis li jasa'
tmint infas jew erba' crateċ.
Digitized by
Google
GAL
504 —
GAL
Gallun — gallun jew ganza (għat-
tberfil tal ħwejjeġ etc.)
Gallop — galopp ; tiggalloppia ; (żif-
na) galopp, tgħaddi malajr (żmien).
Qallofade— tiggaloppia; tisfen ga-
lopp, timxi mgħaġġel ^.tiġrija).
Ualopbr — żiemel li jiggaloppia;
wieħed li (min) dejjem jiggerra ; carru
żgħir ta canun ; canun żghir.
Gallopin— tifel tal chcinn, seftur
għal chcina.
Gallopinq — li jiggaloppia, galup-
piar; li jimxi jew ighaġġel ħafna; li
jipprecipita; a ffallopimj cousnmplion^
marsuttin li igherbeb malajr (lill min
icun marid bih) ; I dicl hear the gal-
loping o/ horses, smajt il galuppiar taż-
żwiemel.
Gallotanio— conza tal galla (tal
gewż tal ballut li minnu issir illinca).
^ Gallow — tbażża, twerwer jew tri-
għed bil biża ; tgħallak ; tati il mewt
bil forca ; the xoraihful skies gallow the
very wanderers of the dark, (Shake-
spear, Lear. III, 2), is-sema ncurlat
ibażża lill ii stess nies (lil dawc stess)
li jiggerrew fid-dlam ; loith great Jexos
he is gallowed, (Legend of the Iloly
lioodj, ma Lhud cbar chien msensel
fil forca (chien mghallak).
Gallow - f loc gallows (ara).
GALLow-CLAPPEtt— chelma tad-dis-
prezz bħal meta ngħejdu : dac bnie-
dem tal forca jew dac avanz tal for-
ca etc.
GALLOW-aRASS— il kanneb (^igħedu-
lu hecc haxix talforca il għaliex mil
kanneb isiru il ħbula.
Gallow-tree - forca.
Galloway— Galloway (isem ta di-
strett li jigi għal Nofs inhar ta Sco-
zia) ; xorta ta poni jew mezzu cavallu
(bieżel wisk għax-xogħol ) ; bhejjem
actarx lewn sewdieni li jinsabu VGal'
loway.
Gallow QLASs-suIdat tal fanterija
armat (lest ghal gwerraj, hecc msej-
jah fl-Irlanda,
Gallows— forca; ragel jew bnie-
dem tal forca (bniedem, assassin, ħab-
si); the gallows groans for him^ il forca
kegħda tibchih (hemm hu assassin !) ;
he is a gallows, I know, dac bniedem
tal forca (ħabsi għal darba) jena naf ;
galloxos, cavallet fejn tpoggi il cax-
xa etc. (ta stamperija).
Gallows bird — briccun, assassin,
ħabsi, bniedem tal forca.
Gallows niTTS — bħall strippi li
jagħmlu fuk il cverta ta bastiment
biex ipoġġu (imiddu) fukhom laiti, ar-
buletiijetc.
Gallows faced — wiċċ ta ħabsi ;
ħarsa ta wieħed briccun (assassin, ta
wieħed tal forca) ; go away^ you gal-
loxos faced vagabondy (H. Urooke, Fool
of qmlityjy mur minn hawn ja wiċċ
ta vagabond ħabsi (assassin etc.J
Gallows prame— il forca, it-travi li
jagħmlu il forca (larmar tal forca).
Gallows free— li ħeles mil forca ;
let him be galloxos free hy my consent^
(Drydeo, Ahsalom etc), ehilsu (erħilu
jeħles mil forca bis-sensia tiegħi.
Gallows ripe— li wasal għal forca ;
lest għal forca.
Gallows stanchions — ara gallmo
hitis.
Gallowsness— briccunatijħazenetc.
I neoer knew your eqxials for gallows:
nessy (G. Eliott, Adam Bede), katt ma
rajt bħalcom għal briccunàti (katt ma
rajt briccuni dakshom.
Gallows tree— il forca.
Galls— grieħi li icollom il bhej-
jem bil brix (jew ħacc) tal ingenji.
Gaij. sickness — xorta ta deni (li
jimxi wisk fl-Olanda u '1 Belgin).
Gall some— ncurlat, nfiscat, irra-
biat.
Gall STONE—gebla (ħaġa maghku-
da, bili) li titrabba fil bużżieka tal
marrara.
Gally— tal marrara, morr daks il
velenu, tal morr tal marrara.
Gally woRM - ħanex, duda tal ve-
lenu.
Galoche — zucletta, żarbun bil pett
tal injam ; bħal ghetta (wiċċ għal fuk
wiċċ iż-żarbun) biex iżżomm iż-żarbun
li ma jibtelx, u is-siek shuna fix-xitwa.
GALOP-^galop, dakka, zifna.
Galore— il ħala, ħafna, katiħ, bo*
sta, sħiħ.
Oaloshe— ara galoche.
Digitized by
Google
OÀL
— «06 —
GAM
Galoubet— ocarina jew flawt żghir
(lichiena idokku fl-antic) bi tliet tokob
Oalosie — ara galaxy,
OALP-tgħajjat, tiugbi bħal chelb ;
tiftaħ ħalkec, tittewweb.
UALPER^min jittewweb.
Oalsħip— debuxxar, ħajja ħażina.
OALSOME^-ħażin, malinn.
OALUNGUA—duwa għad-deni (li isir
mil friegħi ta siġra li'tinospora vorru-
cosa^ fl-India.
Ualvanio— galvanicu, tal galvani-
smu, ta Oalvani.
Oalvanio battery— batterija ^al-
vanica jew ta Galvani; ħafna celel jew
caxez galvonici ma xulxin.
Galvaniooell (jewPAiR)— taħlita
ta żewjif metalli flimchien fliquidu li
chemicalment jahdem fuk wieħed minn
dawħ iż-żewġ metalli actar milli jaħ-
dem fuk 1-jeħor.
Oalvanio electricity— elettricità
chimica jew dinamica.
Oalvanio pile — (flelettricità) co-
lonna ta placchi li icunu keghdin waħ-
da żingu u loħra ram (wahda hecc u
1-oħra hecc wara xulxin).
Galvanio shook — BCOBsa elettrica li
tiehu (f giBmecJ mil galvanic cell (ara).
Galvanism galvanismu; dio l-e-
lettricità li issir m*bux bil gherik
iżda permezz ta azioni ohimica minn
żewġ xorta ta metalli (misjuba 1-ew-
wel darba minn Qalvani per mezz
taż-żringijiet li chienet issajjar martu
li meta mejtin chif chienu messithom
b-biċċa għodda ta zewġha bdew jit-
ħarcu jew jiċċakalku).
Galvanist- gilvanista, wieħed li
jaf 1-elettricità tal (mħarreġ fil^ Gal-
vanismu.
Galvanizatio.^ galvanizzar.
Galvanizb — tiggalvanizza ; tiosi
bid-deheb jew fidda etc. bil galva-
nismu.
Galvanizbd iron ħadid iggalva-
nizzat (ħadid micsi jew maħsul biż-
żingu bil galvanismu).
Galvanizer— min (dac li^ jiggal-
vanizza.
Oalvano— ta Oalvani fdao li sab
il galvanismu).
Galvano-oaustio — tas-sħana li
issir ( magħmulha ) mil galvanismu
bħala caustiou (ħaġa li tahrak).
Galvanoglypħ — inoisioni li issir
(magħmula) bil galvanoglyphy (araj.
Galvanoglyphy — incisioni fuk
metalli li issir bl-elettrioità ( bil gal-
vanismu ).
Galvanography — ^alyanografia,
incisioni fuk il metalli bil galvani-
smu, '
Galvanologist — min jicteb bil
( wiehed mħarreġ jew li jaf il) galva-
nismu,
Galvanology— galvanologia, stu-
diu fuk il (tal) galvanismu.
Galvanometbr — galvanometru,
strument għal chejl (esaminar) ta cur-
rent elettricu ( biex jaraw bih jecc
hemmx current), chemm hu kawwi il
current, għal fejn hu sejjer current
elettricu).
Galvanoplastio— tal galvanopla-
stioa ("tas-sengħa jew ix-xogħol tal
eletrotipija ).
Galvanoscope — ffalvanoscopiu ;
strument għal chejl im, forza ta cnr-
rent galvanicu ; oħal Jabra magne-
tica.
Galvanothermometer — strument
(termometru tal galvanismu) biex ja-
raw is-shana ta current galvaniou.
Gamagrass— isom ta ħaxixa li tit-
wal (togħla) ferm.
Gamarrhoute— granċ ippretificat
(granċ gebla li isibu fil ħaġar jew fil
blat;.
Gamashbs — żarbun bit-tromba
gholja (stvaletti sdvaluni bħal dawc
ta li skallin ta li xprunari etc.) li
jilbsu dawc li iounu jaħartu eto.)
Gamb— ooxxa, siek ta kuddiem ta
Ijun eto. (fl-armi tal cuniomijet eto.)
Oamba— viola (strument tal cordi
bħal violin cbir, iissejjaħ heco għa-
liex biex jindakk jiiiżamm bejn ir-
riġlejn, bit-taljan gambe.
Gambade— ghetti li jilbsu dawc li
jirobu iż-żwiemel biex ma jiċċapsux
bit-tajn ; staffi tal gild.
Gambblon— flooo, jew clecc tas-
suf oxħon li chienu ixiddu ii cavalieri
kabel ma jilbsu il oorazza eto.
64
Digitized by
Google
GAM
— 506 —
GàM
Oambet— tajra, għasfui* (bħal plu-
viera» il pluvierott).
Oambie— isem ta ħaxixa Cmedici-
nali) li jomghodu in-nies tal Malajja
meta icollom il vixxri biex iżommu
id-diarrea.
Oambist— min idokk il jfamfca (ara).
Gambit — I-ewwel mossa (ċaklika
tal pedini) fiMogħob ta li soaccbi.
Gamble — tilgħabgħal flus; he gam-
bled awav all hie nroperty^ lagħab (u
tilef) cull ma chellu.
Gambler— lagħàb (għal flus) : he is
a well known aambler, dac culħadd jafu
lagħàb ; he u a ruined gambler, dac
lagħàb u tilef cull nia chellu.
Gambling — logħob, tal-Iogħob
(ghal flusj ; I detest gambling^ nob-
għodu illogħob (ghal flus); a gambling
housey post (loc) fein isir il-logħob
għal fluB (dar fejn jilgħabuhom).
Oamboge - il gomma ( bħal raża )
li jusaw bħal medicina; il bamia, jew
melleħija (pianta, haxixa).
Oambogian) **' bamia, li humnis-
_ >• sel mil bamia jew me-
Gambogio j ,^yj^(<pj^^ta,ħaxixa)
OAMBOL—titkabeż, titmiegħeż; tka-
biz, tmegħiż ; logħob, xalar, diverti-
ment (sfln etc).
Gambone — ara gammon.
Gambrel— siek ta wara ta żiemel,
bastun (għuda) mgħawweġ bħal siek
ta wara ta żiemel ; torbot mis^siek
(torbot lil xi ħadd minn sieku ).
Oambroon— xorta ta drapp ohxon
għall inforor.
Oamb— logħob, farġa, mogħdija
taż-żmien ; tbahrid; caċċa (tajrjew
annimali ohra) ; logħba, partita; pian
(ħsieb, disinn ) ; * tilgħab, titfarraġ,
tgħaddi iż-żmien, tilgħab jew tagħ-
melpartita; tilgħab għal flus; tati
piacir,tiddeverti; milwi (mgħawweġ);
did you ever read anything about the
publio gamee of Uie ancient Oreehe and
Homanaf katt krajt xi ħaġa fuk il-
logħob tal Grieghi u Rumani antichi?
ihie is game for the children^ dana tfar-
riġ (mogħdija taż-żmien ) għat-tfal ;
tJiere she could skip and make a game
like any kid (Ghaaeer^, hemm hi tista
titkabeż u tagħmel tbahrid (titbah-
rad) bħal ghidi ("daks ghidi) ; we have
fiad very good game there^ chelna (għa-
milna) caċċa tajba hemm, jew kbadna
ħafna caċċa ( tjur u annimali ) meta
conna hemm ; let us have a game at
whist, ejja nagħmlu partita whist\five
?mmes sliall viake up tlie sety ħames
ogħbiet jagħmiu il partita ; / want
bn% two games to be up, joukosni żewġ
logħbiet biss biex nagħlak ; this seems
to be the present game ofthe crovm and
t/iat t/iey will begin no other till they
see an end of this (Temple)^ dana donnu
il pian (ħsieb) li għaudu frasu issa il
gvern(il curuna) u majagħmlux jew
ma jibdewx jeħor kabel ma jaraw
dana lest ; there was he gaming^
(Sliakespear, Ilamlet ), hemm chien
hu, jilgħab ( għal flus ) jew jilgħa-
bhora ; game^ mgħawweġ ; a game leg^
siek mgħawġa (siek iz-zopp); St. Uo-
nans caiching hold of the deviVs game
leg^ (Seolt), St. Rouan kabad is-siek
tax-xitan iz-zopp (is-siek zoppa jew
mgħawġa tax-xitan); game^ lest, mħaj-
jar; I dare say we can beat him,.. I
am game to try^ (G. Keade. It*s never
too late to mend)^ nifhem jen (icolli
nghejd) nirbħulu (ngħadduh etc.)...
nmajjar (jena lest) biex nipprova ; (o
die game, iżżomm jebes sa I-aħħar;
to fnake gamc of tgħaddi iż-żmien bi
(tagħmei wiened pulcinella) tidħao
bi ; why do you maie a game of his
calamities f għaliex tidħcu bis-slaleb
tiegħu ?
Oame-baq— ċurniena jew barżacca
għal caċċa.
Game-oertifioate — sensia gkal
caċċa, permess (certificat) li tista id-
dur għal, jew tbigħ il, caċċa.
OaME-OOOK— serduk mrobbi għal
ġlied (serduk tal ġlied) ; they dispute
always as fiercely as two game-cocks in
the pit, (Locke), jatu (jiggieldu) dej-
jem sħiħ,kishom żewġ sriedec fl-arena
(fil post għal ġlied).
Oameful— coUu logħob, ċajt jew
kbis, ferħan, hieni, cuntent.
Gàme-kebper— dac li icuu (jok-
għod) għassa għal caċċa (fl-artijiet
magħlukinjew riservati biex jindo*
cra li ħadd ma jidħol).
Digitized by
Google
ĠAM
— 60f -
GAN
Oamb-lioenge — sensia tal caċċa,
periness (sensia) li tista iddur għal
jew tbigħ il cacċa.
GAMELY—ferħan, collu logħob etc.
bil ferħ, bil-Iogħob, biċ-ċajt u bid-di-
vertiment.
Gameness — cUraġġ, kalb, ħila;
there was no douU about hU gameness^
(T. Ha(ehP8. Tom. Broton at Oxford),
ma chierix hemm dubiu għal curaġ^
tieghu fma chioni hemm dubiu li
m'bux kalbienij
Gamb-play — il-Io^ħob li chien isir
fl-anfiteatru (miilantichi Rumani etc.)
Game-player— buffuCwieħed mħal-
las biex idaħħacin-nies).
Gamesome -r collu logħob, ċaj-
tier eto.
Gamester— lagħàb; mara m'hix tal
gàlbu.
Gamesthess - lagħàba» mara li til-
għab ghal flus.
Gamin— tifel sdingat, mitluk jig-
gerra fit-torok.
GAMING-Ioghob (għal flus).
GAMlNa-fiOUSB — dar tal-logħob,
post fejn jilgħabuhom.
Gamino-Table — il mejda tal-lo-
għob ; you will iind hini all night at the
gaming-table^ issibu il-lejl collu fuk il
mejda tal-Ioghob (jilgħabomj.
Gamma— it-tielet ittra tal alfabett
griec; gamut (ara^.
GAMMARiDiB — granci, gambli etc.
tal baħar.
Gammarolitb -ganiblu ippetrificat
(li issibu magħkud fil gebel).
Oammarus — gnmblu.
Gammer— il mara, mara xiħa.
Gammon — coxxa tal majjal iramel-
ħa, perżuta ; isem ta logħba bid-dadi;
ċajt; tmellaħ ( il-laham fal ħanżir,
jew taghmel I-ardu) ; tiuċajta (tidħao
bi); tirbaħ partita tal gammon (logħ-
ba bid-dadi) ; torbot puprest ta ba-
stiment.
Gammon-rino — iccircu li miegħu
jorbtu il puprest.
GAMMONiNa— rbit (seba jew tmien
volti bic-cima) ta puprest ta basti-
ment.
GaMMUT— ara gamut.
ĠjLUUY—jàm ftickt/.
Gammbb — arà gamhler.
Gamp— umbrella; it-tundiatura ta
umbrella meta tcun mifuħa. .
Gamut— -scala tàl musica.
Gamy— bħal caċċa; li fih togħma ta
caoċa; kalbieni, curaġġus.
Gan (floc bbgan)— dari chienet usa-
ta f loc il verb did ; not wiih Ues dread
the loud eihereal trumpet from on high
gan blow, (Mllton, Paradise Lost V/,
60)^ u m*hux b'biża ankas it-tromba
mis-smewwiet bdiet iżżai^ar (żarżret).
Ganoh - iddendel (tghallak) f'ganċ.
Ganchino — chif jiccastigaw jew
jatu it-turturi it-Toroc (castig tat-
Toroc għal dawc li icuuu iccundan-
nati għal mewt).
Gandbr— il wiżżu; tiġġerra (tmur
minn post għal jeħor^.
Gander's wool— ir-rix, rix.
Ganb — ħalk ; tittewweb.
Gano — tajfa, ċorraa, ^aji;, salt jew
cumpannja nies flimchien; tmur (ma^
mixi, pass (chif wiehed jiraxi); a gang
of thievesy cumpannja tal ħallelin; our
coalheavers work in gangs from 10 io
16 meny in-nies tal faħam tap^ħna (tal
faħam) jaħdmu fil (bil) gajjijet ta 10
jew 15 ir-ruh ; to gang away^ tatic
għaxwa (jew rekkiet ir-ruħ) ; to gang
one's gaity tmur, titlak ; to gang out of
one self taliena ruħec; to ganq togetfier^
tiżżewweġ; togang to^ tgħib (ix-xemx);
to ^ang to gait^ issiefer, titlak għal
pajis jeħor ; to gang wiih^ tmur 1-art
ftinnaufraga jew titchisserma 1-art);
gang, il canal f mogħdija) li jagħmel
fl-art I-ilma gieri jew 1-wied ; water
O'^^^g^ goj'ga ta jew għal 1-ilma ; gang^
rdum ; vieġġ, tagħbija (ta wiehed li
jiata jarfa jew i j[orr fdarba) ; għalka
fejn jirgħaw il bhejjem.
Ganoablb — li tista tgħaddih bil
mixi (passaġġ) ; li jista ighaddi ; li
jimxi jew ignaddi ^flus^.
Gano-board — il fallacca (mogħdija)
minn bastiment għal-lart; mo^ħdija
(triek) minn fejn jimxi jew jippas-
siġġa issuldat etc. li icun ghassa ( il
passaġġ tas-sentinellaj.
Gano-cask — bittija ghal ilma li
iġibu għal bastiment, fuk id-dgħaj-
jes.
Digitized by
Google
GAif
— ^08 —
ĠAN
Oano-bdgbb — serriek tondli jaħdem
biez jindrizza rjus tal fallacbi jew
tavluni.
Ganobb— mezzej, dac li jimzi, min
ioun jimxi ; min (dao li) imur jew
igħaddi (minn triek etc.) ; min igħad-
di bil miezi (bil mizi) u m*buz fuk iż-
żiemel jew rieobeb ; il cap, 1-imgħal-
lem (foreman) ta cumpannja nies jew
(ħaddiema).
Ganobtio) taz-zmara Oange; li
Oanoio \ igħammar fix-zmara
Oange (tal-India, fl-Àsia) ; that is a
gangetic crocodile, dac cuccudrili li
jinsab fil (tal) Oange.
Ganoino— mizi, mghodija il kud-
diem, progress.
Oanoi no-fobth — esportazioni (ħruġ
jew bghit ta prodotti etc. ta art ghal
art oħra).
Ganoino-obab— il macna(roti etc.)
ta mitħna.
Ganoino-ooods — ħwejjeġ li tista
iġġorrbom jew teħodhom malajr minn
post għal I-jeħor ; ħwejjeġ ħfief għal
ġarr.
Ganoino-plba — causa twila fil
Korti.
Ganolb— tlablab^ tpaċpaċ.
Ganoliao > . I ;. , .
Oanolial ; **' ^^^i^'*^^ <^'^)-
OANOLiATBD--Ii għaudu il ganglions
(ara).
Oanolifobm— li għandu ghamla ta
(li hu bħal) ganglion (ara).
Oanolion — tumur fin-nerv jew
għerk tal gisem ; glandula.
Oanolionitis — infiammazioni fil
ganglion (ara).
Oano-haster— 1-imgħaIlem, il cap
ta cumpannija ta uies (li icuuu jogħ-
mlu zogħol fiimchien).
Gano-saw— armar b'hafna seghi jew
mnazar li jabdmu flimchien ( biez
jaktgħu travu f hafna twavel fħin
wieħed ).
Oanorbna — cancarena.
Oanobbl — vagabondy bniedem li
igħaddi ħajtu jiggerra mad-dinja; tar-
bija li għadha chemm telket timzi ;
hie child has grown a ^angrel hoy nowy
(KOHBf IleleonoraJ ; ibuu issa tfarfar
sewwa li telak jimzi.
Ganorbnatb — taghmel iggib can-
carena.
Oanobbnb— cancru, caucai*ena; tio-
cancra; his wound gangrened hefore
night^ il ferita li chellu iccancrat ka-
bel wasal il-lejl.
Oanobbnous — iccancrat, bil can-
cru ; mhassar; the blood turning acri'
monioua corrodes the vesseU^ produeing
hwmorrhages^ pmtxdea red^ olack^ and
ganQrenous, fAibatlinof, on Aliment$)^
id-demm meta jitħassar, jecol il bżie-
żak żghar fejn icun kiegħed, igib
I-emorragija (fgir jew tneħħija tad-
demm) u nfafet żgħar homor/suwed,
u iccancrati /bil cancru).
Oamoub— dac it-trab li fih jew li
miegħu) icunu il metalli, meta icunu
għadhom fil minieri.
Oano-way— mogħdija,passaġġ, wisa
minn fejn wieħed igħaddi ; scala ta
bastiment.
Oano WBBK — il gimgħa (il ġi-anet)
tar-Rogazioni (li isiru kabel il festa
ta rMpsi \
Oanil— xorta ta] gebel taż-żoukor
li jitfarrac.
Ganistbb — trab bhal dac tal ħajiar
taż-żniet li iinsab fil minieri tal (taħt)
il faħam tal ħaġra ; gebel jebfs mfar-
rac, ramel u tafal magħġuoin flioi-
chien biez jicsu bieh il postijiet feju
idewbu il ħadid.
Oannbt— tajra tal ilma bhal wiżifi.
Oanoid ) ^ ^^^ ir-razza (ordni j
_ >• ta ħut msejjaħ tal
Oanoidun j ganodians (ara).
GANODiANS—razza ta ħut bil kxur
magħmul ilekk (bħal enamel) u gej
bil ponta bħal ma Iiu li sturgeon (aro).
Gant— tittewweb (tiftaħ kalħec);
titwiba (fetka tal ħalk).
Gantlbt— il castig tasswat tal mi-
litari, meta suldat etc. li icun iccun-
dannat għas-swat ineżżgħuh, dahru
barra, u igħaddi mil filliera suldati
armati b'nerv etc. f idejhom biez jak-
la dakka minn għand cull wieħed ;
ta run tlie gantlet, tieħu (takla) is swHt
(fil militar) ; some said he ought to hnve
been tied neck and heels ; ot/ters that he
deserved to run the gantlet^ (Fielding.
Tom, Jones), z'uħud igħejdu li chien
'Digitized by
Google
OAN
— 609 —
GAR
imisshom rabtuh minn għonku u
minu sakajhy pħrajn igħejdu li ohien
ħfitkku jakla is-swat; to run Uie gantlei^
issofri moħkrija, critica eto. ; to print
U to run the gantlet and to expose
to the tonguea Btrappado^ ( Glanvill,
on Dogmatizingjy rain jicteb u joħ-
roġ ( jistampa ) xi ħaġa icollu jok-
għod għal critica ħurxa u għal ilsna
tan-nies.
GantLopb— ara Qantlet.
Gantry — tilar tal injam fejn (fuk
hiz) ipoġġu ii btieti jew bramel).
Ġanymedb ( fil Mitologija ) — iben
7ro8 u Callirhoe li ħa miegħu Jupi-
ter u għamlu dac li iżommlu it-tazza;
(fl-astronomija) wahda tnis-satelliti ta
Jupiter misjuba minn (li ra lewwel
darba) Galileo fPadua fis-7 ta Jan-
nar tassena 1610.
Ganza— xorta ta wi^,za salvaġġa.
Gaol— calzri, ħabs ; ticcalzra, tib-
għat il ħabs ; tlie gaol notp ie crowded
with prisonersy il ħabs issa mimli pri-
ġunieri ; gaoling vagabonds was of no
open example, (Baeon), I-iccalzrar tal
vagabondi ma sewa għal xejn.
Gaol-bird - ħabsi (dieħel u ħiereġ
il ħabs ; bniedem tal ħabs) ; liberatin^
tlie gaol birds in A lexandria^ jehelsu il
ħabsin (in-nies tal ħabs) TLixandra
(Pall Mall Gazette, Oct. 5th. 1882).
Gaol dblivbry — ħelsien mil ħabs,
meta jibghatu il barra mil ħabs dawc
li icunu hemm bla ħtija etc.
Gaoler - calzrier.
GAOLBRBBS — calzriera.
Gaory - setta ta Lhud CDutturi tal
Lhud;.
Gap— fetħa, xakk, ħalk, kasma;
selħa; mogħdija dejka; żmien kie-
għed (kab/.a ta sniu etc ) ; tiftaħ, ix-
xakkak ; there was a gnp in the toalf,
chien hemm selha mwakk^ħa (fetħa)
fil ħajt ; theformost Tariars in the gap
conspicous by his yeUow cap, (Uyroii,
GiaourJ^ iUTartar ta kuddiem nett
fil mogħdija dejka etc, t/ien follows
an immenae gap, in which, nndouhtedly
some changea were made by <imtf,(Barkp,
Abridgmeiit of Engliah ITintory)^ im-
bagħd chien hemm kabża cbira ta
suin (għadda salt żmien jeħor) li ma
issemma xejn, li fihom (jew li fih)
minn għair dubiu ta xejn (sigur^, sar
xi tibdil ; to stop a aap, issodd (tagħ-
lak) ferita ; (tirmedia ghal ftit) ; to
àtand in the gap, tidħol fin-nofs (tes-
poni ruħec ) biex tilka (tipprotiegi
jew tħares minn xi periclu eto.) lill
xi ħadd jeħor; Ready I take aim at
their leadere, their maeses are gapped
with our grapesy (TennyHOii, Befence
of Lncknow, III), cunu lesti (armaw
isa I) imJGniraw għal capijet taghhom
in-nies taġħbom miftuħin minn xul-
xin bil balal tagħnà.
Gape — tiftaħ ħalkec, tittewweb;
tiftaħ ħalkec meta tibka mistgħageb
għal xi ħaj;a ; tinfetaħ; fetħa ta ħalk;
titwiba ; il ħalk miftuħ tal għasatar
(il fetħa tal ħalk); what are you gaping
atty għaliex inti hecc mistghageb
b'ħalkeo miftuħ? he is gaping after
Cjew/or) thisjplace jew situation, għan-
du lagħbu nieżel (jixtiek wisk etc.)
għal dan il post (jew I-impieg) ; may
ihat ground gape and swalloio nie alive^
(Hhttkispear, Benry VI J, irrid (nara)
I-art tinfetah u tiblagħni.
Gaper— min jittewweb,jiftaħ ħalku,
min jibka ħalku miftuħ jistgħageb,
Gapr sbed — stagħgib, ftuħ ta halk
ta xi ħadd meta jara jew jistagħġeb
b'xi haġa.
Gaping - ftuħ tal ħalk; titwib ; fet-
ħa, kasma (fħajt, blat etc. ) ; xewka
cbira ; their gaping was to receive offer'
ings from every where and retum none
themselves, (Bale. Apology), ix-xewka
cbira tagħhom chienet l)iss li jircievu
(jeħdu rigali etc.) minn cullimchien u
huma ma jatu xejn.
GAPiNa-STocK— għageb ( ħaġa etc.
ghall ħadd jeħor li jistgħageb biha) ;
/ wan to be their gaping-stock, cont sej-
jer iicun il ghageb tagħhom (bia biss
chienu sejrin jistghaġbn^.
Gap-toothbd — li għandu snienu
(bi snienu) mberrkin (wesghin waħda
mill-ohraj.
6AR~alabarda, vleġġa ; il-Iizz Cħu-
ta) ; iġġagħal bil fors.
Garaoay— isem ta tajra (ghnafm)
tas-sork (bħal seker) tal Messico (Ame-
rica).
Digitized by
Google
GAR
— 510 —
ĠAR
Garamantio — tal Oaratnanti, nios li
igħammru fl'Amerioa ta Fuk ; ( Li*
biani, Cartagiuisi ).
Gabayancbs - xorta ta oiċri.
Oarb — iibsa, Ibies, mgiba, mod
(chif ; garbu; katta furrajna, kamħ
biż-żbul iiiexef; tilbes; torbot il katet
tat-tiben etc. ; / like him in ihat garb,
joghġobni b*dio il libsa fliebes heco);
the nse of t/ie old national garb was
interdicted (MneħuX^y^ Iliatory ofEng-
{afi<2)» Ibies antio nazionali neħħewh
(ipprojbewh) ; he ia ihe only one there
ihai haa a goodgarby ma hemmx ħliefu
hemni (hu biss li hemm) bil garbu
(garbat jew ta mgiba tajba, li jaf igib
ruħu sewwa^ ; he could not apeak En-
glish in thenative garb ( Shakespear,
Ilenry Vj, mà chienx jaf jitchellem
bl-Inglis chif jitchelmu Mnglisi
(bħal-lnglisi) ; tliese men garb ViemseU
ves welly dawn in-nies jilbsu tajjeb.
Garbaob— iMibel, ħmieġ tat-tnad-
dif ta annimali; msaren tal hut li jar-
mu fil chcina etc; gewwieni, msa-
ren, chirxa ; chitba immorali (li tagħ-
mel il ħsara) ; tnaddaf, tnehħi li msa-
ren tal ħut ; codfishes are garbaged, saU
ied^ and hung io dru, il baccaljaw ineħ-
ħulu msarnu (inaddfulu żakku) imel-
ħuh u idendluh biex jinxef.
Garbel— it-tavla li tcun mal prim
ta bastiment.
Garbish*— ara garbage.
GABLB-tnakki, tagħzel, tgharbel ;
il ħmieġ (trar etc ) mnakki ; in-naka ;
bniedem vili, pastas; io garhle, to
cleanse Jrom dross and dirt, as grocers
do their spices^ ( Phillip$), ihe New
IVorhl o/ iVordsJ, to garble, tnaddaf,
tnakki mit-trab jew hmieġ ta żrar etc.
bħal ma jagħmlu bil ħwawar tagħ-
hom dawc tal merċa ( il mercieri ) ;
throw ihe garbage away^ armi ( ixħet
barra) iż-żrar etc. li wakkajt ; did not
ihe lady smile upon thegarhle ( Wolcolf,
F. Pindar\ issinjura ma daħkitlux
liii dao il pastaż vili ?
Garblbr — min inakki jew igbarbel
(ħwawar miż-żrar etc.) ; ufiicial 8a-
nitariu (f Londra) li dari chien idur
u jara jeco il hwawar li icollom għal
beigħ tal ħwienet icunux mnokkijin
u ndaf biżzejjed ; min jirraġuna chif
jakbillu (iħalli dac li ma jakbillux fxi
quistioni, biex jipprova li hu għandu
raġun ).
Garboard — lewwel tavla li tcuu
mkabbda (mwaħħla) mal prim ta ba-
stiment.
GARBOiL-storbiu, rvell, frattarija,
għagħa; tgherfixa, takliba, tagħmel
storbiu, frattarija, takla ( tagħmel )
rvell, tagħmel takliba, tkalleb, tgher-
fex; look here, tehat garboils she amikedy
(Shake.sp»ar, Aniony and Cleopatra)^
ara hawn xi rvell (frattarija) kalgħet
(jew ghamlet) ; here would be a pre-
cedent io garboil ilie house, (Barael,
Own I\meJ, hawn icun precedent
biex tirvella (tkankal) il camra tal
parlamont (tal cunsill).
Gar^ion — seftur; waitedonby IFiZ-
liam de Merton, i/ieir gargion, (FQller.
Comb. Univ, 7, 4^^, servihom William
de Merton, is-seftur tagħhom.
GARCR0W(jeW JAGKDAW)~ĊawIa.
Gard— ara (guard).
OARD-bitħa, ġnien, ġardina.
Gabd — tberfel, iddawwar bi.
Gardant — (flarmi;annimal,ljun eto.
li icun arbulat jew wiekaf etc. b'wiċċu
ibares il kuddiem jew lejn min icun
jħares lejh.
Gardb bracb -biċċa (bħal platt jew
tarca li il gwerrieri chienu jorbtu ma
dirgħajjhom fil gwerra (biex jilkgħu
dirgħajhom middakkiet tax-xabla etc.)
Gardbn — gnien, gardin; tal ġnien
(tal ġonna) tcabbar (ticcoltiva^ ġnien ;
tiehu ħsieb tnissel, tħawwel etc. fju-
ri etc. fi ġnien , is that his garden ?, dac
il ġnien tiegħu ? / have a lot of ihose
flotoers growing in my garden, ghandi
ħafna minn dawc il fjuri fil ġnien tie-
għi ; Italy is called i/ie garden o/ Eu^
rope, Mtalja isejħula il ġnien ( loc
1-actar delizius, jew sabiħj tal Europa;
iliese are all garden tools, dawna collha
għodda tal ġonna; he was hroughi /rom
ahroad on purpose to ganlen here, ge-
buh minn barra għal apposta biez
jiccoltiva il ġonna hawn.
Gardbnagb — orticullurav coltiva-
zioni etc. tal ġonna ; is-sengħa tal ool-
Digitized by
Google
«AR
— 611 —
QAR
tivazioni tal ġonna ; ħxejjex (prodotti)
tal ġonna.
Oardbn-balsam— il balzmn.
Gabdbn-olosb— ġnien magħluk.
Oardbnbr— gennien, ġardinar.
Oabdbn-bnoimb - tano fak carretta
u pompa għat-tiskija tal ġonna.
Garden-flba— dac il ġrad li jakbes
fil gonna.
Oardbn flowbr — fjur tal ġonna
(m'hux salvaġġ).
Gardbn glass— bozza tal ħgieġ biex
igħattu biha il pianti.
OARDBN-GOUT—il mard ħażin jew
veneriu.
Oardbn HousB—dar tal villeggiatu-
ra (fejn imorru in-nies fis-sajf) ; bur-
dell.
Oardbnia — xorta ta giżimin (tal
Cap, tal Africa).
GARDBNio-tal gardenia (ara).
Oardbnino— sengħet il gennien jew
il ġardinar; xogħolil ġonna; he takes
exceeding pains in gantening^ jithabat
wisk (jenu interess cbir) fix-xogħol
tal ġonna ; gardening is his hobby^ ix-
xoghol fil ġonnahu l-acbar namur tie-
ghu (miġnun ghax-xogħol fil ġnien jew
biex jaħdem tal ġardinar).
Oardenlbss— bla ġnien.
Gardenly — ta ġnien, 1 i jixrak il
ġnien ; managed in a gai'denly manner,
(Marshall, Rural Economy ), miżmum
ta veru ġnien jew miżmum li stess
bħal ġnien.
Oarden-mould -art (ħamrija) tajba
għal ġonna.
Oarden-nail — musmar tal ħajt
(musmar tal ħadid fondut li jissam-
mar fil gebel u li għalecc jusawh wisk
fil ġonna biex ix» bilcu campanelli etc.)
Oarden-partt — stedina ta lakgħa ta
nies fi ġnien fejn icollom trattament
(stima ichel u xorb) u xi musica ucoll
biex jeħdu piacir.
Oardbnplot — ħammiela, rokgha
art fi ġnien (mħollija għal xi fjuri etc.)
Gardbn-shbars— ronca, jew mhass
taz-żabbara ( jew tal genniena biex
jiżbru u jaktgħu friegħi etc)
Gardenship — ara gardening jew
hotticulture,
Gardbn-sfidbr— brimba tal gonna.
Garden-stand— banc għal ksari fi
ġnien.
Gardbn^stuff — ħxejjex etc. li jic-
bru fi ġnien, (crafes etc.)
Oardbn syrinob — servizzial għal
bexx tal werak tal hxejjex, pianti eto.
fi ġnien.
G ARDEN -TILLAOE ~ XOgħoI tal Colti-
vazioni ta pianti, fjuri etc. fi ġnien.
Oarden-walk— passaġġ, mogħdija
(għal mixi) fi ġnien.
Oarden-warbler — tajra (għasfur),
il beccafic.
Garden-warb — cull ma jitnissel fi
ġnien (ħxejjex, Quri etc); a clay bottom
i8 a much more pemiciouB Boilfor trees
and garden-ware than gi*avelf (Xorti-
loer, Husbandry), kiegħ ta kasrija tal
fuħħar jagħmel wisk actar ħsara lis-
siġar u*l pianti (ħxejjex, fjuri etc.) U
jicbru fi ġnien, milli jaghmel iċ-ċagbk.
Oarder— għassa, min jipdocra xi
ħaga.
Gardbrobb —gwardarobba.
Oardbvisurb— ara vizor^
GARDBVYANOElgabinett, camrażgħi-
Oardeviant jra (cmajra); snejdak.
Oardon — isem ta huta tal ilma
ħelu.
Gardylor — wardet ! ara hemm, ara
wiċċec etc. ( hecc igħejdu li Scozia
dawc li icunu sejrin iwaddbu jew jix;
ħtu hnrra mittieka xi ilma maħ-
muġ etc).
Garb— dac is'snf (oħxon ordi^iariu)
li jicber friġlejn in-ngħaġ ; attent ledt
ghax-xogħol ; rghib, li' jagħmel għal
flus, li ma għandux xaba; ħaddiem
bieżel, li għandu jew jehu interess fix-
xogħol jew fil mogħdija il kuddiem
tad-dar; /^ar^, tħares ċass;u^tVA fifty
garing headjf a monstrouB dragon Btands
npright^ ( VxrgiU ^Kneid ), b'ħamsin
ras (għajn) id-dragun kagħd wiekaf
iħares fiss (jew ċass b'għajnejh mber-
ka).
Gabfish— isem ta ħuta, il-lizz.
Garoalizb- tiggargarizza.
Garganey — xorta ta papra, li tinsab
l-actar fllndia, u xi drabi ucoll fl-In-
ghiiterra.
Garoantu.n- tal għageb, ta cobor
cbir, li iwuħħax. . .
Digitized by
Google
QAR
— 512 —
6AR
Garoarish— gargarismu ; ilma etc.
lest biex wieħed jiggargarizza jew ilaħ-
laħ ħalku jew grieżmu bih.
Qaroarizb— tiggargarizza jew taħ-
sel grieżmec etc. b*xi ilma etc. li icun
b*xi duwa.
QAROAT—il grieżem ; iaem ta marda
fil bhejjem, meta jintefhulom grie-
żemhom.
Garole— gargarismu (ilma etc. għal
ħasil tal grieżem etc.) ; tiggargarizza
(tlaħlaħ grieżmec b'xi ilma li jatic it-
tabib b'mod li bin-nifs U titfa ma tib-
laz dac Mlma) ; isem ta marda fil j
gżiegheż, meta dawn jibdew jixxenglu
fii mixi u ma jeclux.
Qarouno —gargarizzar jew tlaħlih
tal grieżem b'xi ilma lest mit-tabib.
Garool —marda tal ħnieżer ( ara
gargle).
Qarooylb — miżieb li gej għamla ta
għasfur, ajcla etc.
• GARTBALDi—isem ta ġlecc li jilbsu
in-nisa hecc msejjaħ mil għamla jew
il katgħa tal ġleco li chien jilbes Gari-
baldi u in-nies tiegħu.
Garish— li ilellex, li jidher, li jiti
'fil għajn.
GARisHLY-bit-tlellix; bmod lijati
filg^ajn ; trimmed up garishly, irran-
ġat (mżejjen) b'ħafna tlellix.
QARLAHD-^dafra, oarana tal ward,
ghirlanda; iddawwar b'ghirlauda jew
b*curuna tal ward ; ġabra ta bcejjeċ
(tal chitba, componimenti,poesija etc.)
sbieħ ; antologija ; dic il mal.ja bħal
borsa fejn il baħrin iżommu jew jerf-
għn I-ichel ; dac rpar tal ħabel etc. li
jagħmlu fl-art ma dwar gozz balal etc.
biex jibkgħu flocom u ma jitgherbux
u jixterdu.
Garland-flowbr — il fjur tal ghir-
landi.
Garland-rosb — {roaemary) - il ward
tal ghirlandi.
Qarlic— tewm ; a ^arZtc eater^ wie-
ħed li (min) jecol it-tewm ; cliem ta
disprezz li I-Inglisi igħejdu lil xi ħadd
li ghalihom icun baxx jew ordinariu ;
garlic eaters, lewwel ma chienet usata
minn Shakespear lill xi ħadd li chien
min-nies baxxi, u dana billi in-nies
baxxi ta Buma chienu u ghadhom jec-
lu it-tewm f bħalna).
Garuok scbntbd — li fih riħa ia
tewm.
Qarligk wort— tewm salvaġġ.
Garlicky-U fih riħa jew togħma
ta tewm ; bħattewm.
Qarmbnt— libsa.
GARMBNr-ouTTBR— macna għat-tifsil
jew il ktiħ tal ħwejjeġ.
Garmbnt-mkasurbr — dic il faxxa
jew strixxa bin-numri nikassma pul-
zieri etc. kies tat-tifsil tal ħwejjeġ.
Garmbntbd— liebes, mlibbes.
Garmbnturb— ħwejjeġ, Ibies.
GARN — ara yarn.
Oarn-windlb ~ rucchell għat-ticbib
tal ħajt.
Garnbr— fossa tal kamħ, matmura;
tabżen il kamħ, jew tiffossa) tarfa jew
iżżomm il kamħ merfuh fil fossa jew
fosos ; tahżen, iżżommu maħżun ; the
xorath that garners in my^ heart^ (Teil-
nyROii. fn Memoriam\ il killa (^corla)
li għandi mahżuna fkalbi jew gewwa
fija.
Garnbrbd ~maħ/.un.
Garnbt— ħaġra preziusa (gemma)
ta lewn ħamrani, bhal ħbub tar-rum-
miena ; ir-rnmmiena (li tissejjaħ ucoll
apple'garnet^hsLrrB, minn pomegranatej;
(Hx-xogħol tal carpintieri^ biċċa xo-
għol bħal ċuppetta li gejja hecc h ;
biċċa meccanismu, bħal parano bi ħbu-
la etc. biex igħabbu jew iħottu mer-
canzija tkila fuk il bastimenti.
Qarnetbr — min icoUu ħsieb (jindo-
craj il fosos tal kamħ.
Gaknish —żina, rikma; sett jew tagħ-
mira platti etc. actarx iżda għal tnax
ir-ruħ ; tirranġa (bħal cochi meta igi-
bu xi perAuta etc. fuk il mejda) ; iż-
żejjen, tirkem; timla ; tavża (tinnoti-
fica bil kortij; to gamidi a table^ tarma
mejda bil platti etc. jew tlestiha għall
ichel ; everybody admired the garniah
ofherdresB^ cuihadd tgħaxxak (baka
mghaxxak) bil gmiel jew iż-żina ta
ħwejjiġha jew ta Ibies li chellha ; they
gave their chief on departingy a garnwi
ofgilt vesaeUeic^ taw lill cap taghhom,
meta gie biex jitlak, set ( tagħmira)
ta tnax il tazza etc. ndurati ; every
Digitized by
Gobgle
GAR
— 513
GAR
one liked tliose cliariois garni«hed with
ailver and gold, calħadd għoġbab dawc
il carrijet (carrozzi) mżejnin b*dic 11
fidda u b'dao id-debeb ; no one gar-
nishes his lamb^ or lards salt pork^ better
than our cook^ ħadd ma jirranġa (iżej-
jen ghal fuk il mejda) il ħaruf, jew jil-
lardia il-laħam immtllah tajjeb, daks
11 coc tagħna ; all the streets were gar-
nished wit/i ihe citizens standing in
their liveries (Baeoii) Henry Vll)^ it-
torok collha chienu mimlijin bin-nies
tal belt (jew tal pajisi) lebsin bil-livriji
tagħhom.
Garnishbb — wieħed 11 lcun avżat
(notificat) bil kortl biex'ma ihallasx
fius lill ħadd jeħor 11 icollu jati lil dac
stess 11 icun avża jew Innotlfica.
Gàrnishbr— min Iżejjen, jirranġa,
javża jew jlnnotifica bil Eorti.
Garnishino— żina, armàr ; tizjin.
Garnishmbnt — armàr, żina, orna-
ment ; avvis, notifica (bil Korti) biex
wieħed jidher fil Eorti.
Garnison— għassa ta suldati.
Garniturb — armàr, tiżjin ; riide
and antitjue garnitnre, decked the sad
walls et^ (8eott, the Ladi/ o/ihe Ijake)
bHiżijn (armàr) goff u antic chienu
mżejnin (ai^matij 11 ħitan coroħ.
Garookuh — isem ta bastiment 11
jistadu bieh fil golf tal Persia.
Garous — bħal garum jew ħut fil ħall
etc. bħal /?u?A:fe«.
Gar-pikb— isem ta ħuta, il-lizz.
Garran— żiemel żghir ; mezzu ca-
vallu.
Garrbt— 11 camra ta fuk II bejt, 11
camra tal bejt; iddaħħal filsa jew maz-
can fil fili ta bini ; il-lewn ta njam
msewwes.
Garrbt MASTBR-mgħallem 11 jaħ-
dem jew jagħmel 11 għamara (gwarda-
robbi, gredenzi etc. ) u Ibieghhom fil
hwienet jew lir-righettieri.
GARRBT-sTORY-is-sular ta fuk nett
ta dar.
Garrbttbd — li fih It-turretta, armat
blt-turretta, jew torrijlet.
Garrbttbbr— min, dac li, jgħam-
mar jew jokgħod fis-sular ta f uk, jew
fil camra ta fuk 11, jew tal, bejt.
Garrbttino — mazcan jew lakx tal
gebel mdeffes jew m&aħħal fil fill tal
blnl.
Garrison — gwarniglon ; cumpanja
jew truppi, tas-suldatl 11 tcun stazlona*
ta (klegnda) f fortlzza etc. blex tleha
ħsiebha, tlnducraha, mlU-attacchl tal
għadu; Is-suldatl collha ta belt jew ta
torrl ; fortizza armata jew mghammra
bis-suldatl u il canuni etc. ; nducrar
ta post, fortizza etc. mis-suldati;
tgħammar fortlzza blt-troppi jew bis-
suldati biex jlnducrawha mlll għedew-
wa ; it would be impossible for England
to leave this island not well gannsoned^
ma jlstax lcun għall Ingbllterra 11
tħalli din II gżira minn ghajr ma tcun
mgħammra tajjeb bis-suldati.
Garron — żiemel żgħir.
Garrote— biċċa gnodda tat-turturl
II biha jlstrangulaw 11 Spanjoli ( bllll
jorbtu holka tal hadld ma għonk 11
hati u j'orbtuh ma travu, u minn
ri^lejh jiġbdu sa ċhemm rasu tinkala
mis-sinsla ta dahru ).
Garrotb— tlstrangla, tatl 11 mewt
jew toktol bnledem bil garrote (ara).
Garrulity — treddln, tghemghim,
tlablib ; cllem jew dlscors bosta ; ha-
fna dlscors.
Garrulous- 11 jltchellem bosta, li
Iredden, II Ighemghem etc.
Garruloubly— b'ħafna treddin, di-
scors jew cliem.
Garrulousnbss— ara garrulit^.
Garrulus— Isem ta ghasfur h Itak-
tak jew jivversla ferm, bħal calandra,
Iżda b'rix sabiħ ta bosta culuri.
Garrya— Isem ta pianta 11 tlcber
jew tinsab fil California ta fuk, u fil
Messico (l-America^, u hecc msejħa
għal Nicol Garry 11 chien Secretarla
ta Cumpannija Hudson's Bay ).
Garsb— tifsad, takta jew ittakkab
il-laħam blex joħroġ Id-demm; katgħa,
dakka ta pinzetta; fasda.
Garson— seftur, wlehed ghal facendi
(cnis tal art etc.)
Garsum — tesor ; capparra, ħlas ta
flus kuddiem meta wleħed jeħu xi
cens, kbiela etc.
Oarter— taccalja, kafla; 1-isem! ta
1-oghIa grad tal cavalierat Inglls jew
tal cavalleri tal Inghllterra ;. 1-ordni
66
Digitized by
Google
«AK
— 514 —
GAS
tal ġarraitiera ; torbot, iżżomu), ittaUa
il calzetti b*taccalja jew kafla ; tati
i-ordni tal **Garter" jew tal ġavraitiera
*^Knight8 ofihe Garter' are dislinpnish'
ed by the initiaU K, G. after their
names^ il Cavaljeri tai '*Ordni ta) Ġar-
rattiera*' igibu il-littri K.G. wara ieitn-
bom ; garter your hose, orbot il cal-
zetta rbit-taccalja)» he will aoon be
gartered now, dnX wakt isir (jaghmlah)
Gavalier talĠarrattiera. *
Gartbb PI8H— isem ta ħuta jgħe-
dulha ucoll ** Scabbard flsh" jew '*Le-
pidodus** għaliex għandha għamh ta
(gejja bħal) kafla jew taccalja.
GARTRaiNO — tal ġarrattiera ( tal
kafla jew taccalja) ; rbit bit-taccalji
jew bil kfieli.
Garth— ġnejna, ghalka, ġnien (l-ac-
tar iżda ta cunvent) ; għalka, il magħ-
luk għal ħut, post riservat għal xi
ħadd għas-sajd nx-xmara etc ; rmiġġ.
Gartħman— dac li icollu il maghluk,
ir-ragel li iħallas biex iżomm post fi
xmara etc. riservat għalih fejn jistad,
ngħejdu aħna sid rmiġġ.
Qarum— ħut miżmum fil ħall etc.
jew magħmul pickles.
Garvib— ara api^at.
Gas— gass; discors fieragħ, vojt ;
taħrak it-tnietex tal ħajt ; titchellem
vojt jew fieragħ.
Ga8-alarm — ara gasoseope.
GASALiBRr-- linfa tal gase, linfa li
tixgħel bil gass.
Ga8 braokbt— brazz tal gass ; fer-
gha tal gass.
Gasburnbr — il beżżul fit-tarf tal
brazz fejn jixgħel il gaes; becc tal
ga89.
GASooAL—faħam tal gass, faħam li
minnu joħroġ jew jagħmlu il gass.
Ga8-oompany— cumpannija tal gass;
zirca li tieħu ħsieb iz^^omm macni etc.
tal gass biex tipprovdi dwal tal' gass
f belt etc.
Gasoon— tal Qasconja ; wiehed faħ-
ħari, li iħobb jiftaħar.
Gasgonadb. — faħhari, wiehed ihobb
jiftaħar ; ftahir ; tiftahar.
Gasoonader— faħħari, wieħed li i-
ħobb jiftahar.
GA80ROMQ--fie8/bakkun gej mghaw-
weġ bħal nofs toud ghal ktiegħ tal
blat, jew għat-tħaffir tal art.
Gasbfy — tbiddel f gass, tagħmel jew
tbiddel ħaġa, ilma etc, f gass.
Gasblibr— ara gasalier.
Gasfitter— fitter) ħaddiem fl-armar
tal gas ; min ikiegħed iċ-ċomb, braz-
zi etc. tal gass.
Gasfixturb — brazz tal gass ; lin-
fa etc. li tixgħel bil gass.
Qas oaugb — strument biex jaraw il
pressa tal gass.
Gas govbrnor — recipient, calda-
run etc. mimli, jew li icun, bil gass u
li minnu imbaghd il gass per mezz tal
pressa ighaddi għal gewwa it-tubi u
imur għax-xgħil.
Gas jbt— ara ga$ burner.
Gas-lamp — fanal tal gass ( bħal
dawc li naraw biex jixgħelu fit-torok).
Gasmain— it-tubu ewlieni li joħroġ
mil fabbrica tal gass u li minnu imba-
għad joħorġu it-tubi jew il friegħi
l-ohra għax-xgħil.
Gas-mbtbr— il miter tal gass, mac-
na registru biex turi chemm jinħela
gass.
Gas pipb— cannoltaċ-ċombetc. għal
gasB.
Gas-servicb— il cannoli, tubi braz-
zi etc. tal gas ; 1-armar collu biex jix-
ghel il gas (fdar etc.)
Gas-stoyb — chcina li issajjar bil
gass.
Gas tank— gasometru, caldarun jew
depositu fejn icun miġbur il gass lest
biex icun mkassam għax-xgħil.
Gas tar— dac il katran li jibka fit-
tubi u li joħro^ meta il gas icun il-
lambicat mill faħam.
Gas TiGHT— magħluk tajjeb li ma
jistax igħaddi il gass minnu.
Gas-tongs — tnalja għar-rbit tat-
tubi.
Gas-work8— fejn isir il gass ; fejn
jinħadem il gass.
Gasbs— plural ta gase (^ara).
Gaseous ~tal gasS) bil gass,. li fih il
GASĦ—takta, taksam, tfellel ; tit-
chellem bosta, tlablab, tgħejd shiħ ;
tghajjeb lill xi ħadd billi tgħawweġ
balkec ; tgħawweġ halkec biex tgħajjeb
Digitized by
Google
ĠkH
i- h6 —
GA«
liil xi ħadd ; katgħa^ kasma, tiflila ;
discors, cliem, tlablib; li jilħakluy
ħajjen.
Gash-oabbit— wieħed li Cmin) ghan-
du ħalku mgħawweġ ; fakmi ; he i8
teethless and gash'gabbit^ bla snien u
fakmi.
OASHFUL^icreħ tal għageb, li iba'>.ża
li iwerwer bil cruha.
QA8HLiNE8S~cruha tal ghageb, cru-
ha li tbażża.
Qashlt— li ibażża bil cruha tiegħu.
Qasipy— ara gase/t/.
Qasiform— bħal gass.
QASKBT—ic-cimi ( immaljati ) biex
jorbtu bihom il klugħ meta jitwuhom
mal pinnuri.
Gaskins— kalziet jew calzetti wes-
ghin (li meta ma icunux marbutin
jinżlu fuk i8-8akħjn>.
' Oa8 lioht - id-dawl tal gass.
Qas liohtino— xgħil bil gas (tadar,
belt etc.)
QAsoLiNB-^dawl bħal gasli isir mil
petroliu.
Qasombter — gasometru ; macna
strument għal cliejl ta chemiii icun
hemm gass.
QASOMETRio-tal chejl tal gàss.
Qasombtry— gasometrija, li studiu
għal chejl tal gassjiet ( biex jaraw
chemm hemm jew sar gass ).
Qasophaker— werrej tal esistenza
tal gassijiet ħżiena jew velenusi ; the
?a8ophaner w described a8 a Inmp of
oracic acid heated to redness in chlo-
rine and blown into a hnlb^ carbonic
acid, and otlier deletenous gases give pe-
culiar reaction on the bulb, and indicate
their presence^ il "gosophaner** hua
magħmul minn (icun) biċċa acidu bo-
ricu li jicwuha nar fil clorina n jon-
fħnha gewwa recipient ; I-acidu carbo-
licu u xi gassijiet oħra ħżiena jagħmlu
għaliba u imorru ghal fuklia u b*dan
il mod jaraw li icun hemm dawn il
gassijet.
Qasosoopb — strument li bih jaraw
isibu il gas hażin ('\\ carburetted hydro-
gen) 11 icun hemm fl-aria.
Qasp— rfigħ tan-nifs ; Ihiġ ; tarfa
(in-nifs), tilheġ ; to gasp after^ tixtiek
ferm ; the Castilian and his uifc gasp-
ed after their liberty^ CAddison, Speo-
tator, No. 198J, il Castiljan u martu
xtieku ferm li icollhom il-libert& (li icu-
nu meħlusin) ; at t/ie la8t gaep, fl-t^-
har nifs ("ta ħajjtna) ; wakt il mewt.
Oasping— rfigh tan-nifs, Ihiġ.
Oaspinoly — bi rfigħ tan-nifs, bi
Ihiġ.
Gassing— il ħruk tat-tnietex li icun
hemm fil ħajt (meta igħaddu il ħajt,
li icun lest mibrum fil macna, minn
gewwa fiamma biex jneħħu daw^c it-
tnietex li icun fih, u imbagħad icheb-
buh fi rchiecbel etc. u ioun lest għal
bejgħ).
Qassino framb — lasta bil fiammi
jew ilsna tan-nar(dwal kawwija)minn
fejn ighaddi il ħajt biex jaharkulu it-
tnietex kabel ma ichebbuh u ilestuh
għal bejgh mil fabbrica).
Qassoup— xorta ta sapun minerali.
Gassy— tal gass, li fih il gass jew
gassijiet ; collu discors jew cliem fie-
ragħ ; he is always so gassy^ dejjem
b*hafna discors fieragħ (tlablib etc )
Gast — tbażza, twaħħax bil biAa ;
biża, waħx ; / saw the woman in a gast
and pale as death, rajt il mara fbiża
cbir u safra mewt.
Oastbr - Ibażża ; twaħħax.
Qastbro (jew GastroJ — iż-żakk ; li
stoncu.
Qastful— li iwerwerbU biża; waħxi;
mba/ia, mwahhax; mwerwer bil biża;
mbażża eħih jew ferm.
Qastfulnbss — biża, wahx.
Qastliness— ara gliastliness.
Gastly — ara ghastly.
Gastnbss -biża cbir, wahx ; do you
perceioe the gastness of her eye t
(ShakHpear, OtheUo) tilmah (tara) il
bixa cbir li għandha rgħajnejha.
Oasteropod — isem ta annimal li
għandu gismu artab u idellec bħal tal
bebbuxa.
Qastraloy ) gastralgia; ugiħ(ner.
^ > vus) fli stoncu mmn
Qastralgia) ghajrdeni.
Oastrio-oatarrh— catarru gastriou
(jew fli stoncuj; stoncu li m*hux f-lQ-
Digitized by
Google
GAS
516 —
GAl*
oa jew li ma jahdimx sewwa ( għaliex
maridj.
Ga81:rio FRVEa — deni fli stoncii)
igbejdalo acoli, enteric fever.
Oàstrio-juiois— dao Igħab li inixxi
li stonoa li igħejn wisk, (li minn għaj-
ra ma'ssirx id-digestioni jew li minn
ghajra li stoncu ma isajjarx), icbel li
niecla.
6A8TRiG-8YSTBM~cnll ma għandna
f gisimna li igħejn (jaħdem) biex issir
id-digestioni (jew isir dac li nieclti/
Qastrioal— ta li stoncu ; tal ichel
(tajjeb) ; what kind of (feuius is yonr
Lord's gastrical chef ? (l>. iHraeh) Vi-
vian Grey Bk. II^ Chap, II J ; xi qua-
lità ta ragel ha il coc tas-sinjur tie-
għec (chif inhu il coc tas-sinjur tiegiiec,
isajjarlu tajjeb zejn ?)
Gastrioism— gastricismu; gula.
GA8TRiL0QUiSM--ara Ventriloquism.
Gastriloquist— ara Ventriloquist.
6ASTRiL0QU0us--ara Ventintoquous.
Gastriloquy — ara Ventriloquism.
Gastrilis— infiammazioni (marduj
ta li stoncu.
Gastrooblb— isem ta marda ta li
stoncu.
Gastrodynia — il colica ta li stoncu.
Gastrolatbr — wieħed li jagħmel
il żakka Alla tiegħu.
Gastrology— discors ( trattat etc.)
fuk li stoncu.
Gastromist— ventriloquist (ara).
Gastronomb I wieħed li ihobb il
Gastronombr j żakku, li iħobb jecol
tajjeb; li iħobb ipappiha.
Gastronomic f tal gastronomy
Gastronohioal j (ara).
GABTR0N0Mi8T~ara gastronomer.
Gastronomy— ichel tajjeb, ħajia jew
mejda tajba ; issajran ( is-sengna tal
cochi).
Gastroraphy— operazioni (ta tabil>)
meta iħit zi ħaġa fiżżakk ; ħjata fiż-
żakk, jew ta xiħaġa fiż-żakk, ta xi ħàdd
marid.
Gastrosoopy — esami (fili) fli atoncu
minn xi tabib biex jara jew isib il
marda zi tcun.
Gastrostomy— dħul ta ichel minn
gewwa iż-żakk għal gewwa li stoncu
li isir boperazionitattabiblill xi ħadd
li ma icunx jista jecol jew jibla minn
grieżma.
Gastrotomy— ftuħ (tierit) taż-żakk
(operazioni ta tabib).
GArB-bieb cbir (ta belt, fortezza,
palazz eto.); xatba, grada ta bieb;
triek, mogħdija, passaġ^; mod jew
maniera (mgiba chif) ; dac ittilar tal
munxar li jusaw il mastrudaxxi u li
jissiccaw bil ħabel ; tforni jew tagħ-
mel bieb ( fpalazz etc. ) ; iżżomm
magħluk wielied (fculle^ġ etc.) li ma
jistax joħro^ mil bieb il barra talli
icun għamel zi mancanza; the gafes
ofhell are open night and day^ il bwieb
tal infern huma miftuħin lejl u nhar ;
they couldnt find the right gate to Lin-
cohiy (Ht^felotk), ma setgħux isiba
liema hi it-triek għal Lincoln ; to
staud in the gate (JQw gafesj^ tcun floc
tajjeb, tieħu posizioni (til gwerra) taj-
ba, jew vantaġġusa fuk il ghedewwa.
Gatb-door-iI bieb ta barra ta dar.
Gatehousb— camra żghira isfel fejn
jokghod dac li icollu ħsieb il bieb ta
dar (jew il purtier).
Gatekbbpbr) min, dac li, icollu
Gate-man ) ħsieb il bieb (li jagħ-
lak u jiftaħ) fpalazz etc; il purtier.
GATBLESS~bla bi b.
Gatb MONEY— flus U jitħalsu (ħlas)
biex wiehed jidħol (għad-dħul) fil post
(għalka etc.) fejn icun isir il-logħob
(tiġrijet etc.)
Gatb-saw— serriek marbut jew is-
siccat ftilar tal għuda bil ħabel.
Gatb-trip— pas8, mixja.
Gate ward — purtier, wieħed li icol-
lu ħsieb r'jindocra) il bieb.
Gatbward \y- :i 1 -^u
Gatb-way— mogħdija, triek ; daħla,
il bieb; mina.
Gathbr— tiġbor, tiġma; tghezzez,
iddomm, tagħżel minn, tokrob ; tasal,
iggigħed, titwi ; gemgha, gabra^ dam-
ma ; ġmigħ, tiġgħid ; gatlier all those
stones^ iġbru (ghezzu) dac il gebel ;
xohen he had gathered all the men and
boys together, meta ġabar (ġama) rgiel
u it-tfal collha flimchien; save us, o
LoihI^ and gather us froni among the
heathen ^Psalm CVI, Ift )^ salvana
Digitized by
Google
ĠÀ*
-tll -
ĠAtJ
Sinjur q għażilna minn (żommna li ma
nitħaltux ma*l) pagani (jew dawo li
jatu kima 1-allat foloz ) ; to gather
/?oM?^r<, takta (tiġbor)il fjuri; to gather,
targumenta; what will yon gather from
all t/iUf x'targumenta (xi tgħejd, x'feh-
ma tagħmel ) minn dana coUu?;
Ociober is (he season to gat/ier grapes^
Ottubru hua iżżmien tal ġbir (ktigħ)
tal għeneb (biex jagħsruli għal l-im-
bit) ; tnt/ fit^ger is gaihering, sebgħi
kiegħed jiġbor ( kiegħed jagbmel il
marċa) ; / like to see the gathering and
growling of a coming storm^ (^icott,
Antiqaary Ch, VI/lJ^ nħobb nara il
wakt ta meta tokrob, u it-tgherghir
(ħsejjes) ta meta tcun lahket, zi tem-
pesta ; to gather breath, tieħu in-nifs,
tintela bin-nifs ; to gather one's self to
geiher^ tagħmel il curaġġ (tlesti ruħec
bl-almu^ biex tibda jew tagħmei xi
ħaġa (għall xi biċċa xoghol); tieħu ir-
ruħ (tibda tigi ftiegħec) wara li tcun
ħadd xi katgħa etc; to gaiher ground
Cio gain groundj, tirbaħ, tidħol jew
tavanza.
Oatherablb-H jista jinġama jew
jinġabar.
Gathbber— min, dac li, jiġbor jew
jiġma ; dic il hadida fmacna tal ħ jata
li tagħmel il ġmiegh (li jusaw biex
iħitu il ġmiegh).
Gathe^ing — il ġbir, il ġmiegħ ; ġa-
bra, ħafna nies, folla; tumur, nuffa-
ta etc. misjura (bil marċa) ; it*tkegħid
ta folji jew manetti ta ctieb meta it-
tibom wara xulxin għal-Iegatura Til-
librar.
Gathbrinq hoop— ic circu li il but-
tàr jkigħed fit-truf tad-dugħ biexjor-
bot collox ( id-dugħ ta bittija etc.
colluj. ■
Gatiikrino wori) — ordni biex jin-
ġabru in-nies, suldatietc. għal gwerra.
Qatling-gun — canun bħal revolver
(ii jiccargawh bli scrateċ minn wara u
idur u jiBpara ħafna tiri wara xulxin).
Oauoy - smin, cbir, oħxon.
Gaud - nigghieża.
Gaud— żina, tlellix, Ibies jew ar-
mar sabiħ tal festa ; ċajta, ħlieka,
żuffiettata ; tifraħ, tcun ħieni jew fer-
ħan; iżżejjen, tarma (bit-tlellix).
Gaudb-day— jum tal festa, festa.
Gaudbamus— festa, jum tal ferħ.
Gaudery— żina, armar, tlellix.
Gaudbb— iż-żibec tal gloria (cbir)
tal curuna tar-Busariu.
Gaudful— hieni, ferban ; coUu tlel-
lix jew tiżjin.
Gaudlbss — bla żina xejn, bla tlel-
lix. .
Gaudy— li igħajjat, ilellex; tal festa,
għid ; hieni, ferħan; Ut us have another
gaudy night^ ejja ngħaddu lejl jeħor
nixxalaw (henijn u ferħana) ; let us be
content witli a fast to-^Uiy when we are
siire ofa gaudy iO'morrow^ nieħdu pa-
cenzia nsumu illum meta nafu li gna-
da sgur festa.
GAUDY-DAY—ġurnata tal festa,festa.
Oauffbr- tistampa jew tinseġ drapp
( ghazel, damasc etc. ) b'xi figuri ;
tchemmex, tiġbor bħal fdewxa, tagħ-
mel frill etc.
Oaufferino— it-tichmix(ġmieghelc)
bħal fdewxa ; għamil ta frillijiet.
GAuaB— chejl ta btieti etc, staċca;
tchejjel il btieti ; tistaċċa ; tara jew
tiżen chemm tiswa ħaġa; you shallnot
gauge me by what we do Uhnight ;
iShakspear, Merchant of VeniceJ /mii
ma tkisnix (ma tiżinx il għamil tiegħi)
minn dac li sejrin nagħmlu il-lejla.
G AUGB — singatur (tal mastr udaxxi) ;
il pixca (chemm jinżel bastiment fl-il-
ma) ; chif icun kiegħed ( il posisioni
ta ) bastiment sewwa għar-rin chomm
ucoll għal chif icun bastiment jeħor ;
weather gauge jew leeward gauge.
GAUGB-aLASs— tubi tal ħġies ħoxnin
biex juru chemm hemm ilma fil calda-
runi ta macna ta vapur etc.
GAuaBPAPBR-ouTTBR — sicchina tal
ktiegħ ta folji (jew manetti) ta cotba
etc.
Gauobablb— li jista jitchejjel jew
icun mekjus.
Gauoe dbigk— ċlamit maghmul jew
gej bħal cavilja għal bini tal ħnejja
jew troll.
GAuaER— staċċatur, ufficial li għan-
du ħsieb jara u jesamina il chejl,
btieti, etc. etc.
GAuaiNa— staċċar, chejl ta btieti etc.
Digitized by
Google
ĠAtJ
— 618 —
*AY
XX fili ta gewwa fihom, xogħol ta li
staċċatur.
Qauginq OALIPER — biċċa ghodda ta
li staċċatur mahżuża bil gradi għal
chejl o fili tal btieti etc.
GAuaiNu-uoD — virġa, lasta ta li
staċċatur biex jara x'chejl etc. hemm
gewwa fihora btieti etc.
Gaul— tgħajjat.
Gaul— Gallia, l-isem anticta Fran-
za; chif dari chienu isemmu jew isej*
ħu il Franza ; bniedem ( wiebed ) 1i
igħammar f Gallia jew fi Franza
(Francifl).
Gaulino— għajjftt.
Gaulibh— tal Gallia, jew tan-nies ta
Gallia ; gallicu.
Gault— xorta (isem) ta blat tafli,
ta lewn cahlani (jineab actarx għan-
naħħa tax-xlocc ta Mnghilterra u jin-
sab ucoll fil muntanji Alpi); tati minn
dan il blat tafli lil għelieki (tħallat il
ħamrija bil gault jew bi blat tafli ta
lewn caħlani) ; tfie process of qaulting
or daying t/ie aoil ("IJook of the Farm
S,l!B4)f ix-xogħol li tati it-tafal jew
ittaffal I-art jew il għelieki.
Gauh — iccellak, ticsi jew tghatti
Cnjam etc.) b'xi verniċ etc. li idnm.
GAUH~ma8tella żgħira.
Gaunoh— taħtaf ( bhal chelb etc.
meta jati is-salt u jaħtaf biċċa laħam
għadma etc.)
Gaunt— niexef, maghlub.
Gauntlbt — ngwanta tal hadid ;
ngwanta twila tan-nisa ; isem ta fax-
xa li jusaw it-tobba għal infaxxar tal
idejn ; to take up the gauntlet, taccetta
(tilka) sfida jew stedina ghal ġlied ; to
throw down the gauntlet^ tistieden għal
ġlied (tisfida) ; t/te contpany threw down
the gauntUt to all the maritime powera
in the world^ (HacaulMy, History of
Englandj, il cumpannija sfidat il po-
tenzi collha tax-xtut li hawn nd-
dinja.
Ġauntly — maghlub, niexef; bil għe-
lubija jew nxufija.
Gauntnbbs— għelubii'a, nxufija.
Gauntrbss— it-tilari etc. fejn icunu
kegħdin il btieti f cantina.
Gaub— xorta ta ghendus— salvaġġ
n ahrax wisk li jinsab fil boschijiet
cbar tal India.
Gauzb— gass ( drapp rkiek donna
musolina, tal ħarir lew tat-tajjar) ;
wire gauze, fildiferru rlciek bħal dac li
minnu isiru il mascri (tal fildiferru)
ghal carnival.
Gauzb loom — newl ghal li nsiġ tal
gass.
Gavaulino — tgħażżin, tnicchir.
G AVB — temp passat tal verb give —
tajt, ta, tajna, tajtu, taw.
Gavbl— trofTa, kabda kamh (tiben
biż-żbul, lest ghar-rbit ta katta); 1-art;
let it lie upon this grouud or gavel eight
ortendays, (Hortimer, Hasbandry),
ħallih jokghod fl-art tmienja jew gha-
xart ijiem oħra ; tiġbor troffi jew kab-
diet ta tiben mahsud u torbtu fkat-
tiet.
Gavbl— għuda tkila bħal mazzola
ghal bennejj biex jinvella u igib pian
il gebel meta icun jibni; il mazza, ba*
stun e'c. ta president jew uflicial li
icun jippresiedi; ħaraġ, taxxa, ħlas,
kbiela.
Gavbllbr — minjiġbor il ħlasijiet
tal haraġ; jew tal kbiela; usurariu,
wiehed li (min) jeħu mgħax cbir fuk
flus jew xi ħaġa li jislef jew jati.
GAVBLiNG—usura, serk ta mgħax.
Gavblook— xorta ta alabarda jew
lanza.
Gayial— cuccudrill cbir u kalil wisk
li jinsab fix-xmara Gange Cfl-India).
Gavottb— isem ta dakka jew żifna
allegra.
Gaw — canal, ħofra, għal I-ilma
( biex jimlew minnha ) ħofra bl-ilma
ħiereg Uiiiinha.
Gawfur— ħofra għal mili tal ilma.
Gawk — il cuckoo, isem ta għasfur;
bniedem stramb, ibleħ, belhieni.
Gawky— ibleħ, bamboċċ, babbu, stu-
pidu.
Gawltn — isem ta tajra tal ilma.
Gay— ferħan, hieni, cuntent, alle-
gru ; sabiħ, pulit etc; moghti għal
ħmerijet tad-dinja, mitluk etc. alle-
gru (xurban, daksxejn mċaklak, ħa
katra żejda etc); żina, ornament ; let
us be gay^ ncunu ferħanin (nifirhu) ;
incunu benijin; that is a gay suit of
Digitized by
Google
GAY
— 51» —
GEÀ
chihea he had on, dic libsa sabiħa (pu-
Ijta) li chelltt fuku (li chien liebes);
gay colours, lewnijet ilellzu, vivaci,
sbieħ ; she is a gay woman iioi.like her
aisier who is bo quiei, dic niara mitlu-
ka (mogħtija għal piaciri tad-dinja)
m*hux bħal oħtha cwieta u miġbura ;
1 ihink he mnsi have been gay ihai nighi
orehe he xcouldnH have done and aaid
all iliaiy uaħseb li chien ftit xurban dic
iMejla għax chiecu ma chienx jagħ-
mel u igħejd dac collu.
GAYAL—xorta ta ghendus salvaġġ,
aħraX) bi krun żghar li igħammar fxi
naħħijet tal India.
Gaybty— ferħ.
Oayish— actarx ferħan, hieni etc.
Gaynbss — ferħ, hena ; tlellix jew
ġmiel ta lewnijiet etc; ġmiel.
Gazb — ħarsa ċasaa, fiesa ; tħares
ċass jew fiss ; io gaze ai, tiscanta, tħa-
res lejn ħaġa ; tchen he landed he gazed
all day ai houses^sireeis^ and men, meta
niżel I-art hu baka iħares scantat
(mgħaggeb^ lejn id-djar, it-torok, u in-
nies.
Gazbb— dic il ħaġa li wiehed iħares
lejha fiss jew ċass ; such a group will
relieve boih pariiesy gazer and gazee,
( De (\n\xkt^y yAuiohiog.Skeiches)^gt\v^i^
bħal dan iserrah iż-żewġ naħħjet (il
banda I-waħda u loħra) lill dac li
lejħ iħares u lilu stess li iharsu lejh.
Gazbful-H iħares ċass jow fitt.
Gazbħound— clielb tal ciiċċa (li jara,
m'hux li iiomm, it-tjur).
Gazblla ) » ....
Gazbllb} «''*'•'''«'*•
GAZEMBNT—veduta, vista.
Gazbr — min iħares ċass Jew fiss ;
min jara; wieħed minn dawc li icunu
iħar8u;niinn icun jara jew iħares;
Toioer Ilill was covered up io the chini"
uey iops wiih an innumerable muliiiude
ofgazersy ( MacaulHj, Ilisi, o/ Eng,
Chap. Kj, Ihwer Ilill chien niimli col-
lu bin-nie8,saħansitra mkabbdinmuċ-
cmieni biex jaraw.
Gazbttb— gazzetta, biċca flus^daks
sold) li chellhom dari Venezia li biba
chienu jixtru Gazzetia (i;urnal); g^az-
zetta, ġurnJH (folju Ktnmpnt bl-nhbari-
jiet etc. ta belt, pajjis etc.) ; iggib,
issemroi fgazzetta, tippublica fgaz-
zetta ; his promoiion is gazeiied^ il pro-
mozioni tiegħu (l-^avanz li chellu) gia
semmewh. (gebuh) fil gazzetta.
GAZBTTBBR--min jicteb il gazzetta,
tal gazzetta, ħabbàr f gazzetta ; gaz-
zetta, ġurnal (li igib l-aħbarijiet eto )
glassesy and boiiles, pipes and gazeiieers
( Thompson, Aiàumn); tazzi u flie-
xcben, pipi u ġurnali (folji); gazeiieer^
lista ta bliet eto. jew ismijiet geogra-
fici, direttoriu jew werre^' tal ismjiet
ta bliet, pajjisi etc. tad-dinja.
Gazbtbbrship — l-ufl5ciu (ix-xogħol)
ta direttur ta folju gazzetta,jew ġur-
nal.
Gazing— ħars ċass jew fiss.
Gazinostook— bniedem (bħal pul-
cinella ) li iħarsu lejh (biex jiddieħcu
bih).
(}azogbnb— apparat (maena) biez
jagħmlu iS'Soda water etc,
GAZON--biċċa ħaxix (paljetti tal ħa-
xix) li jusaw biex tirfed jew iż^.omm
f fortificazioni (swar etc).
G. OLBF— chiavi, sinjal li jagħmlu
fil bidu (1-ewweI vers) ta biċċa mu-
sica eto.
Gban— cirasa salvaġġa.
Gbar — Ibies, tagħmira ħwejjeġ,
għamara ; xedd, drizzi, għodda ar-
mar ; aflfari, facenda ; / xoill remedy
ihis gear hefore long^ ^Shakespear, J.
llenry VI j, nirran^a din il facenda
dal wukt ; l-attrizzi collha (ħbula, ci-
mi etc.) ta nrblu jew biċċa klugħ ;
the main sail gear^ l-aflfarijiet collha
( l-armar collu jew cull ma hemm
btonn) tal majjistra ; pump gear^ 1-af-
farijiet collha tal.Ccull ma hemm
bżonn biex taħdem il ) pompa; to
ihrow anyihing oui of gear, tisrom,
tħarbat^ tkalleb, ma tħallix f locu eto.
Gbar ouTTBR— macna li takta rota
bis-snien ; dic il macna li takta il
bicciet b'mod li tħalli is-snien f rota ;
il macna li takta il bicciet eto. bejn
is-snien ta rota.
Gbab gathbrbr— bniedem li jagħ-
mel il flus (jakla min-negozi x'xognol
etc.)
Gbar whbkl— rota bis-snien.
GBARiNa— arnes, armàr; roti bis-
Digitized by
Google
GEA
— 520 —
GEL
SDien li idawru il xulxiu waħda lil-
I-oħra.
Gbàrinq CHAiN— il catina ( mghak-
kdatarf ma jeħorj li iddawwar ir-
roti (waħda lill-oħra).
GEÀT-it-tokba jew il cannol minn i
teju igħaddi il metall mdewweb hiex
jinżel gewwa il forma.
Gbayb — tħares issa I-bawn u issa
1-hinn.
Gebbie (jew Gabbib) — il ħawsla ta
għasfur.
Gbbia — xorta ta granċ ( twil daks
pulzier u nofs ) li jinsab fix-xtajtiet
tal Inghilterra.
Gboabcinus— xorta ta granċ li igħix
fl-art.
GBCK--ċakIikabir-ras biex tgħaddi
bniedem ta pulcinella, tidħac jew
tgħaddi ftit żmien bih; pulcinei, bnie-
dem li jidħcu in-nies biħ; tidħac, tiż-
żuffietta, tgħaddi jew tagħmel pulci-
nella, tgħajjeb ; during our whole jour-
ney she gecked and scorned at my north-
ern speech andhabit, ^Scott, Antxquary
Ch XXXIIIJ, fil viaġġ collu iżżuffiet-
tat u daħket bija chif nitchellem (bil-
sien ta fuk jew Scoccis) u bil inanjeri
tiegħi.
Gbcka— wiżgħa.
Gbd— isem ta ħuta tal ilma ħelu
(tax-xmajjar).
Qbe— tmur mal genb ( chelma li
jgħejdu I-iżżwiemel, min icun isuk
biex il bhima tmur mal genb ; tghag-
gel jew timxi actar; gee up, imxi (hecc
igħejdu il cuccieri taż-żwiemel meta
iridu li dawn iħaffu actar il pass).
Gbbr — ara gear.
Gbbsb — plural ta goose (ara;.
Gbbst — dac it-trab ġebel etc. li
' Jokgħod f jagħkad) hemm fejn tispieċa
ix-xmara (kabel ma titfa I-ilma tagħ-
ħa fil baħar).
» Gbbz— dialett (Isien) li goj mill
Għarbi, Isien antic tal Abissinia li issa
flocu hemm Isien Amharic MjitcheX'
mu in-nies ta hemm.
Gbhbnna -il post, wied, msejjaħ ta
Hinnom { fejn fl-antic Lhud chienu
'ġagħlu igħaddu luliedhom min-nar,
•ħala sacrificiu lill Molochxx li mba-
għad iżda Giosuà ġaghal li jispiċċa—
i
u għalocc sar cimiteru -u wara ħaf-
na, Lbud stess chieuu jiccunsidraw
dan il post bħala loc tatturmenti li
ma chienux iridujurawb biss b*ghaj-
nejhom, u li saħansitra ir-Rabbini, jew
il kassisin ta^ħhom,spiċċaw biex bdew
isejħulu ** il bieb tal iufern**^, the
pleasant valley of Hinnom Tophet thence^
and black Gthenna called the type of
Ilell^ (MiitOM, Paradise Loat), J-wied
sabiħ ta Ħinnom, minn dac iż-żmien
imbagħd Tophet, beda isejjah is-
sewda ( il cherha ) Gehenna, bħal
(daks) 1-Infern.
Gbic— tal art.
Gbizbn- tinxef, tixxotta, tidbiel.
Gekko — ara gecko.
Gbladle — li jista jagħkad ; li jista
isir gelatina.
Gelada — isem ta fxorta ta) ghed-
mejmun li jinsab fl-Àbissinia. '
Gblastic— tad-daħk; daħk, tuffiet.
Gelatiobnous -li jati(jagħmel) ge-
latina.
Gblatinatb — issir je w tagħkad ge-
latina.
Gblatjnation — sajran, bdil, jew
għakda fgelatina.
Gelatinb — gelatina.
Gblatinizb "ara, gelatinate,
Gelatinous— bħal gelatina, tal ge-
latiua.
Gbld) flus, ħlas, ħaraġ; danegelt, il
GeltJAus li chienu ^iħalsu id-Da-
nisi ; /ree from all aelts and payment^
{FuU^r^Waltham Abbey^pag. 7), meħ-
lus minn cull ħaraġ u nlas ta flus.
Gbld — taħsi, jew issewwi ( ser-
duk etc.) tneħħi, tieħu, iżżomm li ma
tatix ; bereft aud gelded of his patri-
mony, ( Hliakespoar, Richard II J^
mcaħħad u mneħħi mil patrimoniu
tieghu ; tnaddaf, iżżomm nadif (xo-
għol ta chitba minn cliem mokżież u
immorali etc^
Gbldbr — min isewwl serduk etc.
Geldino— tiswija ta serduk etc.
Gblding — ounuch, ħasi, żiemel
msewwi.
Gblid — chiesaħ ferm, gelat (bil
csieħ jew il bard).
Gblidity \ iuġazz, csuħa cbira,
Gblidness j bard cbir.
Digitized by
Google
QEL
— '621 —
QEM
Gell— tħoss ngigħ cbir ; tuġa ħftf-
na (fenta eto.)
Orll— tixpaccA (I-injnm fis-sħana).
OBLL^tcanta ( tghanni ) tgħajjat ;
tgħajjat 'form; sangliisug ; kasma,
xpaccatura (fl-injam bis-sħana).
Gbllooh— għajta obira, twerżika.
Gbllook— lasta tal ħadid.
Oellt - ara jelly.
Oblosoopy— tindovna ( takta jew
tgħejd) bniedem x'inhu Cx'inhu il ca-
rattru tiegħu ) mid-daħk li jidhak
(chif, jidħak jew mid-daħka tiegħu).
Oblsbmium — Qur, sempreviva safra.
Qblt— msewwi; ħawli, li ma għan-
dux tfal ; debolii bla ħila, li ma jis-
wiex.
Obm— ħa^a preziusa,gemma; blan-
zun, nwar; iżżejjen (iddawwar eto.)
bil ħaġftr għani lew prezius ; toħroġ
'li nwar, jew il blanzuni; adomed with
aems Cgem'Odorned)^ micsi, iew mżej-
jen bil ħaġar prezius fcollu ħaġar
prezius).
Obm-outtino — l-iffaċċettjar ( il
ktiegħ faċċati faċċati) tal ħaġar pre-
zius biex jilma u jidher isbaħ.
GEMAaA — bioca mii'tahnud (id-du-
trina) ta Lhud.
Obmario— tal Oemara (ara).
Obmel — tewmi ( wieħed mit-tfal
tewmin ) ; ċappetta ta bieb ; (fl-armi)
zewġ iasti jew faxxi kegħdin paral-
leli.
Gbmbl-hingb - cappetta ta bieb
cbir etc. li icunu bil mascli u '1 fimna,
. (pern wiekaf fiċ-ċaccis, u tokba fil
bieba eto. biex tidħol fih).
OBMBLRiNa-anell, ħolka, b'żewġ
tokob. '■ ^
GemAl window — tieka b'zewġ tak-
simiet jew b'zewġ aperturi.
Obmblli — plural ta Gemelh s {eira).
GBMttLLus — isem ta wieħed miż*
żewġ itltlsculi, żgħar li hemm fil cox-
xa (fil wirk).
Obment — li jibchi, li jingħi jew
jocrob.
Obmmial— tewmi, par, tnejn, dop-
piu.
GbmHiate
magħmul (miġbur etc.^
pat jew ttiej ( werak etc/); tirdoppia. \
• Obmkiàtb flowbbs— fiuri li jcunu
(johorġu fis-siġra) tnejn tnejn.
G BMiN ation — rduppiar.
(Jrmini— it-tewmin ; fl-astronomia,
it-tielet costellazioni (għakda etc. ta
owiecheb ) fiz-Zodiacu» heco msej-
ħin mill-acbar żewġ cwiecheb , Ji
hemm fcull waħda minn dawn il
costellàzionijet, li buma Castor nPol'
lux,
Obmini fiiObous— li eħandu (\\ fih)
*ewġ fiuri ( par ) . jicbru flimchien
fdakka.
OBMiMous—doppiu, fpar, fi tnejn,
(bi tnejn).
Gbmini— par, tnejn, żewġ.
Oemma— nwar tal.werak (m'hux ta
fjur jew blanzun).
Obmmaobous— tal gemma (ara).
Gbmman— (usata minn x'uħud riop
gentleman) ; at home our BotO'Street
gemmen keep the law^ (Byron, Vulgar
Errors); pajjisna ( l-Inghilterra ) is-
sinjuri ta Bow-Street iħarsu (iżbmmii
I'ew jagħmlu scond chif titlob ) iU
Gemmart — tal gemmi jew ħaġar
prezjus; il post, caxxa eto. fejn jin-
żam (jerfgħu^ il ħaġar prezius ( gem-
mariu ) ; studiu jew għerf tal ( meta
wieħed icun jifhem fil ) ħaġar pre-
zius.
GBMMATB-^bli nwar (li fih li nwar);
bil blanzuni (li fih il blanzuni; collu
-nwar jew blanzuni.
Obmmatbd -^ collu. ħaġar prezjus
mimli bil gemmi jew ħaġar prezius.
Obmmation— il ħruġ ta li nwar jew
tal blanzuni.
Obmmbous— ta li nwar, tal blanzuni,
bħal nwar jew bħal blanzuni.
Obmmi PAR0U8— li inissel Cjagħmel
jew joħroġ) nwar jew blaiizuni. •
Obmmosity — ħafna gemmi je w ; ħa-
ġar prezius.
Gbmmulb— blanzun artab żgħir.
Gemmt — collu gemmi jew ħaġar
prezj'us ; jilma, ilekk, jiddi (bil gemmi
jew il ħàġar prezjus; bħal gemma
jew ħaġar preKjuħ.
Gbmony— ugigħ cbir j turment, tUr-
tura.
66
Digitized by
Google
aEM
— 522 -
aEN
OBMOTB—lakgħa ( msejha tal mja»
ghaliex icnn hemm mitt deputat etc.)
Gemsbok ( jew Gbmsbob )— xorta ta
cerv ( li jinsab actarx in-naħħa tal
Africa t'Isfel.
Gbmshorn— strument Cbħal suffara
jew żummara) magħmul mil karn tal
mogħza (tal camoxx).
UBNAPPB^ħajt tas-suf ( fin, donnu
ħarir li jaghmlu freneż etc. minnu).
Gbndabmb— ġandarm, pulizia ( ar-
mata ) ta Franza, nies magħżulin
mir-Bigiment (li icunu rgiel kawwija,
fsaħħithom u kalbiena^.
Gbndabmbrib — cumpannija nies
(pulizia etc.) armati ; corp tal ġen*
darmi*
Gbndbb— genSy generu, classi, tak-
sima, xorta; there af*e three genders^n
English ihe "masculine*', the ''femmi-
nine" and the " newter ", hemm tliet
generi fil (^grammatica) Tnglisa il ma*
schily femminil, u in-newtru ; i/ we
Bupply our bodies with one gender of
herbs eto. (Shakespear Othello) ; jecc
aħna uatu lill gisimna (nieclu) xorta
ta ħxejjex etc.
Gbndbb — tnissel ; iggib ; avoid
foolish questions knowing Uiat they do
gender strife^ la taghmilx mistoksijet
boloh (fergħin) għaliez taf li dawn
igibu il ġlied.
Gbndbbbb— min inissel, min igib.
Gbnbalogioal — tar-razza, li juri
in-nisel tar-razza, tal arblu tar-razza;
a genealogical order, chif icunu mnis-
slin in-nies etc. fir-razza ( l-arblu tar-
razza).
Gbnbalogioal-tbbb — I-arblu tar-
razza.
Gbnbalooioallt — scond il genealogy
(ara).
Gbnbalooist — min isib in-nisel tal
familji(chif jiġu minnjewhuma mħal-
tin il familij ma, xulxin) min għandu
I-arblu tar-razza, min ifittex fuk in-
nisel tal familji.
Gbnbalogizb — tfittez in-nisel tal
familji (chif jiġu il familji minn xul-
xin etc.) ; turi bl-arblu tar-razza in*
nisel tal familji ( chif inhuma mhaltin
ma xulxin).
Gbnbaloot — genealogia, storia
(wiri^ chif jiġu il familji minn xulxin
jew chif inhuma mnisslin minn xul-
xin ; nisel, tfal, ulied etc. ; their seve-
ral wives andjoyous genealogy out of
thejn (Sterne, Sentimental joumey, the
Supper) il ħafna nisa tagħhom bU
ulied tagħhom henjin.
Gbnbaboħ— il missier jew in-nisel
ta familja ; il cap ta familja; jew ta
dar.
Gbmbb— fil grammatica^^m/tfr (ara).
Gbnbba— il plural ta genua (ara).
Gbnbbabilitt — is-setgħa itat-tnis-
sil (jew ta nisel, li ħaġa tista tcun
Gbnbbablb— li jista icun mnisseh
Gbnbbal— generali, general, ta jew
għal culħadd, ta cullimchien, għal
cullimchien ; comuni, pubblicu ; flim-
chien jew fdakka collu fiimchien;
General (cap fl-armata jew Giilitar) ;
they held a general meeting^ chellhom
(għaralu) lakgħa generali (li fiha gie
culħadd) ; tliat is a general complaint^
duc Iment ^enerali (li isir cullimcliien
jew ma cullimchien) ta culħadd ; take
a generàl view of the subjectf hu (iccun-
sidra) I-affari collha chemm hi fdak-
ka ( generali ) ; his general beliaviour
vain, ridiculous, (Shakspear, Love^s kh
bour lostj li mgiba collha tiegħu me-
huda flimchien (fdakka), fiergħa u
tad-dahk ; the general of your woes,
I-ewlieni fost il gwai tieghec, (Sbaks-
pear, Romeo andJuliel) before arriving
to ihe rank ofa General one Kas to be
first a \Bingadier Oeneraly second a
Major General, then Lieutenant Oene*
raly kabel ma wieħed jilħak General
irid icun 1-ewweI Brigadier General,
imbagħd, Maġġur General, u im-
bagħd, tarġa Tenent General ; in ge-
neraly generalment, actarx ; il bicca
il cbira.
Gbnbbal-bass— (cantant) baxx ge-
nericu (veru baxx, baxx sewwa).
Gbnbbal Pobt Officb — I-Ufliciu
Principali tal posta ta littri.
Gbnbbal staff— li staff (Uufiiciali
collha magħżula ta armata ).
Gbnbbalb — dakk ta tamburlin si-
njal biex jinġabru is-suldati collha
Digitized by
Google
GteN
-6żà-
qM
kabel ma jitilku għal xi mohien Tbat-
talja etc J
Obnbralbqs — Generala, general
mara; he luxaiily nominates Generaleeses
(Cailyle, jPr^ncA revolution) hu malajr
isejjaħ Generali nisa.
Genbràlism— generalismU) conclu-
sioni generali.
Obnbralissiho— generalissimu, jew
Commander'in'Chieff I-ewwel General
fuk il Oenerali I-oħra li icollom il
cmand ta rigimenti u divisionijet oħra
tat-truppi.
Obnbrauty— generalità ; ii biċċa
il cbira.
Obnbbalization — il ^ħamil minn
particulari għal generali.
Gbnbralizb— tiggeneralizza, tagh-
mel generali; tagħmel conclusioni,
tiddecidiy tasal } a mere conclusion ge*
neralized from a multitude of facts^
(Coleridge, ( Webster \ conclusioni
biss magħmula (li wieħed wasal fiha)
minn ħafna jew bosta fattijet.
Gbnbrallt— generalment ; actarz
flimchien; culħadd; minn cullimchien;
I counsel t/iat all Israel be generallu
gaUiered unto Thee^ nati parir li Israeli
eollu jinġabar flimchien (collu chemm
hu) għal għandec ; yon wUl generally
find... inti actarz issib (jew tara).
Gbnbralship— I-ufiiciu, ir-ranc jew
il post ta General ; titlu ta rispett li
jati wieħed meta icun jitchellem ma
Oeneral ; does your generalship like to
see... is-sinjurija tiegħec (bħala Ge-
neral) jogħġobha tara...
Obnbbal staff — li stafi* (Ufficiali
collha cbar) ta 1-armat-a.
Gbneraltt — il generalità, colloz
flimchien.
GBNBRAT—nissiel, li inissel.
Gbnbratb — tnissel, tgħallel, tagħ-
mel.
GBNBRATioN—nisel, tnissil, għemil,
gens, gidd, razza, generazioni, ulied,
tfal ; seculu.
Gbnbbativb — li iista inissel ; li
jagħmel ; li icollu tfai etc.
Oenbrator— dac li, min, inissel etc.
(fiz-xogħol tal macni tal-Iuminataetc.)
meccanismu jew apparat biez jagħ-
mel il gas acidu carbonicu li jithallat
mas-soda etc. li jimlew fil fliexchen.
Obnbric— genericu ; ta classi, zor-
ta,jew taksima; li jiocomprendi ħafna.
Gbnerobity— għati bla kies; idejn
miftuħa, tifrik.
Gbnbrous— li jati bla kies, idejh
miftuha, galantom, li iferrak ; gene-
rus, tal Kalb ; mnissel minn familja
jew minn demm nobbli ; kawwi (mbit
zorb etc); he is generomandeharitable^
prompt to serve, (Wordswortb, JSib-
cursion, Bk, VIl\ ^ħandu idu miftuha
(galantom) u jati caritÀ, u dejjem
lest biez jaħdem (iservi jew jagħmel
piaciri).
Gbnbroubnbss — tieba, galantomi-
smu, idejn miftuħa, għati bla kies.
Obnbsial — tal generazioni, tat-
tnissil, ta nisel.
Gbnbsis— Genesi, ctieb tal Oenesi ;
ħolkien, bidu ; nisel, għemil ; Genesis
is ihe first book of ilie Pentateuch of the
old Testament, and of ihe Bible, il Ge-
nesi hua I-ewwel ctieb (fost il ħamsa^
tal Pentateucu, tat-Testment il Ka-
dim, ta li Scrittura.
OBNBr— żiemel, mezzu cavallu spa-
njol ; gild (ta dan iż-żiemel) magħ-
mul cappi u manchaud (dac li jagħmlu
ma dwar idejhom in-nisa fil csiħ biez
jisħnu).
Gbnbthliao— tat-twelid, tal ġur-
nata tat-twelid; poesija (ode etc.)
map^ħmula għal festa (għal dao inhar
li jitwieled zi ħadd jew għal festa ta
meta jagħlak sninu.
Gbnbthliatio— wieħed li (igħejd
li) jifhem meta għandu isir twelid
(jew jitwieled xi ħadd) billi iħares
lejn, jew jistudia il, cwiecheb.
Obnbthliaos— li studiu u'I għerf li
x'uħud iridu igħejdu li jagħmlu jew
icollom li jinżertaw, u icunu jafu me-
ta għandu jitwieled xi ħadd billi
iħarsu lejn il cwiecheb.
Obnbtio — tan-nisel, tat-tnissil ;
isem ta medicina.
Obnbva — GiNEVRA» bclt ta li Sviz-
zera.
Obnbva Cross — salib aħmar fuk
fond abjad (is-sinjal ta li sptarijiet
jew fejn icun hemm il morda).
Digitized by
Google
ĠE^
— 524 r-
GEti
Obnbvan -:- ta Oinevra, Ginevris ;
wieħed minn Ginevra (ighejdulu uooll
Oeneveàe).
.Gbnevanish — flod Calvihism^ jew
Calvinismu (ir-religion fundata jew
magħmula minn Galviau» tissejjah
heco!ġħaliez Calvinu, chien kagħad
żmien twil f Ginevra).
Gbnbvbbb — ara Genevan.
Gbnob — isnaħab, in-nies jew dawo
]i icunti flimcbien ma xi ħadd jeħor ;
hiih aud his genge wHl he fed^ (Ha?e-
lock), icollu jitma lilu u in-nies ta
ma dwaru (li għandu miegħu).
Gbnob — ti^i, traur ; tghejn, tgħad-
di jew tmizxi il kuddiem.
UBNIAL — ghalliel, għammiel ; minn
tagħna, ferriehi; geniali; he wa9 a
man of agenial disposition^ chien ragel
ħelu, minn tagħna.
Ġbniality — ħlewwa fli mgiba.
Gbnially— bil hlewwa, bilferħ.
Gbnialnbsb— ara geniality.
Gbnian— tal Iħit.
Obnioulatb ) maghkud (li gej) bħal
Gbnioulatedj rcobba (bħal xi ħxej-
jex li icollhom iz-zocc taghhom bil
għekiesi mgħakkdin flimchien li icu-
nu gejjin bħal rcobba.
GBNicuLATE'tagħmel ghaksa f zocc
ta pianta.
Ġbniculation— liwi ta rcobbajew
tar-rcubtein, genuflessioni; every time
you pass before tlie altar^ where tlie
Eucharist is^ you have to mahe a genicu-
lation^ cull darba li tgħaddi minn
kuddiem I-altar fejn icun hemm is-
Santisaimu trid tagħmel genuflessioni
(riverenzàj.
Genioulum— għokda (bhal roobba)
f zocc ta pianta (ħàxixa etc.)
GBNiB—geniu, disposizioni, habta,
ħila, xeħta.
GBNn— geni, ħarsijietjew fatati li
il Oharab jahsbu li huma bħala sam-
sara (sensala jew messaggierij bejn
Iranġli u'I bnedmin.
Geniu — geniu, bniedem capaoi
fei'm' għall ħaġa ; ta talent cbir, li
icun jinkala ferm f xi xogħol, xien-
za.'^tQ.; rasta anġlu (bravu fenn).
Gbnioolossub hubolb— musculu fil
gisem tal buicdem li gej bhal mrewha
li jitla mil-lħit għal Isieii, f^iofsu)
biex jiġbdu il kuodiem.
Genioplasty — it-tkeghid u '1 fej-
kien Cniit-tabib) ta Ihit wara li tcun
marida.
Gbnip-trbb) siġar li jaghmlu il
Gbnipa ) frott daks larinġa u li
fih sugu hamrani scur, kisu mbit, u li
jimxi wisk fil Guiana Olandisa.
GbNipap— il frotta tal Genip tree.
Gbnital— genitali ; tat-tnissil tal
ulied etc. li inissel jew igħallel ; is-
sigrieti ta bniedem.
Gbnitino — xortn ta tuffiħ Mnghil-
terra hecc msejjaħ għaliex iilħak
l-ewwel wieħed cmieni, għd San
Ġwann (kisu il bajtar ta San vjwann
tagħna^.
Gbnitival -tal caagenitiv (fil gram-
matica).
Gbnitivb — genitiv Ywiehed mis-
sitt casi tan-nom etc. fil grammatica).
Gbnitob— min, dac li, inissel ; misr
sier.
Geniturb — tnissil, għemil ; twelid.
Geniub— ħares, fatat ; xeħtu ; gen-
ju ; bniedeni li jinkala ferm jew li
għandu rasu tajba hafna għal ħaġa,
ta ħila cbira fi studiu etc.
Gbniub-ohambbr-- il camra tal għa-
mara tal għarajjes.
Gbnius loci — il ħares tad-dar.
Genlebb— li scultura bħal werak
etc. li icun hemm fil loġġ (arcata ta
bieb ta barra ta dar etc.)
Gbnobsb — Qinwis, wieħed mill belt
ta Genova (fl-Italia).
Gbnouillierbb — bicciet għal fuk
rcubtejn tal gwerrieii.
Gbns — nies, razza, familja.
Gbns darmbry— ġandarmi (nies tal
armi).
Gent— pulit, sabiħ, nadif, donnu
pupa.
Gent— floo gentlemanf sinjur (ra-
gel).
GBNTBEL-ħlejju, gentili, pulit fli
mgiba tieghu man-nies ; mżejjen fil
ħlewwa fl-egħmil u fil oliem ; gentil.
Gbntbblizb— tagħmel genteel( Arei).
Gentbblly f poliiely)^\)il maniera,
bil ħlewwa, bl-educazioni, pulit pu-
lit^ ta pulit, ta educat.
Digitized by
Google
MJii
- fea^-
ĠteN:
'Gbnthitb— isem ta -mineral ta lewn
ħfidrani ċar jew safrani li jinsab
fl-Araerica għan-naħħiet tal Lago >8a-
perior^ u fi Spauja.
Obntian— genziana.
Gbntian bittbr— il genziana Cxorb
morr ferm li jagħsru mill genziana).
GBNTiANA—genziana, ħaxixa morra.
Gbntianbli«a — lewn ioħal (bld).
Gbntil— ara genlle.
Gbntilc^ — ta nazion, nazionali ;•
nobbli, ta razza nobbli ; pulit, ta sin-
jur, ta persuna pulita, ta nobbli; gen-
til ; gentili, jew min jati kima 1-alIat
iQloz; pagan, idolatra ; he preacJied (o
tlie gentilesy ipprietca lil gentili jew lill
pagani (lill dawo li jaduraw i-allat
foloz).
Qbntilbssb — gentilezza, mgiba taj-
bft, ħelwa, pulita, ta persuna educata
jew nobbli.
Gbntilish— tal gentili, tal idolatri,
tal pagani.
GbntiLibm— gentiiismu, kima I-allat
foloz (tal pagani jew tal idolatri).
Gbntilitious — gentiliziu, ta famil-
ja, razza, hisel, dar ; ereditariu.
Obntility -pa^anesimu ; razza, fa-
n^ilja, nisel ; mgiba tajba ħelwa jew
p^lita ta bniedem educat, ta nobbli ;
in-nies puliti, ta nisel pulit, is-sinjuri
in-nies puliti ta post et-c.
Gbntilizb— tagħmel pulit jew bi
m^iba tajba, ħelwa etc. ; teduca,
tpnallem biex wieħed taghmlu pulit,
smjur, li jaf igib ruħu sewwa bl-edu-
cazipiii<;oIlha; tgħix bħala pagan jew
?;6ntili (billi tcun tati kima 1-aIIat
oloz).
^ Gbntisio — tal, fil, jew mil, Gen-
zi^na.
Gbntisio Aom jew obntisin — su-
stanza (sugu'; li icun hemm fil Kheruk
tas-si^ra tal Qenziana li igibuħ (jew
jehdun) per mezz tal alcool jew li
spirtu di vinu.
Gbntlb — gentil, pulit, ta mgiba
tajba jew ħelwa'; mżejjen bil hlewwa
flragħmil u 61 cliem; ħelu, minn tagh-
na,li jaf 'igib ruħu ; mans, ji nieżel^
gej, Jew mnissel minn familja tajba
f pulita) ; wJieneoer I spoke to him I
/oundhim veiy gentie, cull meta chel«
limtu dejjem Bibtu ħelu (pulit, minU';
tagħna) ; he ia lucky^ becauee hie iDae'a
gende fally għandu xorti ^ħaliex raa
wakax gon (il wakgħa tiegħu chie- ,
uet ħafifa) ; Viat lion^ 1ie> hcu^ ia vevy
gentle^ àAolmn li għandu hu mans >.
ħafna ; qentle reader^ ħabib karrej, jew
int ħabib li takra(chif dari chienu jict-
bu fil prefazioni jew chelmtejn lill mia .
jakra^ fil bidn tal cotba ; gentle touehf
messa ħafifa (chemm chemra); geniUy^^
sinjur ; gentlee^ sinjuri ; ril make him
dance^ will you go, gentlea f (Shake-
Bpeare, Merry wives of Windsor^ IHi'
Sj^ sejjer n^aghlu jisfen, tridu tmor-
ru, sinjuri? pentl^^ seker mgħallem..
(mħaiTeġ, għat-taħric etc. ; għàl kbid
ta caċċa oħra); gentle, duda bhal ħar
nex żgħir għal lixca (għas-sajd); gen-
tle^ taghmel nobhli, iġġagħal, wiehed
isir (t^ħalmu icun) pulit, ta mgiba
tajba jew li igib ruhu tajjeb u sewwa.
OBNTLB-nBARTBp— ta kalb tajbai ta.
kalb nobbli; ħanin.
Obntlb-folk — in-nies puliti, is* \
sinjuri, il cbarat.
Qbntlbman— sinjur, ^entlom ; , sid ;* .
ragel pulit, educat li jaf igib ruħu
sewwa ma cnlħadd; heia areal gentle^
man, hu il veni sinjur.
Qbntleman-at-abms — wieħed miU
erbgħin sinjur (cbarat) ta ma dwar
is-SuItan (ir-Be) li iwassluh mill pa-
lazz għal cappella reali,u lura, fxi fe-
sta jew solennità cbira; sinjur, wie-»
ħed mil cbarat^ bil pensioni jew pen-
sionat).
Qbntlbman FABMBB— bidwi li jaħ-
dem ir-raba tiegħu.
Gbntlbmanhood— il condizioni, il.
grad, li stat ta sinjur, ta gentlom ;
sinjurija ; a delight/ul emample ofcom"
plete gentlem(m/iood,{TMk^rħj, Jkound"
about papere XX)^ esempiu sabiħ ta^-
vera sinjurija).
ObNtlbmanism — sinjurija, mgiba,.
xogħol etc. ta gentlom.
Gentlbmanizb— tagħmel (tgħolli fi>
grad ta) sinjur, ta gentlom.
Oentlbmanlikb — bħal sinjur, ta;
sitijur ; Pyramus ie a sweet'faced man^
a proper man^ a most lov^ly gentleman-^
like man, (Shakespearei Mubummer'e^
Digitized by
Google
GEN
- 626 -
GEO
Night dreamj^ Pyramus hu ragel li
għaudu wiċċu ħelu, il veru ragei ; ra-
gei mill-actar sbieħ u li għandu mis-
sinjur (ta mgiba ta sinjur).
Ġrntlbmanlinbbs— sinjurija, mgiba
sabiħa ta pulit (ta persuna pulita).
Gbntl!:mànly— ta sinjur, ta pulit.
Gbntlbnbss — mgiba pulita» sinju-
rija, tieba, għajnuna.
GfBNTLBSS— gentilezza, ragiba tajba
u ħeiwa, manieri tajba.
Qentlbwoman— sinjura, mara pu-
lita, ta mgiba tajba u helwa, ta ma-
nieri puliti ; mara li iddur ma (ta
madwar^ xi sinjura ( xi mara mil
cbarat).
Qently — ħelu helu, kajl kajla, bil
mod il mod ; bil ħlewwa, bil maniera;
he gently laid his /lands on her^ hu bil
mod il mod kiegħed ( poġga ) idu
fukha.
Gbntly BUDDiNa— li kieghedjimla
jew jicber ġmielu.
GBNTOOS-<I-Indiani (in-nies collha
tal India) ; il Telogooa^ dawc l-In-
diani ii jagħmmru għan-naħa ta Ma-
drasy dwar il Bajja ta Bengala (fli
India).
GENTBY-in-nies puliti, ta bejn il
cbarat u 'I baxxi ; mgiba tajba jew
pulita; manieri.
Gbnty — pulit, eleganti, sabiħ.
Gbnu — liwija (bħal ta rcobba).
Genuant — li kiegħed għar-rcub-
tejh.'
Gbnufleot — tokgħod għar-rcub-
tejc ; tagħmel genuflessioni, jew rive-
renza (bħal meta tgħaddi minn kud-
diem I-altar fejn icun hemm il Yene-
rabli).
Gbnuflbotion— 'genuflissioni.
Gbnuinb— veru, genuin, li m'hux
mħallat; p'ur, bla taħlit xejn ; il veru
ragel, fidil, b'wiċċ wieħed, m*hux falz
li ma ghandux żewġt uċuħ ; he is a
genuine man^ dac il veru ragel (e^alan-
tom, li tista tafda jew tokgħod għal
dac li igħejdlecj.
Gbnuinbly— sewwa, chil imur, bla
falsità, genuinament.
Gbnuinbnbbs— is-sewwa, purità; il
verità; St. Austin reasoned toell the
genuineness o/the Btble, Santa Wistin
wera sewwa biċ-ċar il verità (chemm
hi vera u ta min jokgħod fukha) il
il Bibbia (li Scrittura^
Gbnus — razza, familja, qualitài
xorta, gens, gidd.
Gbocentbio ) li għandhu b'cen-
Geooentbioal) tru (b'post loc minn
fejn iħarsu lejh) l'art; tac-centru (jew
in-nofs) tal art (jew tad-dinja).
GEOCBBELiTE—inineral bajdani, li
jitfarrac minn xejn.
Geoobbitb— mineral bħax-xama.
Gbooyclb— tad-dawran tal art (tal
globujew tad-dinia).
Gbodesian— wieħed mħarreġ (li jaf
il) geodeey (ara).
Gbodesio — ara geodetic.
Qi&ODEBiBT—geodeeian (ara).
Gbodbsy — geodesia; studiu biex
issib bil matematica chejl u kisien tal
art ("tal globu jew tad-dinja) ghat-
tundiatura tal wiċċ tal globu etc.
Gbodbtio— tal aeodesy (sira,),
Oboditioally— bil geodeey (ara).
GEODETio8-^tfod^«y (ara).
GBoaNOBis — studiu, xienza, tagħlim
fuk 1-art (id-dinja).
GBoaNOST— flr^o%w< (ara).
Gboonostio I^ tal |;eoIogia ( ta li
GBoaNOSTioAL( studiu tal art, blat
etc. li minnu hi magħmula I-art) .
Gboonosy — floc geology heco msej-
jħa.minn Werner (ara).
Geooonio ) *i' ^^''?T^\ J'T
^ > għamla tal art (tad^
GBoaoNiOAL j ainjft).
GBoaoNY— ix-xienza (li studiu) fuk
in-nisel tal art (il għamil jew chif
inhi maghmulha id-dinja )•
Gboobaphbb— geografu, wieħed li
jaf il ( mgħallem fil ) geografia ; min
jicteb xi ħaġa (trattat) fuk il geo-
grafia.
GBoaBAPĦio 7 tal geop^rafia ; li fiħ
Geoobaphioalj desorizioni ta chif
in hi mkassma, jew mn'hiex hi magħ-
mula, id-dinja; geographicàl paralleU^
paralleli (linji) tal geografia (li icunu
maħżużin għal chejl etc. fuk il glo-
bu) ; lioyal Geogmphical Society^ so-
cietà xirca ta li studiu tal geografia,
jew tal geografi (R. G. S.) biex igħad-
du il kuddiem dejjem li studiu tal
Digitized by
Google
•£9
— 527 —
a£d
Seografia; din iz-xiroa bdiet fLon-
ra fis-sena 1830 ({f^j" f Parigi chie-
net bdiet fis-sena 1821 ); wieħed 1i
ioun fdin iz-xiroa igib littri F.R.G.S.
(jigifieriy wielied, niombru, jew Bieħeb
fiz-xiroa ta li studiu tal geografi
reali).
Gboobaphioal LATiTUDB^ara laii'
Uide.
Gbooraphioal milb— ara tnile.
Gboobaphioally— ohif titlob (trid)
il geografia ; ta geografu (ta wieħed
mgħallem fil geograna ).
Gbographt — ^eografia, desorizioni
tal wiċċ tad-dinja (j^^ ^^ ^^ '^
fukha ngħammru) jigifieri ohif in hi
mkassma Csewwa mil ħolkien ohemm
nooU mili bnedmin) b'dao ooUu li tati,
minerali eto. eto., u' 'n-nies li fiha
igħammru.
Gbolatry — geolatrija, I-adnrazioni
tal (kima li jatu lill) art ; to this sue-
ceeded aeirology in the Eaet andgeolatry
in the Weet (Cox, Myiliology oj Arian
Naiione)^ wara dan bdiet I-astrologia
fi Lvant, u'l geolatria fil Punent.
GeOLOGBR I ^,.^ ^^^;^^;.j
Gbolooian |ara/7^o%M^
Gbologioal ^l geologia jew taz-
^ y zienza tal (studiu fuk
Gbologio j i.)^rt.
Geologioal map— mappa geologioa
(li turi u tgħallem fuk il geologjf (eira).)
Gbologioally— soond ohif titlob il
geologia (soond il geologia).
GBOLOGiST—mgħullem fil (wieħed
li studia il) geologia(ara).
Gbologizb — tistudia il geology; tit-
ohizzef, tioteb fuk il geolpgy (ara).
Gbology— geologia; iz-zieuza (stu-
diu) fuk dao collu Ji fiha I-art (raniez
hi magħmulha I-art, blat, minera-
li eto. eto. )•
Oeomanobr— mghallem fil (wieħed
. mħarreg fil ) geomancy fara).
Gbomanoy— il kari talventura (I-in-
zertar ta dao li ghandu isir iew
igħaddi minn bniedem ) |i z'uhud
Siandhom frashom li jinzertaw jew
abbru billi jistudiau fuk zi linii jew
ponti li dari ohienu miAżużin fuk il
wicċ tal art ( li illum naraw fuk il
mappi ).
Gbomantioally— bil geomancy {hrB).
Gbombtbr— mgħallem fil ( wieħed
mħarreġ jew li jaf il) geometria.
GBOMBTRAL-*taI K^ometria.
Gbombtrio 1 ta7geometria;magħ-
^ Vmul bil, misjubfuk
Geombtrioal Jii^geometria.
Geombtrioal drawing— disinn geo-
metriou, geometrija ( disinn jew gha<>
mil ta figuri bil kisien tal oum-
pass eto. ).
Gbombtrioal paob— kies ta 6 piedi.
Gbombtrioal pbn — pinna (strument)
għal hażż ta ourvi eto. fil geometria.
Gbombtrioal progrbssion — ħafna
numri li keghdin wara zulzin ( jiobru
jew jiċohienu ) bil proporzioni oomn-
ni ; bhal 1. 8. 9. 27. 81 eto. ; 144. 86
Gbombtrioal sTAiRS-taraġ la in-
glisa (taraġ li ioollu ras waħda biss
mdaħħla jew mkabbdafil hajt (ir-rjus
l-oħra iounu fl-aria iżommu fuk . zul-
xin ).
Grombtrioally— ohif titlob il geo-
metriM, soond il geometria.
Gbombtrioian — mgħallem ( sur-
mast) tal geometria; matematiou.
Gbombtridab— razza ta friefet tal
camla.
Gbombtrina — friefet żgħar tal
oamla.
Gbombtrize — taħdem soond chif
trid jew titlob il geometria.
GBOMBTRY-geometria, tagħlim tal
kisien ; descriptive geometry^ geome-
tria descrittiva jew għemil, ħażż, ta
figuri, oirculu. quadrat, oubu eto. bil
kesien fnk carti eto.; plane geametry^
geometria piana (semplioi), ħażż ta
?[uadrRti b'erba linji biss, biez jaghar-
uha mxB'Solid- geometry jew geome-
tria solida li hia ħażż (bil kiesin) ta
figuri solidi bħal ma hu oubu(oaxza),
con etc; to hang by geometry^ icolloo
oonfusioni, storbiu jew tgherfiza..
Geonomy-H studiu ta chif inhi
magħmula jew mkassma, I-art, bħal
ma hi il geologia u il geografia fisica.
Qeophaqism— I-icbel tat-trab,ħmieġ.
Digitized by
Google
*ĠBG
— 62« —
GEa
Geophagist — min jecbl it-trab, ta-
faletc.
Geophagy -ara geophagism.
'■ GEOPHiiiDiB — razza ta dud bħal
eentupiedi.
Gbophilus *-dudu bhal musbieħ il-
4ejl.
Geoponio 1 tal ħidma tal art jow
GEOPONiOALJtar-raba Ctal biedia).
Gbobama— veduta tal. art (ta xi
Jiaijis etc.) maħ^.uża fuk ħa|a mhaf-
ra minn gewwa (bħal nots globu)
biex iħarsu lejha jew jarawha in-nies.
George — figura ta San Qiorġ fuk
jż-żiemel li igiou fukliom il oavalieri
•tal Ġerrettiera; ghinea; ħobża sewda.
GfiORGE-NOBLB^biċċa flus (munita
rbħal ghjnea) li chienet timxi fi żmien
.ir*Re Enricu VIII tal Inghilterra.
GEORgiO— poesjja (trattat) fuk il
biedia jew il hidma tar-raba.
. Georgios— cotba (poesija) li jit-
.chelmu fqk il biedia jew il ħidma t^r*
.raba (hecc msejjaħ il poema, opra
Terba cotba« li cniteb Virffiliu fuk il
biedia jew il ħidma tar-raba).
Gborgium SIDUS . — pianeta jew
chewcba cbira ta dan 1-isem li in-
.ohixfet fi 'żmien ir-Re Ġorġ III tal
Ingbilterra.
Gborgos — bidwi, ħaddiem 1-art
jew ir-raba.
G?0RHY0HIDJB — bħat-talpa, anni-
mal, li i^handu għamla ta ^urdien
. b'għajnejh żgħar li igħix bid-dud li
'isiD u jecol taħt 1-art.
GeoRyssidjb — xorta ta wirdien.
GeOSOOPY— studiu (tchixxif) fuk
*l-art(blàt etc.)
Geoselenio — ta 1-art u il kamar u
'ta dac collu li ghandhom x'jaksmu
;flimchien bejnietħom.
Geothermio -^tas-sħana ta 1-art.
Geotħermometer — termometru
'fstrument^ għas-sħana tal (biex ia-
'raw chemm ni £(ħuna l-)art minn taħt.
GBOTlo-tal art.
GEOTRUPES-il wirdien aħmar, li
itir.
Gerah— biċċa munita ( flus ) tal
'Lhud li tiswa daks sold u nofs.
Geranial— tal geraniu.
.. •GBRANlUM-^geranju; sardinella.
Qerant— gerenti, sieħeb fix-xoghol
ta negoziu, jew fil ħruġ ta xi ġnrnal.
GerarOHY — ara ħierarcfiy,
Gbrard — għadu, demoniu, il inin-
ghul, ix-xitan.
Gerb — katta żbul jew tiben bil
kamħ.
Qerda — isem ta- chewcba cbira
misjuba minn Peters fil 31 ta Lulju
tas-sena 1872.
Gbrenda — ħwejjeġ li e^handhora
jintgbamlu jew isiru ; dac H għandu
isir.
GERFALOON^xorta ta bies.
Germ— nbiet, nisel, żerrigħa, bidu ;
tnissel, tnibbeti titnissel; tinbet» icol-
loc bidu, tibda ; this ia the time whsn
vices and ert*ors qerm^ ( J. Morlcty,
RoeaeauJi dan hu k-żmien meta jjib-
dew (li fih jibda jew beda) il vizijiet
u li sbalji.
German — Tedesc, tal Qermania ;
do you speak Oeinnan t taf titchellem
bit-Tedesc? (taf bit-Tedesc ?), Gef^
tnan tooU, għodda tal Qermania.
QERMAN^hu, cugin ; krib, I-ekreb
demm ; lijigi minn ; ta li stess fa-
inilja; genwin, veru; as lie walked
near tlie toater he espied two brotliers
german, ( Ddal, MatUiew /F), xħin
chien miexi max-xmara (lemaħ) żewġt
aħwa minn familja waħda ; wert thou
a leopardj thou wert german to the lion^
(Shikespear^ Tiinon of At/iensJ, li
chiecu cont leopard oont tcun li stess
bħal (ta li stess razza tal) Ijun ; Arius
was a german or genuine disciple of
Plailios^ (Gadwortii, IntelU SysUm),
Ariu chien il veru dixxiplu ta Pla-
tone.
Germandbr — isem ta ħaxixa, il
borgħom.
Gbrmanio — tedesc, teutonicu.
GERMANiSM^għajduty frasi^ idio-
ma, cliem tat ( chif igħeiduħ it-) Te-
deschi.
Germanizb — tfisser ( takleb jew
iggib ) fi 1-sien Tedesc.
GERMioiDB-trab etc. (velenu) biex
jekirdu(għàl kirda) tad-dud jew il
microbi.
Germinal— tan.nebbieta,ta linbiet.
Germinant — bin - nebbietai li
Digitized by
Google
QER
— 529 —
GES
kiegħed inibbet, li kiegħed jibda, li
ħiereġ; li kiegħed jicber.
Germinatb — tnibbet, traħħafl ;
toħroġ ; sevei^al French departments
germinate a set of rebellious papera
( Carlyle, French RevoluiionJ, bosta
dipartimenti Francisi ħarġu ħafna
ġazzetti xewwiexa ( biex ixewxu bi-
hom ).
Gbrmination— raħs, nbiet.
Germinative— li inibbet.
G EROCOMi A — ara gerocomy,
GeroOOMIOAL— tal gcrocomy (blyb).
Gerooomy— id-dieta ( 1-ichel etc. )
għax-zjuħ (il cura fl-ichel tax-xjuħ).
Gerontes — raagistrati antichi ta
Sparta (li ma chienux jilħku kabel
ma jagħalku is-siitin sena, u li chien
hemm minnhom minn 20 sa 23 ).
Geroktooraoy — gerontocrazia,
Gvern ta pajjis etc. min-nies (f idejn
in-nies) xjuħ; Gvern ta nies xjuħ.
Gerontogbnous — pianta, ħaġra
etc. ta '1 biċċa antica (tal emisferu)
antio jew ta Lvant) tad-dinja.
Geropigia — taħlita li jaghmln mal
Port loine biex jatuħ lewn ahjar u
kawwa actar.
Gerund— gerund.
Gerund qrinder ~ surmastru fitt,
li ifittex rkakat fi h,wejjeġ żgħar.
OERUNDiAL-tal gerundiu..
Gerusia- is-senat ta Sparta anti-
ca ; lakgħa ta nies xjuħ.
Gervas— werak ta siġra ( li ticber
fil Brazil, I-America t'Isfel ) u li iħal-
tuh mal werak tat-t^, biex ighadduħ
b'heco.
Gest — ghemil, ġrajja, romanz, bra-
vuri, mgiba ta bniedem ; to loriie the
gesta of Britons stotU, and the acts of
English men ('Wiirner, Albions Eng-
land, Bk. L Ch. I) ; biex ticteb ( tir-
racconia ) il bravuri tal Bretoni kal-
biena u '1 għemil Tġrajja) tal Inglisi.
Gest- żmien, periodu ; żmien sta-
bilit; travu (biex iżomm jew jirfed
tavlar etc.)-
GeSTANT — mimli; clouds gestant
with heai ( E. B. Browning ), sħab
mimli (collu) sħana.
OESTATiON—ġarr, li tcun meħud
(fuk żiemel, carrozza etc. minn banda
I ghall-oħra ) dawran bir-rchib ; Ibies ;
mgiba, gesti ; tokol, libiela ; gestation
is an e.vercise of the body^ by being car^
ried in coach, litier^ u^yon horseback,
(P. llollan'l, Plinic, Explanatiori of
tlie toords of art), gestation, hua eser-
ciziu tal gisem meta tonn riecheb u
miexi fcarrozza, branda, jew fnk
(dahar^ iż-żiemel ; the arrangement of
ihe muscularfU^res is best studied in tlie
uierus at ihe fuU period of gestation
( ({aain, Anatomy ) wieħed jista jara
sewwa chif icunu kegħdin il fibri mu-
sculari tal ġuf fi ahhar żmien tat-
tkala.
Gestatory— gestatoriu, li jista jin-
garr, jittieħed (fuk 1-idejn jew Buallejn
etc.) minn post għal I-jeħor ; u iista
icun miibuB ( jew li wieħed joħroġ
bih ) tal ħbiela jew tkala ; the erowns
and garlands of the ancients were
eit/ier gcstatory, such as they were
about t/teir heads and necks ete ^ { Slv
T. Browne, MiscellaniesJ^ i! curnni u
'I ħanniekat ( għirlandi ) tal antichi
chienu jilbsuhom u johorġn bihom it-
tnejn frashom u ma għonkhom.
Gestioal ) tal ġrajja. tar-romanz ;
Gestio / tal gesti jew ċaklik ta
I-idejn 11 jagħmel meta wieħed icun
jitchellem.
Gestioular— colln gesti, li jagħmel
jew li jaħdem sħiħ.
GESTiouLATB-tagħmel gesti, iċċak-
lak idejc u dirgħajc jew gismec meta
tcun titchellem.
Gestioulation — gesti, ċaklik ta
I-idejn etc. meta wieħed icun kiegħed
jitchellem.
Gestioulator— min iċaklak idejħ
jew jiċċaklak meta icun jitchellem ;
min jagħmel il gesti.
Gesticulatory— tal gesti, taċ-ċak-
lik ta I-idejn jew tal gisem wakt li
wieħed icun jitchellem ; mfisser bil
gesti.
Gestion— il ghamil ta ħaġa ; ran-
ġar, tkeghid f locu ; io work the chaos
of ihe icortd into gestion ( Chapmao,
Ilumerous days Mirthjy biex ikiegħed
it-taħwid (jew il ħwejjeġ collha mhaw-
da ta taħt fuk) tad-dinja flochom.
Digitized by VnOOQ lC
GES
— 680 —
GET
Gestor— min jicteb jew jirracconta
fattijet jew ġrajja.
Qestural— tal gesture /^ara).
Gbsturb— gest, ċaklika ta'I idejn,
tal wiċċy tal gisem, li jagħmel wieħed
meta icun jitcbellem ( biex jati saħħa
actar għal cliem li icnn igħejd) ; tagħ-
mel gesti, iċċaklak idejc jew tiċċaklak
b'gismec collu meta tcun titchellem
jew tirracconta xi ħaġa.
Gesturbless -bla gesti xejn.
GBSTURBR—attur, min jagħmel jew
jeħu parti f opra etc.
Gbsturous— collu gesti, collu ċaklik
ta I-idejn etc. meta icun jitchellem.
GBT-ticseb, takla, tirbah, tħassel,
iggib} icolloc ; tasal, issir; tmur ; is-
sib ruħec bla ħsieb ; / wish to gei a
Qood aervant, nixtiek nicseb (nsib) sef-
tur tajjeb ; to get money, takla il flus ;
thie is the way to get money^ b*hecc
(hecc trid taghmel biex) takla il flus ;
io get one'a pardon, takla il maħfra ;
he is trving his best to get his pardon^
kiegħed jagħmel cull ma jista biex
jakla il manfra tiegħu ; wl^t will you
get by it f issa x*takla (x'tieħu) b*dan?
togetthe victory^ tirbaħ il vittoria;
I xoish to get a good dog like yours^ nix-
tiek nħaBselchelb tajjeb bħal tiegħec ;
he is trying to get a place for me ihere,
rkiegħed jara isiblix post hemm ; if I
were to get a son like him, I wonld
reekon myself unhicky, chiecu chellu
icolli tifel bħalu cont ngħejd li jena
xortija ħażina ; should you get to the
house before me please lell my mother I
'II belate to-night, jecc katt tasal id-
dar kabli għejd 1-ommi li jena nigi
.tard il lejla ; get liome at once, it will
soon rain,. mur (lein) id-dar malajr
ghaliex dal wakttakbad nieżla ix-xita;
when my feet are cold I cannot get to
sleep, meta sakajja icunu chesħin ma
ncunx nista ( ma nistax ) norkod ; I
want to get this work done by to-morrow,
irrid nispiċċa (icolli lest) dan ix-xogħol
sa għada; fie has got a qreat many
ehildren, ghandu (chellu) ħafna tfal ;
ifyou remain for a long time there you
wiU sure get the fever, jecc iddum wisk
imien hemm sgur icolloc Qakbdec) id-
deni ; / got one, għandi ( iddubbajt,
csibt jew ħassilt) wieħed ; get your self
ready (get ready), lesti ruhec ; get you
gone, mur minn haun ; by the time I
got lialf way t/iere, sa chemm wasalt
nofs triek ; to get an ill habit ; tieħn vi-
ziu (drawwa) ħażina ; / should not get
it done by to-morrow, ma nillestiehx sa
għada ; to get about, tiġri, tixxerred ;
/ am so glad now to see him gettuig
about a/ter 3 montlis illness, ferhan
ħafna li narah jiġri (jimxij wara mar-
da ta tliet xhnr ; the story got about m
less tlian an hour, il biċċa (li storia^
ġriet jew xterdet f ankas minn sigħa ;
io get ahead, tavanza, tgħaddi il Kud-
diem ; you are sure to get ahead if you
keep siudying well as you are, sgur
tgħaddi il kuddiem, jew tavanza, jeec
tcompli tistudia tajjeb chif int ; to get
along, timxi il kuddiem, tavanza, tmur
tajjeb ; how are you getting along f chif
inti sejjer (miexi) ? Ite does not get
along there, ma jimxix (ma ighaddix il
kuddiem) hemm ; to get at, tasal ; /
donU know how you can get at tJie truth
of it, ma nafx chif tista tasal biex
tcnn tftf il biċċa sewwa chif inhi (cbif
inhi il verità) ; togetat, tixtri (tgħawi)
gerrej (biex raa jeħux I-ewwel, billi
iBxchel i^.-żiemel li icun riecheb) ; they
say that ihe jockey^ who rode hiin liaving
been got at, that is the reason he losi,
igħejdu li il gerrej li chien riecheb fuk
dac iż-ziemel xi ħadd xtrah, dic ir-
ragiuni li (għalecc) tilef ; to get back,
tarġa lura, tmur (tarġa) għal post
minn fejn tcun tlakt (jew gejt) ; he got
back to his place, raġa mar f locu (raġa
mar minn fejn già) ; he is lucky to get
his money back, għandu xorti li raġa
ha il fluB tieghu (li reġgħu tauh il flus
tiegħu lura) ; to get before, tasal kabel
(tasal kuddiem) tmur knddiem jew
kabel ; to get behind, tibka lura ; A^ goi
behind wiài his rent, baka lura fil chera;
to get behind the seenes, tcun taf sewwa
chif inhi il biċċa (taf tajjeb x'fiha il
borma) ; to gei hy heart. titgħallem
bl-amment ; you must gel these two les-
sons by heart before you go out, j^tieġ
titgħallem dawn iż-żewġ lezionijiet
bl-amment kabel ma tmur barra ; it
is more difficult to get one sermon by
Digitized by
Google
Ġfif
- 6di -
ĠET
heart than to pen twentyj bi actar ħaġa
tkila (difficili) li titgħallem prietca
bl-amment milli ticteb għoxrin wahda;
to get cleavy tehles, roa icollocx x'tak-
sam, tħallas ; / can't see how he can
get clear of all the debts he owee, ma
nafx cbif irid (jista) iħallas jew jeħles
mid-djan coUba li għanda; to get
/onoard^ tavanza, tmor jew tgħaddi il
kaddiem ; to get free, tehles ; to get
around, takbad, tirbaħ, tapprofitta ru-
nec, iggib għal idejc ; to getnome, tasal
id-dar ; tasal fil post (sal post) f'tiġrija
(fejn jata il palijiet) ; to get in, tiġbor
iddaħħal, taħżen (kamh etc.)^ you liave
better get in that corn . before it rainn,
aħjar iddaħħal (taht is-sakaf jew tiġ-
bor) dac il kamħ kabel ma takbad nie-
żla (tagħmel) ix-xita ; he got infor tlie
district, daħal (sar^ cunsiljer etc. għad-
distrett ; to get off^ tneħħi (takla minn);
/ can*t get off my boote by inyself, ma
nistax nakla jew inneħħi (ninża) li sdva-
li) minn riġlejja; tneħħi (takla) basti-
ment minn fuk I-art (tejn icun incal-
jat) ; they are etill working fiard to get
the ehip offthe ahoal, għadbom jitħabtu
biex jakalgħu il bastiment rmill art,
fejn mar incaljat) ; to get off teħles
minn, tbigħ, tneħħi ; Wood, to get hia
hcdfpence off offered a hundred pounds in
his coinfor aeventy in silver, (Swlff,
Drapiers Lettere), Wood, biex inehhi
(jehles mis) is-sitt habbitijet (mis-sit-
tiet) li cbelln ried jati cull mitt lira mill
fluB li chellu ta sebghin lira fidda ; io
get off a horee^ tinżel minn fuk żJemel;
to qet off, ti^rab, tehles, tiscarta ; the
galleys, by t/ie benefit of t/ie shores and
s/iaUows^ got off^ (Bacoii, War with
Spain)j bis-salma tax-xtut u il baxxi
fondi ix-xwieni ħarbu (ħelsu jew scar-
taw) ; to get on, tilbes, tgħaddi ftimxi)
il kuddiem, tmur tajjeb ; help me to
get on tfiat coat, għejnni nilbes dac il
ġlecc ; fiow did you get on tfiere ? cbif
mort hemm? ; fie is getting on very well^
sejjer tajjeb ħafna (għaddej il kud-
diem sewwa jew ħafna) ; to get out^
takla ; / cant get out this decayed tooth
by rnyself ma nistax naklagħba waħdi
cUn id-darsa (sinna) mħassra li għandi;
get out, tohroġ tiscappa, tmur, tinkala
(mil post fejn tcun) ; Iie was surrounded^
and could not aet out, chien mdawwar
minn cullimchien u ma satax jiscappa;
to get over, tofrok^ għal nsAħa I-ohra»
tgħaddi minn banda għal 1-oħra; tir-
baħ, tgħakkes ; get over this side^ ejj&t
ofrok, għal din in-naħħa ; his temper
Imng naturally jovial he at last got over
ity (dddisoii, Spectator, No. )P), billi'
minnu allegru, sa fl-ahhar għaddielu'
ra chif ghamel u rebaħ lilu in-nifsa'
billi kaghad għalli ġralu ; he got over
fiis Ulness^ fiek ; to get quit of to get
rid of tehles (minn) ; if we had all
ifiese waters fiow could we get quit of
themf (BuriiBt, Tfieory of the eartli)^
chiecu chelna dawn 1-iImijet coIlha>
chif conna nehilnu minnhom? ; try to
get rid of fiim^ BX9k chif tagħmel biex
teħles minnu ; / can*t get rid of this
bad shiUingy ma nistax neħles minnu
dan ix-xelin ħażin ; to get ronndy tir-
baħ, tieħu vantaġġ fuk ; to get the day^
tirbaħ, tieħu vittoria; 1 am sure ours
will get the day this time, jena sgur ii
tagħna jirbħu din id-darba; to get the
hang ofa tfung^ tidra jew tifhem ħaġa
sewwa (tcun taf sewwa, jew tifħem
xi icun fiha ħaġa ); to get tfirough,
tgħaddi minn ^o ħaġa, minn banda
għall oħra ; tispiċċa xoghol sewwa
minn collox ; fie did get through 'his
worlc,sinàcah (^għamlu) collu ix-xoghol
li chellu ; to get througfi^ tgħaddi minn
esami ; / fiope fie will aet through this
time, nispera li ighaddi(mill-e8ami)din
id-darba; to get to^ tilħak ; cant you get
to itU ma tilħkux? ( ma tistax til-
ħak ?) ; to get togetfier, tiġbor (tip^a)
flimchien ; get your men together^ iġbor
in-nie& coUha tiegħec flimchien; get
togetfier by six o'clock, inġabru (flim-
chien) fis-sitta ; to get up, tlesti ; tit-
għallem sewwa; taghmei (tesegwixxi) ;
tkum ; tJiey are to 'get up a concert, sej-
rin jaħsbu (ilestu) għal cuncert ; you
fiave another fiistory lesson to get upy
għandec lezioni oħra ta li storia x'tit-
għallem sewwa; tfiat piece was very
wellgot up, dic il biċċa chienet magħ-
mula ("marret) tajjeb ħafna; get up,
you lazy boy^ it is 8 o'clock, kum ja'
għażżien, saru it-tmienia; at wfiat
Digitized by
Google
GEf
-- 58à-
GtiO
time do you wiah to get up tO'morrow f
xħin trid tkum għada?; to yet %oind^ tix-
zandar; the atory soon got wind^ li
Btoria malajr ixxandret (ġriet ma cul-
limchien) ; to get wind^ tielm in-nifs
(tistrieħ) ; / etoppedfor ^ seeonda to get
wind^ wakaft ( żammejt jew strabt )
żewġ minati secondi biex nieħu in-
nifs ; to get with child^ tbabbelt toħroġ
tkila ; to get a name^ tissemma (ta-
cquista fama^ tcun magbruf ; / cannot
get Hde meat down, it is very hard, ma
nistax inniżżlu dan il-laħam għaliex
jebes wisk,
Get-nothing — wieħed għażżien, li
ma jagħmel xejn ; eveiy gei-not/iing iit
a thiefj cull min bu gnażżien ( ma
jagħmel xejn^ bu ħalliel; (Adam*8,
DeviVe Banquet).
Gkt PENNY— xogħol (negoziu etc.)
tal klieħ il flus ; biċċa tal profitt ; yon
had better leave thie worlc for others^ I
dotiU it ia a getpenny^ Aħjar tħalli dan
ix-xogħol għal badd jeħor, ma narax li
fih kliegħ jew profitt fma ifendix).
Gkt up— I-assieme, collox, chif ghnn-
dha tmur il haġa ; IIow do you like the
whole get up oj that scene t x'jidhirloc
minn dic ix-xena hecc coIVha f dakka
chif inhi ?
Getablb— li jista jingieb, jinsab,
icun acquistat ; fowls and Jishes are
scarce aettable here, pullam (tiġieġ etc )
u ħut bil chemm tista issibhom hawn.
Gbtter— min jacquista, jakla, iħas-
sel, jiddobba ; min inissel jew icollu it-
tfieJ, ragel jew mara (missier jewomm)
li icollu jew icollha ħafna tfal ; bak-
kunier, ragel ħaddiem li iħaffer (Uart)
għal xi xogħlijiet.
Gbitino— kligħ, dac li wieħed jakla
jacquista jew jiddobba ; he ascribes his
gettings to his work and merit^ \\ kligh
li għandu jafu mix-xogħol u 'I meritu
tiegħu.
Gew gaw — ċajta, ħaġa żgħejra,
ħaġa tal-logħob, logħob ta tfal ; li ilel-
lex biss ; Uiat is all gew gaw work^ dnc
oollu xogħol tat-tlellix biss (sabiħ fil
għajn u bla sustanza ta xejn).
Gbw GAWED— mzejjen b'ħafna tlel-
lix (ġmiemel, fiuri tal carti, freneż,
antaċċoli elc.)
Gey— u hecc, ġmielu ; a gey hti,
bogħod ġmielu ; the place was at firsi
thought to be distant a gey bit^ then this
gey bit wasfound to be less than two miles^
għal lewwel ħasbu li hemm bogħod
sewwa (bogħod ħafna) sal post, im-
bagħad sabu li dan il bogħod colla
chien ankas minn żewġ mili.
