Skip to main content

Full text of "Diziunariu mill Inglis ghall Malti (A-H)"

See other formats


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 

Usage guidelines 

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 

We also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 

About Google Book Search 

Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 



at |http : //books . qooqle . com/ 



?t: ^r^ 





MBI|iiu444^m 




™k' ■■" 1:1:1:1:1:1:1; 








np-.tttttttttttttttttttt 


^^^^^^^^^^ml™ 






Ifciiiiiiniiiiiiiiiiiiiii 


1:1:1:1:1:1:1:1; ■■■■■■■■■■■■■■■ '7JBf ' !* 


S^^^^^^^^^ 


111111111111111: ■■■■■■■■■■■■:■ :*si^ r ■?• 


''J^^^^^^^^^ 


111111111111111: ■ ■ ■ ■■*■; ;■/■■ ■ ■? 'I^Vp 


£^^^^^^^^^ 




r^^tltltltltltltltltl^^ 


::::::::::::: r""''*'*'''^'*^'**'*^^*^^ 











•^ 



JiiQififM'^- -'MiuiimiiiWNAiH ■■ 




S4444444444444444=il 






HARVARD 

C O L L E G E 
LIBRARY 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



V, Busuttil ">-— ^Vf^ ^'. 



DIZIUNARIU ^•■^''" 



MILL 



INGLIS GHALL MALTI 

GIABRA TA DWAR 
90,000 OHEXjIJvCA. 
HFISSRIN HILL INGLIS 6HALL HALTI 

BIL 

FRASEOLOGIA 



(ProprietX Letteraru) 




MALTA 
Stainperla tal Malta, 16, Strada Zecca. 



1900. 

Digitized by LjOOQIC 






HARVARO 

UNlVtRSITY 

UBRARY 



■ 1 



Di'gitized 



byGoogle 



CHELMTBJN LILL MIN JAKRA 



Billi illnm il ġnrnata il Maltin kegħdin jistudiatv 7 Lsien Inglis 
Vactar ħrara minn dari; u hilli naf ucoll illi il biċċa 7 cbira minn 
dawn il Maltin ma ghandhomx dic il cumdità li igħejnu rwieħhom 
hiż-żejjed, u chif jixticku htuna, bicx igħaddu il kuddiem fdan Lsien^ 
ħsibt u rajt liy mill aħjar li nistaj ngħejnhom ftit jena billi nagħmel 
dan id'DIZIUNAniUy għal issa miW Inglis għall Malti, uHkuddiem 
imbagħady mcta nara illi dana ix-xoghol tieghi gie vtilkuh chif imissUy 
u sewa xi ħaġa, chif għandi il fehmay noħroġ xogħol jeħory sieħeb 
danj li icun Diziunariu mill Malti ghall Inglis. 

Baira mit-tifsir tal cliem mill Isien gliall ieħor — tifsir li jinsab 
fcull Diziunariu li sar s'issa mill Inglis għall Maltiy għad illi ta 
numru ta cliem wisk ankas minn dana — għamilt ucoll ^abra ta 
Fraseologia biex isscrvi ta għajnuna chif għandu jitkigħed xi cliem 
bl-Inglis fUocu, meta icun hemm hzonn^ fil chitba jetv fid-discors — 
xogħol li ma jistax jonkos li ma icunx ta għajnuna cbira lill dawc 
li iridu jitwettku sewwa fil Lsien Inglis. 

Nittama ghalecCy inimelay illi dan ix-xoghol tiegħi icun tassew ta 
gidy chif tixtiek kalbi, lill ħuti il MaltiUy l-actar imbagħad fdawn 
iżżmienijet tagħna illi kcghdin naraWy u nafu tajjeby ta liema hzonn 
chir hua U wieħed icun jaf bil Lsien Inglis. 



V. BUSUTTIL. 



II BirgUf 

Fit-3 ta Jannar, 1900. 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



V. Busiiitil 



3DIZiITJ3SrJLI^ITJ 



Mllil. 



INGI^IS GHAI^I^ NLAVTI 



-^•o^ 



A— waħda mill vocali, 1-ewwel tal al- 
fabett tal-lingui collha tad-dinja, barra 
mill Etiopica, li tigi itl3 il waħda, u 
mir-Bunica li taħbat il għaxar waħda. 

/1, bija ucoll msejħa (61 grammatca) 
arliculu Indefinit, jew Aggettiv. 

A, tfisser ucoll cull, bħal: two a 
yeaY, tnein cull sena (fis-sena), diilling 
apound, xelin cuH lihrA. 

A, titkiegħed ucoll kabel xi nomi 
(preGsB) Ingli&i, u isservi floc il prepo- 
sizionijet in jew on, bħal : asleep, in 
sleepy a/oot, on foot ; alive, in life. 

A , hija abbreviazioni tal chelmiet 
artium, annoj ante u xi oħrajn, bħal : 
A. M. artium Magister, wieħed Lan- 
riat; A. D. Anno Domini is-sena tas- 
Sinjur — jigifieri minn meta twieled 
Gristu; a. m. ante meridiem, kabel nofs 
in-nhar (in-nofsta nhar ta fil għodu). 

A, fil musica jusawha floc il la, is- 
sitt nota. 

Al — hija il marca usata mil Cum- 
pannija tal bastimenti tal Lloyd ghal 
bastimenti tal prima classi. 

A, ghall qualità u 1 ghall armar tal 
bastiment, nies, etc. 

Àl - bir-rġulija, bil għakal, bil chif. 

ÀARON — Àronne, ħu Mose. 

ÀARONio 1 ta Aronne, jew tassa- 

AabonicalJ cerdoziu tieghu. 

Aaronitb — Wieħed imnissel minn 
Aronne— Lhudi. 

Aaron's rod — Virga b'serp imdaw- 
war magħha. 



ABB 

Abaok— lejn wara, lura, għall għar^ 
rieda. 

ABACTOR~-wieħed li jisrak imri^el 
tal bhejjem. 

Abaous— Tilar bil fildiferru bil bo- 
ċoċ, jew balal, midmumin fih ; iservi 
biex fl'ischejjel it-tfal jitgħalmu igħod- 
du. 

Abaft— Lejn il ^oppa. 

Abandon— Tħalli, tabbanduna. 

Abasb *— Tumilja — Tbaxxi lill au 
ħadd— Iżżeblah. 

Abasħ — Tawilixxi, ticser bniedem, 
twakkaghlu wicciu fl*art, meta takbdu 
jagħmel xi ħaġa, fxi ħtija. 

Abashmbnt — confusioni bil mistħija. 

Abatb — tnakkas. 

Abatbmbnt — in-nukkas — somma 
mnakksa minn xi cont. 

ABATBR—Min, jew dac, li inakkas. 

Abattoir — biccerija. 

Abat-voix (bil Fr. aborvub) Is-sakaf 
ta fuk il pulptui biex jilka u jitfa 'S 
vuci 1-isfel. 

Abba— (mis-Siriacu) Missier— Cap 
spiritualiy tal cnisia. 

Abbacy — Grad u privileggi tal cap 
tal abatia ; cunvent, jew monasteru. 

Abbbss — Abbatissa — Soru supe- 
riura. 

Abbby — Ounvent, monasteru, jew 
abatia. 

Abbby-lubbbr— patri giubilat, ma 
jagħmel xej. 

Abbot — Piriol, cap tal cunvent. 

Abbotship— UflSciu, post, tal prior. 



Digitized by 



Google 



ABB 



6 — 



ABS 



Abbrbviate — tka3sar— iċċecchen. 

Abbrbviation — Abbreviazioni, tkas- 
sira, ittra jew ittri, usati floc chelma. 

Abbreviator— Dac li inakkas, iċec- 
chen il ch'om. 

Abbreviaturb — ittra jew sinjal li 
wieħed jusa meta iċecchen chelma. 

Abdicant— Dac li iħalli, jitlak minn 
post. 

ABDiCATB--titIak,tħalli minn post— 
titlak, icciedi eredità, proprietà etc. 

Abditory— loc, caxxa, fejn jintre- 
fghu ir-reliqui u ħwejjeg għezies, li 
jiswew etc. 

Abdombn — Żakk — il biċ^a tan-naħ- 
ħa ta wara, taddemb, ta duda jew in- 
sett. 

' Abdominous — Li ghandu żakku 
cbira. 
. Abducb— tofrok. 

Abduct— Tieħu bil moħbi, jew bil 
fors. 

Abduction— serk ta tarbija, ta xi 
mara, jew ta xi ħadd ieħor. 

Abductor— Minjisrakxi tarbija,jew 
iill xi ħadd ieħor. 

Abbd— fis-soddrt. 

Abbrration— Giri minn hawn għal 
hemni. 

Abbt — iggiagħal, issaħħan, jew 
tgħein lill xi ħadd biex jagħmel xi 
ħaġa. 

Abhor— tistcherraħ — tobgħod. 

Abhorrbnce— Mibgħeda cbira. 

• Abide — tgħammar — tokgħod — ti- 
atenna ; abuk by — iżżomm sħiħ ma, 
he in mre to abide by his determination^ 
'ħu sgur iżomm sħiħ (ma ibiddilx) il 
fehma tiegħu. 

Ability— Abiltà, ħila. 
Abjbct— vili— li m'hux biss ta min 
isemmih. 

• Abjects— nies vili, mill agħar. 

• Abjurb— tabjura, titlak, tħalli taħt 
ġurament ir-religion, etc. 

• Àblazb — Mkabbad ; huggieġa waħ- 
da. 

. Ablb— Abbli, capaci, adattat — to 
be able, tista ; an far as we are able, 
mill aħjar li nistgħu. 
Ablb sbaman— baħri. 



Ablution— Ilasil— rilma etc. li bih 
taħsel. 

Ably— brabiltà, bil ħila. 

ABNEaATE— iċċaħħad, tiċħad. 

Abnormal— m'hux regulari, barra 
mir-regula. 

Aboard— Abbord. 

Abode-Ioc, post, għamara. 

AnoLisn— tneħħi — tekred — tispic- 
ċa, tħassar. 

Abolitionist — Min ineħħi, jokred 
xi ħaġa— I-actar iżda ix xiri jew il 
bejgħ tar-rsiera. 

Abominate— tobgħod. 

Abomination— mibgħeda cbira 

Abominable— ta min jobgħodu. 

Aborioines— I-ewwel nids imnisslin 
ta xi pajjis jew art. 

Aboriginal -^ 1-ewlieni, minn tal 
ewwel nisel. 

Abortion— twelid kabel il wakt,rimi. 

Abortive — li sar kabel iż-żmien li 
imissu — li ma rnexxiox,^ viini. 

AnouND— tabbonda— tcun, jew icol- 
loc bosta, wisk. 

AiiUND ANCE — abbundanza, wisk, ka- 
tieħ. 

About— ma dwar, lejn, quasi; f /tave 
no money abont rne, nia għandix flus 
fuki; all about, ma cullimchien ; J am 
ubont to vommence, sejjer (dal wakt) 
nibda; what are they obout / x'inhuma 
jagħmlu ? inind what t/on are about, 
ara x'inti tagħmel. 

Above — fuk — actar minn... 

Abrade — tobros, tiecol, taħti bil brix. 

Abreast — ma gemb xulxin. sider 
ma sider, linja waħda. 

Ahridg k — tkassar . 

Abroad— barra, f'pajjis jeħor. 

Abrooatr— tnehħi, tħassar ligi. 

Abrupt — micsur, mkaċċat — għall 
għarrieda. 

Abscess — tumur (bil maroa). 

Abscind— takta barra.. tofrok. 

Abscond— taħbi, tinħeba. 

Ab'sknt — assenti, m'hux fil post 
m*hux attent. 

Absknt'— tonkos, nia tcunx presenti. 

Absknce— nukkas, bżonn, assenza. 

ABSENTEB--dac li jonkos— wicħed li 
jonfok ir-renti fpajjis jeħor li tiU 
imur igħammar. 



Digitized by 



Google 



ABS 



- 7 — 



ACC 



Absinth — Absent ; xorb, li isir bil 
klub tas-siġar tal Assenziu. 

ABSoiiVE — taħfer. 

AnsoiiiiTB— sgur - cert. 

Absolution— maħfra— assoluzioni. 

Absorb— tiġbor, tieħu, tibla, tixrob. 

Abstain — iċċaħħad— ma tniggix. 

Abstinence — astinenza — ċaħda 
minn xi ħaġa— 1-actar iżda tal ichel 
jew xorb. 

ABSTEMious—wieħed li ma jixrobx 
lucuri, je\Y li i/omm ruħu, ma jeħux 
sehem f'divertimcnti etc. 

Abstuact'— tofrok, tiġbor fuk fuk. 

Ab'stract— ġabra fuk fuk. 

Abstractrd — alienat — misruk. 

Abstruse — tkil biex tifmu. 

AnsuRD — li ma jogħġobx, assurd, 
irrazionah*, li m'ux scond ir-ragiuni. 

Abuse — tabbusa, tagħmel contra 
r usu, contra is-sewwa ; taħkar, ic- 
ċarifar. 

AnuT — tispiċċa u tigi fit-tarf (ta 
triek). 

Abyss— Abbiss — minn għajr kieħ, 
fond bla tarf. 

AcAciA — Gazzia. 

AcADEMY — Accftdemia — Scola ta 
Plato, socielà biex igħaddu il kuddiem 
ix-xienzi u Tarti. 

AcANTHus— pianta, siġra, bix-xewc. 

AccEDB-ticcuntcnta— tasal fil feh- 
ma; I caunot accede io ifour re<juest^ ma 
nistax niccuntentac. 

AccBSS— reska (niinn tersak). 

AccBSSARY — zojjed — xi ħaġa mi- 
zjuda—għajnuna. 

AccELBRATE — tħaffef. 

AccELERATioN — ħeffa. 

Ac'cBNT— Chif tkiegħed il-leħen— il 
pronunzia tal cliem— saħħa W tati fuk 
xi sillaba, jew clielma, meta tcun tak- 
ra ; accent, gibda, sinjal, li juri din is- 
saħħa. 

Accent' — taccent<i, tagħmel jew tati 
1-accent. 

Accbpt— taccetta, tilka, tircievi. 

Acceptablb— li jingħoġob, li jista 
icun milkuħ. 

Accbi»tancb— Cont accettat. 

AccEss— ara Accede. 



Accident— dac li jiġri, isir ; ħaġa 11 
tiġri minn għajr ħsieb — disgrazia. 

Accidbntal— xi ħaġa mhix meħ- 
tieġa ; li sar bla ħsieb. 

AcciDBNS—biċca tal grammatica li 
fiha it-tibdil li għandu il cliem. 

Acclaim, Acclamation — għajjàt ta 
applaus (approvazioni) magħmul minn 
gemgħa ta nies. 

AccLiMATB liddarri fi clima (fpaj- 

AccLiMATizB j jis) jcħor. 

AccLiviTY-— għolja— żurżieka (għat- 
telgħa) ta għolja. 

AccoMODATB — isservi, tirranġa. 

AccoMPANY— ticcumpanja, tcompli, 
tmur ma xi ħadd. 

AccoMPANiMBNT — ^Jeda biex iżżej- 
jen— strumenti li idokku mal cant. 

AccoMPLicE — complici, wieħed sie- 
ħeb fil għmil ta delitt. 

AccoMPLisH— tcompli, tispiċċa, iż- 
żejjen. 

AccoMPLisiiMENT — ornamcnt, ħaġa 
lesta, spiċċata ; mgiba sewwa. 

AccoRD— tati— ticconciedi ; patt, ac- 
cordiu, cunsens, armonija— o/ /it> own 
accord, miun rajh ; with one accord, 
flimchien. 

AccoRDANCE— ftehim, tkabbil (minn 
tkabbel) in accordance with tlie regu- 
lations, scond chif jitolbu, jew chif jak- 
bel mar-regulamenti. 

AccoRDiNGLY — Scond — chif il fte- 
him. 

AccoRDioN — Strument tal musica 
bic-ċwievet u minfaħ. 

AccosT — tersak— tchellem 1-ewwel 
lill xi ħadd. 

AccoucHMBNT — ħlas - twelid ta tar- 
bija. 

AccoucHBR — Dac li jassisti mal 
milħuda, dic li iggib it-tarbija fid- 
dinja. 

AccouNT — cont, calculu, descrizioni, 
raccont, storia, ragiuni, tgħodd, tist- 
ma ; account current^ cont currenti ; 
/ heard anot/ier account o/ t/iisj jena 
smajt raccont jeħor fuk dan (smajt 
xort'oħra); yow must give an exact ac- 
count of your doings, icolloc tati cont 
sewwa, esatt, tal għmil tiegħec, on 
account of illne^^, mħabba il mard ; 



Digitized by 



Google 



ABB 



6 — 



ABS 



Abbrbvute — tka3sar— iċċecchen. 

Abbrbviation — Abbreviazioni, tkas- 
sira, ittra jew ittri, usati rioc cheima. 

Abbreviator— Dac li inakkas, iċec- 
chen il ch'om. 

Abbreviaturb — ittra jew sinjal li 
wieħed jusa meta iċecchen chelma. 

Abdicant— Dac li iħalli, jitlak minn 
post. 

Abdicatb— titlak,tħalli minn post — 
titlak, icciedi eredità, proprietà etc. 

Abditory— loc, caxxa, fejn jintre- 
fghu ir-reliqui u ħwejjeg għezies, li 
jiswew etc. 

Abdombn — Żakk — il biċ^a tan-naħ- 
ħa ta wara, taddemb, ta duda jew in- 
sett. 

' Abdominous — Li ghandu żakku 
cbira. 
. Abducb— tofrok. 

Abduct— Tieħu bil moħbi, jew bil 
fors. 

Abduction— serk ta tarbija, ta xi 
mara, jew ta xi ħadd ieħor. 

Abductor— Minjisrakxi tarbija,jew 
iill xi ħadd ieħor. 

Abbd— fis-soddrt. 

Aberration — Giri minn hawn għal 
hemm. 

Abbt — iggiagħal, issaħħan, jew 
tgħein lill xi ħadd biex jagħmel xi 
ħaġa. 

Abhor— -tistcherraħ — tobgħod. 

Abhorrbncb— Mibgħeda cbira. 

• Abide — tgħammar — tokgħod — ti- 
3tenna ; abule by — iżżomm sħiħ ma, 
}ie u sure to abide hy his determination^ 
'ħu sgur iżomm sħiħ (ma ibiddilx) il 
fehma tiegħu. 

Ability— Abiltà, ħila. 

Abjbct— vili— li m'hux biss ta min 
isemmih. 
' Abjbcts — nies vili, mill agħar. 

• ABJURB—tabjura, titlak, tħalli taħt 
ġurament ir-religion, etc. 

• Àblazb — Mkabbad ; huggieġa waħ- 
da. 

. Ablb— Abbli, capaci, adattat — to 
he ahle, tista ; an f'nr as xoe are ahle, 
mili aħjar li nistgnu. 
Ablb sbaman— baħri. 



Ablution— Ilasil— rilma etc. li bih 
taħsel. 

Ably— brabiltà, bil ħila. 

Abneoate— iċċaħħad, tiċħad. 

Abnormal— m*hux regulari, barra 
mir-regula. 

Aboard— Abbord. 

Abodb -loc, post, għamara. 

ABOLisH—tneħħi — tekred — tispic- 
ċa, thassar. 

Abolitionist — Min ineħħi, jekred 
xi ħaġa— 1-actar iżda ix xiri jew il 
bejgħ tar-rsiera. 

Abominate— -tobgħod. 

Abomination— mibgħeda cbira. 

Abominable— ta min jobgħodu. 

Aboriginbs— 1-ewwel nids imnisslin 
ta xi pajjis jew art. 

Aboriginal -^ 1-ewlieni, minn tal 
ewwel nisel. 

Abortion— twelid kabel il wakt,rimi. 

Abortive — li sar kabel iż-żmien li 
imissu—Ii ma rnexxiex,. rimi. 

AnouND— tabbonda— tcun, jew icol- 
loc bosta, wisk. 

Abund ANCE — abbundanza, wisk, ka- 
tieħ. 

About— ma dwar, lejn, quasi; l have 
no monei/ ahout me, ma għandix ilus 
fiiki; all ahont, ma cullimchien ; J ani 
ahont to commence, sejjer (dal wakt) 
nibda; what are they ohout f x'inhuma 
jagħmlu ? viind what i/ou are ahout, 
ara x'inti tagħmel. 

Above — fuk— actar minn... 

Abrade — -tobrox, tiecol, taħti bil brix. 

Abreast — ma gemb xulxin. sider 
ma sider, linja waħda. 

AimiDG K — tkassar . 

Abroad— barra, rpajiis jeħor. 

Abrooatk— tneliħi, tħassar ligi. 

Abrupt — micsur, mkaċċat — għall 
għarrieda. 

Absckss — tumur (bil maroa). 

Abscind— takta barra.. tofrok. 

Abscond— taħbi, tinħeba. 

Ab'sent — assenti, m'hux fil post 
m*hux attent. 

Absent*— tonkos, nia tcunx presenti. 

Abskncb— nukkas, bżonn, assenza. 

Absentbe— dac li jonkos— wieħed li 
jonfok ir-renti fpajjis jeħor li tiU 
imur igħammar. 



Digitized by 



Google 



ABS 



- 7 — 



ACC 



Absinth — Absent ; xorb, li isir bil 
klub tas-siġar tal Afisenziu. 

Absolve — taħfer. 

AnsoiiUTB— sgur- cert. 

Absolution— maħfra— assoluzioni. 

Absorb— tiġbor, tieħu, tibla, tixrob. 

Abstain — iċċaħħad— ma tniggix. 

Abstinbnce — astinenza — ċaħda 
minn xi ħaġa— 1-actar iżda tal ichel 
jew xorb. 

ABSTBMious—wieħed li ma jixrobx 
lucuri, jew li izomm ruħu, ma jeħux 
sehem f divertimenti etc. 

Abstract'— tofrok, tiġbor fuk fuk. 

Ab'stract— ġabra fuk fuk. 

Abstractrd —alienat— misruk. 

Abstrusb — tkil biex tifmu. 

Absurd — li ma jogħġobx, assurd, 
irrazionali, li m*ux scond ir-ragiuni. 

Abuse — tabbusa, tagħmel contra 
r usu, contra is-sewwa ; taħkar, ic- 
ċarifar. 

Abut — tispiċċa u tigi fit-tarf (ta 
triek). 

Abyss— Abbiss — minn għajr kieħ, 
fond bla tarf. 

AcAciA — Gazzia. 

Academy — Accademia — Scola^ ta 
Plato, socielà biex igħaddu il kuddiem 
ix-xienzi u Tarti. 

Acanthus— pianta, siġra, bix-xewc. 

AccEDB-ticcuntcnta— tasal fil feh- 
ma; I cannot accede to t/our retjues^t^ ma 
nistax niccuntentac. 

Accbss— reska (minn tersak). 

Accbssary — żojjed — xi ħaġa mi- 
zjuda— għajnuna. 

ACCELERATB — tħaflfcf. 

AccBLERATioN — ħeff*a. 

Ac'cBNT— Chif tkiegħed il-leħen— il 
pronunzia tal cliem— saħħa li tati fuk 
xi sillaba, jew cbelma, meta tcun tak- 
ra ; accent, gibda, sinjal, li juri din is- 
saħħa. 

Accent' — taccent<i, tagħmel jew tati 
1-accent. 

AccEPT— taccetta, tilka, tircievi. 

Acceptable— li jingħoġob, li jista 
icun milkuħ. 

AccBirrANCB—Cont acccttat. 

AccESs— ara Accede. 



Accidbnt— dac li jiġri, isir ; ħaġa li 
tiġri minn għajr ħsieb— disgrazia. 

AcciDENTAL— xi ħaġa mhix meħ^ 
tieġa ; li sar bla ħsieb. 

ÀcciDENS— biċċa tal grammatica li 
filia it-tibdil li għandu il cliem. 

AccLAiM, AccLAMATioN — għajjàt ta 
applaus (approvazioni) magħmul minn 
gemgħa ta nies. 

AccLiMATB 1 iddarri fi clima (fpaj- 

AccLiMATizE j jis) jcħor. 

Acclivity — għolja— żurżieka (għat- 
telgħa) ta għolja. 

AccoMODATB — isscrvi, tirranġa. 

AccoMPANY— ticcumpanja, tcompli, 
tmur ma xi ħadd. 

AccoMPANiMBNT — zieda biex iżżej- 
jen — strumenti li idokku màl cant. 

AccoMPLiCE — complici, wieħed sie- 
ħeb fil għmil ta delitt. 

AccoMPLisH — tcompli, tispiċċa, iż- 
żejjen. 

AccoMPLisHMENT — ornamcnt, ħaġa 
lesta, spiċċata ; mgiba sewwa. 

AccoRD— tati— ticconciedi ; patt, ac- 
cordiu, cunsens, armonija— o//a> oicn 
accordy muin rajh ; xcith one accord, 
flimchien. 

AccoRDANCE— ftehim, tkabbil (minn 
tkabbel) in accordance xcith the regu- 
lations, scond chif jitolbu, jew chif jak- 
bel mar-regulamenti. 

AccoRDiNGLY— Scond — chif il fte- 
him. 

AccoRDioN — Strument tal musica 
bic-ċwievet u minfaħ. 

AccosT — tersak— tchellem 1-ewwel 
lill xi ħadd. 

AccoucHMENT — ħlas - twclid ta tar- 
bija. 

AccoucHER — Dac li jassisti mal 
milħuda, dic li iggib it-tarbija fid- 
dinja. 

AccouNT — cont, calculu, descrizioni, 
raccont, storia, ragiuni, tgħodd, tist- 
ma ; account current, cont currenti ; 
1 heard anot/ier account o/ this^ jena 
smajt raccont jeħor fuk dan (smajt 
xort'oħra); yow must give an exact ac- 
count of your doings, icolloc tati cont 
sewwa, esatt, tal għmil tiegħec, on 
account of illne^^, mħabba il mard ; 



Digitized by 



Google 



ACC 



- 8 - 



ACT 



on no account^ bl'ebda mod (bPebda 
raġuni) ; take thia into account, ħu 
Qont ta dan ; an account book, ctieb 
tal contijet ; / account your viait a 
areat honour^ jena nistma (ngħodd) 
iz-zjara tiegħec unur cbir. 

AccouNTABLB— responsabli. 

AccouNTANT — wieħcd li iżomm, jew 
tnħarreġ fiż-żamm tal, contijiet. 

AccouTRB— tlibbes— tforni bi Ibies 
coUuy Tactar iżda lis-suldati. 

AocouTRBMBNTs — ħwejjcġ u Ibics 
tas-suldati. 

AcoRBDiT — tati creditu, tafda. 

AcoRBTioN — cobor. 

AccRUB— tnissel minn, iggib. 

AccuMULATB—tiġbor, trecchen, taħ- 
żen. 

AccuRATB— sewwa, bla sbalji. 

AccuRSBD— misħut, ħażin wisk. 

AccusB— tugża. 

AccusBR— min jugza. 

AccusTOM— iddarri. 

AoB— 1-asstal carti tal logħob, jew 
tad-dadi. 

AcBPĦALOus— minn ghajr ras. 

AcBRBiTY— ħruxija, severità. 

AcBSCBNT — mkarras — kares. 

AcBTio— kares (mill ħall). 

AcBTiFY — tħalli li isir ħall. 

AcHB — ugih kawwi — li ma iħallio 
xejn. 

AcHiBVB— twassal fit-tmiem, tagħ- 
mel — tispiċċa; llie Malteae achieved 
a great victory over the Turks in 1565. 
H* Maltin ħadu (għamlu) vittoria cbira 
fuk it-Toroc fil 1666. 

AoHiBVBMBNT— Għamla — biċċa xo- 
għol Bcabrusa, kawwija, difficultusa — 
armi ta famiija ta xi ħadd li icun 
miet. 

AcHROMATio — abjad perfett, minn 
gfiajr culur. 

AcicuLAR— magħmul bħal labra. 

AciD — kares. 

AciDiTY— krusa. 

AoiDiFY—tkarras, tagħmel kares. 

AciDULATB — tkarras bil chemm, 
tagħmel ħaġa ftit karsa. 

AciDULOus— ftit u xejn kares. 

AoKBR^ticmixa zgħira bħal dawc 
Uicun hemm fwiċċ l-ilma li isiru biż- 



AcKNOWLBDaB — tammetti, tagħraf 
tistkarr, / forgot to achwxoledije re^ 
ceipt o/his letter, nsejt (nistkarr, nuri) 
ngħeid li rcevejt littra tiegħu. 

AcMB-logħld pont, crisi. 

AcoLYTB— Accoltu, scrv fil cnisia. 

AcoNiTB— Siġra, pianta velenusa. 

AcoRN - Ġandra, frott tal balluta. 

AoousTic — li għandu x'jaksam mas- 
smigħ. 

AoQU AiNT — tgħarraf. 

AcQUAiNTANCB— xi ħadd li nafuh. 

AcQuiBSCB — ticcuntenta, tgħid iva 
biex issir xi ħaġa. 

AcQuiRB— tacquista, tieħu. 

ACQUISITION ) ^ 

AcQUisiTivB—bil ħrara, bix-xewka 
cbira ii jacquista. 

AcQuiT — teħles, taħfer. 

AcQUiTTAL— maħfra, ħelsien minn 
xi accusa jew delitt. 

AcQuiTTANCE— ħelsien minn xi dejn. 

AcRE — (għalka), chejl tal art li tih 
4840jarda quadru. 

AcRiD— ħarr, ichemmex. 

AcRiMONY-mrar, (specialment fid- 
discors), cliem li iwaġġa u jinfed il 
kalb. 

AcROBAT— wieħed li jaghmel xi lo- 
ghob flaria, li jimxi fuk ħabel—jagħ- 
mei il ginnastica— tal cummiedia. 

AcROPOLis — logħla biċċa tal belt, 
(specialment dic ta Ateni). 

AcRoss — min-nofs, min-naħħa waħ- 
da għall oħra. 

AcRosTio — Rcrosticu, poesija, illi 
1-ewwel jew 1-aħħar ittri ta cull vers, 
flimchien, wara xuhin, jagħmlu xi 
chelma, bħal : 

t> Ua cbir, Missier tal ħniena, 
tr* ilec kima natu biss. 
tr* ejc inħarsu, katt tinsiena 
>- ti lilna *1 ħlas li imiss. 

AcT— tagisci, tagħmel, iggib ruħec ; 
att, għmil legali, ligi — att, biċċa 
opra tat-teatru. 

AcTioM — glimil, imgiba battalja, 
causa fil korti — I wlll bi'lng an action 
againat him —Bejjer nagħmillu causa. 

ACTIONABLB — Buggott għall cauBf^ 
fil korti. 



Digitized by 



Google 



ACT 



-^ - 



ADM 



AoTivB—bieżel, ħafif, ħabriechi (fil 
graminatica) a verh activb jew tran- 
BiTivB, verb transitiv. 

ACTIVITY— bżulijft. 

AoTon — Attur, diic li jirrecita fit- 
teatrn, 1i jeħu parti ropra. 

AcTRB88-dic li tirrecita, etc. 

AcTUAL — veru, tassew, reali, li je- 
sisti. 

AoTUART — dac li iżomm il contijiet, 
Q cull xorta ta għadd, f ufficiu tas- 
sicurtà, fll Korti tal Iskof etc. 

A CTU ATB — iġġagħal . 

AcuHBN— moħħ tajjeb, għakal cbir. 

AcuMiNATBD -bil pouta. 

AouTB — jispiċċa bil ponta rkika, 
wieħed jilħaklu— bil għakal. 

Adaob — proverbiu. 

Adahant — dac li ma jistax jincbi- 
ser— gebla jebsa ferm— bħal diamant. 

Adapt— toddatta, iggib sewwa, tal 
kies. 

Add — iż7iid, tgħodd flimchien jew 
ma xulxin. 

Addbndum— dac li għandu icun mi- 
2jud, appendici. 

Addition— zieda, Bomma(r^^M/a) ta'l 
għadd fl*aritmetica. 

Additional — li hu mizjud, jew 
għandu jiżdied. 

Addbb— serp velenus; velenu. 

Addiot — tati ruħec (actarx iżda 
għall viziu). 

Addlb— jinten, ħawli, fierah;— arf- 
dle-htaded belhieni. 

Addrbss— titchellem ma, jew ticteb 
lil xi ħadd; tlesti, tħejji, jew iggib ru- 
ħec ; — discors, indirizz, chitba fuk it- 
tra biex turi għal min, u għal fejn hi. 

Adducb— iggib, issemmi — adduce a 
rea8on, iggib raġnni. 

Adbpt— wieħed imħarreġ sewwa fxi 
ħaġa— tal partita. 

Adbquate — sewwa, chif jixrak, adat- 
tat, bizzejjed, chemm għandu icun. 

Adhbrb — twaħħal, tkabbad, tibka 
mwaħħal. 

Adhbrbnt— magħkud, marbut, se- 
guaci, partitariu. 

Adhbsivb— li iwaħħal. 

Adibu— arfrfio (nirraccmandac, ner- 
ħic f idejn Alla) chelma li tingħad. 



meta nies jitilku biex jitbiegħda minn 
xulxin. 

Adit— mogħdia, Tactar ta xi minà. 

Adjacbnt — li kiegħed ma gemb — 
imiss ma. 

Adjbct — iżżid, titfa ma dac li icun 
hemm. 

Adjbctivb— Aggettiv (Gr.), chelma 
miżjuda, mkegħda man-Nom biexiu- 
rina il qualità tiegħn. 

Adjoin — iżżid ma ; tkiegħed mà 
genb, ħdejn. 

ADJUNCT—ħaġa mizjuda. ^ 

Adjourn — tħalli għall ġurnata 
oħra. 

Adjournmbnt— iżżmien li igħaddi 
sa chemm tasal il ġurnata, li għaliha 
tcun mħollija, biex fiha issir il ħaġa. 

AbjuDOB— ticcundanna, tiddecidi — 
takta sentenza. 

Adjudicatb— tesamina biex tagħmel 
il ħakk. 

Adjurb— tisconġra — tchecci id-de- 
monji min ġo'I bnedmin, iġġagħal li 
wieħed jieħu bil fors ġurament, mkar 
falz. 

Adjust— issewwi, tirranġa. 

Adjutant — Ajjutant, il fizzial li 
igħin lil Maggiur ta ri^ment; għarnuk 
cbir (għasfur, tajra) h jinsab fl'India. 

Adjutor— wieħed li jati ilgħajnuna. 

Admbasurbmbnt— kies, chejl. 

Administbr — tati, iBservi, tammi* 
nistra. 

Administration— il kawwa li tati| 
jew li tamministra, amministrazioni. 

Administrator— amministratur, dac 
li iżomm, jew jamministra raffarijet 
ta wieħed li icun miet minn għajr teist- 
ment. 

Admirablb —ammirabili — ta minn 
jitgħaxxak bih. 

Admirer — min jitgħaxxak, mgħax- 
xak, wieħed li iħobb. 

Admit— tammetti— iddaħħal. 

AD.1B8I0H fl'"''r~ "'•^f- 

Admixturb — taħlit (ma mistura.) 
Admonish — twiddeb, icċanfar fuk 

fuk. 
Admonition — twiddiba — ċanfira, 

parir. 

2 



Digitized by 



Google 



ADN 



— 10 — 



AEn 



Adnabcent— li jicber ma, jew fuk, 
ħaġa. 

ADO—għageb, frattarija ; donU tnake 
much ado ahout nothiny^ tagħmik frat- 
tarija għal xejn. 

Adolbscent— lijicbergħaż-żgħużija, 
fl'età bejn it-tfulija u iż-żgħużija. 

Adolescbncb — iż-żgħużija. 

Adopt — tgħażel ; taħtar; tieħu ii 
trabbi bħal ibnec ulied ħadd ieħor. 

Adoptivb — li icun mrobbi bħala 
iben ħadd ieħor. 

Adorb — tadura, lati kima cbira, 
tħobb ferm. 

Adorn— iżżejjen. 

Adrift— mitfuħ, mitluk igħum mal 
mewġ— fejn già già. 

Adroit— capaci, li jin\ala, ħafif. 

Adulation — tifħir żejjed. 

Adult— li wasal f waktu, li sar ra- 
gel, wieħed (bniedem) cbir, li ma għa- 
dux tifel. 

Adultbratb — tbiddel fi stat jeħor 
iżda agħar, tħażżen, tgħarrak. 

Adultbry — adulterju, meta il mara 
tibdel ir-ragel, jew ragel lil mara. 

Adultbrine— il frott ir-risultat tal 
adulteriu. 

Aduhbratb — tgħalti bid-dell fuk 
fuk. 

Advancb— tavanza, iżżid, toflfri,tħaI- 
Jas bil kuddiem. 

Advantage— vantaġġ, profitt; to sell 
to the best advantage, tbiħ bl-ogħla 
(bl-aħjar) prezz li jista icun. Ile took 
advantage of his poverty, ipprofitta 
ruħu mill fakar tiegħu. 

Advbnt— I-avvent— miġjia. 

Advbnturb— li ġara blaħsieb, acci- 
dentalment, ġrajja ta periculu; specu- 
lazioni. 

Advbnturb — tissogra. 

Advbnturbr — wieħed li jissogra, 
jesponi ruħu fil periclu. 

Adventurous— curaġġus, li jissogra; 
periculus. 

Advbrb — Avverbiu, chelma li kegħ- 
da biex tbiddel it-tifsir ta verh, ta ag- 
gettiv jew ta avverbiu ieħor. 

Advbrsb— cuntrariu, sfortunat. 

Advbrsity — cuntrarietà, dwejjak, 
sventura — Adversity triea friends, fil 
bżonn jidru il veri ħbiob. 



Advert— twiddeb, turi, tavverti. 

Advbrtent— attent, li jati cont, li 
jieħu ħsieb. 

Advbrtise — tavża, tgħarraf lil ħadd 
ieħor blavvisi. 

Advbrtisbment— avvis fxi ġurnal, 
f xi ctieb etc. 

Advbrtiser — dac li javża, li jati 
I-avvis. 

Adyicb — parir, feħma, opinioni ; 
take my advice, ħu il parir tiegni; għa- 
mel chif ngħidlec jen. 

Advisable— sewwa, li jakbel, tajjeb ; 
/ think it advisable io do so.., jidhirli li 
hi ħaġa sewwa li tagħmel hecc. 

Advisb— tavża, tati parir, twiddeb, 
tgħarraf — / adcise you to leave Malta, 
natic parir ( niccunsiljac ) li titlak 
minn Malta, better he advised tuith your 
father, aħjar tieħu ))arir minn mis- 
sierec. 

Adviser— min jati il parir; legal 
ADvisER, avucat. 

Advocacy— difisa, apologia, scusa, 
giustificazioni bil cliem jew bil chitba. 

Advocate - avucat ; tiddefendi cau- 
sa. 

Advowee— is-sid, il patrun, dac li 
għandu id dritt tan-nomina ta xi be- 
nefiziu. 

Adyowson — id-dritt li tati jew li 
tippresenta għall benefiziu vacanti. 

Adzb— mannara (tal buttar). 

iEQis— tarca, protezioni. 

iEcLoouE— ara Eclogue. 

iEGROTAT— risem li jatu lic-certifi- 
cat għal mard fl-Universilà Inglisi. 

iEoLiAN- ara Eolian. 

iEoLic DiALECT — wicħed mil ħames 
dialetti ta Lsien Griec. 

^neid — Eneide(poema epicu)H chi- 
teb Virgiliu bil Latin, fejn Enea chien 
I-eroi. 

Aerate— titfa I-aria ġo xi ħaġa (fil 
chimica) thallat bl-acidu carbonicu. 

Aeuial — ta I-aria. 

Aerify— timla bl-aria. 

Abrie— bejta ta ghasfur tas-serk 
bħal ma hi Tajcla, is-sokor etc. 

Aerolite— gebla li taka mill-aria, 
ħaġa tal meteori. 

Abrology— studiu, scienza, descri- 
^ioni fuk l-aria. 



Digitized by 



Google 



Aiili 



11 — 



Af'l' 



AsROMBTBn — Aerometra strament 
biex ichejlu il pis ta l-aria. 

Abronaut -- Aeronauta, wieħed li 
jivviaġġa fl-aria, dac li jitla bil ballun. 

Abronautics— larti, is-sengha tal 
viaġġar fl-aria bil ballun. 

AsROSTATic— li jissospencli fl'aria, li 
għandu x'jaksam ma dac ii icun sos- 
pis fl-aria. 

Abrostatics - ix-xienza, li tistudia 
chif iżomm it ħwejjeg fl-aria. 

iEsTUETics — l-esteticv, ix-xienza li 
titchellem, tittratta fuk dac collu li 
hu sabiħ, li fih xi ġmiel, xi gost. 

Afar— fil bogħod. 

Affablb — fabbli, minn taġħna, 
ħelu fid-discors u fl'imgiba. 

Affair— affari, biċċa xogħol, nego- 
zia, facenda. 

^ Affbct— tmiss, iġġagħal, tkankal, 
timita, trid tap;ħmel b!ml ħjkdJ ieħor — 
t/iese words affect me very mnch, d m il 
cliem imissni fil laħam il ħaj sħiħ 
(jokrosni); her tears affeeted me, id- 
dmugħ taħħa ġagtialni nħoss, kankalli 
kalbi ; he toishes tonffect Uiegreat man\ 
irid jagħmilha, jippretendi ii hu xi 
ragel cbir, għaref. 

Affectation— affettazioni. 

APFBorBD — mkankal (mill kalb) af- 
fettat, mhabbat, turmentat, he is af- 
fected with leprosi/, mħabbnt, ittur- 
mentat bil ġdiem. 

Affection — affezioni, mħabba, gib- 
da. 

Affsctionatb — affdzionat, mimli 
bl-imħabba. 

Affiancb— il chelma taż-żwieġ, fi- 
ducia, zwieġ — tgħarras, il ghati ta 
chelma ta għarus. 

Affiancbd— -għarus; mgħarras. 

Affiancbr— min igħarras. 

Affidavit — xieda bil ġuramenl. 

Affiliatb— tieħu, trabbi, bħala ibeu 

Affinity— kraba, affinità, xebħ. 

Affirm— taccerta, ticconferma, tap- 
prova — t/ie JHdgem loill p^rhapH affirm 
tliS sentence in tJie court ofappeal-^ 
rimħalfin forsi jicconfermaw is-6en- 
tenza fl*appell. 

AFFiR^ATiON — dichiarazioni splenoi. 



AFFix^-twaħħal, (fil grammatica), 
affiss, chelma, sillabà, ittra, mkeghda 
wara, miżjuda. 

Afflation— nefħa, nifs, nfiħ. 

Afflatus — ispirazioni. 

Afflict - twaġġa, taħkar . 

AFFLioTioN—aiflizioni, dieka'agiegħ 
ta kalb, hemm. 

Afflubnt— carrent, ilma gieri, U 
jinxteħet a jiltaka ma ieħor ; ghàniy 
wieħed li għandu gid sħiħ. 

Afford -tati, tforni, toffri, icolloc 
il mezzi, Icannot afford hnying thin^ 
Jena, ma nistax, ma għandix il mezzi 
iflas) biex nixtri dan. He can afford it, 
jista jati, jonfok... 

Affranchisb — teħles, tagħmel li 
wieħed igawdi xi ħaġa minn għajr 
I-ebda pis. 

Affriy— ġlieda, confusioni, takbidi^. 

Affright — tbażża. 

Affront— tiltaka wiċc mawiċċ, tin- 
sulta kuddiem culħadd; rifront, jew 
tati rifron t, 

Afloat— fil wiċċ, li igħum fwiċc 
nima. 

A FooT, ON FOOT— bil mixi, fuk is- 
sakajn, wiekaf. 

Afore — kabel. 

Aforbhand — bil kaddiem, kabel. 

Aforb timb— dari, fiż-żmien ta ka* 
bel, kabel iż-żmien. 

Afraid — mbażża. 

Afrbsh— mill ġdid. 

Afuican— african, mill-Africa. 

Aft— lura, lejn il poppa. 

Aftbr — wara ; mfittex, mxebbaħ, 
jakbel,— ^itf police m after him — il puli- 
zia kegħda tfiċċu ; after t/ie Englinh 
fas/iion, la Inglisa, t/ie baby ta/ces more 
after t/ie fat/ter t/ian after t/ie mother, 
it-tarbija (tixbah) għanda actar minn 
missierha jew mn'ommha, t/ie àay af- 
ter, Tgħàdi, il ġurnata ta wara; after 
all, wara dan coUu, insomma. 

After AaBs— fiż-żmien, fis-seculi, 11. 
għad jiġu. 

Aftbr CLAP— dakkà ta ħarta (dis- 
grazia) għal għarrieda, bla ħsieb xejn. 

Aftbr dinnbr — wara nofs in-nhor 
(wara il pranzu, l'ichel). 

Aftbrhours— warail ħia. 



Digitized by 



Google 



Al^T 



^ii 



— 12 — 



Aiitl 



.\ After MOST— wara nett. 

' After noon — wara nofs inhar. 

Apterpiece— farsa, cummiedia żgħi- 
ra. 

After ToucH — rtuccatura, iddakka 
ta wara, fil pittura. 

Afterwards — wara, mbagħad. 

AoA - Cmandant, cap Torc. 

AoAiN— mil ġdid, darb'oħra;— ayai/? 
aiul again, bosta drabi, chemm il 
darba, aa much again, daks hecc dar- 
b'oħra; read again, arġa akra, akra 
darb-oħra. 

Against — contra, ma genb. 

Agape — tħares scantat, b*ħalkec 
miftuħ, mietagħgeb. 

Agatb— agata, ħaġra preziusa. 

AoB — età, ħajja ta bniedem, se- 
clu; old age, xiuħija, golden ajf«,fl'aħjar 
tal'ħajja; lie is 6 yeara ofage^ għan- 
du 6 snin ; / am under age yet, għa- 
dni żgħir ; ke is not o/age yet^ għadhu 
ma laħakx fiż-żmien ; middle ages, il 
medio evo,iż-żmienijiet tan-nofs, ngħi- 
du aħna misrsena 476 (meta waka 
1-Imperu Buman tal punent), jew mis- 
sena 800 (meta Carlu Magnu sar Im- 
peratur tal punent) jew mis-sena 843 
(meta spiċċa 1-Imperu tal Franchi) 
sal 1648, meta spiċċat il guerra ''tat 
80 sena '*. 

AoED— xiħ, mdaħħal fiż-żmien. 

AoBNOY — agenzija, influenza,.ope- 
razioni, 1-ufficiu ta xi agent. 

AoBNT—ageiit, ministru, ammini- 
stratur, causa, strument. 

AoGLOMBRATB— tiġbor, tgħczzoz. 

AoGLUTiNATK — twaħħal, tgħakkad 
flimchien. 

Aggrandizb— tcabbar. 

Aggravatb — ittakkal,tcattar,tgħab- 
bi actar ; tgħarrak tipprovoca (iġġa- 
għal). 

Aggregatb — tiġbor flimchien; in- 
numru collu flimchien. 

AggressIon— salt għall għar-rieda, 
attacc. 

Aggrbssor — min jati is-salt, jat- 
tacca. 

Aggrtbvance, ara Gribvancb. 

Aggrievb— twaġġa il kalb, tħabbat, 
offendi tagħmel il ħsara. 



Aggribved — bil kalb mweġgħa, bil 
kalb sewdn, mdejjak. 

Aghast — mbażża, mwerwer, mi- 
stgħageb. 

Agilb— ħaGf, lest lest. 

Agility— ħeffa. 

AGio—aggiu, rtqs, cambiu, ħlas tal 
carabii, flus li jintgħataw meta jin- 
bidlu, jissarfu il fliis. 

Agitate— tħawwad, tkankal, iċċak- 
lak, ixxewwex. 

Aglrt— labra, jow biċċa metall li 
tcui marbnta fit-tarf ta lazz, jew 
kafla biex id-domm biha, jew id-daħ- 
ħal il-Iazz fit-tokba. 

Agnail— marda tad-dwiefer; bħal 
dieħes, xulliefa. 

Agnatb — kraba min-naħħa tal mis- 
sier. 

Ago— ilu; a Uttle while ago ftit ilu. 

Agog— xewka cbira,Uactar iżda tat- 
tfal, to be agog tcun b'xewka cbira, 
lagħbec nieżel. 

Agoing — sejj'er, miexi — to set agoiugy 
tmixxi, tkabbad sejjer. 

Agonist— wiaħed li jissara. 
. Agonize— tagonizza, tbati sħiħ,tcun 
agnnija. 

AooNY — agimija, tbatija I-actar ka- 
lila. 

Agrarian - tal egħlieki, tar-raba. 

Agrbe — takbel, tcun ta fehma waħ- 
da. tiftihem, ticcorda. 

AonBBD — ftehemna, iccurdajna; — 
mifbihem, ippattiat, iccurdat. 

AGREEADLE~piacevoli,Ii jatic piacir. 

Agrbement— patt, accordiu. 

Agriculturb — is-sengħa tax-xogħol 
tar raba, il biedia. 

Agriculturist — wieħed mħarreġ 
fix-xogħol tar-raba, bidwi. 

Aground — flart, the ship ran a- 
ground,\l bastinient incalja, mar fl*art. 

Agub -deni li jakbdec u jerħic, bit- 
tchexchix tal bard 1-ewwel, imbagħad 
fil fwawar, terzana. 

Aguish — bid-deni. 

Aii!— Ah ! Eh ! (interjezioni). 

AiiBAD — il kuddiem ; he got ahead o/ 
me, għaddieni. 

AnuLL—bla kluħ, the ship w goina 
ahull, il bastiment miexi bla klun 
(fit-tempesta). 



Digitized by 



Google 



AtD 



— 13 — 



ALD 



AiD — għajnana; tgħin, tati għaj- 
nuna. 

AiDE-DB-CAMP (tinkara edecam) aja- 
tant. 

AiDLBSs— minn għajr għajnuna. 

AioREMORB — faħam mfarrac, trab 
tal faħam mgħarbel li jusawh mal 
porvli għal-logħob tan-nar. 

AioRET— bħal moxt, piuma bid-dia- 
manti, jew ħaġar ieħor, li in-nisa ju- 
saw frashom biex jiżżejnu. 

j^j^ ] ħass ħażin ħafif, what 

. ' ails you? x'għandec? xi 

AlLMBNT ) tJiog^ ^ 

AiLiNG — ħass ħażin,— you are always 
ailing^ inti dejjem iħossoc ħażin, tħoss 
xi ħaġa. 

AiM — mira, timmira, intenzioni, 
feħma, ħsieb ; this has always heen 
viy aim, din chienet dejjem 1-inten- 
zioni tiegħi, il ħsieb tiegħi. 

AiMLESS— minn għajr mira; minn 
għajr scop. 

AiR — aria, mgiba, ħarsa, arietta 
(ton ta cant), in the open air— għal- 
Taria (fil beraħ), he is beatiiig in the 
air, kiegħed jisħak fl'ilma (jaħdem 
għall xejn) a noble air, aria, mgiba 
nobbli ; air oun, xcubetta tar-riħ (tis- 
para bla ħsejjes xejn), airtight magħ- 
luk sewwa li ma tistax tgħaddi aria 
mn* mchien, she sang a beautiful air, 
cantat biċċa sabiħa wisk. 

AiR — tivventula, tnixxef, tperrec. . 

AiRiNBss— cuntentizza, briju, li wie- 
ħed icun cuntent. 

AiRT— bl'aria, arjus, espost għall 
aria, daħkani, cuntent. 

AisLE— navata, in-navi ta cnisia. 

Ajar— socchius, mbexxak (bieb jew 
tieka), leace the door ajar, ħalli 'I 
bieb mbexxak. 

AKB—ara acħb. 

AKiMBo--b'idejc fgembejch. 

Akin-— kraba, li jixbeħ. 

Alarastbr— alabastru, gebla bajda, 
bħal rħam, li jagħmlu vasetti minnha 
etc. 

f (interjezioni) jaħa- 

Alack ara ! jaħasra għal 

Alack-a-day <iac iż-żmien (chif 

għadda !) 



Alacrity — ħefifa, (li wieħed icollu) 
meta icun fukruħu. 

Alamodb— la moda (scond jew chif 
titlob il moda). 

Aland — fl-art, jew fuk I-art. 

Alarm — allarmi, għajta li turi peri- 
clu, ħruk; — trigħed, tbażża, tiddistur- 
ba, tati, (għall-ajjut) alarm clock, sve- 
Ijarin (arloġġ). 

Alarum watch— sveljarin. 

Alas !— (interj) jaħasra ! ajma ! 

Alb — alba (Ibies ta sacerdot). 

Albata— metalK taħlita ta nickel 
landa u ram, li jixbaħ il fidda. 

Albatross— tajra cbira tal ilma, s&- 
kajħa bħal tal papra. 

Albbit— għad illi, b'dana coUu. 

Aloicorb— isem ta ħuta. 

Albion — I-isem antic tal Inghil- 
terra. 

Albora — marda tal hakk, bħal 
^diem, li tnissel intiena mill fomm, 
jew miirimnieħer. 

Albugo — bjada, marda tal għajn- 
ein. 

Album— ctieb fejn wieħed jiġbor ri- 
tratti, u affarijet ohra flimchien, biex 
iżomm bħala tifchira. 

Albumbn — I-abjad tal bajd. 

Alcadb — mħallef Spanjol, il Eajd. 

Alcaid — calzrier, gvernatur, su- 
printendent ta castell. 

Alcbdo— il għasfur ta San Martin. 

Alchbmizb — tbiddel (metalli). 

Alchrmy— is-sengħa li biha I-anti- 
chi chienu jippretendu li ibiddlU'me- 
tall f iehor, u iċ-comb f deħeb; u li 
jagħmlu medicamenti, li ifejku cuU 
xorta ta mard. 

Alcool — spirtu di vinu mill'ifien, 
Tactar safi; alcool. 

Alcoran — Koran, ctieb li fiħ miġ- 
bura il-Iigijiet collha ta Maumettu. 

AiiCovB— arcova, daħla f camra. 

Alcyonb— chewcba cbira sabiħa fil 
costellażioni, grupp, ġabra ta cwie- 
cheb, (li jisimha Plsjades.) 

Aldbr — sebuka, siġra, biz-zokk 
dritt li tigber actarx mal widien (fejn 
icun hemm I-ilma). 

Aldbrman — magistrat, 1-ewwel 
wi^ed mil magistrati li hemm ^(« 



Digitized by 



Google 



iLE 



^ 14 — 



ALL 



tnax il qaartier Lil bolt (clty) ta Lon- 
dra. 

Alb— birra bijda (safra). 

Alb BREWBBT-=fejni8sir, tinħadem, 
il birra bajda (safra). 

Alb HOU8B — birrerjja, ħanut fejn 
ibi^ħu il birra. 

Albmdic — lampic. 

Albrt— air erta, fuk ruħn, Ivent, 
theif are on the alert^ keghdin aWerta, 
lesti għassa, jinducraw. 

ALOA-alca (ħaxix hażin tal baħar). 

Aloazrl — għażżiela. 

Alobbba— algebra, ix-xienza li biba 
nogħmla il contijiet, ngħoddu, etc, 
bl'ittri a bis-Binjali floc bin-namri. 

Aloid— chiesuħ, (li għandn riħ). 

Aloorithii — xienza bhall algebra. 

Alouazil — argnżin (bli Spaniol) 
paliziott, afiScial baxx tal ġustizia. 

Alias — (bil Latin) jew ucoll ; li 
igħidula acoll, mlakkam. 

Alibi— band' oħra; he proved an 
ahili, ipprova, gieb il provi, li cbien 
band'oħra. 

Alibn — ^^frustier; li ma għandux 
j^jaksam fil bic-ċay contrariu; alien 
btll (law) ligi fuk il frnstieri. 

Alibnatb —mbigħed, għadn ; icciedi 
il proprietà lill ħadd i^or. 

AuBNATioN— alienazioni bejħ; alie- 

MATION OF MIND, UBNTAL ALIBNATION, 

genn. 

Alioiit — tinżs]; —coachman, we wi$h 
to alight here, tal carrozza, irridu nin- 
żln hawn. 

AuKB — bħal, l-istess, These are not 
alike, dawn m'bumiex li stess (xorta 
waħda). 

Alimbnt — icheL 

AuMONT-^pensioni, ħlas għall ali- 
menti, li ragel jati lill mara meta ma 
tcnnx miegħu. 

Aliquant— (numru) li katt ma jid- 
ħol sewwa, minn għajr ma iħalli xejn, 
f numrn ieħor ; 6 is an aliqiuint part 
ofll. 6 ma jidħolx sewwa (minn għajr 
ma iħalli xejin) fin-numru 11. 

Aliquot— (il cnntrariu ta aliquant) 
namru li jidħol sewwa ġo ieħor ; 6 ia 
an aliquot part of24y i8-6 jidħol sew- 
wa fl'24. 

À(4Ye--^j, għanda il ħajja. 



Alcau — snstanza, ħaġa fil cbimica 
li biba jagħmlu melħ ta bosta xorta, 
alcali soda, potassa etc. 

Alkbbmes— (bil għarbi) alchermes, 
(xorb ħamrani). 

All— collox ; all that, dac collu; one 
and all, cnlħadd; it is all tJte same to 
me, xorta waħda għalija; that's all, dan 
hu collu; hy all vieans, assolutament ; 
not at alJ, nothing at all, xejn afiattu; 
all at once fdakka waħda; all the betUsr, 
tant 1-aħjar ; all hamU ahoy! culħadd 
fuk il cverta, jew culħadd I-art ! all 
8AINTS DAT, nhar il Kaddisin collha ; 
ALL souLS DAT, nhar il għid tal im- 
wjet ; ALL wisB, għaref sħih, jaf col- 
lox. 

Allat— ittaffi, tnakkas, tħallat, tlt- 
tempra il metalli jew il hgieġ. 

Allbdob, ara allbob. 

Allboation — allegazioni, prova, 
scusa, iggib, (tnri) 1-autorità. 

Allbob— tallega, turi, ticcerta, is* 
semmi, tiddichiara. 

Allboiancb— fedeltà, ubbidienza. 

Allkoort— allegorija, discors, chit- 
ba taht għamla oħra li ifissru xorta 
oħra, ħrafa. 

Alleorbtto — (fil musica,) temp li 
mhux mgħaggel daks Vallegro. 

Allbouo — (fil musica), temp ftit 
mgħaggel. 

ALLBHANDE—alimanda, iifna tede- 
sca mgħagġla. 

Alleviatb— isserraħ, ittaffi, tħaffef. 

Allbt — passaġġ, mogħdija dejka, 
fi ġnien, jew barra; mogħdia idjak 
minn triek, skak. 

All fools dat — I-ewwel ta April 
(meta ikarku bin-nies). 

Alloivbr— Alla (dac li jati collox). 

Alliance— alleanza, għakda bejn il 
potenzi ħbieb. 

Allibd — marbut (bl-alleanza) jew 
bil kraba. 

Alubs — alleati, il potenzi ħbieb 
magħkudin flimchien. 

Allioatiok— rabta, għakda. 
Allioator — cuccudrill (american). 
Allision— dakka, ħabta. 
Allitbbation— ripetizioni tal istess 
ittra jew eillftba. 



Digitized by' 



Google 



ALL 



- 16 - 



Al^ 



Allooate — tkiegħed. 

Allogation I tkiegħed fil post, tati 

Allooation/ il-)oc. 

Allooution— discors, cliem. 

Allodial— indipendenti. 

Allot — tkassam, tati lill culħadd 
li imissa, tferrak. 

Allotmbnt— sehem. 

Allow— thalli, tippermetti, tati. 

Allowangb— eehem, porzioni, nuk- 
kas fil prezz, scont;— /Ae iridmo receives 
a yearly allowance of £20; I-armla 
għanda pensioni ta £ 20 fis-sena— 
viake 8ome allowance-'Cixn ftit ħanin, 
ciedi ftit, iccumpatixxi ftit. 

Alloy— liga, taħlita— thallat il me- 
talli biex isira il flus etc. 

ALLUDE--i88emmi, tgħid, titchel- 
lem għal xi ħaġa. 

Allurb — tħajjar. 

Allusion — allusioni ; he inade aii 
allurion of this, semma f uk dan (għall 
dan). 

Alluyium — ^abra ta tajn, ħama, 
ramel etc. li icarcar migħu l-ilma tax- 
xmajjar. 

Alma Matbr— Omm ħauina. Isem li 
jatu lill-università ta li studii. 

Almanao — almanac. 

Almiohtt— Alla. Dac li jista collox, 

Almond— lewża. 

Almond of thb throat — tonsilla 
(tal grieżem). 

Almond-tubb — lewża, siġra tal 
lewż 

ALMONER—elemosinier, dac li ifer- 
rak il carità, cappillan. 

Almost— quasi, għall ftit. 

ALMS-carità. 

ALMS-HousB—ospiziu tal fokra. 

Alms man— fkir, li igliix bil carità. 

Aloes— aloe— siġra li jagħmlu xor- 
ta ta fwieħa minna. 

ALOFT—fil għoli, fl'aria. 

Alonb — waħdu; lct me alone, ħal- 
lini ; ħallini minncc. 

Along— ma tul, ma genb; come 
along, imxi, għaddi il kuddiem ; get 
along, mur minn hawn; he came along 
with ine, gie miegħi, along side, mal 
bastiment, mal banda (tal bastimentj. 

Aloop — rt In larga, fil bogliod. 

Aloud — b'leħen għàli. 



Alpaoa — alpaca, bħal mogħża fil 
Brazil; suf tal annimal li jisma alpaca. 

Alpha — bidu (alfa hja I-isem ta 
I-ewwel ittra tal alfabett Oriec.) 

Alphadbt — alfabett, I-ittri ta cuU 
lingua. 

ALPiNB—AIpin, tal Alpi (muntanji 
flltalia ta fuk). 

Alrbady— già. 

Altar— artal; the high altar, I-artal 
moġġur; altar cloth, terħa, artalpiece, 
il ventaltar. 

Altbr— tbiddol, tkalleb, tibdel. 

Alteration — tibdil, tkallib. 

Altbrcation— ġlieda. 

ALTBRN~ta darb* iva u oħra le. 

Altbrnatb - tagħmel darb'iva u oħ- 
ra là. 

Altbrnativb— għażla ; dic jew dic; 
I gave him the altemative, ħallejt fi- 
deiħ, jagħżel hu, dac jew dic. 

Altho*— f'Ioc Although. 

Although— għad illi. 

ALTiMBTBR—sfcrumentbiexichejIu il 
għoli. 

Altimetry - is-sengħa li biha ichej- 
lu il għoli. 

Altitudb -għoli. 

Altooethbr — ghall collox, collox 
flimchien. 

Alum— Xebb il ġmiel. 

Alumina— allumina. 

Aluminium — aluminium, metall; 
aluminium gold^ aluminiu, metall 
bħad-deheb, magħmul minn ram u 
dan il metal. 

Alutaoeous— tal culur tal gild ic- 
cunzat. 

Alveary— ġarra, jew ġarar, fejn 
igħaromar in-naħal u jagħmel il għa- 
sel. 

mimli bit-tokob, ħo- 
for, celel, bħal dawo 
li jugbmlu in-naħal. 

Alvine— ta li stoncu u l-imsaren. 

A. M.— Aniio ninnHi, (ura A.) 

A. M. — Artiuin Mu^ister, (ara A). 

A. M.— Ante meridiem, fil għodu. 

AM-1-ewweI persuna tal mod in- 
dicativ, temp present, tal verb to be — 
I am jena jV'/i — / am to ^peak first jen 
għandi .imissni) nitchellem 1-ewweI. 



Alveolar 
Alvkolauy 



Digitizeql by 



Google 



AMA 



^ la — 



ÀMB 



Amadou — lixca (tal Germania) 
magħmula minn xorta ta fakkih nie- 
^ef mxarrab fis-salnitru. 

Amain— bil forza, bis-saħħa, għal 
għar-rieda, f-dakka. 

Amalqam— taħlita ta mercuriu jew 
argentu vivu ma metall ieħor, taħlita 
ta bosta ħwejjeġ. 

Amalqamatb tħallat mercuriu ma 
metalli oħra; thallat. 

Amalgamation— taħlita. 

Amandola— rħam aħdar bit tbajja 
bojjod. 

Amanuensis •— copista, wieħed li 
jicteb taħt id-dettatura, jew dac li 
icun chiteb hadd ieħor. 

Amaranthus — amaranta, fiur li 
ighidu Qa^sbu) li ma jidbiel katt. 

Amaryllis -amarilli(pianta). 

Amass — tiġbor tghezzez, taħżen. 

Amassette — ħadida, bħal barraxa 
li jusaw biex jimmacinaw iz-żebgħa. 

Amassment - gozz - ġabra. 

Amateuk— dilettaQt, dac li jagħmel 
xi xogħol jew xi sengħa biex igħaddi 
iż-żmien. 

Amativeness — xeħta, disposizioni 
għall imħabba. 

Amatoriali li għandu x'jaksam ma 

Amatory jimhabba; tal imhabba 

AMAUROS'S—nukkas, jew telfa, tad- 
dawl ta 1-għajnejn. 

Amazb — timla bil għageb — ti- 
staghgeb-tibka mibluħ bil għageb, 
Borprisa, għageb. 

AmazednessI ^ 1 / u* \ 

AMAZEMENT j^^''^^^ ^'^''^ 

Amazinq— li igħaggeb. 

Amazon — amazoni ; mara ragel, 
mara ta saħħa cbira, jew li ticcum- 
batti bħal-rgiel. 

Amb Iprefiss (latin) li ifisser ma 

Am jdwar. 

Ambages— tidwir ta discors. 

AMBARiE-dac il post (makgħad), 
mgħotti b*tinda li icun hemm armat 
fuk dahar ta liunfant. 

Ambassador — ambaxxatur. 

Ambassadress -il mara ta ambax- 
xatur, ambaxxatrici. 

Ambassadorial— bħal, jew ta am- 
baxxatur. 



AMBER-ambra (għambra) amber 
DRiNK, xorb culur safrani tal ambra. 

Ambergris — fwieha (griża) lewn 
rmied— bħall ilma li joħrog mill imsa- 
ren tal baliena, li jitla f wiċċ I'ilma 
(il baħar) fejn tcun il baliena. 

Ambidexter— wieħed li jaħdem bil 
ħeffa b-idejħ it-tnejn xortR waħda, 
ġurat illi icun mixtri biex ixomm mal 
parti waħda u I-oħra— bniedem b*zewġ 
uċuħ (faċċol). 

Ambient— ambient — mad-dwar— 
the ambient air, I-aria ta mad-dwar. 

AMBiGU~icIa(pranzu) b*taħlita ta 
ħafna platti (pasti). 

Ambiguity— ambiguità— li tista tif- 
tihem b-zewg manieri. 

Ambiguous — ambigwu dubbiu, li 
jista jiftihem xort'oħra. 

Ambit— circu, dawra; id-dawra ta 
xi ħaġa. 

AMBITION — ambizioni, xewka cbira 
li wieħed icollu li jacquista jew li 
jieħu xi ħaġa biex jogħla. 

Ambitious — ambizius, li jixiiek 
ferin li jieħu jew jitla fxi ħaġa. 

AMBiTUS-dawra. 

Amble — trott; timxi b'nofs trott 
(bħaż-żwiemel). 

Ambler — li jittrottja (żiemel). 

Ambo — legijii cbir tal cnojjes (li 
icun henim l*'nofs il corX pulptu. 

Ambrosia— ħaxixa tfuħ, I-iohel tal 
Allat foloz. 

Ambrosian chant — cant Ambro- 
sian^jew tul kassisin (ta Sant'Ambroġ) 
li isir fil cor tal cnejjes. 

Ambry— loc, post, fejn ikassmu il 
carità, niċċa wara I-artal. 

Ambraoe— ass doppiu (fil-Iogħob 
tad-dadi, meta zewġ lagħaba jicxfu 
it-tnejn 1-ass.) 

Ambulance— ambulanza, carrozza 
li isservi biex iġon*u fiha is-suldati 
morda jew feruti f uk il camp tal bat- 
talja. 

Ambulant — li jmur iimxi minn 
post ġħallieħor. 

AmbuRY— felula bid-demm li icol- 
Ihom fgisiinhom iż-żwiemel. 

ÀMBUSH, Ambuscade — imbuscata ; 
takrieka, (tkarrak) billi tokgħod mi- 



Digitized by 



Google 



ame 



— 17 — 



AMt 



stoħbi, tnbagħad tati is-salt għal 
għarrieda fuk xi ħadd; the enemy*8 
soldiers tvere lying in amhmh aU day; 
iB-suldati tal għadu cbienu ke^ħdin 
mistoħbijin (jistennew Ji jatn is-8alt 
għal għarrieda) il ġurnata collba. 

Ameer — AMiR,Emir, wieħed (ragel) 
nobbli. IsSultàn f xi pajjisi tal Asia. 

Amel— ara Enamel. 

Ameliorate— iggib il kuddiemjew 
għall aħjar. 

Amen— -4ni^— hecc icun. 

Amenable — responsabbli, obligat 

Amend — isservi, tirran^a, is-safR 
minn xi sball, jew xi ħuġa li ma tcunx 
tajba. 

Amende — ammenda, scusa. 

AMENDS~ammenda,tpattija,tiswija 
ta ħsara, ta xi tort li wieħed icun 
għamel. 

Amenity— bena. 



Amentia ) , , , ^ ^^^^ 
Amenty [ Wuha,genn 



Amerob— tħalli, tkiegħed fil ħnie- 
na (tal korti) ticcastiga bil ħlas ta 
multa. 

Ameroement— ħlas ta flus li wie- 
ħed icun iccundannat li iħallas; 
multa. 

Amerioan - American, min hu mill 
America. 

AMERiOANiSM^r-chelma, jew cliem 
li igħiduh I-Americani; drawwa Ame- 
ricana. 

Amess - muzzetta tal Canonici. 

Amethyst ^ amatista, ħaġra pre- 
ziusa. 