GBYsERS—nixxigħat jew fawwariet
tal ilma sħun (idX misħun) li jinsabu
fllslanda; (mixxigħat jeu għajjun tal
misħun).
Gharry— rota ta carrozza.
Ghast — tbażża, twerwer bil biża;
she ghasted with fear^ twerwret (tbel-
gbet) bil biża.
Ghastfql ,— icreħ !i iwaħħax, li
iwaħħax, tal biża ; isfar mewt.
Ghastuness — cruba li twaħħax ;
biża ; sfura ta wiċċ.
Għastly— isfar mewt, li iwaħħax ;
/ was nfmid when I saw his ghastly
countenance, bżajt meta rajt dac il wiċċ
isfar tiegħu (il wiċc ta mewt li chellu).
Ghastness — cruha li twaħħax,
waħx, biża ; do you perceive the g/iast-
nessofthe eye^ (ShnkeRpear, OUiello
V. 1) tara (iudunajt) bil cruha li twaħ-
ħax taghajneih?
Ghat— mogħdija bejn żewġ mun-
tanji jew bejn żewġ għoliet ; catina ta
(ħafua) muntanji ; moll, taraġ minn
fejn jinżlu u jitilgħu għal banju dawo
li icunu igiiumu (actarx fix-xmajjar
tal India, bħal ma hu il Oange).
Ghee— xorta ta butir li juzaw wisk
I-Indiani.
Gheukin — xorta ta ħjar żgħir (min
dac li jużaw għal pickles) ħjar tal (jew
għeA) pickles,
Ghbtchoot— xorta ta tubi (ta ħa-
xixa li ticber fl-India) bħal patata (u
li I-Indiani jeclu daks il patata).
Ghetto — il ghett, illoc (post )
f belt fejn igħammru Lhud.
Ghibblune— Ghibellin, wieħed mill
partit tal GhibeUini (li chienu contra
il Guelji) il Ghibellini chienu dawc li
chienu iżommu mal Imperatur tal
Germania u contra il Papa.
GuosT — ruħ, ir-ruħ tal bntedem,
fatat, ħares, spiritu ; ombra Cidea) he
has not the ghost ofa chance^ anka9
Digitized by
Google
Ġm
- 68d -
Ġtfi
għando l-ombra ta chanee (ta oppor-
tonità), jew ma iista icun katt li jir-
nexxila etc. ; the boly Ghost^ li Spirita
Santu (it-tielet i>er8una tas-S.S. Tri-
nità) io gire up the ghost^ jew to yield
up the ghoHy tmut ; our men are ready
to give up the ghost^ in-nies tagħna lesti
biex imutu ; / like to read ghost stories,
nħobb nakra stejjer (hrejjef) tal fatati;
he says that his brother has seen a ghost^
kal li ħuh ra ħares ; to ghost^ tidher
bhal ħares, jew bħal fatati.
OuosTESS— fatata, ħares mara.
Ghostless— bla rub, bla ħajja.
OHOSTLiKB-bħal hares, bhal fa-
tat, li ibażża, li iwahħax ; wiċċ ta
mewt, isfar mewt.
GnosTLY— tar-ruh, tar-religion ; tal
ħarsijet ; / wish thee viy son^ before all
wealthf Iwth bodily and ghosily health,
nixtieklec ibni, kabel il gid u 'I ghana,
sahħa tar-ruħ u tal gisem ; fie hns
been always ghostly when he was here,
chien dejjem moghti għal ħwejjeġ
tar-religion meta chien hawn ; amid
ihe ghosily gloom, fi dlamijiet li iwaħ-
ħxu.
Ohoul— bħal fatati jew ħarsijiet
li in-nies ta Lvant jahsbu (jjfmu jew
igħejdu) li jeclu in-nies mejtin (il ca-
davri).
Ghtll— xakk, canal fil blat.
GiALLOLiNO -— isfar (trab ta lewn
isfar li jinsab Napli^.
OiAMBEAX—gnata tal ħadid għal
kasba tas-siek li chienu jilbsu is-sul-
dati (il gwerrieri etc.) fi żmien i6-8ul-
tan Biccardn II tal Inghilterra.
GiANT - ġgant ; ġorf ; bħal ġgant,
daks ġorf ; cbir, li iwaħħax ; beware of
him he is a giant traiiorj ittendi min-
nu dac traditur cbir.
OiANT QUELLEU — min joktol jew
jekred il ġganti.
OiANTEss— ġgantessa, ^gant mara,
mara ġorf jew li tifiaħ ħafna etċ.
GiANTiSK -ta, jew bhal, ġgant ; ta
tul cbir jew liema bħaln ; iheir stature
neither dtcnrf nor giantish, (Baiidolph,
Muse's Looking glass), mil persuna
tagħhom la huma ksar wisk (nani), u
I-ankas ta tul liema bħalu Tu l-ankas
twal wisk jew tal għageb).
OiANTiZB — tcnn, tagħmel ġgani ;
tagħmilha ta ġgant jew ta ġorf.
GiANTLiKB i bħal ġgant jew ^orf,
GiANTLY / cbir, ta cobor Iiema
bħalu, daks ġgant jew ġorf.
GiANTRY — ir-razzatal ġganti; il
ġganti collha ; cobor liema bħalu jew
li iwaħħax.
GiAOUR— heco isejħu it-Toroc lill
dawc li ma jemmnux bhalhom fil Iigi
ta Maomettu ; l-isem li bih isejħa it-
Toroc liirinsara.
GiB— id-drigħ ta macina, jew grua;
gib and key, files biex jistringi il biċċa
li iżżomm marbutin flimchien it-truf
ta canna fpipej fmacna (bli sieam).
OiB—kattus xiħ; gib cat, kattua xiħ.
GiB — tagħmel bħal kattus, tagħ-
milha ta kattus.
OiBBER— titchellem tlaklak (li bil
chemm tista tiftihem).
OiBBERiSH— tpaċpiċ, discors li ma
jiftehimx ; cliem bla sens, tpaċpio, tit-
cbellem bla sens.
GiBBET — forca, trava mwaħhal u
miżmum mindud fuk trava jeħor ar-
bulat fl-art fejn chienu dari igħalka
in-nies briccuni ; tgħallak, iddendel
wieħed fil forca.
GlBBET-TREB— forca.
OiBBLE-GABBLE — discors bla sens,
tpaċpiċ.
GiBBON — xorta ta ghedmejmuni
cbar li jinsabu I-actai* fil Malacca u is-
Sumatra (Àsia).
GiBBOOM — ara jibboom^
GiBBOSE-ħotbi, bil ħotba(chif icun
il kamar meta jiscorri lewwel quart^
GiBBOSiTY-taħtib, ħotba.
GiBBOUS— ħotbi, bil hotba; oxen in
some countries become and continue io
bc gibbous, Txi pajjisi il gniedes jithat-
tbu (isiru ħotbin jew jaghmlu il hotba)
u icomplu hecc.
GiBBONisuLY— bil ħotba.
OiBBsiTE— isem ta mineral li jinsab
fil muntanji Urali u fli Stati Uniti.
OiBB — ticculjuna, tgħajjeb ( chif
wiehed jitchellem) ; tiddieħec bi, tit-
masħar.
OiBEL-isem ta ħuta (tal għadaj-
jar jow tal laghi) li tinsab fl-Inghil-
terra.
Digitized by
Ġoogle
ĠlB.
- 684 -
GlĠ
GlfiELUNE— ara ghihelline.
QiBEONiTE-^gibeonita, wieħed mil
Qibeoniti jew min-nies ta Qibeon
(mBemmijin fli scrittura li chienu ic-
cundannati minn Qiosuċ ) ; I-ankas
seftur, Boftur tas-Befturi, rsir mil
1-agħar.
QiBER— minjidhac bi, jewjicculiu-
na lill xi ħadd, culjunajr.
QiBiNQ — dahc bi, tmasħir.
QiBiNGLT — bid-daħo, bit-tmasħir.
QiBLET 11-intorjuri (cewwieni) ta
^ J-ligieġa etc. bnal ma huma
GiBLETS JiikJb,fwiedetc.
QlBRALTAR — Qibilterra jew Qibiltà,
belt in*ns^a tlsfel fi Spanja, li ilha
taht idejn Mnglisi mis-sena 1704.
QiBRALTAR-STONB — ħaġra minn
wi^ed mil għerien li hemm fQibiltà.
GiBSTAFF — lasta biex tara ("tchej jeU
il għoli tal ilma (x'fond icun hemm).
QiD — isem ta marda fin-ngħaġ.
QiDDlED— ara giddy.
QiDDiLY— bli sturdament, bil mejt ;
li jilgħab (m'hux sod) ; bla cont.
QiDDiNESS — mejt, sturdament ; /
sufferfrom giddineas^ nbati bil mejt
(jatini sturdament); loghob (meta ħa-
ġatcun dakka mod u dakka jeħor,
{'ew ma tcunx soda); dahk, ċajt,Iogħob,
ilieka ; isem ta marda fin-ngħaġ.
GiDDY— sturdut, li għandu il mejt,
rashu iddur bih ; li igib il mejt, li
iġaghlec tistordi; m'hux sod, li jil-
għab, li idur ; b'moħħu sħun ; / feel
giddy <o-^y , inħossni stordut (għandi il
mejt, jew nħoss rasi iddur bija)illum ;
/ saw him on the iop o/ the high and
giddy mast, rajtu fil kuċċata tal arblu
għoli u li minnu jatic (li igiblec) il
mejt ; young heads are giddy and young
heartaare warm, (Uowper, Tirocinium)^
iJuB, jew il moħħ, taż-żgħaiagh idur
(m'hux sod jew jilgħab) u il klub (il
kalb) taż-żgħażugħ taf tħobb; are not
thou Hiyself giddy with the fadiion too,
(Shlkespear, Muchado about nothing),
inti m'bux ucoll għandec rasoc sħuna
bil moda ?
GiDDY-BRAiNED^ibleħ, bla għakal.
QZY^rl blaghakal.blaras.
GiBR-BAOLB— xorta ta ajcla (seker^.
QiisBBGKiTE— isem ta mineral li isi-
buħ fl-Irlanda.
QiF— minn f'Ioc if (ara).
QiF GAFF—tini u ntic, chif taghmilli
nagħmillec.
GiFT— rigal, għati, premiu ; don (li
jati jew iKejjen bih lil xi ħadd Alla
I-Imbiereo) ; tati rigal, tagħmel rigal ;
it has been given him a8 a gift^ tawhu-
lu bħala rigal ; conversation may be
esteemed a gift and not an aW,(Cowper,
conversation), il conversazioni (il cliem
jew li wieħed icunjaf x'igħejd) hiadon
li jati Alla u m'hux sengħa (ma jistax
wiehed jitgħallimha waħdu ) ; we saw
the gifts ready for the xoinnere^ rajna il
premijet lesti għal dawc li jirbħu ; he
qifted all his property to tlie churcli^
nalla rigal cull ma chellu lil cnisia.
GiFTED — mogħti bħala rigal; mżej-
jen ; she is gifted with beauiy^ richness^
and goodness of lieart, hia mżejna bil
ġmiel, ghana, u tieba ta kalb.
QiFTiB— rigal żgħir, haġa zghira.
GiFTLBSS— minn ghajr rigal.
GiFTLiNa— rigal żgħir.
QiFTURB— rigal, don.
Gia— foxxna; tifla belgħa, bla għa-
kal ; violin, dakka (żakżieka) fuk vio-
lin (jew bil violin) ; żugraga ; to seea
great llercuUs whippinq a gig, (Shaks*
pear, Love's lahour lostj^ xħin tara
ragel daks ġgant idawwar iż-żugraga ;
gig, gellied ( ragel li ihobb jiggieled);
the little gig iold all ihe quarrels,
(Mad. O'Arblay Diary, /, S90) il gel-
lied iċ-ċchejchen (kasir) semma il ġle-
diet collha li chellu.
Qia— ghig, frejgatina twila minn
għoxrin sa tmienia u għoxrin pied, li
tista tcun b'erba', b'sitta, jew bi tmien
mkadef ; carrozzin jew carrettun hafif
b'zewġ roti għal żiemel wieħed.
Gia-tistad bil foxxna, takbad il
ħut bil foxxna ; iż-żagżag.
QiaANTAL—ara gigantic.
GioANTiAN — bħal ġgant, ta ġgant li
jiflah daks ġgant ; ta kawwa jew saħha
tal għageb.
GiaANTBBQUB—ggantesc, tal ġganti)
ta ġgant.
QiaANTio— ta ġgant, ta ġorf ; cbir
Digitized by
Google
QIG
— 685 —
GIL
ferm, ta cobor liema bħalu, ta cobor li
iwaħħax.
GiOÀNTiOALLY— bħal tal ġganti, tal
ġganti, ta ġgant, bħal ġgant; he toalked
along giganticallyj beaa miexi bħal
ġgant-
GiOANTioiDB— ktil ta ġgant ; wieħed
li (min) joktol il ġganti.
OiOANToiiiTB — zorta ta mineral cri-
stallizzat (li għandu għamla ta pri-
sma jew iffaccettiat j jinsab I-actar fil
Finlandia.
GioANTOLooT — chitba jew discors
fak il ġganti.
Gioantomaoky — ġlieda, gwerra jew
tkabida bejn il ġganti.
Gioo—bħalpinnurHijdur mar-rih).
GiooBT—coxxa tal muntun ; biċċa,
farca, tarf; cui tlie staves to giggets,
(Beaam & Flet. Dovble marriage)^
katta (chisser) id-dewlagħt bicciet.
GiooiSH— li m'hux sod, li ibiddel
sicwit, li idur ma cull riħ ; ottr giggish
head have not tlie gift to ob»erve a pro-
mise^ (RoeerRy Neraman the Syrian)^
rjusna, li iduru ma cull riħ, ma jist-
għux jaraw ħaga li tcun lilna mwegh-
da.
GiooLB-daħca bħal dic li jidħcu
it-tfal ; tidħac bħal ma jidħku it-tfal.
GiooLER — wieħed li (min) jidħac
bħal ma jidħku it-tfal, jew daħca ta
ibleħ.
GioLBT— tifla b'mohħa fuk il werka,
li tidħac minn xejn, li m'hix soda fli
mgiba tagħha.
Gioor-ara giggeL
GioouR-dakkàk il violin, wieħed li
idokk il violin.
GiLBBRTiNB ^ordui tal patrijet (re-
ligiusi) hecc msejjaħ, li chienu Mn-
ghilterra fis-seculu tnax, (fejn il pa-
trijiet chienu bħal dawc ta Santu
Wistin u is-Sorijiet bħal dawc ta San
Benedittu) ; patri Gilbertin.
GiLBBBTiTB — isem ta mineral li isi-
buh actarx fil CJornovalja^Inghilterra)
GiLD — tindura, iddieheb; issebbaħ,
thenni ; iżżejjen ; issaccar (tħammar
il wiċċ bix-xorb ), tħammar ( bid-
demm) ; t/*<? wUl soon have tJiese pivtnre
frames gild^ dnl wakt nindurawhom
dawn il gwarnici; can you gild? taf
tindura? lei ofi good humaur^ mild
and gay, gild ilie calm evening of our
day, (Tarnball. Advice io ladies ofa
certain agej^ ħalli il buri tajba, 'sa-
chemm ghandha tcun, thenni I-aħħar
ġranet ta ħajjitna (il ġranet ta xiu-
nitna); Vll gild the lie with ihe luxppieei
ierfna I have^ fShskespear, /, Henry
IVJt nżejjen il ghidba bl-actar cliem
sabiħ li nsib ; find ihe liquor thai Iiath
gilded them^ (ShakeRpear, Tempesi),
sib ix-xorb li saccarhom ; If he do
bleed Vll gild tlie facea of t/ie grooms
withall, (ShiikfSpear, Othello)^ jecc
joħroġlu id'demm nċappas bib I-uċuħ
tal gt*oom» collha.
GiLD — storbiu, rvell, frattarija, għa-
għa.
GiLDBR— nduratur, dehhieb; biċċa
munita (flu8)'li tiswa dwar xelin u
nofB;t« yoar son agoldsmith oragildert
ibnec argintier jew nduratur?
GiLDiNO— ndurar, nduratura ("deheb
trab, pannella etc), bnrnished gilding^
nduratura fuk il gibs nburnuta ( bħal
tal bacchetti ghal gwarnici) ; chemical
giUHiig^ ndnratura li issir bil banju
galvanioii ; cold gdding, nduratura bil
porporina ; distemper gilding^ ndura-
ratnra fuk il gibs ; immersion gildingf
nduratura b*banju ; leaf gilding, ndu-
ratura bil pannella ; gildin^ size^ cull
ma jagħroln l-induraturi biex jista id-
deheb jakbad fuk il ħaga li icunu iridu
idehbu jew jinduraw ; murdent etc.
GiL HooTBR— xorta ta cocca (tajra).
GiLL -gargi tal hut ; li msielet ta
dundian, serdnk etc. ( li icolln homor
mdendlin taht munkaru) ; il għankra
rdac il-Iaħam li icnn maendel taħt il
Iħit).
GiLL NBT — xibca għal kbid tal ħnt
(bħal parit).
GiLL— xmara żgħira, kasma f għo-
Ija (li minnha igħaddi I-ilma li joħroġ
mill blat) ; bħal moxt bis-snien twal
għal li mxit tal għażel ; tfajla (namra-
ta) ; gillflirt^ namura ( tifla li tinna-
mra ).
GiLL— chejl Inglis (daks pinta).
GiLLET — mara pulcinella,fraxchetta,
jew li iddahħac in-nies.bihat
Digitized by
Google
m
— 634 -
GlĠ
QlfiBLUNE— ara ghibelline.
GiBEONiTB-^gibeonita, wieħed mil
Gibeoniti jew min-nies ta Gibeon
(msemmijin fli scrittura li chienu ic-
cundannati minn Giosuċ ) ; l-ankas
seftur, softur tas-sefturi, rsir mil
l-agħar,
GiBER— minjidħac bi, jewjicculiu-
na lill xi ħadd, culjunajr.
GiBlNQ — dahc bi, tmasħir.
QiBiNGLT — bid-daħo, bit-tmasħir.
GiBLET V^'^*®^^"" feewwieni; ta
^ Vligieġa etc. bħal ma huma
GiBLETs Jiikj^tb.fwiedetc.
GiBRALTAR - Gibilterra jew Gibiltà,
belt in^niAħa tlsfel fi Spanja, li ilha
taht idejn Mnglisi mis-sena 1704.
QiBRALTAR-STONB — ħaġra minn
wieħed mil għerien li hemm fQibiltà.
GiBSTAFF — lasta biex tara ("tchej jeU
il għoli tal ilma (x'fond icmi hemm).
GiD — isem ta marda fin-ngħaġ.
GiDDiED— ara giddy.
GiDDiLY— bli sturdament, bil mejt ;
li jilgħab (m*hux sod) ; bla cont.
QiDDiNESS — mejt, slurdament; /
mfferfrom giddineas^ nbati bil mejt
(j^ini.sturdament); loghob (meta ħa-
ġatcun dakka mod u dakka jeħor,
1'ew ma tcunx soda); dahk, ċajtjogħob,
ilieka ; isem ta marda fin-ngħaġ.
QiDDY^stnrdut, li għandu il mejt,
rasbu iddnr bih; li igib il mejt, li
iġaghlec tistordi; m'hux sod, li jil-
għab, li idur ; b'moħħu sħun ; / feel
giddy <o-^y,inħo8snistordut(għandi il
mejt, jew nħoss rasi iddur bija) illum ;
/ eaw him on tlie iop of Uie high and
giddy mast^ rajtu fil kuċċata tal arblu
għoli a li minnu jatic (li igiblec) il
mejt ; young heade are giddy and young
heartaare warm^ (Uowper, Tirociniinn)^
ijus, jew il moħħ, taz-żgħażagh idur
(m'hux sod jew jilgħab) u il klub (il
kalb) taż-żgħażugħ taf tħobb; are not
thou tfiyself giddy with the fashion . toOf
(Shlkespear, Muchado about nothing)^
inti m'hux ucoll għandec rasoc sħuna
bil moda ?
QiDDY-BRAiNED— ibleħ, bla għakal.
GlDDY PATED ) '
GiBR-BAOLB— xorta ta ajcla (seker^.
GiBSBOKiTB— isem ta mineral li isi-
buħ fl-Irlanda.
QiF— minn f'loc if (ara).
GiF OAFF— tini u ntic, chif taghmilli
nagħmillec.
GiFT— rigal, għati, premiu; don (li
jati jew iKejjen bih lil xi ħadd Alla
1-Imbierec) ; tati rigal, tagħmel rigal ;
it has heen given him as a gift^ tawha-
lu bħala rigal ; conversation may be
esteemed a g\ft and not an ar<,(Cowper,
conversation), il conversazioni (il cliem
jew li wieħed icunjaf x'igħejd) hiadon
li jati Alla u m'hux sengħa (ma jistax
wiehed jitgħallimha waħdu ) ; we saw
the gifls ready for the winners^ rajna il
premijet lesti għal dawc li jirbħu ; he
aifted all his property to tlu churcli^
ħalla rigal cull ma chellu lil cnisia.
QiFTED — mogħti bħala rigal; mtej-
jen ; she is gifted wiih beauty^ richness^
and goodness of heart^ hia mżejna bil
ġmiel, ghana, u tieba ta kalb.
QiFTiB-— rigal żgħir, haġa zghira.
GiFTLBss— minn ghajr rigal.
GiFTLiNa— rigal żgħir.
GiFTURB— rigal, don.
Qio— foxxna; tifla belgħa, bla għa-
kal ; violin, dakka (żakżieka) fuk vio-
lin (jew bil violin) ; zugraga \ to see a
great llercules whipping a gig^ (Shaks*
pear, Love's labour lostj^ xħin tara
ragel daks ġgant idawwar ix-żugraga ;
9^9 g^Iliod ( ragel li ihobb jiggieled);
the little gig told all tlie quarrels^
(Mad. 0*Arblay Diary, /, S90) il gel-
lied iċ-ċchejchen fkasir) semma il ġle-
diet collha li chellu.
Gio— ghig, frejgatina twila minn
għoxrin sa tmienia u għoxrin pied, li
tista tcun b'erba', b'sitta, jew bi tmien
mkadef ; carrozzin jew carrettun hafif
b'zewg roti għal żiemel wieħed.
Gia-tistad bil foxxna, takbad il
ħut bil foxxna ; iż-żagżag.
QiOANTAL—ara gigantic.
QiaANTiAN— bħal ġgant, ta ġgant li
jiflah daks ġgant ; ta kawwa jew saħha
tal għageb.
QiOANTBSQOB— ġgantesc, tal ġganti,
ta ġgant.
GioANTio— ta ġgant, ta ġorf ; cbir
Digitized by
Google
QIG
— 685 —
GIL
ferm, ta cobor liema bħaln, ta cobor li
iwaħħax.
OiOANTiOALLY— bħal tal KSft^ii) ^aI
ġganti, ta ġgant, bħal ġgan t; he xoalked
along gigantically^ beaa miexi bħal
ġgant-
GiQANTioiDB— ktil ta ġgant ; wieħed
li (min) joktol il ġganti.
OiOANTOLiTB — xorta ta mineral cri-
stallizzat (li għandu għamla ta pri-
sma jew iffaccettiat^ jinsab 1-actar fil
Finlandia.
GiGANTOLooY — cħitba jew discors
fak il ġganti.
GioANTOMAOKY — ġlieda, gwerra jew
tkabida bejn il ġganti.
Oioo— bħal pinnur (\\ jdur mar-rih).
OiaoBT—coxxa tal muntun ; biċċa,
farca, tarf; cut tlie staves to giggets,
(Beaam & Flet. Dovble marriage)^
katta (chiBser) id-dewlagħt bicciet.
GiooiSĦ^li m'hux sod, li ibiddel
sicwit, li idur ma cull riħ ; onr giggieh
head have not the gift to observe a pro^
misey (RoeerRy Neraman the Si/rian)^
rjusna, li idurn ma cnll riħ, ma jist-
għux jaraw ħaġa li tcun lilna mwegh-
da.
OiooLB-daħca bħal dic li jidħcu
it-tfal ; tidħac bħal ma jidħku it-tfal.
OiooLER — wieħed li (min) jidħao
bħal ma jidħku it-tfal, jew daħca ta
ibleħ.
OioLBT— tifla b*mohħafuk il werka,
li tidħac minn xejn, li m'hix soda fli
mgiba tagħha.
Gioor-ara gigget.
GioouR-dakkàk il violin, wieħed li
idokk il violin.
OiLBBRTiNB — ordui tal patrijet (re-
ligiusi) hecc msejjaħ, li chienu Mn-
ghilterra fis-BecuIu tnax, (fejn il pa-
trijiet chienu bħal dawc ta Santu
Wistin u is-Sorijiet bħal dawc ta San
Benedittu) ; patri Gilbertin.
OiLBBRTiTB — isem ta mineral li isi*
buh actarx fil C]!ornovalja(Inghilterra)
GiLD — tindura, iddieheb; issebbaħ,
thenni; iżżejjen; issaccar (tħammar
il wiċċ bix-xorb ), tħammar ( bid-
demm) ; v*e will soon have tJieae pictiire
frames gild^ dnl wakt nindurawhom
dawn il gwarnici ; can you gild? taf
tindura? let oft aood humour^ mild
and gaj/f gild tlie calm evening of our
day, crarnball. Advice to ladies ofa
certain agej, ħalli il bori tajba, 'sa-
chemm ghandha tcun, thenni l-aħħar
ġranet ta ħajjitna (il ġranet ta xia-
nitna); /71 gUd the lie with Uie liappiest
terms I have^ CShskespeary /, Henry
710, nżejjen il ghidba bl-actar cliem
sabiħ li neib ; find the liquor that Iiath
gilded them, (Shakenpear, Tempest),
sib ix-xorb li saccarbom ; If he do
bleed Vll gild tlie faces of the grooms
withall, (Shiiki'Spear, Othello ), jecc
joħroġlu id-demm nċappas bih I-uċuħ
tal grooms collha.
OiLD — storbiu, rvell, frattarija, għa-
għa.
GiLDBR— nduratur, dehhieb; biċċa
mnnita (flus^'li tiswa dwar xelin a
nofB;M yoar son agoldsmith oragilderf
ibneo argintier jew ndaratur?
OiLDiNO— ndurar, nduratura ("deheb
trab, pannella etc), burnished gilding^
nduratura fuk il gibs nburnuta ( bħal
tal bacchetti ghal gwarnici) ; chemical
giUlhig, ndnratura li issir bil banju
galvanicn ; cold gilding, nduratura bil
porporina ; distemper gilding, ndura-
ratura fuk il gibs ; immersion gilding,
nduratura b*banja ; leaf gilding, ndu-
ratura bil pannella ; gildin^ size^ cull
ma jagħroln l-induraturi biex jista id-
deheb jakbad fuk il ħaga li icunu iridu
idehbu jew jinduraw ; murdent etc.
GiL HooTBR — xorta ta cocca (tajra).
GiLL -gargi tal hut ; li msielet ta
dundian, serduk etc. ( li icolla ħomor
mdendlin taħt munkaru) ; il għankra
rdac il-laħam li icnn maendel taħt il
Iħit).
GiLL NBT— xibca għal kbid tal ħut
(bħal parit).
OiLL— xmara żgħira, kasma f' għo-
Ija (li minnha igħaddi lilma li jonroġ
mill blat) ; bħal moxt 'biB<>8nien twal
għal li mxit tal għażel ; tfajla (namra-
ta) ; gillflirt^ namura ( tifla li tinna-
mra ).
GiLL— chejl Inglis (daks pinta).
OiLLET — mara pulcinella,fraxchetta,
jew li iddahħac in-nies.bihat
Digitized by
Google
GIL
— 686 —
QIN
. QiLL PLiRT — tifla moħħa fuk il wer-
ka ; namura, tifla li tħobb tinnamra.
GiLLiB ) seftur; kaddej (becc msej-
GiLLY J jah fli Scozia) ; ir-ragel li
imur jew joħroġ mas-sinjur tieghu
meta dan imur għal caċċa ; and toiih
the help of his gillies he goi him into
the hilU ( Scoil, Waverley^ Chap.
XVIII) u bil għajnuna tan-nies li
chelln miegħu hua giebu gewwa (kalb)
il għoljet:
QiLLiNOiTB — isem ta mineral, li
jineab wisk f xi artijiet ta li Svezia.
GiLLY FLowBR - xorta ta fjur, isem
ta fjur bħal giżi.
GHiOUR— bniedem falz, karriek.
QiLOUs^karrieki, falz.
QiLPY— bniedem ( actarx żagbżugħ
jew tifla) cajtier.
QilRàyagb — tisrak, tissaccheġġa,
tħarbat.
GiLRÀYÀaBB — ħalliel, min jagħmel
sacchiġġ; bniedem storbius, li jagħ-
mel frattarija jew storbin.
GiLRY— ħell, serk.
GiLT (temp passat u particip passat
ta GUd^ (ara).
GiLT-BDaBD— bix^xfar (truf) durati
tlie hook you qave him has iis leavea gili
edged, il ctieb li tajtu għandu il (bil)
folji ndurati fittarf.
QiLT ĦBAD— isem ta ħuta, I-aurata ;
isem ta tajra.
QiLTip— ara guilty.
GiM — nadif xummiema, liebes taj-
jeb, pulit.
GiMBAL— dac il meccanismu ta cir-
chijiet li iħallu li lampa, boxxla etc.
tibka dejjem mdendla fin-nofs iċċakla-
ka chif iċċaklaka.
GiMBLBT— ^ara gimlet.
GiMORAOK— tifel (ġuvnott) pulit lie-
bes donnu xummiema ; żabicott, puli-
caria, petitu ; biċċa logħob tat-tfal
sabiha iżda li ma tiswiex (ngħejdu
i^na bħal dawo il macni tal ħjata,
vapuri ta 1-art etc. tal-Iandi li jixtru
sold sold ittfal).
GiMLBT — berrina.
QiMMAL— ara gimbal.
QiMMBR (bli Scozzis) xiħa ; go out
you gimmer, mur minn hawn ja biċċa
ta xiħa ; ^tmm^r, biċċa meccanismu;
gimmer, ħarufa (ngħaġa) ta roinn sena
sa sentejn ; gimmer, tfajla, xbejba.
GiMP-ghimm, lazz.
GiMP-MAOHihB — newl ghax-xogħol
tal ghimm ( jew lazzijiet).
GiMP— kasir jew ħatif (li ma igibx
fl-użin jew mit-tul); nadif, pulit, xuni-
miema; ċajta, żufijettata, ħlieka; tagh-
rael is-snien, jew pizzi (bħala orna-
ment, flibsa etc.)
GiMPiNQ - tforni (i%^.ejjen) bil lazzi-
jiet jew bil ghipm.
GiN— ġnibru ( xorb) ; macna (floe
engine); strument, isem ta biċċa għod-
da, li fuku, jew biha, chienu dari jatu
it-tur(uri I-iccundannati; meccanismu;
pompa li taħdem b'mitħna tar-rih;
macina jew grua ( macna ) biex tarfa
hwejjeġ tkal ; raddiena tal halġ ; man-
sba, nassa ; kasma ( tiċrita jew fetha )
fil blat ; taħleġ ; iddaħħal, takbad fin-
nassa; tibda (Tloc begiu.)
GiNBLooK -isem (xorta) ta bnzzell.
GiN-uoRSB — żiemel li idawwar mac-
na iraddiena tal ħalġ etc.)
GiN-HousE — hanut fejn ibigħu il
ġnibru ; maħzen, post, loc, fejn jaħal-
ġu, macna tal ħliġ.
GiN-RiNo -- iddawra fejn jimxi il
bgħal, żiemel etc. li icun idawwar il
mitħna tal miexi.
GiN-SAW - munxar jew moxt fil ma-
cni jew rdieden tal ħliġ, li minnu
igħaddi it-tajjar jew il hjut tal koton
u jibka barra iż-żerrigha.
GiNO-cumpanija, gaj (floc gang),
GiNOAL-xorta ta canun żghir li
jiccargawh b*balla (ta xi tmientewiek)
minn wara.
GlNGBLLY jeW GlNOILLIO OIL - ZOJt
tal ġulġlien.
GiNOBR— ginger, ħatab tal ginger li
minnu jaghmlu il ginger li nixorbu.
GiNOBR-ALE — ginger ejl, xorb li
m'hux spiritus, isir mil ginger miaħuk
fl-ilma u iz-zoccor bi ftit gas acidu
carbolicu.
GiNaBR-DBBR— birra li fiha l-essenza
tal ginger.
GiNOBR BRANDY— xorb, gingei* bran-
dy, isir billi iħaltu (jaghmlu) ħatab
tal ginger mjsħuk fil brandy u iħallob
Digitized by
Google
«IN
— 687 —
QIll
bemm daks tliet gimgħat, imbagħt
iħaltu miegħa ftit zoccor.
OiNOBR ooRDiAL— xorta ta xorb ħa-
fif li isir billi ihalta I-esseDza tal ħa-
tab tal ginger ma li spirta.
GiNOBR POP— ara ginger-beer,
GiNOBR Vfim—ginger xoine^ zorta ta
mbit Inglis (li jixorbuh wisk I-Ingbil-
terra) li isir b*tah1ita ta zoccor fer-
mentat, ilma, ginger misħak a ftit
spirtu.
GiNGBRADB — ġlopp tal gingcr.
GiNOBRBRBAD TRBB—xorta ta siġra
(palm) li ticber fl-Egitta.
GiNGERBRBAD WORK— disinn, scultu-
ra fil ħaġar għal bini ( faċċati ta
djar etc.)
GiNOBRLY— bil cbemm, bil mod il
mod, bl-attenzioni ; tvhy doea ahe walk
80 gingerly^ has slie a comt ghaliex
kegħda timxi hecc bil mod jew bl-at-
tenzioni (chemm chemm tmiss ma
1-art) jakaw għandha xi callu?
ĠIN0BRNBB8 — atteuzioui fil mixi,
mixi chemm chemm wieħed imiss riġ-
lejh ma I-art, mixi bil mod ; their gin-
gemess in tripping on toes like young
goat8j(Stnhbes), I-attenzioni tagħhom
fil mixi, li jimxu chemm chemm imis-
su I-art fuk ponot subgħajhom, kishom
frieħ tal mogħż (ghidien).
tiiNOBRous— tal-Iewn tal ginger, sa-
frani ċar.
GiNOHAM—xorta ta drapp (tajj&r)
bil ħajt culurit ; umbrella micsia bi
drapp ordinariu fbil gingliamj.
GiNgiNo — I-infurrar (il bini mal
ħajt, jew il ħitan ma'I ġnieb) ta mogħ*
dija jew passa^ġ fminiera jew barrie-
ra, biċ-ċlamit jew bil maduni.
X GiNOiVAL~taI hniec.
GiNOLE — cempil, cencil ; iccencel, ic-
cempel.
GiNOLB BOY— biċċa munita, flus.
GiNOLYMUs— ġogtad-dirghajn, rcub-
tejn jew tal għaksa.
GiNoo— isem ta siġra (XB-Salieburia
Adiantifolia).
GiNNiNO— ħliġ (il għażil tat-tajjar
tal koton mi^«-^.errigha) ; il bidu, bidu
(f loc bcqinning).
GiNNY-OARRUOB— vagun (ta vapur
tal art) għal mercanzija.
GiNOuii— inginier (li jaħdem f mac-
na tal militar).
^ GiNSBNo— isem ta ħaxixa li jusawba
li spiżiari mal medicini (ħaxixa aroma-
tica, taħrak).
Gioooso— (fil musica) b'mod lijuri
ċajt, bil-Iogħob, li jilgħab.
Gip— tnaddaf żakk I-aringhi.
GiPB— ġobba, libsa ta fuk, dublett.
GiPSBR — borsa (li wi^ed iżomm
mdendla maċ-cinturin ta kaddu.
Gipsous— tafli, bħal gibs.
GiPSY— żingaru, żingara, min jig«
giera minn pajjis għall-jeiLor u jakra
il venturi, Isien (lingua) taz-iingari;
wiehed li icun ismar isejħulu (ighej-
dulu) hecc (gipsy) b'disprezz ; bniedem
li icollu fama ħażina ; ragel ħażin jew
mara ħażina ; macacc ; tai-żingari ; a
gipey hat^ cappell bħal dac li jilbsu iż-
żingari (bħal taz-żingari) bil f ildi cbar
mal ġnieb.
GiPSY— tiecol taht it-tined ; tgħejx
jew tiecol bħal dawc li jiggerrew minn
pajjis għall-jeħor jew bħai-żingarL
GiPSYisM— il hana tal (chif jagħ-
mlu) iż-żingari; Kerk, ingann, wiri
jew għamil ta ħaġa b'oħra.
GiPSY LiKB— b&il żingari.
GiRAFFE — il giraffa jew żrafa, anni-
mal b'għonku twil ferni ; 1-ogħIa anni-
mal ta erba sakajn (igħedulha ucoU
camehpard).
GiRANDOLB— candelabru (bil brazzi
għax-xama).
GiRAsoLB — ^^il ward tax-xemx jew
girasul, (jisseijah ucoU tumeole); xorta
ta minerai, ħaġra preziusa ta lewn
caħlani ċar u tlekk jew tilma fid-daul.
GiRAMouNT—pianta li tagħmel bħal
kargba li iż-żerrigħa tagħha jatuha
għad-duda (biex jekerdu il verme soli-
tariu).
GiRD— dakka bVirga jew b'għasluġ;
we^għa, nigża; sarcasmu, tgħajiib,
culjunata; daħca bi, circu (ta bit-
tija etc); tati b'virga jew b'għasluġ,
issawwat. titkob, tinfed minn banda
ghall-oħra; ticculjuna, tgħajjeb, tit.
ħac bi ; torbot dugħ ta mastella, bit.
tija etc. b'circu jew b'ħabel etc; torbot,
69
Digitized by
Google
QIR
— 688 —
aiR
tħażżem, iddawwar ħabel etc. ma;
tlibbes ; tati biex wieħed jilbes jew
igib faku ; torbot ma (kaddec etc.) ;
conacience by this meana is freedfrom
many fearfal girds etc.^ (Tillotsoii),
b'dan il mod (u hecc) il cuxienza ma
icollha l-ebda tinghis etc; I thank you
for that girdy good Tranio^ (Shake-
8peier. Taming of the Shrew)^ nirrin-
graziac ta dic id-daħka li dhakt bija,
Tranio -, the girda of this tub are not
vcry atrong^ ic-circhijiet ta din il mas-
tella m'humiex kawwijin biżżejjed; they
sprinkled earth upon their heads and
Sirded their loins with sack cloth (^
[aeeabee8)» xerrdu (raxxew) ittrab
fuk rashom u ġiebu fukhom, jew libsu,
ix-xchejjer ; / girded thee about loith
fine linen and I covered thee with fine
ailkf (Ezekiel), libbistec għażel (ħwej-
jeġ) sbieħ u chsejtec (għattejtec) b'ħa-
rir sabiħ.
GiBDBB— min (dac li) jidħac b'xi
ħadd jeħor, min ighajjeb, culjunajr ;
min idawwar b'circhijiet, min iħaxxem
. jew ilibbes ; buttar ; puntal ('travu
biez iżomm bini li ma jiġġarrafx>.
GiBDBR BRiDGB — pont miżmum fuk
il puntali.
GiBDiNO — rbit, tidwir ta circhi-
i*iet etc; Ibies, hwejjeġ ta Ibies, biċċa
iwejjeġ ; lie had on a girding of sack-
cloth, chien liebes libsa tax-xchejjer»
(tad-drapp tax-xchejjer).
QiBDLB — ħijem, hażża, cinta; I-equa-
tur ; dawra, wesgħa mdawra bil ħitan
jew magħluka; rabta, ghakda; circu,
bàstun ma dwar colonna ; iddawwar
ma, tħażżem» tgħannak, tħaddan ; that
ia an oldfashioned girdle she hadround
her waiat, chella cinta (cinturin jew
ħżiem) antic ma dwar kaddha ; frorn
the world's girdle to the frozen pole,
(Gowper, ExpostulationJ, mill-equatnr
sal pol nġazzat ; ivithin the girdle of
these walls, fil wesgħa li hawn magħ-
luka bejn dawn il ħitan ; trade is the
golden girdle of the globc, (Cowper,
Charity), il cummerċ hua ir-rabta li
tiswa id-deheb (hua il għakda tad-
deheb) tad-dinja ; the girdle of the sky,
l-6clittica ; to have jew )iold under one*s
. girdle^ iżżomm bniedem etc taht il
cmand jew is-euggizioni tiegħec ; he
always had his son utider his girdle^
dejjem żamm 1-ibnu bil beżgħa (tiAt
is-suggizioni ) tiegħu ; he was seen
sitting on the walls tliat girdle round
the churchyardf rawh kighed bil kegħda
fuk il hajt ta ma dwar ic-cimiteru ; the
gentle babes girdling one another iviihin
thcir innocent alabaster arms, (Shakes-
pear, Bi^ihard IIIJ, it-trabi ħelwin
chienu jitghanku ma xulxin ġo dawc
id-dirgħajn tagbhom bojjod li donnhom
alabastru.
GiBDLE STBAD— il kadd (il ħżiem jew
ic-cinta fejn jintlibes ic-cinturin) ; il
ħoġor ; therefeU a flower into hergirdle
stead, (A. C. SwinbarDe), waka (già)
fjur ġo ħoġorha.
GiBDLE WHBBL — rota żgħira ( ta
macna tad-dawran).
GiBDLBB— min jaghmel ic-cinturini ;
ħażżiem.
GiBL— tifla, xbejba ; cerva (cery) ta
sentejn ; tcun tkila b'tifla ; she is a
finc girl, hia tifla sabiħa ; hc is marricd
to a very rich girl, ħa (iżżewweġ) tfajla
(xbejba) għànja ħafna ; the roebuck is in
thefirstyear a kid, in Hie second a girl,
ic-cerv meta icollu sena ("meta icnn
għadu ta sena) jissejjah kid u meta icun
ta sentejn jissejjah girl ; what do you
think, is she girVd or boydl ("CJorbet),
xi tgħejd int li għandha (li icollhaj
tifla jew tifel ?
GiBL BOY— tifel li ihobb il bniet, li
għandu minn tifla, li donnu tifla.
GiBL HOOD— tfulija, żgħużija.
GiBLisĦ— ta tifla, ta xbejba ; in her
girlish age she used to keep sheep on tlie
moor, fl-età (fi żmien) ta meta chienet
tifla(meta cbienet għada tifla) chienet
tirgħa in-nghaġ fuk il moxa ; tliat is
girlish play, dac logħob ta tfal.
GiBN - ticxef snienec, titcherraħ, tu-
ri wiċċ icreħ bħal meta jagħmel chelb
kabel ma jimbaħ jew jigdem.
GiBNAL—caxxa, post għal kamħ,
fossa ghal kamh.
GiBONDB — Gironda ; dipartiment
(art) fxatt il baħar ta Franza, li tigi
għal Ibiċ, tmiss mal Bajja ta Biscalja ;
post fejn jitfgħu I-ilma tagħhom fil
baħar ix-xmajjar Garonne u Dardogne
Digitized by
Google
QIR
— ġ89
GIV
(xi tlittax il mil il fak mil belt ta
Bordd).
GiRONDiST—girondista, tal partit tal
girondisti (jew republicani, li cbien
bemm fi Franza għal bidu ta meta
bdiet ir-BivoIazioni) ; tad-dipartiment
jew 1-art ta Gironde (ara).
GiROUTTB — hecc hama msejħin dawc
li fil pulitca iduru ma cull rih (issa
iżomma ma partit a issa iduru ma
jeħor) pinnur politicu ; opportunista.
GiRB— circa ta bittija jew mastella.
GiRT — mħażżem, mdawwar ; iddaw-
war, tħażżem; tchejjel (tara x'wisa
jew z'dawra fih) il ħżiem jew il kadd.
GiRTH — cinturin ta taħt żakk iż-
żiemel (cinga) ; il kies tad-dawra tal
kadd, id-dawra tal ħżiem; cinga ta
torchiu (ta stampatur).
GisARM — mannara li takta minn
żewġt ibnadi, mannara tal gwerrieri
antichi.
GisPBN— tazza jew chiccra tal gild.
GiST— allo^ġ, lucanda, post loc etc.
fejn wieħed jirtira (min jorkod etc.) ;
is-sustanza, il pont li fuku icun wie-
ħed jitchellem, largument, il custioni.
GiTB— libsa, Ibies, ħwejjeġ tal Ibies.
GiTERNB ) strument tad-dakk bil cor-
Gytbrnej di bħal chitarra.
GiTTBRN > iddokk fuk il Gyteme
Gittbrne) (ara).
GiusTo— sewwa (fil musica) fit-temp
sewwa.
GivB— tati, tnewwel ; icciedi, titlak
jew terħi ; give him apenny^ tih (atih)
sold ; can you gioe him this book pl/^ase,
tista tnewwillu (tatih) dan il ctieb
jecc jogħġboc; give this inan your place,
ciedi postoc lill dan ir-ragel ; she gave
the wanton winds her flowing /m£r,
rħiet (telket^ xaharha jittajjar mar-
riħ ; nowj please^ give me your opinion^
issa, jecc jogħġboc ara xi tgħejdli inti
(tini 1-opinioni tiegħec) ; give your
word of commamly ordna (ati I-ordni) ;
to give ones word^ tati il chelma ; I do
give you my word, natic il chelma tiegħi
( nagħmillec tajjeb, nisgurac ) ; give
(upon), tattacca ; Hannibal gave upon
the RomanSi Hannibal attacca ir-Ctelak
għar-) Bumani ; the weather gives^ it-
tomp beda jiftah (beda iciedi) ; to give
away, tQ.ii lil (tgħaddi għal) ħadd j'ehor,
tati, izżewweġ; to give back^ tati lil min
imissa ; tar^a, jew tmur lura ; so they
gave back and came no/tir^A^r, (Banyan,
PHgrUns progress), u ghalecc huma
reġgħu lura u bakgħu hemm ma
mzewx actar il kuddiem ; to giveforth^
tippublica, ixxandar, tgħejd, toħroġ
ix-xniha, tgħarraf ; soon after it was
given forth^ and believed by many^ that
the king was dead, malajr ħarget ix-
xniha (^kalu) li is-sultan miet u bosta
emmnu dana ; to give in, tiddichiara,
tghejdy taccetta, tati, tippresenta, ic-
ciedi ; / shanH give in my adhesion
to this cause^ ma niddichiarax ( ma
ngħejdx) hecc jen, fdin il biċċa; he
did not givc in his name, ma tax, ma
ippresentax ismu ; the charge wasgiven
with 80 iveU governed fury tliat the
Scots were enforced to give in, (Hy*
Wird), I-attacc chien magħmul b'hecc
killa cbir(v a sewwa li Scozzisi chel-
Ihom bil fors iciedu; togive off, ittajjar,
tħalli joħroġ, titfa ; tati, icciedi, tit-
lak, thalli ; these waters are given off
vapour, dan I-ilma kiegħed jitfa minnu
(jagħmel) fwar; it is said that he was
to give off his crown before the d^ath of
his souy igħejdu li chellu iciedi il cu-
runa kabel il mewt ta ibnu ; to give o;i,
tmur għal, tattacca ; to give out^ titfa
(tagħmel) tħalli joħroġ minn ; thab-
bar, tippublica, tgħarraf, toħroġ ; tfer-
rak, tati, tkassam ; icciedi, terħi ru-
ħec, tintelak ; tgħejd li tcun xi ħaġa
(u ma tcunx xejn) tippretendi li int ;
this is the plant that gives out the sccnt,
din hi il pianta' (is-siġra) li kegħda
tagħmel (H kegħda titfa) din ir-riħa ;
he gave out general summons^ ippublica
ħareġ citazioni għall culhadd fordna
jew ġaghal li jinġabar jewjigi culhadd);
he gave out new orders to his men^ ħa-
reġ ordnijiet ġodda għan-nies tiegħu ;
he has given out all his riches to the
poor of the parisk, ferrak ( kassam )
gidu collu (cull ma chellu) lil fkar
tar-raħal tiegħu ; / ihought you would
never Jiave given out these arms,
(Shakf8pc*ar, Ilcfiry Vlj, jena katt
ma cont nemmen li icciedi I-armi;
Digitized by
Google
Qiv
— 540 —
QlV
one thatgives out himself Prince Flo-
rizel, (Sbakespear, Winter'8 TaleJ,
wieħed li kal li hu il Princep Florizel;
to give over, tati, tħalli għal ħadd je-
ħor ; iceiedi lill ħadd jeħor ; titlak, ic-
oieài, tethi ; if ahe wiU give hiin hack
the preaents he gave her, he tvill give
.over h\$ suit, jecc hi tatih lura ir-
rigali li taha hu iciedi il eawsa ; / have
given you over, jena għaddejtec b'mit-
luf (}&à2k ma chellix actar tama li na-
rac salv) ; they liave given^ themselves
over to aU manner oftice, taw ruħħom
għal cuU zorta ta viziu ; to give over,
takta, icciedi, ma tcomplix ; give not
over 80, entreat him, taktax, compU
itolbu ; to give up, icciedi, titlak, tab-
banduna, terħi ; the doctore have given
up aU hopee^ it-tobba katglm jeshom
gnal collox (kalu li ma hemm ebda
tama) ; to give every one his due, tati
lill culbadd li imissu (tati sehem lill
culħadd) ; to give thanka, tiżżihajr, tir-
ringrazia ; let us give thanis to God,
niżżuħajr 1-AIIa ; to give like for like,
tpatti; to give evidencej tixhed, tagħmel
xhud; to give ground, tmur (tarġa)Iura;
togive way^ icciedi, titlak, terħi (ruħec)
tabbanduna ; Ifeel the ground giving
way under myfeet, kieghed nħoss I-art
icciedi Cnieżla bija) taħt riġlejja ; she
has given way to melancholy, tat ruħħa
għas-swied il kalb (rħiet ruħħa għad-
dwejjak ) ; they gave us forty guns,
ghamlulna salut ta erbghin tir (spa-
raw erbgħin tir meta dnalna); to give
alms, tagħmel carità ; he gives some
two poutuls a day in alms, jagħmel xi
żewġ liri carità cuU jum (jati carità xi
żewġ liri cuU jum) ; th give credit, tem-
men; don't give credit to what he says,
temminx li ighejd; Igive you credit, nem"
mnec, nafdac ; to give ear, tati widen ;
/ never give ear to what she says, katt
ma nati widen għal litghejd; to give
leave, tħalli, tippermetti ; can you give
me two days leave, tippermettili immur
(noħroġ etc.) jumejn (tatini permess
għal jumejn); to give leave, tħalli, tip-
Ermetti ; give me leave to do itfor him,
llini nagħmlu jen (nagħmilulu jen);
to give a guess, tinżerta, takta ; to give
fire, tiġbed (tispara pistola etc), to
qive one a caU, issejjah, tghajjat (lil xi
ħadd) ; give him a call, your voice is
stronger tlmn mine, għajjatlu ghajta,
lehnec actar kawwi (jinstama actar)
minn tiegħi ; to give judgment, takta
sentenza ; he wiU not give his iudgment
before hearing aU the witnesses, ma
jaktax is-sentenza kabel ma jisma ix-
xhieda collha; to give itfor one, takta
sentenza favur ta wieħed ; doyou think
thejudge wiU give itjor me ? tifhem int
li li mhallef irebbaħħieli (il causa) ? to
give a good price for a thing, tixtri
naġa bil għali ; / gave a goodpricefor
that book, dac il ctieb nfakt hafna fih ;
to give ivarning, twiddeb ; to give one a
Jall, twakka, iġġarraf; to give ones
mind to a thing, tati ruħec (tapplica
rasec) għal ħaġa ; / intend noiv to give
my mind to the study of Latin, issa
feħsiebni nati ruħi għal li studiu tai
Latin ; to give heed, tokgħod attent,
tkis, tindocra ; give heed to uhat he
says, indocra, okgħod attent għal dac
li ighejd ; to give up one's account, tati
cont, tagħmel il contijiet ; to give up
the g}u>st, tmut ; to gire the back (jew
sackj to, tchecci, tibgħat il barra ; he
was given the sack, checcewh il barra
(sbarazzawh, baghtuh mil impieg) ; to
give birth to, icolloc tarbija Ciggib fid-
dinja, teħles) ; she gave birth to a boy,
chella tifel ; to give chase to, tmur tiġri
wara (annimal etc ) biex takbdu ; to
give it to one, taħsel bniedem, tatih
rifront, tatih ċamata (iċċanfru), tatih
xebgħa sewwa ; give it to him tvhen he
comes, aħslu sewwa (ghajjat miegħu
ferm) meta jigi ; he gave it to him this
time, din id-darba lagħabielu (xeb-
gha) sewwa (chif tmiss il-ligi) ; to give
one the Ue, tghiddeb (tgħajjar wieħed
ghiddieb); to give head, terħi (ir-riedni)
tati il libertà ; he gave the horse his
head, rbielu iż-żiemel ; to give Une, ter-
ħi (ix-xlief jew lenza) lill ħuta meta
tcun tistad, tati il calum ; to give way
together, takdef flimchien (iżżomm it-
temp fil kdif), git^e and takc, tini u
ntic (bidla chif jixrak, talli tatini na-
tic); to give the hand, iżżewweġ, tati
b'gharusajew b'gbarus.
GiVBN— moghti.
Digitized by
Google
Ġiv
— 541
GLA
GivBR— min jati, inewwel, jew jagħ-
mel rigal.
GivB8(akra(7att's)- xchiel, manetti.
GiviNG - ghati, tnewwil.
GiviNG-ouT—cliem, asserzioni, għaj-
dut, dichiarazioni.
GizzABD — gewwieni (interiuri) ta
tigieġa etc; ħanżħa tat-tjur (jew tal
għasafar^
Glabratb— lixx, bla xaghar jew pil.
Glabriatr— tillixxa, tfartas, twak-
ka ix-xaghar.
GxiABRiTY— tfartis, nżul tax-xaghar.
GiiABRous— lixx, bla pil (bħal werak
ta xi siġar).
Glaciablb •— li jista icun mbiddel
fsilġ, li jista jinġazza u isir (ilma)
magħkud.
Glaoial— nġazzat, tas-silġ, jew tal
ilma magbkud.
Glaoiallt— permezz tal inġazz jew
tal ilma maghkud.
GLAOiATE—tbiddel 1-ilma fi nġazz
(taghmel 1-ilma li jaghkad u isir silġ,
jew tgħakkad I-ilma fsilġ) ; issir silġ,
tinġazza.
Glacibr— glacier, xmara tal ilma
magbkud li timxi (titcarcar) bil mod
il mod I-isfel ma xi muntanja.
Glacibr brosion - dac it-ta^6r li isir
bil brix li jobrox ma 1-art il glacier
(ix-xmara tal ilma maghkud) hia u
nieżla bil mod.
Glacier fork— il post fejn jiltakgħu
żewġ glacieri jew xmajjar tal ilma
magħkud li icunu gejjin 1-wieħed minn
banda u 1-jeħor mill ohra.
Glaoibrb — għàr mimli bl-ilma
magħkud jew inġazzat.
GLAcis—glasis, żurzieka ma fortifi-
cazioni jew ma fortezza (mis-sur li
tinżel għal xejn sat-triek) ; żur^Jeka.
GLAD-ħieni, cuntent, ferħan, daħ-
kan. mgħaxxak ; tal ferħ ; tithenna
tifraħ, titgħaxxak ; / am very glad to
learn that he is doing wcU now, jena
ħieni wisk (għandi piacir) nisma (jew
ncun naf) li hua tajjeb ; I ain right
qlad that you havc sHċcccdcd^ jena fer-
ħan (cuntent) ħafna li int ghaddejt ;
("rnexxielec li chellec f rasec etc.) ; /
have hrought yon glad /u^tnr/s, gibtilcom
aħbarijet tal ferħ ; wine glads thc hcart
of manj 1-imbid iferrsA (jagħmel al-
legru) il bniedem ; 1-imbid iferrsA il
kalb (jagħmel il bniedem allegru).
Gladdbn— tħenni; tithenna, tifriA,
tferraħ ; titgħaxxak, tcun cuntent ;
/ hope this news toiU gladden his heai%
nitma li din I-aħbar tħennilu kalbu ;
Bo shaU your company ever gladden at
the sound of your voice, (AdaniS), u
hecc il cumpannija tiegħec tifraħ 'dej-
jem ( titgħaxxak jew tithenna ) bil-
leħen tieghec.
Gladdbr— min (dac li) iferraħ jew
ihenni.
Gladb— mogħdija, passaġġ, daħla
(triek) għal ġo bosc ; rokgħa ilma fi
xmara li ma icunx inġazzat.
Glade-nbt— xibca (xbiec) li jonsba
ghal l-għasafar fid-daħliet ta xi bosc. .
Gladful — ħieni, cuntent, ferħan,
mimli bil ferħ, coUu cuntent.
Gladfulnbss— hena, ferħ, cunten-
tezza.
Gladutb — għamla ta xabla (wer-
ka etc.)
Gladiator— gladiatur, ragel li jif-
lah magħżul biex jiggieled u jissara
ma jeħor b'xabla etc. ( chif chienu
dari jagbmlu fl-anfiteatri ta Bumaf
specialment fil Colosseu); gellied ; wie-
ħed li kieghed ghal ġlied jew għas-
saràr.
Gladiatorial — tal ġlied jew is-saràr,
tal gladiaturi ; Constantine made a law
against the gladiatorial showsy Costan-
tinu għamel (ħareġ) ligi biex ma iħal-
lix isir ġlied \i sarftr tal gladiaturi fil
pubblicu.
GLADiATORisM—saràr, ġlied tal gla-
diaturi (għal premiu, min jagħleb jew
igib il sieħbu).
Gladiatorship — 1-ufficiu, ix-xoghol,
is-sengħa ta gladiatur (ta wieħed li
kieghed għal ġlied jew għas-sarftr).
Gladiatort— ara gladiatorial.
Gladiole— isem ta pianta, bil ba-
sla.
GLADius—il pinna tal clamar jew il
għadma tas-siċċa.
Gladly— bil kalb coUha; lie receired
us gladlyy lakaghna bil kalb coUha
(collu ferħan, bil piacir^.
Digitized by
Google
Qiv
— 540 —
QlV
one that gives out himself Prince Fb-
rizel, (Shakespear, Winter^s TaleJ,
wieħed li kal li ha il Princep Florizel;
to give over, tati, tħalli għal ħadd je-
ħor ; icciedi lill ħadd jeħor ; titlak, ic-
ciedi, terħi ; if she wiU give him hack
the presents he gave her^ he will give
•over hts $uit, jecc hi tatih lura ir-
rigali li taba hu iciedi il eawsa ; Ihave
given you over, jena għaddejtec b'mit-
luf Cjena ma chelliz actar tama li na-
rac salv) ; they have given, themselves
over to aU manner ofvice, taw ruħħom
għal cull zorta ta viziu ; to give over,
takta, icciediy ma tcomplix ; give not
over 80, entreat him, taktax, compli
itolbu ; to give up, icciedi, titlak, tab-
banduna, terħi ; the doctors have given
up aU hopesj it-tobba katglm jeshom
għal colloz (kalu li ma hemm ebda
tama) ; to give every one his due, tati
UIl culbadd li imissu (tati sehem lill
culħadd) ; to give thanks, tiżżiħajr, tir-
ringrazia ; let us give thanhs to God,
niżżuħajr I-AIla ; to give like for like,
tpatti; to give evidence, tixhed, tagħmel
xhud; to give ground, tmur (tarġa)Iura;
togive tra^, icciedi, titlak, terħi (ruħec)
tabbanduna; Ifeel the ground giving
way under viyfeet^ kieghed nħoss I-art
icciedi ("nieżla bija) taħt riġlejja ; she
has given way to ntelancholy, tat ruħħa
Sħas-swied il kalb (rħiet ruħħa għad-
wejjak ) ; they gavc U8 forty giins,
għamlulna ealut ta erbghin tir (spa-
raw erbgħin tir meta dnalna); to give
alms, tagħmel carità ; he gives soine
two pounds a day in alms, jagħmel xi
żewġ liri carità cull jum (jati carità xi
żewġ liri cull jum) ; tb give credit^ tem-
men; don't give credit to what he says^
temminx li ighejd; Igive you credit, nem'
mnec, nafdac ; to give ear, tati widen ;
/ never give ear to what she says, katt
ma nati widen għal li tgħejd ; to give
leavCi tħalli, tippermetti ; can you give
me two days leave, tippermettili immur
(noħroġ etc.) jumejn (tatini permess
għal jumejn); to give leave, tħaUi, tip-
Jermetti ; give me leavc to do itfor hiin,
allini nagħmlu jen fnagħmilulu jen);
to give a guess, tinżerta, takta ; to give
fire, tiġbed (tispara pistola etc), to
qive one a caU, isBejjah, tghajjat (lil xi
nadd) ; give him a caU, yoiir voice is
stronger tlian mine, għajjatlu għajta,
leħnec actar kawwi (jinstama actar)
minn tiegħi ; to give judgment, takta
sentenza ; he wiU not give his iudgment
before hcaring aU the witnesses, ma
jaktax is-sentenza kabel ma jisma ix-
xhieda collha; to give itfor one, takta
sentenza favur ta wieħed ; doyou think
thejudge wiU give itjor me ? tifhem int
li li mhallef irebbaħħieli (il causa) ? to
give a good price for a thing, tixtri
ħaġa bil għali ; I gave a goodpricefor
that bookj dac il ctieb nfakt hafna fih ;
to give warning, twiddeb ; to give one a
JaU, twakka, iġġarraf; to give one*8
mind to a thing, tati ruħec (tapplica
rasec) għal ħaġa ; / intend now to give
my mind to the study of Latin, issa
feħsiebni nati ruħi għal li studiu tal
Latin ; to give heed, tokgħod attent,
tkis, tindocra ; give heed to what he
says, indocra, okgħod attent għal dac
li ighejd ; to give up one's account, tati
cont, tagħmel il contijiet ; to give vp
the gliost, tmut ; to give the back (jew
sackj to, tchecci, tibgħat il barra ; he
was given the sack, checcewh il barra
(sbarazzawh, baghtuh mil impieg) ; to
give birth to, icolloc tarbija Ciggib fid-
dinja, teħles) ; she gave birth to a boy,
chella tifel ; to give chase to, tmur tiġri
wara (annimal etc ) biex takbdu ; to
give it to one, taħsel bniedem, tatih
rifront, tatih ċamata (iċċanfru), tatih
zebgħa sewwa ; gire it to him when he
comes, aħslu sewwa (ghajjat miegħu
ferm) meta jigi ; he gave it to him this
time, din id-darba lagħabielu (xeb-
għa) sewwa (chif tmiss il-ligi) ; to gire
one the lie, tghiddeb (tgħa Jar wieħed
ghiddieb); to give head, terħi (ir-riedni)
tati il libertà ; he gave the horse his
head, rbielu iż-^.iemel ; to give Ujie, ter-
ħi (iz-xlief jewlenza) lill ħuta meta
tcun tistad, tati il calum ; to give way
together, takdef flimchien (iżżomm it-
temp fil kdif), give and takc, tini u
ntic (bidla chif jizrak, talli tatini na-
tic); to give the hand, iżżewweġ, tati
b'gharusa jew b'gharus.
GiVEN— moghti.
Digitized by
Google
Ġiv
— 541 —
GLA
GivBR— min jati, inewwel, jew jagħ-
mel rigal.
GivB&fakra/7ait's)- xchiel, manetti.
GiviNG- ghati, tnewwil.
GiviNG-ouT— cliem, asserzioni, għaj-
dat, dichiarazioni.
GizzABD — gewwieni (interiuri) ta
tigieġa etc; ħanżħa tat-tjar (jew tal
għasafar^
Glabratb— lixz, bla xaghar jew pil.
Glabriatb— tillixxa, tfartas, twak-
ka ix-xaghar.
GxiABRiTY—tfartis, nżal tax-xaghar.
GLABB0U8--]ixx, bla pil (bħal werak
ta xi siġar).
Glaciablb — li jista ican mbiddel
fsilġ, li jista jinġazza a isir (ilma)
magħkad.
GLAOiAL—nġazzat, tas-silġ, jew tal
ilma magbkad.
Glaoiallt— permezz tal inġazz jew
tal ilma maghkud.
GLAOiATE—tbiddel I-ilma fi nġazz
(taghmel I-ilma li jaghkad u isir silġ,
jew tgħakkad I-ilma fsilġ) ; issir silġ,
tinġazza.
Glaoibr— glacier, xmara tal ilma
magbkud li timxi (titcarcar) bil mod
il mod I-isfel ma xi muntanja.
Glacibr brosion - dac it-ta^6r li isir
bil brix li jobrox ma I-art il glacier
(ix-xmara tal ilma maghkud) hia u
nieżla bil mod.
Glacier FORK->iI post fejn jiltakgħu
żewġ glacieri jew xmajjar tal ilma
magħkud li icunu gejjin 1-wieħed minn
banda u I-jeħor mill ohra.
Glaoibrb — għàr mimli bl-ilma
magħkud jew inġazzat.
Glacis— glasis, żurzieka ma fortifi-
cazioni jew ma fortezza (mis-sur li
tin'Ael għal xejn sat-triek) ; żurstieka.
Glad — ħieni, cuntent, ferħan, daħ-
kan. mgħaxxak ; tal ferħ ; tithenna
tifraħ, titgħaxxak ; / am very glad to
learn that he is doing well now, jena
ħieni wisk (għandi piacir) nisma (jew
ncun naf) li hua tajjeb ; I am right
glad that you have sncceeded^ jena fer-
ħan (cuntent) ħafna li int ghaddejt ;
Crnexxielec li chellec f rasec etc.) ; /
have hrought yon glad /tc^iHr/s, gibtilcom
aħbarijet tal ferħ ; wine glads the heart
of many I-imbid iferrsA (jagħmel al-
legru) il bniedem ; I-imbid iferrsA il
kalb (jagħmel il bniedem allegru).
Gladdbn— tħenni; tithenna, tifriA,
tferraħ ; titgħaxxak, tcun cuntent ;
/ hope this newa wiU gladden his heai%
nitma li din I-aħbar tħennilu kalbu ;
Bo sluxU your company ever gladden at
the sound of yotir voice, (AdamB), a
hecc il cumpannija tiegħec tifraħ tdej-
jem ( titgħaxxak jew tithenna ) bil-
leħen tiegħec.
Gladdbr— min (dac li) iferraħ jew
ihenni.
Gladb— mogħdija, passaġġ, di^a
(triek) għal ġo bosc ; rokgħa ilma fi
xmara li ma icunx inġazzat.
Glade-nbt— xibca (xbiec) li jonsba
ghal l-għasafar fid-daħliet ta xi bosc. :
Gladful — ħieni, cuntent, ferħan,
mimli bil ferħ, collu cuntent.
Gladfulnbss— hena, ferħ, cunten-
tezza.
Gladutb — għamla ta xabla (wer-
ka etc.)
Gladiator— gladiatur, ragel li jif-
lah magħżul biex jiggieled u jissara
ma jeħor b'xabla etc. ( chif chienu
dari jagbmla fl-anfiteatri ta Buma,
specialment fil Colosaeu); gellied ; wie-
ħed li kiegbed ghal ġlied jew għas-
saràr.
Gladiatorial — tal ġlied jew is-saràr,
tal gladiaturi ; Constantine rnade a law
against the gladiatorial shows^ Costan-
tinu għamel (ħareġ) ligi biex ma iħal-
lix isir ġlied \i sarftr tal gladiaturi fil
pubblicu.
GLApiATORisM—saràr, ġlied tal gla-
diaturi (għal premiu, min jagħleb jew
igib il sieħbu).
Gladiatorship — I-ufficiu, ix-xoghol,
is-sengħa ta gladiatur fta wieħed li
kiegbed għal ġlied jew għas-saràr).
GLADiATORY--ara gladiatorial.
Gladiole— isem ta pianta, bil ba-
sla.
Gladius— il pinna tal clamar jew il
għadma tas-siċċa.
Gladlt— bil kalb collha; lie reccived
U8 gladly^ lakaghna bil kalb collha
(collu ferħan, bil piacir^.
Digitized by
Google
gu
64à -
Qhk
Qladnbss— ferħ, ħena» cuntentezza.
GiiADSOHB—allegru, hieni, ferħan,
cnntent, fuk ruħn.
Gladbombnbbb— piacir, hena, cun-
tentizza.
Oladbwin— iBem ta pianta.
Qlaool-- 1-alfabett antic li chienu
jnsaw fl-Istria u id-Dalmazia ( Àu-
Btria), 1-actar iżda fil salmi u cant je-
ħor tal cnejjeB.
Qlaoolitio— tal glacol fara) ; glaco-
litic alphabet^ I-alfabett antic tas-SIavi
(I-actar tan-nies tal Istria u tad-Dal-
mazia).
Qlaik— kerk, wiri ta ħaġa b-oħra,
falsità; fit only tojling the glaiks in
foWs eyes^iScoitflleart of Midlothian);
tajjeb biBB biez jitfa it-trab fil għaj-
nejn tan-nies ("jidhao bihom jew juri-
hom ħaġa b-oħra).
Qlaikbt— ibleħ, belhieni.
Qlair— 1-abjad tal bajd (li jusawh
bħal murdent għal 1-indurar, 1-actar
il-librari meta iridu jatu id-deheb il
kozra tal ctieb) ; gomma, lagħab etc. li
iwaħħal ; tidlec bl-abjad tal bajd ; tati
il verniċ bl-abjad tal bajd.
Glairboub— bħal abjad tal bajd ; li
iwaħħal (idellec) u ilekk bħal abjad
tal bajd.
Qlairine — dic iz-żlieġa li icun
hemm f wiċċ I-ilma minerali jew ter-
mali.
Qlaiyb— zabla, zablott.
QiiAMA^annimal bħal gemel, jgħej-
dulu ucoU Clama.
Glamour — Beher fil għajnejn, li
iġagħlec tara ħaġa b-oħta ; magħmul
li igħejdu chienu dari jagħmlu (isir)
fil għajnejn biez iġagħluc tara haġa
b'oħra ; Beber, maghmul ; bhal ċpar li
ma iħallicz tara sewwa I-oggett chif
inbu sewwa.
Qlance — lemha, dakka ta għajn,
mesBa fuk fuk jew chemm chemm;
leħħa, dija; tilmaħ, tati dakka ta
għajn ; tleħħ, tiddi, tilma, iżżiġġ Cti-
dher chemm chemm) ; that is a signi-
ficant ylance, dic dakka ta ghajn li
tfisBer xi ħaċa; they have not heen
toucluid once hy the glance of a shot^
1-ankas ma cbienu mimBusin ( ma
^OBBewhomz darba bisB bir-riħ ta balla
(I-ankas biBs ma mesBewhom chemm
chemm bil balla); the damned arrow
glanccd asidey (TenDyson, OrianaJ,
1-indannata vleġġa żigget ( ghaddiet
bhal leħħa ta berka) minn mal genb ;
the mxitefish that glances in the stream,
(WonlHWorth, ExcnrsionJ, il hut sie-
chet iżiġġ ( igħaddi bhal leħħa ta
berka) fix-zmara; he glanced a look^
ta lemħa, xehet lemħa jew ta dakka
tagħajn.
GLANGBR-~min jilmaħ, jati lemħa
jew dakka ta għajn.
Glanoing— ħars fuk fuk ; tiBmija ta
ħaġa fuk fuk.
Glanoingly— indirettament.
Gland — glandula, ghokda ; biċċa
għodda tal fundaturi, maghmula lasta
b'ganċ biez tgħakkad jew iżżomm flim-
chien bicciet li iridu jagħkdu ma zul-
zin ; biċċa għodda tal inginjeri (dawc
li jcAdmu fit-torn) biex ineħħu jew
ikegħdu ic-cinga (il gilda) li iddawwar
ir-rota tat-torn.
Qlandagb— ir-regħi tal (iż-żmien li
jirgħaw il) ħnieżer fil boschijiet n isi-
bu jeclu il ġandar.
Glandbr— icolloc jew tattacca bil
marda tal glanders (ara).
Qlandbrbd — li għandu il (marid
bil) glandera (ara).
QLANDEROUB—ara glandered.
Qlandbrb -marda kalila u li tittie-
ħed, taż-żwiemel, meta jibda ħiereġ
bħal mħat minn mnifsejbom u icol-
lom il glanduli taz-zedak t-isfel min-
fuħa u jebsin ; hi$ hoise is poasessed
with the glanders, Shakespear, Taming
of the Shrew ), iż-żiemel tiegħu marid.
Glandiferous — li fih (li tagħmel,
siġra; il ġandar jew frott bħal gel-
lewż etc.
Qlandiform— li ghandu għamla ta
(bħal) ġandra jew frott jeħor bħal
gellewż etc.
Qlandina— isem (xortà) ta bebbuza
tal baħar li gejja tawwalija bħal magħ-
żel, li tinsab wisk fl-Indij tal Punent
u fl-ibħra ta 1-America tan-nofs.
Glandula— ara glandide,
Glandular — giandulari, tal glan-
duli, tal għekiedi.
Digitized by
Google
OLA
^ 643 —
GLA
Glandulb I glandala jew ghokda
Glandula ( żghira, tebgha żgħira
gejja ovali f zocc, jew fil koxra» ta
siġra.
Glandulosb) bil glandali, tal glan-
Olanduloub) dali jew ghekiedi.
Glabe— dija li tgħammex; ħarsa
kalila bhal dic ta Ijan; tgħammez;
tħares b'għajnejn li ibeżżgħu ; tħares
ħars li iwerwer (bħal meta iħares Ijun
kabel ma jati is-salt għal fuk il caċċa
tiegħu^ ; in summer we do iveU to use
dark spectacles in Malta, to deaden the
qlare of the sun, naghmlu sewwa (taj-
jeb) li nusaw in-nuċċali suwed Malta
fis-sajf, biex nicsru (in-naksu minn
għajnejna). id-dija tax-xerax; about
them a lion now he stalks with Aery
glare, (Mllton, Paradise Lost lV,i02),
u issa hemm idur ma dwarhom Ijun
b'għajnejh iberku li donnom bin-nar ;
it shines but alares not, jiddi i^a ma
ighammixx il għajnein bid-dija; the
lion andfierce tiger glared aloof, ( Jlll-
ton ), Ijun u't-tigra kalila chienu
iħarsu ħars li iwerwer mil bogħod.
Glarbola— isom ta tajra (għasfur).
Glabeosb— li jicber kalb iċ-ċaghk
(ħaxix).
Olabinbss— dija.
Glarinq — li jiddiy li jgħammox ;
dieber, ċar ; this is a glaring falseho )d^
din ghidba ċara ; that tvas a glaring
crime, dac chien delitt ċar (li ma jistax
icun li jinħeba).
Glary — lijiddiy ilekk, lixx.
Glabbbitb — isem ta mineral (ge-
bel).
Glass— ħgieġ (zgieġ); mera; telesco-
piu, tromba li turi til bgtiid; tazza;
impulletta ; mimli tazza ; taż-żgieġ ;
ticsi jew tgħatti biż-żgieġ; tara fil
mera; we have rcad a Itsson on glass,
krajna lezioni fuk iż-żgieġ (chif isir etc.
il ħgieġ ) ; looking-glass^ mera ; the
astronomer's glass is worth hundred of
jxmndSf it-telescopiu ( it-tromba ) ta
i-astronomu jiswa (tiswa) mijiet tal-
liri ; he broke a gUiss, chisser tazza ;
Iwur-glass, impulletta ; / slian^t
an
drink more than one glass of wine, ma
nixrobx actar minn (mimli^ tazza
mbid; a glass bottlCf flixcun taż żgieġ;
tliose who live in glass hotists slwuld
never throw stones, min jisoonġra irid
icun pur ; f int^nd to Iiave the roofof
this room glassed, bi ħsiebni ngħatti
(nicsi) is-sakaf ta din il camra bil
ħgieġ ; she does nothina else but glasses
herself aU day^ m^k tagnmilx ħaġ'ohra
ħlief tħares fil (lejn il) mera il ġur-
nata collha.
Glass-annbalino fubnaoe — forn
għat-tempra taż-żgieġ.
Qlass BLowBħ~ħaddiem» min (dac
li) jaħdem fiż-żgieġ u jaghmel fliex-
chen, tazzi etc; glass blowers lamp,
lampa bil gas jew bli spirtn.
Glass blowing— xogħol taż-żgieġ.
Olass oasb — caxxa taż-żgieg (biex
jidher li icun fiha merfuh mingħajr
ma tinfetaħ).
Glass ohobd— cimblu, strument tad-
dakk bħal pianu iżda f loc bil cordi
biż-żgieġ.
Glassen— taż-żgieġ; bliscorċa bħaż-
żgieġ.
GLASSBS—uċċali; ^/le toears glasses
now, issa bdiet iggib l-u6ċali.
Glasseyb— ghajn taz-żgieġ; isem
ta tajra (għasfur), il merill tal Ġa-
majca.
GLASSFUL—mimli tazza.
Glass fubnaob— funderija, forn etc.
fejn idewbu iż-żgieġ.
Glass GBiNDBB~min ikatta a jati
forma Cifassal) iż-żgieġ.
Glass-housb — post fejn isir (jinħa-
dem) iż-żgieġ; dar biż-żgieġ.
Glassing— tati il-lastra il gild (min-
naħħa 'I waħda fejn irid icnn ilekk)
b*biċċa għodda taż-żgieġ.
Glassitbs— setta, religion ^Presbi-
teriani^y hecc msejħa mil fundatar
tagħha ir-Bevdu. John Glass.
Glass-likb— bħaż zgieġ.
Glass-han— vitrar, min ibigħ jew
jinnegozia fiż-żgieġ.
Olass-mbtal— żgieġ mdewweb.
Glassmould — forma għax-xogħol
ta^.-żgieġ (forma fejn jixhtu iż-żgieġ
mdewweb u jatuh il għamla li iridu).
GLASS-ovBN—post fojn ikegħdu iż-
zgieġ biex jittempra (post fejn jatu it-
tempra iż-żgieġ).
Digitized by
Google
QLA
— 544 —
6LA
Qlass-papbb— carta għal-lizxar jew
li zcatlar (bħal sand paper).
Qlabs-sħadk— għata taż-żgieġ (għal
fuk fjuri, pianti etc. biex tħarisom
mit-trab etc).
QLASB-fiiLYBRiNa— għati ta mercu-
riu, ta fidda etc. fuk il żgieġ għal
mirja.
Qlasssnakb— zorta ta gremxul bbal
lifgħa li jinsab fl-America.
Olass-stainer — min jati il culur iż-
igieġ ; min jagħmel iż-żgieġ bil culur.
Glasb-stainino— izxogħol (għamil^
ta żgieġ tal culuri.
Qlass-stoppbr— tapp tażżgieġ (għal
fliezchen etc).
Qlass-tonob -mkass, bħal tnalja,
biex jakbdu il fliezchen u ikalbuhom
minn banda ghall-oħrafix-zogħol tagħ-
hom jew wakt li icunu isiru. .
Qlabs wabb — affarijiet taż-żgieġ,
cristallam.
Qlass-works — fabbrica taż-(fejn isir
iż-) żgieġ.
Glabs wobm — musbiħ il-Iejl.
Qlass wobt— ħaxiza salvaġgali tic-
ber fiz-ztut tal baħar, (iS'Salicoi'nia
jew almeridia salvaġġa).
Qlabby— taż-żgieġ; bhaż-żgieġ; (flaaay
eycB^ għajnejn ta wieħed stupidu.
Qlabtonduby— isem ta belt fil Con-
tea ta Somersetahire (I-Inghilterra).
Qlaubbritb— isem ta mineral (ha-
ġar) li jinsab mal melh fil minieri.
Glaubbr's balt — zorta ta melħ,
sulfato di soda.
Qlauobscent
Qlauoinb
Glaucoub
Qlaucium — zorta ta pepprin jew
xaħziħ.
Qlauooute— zorta ta gebel lewn
il baħar (verdim^r).
Qlauooma— isem ta marda tal għaj-
nejn.
GLAUOOMATOUS-tal (H għandu il)
glaucoma (ara).
Glauoomitb— isem ta mineral.
Glauoopis— zorta ta għasfur ^razza
ta għasafar jew tjur/
QiiAUOORis—ghama li isir bil marda
(li iggib il marda) tal glaucoma (ara).
Gwuoous— ahdar scur, verdi mar.
lewn
mar.
il baħar, verdi
Ulauous<— annimal tal baħar gisma
artab bhal clamar.
Glaudkin — isem (zortajl ta doga li
chienu jilbsu fi żmien ir-Re Enri-
cu VIII tal Inghilterra.
Qlaum— taħtaf bir-regħba.
Qlauz— isem ta ħazixa li ticber fi
xtut il baħar zi bnadi I-Inghilterra.
Glavb— zabla wiesgha; mingel.
Glaved— armat bi (li għandu) zabla
wiesgħa (jew mingeU.
Glavbr — tfaħħar, timpustura (lil
zi ħadd biez tisloħ zi ħaġa minnu.)
Qlavbrer— impustur, wieħed li ifaħ-
ħar lill zi ħadd fwiċċu biez jisloħ zi
ħaġa minnu.
Qlaymorb -xorta ta zabla.
GLAYMous—Ii iwaħħal, idellec.
Qlaymousnbss — tidlic, twaħħil,
tgħacchir.
Glaze — tkieghed iż-żgieġ (ftieka,
gwarniċ etc.); you have only to glaze
the ivindows nowy issa ma għandicz
ħlief tkieghed iżżgieġ fit-twieki biss;
tati il verniċ, iggib ilekk ; what do the
potters use to glaze the earthen veaselsf
z'jagħmlu dawc II jaħdmu il fuħħar
biex igibu ilekku hecc I-affarijet li
jaghmlu ? (biez jatu il verniċ dawc li
jaħdmu il fuħħar, I-opri li jagħrolu ?) ;
gUizef tagħmel ilekk bhal żgieġ ; tati
jew tgħaddi biċċa zokka etc. biMustrn
(biż-żlieġa).
Glazb-kiln— il forn fejn min jnħ-
dem il fuħħar ikiegħed I-opri tieghu
biez jinhmew u jeħdu iż-żlieġa.
QLAZEN—bħal żgieġ; biżżlieġa; li
ilekk.
Glazbr -min jarma bil, jew jagħ-
mel, iż-żgieġ fi twieki etc.; rota tal in-
jam għat-tnaddif tas-schiechen.
GLAZiE—li ilekk (bħaż-żgieġ.
Glazibr— vitrar, min ikigħed żgieġ
fi twieki etc.
GLAziNG—tkegħid (armar) ta żgieġ
fi twieki etc; lustrar (ghati ta vemiċ
jew lustru biez tagħmel ħaġa tlekk ;
verniċ jew enamel li jatu lill opri tagh-
hom dawc li jagħmlu il fuħħar.
Glazing-iron— buttuna ta li scra-
pan biex jillustrau (jatu il vemiċ jew
igibu ilekk it-taccun etc. ta żarbun).
Digitized by
Google
ġla
— 645 —
GLI
Glazino whbbl— rota għat-tnaddif
tas-schiecben.
GLEAM-dijn, dawl, merżuk, raġġ;
tiddi, tilmn, tmer^^ak ; ti^bor iż-żbul
(tlakkat iż-^.bul tal kamli Ii icun baka
wara, jew hallew, il ħassada;.
Qlbàmbr — ara gleaner,
Gleamy— bid-dija, li ilekkjilma jew
jiddi ; bir-raggi ; ihe gleamy etreaks of
purple morn, dawc il faxxi ħomor sbin
bid-dija ta 61 ghodu.
Glean — tlakkat (tiġbor mill-art) iż-
żbul ; tiġbor flimchien ; takla, ticseb,
tottieni, tacquista ; tiġbor minn hawn
n minn hemm (tlakkat'; tnażza, tghar-
wen ; katta żbul miġbur fmlakkat,
minn dac li jibka jew iħallu warajhom
il ħasBad ^j ; is'secotida ta bakra, nagh-
ġa etc; she came and gleaned in the
field after ihe reapers^ fitath), giet u
lakktet iż-żbul mil għalka li ħallew
warajhom il ħassada; glean all the
land's worth into one, ( Shbki*8pAiir,
IJenri/ VlJI)j iġbru flimchien chemm
jiswew (il prezz) tal artijiet ; the pomp
that may be gleaned in Bohemia^
(^Shiiki*Hpear, Winters <rife), il cburija
li wieħed jista jeħu jew jacquista mil
Boemia; / intend puhlishing a book
** Oleanings from ihe poets **, fi ħsiebni
noħroġ ctieb cbir ( tlakkit minn hawn
u minn hemm^ milli chitbu (I-aħjar)
'poeii; these are all gleans of yelloio ears,
dawn collha kattiet taż-żbul isfar miġ-
bur miun dac li baka fll ghelieki.
GLEANBR-min (dac li) ilakkat jew
jiġbor żbul li icunu ħallew warajhom
f ghalka il ħassada ; min idur u jis-
samma (jiġbor) il ghajdut ( dac H
igħejdu) in-nies ; lakkàt
Gleba— tuba i^ħamrija).
Olebb— tuba, art, raba, ħamrija;
biċċa maghkuda ; bi^ċa art (gebel etc.
li icun fiha il metalli jew mħalta bit-
trab tal metalli); raba tal cnisia (be-
nefiziu tal cnisia).
Gleby— bil ħamrija; għammiel(art
għammiela).
Gleb — ferħ, hena ; biċċa musica
/"cant) għ il tliet vucijiet jew actar ;
music;!, dikk ; titwerreċ.
Olbb maidbn tfajla (xbejba^ li id-
dokk u tisfen.
Glbbd— b*ghajn wfi£da» werċ; mwer-
reċ.
Glebd— suffarel, vampa, Isien tan-
nar.
Glbbful— hieni, cuntent, ferhan.
Glbbfully— bil ferh, bil hena.
Glbbe— tlieta fcarti etc.) bħal zul-
xin jew mil li stess qualità fculur etc);
ħarsa, jew dakka ta għajn, li tfisser xi
ħaġa ; sinjal.
Glebman— dakkak ta arpa etc. (li
idur u jiggerra idokk barra lin-nies).
Glbbsomb - ferħan, hieni, cuntent.
Glbbt - umuri (marċa etc.) li jo-
ħorġu jew jisculaw minn fdrita jew
minn xi mchien marid ; tiscula, tnixxi
(materia etc.) minn ferita etc.
Glbg— ħafif, li jinkala, fuk ruhu ;
li jakta, b*xifru tajjeb, misnun ; a gleg
razor^ mus tal leħja tajjeb ( misnun,
b'xifrn rkiek etc.)
Glbn— wled dejjak.
Glenb— il mimmi tal għajn ; ħofra
f ghadma fejn titħol ras ta għadma
oħra.
Glbngarby — cappel magħluk ta
mara, jew bonnet.
Glbnlivat — xorta ta whisky hecc
msejjfiA minn Glenlivat belt ta li Sco-
zia, fejn sar 1-ewwel darba.
GLENoiD—il għadma mhaffra fejn
iddur il għadma ta li spalla.
Glby— titwerreċ; twerriċa, (harsa
ta wieħed werċ^; werċ, mwerreċ.
Glib— jiżlok ; biż-żliek ; mils, lixx,
żellieki, mżellak ; Isien jakta, ħeffa fil
cliem jew fid-discors ; Isien loblob ; li
joħroġ mil fomm malajr, lablabi.
Glib-oabbbt — bi Isienu jakta ; li
għandu Isienu hafif ; lest lest fi clie-
mu ; lablabL
Glib— beżbuża xaghar (bħal fren-
ża) li xi nies iħallu ticber li tinżel sa
fuk għajnejhom.
GLiB—tahsi, issewwi ; takta barra.
GLiBBEBY-Ii m'hux Bod, li ibiddel ;
Isien jakta.
Glibbin — mara li thalli ix-xahar
jicber u tniżżlu sa fuk għajnejha ; tJiey
go bareheaded and are called glibs and
tlie wotnen glibbins, (Gaiiisford, Glory
of England)^ joħorġu xuxa u ighejdu-
Ihom : rgiel glH>9, u in-nisa glibbins^
69
Digitized by
Google
GLI
— 646
GLO
Glibly— bħal loblob.
GLiBNB88~żIiek, Iixxar» timli8 ; ħef-
fa fi leien ; ħeffa fid-discor^ ; kien
jakta.
Gliddbr— żliek.
Gliddbby — li jiżlok, biż-żliek.
GuDE-tinżel (timxi il kuddiem) bil
mod il mod» jew belu ħelu ; tiżlok ;
toħroġ, tmur ħiemed ħiemed ; tiżghiċ-
ċa; {fil mnsica^ ghakda ta cliem jew
leħnijiet flimchien.
GlideR'— żelliek ; min (dac li) jinżel
jew imur bil mod il mod; min (dac li)
jiżghiċċa.
Glidbwort— isem ta ħaxixa.
Gliff— mument, daks xejn, minuta
waħda, dakka ta għajn ; katgħa.
Glih— tħares minn taħt il għajn ;
dawl, dija ; xemgħa mixgħula.
Glimmer — tnemnem ; għabex, iż-
żernak (turi chemm chemm bħal me-
ta jibdew jidru ir-ra^gi tax-xemx fil
għodu cmieni) ; icolloc idea fuk fuk ta
xi ħaġa ; tgħemeż f b'għajnec), tnew-
nim ; tlellix (tgħammix) ta ħaġa tlekk;
xorta ta haġar ; il mica; 1 see the ear-
lieii gray of inoming glimmer in the
easty ( Longfellow, Ġolden legendj,
nara dac id-dawl griż tafil għodu iżer-
nak fi Ivant.
Glimmbring — tnemnim ; idea ħaflfa.
Glimpsb — dawl inemnem; raġġ,
dawl ; lemħa, dakka ta għajn ; 8injal ;
piacir ta mument ( ka^ir, ta ftit) ;
xebħ chemm chemm ; each orb scarce
contributes a glimpae of light^ (VillOfi,
Paradise Lost Vfll), cull kawra (glo-
bu) bil chemm jati daks xejn ta 'dawl
Cineoinem); in aglimpse, riemħa,f dak-
ka ta għajn ; in his face the glimpses
ofhisfaiher's glory shine^ (Hilton, Pa-
radise Regained 7, 93), f wiċċu dehrn
is-sinjali tal cobor ta* missieru.
Glint— leħħa ta dawl; tefgha dawl;
li jiżlok ; dakka ta għajn ; harsa ; tVi
the glints of sunshine^ (Haghes, Totn
Brown at OxfordJ, fld-dawl tax-xemx ;
stanes be full glint^ (Skelton), il gebel
icun jiżlok coUu (icun collu żliek).
Glirbs — il familja ta I-annimali li
ireddghu u li ighermu bi snienhom
(bħal grieden etc.)
Glirinb— tal gliree (ara).
Glisk— lemħa ; they just got a glisk
ofhis Honour as he got into the wood,
(Seott, Waverley Ch. LXIVj, lemħu
chemm chemm I-is-sinjur xhin chien
dieħel fil bosc.
Glist -isem ta gebel, il mica.
Glisten ) tleħh, tiddi, tlekk, tilma;
Glittbr \ and ihe streamlets glisten-
ed, (Lonirfellow, Song of Iliawatlia),'
u ix-xmajjar żgħar bdew jilmaw (I-il-
ma taghhom beda jilma); dija ; wiri,
ġmiel li iħajjar.
Glitterino — lustru, li ilekk ; ħwej-
jeġ li ilellxu ; li jiġbdu il ghajnejn (li
iġaghluc tħares lejhom).
Gloam— iddallam ; ii begins to gloam
beda idallam (jidlam) ; tcun wiċċ ta
wieħed kalbu sewda.
Gloamino— id-dawl ta wara nżul ix-
xemx ; il crepasculu jew id-dawl ta
fll ghaxija ; swied il kalb» buri ; John
fireda shot at him in the gloaming^
^Scotty Waverley, Ġanni sparalu tir
ftit wara li għabet ix-xemx ( fil għa-
xija); Womauy pluck vp your heari
and leave all this gloaming^ (J* Stlll ),
Mara, kawwi kalbec (għamel curaġġ )
u neħħi minn fukec dan is-swied il
il kalb ( dan il buri ).
QiiOAMiNa-sTAR — il chowba ta fil
għaxija.
Gloar — titwerrec, tħares werċ ;
tħares ċass.
Gloat — thares b'għajnejc mberrka,
tibri ; tħares ċass ; thares ħars li turi
li kiegħed tiehu gost bit-turnienti li
wieħed icun isofri ; here, happy i/iat no
tyranVs eye gloats on our iormeni--we
maydiċ! (Hoore, Fire worshippers) ;
hawn, henjin li I-ebda ħatt mit-tiran-
ni ma jista iħares lejna u jehu piacir,
aħna nistgħu immutu.
Globard \ ^^^ ^j^„ ,„^^^
Globird / .^'^ 9l<^'^orm.
OLOBATB~li għandn għamla ta, li
gej bhal, globu jew kawra; li gej
(magħmul) tond bnal balla.
Globb— globu, kawra, gherbieba ;
art, id-dinja, li fiha ngħammru ; circu-
lu (kawra jew dawra) ta nies, sulda-
ti etc. ; gabra ta 'nies kagħka ; a ter-
restrial globe, globu li għandu maħiu-
żin fuku il pajjisi ( 1-art u 1 baħar )
Digitized by
Google
GLO
-Ui
GtiĠ
għal li studia tal geografia ; a celesiial
globe^ globu li għanda maħżażin fuku
cwiecheb etc. (għai li studiu tal astro-
Domja etc. )
Globb amaranth— isem ta (jur, is-
sempreviva hamra.
GiiOBB DAisY— isem ta (jni'9 xorta ta
margheriti.
GiiOBB FisĦ—isem ta ħuta ; il bu-
żakk.
Globe flowbb— isem ta fjur magħ-
mnl boċoċ boċoċ.
Globb likb— bħal globu, li donnu
globu.
Globosb 7 bħalglobu; kawri; gher-
Globulab) biebi, tond li gej bħal, .
jew li għandu għamla ta, globu.
Globulb — globu żgħir; boċċa żgħira,
dawc il globi żgħar żgħar tad-demm ;
Hood connsts of red globules^ id-demm
hu magħmul minn ħafna frac rkiek
tond aħmar.
Globulbt— farca tonda jew gher-
bubija rkieka rkieka.
Globulous — tond, gherbiebi, bħal
globu, kawri.
GiiOcniPATB — micsi ( frotta etc. )
b*pil jew suf jebes u wiekaf .
Gloohis — pil bhal xagħar jebes jew
wiekaf u li gej bil ponta.
Gloohbrite — isem ta mineral ( li
isibuh^fGosIar, Hanover, fil Qermania, j
u fModum, fin-Norvegia ). ■
Glodbn— il ward tax-xemx.
GLOMB—ras tonda bħal boċċa jew
gherbibija ta fjur ; fjur gherbiebi.
Glombraib — tagħmel jew tigbor
fboċċa, tagħmel gherbiebi, tchebbeb,
tagħmel ballun ; mchebbeb» magbmul
bħal globu, boċda, jew ballun.
Glombrous — magħmul ballun,
mgherbeb bħal boċċa.
Gloom — dlam ; diek, dieka ta kalb ;
swied il kalb ; iddejjak, issewwed il
kalb ; timla bi swied il kalb ; il forn
fejn inixxfu il porvli ; all in a vioment,
through the gloom^ were seen batniers
etc., (Milton, Paradise Loat) fmument
wieħed dehru fid-dlam bandieri etc ,-
noto cluise away all gloom^ let us be
cheerfulj issa neħħu cull swied il
kalby ncunn henjin ; good heavens I
what 8orrow8 gloomed tliatparting dat/t
sema ! x'nichet chien, li gieb dieka
ta kalb, f dic il ġurnata li saret il firdc^
(0«»ld8mith, Deeerted Village).
Gloomful-coIIu swied il kalb^mu-
dlam, msaħhab collu; li igib swied il
kalb.
GiiOOMiLt— fid-dlam, fil chenn, f xi
rocna; bi swied il kalb ; the villain
spider livee gloomily retired, il brimba
briccuna tgħix mghezza fil chenn
( f xi rocna mudlama ); he had gloomi-
ly snbmitted, cieda contra kalbu ( bi
swied il kalb ).
Gloominbss— dlam, dieka, swied il
kalb.
Qlooming - ta swied il kalb, mudlam
Qidejjak ; a glooming peace thie morn--
ing with it brings, ( Shnkespear, Ro-
ineo and Jnliet ) paci ta swied il kalb
iggib magħha din il ghodwa.
Gloomish— actarx mudlam, ftit u
xejn mudlam, mdejjak jew ta swied
il kalb.
Gloomth -dlam, swied il kalb ; the
gloomth of abbeys andcathedraU, (Wal-
|iole. To Mann. III, iOj, id-dlam (is-
swied il kalb li fihom) il cunventi jew
I-abatji u*l cnejjes catidrali.
Gloomy— mudlam ; iswed, mdejjak ;
kalbu sewda ; what do you think of this
gloomy weather? is it not dreadfulf^
x'jidhirlec minn dan ittemp ta swied
il kalb (mudlam) hux terribbli?; a
gloomy cloud, sħaba mudlama ; he t$ a
man qf a gloomy disposition (jew gloomy
mindedj, dac bniedem trist (dejjem
kalbu sewda).
Glopb — beżgħa, katgħa ; bita.
Glopbn —tistgħageb, tibka mghaġ-
geb; takta kalfoec, tiscuraggixxi ruħec.
GiiOPPBR-tgħaġgeb, iġġagħal min
jistgħageb.
Glopping -gula, regħba għall-ichel.
Gloppnino— biża.
Glore— oħxon, smin.
GiiORiA— Gloria (tal curuna tar-Bu-
sariu); Gloria Patri ete, jew Gloria in
ExceUis Deo, Gloria lill Missier etc.
jew Oloria I-AIIa fil għoli tas-smewiet.
Gloriablb — glorius ; ta min ifaħ-
ħru.
Gloriation — vanagIoria« ftiAir ; tif-
hir, ticbir.
Digitized by
Google
GLO
— 648 —
QLO
Gloribd— illuBtri, nobli, cbir, mfaħ-
ħar.
Qlorifiable — ta min ifaħħru, li
jistħokklu tifħir.
Qlorifioation — tifħir, ticbir, gloria.
Glorify — tfaħħar, tcabbar« tghalli ;
tati gloria ; let u$ glorify the Ijord, ejja
nfcÀħru 1-Alla (natu gloria lill Mu-
lejna).
Qloriolb — id-diadema li icoUhom
ma rashom il kaddisin.
Gloriosa— isem ta pianta li tagħ-
mel il fjuri ; zorta ta tulipan.
Glorioser— faħħari, wiehed li iħobb
jiftahar.
Gloriobo— fahħari;'(7frtn<7 credit to
Budi a gloinoaOf CFnller, Worthies^ Be-
von If S8i)f temmen (tati credtu) liil
fi^ħari bħal dac.
Qlorioub— gloriuB, mfahħar, mghol-
li ; li jisthokklu foħrija, ta min ifaħ-
ħru \ giorius, Babiħ, li ighaxxak ; it is
a gloriouB day!y illum ġurnata Babiħa
li tgħaziak (li tħenni il klub).
Qlorious — ftit zurban, mċaklak,
fis-sacra ; daks xejn allegru; bil katra.
Gloriouslt— bil ftaħir; bi ġmiel li
ighaxxak jew ihenni il kalb.
Qloriousnbss — gloria, ferħ, hena,
ġmiel, unur, fama, isem cbir.
Glory— gloria, tiffiir, ġmiel» hena,
tiftaħar, titcabbar, tintefaħ ( tfaħħar
. lilec in-nifsec) ; dic id-dawra (id-dia-
dema)Ii ipinġu ma rjus il kaddisin etc
Glory be to tiie Father etc.^ Gloria jew
tifħir lill Missier etc.
Qlory holb— tokbafforn fejn idew-
bu il ħgieġ, biez jaraw il fond tal fun-
derija.
Glory-bmittbn — li ma iridx, ma
ifittez jew ma jixtiekx ħlief gloria (co-
bor) biss.
GLOss—Iustru (tal ħarir, żagarelli,
drapp etc.) ; nota, tifsira ta xi cbel-
ma etc. tkila li tcun f'xifer ta ctieb jew
isfel fil marġni ( li igħejdula ucoll
Sdiolium) ; tati il-Iustni ftagħmel ħa-
ġa tidher tlokk); tagħmel noti jew tif •
sir ta xi cliem etc. tkil f marġni ta
ctieb ; timpustura ; io set a glose on
anyt/iing^ tagħmel ħaġa tidher sabiħa
(tlellex etc.) fil għajn ; do you know
how to gloss paper ?, taf chif tati il-
luBtru il carti (chif tagħmel biex tagh-
mel il carti ilekku b'dcc jl-Iustru li
icollom fukhom'O
Glosbaoba 1 ugigħ rewmaticu (rew-
Globsalqia) matismu) fi Isien.
Glosb anturax — traċna li titla fi
Isien il bhejjem (bakar u ^.wiemel ) ;
isem ta marda tal bhejjem li jeclu il
ħaxix jew erbivori,
Glosbary — Diziunariu (tifsir) ta
cliem etc. tkil.
UiiOssARiBT-min ifisser, jati tifBi-
riet b*noti etc. ta xogħol (chitba) ta
auturi ; min jicteb jew jagħroel il
glossary jevf Diziunariu li fih tifsir ta
cliem tkil.
Glosbbr — min jati il-Iustru ; min
jillostra jew igib (jaghmehħaġatlekk;
min jiccummenta jew jagħmel (jati)
tifsir ta xogħol jew chitba ta ħadd
jehor.
Qlossio — mod fsistemaj chif tis-
pelli il cliem Inglis (l-lnglis) bil fone-
ticu.
Globsin ebs — I ustr u .
Qlossinq— il ghati tal lustru (bil
macnij lill ħarir, żagarelli etc.
Qlosbitib— infiammazioni jew nefha
fli Isien.
Glossly — bħal y/^M* (ara).
Glosbo— :tal, jew bhal, Isien.
Qlosbooblb — tumur fi Isien.
Qlossocomon— macna bir-roti (bhal
macina) biex ittalla ħwejjeġ tkai.
Glossooraphbr— min jiccummenta,
min jicteb noti u tifsir ta cbitba ta
ħadd jeħor.
Qlossographical - tal glossogi'aphy
(ara).
Glossoqraphy - il chitba ta noti
jew tifsir tal chitba ta ħadd jeħor
(cummentar tal chitba ta ħadd jeħor);
descrizioni chitba jew trattat fuk
"Isien*.
Q LosBOHYAL — ta l-sicn.
Glossolalia I is setgħa ta Isien ;
Glossolaly j il kawwa ta Isien li
biliom icnnu mżojiiin xi predicaturi
jew missiunari; il għerf li icollu wie-
ħed li icun jaf b'bosta ilsna jew lingui.
QhOQSOLOQiOkL - teA gloBsology (ara).
GLossoLOGiST—ara glossographer.
Glossology— tifsir ta cliem tecnicu
Digitized by
Google
GLO
- 640-
6LU
( ta cliem li ican usat fi trattat xienti-
ficu etc.); ixxienza jew ii studiu tal-
lingui (li wieħed icun jaf il-iingui ).
Glossotomy — ktigħ ( taktigħ jew
dissezioni ) ta Isien.
Globby— ilekk, billustru, biż-żlieġa,
mils u ilekk.
Globtbr— Gloucester ( isem ta belt
u contea tal Inghilterra ).
Glotbry— ara ghutoni/.
. Ġlotbroub— ara gluttonoua.
Glottal - tal aloitis (ara).
Glottaute— isem ta mineral ( ħa-
ġar ) bajdani bħal ħġieġ.
GLOTTis-il fetħa ta fuk tal grieżem
(tal cannol jew tal gherżuma).
gsi:^;°j '•'»'»«»'■«' (.'•)■
Glottologibt — min jistudia (wieħed
mħarreġ fli studiu ta) il lingui.
Glottology — studiu fuk il lingui
jew tal lingui.
Glout— tħares bil gheddum, tagħ-
mel jew tcun bil gheddum, tkarras
wiċcec ; buri, nervi, gheddum ; viyi
mot/ier waa in tlie glout to-day^ ommi
chienet bil gheddum (chellha il buri)
illum.
Glovb — ngwanta ; tilbes, tgħatti,
bi ngwanta ; to bite the glove, tcun
(icunu tnjen min-nies) bħal cbelb u 'I
kattus ; to throw down jew to iake up
ihe glove^ tisfida jew taccetta li sfida
(għal ġlied' sider ma sider jew wiehed
b wiehed) ; to be hand and glove ivith
one^ tcun hbieb ħaġa waħda ma xi
ħadd, tcun ħobża u sicchina ma wie-
hed; ihey are hand and glove, dawc
ħobza u sicchina ( ħbieb cbar ta xul-
xin. )
Glove GLAsr — molla ta ngwanta li
takfel biha mal polz etc. ; biċċa għod-
da (mancu b^gano fit-tarf) biex takfel
1-ingwanti.
Glovb FiGĦT - ġlieda» saràr, blin-.
gwunti (cbar tal boxing^ ara).
Glovb figħting — saràr, ġlied bil
ponnijiet, iżda I-idejn iounu mghottijn
bi gwanti ħoxnin magħmulin għal ap-
posta.
Glovb MONEY-flusIi is-sinjuri jatu
I-is-sefturi biex bihom dawna jixtru
I-ingwanti.
Glovb silvbr— ara glove money.
Glovb-strbtchbb— dic il ħaġa ( biċ-
ċa għodda tal għuda etc. ) li biha ifet-
tħu li ngwanti.
Glovbr — min jagħmel jew ibigħ
li ngwanti.
Glovbr stitch — pont ( ħjata^ tat-
tobba li biha iħitu xi kasma jew fe-
rita.
Glow - dija,ħmura (ta dawU; ħeġġa,
ħrara cbira, sħana ; ħmura ta wiċċ,
ngiiejdu aħna wara mixia etc. ; tiddi,
tilma, tlekk ; tħammar bħal dawl jew
nar ; theġġeġ; he was all in a glow a/ter
the walk, chien (chellu wiċċu^ aħmar
nar wara il mixia (li mexa) ? I felt iny
blood glow eic , ħassejt demmi jagħli
(jakbeż etc.) bil ħrara (bil ħeġġa) li
chelli ; I feet my bosom glow^ (Dram-
tuoiid) nhoss ħeġġaf sidri (gewwa fia).
Glow-worm— musbiħ il-lejK
Glowbr— tħares ċass, tħares b'ghaj-
nej ta wieħed mgħaggeb; ħars ċass
jew fitt lejn ħaġa; nars ta wieħed
scantat jew mgħaggeb.
GiiOWiNG— bid-dia, li ilekk, li jiddi,
li jilma ; ħamrani (bil wardiet) ; / love
io eee her glowing cheeks^ niehn gost
nhares (nara^ dawc ħaddejha ħomor
(bħal wardiet^; glowing^ sabiħ, li ighax-
xak ; a olowing deacription, dedcrizioni
sabiħa i*erm (ta min jammiraha).
Gloze — tfisser, tati spiega (turi
ħaġa actar ċara) b'nota etc. fi ctieb
etc. ; adulazioni, impustura, tmellis,
wiri ta ħaġa b'oħra, tgħatti ħafea biex
ma tidherx li tcun, iżda iġġaghl li ti*
dher sabiħa.
Glozbr — min ifisser (jispiega jew
juri aħjar b'noti etc. H jagħmel) chitba
li tcun tkila biex tifhima ; min jimpu-
stura, imelles jew iżiegħel bicliem etc.
Glub — tibla bħal lupu jew bhal
wieħed migAviegħ.
Olubbbr — gulus, li jagħmel għal
zakku, li moħħu biex jibla (jecoU biss.
Gluoina— (fil Ghimicaj-ossidu tal
Beryllium.
Gluoosb — zoccor li isir mil għeneb.
Glub— colla tal mastrudaxxi, jew
collaforti ; twaħħal bil colla, tincolla ;
rabta, għakda (ta nies, ħbieb etc. flim-
chien); I do admire them as theyare
Digitized by
Google
ĠLU
— 650 —
GLY
joined togeil^r hy the glue of mutttal
caneord^ jena nitgħaxxak tassew bi-
bom meta narahom becc uniti (magħ-
kadin jew marbutin) flimcbien, ħaġa
wi^da, bi ftehim ma xulxin (meta na-
rahom hecc gha^nia) ; white fish glue
jew diamond cemetU, dic il gomma jew
cement li iwaħħil il ħgieġ, fajjen-
za etc.
Glub boiler — min jaghmel jew
idewweb il colla tal mastrudaxxi.
GlUB CAN 1 "^^™* *^' ^"* (8**»"
^ Vsajran jew it-tisħin tal
GLUEPOTjcQlJa forti).
Glub dbybr— fejn inixxfu il bicciet
tal colla forti.
Glub plant — isem ta ħaxixa tal
baħar maghrufa bl-isem ta Plocaria
tenax.
Glubd— incullat, mwabħal bil colla.
Glubb— min iwaħħal bil colla.
Gluby— bħal colla, li donnu colla,
li iwaħħal.
Glubynbss — twahħil, tidlic jew
tgħallio bħal tal colla.
QLUMT-tidber (tcun^ kalbec sewda,
bil buri, trist ; wiċċ ta kalb sewda, bu-
ri ; swied il kalb.
Glumal— tal glume (ara).
Glumales— xorta ta pianti jewħxej-
jex. .
Glumb— il werak jew dawo li don-
nom ħbub tal kamħ li icun hemm fit-
tarf tal hafur, il frotl tal ħafur.
Glummy — mudlam (bla dawl).
Glut — mixbgħa, icla cbira, tidxix,
tixba, tibla, tiecolsħiħ; ixxabba, id-
deffes, iddexxex; iitħanżer fl-ichel ; il
ħala, iżżejjed; imbarazz, ħaġa fin-nofs
(li iżżomm mogħdija tal ilma etc.) ;
files» bhal spnar jew cavilja tal injam»
biex joforku travi jew zcuc fitwaveletc;
3uantità (salt) affarijiet li jibkgħu żej-
a f suk, jigifieri li ma iimbegħux; rok-
għa fkala dwar it-tokba minn fejn
tgħaddi ic-cima jew tinżlor.
Glutbal -tal glutens (ara).
Glutbn— il-Iamtu li jinsab fil kmuh.
Glutbns— it-tebkat tat-tint, (li fuk-
hom inpoġġu meta ncunu bil kegħda).
Glutinatb — tincolla, twaħħal bil
Qolla.
Glutinous — mgħallecy mdellec, li
iwaħħal (bħal colla).
Glutton— żakkiek, wecchiel, dex-
xiex, li jaghmel għal żakku, rgħib ;
isem ta annimal li jeeol sbiħ, jew li
dejjem idexxex li igħedulu ucoll Wol-
verene jew Gulo Iu8cu8, jinsab actarx
fl-artijiet tal Europa ta Fuk» fl-Asia
u fl-America ta Fuk» igħix bil ġrie-
den etc. ; tiecol bla kies, titħanżer
fl-ichel« iddexxex ; taġħmila ta ħanżir
fl-ichel ; gluttoned at last retum at
home to pxne^ (LoTelace, Locusta Poà-
thuma, pag. 8lJ, b'żakkbom mimlija
se*r tinkasam fl-aħħar jerġgħu imor-
ru lejn id-dar biex jokoghdu ininu.
Gluttonizb— titnanżer flichel, tie-
col sa chemm żakkec tcun sejra tinka-
sam; iddexxex.
Gluttonous-H ma ghandux xaba
fl-ichel, żakkiek ferm; li ma jixba
katt ; dexxiex.
Gluttonousness — regħba ghall-i-
chel, dexxix, jew tidxix; gula, ichel bla
kies, ichel żejjed.
Gluy— ara gluey.
Glyoerin-- li fih, jew li hu magh-
mul mil, jew (tal), glicerina.
Glyobrinb — glicerina (ħaġa, jew
pustanza ħelwa li japhmlu jew li issir
minn ħwejjeġ grassi).
GLYOBUQL-glicerolo, chif isejħu il
glicerina fil chimica.
Glyoonio ) isem ta vers fil poesia
Glyconian ) Grieca ; vers ta tliet
piedi, jew ngħejdu ahna ta sitt sil-
labi etc.
Glyoyrhiza— xorta jew isem ta ha-
xixa li minnlia jagħmlu is-sugu (li
aħna nghedulu ta Gàlizia).
Glypħ - canali wekfin scolpiti bhala
ornament fil colonni (tal ordni Doricu);
hofra, canal.
Glyphio— tal iscultura (ara IlierO'
glyphic).
OLYPHOGRAPH-disinn scolpit.
Glyphographbr — min jagħmel jew
jiscolpi disinji, scultur ta di^inji.
Glyphooraphy— scultura jew ioci-
sioni ta disinn fuk metall etc. ; is-
sengha ta li scultura ta disinji.
Digitized by
Google
ĠLT
— 551
GNO
Gltptios— iB-sengħa ta li scultura
fuk gebel jew ħaġar prezius.
Gltptodon - isem ta aDDinaal cbir
b'erba sakajn li illum inkered, ma
għadux jidher fuk il wiċċ tal art.
GLTPTooBAPHT—descrizioni fuk is-
sengħa tal iscultura jew incisioni ta
figuri etc. fak il ħaġar pressius.
Gltptothboa— camra, dar etc. fejn
iżommu jewj*rfgħu statwi u xogħol
jebor ta scultara. •
Gmblina— (akra milina) xorta jew
isem ta pianti jew ħxejjex li jicbru
fi-Asia.
Gmblinitb - (akra melinit) — isem
jew xorta ta mineral rari wisk.
Gnap (akra wap) — tiecol, tgherrem.
Gnaphalium — isem ta ħaxixa bhal
epica.
Gnar l (skrA ndr u ndrl) — ngropp
GNARLjjew għokda fli njam, iis-
siġar ; tghergher, tghemghem ; that is
a gnarled oak it eannot be wedged so
eaeily^ dac zocc ta balluta collu għe-
kiedi jew ngroppi ma tistax toforku
malajr; tlie tnolves are gnarling^ il-lnpi
kegħdin ighergru (bil ġugħ).
Gnarlbd (akra 7inrldJ --oollu ghe-
kiedijew ngroppi;''wieħed (bniedem;
ghemgumi jew li iħobb igorr.
Gnarlt (akra ndrli) — bil għekiedi
jew ngroppi ; we at last satoed tlie gnar-
ly oak, sa fl aħhar isserrajna il bàlluta
collha ingroppi (jew għekiedi/
Gnarrt (akra ndrrij — arA gnarly,
Gnash (akra nà.rx) — iccechcech,
thabbat jew tgħażżaż snienec (bNugigħ
u bil corla f xi dagħdi^ħa); he gnashed
his teeth, his eyeballs flnshed with fire^
(Hool'N Orlando Fnrioso, Bk. XXX),
beda ikarmeċ Tigħażżaż) snienu u '1
ħbub ta għajnejh cbienu donnom bin-
nar.
GNASHiNa (akra ntlring) — cechcich^
tkarmiċ jew tghażziż ta snien.
Onat (akra ndtt) - nemnsa.
Gnathonio ) (^Y^^ ndtonic u ndto-
^ > nical) ara flalterinq
Gnathonioal j „ deceitfHl.
Gnatlino Cakra ndtlin) — nemusa
^.għira.
Gnat-nbt— muschettiera, zanzario-
ra, curtinaġġ, purtieri ma dwar sod-
da etc. biex ma iħallix ighaddi in-
■nemuB.
Gnat-snappbb — isem ta għasfur li
jgħix bin-nemuB li jàhtaf.
Gnaw (akra fij)— tgherrem, tiecol ;
tittiechel. tinħefa; tghiddem jew tom-
gbod Isienec jew xuftejc bir-rabia etc.;
tliey gnawed tlteir tongues for pàin^
bdew ighiddmn Isienhom bl-ugigħ.
Gnawed — mgherrem ; pizzi pizzi
jew ippizziat bhal truf jew id-dawra
ta xi werak; werak bis-snien mad^
dawra.
Gnawer — ^herriem, annimal li
igherrem (bi snienu ta kuddiem bhal
fenec, ġurdieu eto.; Rz-zoologia msej-
ħin "rodenti".
Gnawing — tgherrim, tgħaWwir ; ,
tnigghis tal cnxienza etc ; ugigħ li
jifnio (rkiek) ; this is all gnqwing of
rats, dana collu tgherrim tal ġi*ieden.
ONEIsa— ( akra nais ) ; nais, xorta
(isem) ta blat jebes bhal granit.
Gneissio — tal, jew maghmul mil,
gneiss (ara.
Gneissoid— li donnu Qol^a^) gneiss
(ara).
Gneissose— ara gneissie.
GNETAOiB— (akra netasi) zorta ta
siġar.
Gnofp (akra noff) ; zħih ; bniedem
ideiħ rnaghiuka ferm.
Gnome— (akra noum); spirtu, fa-
iHf, li.igħejdu jinsab jiudocra fil mi-
iiieri etc. ; inQSsima, riflessioni, afori-
smu ; the gnomes and dcemons of earUi
deliqht in mischief, CPopp), li spiriti u
id-(ieraoni tad-dinia jehdu ġost biss
JHgħmlu il ħsara; gnome, bniedem ka-
sir jew oanu, icreħ, dismostru.
Gnomed — bil fatati, bli spiriti ; K
jaraw fiħ il fatati ; those mines are
gnomed, (Keala), dawo il barrieri fi-
hom il fatati.
Gnomio— li fih il (bil) massimi, jew
didatticu ; poesii, (Grieghi) didattici
bħal ma liuina dawo ta Solon^ Phocy^
liilas etc, ; a city long famous as the seai
of elo.giac and gnomie poetrv ( G« U.
LfWfH, Ilistory of Phitosophy /, 39),
l)elt minn dejjem msemmija bħala il
post ewlieni tal poesija flebili u di-
dattica.
Digitized by
Google
GNO
562 —
GO
♦Gnomio — tal wiċċ, jew il quadrant
tal arloġġ (taz-xemx).
♦Gnomologio ), , I / .
♦GnomologioalI**' i7'»omo%y (ara).
♦GNOMOLOGY-trattat fuk, jew ġa-
bra ta, massimi, espressionijet eto. ;
li studiu jew il-Ietteratura ta massimi
jew espressionijiet.
*Gno}ION— il laneettinajew vleġġa
werrejja fuk quadrant jew wiċċ ta
arloġġ tas-xemx eto. ; il werrej tad-
dawra tas-sighat ta globu ; gnomon^ fil
geometria parallelogramma dwar dia-
metru ta parallelogramm jeħor.
' *Gnomio ) tan-^nomon jew is-
^^ . > sengha tal hażż tal
♦GNOMONIOALJ ^rioggi tax.xemx.
•Gnomonio PROJEOTION — hażż tal
arloggitax-xemx, jew tal quadranti ta
arloggi (jsejħula ucoll " horologiogra-
phie projection " ).
^Gnomonios— is-sengħa tal ħażż tal
arloge^i tax-xemx jew tal quadranti
tal arioggi.
♦Gnomonist— wiehed li jaf ( mħar-
reġ ħl) il gnomonica (ara).
♦Gnomonology— is-sengħa tal, jew
studiu (chitba eto.) fuk il gnomonica.
*Gnophria— xorta 1a insetti jew
dud bħal camla.
♦Gnosis— scienza (ipotesi).
♦Gnostio— li jaf, bravu, ħajjen, li
jilħaklu, li għandu mid-dinja.
*Gnu— annimal li għandu gismu
ta żiemel u rasu ta cerv, bi krun bħal
tal muntun, jinsab fl-artijet salvaggi
tal Africa.
Go — tmur, iżżul,timxi, tgħasfar, tit-
lak, tidhol, tahdem (bħal arloġġ etc);
Ut us goy ejja immorru ; go now, mur
issa ; who is to go Uiere with you f min
sejjer jigi miegheo bemm ? to go on
footjevi to go afoot, tmur bil mixi
(timxi) ; we are going on foot^ sejrin bil
mixi ; whtf do yoii go so fast ? għaliex
kiegħed tgħaġġel heco ? ; how goes it
with youf jew how goes the world with
yoM ? chif immorru ? ("chif inti sejjer
fin-negoziu ?) this coin (loes not go here^
din il munita ma timxix hawn (dawn
il flus ma igħaddux hawn); he goesfor
*G silent, 11 G ma tinkarax.
a man of learning, hu miżmum b'ragel
gharef ; a mare goes tweloe mont/is with
foal and a woman 9 mont/is, debba trid
sena biex tilhed u mara disa xhur ;
did you henr t/ie bell got, smajtha
iddokk il kampiena?; tJie bellgoes now^
il kampiena kegħda iddokk issa ; as
Ihe thinqs go now, chif inhuma issa
l-affarijiet Csejrin) ; so the report goes,
hecc kegħdin igħejdn, jew hecc kegħ-
da tiġri ixxnigħa; she has three monihs
yct to go, bakgħellia tliet xhur għad
biex tehles; to go to service, tidħol fis-
servizz, jew tibda taħdem ; to go ac^
cording to fJie times, tmur mażżmien ;
scond iż-żmien imniorru mieghu ; to
let go^ terħi ; let go Uie anchor, itlak
(erħilha tinur) I-ancra ; to go mad^ tiġ-
ġennen, titlef rasec, /7/ sure go mad^
sgur nitlef rasi ; our money niust go to
pay for them, flusna jaħtieġ jagħmlu
tajjeb biex nhalsuhom (bi flusna jah-
tieġ li nħii^lsu) ; gone is the day {the
day is gone)^ il ġurnata ghaddiet (spiċ-
ċat) jew spiċċat il ġurnata I ; we are to
go by anoiher measure, jaħtieġ nogħ-
mlu xort'oħra; he is far gone now,
niżel wisk (xjiħ) issa; mu clock does
not go, l-arloġġ tiegħi m*bux jaħdem
(m'hux miexi); let him go, erħilu igħa-
sfar (imur, jaħrab) ; to go in tlie way
of one^ timxi fit-triek jew scond il
għemil ta wiehed ; t/iey have gone in
t/ie way of their fat/ier, mxew fit-triek
ta (għamlu li stess bħal) missierhom ;
ifhe goes this way /lis strength is sure
to gofrom him, jecc jibka sejjer hecc
saħtu tispiċċalu sgur ; tliis island goes
under i/ie name of,.., din il gżira hia
magħrufa bl-isem ta...; in ihis case
four shillings will go further t/uin a
sovereign^ f dan il cas erba xelini iser-
vu actar minn lira ; t/iese words will
go nofurther t/ian w/iat we /lave said
and writien, dawn il chelmiet ma ifis-
srux actar milli għedna u ctibna ; /le
went for £ 200, falla b'mitejn lira ; to
go a begging^ titlob, ma tcunx icoalcu-
lat ; io go about^ tiggorra nn'nu hawn
għall hemm ; tagħmilha f rasec, icol-
loc il ħsieb, li taghmel ħaġa ; they
went about to slay him, huma riedu
(ohellhom f rashom) li joktluh ; to go
Digitized by
Google
GO
— 668 —
Q*
a&ou/, iddawwar ir-rotta ta bastimeiit;
to go abroad, issiefer, toħroġ barra
minn pajjisec ; toħroġ mid-dar ; ix-
xandar, tgħarraf, iggerri ħaġa ma
pajjis biez jismaħha oullħadd ; there
went thia saying abi*oad amotig the breik-
reny din iz-xnigħa ġriet ( chienet
mag^rufa) ma (jewminn) I-aħwa col-
Iha (in-nies); to go aaainsiy tattacca,
taħbat għal, tagħmel gwerra ma, raa
takbilz; io go ahead^ tgħaddi il kud-
diem ; to go a journey (to go on ajour-
neyjy taghrael viaġġ ; to go an errand^
taRdi, takdi facenda ; to go aside, tir-
tira (tħalli il post fejn, jew in-nies
ma min, tcun; tisbalja, tagħmel żball;
to go aslern^ issija (timxi bil poppa jew
timxi lura ; io go asiray^ tiBiratta,
tmur żball, tisbalja, toħrog barra mit-
triek ; io go away^ tmur tohrog' il
barra ; tmut, tispiċċa, tinħela ; to go
backy tarġa lara, tarġa tmur ; he was
to go back triih hiniy chellu jarġa lura
mieghu ; io go back (in price), tnakkas
mil flus (mil prezz ); io go back on,
ticser, ma iżżomx ; do you think he
would go back in his word ? jidbirlec
inti li sejjer jonkos minn chelmtu ?
(milli kal ?J; *-<> 90 beticeen, tcun me-
diatur, pacier, tidħol bejn tnejn biex
issewwihom jew taghmilhom paci ; to
go beyond^ tkarrak bi, tgħabbi lill xi
nadd, tidħac bih; to go by^ tgħaddi
krib (jewminnħdejn, minn ma gemb);
tiltaka ma, to go by ihe boaini, tmur
(taka) il baħar ; the mast went by the
board, I-arblu marrilhom il baħar; togo
hy the board^ tirvina ghal collox; tigi fix-
xejn; to go down, tinżel ; tghib; go down
stairs, 'miei isfel ; at what time does the
sungodown iO'dayfihin tinżel,jew tgħib,
ix-semx illum ? (heir ship wentdown,
il bastiment tagħhom għerek (niżel^ ;
this will not go down wiih him very
easily^ dina ma jemminiex ( ma tinżil-
lux; malajr, jew chif gie gi^ (addoċċ^ ;
io go far^ titbigħed ; tmur bogħod ;
tagbmel efiett ; togofor, tmur għal,
iggib, tgħaddi, tcun mizmum bi, jew
ta, iżżomm ma, jew tiehu parti ta;
taħbat jew taghmel ghal, thebb għal ;
iggib (prezz), timbigħ; ihe horse will
not gofor less than £ ^, iż-żiemel ma
jimbiħx actar minn £ 40 ; gofor your
books, mur gib (fitiex il cotba) tiegħec;
he goes for an apoihecary, cliemist jew
druggist, igħaddi (miż.mum; taspiżżiar;
t/ie verdiet went forhim, rebaħ il causa;
il giuri iddecida favur tiegħu ;, they
wentfor them likemaddogs^ harġugħa-
lihom bhal clieb irrabiati ; io go for
nothing^ ma tiswa xejn ; to go forth^
toħroġ, titlak, tmur minn post ; ti-
xtere^ tidher fil publicu etc; to gofor-
ward, timxi, tmur, tgħaddi il kuddiem,
tavanza ; / told you, you will uot go
forward in learing, ghedtlec li ma ta-
vanzax ( ma tgħaddix il kuddiem ) fli
scola; to go from, tħalli, titbieghed
minn; you must go from t/iat company
you are keeping, hemm bżonn ( jantieg
bil fors) tħalli (titlak ghal dejjem) il
cumpannija li magħhomkiegħedtagħ-
milba ; to gofrom one*s word, tghid-
deb ruħec ; he liad to go from his word
before ihe magistrafe, chellu ighiddeb
ruhu kuddiem il magistrat; io gofrotn
the matter in fuznd, tohrog barra mill-
argument (meta wieħed icun ighejd
ħaġa imbaghd jakbes Toħra, jew iħal-
lat ħaġa ma ohra) ; to go halves, shares
jew snacks, taksam ma, tcun sħab ma;
I went halves with him, ghamilna sħab
(li nakalghu bin-nofs); to go hard with^
tbati Ctara jew issofri) ferm biex teħ-
les, tahrab, jew tgħasfàr ; to go in, tid-
ħol ; he goes in slippers, igib ( jimxi )
joħroġ bil papoċċ (jew bil belgħa;; he
always goes in very good clothes, dejjem
icun liebes sewwa (pulit; jew tajjeb ;
to go in for, iżżomm ma ; tistudia (tit-
harreġ)għal; he is going in for làw,
sejjer jistudia il-ligi ( ghal avucat ) ;
to go in and out, tcun libru, tagħmel li
(tmur fejn) trid jew fejn joghġboc ; to
go into, (fli Scrittura) icolloc xHaksam
*ma persuna ta sess jeħor ; to go into^
takbad, tibda ; to go into business, tak-
bad negoziu ; to go into a matter, tak-
bad, tibda cnstioni ; titħaddet, tiddi-
scuti fuk ħaġa (suggett) ; to go large,
timxi (bastiment) bil klugh collha min-
fuħa ; timxi bli mpoppa : io go near^
tokrob, tersak lejn ; donU go too near
theflre, la tersakx wisk hdejn in-nar;
he will go near to lose it, għandu mnejn
70
Digitized by
Google
G4
554 —
0*
jitUfha (jilgħaba, jista jitlifba, jew
għanda mnejn jitUfha); nothing went
90 near my heart in my diatress than
his be/iaviour, xejn ma nifidli kalbi ac-
tar fid-diflgrazia li ġratU ħUef biss
1-imgiba tiegħu ; I go as near as I can
with you, nagħmel cull ma nista għa-
Uc ; to go off, titlak, tmur, terhila ; tis-
piċċf^ ma tibkax ; tmut ; tinħela ; ti-
Bpara; next year die intends to go off' the
ftage^ is sena li gejja fiħsiebha (għan-
da ) tirtirf^ ma tibkax tirrecita fit-
Teatri (jew titlak minn attrici) ; he is
gone off^ spiċċa, falla, mar il baħar,
mar għal għajnu ; he ie gone off, miet
spiċċay inħela ; did you hear the guns
go off? smajtom il canuni jisparaw?;
the ceremony went off very well, il feflta
(ic-cerimonia) marret tajjeb ħafna;
to go on, tgħaddi il kuddiem ; tcompli ;
go on with your reading, compli akra ;
to go on all foure with anything^ takbel
fcolloxma; to go on a wind, tmur
(bastiment bil klugħ) mar-riħ ; to go
out, toħroġ, tmur il barra, when will
you go out ? meta toħroġ ? go ont, mur
il barra (oħroġ); heisgone outjust now,
għadu chemm ħareġ ; to go out o/
tune, tiscorda, tistona, to go out of
one'e way, toħroġ barra ( titbiegħed )
mit-triek ; tisgarra ; the fire will soon
go out^ in-nar dal wakt jintefa ; s/ie is
bound to go out her time aome day this
week, imissha tispiċċa (teħles) xi ġur-
nata di'l gimgħa ; to go ooer, tgħaddi
(minn banda għall-oħra); tittraversa ;
tgħaddi, tistudia, tirrevedi, tesamina ;
takra ; i/vou go over your lessons^ noto,
you do well, jecc tgħaddi . tirrevedi) il-
lezionjiet tiegħec issa, tagħmel sewwa;
to go over to the majority^ tmnt ; to go
throughy tgħaddi minn ; to go through
a bridge, tittraversa (tofrok jew tghad-
di minn fuk pont ); to go through the
fields, tgħaddi minn gewwa (tofrok^ il
għelieki ; to go through with a business,
tispiċċa ("ittomm) negoziu; togo tlirough
many dangers, tesponi ruħec fbosta
pericnli (tgħaddi minn ħafna tigrif) ;
to go through many liardships, iġġarrab
ħafna tbatijiet; to go through with,
tcompU sa 1-ahħar, tippersevera ; /
hope he will go through with that kind
o/li/e he is leading^ nittama U jipper-
severa ( icompli sa 1-aħbar) f dm il
ħajja li hu fiha issa ; to go to gronnd,
taħrab u tiscansa billi tistaħba f xi
tokba etc. (bħal ma tagħmel il volpi)
taka fl-art, tmut etc. ; tlKe/ox saved his
brush by going to ground in a drain, il
volpi salvat rasha billi daħlet tiġri ti-
staħba gewwa canal ; in the last war
who knows Jiow many hundreds we saw
going to t/ie ground^ fl-iAħar gwerra
min jaf chemm il mitt ruħ ( mijiet ta
nies) raina jakgħu mejtin, maktulin
bil balal etc. | to go to nought, tispiċċa,
tiġiy fix-xejn; to go to work^ tmidd
għonkoc għax-xogħol; takbad taħ-
dem ; he made up his mind to go to
work next month, ghamilha frasu
(rsolva) li imur ( li imidd għonku )
għax-xdgħol, ix-xahar iddiehel; Iwont
go to the price o/ it, jena ma'rridx non-
fok dan collu (daks tant) ; to go under,
tgħib (tinżel) bħal ma tagħmel ix-
xemx ; tispiċċa, tgħerek, tmut, issofri,
iġġarrab ; to go up, titla ; go up stairs,
itla ("mur) fuk ; we had to go up Uie hill
in a thunderstorm, chelna nitilgħu il
għolia f tempesta (fit-lfakkigħ tas-saj-
jetti); to go up and down^ tiggerra minn
hawn għal hemm ; to go up a business,
takbad (tagħmel) negoziu ; to go upon,
taħbat għal, tattacca, taħbat ghal;
io go with, tmur ma, taccumpanja;
iżżomm ma, takbel ma, tcun ta li
stess fehma bhal ; to go witli chiH
tcun tkila, icolloc it-tfal (mara etc.) ;
to go with tlie tide, tmur mal ourrent ;
to go well (jew to go illj witli^ issib
xorti tajba (jew ħażina) tmur tajjeb
(jew ħażin) f^post, f negoziu etc., to go
witliout, tibka minn għajr, tibka
b'xejn, tgħaddi minn ghair, ma teħux;
you cannot go witliout it, ma tistax
tgħaddi minn għajrn; to go w^vng, ti-
sbaija, tieħu żball ; titbiegħed mit-
triek it-tajba (jew mit-triek taa-sewwa)
tmur lura, tfalli f negoziu ; things
went wrong witli him^ ma mar tajjeb
xejn, mar lura għal collox ; ma sab
xorti xejn; tlie/ruit went wrong, il frott
ħżien jew tħassar.
Go— pass, ghamil, spirtu, curaġġ;
ihis horse has a good go witl^ him^ dan
Digitized by
Google
(30
- 65S
ĠOB
iż-żiemel imur ( jimxi, ghanda pass )
tajjeb; ihU U a preity (fo, ( Diekens,
Nickols Nickleby) tajba din (Bewwa dan
jew għamil tajjeb dan) ; ihia midiap
knocked all th^ go out of him^ din id-
disgrazia neħħietia il cura^ġ collu ;
no go^ għal xejn ; / tell you sir^ it is no
gOf I will never let her marry, ( Tha-
ckeray, Miscellanies), ngħejdiec sinjur
collox għal xejn, għax ma nħalliha katt
tiżżewweġ.
Go-BETWBBN — mozzan, mediatur.
Go-CÀRT— cannizz tat-tfal (biexjit-
għalmu jimxu ).
GoAD — niggbieża; tniggheż, iġġa-
għal lil min jimxi, tkankal.
GoÀD-GROOM — burdnar.
GoADLoup — isswat fil militar (me-
ta suldat etc. igħaddi jiġri minn bejn
zewg fillieri suldati u dawn jatuħ fuk
dabru b'nerv li icollom sa chemm
igħaddi— igħejdulu ucoll gantlet.)
OoADSMAH \ ragel li isuk jew imixxi
GoADSTBR f il gniedes ; raghaj il
gniedes jew il bakar ( igħejdulu ucoll
gadsman ).
GoAF — ħofra fminiera tal faħam tal
haġra biex jixħtn it-trab etc. fiha ;
munzell ħuxlief.
GoAF LADDBR— sellum bicx itellgħu
il kattiet tal huxlief fuk fil munzell.
GoAF-sTBAD— ħarġa, ħabel fgħalka
jew frazzett fejn ikegħdu il mniezel
tal ħuxlief.
GoAL— tmiem, post fejn jitilku jew
jilħku, jew ghandhom jaslu, tat-tiġrija
(min icun igerri jew itellak, bħal zwie-
mel» dgħajjes etc.) ; il post minn fejn
dawc li jilgħabu il football iridu
igħaddu il ballun biex jirbħu; il ħsieb,
il fini li għalih aħna maħlukin ; hea-
vens is our goal^ is-smewiet hu il post
tagħna, ghal hemm għandu icun ħsie-
bna ; we had a foot-ball match and won
10 goals to 6, chelna, ( Igħabna ) par-
tita fooUball u rbaħna, gnamilnielhom
10 goals (ponti) b'sitta.
GoAL-KBBPBR — dac H fiMogħob tal
foot-ball jokgħod attent li ma iħallix
il ballun igħaddi minn bejn il-lasti.
GoAL-posT— wcAda mil lasti, imwah-
ħlin fl-art, minn fejn irid igħaddi il
ballun biex isir pont jew goal ( għal
għeluk jew ir-rebn tal partita).
GoARisH—batut, mischin.
GoAT — mogħża ; bniedem iwiziat,
mogħti għal piaciri tad-dim'a, bniedem
mokżież; goat horned, mukran bħal
mogħża ; goaiherd, ragħaj il mgħoż ;
a he-goaty bodbod.
GoAT - dahla dejka f xatt ta baħar ;
daħla ; iddaħħal, tixħet jew titfa fir-
rocna ("chelma usata fil-logħob Inglis
msejjB,h golf).
OoAT-HBARD— isem ta pianta jew
ħaxixa.
GoAT-BucK — bodbpd.
GoAT-BusH—isem ta ħaxixa morra
ferm dakd il quassiu.
OATEB — dakna, pinzell Tleħit ragel;
dakna, bezbuza bħal tal mogħża.
GoAT-oHAFFBR— xorta ta wirdiena.
GoAT-Fio— tin salvaġġ.
OoAT-FOLD— makiel għal mogħi.
GoATHBRD — ragħaj il mogħż.
GoAT-HARSB — makiol tal mogbż ;
burdell.
GoATisu— bħal mogħża, li ghandu
għamla ta mogħża ; mogħzi, ħarrieki.
GoATisHLY—ta mogħża; debuxxa-
tament; ta bniedem vizius jew ħarrieki.
GoAT LiKB— bħal mogħża, mogħżi.
GoAT-HiLKBR— isem ta għasfur.
GoAT-MOTH— xorta ta farfett bħal
dac tal camla.
GoAT-sKiN— gild ta mogħża, utrn
(gild ta mogħża iccunzat u mehjut
bnal borżaj għal I-ilma; magħmul mil
(tal) gild tal mogħia.
GoAT*s MiLK— nalib tal moghża.
Goat's-rub — isem ta haxixa bħal
feiġla.
GoAT-suoKER— isem ta għasfur b'hal-
ku cbir, il bukrajk.
GoAT-WBBD— isem ta haxixa, il ca-
praria.
GoAVB — tħares ċass jew fitt bbal
wiehed iblel ; tħares ta ibleħ, harsa ta
wieħed ibleħ.
GoB— mimli halk, ħalk ; riek, bżiek.
GoBBBT— mimli ħalk, buccun, ghi-
dma ħobż etc. ; fdal (bohiechen tal
ħobż li jibka) ; tibla, tiecol maħtuf,
tlewwet, tiecol bil għaġla, tiecol bħal
serduk għama; down comes a biie upon
Digitized by
^oogle
ĠOB
— ^66
GOI)
ihem andgobbets up both together (L.
Estrange^, jinżel is-seker fukhom u
jiblagħhom it-tnejn flimchien.
QoBDBT mbal) biċċa biċċa; ftit ftit ;
QoDBET mble) buccun buccun.
QoBBBTLY—bicciet bicciet, bchiechen
bchiechen.
QoBBiNO— ix-xaħx trab etc.» li jixhtu
biex i^ħattu jew jordmu il hofor fil
minieri wara li icunu ħadu il faħam.
(ioBBLB — tibla, tiecol maħtuf u
mgħaġġel, tcarwat fl-ichel ; tiecol bħal
serduk għama, tibla bil għaġla ; tlak-
lakjew tgħajjat bħal dundian; they
gobbled up Oieir supper io run again
a/resh to cards (Swift, Ladies Journal),
belgħu bħal serduc għama iccena li
chellhom u reġgħu marru jiġru malajr
għal carti (biex jilghabuhom) ; Ilike to
hear the turkey cocks gobhling, nħobb
nisma id-dundiani ilakalku (igħajtu).
QoBBLB oocK— dundian.
OoBBLBGUT — wiehed żakkiek,li jagħ-
• mel għal żakku.
OoBBLEB— ħaxxiex, min jecol u jibla
dejjem ; bniedem żakkiek, li jagħmel
ghal żakku ; dundian.
QoBBLiNS — damasc fin Francis,
msejjaħ hecc mill-ahwa Oobelins li
għamluh ("ħadmub jew nizguh) l-ew-
wel darba.
QoBE-MOUCUB — wioħed li jibla (jem-
men)^collox, cull ma igħedulu; mazzun.
OoBio ) mazzun, ħuta (ismu ucol
QoBius j goby jew gudgeon ^ara).