Amhabio— il lingua tal Abissini (in- 
nies tal Abissinia^. 

AMiABLB^amabbli, sabiħ, grazius, 
ta min iħobbu. 

Amianthus — a^ft^^to^, sustanza mi- 
nerali li ma takbadx Cbin-nar) magħ- 
mula ħjut ħjut. 

jnr;} •»"""' 

Amiob ) ^9^cttu, Ibies ta sacerdot 
' li jitfa fuk spalleib kabel 
Amict j ma ixidd 1-alba, 

Amipsiup— fnofs il bastiment. 



Amiss— ħażin, mhux sewwa. - 

Amission — telfa. 

Amit— titlef. 

Amfty — ħbeberija. 

Ammonia— ammonia. 

Ammoniao — gomma, ammoniaca, 
bħal rasa iggommata. 

Ammunition — munizion, porvli a 
balal. 

Amnesty — amnistia, maħfra gene- 

rali ta dawo li icunu il ħabs. 

Amnicolist — min igħammar ma 
genb xi xmara. 

Amono \ , . 

Amonost / '^^J'' 

Amorist— widled li iħobb. 

Amorous — ta li mħabba. 

Amorphous— bla forma, bla ghamla. 

Amort — mejjet, bla ħajja. 

Amortizb— tifdi (il beni). 

Amount— somma; ammont, titla (fil 
prezz). Tħe price oftfiis... willamoxint 
to £ 6; il prezz ta din... jitla, jiġi 
jilħak 6 liri. 

Amour — mħabbamhiex xierka. 

Amphibia — animali amfibi, li igħixu 
sewwa fl-ilma chemm ucoll fl-art. 

A mphibious — li igħix fl-art u fl-ilma. 

Ampħiscii— dawc li igħammru fiz- 
zona torrida (sħuna). 
' Amphitheatre — amBteatru, jiġifieri 
ta għamla ellittica, actar\ micxuf. 

Amphora— ġarra, recipient b' żewġ 
widnejn, jew b'żewġ żbnauujiet. 

Ample— 'wasa. 

Ampliation— tul ta ^.mien, proroga. 

Amplification — cobor, esagerazioni 
(min tesagera) tcabbar, iżżid il baġa. 

Amplify— tcabbar,ticteb jew titchel- 
lem fit-tul. 

Amply— bil bosta, il ħela. 

Ampulla— impulluzza, impulletta. 

Amputatb— takta barra; Uie soldier 
had boili his legs amputated, is-suldat 
katgħulu riġleih it-tnejn. 

Amt. — (fil cuaimerc) minn f loc 
amount. 

Amulet — xi ħa^a biex tneħħi is- 
seħer (biex ma igħajnucx). 

Amusb — tiddeverti, tieħu jew tati 
piacir. 

8 



Digitized by 



Google 



A\IA 



-- la — 



AMB 



Amadou — lixca (tal Germania) 
magħmula minn xorta ta fakklh nie- 
^ef mxarrab fis-salnitru. 

Amain— bil forza, bis-saħħa, għal 
għar-rieda, f-dakka. 

Amalqam— taħlita ta mercuriu jew 
argentu vivu ma metall ieħor, taħlita 
ta bosta ħwejjeġ. 

Amalqamatb tħallat mercuriu ma 
metalli oħra; thallat. 

Amalgamation— taħlita. 

Amandola— rħam aħdar bit tbajja 
bojjod. 

Amanuensis •— copista, wieħed li 
jicteb taħt id-dettatura, jew dac li 
icun chiteb hadd ieħor. 

Amaranthus — amaranta, fiur li 
ighidu Qal^sbu) li ma jidbiel katt. 

Amaryllis -amarilli(pianta). 

Amass — tiġbor tghezzez, taħżen. 

Amassette — ħadida, bħal barraxa 
li jusaw biex jimmacinaw iz-żebgħa. 

Amassment - gozz - ġabra. 

Amateur— dilettaqt, dac li jagħmel 
xi xogħol jew xi sengħa biex igħaddi 
iż-żmien. 

Amativeness — xeħta, disposizioni 
għall imħabba. 

Amatorial) li għandu x'jaksam ma 

Amatory jimhabba; tal imhabba 

Amauros'S— nukkas, jew telfa, tad- 
dawl ta I-għajnejn. 

Amazb — timla bil għageb — ti- 
Btaghgeb-tibka mibluħ bil għageb, 
sorprisa, għageb. 

Amazedness\„^^„ , . , . V 

AMAZEMENT f^^Seb fchiv) 

Amazinq— li igħaggeb. 

Amazon — amazoni ; mara ragel, 
mara ta saħħa cbira, jew li ticcum- 
batti bħal-rgiel. 

Amb IprefisB (latin) li ifisser ma 

Am jdwar. 

Ambages— tidwir ta discors. 

AMBARiE-dac il post (makgħad), 
mgħotti b'tinda li icun hemm armat 
fuk dahar ta liunfant. 

Ambassador — ambaxxatur. 

Amrassadress -il mara ta ambax- 
xatur, ambaxxatrici. 

Ambassadorial— bħal, jew ta am- 
baxxatur. 



AMBER-ambra (għambra) amber 
DRiNK, xorb culur safrani tal ambra. 

Ambergris — fwieha (griża) lewn 
rmied—bħall ilma li joħrog mill imsa- 
ren tal baliena, li jitla f wiċċ l'ilma 
(il baħar) fejn tcun il baliena. 

Ambidexter— wieħed li jaħdem bil 
ħeffa b-idejħ it-tnejn xorta waħda, 
ġurat illi icun mixtri biex iżomm mal 
partiwaħda u I-oħra— bniedem b'zewġ 
uċuħ (faċċol). 

Ambient— ambient — mad-dwar— 
the ambient air^ I-aria ta mad-dwar. 

Ambigu— icla (pranzu) b*taħlita ta 
ħafna platti (pasti). 

Ambiguity— ambiguità— li tista tif- 
tihem b-zewg manieri. 

Ambiguous — ambigwu dubbiu, li 
jista jiftihem xort'oħra. 

Ambit— circu, dawra; id-dawra ta 
xi ħaġa. 

AMBITION — ambizioni, xewka cbira 
li wieħed icoIJu li jacquista jew li 
jieħu xi ħaġa biex jogħla. 

Ambitious — ambizius, li jixfiek 
fenn li jieħu jew jitla fxi ħaġa. 

AMBiTUS-dawra. 

AMBLE — trott; timxi b'nofs trott 
(bħaż-żwiemel). 

Ambler-H jittrottja (żiemel). 

Ambo — legiju cbir tal cnojjes (li 
icun hemm f nofs il cor), pulptu. 

AMBROSiA^ħaxixa tfuħ, 1-ioheI tal 
Allat foloz. 

Ambrosian chant — cant Ambro- 
sianjew tal kassisin (ta Sant'Ambroġ) 
li isir fil cor tal cnejjes. 

Ambry— loc, post, fejn ikassmu il 
carità, niċċa wara I-artal. 

Ambrace— ass doppiu (fil-Iogħob 
tad-dadi, meta zewġ lagħaba jicxfu 
it-tnejn I-ass.) 

Ambulance— ambulanza, carrozza 
li isservi biex iġon-u fiha is-suldati 
morda jew foruti fuk il camp tal bat- 
talja. 

Ambulant — li jmur iimxi minn 
post ġħall ieħor. 

AmbuRY— felula bid-demm li icol- 
Ihom f gisimhom iż-żwiemel. 

Ambush, Ambuscade— imbuscata; 
takrieka, (tkarrak) billi tokgħod mi- 



Digitized by 



Google 



ame 



17 — 



AMt 



etoħbi, mbHgħad tati is-salt għal 
għarrieda fuk xi ħadd; the enemy's 
soldiers tvere lying in ambmh aU day ; 
is-suldati tal għudu chienu ke^ħdiii 
inistoħbijin (jistennew li jatn is-salt 
għal għarrieaa) il ġurnata collha. 

Ameer — ÀMiR,Emir, wieħed (ragel) 
nobbli. Is-Sult&n f xi pajjisi tal Asia. 

AMBL— ara Enambl. 

Ameliorate— iggib il kuddiemjew 
għall aħjar. 

Amen— -4iw^— hecc icun. 

AMENABLE — responsabbli, obligat^ 

Amend — isservi, tirran^a, is-saffi 
minn xi sball, jew xi ħuġa li ma tcunx 
tajba. 

Amendb — ammenda, scusa. 

AMENDS~ammenda,tpattija,tiRwija 
ta ħsara, ta xi tort li wieħed ioun 
għamel. 

A^IENITY— hena. 

Amentia ) 1 1 1 
Amenty J Wuha,genn 

Ameroe— tħalli, tkiegħed fil ħnie- 
na (tal korti) ticcastiga bil ħlas ta 
multa. 

Ameroembnt— ħlas ta flus H wie- 
ħed icun iccundannat li iħallas; 
multa. 

Amerioan- American, min hu mill 
America. 

AMBRlOANlSM^chelma, jew cliem 
li igħiduh I-Americani; drawwa Ame- 
ricana. 

Amess - muzzetta tal Canonici. 

Amethyst ^ amatista, ħaġra pre- 
ziusa. 

Amhario— il lingua tal Abissini (in- 
nies tal Abissinia^. 

AMiABLE—amabbli, sabiħ, grazius, 
ta min iħobbu. 

kmkmvLu^—asheaton, sustanza mi- 
nerali li ma takbadx fbin-Dar) magħ- 
mula ħjut ħjut. 

t::r;) '*»*«'> 

Amiob ) Amettu, Ibies ta sacerdot 
li jitfa fuk spalleih kabel 
Amiot nja ixidd i.aiba. 



\ f nofs, fin-nofs 



Amid 

Amidst 

AMiPsmp— fnofs il bastiment. 



Amiss— ħażin, mhux sewwa. ' 

Amission — telfa. 

AMiT—titlef. 

Amity— ħbeberija. 

Ammonia— ammonia. 

Ammoniao — gomma, ammoniaca, 
bħal rasa iggommata. 

Ammunition — munizion, porvli u 
balal. 

Amnesty — amnistia, maħfra gene- 

rali ta dawo li icunu il ħabs. 

Amnioolist — min igħammar ma 
genb xi xmara. 

Amono \ . . 

Amonost 1 ^^^J" 

Amorist— wieħed li iħobb. 

Amorous— ta li mħabba. 

Amorphous— bla forma, bla ghamla. 

Amort — mejjet, bla ħajja. 

AMORTizB-~tifdi (il beni). 

Amount— somma; ammont, titla (fil 
prezz). The price ofHiis,., willamount 
to £ 5; il prezz ta din... jitla, jiġi 
jilħak 5 liri. 

Amour — mħabba mhiex xierka. 

Amphibia — animali amfibi, li igħixu 
sewwa fi-ilma chemm ucoll fl-art. 

Ampħibious— li igħix fl-art u fl-ilma. 

Amphiscii— dawc li igħammru fiz- 
zona torrida (sħuna). 
' Amphithbatrb — amfiteatru, jiġifieri 
ta għamla ellittica, actarx micxuf. 

Amphora— ġarra, recipient b* żewġ 
widnejn, jew b'żewġ żt^nannjiet. 

Amplb— wasa. 

Ampliation— tul ta żmien, proroga. 

Amplifioation — cobor, esagerazioni 
(min tesagera) tcabbar, iżżid il haġa. 

Amplify— tcabbar,ticteb jew titcbel- 
lem fit-tul. 

Amply— bil bosta, il ħela. 

Ampulla— impulluzza, impulletta. 

Amputatb— takta barra; the eoldier 
had hoHy his legs amputated, is-BuIdat 
katgħulu riġleih it-tnejn. 

Amt. — (fil cuaimerc) minn f loc 
amount. 

Amulbt — xi ħa^a biex tneħħi is- 
seħer (biex ma igħajnucx). 

Amusb — tiddeverti, tieħu jew tati 
piacir. 

S 



Digitized by 



Google 



AMU 



18 — 



ANA 



Amusing ]lijati piacir;</m Uvery 
■ amutftnf/ !...gu8tu8aain ! 
Amubivb (tajbadin!) 

Amygdalatb — bil-lewż; emulsioni, 
medicina lesta tal-lewż. 

Amygdalnio— bħal lewż. 

Amyodalus— (Ql botanica) siġratal- 
lewż. 

AMYLUM—lamtu tal kamħ. 

Amzbl — għa&fur bħall malvizz. 

An— articulu bħal a, jitkigħed kud- 
diem chelmiet ( nom jew aggettiv ) li 
jibdew b*Ieħen ta vocali bħal angel 
(anġlu) an angel, anġlu ; an annnal 
sum^ somma fis-sena. 

Anabaptism— magħmudija fil cobor. 

Anabaptist— protestant; wieħed li 
.għandu f rasu li il maghmudija għan- 
dha issir . meta il bniedem jicber u 
jasal fl-uBu tar-raġuni, jew li wieħed 
li icun mgħammed fiż-żogħor għandu 
jarġa jitgħammed meta jicber. 

Anabrosib— ichel, (minn tiecol jew 
taħfi). 

ANAOA—xorta ta parrucchett (pap- 
pagall żgħir). 

Anacħbonism — Anacronismu, sball 
fiż-żmien (fis-snin). 

Anaolisis— il kagħda ta xi ħadd 
marid fiB-sodda,Ii turi sinjali ta marda. 

Anaorbontig— anacreontica, poesia 
anacreontica (mictuba lewwel darba 
minn Anacreonte) poesia allegra, hie- 
nia, li turi mħabba. 

Anadbmb— curuna ta fiuri. 

Anamia— nukkas ta demm. 

ANii^BTHBBiA— bla Bons tal ħass tal 
mess (tal idejn). 

Anaglypħ— ornament bl-iscultura, 
rilief. 

Anagnosis— chixfa (minn ticxef)Pxi 
dramm; il chixfa ( li ticxef ) nassa, 
congiura. 

Anagoge ^ interpretazioni, fehma 
j- (chif tifhem) mistica ta 

Anagogy J li Bcrittura. 

Anagogioal — misterjuB. 

Akagram — anagramma, taksima 
(kagħda) ta ittri b'mod li jiffurmaw 
chelmajew cliem ieħor. Bhal: mill 



chelmiet Qnidest veritas? metastaksa 
Pilatu ( x' inhi il verità ? ) xħin 
ħadulu il Gristu kuddiemu, chellu 
b'risposta Est vir qui ad est (chel- 
miet magħmulin bl-istess ittri li 
fihom il chelmiet tal mistoksija ta 
Pilatu) li ifissru: Hua ir-ragel li 
hawn. 

Anagrammatist— min jagħmel I-a- 
nagrammi. 

Anagrapħ— inventarju (lista ta og- 
getti). 

Analectic— miġbur flimchien. 

Analects — ħwejjeġ miġburin flim- 
chien, magħżulin. 

Analemma — il ħobża (it-tefgħa il 
barra) tul ^globu fuk il pian tal meri- 
dian. 

Analbpsis — fejkien ( ġabra tas- 
sahħa) 

Analbpsy — xorta ta attacc (bħal 
mard tal kamar). 

Analeptio — li taħji, tirristora; me- 
dicina li ticconforta. 

Analogous — li għandu ix-xebħ, li 
jixbeħ, bħal... 

Analogy— xebħ. 

Analysis— analisi. 

Analyst — min janalizza. 

Analyzb — tanalizza, iggib, tħoll 
ħaġa composta fil ħwejjeg li jiccompo- 
nuha, tara ħaġa chifinhi magħmula 
u x'fiha. 

ANAMORPHOSis—anamorfosi, figura, 
għamla mgħawġa ta xi ħaġa ( fil 

Erospettiva ) li mill bogħod tidher 
.egħda sewwa. 

Ananas— ananas (primpli). 

Anapabst— AnapeBt,għadd filpoesia 
(versi) bl-IngliB ; pied ta żewġ sillabi 
ksar u wieħed twil. 

Anapabstic — bil versi (għadd) ta 
anapest. 

Anaphora — ripetizioni tal istess 
chelma, jew cliem, fil bidu tadiscors. 

Anaplasty — operazioni ( tat-tobba) 
meta ikegħdu floca xi parti tal 
gisem li ma tcunx sewwa. 

Anaplbthorio— medicina li ittalla 
(iggedded) il-laħam. 

Anarohio 1 minn għajr ebda ligi, 
Anarohical/ jew gvern. 



Digitized by 



Google 



ANA 



19 — 



ANG 



ANARCHiST—anarchicu. 

Anarciiy— anarchija, società li ma 
gliandħomx u ma jammettux ebda 
xorta ta gvorn, ebda hgi. 
•* Anarthrous— (61 grammatica)m]nn 
għajr articulu; ( fiz-zoologia ) minn 
għajr għekiesi (għaksiet). 

Anabtaltio — stiticu. 

ANASTROPHBUaklib ta cliem minn 

Anastrophy/Iocu, minn chif imissu. 

Anathema— saħta tal papa, scomu- 
nica; minn icun misiiut, scumnicat. 

ANATOMizB'tkatta bcejjeċ. 
. ANATOMY--Anatomia, 1-arti li tkatta 
gisem bcejjeċy biex tara cull biċċa 
ċbif inhi magħmula u kegħda. 

Angbstor — d:ic li wieħed icuri 
mnissel minnu antenat; our anceslors ; 
in-nies ta kbilna, li gew u li chienu 
fid-dinja kbilna. 

Anoestrbss— mara li twieldet jew li 
chienet fid-dinia kabel, u li gejjin 
minnha. 

Ancbstry— razza, linja tal antenati, 
jew ta dawc li twieidu kbilna. 

Anchilops — turaur zgħir fir-rocna 
ta gewwa ta*l għajn. 

Anghor — ancra; shbbt ANcuoR^ancra 

;a li speranza; to cast anchor; tixħet 

-ancra, to weigh the anchor, ittalla 

-ancra, issalpa; to ride jew to lie at 

anchor issorgi, tcun sorġut. 

Anghoragb — ancoraġġ, il post fein 
issorgi; dritt, ħlas li għandhom il ba- 
stimenti talli isorġu fil port. 

Anchor stocK— iccip tal ancra. 

Anghoritb — anacoreta. 
, Anchovy— incova. 

Angibnt— antic, kadim; sinjal, ban-i 
diera, jew dac li iżomm il bandiera. 
" Angientress — anzianità. 

Angibntry— I-unur ta razza, nisel, 
antica. 

Anciliary— li iservi. 

' Ancipital Wubbius; b'żewġ uċuħ, 
ANGiPiTAL I j^^ j^. .^^ġ għamliet; 

' Angipitous bV^ewġ xfar (li jakta 
) mmn zewġ bnadi). 

Angon— il biċoa ta fuk tal mincheb. 

Angonbs — disinn, ornament, fil 
gebla tan-nofs ta ħnejja, ta arcata 
ta fuk bieb. 



Androoinal 
Androginous 



And — u, (congiunzioni) iliis and 
that ; dan u dac. 

Andantb — (fil musica) temp actarx 
bil mod. 

Andantino— bil mod, iżda ftit' actar 
i^g^Aggel minn andante. 

Andiron— ħadida biex iż-żomm in- 
nar fic ċumn^'a, jew fil cħenur; 
' Andorinha — ħuttafa tal Bra^il 
(fl'America t'isfel). ^ 

dica; jigifieri li għan- 
du minn ragel u 
minn mara. 

Android — li jaħdem waħdu. 

ANBAR—Iejn, krib. 

Anbgdotb— fatt, raccont. 

Anblagb - arà anlagb. 

Anele — tagħmel il griżma tal 
morda. 

Anbmograph — strument li jimmarca 
chemm hu kawwi u minn fejn hua 
ir-riħ. 

Anbmology — ix-xienza li tittratta 
fuk ir-riħ. 

Anbmometer— strument biex tara 
ta liema forza (chemm hu kawwi) ir^- 
riħ. 

Anemonb — anemoni; fjurtar-riħ. 

Anbmosgope — macna biex turi 
mnejn icun gej ir-riħ. 

Anent — fuk,ma à^w\anent the case; 
fuk dan il cas. 

Aneroid — barometru, caxxa tonda 
tal metal għamla ta arloġġ, magħlu- 
ka tajjeb minn cullimchien, b-molla 
minn gewwa u werrej li jidher minn 
barra li jaħdmu bil pressioni tal aria. 

Anbw — mil ġdid. 

Anfraotuose— coUu liwi. 

Angel— anġlu; guardian jew tute- 
lary angel; anġlu custodiu. 
. Angklot— strnraent bil cordi (bhall 
liuto); bieċa munita Inglisa antica 
li <;hienet tiswa dwar ħames xelini; 
qiialità ta ġobon zgħir li jagħmlu 
fin-Normandija (Franza). 

An»elu8— I-avemaria, to aay ihe an» 
gelusj tgħid I-avemaria; at t/ie angelus 
fl-avemaria (nżul ix-xemx). '^ 

'Angbr— corla, tincorla. 

ÀNGiNA—nefħa fil grieżem. 



Digitized by 



Google 



ANG 



20 



aM 



ANGLB~anglu,rocna,dac il pont fejn 
jiltakgħa flimchien żewġ linji; sun- 
nara; kasba tas-sajd bix-xlief u is- 
sunnara; tistad, tħajjar. 

ÀNaLBR — sajjed tal kasba. 

Anglb-rod— kasba tas-sajd. 

ÀNGLBMBTBR— strument biex tkejjes 
1-anguli. 

Anglican — wieħed li jagħmel mal 
Cnisia Inglisa. 

Angliob— la Inglisa. 

Anglicism— idioma (espressioni) In- 
glisa. 

ANGLiciZB--tati ġħamla Inglisa. 

Anglinb— Bajd bil kasba. 

Anglo-Ambrioan — American mnis- 
sel minn razza Inglisa. 

Anglo-Catholio— Inglis tar-religion 
tal Cnisia Inglisa. 

Anglo-Indian— Inglis mwieled, jew 
li igħammar fl-India. 

Anglomania — manla (genn gibda 
cbira) għall dac collu li hu Inglis. 

Anglopħobia - mibgħeda għal dac 
collu li hulnglis. 

Angola — drapp magħmul mis-Buf 
tal Angora. 

Angostura — medicina magħmula 
minn koxra ta Biġra li biha jagħmlu 
bitters. 

Angry — ncurlat. Why are you angry 
with me? ghaliex inti ncurlat ghalija? 

Anguinb Ua għ irola, (jew jixbaħ) 

Anguinbal/ il lifgħa. 

Anguibh— dieka, piena. 

Angular— bix-xifer, bil cantuniera. 

Angulated— bl-anguli . 
' Angustatb — tnakkae fil wisa. 

Anhblation— lehġa. 

Anhydrous— minn għajr ilma. 

Anights— bil-lejl. 

Anilb— żmagat (bix-xiuħija). 

Animadversion— il kawwa,is-8etgha, 
li toBservay li ticcritica, jew li tic- 
censura. 

Animadvert— ticcritica,to88erva,tic- 
censura. 

- Animal — annimal. • 

^ Animalcula — annimali ċchejcnin li 
jidru bisB bilmicroscopiu jew b'ti lenti. 

Animatb ~ tati ir-ruħ, tati il ħajja. 

Animatbd— mimli bil ħnjja. 



Animosity— ànimositii, odju. 

ANisE-ħlfcwwa. 

ANiSETrB— anisetta, xorbli ieir mill 
ħlewwa. 

Ankbr— chejl Inglis (tal imbit) ta 
10 galluni. 

Anklb— għaksa (tas-siek). 
Anlaob— Btallett wasa. 

\ annata ; dritt li ghandhom 

Ann r esecuturi ta xi kassia 

V (fl-Iscozia) i jeħdu in-nofs 

Annat tar-renta tiegħu (tal bene- 
j fiziu) fis-Bena. 

Annals — annali, racconti, fattjict, 
ġrajja. 

ANNBAL — tittempra ; tati ittempra il 
ħgieġ ecc. 

Annectant — li ighakkad. 



Annblida 



Annblata 



anuimali li għandhomgi- 



simhom magħmul bic- 
ciet bicciet,bhal ċriechet 
jew ħolok. 

Annbx— iżżid fit tmf. 

Anmhilate — tekred: iggib fix xejn. 

Annivbrsary — anuiversariu ; li jigi 
darba tis-sena; festa ccc. ta cull 
darba li tagħlak Bena. 

Annoisancb - ara nuisancb. 

Annona— il kamli tas-Bena, taxxa 
tal kamħ. 

ANNOTATE-taghmel nota, tifsir ta 
xi chelma jow passap^ġ ecc. fxi ctieb. 

Annotation — nota ; annotazioni, 
1-ewweI sinjali tal marda tad-deni. 

ANNoiTA)ħaxixa libihajatu ilculur 

ANNO'nroj il butir, cicculata ecc. 

ANNOUNCE-tħabbar, tgharraf. 

ANNOY--iddei.jak, tissicca, ixxabba, 
b'xi għamil, cliem ecc. 

Annoyance— dieka, siccatura. 

Annual— tacull Bena,ctieb li joħroġ 
cull sena. 

Annuent — li imejjel rasu il kud- 
diem, igħid iva. 

Annuity— fluB li jitħ:illsu cull sena. 

Annul— tħassar, tingassa. 

Anxular — ta għamla ta circhett, 
aiiuular eclipse o/ thc surt, eclissi 
tax-xemx meta il kamar igħatti 
wiċċ ix-xemx, b'mod li iħalli jidher 
minnha bħal circhett mad-dawra 



tiegħu. 



Digitized by 



Google 



ANU 



-àl - 



AM 



ÀNNULATE |magħmul (ta għamla) 

AnnulatedJ bhal circhett. 

Annumbrate— tgħodd, itfAd ma na- 
mru ta kabel. 

Annunoiatb— tħabbar. 

Annunoiation-day— il Lunziata(fil 
25 ta Marzu). 

A NNUNOi ATOR— ħabbàr. 

Anoa — aimimal salvaġġ, jixbeħ bejn 
ic-cerf u '1 ghendus salvagġ, li igħam- 
mar mri^el fil gżira ta Celebes. 

Anode— il moghdija tal current'elet- 
tricu li iagħmel minn gewwa il haġa 
li igħaddi. 

Anodyne — cuU medicina li ittaffi 
1-ugiħ. 

Anoint— tidlek, ticconsacra biż-żejt. 

Anolis— gremxula Americana. 

Anomalism) irregularità, anoma- 

Anomaly J lija. 

Anomalous— irregulari; li ma jok- 
għodx għar-regula. 

Anon — issa issa, dal wakt, minn 
bawn ftit ieħor ; ever and anon, cuU 
tant. 

Anonymous— anonimu, minngħajr 
isem. 

Anoresy — nukkas ta aptit. 

Anormal— (ABNORMAL) li ma jok- 
għodx ghar-regula. 

Anortio — li mhux kiegħed fl-angulu 
rett jew cartabun. 

Anosmia ~~ nukkas (tas-sens) tax- 
xamm. 

Another — i^or; we must love one 
anot/ier, ghandna nħobbu wi^ed lill 
ieħor (lill xulxin). 

Ansated— bil mancu. 

Anserine— tal wiżża. 

Answer — risposta; twegiba, twie- 
geb; answer for, tidħol responsabbli, 
tagħmel tajjeb, tirrispondi ghal xi 
ħadd ; this is a s/iujffling answer din 
risposta equivoca ( li tista tiftihem 
xort'ohra) am I to wait for an anstcer, 
nistenna risposta? / will answer for 
ini/ son^ nirrispondi (nakbes jen) ghall 
ibni. 

Ant— nemla. 

Antagonism— antagonismu, opposi- 
zioni, il għamil contra f xi ġlieda, 
custioni ecc. 



kabel id-diluviu. 



Antaoonist — antagonista, dac li 
iżomm parti cuntraria. 

Antalgic— ara Anodynb. 

Antartio— antarticu. 

Antb — chelma lacina li titkieghed 
kabel xi chelmiet, tfisser kcAel^ jew 
contixi. 

Anteobdb — ara pabobde. 

Antegbdbnt — antecedent, li sar jew 
kiegħed kabel (żmien jew loc). 

Anteobssor — min imur, jew chien, 
kabel. 

ANTFCHAifRFR \an«camra,dic 11 cam- 
Antbcha¥beb I ^^ ,j j^^j gtoaB-Bala. 

Anteoian — li igħammar taħt li 
Btess meridian, u listess distanza 
(bogħod) mill^equatur-~iżda in-naħħa 
1-oħra tal biswit. 

Antecursor— ara forerunner. 

Antbdiluvial ). ] 

Antbdiluvian ) 

Antelope— cerf. 

Antelucan— kabel id-dawl tal ġur- 
nata (it-tbexbix). 

Antbmbridian— kabelnofs in-nhar. 

Antemetio— medicina li iżżomm il 
vomtu. 

Antemundane— kabel ma nħalket 
id-dinja. 

Antenatal—H chien kabel it-twe- 
lid. 

Antenn^— Antinni,mu8tacci, dawc 
ix-xagħriet twal li icollhom I-insetti u 
l-awwisti. 

Antepast— antipaBt(ta kabel I-ichel) 

Antepenult— ta kabel 1-aħħar. 

Antepileptic — rimediu għall mard 
tal kamar. 

Anteprandial— ta kabel il pranzu. 

Anterior — kabel (żmien jew loc). 

Anteroom— ara antechambre. 

Antħem — Antifona; notionalantliem^ 
innu nazionali. 

Anther— antera, speci ta borsa fil 
fiuri li icun fiha it-trab li bih issir is- 
siġra. 

Anthesis— mi ta il fiur icun miftuħ 
sewwa, għall coUox. 

Ant-hill— bejta tan-nemel. 

Anthobian — animal li ighix bil 
fiuri. 



Digitized by 



Google 



A^m 



— 22^ — 



AIJV 



: ANTHOliOĠY— ġabra ta poesii, u ta 
chitba, u bċejjeċ oħra magħżula ta 
bosta auturi; ġabra ta fiuri. 

Anthony*b pirb— rsipla. 

Anthraoitb --antracite; faħam jebes 
li jakbad bla duhħan, bla vampa u 
li jati Bħana cbira. 

Anthrax— traċna. . 
. Anthropio — tal bniedem. 

Anthropoglot — annimal li għandu 
Isien bhal tal bniedem (bhall pappa- 
gali). . 

Anthropooraphy — descrizioni fuk 
I-imġibiet, carattru, tar-razza collba 
fal bniedem li hawn fid-dinja. 

Anthropoid— li jixbeh il bniedem. 
' Anthropolooy— studiu fuk il costi- 
tuzioni fisica (chif in hu magħmul) 
condizioni ecc. tal bniedem. 

Anthropophaoi — nies li jeclu il- 
laAam tal bniedem (dawc li jeclu in- 
hies). 

Anti— chelma li tfisser ċontra. 
-Antibilious— ta contra (li ineħħi) 
ilbili. 

•' Antig— stramb, li idaħhak, ċajtier. 
' Antioardium— il ħofra ta li stoncu. 

Antichrist— anticrist. 
^ Antichthon— min jokgħod fil parti, 
fin-nofs 1-iehor, tal biswit, tal globu. 

Antioipatb — tanticipa; tati, tagħ- 
mel, taħseb, tlesti kabel. 
' Anticlimax— ara bathos. 
- Antidotb— contrawelenu. 

Antioraph— copia (fil ligi). 
( Antilooy— contradizioni. 

Antiloimio— tajjeb contra il pesta. 
^ ANTiMAOASSAR—dic il biċċa biżżilla 
Bcc. li jagħmlu fuk dahar is-Biggijet 
biex iż-żejt tar-ras ( Macassar ) ma 
iċappax (ana'-contra). 

ANTiMASONio—contra il Masuneria. 

ANTiMONY-^antimoniu; metall lijit- 
^arrac, u li ma isa^dadx, bajdani, 
bhallfidda. 

.. Antinomian — contrail ligi; ta lantir 
moni, setta ta nies illi jjfhuia u 
igħidu illi il ligi għandha tispiċċa 
(ma għandux icun hemm ligi) u li 
minn f loca jagħmel ( jservi ) I-E- 
yangeliu. / , 

'• 'AntikomY— 'ċontradizioni bejn żewġ 
Ugijiet. 



Antipapal— contra il papa. 

Antjpathy — antipatija, mibegħda 
(contra li mħabba). 

Antiphon— ara anthem. 

Antiphrasis— l-usu tal chelmiet li 
jitkiegħdu contra is-sens li icunu 
ifissru. 

Antipodes — dawc in-nies likegħdin 
sewwa sew fdic il parti tad-dinja li 
tigi taħt riġlejna. 

Antipopb — wiehed li jeħu, minn 
għajr ma imissu, il papat. 

Antipsoric— tajjeb contra il ħacc. 

ÀNTiQUARiAN - antic ; il għandu 
x'jaksam ma*I hwejjeġ antichi; wieħed 
jiġbor u jistudia fuk il ħwejjeġ antichi. 

Antiquary — antiquariu ; wieħod 
mogħti ghairistudju tal ħwejjeġ an- 
tichi. 

Antiquated— antiquat, mux fil mo- 
da, ma għadux usat. 

Antiqub — antic, xi ħaġa kadima 
ferm, xi fdal antic. 

Antiquity— żminijet antichi. 

\ nies li jokogħdu fin- 

ÀNTisoiANS naħiet ta biswit xul- 
xin fl-Equatur, illi id- 
dell taħħom f nofs in- 

Antiscii ħar icun direzioni cun- 
^ traria. 

Antisbptio— li iżomm li oggett ma 
jitħassarx, jinten, jew idewwed. 

Antithbsis— opposizioni, cuqtrast. : 

Antlbr — il fergħa tal karn taċ- 
cerf . 

Antonomasia — cliem li fih in-nom 
comuni, icunusat (jitkigħed) floc 
nom propriu, • bħal : philosopher (fi- 
losofu, għartf) għall Aristotele; jew 
nom propriu f loc comun, bħal: Cicero 
(cicerun) għall wieħed li jaf jippriet- 
ca, jitchellem, jaf x*igħid. 

Antrb— għar. 
* Anubts— Alla fals Egizian, li ghan- 
clu gismu ta bniedem u rasu ta anni- 
mal (bhall lupu). 

Anus— I'aħħar tokbat'isfel tal im- 
saren li minnha johroġ dac li jinżel 
mil li stoncu. 
' Anvil— inquina (tal ħaddieda). 

Anvilbd— maħdum fuki-inquina. ' 



Digitized by 



Google 



ANX 



~ 2a — 



APO ' 



. Anxibty — ansietà, premara, xewka 
cbira, ħeġġa, dieka cbira. 

ANxious—ansjuB (fuk ix-xwjec) / 
am very anaious to ħear from ħim; Jena 
fuk ix-xwjec biex nieħu ittra tieghu. 

Any — xi; cuU, ħave you any money ? ; 
għandec xi flus?; anyone iliat comes 
ħere, call min jigi hawn; ifanyone 
icall9forme...jeGG xi ħadd jigi (jis- 
taksi) għalija... wħidi cħair do you 
want? — any on«.. .liema siġġu trid?... 
liema icun. 

. Anywise — b*cull mod ; icun chif 
icun. 

AoRTA— 1-arteria il cbira, li ħierġa 
mix-xellug tal kalb, l-ewlenija li minp- 
ha joħorġu 1-arterji l'oħrajn. 

Apacb— bil pass, ħafif fil mixi, ma- 
lajr. 

Apart— fil genb; to aet apart, tarfa, 
tkiegħed fil genb. 

Apartment — appartamenty camra, 
ċmamar f dar. 

ApATHY — apatia, nukkas ta ħrara ta 
mħabba, indifferenza, bruda tal kalb. 

ApB—xadin ; timita, tagħmel bħall 
xadin. 

Aprak— bil ponta il fuk,kiegħed lest 
biex jinfed. 

Apbpsia — ara dypspbpsia. 

Aperient — medicina li tiftaħ, li 
tħoll, li iġġgħalec tipporga. 

Apbrture— fetħa, mogħdija. 

ApBX — il ponta ta fuk, it tarf, 
1-ogħla tarf, kuċċata. 

Apħbrbsis — it-tnehħija ta xi ittra 
jew sillaba mill bidu ta chelma. 

Aphonio - telfa tal leħen, tal vuci 

Aphonous— niekes mill,jew blavuci. 

ApHORiSM—aforismu; ħsieb (idea) li 
jntkal fi ftit cliem u tajjeb, proverbiu. 

ApiARiST--minn irabbi u iżomm in- 
naħal. 

ApiARY— ġarra, jew feinjin^.amm in- 
naħal. 

ApioBs— plural ta apex. 

Apibcb — il wieħed,cull wieħed,/)«nwy 
a piecċf sold il wieħed; 2 eħillings a 
piece, żews; xelini cull wieħed Tir-ras). 

Apis— Apis, Alla falz, ghenaus, tal 
' Egiziani. 

Apis— bħal xadin; li iddaħħak in- 
niesbic. 



ApiTPAt— 'b'ħafna palpitazioni, t'aħ- 
bit ta kalb mgħaggel. t 

- Apium— crafes. ^ ^ . 

Apooalypbb— -apocalissi, rivelazioiii 
ta San Gwann. . , ... 1 

Apooopb— il ktuh (minn takta) ta 
ittra, jew sillaba minn tarf ta 1-àbħar 
ta chelma. 

ApocRYPttA — cotba, jew. chitbà li 
min għamilhom mhux ^magħruf; li 
ma jafux minn għamilhom. 

ApboaYPHAL — apocrifu.mhux auten- 
ticu, falz. • 
* Apogbb — 1-actar pont, fl-orbita 
mogħdijà) tal kamar li hua .1>ogħoil 
ininn 1-art. 

Apolooizb— tagħmel apologia, tit- 
lob scusa, maħfra, tiddefendi ruħec, 
biex tneħħi il ħtjia, it-tort li tcun 
għamilt. Before dyina ħe made an 
apology for iJie Uamolic lieligion.; 
kabel ma miet għamel difesa (id- 
defenda) ir-religion Gattolica. 

Apologub— ħr^fa, morali. 

Apology— apologia. 



Apopleotig 
Apoplbotioal 



dispost, mhejji għall, 

suggett għall apo- 

plesia. 1 

Apoplbxy — apoplesia, katra; my 
friend Juu been atrack witħ apopkxy ; 
ii ħabib tighi tatu apoplesia. 

Apostasy— apostasia ; li tħalli ir- 
religion, il fidi li fiħa twelidt; takleb 
ir-religion. 

Apostatb— wieħed li jakleb, iħalli, 
ir-religion, traditur. 

Apostatizb— tħalli ir-religion, tak- 
leb. 

Apostemb— tumur. 

Apostil— ara postil. ; 

Apostlb — appostlu. 

AposTOLATB^missioni, appostolat* 

Apostolic — tal appostli ; ApoHolic 
See is-Santa Sede (ta Buma, jigifieri 
tal papa). 

Apostrophb— apostrofu ('); meta 
wieħed jibda ichellem lill xi ħadd, 
igħidlu xi ħaġa. 

AposTROPHizB— 1' appostrofa, tagħ- 
rael l-apostrofu. 

Apostumb— ara apostbmb. 

Apotheoary— wieħed li jagħmel u 
|))iħ il medicini ; spiżżjar. 



Digitized by 



Google 



APO 



— 24 - 



APP 



ApoTHBGiff — apotema ; ftit oliem, 
massima, li fiha x'ittiegħem. 

Apothbosis— għadd (żieda) ma l'al- 
lat, festa u uauri cbar li jata lil xi 
ħadd cbir. 

Apotomb 1 id-dififerenza (fil kawwa ) 
[ bejn żewġ ħwejjeġ li 

^TO>" J jiBtgħa jitchejla. 

Apotem— decott bil ħxejjez. 

Appal— tbażża, triegħed bil biża. 

Appalmbnt — biża, għageb. 

Appanagb— arty renta li icoUa ma- 
ħruġa tifel tar-re (princep). 

APPANAQiST-princep li igawdi ir- 
renta li icolla mi&ruġa. 

Apparatub— apparat, V għodda u '1 
ħwejjeġ 1-oħra lesti għax-xogħol, 
għal xi Bperiment ; tħejjia ( minn 
&ejji, tlesti kabel.) 

Appabbl — ħwejjeġ, Ibies; tlibbes, 
l-a£Farijet tal bastiment (1-armar) klnh 
Barsi ecc. 

Apparbnt— li jista jidher, ċar, reali, 
veru; heir apparent, eredi sgur tat- 
tron. 

Apparition— dehra, spirta, fatat. 

Apparitor— partier tal korti.(dac li 
ican ma dwar 1-imballfin, jew ma- 
gistrati, iseryihom ; il bidello ta 
UniverBità; dac li iżomm il mazza. 

Appeal — appell; tappella; titlob 
biex{tkankal il ħniena, il għajnuna; 
the orphans appeal to our generouity^ 
riltiema jitolbu il hniena (il għajnuna) 
tagħna; / appeal to you nerħi raħi, 
nitlob, il fehma tieg;ħec. 

Appear— tidher; it appean, jidher, 
donnu, għandu icun; it appear that 
the ship is lost; donnu (għandu icun) 
il bastiment intilef. 

AppEARANCE^deħra ; presenza, he 
made his appearance to ' day; deher 
( għamel ia-dehra tiegħu ) illum ; 
she is a airl offine appearance, hija 
tifla sabiħa wisk, ta presenza sa- 
biħa ; at first appearance ; għall ew- 
wel (dehra). 

Appease — ticouieta, tberred, tic- 
calma, tnakkas. 

Appellant — min jappella, jaghm'el 
1-appell. 

AppELLATiON^l-iBem li bih nsejħu 
bniedem jew ħaġa. 



AppELLATiVB~li iservi biex isejjiJl. 

Appellee— dac li tagħmel 1-appelI 
contra tiegħu. 

Appellor— prosecutur, minnjagħ- 
mel, jiddefendi il causa. 

Appenage— ara appanage. 

ApPEND—iddendel ; iżżid. 

Appendage — żieda, haġa miżjuda, 
ħaġa li tiddependi minn oħra 
(mwaħħla, miżjuda maħħa). 

Appendant) dac li hu mizjud jew 

Appendent) mwaħha). 

Appendices— plural ta appendix. 

Appendicle— żieda żgħira. 

APPENDix— appendici, żieda, supple- 
ment. 

Appertain — tappartieni,imiB8 (icun 
ta ) this appertains to nie^ dan imiss 
lili (hua tieghi) jappartieni lili. 

Appertinent — ara appurtenant. 

Appetent - mixtiek wisk ; rgħib. 

Appetite— aptit, ġuħ, regħba. 

Appetizer— li igib, ikankal 1-aptit. 

Applauo — tfaħħar, tapprova, turi 
li jogħboc il għamil b'cull mod, bil 
cliem, billi tfakka idejch. 

Applauder— min ifaħħar. 

Applausb — applauB, sinjal li kie- 
għed tappr'va, tari li jogħboc il 
għamil u tfaħħar. 

Apple - tuflSħa ; the apple of the eye 
il habba tal għajn; apple of dis- 
cord il causa tal ġlied; apple- 
faced, wiċċ tond, wiċċ ta tufHha; 
love apple, tuffiħ t-adam, sea-aple, 
rizza, a/>pZ^^i/>,żerrigħa tattuffiħa. 

Apple puff — torta, paBtizz bit- 
tuffiħ ; apple trbb, is-siġ a tat-tuffiħ; 
APPLB WoMAN, mara li tbigħ it- 
tuffiħ. 

Appliable— applicabbli. 

Appllancb— meżż, għajnuna, àppli- 
cazioni. 

Applicablb — applicabbili, li jista u 
li jixrak jokgħod. 

Applicant— min jitlob. 

Appucation — talba, applicazioni, 
petizioni ; applicazioni fuk xogħol 
Btudiu ecc* 

Applt — tapplica, titlob biex takla; 
tkiegħed; apply to the Chief for tlie 
post; applica, irricorri, itlob il cap 



Digitized by 



Google 



APP 



— 26 — 



APR 



għall post ( impieff ) opphf a plasUr^ 
għamel ġbara. Why itunt yoa npply 
yaurself more to »tufly\ għaliesc ma 
tapplioax ruħeo actar Mi studiu. 

Appoint— tagħmel fil, iBsejjaħ għal, 
jew tati post, jew impicg; tistabilixxi; 
cull ma wieħed idauħ.kl. When xoas 
he appointed teacher ? Mota sar 
( għamlub ) Surmast? Vlease, ap-* 
point the day,\ Jecc jogħġboc iffissa 
(stabilixxi) il ġurnata: yoa remit me 
the net proceeds per ajypoint, ibgħatli il 
flus collox cull tna iddaħħal. 

Appointee — dac li liu impiegat, 
magħmul til post, nominat, msejjaħi 
magħzul; ordni. 

Appointment— ordni, nomina,cum- 
missioni, salariu. 

Apportion— tkassam, tferrak. 

Apposb— ti8takBi,teBamina,tkiegħed 
tapplica {mhux umt izjed). 

Apposite — adattat, li jixrak, tal 
post. 

Apposition — zieda ma . . . 

Appraisal — stima (cbemm jiswa 
oggett) bl-autorità. 

. Appraisb — tistma, tgħid cbemm 
jiswa oggett. 

Ai'PRAiSER — dac li jistma; wieħed 
magħruf miil autorità, li bil ġura- 
ment jistma Uaffarijet. 

Apprbciable — ta min jistmah, jew 
igħożżu. 

Appreciate — tapprezza, tistma, 
tgħożz. 

Apprehend — takbad, iżżomm taħt 
idejc, iżżomm f moħħoc, tifhem, tah- 
Beb bil biża. 

Apprehensible — ta min jista jif- 
hmu, li jista jidher. 

Apprbhbnsion — intelligenza, intel- 
lett (moħħ tajjeb li jifhem malajr) 
biża, parir, fehma, suspett ; thia hoy is 
dnll of apprehensiony dan it-tifcl għan* 
du rasu ħażina, moħħu mhux tajjeb, 
ma jarfax ; in my apprehension, scond 
il fehma tieghi, chif nifhima jen. 

AppRBHBNsrvB— inquiet, li jibża. 

Apprbhbnbivbness — biza, beżgħa; 
jntelligenza (moħħ tajjeb). 

Apprbnticb - printes, apprendista; 
principiant, wieħed li għadu jibda xi 



sengha ecc ; tkiegħed wieħed biex jibda 
jitgħallem is-sengħa. 

AppRBNTicESHip—noviżiat; iż-żmien 
li wieħed jagħmel biex jitgħallem 
sengħa ecc. 

Apprizb— tgħarraf, tħabbar. 

Approach — tersak, tokrob; krib, fil 
korob. 

AppROAGHAfiLB— accessibili, li tista 
tersak lejħ. 

Approaghing— li riesak; li kiegħed 
jokrob. 

Approbation — approvazioni, sinjal 
li tgħeid iva, li turi li trid issir dic il 
ħaġa. 

Appropriablb— li jista jittieħed. 

AppROPRiATB—tieħu taħt idejc ħaġa 
u tagħmilha tiegħec; eewwa, tajjeb, 
Jixrak; twarrab għal xi bżonn jew xi 
ħadd speciali. 

Appbopriation— appropriazioni, se- 
questru (kabda) ta benefiziu ecc. 

AppROPniATOR — minn jieħu taħt 
idejh. 

Appropriatbnbbb — xerka^ xerkien 
(minn jixrak, tixrak, jicconvieni). 

Approvablb — ta minn japprovah, 
ifaħħru. 

Approval— ara Approbation. 

Approvb — tapprova, tgħid iva; 
tgħid li ħai>a hija, jew saret, tajba. 
^ Approver — min japprova, min 
jistma b*taijeb; dac li jieħu I-impunità 
(il proclama) dac li igħeid, jugża, lill 
sħabu fuk delitt li fih icun complici, 
biex jeħles mill castig. 

Approximatb — tersak, tressak : li 
jersak, li jokrob. 

Approximativb— li jersak ecc. 

Appulsb — dakka, ħabta, ir-reska 
(ħabta) ta pianeta max-xemx jew ma 
xi chewcba oħra. 

Appurtenangb— dac li hua ta ħadd 
ieħor, ħwejjeġ ħadd ieħor; żieda, ġonta. 

Appurtenant— li jappartieni (li icun 
ta xi ħadd) bid-dritt. 

Apricot— berkuka. 

April— April, ir-raba xaħar tas-se- 
na, wieħed mix-xhur tar-rebbigħa. 

April-fool — wieħed li jidħcu jew 
ikarku bih fl-ewwel ta April • 

4 



Digitized by 



Google 



APO 



— 24 - 



APP 



ApoTHBGiff — apotema ; ftit cliem, 
massima, li fiba x'ittiegħem. 

ApoTHBOSis — għadd (żieda) ma l'al- 
lat, festa u uuuri cbar li jatu lil xi 
ħadd cbir. 

Apotomb 1 id-diflferenza (fil kawwa ) 
\ bejn żewġ ħwejjeġ li 

ApotomyJ jistgħujitchejlu. 

Apotbm— decott bil ħxejjez. 

Appal— tbażża, triegħed bil biża. 

Appalmbnt— biża, għageb. 

APPANAGE^art, renta li icollu ma- 
ħruġa tifel tar-re (princep). 

Appanaqist -princep li igawdi ir- 
renta li icollu mi^ruġa. 

AppABATuS'-apparat, l' għodda u '1 
ħwejje^ I-oħra lesti għax-xogħol, 
għal xi speriment ; tħejjia ( minn 
&ejjiy tlesti kabel.) 

Appabbl — ħwejjeġy Ibies; tlibbes, 
1-affarijet tal bastiment (I-armar) kluh 
Barsi ecc. 

Apparbnt— li jista jidher, ċar, reali, 
veru; ħeir apparent, eredi sgur tat- 
tron. 

Apparition— dehra, spirtu, fatat. 

Apparitor— purtier tal korti.(dac li 
icun ma dwar l-imballfin, jew ma- 
gistrati, iservihom; il bidello ta 
IJniversità; dac li iżomm il mazza. 

Appbal — appell; tappella; titlob 
biex{tkankal il ħniena, il għajnuna; 
the orplian$ appeal to our generoMitt/, 
riltiema jitolbu il hniena (il għajnuna) 
tagħna; / appeal to you nerħi ruħi, 
nitlob, il fehma tiegħec. 

Appear— tidher; it appeara, jidher, 
donnut għandu icun; it appear that 
the ship ie lost; donnu (għandu icun) 
il bastiment intilef. 

AppEARANCE^deħra ; presenza, he 
made his appearance to ' day; deher 
( għamel id-dehra tiegħu ) illum ; 
she is a airl offine appearance^ hija 
tifla sabina wisk, ta presenza sa- 
biħa ; at first appearance ; għall ew- 
wel (dehra). 

Appbase — ticcuieta, tberred, tic- 
calma, tnakkas. 

Appellant — min jappella, jaghm'el 
1-appeII. 

Appbllation— I-isem li bih nsejħu 
bniedem jew ħaġa. 



Appbllative— li iservi biex isejjiJl. 

Appbllee— dao li tagħmel I-appell 
contra tiegħu. 

Appellor— prosecutur, minnjagħ- 
mel, jiddefendi il causa. 

Appenaoe— ara appanagb. 

Append— iddendel ; iżżid. 

Appendage — żieda, haġa miżjuda, 
ħaġa li tiddependi minn oħra 
(mwaħħla, miżjuda maħħa). 

Appbndant) dac li hu mizjud jew 

Appendent) mwaħha). 

Appendices— plural ta appbndix. 

Appendiclb— żieda żgħira. 

APPENDix— appendici, żieda, supple- 
ment. 

Appertain — tappartieni.imiss (icun 
ta ) this appertains to me^ dan imiss 
lili (hua tieghi) jappartieni lili. 

Appertinbnt— ara appurtbnant. 

Appetent - mixtiek wisk ; rgħib. 

Appetitb— aptit, ġuħ, regħba. 

Appetizeu— li igib, ikankal 1-aptit. 

Applauo — tfaħħar, tapprova, turi 
li jogħboc il għamil b'cull mod, bil 
cliem, billi tfakka idejch. 

Applauder -min ifaħħar. 

Applausb — appIauB, sinjal li kie- 
għed tappr 'va, turi li jogħboc il 
għamil u tfaħħar. 

Applb - tuflSħa ; the apple of the eye 
il habba tal għajn; apple of dis- 
cord il causa tal ġlied ; apple- 
faced, wiċċ tond, wiċċ ta tufiiha; 
love apple, tuffiħ t-adam, sea-aple, 
rizza, appUpip, żerrigħa tat tuffiħa. 

Applb puff — torta, pastizz bit- 
tuffiħ ; apple treb, is-Biġ a tat-tuffiħ; 
APPLB WoMAN, mara ii tbigħ it- 
tuffiħ. 

A PPLIABLE— applicabbli. 

ApplianCB— meżż, għajnuna, appli- 
cazioni. 

Applicablb — applicabbili, li jista u 
li jixrak jokgħod. 

Applicant — min jitlob. 

Appucation — talba, applicazioni, 
petizioni ; applicazioni fuk xogħol 
studiu ecc. 

Apply — tapplica, titlob biex takla; 
tkiegħed; appty to the Chief for ihe 
post; applica, irricorri, itlob il cap 



Digitized by 



Google 



APP 



26 — 



APR 



għall post ( impieg ) opphf a plaster^ 
għamel ġbara. H7/y (lont you apply 
yourself more to ((tudy; għaiiex ma 
tapplioax riiħeo actar Mi studiii. 

Appoint— tagħmel fil, iBsejjaħ għal, 
jew tati post, jew impicg; tistabilixxi; 
cull ma wieħed idauħal. yV/ien was 
he appointed teacher ? Mota sar 
( għamluh ) Surmast ? Vlease^ ap- 
point the day,\ Jecc jogħġboc iffissa 
(stabilixxi) il ġurnata: you remit me 
the net jyivceeds per ajypoint, ibgħatli il 
flus collox cuU tna iddaħħal. 

Appointee — dac )i liu impiegat, 
magħmul fil post, nominat, msejjaħi 
magħzul; ordni. 

AppoINTMENT — ordni, nomina,cum- 
missioni, salariu. 

Apportion— tkassam, tferrak. 

Apposb— tistaksiytesaminaytkiegħed 
tapplica (mhux umt vsjed). 

Apposite — adattat, li jixrak, tal 
post. 

Apposition — żieda ma... 

Appraisal — stima (cbemm jiswa 
oggett) bl-autorità. 

, Appraisb — tistma, tgħid chemm 
jiswa oggett. 

AiTUAiSER — dac li jistma; wieħed 
magħruf mill autorità, li bil ġura- 
ment jistma 1-affarijet. 

Appregiable — ta min jistmah, jew 
igħozżu. 

Appregiatb — tapprezza, tistma, 
tgħożz. 

Apprehend — takbad, iżżomm taħt 
idejc, iżżomm f moħħoc, tifhem, tah- 
seb bil biża. 

Apprehbnsiblb — ta min jista jif- 
hmu, li jista jidber. 

Apprehbnsion — intelligenza, intel- 
lett (moħħ tajjeb li jifhem malajr) 
biża, parir, fehma, suspett ; this hoy is 
dall o/ apprehension^ dan it-tifcl għan- 
du rasu ħażina, moħħu mhux tajjeb, 
ma jarfax ; in my apprehension, scond 
il fehma tieghi, chif nifhima jen. 

AppRBHBNSivB--inquiet, li jibża. 

Apprbhbnsivbness — biża, beżgħa; 
intelligenza (moħħ tajjeb). 

Apprbnticb — printes, apprendista; 
principiant, wieħed H għadu jibda xi 



sengha ecc ; tkiegħed wieħed biex jibda 
jitgħallem is-sengħa. 

Apprbnticbship— noviżiat ; iż-zmien 
li wieħed jagħmel biex jitgħallem 
sengħa ecc. 

Apprizb— tgħarraf, tħabbar. 

Approach— tersak, tokrob; krib, fil 
korob. 

Approachablb— accessibili, li tista 
tersak lejħ. 

Approaohing— li riesak; li kiegħed 
jokrob. 

Approbation — approvazioni, sinjal 
li tgħeid iva, li turi li trid issir dic il 
ħaġa. 

Appropriablb— li jista jittieħed. 

AppROPRiATB—tieħu tant idejc ħaġa 
u tagħmilha tiegħec; sewwa, tajjeb, 
Jixrak; twarrab għal xi bżonn jew xi 
ħadd speciali. 

AppROPRiATioN—appropriazioni, se- 
questru (kabda) ta benefiziu ecc. 

Appropriator — minn jieħu taħt 
idejh. 

Appropriatbnbss — xerka^ xerkien 
(minn jixrak, tixrak, jicconvieni). 

Approvablb — ta minn japprovah, 
ifaħħru. 

Approval— ara Approbation. 

Approvb — tapprova, tgħid iva; 
tgħid li ħaj^a hija, jew saret, tajba. 

Approver — min japprova, min 
jistma b*taijeb; dac li jieħu I-impunità 
(il proclama) dac li igħeid, jugża, lill 
sħabu fuk delitt li fih icun complici, 
biex jeħles mill castig. 

Approximatb — tersak, tressak : li 
jersak, li jokrob. 

Approxihativb — li jersak ecc. 

Appulsb — dakka, ħabta, ir-reska 
(ħabta) ta pianeta max-xemx jew ma 
xi chewcba oħra. 

Appubtenangb— dac li hua ta ħadd 
ieħor, ħwejjeġ ħadd ieħor; żieda, ġonta. 

Appurtenant— li jappartieni (li icun 
ta xi ħadd) bid-dritt. 

Apricot— berkuka. 

April— April, ir-raba xaħar tas-se- 
na, wieħed mix-xhur tar-rebbigħa. 

April-fool — wieħed li jidħcu jew 
ikarku bih fl-ewwel ta April . 

4 



Digitized by 



Google 



APR 



— 26 



AEB 



AriiON--far(IaI; dic il biċċa (giltla) 
grasHa li icolllia ma dwar zakkha il 
wiżża; biċċa 6omb ċatta li tgħatti il 
fgum ta canun; brazzoll, biċċa n jam 
(milwija) li icun hemm fuk it-tarf ta 
kuddiem tal prim ta bastiment; twavel 
fl-art, biex tgħaddi fukhom li icun 
hemm fid-daħla ta bacir (dock). 

Apron-man — meccanicu ; ragel li 
jaħdem fil macna. 

Apse — arzella, daAIa nofs tond, 
faċċata, fis-sakaf ta fuk il cor, jew 
band*oħra fil cnisia. 

Apsis — 1-ekreb lejn, jew I-ibgħad 
pont mix-xemx. 

Apsidal— tal Apsis. 

Apt— tajJĠb, lest, adattat, mogħti, 
mħajjar. 

Aptera— insetti, dud bla ġwienaħ. 

Aptitude — kagħda, xeħta, disposi- 
zioni. 

Aptly— sewwa, fil wakt, fil post. 

Aptotb — nom li ma għandux de- 
clinażionijet (fil Griec). 

Apyrbtic — li ma għandux deni, 
mingħajr deni. 

Apyrous— li ma jitbiddilx bis-sħana. 

Aqua— ilma; aqua fortia, acqua forti, 
acidu nitricu (mhux msoffi); aqua ina- 
rina jew bbryl, berill, ħaġra preziusa 
bħal smerald, u igħidulha hecc mill 
culur taħħa lewn il baħar: Aqua To- 
/ano, velenu, soluzioni tal arnesicu. 

Aquarium — acquariu ; caxxa ( bil 
ħġieġ) vasca, tank, fejn iżżomm il ħut 
jew xi ħxejjex u frott tal i'ma. 

Aquarius— dac li jati 1-iIma, il ħdax 
sinjal taz-zodiacu, li fih ix-xemx tid- 
ħol għal ħabta tal 21 ta Jannar. 

Aquatio— li isir jew igħammar fl-il- 
ma; pianta tal ilma. 

Aquatios — esercizi, logħob fl-ilma 
jew fuk 1-iIma. 

Aquatint— disinji, incisionijet, bl'in- 
chiostru di Ghina. 

Aqua-vit« — brandi, jew spirtu di 
vinii, whisky ecc. (ilma tal ħajja). 

Aqueduct — canal biex iwassal I-ilma 
mill bogħod(minn barra fil campanja) 
għal ġo belt. 



Aqueous — magħmul, li fih, jew li 
isir bl-ilma. 

Aquipbrous— li iwassal jieħu 1-ilma. 

Aquiporm— fi stat, f għamla ta ilma; 
għadu ilma. 

Aquilated — mżejjen bi rjus tal 
ajcli. 

Aquiline — bħal munkar tal ajcla; 
tal ajcla. 

AqUOSITY- ) ^j^jjj^ 

Aquousness — j 

Arab — għarbi; tifel mitluk, bla dar. 

Arabesqub— la għarbija; stil, gost 
li iħobbu il għarab; gost, disinn li fih 
ma tarax annimali ; iżda werak, zkuk, 
pianti, u figuri olira ta geometria biss. 

Arabian— għarbi. 

AuABic— mill-Arabia, il Isien għarbi. 

AuABiNB — gomma (arabica) 

Arabism — espressioni, chelma bil 
għarbi. 

ARABisT—wieħed li jaf tajjeb li scola 
bil gharbi. 

Arablb— li jista jinħarat. 

Araby— isem li jatu fill poesia lill 
Arabia. 

Arachnida— l'articulati, bħal brimb, 
dud tal ġobon ecc. u scorpiuni. 

Arachnoid — bħal ghankbuta. 

Arack— ara Aruack. 

ARiGOsrYLB--taksim tacolonni mke- 
għdin bogħod minn xulxin. 

AraioneeU^j.^,^^ gallarija f-mina. 

tas-Siri u il Galdej, jew 
il lingua (Isien) taħħom 
(minn Arajn^ bin Xem). 
— il lingua Semitica tan- 
naħħa ta fuk (tat-tramuntana). 
ARANciDiE — ir razza" tal brimb. 
Aranbose— micsi bix-xagħar msal- 
lab bħal ħjut (raggi) ta għankbuta. 
Arbalist —- arc biex twaddab il 



Arraign 
Aramaic 
Aramban 
Aramaic 



Arbttbr— dac li jakta iddivrenzia, 
dac li jiddecidi bejn tnejn li icoUhom 
xi ighidu fuk xi custioni. 

AuBiTRAL — li jokgħod għal dac li 
jiddecidi. 

ÀRBiTRAMBNT — decisioni, sentenza 
ħaġa mogħtija għax tistħokk. 

Arbitrator — ara Arbitbr. 



Digitized by 



Google 



AM 



-S7- 



AHC 



Arbitratrix) d?<5 •!, takta id.divren. 
zia; il femminil ta Ar- 
Arbitrbss ]l,it,.aior. 

Arbor— 8iġra;il fuB ewlieni ta ma- 
cna. 

^ Arborator — dac li iħawwel ew 
jiżbor is-siġar. 

Arbored— li fiħ post, daħla, għar, 
bil banchijet mgħotti bis-siġar tejn 
wieħed jista jidħol jokgħod għal frisc. 

ARBOROUsUas-siġar, jew li jixbeħ is- 

Arborbal/ siġarji jicber fak is-siġar. 

ARBOREscENT~li jicber bħal siġra. 

Arborbt - siġra żgħira, xitla. 

Arboretum — post fejn icabbra u 
jiccoltivaw is-siġar ghall istudiu. 

Arboricolturist - wieħed li irabbi 
(jiccoltiva) is-siġar. 

Arboriform-H għandu għamla ta 
Biġra. 

Arborist — wieħed li jistudia biss 
fuk is-siġar. 

ARBORizBD—ara Arborbbcent. 

Arbour — loc, post bil banchijet 
mgħotti bis-siġar fejn wieħed jista 
jokgħod għall frisc. 

ARBOuRED—ara Abborbd. 

ARBuscLB—siġra baxxa (xitla). 

ARBUsTUM-għalka (post magħluk) 
bis-siġar u ix-xtieli. 

Arbubtivb — mimli, mgħotti bix- 
xtieli. 

Arbute— is-siġra tal frawli. 

Arbutban — tas-siġra tal frawli. 

Aro — kaws, ħnejja, arc; biċċa minn 
circu. 

Arca— arca, caxxa cbira, bagoU. 

Arcadb— loġoġ fuk il colonni; mogħ- 
dija, triek, bil loġoġ; moghdija, triek 
msakkfa, bil ħwienet cuU naħa. 

Aroadian) tal Arcadia ( pajjis tar- 

Arcadio J ragħajja). 

Arcanum— sigriet, mistoriu. 

Arcbutant— ara Arcubutmbnt. 

Arch— arc, ħnejja; trinwp/ial arch ; 
arc trionfali lijintrama fxifesta; tibni 
bl-arcati, bilħnejjiet; ħażin, macacc, 
wieħed li jilħaklu moħħu, prim, ta 
1-ewwel; he is an arch traitor, hua arci 
traditur (traditur mill' iprem, minn ta 
kuddiem). 



Archbutmbnt— puntal, colonna, pi- 
lastru, biex iżomm miegħu wiekaf 
ħajt ecc. 

Archbishop — arciskof . 

Archblooy — ix-xienza ta 1-ewwel 
principii. 

Archbr— arcier, dac li jitfa bl arc 
u '1 vleġġa. 

Archbry— is-sengħa li tisparabl-arc 
u '1 vleġġa. 

Archktypb— originali,Ii mhux mnis- 
sel, magħmul, fuk hag*oħra. 

Archibpiscopal — arcivescovili (tal 
arciskof.) 

Archeologist— wieħed li jaf, jewli 
jistudia 1-archeoIogia. 

Archbolooy — archeologia, studiu 
t^l ħwejjeg antichi. 

Arcuical— lewwel, il cap. 

Archil— culur viola scur, sabiħ. 

Arcuimandrite — arcimandrita, il 
kassis ewlieni, il cap ta cunvent (jew 
ta cunventi) tal grieghi. 

Archipblago — arcipielgu ; baħar 
mimli, jew li fih ħafna gżejjer ; gozz, 
ħafna gżejjer ħdejn xulxin. 

Architect — àrchitett, wieħed li 
jagħmel il pianta tal bini, capumastru, 
mgħallem tat-tnax. 

Architbctonic — li għandu il capa- 
cità, li jinkala, għaL bini; ħaġa li 
għanda x'taksam mal bini. 

Architectonics — ix-xienza jew 
għelm il bini; tal bini. 

ÀRCĦITECTURAL — SCOUd il ligi JOW 

is-sengħa tal bini. 

Architecturb — architettura, is- 
sengħa tal bini ta djar, cnejjes, pon- 
tijet ecc, mi7itory architecture, fortifi- 
cazioni, (architettura militari) Naval 
architecture, is-sengħa li biha tagħmel 
il bastimenti. 

Arcuitravb — architrav, il gebla, 
travu, għuda ecc, li tcun f uk il pilastri, 
il coxox ta bieb ecc. 

Archival— tal archivju. 

Arcuivbs — archivju, il post fejn 
jintrefgħu il carti, documenti ta listat. 

Archivist - - archivista, min icollu 
ħsieb tal archivju. 

Arculikb — bħal arc, li għanda 
għamla ta arc; mkawwes. 



Digitized by 



Google 



ARC 



'2d 



AIU 



; Arcħon — I-ewlieni Magistrat tal 
AtiniBi (in-nieB ta Atene) 1-antichi. 

Archpribst— Arcipriet; il cap, 1-ew- 
lieni kaBsis. . 

Aroiiway — mogħdija minn taħt ar- 
cata. 

ARCoaRAPH— Btrument biex tħo/i 
arc (tond) minn għajr pont tan-nofs 
(centru). 

Arctio— articu, tat tramuntana jew 
ta madwar il pol ta fuk. 

Arcuatb— milwi bħal arc mkawweB. 

• Arcuation — il-liwi, tirkid; tniBBil ta 
Biġar, xtieli, bit-tirkid, billi tordom 
fergħa ta li steBB siġra fil ħamrija 
biex tnissel; bħal gisimin ecc. 

Ardasbinb — ħarir, 1-ifjen ii jusaw 
għall insiġ fi Franza. 

ARDBNT-mixgħuI, mkabbad, jaħ- 
rak, kalil, mimli bil ħrara. 

ARDouii-ħrara, ħeġġa. 

• Arduous— tkil, jebes; thU xh an <«•- 
duous task, din biċċa xogħol jebsa. 

Arb— il plural tat temp present tal 
verb to be; tve are. you are^ tUey are, 
aħna, inthpm, huma; chejl tal u^uħ 
(ta art ecc.) Francis, jiswa 100 metru 
quadru, jew 1076.44 piedi quadri (in- 
glisi.) 

Arba— aria,spaziu meħud, magħdud 
mchejjel; il chejl minn barra ta xi 
ħaġa. 

Arbca— siġra (palma tal India). 

Arbfaction — is-sengħa li bigħa 
tnixxef. 

Arbna— il kiegħafanfiteatruli tcun 
mgħottija bir-ramol biex fiha isir is- 
sanir. 

ARENACBOusUi hu magħmul jew li 
ArenariousJ fiħ ir-ramel. 
Arbnation — banju bir-raxx tar-ra- 
mel sħun. 
Arrnosb— ramli, collu ramel 
Arbnulous — mimli ramel rkik. 

\ daċ ic-circu culurit ta ma 

dwar ir-ras taż-żejża; li 

spaziu, it-tokob ta xi 

miriHuġa, il nialij 

ininsuġ.i. 

Arbombtbr — areometru ; strument 
biex tchejjel il pis speciticu. 
ARBOPAaiTE— -mħallef tal Areopago, 



Arbola 

AREOLiE 

Arbole 



- spaziu, ii 

ħaga mini 

j ta biċċa b 



Arbopagub— korti ta Tantica Atene 
(il belt ewlenia tal Grecia.) 

Arbtology — ix-xienza (li studiu) 
tal virtu, u chif hi mnissla. 

Argal — tartru jebes li isir niad- 
dugħ (tal bti6ti)tal imbit minn gewwa,. 
jusawh biex jiżhgħu bih. 

AROALf - nufiħġa salvaġVa tas Sibe-. 
ria, u tal Asia tan nofs. 