QoBLBT — tazza għax-xorb, drink
was serted io guesis in goblets of pure
gold (Macaolay, History of Żngland
Chap. Ill)^ il mistidnin fdrrugħlhom
ix-xorb fit-tazzi tad-deheb pur.
QoBLiN—fatat, haree, ruh.
OoBMATEDl (fl-armi jew flaraldica)
QoBONB > strixxa (bi strixxa) gej-
QoBONY ) ja quadrati quadrati ke-
għda immejla fuk Ijun etc. ta arma ;
(arma) bil faxxa iċċanguta.
QoBY — ħuta, il mazzun ; black-goby
jew rock-goby jew gobins niger il maz-
zun tal haġra.
QocKMiN (jew CooKMAN j— sentinella,
għassies.
QooKBoo— isem taħaxixa li I-Indiani
jeħdu bħala medicina, tħagħrufa ucoll
bl-isem ta Ruellia Longi/olia,
OoD— Àlla; tati kima lill xi ħadd
bħala Alla ; tadura ; /alse Gods^ Allat
foloz; thank Gotl^ nizziħajr 1-AIIa;
please God^ jecc Alla irid ; God's will
be done, icun li irid Alla ; God a mercy!
jew God have mercy ! Sinjur ħenn
ghalina I
QoDABD-canal għal l«iIma'eto.
OoD-OAKB — pudinc^ cake, eic. li
fl-Inghilterra il parrinu jibgħat lil
filjozz fl-ewwel tas-sena (rigal).
GOD BAIRN — filjOZZ.
QoD BOTB— multa (ħlas ta flusj li il
ligi dari chienet twaħħai bħala castig
għal dawc li joffendu I-Alla.
GOD CHILD — filjozz.
GoD-cuNDB — tan-nazion ta Alla; re-
ligius, kaddis, tajjeb.
GOD-DAUGHTBB— filioZZa.
GoDDBss-alla falz (mara;.
GoDDBssLiKB— bħal ( li tixbeħ lill )
alla falz mara.
QoDDBT - tazza tal injam ( ghax-
xorb ).
GoDDiKiN— Alla (falz) ċchejchen.
GoDDizB - tati kiraa bhal ma tati
I-AIIa ; tagħmel Alla falz, tgholli u
tati kima lill xi ħaġa etc. kisha Alla.
GoD FATHER— parrinu.
OoD FBAniNa — tajjeb, religius, li
għandu il biża t-Alla.
Oodfbby's oordial — ġlepp ( xorb
ħelu ) li jatu l'it-trabi.
QoD oild— ħwejjeġ jew dac collu
li noffru 1-AIIa.
OoD GivBN— moghti mn*Alla.
GoD-HBAD— divinità; Alla, il Mulej;
tieba.
GoDLEss— li ma jemminx b'Alla, li
ma jatix kima I-Alla, ateu.
OoDLiNBSs— tieba, dmir lejn Alla;
cleanliness is next to godliness^ l'indafa
tigi wara dmirna lejn Alla.
GoD LORB — ara (mithology).
QoDLY— twajjeb, kaddisl li għandu
il biża t'Alla.
OoDLYHBAD -tieba ( ta kalb etc. ) ;
irmiel ; pleased with tfiat seeming good-
yhead, mgħaxxak b*dac li deherlu li
bu ġmiel.
Digitized by
Google
•0»
— 551
GOl
ĠODHAN— Alla bniedem ( is-Sinjar
tagħna meta chien fid-dinja).
GoDMOTHRR — parrina ; yonr sister
t« to be godmother to my daughter^ oħtoc
sejra tcun parrina tat-tifla tiegħi ( ta
binti ).
Go-DOWN—mcAzen.
Go-DOWN — belgħa (ilma etc.)
GoD-BBND— providenza; t/iie is god
aend l dan AUa bagħta ; dan fiħ il bar-
ca t'Alla ; gid ; in fact t/tis insignificant
incident Aa^, in the end, turned out a
godsendfor himt infatti din il biċċa li
m'hi zejn chienet imbagħad jew chella
tcun ta gid cbir għalih, ( fl-aħħar ser-
vietlu gid ).
GoDSHip— divinità.
GoDBMiTH— min jagħmel Tidoli jew
Allat foloz.
GOD SON — filjozz.
GoDBPBL— ara goepeU
GoDSPELDooK—ctieb tal evangeliu,
missal.
GoDWARD— lejn Alla.
GoDwiT— isem ta għasfur, il ghir-
wiela.
GoDYBLD— grazzi, ti/iia ħajr ; lierein
1 teach you how you should bid godyeld
usfor yourpains, and thank us (Shiikes-
pear, MacbeHh) ; hawn b'dawn jena
nghalmec cbif imissec tirringraziana
u tiżżina ħajr talli għamilt għalic.
GoD YiBLD — Alla icattarlec !
GoBR — min imur, mexxej, gerrej,
min jimxi, min jiġri ; mediatur ; he ie
a fast goer^ jimxi ferm, ighaġġel ħafna,
ħafif għal mixi; my watch ie a good
goery I-arloġġ tiegħi imur tajjeb.
GoELHiTE— isem ta mineraltal Ger-
mania ta lewn samrani (cannella^.
Srz4 '"■*"*•'•
GoBTY — sħarijiet.
GoFB— iccipp (għal castig tal bric-
cun ).
Gopp— stupidu, ħaġa belgħa, bala-
lu ; munzell, katta ħuxlief jew katet
tal kamħ ; he was in hU labour stack-
ing up a goff of corn^ (Pox), chien kie-
ghed (jahdem) jimmunzella (jistiva fuk
xulxin) il kattiet tal ħuxlief.
GoFPBR— tinnoccla u tagħmel bħal
fiill jew ix-xifer ta fdewxa.
GoFPBRiNo — nucclar, frillijiet etc.
Goa— dac il musmar etc. li jwaħħlu
fl-art meta jilghabu il quoits jew il
logħba tal ħolok (biex idaħħlu dawn il
ħolok fdan il musmar, jew il gog^ biex
jirbħu) ; tgħalli il flus bħal meta til-
ghab wicà jew regina scond li tinzerta
{'ew takta x'jigi biex tirbaħ; ħrara,
Leġġa, ansietà, xewka cbira ; you have
put me into such a gog of qoing, inti
għamiltni fuk ix-xwiec (ġagnaltni icol-
li seba mitt sena) biex immur.
^000^"^^^^^^^^, tghatti il għaj-
nejn billi torbot xi ha|a fukhom.
GoaoLB — takleb gnajnejc, tberrak
għajnejc, tħares b'għajnejc imberka ;
narsa b'għajnejn mberrka; tibla, tiecol
bħal lupu ; nuċċali bil ħgieġ ibbuzzat
biex ma iħallix jidħol trab fii għajnejn;
nuċċali.
GoGGLBs— nuċċali tażżwiemel.
GoooLB BYBD — b'għajnejh cbar im-
berrkin (u wereċ).
GooLBT — bomblu (żir) tal fuħhar
għal 1-iIma (biex iżomm 1-iIma frisc).
GoiNO— mawrien, mixi, mixia, the
going ofa liorse^ il pass (mixi) ta żie-
mel; before his going thercj kabel il
mawrien tiegħu (ma mar) hemm ; the
going down of the sun^ għeb (nżul) ix-
xemx; lam now going in myforty four^
issa dieħel fl erba u erbgħin (dal wakt
nagħlak erba u erb^ħin) sena ; wliere
are yougoingf fejn sejjer?; lam a-goingy
sej jer ; I was a-going to say so, hecc
cont sejjer nghejd ; she is now going in
four monthsf issa ghanda erba xhur
tkala ; going^ it-triek, il mogħdia, tat-
tiġria, il corsa; if the going weie
straight it would have been much better
for t/ie horses^ chiecu it-triek tal corsa
(għat-tiġria) chienet dritta, chienet
tcun wisk aħjar għaż-żwiemel.
GoiNo BARRBL — il loc ghal molla
farloġġ.
GoiNG FORTii - tluk, safar, partenza,
mawrien ; limiti, xfar ; tokba, wesgħa
jew fetħa għal ħruġ ; bieb, passaġġ,
moghdia (biex wieħed joħroġ barra
minn dar etc.)
GoiNo ouT— tluk, mawrien, I-aħħar
limiti, it-tarf fejn tispiċċa art etc., tlie
going out of it shall be at tlte sea^ il-
Digitized by
Google
GOt
— 558
GOL
limiti tiegħa icun il (dan jispiċċa fil)
bahar.
GoiNO WHBBL— rota f arloġġ (inven-
tata minn IJuyghens) li iżżomm 1-ar-
loġġ jaħdem jew miexi wakt li tcun
tatih il ħabel.
GoiNG ON— mgibiety condotta (actarx
ħażina).
GoiTBRBD — li għandu il goitre (ara).
GoiTfiB — tumur fil grieżem.
GoiTRous— tal, li għandu il, goitre
(ara>;.
GoLA— (fl-architettura) gula, bastun
gwarniċa, (ornament), igħejdulu ucoll
cyma.
GoLANDAUSB — artillier Indian.
GoLD — deheb ; flus; gid, għana,
lewn (culur'ji id-deheb ; gold and silver^
id-deheb u il fidda; gold^ tad-deheb ; a
gold cot>i,munita(biċċa flus) tad-deheb;
for me^ the gold ofl^smce did not $educe
(Sbakeapear Ilenry V. Il^ i), għalia
(lili) il gid collu ta Franza ma jagħ-
minix ; ehe has a heart o/gold, għanda
kalba ta anġlu.
GoLD ALLOT - taħlita ta metalli oħra
mad-deheb biez (id-debeb) isir actar
jebes u kawwi.
GoLD AMALOAM — isem ta mineral,
taħlita ta mercuriu, debeb, u fidda li
jinsab hbub ħbub daks pizella fil Co-
lumbia u 61 California (Àmerica).
GoLD BBATiNo — ix-xoghol tal pan-
nella.
GoLD BLOOKiNG— armamenti ( ittri,
disinn etc ) fuk koxra ta ctieb mil-
legatur (legatura bid-deheb).
GoLD OARP— isem ta ħuta ( tal ilma
ħelu, lewn id-deheb).
GoLD oLaTH— lama, drapp minsuġ
bil ħajt tad-debeb.
GoLD ooAST— biċċa mix-xtajta tal
Ghinea (fil punent tal Africa) hecc
msejħa.
GoLD ORADLB— mehrież fejn jaħalu
(l-argintieri etc.) id-deheb jew inaddfu
id-debeb minn dawc 1-affarijiet li icollu
miegħu.
GoLD oup— tazza tad-deheb (pre-
miu), isem (xorta) ta ranunculi.
GoLD-DiGGBR— min jaħdem (jakta)
fil minieri tad-deheb.
GOLD DIGGING — ktigħ (xogħol) fil
minieri tad-deheb.
GoLD-DUST— trab tad-deheb.
GoLD-BNDMAN— wieħed Cxerrej jew
righettierj li jixtri jew jinnegozia
fl-affarijiet tad-deheb jew fidda kodma
għat-tidwib etc.
GoLDBN— tad-deheby mdieheb; lewn
id-deheby isfar ; thie is a golden keu^
dana muftiħ tad-deheb ; golden eandle-
8ticks, candlieri mdehbin ; I heard his
golden words, smajt il cliem tiegħu
prezius ; tliis is a golden opportunity,
din opportunità preziusa (li ma iesibx
bħala, jew li tiswa id-deheb), golden
Jiaired^ xagħar isfar lewn id-deheb.
GoLDBN AGB— iż-tmien ħelu(l-ewwel
snin tat;tfulija) tal innoceuza,
GoLDBN BALL - it-tlict balal mdehbin
li icollhom fuk il bieb dawc li ilom-
mu il ħwejjeġ b'rahan 1-Inghilterra.
GoLDBN BBBTLB — ħaufus lewn id-
deheb, bħal cola.
GoLDBN BUG— xorta ta cola.
GoLDBN ouAiN— isem ta pianta, il
labumum,
GoLDBN BAGLB— xorta ta ajcla.
GoLDBN — insett, camla.
GoLDEN BTB — xorta ta papra.
GoLDBN FLowBR — xorta (isem) ta
fjur il chrysanthemum.
GoLDBN FLY — id-dubbieua ħadra.
GoLDBN GRBàSB— xi ħaġa (flus) li
bihom wieħed iħokk id xi ħadd (biex
jmegħxujew jixtrih).
GoLDEN MOUTĦBD— li għandu ħalkn
bil għasel ; bravu, jaf xi igħejd ; li jaf
icanta, li għandu leħen ħeiu u sabiħ.
GoLDEN NUMBBR— numru tad deheb
( hecc msejjaħ għaliex fl-almanacchi
antichi chienu jistampawh bid-deheb)
li juri in-numru ta liema sena li trid
fid-dawra tal kamar.
GoLDBN oRioLB — isem ta għasfur,
it-tajra safra.
GoLDBN RULB ~ il proporzioui jew
ir-regula del tre (hecc msejha fl-arit-
metica għaliex tiswa id-deheb billi
biha issib, per mezz ta tliet numri oħ-
ra, ir raba numru li tcun trid.
GOLDBN TRB88BD ^ XRgħar loWD id-
deheb.
GoLDBN WEDDiNG— għeluk il ħam^iu
Digitized by
^uogle
QĠL
— 659 —
GON
sena li wieħed ieon ilu miżżewweġ;
^ablew tad-deheb (ta wieħed li icun
ila miżżewweġ hamsin sena).
GoLDBN WiNOBD — W ġwionaħ tad-
deheb.
tioLDBN YBLLow— il veru isfar, iefar
lewn id-deheb.
GoLDBNLT — tajjeb ferm, li ma jistax
ican aħjar; the master^a report apeaks
goldeuly of his profit^ ir-rapport tae-
sormaBt jitchellem tajjeb ferm mil
profitti li kieghed jagħmel.
GoLDFiNOH - gardill.
GoLDFisH—isem ta hata (I-awrata).
GoLD FoiL— folji tad-deheb li jaħ-
dmu bihom jew jusaw id-dentisti
(dawc li jagħmlu is-snien).
GoLD HousB — it-tesor, tesor, jew
post fejn jerfgħu flus, fided etc.
GoLDiB - gardill (f loc goldfinch).
GoLDiNO'Xorta ta lanġasa.
GoLDisH — bħad-deheb.
GoLDLACB — biz9iilla tad-debeb (maħ-
duma bil hajt tad-deheb).
GoLDLACBD — gvomut bil bizzilla
tad-deheb.
GoLD-LBAF' pnnnella.
GoLDLBss— bla debeb.
GoLDNr} 'semtaħuta, 1-awrata.
GoLDSMiTH — argintier ; wieħed^ Ii,
jew min, jaħdem fid-deheb ; banchier,
li jimmaniġġa jew jinnegozia bi flus
ħadd-jeħor ; f am a goldsmith aml live
bi/ lending money eic. (8n«»tt, Fortu-
nes of Nigel, cA./r^,jena banchieretc.
Goldsmith's notb— cambiali ( carta
tal flus ) li titħallas a vista ; carta tal
flus, bank note,
GoLDSMiTHRY-xogħoI tal Àrginticri
jew ta dawc li jaħdmu id-deheb.
GoLD STicK— ufiBcial ta ma dwar is-
sultan.
GoLD THBBAD-ħajt tad-deheb.
GoLD wiRB — fil d orujħajt taddeheb;
dac li x'uħud jgħedulu fildiferru tad-
deheb !
GoLDY LOCKBD— li ghandu xagħru
isfar, donnu żbul id-deheb.
GoLDY LocKS— sempreviva safra.
GoLBT — il gherżuma.
GoLF — golf, isem ta loghba ta li Scoz-
sisi n I-lnglisi, tintlaghab bil ballun
jebes u bsaten— jirbaħ min jirnexxilu
igħaddi il ballun minn gewwa ħolok
li icun hemm fl-art bl-ankas numru ta
dakkiet— il golf jintiagħab minn tnejn
tnejn (minn erbgħa min-nies)— tnejn
contra tnejn etc; golfy dakka.
GoLFBB— min jilgħab il golf^iutsk).
GoLOBSHOB — ghetta, li tintlebes f uk
iż-żàrbun.
GoLosHBS - galoxxi, ghetti.
GoMARiTBS—setta ta nies, seguaci
ta Gomar^ chien contra Galvinu.
GoMASHTA (bMndian) — commissio-
nant.
GoMBBiLL— ibl^, ħaġa belgħa, stu-
pidu.
GoMMAN — parrinu.
GoMPHiAsis — ugigħ tad-dras jew
tas-snien, meta thoss snienec collha
jidbandlu jew jiċ^akalku.
GoMPHosis — dac li bih is-snien
keghdin iżommu gewwa fil ħniec.
GoNAGBA— pullagra fi rcobba.
GoNDOLA— gondla, dgħajsa bħal tal
Yeneziani, bir-rota tonda jew milwija.
GoNDOLBT—gondla żgħira.
OoNDOLiBB—barcIor li jakdef fgon-
dla ; tal gondla.
GoNK— il particip passat tal verb
go -/ have gone^ jena mort ; he is gone^
mar, miet, telak, mitluf ; Uie arrow is
gone, il vleġġa mitIufa(8corriet il pont
fejn chella tolkot) ; / will give it all
for gone, jena għalia naghmlu mitluf ;
gone in drink^ fis-sacra sewwa; far
gyne in years, mdahħal fiż-żmien (xiħ)
sewwa; get you gone, murminn hawn;
before a year was gone^ kabel ma għad-
diet sena.
GoNFALONiBB— ta H standard, min
jarfa li standard, il bandiera, jew il
bandalora.
GoGG —kampiena, biċca bronż bħal.
platt li ic-Cinisi idokku b*biċċa għuda ;
tambur tac-Cinisi, fossa, lochi, ħar-
raj.ia.
GoNGONHA— xortata ħaxixa li ticber
fil Brazil u il worak tagħha jusawh
bħal te.
GoNioMBTBB • strumcnt biex ichejln
l-anguli, 1-actar iżda tal cristalli.
Digitized by
Google
GON
— 560 —
009
GoNioMBTRY— ifl-sengħa li tchejjel
jew issib I-anguli tas-solidil
GoNioPTBRis— xorta ta felci.
GoNOPLAx-xorta ta granci.
GoNORRĦEA— marda hażina, gonor-
rea.
GooD — tajjeb; gid, hajr; jiswa,
igħodd ; xierak, sewwa ; ħanin, kalba
tajba i he ia a good man, hua rag^I taj-
jeb ; this is goodfor ihe healtli^ dan taj-
jeb ghas-sa^ħa ; dan jaghmel il gid ;
he is good/or notliing, ma jiswa għal
xejn ; take some^ it will do you good,
hu ftit, jagħmillec il gid; atl in good
time, collox f ħinu fcollox f waktu, jew
cuU waktu waktu) ; io come in good
time, tigi fil ħin (fil wakt) ; ve were
there in good time, aħna conna hemm
fil ħin Cfil wakt) ; it is aa good as done,
din kisba ħaġa ġa magħmula (għod-
dha gewwa^; /or good, għal dejjem jew
għal collox ; he came here /orgood, già
bawn ghal collox ; a good while, ilu, a
good wltile ago, ilu ħafna ; a good deal,
boBta, ħafna ; ġood many, bosta, ħafna;
good many things, bosta ħwejjeġ ; a
good understanding man, ragel tal għa-
kal, li għandu rasu tajba ; / have a
good mind to go, għandi ħajra cbira li
immur ; he is as good. as his word, dac
ta chelmtu (li igħejd jagħmlu) ; to
make good, tipprova ; 77/ make good
what I have said, nipprova dac collu li
għedt ; to make gooda loss, tagħmel
tajjeb għal ħaġa; i/ you think good,
jecc jidhirlec li imur jew lijixrak;a
good tum, favur, piacir ; a good tum
deserves another, piacir jitpatta b'jeħor;
good luck^ xorti ; Good luck that he
was not Uiere, Alla ried li ma chienx
hemm; Good Friday, il Gimgħa il
Cbira ; in good eamest, bis-sod ; when
he said so he was in good eamest, meta
kallec ma chienx kiegħed jiċċajta
. (chien iġħejd bis^sod) ; good natured,
ta kalb tajba, minn tagħna, ħanin ;
good humoured, minn tagħna, ċajtier,
b'buri tajjeb ; 1 did this /or your own
good, jena ghamilt dana għal gid tie-
għec biss ; what good will it do you ?,
x'jiswielec ? ; very good, tajjeb wisk ;
f^ is not good that man should he alone,
Bajixrakx (m'hux xierak) li ir-ragel
jibka waħdu ; a good man, ragel għani,
comodu mil flus; i/you wish to borrow
£ 100 now go to my baker^ he is a good
mauj jecc trid tissellef mitt lira mur
ghand dac li nixtri il ħobż minn ghan-
du u jakdic sgur, għandu mnejn (jagħ-
millia tajjeb) ; are you good at tliis sorl
o/ work ?, tinkala ' għal dan ix-xogħol
( għal xogbol bħal dana?j; he is a
man o/ good hreeding, ragel mrobbi
sewwa, educat (gej minn familja pnli-
ta etc. ) ; good day, good morning, bon
ġornu ; good a/ternoon, good evening^
bonasira ; good night^ jl-lejl it-tajeb ;
good'bye^ addio, sahħa ; good sooth, in
good sojth, tassew, sgur, sgurissimu ;
to he in one's goodgraces, tcun kiegħed
tajjeb ma wieħed (tcun migiub) ; good
bodied, li ghandu persuntu pulita (gi-
smu jew figurtu pulita ) ; good /aced,
sabiħ; no, good/aced sir, (Hhakespear,
Winters talej,h, sabiħ 8in}\XT;good
/elloxc, minn tagħna, gustus ; good
looking, sabiħ ; good manners, educa-
zioni, mgiba tajba ; good speed, fortu-
na, ix'Xortitgħejnec; gooil will, yolon'
tà tajba ; avviament ta negoziu ; good
wonian, il mara (cap) tad-dar; qood
works, il għemejjel j^w opri tal t'idi,
opri tajba.
GooDiNG— talb, carità.
GooDisH — actarx tajjeb, u hecc,
m'hux hażin.
GooDLEss—batut, fkir, li magħandu
xejn.
GooDLiNBSS— tieba, ġmiel ; kalb taj-
ba, ħniena.
GooDLY— sabiħ, hanin, kalbu tajba,
minn taghna ; msawwar jew cbir sew-
wa; there was a goodly number o/
young ladies, chien hemm erba sinju-
rini sewwa jew ġmielhom.
GooDMAN— ragel li jista, wieħed li
ghandu il gid, gabillot tajjeb ; il cap
tad-dar.
GooDNEss— tieba, tiubija ; the good-
ness o/ God is infinite, it-tieba t'AIIa
ma tispiċċa katt (infinita) ; goodness
gracious! o cbir Alla! ; goodness l is-
sema ! is-sabral etc. ; goodness knows^
Allajaf meta, Alla jaf.
GooDS—oggetti, eflfetti, mercanzija;
Hl gotten goods seldom thrive, il hwejjeġ
Digitized by
Google
GOO
661 —
GOP
tas-serk ma igibux barca ; ahe had to
aell all the goods of her house, cbellha
tbigh il għamara collba (cuU ma cliella)
fid-dar ; these goods are no goody dawn
1-og^etti (din il mercanzia) m'humiex
tajbin.
GooDS-BMGiNE — macna ta vapur
ta I-art ghal trenu merci, (tren għat-
tgħabija tal mercanzia).
GooDS SĦED— tinda ghal mercanzia.
GooDB TRAiN— /r«nu merci^ vapur ta
I-art bil yaguni għat-tagħbga tal mer-
canzia biss.
QooDS TRucK ) vagun tal vapur tal
GooDs wAoooN / art għat- tagħbija
jew il ġarr tal mercanzia.
GooDSHip— tieba, ħniena.
GooD wiFB — mara ta gabillot ; il
mara tad-dar ; mara ta darha.
GooD wiLL — volontà tajba, ghożża ;
avviament ta ne^oziu, ħanut etc, (fil
cummerċ) trawwim (minn traxowem).
GooDY— twajjeb, semplici, belhieni;
mara tajba, mara cap tad-dar, mara
ta darha ; goody Blake xoas old and
poor, (Wontsworth, Goody Blake), ix-
xwejħa it-twajba Blake cbienet xiha n
fkira; ^oodV^ kalba ta gewża jew ta
gellewża (chif isejħula I-Àmeric&ni) :
goodiesy cejciet, ħwejjeġ ħelwa ; she is
alxjoays sxtcking goodies^ m'hix ħlief tie-
col (tarda) ic-cejciet.
GooDtsHip — tieba.
GooGiNGS—il fiminelli tat tmun.
GooLB — selħa, fetħa fħajt; pas-
8ftġġ» jew mogħdija, f ħajt ; canaf fil
moll li jagħmel il mewġ tal baħar.
GooM I kamħ, żbul tal kamħ (li jic-
GooN / ber fl-India),
GooR — zoccor li jagħmlu I-Indiani
mit-tamar maghsur.
GooRoo — kassis, cappillan, jew curat
tal Indiani.
GoosANDBR— isem ta tajra, is-serra.
GoosB ~ wiż^a ; ħadida tal mogħdija
tal ħajjata; ħaġa belgha, babbu; tpex-
pex (fit-teatru etc); tfiey had a goose
for dbxner Insi Xmas^ chellhom wiżża
ghal 1-icheI fil Milied li għadda) ; come
tn, tailor, here you may roast yoxir
gooscy (Shak««8pettr. Macbeth II^ S),
ejja, idhol, ħajjàt, hawn tista ticwi
(issaħħan^ il ħadida (tal mogħdija^;
xohat a goose you are I x'inti babbn
(x'inti ibleħ;! ; he xjoas goosed last xiight^
he xjnasgoosed the night be/ore, (Dlekf^nn^
Ilard Times), il bierah fil għaxja pex-
pxulu (it-teatru) u il bieraħtlura fil
ghaxija pexpxulu ucoU.
GoosBBBRRY — frott bħal ċawsli li
jagħmluh wisk cunserva; gooseberru
fool, pasta bil crema u minn dan il
frott.
GoosB OAP— wieħed ibleħ, haġa bel-
għa, babbu.
GooBB ooRN— ġummar.
GoosB FBAST-San Michiel (dħul il
ħarifa).
GoosB FLESH — meta gismeo icun
ponot ponot, jew xewc xewc, meta tit-
chexchex bil bard jew tiehu xi ħasda
jew katgha.
GoosB FooT — isem ta ħaxixa, in-
nittiena.
GoosB ORAss — isem ta ħaxixa, il
għobbejra.
GoosB NBgK— ganċ f pinnur etc. ta
bastiment ; davit, jew dawc il ħadidiet
bħal macina biex iżommu il frejgatini
mdendlin.
GoosB PADDLB— takdef ħażin jew ad-
doċċ.
GoosB QuiLL — pinna tax-rix, rixa
cbira mil ġwienah tal wiżża.
GoosBRY— post fejn iżommu il wiżż,
gallinar cbir, bitħa etc. għal wiżż;
bluha.
GoosB SKiN (gqps€ fUsli) — dawc il
ponot bhal xewo etc. li jitilgħu fil ffilda
jew fil gisem meta wieħed icun moss
il bard, jew icun jibia; wA^n I saw him
coming toxoards us my skin began to rise
into xohat is vulgarly termed goose skin^
meta rajtu gej lejna gismi beda ikum,
ngħejdu aħna, xewc xewc ("bhal mħao-
ca).
GoosB wiNG — pinzell tar-rix ("tal
gewnaħ tal wiżża ) għattfarfir tat-
trab etc; tarf ta kala (ta biċċa klugh).
GoosBYGANDBR— ħaġa belgha, bab-
bu, ibleħ.
GoppBR— annimal b'erba sakajn li
ighammar talit lart (kalb it-trab etc.)
bnat-talpa; jinsab fl-America, fl-arti^
jiet ta ma dwar ix-xmara Mississippi.
7X
Digitized by
Google
GOP
— 562
QOS
Goppisn— suppervjjcburi, mimli bih
in-nifsu.
GoRAL— xorta ta cerv ta lewn griż
jew lewn il ġurdien, daks mogħża, li
jinsab fl-Àsia fil Muntanji Imalajja.
GoRDELLT — żakk cbira, wiehed li
għandu żakku cbira ; gorbellied^ b'żak-
ku cbira ; he is a short gorhelly cliap,
ragel ksajjar b'żakku cbira.
GoROE— ghadira bl-ilma ghal ħut.
GooR cocK'isem ta tajra, il ħagla
sidritha ħamra (ighedulba ucoll gronae).
QooR oRow ^ xorta ta. ċawlun.
QoRDUN— tkil, difficili, scabrus.
GoRDiAN KNOT — il għokda (rabta
sħiħa u tkila biex tħolla) li rabat Gor-
dius b*mod li ma ħalliex it-truf tal ħa-
bel jidru.
GoRB — demm magħkud ; demm
iċarċar minn ferita etc. ; girun; ittak-
kab ; tati dakka ta karn (tinfed b'karn
jew b'dakka ta ras, bħal dic ta bar-
ri etc. j ; tagħmel girun.
GoRPLY— xorta ta dubbiena.
GoRGB - grieżetn, hawsla, mogħdija
bejn żewġ għoljet jew muntanji ;^ il
canal ta rota ta taljola ; tibla, tiecol,
tbawsel ; tintela sa'l ponta ta mnieħ-
rec ; tiecol sa chemm thoss żakkec sej-
ra tinkasam.
GoRGED — bil gherżuma ; ( fl-armi
jew fl-araldica) curuna dwar gherżu-
maj'ew għonk ta xi annimal jew għas-
fur ; t^ is blazofied as gorged witli a
crown, (ir-ras tal ghasfur etc.) fl-arma
tiegħtt igiba mdawra. b'curuna.
GoRGBous— ta ġmiel cbir, ilellex, li
igħajjat ferm ; sabiħ li ma ngħejdlecx.
^GoROBODSLY— bi ġmiel li ma bħalu,
bi ġmiel li igħaxxak; goldeii and red
abore it^ t/ie clouds float gorgeouslr/,
(Longfellow. The Castle by the Sea),
is-sħab mil-Iewn id-deheb u bl-ahmar
fuku, jittajjar Cgħaddej fil għoli) bi
ġmiei li ma bħalu.
Gdrobousnbss — ġmiel cbir, cobor,
manjificenza, tlellix.
GoROER — biċċa armar tal gwerrieri
li tgħattilhom il griezem (biex tħarsi-
Ihom grieżimhoni^; mactur għal ghonk.
GoRGBRiN— il biċċa ta fuk ta capi-
tell (colonna).
Go»aBT — biO*a metall gejja bhal
nofs kamar li il gwerrieri idendlu ma
għonkhom ( kuddiem ) biex iħarsu
grieżimhom; biċċa għodda tat-tobba
li jusaw meta jaghmlu xi operazioni ta
xi fistla.
GoRGON— ras cbira, ħaġa li twaħħax;
li twerwer bil biża ; (fil Mitologia) ras
Medusa li cull min chien iħares lejha
chien isir tal gebel.
GoRGONBAN ) H iwaħħax, li iwerwer
GoRGONiAN j bil biża.
GoRGONBJA— mascri, uċuħ, ta Me-
dusa,
GoRGONizB -— tagħmel, tibdel ħaġra
lil min ihares lejc.
GooRĦBN— ħaġla ta sidritha ħamra
(mara).
GoRiLLA— il gorilla, xorta ta xadin
obir, li ghandu wisk mil bniedem.
GoRiNG — tinghisa. tokba ; nigża,
biċċa klugħ ('li gejja bħal girun).
GoRMAND— żakkiek, wecchiel.
Gormandi8b| gula, ħneżria għall
GoRMANDISMi ichol.
GoRMANDiZER— ara Gormand.
OoRSB— ħaxixa bix-xewc, ħaxixa li
tnigghes bħal għolliek.
GoRSY— bil, li fih il, għolliek.
GoRTYNA— xorta ta cwamel.
GoRY— mgħotti bid-demm jew oollu
demm magħkud, mċallas jew mċappas
bid-demm maghkud.
GosHAWK— seker, is-seker castur.
GlosLiNG — wiżża żghira, fellus tal
wiżża ; dawc il pendenti, bhal msielet,
li joħorġu (floc il frott) fis-siġar tal
gewż, prinioli etc. ; wi^ed ibleh, ħaġa
belgħa, babbu.
GosPBL— Evangeliu ; aħbar tajba;
verità divina, Teologia ; tgħallem il
verità divina, jew I-Evangeliu ; tip-
priedca I-Evangeliu ; you must not be-
lieve t/ie xoords just for Gospel, matridx
(ma għandecx) temmen dan il cliem
coUu (li igħedulec ) bħala Evangelin
(bħalaverità infallibli).
GosPBL BOOK— il bibbia, il ctieb tal
Evangeliu.
GosPBL Gossip — wieħed (bniedem)
semplici li ma jaghmilx ħlief jitchel-
lem n irid ifisser I-Evangeliu lill oħ-
rajn.
Gospi^L LiG^Ts — l-aocoliti li icun
Digitized by
Google
60g
- 663 -
GOU
hemm wiehed cull naħħa mal ctieb tal
Eyangeliu jew il misBai wakt li id-
Diacunu icun icanta 1-Evangeliu f xi
kuddiesa cantata.
OosPBL-siDB— dic in-naħħa tal al-
. tar fejn jinkara 1-Evangeliu; in-nahħa
tax-xellug tal altar, Comu Evangeli.
OosPBL-wRiGHT — wicħed mill*erba
Evangelistiy chittieb tal Evangeliu.
OosPBLizB — tgħallem, tippriedca
1-Evangeliu.
OosPBLLBR— wieħed mill-erba Evan-
gelisti, Evangelista ; id-Diaconu f kud-
diesa bil ministri.
GosPBLLizB — tgħallem billi tippried-
ca 1-Evangeliu.
OosBAMBR— bħal għajbur jew ħjut
ħjut li jittajru mis-siġar fil ġranet
tas-sajf.
Gossip — xbin jew xbint, parrin jew
parrina tal magħmudija ; ċacċarun,
lablàb ; tlablab, tpaċpaċ, titchellem u
.tghejd bħan-nisa; ċaċċir, tlablib, ghaj-
duty discors ; to siand gosaip or sponsor
tOy tcun, taghmeli parrin; io gossip,
tixxala, tiddeverti ; witfi all my hearij
ril gossip at thisfeast, (ShakespHare,
Comedy of Errors)y bil kalb collha nix-
xala f din il festa (magħmudija).
OossiPBR—lablàb, ċaċċarun.
OossiPiUM— isem ta pianta (is-siġra
tal koton).
OossiPY— li iħobb jiċċaċċra, ilablab,
igħejd etc; she is a gossipy xooman^ dic
mara li tħobb dejjem tghejd, li tħobb
tlablab.
OossooN (bl-Irlandisi^—tfajjel, tifel,
ġuvnott.
OosTiNG— ħaxixa, bħal marubia.
GoT — it-temp passat u'l particip
passat tal verb get (ara).
OoTB — canal jew mogħdija għal-
ilma.
OoTH— wieħed mil Ooti jew mill li
Scandinavi antichi ; wieħed min-nies
barbri.
GoTĦAMisT — wieħed li jarra sħiħ,
wiehed li ma jagħmilx ħlief jisbalja.
GoTHAMiTB— <|ro</Mimw< (ara).
OoTHARDiTB— isem ta mineral, hecc
msejjaħ għaliex jinsab fil muntanji ta
San Oottardo.
GoTHio— Ooticu, tal Ooti, Isien (il-
lingua) tal Ooti ; the gothic style ofar-
chitecture^ stil ta bini goticu (li gej
ħnejja bil ponta bħal cnejjes tal In-
glisi etc.) ; goUiic^ CstampaJ goticu jew
b'tipi (carattru) goticu.
GoTHicizB—tagħmel goticu, tarġa
tagħmel barbaru jew ta żmien il Ooti.
OoTTBN — particip passat tal verb
get.
GouoB— żgorbia, taħdem, ittakkab
bi żgorbia ; briccun, impustur ; tidħac,
iddaħħal fix-xcora.
OoujBBRS~il mardveneriu.
GouL— tghajjat.
GouLAND—xorta ta fju», il marga-
riti salvaġġi.
OouLARD — dua li issir miċ-ċomb,
tajba għal 1-infiammazioni (biex tniż-
żel l-infiammazioni).
OouLB — il grieżem.
GouRA— xorta ta ħamiem.
OouRD-kargħa tal fliexchen, kar-
għa magħmula flixcun ; xorta ta dadi
għal-Iogħob.
OouD-woRM— isem ta dudu li jinsab
wisk fil fwied tan-ngħaġ.
OouRDB— gorda, biċċa flus (munita)
Americana ; current, wied ("tax-xita^ ;
let i/ie gourdes of ilie rain come doxon^
(Harding), erħilujinżel (jiġri 1-isfel)
il current jew il wied tax-xita.
OouRDiNBSs) °®*» f riġlejn iż żwie-
^ >- mel wara xi mixia
GOURDINO j t^jia.
OouRDY— b'riġlejh (sakajh) minfuħa
(bħal meta icun żiemel wara xi mixia
jew giria cbira.
OouRiD/B — xorta ta ħamiem cbir li
ighammar mrieħel mrieħel jew ktajja
ktajja cbar.
OouRMAND— wecchiel, żakkiek.
OouRMET — wieħed li jifhem fix-xorb
u fl-ichel ; wiehed li għandu palat taj-
jeb.
GousLY— xorta f għamla) ta arpa li
chienu jusaw is-SIavi jew in-nies tas-
Slavonia.
OouRNBT — isem ta ħuta.
OouT— pullagra jew gotta ; katra ;
namra, mnabba, gibda ; poor wotnan^
she snffers from iJie goutj msejcna (mis-
china) tbati bil pullagra ; goui is a
disease produced by ilie excess ,of uric
Digitized by
Google
GĠtJ
— 664
QOV
acid in the hlood^ il pallagra hia marda
li issir billi ("meta) ioan hemm bosta
ocida orica fid-demm ; / aee thee still,
and on tlie blade o/ thy dudijeon gouts
ofblood^ Shakespear, Macbeth).^ Jena
għadni narac, a fak il-lama ta li stal-
let tiegbec nara katriet tad-demm;
catalogues serve for a direction to any-
one that haa a gout for thc like atudiesy
(Woodward, onfoeeiUj^ il cataloghi
iserva ta għajnana lill dawc collha li
iħobba (li hama mogħtijin għal) dan
li stadia.
QouTBN— tkattar bħal ma tagħmel
iz-xemgħa meta taghmel ir-rattam.
QouTiTY— bil gotta.
Q0UTI8H— li għandu id-dispoBizioni
tal (li jista ican ibati bil) gotta jew
bil pallagra ; li għanda ftit u xejn mil
(jew li isofri actarx bil) pullagra.
QouTous — ara gouty,
GouT-STONBB — iż-żrar jew il gebel
fid-demm li iwaġġa fil mard tal pul-
lagra.
QouT WBBD i isem ta ħazixa il goat
GouT woar / weed.
GouTY— bil gottajew bil pullagra,
li għandu jew li'ibati bil pullagra ; tal
pullagra ; minfuħ li donnu bil pulla-
gra ; minfuħ ferm, b'nef ħa cbira.
GovB— gozz. munzell ħuzlief ; tim-
munzella, tagħmel munzell bil katet
tal ħuxlief.
QovBRN ^ taħchem, iBsaltan, tlig-
gem, tiggverna ; triegi, tmizzi ; traż-
żan, tirghen, iżżomm ; a good king
governa his people by means of wise
iaw8 and an upright administration^ ħe
tajjeb isaltan f^jaħchem) fuk il poplu
b*ligijet sewwa u amministrazioni tal
ħakk ; it le the helm that govems the
ahip^ it-tmun li iriegi (imixxi sewwa
għal fejn għandu imur) il bastiment ;
sheiedesperate, govern A^r.Shakespear,
Lear y, S), hia kalilH,harxai rażżanha
(irghinha) ; we ought to govem our
passions, imissna f'għandna) nra^inu
(ngħaccflu) il paHHionijet tagħna.
QovKRNAiiLB— li jista icun mahcum
jew iggvernat ; li jista jiira^ian, icun
mgħacches, jew mirgun ; lam sorry to
say he is not governable, jiddispiacini
ngħejd li ma hux ta min jiggvernah
Oi m*hux ubbedient, li ma jisma minn
ħadd) ; tell him, you are sure to succeed,
he is so governable, għejdlu, sgur jir-
nexxilec li trid, għaliex dac bniedem
li jokgħod (jew li jiccuntenta) għol
collox.
GovEBNANOB— mgiba, diportament.
QovBBNANTB — govemauti, mara li
ghandha (icollha) ħsieb it-tfal.
GovBRNATiON— ara government.
QovBRNBSs— governatrici; governan-
ti, majistra jew mara li għandha ħsieb
it'tgħalim u I-educazioni tat-tfal ; il
mara ta suprintendent ( govematur
jew direttur) ta ħabs.
QovBRNBBsiNa — il professioni ( li
stat, ufficciu ) ta governess (ara) ; slie
has taken up govemessingy hia għazlet
li issir governanti.
GovBBNiNo — li jaħchem, li iriegi, li
irażżan, li jirghen, li iżomm; tliey are
t/ie governing party here, huma il par-
tit li jiccmandaw hawn ; a goveming
wind, riħ li jaħchem, (li jirbaħ hu).
QovBRNLBss — bla (minn għajr) gver-
natur, bla cmand, ħacma etc.
QovBRNMBNT — gvcm, amministra-
zioni, ħchim ; tal gvern ; tlie CouncU
of Government^ il Gunsill tal Qvern;/ic
has the Govemment of the province in
hishanda, għandu il ħchim (it*trigija
jew I-amministrazioni) tal provincia
f-idejh; the govemment schools, li schej-
jel tal gvern ; he never had any govem-
inent ofhimself katt ma għaraf iraż^.an
(iriegi sewwa) lilu in nifsu ; he is a
man of govemment, ragel sewwa (li jaf
irregula, tal cmand).
GovBRNMBNTAL — tal gvem, gverna-
tiv ; he is one of the members favourable
to the governmental policy, hua wie-
ħed mil membri li i;^.ommu mal poli-
tica tal gvern (wieħed mil governativi).
QovBRNOR— governatur, dac li (min)
iriegi; ħachem ; bdot ; surmast, għal-
liera; cap/suprintendent, direttur etc.);
11 is Excellency the Goi'ernor is to dis-
tribute thc prizes, il Qovematur sejjer
jati il premi' ; he is the govemor of the
whole business, f idejh (hu li irigi) l-af-
farijiet collha ;my son had always good
tutors und governors, ibni chellu dejjem
surmastrijiet tajba ; do you know Uie
Digitized by
Google
ĠOV
- 56S-
GftÀ
goveimor ofihe Bank o/ JEnalandf, tafa
id-direttur tal Bano tal Inghilterra;
who is the govemor herel^ min hu il oap
hawn?; gas governor, bħal registru
għad-dħul jew mogħdija tal gas mill
caldaruni għal oondotti il cbar soond
il bżonn li ican hemm.
OovBRNOR Gbnbbal — Vioere ; the
Governor Oeneral of India^ il Vicerà
tal India.
QovBRNORSHiF— il grad, ufficiu; rank
ta governatur.
Oow— balalu, Btupidu, ħaġa belgħa,
ibleħ.
OowAN fdaisy)— margariti (fjnr) ; ae
freah aa a May Oowan, (Keotf, Guy
Mannering\ fuk ruħu donnu fjur tal
Margheriti ta Mejju.
GowANBD—- collu (mimli^margheriti.
GowANT— sabiħ bil fjuri tal mar-
gheriti ; a gowanicday^ ġurnata eabiħa.
GowD — ornament, biċċa ( ħaġa )
għat-tiżjin, biċċa i ħaġa ) tal-Iogħob
tat-tfal ; deheb.
GowDBN— (bħal goldenj tad*deheb»
mdiheb.
GowDBN-KNAP— zorta ta lantosa.
GowDiBS— isem ta ħuta (bħal pix-
xispat).
GowisH — ibleħ, belhieni, stupidu,
balalu.
Gow.SHNBss - blulia, stupidaġni.
GowK — ( il cuckoo ) ħaġa belgha,
ibleħ; to hunt ihe gowk^ tagħmel baġa
ta ibleħ.
GowKs BRRAND - daħoa li jidħou b*xi
ħadd fl-ewwel ta April.
Gowk's storm — tempesta, maltem-
pata cbira li iddum il ġranet.
OowKiT— stupidu, ibleħ, ħaġa bel-
għa, balalu.
OowL— tgħajjat, tingħi.
OowLB — mogħdia, passaġġ, ħofra
bejn żewġ għoljet.
OowLBB— ragħaj il bakar.
GowN—libsa tan-nisa, ċulkana, du-
blett; a dremug gown^ ġobba di camra
(Ibies ta rgiel għal gewwa id-dar) ; do-
ga jew toga, ' (tal avucati etc. j; the
judges were all in their caps and gowns^
li mhalfin chienu collha (libsin) bil
berrittin u id-doga ; gown, wieħed law-
riat fiMigi (avucat) jew fit-Teologia;
any otJier man of ilxe gown^ (Maeaalay,
History of EnglandJ^ ragel jeħor (hadd
jeħor) iawriat.
GowMBD-liebes ittoga, bit-toga.
GowNSMAN— min (wieħed lawriat li)
igib jew jilbes it-toga); professur ta
Università.
GowPBN -il ħofra tal id (meta wie-
ħed ilesti biex jilka xi ħaġa fidejh) ;
mimli id ; tarfa b'idejc it-tnejn miftu-
ħa u ma xulxin.
GowPBNFULr-mimli id.
GowT — fetha, passaġġ, canal jew
mogħdija ghal 1-ilma.
GozzARD — min jindocra il wiżż ;
iblaħ, miġnun.
Grab— tahtaf, tati is-salt biex taħ-
taf jew tiehu ħaġa; xorta (iaem) ta
bastiment Indian (tal Malabar) b':iewġ
arbli u b'żewġ prujet.
Grabbbr— min jahtaf jew jati is-
salt biex jeħu ħaġa ghal għarrieda.
Grabblb — itteftef, tfittex, timxi bit-
teftif (bħal meta wieħed jimxi fid-
dlam); tinxteħet fl-art (tokgħod mix-
ħut fl-art).
Graob— ħlewwa, ġmiel, grazia, bar-
oa, ħniena, maħfra ; titlu ta Duca jew
ta Arciskof; iżżejjen, tirkem, issebbaħ,
tbierec; ehe is admiredhy everyone there
for her grace^ msAbuba minn culħadd
gbal ħlewwa (jew għal ġmiel) ta^ħha ;
if Ood gives me jriwtf, jecc Alla jatini
il grazia ; he is in a state of grace^ {in-
sab fli stat tal grazia t-AIIa ; you doni
seem to have any grace^ donnoc ma
għandec I-ebda nniena; he does not
givc one minutes grace^ you must be
punctual, ma jatix (ma jahfirx) minuta
żmien, jahtieġ tcun hemm fil ħin sew-
wa ; tliere wos also His grace ihe Arch-
bishop of Malta^ chien hemm ucoll
I-Arciskof ta Malta ; when he met the
Duke he told him ^^Does your grace wish
to come and see my museum f " meta
Itaka mad-Duca kallu '^Trid tigi tara
il uinsou tigħi?"; these fringes will
grace tlie room very much^ il freneż iżej-
nu (isebbħu;^ il camra ħafna ; grace
afUr meals^ it-talba ta kabel I-ichel ;
did yon sny you grace ?, għedt it-talba
ta kabell-ichel?; days of grace^ (fil
cummerċ) il ġranet tal grazia li . jah-
Digitized by
Google
QRa
— 666 —
OħÀ
fro jew li iħalla wara iż-żmien stabilit
tal għeluk ta ħlas ta cont etc.; throne
of Gmce^ it-tron t'Alla Mmbiereo
(minn fejn Alla ixerred il grazii jew
il barea Tiegħn) ; to come to the throne
o/ Oraee^ tersak lejn Alla per mezz ta
it-talb ; to get info one's good grucee^
tcan maħbab (migiub) minn xi ħadd
Cminn bniedem) ; he managed to get
into my c/iief*s graces, ra cbif għamel u
daħal f kalb il cap tiegħi ; with a good
grace^ tajjeb, chif jixrak, cbif imor, bil
gost, bil grazia ; wit/i a bad grace, gof-
fament, bla grazia, bla gost.
Gbaoe DRiNK — ittazza li dawc li
icunu li pranzo jixorba bis-saħħa ta xi
ħadd jew ta xulxin flimchien kabel ma
ikumu mil mejda (wara li isir ir-rin-
graziament ta wara 1-icbel).
Gbaob-btbokb— 1-aħħar dakka(f biċ-
ċa xogħol) id-dakka ta li mghaliem.
Gbaob-oup — ara grace drinL
Gbaobd— bil grazia, mbierec, sabih,
virtuB.
Gbaobful— sabiħ, eleganti, bil gra-
zia, li jixrak, mżejjen bil ġmiel u bil
hlewwa ; ħlejju, grazius.
Gbaobpulnbbb— ġmiel,grazia, ħlew-
wa, sbuħia.
Gbaoelbbs— mkit, cbiesaħ, bla gra-
zia; abandunat, ħażin; a graceleaa
hearty kalb hażina (viziata, corrotta).
Gbaobnote — fil musica, nota mi-
żjuda biex tati gost jew issebbaħ.
Gbaobs (fil Mitolo^ia) — tliet aħwa
allat nisa, foloz, li isimbom Eufrosina,
Aglaja u Thalia,
Gbaob 8AYBB— dac li ighejd it-talba
u ir-ringraziament ta kabel u wara
1-ichel.
GBAOiLB-maghlub, rkiek, niexef.
Gbacilis— isem tamusculu fil coxxa.
Gbaoility — għelubija, nxufija, rek-
ka.
Gbaoious— ħanin, kalbu tajba, hlej-
ju, maghġub, grazius, ħieni ; and t/ie
Lordwae gracioua unio Viem, u Alla
chien ħanin maghhom ; w he gracious
in the peoples eyeitf (Shakedpeans 'd
Henry IV )^ magħġub fgħajnejn il
poplu ? ; gracious be the issue, (ShakeR-
peare, Jrinters TaleJ^ ħieni icun il
frott ; no face so gracious is as mincy
(Shakespoare, Sonnet), 1-ebda wiċċ ma
bu sabiħ (ħelu jew grazius) daks tie-
għi ; Good Gracious !, il Mulej ; ; mar-
riedy o my araci'jusl^ miżżewweġ !... il
Mulej I... anjar ma ngħejd xejn !
Gbaoiousness— tieba,ħniena ; ħlew-
wa, ^miel ; the graciousness ofhis ans-
wer made no impression on them, il'
ħlewwa tat-twegiba tiegħu ma għam-
litilhom ebda impressioni (ma ittiefsa
xejn għal ħlewwa li biha ho wegi-
bbom).
GBACKLB'isem ta għasfur.
Gbadation— gradazioni, tlugħ tarġa;
mogħdija il kuddiem bil ftit il ftit jew
għal xejn; scala ta lewnijietete.
Gbadational) li igħaddi il kuddiem,
Gbadatoby ) li jitla il fuk bil mod
il mod, gradatament jew bil gradi
(m'hux fdakka jew fsalt wieħed); it-
taraġ li jati mill cunvent għal cnisia.
Gbadb— grad, ranc, tarġa ; tippiana
mogħdija għal ferrovia ; /le obtaineda
certificate of the second grade, ħa certi-
ficat tat-tieni classi (grad) ; t/^ey will
grade t/iis road next, issa 1-ewwel ma
jippianaw (jinvellaw) din it-triek.
Ubadbly — li jixrak, sewwa, chif
imur.
Gbadibnt— li jitla u jinżel għal xejn
għal xejn ; li jimxi bil ftit il ftit.
Gbadinb— xorta ta scarpell (furma*
tur ) bis-snien, ta U sculturi, ( biċċa
għodda tal isculturi).
Gbadual— gradwal, ctieb, talba fil
kuddiesa; li jitla għal xejn għal xejn;
imur, jigi, jintgħamel bil ftit il ftit;
jitkassam ħaġa ħaġa; Bcalini, taraġ
(bħal dac li jusaw igibu fuk 1-altar fil
cnejjes biex iniżżlu sfera etc.
ĠBADUALLY—gradatament, bil mod
il mod, pass wara 1-jeħor ; already the
designs of t/ie court begin gradually to
unfold t/iemselves, (Maeaalaf, Ilistory
of England, Chap. VI J^ già il pianijet
(sigrieti) tal korti bdew jinchixfu bil
mod il mod (h\\ ftit il ftit).
Gbaduality — progressioni (mogħ-
dija il kuddiem bil (tit il ftit) rogulari.
Gbaduatb— lawriat(wieħed li għan-
du il-lawria); ittalla għal xej għal xej;
tagħmel bil ftit il ftit ; tkassam ħaġa
ħaġa ; tkassam fi gradi ; tati il-lawria ;
Digitized by
Google
GRA
- 667 —
QRA
titla ghal xej għal xej, tmnr, issir bil
mod il mod jew bil ftit il ftit ; tieħu
il-lawria ; I remember when he wae
graduated a doctor, niftacar meta ħa
il-lawria ta tabib ; he is a graduale of
our University, dac lawriat fl-Univer-
^ità tagħna (ta Malta).
Graduatbd— lawriat. bil gradi, tiela
bil mod il mod jew għal xejn gbal
xejn.
Oraduatbd bottlb — flixcan li fil
. ħgieġ tiegħu icollu immarcati sin-
ghi etc li jara gradi, kesien (cbejl etc.)
Qraduatbd oup — tazza (bil gradi
immarcata għal cbejl) tal ispiżżiari.
Graduatebhip— il grad li icollu wie-
ħed lawriat.
Graduatino 7 lawria ; tliegħ ghal
Graduation ) xejn ghal xejn ; tak-
sim ħaġa haġa ; tkegħid ta ilma, li-
quidu etc. f recipienti cbar ċatti għal
1-aria biex ifittxu jixxuttau.
URADUATOR--biċ€a għodda (macna)
biex biha ikassmu linji, curvi etc. fi
gradi ; post fejn ikeghdu liquidu etc.
f current ta aria biex ifittex jixxotta
mil l-ilma li icun fih.
Graduation ( fl-Astronomia ) - it-
taksim ta archijiet, circhijiet fi gradi,
minuti etc.
Gradub - diziunariu tal prosodia li
iservi ta għajnuna lill dawc li jictbu
il poesija Qrieca jew Latina ; he aet to
xoorkas much as posMle without gradus
or other help^iT. Hujrhp^»,7bm Broxonn
School'dayajy beda jicteb chemro jiflaħ
minn għajr u la il gradus' u l-ankas
għajnunjet oħra.
G\uFF - suprastant ; foss ; tilkimn,
tlakkam ; twaħhal, tkigbed ma xulxin;
thawwel.
Graffaoe — Bcarpa jew izi.urżieka
tan-naħħa ta gewwa ta foss.
Graffbr— nutar, sensal taB-self tal
fluB.
Graffiti— hżuż, chitba mal ħajt tal
antichi li jinsabu fil catacombi, fid-
djar li chienu marduma ta Pompej etc.
Graft — tilkima; tlakkam; tinfiU
za ; tiċċomba ħabel.
GnAFTER — min ilakkam; siġra li
rainnha tioħu zocc biex tlakkam bieh ;
fergħa ghattilkim ; xarġun.
Graftino— tilkim tas-Biġar ; tarf ta
ħabel marbut bi flasca ma dwaru.
Graftino ohibbl ) muB jew sicchina
Graftino knifb j tal gardinari li
jusaw biex joforku iz-zocc meta iridu
ilakkmu; sicchina għat-tilkim tas-
Biġar.
Graftino tool -bakkun ghal ktiegh
tal blat (fit-taħfir tal foBsijiet).
Gbaftlino— tilkima ^«għira.
Graħamitb— isem ta mineral.
Grail— il gradual jew ctieb tal inni
u psalmi tal cnisia ; frac, trab, ramel ;
rix rkiek tasBeker; dixx, bacil jew
platt ċatt bħal dac li ħasel idejh fih
Pilatu meta kal li Gesu sabu innocenti.
Grain— ħamħ, kamħa ; ħabb, ħab-
ba ; vinatura tal njam ; granell, l-iċ-
chen użin, tempra ta bniedem ; tiż-
bogħ bbub hbub jew millewn (bħal)
granit ; tiwina (tiżbogħ, bil vini njam
ngroppi etc u taghmlu jidher bhal njam
jehor naturali) ; \ tfarrac zoocor etc.;
ticconza (tnehħi ix-xaghar milU gild ;
trattab il gild ; tati il frott jew tiffrot-
ta ; the land heqan to grain (Gowbr),
I-art bdiet tati il frott ; a grain qfsalt,
melħa (bicca, farca, melħ); twenty
grains make one scruple^^ ghoxrin gra-
nell jagħmlu scruplu (pis) ; against the
grain, contra il vina ; contra il volontà
jew in-natural ta dac li icun ; graihs
ofparadise^ xorta ta ħwawar ( ħbub
ħbub) li jaħarku ferm, tajbin biex iħal-
tuhom ma li spirtu biex ikawwuh.
Grain bin— foBsa tal kamh.
Grain BiNDBR-dac it-tiben li bih
jorbtu il katet tal kamħ.
Grain BRUiBBR— mitħna għal kamħ.
Grain CLBAVBR— macna ghal għażil
tat-tkiek, smid, nuħħala, tiben etc
minn xulxin wara li jindahaii il kamħ.
G RAi N DRiLL -^ macna għaż-żrigħ tal
kamħ fil mogħdia tal moħriet jew in-
dani indani tul il għalka.
Grain fork— midra, furchetta cbira
ħafifa tal njam għal tkallib tal kamħ.
Grain ħullbr — macna li tkaxxar
jew tneħħi il hliefa jew il koxra ta bar-
ra tal kamħ.
Grain lbathbr — gild ta*-żwiemel
iccunzat ; gild iccun^at u lest u miz-
bugħ iswed għa^«-żri^ben tan-nisa etc.
Digitized by
Google
QRA
668 -
QRA
QBAiN-mLL'mithna tal kamh.
Qbain moth — duda tal kamħ, il
bumankar.
Crainaob — ħlas, daziu tal kamh;
dritt li dari cbienu iħulsu Jill gvern
dàwc li cbienu idaħħlu il melħ f Lon-
dra, billi jatu mill ghoxrin wahda tat-
tagħbija tal melħ li chienu idaħħlu ;
isem ta marda> bħal tumur li jitla
friġlejn iż-żwiemel.
Qbainbd — magħmul ħbub ħbub ;
aħrax, iccuscsat m'bux lixx.
Qbainbb— taħlita (composizioni) ta
ħmieġ tal ħamiem u ilmà ii jusaw fix-
zogħol tagħbom dawc li jiccunzaw il
gild ; siccbina tal cunzaturi tal gild
biex biba ikaxxru ix-xagħar mill gild;
żebbiegħ li jiwina njam etc. ; pinzell
ghal vinar (għaż-iebgħa), tal vinar.
Qbaining— wiċċ (tar-raba) kamħ;
snien (ta rota) ; il għeriek fuk il wiċċ
tal gild biex jiccuecsawh ; vinar (żeb-
għa bil vini etc.J tal injam ; graining
board, dic it-tavla fejn jifirxu il gild
biex jiccuscBawh fil wiċċ; graining tool,
il pniezel, mxàt etc. ta dawc iż-żebbi-
gha li jafu jiwinaw (li njam) jew jiżb-
għu bil vini etc. bħal li n jam naturali.
GBAiNiNa— isem ta ħuta żgħira tax-
xmara jew tal ilma ħelu.
Qbains — il kxur jew il hliefa tal
mah jew dic il ħaxixa li minnha jagħ-
mlu il birra ; ilma mhallat bil hmieġ
tal ħamiem li jusaw għal gild biex
iraddbuh meta jiccunzawh.
Qbainstafp— ara quarler-staff.
Qbainy — ħbub ħbub, bil hbub ; collu
((nimli) kamħ.
Obaip — seker ; foxxna, furchetta
cbira biex ikalbu iż-żibel biha.
Qbaith— lest, pront ; dritt ; eeriu,
tassew ; kasir, ċchejchen ; tlesti ; tlib-
bes ; tlesti (tħawwar għat-tiBJir) ichel ;
tgħaddas fl-urina ; ames ; Ibies għal
gwerra (ta gwerrier) ; ghodda ta wie-
ħed li jaħdem fil barrieri jew fil mi-
nieri; proprietà, beni etc , gid ta bnie-
dem ; nwejjeg jew affarijiet ta Ibies ;
mishun (lissija bis-sapun) għat-togħ
lija tal ħwejje^ ; dac il ħajt mibrum li
minnu igħaddi il medd ta newl.
Gballatobbs — ghasafar tal ilma,
bħal għarnuk, papra, borca etc.
Qballatobial) tal għasafar tal il-
Qballatoby ) ma
Gballio— li ghandu sakajn twal u
gholjin ; għoli minn sakaib.
Qbaijjnb— tal prallaiores {ai9k).
Qballooh— it-truf, il fdal ta oerv ;
tneħħi, takta it-truf ta bhima bħal
cerv etc.
QiuH— ncurlat, mdagħdagh; gwer-
rier ; dispiacir, għali ; gramma uiin
Francis ; iddejjak, iġġagħal lill minn
jincorla.
Qbamashbs— trombi jew ghetti għol-
jin li igħattu il kasba tas-siek sa
rcobba.
Gbambnttr — isem ta mineral ta
lewn hadrani.
QBAMBBGY—għàjta tal għageb bħal
meta nirringraziaw lill xi ħadd u
nghedulu : ħafna, grazie ; nizzicħajr.
Qbammia— ħaxix, nigem.
Gbamniaoba I ħxejjex, bhal ni-
Qbamnioa J gem etc.
Qbammiaobous — mniggem ; ħaxix
bħal nigem.
Qbaminbal ) tal ħaxix, bħal ħaxix,
Qbaminbous) mniggem, tan-nigem.
Gbaminifolious—U għandu il (bil)
werak bħal dac tal ħaxix.
Qbaminivorous— li jecol il, jew li
ighejx bil, ħaxix.
Gbammalooub — chelma mahżuża
b*sinjal; (bhal meta fil Fonografija
nictbu "|"floctU.
Qbammab — grammatca ; ctieb tal
grammatca; grammar is the art of
apeaking or writing a language correctly^
il grammatca hia is-sengħa li^nit-
chelmu u nictbu lingua Clsien) sewwa
(minn għajr sbalji) ; lend me your En-
glish Grammar^ islifni il (ctieb tal)
Qrammatca Inglisa tiegħec; a gram-
mar rule^ regula tal grammatica.
Gbammabian — grammaticu; wieħed
li jaf jew mħarreġ fil grammatca; min
jicteb jew igħallem il grammatca.
Qbammablbss — bla grammatca.
QBAMMAB-scnooL— scola fejn jitgħal-
mu il lingui (\\ Qriec u il Latin etc.>
chif titlob il, jew bil, grammatca.
Qbammatioal — grammaticali, tal
grammatica; scond il grammatica;
sewwa, corrett.
Digitized by
Google
GRA
569 —
ORA
Qrammatioàlly— grammaticalment,
Bcond jew cbif titlob il grammatic)Ei ;
sewwa, correttametit.
Gkahmatioastbr — wieħed lijidhirla
lijaf il grammatica (a ma ican jaf
xejn).
Gramhatioism — pont, regala jew
principia (tagħlim) tal grammatica.
Qbammatioizb— ticteb jew tagħmel
scond il grammatica, turi li taf il
grammatica.
Qrammatist — wieħed li jippretendi
li jaf sewwa il grammatica.
Gramhb— ażin Francis, ta li spi-
ziari, gramma.
GRAMMiTB^isem ta gebel (mineral).
Grahhitis — xorta ta felci.
QrahhontiaK — ordni ta patrijiet
Creligiasi) li sar fis-sena 1708 bil per-
mess tal Papa Qregoria VII.
GRAHPLB--ċcala ; gambla cbir.
GRAHPUs^isemtaħatabħal baljena.
Qranade — (ara grenade) — pamflet,
satira.
Qranadibr— ara grenadier.
Granadilla— isem ta siġra bħal dic
tal ward tal passioni, li tagħmel frott
tajjeb wisk ghal 1-icbeI.
Granado— rammien; rammiena.
Qranary — matmara, fossa għal
kamħ ; the band is to play on the gra^
naries, il banda gbandba (sejra) id-
dokk fak il fosos.
QRANATiTB—xortata ħaġra preziasa.
Qranatuh — rammiena.
Grand — cbir a sabiħ wisk ; famas,
ewlieni,li mabawnx bħala; 8ħiħ,coIIa;
this is the grand sum^ din hi is-somma
sħiba (collha) ; tfiat wae a grand idea,
dic chienet idea cbira ( famasa ) tas-
sew.
Grand action— ix-xogħol tal piana
forti (meta it-tasti itellgħa li mrietel,
dawn jolkta il corda a jerġgba jinżla
għal lochom ).
Qrand-assizb — xorta ta caasi li
chiena isira fi żmien Enrica V tal In-
ghilterra, fejn il ħati chien jista jagħ-
tel jew li iBsirla il caasa billi jiccam-
battijew inchella billi jokgħod għal
giuri.
Grand Cohhandbr, Qrand Cross—
1-ogħIa grad f certi ordni tal Cavalieri.
Grand-dauoħtbr — it-tifla tal iben
a ta bint ta dac li ican ; my grand-
dgughter is dead^ it-tifla ta binti mietet.
Qrand dats— ġranet, festi, cbar jew
egħżież (prima classi) bħal ma ha it-
Trerà, Lapsi, Santa C!orpi U Eaddisin
coUha etc
Qrand-dukb— Qran Daca, titla li
jata lil membri tal familja Imperiali
tar-Bassia, jew lill xi prinċpijet Tede-
schi tal Qermania.
Qrandfathbr — nanna.
Grand larobnt— serk ta flas fok
ix-xelin jew ta ħaġa li tiswa actar
minn xelin.
Qrand-lbbt— lakgħa generali, cbira.
Qrand LODOB— il-loġġa ewlenia jew
il post principali fejn jiltakgħa il ma-
żani.
Qrandhahha— nanna, gran mamà.
Qrand hastbr— gran mastra; Dlsle
Adam was thefirst Grand Master that
eame to Maltay I-Isle Adam chien I-ew-
wel Qran Mastra li g\h Malta ; il cap
tal mażuni.
Grand-hothbr— nanna.
Grand-nbphbw— it-tifel tat-tfal i%
ħac (tal ħa j.
Qrand-nibcb — it-tifla tat-tfal tal
oħt.
Qrand-sbionor— il gran Sinjar, jew
Saltan tat-Toroc.
Qrand-sirb— nanna ; missier ewlie-
ni; ihe boy set vp betwixt his grandsire*s
knees^ (Tf DDysOD, Dora, 198)^ it-tifel
mar kagħad bejn rcabtejn (riġlejn)
nannab ; great Romulus^ the grandsire
of them all, ^Speoser), il cbir Romalo,
I-ewlieni missier tagħbom il coU 0*ew
li minna il coll hama mnisslin).
Qrandson— I-iben tat-tfal ta dac li
ican ; I am already a grandfather^ John
is my arandson^ jena ġa sirt nanna,
Qanni ba bin ibni (jew binti).
Qrand vizibr— il Gran Visir jew il
Prim Ministra tat-Tarchia.
Qrandha (floc grand motherj— n^n-
na; xiħa; nana.
Qrandbb— wieħed mil cbarat; sii^jar
mil cbar.
Grandbur— cbaria, cobor.
Qrandbvitt— cobor, għomor, ħajja
twila.
72
Digitized by
Google
GRA
— 570 —
GRA
GftANDBYOus— ligħax ferm, li chellu
ħajja twila, jew li ghanda ħajja twila.
Gbàndify— tcabbar, taghmel cbir. .
Gbandiloqubnob— cliem jewdiscors
(għajdat) għoli, bombasticu.
Gbandiloqubnt 1 bombasticu, għe-
Grandiloquous /ġubi fi cliemu, li
jitchellem bi stil ghali.
Grandimous — tas-silġ ; coUu jew
mimli silġ.
Gbandiosity — cobor.
Gbandly— bil cobor, maestusament,
pomposament.
Gbandnbss — cobor .
GBANB-^are groan.
Gbanob— kasam*
Granobb— membru ta società (xir-
ca) tal biedia.
Gbangbbizb — takta stampi minn
ctieb biex tkegħedhom fi ctieb jebor.
Gbanobbish— ktug:ħ ta stampi, figu-
ri etc. minn clieb biex jitkieghdu fi
ctieb jeħor.
Grangbbite — min jakta stampi, fi-
guri etc. minn ctieb biex iwaħħalhom
jew ikegħedhom fi ctieb jehor.
Gban GusTO-(fiI musica ) espres-
sioni, ħlewwa cbira ; ( fil pittura ) xi
ħaġa li wieħed jitgħaxxak biha (V\ tol-
kot il għajn jew li tati gost, issebbah.
Gbanifbbous— U jagħmel (tal) ħbub
(tal kamħ).
, Gbaniform— bħal ( li għandu għa-
mla ta) ħbub tal kamħ.
Graniutb— xortata granit biħbub
(itticchiat) rkak.
Granilla— it-trab jew frac li tagħ-
mel jew tħalli warajha id-duda tal
cocinilja.
Granite— granit, rħam jebes ferm;
tal granit ; jebes ferm ; bniedem jebes
jew fsaħtu ferm; these are granite
blocksfàdkwn bicciet cbar tal granit;
he has constitution of granite, għandu
sa^ħa li ma bħala (donnu tal ħaġar,
jew donnu gebla ).
Granitio— tal granit, bhal graiiit.
Granitification — is-sajran jew il
għamil (il formazioni) tal granit.
Granttiform-^U għandu għamla ta
granit.
Granitify — tagħmel ( tbiddel fi )
granit.
Granitoid— li jixbeh il granit.
Gramivobous — li igliejx bil, li jecol il
haxix; /oivls, turkei/a, and ducke are gra-
nivorous birds^ it-tigieġ, dundiani, u'l
papri huma għasafar Ctjur)Ii jeclu il
(ighejxu bil) ħaxix.
Gbannah— nanna.
Granny (jew grannie) - nanna, mara
xiħa ; xiha.
Gbanny's knot — xorta ta rabta
(għokda; li jagħmlu il baħrin.
GBAMT^ghati, sensia, permess ; tati;
tgħaddi, tati sensia ; tippermetti ; your
grant or your denial s/iall be mine
(Shakespeare, Ilenry VI ), il għati
tigħec (ta sensia) jew iż-żamma icunu
tiegħi (f-idejja) ; all the Irish Grants
of WUliam \oere annulled, ( Macaalay,
tlistory of EnglandJ, il concessionget
(permessi, għati etc.) ta ( li chien ta )
GugUelmu gew collha mneħħija (spiċ-
ċau collha) ; grant me two days leave,
please, tini jumejn permess jecc jogh-
gboc ; grant it be so^ natu cas (ngħejdu
li għal mument) li hu hecc; take itfoi*
gmnted, assicura ruħec ( cun af li hu
hecc sgur ; okgħod fuk chelmti ).
Gbantablb— li jista jingħata, icun
permess.
Grantbb— min jakla xi ħaġa, dac li
lilu tigi mogħtia xi ħa^a.
- GBANTBB-^min jati jew jicconciedi.
Gbantly— ara wHlingly.
Gbantob— min jati.
Gbanulab — hbub ħbub, magħmul
ħbub ħbub.
Gbanulatb — tagħmel ħbub ħbub,
timla bħal ma jagħmel iż-żbul tal
kamħ ; issir bhal kamh, bbub ħbub.
Gbanulatbd olass — ħgieġ iccuscsat
(aħrax),mtappan,taj jeb għat- twieki etc
Gbanulation — granulazioni, għa-
mil, tibdil fi ħbub ħbub ; grannlazioni,
tlugħ fil gisem (fil ghajnein) bħal hbub
ħbub rkàk; miU tal kamħ u cull xorta
ta ħbub.
Gbanulb— ħabba (tal kmuh) ; frac,
hbub rkàk ; Uiere are granules in tħe
bloody hemm bħal ħbub ħbub fid-
demm.
Gbanulifebous— li jaghmel jew U
fih (mimli) ħbub.
Gbanulous— mimli ħbub.
Digitized by
Google
OtU
-671-
G&A
Qrapb - gheneb ; xorta ta tnmar li
jitla f ri^lejn iż-żwiemel ; dio il għokda
li icun ħemm fit-tarf tal canani ; a
bauch of grai^esy għankud għeneb.
Qrapb-dunoħ— għankud għeneb.
Qrapb-tbbllis — cannizzata għal
dielja.
Grapb-vine— dielja,8iġra tal għeneb.
Qrapblbsb— bla għeneb; minn għajr
togħma jew il gost tal għeneb.
Qrapelet --għenba żghira.
Qrapbry— vinja, post, għalka etc.
fejn ma iconx bemm ħlief dwieli biss
(h stess bħal vinert).
Grapeshot— balla cbira magħmula
minn ħafna balal obra ; balla gSankud
ta balal oħra fuk xulxin (din il balla
tcun actarx ta tliet indani u cull in-
dana bi tliet balaU.
Grapb-stjnb— iz-zerrigħa tal għe-
neb.
Qrapb-wort — isem ta ħaxixa vele-
nusa; il għeneb id-dib.
Graphio ) tal chitba, tal ħazż, tad-
Qraphioal / disin jew tpingia; mic-
tub, maħzuz, iddisinjat ; maħzus^ jew
disinjat tajjeb ; descritt tajjeb ; ċar li
jiftihem b'mod li donnoc kiegħed tara
il ħaġa kuddiem għajnejc ; / read a
graphic description of what took place
t/iere, krajt descrizioni tajba nafna
(ċara) ta cull ma sar hemm ; could the
propliet have possibly given a plainer or
more graphical deacription? (Warbar-
tOD j, sata il profeta jati descrizioni
actar ċara u tajba milli iek? fie is a
graphic xoriter^ dac chittieb ċar ( li ju-
ric il ħaġa kisec kiegħed taraha kud-
diem għajnejc).
Graphio rbprbbentation — wiri ta
ħaga (rappresentazioni) ^r mezz ta
linji (ħżuż; u diagrammi.
QRAPHioAiiLT — bmod ċar, tajjeb.
Qraphidal— xorta ta hażiż (hass) li
jicber fuk il bjut etc.
GRAPHioLoaT— is-sengħa (li studiu)
tal ħżuż jew tal chitba.
Qraphitb— mineral ("ħaġar) iswed
bħal ċomb li minnhu jagħmlu il-Iap-
sijiet tal carta (igħedulu ucoll : plum-
hago).
Graphitb dattert — batteria gal-
vanica ma^hmula miż-żingu u mil
carbon fl-acidu sulfuricu.
Qraphitio— li gej ( maghmul ) mil
graphite (ara).
Graphitoid 7 li donnu ( li jidhelr
Graphitoidal) bħal) graphiU.{dXd»).
Qrapholitb— blat tal lavanja mxak-
kak jew maksum u lest għal chemm
jaktgħu il-Iavanji għal chitba.
Qraphombter — strument ( biċċa
għodda) tal periti biex jeħdu l-anguli,
igħejdulu ucoll demi'circle j'ew chif
nghejdulu ahna nofs kamar.
Graphombtrioal — tal graphometer^
mchejjelj'ew mekjus bil graphometer
(jew grafometru).
Graphosoopb — grafoscopiu, stru-
ment, tromba jew microscropiu, li juri
cbir form, invintah Rowaell fis-sena
1871 biex icabbar ritratti etc.fil għajn.
Qrapnbll — ancrott (ancra żghira
għad-dgħajjes etc.) ; rampil.
Qrapplb— kbid, ħfin; takbida, ġlie-
da ; takbad, tahfen ; titkabad, tiggie-
led ; titħabat ; ganċ cbir bħal rampil
biex iżommu bastiment mkabbad jew
marbut ma j'eħor; rampil, dawc il
ħjut etc. li icollhom xi siġar (pianti) li
jixxabbtu biex jakbdu mal ħitan etc.
bihom ; ihe creeping ity to prevent its
fall^ cJinas with its fihrous grapples to
the wall, (Blackmore. Creation), il-
Iiedna,Ii tixxabbat, biex ma takax, tak-
bad b'dawc il hj'ut taghha rkak mal
ħajt ; we have now to grapple wiUi these
dijiculties, issa icolna nithabtu (nħab-
tu rasna ) b'dawna id-difficultajet ;
their hands often grappled to Uieir swordsy
(Seotf, Lady ofthe Lake)y spiss idej-
hom ħafnu (kabdu) ix-xwabel.
Grapplbment — kbid ; ġlied (sider
ma sider jew bl-idejn).
Qrappliko — takbida, tkabida, ġlieda;
ancrott, ancra ; mażżra.
QRAPPLiNa-iRON— rampil.
GnAPSus^xorta ta granċ bħal għa-
ġusa.
GRAPTOLiTB^xorta ta fossili (kxur),
annimali etc. li isibu fil blat.
Qraptolithus — ħaġra li tcun don-
nha maħżu^.a b'xi mappi etc.
Grapt— tal għeneb, magħmnl mil
għeneb, bħal gneneb ; the grapy clus-
Digitized by
Google
GħA
- 6l2 —
QUk
ters 8pread,(kàdisony Ovid)^ il għenie-
ked bħal tal għeneb xterdu (cbibra).
Gbasp — taħfen, takbad ; ħfin» kbid;
takbad, tifbem ; taħobem, triegi, tig-
gverna ; taħtaf ( bħal wieħed rgħib)
taħfen bir-reghba ; he fiercer grasped
h%8 gun^ hu kabad b*aotar killa cbira li
xcubetta ; donU grasp at too much or
you will lose allj tanfinx wisk (actar
milli tasa idec jew actar milli tista)
għaliex incbella titlef coUox ; he had
iliem unt/iin his grasp^ kabadhom (chie-
nu) f idu ; his memory does not grasp
and retain^ il memoria tiegħu (moħħu).
majakbadx(majifhimx) u ma iżommx;
like a miser midst his store who grasps
and grasps till he can hold no more,
(Dryden, OgilvieJ^ kisu wieħed xħiħ
kalb il gid li jaħtaf u jahtaf gewwa
idejh sa chemm ma jistax actar; Great
hing of the seas that Graspeth the Ocean^
hear, (P. Fleteher), Obir Sultan tal
ibħra illi taħchem (triegi jew tiggver-
na^ 1-Oceanu, ismagħni ; to grasp aty
titħabat għal, tahdem biex tacquista ;
he is always grasping at praises; m*hux
ħlief jitħabat għal unuri u tifħir.
Grabpablb — li jista jinkabad jew
i'inħafen; li wieħed jista jifhmu b'moħ-
iu.
Grabpeb — min jakbadjew jaħfen;
rampil,
Gbabpino — li jakbad, li jaħfen; li
jakbad jew jifhem ; xħiħ, rgħib, li dej-
jem irid, li għandu rgheba ; he threw a
grasping eye on my wealth^ xeħet il
għajnejn tiegħu ta rgħib fuk il gid
tiegħi.
Gbaspinolt — ta xħiħ, ta rgħib.
OBASPiNanBSS — kbid, ħfin ; xeħħa,
rgħeba.
Obasple — ara grapple.
Gbasplbb — ara qrappler.
GBABPLEBS—merni, li ma jakbadx, li
ma għandux biex jakbad ; li moħħu
ma jarfax jew li ma jifhimx.
Obabb— ħaxix, l-aħdar (furrajna etc.
jew ghalf tal bhejjem) ; tintela bil ħa-
xixy tagħmel il ħaxix ; timla jew tgħat-
ti bil ħaxi](.; ħaġa li tidbiel u tispiċċa ;
all flesh is grass... surely the people is
grass^ (Isaja^, il gisem tal bniedem
jispiċċa... il bniedem imut u jispiċċa ;
the ai^able Uind began to gmss^ 1-art ir-
raba beda italla (jagħmel) il ħaxix ; to
give grass, icciedi ; grassplate^ ħaxixa
(werka ħaxix).
Obassation— progress, avanz, mogħ-
dia il kuddiem.
Gbass cold — riħ (catarru ħafif) li
icollhom iż żwiemel.
Gbabs oloth — cambre fin ferm u
ħafif li isir mil ħaxix, li minnu jagħ-
mlu ġlecchijiet ħfief etc. biex jilbsu-
hom in-nies tal India fis-Bħana.
Gbabb gloth plant— xorta ta aiġra
li ticber fl-lndia, Sumatra, u Oina,
magħrufa ucoll bl-isem ta Bohmeria
nivea,
Gbabsouttbb — min jakta il haxix ;
strument bħal mkasB ghal ktigh tal
ħaxix ; Indian fi 'armata Indiana li
icollu hBieb il ghalf tal bhejjem.
GBASs-FBD--raitmugh il haxix ; bhi-
ma tar-regħi (li tghejx billi tiecol jew
tirgħa il haxix).
Grassfincu— għasfur ( bhal spon-
sun).
Grabb aRBBN— ħadrani, lewn il ħa-
xix ; li ibaddar bil ħaxix ; a gown o/
grass green silk she wore, ( Teiinysoii,
/Mucelot etc.) chienet liebsa libsa tal
ħarir lewn il ħaxix (ħadra/
Gbabb obown — collu ħaxix, mimli
jew mghotti bil ħaxix ; a solitary sen-
tmel paced the grass grown pavement
(Haednlby, History ofEngland Chap.
XI), sentinella, waħdu wahdu, chien
jippaBsigġa fit-triek collha ħaxix.
OBASSHOPPBB'ġrad (ġurat, duda li
takbes fir-raba etc.)
Gbabs ill— isem ta marda tal ħrief.
Gbabs lambs — ħrief li jirghaw bil
ħaxix.
Gbabblbbs — bla ħaxix.
Gbass halb— ħlas ta flus (dritt) li
iħalsu tal art dawc li iridu jirghaw il
bħejjem.
GBASSHOTHS—dud tal haxix.
Obasb man— wieħed li icollu dar bisB
fil campanja; dar weħedha minn għajr
art jew raba ma dwarha.
Gbass oil— żejt ifuħ maghsur minn
xi pianti jew ħxejjex fl-India.
Qbass plot — biċċa art, ġonta raba,
fejn jicber il haxix.
Digitized by
Google
GħA
— 6?8 —
ĠM
Grabb-snake — xorta ta lifgħa.
Grasb-tablb — pedament (sieB) ta
ħajt.
Grassum— 1-ewwel flns (sommaj li
bidwi jew gabillot iħallas lis-sinjur
(sid 1-art) lewwel darba li jirfes jew
jeħu taħt idejh I-oksma tieghu.
Grass-widow — mara m'Iiix miż-
żewgia li cbellba it-tfal ; mara li ma
tcunx ma żewġba għaliex icun msie-
fer ; mara li icollba żewġba msiefer ;
Bhe 18 a graaa widoWy her husband is
something in some Tndian aervice fSa-
turdiiy Bevicw, Feb. llUi JS83J, għal
issa armla (armla bħal dal mument)
għaliex żewġbà bua xi ħapa (impiegat
xi mcbien) fis-servizz Indian (jew im-
piegat l-India^.
Grass-wrack ~ xorta ta ħaxixa li
jusaw (bħal ban etc.) ghal mili ta li
mtieraħ.
GRASBY—mimli jew collu haxix, aħ-
dar.
Grat Ctemp passat to greet) — beca,
beda jibcbi ; but he grat when he spake
o/ (he ColoneU (Scott, ^Vaverley^ Clmp.
JjXIIIJ^ iżda Iiua boca motu semma
il Curunell.
Grate— grada tal ħadid etc. bħal
dic tat-twieki tal parlatoriu etc. tas-
sorijiet ; grada ta cbenur tal ħadid;
grada ta ċumnija ; thocc, tobrox; tagħ-
lak bi grada ; iddarras Ctagħmel leben
aħrax ghal widna) ; iggib fix-xejn jew
tigi fix-xejn ; mighty Mtates are grated
to dusty nothing^ (Hhakespear, Troi-
lus and Cresnda\ Stati (renji) bakgħu
sa cbemm spiċċaw jew gew fix-xejn ;
grate^ tincwieta, tiddisturba; grating
so harshly all his dayso/ quiety (8bake-
Rpear, JJamUtJ^ hassar bl-inquiet il
ġranet tieghu tal paci ; for grie/ his
heart did grate,(Sfe:iner), bid-dispiacir
cbiel kalbu ; we hadto speak to the nun
though iron grates, cbelna nitcbelmu
mas-soru minn gewwa gradiljar tal
hadid ; ihis grate consumes more coal
tlian the other one we had, din il grada
taħli actar faħam minn dic li chelna ;
grate some cheese on it^ ħocc ftit ġobon
fuku ; we heard the huge vi/emal doors
grate on tlieir hinges, smajna il bwieb
cbar infernali (tal waħx^ iżakżku fuk
iċ-ċappetti tagħbom.
Gratb— piacevoli, li jatic piaoir; t^
becomes grate and delicious enough bv
custom, fS. T. Herbert. Travelsjy cull
ma tmur (meta tidrab) issibu li jatic
piacir n sabiħ.
Grateful— li jibka jafulec (favur
jew piacir) ; milkugħ bil kalb; o death,
v>as grate/ul! y (Longfellow. Skeleton
in Armourjy o mewt li cbienet milku-
għa bil kalb (o mewtj merħbabic !) ;
he was graie/ul to me^ baka jafuli li
għamilt miegħu.
* Qratbfiully— b*mod ta wieħed li
jibka jaflec piacir li tcun ghamiltlu; bil
gratitudini'; bil kalb ; / am, yours
grate/ully, f/.N.; jena bu, dac li jibka
dejjem grat lejc (jew li jibka jaflec il
favur jew il gid li għamiltlu), N.N. ;
she does grate/ully recotnmend you and '
yours in her prayers io God^ bia tif-
tacar fic u fcull minn ghandec, bil
kalb, mota tcun titlob I-AIIa (jew fit-
talb taghba I-AIIa;.
Gratbfulnbss — gratitudini, wiri tal
kalb.
Gratmr -• mħacca; barraxa, rax-
cbetta, biċċa għodda tal librarijew
dawc li jillegaw il cotba.
Graticulation— ħażż gradiljar fuk
disinn zgħir etc. li tcun trid taghmlu
cbir.
Gratioulb - gradiljar, ħaż^^ ta qua-
drati, quadrati fuk ritratt zgħir biex
tieħu il kiesien u tagħmel wiehed cbir
(acbar) bħalu.
Gratifioation — ferħ, għaxka«gost;
għati, ħlas ; whereupon she sent a let-
ter o/ gratification i llackhjt, Voyages)^
u għaiecc bagħtet littra ta ferh ( biex
tifrahlu^ ; this afford him great graii-
fication, dana jatib gost cbir ; / had
this as a Qratifi^ation^ cbelli ( tawni )
dan bħala ħlas.
Gratifier — min jati piacir, min
jogħgob (bil għemil tiegħu).
Gratify — ticcuntenta, tati gost,
tghaxxak ; tissodisfa, tħallas, tifrs^
(lil xi hadd); the Maltese have always
done iheir best to grati/y iheir sovereign^
il tlaltin għamlu dejjem mill aħjar
biex jatu goBt(jiccunteutaw)ir-Be tagh-
Digitized by
Google
ĠRA
— 574 —
GilA
hom ; he waa very mueh gratijied wilh
her grace, baka mgħazxak wisk bil
ħlewwa tagħha ; / sliall gratify yonr
deeiree^ nissodisfa ix-zewkat tiegħec
(nagħmel chif tiztiek kalbecj ; to gra-
tifg his noble eervicc^ ( Shakespear,
Ċari6lanu8)yh\e^ iaħalsu (ipattila) taz-
xogħol nobbli li għamel.
Gratinq— ħacc, briz, raxcar; sprall
ta canal jew ta cantina ; gradiljar biez
igħattu il buccaporti ta bastiment ;
żakżik, ħsejjes ħoroz (ħoss aħraz) li
jati fastidiu il widna jew li idarras is-
enien ; dieka, dwejjaK, haġa li tincwie-
ta jew li iggib id-dwejjak lill dac li
icun ; the hard gfxiting that^ beara to the
fleeli^ id-dwejjak obar li nħossn (f'gisi-
mna ), ( Soath, Sermons )•
Gratis — b'zejn ; bla ħlas ; these
booki ioere given gratis^ dawn il cotba
tawhom b'zejn ; he was allowed to
enter gmtis^ ħallewh jidħol bla ħlas
(bla ma jħallas).
Gratitudb — gratitudini; ħlas; li
wieħed jibka jaflec piacir jew favur.
Grattoir— (akra grattwar) mħakka
razcatur ; barraza.
Gratuital I b' zejn, ta b' zejn, ta
Gratuitous / bla ħlas; li m'huz mit-
lub ; ta minn rajh jew minn żniedu ;
all jJie workmen in the village gave
their gratuitous labour once a week, il
ħaddiema collha tar-raħal hadmu ġur-
nata fil gimgħa b'zejn (bla flus) ; this
is a gratuitous assertion, dan il cliem
klajtu minn żniedec ; dan kiegħed
tgħejdu Cghedtu) minn għajr ħadd ma
staksiec (jew talbec biez tgħejdu).
Gratuitously— b'zejn, minn raj jew
żnied dac li icun.
Gratuity — għati, rigal, ħlas biez
tpatti piacir etc, she received those 20
sovereigns as a gratuity^ hia hadet
(tawha) dawc il għozrin lira hecc, biex
bhalli chiecu ipattulha (iħalsuha) talli
ghamlet.
Gratulatb (floc congratulate)^ tif-
raħ ; tilka hil ferħ ; tħallas, tpatti ;
togratulate the sweet return of morn
(MiltOD, Paradise regained) biez tilka
bil ferħa il ghodwa ħelwa li reġgħet
giet ; I could not choose but gratulate
your honesty with this remembmnce^
CHeywood), ma stajtx nagħmel aħjar
milli nħallas ( npattilec ) l*onestà
tieghec b'din it-tifchira.
Gratulation - ferħ.
Gratulatory— li jifrah ; li igib ferh.
Graulitb— isem ta mineral (liagar)
li jinsab fis-Sassonia.
Gravambn — l'accusa, id-delitt, mo-
zioni (f'cunsill etc).
GRAVB—tuaddaf, tobroz ^kk il ba-
stiment minn barra billi taharku
ħalli tneħhilu jew tnaddfu mil ħaziz
coċċli u ħmieg li jitrabba mieghu ;
tnaddaf u tati il katran bastiment minn
taħt; tħaffer; tidfen; tiscolpi, tnak-
kaz ; kabar ; haġa (idlu etc.) scolpit ;
post fejn hemm kerda cbira ta nies ;
mewt, kirda ; they were to gmve many
deep caves in the ground^ chellhom ihaf-
fru ħafna gherien (ħofor) cbar fl-art ;
he was graved here^ chien midfun Cdif-
nuħ^ hawn ; ihou shalt not make to
thee any graven image ( Keodus ) ma
għandcomz tiscolpu (taghmluj ebda
idlu ; he graved it on a gem etc^ (Cow-
per, Anti'Thelyphthora J, hu scolpih
fuk ħagra preziusa u...); the gravesall
gaping wide etc^ (Shakespeare, AHd-
summer Night's JheamJ, 1-okbra chie-
nu collha miftuħa ; Richard marked
himfor thc ^rave (^SħakespBare, llenry
VI J, Bicardu għażlu ( immarcah biez
jekirdu (għal mewt jew biez joktlu).
GRAVB—gravi, tkil ; impurtanti, se-
riu ; ta min jati widen għalih ; cbir ;
semplici, ma ilelliz ( Ibies ) li ma
igħajjatz, bazz, li jimxi bil mod;
tbaxzi (fil musica) ; his shield grave
and great, (Chapman), it-tarca tie-
għu tkila u cbira ; Gordon^ however,
positively refused to take on himself so
grave a responsibilityy (Hacaalay, HiS'
tory of JfJnglandJyàovàon, iżda, ma
ried bl-ebda mod (assolutament) jeħu
fuk spallejh responsabilità hecc cbira
(seria) ; the gravest of their own writers,
(Grew), 1-actar wieħed fost il chittie-
ba tagħhom ta min jatih widen (1-actar
wieħed seriu fost il chittieba li għan-
dhom) ; this is a grave charge, din ac-
cusa ħozna fcbira); Justice is grave
and decorous^ (Burke, on tlie French
lievolutionj, il Uakk bu solenni (mae-
Digitized by
Google
GRA
— 576 —
GBA
stus etc,) u decorus : she does ahoayn
like io wear a grave dress, slie hates
gaudy ones^ dejjein tħobb tilbes Ibiesi
(ħwejjeġ) bla tlellix, toboghdom il
ħwejjeġ igliajtu (ilellxu^.
Obaye-olothbb— ħwejjeġ tal ohefen;
cbefen (igħejdulu ucoU winding sheet) ;
Alice in her grave clothes 6oun^(Seott,
Frederick and AliceJ^ Alice mcheffna
(liebsa il hwejjeġ tal chefen).
Oràye-dioobr— deffien; isem (xorta)
ta duda li tbejjet taħt 1-art.
Grayb-makbr— min iħaffer l-okbra,
deffien.
GRAVEMAN-sagristan, deffien.
Gravb-mound — tumlu jew tubru
(li jagħmlu f nofs il cnisia fxi kuddie-
sa tal mejtin jew fxi funeral).
Orave-post— scrizioni, chitba, ar-
ma li jagħmlu (mwaħħlin ma xi lasta)
fuk I-okbra tal mejtin (minn f loc li
scrizionijiet li naraw illum fi rħam fuk
1-okbra taghna^.
Orave-uobber — min jisrak il cada-
vri mill-okbra ; kawwiem il mejtin.
jew wieħed minn dawc li chienu dari
jifthu.l-okbra u jisirku il cadavri biex
imorru ibeghnhom lill dawc li icunu
jistudiaw ghal tobba.
ORAVE-ROBBiNa — serk tal cadavri
mill-okbra.
Oravb-stone — ħaġra, rħama etc.
bil chitba li icun hemm fuk 1-okbra.
Grave-yard— zuntier, cimiteru
Gravel— ramel oħxon, nakal jew
ċgħak rkiek (żghirj ; gebel, ħaġar (li
jitrabba fil cliewi tal bnedmin) u li in-
neħħu mal urina, tgħatti biż-żrar jew
biċ-ċgħak rkiek ; titfa bastiment l-art
fuk ir-ramel (jew xatt biċ-ċghak; twaġ-
ġa (bħal ma jagħmel żiemel meta jid-
hollu rameljew żrar taht in-nagħl);
ticconfondi ferm, tinsaram għall'aħ-
ħar ; tiddejjak jew tincwieta ruħec;
gravel is farej smallpebbles, gravel hua
ċghak rkiek ; he suffers from gravel^
ghandu f ibati b') il ħaġra jew bil cal-
culi; viost physicians dohighly commend
the asparagus roots bruised and taken in
white wine io expel ihe stone and gravel,
(F. Hollaiid,P/mi^, Book XX, Ch.X),
biex tneħħi il calculi bosta tobba jir-
raccomandaw il gheruk tal ispraġ mi-
sħukin u mħaltin ma li mbid (u tixrob);
he never wentbeyond tlie gravelled maze^
(Scotl), katt ma scorra (mexa aotar il
kuddiemj mit-triek taċ-ċgħak (mgħot-
tija biz-'Arar rkiek); the captain then
was obliged to gravel the ship^ il captan
imbagħd chellu bil fors jitfa il basti-
ment 1-art fir-ramel ("żrar) ; the physi-
cian was so gravelled that he had not a
wordmore to say^ (North), it-tabib in-
saram ( icconfonda hecc bl-icraħ) li
ma sabx actar xi igħeid (li ma għa-
rafx jitchellem).
Oravel-path jmogħdija biċ-ċgħak
Gravel WAr.K) rkiek, bħal dic li
iciin hemm jew jagħmln fil ġonna.
Gravbl stone— oalculu, żrara, jew
ħaġra li titrabba fil cliewi u toħroġ ma
I-urina.
Oraveless— bla kabar, m'hux mid-
fun ; all thecorpses were lying graveUss^
il cadavri collha chienu mixħutin
hemm bla ma huma midfuna.
GRAVELLiNQ-tghatti jew ticsi biż-
żrar jew ċghak rkiek ; iċ-ċangar ( dic
1-art, passaiġ etc. ) li icun mghotti
jew micsi biċ-ċgħak rkiek ; souncert,
inquiet, srim il moħħ.
Oravellv — - collu ċgħak rkiek,
magħmul minn ċgħak rkiek.
Gravbly— bil cbarija; bis-serjetà
bis-sodizza* l-actar cbira; solennement;
onestament (Ibies); she was gravely
dressed, chienet liebsa bla tlellix xejn.
Graveness— dinjilà, cburia; cobor.
Ora VEOLENOE -ntiena, rieħa tinten,
rieħa ħażina.
Graveolent— jinten, li fih riħa ha-
żina.
Graver— scultur ; burin jew bulin
ta I-incisuri.
Oravery — scultura, biċca xogħol
(haġa) scolpita.
Gravio — tal gravitation (ara).
Oravid— tkil'a, ħobla (mara).
Guavidate — tħabbel.
Gravidation 1 ., , V. . ,
Gravidity \ **^*'^ **^^^'*
Oravifio -li itakkal, li iżicl fit-to-
kol jew fil pis.
Gravimeter — gravimetru, stru-
ment biex bih jaraw it-tokol (il gra-
vità specifica) tal ħwejjeġ sewwa jeb*
Digitized by
Google
GRA
— 676 —
aRfi
sin chomm ncoll liquidi jow mahlula
(tas-solidi u taMiquidi).
GaAVmETRio— tal gravimeter ("ara).
Gkavimetry — gravimetria, esami
tat-tokol ( tal gravità specifica) tal
ħwejjeġ (Bolidi jew liquidi).
Gravinq— scultura, incisioni; im-
pressionijiet (li isiru fil moħh jew il
kalb tal bniedem) ; brix (bil ħruk jew
bin-nar) ta ċan ta bastiment minn
barra u miogħdia bil katran ; brix u
tkalfit ta bastimenti.
Graving-dook— bacin g^al brix u't-
tkalfit tal bastiment.
Gravinq-pieoe— strixxa tal fallacca
għat-tirkih ta bastiment.
Gravitatb — tagħmel, tiġbed ghan-
nofs, tingibed lejn in-nofs bii gravita-
zioni ; tingibed lejn.
Gravitation — gravitazioni, gibda
li cuU ħaga tkila, jew li fiba il pia,
għandha lejn I-art.
Gravitative — li jiġbed għal, jew
lejn, ic-centru (in-nofs).
Gravity - tokol, pis; gravità, im-
purtanza, serietà ; cobor ; ihe gravity
of the offence^ il cobor tal offisa.
Gravy — zalza, sugu, grejvi.
GRAWATnA— xorta taħaxixali tic-
ber fl-America Vlsfel li jaghmlu il ħbu-
la minnha.
Gray— griż, rmiedi, iblak ; ixheb ;
abjad (xagħar); miajur (magħmul, tal
eaperienza); tiżbogħ griż ; a gray horae^
żiemel ixheb ; ofa gray colour, ta lewn
griż jew rmiedi ; his hair is all turned
giHxy, xgħaru bjad Caar abjad) collu ;
the gray o/ the morning, iż-żerniek ; we
atarted hefore the gray morn{ng, tlakna
kabel i^i-żernik (kabel ma beda iżer-
nak) ; he ia a vian of gray experience,
ragel ta eaperienza cbira (mħarreg
aewwa f dawn I-affarijiet); gray bearded,
bil-Ieħia ( li ghandu il-fehja ) bajda
(xwejjaħ ġmielu).
Gray BBARD — xwejjaħ, xiħ ; getyou
gone you gray beard, mur min hawn ja
biċċa ta xiħ ; gray beard^ xorta ta gar-
rajew kollatal fubħar fejn dari chienu
iżommu I-imbit; kannata għal 1-im-
bit ; there is plenty of brandy in t/ie
graybeard etc^ ( Seott, WaverleyJ,
homm ħafna brandi fil kolla ( jew fil
kannata ).
Grày brbad -hoba tal karaboċd jew
tal hafur.
Gray ootton— xokka aamra.
Gray Friars -il patrijiet ta San
Frangiac jew Frangiacani.
Gray geesb — gebel cbir li icun
hemm fil wiċċ tar-raba jew fil ghe-
lieki.
Grayhound — ara greyhound.
Gray-marb — il mara tad-dar ( il
cmand, ix-xiha ) il mara li ticcmanda
aclar mir-ragel.
Gray-pbase— pizelli niexfa.
Gray-stone— gebla tal Vulcani.
Grayish— jati fil griż; ftit u xejn
griż.
Graylinq — griż acur.
Qrayly— bil-lewn griż ; li għandu
lagħka griż.
Grazb — tirgħa; tmias chemm
chemm wakt li tcun ghaddej ; tmealaħ
chemm chemm il wiċċ ta ħaga, measa
chemm chemm, ainjal ( barxa chemm
chemm ) li iaair meta tmiaa haġa ma
oħra ; mergħa, reghi. •
Grazer — annimal li ighejx bir-
reghi (billi jirgħa), min jirgħa.
GRAZiE—ragħaj, min jirgħa il bhej-
jem ; min irabbi u ibigh il bhejjem ;
all the people ihere are graziers, in-
niea ta hemm collba irabbu il bhejjem
biox ibegħuhom (^ghal bejh).
Grazinq— reghi tal bheijem ; trob-
bia tal bhejjem għal bejgħ ; grazing^
meaaa jew meaha chemm chemm ta
ħaga (balla etc.) minn fuk oħra ; iJie
grazing of a bullet, il mogħdija ta bal-
la b*mod li tmiaa chemm chemm fuk
ħaġa.
Grazioso (fil muaicaj — li għandn
jindakk bil mod u bil ħlewwa.
Greable — f loc oflfrMi/tf (ara).
Greasb — xaħam, aonża, graaa; gha-
car, hmieġ; collu tidlic; tidlec bix-
xaham; tgħaccar; thammeg ; marda
taż-żwiemel meta jintefhu riġlejhom u
jinkaamu ii jibdgħn inixxu ; ixxah-
ham, tati ix-xaham (flua biex tixtri
lill xi ħadd;.
Greasb box— il boxxla (caxxa) bix-
xaham, żejt etc. li icun hemm firot-ri
Digitized by
Google
GRE
— 677 —
ORE
tal vapuri tal art etc. biex minnba jin-
£el dejjem għal fuk il fus biex ma jin-
ħarakz (ma jicwix) ; io grease in the
hand ( jew flalj^ tmieghex, titlak xi
ħaġa tal flue fidejn dac li icun biex
tixtrih ; he has been well greased tit the
Jisi for ilie pains he took, meghxuh,
xaħnmuh tajjeb, ħalsuh tajjeb, talli
thabat (jew tal fastidiu li ħa).
QREASBR~ir-rageI ( dac ) li icollu
ħaieb jara ir-roti tal vaguni tal vapur
tal art ghandhomx żejt biżżejjed.
Oreasilt— bit-tidlic, bit-tghacchir ;
mokżież, oxxen, ha^.in ; you ialk grea-
^i^lfy yonr life in grown foul^ (Shakes-
peare, Love's labour losi \ kieghed
titchellem mokżież, sirt bniedem ħożin
(tħażżint;.
Qreasinbbs— tidiic,tgħacchir,ħmieġ;
tixħim, għacar.
Qrbasy— bix-xaħam; jizlok; mgħac-
car, mdellec ; oħxon, smin ; mokżie^
(cliem etc) ; lel nn consnli togeUier
ahout this greasy knighty (Shikespeare,
Merry Wives of Windsor\ ejja nit-
chelmu flimchien (ejja nithoddtu) fuk
dan il Cavalier oħxon (smin jew b'żak-
ku cbira ) ; ihe legs of the horse are
grea^y^ sakajn iż-żiemel morda ( min-
fuħin a kegħdin inixxu ).
Qreat - cbir, ohxon ; tal kalb, im-
portanti, li jiżen ; li fiħ ħafna; li idum;
twil ; tal għageb, straordinariu; msem-
mi; ewlieni; nobbli; ghani; a greai
house^ dar cbira ; he is one of my great
friendSf wieħed mil I-acbar ħbieb (mil
I-octar ħbieb tal kalb) li għandi; àiere
was a greai silence, cbien hemm ħem-
da (sicta) cbira ; i/iis is a great thing^
din haġa impurtanti (cbira) ; this is a
greai truth, din verità impurtanti ;
Judas^ one ofthe twelve^ came^ and wiih
him a greai multiiude with swords and
staves {Matt, XXV/J^ Oiuda, wieħed
mit-tnax (l-Apostli) gie, u gieb mie-
għu ħafna nies armati bix-xwabel u'I
bsaten ; he remained there a great
while^ dam hemm żmien twil; ihe
works of ihe Lord are greaiy l-opri ta (il
ħwejjeġ li ħalak) Alla huma tal gha-
geb ; he is a greai liar, dac ghiddieb
msemmi (magħruf minn bulħodd) ; we
succeeded to destroy our greai enemy,
rnexxielna nekirdu I-ewlieni għadn
tagħna; he is endowed wiih a greai
lieart^ mżejjen b*kalb nobbli ; a woman
greai witli child^ mara tkila ; t^ is not
a greai matier^ ma jimporta xejn ; a
greai deol^ bosta, ħafna \ iiis a ^reat
way ihiiher^ hemm biċċa triek gmielha
sahemm; your recommendaiion weni a
greai way wiih him^ ir-raccomandazio-
ni tiegħec swiet ħafna ; a great many^
bosta, ħafna ; Peter the great^ Pietru
il kawwi (il cbir), li msemmi ; io seU
by ihe greai, tbigħ bl-ingrossa.
Orbat-bblltbd — tkila cbir, li wa-
slet biex teħles.
Orbat born ^ li nie^^el minn gidd
nobbli.
Orbat oattlb— (fil-Iigi) il bhejjem
cbar oollha, barra min-ngħaġ u'I hrief.
Orbat CHARTBR—ara Afa^na Cfiaria.
Oreat-oirolb — I-ekreb viaġġ jew
traversata ta bastiment minn post
għal I-jeħor fuk il globu.
. Orbat-ooat — overoll ( glecc obir li
jintlibes fuk collox).
Orbat-ooatbd — liebes I-overoII; bil
ġlecc cbir fuk collox jew fuk il ħwejjeġ
collha.
Orbat-barbd — b'widnejh (li ghanda
widnejh) cbar.
Qreat oo— I-aħħar esami tal Uni-
versità ta Oxford li jagħmlu li staden-
ti għal-Iawria.
Oreat oun— ara gun.
Orbat hbartbd— curaġġus, li ghan-
du kalba cbira, li ma jaktax kalbu.
Oreat-hundrbd — mia b'sitt għe-
xieren.
Qrbat Mastbr— (jew Grand-Mas-
ier)f Oran Mastru.
Orbat mbroy — ( jew greai ihanks),
ħafna grazie ; nislzicbajr ferm I
Oreat primbr— xorta (daks) ta tipi
ta li stampa darbtejn acbar mit-tipi
msejħin bourgeois, bħal dawn :
Great Primer
OREAT-SEAL^ara seaL
Orbatbn — tcabbar ; izzid ; ihis
greatens your sin^ dan icabbar id-dnub
tiegħec.
Orbatlt — wisk, hafna; he was
78
Digitized by
Google
GRE
— 678 —
GBE
greaily pUased^ ħa piacir ħafna, ħa
wiek piacir.
Grbatnbsb — cobor, cbnrija ; ħxana
għageb ; nobiltà ; kawwa ; tlie greainess
o/sound^ il kawwa tal ħoss.
Gbeaybs— ghetti tal ħadid eto. (biex
il gwerrieri iżommu il kasab ta riġlej-
hom mħarsin mid-dakkiet ta lanez
etc J ; il kriekeċ (bicciet tal-laham jew
xaħam li jibka wara it-tidwib tax-xa-
ħam).
GBEBB-isem ta tajra tal ilma, il
blonġos.
Grbcian— Griec, wieħed mil Gre-
cia ; min jitchellem bil Griec ; wieħed
li studia u jaf il Griec; wieħed mit-tfal
cbar tal isptar ChrisVs.
Grboian Arohitbcture — bini jew
Architettura Griega (tal Grieghi;.
Grboianizb— titchellem Isien Griec
(bil Griec).
Grboism— idioma (espressioni, għaj-
dut) tal Grieghi (ta Isien Griec).
Grboizb— takleb (tfisser, jġġib, jew
tittraduci) bil Grioc.
Grbcqub— passatur fi stanjata, biex
il cafà ma jinżilx mal misħun li tfer-
raħ fuku, għas-xorb.
Grbd— għajta. •
Grbde — tgħajjat, issejjaħ ; titlob
b'Ieħen għali ; tgħajjat fl-orazioni.
Grbe— piacir, volontà, rieda ; pass,
gràd ; io hear jew win the gree, tienu il
premiu, tirbaħ il premiu (il palju etc.)
Greed — regħba, chilba ; wieħed,
bniedem rgbib.
GREBDiLY-bir-regħba, bil chilba ;
the hog greedily devours whatever he
finds on the dung hill, il każkuż jibla
(jecol) bil chilba (bħal miclub) cuU
ma isib fuk il miżbla.
Grbbdinbss — regħba, chilba ; his
greediness for glary is very great, ir-
regħba tiegħu għal gloria (li jissemma
u jogħla) hia cbira wisk.
Grbbdy — rghib, clubi ; li ghandu
chilba, miclub'; a greedy man^ bniedem
gulus, żakkiek, rgħib, li katt ma għan-
du xaba; greedy o/money, xħih (rghib
għal flus)..
Grbbdy-out — żakkiek, wieħed li
jagħmel gbal żakku ; gulus.
Grbbk— Griec ; wieħed mil Grecia ;
Griec (Isien tal Grieghi jew iMingua
li jitchelmu il Grieghi) ; ragel ħazin,
macacc ; briccun ; t^ thai a Ureek or a
Turk ?, dac (ir-ragel) Griec jew Torc ? ;
i/iat is a greek man-o/'war^ dic frejgata
(biċċa tal gwerra) Griega; eio j/om speak
Greek ?, taf bil Griec (^titchellem bil
GriecJ?; without a con/ederaie t/ie new
/ashionable game of ^^baccarat*' does not
seem to offer many chances /or a Greek^
(Saiurday Review, Feb. 16th. 1884,
page SOSJ, minn għajr sieħeb (xi ħadd
li.tcun miftihem miegħu) il briccnn
(min igħallat jew iberbex fiMoghob)
ma jista jagħmel x'ejn fil loghba ġdida
li ħarget issa tal baccarat.
Grbee Churoh — ^il Onisia tal Grie-
ghi.
Grbbk firb — composizioni li tak-
bad (li biha chienu ikabbdu jew jatu
in-nar) I-ewwel it-Tartari imbaghd il
Grieghi.
Grbbkbss— Griega, mara mil Gre-
cia.
GRBEKisn— tal Grioghi.
Greekism— are Greeciwi.
Grbekling— Griec żgħir.
Grbbment (f Ioc agreement), ara.
Grebn— aħdar, ħdura ; xgħajra; ah-
dar jew nej (frott), bla misjur ; żgħaj-
jar ; f saħtu, donnu warda; gdid, frisc ;
a green wound, ferita frisca jew ġdi-
da) ; green^ nofs sajran, we say i/ie
meat is green when it is hal/ i*oasied,
(Watts, LogicJ, ngħejdu li iMaħam
għadu nofs sajran (cbemm jakta id-
demm) meta icun għadu nofsu mixwi;
a green paper, carta hadra; green is a
secondary colour and it is made up of
yellow and blue mixed together, 1-andar
hua lewn secondariu, u isir (maghmul)
mill-isfar u mill-icħal mhaltin flim-
chien ; they were to meet on ilie green,
chellhom jiltakgħu fuk ix-xgħajra;
I saw him eaiing some green grapes^
rajtu jecol il għeneb aħdar (li ghadn
nej).
GREEN-għadn fl-età; ma għandux
esperienza biżżejjed ; the otxiior is too
green, il predicatur għadu żgħażugh
(ma ghandux pratca jew esperienza
biżzejjed) ; green iimber, njam frisc (li
għadu m'hux niexef biżżejjed \) green,
Digitized by
Google
ĠRE
— 579 —
QMl
ħxojjex, ħaxix (werak eto. għall armar
jew biex iżejnu xi mchien) ; the place
fcas all decoraied with /tags and greensy
il post chien collu mżejjen bil bandieri
u'i ħaxix ; io make one helieve tliai the
moon is made of green cheese^ tgħabbi,
tkarrak, jew tidħacb'xi ħadd; he wanis
io make me believe thai ihe moon ie
made of green cheesey irid igħaddini ta
babbu Cta ibleħ); irid igħabbini (iġa-
ghalni nemmen li igħejdli.
Grbbn bird— ecorà rgħasfur).
Grbbn-bliohts — il kamel Cdud) tas-
siġar.
Grbbnbonb— il-Iizz (ħuta).
Grbbn-bribr— isem ta ħaxix (bħal
għoUiek).
Green-cloth— korti,tribunal li dari
chien jaħdem rjisma il causi u jakta
is-sentenzi) fil palazz tas-sultan stess.
Grbbn-oow — bakra li tcun ghada
chemm ferrgħet (helset).
GRBEN-oROP-I-ahdar, ħaxix ahdar
ghal bhejjem bhal furrajna, widna
frisca etc.
GREBN-DRAOON—isem ta ħaxixa li
ticber fli Stati Uniti fAmerica).
Grebn barth — żebgħa hadra.
Orben-bybd — li għandu għajnejh
ħodor ; li jara aħdar ; għajjur.
Grbbnpinch— ecora (ghasfur^
Grbbn-fly— dubbiena ħadra.
Grbbngaob — xorta ta għanbakar
abjad.
Grebnqroobr— tal ħaxix, bejjegh il
ħaxix.
Grebn-orosbbak— ara goldfinch.
Orbbn-hand — bniedem li għadu
ġdid fix-xogħol, bla esperienza; novizz,
recluta.
Grbbn hbadbd — li ma għandux
ghakal u esperienza bi/iejjed.
Grbbn hbart — xorta ta siġra li
tagħmel ( tati ) njam jebes ferm ; ii
greenheart tiċber f Demerara, hia siġra
mil qualitu tar-rand, u hi magħrufha
ucoU bl-isem ta Nectandra Rodiwi,
Grbenhood — ħdura, bluha, inju-
ranza.
GRBBN-HORN—babbu, ħaġa belgħa;
bniedem li iddaħħlu fix-xcora jew
tidhac bih malajr.
GRBBN-GRABB^serra) dar tal ħgieg
fejn irabbu il ksari, ^ianti delicati jew
tad-dell bħal bigonji, felci etc. ; loc
fejn dawc li ja^ħmlu jew jaħdmu il
fuħħar iħallu jmxfu 1-opri tagħhom
kabel idaħħluhom fil fom biex ji^-
muhom.
Grbbn-linnbt— ecora (għasfur).
Orbbn LizARD-gremxula hadra li
tinsab wisk f Jereey.
Orbbn Malaohite -— il vera mala-
chita (ħaġra fina).
Grbbn man— bniedem salvaġġ.
Grben marblb — rħam ahdar jew
serpentina.
Ġrbbn-minbral — carbonato di rame
(trab tar-ram) li jusaw għas^.-żebgħa
(verdiram^.
GRBEN-RooM—dic il camra mwarba
fuk il palciixenicu (f teatru) fejn 1-at-
turi icunu jew jokogħdu jistennew sa
chemm tasal il parti taghhom biex
joħorġu jirrecitaw Cmsejha hecc camra
hadra^ għaliex actarx dawn il cmamar
icuuu mizbugħin ahdar ).
Gbebn siOKNBss— is-suffejra (marda)
he was almosi eaien vp hy ilie green
sichness (Steele, Speciaiorjy is-suffejra
tista tghejd iccunsmatu (inżebah collu
bis-suffejra).
Grben-stall— posta fis-suk etc. ta
wieħed li ibigħ il ħaxix ; hanut tal ħa-
xix.
Grbbn tba— te aħdar (werak tat-tfc
aħdar).
Grbbn-tortrix — xorta ta duda tal
camla hadra li tidher wisk 1-Inghil-
terra.
Grbbnbry— post, loc, fejn jiccolti-
vaw (icabbru) il pianti tad-dell etc.
bhal bigonji, felci etc. ; curuna tal ħa-
xix aħdar.
Grbbnino — ħduro, ħaxix ; the fen-
der green ings o/April Meadows, (K^^tH)^
il hdura tal għelieki ta April.*
Grebnish — ħadrani, jati fl-aħdar.
Grbbnishnbbs— il ħdura.
Grbbnland — il Groenlandia, gżira
cbira li tigi għan-naħħa tal grigal tal
America ta fuk.
Grbbnland wHALE—baliena ( hecc
msejha ghaliex tinsab f dawc li nħawi
tal Groenlandia^.
Digitized by
Google
Ġiifi
— 68Ġ —
ĠRġ
GRSBNLANDBR^wieħed mil Groen-
landia ; GroenlandU.
Grbbnlbsb — bla ħdara, bla ħaxiz.
' Grbbnlbts— isem ta għasfar bhal
pappamoBo jew ċappamosc.
Grbenlt— bl-aħdar ; ta ibleħ; toe
have done hut greenly eic^ ( Shakes-
peare, Ilamlet)^ għamilna ta boloh.
GRBBNNBss—ħdura ; saħha, kawwa ;
żgħużia, ftit esperienza ; it cannot be
wondered at^ considering tlie greennes
of his yeara^ (MQrphy, Life of Field-
ing), ma nistgħageb xejn meta nic-
cunsidra (xħin naħseb fuk) iż-żgħużija
tiegħu (chemm għadu tfal, jew il ftit
esperiepza li għandn għall età tieghu).
Grbbnsand— zorta ta ramel ahdar.
Grbbnshank — isem ta tajra jew
għasfur, ic-cewcewwa prima ( ta sa-
kajba ħodor ).
Grbbn-snakb— zorta ta lifgħa ħadra
li tinsab wisk fli Stati Uniti ( Ame-
rica).
GRBBNSTioK'frattura; sorta tacsur
ta għadma ( cura tat-tobba f xi csur
ta xi ghadma).
Grbbnbwàrd — art bil haxix, art
mgħottija collha bil ħaxix.
GRBBNTn— (bħal greenneae), ħdura,
amidstt/ie greenih ofaummer (G. Eliott
Daniel DerondaJ^ kalb il ħdura tas-
sajf.
Grbenwbed — ħaxix ħażin bħal
ġummar.
Ġrbbnwood— bosc bis-siġar iħad-
dru (meta is-siġar icunu bil werak).
Grbbnyard — għalka ( mergħa )
għaż-żwiemel ; post magħluk fejn jir-
għaw iż-żwiemel.
Grbbt— issellem, tilka bit-tislim u
bil ferħ ; tisma, tolkot fil widna ; tifraħ
(lil li ħadd jew b*xi ħadd) titchellem
1-ewweI darba ; isBelli ; tliev greeiedhim
xoith lou<f acclamatione^ bdew iselmulu
( selmulu ) b'ħafna għajjàt ta ferh ;
greet him for me^ please, ifraħlu għalja,
jecc joghġboc ; iJie cries ihat greeted my
earsy il gnajjat ii smajt ( li lakatli jew
gie sa gewwa widnejja) ; let him greet
England xoiih our sharp defiance^
(Shakespear, Ilemnf Vj balli jibda
biex isemmi fl'Inghilterra li sfida ( li
stedina għal glied) tagħna.
Grbbtb— tibchi, li jibchi, ibicchi;
tal bichi, tas-swied il kalb; grey i$
greete, il griż, (il-Iewn griż) hu lewn
ta Bwied il kalb ( Speaser, Shepherde
Calendar, AuguHJ,
GRBETBR—min isellem, jifraħ jew
jilka bil ferħ lil ħadd jehor ( lil xi
ħadd); min jibchi, becchej.
Grbbtino — tislima, ferħ; greetings^
ferħ, Christmas jew Yuleiide Greting,
ferħ, auguri etc. ghal festi tal Milied.
Grbbzb— tarġa.
GRBFFiER-registratur, scrivan ; nu-
tar.
GRBOAL—ta merħla ; tan-ngħaġ.
GRBaARiAN — li icun, igħejx jew
ighammar flimchien bħal merħla; co-
muhi, bħal xulxin.
GRBaARious— li igħix flimchien, jew
ma xulxin ; li ma igħammarx waħdu;
li igħejx fi mrieħel ; ducks and geese
are gregarious birds, il papri u'I wiżż
igħejxu flimchien (m'hux waħda waħ-
dajew woħedhom).
GRBaARiousLY— fi mrieħcl, ma xul-
xin.
GRsaoRiAN-ta Gregoriu (tal papa
Gregoriu XIII).
Grboorian CALBNDAR-il Calcnda-
riu tal papa Gregoriu XIII, magħmul
fis'sena 1582.
Qrboobian ghant— cant Gregorian.
GRsaoRY's powdbr — trab tar-rubar-
bru (rubarbru mishuk, ukitejn ; car-
bonato tal manjesia, sitt ewiek, u gin-
ger mfarrac jew midħun. nkia^.
Grbmial— tal ħoġor ; ħabib għażiż,
ħabib tal kalb ; amongst those fourteen
two toere gremials, (Palli*r, WebsterJ,
fost dawc I-erbatax, tnejn minnhom
chienu hbieb tal kalb.
Grbmibn 'iddejjak.
Grbnadb — granada, bomba iccar-
gata (mimlia bil porvli u balal żgbar)
li fejn taka jew tinżel tispara u tagħ-
mel ħsara cbira.
GRENADiBR-suldat granaticr, (sul-
dat armat bil balal iccargati jew bil
granati); granaiiers,m\à2ài twal magħ-
żulin ; granadieri.
Grbnadillo — xorta ta njam tax-
xogħol (li juBaw wiBk in-nies tal Indji
tal Punent^ donnu ebanu, iżda aħmar.
Digitized by
Google
Ġk^
-àsl
ĠRt
GnBNADiNB—xorta ta gasB tal ħarir,
jew ħarir 6n ghal Ibiesi, zallijiet etc
tan-nisa.
Qrbnatilb— isem ta mineral. ■
Urbs— haġra tal mola.
Grbw— temp paesat tal verb gww ;
tirtgħod bil bi^^, titwerwer.
Obbw — f loc greyhound (ara).
GRBWSOMB~ii iwaħħax, li iwerwer
bil biża ; tal biża.
GnBY—ara jrray.
Gbbt-faloon — xorta ta bies.
Grbthound — chelb tal caċċa.
Grbts — isem ta Kigiment Inglis
fScocciB) tal cavlaria, hecc msejjah
mil-Iewn ta%-%wiemel, għaliex collha
griżi.
Grrtstooks) xorta ta ^ebel (ċlamit)
Grbtstonb ) hecc msejjaħ.
Grbtwbathbb — xorta ta gebel cbir.
Gridulb — duda (tgħix filbaħar),
susa, li tagħmel ħsara cbira fil basti-
menti, billi issewwes li njam.
Gbiddlb — turtiera, tigan.
GRiDB — tħanxar, thanxir.
GRiDRLiN--Iown abiad raħallatbl-ah-
mar jew viola jati fil griż.
G RiDiRON — gradilja.
Gridiron pbndulum (jew compensa-
tion fbndulum) -— pendlu ta arloġġ
magħmul minnvirghi tal metal (azzar
u ram isfar) b'mod li is-sħana jew il
bard iħallih dejjem li stesB tul, u
b*dan il mod l-arloġġ ma ivariax.
Gribcb — dac it-tara^ fejn icunu
kegħdin is-slaleb, taraġ fejn icun kie-
għed jew poġġut xi salib.
Qribf— għali, hemm, għokla, għa-
sra, dieka, swied il kalb; to come to
grief^ tigi fil għali, tispiċċa ħa%in ; he
isfnll of grief mgħolli wisk ; t^ w a
great grief to vie^ għalia, għokla cbira ;
compare your griefs with other mena
and t/iet/ will seem less, tara f tisma)
is-slaleb ta l-oħrajn tinsa tiegħec.
Gribf-worn— mitmum bil għali.
Gribfful — mgħolli, kalbu dejka,
wisk.
Grieflt— bil għali, biddwejjak, bis-
Bwied il kalb.
Gribfbuot — kalbu maksuma bil
ghali (bid-dispiacir etc.)
Gribvablb — li^ igib il għali, iddi-
spiaciri, I-inquiet jew is-swied il kalb.
Gribvanob— għali, hemm, nichet,
deni ; tgħakkis fil ħlas jew ħaġ'oħra.
Gribvanob-monobr — min, jew dac
(wiehed) li dejjem isemmi u ighejd fuk
id-deni (tghakkis) li iġarrab hn u li
iġarrab hadd jeħor ; bniedem li dejjem
iredden fuk id-dwejjak tiegħu u ta
ħadd jeħor.
Gribvancbbr— min iġagħal lill ħadd
jehor ighemghem ; min icun causa ta
tgħakkis lill proxxmu tiegħu ; min
igħacches ujaghmel iddeni; min jaħ-
kar.
Gribvb— tgħalli, twaġġa, taksam^id-
dejjak, issewwed il kalb ; tagħli ; thoss
għokla ; taksam, issewwed, iddejjak
kalbec; this grieves my heart, dan iweġġ-
għali kalbi li ma nghejdlecx; he grieves
for his deat/i, jaghli wisk li miet ; it
grieves me tfuit l cannot comply with
your retjuestf nagħli wisk (jiddispiacini
ferm) li ma nistax niccuntentac.
Gbibvbmbnt -ħaġa li tgħalli, li iggib
dispiacir, jew li isse^vwed il kalb.
Gribvkr — min igħalli, min icun
causa ta dispiaciri, ta nichet jew ta
Bwied il kalb.
Gribvoub — mgħolli, mdejjak ; li
ighalli jew li jaksam il kalb ; / heard
t/teir grieoous cry^ smajt il għajJHt
taghhom li jaksam il klub.
GRivou8NB8B~għaIi« dioka, nichet
ksim ta kalb.
Griffin— hecc isejħulu Mnglisi, li
icunu ilhom I-India, lill xi ħadd li icun
ghadu ġdid, u li għalecc ma icunx jaf
x*għandu jagħmel u'inhuma I-usanzi
tal pajjis ; ( ara griffon ).
Griffinish— ta griffon ara.
Griffon— isem ta annimal li Jis-
semma biss fil ħrejjef, li ipinġu bil
gisem u sakajn ta Ijun, u ras u ġwie-
naħ ta ajcla, biex juru il kawwa u*I
ħeffa tieghu.
Griffon likb — bħal grxffon (ara);
ħalliel li igħejx bis-Berk.
Griffon malb— il griifon ragel u
għalecc fl-armi igibuh min għajr ġwie-
nnh u bil widnejn twal jew cbar.
Grig— -ġrttd (bħal ^mM/iOjo/^^r); xor-
ta ta sallura ta 1-ilma ħelu; as merry
Digitized by
Google
GRI
— 682 —
Għl
as a griyy cuntent fuk ruħu donnu
għasfur (donnu warda etc.)
Grill— tixwi fuk il gradilja; tin-
cwieta, tifni, tati turmenti, tbażża,
twerwer bil biża ; mixwi (laħam etc);
gradilja.
Gbill-room— chcina fejn jixwu la-
ħara etc. fuk il gradilia.
Grilladb— xiwi ta laħam, ħut etc.
fuk gradilja.
Grillaob— l-armar ( pali, njam u
fallacchi etc^ għal bini ta moll, scàl,
jew xati
Grillb — grada»tieka, bieba zghira
etc tal ħadid (b'xi disinn etc ) fxi par-
latoriu tas-sorijiet ( biex jitcbelmu
magħhom minn għajr ma jistgħu jid-
ħlu hdejbom).
Qrilly— tincwieta, tifni ; twaġġa il
kalb ; tgbaddi bniedem ta pulcinella ;
tiddiehec bib.
Grilsb— ferb ta salamuna ( ħuta )
salamuna ta sentejn.
Grim —mkarras, żorr, bic-ciera, aħ-
rax, kalil; icreħ li iwaħħax, li iwerwer
bil ħarsa tiegħu ; kalbu ħazina, bla
ħniena ; u>ith a grim and surly voice
he hid them awake^ (Bynyaii, A7/;rt//i,
Progress), b'Iehen żorr u ncurlat ġa-
għalbom ikumu; making death more
grim, (AddiNon, Caio TI^ 1), għamel il
mewt actar twerwer bil biża (milli hi).
Grimaob— takris, tgħawiġ tal wiċċ ;
tcherriħ ; titkarras, tkarras wiċċec,
titcherrah: {to vuxke grimaces).
Grimaobd — mkarras, b'wiċċu icreħ,
mgħawweġ.
Grimalkin — kattusa xiħa.
Grimb— ħmieġ pesta ; tħammiġ pe-
sta ; maaks and diaguisee gtimed toit/i
mud (Scotf, Rokeby), mascri u costu-
mi (ħwejjeġ tal carnival) mahmuġin
pesta.
Griminbss— ħmieġ pesta, k/iez
Grimly — li iwaħħax, li ibażża, icreh
li iwerwer.
Grimm's law — il-Iigi ta Grimm
magħmula minn Jacob Orinim, il-ligi
fuk il bdil tal consonanti lil lingui
Ariani etc
Grimnbss— tkarris ta wiċċ, cruha,
twerwir, biża li iwerwer; harsa cherlia,
ħruxija, mkata.
Grimy— maħmuġ pesta.
Grin — chixfa. tgnażżiża tas-snien
sew fid-daħc chemm ucoll fil corla ;
ticxef snienec meta tcun sejjer tidħac
jew tincorla ; tghażzaż snieneo ; tid-
dieħec bi ; do you see the dog grin wlieti
I draw near him 1 tara il chelb chif
jicxef snienu raeta ndrsak lejh ? ; why
do yoa grin ? għaliex kiegħed ticxef
snienec ?
GiuN-r-trabocc (mansba^għal ghasa-
far ; like a bird that haateih to hie grin,
not knowing the peril of his lije t/iereinj
CChaaeer, Remedie of Love)^ bhal ghas-
fur li imur bil giria lejn it-trabocc ( li
jara minsub għalih^, minn għajr ma
icun jaf il periculu cbir li icun hemm
għalih.
Grincomes — sifilide ( marda ħa-
żina ).
GRiND-titħan, tagħmel tkiek jew
trab ; issinn, ixxeffer, toħroġ ix-xifer ;
tkarmeċ snienec ; tghacches ; tistu-
dia sħiħ, tlesti għal esami ; tintaħan ;
tinsann; titħabat, tahdem, taghmel
xogħol jebes ; xogħol jebes u m'hux li
jatic piacir; they have this corn to grind,
ghandhom dan il kamħ ghat-tħin
(x'jitħnu); / have gronnd the ixizor
viyself, sinnejt il raus tal-Ieħja jena
stess ; / canU bear to hear him grind-
ing his teeth^ ma nistax nisimgħu ikar-
meċ snienu ; / have to grind at tnathe-
viatics, ihe examination is approaching^
hemm bżonn nati salt sewwa ( nistu-
dia ferm) il matematichi, 1-esami rie-
sak ; it is said, he (i/ie King) grinds
down his suhjecis, ighejdu li hu (ir-Be)
igħacches ( jaħkar wisk ) is-sudditi
tiegħu ; corn grinds well when dry,
il kamħ jintahan tajjeb meta icon
niexef ; sieel will grind sharp, I-azzar
jinsann tajjeb ferm ; now, hoys, you
musi grind, if you xoish to pass your
examinaiion, issa tfal hemm bżonn
(jeħtieg) tistudiaw ferm ( tgħafsu sħih
fli stndiu) jecc tridu tgħaddu fl-esami.
GRiNDBL—aħrax, kalil, kalbu ħa-
'7àna.
Grindbr— tahħàn,raġel tal mithna;
min isinn bil mola, sennien bil mola ;
sinna (darsa) ; min igħallem jew ilesti
studenti għal xi esami (ighedulu ucoll
Digitized by
Google
GRI
- 688
GRt
(a coach, a intor, a crammer)^ put yonr 1
^oti itilo the /lanffn o/ a clever griiider
or crammer, and he will soou cram tlie
uecestiarf/ I^itin iuto him tp enahle him
io pann the e.ramination^ itlak l-ibneo 6
idejn Burmast li kiegħed biex igħallem
(ilesti) it-tfal għal l-esamjiet u malajr
igħallimulec Latin bizżejjed li icun
jista ighaddi l-esami.
GRiNDER-min jistndia sħiħ ; min
jagħfas ferm fli studiu.
GRiNDERY—ġlud u affarijiet obra li
jaħdmu bibom li scrapan u is-sillari
etc; mahżen fejn ibighu ġlud etc.
Grinding — tħin ; sann ; tkarmiċ ta
snien ; ghafis, tgħaccbis ; studiu, gha-
fis fli studiu ; flus li wiehed iħallas
talli jidħnulu il kamh.
Grinding frame— raddienatal għa-
zil tat-tajjar.
Grinding mill ~ mithna għat-thin
tal kamħ.
Grinding-slii'— mejlak.
Grindingly— bil ħruxija, bil cbe-
fria, b'tgħacchis cbir.
Grindlb-stone — mola.
Grindlet — fo88 żghir ; canal zghir.
Qrindie tail- chelb li icollu dein-
bu donnupiuma.
Grindstone — mola ; io pnt oue's
nose to the grindstone, taħkar ( tivves-
sa) bniedera ; iggib bniedem kuddiem
il giustizia ( bħala ħati, għa8-8en-
tenza ).
OiUNNER-min jitcherrah, ikarra8
wiċċu, min jicxef snienu jew jitcherraħ.
Grinninq — cxif tas-snien ( meta
wieħed jidħac jew jincorla ); daħca,
dbissima.
Grip— canal, moghdijaghal l-ilma ;
xorta ta seker ; taħfen, tagħfas, tak-
bad sħih (bhal ancra) ; ħfin ; makbad,
għafis, għafsa ; the masonic fjrip^ il
għafda tal id tal (metajeħdn b'idejn
xulxin il) mażuni ; tlie grip of a sxoord,
il makbad (mancuetc.)*ta xabla; / am
snre^ ihe anchor (frips here, 8gur li
1-ancra takbad 8hiħ bawn ; / take my
cause ont of ihe grips of crnel men^
(ShHke.Hpearp, Ileni^y VIII), jena ir-
rid neħles minn taht idejn ( mil ves-
sazioni, moħkria etc. ) ta nies kal-
bbom ħażina.
Gripe -tagħfas fidec, tahfen, tgħa^.-
żaz ferm fidec, takbad shiħ; tiehu, taħ-
taf taħt idejc; tagħfas, taħkar ; twaġġa
i^.-żakk ; takla flus billi taħkar ( bil
moħkrija tax-xoghol) ; kabda, ghafea,
makbad; mancu; ghafie, mohkria; tba-
tia; wieħed xħih, han/jr, jew idu magh-
luka, mewt ; brejc (bmke) taħt rota
fmacna jew fi grua; ugigh ta żakk
cbir; onr blowing girl canght in the
gripes of deaih, ( W«r«l«Woi th, -/Srcii-
sionj, ix-xbejba tagħna fl-ahjar taghba,
wakgħet taht idejn il mewt ; gripe fast
your shields, aħfnu (akbdu) 8ewwa it-
tarca tagħcom ; endnre t/ie smarting
gripes of smarting poverty^ (Otway,
Venice Preservedj, issofru il pwieni
kliel (ħorox) tal fakar kalil ; he mffers
from grijnng pains, isofri ugigh cbir
fzakku fugigh ta żakk cbir^; let him
be a gripe, an usnrer^ a villain^ (Bor-
toD, Anaiomy ), erhilu (ħallib) icun
mewt (xħiħ jew ^ħadma) U8urarju u
briccun (chemm irid hu); torti with
the gripes as if Iie should be pulled io
pieces, milwi bl-ugigh ta żakk (fi m8ar-
nti), li chien iħo88U 8ejjer jinkasam,
mejjet bl-ugigh.
Gripe-pennt— xħiħ ferm, ghadma,
mewt.
Griper — xħiħ, ueurariu ; mewt, li
ma iridx ħlief jigref il flus collha li
jara taħt idejh.
Griping -kbid, għafis, ħfin ; ugigh
ta żakk, ugigħ (liwi) fli mearen.
Grippe — mxija, marda ta li msaren;
catarru, influenza, epidemia.
GRiPPER-min jakbad, jaħfen jew
jeħu taht idejh ; bħal marixxall fl-Ir-
landa.
Grippie— leet biex jaħtaf jew jisrak.
Gripping— xħiħ, mewt, għadma.
GR1PI'INGNE.SS I ,,m,
GiciPPLENEss /"ħħa
Guis -xorta ta pil (^suf) tal anni-
mali li minnu jagħmlu capep tan-
nisa etc.
GuiSE -pa88, tarġa; ħanżir, każkuż
8alvaġġ ; tbażża, triegħed jew twerwer
bil biża ; tibża.
Griseous— abiad mnakkax bil gri*
jew bl-i8wed.
Grisette — (bil Francis) il mara
Digitized by
Google
GRI
684 —
QRO
jew bint wiehed bejjegħ, jew wieħed tal
ħanut ; tiila, xbejba fuk ruħha.
Grisful) li ibażża, li iwerwer, tal
Grisil [biża, wabxi, bil biża.
Grisiness— biża, waħx.
Griskin — id-dahar (bil-lanżit) ta
każkuż (ħanżir)..
Grisliness- wabx, bixa cbir.
Grisly— ara gri»fuL
Gri3T— kamh, tgħam (ghat-tħin^,
tkiek etc. (kamħ mitħun) ; provision,
provvista ; all ia ginst ihal conies to my
mill, cull ma jigi merhba biħ, jew cull
mdawwar kgħàk.
Grist-mill mitħna għat-tħin tal
kamħ.
Gitisrr^ — karkuċa jew karmuċa ;
the gristle of the ear piece^ il karmuċa
tal widna.
Gristly— tal karmuċa, magħmul
(tal) karmuċa.
Grit— ramel, ċagħk rkiek; nakal,
farru, għalf; zorta ta granċ; fehma
shiħa u kawwija ; taghmel dac il hoss
(tkarmiċ etc J ta meta tirfes ir-ramel ;
tgħażża/ jew tkarmeċ snienec ; the
aanded floor that grits beneath the tread^
I-art mimlija ramel li ikarmeċ taht ir-
riġlejn (ta min jirfsu j ; why does he
grit his ieeth sof għaliex ikarmeċ
(igħażżaż) snienu hecc?
Grith — paci, ghakda ; hniena, dieka
ta kalb.
Grithful— hanin, li ghandu kalbu
tajba.
Gritstone— ħaġra tal mola.
Gritly — mrammel, collu nakal jew
ramel ; bil farru ; bir-ramel.
Grivet— xorta ta xadin li jinsab
fl-Afriċa.
Grizzle— ixheb; griż; xagħarbaj-
dani ; ragel b*xagħra abjad ; parrocca.
GRizZLED-mnakkax bl-(b'xagħar)
abjad ; his beard xoas grizzled^ (Shakes-
pear, Ilamlet)^ il-leħja (il baflS j chie-
net mżewka bix-xagħar abjad.
Grizzly— li jati fil griż, xehbieni;
bajdani.
GRizzLY-HEAR-xorta ta ors cbir
li Rz'Zoologia hu maghruf bl-isem ta
Ursus Ferox jew ors feroci.
Groan — tocrob, tinghi, tnewwaħ ;
carba, ngheja, tnewwiha; nwieħ; to
heavegroans, tocrob ("takla il crib minn
kalbec) ; the gallows gi^oans for him, il
forca keghda* tistennih ( keghda tib-
chih).
G ROANER — carrabi, min jocrob.
Groanful— tal crib, li igib il crib.
Groaninq— carba ; newha.
Groat — biċċa ta erba soldi (tal
fidda) ; three groats make one shilling,
tliet groats jagħmlu xelin ; his apparel
is uot worth a groat, ħwejġu (Ibiesu)
ma jiswew xejn f ma jiswewx habba>>.
Groats— ħafur mitħun oħxon.
Groger— mercier ; wiehed bil ħanut
tal merċa (li ibigħ, zoccor, caf6, t&,
butir etc^
Grogery— affarijet tal merċa, t6,
cafċ, zoccor etc. (li ibigħ il mercier) ;
ħanut tal merċa, merċa jew ħanut ta
mercier.
Grofp— b'wiċċec I-isfel ffl-art) ; and
groff he fell all flatie upon ihe ground,
(ChaneerX. u waka minn tulu għal
wiċċu fl-art.
Grog -grog, (xorb, brandi jew rum
bl-ilma); thallat xorb jew spiriti (rum
brandi etc.) blilma.
GROQ-BLossoM-il ħmura li titla fli
mnieħer ta min jixrob (li spirti).
Groggery Uanuttax-xorb.
Grog-shop j
Grogginess— Bocor, sacra.
Groggy— fis-sacra, xurban, bil ka-
tra; mċaklak.
Grogram— drapp (minsuġ) tal ħa-
rir u il moħer (mohair).
Groin— bejn il coxxa u iż-żakk ; is-
sinjali jew il fili li icun hemm msalbin
fis-sakaf tal cnejjes etc. ; gheddum ta
hanżir salvaġġ ; xoffa mdendla ; tagħ-
mel il għeddum jew iddendel xuftejc.
Groined— bil ponta, li gej bil ponta
bħal sakaf goticu.
GROiNER-^ħarrief, min iħarref, min
igħejd il hrejjef.
Groining— ghajj&t bħal ta każkni,
tghemghim.
GuoMMErr^Btropp (ħabel maghmul
bħal ħolka biex iżomm il mokdief ma
li BcaliQ); bħal tacca (ta li stoppa etc.)
li jagħmlu bejn il balla u li scartoċċ
meta jiccargau il canuni.
Digitized by
Google
ĠRO
— 685 —
QRO
Gromia— kasba ( għada, kies ) tal
periU.
GROMwELL—isem ta ħaxixa (li tib-
ka thaddar minn senà ghal sena) li
chienu jatu ghal cura tal mard tal
calculi jew tal ħaġra (bħal li xpacca-
pieiraj.
Ghoom— seftur; tfajjel ta li stalla,
grum ; għarus ; tieħu ħsieb, iddur bi,
tlibbes etc. żiemel (iż-żwiemel).
Groomsman - dac li icun (imur) ma
il gharus dac inbar tat-tieġ.
Groot — farlu (biċċa munita) jew
^^ ta sold.
Groove — canal, xakk ; tagħmel ca-
nal jew xakk.
Groovkdbit - trapan (berrina ħox-
na).
Groovinq-planes — ċwani għaċ-
ċanar fin.
Grope — canal għal urina minn
gewwa stalla għal batra ; taghmel ca-
nal ; timxi fid-dlam bit-teftif; we gro-
ped (in the darkj for the wall^ like ihe
olind^ mxejna fid-dlam bit-teftif biex
insibu il ħajt bħal għomi ; tmiss, it-
teftef b'idejc.
Groper— min jimxi bit-teftif fid-
dlam.
Groping— mixi bit-teftif fiddlam.
Gropingly - bit-teftif.
GROPPrrE— isem ta mineral li jin-
sab fli Svezia.
Gropple— ara grojye,
Groroilite — isem ta mineral.
GnoB— xorta taħarir oħxon.
Grosem— biċċa munita (flus) Sviz-
zera li tiswa erba xelini u tmien Boldi.
GROSBBAK—isem ta ghasfur b'mun-
karu oħxon, it-trumbettier.
GRosGHBN—biċċa munita (flus) Te-
desca li tiswa sold u ħabtejn ( 14 il
ħabba ),
Gboss— oħxon, kawwi ; goff; stu-
pidu ; ċar, bla dubiu ta xejn ; I-akwa,
il biċċa il cbira; I-ammont, it-total,
is-somma collha flimchien ; grossa,
tnax il tużżana ; a gross fat man, ra-
gel kawwi oħxon ; Iiow very groas he
t>, chem hu stupidu ; it ie grosa you
love viy 8on, ( ShiikeRpeare, AU's well
tliat ends wellj^ jidher ċar li tħobb
l-ibni ; Comets /lave effect over the grosa
and maea oftfiings, ( Baeon), il Gometi
għandhom efifett fuk I-akwa ( il biċċa
il cbira) tal ħwejjeġ ; I cannot instant-
ly raise up the gross offuVL ihree thous-
and ducatsj (Shakespeare, Jdef*c/iant of
VeniceJ, ma nistax noħroġ is-somma
f dakka ta 800 ducat; this box contains
one grossj din il caxxa fiha tnax il
tużżana (grossa); a great gross^ tnax
il grossa jew 144 tnż^^ana ; in the gross,
bl-ingrossa, la ingrossa.
Gross-fbd — mitmugħ ichel oħxon
(ordinariu).
Gboss-hbadbd— stupidu,ras kargħa.
GRoss-WEiaHT — (fil cummerċ) il pis
tal ħaġa collha chif inhi ( bil caxxa,
trab, frac, kxur etc. li jista icollha
magħha) ; pis ammozz^ jew chif in hn
gej-
Grossifioation— cobor, nefħa (meta
tibda tonfoh jew teħxien iż-żerrigħa
fl-art;.
Grossift — tħaxxen.
Grossly — bl-ohxon, bil goff; li jidher
ċar, biċ-ċar ; ta stupidu ; epeak not so
^rossly, titchellimx hecc goff ( pastas
jew mal chiriat), he was led so grossly
by him, ohien immixxi hecc ta stupidu
minnu.
Grossnbss— ħxuna, cobor, volum ;
ħruxia, guffaġni ; stupidaġni.
Grossulab— tal, li jixbeħ il, bħal
groseberry (ara) ; isem ta mineral.
Grot — għar, għama, grotta.
Grotbsqub —stramb, tad-daħc; li
iġagħlec tidħac, ridiclu ; donnn għageb;
grottesc (ghar, grotta etc.) mż^na,
armata jew micsia b'dac il gebel aħrax,
kxur tal arzell etc. bħal dic li naraw
f xi ġnien.
Grotbsqub typb — xorta tatipi(għal
li stampa).
Grotbsqubly— ta stramb, bi stram-
beria ; b'mod li iġagħlec tidħac.
Grotbsqubnbss — stramberia, stra-
vaganza.
Grothitb — isem ta mineral.
GROTTA-rgrotta, għar.
Grottbsque — ara arotesque.
Grotto— grotta, gnar, għama.
Grotto-work — twsJ^il ta gebel
(ahrax) kxur ta arzell etc., ma għar
74
Digitized by
Google
GBO
— 686 —
GRO
jew grotta ( bħal dawc )i naraw ma
xi għajn jew dwar xi vaBca fil ġon-
na etc )
Gbound — art, kigħa; raba, sies,
pedament; 11 għaliex, ir-raġun, motiv ;
Elatea ta teatra ; il kigh, fond tal cafe;
idu ; fond ta quadru ; issejjes, tibni,
twakkaf jew ittalla (bini etc) mill-art;
tgħallem il bidu ; tmur 1-art jew tin-
calja ; theyfell tipon ihe ground^ wakghu
fl-art ; he waa lying asleep on the ground^
chien mixħut rieked fuk il fghal)
kigha ; ihis is his ground^ dan hua ir-
raba tiegħu ; ihe grounds and first ori-
ginal causes are siiUunknown^ il gbaliex
(^ir-ragiuni jew il motiv etc.) ghad ma
jafu ħadd ; grounds of coffee^ il kigħ
jew il fond tal caf6; I donU like the
ground of this piece of silk, il fond (il-
lewn tal fond) ta din il biċċa ħarir ma
jogħġobnix ; he knows the grounds of
t/ie Knglish language well^ jaf il principj
(il bidu) lal lingua Inglisa tajjeb ; io
hreak ground^ te^ti bidu, tibda ; to fall
to ilie ground^iigx fix-xejn (taka fl-art);
to gain ground, tgħaddi il kuddiem,
tavanza ; io give ground, icciedi, tirtira;
to lose ground, tmur lura, titlef ; to
stand one*s ground, iżżom tajjeb, tcun
(tibka) Bħiħ fi>08t ; he stood his grounds
against all atiacks, żamm Bħiħ (kawwi,
minn għajr ma cieda) contra I-attacchi
collha; to take tlie ground, tincalja,
tmur I-ari;; our ship took the ground
during the night, il bastiment tagħna
mar 1-art maMejI ; he is going upon
sure ground, kiegħed jaghmel negoziu
tajjeb (kiegħed fis-sħiħ, ma ghandux
telf) ; the whole ciiy was brought to the
around, wakkgħu il belt collha (ma
ħallewx dar waħda biss wiekfa) ; I
grounded my opinion upon reason and
authority, wakkaft, ibbasajtjew għa-
milt, din il fehma tieghi (li għandi)
fuk ir-raġuni u 1-autorità ; he was lo
ground my son in matJiematics, hu chellu
jati il principl (jibda igħallem) 1-ibni
il matematichi,
Qround— temp passat u'l particip
passat tal verb grind (ara).
GRoui^DAaB— dritt, hlas ta flus, li
ghandu (li iħallas^ bastiment ta meta
icun fil port.
' GROuNDANOLiNa — is-sajd tal kigħ
(sajd bla sufrun).
Groundabh— sigra tal fraxxnu żgħi-
ra (maktugħa kasir).
(Jround-bailiff— Buprastant ( raġel
li jindocra u jara ix-xogħol etc.) f mi-
niera jew barriera.
Ground BAiT — ballun ghalf għal
hut tal kigħ.
Ground-ohahbbr— camra isfel (fiB-
Bular jew 11 pian t'isfel ta dar^.
Groundbd— particip pasBat tal verb
ground (ara).
Groundbdlt — basat (kiegħed) fuk
principi tajba ; li kiegħed tajjeb.
Ground FLOOR— is-BuIar jew il pian
ta isfel.
Ground ivy— isem ta ħaxixa li il
werak tagħha ighalluh u jixorbuh
bħat tà (bhal fidlokkom jew il marn-
bia).
Groundlbsb— li ma għandux peda-
ment jew art fuk hix jirposa; bla
fundament ; bla raġun, bla motiv, li
ma għandux il għaliex.
GROUNDLiNa— ħuta ( ħut ) tal kigħ,
mzazen ; wieħed min-nies baxxi ; per-
Buna baxxa.
Ground-hail — dritt, ħlas ta flns
biex tidfen fcimiteru.
Gbound-nbbt— bejta fl-art (bħal tal
bibla etc.)
Ground-nut— (fil botanica^ isem ta
pianti jew ħxe.jjex ( bhal: Arachis hy-
pogoia, JJunium flexuosum, Apios tuhe-
rosa etc )
Ground oak— siġra tal ballut żghira
(xitla tal balluta).
Ground fbarl— ^awhra li isiba fil
bejtiet tan-nemel fil West Indies ( jew
1-Indji tal punent).
Ground pia — isem ta annimal li
jinsab fl-Àfrica tlsfel.
Ground-pinb— isem ta pianta jew
haxixa, ix-xantcura (fil botanioa mBej-
ha : Ajuga chamcepitys jew Lyeopodium
clavatum ).
Ground plan— il pianta tal pian jew
sular ta isfel ta dar eto.
Ground planb— fil prospettiva ( di-
sinn ) il pian orizontali tal projection.
Ground-plot — sit, loc, 1-art għal
bini.
Digitized by
Google
ĠRO
- 587 —
QRĠ
Ġround-rbnt— ħlas tad-sit jew ta
1-art fejn wiehed jibni, fcens tal-art li
fuka wieħed jibni).
Ground room — camra t-isfol, tal
pian jew snlar ta isfel.
Oround ropb— ħabel tal gangmu (li
icun fil kigħ).
GROuNDS^kigh) morga; fond tal
cafe etc. ^
Groundsbl — isem ta haxixa, il cu-
brita.
Ground sill— il biċċa ta isfel, jew
traversa (soll) ta tieka, bieb etc.
Ground-swbll— straccatur, tranja
tal bahar.
Ground tablb— il gebel, 1-ewweI fi-
lata tal bini li jigi fuk il pedament
GrounD'TAokle — il ħbula etc. tal
ancra (I-armar collu għal biex isorgi
bastiment^).
Ground tibr— I-ewwel saffjew in-
dana ta crietel etc, fi stiva ta basti-
ment ; I-ewwel filliera ( ta isfel ) tal
palchi f teatru.
GROUND-TiMBBRs—Ii njam taċ-ċan ta
bastiment.
Groundwatb — il vasi, njam li fuku
ivara il bastiment.
Ground work — il bidu ; ix-xogħol
ewlieni, il pedament, basi.
Group — gozz, gemffha ; katta, kat-
gha, grupp; tiġbor mmchien; tagh-
mel gozz, tiġbor gozz gozz jew katgħa
katgħa.)
Grouping— tkassim fi gzuz gzuz jew
katta katta ; għamil (ġbir) ta ħwejjeġ
'f kat^ha katgħa jew gozz gozz f classi
classi).
Grouplbt — grupp, gozz jew kat-
għa żgħira.
Grouse — tajr, caċċa Txorta ta għa-
safar tal caċċa) il gallozz u il ħaġla
sidritha hamra; tmur ghal caċċa tal
gallozz jew tal haġla sidritha hamra.
Grout— ichel bhal għasida ; hmieġ,
tajn, il kiegh tal btieti etc; halib, (tajn
mahlul) li il bennejja jixħtu biex jim-
lew if fili jew ix-xkuk ta bejn il filati
tal gebel ; dac il ħalib (ilma bil gir) li
biħ jaħslu is-Bokfa il bajjada ; timla
il fili ta bejn ċangaturi etc bil halib
(tajn maħlul)bħal ma jaghmlu il ben-
nejja.
Grouthbad -- stupidu, ħmar, ras
kargħa.
GouTiNO — mili ta fili (ta bejn ċan-
gaturi etc) bil ħalib (tajn maħlul).
Groutnot — etupidu, ħmar, ras kar-
gha ; isem ta ħuta.
Grove— għalka tal maħtab, bosc.
Grovel — titcaxcar għal zakkec
fl-art ; baxx, viti ; ifiese thoughin.are loxo
and grovellwg^ dawn il ħsebijiet huma
baxxi u vili.
Grovbllbr — bniedem baxx, vili ; ta
gosti vili.
GRovBLLiNG-Iijitcaxcur ghalżakku;
nmli iżżejjed; li jagħmel collox, li
għandu gosti vili u baxxi ; sink with
out grovelling^ ibbàxxa, iżda m*bux
izzejjed (\\ tcaxcar żakkec ma I-art jew
li tcun vili^.
Gbovet — bosc jew mahtab żgħir.
Grovy — mimli, jew collu, boschijiet
(siġar cbar).
Guow — ticber, tocton iesir ; tgħad-
di il kuddiem ; tidħol jew tokrob ;
tcabbar (ticcoltiva) ; tlce ptants com-
mence to grow, ix-xtieli bdew jicbru ;
he has grown since T saw him last,
chiber minn chemm ili ma narah
(minn I-ahħar darba li rajtn) ; work t^
growing hcre^ ix-xogħol kiegħed joctor
hawn ; grow ye and be ye multiplied
(Wicliffe) ; icbru inthom u octru dej-
jem ; / should grow light-headed I fear,
(Teiiriyson, Maud)^ nibxa li nsir ibleħ
(li rasi tħeff) ; you must iry to grow in
grace, jenħtieġ li tgħaddiil kuddiem
fil grazia (t'AIIa) ; winter begina to
grow faat on, ixxitwa bdiet dieħla
(kegħda tokrob^ ġmiela ; tliey do not
like io groio wheat this year, ma iridux
icabbru (jizirgħu jew jiccoltivaw) kamh,
dis-sena; to grow up^ ticber, li issir
ragel ; to grow iogether^ iesir ħaġa wah-
da ma, tingħakad ma; to grow a pace,
ticber malajr ; ill weeds grow apace^ \\
ħaxix ħażin malajr jicber ; togrow tall^
titwal ; to grow thickf teħxien ; io grow
fat, tismen; io groxo tliin^ togħlob ; io
grow strong, tissaħhaħ ; tx> grow oldj
tixjeh ; to grow liiile, tiċchien ; to grow
short^ tiksar; the days beqin to grow
sliort now, il ġranet bdew jiksaru issa ;
to grow long^ titwal ; the days commence
Digitized by
Google
GBO
— 686 —
g6o
jew grotta ( bħal dawc li naraw ma
xi għaJD jew dwar zi vasca fil ġon-
na etc )
Gbound — arti kigħa; raba, sies,
pedament; il għaliex, ir-raġun« motiv ;
Elatea ta teatru ; il kigh, fond tal cafe;
idu ; fond ta quadru ; issejjes, tibni,
twakkaf jew ittalla (bini etc ) niill-art;
tgħallem il bidu ; tmur l-art jew tin-
calja; theyfell upon the giH>HmU wakglm
fl-art ; he was lying aaleep on the ground^
chien mixħut rieked fuk il Cgħal)
kigha ; ttds x» his gronnd^ dan hua ir-
raba tiegħu ; the gronnds and firat ori-
ginal causes are stàlunknown^ il ghaliex
rir-ragiuni jew il motiv etc.) ghad ma
jafu ħadd ; grounds of coffee, il kigħ
jew il fond tal cafi; / donH like the
ground of this piece of silk, il fond (il-
lewn tal fond) ta din il biċċa ħarir ma
jogħġobnix ; he knows the grounds of
the English language well^ jaf il principj
(il bidu) lal lingua Inglisa tajjeb ; to
hi*eak <79*oiin(/, tati bidu, tibda ; to fall
io ilie groundyixgi fix-xejn (taka fl-art);
to gain ground, tgħaddi il kuddiem,
tavanza ; to give ground^ icciedi, tirtira;
io lose ground^ tmur lura, titlef ; to
stand one's ground, iżżom tajjeb, tcun
(tibka) eħiħ fi^OBt ; he siood his giH>unds
againsi all attacks^ żamm Bħiħ (kawwi,
minn għajr ma cieda) contra I-attacchi
collha; to take the giH>und^ tincalja,
tmur lart; our ship took i/ie ground
during ihe night^ il bastiment tagħna
mar 1-art maMejI ; he is going upon
sure groundj kiegħed jaghmel negoziu
taijeb (kiegħed fis-sħiħ, ma ghandux
telf') ; the whole ciiy xoas broughi to ihe
oround, wakkgħu il belt collha (ma
nallewx dar waħda biss wiekfa) ; /
groundfd my opinion upon retuon and
auiltoriiy, wakkaft, ibbasajtjew għa-
milt, din il febma tieghi (li għandi)
fuk ir-raġnni a l-autorità ; he was io
^und my son in maihematiC'S^ hu chellu
jati il princip! (jibda igħallem) 1-ibni
il matematichi,
GaouND— temp passat u'l particip
passat tal verb grind (ara).
GnouNDAQB— dritt» ħlas ta flus, li
għandu (li iħallas j bastiment ta meta
ican fil port
GRouNDANaLiNa — is-sajd tal kigħ
(sajd bla sufrun).
Groundash— sigra tal fraxxnu żgħi-
ra Cmaktugħa kasir).
Gbound-baiuff— Bupraetant ( raġel
li jindocra u jara ix-xogħol etc.) fmi-
niera jew barriera.
Ground BAiT — ballun ghalf għal
hut tal kigħ.
Ground-ohahbbr— camra isfel (fis-
Bular jew il pian t'iBfel ta dar^.
Groundbd— particip pasBat tal verb
ground (ara).
Groundbdly — basat (kiegħed) fuk
principi tajba ; li kieghed tajjeb.
Ground floor— is-BuIar jew il pian
ta isfel.
Ground xvY^iBem ta ħaxixa li il
werak tagħha ighalluh u jixorboh
bħat te (bhal fidlokkom jew il maru-
bia ).
Groundlbsb— li ma għandux peda-
ment jew art fuk hix jirposa; bla
fundament ; bla raġun, bla motiv, li
ma għandux il għaliex.
Groundlinq— ħuta ( ħut ) tal kigħ,
mzazen ; wieħed min-niee baxxi ; per-
Bana baxxa.
Ground-mail — dritt, ħlas ta flus
biex tidfen fcimitera.
Gbound-nbbt— bejta fl-art (bħal tal
bibla eto.)
GR0UND-NUT~(fiI botanica^ isem ta
pianti jew ħxejjex ( bhal: Aracfiis hy-
pogimj IJunium flexuosum^ Apios iube-
rosa etc)
Ground oak— siġra tal ballut ighira
(xitla tal balluta;.
Oround pbabl— ġawhra li isiba fil
bejtiet tan-nemel fil Wesi Indies C jew
I-Indji tal punent).
Ground pia — isem ta annimal li
jinsab fl-Africa tlsfel.
Ground-pinb— isem ta pianta jew
ħaxixa, ix-xantcara (fil botanica maej-
ha : Ajuga chamaspitys jew Lycopodium
clavaium J,
Gbound plan— il pianta tal pian jew
Bular ta isfel ta dar etc.
Gbound planb— fil proepettiva ( di-
sinn ) il pian oriiontali tal projeciion.
Gbound-plot — sit, loc, 1-art għal
bini.
Digitized by
Google
ĠRĠ
- 587 —
QRĠ
Ġbound-rbnt— ħlas taà-sit jew ta
1-art fejn wiehed jibni, fcens tal-art li
faka wieħed jibni).
Ground boom — camra t-isfol, tal
pian jew snlar ta isfel.
Ground ropb— ħabel tal gangmu (li
ican fil kigħ).
GRouNDs^kigh, morga; fond tal
cafe etc. ^
Groundsbl — isem ta ħaxixa, il cu-
brita.
Oround sill— il biċċa ta isfel, jew
traversa (soll) ta tieka, bieb etc.
Ground-swbll— straccatur, tranja
tal bahar.
Ground tablb— il gebel, I-ewwel fi-
lata tal bini li jigi fuk il pedament
GrounD'TAokle — il ħbula etc. tal
ancra (I-armar collu għal biex isorgi
bastiment).
Ground tibr— I-ewwel saflfjew in-
dana ta crietel etc, fi stiva ta basti-
ment ; 1-ewweI filliera ( ta isfel ) tal
palchi f teatru.
Ground-tihbbrs— linjam taċ-ċan ta
bastiment.
Groundways — il vasi, njam li fuku
ivara il bastiment.
Ground work — il bidu ; ix-xogħol
ewlieni, il pedament, basi.
Gboup — gozz, gemffha ; katta, kat-
gha, grupp; tiġbor nimchien; tagh-
mel gozz, tiġbor ġozz gozz jew katgħa
katgħa.)
Grouping— tkassim fi gzuz gzuz jew
katta katta ; għamil (ġbir) ta ħwejje^
'f kat^ha katgna jew gozz gozz fclassi
clasBi).
Grouplbt — grupp, gozz jew kat-
għa żgħira.
Grouse — tajr, caċċa Txorta ta għa-
safar tal caċċa) il gallozz u il ħaġla
sidritha hamra; tmur ghal caċċa tal
gallozz jew tal haġla sidritha hamra.
GROUT—ichel bhal għasida ; hmieġ,
tajn, il kiegh tal btieti etc; halib, (tajn
mahlul) li il bennejja jixħtu biex jim-
lew if fili jew ix-xkuk ta bejn il filati
tal gebel ; dac il ħalib (ilma bil gir) li
biħ jaħslu is-Bokfa il bajjada ; timla
il fili ta bejn ċangaturi etc. bil halib
(tajn maħlul) bħal ma jaghmlu il ben-
nejja.
• Grouthbad — stupidu, ħmar, ras
kargħa.
GouTiNO — mili ta fili (ta bejn ċan-
gaturi etc.) bil ħalib (tajn maħlul).
Groutnot— stupidu, ħmar, ras kar-
gha ; isem ta ħuta.
Grove— għalka tal maħtab, bosc.
Grovel — titcaxcar għal zakkec
fl-art ; baxx, viK ; tfiese thoughU,are loto
and grovelling^ dawn il ħsebijiet huma
baxxi u vili.
Grovellbr — bniedem baxx, vili ; ta
gosti vili.
GRovBLLiNG-Iijitcaxcar ghaUakku;
umli iżżejjed ; li jagħmel collox, li
għandu gosti vili u baxxi ; eink with
oul grovelling^ ibbàxxa, iżda m*hux
iżżejjed (\i tcaxcar żakkec ma l-art jew
li tcun vili^.
Grovbt — bosc jew mahtab żgħir.
Grovy — mimli, jew collu, boschijiet
(siġar cbar).
Grow — ticber, toctor, issir ; tgħad-
di il kuddiem; tidħol jew tokrob;
tcabbar (ticcoltiva) ; tlie ptants com-
mence to grow, ix-xtieli bdew jicbru ;
he haa grown since T saw hivi last^
chiber minn chemm ili ma narah
(minn I-ahħar darba li rajtu) ; work t>
growing hcre^ ix-xogħol kiegħed joctor
hawn ; groxo ye and be ye multiplxed
(Wicliffe) ; icbru inthom u octru dej-
jem ; / ahould grow light-headed I fear^
(Tetinyson, Maud), nibża li nsir ibleħ
(li rasi tħeff) ; you must try to grow in
grace, jenħtieġ li tgħaddiil kuddiem
fil grazia (t'AIIa) ; winter begins to
groxo faat on^ ixxitwa bdiet dieħla
(kegħda tokrob) ġmiela ; tliey do not
like to groxo wheat this year^ ma iridux
icabbru (jizirgħu jew jiccoltivaw) kamh,
dis-sena; to grow t/p, ticber, li issir
ragel ; to grow togetlier^ iesir ħaġa wah-
da ma, tingħakaid ma; /o grow a pace,
ticber malajr ; Ul xoeeds grow apace^ il
ħaxix ħażin malajr jicber ; togrow tall,
titwal ; to grow thick^ teħxien ; to grow
fat^ tismen ; to groxo Hiin^ togħlob ; to
grow atrong, tissaħhaħ ; tx> grow old^
tixjeh ; to grow little, tiċchien ; to grow
ahort^ tiksar; the days beqin to groxo
short now, il ġranet bdew jiksaru issa ;
to grow long^ titwal ; the days commence
Digitized by
Google
GRO
— 688 —
GRtJ
to grow long afler Uie ^lst December^ il
ġranet jibdew jitwala wara il 21 ta
Decembru ; to groxo rich, tistgħana ;
to grow poor^ tiftakar ; to grow hand-
iomej tisbiħ ; to grow ugly^ ticriħ (issir
icreħ) ; to grow weary^ tgħeja ; to grow
up; tcabbar; t/ie rairi maies the corn
grow up^ ix-xita tcabbar il kamħ ; it
grows near ilay^ dal wakt jibda jisbaħ.
Geowan— xorta ta granit mfarrac.
Gbowbr — min icabbar^ min jicber,
minl irabbi (jiccoltiva) pianti etc. ;
this tree t8 a very slow grower^ din is-
siġra ticber bil mod wisk ; he in a re-
nowned grower of cumin^ dac imsemmi
għaż-żrigh tal obemmun.
Growino— cobor, trobbia.
Gbowl — tgherghir, tghemghim ;
tghergher, tghemghem.
Gbowler— ghemgumi, min igher-
gher jew ighemghem; carru (carret-
tun) b'erba roti.
Gbowlino— tghemghim, tgherghir.
Growlinoly — bit-tgherghir, bit-
tghemghim.
Growlsomb— ghemghumi, li ihobb
ighergher jew ighemghem.
GnowN^fil particip passat tal verb
grow ara), xiħ, mds^ħal fiż-żmien.
Grown over— mimli, collu ; Uiejield
%8 grown over with thorna^ il għalka
mimlija, jew intliet, collha xewc.
Grown up— ragel, wieħed (bniedem)
cbir, / always did like grown ups^ ^DIc-
Vim%i Our mutual friend). jena dejjem
ħabbejtom il cbar (nies).
Growsb— tirtgħod, tirtigħed.
Growth— ticbir, cobor ; tactir ; saj-
ran ; I-ilma li jingabar fil wiċċ fil mi-
njeri.
Groyning — tghemghim ; għajjàt
bħal tal ħanżir.
Grozing iron— biċċa azzar bil pon-
ta li dari chienn jaktgħn il ħgieġ biha,
kabel ma bdew jusaw id-diamanti;
biċċa gbodda ta dawc li jahdmu fiċ-
ċomb ( stanjera ) biex jillixxaw fejn
icunu issaldati rjus tal canni ( can-
noli taċ-ċomb ).
Grub— thaffer fl-art ; they grulbed
deep in tJie ground and found three
crosseSf ħaffru I-isfel fl-art u sabu tliet
slaleb.
Grub -tiecol ; ichel; tagħmel xo-
għol jebes ; takla mill-art ( siġra etc.
bil għeruk ; tati I-ichel ; titma ; duda,
il bumellies jew il bumunkar; ragel
(bniedem) oħxon kasir jew nanu; bnie-
dem maħmuġ ; zouc, għeruk etc. tas-
siġar maklugħin.
Grub saw— serriek li joforku bih
rħam.
Grudui^ -7 biċċa ghodda biex ja-
kalgħu biha is-siġar mil gheruk ; min
jakla jew ihaffer ; min jitma.
Grubding — taħfir, kligh ta siġar etc.
bil għeruk.
Orubbino-axb — biċċa għodda tal
bdiewa bhal zappun.
Orubblb— timxi bit-teftif ta idejc
fid-d!am.
Grubby — mahmuġ.
Grudob — tghemghem, tilminta;
jisghobbic, tindem, tħoss indiema ;
taghmel (issib) oggezioni ; ghira, mar-
rara, lanżit, odiu ; il kadim (li wieħed
icollu fli stoncu tiegħu ghal xi hadd^;
tgħir ; icolloc il ghira, il marrara, il-
lanAit, il kadim ; tati contra kalbec
jew fuk il kalb ; rimors ftinghis) tal
coscienza; sinjnl żgħir ta marda; /
don't grudge my pains^ ma nilmintax
bl-ugiħ li għandi ; we gnidg^ in our
conscience when we reiitember our sins,
ahna jisghobbina meta niftacru fi dua-
bietna ; they gmdged not wiih her bu-
rial there^ ( VVnIpolf j, ma għamlux og-
gezioni biex tindifen hemm ; he hears
a arudge to me, għandu il ghira ghalia ;
ignir għalia; grudge not one against
tlie other^ la tgħirux għal xulxiri ; iliey
grudge me my natural right to he free^
(Cooper), jatuni contra kalbhom id*
dritt tieglii naturali li nghix (ncun) li-
beru ; he felt the grudge of conscience^
hass ir-rimors (tinghis) tal cunxenza ;
siruggling against the grudges of more
dreadful calamitieSf (Xilton), jithabtu
contra I-ewwel sinjali żgħar ta mard
actar kalil.
Orudobful — għajjnr.
GRUDOBBiN—għira żgħira (ċchejcna)
Grudobons— ilgranza, nuħħalaetc.
li jibka fil gharbiel meta jinżel it-
tkiek etc.
GRUDOBR^ghemgumi.
Digitized by
Google
GftU
— 689 -
GtJA
Grudgino — tgheiiighim» għira ; ghe-
mil fuk il kalb; l-ugigħ li jinhass wara
marda etc. ; Binjal ta ħass ħażin jew
bidu ta marda ; ħass ta haġa kabeh
presentiment ( meta kalbec tħabbrec
jew tgħejdlec li għandu isir xi ħaġa).
GBUDGiNaLT - fuk il kalb.
Qrudoinos— ara grudaeons.
Grudoment— tghemgbim, Imint.
Grubl — għasida; <o give one hia
gruel, tati xebgha chif imiss ( li toktol
bniedem ).
Grubbomb—H iwaħħax ; tal waħx.
Gruff— fossa ; mkit ; żorr ; li għan-
du leħnu icraħ (oħxon donnu mahnuk
jew mgelgel).
Grulshy— goflf.
Qrum — fonkla, gbemgumi, mkit,
żorr ; a grMm voice, leħen ta wahx,
leħen baxx.
Qrumble — tghemghem, tghergher,
tredden ; taghmel lehen ohxon, li
ibażża ; tghemghim, tgherghir.
Grumdlbr — ghemgumi, gurgara,
(wieħed li katt m'hu cuntent li ighem-
ghem dejjem ).
Qrumbling— tghemgnim, tgherghir.
Grumblinoly— bit-tgbemghim, bit-
tgherghir.
Grub|b — ċapsa demm magħkud.
Grumlt — maghkud, bħal ċappa
tajn, mtajjan, donnu morga, bil kign ;
bit-tghemghim, bil buri.
Qrummels— ilkigħ, il morga.
Grumosb— bil ghekiedi jew għekiesL
Grumous — jebes, magħkud fbħal
demm niexef).
Grumph— tonfoħ, tagħmel jew tghaj-
jat bħal ħanżir.
Qrumpliob— ħanżira.
Grumpily— b'mod jevv bi mgiba^^or-
ra, ta wiehed mkit.
Qrumpinbss — mgiba ta żorr, ta
mkit.
Grumpish— mkit, infastidit, bil buri.
GRUMPY—mkit, żorr, bil buri.
Qrundbl— isem ta ħuta tal kigħ.
QRUNSBL—ħaxixa, il cubrita.
Grunt— tgħajjatbħalkażku^i; għaj-
ta ta każkuż ; tkarmeċ jew tgħażżaż
snienec.
Gruntbr — każkuż ; ghemgumi ;
isem ta ħuta ; lasta tal ħadid b'ganċ
Gt-tarf għal fundaturi biex jakbdu
biha il grigiol etc. fejn icunu idewbu il
metalli.
Qruntino— għajjàt bħal tal każkuż;
tgbemghim ; tghażżiż ta snien.
Gruntlb — ara grunt.
Gkunzib— il gheddum (il ħalk) ta
kazkuż.
Qrus— ara crane.
Qry— chejl, daks il għaxra waħda
ta linja ; ħaġa żgħira.
Gryphosib— meta id-dwiefer jicbru
in-naħħa ta gewwa.
QuAGHARo — għasfur li jidher (joħroġ)
bil-lejl: jinsab fl-America, jiswa wisk
għaż-żejt li jeħdu minnhu.
GuAJAouM— xorta ta njam, magħruf
bl'isem ta linjum vite ( lignum yitee)
u li aħna nghejdulu ucoll liiyusant.
QuAN— isem ta ghasfur jew tajra.
QuANAOo — isem ta annimal li jgħam-
mar kalb il muntanji Amlea tal Ame-
rica.
GuANiFBRous— li jaghmel jew jati i
gnano (ara^.
GuANo— demel jew bżar tajjeb wisk
ghar-raba (li isir mil ħmieġ tal ghas-
fur gnano^ bħal gawwija, mhallat ma
trab etc.) ; iddemmel bil guano.
QuARA— isem ta tajra tal America.
QuARANA-certu xorb bħal cafe li
jusaw fl-America ta Isfel.
QuARANTBB — plcġġ, garanzia; min
jagħmel tajjeb ; min jagħmel pleġġ,
garanzia; tagħmel tajjeb, ploġġ jew
garanzia.
GuARANTOR — min jaghmel pleġġ,
tajjeb jew garanzia.
Quard— ghaBsies; għassa; taghmel
ghassa, tgħasses, tgħoss, tindocra ; iż-
żejjen, tiggvorni ; tħares ; trażżan ;
1/ou have to guard your tongue and he
waa to guard his actiona, inti trid traż-
żan Isienec u liu il għamil (li mgiba)
tieghu; he waa wearing a coat guarded
wit/ivellow. chien liebes ġlecc gvornut
bl-is^r; to guani againat^ tindocra,
tokgħod attent għal ; you have to guard
agatnst such mistakes^ trid tokgħod at-
tent ghal sbalji bhal dawn ; he is on
guardy kieghed jagħmel il għassa ( tal
ghass^; to 6« jew stand on one'e guard^
tokgħod attent ; it is beat we stand upon
Digitized by
Google
ġWa
^ 6d0-
am
our gmt'd, ( Shakespeare, TempeatJ^
1-aħjar nokgħoda attenti; to be off
one^sguardy tcun trascurat, ma jim-
purtac minn xejn; to mount guard^
tidħol (tmur ghal) għassa.
GuARD BOAT— id-dgħajsa tal għassa
(biex tara jecc tincliisirx il curantina
etc. fuk ilbahar).
GuARD OHAMBBR— ara guard room.
GuARD coAT— libsa, ġlecc, mberfel
(gvomut) bil bizzilla.
GuARD-RAiL^paraman ( fuk basti-
ment).
UuARD-ROOM — camra fejn iżommu
Buldati etc. prigunieri ; camra tal għas-
sa (fejn jokogħdu is-suldati etc. li icu-
nu tal għassa^.
QuARDSHip — bastiment tal gvern li
icun għassa ( biex jara jecc icunx col-
lox sewwa, ir-regulamenti tal port icu-
nux obduti etc); guardaoosta.
GuARDABLB — li jista icuH protett
jew mħares.
GuARDANT — li kiegħed iħares ; a lion
guardant^ Ijun b'wiċċu lejc ( bħal ma
narawh fli standard Reali Inglis;.
GuARDBD — mħares, protett ; attent ;
he guarded in your language^ okgħod
attent cbif tichellem.
GuARDiAili— tutur, wieħed (min) li
i'eħu ħsieb xi Itim biex irabbih u jeħu
isiebu hu ; għassies, min jindocra.
GUARDIAN-ANGBL— I-anġlu CUStodiu.
GuARDiANBss— -mara guardian, ma-
ra għassa, guardiàna.
QuARDiANizB — tagħmilha ta guar-
dian jew ta ghassies.
GuARDiANLBSs — bla ghassa, bla guar-
dian, li m'hux inducrat. li m'bux mha-
res jew protett.
GuARDiANSHip— I-ufficiu (il grad) ta
guardian, ta tutur ; protezioni, ħsieb,
cura ; ehe is under my mothers guar-
dianehipi kegbda taht it-tutela ta ( in-
ducrata minn ) omoii,
GuARD-iRONs-dac il ħadid li icun
hemm (bħal gaġġa) biex ihares mil
hsara il pulena ta bastiment etc.
GuARDLBSs — m'hux mħares, m*hux
inducrat, hi8 flock left guardLeee (Ghap-
man,' Homer^ Iliad)^ halla li mrieħel
tieghu weħedhom ( minn ghajr indu-
.crati ).
OuARDSMAN— għassa; suldat jew uf-
ficial tal guards.
GuARiNiTB— isem taħaġar lijinsab
f'xi ħofor fuk il muntanja Somma ta
Napli.
(JuARisH — tfejjak.
GuAVA— isem ta siġra (bħal dic tar-
rand) li tagħmel frott bħal lanġas
zgħir, ticber wisk fl'America.
GuAZA— it-truf ta fuk tas-siġar tal
kanneb li jicber fl-India.
QuAzuTi— xorta ta cerv (jinten wisk)
li jinsab fl-America ta Isfel.
GuBBRNANCB— (/oy^rnm^i^ (ara).
GuBBRNATB— jfowrn (ara).
GuBBRNATioN — gvcrn ( ara govern-
ment. )
GuBBRNATivB — H ghandu is-setgħa,
lijaħchem, li jiggverna.
GuBBRNATORiAL— tagvern, ta gver-
natur.
GuDDLB - takbad il ħut b*jdejc (bħal
ma hu is-sallur) li icun taħt il gebel
etc.) tixrob hafna, bil goff ; tlegleg ilma
etc. sħih ; tagħmel haġa addoċċ jew
chif già gio ; xogħol tad-dlic ( tat-ti-
dlic ).
GuDDLiNo— kbid tal hut (sallur etc.)
bl-idejn (bitteftif kalb il ħaġar, ħa-
ma etc.)
GuDGBON— mazzun (ħuta); wiehed
li jibla u jemmen collox, mazzun ; fi-
mmella ; tidħac b'xi (tballa xi ħaġa lil
xi) ħadd.
GuBBRBs— dawc li jaduraw in-nar.
GuBLPHs— Gwelfi (li chienu contra
il Ghibellines ara).
GuBRDON -hlas ; tħallas, tati ħlas.
GuBRDONABiiB— li ħakku il ħlas, ta
min ihalsu.
GuBRiLLA — ġlied, tkabida ta cull
tant; takbidiet żghar u ta cull mument;
gwerer zgħar.
GuBRiTB — gardiola, camra ffortizza
fejn tokghod is-sentinella.
GuERNSBY — Guermey^ wahda mill
gżejjer li hemm fil canal inglis ( bejn
Mnghilterra u Franza )
OuBRiLLBRO i wioħed li jagħmel il
GuBRRiLLiST j 5ram*i7/a (ara).
GuBss—takta, tindovna, tinzerta ;
katgha, inzertat«ra ; to read by guess^
takra addoċċ, chif jigic f'rasec minn)
Digitized by
Google
GUE
— 691 —
GUI
għajr ma tispelli etc.) ; if right be
t/iis pu€99 of mvie^ (ScoitA jecc ktajt
sewwa.
QuBSBBB— min (dac li) jakta, jiDdo-
vna jew jinzerta.
GuBSBiNa — ktigħ, inzertar^ indu-
vnar.
GuBBS-woRK— xoghol maghmul billi
tinzerta, bl-addocċ Cm*QX bli stadia).
GuBBT — mistieden ; tilka mistieden
jew mistednin; tcun mistieden ; tiecol
u torkod fdar ħadd jeħor, my hope was
9WW to giieat with him^ (Chapmnn^, it-
tama tiegħi chienet li nibka biex nie*
col u norkod għandu.
GuBBT ROPB— ħabel li iżomm basti-
ment etc. dritt meta icun rmuncat
(cima li biha tiddirigi bastiment etc.
meta icunu jirmuncawh).
GuBBTwiSB - bħal mistieden, ta mi-
stieden.
GuFFAw ( jew gnffa ) tfakkigħa ta
daħc cbirB) daħca cbira.
GuGGLB— (ara^ur^Z^?) tlaklak bhal
dundian.
GuuNA— Guiana, art cbira ( pajjis
fl-America ta Isfel ; tal Guiana.
GuiANA nARK-bħal chinina ( xorb li
isir mil koxra tas-siġar, tajjeb għal
pard tad-deni).
GuiBBLLiNB— ara Ghibellins.
GuiDABLB— li tista tmixxih, turih
jew twasslu.
GuiDAGB— direzioni, guido, wiri.
GuiDANOB— direzioni, gvern.
GuiDB — twasBal, tmixxi, tnri it-
triek, iddawwar paBsiggieri f belt etc. ;
^uida, werrej, mexxej, min idawwar
jow juri lill paBsi^gieri belt etc; ctieb
(guida) li juric u lOBBirlec fuk xi loc,
poBt, belt etc. ; ctieb werrej ; direttur.
GuiDBDooK— ctieb guida (għal pae-
Biggieri ), tifsir fuk it-torok etc. ta
pajjiB.
GuiDELESB— minn għajr guida,minn
għajr direttur ( jew xi ħadd li imixxi
jewjuri it'triek) ; his guiileless youth
(Pope, llomer^ OdysseyJ^ il ġuvintu
tiegnu minn għajr guida (minn għajr
ħadd jew direttur li jista imixxih).
GuiDF. roBT— għuda mwakkfa sinjal
biex turi it-triek.
GuiDBR— min imixxi, jiddirigi jew
juri it-triek; guida, direttur.
GuiDBREBB - guida mara, direttrici.
GuiDBBHip -trigia, gvern, direzioni.
GuiDON-— bandiera li gejja makeu-
ma jew miftuħa bbal ħalk (bandalora);
min iżomm il bandiera; ta li Btan^ard.
GuiLD— Bocietà, xirċa, fratellanza,
corporazioni, gemgħa ta nies, cum-
pannija Cta mercanti etc.)
GuiLDiBLR— li jista icun ntaxxat.
GuiLD BROTHBR — sieħeb, wieħed
minn tax-xirca jew tal cumpannia ;
fratell, Bociu.
OuiLDBR— biċċa munita (flu8)0Ian-
disa li tiswa daks xelin u tmien soldi
jew Bcud.
GuiLDĦALL— is-sala ( il post, id-dar,
il camra) fejn jiltakgħu tal guild, ara.
GuiLDRY— cumpanja (xircajewso-
cietà) ta mercanti.
GuiLB —kerk, falsità, ħiena, hażen ;
tkarraky tinganna, tidħac bi.
GuiLBFUL— ħażin, ħajjen, karrieki,
li ikarrak, falz.
GuiLEFULLT— bil kork, bil falzità.
OuiLBLESs— sincier, onest, li m*hux
falz, fidil, bla ħiena.^
GuiLBLBSBNBSs — Bincerità, fedeltà,
onestà.
QuiLER — karrieki, min ikarrak ;
bniedem falz.
GuiLLBMBT— (fli stampa) virgoletti
etc. biex turi cliem li icun kal ħadd
jehor bħal " *' jew * ' etc.
OuiLLEVAT — vasca, conca etc. għal
fermentazioni ( li issib fil fabbrichi ta
dawc li jagħmlu il birra etc.)
GuiLLocHE — disinn, ornament fil
bini bfial habel mibrum.
GuiLLOTiNB — ghiljottina, mannara
għal htigħ ir-ras tal iccwndannati ghal
mewt ; takta ras xi ħadd bil ghiljot-
tina (msejħa hecc minn Dr. Guillotin^
dac li ivvintaha fiż-żmien ta I-ewwel
Rivoluzioni ta Franza^.
GuiLLOTiNE cuTTBR - sicchina għal
ktigh tal carti etc. bhal dawc li icollom
illibrari.
GuiLLOTiNEMBNT^mewt ( ktigħ ir-
ras ) bil ghiljottina.
QuiLLS— fjur ( bhal kronfol tat To-
roc. )
Digitized by
Google
ĠtfA
- 6dO-
om
our gmt'd^ ( Shakespeare, TempeatJ^
1-aħjar nokgħoda attenti; io be off
one*8 guard^ tcun trascurat, ma jim-
purtac minn xejn; to mount guard^
tidħol (tmur ghal) għaBsa.
GuARD BOAT— id-dgħajsa tal għassa
(biex tara jecc tincliisirx il curantina
etc. fuk ilbahar).
OuARD CHAHBER— ara guard room.
GuARD coAT— libsa, ġlecc, mberfel
(gvomut) bil bizzilla.
GuARD-RÀiL— paraman ( fuk basti-
ment).
UuARD-ROOM — camra fejn iżommu
Buldati etc. prigunieri; camra tal għas-
sa (fejn jokogħdu is-suldati etc. li icu-
nu tal għassa^.
GuARDSHip— bastiment tal gvern li
icun għassa ( biex jara jecc icunx col-
lox sewwa, ir-regulamenti tal port icu-
nux obduti etc); guardacosta.
GuARDADLB — H jista icuD protett
jew mħares.
GuARDANT — li kiegħed iħares ; a lion
guardanl^ Ijun b'wiċċu lejc ( bħal ma
narawb fli standard Reali Inglis;.
GuARDBD— mħares, protett ; attent;
be guarded in your language^ okgħod
attent cbif tichellem.
GuARDiAiii— tutur, wieħed (min) li
{'eħu ħsieb zi Itim biex irabbih u jeħu
isiebu hu ; għassies, min jindocra.
GUARDIAN-ANGBL— 1-anġIu CUStodlU.
GuARDiANBss— mara guardian, ma-
ra għassa, guardiàna.
GuARDiANizB — tagħmilha ta guar-
dian jew ta ghassies.
GuARDiANLBSs — bla ghassa, bla guar-
dian, li m*hux inducrat. li m'bux mha-
res jew protett.
GuARDUNSHip— I-ufificiu (il grad) ta
guardian, ta tutur ; protezioni, ħsieb,
cura ; she is under my mothere guar-
dianship^ keghda taht it-tutela ta ( in-
ducrata minn ) omoii,
GuARD-iRONs-dac il ħadid li icun
hemm (bħal gaġġa) biez ihares mil
hsara il pulena ta bastiment etc.
GuARDLBss — m'huz mħares, m'huz
inducrat, his flock le/t guardless (Ghap-
man, Homer, Iliad)^ halla li mrieħel
tieghu weħedhom ( minn ghajr indu-
.crati ).
GuARDSHAN— għassa; suldat jew uf-
ficial tal guards.
GuARiNiTB— isem ta ħaġar li jinsab
f zi ħofor fuk il muntanja Somma ta
Napli.
(juARisH-tfejjak.
GuAVA— isem ta siġra (bhal dic tar-
rand) li tagħmel frott bħal lanġas
żgħir, ticber wisk fl'America.
GuAZA— it-truf ta fuk tas-siġar tal
kanneb li jicber fl-India.
GuAZUTi—zorta ta cerv (jinten wisk)
li jinsab fl-America ta Isfel.
GmERHkHCH—gooernmeiit (ara).
UBERNATB— jfowrn (ara).
GuBBBNATioN — gv6rn ( ara govern-
ment. )
GuBBRNATivB — li ghandu ia-setgħa,
lijaħchem, li jiggverna.
GuBBRNATORiAL— ta gvern, ta gver-
natur.
GuDDLB - takbad il ħut b*jdejc (bħal
ma hu is-sallur) li icun taħt il gebel
etc.) tizrob hafna, bil goff ; tlegleg ilma
etc. sħih ; tagħmel haġa addoċċ jew
chif gie gio ; xogħol tad-dlic ( tat-ti-
dlic).
GuDDLiNo— kbid tal hutCsallur etc.)
bl-idejn (bitteftif kalb il ħaġar, ħa-
ma etc.)
GuDOBON— mazzun (ħuta); wiehed
li jibla u jemmen collox, mazzun ; fi-
mmella ; tidħac b'zi (tballa zi ħaġa lil
xi) ħadd.
GuBBRBS— dawc li jaduraw in-nar.
GuBLPHS— Gwelfi (li chienu contra
il Ghibellines ara).
GuBRDON -hlas ; tħallas, tati ħlas.
GuBRDONABiiB— li ħakku il ħlas, ta
min ihalsu.
GuBRiLLA — ġlied, tkabida ta cuU
tant; takbidiet żghar u ta cull mument;
gwerer zgħar.
GuBRiTB— gardiola, camra f fortizza
fejn tokghod is-sentinella.
GuERNSBY — Guernsey, wahda mill
gżejjer li hemm fil canal inglis ( bejn
Mnghilterra u Franza )
GuBRiLLBRo i wicħed li jagħmol il
G UBRRiLLiST j guer^nlla (ara) .
GuBss— takta, tindovna, tinzerta;
katgha, inzertat«ra ; to read by guess^
takra addoċċ, chif jigic f rasec minn)
Digitized by
Google
GUE
— 691 —
GUI
għajr ma tispelli etc.) ; %f right be
tfiis pueas of viiuej (Scoit^, jecc ktajt
sewwa.
OuBSBBB— inin (dac li) jakta, jiDdo-
vna jew jinzerta.
QuBssiNo — ktigħy inzertar, indu-
vnar.
QuESS-woRK— zogliol maghmul billi
tinzerta, bl-addocċ (nixix bli studia).
GuEST — mistieden ; tilka mistieden
jew mistednin; tcun mistieden ; tiecol
u torkod fdar ħadd jeħor, my hope was
V010 to gmat with him^ (Chapmnn^, it-
tama tiegħi chienet li nibka biex nie-
col u norkod għandu.
QuBST ROPB— ħabel li iżomm basti-
ment etc. dritt meta icun rmuncat
(cima li biħa tiddirigi bastiment etc.
meta icunu jirmuncawh).
GuBSTwiSB - bħal mistieden, ta mi-
stieden.
GuPFAw (jew^Mjfa) tfakkigħa ta
dahc cbirB) daħca cbira.
OuGaLB— (ara juryi^) tlaklak bhal
dundian.
GuiÀNA— Quiana, art cbira ( pajjis
fl-America ta Isfel ; tal Guiana.
QuiANA nARK-bħal chinina ( xorb li
isir mil koxra tas-siġar, tajjeb għal
mardtad-deni).
GuiBBLLiNB— ara GhibelHns.
GuiDABLB— li tista tmixxih, turih
jew twasslu.
QuiDAaB— direzioni, guido, wiri.
QuiDANOB— direzioni, gvern.
QuiDB — twassal, tmixxi, turi it-
triek, iddawwar passiggieri f belt etc. ;
^uida, werrej, mexxej, min idawwar
]0w juri lill passi^gieri belt etc. ; ctieb
(guida) li juric u inssirlec fuk xi loc,
post, belt etc. ; ctieb werrej ; direttur.
GuiDE-DooK— ctieb guida (għal pas-
siggieri ), tifsir fuk it-torok etc. ta
pajjis.
GuiDELBSS'^minn għajr guida,minn
għajr direttur ( jew xi ħadd li imixxi
jewjuri it'tviek) ; his gaideless youth
(Pope, Ilomer^ OdyBseyJ^ il ġuvintu
tiegnu minn għajr guida (minn għajr
ħadd jew direttur li jista imixxib J.
GuiDF. rosT— għuda mwakkfa sinjal
biex turi it-triek.
GuiDBR— min imixxi, jiddirigi jew
juri it-triek; guida, direttur.
GuiDBRESS - guida mara» direttrici.
GuiDBSHip— trigia, gvern, direzioni.
GuiDON-— bandiera li gejja maksu-
ma jew miftuħa bbal ħalk (bandalora);
min iżomm il bandiera; ta li stan^ard.
GuiLD— società, xirca, fratellanza,
corporazioni, gemgħa ta nies, cum-
pannija Cta mercanti etc.)
GuiLDiBLR— li jista icun ntaxxat.
GuiLD BROTHBR — sioħeb, wioħed
minn tax-xirca jew tal cumpannia ;
fratell, sociu.
QuiLDBR— biċċa munita (flus)Olan-
disa li tiswa daks xelin u tmien soldi
jew scud.
GuiLDĦALL^is-sala ( il post, id-dar,
il camra ) fejn jiltakgħu tal guild^ ara.
GuiLDRT—cumpanja (xircajewso-
cietà) ta mercanti.
GuiLB — kerk, falsità, ħiena, ħażen ;
tkarrak, tinganna, tidħac bi.
GuiLBPUL— ħażin, ħajjen, karrieki,
li ikarrak, falz.
GuiLEPULLT— bil kerk, bil falzità.
OuiLBLEss--sihcier, onest, li m'hux
falz, fidil, bla ħiena.
GuiLBLESSNBSs — sinceiitji, fedeltà,
onestà.
QuiLER — karrieki, min ikarrak ;
bniedem falz.
GuiLLBMBT — (fli stampa) virgoletti
etc. biex turi cliem li icun kal ħadd
jehor bħal " " jew * ' etc.
GuiLLBVAT— vasca, conca etc. għal
fermentazioni ( li i8sib fil fabbrichi ta
dawc li jagħmlu il birra etc.)
GuiLLOOHE — disinn, ornament fil
bini bfial ħabel mibrum.
GuiLLOTiNB — ghiljottina, mannara
għal htigħ ir-ras tal iccwndannati ghal
mewt ; takta ras xi ħadd bil ghiljot-
tina (msejħa hecc minn Dr. Guillotin^
dac li iwintaha fiż-żmien ta 1-ewwel
Rivoluzioni ta Franzaj.
GuiLLOTiNB ouTTBR - sicchina għal
ktigh tal carti etc. bhal dawc li icollom
illibrari.
GuiLLOTiNEMBNT^mewt ( ktigħ ir-
ras ) bil ghiljottina.
QuiLLS — fjur ( bhal kronfol tat To-
roc. )
Digitized by
Google
GUI
— 692 —
GUL
QuiLT— ħtia.
GuiLT-BOBN — bricoun ( mit-twelid ).
GuiLTBB—ħati, min icoUa ħtia.
GuiLTiNBSs— ħtia.
GuiLiLBSs— bla htia.
GuiLTLBSSNBSS— innocenza, nukkas
ta ħtia.
GuiLT-sTAiNED — collu delitti jew
ħtijiet.
GuiLTY--ħati, li ħakka jew li jistok-
kla castig Jew mewt ; he is not gidlty^
m'hux hati ; he pleaded not guilty^ kal
(iddichiara) 1i m'hux hati; he is gnilty
ofdeath^ ħakku (jisthokklu) il mewt.
GuiMAUVB— ħaxixa bhal ħubbej/a.
GuiHBABD {}&^Je%o8 havp) — biambd.
GuiNBA— ghinea, biċċa flus tad-de-
heb li tiswa wieħed u ghoxrin xelin ;
Ghinea^ p&jjis fil costa (zatt^ tal Africa
tal Punent.
GuiNEA-ooBN— karaboċċ.
GuiNBA-FowL— il farauna.
GuiNBA-GBASS — furrajna tal India
(ħaxixa għal bhejjem).
GuiNBA PBPPBR — bżar li nużau fuk
il mejda.
GuiNBA-PiG— fenec tal India.
GuiNiAD — isem ta ħuta, il cahlia.
GuiPUBE — xorta ta gvornizion, bhal
bizzilla antica tal balla, ghal Ibiesi jew
ħwejjeġ tan-nisa.
GuiSB— mgiba, drawwa ; Ibies; tlib-
bes ; the knights guised tliem full gay^
(Trydmore, 770)^ il Cavalieri libbsu-
bom sabieh ħafna ( jew tajjeb chemm
jista icun ).
GuiSBR—wiehed liebes ħwejjeġ biex
ma jingħarafx ; min jilbes ta xi ħaġa
biex ma jagharfuhx.
Q uiTAR — chi tarra.
GuiT-GUrrs — isem ta għasfur (taj-
ra) li tinsab I-Amerioa, heoc msejha
mil għajta li tgħajjat.
GuiZARD jew Ouisard — wieħed
minn dawc li icunu lebsin ta anġli etc.
u imorru icantaw oant ta ferħ wara
il bwieb tan-nies nhar il Milied jew
fl-Ewwel tas-sena, I-Inghilterra, biex
ngħidu aħna jixtieku il festi it-tajba.
GuizoTiÀ— xorta ta ħaxixa li tagh-
mel il fjuri u li minnhom jagħsru
certu żejt, ticber fl-India, u hecc
msejha għal Ouizot ragel polition
cbir franois.
GuLA— gula, gwarniċa.
GuLAR -tal grieżem.
GuLGil -tibla (bħal serduk għama)
tiecol maħtuf; zakkiek ; oanal obir
fond li jagħmel il wied.
GuLic-gula; il gberzuma, il can-
nol tal grieżem.
(JULBS^il lewn, jew sinjali maħ-
żuiin arbulati li juru li għandu icun
il-lewn ahmar, fl-armi tal cunio-
mijiet etc.
GuLP-golf, daħla tal baħar ; fond
abbiss ; belligħa; il gherżuma; ħaġa li
ma għandiex xaba, ta bla xaba ; a
gulf of ruin swallowing gold (Teo-
nyson, Sea Dreams 79 J^ rvina bla
xaba, li tibla id-deheb; gulf^ tibla,
tgħarrak ; the whirlpooCs gulfing stream
(Seott), il ourrent tal ilma bhal bel-
ligħa li igħarrak.
GULF INDENTED— oollu golfi JCW
daħliet ("xtajta ta baħar)
GULP STRBAM— isem mil currenti
.cbar fewlenin) tal Oceanu.
GuLP WEED— xorta ta alcajewħa-
xixa tal bahar.
GuLPy-collu (mimli) golfi (jew
dahliet tal baħar) ; mimli jew collu
belligħat.
GULIST— żakkiek, wieħed li jagħ-
mel għal żakku.
GULL—gawwija ; għasfur li ioun
għadu għarwiou (li ma iounx għadu
beda jitbes jew italla ir-rix) ; ibleh,
ħa|[a belgħa, wieħed li tidħao bih
chif trid ; wieħed li jibla jew jemmen
cull ma tgħejdlu; daħca, kerk, tkar-
rak, tidħao bi, tballa (iġġagħal lil xi
hadd jemmen xi haġa); tibla^ temmen
cull ma igħedulec; golf, daħla tal
baħar ; belligħa tal ilma ; the gull is
a sea'bird, u gawwija hia tajra tal
baħar ; you are a perfect gull indeed
(Sir J. Uayis), inti ħaġa belgħa tas-
sew (tibla jew terpmen cull ma igħi-
dulec) ; 1 should think thisa gull, etc.<,
(Shakespeare, J/<<c/i ado about uot/iing)^
jena naħseb li din daħka ; be guCled
no lonġer, (Drjdeoj, tħallux min jid-
ħac bicom actar.
GuLLAGE— daħc, kerk.
Digitized by
Google
GUL
— 698 —
GUM
QuLL GATOHER ) impustur) wieħed
OuLLER / li jidħac bin-nies ;
here comes my noble ffull catcher,
( Shakopenre, IwelfUi Night ), hawn
hu gej 1-impustur ( dao li jidħac bin-
nies) nobbh tiegħi.
GULLER— tkarrak jew tidħac Li.
GuLLERY — għadira etc. ta I-ilma
fejn irabbu il gawwi ; daħc bi, kerk,
ingann, wiri ta ħaġa b'obra.
GuLLET — il ghei*żuma, il cannol
( ngħejdu aħna **tal ħobz" ) jew ca-
nal tal grieżem ; canal jew mogħdija
għal I-ilma ; ghonk ta flixcun etc. ;
girun ta kmis etc; bicċa tal maħanka
.taż-żiemel ; dac il vojt li icun hemm
fis-snien tas-serriek ( li iħallu apposta
biex icunu jistghu igħaddu il-Iima
għal meta icunu iridu isinnuh etc.
G ULLET-SAW— xorta ta serriek.
GuLLETiNG-PRESS — macna għal
ktigħ tas-snien tas-serriek.
GULLIBLE — li jemmen iew iibla
collox ; li tista tidħac bih malajr;
balalu.
GuLLiBD — collu canali jew mogħ-
dijiet mħaffrin ( bhal dawc li iħam il
mohriet).
GuLLisH — ibleħ, belhieni.
GuLLiSHNBSS— bluha.
GuLLY— canal fl-art li jagħmel il
wied ; foss ; ħadid (ferrovia) għal mixi
tal vaguni ; tħaffer, tiecol jew t^fi
I-art (bħal ma jagħmel 1-iIma tal wied;
tiġri u tagħmel il ħsejjes.
GuLLY ouT— żakkiek, ħanżir li jagh-
mel għal żakku.
GuLLY HOLB— il canali jew ħofra
fejn I-ilma tal canali jintafa jew jn-
xteħet biex imur fiddrenaġġ etc;
eprall li naraw fit-torok ghal I-ilma
tax-xita etc.
GuLO — isem ta annimal żakkiek
wisk.
GuLOBiTY— regħba għall-ichel) gula.
GuLP— belgha, bokka, tlegliga; ti-
bla goff (bħal serduk għama^, tlegleg ;
tibla, temmen (malajr cull ma tisma;
mimli kalk ; a« often as he can catch a
gulp ofair etc, ( Uiyd«n, Ovid etc. )
dment li icun jista jehu bokka ( mimli
halk sewwa) aria frisca ; he doee noi
ewalloWf but he gulpe it down ( Cooper,
Conversation ) hua ma jblaħħiex iMa
jitfahħa gewwa bħal serdnk għama ;
such jokes the old man glibly gulped
down, (FleMlng), ix-xih bala (emmen
sewwa) dan iċ-ċajt ; gulp up, tivvomta;
takla mil li stoncu.
QuLPH— aragrtt//*.
GuLUMOHA— zcuc ta certa ħaxixa
misħukin li jatu għad-deni fl-India.
GuLY — ħamrani. ta lewn àħmar
(fl-armi tal cuniomijiet etc.)-
GuM— gomma; ħanec, għelk; di-
scors, tpaċpiċ, cliem żejjed ; twaħħal,
iċċappas jew ixxarrab bil gomma ; tati
il gomma ; tiscula, tagħmel il gomma
(bħal majagħmlu xi siġar); tillima
jew toħroġ is-snien ta munxar ( li icun
mittiechel biz-xogħol); tal gommà;
have this siiffened with gum, webbisha
bil collha (tiha il gomma biex tibbies);
lend me your gum brush, islifni il pin-
zell tal gomma tieghec ; I have swoU
len gumsy ghandi il ħniec minfuħa ;
Hiat was all unnecessary gum, dac collu
chien cliem (discors) żejjed (jew minn
għajr bżonn) ; ^um thesepapers^ ati il
gomma dawn il carti ; these irees do
not gum at all, dawn is-siġar ma jagħ-
mlux (inixxux) gomma ( minnbom ) ;
tliese saws want gumming, dawn is-
srierak għandhom bżonn min joħorgil-
hom is-snien b'dakka ta lima ; gum of
the eyesy dac il ħmie^ (bħal butir) tal
għajnejn li joħroji: mmnhom meta icu-
nu morda jew ifflissiunati.
GuM-ABÀBio— gomma arabica, tas-
siġar ("tal Acacia^ li ticber wisk fl-India
u fl-Arabia).
GuMBoiL — postumetta, tumur żgħir
li jitla fil ħanec.
GuM-BLASTio - gomma elastica, gom-
ma li inhassru biba^il^lhżuż tal lapes
tal carta ; caoutchoucj jew cauxu (igħe-
dula ucoll India rubber ).
GuM-TBBBs— xorta ta siġarlli jicbru
ferm fl-Australia etc. msejhin ocoll
Eucaliptusj li jatu hafna raża.
GuMBBLiTB — xorta (isem) ta mine-
ral jew ħaġar (dawc il vini ħadranin li
naraw fil-lavanja) jinsab wisk f Nord-
halben fil Baviera.
GuMLiB— mtajjan, bit-tajn.
GuMNA— isem (xorta) ta tumur, jew
76
Digitized by
Google
GUM
— 694 —
GUN
għokda, li isir bħala sinjal li - wieħed
ioollu il mard bażin jew is-sifilide.
GuMMBD— iggummat, mogbti il, jew
midluc bil, gomma ; wiekaf» jebes etc.
I hate his »tiff and gummed deportment,
nobgħod (ma naħmiU) li mgiba liegħu
GuMMBR— lima ghal ħruġ tas-snien
tal imnaxar jew is-srierak.
GuMMio — tal gomma, li isir mil
gomma.
GuMMiPBRous— li jati jew jaghmel
il gomma.
GuMMiNBSS— tidlic, tghallic bħal tal
gomma {WAviacoaiit/).
GuMMiNG — ngummar, twcAħil bil,
jew għati il, gomma.
GuMMiTB— isem (^xorta) ta mineral
li jinsab fis-Sassonia.
GuMMOSiTT— ara gumminees.
QuMMOUS {gnmmyJ—\ggxxmm2Xi bil
gomiXi9»\ gummueyee^ gbajnejn maħ-
mugin u mwahnlin.
GuMP— ibleh, miġnnn, stupidu, ħa-
ġa belgha.
GuMPTioN— għakal, hiena; intelli-
genza, moħħ tajjeb ; taħlita tal ("mod
cbif jithaltu il) culuri minn pittur
għax-xoghol tiegħu.
GuN — - canun, xcubetta, azzarin ;
bniedem (wiehed) għaref jew msemmi
fxi xienza, għal li scola etc; tispara
bi xcubetta; tmur il caċċa; tispara
canun ; air gun^ xcubetta tàr-riħ ; a
great gtm^ canun cbir ; ragel cbir għa-
ref, msemmi għal ħila u'I għerf tiegħu;
to blow great guna, riħ kawwi, tempe-
sta ; t^ is blowing great guna, għaddej
riħ daks il gebel (għaddejin rwiefen
sħah).
GuN'BARRBL — cauna ta xcubetta ;
gun barrel atub twiat, jew wire-twiet^
canna ta xcubetta żagarella.
GuN-BATTBBY— batteria tal canuni,
Bur armat bi truncieri etc. għal li spa-
rar talcanuni.
GuN-OARRUOB— carru għal canun.
GuN-ooTTON— xorta ta porvli liju-
saw ghat-torpedini (fil chimica magħ-
ruf bl-isem ta Pyroxlin jew Trinitro
CelluloeeJ.
GuN-DBOK — cverta ta bastiment (tal
gwerra) fejn icunu il canuni.
GuN-PiRB — it-tir (\i jispara meta
tgħejb ix-xemx etc.) ; before gun-fire
we are to meet^ kabel it-tir gbandna
niltakghu.
GuN-PLiNT— il ħaġra tai-żniet li dari
chienet usata fl-azzarini kabel ma
bdew il fulminanti (il capsijiet).
GuN LOOK — il grillu (sparatur) ta
xcubetta.
GuN MBTAL — metal għal canuni (ac-
tarx cull disa parti ram aħmar parti
landa, jew minn cull disa wahda ram
ahmar, waħda stann).
QuNPORT— fetħa, tiċrita (trunciera)
f genb ta bastiment għal canun (minn
fejn tcnn tista tgħaddi il balla meta .
jispara il canun).
GuN-BBAROHER^biċċa ghodda bħal
ganċ jew furchetta biex jaraw jew
iħammlu canun.
QuN-STooK — dic il biċċa njam ta
xcubetta (actarx gewż) fejn tgħakkad
il canna ma'I grillu jew li sparatur.
GuN TAOKLB— I-inginji collha ("ħbu-
la, cimi etc.) ghal maniġġar tal canun.
GuNA— chelma usata fil gramma-
tica (I-actar fis-sancritt) biex turi
bdil fil-lehen ta vocali.
GuNBOAT — ganbott, bastiment tal
gwerra żgħir li igib minn canun sa
erba canuni.
GuNDA— erbgha (bl-Indian).
GuNjB — fossa (fosos) tal kamh.
GuNNAOB— il canuni collha li icun
hemm fuk bastiment tal gwerra.
GuNNBL — isem ta ħuta żgħira ; il
bardnell ta dgħajsa ; il murata ta ba-
stiment.
GuNNER— min jaħdem jew jagħmel
il canuni ; min icollu il ħsieb tal ca-
nuni abbord ta bastiment tal gwerra;
suldat artillier (li jaħdem fil canuni) ;
wieħed mil Warrant OJicera ta abbord
(li icollu ħsieb il canuni),
GuNNBR*s OALiPBRS— cumpass li gej
bil-Iasti mgħawgin (tondi, bnal hnejja)
għal chejl u il ħxuna tal canuni, ba-
lal etc.
GuNNBRBSB — mara canuniera, she
sat there with pike and helmet aa a gun^
w^rtfM, (Carlyle, French JievolutionJ^
kaghdet bil kegħda bemm bil-Ianza a
I-elipu donnha mari^ canuniera.
Digitized by
Google
GtJN
696 -
GUS
GuNNBRY— li studia fuk il canuni li
għandbom 1-arlillieri.
GuNNiB— fetha» moghdija f miniera.
GuNNiNG—sparar bli xcubetta etc.
(bhal ma jagħmlu il caċċaturi).
GuNNY— dac id-drapp oħxon li jusaw
fil balal tal mercanzia ; drapp ordina-
riu tax-zchejjer jew involtatura.
GuNPowDBR — porvli.
GuNPowDBB-TBA— xorta ta tà aħdar
Cwerak żghar u mglierbin rkak rkak
bhal porvli).
GuNRooM — il camra, post, fejn
ighammru Oe<^lu etc.) il baxxi fizziali
ta abbord (I-ufficiali il cbar għandbom
il wardroomj ara.
GuNSHOT— balla ta canun, sparatu-
ra bil balla, tir ta canun; chemm iwas-
sal canun ; ta balla (ta sparatura) ta
canun ; gunahots were wildly fired in
all directions ( Maeaulj, żlistory of
EnglandJ^ tiri ta canuni bdew jispa-
raw minn cullimchien ; iliey sat secure-
ly at hoine out of gufisħot, ( Glaren-
don.), kagħdu fis-sħiħ id-dar fejn ma
jilħakhomx il catfun ; t/ioae are gunshot
wounds^ dawc feriti magħmulin mil
(tal) balal tal canun (jew ta azzarin).
GuNSifiTH— armier, min jagbmel il
canuni jew xcubetti.
GUNSMITHERY — ix-XOgħoI JCW is-
sengha tal armier jew ta dac li jagħ-
mel il canuni jew xcubetti.
GuNSTBB— jrimntfr (ara).
GUNSTioK — bacchetta ( virga biex
tniżżel stoppa, tacchi etc. fi xcubettaj
igħejdula ucoll ramrod u rammer).
Guntbr's linb— chejl tal periti għal
wisa etc. tal art; catina fiha 100 holka
u twila 66 pied ; 80 minnhom jagħmln
mil ; imsejħa hecc • minn Edmund
Gunter li inventaha.
GuNWALB— il bardnell ta dghajsa.
GuRGB— belligħa Tdic il hofra n ilma
idur lijaghmel mokdiefetc. fl-ilma) ;
tibla ( tinbala ) fbelligħa ta I-ilma,
. tcherek, tgharrak ( fl-ilma) jew tghar-
gnar.
GuRGiON— il ħliefa u in-nuħħala il
ħoxna li tibka fil għarbiel wara li jin-
^.el it-tkiek u is-smid.
GuROLB— ghelghul, tbakbiek ; tbak-
bak ( bħal meta jinżel ħafna ilma
f dakka minn għonk ta flixcun etc.) ;
tinżel glieghel glieghel; a fountain
broke andgurgled at our feet^ ( Words-
wortb, Fountainjy ħarget ( kabżet )
nixxigha tal ilma u bdiet tghelghel
Obakbak) ma sakajna; gurgle, tbak-
bak jew tghajjat ftgorr) bħal ma jagħ-
mel il hamiem.
Gurglbt— bomblu ( talfuħħar bit-
tokob għal ilma biex iżżommu frisc},
bokbieka tal fuħhar.
GuRHOFiTB— isem ta mineral abjad
daks is-silġ.
GuRKiN— ħjar żgħir ^għal pickles).
GuRLBT — mannarett tan-naġġara
(biċċa għodda tan-naġġara li biba minn
banda jonġru u bl-ohra iħaffru).
GuRNARD — isem ta ħuta, il gallina ;
il bies» isem ta tajra, il falcun.
GuROiiiTB — isem ta mineral.
GuRRAH— xorta ta musolina fina
Indiana.
GuRħY-fortizzażgħira ; ħajt (stir)
armat bit-torrijiet.
GuRT — canal għal I-ilma.
GusH— ghelgul tal ilma, merżuk;
toħroġ ghelgul ; tmerżak.
GusiNG-iRON— hadida tal mogħdija.
G ussBT — bnejka, f ursetta.
GusT— buffura rih ; togħma ; għax-
ka ; ittighem ; issib gost f ħalkeo ta xi
haġa tal ichel, ittigħem tajjeb; the
palate of this age gusts nothing hiqh^
(L. EstrangeJ, il palat ta nies ta din
I-età ma isib xejn tajjeb li joghġhu
(nies ta din I-età ma iteghmu xejn
tajjeb ).
GusTABLB — li itigħem tajjeb ; tajjeb
fit-togħma.
GusTATioN— togħma, gost, għaxka.
GusTATORY — tat-toghma, tal gost,
GusTATivBNBSS— dic il għokda ( or-
ganu ) taħt li nghas li il frenologi
ighejdu li hi tal gula; is-sinjal tal
gula (li wiehed icun gulus wisk, scond
chif igħejdu il frenohgi).
GusTFUL— bnin; li fiħ togħma tajba,
li itigħem tajjeb.
GusTLBSs — bla toghma> bla benna,
li ma fih toghma ta xejn, insipidd.
GusTo— gost, piacir, hajr; hefeels
uo relish or gusto in tJtem (Sharpey
Digitized by
Google
6tS
696 —
ĠtJŻ
Sermon8\ ma ifiib ebda gost a ħajr
fihom.
OusTOso-^bil gost (fil mnsica).
QuBTY— bil buffuri, aħrax, kawwi
(riħ) ; you trees that twinkle in the
guety breeze ( Wordswortb, Oreen Lin-
net)^ intbom ja fiiġar li tiċċakalku
(tlebilbu) fit buffuri.
GuT— iż-żakk» li stoncu, li msaren,
il chirxa ; moghdija dejka ; musrana j
(msaren) mnixxfin jew mkaddin gbal |
cordi taviolin, contrabaxxietc. ; watar; i
gula ; toħro^ I-imsaren, tnaddaf żakk
mill-interjuri ; tekred, tgharrak laffa-
rijiet jew ħwejjeġ li icun hemm gewwa
(àekv etc J ; a fatguts, wieħed li għandu
żakku cbira ; you pass a narrow gut
between two etone terrasaes (Walpole,
On Gardeningjf tgħaddi minn mogħ-
dija dejka bejn żewġ hitan tal gebel ;
cat gut^ il ħarir tas-sajd ; he is a greedy
guty dac żakkiek għal darba (jagħmel
ghal żakku wisk jew gulus ferm) ; pit-
diard^ fiave to be gutted first before they
are dried^ I-ewwel iridu inaddfulhom
żakkom is-saraghi,kabel ma ikadduhom
(imelħahom) ; the fire originated in the
billiafd room.,. ihe whole siructvre^ in
ihe course of an hour, was completely
gutud fPall Mall Oazette, April 19 th
1884)f in-nar beda fil camra tal bi-
Ijard... u fsigħa cull ma.chien hemm
gewwa spiċċa Cinkered) ; a gut scraper,
wieħed li jaf iħanxar (m'hux idokk) il
violin ; to have guts in the brains, icoUoc
is-sens (il għakal jew il melħ), tlie feU
Uno's well enough if he had any guts in
his brains (Swlff, Polite conversationj,
ir-ragel tajjeb, collox sewwa, li cbiecu
chellu ftit tal melħ (ftit tal għakal jew
ftit tas-sens).
GuTLBSs— bla vixxri, bla msaren,
bla stoncu.
GuTTA— katra.
GuTTAPBBOHA— guttaperca, isem ta
siġra li tagħmel (tati) il guttaperca
(bħal lastcu), ticber fil Borneo, Suma-
tra, Singai>ore u fi g^^ejjer oħra ta
dwar I-Asia.
GuTTATB— collu ticchi jew tbajja
(werak tas-sigar tntabba).
GuTTB— katra.
GuTTBD— li għandu (bil) gut (ara) ;
mnaddaf, b*żakka mnaddfa (bla msa-
ren etc.)
GuTTBR— miżieb; canal fl-artmagħ-
mul mil I-wied ; tajn, hmieġ ; tħaffer
(bħal meta jagħmel I-ilma tal wied).
GuTTBR-BLooD •— il pastasaljs, in-
nies baxxi, ċriecer etc.
GuTTBR LBDOB — dic it-travorsa li
icun hemm f'nofs wesglia ta bucca-
port fuk bastiment fejn ipoġġu il bie-
biet meta jaghalku.
GuTTBR SNiPB — tifol fkir (tallàb)
sdingat minn dawc li naraw jiggerrew
fit-torok (maħmugin u mkattgħin).
GuTTERSPouT — il kattara tal mi-
żieb, il miżieb.
QuTTBR-STiGK — strixxia li jarroaw
fuk it-torchiu li stampaturi għat-tak-
sim tal pagini.
GuTTiFBBous - li jagħmol jew jati
gomma jew ram.
GuTTLB-tibla (tiecol bħal serduk
ghamaj, titħanżer fl-ichel.
GuTTBR— /.akkiek, gulus, wieħed li
(min) jagħmel għal żakku.
GuTTULous — li gej (maghmul) bħal
katra, magħmul katriet katriet żgħar.
GuTTBB — il grieżem.
GuTTURAL^tal gherżuma,tal grieżem.
GuTTURALizB — titchellem ( toħroġ
il-Ieħen tal vocali etc.) mil gherż.uma.
GuTTURALLY-bil (fil) grieżem.
GuTTURiNR — tal grieżem.
GuTTURiZB ' guttaralize (ara)
GuY— gajjiet, cima (cimi) biex i£-
żomm dritt (ma tixxenghilx) xi ħaġa
meta icunu jisawha (itellgħuha il fuk
bi grabia ħbula e c.) ; triegi b'cinvi.
GuYAQUiLiTB— xorta ta mineral ar-
tab ferm li tista taktgħu b'sicchina.
GuzB— circu, balla tonda, lewn id-
demm (ħamra) li icun bemm f xi armi
tal cunjomijiet etc.
GuzBRATi ) wieħed mill-art ta .Goo-
G uzcRATBB ) zerat, fl-India.
GuzzLB—tixrob sħiħ, tissacar, tbec-
bec licuri u xorb jeħor; tixrob jew tie*
col bla xaba ; tlewwet, tibln, tiffoxxna ;
wieħed li jecol jew li jixrob shiħ, iak-
kiek, sacranazz.
GuzzLBR— min (dac li) jecol a jix-
rob ferm ; sacranazz ; sponża (li jixrob
sħiħ).
Digitized by
Google
GWY
-697-
GYR
GwYNiAD 1 ^^^^ (xorta) ta ħuta bħal
.^ VSalamun li tinsab f xi
UwiNiAD J xmajjar tal Inghilterra.
Oydb— t^ħajjeb; taghmel bħal, biex
ticculjuna jew tgħajjeb; tnehħi, tiġbed
boma jew il-lasta tal klugh (tar-ronda).
Gylb— ilma tal birra etc. li iħallu
jiflfermenta biex isir ħall ; vasca cbira
fejn iħallu il birra tiffermenta.
Oymnasiargħ — Suprintendent tal
Ginnastica f Àtene (Qriec^.
Gymnabiuh— loc fejn jitgħalmu il
ginnastica.
Gymnast — min igħallem il ginna-
etica ; surmast tal ginnastica ; dac li
jitgħallem jew li kieghed jitharreġ
fl-esercizi tal ginnaetica.
Gymnastio — tal ginnastica ; min
ighallem il ginnastica.
GYMNASTiOAL-tal ginnastica.
Gymnastios — ginnastica ; esercizi,
tagħlim tal ginnastica.
Gymnio I ..
Gmnioal} '"^* 9^'nmetu:.
Gymnite— isem (xorta) ta mineral.
Gymnodisous — xorta ta pianti li
jagħmlu il fjuri.
OYMNODON-xorta ta ħut.
Gymnosophist — wiehed minn tar-
religion tal Oimnosophy ; Indian Bud-
dist li igħejx għarwien, fis sajf jiskenn
ghaddell tas-siġar u fix-xitwa jokgħod
dejjem ghal għajn ix-xemx.
Gymnosophy — ir-religion tal Gi-
mnosophista ( ara ) jew tal Bramini,
bħal Buddisti.
Gymnospbrm — pianta li ghandha
(tagħmel) iz-zerrigħa micxufa (tidher).
Gymnospbrmous -( pianta ) biż-żer-
rigħa tidher jew micxufa.
Gymnosphbr^ — xorta ta felci li
jicber taht il ħġieġ.
Gymnosporanoium — xorta ta fak-
kigħ.
Gymnotb — xorta ta sallura; bnie-
dem għarwien.
Gymnura— isem ta anuimal (b*erba
sakajn) li jidbBr fis-Sumatra.
GYN£oii.N~tan-nisa, femminil.
Gynjbooraoy — gyern f idejn in-nisa,
gyern tan-nisa ( fejn icun hemm in-
pisa jiccmandaw).
Gynandbr) isem (xorta) ta ħaxix
Gynandria) jew pianti.
Gynanthropb— dica (li għandu, iżda
actar minn ragel milli gnandu minn
mara. )
Gynarohy— gvern tan-nisa ( fidejn
in-nisa ).
Gynboian— tan-nisa.
Gynboium — appartament privat
ghan-nisa ( camra mwarba ghan-nisa
biss.)
QyNBOOOBAOY l i>fji •
G^ocBACY } gvernf.dejnmara.
Gynboolooy — ginecologia ; trattat»
studiu (xienza) fuk in-nisa n'l mar-
dijiet tagħhom.
Gynboomania— mhabba żejda, genn,
ghan-nisa.
GVp— seftur(purtinar etc.) f culleġġ.
GYPiBTOs— xorta ta għasfur, seker
bil bÀffi jew bir-rix twil f wiċċu.
Gypsb I r..
Gypsum / ^'P^-
Gypsoplast— figura, statwa tal gips
(maghmula bil forma).
Oypsy I (f loc Egyptiam^ Egizia-
Gypsibs / ni ) Żingari, nies li igħej-
XQ jiggerew mad-dinja (minn belt għal
lohra) jakraw il venturi, icantaw etc.
Gyral - li idur.
GYRATB-iddawwar, iddawwar daw-
wara mejt jew tond.
G YRATiON — tid wir.
Gyrb - tondiatura, dawra, kgħawa-
ra, dawwara mejt, circlu, circu.
Gyrbnba— xorta ta pianti li jagħ-
mlu il fjuri.
Gyradus— xorta ta ħut li isibu tiAt
I-art (mal blat etc.)
GYROMA—dawra, tidwira, tidwir.
Gyromanoy— inzertan induvn^r ta
x'għandu igħaddi minn bniedem, jew
z'għandu jiġri, li isir billi wiehed jimxi
idur O'ew jagħmel mixia dawwara
mejt).
Gyron — katgħa bhal girun (gejja
hecc (> ) f arma ta cunjom etc.
Gyronny— (fl-armi) taksim ta trian-
guli ta lewnijet differenti.
GYRosooPB^giroscopiu, strument li
juri il mixi bid-dawran.
Gyrosb— mdawwar (mitwi jew mil-
wi) bħal ganċ.
Digitized by
Google
QYR
- 698 -
HAB
Gyeotheoa— xorta ta pianti li jagħ-
mla il fjori.
Qyvb — cipp, hadid ( għas-sakajn
biex min icun fih, il ħati, ma iċunx
jista jitħarrec jew jimxi) kajd ; tkie-
ghedy tagħmel fic c.'pp jew fil ħadid ;
tkajjad.
H
H— it tmien ittra tal alfabett Inglis;
H (bħala simblu, jew sinjal) tiswa 200
u meta tcun bil gibda fuk rasba (H)
tiswa 200,000 (mitejn elf); H fil mu-
sica ħia il-Iehen (ton) B naturali ; H
kegħda floc Bis jew Iler bhal H.M.S.
(Hi8'Maje8iy*B Service^ jew Ilis Ma-
' jeBiy*8 Shipy Servizz tar-Be, jew Ba-
stiment tar-Be, tal Gwerra) ; H. P.
jigifieri halfpay^ nofs paga^ jew horse
patoer^ kawwa» saħħa ta żwiemel.
Ha- /lal leħen ta meta wieħed juri
li kiegħed jistghageb.
Ha' rrioc HallJ^fin.
Ha' Bidlb— il Bibbia (ctieb cbir ta
li Scrittura) li kiegħed jew jinżamm
fis-fiala.
Haaf— post għas-sajd; baħar fond
għas-Bajd tal baccaljaw, merlozz etc.
Habbna — rbat, faxxa, li it-tobba
jorbtu biex iżommu il gheluk ta ferita.
Habbnaria— xorta ta orcbidee (fjuri).
Habbrdash — ħwejjeġ żgħar, xarbi-
telli għal bejgħ ; tbigħ ħwejjeġ żghar ;
Iie eet up hvi ehop with haberdaah v^are^
rama il ħanut b*ħafna xarbitelliChwej-
jeġ żgħar jew li jiswew ftit) ghal beigh.
Habbroashbk — min ibigh cobob,
marelliy ħajt, żagarelli, bi^z'Ili, pe-
duni etc.
Habbbdashbress— mara li għandba
il ħanut jew tbigh, bizzilli, żagarelli
ħajt etc.
HABBRDASHBRT—I-affarijiet li ibigħ
il liaberdaaher (ara).
HABERDiNB—baccaljaw Tniexef jew
immellaħ).
Haberobon — armar għal gwerrier
biex ighatti għonku u sidru.
Habbrjbot— drapp ta lewnijiet mħal-
tin (minsuġ b'ħajt ta bosta lewniiiet).
Habilb— tajjeb, li jista, li jinkala,
tajjeb ghal (abbli).
IIabiumbnt — hwejjeġ, Ibies ; ihua
plated loith habilimente o/war^ (Shake-
spear, Ricliard II J^ hecc armat (micsi)
bi Ibies jew ħwejjeġ tal gwerra (ta
gwerrier).
Habilihbntbd — mlibbes, liebes, ar-
mat.
Habilitatb -li jista; tajjeb; abbli.
Habit — drawwa, għàda, viziu; libsa;
iddarri ; tlibbes, tarma ; tgħammar,
tokghod; tgħejx (fdar etc), emoking ie
a very bad habit^ it-tipijp hua drawwa
ħażina wisk ; that ie a habit in him,
dic drawwa fiħ ; there he etood in his
habit bare/ooted and bareheaded, (Hack*
Inyt, Voyages), kagħad bemm liebea
(bil-Iibsa tieghu) hafi u xuxa ; »he shall
be habited as it becomes^ (Shakespearey
Winier's TaleJ, ghandha tcun mlibbsa
(liebsa) chif jixrak.
Habitablb— li tista tgħammar jew
tokgħod fiħ (po8t» dar etc.)
Habitacle— dar, loc, post fejn wie-
ħed jista igħammar.
Habitanob — abitazioni, dar, loc fejn
wieħed jista igħammar.
Habitant— min igħammar, jokgħod
(rdar etc.) ; għammàr.
Habitat - il-loc, il pajjis etc. fejn
annimali, pianti etc. igħejxu 1-aħjar ;
il post naturali tagħbom.
Habitation— għamara, dar, kgħad,
loc fejn wieħedjokgħodjewigħammar.
HABiTATOR-ara Imbitant.
Habited — mdorri ; liebes, mlibbles.
HABrr-MàKBR— ħajjàt li jaghmel il
Ibiesi tan-nisa ghar-rchib.
Habit-shirt ^ camisetta, sider tal
bizzilla, li jilbsu in-nisa.
Habitual— tad-drawwa, tal għàda.
Habitually— tas-soltu, soltu.
Habituatb — iddarri ; trawwam ;
tgħammar żmien twil fpost li issir
(li kisec tcun) wieħed minn tal post
stess ; mdorri; li għandu il għàda ; bil
għada.
Haditudb— abitudini, drawwa, għ&-
da, cunfidenza.
Habitub — wieħed li ( min ) imur
(jidra imur) dejjem jew spiss fpost
(teatru, cnmmidia etc.).
Habnab— cbif già ġià ; addoċċ.
Habranthus — xorta ta fjuri.
Habroooma — xorta ta unnimali
Digitized by
Google
HAB
— 599 —
HAC
żgħar li igberrmu bi snienhom ta kud-
diem bħal feneo jew il ġurdien.
Habrohamia - genn (BBsazioni) fuk
ħwejjeġ ebieħ u Atlegri.
HAoiBNDA-azienda^ plantagiun, art
cbira mizrugħa (ngħejdu aħna oksma
bil cannamieli etc)
Haok— tħanxir,'ktigħ ha^Jn» taksis;
mannara ma taktax jew bta xifer mi-
snun; fies; biża jew temtim fid-di-
scors ; żiemel għal chiri ; carrozza tal
chiri ; wieħed impiegat jicteb f xi ħa-
nut, scrivan comuni, baxx jew batut
( bħal dawc li naraw f xi ħwienet) ;
mara m'hix tal Ralbu ; maħkur ( ba-
tut bix-xogħol ) bħal żiemel tal chiri ;
kanniċ biex ikaddu il ħut ; maxtura
għal għalf tal bhejjem ; munzell ma-
dum lest għal li nxief kabel ma idaħ-
ħlubom fil forn ; midra ( furcbetta
cbira) biex ikalbu id-demel ; tħanxar,
takta ħażin, tkassas ; ticri /aemel jew
carrozza ; tagħmel kasma f siġra biex
tifsada jew tieħu xi ilma etc. minnha ;
tgħix haja m'hix tal galbu (mara); tati
dakka fuk kasba taslek lil xi ħad meta
tcun tilgħab ilfoot'ball; he spealca mth
so mai^y hacks and hesiiaiion (Dr. II.
Hore). jitchellem b'hafna tlaklik u
biża ; he hacked a Jwrse /or the three
days of Carnival, chera zocc ta żiemel
għat-tliet tijem tal Carnival ; we all
wear white trousers to show tliem that
we don't care for hacks, (T. Hogheff,
Tom Brown*s School days\ aħna IcoU
nilbsu il kiiezet bqjjod, biex nuruhom
li ma jimpurtaniex mid-dakkiet li jol-
• ktuna fuk kasab sakajna ( xħin ncunu
nilghabu \\ foot'ball)^ he lias been work-
ing as a booksellers hack for nearly SO
years, ilu jicteb mal-librar ( scrivan
migħu ) dwar 20 sena.
Haok barrow— carretta biex iġorru
fukha ic-ċlamit jew il madum u jeħ-
duħ biex jinxef.
HAOKBBRRY-^isem ta siġra li ticber
fil boBchget tal America.
Haok-file— xorta ta lima twila rkie-
ka li jusaw il haddieda ghax-xogħol
tas-serraturi etc.
HAOK-HAHMBR—martell li gej bħal
lexxiiiia biex ilakkxu bih il mola n
jagħmluha tonda sewwa.
Haok-iron— fies ta dawc li jaħdmu
fit minieri jew fil barrieri.
HAOK-BAws-seghi għat I-archett.
Haokbr — lexxuna.
Haokbry— carrettun b'żewġ roti tal
Indiani li jigbduh żewġ gniedes.
Haoking — tħanxir ; fiacking cough^
tkaħkiħ (sogħla increpativcb, ta cull
tant) ; munzellar tal madumi fuk xul-
xin biex jinxfu ; haclcing oul knife fjew
toolj, furmatur biex dawc li jaħdmu
fii ħgieġ, jew il vitrari, ineħħu (jobor-
xu) li stocc kadim minn tiekaetc. biex
ikegħdu il hgieġa it ġdida li icunu iri-
du jagħmlu).
Haoklb — tomxot, trixtel il kanneb
jew il għażel ; tofrok min-nofs ; moxt
tat-trixtil għal għażel jew għal kan-
neb ; ħarir m'hux mibrum f ħajt (chif
johroġ mil fosdka; dic ir-rixa twila
tlekk li icollu fuk għonku is-serduk ;
rixa, għas-sajd, (armata b*dic ix-rixa
ta fuk ghonk is-serduk).
Haoklbr — rixtiel, min (dac lijl irex-
tel jew jomxot il ħajt tal kanneb u'I
għażel.
Haoklet — isem ta tajra tal baħary
bħal gawwija.
Haoklt — micsur, donnu mlakkax
b'Iexxuna ; mħanxar.
Haokney— żiemel jew carrozzà tal
chiri ; seftur, ragel għal fatiga ; vili,
baxx ; comuni ; marà m'hix tal galbu;
taghmel comuni ; tieħu b'carrozza tal
cbiri ; tchidd ; and I must serve some
hackney job^ (Llofil, From Hanbury^s
horse)i u jena icolli naghmel xi biċċa
xogħol vili (baxxa) ; you are a generous
author^ la hackney seribbler^ (Pope,
to Dr. Parnelljy inti autur generus u
jena cbittieb comuni; so common^ hng
hackneyed in the eyes of men^ fSbakes-
pear, I Ilenry Ivj^ hecc comuni u li
jarawha spiss in-nies kuddiem għaj-
nejhom.
Haokney-oarriaob) carrozza tal
Haoknby-ooaoh ) chiri.
Haoknby-ooohman — carrozzier (tal
carrozzi tal chiri).
Haohnby-man— dac li jicri (għandu)
il carrozzi (għal chiri).
Hacxneybo — comuni, li jafu cul-
ħadd.
Digitized by
Google
QYR
- 598 -
hab
Gtbotheoa — xorta ta pianti li jagħ-
mla il fjuri.
Oyvb — cipp. hadid ( għas-sakajn
biex min icun fih, il ħati, ma iċunx
jista jitħarrec jew jimxi) kajd ; tkie-
għedy tagħmel fic c.'pp jew fil ħadid ;
tkajjad.
H
H— it tmien ittra tal alfabett Inglis;
H (bħala simblu, jew sinjal) tiswa 200
u meta tcun bil gibda fuk rasba (H)
tiswa 200,000 (mitejn elf); H fil mu-
sica bia iMeħen (ton) B naturali ; H
kegħda f loc liis jew Iler bhal H.M.S.
(Ilis'Majeaty^a Service^ jew Uts Ma-
je8ty*8 Ship^ Servizz tar-Be, jew Ba-
stiment tar-Be, tal Gwerra) ; H. P.
jigifieri halj pay^ nofs paga, jew hoT%e
paweri kawwa, saħħa ta żwiemel.
Ha- fial leħen ta meta wieħed juri
li kiegħed jistgħageb.
Ha' rf Ioc Hall J^nTfs,.
Ha' Bidlb— il Bibbia (ctieb cbir ta
li Scrittura) li kiegħed jew jinżamm
fis-sala.
Haaf— post għas-sajd; baħar fond
għas-sajd tal baccaljaw, merlozz etc.
Habbna — rbat, faxxa, li it-tobba
jorbtu biex iżommu il għeluk ta ferita.
Habbnaru— zorta ta orchidee (fjuri).
Habbbdash — ħwejjeġ żgħar, xarbi-
telli għal bejgħ ; tbigħ ħwejjeġ żghar ;
Iie eet up his ahop with haberdash ware^
rama il ħanut b*ħafna xarbitelliChwej-
jeġ żgħar jew li jiswew ftit) għal beigħ.
HABBROASHBit — min ibigh cobob,
marelli, ħajt, żagarelli, bi9z<lli, pe-
duni etc.
Habbroashbbess— mara li għandha
il ħanut jew tbigħ, bizzilli, żagarelli
ħajt etc.
Habbbdashbby— 1-affarijiet li ibigħ
il luUferdasher (ara).
Habebdinb—- baccaljaw Tniexef jew
immellaħ).
Habergbon — armar għal gwerrier
biex igħatti għonku u sidru.
Habbrjbot— drapp ta lewnijiet mħal-
tin (minsuġ b'ħajt ta bosta lewniiiet).
Habilb— tajjeb, li jista, li jinkala,
taj jeb għal (aDbli).
JIabiumknt — hwejjeġ, Ibies ; thua
plated tvith Iiabiliments ofwar^ (Shake-
spear, Ricluird II J^ hecc armat (micsi)
bi Ibies jew ħwejjeġ tal gwerra (ta
gwerrier).
Habilihbntbd — mlibbes, liebes, ar-
mat.
Habilitatb - li jista ; tajjeb; abbli.
Habit — drawwa, għàda, viziu; libsa;
iddarri ; tlibbes, tarma ; tgħammar,
tokgħod; tgħejx (f dar etc.)» smoking ie
a very bad hahit^ it-tipijp hua drawwa
ħażina wisk ; that is a habit in /ttm,
dic drawwa fiħ ; there he etood ia hia
habit bare/ooted and bareheaded, (Hack*
lujt, Voyages), kagħad hemm liebes
(bil-Iibsa tiegħu) ħafi u xuxa ; 9he shall
be hahited aa it becomes^ (Shakespeare,
Wintera TaleJ, għandha tcun mlibbsa
(liebsa) chif jixrak.
Habitadlb — li tista tgħammar jew
tokgħod fiħ (post, dar etc.)
Habitaole— dar, loc, post fejn wie-
ħed jista igħammar.
IlAmTANOB — abitazioni, dar, loc fejn
wieħed jista igħammar.
Habitant— min igħammar, jokgħod
(fdar etc.) ; għammàr.
Habitat - il-loc, il pajjis etc. fejn
annimali, pianti etc. igħejxu 1-aħjar ;
il post naturali tagħhom.
Habitation— għamara, dar, kgħad,
loc fejn wieħedjokgħodjewigħammar.
HABiTATOB-ara Iiabitant.
Habited — mdorri ; liebes, mlibbles.
Habit-maebb— ħajjàt li jaghmel il
Ibiesi tan-nisa għar-rchib.
Hadit-shirt ^ camisetta, sider tal
bizzilla, li jilbsu in-nisa.
Habitual— tad-drawwa, tal għàda.
Habitoally— tas-soltu, soltu.
Habituatb — iddarri ; trawwam ;
tgħammar żmien twil Tpost li issir
(li kisec tcun) wieħed minn tal post
stess ; mdorri; li għandn il għàda ; bil
għada.
Ħaditudb— abitudini, drawwa, għà-
da, cunfidenza.
Habitub — wieħed li ( min ) imur
(jidra imur) dejjem jew spiss fpost
(teatru, cummidia etc).
Habnab— chif già già ; addoċċ.
Habrantħus — xorta ta fjuri.
IIadboooma — xorta ta unnimali
Digitized by
Google
HAB
— 599 —
HAC
żgħar li igberrmu bi snienbom ta kud-
diem bħal fenec jew il ġurdien.
Habrohàmia - genn (Bssazioni) fuk
ħwejjeġ sbieħ u Atlegri.
Haoibnda — azienda, plantagiun, art
cbira mizrugħa (ngħejdu aħna oksma
bil cannamieli etc.)
Haok— tħanxir,'ktigħ ha/Jn, taksis;
mannara ma taktax jew bla xifer mi-
enun; fies; biża jew temtim fid-di-
Bcors ; żiemel għal chiri ; carrozza tal
chiri ; wieħed impiegat jicteb f xi ħa-
nuty scrivan comuni, baxx jew batut
( bħal dawc li naraw f'xi ħwienet) ;
mara m'hix tal galbu ; maħkur ( ba-
tut bix-xogħol) bħal żiemel tal cbiri ;
kannio biex ikaddu il ħut ; maxtura
għal għalf tal bhejjem ; munzell ma-
dum lest għal li nxief kabel ma idaħ-
ħlubom fil forn ; midra ( furcbetta
cbira) biex ikalbu id-demel ; tħanxar,
takta ħażin, tkasBas ; ticri xiemel jew
carrozza ; tagħmel kasma fBigra biex
tifsada jew tieħu xi ilma etc. minnba ;
tgħix haja m'hix tal galbu (mara); tati
dakka fuk kasba tasiek lil xi ħad meta
tcun tilgħab il foot'hall; he speaks with
so many hacks and hcħitation (Dr. II.
Hore). jitchellem b'hafna tlaklik u
biża ; he hacked a horse for the t/iree
days of Carniml^ cbera zocc ta żiemel
għat-tliet tijem tal Carnival ; we all
wear white trousers to show them tliat
we don*t care for hacks, (T. Hogheff,
Tom Brown's School days\ aħna Icoll
nilbsu il kliezet bojjod, biex nuruhom
li ma jimpurtaniex mid-dakkiet li jol-
•ktuna fuk kasab sakajna ( xhin ncunu
nilghabu il foot-baU)^ he has been work-
ing as a bookselUrs hack for nearly SO
years, ilu jicteb mal-Iibrar ( scrivan
migħu ) dwar 20 sena.
Haok barrow— carretta biex iġorru
fukha ic-ċlamit jew il madum u jeħ-
duħ biex jinxef.
HAOKBBRRT-^isem ta siġra li ticber
fil boschijet tal America.
Haok-file— xorta ta lima twila rkie-
ka li jusaw il haddieda ghax-xogħol
tas-serraturi etc.
HAOK-HAHMBR--martelI li gej bħal
lexxnlia biex ilakkxu bih il mola u
jagħmluha tonda sewwa.
Hack-iron— fies ta dawc li jaħdmu
fil minieri jew fil barrieri.
HAOK-SAWs-seghi għal 1-archett.
Haokbr — lexxuna.
Uackbry— carrettun b'żewġ roti tal
Indiani li jigbduh żewġ gniedes.
Haokino — tħanxir ; liacking eough^
tkaħkiħ (sogħla increpativà, ta cull
tant) ; munzellar tal madumi fuk xnl-
xin biex jinxfu ; hacHng out knife (jew
toolj, furmatur bjex dawc li jaħdmu
fil ħgieġ, jew il vitrari, ineħħu fjobor-
xu) li stocc kadim minn tiekaetc. biex
ikegħdu il hgioġa il ġdida li icunu iri-
du jagħmlu).
Haoklb— tomxot, trixtel il kanneb
jew il għażel ; tofrok min-nofs ; moxt
tat-trixtil għal għażel jew għal kan-
neb ; ħarir m'hux mibrum f ħajt (ohif
johroġ mil fosdka; dic ir-rixa twila
tlekk li icollu fuk għonku is-serduk ;
rixa, għas-sajd, (armata b*dic ix-rixa
ta fuk ghonk is-serduk).
Haoklbr— rixtiel, min Cdac li) irex-
tel jew jomxot il hajt tal kanneb u'l
għażel.
Haoklet— isem ta tajra tal baħar,
bħal gawwija.
Hacklt — micBur, donnu mlakkax
b'Iexxuna ; mħanxar.
Haoknbt— żiomel jew carrozzà tal
chiri; seftur, ragel għal fatiga; vili,
baxx ; comuni ; marà m'bix tal galbu;
taghmel comuni ; tieħu b'carrozza tal
cbiri ; tchidd ; and I must serve some
hackneyjobj (Lloyil, From Hanbury^s
horse)^ u jena icoUi naghmel xi biċċa
xoghol vili (baxxa) ; you are a generous
author^ la hackney scribhler^ (Pope,
to Dr. ParnellJ, inti autur generus u
jena chittieb comuni; so common, long
hackneyed in the eyes of men, f Sbakes-
pear, I Ilenry IV J, hecc comuni u li
jarawha spiss in-nies kuddiem għaj-
nejhom.
Haoknet-oarriaob) carrozza tal
Haoknbt-coaoh ) chiri.
Hagknbt-ooohman — carrozzier (tal
carrozzi tal chiri).
Haohnbt-iian— dac li jicri (għandu)
il carrozzi (għal cbiri).
Hacknbtbd — comuni, li jafu cul-
ħadd.
Digitized by
Google
HAC
— 600 —
HAG
zioni għa
Hadj
Hadjb
HiBirA
demm, tad-demm, bhal
demm : li fih id-demm.
Haoesteb— assassiny ħalliel.
Had— it-tempu il particip pasfiat
tal yerb Ilave (ara).
Had-i-wibt— eh ! li cont naf !
Haddbn (f loc holding) — proprietà
(ta bniedem).
. Haddbn— miżmum.
Haddbb— muxa, xagħra.
Haddook— ħuta, bħal baccaljaw.
Hade — għolia, pett, żurżieka (fil
blat ta miniera).
Hades— loc il mejtin, fejn imorru il
mejtin.
Hadino — niżla, katgħa ta vina fil
blata li ma tibkax sejra dritta chif
tcun, iżda tinżel).
Hadis — tradizionijet (il cliem li kal
Maomettu chif għadda minn genera-
I-oħra sa'l-Ium).
ħaġġ,il pellegrinaġġ li jagħ-
mlu it-Toroc ghal Mecca
jew Medina (fl-Asia).
H^MAT >•
Hamato )
Hjsmadtnakombtbb— strument ghal
ċhejl ("esami) tal forza chif jiccircula
(jiġrr fil vini) id-demm ( igħejdulu
ucoll) hcsmatometer jew hcema^ynamo-
meter.
HiBMAaoouB — medicina biex iggib
id-demm.
Hamal— tad-demm, tal vini collha
fejn jiġri jew jiccircula id-demm (fil
gisem).
HiBMAL-OAviTY — il ħofra fejn hi
kecħda il kalb.
Uamal-flbxubb— liwia lejn il kalb.
HiBMALOPiA— marda jew difett fil
għajn li tara collox ta lewn aħmar.
HiBMANTHUs—xorta ta haxixa.
HiBMAPOPHYSis — il għadmiet etc. li
johorġu mis-sinsla tad-dahar.
Hjbmatembsis — tnehhija ( vomtu )
tad-demm mil li stoncu, m'hux mil
pulmnni.
H^MATio — tad-demm; medicina
għat-tibdil tad-demm(għat-ti8wija tad-
demm) ; li studiu fil medicina, fuk id-
demm.
. HfiMATiNB — il-lewn aħmar tad-
demm.
Hamatinio— li iżid» ikawwi il ħmu-
ra tad-demm.
HiEMATooBLp — tumur tad-demm
(mimli bid-demm )
HiEMATODBS - issm ta marda, can-
cru, cancrena.
H^MAToiD -tad-demm, bħal demm.
HiBMATOLOGY — li studiu fuk id-
demm.
HiRtfATOSis — fġir, emorragia, ħruġ
jew tixrid ta demm ( mil li mnieħer,
ħalk etc. )
Hi£MATOTHBBMA— annimali li għan-
dhom demmhom shun.
Hjemoptysis — marda, meta wieħed
jobżok id-demm.
HiBMOsTATio — li iżomm ( ma iħallix
joħroġ actar ) id-demm.
H^BEsiAEOH— eresiarca, ereticu, ii
fundatur ta setta tal eretici.
Hafflb— titchellem b*mod li ma
tiftehimx.
Hafflino— tfajjel, ġuvnott; wieħed
nofsu ibleħ ; haga belgħa ; balalu ;
xorta ta ċana (ghodda tal mastrudax-
xa) ; mdakkas, m' hux cbir wisk, li
għadu ġuvnott.
Haft— makbad/ mancu ta sicchina
etc. ; tkighed (tagħmelj fmancu, sic-
china jew.
Haftbb— min jagħmel il manchijiet
ta scbiechen, għodda etc, min ikigħed
il manchijiet (tisschiechen etc.)
Haftino — telf ta żmien, sousi etc. ;
without any farther haftiug ot* holding
off^ ( P. Hollaiid), minn għajr telf ta
żmien iżjed.
HAO-saħħara; mara xiha n che-
rha; dakka b'siccbina jew tixlifa b*Iex-
xuna etc; lakx, njam, zcuc etc, mkaċ-
ċat b*mannara; dac id-dawl (fosfru)
li jidher xi drabi fuk xagħar iż-żwie-
mel ; hag born^ ben saħħara (mwieled
minn mara saħħara).
Hag - twerwer bil biża ; takta, tkaċ-
ċat, tlakkax b'mannara jew b'Iexxuna.
Ħag-adag " xorta ta drapp (għa-
żel) ordinariuy oħxon.
Hao-fish — ħuta żgħira bħal sallura.
Hao-biddbn - li ibati bil ħmar il-
lejl. .
HAaoABP —- ahrazi kalil, salvaġġ
Digitized by
Google
HAG
601
HAI
(m'hux mans); isfar mewt, magħlub,
wiċċ it-tbatija, waħxi, icreh.
Hagobd — jereħ, li waħħax, bħal
saħħara.
Haoois {Ilaggeas^^hhsA mazzita li
jagħmlu li Scocciżi.
HAOOisĦ—icreħ, b*wiċċ mohemmex,
li ibażża.
HàOOLB * tħanxar, takta addoċċ,
chif già già ; tiggebbed 61 prezz, takla
ruħ dao li ioun biex tixtri ha|;a.
Haoolbr — min ihanxar jew jakta
haġa bla grazia ; min jiggebbed fil
prezz biex jixtri xi haġa ; bejjegh fit-
triek.
Haoiocracy— gvern f idejn il kassi-
sin jew in nies tal cnisia ( l-Ecclesia-
stici ).
Haoiooraph— chitba ta li scrittura
jew chitba mkaddisa (fuk il hwejjeġ
għeżies jew tal cnisia).
HAOioLooisT—min jicteb jew jistu-
dia chitba mkaddsa (fuk il ħwejjeġ
gheżies, tal iscrittura, jew tal cnisia).
HAoioLOOY—studiu, chitba) tal ħaj-
ja tal kaddisin etc.
Haoman — min jakta u ibigh li njam.
Haha — fetħa, katgha fil blat; foss.
HEjDUGK—suIdat Cfanteria) tar-Big-
menti Ungarisi.
Hajk— biċċa ċarruta li jilbsu il għa-
rab taħt it-turbant jew mal barnuża.
Hail— silġ; tislia, tislima; saħħa !
jaghmel (jinżel) is-silġ ; isselli, issej-
jah; sliem ! saħħal ; thej/ xoere all ready
to hail the ship^ chienu collha lesti
biex isejhu il bastiment; ihe crowds
shall hail their passing Lord^ (Pitt), il
folol iselmu isSinjur tagħhom li icun
(wakt li icun) għaddej ; hail Mary^full
of grace etc , is-sliem għalic Maria, bil
grazia mimlia etc. ; he toas within hail^
ohien fejn jisma ; hailfellow, ta gew-
wa, ħabib intrinsicu, sieħeb; hail,
f saħtU) kawwi sħiħ.
HAiL-SHOT—sparatura, tefgħa prit-
cuni bħas-silġ.
Hailsoiib ( bħal wliolesome) — tas-
saħħa, li jati is-saħħa.
Hail-stonb — silġa.
Hail-storh — xebgħa (xita) silġ; bur-
raxca jew halba silġ.
Haily— tas-silġ ; bhal silġ.
Hain — tfaddal, tarfa, twarrab, tkie-
għed f genb.
Hair— xaghar, dliel ; xaghra ; dire-
zioni, triek jew mogħdia ; she has beau-
vifitl AatV, għandha xagħarha sabiħ
wisk ; it is as thin as a hair^ rkiek daks
xaghra ; soft downy Jiair, il pil (xagħar
żgħir u rkiek) ; againt the hair, oontra
il pil ; ifyoudo so you would be going
against t/ie hair of your profession^
Shakes^enr, Ihe Merry Wives of Wind-
sorjy jecc taghmel dan tmur contra il
professioni tiegħec ; the hair of a boar^
il-lanżit (xagħar oħxonj tal ħanżir sal-
vaġg ; to a hair, esatt, tal pis, minn
għajr nitfa differenza; I understand
you to a hair^ nifmeo sewwa (perfetta*
ment; ; he Jias a fine liead of liair^ ghan-
du xagħar (cappellatura) sabiħ wisk
(folt etc); I sliatl not love Aim a hair
tfie worse^ xejn ma nbobbu ankas ( ftit
jew xagħra biss ankas ) ; not worth a
hair^ ma jiswa xejn ( ankas jiswa
ħniena); to split hairs^ tfittex ix-xagħra
fil għagina, tiggieled ghal xejn ; botli
of a hair^ it-tnejn xorta.
Hairbrainbd — moħh ir-riħ, moħħu
fuk il werka, bla ghakal.
Hair-drbadth— moħxon xaghra (il
ħxuna ta xghara) għal ftit, ghal xagħ-
ra, his hair-breath escapes, li scansar
tiegħu ghal ftit.
Hair BRooM— xcupa tal lanżit.
HAiR-BBusH-xcupilia tarras (tax-
xagħar).
Hair-oells— is-xagħar tal widnejn.
Hair-oloth — drapp (lanżit) għas-
siggijiet, sufà eto.
Hair-oompass— cumpass għal kisien
I-actar esatti, preoisi, jew rkàk.
Hair-drbssbr— min jakta jew jin-
drizza ix-xaghar, barbier.
Hair-dyb — żebgħa għax-xagħar.
Hair-flao > *^ . fc«^;..«
TT.,„ ^«.««r >®®^ tanaxixa.
JtlAIR-ORASS)
HAiR-HUNo—mdendel f*xagħra.
Hair-laob - żagarella għar-ras (biex
iżżomm ix-xagħar marbut f locu j.
Hairless— bla xaghar.
Hair-like — bhal ( daks ) xaghra ;
rkiek ferm jew daks xaghra.
Hair-line— il gibda minn isfel għa!
fuk tal ittri fil chitba (fil calligrafia);
76
Digitized by
Google
HAI
602 —
HAL
xorta ta tipi rkàk ; zagħra (taż-żiemel)
ghas-sajd (ghax-zotfa).
Hair-nebdlb— ara Aatr-/>m.
Hair-oil— żejttar-ra8(ghaz-zaghar).
Haib-pbnoil — pinzell taz-zagħar
(fin) ; pinzell minn dawo li icunu fil
pinna tar-rix.
Hair-pin — f urficetta.
HAiR-BBATiNO—Ianzit għal cluBi taB-
Biggijiet, Bufà etc.
Haib-bhapbd — għamla ta (bhal)
zaghra.
HAiB-BHiBT—Ibies ohxon li inigghes
mal laham (li jilbsu minn taħt, għal
laham xi religiusi, patrijiet etc. li iri-
du jagħmlu penitenza).
Haib-sibvb — għarbiel taz-zaghra.
Haib bplittbb— wiehed li isib rka-
kat.
Haib bpbing — molla ta arlogġ (tal
ażżar).
Haib stbokb — gibda fina rkieka
fl-ittri mictuba jew fil calligrafia.
Haib-tail — isem (zorta) ta ħuta
(bħal fiamma)
Haib-worebb — min jaħdem ix-
zagħar ( jagħmel ċappetti miz-zaghar
tan-nies. )
Haib-wobm — isem ta duda twila u
rkieka.
Hairlbt — zagħra żghira (rkiekaj.
Haibt — collu jew mimli zagħar,
muswaf, muzghar.
Haj (floc Hadj)— ara Iladj.
Hajo— zorta ta lifgha bil capoċċ fuk
rasha li tinsab fl-Egittu.
HAKB->(ħuta) il. merlozz; kanniċ
ghal gbejniet ; bniedem għażżien ;
maztura għal għalf (icheU tal bhej jem;
kabda kanneb jew għażel(chemm jak-
bad fidu riztiel ) ; titgħażżen.
HAKBM—ħachem, gvematur, cap ta
belt fl-India.
Hakot— xorta ta ħutabhal marlozz.
Halbbbt— alabarda, lanza ; to send
to ihe halberda, ticcundanna għas-swat;
two ofthe soldiers were eent to tlie haU
berds, tnejn mis-suldati gew iccundan-
nati ghas-swàt.
Halbbbdibb — tal alabarda ( min
iżomm jew igib I-alabarda jew il-Ianza.)
HAiiOB— xorb mielaħ, li isir mil in-
eriuri tal ħut ; pickles etc.
Halcton— il għasfur ta San Mar-
tin, isem ta tajra tal ilma ; quiet, ħie-
ni ; alas for àiose halcyon day$ ! Ah
jaħasra gnal dawc il granet (żmien)
tal quiet u ħieni (tal hena). ^
Halojonian - quiet, tal paoi, tal he-
na, ħieni.
Halb — tiġbed, tiggebbed ; kawwi,
msaħhah ; shiħ, f saħtu, jifla^, gibda ;
ġbid ; four liona haled ihe duggie/i
wheehy ( Heats, Endymxon\ erba Ijuni
jigbdu ir-roti kawwijn (goffi) ; between
this plucking and haling, tliere was no
atrength left in the midat ( P. HoIIand,
Liviu9jy bejn dan il gbid u*t tigbid ma
chienx baka ebda sahħa ; last year we
ihought him strong and hale^ but noto
he's quite anoUier thing, CSwlft), is-
sena I-oħra ahna ħsibna li chien tajjeb
u kawwi (f saħtu), iżda issa m'hu xejn
minn dan.
Halbnbbb— kawwa, saħħa.
Haleb— min jigbed, gebbied.
Halbbia— xorta ta pianti li jicbru
fli Stati Uniti (America).
Half— nofs, tebka ; taksam, tinka-
sam ; half a day^ nofs ta nhar; an hour
and a hatf sigha u nofs ; half dead,
nofsu mejjet (actar mejjet milli ħaj) ;
loe went halfway togelher, mxejna nofs
it-triek flimchien ; to break in half
taksam min-nofs (fi tnejn) ; he had to
half his money, chellu jaksam f tewg
porzionijiet il flus tieghu; to cry lialves^
tippretendi in-nofs ; to go halves, tagh-
mel sħab (tidħol sieħeb jew taksam
ma ħadd jeħor) ; hal^and half taħlita
ta birra sewda ma birra bajda (tazza
birra nofsha bajda u nofsha sewda,
jew ale u porter),
Half-blood — aħwa m'huz minn
missier wieħed jew minn omm waħda.
Half-blown — mbexxak ( blanzun
jew warda).
Half-boabdbb — student, scular li
jecol biss f nofs inhar fli scola li jit-
ghallem — u għal I-ichel ta fil għa-
zia etc. u għar-rkad imur id-dar.
Half dound — b'mezza legatura.
Half bbbbd — mnissel minn żewg
razez.
Half-bbothbb — ħu minn missier
wieħed jew minn omm wahda.
Digitized by
Google
ħAh
- 608 -
fiAL
Halp ohbbk— wiċċ, mill genb.
Hàlf olammed — mgewwaħ, mejjet
bil ġugh.
Half cook— rpos ; his gun waa at
half cock^ 11 zcubetta tiegħu cbienet
fuk rpoB.
Half-crown— tmintax rbigħi (żewġ
zelini u nofs).
Half-dimb— biċċa flusy munita^ta li
Stati Uniti (America) 11 tiswa żewġ
soldi u nofs jew tliet carnijiet tagħna.
Half dozbn — sittay jew nofs tuż-
żana.
Half BAOLB— biċċa munita (flusta)
li Stati Uniti (Àmerica), 11 tiswa 6dol-
larl jew ftit actar minn llra Inglisa.
Half-face— nofs wiċċ, wicċ iħares
la genba ; wiċċ ta wiehed msejchen ;
wlċċ batut ; he haih a halfface like my
faiher^ ( Shakespeare, King JohnJ^
chellu wiċċ ta batut bħal missieri.
Half guinba— nofs guinea jew gha-
zar xelinl u nofs.
Half-hbartbd— biered, b'nofs kalb.
Half-holidat— nofs festa, nofs va-
canza.
Half nouR— nofs sigha ; everij half
Itour^ cull nofs sigħa.
Half hourly— ta cull nofs sigħa.
Half LBNaTH— (ritratt) mezzo bust.
Half MOON— nofs kamar.
Ualf paob— nofs pass, pass regu-
larl ; dac 11 pian 11 icun hemm bejn in-
dana taraġ u oħra ; we met at ilie first
half pace, Itkajna fl-ewwel wesgħa tal
Indana tat-taraġ.
Half past— u nofs sigħa, half past
iwo^ is-sflbgħtejn u nofs ; at lialf past
twelve^ fin-nofs sigħa (ta wara nofs
inhar).
Half pay— nofs paga, (pensioni) ; he
is on halfpay now^ kiegħed jeħu nofs
paga issa (pensioni^.
Half-pbnnt— sitt ħabbiet; give him
a ha' penny, atih sitt ħabbiet ; ha pen-
nieihj b'sltt ħabbiet.
Half-pint — terz ; a half pint glass,
tazza tat-terz.
Half priob— nofs prezz ; / want to
sell Uiis at half price^ irrid inbigħu
b'nofs prezz (bin-nofs 11 jlswa).
Half quartbr — it-tmlenja wahda
( tas-sena ) ; every half quarter^ ċuU
zahar u nofs.
Half rip — zorta ta serriek (tal
idejn) tal mastrudazzl.
Half rotal— zorta (qualità) ta car-
ta ta li stampa 11 tcun 21 pulzier b*14,
jew 20^ pnlzler bl 18 11 pulzler.
Half soholar— wieħed li ma jafz
wlsk scola— li jaf chemm chemm jid-
dobba.
Half sbas ovbr ' mċaklak, zurban,
daks zejn allegru.
Half siGHTBD— 11 ghandu vista de-
boli, 11 għandu għajnejh ftit għajenin.
Half sistbr— oħt mill missier biss,
jew mill-omm biss.
Ħalf sovbrbion— nofs lira, għazar
zelini.
Half starved— nofsu bil j[ugħ, mit-
mugh chemm chemm 11 ankas jizba.
Ualf sTBP-~fil musica, semiton jew
nofs ton.
Half wat— nofs triek; a half way
house; dar fnofs triek.
Half-wisb ^
Halfwit y belhieni, ibleħ.
Half-wittbdJ
Half-tbar— sitt zhur.
Ualf-tbarlt— cuU sitt zhur, ta cuU
sltt zhur.
Halfbr — min jaksam ħaġa fi tnejn;
sieħeb, min jidħol fis-sehem jew għan-
du in-nors.
Halibut— isem (zorta) ta ħuta ċatta
ta għamia tonda.
Halimas— 11 għejd 11 mwiet.
Haliooraphbr — min jicteb fuk il
bahar.
Haliographt— descrizioni (chitba )
fuk 11 baħar.
HALioTis-kozra tal frott tal bahar
(bebbuza) 11 donnha widna ta bniedem.
Halitus— nifs.
Halk— rocna.
HALL-daħla, intrata, sala, borġ,
castell ; palazz, kortl ; the First ITaUf
11 Prim'AuIa ( 11 korti civili jew ta
fuk. )
Hallaqb — dritt (ħlas ta flus) 11 iħal-
ias dac 11 ibigħ fsala curitur etc. f dar
jew palazz.
Hallblujah— alleluja; ferħ.
Digitized by
Google
haL
— 604 —
UtiU
Halliabd — cima għal isàr tal ban-
dieri eto. abbord ta bastiment.
Hallibr— xibca ( xbiec ) għal kbid
(li nfiib) tal għaeafar.
Halliqn — briccun, banavolja, ragel
ħażin ; mara fonkla gellieda.
Hallitb— isem ta mineral.
Halloo — tisa, taghmel il curaġġ jew
1-almu il clieb ; tchecci bil għajjàt jew
tgherrex ; tgħajjat ; ipsewwes bil għaj-
jàt; għajtataoAt/ Ehil
Hallow— tkaddes, tissantifica; lutl'
Imoedbe jTAy n(i//i«,icun mkaddes Ismec;
tbierec; tliere Uiey were wed and huUow-
edby tlie priest^ (Swinbariie ), hem-
mec chienu mtejgin u mberchin mis-
Sacerdot.
Halluoinatb— tiżbalja, tarra, tmur
żball b'rasec.
Halluoination - żball, għilt, bluha
tal mohħ.
Hallux — is-saba il cbir tas-siek.
Halm— tiben.
Halmaturus— isem (xorta) ta anni-
mal b*erba sakajn.
Halo — kawwara ta dwar ix-xemz
jew il kamar; diadema dwar ir-ras tal
Kaddisin; iddawwar b*kawwara, tagħ-
mel kawwara, tagħmel diadema f'ras
Kaddis etc. ; iddawwar b*diadema.
Halobo • mdawwar b'kawwara jew
b*diadema ; do you eee the moon liow
halloed she is tO'nightf tBX^ il kamar
x'dawra (x*kawwara) għandu iMejIa?
Haloio— taħlita chimica li tagħmel
melħ bħal dac tal bahar.
Halosbl— xorta ta melħ chimicu
Ctal chimica).
Halsb— il għonk, il grieżem ; tgħa-
fas fil grieżem ; tisa, ittalla (kluh etc);
issellem.
Halsbr— gherlin.
Halt — wakfa, tferċiħ; wiekaf, mfer-
ċaħ, zopp ; isem (xorta) ta marda fin-
ngħaġ ; tiekaf, tferċaħ, twerreċ, tifroo,
izzappap; twakkaf; tcun bejn ħal-
tejn,'jew bejn iva u 16 (tcun fid-dubiu);
the aoldiera tnade a halt in ihe village^
is-suldati għamlu wakfa (fermata), jew
wakfu, fir-rahal.
Haltbr— min jimxi mferċiJi jew
izappap fil mixi ; cappestru jew ħabel
għar-rbit il bhejjem ; ħabel jew siegla
tat-tgħalik ; ixxidd cappestru, torbot
għonk b*ħabel ; tgħallalc ; tgħalik ( il
foroa ) ; the bottom ofall i$ the/ear of
Uie Iialter^ not ofany deieatation of the
offence, (Bunyan, Pilgrim^s Pi*ogre$8j,
il biċċa collha hi biss il biża tal forca
(li icun mgħallak) u m'hux mibgħeda
tad-dnub (tad-delitt jew htjaj.
Haltbrman— bojja.
HALTiNQ-twakkif fil mixi -, tferċih.
Halyanver - min (dac) li inaddaf il
metalli etc. li jinkatgħu mil minieri
mit-taħlit li icun magħhom ( jew li
icun fibom )
Halvans - trab, ħagar etc. tal me-
talli chif jinkata mil minieri (mhallat
chif icun, jew billi icollu miegħu) ka-
bel ma inaddfuh jew isaflfuh.
Halvb— taksam min-nofs, tofrok fi
tnejn ; ittebbak ( iġġongi njam etc.
nofs u nofs ma xulsin) ; he is to halve
that vwney with you^ għandu jaksam
dawc il flus miegħec.
HALVB-NBT-xibca ghal ħut.
Halves I ~- ta bi sħab ! sħab I (bħal
meta igħajtu it-tfal li icunu flimchien
meta xi hadd minnhom isib jew jakla
xi haġa, biex min ighajjat jagħmel id-
dritt lijeħu in-nofs ta dac li ħadd
jeħor icun sàb jew kala) ; nofsijiet, teb-
kàt.
Halvivq - ksim min-nofs.
HALTARD—cima etc. għal majnar ta
kluħ etc.
Ham— perżuta; coxxa taħaniirjew
ta annimal ; issajjar perżuta.
Hamadryas - xorta (isem) ta xadin
cbir li igħejdulu ucoll Baboon^ igham-
mar jew jinsab fl*Àrabia u fl-Abissinia.
Hamal — • isem ta chewcba fissa
{X'Arietis).
HAMARTĦRiTis-il pullagra ( li tin-
hass fil gisem collu, m*hux fir-riġlejn
biss).
Hamatb I bil ganċ, b'ganċ ; li fiħ
Hamated /ilgandjiet.
Uamblb— takta barra (biċċa mil gi-
sem, siek etc.) ; takta barra il biċċa
ta isfel jew il kiegħ ta sakajn chelb
biex ma icunx jista jigri.
HAMDURa — Amburgo, wahda mil
Digitized by
Google
HAM
— 606 —
HAM
bliet cbar u cammerciQsi tal Qerma-
nia ; ta Amburgo.
Hamb— biċtejn njam eto. magħwgin
li jagħmlu maħanka ta żiemel.
HAMBSUOKSN—tisrak bniedem fda-
ro stesB; tattacca, tati xebgħa u tisrak,
jew tassasBna, bniedem meta icun f da-
ru stesB.
Hamiform— ii gej bħal ganċ, milwi
(fit-tarf) bħal ganċ.
Hamite — wieħed minn ulied Cam,
wieħed mnissel minn Cam.
Hamitio — tan-nisel u tal lingua
(Isien) ta Cara.
Hamkin— spalla tamuntun misjura,
moħxija jew mimlija.
HAMLBT—raħal żgħir, rħajjel.
Hamlbtbd— li kiegħed (igħammar;
f raħal żgħir.
Hammbl — mandra, razzett, fejn
iżommu il bhejjem biex isemmnubom
għal katla.
HAMMER—martell ; tati (jew iBsam-
mar) bil martell, itterrak; kirda;
grillu (ta xcubetta etc.) ; tħawwad ir-
ras (tistorba, tisrom) ; tagħmel għal
xi ħadd bla ħniena; ateam hammer^
martell (mazza) li jaħdem bli steam ;
hammer this plaie well, ati bil roartell
(immartella) tajjeb din il pianċa;
St. Atigustine is Iċnoum aa tlis renowned
pillar of truth and ihe hammer of here-
sies^ Santu Wistin bda magħruf (miz-
mum) bħala colonna famusatal verità
u kirda (kerried) tal eresia ; have you
ever seen the hammer ofan old fiint
lock gun ? katt rajt grillu ta xcubetta
(azzarin) taż-żniet ? a thousand things
are hammering in his head, għandu elf
ħaġa jisormulu jew iħawdulu rasu ;
Better to clear forests than hammer at
this gentlewoman (Tennysoii, Princess\
aħjar tnaddaf boscbjiet milli tagħmel
għal, jew tattacca, bla ħniena lill din is-
sinjura; he hammered out his ov>n
fortune^ sar nies waħdu billi gibed bi
snienu (bil għakal tiegħu); Icantham-
mer this into his head, ma nistax
inwaħħallu dana frasu ; hammer and
tongs^ bil ferm, bis-saħħa, bl-aħrax ;
he fell on them hammer and tongs, niżel
fukbom bl-aħrax.
Hammbr AXB—lexxuna tal .mastru-
daxxi, (in-nsAħa l-wsAda tlakkax jew
takta u 1-oħra biex issammar).
HAMMER-OLOTH-dac il għata tad-
drapp li bieb icun mgħotti is-saldatur
ta xi carrozzi ta nies cbar (bħal dac
tal carrozza tal Iskof etc.)
Ħammbr fish — il gabdoll.
Hammbr hardbn I immartellar (tati
Hammbr hardbr j bil martell ) fuk
ħadid jew azzar cbiesah biex tagħlak
il pori u issaħħu actar.
Hammbr-hbad— il ħadid tal martell;
(martell bla mancuj.
Hammbr headbd— b'rasu bħal mar-
tell (li għandu rasu donnba martell).
Hammbr hbaded bhark — xorta ta
gabdoll, xorta ta chelb il baħar jew
corazza.
Hammbr-man— min jaħdem (jew jati)
bil martell.
Hammbr BLAa — dac is-sadid li isir
bħal kxur kxur wakt li il ħadid icun
fil forġa ("li jaka mbagħad, meta jic-'
saħ, bid-dakkiet tal martelU.
Hammer-stonb— gebla maghmulha
(\i gejja) bħal martell.
HAMMER-woRT'isem ta ħaxixa. .
HAMMERABLB—Ii jista jinħadem bil
(tajjeb għax-xogħol tal) martell.
IlAMMERBR—ara liammer-man.
Hammbrino — tismir, dakkiet bil
martell; agitazioni jew tħewdin ta
ħaġa fil moħħ.
H ammock— branda.
Hammock-battens I il ħolok etc. ma
Hammook-raoks /fejn il baħrin
jorbtu il branda tagħhom abbord.
Hammook NBTTiNGS— il post fojn jcr-
fgħu il branda tagħhom bi nhar il
baħrin.
Hammogk shroud— il chefen tal ba-
ħrin etc. ( billi il baħrin igħejdu li
meta imutu fuk il baħar icheffnuhom
fil branda tagħhom u jerħulhom jinż.Iu
fil kigħ.;
IIamosb I milwi bħal ganċ, li gej
Hamous j bħal sunnara.
Hampden-glubs ( akra Ilamdem ) —
casini ( xirchiet etc. ) li chienu saru
mal Inghilterra collha fis-sena .1816
biex Jaħdmu halli issir riforma fil
gvern Inglis, li il Parlament imbagħd
iddecida li ir-riforma li cbienu iridu
Digitized by
Google
BAM
— 606 —
HAN
chienet rivoluzioni ; msejħin hecc |
għall John Ilampden, patriott IngliB,
li miet fi tkabida f Oxfordshire fl*24 ta
Qiunju 1648).
Ħampbr — kartalla, koffa, xchiel,
tkiegħed fkart^IIa, fkoffa ; ixxecchel,
tfixchel, tisrom, tħawwad; ħbula, cimi
etc. )i icun hemm fuk cverta ta basti-
ment.
Ham shaoklb— ixxecchel barri etc.
billi torbotlu rasu ( minn krunu ) ma
waħdaminn sakajh ta kuddiem; ix-
xecchel, tfixchel.
Ħampib— pastizz bil perżut.
Hamstbr - xorta ta annimal ( ġur-
dien jew far ) li jagħmel hsara cbira
fir-raba, 1-actar iżda fil kamb.
Hamstrinq— il gherk tal coxxa ; tak-
ta għerktal coxxa ; tgħattab.
Ħamulosb — ( werak etc. ) mghotti
b'pil rkiek jew ħjut rkàk ; li għandu
(li fiħ) ganċ żgħir.
' Hamulub— strument bħal ganċ għal
xi operazionjiet tat tobba.
Hanapbr — il borsa tal flus (it-tesor)
li jeħdu magħhom ir-renjanti meta
imorru minn pajjis ghal 1-jehor ( jew
xi mchien) ; it-tesor reali, 1-erariu pu-
blicu.
Handalitbs— settà ta Maumottani
(Toroc).
Hanob - samrott ; it-truf ta arc, ta
ħnejja, jew iż-żewġ truf ta ħnejja jew
loġġ ta bieb etc. fejn ipo|ġu fuk il bla-
ta ; rpar ta fuk cverta (tan-naħħa tal
poppa etc. ) ta bastiment.
Hand— id, chitba; ħaddiem (ragel),
lancetta ta arloġġ ; chejl ta għoli taż-
żwiemel, jew erba pulzieri għoli; naha;
mimli id jew ħafna (minn tahfen);
mancu, makbad ; xogħol, biċċa xogħol
jew opra ; għemil ; ħacma (gvern,
dixxiplina) ; prezz, siwi ta ħa|a ; triek
direzioni ; il carti li icollu wiened fidu
(meta icun jilgħab xi partita) ; man
(fil-logħob^, hames oggetti (ngħejdu
aħna lott ta hames laringiet jew ħames
aringhi etc. għal bejgħ) ; tnewwel,
tati ; tgħaddi minnisel għal jeħor;
takbad, tmiss b'idec; tmixxi wieħed
minn idu ; timmaniġġa ; taghlak kala,
takbel fix-xogħol, tgħejn; my right
haml, idi il-lemenija ; he fell inlo our
hands now, issa waka f idejna ; the boyn
have to torite large hand, it-tfal iridu
jictbu cbir (chitba ta ittri cbar) ; she
liae a fine hand, ticteb sabiħ ferm
(għanda calligrafia jew chitba sabiħa
ħafna) ; / know hia hand, nagħrafha il
chitba tiegħu ; toe had 90 hands more
engaged, kabbadna disgħin ruħ oħra
jandmu ; a Dictionary containing a
natural history reqiiire$ too tnany
hands a$ well as too much time (Loeke),
Diziunariu li icun fih li Storia Natu-
rali irid hafna chittieba fnies jaħdmuj
u ħafna żmien ucoll (biex isir); Hie hour
hand, the minute hand^ and the seconds
hand o/ a watch, il-lancettina tas-si-
ghat, il-lancettina tal minuti, u tas-
secondi ta arloġġ; the horae i$ 19 hands
high, iż-żiemel gholi 48 pulzier ; I saw
hanging$ both on thi$ and on that hand
of the liall, rajt tapizzeria sewwa il din
in-naħa cbemm ucoll in-naha I-oħra
tal camra (sala); on the one hand 1 wi$h
you would go, but on the ot/ier hand I
dread the con$equence$, minn banda
nixtiek li chiecu tmur u mil (banda)
l-ohra nibża minn dac li jigi (isir) wara;
we had a hand (jew handfulj of nut$
each, ħadna mimli id gellewż cull wie-
hed ; you have made a fine hand, feUowe!