AuaAND — ftila tonda, li tixgħel 
f-haġa vojta (mħaffnij biex iż/jd il 
current tal aria u tati is-saħħ'i fil 
fiamma (tati dawl actar) msejħa hecc 
minn Argand dac li nventaha. 

Argent — fidda; il culur abjad (lewr\. 
il fidda) fl armi, li ifisser purità, ndafa^ 
mġiba sewwa ecc. 

ARGENiic'l **^' ^^^'^' J®^ ^*"'*'^ ^^^* 

AROENrAX -metall, taħlita ta nickel 
raiii, u y.ing'i, bħall Gennan Silcer. 

AuoENTATinN- aigentatura, ħasla 
bil fidda. 

AuoEXTiFEUous— li fih il fidda. 

AuuENTiNA — ħuta inirrazza tus- 
salamun. 

AuoiL— tafal. 

Aroillaceous >tat tafal. 

Ahgillate— tafal tal lavanja. 

AiuuLLous -tadi. 

AuaivE — griec. 

AuGoL— ara Aucjal. 

Ahgonaut — argonaiita, wieħed li 
isiefer fuk VArgo, (bastiinent.) 

Aiioosv — bastiment, xiiii mgħobbi 
Bliiħ b'ħafna gid. 

AuGOT-linguaġġ, cliein li bih jif- 
tehmu bejniethom biss il ħallelin. 

Argue-— turi ir-raġuni; tirraġuna, 
iġgib il provi biddiscors tiegħoc biex 
tu i il verità, jewli ghandoc raġun. 

Ahgument — argJiment, raguni li 
wieħed igib bi prova; is-suggett ta xi 
discors jew ta chitba. 

AuGUMENTAL -ta argument. 

AuauMENrATivE -li tih argument. 

AuGUS— guardian, wifħed li jindor 
cra, jokgliod gliassa; (III mitologia) 
ħaġa b luitt ghajn. 

Ahgute — ingenjus, II jilħi,klu. 

Ahia — ton ta cant, aria. 

Ahian— Arian, wieħeJ li jagħmel 



Digitized by 



Google 



AUt 



AħM 



}II koxra ta żerrigħa li 
tcuu fin-naħħa Visfel. 



il ligi ifi AriuB, li jiċħad li Gristu hu 
veru Alla. 

- ÀKIANISM — id-dutrinat it-tagħlim 
tal Ariani. 

' bħal melħ li isir mil koxra 

Ariqina tas-siġra cincona, jissej- 
jaħ heccgħaliex giebuh 

Arigine lewwel darba minn A rica, 
I (61 Perii, TAmerica t'isfel) 

Arid— niexef (bil għaċċ, xott mill-il- 
ma mħabba fis-sħana). 

AniDITY ) . . . 

AUIDNESS j °*^^*- ' 

Aries — muntun; costellazioni, lew- 
wel mit-tnax il sinjal taz-/.odiacu, li 
fih ix-xemx tidħol fil 21 ta Marzu. 

Arietta — canzunĠtta, biċċa cant, 
għanja zgħira. 

AuiniiT — sewwa, bla żball. 

Aril 

Arillus 

Ariolation -— aħbar (tal ventura) 
induvnatura. 

Arise — tkum; ari»e'again, tirxoxta. 
' Arisen— mkajjem, rxuxtat. 

Arista — il ħjut, il ġummiena, ta 
żbula tal kamħ. 

Aristarco — chittieb criticu cbir, 
(Aristarco ta Lixandra). 

Aristate— li fihil hjut, tal ġum- 
mjena taż-żbula. 

ARisiocRACV — Aristocrazia; gvern 
f-idejn in-nobbli, is-sinjuri il cbar. 

Aristocrat —aristocraticu ; wieħed 
cbir, li iżomma ferm. • 

AuiSTOCRATic Ital aristocrazia; li 
\ iħobb 1 aristocra- 

A RISTOCRATICAL I ^ia. 

Aristophanic — li moħħu jilħaklu, 
ħażin, macacc (minn Aristophatte^ li 
chien poeta comicu msemmi ta A- 
tene). 

ta Aristotile, filosofu 
msemmi, mwieled fi 
Stagira, belt ħdejn 
Macedonia. 

induvnatura, tgħid 
isir bl-istudiu tan-nu- 
mri. 

Aritiimetic — ix-xienza, is-sengħa 
tal għadd bin numri; aritmetica. 



Aristotelian 

Aristotelic 

Aritmancy — 
x'gej jew x*ser 



Arithmetician— wieħiBd mċhisser; 
jaf tajjeb, l-airitmetca. 

Arithmobieter— ara Abacus. 
Ark— arca; il loc għazis fejn Lhud 
chienu iżommu merfugħin it-twaVel 
tal Ligi; il bastiment fejn Noà salva 
mal familja tiegħu fid-diluviu; il can- 
nestru fejn chien Mos^ meta salvattt 
bint Farauni mill ilma tax-xmara ; 
dgħajsa cbira (barcun) li jusaw fuk 
ix-xmajjar tal America biei iġorru il 
frottijiet ecc. għas-suk. 

Arm — driegħ,fergħa, setgħa, kawwa, 
daħla; tarma (tati Tarmi). Be is my 
right arm ; hua jiswieli wisk, minn 
ghajru ma ngħaddix ( jiswieli daks 
driegħi il-lemin) the arm-pit, taħt apt; 
within an arm*8 reach, fejn tista tilħku 
(bi driegħec; arm-chair,B\ġġ\x tal brazzi; 
he 18 armed with sword, armat bix- 
xabla. 

Arms— armi; coat 'ofarms l'arma ta 
xi ħadd (ta cunjom jew titlu ecc.) the 
coat o/arme of Britain, 1-arma tal In- 
ghilterra. 

Armada— armata (fiotta Spanjola) 
dic ("actarx) li armaw contra l-lnghil- 
terra fis-sena 1588. 

Armadillo — annimal b'erba sakajn 
għamla ta ġurdien, iżda mgħotti 
b'koxra jebsa, li jinsab biss fl-Ame-r 
rica t'isfel. 

Armament — thejja, foi-za lesta, 
armar ta bastiment għall guerra. 

ARMATURE — armar,armatura,mezzi 
biex tiddefendi. 

Arm-CUAIR - siġġu tal brazzi. 

Armed — armat ; armed at all 
points^'^vmdii^ mdawwar bl-armi minn 
cullimchien. 

Armenian STONE-ħaġra ( carbu- 
nat ) caħla mill-Armeuia. 

Armpul — mimli ħodon ; kabda 
chemm jistgħu iżominu dirgħajc. 

Armholb— taħt l-apt, dic il ħofra 
ta taħt id-driegħ. 

Armiger— duc li iżomm il corazzà, 
1-armi ecc. 

ArmillA — eappetta, brazzuletta, 
ħolka, circu zgħir tal ħadid li jintli- 
.bes mal pols (tal id.) 

Armillary — inaġħmul bic-circhi- 
jet jew ħolok. 



Digitized by 



Google 



Aħ]^ 



— ào — 



ARii 



Armorer 
Armourer 



Armillary SPflERE— globu magħ- 
mul bic-circhijet li juru l'equatur, 
l-eclittica ecc, mbegħdin sewwa 
f'locom, mill-astronomu bil kies għall 
istudiu. 

Armillet— brazzuletta żgħirà. 

Arminian— wieħed li jemraen bit- 
tagħlim ta Arminiu— wieħed mis-set- 
tuari', seguaci ta Arminiu. 

Armipotent— kawwi fil guerra. 

Armipotenoe— kawwa fl-armi. 

Armistice — Armistiziu; serħan 
għall ftit mill ġHed (cumbattimentj 
li isir bil ftehim ta dawc li icunu jig- 
gaerraw bejniethom. 

Armless— minn għajr armi. 

Armlet— daħla żgħira bħal dic tal 
baħar; armatura jew ornament għad- 
dirgħajn. 

' armier, wieħed li jagħ- 
mel 1-arrai, jew jeħu 
'ħsieb I-armi, jew li jar- 
ma bl-armi lill xi ħadd. 

Armorial— tal armar, tal armatu- 
ra, jew tal arma ta xi familja. 

Armoric )tal Armorica, li issa 

Armorioanj tissejjaħ Brettanja. 

Armoric— Isien, il-Iingua, tal Ar- 
morici, dialett Celticu li għadhom, 
jitchellmuh sa illum. 

AuMORiST— wieħed mħarreg fl-af- 
farijet tal armi tal familji. 

armerija — loc fejn icunu 
miġburin 1-armi ; — capa- 
'cità fl-armi (tan-nobbli, 
ouniomijet ecc. ) 

Armour— corazza— libsa tal metall 
biex tħares lill gismec fill battalja. 

Armour bearer— dac li jeħu jew 
iżomm 1-armi ta ħadd ieħor. 

Armpit— ara Armhoi^e. 

Arm's END — fit-tarf tad-driegħ ; il 
bogħod sewwa. 

Arm's lenqth— fil bogħod. 

Armstronq gun— canun tal ħadid 
imħaffer spirali, minn gewwa (bħal 
garagor.) 

Army — armata; ħafna nies armati; 
gemgħa cbira ta nies (suldati). 

Army CoRPS — taksima ta aimata. 

Army list — lista ta ufficiali fl-ar- 
mata. 



Armory 
Armoury 



Arnot— oriana (siġra li jagħmlu 
iz-zebgħa minuha). 

Aroma— ħwawar ; ir-riħa tfuħ fis- 
siġar u ħwejjeg oħra. 

Aromatic— aromaticu ; pianta jew 
duwa li fiha riħa tfuħ, u actarx 
togħma taħrak. 

Aromatite — mineral bħal morr ; 
mbit magħraul b-ħafna ħwawar. 

Aromatize— timla bil fwieħa tal 
ħwawar. 

Arose — temp passattal verbARlSE; 
komt, kam etc. 

Around — ma dwar, ma cull naħħa. 

AROURA— chejl Griec ta 50 pied; 
chejl Egizian ta 100 pied quadru. 

Arouse — tkajjera, tistembaħ, tkan- 
kal, iġġagħal. 

Arow— (in a row) wara xulxin. 

Arpeggio— arpeggiar (pizzicarbil 
cordi ta violin ecc). 

xcubetta antica, ca- 
nun li chienu jispa- 
rawh niiini fuk stripj^a, 
bħal furchetta. 

li jispara 



Arquebus 
Arquebuse 



Arquebusier — suldat 

I-ARQUEBUSE. 

Arquerite — taħlita ta fidda li 
tinsab f Arffueros. 

ARQUIFOUX — qualità ta trab taċ- 
ċoml), li jusaw dawc li jagħmlu il 
fiiħħar biex jatu il vernic aħdar biħ. 

Aruack— xorb spiritus, dac li jil- 
lambicaw mis-sugu tas-siġra tal gewż 
tal India, jew mir-ross iffermentat. 

Arragonite — bħal carbonat tal ġir. 

Arraign — iggib prigiunier fil 
barra, kuddiem il korti; twiegeb għal 
citazioni ; taccusa ; tkiegħed wara 
xulxin, chif imiss. 

Arraignment— accusa. 

ARRANGE — tkiegħed sewwa, tir- 
ranġa. 

ArraNGEMENT — tkassima sewwa, 
fil loc, classiticazioni; they came to an 
arrangement fteħmu, (kassmu sewwa 
collox (il loc) bojiiictħtun. 

AURANT— wielied briccun ( ragel 
ħażin ) ghall aħħar ; il veru briccun. 

Arras— tapizzeria minsuġa bil fi- 
guri; arazzi, damasc li isir VArras (fi 
Franza). 



Digitized by 



Google 



ARR 



— 81 — 



ART? 



Array— ordni tal battalja, salt nies, 
suldati bl-ordni; foġġa ta Ibies, gies, 
tgħamira ħwejjeg, ta għarusa ecc.; 
tifforma giuri, tkiegħed jew tlesti il 
ġurati; ticsi, tgħatti. 

Arrbar— lura iil ħlas; I know that 
he is behind in arrears naf li għàdu 
lura fil ħlas; ichy dont you pay your 
arrears first ? għaliex ma tħallasx ta 
wara (il flus ta kabel) lewwel ? 

Arrbaragb— ta wara (flus hlas ecc.) 

ÀRREST— arrest, tarresta, iżżomm 
taħt idejc; impediment, żamma (minn 
iżżomm) he is under arrest^ kiegħed 
arrest (arrestat); the soldiers were put 
under arrest, is-suldati arrestawhom. 

Arrbstbr) • X 

Arrestmcnt— arrest, dac iż-żmien li 
wieħed jibka arrestat, miżmum sa 
chemm isib pleġġ (biex joħroġ). 

Arrbt— (tinkara are*) decisioni ta 
Korti jew ta Ounsili; digriet, editt ta 
Princep (sultan). 

ARRiBRR^il wara tal armata (minn 
icun wara fl'armata). 

Arris— xifer, cantuniera, li jagħmlu 
biċtejn injam, jew gebel meta jin- 
ghakdu, (jitwaħħlu) flimchien. 

Arriswisb — irranġat, mkieghed dia- 
gonalment. 

Arrival — wasla, meta tasal mil 
bogħod, migia; / am very pleased to 
hearofyour aafe arrival in London; 
għandi piacir wisk nisma li wasalt 
kawwi sħiħ Londra. 

Arrivb— tasal. 

Arrogancb — arroganza, prosunzio- 
ni, Buppervia. 

Arrogant — arroganti, presuntus 
Bupperv. 

Arrogatb — tippretendi ħwejjeġ li 
ma imissucx, bil vanità, bis-suppervia, 
jew pretensionijet foloz. 

ARROGATrvTB— li jassumi, jeħu, jew 
irid (ippretendi) wisk. 

Arrow— vleġġa. 

Arrow-hbaded — li għandu ras 
bħal vleġġa; arrow-headed cliaixicters 
ttri ta ghamla ta vleġġa jew, cunjard . 



li jispicċa bil ponta, li bibom chiena 
isiru scrizionijet fuk il blat» madum 
jew monumenti fil Babilonia, u bliet 
oħra antichi ta Lvant. 

Arrow-root— ararut; tkik sustan- 
zius, magħmul mil għeruk ta siġar 
(maranta) u jissejjaħ hecc rois-sugu 
tiegħu li bib 1-Indiani chienu ifejku il 
feriti maghmulin bil vleġeġ velenati 
{arrowroot, gheruk tal vleġeġ.) 

Arrowy— magħmul jew jimxi bħal 
vleġġa. 
ARSENAL—tarznar; it-tarzna. 

Arsenatb ]°^®'ħ magħmul bl-aci- 
. ^ du arsenicu u mħallat 

Arsbniatb ) ^^ ħag'oħra. 

Arsrnio — arsenicu, velenu kawwi. 

Arsbnio-aoid— acidu arsenicu magħ- 
mul minn zewgparti arsenicu u ħamsa 
ossigenu. 

Arsenigal— tal arsenicu, jew li fih 
1-arsenicu. 

Ausbnicatb— tħallat ma 1-arsenicu. 

Arsenious— li fih 1-arsenicu. 

Arson— ħruk, għall tal apposta ta 
dar ecc. (delitt ta ħruk). 

Art— int, it-tieni persuna singular 
tal indicatif, present, tal verb to be, 
Thou art good o Lord, inti tajjeb o 
Sinjur. 

Art — arti, sengħa; the fine art$ 
l-arti sbih; a Master of Arts, mgħal- 
lem tal arti (tas-snajja). 

Artemisia— xorta ta si^ra. 

Artbrial— li fih, jew li jinsab f ar- 
teria. 

Artbrializb— tbiddel id-demm tal 
vini fdac tal arterji. 

Artrriology— ix-xienza (li studiu) 
tal arterji. 

Artbriotomy— il ftuh tal arterji. 

Artbry— arteria, wieħed mill canali 
li imixxi jew jeħa id demm mill kalb 
għal mal gisem collu. 

Artbsian — artesiani, ta Artois fi 
Franza; Artesian Wells, bjar magħ- 
mulin, mħaffrin, għall ewwel darba 
f Artois (Franza) biex isibu 1-ilma u 
icollom prowista għal dejjem. 

Artful— magħmul bis-sengħa. 

Arthritis— gotta, marda, nefħa fil 
għekiesi (ġoghi.) 



Digitized by 



Google 



ART 



— 82 — 



ASC 



: Abtiohoke — kakoċċ. 
' Artiglb — articlu (ħl grammatica); 
articulu (chitba għal xi gazetta) trat- 
tat, cuntratt, cont; pont (articlu) tal 
fidi; dic il biċċa ta kasba, tibiia ecc. li 
tcun bejn zeu^ għekiesi. 

ArticulaR— tal għekiesi. 
, Artioulata — annimali articulati, 
jew magħmulin għekiesi għekiesi. 

Articulatb — magħmul bil għaksiet; 
tippronunzia; tgħid ċar, chehna chel- 
ma. 

AuTicuLATiON — cUem ċar, għakda 
ta żewġ għadmiet (fil gisem); il għe- 
kiesi ta kasba ecc. 

Artificb— sengħa, ħżunja, frodi. 
. Artipiceh — artista, artigian, ħad- 
died. 

' Artifioial — magħmul bl-idejn, bis- 
sengħa. 

Artillbry— artillerija; canuni; Ar- 
tillbry-man artillier. 

Artizan — artigian, wieħed tas-sen- 
għa. 

Artist— artista, wieħed li jaħdem 
jew li jaf, sengħa (sabiħa) bħal poeta, 
pittur, cantant, sculturecc. 

Artistb — wieħed mħarreġ sewwa 
(professur) fxi sengħa tkila u sabiħa. 

Artistic— magħmul bl-arti. 

Artlbss — bla sengħa; semplici, bla 
malizia. 

Artlbssly— bla sengħa; chif gie, 
chif inħalak, bla malizia. 

Artocarpus — is-siġra li igħedula 
tal frott tal hobs, 

Arum — isem ta pianta. 
^ Arundblian— tal conti ta Arundel; 
isem li taw li rħamijet tal Grieghi 
antichi li sab il Conti ta Arundel u li 
illum jinsab merfuħ fl-Università ta 
Oxford (l-Inghilterra). 
^ Arundiperous— li jagħmel il kasab. 
' Arundinackous— tal,jew,bħalka8ab. 

Arundinbous — mimli bil kasab. 

Aruspiob— wieħed li iħabbar fuk li 
għandu isir bl'ARUSPicY. 

Aruspicy— is-sengħa li tħabbarjew 
tgħid x'għad isir, bitli tara, tħares, 
lejn 1-imsaren tal bhejjem maktula 
ghas-sagrificiu. 

; . ARYA.N--Arian; tal Isien Indo-Euro- 
peu (tal India u I-Eurppa). 1 . . ^ 



As— bħal, fil wakt, xħin, billi, chif ; 
as this bħal din, as he toaa going homey 
61 wakt, (xħin) chien sejjer id-dar; a< 
you did not xorite^ billi ma ctibtx ; a$: 

you like, chif trid; as i/. bħallichie- 

cu, a/» it toere, biex ngħid hecc, bħalli 
chiecu; as mnch as you like, daks 
chemm trid ; as far as the market, 
sa's-suk ; as often as he comes cull 
raeta jigi, cull darba li jigi; tf«/or me 
I shalt not come ; in quantu ghalija, 
(għalija) ma nigix : as yet; għàd; 
as toelt; ucoll, he came toith us as loetl, 
hu gie magħna ucoll; as xoell as, chif, 
chemm ucoll ; silcer as well as gold^ 
fidda chif ucoll (chemm ucoll) deheb. 

As — Iibbra(pis) Ruman ta 12 1-ukija; 
bieċa munita tal bronż Rumana ; in- 
tier, ħaġa sħiħa. 

As.v— isem antic ta gomma. 

AsAF(ETiDA I ilma jinten; sugu minn 
siġra tal India usat nl 
AsAFETiDA j medicina. 

AsARiNB— sustanza, ħaġa cristallfz- 
zata, bħal ganfra. 

AsARUM— Asaru, spica salvaġġa. 

AsBBSTOs— asbestos, mineral li mà 
jakbadx bin-nar, map^hmul ħjut ħjut, Ii 
kegħdin jaħdmuh drappijet, carta, u 
ftejjel tal lampi. 

AsHBSTio Ual, jew magħmul mill 

AsBBSTous j asbestos. 

AsBOLiN — uiateria (bħal-ilma) sa- 
franija bhaż-żejt (morra), magħmula 
min-nugrufum. 

AscARiDBs — ħniex, dud li icollna 
f-zakkna, fi-imsaren. 

AscEND — titla, togħla. 

AscBNDABLB— li tista titilgħu. 
. Abcbndancy — ara Ascendency. 

AscENDAijT — ascendent; autorità, 
kawwa, setgħa, he lias a great ascendant 
over his chief; hua għandu influenza 
(jista wisk) mas-sinjur (Cap)tieghu. 

AscENDENCY — sctgħa, influenza, 
kawwa. 

AscENDBNT— ara Ascbndant. 

Aboension— telgħa, it-tlugħ. On the 
feast of the Ascennion, on Ascbnbion 
Day, nhar Lapsi. 

AscBNsivB -~Ii jati għat-telgħa. 
. AscBNT— tċghla,: titla* 



Digitized by 



Google 



ASC 



- 88 — 



ASP 



ASCERTAIN — tisgura,tagħmel ruħec 
fis-sgur; tcuu sgnr. 

ASCERTAINER — iniu jaccerta, min 
jara sewwa, iniu jivverifica. 

ASCESSANT — li beda jikras; kares 
ftit. 

ASCETIC — axxeticu, tat-talb, devot; 
ascetic books; cotba t«d-devozioni. 

AsciANS ) A X xi, in-nies li igħammru 

ASCII ) fi^-zona torrida jew sħu- 
na. Igħidulhoin hecc mill chelmiet 
griechi a li tlisaer ** minn għajr " u 
«kia "dell ", (miiin għajr dell) il ^ħa- 
liex dawua darbtejn fis-sena, billi ix- 
xemx tcun fi/<-/.enit, meta jasal nofs 
inbar ma jau^ħlnx dell b' gisimhom 
(bil persuna tagħhom; fl-àrt. 

ASCIDIA — duda bħal bugħarwien. 

AsciDlFORM— ta għamla ta flixcun. 

AsciTES -nefħa tal ilma fi^akk^ 
(marda, idropisia). 

ASCLEPIAS— asclepia, pianta. 

AscRliJARLE— li tista tattribwih. 

ASCRIBB — tattribwi8ci,twaħħal fdac 
li icun; do not ancribe this to me; twaħ- 
ħalx fija, tghidx li dan ghamiltu jen. 

ASCRIPTITIOUS — mwaħħal mal art^ 
mizjud. 

ASEITY — indipendenza tal esi- 
stenza. 

ASEPTIC— li ma jintinx, ma jitħas- 
sarx. 

ASEXUAL — li ma tagħrahfiex jecc 
hix ragel jew mara (siġra). 

ASH — fraxxnu, ash-iree siġra tal 
fraxxnu (ara ASflES). 

ASH-COLOURED — lewn rmied. 

ASHEN — tar-rmied, jew magħmul 
mir-rmied; lewn rmied. 

ASHERY — loc fejn ikiegħdu rmied. 

ASHES — rmied, it-trab li isir bnie- 
dein meta imut. 

cantun, gebel m'ux maħ- 

dum, chif jigi maktuh 

mil barriera. 

ASHORE— I'art, fl-art, Vie shij) mn 

ashore^ il bastiment mar Tart, incalja; 

t/ie eailors canie all ashore^ il baħrin 

collha niżlu l'art. 

Asii wEDNESDAY— I-erbgħa ta rmied; 
ras ir-Randaiu 



ASHLAR 
ASHLER 



ASHY — rmiedi, culur ta rmied, sa- 
frani. 

AsiA — Asia, waħda mill-erba parti 
tad-dinja. 

AsiAN— tal Asia. 

AsiARCH — asiarca, cap, papa tal 
Asia antica; wieħed li chellu taħt 
idejh il logħob pubblicu collu. 

AsiATic — asiaticu, wieħed li twie- 
led fl-Asia. 

AsiDE — fil genb; to lay aside^ twar- 
rab, tagħmel fil genb; to set aside^ 
(fil ligi) tneħħi, tħassar. 

AsiNlNE— ta ħmar. 

ASITIA— inappetenza; bla ġuħ. 

ASK— titlob, tistaksi; askhis advicCy 
itlob il parir tiegħu; mai/ I ask you a 
(juestion ? nista nagħmillec mistoksija f 
did any one ask for me t staksa xi ħadd 
ghalija ? 

ASKANCE) la genba; lejn rocna tal 

AsKANT J għajn. 

AsKER— wiżgħa tal ilma; wieħed li 
jistaksi. 

ASKEW — la genba, werċ, addoċċ 
b'disprezz. 

ASLANT — fuk genb wieħed ; im- 
mejjel. 

ASLEEP— (fin-nagħs), rieked ; fast 
askep^ rieked fil fond. 

AsLOPE — immejjel, biHRrżieka, 
mżerżak. 

AsOAK— mxarrab joktor (għasra). 

ASP ] serp żgbir, velenus, tal E- 

ASPICJ gittu. 

ASPARAGUS — spraġ (ħaxix). 

ASPECT— aspett, wiċċ, dehra. 

ASPEN — xorta ta siġra li għandha il 
werak tahha jirtogħau (jiċċakalku) 
dejjem. 

ASPER— sinjal (*) biex tippronunzia 
b'Ieħen jew b'nifs aħrax; aspru, aħrax. 

ASPERATE— tharrax, tagħmel aħrax. 

ASPERGILLUS - asperffcs; dic li spon- 
ża li biħa is-sacerdot iroxx I-ilma im- 
bierec. 

ASPERITY— ħruxija. 

ASPERSE — troxx; (ixxerred) timla 
b'rapporti, accusi ħżiena; tinfama; tic- 
calunnia. 

ASPERSION — tixrid, calunnio, in- 
ġnria. 



Digitized by 



Google 



ASP 



— 84 — 



ASS 



ASPERSIVE Uaijeb biex ibixx, li 
ASPEUSORYJ ibixx; iroxx. 
ASPERSoRlUM—satla tal ilrna mbie- 
rec. 

ASPHALTIC Ui fih l-asfalt, bl-asfalt, 

ASPHALTITE) tal asfalt. 

ASPIIODEL— asfodill, birnviek. 

ASPIIYXY — asfissija, nieta tifga bin- 
nukkas tan-nifs (tgherek) jew billi 
tiehu raan-uifs (tirrespira^ gassijet 
(aria) H ma tistax tirrespiraha. 

ASPHYXIANT— sustanza, haġa li ig- 
gib l-asfissija. 

ASPHYXIATED— fgat. 

ASPIO— spica; canun li igib balla 
ta 12 il-libbra. 

ASPIRANT — sperant, wiehed li jas- 
pira, li jistenna li jehu post, inipieg; 
candidat ghal xi esami. 

AsPmATE— aspirat, taspira, issam- 
ma bl-lehen ahrax, il-littra "h"; tim- 
marca hl-^isper (*); Vh hija aspirate fil 
chelmiet horae żiemel ecc. u ma tin- 
karax fil chelmiet heir^ eredi, herh^ 
haxix ecc. 

ASPIRATION— leħen aspirat (li jin- 
stama) aspirazioni, xeuka cbira ghal 
xi haġa, ghal xi post gholi. 

ASPIRB — tixtiek, jew tfittex biex 
tiehu post^ biex toghla. 

ASPIRING — li jixtiek wisk, ambi- 
zius. 

ASPORTATION — ġarr minn post għal 
iehor. 

ASQUINT — werċ, lejn ir-rocna tal 
għajn. 

ASS— ħmar; bniedem stupidu, rasu 
ma tarfax. 

ASSAPETIDA— ara ASGBPETIDA. 

ASSAI — biż-żejjed, wisk (fil musica). 

ASSAIL— tati is-salt, taħbat għal 
dac li icun; tattacca. 

AssAiLABLE — H tista tittaccah. 

AssAiLANT — dac li jaħbat, H jat- 
tacca. 

AssAUT — tekred, tkaċċat is-siġar, 
jew 1-uciuħ tar-raba. 

ASSASSIN — assassin; dac li joktol 
għall għarrieda, icun mistoħbi, jew 
għassa kabel joktloc. 



AssASSiKATE— tnssnssna, toktol. 

ASSASSINATION — ktil. 

AssAULT — assalt, attacc ghall ghar- 
rieda, tghajjira; tassalta, taħtaf lill xi 
hadd biex issawtu; tattacca bil cliem; 
the fort xvas tahen hy assault; il fortizza 
ittiehdet bl-assalt, b'attacc ghall 
gharrieda. 

AssAULTER— wiehed li jassalta. 

AssAY — esami, prova fil metnlli, 
biex jaraw cheinm fidda jew deheb 
icun liemm. 

AssAYER — esaminatur, conslu tad- 
deheb,dac li icollu hsieb fiz-zecca(fejn 
jistampaw il fliis) biex jara jecc il fliis 
fihomx it-tahlit sewwa tal metalli, 
deheb, fidda ecc. 

AssAYiNG — prova, esami tal me- 
talH ecc. 

AssAY-MASTER— mghallem biex jara 
jivverifica jecc id-deheb u il fidda 
icunux puri, safjin. 

AssAQAi 1 J*^"za, alabarda tal Caflfri, 
j- maghmula minn injam 

ASSEQAI J jj jigmu assagay. 

AssEMBLAQE— gemgha, ġabra. 

AssEMBLE— tiġbor, tiġma. 

AssEMBLiNQ— gemgha flimchien. 

AssEMBLY — gemgħa ta nies fpost 
f'cunsill, f*korti ecc. it-tieni tahbita 
bit-tambur biex jinġabru is-suldati. 

AssEMBLY-ROOM— camra fejn,jinġa- 
bru in-nies, I-actar iżda ghas-sfin. 

AssENTATiON — ammissioui; meta 
tammetti, taccetta. 

AssENT— trid, tapprova, taccetta, 
accordiu; Royal assenty approvazioni 
tar-He biex igħaddu xi ligijet li icu- 
nu saru fil parlament jew fill cunsill. 

AssENTiENT — dac li jaccetta, li irid, 
jew li jàpprova. 

AssENTiNGLY— b'mod li juri assbnt 
(ara). 

AssERT — tgħid, tiddichiara fis-sħiħ; 
tiddefendi bil għamil u bil cliem. 

AssERTiON — ghajdut, dichiarazioni, 
afiermazioni. 

AssERTiVE— positiv, żgur. 

AssER'mR--dac li igħid. 

AssERTORY — H jafftirma. 

AssESs' — tintaxxa; iġġaghal li tit- 
ħallas somma fuk xi ħaġa ; tistma 
ħaga, bini għat-taxxt^t 



Digitized by 



Google 



ASS 



- 35 - 



ASS 



AssESSABLE -li jista icun intaxxat. 

AssESSMBNT — l-intaxxar,taxxa; tara, 
tistma haġai biiii eoc. għat-taxxa. 

AssESSOR— assessur; wiehed li jis- 
tma haġa ghat-taxxa; assistent^ dao 
li igħin 1-imhaIIef fil korti; assistent 
legali. 

AsSETS — oggetti, effetti^ hwejjeġ, 
proprietà li ihalii wiehed fit-testment 
biex bihom jithallsu id-djun, legati 
ecc. 



ASSEVER 
ASSEVERATE 



tibka tghid, issostni 
dejjem, l-istess haġa; 
isehh fl-istess cliem. 

AssEVERATiON — affermazioni sol- 
lenni. 

Ass-HEAD — stupidu, wieħed li 
ghandu ras ta hmar, mhux intelli- 
genti. 

AssiBiLATE— taghmel hossbhal me- 
ta tippronmizia il littra "S" fil chelma 
sassla. 

AssiDENT — li jaccompanja, li jigi 
ma... assident signSj sinjali li actarx 
jiġu ma marda. 

AssiDUiTY — assiduità, diligenza, 
applicazioni, hidma continua, li ma 
taktax. 

AssiDUOUS— costantijli ma jonkosx, 
shih, li icompli fl-applicazioni, fl-istu- 
diu, xoġħol ecc. 

AssiENTO— cuntratt li dari chienet 
taghmel Spanja ma potenzi ohra biex 
idahhlu, jew igibu 1-irsiera suwed 
fl-artijet spanjoh tal America t*isfel. 

AssiGN — tati, iggib, icciedi, tistabi- 
lixxi; iet me knoto tchen you are to 
assign tlie time and place for onr ineet- 
ing; gharrafni meta tcun sejjer tista- 
bilixxi il hin u il post ghal-Iakgha 
taghna; wht/ dont you assign a reason ? 
ghaliex ma iggibx, ma tatix raġuni ? 
he is to assion this cheque^ hua sejjer 
iciedi dau ic-cheque. 

AssiQNABLE — trasfcribbli; li tista 
iccediħ, jew tatiħ. 

AssiGNAT — avvis publicu; nota, or- 
dinanza, mahruġa mill Gvern, tar- 
rivoluzioni ta Franza. 

AssiGNATioN — assenjazioni, patt, 
ftehima ghall lakgha fejn u xħiii wie- 
hcd jiltaka(l-actar ghan-namrati). 



AssiQNEE— dac li lilu tctghmel asse- 
njazioni. 

AssiGNMENT — assenjazioni, cessio- 
ni, proprietà; mgbax mghoddi minn 
idejn ghall oħra; il haġa jew pro- 
prietà mghoddija. 

AssiQNOR— dac li ighaddi, jittrasfe- 
rixxi mghax ecc. 

AssiMiLABLE— li jista icun imxeb- 
baħ; mdakkas ma has;a ohra. 

AssiMiLATE— ixxebbaħ, iggib bhal 
haiia ohra, tibdel 1-icheI f sustanzi 
ghall gisem. 

AssiMiLATlON— assimilażioni, tibdil; 
il process li bih 1-annimali u is-siġar 
jiehdu gewwa fihom 1-ichel u ibiddluh 
fghajxien, fsustanza f gisimhom. 

AssiMiLATiVE— li ghanduil kawwa, 
li jista ibiddel f-xebħ ecc. 

AssiMiLAToRY— ara Assimilativb. 

AssisT— tghin. 

AssiSTANCE— għajnuna. 

AssiSTANT— assistent, wiehed li jati 
ghajnuna, li ighin. 

AssiSTLESS— minn għajr għajnuna. 

AssizB Us-siBa, korti, sessioni, bli 

AssiZBs/imhalfln u ġurati, ġuri; 
ordinanza biex tirregula (tara Immiex 
mexjin sewwa) il chejl, il pis u il prezz 
ta xi hwejjeġ tal ichel ecc. il pis, il 
chejl jew il prezz stess: tintaxxa, tir- 
regula, tiflissa; assize of bread, tariffa 
tal hobs, he was tried at the assizes ; 
chien ghadda ġuri (mil korti ta Is-sisa). 

AssizBMBNT — spezzion; verifica tal 
pisijet u il chejl. 

AssizER (of weights) — spettur tal 
pis u il chejl, catapan. 

AssizoR— ġurat (fl-Iscozia). 
AssociABLB — socievoli; li jista jis- 
sieħeb. 

AssociATB— tissieheb, taghmel hbieb, 
tghakkad fil hbeberija, fcumpannija, 
taghmel shab, f ufficiu cumpannija ecc. 
sieħeb. 

AssociATBsiiip— il ghakda, li stat ta 
min icun shab (sieheb). 

AssooiATioN— società, ghakda, xirca. 
AssocuTiONAL—ta società. 
AssociATivB— li ghandu il qualità, li 
jista icun f società (shab). 



Digitized by 



Google 



ASS 



- 36 - 



AS'J? 



AssoiLziB — (fil ligi Scozzisa) taħfer, 
tehles; ma tatix castig, multa, piena. 

AssoNANT— li jixbeh, jew li ghandu 
l-istess lehen bhal haġa ohra. 

AssoNANGE — assonanza ; xebh ta 
lehen iehor; rima, takbil (fil poesija) 
hażin. 

AssoRT— taghżel; tirranġa ghall loc 
jew post; tiftihem; tcun takbel fhaġa : 
Uieve are ahout £0 men employed in ilie 
l^oat Office to aasort the letters and 
papera, hemm dwar 20 ruh impiegati 
il Posta biex jaghżlu I-ittri u il gaz- 
zetti (ghal fejn icollhom imorru). 

AssoRTiMENT— għażla, assortiment. 

AssuAaE— tnakkas, ittaffi. 

AssuAaBMBNT— nukkas. 

AssuAaER— dac li itaffi, inakkas. 

AssuAsrvE— li itaffi, li inakkas. 

AssuEFACTioN— drawwa. 

AssuETUDE— drawwa, usu. 

AssuMB — tassumi, tiehu fuk spal- 
lejc; taghmilha ta prusuntus; turi dac 
li m'inthix. I shant assume t/ie rea- 
ponaihility; Jena ma niehux irrespon- 
sabiltà; you amme too mnch; inti jidir- 
lec li taf wisk. 

AssuMER — wiehed li hu prusuntus, 
arroganti. 

AssuMiNO— arroganti, presuntus. 

AssuMPSiT— promessa, weghda, cun- 
tratt, patt bil cliem. 

AssuMPTioN—assunzioni, dac li wie- 
hed jippretendi, jehu (fuk spallejh) 
I-izgħar proposizioni ta sillogismu ; 
tlugh is-sema. The feast of the As- 
sumption ofour Blessed Vir(fin; il festa 
ta Santa Maria. 

AssuMPTiVB— li jista jittiehed ecc. 

AssuRABLE — li jista icun sgurat. 

AssuRANOE — sicurtà. 

AssuR E — tassicu ra. 

AssuRBD — sgurat ; he himself has 
assured me, hua stess sgurani. 

AssuRBDLY— certament, sgurament. 

AssuRBR— dac li jisgura, li jaghmel 
tajjeb. 

AssuROBNT— li jitla tond, mghawweġ 
(siġra, xitla ecc.) 

AssYRiAN — assiriu, mill-Assiria. 
AsTATio — minn għajr ma jekaf il fuk 
lejn il pol (fil magnetismu). 



AsTBTSM — asteismu ; ironia fina, 
rkieka; ħabta li icollu wieħed jidħac, 
jew igħaddi iżżmien, bil gliakal bla 
ma iħalli min jinduna, lil xi ħadd. 

AsTRR— pianta bil fiuri bħal stilla. 

AbteRia— żaffir, ħa^ira preziusa illi 
meta taksama niin-nofs tidher bħal 
għamla ta stilla b'sitt friegħi. 

AsTERTAS — ħuta (stilla). 

AsTKRiATBD — bil fWegħi bħal stilla. 

Abtkrisk— stillazgħirai*) li jusiiwha 
fil chitba ^fil cotba) biex turi li til faċ- 
ċata (isfel) hemm xi annotazioni, xi 
tifsir fuk dac li tcun ta..va; ġabra 
ġħankud ta cwiecheb. 

AsTERN — lejn il poppa; lurn. 

AsTEROiD — asteroide; waħda mil 
pianeti, cwiecheb, żgħar bejn I-orbiti 
(il mogħdijet) ta Marte u Jupiter. 

AsTBRoiDAL— li għandu għamla ta 
chewcba. 

AsTiiENic — deboli, minn għajr 
saħħa. 

AsTHBNOLooY — astenologia ; studiu, 
tagħlim fuk il marJijet li jitnisslu mid- 
debolezza. 

AsTHMA— ażma. 

AsTHMATic — ażmaticu ; wieħed li 
ibati brażma. 

AsTi.< — miexi; għaddej, mċaklak. 

ASTOMATOUS ) . ♦- • »- 11 

AsTOMOus Im'nngliaj'ħalk 

AsTONisn — tistgħageb, tibka scan- 
tat; dont be astonished; la tisgħagibx; 
7 shant be a bit astonished, xojn ma 
nistgħageb. 

AsTONisHiNO-tal għageb, li igħag- 
geb. 

AsTONiSHMENT— ghageb; /ira« struck 
with astonishment bkajt mistgħageb ; 
he was jilled tvith astoni^^hment baka 
mgħaggeb, mibluh. 

AsTouND— timla bil għageb ; tgħag- 
geb, tibka scantat. 

AsTOUNDBD — mgħaggeb; mibluh bil 
għageb: 

AsTRADDLB — riecheb b'sakajk mi- 
ftuha, bhal meta tircheb fuk id-daliar 
taz-ziemel ecc. 

Astr;i:a— Astrea, Erigone, Alla falz 
tal giustizia (fli studja tal mitologia); 
speci ta kroll għamla ta stilla* 



Digitized by 



Google 



AStH 



-81 - 



A'J! 



AsTRAOÀL— disinn bħal circhett im- 
kabbes il barra fit-tarf ta fuk jew 
Visfel ta colonna; dac il ħanec li icun 
hemm mad-dawra tal fomm ta xi ca- 
nun. 

ÀsTRAOALus— dic il għaksa, għadma 
li tghakkad mal kasba tas-siek. 

AsTRAL— tal chwiecheb, talistilli; 
Astml lamp; lampa li tixgħel taħt il 
ħgieġ biex titfa id-dawl coUu fuk 
mejda ecc. 

AsTRAY— mitluf;mux fit-triek sewwa, 
barra mit-triek, you are going astray; 
inti miexi ħazin; whu do you lead him 
a^^ray ?għaliez kieghed tmixxih ħażin. 

AsTRicT — tagħfas, tistringi. 

AsTRiGTioN — għafsa, stringiment, 
siccar. 

AsTRiDB — b-sakajo miftuħa bħal 
meta tircheb ziemel. / saw him stand- 
ing astride upon tfie wall^ rajtu kiegħed 
riecheb b'sakaih miftuħa, (l'waħda 
Thawn uToħra 1-hinn) fuk il ħajt. 

AsTRiNOBNT — striugenti li jagħfas 
li jissieca, li jorbot; medicina li iż- 
żomm il fetħn, (xoljimeiit ta msareu). 

AsTRiTBJgebla bħal stilla — ara 

Astroit/ Asteria. 

AsTROORAPHY — Rstrografia ; studiu, 
descrizioni, discors fuk il chwiecheb. 

AsTROLABE— astrolabiu, strument li 
bihjieħdu, ichejlu, isibu ilgħolitax- 
xerax, chwiecheb ecc. fuk il baħar. 

AsTROLooBR — Astrologu ; wieħed 
mħarreġ fl-astrologia. 

ASTROLOOIC l X 1 t 1 > 

AsTROLOoizB— tagħmilha ta astro- 
logu. 

AsTROLOOY — Astrolo^ia, xienza,stu- 
diu li bih jissoponu illi icuuu jafu, 
jagharfu, x'għad isir, x'jiġri billi 
jarawu joaservaw li stilli, (ilchwie- 
cbeb). Chif inhuma keghdin, u chif 
jimxu ecc. 

AsxROMBTEOROLooY— Astrometeoro- 
logia; studiu biex iħabbru it-temp 
perraezz tal kamar ii '1 chwiecheb. 
(Ara Mbtborolooy). 

AsTROMBTBa — Astromctru ; stru- 
meat biex tara chemm jiddu il chwie- 



tal astronomia. 



cheb, waħda actar jew iżjed miU 
oħra. 

AsTRONOMBR — Astronomu ; wieħed 
li jaf jistudia l-astronomia. 

ASTRONOMIO I 
ASTRONOMICAL ) 

AsTRONOMY— Astronomia; ix-xienza 
li tittratta fuk ix-xemx, il kamar, il 
chwiecheb u cull ma jidher fwiċċ 
is-sema, u il mixi, il cobor, għamla 
tagħhom. 

AsTROsoopB — Astroscopiu ; stru- 
ment (antic) tal astronomia magħmul 
minn żewġ coni ( lembutijet ) illi 
fukhom cħienu maħżużin il costella- 
zionijet. 

AsTROTHBOLOOY — teolo^iR ( ibbasa- 
ta ) mwakkfa fuk li studiu tax-xemx, 
kamar ecc... 

AsTRUT — mimli bih in-nifsu; minfuħ, 
cburi; Astrut wit/i pride^ mimli bis- 
suppervia. 

AsTUTB — ħażin, li jilħaklu, macacc. 

AsTUTBLY— bil ħażen, bil ħzunija. 

AsTUTBNBSS — ħażcn. 

AsuNDBR— f żewġ bcejjeċ; f-biċċtejn 
min-nofs, fi tnejn ; to cut asund^r 
taksam tnejn (f-bictejn); toputasunder 
tofrok. 

AsYLUM— post, loc, ricovei-u, ( fejn 
wieħed jirtira ) ; Lunatie Asylum ; il 
manicoraiu(taI imgienen)(?rp/ian Asy^ 
lum Orfanutrofiu, feju huma miżmuma 
1-iltiema. 

AsYMMETRY—nukkas ta simmctrija ; 
minn għair ma icunu ( ħwejieġ ) 
mkeghdin bil proporzioni bejnietbom. 

AsYMPTOTB — assintotu (fil geome- 
tria; linja li tersak dejjem lejn linja 
oħra curva(mgħawġa)iżda ittawwalha 
chemm ittawwalba ma tilħakha ( ma 
tmiss magħha ) katt. 

AsYNASTBTB — mhux mgħakkad ; 

ASYNASTBTB 8ENTBN0B, discors mhux 

mgħakkad, bħal : / came, I eaw, I 
conqueredj gejt, rajt, rbaħt. 

AsYNDBTON — discors, cliem li ma 
fihx rabta bejniethu, bħal: mort^ rajt, 
xtrajt ; went^ saw^ hougħt. 

At— fi, fill, lejn, lill għall ; at Rwne 
Buma(rBuma), at eix o'clock fis-sitta; 
at home, id-dar; at preeentj issa (f daa 



Digitized by 



Google 



A'i?A 



— 88 — 



ATM 



il biii ) at the most^ I-actar I-iżjed ; at 
least ghall-aukas; at loitt fl-aħħar (sa 
fl-aħħar) at peace fil paci; at an end^ 
fl-aħħar, fit-tarf; at your leisure meta 
tcun comodu, meta tcun tista; who is 
laughing at you '/ min kiegħed jidħac 
bic ? [ loillbe lauglied at^ jidħkcu bija; 
at eea^ fuk il baħar; at hand krib, vicin, 
ħdejn ; at all^ afluttu; not at all^ xejn 
afluttu ; at your requeat^ meta trid, 
meta titlob int; look at that ship, ħares 
lejn dac il bastiment; he shot at the 
Queeny spara ghar-Regina. 

Atabal — tambur tas-suwed. 

Ataghan — xabla torca; stallett twil 
li jusaw it-Toroc, tagħan. 

Ataman — cap tal Cosacchi (Russi). 

Ataxy — nukkas ta ordni, disordni, 
tġherfix, irregularità jew taklib fil 
gisem; għamla (xorta) ta marda. 

Ataxio— Atassia. (fil medicina) 

Ate — (it-temp passat tal verb to 
eat) chiel ; he ate two pears chiel żewġ 
ħawħiet. 

Atb— Alla falz (mara) tal ħsara. 

Atblenb — inperfett, bla għamla 
sewwa. 

Atblier— (bil Prancis) ħanut, loc, 
post, Btudiu ta pittur jew ta scultur. 

Atbllan ) tad-drammi ta Atella 

Atellans) (mictubin minn Atella). 

Athanasian— ta Atanasiu, iskof ta 
Lixandra, fir-raba seculu; Aihanasian 
Creed^ il Credu ta Atanasiu. 

ATHBiSM—ateismu, li ma temminx 
li jesisti Alla. 

Athbist— Ateu, wieħed li ma jem- 
minx bl-esistenza t'AIIa, li ma jem- 
minx li hemm Alla. 

Athbistio ) . I . . 

Atheizb— tagħmel ta ateu. 

\ateneu;tempiu f Ateni 
dedicat lill Athene^ fejn 
li sculan u 'I chittieba 
.tal poesia jiltakgħu 
'biex isemmgħu lill xul- 
xin u jiccorrieġu ix- 
xogħol (il chitba tagħ- 
hom. 

Athbnian — ta Atene; wieħed minn 
Atene, ateuis. 



A'thbnosum 



Athbnbum 



Atheoub — tal atei; ħażin. 

^™«^™Mħuta, bħall mulett. 
AthbrinbJ ' 

Athermanous — li iżomm jew li ma 
iħallix tgħaddi is-sħana minnbu. 

Athbroma— tumnr bħal żirma. 

Athirst— bil għaċċ; ansius, 

ATHLETB—atleta, wieħed li jiggie- 
led, li jissara biex juri saħtu; wieħed 
li għandu saħħa cbira u mħarreġ biex 
juri chemm jiflaħ. 

Athletio — tal atleta; (kawwi, 
fsaħtu). 

Athleticism — prattica, taħriġ fil 
wiri tas-saħħa. 

Athlbtism — saħħa fil musculi. 

Athwart — min-nofs, la genba, 
b'mod li isallab (igħaddi min-nofs) u 
iħawwad, igherfex jew jicconfondi. 

Atilt— arbulat, wiekaf minn ban- 
da waħda; f kagħda ta meta wieħed 
fragel) icun lest gej bil girja biex 
jinted bil lanza jew hl-alabarda; put 
tlie wine barrel aiilt; kiegħed il bittija 
tal imbit arbulata ( għalliha min- 
naħħa Twaħda). 

Atlantban— tal Atlas, jew li jixbaħ 
I-Atlas (ara Atlas). 

Atlantks — figuri ta rgiol magħ- 
mulin biex isorvu bħala colonni, jew. 
pilastri, biex iżommu xoroc eec. 

Atlantic— Atlanticu, isem ta wie- 
ħed mill oceani. 

Atlantidbs — (fl'astronomia) il ple- 
jadi. 

Atlas— atlas;ġabra ta mappi fi ctieb 
wieħed; xogħol magħmul biex juric 
il kagħda ta suggetti wara xulxin; 
drapp, bħal satin, li jinħadem fil 
pajisi tal Ivant; I-ewwel ħolka, jew 
għadma fis-sinsla tad-dahar(fil għonk) 
li iżżomm fukha ir-ras; ragel (Titan) 
favulus, li igħidu illi iżomm id-dinja 
fuk spallejh. 

Atmidometbr— ara Atmombter 

ATMOLoajCAL — tal atmologia. 

Atmology — atmologia; ix-xienza, li 
.studiu, fuk I-evaporazioni, jew it-tib- 
dil tal ilma fi fwar. 

Atmombtbr — strument biex tara 
chif u ohemm issir evaporazioni. 



Digitized by 



Google 



ATM 



-89 — 



ATT 



Athospherb — aria, dic li biha hija 
ffidawra id-dinja. 

Atmospherio |j^j ^t^osfera. 

ATMOSPIIBmGALJ 

Atoll— gżira magħmula mill kroll. 

Atom — farca, atopiu, biċċa li ma ti- 
stax tarġa tinkasam ; I-iżgħar biċċa : 
Jle cintaned the glass to atoms : farrac 
Cchisser) it tazza trab. 

Atomio— tal frac; rkik, żgħir ferm. 

Atomism— it-tagħlim tal atomi. 

Atomist — wieħed li jammeKi il 
fisolofia tàl atomi. 

Atomize — tagħmel atomi, tfarrac, 
tagħmel ħaġa trab. 

Atomization— il għamla, il kalba 
(^minn takleb) ta ilma fraxx. 

Atomolooy— ara Atomism. 

ATOMY--atomu; scheletru. 

Atonb — tpatti; he did thia to atone 
for hia eins; hua għamel dan biez 
ipatti għal dnubietu. 

Atonbmbnt — tpattija, ħlas biex 
tpatti. Do penance as an atonement, 
JOT yourfautts\ agħmel penitenza(biex 
tpatti) għall dnubietec. 

Atonio— minn għajr ton, snervat, 
bla nervi; medicina li ticcalma, ittaffi 
1-ugieħ. 

Atony — debulizza, reħja jew telka 
fil gisem. 

ATOP—fil kuċċata, fuk nett. 



Atrabiliarian 

Atrabiliar 

Atrabiliarious 

Atrabilious 

Atrambntaobous 

Atrambntal 

Atrambntous 



li ibati bil melan- 

conia, jew swied 

'il kalb; trist,ta kal- 

bu sewda. 

sewdieni ; bħal 

linca, culur tal 

linca. 



Atrambntarious— bħall linca; tajjeb 
biex issir il linca minnhu. 

Atrip— merfuh, mtalla dritt il fuk, 
bħal meta itellgħu ancra fid-dritt; 
jew jisaw (itellgħu) il klugħ fl'arblu 
ta fuk. 

Atrium— intrata, I-ewwel apparta- 
ment jew camra f-dar tar-Rumani; il 
wesgħa, il bitħa (ta kuddiem) f-dar 
Bumana. 

Atrooious — aħraz, kalil, ta kalb 
ħa/.ina fonn. 

Atrociously— bl-acbar ħruxija. 



velenu kalil li isir inill 
belladonna. 



ATB00I0D8NESS|^^„^jj^ mill ftkwa. 

Atrocity j •' 

Atrophy— consunzioni; meta wie- 
ħed jonkos, jintemm rkik rkik, 
għaliex ma icollux għajxien biż- 
żejjed. 

Atropina 

Atropinb 

Atropia 

Attaoh — twaħħal, iġġongi, torbot 
flimchien; tinħabb, iġġagħal min jin- 
gibed lejc; tarresta bniedem, tieħu 
ħwejjeg ta xi ħadd b'mandat. 

Attaohablb— li jista icun mwaħħal 
marbut, arrestat, jew makbud b'man- 
dat jew sequestru. 

Attaoh^ — wieħed impiegat f-am- 
baxxata; wioħod min-uies impiegati 
mal ambaxxatur. 

Attachmbnt— attaccament; mħab- 
ba; arrest, sequestru. 

Attack— att^cc; assalt; Hie eoldiere 
will attack the fort by niaht; is-suldati 
jattaccaw ( jaħbtu għall) fortizza bil- 
lejl. 

Attackbr— min jattacca, jew jas- 
salta. 

Attackable— li jista icun attaccat, 
assaltat. 

Attacottic — tal Attacotti, razza ta 
nies, Bretoni antichi, alleati ta li 
Scoti (scoċċisi). 



Attaoas 
Attaobn 



xorta ta faġan li jinsab 
fl'artijet ta nofs inhar 
(t'isfel) tal Europa. 
Attain — tieħu, tasal biex tieħu, 
tacquista, takla, issib. / dont know 
how he iit to attain to liappiness^md^ nafx 
chif irid isib (jasal nl) felicità. To 
attain to honours you have to work hardy 
biex tasal biex tieħu 1-unur trid 'taħ- 
dem sħiħ. 

Attainablb—H jista icun acquistat; 
li tista tasal fiħ, ecc. 

Attaindbr— taċċa, (tebgħa) accusa, 
disunur, convinzioni ta delitt; mewt 
civili, jew kirda mis-società; to r^- 
verse an attainder^ tueħħi, tħassar, 
I-accusa minn fuk bjiiedem, tarġa 
tatih lura I-unur li icun tilcf ; to work 
an attainder; tippriva bniedem (b'sen 



Digitized by 



Google 



ATT 



- 40 - 



ATT 



tenza) mid-drittijet oivili; tipprivah 

mid-drittijety toktlu oivilment. 

' Attainmbnt — acquist; il ħaġa li 

taoquista, takla, jew icolloo; talent, 

intelligenza; heUaman of much at- 

tainment; hua ragel ta bosta intelli- 

genza. 

Attaint — tebgħa (fl-unur), taċċa, 
acousa ; ferita frigel ta żiemel ; tin- 
taċċa, tuoza, ittabba I-unur; ticoor- 
rompi, tixtri bniedem favur tiegħeo; 
to attaint a man of high treason. Tuoża 
bniedem fuk delitt contra ir-Be; tfiey 
tried toattaint the juryi riedu, ittantaw 
li jiicoorrompu (jixtru favur tagħbom) 
lill ġurati. 

Attaintbd— aocusat, oorrott (mixtri 
biex tagħmel favur. 
ArTAiNTMBNT) it-tobgħa, aoousa, 
Attainturb J taċċa li wieħed ioollu. 
Attar — rieħa tfuħ imnissla mill 
fiuri. 
Attar op rosbs— ara otto. 
Attbmper — tittempra, ittaffi, trat- 
tab, tħallat flimchien xi ħwejjeġ bil 
kies chif imiss— ara Tempbr. 

Attbmpbratb — ittemprat (bit-tem- 
pra) mdakkas, proporaionat; adattat. 
Attbmpt— tipprova, tittanta, tispe- 
rimenta, tisforza, tagħmel attaco, tati 
is-salt (tipprova) li twakka taħt idejo 
lill xi ħadd; prova, sforz, speriment, 
ihere were aeveral attempta at t/ie Sul- 
tane li/e ; chien hemm bosta atten- 
tati (taw ohemm il salt) biex joktlu 
is-SuItan. 

Attemptablb — li tista tittanta, tip- 
prova tagħmel speriment għalih. 

Attbmpter — min jipprova, jisperi- 
menta. 

Attbnd— tiooumpanja, twassal, is- 
servi lill xi ħadd; tcun presenti (tmur 
f post) tagħmel attenzioni jew titten- 
di. Why does he not attend regularlt/ 
(at «cAoo/);għaliex ma jigix (ma iounx 
presenti) regulari ( risoola ). Good 
many officers went to attend tlie Prince. 
Bosta ufliciali marru jiccumpaniaw 
(marru mal)Princep. Who is attendlng 
thispatient? Min kiegħed jarah (jeħu 
cura ta) dan il marid ? The beat thing 
for you to do XB to attend better to your 
^rk; 1-aħjar ħaġa li tagħm«l ħija li 



tokgħod attent aotar għax-xogħol 
tiegħec, (li tagħmel aħjar dac li għan- 
dec tagħmel). 
Attbndanob — attendenza; (chemm 

t'iġu nies eoo.) presenza (chemm.ioun 
lemm nies); servizz, seguitu, aocom- 
panjament. What ie t/ie average attend- 
ance of this school f Chemm jiġu tfal 
bejn wieħed u ieħor, (minn ġurnata 
għall oħra) fdin li sooltt? She is one 
of Uie Jjadies in attendance to the Queen; 
hija waħda minn dawcli għandha ma 
dwara ir-Regina (biex isserviha). 

ATTBNDANT-attendent; wieħed li 
iservi, li jacoompanja (imur jew icun 
ma dwar xi ħadd^. 

Attent— attent. 

Attbntion — attenzioni; pay atten- 
tion to what you say; ara x'inti tgħid, 
okgħod attent għal dao li tgħid. 

Attbntivb— att^nt, b'għajnejc mif- 
tuħa, bil cont, jew bil cura. 

Attentivbly — bl-attenzioni, bil 
oura. 

Attentivbnbss — attonzioni, cura. 

Attenuant— attenuanti, li inakkas, 
li iħaffef; iħpll jew jagħmel actar 
ħaġa maħlula (mhux maghkuda). 

Attenuatb — tnakkas, tħaff'ef ; 
mnakkas. 

Attbnuating— li inakkas, iħafl*ef. 

Attbnuation — nukkas. 

Attbst — ticcertifioa; tagħmel certi- 
flcat, tcun xhud, tagħmel xieda, taf- 
ferma. 

Attbstation — oertificat, attestat, 
xieda. 

ATTBSTER)dac li jagħmel oertificat 

Attbstob J jew attestat; xhud. 

Attic— ta Attioa (il Greoia^ jew ta 
Ateni (il beltewlenijataghha) wieħed 
mill belt ta Attioa; (stil) pur, elegan- 
ti, sabiħ, olassicu; the attic story^ il 
pian ta fuk, il camra ta fuk nett (ir- 
rSf^ soflitt; attic dialect; id-dialett tal 
Isien Grieo. 

Atticisb } tmur (tagħmel) mal Isien 

Atticizb j ta Attioa. 

Attioism — atticismu, still particu- 
lari, idioma ta' Isien Qriek usat mill 
Atenisi; espressioni (ġabra ta cliem) 
concisa (fi ftit) u elegant 



Digitized by 



Google 



ATT 



- 41 - 



AUG 



Attirb— tlibbes, iżżejjeii bi Ibies; 
libsa, ornament; il friegħi tal krun 
tac-cerv. 

ATTlRlNa— Ibies; ornanient. 

Attirb— kagħda, zeħta, posizioni 
tal ġisem (jew ta xi statua) ; mġiba. 

Attorney — procuratur; ( legali ) 
Attornby General, procuratur ge- 
nerali (I-Avucat tal Curuna). 

Attornbyship — uflicciu, impieg 
jew carica ta procuratur. 

Attraot— tiġbed lejn; tħanar. 

Attractablb— li jiġbed, Uiħajjar. 
^ Attraot ABllilT Y — at trattiv a,gibda. 

Attraotingly— b'mod li jiġbed. 

Attraotion — gibda ; ħajra lejn 
ħaġa. 

Attraotivb — li jiġbed, sabiħ, H 
iħaijar. 

Attraotivenbss — gibda. 

Attrahbnt— attraenti, li jiġbdec. 

Attreotation — maniġġ oontinwu 
(meta timmani^ġa ħaġa b'idejc cull 
inument jew spiss^. 

Attributable— li tista tattribwih, 
attribwibbili. 

Attribute — tati, tattribwixxi ; / 
attribate t/iis to himael/; jena ngħid 
li dan hu għamlu. 

Attiubute — attribut, proprietà, 
qualità. 

Attribution — attribut, tifħira, rac- 
comandazioni. 

ATTRirB — moħfi, mecul bil ħaco 
(mà xulxin) misjur, ruħu fi snienu. 

Attrition— ħacc (ma xulxin). 

Attune — ticcorda (strument). 

Atypio — minn għajr I-ebda tip, spe- 
ciali. 

Aubaine— wirt lijibka^ħallcuruna 
(għall gvem) ta xi ħadd h imut barra 
mil pajjis, u ma icollux niesu li jirtuh. 

Aubin — pass ta ziemel bejn in-nofs 
trott u il galopp. 

AUBURN— ismar, scur; lewn il ka- 
stan. 

AUOTION — rcant. This w to be sold 
hy auetion; dan sejjer jinbiegħ fi rcant, 
sejiin jircantawh. 

AUOTIONEER— rcantatur. 
. AUDAOIOUS — ardit, li jissogra, bil 
curaġġ. 



AUDAOITY— ardir, curaġġ cbir. 

AUDIBLB— li jinstama; in an' audible 
voice, bleħen li jinstama. 

AUDIBLY— bleħen għali (li jinsta- 
ma). 

AUDlBNOB-is-smi^ħ; udienza; in- 
nies li icun bemm jisimgħu priedca, 
discora ecc. The Pope oave me an 
audience. II Papa tani udienza (daħ- 
ħalni biex nista nchellmu ). Tlie 
preaclur had a selected audience at his ser^ 
mon; il pi*edicatur chellu nies magħ- 
żula (nies li jafu u jistgħu jifhmu) 
jisimgħuh ; AUDIBNOB Chamber, il 
camra (is-sala) tal udienza; is-sala tal 
ambaxxatur. 

AUDIOMETBR — strument biex tip- 
prova is-smigħ (tissamma). 

AUDIOPHONE— strument li bih iġġa- 
għal lil min hu trux jisma. 

AUDIT — esami, revisioni ta cont. 

AUDIT-HOUSE — sacristla ( ta cati- 
dral). 

Audit-Offioe— ufficciu tal Auditur. 

AUDITION— -is-sens tas-smigħ. 

AuDiTOR— auditur, dac lijesamina 
il contijet. 

AUDITORY — min jisma, uditorju, u- 
dienza; tas-smigh; il post fejn wieħed 
jokgħod biex jisma, The auditory ner* 
ves; in-nervi (nervatura) tas-smigħ; 
tJie jtidge called tlie toitneas up to his 
auditory to hear him better, L-imħallef 
ġagħal lix-xhud jitla (fuk il banc) 
hdejh biex jisimgħu tajjeb (sewwa). 

AUDlTRESS — audi trici(auditur mara) 

AUF — ibleh, belhieni, wiehed li 

għandu ftit u xejn moħħu ħafif (ara 

Au FAIT — (bil Francis, tinkara ofi) ; 
wieħed informat tajjeb, li jaf il fatt 
tiegħu; bravu, għaref. 

AUGEAN — mimli shiħ bil ħmieġ, 
maħmug sħiħ; scabrus, difficultus; 
Hie augean stables; chienu li stalel tal 
bhejjem ta Augia fejn chien iżomm 
daks 3000 ^hendus u li għall 30 sena 
ma ħammlilhom katt, u li mbagħad 
Ercole biex inaddafhom ġagħal li 
idawwru I-ilma collu tax-xmara A Ifeo 
għal ġo fihom. 

AUGER — trapan, berrina cbira. 

6 



Digitized by 



Google 



AtJG 



-. 42 — 



AU8 



AuGET — tnbu, oanal mimli bil por- 
vli, furnella, biex itajru il blat fil bar- 
rieri, jew meta icunu jaktghu (ihafiru) 
«i foàs. 

AaaHT— xi ħaġa; for aught 1 knowy 
sa'fojn naf jen; milli nista nara (naf) 
jen. 

. Auoment' — iżżid, tcabbar^ toattar. 
• AuQMENTABLE— li jista jiżdied, jic- 
ber, jew joctor. 

AuQMENTATiON— żieda, cotra. 
' AuQMENTATiVE-rli jista iżid, jew 
jiżdied. 

; AUQMENTER— dac H iżid, icabbar, 
'jew icattar. 

AUQUR — habbrir (dac li ihabbar). 

AUQURATION — taħbira, (auguriu). 

AuQURlAL— ta taħbir. 

AuQURSHiP— ufficiu, loc, ta taħbir 

AUQURY — taħbira, auguriu. 

AUQUST — Awissu (it-8 xahar tae- 
sena) msemmi għall Imperatur Bo- 
jnan Augustu. 

AUQUST — cbir ferm, maestus, li 
.igib biża jew kima cbira. 

AuQUSTAN — ta Augusto, tlic Augu' 
'Stan age ; is-seculu (iż-żmien) t^ Au- 
gustu ; msemmi ghall letteratura li 
għaddiet il kuddiem fib. 

AUQUSTINS )agostiniani;patrijet 

AUGUSTINIANS) ta Santu Wistin. 

AuK — xorta ta tajr tal ilma. 

AuLio— tal korti reali. The Aulic 
Couneilf I-ogħla korti (ta dari) tal 
Jmperatur tal Germània.. 

AUNOEL-WEIQHT — xorta ta miżien 
antic. 

AUNT — zija; Aunt &!%, logħba, 
meta igaraw bil lasti tal injam għal 
xi figura (^ragel tat-tiben ecc.) biex 
itajrulu il pipa minn halku. 

AuRA— żiffa rkika; fwar, nifs niix- 
ħut il barra. 

AuRAL — taż-żiffii, tal aria; li għan- 
du x'jaksam mal widnein. 

AuRATE — (fil chimica) debeb mħal- 
Jlat; taħlita tal acidu aui*eu (tad-deheb) 
m^ ħaġ'oħra actar baxxa. 

AuRBAT [tad-deheb;ndurat (maħ- 

AuREATBj sul bid-deheb). i 



AuRBLiA— il fosdka ta insett. 

AuREOLA — circu ; dawra, bir-raggi, 
raggiera. 

AuRio— li għandu x'jaksam, li gej 
mid-deheb. 

AuRicLE — il widna ċchejcna, orec- 
chietta. 

AuRioLBD— bil widnejn. 

AuRicuLAR— tal widna, tas-smigħ;f 
li jingħad, li tafduh fil widnejn ; bħal 
krar. .^^ 

AuRiouLATB Ui għandu għamla ta 

• AurioulatbdJ widna. 

• AuRiFBROUs— li fih jew lijati id- , 
deheb. 

AuRiPORM— għamla ta widna. 

AuRiOBROus— li għandu culuv id- 
deheb. 

AuRiORAPHY — chitba bid-deheb,' 
(maħlul). 
'AuRisqALP— strument biex tnaddaf 
il widnejn. 

AuRiST— -wieħed li jifhem fil wid- 
nejn (fil mard tal widnejn). 

AuRiTBD - li għandu it-tebkat bħal. 
widnejn. • 

AuRocKS— ghendiis salva^ġ. 

AuRORA — it-tbexbix, iż-żerniek^ 
I-ewwel dawl ta fil għodu. 

Aurora'-borealis — aurora boreali ; 
dawl sabiħ kawwi lijidher fl-artijel; 
tan-naħħa tal pol ta.fuk. AurorOi 
jiuMtralis; I-istess dawl li jidher in- 
naħħa tal pol t'isfel. 

AupORAL — tal AURORA. 

AyRous — tad-deheb. 
- AqRULBNT -culur id-deheb. 

ÀuRUM-deheb. . ^j 

AusouLTATOR— wieħed li wara li 
jispiċċa mill istudi u jieħu il lawria 
icun jist^nna xi post, xi impieg. 
. AuscuLTATiON— is-sengħa li tissam- 
ma; il mod li bih tgħa^af il mardijet; 
specialment tas-sider, billi tissamma 
it-taħbit ta ġol caxxa (tas-sider). 

AusPiOATE— tinaugura; turi kud- 
diem. » 

Auspioious— li għandu sinjal favo* 
revoli, ta auguriu tajjeb. 

AusPEX— wieħed li jeħu 1-auguriu 
(xewka tajba^. ^ 



Digitized by 



Google 



AUS 



^M -r- 



AUT 



AUSPIOB 
AUSPICBS 



' tħabbira, auguriu, pro- 
tezioui, favur; und^r the 
awspicen oflheBr{tish;iahi 
il protezioni tal Inglis. ; 
AusTBR — ir-rih nofs inhar. 
ÀusTBRB— aħrax, kalil, sever. 
AusTBRBLT — bil ħruxija, bil killa, 
severament. 

AuBTBRiTY — killo, severità, ħruxija, 
fiiocatura. 

. AusTiN — A^ostinian; Au^tin friar; 
patri Agostiuian (taSantu Wistin.) 
AusTRAL — ta (riħ) nofs inhar. 
AusTRALASTA— Australasia; I-isem li 

fħandhom dawc il ħafua gżejjer li 
egħdin . għan-naħħa tax-xlocc tal 
Asia. , 

- • AuBTRALàBiAM— mill-AUstralasia. 