(Shttk'ipeare, llenry Vfllj, 1-aħwa,
ghamiltu bicċa xogħol sabiħa I ; a$ Iler
Majesty hath received great projit, $o
may she, by a moilerate hand, from time
to time, reap tlie like, (Baeon, Henry
VII J, billi ir-Regina sabet kligħ cbir,
hecc ucoll, tista, bil ghemil tagħha prn-
denti, tarġa cuU tant icollha (tagħ-
mel) li stess ; he bore a heavy hand over
the citizens, chellu ħacma (dixxiplina)
cbira fuk in-uies tieghu (tar-renju etc.);
business is bought at a dear hand, where
Uiere is small dispatc/ij (Bacon), 1-affari-
jiet jinxtraw bi prezz għalimeta (fejn)
icun heraim consum ftit; con$ult of your
own way$, and think which hand i$ best
to take, (Ben Jonsoo), icconsulta lilec
in-nifsec u ara liema hi l-ahjar triek li
takbilloc ; / hat^e ajine hand now, issa
għandi id sabiha (carti tajbin) f'din
il partita jew logħba ; five orangee for
$<de make a hand, ħames laringiet gnal
bejgħ, jaghmlu lot, jew luxnd; I bought
Digitized by
Google
HAN
— 607 —
HAN
a hand ofherrings for iwo pence^ xtrajt 1
lot ta bames aringbiet bżewġ soldi;
cari you hand me ihose two books please ?
tista tnewwilli ftkabbadli fidi)dfiwoiż-
żewġ cotba, jecc jogħġboc; hand him ihis
liammer^ tih (newwillu) dan il mar-
tell ; ihese monumenis are io he handed
down io fuiure agea^ dawn il monu-
menti iridu jibkgħu ghaddejjin (neż-
lin ) minn generazioni ghal 1-oħra
ghas-seculi li għad iridu jiġu; if you
can command ihese elemenis io silence^
we wili noi hand a rope inore, (ShiikeH-
pett»', The Tempesi), chiecu cont tista
iġġagħal dawn 1-elementi jisctu, ma
conniez chiecu ncunu nistghu immissu
(nimmaniġġaw) ħabel actar b*idejna ;
ii is your duiy io hand ihis young man
over ihiSf hua dmir tieghec li tmixxi
lill dan il ġuvni minn idu (u tgħad-
dih etc); I hless mv cliains, I hand my
oar^ (Prior^ Ladys looking-glass), in-
bierec il ctajjen tiegħi, nimnianiġG[a il
mokdiet; iliey had to liand ihe sail ai
once, chellhom jagħalku il kluħ ma-
lajr ; lei mypower and means Iiand wiili
my willy ħalli il kawwa u il mezzi li
għandi igħojnu ir-rieda (il volontà)
tiegħi; ai hand^ fil krib, fil kabda;
ihe school is near ai hand^ li scola
fil vicin (krib, hawn m'hix fil boghod) ;
ai any hand (jew on any accounij hi
chif inh\ ; lei himfetch off his drum ai
any hand (Shakespear, AlVs well ihai
ends wellj, ħallieh ("erħilu) igib it-
tambur tiegħu, hi chif in hi ; ai no
hand, għal xejn ; ai i/ie hand (jew hands)
of minn idejn ; lei Mary dress the meai
in my sighi ifiai T may be sure io eai ii
ai her hand, ħalli Mari tirranġa il-
laham kuddiemi biex ngħejd li jena
chiltu taesew minn idejba ; ai frsi
hand, ġdid, mil fabbrica dritt ; ġdid
mil labra etc; secoud hand, eeconda
mano, mixtri minn għand wieħed li
icun ġa xtraħ minn għand hadd jeħor
(usatj ; by hand, bl-idejn ; / had io
send my leiters'by hand, chelli nibgħat
littri minn id għal id (mal massiggier
etc. tiegħi) ; from liand io hand, minn
wieħed għal Ijeħor, min id għal oħra
(lill Xnlvin); in hand, fl-idejn, li kieghed
isir ; wliai revels are in hand f (Sbakes-
pejir, Midsummer, Nighi*s Dream), -^
tbahrid jew xalar kieghed isir (kegħdin
jagħmlu); ihis is noi periineni io ihe
niaiier in hand^ dan xejn magħan-
du x'jaksam ma 1-affari li għandna
f-idejna ; to keep in liand, iżtomm
mirgun ( issiccat etc. ) ; lie kept his
horse well in hand, żamm i^i-żiemel tie-
glm mirgun (magbfus birriedni etc )
tajjeb; in one's hands, bil hacma (taħt
il cmand) ta ; leave ihe matier entirely
in his hands, ħalli collox f idejh, chif
jagħmel jew iriegi hu ; off one's
hmids, spiċċat. mitmum, lest ; on
hand^ għal bejgħ (fl-idejn, għal bejgħ,
jew miżmum ) ; there are stiU 6 co-
pies of ihe book on hand, għad baka
sitt copi oħra għandi (jew għandec)
għal be^għ etc ; oiii of hand^ malajr,
minnuoh; iliey execuied his order out
o/Aa/ic^għamlu li kalilhom minnufih ;
under one*s hand^ bil firma (isem) ta
dac li iciin ; / Iiave a note under his
hand, ghandi cedula bil firma tiegħu ;
Iiand in hand jew {hand-in-handj, flim-
chien; id fid ; Enoch and Annie siiting
hand in hand, (Tennyson^, Enoch u
Ànna chienu kegħdin bilkeghda id
f id ; beauty and anguish walking hand-
tn-/ianrf, ('lennysuD, Dream of Fair
Women), il ġmiel u iddwejjak ta kalb
jimxu flimchien ; to go hand in hand^
ticcoopera ruħec, tahdem ma (flim-
chien ma hadd jeħor ) għal biex tir-
nexxi ħaġa ; hand'in-Iiand, tajjeb adat-
tat, li igħodd, a kind of hand'in-Iiand
comparison, ( Shakespear, Cymbeline),
xorta ta paragun adattat ( tajjeb, li
jokgħod, jew li ighodd); hand over Iiand
id fuk 1-ohra, malajr, bla telf ta żmien;
to climb a rope hand over hand, titla
ma ħabel fuk idejc ; hand oter heady
addoċċ, bla attenzioni, chif gie già ;
his work seems io have been done
hand over- head, donnu għamel ix-
xogħol (li chellu jaghmel) chif già gie
jew addoċċ ; hand io hand^ sider ma
sider; ihey foughi hand to hand^ gew
sider ma sider jew fl-idejn ( iggiel-
du ) ; fiom hand io mouth, li takla
tieclu ; we are living hand io mouth,
keghdin ngħejxu hobżna ta cull jum
( li nakilghu niecluħ); Imnds offl
Digitized by
Google
HAN
— 608 —
HAN
ara tmissni b'idejc, (niżżel idejc minn
faki) ; lieave on hand^ jebes jew tkil
biex tkandlu b'idejc jew biex timma-
niġġaħ; Hght in Jiand^ facili, ħafif, biex
timmanigġah ; to ask the hand ofy titlob
bi żwieġ (b'gharusa) ; to give the hand
o/, tati b'gharusa jew b'għarus ; to be
hand and glove with^ tcan haġa waħda
ma ; he is handand glove witli him now^
issa haġa waħda (habib ta gewwa)
miegħu ; to bear a hand jew to give a
helping hand^ tati dakka ta id, tgħejn ;
to bear in hnnd jew to bear on hand^
tidħac b'xi ħadd(lewwel twegħdu ħaġa
imbaghad flia iżżomx chelmtec, tidħac
bih) ; to change hands, tgħaddi minn
idejn ghal oħra jew minn sidgħal jeħor;
to come to hand^ tircievi, jasal fidejc ;
to get hand, tieħu jticoHocy influenza,
(jew setgħa fuk xi ħadd); to give
one*8^ liands^ tapplaudixxi, iċċapċap
idejc, tagħmel applaus; to give the
hand to, tagħmel paci (tissewwa, billi
tagħmel ħabib ma; ta have a hand
in, icolloc mano in paata^ icoiloc x'tak-
sam ( tcun mdefies ) f facenda etc. ;
/ am mre he has a hand in tliis buaineaa,
jena sgur li hu mdeffes ( mdaħhal,
għandu xi sehem jew parti) f din il
facenda ; to Itave one's hands fuU^
icolloc x'taghmel wisk, tcun mgħallak
bix-xogħol ; to hold hand with^ tħab*
batha ma ; she in beauty, education^
blood, holds hands with auy princess in
the world, (Shakespear, King John),
hia, ghal ġmiel, educazioni, u għal dac
li hi razza (demm jew nisel) tħabbatha
ma cuU principessa tad-dinja ; to hty
hands on, tassalta, tmidd idejc fuk ;
tati is-salt, takbad taħt idejc ; to put
Cjew stretch) forth the hands against,
tattacca, taħbat għal, tmidd idejc fuk ;
to put the last hand to(to put thefinish-
ing hand to)^ tati 1-ahħar dakka ( ti-
spiċċa xogħol minn idejc^ ; to sct the
liand to, tagħmel ; to shake hands^ tieħu
b'id ; shake hands, gib idec hawn ( ejja
nieħdu b'id xulxin) / shook hands wifh
the King, ir-Re ħadli b*idejja ( hadt
b'idejn ir-Re), to strike hands, taghmel
Jatt, tagħmel tajjeb; to take by the
and, tieħu taht it-trigija (taħt il cura
jew fil ħsieb) tiegħec ; to take in hand,
tittrapprendi, tieħu fidejc, tiehu fi
ħsiebec biex taghmel ; to wash one*s
hands of taħsel idejc, tnehħi minn fuk
spallejc pis jew responsabilità ; a cool
hand, vf'iċt ioHi bla mistħija(bniedem
li ma jisthix) ; a heavy liaml, ħruxija,
severità; an old hand, wieħed li għan-
du il pratca, li jinkala, mħarreġ sewwa
fħaġa ( xogħol etc. )J « */^<^* /taiirf,
ghass, rtnba fix-xoghol, indiiferenza
jew bruda ; a strict hand, dixiplina; ri-
gorosità ; clean hands, innocenza, nuk-
kas ta ħtia; you buy always at the worst
hand, dejjem tixtri bil għali (jew mil
agħar li icunhenim); / haveiifrom
very good hands, din nafha (smajtha)
Liinn banda tajba f la min jemminha^;
to get the ttpper hand, tibka rebbieh ; to
go from the bttsiness in hand, toħroġ
barra mill argument (ma tokgħodx
ghal pont fid-discors, fi quistioni etc.);
to pay money in hand, tati il flus kud-
diem jew tati il capparra ; underhand
dealings, xogħol (għemil) minn taħt
(sigriet) ; he is my right hand, jiswieli
ferm (jahdimli form, Alla ħares ma
chienx hu għalia).
Hand axb— lexxuna żghira.
Ħamd-bill — ballun, ballabrott;
logħba tal ballun (meta jatuħ bl-idejn).
Handbarrow — carretta, catalett
(jgħejdnlu ucoll stretcher).
Hand-baskbt - bixchilla bil ghalak.
Hand-bbll — kampiena zgħira (ta
fuk mejda etc )
Hand-bill— sicchina mgħawġa bħal
mingel li icollom il genniena għaż-
żbir tas-siġar ; ronca.
Hand bill-— strixxa carta stampata;
avvis, folja carta stampata li icun fiba
xi informazionijet (tal pulitca etc.) li
ikassmu fl-idejn.
Hand blow -dakka b'id (blid).
Hand book — ctieb żgħir (li tista iż-
żommu fidec) b'xi descrizioni etc. ta
xi ħaġa (compendiu).
HAND-BHàOB — rebeccbin.
Hand bubadtħ — xiber (bħal meta it-
tfal ichejlu lil-loghob tal boċċi b-idhom
miftuha ; il wisa li tieħu id miftuha
mit-tarf tassaba '1 cbir sat-tarf tas-
saba iż-2għir).
Hand-oart -carrettun tal idejn.
Digitized by
Google
HAN
609 —
H^N
Hànd-clot? — (^f loc handkerehie/J
mactar»
ĦANDOUFF—manetta (rbit tal ħadid
għal 1-idejn); timmanettia C torbot
l-idejn, mil polz, fil ħadid jewmanetti).
Hamd-dibbotob — ghajnana għal
dawc li jitgħalmo il piana biei iżom-
D^ idejbom sewwa fak it-tastiera.
Hand-dbill— rebecchin żghir għat-
titkib fix-xogħol tal metalli.
Ħand-dbop — ^jparalisi tal idejn.
Handbd — bl-idejn flimchien jew ġo
xalxin, id fid ; into tlieir inmosi bower^
handed ihey went, f Xilton, Paradiee
Lost\ gewwa il poat tagħhom id f id
marra ; empty handed, b*idejh vojta
( b'xejn fidejh); le/t'/uinded, xellaghi
(li jahdem etc. bix-xellog^.
Handbb • newwiely min inew^el.
Handfast— ħafna, kabda, jew żam-
ma bl-id ; żamma tcJit il ghajnejn; in-
dacrar, għassa ; i/ that ehepherd be not
in fiandfasf^ let him /fy, (dhakespetr,
Winter*8 Tale)^ jecc dac ir-ragħaj ma
icanx induorat (miżmum taħt il għaj-
nejn) erhila imur jewjaħrab.
HàNDFAST — torbot, tati il chelma
għal żwieġ ( ta għerusija ) ; torbot, iż-
żewweġ ; tati il chelma ; tliat gentle-
man ie hand/asted to my sieter, dac
is-siDJar għaros (ta il chelma) maoħti;
Iiand/ast^ marbut, għaruB.
Handfastino— ^nerucfija, rabta.
Handfastly— bi pleġġ, b'rabta, bil
chelma.
Hand-fbttbb— ara handcuffjeyr ma^
nacle.
Hand-filb —lima.
Hand-footbd — li għanda sakajn
donnbom (bħal) idejn.
Handfol — mimli id, ħafna, kabda ;
xiber jew wisa ta erba palzieri ; ftit,
when they entered the town tliey /ound
only a hand/ul o/ men^ meta daħla fil
belt ma sabax ħlief ftit nies.
Hand GLA88 — bozza għal piantijew
xtieli; impallettata SOsecondaJewnofe
minuta(li jueaw abbord meta jitfgħu il
ħabel etc. biex jaraw chemm hn miexi
jew ican kiegħed jaghmel fie-sigħa il
bastiment) ; mera żgħir (h\\ manca).
Hand-obapnbl— ancrott (ancra żgħi-
ra>.
Hand-gripb— għafsa (fl-id) ; tjcabida
sider ma sider.
Handoun — xcabetta, azzarin, ca?-
nun żgħir.
Hand-hook — ganċ biex jakbda il
(^għal maniġġ tal) balal.
Handioap— logħba tal carti bhal loo\
ti^ria taż-żwiemel meta icono mgħob-
bijn b'xi ħaġa jew iżidulhom xi tokol
(biex b'xi moa igibahom ta li stess
forza fil giri bħal dawc )i icuno ankas
minnhom) ; tati ponti aotar fil-logħob.
tal biljard lill wieħed li icun jinkala
ankas minnec; tati il vantaġġ f tiġrija,
billi tkighed ftit passi il kuddiem
dawc li jiġru ankas, jew tgħabbi b'xi
tokol jew tfixchil jeħor lill dawc ii
icuno actar ħfief jew żgħażah etc., biex
b'xi mod iggib lill culħadd xoria waħ-
da; in billiarde a superior player ie
handioapped by having to allow his in/e-
rior competitor a start o/ a certain
number o/pointe^ fil-logħob tal biljard
dac li icun actar baħri, jew li jinkala,
jati lill johor, li ican ankas jaf jilgħab
minnu, xi ponti yantaġġ(ngħejda aħna
jatih 10 sat-SO pont etc)
Handioap — tnxchil.
Handioappbb— dao li fit-tiġria iooHa
il ħsieb iżid pis etc. liż-żwiemel 1-actar
hfief ghal giri etc. biex igib lill culhadd
chemm jista icun ta tokol wiehed fil
giri.
Handiobaft — sengħa (xogħol ta)
idejn jew magħmul bl-idejn); ragel
tas-sengha ; tas-sengħa.
Handiobaftsman — bniedem tas-
sengha; ħaddiem.
Handily— bil galbo o chif imor^
sewwa chif jakbel, tajjeb ; li jinħtieġ.
Ħandinbss— heffa, convenienza.
Handing — mogħdija minn id għat
oħra ; tnewwil, għati.
Handing up — msiħ jew għerik bl-id
(b'idec) fuk xi haġa tal f&jjenza bil
verniċ biex tneħħila it-titpin li icollba
(biex iggibha tlekk).
Handiwobk — manifattora, xogħol
tal idejn, xogħol. ■
Hand jaok— leva biex tarfa rjus xi
travi tkal etc. o iżżommhom fl-aria sa
chemm iddahħal romblo (jew rombli>
ħalli tmixxi fokhom dac it-travo etc.
77
Digitized by
Google
HAN
— 610 —
HAN
Handkbrchibf — mactar ; th€ lioly
handkerchie/, il velu tal Veronica
(b-wiċċ CriBtu).
HANDLANOUAaB—cliein bl-idejn (biB-
sinjali) ighejdulu ucoU dactylology jew
cheirology.
Hamdlb — mancuy makbad, mradd
widna ; mezz (strument biex taghmel
jew tara li tirnexxilec haġa) ; takbad
tmi^B, tbaghbas, timmaniġga; tittratta,
tmur ma ; Oie handle ofa knife^ il man-
cu ta Bicchina ; the handle ofapot^ il
widna ta borma ; the handle of a wheel,
li mradd ta rota ; the liandle of a
sword, il makbad tax-xabla ; handle me
and see, for a spirit hath no fleah and
bones 08 ye see me have {Luke XXIV),
missuni (b'idejcom) u arau, il għaliex
Bpirtu ma għandux laħam u għadam
(gisem) bħal ma taraw li għandi jena ;
hands have they^ but they handle not,
idejn għandħom, iżda majimmaniġ-
ġawhomz ; how wert thou handled
beinq priaonerf (HlmkeBpear, IJen'
ry VI) chif chienu jittrattawc (imorru
mieghec) meta oont calzrat?; they tkat
liandle t/ie law say... dawc li chienu
jimmaniġġaw (jippraticaw) il ligi igħej-
du... ; <o give q handle, tkabbad, tati il
mezz, tforni it-triek etc. ; hi^ covxing
here gave a plausibU handlefor some
cen8ure,il migia tiegħu hawn tat caġun,
bir-raġun, li ighejdu in-nies ; a liandle
to one 8 name, titlu ; John is a C, M. G.
but 1 have no handUe to my name,
Ġanni hua C. M. 6. (Cavalier etc.)
iżda jena ma għandi ebda titlu.
Handlbablb— li jista icun makbud
mimsuB (bl-id) jew immaniġġat.
Hand lbad — Bcandall żgħir Cgħal
chejl ta fejn hemm ankas minn 20
kama fond.
^ Handler— min jakbad, imiss jew
jimmaniġġa b*idejh vasca jew conca li
għandhom gbax-xoghol dawc li jiccun-
zaw il gild.
Handlebs— bla idejn.
Handlino— mess, kbidjew maniġ-
|ar bl-idejn ; mawrien ( mgiba ma. )
diportament ; trattazioni, chif titchel-
lem fuk ħaġa; the handling ofa businees,
il maniġġar ta negoziu ; / cannot stand
thi8 handling about, ma nistax għalih
dan il mess (kbidj minn hawn n minn
hemm bl-idejn ; tlie way8 of their
doinge and handlinge are in their power,
il mod tal għamil u tal imgiba tagħ-
bom (chif jagħmlu u għandhom igibu
rwieħhom) hu fidejhom.
Hand looh — newl li jaħdem bl-idejn.
Handhaid — serva, seftura; and
Mary eaid: Lo the handmaid of the
Lord, u Maria kalet : eccu is-serva
t'AlIa.
Hand MAKiNG— serk, mess bl-idejn.
Handmill— mitħna tal cafe ( bżar
etc. ), mitħna tal idejn ( m'tiux li id-
dur bir-riħ etc. ).
Hànd obqan— caxxa ( orgni ) tad-
dakk.
Hand punoh — dic li biha itakkbu
biljetti etc. jew carti biex idommuhom
fkafla.
Hand-rail— paraman ( ħadid, bala-
vostri etc. ) f gallarija, taraġ, ma-
cna etc. ; scala ( sellun jew scalapisa )
ta abbord ; hand rail plane, ċana ton-
da (nofs tond).
Hand RUBBiNO — il għerik ta sakajn
iż-żwiemel (tal cavalleria) għal xi għo-
xrin minuta wakt I-ichel.
Handsail— kala żgħir tal maniġġ
tal idejn.
Handsaw— serriek żgħir.
HANDscRBBN—biċċa (xi ħaga) bħal
mrewħa etc. biex iżommuha f idejbom
is-sinjurini għal kuddiem wiċċhom
meta icunu kuddiem xi nar jew xi
dawl.
Handsorew— machinetta, leva, biex
tissospendi rjns ta travi eto. mill-art.
HANDSBL--I-ewweI flus li jidhlu tal
bejgħ etc. ; rigal ; flus kuddiem ; I-ew-
wel rigal li takla gharusa fit-tieġ;
I-ewwel biċċa xoghol ; I-ewwel beign ;
usat I-ewwel darba ; ta I-ewwel ; tusa
( tagħmel usu minn ) 1-ewweI darba ;
iżżanżan ; tati rigal ; tisperimenta, tip-
prova, tagħmel prova.
Handshears— mkass għal ktigħ tal
pianci tal metalli.
Handshob — ngwanta.
Hand-shuttlb— meccuc.
Hand-smooth— lixx (moħfi bil ma-
niġġ tal idejn) ; malajr, malajr; ħafif;
bil ħeffa; bil għakal, sewwa ; we 8haU
Digitized by
Google
^AN
6il-
flAN
carry on the rest hand smooih^ a ncom-
plu il bkia li għandna nagħmla bil
ghakal ( ħaGf haGf, sewwa chif imor
etc. )
Ħandsomb — sabiħ ; jixrak ; owiet,
mans, nobbli \ ahe U a handsome girl,
hia tifla sabiha ; it is not handsome for
you to say so^ m'hux sewwa jew ħapa
xierka (ma jixrakx) li inti tgħejd, tit-
chellem hecc ; ihe horse he bought is
not a very handsome one^ iż-żiemel li
xtara ma tantċ hu qoiet ( mans jew
ubbidient ) wisk ; handsome is that
handsome does^ icun nobbli (ta carattru
sabiħ etc.) dac li ghemilhu icun ta
nobbli.
Ħandsohe— issebbaħ, tagħmel sa-
biħ ; his device of handsoming a suit,
(Doone, Satires^ Book I); il ħabta li
għandu biez isebbaħ tagħmira (hwej-
jeġ etc. )
Handsohbly— bil ġmiel, bis-sbuħia;
sabiħ, tajjeb ; / intend to pay him
handsotnely^ feħsiebni inħalsu sabiħ
jew tajjeb ; handsomely, ħelu ħelu, bil
mod il mod ; lotcer the sail handsomely^
niżżel il kala ħelu ħelu (bil mod il
mod jew kajla kajla).
Handsohbnbbs— ġmiel,8buhia; cum-
dità Tgħal kabda).
Handspikb — manwella.
Hand bpinning MAOHiNB'-raddiena
(tal għażil tat-tajj&r).
Hand-btampb— timbru(bid-data etc)
għal littri etc. li icun għal cumdità
biex ma tokgħodx ticteb cull darba.
Handbtbokb— dakka ta id (bl-id>
Handtight — magħluk, issiccat,
marsuBetc. chemm jista icun(bl-idejn)
Handviob— mursetta (morsa żgħira
tal idejn).
Hand-whbbl— rota ta torn etc. li
iddawwarha bl-idejn.
Handwhilb — mument, minuta ; eve-
ry Iiandwhile^ cuU mument, Bpiss, cull
minuta.
Hand-wingbd — b'idejh bħal ġwie-
naħ, bħal farfett il-lejl.
Handwobk — xoghol tal ( magħmul
bl- ) idejn ; tagħmel jew taħdem bl-
idejn.
Handwritb— ticteb.
Handwriting — chitba, id, carat-
tru; is this your hand toritingt din ohit-
ba tieghec ? you are spoiling your hand
writingj kiegned tgharrak idec (ilchit-
ba tiegħec ) ; 1 know his hand writing^
nagharfu il carattru tiegħu.
Ħands down— facilment, bħalli chie-
cu xejn ; bħal tazz'ilma ; ifhe studies
Frenchy say for six months^ 1 am sure
he will heat every one in ihe class hands
down, jeoo jistudia il Francis, mkar sitt
xħur, naghmillec tajjeb li ighaddi lill
culħadd 61 classi bħalli chiecu xejn
(facilment).
HANDY—fil krib, fil kabda, jati ghal
idec ; tajjeb, jakbel ; li jinkala, mehjel,
tal ħabta, capaċi, mħarreġ ; / find this
>helf here very /landy, nsib din li icaffa
comda (tajba) ħafna għalija.
♦ Handtouff - dakka ta id (bl-id^.
Handy dandy— fliema id? (logħba
tat-tfal) ; dac il cliem, takbil, li igħej-
du it-tfal kabel ma igħejdu il naġa
riiema id tcun, ngħejdu aħna: "bakra
bikra tas-suUan, liema ħieħu nioħu...
dan''.
Handy fight — felieda bl-idejn.
Handygbipb — kabda (hafna) bejn
l-idejn.
Hang — tgħallak, iddendel, twaħħal,
tonxor, tittapezza (tiddamasca) ; tcun
mdendel ( tiddendel ) tixxejjer; id-
dum ; tiżżerżak, iżzomm (ma tniżżilxj;
go and hang yourself mur itghallak -,
a man cameforward to hang him^ inkala
ragel biex igħalku ; hang my hat on
tliat nail, dendel il cappell tiegħi fdao
il musmar; hang this picture above the
other^ waħħal (dendel) din is-santa fuk
l-oħra ; tvo had to hang all the rooms,
chelna nittapezzaw ( narmaw bid-
damasc jew niddamascaw ) il cmamar
coUha ; thy life sliall hang in doubt,
ħajtec f il ħajja tiegħecj iddum (tibka)
Bospisa jew fid-dubiu ; a voble stroke
he lefted high, whidi hang not^ għalla
idu biex jati dakka cbira, iżda żam-
mha, ma niżżiliex (re^ġagħha lura); to
liang about, titlajja, titniccher, tgħak-
rec ; iddur ma, tinżel fuk ; tibka ma ;
blessings liang abouthis throne (Shike-
8pear» Macbet/i\ il barca iddur ma
(tinżel u tibka fuk) it-tron tiegħu ; to
liang back^ tarġa jew tmur lura; to hang
Digitized by
Google
HAN
— 6ià —
HAN
iioion, tiddendel (għal fak) tbaxxi,
tmejjel ; he liang down hia head hefore
'received the hlow^ meijel (baxxa) rasu
kabel ma ħa id-dakka ; to hang fire^
iddam ma tati in-nar jew tispara
(bħal ma jiġrilu canan li idum fiit ma
jispara wara li jij;bdala il ħabel ta li
Bcartoċċ; ihat play hange fire^ dio
1-opra ma fihiex ruħ jew spirta (mejta
wisk) ; hang on jew upon^ twaħhal tcun
ta pis jew ta dwejjak, tittiechel ghal,
tibka; li/e hangs upon me and becomes
a burden, ħajti hia bid-dwejjak {radejka,
a nħoBBha saritli pia (għalija) ; fhe
hlame may hang on you, il ħtija tista
tibka miegħec (fakec); oA, how wretch'
ed you are if you hang on yourfriend'i
fortuncj ah, janasra, mischin, chemm
int ibleħ li tittiechel ("tgħejx bit-tam£)
tal gid ta (li tirhed il) habibec ; to hang
out, tesponi, turi, tkiegħed fejn jidher,
tperreċ; tokgħod, tgħammar, / say,
01 d boy , where do you hanp out ?
(h\ckeM,PickwickpaperSyChap XXX)
ohi ! fejnu, tfajjel» fejn tokgħod (fejn
int kiegħed bid-dar) issa ? to hang to-
gether, tcan (iiżomm^ flimchien jew
ħaga waħda, bhal xulxin ; let us hang
together, inżomma ma xulxin ; down to
hanging grounds, fl-art (l-isfel) mżerżak.
' Hano — niżla, żurżieka ; għakda,
(rabta) is-sastanza, il pont (ta discors;;
every body could understand the hang
of his discourse, culħadd fehem x'ried
igħejd bil cliem tiegħa ; hang choice, il
għażla ta haġa minn tnejn (żewg hwej-
jeg) ħżiena.
Hangablb — ^tad-dendil li jista jid-
dendel, tat-tagħlik ta min igħalku.
HANGDoa— briccun, ħabsi, bniedem
vili y ajiangdog looh^ ħarsa ta vili, ta
briccan ; harsa ta bojja.
HaNgnbst— għasfur li ibejjet kalb
il friegħi tas-sigar ; bejta tal għasafar
kalb il friegħi tas-sigar.
Hangby— wieħed li (min)ma jinka-
lax minn wara xi ħadd jehor; seguaci,
sidieb ; enter none hut the ladies and
their hangbies^ (Beo Jotison), ma jid-
ħol ħadd ħlief is-sinjuri (nisa) u dawc
li ma jinkalgħux minn ma dwarhom
(jew minn warajhom).
Hanq^r— min idendel, iwahħal jew
igħallak ; cinturin, strixxi tal gild etc.
fejn iżżomm mdendla ix-xabla ; brazz
għaddendil ta gagga etc. ; xorta ta
xabla kasira a mgħawga ( xablott tal
baħrin ) ; manca ta kampiena.
Hanger on — gbara, callu, jew wie-
ħed li jakbad miegħec a ma jerħic
katt ; bniedem fitt, jew xidia; dac li fil
minieri ikabbad il kfief etc. mimlija fil
ganċ biex dawc ta fak itellgħabom
mimlija.
Hanging — mżerżak, biz-żorżieka ;
mdendel ; tal forca, tat-tgħalik ; li
ħakka il forca ; tgħallik ; tapizzerija,
damasc ; haga mdendla ( bhal frott
fsigra) ; it is very expensive to culti-
vate ihose hanging' fields, trid tonfok
ħafna bieit tahdem dawc il għelieki
(ir-ràba) rożerżkin (gejjin bin-ni^Ja^ ;
/ saw him hanging there, rajta mden-
del hemm; he has a hanging loolr, għan-
du harsa (wiċċ) ta wiehed tal forca
(ta min ighalku) ; that is a hanging
offence, dac dnnb li hakku il castig
tal forca, hanging is the penalty of
wilful murder, in Malta, it-taghlik ( il
forca ; hua il castig (is-sentenza jew il
piena) ta min joktol (għax irid) hawn
(r)Malta; 1 love to see these hangiugs
in the church, nħobb nara dan id-da-
masc jew it tapizzerija fil cnisia.
Hanging-bragkbt— brazz għad-den-
dil.
HANGiNG-GARDBN—gonra fbk xulxin
wieħed il fuk mill jehor.
Hanging post— iċċaċċis ta bieb etc.
(il-lasti fejn icunu il mascli jeu il ħa-
didjet fejn jidħlu il fiminelli.
Ħanging stilb — il coxxa tal bieb
fejn jeħlu iċ-ċappetti.
Ħangman— bojja.
Hangmansħip — l-ufHciu, 1-impieg ta
bqija.
Hangnail— xulliefa biċċa gildażgħi-
ra u rkieka li icollna f subgħajna isfel
fejn jibda id-difer jew id-dwiefer tal
idejn.
Hang-nbt— xbiec bil malji cbar.
Hangwortħy— ta min igħalku, tal
forca.
HANK->merilla jew gażżra ħajt; raż-
na, Igiem ; the hanlc t/iat saine of them
have on their tmsting merchants, ir-
Digitized by
Google
HAN
^Ġid
tiAR
rażna ( Igiem) li x' uħud minDhom
ghandhom fak il mercanti tagħhom. ^
Hank — tagħmel (tchebbeb) fmeriUi,
jew ġnUri ; iddawwar (torbot) tajjeb
ħa^a b'ħabel.
Uamker— tixtiek ferm, (bil ħrara)
tcun mlebleb għal ; tistenna għal xejn,
tħuf ; he is hankering afier this place,
jiiLtiek wisk (mlebleb) biex jehu (jew
għal) dan il post ; it cannot bui be very
dangerom for you io hanker hereabouts
(8tike8),ma tistax ^lief ta|hli (tcor-
ri) biss, jecc tibka Tjew tokgnod) tħuf
hawn.
Hankbrimo— xewka cbira, leblieba
Hamkby pamkby— logħob, ċajt.
HAMKLB-^tobrom, tħabbel.
Uamlin. — il culleġġ Imperiali fiċ-
Cina, minn fejn jingħażlu actarx il
ministri tal Imperatur ta hemm.
Hamovbriam— tal, jew minn, Hano-
ver (Qermania).
Hansard— mercant tal bliet msejhin
tal għakda (lega) ta Jlause (jew tal
bliet ta Lubecca^ Colonjoy Brunswig^ u
Danzica) ; ià'JJebaies (discorsi etc , li
isiru fil parlament jew cunsil Inglis,
stampati ; msejħin hecc ghaliex stara-
pati mis-sinjuri stampaturi Hansard.
Hansb— lega, għakda, xirca.
Hamseaticlbagub — ixxirca ( għak-
da jew confcderazioni) ta mercanti li
chienet saret fis-seculu tliettax fii bliet
tal (iermania, biex tmixxi il cummerċ
sewwa Tmin għajr serk etc^
Hamsel— ara handsel.
Hanselines — xorta ta kliezet wes-
għin li chienu jilbsu dari ( fis-seculu
ħmistax).
Hansom xorta ta carrozza (carroz-
zin^ tal'chiri ( fl-Inghilterra ) fejn il
cuccier jircheb wara il caxxa fejn icun
il passiggier, msejjaħ hecc minn Han-
8om dac li għamlu lewwel darba.
Hansom oab - ara Hansom.
Hant — f loc have not jew has not ( li
igħejdu xi nies meta icunu jitchelmu,
m'hux għaliex hi scont il grammatica).
Hantle— ħafna, bosta, katigħ, salt,
partita.
Hap — giri, ġrajja, biċċata bla ħsieb,
xorti, tiġri, tinghata, tinzerta ; għata
( mantell, capoċċ etc. ) ; tgħatti għal
bard ; ly good hap^ ix-xorti riedet ;
hap what hap can, jiġri li jiġri ( isir li
isir ) ; ifheshould hap to come, jecc
katt jingħata il cas (inzerta) jigi ; he
should not be the betier hapt or covered
from cold^ ( More, Uiopia ), ma imis*
sux ( raa gliandux ^ icun mgħotti, jew
mleffef (milfuf) ahjar għalbard.
Hap harlot — xcavina, cutra ħoxna
għal ghata.
Haphazard— chif gie gie, addoċċ,
chif jigi, bix-xorti.
HaplAss— xortih ħażina, m'bux ix-
xurtiat.
Haplessly — sfortunatament, blà
xorti.
HAPLriE— isem (xorta) ta ħaġra.
Haply— fil cas, jecc katt, forsi, jista
icun ; bir-riżk, b'wiċċ il gid ; bix-
xorti.
IIappbn— tiġri, tingħata, tinzerta;
wliaiever happem^ jiġri x'jiġri f icun li
icun) ; / liappened io speak of it, inzer-
tajt tchellimt fuku (semmejtu) ; ihis
happened 20 years agOf dan ġara 20
sena ilu.
Happer— ara hopper.
Happify— thenni.
Happily— bix-xorti; bil hena, fil
hena; happily we were not there^ bix-
xorti (Àlla ried) li raa conniex bemm;
g-), and live happily^ mur u għejx
(għaddi ħajja) fil hena.
Uappinbss — hena, ħajr, xorti ; do
you call this place oj happinesst^ dan is-
seijaħlu (tgħejdlu) post tal hena?
Happy — hieni, ixxurtiat, cuntent,
thenni, tagħmel hieni jew cuntent ;
we are leading a happy life hete, ghad-
dejjin fkegħdin ngnaddu) ħajja hienia
(cuntenti) hawn ; happy had it been for
me ifhe liad not died, cont incun ix-
xurtiat jena li ma mietx ; are you hap-
py in your new employment ? kiegħed
cuntent fil post (impieg) gdid li għan*
dec ? ; this is a happy omen^ dan sin jal
tajjeb ; happy go lucky^ bla ħsieb tà
xejn ; li jeħodha chif tigi ; li ma jin-
chedd xejn, isir li isir ; bla taħbil ta
moħh; bl-indifferenza.
Haqubbut— xorta ta azzarin.
HAR-ċappetta ta bieb ; out ofhar,
żarmat, sturbiat, mħarbat.
Digitized by
Google
Mar
- 614
fiAlt
HARANauB — taħdit kaddiem cul- 1
ħadd : discors fil publicu ( lill ħafna j
nies 11 icunu jiBimgħu) ; declamazioni,
recitata biċċa (cliscors jew poesia^ bħal
prietca; tagħmel discors lill ħafna
nies miġbura ; tltchellem fil publicu.
Harangubb - min (dac) li jitchellem
fil publicu u jaghiuel discors lil hafna
nies li icun hemm miġbura jisimgħu ;
min jitħaddet kuddiem culħadd
Haeass — tchidd, tghajji, tħabbat
tħaddem, tifni, iddejjak ; ħsara, kirda,
stragiy rvina; Uie daily harasa etc,,
( Byron, ) li stragi ( kirda jew hsara )
ta cull jum.
Harassbr— min ichidd, ighajji, iħab-
bat, jifni, jew idejjak.
Harassmbnt— dieka, fini, għaja, tah-
bit.
Harbinobr— ħabbàr, baxxàr; tħab-
bar, tbaxxar ; tubo harhingera arrived
who pave us to undsrstand tliat the
King tcas cominq^ waslu żewġ baxxara
li urewna li ir-Re chien gej ; tlds is a
liarbinger o/ good, dan baxxàr tal gid
('iħabbar, juri li gej il gid); this trouble
often harbingers another^ dan lincwiet
iħabbar (ibàxxar jew juri li gej) jeħor.
HARBOUR-port, chenn, marsa; id-
dahħal fil port, iddaħħal ghal chenn ;
tilka ; iddaħhal fid-dar ; tischenn ; iż-
żomm fi ; Malta harbour is one of the
finest and safest in ilie world, \\ port ta
' Malta hua wieħed mill isbah u mil
l-actar siguri (li hawn) fid-dinja ; I am
sure ifyou go there no body will har-
bour yoUf jena sgur li jecc tmur hemm
ħadd ma jilkgħec gewwa daru ; he is
harbouring evil tlioughts^ kiegħed iżomm
(inissel) f rasu, jew f moħhu, hsiebijet
ħżiena ; this place harbours a great deal
ofdust, dsLn il post iżomm (jagħmel
jew jarfa) ħafna trab.
Harbour mastbr - il captan tal port
(is-8uprintendent).
Harboub-watbr— il baħar ( cwiet,
calma) fport.
Harbouraob— post, loc, fejn wiehed
jischenn ; loc, post, fejn wiehed jirlira
jewjinġabar.
Harbourbd — mixhut, mghezzez,
(kiegħed mghezzez fl-art) bhal ma icun
oerv etc.
Ħarbourbr— min jischenn jew jirti-
ra lil xi hadd f daru jew għandu ; dao
li ifittex ic-cerv fejn icun kieghecl (min
ifittex il moħba tac-cerv).
Harbourlbss— bla dar, bla port, bla
post fejn jischenn ; a IiarbourUss coastj
xtajta bla ebda port.
Habborous— li jilka, jischenn fdaru,
min għandu kalbu tajba u jilka jew
iħalli lill xi ħadd jischenn għandu.
Hard— samm, jebes (kalbu jebsa)
xieref, ahrax, kalil ; xħih, idu magh-
luka, għadma ; tkil ghal moħħ ("biex
tifhmu) ; this wood is very hard, dan li
njam jebes wisk ; water sprang out of
tiie hard rock (l-ilma ħareġ mil ħaġra
(blata) samma ; he has a heart harder
than flintj għandu kalbu actar jebsa
mil ħaġra ta^-żniet ; that was a hard
capon we had for dinner, there^ dac hasi
xieref li gibulna ghal pranzu Ygħal
I-ichel) hemm ; / am aftaid we sliall
have a hard winier this year, nibża
(ngħejd) li icolna xitwa kalilafħarxa;
dis-sena ; oh I he is such a hard man
iliat he want even buy enough breadfor
himself dac ragel xħiħ (idu maghlu-
ka etc.) tant, li ankas ma jixtri ħobż
biżżejjed glialih ; Ifind Algebra verv
hardfor me^ insib I-Algebra tkila wisk
ghalia ; he is a man Iiard to be pleased,
dac bniedem li ma ticcuntentahx ma-
lajr (li hu difficili biex, ticcuntentah) ;
this is a hard \oord to pronouncCy din
chelma tkila għal pronunzia (biex
tgħejdha jew tippronunziaha) ; I find
tliis wine Iiard of taste, insib dan I-in-
bid ftit mkit (kares jew tkil) fit-togħ-
ma ; that is hard to come at, dac ma
tilħkux malajr (chif gieb u laħak);
hard of heariiig, difettus minn<widnejh;
ma tantx'jisma; liaixl witted, rasu ma
tatiħx, li moħħu ma jarfax ; Iiard of
belief ma jemminx malajr, ma tantx
jemmen ; a hard student^ student bie-
żel, li jaħdem jew jistudia dejjem^;;
hard to deal withal, jebes, li ma tistax
tmur tajjeb miegħu, lijittratta ħażin
(azzionih ħażina); thefevtr is Iiardupon
him^ għandu deni ahrax f kawwi jew
ta żiemel); there passed some hard
words between them, chellhom xi ighej-
du (tgħajru) sewwa bejniethom ; ihe
Digitized by
Google
HAR
— 616 —
HA»
**cA" in the word **patriach** is hard,
and in ihe word ^^churcK' is soft, il
ch fil chelma patriach ymkm^ b'ieħen
jebes (bħal ma nghejdu aħna 61 chel-
ma **ma8cra"; u fil cbelma church jin-
kraw ħelu (bħal nghejdn aħna til obel-
ma cima) ; hard bi/, fil krib, ma genb ;
hard up^ batut, xott, bla flue; fo go hard
with^ imur ħażin ; tati incomodu; to
die hard, tmut fi tkabida kalila ; thalli
ħajtec fpericulu cbir; tmutminngħajr
ma tcnn sogħbien ; Iiard andfaħt^ ka-
lila, stretta, ta bla ħniena ; tliat was a
Iiard and fast rule^ dic ohienet regula
(regulament) kalil (jebes) wisk.
Hard-a-kbbpin — difficili O'ehes) biex
i^.żommu.
Habd bakb ( kubbajt ) — curcanta,
kubbajt tal għasol iswed.
Habd billbd — b'munkar jebes(gha8-
fur).
Habd bound - stiticu.
Habdbabnbd— maklugħ (flua etc.)
bil għarak (ħlas ta xogħol jebes); these
are my hardearned wages^ din hi il
paga tieghi li klajt bittbatia.
Habd-faobd — ta wiċċ tost jew jebes.
Habd favoubbd — icreh ( li għandu
wicċ icreħ) ; the broUier^ a very lovely
youthf and his sister liard favoured^
nuha hua tfajjel (guvnott) sabiħ, u
oħtu cherha.
Habd fbatubbd— b'fattizzi coroħ.
Habd FINI8H — l-aħħar ticħil (tal
bajjad, lixx u esatt^.
Habd fisħ — stoccafixx jew bacca-
Ijau immellaħ.
Habd fibtbd — li ghandu idejh jeb-
Bin(bħal ħaddiema tal gebel etc); xħih,
idu magbluka, għadma.
Habd fouqħt — kalil ; he Jell in
tkat hard fought baitle, waka (miet,
Bpiċċa) fdic il battalja kalila.
Habd GOT-ara hard earned.
Habd gbainbd — li isawtec, mkit,
m*hux ħelu u rainn tagħna fl-imgiba
tiegħu ; li ghandu il hbub jebsin.
Habd-handbd — b'idejh jebsin bix-
xogħol; stone cutters are hard-hand^d
inenj in-naġġara jew dawc li jaktgħu il
|;ebel mil barrieri għandhom idejhom
jebsin ; hard-liandec^ kalil, aħrax.
Habd hbadbd — bravu, rasu tajba,
intelligenti.
Habd laboub -priġunia, lavori for-
zati.
Habd laboubbd — jebes, difficili, li
sewa ħafna xogħol.
Habd mouthbd — jebes, li ma jobdix
gh^l ġbid tal brilja (żiemel kalil) ; aħ-
rax fi cliemu, li igħejd oliem jebes.
Habd NiBBBD— bil ponta jebsa; a
/lard nibbed pen^ pinna ( żgħira ) bil
ponta jebsa
Hard pbbsbbd] magħfus ( mil flus )
Habd pushbd J-batut; fil bżonn ferm;
Habd bun J xott għal I-aħħar.
. Habd soLDBB—stann kawwi.
Habd taok— il galletti tal baħrin (ta
abbord) u tas-suldati.
Habd-won— ara hard-eamed.
Habd-wobking— ħaddiem ferm, bie-
żel ferm għax-xogħol.
Habden — issammam, twebbes, ix-
xarraf; tissammam, tibbies, tixraf; you
must harden yourself to hardships^ jeħ-
tieġ tidra sewwa (tixraf ) għat-tbatija
(għax-xogħol jebes etc )
Habdbnbb— min jati it-tempra ( jit-
tempra ) il għodda.
Habdening — ebusija.
Habdhbabtbd— kalb jebsa, chiefer;
a hardhearted man must always be cruel^
bniedem kalbu jebsa ioun bil fors dej-
jem ohiefer.
Hab0hbabtbdnb8b— kalb jebsa, ohe-
fria, ebusija ta kalb.
Habdihood— tisfik, ħila, almu, sfiek
wiċċ (tustagni) ; he had Uie hardihood
to come here and order us to go away^
chellu il wiċċ (il ħila) li jigi hawn hu
u iġlkgħalna immorru minn hawn.
Habdily — bit-tisfik ; bl-almu, ^ bil
wiċċ tost.
Habdinbss — kawwa, saħha ; sefka,
ħila, almu ; wiċċ tost.
Habdish —actarx (ftit u xejn) jebes;
li jati fl-ebusia.
Habdly— bil chemra, bil ħruxia, bil
chefria; / can hardly believe it, bil
cheram nista nemraen ; ihings hardly
attainedare long retained, ħwejjeġ li
iddura ħafna biex titgħallirahom im-
baghad iddura ma tinsihom; to live
hardly, tgħejx b'it-tiġbid ( fil bżonn ) ;
Digitized by
Google
HAR
- m
HAR
every body aays that he was hardly dealt
with^ calħadd ighejd li chien iitrattat
bil ohefria (blahraz).
Hardnb98 — ebusia, tismim, tokol
(għal moħħ), killa (ta temp).
HARDs-innakxa (għekiedi jebsin)
li ican hemm fil għażel.
Hardship — tbatija fix-xoghol ; he
wont feel it, because he is inured io
hardshipsy ma iħossux (ma jarah xejn)
ix-xoghol għaliex mdorri fit-tbatija.
Hardware — affarijiet ta chcina,
għodda etc. tal ħadid ; ħwejjeġ tal ħa-
did a tar-ram.
HardwarbHixN — min (dac li) jaħdem
fil hardware (ara).
HARDT—msaħħaħ, kawwi, baddiem;
kalbieni, meħjel, curaġġus, mchisser
(mdorri) fix-xogbol jebes.
HARDYSHREw—xorta ta ġurdien jew
far.
. Hare — liebra, fenec salvaġġ; tbażża,
tifni jew tinquieta ; the hare rms very
sioiftlt/, il-liebru jiġri ferm; to hare and
to rate the children of yonr class is not
to teach but vex theni, ( Locke, on Edu-
cation J, billi tbaxża u iċċanfar it-tfal
tal classi tiegħec m'bux tghallimhom
tcun, iżda tahkarhom (tiwessabom» id-
dejjakhom etc. )
Ħair bbll— isem (xorta) ta pianta
li tagħmel fjuri bhal kniepel żghar.
Hare-brainbd— mferfex, bla cont, li
ma jaħsibiex, miġnen.
Harefoot -isem ta għasfur; isem
ta ħaxixa.
Harb-heartbd— beżżighi»kalba żgħi-
ra, bla ħila, li jibża minn xejn.
EUrbhound -cbelb tal fenec.
Harb huntbr— caċċatur (min imur
ghal caċċa) tal fenec salvag^.
Harb-huntinq — il caċċa (il kbid) tal
fenec salvaġġ.
Hare lip — xoffa maksuma, min
ghandu xoftu ta fuk maksuma.
Harbm — serrall.
HARBMiNT—isem ta ħaxixa.
Harenqiporm— li gej bhal, jew li
ghandu għamla ta, aringa.
Harb's tail — isem ta ħaxixa» denb
il fenec.
HARFANa— xorta ta cocca igħejdulha
cocca ti^s-silġ (Snowy owl).
Harioot — laħam misjur (mgholli
tajjeb) u mgħaffeġ, mħallat mal haxix,
1-actar iżda zunnaria (ragu); fażola (li
igħejdulha ucdll kidney heanj.
Harigals -I-interjuri (il kalb, fwied
etcj ta annimal; ix-xagħar tar-ras.
Hariolation — inzertar, tħabbir (fuk
dac li ghandu jiġri jew isir), tbassir,
tbaxxir.
IIarish - bħal liebru.
HARK—tisma, tati widen ; isma !
Harl — il ħjut ħoxnin ta barra tal
għazel ; rixa minn denb il pagun li
jagħmlu (jusaw bħal rixa) gias-sajd.
Halbjan - ta Ilarley, (3onti ta Ox-
ford jew dac li għamel u ħalla salt
manoscritti, ( xogħol mictub minn
għajr m'hu stampat) etc. li illum jin-
sabu fil Museu (British Afuseum) ta
Londra.
Harlbquin — arlecchin, pulcinell,
buffun, li idaħħac in-nies; taghmilha
ta arlecchin, ta pulcinella, jew ta bnf-
fun ; taghmel is-sħarijiet ( tilgħab )
fteatru etc. bil bacchetta jew il għuda
( li icollom fidhom dawc li jilgħabu
jew jaghmlu il bussolotti).
HARLBQuiNADB--pulcinelIata, il p ir-
ti li jagħmel il buffu fteatru biex idaħ-
ħac, jew jidha, in-nies minn xena ghal
oħra.
Harlot — mara tad-dinja, mara li
m'hix tal galbu ; tallàb ; bniedem bric-
cun, m hux galantom, coċċ brodu ;
tgħaddi ħajja debuxxata (ta libertin)
jew m*hix tal galbu.
Harloty — debuxxaġni, ħajja ħa-
^.ina ; wiri ta ħaġa b'ohra ; the har-
lotryofart, (HnHOn, English Garden),
il wiri ta ħaġa b*oħra (kerk) tas-sen-
gha (fis-sengħa).
Harm — ħsara, deni ; tagħmel ħsara,
tagħmel id-deni; to do one harnu tagħ-
mel deni f ħsara) ; / donU think Sus
will do you any harm, ma jidbirlix li
dan jaghmilleo il ħsara ; to keep out of
harni's way, iżżomm ruħec barra (bo-
għod) mil periculu (mit-tiġrif); harm
set, harni get, min jaghmel jaħmel,
min jagħmel id-deni, deni isib, jew jecc
tagħmel id-deni tistenniex gid.
Harm-doing— ħażin, ħsara
Harm ATTÀN — riħ sħun li inixxef jew
Digitized by
Google
UAti
-617
UAti
jaħrak il werak tas-siġar eto. li jonfoh
raill'intero, mill-artijet ta gewwa) tal
Africa.
Harmbl - isem ta haxixa li filia ri}ia
kawwija, ticber actarx fil pajjisi tal
Europa ta Isfel u fl-Asia, miż-żerri^ħa
tagħha it-Toroc jagħmlu xorta ta
ħwawar u żebgħa ħamra.
Habmfdl— li jaghmel il ħsara jew
id-deni.
HARMFULNBSs—ħsara, deni.
Habmlbsb — ii ma jagħmilx ħsara
jew deni.
Harmlbsslt - b'mod li majagħmilx
ħsara jew deni.
Harmlbssnbss — nukkas ta ghamil
ta ħsara jew deni.
Harmonia— isem ta chewcba cbira,
1-erbgħin wsAda li sabu (raha 1-ewwel
darba Goldschmidt fl-l ta Marzu 1856);
bint Mars u Venere li iżżewget lil
Cadmuħ.
Harmonio I armonicn, li jakbel
Harmonigal j fil-leħen u fid-dakk.
Harmonioa — strument ( bħal cim-
blu etc ) maghmul minn ħafna tazzii
tal ħgieġ miralijin» jew ftit jew wisk, bl-
ilma» li jindakku bis-swaba miblula,
inventat minn wieħedTedesc, imbagħd
irranġat aħjar minn Franklin\ stru-
ment tad-dakk bħal organett li jindakk
binnifs.
Harmonioally — bl-armonia.
Harmoniohord— strument tad-dakk
li jindakk bħal pianuforti u li jinsta-
ma (ghandu leħen) bhal violin ( igħej-
dulu ucoU pianO'violin^ violin-piano^
tetrachordon etc, )
Harmonioon- organett tat-tfal ( tal
loghob.)
Harmonious -ara harmonic.
Harmoniouskbss — armonia, simi-
tria.
Harmoniphon — xorta ta strument
tad-dakk (li jindakk bin-nifs jew bir-
riħ li titfa gewwa fih).
HARMONisT—min jicteb il musica;
min icanta jew idokk bl-armonia Cmin
jakbel fiMeħen u fiddakk ma ħadd
jehor>
Harmonium — armoniu.
Harmoniumist— min idokk larmo-
niu.
Harmonization — armonia, kbil fil
lehen jew fid-dakk.
Harmonizb — taghmel armonia, tkab-
bel fiMeħen u fid-dakk; tkabbel, is-
sewwi, jew tagħmel paċi tnejn etc. mig-
geldin; takbel fil-leħen u fid dakk ;
takbel (fil fehma) tiftiehem ; tfiese/acts
harmonizey dawn il ġrajja jakblu.
Harmon I zbr — ara harmonist.
HARMONOMBTBR—strument ( fil mu-
sica) biex jaraw jecc in-noti jàkblux fil
leben jew fl-armonia; strument magħ-
mul actarx b'corda waħda, bli scannelli
li jifi;ru jew jitilgħu u jinżlu.
Harmony -armonia, musica, takbil
fil-leħen u fid-dakk ; ftehim, ħbebe-
ria, paoi; ctieb li igib (fih) u juric
bcej jeċ li fihom jakblu il chittieba jew
l-auturi.
Harmost — Qvernatur ta CJolonia (ac«
tarx tal gżejjer Grieghi).
Harmostomb— isem (xorta) ta mine-
ral, actarx bħal cristall, ta lewn abjad
jew griż, jewaħmar, ^'insab fil Boemia,
fin-Norvegia n xi artijiet oħra tal £u-
ropa, (ighejdulu ucoll stanrolite).
Harn— għazel (drapp) oħxon u or-
dinariu ; ordinariu.
Harnbss — arness, in^inji, xedd ta
żiemel ; Ibies, ħwejje^ jew armar ta
gwerrier jew suldat, jew cavalier ; ar-
mar ta newl, il medda ; il-laham im-
mellaħ li jatu jew iservu lill baħrin
abbordijiet tal bastimenti ; tarma,
tkieghed żiemel etc. flarness ; ixxid
żiemel flinginji; tarma jew tlibbes
suldat, gwerrier jew cavalier; tarma
(bl-armi tan-nar) għal gwerra jew
għad-difisa ; he bought the horse and
his harness for £ iS5,. xtara iż-żiemel u
I-arness flimchien b' £ 25 ; a man di^w
a bow and smoie t/iS king between the
joints o/ hi9 harness^ r^el tafa vleġġa
u lakat ir-Be minn bejn il fetħat tal
armar (Ibies) li chellu fuku ( li chien
liebes); the camp of the enemy, was
strong atid well harnessed and compas-
sed round about with horsemen, il camp
tal ghedewwa chien kawwi u armat
tajjeb u mdawwar collu bil cavalleria
(nies fuk iż-żwiemel); to die in harness^
tmut fl-ingii\ji, jigifieri fis-servizz ; he
died in hamess and never enjoyed a
78
Digitized by
Google
HAR
— 618 .—
HAR
week's rest as a peusioner^ miet Gs-Ber-
vizz u katt ma gawda gimgħa mi-
strieħ bil pensioni.
Habnbss-bbabbr — dac li iżomm 1-ar-
mi ta cavalier.
Harnbss BBLL—dic il kampiena jew
ġolġol li icun bemm fxedd jew f ghonk
ta żiemel.
Habnbsb CA8K — il barmil fejn iżom-
mu il-laħam immeilaħ abbord.
Habness-olamp — morsa tas-Billar
(fejn Jżomm il gild biex jista iħit).
HABhBBB-ouBBiEB— cunzaturtal gild
għal arness.
Habnbss ħook — ganċ għad-dendil
tal arness fi stalla etc. ; dic il ħolka
fix-iedd ta żiemel minn fejn igħaddu
ir-riedni.
Habnbbs lbathbb -gild għall arness
ta żiemel (riedni, cinturin etc.)
Harnbbs-makbb— siliar.
Habnbsb pad - dawc il biċċiet bħal
cuxxinetti li ikegħdu fuk dabar Aiemel
etc. kabel ma ipoġġu il berdgha biex
din ma.tidħolx flaħmu.
Habnbbs platbb — dac li jaħdem ix-
xogħol tal ornamenti tal metal li icun
hemm f l-arness taż-żiemel.
Habnbsb SADDLB— ix-xedd jew ber-
dgha t»i fuk id-dahar ta żiemel li min-
nha joħroġ iccinturin etc.
Habnbss-snap— ir ħolok fejn icunu
marbutin u għaddejjin ir-riedni.
Habnbbs-tub— ara harneae-cask,
Habnbss wbavbb - nissieġ ta li scoc-
cisa (drapp jew xallijet li isiru fli Sco-
zia. )
Habnbssbb— 8illar» min jaghmel je^
jaħdem fl-arnesB.
Ħabn pan — li Bcutella tar-ras ( fejn
icun il moħħ. )
Habns— il moħħ.
Habo ( jew Habbow ) — ajjut I chif
igħajtu in-nies tan-Normandia ) ; Har-
rou) ! ihe flames coneume me l (SpeiiHer)
ajjut, isa, in-nar kiegħed jahrakni.
Habp— arpa ; sitt ħabbiet Irlandisa;
gharbiel għan-naka tal kamħ jeu tax-
xaħx ; isem ta gbankud ta cwiecheb ;
iddokk 1-arpa ; tgħejd u tarġa tgħejd
jew ticteb u tarġa ticteb dejjem fuk li
stesB ħaġa (kofifa tielgħa u oħra nie-
?la); he is harping alwaye upon tlie
$ame string^ dejjem li stess għania,
dejjem jitchellem» jew igħejd fuk ħaġa
wanda ; io harp, tmiBs, tinzerta, tol-
kot ; tgharbel.
Habpa— xorta ta frotta tal baħar
gejja bhal arpa.
HABP-SBAL-il bumerin tal Groen-
landia.
Habp sTBiNa— corda ta arpa.
Habp stbinoing — tajba għad-dakk
tal arpa.
Habpagon — rampil.
Harpbb — dakk&k tal arpa, min
idokk I-arpa ; biċċa munita jew Bold
Irlandis fi żmien ir-Regina Elisabetta
ta l-Inghilterra, hecc msejħa mil l-àr-
pa li chien fiha.
IlABPiNG'tal arpa, dakk tal arpa,
arpeggiar ; li njam bhal bardnell ghas-
sanha tal prna ta bastiment.
Habping ibon - ara harpoon.
Habpist— ara harper.
Habpoon -foxxna għal kbid tal ħnt
cbir (balieni etc.) ; tolkot jew tinfed bil
foxxna ; titfa il foxxna.
Habpoon pobk — midra jew ganċ
għat-tgħabia tal katet tal huxlief fuk
carrettun etc. (biex iwaddbu biha il
kattiet tal huxlief etc. ) mil l-art għal
fuk il carrettun jew munzell etc.
Habpoonbb — min jitfa jew jolkot
etc. bil foxxna.
Habpbbss— marali iddokk l-arpa.
Habpsiohon — xorta ta strument tad-
dakk bil cordi f ighejdulu ucoll spinei).
Habpbiohobd — strument tad-dakk»
bil cordi.
Habpstbr— ara liarpress.
Harpt — (fil mitologia) mostri (tlie-
ta) cbar ferm u bil ġwienaħ, ulied
Neiiuno u Terra ; jisimhom, Asllo^ Ce-
lasno u Ocypeie ; dawn il mostri ipin-
ġubom b'wiċċ ta mara, gisem ta seker
u bid-dwiefer cbar u milwija— igħejdu
li chellhom riħa tinten cbira, u li chie-
nu iħassru u inittnu cull ma imisBU bil
ħmieg tagħbom ; wieħed li ma jagħ-
milx ħlief jigref (jisrak^ collox taħt
idejh ; isem ta annimal li jaħtaf cull
ma jara ; ħalliel.
Harqubbusb— xorta ta azzarin.
Hauqubbusibri— min igib jew jispa-
ra il JJanjuebus (ara).
Digitized by
Google
tiAtt
-610
flAR
Ħarr— tempesta fak il baħar; ba-
ħar kawwi ferm.
Ħarratbbn— xorta ta drapp.
Ħarridan— mara m*bix talgalbu, u
li xjeħet fdin il hajjn.
Harrier— xorta ta chelb tal caċċa ;
min jekred, jisrak u jagħmel il hsara
(fpajjis jew fart) ; isem ta tajra, il
bugħadam.
Harrikarri — hecc jissej^'aħ * il mod
chif in-nies tal Ġapan jew il Ġapponisi
ineħhu ħajjithom, billi ixokku żak-
khom Balib u iħallu johorġulhom msa-
rinhom.
Haerington— tliet habbiet ( biċċa ta
tliet ħabbiet.)
Harrow — xatba għat-twittija tar-
raba; ixxattab jew twitti ir-raba bix-
xatba; tifnii iddejjak jew taksam
kalb xi hadd bit-turturi, bi cliem jebed
etc. ; tahkar, titturmenta ; it harrotbs
me witli fear eic^ (Shakiiuaie, Ilam-
let)y\\lnmi bii biza; meaning therehy
io harrow hie people^ ( Bacoo, Uenry
yil), u b'dan irid ( ghandu fraBu) li
jitturmenta (jabkar) in-nies.
HARROwer— min ixattab jew iwitti
1-art (għalka) b'xatba ; xatt&b ; isem
ta tajra, il bughadam.
Harrowino— li jifni, li jitturmenta
jew iċarrat il kaib bit-turturi jew cliem
jebes ; tixtib, (twittija tal ħamrija bix-
xatba); my soul with liarrowiiig angniah
tom, (^ieott, Lady o/the Lake)^ il kalb
tieghi mċarta b'dispiaciri 1-actar cbar
(li jċartu il kalb tassew).
Harry— tekred, tisrak, jew tagħmel
sacchiġġ, fi gwerra; tifni, iċċarrat kalb
xi ħadd bi cliem jebes etc. ; iddejjak,
tchidd ; he harried Uie lands of RicJiards
Muħgrave^ (Scott, Lay of the Last Min-
strel)y serak (issaccheġġa) 1-artijiet ta
Husgrave; / rcpent vie much t/iat I so
harried him^ ( Shakcspeare, Antony
and Cleopatra ), jisghobbija wiak li
jena fnejtu daks hecc ( tajtu dawc it-
turturi collha. )
Harsh— aħrax, jebes, żorr, mkit;
kares ; iżżakżak (bħal rota ta carrettun
meta tcun nieksa mix-xaham mal fus);
Iliis stone is not smx>oth enouah, I find
it still harshy din il gebla m hix lixxa
bizżejjed, nsib (nħossha) li għadha ftit
harxa; I consider ihis a harsh wordy din
insiba cheliàa jebsa ( tatini fastidin
f widnejja ) ; ours is a harsh master^ li
mgħallem taghna żorr Cjebesjewmkit);
ihis is a liarsh sort of wine^ dan xorta
ta mbit kares.
HARSH-RBsouNDiNo^aħrax 61 widna.
Ħarsh-rddb— goff, pastas fli mgiba
tieghn.
Ħ ARSHBN — tħarrax .
Harshly — bil ħruxija, bl'ebusija,
bli mkata, bil krusa; bil guffaġni;
he always dealt h'arshly wit/i them^ dej-
{*om mar bl-aħrax magħhom ( dejjem
Ladhom bl-aħrat.)
Hi^RSHNBss— ħruxija, ebusija, mka-
ta, krusa; guffaġni; harshness of bodies
is unpleasant to the touch^ il ħruxija
(meta tħoss xi ħa^a ħarxa) taħt idejc
ma tieħux gost oiha ; the stemness
and harshness of his natare^ 1-ebusija
u il guffaġni tiegħu.
Harslbt (jew Haslbt) — 1-interjuri
(il kalb, fwied etcj ta ħanżir.
Hart— cerv; hart of ten, xorta ta
cerv li għandu għaxar frieghi fi krunu.
Hartall — xorta ta żebgha safra
(l-ossidu tal arsenicu.)
Ħart-root 1 a • • 1
n.Z^ »^*T l ^orta jew isem ta
Hart-royal y ^« ^x/
HartVclovbrJ P***^**
Hartshorn— il karn tac-cerv; spir-
tn li joħroġ fjew jaghmlu) mil krun
taccerv, ammonia.
Harts tonoub) isem ta pianta, jew
Hartwort ) ħaxixa; il ħaxixa
tat-triercA.
Harum-scarum— bniedem ferfuxi; li
jagħmel collox addoċċ jew chif gie gie,
minn għair ma jimpurtah xejn ; tra-
scurat, ferfuxi bla cont ; katta bla ħa-
bel.
Haruspioation — indnnar, inzertar
jew profetizzar billi tħares lejn ( tifli
etc. ) l-interiuri (il gewwieni^ ta dawc
li icunu maktula; " Ilnruspicaiion "
belongs among the lower races, especially
io ihe Malays and Polynesians, (Tjlor,
Primitive Culture)^ Haruspication^ jin-
sab fost in-nies (isir min-nies) baxxi,
speoialment (l-actar iżda) min-nies tal '
Malajja u tal Polinesia.
Habvbst— ħsad, taħsad; il frott U
Digitized by
Google
HAR
- 620 —
ħAS
wieħed jahsad jew isib wara ix-xogħol
li icun għamol jew li Btàdiu li icun
studia; tal ħsad, ta żmien il ħsad ;
he soins to /larvest^ iledti biez isib, jew
jaħseb biex imbagħd isib x'jiġbor.
Harvbst Bua— xorta ta duda bhal
bakka (li tidher fi żmien il ħsad kalb
il kamh etc.)
Habvbst fbstiyal — festa li issir
bVingraziament biex il ħassada jew il
bdiewa jizzuħajr 1-Alla mil grazia li
icun tahom li ġabru il hsad (ii kamħ)
gewwa.
Habvbst fibld— għalka li tcun le-
sta u maħsuda.
Habvbst homb -żmien il hsad, jew il
ħażna tal kamh fid-dar ( rziezet etc. )
wara il ħasda ; imien (wakt> il kligħ
jew li wieħed usta jakla iħassel jew
jappràfitta xi naġa.
Habvbst hopb — tama li wieħed jista
jakla» iħassel jew japprofitta xi ħaġa.
Habvbstladt— it-tieni wiehed li icun
hemm fuk il land ( fil filliera jew rin-
gbiela) tal ħassada.
Habvbst lobd— lewwel ragel frin-
ghiela ( fuk land ta ghalka ) li icun
Hauvbst lousb - duda bħal brimba
li tinsab kalb il kamħ żmien il ħsad.
• Harvbst-mam— ħassàd.
Harvbst momth — iz-xahar tal ħsad
(Malta, Mejju, u I-Inghilterra, Settem'
bru.)
Habvbst moon— il kamar quinta li
jahbat ghal equinoziu tal harifa ( hecc
msejjaħ Mnghilterra billi dac hua
żmien il ħsad tagħhom).
Habvbstqubbn -isem ta Alla falz
mara» il protettrici tal ħsad jew tal
uċuħ tar-raba (frottijiet, fjuri etc^
ighejdulha ucoll Cerea; il vara ta
Ceres li joħorġu f xi pajjisi u idawru bi
processioni fi żmien il ħsad.
Habvbst-spidbb— isem ( xorta ) ta
brimba*
Habvbst-tick— ara Aarr^*^ bug jew
harveat louse.
Habvbstbr — hassàd, macna għal
hsad.
Ħabvbstless — hawli ; li ma jatix
nċuħ, li ma jagħmilx frott» kamħ etc.
għal ħsad ; harveetlees autumue ter-
rible agues, (Tennyson, Queen ilaru),
harifa ħawlija ( bla kamħ xejn għal
ħsad ) mard li iwerwer bil biża.
Has— (it-tielet persuna, tal Indi-
cativ present, tal verb Ilave) għandu,
għandha ; he has, hu għandu; ahe has^
bia għandha.
Has bebn— antic; ta dirba. li chien,
ħaġa antica, li ghaddiet ( jew għamlet
żmienha ) ihat is a good old hae been^
dic chienet ħaġa antica sewwa ( li
għamlitu imienha).
Hash — laħam mdecchech, cappul-
Ijat ; ticcappulia jew tkatta laħam
rkiek ; iddecchech ; tħassar, tisfratta ;
yon made a hash of tY, ħassartu (ħas-
sart collox) ; haeh^ bniedem sbozz fi
Ibiesu, dendul.
Hashbd -mkatta rkiek, mdecchech,
iccappnljat ; msaħħan (mkieghed jew
mgħoddi min-nar) it-tieni darba.
Hashbbsh (haeohish jew hashish) ara
hashish.
Hashish (haschitfJi jew hasheeshj —
ħaxixa (li ipejpu il għarab binx jistor-
du) ; il werak tal kanneb mnixxef.
HASHiSHSMOKBR-min (Oharbi jew
Indian etc. li) ipejjep il ħaxixa.
Hask— gewlak jew cannestru ghal
ħut.
Haslbt— il gewwieni (interjuri) ta
^nnimal; il fwied, milsa, kalb, chirxa
etc. ta ħanż'r.
Haslook— is-suf ( fin ) ta ngħa^a;
dac is-suf tan-ngħaġa li jitla ma għon-
kha (dwar griezmejha).
Hasp -ċappetta, luzzett jew firroll
mindud (bħal dac tal kofol ta bejt jew
xatba ta għalka etc.) ; magħżel għal
brim tal ħajt ; ir-raba waħda ta mar-
den ; issaccar, takfel b'Iuzzett jew
firroll (mindud bħal dawc tal bwieb ta
bejt etc.)
Hassook — mħadddi jew cuxxinett
għal taħt rcubtejn ( li ikegħdu taħt
rcubtejhom min jokgħoi għar-rcnb-
tejh biex ma iwaġi[ax); paliett tal ħa-
xix, bħal dac li jitla fix-xagħri jew taħt
ii ħitan fix-xitwa.
Hast— it-tieni persuna tal Indica-
tiv, present, tal verb Ilave ; thou hast
inti għandec.
IIastatb -li għandu ghamla ta ( li
Digitized by
Google
flAS
- 621 -
HAT
gejj bħal ) labarda jew lanza ; bl-ala-
barda, bil-lanza.
Hastatblbavbd— werka li ghandha
għamla ta alabarda ; bil werak għamla
ta (li gej bħal) alabarda jew lanza.
Haste — għaġġla, ħeffa ; tgħaggel,
tħaffef ; tmixxi, tisa il kaddiem; to do
a thing in haste^ tagħmel ħaġa bil għaġ-
ġla ; ('i all haste^ bil ghaġġla chemm
jistajcun; malajr malajr, bla telfta
żmien xejn ; make ha$te^ għaggel ; isa ;
fittex isa ; ħaffef ; make haste thither^
fittex mur, isa malajr; ħaffef; what
haste are you in ? x għaġġla għandec? ;
the more haste the less speed^ il kattasa
għaggelia tagħmel luliedha għomi ;
min jimxi bil mod jasal cmieni.
HABTBN—tgħaggel, tħaffef; tcan ħa-
fif ; t/iat shock did hasten his death^ dic
li scossa (dagħdigħa, katgħa etc.) chie-
net li ħaffitla il mewt (\\ gherbitha
malajr jew li għa^ġlita jmat).
Hastbnbr — min igħaggel, iħaffef;
ħadida etc. kaddiem in-nar tal chcina
fejn ikiegħda il-laħam biez jinxtewa
bis-sħana tagħha.
Hastbr — għaggiel, rain igliaggel jew
iħaffef ; ħadida etc. kaddiem in-nar ta
chcina fejn ikegħda il-laħam biex jin-
xtewa b*dic is-sħana li titfa.
. Ħastiħood— għaġġla, heffa.
Hastily — bil ghaġ^la, bil ħeffa ; bi
sfiċċa, b'corla, b*għadba.
Hastinbss — ghaġġla, ħefia ; sfiċċa,
ghadba, corla ; every body disliked his
heat and hastinesSj ħad ma chien jaħ-
mel il killa u'I corla tiegħu.
Hastino— li igħaggel, iħaffef, ħafif,
bicri ; hastings, frott bicri ( lijilhak
malajr jew kabel iż-żmien; I-ewwel
frott li jidher fli Bta^un) ; hasting-peas^^
1-ewweI piżelli li tidher fis-suk, (piżelli
bicrja.^
Hastingb— isem ta belt fil contea ta
Sussex ( 1-Ingbilterra ) 64 mil bogħod
minn Londra, msemmija għal battalja
cbira ta llastings ; li cbienet saret fis-
sena 1066
Hastivb — sfiċċus ; biċri ffrott li isir
jew jilħak cmieni).
Habtivbnbsb— ara hastiness,
Hasty— BfiċċuSy li jagħdab jew jin-
corla ; mgħaggel, mifxul ; ta malajr.
fuk fuk ; I ama/raid to tell him^ he is
so hasty, nibża ngħejdlu, sfiċċus wisk
rmalajr ji^.bel, jincorla jew jagħdab) ;
areyouso hasty? (HhnkfRpear, Miich
ado abotit nothingj^ inti mgħaggel daks
hecc ? he said some hasty words to him^
incorla mieġħp ; Uuse are hasty figs^
dan it-tin biċri;; this is a hasiy sketch
oftlieplace^ dan disinn (veduta) fuk
fuk (magħmula ħafif) tal post.
Hasty-poot^d— ħafif min sakajh ; li
jiġri; gerrej.
HASTY-puDDifYO-xorta ta pudina li
issir bit-tkiek u ħalib mħabtin tajjeb
flimchien.
Hat— cappell ; cardinalat ( dinjità
ta cardinal ) ; il kxur tas-siġar li jcun
hemm fil vasca mal ġlud gnul conza ;
to raise tlie hat to one jew to give one
the hat, issellem (tnohħi il cappell) lii
xi badd; I said nothing^ but gave hiin '
my hat^ ma għedtlu xejn, sellimtlu
biss (neħhejtlu il cappell; ; to hang tip
one*s hat in a house^ tcun ta gewwa
(tcun ħabib sewwa jew midħla ta dar
jew fdar), he hangs vp his Iiat Uiere^
dac ta gewwa hemm ( midħla sewwa
f'dic id-dar jew ħabib tal cunfidenza);
to pass round tlie hat, tiġbor flus ghal
xi nadd jew għal xi ħaġa.
Hat-band — faxxa, strixxa, żaga-
rella jew mustaxia fcappell.
Hat-blook— forma ta cappell.
H AT-BLooKiNo MAOHiNB — macna (għal
għamil) tal cpiepel.
Hat-box— caxxa tal (ghal) cappell.
Hat-brush— xcupilja fina tal cpie-
pel (għat-tfarfir tal cpiepel).
Hat-gasb — ata hat-box.
Hat-guard— kafla, lazz (tal-lasticu)
biex iżżomm il cappell li maitirx bir-rih.
Hat-makbr— min jagħmel il cpiepel,
cappellar.
Hat mbasurb ( jew Hat oonforma-
TOR) — kies gjial cpiepel għarras (fax-
xa dejka tonda bin-numri li tidħol ġo
xulxin għal \ kies tattul u 'I wisa tol
cappell li jakbel mar-ras ta dac li irid
icun ixidd jew jilbes il cappell).
Hatmoney — flus (rigal> ħlas li jatu
il patrun (captan) ta bastiment biex
jenu ħsieb it-tagħbija jew il mercanzit^
li icollu abbord.
Digitized by
Google
fiAT
- 6à2 -
flAO?
Hat-mould — forma ta oappell.
Hat-plankino — xoghol tal cpiepel
tal feltra.
Hat^pbotbotob — nforra (cover) tal
inoirata etc. għal cappell.
HATRACK-foja jiddendla il cpiepel
(f intrata etc.); dic il għuda bil mazza-
relli etc. ghad-dendil tal cpiepel.
Hatablb— ara luiteable.
Hatch— tfakkaB, tofkos ; takghida
bajd ; nofs bieba, buccaport ; tokghod
fuk il bajd ; titbasseb ; ittalla u tnit-
żel bii ħsieb; ticconġura; issaccar^tagħ-
lak ; tagħmel scur (tiscura) xi bnadi
f figura etc. billi taghmel hafna linji
rkak u ħdejn xulxin u li gejjin contra
zulxin, gradiljar; iċċappas (xabla etc.)
bid-demm ta bniedem ; luccbett, socra,
gradiljar jew malji fin-na88i tal ħut ;
ħadid etc. ta sodda ; sodda ; ftehima,
conġura ; fetħa, tokba (mogħdija) għal
minjera jew barriera ; t/iese eggs will
90on hatch,àtui il bajd da'l wakt ifakkas
(jofkos) ; w}tat ajirie hatch e/ go$ling$ I
liave $een, xi gmiel ta tifkisa papri żgħar
rajt ; he i$ hatching $ome mi$chief, kie-
għedjicconġura(italla u iniżżel frasu)
biex jagħmel xi ħsarafxi ħaġa haiina);
the evil$ $he hatched tcere not effected
(8hake8p<*ar, Cymheline\ id-deni li
għamlet frasba li taghmel ma sarx
(ma għamlitux) ; ^Tuere not ami$$ (o
keep our door hatched^ ( Hliakespearj,
cbien xierak (ma għamilna xejn ħa-
żin ) li żaromejna il bieb magħluk;
thine hloody $ward hatched in the life of
him, ix-xabla tiegħec bid-demm, mċap-
psa b'demmu; to be under hatche$, tcun
isfel f bastiment (bil buccaporti magh-
luka) ; tcun batut u avvilut ; tcun taħt
Mantua ; he can't do much now poor
$oul^ he i$ under hatchee, ma tantx jista
jagħmel (jonfok etc.) issa, gbaliex mis-
chin jinsab taht Mantua (batut).
Hatcħ-bab— stangata buccaport.
Hatch-boat— dgħajsa (ferilla) għas-
sajd ( bil post jew il curtun lest għal
ħut li jinkabad).
HATCHBL—moxt tat-trixtil; trixtel
jew tomxot kanneb, ghażel etc , tchidd,
tifni, tincwieta etc.
HATOĦELBB-rixtiel, min irextel jew
jomxot ħjut tal kanneb jew ghażel etc.
Hatchbb— min italla u iniżżel f rasa
biex jaghmel ħaġa ; min jicconġura ;
min iħaddem rasu biex jivvinta jagħ-
mel haġa.
Hatohbt— mannara, rixa; to bury
Uie hatchetf tinsa collox u tagħmel paci;
to take up the hatcliet^ tagħmel guerra ;
tkum għal ; to throw the hatchet, tig-
deb, tgħejd cliem b*jeħor, tfassal, tħar-
ref.
Hatchrt FAOB— wiċċ icreħ; an ugly
beau adoren a hatchet faee, (Dryden,
Todd), ġuvnott icreħ ihobb wiċċ icroh.
HATCHBTiTB-mineral li jati fl-isfar.
Hatching - ħżuż gradiljar li naraw
fli stampi li juru fejn għandu icun
scur.
Hatohmbnt— arma (ta cunjom etc.);
ornament, disinn fmancu, jew mak-
bad, ta xabla.
HATOHWAT^buccaport.
Hatb — mibgħeda, odiu; tobgħod, ma
taħmilx.
Hatbablb — ta min jobgħoda ; li
jimbagħad.
Hatbpul—U jimbaghad, li igibjew
li jistħokklu mibgħeda, ta min jo-
bogħdu.
Hatbfdlly — bil mibgħeda, blodiu.
HATEFULNBSs-mibgħeda, odiu.
HATELESS'bla mibgħeda, bla odia.
Hatbb -min jobghod.
HATBKAL-gozz, munzell(demel etc.
mixħut fuk xulxin) ; ii għouk (il ħofra
tal għonk mal kurrigħa tar-ras).
Hatbsomb — ara hatefu L
Hath -f Ioc ha$ (ara).
Hatlbss— bla cappell, li ma ghan-
dux cappell.
HATifAKEB— min jagħmel il cpiepel,
cappellar.
Hatbbd— odiu, mibgħeda.
Hattbd— bil cappell f rasu ; liebes
il cappell ; tlicre wa$ only a hatted
dame in t/ie hou$e^ sinjura (mara) waħ-
da biss chien hemm fit-teatru bil cap-
pell frasha.
Hattbd— sħun, msaħħnn
Hattbd kitt— ħalib tal bakra sħun
mħallat bil butir.
Ħattbmists— setta, religion, li bdiet
fl-Olanda fisdeculu sbatax fundata
minn J/attem, li chien irid ighalleiq
Digitized by
Google
HAT
— 628 —
HAV
illi ii mewt ta Cristu ma chienitx għal
Fidwa tagħna.
Hattbr— min jaghmel jew ibiegħ il
cpiepel, cappiilar ; tifni, tchidd, tħab-
bat ; he9 hattard ont with penance,
("Drjdeii, 7odd), nchedd (infena etc),
bil penitenzi.
EiATTi-HUMAYUN - cditt, ordni, firmat
mis-Sultan (Torc) stess; digriet tas-
Sultan Torc fuk id-drittijet tas-sudditi
tiegħu Nsara.
Hatti-scheriff— digriet bil firma
tas-Sultan Torc li actarx icun fih
dawn il chelmiet: '' Irrid li I-ordni
tieghi issir sewwa chif inhi mictuba u
chif irridha"; ordni tas-Sultan li ma
tistax titħassar, ordni irrevocabili tas-
Sultan Torc.
HàTTiNo - xoghol tal cappillar, xo-
għol tal cpiepel ; feltru n ħwejjeġ oħra
li minnhom isiru (jagħmlu) il cpiepel.
Hattlk— li jibxa minn xejn, li jon-
for malajr, mistħi.
Hattook - ħemel ta tnax il katta
furrajna jew ħamħ.
Haubbbk — ġlecc ta gwerrier bil
cmiem ksar u mmsuġ ħolok ħolok jew
bil mnlji tal fildiferru.
Hauoh -art, għalka, għal bhejjem
fejn jirgħaw.
Hauoht — supperv, mimli bih in-
nifsu, arroganti, cburL
Haughtie -ara haughty,
Hauohtily — bil cburija.
Hauohtinbss —cburija.
Haughty— cburi,supperv, mimli bih
in-nifsu, prusuntus.
Haul— tiġbed; ġbid, gibda; tibdel
ir-rotta jew il mixi fejn icun sejjer
bastiment ; calatà, kabda hut b*xibca
b*tartarun etc. ; they took aome 100
fishes at a hqul^ kabdu (tellgħu) mitt
ħuta f calata, Ttefgħa, jew gibda waħ-
da fbit-tartarun etc^
Haulbr— min jiġbed jew italla I-art
(mill baħar) ; dac li jiġbed it-tartarun
etc. ; min italla it-trab bil metalli mil-
minieri.
Haulm— iz zocc tal ful jew tal pizel-
li ; zcuc nexfin tal ful jew tal pizelli ;
it-tiben (zcuc niexef tal kamħj.
H^uxcB— iżżid, tgħolli, tcattar.
Haunch — il għadma tal genb ; cox-
xa; li spalla ta hnejja jew arcata; i-ew-
wel ġebliet (Gt-truf jew bidu) tà ħnej-
ja jew arcata; samrott.
Haunohbd— bil haunches (ara).
HAUNr— tmur i^iur dlonc, tbejjet;
tcun dejjem Tpost ; iddarri; tidher
bħal ma jidru fatati jew harsijet
rdar ; tocc, post fejn tmur spiss, post
fejntiltaka; drawwa ta mawrien jew
dhul f post ( fxi banda ) mania ; the
haunt you have §ot about the courts will
one day or another bring your family
to begorry^ (.irhu^hiiot), il mania li
għandec ii tidħol il korti ghad iggibeo
gurnata, flimchien mal familja tiegħec,
dI fakar ; the ghoats that haunt this
houae^ li spirti (fatati^ li haun ' f din
id-dar.
Hauntbr — min iżur jew icun spiss
f post.
Hauribnt— (ħut) b'rasu il fuk mil
1-ilma bħal meta jaRhmel biex donnu
jehu innifs; fl-armi, fiut wiekaf b'raaa
il fuk u denbu 1-isfeI.
Haurl— tiġbed, tcarcar ( bhal gan-
gmu etc. mal kiegħ tal bahar. )
Hausmannitb — isem ta mineral.
Haust — tkahkiħa tas-sogħla ; nifs,
belgħa (xarba) nifs chemm jiflaħ jeħu
fuifs bniedem.
Haustbllum — ħalk ( ta annimal )
magħmul għar-rdigħ.
Haustbmbnt - Ibies bħal flocc tal
malja li jilbsu il gwerrieri kabel il cu-
razza etc.
Haut -y fiera ta darba fil gimgħa
(hecc msejha fllndia.)
Haut -tgħolli, ittalla fil għoli.
Hautboy— strument taddakk bhal
obue ; xorta ta frawli.
Hautboyist - dakkàk tal (min idokk
l-)obu6.
Hautbur— cburija, suppervia.
Haut oout - li fiħ tognma kawwija,
li itigħem sewwa, li jaħrak bil ħwawar,
li imiss sewwa fit-togħma.
Havana
Havannah
Avana, il belt ewlenija
ti Cuba; sigarru tal
Avana; mill-Avana ; an
Havannali cigar, sigarru tal Avàna.
Havanbsb — mill-Avana ; l-Avanisi
jew in-nies tal Avana.
Have — icolloc ; tiddobba, takla, tie-
Digitized by
Google
HAV
- 624 —
HAV
ħuy iżżomm ; trid, titlob ; iggib ; tin-
serta Ctindovna jew takta) ; tcun taf,
tifhem ; / luive a book, ghandi ctieb ;
ch you toish to have children f tixtiek
icoiioc tfal ; I wish I conld have two of
Hiose plantSf nixtiek ħiddobba tnejn
minn dawc ix-xtieli; where had you
this pretty chain f mnejn (minn fejn)
klajtha din il catina (hecc) sabiħa ? ;
what willyou have? xi trid, x*tieħu? what
would these mudmen have f, ( Dryilen),
x'iridu dawn li mgienen ? have this in
your hand and don*t let it drop More I
tell you^ ħa, żomm (akbàd) din fidec u
terħix kabel ma nghejdlec ; what will
you have for theee books f x* titlob
(chemm trid) ta dawn il cotba? ; there^
thou /iost it! (Shiikeapeare, Richard
III J^ hemm int, gibtha (ktajt); he has
neither Latin^French^or /to/uiH»(Shake-
Hpeare, Mercliant of VeniceJ^ u la jaf
(jifhem) bil-Latin, u la bii Francis u
i-ankas bit-Taljan; have at a thing^
tibda, tati bidu, tipprova, tittanta;
have at it^ then, CShakespeare, Cym-
belineJt ibda, roela ; have at a person^
tħebb għall, taħbat għal ; have at him
with a down right blort^ (8hiik»*8pi*arP,
Ilenry VI j, ħebb ghalih b'dakka ta
ponn mill-ewwel ; to have away^ tneh-
ni, tisbarazza ; to have a person out^
tiddwella ma bniedem ; to have it out
with a person, tchellem bniedem u
tghejdiu ċar li ghandu tort (tatih ħaela
jew iċ^-anfru bla biża ta xejn) ; / liad
better go^ aħjar immnr, ( had rather ^o^
actar jakbilli immur ; to liave nothxng
for it, ma tistax tagħmel ħaà*oħra ;
he had nothing for itbut to disperse his
army^ ma satax jaghmel ħaġ'onra ħlief
ixerred in-nies li cheliu tc&t 1-armi ;
/ have this from a very good source^
jena naf dana minn banċla tajba ; to
have a thing by heart, tcun taf ħaġa
bl-amment.
Ħavblbss ' li għandu wisk ftit, li
xejn; b'xejn; li ma għandu xejn; Uiough
a m^ be haveless yet shall he not by
theft steal, (Gow?r), għad illi il bnie-
dem'ma icollu xejn ma għandux
jisrak.
Ħavblook ' dic il biċċa drapp etc.
mi^uġa il barra ma elmu etc. biex
tilka ix-xemx għar-ras minn wara għal
fuk il għonk.
Havbn — port, marsa, dahla fil baħar
fejnjistchennujewjidhlugħar-rdossetc.
il bastimenti ; tistchen, tidħol Tport
għar-rdoss etc.
Havbnaob - ħlas ( dritt ) tad-dħul
fport.
Havbnbr jew Ħabbour Mastbr —
captan jew Suprintendent tal port.
Havbnbt — port żgħir.
Havbr — min (dac li^ għandu; valour
is the chiefest virtue, and most dignijies
t/ie liaver^ (ShxkenpHar, Cariolanus J^
il ħila (l-almu eto hialewlenjiavirtu
u tgħalli lill dac li icollu (jew għandu)
minnha.
Havbr — ħafur ( żerrigħa ) ; haver
breadf ħobż tal ħafur etc. (li stess bħal
oats).
Havbr - titchellein addoċċ ; ta ibleħ,
minn għajr sens, ta balalu, bla su-
gu etc.; he just havered on ahout it etc.^
(Seutt), għadu cbemm chien jitchel-
lem ta veru ibleħ fuk dana.
HwBRBT -bniedem nofsu ibleħ, bla
melħ, li ma tantx ghandu għakal
Havbr mbal (f Ioc oatmeal) — ichel,
tisjir jew minestra bit-tkiek tal ħafur.
Havbrsaok — barżacca (ghal ħobs)
jew ir-razion tas-suldati jew ghal l-ar-
tillieri biex jeħdu fiha porvli etc. għal
tir ta camm mil cazxa tal munizion
ghal canun.
Havbrsian-oanals — canali^ tokob
jew hofor li hemm fii ghadam ii min-
nhom jgħaddi id-d^mm etc. hecc msej-
ħin għal Ilaver l-ewwei wieħed ii ra-
hom jew sabhom.
Havbr stbaw — ittiben (zooc) tal
ħafur.
Havil— xorta ta granċ żgħir.
Havildar — surgent fl-armata In-
diana.
Havino — posjsessioni ; li wi^ed
ghandu jew ioollu ; qualità, doti li
wieħed icollu jew li bihom icnn mżej-
jen ; rghib ; / wish the having of t7,
nixtiek nippossedih ( li icolli lilu etc. ),
(Shakeapear, Pericles) ; she is endowed
with the mrest havings^ hia mżejna
bl-isbah doti jew qualità ; Martha was
sorry to think that Jane was so having
Digitized by
Google
HAV
- 626 —
HAW
(G. Elliot, Middlemarcli), Marta għe-
liet xħiD tara lill Ġanna hecc rgħiba.
Havinob— mgiba ; lis wanis to leam-
U8 better havings^ ( Scott, liob Roy ^,
irid igħallimna mgiba abjar.
Havoo— kirda, tħarbita, ħsara; tek-
red, tħarbat, tagħmel il ħsara^^ui^
diseaee played a ead havoc there, dic il
marda ghamlet (chienet caġan ta) kir-
da cbira hemm ; sueh Iiavoc must have
excited dieguBt^ ( llacaul»y ), tħarbita
bħal din tat sgur dispiacir ; to waste
andliavoc Yonder TForMy/llllton, Pa-
radise Lostj^ tekred u tagħmel il ħsa-
ra fid-dinja 1-oħra.
Havrbsaok— ara haversack.
HAW-ġardin, ġardina, ghalka żghi-
ra li icnn bemm ma dar ; wied żg&r ;
marda tal għajnejn fi£-żwiemel ; tem-
tim, żamma ta Isien fil cliem ; titchel-
lem bit-temtim, jew donnoc tibża toħ-
roġ il cbelma sewwa ; tlaklak fil cliem;
after a liille humming and liawing upon
it he agreed to undertake ihe job^
(l^'Estrange), wara ftit tghemghim u
tlaklik fid-discors iccuntenta li jagħ-
mel ii-xoghol.
HAWAiN-tal Gzira Hawaj (fl-Ocea-
nu Facificu ta Isfel) wieħed mil Ozira
Hawaj jew Hawajjan.
Hawbuok — pulcinell ; wieħed li idaħ-
ħac in-nies bih.
Hawbubitb — disclu, bniedem bla
condotta li jiggerra Ijeli sħah barra
fit-torok jinsnlta in-nies.
Hawfinoh— il għasfur taż-żebbuġ,
jew trumbettier (għaBfur).
HAWHAw~fo88 moħbi li ma jidhirx
ħlief meta tasal fukU; tidħac goff,
tidħac tghajjat.
Hawk — 8eker, bies; wieħed li jilhak-
lu, li ikarrak bic ; pala ghat-tajn tal
bajjada jew caħhala ( dic li iżommu
f idhom bit-tajn fukha għat-ticħil )
takbad it-tajr, tmur il caċċa bil bies;
tittajjar (ittir) bħàl bie8, tbiegħ bl-im-
nut fit-triek ; tkaħkaħ biex takla jew
takta bżiek jew bili ; takla jew takta
bili jew bziek; ixxerred, ixxandar (ħa^a)
ma cullimchien ; beware of him, hexsa
hawk, okgħodlu attent dac eeker ( jid-
hac bic ) ; the plasterer had the hawk in
his left hand whUe with his right was
wielding on tlie trowel, il caħħàl Cbaj-
jàd) chellu il pala tat-tajn f idu ii-xel-
lughija wakt li bil-leminija chien jim-
maniġġa ( jaħdem bil ) cazzola; here
every day he hunted and hawked at, tlie
river, (Berners), hawn hua cull jum
chien jigi ghal caċca (bil bies) hdejn
ix-xmara; when a hawker hawks his
wares ete.^ (TenDyson, the Blackbird)^
meta bejjigh fit-torok ibiegħ bl-imnnt
1-affarijiet li icollu (ghal bejgħ) ; to
couqh and hawk etc , (Bf ron), jieghol u
ikaħkiA biex jakla jew jakta bżiek jew
bili etc. ; to liear his praises liawked
aboutf fSwlft, Afriendly apology), ti-
ema il ftaħir tiegħu mxerred ( mzan-
dar ) ma cullimchien.
Hawk bill— xorta ta tnalja bit-truf
tagħha bħal mnnkar il bies ( biex '
iżommu xi afiarijiet li iridu jistanjaw
bix-xuxxarell.)
Hawkboy— it-tifel li icoUn mie^ħu
il bajj&d jew il caħħàl biox igħejnu
(ikegħdlil it-tajn fuk il pala J
Hawk's btll— ffl-arloġġ> li scappa-
ment.
Hawkbd— milwi, mgħawweġ, li gej
bħal ganċ jew munkar il bies
Hawkbb — bejjegħ ( bli mnut ) flt-
torok ; tal cobob u'il marelli; min imur
il caċċa tal biee ; min jakbad il caċċa
bil biee ; xorta ta bastiment tal kluħ ;
hisfather is a hawker^ missieru ibiegħ
fit-torok.
Hawkby— xorta ta logħba li tin-
tlaghab, bħal polo^ bil ballun u'l bsaten.
Hawkbybd— li għandn ghajnejh ja-
raw dake ta eeker ; għajnejn ie-eeker,
wieħed li jara sħiħ (ferm.)
HawkibO'ow hawkby) — bakramteb-
bgħa bl-abjab ; bakra sewda li icbllha
faxxa jew rokgha bajda f wiċċa ; stu-
pidu, naġa belgħa.
Hawking — caċċa, kbid il għasafar
jew it-tjur bil biee jew bl-iskra mħar^
gin għall apposta.
Hawkish— -bħal seker jew biee.
Hawkit — bhejjem ( bakar etc )
b'wiċċhpm abjad, b'wiċċhom mtabba
bl-abjad.
Hawkmoth— il baħrija.
Hawk nobb— mnieħer li gej bbal ta
pappagall ; min għandu mniàru* gej
79
Digitized by VnOOQ lC
HAW
— 626 —
HAZ
bħal tal pappagall.; a ħawknoaed per-
son^ bniedem ( ragel etc. ) li ghanda
mnieħra bħal ta pappagall.
Hawk wbbd — naxix ħażin lijicber
fak xi ħitan, swar eto. ( ighejduIhA
ucoU iMwk'e beard.)
Hawsb— cabia, it-tokba tal cubia;
Haxose'holes^ it-tokob tal cabia minn
fejn tghaddi il catina tal ancra; hawse^
chif ican kieghed sorġut bastiment li
icun ancrat mil poppa u mil prua (bhal
ma hi il Hibemia) ; il bogħod li icun
hemm mill prua tal bastiment sal an-
cri li bih icun Borġut.
Hawsb bao — xcora etc. tal luna
mimlija bli stoppa biex isoddu biha
it-tokob tal cubia f xi maltemp għal
baħar.
Hawsb blook ( jew HAwsB-PLua, jew
buoklbb)— tappiera għal cubia.
Hawbb-bolstbb — il fallacchi ( twa-
vel) ta fuk n taħt il cubia (il ħadid etc.
oħxon ta ma dwar il cubia.
Hawbb-holb — it-tokob tal cubia
(minn fejn tghaddi il catina etc. tal
ancra.)
HAWSB-piBOB-il bardnell (faxxa tal
fallacca etc. j fejn icun hemm it-tokob
tal cubia.
Hawbbr— gherlin.
Hawthobn — żgħarun jew anżalor
salvaġġ (iBem, xorta ta siġra jew pian-
ta.)
Hawthobn fly— xorta ta duda ( in-
Bett.)
Hat— ħuxlief ; ħaxix li icun kiegħed
jicberjew tiela; hajt (ta għalka)tal
ħaxix ; burdura jew zouc mwahħlin
flart dwar xi ħaġa li iseryu bhal ħajt
biex ma tistax tghaddl ; xorta ta żifna
(bħal dura durella); xibca ( nsib għal
kbid) tal fniec; tonsob jew takbad il
foiec bix-xibca ; to make hat/, torbot
(taħsad etc.^ il ħuxlief ; mate àll men
meet on the green haj/, (Wycllflfe), ġa-
għal in-nicB collha jinġabru fuk il ħa-
xix (hemm fejn tiela jew kiegħed jicber
il ħaxix) ; to make a fence as it were of
hay or o/ pal%8ade(P. Mollaod), tagħ-
mel ħajt, ngħejdu aħna bil-lasti (pali)
mwi^lin (wekfin) fl-art ; FU play on
the tabor and let them dance the hay
(Sbakespear, Love's Labour bstj^jena
ndokk it-tamburlin ( ir-rambaba ) u
erħilhom jisfnu il hay : we set our hays
/or conies, nBabna ix-xbiec għal fniec
(għal fenec) ; to make hay while the sun
shines, tipproGtta ruhec mill-occasioni;
make hay while t/te sun shines, my boy^
isBa waktec, ibni, lAdem titlifx dan iż-
żmien.
Hat band— rb&t għal kattiet tal ħu-
xlief.
Hat bibd— il beccafic jew il bufula.
Ħat-bote— għata ta njam (zcuc jew
pali etc.) li jintgħataw mil proprieta-
riu lill bidwi etc. biex bihom italla jew
jirranġa hitan jew burdura għal ghal-
ka ; multa għal (flus li icoUom iħalBu)
dawc li jagħmla ħBara fil hitan tal
ghelieki.
Hat-oook— munzell ħaxlief f ghalka.
Haw-orobibb— ara hay-rake.
Hat-outtbr — macna għat-taktigħ
rkik tal ħuxlief.
Hatdbnitb -xorta (ieem) ta mine-
ral li jnsab fl-artijiet tal Baltimore
(America).
Hatbsitb— isem (xorta) ta mineral
li jinsab fil Peru (I-America ta iBfel).
Hatfibld — għalka bil ital) ħu-
xlief.
HATiNa— rbit tal ħuxlief.
Hatino-timb — żmien ħsad il hu-
xlief.
Hatknifb— mingel Csicchina) għal
ktigħ il ħuxlief.
Hat-loft— għorfa għal ħażna tal
ħuxlief.
ĦAT-UAiDs—iBem ta pianta.
Hat-makbb — min jakta» inixxef u
jorbot il huxlief ; xorta ta żifna tan-
nicB (Inglisi) campanjoli.
Hat-makino— il hsid, nxief, rbit, u
ħżin tal huxlief.
Hatmow Imunzell katet tal ħu-
Hatstaok / xlief .
Hatbtack-boilbr -;-.xorta ta calda-
run (ta li steam) màgħmul għoli.
Hatbtalk — ħaxix niexef, zocc tal
ħaxiz niexef.
Hatthorn— ara Hawthom.
Hattoritb — xorta ta gebel ( mine-
ral).
HAZARD-Iogħba (bid-dadi); pericu-
lu ; cumbinazioni ( logħba ); tilgħab,
Digitized by
Google
tiAŻ
— 62*? —
fi£A
tisBOgra ; a service o/ some hazard muat
be rendered io ensure mccessj zi xorta
ta xogħol tal periclu bemm bżonn li
isir biex wieħed jirnexxilu dao li għan-
du jaghmel ; life is a hazard^ CBjron),
ħajjitna hia loghba ; to run tlie luizard^
tisBOgra, tirriscbia; they ran the hazard
of the battky issagraw il battalja ; 1
pray you tarry; pausea day or two
before youhazardj (HhikeHpeħr^ Mer-
chant of Venice), nitolboc stenna ftit ;
żomm ġurnata jew tnejn kabel ma
tissogra ; a winning hazard, (fil-logħob
tal b^jard) meta dac li icun jilgħab
idahħal fil borsa ( tal mejda ) il boċċa
jew bilja li icun irid ; a losing hazard^
meta il bilja li icun irid idaħħal (dac
li icun jilgħab il biljard) ma tidħollux.
HAZARDABLB->ta min jissugrah, tas-
sugrar, ta min jilghabu.
Hazarder— min jissogra jew jilgħa- .
bha ; min jippericula. '
Hazardizb— periclu, tiġrif;
Hazardous— collu periculi; milghub.
HAZARDousNBss—pericIu, loghba.
Hazardrt — logħob tar-rest ( għal
flus ).
HAZB—ċpar ; dlam, dalma ; tbażza ;
it hazesf nieżel iċ-ċpar (hemm iċ-ċpar).
HAZBL-si^ra tal gellewż; lewn il
gellewża ; tnuxef (tonxor j il ħwejjeġ
tal ħasla.
Hazbl-bush— siġra tal gellewż.
Hazel bybd — li ghandu ghajnejn
(bil ghajnejn^ lewn il gellewża.
Hazbl nut— -gellewża.
Hazinbss — ċpar; he could not see
halfa mile by reason of ihe haziness of
ihe weatherf ma satax jara nofs mil
kuddiemu mhabba fiċ-ċpar ( billi it-
temp chien mċajpar ).
Hazlb— ara Hazel.
Hazy — mċajpar, biċ-ċpar ; m'hux
ċar ; he has only a hazy noiion of t/iese
ihingSf għandu idea confusa ( m'hix
ċara sewwa ) fuk dawn il hwejjeġ jew
I-affargiet.
Hb— hu, hua ; dac li (dac il bnie-
dem ) ; min ; he speaks English well^
hu jitchellem bl-Inglis tajjeb; / am
he^ that unfortunatehe, (Shakespear,
As you like it)j jena hu, jena hua dac
li Bventurat (dac li mseichen) ; he who
is bom to be hangedwill never be drown*
edf min ghandu imut bil pesta ma
hemx barracca għalih ; if I was he^ li
cont f locu (li cont minnu) ; he^ kabel
xi nom turic li hu ir-ragel, bħal : goat
mogħza, he-goat bodbod.
Qbad -ras, bidu, titlu ( ta ctieb ) ;
rajjes, cap, principal ; divisioni, taksi-
ma, tuppan ; il għatu, cuperċ ( bħal
lembnt) ta lambic jew ta mithna tar-
riħ ; prua ; ewlieni, prim ; tmixxi, taħ-
chem ; tibda (toħroġ jew icolloc bidu);
tkaċċat il friegħi tas-siġar ; takta ir-;
ras ; he losi his head, tilef rasu ; I oanU
beat this oui ofhis headj ma nistax in-
neħħilu dana minn rasu ; it is quiie
gone out ofmy head^ insejt, ħareġ minn
rasi għal coUox ; as big as the head of
a pin, daks ras ta Iabra;'/itf aie a whole
head of garlick, chiel ras tewm shiħa ;
on Ihe obverse of the neu^ sovereign you
see (Jie head of ihe King and on the re^
verse vou see Si. George on the Dragon^
in-nanħa I-waħda tal lira il ġdida tara
wiċċ ir-Re, u in-naħħa I-oħraSan Gori;
f uk iż-żiemel ; we had iopay iwo shil'
lings* per head, chelna innalsti żewġ xe^
lini ir-ras (cull wieħed) ; they were io
meet at ihe head of ihe river, 'chellhom
jiltakgħu fil bidu tax- (minn fejn tib-
da ix- ) xmara ; what is ihe head of the
bookf xinhu it-titlu (I-isem) tal ctieb ;
who is the head of the Deparimentt
min hu il cap tad-Dipartiment ? he is
ihe head^ hu ir-rajjes ( il cap jew il
principal ) ; ffis Holiness t/ie Pope^ or
the Supreme Poniiff^ is the Head of
ihe Caiholic Church, II Papa hua il
cap ewlieni tal Cnisia Cattolica ; his
divisions are in thtee heads, ( Shakes-
poar, HenryV)^ in-nies li għandu
taħt I-armi, jew it-truppi tiegħu, huma
mkassmin fi tlieta (bi tliet taksimiet);
he broke tlie head of i/ie cask tn, tafa
gewwa it-tuppan tal bittija ; t/ie wind
blew off the head of ihe milly ir-riħ
tajjar il cuperċ (cappell etc.) tal mit-
ħna ; we Jiave said enough about ihis
Jiead^ tchellimna (għedna) biżżejjed fuk
dan il cap (suggett etc.); he is at ihe
head, hu Kuddiem (l-ewlieni ; il prim);
/le was selected io head tlie rioi, hu già
magħżul biex imixxi ix-xewwiexa ; t/ie
Digitized by
Google
fiElA
— 626 —
fifiA
wind heada a ship^ ir-riħ kiegħod jaħ-
ohem il bastiment (jagħfsu in prua) ;
the broad river t/iat heada in tlie high
maunt, ix-xmara wiesgħa li għandha
bidu (li tibda jew toħroġ) mil munta-
nia għolia ; t^ mat/ be neceaeary to head
the trees too^ sometimee^ ( Mortimer,
Hmbandry)^ icun hemm bżonn, xi dra-
biy li tkaċċat is^siġar ucoll ; head and
hang all that offend that way, (Shake-
spttHf, Meaeure for Measure), akta ir-
ras u għallak lill dawc collha li jagħ-
mlu hecc ; by gallies with brazen heads
she might transport over Indus at once
800,000 soldier8,{KHUieh)M xwieni bil
prua tal bronż jista jeħu (il bastiment)
fl-InduB fuk it-tliet mitt elf suldat;
head and ears, colloc chemm int (minn
fuk sa isfel, minn rasec ea eakajc ) ; to
be head and ears in debt, tcun mixwi
bid-dejn ; he is over head and ears in
debtf għandu dejn chemm jasa gildu ;
head and shoulders, minn li spallejn il
fuk (tul jew għoli) ; he is head and
shoulders taller than you, itwal minnec
minn spallejh il fuk ( jecol minn fuk
rasec^; by heqd and shoulders, bis-
Bewwa jew bid-dnewwa.(bil fors) ; o/
his (her ^.) head, minn rajh ( minn
rajha etc.); head or tailf wiċċ jew
regina ? ( hecc igbejdu dawc li jilgħa-
bu il flus jew icechċcuhom) ; neither
head or tail^ u la cap u I-ankas cuda
fu la ħaġa u l-ankas ohraetc.) ; / can-
not make either head or tail ofhim, ma
nistax nifhmu ; ma naf xejn x*irid
igħejd; by the head, mgħaddas mil
prua ( bastiment ) ippruwat ; head to
wind, prua ghar-r^ ; to his head^ f wiċ-
ċu ; / said so to his head, għedtlu f wiċ-
ċu, ma kgħadd nibgħatulu ma hadd ;
to turii /lead, iddawwar denbec (wiċċec)
jew tmur minn fejn gejt ; to give head,
terħi ir-riedni, titlak etc. ; he gave his
horse the head, rħielu ir-riedni iż-żie-
mel ( rħielu imur jiġri fejn irid ) ; to
come to a head, issir ( bħal meta isir
musmar jew tumur meta jaeal biex
jinfetah) ; t/iis boil /las come to a /lead,
it must be cut, dan il musmar sar, hemm
bżonn niftħuh; to eat one*s /lead off, ma
taghmel xejn, (tiecol bataU; ^<<^ /lorses
were eating their heads off at livery
(Parker Gi\\\mQT^,Oreat T/drst land)^
iż-żwiemel taghna chienu kegħdin je-
clu batal ma jagħmlu xejn hemm fli
stalla ; to gat/ier /lead, taghmel il cu-
raġġ, tieħu irrruħ ; to make head, tir--
resisti iżżomm jebes sa chemm jirnex-
xilec li trid tagħmel ; to draw to a
/lead, ticcompendia (tagħlak) discors;
to hit t/ie nail on t/ie /lead, tolkot, tin-
zerta, takta, iggib ħaġa ; you are the
only one t/iat /lave /lit i/ie nail on t/ie
head, inti biss gibtha ( inzertajtha,
ktajt etc).
Head-achb— ugigħ ta ras ; 1 /lave a
head ache, għandi ugigh ta ras.
Ħbad-attirb — Ibies ( ħwejjeġ ta
Ibies) għar-ras (għal fuk ir-ras).
Hgad band — faxxa għar-ras, rbit,
turbant etc.
Hbad BOARD—tavIa ta ras is-sodda,
testiera.
Ħbad BouND— b'rasu marbuta, bit-
turbant.
Hbad-ohbbsb — pulpetti tal-Iaħam
tar-ras u is-sakajn tal majjàl.
Hbad-oloth— xhII etc. għal fuk ir-
ras.
Head-dbbss — dafra; ornamenti
ħwejjeġjew affarijiet għar-ranġar ta
(biex wieħed iżejjen) ir-ras ; toppu etc.
tal ghasafar (li icollbom f rashom il
għasafar rgiel) ; among birds the males
very often appear in a most beautiful
/lead'dreÀS, weat/ier it le a crest, a comb,
a tuft of feat/icrs, (Adillsoii), fost il
għasafar, irgiel I-actar jidru (jingħar-
fu) b'toppu sabiħ fuk rasbom, u dana
icun sewwa għalla, u sewwa kabda,
jew troffa, rix.
Hbadbd -bir-ras ; bVas ; bil ponta
bit-tarf; iccmandat, immixxi, li ghandu
bi cmand ; clear-headed, bravu, b'rasu
(li għandu rasu) tajba ; t/àck /utaded, li
għandu rasu jebsa, stupidu; iron /leaded
bars, lasti bit-tarf (bil ponot^ tal ħa-
did; t/iey were head^d by t/ie two brot/iers,
chienu immixxia ( iccmandati ) jew
chienu taħt il cmand ta^«-żewġt aħwa.
Hbadbr— tar-ras ; ilcap; ta kud-
diem; tefgħa xeħta, il kuddiem ; can-
tun etc. (fil bini) mkiegħed mir-ras
mal ħajt.
Digitized by
Google
mA.
-626-
Mk
Hbad fast —gherlin li jorbot (iżomm
marbot) bastiment mil prua għall-art.
Ħbad firbt — għar-rasu ; he tumhled
out head first^ waka, baka sejjer (jit-
gherbeb) għal rasu (rasu l-isfel).
IIbadful— chemm tati ir-ras (għa-
kal etc.) ; ^'^^ undertake with a hand-
ful of eilver to huy a headful oj wit at
any time, (Poril, '7i« Pity)^ nippre-
tendi (irridj li b'mimli id Sdda nixtri
mimli ras (cbemm tasa rasi) ghakal
cull meta ncun irrid.
Ħbad gabglb — isem ta marda fil
bhejjem.
Ħbad gbar — armàr (affarijet) tar-
ras ; il brilja, testiera etc. ta żiemel.
Head hung— bil kalb dejka, b'kalbu
dejka; beżgħan ; bil jes maktugħ ; gen-
tlemen^ be not head-hung^ (Slilrley),
Binjuri, la taktghux kalbcom.
Hbadily — ta ibleħ, ta wieħed bla
ghakal jew bla raB ; addoċċ ; chif gie
gio.
JIbadinesb— 'għaġġla, tferfix.
Hbading— bidu, ras, il bidu, ir-ras
I-intestatura ;. ir-ragħwa li icun hemm
fwiċċ il flixcun ; it-titlu jew I-iBem tal
ctieb li icun hemm fuk, fil pagini tal
ctieb ; taħlita ta xebb il ġmiel u vitriol
li jagħmlu mal birra ; li njam tat-
tuppan ta barmil jew bittia ; is-Biniali
tal giogdifogu (xi murtar, suffarell etc.
li jatu kabel ma jibda il giogdifogu) ;
(fil bini), rjuB tal cantun, filata ta can-
tun bi rjus maħrugin (mkabbżin) ftit
il barra; tixlil (biex wieħed iżomm
sinjal fejn għandu iħit).
Hbading oiroler— biċċa għodda tal
buttàr biex biba ifassal it-tuppan ta
bittia.
Hbading-coursb — filata cantuni
mkegħdin mil wisa jew ħxuna tal fi-
lata, bir-ras mkabbża jew maħruġa il
barra.
Hbading KNiFB-Bicchina tas-sillar
għat-titkib fil gild ; biċċa ghodda (sic-
china) tal cnnzaturi tal gild, ghal brix
tax-xagħar mil gild ; biċċa għodda tal
buttara, bhal bokxiex, ghaċ-ċanfrin
tat-tuppan.
Hkading-maohinb— macna ghal ħruġ
tar-rjus tal-Iabar (tarras).
Hbading tool — biċċa ghodda ta
ħaddieda biex jaghmlu rjus tal Juc-
chetti, firrolli etc^
Hbadknot — rabta (rbit) ghar-ras;
xorta ta ċoff taż-żagarelli li jaghmlu
jew jorbtu frashom in-nisa.
Hbad-laob — żagarella ghar-( tar-)
ras.
Hbad land— cap, promontoriu, biċ-
ċa art maħruga il barra ġħal baħar ;
biċċa art (ħamrija) fgħalka li ma
tcunx milħuka bil monriet (ghaliex
tigi fir-rocna jew fras il għalka).
Hbad-lbdgb— muxxillari ; bħal ħer-
ża, rpar, dwar buccaport ta bastiment.
Hbadlbss — bla ras ; b^rasu mak-
tugħa ; bla cap ; bla moħħ ; bla għa-
kal, ibleħ ; that headless man I thought
had been my Lord^ (Shakespear, Cym-
beline)^ dac ir-ragel b'rasu maktugħa
(jew bla ras) jena ħsibtu is-sinjar, cap,
tiegħi ; they rested not until i/iey had
made t/ie empire stand headlese about
sei^enteen years, (Ualeigh, Ilistory of
the World), ma chellhomx mistriħ (ma
kagħdux) kabel ma raw i-imperu bla
cap (bla Be etc ) ghal sbatax il sena
sħaħ ; ihis is what I call the work ofa
headless man^ dana nghejdlu jena xo-
għol (^għamil) ta bniedem bla għakal
(bla moħħ).
Hbad-linb— I-ewwel vers, it-titlu, ta
ctieb, f pagina ; ferituri, ic-cimi ta fuk
ta kluħ li bihom jorbtuh mal pinnur.
Hbadlong— ghar-rasu, rasu l'-isfel u
sakajh il fuk ; mifxul ; mcħaġġel, miġ-
nun, mferfex ; bla ghaKal ; wiekaf,
m'hux wieti ; b'fixia, b'ghaġġia cbira ;
ta mferfex ; bħal miġnun ; he fell head
long^ waka Tmar) għar-rasu ; he is
runnina headlong to ruin, sejjer lura
bil gin (bis-sigħat) ; torn by lieadlong
torrentSy (llacaalay,£fi«^ of Englandjy
mchisser minn currenti ta ilma (we-
dien) li neżlin ji^ru b*siAħa cbira.
Hbad loubb— duda tar-ras (kamla).
Hbad-lugged — miġbud bil herra
jew bis-salt.
Hbad-man— cap, suprastant ("igħej-
dulu ucoll leading man jew charge num).
Hbad-mabtbr — Burmast prinoipali
fcap) ta Scola.
IiBADMOST— ta kuddiem nett ; the
headmost horseman rode alone^ (8cott|
Digitized by
Google
ħfiA
- Ġ80 -
^EA
Lody of the LakeJ^ ir-ragel ta fak iż-
żiemel ta kaddiem nett ( 1-ewweI wie-
ħed ) ohien riecheb waħdu.
Head mould — ii għadam tar-ras
(chif narawh f ras ta mewt ).
HBAD-MOULDn;a — forma ( disinn )
għal fuk bieb jew tieka.
Hbad-pan— li Bcutella tar-ras ( fejn
icun il moħħ).
HfiAD-piBOE— elmu, għata għar-ras
jew mirjun ta gwerrier etc. ; il moħh,
1-inteIligenza ta bniedem, fehma.
Hbad-quabtbrs— quartier generali ;
l-nfiScia ewlieni tal militar minn fejn
joħorġu 1-ordnijiet militari ( I-ufficiu
tal Commander-in*Chief etc.) ; id-dar
fejn wieħed jokghod ; ic-centru ta au-
torità; tħe brain^ wħich is tħe ħead
quartere or office of .intelligence^ ( Col-
lier ), il monħ, li hua ic-centru, jew
il post ewlieni, ta 1-inteIIigenza ( tal
bniedem ),
Hbad quartbb*s staff — I-ufficiali
coUha impiegati dwar il Commander-
in-Chief.
Ħbad-rail— mactur ghar-ras ; blata
ta (is-serratizz mindud ta fuk) bieb.
Hbad-rbst— fejn tpoggi ir-ras (għal
min jeħa ritratt).
Hbad sail — kluħ ta kuddiem
(flocc etc.)
Head sba— baħar cuntlariu. li gej
faċċata jew in prua ; xoith a ħeavy head
sea that preveuted our aailiug etc^ ( Lord
Dnfferin), fbaħar kawwi ferm in prua
li ma ħalliniex nimxu il kuddiem.
HBAD-SHAKB—ċaklika ta ras ; sinjal
bir-ras.
Hbadship— 1-ufficiu (ranc) ta cap,
ta superiur, ta autorità, ta cmand.
Head-sin — dnub mejjet.
Hbad*s man— bojja, dac li jakta ir-
ras ta min icun iccundannat għal
mewt ; and the headaman toith his bare
arms ready^ ( Byron, Parisina, XV),
a il bojja, lest, b'dirgħajh mzammrin.
HBADSPRiNa — bidu.
Ħbad-stall— il brilja (minn għajr
riedni etc. xejn ) il cappestru waħdu ;
it-testiera (ta żiemel etc.)
Hbad-btick— il katgħa, sinjal etc. li
jagħmlu li stampaturi fuk fil pagini ta
ctieb etc.
Hbad stook — li njam li iżomm iċ-.
ċana (il ħadid taċ-ċana) riocu.
HsàD STONB — il gebla (bli scrizioni)
ta fuk kabar.
HsAD-STRONa— ta rasu, stinat, rasa
jebsa.
Hbadstrongnrsb - stinatezza, stina-
zioni, ebusga ta ras.
Hbad-tirb -Ibies (ornamenti) għar-
ras.
Hbad-watbr — I-ilma tannaħħa ta
fuk jew tal bidu tax-xmara.
Hbadwind— riħ cuntlariu, riħ in
prua ; we sailed headwind all t/u xoay^
chelna riħ cuntlariu il viaġġ coUu.
Hbad work— xogħol tal moħħ, ta li
studiu ; scultura ta samrotti etc fil
bini.
Hbadworkman— il/or«man,li mgħal-
lem ewlieni li għandu ħsieb iz-xogħol
collu — li mgħallem fuk li mgħalmin.
Hbadway — misi ta bastiment ; il
għoli ta ħnejja jew ta arcata ; il wisa
(I-aria) ta ħnejja, arcata etc, to make
Iieadway^ tgħaddi il kuddiem, tavanza,
timxi.
Hbady— ta rasn, raau jebsa ; mgħag-
gel, mifxul.
Ħbad yabd— pinnur ( ta arblu ) ta
kuddiem jew ta fuk.
HBAL'tfejjak, tagħlak ferita;tin-
daf, tissaffa ; issewwi, tagħmel paci ;
tfiek, tagħlak ferita, tissewwa ; issak-
kaf (tgħatti sakaf ta) dar etc. bil-la-
vanja ; his wounds wiH soon heal^ il fe-
riti tiegħu dal wakt jagħalku (ifieku; ;
thus said the Lord^ I have heal-ed t/iese
waters^ hecc kal il Mulej, jena saffejt
(naddaft) dawn I-ilmijet mil kżież li
chellhom.
Ubal-all (jew panacba) — li ifejjak
colloz, rimediu sħiħ ghal fejkien; isem
ta ħaxiza il Valeriana officinalis.
Hbalablb — li jista icun infejjak,
curabli.
Hbalds— il ħajt (tal medda) tan-
newl.
Hbalbr— min ifejjak jew jagħlak
ferita ; rimediu, dua etc; plantaine is
a great healer of any sore wliatever,
(P. Holland. PlinieJ, il beżbula sal-
vaġġa (jew banana) hia dua tajba għal
fejkin ta cull gerħa, ferita, jew ugigħ.
Digitized by
Google
HEA
681 —
HEA
HbaIjBR— min igħatti is-sakaf (isak-
kaf dar etc.) bil-Iavanja ; in the went^
he that eovera a house xtith slaten i$
called a *^healer'\ CBi»y, Sonth and
Ea$t Country Worda), fil (pajjisi tal)
punent min isakkaf dar bil-Iavanji
igħejdula healer.
Hbal fang — il castig jew il peni-
tenza Cta briccun etc.) ficcipp; il ħlas
(multa) ta dawc li icunu iccundannati
ghac-cipp li jatu lis-Bultan jew il cap
ewlieni tal pajjis minn f loc li jokgħo-
du ficcipp.
HbaijFul— tal fejkien, li ifejjak, tas-
saħħa, li jati is-saħħa.
Hbalino— li ifejjak, jagħlak ferita;
ħelu, li igib il paci, li isi^ħar ; fej-
kien ; tiekif (is-sengħa tat-tiskif) bil-
lavanja, ċlamit etc; the healing art, il
profeesioni (xogħol) ta tabib; iz-xienza
tal medicina;/re said lo hereome healing
wo7xle^ kalilha xi cliem li bih sabbarha;
healing plaater^ eticc, impiastru.
HBALiNa-STONB — lavanja, ċlamit etc.
għat-tiskif (għal sakaf) ta dar etc.
Hbaling TI8SUB— vini ( ħjut fil gi-
sem) li ifejjku kasma etc. (fejn icun
maksam fil gisem).
Hballbss— marid, m'hux infejjak ;
m'hux tal fejkien, li ma ifiekx.
Hbalsomb -tas-saħħa (rioc whole-
somej.
Hbalth — saħħa, kawwa ; grazia
t'AIIa ; progress ; to be in health, tcun
tajjeb (mis-sahhaj jew fsaħtec ; he
enjoya a good healt/i, tajjeb (kawwi
sħiħ); to the State's beet health, (Shake-
sppar, Timon of Ai/iena), ghal pro-
gress (il mogħdija il kuddiem) ta li
Stat ; there is no health in him^ ma
għandux il grazia t'AlIa fuku; we drank
the Kings fiealt/iy xrobna bis-saħħa
tas-Sultan ; l drink yonr heallh^ nixrob
bis-si^ha tieghec (ewiva I); the Ojfice
of Pablie Health f Publie Health De-
partment)j 1-Ufficiu tas-Sanità; the
Board of HealUi^ il Cumitat Sanitariu
(tas-Sanità).
Hbalth GUAiiD -I-Ufficial fUfficiali)
li ghandhom ħsieb (incaricati) għar-
regulamenti tal quarantina jew biex
jaraw jccc ir-regulamenti tal quaran-
tina icunux osservati).
Hbalth offiobr — Ufficial sanitariu.
Hbalth-dbinking — xorb bis-stAħa
ta xi ħadd.
Hbaltful— msahħaħ, kawwi ; li jati
(igib) is-saħħa ; li irid li kieghed (tai"
jeb) għal; a healthful mind in ahealth'
jul body, moħħ (ras) kawwi jew tajjeb
fgisem msahhaħ; Malta enjoys a health'
ful climate^ Malta ghandha clima taj-
jeb (kawwi) ghas-saħħa ; such an ex-
ploit have I in hand had you an liealth'
ful ear to hear it, (8h8ke8peare,t/{i/ttt«
CceearJ, ghandi f idejja gbemil ta ħaġa
cbira (x'inghejdiec) li chiecu ohellec
widnejn tajbin li iridu (jew li keghdin
biex) jisimgħu.
HBALTHFULLY~għas*saħħa ; I like
his place o/ retirement beoause it is
healthfully and pleasantly seatedy jogh-
ġobni il posi tiegħu li ghandu mwar-
rab Cghal cwiet) għaliex kieghed fpost
tas-saħħa (arjus etc.) u sabin.
Hbaltufuldbss - saħħa, kawwa ; it
wouldconduce much to theirhealthfulness^
(Faller, W^or^ii^*^, tajjeb (jiswa) wisk
għal saħħithom ; the healOifulness of
that climateand coun try, (lioyie, Works)^
is-saħħa ta l-atia jew tal clima ta dac
il pajjis.
HBALTHiLY~bis-ssAħa, bil kawwa.
Healthlbss — marid, bla saħħa ;
m'hux tajjeb għas-saħha; hażin għas-
saħha.
Hbalthnbssnbss— mard, nukkas ta
saħħa fi bniedem.
Hbalthsomb - ara {wholesome).
Hbalthy— f sahtu, msaħħah, kawwi;
li jati is-sahħa, tajjeb għas-saħħa;
gardening is a fit and healthy recreation
for a man ofstudy and businessX Locke),
ix-xogħol fil ġonna (għażik etc.) hua
ricreazioni (mogħdija taż-żmien) tajba
wisk għas-saħħa ta dawc li jistudiaw
jew ghan-nies applicati fl-uffici et!c.
Hbalthy— morali; ihere is a healthy
tone in that bookj dac il ctieb morali
(majagħmilx ħsara).
HBAM--is-seconda ta annimal.
Hbap — għarma, gozz, borġ, mun-
zell, catasta; katgħa nies, folla; tgħar-
rem, tgħezzez, tmenzel, tbarraġ ; tin-
ġabar ma dwar ; toput in a heap^ tagh-
mel gozz ; / bought a heap ofaery uAe-
Digitized by
Google
HEA
— 682 -
HEA
ful boQka /or ten shillings at the sale^
xtrajt għarma ( salt jew gozz ) cotba
sbieħ b*nofB lira .mir rcant ; amongst
Vds princely heap^ ( Sliakesp^ar, -flt-
cliard III J^ fost din il katgħa f.ta nies)
prinċpijet ; heap on toood^ kindle ihe
fire^ gbezzez fuk xulxin li njam u kab-
bad (ati; iii^nar ; and the late dignitiea
heaped up to tliem, u id-dinjità ( in-nies
cbar etc. ) ta kabel marru ( inġabru
coUha ma dwarhom.
Hbap-plood— baħar kawwi ferm.
Ħbap-mbal — ehif già gie, gzuz gzuz.
Hbapbr— min ighezzez, igħarrem,
ibarraġ jew jitfa fuk xulxin.
Hbapy— gziez gziez ; braġ braġ.
Hbar — tisma; tati widen; issir (cau-
sa fil corti;; titgħallem ; I can't hear
youfrom here^ ma nistax nisimgħec
minn hawn ; did you hear mass f (have
you heard massf) smajt kuddies ? u^Ao
so deaf as he that will not hear ?, min
hu trnx daks dac li ma iridx jisma ?
(jew ma hemmx truz actar minn dac
li ma jridx jisma etc.) ; tohy donU you
hear me concerning what I spoke to you
about ? għaliex ma tridx tatini widen
għal dac li għedtlec ? Judge N. N. is
to hear tliis case^ l-Imħallef N. N. sejjer
jisma din il causa^ jew din il causa
sejra issir kuddiem Tlmħallef N. N. ;
thiscase was heard last term^ din il
causa saret I-aħħar sessioni ; / speak
io the world those things which I have
heardofHim, (John, VlII,e6j, jena
ngħejd (nxandar) mad-dinja dawc il
ħwejjeġ li tgħallimt minnu ( mil I'Im-
ghallem Geau); pray let me hear of
you every now and Ihen, jec jogħġboc
ietibli (atini I-ahbarijet tiegħec^ cull
tant ; / hear he is come to Malta, kaluli
(smajt) li gej Malta; to hear a bird sing^
tisma xi ħaġa, għax jigi igħejdlec il
ghasfnr (tcun taf xi ħaga bil moħbi
jew privatament) ; / will lay odds^ that
ere this yeàr expire^ we hear our civil
swords etc. as far as France^ I hear a
bird so sing ( Shilkapear, ^ Ilenry VI),
Nagħmel mħatra (xelin ma lira) li ka-
bel ma tispiċċa din is-sena ahna icolna
xi ngħejdu ma Franza, hecc tgħejdli
kalbi, già z'kiBklli ( hecc già kalli il
għasfur); tohearteUof to hear say,
tismaghhom igħejdu ; hecc igħejdu ;
for I heard say that there were some
thieves etc.y (liatimer), għaliex smaj-
thom igħejdu illi chien hemm xi ħal-
lelin ; to hear well jew Ul, tisma min
ifaħħrec (igħejd il gidfukec)jewimak-
drec (ighejd contra tiegħec ; to hear as
dog in harvest^ kattusa tal ħaddied (li
ma tincwuieta ruħha minn xejn, jew
dac li tisma minn widna jidhol u mil
1-ohra joħroġ) ; he hears like a dog in
haroest, kisu il kattusa tal ħaddied,
ma jittiefes xejn ( dao li jisma minn
widna Jidħol u wil I-ohra joħroġ); liear!,
hear! isimgħu! isimgħu (bħal ma jak-
bes igħejd xi ħadd meta jisma minn
fomm xi wiehed li icun jitchellem jew
jagħmel xi discors, u igħejd xi ħaġa
tajba sabiha jew li tgħodd għal min
icun jismaj.
Hbard — mismugħ, obdut; sama etc.
/ was heard, cont mismugh jew obdut ;
tlie Lord Iieard our prayerSy il Mulej
sama ittalb tagħna; he was heard
from here, semgħuh minn hawn.
Ħbarbb— min icun jisma, wieħed
minn dawc li icunu jisimgħu (jew minn
ta I-udienza, uditur).
Hbarino— smigh ; widen ; ndienza,
uditoriu ; he is Iiard of hearing^ batut
minn widnejh, ma tantx jisma, ftit u
xejn trux ; to condemn one without
hearing, ticcundanna (ticcastiga) lill
bniedem minn għajr ma tisma xejn ;
you would not gioe me the hearing^ ma
ridtx tatini widen ; / leave you to ihe
hearing of the cause^ ( Shiikespeare,
Measure for MeasureJ^ nħallic għas-
smiegħ (trattazioni) tal cawsa ; as a
private person he reqnested q hearing ete.
(IHacaQltty. History of EnglandJ^ bha-
la persuna (bniedem) privat talab li
icollu udienza ; speak to his gentle
hearing kind commends, (ShnkeRpear,
Richard II J^ kal lill dawc li chienu
jisimgħuh cliem sabiħ ; / had the good
luck to be within hearing, chelli ix-
xorti ncun fejn (nista) nisma.
Hbarino-trumpbt— strument (trom-
ba) li jagħmel fwidnejh min hn trux
biex icun jista jisma.
HBARKBN—tisma, tati widen; tistAk-
si\ titcbixxef; tistenna; / hearken^ if
Digitized by
Google
ħteA
— 688 —
HEA
I may^ her business here^ ( Xilton,
Comuejf jeco nista, nisma hawn, 1-af-
fari (11 causa) taghha ; (he King oj
Naplea hearkened my brothers suit,
(ShukMpMre,Tempe8tj,n'Re ta Napli
ta widen (ħa ħsieb, tkankal^ għal cau-
sa ta ħia ; he is sure to hearken to thie
aecomodation^ sgur jati widen għal din
it-tiswija ; /learken a/ter their offence^
(Shttkespoar, Much ado abont nothing),
staksi (indaga, tchixxef; u ara z'għa-
rolu ; the youngest daughter whom you
hearken foTf (Sh.kenpoar, Taming of
the Shrewjj 1-actar tifla żaghżugha li
kiecħed tistenna.
IlBARKBNBR— min jisma; uditur.
Hbabsal — ara rehearsal.
Ħbarsat — xniegħa, ghajdut tan-
nies, ħo38y vuci; all hearsay reports
are to be discarded, (lifWis), dac 11 ni-
simghu jew 11 igħejdu in-nids ma
ghandniez natu widen tiegħu ; hearsay
ecidence^ xhud 11 sama mlnn .għana
hadd jeħor, ( m'huz 11 ra b'ghajnejh
jew sama hu stess).
Hbabsb- carru tal mejtin ; tagħmel
(tagħlak) f tebut u fuk carru tal mej-
tin ; tieħu fuk carru (cadavru) għad-
dfin ; iddawwar bi ħwejjeġ ta swied 11
kalb; wonld she were hearsed at my
foot^ and tlie ducats in her coffin,
( Shikespear, Merchant of Venxce \
m'huz 11 chlenet tcun maghluka
(mkegħda) ftebut hawn kuddiemi, u
bid-ducati maghha ; ihe house is hears^
ed about with a black wood, (OrashiiWy
Sleps io t/ie Temple), Iddar hla mdaw-
ra collha (mlnn cullimcblen ) b*bosc
mudlam.
Hbarsb-oIiOTH — vadrappa, cutra
għal fuk it-tebut jew 11 ca^Tu tal mej-
tin.
'Hbarsb-likb — tal mejtln, funebrl;
you shall hear good many hearse-like
airsj tisma ħafna bcejjeċ tal cant don-
nhom tal mejtin ( cant jew dakk ta
swiedil kalbjewfunebri).
Hbart — kalb, kalba, ħila, almu,
aptity ħajra ; ħrara ; rahħar, 1-actar ;
chemm jista lcun ; tagħmel 11 kalb,
iagħmel 1-almu jew 11 curaġġ ; timla
bit-tajn mlnn gewwa biez issaħħaħ
ħajt tas-sejjeh; tagħkad (tobrom, tlbda
tibles) bħal caboċċa, gidra etc. ; tJie
sacred Heart of Jesus, 11 kalb mkaddsa
ta Gesu ; it makes my heart €iehe^ Iweġ-
gaghll kalbl ( nħoss kalbi tinghafas ) ;
my dear heart ! kalb ta kalbi ( ħanini,
ghażis tlegħi etc. ); tliis town is in the
very heart oj Italy, din 11 belt tigi fil
kalba (fin-nofs sewwa) tal Italia ; that
apple is rotten at the heart^ dic lt-tu(Bħa
mnassra fil kalba (mlnn gewwa) ; . those,
who fouglit will fight wiih lialf a Iieart
( MacaaUf, Hist of England)^ dawc
11 lccumbattew ( chlenu fil gwerra )
jiccumbattu issa b'nofs almu (b'ankas
curaġġ jew hila) ; tliey lost Iieart, kat-
għu kalbhom,ma chellhomz 11 hlla (al-
mu jew 11 curaġġ ; he brought bui half
a heart to the discħarae ofhis duties, ma
chellux hlief ftlt ħajra biez iagħmel 11
għandu fjew H chellu) jagnmel ; his
heart was in his work, and tke heart
giveth grace into every art, ( Loni^feN
low, Buildinq of the ship X chellu 11
ħrara fiz-zpgnol tiegħu, u 11 ħrara tati
gost Tcull sengħa ( jew f cuU zoghol ) ;
tliis gay charm... beguiled to the very
lieart of loss^ (ShtkeHpear, Antony and
Cleopatra )y dan 11 ġmiel 11 igħazzak
karrak bia ( Ingannani ) 11 tilifni ghal
1-aħħar, chemm jista icun ; set your
Iieart at rest^ okgħod bi cwietec (serrah
moħħoc); heartsj cori (jew coppi) fil
carti tal-logħob; the Queen ofhearts^ Id-
donna (dama) corl jew tal coppi; / tell
you ihis witli an open heart, ngħejdlec
dana chif inħossha (minn kalbi, ċar u
tond); at heart^ veru chemm jista icun;
every woman is at lieart a rake^ (Popp,
Moral Essays\ cull mara hia 11 vera
mara (jew chemm jista icun) debuxza-
ta; for one's hearty għal hajja jew għàl
ghomor ta, / could noty for my heart^
deny it hitnj ( Shakespear, Mercluint
of Venice j, jena ma stajtz, ankas ġħal
hajti, nlċhadulu ; to break the lieari of
toktol bil ghali jew bid-dispiaciri ; to
find in one's hearty tatic kalbec ; Iconld
not find it in my heari to leave hifn,
kalbi ma tatnix 11 nhallih ; to gei jew
learn by heari^ titgħallem bl-amment ;
you Iiave to gei these 60 lines by licari,
trid tltgħailem ( tistudia jew iggib )
dawn 18-60 vers bl-amment ; to have
80
Digitized by
Google
HEA
— 684 —
flEA
at heari, tcan tħobb 1-aotar, toan miġ-
bad għal ; icolloc moħħoc fi ; tohat 1
have mo8t ai heart is that spme method
be thoughtfor aacertaining and fixing
our Hanguage^ (Swift), 1-actar 11 nixtiek
( li irrid, li għandi moħħi iberren
fuk etc.) hua li jgħalrau (isibu a juru)
zi metuda biex niffissaw u naccertaw
il-lingua tagħna ; to have ( jew feel )
one*8 heart in one*8 mouth^ titwerwer
bil biża ( msarnec jinżlu f sakajc bil
biża, jew b*katgħa) ; when I 8ato the
man coming in toith the knife in his
hand Ifelt my heart in my mouth^ meta
rajt dac ir-ragel dieħel bis-8icchina
f idu, mBarni niżlu f sakajja (niżlu cob-
ba) bil katgħa ( bil biża ) ; to lay to
heartjew to take to heart, tieħu interess
f ħaġa; to set the heart on, tintrabat ma,
tcun tħobb ferm ; she 8et her heart on
thi8 house, rabtet kalbha ma din id-dar
(ma tixtiekx hlief din id-dar) ; toepeak
to one's heart^ ticconsla, issabbar, tati
is-fiabar ; to take to heart, icolloc (ħaġa)
għal kalbec ; to wear one*8 heart upon
one*8 sleeve, t(jiun ta żakkec f fommoc
(tgħejdha chif tħossha, titchellem ċar,
obiC tħossha) ; I do like him becau8e he
i8 one ihat wear8 hi8 heart upon hi8
^/^^v^, inħobbu għaliex dac li għandu
jgħejdiec igħedulec (ma jokghodx jaħ-
bilec, ta żakku ffommuj; to takeheart
ofgrace^ taghmel 1-almu (ilcuraġġ)
" the besieged Turk8 took heart of arace,
{Mr8. Gadkell, Sylvia*8 Lover8, CLlX)
It-Toroc assediati ghamlu il kalb ( il
ħila, 1-aImu jew il euraġġ ) ; a piece of
groundeut of heartj biċċa art (raba)
għajjena ; to put one of hearty takta
kalb dac li icun, tiscuraggih, tbeżżgħu
(li ma jagħmilx haġa) ; my heart i8 8et
upon him, kalbi marbuta miegħu ( in-
ħobbu ferm, bla kies etc. ) ; to win
one'8 heart, titħabbeb ma, tidħol fil
grazia ta, jew fil kalb ta ; after a 8hort
time he succeeded to win her heart, wara
kasir żmien rnexxielu jitħabbeb magħ-
ha Xiġaghala iddahħlu f kalbha) ; tohat
tJie heart tliinketh the tongue speakethy
culhadd ighejd li jakbillu ( li tħoss il
kalb jitchellem il fomm ) ; break my
heart and bring me a plaster^ 1-ewwel
idrobni mbagħad dur bija(żiegħel bija).
ĦBABT-AonB— ugigħ ta kalb, dulari.
Hbabtand olub r xorta ta camla
Hbab^ and dabt / (duda).
Hbabt BBAT— xewka cbira; but one
heartbeat in their bosome, (Longfellow
Song of Iliaioatltajf ma bemmx ħlief
xewka cbira waħda f kalbhom.
Hbabtblood— demm mxerred jew
li wieħed iċarċar Cgħal xi ħadd); il haj-
ja li wieħed jati għal xi ħadd etc. ; il
vern ; the mortal Venue, the heart blood
of beauty, ("Sbakespear, Troilue and
Cre88ida)y Venere il mortali, il veru
ġmiel.
Hbabt-bond— xorta ta tkegħid ta
gebel (cantuni) fil bini ta hajt.
HBABT-BouND—xħiħ, idu magħluka,
għadma.
Hbabt bbbak— dispiacir, piena, du-
lur, dieka ta kalb ; nor yeare, nor heart
break etc, ( ByrOD, Heaven and Earth)^
u la snin (żmien) u l-ankas pwieni (di-
spiaciri etc.)
Hbabtbbbakbb — min jaksam il kalb
jew jati dispiacir, icun caġun tapwieni;
troffa xaghar ta sinjurina ( ta mara )
ghal xi locket eto.
HBABT-BBBAKiNa— ksim il kalb, tal
ksim il kalb.
Hbabt-bbokbn— b' kalbu maksuma,
iddispiaċut, mgħolli, kalbu tuġgħu.
Hbabt-bubn ( jew Cabdialoia ) —
mard tail kalb; hrik fli stoncu, mkata.'
Hbabt bubnino — li igib ugigħ il
kalb, ta ugigħ il kalb; li igib għira; tal
għira.
. Hbabt-cam — camm^ rota scentrata
(m'hix fin-nofs) f macna ghad-dawran
jew biex timxi jew tħaddem ħaġ'oħra.
Hbabt-obbtain— sgurissimu, eertis-
simu.
Hbabt cooklb— xorta ta cocċli.
Hbabt-dbbp— fil fond (fil kiegħ) tal
kalb.
HBABT-DisBASE—mard il kalb, car-
diopatia ; Uiat man ie euffering fiH>m
heart disea^e, dac irragel marid b'kal-
bu.
HuABT DBOPS - bichi (dmugħ) sincier
li icun gej mil kalb.
Heabt batino— ichel il kalb ( ichel
ta kalb, incwiet, tferfir etc. ).
Hbabtfblt— sincier, veru, tal kalb
Digitized by
Google
n^k
— 686 —
fiHA
tnil kalb ; / beg leave to offer you my
keartfelt thanks for tlie money you
eent /or my poor faiher^ nielm 1-ardir
nizzacħajr tassew minn kalbi għal flqs
li bgħatt lil missieri ; ^tr^ him my
heartfelt eympathies^ ghejdla cbemm
għelejt ghalieh Cgħejdlu li iena nagħ-
dra sinceramenty minn kalbi jew
b'kalbicollba;.
Ħeart-frbb — li ma iħobbx, li ma
iħo88x, li kalba ma tħossz.
Heabt-grtbf — pwieni, dalar jew
ngigħ ta kalb cbir.
Ħbart-hbartbdnbss — cbarija ta
kalb, ingratitadini.
Hbart-hatrbd — mibgheda ( odia )
cbir, mil kalb.
ĦEART-HBA'\àNBSS— Bwied il kalb.
Hbart-heavy — kalbu dejka, trist,
jew kalba sewda.
Hbartlikb— bħal (għamla ta) kalb.
Hbart pba— il kalba taż-żerrigha.
Hbartquake— roghda fil kalb.
Heart-rbndino — tal ksim il kalb,
li jaksam il kalb; materials for the
darkest and heart-reading talee^ (Hacan-
lay, IJietory of England J^ soggetti
hwejjeġ, affarijiet jew ġrajja għal rac-
conti I-actar coroħ a li jaksma (iċarta)
il kalb.
Heari soald - ara heartbarn.
Heart shapbd Qew oordatb; li gej
bhal (li ghanda gnamla ta, jew li don-
na) kidb.
Hbart 8HBLL— zorta (isem) ta ar-
zella jew frotta tal bahar.
Hbart-siok— iddispiaċat jew mghoUi
ferm ; b'kalba marida jew maksuma.
Heart siokbnino — li imarrad jew
idejjak il kalb; li igib dwejjak ta kalb.
HeART-SIOKNESS) • j •! u 11 u *
HBART-SINKINGr^*^^''^*'*^'^""-
Heart-sore— ugigh ta kalb ; piena ;
li għandu kalbu marida ; li igib mard
jew dwejjak ta kalb ; heart-sore sighs^
( Hhikespear, 7W Gentlemen of Ve-
rona ), tnehid li irakkaklec kalbec ( li
imarradlec kalbec, jew li igiblec mard
il kalb. )
Heart-sorrow— dispiacir jew għali
cbir.
HBART-STiRiuNa— li ikankal il kalb.
Hbart STRiOKBN^li imiss il ( mit-
fugħ għal ) kalb.
Hbart-btrino— nerv (vina) tal kalb,
ta ma dwar il kalb).
Heartstruok — ara heart stricken.
HBARTBWBLLiNa ~ H jimla il kalb
(li icattar fil kalb).
Hbart swoln — minfuħ bil cburia ;
mimli biħ in-nifsu.
Hbart-wheel— ara heart eam.
Heart wholb - kalbu bierda, li ma
iħobbz ; ta kalb sinciera, fidil, ta kal-
bn fidejh.
Hbart wounded— b'kalbu midraba.
Hbart s BASB— paci, cwiet ; mistrieħ
tal moħħ.
Heartbd ^ bil kalb ; fll kalb ( il
gewwa.)
HBARTEN—tagħmel il kalb, tinco-
raggixxi ; hie heartening speech rouaed
our C0U9 age^ il cliem tieghu (id-discors
li kaU kankal l-almu fina (kanklilna il
curaġġ).
Hearten— tati is-scAħa 1-art ; tagh-
mel għammiela ; forget not ilien with
richest dung to hearten itagain, (ll8]r,
Vtrgil)f la* tinsiez, mela, illi b'demel
(ħmieġ) grass targa iggib 1-art għam-
miela.
Hbartbnbr — min (dac li) jagħmel
il kalb, 1-almu jew il curaġġ lil ħadd
jehor.
Hbarth— chenur, fuglar, ċnmnija;
id-dar, il familja ; preparing on t/ie
liearth his mean repast^ ( Bolingbroke,
lieflection upon Esile ^, ilesti ( isajjar )
fuk il fuglar 1-ichel tiegħu dgħajjef ; /
u>iU not hurt your hearthf (Shakespear,
Cariolanusjy ma noffendix il familja
tiegħec.
Hbarth-bottom — gebel għai ċangar
ta forn Cjew ta fu^lar).
HbARTH BRU8H JOW HbARTH DROOM —
zcupilja tal-lanżit etc. ghal fuglari.
Hbarth monby ) taxxa fuk il fuglari
Hbarth penny / jewiċ-ċmienilidari
(sas-sena 1G88) chionu iħalsu Mnghil«
terra.
Hearth plate— gradilja Cħadid) ta
forġa.
Hbarthlbss— bla dar, bla familja
(bla fuglar, bla ċumnija.)
Hbarthstone — iċ-ċumnija, il fug-
Digitized by
Google
HEA
— 686
Hl^A
lar ; gebla għat-tnaddif jew tbajjid
taċ-ċammnija etc.
Ħbartilt— bil kalby mil kalb ; 1 love
her heartily, nħobbha ferm (b'kalbi col-
Iba) ; I tJiank you heartily^ nizzichajr
minn kiegħ kalbi (bii kalb jew b'kalbi
collha);/i« made me laugh heartily^deA-
haoni bil kalb (ferm» bid-dmugh) ; we
always eat heartily there, dejjem chilna
ferm hemm.
Hbartiness — kalb, ħrara, sincerità;
il kawwa, 1-akwa ; he is in the heart-
inesB ofhis appetiie notr, issa ha fl-akwa
(fl-akkal) tal aptit.
Hbartlbss— bla kalb, kalb jebsa.
HBARTLBssMBSs^kalb jebsa, għażż.
Ħbartlbt — kalb żgħira.
Ħbartsomb — hieni, cuntent, ferħan;
li jagħmel il curaġġ, li jagħmel il kalb.
HBARTY—tal kalb, bil kalb, veru,
fidil, sincier ; ferban, hieni ; bl-aptit ;
f sahtu, kawwi ; tas-saħha, li jati is-
sahha ; li ixabba ; taz-zaba ; eminenti,
msemmJ, cbir ; hearty his laugh and
jovial xjoas his song ("Seott, the Poacher)
id-daħca tiegħu bil kalb, u hieni il
ġhana tiegħu ; my hearty friends^ you
lake me etc. (Shakespear, Antony and
Cleopatra), ja veri ħbieb (sincieri jew
fidili) tiegħi, inthom iżommuni etc. ;
he is a hearty man^ dac ragel fsaħtu
(kawwi, jiflaħ); lieartyliving^ għajxien,
ichel, sustanzius ; a short but hearty
mealf icla ta ftit iżda bl-aptit, jew ichel
ftit iżda li ixabba (taz-zaba) ; Isajah
that hearty prophet (h^Umert Wbrks)^
Isaja dac il profeta cbir (msemmi^.
Hbat— sħana, żbroff, ħruk (fil ħalk),
ħeġġa ; għadba, corla, corsa (giria ta
żiemel ftigria) ; issahħan, tisħon, tiġri
(tagħmel^ corsa bħal ma jagħmel
żiemel f tiġrija ; we could not bear ihe
heat this moming, ma stajniex nissa-
portuha is-sħana dal għodu ; the heat
of the ginger, il ħruk tal ( li jagħmel
fil ħalk il) ginger ; he fell in tfie heat of
tlie /ightf waka (miet, spiċċa jew katluh)
fil ħeġġa (fl-akwa, fl-akkal) tal battalia
jew tat-taktigha ; when I saw him he
was in a great heat^ meta rajtu jena
chien f saħna (corla, għadba jew dagħ-
digħa) cbira; the heat ofyouth, l-akwa
(1-ahjar; taż-żgħużia ; with great heat,
b'heġ^ Cħrara) obira ; m the heai of
my business /le went away, fl-akwa
(fl-iAjar) tan-negoziu tiegħi mar a
ħallieni ; his horse has run a heat^ iż-
żiemel tiegħu gera (għamel) corsa ;
heot the poker, saħħan il hadida tat-
taħwid tal faliam taċ-ċumnija ; heated
through and through with wrath and
love (Tennyson, Princess) msaħhnin
u msaħħnin iajjeb bil ghadib fcorla^
u bli mħabba ; meatfills knaves and
wine heat foois (Sbakcsptfar, Simon
of Ai/iens, il-laħam jimla żakk il bric-
cuni, u 1-imbid isahħan ras il boloh.
Hbatbd } ®'*°^' msaħħan ; micwi.
Hbatbr— min (dac li) isaħħan jew
jicwi ; stufa, .caloara tan-nar etc.,
ħadida għal mogħdija ; caldaruh, pa-
gna cbira fejn isaħħnu is-sugu tal
cannamieli kabel ma jibdew igħalluh.
Hbatful— sħun.
HBATĦ-moia, xgħara, wesgħa fil
campania mghottija bil ħaxix (bhal
għalka) ; savina, isem ta sij[ra.
Hbatħ olad — mgħotti (mimli) bis-
siġar (bis savina ).
HpATĦ oooK -\ isem ta għasfur li
icun fuk ix-zagħri, il haġla ta sidritha
ħamra (igħejdulha ucoll Orous jew
Afoor cook),
Ħbatħbn -pagan, idolatra, min jati
kima Qaduraj rullut foloz; tal pagani
tal idolatri, ta dawo li jutu kima ( ja-
duraw ) I-allat foloz.
Hbathbndom — lart fejn bemm
(jimxi jew jinsab; il paganesimn, 1 ido-
latria gew il għati ta kima 1-allat fo-
lo^) ; paganesimu ; idolatria.
Hbathbnish -pagan, idolatra, sal-
vaġ>, aħrax, kalil, crudil, chiefer ; io
alter ihe laws of ihe heaihenish religion,
(Uoki^f ), biex ibiddel il-ligijiet tar-re-
ligion pagana, Cromt('«/{ made a fieai/ien-
ish or rai/ter iu/iuman edici^ ( 8outb ),
Gromwell ghamel (hareġ) editt crudil
jew inuman (m'hux ta bniedem).
Hbatubnism — paganismu, idola-
tria, kima 1-allat foloz.
Hbathbnizb — tagħmel pagan jew
idolatra.
nBATiikNNBSS- ara /leai/iendom.
Digitized by
Google
fiBÀ
- 661 -
B£à
Hrathenry— paganeBima,kima 1-al-
lat foloz.
ĦBATĦBR—savina, siġra fil Calluna
Vuharis ),
Ubathbr bbll— il fjar tal Ileather
heco msejjaħ ghax gej bħal kampiena.
Ħbathbr-blutter — ieem ta tajra
jew għasfar, il beccoċċ.
Hbathbr-oow — kabda Ckatta) zcuc
tas-siġra, savina ; xcupa taz-zcuc tas-
savina.
HeATHBRY I ^„.fc •
Heathy r^8hri.
Heating— li isaħħan, li ikankal, li
jixghei ; shana, tishin ; chiwi ; tlie
heating o/ an oven, is-sħana (il chiwi)
ta fbrn.
Ħbatino APPARATU8— cannoli, ċmie-
ni etc. għas-shana (biex isahħnu) dar
etc; 1-armar għal biex i^iomm dar etc.
sħuna.
HBATiNO-TUBi^—tubu (pipo) fil cal-
darun ta macna li icun fin-nar.
Heatlbss— bla sħana.
Hbave — tarfa, ittalla ; tintrafa,
timla;titfa, twaddab; tiġbed; tilheġ.
tithaUa, titħabat ; rfigħ, tligħ, leh^a,
takligħ ta li stoncu ; he heaved his
blade aloft (Tennyson), rafa (talla) fil
gholi ix-xabla tiegħu ; the dough began
to heave, il għagina bdiet titla; she
heaved the name of father pantingly
forth ( bhHkespiaf , Lear ), kalghet
(ħarget) minn gewwa sidirha, bi tnehi-
da,l-iBom ta missier; the glittering fishes
tliat heave ourfrithn (Thom8on>, il ħut
li ilekk li jimla il baħar (id-daħliet tal
baħary tagħna; up the high hill he
heaves a huge round stone (Pupe,
Ilomer, OdyseaJ^ għat-telgħa tal mun-
tanja għolia hua igherbeb il fuk gebla
cbira tonda; the sailor heared down
tlie leadj il baħri tafa li scandall il
baħar ; tJiey had struggled and heaved
for a change in the Government ever-
since tlie reiqn of.. ilhom jaħdmu u
jitħabtu sħiħ biex icollhom tibdila fil
gvern mir-renju ta... ; to heave in
stays^ iggib b'astiment prua ghar-riħ ;
to heave down, tmejjel bastiment għal
carina ; tati carina ; the ship also was
so leaky that 1 doubted it xoould be ne-
cessary to heave her down at Datavia
(Cook, Voyages)\ il bastiment OOoU
chien jagħmel tant ilma illi jena id^
dubitajt (bżajt wisk) li chien icolna
natuh carina f'Batavia ; to heave asiern,
issija (tmixxi baetiment lura jew bil
poppa) ; to heave in sighi, tigi in vista
(b 'baBtiment) ; a heave of a stone\ te-
fgħa ta gebla ; there is matter in these
sighy these profound heavesyou must
translate (Shskespear, HamletJ, dana
it-tnehid m'hux ta b'xejn; jaħtie£[
tgħedilna għala dana it-tnehid (tfiga
ta nifs kaww.i) collo.
Heavb offbring 1 ( fir-religion tal
Hbavb bhouldbr / Ldud) li spalla
tal muntun li chienu josaw Lhud fi
żmien Aronne bħala offerta ( olocao-
stu ).
Hbavbn — genna, sema ; tithenna ;
tibgħad il genna ; we will meet in
heavenj niltakgħu il genna ; the Holy
Spirit was sent down from Heaven^ li
Spirtu Santu niżel mis-sema ; Hie liost
oj heaveuj il cwiecheb, 1-angIi; and
wlien thou seest the sun^ and the moon^
and the stars^ even all the host of heaven
f Deutoronomy)^ u meta inti tara ix-
xemz, il kamar, ii cwiecheb, id-dew-
widija ta cwiecheb; I saw the Lord
sitting on His throne and all the host of
lieaven standing by Him on his righi
hand and on the lefi ^I, KingsJ^ rajt il
Mulej kiegħed fuk it-tron tiegħu, o
I-eserciti coUha tal anġli keghdin ma
dwaru mal-Iemin u max-xeliug tiegħo ;
Ileavens I is-Bmewiet ; Our Father who
ari in Heaven, Missierna li inti fis-
Smewiet ; he heavens himsel/ on earih^
( Adams, Work I \ jithenna fuk din
1-ait.
Hbaven asfirino — li jixtiek, li irid,
icun il genna ; ghal genna.
Ubaven BORN— li nieżel C mnissel )
mis-Sema.
Hbavbn direoted — għas-Sema
( lest ).
Hbaven FALLEN— li niżel (gi&) mia-
Boma.
HBAVEN-aATB — il biob tal genna.
Heavbn giftbd— mgħoti mis-sema.
Hbavbn inspirbd — mdawwal (spirat)
mis-Bema.
Digitized by
Google
HEA
- 6«8 -
fiSA
I^BAVBN IM8TRUCTBD — mgħàllem
(immizxi) mis-sema.
Ħbavbnward - lejn is-sema.
Hbavbnizb — tkaddes, tagħmei li
ican tajjeb għal genna, tissantifica.
Heavbnlinbbs — kdasia tas-Sema,
tieba tal genna.
Hbavbnly-- tas- 8ema» tas- Smewiet-,
tal genna ; divin, apgelicu ; v^ho can
Btop the course of the heavenly bodiea?
min jista iżomm il mizi (il giri etc.)
tal cwiecbeb etc. tas-smewiet ? ; the
heavenly ^irits^ li spiriti tas-sema
(ta8-8mewiet) 1-anġli etc. ; ii wae bright^
U was heavenly l hui *t ie past (Moore,
Fire WorshippersJ^ . chien sabiħ ( ta
ċmiel cbir), cbien anġeiica, iżda għad-
da (epiċċa).
. Hbavbnly mindbd — moħħa (ħsiebu)
biB8 (fl-affarijiet taB) fis-Sema.
HBAVBRr-min italla; ħaddiem, (a-
bourer, ftarzna li iniżżel tagħbi mil
brachen eto. għal I-art, (li iħott tagħbi
miċ-ċattri etc. għal moll) ; coalrhearer,
tal faham (ġarrier tal fabam jew wie-
ħed li iġorr il faħam fuk Bpaltu mil
bastiment għall art iew cuntlariu).
. Hbavily — bit-tokol, bil mod (fil
mixi) ; ferm, il ħela wisk ; ħafna,
'Bħiħ; bi Bwied il kalb chir ;to go on
Iieaoily, tmixxi bil mod (bil cbemm tit-
ħarrec) ; he complained heavily, Imenta
sħiħ ; why looks your gra'ce so heavily
tO'dayf (Sh«ke8pe«r, Ridiard JII J^
ghaliez Sinjnr, tidher hecc kalbec
sewda (mnicchet etc.) illum ?
Hbavinbbs— tokol, pie, Bwied il kalb,
nichet, bqri, ngħas ; għoli u tieba tal
art (tal hamria, ta raba) ; I cant bear
this heavinesSf ma niBtax nisBaporti
(ma niflaħx ghal) dan it-tokol (jew
dan il piB^ ; a moment's heaviness they
feel (WordBWortls Mot/iers Returnj,
iboBBU mument ta Bwied il kalb ( jigu
fukhom mumenti ta nichet jew ta
Bwied il kalb) ; your storyput luaviness
in me (Shakespear, TempestJ^ li etoria
tieghec gibitli il buri (jew nghas),
(dejkitli kalbi); we commence tofeel the
heaviness of taxation now, iBsa bdejna
nhoBBuh il pis tat-taxxi; by reason of
the heaviness àndfatness of tfie ground
(ArbatbDOt), mhabba fil fond (għoli)
u tieba (qualità tajba u graaea) tal
art (tal ħamria).
Hbavino— rfigħy tligħ; nife kawwi
bhal tnehrda, li joħroġ mil kalb.
Hbavibomb— ta ewied il kalb; li igib
ngħaB jew il buri.
Hbavy — tkil, bi ngħas, ibleħ, ta
Bwied il kalb ; mgħobbi ; aħrax, kalil ;
tkil, difficili, jebeB ; mħarbat, maklugħ;
għammiel (graBBotc.); kawwi, cbir;
tkila (mara) ; youll find that chair too
heavy for you to carry all the way, inti
tara li dac iB-eiġġu tkil ghalic biex
tieħdu ( terfgħu) ittriek coUha; he
cameand/ound them asleep again^for
their eyes were heavy^ (Mitlhew), già
u raġa eabhom rekdin, għaliex (għaj-
nejhom) chienu bi ngħae; o heavy
ignorance I (Shakespear, Othello\
injuranza belha! ; where ride the ship
heavy wiUi fnir haired slaves (Haoaoliy
Law of HoratiusJ, fejn igħaddi il ba-
stiment mgħobbi bi rsiera xagharbom
isfar ; sent hit/ier hy my husband to
impart tlie heavy news (Won)HWOrlh,
Excursion), bgħatt hemm biex inwae-
sal ma zewġhi 1-aħbar ta ewied il kalb;
whose heavy hand liath bowed you to
the grave, (ShakeapBdr, Macbetli\ li
I-id tiegħu kalila ( ħarxa, chiefra )
bakghet 8a chemm bagħtitec il kabar;
this, I consider^ a heavy taskj dina,
għalia, hia biċċa xogħol jebBa ; a heavy
road, triek mħarbta, maklugħa collha ;
heavy lands^ artijet (raba) għolijn jew
li fihom ħafna hamria (fondi) a grassi
jew għammelin; a lieavy crop, wiċċ
(ta raba) abbundanti ; a heavy noise,
għajta (ħoBs) cbir.
Hbavy armbd — armat, b' armar
Cgħodda tal ġlied etc) tkal.
Hbavy oaitbd ~li jimxi b'paBS tkil,
jew bil mod.
Heavy handbd— goff, li ma għandux
idu ħafifa ( ghax-xogħol, maniġġar
tal-armi etc^
Hbavy-hbaded— Btupidu.
Hbavy-hearted — kalbu aewda,
mnicchet.
Hbavy-ladbn — mghobbi ferm ;
b'taghbia tkila ; għajjien taħt il pis ;
mtakkal; come unto me all you thut
labour and are heavy'ladeH and I will
Digitized by
Google
BEA
— 689 —
HEB
give you rest (Mstihew, X/, i?<S), ejjew
għandi inthom li intcom mħaddmin u
u mtakklin bix-xogħol a jena nserraħ-
com (u fia issiba il misirieħ).
Hbavy wbioht * li igib actar mil
pis stabilit (żiemel etc. ftiġria li igib
pis àctar milli ican bemm stabilit).
Ħba\ti8H — actarx tkil.
Ħbazy — maħnak; li għandu sidra
isaffar man-nifs f bhal ta wieħed asma-
ticu), b'nifsu kasir.
. HEBBBR-MAN—sajjed (li jistad caħli
etc.^ fil baxx, meta il babar jofroh jew
icun fieragħ.
Hbbbino wbars— nassi jew għażel
għas-sajd tal cahli etc. meta il baħar
ican fieragħ jew jofroħ.
Hbbdomad - gimgħa ; sebat ijiem.
• Hbbdomodal— ta oall gimgħa, tal
gimgħa ; an hehdomodal councilj cansill
(lakgħa) ta darba fil gimgha (ta call
gimgha); hebdomodalpolitician^ politicu,
bniedem jew wieħed fil (pulitica) li
ibiddel il fehma tiegħu sicwit, bniedem
politicu li m*hax sod, li jilgħab» fil
fehma tieghu ; all thie from lietening to
variable hebdomodal poUticians (B r ke),
u dana collu ^ghaliex wieħed jisma
minn-nies politici (tal politica) li ma
għandhomx febma soda, jew li m*hu-
miex hlief iduru u igħejdu issa hecc
u issa hecc.
HbbdomodaryI tal cimgħa, ta cull
Hbbdomodbr Jgimgna; thia blessed
hebdomodary round^ (Beautuoiil), din
I-imkaddsa dawra ta cull gimgħa.
HBBDOMATiOAL—ta cull gimgħa, ta
darba fil gimgħa.
Hbbb— Alla falz ("mara jew xbejba)
tal giuvintu u taż-żgħażia, li tigi bint
Jupiter u Ġuno ; Hebe chienet miż-
muma li tarġa i(^ibjew tagħmel ix-
xjuħ zagħżaħ; iTebe, i^Qm ta waħda
mill-astri jew cwiecheb cbar, is-sitt
waħda li sabu (chien raha I-ewwel dar-
ba Hericke fl-1 ta Lalju 1847).
Hbbbn - ebanu ; the touah shaft of
heben wood, (Seolt, Bridal o/ Trier"
mainj, il-Iasta jebsa tal injam tal
ebanu.
HrnETATB— li itakkal ir-ras, li ji-
tsapidixxi; beef may confer a robuet-
neee on tlie limbe of my son^ but will
hebetàte his intellectuah^ (Arbathaot
and Popef Martin Scriblerus ;,il-laħam
(taċ-ċanga) jista isaħħaħ il gisein ta
ibni iżda itakkallu rasu (jaghmlu stu-
pida).
Hbbbtation — stupidaġni, ras stu-
pida.
Hbbbtb— stapidu, ras kargha.
Hbbbtudb — stupidaġni.
liBBRAio ] \^^ 1^.1^«^' Ebrajc, Isien
__ Vjew il-hngua Bbrajca
Hbbraical JjewLhudia.
Hbbraioally— la Lhadia, chif jagħ-
mlu Lhud.
Hrbbaism— Ebrajsmu, għajdut ^es-
pressioni etc.) tal Lbud jew Ebrajca.
Hbbraist— wieħed li jaf sewwa (let-
terat) fi Isien Ebrajcu jew Lhudi.
Hbbraistioally — Ebrajcament,
b'mod, b'sens Lhudi ; which is hebrai*
stically used in the Nero Testament^ 11
hu usat b'mod (b*sens) Ebrajc, jew
chif jifhmah Lhud, fit-Testment il
ġdid.
HsBRAiZB^takleb fi Lsien Ebrajc;
titchellem I-Ebrajc ; tagħmel bħal ma
jagħmlu il Cl-asu tal) Lhud.
Hbbrbw— Lhadi, Isien Lhudi jew
Ebrajc ; tal Lhud, ta Isien Ebrajc jew
Lhudi ; the land of tlie Uebrews^ I-art
ta Lhud (il Palestina) ; the Hebrew
languagCf Isien Lhudi jew Ebrajc.
Hbbrbw wisb— cuntlaria, sens op-
post jew maklub ; li tifhmu xort'oħra
jew cantlariu; the thesis vice versa put
shouldhebrew'wise he understood,(P rior^
AnotJier Episile etc), it-tesi mkegħda
cantlariu (xort*oħra j'ew bil maklub)
għandha tiftihem cuntlariu ( b'sens
oppost).
Hbbrbwbss — Lhudia, mara Israe-
lita.
Hbbrbwist— ara Hebraist\
Hbbrioian — wieħed letterat fil (\\
jaf tajueb il) Isien Lhudi jew I-Ebrajc ;
he is one of the best Hebricians we have,
wieħed mill-ahjar nies letterati fl (li
jaf tajjeb I-)Ebrajc jew Isien Lhudi.
Hbbridban I mil, jew tal, Gl^jj'er
Hbbridian / Ebridi ( li jiġu għal
costa tal punent ia li Scozia.
Digitized by
Google
HEC
— 640 —
HED
Hboatb— Alla falz (mara) tal Grie-
ghi bint Jupifer ; li igħejdu li cbienet
tiġġerra mad-dinja bil-lejl u miżmuma
bbala il patruna tal abbisdi infernali.
Ħboàtolitb (jew Moonbtone) — isem
(xorta) ta ħaġra jew mineral.
Heoatomb— sacrificiu ta mitt ghen-
dua.
Hboatompbdon — tempiu twil mitt
pied (ta 100 pied tul).
Hboatonstylon — bini (fabbrica) li
fiha mitt colonna.
HBQK-maxtura fejn jeclu il (ghal
għalf tal) bhejjem ; isserpeggiar jew
dao il-liwi jew tisrip ta xmara ; xorta
tagħażei (xibca) ghas-sajd; lucchett
ta bieb«
Hboklb— tomxot jew trextel il għa-
.żel ; moxt jew rixtiel tal għażel ; tifni,
iddejjak» tmcwieta.
Hboklbr— min jomxot jew irextel il
għażel ; min (dac li) jifni jew idejjak
iill ħadd jehor b'ħafna mistoksiet etc.
Hecklinq — mxit, trextil tal għażel ;
fini, dieka, vessazioni.
Hbotarb - chejl Francis tal wisa etc.
tal art li igib 11,960 jardi ilngliBi)
quadri ; an Jlectare is equal to 11^960
square yarde^ ^ectare, jagħmel ( fih)
11,960 jardi qwadru.
Hbotabtylb— li fih jew għandu 6
colonni (b'eitt colonni).
Hbotio— (deni) biered, twil jew li
jibka żmien twil fukec li jifnic u jic-
cnnsmac ; etticia, marsuttin, mard
rkiek.
Hbotioal - tad-deni biered, lijifnic
Q iwakkghec (igibec) f marsuttin jew
etticia ; I wUl keep Uie eickness from
being hectical^ {Wootton, Reliquice)^ in-
żomm il marda li ma takax f etticia
(marsuttin jew mard rkiek).
Hbotooram— ettogramma, chejl jew
pis Franois li fih 100 gramma, jew 8
ewiek u 8 drammi u ftit, pis IngliB.
Hbotolitbb — ettolitru, chejl Francis
tal imbid u żrieragħ etc. li jasa £
busheU^ 6 galluni, u 7 pints Inglisi.
Hbotombtrb— chejl Francis (tat-tul
tat-torok etc.) li fih 10 metri jew ftit
fuk il 109 jardi.
Heotor— Ettore, (fli Storia) 1-iben
ta Priam q IJecuba^ u 1-actar kalbieni
gwerrier fost il gwerrieri ta Troja—
spiċċa maktul minn Achilles ; wieħed
lijiflaħ, li jiggieled, bullv; tiggieled,
tivvesBa għal ġlied ; tħedded biex tig-
gieled.
Hbctoribm — ġlied, stedin, vessar
ghal ġlied
Hbotorly— ta bulli^, ta gellied, bil
ġlied, bli stedin għal ġlied.
Hbotobtbrb— chejl Francis t^I ħwej-
jeġ Bolidi, ta 100 metru cubu jew ftit
actar minn 8581 pied cubu.
HBDDLB-ii moxtgħal ħajt tal med-
da ta newl ; tghaddi il ħajt minn li
mxat li icun hemm fin-newl għal
medda.
HBDBNBBRorrB— isem (xorta) ta mi-
neral iswed.
Hbdboma— xorta ta ħaxixa (siġra)
bħal melissa.
Hbdbra— xorta ta liedna.
Hbdbraobous— tal liedna, li jaghmel
il-Iiedna.
Hbdbral— tal-Iiedna, maghmul mil
liedna.
Ħbdbratbd — mżejjen bil curuni tal
werak etc. tal-liedna.
Hbdbric — tal-Iiedna, magħmul
(mnissel) miMiedna.
Hbdbrio aoid — acidu li isir miż-
żerrigħa tal-liedna.
Hbdbrifbroub — li jaghmel (jati) il-
liedna.
Hbdbrosb - tal-Iiedna, collu liedna
(mimli liedna).
Hbdoe -ħajt (ta għalka) tal ħaxix,
burdura ; iddawwar, tagħlak ( għal-
ka etc.) b'ħajt tal ħaxix jew b'burdura;
iddaħħal gewwa ; tfixchel ; tkiegħed
fit-triek, timla moghdia ; Jie planted a
vineyard there and set a hedge round it^
hawwel ħafna dwieli (għamel vinja)
hemm u dawwarha fgħalakha) b'ħajt
tal ħaxix ; the husbandman planted a
vineyard and hedg^d it about^ ( il bidwi)
għamel (ħawwel) ħafna dwieli u daw-
warhom b'ħajt ; / will hedge up your
way with thorns, (Hosea), nimla it-
triek tiegħec (minn fejn tgħaddi inti)
bix-xewc, biex nfixclec ; to hedge a bet^
tagħmel mhatra (ftiġria etc.) mai-
Digitized by
Google
HED
- 641 —
HEE
żewġ bnadi, biex jecc titlef ma titlifx
wisk (billi minn xi banda tirbaħ sgur);
he sttre (o hedge in some buBtness of
your otOTt^ (Swlft, Directums for Ser-
vantsj^ kis li iddaħħal Ctaħseb biex
iddeffes) xi affari ("xi ħaġa) tiegħec.
Ħedgbaoobntor— ara kedge sparrow.
Hbdge born— ta wild (razza) baxx ;
wild il kanfud ; toe are all hedge born^
aħna il coll ulied il kanfud, ħadd ma
għandu bie;: jiftaħar li hu nobbli, jew
li gej minn xi demm nobbli, tal cba-
rat etc.)
Hbdob OREEPER— min jistahba taħt
il ħitan.
Hedgb fumitary— isem ta ħaxixa, il
fumaria.
Hbdgbhog— il kanfud ; isem (xor-
ta) ta ħuta; isem ta pianta jew ħaxixa.
Ħbdge MARRiAGB—żwie^ clandestin
(m*hux chif imur, fil cnisia n bix-
xhnd etc).
Hedgb nettlb — isem ta ħaxixa ; te
Skalli.
Hbdgb notb— chitba, tharbix, chit-
ba ta wieħed ("autur) tat-tużżana jew
ta I-isem ; they left tħeae kedgenotes for
another sort ofpoem^ (Dryden), ħallew
dawn ir ħafna ħmerijet ta chitba floc
xorta oħra ta poesia.
Hbdgb PRIB8T — kassis li ma għa-
milx cors sewwa ta li studii, jew li
studia f xi scola żgbira tal campania
(actarx hecc jissejħu il kassisin li
għaddew becc, fl-Irlanda).
Hbdgb rhtmb — poesia, bħal dawc
tal carti tas-sitt habbiet ; poesia tal
isem, versi mkabblin (u actarx mkab-
blin hażin ucoll) minn għajr I-ebda
sustanza.
Hbdgb sohool— scola fejn isir tagħ-
lim baxx, scola żgħira, f xi oamra, fil
campanja
Hedgb shbars 7 mkass tal ġardi-
Hbdgb soissors) nari.
Hedgb sPARRowUsem ta għasfur, il
Hbdge war])lbr) canal salvaġġ.
Hbdgb winb— mbit rħis.
Hedgb writbr— chittieb tat-tużża-
na, batut, minn dawc li jictbu ħorrox
borrox.
Hbdgblbss — bla hajt, li m' hux
magħluk jew mdawwar b'ħajt.
Hbdġbpig— kanfud żghir» ferħ ta
kanfud.
Hbdgbr — min isewwi jew jirranġa
jew jaghmel il burduri jew il ħitan tal
ħaxixdwàr ghalka etc.
Hedgbrow — fiUiera, ringhiela siġar
^għar jew xtieli mħawlin hdejn xulxin
biex iservu bħal hajt jew burdura. ^
HBDGiNG—tidwir ta għalka bil ħitan
tal ħaxix ; għeliek b'burdura.
Hbdonio— -tal Bedonist (ara).
Hbdonism— il fehma ta x'uħud (fi-
losofia mgħalma minn Aristippus, dix-
xiplu ta Socrate) li igħejdu illi il bnie-
dem għandu ighejx u itemm ħajtu fil
piaciri biss.
Hedonist — wieħed li jammetti jl
Hedonism (ara>.
Hbduigia— isem (xorta) ta ħaxi^a li
tagħmel raża bħal balzmu.
Hbdtphamb— isem (xorta) ta mine-
ral, jati fil gri^., li jinsab fl Svezia.
HBBD-tidha, tieħu ħsieb, tara, tati
cont; jimpurtac; tintebaħ, tindunf^,
tindocra ; tidha ; dehwa, ħsieb, cont ;
ħarsa (wiċċ) serin jew tal ħsieb ; tqke
keed wliat you doy okghod attent (ati
cont etc.) għal dac li tagħmel ; it (the
snake) skcdl he keeded^ (Sliakespeir,
Antony and Cleopatra), il-Iifgbà no-
kogħdu attenti ghaliha (natu contha
jew niehdu ħsiebha) ; he never took any
heedy katt ma ħa ħsieb, jew katt ma
ta' cont (katt ma impurtah); ke did it
wiik a serious mind^ a keed was in his
countenancey^ShħkMp^br^rienry VIII)^
għamilha bis-serietà collha ; u ħarsa
seria chellu fuk wiċċu (u wera ħarsà
seria, ta gravità jew ta impurtanza).
Hbedful— attent» bil ħsieb, tal cont
li jati cont, li jagħmel attenzioni.
Hebdfullt— bl-attenzioni» bil cont,
bil ħsieb.
Hbbdfulness I ħsieby cont, cura, at-
Hbedinbss j tenzioni.
Hbbdlbss— trascurat, bla ħsieb, bla
cont, bla cura, ma jimpurtaħx ; lued*
Uss to\my words and advices^ he went an *
his way^ minn għajr ma impurtah zejn
(jew ma ta ebda cont, jew widen) tal
cliem u tal pariri tiegħi baka sejjer
għal 1-affari tiegħn.
Digitized by VnOOQ lC
ĦEE
— 642 —
ĦEE
Hebdlbssly — bit-ttascuraġni, bla
cont» bla ħsieb.
Hbbdlbssnbbs— traBcuraġni, indif-
ferenza.
HBBDY—attent, b'għajnejh miftuħa;
bil ħBieb» li jati cont ; tlie watch iower
ie not furnuhed with heedy eyes^ (Bi-
sboplfall), it-torri tal gnasBa ma
għandux nioB (ghajnejn^ li huma at-
tenti (li jafu jagħmlu għaesa tajba).
Hbbl — gnarkuby taccuh ; għokda
(bħal għarkub) ; genba ta ħobża ; tarf
jew I-aħħar biċċa, it-tmiem ta ħaġa ;
ras ta travu jew xriec; it-tarf ta fuk
ta cipp ta xcubetta; suletta (ta li
Bcrapar) ; twaħħal taccun ; tati carina
ftmejjel baBtiment għal żakku biet
tkalftu u tirranġah) ; tiżżiefen ; the
heel ofthe foot^ il għarkub tas-Biek ;
ihe heel ofa shoe jew boot, ittaccun ta
Bdvala iew. żarbuna ; to be at jew upon
the heeUf timxi (tmur) wara ; he ia al-
waye at my heels^ dejjem warajja (cuU
fejn immur jigi migħi, ma jitlaknix
tnument) ; to cool the heeU^ iddum tis-
tenna f xi dar ta xi hadd biex tara,
jew tista tchellem is-sinjur etc. (me-
ta icun xi ras cbira) ; we cooled our
heels for an hour xchen we called upon
thejudge to seehim, csaħna siegha nis-
tennewy meta morna fid-dar tal mħal-
lef biex inohelmuh ; to go heels over
heady tmur(titlak) b'għaġla cbira, b'sa-
kajc fuk raseo; to liave jew get the
heels of tgħaddi (tħalli Iura);you have
got the heels of me already, gia għad-
'dejtni (ħallejtni lura) ; to hy by the
heels^ tkiegħed fic-cipp, ixxecchel mis-
sakajn ; t/ you be caught 1 am sure
you'll all be laid by the heels^ jecc tin-
kabdu (jakbducom) jena sgur li il eoll
ikegħducom fic-cipp ; to show the heels,
taħrab, titlak tiġri, terħila bil giri
biex ma jakbduox ; when he saw the
policeman coming he showed his heels^
meta ra il pulizia, ħarab ("rħiela bil
giri, b'sakajh fuk rasu; ; he took to his
heels at once^ ħarab, telak ji^ri minnu-
fih ; to irip up one's heels, titfa (ta^h-
mel) gambetta, tfixohel ; / should like,
to eat that heel of the loaf with butter,
'nixtiek niecol dic il genba ftarf) tal
ħobża lil butir ; we are now at tlie heel
of ihe session^ issa wasalna fit-tarf
(fl-aħħar) tas-sessioni ; they made ihe
vessel heel to caulk her^ taw carina
(mejlu gbal żakku) il bastiment u kal-
ftuh ; / cannot sing or heel^ ma nafx
ngħanni u niżfen.
Hbbl BALL—xama isvved ta li scra-
pan.
Hbbl BRBASTiNa MAOHiNB — macua
(ghodda tal isorapar ghal ktiegh fid-
dritt ta taccun ta żarbun.
Hbbl OHAiN— oatina ta bdm taba-
stiment.
Hbbl iron — tacca ( biċċa pianċa
żghira etcj tal azzar ghat-tcachen
taż-żraben biex ma jitticlux màlajn
Hbbl piboe— biċċa gilda li iżidu (li
scrapar^ fit-taccun ; like a heel piece
to support a cripple^(S\fl(t,On Poeiry\
bħal biċċa gilda ftaccun biex iżzomm
(tgħejn) wiehed zopp (mifluġ etc);
heel piece, taghmel taccun; the shoe-
maker is now lieelpiecing my slioes, li
scarpar kiegħed jaghmilli taccnn ġdid
fiż-żarbun.
Hkbl pibob — tmiem, laħħar ; il biċ-
ċa tal aħħar ; just at the heel-piece of
his book^ {{Ai^yi^the Cobbler of Tessing-
tons letierj^ sewwa sewwa fl-aħħar
biċċa ^fl-ahħar jew fit-tmiem) tal ctieb
tiegħu.
Ħbbl plate - pianċa fit-tarf ta cipp
ta xcubetta.
Hbbl pobt -il gharkub ta (6ċ-6aċċis
jew fejn idur biex jinfetaħu jinghalak)
bieb.
Hbbl sħayb — sicchina tal iscrapar
(bħal bokxiex) li biha ikatta (jakta
barra ) it-truf tal bcejjeċ tan-ngħal
ħoxnin li ikieghed jew iwaħħal fuk xul-
xin biex jaghmel jew ifassal it-taccun.
Hbbl tap— dac il ftit imbit, bran-
dy etc. li jibka jew li wieħed iħalli
f kigħ it-tazza meta jew wara li jixrob;
taccajew biċċa nghal milli ikiegħed
jew iwaħħal fuk xulxin ghat-taccnn, li
scarpan ; no heel iapsl^ tħalli xejn fit-
tazza I (ixorbu collox ! laktu sa l-an-
kas katra I) ; heel-tap, iżżid, tkiegħed
fuk xulxin, bicciet tan-nagħl biex
tagħmel jew tgholli it-taccun.
Hbbl-tip— ngħala tal ħadid ftac-
cun ta żarbun (bhal tas-suldati).
Digitized by
Google
HEl3
- 64à -
HEI
Hbbn— (Gc-Cina) belt mil cbar mil
I-ewleniD.
Hei!zb — tġħin fil mixi, timbotta,
tmixxi, isBuk biex wieħed jimxi jew
iħaffef actar ; dakka ta id, imbuttar
Cbiex wiehed iħaffef ftit actar fil mixi).
Hept— tokol, pis ; tipprova it-tokol
ta ħaġa, tara haġa chemm hi tkila,
billi terfaħħa chemm chemm mii l-art
b'idejc etc ; ittalla, tarfa; dar, post,
loc, fejn wiehed igħammar jew jok-
għod ; tokgħod, tgnammar.
Heg — saħħara.
HBGBBRRY—cirasa salvaġġa.
Hbobliàn— ta Uegel, min jokgħod
għat-tagħlim jew il-logica ta Ilegel;
tal Hegelianism ("ara).
Hegblianism — Heghelianismu, lo-
gica (tagħlim) ta IlegeU
Hbgbmonio ) "Jiggyerna, lijaħ-
„ >• chem jew h għanda
Hbgbmonical j is.getgha fuk.
Hbgbmony — cmand ewlieni, setgħa,
kawwa ta cmand ; sui^eriorità; (I-ew-
wel post).
Hbgira— il ħarba ta Maumettu mil
Mecca (fl-Arabia, Àsia) bil-lejl nhar il
Hamis, fil 15 ta Lulju tas-sena G22—
u li minn dac inhar it-Toroc jibdghu
igħoddu iż-żmien (is-sninj tagħhom.
Heidelberg— //<?eftf/6«r(7, belt ta Ba-
den, 82 mil il fuk, ghal grigal, ta Cal^
sruhe (Qermania) ; ta, jew minn, Hei'
delberg.
Hbifer— erħa, għoġla.
Heigh— ej, ejja, isa, arma (chif in-
ghidu aħna meta irridu nagħmlu il
kalb lill xi hadd biex jakbad jagħmel
xi ħaġa).
Hbigh ho I {jew HBY Ho I)— interje-
zioni, għajta mil kalb ( bħal meta
nghejdu aima! jakaeral) ; it is almost
jfive o^clocki cousin^ this time you were
ready^ bv my troUi^ I am exceeding ill,
hey Ao/ (Shakespear, Much ado about
no^injr, I//,.^),għoddhom saru il ham-
sa, cugin, sar il hin biex tcun lest ;
fuk ruħi ngħejdlec li jena nħossni ha-
żin ferm ; ajma, jaħasra !
Hbight— għoli, kuċċata ; tul, daks;
dinjità, post ; chemm jista icun, collu
chemm hu ; tgħolli ;' that is a stpeple of
a prodigiouB height, dac campnar ta
għoli 1-actar cbir (tal ghageb) ; beyond
yon mount ain*8 hoary height^ (Drjden,
Horace\ Themm mil kuċċata ta dic il^
muntanja tbajjad bis-silġ ; she is about
my height, twila xi daksi (fiha xi dàksi
mit-tul) ; he was that raised me to this
care/ul height, (Shakespear, Richard
III), hu chien li għallieni fdan il
post ta cmand fewlieni jew ta dignità);
he is now in tfie height o/ his happiness,
issajinsab fhu) fl-akwa (fl-akkal) tal
hena tiegħu ; Richard/alls in height o/
a//Awjt?rMfe,(8hBke8pear,/?u;Aard IVJ^
il cburia ta Ricardu niżlet (nakset,
spiċċat) chemm jista icun ('għal-aħ-
har); to the height, għal I-ahħar, chemm
jista icun, għal darba ; he is traitor
to the heightf ( Shakespear, Ilenry
VIII ), dac traiditnr għall darba
(chemm jista icun, jew li ma jistax
icun actar^ ; had their chambers delica"
tely heightedy CAdaros, Works\ għallew
chemm cbemm il cmamar tagħhom ).
Hkigiitbn— tgballi, tgħolli; ittalfa;
iżżid ; tcattar ; to heighten Uie soldiers
courage, iżżid (tcattar il curaġġ (I-al-
mu) tas-suldati ; (o heighten tapestry
with gold and silver, tirraccma (id-di-
sinn imkabbes) tapezzeria (drapp tal
apparati tal cnejjes etc.) bil ħajt tad-
deheb jew tal fidda.
Hbightbned— mimli (mcabbar) bil
curaġ^ (bl-almu) ; being /leightenedwit/i
tliat vtctory they set out to meet the other
enenty, billi chienu mimljin ("cabbru
kalbhom) b'dic ir-rebħa, reġgħu telku
biex jehduha (jiggieldu) mal għadu
(għedewwa) il ^did; being so heightened
he spoke etc , billi għola (avanza) hecc
fil grad hua tchellem (kal) etc.
Heigħtenbr — min igħoUi, igħalli,
icabbar jew ifaħħar, min iżid jefw icat-
tar.
HBiNous—aħrax, chiefer, kalil ; ħa-
żin ; that was a heinous offence^ dac
chien żball (delitt jew dnub; kalil ferm
(ħażin jew cbir chemm jista icun).
Heinousness— ħruxia, chefria, killa,
ħżunia; every body spoke abou,t the
heinousness o/ his guUt^ culħadd kàl
fuk il ħżunia (killa) tal ħtija tiegħu
(taddelitt jew id-dnub li għamel). .
Hbir— werriet ; wild, iben ; tiret ;
Digitized by
Google
Hei
— 644
ML
he died without any Jieirs^ miet minn
għajr eredi jew minn għajr ma balla
il ħadd min jirtba ; thejirst heir ofmy
tnventioTif ( Hhakespear, Venue and
AdonieJ^ 1-ewwel wild (iben) li cbelli ;
one only dauakter heired the royal etate^
(Dryden, VtrgU^ JEneidj, tifla waħda
biss (unica jew li ma chienz bemm
ħliefha) wirtet !i Stat reali.
Heib-appàbbnt — 1-eredi tat-tron,
1-iben (jew il bint) il cbir tas-sultan li
icun jirrenja ; ben is-sultan li icun, li
imissu jitla fit-tron wara li jispiċċa
missieru (jew ommu).
Hbib-at-law ( jew ħetb obnebal—
eredi» werriet ta collox ta culi ma iħal-
li il i^issier.
Hbib-loom ]**ġ*» ^88®**» ™>o"»
„ bħal wirt lill (lijiret)
Hbibloom Jxiħadd.
HBiB-PBBSUMPTiyE— eredi (tat-tron)
presuntiv, jigifieri wieħed li ghandu
id-dritt (li imissu) jitla fit-tron bhala
Be wara il mewt ta dac li icun jirrenja,
cbemm il darba iżda ma jinkalax jew
ma icunz hemm xi ħadd jeħor ekreb
mmnu (għat-tron).
Hbibdom ) >.
Hbibbhipj ^*"^'
Hbibbss— werrieta (mara li tiret lill
zi ħadd).
Hbiblbss— bla werrieta (li ma ghan-
dux min jirtu).
Hbibship— wirt, dritt (ligi) ta wirt.
Hbistbbia — xorta (isem) ta siġra li
tagħmel fjuri bojjod u frott ahmar
(ħbub ħbub) li iservi ta icbel għal ħa-
miem, ticber fil Martinica u fil gżejjer
tal Indi tal Punent, (becc msejħa ghal
Lorenzu Heieter Professur tal Botani-
ca fHelmstadt, li miet fis-sena 1758;.
Hbjiba — ara Hegira.
Hblamys — zorta ta annimal bhal fe-
nec tal-liebru.
Halabotos— zorta ta ors li jinsab
fil Malajja (ighejx actarx bil għasel u
bil għeruk ħelwin tas-siġar tal gewż
tal india).
Hbloology — li studiu ( iz zienza )
tal medicina (tat-tobba) fuk cbif idew-
wu il feriti jew il ġriehi (il cura jew il
fejkien tad-demla).
Hblooplasty— iz-xogħol (fix-zienza)
tat-tobba li jagħalku il kozra jew il
gilda ta ferita (ta demla) billi ikegħdu
biċċa mil gilda ta band'ohra fil gisem
ta dac li icun marid stess, jew ta ħadd
jehor.
Hbld (it-temp u il particip passat
tal verb hold ) — żamm, kabad; miż-
mum, makbub ; he held jaet^ iamm
Ckabad) sħiħ ; he wae held^ żammewb»
chien jew baka miżmum.
Hblb — tahbi, tinħeba ; tgħatti; sah-
ħa, kawwa; fejkien.
Helblbss -bla fejkien ; bla sahħa.
HBLBNA—nar jew dawl li xi drabi
jaraw in-nies tal baħar fuk il bahar
mal arbli tal bastimenti etc. zorta ta
"Fuochi St. Elmo" jew nirjen (fiammi
tannar msejħin Sautjermu).
Heli— ix-zemx.
Hbliao ) .
Hblianthemum — zorta ta warda
(fjur).
HELiANTnoiD-li donnu (bħal) gira-
sul jew warda taz-zemx.
Helianthoid polypbs— 1-articli (tal
bahar).
Ħblianthus il girasul jew il warda
taz-zemx.
Helioal — spirali fli gej bħal gara-
gor); the screw is a kind of wedge multi-
plied or continned hy a helical revolution
about a cylinder, (WilkliiH), il vit hua
speci (xorta) ta files li jibka sejjer jew
icompli b'tidwira spirali jew nieżla bħal
garagor, iddur ma cilindru jew romblu
żghir.
Hblioal spbino -molla spirali bħal
dic tal arloggi.
Hblically - li gej bħall (ghamla ta)
molla spirali jew tal arloggi
Hbligidje — xorta ta bebbuz (tal
art), għacruz.
Hblioifobm — li għandu għamla ta,
jew li gej bhal, spirali jew molla tal
arloggi.
HELiciNA-^zorta ta bebbuz tal ba-
ħar.
Helioogbapu— strument għal ħazż
(tpingia) ta spirali.
Hbliooid l li gej bħal garagor,
Ueliooidal / spirali, jew bħal koxra
Digitized by
Google
fiEL
646 —
JBEL
ta bebbaza; mibrum bħal koxra ta
bebbuxa.
Hblicombtry— il chejl ( fil geome-
tria) ta linji spirali fuk ħaġa piana.
Hblioon— il muntanji tal poesia ;
muntanja fil Boetia, fil Grecia. ħdejn
il golf ta Corint, dedicata lil 1-Àpollo
u lill Musi, u fuk din il muntanja
chienu jinsabu il funtani tà Uipprecren
u Aganippa, li chienu miżmumin bħa-
la iż-żewg funtani jew allat tal poesia ;
helicon^ isem (xorta) ta strument tad-
dakk, bħal cornn.
Hbliookia— xorta ta siġra li ticber
fl-Indi tal Punent, u għandha il għe-
ruk tagħha tajbin għal l-ichel ; xorta
ta farfett, jew friefet, li hemm (\i jin-
sabu) fl-America (fil pajjisi ta dwar it-
tropici).
Heliconian — tal Helicon fara).
ĦELicoNiDTPi— xorta ta friefet.
Helicotrbma— fetba jew tokba żgħi-
ra fit-tarf ta gewwa tal widna.
Helicterbs— ħaġa (hwejjeġ) mib-
ruma ; helicierea Isora, bastun mibrum
jew karn mibrum (hecc igħejdu Mn-
glidi-Indiani).
Hbliocbntrio lli għandu ii pont
Hbliocbntrical) tal osservazioni fic-
centru tax-xemx (bħal ma hua geocen-
tric, jigifieri li għandu il pont tal os-
servazioni tiegħu fic-centru tal art
jew tad-dinja>.
Hbliocħromb •— ritratt (fotografia)
bilculuri; (ritratt ta ħaġa meħud li
jidher bil culuri tagħha naturali).
Hbliochromio — tal Ileliochromy
(ara).
Hblioohromotypb -— fotografia (ri-
tratt) tax-xemx bil lewnijet jew id-dia
tagħha naturali (sewwa chif tidher/
HBLiooĦROMY~i8-sengħa(il process)
tal fotografia (tar-ritratti^ tal ħwejjeġ
bil culuri tagħhom naturali (hecc, sew-
wa, cbif jidru).
Hbliooraph — strument ( invintat
minn de la RueJ biex isiru telegrafi
( jimbagħtu bieh telegrammi minn
banda għal l-oħra^ per mezz tar-raggi
tax-xemx ; strument biex tiehu ritratti
(fotografia) tax-xemx ; ritratt, haġa fo-
tografata bil heliogrnph.
Hbuography — heliografia, fotogra-
fia (ghetnil ta ritratti) per mezz (bil
għajnuna) tax-zemx u ta camra oscu-
ra (macna fotografica;.
1 1 BLioLATBR— wieħed li (min) jadura
ix-xemx.
Hbliolatry— heliolatria, adurazioni
(għati ta kima) fix-xemx (bħala Alla).
Heliolitb — xorta (isem) ta mineral
jew gebla, il gebla tax-xemx.
Hbliombtbr— heliometru, strument
għal chejl (cobor) tax-xemx (kamar
jew cwiecheb) strnment biex jaraw
chemm hia cbira id-dawra tax-xemx
(tal kamar jew tal cwiecheb), igħej-
dulu ucoll micrometru.
Hbliormin^— xorta ta għasafar jew
ħamiem li hemm (jinsabu wisk) fil
pajjisi tas-sħana fl-America.
Helioscopb — helescopiu, strument
biex jaraw (josservaw) ix-xemx.
Hblioscofic — tal helioscope (ara).
Hbliosis— tbajja fuk il werak tal
pianii (li isiru billi ix-xemx fuk il ħgieġ
li taħthom icunu mgħottia fis-serer
tahdem bhal fuk lenti u taħrakhom).
HBLiosTAT-strument bil hgieġ tal
mera, invintat minn Oauss fis-sena
1821 li bih ir-raggi tax-xemx jistgħn
jinxteħtu (jitwasslu) fil boghod ferm.
Hbliosphbrioal — tond bħax-xemx.
HBLioTHiDiB—xorta ta friefet żgħar
(bħal friefet tal camla) li 1-Inghilterra
biss hemm (jinsabu) daks ghaxar qua-
lità).
Heliotropb— isem ta fjur, il girasal
jew il ward tax-xemx ; strument li juri
jew jimmarca il għoli tax-xemx il fuk
jew 1-isfel mil lequatur minn post jew
loc,.meta ix-xemx tcun waslet fuk dac
il-loc ; strumont (għal fotografia jew
xogħol tar-ritratti) biex jati id-dawl
fuk in-negativi fil camra imsejħa tax-
(li taħdem bix-) xemx, għal meta irid
isir xi ingrandiment (icabbru il ħaġa
actar milli tidher, fir-ritratt^ ; isem
(xorta) ta mineral (bħal quariz) ta
lewn aħdar scur, bi tbajja sofor lewn
id-demm ; il Iielioifvpe, fjur ifuħ li mil
l-essenza tiegħu jaghmlu il fwieħa
(għal l-imcataretc).
Heliotropio
Hbliotropioal
li jagħmel għax
(idur ghal, lejn ix-)
xemx.
Digitized by
Google
HEL
646
flEL
Hbliothropibm— dawran (ħars) ta
werak etc. lejn iz-zemx (chif jagħmlu
zi fiuri jew werak li iduru dejjem u
iħarsu lejn fejn tcun ix-zemx).
Hbliotropium — fiur, il heliotrope
(ara).
Heliotypb— stampar minn fuk il
gelatina, jew minn fuk ħaġra (bħal
litografia) ; stampa (haġa stampata)
b'dan il process.
Heliotypoorapħy — stampar ( ta
Btampi, santi ^tc.) fuk il ħaġra jew bil
procesB tal litografia.
Hbliozoà— xorta ta articli tal-^ma
ħelu.
Heubphbrio \ li idur bħal Bpirali
HBLiBPHERiOAL/jew H jinżol idur
bhal garagor mad-dawra tal globu ; il-
linja Bpirali maħżuża fuk il globu
ghan-navigaturi(jew in-nies tal baħar).
Helium— ħaġa jew Bustanza chi-
mica li Babu, li tesisti jew li hemm,
fix-xemx.
Helix— spirali ; ħaġa mdawra col-
juta fuk xulxin (bħal habel coljut etc^
Bpirali (linja tielgha garagor) mil wisa
għad-dejjak (bħal ma hemm fuk cono)
dac li Bcartoċċ mgherbeb cbif jidher li
jiBpiċċa bħal koxra ta bebbuxa fil capi-
tell tal Ordni Corintiu.
Hbll — infern, limbu ; dar, camra
fejn jilghabuhom (fejn issir il-Iogħob
għal fluB) loc ta tbatia cbira cbira ;
. taħbi, tgħatti ; hell is the residence of
the damned epiritSf I-infern hua il post
fejn jmorru ir-rwieħ indannati ; Ile
descended into Hell^ on the thirdday lle
arose again from the dead, niżel (GeBU
CriBtu) fil Limbu, fit-tielet jum kam
minn bejn li mwiet ; /le ueed to spend
tohole nights in tliat hell, chien jghaddi
(jaghmel) Ijeli Bhaħ hemm gew jilgħa-
bhom ; t/ie prUons were hell on earth^
seminaries of every crime and of every
disease(VLtàZ^vAh'S , Ilistory of England),
il ħabBijiet chienu lochijiet ta tbatia
cbira (veru infern ta dina I-art^ fejn
chienu jinżergħu (isiru) cull xorta ta
delitti u jicber cull xorta ta mard;
fire devours the air and hell them quite
(fi,re devoure the ayre and hell them
quightj (8pen8er), in-nar jecol, jidde-
yora, jew jibla, 1-aria u igħattihom
(jiJlbihom^ ghall oollox (li ma jidrux
jżied).
Hbll blaok — iBwed daks id-dlam
(ta I-infern).
Hell-doomed — iccundannat għal
I-infern.
Hell governbd — immixxi (mgħej-
jun^ mil I-infern jew mid-demoniu.
Hbll HAO'-mara hażina, maraxi-
tana, mara tad-demoniu ; mara ħatba
tal infern.
Hbll hatbd — mibghud Bħiħ, jew
daks I-infern.
Hell haunted— li jidru fih (li fih)
ix-xiaten.
Hbll hound — xitan, demoniu, tal
infern ; turn, hell hound, turn, (Shake-
Bpear, MacbethJ^ dur, ja xitan, dnr.
Hbll KiTB-bniedem kalil u kalbu
ħatina ghal I-aħħar ; bniedem infami
aħrax u kalil ; did you say all } o hell
kitel^ alH, ( Shbkespear, MacbethJ,
għedt collox ? ja bniedem chelb infa-
mi ! collox ghedt ?
Helladothbrium -fxorta ta giraffi
li chienu jinsabu f xi bnadi fl-India.
Helladonio — umpire, bniedem li
icun hemm bħala imħallef ghad-deci-
Bionijiet fil-Iogħob tal cricket^ foot
ball etc
Hbllbbore— isem ta pianta medici-
nali.
Hbllbborus— xorta (iBem) ta pian-
ti tal familja (qualità) tal orchidee ;
iBem ta medicina (fil chimica) il għe-
ruk tal Ilelleborus hiemalis fii Bpiritu.
Hellbborisb— ticcura (tfejjak mard,
actarx il genn) bil Hellebore (ara).
Hbllbnibm— idioma,ghajdut, espres-
sioni griega ( jew cbif jitcbelmu il
Grieghi).
Hellbnist — min chien jagħmel
bhal, jew jagħmilha ma, jew jitchellem
bħalQrieghi; Lhudi li jitcheHem bil
Grieg; wieħed li jaf (letterat fil) il-Isien
Qrieg (bil Grieg).
Hellbnibtio lànouagb — id«dialett
Grieg chif chienu jitchelmuh dawc
Digitized by
Google
EEL
— 647 —
HEL
Lhad li chiena jgħammra fartijiet
Grieghi.
Hbllbnistioàlly— 8Cond ii-lsien jew
il mod chif igibu rwieħħom (chif jagħ-
mla^ il HellenislB (ara); it may bear ihe
same signification hellenistically in this
plaee^ (Oregory, Notes on ScriptnreJ^
hawnec (fdan ii post^ jista icolla li
stess significat ("jista jiftihem li stesB)
bħal ma jifhmuh YHellenists, ( jew jis-
ta jiftihem bħal ma jifhmuh VHeUe-
nists (ara).
Ħbllbnizb - tagħmel bħal ma jagh-
mlu il Grieghi, taghmilha ta Grieg ;
titchellem jew tistadia il-lsien (il-lin-
gua) Grieg.
Hbllbspont— l-isem li bih chien
maghruf dari (jew kabel) xA'Darda-
7i«//t (il canal jew strett dejjak li jifred
1-Aeia Minore mil 1-Earopa).
Hbllespontikb - tal canal tad -i>ar-
danelli.
HELLFiRB--in-nar ( in-nirien ) tal
infern.
Hbllioàt— ħaġa belgħa; bniedem
bla ras ; bla għakal, babbu ; / xcant to
see tohat ihat heJUcat queen Jenny Rin-
theroutis doing^ (Scott, AntiquaryJ,
irrid nara dic il ħaġa belgħa ta Be-
gina Bintherout x'inhi tagħmel.
Ħellibr— min isakkaf (min igħatti
jew jagħmel l-oksfa bil-lavanja jew
biċ-ċlamit.
Hblusħ — tal infern, tajjeb għal
1-infern; infernali; so heavenly love
shall outdo hellish hate^ (Silton, Pa-
radise Lost)^ hecc 1-imħabba tas-Sema
tegħleb il għira infernali ; condemned
the Rye House Plot as a hellish design
anda work of the devil^ (Jlacaolay,
History o/ EnglandJ^ iccundanna il
ftehima tal Rye House, bhala hsieb
(ftebima) tal infern u xogħol tad-de-
moniu.
Hbllishness — indannazioni (dan-
nazioni).
Hellitb— wiehed li icun dejjem fejn
isir il-logħob (fejn jilgħabuhom).
Hellward — lejn 1-infern ; l-isfel ;
trees that aloft rise, root hellward^
(Broroe, Epistle to Mr. Fenlon)^ siġar
li jicbru jew jogħlew il fuk iniżżlu
rgħeruk tagħhom 1-isfel.
Helly— ara Hellish.
Hblm — tmun ; gaida, direttar, mex-
xej ; post tat-trigija ; cmand ; elmu,
caschett ; dic is-sħaba (sħab) sewda li
iżomm dwar kuċċata ta muntanja; il
biċċa ta fuk (ir-ras) ta lampic ta li
spizzjari etc; tlibbes (tarma o ) elmu ;
timmaniġġa, tmixxi sewwa, tiddirigi
bastiment fil mixi ; the ship came in
with the helm broken^ il bastiment da-
ħal bit-tmun micsur ; the helm of the
state who cate for you like fathers,
(Shakespear, Cariolanusj, il capijiet
(id-diretturi) ta li stat li jeħdu ħsieb-
com kishom missiercom ; I then sat at
the helm of the commonwealth^ (Hel-
moth, CiceroJ, mbagħd kagħdt (mort
nokgħod) fil post tat-trigia (bħala cap)
tnr-republica ; the knightily helm and
shieldj (Scolf, Lord ofthe Isles,Vl,U),
1-elmu u it-tarca ta Cavalier; t/iey
then were at once helmed, and ran to
strike the enemy, minnufih libsu (ar-
maw rwieħhom) bl-elmu u marru jaħ-
btu ghal għedewwa; the business he
has helmed, must give him a better pro-
clamation^ CShakenpear, Measure tor
Measurejy ix-xogħol (il biċċa) li għa-
mel ghandha iġġagħlu jissemma ac-
tar ; to ease the helm^ iddawwar malajr
it-tmun b'mod li il bastiment jilka
ħalla baħar cbira sewwa.
Helmaob— mixi, direzioni, maniġġ.
Helmed— blelmu f'rasu, liebes 1-el-
mu.
Hblmbt— elmu, caschett ; il biċċa ta
fuk ta lampic (ta li spi^żiari etc.)*
Hblmbt bbetles — xorta ta dud.
Helmbt flowers — xorta ta fjari
(msejħin hecc mil ghamla ta elmu li
għandhom).
Hblmbt-shaved — li għandu ghamla
ta, li gej bħal, elmu jew caschett.
Hblmbtbd ~ liebes 1-elmu, frasu;
armat bl-6lmu jew bil caschett.
Hblmbttibb— suldat li igib (jilbes)
1-elmu jew il cascbett.
Hblminth - ħanex (dud ta 1-imsa-
ren, li icon fli msaren).
Helminthaoogub — medicina (dua)
xorb etc. għal ħniex (biex tneħħi il
ħniex mil li msaren).
Hblminthu— isem (xorta) ta ħa-
Digitized by
Google
HEL
— 648 —
ĦEL
xixa bħal cicwejra (\i isajra jew jagħ-
mla fil ħall ghail-ichel bħal picHea, fil
Grecia).
Hblminthiasis — xorta ( iBem ) ta
marda meta icun hemm (isiba) id-dud,
bħal ħniex taħt il gilda.
HBLMiNTHio—tal hniez, li tchecci jew
tneħhi il ħniex mil li msaren (medi-
cina^ jghejdulha ucoll anthelmintic.
Hblminthite — dawc it-tokob ("hofor
etc.) tad-dud lijidru (li naraw) fxi
blat jew f xi gebel.
Hblminthoid-U donnu, li għandu
għamla ta» ħanex jew duda tal im-
saren.
Hblmintholooio > tal Helmintho-
Hblminthologioal) logy f ara j.
Helminthologist— -min jistudia il,
jew wiehed mgħoti għal li etudiu ta
/"specialista tal), hniex jew id-dud tal
imsaren.
HħLMiNTHOLOGY — helmintologia, li
studiu taz-zoologia li jittratta (jitchel-
lem) fuk il ħniex jew id-dud ta li
msaren.
HBLMLEBs—bla tmun, bla direzioni,
guida jew mixxej ; bla elmu, minn
għajr caschett.
Hblmbman— ir-ragel tat-tmun jew
li icun fit-tmun, li jiddirigi il mixi ta
bastiment ; / leap on boanl, no helmS'
man Bteera (Tennyson, Sir Galahad)^
nakbes abbord (fuk il bastiment, u ma
insib il ħadd fit-tmun.
Hblmstadian— tal belt ta Ilelmstad
(fil Qermania).
Hblm wiNDr-riħ li jonfoħ fl-artijiet
muntanjusi tal Inghilterra, hecc msej-
jaħ mil helm jew sħab jswed li icun^
hemm dwar il kuċċata ta dawn il mun-
tanji li jidher hemm fuk kabel ma
tibda il buffura jew it-tempesta.
Hblodbs— xorta ta deni (marda)
deni li igib ħruġ ta għarak cbir mil
marid.
Hblodus— snien tal ħut li isibu fil
faħam tal haġra jew fi blat jeħor (bħal
dawc li aħna ngħidulhom : Isien San
Paul).
Hblosib — klib (ġbid) tax-xfar il
għajnejn.
Hblot — rsir, hie allies almost eaused
him as much annoyance as his helots
(Xiieiiolar, Ilistory ofEnglaml), ħbie-
bu (dawc li chienu miegħu) dejkuh u
incuetawh tista tgħejd daks li rsiera
stess li chellu.
Hblotism -jasar.
Hblotry - rsiera, ħafna rsiera flim-
chien jew ma xulxin ; nies fil jasar.
Help tgħin, twieżen, tati dakka ta
id, tiekaf ma, tniżżel I-isfel bittokol;
ghajnuna, tweżin, dakka ta id; %jjut ;
to give help jew to bring help to one^
tati il għajnuna, tgħejn (tati l-ajjut) ;
to call for help, titlob il għajnuna (tit-
lob, trid lajjut); he was a great help
to me, chien ta għajnuna cbira ghalia
(swieli ħafna); who is to help mef min
sejjer ighejnni? we inust help 07ie
another, hemm bżonn ngħejnu lil xul-
xin ; help him to go down stairs^ wiqżnu
jitla fuk; Iwent ihere onpurpose to help
them, mort hemm għal apposta biex
natihom dakka ta id ; / could find no
body to help me^ ma stajt nsib il hadd
li jekaf miegħi ; thcir arniour helped
their iirm^ ( !Hllloi», J\iradise Lost),
I-armar (curazzati etc.) li chellhom
fukhom takkalhom (I-isfel) ; / cant
help it, m*hix ħtia tiegħi (xi tridni
nagħmel ?) ; to help one's self taghmel
jeħor; / could not help myselt\ ma
stajtx nagħmel jeħor; to help on^ tim-
botta, tgħin jew tmixxi il kuddiem ;
help yourself to some more meat^ ħu ftit
jeħor laham (għejn ruhec); can I help
you to some more potatoes^ nista noffri-
lec biex tieħu ftit patata oħra ; God
lielps those xoho help themselves, ghejn
ruhec biex Alla ignejnec.
Hblp fbllow — min ( dac li ) jati
għajnuna; sjeħeb fix-xoghol.
Hblp oiVBR— min (dac li) jati għaj-
nuna, min ighejn, jew jekaf ma ;
my God^ my sole help-giver^ (Sldney),
Alla tiegħi I-unica għajnuna tiegħi
(int biss li tiekaf miegħi;.
Hblpbe— assistent, min jati għaj-
nuna jew dakka ta id f xogħol etc.
Hblpful-H jati il ghajnuna jew
ajjut ; li ighin, li iwieżen.
Helpfulnbss — ghajnuna, tweżin,
dakka ta id.
Hblpino — tweżin, ghajnuna ; tnew-
wil ta hwejjeġ tal ichel fuk mejda.
Digitized by
Google
BEL
— 649 —
ĦEM
HBLPLB88--bla ghajnuna, cieboli,ma
jiflaħz ; fkir ; irremediabili, għal xejn,
li ma ji8tax jissewwa ; what helpless
ehatne I /eel, (ShukeRpeiir, Rape o/
Lucrece 766 J^ x'mi^tħija li i8sa ma
ti8wa ghal xejn Q'ew li ma nista nagħ-
mel biha zejn) kiegħed nħo88 (ghandi)
fuki.
HBLPLE88LY'— b'mod H ma jista icol-
loe Cicun bemm) ebda għiynuna ; ghal
colloz ; you are helplesdy stupid^ inti
stupidu ghal darba (minn ghajr tama
li ti8tatinbidel).
Hblpmatb— wiehed li jati għajnuna
(8ieħeb jew xriec) fix-xogħol ; in Mi-
norca the ass ahd Uie hog are commofi
helpmatea and are yoked together in
onler to tum vp tlie land (Bermont,
Dritish Zoology, the Iloq) fMinorca il
ħmar n il każkuż jaħdmu flimcbien
(igħejnu lill xnlzin fix-xogħol^ n jor-
btuhom ittnejn flimchien fil madmad
("tal moħriet) biex jakalbu (jaħartu)
I-ar^.
Hblpmbbt— il mara ( mart ) ; is-
8ieħba ; hi$ helpmeet toae a comely wo-
men, martu (i8-8ieħba, jew il mara
tiegħu) cbienet mara 8abiħa (belwa).
Hbltbr 8KBLTBR — hallata ballata,
b'għaġġla, b*fizcla cbira ; they came out
of ihe achool helter ekelter^ harġu mil li
8coIa hallata ballata (collha fuk zul-
zin) ; and helter skelter have I rode to
thecj (Shakespear, S Ilenry IVy, u
b'għaġla cbira gejt nigri biż-żiemel
ghandec.
Hblvb— laata, mancu, ta riza jew
mannara ; tagħmel mancu f rixa.
Hblvb hammbr — xorta ta martell
cbir (tkil) tal ħaddieda.
Helvblla— xorta (ieem) ta ħaxix
(tajjeb ghal 1-icbeI) donnu fakkiegħ.
Helvbllaoa — xorta ta fakkiegħ
(ħazix).
Hblvbr — mancu, laata jew makbad
ta biċċa għodda.
Hblvbtan " isem (zorta) ta mineral
li jineab fl-AIpi (Italia).
Helvbtian— Elveticu, Svizzerujew
ta (mil) li Svizzera.
Hblvbtio— Svizzeru, ta li Svizzera;
Elveticu, Zwinglian (wieħed mie-aetta
ta Zwingliu^ biez jintgħaraf jew ma
jħaltuħz ma LuteranJ.
Hblvinb > ^8«"? *? mineral, donnu
TT r cnetall, jmsab wiak fia-
Hblvitb j Saeeoniau fin-Norvegia.
Hbm— cheffa, tberfila ; zifer ; tber-
fel, tcoff; iddawwar; tieghol (tks^kaħ
chemm cbemm); sinjal bi tkaħkiħa
(b'aogħla chemm chemm^; tneħħi(tnad-
daf grietmec etc.) billi tkahkaħ jew
tisghol; taklaħħa; hemmit awayl nk-
laħħa minn grieżmec (ix-xerka, jew il
bili etc.); cough and cry Jiemnij ifany'
body come^ (Shakespear, Othello iVy
2)^ isgħol u kaħkaħ (għamilli ia-ainjal)
jecc jigi xi ħadd ; my hankercliief there
I hem^ (Wordsword^ We are Sevenjj
u hemm incoff il mactur tiegħi ; sfiow
me Uie hemy urini it-tberfila (i\ cheffa).
Hbm— li spirali ta capitell ta colon-
na (tal ordni Jonicu).
Hbmaohatb— mineral, xorta taaga-
ta (gebla preziuea) mnakkxa bi tbajja
żgħar jew ticchi ta ġaepru ħomor.
Hbmadbombtbr — hemadrometru,
etrument biex jaraw cbemm jiġri id-
demm fil vini u 1-arterji.
Hbmadrometry — il chejl tal giri
(chemm ji^i) id-demm fl-arterji.
Hbmal (Bjemal) — tad-demm, taċ-
circulazioni (giri) tad-demm fil vini etc.
Hbmastatio) tat-tokol ta ( pia jew
Hbma8tetio) chemm jiżen id-)demm.
Hbmatilb — iaem f'xorta) ta mineral
li donnu (lewn id-)demm.
Hbmatooblk— tumur bid-demm jew
li fih id-demm.
Hbmatology— hematologia ; li stu-
diu, fil medicina, fuk id-demm u fuk
il mard collu tad-demm.
Hbmatopb— iaem ta ħuta (li takbad
jew tgħejx bl-08trichi).
Hembralopia — difett (għama) tal
ghajnejn; għama bi nhar jew biMejI
(marda fil għajnejn li xi drabi ma ja-
rawx bi nhar u jaraw bil-lejl, jew in-
chella cuntlariu).
Hembrobaptists— setta ta Lhud li
ir-religion tagħhom titlob li huma jin-
ħaslu (jeħdu banju) culljum.
Hembrobun— tal Hemoriibidos (ara).
HBMEROBnDA — xorta ta dubbiena
bil ġwienaħ donnhom tal bizziUa.
82
Digitized by VnOOQ lC
Hem
- 660 —
ĦEM
IIbmbrobius— insett (dubbiena) li
ighiz ġurnata biss.
Hbmi— nofs.
Hbmioarp - frotta li tmkasam we-
ħeda fżew^ tebkat jew min nofs
(b'żewġ nofsijiet, bhal pisella jew ic-
ciċra etc).
Hbmiohorra- isem ta marda, il bal-
lu di San Vito.
Hbmiorania 1 mungrana, emigrania,
Hbmicrany / ugigħ fbiċċa ffnaħa
wahda) tal għadam tar-ras (li ibatu
bih actarx dawc li iżommu rwieħhom
debuli jew fiacchi).
Hbmioranio — tal emicrania, li jin-
ħasB f naha waħda (f post wielied biss)
tar-ras.
Hbmioyolb — nofs circu, nofs tond;
camra, wesgha ( arena, platea etc )
nofs tond.
Hbmicyclio FLOWBRB— fjuri bil bic-
ciet tagħhom gejjin tondi jew spirali
(bhal garagor;.
Hemidaotylub— xorta ta gremxul.
Hbmidbsmub — xorta ta Asclepia
(pianta tal fjuri)
Hbmidiapbnte — (,fil musica) quinta
imperfetta.
Hemiditonb — (fil musica) terza mi-
nuri.
Hbmidomb — coppla nofs tond, nofs
coppla.
Hbmiglypu— nofs canal fix-xifer ta
fejn hu lixx, fil fond ta capitell ta co-
lonna, disinn Doricu.
Hbmimorphio— nofs disinn jew nofs
għamla ( tazza etc. magħmulha nofs
hecc u nofs hecc).
Hbmina- chejl tal imbit etc. tar-
Bumani anticbi jasa daks tagħna ; fil
medicina chejl li jasa daks ghaxart
ewiek ilma (liquidu jew fluidu).
Hbmionus — il ħmarsalvaġġ li ighejx
(jinsab) fit-Tibet (fl-Asia).
Hbmiopia )difett fil għajnejn (tal
HEMiopsiAjgħajn ) li wieħed icun
jara biss nofs 1-oggett jew il ħaga li
icoUu kuddiemu.
Hbmiplboia^ paralisi ta ( li teho-
HBBnpLBOY \ dloc ) nofs gismec ;
marda li thoss nofs gismec mejjet jew
paralizzat.
IlBMiFLBaio — li għandu paralisi
fnofs gismu (li ghandu nofs gismu
mejjet).
Ħbmiplbxy — ara IlemipUgia.
Hemipodius— xorta ta tajr (għasa-
far, bħal summien cbir) li jidru (jin-
kabdu) fil Ġava u jiggieldu bhas-srie-
dec ; hecc msejħin għaliex donnbom
jidru għandhom nofs siek billi ma
ghandhomx is-saba ta wara f sakaj-
hom.
HBMiPRisM-^nofs prisma (nofs ħgie-
ġa bi tliet faċċati, jew prisma). .
Hemiptbra— xorta ta insetti li xi
drabi icollhom nofs il ġwienaħ.
Hbmiramphus — xorta ta ħut bħal
pixxispad.
Hbmispherb— emisferu, nofs haġa
tonda; nofs id^inja ; Aqueoua hemisph'
ere, I-emisferu (dac in-nofs taddinjaj
li juri 1-actar (il biċċa il cbira tal) ba-
ħar, u dana ghanda b'centru tiegħu
(mehud min-nofs tal) 1-emisferu t'isfel
jew tan-nahha ta nofs inhar; terrestrial
hemisphere^ emisferu ( nofs id-dinja )
terrestri jew tal art— dac in-nofs tad-
dinia li juri 1-acbar (il biċċa cbira li
tista tidber tal) art, u għandu b'cen-
tru (meħud min-nofs) il belt ta FaU
mouth (Inghilterra).
Hbmisphbres of thebrain— il biċċa
tonda (nofs tond) ta fuk tal moħħ.
Hemispħerio ) tal emisferu, ta
IIbmisphbrioalJ nofs id-dinja.
IIemisphbroidal — li għandu ghamla
ta (li donnu, li hu bħal) emisferu jew
nofs tond bħal nofs id-dinja.
Hbmistioh — nofs vers fil poesia ;
vers ħażin, li jonksu xi haġa jew li ma
hux scond chif titlob il poesia; the
pause is a rest that divides Uieverse into
two partSf each of them called a he^
mistich^ ( Goldsmitb, Essai/ I8j, il
pawsa (wakfa, nifs, jew mistriħ) bua
mistrieh (jew twakkifa) li taksam ii
vers (tal poesia) fi tnejn (f żewġ bċej-
jeċ), li cuU wahda minn dawna (il
bċejjeċ) tissejjaħ "hemistich" jew nofs
vers.
IIemistiohal — ta nofs il vers, tal
versi (fil poesia) li huma cuU wieħed
maksumin fi tnejn.
Hbmitonb— (bħal semitone) nofs ton
(fil musica/
Digitized by
Google
fiEJJ
— 651 —
.flEK
Hbmitriohoub— ħaxixa etc. nofsha
mgħottia bil pil jew bix-xaghar.
Hbmitropal — uofsu mdawwar, nof-
BU maklub.
Hbmitropb — li għandu żewġ bċejjeċ,
b*żewġ nofsijiet (ħgieġ).
Ħbmlook— cicuta (ħaxixa velenusa).
Hbmlook bpruob— isem (xorta> ta
siġra (bħaċ-cicuta) li ticber għad-dell
ta siġar oħra cbar— 1-ewwel fl-Ame-
rica ta Fuk u imbagħad mis-sena
1786 lil hawn, flJnghilterra ucoll; mil
werak taghha jagħsru (issir) xorta ta
birra msejħa apruce beer.
Hbmmed— mberfel, mcheff; mdaw-
war.
HBMMBL~ħafna,ħemel, salt, numru
(għadd) cbir (actarx ta bhejjem) ; raz-
zett, għal 1-annimali jew bhejjem.
Hbmmbr— min icoff jew iberfel, min
idawwar ħaġa b*hajt etc.
Hbmming— korkaetc. tal gild m'hux
cunzat.
hSSShIo!!! ^^^ tad-demm, fgir.
HBMORRHAaio — tas-sabb tad-demm,
tal fgir.
Hbmorrhoids (jew Hjbmorrhoids) —
il murliti.
Hbmorrhoidal (jew Hamorrhoidal)
— tal murliti, emorroidali.
Hbmp— kanneb, siġra tal kanneb;
sieġla, ħabel, cima, cappestru (tal kan-
neb) ; she gained hy apmning hemp a
piitance for herseif ( Wordsworth,
Excureion), bil għażil tal rbilli ta^h-
żel il) kanneb, kalgħet xi ħaġa żghira
fchemm chemm tgħix) ; hemp grows
in (jew is a naiive o/J the cooler parts
o/India^ il kanneb jicber ^isir) fxi
bnadi fejn ma tantx tcun shana fl-In-
dia ; Indian hemp, (fil medicina magħ-
rufha bl-isem ta Cannabis fndicaj,
kanneb Indian jew il ħaxixa li jom-
għodu il gharab etc. biex jiscru biha
(li tcun il ^ammiena, il piuma jew il
kuċċata niexfa tas-siġra, il mara, tal
kanneb^f 41 i7tan tnc20^ dispair, with
hemps in hand, went out in haste to end
At5 c{n^«, (Tnrberoile, of two Despe-
raie MenJ, bniedem (rageU iddisprat
ferm ( mitluf bid-disperazioni ) telak
b'siegla f idu biex ineħħi ħajtu (jit-
għallak).
Hbmp brakb— macna għat-tkattih n
tfarric taz-zcuc tas-siġar tal kanneb.
Hbmp-harybstbr — macna għal ħsad
jew ktigħ tal kanneb.
Hbmp-palm— siġra tal palm li ticber
rj/Vi?;)ati/ (India) u li il ħjut taz-zocc
tagħha ioervu li stess bħal dawc tal
kanneb).
Hbmp sBBD^kannebusa (ichel għal
ghasafar).
Hbmpbn— tal kanneb, bħal kanneb;
a hempen rogue, briccun, bniedem tal
forca.
Hbmpib — briccun, ragel (bniedem)
tal forca ; she is under law/ul authority
now^ and/ull time^/orshe wasahempie^
(Scot^ Rob. Royj, issa hia keghda
taħt idejn il ġustizia, u chien imissu
ilha hecc, ghaliex hia il vera briccuna
(il vera mara li ħakkha il forca).
Hbmpstbad — Hempstead, art Mn-
ghilterra hecq msejħa.
HBMPwoRTs—siġar bħal dawc (ta li
stess razza) tal kanneb^
Hbmpy— bhal kanneb, tal kanneb.
Hemstioh— pont tal cheffa.
Hbmuse— oervà tatlietsnin.
Hbn— tigieġa ; a turkey hen, dun-
diana ; a pea hen, paguna ; a moor hen,
gallozz; a brood hen^ krokka ; to cluck
as a hen^ tkaki (bħal tigieġa) ; a hen
house jew Iten-coop^ gallinar ( kafas
cbir etc. fejn iżommu jew jaghalku it-
tigieġ ; hen-hawk jew hen'harrier, tajra
bħal seker jew bies li jinżel fir-rziezet
ghal fuk it-tigieġ (jisrakhom u jeco-
Ihom).
Hbn-hbartbd— bla curaġġ, bla ħila,
ta almu jew kalb żgħira,
Hbnpbok— tisserdec, tiggverna, tic-
cmanda (il mara fuk ir-rageU *> Oh !
ye lord^ o/ ladies intellectualf in/orm
us indy^ have ihey henpecked you all ?
(Byron, Don Juan I, S3j, Oh intom
ja ħafna lordi (sinjuri) żwieġ ta nisa
li għandhom rashom (li jilħkilhom u
jinkalgħu b'moħħom ) ghedulna is-
sewwa, ma telgħux coUha fuk rascom
b*mod li huma issa kegħdin jiocman-
daw?
Digitized by
Google
fiEK
-ĠġŻ-
flEP
Hen wifb
Hen woman
mara li trabbi it-tigieġ,
li għandba ħsieb it-
trobbia tat-tigieġ.
Hbnbanb — isem (xorta) ta ħaxiza
velenuBa ferm.
Hbnbit — isem ta ħaxiza, il cappil-
liera.
Henob— ghalligej ; mn'issa il kud-
diem ; mnejn ; minn fejn ; għalecc»
għaldaksbecc, għal din ir-ragiuni ;
minn dana ; boghod minn dana ; bo-
għod minn hawn ; isa minn ħawn !
barra minn hawn ! ; tibgħat malajr,
bil għaġla ; with ihat hia dog he hencecl
his flock he curaed^ (Sidiiey, ArcadiaJ^
u minnufih hu cheċċa (baghat il bar-
ra) malajr il chelb, u seħet il merħia
tiegħu ; HencCy horrible ahadow^ hence /,
( Shakespear, Macbethj^ isa minn
hawn, ombra li twaħħax, barra minn
hawn! ; thy lettere may be here, though
thou art hence^ (Shakespear, I\oo Gen-
tlemen of Vero^xd)^ littri tiegħec jistgħu
icunu (jaslu) hawn ghad illi inti tcun
bogħod minn hawn (ma tcunx hawn);
all otherfaces borrowed hence their light
and grace, aa stars do hence, (i^otkMtig),
I-uċuħ I-oħra collha ħadu minn dana
id-dawl u *I gmiel tagħhom, bħal ma
hadu il cwiecbeb minn hemm; hence, it
came topass Uiat... u għalecc imbaghd
ġara li.*.; ten years hence, minn hawn
u ghaxar snin oħra ; he is gone fiH>m
hence but just uow^ ma għadux ħlief
jillarga issa dal wakt minn hawn ;
farewell til half on hour hence, addio
sa nofB sigħa oħra.
Hbnoeforth ) mil-lum il kuddiem
Hbnobforwaiid) għalligej, mn'issa
il kuddiem ; he never more henceforth
will dare set foot in Paradise^ {filUou,
Paradise RegainedJ^ u hu għalligej ma
jissugrax (ma jehux I-ardir jew ma
icollux il wiċċ) jirfes fil Genna).
, Hbnob boy— seftur, bniedem li icun
dejjem ma's-sinjur tiegħu biex jak-
dih etc. (li ma iħallihx mument).
Hbnd — iżżomm, takbad; tiffolla,
troBB fil foUa (kalb in-nies) ; civil, pu-
lit; ta mgiba tajba, li jaf igib ruhu;
and witli his lejt t/ie Pagans right arm
A^i, (Palr-Fiix, God/rey of Boulogne
XIX^ 16 Jy u b*idu ix-xellughia żamm
id-drigħ tal-Iemin tal Pagan ; why do
you hendjovf ghaliex kiegħed tifiblla;
so loveth she this hendy NicholaSf(i hsQ-
eer), u heco ħabbet hi lill dana Nicola
ta mgiba tajba (civil, pulit etc.;
Hbndboaoon— figura piana ta ħdax
il genb jew ħdax I-angulu.
Hbndboabtllabio— tal verstal ħdax
il sillaba jew tal endecasillabu.
Hbndboasyllable — vers (tal jK)e8ia)
bi ħdax il sillaba (bħal dac tas-sunett).
Hbndnbss - mnniera (mgiba^ tajba,
civiltà.
Hbnobn - ħabs, calzri.
Hbnna— hinna, żebgħa li issir mil
werak tal Laiosonia inermis, li biha
in-nisa tal Egittu ( Egiziani ; u ta
Lvant jiżbgħu id dwiefer u sakajbom
lewn illarin^a; iżżebgħa, illewn, li
jatu il gild isfar jew tal Morocc.
Hbnna PLANT— is-siġra (pianta) tal
henna (ara).
Hbnnbry — mandra, għalka fejn
iżommu jiġru it tigieg.
Hbnatheibm — religionfsettata nies)
li igħejdu (jemmnu) li it Tliet Persuni
għandu cull waħda minnhom icollha
kima mogħtia lilha biss għaliha, u
m'hux it-tlieta, bħala Àlla wiehed,
flimchien ( hecc msejħa minn Max
JUiUcr).
Ubnroost — il għuda (passiggiera)
fejnjorkdu bil-lejl ittigieg.
IIbnsfbbt— il fumitHria (ħaxixa/
Hbnt — kabdu; takbad, tahfen fi-
dejc
Hbnting — canal tul moħriet itul
għalka).
Hbp— il cocci (frott) tal għolliek. .
Hepatalgia— ugigħ (nevralgia) fil .
fwied.
HBPAno— tal fwied, lighandu x'jak-
sam mal fwied ; bhal fwied (ta li stess
għamla u lewn tal fwied).
Hbpatio DiSB\SBS— mard tul fwied
( it-tlieta ewlenin huma ie-cif^'osiH^
l-axxess jev/ Unnur, o'l eancer).
Hbpatioa - razza ta fiuri, ir-Ranun-
culi jew l-Anomoni.
Hbpatioous — lewn il fwied ; bit-teb-
kat bħal tal fwied.
Hbpatite -xorta ta ħaġra Cmineral)
il barite.
Digitized by
Google
mi'
65à -
^M
Hbpatitis— infiainmazioni jew con-
gestioni (nefħa) fil fwied.
Ħbpatization — tibdil fil pulmuni
(bidla li issir fil pulmuni).
Hbpatooblb— tumur fil fwied.
HBPATooYSTiO'tal fwiod u tal mar-
rara.
Hbpatooabtrio— tal fwied u ta li
stoncu.
HBPATOGRAPHT-descrizioni, li stu-
din (fl-anatomia) fuk il fwied.
Hbpatology— discorfl (trattat^ fuk il
fwied.
Hbpatorrh(Ea— bili (li jiscula mil)
fil fwied.
Hbpatosoopy — induvnar fuk li wie-
ħed għandu jiġrilu ( jew x' għandu
igħaddi minn għalih) billi wieħed je-
samina (jara) il fwied.
Hbpatub— zorta(i8em>ta ħuta lewn
il fwied li tinsab fix-xtajtiet tal Ame-
rica.
HBPPBR-ferħ ta salamuna (sala-
muna żgħira).
Hbpta 0AP8ULAR — H ghandu seba
ħofor jew tokob.
Hbptachord— seba noti wara xul-
xin ; ottava diatonica, minnghajr in-
nota ta fuk fl-ottaya) strumeut b^seba
cordi ; biċċa musica (cant) li titcanta
fuk (strument ta) seba cordi.
Heptadb — il għadd sebgħa, sebgħa.
Ubptaglot— ctieb b'seba lingui.
Heptagon — ettagonu, figura ( tal
geometria piana) b'seba ġnieb jew
eeba anguli ; fortizza b*8eba swar, post
fortificat (mħares) b'seba swar.
Hbptagonal — ta seba (li gbandu
seba) auguli jew ġnieb.
Heptagynia — xorta (razza) ta fiuri
li ghandhom seba' tebkat jew pistilli.
Hbptagynian— li għàndu (fjur) seba
pistilli (fjur maghmul minn seba bic-
ciet).
Hbptahbdral — li għandu seba
ġnieb.
Heptahrdron — figura (tal geome-
tria) Bolida li għanda (bVseba ^nieb.
Hbptahexaubdral-U ghandu seba
fillieri ta faċċati, wabda fuk l-oħra,
cull filliera fiha sitt uċuħ jew faċċati.
HBPTAMEREDB-dac li jiukasam (H
jista jinkasam^ fseba bicciet.
Hbptambron — otieb li fih miġbur
(registrat) cull ma isir cull sebat ijiem.
Hbptambrous — magħmul minn (li
fib) seba bicciet ; b'seba bicciet.
Hbptangular— li għandu seba (b'se-
ba) anguli.
Hbptaphony— ġabra (ghakda) flim-
chien ta seba leħnijiet.
Hbptaphyllous— li fih (li għandu)
seba werkat (b'seba werkat).
Hbptaroh — ara heptarchy.
Hbptarohio — tàl lieptarchy (ara).
Ħbptarohist— gvematury cap, tal
lieptarchy (ara).
Hrptarghy — heptarchia, gvem
magħmul minn (miżmum jew fidejn)
seba min-nies.
Hbptaspbrmous — li għandu seba^
(b'seba') żergħat.
Hbptatbuch— I-ewwel seba' cotba
ta I-Iscrittura, il heptateucn.
Hbp woRT— zorta ta warda salvaġ-
ġa ; igħejdulha Roea Canina (warda tal
clieb).
UER—tagħha; lilha ; thia is herpen^
din hi il pinna tagħha ; give her t/Us
pen^ atiha (ati lilba) din il pinna ; tell
her, għejdilha (għejd lilha).
Hkra (fil Mitologia Griega) —//^ra,
Alla falz (mara) tal Genna (bhal ma
hi Ġunone tar-Bumani).
Hbraolbidj>e — id-dizzendenti, in-
nisel ta(H mnissHnjew li gejjin minn)'
Ercole.
Heraolbidan — tan-nisel (tar-razza
jew il gidd) ta Ercole^ wieħed min-
nisel ta (mnissel minny Ercele.
Hbraolbum— zorta (isem) ta ħaziz.
Hbrald -ħabbàr, messaggier; tħab-
bar, tniedi ; it was the lark tlie herald
of the morn^ (ShakespAar, Romeo and
JtdietJ^ chienet il bilbla in-neddejja
(\\ ħabbret) il għodwa ; sigh^ nor word^
nor strugglinij breath, heralded his way
to death, (Byron, Siege o/ CorinthJ^ \x
la tnehida, u la chelma, u I-ankas nifs
mdejjak ma habbar (wera) li wasal
għal mewt.
Hbraldio I tal araldica jew I-armi
HbraldIoal / tal cuniomijet etc; he
made a considerahle progreas in heral'
dic studies, ( Wood, Athenie Oxon),
Digitized by
Google
mR
— 664 —
HEIl
ghamel progres^cbir (għadda il kud-
diem sewwa) fli Biudiu tal araldica.
HBBALDiCÀUiY— Bcond ir-reguU tal,
jew chif titlob, 1-araldica (is-Bengħa jew
ix-xiensa tal għamil, tpingija etc. tal
armi tal cuniomijet etc. jew il għemil
ta arblu tar-razza.
Hbbaldbt — I-araldica, is-sengħa
(xienza jew Btudiu) tal ħaż/ tal armi,
tal cuniomijiet etc. jew tal arblu tar-
razza; ufficiu, xogħol, tal ħabbàr, ta
neddej (ta wieħed li iniedi jew iħabbar
ħaġa,grajja etc ); varioiia reaaona would
have made me wish to undertake this
heraldry of peace^ ("(Lytton, Rienzi^
Book IXf Cfuxp. ^J^ bosta ragiunijiet
chienu iġagħluni irrid (nixtiek li ncun
(nagħmilha ta) ħabbàr ta paci; herald-
ry, arma ta cunjom etc; among the
thousands heraldries I saw one blushed
teit/i hlood ofkings and queens^ (KeutH,
Eveof St. Agnesj, fost 1-eIuf ta l-armi
rajt waħda tħammar bid-demm tar-
rejet u tar-rgejjen.
Hbbaldbhip — I-ufficiu, il post, 1-im-
pieg (grad) ta ħabbar, meBsaggier, jew
neddej.
Hbbaldy— nisel, gidd, razza.
Hbbapalhitb— isem (xorta) ta melħ
fil cbimica, li iBir billi tholl Bulfato di
cbinina, fl-acidu aceticu, u imbagħad
tħallat niiegħu soluzioni alcoolica tal
jodina.
HBBB—ħaxixa.
Hbbbaoboub— tal ħaxix; li igħejx
jew li jecol il ħaxix (annimal); the goat
is a herbaceous eater^ il mogħża tghejx
bil ħaxix (tiecol il ħaxix).
. Hbbbaoboub plant — ħaxixa li ticber
cuU Bena (mil gheruk li jibka taht
1-art) bħal haxixa IngliBa, is-Balib
1-art etc.
Hbbbaobous BTBM— zocc ta ħaxixa
(li meta jinxef isir bhal tiben u m'hux
injam) bħal tal papirus etc.
Hbbbaob- ħxejjex, ħaxix; il faxxina
(werak) tal ħaxix (biBS, barra miz-
zcuc u'l għeruk) ; God having mad^
man^ thejirst thing lle took care of was
his life^ so lle said to him: I have given
you every tree and herb for meal —
{Genesis l^S9j—which comprehended^
ivith Uie herbage ofplants, their roots
andfruits^ (Grew, Cosmologia SacraJ^
Alla wara li ħalak il bniedem 1-ewwel
ma hasiblu għal ħajja (x'jecol)... għa-
lecc hua kallu : Taitec is-Biġar u '1
ħxejjex collha għal 1-ichel, illi magħ-
hom, barra mil faxxina, ghandec ucoll
iz-zcuc u il frott.
Hbbbagbd— mgħotti bil ħazix, collu
ħaxix.
Hbbbal— tal ħaxixytal hxejjex; ctieb,
registru, fejn hemm miġbura 1-iBmijiet
tal ħxejjex, u'l mod chif jicbru u chif
jiccoltivauhom ; collezioni ta werak u
ħxejjex nexfin (igħejdulu ucoll herba-'
riumj ; it is its herbal taste whicli I
donU like, it-togħma tal haxix li fih
li ma nhobbxjena ; he may know the
shape and colour of an herb and it is set
down in an herbaly (Bate«, On Uie Fear
of Godjf jiBta icun jaf il għamla n il-
lewn ta ħaxixa u iniżżilha ( jictibha
jew jirregiBtraha) fil ctieb li għandu
għal appoBta jew għal hecc; others
made it tlieir business to collect in ro-
luminous herbals all t/ie sereral leaves
dome one tree, ( Stealr, Spectafor
466 J, oħrajn bdew jiġbru fcolle-
zionijiet li ma jiBpiċċaw katt (cbar
ferm) cuU xorla ta werka minn ta li
BtesB siġra.
Hbbbalibm— ix-xienza (li Btudiu) tal
ħaxix jew tal ħxejjex.
Hbbbalibt — min jiġbor u jiBtudia
fuk il ħxejjex ; min ibigħ jew iżomm
il ħi^ejjex għal medicini
Ħbbbab — ġnien (ġnejna) bil fjuri
jew bil ħxejjex ; ħaxixa, pianta ; bħal
camra (għar) fi ġnien magħmul, min-
Buġf miz-zcuc tas-Bigar.
IlBBBABiAN—ara herbalist,
Hbbbabibt — wieħed li jifhem fil
ħxejjex.
Hbbbabium 'ġabra ta werak u ħxej-
jex niexfin, irraniati flocom (fmu-
Bew etc.) bl'iBmijiet etc. tagħhom; ctieb
jew caxxa fejn jinżammu miġbura
dawn il werak u il ħxejjex niexBn.
Hrbbaby— ara herbar,
Hbbublbt— ħaxixa jow pianta /.għi-
ra
Hbbbbnnbt— isem ta ħaxixa (bħal
ħafurj.
Hbbbeb— lucanda.
%.
Digitized by
Google
HER
— 666 —
HER
Hbrberaob— lucanda (alloġġ) post
fejn jiriiraw in-nies għar-rkad ; tiriira
talloġġa nies f lacanda
Hbrdesobnt- li jicber f'ħazix.
Ħbrbioarmivoroub-H igħejx biUJ^-
col il) ħaxiz a bil-laħam ucoll (bħal
bniedem^.
Ħerbid— iħaddar bil (collu^ ħxejjex.
Ħbrbiferous — li jagħmel (jati) il
ħaxix.
Hbrbist — ara herbalUt.
Hbrbivora — 1-annimali li jeclu il
ħaxix.
Hbrbivorb— annimal li jecol (wie-
ħed mill-annimali li jeclu) il ħaxix ;
ihe horse m a herbivore, iż-żiemel hua
annimal milli ighejxn «^bil (jeclu) il
haxix
Hbrbivorous — (annimal) li jecol
jew igħejx bil ħaxix ; the horse and the
cow are herbivoiH>u$ animaU, iz-żiemel
u il bakra huma annimali li ighejxa
bil (li jecla il) haxix.
HBKBLEss—niexefy bla ħaxix, li ma
fiehx (ma jicbirx fuku) ħxejjex.
Herblbt — ħaxixa żgbira (pianta
zghira>.
Hbrbarist— ara herbalist.
Hbrbarization — tfittix ta ħxejjex
ghal li studiuy għal collezioni etc ; id-
debra (forma) ta ħxejjex, werak etc.
li jinsabu jew jidru fil. ħaġar jew fil
minerali
HBRBORizE-tfittex (tiġbor) werak,
ħxejjex etc għal li dtudiu u għal collo-
zioni ; tidher f għamla ta werak (bħal
ma jidru xi werak f xi gebel jew mi-
nerali).
Hbrborizer — min ifittex a jiġbor
werak u ħxejjex għal li studiu u ^all
collezioni
Hbrborouoh (Vloc irarbourj — post,
għal chenn (fejn wiehed jiscbenn jew
jinġabar għar-rdoss).
Herbosb— collu (mimli) ħaxix.
Hbrbulbnt— li fih il ħxejjex (j^w il
ħaxix).
Hbrbwoman— mara li tbigħ il ħaxix.
Hbrbt— li donnu haxix, li ghandu
mill ħaxix
Heroulban— Erculeu, tal ġganti, ta
sahha liema bħala ; li jiflah ferm ; li
għandu saħħa ta ġgant; li jiflsA daks
ġorf ; cbir ferm ta cobor liema bħalu;
tkil, diOBcili ; lie poesesses an herculean
rofmstness of mind^ ( Bnrke, Appeal
jrom tlie Old.to the New Whigs)^ ghan-
du moħħ li jiflaħ jarfaferm; tliey made
an herculean effort^ ghamlu sacrificiu
cbir.
Hbroulbs— Ercole (alla falz tas-
sahħa) isem ta waħda mil costellazio-
nijiet (ghenieked ta cwiecheb) antichi ;
ġgant, bniedem li jiflaħ jew li għandu
sahħa ta ġorf (ta ġgant); he thinks he
is a Hereules^ jidhirlu li hu xi ġorf
(jippretendi li jiflah ferm).
Hbroynitb — isem ta mineral ta
lewn badrani.
Hbrd — merħla, gemgħa, katgħa,
ragħaj; tinġama, tinġabar (fmerħla
jew flimchien^; tirgħa; deer live in
lierds, ic-ċriev igħejxu fi mriehel (flim-
chien); there were lierds of noisy hoys^
chien hemm katgħiet (mriehel, ħafna)
ifal storbiusi (\\ chienu jagħmlu frat-
taria) ; he made the men and boys herd
togeiher, ġàghal li rgiel u it-tfal jinġa-
bru flimcbien ; he was iold to herd the
goais^ chella 1-ordni (kalulu) biex jir-
għa il mogħż ; is he a sfiepherd or a
swine herdf haa ragħaj in-ngħaġ jew
il ħnieżer ?
Ubrdbritb — isem ta mineral ta lewn
hadrani ċar, donnu cristall, jitfarrac
malajr, jinsab f miniera tal landa fis-
Sassonia (Germania).
Ħbrdess— mara ragħajja.
HBRDBWioH--makiel (razzett) post
fejn iżommu mgħoż, ngħaġ etc.
Hbrd groom— ragħaj (il bhejjem) ;
but he forsakes the herdgroom and his
flocks^ DryiOQ Pasthrals ), iżda hua
jinsa ir-ragħaj u li mrieħel tiegħa.
Hbrdman' f raghaj il mogħż, nghaġ
Hbrdsman J etc ; ragel li (min) icol-
lu il bhejjem (mgħoż, ngħaġ etc.^ tie-
għu ; a herdsman rich^ of much account
was he^ (Sidnef, Arcadia)^ chien ragel
għani li cbellu ħafna bhejjem tiegha ;
all the herdsmen went at once to adore
t/ie new born Child who was laid in the
manger, u il pasturi (ragħajja) collha
marru, minnufih, jaduraw il Bambin
li chien għadu chif twieled, li chien
kieghed fil maxtura.
Digitized by
Google
HER
666 —
HER
Hbrdswoman — mara li tirgħa in-
ngħaġ etc , ragħajja (mara).
Hbbr— hawn ; hawn, fdin id-dinja;
w your brother here ?, ħuc hawn ? ; he
is noi here^ m'huz hawn; here he comea^
hawn hu gej (gej hu) ; thue shall you
he happy here and more happy hei^-
after, (Bacoii) ; u hecc inthom tcunu
henjin hawn, Tdin id-dinja, u actar
henjin fid-dinja obra ; here, cease ihy
qneBtions, (Hhhli^speħr/rempestX haw-
nec (issa, fdan il pont) tibkax tistaksi
actar; here and Mtfr«,rhawn u l'hemm
(cull tant); we smo foot sieps here and
there^ rajna pàssi Cstampi tas-sakajn)
rhawn u I'hemm (cull tant; ; Ilere's
to youy bis-saħħa tiegbec (nixrob bis-
Baħha tiegħec ; li is ueither here nor
therCj u la ħaġa u l-ankas ohra (ma
igħejd xejn;.
Hbrb- APPROAOH — wasla
Hbrb remain -kaghda (żmien li wie-
ħed jokgħod f post, pajjis etc.) ; which
ofien, since my here remain in England,
1 have seen him do^ (Sbifkespear, Mac"
heth IV, S), illi spiss minn chemm ili
1-Inghilterra rajtu jagħmel.
Hbrbabout 7 madwardawn in-naħ-
Hbrbabouts) ħiet, f dawn li nħawi;
il post fejn wiehed ipoggi jew soltu
icun ; fuk dan, ghal dan; Idvi often see
him loungxng here ahout^ rajtu chemm
il darba iħuf I'dawn in-naħhiet; /
can't say where his hereahouis are, ma
nistax ngħejd lejn fejn ipoggi (fejn
Bolta ioun) ; here aboui this toe had bei-
ter say nothing, fuk dan (in quantu
għal dan) aħjar ma nitchelmu Cma
ngħejdu) xejn.
Hbrbafter— għalli gej, mn'issa il
kuddiem; li għad irid . jigi; li gej ;
żmien li ghad irid jigi; iesa wara
dana ; now hereafier you shall here
what God haih wrought in ihis maiier
(Uower), issa wara dana tisma i'inhu
li għamel Àlla fuk din il ħaġa (mate-
ria) ; he promised io he good here afier ;
wiegħed li icun tajjeb (cwiet etc^
ghalli gej (mn'issa il kuddiem); t/iai
nereafier ages may i^AoW^Shakespear,
I Henry VI), sabiex is-seculi li gejjin
(\\ għad iridu jiġu) huma jistghu ja-
raw;iw ihe landofthe hereafier,(LoikS'
fellow, Song of ihe Hiawaiha), fil
gtejjer tal Beati u fl-art taż-żmien li
għad irid jigi f fil Qenna).
Hbrbat -għal dana ; the magistrate
offended hereat sent the man oui, il ma-
gistrat ha fastidiu (offenda ruħu) għal
dana, bagħat ir-ragel il barra.
Hbrrbbforb — kabel; as you have
h(iar<l herebefore the proverb is ihis,
CChiurer, Tale of MelUteusJ, bħalma
inthom smajtu kabel, il proverbiu hna
dana.
HERRBOTB-editt, ordni, proclama li
biha is-sultan (ir-Re) isejjah l-armata
(it-truppi) fuk il camp.
HBRBBY-lill hawn, lejn dawn in-
naħħiet ; hawn fil krib, b'dan ; hecc ;
come hereby, ejja (ersak) lil hawn (lejn
dawn in-naħħiet) ; and hereby we know
ihat he is coming, u hecc issa naiu li
goj ; it is herehy notified Hiai tliis ojice
is to be kept closed for two days, b'dana
(l-avvis) ngharrfu li dan I-ufficiu Bej-
jer jibka magħluk għal jumejn.
Ħbrbdipbty— giri jew taħbit għal
wirt; tiftix (bla mistrih) ta wirt jew
ta gid (flus, ghana etc.)
HERBDiTABLB—tal wirt, H jista jin-
tired, ta min jirtu.
HsREDiTARiLT— bil wirt, per mesz
li jintiret.
Hbrbditai^ous — li jinteret ; some
sicknesses are heiediiarious and eome
from i/ie faiher io the son, (Hifklayt,
Voyagesj, xi mardijiet jintirtu u jiġu
(ji^ru) mil missier għat-tifel.
Hbrbditary— ereditariu, tal wirt, li
jintiret ; some supporied ihe prineiple
of hereditary right, x'uhud sostnew il
(chienu favur tal) principiu tad-dritt
li jintiret (tal wirt).
Hbbbin (t7i </itV-fdan, hawn; in
t/ie ariicles /lerein meniioned, flarticuli
msemmijin hawn (f dan).
HEREiNAFTBR-fdan (11 ctiob, docu-
ment etc^ actar il kuddiem.
Herbinto, (inio ihisj — f dan.
Herb op, fof i/iisj — minn dan ; ta
dan; mnejn; /lereqf comes it t/iatPrince
Ilenru is va/ia/U, ("8 hakespear,)? Hen-
ry I VJ, minn dana jigi li il Princep
Enricu hua hecc kalbieni (jiswa daks
hecc).
Digitized by
Google
HEB
— 657 —
HER
Hbbeon — f uk dan ; toe should atricily
insist hereon^ imiBsna inzomiDQ jebes
(sħih) fok dana.
Hbbb out — minn bawn, minn dan
il post, minndana.
Hbbebiaboh— ereticu, eresiarca; cap
fandator ta ereBia jew ta taghlim eret-
cu; Ariua i$ one oftlie notedħeresiarc/is^
Ariuahu^ wieħed mill-eretici magh-
rufa (msemmija).
Hbbbsiabghy — eresia cbira ċara
maghrufa ; the Koran itself consista of
heresiarchies against our Blessed Sa-
viour^ (8ir. T. llerbert, Travels)^ il
Koran stess fieh eresji cbar contra
Gesu Salvatur taghna.
HBBB8iooBAPHBB~min jictob u jit-
cbellem fuk l-eresi.
ĦBBBsioaBAPĦT — studiUy chitba,
trattat fuk l-eresl jew 1-eretici f'dawc
li jictbu jew igħejdu l-eresi).
nEBBsioLOOiST— wieħed li (min) jati
ruħu (jew kieghed) għal li studiu ta li
storia tal eresi jew tal eretici.
Hbbbsiology— li studiu li storia col-
Iha tal eres'i.
Hbbbsy — eresia ('fehma, taghlim,
dutrina contra it-tagħlim tal Gnisia
Mkaddsa Cattolica, Apostolica, Bu-
mana).
Hbbbtio— eretcu ; wieħed li ghandu
jew iżomm fehma għalih (sewwa fil
politica, sewwa fi zienza, fir-religion
chemm ucoll f zi materia oħra) n għa-
lecc ma jakbilx fil fehma tal ohrajn ;
wieħed li (min) ixerred u igħallem du-
trina contra ta dic li ixxerred u tgħal-
lem Ommna il Cnisia Mkaddsa Catto-
lica Apostolica Bumana.
Hebbtioal — ereticali} tal eresi, li
igħallem (fih) ^l-eresia ; that was an
heretical opiniouy that is to say contrary
to the established doctrines of the Iloly
Roman Catholic Churchy dic chienet
fehma (tagħlim^ ereticali (tal eresia)
jigifieri cuntlaria ghat-tagħlim u il
fehma tal Gnisia Mkaddsa Cattolica
Bumana.
Hbbbtically — bl-eresia, ta eretcu,
he spoke heretically^ tchellem ta eretcu
(tal eresia^.
Hbbbtioate — ticcundanna, tagħ-
lim etc. bhala eresia, ticcundanna
(tagħlim etc.) bħala eretcu.
Hebbtioidb— toktol eretcu ; ticcun-
danna eretcu għal mewt.
Hbbeto— sa issa ; sa *I-Ium ; barra
minn dana ; ma dana.
Hbbbtofobb — sa issa, mn'issa lura,
għal li mgħoddi.
Hbbbtog (jew Hbbbtook^— captan,
cmandant farmata ; general; umcial
cmandant ta rij^ment tal Milizia fdi-
strett ; Edric^ duke of Mercia, by his
oflice of heretocky was entiUed to a large
Cofnmand in the King*s Army^ (Blaek-
stone^ Commenty Bk. /, ch. ISJ, Edric,
duca ta Mercia, bl-impieg (j^w post) li
chellu bħala General Gmandant (tal
Milizia) chellu id-dritt (għa^Juh) għal
cmand cbir fl-armata tar-Be.
Hebeukto — ma dan, għal dan; here-
unto I shall add my expenses, ma dana
inżid in-nefka tiegħi.
Uebbupon - għal dana, għalhecc ;
/lereupon he called together aU his men
and told them to get themselves ready^
għal hecc hua ^abar Tsejjaħ) flimchien
in-nies collha tiegħu u kalilhom biex
ilestu rwieħħom.
HEBBwiTH—b'dan, ma dan (fli stess
ħin ucoll ma dan) ; enclosed herewith
I send you the certificates required,
hawn ma din littra etc. nibgħatlec ic-
certificati li trid (li hemm bżonn jew
meħtieġa).
Hebeybld — taxxa ghal gwerra
(għaż-żamma jew manteniment tal ar-
mata).
HBBiADBs—xorta ta naħla bħal bu-
suf li tcun fil fjuri.
Hbbiot— multa, dritt, ħlas (1-aħjar
bakra etc.; li jehu il proprietariu (is-
sinjur) tar-raba etc. meta imut il ga-
billot jew dac li għandn tcun mkabbla
(din 1-art jew il biċċa raba).
Hebiotablb— suggetta għal hlas tal
Ileriot (ara).
Hbbiobon - romblu bil ponot twal,
jew bii-Iasti tal ħadid, bħal ma naraw
f xi fortificazioni biex ma igħaddux
nies minnu il gewwa (igħejdulu ucoll
Cheval defrisej.
Hbbitablb— li jista intiret ; li jista
88
Digitized by
Google
HER
— 668 —
HER
jired (ican werriet); he is ilie legitimate
8on and so heritable according to the
lawB of EnglandXHħW^ Origin ofMan-
kindjj bua 1-iben legittimu u għaleco
jista jiret (icun hu il werriet) scond il-
ligijiet tal Inghilterra.
HBRiTiBLY— bid-dritt tal wirt, bil
wirt.
Hbritaob— beni etc. mħolU bħala
wirt;' wirt ; proprietà, ħwejjeġ dac li
icun ; merhla ; U Lord^ save ihypeople^
and bless tldne heritage (Te Deumjy
Salvum fac populum tuum Domine and
benedic liereditate tua^ Sinjur ħares
(żomm» salva) il poplu tieghec u bie-
rec il proprietà tiegħec (dac li hua
ħwejgec) ; tfie Lords over God'a heri-
tage^ or a Didiop^ il Cap li jeħu ħsie)) il
merħla tal Mulej (jew IskoO*
Hbbitor— werriet.
Hbritrix — werrieta (mara li tiret
jew eredi).
HBRiiiNG— isem ta ħuta tal ilma
ħelu.
Hbrma — bust ( figura jew etatua
mis-sider il fuk) fuk colonna quadra.
Hbrmaio I ta Ilermes jew Mercury
Hermaioal) (ara).
Hbrmannitb— xorta ta mineral.
HbrmaphrodbityI ". s**J .** ( °?f**
„ >wieħed icun) Iler-
Hbrmapprodism ]maphrodite(fi€9),
Hbrmapħroditb — dica (bniedem li
icun ragel u mara fli stess hin) ; tgħak-
kad flimchien (fpersuna jow fħaġa
waħda) iż-towġ dessi
HBRMAPfiRODiTio 1 ta dicB; laż-żewġ
HERMAPHKODiTioALjsessi ; tas-sess
tar*vagel u tas-sess tal mara
Hbrmblla— annimal tal baħar li
jaffħmel ħsara, jecol u jekred I-ostrichi.
Hbrmbnbutio I li ifisser, jispiega,
Ħbrmbmbutioal / juri ċar; herme-
neutic Theology^ Teologia li tfisser
(Teologia spiegata jew interpretata).
HBRMBNEUTIOALLt — SCOnd cħif titlob
jew trid I-interpretazioni jew it-tifsir.
Hbrmbnbutics — tifsir, interpreta-
Bioiii ta kogħol (ehttba) ta autnr;
interpretazioni jew tifsir ta scrittura.
Hbrmbmbutist — interpreti, wieħed
li (min) ifisser li scrittura.
Hbrmbs— I-isem li bih il grieghi
isejħu'(jew jatu) lill Ercole, alla fals
tar-Rumani ; statwi ta Hermes jew ta
Ercole li dari il Grieghi chienn jagh-
mlu (jew iwakkfu) fuk colonni ta għa-
mla quadra u ikegħdu fil bwieb tad-
djar tagħhom.
Hbrmbtio— tal chimica, chimicu;
mgħaluk mtappan b'mod li ma tgħad-
dix aria.
Hbrmbtio books— Cotba Egiziani,
trattati fuk l-astrologia (Bryant^;
cotba li jitchelmu fak I-aflTarijet collha
tal ħolkien fuk in-natura tal cwiecheb,
astri etc. fuk il medicina etc. (Eofield).
Ħbrmbtioal - ara hermitic.
Hbrmitioal pħilosophy — filosofia,
studiu li bieh riedu jippruvau illi il
fenomeni collha tal fisica isiru biss bi
tliet agenti chimici li huma : il melh,
il cubrit, u il mercuriu.
Hermbtioally— magħluk mtappan
b-mod li ma titħollux aria; Uieboxis
Iiermetieally closed, il caxxa magħlnka
mtappna (b'mod li ma tistax tidħol
aria fiha).
Hbrmbtios -chimica.
Hbrminidjr — insetti, friefet bħal
cwamel.
Hbrmionb— (fil Mitologia Griega)
binl Menelaus u Elena u mart Oreste;
waħda mil cwiecheb cbar (asteroide)
misjuba minn, jew raba I-ewwel darbaj
Watson fit-12 ta meuu tal 1872.
Hbrmit— eremit, raheb.
Hbbmit bird— il għasfur msejjah
I-eremit għaliex jagħmel il bejta tiegħn
Cibejjet; kalb il werak fil ku^ata tas-
siġar.
HeaIiit orab— il bebbux tal granċ.
ĦbRMitlikb — bħal eremit» bħal
raheb«
Hbbmit sbat — dar, loc (poBt fejn
wieħed ighammar jew jokghod) mwar-
rab (fil quiet).
Hbrmitagb - eretnitaġġ, dar ir-raheb
jew I-eremit; dar mwarba; the old
regicide, however, refused to quit his
hermitage (MLbtt^niiày, Ilistory of En-
gland) il kattiel ir-re (dac li katel ir-
re) ix-xih, iżda> ma riedx iħalli id-(joh-
ro§ mid-) dar tiegħu mwarba ( fejn
chien mistoħbi).
Digitized by
Google
a£!it
- 65d -
HElt
Hbrmitagb— xorta ta mbid Franois
(aħmar u abjad).
Hbrmitan— xorta (isem^ta riħ (bbal
ehtriek) li jonfoħ wisk fil'GaiaDa.
HBBMiTii88-*mara eremita; yes she
doth emile and she doih weep like a
youthful ħermitess ^Coleridge, Chari"
table)^ iva, hia tidħac u tibcbi ucoll
bħala xbejba eremita.
HERMmoAL— ta eremitt ta raheb,
tal eremiti ; you describe ao well your
hermUical stute oflife (Pope, letter II ^
to E. Blunt)^ inti tidde8crivi hecc tajjeb
chif tgħejx (tgħaddi ħajtec) ta eremit.
Hbrmodaotyl — xorta ta baela tal
fjuri li jueaw it-tobba (usata fil medi-
cina) għal cura tal gotta jew tal pul-
lagra.
Hbrnb— rocna.
HBRNHiLL^xorta (ieem) ta ħaxixa.
Hbrnia— fetka, bażwa.
HERhiAL— tal bażwa ; tal fetka.
Herniaria— isem ta ħaxixa.
HBRNioLOOT-di8Cor8, trattat fuk il
bażwa jew fuk chif ghandha tcun il
cura tal bażwa jew fetka.
Herniotomt — operazioni fbażwa
(igħejdulha ucoll celotomy).
Hbrnious— bażwl, miftuk.
Hbrnslaw - ferħ ta rueeett ; ruseett
ċcheichen; agrett isfar (iajra, għasfur).
Hero— ragel kalbieni ferm ; ragel,
(wiehed) ta hila cbira li jagħmel ħwej-
je2 tal għe^ubijiet ; bniedem li għal
nila tieghu jibka dejjem meemmi ; pro-
tagonista jew I-ewlieni wieħed fxi
opra, f xi poema etc. (ie-suggett prin
cipali ta opra, ta poema etc ) ; I WfXnt
a hero etc.f (Byron, Don Juan)y irrid
bniedem (wieħed) li icunli ie-suggett
principali lew il protagonista (ghal
poema tiegni).
Hbro W0R8UIP— kima cbira (rispett
cbir) li jatu (mogħtia) lil niee-cbar
(lill xi ħadd li juri xi ħila cbira etc.)
HBROBes—ara heroine.
Hbroio )eroicu; ta ħila cbira; li
Hbroical) jagħmel ħwejjeġ tal għe-
ġubijiet, curaġġus, kalbieni, msemmi
ghal ħila ; t/ie /leroic La Vallelte^ il
kalbieni La lallette; the heroic deatli
ofhiefatlier^ il mewta, ta wioħed kal-
bieni, li miet missiera ; lieroie veree^
poesia erojca (tal eroi).
Hbroio aob— 1-epoca (is-seculu) jew
iż-żmien illi scond U Mitologia Griega
chienu igħixu I-eroi (in-nies obar li
għal ħila tagħhom chienu isejħolom
nofs allat).
Hbroio VBR8B — il vors decasillabu
(vers fil poesia Inglisa, Tedesca, a Ta-
Ijana li nh għaxar sillabi).
HBRoioALLT—ta oroe, ta wieħed kal-
bieni etc.
Heroionbss— erojsmu, wiri (prova)
' ta ħila cbira.
Hbroioomio I burlesc, erojcu u co-
Ħbroioomioal / micu (taż-żuffiett) fli
stess ħin ; jew eeruhcomicu.
Hbroip— poema (poesia) għamla ta
ittra fuk xi eroe jew erojna (fuk xi
ħadd li icun ta ħila cbira etc.)
Hbroift— tagħmel eroe jew eroina*
' HBRoiNB—erojnaymara taħilacbira,
mara li tibka jew bakghet msemmia
ghal xi ħaġa cbira, ta almu etc. li
għamlet jew uriet ; mara kalbiena ; il
protagoni8ta,i8-8uggetta ewlenia f opra,
poesia etc.; take Liiia then jor a heroine
(TeDuyson, Princese), ħu lil Lilia al-
lura b'suggett ewlieni tal opra; heroine^
tagħmilba ta eroina ta mara kalbiena,
ta suggett principali jew protagonista
fopra etc.
Hbroism— eroismu, wiri ta ħila cbi-
ra, ta almu, jew ta curaġġ.
Hbron— russett (tajra, għasfur).
Hbron*8 bill— haxixa.
Hbronbr— bies mħarreġ jew mgħal-
lem biex itir u jakbad ir-russett*
Hbronrt— loc fejn igħammru jew
ibejtu ir-russetti.
Hbbolooist — wi^ed li (min) jic-
teb fuk in-nies kalbiena jew eroi.
Ħbroship— li stat, iż-żmien ta 'wie-
ħed li fih jista juri chemm hu kalbie-
ni ; jew i^<-^.mien tiegħu bħala prota-
gonista jew suggett principali f opra ;
hie three years of heromip expired^
(Gowper, Taek IV, 6U), it-tliet snin
tiegħu li fihom għamilha ta eroe spiċ-
ċau ("għaddew).
Hbrpb — xabla tal għudà ta pnlci-
nella (ta wieħed buffun).
HBRPBB—ħżieża.
Digitized by
Google
Mr
— 660 —
iiES
Bbrpbbtis— xorta ta ħaxixa, li tic-
ber fl-India, morra ferm. •
Hbrpbtic — tal ħżieża.
Hbbpbtologio ) tal herpetology,
Hbrpbtolooioal J (ara).
HBRPBTOLoaY— erpetologia, li storia
naturali li titchellem fuk ir-rettili
(sriep, gremxul etc.)
Hbrpbton — rettili, xorta ta serp;
isem ta ħaxixa.
Hbrpbtonist— wieħed (stndent) li
jiftah u ikatta sriep, gremxul etc. biex
jistudia.
Hbrpbtotomy— anatomia tar-rettili
( tkatta u tiftaħ sriep, gremxul etc.
biex tistudia).
Hbrr —titlu li jatu it-Tedeschi bbal
ma Ulnglisi għandbom il Mr. u aħna
Sur: Herr James llans^ Mr. James
Hans, jew is-Sur James Hans.
Hbbrbrritb— xorta ta mineral.
Hbrring— aringa (ħuta).
Hbrrino busb — ferilla ( dghajsa )
għas-sajd (tas-sajjeda) tal aringhi.
Hbrring ourbb— min isewwi, imel-
laħ u ilesti 1-aringhi (immelħa).
Hbrring fishbry— is-sajd (kbid) tal
aringhi; post, loc,ghas-8aid tal aringbi.
Hbbring gull — xorta ta gawwija li
tidher fl-ibħra ta dwar 1-Inghilterra.
Hbrbing pond— il bi^ar (collu jew
1-oceanu).
Hbrring bonb— xewca tal aringhi ;
filati ta bini jew gebel fħajt li gej
^mkigħed ) bħal xewca tal aringbi ;
pont tai-xewca. .
Hbrring bonb stitoh — pont (tal
ħjata) tax-zewca.
Hbrry— tisrak, tahtaf, tissaccheg-
gia (taghmel sacchiġġ).
Hbrrymbnt— serk, sagghiġġ.
Hbrb— taghha; Wios^ pen is thisf
I think it is hers^ ta min hi din il pin-
na ?, jidhirli li hi tagħha.
Hbrshel — il pianeta ( chewcba )
msejha ucoll Uranua,
Hbrbhblian— tal astromu Hershell
( Sir [Villiam Ilershel^ astronomu
msemmi fi żmien ir-Re Giorġ HI tal
Inghilterra, li chien twieled fis-sena
1788 u miet ri822).
Hbrshblian RAY8-~raġġi tax-xerax
li ma jatux dawl (li ma jiddux bħal
I-oħrajn) hecc msejħin ghal Sir Wil-
liam HerBhel l-astronomu li chien
rahom 1-ewweI darba.
Hbrbhblian tblesoopb — teleBOopiu
magħmul mill-aBtronomu Sir W, Iler-
echel tis-Bena 1789 ; xorta ta telescopiu
roagħmul bħal dac li cbien ghamel
IlerecheL
Hbrbhblitb — xorta ta mineral baj-
dani jinsab wisk dwar Àcireale, Skal-
lia.
Hbrbb (jew Hbarbb) — post, bħal
banc, b*ħafna tokob ghax-xama, li dari
chienu ikeghdu fuk it-tebut wakt il
kuddiesa jew I-uffiziu tal mejtin ; tu-
mlu, fuk kabar, carru talmejrin ; bieb
ta fortizza bii-lasti ("virghi) tal ħadid
li jispiċċaw bil ponta bħal alabardi
biex ma jidhol hadd (1-ebdaghedewwa);
tilar tal hadid fejn jistiraw il gild tal
balċmina meta icunu jatuh il conza.
HBRSBLF—hi, hia stess; lilha infi-
sha ; she has injured heraelf, għamlet
il ħsara lilha intisha; she told me^ her^
self, hi kaltli ; kaltli hia stesd.
Hbbbhip — serk, sacchegġ, kirda,
ħsara ; serk ta bhejjem; it grieved him,
hc said, to see such hers/iip and xcaste
and depredatiim (Scotf, Rob Roy) jd-
dispiacih bil bosta xhin ra dac is-
serk, dac is-sacchiġġ u dic il ħsara.
Hbrsillon— jew Chbval db fribb)
ara Ilerisson.
Hbrstpan — tagen.
IIbrtha— Alla falz (mara), alla tal
art li chienu jaduraw it-Tedeschi (in-
niea antichi tal Germania).
HESiTANOY-dubiu, tħassib.
Hbbitant — li m'hux sod, li jitħaseb,
li hu bejn ħallejn jew bejn iva u le.
Hbbitantly— biddubiu.
HBBiTATB-titħasebi tcun bein ħal-
lejn, jew bejn iva u \h ; titbazza, ma
tcunx sod jew cert (sħiħ) fl-affari tie-
ghec.
HBSiTATiNa—li jiddubita, jitħaseb ;
li icun bejn ħaltejn, jew bejn iva u le;
dubiu.
Hbsitation — dubiu; biza, tlaklik fid-
discors ; I can sai/ wiViout hesitation
t/iat.,. nista ngħejd, minn għajr biża
ta xejn, illi...
IIesitativb— dubbius, li jibża igħejd
Digitized by
Google
ma
— 661 —
flET
ħaġa, li ha bejn &altejn jew bejn iva a
16.
HssPER— il chewcblA ta fil għazia, il
punentina.
Hbsperia— I-art (il pajjisi) tal pa-
nent (I-Italia jew Spanja) ; isem ta
chewcba cbira li ra I-ewwel darba
Sciaparelli, fid-29 ta April tal 1861.
Hbspbrian— tal panent, panentin, li
kieghed fil punent; thoae Ilesperian
Oardena famed of old^ (Hilton, Para-
dise LostJ, dawc il ġonna antichi
n^semmijin li hemm fil punent.
Ħbspbridbs — (fil Mitologia Griega)
Esperide, ulied bniet tal lejl jew
ulied (bniet) ta Ilespems li chellhom
il ġnien li chien jigi fit-tarf tal punent
tad-dinja, li chien jati frott tad-deheb,
inducrat nnid-dragun saħħar ; il ġnfen
t% dawn il bniet li semmejna ; is not
love a HerculeSf stitl climhing treee in
the Ilesperides ! , CShakespear, Love*s
labour lostj^ I-imħabba m*biex bħal
ġgant li għadu jista jixxabbat mas-
siġar tal ġnien li jigi fit-tarf tal pu-
lient tal art.
jHbbpbridium— frolt bħal larinġ bil
flieli etc.
Hespbrist - fjur ta fil għaxia.
HB8PBRU8-Iucifru, tal infern.
Hbssian — ta He88e ffil Oermania).
Hessian boot — stvala bit-tromba
għalia (bħal dic ta li Skallin jew tan-
nies tal baħar etc).
Hessian FLY— dubbiena li tagħmol
ħsara ċbira fil kamħ.
Hessttb— xorta ta mineral.
HBSTBh"^^"''^"^^"^-
HESTBR > i 1 , . a
HESTBRNr *»' ^'«''»''-
Hbstia — vesta, cbewcba cbira li ra
I-ewwel darba Pogson fisl6 ta Awwis-
su tal 1857.
Hetcħel - trextel, tomxot il kanneb
jew il għazel.
Heterarchy — eterarchia, gvern
fidejn bniedem barrani (li m'hux tal
pttjjis); Next to anarchij is eterarcht/y
wara I-anarchia tigi I-eterarchia«
Hetbrooarpous — li għandu frott
differenti (ta żewġ xorta jew actar).
Heteroclitb — chelma (fil gram-
matica) li fil plaral ma.taghmilx bħal
I-oħrajn— chelma irregulari fil għamil
tal plaral ; bniedem (wieħed) li ma
jokgnodx għar-regula stabilita ; there
are strange heteroclites in religion now'
a-days (Howell, Bk IV, let. 35), il-
lam il ġurnata hawn nies strambi wisk
li ma jokogħdux ghar-religion (għar-
reguli tar-religion).
Hetbroolitio ") irre^ulari, anoma-
Hetbroolitioal >- lu, Ii ivaria, li ma
Hbtbroglitous j jokgħodx għar-re-
gula jew reguli stabiliti.
Hbtbroohromous— li ma jakbilx fil-
lewn.
Hbterodon— xorta ta serp jew lif-
għa li tinsab I-America (m*hix vele-
nosa).
Hbtbrodox— li jitbigħed mit-tagħ-
lim tal Gnisia Mkaddsa, eterodoss
(m'hux ortodoss) eretcu.
Hbterodossness I datrina,tagblim li
Hetbrodosy /jitbiegħed minn
dac li tgħallem Ommna il Gnisia
Mkaddsa ; eresia ; another heterodosy
of his concern ing the Resurrectiony ( 4 ud •
worih, Intellectual system), eresia oħra
tiegħu hia fuk il Kawmien mil mewt
ta Cristu.
Hbtbrogamy— nisel (għamil) ta fjur
ta siġra (xitla etc.) mit-trab ta fjur
jeħor.
Hetoregenb l^„^i^/^
HETBRooBNBiTY-'differenza fil kbil.
HETERROGENous—ta qualità (xorta)
oħra;Ii majakbilx; li m'hux bħal»
mħallat; to selectfrom the vastand he^
terogenous mass such papers which bear
on his own researches, (J. 8. Srewer.
English Studies), biex tagħżel minn
salt carti mħawdin, dawc il carti li
jiswew għal (li jitchelmu fuk) ix-xo-
għol (li studiu) li kiegħed jaghmel.
Hbterogbnbousness — differenza fil
qualità jew fil kbil (nukkas ta xebħ
jew ta qualità— jew roeta ħaga tcan
mod u oħra tcun jeħor).
Hbtbrogbnbris — wild li icun ma
jixbehx I-ommu jew il missieru ; diffe-
renza fin-nisel jew wild ta annimal.
Hbtbkography — in-nukkas ta kbil
ta ( iddifferenza li jiswew ) xi ittri
Digitized by
Google
UM
-m-
flfii
meta nispella q niotba xi chelmiet
1-actar fl-lngli8--ngħejdu aħna il lit-
tra ''g" — din fil cbelma go ngħejdaha
mod u fil chelma gin ngħeduha jehor.
Hbtbroidboub — li ma jakbilx fil
għamla ; ta ghamla xort'ohra.
Hbtbrolooous — differenti» li ma
j.ftkbilx ; xort ohra.
Hbtbbomorphous — li ghandu (ta)
^ewġ għamliet ; ta żewġ xorta jew ac-
tar ; ta għamla irregulari (li m'hux
tas-Bolta).
Hbtbronymous— li għandu isem dif-
ferenti ; ta isem xort*oħra li ma jak-
bilx.
Hbtbrophtlloub— ta werak(li għan-
du werak fli Btess sigra etc.) differenti
« jew li ma humiex collha xorta waħda.
Hbtbroboian — (fl-astronomia u il
geografia) in-nies li ighammru fl-emi-
Bfera ta fuk (tad-dinia) u dawc li
jgħammru f dac ta isfel mill-equatur,
b*mod illi id-dell tagħhom, ta dawc ta
fuk, tarah jew isir mixħut lejn naħħa
a dac ta 1-oħrajn icun mixħut cuntla-
riu jew għan-naħħa oħra.
HBTMAN^hecc chien msejjah il Cap
jew il General tal GoBacchi fir-Bussia.
HEUoH—rdum ; miniera tal fi^am ;
foBsa ifrom ihe iop of the hettgh he en-
joyedthe scene,(SeoiUOuy Mannering)^
mil kuċ6ata ta rdum kagħad jitghax-
xak o jara collox.
Hbuk — speci (xorta) ta màntell
(bħal fardal twil tat-tfal) li dari chie-
nu jilbsu in-nisa.
Hbulanditb— isem ta mineral.
Hbyba — xorta (isem) ta siġra li tati
bħal gomma tajba wisk ghal cauichouc.
Hbw — takta, tchisser ( njam, si-
ġar etc.) tonġor ; taghmel, tħaffer ca-
nal etc. (bhal ma jaghmel 1-ilma ta
zmara etc. fl-art) ; tahsad ( tekred)
b'zabla etc; tagħmel passaġġ jew
mogħdia, minn ġo'n-nies bil fors bl-ar-
mi f idec ; taghmel sforz ix-xogħol, il
moħkria, o it-ti£bit ; they were toJd to
hew, ihose uselese trees^ kalulhom (chel-
Ihom l-ordni>> biex iaktgħu dawc is-
siġàr li ma jiswew gnal xejn ; him in
a hundred paris Asiolpho hews, (lfool«s
Orlando Furioso)^ hua ichisser Cli sta*
twa ta) Astolfo fmitt biċċa; Solomon
iold ouifour score thousand men to hew
stones in ifie mountain^ Salamun ordna
(bagħat) tmenin elf ruħ imorrn jakt-
^ħu (jonġru etc ) il gebel mil muntan-
ja ; ihis river... has a long valley ihat
seems hewn oui or purpose to give its
waters a passage, ( AddisoD, Italyjf din
ix-xmara għandha wied ( fejn tiġri )
twil li donnu mħaffer għal apposta
biex ihalli igħaddi 1-iIma tagħha min-
nu ; hew^d down^ with an unsuspecied
sword famàypeace, and hope ^tc/ByroV,
on hearing Lady Byron was illj, gew
maħsudin b*xabla li ma conniex nob-
sru biha (jew nistennewba) il fama, il
paci, u't'tama etc ; look around while I
securely go and hew a passage tlirough
the sleeping foe/UrjĠbn^Virgilf^neid)
okgħod attent (ħares ma dwarec) wakt
li jena fis-Bħih immur o bix-xabla
nkatta in-nies riekda (il għedewwa) u
naghmel passaġġ minn kalbhom (minn
nofBhom) ; nor is ii so proper to hew
religious reformations by ihe sword^
( Kins Charleii, Eikon BasilikeJ^ u
l-ankas ma liu sewwa li tagħmel bil
fors, sforz il moħkria, it-taktigħ bix-
xabla riformi fir-religion (religionijiet
ġodda).
Hbw— stragi, rvina, taktigħ, ħsara;
of whom he makes suc/i havoc and such
hexo^ ("HpeQSer) li minnhom hu jagh-
mel kirda n stragi li ma ngħejdlecx.
Hbw— lewn, ciilur (VXoQhueJ ; għa-
mla, dehra, wiċċ ; wliose semblance s/ie
did carry under feigned hue^ li dehret
b'wiċċ jehor (uriet wiċċ b'jehor).
Hbwbr — min jakta, ichisser jew
jonġor.
Hbwn — particip passat tal verb
Ilew (ara).
Hbxaoapsular— li għandu sitt miie-
wed (taż-żerrigħa).
Hbxaohord — fil musica scala ta sitt
noti (intervall ta erba tonijiet o nofs
ton;.
Hbxapaotyloub— li ghandu sittswa-
ba ( tal idejn jew tas-sakajn); b'sitt
Bwaba f idejh jew sakajh.
Hbxadb — sitt numri wara xulxin,
serie ta sitt numri.
Hbxaoon — esagono, figura b' sitt
ġnieb jew sitt anguli ; bees make Uieir
Digitized by
Google
hex
- 663 -
HIO
celh regnlar hexagons^ in-naħal jagh-
mlu oelel (għal gnasel) ta għamla esa-
gonali (jov ta hexagon^ ara).
Hbxaoonally— bhai Qew għamla ta)
hexagan (ara)
HBXAOONY—ara hexagon.
HBXAGYNiAN-f'fjar) li għandu sitt
pistilli (jew bicoiet).
Ubxahbdral (jew oubio^— b*8itt faċ-
ċati, gliamla ta cubu.
Hbxahbdron — cnbuy. figura solida
b'sitt faċċati jew ġnieb
* Hbxahbmbron — żmien ta sitt tijiem,
li storia tal ħolkien tad-dinja li dam
sitt tijiem, chif insibuba fil ctieb tal
Genesi.
Hbxambral ) b*8itt bicciet; magħmul
Ubxambrousj minn sitt bcejjeċ.
Hbxambtbr— esametru^ vers b'sitt
sillabi jew metri (fil poesia) jew il vers
fil poesia erojca tal Griegbi u ir-Ru-
mani.