AusTRALiA — Australia, 1-àcbar gżi- 
ra tal Aiistralasia. 

• AuBTRALiAN — wieħed mill-Australia. 
AusTROMANCY — tħabbir li isir mill 

osserva^ioni (taklib etc.) tar-riħ fuk 
il ġrajja li għad isiru. 

iautenticu, veru, va- 
lidu, li jiswa ; ap- 
provat. mill auto- 
rità. 

i AuTHBNTiCATB— tagħmel autenticu; 
tgħid, taccei-ta li ħoġa hija vera, ap- 
provata. 

' AutHBNTiCATiON — auteutica, ħaġa 
tnagħrufa mil-Iigi. 

AuTHBNTioiTY — autenticità. 
AuTHOR — Autur, wieħed li jaħlak 
jew jicteb xi haġa — min jicteb ctieb ; 
T/ie first Aut/wr^ Alla; Standard Au- 
tlu)r8y auturi classici, 1-aħjar chit- 
tieba. 

• AuTHORBSs— autrici, mara li tagh- 
mel, ticteb ctieb etc. 

AuTHORiTATiVB— li għaudu 1-auto- 
rità, is-sctgħa; autorevoli. 

AuTHORiTATiVBLY— b'maniera auto- 
revoli, (li turi cmand jew setgħa). 

AuTHORiTATiVBNBSs — aria, qualità 
autorevoli ; autorità, cmand fuk ħadd 
ieħor. 

AuTHORiTY — autorità, setgħa, sti- 
ma; established authoritiesy autorità 
maghrUfin (superiuri). 1 heanl tliis 
/rom ffood aut/ioi:iij/9 smajt dan miun 



AUTHBNTIC 
AUTHENTICAL 



banda tajba. Believe him, /le is an 
authoritv^ emmnu, dac autorità (ta 
min jokgħod għalli.igħid hu); T/iis 
notice is not printed with aai/ioriti/ dan 
Tavvis m'ux stampat bili permess 
(cunsens) tas-superiiiri. 

AuTHORiZATioN— autorizzazioni. 

AuTHORiZB— tati 1-autorità, is-set- 
għa, tautorizza. 

AuTHORSHiP — qualità, professipni 
ta autur. 

AuTOBiOGRAPHBR— wieħed li jicteb 
il ħajja tiegħu stess. 

AuTOBiooRAPHY-Tautobiografla, ħaj* 
ja ta wieħed mictuba minnu stess. ' 

AuTOOHTHON— wieħed mill-ewlenin 
(nies) ta pajjis — mnissel f dic 1-art 
stess fejn icim. 

AuTOCRACY — autocrazla ; set'gha^ 
cmand independenti ; cmand fidejn 
wieħed li ma jista għalih ħadd; gvern 
f idejn bniedem wahdu biss. 



AUTOCRAT * 
AUTOCRATOR 



AUTHOCRATIO 
AUTHOCRATICAL 
AVTOCRATRIX 
AUTOCRATRICB 



autocrate, re, princep 

assolut (li jiccmanda 

waħdu;titlu lighandu 

1-Imperatur tar-Russia 

^ autocraticu, asso- 

lut, li ^haridu 

il cmand collu 

fidejh. 

regina li għandha il 

cmand, is-setgħa 

collha f idejha;au- 

tocratrici. 

AuTOCRATSHip — 1-ufficiu, l-impicg 
ta autocrata. 

AuTo-DA-FE— (bli Spanjol tinkara 
o-to-da-fh) cerimouia solenni li chie- 
nu jagnmlu fil korti ta 1-Inghisizion 
ta Spnnja^ kabel ma jatu il mewt lili 
xi eretcu; is-sentenza li jakraw lill 
ħati ; is-sessioni (iż-żmien) tal kort.i 
tal Inghisizion. 

AuTOGBNous — mnissel niiunu in- 
nifsu, wiehed li inissel lilu in-nifsu. 

AuTOORAPH— il cbitba, il firma ta 
dac li icun; Are you sure t/iat t/iis is not 
your autoffraph ? sgur int, li diri m'hix 
chitba (m'ux carattru) tiegħec ? , 



AUTOORAPHAL 
ÀUTOORAPHIO 
AurOGRAPIIICAL 



autograficu — tal 
chitba (tal fir;na) 
"ta dac li icu?i. » . 



Digitized by 



Google 



A01? 



-44- 



AVfi 



AuToaBAPHY— autoffrafia; il niano- 
scritt originali ; il cmtba li wiehed 
icun ħareg minn idejħ. 

AuTOMATA— il plural ta Automaton 
(ara). 

AuTOMATH — wieħed li ighallem lilu 
in-nifsu. 



AUTOMATIO 
AUTOMATIOAL 



AUTONOMIO 
ÀUTONOMOUS 



^ automaticu, li jaħ- 
dem wahdu (bhal li 
stoncu etc. tal anni- 
mali. 

AuTOMATON— figura, ħaġa li tiċċak- 
lak, li taħdem weħeda (b'xi macna, 
jew b'xi molol etc.) bħall arlogġ. 

AuTOMATOUS— automaticu ; h għan- 
du is-setgħa li jaħdem weħdu (b'mac- 
na etc.) 

AuTOMORPHio — bi xbija ta dac li 
icun stess, li jixbeb* dao li jaghmlu 
stess. 

AuTONOMASY— actarx Antonomasia, 
nom comun usat f loc nom propriu. 
Are you aoing to town f (to Valletta ?) 
sejjer il belt? (Valletta). 

AuTONOMiAN— tal autonomia. 

li ghandu il gvern 
■tieghu stess, iggver- 
nat minuu stess. 

AuTONOMY— autonomia; gvern re- 
sponsabbli ; gvern li icun f idejn in- 
nies tal pajjis stess. 

AuTOPHAOi— għasafar li jakbu jieclu 
weħedhom malTi jofsku. 

AuTOPsiOAL— ara Autoptical. 

ÀUTOPSiA — autopsia, sbar, aċċess 
osservazionipersonali ; li wiehed jara 
b'ghajnejh stess; IVie coi^se was sent 
to liospital for autopsv ; il cadavru 
bagħtuh li sptar għallautopsia (biex 
it-tobba jaraw biex miet). 

AuTOPTiOAL— li jidher bil ghajnein 
ta dac li icun stess. 

AuTUMN— il ħarifa, it-tielet staġun 
tas-sena /'mill 21 ta Settembru sal^l 
ta Dicembru). 

AuTUMNAL— tal ħarifa, ta żmien il 
ħarifa. 

AuxESis — figura (fir-Rettorica) li 
biha il haġa tcabbara sħih, wisk. 

AuxeTio— li icattar; li icabbar. 

AuxiLiABY— li jati il ghajnuna, li 
igħiii. 



AuxiLiARiBS — it-tioippi ta. pajjisi 
ohra, li imorru bhala ħbieb biex igħi- 
nu xi potenza f xi guerra ; ghajnu- 
niet. 

AuxoMRTBR — strument biex tara 
(tchejjel) il kawwa tal ghajnein. 

AvAiL— tiswa, tipprofitta, isservi; 
what avaiU it to you ? x'jiswielec ? / 
wish to avail mysei/ o/ this opportunity^ 
nixtiek nipprofitta ruħi minn din l-op- 
portunità. It avails not^ ghall xejn, 
xejn ma jiswa... xejn ma iservi. 

AvAiLABLB — li jiswa, utili. 

AvAiLABLY— b'mod li jiswa. 

ÀYALANCHB — valauga, biċċa silg 
(ilma magħkud) li tinkata mill mun- 
tanja, li tibka titgherbeb Tisfel bil 
haġar (blat) b'collox liicollha mghak- 
kad mabha. 

AvANT-couRBUR (bil Fraucis tinkara 
Avànt'curir) wiehed li imur kuddiem 
biex javża li gej xi hadd. 

AvAN-ouARD — ara Vanauard. 

AvARiOB— regħba, xeħna. 

AvARicious— rgħib, xhih. 

AvARioiousNESs— xeħħa, reghba. 

AvAST I— Żomm 1 biżżejjed 1 jekaf 1 
(jusawha in-nies tal baħar). 

AvauntI— (interiezioni) mur minn 
hawn I isa minn hawn I mur 1 

AvB— (Ave Maria) is-sliem. 

AvEL— Żbula taż-żara (tax-xgħir). 

AvE Maria— Ave Maria \is-Sliema 
u'l Kaddisa). 

AvBNÀCBus— tal ħafur. 

AvBNAOB— cens (ħlas) li dari chie- 
nu jatu (ihalsu) bil ħafur minn f loo 
il flus. 

ufiicial (impiegat) fli stalla 
tas-Sultan, li chellu il 
ħsieb tal ħuxlief (hafur) 
taż-żwiemel collha. 

(bil vendettà) 



AVBNBR 
AVENOR 



AvBNOB — titħallas 
tivvendica ruhec. 

AvBNOBANOB— ara Vengeance. 
AvBNOBMBNT— vendetta, castig. 

AvBNS — haxixa (ighidula) mbier- 
ca. 

AvBNTAiLB— ara ventail. 

AvENTiNB— posizioni, loc sigur — 
tal muntanja Aventina, waħda miah 
seba gboljet ta Buma. 



Digitized by 



Google 



AVM 



-4t- 



aWà 



AvBNTURB — disgrazzia (accident). 

ÀVBNUB — daħla, mogħdija, triek 
passaġġ bis-eiċar, triek wiesglia. 

AvBR— ticcertifica, tghid fis-sigur, 
tati b'cert. 

AvBRAOB~il media; tniDn wieħed 
għall ieħor, is-somma media ; on an 
averagej wieħed għall ieħor, minn 
wieħed għall jehor; ihe avefxige of 
ihe sum ofiy 6 and 7 is 6 ; \\ media ta 
2, 6 u 7 mghadudin ma zulxin bija 5. 

AvBRMENT— aflermazioni, certiticat. 

AvBRNiAN — tal għadira (lago) Aver- 
no fl-Italia, msemmi ghaJl intiena li 
hierġa dejjem mill ilma; u li għalhecc 
ranticbi cbienu igħidu illi minn 
bemm tibka diehel għall infern. 

AvBRPBNNY— ħlas (ta flus) li fl-an- 
tic cbien isir biex tingieb il carrozza 
tas-Sultan. 

AvERRUNOATB — tistradica, tkaċċat, ! 
tekred. 

AvBRRUNCATiON — kirda, tneħħija 
(minn post). 

AvBRRUNOATOR — rouca, strument 
bhal mkass biex Jiżbi'u is-siġar bib. 

AvBRSANT — li juri in-naħħa ta wara 
tal id (il maklub tal id). 

AvBRSE — cuntrariu, antipaticu. 

AvBRSBNEss — cuutrarietà, xewka 
cuutraria. 

AvBRSiON— mibgħeda, odiu, opposi- 
zioni, cuntrarietà ; I have an averaion 
to drink għandi mibgħeda (nobogħdu 
wisk) ix-xorb ; he took an ^aversion of 
me, sar jol>ghodni (dar contra tiegħi) 
bla tarf. 

AvERT— tbieghed, tnehhi, tiscansa, 
heaven avert it! Issema (Alla) jiscan- 
sana (ibiegħed minna dana). 

AvES— għasafar (il plural ta avie^ 
ghasfur). 

AviAN— tal ghasafar. 

AviARY — guva, kafas jew gaġġa 
cbira fejn jin^.ammu I-ghasafar. 

AviDinr— reghba, xehha,ħrara,xew- 
ka cbira. 

AviFORM - għamlu ta għasfur. 

AvocAT— avucat. 

AvocATivB — li isejjaħ. 

AvocATioK — (dari cbienet tfisser): 
tneħlii,tbieghed,tħnlli mill vocuzioni, 
(issa) is-sejħa jew il vocazioui stess. 



AvocBT— ara Avosbt. 

AvoiD — taħrab, tevita, titbiegħed 
minn; tannulla.(tingas8a) tneħħi għal 
cpllox. 

AvoiDABLB—li jista icun maħrub. 

AvoiDANCB— ħarba, tbegħida (minn 
tbiegħed). 

AvoiDLBSS — li ma tistax taħarbu, 
tbegħdu, jew tiscansa minnu. 

AvoiRDUPOis — (mill francisr, akra 
avuadupuà) pis iuglis (ta sittax 1-ukija 
cull lU)bra) li jusawb għall użin tal 
oggetti collba, laham, ħobs, faħam u 
il metalli oollba barra mid-debeb u 'I 
fidda. 

AvoBET lavosetta; ^ħasfur tajra 

AvosETTA /(tal ilma) h għandba sa- 
kajba għolia, u munkar twil u rkik 
mtallajew mgħawweg il fuk. 

AvoucH — ara Vouch. 

AvoucHABLB— li jista icun afiermat, 
miżmum. 

AvoucHER— wieħed li jafierma, li 
jagħmel tajjeb bil cbelma tiegħu; 
prova. 

Avow — tistkarr, tiddicbiara, tam- 
metti, tgħid ċar u tond. 

AvowARLB— li jista icun magħruf, 
jew dicbiarat. 

AvowAL Vdicbiarazioni; tistkaiT li 

AvowANCBJ tcun għamilt xi ħaġa. 

AvowBD— dicbiarat, mistkarr. 

AvowBDLY— bid-diber; kuddiem cul- 
ħadd, dicbiarat, mistkarr fil pubblicu. 

AvowEB— ara Advoweb. 

AvowRY— I-att (il għamil) ta dac li 
meta jieħu sebmu trlill ħwejjeg li icun 
issequestra, jistkarr (jiddicbiara), li 
ha is-sebem li imissu. 

AvuLSiON — tiċrita ; ħatfa bis*salt, 
kasma tiċrita min-nofs. 

AvuNCULAR — per mezz ta ziju. 

AwAiT — tistenna, isservi, iddur b'xi 
ħadd. 

AwAKB.— tistembaħ. 

AwAKBN — mistembaħ ( participiu 
passat tal verb Awake). 

AwAKBNER — dac H ikajjem minn 
ngħas (meta wieħed icun rieked). 

AwAKENiNO— ilkawmien (mir-rkad). 

AwAiTiNO— niekes, m'bux beram, 



Digitized by 



Google 



aWà 



— ;46 — 



AYfi 



AwAHD — tati (lill Vninn jistħokklu) 
premiii eco. ; tati b'sentenza; tura 
minn hakku; sentenza, ħakk. 

AwARDB : — dac U iati b'sentenza) 
lill minn ħakku— mħallef. 
- AwARB — mwidded, mgħarraf, infur- 
mat, attent jew inducrat;./ am not 
àware of tfiis. Jena roa nafx (ma cont 
mgħarraf b'dan); as/ar as 1 am aware 
«a fejn naf jen. Be aware\ okgħod 
atteut^ indocra; tlie policemen caugfU 
'the tJiief before he was aware^ il pulizU 
kabdet il ħalliel għall għarrieda. 

• 'AwÀY — barra, fil bogtrod, assenti 
(mhux hemm, fil post); go auHzy ! get 
kiway\ mur minn hawn;'</<tf boy was 
sent away^ it-tifel bagħtuh il barra; 
my falher is away from Malta; missieni 
mhui Malta (siefer); the poor soldier 
made atvay with himself; J-imseichen 
suldat katel ruħii b' idejh ( spieċa, 
miet); John^ work away ! arn)a Ġann. 
aħdem, isal * 

• AwB — biża, tregħid, kima cbira, (ve^ 
nerazioni); the chief awes his ,people 
'inio obedtehce^ il cap ixomm in-nies 
tiegħu fil biża u I-ubbidienza. , 

,' AwBARY^ghajjen. 

AwBATHBR — faċċata tar-riħ, għai*- 
jriħ* • 

.AwBAND— trażżina (miun trażżan). 

AwooMMANDiNG — taħchem bil biża 
.(billi tbażża). . 

r AwiiiaH — pendenti mdendel (I-an- 
cra ta bastiment). 
V AwBSTRUCK— mibluħ, mimli, milkut 

ji AwpoL-mimli bil biża, maestp^ 

stupend, tremisnd, tal cmand, li jistT 

ħokklu kima. . ' 

' AwpuLLY— trem^ndanient, stupeur 

dament, maestusament. 
' AWHiLE->-għaI. ftit taż-imien; toait 

Ġ while stenna ftit; f met hvn atohile 

ago; Itkajt miegl)u ftit ilp. 

. AWHiT— l-aukas x^Jnj not awhit; 
M'-ankas xejn, I-ankas om1)i'à bi.ss. 

AwKWARD r^gpff, bla ġrazzia. 
'' AwL-xifa. , .' ' 

^ AwLBss— li ma ikankalx (li ma jiġ^ 
• l>idx)kima.' •• • 



. AwNiNa-rtinda tal incirata jew tal 
luna, ghax-xemx jew ghax-xita, tinda 
ta galleria. 

:' • AwNLBss -niinn għajr żbul. 

AwNY ) li beda italla iz-żbula; biż- 

ÀwNBDJ żbula. 

AwoKB— mkajjem (^passat tal verb 
to awake. 

. AwoRK— li kieghed jahdem, tax-xo- 
għol. 

• AwRY — m^hawweġ, mibrum in- 
naħba il wabda; werċ. 

AxAL — taj fus. 

AxB 1 "^®'^'**^'*^' PiCK AXB bakkun, 
' j-BATTLB AXB manuara, stru- 

-^^ Jment li jiggwerraw bih. J 

AxB-HBLVB-il mancu, il makbad 
tàl mannara. 

AxESTONB--ħa;!ra jebsa hadranija li 
minnha jagħmlu.li ninanar. 

AxiPBROus - biz-zokk biss, (bla we- 
rak xejn) bħal fakkiħ. 

AxiPORM ^ għamla ta fus. 

AxiL I il ħofra ta taħt I-apt (taħt 

AxiLLÀ J id-driġħ); ir-rocna, id-daħla 
li issir fejn il fergha toħroġ miz-zokk, 
jew tal werka mill fergħa. 

AxioM-— assioma, suntenza, massi- 
ma; (verità ċara, |i tidher fiċ-ċar. 

AXIOMATIC 1 4 ' • 

Axn-lima, (vera, li tesisti jew le) 
li isservi bħal fus li fnkha iddur xi 
ħaġa; thi'eart/t*9 aais, il linia (il fus) li 
fiikba iddur id-dinja. 

AxLB 1^^® (***' injam iew tal 
ħadid ecc. ) 1i iddur 
'AxLBTRBBJ fukurota. 

AxLBD— bil fus. „1 

AxuNGB— xaħam għar-roti. 

Ay-Ayb — iva, tassew, anzi actar 
minn hecc. 

j,v,Ayah — serva, camiiera ludiana 
(mill India). . 

. Ayb - de jjem;,għall dejjem. 

Aybs— dawc li fil cunsill jivyotiaw 
favur ta xi mozioni; dawc li jivvotaw 
favorevolment, li igħidu iva. 

Ayk-ayb — aliimal daks fenec tal 
liepru li jinsab bil-lejl fil gżira ta Ma- 
.dagasoar, imserpmi becc millr.għajta 
tieġħn eiJ eil ^ ^ • • • 



Digitized by 



Google 



AYB 



-47 - 



BAC: 



- Ayrt— arà Eyrib, •" 

• AzALBA — azalea, piauta, xitla hi 
fiuri ta ghamla ta kampiena u ifuħu 
fei'm. . . 

^ AzAROiiB — torta ta xewc; auzalori, 
^ AziMUTH— aziraut; aro tal orizzont 
li jittraver^a.Cjofrok niin-nofs) il lue- 
ridian (ta xi mchien); Azimuth Gom« 
PASs; strument biex isibu il .cpbor, il 
^isa ta xi oorp celesti. 

AziMUTHAii - tal azimut. 

Azoio— minn għajr sinjal 1 1« ħajja 
(erganica.^ 

AzoTB — azotu (g^s) fjew nitroge-, 
nu ) heco imsejjaħ • għaliex jekred 
('ineħħi il ħajja^ tal annimali. 

AzoTic — tal azotu jew niagħmul 
mill azotu. 

AzoTiZB^timla bl-azotu ('tneħħi il 
ħajja). 

AzuRB — caħlani,lewn wiċċis-sema. 
'^ AzuRBD— ta culur caħlàni. • 

AzuRB-sTONB — laspislazuli, ħaġra 
preziusa. 

AzuRiTB— malachita caħlanija, ^ħa- 
ġra preziusa), 

AzY008~muscuIi,vini, għadam ect. 
li icunu weħedhom, mhux par jew 
tncjn tnejn. 

AzYMOus -ażżmu bla ħmira ; mhux 
mitlugħ. 

II— it-tieni littra, u 1-ewweI con- 
sonanti ta quasi l-alfabetti collha 
tàd-dinja. 

Bj meta tcun ma A tfisser Baccil- 
licr, ghalhecc BA hija Baccillier tal 
arti, u mjBta tcun ma C tfisser kabel ; 
BC, kabel Cristu. 

L-InKlisi igħidu : not to know a B 
from a oulCs foot (ma tagħrafx B minn 
siek ta ghendus, jigifieri tciin inju- 
rant għall aħħar. 

B^ chienet usata mill Lhud u 'I 
Qrie^hi floc in-numru 2; il Għarab 
biss issa għadhom jusawha floc in- 
numru 2; ir-Rumani jusaw il littra B 
floc bOO u meta icolla sinjal jew gibda 
fuka B tfisserSOOO. 

Baal — Alla falz magħruf mil Ca-^ 
naaniti u*l Fenici, iccunsidrat l-istess 
bħax-xemx* 



Babbljb "^' t^ħid 'oliem mbux. .6ar, 
toorigħod jew tobrom il cliem, titchel- 
lam fieraħ; titchellem -Mrisk^ tgħid }3U 
cliem li icuu fdat lilec^ (fiigriet). 

Babb— tarbia. ' " ' J 

• BABBL-coufusioni ta discors, għa- 

jat, frattarija, għagħa. . . jTj 

Babish— ta tarbia, ta tfal zgħar« 

Baboon -:- xadin ta . razza Gbirà^; 
b'dembu kasir, wiċċu twil u nj.eb 
kawwija. , .:; 

. Baby— tarbia. ' 

Babyħood — iż-żmiea .taċ-cocou. 

Baby-housb— id-dar tal pupi. : , ^ 

Bao— xorta ta lanċa, n astella biex 
jaħdmu il birra* 



Baocara 
Bacoarat 

Bacchanalia 
Baochanals 



logħbà Francisa tal cairti, 

ignidulhaucoll />(>,chell-: 

ma taljana li tfisser nati^* 

festi bis-socor li chie- 

nu jagħmlu I-antichi' 

biei: jatu gieħ Jill; 

j^aocu, Àlla falz. \ 

Bacohant— sacerdot ta Baccu. 

Bacchantb - SHcerdotessata Baccu,^ 
jew dao li icompli fil festi ta Baccu. 
- BAOCHic-fis-sacra mitluf, mormi. .• 

BAOHfeLOR — ragel mhux miżżew^ 
we^, għażeb; wiehed student, li icuu 
ta 1-ewweI grad f xi faooltà fl-Uni* 
versità. 

Bachblorship -^ji stai tal għażeb. ; 

Back— dahar, wara, lura, mill ġdid 
ilo; tgħin, timbotta, timrma wara xj 
carta cambiali; a hack blow; dakka ta 
ħarta bil maklub (bid-dahar tal ic)) ; 
t/ie back doof) il bieb ta wara ; / tihall 
he back :jfgon \ à9\ wakt narġa njgi 
(nigi lura) ; go W*j arġa. lura; A<f 
drew the ioldiera back; ; ġabar lura, 
rtira is-suldati; come back; arġa ejjÀ 
(ejja lura); a/ew weeks back; ftit gim-: 
għat ilu. 

Backward ll»ra(lejn wara) stupi- 

^ }• du, wieħed h jibkà 

Baokwards J lura, artab. 

Backbite — tkassas fuk xi ħadd, 
tgħid. tgheroghem fuk xi ħadd ininn 
warajh — fejn ma icunx jipta jisim- 
għec. 

Backbitbr — wieħed li għandu Isier 
nu ħażin, jinfama, igħid coHtra xt 
ħadd. . 



Digitized by 



Google 



BAC 



— 48 — 



BAL 



Baokbonb — is-sinsla tadnlahar. 

Baokobound— il fond ta xi quadru, 
li spaziu wara il figura ta xi pittura* 

Baokrent — chera) ħlas ta chera 
b'lura. 

• Baokbidb — dic in-nahħa tal bnie- 
dem li għandu Tisfel minn dahru. 

Baokslide — tibde), tiċħad ir-reli- 
gion — tiġġarraf fid-dnubiet. ' 

Baoon — laħam grass ta'lmajjal im- 
mellaħ u mnixxef ; io save one's ba- 
eon ; issalva il kaleb u*I ġobna, issalva 
gildec jew rasec. 

Bad— ħażin.' 

Bad, bade— ordna, ġagħal ; il pas- 
sat tal verb to hid tordna, iġġagħal. 

Badgb — sinjal biex wieħed jaghraf 
ħaġa minn oħra, riġment minn ieħor; 
timmarca, tagħmel sinjal. 

Badobr — annimal daks kattua li 
jaħżen il kamħ, jew li jisrak biex jecol, 
taħt 1-art fejn igħammar fix-xitwa; 
iddejjak u tiBsicca jew bil cliem jew bil 
għamil. 
. Badinage— ċajta, hlieka. 

Badly— malament, .ħażin wisk, \oe 
want rain badly ; għandna bżonn ix- 
xita-sħiħ, wisk, bil bosta ; he ia badly 
o/f ; hua disgraziat wisk (sventurat) 
fin-negoziu, fl-affariet. 

BAFFLB'tisfratta, tgherfex, tħas- 
sar, iggib fix-xejn, 

Bao— xcora, cai*pet bag^ saccu-di- 
notti ; hi9 wife packed off bag and bag^ 
gage^ martu kabdet ħwejjiġha u mar- 
ret għal collox. 

BAGoiNO — drapp tax-xchejjer. 

Bagpipb— iż-żakk, cirimella (stru- 
ment tad-dakk). 

Bagatblle — bagatell, logħha li issir 
b'disa bocci u sticca (bastun, lasta) 
f uk mejda bit-tokob għal tal apposta ; 
bagatella, ħaġa żgħira. 

Baggage— bagalji, cxiexet u ħwej- 
jeġ oħra li jieħdu jew icollhom is-BuI- 
dati, jew min isiefer. 

Bail — garanti, sicurtà, garanzia ; 
who ia your bail f min hu il garanti tie- 
għec (min jagħmillec tajjeb,min jidħol 
għalic responsabbli), tneħħi, tiggotta 
1-iIma minn dgħajsa ; dic il biċċa 
njam, jew lasta li icun hemm fuk it- 
tUet lasti tal-Iogħob tal cricket. 



Bailagb-- dwana, ħlas li dari chie- 
nu iħalsu lill belt ta Londra ta xi og- 
getti li chienu jimbagħtu minn hemm. 

Bailbond— patt, ħlas li jati il pri- 
giunier, jew min jaghmillu tajjeb biex 
joħroġ meta issir il garanzia. 

Bailbb— dac li icollu, jatuh I-og- 
getti, biex jeħu ħsiebhom, jafdawhom- 
lu f idejh. 



Bailer 
Bailor 



dac li jati li jafda lil ħadd 
ieħor oggetti biex jieħu 
ħsiebhom. 



BAiLBR—dac li jiggotta, ineħħi I-il- 
ma minn xi dgħajsa jew bastiment. 

Bailey— wesgħa bejn il ħitan ta 
fortezza. 



Bailib 
Bailiff 



ufficial municipali (tal mu- 
nicipiu)ta li Scozia; wieħed 
li jibgħat il warrant ta ar- 
rest; ufficial tal giustizia. 

Baili.wick— is-setgħa tal bailiffXBLVB). 

Bailpibcb — ic-certificat li jati il 
iHiiliff* (ara). 

Bairn - tarb\a, tifel, zgħir jew tifla 
zgħira. 

Bait— lisca; tillisca; trejjak. 

Baiting ' liscar; xi ħaġa li tieħu 
Cx'tiecol je\» x'tixrob) meta tcun fil 
via«iġ, miexi ecc, iżda actarx għaż- 
żwiemel. 

BAizE—drapp tas-suf ordinariu,baj- 
jetta. 

Bakb— issajjar, tnixxef bin-nar jew 
bis-sħana. 

Bakb-housb— forn, il pogt fejn is- 
sajjar, jew tnixxef ecc. 

Bakbmbats— laħam msajjarfil forn. 

Bakbr— furnar; forn zgħir. 

Bakbr-foot— siek mgħawġa. 

Bakbr-leggbd — wieħed li għandu 
riġleih mgħawgin mir-rcbutejh ; ri- 
gleih ħnejja. 

Bakbry — is-sengħa tal furnar ; il 
fran. 

Balance — miżien; ti^.eh. 

Balanob-knife — sicchina li tpoggi 
fuk il mancu biex ix-xafra ma tmissx 
mad-dvalja. 

Balancb-sħbbt —carta li turi miġ- 
burinfukha coUha flimchien jl con- 
tijet. 

BALANCB-winsEL— bilancier. 



Digitized by 



Google 



BAL 



- 49 — 



BAL 



BALAMoiKo-equilibriu, tweżin. 

BALOONY-»gallaria. 

Bald— fartas.kargħi, mnażża, mhux 
mżejjen. 

Baldaohin — baldacchin. 

Baldbrdasħ — hafna oliem minn 
għajr sens, tlablib. 

Baldħbad ^ ragel, bniedem fartaSi 
kargħi. 

Baldpate — il kargħa, ras fartasa. 

Baldpatrd — kargħi, fartas. 

Baldrio— cinturin (faxxa) ta fuk li 
spalla, mżejjen sabiħ. 

Balb — balla ħwejje^; timballa; tig- 
gotta, tneħħi lilma minn dgħajsa jew 
bastiment; flagell, castig, kirda,nicbet. 

Balebn— baliena (ħuta). 

Balbario— tal baleari (tal gżejjer Ma- 
jorca u Minorca). 

Balefirb— sinjal ta xi disgrazzia, 
ta xi ħsara. 

Balbful— li igib ħsara, dwejjak jew 
swied il kalb. 

Baliko paper— carta għas-sarr. 



Ballister 
Ballista 

Balistio 
Ballistio 



' strumenty arc, macna 
biċċa għodda biex iwad- 
dbu biha il vleġeġ, ħa- 
, ġar ecc. 
strument biex ichejlu 
chemm itajjar, iwassal 
canun. 

Balk— ix-xifer li ihalli il moħriet 
bejn radda u oħra, travu ; ma iżżomx 
11 chelma, tidħac b'dac li icun, tonksu. 
Balkbr -dac is-dajjed li jokgħod fuk 
il kuċċata tal arblu tad-dgħajsa biex 
igħasses u jara il gliba tal ħut (actarx 
I-aringhi). 

Balkt — li jista iżomm, jekaf fdak- 
ka. 

Ball — balla,ballun; tgherbeb^ tagħ- 
mel bħal ballun, jew bħal balla; ballu» 
sfin. 

Ballad— ballata, raccont bil poesia 
ta xi ġrajja ta pajjis jew xi ġrajja tal 
biża jew curaġġ, li għall-ewwel chiena 
icantawh, (ignannuh) fuk I'arpa. 

Balladbr— dac li jicteb jew icanta 
il ballata. 



Ballast— saborra, dac il material, 

Eis, tokol li jaghmlu f kiħ il bastiment 
iex jista isiefer u jimmaniġġa ruħa 
fuk il baħar. 

BALLASTAOB—dwana, ħlas biex wie- 
ħed jista jeħu is-saborra. 

Ball oartridob — scartoċċ bil balla. 

Ball-oook — vit ta I-ilma b' balla 
biex inakkas jew iżid il mogħdija ta 
I-ilma minn gew fiħ. 

Ballbt— ballett, żifna»żfin bid-dakk. 

Ballino-oun— strnment^biċċa għod- 
da biex biha ibellgħu xi medicina I-iz- 
żwiemel meta icunu morda. 

Balloon- -ballun, li jitla fi-aria bin- 
nies; tazza tonda li jusaw fil chimica 
biex jillampicaw. 

Balloonist— dac li jaghmel jew jitla 
fil ballun. 

BALLOT—boċċa, fażola, balla ecc. U 
jusaw biex jatu il voti (fil boxxlu); in- 
numru tal voti li jintgħataw; tagħżel» 
taħtar bil boxxlu, bil voti. 

Ballot box — boxxln; caxxa mgħot- 
tija, b'tokba waħda biex iddsAħal idec, 
u minn gewwa b'żewġ taksimiet, jew 
actar, biex titfa il vot sigriet fejn trid. 

BALL-RooM—sala tal ballu. 

Balm — balzmu; dac li ifejjak, iser- 
raħ jew inakkas xi ugiħ; taħji; ticcal- 
ma, trattab. 

Balm cricket— il werżik tal egħ- 
lieki. 

Balhy— bħal balzmu; ifuħ, li jaħji. 

Balneum— banju (fil chimica). 

BALorADE — kabża ta żiemel ; meta 
żiemel jakbez ( fit-tiġrija ) meta jip- 
pinna. 

Bai«8a — ċattra ; dgħajsa ħafifa li 
jusaw fil Peru (America). 

Balsam — balzmu ; bħall gomma 
(tfuħ) li toħroġ miz-zocc ta xi siġar. 

Balsamio ) tal balzmu,tal fwieħa a 

Balsamioalj il qualità tal balzmu. 

Balsamiferous—H jagħmel» li jati 
il balzmu. 

Balsaminb — pianta (is-sensitiva). 

Baltimore BiRD'għasfur American 
daks ġojjin, rasu sewda u gismu (ir- 
rix) lewn id-deheh (ċar^. 

7 



Digitized by 



Google 



BAC 



— 48 — 



BAL 



Baokbonb — is-sinsla tadnlahar. 

Backobound— il fond ta xi quadru, 
li spazia wara il figura ta xi pittura. 

Bàokrent — chera, ħlas ta chera 
b'lura. 

• Baoksidb— dic in-nahħa tal bnie- 
dem li għandu l'isfel minn dahru. 

Baokslide — tibde), tiċħad ir-reli- 
gion — tiġġarraf fid-dnubiet. ' 

Baoon — laħam grass ta'lmajjal im- 
mellaħ u mnixxef ; io mve one'a ba- 
con ; issalva il kaleb u'I ġobna» issalva 
gildec jew rasec. 

Bad— ħażin.' 

Bad, bade — ordna, ġagħal ; il pas- 
sat tal verb to bid tordna/iġtogħal. 

Badob — sinjal biex wieħed jaghraf 
ħaġa minn oħra, riġment minn ieħor; 
timmarca, tagħmel sinjal. 

Badgbr — annimal daks kattus li 
jaħżen il kamħ, jew li jisrak biex jecol, 
taħt 1-art fejn igħammar fix-xitwa; 
iddejjak u tissicca jew bil cliem jew bil 
għamil. 
. Badinagb— ċajta, ħlieka. 

Badly— malament, ħażin wisk, we 
want rain badly ; għandna bżonn ix- 
xita sħiħ, wisk, bil bosta ; he is badly 
ojf ; hua disgraziat wisk (sventurat) 
fin-negoziu, fl^affariet. 

BAFFLB'tisfratta, tgherfex, tħas- 
sar, iggib fix-xejn, 

BAa— xcora, cai^pet bag^ saccu-di- 
notti ; hia wife packed off bag and bag^ 
gagcj martu kabdet ħwejjiġha u mar- 
ret għal collox. 

BAOoiNa-drapp tax-xchejjer. 

Baopipb— iż-żakk, cirimella (stru- 
ment tad-dakk). 

BAaATBLLE — bagatell, logħha li issir 
b'disa bocci u sticca (bastun, lasta) 
fuk mejda bit-tokob għal tal apposta ; 
bagatella, ħaġa żgħira. 

BAaaAaE---bagalji, cxiexet u ħwej- 
jeġ oħra li jieħdu jew icollhom is-sul- 
dati, jew min isiefer. 

Bail — garanti, sicurtà, garanzia ; 
who is your bail f min hu il garanti tie- 
għec (min jagħmillec tajjeb,min jidħol 
għalic responsabbli), tneħħi, tiggotta 
1-iIma minn dgħajsa ; dic il biċċa 
njam, jew lasta li icun hemm fuk it- 
tUet lasti tal-Iogħob tal cricket. 



Bailaob — dwana, ħlas li dari chie- 
nu iħalsu lill belt ta Londra ta xi og- 
getti li chienu jimbagħtu minn hemm. 

Bailbond— patt, ħlas li jati il pri- 
giunier, jew min jaghmillu tajjeb biex 
joħroġ meta issir il garanzia. 

BAiLEB-dac li icollu, jatuh I-og- 
getti, biex jeħu ħsiebhom, jafdawhom- 
lu f idejh. 



Bailer 
Bailor 



Bailiff 



dac li jati li jafda lil ħadd 
ieħor oggetti biex jieħu 
ħsiebhom. 
Bailer— dac li jiggotta, ineħħi I-il- 
ma minn xi dgħajsa jew bastiment. 

Bailey— wesgħa bejn il ħitan ta 
fortezza. 

Bailib ] *^®^^*^' municipali (tal mu- 
nicipiu)ta li Scozia; wieħed 
lijibgħat Wwarrant ta ar- 
rest; ufficial tal giustizia. 

Baili.wick— is-setgħa tal bailiffihXd). 

Bailpibcb — ic-certificat li jati il 
bailiff* (ara). 

BviRN-tarbia, tifel, zgħir jew tifla 
zgħira. 

BAiT—lisca; tillisca; trejjak. 

BAiTiNa - liscar; xi ħaġa li tieħu 
("x'tiecol je\» x'tixrob) meta tcun fil 
via«iġ, miexi ecc., iżda actarx għaż- 
żwiemel. 

BAizE—drapp tas-suf ordinarfu,baj- 
jetta. 

Bakb— issajjar, tnixxef bin-nar jew 
bis-sħana. 

Bakb-housb— forn, il pogt fejn is- 
sajjar, jew tnixxef ecc. 

BAKBMBATs—Iaħam msajjarfil forn. 

Bakbr— furnar; forn zgħir. 

Bakbr-foot— siek mgħaw^a. 

BAKBR-LEoaBD — wicħed li għandu 
riġleih mgħawgin mir-rcbutejh ; ri- 
gleih ħnejja. 

Bakbry — is-sengha tal furnar ; il 
fran. 

Balance — miżien; tiżeri. 

Balanoeknife — sicchina li tpoggi 
fuk il mancu biex ix-xafra ma tmissx 
mad-dvalja. 

Balancb-sħbbt — carta li turi miġ- 
burinfukha collha flimchien il con- 
tijet. 

BALANCB-wifEEL— bilancier. 



Digitized by 



Google 



BAL 



- 49 — 



BAL 



Balamoiko -equilibriuy tweżin. 

BALOONY-»gallaria. 

Bald— fartas.kargħi, mnażża, mhnx 
mżejjen. 

Baldaohin — baldacchin. 

Baldbrdasħ — hafna cliem minn 
għajr sens, tlablib. 

Baldhbad — ragel, bniedem fartasi 
kargħi. 

Baldpate— il kargħa, ras fartasa. 

Baldpatrd — kargħi, fartas. 

Baldrio— cinturin (faxxa) ta fuk li 
spalla, mżejjen sabiħ. 

Balb — balla ħwejjeġ; timballa; tig- 
gotta, tneħħi 1-ilma minn dgħajsa jew 
bastiment; flagell, castig, kirda,nicbet. 

Balbbn— baliena (ħuta). 

Balbario— tal baleari (talgżejjerMa- 
jorca u Minorca). 

Balefirb— sinjal ta xi disgrazziai 
ta xi ħsara. 

Balbful— li igib hsara, dwejjak jew 
Bwied il kalb. 

Baling paper— carta għas-sarr. 

' strument, arc, macna 

biċċa għodda biex iwad- 

dbu biha il vleġeġ, ha- 

, ġar ecc. 

strument biex ichejlu 

-chemm itajjar, iwassal 

, canun. 

Balk— ix-xifer li ihalli il moħriet 
bejn radda u oħra, travu ; ma iżżomx 
il chelma, tidħac b'dac li icun, tonksu. 

Balkbr -dac is-ciaj.jed li jokgħod fuk 
11 kuċċata tal arblu tad-dgħajsa biex 
igħasses u jara il ġliba tal ħut (actarx 
1-aringhi). 

Balkt — li jista iżomm, jekaf fdak- 
ka. 

Ball — balla,ballun; tgherbeb, tagħ- 
mel bħal ballun, jew bħal balla; ballui 
sfin. 

Ballad — ballata, raccont bil poesia 
ta xi ġrajja ta pajjis jew xi ġrajja tal 
biża jew curagġ, li għall-ewwel chienu 
icantawh, (ignannuh) fuk l'arpa. 

Balladbr— dac li jicteb jew icanta 
il ballata. 



Ballistbr 
Ballibta 

Baltstio 
Ballistio 



Ballast— saborra, dao il material, 
pis, tokol li jaghmlu f kiħ il bastiment 
biex jista isiefer u jimmaniġġa ruħa 
fuk il baħar. 

BALLASTAOB—dwana, ħlas biex wie- 
ħed jista jehu is-saborra. 

Ball oartridob — scartodċ bil balla. 

Ball-oook — vit ta 1-iIma b' balla 
biex inakkas jew iżid il mogħdija ta 
1-iIma minn gew fiħ. 

Ballbt— ballett, żifna,^.fin bid-dakk. 

BALLiNo-auN— strumentybiċca għod- 
da biex biha ibellgħu xi medicina 1-iz- 
żwiemel meta icunu morda. 

Balloon* -ballun, li jitla fi-aria bin- 
nies; tazza tonda li jusaw fil chimica 
biex jillampicaw. 

BALLooNisT—dac li jaghmel jew jitla 
fil ballun. 

BALLOT^boċċa, fażola, balla ecc. li 
jusaw biex jatu il voti (fil boxxlu); in- 
numru tal voti li jintgħataw; taghżel» 
taħtar bil boxxlu, bil voti. 

Ballot box — boxxlu; caxxa mgħot- 
tija, b*tokba waħda biex iddaħħal idec, 
u minn gewwa b'żewġ taksimiet, jew 
actar, biex titfa il vot sigriet fejn trid. 

Ball-room— sala tal ballu. 

Balm — balzmu; dac li ifejjak, iser- 
raħ jew inakkas xi ugiħ; tahji; ticcal- 
ma, trattab. 

Balm crioket — il werżik tal egħ- 
lieki. 

Balmy— bħal balzmu; ifuħ, li jaħji. 

Balnbum— banju (fil chimica). 

Balotadb — kabża ta żiemel ; meta 
żiemel jakbez ( fit-tiġrija ) meta jip- 
pinna. 

BaiiSa — ċattra ; dgħajsa ħafifa li 
jusaw fil Peru (America). 

Balbam — balzmu ; bħall gomma 
(tfuħ) li toħroġ miz-zocc ta xi siġar. 

Balsamio ) tal balzmu,tal fwieħa a 

Balsamioalj il qualità tal balzmu. 

Balsamiferous— li jagħmel, li jati 
il balzmu. 

Balsaminb — pianta (is-sensitiva). 

Baltimore bird— għasfur American 
daks ġojjin, rasu sewda u gismu (ir- 
rix) lewn id-deheh (ċar^. 

7 



Digitized by 



Google 



BAL 



— 60 - 



BAN 



Bàlustbr — balavostra. 
Balustbrbd — bil balavoBtri. 

Balustradb — ringhiela balavostri; 
balavustrata. 
Bam — takrieka. 

Bambino— (bit-Taljan) Bambin, Ge- 
8U tarbija fil fsieki. 

Bamboo— bambu, kasab tal banibu 
li jicbru fi-Indji tal Lvant, u pajjisi 
oħra sħan. 

Bamboozlb— tkarrak, tgħallat, tin- 
ganna. 

Ban— tnedija, bandu, procIama.ssA- 
ta, scomunica, interdizioni, multa 
(ħlas ta fias); tisħet ; musulina rkieka 
li issir mill ħjut tas-siġra tal Banana. 

Banana — banana, siġra ta. werak 
cbar, li tati frott (egħnieked) tajjeb 
wisk għall ichel u sustanzius, ticber 
fil pajjisi sħan. 

Banal — baxx (post) vili, vulgari. 

Banco — (bit-Taljan) banc (I-actar 
tal Imħalfin). 

Band— rabta, biċċa, faxxa tarbit; 
katgħa, ġabra, cinturin ta rota ta 
macna ; salt nies fiimchien ; a band of 
Tobbersy cumpanija ħallelin; banda (nies 
tad-dakk) a military or regimental band, 
banda tai*-Biġment. 

BANDAGB—faxxa, rbit bil faxex għall 
xi ferita jew csur ; mspensory bandage^ 
Bospensoriu, rbit jew giem għal dawc 
li icunu bżawi ; head^-bandage^ turbant, 
faxxa marbuta mar-ras (mal ġbin). 

Bandbox— caxxa (ħafifa) tal cpiepel. 

BANDBAU,pIuraI Bandbaux (bil Fran- 
ois bandà) faxxa tar-ras, għamàd. 

Bandblbt— faxxa» strixxa, guarniċa 
żgħira. 

Bandbrolb— bandarola (bandalora), 
bandiera tawwalija bħall fiamma. 

Bandicoot — ġurdien, far cbir tal 
India li jusawh għall ichel. 

Bandit )ħalliel, assassin, kattiel, 

Banditts j bri ganti. 

Bandlb — chejl Irlandis ta żewġ 
piedi. 

Bandblbt — faxxa, guarniċa. 

Bandog — chelb cbir li jinżamm mar- 
bot (b*catina)i bulldog. 



Bandolbbr — ic-cinturin tal ixcu- 
betta (biex wieħed iżomma imdendla 
fuk spaltu) ; dawc il boros żgħar tal 
gild jew injam, mimlijin bil porvli 
(jew scrateċ iccargati) li icollhom il 
caċċaturi jew is-suldati biex jisparaw. 

Bandolinb — pumata, mantichilja 
bil gomma biex iżżomm ix-xagħar tar- 
ras lixx u fil kagħda li trid. 

Bandorb — xorta ta liuto antic. 

Bandrol — bandiera żghira jew 
fiamma. 

BANDSMAN—dakkak, ragel li idokk 
fil banda. 

BANDY—bastun, għuda, lasta mil- 
wija fit-tarf biex tati biha fil-logħob 
tal ballun ; titfa Thawn u l'hinn. 

Bandy-lbqobd — b*riġlejh mgħawġa 
(ħnejja). 

Banb— veleriu, causa fatali, causa 
tal mewt ; kirda, rvina marda fin- 
ngħaġ; ratt's banb— arsenicu. 

Banbbbrry — pianta, ħaxixa vele- 
nusa. 

Banbful — tal kirda, terribli, ta 
ħsara cbira, tal mewt. 

Banbpully— b'mod li jekred, li jok- 
tol, li igib il mewt, pesta etc. 

Banbfulnbss — għamil tal kirda— 
mewt, rvina, ħsara cbira tal biża etc. 

Banbwort — il belladonnB, pianta, 
(mhix dic tal ksari), velenu cbir). 

Bang — tisbita ; issabbat ; do not 
bang the door next time ; is-sabbatx il 
bieb darb'oħra. 

BANaLBS— ċriechet cbar (bħal ċap- 
petti) li jilbsu ma dirgħajhom (u ri^- 
lejhom) biex jiżżejnu xi nies tal India 
u tal Africa. 

Banglb-ears— widnejn twal *mden- 
dlin tal clieb jew żwiemel. 

BANGUB—narcoticu (medicina, xorb) 
li isaccar, magħmul mill kanneb. 

Banian — mereanti Indiani li jigger- 
rew minn pajjis għall ieħor, li ma je- 
clu katt r ebda laħam ; Eanian'day 
(għan-nies tal baħar), dic inhar meta 
ma jatuhomx, ma ilestulhomx, laħam 
għall icheL 

Banian ) xorta ta bajtar li isir 

Banian trbb/ fi-India (ta Ivant). 



Digitized by 



Google 



6aN 



-bi 



^kP 



Banish — tcbecci minn art, minn 
pajjis, tesilja. 

Banishbii— minn ichecci (minn art) 
minn jesilia. 

B ANisHM BNT — esiliu . 

BANiSTER-il ħadid jew injam (bħall 
balavostri) li ican hemm mat-taraġ — 
rpar ta taraġ. 

Banjo — banġu, strument tad-dakk 
(bħal chitarra) b'sitt cordi. 

Bank — xtajta ta xmara, għolia, 
scoll; banc (fejn jinżammu il flus) The 
bank of England^ il banc tal Inghil- 
terra; ilie savhujs bank^ il banc (il mon- 
ti) ; ile kept the bankfor halfan hour ; 
għamel banc (żamm il banc) ta nofs 
siegħa (fill logħob tal carti). 

Bankablb— -U jistgħu jircfvuha fil 
banc, jew jiscontawha fil banc. 
Bank-bill— ara bank-note. 

Bank-book— Ctieb fejn rufRciali (in- 
nies impiegati) tal banc iniż^Ju (jim- 
marcaw) il flus li daħiu jew jittieħdu 
minn xi ħadd. 

Bank-crbdit — permess, sicurtà li 
jatu biex wieħed jiġbed (jeħu) xi flus 
mill banc. 

Banker— banchier. 

Bankinq — it-tràfcu, 1-affarijiet tal 
banc. 

Bank-note— Carta, nota, biljett tal 
banc (carta tal flus). 

Bankrupt — fallut, wieħed li ifalli, 
ma icollux biex iħallas il contijet (id- 
djun); John became a bankrupt^ Ganni 
falla (iddichiara falliment). 

Bankruptcy — falliment; court of 
bankrnjUy, korti tal falliment. 

Bank stook — sehem (ta flus) fil ca- 
pital ta banc. 

Banlibub (bil Francis bonljeu) art, 
territoriu barra mis-swar (ta belt) 
iżda fil limiti (legali) tal belt. 

Bann— ara Ban. 

Banner — bandiera, insinja, stan- 
dàrd. 



Banqubttb 
Banqubt 



Bannbrbd 
bandieri). 



collu bandieri (mimli 



l^ANNBRBT— grad ta Cavalier li jin- 
tgħata fuk il camp tal batta|[ja stess 
lill xi ħadd li icun wera xi ħila cbira 
(liil xi ħadd valorus) ; alfier. 

Banndrol— ara Bandrol. 

Bannook— ftira magħmula bit-tkiek 

tax-xgħir msajra fuk gradilja tal ħa- 

did (tak in-nar). 

BANNsUnedijet, li isiru fil cnisia 

Bans jkabel ma jiżżewweġ xi ħadd. 

Banqubt — banchett, festa, stedina 
(għall ichel) ; tistieden għall ichel. 

Banqubtbr— wieħed li jati il ban- 
chetti, li stedin etc. 

BANQUETiNG-HousB—dar (sala^ tal 
banchetti, tal ichel. 

\ mogħdija,passaġġ,ban- 

china, għolia wara 

ħajt (sur) minn fejn 

jisparaw dawc li icu- 

nu assediati. 

Bansheb — fatàt, ħares (li għan- 

dhom l-Irlandisi^, il ħares tad-dar, 

hecc msejjaħ mill Irlandisi. 

Bantam— tigieġa, ta razza zgħira 
hecc msejħa għaliex mnissla minn 
Dantam (fil gzira ta Gava). 

Bantbr— tiċċajta, tagħmel zuffiet- 
tata lill xi ħadd; zuffiettata, ċajta, 
ħlieka. 
Bantering— ċajt, zuffiet. 
Bantino-systbm — is-sistema, il għaj- 
xien (1-ichel), scond il metudu ta Dan" 
ting, biex wieħed ma irabbix xaħam, 
ma jisminx. 

Bantlinq— tarbija, tifel żgħir, tal 
fiskija, trajbu. 

Banyan — xorta ta bajtar li isir fl-In- 
dia. 

Baobad — siġra tal Africa, I-acbar 
s'issa magħrufa. 

BAPTi8M>-magħmudija. 

Baptismal— tal magħmudija. 

Baptist — dac li jamministra il 
magħmudija, minn igħammed. 

Baptistery — il fonti tal magħmu* 
dija. 

Baptizb— tgħammed. 



Digitized by 



Google 



BAL 



60- 



BAN 



Balustbr — balavostra. 
Bàlustbrbd— bil balavostri. 
Bàlustradb — ringhiela balavostri; 
balavustrata. 
Bam — takrieka. 

Bambino— (bit-Taljan) Bambin, Ge- 
8U tarbija fil fsieki. 

Bamboo— bambu, kasab tal banibu 
li jicbru fi-Indji tal Lvant, u pajjisi 
oħra sħan. 

BAMBoozLB—tkarrak, tgħallat, tin- 
ganna. 

Ban— tnedija, bandu, proclama.saħ- 
ta, scomunica, interdizioni, multa 
(ħlas ta flus); tisħet ; musulina rkieka 
li issir mill ħjut tas-siġra tal Banana. 

Banana — banana, siġra ta, werak 
cbar, li tati frott (egħnieked) tajjeb 
wisk għall ichel u sustanzius, ticber 
fil pajjisi sħan. 

Banal — baxx (post) vili, vulgari. 

Banco — (bit-Taljan) banc (1-actar 
tal Imħalfin). 

Band— rabta, biċċa, faxxa tarbit; 
katgħa, ġabra, cinturin ta rota ta 
macna ; salt nies fiimchien ; a band of 
robbers^ cumpanija ħallelin; banda (nies 
tad-dakk) a military or regimental band, 
banda tar-Biġment. 

Bandaob— faxxa» rbit bil faxex għall 
xi ferita jew csur; snspensory bandage^ 
sospensoriu, rbit jew giem għal dawc 
li icunu bżawi ; head^bandage^ turbant, 
faxxa marbuta mar-ras (mal ġbin). 

Bandbox— caxxa (ħafifa) tal cpiepel. 
^ BANDBAU,pIuraI Bandbaux (bil Fran- 
ois bandà) faxxa tar-ras, għamàd. 

Bandblbt— faxxa, strixxa, guarniċa 
żgħira. 

Bandbrolb— bandarola (bandalora), 
bandiera tawwalija bħall fiamma. 

Bandicoot — ġurdien, far cbir tal 
India li jusawħ għall ichel. 

Bandit )ħalliel, assassin, kattiel, 

Banditts j bri ganti. 

Bandlb — ohejl Irlandis ta żewġ 
piedi. 

Bandblbt — faxxa, guarniċa. 

Bandog — chelb cbir li jinżamm mar- 
bot (b'catina), bulldog. 



Bandolbbr — ic-cinturin tal ixcu- 
betta (biex wieħed iżomma imdendla 
fuk spaltu) ; dawc il boros żgħar tal 
gild jew injam, mimlijin bil porvli 
(jew scrateċ iccargati) li icollhom il 
caċċaturi jew is-suldati biex jisparaw. 

Bandolinb — pumata, mantichilja 
bil gomma biex iżżomm ix-xagħar tar- 
ras lixx u fil kagħda li trid. 

Bandorb — xorta ta liuto antic. 

Bandrol — bandiera żghira jew 
fiamma. 

Bandsbian— dakkak, ragel li idokk 
fil banda. 

BANDY->bastun, għuda, lasta mil- 
wija fit-tarf biex tati biha fiMogħob 
tal ballun ; titfa I'hawn u I'hinn. 

Bandy-lbqgbd — b*riġlejh mgħawġa 
(ħnejja). 

Banb— velenu, causa fatali, causa 
tal mewt ; kirda, rvina marda fin- 
ngħaġ; ratt's banb— arsenicu. 

Banbbbrry — pianta, ħaxixa vele- 
nusa. 

Banbful — tal kirda, terribli, ta 
ħsara cbira, tal mewt. 

Banbpully— b'mod li jekred, li jok- 
tol, li igib il mewt, pesta etc. 

Banbpulness — għamil tal kirda— 
mewt, rvina, ħsara cbira tal biża etc. 

Banewort ~ il belladonna, pianta, 
(mhix dic tal ksari), velenu cbir). 

Bang — tisbita ; issabbat ; do not 
bang t/ie door next time ; is-sabbatx il 
bieb darb'oħra. 

Banglbs— ċriechet cbar (bħal ċap- 
petti) li jilbsu ma dirgħajhom (u ri^- 
lejhom) biex jiżżejnu xi nies tal India 
u tal Africa. 

BANGLB-EARS'-widnejn twal *mden- 
dlin tal clieb jew żwiemel. 

Bangub— narcoticu (medicina, xorb) 
li isaccar, magħmul mill kanneb. 

Banian — mercanti Indiani li jigger- 
rew minn pajjis għall ieħor, li ma je- 
clu katt r ebda laħam ; Banian-day 
(għan-nies tal baħar), dic inhar meta 
ma jatuhomx, ma ilestulhomx, laħam 
għall ichel. 

Banian ) xorta ta bajtar li isir 

Banian trbb/ fl-India (ta Ivant). 



Digitized by 



Google 



6Aii 



-^i- 



ĠAI^ 



Banisħ — tchecoi minn art, minn 
pajjis, tesilja. 

BANiSHBR->minn ichecci (minn art) 
minn jesilia. 

Banishmbnt— esiliu. 

Banister - il ħadid jew injam (bħall 
balavostri) li ican hemm mat-taraġ — 
rpar ta taraġ. 

Banjo — banġu, strument tad-dakk 
(bħal chitarra) b*sitt cordi. 

Bank — xtajta ta xmara, għolia, 
scoll; banc (fejn jinżammu il flus) Tlie 
bank of England, il banc tal Inghil- 
terra; ihe aavings bank^ il banc (il mon- 
ti) ; He kept the ba:nkfor halfan hour ; 
għamel banc (żamm ii banc) ta nofs 
siegħa (fiil logħob tal carti). 

Bankablb— li jistgħu jircfvuha fil 
banc, jew jiscontawha fil banc. 
Bank-bill— ara bank-notb. 

Bank-book— Ctieb fejn rufficiali (in- 
nies impiegati) tal banc iniżżlu (jim- 
marcaw) ii fius li daħlu jew jittieħdu 
minn xi ħadd. 

Bank-crbdit — permess, sicurtà li 
jatu biex wieħed jiġbed O^ħu) xi flus 
mill banc. 

Banker— banchier. 

Banking — it-tràfcu, 1-afifarijiet tal 
banc. 

BANK-NOTE—Carta, nota, biljett tal 
banc (carta tal flus). 

Bankrupt — fallut, wieħed li ifalli, 
ma icoUux biex iħallas il contijet (id- 
djun); John became a bankrupt, Ġanni 
falla (iddichiara falliment). 

Bankruptcy — falliment; court of 
bankrnpty^ korti tfiJ falliment. 

Bank stock — sehem (ta flus) fil ca- 
pital ta banc. 

Banlibub (bil Francis bonljen) art, 
territoriu barra mis-swar (ta belt) 
iżda fil limiti (legali) tal belt. 

Bann— ara Ban. 

Banner — bandiera, insinja, stan- 
dàrd. 

Bannbrbd — collu bandieri (mimli 
baudieri). 



Banqubttb 
Banqubt 



Bannerbt— grad ta Cavalier li jin- 
tgħata fuk il camp tal batta][ja stess 
lill xi ħadd li icun wera xi ħila cbira 
(lill xi ħadd valorus) ; alfier. 

Banndrol— ara Bandrol. 

Bannook— ftira magħmula bit-tkiek 
tax-xgħir msajra fuk gradilja tal ħa- 
did Cfuk in-nar). 

Banns) tnedijet, li isiru fil cnisia 
Bans jkabel ma jiżżewweġ xi ħadd. 

Banqubt — banchett, festa, stedina 
(għall ichel) ; tistieden għall ichel. 

BANQUBTBR—wieħed li jati il ban- 
chetti, li stedin etc. 

BANQUBTiNa-HousB— dar (sala^ tal 
banchetti, tal ichel. 

^ mogħdija,pas8aġġ,ban- 

china, għolia wara 

ħajt (sur) minn fejn 

jisparaw dawc li icu- 

nu assediati. 

Bansheb — fatàt, ħares (li għan- 

dhom 1-Irlandisij, il ħares tad-dar, 

hecc msejjaħ mill Irlandisi. 

Bantam— tigieġa, ta razza zgħira 
hecc msejħa għaliex mnissla minn 
Bant-am (fil gzira ta Gava). 

Bantbr— tiċċajta, tagħmel zuffiet- 
tata lill xi ħadd; zuffiettata, ċajta, 
ħlieka. 
BANTERiNa— ċajt, zuffiet. 
BANTiNa-SYSTBH — is-sistema, il għaj- 
xien (I-ichel), scond il metudu ta Dan-- 
ting^ biex wieħed ma irabbix xaħam, 
ma jisminx. 

Bantlino— tarbija, tifel żgħir, tal 
fiskija, trajbu. 

Banyan— xorta ta bajtar li isir fl-In- 
dia. 

Baobad — siġra tal Africa, I-acbar 
s*issa magħrufa. 

BAPTisM>-magħmudija. 

Baptismal— tal magħmudija. 

Bai>tist — dac li jamministra il 
magħmudija, minn igħammed. 

Baptistery — il fonti tal magħmu- 
dija. 

Baptizb — tgħammed. 



Digitized by 



Google 



BAR 



- Si - 



BAtt 



Bab — virga, lasta, stanga, saccara, 
Bcoll ta quasi wiċ4 l-ilma — barra, il 
post magħluk bi sticcat (b'rixtellu) 
nl korti għall ħati, jew fxi ħanut; 
banc ta ħanut tax-zorb ; timpedixxi, 
ma tħallix, bar ihe door, ghamel li 
stanga fil bieb, (saccar), 1 har ihis, 
ma nħallix li isir dan. 

Bab-kebpbr — dac li icun wara il 
banc fxi ħanut tax-xorb. 

BAB-MAiD-^il mara li tcun wara il 
banc tbieħ ix-xorb, birra etc. fxi ħa- 
nut. 

Bab-boom — il camra (ħanut) fejn 
wi^ed imur biex jixrob xi tazza bir- 
ra etc. 

Barb— leħja, jew xi ħaġa li tixbaħ 
(bħal) leħja; il pU li icun hemm fuk 
xi werak ; il gargi ta sunnara, alabar- 
da, vleġġa etc. 

Barb— Żiemel f[errej (tat-tiġrija) ; 
żiemel imnissel mmn Barbaria (Àfrica 
ta fuk). 

Babbaoan— fortizza, sur barra mill 
bieb tal belt, jew kuddiem castell, ac- 
tarx kuddiem il bieb jew id-daħla. 

Babbabian — bniedem kalbu ħażina, 
bla ħniena, chiefer, crudil, salvaġ:} . 

Babbabio— li juri il barbarismu. 

Babbabism— barbarismu (fil gram- 
màtca) għamla, forma ta cliem li ma 
icuqx imkiegħed chif imissu, scond 
chif titlob il-lingua (l8ien);--ħruxija, 
għamil ta kalb ħażina jew ta bniedem 
aħrax injuranti chiefer. 

Babbabity— ħruxija, chefrija. 
Babbabizb— tħarrax ; tagħmel chie- 
fer ; tagħmel ħruxija, chefrija. 

Babbabous— Aħrax, chiefer, aħrax 
iebes fil cliem, jew li mhux scond il 
ħlewwa tal Isien (lingua) li wieħed 
jitchellem. 

Babbabously — b' mod aħrax jew 
chiefer. 

Barbarousness — ħruxija, chef rija. 

Babbaby apb — xadin ta Barbaria, 
bla demb, mans quiet ħafna. 

Babbatb ) bil leħja, bil gargi, (bħas- 

BabbatedJ sunnara). 



Babbb— libisa tal gild li biha il Oa- 
valieri chienu ilibbsu, jew igħattu il 
gisem taż-żwiemel tagħhom fil guer- 
ra ; dic il biċċa għażel li icollhom is- 
sorijet, u in-nisa romol ma dwar wiċċ- 
hom; sparàr minn fuk ħajt (cint) 
ta fortizza. 

Babbeoue — ħanżir jew ghendus 
mixwi sħiħ; tixwi (annimal). 

Babbed— bil gargi (bħas-sunnara) 
armat, a harbeb steed; żiemel tal guer- 
ra armat, micsi jew mgħotti bil gild 
JQW ħadid, lest għall cumbattiment. 

Babbel — ħuta li tixbah il Ihudi; la- 
ħam żejjed f ħalk ta żiemel. 

Babbellatb— billeħja ta lanzit ka- 
sir u iebes. 

Babbeb — barbier, minn ikaxxar il 
leħja u jakta ix-xagħar. 

Babbeb-subgbon — wieħed li (dari) 
chien iservi ta barbier u ta tabib. 

Babber monqeb — wieħed li issibu 
dejjem fil ħanut tal barbier, wieħed li 
iħobb iżomm ruħu pulit. 

Babbbrry — siġra żgħira (pianta) 
bix-xewC) tagħmel bħal coċċi tal kroU, 
ticber fix-xkuk tal blat ; il coċċi (il 
frott) ħomor, karsin tas-siġra stess 
(tal Barberry), 

Babbbt — isem ta għasfur li għandu 
munkaru u dufrejh bħal tal pappa- 
gall, Jinsab fil pajjisi sħan (tat-tropi- 
ci) ; cbelb bil pil twil u mgigħed. 

Babbettb— għolja minn fejn jispa- 
raw il canun (fxi fortificazioni). 

Babbioan— ara Babbacan. 

Babbule — leħja żgħira (b' xgħar 
rkik ferm). 

Baboabolle — barcarola, għanja, 
(cant, għana) li icantaw in-nies tal 
gondli ta Yenezia. 

Babd— poeta; wieħed, bniedem Cel-. 
ticu (min Wales) li ikabbel u icanta 
fuk id-dakk tal arpa. 

Bard— katġħa laħam tal majjal im- 
mellaħ (bacon) bix-xaħam, grass. 



tal biirdiy tal poeti jew 
tal poesii tagħhom; mic- 
tub minn poeta. 
Babdism— it-tagħlim u il massimi 
tal banli (tal poeti). 



Babdio 
Babdish 



Digitized by 



Google 



feAħ 



68- 



hAii 



BARB—għeriymnażża (micxuf) mħux 
mgħotti ; mhux mżejjen, fkajjar, ba- 
tut, sprovvist, l-unicu biss ; tnażża ; 
hare'footedj ħafi; bare-headed^ xuxa; 
bare of money^ xott, bla flus ; bare of 
clothes, mcewlaħ, liebes ħażin, mchit- 
tef ; this is t/ie bare truUi din hi il pura 
verità ; he has been coudemned xipon a 
bnre smpicion, chien iccundannat fuk 
semplici suspett, (fuk suspett biss) ; 
to lay bare, tnażża, iżżarma, ticxef. 

Barbback— għeri (fuk dahar iż-żie- 
mel bla sarġ xejn). 

• Barbbonbd — għadam waħdu, nie- 
xef għuda, b*mod li jidher il għadam. 

Barbfaobd — bill wiċċ micxuf, sfac- 
ċat, tost, wieħed b'wiċċu minn kud- 
diem, li ma jistħix. 

Barbfacbdly — bill wiċc tost collu, 
bla mistħija xejn. 

Barbfaobdnbss— tustaġni. 

Barbfoot \ V g 

BarbfootbdJ 

Barbgb — barix, drapp fin,magħmul 
(minsuġ) bis-suf u il ħarir jew tajjar. 

Barb-ħandbd — b*idejh micxufa (bla 
inguanti). 

JJarbhbadbd— b'rasu micxufa,xuxa. 

Barblbqobd — b*riġlejh barra, b'rig- 
lejh micxufin. 

Barepioked — immexmex sal għa- 
dma; għadam biss. 

Barbbibbbd — micxuf,magħlub ferm» 
custilji biss. 

Barbt — berritta ta Iskof jew Car- 
dinal. 

Baroain-— cuntratt, accordiu, patt 
fil bejgħ jew fix-xiri, he is sare to bar' 
gain for iliat horse, jiccorda sgur f dac 
iż-żiemel; / boitght t/ie home a good 
bargain ; xtrajt id-dar bir-rħis ; (xtraj- 
ta b*xejn) ghamilt negoziu tajjeb. To 
meetwith a good bargain, tixtri xi ħaġa 
bir-rhis; issib xi ħaġa rħisa għall idejc; 
/m? gave him a toaich into t/ie bargain, 
tah arloġg b*xejn (tah arloġġ minn 
fuk) Let ns stinke vp a bargain^ ejja 
nagħmlu patt, niftehmu. 

Baroaineb — dac li jaccetta, li jok- 
għod għall cuntratt, għall patt, għall 
ftehim fnegoziu etc. 



Baroainbr— dac li jagħmel il patt, 
il cuntratt, dac li jiccorda f negoziu. 

Bargb -— barcnn, puntun, gondla, 
dgħajsa (mżejna), id-dgħajsa jew lanċa 
tal ufficial cmandant ta abbord (ta ba- 
stiment tal guerra) ; dgħajsa jew lanċa 
bil pàssiggieri u oggetti rmuncata 
minn lanċa oħra li taħdem bin-nar. 

Bargbman — ir-ragel tad-dgħajsa 
jew gondla li imixxi il bargb (ara). 

Bargbhaster— sid, jew dac li imixxi 
il BARGB (ara). 

Barilla — pianta, siġra (ħaxixa) li 
ticber fi Spanja u li irabbuha ghar- 
rmied li tati li minnu jagħmlu I-aħjar 
alcali (soda jew potassa). 

Barillbt— tamburett, caxxd, għam- 
la ta cilindru, (tawwalja) għall molla 
ta arloġġ. 

Bar-iron— virghi tal ħadid, ħadid 
tal virghi għax-xogħol. 

Baritonb — baritonu, cantant li 
għandu leħen bejn tenur u baxx; 
isem ta strument tad-dakk bħal sacs 
żgħir. 