Hbxambtrio ) li fih sitt piedi jew
Hbxambtrioal ) metri(ver8 fll poesia) .
Hbxambtrist— min fwieħed li) jic-
teb versi imsejħin hexameiers (ara).
Hbxanoular — b'sitt anguli.
Hbxapartitb— (architettura) 8akaf
hnejja jew troll mkassam b*8itt ħnej-
jietjew arcati.
HBXAPBD^kama, wi8a jew tul ta
8itt piedi.
HBXAPHYLL0U8— b »tt workat.
Hbxaplar— għal 8itt darbiet.
HBXT—I-ogħla (I-actar għoli).
Hby ! — Ah I ewiva I
Hby day ! — urrà I evviva I ferħ, ġrà-
net ta ferh, ferħ ibleħ ; the hey day in
t/ie llood 18 tame, iCe humble^ (Shakes-
pear, Ilamlet), il ferħ taghhom (W
genn li chellbom fihom bil ferb) ghad-
da, bired.
Hiation— titwib.
HuTU8— fetħa, tiċrita (fil blat etc);
lacuna, tħollia barra ta xi ehelmiet
jew cliem fxi chitba.
Hibbrnaolb — rdo88, port» daħla
ghar-rdo88 etc. għax-xitwa ; post fejn
wieħed jirdo88a fix-xitwa; fejnjirdu8-
saw I-annimali fix-xitwa.
HiBBRNAL— tax-xilwa, xitwi.
HiBBRNATB — tgħaddi ix-xitwa ( xi
mchien, fxi po8t» għar-rdo88 etc )
HiBBRNATioN — mgħodija ta żmien (ta
li staġun) ix-xitwa; plants ihat were
io pase their hibematton in the green
house, (EfHlyii, A new conservaiory for
plantsj^ ħxejjex ^pianti) li chellhom
jokgħodu li staġun tax-xitwa fis-eerer.
HiBBRNiAN — tal Irlanda, Irlandi8 ;
wieħed mill-Irlanda, ragel Irlandis.
HiBBRNiANisM — idioma, e^preeeioni,
għajdut tal Irlandiei (jew Irlandie).
HiBBRNioizB — takleb fidioma j*ew il-
lingwa tal (titchellem bħal) I-Irlandiei;
takleb bl-Irlandie.
HiBBRNioisM— ara Ilibemianism.
HiBBRNiZATiON — ara Hibernation.
HiBBRNizB — ara. Hibemate.
HiBBRNo— tal Irlanda, Irlandie.
HiBBRNO OBLTio— il lingwR celtica
Irlandiea— leien Irlandie (lijitchelmu
Mrlandiei).
H1BI8OU8— (ħaxixa)— pianta li tagħ-
mel il fjuri (ħubbejża).
Hio (bil-Iatin)— bawn.
Hio JAOBT— hawn kieghed Cchelmiet
li naraw fuk rħamiet li icun hemm
fuk I-okbra); hic iaċet^ rħamiet bli ecri-
zioni fuk I-okbra tal mejtin ; bi/ the
cold hicjaceis ofthe dead^ (TeQnfSOO,
Vivianjj ħdejn ( ma genb ) rħamiet
cbeeħin ta fuk 1-okbra tal mejtin.
HiooouGH (akra hiecap) — eulluzzu ;
icolloc is-8ulluzzu ; / am in a fU io
hiccough, għandi (kabadni) ie-sulluzzu.
Hiccup — ara Iliccough.
HioK — ieem ta bniedem (ta per-
8una).
HiOKERY-PiOKERY -(bħal hierapie-
m)— ricetta ta li epizziari, taħlita ta
trab tal cannella u aloe (dake chemm
mill-waħda mill-oħra) ; ihe laddy cured
me witti some kickery pickery^ (Scott,
OldMortalityj, it-tfajjel (ġuvnott) ic-
curani (fejjakni) bi ftit trab tal can-
nella mħallat mal aloe li tani.
HiCKJOiNT— mili (xħit) ta tajn li il
bennej jixħet bejn il fili u il filati tal
gebel meta icun jibni u iciAħlu wieti
sewwa jew lixx mal gebla.
HiOKORY - siġra (^cbira, xiħa) tal
gewż.
HiGKORY SHiRT^kmis tal bordi.
HiGKsooRNER— min fwieħed li) iiż-
żuffietta jew igħaddi iż-żmien jiddieħee
Digitized by
Google
HIC
— 664 -
HIE
bil ħweiieġ għeżies jew tar-reli^ion ;
sucħ hicksċorners loilc be merry at their
dnmken bangueta^ (Pilkingtoii), dawn
in-nies li iħobbu jiżżuffiettaw (jiddieħ-
ca^ bil ħwejjeġ għeżies issa jehdu
piaeir (icunu għal kalbhom) fil ban-
cħett (mejda) għas-socor tagħhom li
sejrin jagħmlu.
HiOKUP — sulluzzu, icolloc is-sul-
luzzu (floc hiccough^ ara).
HickwallI isem ta għasfur li ighej-
HlCKWAY J dulu ucoll il woodpeeker.
HiD (jew hidden)— moħbi, mistoħ-
bi; mwarrab; mistur; you xoill find
me in some hidden place^ issibni fxi post
mwarrab ; / could n*t see it^ it was hid-
den^ ma stajtx narah chien moħbi ;
where were you hidden f fejn cont mis-
toħbi (jew moħbi) ; he wanted to raise
his hid merity ried juri (ighalli etc.) il
meritu tiegħu li għandu (chellu) moħ-
bi (li ħatt ma jaf bih;.
HiDAQB— taxxa (ħlas) li dari chienu
iħalsu jew jatu lir-Re ta cuU hide
(chejl) ta art jew raba.
HiDALAGO— sinjur Spanjol.
HlDDBN ( partic passat tal verb
//ttfe^— mbħbi, mistohbi ; mwarrab ;
mistur ; li ħadd ma jaf bih, m'hux
màgħruf.
HiDDENLT— bil moħbit bil mislur
(m'bux palelli).
HiDDER (f loc hej— hua, ir-ragel ;
hidder and shidder^ irragel u*l mara
Cannimali).
HiDE — taħbi, tistor ; tinħeba, tinsa-
tar, tistaħba, issawwat, tati xebgħa ;
tidlec jew iddokk daktejn ; gild ta ah-
nimal, ngħal ; chejl (antic) tal art li
igħejdu chien fih min GO sa 100 acre.
HiDE ANDQAiN-art raba (li jista
jinħaratj.
HiDE AND SEEK — noH mistoħbia
(logħba li jilgħabu it-tfal meta wieħed
jistaħba u 1-oħrajn isibuh) ; we were
playing (jew having a game atj hide-
and-seekf conna nilgħabu noli (jew noli
mistoħbia).
HiDE-ROPE— nerv (bħal ħabel) mib-
rummil gild tal bakra (tan-ugħal).
HiDE SCRAPER— barraxa biex tneħħi
jew tnaddaf il laħam li jibka mwaħ-
ħal mal gild tal bhima (tlestiha għal
cunzar).
HiDE BOUND — mkit, zorr ; xħiħ,
għadma,idu magħluka; issiccat^mgħa-
fus ; annimal li gbandu il gilda li ma
tistax tinkala malajr (li ma ti&tax tit-
kaxxar malajr).
HiDE QiLD — flus li chienu iħalsn
dari dawc li icunu iccundannati għas-
swat biex jeħelsu mid-dakkiet tal fro-
sta etc li ghalihom icunu iccundan-
nati
HlDEOSlTV - ara Ilideousness.
HiDEOUs— icreħ, waħxi; liiwaħħax,
li iwerwer bil biża ; li ichexchex ; the
highway along which he retired pre^
sented a hideous spectacle^ (XaCttaliiy,
HisU of EnglandJ^ it-triek li fiha te-
lak (gibed> tidher waħxia chemm jista
icun ; the demons oj the place raised
hideous yells around^ f ThomsoD, Ccutle
of IndolenceJ^ id-demoni ta hemm
bdew'igħajtu u iwerżku twerżik li
ichexchex (il widnejn).
HiDEOUSNESs— cruħa, waħx, cruha
cbira li twaħħax jew li tchexchex.
HiDER —min jaħbi ; iwarrab jew ma
iħallix fejn jidher, min jistor.-
HiDiNQ— ħabi, satra, twarrib ; xeb-
għa, dilca (swat) ; he gaxe him a good
hiding^ taħ xebgħa sewwa (dilcu dil-
ca bil għakal); you deserve a good
hiding^ ħakkec xebgħa cbira
HiDiNQ-PLACE— loc, post, fejn wic-
ħed jistaħba, moħba ; at last we find
his hiding place^ sa fl-aħħar sibna fejn
chien misloħbi.
HiDROTic — li igib il għarak ( li
iġagħlec teghrek jew issir għarkan);
sudoriferu (medicina, xorb etc bħat-
tilju) li iġaghlec tegħrek.
HiE— tgħaggel, tbaffef; teħles, ti*
ġri ; għaġgla, ħeffa, giri, bżulia
HiEFUL— mgħaggel, ħafif ħlusi, bie-
żel.
HiCRÀ PiCRA— ara hickery pickery,
HiBRARCH - cap tal cnisia, gerarca,
cap tal gerarchiajewcmand tal cnisia.
HlERARClIlC jew HlERAROHIOAL —
tal Ilierarch (ara); the great hierarohi'
cal standaiHi wai to move^ ( Milton,
Paradise LostJ^ li standard il cbir tàl
Qerarchia chellu jibda jimxi.
Digitized by
Google
Hns
— 665 —
HIG
HiERARCHio 7 tal gerarcbia (j^^
HiBRARCHiOAL) cmand tal Cnisia).
HiERAROHY— gerarchia, in-nies tal
Cnisia fit-taksim tal cmand tagħhom ;
cmand ( setgha ) f idejn is-sacerdoti
(jew in-nies tal cnisia) ; ranc, ordni
tal kassisin jew tan-nies tal CnisJa ;
standafxh and gonfalons stream in the
air^ and for distinction serve of hierar-
chifs, orders^ anddegrees^ (Hillon^ Pa-
radise LostJ^ bnadar q bandalori iper-
pra fl-aria rfir-riħ) biez iserva ħalji
jaghżlu minn xalxin gerarchiji, ordni-
jiet a gradi (ranchijiet jew classijiet
ta nies minn xalxin).
HiERATio — saoerdotali, tal kassisin;
għaiis, Bacra; tal cnisia; il-littri jew
il ehitba li chellhom (chiena jasaw)
is-sacerdoti Egisiani biex jictba a jir-
registraa xiħwejjeġ tagħhom.
HiERATiCAL - bħal hieratic f ara).
HiBRAX— xorta ta seker jew bies (li
jinsab fl-lndia a fil Ġava).
HlBRDESS (f loc shepherdessj — ra-
għajja (mara li tirgha in-ngħaġ etc.)
HlBRopRAOY — bħal hierarchy (ara).
HiEROGLTPĦ— ħażż ghamla ta an-
nimal ('disinn) fiffara ta annimal) jew
pianta bħal ma chiena jagħmla 1-an-
tichi Egiziani mal colonni etc. f loc
chitba (chitba bil ħżaż, emblemi etc.)
ĦiBROOLYPHio 1 tal Isien Hin^a)
HiBROoLTPHioALJantica tal Egizia-
ni, dic li cbiena jasaw meta irida jict-
ba xi ħaj[a fak xi monamenti tagħ-
hom ; chitba bil ħżuż, sinjali, emble-
mi etc. li hia ħaġa tkila wisk (difficili^
biex takrahom jew tifimhom ; hiero-
graphic writing^ il chitba bis-sinjali)
emblemi, ħażż, xbia ta annimali, għa-
safar etc. li chiena jasaw I-antiehi
Egiziani fak xi colonni jew monamen-
ti taghhom, chitba difficili wisk biex
takraha a tifhimha ; chitba misteriasa
tal antichi Egiziani.
HiRBOoLTPHiBT— wieħed li (min)ji-
stadia, jakra jew jifhem ii Hieroglyphs
jew il chitba misterjaea bil . ħażż ta
xbia ta annimali etc. tal antichi Egi-
ziani.
HiBRooLTPHizB — tictcb misterjas
bhal ma chiena jictba I-antichi Egi-
ziani— ara hieroglyphic.
HiBROORAif — chitba tas-sacerdoti
antichi ; xorta ta ħiaż jew chitba tan-
nies tal cnisia antichi.
•HiBROGBAPHBR— chittieb tal, jew min
jifhem (jaf jakra a ifiBser), chitba għa-
żisa, jew tal cnisia, tas-sacerdoti an-
tichi).
^iBROGRAPHT — chitba għaiiea jew
fak il ħwejjeġ għeiies jew mkaddsa.
' HiBBOLATRT^kima (adarazioni) li
wieħed jati lill kaddisin jew lill xi
ħwejjeġ gheżies.
HiBBOLOGT— discors ( trattat ) fak
l-afifarijet għeżies ; ix-xienza (li stadia
li wieħed jagħmel biex jagħraf jakra
a jifhem jew ifisser) tal kari eto. tal
chitba a li scrizionijiet tal Egiziani
antichi ; discors fak il chitba tal Egi-
ziani antichi.
HiBROUAMOT-^ktigħ, inzertar, ta dac
li għanda jiġri (igħaddi min xi ħadd
jew isir) bilTi tara is-sacrifici (I-anni-
mali li ican hemm għas-saorificia) li
wieħed jagħmel.
HiBBouARTTB — sacerdot ( kassis )
martri (li jeħa il martiria).
HiBROMNBUOM — cap tal cnisia tal
Grieghi antichi (bħal Papa tal Grieghi
antichi).
HiBROPHAMT— kassis, saoerdot, pre-
dicatar ; min ifisser jew jippredica fak
il ħwejjeġ tar-religion.
HiBBOPHAMTio-tal hierophont (ara).
HiBRosooPY— ktigħ, inzertar, ta dac
li icolla jiġri jew isir ( minn bnie-
dem etc.) billi tħares lejn I-imsaren
jew il gewwieni ta dac (annimal etc.)
li ican issacrificat Oew li icana sejrin
joffrah bħala sacrificia).
HiGGLB — tbigħ bli mnat fit-triek
ħwejjeġ tal ichel etc; tiggieled jew
tagħmel frattaria għal xejn fghal ħaġa
żgnira); tiggebbed fil prezz.
HiGGLBDT piGGLBDT — mħawwad ta
fok taħt
HiGGLBB^min ibigħ bli mnat fit-
torok ; min jiggebbed fil prezz.
HiGH— għali ; ibbazzat, maħraà^ il
barra ; fl-akwa . nobbli ; difficili (tkil)
biex tifhma ; cbari, sapperv, mimli
bih in-nifsa; arroganti; ncarlat chemm
84
Digitized by
Google
aiii
— 666 —
HIG
jista ican, mitlaf birrabia ; Bewwa, fil
wakt, li wasal ; antic ferm, li ila wisk
żmien; tajjeb Cicbel etc); a high steeple^
campnar għoli ; / like this high relie/,
nħobbu dan I-ibbazzar ^disinn ibbaz*
zat, jew maħraġ għola mill wiċċ); il
was high tide when we reached there^ il
baħar chien mimli fl-akwa tiegħa me-
ta Iħakna ( wasalna ) henira ; there
Btudiotts let me sit and hold high con-
verse with the mightj/ dead, CThomHOn,
Winter 43^ J^ ħallini hemm nitħaseb
(nistadia; a nitchellem (cliera) nobbli
(għoli) mal mejtin kawwia ; they meet
to hear and answer such high things^
jiltakgħu biex jisimgħu u iwieġbu għal
ħwejjeg (mistokaiet) diificili ( tkal )
bħal dawn ; the tone of Caillieres be-
came high and arrogant^ CHaeaalay,
Hisi. ofEngland, Chap, XXII), Cail-
lieres sar arroganti u supperv^fli mgi-
ba tiegħu) ; 1 heard the click and fall
of swords and Cassio high in oaUi^
(Sbakespear, Othello), gmajt iċ-ċakcik
u li nżul taz-zwabel, u Cassio mitluf
f dagbdigħa (ncurlat bhal baħar) jah-
tef ; now it is high time to commence
the work, issa wasal il ħin aewwa (wa-
sal il wakt tassew^Ii nibdew ix-xogħol;
the ohsertation of the several days of
Hie week is very high, and as old . as the
ancient Egyptians, (Byrofi), li nħarsu
zi granet tal giragħa ilu miż-żraien
antio; antic miż-żraien tal antichi
Egiziani; like a horse fidl of high
feeding madly breaks loose, bħal żiemel
li għandu żakku mimlia blichel (rait-
mugh) tajjeb jonfor u jiżbel etc; high
^r^a^on, delitt capitali (contra ir-Be, li
ħakku jew li icun iccastigat bil raewt);
on high, fis-seraa, fil genna ; we will
meet on highy niltakgħu herara fuk (fis-
sraewjetX fil gloria tal genna; the Afost
Bighf Alla li Mbierec; high and dry,
fil għoli fejn raa jilħkuz il bahar jew
Mlma, fiz-zatt, fejn ma jixzarrabz ;
tobe on jew to mount the high horse,
iżiomm ruħec fil grad gholi li tcun ;
tiehu fastidiu ; it seems tliat he is on
the hjigh horse, donna ħa fastidiu (na-
rah merfuħ).
HioH-ALTAB— I-altar maġġur.
Hia« À^OBii— arcanġlu.
HioH BLOODBD — ta nise! ( razza )
nobbli.
HiOH BLOWN — minfuħ ( bir-riħ ) ;
mimli.
HiOH BORN— nobbli.
HioH BuiLT— għoli fbini).
HioH OHUROH— waħda mill classijiet
li fihom ir-religion tal Protestanti bia
mkasaraa.
HioH-coLOURBD — ħararani ; f^mar
Cbl-irahid jew għaliex zurban) ; Tjepi-
dus is high coloured, theu had made him
drink, (ShakHSpear, Antony and Cleo-
patmj, Lepidus aħmar gmielu Twiċċu
donnu krolla) ġagħluh jizrob jewjis-
cher ; high colonred description, descri-
zioni magħaiulha tajba (b' lewnijiet
vivaci).
HioH-DAY — festa cmandata ; meta
jisbah sewwa; meta titla iz-zemz.
HioH-FATHBR — patriarca.
HiOH-FBD — pazzut bl-ichel, mit-
mugh tajjeb.
HioH-FLowN — supperv, mimli bih
in-nifau.
HioH-FLYiNo — stravaganti, stramb
fil fehmiet.
ĦioH oo— sacra, zarba mbit sewwa,
tlaħliħa etc
llion oiiowN -bil kamħ gholi; Ihe
high grownjield, (Shakofipeari Lear),
il għalka bil karaħ cbir (bil furrajna
għolia li waslet ghal ħsad).
HioH HANDBD— aħraz, li jaghfas; li
jahkar; high handed policy, pulitca,
harxa, tal raoħkria.
HioH HBARTBD— curaġġus, kalbioni.
HioH LiFB — li stil tes-sinjuri, tal
cbarat jew tan-nies comdi (li jagħmlu-
ha tajjeb); is-sinjuri, il cbarat, in-
nies comdi, jew li jagħmluha tajjeb
flimchien.
HioH Low— zorta (tif8ila>^ ta ^.arbun
li jinkafel (bil kfieli, lazz etc ) u jasal
sal għaksa.
HioH MA88 ^ kuddiesa cantata bil
ministri
HioH MBTTLBD — fuk ruħu, donua
bżara, donnu xrara nar.
HiQH MiNDBD — H għaudu fehmiet
nobbli u sbieħ ; ta kalb tajba.
HioH PALMBD— cerv cbir li kranu
chibru 9^wwa oh^mm għandbom jic.
Digitized by
Google
HIĠ
-66?-
aiL
bru ; high paldem harts amidst otir
/orests rtm^ (Drammoiid), ċriev bi
kruuhom cbar ohemm jista icun jiġru
kalb il (ħl) boschijiet tagħna.
HiOH PiTOHBD— cbir, Bupperv, li jip-
pretendi bosta ; għoli (ta tdn għoli).
ĦioH pRioBD— għali, li jiswa bosta
flus.
HiQH PBiBST— somma sacerdot.
HiOH RBACHiNG — H jippretcndi bosta,
li jidhirlu li ha fil gholi ferm, supperv,
cburi ; high reaching Buckingham^
(Sbiikespear, Richard III), il 'cburi
Buckingham.
HiOH RBD—flAmar scur.
HioH RELiBF— rilief f ecultura maħ-
ruġa jew ibbuzzata mil wiċċ) igħedula
acoU alu> rilievo.
HioH RBPBNTBD— li jisgħobbih wiak,
niedem ferm.
HiGH 8BA8— il barra fuk il baħar,
bejn sema a ilma.
HiGH 8BA80NBD— li imies, li itigħem
bil ħwawar ; piccanti ; ozzen ; that is
a high seasoned romance, dac romanz
oxxen (kari immorali chemm jieta
icun).
HiGU 80ULBD(bħaI highminded),tira,
HiGH 80UNDING — bombasticu, cbir,
tal ftahir, faħħari, pompus
HiGH spiRiTED'kalbieni, curaġġus.
HiGH 8TBPPER— żiemcl li jittrottia
sabiħ (\i italla sakajh sewwa mill-art
fil mixi tieghu).
HiGH-TiDE — meta il baħar jimla
sewwa ; festa, tieġ.
HiGH TONBD — gholi (fit'ton, jew ic-
curdat gholi).
HiGH Top— arbulett (ta fuk arblu) ta
bastiment.
HiGH TowERiNG — H jidher (għoli)
fuk colloz.
HiGH TRBABON — delitt contra ir-Be.
HiGH viOBD — ħażin ( viziat ) għal
1-aħħar, chemmjista icun.
HiGĦ WARP LOOM— newl għal li nsiġ
tat-tapizzeria. ,
HiGH WATBR— l-actar pont meta il
baħar icun mimli; hiph watermark, is-
sinjal meta il baħar icun mimli li ma
jitlax iżied.
HiGH wROUGHT—maħdum b'esattez-
za cbira, bi rġalia, ta veru mgħallem ;
high wrought passionSf corla etc; li mck
tistax tcun actar.
HiGHLANDBR — Scozzis, wi^ed mil
Ilighland jew li Scozia.
HiGHLY— fil għoli.
HiGHMosT — lactar għoli, ta fnk
nett ; now is the sun upon the highmost
hill^ (Shakespear, Romeo and JulietJ,
issa ix-xemx kegħda ( lahket ) fuk
Tgħola muntanja.
HiGHNESS— għoli; dinjità, post għo-
li ; titlu ta unur li għandhom il Prin-
ċpijet ; His Royal Ilighness [H.R.H.)
the Prince of Wales^ Altezza Tiegħu
Reali il Princep ta Galles; Their Royal
Ilighnesses ( T.R.IL ) the Duke and
Ducluiss of Connaughtf TAItezzi tagħ-
hom BeaH id-Duca u id-Ducbessa ta
C!oimaught.
HiGHROAD ) it-triek principali jew
HiGHWAT / I-actar wiesgha ; it-triek
1-actar li igħaddo nies minnha.
HioHWATMAN I ħalHel li iwakkaf
HiGHWATROBBBR / in-nics fit-torok
principali (ewlenin) biex jisrakhom.
HiLARious— ferħan, ħieni, cuntent.
HiLARiTT- hena, ferħ, cuntentizza
HiLART— llariu, Ililary Term il va-
canzi tal Korti (iż-żmien jew waħda
mis-sessionijet H fihom il Krati tal In-
ghilterra jibkgħu magħluka) ta San-
Vllariu ; dawc li jaħbtu mal vacanzi
tal 7>tfrà tagħna (I-Inghilterra jibdew
mil 11 ta Jannar u jibkgħu sejrin sal-
81 ta li stess xahar).
HiLDiNG — ragel vili, mara ħażina.
HiLL— għolia tal blat, munianja
baxxa, ghakba; tghezzez, tbarraġ,
tagħmel gholia jew gozz ; to hill goui^
rtflJlżen etc.) id-deheb ; ujp hill, il fuk;
down hillj I-isfel ; to write up hiU, tie-
la mgħawweġ (m'hux dritt lew fuk il
vers); mole AtU, gozz trab bnal dac li
jaghmlu zi annimali H jgħammru taħt
I-art ; to make a mountain of a mole
hillj ħaġa ta nofs ukia tagħmila ta
kantar; tagħmel għageb jew tcabbar
il ħaġa.
HiLLBD — bil għoliet.
HiLLBT— għolia żgħira.
H1LLINB88— il gholiet li icun fiha
art ; in short, the only obstaċls to this...
is its great hilliness (Ġook, Tliird
Digitized by
Google
HIL
— 6^8 —
HW
Vayage)^ fi ftit oliem l-unica ostaoala
għal dana il..« bama il għoliet li fiha
dio 1-art.
HiLLiNo— għata.
HiiiLooK — għolia żgħira ; tagħmel
(tbarraġ) għoliet żgħar.
HiLLooKT— oollu għoliet żgħar.
HiLL siDB^genb, żarżieka ta għo-
lia.
HiLL TOP— il kuċċata ta għolia.
HiLL woBT — sagħtar (ħaziz sal-
vaġt).
HiLLT-oollu għoMet, mimli munta-
nji jew iġbla ; għdli, muntanjus.
HiLT — manoUy makbad ta stallett
jew zabla ; to prove to Ihe hilt^ tipprova
actar milli hemm bżonn, tipprova bil
cotra.
HiLTBD — bil mancu (zabla jew atal-
lett).
HiLUM— dic it-tebgħa aotarx sewda
li tidher f zi żrieragħ, il post fejn tcun
mwaħħla mal mizwed jew il frotta etc.
HiLUB— barza, gerħa, farrett (ainjal
li tħalli ferita fil gisem) ; zakk, kasma.
HiM — hu, lilu ; 1 like him tnore ifian
I do hie brother^ nħobbhu actar milli
nħobb lil ħuh ; tell him, għejdla (għejd
lilu).
Himàlàyan— tal Imalajja (muntanji
catina ta muntanji gholjin ferm li
jiġu għat-tramuntana tal India).
HiMÀNTOPUB — xorta ta għasafar
(caċċa, tjur)tar-razza talpluvieri, iżda
b'sakajhom għoljin.
HiMP— izzappap, timzi zopp ; lame
ofone leg and himping all hie daya
(Odal)) zopp minn sieku il waħda u
izappap dejjem.
HiMSBLF— bu in-nifsu, hu stess; he
poisoned him$elf iwelena ruħu (iwe-
lena lilu in-nifsu) ; he told me himeelf^
hu stess kalli ; by himself waħdu ; ne
went by himeelf, mar waħdu.
HiMYARio i ta Isien (lingua) li jit-
HiMYARino j chellmu in-nies tal Ara-
bia ta Isfel ; dialett tal Għarbi.
HiNOH — izzebħ, tcun idec maghluka.
Hi6d — cerva; zriec frazzott; ħad-
diem ir-raba> ċaccar, raħħàl ; seftnr ;
ta wara ; the prinee ehot a milk white
hind^ il princep katel bli xoubetta cer-
va bajda daka. il ħalib, the hinds are
taken in the com^ iz-zorca (ħaddiemaj
kegħdin idaħħlu il kamħ gewwa ; hU
hinda were called forih by their mistress
(Hbakespear, JUerry Wiv^s of Wind-
sor)9 is-servi tiegħn sejħitilom ia-
sinjura tagbhom; t/ie hind jeet^ is-
sakajn ta wara; the hind part ofa
ship, il poppa ta bastiment. ^
UiND HAND— in-naħha ta wara (ta
lejn id-demb) ta ^iemel.
HiND HBAD — wara f rasna, il biċċa
ta wara tar-ras.
HiNDBR— ta wara, li icun wara.
HiNDBB BND— it-tina; it-tint(li fukba
nokogħda bil kegbda) ; hinder ends, it-
tiben rkiek, hliefa etc. li jibka wara li
iderru il kamħ.
HlNDBR NIQHT — il-lojl I-joħor, il
bieraħ fil għazia.
HiNDEB-tfizchel, tħassar, izxecchel,
ma tballiz, iżżomm lura ; tgbatti ; yoa
hinder me from working, tfizchilni, ma
tħallinix naħdem; tohat hinders you
from going? z'iżommoo (z'ifizolec jew
z'iclecclec) li ma tmxxn; hindering wil/i
his shade my lovely light (f^peoBer,
Shepherds Calendar)^ igħattili bid-dell
tiegħu id dawl sabiħ li gbandi.
HiNDBRANOB - tfizchil, zchiel.
HiNDBRBR— min ifizchel jew izec-
chel.
HiNDBREST — ta wara nett, ta 1-abħar
nett.
HiNDBRLiNG - annimal jew bniedem
li ma jiswa għal zejn, bniedem vili,
ħażin, viziat
HiNDBBMosT— ta wara netti ta I-aħ-
bar nett.
HiNDi - Isien li jitchelmu I-Indiani
li jinsabu flartijiet ta dwar iz-xmara
Ganges.
Hindlby's sorbw — vit invintat minn
Hindley (minn York^ 1-InghiIterra).
H I NDMOST — ara hindermost.
HiNDoo— Indian, wiehed M twieled
(jew mil) Mndia jew fi-Indnstan.
HiMDooiSM— ir-religion tal Indiani
jew tal Industani.
IIiNDosTANBB -Isien Indian, il lin-
gua li jitchelmu Mndiani jew in-nies
tal Industan ; do you speak Hindo-
stanee ftà( (titchellem) bl-Indian?
HiNDRANGB— ara hinderance.
Digitized by
Google
MW
— 660 —
m
HiNDu — ara Hindoo.
HiNDUi8M-ara Uindooism.
HiNDUSTANBB — ara Hindostanee.
HiNB— seftur, ċaccar, raħħal, xriec
ma bidwi.
HiNa ~ l-assafetida ( chif isejħala
Mndiani).
HiNaB — għarkub ta bieb, guffun:
ċaċċis, ċappetti ta bieb etc ; tħadded
bieb ( twaħħallu il guffuni u ħadid
jeħor) ; timbocca bieb fuk il mascli
jew tkegħdu flocu ; iddur fuk il għar-
kub (ċaċċis, ċappetti) (bħal bieb) ; to
be off ihe hingesy ma tcunx f lococ, ma
icollocx aptit ta zejn (tcun bibom),
tcun sturdut; ma icollocz raseo flo-
ca ; the matter hinges on this point,
fuk dan kegħda (għandba xHaksam
tiddependi jew iddur j il facenda (l-af-
fari jew il quistioni collha).
HiNK— mingel.
HiNNBT— għasel ; gha^Js ; bazużhi,
bniedem tal kalb jew maħbub.
HiNNY— ferħ, biigħal żgħir (bin żie-
mel, minn ħmara)
HiNT-zamma, nebħa, titrifa, tneb-
biha; ittarraf, tnebbeħ ; issemmi fuk
fuk ; he gave me the hint^ hu nebbaħni
(tani titrifa jew tarraflij ; / hada hinl
of ity jena chelli zamma fuk dana ; he
4ook the hintj kabad x ridt ingħejdlu,
intebaħ.
HiNTER— min inebbaħ, itarraf, ikab-
bad tarf ta zi ħaġa lill zi ħadd.
HiNTiNO— zamma, titrifa, tnebbiħa.
Hip-il ghadma tal genb; genb,
frott tal gholliek ; iz-xifer ta fuk, jew
ix-xewca ta barra, ta sakaf; swied
il kalb, dieka ta kalb, ipocondria, me-
lanconia ; għajta li igħajjat kabel dac
(min) li icun irid iġagħal lill xi ħadd
igħajjat t<rr^ ! (ghajta ta attenzioni
għal firr^ \) ; tfecchech il għadma tal
genb; tcun melanconicu, issewwed
kalbec ; iddejjak kalbec jew tcun trist,.
tagħmel sakaf jispiċċa b*xewca ; / can-
not forbear wnting to you^ to tell yoiiy
I have heen^ to the last degree^ hipped
since I saw you^ (S eelf, Spectatorj^
ma nistax ma nictiblecx biex ngħar-
rfec, li jena cont melanconicu għall
aħħar (bis-swied il kalb cbir li ohelli
fuki) minn mindu ħallejtec (jew minn
meta intkajna 1-aħħar); Ata horse
hipped, iż-żiemel tieghu fecchec (kala)
il għadma ta genbn ; to catch on jew
upon ihe hip, icolloo vantaġġ fuk ('tcun
tista actar minn ħadd jehor tagħmel
zi ħaġa) ; (o miite hip and ihigh, tħar-
bat u toktol chemm tiflah (fi gwer-
ra etc j
Hip BATH— banju li jilħak sal ġnieb.
Hip-aouT-iz-ziatica (marda).
Hip HALT— zopp, li jimzi izappap.
Hip Hop— siek iz-zopp jew ztcJUzopp
chif jmixxu meta icunu jilgħabu it-
tfal fuk siek waħda.
Hip KNOB — balla boċċa, etc. tal ge-
bel etc. li icun hemm fuk ix-zewca
jew ix-xifer ta fuk ta sakaf li icun gej
hecc A-
Hip RooF — sakaf li gej hecc A.
Hip BTRAP— id-dafar (il biċċa gilda
li tgħaddi ma cuxtejn iż-żiemel minn
wara).
Hip TiLB— ċlamit jew biċċa madum
li gejja għamla ta berdgħa (ta żie-
mel etc.) għall oksfa.
HipPBD — slugat, -maklugħ, mfeo-
chech ; bix-xewca (sakaf ) ; a hipped
roof sakaf li gej bħal berdgħa jew
hecc A«
HiPPED — kalbn sewda jew kalbn
dejka ; mdejjak, bil buli.
HippBLAPH—annimal li għandu mio-
oerv u miż-żiemel, li ohien jinsab fli
India ta fuk.
HippisH— mdejjak, kalbu dejka, bil
buri.
HippooAMPus— żiemel il baħar.
HippocBNTAUB (fil Mitologia) — mo-
stru, li isemmu fil ħrejjef, li igħejdu
icun nofsu ragel n nofsu żiemel ; In
Thcssalie there was borne a Hippocen-
taur^ that is, half a man and fialf a
horse, (P. llolUod, PlinieJ, fTesBalia
twieled mostru, irrid ngħejd jena,
wiehed nofsu bniedem u nofsu żiemel.
HiPPOORAS— speci ta ponċ bl-imbit
u bil ħwawar (nucimuscata etc.)
HippRooRATBs -Ipoorate, I-actar ta-
bib msemmi fi żmien I-antic, twieled
fis-sena 260, msemmi għal cotba li.
chiteb.
HippooRATic— isfar, magħlub (wiċċ
Digitized by
Google
filp
— 670 —
kjħ
ta wiehed marid) ; hippocratic face,
wiċċ ta mewt, wiċ6 ta wieħed sejjer
imat.
HippooBBHB — f untana, fawwara tal
ilma fil Boezia msejħa tal Musi igħej-
da li ħarget mill-art wara li rifes Pe-
gaaus u li għalecc tispira, tkankal, il
kalb a il moħħ għal chitba tal poesia;
funtana (fawwara) tal poesia.
HippooBBPiFOBM— ta għamla ta (U
gej bħal^ nagħla ta żiemel.
HippooBEPis-xorta ta gilbiena li
għandha għamla ta ngħala (ta żiemel).
HiFMDkM^'-'IIippopotamus (ara).
HippoDBANB— circlu (fejn jilgħaba
iż-żwiemel etc.) ; loġġar magħluk jew
mdawwar b*ħajt, rixtellu etc.
UiPPOGBiFF— żiemel ( li isemmu fil
ħrejjef) bil ġwienaħ.
HipPOLiTH -- gebla, ħaġra li isibu fii
stoncu taż-żwiemel.
HipPOMANB — ħaġa bħal halib li toħ-
roġ minn ġbin jew ras il mohor jcav
ferħ ta bagħal etc, u li ighjdu isservi
bħala xorb għal I-imhabbajew għal
għajn; pianta, isem taħaxiza bhal
tengħud.
HippoPATHOLOoY — H stadiu tal me-
dicina (cura etc.) taż-żwiemel ; medi-
cina (cura etc.) tal veterenariu jew
tat-tobba tal bhejjem (żwiemel etc.)
HippoPHAoi -nies li jeclu il-Iaħam
taż-żwiemel — actarx dawc in-nies zin-
gari tax-Xitia li chienu jinsabu (jew
jiġġerrew) fl-artijet tan-nahħa ta fuk
tal Baħar I-aħmar.
HiPPOPHAoiST— wieħed li (min) jecol
a ighejz bil-Iaham taż-żiemel.
HipPOPHAoous— li jecol jew igħejz
bil-Iaham taż-żiemel.
HippoPHAaT— I-ichel tal, il għajzien
bil-Iaħam taż-żiemel.
HippopOTAMus — ippopotamu jew
^Jemel tax-zmara Cli jinsab I-actar fiz-
xmajjar il cbar jew il għadajjar tal
Africa).
Hippopus — zorta ta annimali lal
baħar bla ras, bV.ewġ kozriet bhal ar-
zell etc.
HipposTBOLooT— I-anatomia (studiu
fuk il gisem etc.) taż-żiemel
HiPPOTAUBUS— /a/>/)o/>o^imM« (ara).
HiPPOTOMY — hippoateobgy (ara).
HiPPUBio— tal acidu uricu (tal urina
jew bewl taż-żwiemel).
HipPURio AoiD— acidu li icun fiha
I-urina (il bewl) taż-żwiemel (mħallat
mal acidu muriaticu j.
HippuRis— zorta ta pianta (ħaxixa)
denb iż-żiemel jew denb id-debba.
Hippus— it-tferfir tal għajn, tpetpit
tal għajn.
HiPSHOT— slugat (b'riġla slugata),
zopp, mferċaħ.
HiBoiNB— riħa ta mghoż; jinten, li
fih riħa ta mgħpż ; tar-riħa miżża li
icun fih ix-xaħam tal muntun.
HiRciNous — (ħaxixa etc.) li fiba riħa
ta mgħoż; tar-riħa tax-xaħam jew is-
sonża tal muntun.
HiBoiTB (jew Ħiboinb)— isem ta'mi-
neral.
HiRB — ticri ; chera, ohiria ; flus, sa-
lariu, paga ; tixtri, (tagħlak ħalk xi
ħadd) bil flus jew billi ixzaħħam ; do
yoH wish to hire thai house t trid ftiz-
tiek) ticri dic id-dar ; there is a houae
for hire^ hemm dar ghal chiri ; add
JSie/orthe hire ofthe houee, żid 16
il-Iira tal chera tad-dar ; Ad is one of
the hired aei^vante there^ dac wieħed
mis-servi bil paga (mħalsin tant fil
gimgħa etc.) hemm ; he hired himsel/
out for 101' a weeki inchera (dahal sef-
tur)b'għazar zelini fil gimgħa;/mi}^,
atteudants, armiee bought wiih hire^
(Beatlie, Minstrelj^ ħbieb, servi, sul-
dati miztria b r-rigali (mzaħħmin).
HiBBD — micri, mħallas; mixtri
(mxaħħan bir-rigali etc.)
Htbblbss— blapaga, bla hlas, bla
chiri jew chera.
HiRELiNa— wieħed li icun micrijew
mixtri; micri (mħallas biex iservi jew
jagħmel xogħol glial ħadd jehor) mix-
tri, mxaħħam.
HiREMAN — sudditu ; seftur.
HiREN— mara m'hix tal galbu.
HiRBB— min jicri, cherrej ; min jicri
iż-żwiemel ; min icollu żwiemel għal
chiri.
HiRiNo— xogħol ta xriec jew ta had-
diein ir-raba.
HiRLiNo— isem ta ħuta.
HiBPLB — izzappap, tofrok (fll mixi).
Digitized by
Google
HIR
- 671 —
HIS
HiRSB— xorta ta karaboċċ jew mil-
Heġ.
HmsBL — merħla ngħaġ; ħafna
nies etc \ folla, gemgħa; titcaxcar, ti^.-
żerżak ; she may v>ant sometliing to lielp
her to bnv t/ie /aV««/,(Scoit, Guj/ Afan-
verina^ Ċhap. XXXVI 11 J^ jista ican
li icollha bżonn xi ħaġa biex tgħejna
tixtri il merħla (tan-nghaġ) ; so he eat
down and hirselled down into the glen^
(Seoi^ Guy Mannenng^ Chap, xLVj^
XX kagħad bil keghda n tcaxcar (iżżer-
żak I-isfel fil ghar^.
HiRST — maħtab, bosc, loc (post jew
wesgha jew mogħdija bis-siġar cbar) ;
ramel (art bir-ramel etc ) fi xtajta ta
xmara ; (il baxx fond fi xmara).
HiRsuTB — muxgħar, mnswaf bil-
lanżit, mlanżat ; rozz, mkit, żorr ; he
looked elderly and was hirsute in his
behaviour (Life o/ A, Wood p. 109 J,
delier cbir (xiħ jow mdaħħal ilx-żmien
u mkit (żorr) fli mgiba tiegħu.
HiRUHDiNB— ħuttafa; bħal ħuttafa;
tal ħuttafa ; activity almost super hi-
rundine^ ( Cnrljsle, Sartor Resartus^
Bk. If,chap. r/J, ħeflfa (bzulia) tista
tgħejd actar minn dic tal huttafa.
HiRUNDo— xorta ta ħuttafa.
His— tiegħu ; thesc are his books^
dawn huma il cotba tiegħu ; these
books are his^ dawna huma il cotba tie-
għu ; his narawba xi drabi mictuba
hecc: '«(fil possessivej, bhal Johnspen
jew John his pen^ il pinna ta Ganni ;
for ChrisCs jew Chrxst his sake^ għal
Alla fgieħ I-imħabba t'Àlla.
HisiNGARiTB — isem ta mineral(msej-
jaħ hecc ghal Ilisinger^ mineralogista
Svedis).
ĦisK— tiftaħ ħalkec Cferm, bhal me-
ta tittewweb^ biex tieħu in-nifs bit-
tbatia.
HisPA — xorta ta ħanfusa jew żun-
żana muswafa (bix-xagħar oħxon jew
bil-lanżit).
HisPANiciSM— espressioni, frasi Spa-
jola.
HispiD— b*xagħru jebes jew mlan-
żfiki, biManżit bħal xcupilja, mkajjem
xewc xewc (xacyħar).
HispiDiTY — tlanżit, ħruxia ta xa-
għar jebeSf
HispiDULOus — b'xagħar (pil) kasir
mwakkaf u jebes (donnu lanżit^.
Hiss— zeczic, tisfir (ta serp) ; tven-
vin (ta vleġġa; tpespis, izzeczec, is-
saffar (bħal serp); tagħmel leħen bħal
meta takra il littra S; tvenven, tfex-
fex (bħal ma taghmel ħadida micwia
fl-ilmaX jew tgħanni (bħal ma tagħ-
mel vleġġa meta toħroġ bis-salt mil
kaws) ; tpexpex ( turi li il ħaġa li
tcnn issir hia hażina jew ma ngħo-
^bitx) ; his opera of **Rosamnnd " was
hissed and neqlected^ CJithnsoii), 1-opra
li chiteb ta 'Kosamunda* pexpxuwielu
(ma ngħoġbotx) u ittrascuraha ; his
foTceful spear^ which hissing as itflewy
pierced throngh the planks^ (Dryilen,
Virgil^ jEneidJ^ I-alabarda tieghu fur-
zata ( mitfugha bis-saħħa ) li bdiet
tvenven hia u għaddejja, nifdet it-
twavel.
IlrssiNa— tpexpix, tpespis, tisfir jew
ghajjat tas-serp; / heard a hissing:
t/iere are serpents here^ ( floldsmith,
Prol. io ZobeideJ^ smajt tpespis (tisfir)
hawn is-sriep (xi serp> hawn.
HisT — msicchet, mwakkaf ; /list !
iscot ! basta I silenziu ! jew jaka is-
schiet.
HisTiB — niexef (bhal għalka bil
kasbija jew wara il ħsad) ; ihe histie
stibble field (I)ur8), il għalka bil ka-
sbija niexfa (wara il hsad).
HiSTiOLooT— li studiu fuk il ħjut etc.
li hemm fil gisem tal bniedem u tal
annimali ; studiu anatomicu fuk il gi-
sem tal bniedein u tal annimali 1-ohra.
HisTO-tal fibri jew ħjut etc. li fih il
gisera tal bniedem jew tal annimal.
I HisTooBNio — Ii jagħmel (inissel,
I igib^ il fibri jew il ħjut fil gisem.
i HisTOGBNT — it-tnissil. jew għamil ta
fibri jew ħjut fil gisem.
HisTOORAPHT — descrizioni, trattat
jew cbitba fuk il fibri jew ħjut tal
gisem (jew orgauici).
HiSTOiD— xorta ta tumur lijitlafil
gisem tal bniedem.
HisTOLOGisT— minjistudia jew wiħed
mħarreġ jew jaf tajjeb il Ilistology
(ara}.
Digitized by
Google
HIS
- 672 —
HIT
HiBTOLOOY— ara Histioloai/.
HiSTOLYSis-taħsir tad-aemm.
Hi8T0RiAL-ta li Storia, storion.
HiSTORiAN— storicu, wiehed lijicteb
jewli.jaf li Storia.
H18TORIANB88— mara li ticteb jew li
taf tajjeb li Storia.
HiSTORio ) etoricu, ta li Storia, li
H18TOR10K > ghandu x'jaksam ma
Histokioal) li Storia.
Hi8T0RiG-8BN8Fi — intelligenza li wie-
hed icollu li jifhem u iżomm tajjeb
r mohhu paeeaggi etċ. ta li Storia
b'mod li jista ifehemhom sewwa u ċar
lill ħadd jeħor.
H18TORIAOLY— econd li Storia.
H18TORIAOIAN— ara Ilistorian.
H18TORI01ZB— tniżżel, timmaroa etc.
fattijiet chif isiru wara xulxin li thal-
libom fli Storia ; ticteb fattijiet li jigrn
biex jibkghu fli Storia jew biez jib-
kghq magħrufin minn hadd jeħor għal
dejjem.
HiBTORiED—meemmi jew migiub fli
Storia.
HisTORiBR — ara Uiaiorian,
HisTORiBTTB — storia żghira jew ka-
sira.
HiSTORiFY " tirracconta ticteb bħala
Storia.
HisTORioQRAPHBR ) chittiob ^wieħed
HiBTORiooRAPH j li, jew min, ji-
ctebj li Storia ; ragel għaref u cbir li
jicteb li Storia.
HisTORiooRAPHY — is-songħa jew il
ħila li icollu wiehed li jicteb li Storia ;
ix-zoghol ta wieħed Storicu.
HisTORiOLOOY - discors fuk li Storia;
għerf ta li Storia.
HiSTORizB— tirregistra fattijiet għal
li Storia ; ticteb ġrajja bħala Storia.
H18TORY— Storia, chitba jew raccont
tal ^rajja coUha li isiru (jew saruj
fpajjis jew fid-dinja minn 1-ibgħat
żmenijiet, jew mil ħolkien tad-dinja,
jew minn xi żmien jeħor, u mkeghdin
wara xulxin bis-sena u 'I ġurnata li
ġraw ; raccont ta ħaġa li ġrat ; ctieb li
fih miġbnrin il grajja.ewlenin li baru
fpajjis, jew ta poplu eto ; ticteb tir-
registra fattjiet, ġrajja, ta pajjis jew
ta poplu biex jibkgħu jissemmew,
HlSTORY PAINTINO ( JOW H18TORIO
PAiMTiNo )— pittura Storica; quadrn
li jurio xi ġrajja ta li Storia jew chif
sarn fiż-żmenijet tagħhom etc.
HisTORY piisoB — biċċa Storica; qua-
dru storicu jew li juric xi ġrajja cbar
ta xi pajjis, nies jew popln.
HisTRiON - attur, buffu tat-teatru.
HisTRioNio — tat-teatru, ta panto-
mima; li m1inx veru, li ma ġarax.
HisTRioNiSM— opra, rappresentazio-
ni teatrali ( jew li issir fitteatru) fat-
tijiet li tarahom biss, iżda li ma ġrawx
u li m'humiex veri.
HisTRioNiZB - tirrapresenta fteatru.
HiT—toIkot, taħbat ; tinzerta ; tati •
dakka ta ponn ; takbel ; lakta, ħabta;
dakka ; inzertatura; tohom did he hit f
lil min lakat ? ; the ball hit aaainst the
wall, il ballun ħabat mal najt ; he
scarcely hit my humour^ (TepiijBOn^
Edwin MorrisJ, bil chemm (wisk ftit)
kabel ma'I gost gew il buli) tiegħi;
this hita rights, (dbakfspear, T^on
of AUiens)^ danajakbel sewwa; ttiou
hast hit it, (ShukdSpear, Taming ofihe
SlirewJ, inti gibtha ; (inzertajta jew
ktajt) ; you hit the naU on t/ie head^
inti inzertajta f gibtha) ; John was to
hit Paul a box on the ear^ Ġanni chien
li ta il Paulu dakka ġ[0 wiċċu ; he made
some happy hits in his speech, kal xi
tnejn sbien (lakathom, giebhom sew-
wa) fid-disoors li għamel ; it hit pretty
luckily t/iat... Alla ried ( chien biz-
xorti) li...
HiTOH— kbid; dac li bih takbad;
ingassa, xchiel ; xejn li ifixchel ; gibda
il fuk bis-salt ; takbad b'ingassa ; ix-
xecchel ; timzi bħal mxcecchel ; tin-
saram ; / am so glad that everything
ivent on very well with out one single
hitch, cuntent wisk li collox mar sew-
wa min għajr xejn li fixchel (li sata
għal mument iħassar il festa etc.) ;
hitck the rope, ak bad b'ingadsa (għa-
mel ingassa f ) dac il ħabel ; give your
trousers a hitch^ talla (b'salt) kalzielec
il fuk.
HiTOĦBD - trixtel jew tomxot il kan-
neb jew il għażel.
HiTOHBR-ganċ fdghajsa etc., dac
li, jew haġa li, takbad jew iżiomm
ħaġ oħra magħba.
Digitized by
Google
HIT
- 678 -
HOA
HiTOHiNO— rabta f arness (f inginji).
HiTOHiNG-OLAMP — armar f inginji
jew f arness ta żiemel etc. fejn iżomma
ir-riedni jew il cappestru.
HiTHB— port żgħir; the hithe fell
intoihehands of King Stephen (P«*n-
nanf, London, Pagel73)y il port żgħir
waka (già) f idejn ir-Re Stiefnu.
HiTHBR - hawn ; għalecc, għal dana,
ghal din ir-raġani ; ta lil hawn ; eome
hither^ ejja hawn ; hither we refer what-
soever belongeth vnto tlie hiffhest per-
fection of man (llooker), għal dana
aħna nsemmu dac colla li hua ta
(li għandu x 'jaksam ma) il perfezioni
cbira tal bniedem ; io go into the hit/ier
parts of Germany ("Clarendon, Civil
IVarsj, biex immorru fdawc in-naħ-
ħietta lill hawn (li jiġu lejn, jew ghan-
naħħa taghna) tal Oermania; hither
and thither, I-hawn u I-hemm.
ĦiTnBBMORB— ta lil hawn actar.
H1T11BRMO8T — I-ekreb wiehed lejna
(lill hawn).
HiTHBUTo— sa irsi. s asBa ; sa hawn,
I-hawn.
HiTHRRWARD - I-hawn, lill hawn, lil
din in-naħħa.
HiTTBR— min jolkot, jaħbat, jakta
jew jinzerta; min jati dakkiet jew
isawwat.
HivB • dokkajsy kolla jew ġarra tan-
naħal, ferħ tan-naħal ; nahal f ġarra ;
taħżen ; tiġbor f post jew f dokkajs ;
the commons like an angry hive of bees
(Shakeapear, S Henry VI), \\ Comuni
(membri tal camra baxxa jew Cunsill
tal Inghilterra) ncurlati kishom salt
naħal f ġarra ; Jliving wisdom with
each studious year (Byron), taħżen il
għerf cull sena ta li studiu.
HiVE-BEE— in-naħla (tal għasel).
UivE-NESTS— bejtiet hdejn xulxin
li jagħmlu xi għasafar fsiġra vvaħda
fl-Àfrica u dakkiet icun bemm tant
roinn dawn il bejtiet f siġra waħda li
iz-zouc jinchisru bit-tokol tagħhom.
' HiVELBSS — bla dokkajs, bla ġarar
jew kolol ghan-naħal fejn ibejtu jew
jagħmlu il għa'sel.
• HrvER — min (dac li) jiġbor jew
ikiglied in-nahal fid-dokkajs.
HiVES— xorta ta marda, meta jitil-
ġħn ħafna bżieżak jew nfafet igħar
fil wiċċ.
HiVEWARD— lejn id-dar, lejn il paj-
jis jew I-art ta...
H.M.S.--floc His (jew Her) Majes-
ty's service ( jeio Sbip ): H. M. 8.
( His Majesty's Ship ) " RamilHes " ;
il frejgata Ramillies.
Ho ! — Ohi 1 fejnu 1 stenna I ; tgħaj-
jàt ohi I fejnu ! jew stenna I
HoAMiNQ-bir-ragħwa (bhal meta
icun il mewġ tal baħar meta icun
kaw wi j ; it is a hoaming sea ! we shall
have foul weather^ (Dryden, Tempest)
il baħarcollu mewġabjad(bin-nghaġ)
icolna malterop cbir.
HoAR — abjad (bħas-silj;) jew bix-
xjuħia; ronawwar^bil rooffa, iromuffat;
abjad bir-ragħwa ; tiromoffa, tnaw-
war, titnawwar ; this hare will hoar
ereitbe spent (tsh^kespear), dan il
fenec tal liepru jiromoffa kabel ma
iniut ; the hoar frosty il golu ( ilma
magħkud) abjad ; there 1 saw a woman
with hoar locks^ heroro rajt roara b'xa-
għarha abjad ; something stale and hoar
etc, ( ShskeBpear, Bomeoand Juliet),
xi ħàġa kadiroa u mnawra. ( iromnffa-
ta); tlie hoar waters ran etc. (Spenser),
I-ilroa abjad bir-ragħwa cbien jiġri etc.
HoAR-FROST— silġ (borra) magħku-
da.
HoARD— tgħarraro, tghezzez, 'trec-
chen, tarfa ; gozz, għarma ; vast mas^
es ofwealth were hoarded, (Macaalay),
salt gid ( flejjes ) chienu mghezzin
(merfugħin), cbien herom salt gid
rorecchen jew merfugh ; his only
thought was always to hoard up money
jew riches),\iB\eh\\ biss chien li ighez-
zez (irecchen) flus u gid.
HoAKD— ronawwar, irorouffat.
HOARDER — xħiħ, bniedem li roa
jridx u roa jagħmilz ħlief irecchen
biss.
HoARiNESS — bjuda ( tas-sil^ jew
tax-xagħar tax-xjuħija; rooffa, tinwir.
HoARSE — roaħnuk ; tinħanak ; he
spoke till he was hofirse again, tcbellero
(baka igħejd^ sa cheroro raġa inħa-
nak ; / cant sing to-day, I am a little
hoarse, roa nistax incanta illum, gha-
liex ftit maħnuk.
86
Digitized by
Google
HOA
— 674 -
HOB
HoARSELT — b'leħen maħnuk, bil
ħanka.
HoARSEN^taghmel maħnuk, toħ-
nok (tħannak).
HoARSENESS-- ħanka.
HoARSE SOUNDING— li jagħmel le-
ħen maħnuk jew leħen ahrax (iereħ).
ĦoARSTONE — gebla (wiekfa etc.) si-
njal tal limti; gebla, sinjal, bejn għal-
ka u oħra li ma iounux ta sid wieħed
jew fidejn gabillot wieħed.
HoARY — abjad, bajdani ; bir-ragħ-
wa (bħal mewġ tal baħar kawwi) ;
mnawwar, immufTat ; antio ferm, li
ilu żmien twil, kadim ; hoary-headed^
b'iagħru abjad (xiħ).
HoAST— sogħla kawwijajew kali-
la ; tisgħol.
HoASTMAN — ragel ( wiehed ) minn
tal cumpannia (xirca) li chien bemm
żmien ilu fil belt ta NeiocaatU on-
Tyne^ 1-Inghilterra ghal bejgħ u għat-
tgħabija tal faħam tal ħaġra.
HoAX — dahca, ċajta; tagħmel daħ-
ca jeyr ċajfa; tidħao bi, tiċċajta.
HoAXER — min jiċ(^ajta jew jagħmel
ħlieka lil xi ħadd; ċajtier, dac li jagħ-
mel daħca XHH xi ħadd.
HOAY !— ohi I, ehil, fejnu I hawn !
HoAZlN^isem (xorta) ta għasfur li
igħammar fl-artijiet tal America t'Is*
fel dwar I-għadajjar ( hecc msejjaħ
mil għajta Ti igħajjat).
HoB— gradilja, biċċa bħal' pala tal
ħadid- mal fuglar jew chcina fejn
ipo^ġu xi afl*arijiet li icunu iridu iżom-
mubom fis-sħana; macna ghal ktugħ
(ħtigħ) tas-snien ta li'mxat; buttun
ta rota ; għafrit, fatat, ruħ ; ċaccar,
raħli; bniedem rozz.
HOBBADEHOY— ġuvnott H wasal
biex isir jew icun magħdud b'ragel.
HOBBEDEHOYLSH — ġuvnott, tfaj-
jel, li wasal biex jilħak raġel, li icun
wasal biex jidħol fiż-żmien tar-rġulia.
HoBBisoN — xetticismu jew mate-
rialismu ( it-tagħlim jew id-dutrina )
ta Ilohbee.
ĦoBBiST'-wieħed mis-segwaci ( li
jemmen u jokgħod) għat tagħlim ta
Jlobbes.
HoBBLB— izzappap, timxi zopp, tof-
roc, torbot is-sakajn biex ma ihallix
min jimxi ; ixxecchel ; tisrom, tħaw-
wad, tħabbel il mohħ ; zuppiar, mixi
mferċaħ ; srim il moħħ, difiicultà, sar«
ma tal moħh ; l saw her walkina^ she
hobUles so much, rajtha timxi, chemm
izzappap; they had to lobble the ox
first, chellhom ixeccluh il għendus,
lewwel.
IIOBBLEDEHOY— ara hobhadehoy.
IIOBBLER— min jimxi zopp; min
jimsi izappap ; min jircheb ( suldat
tal cavlarija ) mezzu cavallu ; min
iżomm (suldat tal oavlaria^ mezzu
cavallu, żiemel, għarrchib.
HoBBLESnow — storbiu, frattaria.
HoBBLiNG — mixi zopp; xeochil
(rbit tas-sakajn biex ma tħalHx anni-
mal etc. jimxi).
HoBBY — żiemel, mezzu cavallu ;
tuttu, jew żiemel tal għuda ghal-lo-
għob tat-tfal ; isem ta għasfur, il bies
second; gibda, namur ghal xi ħaġa ;
stupidu, haġa belgħa, balalu; we saw a
hobby soaring on higliy rajna bies jittaj-
jar lil għoli; mounted on a white hobby,
he rode from rank to rank (B^ker, Ed-
ward III)^ riecheb fuk żiemel abjad
beda jiggerra (imur) mil filliera tas-
suldati għal l-oħra ; / bought a nice
hobbyformy little son^ xtrajt żiemel
tal ghuda gustus għal ibni iż-żgħir
(biex jilgħab bih^ ; every one has his
hobby, culħadd għandu xi namur
(jew għandu xi namur għal xi ħa-
ġaj ; travelling is mt/ hobby^ il viaġ-
ġar (is-safar) hua in-namur tieghi ;
to riUe a hobby to death^ tintilef gbal
collox (tgħama għal collox) fuk xi
namur (jew gibda ta xi haġa) ; you
hobby^ huld your tongue ! sicchet il si-
nec (iscotj ja stupidu ( ħaġa belgħa li
int ).
HoBBY-HORSE — żiemel tal għuda
(tuttu) ghal-Iogħob tat-tfal, lasta biċ-
ċa għuda etc, li it-tfal żghar jilgħabu
biha għaHhom rekbin fuk iż-żiQmel ;
balalu, ħaġa bolgha, stupidu; buiedem
ferferrixu ; / have studied eight or nine
W01 ds to speak to you, which these hobby
horses must not hear ( Sbakespear,
Much ado about nothing)^ studiajt ( le-
stejt) xi tmienia jew disgħa cbelmiet
Digitized by
Google
m
-67^-
fiotJ
ii nghejdlec, u li raa irridx li dawn il
ħafna boloħ etc. (jisimgħu).
HOBBTHORSIGÀL - eccentriou,8tramb.
HoBQOBUN — fatat, ħares, babaw
icreħ.
Hqbit — xorta ta canun kasir żgħir.
HoBLiKE — bħal, jew ta, ċa'ccar,
bniedem goff jew rozz, ta raħli.
HoBLOB— pulcinella, buffun, fcir-
clu etc.
HoBNAlL — musmar tan-nagħlay
Cgħan-nagħal) taż-żwiemel ; buffun,
bniedem Ji idaħhac in-nies bih, pulci-
nella; ċaccar, bniedem rahli, rozz ;
tirfes biż-żarbun collu msiemer.
HOBNÀILED — mgħamroar ( msam-
mar) bi msienier bħal dawc tan-
ngħula taż-żwiemel.
HOBNOB— jew iva jew Ife; tixrob
jew li, tieħu p^ jew là; chif gie gie,
addoċċ,' cbif ħabat lakat ; tixrob ma
xi ħadd ; tistieden wieħed għax-xorb
jew biex jixrob {groa etc.) miegħec.
HOBOY— ara hantboy.
Hobson[s choioe — jew dic (dac)
jew xejn, jew tieħu il ha^a li wieħed
irid jatic jew incbella xejn.
HOCK— garretta; il biċċa taMaham
jow tar-rigel bejn rcoppa u *1 pastur,
jew il għaksa ta fuk id-difer ta anni-
mal ; xorta ta mbid msejjaħ tar'Reny;
ixxeccbel mil ġarretta (bakra, żiemel,
etc. )
HooKDAr— ittlieta ta wara (Hadd)
il Ghejd (hecc msejħa riughilterra,
meta Tdin il ġurnata in-uies, 1-Inglisi,
joħorġu fil campanja u imorru xaiata,
għaliex igħe^du li f din il ġurnata
chien li I-Inglisi rebħu id-Danisi).
HOACKBT— logħba bil ballun ("bħal
/oot'ball) iżda minn f loc bis-sakajn il
ballun jiutafa ghal goat bil bsaten ;
festa, xalata, li jagħmlu I-Inglisi etc.
żmien il hsad.
HoCKiiERn— isem ta ħaxixa, il mal-
vajew ħubbcjza.
HoCKLE — ixxecchel takta bioċa mil
ġarretta (minn siek annimal); taħsad
(il kasbija).
HoOKMONDAY — I-ewwel ( ^urnata
tat-J tnejn li jigi wara Hadd il Gdid,
il għàda ta Uadd il Ġdid.
HOOKTIDE — 1-ewweI tlieta li tigi
gew taħbat) wara Hadd il Qdid.
Hoous— ihopustur, wiehed li ikar-
rakjewjidħao bin-nies; xorb mhaU
lat b'xi ħa^a (melħ jew xi medicina
etc.) biex issaccar lil xi ħadd ; tħallat
xorb b*melħ etc. biex tistordi lill min
tatiħ jixorbu.
^ Hoous POOUs — saħħàr ; wieħed li
jilghab jew jagħmel il bussolotti ; im*
pustur; tkarrak bin-nies, turi ħaġa
b'oħra, timpustura ; t/ie gift of hocus
pocussing and of disguising matter9 is
surprising, (L'fistranKe), id-don (is-
setgħa etc. j li ghandhom li ikarku
bin-nies u li juri ħwejjeġ b'oħi*a ħia
tassew ħaġa tal għageb.
HoD — barmil tat-tajn tal bennejja ;
xcora etc. għal fuk li spallejn il ġar-
riera tal (jew dawc li iġorru fuk spal-
lejbom il) gebel ; caxxa ^ħal faham ;
ittemtem, tlaklak fil cliem ; takbes
Ctitla u tinżel) meta tcun miexi rie-
cheb fuk iż-żiemel.
HODDBN — ordinariu, rusticu. '
HODDEN— drapp tas-suf (abjad).
HoDDiNG — tkabbis (bħal meta tcuu
miexi riecheb fuk iż-żiemel).
HoDDLE— izzappap, timxi izzappap.
HODDY — ċawla, ċawlun ; b'mod li
jati piacir jew piacevoli.
HoDDY-DOD -bebbuxa.
HoDDY-DODDY — biedem mhemel
jew maħbul, miġnen ; mt/ master is not
a hoddy doddy like yours (Swlft), li
mgħallem liegħi m'nux xi bniedem
maħbul (miġuen etc.) bħal li rogħal-
lem tieghec.
HoDGE — xriec, lavrant jew ħad-
diem f razzett fma bid^i) raħħàl, ra-
gel tar-rahal.
HoDOEPODGB — cawlata ; taħbita ;
taħlita ta artijiet (raba, għelieki).
HODIERN ) *^' ġurnata ; tal-Ium ;
_ >- taż-żmien li ahna fiħ;
IIodiernalJ t^daż.żmien.
HoDJA— professur(surmast)fi scola
secondaria|fit-Turchia, jew tat-Toroc.
HoDMAN— manwiel, lavrant li inew-
wel il barmil tat-tajn lil bennej.
Hodmandod— bebbuxa (bil koxra).
HoDoaRAPH— (fil matematica) linja
curva iqventata jew usata l-ewwe|
Digitized by
Google
HOA
— 674 —
HOB
HOARSELT — b'leħen maħnuk, bil
ħanka.
HoARSEN— tagbmel maħnuk, toħ-
nok (tħannak).
HOARSENESS— ħanka.
HOARSE SOUNDING— li jagħmel le-
ħen maħnuk jew leħen abrax (icreħ).
HoARSTONE — gebla (wiekfa etc.) si-
njal tal limti; gebla, sinjal, bejn għal-
ka u oħra li ma iounux ta sid wieħed
jew f idejn gabillot wieħed,
HOARY — abjady bajdani ; bir-ragħ-
wa (bħal mewġ tal baħar kawwi) ;
mnawwar, immufTat ; antic ferm, li
ilu żmien twil, kadim ; hoary-headedy
b'xagħru abjad (xiħ).
HoAST— sogħla kawwija jew kali-
la ; tisgħol.
HoASTMAN — ragel ( wiehed ) roinn
tal cumpannia (xirca) li chien bemm
żmien ilu fil belt ta Newcastle on-
Tyne^ I-Inghilterra gbal bejgħ u għat-
tgħabija tal faħam tal ħaġra.
HoAX — dahca, ċajta; tagħmel daħ-
ca jew ċajta; tidħao bi, tiċċajta.
HoAXER— min jiċmta jew jagħmel
ħlieka lil xi ħadd; ċajtier, dac li jagħ-
mel daħca tHII li ħadd.
HOAY !— ohi !, ehil, fejnu ! hawn !
HoAZiN^isem (xorta) ta għasfur li
igħammar fl-artijiet tal America t'Is-
fel dwar I-għadajjar ( heco msejjaħ
mil għajta Ti igħajjat).
HOB— gradilja, biċċa bħal pala tal
hadid- mal fuglar jew chcina fejn
ipoġġu xi affarijiet li icunu iridu iżom-
mubom fis-sħana; macna gbal ktugħ
(ħtigħ) tas-snien ta li'mxat; buttun
ta rota ; għafrit, fatat, ruħ ; ċaccar,
raħli; bniedem rozz.
HoBBADEHOY— ġuvnott H wasal
biex isir jew icun magħdud b'ragel.
HOBBEDEĦOYLSH — ġuvnott, tfaj-
jel, li wasal biex jilħak raġel, li icun
wasal biex jidħol fiż-żmien tar-rġulia.
HOBBISON — xetticismu jew mate-
rialismu ( it-tagħlim jew id-dutrina )
ta Ilobbes.
HoBBiST— wiebed mis-segwaci (li
jemmen u jokgħod) għat tagħlim ta
Jlobbes.
HoBBLE— izzappap, timxi zopp, tof-
roc, torbot is-sakajn biex ma ihallix
min jimxi ; ixxecchel ; tisrom, tħaw-
wad, tħabbel il mohħ ; zuppiar, mixi
mferċaħ ; srim il moħħ, diiKcultà, sar-
ma tal moħh ; l saw her walkina^ she
hobUles 80 much^ rajtha timxi, cherom
izzappap; they had to lobble the ox
first, chellhom ixeccluh il għendus,
lewwel.
HOBBLEDEUOY— ara hobbadehoy.
HoBBLER^min jimxi zopp; min
jimxi izappap ; min jircheb ( suldat
tal cavlarija ) mezzu cavallu ; roin
iżomm (suldat tal oavlaria^ mezzu
cavallu, żiemel, għarrchib.
HOBBLESIIOW— storbiu, frattaria.
HoBBLiNG — mixi zopp; xeoohil
(rbit tas-sakajn biex ma tħallix anni-
mal etc. jimxi).
HoBBY — żiemel, mezzu cavallu ;
tuttu, jew żiemel tal għuda gbal-lo-
għob tat-tfal ; isem ta għasfur, il bies
uecond; gibda, namur gbal xi ħaġa ;
stupidu, haġa belgħa, balalu; we saw a
hobby eoaring on high^ rajna bies jittaj-
jar lil għoli; mounted on a white hobby,
he rode from rank to rank (B^ker, Ed-
ward III)^ riecheb fuk żiemel abjad
beda jiggerra (imur) mil filliera tas-
suldati għal l-oħra ; / bought a nice
hobbyformy little son^ xtrajt żiemel
tal ghuda gustus għal ibni ii-żgħir
(biex jilgħab bihj ; every one has his
hobby^ culħadd għandu xi narour
(jew għandu xi namur għal xi ħa-
ġa j ; travelling is mi/ hobby^ il viaj[-
ġar (is-safar) huu m-namur tieghi ;
to ride a hobby to death^ tintilef gbal
collox (tgħama għal collox) fuk xi
namur (jew gibda ta xi haġa) ; you
bobby^ huld your tongue ! siochet il si-
nec (iscotj ja stupidu ( ħaġa belgħa li
int).
HoBBY-HORSE — żiemel tal għuda
(tuttu) ghal-Iogħob tat-tfal, lasta bic-
ċa għuda etc, li it-tfal żgbar jilgħabu
biha għalihom rekbin fuk iż-żiQmel ;
balalu, ħaġa bolgha, stupidu; bniedem
ferferrixu ; / have studied eight or nine
woi ds to speak to you^ whieh tliese hobby
horses must not hear ( Sbakespear,
Much ado about nothing)^ studiajt ( Ie<
stejt) xi tmienia jew disgħa cbelmiet
Digitized by
Google
m
-(}7^-
HoH
ii nghejdlecy u li raa irridx li dawn il
ħafna boloħ etc, (jisimgħu).
HOBBTHORSIOAL - eccentricu,stramb.
HoBQOBLlN — fatat, ħaresi babaw
icreħ.
Hqbit — xorta ta canun kasir żgħir.
HOBLIKE — bħal, jew ta, ċaccar,
bniedem goff jew rozz, ta raħli.
HoBLOB— palcinellay buffun, fcir-
clu etc.
HoBNAiL — musmar tan-nagħla ,
Cgħan-nagħal) taż-żwiemel ; buffun,
bniedem R idaħhac in-nies bih, pulci-
nella; ċaccar, bniedem rahli, rozz ;
tirfes biż-żarbun collu msiemer.
HOBNAILED — mgħammar ( msam-
mar) bi msiemer bħal dawc tan-
ngħula taż-żwiemel.
HOBNOB— jew iva jew Ife; tixrob
jew li, tieħu ai*og jew Ik; cbif gie gie,
addoċċ)* chif nabat lakat ; tixrob ma
xi ħadd ; tistieden wieħed għax-xorb
jew biex jixrob {groa etc.) miegħec.
HOBOY— ara haniboy.
Hobson's choice — jew dic (dac)
jew xejn, jew tieħu il ha^a li wieħed
irid jatic jew incbella xejn.
HOCK— garretta; il bicċa taMaham
jow tar-rigel bejn rcoppa u *1 pustur,
jew il għaksa ta fuk id-difer ta anni-
mal ; xorta ta mbid msejjaħ taT'Renv;
ixxeccbei mil ġarretta (bakra, żiemel,
etc. )
HoOKDAr— ittlieta ta wara (Hadd)
il Ghejd (hecc msejħa riugbilterra,
meta rdin il ġurnata in-uies, I-Inglisi,
joħorġu fil campanja u imorru xaiata,
għaliex igħe^du li f din il gurnata
chien li I-Inglisi rebħu id-Danisi).
HOACKEY— logħba bil ballun Cbħal
/oot'ball) iżda minn f loc bis-sakajn il
ballun jiutafa ghal goal bil bsaten ;
festa, xalata, li jagħmlu I-Inglisi etc.
żmien il hsad.
HoCKiiERB— isem ta ħaxixa, il mal-
vajew ħubbcjxa.
HoCKLE — ixxecchel takta bioċa mil
ġarretta (minn siek annimal); taħsad
(il kasbija).
HoCKMONDAY — lewwel ( ^urnata
tat-^ tnejn li jigi wara Hadd il Gdid,
il għàda ta Uadd il Qdid.
HOCKTIDE — 1-ewweI tlieta li tigi
gew taħbat; wara Hadd il Qdid.
Hocus— fhopustur, wiehed li ikar-
rakjewjidħac bin-nies; xorb mhaU
lat b'xi ħa^a (melħ jew xi medicina
etc.) biex issaccar Iil xi ħadd ; tħallat
xorb b*melħ etc. biex tistordi lill min
tatiħ jixorbu.
Hoous POCUs — saħbàr ; wieħed li
jilghab jew jagħmel il bussolotti ; im-
pustur; tkaiTak bin-nies, turi ħaġa
b'oħra, timpustura ; t/ie gi/t o/ hocus
pocussing and o/ disguising malter9 is
surprising^ (L'fistrailKe), id-don (is-
setgħa etc. j It ghandhom li ikarku
bin-nies u li juri ħwejjeġ b'oħi*a ħia
tassew ħaġa tal għageb.
HoD — barlnil tat-tajn tal bennejja;
xcora etc. għal fuk li spallejn il ġar-
riera tal (jew dawc It iġorru fuk spal-
lejhom il) gebel ; caxxa għal faham ;
ittemtem, tlaklak fil cliem ; takbes
Ctitla u tin^«el) meta tcun miexi rie-
cheb fuk iż-żiemel.
HODDBN — ordinariu, rusticu. '
HODDEN — drapp tas-suf (abjad).
HoDDiNO — tkabbis (bħal meta tcuu
miexi riecheb fuk iż-żiemel).
HoDDLE— izzappap, timxi izzappap.
HODDY— ċawla, ċawluu ; b'moid li
jati piacir jew piaoevoli.
IIODDY-DOD -^bebbuxa.
HoDDY-DODDY — biedem mherwel
jew maħbul, miġnen ; my master is not
a hodily doddy like yours (Swift), li
mgħallem liegħi m'nux xi bniedem
maħbul (miġuen etc.) bħal li mgħal-
lem tieghec.
HODGB — xriec, lavrant jew ħad-
diem f-razzett Cma bid^i) raħħàl, ra*
gel tar-rahal.
HoDOEPODGE — cawlata ; taħbita ;
taħlita ta artijiet (raba, għelieki).
HODIERN ) ^' ġurnata ; tal-Ium ;
_ >- taż-żmien It aħna fiħ;
IIodiernalJ tadaż.żmien.
HoDJA — professur (surmast) fi scola
8econdaria|fit-Turchia, jew tat-Toroc.
IIoDMAN — manwiel, lavrant li inew-
wel il barmil tat-tajn lil bennej.
Hodmandod— bebbuxa (bil koxra).
Hodooiuph— (fil matematica) linja
curva iqvontata jew usata l-ewwe|
Digitized by
Google
floi)
— 676 —
m
darba minn Sir W. Jlamilton biex
turi it-teoria tal forzi centrali.
HoDOMBTER— strument biex tara it-
tul tat-triek li ~tcun mxejt ( chemm
bogħod jew mili teun għamilt jew
mxejt).
HoB— mgħażka zgħira jew lexxuna
għax-xogħol (naku) tar-raba; biċċa
|;ħodda għad-dentisti jew dawo li
jakalgħu id-dras etc. ; xorta ta chelb
il baħar jew mazzola (ħuta) itticcbiat;
tnakkax bil-lexxuna il wiċċ tal għe-
lieki (dwar ix-xtieli etc. bħal chem-
mun, xtieli tal basal etc. j
HoB CAKB— ftira tat-tkiek tal kamħ-
in*um.
HoBiNa— tnakkixy tnakkija tal uċuħ
tar-raba b' lexxuua jew mghażka
żgħira.
HoFUL 7 attent, biezel jew ħabrie-
HoFULL) chi għax-xoghol ; over ho-
/ul of this doings and behavionr^ ( 8ta-
pleton), dejjem attent ( ħalriechi ;
għal dac li ghandu jaghmel u għal
chif ghandu igib ruħu.
Hoo^każkuży ħanzir; ngħa^a (ħa-
rufa) ta sena jew li tcun ghadha ma
hi mġiżża katt ; ghendus ta sena ;
ħ^nżir (bniedem) żakkiek ; broxc jew
xcupa ta abbord li joborxu żakk il
bastimeut (minn taħt) mil ħaxix biha;
(fil maoni tal għamil tal carti), bħal
martel jew lasta li tħawwad dejjem
dic il ghagina ("ta ċraret mishuka) li
minnha issiril carta; takta ix-xaghar
kasir; iġġor ftieħu jew tarfa) fuk id-
dahar.
Hoo-OHAiN^catina ta bastiment Yli
tgħaddi mil poppa għal prua biex iż-
żomm il bastimentii ma ivariax.
Hoo-FisH— xorta ta ħuta, il ħanżir.
Hoa-MANB— xaghar ta fuk għonk
iż-żiemel maktugħ kasir, li iżomm
wiekaf jew il fuk (bħal lanżit ta fuk
daħar każkuż).
Hoa-MANBD — żiemel bix-xagħar ta
fuk għonku maktugħ kasir.
Hoo-NOSB — bi mnieħer f li għandu
mnieħor jew gheddum ) bħal tal kuż-
knż.
Hoa PBN— mandra tal kiiekeż (po^t
feja iżommu il kssiekei^.
Ħoa-RiNa— bħal sarima għal ghed-
duni il każkuż.
Hoo RUBBBR — bniedem vili, pastas
chemm jista icun.
Hoa-SKiN— gild (iccunzat) tal każ*
kuż.
Hoo's BAOK— għolia (muntanja żġħi-
ra) li gejja bħal dahar każkuż.
Hoa's LARD — xaham tal ħanżir
mdewweb.
HoaANNiTB— isem ( xorta ta ) mi-
neral.
HooooTB— mandra (loo fejn iżom-
mu il ħnieżer^.
ĦoaoBD — milwi fmgħawweġ jew li
gej) bħal dahar il każkuż.
HoaoBR— peduna blà siek li jilbsu
dawo li jaħdmu iil minieri tal faħam.
HoaoER PUMP - xorta ta pompa It
jusaw (tahdem; fil minieri tal faħam.
HoaoBREL— ngħajġa (ħaruAi) tat-
tieni sena.
HoaaERT— post fejn iżommu il kzie-
keż ;' ħafna k/jekeż» ħnieżer; ħneżrijay
ħneżrijet.
HoaoBT— ngħaġa ta sentejn ; kax-
kuż ta sentejn ; felu ta sentejn.
HooaiN— ċagħk mgharbel rkiekjew
fin.
HooaisH— ta ħanżir jew ka^«kuż; ta
wieħed gulus ; gulus, żakkiek, li
jaghmel għal żukku.
iioaaiBĦLY — bħal ka^.kuż.
HoaoisHNBSS —ħnczrija.
HoaoisM — hneżrija fl-ichel, gula,
ichel actur milli tasa żakkec.
HooH— għolia, muntanja żgħira.
HooHBRD— ragħaj il ħnieżer.
HooLiN — kużkuż żgħir, ferh ta każ-
kuż.
HooLousB — duda, igħedula il mtV/i-
pedi,
HooMANAY — I-aħħar jum tas-sena;
rigal li jatu, jew xalata fpranzu etc.)
li jagħmlu tl-aħħar tas-sena li Scoc-
cisi.
HooMBAT-laħam tal każkuż (tal
ħan^Jr) isem ta ħaxixa.
HooPRN — gorboġ, mandra tal (loc
gbal^ ħ'/Jekeż.
HoosHBAD — chejl tal imbid etc, li
jasa (ħh) 63 gallun Ctal chejl tal im-
bid) jew iuchejla 52^ galluu impe*
Digitized by
Google
tiOG
- 677 -
liot
rial ; hogshead^ Cfl-Araerica) bittija li '
ttfsa roinn mija sa mija u erbghin
galluu ; bittija cbira tal imbit.
HoaBiiBARiNG — ħafna għageb għal
xcjn ; duħħan bla xiwa.
Hoo 8TBBB— każkuż salvaġġ ta tliet
snin.
IloGSTY— gorboġ, mandra tal (loc
ghal) kżiekeż.
HoGWASH— il fdal, il cnis etc., ta
cbcina li jatu lill kżiekeż.
HoGWBBD — isem ta ħaxixa.
HoHONi— koxra tal gewż tal India
li fil g^iCJjer tal Paciticu in-nies jis-
servew biha bħal barmil etc. għal
I-ilma.
HoiDBN— tifla raħlija, ċaccara ; tifla
sfrenata, mal educata, ta mgiba ħa-
żina ; bniedem ċaccar, gofT, rozz.
HoiDBNisu— gofl', ta mgiba goflVi,
pastas fli mgiba tiegħu.
HoiST-ittalla, tarfa, tisa il fuk;
titligb, rfigħ ; isar ; il choli ta ban-
diera; il post sa fejn (il wisa sa fejn)
tista tisa jew ittalla pinnur jew kala;
triccheb fuk id-dahar biex tatt cavall
jew is swat b'nerf fuk tint xi ħadd ;
to hoisi t/ie saiU, tarma ittalla (tiftaħ)
il kluh (għassafar); io hoist up ilie
price, tgħalli il prezz.
HoiSTiNG— isàr, titligħ.
H018TING-CRAB — cricc, grabia etc.
għarrfigħ jew biex itellghu biha
ħwejjeġ tkal,
HoiSTiNG — macna, grua bil cricc (li
iddur bli mradd).
HoiTY-ToiTY— storbjus, bil frattaria:
ftit bil katra jew xurban ; ftit biha
(fis-sacra).
HoLCUS-isem ta ħaxix.
HoLD — iżżomm, takbad, taħfen ;
icolloc tibka ; tagħmel jeħor ; tagħ-
incl mħatra ; tagnmel ; tasa ; tħares
festa; ixżomm tajjeb; taħseb ; żamma,
kbid, ħfin; stiva ta bastiment; borġ,
torri ; moħba (post fejn jistaħbew jew
jirtiraw l-annimalisalvaġġi; ricoveru,
port, post fejn wioħed jischenn; hold
him fnst, żommu tajjeb ; hold here, ak-
bad hawn ; / can't hold the handle in
my hands^ ina nistax nahfen il mancu
f idejja ; she held her chamber, chellha
tibka fcamritba; J holdyou apenny^
(Sliakeftpear, Taming ofthe SfirewJ,
nagħmel mħatra ta sold ; tce shall be
/louting tce cannot Iiold, CHhakespear,
As yoH like itj, inounu nidħcu bihom,
ma nistgħux nagħmlu jeħor ; he held
a feast in his house, ghamel festa fid-'
dar tiegħu ; thisjug does not ho/d more<
than onepini ofbeer^ dan il bukar ma
jasax actar min-nofs birra ; / am aU
ways very pariicular to holdUie Sundayy
jena dejjein nokghod attent ferm li
nħares (il ġurnata ta) il Hadd; our
forces by land have nobly held^ (dliake-
spear, AntJiony and Cleopatra/, it-
truppi tagħna mill-art żammew sħiħ;
iliese are ihe ihoughts theu held^ dawn
huma il ħsebijiet li chellhom f rashom
(li ħasbu) ; hold your tongue, sicchet
Isicnec ; holdl jekaf f jekfu ) żomm
hawn ! io hold a candle to ilie devit,
taghmel il ħsieb (jew frasecjli tagħ-
mel xi ħsara jew xi ħaġa ħażina ; io'
hold a candle to any one^ isservi ta
xemgha (tcompli jew tgħin lil xi ħadd
f xi ħaġa); io hold jorih, tipproponi,
tofl*ri; titchellem fil pubblicu barra
jew kuddiem in-nies; theconjuror held
forih in ihe market place, is-saħħàr
(dac li chien jilghab eto.) tchellem*
fil pubblicu fis-suk;'to hold in^ iż-
żomm, trażż.an; iż/omm bosta tirati
wara xulxin fil logħob tal carti (bhal-
logħob tad-rfo, baccarat etc ); the duke
playing at hazard^ held in a great many
hands'iageiher, rSwlffj,id-Duca, meta
chien jilghab zamm ħafna tirati wara
xulxin ; hold off, htojim boghod ; hold
off your handsy (SlmkespBar, Ilamlet)^
żomm idejc lura (bogħod minni) ; to
liold on^ iżżomm, tcompli, tibka sejjer
(b'nota waħda fil musica); ilie irade-,
held on for many years after^ il cum-
merċ baka sejjer għal bosta snin wa-
ra ; hold on, żomm idec, stenna ftit,
jekaf! ioholdout^ toffri, tati, issofri,
tilka ; Uie King held out to Esiher ihe
golden scepire^ ir-lle offra lill Ester ix-
xettru tad-dcheb ; hold out ihis iem*
pesi, (8iiak«»8pear, King John), ilka.
ghal wiċċec din it-tempesta; to hold
over, tħalli għal darb*oħra; Uiey had
io hold over Uie education (/uestion^ chel-
Ibom iħallu għal darb'o&ra (jippospo*
Digitized"by
Google
UOL
— 678 —
ààt
nn) il qtiistioni tal eduoazioDi ; to hold
wiUif iżżomro ma Ttieħu il parti ta) ;
part held with u$ and part toUh Viem^
biċċa żammew magħna (hadu il parti
tagbna) u biċċa żammew maghhom ;
to hold togeUier^ tibka flimohien; to hold
up^ ittalla, tgħolli ; hold up your hand^
Sħolli (talla) idec ; Jiold up^ taghmel
kalb, tittama; hold him up with
hope$j ittamah fżommu bit-tama) ; to
hold one*$ oxon^ iżżomm sħiħ il post (il
posizioni); they occupied the strong
hold^ huma ħadu il fortizza kaw wija ;
t/ie place i$ without rail$ or hold and
one i$ ready tofall, il post minngħair
puġġaman (rpar) jew xejn li iżomm, u
wiehed jista jaka malajr ; let go your
holdf itlak, erħi ; tfie condemned hoid, il
camra f'ħabs fejn iżommu il dawo li
ici^nu iccundannati ghal mewt;ihe law
ha$ yet another hold on you, (Shake-
spear, Merchant of Venice)^ il-ligi jew
il ġustizia ghad għandha dritt jeħor
(sà;għa oħra) li taħfnec ; on Devone
leafy $hore$^ a $heltered hold, in a soft
elime^ (WorilAWOrtliy Excur$ion»), fuk
ix*xtajtiet bis-siġar ta Devon, post
mehennen, fi clima tajjeb ; all Uie
ea$k$ were Uirown %n the hohl, il btieti
oollha xeħtuhom fli stiva Ctal basti-
ment).
HoLD BACK— impediment, żamma.
HoLOER — min iżomm, jakbad, jaħ-
fen; min, dao li, ghandu ; he i$ a hold-
er of $everal certijicates^ għandu bosta
certificati ; pen holder tocca ta pinna
' HoLDBR PORTH— wiehed li jitchel-
lem fil publicu; oratur tat-tużżana.
HoLDBR up— min jilka b'mazza eto.
meta wiehed icun jirbatti msie-
mer etc.
ĦoLDFAST^ ganċ, haġa li iżżomm
jew takbad ( f'banc ta mastrudax-
xa etc.)
HoLDiNO — kabda, żamma ; choru$^
jew cor, fcanzunetta etc. ( fejn cul-
nadd. icanta flinichien) ; the holding
eoery man $hall bear a$ loud a$ hi$
$irong $ide$ can voUey { Shakespear,
Antony aud CleopairaJ ħl coru$ ican-
ta u igħajjat culħadd chemm għandu
saħħa u mnejn.
PQ|jPINQOBOUND-post tajjeb feju
I il bastimenti jistghu jancraw (jixhtn
1-ancra.)
HoLDiNO up HAifyBR— martell, floo
incwina biex jilkgħu biħ ghar-rbattir
(ta msiemer etc.)
HoLB— tokba, moħba; ittakkab; id-
daħhal jew iggib boċċa fil borsa fil-
loghob tal biljard ; / could not hole a
hall that evening, ma stajx indaħhal
bilja dic il-lejla ; hole^ tuguriu, dar,
camra żgħira mudlama etc. ; basla,
difficultà, taħwida; you have a hole
in your pocket, ghandec tokba fil but,
( il but mtakkab); thefox ran to her
hole^ il volpi marret tiġri għal moħba
tagħha; 1 cant $ee how they can
live in Uiat hole, ma nistax nifhem chif
jista icun li igħixu fdac it-tuguriu
(camra żgħira mudlama etc.) ; / wa$
put in a hole, kegħduni f'basla ( ftah-
wida); a hole in one'n coal, difett, teb-
għa fil carattru ta bniedem ; to make
a hole^ ittakkab ; arm hole^ il ħofra ta
taħt li spalla, lapt (taht l-apt) ; the
touch hole ofagun^ il fgum ta oanun
jew xcubetta; lurking hole^ post fejn
wieħed jistaħba, mohba ; togrowfull
of hole$^ i\nte\a tokob, tittakkab col-
loc ; to have a hole to creep out, icolloc
jew iggib scusa.
HoLB-ANDOORNBR — sigriet moħbi,
clandestin.
HoLBFUL— ara \Vliole$ome*
HoLiuuT— isem ta ħuta.
HoLiDAM — il Verġni Mkaddsa, il
Madonna; $o help me God and you
llolidam^ bil għajnuna tiegħec o Mnlej-
ja u tiegħec ucoU o Yergni Mkaddsa
(bħala ġurament).
HoLiDAY — btala, festa, vacanza,
Għid; the bell$ proclaimed a holiday^
il kniepel ħabbru festa \ when wUlyour
holiday$ commence? meta jibdew il
vacanzi taghcom ? bank holxday^ ġur-
nata li fiba il ħwienet collha jagħalku
u ma isirx xogħol u dac inhar in-nieà
actarx imorru, joħorġu, fil campanja
etc. jiddevertu.
HoLioARNA— isem (xorta) ta siġra li
ticber fil Bengala (India) u li minnha
jagħmlu xorta ta verniċ.
HoLiLY—bil kdusija, kdusija.
HouNBss— kdusija, santità (titlu li
Digitized by
Google
BOL
- 679 —
SOL
biħ jsejħu i\f jew jata lil, Papa) ; he
pretends to tnuch holiness, jagħmilha ta
kaddis; flie llolinese the Pope, Soa
Santità, il Papa ; I »poke io Uia Holi-
nees himself^ tchellimt mal Papa stess
HoLiKG— tħaffir, titkib fl-art, jew
għamil ta bejtiet jew ħofor għat-taħwil
tal cannamieli ; tħaffir fil minieri ;
għemiljew tkiegħid fil ħofor; titkib
fil-lavanji għal li msiemer (meta isak-
kfa bihom).
HoLLA— ohil fejnecl ismahtgħaj-
jat ohi! etc. (biex issejjaħ jew iġġagbal
lil xi ħadd iħares) ; tghajjat ferm fil
widnejn ta dac li icun.
HoLLANO'-drapp, xokka, jew għazel
(hecc msejjaħ għaliex minsuġ fi*OIan-
da ; insiead of fine . holland he might
mourn in eack cloth, (AdillsOD) ; minn
rioc għażel ismar fin għal vistn jista
jilbes ħwejjeġ tad-drapp tax-xchejjer.
HoLLANDBR-wieħed mil I-OIanda,
Olandis.
HoLLANDS— xorta ta ġnibru li isir
fl-OIanda.
HoLLo'w—ħofra, ħondok ; mħaffer ;
bil hofra« fil ħofra; fieragħ, baxx
sħiħy veru ; falz, karrieki ; thaffer,
tmejjel ; lie loaudered aboni all the hoU
low8 and valUye Uiereahout^' iggerra
mal ħofor u *I widien ta mad-dwar ;
thia 18 a hollow reed^ din kasba mħaf-
fra fiergba jew vojta ; hollow eyee^ gbaj-
liejn fil ħofra ; that wae a hoUow defeai,
dic chienet xebgħa vera jew sniħa
(għal collox jew għal darba) ; / ratlier
wish you foes than hoUow friends (Sha-
kespem', Henry VI), actar irrid lilcom
għedewwa minnħbieb foloz (karrieka);
your iask is to hollow all t/iese beams,
xogbloc (cull ma għandec tagħmelj
hua li tħaffer dawn it-travi collha;
holloto your body more, Sir, i/ius, now
yoUf siand fasi on your lefi leg^ ^Bea
Jonson, Every man in his humour)^
mejjel gismec ftmexi'el) hecc, Sinjur,
issa okgbod sod (jekaf^ fuk siekec ix-
xellughga.
HoLLow-ADZH — lexxuna, bħal sic-
china gejja fit-tond, tal buttara, għaċ-
ċanfrin tad-dugb minn gewwa (fbit-
tija).
HoiiLOw DRiFT — biċċa għodda ta
dawc li jagħmlu il j^ogdifoghijet, biex
jimlew is-suffarelli ta I-ajru.
HoLLow RDOB— bix-xifer mbaffer.
UoLLow EDas FiLB— xorta ta lima
għas-sann tas-snien tal munxàr.
HoLLow BYBD — b'ghajnejh fil bofra.
HoLLow HEARTBD — falz, karriek| li
juric ħaġa b'oħra.
HoLLow NBWBL — il ħofra, canal,
tromba etc , li tidher minn fuk għal
isfel etc. ftarag li gej garagor.
HoLLow PUNCH— dic it-tnalja ta K
scrapan li biha itakkbu il gild O'aġħ-
mlu ittokob fżarbun) għal kfieli. ,
HoLLow souNDiNG— li idamdam.
HoLLow SQUARB— quadrat ta suldati;
erba fillieri suldati li keghdin bħal
hecc D.
HoLLow WALL — ħajt doppiu itda
m*htix mimli fin-nofs, biex itomm it-
temperatura xorta waħda gewwa fii
cmamar u biex ma jssirx umdità.
UoLLOw WARB— czazen, borom, u af*
farijet oħra għat-tisjir etc. (tal chcina).
HoLLows AND R0UND8— ċwani nofs
tond u mgħawgin etc. għal gwarhiċi. .
UOLLOWINO AND BAOKING MAOHINB —
macna ( għodda ) tal buttar għat-
tghawiġ jew liwi tad-dugħ biex ji^-
dmuh fi bramel etc.
HoLLowiNa KNiFB — sicchiua, bħai
bokxiex, tal buttara, biex ilakkxu id-
dugħ fit-tond minn gewwa barmil etc.
ĦoLLOWLY— bil bofor; falsaiħent.
HoLLowNBSS— tħafiir, kerk, falzità,
wiri ta ħaġa b*c)bra ; complament ; the
hollowness of tlie defeat^ il cumpjament
tax-xebgħa (telfa).
Hjlly — holli : isem ta siffra bii
werak dejjem iħaddar ubix-xewk(inig-
ghes) li tagħmel iibec (cocci) ħomor,
I-Inglisi i^.ejnu biha il cnejjes etc. fil
Milied (Ilex AquifolxumJ^
HoLLY OAK— balluta, siġra.
HoLLY HooK— il bastun ta San Giu-
sepp (pianta) igħedulha ucoll Altea.
HoLM— gzira żgħira actarx f*nof8 ta
xmara ; balluta (siġra).
HoLMiA^is-sadid tal Ilolmium (ara).
HoLMiTB— iBem ta mineral.
HoLMiuM— xorta mineral.
HoLooAusT— olocausty vittima għal
Digitized by
Google
HOL
— 680 —
HOL
offerta (tas-sacrificiuj; vittima sacrifi-
cata fuk altar.
HoLOGRAPH — testDient, att, docu-
xnent etc. mictub coUu minn idejn dac
li jagħmlu stesa ; chitba ta xi docu-
ment etc.imictuba minn idejn dac li
jagħmlu stess.
HoLOHBTADpLAT-^xorta ta insetti li
minn meta isiru sa chemm jaslu jew
jilħku fli stat tagħhom eewwa ibiddlu
jew ighaddu minn ħafna tibdil, bħal
dud ta xi ħaxiz, li lewwel icnn dudu,
imbagħd jsir bajda, imbagbd jofkos u
jobroġ farfett).
. HoLOMBTRB — strumcnt għal cull
xorta ta kesien.
HoLOPHAMBRous— meta l-insett Cdu-
da) jispiċċa mit-tibdil tiegħu u jasal
fdac Ji għandu isir (farfett etc.)
HoLOPHOTAL— -1-armar fil fanali tal
port u tax-xtajtiet ta fuk il baħar biex
id-dawl coUu jinġabar u juri minn
għajr ma jintilef xejn.
HoLOBBRioBOUs— bħal harir, pianti
bil werak etc, rotob ilekku etc, li don-
nom harir.
HoLSTBR— borsa tal gild mas-sarġ
biex ikeghdn fiha il pistoli ; borsa tal
gild għal pistola f sarġ ta żiemel.
ĦoLSTERBD— H fiħ il ( armat bil )
Ilohier (ara).
HoLT— bosc; art, post bia-siġar.
HoLY — mkaddes, mbierec ; tajjeb,
kaddis ; Iloly men at iheir dead liave
good inspiraiiona, in-nies tajba, icollom
ispirazioniet tajba ( sbieħ ) wakt il
mewt tagħhom ; toe come to pray in
t/ii8 Holy place, ahna nigu nitolbu
(nagħmlu 1-orazioni) f dan il-loc mkad-
des; IJoly ^oaier, Ilma mbierec; (he
Iloly writ, li Scrittura mkaddsa ; the
Iloly Ghosty li Spirtu Santu ; Mary, is
God'a Iloly Moiher^ Mariahia li mkad-
dsa Omm Alla.
HoLY ALB — fosta tal campanja
(fl-Inghilterra).
HoLY ALLiANOB— alleanza, ftehima
jew għakda li saret bejn l-Imperaturi
tar-Russia u tal Àustria flimchien
mar-Re tal Prussia, fis-26 ta Settem-
bru 1816.
HoLY coAT— il-libsa, biċċa wahda,
bla ħjata li chellhu fuku Sidna Gesii
meta kabduh għal passioni ; u li meta
neżżgħuh biex isalbuh is suldati gha-
mlu ix-xorti biex jaraw min jeħodha.
HoLY Cross— is-Salib Imkaddes.
HoLY oRoss DAY — il Fcsta tal esalta-
zioni tas-Salib.
HoLY Family — is-Sacra Familja
(San Giusepp, il Madonna, u 'I Bam-
bin ; Santa Elisabetta, Sant*Ànna u
San Ġwann).
HoLY Fathbr— chif I-Inglisi isejħa
lill Papa (f loc Saucte Puier).
HoLY FiRB — in-nar li ikabdu fil
cnisia f Sibt il Għejd fil għodu.
HoLY Ghost jew Holy Spirit — li
Spirtu Santu.
HoLY HERB— ħaxixa, il Verlena offi,-
cinalia,
HoLY LAND— il Palestina, it-Terra
Santa.
lIoLYOFPicB— l-InquisizioniO-inghi-
sizion).
HoLY OF HoLiBS — iB'Sancta San-
ctornm jew dac il-Ioc fit-tempiu tal
Lhud li ħadd ma chien jista jidħol fih
hlief is-Sommu Sacerdot, u dana biss
darba fis-sena.
HoLY ONB— Alla I-Imbierec.
HoLY ORDBRS— ordni sacri.
IIoLY PLACBs - il Loehi Santi ("tal
Palestina, il lochijiet mnejn għadda u
fejn chien Sidna Gesu sa chemm ħa il
passioni u miet.)
HoLY RoMAN Empirb - dac I-Impera
Tedesc (tal Germania) li chien beda fi
żmien 1-ImperaturOtbo I,fis-sena 962.
HoLY ROOD— Salib, Crucifiss.
HoLY RooD DAY—il fcsta tal Esalta-
zioni tas-Salib.
HoLY saturday— sibt il Għejd.
HoLY SBAT— is-Santa Sede, il papat,
irrenju jew is-saltna tal Papa.
HoLY-STONB— gebla tal mola actarx
ftit ratba, li jusaw abbord biex jo-
għorku il cverta biha, floc broxc;
togħroc bil gebla holy tttone.
HoLY Thursday — -Ilamis ix-Xirca ;
(fil cnisia tal protestanti, nhar Ijapaif.
HoLY WATBR — Ilma mbierec ; holy
Digitized by
Google
SOti
-681 -
BOM
^eater iioup^ holy water Btoek^' holy wa*
ier etone jew holy water vat, ħawt tal
ilma mbiereo ; hàly water ^prinkler^
àsperges ( dac li iroxxu 1-ilma mbierec
bih.)
HoLY wBBK^il Gimgħail Obira* jew
1-i^ħar wahda tar-Bandan; minn Hadd
il Palm sa sibt il Oħejd.
HoLY wRiT —is-Sacra Scrittara.
HoMAOB — kima ; to do^ jew to pay
homage^ tati kima.
HoMAOB — tati kima ; to her areat
Neptune honiaged allhis etreame^ lil cbir
Nettnno tagħha taw kima iz-xmajjar
collha, (Cowley).
HoMAQBABLB^li jati kima, li obli-
gat jati kima; he ishomageable to none
there^ ha m*ha obligat jati kima lil
Itadd hemm.
HoMAGBB— vassallysaddita, wieħed li
ha obligat jati kima (jobdi a jirrispet-
ta) isSinjur jew il Cap tiegħu.
HoMALANTHUs — xorta ta ħaxix li
jaghmel il fjuri bojjod mir-razssa tat-
tengħud.
HoMABus-^xorta ta awwist.
HoHB— dar, pajjis jew l-art li fih
titwiled, jew mmn fejn tcun mnissel ;
il patria ; il kabar ; Is:itut (tal carità
eto.) ; tal pajjs ; tal post ; looali
(m'hux esteru, ta barra, jew ta pajjisi
oħra^; bid-dimis, sewwa sew; sa 1-aħ-
har, oollu; collu chemm hu ; he is gone
home^ mar id-dar ; liow long liave you
been away from Iwme ? chemm ileo
niekes minn pajjiseo? England is your
home^mt mill-Inghilterra (l-Inghilter-
ra hia il patria tiegheo); thi$ is our latest
homei dan hu il kabar tagħna ; soldiers
liome^ Istitut fejn jiltakgħu is-suldati ;
orphans /i07;}e,i8titut ghai-tfal Itiema,
orfanotrofiu ; they have to discuss our
hotne affairs first then take up the
foreign^ l-ewwel għandhom Ciridu) id-
disoutuCjitchelmu fuk eto.) raffarijiet
tagħna ( ta paijisna) imbagħd jeħdu
I-affarijiet ta oarra ( tal esteru ); to
strike /wme, tolkot sewwa, bid-dimis,
esatt; 1 cannot speak him home^
(Shikespear, Cariolanus)^ raa nistax
inchelmu sewwa (chif irrid, li nfehmu
sewwa, rasi u rashu) ; io drive a nail
Iwmef iddaħhal musmar sa gewwa
nett, sewwa,ooIlu ohemm hu; at home^
id-dar, fil pajjis (f-pajjiseo) ; oomodo,
għal kalbeo, cuntent ; ril be at Iwme^
ncun id-dar ; at home we do not do «q,
pajjisna ma nagħmlux heoo ; he feels
quite at home tf^erei . kiegħed -tajjeb
ħafna (comodu, dara etc.) hemm ; at
Iwme in^ jew with^ anything^ taf tajjeb;
he is at home now with our places^ issa
jafhom tajjeb il postijiet taglma ; she
is at home in ihe French language, tafu
tajjeb il Franois ( taf titohellem eto.
tajjeb bil Frànois) ; to come home^
tirtira ( tmur id-dar ), meta tinkala
l-ancra minn looha, fir-rih u bil kaw-
wa tal ourrent; to come home to a per-
son^ tmiss, tolkot, kalb zi ħadd ; io
make one*s se\f at home, tcun kiseo
f dareo meta tcun fdar ħadd jeħor;
make yourself at home^ tisthix, compli,
kis li hawn dareo ; to bring one's self
homCi ti^bor li ioolloo mitiuf ; home^
blow, dakka sewwa, bid-dimis.
HoMB BomiD — miimum id-dar
(mħabba fit-temp eto.)
HoHBBBED— tal pajjis, mwieled fil
pajjis.
HoMB-DRBWBD — magħmul ( misjur
etc.) id-dar.
HoMB oiBOLB — ilfamilja.
HoMB FELT — ta gowwa, tal kalb,
sigriet.
HoHB-RULB— Autonomia, Gvem re-
sponsabbli, Ovem f idejn in-nies tal
pajjis magħżula mil poplu.
HoHB-siOK— li ma jixtiekx ħlief li
imur fdaru jew fpajjisu; mixtiek
għal pajjisu.
HoHBLBss— bla dar, bla pajjs.
HoMBLiKB — bhad-dar. ^
HoHBLiNBSS— ħlewwa, umiltà, mgi-
ba ta wieħed minn tagħna ; mgiba ia
wieħed li m*hux cburi.
HoHBLiNG — nativ, wiehed li ioun
tal pajjis, mwieled fdio l-art.; the
homelings of the Island of Gozo are
caUed Ġozitans or Maltese^ in-nies t^
Ohawdex, isejħulom Ohawdxin jew
Maltin.
HoMBLOT — għalka, ġnien, ta ma
dwar dar jew palazz.
HoMBLY — tad-dar, minn tagħna ;
86
Digitized by
Google
fiOM
-662-
HOM
tnliQz oburi ; li la bu Babiħ u ankas
icreh (ħobż u ġobon),
HoMB-MADB— magħmul id-dar, tad-
dar.
HoMBR — hamiem m^hallem li imur
id-dar tiegħu meta icun mitluk mil
bogħod.
ĦoMBBio > tal poesi jew chitba
ĦoMBBiOAL) tal f Hieta Ġmeru.
HoMBROLOGT — studiu fuk il poes'i
chitba etc. tal poeta Grieo Omeru.
HoMBSPBAKiNa— diretty lijolkot^ li
jintkal biex wieħed jifbmu sewwa,
(cliem ċàr dirett għal zi ħadd biez
jifhmu sgur li hu għalih).
ĦoMB BTEAD — id-dar fejn wieħed
jokgħod (bil ġnien, ġardin etc. tagħ-
ha)-
HoMB WARD — lejn id-dar, lejn il
pajjis jew I-art fejn titwieled ; home-
ward bound, bastiment etc. li icun sej-
jer għal pajjsu.
HoMioiDAL — tal ktil ; he is affecUd
' mth liomicidal mania^ għandu manija
(genn biss) għal ktil, ( ma iridz ħlief
joktol biss).
HoMioiDB — omicidiu, ktil tan-nies
jew ta bniedem jeħor ; kattiel ; he is
an homicidCi dac omicidai kattiel (ka-
tel bniedem jeħor ).
HoMiFOBM — li għandu (ta) ghamla
ta bniedem ; fgħamla ta bniedem.
HoMiLBTio 7 tal omelia, tal prie-
HoMiLBTiOAL ) tca jcw prietchi.
HoMiLBTios— is-sengħa tal prietchi
( tal predicazioni ) il hila li wieħed
icollu li jolkotil kalb u ifihem sewwa
bil prietchi tie^ħu.
HoMiLiST— min jicteb jew jagħmel
Omelji; predicatur.
HoMiLT— omelja fprietca ta Iskof
eto.> prietca, discors, tifsir etc. fil
onisia jew fuk ħwejjeġ tai cnisia jew
għeżies ; prietca, twiddiba ta missier
(lil ibnu etc.); as I have heard myfa-
ther deal out in his long homilies^
(B^ron, Cain\ zħin smajt il missieri
dejjem sejjer jipprietcali u i^ħejdli
(iwiddibni) biez jiftaħli ghajnejja.
HoMiNO— mawrien lura lej'n id-dar,
meta il ħamiem li icun mrobbi u
mgħallem għal apposta wara li icun
meħud u mitluk minn postijiet fil
boghod j'arġa imur lura u isib il post
tiegħu minn fejn icunu ħaduh jew
kegħduh.
HoMiNT — għasida tat-tkiek tal
kamħirrum ; tkiek tal kamhirrnm
mgħolli (minestra, tisjir tat-tkiek tal
kamħirrum).
ĦoMMOO — għolia ighira, borġ.
HoMO— bniedem ; Ti stess.
HoMooBNTRio — li għaudu li stess
centru jew nofs.
HoMOCBRBAL — ħuta U għauda it-
tebkat ta demba daks wieħed ( ta li
stessdaks).
HoMooHROMOus— li għaudu il fiuri
ta (żocc wiehed) ta li stess lewn.
HoMCEo— bħal; li jizbeħ.
HoMCEOMBTRT— zebħ fil bcejjeċ.
HoM(EOPATHT — omeopatia, il cura
ta xi mardij'et bi ftit medicina (b'dożi
żgħar ta medicini) ; il fehma li zi
mardij'iet ta x*uħud jitfej'ku b'medici-
ni li igibu li stess marda fħadd jeħor
li ma icolluz rainn dic il marda.
HoMOOBNB— li jakbelma, ta għam-
la wahda.
HoMOOBNBAL ) " jakbel ma, ta li
.. y stess għamla , ta
HoMooBNOus j għamla waħda.
HOMOOBNEALNBSS >
HoMOOBNBiTT > zcbh, kbil ma.
HOMOOBNOUSNBSS)
HoMOOBNB8is—it-tnissil ( tal pianti
jew tal annimali) ta li stess zorta
jew razza.
HoMOORAPH— is-sinjalar (cliem jew
telegrafi* biez jiftiehmu l>ejniethom
mil bogħod) tal militari (suldati etc.)
b'mactur abj'ad ; chelma jew oliem
bl-Inglis etc. li jinchiteb li stess, iżda
ma ifissirz ħaġa waħda, ngħejdu ahna
bħal chelma^tr, li bħala aggettiv
tfisser ^'sabih" u/atr bħala nom tfis-
ser "fiera".
HoMOioustAN — li għandu natura
waħda, ta li stess natura.
HoMOLoaATB— ticconferma, tappro-
va; thalliy tippermetti; tgħejd li ħeoc
icun, twettak; tgħaddi.
HoMOLooATiON — twcttiky wetkBy ap-
provazioni.
Digitized by
Google
ààà
- 6^8 -
m
fioMoiiOĠRAPHio— H iżomm (li għan-
du li stess proporzionijet, gliad-daks
ħxuna eto.
HoMOLOGUH— li stess or^anu jew
biċca mil gisem li għad li hia ta għa-
mla differenti fii annimali isservi
iżda għal li stess ħaġa (ta^hmel li
stess xoghol jew isservi għal li stess
xogħoly bħal liomolocfy (ara).
HoMOLOOY--xebħ ta li stess organi
(bcejjeċ tal gisem) fil bniedem, anni-
mali u tjur ; bħal ma ngħejdu ahnaj.
id-dirgħajn tal bniedem, is-sakajn ta
kuddiem tal annimali ta erba sakajn,
il gewnaħ tat-tjur, li chif igħejdu
Darwin u oħrajn huma ta li stess
għamla jew gejjin mil li stess nisel
(maħrugin xorta wahda mil gisem).
HoMOMORPHOus— ta It stess, jew li
għandu li stess, ghamla.
HoMONTM — omonimu, chelma li tin-
kara jew xi drabi tispelliha ucoll li
stess bħal chelma oħra iAda li ma
tcuux t6sser li stess hata, bħal bcar u
hear — bear stfisser '* iggib ** u bear
tfisser '* ors ".
HOMONTMIO l . I • •
HoMONYMIOALr"'^'"^"^"^*-
HoMONTMOus — li għandu li stess
leħen (lijinkara xorta waħda) iżda
ma ifissirx li stess ; ambigwu.
HoMONYMY— xebħ fil leħen u*I chit-
ba; cliem jew chelmiet iżda' li icollom
tifsir diiferenti (li ma icunux ifissru li
stess).
HoMoousiAN'-ta li stess sustanza,
consustanziali, li għandu li stess es-
senza.
HoMOPATHY— simpatia ( ħass ta li
stess haġa bħal ma icun ihoss ħadd
jehor. )
HoMOPHONE— ta li stess lehen, ittri
jew sinjali (chitba) li ^bandhom li
stess leħen ; (chelmiet h jinkraw bli
stess leħen) bhal heir (werriet) u air
(aria).
UoMOPHONous-t^ leħen wieħed ( li
stess); chelmiet li jinkraw xorta waħ-
da iżda ma iGssrux li stess ; air u heir
(aria, u werriet) huma homophonous
words.
HomophoNy — zebħ fil leħen; leħen
fta dakk ta. strument eto. ) xorta
waħda jew li stess ħaf^a.
HoMOPLABMY— xebħ cbir ta iewġ
t>ianti ħxejjex li ma iouuux iżda ta
i stess razza jew iamilja.
HoMOPLASTio — ta għamla bħal ;
magħmul bħal.
HoMOPTBRA— dud, bħal kamel jew
dud tas-siġàr etc.
HoMOTAXiAL— bħal (strati) li għan-
dhom li stess żmien, ta epoca waħda;
fossili (li jinsabu fil blat) ta żmien
wieħed, li saru f epoca waħda.
HoMOTONOus— (maixlijiet) li stessi li
joctru, ibiddlu etc. li stess.
HoMOTONY — bhal motwtony (ara).
HoMOTYPB— ha^a (biċċa mil gisem)
li takbel (isservi għal li stess ħaġa)
bhal oħra.
HoMUNCULUs— ragel kasir, nanu.
HoN. — f loc IJonourable (ara).
HoNCKBNYA — iscm ta ħaxixa tal
baħar ( burdlieka tal baħar ) heco
msejħa minn Ilonckeny^ Botanicu
Tedesc.
HoNDURAS— xorta ta cawba fnjam)
li jigi minn Ilonduras (republica tal
America tan-Nofs).
HoNB— mejlak, ħaġra tal mejlak;
dewmien, telf ta żmien ; withxfut hone
(Legends of the Iloly Rood^ 109) minn
għajr telf tu żmien, bla dewmien,
malajr malajr.
HoNB — tmejlak ( tgħaddi fuk il
mejlak, mus eto.) can you lione these
two razors for me, tista tmejlak
(tgħaddili fuk il mojlak) dawn iż-żewġ
mwies tal-Ieħja.
HoNB— tocrob (tixtiek wisk) għal
ħaġa ; lamenting^ honing iJie opportu-
niiy to see her, f Barton, Anatony of
melanchol^)^ ji ngħi u jocrob biex chiecu
jara chif jagħmel li icun jista jaraha.
HoNEST — onest, sewwa, tar-ruh ;
he is a downright Iwnest man^ ragel
onest (tar-ruħ) chemm jista icun ;
9/1^ is an honest woman^ dic mara tal
galbu fmara ta darhaj ; he is the only
honest soid there^ ma hemmx hliefu
onest (galantom jew ragel sewwa)
hcmm ; jew hu biss li hu ragel sewwa
(onest tar-ruħ j bemm.
HoNEST — tunura, tagħmel unur;
Digitized by
Google
m
-684 —
fiotf
Sir AmorouB/ you have onested tny
lodffing with your presence, (Ben Jod*
sonfSiUnt Woman)^ Sir Amorous, inti
għamilt unur id-dar tieghi bil persuna
tiegħeo, (ghamitli unur billi gejtni
gewwa dari).
HoNBSTATB— tunura, tagħmel unur.
HoNESTLY— onestament; is-sewwa;
bl-onestà; to deal honestly^ timxi (tagħ-
mel negozin etc.) bl-onestà (chif in
hu xierak, sewwa, bir-ruħ jew ta
bniedem tar-ruħ); fedelment, chif in-
ħossba f kalbi ; / tell you honestly tliat
I don't like that niany ngħejdleo since-
rament li ma għandix grazia miegħu
lill (ma jogħġobnix) dao ir-ragel.
HoNBSTY — onestà, is-sewwa; I don't
question your honesty, jena ma nid-
dubitax mil 1-onestà tigħec (naf li
inti ragel jew bniedem sewwa) ; ho-
neety, ħaġa xierka, xerkayConvenienza;
ħaġa li tmur jew tizrak; it is not hone-
Bty in me to speak about wliat I have
keen^ (Shakespeare, Othelh, IVJ), ma
jixraklix (ma hix ħato xiorka għalia)
li ngħeid jew nitchellem x'rajt; hoiws-
iy is the best policy^ I-onestà bia
1-aħjar jew I-isbaħ pulitca«
HoNBY — għasel ; tgħalli, tagħmel
ħelu; għażisa, ħelwa; tal kalb; he then
entreats his dear honey to pcrjure her-
self, (Maeaalay, History of England),
imbagħad bu jitlob bil ħniena (bil
ħrara) lil għazisa (lil ħelwa) ta kalbu
biex tieħu (tagħmel) g^urament falz.
HoNBY BADOBB— annimal li igħix
bil għasel.
UoNBY BAO— dio il biċċa bħal xcora
fil gisem tan-naħla fejn icun il għa-
sel.
HoNEY BBE - naħla.
HoNBY BizzARD— isem ta tajra jew
għasfur, bħal kird in-naħal.
HoNBY-coMB— xehda għasel.
. HoNBYOOMB MOTH — xorta ta duda,
bħal camla li tagħmel ħsara cbira fix-
xehdiet tan-nanal, ighedula ucoll :
GaUeria cerella jew Galleria alrcaria.
' HoNEYOOMD RiNo woBM — xorta ta
falza li titrabba fir-ras.
HoNBY coMBBD — mtakkab, collu
ħofor jew tokob, mittiechel bhal
oanna ta xoubetta kadima.
HoNBY DBw— it-tabacc (sticchi) tan-
nigret; werak tat-tabaco stivat u ip-
pressat mxarrab fil għasel jew fis-
su^u tal cannamieli.
UoNBYBD— mgħassel, bil għasel.
ĦoNBYDNBSS— ħlewwa.
HoNBY FLOWBB— il meliantus (il
mamma iejża).
HoNBY HARVBST— il ġbir tax-xehdiet
tan-nahal biex jagħsru niinnhom il
għasel (xogħol li actarx isir fil ħa-
rifa).
HoNBY HBAVY — tkil u ħclu bħal
ngħas ; enjoy the honey heavy dew of
slumber (8hiikt*Hpear, Julius Caesar\
gawdi il ħlewwa tanngħas tkil u
ħelu.
HoNBYLBSS — bla għasel; m'hux ħelu
li ma fiħx piacir.
HONBY-MOON (HONBY MONTH)— I-CW-
wel xahar tal għarajjes wara li itejġu
li actarx ighaddnh jivviaggiau jew
imorru jagħmlu żiajjar lil ħhiebhom;
jew 'I hawn u l-hemm.
UoNBY-MOUTHBn — b'fommu bil għa-
sel; li ghandu cliemu ħelu ; if I proce
honey'mQuthed let my tongue blister
(Shakespear, Winters 7{iM j^^cc jena
ncun ħelu fi cliemi irrid Isieni jintefah
(ruuit'ata jew nfafet).
HoNBY-BTALK — fjur jew zocc tas-
silla.
HoNBY-sucKBRS— għasafar (li iħob-
bu il għasel).
HoNBY-suoKLB— xorta ta pianta li
tixxeblec, tagħmel fjuri ta lewn
aħmar icreh minn barra u isfar minn
gewwa, igħejdulu ucoll Caprifolium.
UoNBY SWBBT — għażis fcrm, ġojja
tal kalb ; jirythee, honey sweet husband,
let me bring thce to Staines (Shnkeii-
pear, Ilenry V), nitolboc, għażis tÀ
kalbi zewgi, ħallini nieħdoc (fi) Stai^
nes.
UoNBY TONOUBD— ħelu fi cHemu.
HoNBY WARB - iscm ta haxixa.
UoNBY woRT— isem ta ħaxixa Ybħal
fidlokkom) li minnha hemm żewġ
xorta li huma maghrufin bl-isem ta
Cerinthe major u Ccrinthe minor.
HoNO— isem ta fabbrica (fabbrichi)
fil belt ta Canton fiċ-Cina, hong mer.
chantSf mercanti t«I Hong (fiċ-CiQa^
Digitized by
Google
m
-666 -
ào^
H chiena tnax u li dawn biss chel-
Ihom is-setgha (chiena jistgħa) jic-
Gammerciau roal Europa — dan il
privileġġ iżda spiċċa ( tneħħa) fit-
trattat tas-sena 1842.
HoNiBD— mghassel, mgħotti, mimli
jew collu għasel ; ħelu (cliem etc.) li
iħajjar.
HoNiTON — xorta ta bizzilla li tin-
ħadem fuk id-disinn mwaħħal ma
mħadda, bit-tokob t«l labar u biċ-
ċombini ( bħal bizzilla ta Malta )
msejħa hecc għaliex din il bizzilla
tinħadem wisk min-nies tal belt ta
Iloniton (fil Contea ta Devon, I-Ingbil-
terra).
HoNOR— ara honour.
HoNORARiUM — ħlas ta tubib, avucat
etc.
HoNORART — onorariu, |;ħal I-unur
biss ; honorary office, ufĦciu onorariu
(xogħol li wioħed jagħmlu għal I-unur
biss) ; • lionoraiij secretari/, segretariu
onorariu (li ma icunx efifettiv).
HoNORiFio— onorificu, talunur; li
jati jew jagħmel unur.
HoNODR-unur, gigh, kima; orna-
ment, ztna; tkim, t^iti unur, tunura,
'tweġġagh jew tati gigb ; titlu ta
unur (Sinjuria); gxve your chief the
honour due to him^ ati lil Cap tiegħec
il kima collha li ħakku (li tmissu) ;
I take this as a rfreat honour^ jena
dana għalia nistmaħ unur cbir ; /
have great honourfor /nm, jena għan-
di stima cbira għalih ( nirrispettah
ħafna); she has lost her honour now,
issa tilfet gieghha (id-disunurat ruħ-
ħa) ; he has been raised togreat honoursy
ghollewħ ( tala ) f unuri (f postijiet
għolijin jew ta dinjità) cbar ; Mary is
one of the ladies of hononr to the ptin-
vess, Maria hia waħda mid-dami
d-onore tal principessa ; Ilis Ilonour
the Chief Justice, Sua Signoriail pre-
sident (jew 1-ewweI Mħallef) tal
•Erati ; he shook the sacred honours of
his heady (Dryden, Ilomer, Iliad f),
neħha I-unari (id-decorazionijet etc. j
li chellu fuk.rasu ; he nentfor honours
in that science examination, chien mar
għal għola grad fl-esami ta dic ix-
xienza ; debt of honourtdejn li isir fuk
il-Ioghob /logħob fuk il chelma) ; •
honour brightl fuk chelmti, fuk I-uuur
tiegħi ; let me see it, ril scnd it to you
hack to morrow, honour hright I ħallini
(tini) narah, narġa nibgħatulec għa*
da, sgur, fuk I-unur tiegħi \\ to do
the honours, tcun f ras il mejda ftkas-
sam int fi pranzu) ; honour thyfatlier
and thy mother^ weġġegħ (ati gigħ)
lil missiereo u I-ommoc ; fear God,
and honour the King^ ibża mn*Alla u
ati kima (unura jew ati gigħ) lir-Be ;
hofwur me with your comnuinds, ono-
rani bil cmandi tiegħec ; to honour a
bill, taccetta u twiee^ħed li tħallas
cambiali malli tagħlak.
HoNouRABL^ — onorevoli, bil giegħ,
tal unur ; titlu li jatu (għandhom) il
il cunsiljeri ; Hight honourabley eccel-
lentissimu (tittu li għandhom il Conti
u xi persunaggi tal Inghilterra ) ;
hjuourahle, tal gigħ, li ħakku gigħ;
marriage is honourable in flM(Hebrea8),
iż-żwieġ hua ta min jatih gigħ
(jistmah) fcollox ( għal ċollox jew^
b* cull mod ) ; honourable, decenti,
chif jixrak, chif imur, pulit, bil ma-
niera collha, li jixrak ; he^ when he
play at tables chides tlie dice in honour*
able terms, (Shaknpear, Love's labours
lost), hu, meta icun jilgħab fuk il
mejda jincorla mad-dadi bil maniera
collha (m'hux ta pastas) ; h^ is in
receipt ofan lionourable salary nou\ issa
għandu salariu tojjeb*(li jixraklu, li
jista iżomm ruħu tà persuna cbira
lihu).
HoNOURABLBNBSs -*- uuur, giħ, ri-
spett, fama.
HoNOURABLY-blunur ; ta bniedem
li għandu I-unur, bir-rispett, bil kima;
the noble lord viost honourahly did up^
hold his word'y ( SlukfSpettr, Jx)ve*s
labour's lost)^ is-sinjur nobbli żamm
chelmtu ta bniedem tal unur li hu ;
the reverend abbot^ with all his convent^
honourably received him, (Shakespear^
Ilenry VIII), ir-Reverendu Prior mal
patriijt l-oħra collha tal cunvent lak-
għuh bil kimà collha; do this message
honourably, għamel dana ( din il fa-
cenda etc.) ohif jixrak sewwa, chif
imur.
Digitized by
Google
fioii
666 -
àoĠ
ĦoNOUBANOB — il kima li wieħed jati,
il gih li wieħed icollu ghal (lejn) ħadd
jeħor,
HoNouREB— min junura, jati unur,
kimajew giegħ.
HoNOUBLESS— bla unuri bla gigħ.
HooD— cokka, barnuż, capoċċ ; ix-
xidd (tilbes rrasec) il barnuż jew il
capoċċ ; a womans riding hood^ libBa
twila ta mara għar-rchib ; a womans
hood^ scufia ta mara ; all hoods inake
not monks^ m'hux ic-cokka li tagħmlec
patri ; hood^ cappun ghar-rjus il ga-
miem eto. tal ġoga fl-insib ; hood^ lib-
sa tal-Iuna etc. għal canun ( biex
igħattu il canun biha) ; hood^ ic-celu
ta oaiTOzza iew il roantici li jista jit-
niżżel u jittalla (jinżeru jitla) cuU
meta trid.
HooD — chelma li iżiduha man-nom
jew ma chelma oħra biex turi stai
jew condizioni^ jew carattm^ bħal:
woman mara ; wotnanhood^ li stat ta
mara ( iż-^«mien li fih tcun il mara ;
child, tifel ; chiltlhood^ tfulia ; kniijht,
cavalier; knighthood^ condizioni jew
carattru ( rank jew ufiiciu, post etc. )
ta cavalier.
HooD OAP — xorta ta bumerin bil
għalla Cjew bil capoċċ fuk rasu).
HooDBD— mghammad, liebes il ca-
poċċ jew il cappun (bħal gamiem etc.
li icun fil ġoga fuk il mansab).
HooDMAN— dac li fiMogħba tat-tfal
li igħejdulha '^tigieġa għamia" icollu
għajneih mgħottia jew dac li icun il
•'kattus."
HooDHAN BLiND — tigicġa għamia,
logħba.tat-tfal meta wieħed icollu
għainejh mogħttia jew icun mgħam-
mad u irid isib u jakbad lil wieħed
mil I-oħrajn, oħrajn igħeidula ucoll
hlindmana huff.
HooDOCK— ta xħiħ, xhiħ, ta wieħed
idu magħluka, għadma.
HooDwiNK — tghammad, tkarrak,
tidħak bi, tghabbi, tgħatti ; /70, 1 say,
and hoodwink hi8 head, (P. HolUnd),
mur, għedtlec u ghammadlu rasu ; I
found^ at last^thatl was tohe hoodwinh-
ed, sibt (cxift) fl-ahhar li chienu sej-
rin ikarrku bia (idaħħluni fix-xcora,
jagħmuui eto.;; tlie prize Vll hring
thee shall hoodwink this mischance,
( bliakfspear, TcmpeetJ, ir-rigal li
ngiblec igħatti (ipatti għal din id-
disgrazia).
HooF — difer ta bhima; annimal ;
to Oeat^ jew jiarf tlie hooJ\ timxi, tig-
gerra bil mixi; tħuf ; timxi bħal bhej-
jem.
HooF BOUND— żiemel li icollu riġlejħ
ta kuddiem juġgħuħ.
HooF PABiNo KNiFB — sicchina tan-
nagħàl iż-żwiemel biex ikatta u jir-
ranġa id-dwieter.
HooF 8HAPBD — H gcj bħal, H għandu
għamla ta, difer ta bhima.
HooFBD— li għandu id-dwiefer, bid-
dwiefer.
H00FLB88— bla dwiefer.
HooK — grampun ; ganċ ; rampil,
sunnara ; nassa ; conca, ( siuchma
magħwġa bħal mingel ), ċurchett ;
takbad b'ganc jew tigganġa; takbad
b*rampil ;.takfol il curchetti ; tgħaw-
^v^ġ > ghalka miżrugħa senteju wara
xulxin; brazzoll, jew majjera mehaw-
ġa tan-nahħa tal prua ta bastiment
eto. ; afishinq hooic^ sunnara ; hang it
on the hook, dendlu fil ganċ; shepherd^s
hook, bastun (mgħawweġ fit-tarf) tar-
ragħajja ; by hook or by crook, bis-
sewwa jew bid-dnewwa; offthe Iwoks,
sturbiat, confus, misrum, mfantas ;
he is easily pat ojf the hoolcSf malajr
jitfantas (jeħu fastidiu minn xejn^
to go offthe hooks, tmut; on ones own
hook, minn raj dac li icun ; / have
done it on my own hook, għamiltu dan
minn rajja (minn żniedi) ; to hook it,
taħseb, terħila bil ġiri ; when he saw
me coming he hooked it, meta rani gej
ħarab (rħiela jew telak jiġri^.
HooK AND EYB— curchetti ( rgiel u
nisa ).
HooK bbakbdI bil munkar mghaw-
HooK BiLLBDJ weġ bħal ganċ.
HooK LAND — art, raba, mi^rut u mi-
żnih cull sena.
HooK N08B — mnieher mgħawweġ
(bħal dac tal pappagall).
UooK 8QUID— xorta ta clamar (tal
baħar).
HooKAU— pipa cbirai bit-tKbu tal-
Digitized by
Google
fioo
-687-
HOO
lastcu rioo kosba eto. għal tnoghdija
tad-duħħan mil I-ilnoa ; rghile.
ĦooKBD - bil ganċiet^ bil grampuni,
bil curchetti ; mghawweġ l>ħal ganċ
etc.
HooKBD TooL — scarpell tal marmu-
rar jew dac li jaħdem fi rħam ; sic-
china tan-nagħàl (iż«-żwiemel etc).
ĦooKBDNBSS— tgħawwiġ, liwi, bħal
tal ganċ etc.
ĦooKBB — bastiment ( Inglis jew
Olandis) tal kluħ b'arblu Wieħed; nal-
Hel.
KooKiNG— ganċjar, kbid bil ganċ,
jew bi grampun ; kbit bil curchetti ;
liwja jew tgnawiġa bħal tagauċ jew
jew granpun.
ĦooKT — tal gancijiet, grampuni
otc. ; collu gancijiet, grampuni etc ;
li gej bħal (li ghandu ghamla ta)
mhieħer ta pappagall ; look at h\$
hoolcy nose (llood, Miss KilmanseggX
ħares lejn li mnieħer tiegħu aquilin
(bbal munkar, t*ajcla jew il pappagall).
HooL — kozra ta miżwea ta piżella
etc.
HooLY— li imur bil mod, attent, li
jaħdem bil kajla; hoohj and fmrly^
bil mod il mod u bil.grazia ; kajla u
sewwa ; let ihe chair down^ and draw
itvp hooly and fairly etc. (Seotf, AtUi-
quary^ Chap. VIII)^ niżżel is-siġġu u
ressku kajla kajla u sewwa chemm
chemm.
Hoop— circu, circhett, circu tan-
nisa ; għajta, twerżika ; twaħħal pew
tkigħed ic-circhijiet f bittija,tgħajiat,
twerżak ; iddawwar ( tkigħed jew
tagħmel ma dwar...) ; a hoop ofgoUly
apaltry ring (Shakespear, Merchant
of y'enic^)^ circu (ħolka) tad-deheb,
circhett żghir ; thc bnlgc hoop^ is thc
hoop ncarcst thc swcll ofa rasff^ il
" balge hoop " jew ic-circu il cbir
(l-acbar circu) hua dac ic-circu li
icun dwar iż-żakk tal bittia ; wc havc
rtin ihcm all down with hoops and holas
{Bishop Parker), sakniehom (chec-
cejnihom) collha I-isfel bil għajjàt ;.
who is to hoop this pail f min flejj'er
idawwar bic-circhiet dan il barmil ? ;
henceforth thon shalt hoop his body
more wid^ the einbraccs (Shakespear, |
Winter^s Tale)^ roil-lum il kuddiem int
iddawwar bit-tgħaniek ( tgħanku,
jew iddawar dirgħajo miegħu actar^;
andthey shrickedandhoopedi{ijh%ne%r)f
u huma għajtu u werżku.
Hoop— isem ta għasfur (taj'ra^) id-
dakkuka tal pinnaġġ (igħejdulha uooll
Hoopoo).
Hoop-A8H*isem ta siġra.
Hoop-BBE— xorta ta nahla.
HooPBBNDiNG MACHiNB ~ macua, biċ-
ċa għodda tal buttara fej'n idawru io-
circhijiet.
Hoop coiLiNo iiAOHiNB^romblu fejn
il buttara iżommu marbuta ic-cir-
chij'iet biex dawna jeħdu il kaghda
sewwa.
Hoop CRAMP — biċċa biex iżomniu it-
truf tac-circhij'iet marbutin fuk lul-
xin ("ħalli it-truf ma iżolkux^.
Hoop DRivBR— spassell (biċċa għod-
da tal ħadid jew injum tal buttara, li
biba iniżżlu f-isfel j*ew j'iccargaw ic-
circhijiet f bittij'a).
Hoop iRON— arietta, ħadid (slrixxi)
ċatt għac-circhij'iet.
Hoop LOOK — ir-rabta tar-rjus tac-
circhijiet.
Hoop PLANiNO MACHiNB — ċana ghal
virghi tac-circhijiet (biċċa għodda tal
buttara).
Hoop POLE— lasta ( zoco tas-siġar
tal frazxnu jew tal gewż) għal ktiegħ
j'ew serràr fvirghi għac-oirchijiet.
Hoop RiviNO MACHiNB — macua
(^hodda tal buttara, sicchina etc.J
biex joforku il virghi għao-circhijiet
tal btieti.
HooPBR— isem ta taj'ra bajda b*sa-
kajha suwed— bħaz-zinna li tinsab
fl-artijiet chesħin (Irlanda, Scandi-
navia etc.) ; min jaghmel u ikigħed
ic-circhijiet f bittia, buttar ; is hc a
tailor, a tinker^ or a hooper? xinhu
ħajjat, caldaran jew buttar ?
HoopiNO — xogħol tal buttàr, tke-
għid ta circhiet 61 btieti ; għajjàt.
HoopiNo oouoH — soghla convul-
siva.
Hoopoo l għasfur ftajra^ id-dak-
HooPOB ) kuka tal piunaġġ.
HooT — tgħajjat għe I... tffħajjat
wara xi ħadd biex ticculjunah jew
Digitized by
Google
HOO
-- 68d -
HOO-
biez tinsn]tah, tieħu (bniedem eto.)
bil għajjàt u bit-tpexpix ; tghiijjat
bħa! cocca ; tagħmel leħen ta cocca
(meta tcun takra jew titchellem);
għajjat, tpexpix ; / cannot wear these
good thinga without being hooted at
'(llichardson, Pamela, letter^i), ma
nistax nilbes dawn il ħwejjeġ tajbin
li in-nies ma igħajtuz warajja (li ma
ighaitulix, għe ! ; hoot him oat o/ the
dV^XShakeftpear, CariolannsJ, oħor^^u
il barra mil belt bil ghajjàt (bit-tfal
eto. igħajtu warajh); the owh have
hooted ali night (Wordsworih, Idiot
boy\ il cocc għajjat IMejl collu ; he
was tvelcomed with the hoot of the
rabble^ lakgħuh bil għajjàt tal poplu
baxz (tal plebiglia).
HoovB --isem ta marda ta h* stoncu
tal bhejjem, li issir billi jeclu bosta
ħaxiz u heoc li stoncu taghhom jin-
tefaħ bil gas.
HoovBN— marid bil ( li għandu il
marda tal ) Iloove (ara).
Hop— takbeż fuk siek waħda; tim-
zi siek iz-zopp (jew zichizopp), timzi
'takbeż bħal ma jimzu l-għasafar;
kabża fuk siek waħda ; takbeż ("bħal
ma inhossu id-demm zi drabi li jagħ-
mol iil vini jew gewwa finha), timxi
izzappap; izzappap; tisfcu, tħallat
jew issajjar bil hops, (haxixa morra li
iħaltu mal bin'a*, tiġbor il hops^ (dic
il haziza morra li iħaltu meta jagħ-
mlu il birra; hop^ ħaziza morra li
ihaltu meta jagħmlu il birra ; / saw
her once hop inore than forfy paces
through the piMic streH, CShHkespear,
Antony it CleopatraJ^ .raitha darba
timzi fuk siek waħda actar minn er-
bgħin pass fit-triek kuddiem in-nies;
two robin redbreasts came to hop cvcry
moruifig on my window sill^ zewġ pet-
tirrossi jiġu ta cull fil għodu jak-
bżu (jimzu> fuk il ħoġor tat-tieka
tiegħi; toproveifany drop of living
blood yet in her veins did hop(Sf^nH^r)
biez nara jeco bakaz biss katra demm
takbeż (tigri) fgisimha (fil vini tagħ-
ha ); at every bridal tvould he sing and
hopt (Chaaeer), fcull tieġ tarah ican-
ta u jisfen ; / saw some girls and wo*
men hoppiwj whcn I was in England^
meta cont I-Inghilterra rajt xi tfajliet
u nisa jiġbru il hops ( \\ werak jew
dic il ħaziza morra li iħaltu mal
birra. )
Hop-o'-MY-THUMB — buiedem kasir,
nanu, daks tapp.
HoPB— tama, jies; tittama; tittie-
chel għal 4 daħla żgħira ( bhal golf )
tal baħar ; port żgħir ; wied bejn
zowġ għoliet ; Ood is my only hope^
Àlla biss hua it-tama tiegħi ; there is
no hope of his lije^ jesbu maktugh
(għandu il jies maktugħ^ ma hemm
l-ebda tama li ighejz, it is past hope^
issa għal xejn (ma hemmz tama ac-
tar ; Ihave great hopes in him, għandi
tama cbira fih ; act of hope^ att ta
Tama ; / hope it will be so^ nittama li
icun hecc ; hope in God and youU be
happy^ itma f'Alla u inti tcun hieni ;
/ vainly hopedfor his riches, għal xejn
ittechilt għal gidu (li nired gidu).
HoPEFOL — mtamma; bit-tama ; li
jipprometti, li ihalli (Jati) tama ; his
hopeful scholars proved thc worse^ dawo
li sculari li fihom chien jittama I-iżied
(li fihom chellu 1-actar tama) mar-
rulu l-aghar ; he is a hopeful youtli^
dac ġuvni (tfajjel) li juri li għad jir-
nezxi.
HoPBFULLY— bit-tama, bil jios.
HoPBiTB— isem ta mineral.
HoPBLBSS— bla tama, jieshu mak-
tugh.
HoPBLESSLY — bla tama, għal xejn ;
hopelessly committing mistakes^ minn
ghajr ebda tama (li jiocorrie^u rwieħ-
ħom) icomplu mexjin (jewjagbmlu)
hażin.
HoPBLEssNBSs — disperazioui ; cas
disprat, (ta bla tama).
UoPBR— dac li (min) jittama.
HopiNo— tamàr.
HopiNOLY— bit-tama.
HopLii — xorta ta ħanfus (dao il
ħanfus li icollu dahru lewn ir-ram u
lewnijiet oħra).
HoPLiTB — suldat ( griec ) armat
b*munizionijiet tkal jew b*hafua mu-
nizionijiet ; suldat tal oavlaria griega.
HoPLOOBTUs— xorta ta balieni cbar
(li chienu jesistu żmien ilu).
Hop-OAST-forn fejn inizzfu il hops
Digitized by
Google
HOP
- 689 -
HOR
lew il werak ta dio il ħaxixa morra
li jagħmlu Diinnha il birra.
HoppEB — min (dao li) jakbej^. ; logħ-
ba tat-tfaly siek iz-zopp jew ziolii-
zopp; lembut mdendel fis sakaf mimli
bl-ilma u ir-ramel biex ikattar dejjem
fuk il ħgieġ ta dao li icun kiegħed
jakta il figieġ fil fabbrioa ; il frisoatur
tal-Iocbi; dima li titrabba fil perżut ;
delu ta mitħna ; dac li (min) jiġbor il
hops j'ew dio il ħaxixa morra 11 jagh-
mlu il birra minnha.
HoppBR oooK^vit tal-Ioohi; tokba
mnejn jgħaddi (joħroġ) dac li icun
hemm nl-lochi.
HoppBT— bixcbilla (koffa ż^hira tal
idejn) ; tarbja ta fuk id-dirghajn ;
chejl ta dawc li jaħdmu fil minjeri
biex jaraw chemm katgħu jew
ichejlu it-trab u il gebel eto. li icunu
katghu.
HoppiNO — kbis (f uk siek waħda),
mixi fuk siek waħda, mixi bħal tal
għasafar ; il ċbir tal hops jew dic il
ħaxixa morra Ti jagħmlu il birra miu-
nba.
HoppiNO-DiOK — merill^ ( ghasfur )
chif isejħulu in nies tal Ġamajca.
HoppLE — ixxecohel (torbot iz-żewfc
sakajn flimchien); tfixchel, ixxecchet;
xchiely rbit tas-sakajn biex tfixchel
fil mixi (biex ma tħallix żiemel etc.
jiġri ċhomm irid).
Hops— ħaxix morr għal mal birra
(li iħaltu mal birra meta jaħdmuha.)
HoBA— sigħa.
HoRAL— ta sigħa, li idum sigħa.
HoRALLY— ta cull sigħa.
UoRARious (fil botanica) — werak,
Qur li idum sigha biss f li jiftaħ għal
sigħa imbgħad jinxef u jispiċċa).
^ HoRARY — tHS-sigħat,li juri is-sigħat;
li idum ftit, li ma idumx actar minn
sigħa ; ta sigħa żmien jew ħajja ;
homry or 80on decaying fruiia of «iim-
mer, (Browne, Vulgar Errorsjf frot-
tijet tas-sajf li ma idumux tajbin actar
minn sigħa (li wara sigħa jitħassru u
u jispiċċaw).
HoRARY ciROLES— circuli(ħ£uż),maħ-
żużin fuk il globu, li juru sigħat.
HoRARY MOTioN— il mixi li taghmel
I-art jew id-dinja (id-dawra li tagh-
mel jew iddur) f sigħa ; dawra Càro
li taghmel id-dinja fid-dawran tagħ-
ha) ta hmistax (16^) il grad.
IIoRATiAN— tal poeta Iloratio (Ora'
ziu).
HoRDB — katgħa, gemgħa nies li
dejjem tiggiera ; salt nies ; il gozz
(tan-nies) ; he died sword in hand wiUi
the horde^ miet mal gozz bix-xabla
fidu (jiocumbatti).
HoBDEOLUM — xgħira (li titla fix-
xifer tal għajn) igħejdulha ucoll stye
jew 8ty.
HoBDBUM-xorta ta xgħir li jiober
(jinsab) fi-America t'Isfel.
HoBEBouND— il marubia (ħaxixa).
HoBEN — tagħmel adulteriu, tiżnen.
HoBQH — ħmieġ, kżież, toaghbir.
HoROHBN— tħammeġ, tcaglbaiv
HoRizoN— orizzont, xefak, bejn is-
sema u 1-ilma.
HoRizoN BOUNDED— li jilħak ma (sa)
]-orizzont; sa ohemm tara b*għajnejo;
ii barra (bo^ħod) sa ohemm igibu jew
iwasslu għajnejo.
HoRizoNTAL— tal orizzonty orizon-^
tali.
HORIZONTALLY — fuk H Dvell, bħal
jew chif jidher I-orizzont ; i'linja pa-
rallela ma 1-orizzont.
HoRN-^kam taannimal; kam għal
porvli ; tazza tal karn ; il oomucopia
jew il karn tal abbundanza jew tal
gid ; is-simblu tal gid jew tal abbun-
danza ; it-tarf tal kamar meta icun
fħadu chemm gedded jew icun wara
d^ħar quart ; it-taif tal incwina
(dao li iispiċċa bil ponta) ; home {ejn
icunu kegħdin il ħbula ftambur;
comti, strument tÀd-dakk ; tagħmel
il krun, t^ħammar bil kran ; the liorne
ofan 0x9 il krun ta ghendus ; harfe
horn^ krun taċ-cerv ; hom mad^ għaj-
jur ; to blow jew wind the horn^ id-
dokk il kam (bhal dac tal mithna jew
tal caċċaturi); to play the horn, iddokk
il oornu ; 8hoehoi7i^ ghadma (kam)
tai-żraben (li tghejn biex iddaħħal
iż-żarbun f sakajc) ; with hie homfull
ofgoodnewe^ (Shakespetr, Merchant
of Venice ), bil karn tiegħu mimli
bl-aħbarijiet tajba ; my lady goee to
kill horne^ (8bake8pear» Love'e Labour
87
Digitized by
Google
HOR
— 690 —
ĦOB
lostjf marti tmur toktol io-ċriev (għal
oaċċa ta6-cerv) ; my brolher plays ihe
$aae hom^ hia idokk il comu (sacs);
to put to ihe hom^ tesilja^ tchecoi jew
tittnrufna bniedem minn pajjis għal
xi delitt li icun għamel contra ir-Be
jew il Qvern.
HoBN BEAK — isem ta ħuta, li msella.
HoBN BOOK— I-abbecedariu (I-ewwel
ctieb, tas-santu CruċJ.
HoRN DiSTBMPEB— marda fil bhej-
jem li tidher fi krunhom.
ĦoRN-DBUM — rota fpompa jew
macna għal I-ilma.
HoBN LANTBBN— fanal bil karn (folji
tal kam floc il ħġieġ.
HoBN MAD— irrabiat (mitluf) daks
jew bhal ghendus ; i/ thie shouUl ever
happen, tnou wouldat he horn mad^
(bbakespear^ Much ado ahout nothing),
jecc katt isir dana inti sgur . issir an-
nimal (tincorla b'mod li tintilef ki-
shec ghendus ncurlatj.
HoBN MAKBB— min jaħdem fi-afiari-
jet li isiru mil krun ; dac li jaghmel
it-tazzi tal karn (jew mil karn).
HoBN OP PLENTY— il cornucopia,
HoBN PiOK— (ħuta) il-Iizz.
HoBNBD— bil krun, li ghandu il
kmn, mukran jew li ghandu it-truf
(li jispiċċaw bil ponot) bħal krun ; the
homed moon that shines hy night, (Xil-
ton), il kamar mukran li jiddi bil-lejl.
HoBNBD HOBSE — żiemcl bil krun
(jew gnu) ara.
HoBNBB— min jaħdem jew ibigħ il
krun jew I-affarijiet magħmula mil
karn ; min idokk il kam ; min jagħ-
mel il krun; bniedem f'wieħed) mchec-
ci minn pajjisu, esiljat jew turufnat.
HoBNESiTE— isem ta mineral abjad
daks is-silġ.
HoBNBT — żunżan bagħli, bagħal
taż-żunżan; bniedem bużżieka, pittma,
li jitfantas minn xejn ; he dared not
epeak out and provoke the hornet^
(Jortln), ma issugrax jitchellem biex
ma jatix xi igħejdu lil dawc il ħafna
bżieżak (jew pittmi, li jitfant^u minn
xejn).
HoBN FisH— il-lizz (ħuta).
HoBNFUL— mimli karn, mimli tazza
tal karu.
HoBNiB— dao tal kran, ix-'xitan, id-
demoniu.
HoBNiFT— tagħmel il krun, tgħam-
mar bil kruu.
ĦoBNisH— bħal karn, li għandu mil
karn, li gej bħal karn ; ftit u xejn
jixbeħ il karn.
HoBNLEss— bla kran.
HoBNLBT— karn żgħir; ħarġa (ħaġa
żghira maħruġa) il barra.
HoBN piPB— iż-żakk (li idokku żmien
il Carnival eto ), imsejħa hecc mil
krun li icollha f tarf iż-żmamar.
HoBNBHAViNa — it-tlakkix jew lakx
li jatu miiin kruu ic-cerv.
HoBNSTONB— xorta ta gebla bħal
dio taż-żniet.
HoBNwoBK— fortificazioni, snr, tarf
ta sur, li gej bir-rchejjen jew bil can-
tunieri.
HoBNWOBT— xorta ta ħaxixa li tic-
ber fl-ilma.
HoBNY — tal karn, magħmul mil
karn, bhal karn ; j'ebes ; bħal callu
li jitrabba fsakajn iż-żwiemel (taħt) ;
lie hae horny handa^ ghandu jdejh jeb-
sin, bil callu (tax-xogħol); Aorwj^-/ro^,
callu taħt siek żiemel.
HoBNY wiNK— rioc /apwlng (ara).
HouooBAPHY— is-sengħa rix-xogħol)
tal uċuħ tal arlo^ġi jew tal hżui tas-
sigħat etc. (fuk il wiċċ tal arloġġi).
HoBOLOOB — arloġġ; wieħed (seftur^
li xogħlu hua biss u igħajjat il ħin
(igħid x'hin hu).
HoBOLoaic I tal arloġ|[, tal ħin ;
HoBOLo: lOAL / tjuri li jiftħu u ja-
għalku fil ħin tagħhom ( il hin li fih
jiftħu jew jaghalku dawn il fjuri.
HoBOLoaiooBAPHEB— arloġġar.
HoBOLOOiST — arluġ^ar ; wieħed li
jifhem fl-arloġġi (u chif isiru).
HoBOHETBB — arloġġ, strument li
ichejjel jew juri il ħin (jew iż-żmien).
HoROMBTBY — ohcjl jew marcar tal
ħin (tas-sighat etc. chif igħaddu wara
xulxin).
HoBOPTEB— ( fl-ottica ) linja minn
Sħajn għall-ohra għal li studiu ta
awc li jistudiaw fuk il għajnejn.
HoBoiBooPB^Oroscopiu, ħażż (carta)
li juri it-tul tal lejl u tan-nhar, fcull
pajjis tad-dinja, ma ti|I is-seua; otudiu
Digitized by
Google
Mi
-6di-
tioA
tuk wiċċ issema ta ohif icunu, jew
f liema post icunu il c^viecheb f certu
ħin, biex minn daua I-arloġġ icunu
jistgħu iħabbru u jgħejdu x'^had
igħaddi minn zi ħadd li icun twieled
f dac il ħin.
HoRosooPBR — aĦtroIogu, wieħed li
ja^ħmel studiu fuk il cwiecheb biez
minn dana iħabbar u igħejd x'għan-
du igħaddi mil bniedem u zi ħwejjeġ
oħra.
ĦoROSCoPY — is-sengħa li thabbar u
tcun taf z'għad isir jew jiġri Billi tha-
res u tistudia fuk il cwiecheb u'I mizi
taghhom ; magic^ horoscopt/^ aatrohyy
are almost the very same thing, is-sa-
ħrijiet (sħarijiet) orografia u astrolo-
gia huma tista tgħejd li stess ħaġa
(ħaġa wahda).
HoRRBNT — mwakkaf bhal lanżit
mzewwecc ; wiekaf ; bħal xagħarna
meta niehdu xi katgħa jew jucunu
mbeżżgħin ferm.
HoRRiBLB — tal biża, li ibażża,
waħxi.
HoRRiBLBNBSS— waħx, cruha cbira
(li twaħħax jew tbażża j ; the horribU'
uess or tlie mischief^ (Hidney, Arcadia),
il cruha cbira fli twaħħaz)'tal hsara.
HoRRiBLY— li iwaħhax, li iwerwer
(bil biża) ; tlie ladies here are horribly
ual^, issinjuri (nisa^ hawncorob sħih
(li ibeżżgħu).
HoBRiD— tal biża, li ibażża, li iwaħ-
ħaz ; waħzi ; mkanfed (donnu zewc
zewc) ; his Iiaughtie helmet^ horrid all
with gold, (Spenser), 1-eImu tiegħu
għoli mkanfed collu (donnu micsi bil
ponot) tad-deheb.
HoRRiDNBss — biża, waħz, cruha li
tbażża li twerwer, li twaħħaz.
HoRRiFio— li ibażża, tal biża, tal
waħz, waħxi.
UoRRiFY — tbażża, twaħħaz, twer-
wer bil biża.
^ HoRRiPiLATioN — mcta thoss xagħrec
jitkanfed jew ikum, għaliez tcun im-
bażża jew meta tieħu zi katgha.
HoRROR — biża, waħz ; tchezchiza
bard sinjal li tċun ħadd rih jew icol-
lox zi ħajta deui; the horrors, l-inciuiet|
ir-rogħdÀ etc. ta dawo li icunu jixoi*-
bu wisk spiriti ; is-sinjal iikd'Deli'
rium Tremens^ tas-scaren.
HoRROR 8TRI0KEK— mwerwer, mbio*
chem bil biża.
HoRS DB ooHBAT—barra mil fili tal
combattiment; li ma jiswiex actar
Hez icompli jiggwerra ; smattat.
HoBSB— żiemel, cavalleria, cayal-
lett tal ghuda ; zogħol mħallas kud-
diem, (kabel ma icun lest) ; zappa*
pied (cima li fukha ipoġġu riġlej'bom,
jew jekfu, il baħrin wakt H icunu
jiġbru, jew ichebbu, il kluħ mal pin-
nuri) ; ħadida f*dgħajsu jew basti-
ment għal kluħ (għar-randa); it-tavla
etc., fnk torchiu fejn icun hemm lesti
il carti għal li stampa; isem ta għan-
kudcwiecheb; tlakka id-debba maż-
żiemel (biez id-debba jista icollha il
frott) ; that is a race horse not a eart
horse, dac żiemel tat-ti^rija m*hux
żiemel tal (biex jaħdem bil) carrettun;
a wooden horse^ żiemel tal għuda; the
armies xoere appointedj consisting of
twenty fice thousand horse and foot,
(Baeon, IVar with Spain ), it-truppi
ingħażlu biez imorru u chienu ħamsa
u għozrin elf cavlarija u suldati tal- '
linja ; to rids a horse^ tircheb iż-żiemel
(fuk iż-żiemel ) a wooden horse, caval-
lett ; to give a horse the head, terħi il
brilja (iż-żiemel biez jiġri u imur fej'n
irid); to flog a dcad horse^ tahdem għal
xejn ; tisħak fi-ilma ; to take horse,
tircheb iż-żiemel ; and there taken
horse to tell the camp what deads are
done in Rome, ( Haeaaltf, VirginiaJ^
u hemm richeb ( tala fuk ' iż-) żiemel
biex iħabbar fil camp fuk dac li chien
kiegħed isir f Buma ; to iake the horse^
tlakka id-debba maż-żiemel biex icol*
Iha il frott ; to horse, isservi biż-żiemel
lid-debba, biez din jista icollha il frott;
titla Jew tircheb fuk iż-żiemel ; tforni
biż-żiemel jew biż-żwiemel ; tieħu fuk
dahrec bhal ma jagħmel i%-ziemel;
tJie brigands were all horsedj il briganti
chienu collha fuk iż-żwiemel ( rech-
bin ) ; the spirit horsed him like a sack,
(Batler, Iludibras )j li spirtu ( il fa-
tat etc.) ħadu ( mar bih ) fuk daħru
kisu xcora ; to horse^ triccheb fuk id«
Digitized by
Google
m
- 6^2-
Moft
dahar biei tati cavall ( jew issawwat
bVirga); tircheb b'sakajc miftuha
bħal fuk iż-żiemel ; tkalfat (timla ix-
xkuk tal bastimenti bli stoppa biex
ma jagħmilx ilma il bastimeut); tit-
ħallas kuddiem ta xogħol li għad
tcun trid tagħmel ; he goi well horsed
for such a breach of discipline^ kala ca-
yall sewwa talli nakas u ma għamilx
li chellu jagħmel ( ma obdiex) ; toin-
dow8 are emothered and ridgee horsed,
( Shike8pear» Cariolanns ), it-twieki
fgati u ic-ċnut bin-nies fukhom kegħ-
din siekhom waħda ^ewwa u ohra
barra ; never look a aift horse in the
moutħf ta b'xejn collox tajjeb.
HoRSB — ordinariu, comuni, cbir ;
horee radieh, ravanell ; horse cheetnut,
siġra tal kastan cbira, kastan ; horse-
ant^ xorta ta nemla cbira.
^ HoBSB ABTiLLBBT— canuni jtgħar li
jistgħu jimmaniġġawhom malajr fuk
il camp.
HoBSBBACK— fuk iż-żiemcl Criecheb,
rchib) ; four oame on horeebackj, erb-
gha gew fuk iż-żiemel frichbin).
Ħ0B8BBABBAOK8 — stalla ghaż-żwie-
mel fejn iżommu iż-żwiemel is-suldati
tal cavallerija.
H0B8E BEAN'ciċri (gilbiena) li jatu
għal I-ichel liż.żwiemel.
H0B8B BLOOK^gebla etc. biex titla
fukha ħalli tilħak titla fuk iż-żiemel.
H0K8B BOAT— dgħajsa miġbuda miż-
żwiemel.
HoBSB Box — caxxa għaż-żwiemel
fejn iżommuhom abbord etc.
HoBSB BOT — tifel li jindocra iż-
iwiemel.
H0B8B BRAMBLB ^xorta ta gholiiek,
ward salvaġġ.
HoRSB BBEAKEB — miu iħarreġ iż-
żwiemel ( ichissirhom għal I-inginji
etc.)
H0B8BCĦB8TNUT— xorta ta si^ra li
tagħmel il fjuri u'I frott (velenus)
bhal kastan.
II0B8B CLIPPBB — min ikarwes iż-
żwiemel.
^ H0B8B CLOTĦ — il ħweijeġ jew twi-
tijet li jitkegħdu fuk dahar iżżiemel
kabel il berdgiia.
H0B8B OOPBB — min ibi^ħ żwiemel
xjuħ jew għajjenin bi żwiemel tajba.
ĦoRSB 00UB8BB — min iiomm ii-
iwiemel għal giri ; min igerri ii-iwie-
mel ; min jinnegozia fii żwiemel (jix-
tri u ibiegħ jew ipartat ii-iwiemel).
H0B8B coLLAB - maħanka ta iiemel.
Ħ0B8B OBAB — xorta ta granċ, granċ
cbir bħal għaġusa.
H0B8B-CUOUMBBB — hjar cbir, ħjar
mill-aħdar.
H0B8B DBBNcu — porga għai-iwie-
mel.
H0B8B BMMBT— xorta ta nemla cbira.
HoRSB PAOB — wiċċ cbir u goff; wiċċ
tawwali (bħal ta iiemel;.
HoBSB PAiR — fiera ta (post fejn
jimbigħu) ii-żwiemel.
HoBSB PBTTLBB - dac H fil minicri
icollu ħsieb (jindocra) ii-iwiemel.
H0B8B PI8H— ii-iiemel tal baħar.
HoBSBFLBSH — laħam tai-iiemel ;
iwiemel ; he ia a qood judge of horse
flesh, jifhem fii-iwiemel.
H0B8BFLT — dubbiouu bħal xidia li
tokros iż-iwiemel.
HoBSBPOOT— xorta ta ħaxixa.
H0B8BOUABD8 — riġment (cavlaria,
ta nies magħiula) tar-Be tal Inghil-
terra.
HoBSB HAiB — xaghar ( ta f uk il
għonk u denb) ii-iiemel (li minnu
jinżġu dae id-drnp msejjuħ "laniit"
għas-siggiet, pultruui, sufanijet etc.)
H0B8B HBBL— xorta (isem) ta ħa-
xixa, li fil Botanica msejħa : Inula
IJelenium.
H0B6EHOB— xorta ta magħika, bhal
moħriet żgħir (miġbuda mii-iiemel) ;
tnakkax għalka, tuaddaf (takla il ħa-
xix ħaiin) minn ghalka.
H0B8B Hoop - difer ii-iiemel ; isem
(xorta) ta ħaxixa li fil Botauica hi
maghrufha bl-isem ta ; Tusadago Far-
fara.
H0B8BJOOKBT — gerrej, wieħed li
(min) jiddelitta biż-iwiemel (irabbi,
igħallem jow iħarreġ żwiemel għal
giri) ; min jinne^ozia fii-(jixtri ibigħ
jew ipartat) żwiemel.
H0B8B KNAOKBB— min fdac li) jixtri
ii-iwiemel xjuħ u joktolhom għal-
labam, ghadam eto. taghhom.
Digitized by
Google
flOft
— 698 —
m
HoRSH KNAVB-jrroom (ara).
U0R8B LAUOH— daħca cbira, goiTa.
H0B8B LEBOH — duda taż-^.wiemel ;
xidia; tabib taż'żwiemel, veterenariu.
HoRSBLiTTBB-^braoda, bħal caless,
li imixxu żewġ żwiemel fuk il bsaten
jew lasti.
H0B8BLOAD— taghbija ta żiemel.
H0B8B HAOKBRBL —is-sawrella ( ħn-
ta).
H0R8BHAN— cavallier, ragel fuk iż-
żiemel, xorta ta ħamiem.
HoRSBHAN8HiP-rcub (rchib) ta fuk
iż-żiemel (il ħila etc. li wieħea icollu
li jircheb jew jimmaniġġa iż-żwiemel;.
H0R8BMABTBN— naħla cbira.
H0B8BMATOH— isem ta għasfur, bu-
ċakk, dumnican, buċakċak.
HoRSBMEAT— għalf ( ichel, ġwież )
taż-żwiemel (ciċri, ġulbiena etc.) ; ihe
dry peas and beans that are used /or
hortefneat are ripe at last^ (Uaeon), iċ-
ċiċri u '1 ful li natu gwież (liż-żwiemel)
saru sa fl-aħħar.
H0R8B MiLL — mitħna tal miexi
(mdawra jew mħaddma biz-ziemel).
HoRSBMiNT-xorta ta nagħnigħ.
HoRSB MU80LB— masclu (tal baħar)
cbir, goff.
HoRSBNAiL — musmar ghan-nagħàl
taż-żwiemel.
HoRSEPiOK — biċċa għodda tan-
nagħàl, sicchina mgħawġa biex jakla
iż-żrar mid-dwiefer taMiemel.
HoRSB PLAT — tilgbab taż-żiemel
(bhal ma jagħmlu it-tfal meta isuku
wieħed lil jehor) ; lo^ħob goff.
HoRSB POND -ghadira, vasca, ħawt
etc. għaż-iwiemel biex jixorbu.
^ H0R8B powER— ( fil macni ) is-saħħa
li icollha macna li tiġbed etc. daks
tant żwiemel.
H0R8B RAOB — ti^rija taż-żwiemel.
H0R8ERACINO— tiġrijiet taż-żwiemel.
HoRSBRADisH — ra vauell.
H0R8B8HOB— naghla ta żiemel ; for-
tificazioni li gejja nofs tond jew bħal
nagħla; biċċa meccanismu fit-torn;
xort« ta granċ ; li għandn għamlà ta
nagħla ; a horseshoe anvil, incwina
nofs tond ( li gejja bħal nagħla ) ;
horseshoe magnet ; calamita gejja għa-
mla ta nàgħla ta żiemel u li tiġbed
1-azzar miż-żewġ truf tagħha.
ĦoBSBSHOBiNG— tnaghii taż-żwiemel.
H0R8BTAIL— denb ta żiemel; stand-
ard sinjal tal Baxa toroc, li icun la-
sta b*denb ta żiemel Jew actar, mwaħ*.
ħlin ma^ħha biex scond in-numiu
ta dawn id-dnub taż-żwiemel wieħed
jara is-setgħa li icollu ( jew ir-ranc )
tal Baxa; (sinjjkli bħal balal ħomor fil
bandiera tal Ammiralli Inglisi eto.
biex juruil ranc tagħhom) ; ihey gave
iheir horse iails io tlie wind^ ("Bjron,
Dride of Abydos If^ H)^ rħew id-
dnub ta^żwiemel tagħhom jittajru
mar-riħ (biex jidru jew juru ir-ranc
tagħhom).
H0R8B WAT jew H0B8B ROAD — il
moghdija ghaż-żwiemel, it-triek min-
nofs, minn fejn ighaddu jew jistgħu
jimxu iż-żwiemel.
H0R8B WRBD-*isem ta ħaxixa.
H0R8B WHip— frosta ta żiemel ; tati
jew issawwat bil frosta żiemel.
HoRSBWHiPPiNO — swat bil frosta,
flagellar.
HoRSBwoMAN— màra li tircheb iż-
żiemel.
HoRSiNO IRON— soalpell tal klafat.
HoKSiNG up— tkalfit, I-aħħar stoppa
li jitfa, jew li biha isodd xkuk ta ba-
stiment, il kaffàt.
H0R8T jew H0R8BT— li ghandu min-
natura taż-żiemel ; taż-żwiemel ; li
iħobb iż-żwiemel.
HoRTATioN— twiddiba, twissija.
HoRTATivB — widdieb, wissej ; li
iwiddeb, li iwissi ; twiddiba, twissija.
Hortatort) li iwiddeb; li iwissi;
HoRTORio ) widdieb, wissej; He
animaied his soldiers wiih many horta-
tory orations^ (P. Hollaod), gnamel il
kalb is-suldati tie^ħu b*ħafna cliem
(għajdut) ta twissija.
HoRTBNSiAL— adattat għal (tajjeb
għal) ġnien.
Ho TIOULIST 1 TT s' 1m ' A
HoRTicuLTORr"** ^^oriiculiunst.
HoRTicuLTURAL — tal cultura jew
żamma (ħidma etc.) tal ġonna ; tal
orticoltura jew ix-xogħol /al ġonna;
the Iloriiculiural Socieiy o/ London was
/ounded in 1804% is-Sooietà (ix-xirca)
Digitized by
Google
tioft
- 694 —
m
tal ħidma eto. tal ġonna saret, jew
bdiet, 1-ewwel darba fLondra fis-
sena 1804.
HoRTiouLTURB — ortiooltura ; ħidma
eto. tal ġoDiia, ohif trabbi biex icolloo
ħxejjex, froltijiet jew Quri fi ġnien.
ĦoRTiouLTURiST — wleħod li ioun
(hu) mħarreġ fil ħidma tal ġonna;
min jifhem jew jaf jahdem jew jaf
chif jinħadmu il gonna.
HoRTONiTB— isem ta mineral.
HoRTONOLiTB — isom ta mineral.
HoRTULAN— ta ġnien.
HoRTULiA— xorta ta sriep.
HoRTUS BioouB— collezioni, ġabra ta
werak tal ħxejjex niexfin (igħejdulu
ucoll, lierbarium).
HoRT YARD - ġnien bil frott irkiek.
HoBANMA— Evviva !
HosB — oalzetti tan-nisa ; cannol
tal gild, ġomma eto, ; it-tokba ta
roghażka etc. fejn jidħol il mancu.
HoBB BRioaE 1 ghuda eto biex igħad-
HosB BHiBLDjdu minu fuka carret-
tuni etc. meta icun hemm il cannol
tal gild etc. ta ppmpa mixħut fl-art,
biex dan il cannol ma jiġrilux ħsara.
HoBB oarribR — bħal tnalja jew
mkass għal kbid tal oannol tal pompa.
HosB couPLiNO — gungitura tal
cannoli ta pompa.
HosE HBBLBR — miu iscwwi jew
irakka il oannoli tal gild eto. ta pom-
pa ; min isewwi il oalzetti.
HosB-iN-HOSB— jisejjliu dawc il fjuri
li għandbom il calci u il biċċiet tal
fiur talewn li jidru donnom għandom
il biċċiet (\\ corolla) doppi.
HosB BBBL— carretta, romblu eto.
li fuku iġorru jew ikanklu il cannoli
tal pompa jew għat-tiskija fil ġonna.
HosiBR— min jagħmeljew ibigħ il
calzettiy peduni jew xi ħwejjeġ tal
Ibies ta taħt.
HosiBRY— calzetti, peduni, kliezet
ta taħt etc. tal malja ; fabbrica fejn
isini il calzotti, poduni u kliezet tn
taħt etc. tal malja ; is-sengħa jew it-
trafcu ta wieħed li (ta dac Jew min)
ibigħ calzetti, peduni etc.
HoSPlCE— ospiziu, cunvent etc. fejn
jirtiraw il passiggieri ; ih^ Uospice of
Uie Oreat Sl Dernard^ I-Ospiziu ( il
cunvent ) tal Cbir San Bernard.
HOSPITABLE *Ii jilka il barranin, li
jati ohenn(rdaru etc. lill xi ħadd minn
għajrħlas); kalbu tajbai ħanin ; wltom
all men rale as kind and hoapUaUe^
(Tennyson, Princesa)^ li in-nies col-
Iha iżommu bħala bniedem kalbu taj-
ba u ħanin.
HosPiTADLENESS —Ikuħ ta baiTanin
fdar dac li icun ; chean ( li jati xi
ħadd fdaru bla ma jeħu ħlas).
HosPiTAL — sptar, furmarija ; rpàr
f>ost fejn wieħed imur jischenn jew
ejn icun milkuġħ ; li jilka fdaru, ħa-
nin ; 1 am to be a gneet to tliie hospilal
maid ( VeniceJ a good while yet, (Ho-
well, Lelters Jiook Ij^ għad bakgħali
nokgħod bħala mistieden f din il belt
ħanina (li tilka il frustieri ġo fiha) ta
Venezia, għal bosta s^imien actar.
HosPiTAL Saturday — is-8ibt tal
ġbir, għal Sptarijiet Inglisi(LJnghil-
terrra etc.)
HospiTAL SuNDAY - il Hadd li jaħ-
bad rĠunju meta dac inhar isir gbir
(issir il ġabra) mal [nghilterra collha
ghal li Sptarijiet.
HoSPiTALE-post mchennen; post,
loc, fejn wiehed imur jiscbenn.
HOSPITALITY— Ikugħ ta passiggieri
jew frustieri f dar dac li icun minn
għajr ħlas.
HoSPiTALLER — spodalier, wieħed
minn tal Ordni Gerosolimitan jew
tal Cavalieri ta San Ġwann jew ta
Malta.
HOSPITATE — tgħammar f dar ħadd
jeħor; tisohenn bħala bniedem bf^r*
rani, f dar ħadd jeħor ; tokgħod ma ;
tliis hospitates with the living anitnal
vi the same shell, CGrefO, MuseumJ,
dan igħammar (jokghod) ma I-anni-
mal ħaj fli stess koxra.
HosPlTlCiDE — wiehed li (min) jok-
tol lil dac li icollu irtirat f daru.
HOSPITIUM— ospiziu, lucanda, post
fojn jisolionnu jow iouiiu iniżmuma
Cirtirati) in-nies.
HoSPODAR—titlu ta dinjità li ghan-
hom ir-re jet tal Polonia, u 'I priuċ-
pijet tal Wallachia, Lithuania u Mol-
davia.
Digitized by
Google
ĦOS
^BQB -
flOT
HoST— min jistiedem jew jilka in-
nies gewwa daru ; tal-Iucanday lu-
eandier ; kuddiesa ; I-ostia rokaddsa;
il viaticu ; gbeġwi^ia, ċorma, eserċtu;*
pianta li thalli li tiober u tgħejx fuk
il għeruk ta^ħha pianta oħra (bħal
ma hu il ful Ii iħalli jicber \\ jitla fuk
il gheruk tiegħu il budebbus) ; anni-
mal li ihalli igħix fukti jew minnu
annimal jew dudu jeħor; sogħla,
tkaħkiħa ; tgħammar, tmur tokgħod
riucanda; iżżomm ġo darec jew tirtira
lil xi ħadd ; tistieden f darec ; he has
been my host for all the lime I irae
there^ chien hu li żammni irtirat fda-
ru iż-żmieu collu li bkajt hemm ; /
wish to see the host himself irrid nara
il-lucandier stess ; at Ihe elevalion of
ihe IJoatf fl-elevazioni tal. Ostia nl
Kuddiesa ; 7i6 tra« /0 receive the Iloet
this morning^ cheJIhom jivviaticawh
dal għodu ; the host of insects gathering
rouud my face^ f Woi dHWort li, Excur-
sion, liook Ij, il gheġwigia ta insetti
li inġabru ma wiċċi; the Lord of Hosts^
is-Sinjur Alla tal Eserciti.
ĦoSTAOES - rahan, bniedem li jibka
I-nrt jew għand xi ħadd miżmum
bħala rahan sa chemm isiru jew icn-
nu mitmuroa xi pattijiet biex dana il
buiedem li jibka miżmuro jaghroel taj-
jeb għal dawc il pattijiet etc; two of
our people might be left ashore as host-
ages^ (Ooiik, First Voyage, Dook Illy
Ċhap. VIIIJ^ tnejn roiu-nies tagħna
jistffħu jibkgħu I-art bħala rahan.
HoSTEL-(bħal hotel), lucanda.
HoSTELLER — tal lucanda, lucan-
dier.
HOSTESS - il mara tal-lucanda, lu-
candiera, mara li tilka fdarha il bar-
ranin biex tirtirahoro ; roara ii tistie-
den in-nies fdarha, is-sinjura tad-dar
li tistiedon jew li icollha il roistednin.
HosTESSSniP — I-ufficiu ta lucan-
diera.
HoSTiciDE— roin (dac li) joktol il
għadu.
HoSTiLE— tal għadu, li juri ghe-
dewwa; cuntlariu, contra, li roa jurix
ħbeberija ; ^/i^y /ioiitfar/^ become cold
andwere fast becoming hostife^ (]fa«
esLn\My,IIistoryof England, ChapJX),
roalajr birdu u bdew iduru oontra
tagħna.
HoSTiLE WITNESS— xhud U igħejd
contra ta dac stess li icun ħarcu biex
jixhed favur tiegħu.
HosTiLELY— ta ghadu.
HoSTiLEMENT — gbaroara, mobbli,
xarbitelli tad-dar.
HoSTiUTY^ostilità, mibgħeda tal
għadu ; wiri contra ; gwerra.
HoSTiLiZB— tagħmel bniedem gha-
du tiegħec jew ta ħadd jeħor.
HoSTiNQ— ġabra, għajta biex jin-
ġabru in-nies tal gwerra flimchien.
HoSTLER— it-tifel ta li stalla, min
icollu hsieb iż-żwieroel fi stalla.
HoSTLESs— li m*bux hanin, li ma
jilkax nies gewwa daru, ii ma iħallix
nies jischennu fdaru.
HosTRY— lucanda, alloġġ.
HoT— shun, jaħrak, jicwi ; nervus,
ncnrlat, furius, li jit^ħilgħulu malajr;
bil hraru; li ^handu il (jew mimli bil)
ħrara ; ħabnechi ; kawwi, ahrax, ka-
lil ; li isaħħan ; shana ; / find this
roĠfn hoty nsib din il oarora sħuna ;
the fire is hotj in-nar jaħrak ; strike
whUe the iron is hot, ati bil roartell
roeta il ħadida tcun roicwija, jew
tcun ticwi (jigifieri approfitta runeo
roiż-żroien li icolloc li fih tista taħ-
dero, jew tagħroel xi ħaġa) ; the mus*
tard is verjf hot^ il roustarda taħrak
ħafna ; she is so hot beoause the meat
is coldj (Bhakespetr, Comedy of Er-
rorsjj hia hec incurlata ( ħadet dis-
sahna collha) għaliex il-Iaħam chie-
sah ; I lelieve he did so because he is of
a very hot constitution^ nemmen li għa-
mel dana għaliex hua furius wisk
(roalajr jiżbel jew jitilghulu); she is
cold but he is hot io see tJie work done^
hia bierda iżda hu roimli hrara biex
jara ix-xoghol isir (lest) ; a hot fight,
ġlieda, gweiTa takbida jew taktie^ħa
kalila; hot weather Ims set in now, issa
bdiet is-shana ; I am liot, jena sħun
(kiegħed inħoss is-sħana); to ġrow hot^
tisħon ; to make a thing hot^ issaħħan ;
/u>t and rebellious liquors, (Sbakespeari
Digitized by
Google
flOT:
- 696 -
HOU
Ab you like itj^ liour (xorb) li isaħ*
ħan M, jixghel.
HOTBED - art sħuna ('bid-demel eto)
biex tfittex ittalla u toabbar piauti
eto.
HOT BLOODED— li għandu deromu
sponty li jiżbel malajr, li jixghel ma-
lajr; ħarrieki, żieni.
HoT BRAINED— furjus, mkarlcaċ, li
jishon malajr jew minn xejn.
HOT BURNING ^ħarrieki, żieni.
HOTCHPOTCH oawlata ( tisjir tal-
laħam tal ħanzir, bil ħaxix, per/ut,
gobon, eto. )
HOTCOCKLES— logħba tat-tfal eto.
meta wieħed ioun b'ghajnejh mgħam-
mdin u irid jinzerta jew jakta min
ioun imissu jew jatih id-dakka.
HoTBL— luoanda, arloġġ, hotelU
HoTEL DIEU— sptar, furmarija.
HOT HEADED— kalil, ahrax, li jiżbol
malajr.
ĦoT HOUSE - stufa, serra,dar» oamra
eto. mgħottija bil ħgieġ fejn irabbu
jew ixommu biex jiobru xi pianti li
iounu iridu is-sħana ; burdell.
HOT uvEBED-kalil, aħrax, li jitil-
għulu (jisħon jew jiżbel) malajr.
HoT MOUTHED— ta rasu, stinat; li
la igħejd heoo, heoo.
HOT PRESS — tippressA tgħafas il
oarta bejn zewġ pianoi miowija.
HoT PRESSINQ— pressar tal oarta
eto. bejn il pianoi tal ħadid jiowi
biex tieħu il-Iustru.
HoT SĦOT— balal miowija biex fejn
jolktu ikabbdu u jaħarku.
HoT SPiRrrED -donnu xrara nar.
HoT SPUR— bniedem kalil, aħrax, li
jiżbel malajr ; mħe^ġe^ bil ħrara, bil
herra, xorta ta piselli li tiober malajr.
HOT SPURRED -mħeġġeg bil ħrara ;
bil herra, li jiżbel malajr.
HOTTENTOT— Ottentot, salvaġft tal
Àfrioa ta Isfel; Isien tal Ottentoti jew
tan-nies tal Afrioa ta Isfel; tal Otten-
toti jew tas-slavaġ tal Afrioa ta Isfel;
•/lottentot breadf xorta ta pianta ("sigra)
li tiober fil pajjisi tal Ottentoti u illi
dawn in nies slavaġ jeolu il kalba
tagħha f loo il ħobż meta iounu soai-si.
HOTTENTOT OHERRY— xorta ta oi-
rasa salvag^a, isem tal pianta,
HoTWALL — ħajt fejn jiobru is-si-
ġar tal frott għal ohenn tieghu.
HouDAH— siġj^u (post bil makghad)
fuk dahar Ijunfant eto. għal passig-
gieri, biex jirobu fuku.
HouGH -il gherk tal ooxxa ; lexxu-
na, mgħażka ^.għira.
HouLLETiA — xorta ta pianta tal
Quri bħal Orchidee li tiober wisk fil
Brażil (Amerioa ta Isfel).
HOUND — ohelb tal oaċca, tmur għal
oaċċa bil olieb ; bniedem ohelb, vili,
infami.
HODND FisH^xorta ta ohelb il ba-
ħar.
Hound's tongue— isem (xorta) ta
ħaxix li fil botanioa hia magħrufa
bl-isem ta Cynogloaeum,
HouND TRBE — isem ta sigra il Cor-
nuB Sanguinea.
Houx — id-dakkuka tal pinnaġġ
(tajra) ; tgħajjat.
HoUR-sigħa, ilħin; wakt; tliere
are Sl/f, houra in one day, rġurnata
hemm 24 sigħa ; t/iat boat runa Cgoes)
10 tnots an hour, il bastimont jagħmel
għaxra fis-sigħa; tohat hour ia itt^
x'hin hu ? ; he came at the exact hour,
gii fil wakt sewwa;/o keep good houra^
tinjfabar cmieni id-dar fil ghaxija ; ma
tiddawwarx barra mid-dar biMejI ;
t/ie small /lours, I-ewwel sigħat (ta
wara nofs iMejI) tal ġurnata, ngħejdu
aħna is-sigħa jew is saghtejn ta bil-
lejl.
HouR BELL— kampiena li iddokk
is-sigħat ; il kampiena tas-sigħat ta
arloġġ.
HoUR CIRGLE -wieħed mio-oirouli
obar li naraw maħżużin fuk il globu,
li igħaddi (dwar id-dinja) mil poli u
jinżel perpendioulari mal-Iinja tal
equinoziu, heoo msejjah għaliex meta
ix-xemx tasal fukha jaraw il ħin (x*ħin
hu ).
HouR GLASs — impulletta, arloġġ
tar-ramel
HOUR HAND ^lanoettina li turi is-
sigħat farloġġ.
HouRl — xebba, serafin tas-smew-
wiet magħrufa mit-Toroo Mawmet-
tani.
Digitized by
Google
flou
- 697 -
HOtJ
HotRLlNB-ljnjaH turiil ħin (fl-
Astronomija) ; is-singhi jevr sinjali
li naraw farloġġ tax-xemx.
HcfuBLY— 'ta cull sigħa ; cull digħa ;
ta dejjem, ta cull mument, continwu;
in hourly expectation of a viartyrdom^
jistennew dejjem il màrtiriu ; the agi-
tation grew liourly more formidablef
(Hacaalay; History of England)^ I-agi-
tazioni (it-taħwid; beda jicber minn
sigħa għal oħra.
HouB PLATB— wiċċ I-arloġġ, il faċ-
ċata ta 1-arIoġġ li turina is-sigħat eto.
HousAGE^ħlas, dritt, li jħalsu tal
magazzinaġġ zi afiarijiet Cmercanzia)
talli jinżammu jew jintrefghu fil maħ-
żen ; magazzinaġġ.
HousB— dar : in-nies tad-dar ; il fa-
milja ; razza, gidd ; teatru, in-nies li
imorru it-teatru ; il camra tal parla-
ment jew tal cunsill ; il mejda (1-icheI
jew chif jeclu in-nies ta dar jew il fa-
milja) dar, fabbrica, ditta; iddaħħal,
tilka, tirtira fdar (fid-dar); tischenn ;
whose house is ihis 1 ta min hi din id-
dar ? tlie house I call here the vian, the
woman, their children^ their servants^
bond and free^ their cattlef ( 8mith,
Commonwealth ), il familja collha jena
nsejħilba hawn, ir-ragel, il mara, it-
tfal tagħhom, is-servi taghhom, rsiera
u m*humiex, u il bhexjem tagħhom ;
House oj Commons and ilie House of
Lordsj il Gamra tal Gomuni u dic tal
Lordi (il camra baxxa u dic tal Pari) ;
the opera house, it-teatru ; a good play
draws good houscj opra tajba tiġbed
ħafnanies; he kept a miserable house
but the blame was laid wholly upon
madam, (Swift), chellu il mejda dej-
jem mil I-agħar (chien iżomm hu id-
dar batuta jew scarsa mil lichel ) iżda
il htija ta dan chienet tehodha is-
Sinjura; I liave written to the house
myselffor another setj ctibt Tid-dar (lil
fabbrica^ jena stess għal taghmira
oħra ; hotise ofcaU^ post fejn jiltakghu
il viaġġaturi tal cummerċ; house of
correction^ il habs, casa di correzione :
istitut fejn iżomniu it-tfal li jidru li
huma tàcondotta hażina biex irab-
buhokn tajjeb ; house of Gody il cnisia,
it-tempiu jew id-dar t'Àlla ; to bring
down the house^ i^ġaffhal li in-nies
collha ^ tat-teatru jagħmlu applaus,
(tibda int applaua geħerali fteatru) ;
siore ItousCi maħżen ; wash liouàe, loc
fejn isir il ħasil ; coffee house, ħanut
tal cafÀ; pigeon house^ barumbara;
the workJiouse, loc bħal habs fejn iżda
in-nies li icun hemm imorrtl weħidhom
biex jaħdmu biex jeclu ; These buUd-
ings are left on purpose for Iwusing
the people, dan il bini ħallewh għal
apposta ghan-nies biex jirtiraw in-nies;
l had to liouse ihem wlien tliey were
liere, jena chelli inżommhom fdari
meta chienu Iiawn ; Jiouse to house^
minn dar għal 1-oħra, tmur id-dur jew
tispeziona loc jew post wara I-jehor. •
HousB AOBNT— agent tad-diar, wie-
hed li icollu f idejh djar tan-nies għal
chiri jew ghal beigħ.
HousB BOAT— maħżen fejn iżommu
id-dghajjes.
HousBBOTB— il għatata 1-injam li
jati (scond ilrligi) il proprietftria lil
inquilin għat-tiswija (li icun . bemiħ
bionn) tad-dar.
HousE BBBAKiNo^scassàr tad-djar
(dħul tal ħallelin fid-djar).
HousB BBBAKBB— ħalliel.
HousB OBIOKBT — xorta ta werżik.
HousB Doo— chelb li jindocra id-dar.
HousBHv^LD— 11 familja, in-nies tad-
dar; tad-dar; houseliold bread, ħobs
tad-dar.
HousB HOLDS — it-tkiek prim.
HousBKBBPBB— il mastru di casa;
ir-ragel jew il mara li icoUhom ħsieb
id-dar.
HousB KBEPiNO * i^.-^^mma tad-dar ;
xoghol il màstru di casa ; it-trigga tal
affarijet tad-dar.
HousEL— 1-Ostia Mkaddsa, I-Euca-
ristia; il viatcu; tivviatca, tkarben
fid-dar (marid etc )
HousELBBK -is-sempreviva.
HousBLBss^bla dar; li ma għan-
dux fejn igħammar jew fejn jokgħod.
HousBLBT— dar żghira.
HousB LiNB^cimarkieka,ramneIl li
jusaw abbord etc. għal feritud jew
ghal rbit tal anelli tal kluħ etc.
HousBLiNo — tal Eucarestia, las-
Sacramenti ; tkarbin, viatcu.
88
Digitiżed by
Google
HOU
— 698 —
HOW
HousBLiNa OLOTH — terħa,dvalja tat-
tkarbin (li iżommu meta is-Sacerdot
iċan ikarben biex jecc katt taka xi
particula tigi fukha).
HousH LOT— il pian, ifl-sit, jew 1-art
li trid fejn tibni jew ittalla dar.
HousB HAiD-Beftura, kaddejja.
HousB •HATB— min igħammar fl*i-
stesB darmaħadd jeħor; sieħeb fid-
dar.
^ousB HONQBB— min jinnegozia fid-
djar jew fil bini ; min (dac li) jixtri u
ibip[ħ, jew ipartat djar lesti etc.
HousB HARTiN — xorta ta għasfur
(ħuttafa).
HousB MOTHBR — il maracap tad-dar,
1-omm tal familja.
HouBB PAiNTBB — min jiżbogħ id-
djar ; żebbigħ.
HousB PHTSioiAN— tabib residenti (\i
jokghod dejjem jew li icun għassa) fi
sptar, furmaria, jew xi Istitut.
HousB PHTBfoiAMOY — 1-ufficiu ta
tabib resident (fil post) fi sptar, fur-
maria, Istitut etc.
HouBB PiGBOM — ħamiem tad-dar
(m'hux salvaġġ).
HousB BAI8BB — beunej tad-djar.
HousB RBNT— 'chera : he is allowed
house rentfre^, għandu chera franc ;/i£
is aUmved £18 a year for house renU
għandu ("jatuhj tmintax il lira fis-sena
għal chera.
HousB BOOH-camratad-dar (fdar).
HousB sPARRow^għasfur tal bejt.
HousB TAX-*taxxa fuk id-djar.
HouBB TOP— il bejt ; fuk, fid-dar.
HouBB WARHiMa— festa, trattament
li wieħed jagħmel meta imur jokgħod
(jidhol 1-ewweI darba biex ighammar)
f dar ġdida, għar-risk.
HousB wiFB— il mara tad-dar, il
cap, 1-omm ; il caxxa tax-xogħol tan-
nisa (il caxxa tal-labar tal ħjata u tar-
ras, tal holok, mkass etc); timma-
ni|[ga bil għakal (bl-economia) I-affa-
rijiet tad-dar ; taghmel in-nefka etc.
li icun hemm bżonn għad-dar.
UousB wiFBLY— maniġġar,trigija tal
affarijet tad-dar (jew ta dar) bil għa-
kal, bil galbu, bl-economia.
HousB wiFBRY — ocoHomia dome-
Btica.
HouBE WRiaHT*-bennej tad-djar.
HousiNa— għatata (ghal fuk) ber-
dgħa ta żiemel etc. ; il klugħ ta gebel
minn hajt u tkegħid ta jeħor ġdid
(trakkigħ fil bini) ; il biċċa tal arblu
ta bastiment li tcun mil prim sal
cverta ; għata għal fuk cverta ta basti-
ment li jitkigħed fxi maltemp meta
ioun il baħar kawwi.
HousuMa— taB-Sacrament,taI Ostia,
tal viatcu.
HovB— xorta ta marda fi ngħaġ;
tħuf ; tokghod iddur minn hawn ghal
hemm fpost; titlajja; it-temp passat
tal verb Ileave (ara); ittalla, titla
(bhal għagina bil ħmira) ; ihe earth
also for her parif by this means^ well
soakedy swelleth and hooveth a$ it xvere
with a leaven (P. Hollaod, Plinie, Bk.
XVII), u 1-art ucoll mil banda 1-oħra,
b*dan il mod (hecc) msappa fl-ilma,
ticber u titla kisha, ngħejau aħna, bil
ħmira.
HovBL — gharix, makiel, loc għal
bhejjem ; dar msejcna, tuguriu ; tir-
tira fdar imsejcna.
HovEL HousB— niċċa għal statua.
HovBLLBR-min jati dakka ta id;
min igħejn biex isalva in-nies etc.
meta f xi maltemp imur xi bastiment
1-art ; min imidd idejh biex isalva in-
nies fxi naufragiu.
HovELLiNa-bini ta ċmieni gholjin
b'mod li id-duħħan joħroġ li ma jatix
fastidiu.
HovBUTB— isem ta mineral.
HovKN — mtalla, mgħolli, mimli,
minfux.
ĦovER — iżżomm fuk il ġwienaħ
fl-aria ; tittajjar, tiggiera, tħuf 1-hawn
u 1-hemm ; dar, ricovern, post, loc fejn
wieħed imurjischen; boughg of trees
which were cast in thitlter tp aerve aa a
hover for the Jish (Carew, Survey of
Comwall)y xeħtu hemm firiegħi tas-
siġar biex serveu ghal ħut fejn icun
jista jischenn.
HovBRiNa— titjir fl-aria; giril-hawn
u I-hemm dwar xi post (xi mchien).
HoviTB - isem ta mineral.
How — chif, għala, chemm ; how are
youf chif int? how is tliat 1 dana chif?
(chif chien, dana ?^ give us an account
Digitized by
Google
m
- 609-
flol?
hoio it waSf għedilna sewwa chif chie-
net il biċċa ; how viuch is that ? chemm
hu dac ? ; how old are you ? chemm il
sena għandec ; how hmg hnre you bceu
in Malta f chemm ilec Malta ? ; how
think you? x'idhirlec? ; how so ? għala
dan ? ( għaliex ) ; how small soever,
żgħir chemm hu żgħir.
HowADJi — mercant, bejjegħ (chif
isejħulu in-nies tal pajjisi ta Lvant;.
UowDAH— eiġġu, post fejn wieħed
jokgħod bil kegnda fuk dahar ta Ijun-
fant.
?z;"} '•"»•
HowB— mħaffer, bil ħofra; fuU of
hcights and howes (Scotf, JRob Roy)^
collu għoliet u ħofor.
HowB BAGKiT — żiemol li ghandu
dahru bil ħofra (mħaffer).
HowBL— ċana nofs tond tal buttara
għaċ-ċanar tad-dugħ ta barmil minn
gewwa.
HowBVEB— iżda, ma dana collu ; I
am not disposed to go^ however to oblige
you I will, ma tantċchelli kalbimmur
iżda bidx niccuntentac jena immur;
however, tJt^ affair, on tJie whole^ was a
success, ma dan i coliu. il biċċa, nic-
cunsidraw collok flimchien, rnexxiet ;
however the bnsincss goes you have mafle
fault (ShakeRpdar, Winters Tale) hi
cbif in hi (Bia coma si voglia) inti
għamilt hażin (ghamilt żball).
HowFF— tmur spiss ftidher spiBs)
f post, xi banda, xi mchien.
HowiTZBR— xorta ta canun, kasir u
ħaflf.
HowK— tħaffer, takla it-trab.
HowL — tagħwi, twerżak, timbaħ,
tingħi ; tgħajjat bħal lupu ; taghmel
dac il ħoBS bħal meta icun jonfoħ ir-
rih ; tgħajjat għal ajjut jew b'leħen ta
meta wieħed icun f xi bżonn jew icun
irid xi għajnuna malajr ; għawi, twer-
żik, nbigh, nigħi ; 7 heanl the wjlrcs
or dogs howlj smajt iHupi jew il clieb
jingħu (igħajtu) ; new widous howl
(8hakespear, Macbeth), romol (nisa)
ġodda jibcu (jingħu, igħajtu mdejkin
etc.) ; wild liowled the wiiul aU night^
il-Iejl venven (nefsA b'ħafna ħsejjes)
il-lejl collu ; she howled aloud ** 1 am
on kre " (Tenoyson, Palace of Art)^
hia ghajtet bħal waħda miġnuna
*' kieghda nakbad ** ; Isthis tlie Jiowl
ofa dog or of awolff din għajta 'ta
chelb jew ta lupu ? whUst tJie mad tno-
thers, with their howls confused, do
break the cloud^ (Shakespear, Ilen-
ry K), wakt li 1-ommijiet mahrugin
barra minn eesBihom b dac il għajjat
( it-twerżik ) taghhom flimchien ( ta
culħadd f dakka) joforku (jinfdu) Ib-
sħab.
HowLBR — - min (dac li) igħajjat,
jingħi jew jagħwi.
HowLBT— cocca żgħira ; cocca.
HowLiNO— ta swied il kalb; għajjàt,
nigħi ta lupi jew ta clieb ; he was lost
in Hie wast^ IwwUng wildernesSf intilef
fid-desert cbir u li isewwidleo kalbeo
(li ibeżżgħec bil cruha u il hemda
tiegħu).
HowLiNo MONKBT— xorta ta xadin.
HowQUA — xorta ta te ta qualità
mill-aħjar (għali ferm>.
Howso— hu chemm ħu ; and weU
come homCf how so unfortunate (Daolel,
Civil Wars)f u merħba bih meta jigi
id-dar, hu cbemm hu sfortunat.
HowsoBVER— hi chif in hi; għad
illi; għallavolia ; howsoever he shaUpay
for me (Shakespear, Troilus and CreS"
sida)^ hi chif in hi, ihallas għalija ;
howsoevcr you speak this tofcel ottter
mens mimls (Shakespear, Ilenry K),
għad illi (ghallavolia) inti tgħejd dana
( titchellem hecc ) biex tara in-nies
x*għandhom fmoħħom (jewchifjeA-
sbu in-nies).
How 800N (f loc A8 800N As) — maHi.
HoT— bastiment żghir b*arblu wie-
ħed; dgħajsa tat-tgħabija; ghajta biex
tgħejd wieħed jekaf jew iħares ; hoi I
fejnu ! stenna ftit ! there lay the hoy in
which he was to sail (Haeaalay, Ilist.
of Englatul)^ hemm chien il bastiment
żgħir (b*arblu wieħed) li bih chellu
isiefer.
HoTBE— ara UfL
HoTT— titligħeb, titbagħrad ; let no
one condemn tliegirlsfor Iwyting with
the boys (Faller, a Pisgah sight of
Digitized by
Google
fltJA
- too-
m
Palestine) ħadd ma għandu jincorla
(jitoasa) bil bniet għaliex kieghdin
jitbagħarda (jitliegħbaj mas-subien.
HuANUOo— belt fil Peru (America
flfifel).
HuANuoo BABK— koxra ta siġra li
ticber flJaunuco (ara).
HuASOOLiTB— isem ta mineral.
HuB— buttun ta rota ; mancu, mak-
bad ta xabla etc. ; marca, tebgħa,
sinjal etc. ; biex timmira ghalih ; is-
sinjal (musmar fl-art etc.) fil logħob
tal qtunts (ħolok) ; he drived the daggev
in his back up to thz huh^ daħħallu li
stall^t f darhu sal makbad (sal mancu^.
HuB BARBR— pedan, biċċa għodda tal
mastrudaxxi (li jagħmlu il carrettunij
biex itakkbu il buttun tarroti għal
fejn jidħlu li mgħażel.
HuB LATHB—torn għal buttun tar-
roti tal carrettuni.
HuBBLE BUBBLB— pipa bil-Iasta tal-
lasticu etc. li id-duhħan meta tpejjep
igħaddi mil 1-iIma u dana ibakbak
(arghilà jew pipa tat«Toroc etc )
HuBBUB — storbiu, ghageb, frattarija
gilba» ħamba ; a universal hithbub wild
of stunning sounda, (Miltony Paradise
Lostjf għageb cbir ta għajj&t li itar-
rxec li ma ngħidlecx.
HuBBUBBOO—nigħi, ghawi ta clieb
ta lupi etc. għajjàt.
HuBBY — collu Btoffi u ħotob ; a
hubby roadi triek collha stoffi u hotob.
HucK—tiggebbed fil prezz (fix-xiri).
HuoK A BACK— xorta ta drapp (gha-
żel) ordinariu jew oħxon ; id-drap tas-
srievet jew dvalii ta li mwejjed.
HuoKERY— bejgħ bli mnut ; tarf ta
negoziu.
HuoKLE-il għadma tal genb; genb.
HuoKLEBACKBD— bispallejh mgħaw-
gin (donnu ħotbi).
HuoKLE BONE— il għadma tal genb;
(ta genbejna).;/te sufers froin aciatica
or gout in tho huckle bones, ibati bix-
xiatica jew bil gotta fil għadmiet ta
genbeih.
IIucKdTRR — righettier; tbigħ, jew
iżżomm ħwejje^ għal bejgħ jew tpar-
tatom ma oħrajn.
HuoKSTBRAGB — bcigħ bħal tar-ri-
gbettieri ; tarf ta negozia.
HuoKSTBRBR— righettier.
HuoKSTBRBSB — righettiera.
HuD—koxra ta gewża.
HuDDBR— tiiFolla; tghatti, tgbeżwer.
HuDDLB— tiifolla ; tbabbel ; tagħmel
ħallata ballata ; tixhet chif gie già ;
tifxel, tross ; tinħabel, titħawwad^ tin-
fixel ; titrass ; ħabla, ħallata ballata,
taħwida, fixla; rassa; xhih, wieħed li
għandu idu maghluka, għadma ; ħan-
tiv; fools huddle on and always are
in haste, (KoWi'), il boloħ jiffullaw
(irossu etc.) udejjem mghaġġlin ; /or
he huddles to oneplace rich, poor^ wise^
fooUsh^ noble^ aiid the base, (Urom^f
On the death of his SchoolniasterJ,
għaliex hua jixħet chif già già, hal-
lata ballata, il ghonia, il fkar, I'ghor-
rief, il boloħ, in-nobbli u 'I baxxi ; at
twclve she rose and huddled on her
clothes, kamet fnofa inhar a xeħtet
fukha ħwejjiġha chif gie gid.
HuDDLBR — min ihallat jew jixhet
ħwejjeġ chif già gie jew ħallata bal-
lata, min jifxel, iħabbel ; min iross jew
jiffolla.
HuDiBRASTio— versi ta poesia mictu-
bin ħażin, bl-accenti ħżiena u bla rima,
versi batuti ; versi sciolti ; his hudi-
brastic satires are of little intrinsic
value (]lttCiiuUy» History of England)^
is*satiri tiegħu, li chiteb, b'dawc il
vorsi ħ/iena, ma tantx jiswew wisk.
HuDsoNiTB— mineral ta lewn iswed
scur.
HuE ' lewn. żebgħa, culur ; storbiu
għajjàt, frattaria, ghageb, plejtu ; t^ is
painted in lovely hucs, miżbugha b'Iew-
nijiet (culuri) sbieħ wisk ; when they
saw the cow running they raised a hue
and cry, malli raw il bakra tiġri bdew
coUha igħajtu ( għamlu frattaria,
ighajtu).
HuED — miżbugħ; bil-Iewn ; li għan
du il culur ; aħmar ( bil mistnija )
mbergħen ; his brow was hued with
triumph, (nrowiiini?, Paracelsus)^ ġbi-
nu chien aħmar nar bil ferħ tar-rebha.
lIuRLRss — bla lewn, minghajr lewn
jew culur.
HuFF— wiehed mimli bih in-nifsn;
faħħari ; sfiċċa, tisbil, rabia jew saħna;
tisbely tinoorla, tixgħel malajr ; tonfoħ
Digitized by
Google
MuP
-70i -
m
( timla bir-riħ) ; tiusulta ; tistieden
għal ġlied ; he is one of those hnffsy dac
wieħ^ minn dawc il fahħara (li ghan-
dhom żakkhom mimlija li jafu wisk^ ;
to take hiijf, tisbel, tincorla, tieħu fa-
8tidio» toffendi ruħec ; Ilis Uighness
may have taken huff, (Cowper), TAl-
tezza tiegħu (hu) forsi ħa fastidiu,
the wind is able to hiiff up the ground,
(llollandy Plinie), ir-rihjista jonfoħ
1-art ; dont' you suffcr viy lady to huff
ine every day as if I were a dog^ ("Col-
ley Cibber, the Careless Husband)^ la
thallix is-Sinjura tigħi tinsnltani (taħ-
karni) cull jum, kisni ( bħalli chiecu
jena) xi chelb.
HuFF |fahħar], wieħed li iħobb jiż-
HuFFEHjżarġan biex juri ruħu.
HuFFiNBss—fittaġni, arroganza.
HuFFiNa - ftaħir, żargin; tiecol ^x?-
dina fil logħob tad-damma.
HuFFiSH — mżarġan, biż-żargin ; in-
Bolenti, arroganti.
UuFFY — minfuh bih in-nifsu, mzar-
ġau; insolenti, petulanti, fitt, arro-
ganti.
HuG—titghezzez (fis-sodda), ittalla
(spallejc) ; tokgħod ma genb ; titrassas,
tħaddan ; tgħannak miegħec Cgewwa
dirghajc) ; (fuk il baħar) izżomm ma
1-art, iżżomm il lart ( jew lejn I-art)
iżżomm għar-riħ; ghafsa, tghannika,
ghanka, taħdina ; it is good sport to see
this little boy hug in his bed for cold,
(PiilHfrravt*), fih piacir tara lil dana
it-tifel ċchejchen jitghezzez fis-sodda
għal bard ; to hug with swine (Sliukps-
pear, Kiny John), tokgħod ma ( ti-
trassas ma'l) ħnieżer ( kżiekeż salvaġ-
ġi) ; he gave her a good hug^ ħaddana,
ħadna sewwa. miegħu ; we saw them
hug the land all day, rajniehom iżom-
mu ma I-art il ġurnata collha ; she hug-
ged hcr son in hcr arnis^ għanket lil
binha ġodirghajha.
HuaK— cbir, oħxon wisk, ta cobor
li ma bħalu ; cbir ferm ; a huye man^
bniedem cbir (dakshiex) ; huge strong,
ta kawwa li ma bħala ; kawwi ferm.
HuGBNBSs — cobor.
HuGGBR— min iħaddan, ( ħaddàn ),
jew min igħannak ; tokghod mistoħbi
tistenna lil xi ħadd
HuGGBB MUGGBB — bil moħbi; ta taħt
fttk, ħallata ballata, chif g\h già ; in
hugger mugger^ bil mohbi, moħbi.
HuGGLB — tgħannak.tghafas, miegħec
ġo dirgħajc ; tħaddan.
HuGUBNOT — wieħed mill' Ugonotti
jew Calvinisti (protestanti) Francisi li
chienu jesistu h Franza fis-seculi sit-
tax u sbatax.
HuGUENOTisH -Ugonottismu ; reli-
gion jew setta ta Galvinisti Francisi.
HuKE — (TIoc CloakJ; mantell ; as
we were thus in conference^ there came
one that seemed to be a messenqer in a
rich huke, ( Bacon, New Àtlantis),
wakt li conna kegħdin nitchelmu fiim-
chien gih wiehed ragei, donnu messag-
gier, liebes mantell sabiħ.
HuLOH—ħotba.
HuLOH B/.CKBD— hotbi.
HuLOHY— bil ħotba.
HuLK— bastiment tat-taghbija ; ba-
stiment mercantil ; bastiment żarmat
mill-arbli li kiegħed sorġut V^ri (għa-
liex scartat, għax m'hux tajjeb actar
ghas-safar) u li iservi bħala depost,
sptar etc. bħal mahi il Hibernia hawn
Malta; the hulksy bastimenti kodma
żarmati mil I-arbli u li kegħdin fport
sorġuti iservu bhala ħabs ( calzri ) ;
hulks are prison ships etc., ( Ulckens,
Oreat Expectations ) il hulks huma-
bastimenti li iseirvu ta calzri.
HuLK - toħroġ li msaren ; tHaddaf
żakk ta annimal mil li msaren ; he can
kill and flay a rabbit but he cannot
hulk it, jaf joktol u jisloħ fenec iżda
ma jafx joħroġlu msarnu u inaddaflu
żakku.
HuLK' tagħmel ħofra fil blat għal
furnelli ; tħaffer il blatgħal furnelli.
HuLKB— għarix, capanna.
HuLKiNG— goff ; a great hulkingfd-
U)w bniedem goff (ħaġa goffa).
HuLKY— goff. babbu,. stupidu.
HuLL— fosdka, koxra ta lewża jew
gollewza etc ; bastiment bla arbli ;
tfcsdak, tkaxxar Cpiselli etc.) ; tolkot,
ittakkab bastimen( bil balla; hull
down, meta il bastiment icun ghftdu il
barra fuk il baħar fil bogħod li 1-arbIi
biss icunu għadhom jidru ; he employed
a boy to hull the peas^ kabbad tifel
Digitized by
Google
fitti.
-702-
ħM
ifesdak (ikaxzar^ il piselli ; they stiC'
ceeded io hxM two of tlusir best ships
with tlie cannon baUs^ rnexxielhom
itakkba tnejn mil 1-aħjar bastimenti
tagħħom bil balal tal canuni.
HuLL— tħuf, tibbordia minn hawn
għal hemm bħal ma jagħmel basti-
ment smattat fuk il baħar meta icun
kieghed jistenna xi għajnuna.
HuLLABALoo— 8torbiu> ghagħa, frat-
tariia.
HuLLBD — mfesdak, bla ħliefa.
HULLHDCORN ] ^f.«l^' ?®?*, ,J?''
TT hħhefa, lest ghat-thin;
HuLLBDaRAINjnjJdrusulest.
HuLLO— ohi I ; fejnu !
HuLLOOK— biċċa kala li iniżżlu fuk
bastiment f xi tempesta biex itommu
il bastiment għal colpi tal bahar.
HuLLY — bil fosdka, ħliefa jew koxra.
HuLLYTHBisM^ara Ilylotheism.
HuLST — il lioUy (ħaxixa bil werak
inigghes li taghmel bħal cuscsu jew żi-
beġ ahmar, ticber Mnghilterra» u iżej-
nu biha cnejjes etc. fil Milied.
HuLSTRBD — moħbi.
HuLYBR— ara huht.
HuM— tgheġwe^ ; iżżantan, twerden,
tgħanni (tcanta biċċa) minn taħt Isien;
ghegwiġ, żanżin, twerdin ; melal and
the neigh ofthe eteed and the muUitiules
htim, CByron, Siege of Corinth), u iż-
żhir taż-żwiemel u iVtgheġwiġ tan-nies
(tal folol) ; the hum of bees, iż-żanżin
tan-naħal (tski'innim) ; the hiim of
the whcel etc. stuldenly ceased^ (Long-
fellow ), it-twerdin tar-roti sichet
minnufiħ (f dakka jew għal għarrieda^,
he icas humming a tune aU the while^
chien kiegħed icanta xi ħaġa rainn
taħt Isien ; / cried htim! and weU go
toof (Shakespear, Ilenry IVj, jena
ghedt : mela 1 u tajjeb, mur ucoll.
HuM— tħamħam ; tgħejd kliemtn u
umm meta tcun titchellem minn chel-
ma għal I-ohra, u dana biex bħal H
chiecu tieħu in-nifs jew tistrieħjew
għaliez taħbat tinsa jew titħawwad
filli tcun kiegħed tghejd; kerk ; iak-
rika, wiri ta ħaġa b'ohra ; dahca ;
birra kawwija» spiritusa bosta (li titia
fir-ras malajr) ; as he spoke he often
cried ham^ xħin cbien jitcbellem ma
jagħmilx ħlief iħamħam ; tliat's a
hum^ dic hrafa, ċajta; h^ drank a
tvliole bottlc of tlie best Cheshire hum^
xorob flixcun mill-aħjar birra kawwija
ta Cheshire.
HuMAN— tal bniedem, tal bniedmin ;
profan(m'hux sacru jew divin); bnie-
dem ; htiman authors^ 1-auturi (chit-
tieba) profani (chittieba tal ħwejjeġ li
m'humiex għeżies jew sacri ) ; and
agonies of huinan and of brute^ (Cow-
per, Task II^ 105), u agunij (tbatijet
cbar) tan-nies u tal bhejjem.
HuMAN HBARTBDNBss — umanità,
ħniena.
HuMAN sAORiFioB— sacrificiu ta bnie-
dem, bniedem vittima.
HuMANATB— li għandu in-natura ta
bniedem ; maghmul bniedem.
HuMANB — kalbu tajba, ħanin ; of
an exceeding courteotts and humane in»
clinatton^ ( Spottlswood, Church of
Scotland), ħanin u kalbu tajba ferm
(li ma nghejdlecx).
HuMANB SociBTY — xirca (società)
maghrufba bl-isem ta : Royal Jlumane
Society of London^ mibdija (magħmula)
mit-tobba Haws, Fothergill, Cogan u
oħrajn fis-sena 1774, għal ghajnuna
ta dawc li icnnu sejrin jew keghdin
jegħerku.
HuMANELY— tal bnedmin; bil curaġġ
collu ; bil ħniena, bit-tieba ta kalb ;
ivc liare to bear htimane cases huma*
nely, jehtiegilna, (hemm bżonn) li
nsofru il gwaj tal bnedmin (li jigi fuk
il bniedem) ta bniedmin li aħna (bil
curagġ collu); ive mightgticss tliey relie-
ved us htunanely (Shakespfar, Cario-
kmus), nistgħu nghejdu illi ghenuna
( tawna il ghajnuna taghbom ) bil
hniena collha.
HuMANBNBSs — ara luunanity.
HuMANiGs— li studiu fuk il bniedem
u natural il bniedem.
HuMANiFY— taghmel bniedem, issir
bniedem ; tieħu il gisem ta bniedem.
IIuMANisM — umanità, natural il
bniedem (jew il bniedmin); mgiba
tajba u ħelwa (bil ħniena).
HuMANisT— wieħed li studia (mħar-
reġ) fli studiu tal umanità, jew fuk il
bniedem u in-aatura tiegħo.
Digitized by
Google
HUM
- 708 -
HUM
ĦuHAmsTio— tal umanità (tal buie-
dein jew tal bniedmin) m*hux tad-
Divinità jew t' Àlla ; wieħed mill
nmamtai'iani )eyf unitariani (setta ta
nies li jemmnn li Sidna Gesu chien
bniedem biss m'hux bniedem u Alla
ncoll).
HuMANiTABiANisM — umanitariani
smu; religion, fehma ta setta ta nies li
jemmnu (li igħejdu) illi Sidna Gesu
chien bniedem biBS.
HuMANlTiAN — ara hnmanisU
HuMANiTT — umaniià, il bniedmin
collha ; (natural il bniedem), hniena ;
educazioni, tagħlim, letteratura; he is
able to teach all humatiitj/, jista igħal-
lem il bniedmin collba; it is a rule qf
equity and hnmanity built upon jylaiti
reason (KarrDWf Worka)^ hia regula
tal ħakk u tal ħniena mwakkTa fuk ir-
raġuni (ie-sewwa) bisB; phiUtlogy or
polite literature or the humanities as
they are called (Jartlo, Remarks on
Ecclesiastical IlistoryJ^ filologia» jew
letteratura tal mgiba tajba jew chif
jisBejhu ucoll: humanities.
HuMANizATioN — tagħUm tad-dmi-
rijiet lil ( tal ) bniedem ; civilization is
ihe humanizaiion qf man in Society^
(HtUhew ArnolA, Mxed Essays), ic-
civilizzaz oni.hia it-tagħlim chif għan-
du igib ruħu il bniedem mal bn^min
I-oħra (fis-Boċietà).
HuMANiZB - tħannen(taghmel ħanin)
ittajjeb (tagħmel jew iġii^agħal li bnie-
dem isir jew icun tajjeb ) troannas ?
(tagħmel jew iġġaghal min isir roans).
HuMANiZBR — min ibannen, itajjeb
jew imannas.
HuMANRiND— il bnedmin collha ; il
bnedmin tad-dinja; il bniedem ; but
hnmankind rejoices in the might of mu-
frf/;//.i7//, (Woidworth, Excursiouy Bh\
VHJ^ iżda il bniedem jifraħ bil kawwa
rsetgħa) tal bdil (tibdil).
IIuMANLT— ta bniedem, bħala bnie-
dem, bil ħniena jew tieba ta kalb.
HuMATB— tidfen.
HuMATiON— dfin ; Middlesex gave me
deaih^ and this church my humation,
(Paller, Worthiest Lancashirc), rHii'
dlesex mitt u f din il cniflia sar id-dfin
tiegħi (difnuni),
HuMBiRD— ilTttimmmj^ bird (ara).
HuMBLB — mans, umli, baxx ; li ma
jippretendihiex ; fkajjar ; tmannas,
tralckak, icceccben ; tumilja, tbaxzi ;
eveii/ body likes him^ he is so humble^
culħadd ihobbu, umli wisk; / am
from humble^ he from honotired name^
(Shakespear, AWswell iliat ends well),
jena gej minn familja baxxa, hua minn
familja għolia ; h^ was bom in an
humble cottagej twieled f għarix fkajjar;
the highest mountain rnay be humbled
into valleys, (Halnewill), I-pgħla mun-
tanja tista tibbaxxa f widien ; he finds
himself humble now^ iesa isib ruħu umi-
liat ( mċecchen ) ; Our Lord humbled
himself bff cond^scending to t<ike upon
Him iliejorm qfman, Sidna Geflu nijtel
( umilja ruħu ) li ried jeħu gisem ta
(isir) bniedem ; to humble one*s self,
tumilja ruħec; ticcecchen; humble mou-
thed, wieħed umli fi cliemu ( ħelu fil
cliem li ighejd).
HuMBLB BEB— xorta ta naħla cbira.
ĦuMBLB piB— torta CpaBtizz^ mimli
bil ( jew tal ) gewwieni jew interjuri
taċ-cerv; to eat humUe pie^ tokġħod
għal dac li jaghmlulec; is-sofri bl-umi-
Ijazioni l-insulti etc.; icolloc tokgħod
ghal dac li ma tridx.
HumblbfioationI nmiltà, timniB, tiċ-
HuMBLBHBDB j'chin ; from hum-
HuMBLBNESS j blehedc to real Ma^
jesty ( 'Chaucer ) mil 1-actar bniedem
umli (mil li stess umiltà) sar-Re Btess
(sal Maestà tar-Be).
HuMBLBR— min jumilja, jimmansa,
iċecchen jew ibaxxi.
HuMBLBSB— umiltà, ċocon ; them-
selves to ground with gracious humbless
bent^ (Spenser), huma Btess tbaxxew
bl'Umiltà collha sa I-art.
HuMBLiNQ — umiljar, tbaxxija, tiċ-
chin.
HuMBLiNOLY— bl-umiltà.
Humblt— umilment,bl-umiltà; baxx;
John Bartf humbly born and scarcely
able to sign, his name^ (Maesalay, Ili'
story of England)^ John Bart mwieled
min-nies baxxi (umli jew żghar) u bil
chemm jaf jicteb ismu.
Humboldtilitb— xorta ta mineral.
HuMBUo — ċaċcir, tlablib, daħc fil
Digitized by
Google
HUM
— 704 -
HtM
wiċċ ; kerk, ċajt ; ċaċċarun ; lablabi ;
tiċċaċċra, tlablab; tgħaddi. bil cliem,
bid-daħe jew biċ-ċajt; tidħac; tħarrak
bi ; that*8 humbug, dan (dac) daħc fil
wiċċ ( ċajta ) ; Pve heen humhugged,
daħċa bia, għamlubieli, għaddewni
biż-żmien.
HuMBuaGBR— min jiċċaċċra, ċaċċa-
ran, min jidbac jew igħaddi iż-żmien ;
min ikarrak bi.
HuMBuaoBRY - ċaċċir, daħc fil wiċċ,
mogħdija taż-żmien bi ; kerk.
HuMBUz — wirdiena.
HuMDRUM— fitapida ; leħen wiehed,
bazx,monotono; tgħaddi iż-żmien; don-
noc Bcantat, tħares biss u ma tagħmel
xejn ; / wa9 talking with an old hum-
dtuvifeUoiv^ (Addison, Wliig Exami-
ner), cont nitchellem ma wiehed stu-
pida.
HuMDUD EON— Btorbiu, għageb, frat-
tarija ghal xejn ; plejtu ; J would never
he making a humdudgeon about this^
( Scotf, Guy Manncnng ), katt ma
naghmel plejtu (frattaria etc.) għal
dan.
HuMBCT — tbill, ixxarrab, taghmel
niedi.
HuMBOTAMT — Bustanza li tagħmel
id-demm actar maħlul (actar fluidn).
HuMBOTATR— tbill, ixxarrab, tagħ-
mel niedi^.
HuMEOTATioN — tixrib, bell, tixrib ta
medicina chemm chemm (jew għal
ftit) flilma.
ĦuMBFY — tbill, ixxarrab, taghmel
niedi chemm chemm bl-ilma.
HuMBRAL— ta li spalla; the humeral
artery^ I-arteria ta li spalla.
HuMERAL YBiL— umeral ; it-terħa li
icollu fuk spallejh is-sacerdot wakt li
icoUa il pissidi f idejh ( fil barca, via-
ticu etc.)
HuMBRus-^il ghadma twila tan-naħ-
ħa ta fuk tad-drigħ ta bniedem.
HuMET— (fl-armi) faxxa li it-truf
tagħha ma ilaħkux mal gnieb tal arma.
HuMHUM— drapp, xokka ordinaria li
issir (jinsġuha) fl-India.
HuMio-*tal art, li isir mill-art jew
mii ħamrijfa.
HuMio AO)D — acidu umicu (li iair
mil ħamrija ).
HuMiouLATioN - kaghd, ( rkad etc. )
fl-art f għal kigha tal-art ).
HuMiD — niedi, mghaccar, artab,
umdu.
HuMiDiTY 7 umdità, ndewwa, għa-
ĦuMiDNBss ) car, rtuba, ċlamp.
HuMiFUSB— mxerred fuk il wiċċ tal
hamrija.
HuMiLB — umli ; tumilja ruħec, tib-
baxxa, tiċchien, tinżel.
HuMiLiANT — li jumilja, iċecchen,
iniżżel, irażżan.
HuMiLiATE - tumilja, iċċecchon,traż-
%an, trakkad, tbaxxi ; we should humi-
liate and deject ourselvea in thepre$ence
of the Lord, ( Fishttr, on Prayer)^
hemm bżonn (jahtiegj niċchienu u na-
raw ixxejn tagħna kuddiem il Maestà
tal Mulej tagħna.
HuMiLiATioN — umiljazioni, rażna,
1-iċchin; hii humiliation docs exalt him^
1-umiIiazioni tiegħu li tgħollih.
HuMiLiTY— umiltà, ċocon ; ħniena,
kalb tajba ; j^lant in tyranta mihl humi-
lityy (Shakespear, f^ue^s lahour loat),
nisslu ħniena fit-tiranni; (fit-tiranni
nisslu kalb tajba u ħanina).
HuMiN^ħamrija tal pianti; 'il-lewn
iswed tal carbon u I-ossigenu li icun
hemm (jinsabj fil ħamrija.
HuMiTB-isem ta mineral.
HuMMBL — tidres jew tnaddaf ix-
xgħir missifja jew ħliefà li icollu ; bla
krun ; ihe hummel cow Ifind he$t for
ploughing^ il bakra ta bla krun insib
1-aħiar għal ħrit.
HuMMELLER — macna ghat-tnaddif
tax-xgħir mil ħliefa jew is-sifja.
HuMMBLLiNa— tnaddif tax-xgħir etc.
missifja.
HuMMER — min iż.anżan bħal naħ-
la etc; dac li japplaudixxi f 'teatru etc.
HuMMiNO — li iżanżan ; li jagħmel
dawc il ħsejjes bħal ilma gieri ; li
jistordi, li jitla fir-ras, kawwi ; / love
to see ihe humming bces gathering ho-
ncy, nieħa gost nara dac in-naħal
i/anżan jiġbor il għasel ; hnmming
rivers by his cahin ci*ecping,{Y\eicl\^r\
dawc ix-xmajjar bil ħsejjes tal ilma
taghhom nieżlin minn ma gemb (dwar)
il għarix tiegħu ; the humming ale he
di'ink ihat is making him speak^ il birra
Digitized by
Google
HUM
- 706 -
HUN
kawwija (li spirta tal birra) li xorob
kiegħed iġagħla jitchellem.
HuMMiNG BiRD—l-iżgħar għasfur li
hawn, bil tnunkar twil» ġwienaħ twal,
bir-rix ta lewnijiet ebiħ wiek, niBejjaħ
hecc mil-Iehen 11 jagħmel donna żan-
żin ; jinsab fl-artijiet tal America
tlsfel (minn Lima għal Terra dcl
Ftiego).
HuMMiNO Top— tagraga ta billejl.
HuMMĠOK — għolia 'Agħira; munzell
trab; borġ ħamrija etc ; art għammiela
fejn jicbra is-eiġar cbar li jata 1-injam
fl-Americà ; we discovered an elevated
land to ihe south of this. It first appear-
ed in detached hummocks, O^ook^ Se-
cond Voyagcj Book IJJ^ Ch. /K), rajna
(Irnaħna) art għolia l-isfel minn din :
I-ewwel ma debret għoljet għoljet
żgħar għalibom.
HuMMOCKBD - bil għoljet żghar.
IIuMMocKY — mimli għoliet ^.għar.
HuMMUM— post (loc jew banja) għal
ħruġ tal għarak.
HuMORAL—tal umuri.
HuMoiuLisM ^ umuralismu; il fehma
ta zi uħud mit-tobba li għandhom illi
il mardijiet jitnisslu risiru jew jiġu)
mil I-umuri.
HuMORALisT— wiehed li jokgħod għal
Humoralism (ara).
HuMORiFio— tal umuri.
HuMORiBBfc— ċajt, żufBet, buli tajjeb,
daħo.
UuMORisT— ara humourist
HuMORiBTio— tal humovrist Cara).
HuMORizE - tokghod għaċ-ċajt, żuf-
fiet etc. ta dac li icun.
HuMORLBss — li ma jiċċajtax, żorr.
HuMOROus-^ċajtier, daħħàc, żuffiet-
tuB, colla żuffiet etc, li jaf jiċċajta:
capriċċuB, sfiċċuSy bisbeticu, li ibati bil
burijiet ; li jaħseb ta humoralist (araj ;
niedi, umdu, tristi ta kalb sewda ; a
vain giddy shallow humorous yotith
(Sbakespear, IJenry F), ġuvnott fie-
ragħ, ibleh, bla sens, u bulus ; he had
topassthe humorous nighthid among
tlie trees^ chellu igħaddi il-lejl niedi
(tan-nida) mistoħbi kalb is-siġar ; tliat
was a humorous sigh^ dic chienet tne-
hida trista (ta wieħed kalbu sewda) ;
tluitfirst story I think is v\ore humorouSf
dic 1-ewweI fitoria jidhirli li actar ħel-
wa (iddahkec actar).
HulflORouBLY — bil buli, bli sfiċċa, bli
stramberiji; bit-^^uffiet, biċ-ċajt; bid-
daħc.
HuM0U8*-Ii jinsab fil ħamrija; li
jigi jew isir mil ħamrija.
HuMoua AoiD— acidu li jinsab (icun)
fil ħamrija, li jerdgħu il pianti mil
ħamrija.
HuMP—ħodba; / found upon his
near approach that it was only a natU'
ral /mmp,(AddlBOO, Spectator^No, 66S\
meta korob lejja sewwa rajt (ndunajt)
li cbienet ħotba li chellu fuk dahru.
HuMP-BAOK — ħotbi.
.HuMPBAOKBD— ħotbi; bil ħotba.
HuMPBAOKBD WĦALB8— xorta ta ba-
liena li fiz-Zoologia hi magħrufha
bl-isem ta Megaptera.
HuMPBD— bil hotba.
IIUMPBD-DAOK — ħotbl.
HuMPH— um! melat ^e! dalwaktt
HuMSTRUM— strument tad-dakk,bħal
biambd ; dakk chif gi^ gi6.
HuMULiN — f fil chimica) dac il morr
li fih il hops jew il werak li minnu
jagħmlu il birra.
HuMULus— xorta ta pianta li tix-
xeblec.
HuMus— trab, ħamrija grassa tajba
għal gianti ; I-acidi li icun hemm fil
ħamrija.
HuNOH— ħotba ; biċċa cbura, genba
tal ħobż ; dakka jew mbuttatura bil
ponn jew bil mincheb; tgħawweġ,
thatteb ; tati dakka iew timbotta bil
ponn jew bil mincheb; then JacVs
friends began to hunch and push one
anotlier^ (Arbotbnof, History ofJohn
BuU ), imbagħd ħbieb Jack bdew jatu
bil mincheb u jimbuttaw lill xulxin.
HuNOH DAOK — ħotba ; hotbi ; tJie
hunchbacked dwarf wlio urged forward
the fiery onset on France, ( Hieaalay,
Ilistory of England)^ in'TiBXia ( ir-ra-
gel kasir ) ħotbi li mexxa il kuddiem
it-tixwixa kalila contra Franza.
HuNCHBD— hotbi, bil ħotba.
HuNDRBD— mia; mitt ; 1(X): C; hun'
dred, taksima ta Contea I-Inghilterra
li fiha mitt familja ; a long hundred
jew great hundred^ mia u gboKrin(120).
89
Digitized by
Google
HUN
— 706 —
HtJN
HUNDRBD DAY8 — ^ ( fll Storia ) IŻ-
żmien colla, mill 20 ta Marza 1815 ;
dac inbar ii Napaliun I daħal f Parigi
wara li cbien ħarab mil gżira ta Elba,
8ad-29 ta Ġunja ta li stess sena, dac
inhar li telak minn Parigi biex ma
jidħolx jżied.
HuNDRBD FOLD --għal mitt darba.
HuNDRBD LBG8— centapiedi (duda).
HuNDRBD PBNNY— taxxa H dari is-
sindcu tal hundred ( cap tal contea
fl-Inghilterra li chien icun fiha mitt
familja) chien jiġbor min-nies tal con-
tea tiegħu.
ĦuNDRBDWBIGHT — piS Inglis H fib
lI2iMibbra; hundred weight is writ-
ten ai«o "cwt"; floc hundred iveight nict-
bu ucoll ctvt ; a long hundred weight is
18G Ibs , long hundred weight (civt), fih
180 libbra.
HuNDRBDBR— wieħed li icun jokgħod
fil (tal) contea tal hundred (ara) ; is-
sindcu ta contea tal Inghilterra li fiha
mitt familja.
HuNDRBDTH— il mitt wieħed; it waa
the hundredth one on the list^ chien il
mitt wiehed ( già wara disgħa u dis-
għin) fil-Hsta.
HuNa-(temp passat u particip pas-
sat tal verb IJang) ; dendel ; mdendel.
HuNO BBBF— laħam immellaħ.
HuNGARiAN — Ungaris, wieħed mil
1-Ungaria; Isien Ungaris.
HuNGARiAN LBATHBR— gild abjad tal
Ungaria.
HuNGARY— Ungaria.
HuNGARY WATBR — lavanda (fwieha)
li issir mil fjuri ta ħxejjex ifuħu jew
aromatici, hecc msejha ghaliex saret
(għamlnha) 1-ewwel darba għar-Begi-
na tal Ungaria.
HuNGBR— ġngh, ghaksy nukkas ta
ichel ; għatx cbir, leblieba ; icolloc il,
jew tcun bil, ġugħ ; tħalli bil ġugħ ;
icolloc għatx jew leblieba cbira gnal xi
ħaġa; icun lagħbec nieżel għal xi haġa;
pinched with hunger^ magħfus ( ma-
krus ) bil ġugħ ; hunger is the best
sauce, il ġugħ iġaghlec tiecol collox ;
do8t thou 80 hungerfor my empty chair t
( Shakespear, 'Henry VI ), hecc inti
mlebleb għal ( mixtiek biex tieħu ) il
post tiegħi ?, he Im a hunger for
riclies għandu leblieba cbira ( chilba
cbira) għal għana (flus u gid); and
hunger catne into all Egypt and Canaan,
( l^cliffe) u waka għaks cbir fuk
1-Egittu collu u fl-art ta Canaan.
ĦuNGBRBD—bil ġugħ, miġwieħ.
HungbRbr— minjixtiek ferm, min
icollu leblieba.
HuNGBRLY— magħlub bll ġugħ, ba-
tut, magħcus ; bafif, niexef, magħlub;
his beard grew thin and hungerly^ il-
leħja tiegħu ħfiefet u għoksot,(8h4kei»-
pea-, Tuming of the Shrew ).
HuNGRiLY— bil ġugħ, bl-aptit; when
on harsh acorns hungrily theyfed, meta
chielu b'aptit cbir il ġandar jebes.
HuNGRY— bil ġngħ, miġwieħ; magħ-
lub ;* niexef ; mlebleb, li għandu għatx
cbir għal xi ħaġa ; fkir, m'hux għam-
miel, ħawli ; / am hungry^ għandi il
ġugħ; he is deadly hungry^ kiegħed imut
bil ġugħ; hungry dogs will eat dirty
pudding^ il ġugħ iġagħlec tiecol coUox
(minhu bil ġugħ jecolcollox); ahungry
stomacht stoncu vojt ( biddebulissza ) ;
Cassius has a lean and hungry looi^
( 8hiike8pear, «/aZt)/d Caesar ), Cassia
għandu wiċċu magħlub u ta wieħed
miġwieh ; in some grounds springs are
fouml at thefirst and second spit^ and
some times hwer in a hungj-y gravel,
fxi artijiet in-nixxigħat tal ilma issi-
bhom fl-ewwel jew it-tieni wiċċ u xi
drabi I-isfel ficċagħk (żrar) ħawli ;
he was hungry for the morn^ (Heats,
Endymion ) chellu mitt sena ( chien
mlebleb ) biex jasal fil għodu.
HuNK— genba, hotba, biċċa cbira.
HuNKBR— tibbaxxa (tinżel bil pis ta
gismec fuk il pxiexen ta sakajc) ; fli
Stati Uniti (America) wiehed tal par-
tit (tal pulitca) Cunservativ Democra-
ticu.
HuNKBRisH — opposizioni (f'cunsill
jew parlament).
HuNKBRS-il COXOX.
HuNKS — xħiħ, bniedem idu magħ-
luka, għadma, rkik fil ħlas
HuNT— caċċa, sajd, caċċatur; tmur
il caċċa, tistad ; iddur, tfittex annimali
etc, f art. bosc etc. biex takbadhom ;
tmur wara (icolloc ħsiebec biss f haġa);
he after glory huntcd (Sbiikespeari
Digitized by
Google
MtJN
- 70* -
Hy^
Two Gentlemen of Verona), wara il
gloria (unuri etc.) gera ; it ivas a great
reliefto every viember ofthe hu7ity chien
ta għajnuna cbira ghall cuU wieħed
mill caċċaturi.
Hunt's up - dakk bil karn etc. ghal
kawmien tal caċċaturi fil ghodu cmieni,
sinjal għal kawmien fil għodu.
UuNT oouNTER - chclb tal caċċa li ma
jiswiex, m*hux tajjeb; tmur, timxi ghar-
riħa tal annimal (timxi mil mogħdija
li minnha icun għadda annimaU.
HuNT-TnBQowK-ERRAND — kadja, ċaj-
ta jew daħca bhal dawc li nusaw nagħ*
mlu fl-1 ta April.
UuNTER — caċċatur, sajjied ; żiemel
tal caċċa, cheib tal caċċa ; arloġġ tal
but, sapunetta, magħluk (tal caxxa);
isem ta ghasfur (bħal cuckoo) li jinsab
fil Ġamajca; a fortune hunter, min
jiġri wara il fortuna (min jaħdem dej-
jem jiġri wara xortih).
HuNTBR TRAiN— salt jew cumpanja
caċċaturi flimchien.
HuNTEREss — caċċatura; mara li
tmur għal caċċa.
HuNTBRiTB — isem ta mineral.
IIuNTiNo— tal cacċa, għal caċċa ; il
caċċaf caċċa ; his love and ihvotion to
houmh and hunting^ li mħabba u '1
gibda li għandu għal caċċa ; huntingj
(fid-dakk tal kniepel) ngħejdu aħna
bħal rebecchin (meta il kniepel jindak-
ku wara xulxin I-ewwel bit-ioccbi jin-
ż u bil mod il mod u mghaġġlin u
imbagħad jerġgħu jitilghu ucoll.
UuNTiNO Box— dura, loc għal caċ*
ċaturi fejn jokgħodu żmien il passa.
UuNTiNO-coAT-Iibsa tal caċca (sa-
frania lewn it-tafal etc.
HuNTiNQ ooo—sinna żejda frota ta
macna.
HuNTiNo noRN— karn (tromba^ tal
caċċaturi.
UuNTRBSs— caċċatura, mara li tmur
ghal caċċa.
HuNTSMAN— caċċatur.
HuNTsiiANSHip— pratca fil caċċa ; il
■ ħila» mira etc. ta caċċatur.
HuR— tħarħar; taghmel leħen bħal
meta tgħejd iMittra R.
HuRA — isem ta ħaxixa bħal ten-
w gbud.
HuRAULiTB — isem ta mineral cri-
stalizzat.
HuRDBN — ( drapp ) magħmul mil
ħjut tal kanneb ħoxnin (mil kanneb
ordinariu) ; drapp tal għażel ordinariu
(oħxon).
HuRDLE —xatba tà għalka ; rixtellu
magħmul jew maħdum bħal kfief tal
virghi ; bħal carretta li dari chienu
jeħdu fukha I-icoundannati għal mewt
mil ħabs għal forca ; tagħlak b'xatba ;
iddawwar b'rixtellu.
HuRDLB H^usE— għarix, dar magħ-
mula biz-zcuc tal virghi etc. minsugin
bħal tal kfief; dar li cbienu jibnu
Tantichi ; it » still the old town of hur-
dle houses and whitewash, ( Brewer,
English Studies) għadha li stess belt
antica bid-djar (għarajjex) tal virghi a
mbajjdin.
HuRDLB RAOB— tiġrija (taż-żwiemel
jew tan-nies) li iridu igħaddu jew
jakbżu minn fuk xtiebi jew rixtelli.
HuRDS— il fdal tal kanneb.
UuRDT GURDY— isem (xorta) ta stru-
ment tad-dakk bil cordi^ antic.
UuRKARU— (bl-Indian) tifel kaddej.
HuRL — tixbet» tvenven, twaddab,
ixxewlaħ ; xeħta, tvenvina» twaddiba,
xewliha; rewwixta, rvell, xewwiexa ; to
hurl a dart^ tixħet (tvenven^ vleġġa ;
he hurled them both on the floor ; xew-
lahhom ( xeħethom ) it-tnejn fl-art ;
he hurled himself into inevitable run^
spiċċa ghal collox (inxtehet f tiġrif li
issa ma jistax isalva jew johroġ min*
nu); after this hurl tlie king wasfain
t4)jflee (Mirrourfor Magistrates)^ wara
din ir-rewwixta ir-Be tħajjar (tatu kal-
buj jaħrab.
HuRL BAT — stanga» għuda bħal
mazza (għal ġlied) li idawwruha meta
jiġu biex jatu id-dakka biha.
HuRLBR — min jixħet, ivenven,
iwaddab jew ixewlah ; min iġorr (gebel
etc.) bil carretta tal idejn.
IIuRLEY HousB — dar kadima, dar li
għanda bżonn ta tiswia sewwa ; dar
mħarrbta.
UuRLiB HAOKBT— tavlabiexjiżżerżku
fukha f nizla (ta muntanja) ; carrozza
kadima.'
HuRLiNa«-tfiħ, xħit, tvenvi;P9 txew*
Digitized by
Google
fitll
-fds-
hCS
liħ ; xewwiexa, rewwixta ; itsem f xorta)
ta logħba bil ballun.
HuRLMBNT— xewwiexa, rewwixta.
HuBLWiND - ara whirlwind. .
HuRLY IstorbiQ, frattarija,
HuBLT-BUKLY / rvell, rewwixta ;
tagħmel rewwixtà, tkajjem frattarija.
HuBBAH — urrà ! evviva ! tgħajjat
urri I jew evviva l tilka bil għajjàt ta
urrà jew ewiva I
HuBBiOANB — uragan, riefnu, ciclun.
HuRBiOANB-DBGK -* il pont ta fuk
nett għall captan jew il fizzial tal
għassa (ta abbord ta bastiment) biss.
HuRBiBD— mgħaggel, ta isaisaH ta
malajr; that was a hurried meeting^
dic chienet lakgħa (ta malajr jew ta
isa isa).
HuBBiBDLY— bill għaġġla.
HuBBiBDNBBs — ghaġġla.
HuBBiBB— min igħaġġel, għagġiel;
min jiġbed vagun mgħobbi bil faħam
tal haġra fminiera.
HuBBY — għaġġla, fixla, ħabla ;
tgħaġġel, tifxel ; to do things in a hurry,
tagħmel ħwejjeġ bil għaġġla ; whi/
. are you in suċh a hur^y f għaliex din il
għaġġla coUha ? ( għaliex inti hocc
mgħaġġel?) In the hurry 1 left my
moneyhehind ^e, bil fixcla ħallejt il
fluB warajja; thence hurried back to
fire (Hiltonj, minn hemm raġa mar
bil giri (mgħaġġel) għan-nar.
HuBBY BouBBY—fixla, ħabla.
HuBBYiNOLY— bil ghaġġla
HuBBT — boBC, mahtab ; (A-armi)
Biġar fuk xi għolia etc.
HuBT— ħBara, hkir, deħi, dammaġġ;
ugigh; gerba,ferita ; weġgħan, mahkur,
migiugħ ; taghmel il hBara, dammaġġ
jew id-deni; twaġġa, taħkar, tiġraħ;
tlio^ dost me yet hnt little hnrt CShiike-
spetr, Tempest)^ inti għad ma ghamil-
tlix ħlief ftit hsara (jew dammaġġ) ;
/t€ received seven hurts in the body
(8bake8petr,Caru>knt/« \ kala(chellu)
Beba feriti (gerħat) fgismu; he was
more hurt by this instilt^ actar chien
weġgħan (waġġa jew ħass) dana I-in-
Bult ; that won't hurt yoii^ liave it^ ħudu,
dac ma jagbmillecx ħsara ; / don't
want to hurt yoar Jeelings^mdà irridx in-
weġġaghlecb kalbec; you Ime done
him a areat deal oj hurt. għamiltla
ħafna ħsara; what hurt is there in
that / x'deni hemm f dac ! you are more
a/raid than hurt^ inti actar bżajt (ħadt
katgħa), inchella waġġajt; hurt^ tebgħa
jew dawra tonda caħla li icun hemm
f xi armi tal cuniomijet etc.
HuRTBR— min jagħmel il ħsarajew
id-deni ; / ehall not be a hurter if no
helper, jecc ma nghejnx ankas ma
naghmel ħsara.
HuRTBR— rpar ta li njam f xifer ta
fortizza biex jilka għar-roti' tal carru
tal canun li ma jagħmlux ħsara fil pa-
rapett ; biċċa ħadida etc. ghaB-Banħa
tal fuB ta carrettun.
HuRTFUL — li iwaġġagh, jaħkar, li
jagħmel il ħBara jew id-deni ; ħażin.
HuRTFULNBBB — ħsara, (leni, dam-
mafeġ.
HuBTLB — titfa, tixħet, twaddab,
tahbat ma; tinxtehet fuk; tagħmel
dawc il ħBejjes ta ħafna armi (twa-
vel etc.) meta jaħbtu ma xulxin ; id-
dur, iddawwar ; his club he began to
hurtle high^ (Spenser), il mazza tie-
ghu hu beda idawwar fil gholi ; iron
arrows hurtle in th^. darkened air,
(Oraj', Fatal SistersJ^ vlegeġ tal ħa-
di^ bdew jinstemgħu jabbtu ma xulxin
barra, fid-dlam; the noise of battle
hurtled in the air, (Sh^k^Hf eàr,Juliou8
Cwsar), il ħaejjeB tax-xwabel tat-tka-
bida bdew jistemghu jaħbtu ma xul-
xin, fl-aria.
HuRTLESB— li ma jagħmilx deni jew
ħsara; innocenti ; kawwi eħiħ ; m'hux
mwaġġagħ ; he succeeded to escape
hurtless, rnexxielu jebles kawwi sħiħ.
HuRTY (flarmi) — mimli jew collu
dwawar (tbajja tondi) cohol etc.
HusBAND— ragei miżżewweġ; econo-
mu, bidwi, ħaddiem ir-raba; żewġ;
iggewweż, tfaddal, tagħmel economia;
iżżewweġ mara(tatiha ir-ragel);tahdem
I-art;8/4e is in mourningfor her hushand,
viBtuBa għal żewġha (gnar-ragel tagħ-
j ha)« he i» a husband, f know, dac eco-
nomu tassew (bniedem li jaghmel eco-
nomija ) tasBew, nafu tajjeb jena ;
bare land, manured, hmhanded, and
tiUed with exceUent endeavour, Sbake-
speari Henry IVj^ art mdemmlft
Digitized by
Google
m
- wo -
■tit*
maħdama u iccoltivata bl-actar ħrara
cbira; being sofaihered and so hmband-
ed, (Shakespear, Julim desar), billi
isBa għandba il missierha u il żewġha.
HusBAND FiBLD — għalka maħdama
(raba mahdum).
ĦuBBANDLESS - bla ragel, armla.
HusBANDLY - bl-ecoDomia.
HusBANDMAN- bidwi; ilcap, ir-ragel
tad-dar.
HusBANDRT— biedia, economia jew
iżżamma (nefka ctc.) tad-dar ; the wo-
man have all tħe doing in home keeping
and hmbandry^ (Qoldynp, Jmtine)^
in-nisa ghandhom il ħsieb tal maniġġ
u in-nefka etc collha tad-dar ; ice had^
with much husbatidry, collected a great
treasure^ (OUiendon), aħna» b'econo-
mia obira, ġbarna tesor cbir ; we are
in wantofa good book on husbandrgj
għandna bżonn ta ctieb tajjeb fak il
biedja, (ix-xogħol tar-raba).
HuBH— schiet, hedu; issicchet, thed-
di; tipplaca; iscotl bastal; everything
was as hmh as death, colloz chien sie-
chet sicta tal mewt; and hmh my
deepest grief of all, (TennyAon, In me-
moriam)^ u jipplaca (iheddi) 1-acbar
ugigh takalb li għandi; everything was
huslied up^ collox żammew fis-schiet ;
hiish ! the bugle is sounding^ iscot, ba-
sta, it-tromba kegħda iddokk.
HusHABY— issicchety tħannen it-tfal
żgħar biex jorkdu.
HuBH MONBY- fluBli jintgħataw biez
tixtri jew tgħalak halk xi ħadd.
HuBHioN— is-siek tal calzetta jew
peduna (il calzetta jew peduna minn
għair it-tromba); cuxxinett» mħadda.
HusK— fosdka, koxra, ħliefa; sche-
letru, tfesdak, tkaxxar, tnaddaf mil
ħliefa ; leaving them but the husks of
men^ (8hiike8pear, Ilcnrg Vj^ ma
ħalliehomx ħlief scheletru ta bnodmin;
the maize has to be hmked yet^ il kam-
ħirrum għad iridu ineħħuiu il ħliefa
(ifesdkuh).
HusKBD — bil ħliefa; imkaxxar;
mfesdak.
HusHBR— min ifesdak, ikaxxar jew
inehhi il ħliefa la xi żrieragħ, le-
gumi etc.
HuBKUiY— b*leħen mahnuk.
HusKiNBss— ħanka.
HusKiNG—tfesdik, tneħħia tal koxra
jew tal ħliefa.
HusKY — collu koxra jew hliefa;
maħnuk ; / notice he is growing husky^
kieghed nara li kiegħed jinħanak.
HuBO—isem ta ħuta li tinsab wisk
fix-xmajjar li jitfghu 1-ilma tagħhom
fil Bahar l-Iswed u fil Baħar Caspiu.
Hu68AR— UBsara, suldat.
HussiF— caxxa tax-xogħol tal ħjata
ta mara ; caxxetta li icun fiha il ħajt»
ħolka, mkass etc
HusBiTB~Us8ita» wieħed minn tas-
setta ta (religion fundata minn) John
IIuss tal Belt ta Praga.
HussY— (f loc homewife) il mara tad-
dar, il cap tad dar ; mara tal |[abra»
economica ; gewwieża ; tfajla, (xbejba)
fuk rubha ; li ma tiswa għal xejn;
'caxxa tax-xogħol chan-nisa (fejn
iżommu l-aflarijet tal njata, hajt, ruc-
chelli, labàr, ħolka etc.)
HuBT— cwiet, 8chiet.
HuBTiNO ~ lakgha, cunsill ; hustings
mwejjed Cmejda) li minn fuka jitchel-
Imu dawc li jagħmlu xi meeting fi
żmien l-elezioni (jew il għażla tal Cun-
siljeri^
HusTLB— tahbat ma, timbotta ; tħal-
lat ma xulxin, taghmel tahlita sħiħa ;
tiffolla, tirrocca ma. ...
HuT— għorna, għarix ; ic-cipp jew il
biċċa ta wara ta azzarin jew xcubetta ;
capanni (cmamar tal injam etc.) għas-
suldati meta joħorġu mil quartier ;
tkiegħed /^tirtira) is-suldati fil capanni;
tgħammar (tmur tokgħod) f għarix
jew f ghorna.
HuTCH — caxxa, bejta tal fniec ;
lembi tal għuda ; vasca, conca fejn
jaħslu it-trab tal metalli ; tistiva, tki-
għed jew tarfa fcaxxa ; tnaddaf (tnak-
ki jew iBsafli il metalli mit-trab li
icollhom maghhom meta jinkatgħu
mil minieri.
HuTOHiNO— it-tisfija (ħasil jcw tnad-
dif tal metalli mit-trab u it-tahlit je-
ħor li icollhom magħhom meta icunu
fil minieri.
HuTTBD— mkigħed (rtirat) fil għa-
rix jew f ghorna.
HuTXONUN— tat-tftgħlimjew ilfeh*
Digitized by
Google
flM
— 710 —
HYf)
iAeLiek Dr. Ilutton; tagħlim lijuri li
I-art jew id-dinja li fukha nghammru
hia maghmula (chienet) min-nar.
Hux — tistad bil lenez (bhas-sajd
taċcern etc.)
Huzz — tagħmel ħoss jew ħflejjes
bħalma jagħmel ir-rih fċumnija; iż-
ianżan, tvenven: i/'</ie^re then burns
in the chimney jmle is doing this huzziJip
noisef in-nar li hemm iħaġġbġ fiċ-
ċumnija kiegħed jagħmel dawn il
hsejjes.
HuzzA — urri ! ewiva ! għajta ta
urri jew evviva ; tghajjat urri jew ei>
viva ! ; huzza/ my boys^ huzza! urre,
uliedi (I-aħwa) urre I ; tliree loud huz-
zas were raisedy (Hacaalay, History of
EnglandJ^ ghajtu tliet ghajtiet evviva!;
the mobhuzzaSt away they ^rud(/e,(Cow-
per, Ilorace^ Satirea)^ il poplu ighajjat
evviva u urrà u huma jimxu (jitilku
jewjerħnla).
Hyacint I giacintu, fjur jew ħaġra
Hyàointh) preziusa.
Hyàointh pbst— lupa (marda) tal
fjurigiacinti (issir billi jitrabba bħal
ħafna fakkiegħ żgħir abjad li jidher
bħal moffa u jicber bhal ħżieża u jib-
ka sa chemm jinżel sal basla tal pian-
ta u tmut.
Hyaointhine — bħal giacint ; innuc-
clat.
Hyaointhus— giacint.
Hyads— cwiecheb (ghankud ta se-
bgħa) li meta chienu jidru telgħin
max*xemz il Qrieghi u ir-Rumani
chienu jistennew li tagħmel ix-xita.
Hy^na -- jena (xorta ta annimal
salvaġġ li jgħejx bl-ichel tal-Iaħam
jew carnivoru).
Hyalinb — iż-żlieġa jew il wiċċ ilekk
tal baħar.
Hyalitb— xorta ta mineral ilekk
bħal ħgieġ.
Hyalograph - strument (biċċa ghod-
da) biex tħożż (tiddisinja) disinn fuk
* carta trasparenti, minn fuk disinn
jeħor.
Hyalooraphy— is-sengha tal chitba
jew incisioni fuk il ħgieġ.
Hyaloid— li ilekk u trasparenti bħal
ħgieġ.
Hyaloid MBMBRANB-'rita fil għajn,
(rita li fiha hia magħluka il balla tal
ghajnj, barra, biss, minn kuddiem.
H yalotypb — positiva,fotografia (tar-
ritratti) fuk il ħgieġ.
ilYBBRNATB— ara Hibernate.
Hybbrnia - post (loc etc ) fejn wie-
ħed jirtira fix-xitwa.
Hybodont — li ghandu is snien (bis-
snien) mħattbin jew gejjin bil ħotba.
Hybrid -ibridu, pianta etc. mnissla
minn żewġ razez ; pastard ; mnissel
minn zewġ razez.
Hybridizb— tnissel minn zewġ ra-
zez, tippastardia.
Hybridizbr— min jippastardia jew
inissel (pianti jew annimali) minn
żew£[ razez.
Hybridous — pastard, mnissel minn
zewġ razez differenti.
Hydarthrus— nefha fuk il għekiesi.
Hydatid— tumuri, bżiezakjew nfa-
fet li jitrabbew fil gisem (fwiet, moħħ)
ta dawc li icollom \à-duda jew il ver-
me solitariu. dud rkiek li jitrabba fil
gewwieni, interjuri tal annimali u fir-
rjus in-nagħġ.
Hydatoid — li donnu ilma ; ir-rita
li fiha iżżomm il liquidu collu tal
għajn (jew tal għajnejn).
Hydra— mostru bhal serp cbir b'ħaf-
na rjus jew b*ħafna sriep oħra hergin
minnu ; lifgha tal ilma [ tal baħar ) ;
karnita cbira.
Hydraubadbd — li għandu hafna
rjus ; ħaġa li ma tistax tekrida malajr
għaliex bħal hydra li malli taktghela
rasha tarġa titla oħra minnufiħ.
Hydra taintbd— velenus ; tal mewt
li joktol (ghaliex mċappas bil marrara
tal hidra) ; tlie hydra tainted dart^
(Oowper, Deathofthe l^ce Chancelbn')^
il vleġġa velenusa ( li fejn tolkot tok-
tol )
Hydràcenid^ — xorta ta dud li jgħix
fl-ilma.
HYDRAoiDS—acidu li fih il gas idro-
genu.
Hydraform — li għandu forma
(ghamla) ta hydra jew karnita cbira.
Hydragooub — purgant kawwi li
inaddaf li msaren mill ilma (liquidu
etc) li icun fihom.
Hydrjemia - anemia.
Digitized by
Google
HYD
- 711 -
HYD
HTDħAL— xorta ta pianfi tal itma.
HTDBÀNaBA— pianta, 1-ortensia.
Uydbant — cannol (vit) għal ilma,
pomp (tal ilma).
Ħtdbargybate — tal mercuriu jew
1-argentu vivu.
HYDBABaYBUM— il mercuriu jew ar-
gentu vivu.
HYDBATB—Bustanza chimica li icun
fiha lilma mhallat magħha.
Hydbation - tixrib jew sappip fl-il-
ma.
Hydbaulio - idraulicu, tal ilma
Hydbaulio blook -il caxxun tal ba-
cin li jaħdem bl-ilma.
Hydbaulio bbush— xcupilia xcupa
jew broxc li jaħdem blilma (li jogħroc
u nie:^.el dejjem 1-ilma miegħu).
Hydbaulic CBANB— grua (macina li
taħdem bl-ilma).
Hydbaulio indioatob— arloġġ ( wer-
rej jew registru) li juri jew jimmarca
}\ pressioni tal ilma.
Hydbaulio limb — xorta ta gir li
jibbies meta icun fl-ilma.
Hydbaulio main— tubu cbir ( ohxon
tal ħadid fundut) li jilka fih tubi ohra
fmacna tal gas u minn dana it-tubu u
tubr igħaddi il gas biex jissaffa mil
ammonia etc. li icollu mieghu kabel
ma igħaddi ghat-tubi 1-oħra a icun
tajjeb għax-xgħil •
Hydbaulio PBB88 — prossa li taħdem
bl-ilma.
Hydbaulical— tal ilma.
Hydbaulicon— orgni li idokk(b*ma-
cna li tahdem) bl-ilma.
Hydbauligb — li studiu, ix-xienza tal
macni etc. li jaħdmu bl-ilma jew tal
forza etc. li għandu l-ilma.
Hydbiad— mo8tru tal ilma ( tal ba-
bar )
Hydbodynamio— hidrodinamicu; tal
forza (tal pressioni) tal ilma.
Hydbooen— idrogenu Cgas) ; water
comisis of two parts qf hydrogen and
one part of oxygen and is expressed as
//,0; 1-iima hu magħmul minn zewġ
parti idrogenu u parti waħda ossigenu
u narauh ( fil chimica ) maħżuA hecc:
H,0.
Hydboobnous— li fih il gas idroġena;
jew tal gas idrbgenu. ^
Hydboonosy— descrizioni, storia, tal
ilmijiet collha tad-dinja.
Htdboobaphbb — min iħo^.ż pianti
jew mappi tal bahar (li jaru il baħar
fuk il globa).
Hydboobaphy —ħażż ta mappi jew
pianti ta ibħra, laghi (għadajjar etc);
ix-xienza tal kiaien tal cobor etc. tal
baħar, laghi etc.
g"»3c.. }"*'«"*«'<"•)•
Hydrolooist— wieħed mħarreġ (li
studia) il hydrology (ara).
Hydbolooy — idrologia ; li studiu
jew ix-xienza li titchellem fuk il pro-
prietà collha tal ilma, u chif inhu
mkassam 1-ilma fuk il globu.
Hydbomanoy— divinazioni, nzertar,
tħabbir (dac li wiehed ighejd jew jip-
pretendi li għandu jinzerta x'gej jew
x*għandu jiġri) per mezz tal ilma.
Hydbombohaniob— il meccanica tal
ilma a tal fluidi 1-oħra collha.
Hydbombl— xorta ta xorbmagħmul
mil għasel u Mlma.
Hydbombtalluboy — chif igibu it-
trab tal metalli mil minieri per mezz'
tal ilma.
Hydbombtamobphism— tibdil fil blat
etc. li isir bl-ilma (li jaghmlu Mlma^.
Hydbombtbo.c — meteora ( ħaġa li
issir jew tidher fis-sema jew fl-ajru) li
fiha,jew magħmulha mil 1-ilma.
Hydbombteobolooical — tal hydro-
mcteorology (ara).
Hydbombteobolooy — idrometeoro-
logia ; dic il biċċa (fergha) tal meteo-
rologiali titchellem (tittratta^ fuk il
IJydrometeors (ara). ^
Hydbombtbb — idrometru, strument
biex jaraw uchejlu) id-densità tal li-
quidi (u jaraw chemm wieħed icollu
actar mil l-jeħor.
Hydbometrio 1 tal Hydrometer,
Hydbombtbioal J magħmul bil Hy-
drometer (araj ; / took a record of the
J/ydrometric observations when 1 was
thcre^ żammejt (ctibt^ l-osservazioni-
jiet tal idrometru meta cont hemm
HYDBOMBTBoaBAPH— etrumeot biex
Digitized by
Google
HYD
- 712 -
HYO
tara ( tohejjel) chemm joħroġ ilma
minn tiiba, cannol, jew pipe,
Hydrombtrt — idrometria — il pro-
cess, chif tchej.iel Ctara jew isaib) il
gravitàyil ħeifa,id-densità,il kawwa etc
tal ilma u'l fluidi 1-oħra per mezz tal
Hydrometer (ara).
Htdromphalon — tamur (tal ilma)
li jitla fiż-żakk ^minn barra).
Htdronbpħrosis — marda tal ilma
Hydropathist — wieħed li jaf jew
mħarreġ tajjeb ħl ITydropathy (ara).
Htdropatht — il cura (għal fejkien
tal mard) ^er mezz tal ilma; il fej-
kien ta marda per mezz tal banji tal
ilma chiesaħ jew shun.
Htdropanous ( metal ) — li meta
tkegħdu fl-ilma isir actar ilekk u sa-
bih.
Htdrophidjb -sriep tal bahar.
Htdrophobià — idrofobia, rabia (ac-
tarz tal clieb) marda ; Jujdrophobia is
derived from tho two Greek words
^'hydor'* water and *^phoho8\ fear^ il
chelma idrofohia gejja (hia mnissla)
mii-iewg chelmiet Grieghi li huma
hydor jigifieri ilma, u phohoa biia
(hydrophobia) biża mil 1-ilma).
Htdrophtàlmt— idroftalmia, marda
tal għajnejn, meta il għajnejn jakbżu
il barra li donnhom icunu iridu joħor-
ġu mil ħofra.
Htdrophitb— pianta,ħaziz, li jicber
(fl.ilma>^.
Htdrophttologt — trattat Cstudiu)
fnk il pianti (ħzejjezj li jicbru fl-ilma
(jew tal ilma).
Htdropnbumatio — hecc msejjah re-
cipient għal ilma li dawc li jaħdmu
(jewjagħmlu sperimenti fil chimica)
jusaw biez jiġbru fih il gass.
Htdropst — idropisija, marda tan-
nefħa bl-ilma.
Htdropult— macna għax-xħit ( jew
bexz ) tal ilma li taħdem bl idejn.
Ħydropyrbtio — tal marda tal għa-
rak. *
Hyi^ropyrbtus — il marda msejha tal
gharak jew il marda msejha minn
iManclmd i8-"^<uior Anglicann^. "
Hydropyrum— xorta ta pianti jagħ-
mlu hafna żrieragħ, bħal ross etc. li
jicbru fl-Àmerica ta Fuk.
Ħtdroraohis— marda fis-sinsla tad-
dahar, meta fis-sinsla jitrabba I-ilma.
Htdrosaurus — zorta ta gremxul li
jgħammar fejn il baħar (lejn iz-ztut).
Htdrosoopb — bhal Ilygrometer (eLn)
HTDROSTAT^-armar etc. biez il cai-
daruni ta li atmm ma jispaċċawx.
Htdrostatio l tal , Ilydroatatics
Htdrostatioal / fara).
Htdrostatician— wieħed li jaf taj-
jeb (mħarreġ) fil Ilydrostatics (ara)
Htdrosti.tics -idrostatica, li studiu
(iz-zienza) fuk I-equilibriu u il pres-
sioni tal ilma u 'I fluidi 1-oħra.
Htdrothorax — idropisia fis-sider
(nefħa tal ilma li jitrabba fis-sider).
Htdrotio — medicina biez takla il
bili jew I-ilma li jitrabba fis-sider.
Htdrous— li fih I-ilma, blilma, tal
ilma.
HTDRus--serp tal bahar; isem ta
għankud ta cwiecheb (costellazioni).
Htbmal — taz-zitwa
Htbmatb — tgħaddi iz-zitwa fpost
(xi imchien).
Ħyems—- xitwa, iz-zitwa.
Hyena— jena (annimal feroci).
Hyetoqraphic — li juri it-taksim
taz-xita.
Hyetometer — (bhal rajn gauge)
chejl biez tara chemm għamlet zita,
(pluviometru).
Hyqeia— waħda mil pianeti li sabu
Hyqejan— tas-sahha ; ta Alla (falz)
tas-saħha.
Hyqeine 1 igiene» is-saħha ; dic il
Hygi£NE j fergħa fil medicina (fli
studiu tat-tobba) li titchellem fak il
mod u il mezzi li hemm biez wieħed
iżomm is-sahħa.
Hyqroloqy— it-tagħlim fuk il fluidi
jew umuri li jitrabbew jew li icun
hemm fil gisem.
Hyqrometer— igrometru, strument
biez tara (tchejjel) chemm hemm um-
dità jew ndewwa I-aria.
Hyouometrv— igrometrija, chejl ta
Digitized by
Google
HYG
- 718 —
HTP
chemm hemm (jew ican hemm ndew-
wa fl-aria)
Htorosoopb — strument biez juri
(jimmarca) chemu icun hemm ndew-
wa fl-aria
Htorostatios— idrostatica, il chejl
tal ndewwa li icun hemm fl-aria
Htkb— Ibies (bħal ċokka jew bluża
wiesgħa) tal Oħarab.
Htla— zorta ta irinġ.
Htljbub -xorta ta naħal jew żun-
żan li meta tmissu iħallilec riħa ta
lumi kares ndejc.
Htlarohioàl - li kiegħed fuk il ma*
teria collha
HTLB-Àlla tad-DIam (Alla falz tal
Manichei li igħejdu chien igħammar
jew jinsab fid-dlam).
Htll— tgħatti, taħbi
Htlobatb — zorta ta ghedmejmun li
għandu dirgħajh twal.
Htlopathism— it-taghlim (il fehma
ta zi uħnd) illi il ħwejjeġ collha li
hawn fid-dinja iħossu bħalna.
Htlopathist — alopatista, wieħed
minn dawc li jemmnu (li għandhom
rrashom^ illi il hwejjeġ collha li hawn
fid dinja iħossu bħalna.
Htlophaoous— li jecol I-injam.
Htlothioism — ( materialismn ) il
fehma ta zi uħud illi igħejdu illi Àlla
u 'I ħweijeġ li naraw fid-dinja, jew il
ħoIkien» huma li stess haġa.
Htlothbist — materialista, wieħed
li jemmen bil Ilylotheism (ara).
S^mL }«''»«•»<•")•
Htlozoibm— it-tagħlim jewilfehma
li għandhom z'uħud li il gebel etc , n
cull ma hawn maħluk fid-dinja iħoss
bħalna il bnedmin.
Htlozoibt— min jemmen bil hiflo-
zoism (tkrfk).
Htmbn — iinene, ta^.-^.wieġ ; Alla
f falz) taż-zwie^ ; il hajta, rita rkieka
li tcun mdawra mal fjur meta dana
icun għadu magħluk fi blanzun.
Htmbnba— gnanja taż-żwieġ.
i=; } '^•'"'^-
Htmbniuh — il gargi (dawc it-truf
bħal jgargi) tal fakkigh.
ĦTMBN0PTBR--taIin8etti» bħal nahal
etc.
Htmbnotomt— kti^ħ ta xi rita mil
gisem (operazioni lijagħmluit-tobba).
Htmn — (akra him) innu, tcanta innu;
tinneggia ; ifaħħar bil cant ta innu.
Htmnoidibt I min jiccomponi jew
Htmnolooibt) jicteb inn^jet.
Htmnodt ) . l X • •• A
Htoid— isem ta għadma fi Isien.
Ħtopotamub— ħanzir tax-zmara.
HTOSBBis—haziza bħal indivia.
Htp — iddejjak jew issewwed il kalb.
Htp/bthral— (fl-architettura jew il
bini tad-djar etc.) miczuf, mliuz bis-
sakaf jew mgħotti.
Htpallaob— (fir-Bettorica) xorta ta
tkalliba jew bidla.
Htparotritb— trab tal fidda (chif
jinkata jew jingieb mil minieri).
Htpbr (bil Qriech) — fuk ; actar
minn, wisk actar etc.
Htpbrbatio — mbiddel minn post
għal jeħor, minn isfel ghal fuk etc.
Htprrbaton — ( fil grammatica jew
fil chitba) taklib bdil tal cliem fil
grammatica.
HTPBRBOLA^sezioni (katgha) fcon.
Htpbrbolb — (fir-Bettorica) esage-
razioni.
Htpbrbouzb — tesagera.
Htpbrborban— wisk lejn it-tramun-
tana ; chesħa wisk, chiesaħ ħafna ( il
bard hafna ).
Htpbroatalbotio— versi li icollhom
sillabi żejda ( wisk ) fit-tarf.
HTFBRORiTio^criticu iż-^^jjed ( cri-
ticu esagerat ) li ifittez I-iċchen rka-
kftt.
Htpbrdulia— devozioni lejn il Ma-
donna ; ki<na« rispett, jew mħabba li
għandu icolna (li għandhom li nsara)
għal Madohna, bhala dic il creatnra li
tigi wara Alla, kabel il Kaddisin 1-oħra.
Htpbbioon — ( ħazixa jew pianta)
karn il mogh2a.
Htpbrmbtbr — metru ( tul ) żejjed
f vers tal poesia etc.
Htpbrmtriorama — esibizioni (wiria)
ta numru cbir ta veduti.
Htpbrobtobnizbd — mimli chemm
jista icun (mifkugħ) bil gass ossigenu.
90
Digitized by
Google
hYP
- 714-
HYP
Ħypbrpħysioal— ara attpernaUirnl.
Ħypbrsàroosis — cobor ( tlugħ ^ ta
malajr tal laham (fil gieem).
ĦYPBRSTHBNB—xorta ta mineral, li
jinkalakxur kzar u jitfarrac bħal ħġieġ,
donnu bronż, sabuh l-ewwel darba fix-
ztut tal Labrador ^America ta fuk).
Ħyphbn— gibda żgħira hecc " - " li
naraw bejn żewġ chelmiet, biex tgħak-
kadhom flimchien; tgħakkad h'A J/t/'
phen jew b'gibda żgħira hecc " - " żewġ
chelmiet.
Ħyphbnatrd — magħkud bil Ilyphen
(ara).
Hypnolooy — trattat ( chitba ) fuk
rkàd.
Hypnotio — medicina (trab etc.) li
irakkad jew igib ngħas.
Hypo— chelma Griega li titkiegħed
kabel chelmiet oħra u turi hafna jew
bosta.
Hypooalyhna — xorta ta pianta tħad-
dar dejjem bħal rihan.
Hypooaust— camra,po8t, fdar minn
fejn huma ħergin tubi jew cannoli għal
mad-dar collha biex iżommuha shuna.
Hypoohondria — ipocondrija, swied il
kalb, dieka ta kalb ; kalb sewda ; in-
na^iet taż-żakk, waħda cull naħha li
għandna I-isfel milcu8tilji(talvacant).
Hypoohondriao— ipocondriacu, wie-
ħed li ghandu kalbu sewda, trist.
Hypoohondriasis— ipocondrija, kalb
sewda (marda).
Hypooibt — pianta, ħaxixa, li ticber
mwaħħla fuk għeruk ta pianta oħra.
Hypooratbriform— li gej bħal sot-
tacoppa jew gabarri.
Hypoorisy -ipocrisia, falsità, wiri ta
ħaġa b'ohra, kerk; divozioni karrieka.
Hypooritb — ipocrita» karriek, min
juri ħaġa b*ohra.
Hypodbrmio — li idaħhal medicini
taht il gilda.
HYPODBRMis—xorta ta felci lijicbru
taħt il ħgieġ.
Hypooastric— li kieghed in-nahha ta
isfel (I-isfel) fiż-żakk.
Hypooastrooblb — fetka (bażwa) fiż-
żakk I-isfel.
Hypogbal— taħt I-art.
HYPooBMR^(fil geologia jew mine-
ralogiaj tal b!at ewlieni jew primariu.
Hypoobum— cantina, loġġa, ħnejja
taħt I-art.
HYPOoLOTTis-it tarf t'isfel ta Isien.
Hypooynous — (fil botanica) li jicber
(tiela jew ħiereġ) minn taħt (mill biċċa
t'isfel ta I-ovariu.
Hypomenous— (fil botanica) li tiela
minn taħt organu ta fjur etc. minn
għajr ma imiss ma xejn ; ħieles, liberu
li-aria (minn għajr ma imiss).
Hypophosphorous — fosforu li ma
fihx ossigenu wislc (niekes mil gas os-
aigenu.)
HYi>opnYLLv>u8 — li kiegħed taħt il
werka.
Hypophysis — glandula fil moħħ.
Hypopium — depositu ta materia
gewwa fil ghajn.
Htpostasib — persuna( wahda mit-
tliet persuni) tas-Santissima Trinità ;
sustanza, ħa|a» distinta^magħiula min
ohra); il kignli tħalli I-urina ('dac it-
trab etc. li jokgħod fil kigħ etc.li tħalli
1-urina. )
Hypostatio— elementari, wieħed mil
I-elementi, mil bċejjeċ li jaghmlu jew
jifformau ħaġa persunali, perauna di-
Btinta.
Hypobtatio union HI għakda flim-
HYPOSTATioALUNioNjchien tan-na'n-
ra Divina u tan-natura ta bniedem fil
persuna ta OeBU Cristu.
Hypostrophb— tidwira, dawra, kal-
ba (minn takleb).
Hypostylb— fl-architettura) li għan-
du is-sakaf (bis-sakaf) miżmum fuk il
colonni ; porticu bil colonni ; sala mi-
bnija fuk il colonni.
Hypothboa — ipoteca» obligazioni
scond il-Iigi jew legali, li wieħed li icol-
lu jati jagħmel tal beni tiegħu lill jeħor
li lilu icollu jati; rahan tal ħwejjeġ
(beni etc.) ta dac li icollu jati biex
jagħmlu tajjeb għal dac li icollu jati.
IIypothboatb — tipoteca, tirhan
ħwejgec, il beni etc. meta icolloc tati
biex jagħmlu tajjeb għal dac li icolloc
tati.
Hypothbcator— min jirhan ħwejġu,
il beni tieghu etc. fuk flus li jissellef
jew għal flus li icollu jati ( biex jogħ-
mlu tajjeb għal dac li icollu jati. )
Hypothbnusb — I-ipotenusa, I-itwal
Digitized by
Google
m
~ 716-
icfi
genb ia trianglu jew dac il genb ta
trianglu li jigi kuddietn \-ango/o retto.
Hypothbbbs — suppoBizionijiet ( plu-
ral ta ht/ipothesis).
IIypothesis— BuppoBizioni.
IIypothbsizb — tiBBopponi, tagħmel
Bupposizioni.
IIypothbtio lipoteticUy tas-suppo-
Hypothbtioal j eizioni, maglimul, ba-
sat jew kieghed fuk i8-Bupi)OBizioni.
Hypothbtist — min jifforma, ( jagh-
mel ) jew jokgħod fuk, Bupposizioni.
Hyppibh— li isofri (ibati) bl-ipocon-
dria jew bil manla tas-swied il kalb.
Hypbombtry - is-sengħa tat tchejjil
tal għoliet (muntanji etc.) ta fuk wiċc
lart.
Hyrsb— karabocc
Hyrst— bosc, maħtab, masġar.
Hyson— xorta ta Tà, qualità tajba
ferm, li jicber ficGina.
Hysbop— isem ta pianta jew ħaxixa
li jusawha wisk fil medicina.
IIybtbranthous — hecc imsejhin dawc
il pianti li joħorġu il werak kabel ma
jiftħu il fiuri.
Hybtbria Islrelca, rekt ir-ruħ, con-
Hyptericb j vulsioni.
Hystericàl — ta li strelca, rekt ir-ruħ
jew convulsioni.
Hybterocblb — ba/iWa fll ġuf.
Hystbrotomy— descrizionital ġuf.
Hybtricb— zorta ta annimali bħal
fniec.
Hythb — daħla s^.għira ( mandraġg )
fejn isorġu jew jischennu id-dgħajjes*
I~hia iddisa; ittra tal alfabett In-
glis, it-tielet fost il vocali.
I— jen, jena; pronom ta I-ewwel per-
suna ; fnaid so, jena għedt hecc ; irho^
1! min? jena?
lAccHUS—xorta ta xadini lijinsabu
fxi artijet tal America t'Isfel.
Iacinth— ara hyacinth,
Iambs - vers jambic fara).
lAMBic-cbejI ta vers fil poesia In-
glisa; tB\jambu8 (ara).
Iambize'— ticteb poesia bil versi yam-
bic jew h\'jambt(8 ; ticteb versi (poesia)
satirici.
Iambographbr — min jicteb versi
jambic (jew h\')jambu8.
Iambus— pied rchejl ta vers fil poe-
Bia) ta zewġ sillabi, waħda min għajr
accent u I-oħra bl-accent ; vers li I-ac-
centi tieghu jakgħu fukl-ewwel sillaba
le u 1 ohra iva.
Ianthina— xorta ta bebbuxa tal ba-
ħar.
Iatrioal— tal medicina, li għandu
x'jaksam mal medicina ; tat-tobba.
Iatro— tabib.
Iatro ohemist— tabib spiżżiar (tabib
li iservi ta spiżżiar ucoll).
IfiBX— xortata mogħż (mogħża) sal-
vaġġ.
Ibid— floc ibidem (ara).
iBipEM—fli stess loc ; hemm stess.
Ibis— isem ta għasfur jew tajra, il
velleran.
Idyctbr — xorta ta ajcla li tinsab
fl-Àmerica ta Isfel.
IcARiAN—li jissogra jitla fil għoli
wisk.
loB— ilma magħkud, silġ (magħmul
bil macna), ġlata, ġelat, manticata ;
gelu jew zoccor roagnkud fuk il hwej-
jeġ belwa ; tghakkad b^is-BiIġ, tgħatti
bis-BiI^. treżżah ; tagħmel il gelu fuk
il ħwejjeġ helwa.
IcBDBRo— biċca silgcbira, muntai^'a
tas-silġ tmewweġ fwii^ċ il baħar.
IcEBiRD—xorta 4a għasfur li igħam-
mar fl-artijiet tas-silġ^l-actar fil Qr^oen-
landia.
IcEBUNK-bjuda, dawl lijiddi J€w
jilma, li jidher ma I-orizzont, li isir
mir-raggi tax-xemx li jirriflettu fuk is-
flil*.
IcBBOAT--d^ħajsa, bastiment, magh-
mul biex jimxi minn ġo is-silġ.
IcBBouND— mdawwar minn culliin-
chien bissilġ.
IcB Dox ^ew lOB ciibst) — caxxa
għas-sil^*
loEBREAKER — macna, moll, basti-
ment etc. għall apposta armat biex
ichisser is-silġ li janbat mieghu.
IcEBRooK — xmara żghira bl-ilma
magħkud, xmara żgħira magħkuda.
loBBUiLT— mibni bil bicciet cbar tas-
sili
IcBOALORiMBTBR— cbif issib (metuda*
Digitized by
Google
iċħ
716 —
m
biex issib) is-sħana naturali jew speci-
fica ta xi ħwejjeġ per mezz tas-silġ.
loBCAP— bużżieka etc, mimlia bis-
silġ mfarrac li jogħmlu fuk ir-ras ta
min icnn marid bid-deni.
loBOOLD— chiesaħ silġ, chiesaħ daks
is-silġ; and ice coUl grew the nUjht
(LODgfellow, Bir llumphrey GiWert),
u il-lejl cbesa^ daks is-silġ.
lOB ORBAM 1 ^ I i^
ICBD ORBAM) ^ *
loB FBNDBR — biċċa cull naħħa li
icoUu il bastiment mal prua biex bi-
hom ichisser is-silg u icun jista jimxi
il kuddiem.
loBFBRN — 1-iIma maghkud jew il
gelu li jisbah mal ħgieġ tat-twieki tad-
djar fil għodu fix-xitwa, meta icun il
csieħ; hecc msejjah għaliex icollu
għamla ta weràk tal felci.
loB FiiOAT— biċċa silġ cbirafwiċċil
bahar.
loB HiLii — (ara) iceherff,
loB isLAND— gżira tas-silġ, biċċa silġ
cbira f wiċċ I-ilma.
loBLANDBR — wiehcd mill Islanda.
loteLANDio — Isien ( il-lingua ) tal
Jslandisi.
loBLAND SPAR— xorta ta gir, jew ge-
bel tal gir, li jinsab fil gżira tal
Islanda.
loBMAN— min jaf jiżżerżak u jimxi
jiġri fuk is-silġ ; min jinnegozia, ibigh
etc. is-silġ.
loBMANSHip— il ħila, il ħabta li wie-
hed icollu li jimzi jew jivviaggia fuk
is-silġ, jew fuk il muntanji għoljin
mghottijin bis-silġ.
loB PLAiN^pianura tas-silġ.
loBPLANT^xorta ta pianta (haxixa),
il Cristallina (fil Botanica magħrufha
bl-isem ta: Mesemhri/anthemum ery-
stallinum).
loB QUAKB-dawc II ħsejjes bħal ta
terremot li jinstemgħu meta jibda jin-
kasam, kabel ma jibda jitgherbeb, is-
silġ jew l-icefloata (ara).
loBSPAR-xorta ta mineral.
lon DiBN (bit-To<lesc)— Jena nservi;
il motto jew il chelmiet li naraw fl-arma
tat tliet rixiet tal Prince of Wales,
maghżulha mil Black Prince u bakgħu
sa'Mum.
loHNBUMON — ( akra : ichniumon )
isem ta annimal, bhal ballottra, msem-
mi għaliex jidħol fil bejtiet tal cuccu-
drill u jisraklu il baid.
loHNBUMON FLY— dubbiena li tiecol
(tgħix b-) insetti oħra.
ioHNBUMONiDiis — xorta ta insetti
bħad dubbiena Ichneumonfly (ara).
loHNiTB— sinjal tal fossili fil blat
etc. ornithichnite sinjal ta sakajn il
għasafar fossili fil blat etc.
loHNooARPus — isem ta ħaxix li
I-India jusawh floc is-sarsaparilja.
ioHNOGRAPH — ( fl-architettura jew
bini ) il pianta tal pian t'isfel ta dar,
ħaxż ta pianta ta dar etc.
ioHNOQRAPHio } tal Ichnography
loHNooRAPHiOAL ) (ara).
loHNOLiTB *gebla fil blat li għandha
jew li jidru fiha il marchi jew is-sinjali
tas-sakajn (il pedati) 'ta xi ghasafar
jew annimali.
loHNOUTHOLOOiOAL— ( jew tehnologi-
cal ) tal, jew li għandu x'jakeam ma
Vichnolithology jew hichnology (ara).
loHNOLooY I (fil geoiogia) trat-
loHNOLiTHOLooY) tat, chitba, studiu
fuk is-sinjali tas-sakajn f il pedati) li
ihallu l-annimali jew għasafar fuk il
blat tal art.
IcHOR^dac l-umur bħal ilma li
inixxi minn xi gerħa jew ferita.
IcHOBous ( jew loHOBosB ) — bhal
ichor (ara).
lciiTHBLiDiE — xorta ta ħut tax-
xmajjar
ioHTHYio— li għandM x'jaksam mal
ħut ; li jixbeh il, jew li donnu, ħut.
loHTHYoooL I colla tsl ħut ; gom-
loHTHYoooLLA / ma H issir mil li
msaren etc tal ħut.
IcHTHYODORULiTBs — xcwc tan-nofs
tal hnt fossilizzat.
IoĦTĦYOGRAPHY~descrizioni(chitba)
fuk il ħut.
loHTHYoiD— li jixbeħ il, bħal, hut.
IcHTHYOLiTB — ħut fossilizzat jow
petrificat, ħut li isir gobel billi icun ilu
mirdum lil hliit.
lcHTUYOLoa iHT - wieħcil inħarreġ fil,
jew li jaf, il Ichthyology (ara).
IcHTHYOLooY-ix-xienaa jew li stu-
diu fuk il ħut.
Digitized by
Google
This preservation photocopy was made and hand bound at
BookLab, Inc., in compliance with copyright law.
The paper is Weyerhaeuser Cougar Opaque
Natural, which exceeds ANSI
Standaid Z39.48.1984.
1993
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
3 2044 022 659 676
">
Digitiz(
dbyGoogle