Babiuh— bariu, metal li jeħduh mill 
Baryta (ara). 

Bark ) barc, bastiment (żgħir) tal 

Barqub) klugħ bi tliet arbli. 

Bark— koxra Ctas-siġra) ; Peruvian 
bark, china-china; tcmner's bark^ koxra 
għall conza; Caribbean bark ; china, 
china tal Oammajca ; tkaxxar, tneħħi 
il koxra. 

Bark — tinbah; to bark at a person^ 
tgħajjar bniedem; to bark at the moon ; 
tħambak għal xejn. 

Bark barbd— bla koxra, mkaxxar, 
mnażża mil koxra. 

Barkbr— nebbieħ, dac li jinbaħ; li 
ikaxxar, jeħu il koxra tas-siġar. 

Barkbry-^ conzerija. 

Barking — tkaxxir (tas-siġar); nbieħ; 
barking dogs seldom bite; il chelb li 
jinbaħ ma jigdimx. 

BARKY—tal koxra, jew li fih il koxra, 
collu koxra. 

Barlby — xgħir; pot barleiu xgħir 
midrus, bla ħliefa; pearl barley, perl 
barley. 

Barlby-brakb— logħba (Inglisa) tar« 
raħħala li jilgħabu billi jiġru dwar li 
mniezel tax-xgħir. 



Digitized by 



Google 



6Alt 



-bi- 



feAU 



Barmbcidb 
Barmaoidb 



Barlby-broth— Boppa, brodu (tisjir) 
biz-xgħir; birra. 

Barlby-gorn— xgħira; terz ta pul- 
zier. 

Barlby-mbal— tkiek tax-xgħir. 

Barlby-mill — mitħna tax-xgħir. 

Barlby-mow — maħżen, post fejn 
jaħżnu ix-xgħir maħsud ; gożż, mun- 
zell xgħir. 

Barlby-suoar — żoccor mgħolli sa 
chemm isir bħal ħġieġ (li jitfarrac.) 

BARLBY-WATBR—ilma tax-xgħir. 

Barm— ħmira. 

Barmy — li fih il ħmira. 

mhux veru, li ma jeais- 
• 8tix,mhux reali, im- 
maginariu. 

Barmaid— il mara li is-servi fil banc 
ta ħanut tax-xorb. 

Barmastbr— suprintendent, cap tal 
minieri. 

Barn— maħżen tal kamħjew għall 
bhejjem, dar camra fejn jahżnu il 
kmuħ; taħżen il kamħ. 

Barnaclb— coċċla; dic li ticber mac- 
ċan tal bastimenti ecc. 

Barnaclbs — tnalja tan-nagħala taż- 
iwiemel, li jorbtulhom ma mnifsejhom 
sa chemm ineghluhom ; morsa tal vi- 
trari ; coċċh*. 

Barograph — barotnetru, strument 
biex bihjaraw it-tibdil tal pressioni 
tal aria. 

Barnolooy— ix-xienza, li studiu tal 
pis, tal użin. 

Barombtbr— barometru. 

BAROMETRiOAL^tal barometru, jew 
magħmul mil barometru. 

Baron— baruni; titlu, grad ta no- 
biltà (ta bniedem nobbli) I-ankas wie- 
ħed fost ittituli (jew il gradi) tan-no- 
biltà Inglisa. 

Baronaqe— barunija; il corp tal ba- 
runijet collha. 

Baronbss — barunissa. 

Baronbt — barunett, grad ta unur 
ereditariu, waxa dac ta baruni. 

Baronetaqe — il corp tal barunetti 
colln; il grad ta baroncin. 

Baronbtoy — id-dinjità ta barunett. 



Baronial — ta baruni. 

B arony — barunija. 

Baroque— barocc; stil barocc, di- 
sinn li fih actarx bosta tlellix u gost 
fUt. 

Barosoope — baroscopiu, barome* 
tru. 

Barouohe — carrozza għal tnejn 
(b'zewg postijet) b'erba roti u bis- 
sakaf (iccelu) mantici jintrafa u jit- 
nizzel. 

Bar-post— zkuk, pilastri li jitwah- 
hlu fid-daħla ta għalka ecc. bħala si- 
njali. 

Barquantine — bergantin, basti- 
ment zgħir tal kluħ, bi tliet arbli; 
bark zgħir. 

Barraoan — drapp oħxon utiek 
minsu>v mix-xgħar tal gemel. 

Barraok > quartier tassuldati, 

BarRAOKS) harrichs. 

Barrackmaster — is-suprinten- 
dent, ir-ragel li jeħu ħsieb il quartier 
tas-suldati. 

Barraguda— isem ta ħuta cbira. 

Barras— raża li toħroġ mis-siġra 
tal abjad. 

Barrator— wieħed li igib li ikankal 
il ġlied. 

Barratrous— ħati tat-tkankil tal 
ġlied. 

Barratry— is-sengħa ta dac li igib 
ikankal il ġlied, il custiohijet (fil kor- 
ti), I-actar iżda bejn in-nies tal baħar. 

Barrel— barmil, bittija, canna ta 
xcubetta. 

BARREL-BELLiED—wieħed H għandu 
żakku cbira, bhal barmil. 

Barrel-bulk— (chelma tal baħar) 
ħames piedi cubu. 

Barrelled— li għandu barmil jew 
canna (ta xcubetta). 

Barren-- ħawli, niexef, magħlub. 

BARREN-SPmrrED — ta 8piritu,ta ani- 
mu żgħir. 

Barrbt— berritta tal kassisin jew 
tal militari (suldati, fizziali etc.) 

(barricata, armar, for- 
tificazioni chif tcun 
tcun,I-issirmalajr biex 
ma tħallix il għadu 
igħaddi il kuddiem. 



Digitized by 



Google 



6Ali 



66 — 



BAS 



Barrier— ħajt, BĠr, eticcat jew rix- 
tellu biex juru jew ma iħallux li wie- 
ħed igħaddi. 

Barrinq— ta barra minn. 

Barrister— avucat. 

Barrow— gożż trab, xaħx,jew ħam- 
rija li dari chienu igbezzu fuk xi 
kabar. 

Barrow— caxxa, bħal mejjiila li 
jerfgħuhażewġt irgiel;carret(a żgħira, 
wheel'barrow, carretta b'rota waħda 
li imixxiha wieħed. 

Barrow— ħanżir, majjal msewwi. 

Barrult— (fl'armi tal cunjomijet) 
maksum, mifrud min-nofs, minn tarf 
għall ieħor. 

Barrt (fl'armi tal cunjomijet etc) 
maksum, mifrud min-nofs, minn tarf 
għall ieħor f ħafna jew f bosta strixxi 
mizbugħin jew ta culuri differenti. 

Bar-SHEAR— biċċa għodda (mkase) 
biex jaktgħu biha il virghi tal ħadid, 
azzar etc. 

Bar-shot — balla doppia, jew żewġ 
balal magħkudin (marbutin flimchien 
f biċċa virga tal ħadid, jew biċċa virga 
tal ħadid b*zewġ balal, waħda f cull 
tarf). 

Bart — abbreviazioni, taksira tal 
chelma baronet. 

Barter ^ partit, bidla, negoziu ; 
tpartat, tibdel, tinnegozia. 

Bartizan— turretta, gardiola żgħi- 
ra li icun hemm maħruġa il barra f xi 
sur, f xi fortificaziopi. 

Barton— fartijet, il proprietà ta 
xi sinjur, ir-renta ta sinjur, (beni, 
castelli etc.) 

Barwood — injam li jati żebgħa 
ħamra, igibuh mill Africa. 

Bartta— trab abjad li jeħdu min- 
nhu il barium, I-itkal fost il ħaġar. 
• Barttone — baritonu ; strument 
bħal viola b'sitta jew b'sebgħa cordi, li 
jindakku bl-arc, u b'xi għaxar cordi 
(jew actar) taħt dawn (tal azzar) li 
jmdakku bis-swaba fuk il mancu. 

Basal— tal basi, tal kigħ. 

Basalt — basalt, gebla ta culur 
Bcur. 



Basaltic— tal basalt, jew magħmul 
mill basalt. 

Bascinbt— elmu tond (bla viżiera) 
li chienu jilbsu fl-antic is-suldati In- 
glisi. 

Base— baxx fil prezz jew fin-nisel, 
jew fil post jew fil condizioni ; ta min 
ma jiccsdculahx, vili, baxx mill leħnu 
(ta leħen baxx) ; basi, il post fejn fuku 
titwakkaf ħaġa (colonna, ħajt); il post 
tat-tluk ftiġrija, fortificazioni, post 
fortificat minn fejn jitilku biex jic- 
cumbattu in-nies ta armata (is-sulda- 
ti)— basi (fil chimica) bħal soder, po- 
tassa etc. 

Base-ball — logħba bil ballun li 
jilghabu wisk fli Stati Uniti (I-Ame- 
rica). 

Base-born— ta nies baxxi, mwie- 
led min-nies baxxi ; vih', ordinariu. 

Base-bred— ta razza ta nisel baxx, 
vili. 

Base-court — il bitħa ta . wara, il 
mandra, il għalka li icun hemm ma 
dar, għan-naħa ta wara. 

Basel — gild ta ngħaġa iccunzat. 

Baseless— bla pediment. 

Baselt— vilment. 

Basement — I-ewwel pian ta dar. 

Baseness— viltà. 

Basenet— ara Bascinet. 

Base string— corda I-actar baxxa 
ta violin, ta contrabaxx etc. 

Base-violI . , 

Bass-viol/ ^'^'* 

Bases— plural ta basis (ara). 

Bashaw— baxa; ragel cburi, tirann. 

Bashful— mistħi,bezziegħi,Ii mhux 
cert, titubant, magħmul għalih. i 

Bashfullt— bil mistħija. 

Bashfulness— mistħija. 

Basui-bazouk (akra baai bazuc) 
bażi bażuk, suldat volontariu (mhux 
ingaġġat jew mhux regolari) fl*armata 
Torca. 

Basic— (fil chimica) li iservi bħala 
basi. 

BASiL—ħabak ; dio il chisra, żur- 
żieka fejn jispiċċa ix-xifer (fejn jakta) 
ta scarpell, furmatur, ċana etc; is- 
sonn f ix-xifer ta) biċċa għodda li tak- 
ta (bħal furmatur etc.) 



Digitized by 



Google 



BAS 



— 56 — 



BAS 



Basilar ) li iservi ta basi, ta pe- 
BXsiLARTl diment etc. 
Basilioa— baBiloa, cadidral. 

Basiugon — baBilcu, xorta ta un- 
guent. 

BASnJSE — basilisc ; annimal (li jis- 
semma fil ħrejjef) ta cobor liema 
bħalu, ta oobor li iwahħax ; xorta ta 
gremxula li għandha bħal għalla fuk 
raBha ; basiliBC, xorta ta canun cbir. 

BASiL-WEED—ħabak salvaġġ. 

Basin — friscatury bacir, recipient 
ghall ilma; cheffa ta miżien ; dic I-art 
collha li minnha jew minn fukha 
tgħaddi ix-xmara ; (kiegh ta xmara); 
biċċa metall (fil chimica) dac li jit- 
ħallat ma zi acidu biex isir melħ ; 
tiffonda, tagħmel il pedament, tkie- 
għed il bidu ta ħaġa (beni etc.) 
That was a base action, dic chie- 
net azioni viliy hexoare of base coin, 
okgħod attent minn xi flus foloz (li 
ma fihomx deheb jew fidda biÀżejjed); 
baàe gold, deheb baxx; I thought he 
was a baae bom boy, ħsibt li hu xi ti- 
fel ordinariu (vili etc); baae viol, vio- 
lincelljew viola. 

Basinbd— magħluk f bacir. 

Basis — il basi, principiu, lewwel 
xogħol, pediment ta colonna (zooclu) 
jew ta fabbrica (dar etc.) 

Bask — tnixxefy tkarkac, tbascat, 
tisħon jew issaħħan fix-xemx jew bin- 
nar. 

Basest — koffa żgħira, bixchilla, 
gewlak ; basket-full, mimli bixchilla 
jew mimli gewlak. 

Baskbt fish— xorta ta ħuta. 

Baskbt hilt— -dic il biċċa mnejn 
takbad ix-xabla, li tcun maħduma 
bħal kasab ta koff^. 

Basket-hiltbd<— makbad ta xabla 
mahdum bħal kasab ta koffa. 

Baskbt-rod — virga (għasluġ) tal 
kfief. 

Baskinq-shark— xorta ta chelb il 
baħar. 

Baslard— stallett żgħir fi ħtiem ta 
xi sinjur. 



Basnet— ara Bascinet. 

BaSQUE — Isien li jitchelmuh fl-arti- 
jiet tat-truf ta Franza u ta Spanja, 
għan-naħa ta baja ta Biscalja. 

Bas-reliep— Baxx rilief. 

BaSS— ħasira maħduma bil ġum- 
mar ; baxx, (fil-leħen jew fit-ton) con- 
trabaxx; xorta ta birra (morra), Basa's 
ale, il birra magħmula minn fabbri- 
cant ta dana il cunjom. 

BASSELissE^bil medd (ħajt tal in- 
sig) orizzontali (dritt). 

BaSSET— isem ta logħba tal carti. 

BaSSET-horn— clarinett cbir. 

BaSSETTE) viola, violincell żgħir; 

BaSSETTOJ (tenur). 

Bass-horn— bassAn (strument bħal 
comu ta ton baxx ferm. 

Bassinet— nieka (tat-trabi) jew tfal 
żghar) mahduma bil għesieleġ etc. bit- 
tinda, bil għata għal fuk ir-ras. 

BaSSOOK— ħasira (ara Bass). 

BaSSOON— bas8àn,8trument tal kas- 
ba bħal clarinett etc, baxx. 

BaSSOONIST— dac li idokk il bassdn. 

Bassorilievo— ara bass relief. 

BASSORiNE—bassora, sustanza (il- 
ma) li isBir billi tħallat gomma, alcool 
u etere (fl-ilma). 

BASS-RELiBF--baB8 rilief. 

Bass-viol— violincell. 

Bast— ħasira jew ħabel maħdumin 
bil ġummar jew bil hjut tal koxra ta 
certa siġra. 

BaSTard— bagħal; wieħed mwieled 
minn waħda li mhix marbuta biż- 
żwieġ; tifel (jew tifla) li mhux legitti- 
mu (illegittimu) ; (fil geologia) ħa- 
ġra etc. mhix 8a6a, mhix genwina jew 
vera, li ma tiBwa xejn (mhix pre- 
ziusa). 

BaSTardizb — tiddichiara illegitti- 
mu ; tiffalsifica. 

Bartardwing — ir-rixiet, minn tlie- 
ta sa ħamsa (il primi) li icunu fil 
ġwienaħ ta għasfur. 

BaSTardy— li tcun pastard (bagħal) 
falsificat, mhux. genwin jew mnissel 
sewwa. 



Digitized by 



Google 



BAS 



- 67 - 



BAT 



BaSTE— tħabbat, tati, issawwat bil 
bastan ; ixiarrab bil butir jew bix- 
xaħam biċċa laħani etc. li tcun tin- 
xtewa; tħit l'iuibasti, tagħmel l'imba- 
sti fxi libsa, dublett etc; ixxellel. 

Bastile ) fortezza, castell antic 

Bastille) f Parigi, li chien iservi 
bħala calzri ghan nies ta li Stat, li 
iġġarraf mill poplu tis-sena 1789. 

BastinadbI sawt; swat li jatu actarx 

BASTiNADo/it-Toroc, u in-nies tal 
Lvant b'bastun, bħula castig lill xi 
ħadd fuk il kigħan ta sakajh ; To m- 
flict hasionado on.,. tati, ticcundanna 
għas-swat fuk il kiegħiin tas-sakajn. 

Bastino— -tixlil, imbasta. 

Bastion— sur. 

BASTO~I-ass tal fjuri fil logħba (tal 
carti) il quadiiillb (ara) 



Baston 
Batoon 



bastun, xifer oħxon (tond) 
li icun għaddej maz-zocclu 
ta colonna. 

Basyle— radicili (fil chimica). 

Bat— pala tal orickbt (ara); mazza 
jew bastun oħxon, folja tajjar lesta 
għax-xogħol tal cutri iccuttunati ; biċ- 
ċa madum ; farfett il-Iejl. 

BAT-FowLER—caċċatur tal għasafar 
(tajr) bid-dawl, bil-Iejl. 

Bat-winq— fiamma tal gas bħal im- 
rewħa. 

B ATATAS — patata. 

Batch— furnata ħobs. 

Batb— ara Abatb. 

Batbau — (bil Francis akra baib) 
dgħajsa twila dejka; puntun. 

Bath— banJĦ, recipient għall ilma 
biex.tinħasel fih; tinnasel fil banju, 
tieħu banju ; tati banju (fil fotografla, 
argenteria etc); chejl ta Lhud. 

Batħ (order of the) — ordni tal Ban- 
ju; ordni (dignità) Inglisa, cavalierat 
li fih, jew li jicconsisti fi, tliet classi li 
huma : — lewwel, Knight Grand Cross 
of Uie Datli (G.C.B.) ; it-tieni, Knight 
Commander of the liatli (K.C.B.) u 
it-tielet (I-ankas) Companion of tlie 
liath (C.B.) ; igħejdulu tal Banju, il 
għaliex biex wieħedjatuħ jew idaħ- 
ħluhfdan I-ordni chienu lewwel igħad- 
dsuh gewwa banju bħala sinjal ta ri- 
nunzia u consacrazioni. 



Batħ-bun— pannozzu, ħbejża biz« 
zoccor u'I passulina. 

1?aTh-chair— siġġu (pultruna) bir- 
roti għall morda. 

Bathb — tgħum, tieħu banju fil ba- 
ħar — tgħaddas, ixxarrab fl-ilma ; — 
whydonHyou come to bat/ief... I am 
afraid because I cannot swim, yet\ għala 
ma tigix il baħar (tinħase', tieħu ban- 
ju)?. Nibża, għax ghadni ma nafx 
ngħum sewwa. 

BATHBR~dac li jehu il bmju. 

Bathinq— tal għawm. IlongforUie 
baUung season, għandi mitt sena (iġri) 
jasal żmien il għaum. 

Bathino-maohinb - caxxa, bħal cam- 
ra tal injam, fuk ir-roti minn fejn tista 
tinżel il baħar biex tieħu il banju. 

Bath-mbtal— metall, taħlita ta ram 
isfar u zingu. 

BATHOS—pateticu, teneru ; niżla fil 
chitba jew fid-discors mis-seriu għal 
vili jew għal ħmerijiet. 

Bath-room— camra tal banju. 

Bathymbtry— is-sengħa ta li scan- 
daljar, li tiscandalja, li tara x*fond 
hemm fil baħar. 

Bathymbtrigal — li għandu x*jak- 
sam fuk il fond (chemm hu fond) il 
baħar. 

BATiNO—Caia^iw^/Ii tnakkas, tneħ- 
ħi, tħalli jew takta barra. 

Batistb — (batista) tela batista, 
cambr^, xokka hecc msejħa minn 
Baptiste (Francis) li għamilha lewwel 
darba. 

Batlbt— marżebba żgħira biex tħab- 
bat biha il għażel (il biancheria). 

Batman— ragel, servient, (suldat) li 
icollhom cull cumpannia suldati meta 
icunu fuk il camp, biex jehu ħsieb tal 
aifarijiet tal chcina. 

Baton— bacchetta, bastun kasir li 
icolihom u li iżommu f'idejhom il ma- 
rixxalli (tal armata) sinjal tal grad 
li għandhom ; (fl-armi tal cunjomi- 
jet etc.) sinjal li wieħed icun illegit- 
timu (bagħal). 

Batraohia— batrachi, ordni ta am- 
fibi li ticcomprendi (fiha) żringijot u 
rettili oħra. 



8 



Digitized by 



Google 



BAT 



— 68 — 



BAW 



Batraohian — tal ordni tal batraci 
(żringijet etc.) wieħed (annimal) minn 
dic ir-razza (tal batraci). 

BATrtAOHOiD—li għandu għamlata 

żrinġ. ., ,. j XI 

liATRACHOMYOMAOHY— ll ġlieda, taK- 

tigħa bejn iż-żringijiet u il ġrieden— 
poema (poesia) tad-daħc li igħejdu h 
chiteb Omeru. 

BATRAOHOPHAaOUS — h igħjx biz- 
żringijet, U jecol iż^żringijet. ^ 

BATSMAN-dac li fil logħob tal m- 
cket icoUu f idu il pala. 

Batta— il fluB(żieda) H icollhom is- 
suldati Indiani meta icunu fil camp. 

Battalion— battaljun, riġment sul- 
dati minn 500 sa 800 jew 1000 ruħ. 

Battalionbd— magħmul, mkassam 
battaljuni battaljuni. 

Battel— ara battle. 

Battbl — provisionijet mill botte- 
ghin tal Università ta Oxford ; icol- 
loc tati (tcun mniżżel fil ctieb tal de- 
bituri) HU botteghin tal Università 
ta Oxford ; tokghod (tgħammar) fl'U- 

niversità. , . x- i- 

Battbler) wieħed U icoUu jati, li 
Battlbr j icun mniżżel fil ctieb tad- 

dejn talbotteghin tal Università ta 

Oxford; wiehed (dac) U igħammar 

flUniversità ta Oxford. 

Battbn— tismen, trabbi ix-xaħam ; 

issemmen, tagħmel fertiU (għammiel); 

tgħeix fil cumdità u fit-tgawdija. 
Battbn— tavlozza, strixxa tal in- 

jam rkika ; fixkija, staġola. 

Battbning — issammar, tkiegħed, 

twafiħal mal ħajt etc, strixxi tal in- 

jam rkak. „ ., ^ 

Battbr— tħabbat il bajt, dkik etc; 
tittacca bl-armi tal guerra bħal ca- 
nuni etc, tchidd fix-xogħol, bi Ibi^es 
etc; tiżżaccar bħal ħajt (meta jit- 
mejjelu icun se'r jaka) — għagina; 
(Ikik, bajt, ħaUb etc imħabbtin flim- 
chien (ma xulxin). 



Battbry — batteria numru ta canu- 
ni ta fuk il camp tal gwerra, bin-nies 
u il munizionijet tagħbom; assalt 
għaU għarrieda ; Galvanio battbry— 
batteria Galvanica, Voltaio Pilb U 
il pila ta Volta. 

Battinq— drapp tax-xchejjer għas- 
sarr, għaU imbottir ; folji tat-tajjar 
għaU cutri (imbottiti); il maniġġar 
tal pala fil logħob tal cricket, 

Battish— bħal, jew U jixbeħ il far- 
fett il-lejK 

Battle— battalja (bej'n żewġ armati 
għedewwa ta xulxin) to give a battley 
tati battalja. 

Battlb array— ordni tal battaJja.^ 

Battle-axb— mannara U dari chie- 
nu jiccumbattu biha fil guerra 



Battledorb 
Battlbdoor 



BATTBRING-arN 

Battbring-pibob 



canun cbir, kawwi 
biex jattacca is- 
swar kawwija. 



Battbring-ram — muntun, màcna 
antica (miUtari) U chienu dari jattac- 
caw biha is-swar, U fortizzi jew post 
U icun assediat. 



palaħafifa(bilgradi- 
ijar) għal-logħob tal 
, baUun (tennis etc.) 
Battlbmbnt— truncieri żgħar, am- 
breżuni ma dwar ic-cinta ta fuk ta xi 
beni. 

Battlb-piecb — quadru, pittura U 
turi xi battaljd, xi guerra. 

Battlb-royal— ġUeda, battalja ta 
bejn ictar minn tnejn. 

Battology — repetizioni żejda ta 
chelma jew cUem— bħal ta min item- 
tem, (itenni il cheima jew cliem għal 
bosta drabi). 

Battologist — wioħed U itenni chel- 
majew cUem bla bżonn xejn, għax 
irid hu. 
Batton— ara batten, 
Battub - caċċa bU frattarija ; caċċa 
U bil għajjat u U ħsejjes tan-nies 
itajru jew iġagħal U jersak it-tajr etc 
lejn dac U jispara. 

Batty-U jixbeħ (jew bħal) farfett 

U-lejl- 

Baubbb— ara bawbbb. 

Baublb— ara bawblb. 

Baudbkin — imbruccat ; ħarir jew 
drapp ieħor irraccmat sabiħ. 

Baugb— xorta ta drapp ordinariu. 

Baulk— ara balk. 

Bavin — katta, ħodon flakx jew 
zkuk għan-nar). 

Bawbeb'— (bli Scoccis) sitt habbiet. 



Digitized by 



Google 



àA\V 



69 — 



Mk 



Bawblb— ħaġa żgħira, biċċa ċarrnta 
li ma tiswa għal xejn, ħaġa tal-logħob 
tat-tfal. 

Bawd— mara li icollha f idejha 1-in- 
oarigu ta nisa li mhamiex tal galbu. 

Bawdinbss — oxxenità. 

Bawdriok— cinturin, faxxa (ta fuk 
li spalla). 

Bawdry— procura, li wieħed isib u 
iforni nisa 11 mhumiex tal galbu — 
oxxenità ; Isien oxxen, Isien ħażin,* 
mokżież. 

Bawdy — oxxen, inokżież. 

Bawdinbss-— oxxenità, kżleż ta mgi- 
ba u ta cliem. 

Bawdy-house— dar fejn igħammru 
in-nisa li mhumiex tal galbu. 

Bawl-— issejjaħ, tgħajjat. 

Bawlino— il għajjàt ta meta issej- 
jaħ lill xi ħadd. 

Bawn — għalka (għall bhejjem); for- 
tificazioni. 

Bay — bajja, golf, kàla, daħla tal ba- 
ħar (fl-art); għalka, rpàr (bit-travi 
jew biz-zkuk) ; fetħa, wesgħa, tiċrita 
fil ħajty jew mal murata ta bastiment 
bħal trunciera għall isparar tal canun; 
culur kastni, culur ta żiemel kastni ; 
a bay Iiorse, żiemel bajju ; bay-tree is- 
siġra tar-rand ; 1-imbieħ ta chelb ; 
timbaħ (bħal meta jagħmel il chelb 
meta ixomm jew isib xi caċċa; io 
ataml at hay ; tokgħod lest biex tid- 
defendi ruħec (bil fors) minn għajr 
ma tcun tista jew icoUoc minn fejn 
tiscappa ; io keep at hay ; izżomm fir- 
rispett, għas-suggizioni tiegħec jew 
iżżomm il għadu nl bogħod li ma ji- 
Btax jattaccac. 

Bayaderb ) tifla, xbejba li tisfen 

Bayadebr [(ballarina) fllndia. 

Bayard — żiemel kastni ; ziemel 
bajju. 

Bayard — wieħed li iħaresfitt, scan- 
tat lejn il wiċċ dac li icun. 

Bayardly — għama, wieħed ma ja- 
rax, stupidu. 

Baybd— bini, li għandu li fih wes- 
għat, fetħat jew ticrit fil ħajt. 

Bayonbt— bajjunetta ; to cliarge wWi 
the bayonet, tattacca bil bajjunetta ; 



the fort was carried at the point of tlie 
bayonetf il fortezza ħaduha b'assalt tal 
bajjunetta ; FLv bayonets ! waħħlu il 
bajjunetti ; to drive t/ie bayonette, tati 
ittakkab bil bajjunetta. 

Bays— curuna, ghirlanda tar-rand 
li tintgħata bi premiu għal xi btavura 
11 wieħed icun għamel. 

Bay-salt— 11 melħ tagħna comuni 
tas-salinl. 

Bay-window— tioka biż-zakk tal ħa- 
did ibbuzzata 11 barra, tieka tonda. 
Bay-yarn— ħajta tas-suf. 
Bayze — ara baizb. 

Bazar Ipost, loc, Buk (filpajjisi tal 

BazaarJ Lvant), fejn icunu hemm e- 
sposti għall bejgħ cull xorta ta oggetti; 
fl Europa, Sflla jew swali cbar b'ħafna 
mwejjed bl-oggetti għàll bejgħ, u dana 
actarx għall xi opra tal gid, xi carità, 
jew xl festa straordinaria, ngħidu 
aħna xi centenariu etc. 

B,C.''(before ChristJ kabel ma twie- 
led Gristu. 

B.D. — (bachelor of Divinity) wieħed 
lawriat fit-teologia. 

Bdbllium — raza tfuħ 11 isBir minn 
xorta ta siġra li ticber fl-Arabia u fli 
Indii tal Lvant. 

Bb— (<o fttf^ tcun, tesisti ; to he hun- 
gry, t/iirstVj tired^ sleepy, cold^ warm, 
tcun (icolloc) 11 ^uħ, 11 għaċċ, għajjen, 
ngħas, bard, sħana. 

BBAGH-'Xatt 11 baħar. 

Bbach-comdbr— mewġa cbira 11 tic- 
ser bis-saħħa fuk il blat (ta xatt). 

Beaohbd— mlftuh, mixħut fukjew 
lejn ix-xatt. 

Beachy— bil mol, jew bix-xtajta ; 11 
għandu ix-xtajta. 

Bbacon — dawl, sinjal, 11 jixgħelu 
fuk xi għolja fix-xtut tal baħar biex 
jurl 11 hemm II periclu. 

Bbaoonaob — dritt, ħlas tad-dwal, 
sinjali, fanali II jagħmlu fix-xtut għall 
bastimenti. 

Bbaconed— 11 għandu sinjal, dawl 
fanal. 

Bbad— lewla, zlbġa; bużżleka żgħl- 
ra fli spiritu etc. 

Bbadbd— bħal-Iewlu, bħaż-żlbeg. 



Digitized by 



Google 



BliiA 



— 60 — 



'bEA 



Bbadlb — bidellu, sacristan, niaz- 
zier, Bervient jew messaggier f Uni- 
versità. 

Bbadle-ship — 1-ufficiu, il carica, 
]-impieg tal bbadle (ara). 

Bbadproof— prova li x'uħudjagħ- 
mlu tal kawwa ta li spirtu jew ta li- 
curi spiritusi biili jaraw chemm idu- 
mu fil wiċċ il bziezek li isiru wara 
li iħabbtu li spirtu. 

Bbadroll — il-lista, l-ismijet tal 
mejtin li igħajtu, jow li itellgħu bil 
poloz f xi congregazionijiet biex il fra- 
telli etc. jitoibu (igħeidu xi talb) għall 
mistrih ta rwieħhom. 

Bbadb — żibeg, lewlu, curuna tar- 
Bu8ariu(msejħa hecc miż-żibeg li biha 
hi magħmula) S/ie is always at /ler 
headis, dejjem bil curnna f idha (dejjem 
tgħid ir-Busariu) ; He is always ielling 
hia l/eads, II ġurnata coUha bil curuna 
f idu (ighid ir-Busariu). 

Beadsman— ragel (wiehed) li jitlob 
għall oħrajn (bil curunatar-Busariu). 

Bbadswoman -il femminil ta bbads- 
MAN (ara). 

Bbad trrb— siġra (bħal gazzia) li 
tagħmel iż-żibeġ u li jagħmluh curuni 
(tar-Busariu). 

Bbaglb— chelb tal caċċa żgħir, ac- 
tarx usat għall caċċa ta! liebru. 

BEAK—munkar (ta għasfur), pup- 
rest ta bastiment (ta xini). 

Bbaked— bill ponta (jispiċċa bil 
ponta) bħall munkar. 

Beakbr — tazza, bukar, kannata, xi 
ħaġa li tixrob minnha 

Beak-iron— ħadida bil ponta, biċċa 
għodda tal ħaddieda. 

Bbam — travu, il-Iasta tal miżien (li 
magħha icunu imdendlin il chefef) il- 
lasta ta carrozza tażżewġ (li tcun 
bejn iż-żwimel); ir-romblu li ma dwa- 
ru in-nissieġa ichebbu il medd jew id- 
drapp, xokka etc. li icunu niżġu ; il- 
lasta tal mohriet ; iz-zokk ta ancra ; 
il fergha tan-nofs ta fuk ras cerv, li 
minnha icnn ħergin il friegħi I-oħra ; 
raġġ jow raggi tax-xemx jew tal ka- 
mar; tati id-dawl, tiddi; T/ie sJiip is 
on /ler heam eiulsy il bastiment immej- 
jel (meta icun lest ghall carina) ; / 



am sorri/ for /lim^ J /leai^d t/iat /le ts on 
/lis beam ends^ nagħli għalih, smajt li 
jinsab f taħbit cbir. 

Beamed— -għandu il friegħi tal krun 
collha bħal ma hu ic-cerv. 

Bbamless — mingħajr raggi, li ma 
jiddix, jew li ma jitfax dawl; bla travi. 

Beam-compass -Cnmpass, bil ġonta 
(tcabbar jew ittawwal chemm icolloc 
bżonn) biex tista tagħinel jew tħo/.ż 
circuli (circhijiet cbar). 

Bbam-fbatħbr— rixa twila fil gew- 
naħ ta seker jew ta bies. 

BEvMiNa — it-tfiħ, ix-xhit (minn tix- 
ħet) tad-dawl f raggi (per mezz tar- 
i^ciggi); lewwel sinjal. 

Beam-treb — siġra li I-injam togħ- 
ha billi jebes jusawh għat-travi jew 
ghall fusien ta carettuni etc. 

Bbamy— collu raggi ; li jitfa raggi 
tad-dawl ; bħal travu ; li għandu il 
krun (bħal tac-cerv). 

Bean — fnla ; /cidney bean, fa^.ola 
tawwalija ; frenc/i Oeans, fażola ħadra 
eic ; Ifean-stallc, zokk tal ful; f sato 
/ler s/iellingheansy ra}iha tkaxxar il ful, 
Bean fed goats gice very good milt^ il 
mogħoż li iżommuhom (li itimgħu- 
hom) fuk il ful jatu ħalib tajjeb wisk. 

Bran-oapbrs— cappar; siġratal cap- 
par (jew li tati il cappar). 

BbaR - ors ; /le-bear, ors (ragel) s/ie- 
bear ors (mara). 

Bear -iggib, tiftaħ, issofri, i^iomm, 
tissaporti, tnissel jew iggib fid-dinja, 
iggib ruħec ; t/iese colnmns bear all t/ie 
weig/it of t/ie roof; dawn il colonni 
kegħdin izommu (jerfgħu) il pis coUu 
tas-sakaf ; Do yon t/un/c t/tat two /torses 
willdo to bear all this bnnlen ? Jidhir- 
lec int illi żewġ ż.wieinel hnma biz- 
^«ejjed biox igibu (iġon'u, jeħdu) din 
it-tagħhija collha? to bear arms againsi 
one, tieħu 1-armt, ticcumbatti contra 
xi ħadd ; IJe came to bear aioay (to 
bear off) t/ds.,,, gie biex ħa (neħħa) 
dan il...; T/iey cannot bear np longer 
against t/ie enemy, ma jist<2:ħux izommu 
actar (jeħduha) -mal ^ħedewwa. IIow 
long are xoe io bear wit/i ynn ? chemm 
sejrin indumu insofruo ; T/ie Jioman9 



Digitized by 



Google 



JBlilA 



-61- 



mà. 



fnd hear Bioay in Malta for many years, 
ir-Bumani nacmu f Malta ghall bosta 
żmien ; No one bears him, ħadd ma 
jaħmlu ; T/ujf wHl hear witnenn, dana 
jixhed (jari biċ-ċar); S/ie is unaJde to 
bear any children\ ma jistax icollha 
tfal ; 2 hey beqr a grudge againnt us, 
iridulna id-deni, gnandbom f kalbom 
għalina, ma jaħmluniex ; Our friends 
will Bure bear ub company^ il ħbieb 
taghna sgur jaffhmlulna cumpannija 
(jiġu magiina); The Frenc/i men-of-war 
were seen to hear in our port, raw il 
bastimenti tal guerra Francisi reskin 
(deħlin) lejn il port tagħna. 

Bbarablb'H wiehed jista jissapor- 
tih, isofrih jew iżommu. 

Bbar-baitino— iggelled (ġlied) orsi- 
jet ma clieb. 

Bbar-bbrry— siġra li taghmel frott 
bħal għeneb, jusawh għall medicina. 

Bbar-drivbr— wieħed li isuk I-or- 
sijet. 

Bbard— leħia, dac li inigghes fiz- 
żbula tal kamħ ; il gargi ta sunnara, 
ta labarda etc.; il ħajt (il ħarira) tal 
mascli jew xi frott ieħor tal baħar ; 
ir-raggi (id-demb) ta cometa ; to Ui/ce 
jew to pull /tii t/ie heard, tiġbed wie- 
hed minn lenithu, tisBdah, tmerih 
fwiċċu. 

Beardbd— bil-leħja, bil gargi bħall 
tas-sunnara. 

Bbardlbss— bla leħia (igħidu hecc 
għall wieħed żagħżugn). 

Bbabrr — wieħed, jew dac li igib, li 
jeħu, jew li iżomm ; min jissaporti, 
jew isofri ; dac li jarfa fil mejtin (jarfa 
xi mejjet) ; dac li icollu. fuku, igib, 
jew ixidd (jilbes) xi ħaġa; si^ra li 
tagħmel il frott ; Sendme t/ie book with 
hearer (of t/ie letter)^ ibgħatli il ctieb 
ma dan li giebiec din littra. 

Bbar-herd— ragħaj I-orsijet. 

Bbarino — li igib, li jissaporti, li 
isofri, li jittollera ; nisel, imgiba, sof- 
ferenza, tbatija ; għoli, għolja; I found 
a letter heanng an old date^ sibt ittra 
ta data antica (ilha mictuba). 

Bbarish— li għandu mill ors; tal 
ors. 



Bbarlikb— bhall ors. 

Bbar's bar'— fjur (primula li għan- 
dha għamla ta widna ta ors). 

Bbar*s grbasb — xaħam ta ors li 
jagħmluh mantichilja għar-ras biez 
italla u jati saħħa ix-xagħar. 

Bbarskin — gild tal ors ; drapp Ifaw- 
wi ferm li jagħmlu ħwejjeġ minnu, 
jissejjaħ hecc għaliex kawwi, utiek 
daks il gild tal ors. 

Bbbr ward — witħed li għandu jew 
li iżomm I-orsijet. 

Bbast— bhima, annimal ; logħba bil 
carti (bħal loo); bniedem li ma jirra- 
ġunax, aħrax, li ma igibx ruħu sewwa 
(fil għamil u fil cliem). 

BBASTiNas— ara bibstinos. 

Bbat— tħabbat; issawwat, tisħak; 
tirbaħ, tgħaddi lill xi ħadd, tħallih 
lura ; (fil militar) dakka ; (fil medici- 
na) taħbit ta polz. On hearinġ the 
Boldiers beat their drums t/iey retired; 
xħin semgħu is-suldati idokku it- 
tnabar, rtiraw; rilbeatyou soundly, 
natic xebpħa sewwa (cbira) ; T/ie En- 
glish did beat t/ie dervis/ies . in Africa, 
1-IngIisi rebħu lid-driewex fl-Àfrica. 
/f you kee'p on studying /lard you are 
Bure to beat all tlie other sc/wol hoys^ 
Jecc tcompli tistudia sħiħ, chif inti 
sejjer, sgur tgħaddihom it-tfal I-oħra 
ta li scola. Some serġeants came to 
beatupfor soldiers, gew xi surgenti 
biex jiġbru (jingaġġaw) in-nies (jagħm- 
luhom, idaħħluhom suldati). T/iepo-- 
liceman /las never been on this heat 
before^ (dan) il puliziott katt ma chien 
għassa hawn kabel. 

Bbatbn— msawwat, misħuk, mio- 
dud ; This is not a beaten tcay, din it- 
triek mhix battuta,(ma tantx igħaddu 
nies minnha). 

BBATER—daċ li iħàbbat, jew isaw- 
wat ; gold beafer, dac li iħabbat (jati 
bil martell) fuk id-deheb. 



li ghandu is-setgħa jew 
li jista jagħmel bea- 
tu ; li jibbeatifica. 

BBAtiFiOAtioN — beatificażioni, hena. 

Bbaxift— tagħmel beatu^ tbenni. 



Bbatifio 
Bbatifical 



Digitized by 



Google 



MA. 



^Ġà^ 



mf) 



ke 



Bbat^inġ— Bwat, xebgħa, taħbit, pal- 

Q — you (lesei'oe a aound beating, ħak- 
ec xebgħa cbira. 

Bbàtitudb — beatitudini, hena. 

Bbau (plural Bbaux) (bil Francis) 
tinkara />(^— damerin, wieħed li iħbbb 
jilbes, petitu ; namrat. 

Bbauisħ (akra bo\x) bħal petitu, ta 
wieħed li iħobb jilbes. 

Bbau mondb — in-nies tal moda, is- 
sinjuri cbar. 

Bbautbous— -mżejjen bil ġmiel,sabiħ. 

Bbautifibr — wieħed li isebbaħ, 
jagħmel il ħaġa sabiħa. 

Bbautipul— sabiħ. 

Bbautipully— b'mod sabiħ. 

Bbatipulnbss— ġmiel, sbuħija. 

Bbautify— iżżejjen, issebbaħ, tagh- 
mel sabiħ. 

Bbautilbss— mingħajr ġmiel. 

Bbauty— ġmiel, ħaġasabiba; aheia 
improving in beauty, keghda cull ma 
tmur tisbieħ. Thvt..,i8 really a beauiy! 
din... sabiħa tassew (fiha ġmiel). 

Bbaybr— castor (annimal b'erba sa- 
kajn li igħix sewwa fl-ilma chemm 
acoll fi-art) pil, gild bil pil tal castor 
għall brieret etc, berritta (tai castor); 
visiera ; he ai once doffed his beaver, hu 
malajr neħħa il berritta. 

BBAVBRBD^bil visiera, mgħotti (wic- 
ċu) bil visiera ; liebes bil berritta (tal 
pil tal castor). 

Beavbrtebn— xorta ta drapp bħall 
fustan. 

Bebberin— xorb jew trab bhal chi- 
nina, li isir minn siġra, il bebeeru, li 
ticber fil Guyana Inglisa. 

Bbblubberbd — għajneih minfuħa 
bil bichi. 

Beoafico ( bit'Talian ) — beccafic 
(għasfur). 

Bboalm — ticcalma, ticcuieta. 

Bboalmed— kiegbed ċass, ma jitħar- 
ricx għax ma hemmx riħ. . 

BEOALinNo— calma fuk il baħar. 

Bboamb— (il passat talverb becotne), 
sar, għamluh; he then hecame aprieat; 
hu mbagħad sar kassis. 

Bboausb —għaliex ; why did you not 
huy'abooki because I fiad no money, 



għaliex ma xrajtx ctieb? għax ma 
chellix flus. / wejH because 1 felt for 
him^ bchejt għaliex hassejt għalih. 

Bbchancb-— jiġri, isir—i^ bechanced, 
ġara... 

Begharm— issaħħar, tagħmel seħer. 

Beok— issejjaħ b*sinjal li tagħmel 
b'rasec jew b'idec ; tmejjel jew tbaxxi 
rasec biex issejjaħ jew iġġagħal lill xi 
ħadd jersak lejc ; f am always at his 
beck, Jena dejjem lest biex jiccman- 
dani ("biex nobdi il cipandi tiegħu). 

Bbckbt— blial ħolkavjew ganċ li ju- 
saw abbord biex ipOi>ġu nbula,cimi etc. 

Bbgkon — issejjah, tagħmel sinjal 
b'idec, jew b'sebgħec biex wieħed jer- 
sak lejc. 

Bboomb - issir ; icun xierak ; (jix- 
rak) if they go on like this tliey will be- 
come unbeamble, jecc icomplu sejrin 
hecc ħadd ma icun jista isofrihom ac- 
tar ; what will become of you then ? 
x'isir minnec allura ? It does not be- 
come you to say so, ma jixraklecx 
tgħid hecc. 

BKGOMiNa-li jixrak, li jicconvieni 
li imur ; fs fhisbecomingf dana jixrak? 

Bbgominoly— bix-xerka, chif jixrak, 
chif imur. 

Begominonbss — xerka, xerkien pro- 
prietà. 

Bed — sodda, żwieġ, ħammiela, strdt, 
faxx ; cnnal uinejn tgħaddi xmara; 
foldingbed, sodda (bic-cinghi), li tin- 
ghalak ; sick-bed, sodda ta marid, 
canopy-bed, sodda bil curtinaġġ (bic- 
celu), marriage, genial, jew nuptial bed^ 
sodda tal għamara ; a straw-bed^ sak- 
ku ; Atwhat time do you go to bed? 
xħin torkod ? (xħin tidħol fis-sodda ? 
Ifis wife has been brought to bed last 
week, martu spiċċat (chella tarbla) il 
gimgħa l-oħra ; a bed ofvioletsy ħam- 
miela (ħarġa) violi ; an iron bedstead, 
sodda tal ħadid ; bed clotfies, il firxa — 
»wy father is a bedrid, missierhi mar- 
radi ; bed time, ħin ta rkad jew ħin li 
wieħed imur fis-sodda ; bed-^room, bed- 
chamber, camra ta rkad ; make up your 
bedy ifrex, għamel (jew ħabbat) is-sod- 
da ; I amto keep in bed, icolli noAghod 
fis-sodda ; he ahoays goes to bed with 



Digitized by 



Google 



BED 



- 68 - 



bM 



tlie lamby dejjem jidħol fis-sodda cmie* 
ni (bħat-tigieg) ; turn down (he bed 
clotlieaj għamel ix-xakliba (1-imbocca- 
tara, minn fejn tidħol fil friex) ; from 
bed and board ^fil-ligi), il firda tar-ra- 
gel mill mara* 

Bbdabblb— ixxarrab, tbixx. 

Bedaoolb— iccappas, tħammeġ,billi 
tcarcar ħaġa fit-tajn, ħmie^ etc. 

Bbdarkbnbd— midfun fid-dlam. 

BBDASH—timla, iċċappas bit-tajn. 

Bbdaub— iċċappas, ittabba, tham- 
mei, iddellec, ticcalla. 

Bbdazzlb— tgħammex il għajnejn 
bid-dia, b'dawl kawwi. 

Bbd-ghambbr — camra tas-sodda ; 
Lord of tlie bedc/iambery ciambellan. 

Bbddbr ) il kigħyil ħaġra ta taħt ta 

Bbdbttbr j mitħna tal għasir taż-żejt. 

Bbddino — 1-affarijet tas-sodda (il 
firxa). 

Bbdbck — iżżejjen. 

Bbdbguar — dic il moffa li icun 
hemm fuk xi siġar tal ward, li jagħ- 
mlu xi insetti kabel ma ibidu. 

BEDEL—ara bbadlb. 

Bbdblrt — 1-ufliciu, ix-xogħol tal 
Beadle (ara). 

Bbdsman— ara bbadsman. 

Bbdevil — tgħarrak, tistradica, tak- 
leb ħaġa ta taht fuk, tapħmel ħaġa 
xiaten (tgħarrakha jew tiBrietha għall 
collox). 

Bedbvilmbnt— tgherfix, confusioni 
1-actar cbira. 

Bbdew — ixxarrab chemm chemm, 
tagħmel niediy ixxarrab bħal ma jagħ- 
mel in-nida. 

BEDBWER—dac li ixarrab chemm 
chemm ; li jaghmel niedi. 

Brdfast— miżmum fis-sodda. 

Bbdfbllow— sieħeb, jew sieħba fis- 
sodda. 

Bbd-hanginos— il purtieri, curtinaġġ 
tas-Bodda. 

Bbdioht - -iżżejjen. 

Bbdim— iddallam, tagħmel scur, to- 
Bcura. 

Bbdinnbr — tagħmel cumpliment 
tħallas lill xi ħadd f b'cumpliment) bi 
pranzu, b'icla. 

Bbdizbn — iżżejjen sabiħ ferm. 



Bedlam— manicomiu, post ta 1-ini- 
gienen. 

Bbdlamitb— miġnun ; wieħed minn 
tal imgienen. 

Brdmakbr— dac li għandu il ħsieb 
lijifrex u jirranġa is-sodod fxi cul- 
leġġ ete. 

Bedmatb— ara Bbdfellow. 

Bedouin— bedwin ; Għarbi li jig- 
gerra fid-desert, li igħammar taħt it- 
tniedi. 

Bed-pan — tapsina, recipient ċatt 
biex ix-xiuħ jew il morda icnnu jist- 
għu jisservew fis-sodda mingħajr ma 
jinżlu. 

Bed-presser— għażżien. 

Bed-quilt— cutra,cverta (ta sodda). 

Bbdraoolb— ara bedagglb. 

Bbdrbnoh — ixxabba jew timla bl-il- 
ma ; tagħmel ħaġa għasra (bl-ilma). 

Bedrid ) dejjem fis-sodod jewbix- 

Bedridden) xiuħija, jew ghall mard. 

Bbdrop— tbixx, troxx, tkattar jew 
titfa il ktar. 

Bbdsore— ugih (dabra) li isir bil 
kgħad tas-sodda. 

Bbdstaff— pOm, lasta etc. li chie- 
nu dari iwaħħlu mas-sodda biex iden- 
dlu il ħwejjeġ fiha. 

Bedstead— -sodda, il ħadid etc. tas- 
soddSir 

Bbdswervrr— -ragel li mhux fidil 
ma martu, jew mara li mhix fidila ma 
żewġha. 

Bkdtigk — 1-inforra ta mħadda jew 
mitraħ tar-rix etc. 

Bbdust— troxx jew timla bit-trab, 
tgħabbar (bil għabra^ 

Bbdwarf — iccecchen," tagħmel iż- 
għar. 

Bedwork— xogħol ħafif ; xogħol li 
tista tagħmlu malajr. 

Bedtb - tiżboħ. 

BEE~naħla, żunżana. 

BEB-BREAD~it-trab tal fjuri li jiġbor 
in-naħal biex jitimgħu il frieħ tagħ- 
hom bih. 

Bbbgh— fagu (xorta ta njam). 

Bebgh-ooal— faħam (tal cannol) li 
isir miz-zkuk tas-siġar tal fagu. 

Bbbchen— tal fagu, magħmul mill 
fagu. 



Digitized by 



Google 



BEE 



— 64 — 



BEG 



Bbegħ-hastI il frotty il gewża tas- 

Bbeoħ-nut j sitjira tal fagu. 

Beboh-trbe — si^a tal fagu. 

Beb-bateb— kird in-naħal(għa8fur). 

Beef— laħam taċ-ċanga; tal-laħam 
taċ-ċanga. 

BEBFEATBR-dac li iżomm 1-alabar- 
da tas-8ultan— alabardier tas-sultan ; 
għassa tar-re. 

Bbef-stbak— -bifstiec ; biċċa laħam 
(polpa) moklia. 

Bbbf-tea— bifti, brodu (iccunsmat) 
tal-laħam taċ-ċanga dgħif. 

Bebf-wittbd— stupidu; ^ieħedrasu 
ma tarfax. 

Beb-gardbn — Oħalka, ħajt għall 
ferħ naħal. 

Beb-hivb— ġarra tan-nahal. 

Bbblb — bakkun usat minn dawc li 
jahdmu fil minieri biex jaktghu it- 
trab tal metall mill blat. 

Beblzbbub— Belzebuby il cap tad- 
demoni. 

Bbe-master— dac li iżomm il ġarar 
u irabbi in-naħal. 

Bbemol— bimoll (nofs ton). 

BBB-MOTH~camla, duda li tagħmel 
ħsara wisk lin-naħal. 

Bben — il participiu passat tal verb 
to be ; I liave been, Jena cont. 

Bebn— chitarra tal Indiani b'satax 
il tast. 

BBBR^birra. 

Bbbr-barrel— -cartell tal birra. 

BBBR-Ħ0U8B)ħanut tal birra (fejn 

Bbbr-shop J tinbih il birra). 

Beer-monbt -.flus li jithallsu fl-ar- 
mata minn f loc li wiehed jixrob il bir- 
ra (li imissu). 

Beer-pump — pompa tal birra li it- 
talla il birra minn cantina etc. 

Beestings— ara Biestings. 

BEESWAX—xama tani-naħal. 

Bbeswing— dic ir-rita jew scorċa 
rkieka li issir, ^titrabba) fil wiċċ tal 
port wine. 

Bbet— selk ; pitrava (il pianta). 

Bbetle— -hanfu8a,mazza(biex tbal- 
l^t hihek); a paving beetle, mazza tkilà 
biex ibaltu biba iċ-ċangar tat-torok 
etc.; beetle-headed^ stupidu. 



Beetle— tohroġ, titfa il barra; titfa 
il barra haġa biex tidher; he has beetle- 
brows, għandu ħuġbejh maħrugin il 
barra. 

Beetle-stock -makbad jew mancu 
ta mazza cbira. 

Beetling— maħruġ jew miftuh il 
barra. 

Beet-rave ) xorta ta pitravi} għall 

Beet-radishJ insalata. 

Beeves (plural ta -O^^/)— ghniedes, 
bakar. . 

Befall— jiġri, jissucciedi, isir.. 

Befalling — dac li jiġri, ħaġa li 
tiġri, li issir bla.ħsieb. 

Befit— taddatta, tagħmel jixrak, li 
jakbel. 

Befitting — li jixrak, adattat li 
jakbel. 

Beflatter— tfaħħar, tonfoħ lill xi 
hadd (bi cliem ta ftaħir). 

BEFOAM—tghatti bir-rgħawa. 

Bepog— tgħatti, timla biċ-ċpar. 

Before— kabel, il kuddiem; ihivk 
before yoa speak, ahseb kabel ma tit- 
chellem ; / »ato him a /ew yards before 
m^ — rajtu ftit jardi kuddiemi. 

Before-gited— imsemmi kabel,im- 
semmi fuk, imsemmi kuddiem. 

Before-hand— kuddiem, kabel ; lle 
paidfor the book before hand, ħallastal 
ctieb kuddiem. 

Before-mentioned — ara before- 

CITED. 

Before-time - dari, fiż-żmien 1-im- 
għoddi. 

Befoul— tħammeġ, tkagħbar. 

Befreckle — ittabba, timla bit- 
tbajja. 

Befriend r-tiffavorixxi« tcun kalbec 
tajba, turi kalb tajba ma dac li icun. 

BEFRiNGE—iżżejjen bi fren*a. 

Befur— tgħatti, jew ticsi bil pll. 

Befurred— mgħotti, micsi bil pil. 

Beg— titlob carità, titlob favur jew 
piacir, titlob bl-umiltà collba. I beg 
a favour ofyon, nitolboc piacir ; I becf 
your pardon, scusi, nitolboc scusa. / 
beg leave to inform you that,,. nitlob (il 
permess) li ngħarfec illi.... 

Beg (bey)— UflScial jew gyematur 
Torc. 



Digitized by 



Google 



fiEG 



— 65 — 



'BEH 



Begak (il passat tal verb to begin) — 
bdejt, beda etc. 1 began to wovk early 
tO'day^ bdejt naħdein cmieni illum. 

Beoawd — mxejjen bit-tlellix, bi 
ħwejjeġ li ilellxu. 

Beget— tnissel, tiggenera. 

Beqetter— min inissel ; missier. 

Beqgable —li jista jintalab. 

Begoar— tallab, wieħed lijitlob il 
carità ; tfakkar, iggib ("wieħed, bpie- 
dem) fil fakar. 

Bbooarbrat— tifel żgħir, tallab. 

Bbooarlinbss - tbatija, fakar. 

Bbooarly— bħal taliab ; mBejcben, 
ta fkir. 

Bbooar-maid— xbejba tallaba. 

Beooar-man - tallab. 

Bbooar-woman -tallaba. 

Beooart— bżonn, fakar. 

Bbooino— talb. 

Bbohard— tallab fitt, li jissiccac bit- 
talb tiegħu. 

Broħards— I-aichijet ta San Fran- 
gisc li joħorġu għaċ-cimi (jiġbru). 

BBOiLT—ndurat collu. 

Bboin— tibda, tati bidu ; you have to 
begin again, icolloc tibda mill ġdid. 

Bboinnbr — principiant, wieħed li 
ghadu jibda. 

Bboinnino— bidu. 

Bboird — tħażżem, iddawwar (bi 
ħżiem etc ) : 

Bboloom— iddallam, titfa dalma. 

Bbonaw— tgherrem, tiecol bit-tgher- 
rim. • 

Bboonb ! — mur minn hawn ; isa 
minn hawn ! 

Bboonia— bigonia (pianta). 

Bboored — mimli bid-demm, collu 
tbajja tad-demm (magħkud). 

Beoot (passat imperfett u partici- 
piu passat tal verb beget) — nissilt, 
mnissel. 

Bkootten ( participiu passat tal 
verb to beget)^mnisBeL . 

Bkorbasb — iċċappas, iżżelleġ bil 
grass. 

Beorimb — tħammeġ, timla bil 
ħraieġ. 

Bborudob — tgħir għal dac li wieħed 
icollu, iċċaħħad. 

Beouilr— tkarrak. 



Bbouilbmbnt— takrieky kerk. 

Bbouilbr— karrieky wieħed li ikar* 
rak (b'xi ħadd). 

Bbouin (bil Francis i^^Ainp— ajc, 
/ratell ta San Frangisc ; berritta ta 
tarbija. 

BBOUM—tiggomma, izzelleġ jew tim- 
la bill gomma. 

Bboum ) Principessa tal Indji tal 

BboaumJ Ivant. 

Bboun (participiu passat tal verb 
to begin) mibdi ; this' toork was begun 
laatyear, dan ix-xogħol inbeda is-sena 
I-oħra. 

Bbhalp— -favur, għal... Say some^ 
thing please on my belialf^jecc jogħġ- 
boc gnid xi ħaġa għalija (fàvur tie- 
għi), għaddili chelma. 

Bbhavb— iggib ruħec ; behave your- 
Belf please, gib roħec sewwa, jecc 
jogħġboc. 

Bbhaviour— mgiba ; / adinire hitn 
for hie good behauiour^ nitgħaxxak bih 
għall imgiba tajba tiegħu. 

Bbhbad - taktair-ras; King Charles I 
of England tcas beheaded in 1649 , ir- 
Ue Carlu I tal Inghilterra katgħulu 
rasu iis-sena 1649. 

Bbhbld — passat tal verb dbhold 
(ara). 

Behbmoth — annimal (bhima) im- 
semmi fli Scrittura li jaħsbu li hua 
rippopotamu. 

Bbhbn — pianta, ħaxixa tal medi- 
cina. 

BBHBST—cmand, ordni. 

BBHiND—wara, lura, kabel; go be^ 
hindf mur wara, mur lura, do not leave 
any ihing behindy tħalli xejn warajc ; 
as we read behind^ bħal ma krajna 
kabel. 

Bbhindland — lura (fil ħlas), fiż- 
żmien jew fix-xogħol. 

Bbiiold — tara, tħares lejn, tosserva. 

BkholdI— eccul; arħ! behold him!^ 
hawn hu, arawh ! 

Bbholdbn— obligat, grat; / am very 
mnch beholden to him, jena obligat 
(jew grat) wisk lejh. 

Bbholdbr— dac lijara. 

Bbhonby— tagħmel ħelu (ħaġa ħe- 
Iwa) bil għasel. 



t) 



Digitized by 



Google 



BEE 



- 6(J - 



BEL 



l^KirooF— profitt, vantaġg. 

BEnoovBl tcun tajjeb, tixrak, tcun 

Beħove /sewwa, xierak. li behovet 

U8 to spend le^s ihan we gain, hu xie- 

rak (ghalina), li nonfku ankas milli 

nakilgħu. 

BEnowL— tgħajjat wara xi ħadd. 

Being— participiu present tal verb 
to be^ tcun)-^e8iBtenza ; billi. The Sw 
preme Beutff, Alla ; a human being, 
bniedem (maħluk) ; vjhen man wais 
called into being, metB, già makluk il 
bniedem ; /or the time being, għall issa 
(għall dan iż-żmien) it being so, la 
darba hua hecc; A« waa near being 
rfrott?«tf{Z, għai ftit magħerekx; being 
tired I Àan't com^, billi jena għajjàn, 
ma nigix. 

Bejàdb— tegħja sħih, bosta, 

BEjAUNDlcB—tiehu jew tati is-suf- 
fejra. 

BEJxJifBLB — tħawwad ma xulxin, 
tagħmel insalata waħda. 

BekisS — issellem, tbus. 

Beknave -t t&ti l-isem ta briccun 
(tgħaddi ta briccvin) lill xi ħadd. 

Belabour — tsAkar bis-swat, tħab- 
bat sħih, issawwat, tħabbat. 
, Bblaoed— mżejjen bil bizzilli. 

Belam— tħabbat, issabbat. 

Belatb— tittardaf tcun tard. 

Bblated— wieħed li ittarda, li għa- 
millu il-lejl. 

Belatednbss — rtubija (meta wieħed 
jibka lura). 

BfeLAY — iddawwar (bl-assediu), tat- 
taeca, tassedia; torbot, tgħakkad flim- 
chien (tiiċomba) ħabel. 

BblayiKo pin— galoċċa^ dic ii lasta, 
ttidcheb fil gemb ta bastiment, jew iqa 
xi atblu biexichebbu magħha (fdawru) 
itħabel. 

Bblgħ— titfewwak, tifwieka; titfa il 
barra bls-salt. 
' Belghing -^ ufwiek. 

Bbldam — hiara xiħa ; xwejħa. 

Bblbaoubr — tassedia, iddawwar 
bl-assediu. 

JteLBAouEBfeE— dac li jassedia min 
idawwar bl-assediu. 

Bblbotures — iddejjak, tissicca bli 
spieghi, bid-discors (bil-lezionijet). 



Belee — tkiegħed lejn taħt ir-riħ 
(għar-rdods). 

Belemnitb — belemnite, ir-ras tal 
vleġġa (tas-sajjetta); isem ta annimal 
tal baħar (li ma għàdux jidher). 

Bel-esprit (bil Francis akra bele^ 
8priJ—ra,ge\ għaref, li jilħaklu. 

Belfry— campnar. 

BBLQiAN—Belgian, wiehed mill Bel- 
giu. 

BELaic— tal Belgoi, nies antichi li 
chienu igħammru fil Gallia ta fuk 
(Franza). 

Bblial— ragel 1-actar ħażin, il veru 
ħażin. 

Belibel— tagħmel libell. 

Belie — tghiddeb, ticcalunnia. 

Belief— iidi; fiducia; religion; he is 
slow of beliefy ma tantx jemmen ma- 
lajr ; ready of belief, wieħed li jem- 
men (ii jibla collox) cull ma ighedulu; 
thi8 18 beyond belief, dan mhux ta min 
jemmnu ; to t/ie best of my belief, sa 
fejn nista naħseb jen. 

Believaulb— ta min jemmnu. 

BELiBVE-^temmen ; taħseb li icun 
hecc ; / believe 8o, hecc naħseb (hecc 
jidhirli) ; dont you believ^e him, ara 
temmnu, temmnux; did you ever be- 
lieve it ? katt cont temmen ? 

Believbr— wieħed li jemmen, Ni- 
srani. 

BBviEViNa— li jemmen. 

BELiBviNaLY— b'mod li wieħedjem- 
men. 

BBLiaĦT - timla bid-dawl, tati ħafna 
dawl. 

Bblike — actarx, jista icun. 

Belimb— timla bil gir, bit-trab. 

Bbll— kampiena, hand bell, kam- 
piena ^.għira (tal idejn), an alarm bell, 
sveljarin; to bear t/nf bell (iggib il kam- 
piena) tcun ta kuddiem. 

Bbll-clapper— Isien ta kainpiena. 

Bell-goral— dac il ġolġol li lcollom 
it-tfal mderidel ma għonkhom biex 
jidhaw bih u jokogħdu cuieti. 

Bbll-gord— ħabel tal kampiena. 

Bell-flowbr— campanella (fjur). 

BblL-founder — fundatur tai knie- 
pel, dac li jagħmel il kniepel. 

Bbll-foundbry— fonderia,fejn jagħ- 
mlu il kniepel. 



Digitized by 



Google 



BEfi 



— 67 



BEM 



fiBLL-HAMOBB— dacli idendel il knie- 
pel. 

BBiiL-TowBB—- campnar. 

Bblla-donna— bella donna (pianta). 

Bklle (bil Francis akra belt) — ma- 
ra, xbejba sabiħa, ta ġmiel cbir. 

Bblled— bil kniepely li għanda il 
kniepel. 

Bbllb lettrist — wieħed mħarreġ 
fil l^elle lettere^ iil letteratara (fil għerf, 
fl-iscola fit-tagħlim). 

Bbllbrophon — Bellerofon, l-isem 
ia wieħed mill alied ta Olauca ir-re ta 
Ephyre (fil Oorintià; Qrecia), dan chlen 
katel lill ħah Beller^ il għalhecc tawh 
dan l-isemy jigifieri il kattiel ta Beller. 

Bbllbrophon— hua isem i^kfoasile^ 
bbal bebbuxa li isibu ġol blat. 

Bbllbs-lettres — belle lettere, . il 
chitba tal auturi (tal classici). 
. Belucosb— guerrier, li iħobb il guer- 
ra, gellied. 

Bellioeratb — tagħmel il guerra, 
tiggnerra. 

Belliobrent— gellied, guerrier, wie- 
ħed li icun jigguerra, li icun jiccum- 
batti. 

BBLLipoTENT-kawwi fil guerra. 

Bbll-less— minn għajr kniepel. 

BBLL-MAN~dac li idur bil kampiena 
f idu fit-triek, biex javza etc. 

Bell-metal— il metal li jagħmlu 
bih il kniepely taħlita ta ram (anmar) 
.u landa. 

Bellow— tonfoħ, titfa in-nifs bħall 
.ma jagħmel il ghendus ; tgħajjat bħall 
ghendus, tgħaj.jat ferm ; għajta cbira 
.(bħal tal ghendus). 

Bbllowbr — dac li igħajjat bħall 
ghendus. 

Bbllowino— għajta cbira (bħal tal 
ghendus). 

Bellows— minfaħ tan-nar etc. 

Bbllows-fish— beccaċc (ħuta). 

Bbllows-makbr— dac li jagħmel li 
.mniefaħ. 

Bbll-pbpper — bżar aħmar (tal mi/*- 
wed). 

Bbll-pull— ara bell-cord. 

Bell-rinobr— dac li idokk il knie- 
pel. 

Bbll-bopb— ħabel tal kampiena. 



Bbll-wbthbr— in-nagħċa tal Iciam- 
piena, li tcun kuddiem biex tmixxi 
lill oħrajn warajha. 

BBLLY—żakk, iż-żakk, il ġuf, dic il 
biċċa tal violin (u strumenti oħra tal 
cordi) li tcun taħt il cordi ; toħroġ il 
barra, titfa il barra ; timla. 

Bbllt-aohb — ugigħ ta żakk. 

Bellt-hand— ic-cinga ta taħt żakk 
iż-żiemel (meta jarmawh fl-inginji). 

Bblly-bound — stiticu. 

Bbllt-ohurl — bniedem żakkiek. 

Bbllyful— icla (mimliżakk), dafra, 
(icla^ sewwa. 

Bbllyino— biż-żakk, imżaccar. 

Bblly^roll— romblu, biex iwitti. 

Belono — tcun ta, tappartieni lill ; 
għandu x'jaksam ma; ta min icun. Thie 
book beloiitjB fo my son^ dan il ctieb ta 
ibni; what ship does he belong tof\ tà 
liema bastiment hu? (fuk liema basti- 
ment hu). 

Belonoino^U japi)artieni, li hu, ta. 
All the money belonging to t/ie deceased 
became government property^ II flus 
collha tal mejjet (dac li miet^ wakgħu 
fidejn il Gvern. . 

Bblonoinos — proprietà. 

Bbloved — maħbub wisk, għażis *^my 
beloced breHiren " said the preaclier 
*' ħuti għeżies " kalil predicatur: 

Bblow — taħt, isfel; Iiei^ beloio, hawn 
isfel — he w below me in rank, hua an- 
kas minni (taħti), fl-impieg. 

Bblswaooeb — bniedem libertin 
mogħti għall vizzi ħżiena. 

Bblt— cinturin, ħżiem. 

Beluoa— xorta ta delfin (ħuta bli 
scwam) li tinsab fl-ibħra ta fuk. 

BBLVBDBRB(bit-Talian)~Belluvidir, 
post minn fejn tista tgawdi veduta 
sabiħa, ta xi ġnien, baħar etc. 

BBLZEBUB—Belżebub, xitan. 

Bbma— xorta ta palc, post għoli, 
minn fejn wieħed jista jitchellem, pul- 
ptu tal cnejjes àntichi. 

Bbmad — iggeniien. 

Bbmanolb— taksam, iċċarrat, tofrok 
min-nofs. 

Bbmark— taħbi, tgħatti bil iħascra. 

Bbmaze— ticconfondi, tħawwad (il 
moħħ ta dac li icun). 



Digitized by 



Google 



iiEM 



— 68 -^ 



l3EK 



BEMiNbLB — tħallat. 

Bbmirb — tlewwety timla, tcasbar 
fit-tajn. 

Bbmoan— tilmenta, tghemghem. 

Bbmoanbr— dac li jilminta,li ighem- 
ghem. 

Bbmoanino — Iment. 

Bbmoistbn— ixxarrab,tagħmelniedi. 

Bbmot— nofs nota fil musica. 

Bemourn — tibchi lill, tibchi għall. 

BbmuddiiB — tgħaggeb, ticconfondi 
jew timla bil għageb. 
' Bbmusbd — mimli bil fantasia, bil 
għageb. 

Ben— muntanja għalia. 

Bbn-nut— gewża li tati żejt msejjah 
hen-oil li jimbigħfl-iżpiżeri għall fwieħa. 

Bbnch— banc, il post, is-Biġġu fejn 
jokgnod 1-imħallef lil korti; in-nies 
tal korti, 1-imħaltin; tgħammar, id- 
dawwar bil banchijet, tokgħod fuk 
banc. 

Benchbr— aBsessur. • 

Bbnoh-holdfast— vit li torbot bih 
xogħol li jinħadem fuk il banc (ta 
mastrudaxza). 

Bbngh-mark -sinjal, marca. 

Bbnoh-btop — lakkigħa, morsa ta 
fuk il banc (ta mgħallem). 

Benoh-warrant— mandat tal arrest. 

Bend — tgħawweġ, tmejjel, tilwi, 
tiBBottometti ruħec, tokgħod għalli 
wieħed igħidlec; tintena titgħawweġ 
taħt il piB ; (fl-armi) faxxa la genba. 

Bbnds* — majjeri ta bastiment, ta 
dgħajsa. 

. BBNDABLri— li jiflta jitgħawwei, jin- 
tlewa. 

Bbndbr — li ighawweġ; strument 
(biċċa għoddà) li biha tgħawweġ in- 
jam eta.- 

Bbndlbt— liwja, 'tgħawiġa żgħira 

Benbath — taħt, l-isfel minn ; he 
married a woman heneath him^ iżżew- 
weġ mara li mhix tal condizioni tie- 
għu. ♦ 

Bbnecarlo— xOrta ta imbit li isi- 
fruh għall Indi tal punent. 

Bbnbdictine— Benedittin (patri) tal 
[ordnitaSan Benedittu. 
' Bbnbdiction — barca, benedizioni. 

J}BNEDiCTivB-*li igib, li j^ti barca. 



Benbdictory— li ibierec, li ixerred 
barca. 

Benrfaction — beneficiu, beneficat, 
gid, għamil tajjeb. 

Bbnbfactor— benefattur, wieħed li 
jaghmel il gid. 

Benefaoi*re8S— benefattrici, waħda 
(mara) li taghmel il gid. 

Bbnbficb— benefizziu ("ta kasBis). 

Bbnbficbd— li għandu benefiziu. 

Bbnbfickncb — beneficenza, Tgħamil 
tajjeb. 

BBNEFiGENT-li jagħmel il gid, taj- 
jeb, ta kalb tajba. 

Bbneficial — vantaġġuB li jinħtieġ 
(utili) li jiswa. 

Bbnefigiary — beneficiariu, wieħed 
li għandu, jew li igawdi benetizziu, ib- 
benefiziat. 

Bbnbfit — beneficiu, gid, (1-nħjar) 
profitt ; for the l>enefit of my health^ 
għall gid ta saħħti (għali saħħti). 

Bbnefit nioht— serata (fit-teatru), 
beneficiata. 

Bbnbt— iddaħħal fix-xibca, tnassas. 

Benbvolbnob — benevolenza, tieba, 
mgiba tal ħniena, liberalità. 

BENBVOLENT^wieħed li jagħmel il 
gid, ħanin, ta kalb tajba. 

BENGAL-drapp rkik magħmul mill 
ħarir u ix-xagħar. 

Bbngalbb — tal Bengala (belt ta 
1-India), Isien (il-lingua) tal Bengala. 

Bbngalbbb— BengaliB, wieħed (na- 
tiv jew nativi) tal belt ta Bengala. 

Bbngal light - Gas (tal giogudifo- 
gu). 

Benight - tittarda fil-lejl, thalli jid- 
ħol il-leji. 
. BBNioHTED—fid dl'tm (tal-lejl). 

Benign— ħanin, ta kalbu tajba. 

Benionant— ħanin. 

Bbnigsity - ħnienn. 

Bbnitier (bil Francis) ħawt jew 
fonti tal ilma mbierec. 

Bbnjamin — Benjamin (isem ta bnie- 
dem) ; pianta tal gomma ; xorta itif- 
sila) ta ocentll (ġlecc cbir^. 

Bknnet— ħaxixa, ħafur. 

^™^^^® I fatata,8aħħara(hecc meej- 
ħa fl Irlanda). 



Benshi 
Bbnshib 



Digitized by 



Google 



bliJl 



— I>9 — 



JbiiJH 



Bbnt— liwja,niżla,zurzieka; mgħaw- 
weġ, risolut ; He is hent vpon running 
atoay fi*om,,, hu risolut Cgħamilh'a 
frasuji li jaħrab minn... 

Bbnt orass 'is-siġra tal kasab. 

Bbnumb— tirżaħ, tcun imrezżaħ bil 
bard, (għàxi) tmut bil bard. 

BBNUMBEDNBSS^reżħa bil bard. 

Bbnzinb -^ benzina. 

Benzoatb — melħ magħmul minn 
acidn tal benzina u taħlita oħra. 

Bbnzoin — benzwin, gomma tas- 
siġra itenjamin. 

Bbnzoinb— benzoina, sustanza cri- 
stallina 11 iesir miż-żejt tal lewż morr. 

Benzonb - tahlita ta idrogenu, ossi- 
genu u curboniu (iTaħam^. 

Bepàint— tgħatti, timla biż-żebgħa. 

BBPBRiwiaGKD — mżejjen (mgħam- 
mar b*xagħar falz). 

Bbpowdbr— tirranġa bit-trab. 

Bbpraisb— tfaħħar sħiħ. 

Bequbathb— tħalli fit-testment, tic- 
teb (gidec jew li icolloc) lill xi ħadd. 

BBQUEATflBu — dac li jagħmel it- 
testment. 

Bequbst — dac li icun mħolli fit- 
testment. 

Bequote - issemmi, ticcita spiss. 

Bbrate -taħkar, timmaltratta.' 

Berb " xorta ta xgħir. 

Berbavb— ioċaħħad, tipprivn. 

Bbreàvbmbnt— ċaħda, privazioni. 

Bbrbaver— dac li iċaħħad. 

Bbrbft — mċaħħad, mna/iża, minsi, 
abbandunat. 

Bbrg — belt. 

Bbroamo - xorta ta dàmasc ordi- 
nariu. 

Bbrgahot — bergamot (pianta tal 
fwieħa). 

Bbrg mastbr — 1-ufiicial ewlieni tan- 
nies tal minieri ta Derbyshire (1-In- 
ghilterra): 

Bbrhymb— tirrima (tkabbel) issem- 
mi fir-rimi(fit-takbil). 

Bbrlin— berlin, carrozza (xorta'ta 
carrozza) li saret lewwel darba fil belt 
ta Berlin (l-ewlenija tal Prussia). 

5«RMNGLovKs— guanti tat tajjar li 
jiutlibsu fis-sajf. 



Bbrmb— il kigħ (1-art) tal foss li 
icun hemm dwar il fortizzi. 

Brrnardinb— patri tal ordni tal Be- 
nedettini jew tac-Cistercensi. 
« Bbrnousb - barnus. 

Berried—- collu bajd, mimli bil bajd 
(1-actar għall ħut) ; mimli bil cocci, 
żibeġ etc. 

Bbrry-coċċ, żerrigħa; cuU frotta li 
icun fiha iż-żerrigħa ; il bajt tal ħut ; 
black-berries, tOt ; stratoberriei^ frawli. 

Berth - cuccetta, post fejn jorkod 
il passiggier abbord ta bastiment. 

Bbryl — berill, ħaġra preziusa ta cu- 
lur ħadrani ċar. 

Berzelinb -r- berzelina, mineral 
magħmul cristalli rkàk. 

BBsANT—bizant, biċċa munita tad- 
deheb antica (ta Bisanziu). 

BhSAYLB^missier in-nannu; (fil-ligi, 
digriet biex tiehu (tircupra) I-artijet 
(il beni) tiegħu (ta missier in-nannu). 

Besoattek — ixxerred V hawn u 
lliemm. 

BESEEGH-titlob bil kalb, bil ħniena. 

BESEEGHER-dacli jitlob (bil kalb, 
bil ħniena). 

Beseeghixqly— bit-talb tal ħniena, 
bil kalb. 

Beseem— jixrak. tisrak. 

Besbbmino— xerka (li tixrak li jix- 
rak). 

Beseemingly— b'mod li jixrak, li. 
jakbel, li jicconvieni. 

Beseemly— li jixrak, adattat. * 

Beset — tassedia, iddawwar minn 
cullimchien, tagħlak min-naħħiet col- 
Iha ; iddejjak, jew iggib fid-diek, (par- 
ticipiu passat), assediat, mdaw^ar 
minn cuUimchien, mdejjak. 

Beshrew— tixtiek saħta fuk xi ħa- 
ġa; beslirew the hour ! tcun misħuta, 
(nisħet) dic is-sigħa I 

Beshrouded— mgħotti b'Iizar; mghe- 
zwer b'lizar tal chefen, mcbeffeu; 

Beside ) ma genb, hdejn, barra 
Besides) minn. 

Besiege-— tassedio, iddawwar bl'as- 
sediu. 

Besieged — assediat^mdawwar bl-as- 
sediu. 

Besiegement— 'l-ass^iut 



Digitized by 



Google 



B£d 



-70- 



bE'i? 



iddellec, iċċappaSjtħam- 
meġ, tincalla. 



BfiSiEGER— dac li jadsedia, minn jas- 
Bedia. 

. Beslave — tghakkes, iggib taħt 
idejc, tjassar, 

Beslayer '- timla (iċċappàs) bil là; 
għab. . 

Beslime • 

Beslobber 

Beslubber 

Besmear— iddellec, timla bit-tidlic 
(ta xi ħaġa li iddellec) li teħel mal 
wi6ċ jew 1-idejn. . 

Besmoke— issewwedy jew tħammeġ 
-bid-duħħan. 

Besmut— tħammeġ bid-diiħħan, is- 
sewwed bin-nagrafun. 

Besxowed -^mgħotti bis-silġ. 
- Besnufped— mimli (maħmuġ) bit- 
tabacc ta li mnieħer. 

Besom— xcapa (mselħa) magħmula 
bil għesieleġ rkak f loc bil ġummar 
jew simar etc. 

Be^t— tiscanta,' tistapidixxi. 

Besotteo— scantat, stupidu, stur- 
dnt, (bniedem talpa, sturdut). 
' Besought ( participin passat tal 
verb i^*^^/i)— mitlub bil kalb. 

Bespangle— timla jew iiieyjeri bl- 
antaċċoli. 

Bespatter — timla, tħammeġ bit- 
titjir (bil ktar) tat-tajn, tal ħmieġ. 

Bespeak — titchellem kabel, taħber, 
tipprevedi. 

'Bespeaker — wiehed li jitchellem 
kabel, li igħeid x*gej, jew x'ser isir 
minn kabel. 

Bespeokle — timla bit-ticchi, bit- 
tinkix, tnakkax. 

Bespew— timla, icċappas, tħammeġ 
.bil vomtn. 

Bespice — tħawwar, tirranġa, bil 
'ħwawar. 
. Bespit -timla bil bżiek. 

BesPOKE — preveduty li kaluh'kabel. 

Bespot— timla bit-tbajja. 

Bespread — ixxerred ma cuUim- 
chien ; tferrex. 

Besprinklb -tbixx, troxx. 

BesPhinkler — bexxieXy raxxàx; dac 
li ibixx, li iroxx. 

BKSPRiNKLiNG-rbexxa, raxxa. 



Bespurt — ixxerred l'hawn u rhemm 
ma cullimchien. 

Besputter — timla, ixxerred ma 
cullimchien. 

Best— 1-aħjar ; 111 do viy hestfor 
you, nagħmel mill aħjar li nista, għa- 
iic, he ts now enjoying iJie heat ofhealihy 
issa tajjeb sewwa. 

Bestain— timla bit-tbajja, it-tabba. 

Besjead — tiswa, tcun utili, isservi. 

Bestial— ta bhima, bestiali. 

Bestiality— ghamil ta bhima, be- 
stialità. 

BcsTiALiZE— tagħmel bħal bhima. 

Bestially— ta bhima, ta annimal. 

Bestiok— twdħħal. 

Bestir— tħawwad, tħaddem, iċċak- 
lak sħih; taħdem, tirsisti titħabat 
ferm. 

Bestow — tati, tferrak, ixxerred, 
taħli, you nxiint beaioxc more time upou 
t/ivt work io have it ready nejct week, 
•Jeħtieġ tahli (timpiega) żmien actar 
f dan ix-xogħol biex tlestih sal giui- 
għa id-dieħla. 1 give i/iee ihanks o Lord 
f'or all tlie henefiia you have hesiowed on 
tne, niżżicħajr, o iSinjur, tal beneficl U 
xerridt fuki. 

Bestowal " rigal, għati, haġa mogħ- 
tija. 

Bestower— min jati, min ixerred 
iferral^ etc. 

Bestowment— għati, rigal. 

Bestraddle— tircheb b'sakajc mif- 
tuħa. 

Bestreak — ti£faxxia, timmarca, 
tħo^.ż bil faxxi. 

Bestrew — ixxerred fuk... tbixx, 
troxx. 

Bestud — iżżejjen bil buttuni ^bi 
rjus tal buttunijew tal msiemer). 

Besure— sgur, okgħod sgur. 

Bet— imħatra; tagħmel imiħatra, 
to lay a hei^ tagħmel imħatra ; / het 
you à ahilling, nagħmel imħatra ta 
xelin, rU het you ien shiUing io one, 
nagħmel imħatra għaxar xelini ma 
xelin. 

Betake — tirricorri għand, tati ru- 
ħec għall ; he now betakes himself to 
tJte study of science^ hua issa jati ruħii 
għall is-studiu tax-xienza. 



Digitized by 



Google 



BET 



— 71 — 



MV 



Bkteem — iggib, tnissel. 

Betel— pianta, xorta ta bzar. 

BETHEL---po8t, dar, fejn jiltakgħu 
il baħrin biez jitchellmu bejniethom. 

Betiiink - tiftacar, iggib f moħħoc. 

Bethlehem (Betlem) - eptar tal 
imgienen -r il manicomiu (ara Bed- 

LAM). 

. Bbtħral— tjasear. 

Bethuaip— tħabbat, ittectec. . 

BETmE— jiġri, jissucciedi, woe be- 
tide you ! guaj għalic ! 

Betisie ) . . 

Betimes} ^°^*«^*- 

Betoken — tjSBser kabel, tħabbar, 
tàkta x'gbandu ieir kabel iż-żmieu, 
tindovna. 

Beton— concoB, tajn li jueaw għall 
pediment ta xi xogħol tal bini etc. 
ħilma. 

Betony— betonia, pianta tal me- 
dicina. 

Betook— irricorra għand jew għall, 
ta.ruħugħall (il paBsat tal verb.&^- 
takej^ ITe hetook liiinself to i/ie Consàl 
for Iv8 prot^ction^hxx9k reħa ruħu fi- 
dejn il Conslu (taħt il prptezioni tal 
(^onelu ; the soldiers hetook themaelvea 
to ireaponSf ia-BuIdati irriċorrew għàll 
armi. 

BetOSS — tkalleb, tħawwad sħih, 
tgħolli fl-aria. 

Betray— tittradixxi, terħi f idejn, 
ticxef, turi ; he is to be shot having 
hetrayed his^country^ għandbom jispa- 
rawlu goktlub) billi ittradixxa il pa- 
tria (ii pajjis) tiegħu ; heware to betray 
my secretSy attent (indocra) li ma tic- 
xifx (turix) is-Bigrieti tiegħi (il ħwejjeġ 
li fdajtlec), Jadas hetrayed His Master 
into t/ie hands of his enemies, Giuda 
reħa I-Imgħallem tiegħu f idejn il għe- 
dewwa, ("ittradih). 

Betra YAL - tradiment. 
Betrayer— traditur. 
Betrayment — tradiment. 

Betrim— tirranga, iżżejjen. 

Betroth— tati il chelma ta żwieġ, 
tgħarras. 

Betrothed — għarajjeB (li taw il 
chelma), għarajjeB marbutin. 

BETROTHMENT--għaruBija, rabta. 



dac lijagħmel 1-imħatra. 



Betrustment— fiducia. 

BetterI 

Bettor/ 

Bbttbr— aħjar ;'^/m book is better 
tlian t/iatf dan il ctieb (hu) aħjar minn 
dac. / say t/iisfor your better under* 
standing^ ngħid dan biex tifhimni 
aħjar ; you are t/ie hett^r forit, isBa (li- 
għamilt hecc) iBBib ruħec aħjar ; so 
much the hetter^ tant I-aħjàr ; fi^W^r 
t/ian not/iing; hetter smalljish t/ian none, 
aħjar minn xejn ; you /lad h^tt^r go 
yoHrself aħjar tmur int BteSB, ' Sly 
friend is growing hetter^ il ħabib • tie- 
għi gej għall aħjar (kiegħed ifiek 
ġmielu), Onr men will sure get t/ie het^ 
ter of the enemy, id-BuIdati iaghna 
jirbħu Bgur ; / love yon better and Ifet- 
terforthiSy ta dan isBa nħobboc actar 
u actar \ Itis 6 mHes far, and better, 
hu bogħod 6 mili, u actar ucoll. ■ 

BETTERiNG-^miljorament, mogħdija 
għall aħjar. 

Betterment— ^miljprament, xogħol 
(għamil) għall ahjar. . . < 

Bettermost— ara best. 

Betting — ta«[ħmel 1-imhatra; is 
t/iere any betting f hemm xejn imhatri? 
(ghamlu xejn imħatri). 

Betty --- Btrument, biSċa . ghodda 
bħal Bcarpellina li jusaw il ħallelin 
biex jiBcasBaw il bwieb. 

Betuline— xorta ta raBa jew gàm- 
fra li issir mil koxra tal betulla. 

Betumbled - imħarbat. 

Betutor - tgħallem. 

Betwattle — tgħaggeb; ticconfondi, 
tbellaħ bil għageb. 

BETWEENlbejn ; T/iis sitm 

Betwixt jdioided hefween 
your sister, din is-Bomma biex iinka- 
Bam bejnec u bejn oħtoc. T/tere is f/ie 
ditc/t between i/ie two forts^ hemm il 
foBB bejn i'A-żew^r fortizzi. 

Beyel — rocna, anglu ; tastatur, 
sawtarella, (biċċa għodda);.takta an- 
glu (bit-tastatur). 

Bevelment— rocna, anglu, cantu- 
niera. 

BEVER—xorb, tazza xorb bejn past 
u ieħor (wakt 1-icheI). . 

Beverage — xorb, ħaġa tat-xorb, 
licuri etc. 



is to he 
you and 



Digitized'by 



Google 



BEV 



-72 



BIB 



Bevy — katgħa għasafar ; gemgha 
nisa. 

Bewail — tibchi bid-dispiacir tit- 
ħassar, tibchi it-telfa (il mewt) ta xi 
ħadd ; tħoss ħasra. 

Bewailer— becchej, wieħed li jib- 
chi, li jitħasgar, it-telfa (il mewt ta xi 
ħadd) etc. 

Bbwailing — bichi, tħassir (minn 
titħassar), tħoss ħasra. 

Beware— tindocra, tokghod attent; 
beware o/false frienda^ okgħod attent 
għall ħbieb foloz. 

Beweep— tibchi lill xi ħadd jew fuk 
xi ħadd. 

Bbwbt— ixxarrab tagħmel niedi. 

BewiLDBR — ticconfondi, tħawwad 
lill dac li icun ; titlef it-triek. 

Bbwildbrmbnt — telfa, taħwid, con- 
fusioni. 

BBwrrcH-tagħmel seher, magħmul; 
issaħħar; / think she has hetwMohed 
him, għandu icun għamlitlu xi eeħer. 

Bbwitohbd — imsaħħar, għandu se- 
ħer, ibleh, bia ras, bla sens ; yoa «<f«m 
to be bewitched, donnoc bla ras (għam- 
lalec xi seħer). 

Bbwitchbr— dac li isaħħar, li jagħ- 
mel is-sħarijet. 

Bbwitchbry ) ^ ^^^^. 

Bbwitohment) 

Bbwonderbd— confuB, bla mibluħ. 

Bbwrap — tgheżwer. 

Bbwriy— tkarrak (b'dac li icun). 

Bewrbck— tekred, tirvina. 

Bby— bej, princep, cap Torc. 

• Bbyliok — provincia iccmandata mill 
bej. 

Bbyond— il hemm, il barra, il kud- 
diem, il fuk, actar ; beyond Imtar/a, i\ 
hemm mill Imtarfa; he went beyond 
the walls ofHie town, hua mar (ħareġ) 
il barra mis-swar. John goes leyond 
every one in tlie achool in learning. 
Ġanni igħaddi (imurkuddiem) lill cul- 
ħadd fl-iscola (fit-tap:ħlim) ; We are 
beyond tlie reach of tlie gun^ aħna il 
hemm mit-tir tal canun ( actar il 
barra ). ' 

Bbzan— drapp tat-tajjar tal Indi tal 
Lvant. 



Bbzant— bicċa munita antica tad- 
deheb ta Biżanziu. 

Bbzantler— it-tieni fergħa tal karn 
taċ-ċerv. 

Bbzbl — il biċċa taċ-curchett fejn 
tcun ingastata ii ħagra (iddiamant 
etc.); ingast ta fossa fcirchett. 

Bbzoar — belżwar; gebla, żrara li 
titrabba fl-imsaren ta xi annimal (li 
xi drabi isservi (jatuha) bħala contra- 
velenu'). 

Bezonian ( bit-Taljan ) — fkir, fil 
btonn. « 

Bi-(bil-Latin) tnejn, doppiu, 6i- 
valoe, b'żewġ koxriet, biangular, b'żew^ 
anguli; biaxiid^ b'żewj; fusien, ii għan- 
du żewġ fusien. 

BiA— il baħbuħa. 

BiAS — gibda, inclinazioni ; in-naħħa 
ta fejn ħaġa tagħleb, tendenza, xewka, 
xeħta Jejn ħaġa actar minn oħra) ; 
contrapis, tmil, iġ^agħal lill min imil; 
to go jew run bias, iżżomm, jew tmil 
lejn banda waħda, to cut bias, takta 
mgħawweġ (mhux min-nofs sewwa) 
you have put me out my bias noto, issa 
tliftni (ħriġtni mis-sensi tiegħij stur- 
deitni, icconfondejtni. In this case^ we 
mu8t be free from bias^ fdan il cas 
għandna ncunu imparziali (ma icol- 
niex xji'ibidna^ u la ghall wieħed u 
1-ankas għall ieħor. Ile w trying to 
biaa him to sell all his property, sejiQV 
iħajru n iġagħlu ibigħ cull ma għandu. 
Ile is biassed to our party, maklub 
(^iżomm) mal partit tagħna. 

BiB— vavalbr tal-lgħàb ftat-tfaU. 

BiBBS - galoċca. 

BiBACious— li iħobb ix-xorb, mogħ- 
ti għax-xorb. 

BiBBBR— sacranazz Cwieħed li jixrob 
sħih, sponża). 

BiBBLB-BABBLB — tpaċpiċ tat-tfal ; 
cliem fieraħ bla sens; tpeċlik. 

BiBLB — Bibbia, is-Sacra Scrittnra 
(W chitba tat-Testment il Kadim u it- 
Testment il Ġdid;. 

Bidlk-oath— ġurament fuk il Bibbia. 

BiBLBR — sacranazz. 

BiBLicAL— tai Bibbia, ta li Scrit- 
tura. 

BiBLicisT — wieħed mħarreġ fit- 
tagħlim ta li Ħcrittura. 



Digitized by 



Google 



BIB 



- 78 — 



BID 



BiBLiooRAPĦBK — wieħed mħarreġ fil 
bibliograna, fiz-xienza tal cotba. 



BlBLIOORAPHIO 
BlBLIOORAPĦIOAL 



tai bibliografia» 
jew tal għerf (ix- 
xienza tal cotba). 



BiBLiooRAPHT— bibliografia; ii għerf, 
ix-xienza tal cotba. 

BibUolatry — kima lijatu lill cot- 
ba (^adarazioni li jagħmlu lill cotba). 

Bibliolooioal— tal bibliologia Oet* 
teratara, studiu tal Bibbia, tad-Du- 
trina etc^ 

Bibliolooy - bibliologia^letteratura, 
studiu tal Bibbia, Dutrina jew Teolo- 
gia ; trattat, chitba fuk il cotba. 

BiBLioMANOY— it-taħbir (falzj li isir 
per mezz tal Bibbia. 

BiBLioMANiA — bibliomania, genn» 
ħrara cbira li tiġbor cotba antichi u 
rari. 

BmLioMANiAc — ( wieħed ) mignun 
għall cotba antichi u rari. 

BiBLioMANiANiSM — genn għall cotba. 

BiBLioMANisT— wieħed li għandu il 
bibliomania ("genn għall cotbaj. 

BiBLioPBOic— tal legar tal cotba. 

BiBLioPBOY— legatura tal cotba. 

BiBLioPHiLisM — mħabba tal cotba. 
' BiBLioPHiLisT— wieħed li iħobb il 
cotba. 

BiBLioPHOBiA — mibgħeda għall cot- 
ba. 

BiBLiopoLE —bejjegħ il cotba, librar. 
' BiBLiopoLicAL— li għandu x'jaksam 
mal bejgħ tal cotba. 

BiBLiopoLisT— bejjegħ il cotba^ li- 
brar. 

BiBLiopousTic— ta wieħed bejjegħ 
il cotba, ta librar. 

BiBLioTAPHisT — wicħed li jordom 
(jaħbi taħt I-art) il cotba. 

• BiBLiOTttBCA— iifc/to^^co, libreria,po8t 
fejn icun hemm miżmumin (merfugħa) 
il cotba. 

BiBLiOTHBOARt— bibliotecariu, min 
ioollu f idejh (il cap tal) libreria. 

BiBLioTHBKB — biblioteca, libreria. 

BiBLiST — dac li jimxi biss (jagħmel 
bissj fuk dac li hemm fil Bibbia. 

BiBLus (bil Latin) il papirus, pianta 
tal ilma li ticber (1-actar) fl-Egittu. 



BiBULOus (bil Latin) li jizrob, bħal 
sponża. 

BicALOARATB— li għandu żewġ xpru-. 
ni. 

BioAPiTATBD— li ffħandu żewġt irjus. 

BiGAPSULAR— li gnandu żewġ tebkat 
biz-zerrigħa f cull fjur. 

BicAUDA—ħuta bħal pixxispat. 

BicB— culur (blu, icħal ċar). 

BioBPHALous — mgħammar b'żewġt 
irjus. t 

BicBPS— li għandu żewġt-irjus. 

BioiPiTAL ) li għandu żewġt-irjus 

BiciPiTous) jew żewġ nisel, (nisel 
doppiu, għall darbtejn. 

BioKBR—cavetta żgħira tal injam 
(platt tal injamj ; tissàra, tiggieled, 
icolloc xi tgħid. 

BiGKBRRR — gellied. 

BicKBRiNo — ġlieda, ġlied (bil cliem). 

BiGKBiiN — scarpellina ; inquina 
b'żewġ ponot. 

BicoLLiOATB — mgħakkad bir-rita 
bejn is-swaba— bhal sakajn il paprai ' 

iJicoLouR-Ii għandu żewġ ciiluu. 
jew lewnijet. 

BiGONJuoATB — H jesistu, li jċunu 
mgħakkdin par par. 

BicoRN )li għandu żewġt-ikrun^ . 

BicoRNous) jew friegħi tal krun. 

BicoRPORAL— li għandu żewgt iġsma. 

BiORURAL-^Ii għandu żewġ riġlejn. 

BicuspiDATB— għandu il ponot għal 
darbtejn; ippuntat (bil ponot) għal 
darbtejn. 

BiCYCLE — velocipied, bajsichil, ir- 
rota. 

BiD— i)rezz li tati ta xi oggett (fi 
rcant) ; żieda (ta prezz fi rcant), iġġa- 
għal, tati, ticcmanda, tordna ; bid kim 
to come in^ ġagħlu (għidlu) jidħol ; 
/ hid him fareweU, natih t-addio, f hid 
him two powuh for itj offreitlu (tajtu 
prezz) żew^ liri fih; / shan't bid np 
more t/tan S shillings, ma ngħallix, ma , 
natix prezz actar miqn żewġ xelini. 

BiDALB)8tedina ta ħbieb li imorru 

BiDALL) jeħdu (jixorbu).xi ħaġa f dar 
ta \i ħadd fkir, biex imbaġħad jiġbru- 
lu bejniethom u jatuh carità. 

BiDDBN (participiu passat tal verb 
BiD) mgigħel, ordnat. 

10 



Digitized by 



Google 



BID 



74 — 



BIL 



BiDDBR — dac li joffri jew jati prezz, 
/ sħall 86 II my goods to tlie highest hid- 
der, nbigħ 1-oggetti tiegħi lill dac li 
jati 1-ogħla prezz. 

BiDDiNQ—l-ordni, cmand etc. 

BiDDY— fellus ; tigieġa jew serduk 
żgħir. 

BiDE— issofriy tistenna; tgħammar 
tokgħod f post. 

BiDENT— furchetta b'zewġ ponot. 

BiDBNTAL ] li għandu żewġ sinniet, 

BiDENTATB b'żewġ sinniet ; mak- 

BiDBNTATBDjBum fżewġ bcejjeċ. 

BiDBT — żiemel ċchejchen (magħlub, 
xiħ)— żiemel (biċċa mobbli tal camra 
tas-sodda). 

BiDON — chejl ta gallun u quart. 

BiBNNiAL — ta cuU sentejn ; ta sena 
iva u oħra là. 

BiBR— tebut, catalett. 

BiBSTiNos — I-ewwel halib li tati il 
bakra wara li tilhed jew tferraħ. 

BiFAOiAL — li ghandu iż-żewġ uċuħ 
(ta biswit xulxin) xorta waħda. 

BiFARious— għal tnejn» għal darb- 
tejn, fżewġ ringhieli. 

BiFBROus— li jati, li jagħmel il frott 
darbtejn fis-sena. 

BiFFiN — tuffiħa niexfa (mkadda) 
jew misjura. 

BiFiD 1 maksum, xpaccat (fi 

BiFiDATBDj tnejn). 

BiFLOROus—b'żewġ fjuri. 

BiFOLD— għal darbtejn. 

BiFOLiATE— li għandu żewġ werkat. 

BiFORATB— li għandu żewġ tokbiet. 

BiFORM— li għandu żewġ għamliet. 

BiFORMiTY— għamla doppia. 

BiFRONTBD—Ii għandu żewġt uċuh. 

BiFUROATB — tofrok, taksam f żewġ 
sinniet bħal tal furchetta; taksam 
f żewġ friegħi. 

BiFURCATBD — mifruk,Ii għandu żewġ 
snien bħal tal friechet. 

BiFURCATioN— taksima fżewg tirjus 
jew friegħi. 

BiFORoous — b'żewġ ferkat, b'żewġ 
friechet. 

Bia— cbir ; ħobla (mara tkilaj^, sup- 
perv, mimli bih in-nifsu ; That woman 
is big with child; dic il mara tkila 
(ħobla) ; Jle always talks big, hua dej- 



jem jitchellem bil cburia (ta cburi) ; 
Ile likea to look big, ihobb jidher cbir 
(jagħmilha ta fanfarun); They are 
grotoing big, kegħdin jicbru. 

Bia— xgħir tax-xitwa. 

BiaAMisT— wieħed li icun miżżew- 
weġ żewġ nisa. 

BioAMY — bigamia; meta ragel jiz- 
zewweġ żewġ nisa, jew mara tiżżew- 
weġ żewġt irgiel. 

Bia-DELLiED — (wieħed li għandu) 
żakku cbira. 

Bia-BONBD— li għandu għadam cbir. 

Bia-coRNBD— li għandu ħbub (tal 
kamħ) cbar. 

BiasNTiAL — li fih żewġ razez ta 
nies. 

Biaa— xorta ta xgħir xitwi (tax- 
xitwa). 

BiaaEL—annimal b'erba sakajn li 
igħammar fl-India ta Lvant, jixbeh 
lic-cerv. 

BiaaiN— scufia (ta tarbiaX cappun 
fufi ; barmil xgħir tal injam. 

BiaHT— il chisra, il-liwja ta ħabel 
(meta icun coljut) daħla żgħira tal 
baħar. 

BiaNBSS— cobor, cburia. 

BiaNONiA— -bigonja (pianta) li tagħ- 
mel fjuri bħal trumbetta. 

BiaoT — bigotta, wieħed mogħmi, 
mogħti sħiħ għal xi partit, reli- 
gion etc. 

BiaoTBD -— bigotta, ipocrita, mimli 
mogħmi, mitluf bil hrara (falza^ għal 
xi partit, religion etc. 

BiooTRY— bigottismu, ipocrisia, hra- 
ra (falza) żejda għal xi partit, re- 
ligion etc. 

BiasouNDiNa— li għandu leħen cbir 
ferm, pompus, ta ftaħir. 

Bijou (bil Francis biġxiuj — biġu ; 
ħaġra (ħaġa) preziusa. 

BiJouTiBR — giojellier. 

BiLABiATB— li għandu żewġ xofiiet 
(tebkat). 

BiLAMiLLATB ) b*żewġ lami, folji, 
BiLAMiLLATED) pianci etc. 
BiLANDBR — bastiment żghir (usat 
actarx fil canali tal Olanda). 
fiiLATBRAL— li għandu żewġ naħħiet. , 



Digitized by 



Google 



IJlL 



— 75 -^ 



BIL 



fiiLBO jxàbla kasira; xcbiel, xi- 

BiLBOBSJcħel, cipp li jorbtu mas- 
sakajn tal ħatjin biex ma jaħirbux 
u iżommuhom fil castig. 

BUiBOQUBT Cbil Francis hHhoche)— 
logħob tat-tfal, bħal tazza u balla 
biex iggibha gew fiha ; (fi-artilleria), 
canun żgħir ta tmien pulzieri. 

BiLB— bili ; tumur. 

BiLOE— żakk ta bettija, issentina 
ta bastiment, tagħmel I-ilma, tnixxi. 

BiLOB-PDMP— porapa għall ilma tas- 
sentina li jagħmel il bastiment. 

BiLiARY— tal bili. 

BiLiNGUAL— b'żewġt ilsna. 

BiLiNouiBT — wieħed li jitchellem 
b'żewġt ilsna, li jaf żewġ linpui. 

BiLiNGUous— li għandu jew li jaf 
jitchellem b'żewġ lingui. 

BiLious— biljus, li għandu, jew li 
ibati bil bili. 

BiLiTBBAL — magħmul minn żewġ 
ittri. 

BiLK— tkarrak, tinganna ; takrieka, 
ingann. 

BiLL— munkai*, mannara bil ponta 
mgħawġa (gojja bħal ganċ), mannara 
tal guerra (li jiccumbattu biha); lista, 
fattura, cont, nota, cedula (polza), 
cambiali, avvis (tat-twaħħii ta mal 
ħajt— ligi migjuba kuddiem il cunsill 
(parlament^ minn għajr ma tcun għad 
mgħoddija ; iżżiegħel bħal ma jagħmel 
ilħamiem meta jitbewwes flimchien 
b'munkaru ; tippublica, tgħarraf ħaġa 
b'awis ; hedging-hiU mingel żgħir ; a 
/iawt^ti//, ronca(taż-żbirJ; stickno hilUy 
twaħħlux avvisi (carti mal ħajt etc.) 

BiLL OF BXCHANGE— cambiali; a hUl 
payahle to bearer, cambiali li titħallas 
lill dac għand min tcun ; a hill payahle 
ai »ighiy cambiali li titħallas a vista ; 
to discouni a hill, tisconta cambiali; 
to draw a hill on jew vpon^ tiġbed 
cambiali fuk xi ħadd ; to take up a bill^ 
tħallas, tisconta cambiali ; io diahonour 
to hUly ma tħallax cambiali. 

BiLL OF FARE — carta, lista tal ichel 
li icun hemm lest f lucanda, il menu. 

Bir^ OF HBALTH— patenta (certificat 
tas-sanità); clean bitl o/ health, pa- 
teuta netta ; foul bill of heallh, certi- 



ficat li juri bastiment meta icun gej 
minn xi post fejn icun infettat f zi 
mard ; patenta sporca. 

BiLL OF INDIGTMENT (akra indait" 
m«/?<)— accusa (kuddiem korti, għal 
ġuri etc.) 

BiLL OF LADiNG — polza-di-cargu, 
(carta fejn icun hemm mictub fiha 
1-oggetti collha li igib bastiment 
(b*tagħbija) iffirmata mill captan. 

BiLLET— carta zgħira, nota jew bil- 
jett li jatu lis-suldati biex icunu jafu 
fejn għandhom jalloġġaw (f liema dar 
jirtiraw); tirtira, talloġġa is-suldati ; 
talloġġa ; ħatba għan-nar. 

BiLLET-Doux (bil Francis biUe dh) — 
ittra tal imħabba (tan-namrati). 

BiLL ĦOOK — marlazz tond (milwi), 
ronca cbira biex ikaċċtu, jaħsdu biha 
iz-zcuc tas-siġar. 

BiLLiARD— (tal-logħob) tal biljard. 

BiLUARDS— biljard ; (logħob bil boc- 
ci li isir bli sticchi (bsaten) fuk mejda 
cbira lixxa ferm u infurrata bil pannu 
(aħdar) u fil ġnieb icollha sitt boros 
għall bocci biex jakgħu gew fihom. 

BiLLiNG~iI bews tal ħamiem bil 
munkar bejniethom — iżzieghel. 

BiLLiNGS-GATB — cHem tan-nies tas- 
suk tal ħut ta Londra, • cliem ħażin, 
vili pastas; BiUingsgate language, eliem 
tan-nies tax-xatt (ngħejdu aħna),cliem 
vili. 

BiLLioN—biljun; miljun miliun. 

BiLLMAN— suldat armat bil mar- 
lazz, bir-ronca biex ikaċċat is-si- 
ġar etc.) 

BiLLON — taħlita baxxa (actarx) ta 
ram. 

BiLLOT — virghi tal fidda jew tad- 
deheb flimchien.- 

BiLLow— halla (bahar), mewġa cbi- 
ra ; tiġri bħall mewġ. 

BiLLow BBATGN — mħabbat mal 
mewġ. 

BiLLowY— mħawwad,mkankal bħall 
mewġ. 

BiLLSTicKBR — dac li iwaħħal I-awisi 
(il carti) mal cantunieri; biUntickers 
irill he 2vofiecufed,m\nn iwaħħal (ħawn) 
avvisi (carti), icollu citazioni (iħar- 
rcuh). 



Digitized by 



Google 



HlL 



- lf« - 



Ijiu 



BiLLYBOY — frejgatina ta mal costa 
|ta mal plajja) dgħajsa ^.għira tax< 
xmara. 

BiLOBATED ■ •'għ''ndu zewg celel jew 

BiLSAH — tabacc (qualità fina) li jigi 
minn Malwa (fl-India). 

BiLSTON-ORiNDSTONE— xortata gebla 
tal mula li tigi minn Stafford (1-In- 
għilterra^. 

BiMAOULATB 1 H għandu żewġ teb- 

BimaculatbdJ ^hat (b'żewġ tbajja). 

BiMANOusl li gnandu żewġ idejn ; 

BiMANE J b'żewġ idejn. 

BiMBDiAL — T ta quantità migiuba 
minn żewġ quantità oħra. 

BiMENSAL ) *^ c"" xahrejn ; li isir 

^ >• cull xahrejn, li idum 

BiMESTRiAL j xahrejn. 

BiN— matmura; post fejn iżommu 
merfuħ il kamħ, xghir etc; id daħla 
(rocna) f cantina fejn iżommu stivati 
il flixcbien tal inbit (mimlija). 

BiNACLE— camra zgħira jew caxxa 
(tal injam), fejn abbord ta bastiment 
iżommu il boxxla jew xi dawl bil-lejl. 

BiNABY— binariuy ta tnejn, doppiu. 

BiNATB— li jicber tnejn tnejn ^ħa- 
xixj. 

BiND— torbot, tillega il cotba; iġ- 
ġagħaly tobbliga; J himlmyself to... 
nobbliga ruhi li... to liml over^ i^ġa- 
għal li wieħed jidher bil fors (kud- 
diem il korti etc.) 

BiNDER — legatur (tal cotbaj, dic il 
ħaġa li torbot. 

BiNDiNG— rabta, legatura ; li jorbot, 
li iġagħal ; li jistringi (I*imsarem). 

BiNG^gozz ; loc, post fejn tagħ- 
mel gozz. 

BiNĠSTBAD -^ il post feju ikegħdu 
fjiġbru) it-trab tad-deheb (li jaktgħu 
mill minieri), u iħalluh lest għat- 
tidwib. 

BlNNACLE — are BINACLE. 

BiNNY— ħuta tax-xmara (tan-Nil); 
bħal Ihudi jew aurata. 

BiNOCLE— binoclu— tromba bi Inejn 
għat-teatru etc. 

BiNOcuLAR— li għandu, li jiisa Ż6wġ 
għajnejn. 



BiNOMiAL — magħruf b'zewġ ismi- 
jiet ; (fl-Algebra) binomial^ hija quan- 
tità li ticconsisti (maġħmula) f'żewġ 
parti (termini), a + b jew a— b ; Uino- 
mial Theoreirt, it-teorema tal binomiu 
ta Newton. 

BiNOMiNOUs— li għandu żew^ ismi- 
jet. 

BiNous— mkiegħed tnejn tnejn(par, 
pàr). 

BiocELLATR — mtabba b'żewġ teb- 
għàt bħal għajnejn. 

BioaRAPHBR— wieħed li jicteb il ħaj* 
ja tan-nies. 

BioGRAPHic ) tal biografia (tal 

^r, >* chitba tal najia ta 

BlOGRAPHICAL j ^^i f.j^Jd). 

BioGRAPHY— biogralia, il ħajja ta 
xi ħadd mictuba. 

BioLOGY — biologia; ixxienza tal 
ħajja; fisiologia. 

BioPLASM — gelatina ħajja, biopla- 
sma. 

BiPAROUS— li jilhed tnejn f dakkn. 

BiPARTiENT— li jaksam (jofrok), f biċ- 
tejn daks wieħed. 

BiPARTiTK— li għandu żewġ btejjeċ 
(jew naħħiet) jakblu. 

BiPARTiTioN— taksima, kasma fżewġ 
bċejjeċ. 

BiPECTiNATB— li għandu miż-żewii 
naħħiet is-snien (bħal moxt tal brijaj. 

BiPED— annimal b'żewġ sakajn. 

BiPEDAL ~ li għandu żewġ sakajn 
(ta żewġ sakajn). 

BiPELLATB — mħares (protelt) minn 
tarca doppia (minn tarca ghall tnejn). 

BiPENNATED— li għandu żewġ ġwie- 
naħ. 

BiPEs— (ara biped). 

BiPONT l tal edizioni tal auturi 

BiPONTiNB) ( chittieba ), classici 
stampati f fiipontium (fil Bavaria, 6er- 
mania). 

BiPUNCTUAL-Ii ghandu żew;i ponot 
(truf); b'żewġ ponot. 

BiPUPiLLATB — li għandu żewġ ticchi 
(ħbub bħal tHl għajnejn). 

BiRADiATB— li ghandu iewġ raggi. 

HiRCH— ġummar (si^ra tal ġummar). 

BiRCHER— magħmul mill gummar 
^tal ġummar). 



Digitized by 



Google 



l3ttl 



-•?7 



m 



BiBD— għasfur ; takbad il għasafar ; 
a iwgivg bii'd, għasfur tal għana ; 
cock'hii'd, il għammiel ; henbird, il 
għ'ammiela; Newgate bii'dy ħabsi ; he is 
a Newgate bini-^ dac ħabsi (ragel tal 
ħabs, tai forca) ; birdi of^a feaiher flock 
toyether^ cull pàr għall paru (nies ta 
condizioni, grad daks jew sengħa 
waħda jagħmluha ma xulxin) ; a bird 
in ihe hand ia wotUi two in tlie bush, 
aħjar għasfur fidecminn mijafl-ajru ; 
to kill two birds with one BtonCy toktol 
żewġ għaeafar b gebla waħda (takdi 
żewġ facendiet f mawra^ffacenda waħ- 
da) ; JIow do yon know tJiis f a little 
Itird told m^— dana chif tnfu ? — gie 
kalli il għaefur (chif 1-ommijet igħejdu 
lit-tfal żgħar). 

BiRD-BOLT— vleġġa biex toktol il 
għasafar. 

BiRD-CAGB — go ġġa, kafas. 

BiRD-OALL— tistira, għajta ta għas- 
fur (jew għall għasafar); suffara tal 
ghasafar. 



BlRD-CATGHER 
BlRDBR 



nassab, caċċatur, dac 
li jakbad il għasa- 
far. 

BiuD-EYRD— li għandu għajnejn ta 
għasfur (bħal ta għasfur). 

BiRD-FANciER — wicħcd H moħħu 
dejjem fil għasafar, li jitghaxxak wisk, 
li jiddelitta sħiħ bil għasafar. 

BiRDiNo-piBCB — xcubetta. 

BiRD-LiKB— bħal għasfur. 

BiRD.MAN-(ara bird catcher). 
. BiRD OF PARADiSE-isera ta għas- 
fur (tal genna) sabih wisk 11 jinsab 
actarx fi New Guinea u 'I gzejjer ta 
na dwara. 

BiRD-ORGAN — organett li jusawh 
biex igħallmu il għasafar igħannu. 

BiRD-PEPPBR — xorta ta bżar (tal 
carta). 

Bird's eyb— għajn il għasfur, pian- 
ta (bħal primula). 

Bird's eye view — veduta ta chif 
jidher pajjis, loc, bini etc, mill għoli 
(chif jarah għasfur meta icun fl-ajru.) 

BiRD*s FOOT— ħaxixa, xorta ta te- 
ngħud. 

Bird's nest— bejla (tal għasafar), 
bejta ta xi għasafar li jeclu ic-Cinisi. 



BiRD-wiTTED — wieħed li jaliena 
ruħu minn xejn, li ma jistax jokgħod 
attent ħlief għal ftit. 

fiiREME— bastiment, dgħajsa b'żewġ 
ringhieli mkadef. 

BiROANDER — xorta ta wiżża sal* 
vaġġa. 

BiROTiNE— xorta ta ħarir ta Lvant. 

BlRR 1 

BiRL I ^*?^*^®' ħsejjes, frattarijet. 

BiRT— ħutacatta,tondabħaI rombu. 

BiRTH— twelid, razza, nisel, ġidd, 
familja, bidu ; an untimely ]e^ prema- 
ture birtli^ corriment (fi ħlas), rimi, 
(tarbija mwielda kabel iż-żmien) ; tfie 
afterbirth, is-seconda; his wife had 
\two at a birth^ martu chella tnejn 
(chella tewmin^; his conduct gave birth 
to these quarreis ; I-imgiba tiegħu chie- 
net li t&t bidu ta dan il ġlied ; the new 
birtli, twelid mill ġdid, rigenerazioni, 
(mill ġdid). 

Birth-day — il ġurnata li wieħed 
jagħlak sninu (il ġurnata, I-anniver- 
sariu, għeluk is-sena tat-twelid ta 
bniedem). 

BiRTnDOM— privileġġ tat-twelid. 

Birthino - żieda ta camrini, (cuċ- 
cetti), mal banda tal bastiment. 

BiRTHLESs— -bla twelid, li ma għan- 
dux twelid. 

, BiRTHNiGHT — il-lejl tat-twelid (ta 
bniedem). 

BiRTHPLAOB — il-lcjc, il post fejn 
wieħed jitwieled. 

BiRTHRioirr — primogenitura, dritt 
li icollu wieħed li jitwieled I-ewwel. 

BiRTHSiN— id-dnub original, id-dnub 
li bih jitnisslu il bnedmin collha. 

BiRTHSONG — għanja li issir metà 
jitwieled xi ħadd. 

BiRTHWORT— isem ta ħaxixa (ari- 
stolochia). 

Bis— dafbtejn. 

BiSANNUAL-ta darbtejn fis-sena— 
(ara biennial). 

BisoAYAN— wieħed mwieled f Bisca- 
lja(Spania;. 

BiscoTiN - biscottin. 

Biscurr -biscotta, galetta, galetti- 
na, biscuttell ; pnrcillana (fuħħar.) 
mhux verniciat. 



Digitized by 



Google 



Blg 



-18 - 



hvi 



BiSECT — taksam fi tnejn, f żewġ 
bcejjeċ. 

BiSECTiON — kaama f biċtejn daks 
wieħed. 

BisEGMENT— waħda mil bcejjeċ ta 
linja maksuma fi tnejn. 

BiSETOUS — li għandu żew^ lanżi- 
tiet. 

BiSEXUÀL^dica (lijietaicun ragel 
u mara). 

BiSHOP—Iskof; xorbmagħmul minn 
inbit (claret etc.)) mħallat (sħun jew 
chiesaħ), mal-Iarinġ (morr),biz-zoccor 
u xi ħwawar oħra u li jinxtorob chie- 
saħ jew fiħun, (ponċ tal larinġ floc bil 
misħun blimbit); tagħmel il griżma 
Ctal lekof) ; tkarrak tgħallat tin-ne- 
goziu (fil bejgħ, xiri, jew partit) taż-* 
żwiemel. 

BiSHOPDOM — • id-dominiu (I-artijet) 
ta Iskof. 

BisnoPLiKE— ta Iskof. 

BiSHOPRic— vescovat (poet, dignità 
ta Iskof. 

BisiiOPWEED ) ħaxixa. bħal bus- 

^ >• bies, tajba gnal cu- 

BiSHOPSWOUT|rataIpuIIaira. 

Bisi— isem ta siġra li ticber bla tarf 
(sħiħ^ fil Guiana Inglisa. 

BisiLOQUOUs — li għandu iż-żerrigħa 
fżewġ imżiewet. 

BiSK— Boppa, brodu (merak) ta haf- 
na qualità ta laħam. 

BiSMUTH^bismut, metall li jitfar- 
rac ta lewn ħamrani'ċar ċar. 

BisoGNO— ^bit-taljan) wieħed batut, 
fkir, tallab. 

BisoN— bisonti, xorta ta ghendus 
salvaġġ. 

BiSQUE— biscuin, fajjenza, fuħħar 
bla verniċ. 

BissEXTiLE — bisestil, sena bisestil. 

BiSTON— xorta ta camla. 

BiSTORT— rħaxixa) biżbula. 

BiSTRE — culur, żebgħa għax-xagħar 
li issir min-nugrufum. 

BiSTOURY— bisturin, strument, biċċa 
għodda tat-tobba biex jaktgħu jew 
ifellu il laħam bih. 

BisuLCATE— b'difrejħ maksuma, mi- 
fruka (bħal tal mgħoż, bakar etc.) 

BiT— ghidma, biċċa żgħira, buccun ; 
brilja (il ħadid ta ħalk iż-żiemel) ; gol* 



ja, rebecchin ; il ħadid taċ-ċana ; give 
him a hit of bread^ atiħ biċċa (buccun) 
ħobs. Not a bit ofit^ xejn affattu (I-ebda 
ftit); he had to champ t/ie bit^ chellu 
jokgħod igherrem il hadida (ta ħalk 
iż-żiemel); chellu jeħu pacenzia u jok- 
għod bil fors. 

BiT—tkiegħed il ħadid fil ħalk (ta 
żiemel etc.) 

BiT — (passat tal verb to hite) — 
gdimt etc. ; he hit hie lipa tait/i rage^ 
beda ighiddem xuftejh bir-rabia. 

HiT (of a key)— tokba ta ċavetta. 

BiTGH - chelba, lupa, gilpa (volpi 
mara^; mara mitluka (mhlx ta galbu^. 

BiTE — tigdem ; takta b'ghidma, 
ghidma, daħca (b'xi hadd); taħrak 
(l)ħal ma jagħmel il bżar); tidħol fil 
għadam (bħal ma jagħmel il bard) ; 
tnigghes, twaġġa bi Isien ; tkarrak, 
tidħac b'xi hadd ; tidħol u takbad 
i\ art (bħal ma tagħmel I-ancra) ; tak- 
bad til cammini (bħal ma jagħmel il 
vit) ; tiecol, it-takkab, tidħol (bħal ma 
jagħmel 1-acidn); dic il biċċa li ma 
teħux Bewwa fl-istampa mħabba fil 
fraxchetta għaliox ma tcunx maktu- 
gha sewwa (biżżejjed) ; 1 desire hut 
one hife, raa irridx ħlief ghidma waħ- 
da ; / fear the dog ivill bite iney nibża 
li il chelb jigdimni ; do not let your 
little ones bite off their naits^ tliallix 
lit-tfal tiegħec ighiddmu (jaktu). duf- 
rejhom (bi snienhom); pepper hites tJie 
tonguej il bżar jaħrak (il Isien) ; he 
likes, to bite every hody when he speahs, 
iħobb inigghes (iwaġġa) lill culħadd 
bi cliemu. Thefrost did not hite the 
potato plants this year^ il ġlata ma 
messitiex (ma nixxtitiex) il patata dis- 
sena. / know that is he hiting on the 
hriille, naf li jinsab fi rkakat (fil bżonn 
wisk), naf li gie fix-xejn. 

BiTER — dac li jigdem ; wieħed li 
ikarrak (b*xi ħadd). 

BiTLVG-Ii jakta, li jinfed, li jidħol 
(fil kalb etc J; ihis is a biting jest, din 
ċajta li tnigghes (li twaġġa il kalb). 

BiTiNG-iN— it-taħfir (1-icheI) bl-aci- 
du fis-sengħa. 

BlTLESS -minn ghajr ħadid (I'ħaU 
ku), bla brilja. 



Digitized by 



Google 



BIT 



-79 - 



BLA 



Brr-MAKER— dac li jagħmel il brilji. 

BiTMOUTH — ii ħadid tal brilja li 
icun f'ħalk iż-żiemel. 

BiTNOBEN— taħlita ta melħ li għall 
Indiani tagħmel gid ^visk bħala du\ra. 

BiTT— bitta ; tchebbeb, iddawwar il 
gĠmna mal bitta (abbord). 

BrrrEN--(participtal verb tohite) — 
migdum. 

BiTTER— morr, aħrax, kalil, eatiri- 
cu ; li imiss, li jinħase ; li jinfed il 
kalb ; li ichemmex il halk (bħal frott 
kares) ; as bitter as galU morr ferm 
(morr velenu) (dake il marrara); this 
apple is bitter^ it U not ripe yet, din 
it-tuffiħa għadha nejja, tchemmex ; 
tliese are very bitter words you are say- 
ingy dana il cliem ahrax (iwaġġa il 
kalb) wisk, li kiegħed tgħid — t/ieyfi- 
nished loith bitter guarrel, epiċeaw bi 
ġlieda ħarxa (I-actar kalila) ; this will 
make it biiter^ dana jagħmilha actar 
morra (actar morr) ; t^ is growing bit- 
ter, kiegħed jimrar. 

BrrTER-ALMOND— lewż morr. 

BlTTER-APPLE ) t ., ,,,.. 

BlTTER-CUOUMBER [ ^^^*, ^^^^^^'^ 

BiTTER-aouRD ) salvagg. 

BiTTERiNG — dosa, taħlita, ħaġa 
morra li iħaltu mal birra (biex jiffalsi- 
ficawha). 

BiTTERiSH - li jati fil morr, li hu 
actarx morr, li imiss fli mrar. 

BiTTERN— għasfur (tajra) bħall aj- 
run, jew agrett. 

BiTTERN— is-salmura li tibka wara 
li jaħdmu il melħ. 

BiTTERNESs—mrar. 

BiTTERS - biters, xorb (licuri) morr, 
li isir b'xi għeruk jew werak ta togħ- 
ma morra. 

BiTTER-SALT— ara Epsom salt. 

BiTTER-swEET—xorta ta tuffiħ. 

J^tter-vetch— xorta ta għazz li 
jatuh bħal għalf lil bhejjem. 

BiTTER-woRT — genziana (ħaxixa 
morra ferm). 

BiTTS— bitta, fejn ichebbu, idawru 
il gumna. 

BrruMEN — katran, mineral bħall 
katran; l-isem ta bosta sustanzi (ħwej- 
jeġ li jakbdu) bħal ma humà il petro- 
liu, in-nafta, u I-asfalt. 



BiTUMiNATE — timla (ix-xarrab bil 
bitume). 

. BrruMiNOUS— li fih jew li għandu il 
qualità tal katran. 

BrvALVE— frotta (annimal) tal ba- 
ħar li għandu żewġ koxrjet bħal ma 
hi il gajdra ; żerrigħa ta fjur etc. li 
ghandha żewġ tebkat. 

BiVALVE \ li ghandu, jew b'żewġ 

BiVALVOUS koxriet, jew tebkat li 

BiVALVULAR Jjinfetħu ujingħalku. 

BiVAULTED— I għandu żewġ ħnej- 
jetjew arcati. 

BivouAO (akra bivwaccj — accam- 
pament tas-suldati (fak il camp ta 
battalja)bil-lejl minn għajr tniedi xejn, 
lesti dejjem ghall attacc ; tgħaddi il- 
lejl accampat fil beraħ, lest għall at- 
tacc. 

BiWEEKLY— ta cull gimgħatejn, ta 
cuU hmistax il ġarnata. 

BiZANTiNB— ara Byzantine. 

BizARD— kronfla ħamra b'żewġ fax- 
xi u tiżwik ta le^ninjet oħra. 

BiZARRE—żorr, stramb, buijus.' 

BLAB-tpaċpaċ, tlablab ; titchellem 
addoċċ ; tgħid cull ma tisma ; tpaċ- 
piċ, tlablib, cliem li tgħidu addoċċ, 
cliem li ixxerrdu minn floc li iżżommu 
għalic sigriet. 

BLABBER-lablrtb, wieħed li iħobb 
ipaċpae, jitchellem, igħejd cuU ma 
jisma. 

Blabber-lipped — ara blobber- 

LIPPED. 

Black— iswed, mudlam, oscur, ta 
kalb sewda, ħażin ferm ; briccun mill 
actar ; li iwaħħax, li ichexchex ; fagel 
iswed (tal Africa); libsa sewda; vistu; 
farca nugrufum jew ticca sewda (maħ- 
muġa) ; issewwed, tħammeġ ; I am 
going .to put on black for him all this 
iceek, sejjer nilbes l-iswed għalih din 
il gimgha, (sejjer naghmillu gimgħa 
vistu) ; this vt really a black action^ din 
tassew hija azioni lactar infami, ihat 
was a black day for hinij dic chienet 
ġurnata 1-actar ħażina (ta disgrazia) 
għalih ; 7 want it in hlack and white^ 
irridha bil mictub (I-iswed fl'abjad) ; 
hlack will take no other hue^ fuk I-iswed 
1-ebda culur ma jeħu ; every been has 



Digitized by 



Google 



BLA 



80 — 



BLA 



it8 black^ call razza għandha il paliaz- 
za, oulħadd għandu tiegħu. 

Blackamook — ragei iswed, wie- 
ħed mill Africa ; he U loasldng a black 
amoor white, kiegħed jisħak fl-ilma. 

Blagk art— is-Bħarijet (is-sengħa 
taB-sharijiet). 

Black ball — il fazola, il boċċa 
sewda għall boxxlu glial dawc li jatu 
il vot cuntiariu ; issewwed ; tati ma- 
lafama, ticcalunnia, tinfama. 

Blagkbeetlb— wirdiena sewda. 

BLACKBERRT—ċawsli Bcwda. 

BLACKBiRD^-malvizz iswed. 

Blackboard— blackbord, tabellun, 
dic it-tàvla cbira sewda li jusaw 
fl-iachejjel biex jictbu u ifehmu fuka 
(bil gibs) lit-tfal. 

Black BODiNG — tcAber, tħabbar 
ħażin. 

Black book — registru, ctieb fejn 
fxi università iniżżlu l-ismijet ta dawc 
li jagħmlu xi mancanzi ; ctieb iawed, 
li chien usat fl żmien Enricu VIII, re 
tal Inghilterra, fejn chienu iniżżlu 
(jictbu) xi abusi u culma chien isir 
fil monasteri u fil cunventi (tal In- 
ghilterra) biex imbagħad jarahom ir- 
re(Enricu) u ichecci lill culħadd u 
jeħu il cunventi bir-renti b'collox taħt 
idejh. 

Blagk-browed— li ihedded,Iiichem- 
mex ħuġbejh b'sinjàl ta theddida. 

Black cap— beccafic te rasu sewda 
(għasfur^ — tuffiha mixwija sa chemm 
tiswied. 

Black-cattle— laħàra il fart, ba- 
kar, gniedes u għegiela. 

Black-chalk— xorta ta tafal iswed. 

Black-coat— kaBsia ; wieħed tas- 
Buttana. 

Blagk currant— passulina sewda. 

Black DEATH— xorb (infusioni) tal 
oppiu fil ħall. 

Black earth— ħamrija Bewda,gra8- 
sa. 

Blacken — iflsewwed, tagħmel (is- 
sir) iswed; tinfama, ticcalunnia; black- 
en your shoes before you (jo io school, 
ibblacca iż-żarbun kabel tmur I-iscola; 
this tcill not blacken my character, b'din 
ma nieħux raalafama. 



Blackey— ragel, wieħed iswed, torc 
iswtid. 

Black-fish — xorta ta baliena żghi- 
ra ; ħuta li tcun għadha chemm fak- 
kset. 

BLACK-PLY-duda tal ġdur. 

Black-priar— patri Dumnican. 

Blagk-qamb — (tajra) xorta ta 
ħaġla. 

BLACK-auARD — briccun, pastas, vili, 
wiehed li mhux galantom, bardaxxa. 

Blackguardism — I-imgiba u il 
cliem ta wieħod briccun. 

Black-gum — - siġra Americana, li 
tati injam sabiħ. 

Black-haired— wieħed li għandu 
xagħru iswed (bix-xaghar iswed). 

Black-hearted— wieħed li ghandu 
il għira, għajjur, disp^ttus. 

Blacking - blacc taż-żraben. 

Blackish— ftit u xejn sewdieni; li 
jàti fl-iswed. 

Bl\ck-lead— ċomb tal lapsijet tal 
carta ; lapes tal carta ; lemi me your 
black'lead pencil, please, islifni il-lapes. 
tal carta tiegħec, jecc jogħġboc. 

Black-leg— lagħab, wieħed mħar- 
reġ sewwa fil logħob ; wieħed li igħal- 
lat (ikarrak) fil-loghob ; marda ka- 
lila tan-ngħaġ u tal bhejjem. , 

Black LETrERS — I-alfabett goticu, 
littri, (I-alfabett) antic tal Inglisi. 

Blackly— ta swied, ta culur iswed; 
li iwaiihax (delitt etc,) 

Blackmail— fius li chienu dari jit- 
ħalsu fl-Inghilterra (ta fuk) biex in- 
nies icunn raħarsin mil ħallelin; flus li 
chienu jitħallsu biex wioħed ma icunx 
micxuf (icun mħares mill periculu). 

Black-martin — ir-rundun (għas- 
fur). 

Black moxday— it-Tnejn tal Għid ; 
I-ewwel tnejn li tiftaħ I-iscola, wara 
il vacanzi, (il ġurnata tal ftuh ta li 
Bchejjel wara il vacanzi). 

Blagk monks — il patrijet Bene- 
dittini. 

Black MOOR— iBwed (ragel iswed), . 
torc tal Africa. 

Black-mouthed— wieħed li għandu 
Isienu ħażin, dagħaj. . 
Blackness— awied. 



Digitized by 



Google 



BLA 



— 81 — 



BLA 



Black PUDDINO— mazzita, 

Blaok-rod— ir-ragel tal virga (dac 
li imixxi), flordni taf Oarter (tal giar- 
rattiera). 

Blaoks — il-linca li jusaw' għall 
istampa fuk ir-ram. 

Blaok-sħeep— bniedem tacondotta 
ħazina; briccun. 

. Blaok-silycr — mineral magħmul 
mill fidda, antimoniu u cnbrit. 

BLaoksmith — ħaddied. 

Black snakb— lifgħa (eewda) mhix 
yelenusa li tinsab fl-America ; anni- 
mal (serp), velenus ferm, li jinsab 
fl-Australia. 

Blaokspaul ^ isem ta marda tal 
bhejjem (tal bakar, gniedes etc.) 

Blaok-strap— xorb (licuri) li ma 
jiswa xejn— xorb ordinariu; port ivine 
ħażin, artab, falsificat. 

Blacktail— caħlija (huta). 

Blaokthorn — prajn (prnna sal- 
vaġġa.) 

Blaoktwitoh— ħaxixa veienuea li 
ticber fii moxa. 

* Black-wasħ— ilma (għall ħasil fil 
chimica) magħmul mil calomelan u 
mil ilma tal gir (liwe taaterj. 

Blad-applb— xorta ta cactuB. 

Bladdbb— bużżieka; tonfoħ, timla 
bir-riħ, a hladder hlown^ utru, gild ta 
annimal minfuħ (għall ilma). 
' Bladdbrbd— minfuħ (mimli bir-riħ) 
bħal bużżieka. 

Bladdeh-kblp— isem ta ħaxixa tal 
baħar. 

BLADDBR-NUT—isem ta ħaxixa. 

Blàddbr-sbnna — isem ta ħaxixa. 

Bladdbr-wort— isem ta ħaxixa. 

Bladb— zocc; il-lama ta xafra ta 
eicchina, ta xabla, il pala tal ispalla ; 
il palolla ta mokdief ; /te in a cunninff 
hlade, hu ra^el macacc (jilħaklu sħiħ); 
he is an old olade^ hu macacc xiħ (ħa- 
żin ferm). 

Blade done— li scapula (il għadma 
tal ispalla). 

Bladbd— bit-truf (kuċċata) bħal tal 
cai^pnari; bil.palelli, bil-Iami (xfafar). 

Bladbs - il koxra tal fecruna ; it- 
tertuca. ! 



BLADB-sMiTH^wieħed li jagħmel ix" 
xfafar jew it-xwàbel. 

Blab— Bcalda, lakxa, xulliefai takti- 
għa (tal injam). 

Blain— bħal żirma (màrda)fil bhej- 
jem. , 

Blakb— ta culur.safrani. ' 

BLAMABLB-^ta min ilumu ("U icollu 
ħtija, li icun ħakku il-Iewm jew ċan- 
fira). 

Bl.amb— ħtija; tlewwem, tati ħtija, 
iċċanfar. 

Blambful— ħati. 

Blamblbss — bla ħtija, innooent, 
mhux ħati. 

Blambr — min isib il ħtija, min 
ilum (ilewwem) min iċanfar. 

Blambworthinbss— li jisiħokklu il- 
lewm jew. li icun mċanfar. 

Blambworthy — ħati, li jistħokklu . 
ċanfir. 

Blanoard— drapp, xokka magħmula 
fin-Normandia (Franza). 

Blanoh (bil Francis^— tbajjad, tagħ- 
mel abjad (drapp, xokka etc.) 

Blanchbr— bajjàd, dac li ibàjjad. 

Blanch-farm— ħlas (ta kbiela etc;)' 
li issir bil fidda u mhux bil bhejjem. 

BLANCHiNGT-is^sen^ha li biha tbaj- 
jad (tnaddaf) fil chimica. 

Blanc-manob (bil ' Francis, àkra 
Dldmonyx) — blamanġ, gelatina bajda. 

Blandiloquence— discors^ clieiu, li 
bih tfaħħar, tonfoħ lil dac h icun. 

Blandimbnt— (ara Blandishmbnt). •' 

Blandish — ticcalmày tonfoħ ^bit- 
tiftir^ trattab; tħoll (bi cliem ta fta- 
ħir bi cliem helu), iżżiegħel, tillusinga. 

BlaKdishbr— dac lijiccalma, frat- 
tab, iħoll bi cliem ħelu u ta tifħir. 

mgiba ħelwa, cliem 
ħelu, cliemy bit-taj- 
t jeb ; żegħil. 

Blandness — ħlewwa, żegħil. 

Blank — abjad, pallidu, safrani ; 
biċca mhix mictuba ; mbawwad, bla 
rima (versi bla takbil) ; confus, mħaw- 
wad, scuncertat, mhux f waktu ; mhux 
mictub, vojt ( bla chitba ), ħaġa li 
biha ma takla xejn (^ma iggib xejn) ; 
ticcoppa, tħassar^ tħawwad, tbażża; 
bianca (flotteria), casella mhix mictu^ 

Jl 



Blandishino 
Blandishmbnt 



Digitized by 



Google 



BLA 



— 82 — 



BLE 



ba ; biċċa manita ("fiz-zecca) li għad 
mhix stampata (bla wiċċ etc.) ; Whe^i 
1 asked him why he ran away Iie grew 
hlankf meta Btakeejtu għax ħarab, 
tħawwad (sfar, sar minn culi lewn) ; 
This ispoint hlank against the onler 
given hy oiir ċhief, dana collu contra 
dac li kal (I-ordnijet ta) is-superiur 
tagħna; / reacl a heautiftd poem in 
hlank veree, krajt poema sabiħ wisk bil 
versi bla takbiK 

Blano CARTKiDaB— scartoċċ bla bal- 
la> bil porvli biss, in bianc. 

Blankbt— cutra. cverta tas-sodda, 

Eircan ; tgħatti bil cutri ; tgheżwru 
niedem ġo cutra (biex tifgah). 

Blankbting — drapp u ħwejjeġ oħra 
għall cutri; twaddib ("xħit) ta bnie- 
dem ġo cutra (biex toklu). 

Blank-versb— cbitba bil kies (bil 
metru) ; vers eroicu ta ħames piedi 
(chejl ta accenti, jew taksim tal poesia 
fl-Inglis), minn għajr rima jew takbil. 

Blanqubttb —xorta ta imbit abjad, 
fin ; xorta ta lanġas. 

Blarb— tonfoħ, tgħajjat bħal ghen- 
dus. 

Blarmby— tifħir cbir fil wiċċ ; adu- 
lazioni cbira. 

Blasphbmb— tidghi, taħlef. 

Blasphbmrr— dagħaj. 

Blasphbming— 'dagħa, ħlif. 

Blasphbmy— dagħwa, ħalfa. 

Blast— buffqra ; żiffa riħ ; taħsir, 
9adid fl-uċuh tar-raba ; tolkot b'pesta; 
tnixxefy taħrak ; tofrok, taksam il blat 
b'fumella (bil porvli). A hlaat tore up 
some ireeSf buffura kaċċtet xi siġar (kal- 
għet xi siġar mill għeruk). By eo doing 
youblaet tliat ntan's reputation, b'dal 
għemil tiegħec sejjer tirvina lil dac il 
bniedem (^tih malafama u titliflu il 
credtu jew I-i)nur tiegħu), titliflu 
gieħu. 

Blastbma— -il kalba tar-rimja (fsi- 
ġra). 

Blastinq — żiffa, buffura riħ, nixfa, 
sadidtal pianti (tal kamħ etc). 

Blast-pipb — cannol f'm&cna tal va- 
pur tal art etc, biex minnhu igħaddi 
il fwaf. (st^am) żejjed mii-ċumnija. 

BLATANT—Ii jonfoħ bħal bakra; frat- 
tarjus (li jagħmel frattarija^. 



Blatcii — issewwed. 

Blatb— mistħi, bla ħila. 

Blattbb — tagħmel ħoss (ħsejjes) 
chemm chemm ; ittectec. 

Blaud— biċċa (xi ħaġa) cbira. 

Blaundok— xorta ta cerv. 

Blay — ħuta żgħira (bħal sardina) 
tax-xmara. 

Blaze — fianima, ħuggieġa, vampa ; 
tħaggeġ, tivvaropja ; turi palelli, ix- 
xandar, iġġagħal li jidher; the jlre 
blazes, in-nar kiegħed iħaggeġ, jivvam- 
pja (ħuggieġa waħda). 

Blazino — iwampj at,mixgħul (mkab- 
bad) ħuggieġa. 

BLAZING-STAR—CUmeta. 

Blazon -r- tfisser is-sinjali li icun 
hemm fl-armi; tagħmel figura brillanti 
(li tidher); is-sengħa tat-tpingija tal 
armi ftal cunjomijet etc.) ; tirri- 
splendi. 

Blazonbr— dac li ipingi I-armi (tal 
cunjomijet). 

Blazonino ] is-sengħa tat-tpingija 

-^ tal armi (tal cunjomi- 

liLAzoNRY jet etc.; ; I-araldica. 

Blea— il polpa, il koxra ta gewwa 
ta siġra. 

Bleacħ -tbajjad bl-aria (drapp etc) 
tagħmel ħaġa bajda billi tkegħeda 
għall aria. 

Bleachbr— dac li ibajjad (drappi- 
jet etc ) billi jagħmilhom għall aria. 

Blbachbry— il post fejn jitbajdu il 
ħwejjeġ billi ikegħdubom għall aria. 

Blbak— chiesaħ, bil bard, bir-riħ ; 
isem ta ħuta tax-xmajjar (bħal lacci). 

Bleakly — bil bard, bir-riħ, bil 
csnħa. 

Bleaknbss — bard, chesħa. 

BLEAR-bl-ngigħ u raċajprin Cgħaj- 
nejn) ; iġġagħal (tagħmel) għajncflc 
idemmgħu jew li icunu mgelbnin fid- 
dmugħ. 

Blbarbd-eyed — wieħed li ghandu 
għajneih idemmgħu, mpeċpcin. 

Blbat — tgħajjat bħal nagħġa ; il 
għajta ta nagħġa jew ħaruf. 

Blbatino— I-għajrtt tan-ngħaġ jew 
tal ħrief. 

Blbb— tumur, nuffata, bużżieka. 

Blebby— collu bżieżak. 

Blrd — il passat tal verb bleed (ara). 



Digitized by 



Google 



BLE 



— 88 — 



BLI 



Blebd— tinfaġar, tneħħi id-demtn 
bi fsada etc.; tmat b'mewta maligr 
^Bobtu) ; tkattar id-demm — »/iy nose 
18 bleeding, kiegħed ninfaġar, his nose 
bleede very ofUn^ jinfagar Bpiss; my 
Uearihleede Jorhim^ nħoss kaibi tin- 
kasam għalih ; he went to (he doctor io 
bleed him^ mur għand it-tabib biez 
jifsda. 

BiiBBDiNO— farġa, fasday tneħħija ta 
demm. 

Blbuish - tebgħa, katgha, malafa- 
ma; viziu^ ħtija, dieunur; iio hlemish 
was found in his cltaracter, ma sabulu 
l-ebda tebgha fil carattru tiegħu ; he 
i9 t/ie blemtsli of tlie family, hua id- 
dieunur tal familja. 

Blehibhbd— mtabba, disunurat. 

Blbmibhlbbs— bla tebgħa. 

Blbuishmbnt —diBunur. 

Blbnch — tingibed, tarġa lura bil 
biża ; ma tħallix, ttixchel. 

Blbnd— tħallat, tħawwad flimcħien, 
tħallat ħaġa ma oħra. 

BLBNDBR—wiehed li iħallat^ dac li 
iħallat. 

Blbnd-watbr— marda li titrabba fil 
fwied ta xi annimali. 

Blbnooenoub-H iBaili materi hżie- 
na mill gisem. 

- Blbnorrhba — tisfija ta materi ħżie- 
na mill giBem (marda ħażina). 

Blbnny— budaccra (ħuta^. 

Blbbs — tbierec ; tagħmel hieni ; 
God bless youj Alla ibierchec ; She 
was bletsed loitli a numerous isme, Alla 
tagħha (henniha) b'ħafna tfal. 

Blbbsbok — xorta ta cerv bil krun. 

Blebsed — mbierec, kaddis imkad- 
des ; icolloc grazzia, ix-xorti ; bierec, 
tal barca. The Blessed Virgin Mary, 
I-Imkaddsa Verġni Maria; he blessed 
his children before dying^ bierec l-ulie- 
du kabel ma miet. / was never hlessed 
witli tlie sighi ofher, katt ma chelli ix- 
xorti naraha. 

Blbssedness— barca^ hena, grażzia 
t'AIIa. 

BLBssER^dac li ibierec. 

Blessino— barca, grazzia t'AIIa. / 
wisli you God^s blessing, riixtieklec il 
barca t'AIIa. /?// the hlessing of Godj 
bil għajnuna t'ÀlIa. 



Blet— dic it-tebgħa li issir fil frott 
meta jakbad jitħassar ; màccatura. 

Blbtonism— ii fehma li wieħed icol- 
lu li ghandu il ħila jagħraf, billi iħoss, 
fejn buma in-bixxijat tal ilma ixiii 
I-art. 

Blbtted— bit-tbajja (fil frott meta 
jibdajitħassar). 

Blbw— -nefaħ (passat tal verb Wow^, 
wliat wind blew you here t x'riħ hu li 
tefgħec (li giebec) lil hàwn ? 

Bleymb— nefħa f siek ta żiemel. 

BiJOBA^isem ta ħuta żgħira bħal 
sardina. 

Blight— sadid tal kamħ etc. (mar- 
da). 

Bliohted— niexef, rvinat (maħruk 
jew meciil bis-sadid). 

Blind — għàma; tagħmi ; taġhmel 
id-dlam; persiatia, ġlusija; he is blind 
of one eye^ għàma toinn għajnu '1 
waħda; who is so blind as he iliai will 
not see ?, ma hawnx ġħàma actar minn 
dac li mà iridx jara. When tlie devil 
is blind, meta ix-xitan icun għàma 
(jaghma) ; katt. Yours is a blihdpre^ 
tence, din scusa falsa tiegħec ; shui ihe 
blinds, għalak il persiani. 

Blindaob — maħżen (militari) għat* 
truppi u munizion biex iżommuhom 
fis-snih, fejn ma jarahomx il pħadu. 

BuND-ALLBY— skak (triek li ma tin- 
fidx), żenka^ 

Blind-beetlb — xorta ta banfusa. 

Blinded— bla dawl| ghàma, mogħ- 
mi (wara haġa). 

Blind-fold— tghammad (tghatti li 
ghajnejn biex matarax). 
. Blind-foldbd— mgbàmmad (b'ghaj- 
nejh mghottija). 

Blindino— taghmiy.tnebhi id-dawl. 

Blindman— gbàma ; dac (I-impiegat) 
tal posta li jakra I-indirizzi tal ittri li 
icunu mictubin ħażin, mgherfxin. 

Blindman's-ball — xorta ta fakkih 
(pianta). 

Blindman's-huff — tigieġa għamja 
(logbba tat-tfalj. 

Blindness — gbama; injuranza. 

BLiNt>-NBTTLT?— kannebsalvaġġ (ħa- 
xixa). 



Digitized by 



Google 



BLI 



84 — 



13L0 



V Blimd-sidb— in-naħlia deboli, fiacca, 
in-nahha il batuta, 1-ankas li tcun ar-! 
' mata. - 

Blind-vbssbl— tubu, flixcun miftuh 
minn banda wahda biss (fii chimica^. 

Blimd-worm— 'lifgħa żghira. 

Blink— tegħmeż, itteptep, tagħmel 
sinjal b'ghajnejc, tara mghammex, 
tara mudlam, biċ-ċpar; tingibed lura 
bil biża, mchexchex ; dakka ta għajn ; 
thalli jiscappa jew ighaddi minn taħt 
ghajnctjc. 

Blimkard— wiehed li għandu ghaj- 
nejh ħżiena, li ibati b'għajnejh, li itep- 
tep> li ghandu għajnejh wereċ, werċ. 

Blink-bbbr — birra fil btieti mhol- 
lija biex tiffermenta. 

Blinkbb — wiehed li iteptep ghaj- 
nejh/li jaghmeż (b'għajnejh, li jitlef 
ghajnejh (jitwerreċ) werċ; viżiera, 
għamad. 

Blinkbrs— in-nuċċali taż żwiemel; il 
gild tal brilja li icun fil ġnieb ta ghaj- 
nejn iż-żiemel, biex ma jarax mill 
ġnieb. 

Blinkinq— għemiży teptip, (bil ghaj- 
nejn). 

BuNKS — zcuc tas-siġar mixhutin 
fl-art bhala sinjal mnejn ighaddi ic- 
cerv biex il caċċaturi icunu jafu (ja- 
raw) minn fejn ighadai (^il fejn jiġbed) 
I-annimal. 

Bliss— hena cbir, cuntentizza. 

Blissful — beatu, hieni ferm ; cun- 
teqt. 

Blissoh — tiżżewweġ jew chif isir 
iż-żwieġ (il għakda) tal muntun man- 
naghġa. 

Blistbr — nuffata; viżicant; my 
liand is raiaing blisfers, kieghed ntalla 
I-infafet fidi (telghin 1-infHfet f idejja). 
' Blistbry — li ghandu linfafet; li 
jixbeh in-nuffata ; bhal nuffata. 

Blitb— haxixa bħal selk. 

Blitħb— hieni, ferħan, daħkani. 

Blitħblt— bil ferħ, bil bena etc. 

Blithbness— ferh, hena. 

Buthbful — collu hieni, mimli bil 
ferh, bil hena. 

Blithbsomb — hieni, ferħan> cun- 
tept, dahkani. 

J3^4cn— tumur żghir, bu/iiefca. 



Bloàt — tnebbaħ, timla, minfuħ. 

Bloatbd — minfuħ. 

Bloateb— wieħed li ineffaħ ; aringa 
profumata (aringa ħamra). 

Blod — għokda żgħira, buzżieka 
żgħira. 

BLonBBR^bużżieka. 

Blobder-up ; xuftejn ħoxnin, cbar. 

Blobbbr-lipped— wieħed li għandu 
xuftejh ħoxnin, cbar. 

Blook— bieċa travu jew gebla ; zocc 
oħxon ; iċ-ċanga, il għuda li fuka jak- 
tgħu ir-ras tal ħat.jin għall mewt— im- 
barazz; a 9hip*s Uock^ buzzell, taljola 
cbira ; iddawwar, tagħlak gewwa, tim- 
blocca ; l find thu a great Htumhling 
block, jena insib dan ta tfixchil cbir 
(imbarazz cbir) ; he did not succeed 
because some one cast mauy a block in 
his way, ma rnezxilux il ^ħaliex xi 
ħadd Hxclu chemm felaħ ; the burglar 
came to the block at last, il ħalliel wa- 
sal għall mannara (biex jaktghulu 
rasu) fl-aħħar ; he is a chip of tlie old 
block, bin missieru (jixbeħ lill mis- 
sieru) ghandu lill min jixbeħ. 

Blockade— imblocc, timblocca,tagħ- 
lak port; ma tħallix bastimenti jidħlu 
n jonorġu fil port. 

Block-head— stupidu, ras kargħa. 

Block-headbd— li għandu rasu kar- 
għa (ma tarfax) ; stupidu. 

Blogk-housb— fortizza (li issir ma- 
lajr bizzcuc) biex tiddefendi il port ; 
palizzata. 

. BLOOKiNa-minċotti, biceiet tal in- 
jam mwaħħlin fit-taraġ minn taħt 
biex ighakkdu. 

Blockish— ta stupidu, bħal stupidu; 
ras kargħa. 

Block-likb — stupiduy 

Block-hakbr— buzzillar. 

BLOOK-PRiNTiNa— stampa mill ittri 
tal injam. 

Blooks — posti tal bacil, (I-inJam 
fejn ipoggi il prim ta bastiment, meta 
icun nlbacil). 

BiiOOK-TiN—ingotti (casdvall) ta li 
stann. . 

Blond— abjad, sabiħ, hioud,(li ghan- 
du laħmu, gismu abjad u sabiħ^. 

Blondb '-mara bajda sabiħa, b*xa- 
harba isfar ; blondai bizzilla tal ħarir. 



Digitized by 



Google 



13L0 



- 86 - 



btiO 



BLOOD-demm, familjà; ràzza; ni- 
8el ; corla, killa ; ktil ta bniedem ; io 
let blood, tinfasad, tifsad ; to stanch 
bloodf iżżomm (tistanja) id-demm ; 
t/tef/ are doiiig this to stir every bodys 
blood, kegħdin jagħmlu dan . biez jir- 
rabjaw (isaħħnu jew ikanklu) id-demm 
ta cuUħadd; he killed his brother in cool 
blood, katel lill ħuh chiesaħ u biered, 
(mhux fis-saħna tad-demmj ; he killed 
him is wann blood^ katiu fis-saħna 
(chif chien mitluf) ; when T saw such 
cruelty rny blood wa$ up, meta rajt dic 
il chefrija demmi telhali (legħebni) 
sħant, irrabiajt ; tJiif is tlie pure blood 
of the grape, dan hu il veru imbit tal 
għeneb; tliey pretend to be the otdy 
bloode of tlie town^ għandhom f'rashom 
illi huma biss huma il puliti (in-nob- 
bli) is-sinjuri tal belt ; Hiat is the only 
one o/ the colour o/ blooil, hua 1-actar 
li gej minn razza (nisel) nobbli (mill 
aħjar familja) ; blood is thicker t/uin 
water^ id-demm dejjem jiġbed^ id-demm 
ma isir semm. 

Blood-bbbpottbd — mimli bir-raxx 
(bil ktar) tad-demm. 

Blood-bouoht — mixtri bid-demm 
(bil prezz tad-demm). 

Blood-brother— ħu mill istess mis- 
sier u omm, tfiey are not blood-brotJiers, 
mhumiex aħwa veri (mill istess mis- 
sier u omm). 

BLooD-DRiBR-composizioni (demm 
niexef),biex ippurificaw iz-zoccor biha. 

Blood-dybd— miżbuh fid-demm. 

Blood-bxtorting— li joħroġ, li jagħ- 
sar id-demm. 

Blood-plowbr — il bemanthtis (fjur). 

Blood-prozkn ■— li għandu demmu 
iggelat, magħkud. 

Bloodquiltiness— ktil (ta bniedem) 
delitt tal ktil, omicidiu. 

Blood-guiltt — ħati tal ktil; wieħed 
li ghamel omicidiu, li katel. 

Blood-hbat — sħana li tcun daks 
dic li icun (li icollu; id-demm fil gisem. 

Blood-horsb— żiemel ta razza fina. 

BLooD-Hor-- tal istess sħana tad- 
demm (fil gisem). 

Blood-hound -chelb tal caċċa ("tac- 
cerv). 



Bloodily — bil ħruxija (bid-denim). 

BiiOODLBss ^ bla demm , mejjet. 

Blood-lbt— ara blbbd. 

BL00D-LiKB--bħal demm, li donna 
demm, li jixbeh, id-demm. 

Blood-pollutbd — 'mċappas bid- 
demm. 

Blood-rbd — aħmar daks in-nar 
(daks id-demm). 

Blood-rblation — kraba, li jigi 
minn... 

BLOoD-RooT—ħaxixa (pianta) bħal 
pitravi. 

Blood-shbd— ktil, omicidiu. 

Blood-shbddIbr — wieħed li iċarċar 
id-demm. 

Blood-bhbdding— ċarcir tad-demm. 

Blood-bhot— minfuħ (bil vini min- 
fuħin) bid-demm. 

Blood-snakb — isem ta lifgħa. 

Blood-spavin — marda taż-żwiemel. 

Blood-spiller — wieħed li ixerred 
(iċarċar) iddemm. 

Blood-shilling— tixrid (ċarcir) ta 
demm. 

Blood-stainbd — mċappas bid-demm. 

Blood-btonb— ematite, ħaġra ta cu- 
lur aħdar scur, mnakkxa bi tbajja 
ħomor. 

Blood-buckbr — sanghisug ; dac li 
jarda id-demm ta ħadd ieħor ; bnie- 
dem chiefer, li iħobb jaħkar. 

Blood-swoln — mgħargħar fid-demm 
(mimli, mgħotti, micsi bid-demm). 

Blood-thirsty — kattiel, bil għaċċ 
tad-demm, li iħobb ixerred id-demm. 

Blood-vbssbl — vina, arteria; cull 
loc li iżomm fih id-demm. 

Blood-warm— sħun daks id demm, 
tal istess sħana tad-demm. 

Blood-won — mirbuħ bit-tixrid tad- 
demm. 

Blood-wort— ħaxixa (isem ta pian- 
ta tal America). 

Bloody— mċappas, (mtabba) bid- 
demm ; chiefer, aħrax. 

Bloody-flux— disenteria (marda). 

BLOODY-MINDBD-mOgħti għall ktil, 
kattiel ; chiefer. 

Bloody-swbat — għarak tad-demmi 
għarak ta marid. 



Digitized by 



Google 



hho 



~ 8G — 



BLO 



.BLOOM—nwar, żahar, fjur, fjuri mif- 
tuħa ; fl-aħjar tal ħajja ; biċċa ħadida 
quadra twila żewġ piedi ; biċċa ħadid 
wara lew^el mo^dija minn taħt il 
martell ; tagħmel in-nwar, il blanzuni 
(tcun bil blanzuni) tcun fil giuvintu 
(tiegħec), tagħmel, tnissel, iggib ; fhe ia 
in tfte hloom ofher life, ghadha fl-aħjar 
taħha; all the flowera in my ganlen 
are in full bloom, il fjuri collha tal 
ġnien tiegħi miftuħa. 

BLooMARY—biċċa ħadid wara li tcun 
għaddiet mill ewwel dakkiet tal mar- 
tell. 

Bloomino — collu nwar — bin-nwar ; 
fiż-żgħużija. 

Bloomlbss— bla fjuri. 

Bloomy — coUu nwar, jew żabar, 
fjuri. 

Blossom— blanzun; in spring all the 
plantaunfold their blossoma, flr-rebbi- 
għa is-siġar collha joħorġu il fjuri. 

Blossombd — mgħotti bil fjuri, cpllu 
fjuri. 

Blossoming - meta is-siġar icunu bil 
fjuri. 

Blossomy — mimli fjuri. 

Blot— tneħħi, thassar, tharbex, it- 
tabba, iċċappas, tisgassa; tebgħa, tiċ- 
pisa. tħarbixa ; tagħmel għajb, disu- 
nur; tliis paver blots, din il carta tix- 
rob (tiftaħ, tħalli iMinca tiġri) ; thei/ 
tried to hlot his reputation, riedu jagħ- 
mlulu tebgħa fil carattru tiegħu, riedn 
jagħmlulu għajb (jiddusunurawh); blot 
that out from tiie })oard, ħassar dac li 
hemm fuk il blackboard, I can*t blot 
. tJiat day from my remembrance, ma ni^ 
stax ninsa dic il ġurnata. 

Blotch— nuflfata, ponta, coċċ. 

Blotchy — bil coċci, bl-infafet, bil 
ponot. 

Rlotb — tnizxef fid-duħħan. 

Blitter — dac li ineħħi, iħassar ; 
(ctieb^ scritt tal carti ħżiena, scar- 
tafaċċ. 

Blottino— li itabba, iċappàs, tagħ- 
mel it-tbajja, jew tiċpis. 

Blottino-papbr-- carta xuga. 

Blow— tonfoħ, tilheġ, titfa innifs, 
iddokk trumbetta, flaut etc, tomħot ; 
dakka, ħabta, fewġa, żiffa ; disgrazzia, 
dakka ta harta etc; he miesed his hlow^ 



ma lakatx (lakat ħażin) fallielu it-tir ; 
he does nothing without bloiva, ma 
jagħmel xejn bla swat; t/iey took 
tfie town without striking a hlow, hadu 
il belt bla ma taw battalja; he atruck 
him a hlow on his face, taħ dakka ta 
ponn ġo wiċċu ; /rom words they came 
to hlotcs, mill cliem gew fl-idejn ; tlie 
wind is hlowing fiard this moming, ir- 
riħ kiegħed jonfoh sħiħ dal ghodu ; 
who is blowing the hornf min kiegħed 
idokk (jonfoħ fil) karn — blow the blad- 
der to /utve a aame at foot ball, onfoħ 
(imla) il bladder (il bużżieka) biex 
nagħmlu parti ta (tal /oot W/>/ ; bUno 
yonr nose, please, omħot jecc jogħġboc, 
hloto the cundle out, itfi ix-xemgħa; 
they came pujfing hlotving all t/ie way^ 
gewjilhfġu it-triek coUha; with t/iis 
powder you can hlow vp a /louse, b*dan 
il porvli tista ittajjar dar (fl-aria); 
t/iey are noto trying to blow up t/ie city 
into a tumult, issa iridu jirvellaw il 
belt (ixewxu) in-nies tal belt ; t/ie wind 
did hlow dotvn many a /louse, ir-riħ 
ġarraf bosta djar ; blow oġ' t/iey as/ies 
from the tidde, onfoħ (tajjar, xerred) 
dan irmied minn fuk il mejda, t/tey 
altvays blow up every t/iing t/iese /lear, 
malajr idokku trumbetta ( imorru 
igħidu ixandru dac li jisimgħu). 

Blow -liALL — it-tfiefa biz-zerrigħa 
(in-nanna għula). 

Bloweu— dac li jonfoħ; io-ċumnija, 
il cannol tan-nar (li jiġbed), fiċ-ċum- 
nija. 

BLOW-FLY—id-dubbiena cbira, id- 
dubbiena ta fuk il-laħam. 

BLOWiNa— infiħ ; tati id dakkiet. 

Blown — particip passat tal verb 
blow (ara). 

Blow-pipe— xuxxarell, dac il can- 
nol rkik li bih 1-argintieri jonfħu fuk 
xi dawl biex jissaldaw. 

Blowy— bir-riħ ; tve /lad a rat/ier 
Uowy day, chelna ġurnata biż-żiffa 
ġmiela. 

Blouse— bluża. 

Blowzb — mara b'wiċċa kawwi u 
haddejja bil wardiet. 

Blowzed) maħruk (wiċċ) bix-xemx, 

Blowzy j ħamrani. 



Digitized by 



Google 



BLU 



- 87 - 



BLU 



Blubb£R— ix-zaħam (il grass) tal 
baliena; nefħa, bużżieka, ħaxixa tal 
baħar ; tneffaħ għajneic bil bichi. 

Blubdered — minf un. 

Blucħeu — stivaletti (żarbun) ta 
rgiel. 

Bludqeon — bastun oħxon bil 2)um 
taċ'ċomb ; bastun li jusawh għall ġlied 
(bħala arma). 

Blue— icħa), lewn is-sema, blii; he 
looka blue ujwn t^ Jidher incwiet (mħaw- 
wad, sturbat) fuk din il biċċa. It xciU 
he a bliie day for him^ tcun ġurnata tal 
biża (fatali, ii jibka jiftacar) għalih. 

Blub-bell — isem ta fjur icħal 
għamla ta kampiena. 

BLUE-BERRT^isem ta siġra. 

Blue-bird — isem ta gnasfur tal 
għana. 

BLUE-BONNET--iBem ta siġra li tagħ- 
mel il fjuri. 

Blue-bottled fly— dubbiena ħa- 
dra. 

Blue-book— il blubook, ctieb bil 
koxra caħla fejn il gvern (il. consill) 
igib cuU sena 1-ismijet is-salari etc. 
tal impiegati collha. 

Blue-gat— kattustas-Sibcria stmat 
għall pU tiegħu sabiħ. 

Blue-cap— (għasfur) bucħajla. 

Blue-devils — ix-xiaten ! (chelma li 
wieħed igħid meta icun bin-nervi jtw 
imdejjak). 

Blue-eyed — li għandu għajnejh 
coħol. 

Blue-fish -ħuta (bħal cavall). 

Blue-grass— isem ta ħaxixa. 

Blubing— tati il blii, tati in^nir il 
ħwejjeġ fil ħa^il ; il process li issuħ- 
ħan il metalli sa chemm jeħdu culur 
caħlani. 

Blue-ught— gas (tal giogudifogu) 
caħlani, gas li jixgħehi il bdoti etc. 
għas-sinjali. 

Bluely— b'culur caħlani. 

Blue-peter— il bandiera tal pair- 
tenza ta vapur etc. 

Blue-ruin— l-isem li xi nies jatu 
lill ġnibru. 

Blue-stocking — mara li ticteb, 
mara letterata (li taf liscola). 

BLUEY-caħlani, li għandu jew li 
jati fil blu (fl-icħal). 



Bluff — cbir, oħxon, sinin, mimli ; 
rusticu, goff, aħrax, żorr, mkit;blat 
(spiaġġa) għoli, scabrus, biex titla 
fukn;rdum wiekaf. 

Bluish— li jati fl-icħal, ftit u xejn 
caħlani. 

BLUNDER—żball cbir, żball oħxon ; 
tarra, tisbalja—A^ made a blunder in 
c/ironolopy, għamel anacroniamu (żbaU 
fid-data, tiż-żmien, fi8-sena);no body 
will eo'cuse hia blunder, ħadd ma jaħ- 
firlu dan li żball cbir li ħa. 

Blunderbus — canun bil canna 
wiesgħa. 

Blunderer— wleħed li jeħu, li jagħ- 
mel li sbalji. 

Blunder-head — wieħed stupidu, 
trascurat, bla cont. 

Blunderixg— tagħmel jew tieħu li 
sbalji. 

Blunt— ma jaktax, bla xifer, bla 
ponta; wieħed li rasu ma tarfax ; goff, 
mkit; tkaċċat U ponta (ta sicchina etc.) 
tneħħi ix-xifer; ittàffi. 

Bluntness -li ħaġa tcun bla xifer, 
mgiba goffa, guffàġni. 

Blunt-witted — stupidu, ras kar- 
giia. 

Blur — tebgħa. malafama, klajja 
liażina ; ittabba, tati malafama. 

Blurt — titchellem addoċċ, tgħid 
chelma minn għajr ma tkisha ; / 
blurted out a word which 1 very much 
repent o/, ħargitli (scappatli) chelma li 
issa jiddispiacini wisk għaliex ghed- 
tlia. 

Blush — ħmura (fil wiċċ), mistħija ; 
tistħi, issir aħmar; dakka ta għajn, 
nialajr ; you made her blush^ ġagħal- 
tha taħmar (issir ħamra) bil mistħija. 
Why do you bluah ? Għaliex kiegħed 
isHJr aħmar? (għaliex kiegħed tistħi?) 
/ blush for you, nistħi f lococ r I fdund 
it out at fir»t blusth^ cxift mili ewwel 
fdakka ta ghajn). 

BLUSHET—tfajla mistħija. 
Blushful— mistħi. 
Blushing— li jiħmar, li jistħi. 
Blushless— U majisiħix, wiċċ bla 
mistħija. tost. - 

Blushy — ħamrani, coUu mistħija. 



Digitized by 



Google 



BLU 



— 88 — 



BOA 



Bluster— tagħmel frattarija, għà- 
geb, rvell ; tvenven (bħall riħ kawwi) ; 
frattarija; distorbju, rvell, għageb. 

Blusterinq— li jagħmel rvell, għa- 
ġeb, frattarija, li ivenven, jew jonfoħ 
kawwi; we Iiave liad aome bluttterinff 
wind laat week, chelna riħ kawwi (U 
nefaħ sħiħ) il gimgħa 1-oħra. 

Blusterous— frattarjus, għaggieb. 

BOA— boa, serp cbir ; boa, li jusaw 
in-nisa biàx idawru ma ghonkhom 
biexjisħnu ujiżżejnu. 

BOA CONSTRICTOR — 1-actar xorta 
ta serp (mtabba), velenus. 

BOANERGES— predicatur li igħajjat 
ferm meta icun jippredica. 

BOAR— cinghial, il ħanżir salvaġġ. 

BOARD— tavla, mejda, in-nies li icu- 
nu mdawrin mal mejda; ichei, dieta, 
cverta ta bastiment ; iakgha ta nies, 
cumitat ; timbotta, tittracca, tattacca, 
tintavla (ticsi bit-twavel) ; tforni; (tati) 
1-ichel ; tcun servut bl-ichel (bil ħlas) ; 
go on board to see the captain^mnv abbord 
biex tara il captan, the tnan fell ovcr 
board^ ir-ragel waka il baħar. / al- 
wayB like to treat everybody above boardy 
Jena dejjem nħobb nimxi ma cull- 
ħadd Bchiettament (fidilment, li ghandi 
ngħidla ngħedulu ċar u tond, bla 
ħabi xejn). / am over board now, issa 
fuk ir-riħ jew (ma nibżax^; I sent my 
son to colleye, I pUt him to board, bgħadt 
1-ibni il culleġġ u jecol hemm. What 
did the board ofhealthdo (decide)? x'id- 
decidew (x'kalu, x'għamlu) il cumitat 
taB-sanità? Mr, P. is oue of ilie board, 
is-Bur P. hua wieħed .(membru) tal 
cumitat. / bought a draught board for 
you, xtrajtlec damma ; Pd sooner have 
a chess board, actar cont irrid (nixtiek) 
li scacchi (mejda tal-logħob ta li scac 
chi); jmt this cup on the siile-board, 
kiegħed din il chiccra fuk is'saibord. 
This seems to be a falling board, din 
donna xi nassa; the sailor had his 
bgard wages, il baħri ħa il flus (il ħlas) 
tal ichel ; he tried to boainl hini but had 
not tlie courage to doso, ried jersak lejh 
iżda ma chellux il curaġġ (il ħila) ; 
/ board at Mr. PratCs^ niecol (immur 
għall ichel) għand Mr. Pratt. * * 



BOARDBD-intavIat (micsi bit-twa- 
vel). 

BoARDER-^pensionanti, dac lijecol 
(jeu icollu I-ichel) fcuUeġġ, lucan- 
da etc.) 

BoARDiNG— traccàr ("ta bastiment). 

BoARDiNG-HOUSE — lucanda, dar fejn 
in-nies iħalsu biex isibu l*ichel lest. 

BOARDINQ-SOHOOL— Bcola fcjn it'tfal 
iħalsu biex jokgħodu jeclu ucoll. 

BOARD-RULE — riga maħżuża (mkas- 
sma) għal tal apposta biex ichejlu 
biha (il piedi quadri^ ta tavla. 

BOARD-WAGES — ħlas lis-servi, baħ- 
rin etc. biex jipprovdu ruħhom bl ichel 
(għall ichel). 

BoARiSH — ta cinghial, ta ħanżir 
(salvaġġ) ta annimal feroci. 

BOAR-SPEAR— labarda li jusaw għall 
caċċa tac-cinghial. 

Boar-thistle — ■ xorta (isem) ta 
xewc. 

BOAST — tiftaħar; foħrija; great 
boast small ronst, duħħan bla xiwa; ħaf- 
na ftaħir imbagħad tfittex u ma issib 
xejn ; heisalways making boast of his 
drawings, dejjem jiftaħar bid-disinn 
(bix-xogħol) tiegħu; he likes to boast 
of his learning, iħobb jiftaħar bli scola 
li jaf (bil cħerf li għandu). This is 
nothing to boast of, din mliix ħaġa li 
tiftaħar biha. 

BOASTER — faħħari. 

BOASTlNG--ftahir, a boasting fellow^ 
wieħed li iħobb jiftaħar. 

BoASTiVE )pru8untu8, li iħobb jif- 

BoASTFUL) taħar, collu ftahir. 

BOASTLESS-bla ftaħir xejn, minn 
għajr, ma iħobb juri ru'ħu jew iħobb 
jidher. 

BOAT — dgħajsa, bastiment ; tieħu 
bid-dgħajsa; a litlle boat, frejgatina; a 
ship'boat, skiff (barcazza, iipbarcazion) 
a ferryboat, lanċa tal passeggieri ; 
packet'boat, steam-packet, bastiment, 
vapur tal valiġġa. 

BoATABLE— li tista tgħaddi minnu 
(toforku) bid dgħajsa. 

BoAT-BiLL— tajra daks tigieġa. 

BOAT-BUILDER— dac li jagħmel id- 
dgħajjes. 

Boat-fly— nemusa cbira tal ilma. . 



Digitized by 



Google 



BOA 



— 89 - 



BOG 



. BoAT-uooK-mezzn inarinaru. 

BoAT-ĦOUSE — muħżen, tinda fejn 
iżouimu iddgħajjes. 

BoATiNO— li tmur, li tieħil jew igpib 
bid dgliajsa. 

Bo ATU AN— ba rclor. 

BoAT-ROPE — barbetta, il habel tad- 
dgħajsa biex tirmonca etc. 

BOATSWAIN— stromu, ioi^n, ufficial 
ta abbord li għandu taħt idejh id- 
dgħajjes (f ejgatini etc), tal bastiment 
u li jeħu ħsieb jara u isejjaħ 1-equi- 

pagg- 
BoB — dendiela (misluta) botta, par- 

rocca bix xagħar infelfel (imgegħda) ; 

dakka, ħabta igħira ; tixxejjer, tidden- 

del, tiċċaklak ; tidħac b'xi ħatt (twaħ- 

ħallu xi biċċa, tgħaddi iż-żmien bih) ; 

iddendel, iċċaklak, ixxejjer. 

BoBBiN— ċombin. 

BoBBiNO -pendent(haġa mdendla). 

BoBBiNG-woRK — bizzilla (xogħol) 
taċ-ċombini. 

BoBo — isem ta ħuta tal MeBsicu 
(twila xi żewġ piedi). 

BoBOUNK— 'isem ta għasfur eabiħ 
tal għana li jinsab fl-America. 

BoB-TAiL - demb kasir; in-nies baxxi, 
il pastasalja ; mara mhix tal galbu. 

BoB-TAiLED — b' dembu maktuh, 
b'dembu kasir. 

BoB-wio— parrocca kasira. 

BooAKB— iMm ta annimal, bħall fe- 
nec, iżda bla demb, li jinsab fuk ix- 
xtajta tax-xmara Dnieper (fir-Russia). 

BoGAL -bukar (tal ħġieġ). 

BooAsiNB — xorta ta calicd (drapp 
tal għażel, wiekaf, jebesj. 

BoccA— (bit-Taljan) id-daħla ta forn 
(fejn isir jew idewbu il ħġieġ^. 

BooE— spai'lu (ħuta). 

BoGHBLB— (xorta ta) seker bi ġwin- 
ħajh cbar. 

J3ocKBY — scutella magħmula mill 
kara (ta dic il għamla) mill kara bħal 
tai fliexchen. 

BoGKiNo— aringa ħamra; xorta ta 
drapp tas-Buf ordinariu. 

BooKLAND-wirt bil mictub u bix- 
xieda. 

BoDB — teħber, tħabbar; tlti^ do€$ 
not boih anff thivg gootl, dana xejn ma 
iħabbrilna (igibilna) gld. 



BoDOB-.tarġa lura; tittituba, tit- 
bażża. 

JioDiOE - curpett. 

BoDiED - bil gisem. 

lioDiLBsa — bla gisem, minn għajr 
gisem. 

BoDiLY— tal gisem. 

BoDiNO— li ihabbar^li jnri x'gej, 
x'għad jiġri, jew x'Bcfljer isir. 

BoDKiN— pintlor. 

BoDLB — sold scoċċis. 

BoDY— gisem, għakda, migimgħa, 
xirca, persuna (bniedem) ; iggissem 
(tati il gisem) tiġbor flimchien (f ħa- 
ġa waħda) ; ihis paper has not boihf 
enough ; din il carta m'hix ħoxna biż- 
żejjed (ma fihiex kabda biż-żejjed); 
the church is a mystical bodu, il cnisia 
hija xirca (migimgħa ta nied) mistica; 
the conncillors waited on the Govemor 
in a bod}/, il cunsilieri marru flimchien 
(għakda waħda) għand il Gvernatur ; 
t)ie ariny was divided into tliree. bodies, 
l-armata chienet imkassma fi tliet 
corpi (miġmigħat jew taksimiet) ; Did 
yoH see anybodtf? rajt lil xi ħadd? 
(lil xi bniedem) — / saw no body, ma 
rajt lil ħadd (lil ebda bniedem) — 
soniebody has been here^ ohien hawn xi 
ħadd ; tliey found his dead body, sabu 
il cadavru tigħu ; Every body knows 
now, culħadd jaf issa ; t/ie body of a 
ffiipf of a church of a coach and of 
ti^eCf il corp ta bastiment, ta cnisia, 
ta carrozza u ta siġra. Write out tlie 
body of his speech, ictibli is-sustanza 
(il għakda) tad-discors tiegħu (li għa* 
mel) ; piit this into a body, (gi^Qem) 
għakkad dana flimchien. 

BoDY-cLOTHBS— Ibies (ħwejjeġ)għaż- 
żwiemel. 

BoDY'OUARD — il għassa (is-suldati) li 
iħàrsu il persuna tar-Be etc. 

BoDY-sNATCHiNo—is-serk tal cadavri 
mil kabar biex ikattgħuhom għall istu- 
diu (tat-tobba). 

Boo— għadira, moxa bit-tajii; tgħar- 
għar fit-tajn etc. 

Boo-BBAN— (pianta), ħaxixa. 

Boo-EARTH — torba, art (ħamria) 
magħmula minn ramel trab u ħjut 
ta siġar. 

12 



Digitized by 



Google 



BOG 



- 90 - 



BOL 



'BĠaaLB— tibża, ittemtem, tlakUk iil 
cliem; titwiAħax, timxi imbażża, tcan 
bejn ħaltein, bejn iva u 16. 

. BoaaLBB— wieħed lijibża, li item- 
tem, li ilaklàk fil cliemy dubbias ; li 
jitwaħħax. 

BoaqLiMG— biża, tlakliek, temtim fil 
diem. 

BoaaY— bħal ġħadira, moxa etc.» bil 
għadajjar, mtajjan etc. 

Boa-Hou8B— ufficia (privat, sticcat). 

BooLAND — li igħammar f art bil 
għadajjar, fil moxa, fart mtajna. 

BoqLB— fatnt, ħares, babaw. 

Boa-BUSH-(pianta) 8ij>ra. 

Boa-TROTTBR-rrwieħed li igħammar 
f'art bl-għadajjar, fil moxa ; mtnjjan 
(bit-tajn), 
. Boaus— falz, impustur. 

BoHBA— tà (xorta ta te iswed). 
. BoĦBMiAN— Bobem, tal Bohemia. 

BojtL — tgħalli, tbàkbak bil għali; 
muemar, coċċ. 

BoiLBD— mgħolli; boiledheef^ hoiled 
meat^ buljut (laħam imgħolli). 

BoiLBR — caldarun, wieħed li igħalli. 

BoiLBRY— il post fejn igħallu (jaħ- 
dmu) il melħ. 

BoiLiNa — li jagħli ; the water is hoil- 
ing^ 1-iIma kiegħed jagħli ; tchen watev 
reaches a temperature o/ 212 degrees it 
is in iis boiling poini, meta 1-ilma.jil- 
ħak il grad tas-ebana 212 jibda jagħli. 

BoisTBROUfl — frattarjus, għaġba, 
għaggieb, li jagħmel rvell. 

BoiSTBROusLY — bil frattarija, bi 
rvell. 

BoisTBROusNEss — frattarija, għageb, 
irvell. 

BoLARY— tafli. 

BoLD — kalbieni, cnraġ^us, ardit 
tost ; a bohl sohlier, suldat kalbieni, he 
was so hold as to stvike my aon in mtf 
presence, cbellu l-ardir li isawwat 
1-ibni kuddiemi stess. 7 male bohl to 
askfbxi to leud me £ J?, nieħu I-ardir 
nitolboc tislifni żewġ liri— 7 sliall uudy 
boUl to see you home, nieħu 1-ardir 
(icolli 1-unur] inwasslec sad-dar. 

BoLD-FAOBD— wieħed wiċċu tost, im- 
prudent. 



BoLDLY— bil curaġġ collu ; bl-àrmu» 
ċar, chif tħossha ; 7ie spoke boldly io 
him, chelmu bl-ardir collu, ċar chif 
ħassha. 

BoLDNBSS— ardir, ħila, sfik, (tisfik 
tal wiċċ). 

BoLD-SPiRiTRD — kalbieni, curaġġus 
li iissogra. 

jBolb— zocc ta siġra, kasba, cannol 
ta pipa ; chejl tal kamħ ta G hushels, u 
tal melħ ta żewġ hushels ; trab, xorta 
ta tafal li jusaw i induraturi kabel ma 
jatu il pannella (id-dehebjewil fidda). 

BoLBOTioN— niudell, forma ta xo- 
għol li jagħmlu il carpentieri). 

BoLERS-isem ta żifna spanjola— 
(żifna comuni ta li Bpanjoli). 

lioLRTio — (til chimica) li isir minn 
fakkigħ (pianta) li jismu boleius. 

HoLETus -isem ta fakkigħ (pianta). 

BoLiDB - bolide, trab, gebel tal ħa- 
did, (li fihilħadid). 

BoLis \ bolide, meteora li takà 

BoLiDBSj mill aria għall art.. 

UoLL -iz-zocc rkik tà pianta; eliejl 
ta kamħ ta dwar 4 busheU ; tagħmel 
iMeirigħa, tagħmel il boll bħall basal. 

BoLLBD — biz-zocc, li għandu iz- 
zocc ; hoUed //d.r, (siġar j tal għazel 
biz-zocc; 

BoLLARD— il post fejn jaħżnu (u jip- 
pruvaw) il gherlini. 

BoLooNBSB —Bolonis, taBolonia. 

BoLSTER — mħadda twila u mgher- 
ba romblu, li jagħmlu taħt I imħad- 
diet loħra biex tirfed ; twitija għall 
sarġ, berdgħa etc; tcun il pt'ecimes, 
tgħm biex haġa tgħaddi il kuddiem ; 
he holHtered up this bad system, hu 
chien il precimes (l-ewwel wieħed) li 
gieb dan is-sistema ħażin. 

BoLSTBR-CASB — invcsta ta bolstbr 
(ara). 

BoLSTBRiNO - rifda. 

BoLT — sajjetta, vleġġa ; kofol (ta 
bieb etc); firrolI,Jiadjd (bħall manetti) 
biex jorbtu sakajn il prigiunieri; għar- 
biel (dulepp) ; (til cummerċ), balla 
drapp tax-xchejjer, luna etc ta xi 28 
libbra tbkol. .1 bolt of silk\ carta 
ħarir (carta twila bil ħarir) ; takfel bil 
firroll etc; terħila il barra bil giri, 



Digitized by 



Google 



BOli 



- Jll- 



BON 



tehasfar (bil giri) ; tibla bhal .B6rduk 
għàma ; titfa wieħed fil ħadid (minn 
sakaiħ) ixxeċcbel bil ħadid ; tgħarbel 
bid-dulepp; tbeivweġ; the bolt of a 
lock ; id-duda ta serratura ; he/ot'e giv- 
iug your decmon holt the case tcell^ 
kabel ma tiddecidi għarbel sewwa (ara 
sewwa chif in hi il bicċa) ; stand holt 
vpright pleasCf okgħod drittjecc jogħġ- 
boc. 

BoLTANT— lest biex jakbes. 

BoLTKD — makful bil tirrol etc, 
mgħarbel (mgħoddi mid-dulfpp). 

BoLTBL— forma nofs tond. 

BoLTBR--dulopp (għarbiely romblu 
tax-xagħar etc., biex isaffu it-tkiek 
mis-smid etc); dac li jakfel. 

BoLT-HBAD— flixcun tond tal tiġieġ 
H jusaw dawc li jaħdmu fil chimica 
(epiżżiai'i etc.) 

BoLTiNO— tgħarbil, kfil. 

BoLTiNG-HousB — maħżen ; il post 
fejn igħarblu. . 

BoLTiKo-HUTCH — tambur, caxxun 
fejn jaka id-dkik li joħroġ mid-dulopp. 

BoLTONiTB — mineral li jinsab fil 
gebla tal gir (fil gips). 

JJoLT-noPKS — ic-cimi li jorbtu bihom 
il klugħ mal arbli etc 

BoLT-spRiT— ara Bowspiut. 

BoLus— pillula cbira. 

BoM— isem ta serp cbir li jinsab 
fi'America. 

BoMB — bomba, tibbumbarda ; tir- 
bomba. 

BoMiuRD — tibbumbarda (tattacca 
belt, bastiment etc bil bombi). 

BoMDARD— bumbarda, isemtacauun 
cbir. 

BoMBARDiBR— inginjer (suldat etc) 
li jispara il bombi. 

BoMBARDM BNT ~ bu m ba rdamen t. 

BoMDARDO—- (bit-Taljan; bumbardun 
strument għad-dakk. 

^0^^^^^--^^^^^^, drapp biex tin- 
forra il ħwejjeġ u tagħmilhom (jidru) 
actar ħoxnin ; titchellem jew tictob bil 
għageb; għageb fil cliem jew fil chitba ; 
bombasticu, b*ħafna cliem inlittex u 
maghżul u li irid juri cobor etc 

BoMBASTio — bombasticu, stil, għam- 
la ta cliem jeu cbitba bil għageb. 



BoMBASTRT— ħafna cliem magħ^ul, 
chitba b'ħafna għageb (bi diem magħ- 
żul u mfittex). 

BoMBAX— xorta ta siġar tal koton. 

BoMBAZETTB — isem ta drapp rkik 
tas-suf. . ( 

) BoMDAZiNB — bombazil, xorta ta 
drapp rkik, minsuġ bit-togħma ħarir 
u*l medd suf. 

BoMB-oHKST— caxxa balal iccargati ; 
balla cbira iccargata b*2)orvli u balal 
oħra żghar li ikegħduha taħl xi pont 
etc (taJit I-art) biex itajruh ii jeker- 
duh. 

BoMBERNioKBL— xorta ta' ħobs (is- 
wed) magħmul min-nuħħala. 

BoMBiAT-^melħ magħmul mill acidu 
hombicu, 

BoMBic — tad-duda tal ħarir. 

BoMBio-AoiD — aoidu inagħmul 'mid<r 
dud tal ħarir.. 

BoMBiLATE ^tghergher, tredden, id- 
damdam, taghmel ħoss bħall naħla li 
tcun iż^.anżan. 

BoMBiLious— li izanzan, li ighergher, 
iredden, idamdam (b'lehnu). 

BoMB-KBTCH -bastimcnt kawwi biex 
jispara (iwaddab^ il balal. 

BoMB-SHBLL — bomba. 

BoMBioiNOUs — tal harir, maghmul 
mill harir; tal culur tad-duda tal ħarir. 

BoMBYX — id-duda tal ħarir. 

BoNA-FiDB— għaltassewjtassew, sin- 
cerament, verament. 

BoNAssus—xorta ta barri salvaġġ; 
il bisont. 

BoNBONS — ħ wejjeġ iccunfettati,h wej- 
jeġ helwa, cejciet. 

BoNCHRETiBN-*isem ta xorta ta lan- 
ġasa. 

BoND— rabta, ghakda, obbligazioni, 
polza, (carta mn'idejn xi hadd) maħ- 
żen tad-dwana; we now entered in honds 
o/ /riendship, issa ninsabu marbutin 
bi ħbeberija ; piit your goods in bond, 
kiegħed (halli) 1-oggetti tieghec.id-dwa- 
na (fis-sħiħ^; / have only one Egyptian 
hond le/tf obligazioni Xpolza) wahda tal 
Egittu bakaghli. 

BoNDS — jasar, inbonds, fil jasar, 
mjassar. 

BoNDAGB— jasar. 



Digitized by 



Google 



BOK 



- oż - 



BOO 



. BoND-DBiiT— dejn maghmul bl-obbli- 
gazioni (b*rabta). 

Bondino-wàrehousb -^ maħzen fejn 
jinżammu 1-affarijet ( merfugha ) sa 
chemm ihallsu id-dwana ( id-daziu ) 
taħħom. 

BoND-MAiD — xbejba rBirn. 

BoND-MAN— rsir (ragel rsir). 

BoND-sBRVANT — rsir. 

BoND-sERvicB— jasar. 

BoNDSMAN— dac li iaghmel tajjeb 
(jidhol garanti ghall ħaddiehor)— rsir, 
marbut (bil jasar^ 

BoND-STONB — gebla li torbot, tghuk- 
kad flimchien, jew iżżomm marbut 
flimchien gebel ieħor. 

BoNB— ghadma, tal għadam; tid- 
dissossa (tneħħi il għadam ; xewca tal 
ħqt ; tinvella, tara bil-lasti (post) jecc 
hux wieti, jecc ħux gholi wieħed: (he 
hack'bone, is-sinsla tad-dahar ; he u 
Frendi to ihe bavk'hone, dac Francis 
sa kaddisu ; i/ie shin-Ayone, il għndriia 
tar-rigel ; ttie jaw bone^ cheek bone, ix- 
zedak; I can't eat amallfish, I ain a/raid 
of bones, ma nistax niecol ħut żgħir, 
nibża mix-xewc ; poor /ellaio ! he is 
noihing but skin and bones, mischin! ma 
fieħx (mn bakagħlux) ħlief għadma 
u gilda ; / gave him now a bone io 
pickf tajtu issa x*ja^ħmel (għudnia 
tajba għall snienu); he /ell vp<m 
his honea, tah xebgħa, chissirlu għa- 
dmu (tah xebgha sewwa); he necer 
makea a hone o/ anyihing^k^ii raa jagħ- 
mel scruplu minn xejn ; yon ai-e a lazy 
Ifom'if, 'mix għażżien (dejjem rieked); 
iell ihe cook io bone ihone /owls /or din- 
ner^ ghid il coc jiddissossa da^c it- 
tigegiet għall pranzu. 

BoNE-AOB— isem ta logħba tal carti. 

BoNB-AOHB— ugigħ fil għadam. 

BoN^-ASH— rmied tal ghadam (maħ- 
ruk). 

BoNB-nLACK— ghadain maħruk. 

BoNK-nRBAKER — isem ta ajcla (tajra 
tal bahar). 

BoNBD— mghaddain ; iddissnssat. 

BoNB-oRUBBBR— wiehed li jiġbor il 
għadam ; taiVċraret, dac li idur fit- 
triek jixtri ic ċraret u*l għadam etc. 

jUmnbiku — tinvella, tara bil lasti 



jecc triek, ħajt, bini etc. icuuux dritti, 
mwittija fuk I-invell. 

Bonb-lacb— il bizzilla taċ-cumbini. 

BoNBLBSs— bla ghadam. 

BoNES— iddadi ; ċumbini (ghal biz- 
billa^ tal ghadam. 

BoNESST— isem ta pianta, ħaxixa. 

roNBSET-tkiegħed ghadma floca 
Cgħadma li tcun maklugħa) - tirranġ \ 
għadma għal locn. 

BoNE-SETTBR — dac H ikieghed f locu 
il ghadam slugat. 

BoNB-sPAViN — marda fl-ingroppa 
tażżwiemel. 

BoNBTTA— isem ta huta. 

BoNFiiiE— ħuggieġa, yon see a »i//w- 
her o/ bon/ires in Malia on St, Johns 
eve, tara ħafna ħgejjeġ Multa lejliet 
San Ġwann. 

BoNORACR — dic il biċoa ghnżul etc. li 
biha is-sorijiet ighattu ġbinhom. 

BoNiPY — ta^hmel tajjeb, issewwi, 
minn hażin iggib tajjeb. 

BoNiNO — tinvella, tara hux invell 
(gholi wieħed . 

BoNiTO— isem ta ħuta cbira. 

BoNiTY— tieka. 

BoN-MOT — cnjta ; chelma kegħda 
floca; ċajta floca. 

BoNNB-BOUcHB (bil Prancis, akra 
{K>/i;<{/t/^^— buccun tajjeb. 

BoNNKT— cappel ta mara (cappell 
magħluk). 

BoNNETTED— bil cappell. 

BoNNET-PEPPER — iseui ta bżar tal 
miżwed. 

BoNNinEL- tifla sabiba. 

BoNNiLASS - xbejħa sabiha. 

BoNNY— sabih, hieni. 

BoNTON (bil Francis akra bonton) il 
bori^(>/i— in-nies sinjuri, il puliti. 

BoNus— premiu. 

BoNViVANT — xalatur. 

BoNY — uigliaddam ; kawwi, jiflaħ 
(fsaħtu). 

BoNZE— kassis buddist (ta Buddha) 
ficCina u il Oiippun. 

BooBY— iBem ta għasfur (tajra) cbi- 
ra tal ilina — wiehed stupidu, halihn, 

BooBY-HUTCH — carrozza ( ^olfa ) 
mghottija li jusnw f xi paji^i ta Lvaut. 

BooDH— ara BtDu. 



Digitized by 



Google 



IJOO 



- yB 



BOO 



BooK— ctieb, volnm,tirregi8trn, tniż- 
%el fU ciieb ; an account book^ ctieb tal 
contijet ; jntper book^ scritt, pitazz 
(vojt uiliux inictub) ; a siitcked book, 
ctieb (scritt) meħjut, a bonnd-book, 
ctieb legat ; a day book, (diariu) il ġur- 
nal, il ctieb li tniżżel fih ta culljum ; 
whif doiit yon mind yonr booksy għaliex 
ma tatix ruliec (ma tokgħodxj għal 
li studiu; go on^ learn your book^ arma, 
studia il-lezioni ; can yon my your les- 
son wiihoui a book (byheart)? tista 
(taf) tgħid il-lezioni bl-amment (bla 
ctieb, jew bla ma takraha fuk il ctieb); 
ihe book trade in Malta in rather poor^ 
il cummerċ (il bejgħ) tal- cotba Malta 
liua actarx msejchen ; iry io get int4> 
his booksy ara chif tagħmel biex tin- 
gieb miegħu (iġġagħlu icnn igibec, 
iħobboc etc.) i/ you go on like this yon 
are sure to run into lH)ok^y j( cc tcompli 
hecc sgur tibda tiddeijen (icolloc id- 
dejn) ; / go out of hut books nowy ħlist 
mid-dejn 11 chelli miegħu isBa (liallas- 
tu) ; did yon book me downf nizżiltli 
ismi filctieb? (ctibtni, irregistrajtni ?) 

BooK-BiNDKR— legatur, dac li jillega 
il cotba. 

BooK-BiNDBRY— fejn jillegaw il colba. 

BooK-BiNDiNo — il-legatura (is-sen- 
ġħa^ tal legatura. 

i5ooK-CA8B--libreria,(caxxa etc. għall 
cotba). 

BooK-FUL— mimli ctieb. 

BooKisu-mogħti għall cotba, għall 
kuri ial coiba gbal li etudiu. 

JjooK-KfikpBu— witrħed (dac) li iżomm 
il coiba, ir-registri (dac li jirregiBtra u 
i'/.qmm il coniijet). 

BooK-KBEPiNG — iż-żamm tal colba, 
tar-regi8lri (li studiu taż-żamm tar- 
registri, contijet etc.) 

BOOK-KNOWLGDGB — għci'f H Wieħod 

icoilu (isib^ mill coiba. 

BooKLAND — wirt ii tielui bit chitba 
u bix-xhud. 

. IJooK-LBAUNBD -mlmrreġ fil cotba, 
għaref. 

BooK-LEARNiNG - tagħlim mill cotba. 

J'ooKLESs— bla cotbn, iiiluix mgħoti 
għiill cotba (gluil li btudiu). 

BooK-MAKBtt — wieħod li jagħmel il 
coiba. 



BooK-MAKiNG ^ is-sengħa li biha 
tagħmel il cotba. 

BooKMAN-scular bravn, wieħed li 
jaf li 8cola, ragel tal cotba (li jistudia). 

BooK-MATK—sieħeb ta li scola, wie*' 
ħed li tcun tmnr li scola miegħu. 

BooK-MiNDBDNBSs — gibda cbira (ħra- 
ra cbira) għall cotba. 

BooK-MONGBR— wieħed li ibigħ, jew 
li jixtri, li jinnegozia fil cotba. 

BooK-OATH-ġurament fuk il bibbia 
(fuk ctieb). 

BooK-SALB— bejgħ tal cotba. 

BooK-SBLLBa — wiehed li ibigħ il cot- 
ba, librar. 

BooK STALL—post fejn jinbigħu il 
cotba. 

B00K-8TAKD~p08t, loc, fojn ipoġġu 

il cotba. 

BooK-STORB — post fcjn jinzammu 
jew jimbigħu il cotba. 

BooK-TRADB—is-sengħa ta li stampa 
u tal ħruġ (publicazioni) tal cotba. 

BooKWoiiK— xogħol,8tampa tal cot- 
ba (tal paġni ta ciieb etc J u mhux 
tal gazzeiti u liwejjeġ oħra. 

BooK-woRBf— camla tal cotba; wie- 
ħed li dejjem (bit ctieb fidu) jistudia ; 
you are noi at all like your brotfiery be* 
cause yon are a lazybones and lie is a 
bookworniy inti xejn ma tixbah il ħuc, 
int għażzien (dejjem rieked) u huc 
dejjem jisiudia. 

BooM — antinna ta arblu ; catina 
(jew travu cbir^ li tgħalak il port (biex 
majidhplx ilgħadu); għajta, tgher- 
ghira ; tgħajjat, tghergher, iddamdam 
(bħal ħoss li tagħmel bittia voita, jew 
sparatura ta canun). 

BooMiNG— damdim, dac il ħoss li 
tagħmel kampieua, bitUa otc. voita, 
jew li sparatura ta canun. 

BooMERANG — Btrumeut tal injam 
nofs circu li iwaddbu (f xi guorra) in- 
nies tal Ausiralia. 

BooN— rigal, gid, favur, grazzia; fer- 
ħan, kalbu tajba, minn tagħna, tal 
piacir. Jf you send me ihis you will 
be doing me a greai boon^ jecc tibgbatli 
din taglunilli favur (piacir) cbir, I have 
a boon to ask you, will yon grant it to 
me ? għandi (grazia) x'nitolboc, tagħ- 
milieli ? 



Digitized by 



Google 



BĠO 



- 94 - 



BOll 



Boon-oompànion— ħabib veru, ħabib 
ta kalbu tajba, li iħobb jaghmel piacir. 

BoopVvopa (ħuta^ 

BooR-^ rozz, goff ; bniedem oħxon 
(rozz fgħamilu) ; ċaccar. 

BooRisn — ta ghamil goft', rozz, aħ- 
rax, oħyon fgħamilu. 

BooRNous - barnus. 
. BooBB — stalla tal bakra,għendu8 etc; 
tixrob (tischer) feviu. 

BoosBR— sacranazz, sponza (wieħed 
ii jixrob sħib). 

BoosY— ftit u xejn xurban, nofsu 
fis-sacra. 

BooT— sdvala, żieda (profitt) ħaġa 
mogħtia minn fuk ; ix-xidd (tilbes) li 
bdvali ; tiswa, isservi, tcun melitieġ ; 
Wellitigton boois, stvaletti bit-tromba 
(sar-rcubtejn^ ; / »aw him in hooU^ 
rajtbu bli stvali (liebes bli stvali) 
he/ore 1 lefi tlie hotel I gare a shilling 
to the hoote (the hooi cleaner)^ kabel 
ma ħriġt<mill lucanda tajt xelin lill 
dac li ibblaccali i^-żraben ; tale viy 
hoois pff jplease, iġbidli li stvaletti 
(stvaii) jecc jogħġboc ; tvhi/ dou't ifou 
pni yoiir hoots on f għaliex ma ixxulx, 
(tilbixj li stvali?— y tfhall yivi* t/oti a 
shilling io hoot^ u natic xeliu ucoll 
(żieda) ; what hooifn ii ! x'iservi ? 

BooT-oRiup — forma ta sdvala (li icol- 
lom li scrapan). 

BooTBD—liebes li sdvali (bli sdvali). 

BooTEs — costellazioni ( isem ta 
għankud, ġabra ta cwiepep^ fl-emi- 
sferu ta fuk (tattramuntana). 

BooTH — barracca ( camra tal in- 
jam etc.) għarix ; ihe old carpenter is 
workina in his hooih^ \\ carpentier ix- 
xwejja^u kieghed jaħdem fil barracca 
tiegħu.' ' 

BooT-HOOKS— tira sdvali (dic il għa- 
dma, biċċa etc. li biha tiġbed li sdvali 
meta tcun biex ixxiddhom^. 

BooTiKfN— sdvala zgħira. 
BooT-jACK— oava sdvali, dic il biċċa 
għodda biex bihà tiġbed (tneħħi minn 
sakajcj li sdvali. 
iiboT-LACB — làzz ta li sdvali. 
BooT-LBO — ittromba ta sdvala. 
BooTLBSs— li ma jiswa għal xejn, li 
ma jinkalax (ma jiswiex^. 



BooTs-Iustra sdvali, dac li jeħu 
ħsieb tal blaccar taż-żraben fxi lu- 
canda. 

BooT-TREE— forma biex twassa (iż- 
żomm stisi) li sdvali. 

BooTY — serka, sandar, priża; the 
hurglars ran away wilh ilteir hooty witli' 
out heing seen^ il ħallelin telku jiġru 
b'dac li serku minn għajr ħadd ma 
rahom. You did not get a great hooty^ 
ma tantx ktajt (għamiU) sandar wisk. 

BoPREP— noli, isem ta logħba tat- 
tfal, meta it-tfal jistaħbew etc; the 
children like to play ai hopeep^ it-tfal 
iħobbu jilagħbu noli. 

BoRAi3LB—li jista jittakkab. 

BoRACHio — fl.ixcun tal gild (għall 
inbit etc.) 

J3oRicio - tal, jew li fih il, buraċ. 

BoHAOB— iidlokkom (ħaxixa għas- 
sogħla). 

L^oRATE-melħ li isir bHaħlita ta 
acidu boricn u basi. 

BoRAX — buraċ. 

BoRD— ċnjta, ħrafa. 

BouDAOB - tavla ta bastiment. 

HoRDAT ) bordi, drapp li jinħadem 

BoRDK'imf (jintiseġ) fl-India. 

BoiiDER > tarf, xifer, limiti, fruntie- 
ra, clieffa; tinfed, tmiss ma, tcoff; 
Vitturiom honlers upon Cospicua^ il 
Birgu imiss (jinfed) ma Bormla; his 
jests hoinler upon offence^ iċ-ċajt tie- 
għu chemm chemm ma joffendix— yow 
had hetier horder your garments^ aħjar 
tcoffom (tberfllhom) hwejgec, t/ie Bri- 
iish passed the horders, 1-lnglisi għad- 
dew (kabzu) il frontiera. 

BoRDBRER— wieħed li jokgħod fix- 
xfar, min jokgħod fit-truf, limiti etc. 

BoRDBRBRs— in-nies tal frontieri. 

BoRDBRiNO— H imiss ma ; ta dwar ; 
the villages hordering upon the iown^ il 
villaggi li imissu mal (ta dwar il) belt. 

BoRDURB — bordura, faxxa mad- 
dwar. 

BoRE — tokba (magħmula b'berri- 
na etc)., calibru ta xcubotta, canun, 
pintlor etc; iddeXJak, tissicca, ixxabba, 
ticser ir-ras; csir ir-ras, siccatura, 
fonkla ; il mili tal baħar għal għarrie- 
da (meta jimla il baħ^r għal għarrie* 



Digitized by 



Gqogle 



BOR 



- 95 ~ 



BOl? 



da); passat tal verb to heari 1 hċre 
you for vioi'e than two i/ears, issapor- 
tejtec (ħadt pacenzia bic) actar minn 
sentejn ; bore a hole here, għamel (tak- 
kab) tokba hawn. 

BoRBAL— boreali, tat-tramuntana. 

BoRBÀs — it-tramuntana. 

BoaER — dac li itakkab ; berrina. 

BoRiiiLv— trabCart) bir-ram aħmar. 

BoniNG— ittakkab, tagħmel tokba; 
tokba. 

BoRN — (pàrticip tal verb fo bear 
tnissel, iggib lid-dinia) mwieled; he 
was born in America, twieled 1-Ame- 
rica ; he in a baseborn, mwieled (gej) 
miunies baxxi; the finft-boru, il pri- 
nioffenitut (l-imwieled lewwel ;) hià wi/e 
had a atill born child, martu cħella tar- 
bia mejta ; hts wife had a baby born 
be/ore its tinie^ martu rmiet (corriet). 

BoRNB — participiu passat tal verb 
io hear iggib) migiub. merfuh, meħud. 

BoRNousB— barnus (mantell). 

BoRouGH — rabat — post, loc, ta dwar 
(li imiss ma) belt. 

BoROUGH-ToWN -^ post mgħakkad 
mal belt. 
BoRRELL— goflf, histicu, ċaccar. 
lioRHOW — tissellef. 
BoRRowBR-minn jissellef. 

BORKOWING-Self. 

BoRSBLLA— tubu, cannol(biċċa ghod- 
da) biex jonfħu il ħgieġ (jatu il għa- 
mla il ħwejjeġ tal hgieġ). 

BoRSHOLDER— il cap, ir-rajjes ta rà- 
bat (ta Bubborg). 

BosGAGB-bosc tgWiy. 

BosH—blughn, ħmeria, tiajt, ħaġa 
mhix yera-tigura, għamla (ħżu*^ ta 
barra ta ħaġii ; (til cummerċ), il butir 
falsificat. 

BosHBOK— isem ta xorta ta cerv (bil 
krun). 

BosKET —buschett (bosc magħmul 
min-nies, fejn hawlu siġar etc.) 

BosKY - tal bosc. 

BosoM— ħdan, hobb (sider) ta màra 
tagħnika; tgħannak, tħaddaii; tal 
kalb (li tafda fih) ; tahbi ; he wati re- 
reinfd in the bomni of the chuix'h, daħal 
fil ħdati tal ciiisin, he i> nitf f»owm 
friend, hu il habib fidil (tal kalb) tie- 



għi. Wlien the fnother found her cUild 
ehe preseed him hard to /ler bosom and 
wept,^ meta I-omm sabet lill binha, 
rassithu sħiħ ma sidirha (ħaddnitu 
maħħa) u bchiet. A bonom of thk eea^ 
golf (daħla fil baħar). 

BosoN— chelma li jusàw floc Boat- 
swAiN (ara). 

BosPHORiAN— tal Bosforu, ta canal 
jew mogħdla dejka bein żewġt ibħra. ' 

BosB— gholja, għpkda, pnm, rusetta 
cuccarda fit-testiera ta żiemel'; ċap- 
petta; cap (mghallem tal postv« l am 
Hie bo88 here, Jena il cap (1-imgħalldm) 
hawn. 

BossAGB— ħaġra, gebla maħruga il 
barra fil bini— 'xogħol rusticu taf(ha- 
ġar maħruġ il barra). 

BossED — collu għolijet, bil gholijet, 
ħotob; pum ibbuzzat, maħruġ il barra. 

BossivE— mhassàr bil gholijet, bil 
ħtiebi (bil ħotob). 

BoBSY— bil ghoHet, ħotob etc. 

Bot— duda żghira. 

Botanio ) tal lK)tanica (studiu tal 

HoTANioALJ ħxejjex etc. 

Hotanist— botanicu, dac li jistudia 
fuk il ħxejjex etc. 

BoTANizB— tistudia il hxejjex jew il 
botunica). * 

BoTANiziNG— tfittex il ħxejjex għal 
li Sbudiu tal botanica. 

BoTANOLOGY— discors fuk il ħxejjex. 

BoTANY — botaiiica, studiu fuk il 
>x etc. 

lioTARGo — putarga, ova di toniiu etc. 

BoTCH — rokgħ I, nuffata, coċc'(mus- 
mar;; trakka. 

BoTGHBR— min irakka. 

HoTCHBRLY— bir-rkajja; ħażin. 

BoTOHKRY— tirkiegħ (trakkiegħ) ħa- 
zin. 

BoTCHY— mrakka, bir-rkajja. 

BoTB— hlas, flus li Jitħailsu ta bbie- 
dem li icun maktul. 

BoTBLESS — ara bootless. 

BoTii -I-wieħed u 1-ieħor; it-inejn^ 
f aaw them bofJi, rajthom it-tnejn ; 
with my both handsy b'idejja it-thejn ; 
bofh thia and fJiat, sewwa dan chemm 
ucoll daċ (tant dan chemm dac) i boUi 
hif hnd and sm, bl-art u bil baħiir:' 



Digitized by 



Google 



BOt 



-* 96 — 



BOU 



BoTHBR— ingara; sicoatura, csir ir- 
ras ; tingara, tissicca, iddejjak, ticser 
ras dac li icuQ ; Oh /. what a hoUier ! 
puh ! x'siccatura ("x'ingara) xi csir ir- 
ras) ; dont hother rne again^ tarġax 
tisBiccani (iddejjakni, ticairli rasi). 

BoTHfiRATioN r-- csir ir-ras ; dieka, 
siccatura. 

BoTĦBRSOMB — siccanti ; you are very 
hol/iersome, inti siccanti wisk. 

BoTHY— għarix għall ħaddiema tar- 
raba, ghax-xorca (Uvranti) tar-rziezet. 

BoTOTOB — tajra bħall pappagall. 

Bo-TRBB — siġra bħall/cWli ticber 
fl-India u iiB-Oeylon, li, billi Buddha 
twieled taħt waħda bħala, Mndiani 
għandhom kima leiha. 

BoTRYOiDAL — bħall fli jixbah) għan- 
kud għeneb. 

BoTRYTis — għankud għeneb. 

BoTs— dud fl-imsaren taż-żwiemel. 

BoTT— mħadda tal bizzilla. 

BoTĦAMMBR— mazza tal injam bil 
mancu twil biex iħabbtu biha (idok- 
ku) il għażel. 

BoTTLB — - flixcun, timla» tarfa iil 
flixchien, tibbottilja. J have to bottle 
some heery għandi nibbottilja ftit birra. 

BoTTLB-BooTS— gild, bħull bwict tal 
gild fejn ikegħdu il fliexchen meta 
isodduhom bit-tappijet. 

BoTTLB-BUMP — isem li jatu lil aj- 
run jew lir-russett (tajra). 

BoTTLB-oOMPANiON— wieħed li tixrob 
miegħu ; sieħeb flx-xorb. 

BoTTLBD — ibbottiljat, fil fliexchen, 
fil flixcun ; magħmul bhal flixcun. 

BoTTLB-FLpwBR— ħaxixa, pianta tal 
fjuri, fjur. 

. BoTTLE-OLAss— ħgieġ iswed, aħdar 
Bcur tal fliexchen. 

BoTTLB-oouRD— kara tal flixchien. 

BoTTLB- JADK — arloġġ għaxxiwi tal 
laħam (macna bil ħabel bħall arloġġ 
biex turi, meta jispiċċalha il ħabel, ii 
il-laħam sar, inxtewa). 

BoTTLB-NosBD — wicħod H għandu 
mnieħru cbir. \ , ' 

BoTTLB-soRBW — ara cork-sorbw. 
. BoTTLB-STAND--xtilliera għall flix- 
chien biex iħalluhom joktru. 



BofTLiNO— il buttiljar, mili fil flix- 
chien. 

BoTTOM — kiegħ, fond, taħt nett, bu- 
stanza ; wied ; it-tint ; iċċan ta basti- 
ment etc. ; in the bottom of the sea^ 
fkiegħ il baħar ; you will find it in the 
hottomy issibu fill kiegħ, tuħt nett; 
from the hottom of my heart^ minn 
kiegħ kalbi ; this is the hottom of it^ 
din hi is-sustanza colllia ; he smacked 
his botlom, tuħ xebgha fuk tintu. 

BoTTOMBD — bil kiegh. 

BoTTOMLBSs—bla kiegh, fond ferm. 

BoTTOMRY— self ta flus fuk basti- 
ment ; self fuk issicurtà ta bastiment. 

BoTTOURY - salib (flarmi tal cunio- 
mijiet etc.) li l-erba friegħi tieghu jis- 
pit'ċaw bi tliet boċoċ hdejn xulxin gha- 
mla ta werka tal haxixa Inglisa (jew 
tal kares). 

BoucHE (bil Francis, akra biix) — 
provisionijet, ichel. 

BoucHBT (bil Francis, akra huxh)— 
isem ta xorta ta langiasa. 

BouD— bumunkar (duda;. 

BouDoiR (bil Francis, akra hud- 
war) — camra żghira, gabinett, camra 
mwai-ba, privata. 

BouoE (bil Francis, akra huġx) — 
tintefaħ; żakk ta bittija etc, ticber fil 
hxuna ; provisionijet, ichel. 

BouoH— fergha (ta siġra). 

BouGHT — (temp passat u participiu 
passat tal verb to buy) xtrajt etc, 
mixtri ; liwja (ta għaksa etc) 

BouoiE — xemgha, fri/<;Ja, tiflsejjaħ 
hecq minn Boupie belt ta' Àlgevia fejn 
dan ix-xama isar lewwel darba ; strlxxi 
jew faxxa tal għażel incinit (mghoti 
ix-xama) H jwżawh it-tobba għal xi 
cura. 

BouiLLON (bil Francis akra huljCm) — 
brodu, Boppa (merak) ; żirma (hob/a, 
laham) f'rigel ta żiemel. . 

BouLDER - ara dowldbr. 

BouLBVARD — mogħdija,triek imzejna 
bis-sigar dwar bolt ghall passiggata ; 
sur. 

BoULIMY— ara MULIMY. 

BouLTiN— dieid-dawra bastun nofs 
tond fcolonna. 



Digitized by 



Google 



BOU 



-^ 97 - 



BOW 



BouNOB — kaUa, takW. ; tiftaħar, 
tintefaħ bio ih-nifsec; tigdeb (tgħid 
cliem b'ieħor^, tagħmel frattarija ; di- 
storbjii, frattarija, ghageb, rvell. 

DouNOEii— dac li Jiikbeż, li jiftaħar 
jew jintefaħ bih in-nifsu ; fHħħari, fan- 
faron, min jagħmel frattarija, rvell jew 
distorbju ; ragel mibrum (cbir, li fih 
ragel). 

BouNoiNo - mibrum (bniedem fsaħ-^ 
ħtu), f«ik riiħ:i, frattarjus, li jagħmel 
rvell ; li jiftaliar. 

BouND - tarf, limti, xifer ; kabża* 
takbeż, iddawwar minn cullimchien, 
tagħlak, torbot, trażżan ; temp pàssat u 
participiu passat tal verb to hind, jena 
rbatt etc, marbnt.; dirett, ili sejjer 
lejn, jew għaU x*imcbien) ; our shxp is 
bonnà to litdiay il bastiment iagnna 
Bejjer Tlndia; thay (the Company) 
have three shipf ontward hound, and 
àie homewanl honnd, huma (ilcnmpan- 
n\i) ghandhom tliet bastimenti ghat- 
tluk (għ:i8-8afar) u sittadfħliu (jisten- 
newhom mis-safar). Whlfher are yon 
iwundt għal fejn sejrin ? / ani hound 
to yon for niy recovery^ jena obli^at 
(uiarbut^ lejc għall fejkien tiegħi. Von 
must alwayn keep wifhln the hounde of 
modesty^ għandec deijem ]^;^omm ru- 
ħec baxx (umili); thie shop has heen 
ordered ont of hotmds^ għamlulu il ħa- 
nut out of houndn, (fejn ma jistgħux 
jidhl i jixorbu suldati u baħrin); fhis 
hoik Unot well hound^daxi il ctieb mhux 
. legat tajjeb ; he u/ txither hard-honnds, 
hua actarx ftit stiticu : pntvp a honnd 
stone so as to show which is yonr pro- 
perfy and whkh is mine^ għamel sinjal 
(gebla, limti) biex turi liema hi I art 
tiegħec u lioma hi tiegħu 

BouNDARY— limti, xifer, tarf. 

IJouNDKN - ( bligat, marbut (bil fors); 
il in wy tponnden duiy to do so, huo 
dmir tiegħi assolut li nngħ uel dan. 

BouNDiiESB — minn glmjr limti, li 
ma għandux tarf, bla fini. 

BOUNTKOUB l^i^?i"' '5«>>>" t«i'?*.^l 

Vid^h miftuha, rjal, h i- 
BouNTiFUL J ħ^ijb iferrak jati b'jcejn. 
BouNTiHooD - tieba, ħniena, virtu.^ 
BouNTY-tieba, ħniena; premiu, ri- 
gal ta Bultan. 



BouQUBT (bil Francis, BMrAhuehiJ — 
buochett, mazz fjuri. 

BouRD -^ ċajta, żuffiettatai ds^ca ; 
tiċċajta, Jddalmac. - 

BouRDBR— buffun, dacli jiċċm*tajew 
idaħħac. .' 

BouRDiNOLY—biċ-ċajt, biż-żuffiet., 

BouROBoiB (bil Francis akra hurġ" 
tirà)— cittadin ; isem ta tipi (ta li 
stampa;) ioctarx inventati minn Bourg-^ 
^ota, id-daks tagħhoni hua bejn it-tipi 
msejħin Bj*evtep u 1-oħrajn. il-Long 
primer. 

BouROEoK— tarnii» rimi (tas-siġar)^ 

BouRN— xifer, limti ; wied, xmara 
żgħira. 

BOURNLESS — ara BOUNDLBSS. ' 

BoursB— il borsa (tan-negozianti). 

BousB (mill Olandis, akra hui)-^ 
tizrob sħiħ, ti^cher. 

BousTROPĦBDON .— ^ il chitba mil-Ie- 
min ffħax-xellug, U mbagħad mix-xel- 
lug.għal-lemin (bhal meta jahartu fir- 
ràba), chif chienu jictbu il Grieghi 
fi-antic. 

BouBY— fiS'Sacra, xurban. 

BouT-darba (minn darba), . għall 
għarrieda ; kabża, xeħta ("minn tix- 
ħet) ; at one hont, minn darba, fdakka. 

'BouT — f loc ABOUT (ara). 

BouTANT— bħal hnejja mal bint biex 
twieżnu. • . . . , ^ 

BouTiSALB— beigħ.bi rħis. 

BouTSRiMES— cliem li jakbel. (rtmi 
lesti) biex fukhu jagħamlu il versi, jict- 
bu poesia.. ": . 

BovATB — biċċa art daks chemm 
jistgħu jaħdmu żewġ gniedes bil moħ* 
riet fsena. 

BovBY coAL— xorta tà ħatab katra- 
nat It isibuh VBovey, Ħayfield (ħdejn 
Kreter, I-Inghilterra). 

BoviFORM — li għandu għamla ta 
ghendus. 

BoviNB— ta Ii^am U fart (bakar, 
gniedes etc.) 

Bow— kaws, arc (gliall vleġġa) . ar- 
chett (ta violin etc.); ċoff; tislima 
/tbaxxija tar-ras) ; prua; tgħawweġ, 
issellem (b^rasec) ; strument biex tie- 
ħa (issib) ilgħoli'ta xi 'mchien ; a 

18 



Digitized by 



Google 



BOW 



— 98 — 



BOY 



atone-bato, mangnu ; rainhow^ kaw- 
salla ; a crosa bow, kaws bi traversa 
għall vleġġa ; an ox-how^ madmad, il 
għuda mkawsa tal madmad għal gnie- 
des biex jorbtuhom flimcbien 'għall 
ħrit; thehowofa 8word*8 hilt, dic il 
biċċa wieegħa dwar il makbad tax- 
zabla ; a bow long hent at last grotoa 
w^a/; (proverbiu) jecc tiġbed wiskjin- 
kata ; ti£ a bow, orbot 6ofif ; my neck 
tie 18 a bowy ix-xalpa tiegħi magħmula 
ċofif; why don*tyoubow to him? għa-* 
liex ma issellimlux; how your head, 
baxxi rasec; towards the bow, lejn il 
prua. 

BowABLB— li jista jintlewa, jitgħaw- 
weġ. 

Bow-BBNT — mgħawweġ bħall kaws 
(bħall arc). 

BowDYE— culur, lewn bħall scarlàt. 

BowED~miIwi> mkawwas. 

BowBL^toħroġ I-imsaren, iċċarrat 
iż-żakk. 

BowBLLBD— bl-imsaren (biż-żakk). 

BowBLLBBS— bla ħniena (min chir- 
xtu tatih). 

BowLS — msaren, ġewwieni, chir- 
xa, yixxri, (ħniena) ; in ihe boweU of 
ihe earthf fil kiegħ tal art. 

BowBR— min jilwi, ibaxxi rasu, isel- 
lem; għarix, cannizzata, ancra tal 
prua ; tgħatti bil għarix. 

BowBRic— bir bit-taraġ. 

BowBRY— mgħotti bil ħaxix, bil ċan- 
nizzati (bħal għarix ) ; delli. 

BowBss— seker żgnir (ferħ ta seker). 

Bow-ORBàSB — 1-injam ta dwar il 
pirua tiBt bastiment biex dan icun mħà- 
res mis-silġ (mill ilma magħkud^. 

Bow-ĦiND— I-id li tiġbed il kaws 
(tal vleġġa). 

BowiNa— tislim, liwi, tbaxxija tar- 
ras. 

BowL — scutella, boċċa (tal injam 
cbira etc); tgherbeb; let ua have a 
game at bowUy ejja nagħmlu partita 
boċċi. 

BowLDBR— gebla cbira, gherbubija ; 
mazcana, prexxia, biċċa blata li tin- 
kata u taka mill blat, ċagħka cbira ; 
ħajt bil gebel jew ċagħak cbir. 

JJowiiBa— rigel milwi, mgħawweġ. 



BowLBaaBD— li gbandu riġleih im- 
għaw^a (b'riġleih ħnejja). 

BowLBR— lagħab il boċċi, dac li jitfa 
il baliun (jitma) fiMogħob tal cricket. 

BowLiNB--buIina, cima għall klugħ. 

BowLiNa— il-logħob tal boċċi. 

BowLiNa-oRBBN — wcsgħa wietija 
għal-Iogħob tal boċċi. 

BowMAN— kawwàs, dac li jispara bil 
vleġġa; dac li jakdef fil prna ta 
dgħajsa. 

BowNBT — nassa (tal ħut). 

Bow-PiBGB~iI canun tal prua. 

Bow-SAW— munxar rkiek, artab bħal 
demb il far, biex jakta fit-tond. 

BowsB— tiġbed, ittalla flimchien. 

Bow-sPRiT— pupress (ta bastiment). 

Bow-sTRiNo— il corda, ix-xagħar tal 
arc~il ħabel tat-tgħaliik (fit-Turchia). 

Bow-wiNDow— tieka maħruġa il bar- 
ra mil bini. 

Bow-wow — nebba (nbieħ) tal chelb. 

BowYBR— kawwàs, dac li jagħmel il 
kaws. 

Box— caxxa, bftx (injam), palc, pal- 
chett (tat-tiatru); bocs, dakka ta ponn; 
tati dakkà (issawwat) b'idec ; ta^ħlak 
gewwa caxxa ; snuff-box, tabacchiera ; 
chri8tma8'box, carus, strina ; coach'box, 
saldatur f ta carrozza etc.) ; dice-box, 
boxxlu, cax^a għaddadi ; the box of 
a ecrewy it-tirabuxu (il garagor) bħal 
vit ; / box yotir yeara, natic dakka, (ta 
ponn) fuk wiċċec ; you will find your- 
self in the wrong box, issib ruħec im- 
barazzat (tara li inti żbaliajt) ; is thia 
boX'Wood or beechj dana bux jew fagu. 

Box-coAT—ġlecc cbir, overall li jilb- 
su il cuccieri. 

BoxBN—tal b6x, bħall bftx. 
BoxBR— dac li jiggieled, li jissara 
bil ponnijet. 

BoxiNO— tati, tiggieled bil ponnijiet; 
tincaxxa (tagħmel fil caxex^. 

Box-iRON— il ħadida tftl moghdia, bil 
fi^am minn gewwa. 

Box-KBBPBR— purtier tat-tiatru. 

BoY— tifel ; dont plav the boy, tagħ- 
miliex tat-tifel; / call thia a boye trick, 
dan ingħidlu logħob tat-tfal, din ngħi- 
dilha (insejħilha) tfalata, 



Digitized by 



Google 



130V 



— 00 — 



BM 



BoYAE— Binjur nobbll) Griech jew 
MuBCOvit. 

BoYCOTT — tibbojcoftja, iż^.omm bo- 
għod, ma tagħmiliox ma, u I-ankas 
icolloc, jew tħalli li ħadd ieħor icollu 
x'jaksam ma bniedem fuk fehma jew 
partit ta pulitca. 

BoYHOOD— tfulija. 

BoYisH— ta tifel, ta tfal. 

BoYiSM— tfulija, li tcun tfal. 

BoYN— nħasa, mastella, vasca fejn 
jaħdmu il ġobon. 

BoYUNA— ieem ta serp cbir fl-Ame- 
rica. 

Brabantinb — tal Brabante. 

Brabblei — ġlieda, xenata, frattarija; 
tiġ^ieled; tagħmel xenata jew frat- 
tarija. 

Brabblbmbnt— cliem tal ġlied. 

Brabblrr— gellied, j^'ezzacuBtionu 

Braooatb — bis-Bakajn mgħottija bir- 
rix. 

Braob — ħżiem, rbat, cinga, żewġ, 
p&r; torbot, tkawwi, tati il kawwa, 
taħji, twettak— w had the braces of 
the coach broken on the way^ inkatgħul- 
na ic-cinghi tal carrozza aħna u sej- 
rin ; I had a brace ofpistols about me, 
chelli pàr (*ewġ) pistoli fuki ; This 
breeze xoill brace you up^ din iż-żiffa 
taħjic ; the brace of a ship^ li scotta, 
(cima, ħabel tal klugħ) ; brace of iron^ 
rampil. 

Braoelet — brazzuletta, ċappetta. 

Braċbr— faxxa, cinturin, ħżiem,bra- 
ghier, medicina (duwwa) astringenti. 

BRA0BS-*cinghi, / bought afine pair 
o/ 6ractf« /or ycnc, xtrajtlec pàr cinghi 
sbieħ. 

Braohial— tad-dirgħajn. 

Brachiatb— li joħroġ il barra bħal 
driegħ (bħal dirgħajn). 

BRACHMAN^kassis Indian (tal In- 
diani). 

Braohyoataleotio— vers fil poesia li 
jonksu (niekes) żewġ sillabi. 

Braohyoraphbr — stenografu, wie- 
ħed li jicteb bli stenografia. 

Braohyoraphy — stenografta. 

BRAOHYLooY^cIiem fil kasir, discors 
fi ftit cliem# 



^ BRAOHYPTEROus-^bil ġwienaħ ksar 
li ma jilħkux id-demb^ 

Braohyurous — bid-demb kasiif . 

Brack— chisra (minn ticser). 

Braokbn— felci, post (bosc) fejn jic- 
bru il felci. 

Braokbt— brachit,xcaffa,cantuniera, 
mensula, clausola, parentesi (fil chit- 
ba) ; Uieae are t/ie brackete I bought from 
the aale, dawn huma il mensnli, (cantu- 
ni^ri etc.) li xtrajt mi rcant; T/iese 
two signs [ ] are oalled brackets, dawn 
iż-żewġ sinjali [ ] igħedulhom brackits 
(clausola, parentesi). 

Braokish— salmastru, jati fli mlu- 
ħa. / cant drink tliis waler^ it is brach 
ishy ma nistax nixrob dan I-ilma, gha- 
liex salmastru. 

Braot— dawc il werak li icunu mal 
calici tal fjur. 

BRAD-*musmar li ma għandux ras 
wiesgħa (cbira). 

Bradawl— pintlor (timplor). 

Bradypod— razzà ta annimali {mam- 
mali jew li ireddgħu/ minn għajr 
snien. 

Brab— żnrżieka ta gholja (munta- 
nja) ; ix-xtajta ta xmara, għolja (m^in- 
tanja żgħira^; art muntanjusa (bil 
għoljet). 

Brao— tiftaħar, tiżżarġan; foħrija, 
zargin ; faħħari ; isem ta logħba (In- 
glisa) tal carti. 

Bbaooadooio — faħħari. 

Braooart — faħħari, wieħed collu 
ftaħir; vanaglorius, mimli bih in-nifsu; 
mżattat. 

Bragobr— fi^ari. 

Bragobt — xorb ħelu (ilma bil gha* 
sel). 

Bragging— ftahir. 

Bragless— bla ftaħir,Ii ma jifti^arx. 

Brahma— Brahma, (fil mitoIog\a tal 
Indiani) I-ewwel persuna tas-SSma. 
Trinità. 

Brahmaio 

Brahmanio ta Brahma 

Brahminioal 

BRAHMiN^bramin, sacerdot tal In- 
diani. - - 



Digitized by 



Google 



BtlA 



— 100 — 



BIU 



Biuiu — tidfor, timmalja ( ix-xa- 
l^har eio.) ; malja xagliar, dafra ; ic- 
^iuifar, taU ħasla lill xi ħadd ; biz^illa 
dcgka (puntina); ħażin, briccun^ li 
ikari'ak bic. 

Bdails— cimi żgħar tal klugh (t(it- 
tinBlori) . . 

Brail up— ittalla, tiea il klugħ bic- 
oimi (tgazz^). . . ' . 

Brain ) moħħ ; għakal, intelligenzn* 

BlUiNSJ /( seems fhatyou have craak' 
(fd bminsy donnoc mherwel (ibleħ, bla 
mohħ) ; he died of congeslion of blood in 
the brainB^ iniet b'puplesija jew b'conġe- 
stioni cerebrali; ne irted to blow ont hia 
brainSf chien sejjer itajjar rasu ; don*t 
puzzle my. brains^ la tħawwadlix moh- 
ħi ; you have litlle braina, ftit ghandec 
moħħ (ftit jilħaklec) ; ehe is hair^ 
brained^ għandha moħħa fuk il werka, 
mherwla; he u ahuttle-brainpdf bu bis- 
betcu j i.dur ;na cnll riħ; volubli. 

Brained — bil mohħ ; li għandu il 
moħħ^ 

Brainish — t,;furiuB, moħhu iisħon 
minħ x^n< , 

Brainlbss — bla moħħ, ibleh, miġ- 
num; ; • - ; 

.Bbain-pan— rli QCuteUa tar-ras; fejn 
icUn il moħħ. > 

Brain-rackinq — tgherfix ta mohh, 
genn, thewdin. 

Brain-siok — marid b'moħħu, bil 
moħħ fiacCf sturdnt. 

Braird — li spuntar taż-żerrigha; 
meta tibda tinb^t^ 

-BRAkB—mezza, ghnda bhall moxt, 
biex idokku (ifetthu etc.) il kanneb 
jeW il għażel, raddiena tal ħalġ; 
brilja għażżwiemer bjex iżonirauhom 
cwieti wakt ; li icunu ' inegħluhom ; 
mejjilla, lembighjEiU ghagina tal hobs 
(biex jaghġnu.fih) ;'bniXr^, mancu ta 
pompa ta baBtiment etc. breich, ha- 
dida biex 'iżżomm (tnakkas) id-daw- 
ran ta rota ghan-niżla; post (bhall 
boBc) coUu felci; fejn jicbru sħiħ il 
felci. • 

Brakb— chien dari usAt floc drokb 
(Ara). •« • • •• ^ ' : . - : 

Brakbd — kanneb, ghażel mdakk 
finidkuk) jew mimxut. 



Brakeman— ir^'agel li jeħu hsiob il 
brake (U scarpa tar-rota tal vnguni 
tal vapui* tal art). 

Braky— mxewwec, collu xcwc, mimli 
xewc. 

Brama— ara Brahma. 

Brama^lock.— > xorta ta serratura 
bis-tigriet magħmuIa(inventata)miLn 
Bravwh^ i . 

Bramolb- għolliek; isem ta għasfur 
tal għana(bħal Kojjiu). 

Brambled - bil għolliek. 

BRAMBLiNa — isem ta għasfur tal 
ghana bħall Bponsun (sponsun tul 
muntanji). 

BRAMBLY—minili għolliek. 

Bran— niiħħula, granza, 

BiiANcn - fergha ; toħroġ, ittalla jew 
tagħmel il friegħi; tkassam friegħi 
friegħi. 

Branchrr- dac li jagħmel, jew li 
jarmi il frieghi ; seker ż^ħir, ferħ ta 
seker. 

Branċhta— gargi tal ħnt. 

B ANCHiNO— bil frioghi» tal friegħi;* 
li kiegħed jarrai, joħroġ il friegħi. 

Brancħiopod— anniraal {bil koxra) 
U għandu il gargi u is-6akajn. 

BRANOHLEBB-rainn ghajr friegħi. 

Branchlbt - fergħa żghira. 

Branohy -rainili frieghi. 

Brand— ħatba, biċċa għiida tixgħel 
(rakabbdii^: sinjnl li tagħind meta 
taħrak |iadida raicwija; hadidi biex 
ticwi xi hatjin, bakar, ^.wieniel, in- 
jara, etc. biha (biex tiinraHrcihora u 
tħallilbora Btainpa); sinjal, ħarka 
(minn tahrak) ; sejf, xabla. 

Br\nd goose - xorta ta wiżza sal- 
vaġġa. t 

Brandino — titnmarca b'ħadida mic- 
wijal 

BRANDiNo-iRON—ħiidida biex' ticwi- 
jha u tiraraarca (taghrael sinjul) biha. 

Brandibh— ixxejjer sejf, bastim etc. 

Brandishino — tixjir b'sejf, ba- 
stun etc. 

Brandlb — theżże2— icċaklak. 
Brandling - xorta ta dudu. 
Brand NBw — ġdid Ganiant. 
Bbanduith -^ ħerza ta bir. 
BuANDY - brandi (xorb, licuri). 



Digitized by 



Google 



iJllA 



- iol^ - 



liM 



Brandy-winb — brandy. 
Branqlb— ġlieda, xenata, takbida ; 
iiggieled tiikubad, tagħoiel xeuata. 

JiRANOLBMBNT -^ ġlied. 

J^RANULBR— gellied. 

Branoling — ġlieda. 

Brank— brilja (bhal tii%'Zwioin<)l) U 
dari'cbienu ikeghdu b*cabtig fhalk in- 
nisa (l-Ingbilterra) ialli icunu* tcbel- 
Imu ħ^żin, halfu jew gliarolu xi delitt 
ieħor (f loc ic-cipp ta fgiel). 

Branlin— iseui ta ħuta (bħall Sak- 
mun). 

BRAN*-New-^ġdid llamant ' • • 

Branny — tan-nuħħala ; bhàll nuħ- 
ħala (jew granza). . 

Brant— telgħa, rampa, rdum; xorla 
t«i wi//ża. 

Brant-fox — xorta ta ghi'pa ("volpi) 
żgħira. 

Branular^ tal inoħħ. 

Brasbn— àra Brazbn. ^ v 

Bra 8H— mgħaggel , għagRiel ,RpiC en 3. 

Brasibr— caldaraħ. wieħed li jaħ- 
dem fir-ram ; bracier, il post fejn 
ikegħdu in-nar għai censier etc. 

BRA8S-^ram isfar, taħlita ta ram u 
żingu ; ticsi, tinforra bir-ram ; wiċ6 
iost, sfaċċataġni ; leqfOmsa, fplji tar- 
ram ; tre have tvnted all our ln*as9en in 
ilie kitchen, ir-ramijiet collha tal chpina 
iagħna tajniehom ii etann. * 

BRA88AGB-^taxxa lichienu duri.iħal- 
8U biex isiru il fluB. . 

Brassart — dio il biċċa tal azzar etc. 
li ticsi id-driegħ tal ġwerrier (meta 
icun liebes l-arojatuni). 

Br\88-1)and -r- bahda bli Btrumenii 
tar-ram h\^^,bra9¥bi,nuL • / 

Brassbt — I-armar collu tal az- 
zar etc; li igħatti ir-ras ta gwerrier. 

Brass-foil — pannella tar-ram (folji 
rkak ferm tar-ram). 

Brass-hoofed -inniegħel bir^ram. • 

Brassicat— il ħaxix collu tar^razza 
tal cabocci u il pastard. 

Brassinbss— li hna bhal ram. 

Brass-pavkd -micsi bir*ram ^ ferm 
daks ir-ram* • ' • 

l^RASs-nuLB-— (fli stampa) dawċ il- 
linji, righi li jusaw g^ial xi taksim, 
tacU eic. • • • • ' 



Br.\88-visaobd — wiċċ ' bla mistħija, 
sfaċċat, tost ; wiċċ il kiegħa tal ari. 

Brass-work — xbgħol* tar-ram, xi 
ħoġa magħmula bir-ram. 

bRASSY ~bħal ram ; tost, sfaiċat. 

Brat — tifel, każwit ; ġo away yoti 
iutle hmt, mur minn bawn ja biċċa ta 
kazWit. ' 

BRAUL-drapp Indian, bir-righi co- 
ħol. 

Bravado— faħħari, smarġassi wiehed 
li ihobb jifiaħar; smarġassata. 

BuAVB- kalbieni, curagġns, nobbli; 
sabih, tajjeb ferm ; tilka bil curaġġ, 
tisfida, tifironta sidrec. Yoa are a brave 
man indeed, iuli ragel kalbieni 'tassew; 
hUvfa brave' deed, il għamil tiegħu 
huanobbli (sabiħ); he delivered a brave 
f^peecli tooj hua għamel discors sabiħ 
ucoU. 

BkAVBnY— curaġġ, eroismu. 

Bravingly— b*n)od li ma tibża minh 
xejn. t' 

iJRAVo — assassin, kattiel, ħalliel'; 
tajjeb! bravu ! offigħalic! • ^ 

Bravoa — pianta li taghmel' fjuri* 
bħal gilju.. i^ . 

Brawl — ġlieda, frattarija, distur- 
bju ; tgħajjat (nia 'xi ħadd) tiggieled 
tagħmel frattarija. 

l^RAWLiNG— ġlied, fraitarija. 

Drawn - il laħam tal gisem, il polpa, 
il laħam jebes (musculi) driegb ; cin- 
għial (ħanżir salvaġ>), laħam' taċ-* 
cinghial. 

Bhawned -jobes, fsaħtu. 

Urawnbu — '. cinghial - maktul, lest 
għall iclicl. • ... . .y i 

BRAWNiNBss.^saħħa, kawwa tal gi- 
sem (iad^dirgħajn).'^ 

Brawny -:- kawwi, f saħtu, jiflaħ ; 
b*dirgħijh kawwija, jebsinM • 
; BRAXYr-marda fin'riagħġ. . ..» 

BRAY--tiBħak, tfarrac, tagħmel trab 
bis-sħiek; tinħak^ tgħajjat (għal xejn), 
nahka ; you ai*e braying a- fool in t% 
inortar, kieġħed tisnak fl-ilma (cuU 
ma kiegħed taghmel collu għal ;cejn. 
' Braybr'— wieħed li jinħak ; cilindru 
ta stampatur, dac li jimmacina X-in' 
chioHru. .; . - ' 

BiuYiNG— nħiek (ta ħmar), għajjàt. 



Digitized by 



Google 



BRA 



— 100 -- 



BHA. 



..Bbàid . — tidfor, timmalja ( ix-xa- 
ghar. et^.) y malja xaglmr, dafra ; ic- 
ċanfaTy taU ħaala lill xi ħadd ; biz^illa 
dejka (pnntina);' ħazin, briccun^ li 
ikarral^^ bic. 

. B^ÀiiiS — cimi żgħar tal klugh (tat- 
tinzlori) 

^ Bbail up— ittàlla, tisa il klugħ bic- 
cimi (tgazz^). .... 

Brain [ moħh ; għakal, intelligenzn. 

Brainsj /^ seems ihatyou have crack" 
ed bminsy àonnoc mberwel (ibleħ, bla 
mohh) ; he died of congeetion ofhlood in 
tfie brain8,iaiet b'puplesija jew b'conġe- 
stioni cerebrali; he triecl to blow ont his 
brainSf chien sejjer itaijar rasu ; donU 
puzzU my, brains, la tħawwadlix moh- 
hi ; you have little brains, ftit ghandec 
moħħ (^it jilħaklec) ; ahe ie haii^ 
brained^ għandba moħħa fuk il werka, 
mberwla; he is shnttle'brainedf bu bis- 
betca; idur fne^ cvHl riħ; volubli. 

Brainbd — bil mohh ; li għandu il 
moħħ. 

Brainish — i.furiuB, moħhu iisħon 
minħ xqn^ 

Brainlbss — bla moħħ, ibleh, miġ- 
num: :. . v - 

. :Brain-pan— :Ii acutella tar-ras ; fejn 
icUn il mohh. . > 

BRAiN-RACKiNa — tgherfix ta mohh, 
genn, thewdin. 

Brain-siok — marid b*moħħu, bil 
moħħ fiacc, sturdnt. . 

Braird — li spuntar taż-żerrigha/ 
meta tibda tinb^t^ 

BRAkB-r.mezza, ghnda bhall moxt, 
biex idokku (ifetthu etc.) il kunneb 
je\¥ il għażel, raddiena tal ħalġ; 
brilja għaż-żwiemer bjex iżonimuboni 
cwieti wakt ; li icunu ' inegħluhom ; 
mejjilla, lembighAU ghagina tal hobs 
(biex jaghġnUffih) ;'iro/rtf, mancu ta 
pompa ta bastiment etc. breich, ha- 
dida. biex 'iżżomm (tnakkas) id-daw- 
ran ta rota ghan-niżla; post (bhall 
boBc) collu felcij fejn jicbru sħiħ il 
felci. • 

BRAks— chien dàri uBit f loc brokb 
(ara). •. * • ^ ' • . , : 

Brakbd — kanneb, ghażel mdakk 
Cinidkuk) jewmimxut. 



Brakbman — ir-ragel li jeħu hsicb il 
brake (li Bcarpa tar-rota tal vaguni 
tal vapui* tal art). 

Braky— mxewwec, collu xcwc, mimli 
xewc. 

Brama— ara Brahma. 

Brama^lock.— xorta ta serratnra 
bis-tigriet magħmnIa(inventata)miLn 
Uramuh. i • , 

Bramolb- għolliek; iaem ta għasfur 
tal għana(bħal ġojjin). 

Bramblbd - bil għoiliek. 

Brambling — iBem ta għasfur tal 
ghana bħall Bponsnn (bponBuu tul 
uiuntanji). 

Brambly— niinili għolliek. 

Bran— niiħħula, granzn, 

BiiANcii - fergha ; toħroġ, ittalla jew 
tagħmel il friegħi; tkassam friegħi 
friegħi. 

Brancii RR - dac li jagħmel, jew li 
jarmi il frieghi ; seker ż^ħir, ferħ ta 
seker. 

Branċiii^ - gargi tal ħnt. 

B ANCHiNO— bil frieghi^ tal friegħi;' 
li kiegħed jarmi, joħroġ il friegħi. 

Branchiopod— anniinal (bil koxra) 
li għandu il gargi n is-Bakttju. 

BRANCHLESS-miiin glmjr friegħi. 

Branghlbt- fergħa żghira. 

Branohy -niimli frieghi. 

Brand— ħatba, biċċa għiida tixgħel 
(mkabbda^; sinjal li tagħind uieta 
taħrak |ladida inicwija; hadid.v biex 
ticwi xi hatjiu, bakar, 'żwiemel, in- 
jam, otc. biha (.l)iex tiinmarcihom ii 
tħallilhom stami^a ); sinjal, ħarka 
(minn tahrak); sejf, xabla. 

Br\nd goosb - xorta ta wiżza sal- 
vaġġa. .• 

Branding — tinimarca b'ħadiJa mic- 
wija: 

Branding-iron— ħadida biex ticwi- 
Jha n timmarca (taghmel sinjal) biha. 

Brandibh— ixxejjer sejf, bnstiTu etc. 

Brandishing — tixjir b'sejf, ba- 
stun etc. 

Brandlb — thezżeż— icċaklak. 

Brandling - xorta la diidn. 

Brand NBw — ġdid fiamant. 

Branduith * ħerża ta bir. 

BuANPY - brandi (xorb, licuri). 



Digitized by 



Google 



lillk 



iol - 



liM 



BnANDY-wiNB — brandy. 

Branqlb — ġlieda, xenata, takbida ; 
iiggieled tiikabad, tagħniel xeuata. 

linANOLBMENT -^ ġlied. 

J^RANULER— gellied. 

BnANOLiNG— ġlicda. 

Brank— briljà (blial tnż-iswiemd) li 
dari'chienu ikeghdu b'cabtig fhalk in- 
uisa (Mngbilterra) ialli icunu* tcbel- 
Imu ħ^żin, baifu jew għarolu xi delitt 
ieħor (floc ic-cipp ta fgiel). 

Bbanlin— isem ta ħuta (bħali Sala- 
mun). 

BaAN-NBw-^ġdid iiamanti ■ • - 

Branny — tan-nuħħala ; bhall nuħ- 
ħala (jew granza). ' 

BiuNT— telgħa» rampa, rdum; xoria 
ta wi/.ża* 

BnANT-Fox — xorta ta ghi'pa ("volpi) 
^igħira. 

BuANULAR--taI moħħ. 

Brabbn— àra Brazbn. '■ v 

Brash— mgħaggeI,għagRieI,Rpiċċn3. 

Brasier— caldaraħ^ wieħed li jaħ- 
dem fir-ram ; bracier, il post fejn 
ikegħdu in-nar għai censier etc. 

BRASS-^ràm isfar, taħlita ta ram u 
żingu ; ticsi, tinforra bir-ram ; wiċ6 
iost, sfaċċataġni ; lenfOmss, fplji tar- 
ram ; tre have tvntedall onr ln*a89en in 
ilie kitcheny ir-ramijiet collha tal chpina 
iagħna tajniehom ii stann. * 

BRASSAGB-^taxxa lichienu dariiħal-' 
BU biex isiru il fiuB. . 

Brassart — dic il biċċa tal azzar etc. 
li ticsi id-driegħ tal ġwerrier fmeta 
icun liebes I-arQjaturn). 

Br\s81)and -r- bahda bli Btrumenii 
tar-ram h\BS^, Orasiflf^nuL • . 

Brassbt — 1-armar collu tal az- 
zar otc; li igħatti ir-ras ta gwerrier. 

BrasS'Foil — pannella tar-ram (folji 
rkak ferm tar-ram). 

Brass-hoofed - mniegħel bir^ram. • 

BRAssiCAT-il ħaxix collu tar^razza 
tal cabocci u il pastard. 

Brabsiness— li hua bhal ram. 

Brass-pavkd -micsi bir*ram ; ferm 
daks ir-ram« ■ 

Brass-rule-— (fli stampa) dawċ- il- 
linji, righi li jusaw g;tal xi taksim, 
taċli eic. * ^ • • • • ' 



Br.\88-visaoed — wiċċ * bla mistħija, 
sfaċċat, tost ; wieċ il kiegħa tal ari. 

BrasS'Wokk — xogħol' tar-^ram, xi 
ħaġa magħmula bir-ram. 

bRAssY-bħal ram ; tost, sfaiċat. 

BRAT'-tifel, każwit;^<> awai/ yau 
iutle hmt, mur minn bawn ja biċċa ta 
każwit. 

BRAUL-drapp Indian, bir-righi co- 
ħol. ' 

Bravado— faħħari, smarġassi wiebed 
li ihobb jiftaħar; Bmarġassata. 

Bravb- kalbieni, curagġus, nobbli; 
sabih', tajjeb ferm ; tilka bil curaġġ, 
tisfida, tifironta sidrec. Yoa are a brave 
man indeed yiuii ragel kalbieħi 'tassew; 
hUisa btxive' deed, il għamil tiegħu 
hua nobbli (sabiħ); he delivered a brave 
f*peec/i too^ hua għamel discors sabiħ 
ucoll. 

BkAVBnY— curaġġ, eroismu. 

Bravingly— b*mod li ma tibża minh 
xejn. «• 

iJRAVo — assassin, kattiel, ħalJiel ; 
tajjeb! bravu ! offigħalic! 

Bravoa — pianta li taghmel fjuri' 
bħal gilju.. ;» . 

Brawl ~ ġlieda, frattarija, distur- 
bju ; tgħajjat (uia 'xi ħadd) tiggieled 
tagħmel frattarija. 

i^RAWLiNG— ġlied, fraitarija. 

Drawn - \\ laħam tal giseiu, il polpa, 
il laħam jebes (musculi) driegb;cin- 
għial (ħanżir salvaġ>), laħam- taċ'* 
cinghial. 

Buawned -jobes, fsaħtu. 

liRAWNEU. — ^. cinghial • maktiil, lest 
għall iclicl. • ;,. . a I 

BRAWNitiBss.^saħħa, kawwa tal gi-. 
sem (tad-dirgħajn).'' . 

Brawny t- kawwi, f saħtu, jiflaħ ; 
b*dirgħijh kawwija, jebsinM • 
: BRAXYr-marda tin-iiagħġ. . ..^ 

Bray -tisħak, tfarrac, tagħmel trab 
bis-sħiek; tinħak, tgħajjat (għal xejn), 
nahka; you are brayinff afoolin t% 
mort(^r, kieġħed tisħak fl-ilma (cull 
ma kiegħed taghmel collu għal ;cejn. 
' Braybr'— wieħed li jinħak ; cilindru 
ta stampatur, dac li jimmacina l'»i- 
chiontru, .; . • . ' 

BiUYiNG— nħiek (ta ħmar), għajjàt. 



Digitized by 



Google 



mk 



loà-i- 



BÀ^ 



Bratlb— biċċa gilda biez torbot (iz- 
zecchel) ġe\Knah ta seker. 

Brazb — tissalda (ticsi) bir-ram ; 
wiċċ tost, sfaċċat. 

Brazbn — tar-ram ; tost, sfaċċat, 
wiċċ il kiegħa tal art etc. 

Brazbn-facb — bniedem wiċċu tosti 
li ma jisħi minn ħadd ; wiċċ bla mist- 
ħija. 

Brazbn-faobd— wiċċ li ma jistħiz, 
tost sfaċċaty li ma ghanduz mistħija. 

Brazibr — ara b;iasibr. 

Brazil— zorta ta njam biez jiżb- 
għu bih, igibuh mil Brazil (I-Àmerica). 

Brazilbtto— zorta ta njam tal Bra- 
zil li jiżbgħu bih aħmar. 

Brazilian— tal Brazil ("fl-America). 

Brazilian pbbblbs — il veru crUtall 
di rocca, ħgieġ fin għan-nuċċalijet. 

Brazino — saldar tal metalli bir- 
ram u żingu. 

Brbacħ— selha (biċċa mġarrfa) fet- 
ħa f ħajt ; chisra fminn ticser) ; he 
toaa called in court for a breach of pro- 
miaey fettzithu il għarusa (għaliez da- 
ħac biha, ħalliha), tliis ia a hreach of 
discipliney dina disubbidienza, ma gha- 
miltx chif hemm I-ordni (mis-supe- 
rinri) ; nkast mid-dmir tiegħec. 

Brbaohy— mhuz ubbidient, li jicser 
1-ordnijet. 

Brbad— ħobż, għajzien ; white hread^ 
ħpbż abjad ; hrown hread^ ħobż iswed ; 
house-hold bread, ħobż tad-dar; stale 
bread is better Hian new bread, il hobż 
jebes (xott) aħjat mill ħobż frisc ; a 
loaf of hready ħobza ; unleavened hread^ 
ħobż ażżmu (mhux mitlupħ') ; thia ia 
my only hready dan hu biss il għaj- 
zien tiegħi (minn dan biss nakla biċċa 
ħobż); he haa been out of bread for 
nearly two montJis, ilu ma jaħdem (ma 
jakla biċċa ħobż) dawra ta zaħrejn. 

Brbad-oorn — tgħam, kamħ. 

Brbadbn — tal ħobż — magħmul mil 
ħobż. 

Bread-trbb— is-siġra li igħedulha 
tal ħobż {l-€uUocarpus). 

Brbadlbss— bla ħobż, li ma għan- 
duz z'jecol. 

Brbad-puddino — pudina tal ħobż, 
magħmula miU.ħobt 



Brbad-room— il camra tal galletti 
(ta bastiment). 

BRBAD-STUFF—tgħami kamħy tkiek 
etc. 

Breadth— wisa ; w/iat is iis breadthf 
z'wisa għandu ? (chemm hua wasa ?) 

Brbadthlbss— bla wisa. 

Brbak — ticser, tchisser, taksam, 
tfarrac ; csur, chisra, żernik, tbexbiz, 
nukkas, falliment; tinżel, togħkos, 
tfalli ; he fell and waa about to break 
his neci, waka u chien seijer ichisser 
rasu ; /7/ break hia head, nchissirlu 
rasu ; to break aaunder, tofrok, taksam 
tnejn. You will break t/iat cup topieces, 
sejjer tchisser dic il chiccra frac. This 
noise breaka my sleep every night, dan 
rvell jicsirli ngħasi ta cull lejla. / 
hope you shan't hreak your word (your 
promise) this time, nittama li ma tic- 
sirz il chelma tieghec din id-darba. 
This w 8ure to break your mot/iers 
heartj b*dana sgur taksmilba kalbha 
l'ommoc; you must never hreak Hie 
Sahbath, dejjem għandec thares il ġur- 
nata tal Hadd ; to break tfie Sahhat/i is 
hreaking God's laws, min ma iħarisz 
il ġumata tal Hadd icun kiegħed jic- 
ser il-Iigi t'AIIa. ril break /lis back, 
natiħ zebgħa nchissirlu għadmu ; /lis 
healtli is breakiug down through too 
much drin/cj kiegħed jogħkos sħib (nie- 
żel ferm) biz-zorb ; s/ie hegan to hreak 
noto, bdiet nieżla issa (ma għadiez sa- 
biha chif chienet) ; it seems that you 
wish to brsak a jest on me, donnoc trid 
tgħaddi iż-żmien bija (tghaddini hifr 
żmien, ticculjunani) ; w/ien will t/iey 
hreak t/iis business ?, meta sej'rin jagħ- 
mlu (jibdewħj dana in-negoziu tagħ- 
hom ? now it is /ligh time ^at I should 
hreak my mind to you, issa wasal sew- 
wa iż-żmien li ngħidlec z' għandi 
f rasi ; T/iis t» sure to hreak our friend" 
ship, dana sgur jicser il ħbeberija tagh- 
na. rU break loit/i /lim^ nicsira mie- 
għu (ma 'rridz icolli actar z'naksam 
miegħu). Do yon t/iink t/iis boardwill 
breakj jidhirlec li din it-tavla tinchi- 
ser ? w/io is breaking wind i — minn 
kiegħed iboss — 1 /lave so much wind to 
breok upioard, għandi ħafna flati (tif- 
wik) x'nakla. You make fntrbreak my 



Digitized by 



Google 



Bbe 



— 108 — 



' SBti 



8id€8 toiUi lau^liing^ taksatnni bid-diAc. 
Knockfir8tf tfhe doe^nH an^wer break 
open tne door, 1-ewwel ħabbat, jecc ma 
iwegibx itfa il bieb gewwa ("scassa) ; 
ħe 18 tri/ing to break hi8 horse^ kiegħed 
tchisser ( iharreġ, jimmansa għall 
idejh^ iż-żiemel. A xoar wiU break out 
8oony dal wakt tiscoppja (tibda issir) 
gwerra sgur ; 8omebody tried to break 
out ofprieon, xi ħadd ittanta li jaħrab 
mill nabs ; Mo8e8 made water break out 
/rom Uie rock with hie rod, Mose ġa- 
għal joħroġ 1-ilma mil blat bil virga 
tiegħu. / could not Iielp breaking out 
into teare^ ma stajtz actar, nfexzejt nib- 
chi ; he ie eure to break out into wraUiy 
Bgur jiżbel (jincorla, jisħon);^!^ Bri- 
tieh tfH>op8 did alwauà break in bravely 
vpon t/ie enemy, l-Inglisi dejjem xteħ- 
tu (daħlu) kalbenin fuk 1-egħdewwa. 
YoH mu8t never break in upon otlier 
people'e bueineee, ma għandecz katt 
tindi^al fl-a£farijet ta ħadd ieħor. 
77ie ihievee wċre caught ready to break 
in through the wall^ il ħatlelin kabdu- 
bom lesti biex jidħlu minn ġo*l ħajt. 
1 tried to break tJirough the crowd but 
Idid not encceedy ridt nofrok (ngħaddi 
minn ġo) il folla, iżda ma rnexxilix ; 
/ cant but bi^eak into laughter wlienever 
I eee him^ ma nistaz ma ninkasamx 
bid-di^c cuU meta naraħ ; Uiey were 
breaking up t/te groundy chienu kegħdin 
jagħżku ; Uie weaiher breake up thauk 
God, kieghed jiċ^ara niżżiħajr TAIla ; 
let U8 breakup at once^ ejja inżarmaw it- 
tined dal wakt ; we shaU br^ak up echool 
next weekfiivspiQkdkyi mill iscola (jibdew 
il vacanzi) il gimgħaid-dieħla; the wind 
blew 80 hard t/iat I was afraid it would 
break down theee treee^ ir-rih ohien hecc 
kawwi li jena bżajt li sejjer Jixħet 
fl-art (ibatti) dawn is-siear ; we were 
entering t/ie harbour at break of day^ 
conna deħlin il port mas-sebh (mai- 
żerniek), ihe eun breaks fort/iy ix-xemx 
ħierġa ; break thie etone emaU^ chisser 
din il gebla żrar (bcejjeċ rkak). 

Brbakbb— min jicser, mewġa li tic- 
ser f nk il blàt ; a /louee breaker, ħalliel, 
a breaker of /lorees, dac li ichisBer 
(iharreġ) iż-żwiemel; heart-breakere, ix- 
xagħar li jatu lill xulxin in-namratietc. 



Bbbakfast— I-ewwel haġa li tieħn 
(li tiecol pew tixrob) fil għodu ; 1-ewwel 
ħaġa li tieħu meta tcun għadec għar- 
riek ; 1-icla ta fil ghodu, il cafà etc.; 
tieħu il breakfaet, il oolazion ta fil- 
għodu. 

BBBàKiNG — csury falliment; at the 
breaking up of ec/iool, għall vacanzi 
(^meta, malli tispiċċa li scola) ; upon the 
brea/dng out of the war, ghall bidn 
(meta bdiet) il gwerra. 

Bbbaknbok — rvina, tiġrif, csir il 
għonk ; t/iie wiU prove a breakneck to 
your deeigne^ dana jirvinalec (iġarra- 
flec; il ħsieb collu h ghandec f raseo 
(id-disinn ta moħħoc). 

Breakman — dac li icollu ħsieb il 
break fil vapur tal art. 

Brbakpbomisb — min ma iżommx 
chelmtu (li ma jagħmilx li iwieghed). 

Bbbaksħarb — isem ta marda fin- 
nagħaġ. 

Brbakbow— min jicser il weghda. 

Brbakwatbr — hait, rpàr li iżomm 
biex ma jidħolx il baħar fxi port etc. 
miftuh. 

Bbbam— isem ta ħuta tal ilma ħelu ; 
tnaddaf iċ-ċan ta bastiment. 

BRBAMiNa— it-tnaddif taċ-ċan ta ba- 
Btiment bin-nar (billi taharku biex 
imbaghd toborxu jew tirraxcah). 

Brbast— sider, żejża jew biżżula ta 
mara, ħodon, ħobb, kalb ; / know him 
a child athie fnother'e breaet^ nafu tar- 
bia jarda f sider ommu ; /le ie a high 
breaeted man, għandu sidru maħruġ il 
barra, coUu sider. 

BRBAST-BONB^il ghadma tas-sider. 

BREAST-DteEP— fond li jilħaklec sa 
sidrec. 

Breasted— bis-sider, bil hobb. 

BRBAST-FAST^cima biex torbot ba- 
stiment mill gemb mal art (ma moll). 

Breast-high — mogħla sidreo (il 
gholi ta sidrec). 

Breast.hooks— it-twavel (li njam) 
li iżomm flimchien in-naħħa ta kud- 
diem (tal prwa) ta bastiment. 

Brbast-knot — ċoff tal bizzilla li 
jinkafel (li jintlibes) fuk is-sider. 

Brbast-milk— ħalib tas-eider (tal 
mara). 



Digitized by 



Google 



BħE 



— 104 — 



BnE 



Breastpin— labra (tad deheb etc. 
ornament). 

BREAST.PLATE-corazza-— il plàcca 
li tintlibes f uk is-sider (tal gwerrier etc.) 

Breast-plough— moħriet ; xorla ta 
ingħażka ( /appun ) biex ineħħu il 
ħaxix. 

Breast-rail — ir-rixtelhi ta kud- 
diem (ta fuk) ta parapett jew sur. 

Breast-ropes - cimi tal antinni ta 
bastiment. 

BREASTSUMMER-travu li izomm il 
ħujt ta barra (li ma jiġġarfafx). 

Breast-work — parapett, sflr, trun- 
ciera. 

Breath -nifs; lie has a mnk (bad) 
hreat/i, gliandu nifs ħażin jew riħa ha- 
żina (rhalku); / tJiall heep hlesning liim 
to my laH hreath^ nibka nbiercu sa 
I-aħħar nifa ta ħajti ; he anffers from 
»horlne8s of hreath, għandu nukkas tan- 
nifs (nifs kasir, I-asma) ; / reached the 
place oiit o/hreath, Ihakt, wasalt bla 
nifs; he w gasping for hreath, kiegħed 
ibati biex jeħu ftit tan-nifs (bil-lehġà 
tal roewt) ; he dixink it at a hreathy xor- 
bu fnifs (Pdakka). 

Breathe — tieħu in-nifs; he will 
80on hreathe his last, dal wakt jeħu 
1-aħħar nifs Cimut) ; we go to t/ie conn- 
try tohreathe aonie pure air, immorru 
il campanja biex nirrespiraw (nieħdu 
ġo fina, man-nifs) ftit aria 8afia;a^ 
long as I hreathe, pa chemm nibka ħrtj 
(^sa chemm immut) ; it is of no u»e to 
l,reathe after tliat situation, għall xejn 
tissospira (tixtiek li.tieħu) dac il post. 

BREATHiNG-in-nifs Cli tieħu;, aspi- 
razioni (xewka cbira) lehġa. 

Bre\thing.place— post fejn wie- 
ħed jistrieħ, jeħu ftit tan-nifs. 

Breathing-time -ħin il mistrih, (li; 
wiehed jeħu ftit tannifs). 

Brbathless— bla nifs, mejjet. 

BRECCiAT-gebla mżewka, gebla hhal 
P^^^inà magħmula minn hafna frac 
Jew bcej.eċ (mhux xorta) maghkudin 
flimchien. 

Bred — temp passat u participiu pas- 
sat tal verb to breed — Jena rabbejt; 
mrobbi; well hred, educat (mrobbi 
gewwa);*// tr^d^pas^as (mrobbiħftżin). 



Bredsore — diehes, jew ngigħ li 
wieħed ihoss minn għajr ma icollu u 
la ferita u 1-aukas sinjal , uincu'n icun 
gej. 

Brbech— tint; il bi^ċa ta wara ta 
canun etc; tlibbes il kal/j'et lewwel 
darba lill tifel malli tneħħilu il-Iibsa; 
tve hreeched our son tvhen he was ^ 
years old, libbisna il kalżiet (neħħej- 
nielu il-libsa) lit-tifel meta' chellu 
erba snin ; 77/ whtp you on the hreech^ 
natic xebgha virga fuk tintec. 

Breech BAND-id-dafar. 

Bri^ECHES — kaiżiet (ta taħt) ; to wear 
the hreeches, meta il mara tagħmila 
tar-ragel (tctin hi il cmand fid-dar). 

Breeching— xebgħa bastun etc. fuk 
tint xi hadd ; id dafar; habel biex 
i%ommu il canun minn wara. 

Breed -trabbi, tnissel, tifkas; teħ- 
les, titwjeled, iggib; nisel, boton, raz- 
za ; to oreed Jleas, tbergħed itintela 
tiżgħed bil brigħed ; to hreed qiiarreh^ 
iggib (tknnkal tcun il caġun ta> il 
ġlied — //iw is a worm that hreeds in the 
wood, din duda li titnissel (u tghixj 
fl-injam ; a rcoman that hreeds, mara 
tkila- this is Jine hi^ed of horses, din 
razza ta żwiemel sabiħa; is this dog 
a read Maltese hreed? dan il chelb hua 
tal vera razza Maltbi? 

Brefd-bate -wieħed li ikankal, li 
igib ġlied 

Breeder— min inissol etc. 

Breeding — trobbija, educazioni, hi- 
sel ; good hreeding, trohbij'a sew>^'a; had 
hreeding, trobbija haxina (malchirjan- 
za)—iny Ixihy is hreeding if^^dl— -it-tar- 
\\\ tieghi i)diot tghakkad (taħseb) 
għas-snien; / fhinH'his wife is hreeding^ 
għandu icun li martu sejjer icollha it- 
tfal. 

BREKDiNGSonB - dieħes. 

Breese— xidia. 

Hreeze— '/iflfa, few»{a, mhatt ; frat- 
tarija; xidia ; ifewweġ. 

Breezeless -calma, bnazzi żejt. 

Breeze 8HAREN— mkankal biż-żiffa, . 
mfewweġ. 

Hreezy - bl imbatt ; bil fewġa, biz- 

Hrehon — isem tal imhallef antic 
tal Irlanda. 



Digitized by 



Google 



BBE 



— 106 — 



BBI 



BiiEnoM-LAWS— il-ligjjiet anticlii (li 
ma chienux mictubin) tal Irlanda. 

BuRME ^aħrax, kalil. 
.liREN— (nihux usat), taħrak. 

Brent— (mhux usat), maħruk;għo- 
Mf rożerżak; xorta ta wiżż. 

Brepuotuophy — brefitrofiu, fejn 
irabbii u jeducaw I-iltiema (orfano- 
trofiu). 

Brest— il colonna (il għamla tal 
colonna). 

Bret— isem ta ħuta. 

Bretful— mimli sax-xifer. • 

BRETHREN — nħwa (mhux ta l-istess 
missier), fraielli ta xi congregazioni. 

BRETTJOES-lwavol li jaghmlu fil 
barrieribiex ma jakgħux il prexxi (il 
bcejjeċ tul blat etc). 

BREUVAGE-ilma u mbit (xorb) li 
jatu abbord lill bnħrin Francisi wakt 
li icunu fix-xogħol. 

Breve— fciw<? (fil musicaj not?i ta 
temp li tiswa //jwġ mnibrevi^ (tiMiġi 
dari) brevi, citazioni, mandat jew 
warmuL 

' Brevet— diploma, rescrilt, wàrraut 
bla sigill;' ll'aruiata ntuk, titlu bil 
cmand biss, minn għajr ħlas. 

BREVETOY-I-ufficiu ir-rai/i ta BRE- 
vet (ara). 

BreViary— ir^rwir, taksira; il ctieb 
tal uffiziu tal kassisin. 

Breviate— compendiu %ħir, ġabra 
^.għira; citaziqni hrevi taavucat; tkas- 
sar. ... 

Bkevlvtube - taksira. 

Brevicite - mineral abjad; . 

Brevier -xorta ta tipi(għall istam- 
pa) li jiġtt wara.(actar cbar) mil Boup' 
geoim ; garamoncin, 

BREVILOQUENCE —.■ tgħejd fi ftit 
cliem ; cliem, discors, fil kasir. 

Breviped — annimal b'sakajh kosra. 

Brevipen — għasfur bil ġwienaħ' 
ksar. ' 

BrevipennatE - bil ^wienaħ ksar. 

Brevisite— ara Buevicite. • 

BrBIw — taġhmel ir birra; tnħdem 
minn tuħt (tberren Uitruina); iheytàere 
hreicing à plot àfjainst iheir chief^ tliie- 
nu koglidin jagħmlu conġura Qontra 



il'cai) 'taġhbdm. 'A% you have brewed 
so you must drinky min jagħm'erjahoiel 
(la għamilt st^na li jagħmlulec). . 

Brewage -taħtita, xi haġa mgħbl- 
lija bħal niQta jgħall^ .(jaghmlu) il 
biira. . * ; 

BREWERT-min jabdem (jagħmelj il 
birra). 

Brewery Vbirrerija, fejn tjnħa- 

Brbw-house j dem jew issir il birra. 

Brewino — ix-xoġħol il għamil tal 
birra; il-lakgħa tas-sħab flimchien )i 
juri li gejja xi niaitempata. ; 

Brewis — ftieta (biċċa ħobs) mxarba 
fil brodu tal laħam tal buflu immeilah, 
wakt li icun jagħli. . 

Brewsterite — mineral bħaċ-ċaghp. 

Briar— ara Brier. 

Briarian - b'ħafna idejn (bħal Dria- 
rem tal initologia grieca\ 

BuiBE-tixtri lill xi ħadd b'rigal; 
tħukk id xi ħadd; ix-xaħħam biex tak- 
la xi grazia minn ghajr ma tcun tmis- 
sic ; xaham (rigal biex tiehu haga \i 
ma tmissicx) ħakk ta Id. 

Briber— min jistri lill xi ħadd bir<* 
rigal. 

Bridery— xiri b'rigaletc^ara bribe. 

BRic-à-brac— ħwejjeġ curiusi (an- 
tichi etċ.) • ^ -- 

BRick--madum, ċlamit. 

Brigkbat - biċċa mcidum (ċlamit). ^ 

Briokbuilt— niibni bil maduni (ċla- 
mit). 

BuicKCLAY - tafal li isir . minnu . il 
madutn (iċ-ċlamit). . . 

Briokeartħ— trab lijaghmlu bib il 
madum (iċ-ċlamit). .. 

Briok-kiln - calcara fejn jahmu il 
maduin (iċ ċlamit).. ... 

BRiCKLAYRR-bennej ("bilmadum jew 
biċ-tlamit). 

BRiGKLAYiNO-is-sepgħa tal bini bil 
madum'(bic-ċlamit)i ... 

Brigklb (mliux usàt)— ara brittl^- 

BRiGKHAKBR-;-min jagħmel li pia- 
dum (iċ-ċiamit)! .' .. • 

BRIGKMASON-raraJ^RIOK LAYBRl 

• Brigknaooino — biiii, tkegħid, tal 
madum bejn it:tilnri tal in,jam. 

BiaoKWALL— ħajt. tal madum (tac-. 
ċlamit). 



14 

Digitized by 



Google 



BEI 



~ 106 



BRI 



BnicK-woRK— xogħol (bini) bil ma- 
dum (biċ-ċlamit). 

Briok-yahd— post (bitħa) fejn isir il 
madum jew iċċlamit. 

Bridal — tieġ, żwieġ, ghore; taż- 
żwieġ, tai għarajjes. 

Bridalty - festa tat-tieġ, tieġ. 

Bridb — għarusa (mara li ghadha 
chemm iżżewget, jew kegħda biex tiż- 
żewweġ) ; tgħarras. 

Bridb-cakb — cake (bhal budina) li 
ikassmu dac inhar tat-tieġ. 

Bridb cħamobr — il camra tal għa- 
rajjes. 

Brideoroom— għarus Craġel li għa- 
du chemm iżżewweġ jew li kiegħed 
biex jiżżewweġ). 

Bridb maid ) ħaddara; tifla, xebba, 

Bridb*s maid j li tmur mal gharusa 
il cnisia dac inhar tat-tieġ. 

Bridbman )haddar; ir-ragel li i- 

Bridb's MANjmur mal gharajjes, li 
iwassal il gharajjes il cnisia dac inhar 
tat-tieġ. 

Bridb stake — post, wosgħa għas- 
sfin. 

Bride wbll— riformatoriu (Londra), 
post fejn it-tfal li icunu mitluka jiġ- 
bruhom biex jgħalmuhom u jeducaw- 
hom. 

Bridgb— pont; tagħmel, jew tibni 
pbnt ; il biċċa ta fuk, il għadma tal 
imnieher; scannel ta violin; draw 
iru/gftf, pont li jiġri (jidħol u joħroġj, 
mspenaion hindge^ pont miżmum fuk il 
ctajjen. 

Bridging — lakx, bcejjeċ tal injam 
li jitkegħdu bein ittravi biex iżommu- 
hom minn xulxin. 

Bridgelbss— bla pont, bla pontijiet. 

Bridgy— collu pontijiet. 

BRiDLB—brilja, (Iġiem) il ħadid ta 
ħalk iżżiemel biex trażżnu n tmixxih 
chif trid. 

Bridlb cuttbr — min jagħmel il 
brilji, xpruni etc. 

l^RiDLB nAND— rid li biha iżomm il 
brilja. 

Bridlb makrr — minn jagħmel il 
brilji. 



Bridlbr— min jagħfas jew jissicca 
il brilja, min irażżan. 

Bridlb way— moghdia (triek) ghaż- 
żwiemel. 

Bridoon — il brilja u ir-riedni mi- 
litari. 

Brief— kasir, brevi (ittra kasira) tal 
papa; brevi, littri patenti li jipper- 
mettu (iħallu) li wieħed jista jiġbor xi 
flus ; (fll ligi) rescritt. 

Bribf man— min jagħmel il brevi ; 
min jiccopia ħaġa mictuba ( mano- 
scritt). 

Briefness — kosor. 

Brier— għolliek (xewc). 

Bribred— mimli għolliek (xewc). 

Bribry - post collu gholliek (xewcj ; 
fejn jicber jew jitla biss il għolliek, 
(xewc). 

Brig — brig, bastiment żghir tal 
klugħ, b'żewġ arbli. 

Brigadb — brigata, taksima tat- 
truppi (tar-riġmenti) ; tagħmel tkas- 
sam fi brigata. 

Brigadb-major— maġġur ta brigata. 

BaiGADiBR— brigadier — ufficial ge- 
neral li jiccmanda brigata. 

Brigand— brigant, sbandut, ħalliel, 
assassin. 

Brigandagb— brigandaġġ, serk ta li 
sbanduti, assassnar. 

Brigandinb — libsa, ġlecc ta gwerrier 
micsia kxur kxur (bli sqwam) ; bri- 
gantin, (bastiment tal klugħ). 

Brigantinb — brigantin, bastiment 
mexxej, ħafif tal klugh. 

BRiGHT-^ilekk, bid-dawl, ilekk, ċar, 
sabiħ ; intelligenti, rasu tajba. What a 
hright night ! xi ġmiel ta lejla ! he is a 
very hright young man, hua giuvni in- 
telligenti ferm. 

Brightbn— tagħmel ilekk, tati dawl 
actar, issebbaħ, tnaddaf, togħrok ; 
tlekk, tisha jew tiċċara ; it hrightens 
now, kiegħed jisha issa (kiegħed jiċ- 
ċara it-temp). 

Bright bybd— li għandu għajnein 
sbieħ. 

Brightly — bid-dija, bid-dawl, bl-in- 
telligenza, bil ġmiel. 

Brightness— dija, dawl, ġraiel ; in- 
telligenza. 



Digitized by 



Google 



Blll 



— ro? - 



Blil 



BuiGUT BuiNiNa— 'li jiltna, li ilelleXy 
li iiekk, li igħammex il ghajnejn. 

Brioosb — gellied. 

BiiiouH — ġlieda; tibbriga, taħdom 
gliali biex jirnexxi xi ħaddf'xi post eto. 

BiuLL — barbAn (ħuta). 

Brillantb — (fil musica) ħaj, al- 
legru. 

Brilliancy — lustru, dawl, dija, 
ġmiel cbir, tlellix. 

BiuLLiANT— brillant; bid-dawl, ilekk, 
jilma, ileħħ. 

BiuLLs — ix-xaghar tat-tebkat ta 
ghajnejn iż-żiemel. 

Bbim— ixxifet, falda ta cappell etc. 
timla sax-xifer ; ihe iub is /ull io i/ie 
hriiny il mastella mimlija sax-xifer. 

BKiMFUL->mimli sax-xifer. 

Bkimless— bla xfar, bla faldi. 

BiuMMBR — mimli scut^IIa ta fuk. 

Brimstone— cubrit, miueral isfar. 

BjiiMSTONY— mimli cubrit. 

BiuNDBD — ta culuri mhux xorta 
wahda ; iffaxxat, mtabba bil culur it- 
tigrat (bil faxx etc. bhal tat-tigra). 

Brindlb— tnakkix, tinkix, tbajja. 

Brindlbd— mtabba, mnakkax, it* 
tigrat. 

BRiNe— salmura, ilma bahar, il ba- 
ħar; tagħmel fis-salmura. 

Brine pan — vasca, ġarra etc. għas- 
salmura. 

Brinb pit— hofra, loc fejn iżommu 
is-salmura jew ilma baħar. 

Brinb sprino — nixxigha tal ilma 
mielah. 

BRiNĠ—iggib, tieħu, twassal, tnew- 
nel; bring her wii/i you^ gibba miegħec; 
his conduct will soon bring him io po- 
verty^ il condotta tiegħu dal wakt 
twasslu (iggibu) fil bżonn ; bring me 
toonl ifhe is there, għarrafni jecc hux 
hemm ; in this toày you willnever hring 
your designs aboui^ b'dan il mod katt 
ma tasal ; when you finish hring it back, 
metatispiċċa arġa gibba; tohen will 
you bring tliese fucts to lighi, meta turi 
daun il fattijiet lin-nies ? (meta tgħar- 
raf in-nies b'dan ?) she is expected to 
bring t/ie Jirst child inlo ihe world^ kogħ- 
din jistenneu li icollha lewwel tarbija ; 
waiter, you may hring dinner in, waiter 



(tal lucanda etc.) tista tnewwel I-ichel 
(il pranzu) ; /7/ bring him to nought 
wii/i my arguments, ingibu daks ticca 
fnagħmlu daks ponta, inceccnu sħiħ) 
bir-rajj;unar tiegni. Ihave.at last suc^ 
ceeded to hring /lim to reason, irnexxieli 
fi-aħħar li nipperswadih (H ingibii ca- 
paci); i/iis will hring us ill luc/c, dan 
igibilna mal auguriu;' i/iey intend io 
hring an aciion against . /lim, sejrin 
jagħmlulu causa (fil korti) ; 77/ hring 
you togei/ier^ jena nirranġaconi (insew- 
wicom, nagħmiicom paci); / /lope to 
he able to hring him to see /lis faiui^ ni- 
spera li jirnexxili inġagħlu jara li 
żball tiegtiu ; let tis hring t/iis cause 
ahoui again, ejja ner^għu inkanklu, 
nibdew mil ġdid, din il causa ; bring 
away t/iis tahie, ħu, illarga din il mej- 
da minn hawn; i/iey will bring forth 
all i/ie prisojiersy sejrin jippresentau il 
prigtunieri collha; /lave you any toiiness 
to bring fort/i, għandec xieda x'ittalla ? 
(x'iggib?)] / can't see /low /le is to 
bring /dmself ojf, ma naf chif sejjor 

f irid) jeħles (joħroġ) min-nassa (mill 
basla) ; iry io bting /lim oJ/\ ara chif 
tagħmel u ippersuadih (la thalliħx 
jagħmel hecc) ; per/iaps we will bnng 
t/iemover to our ^ife,forsiinġagħIuhom 
jakalbu (iduru; magħna; ' Jo/tn^ w/io is 
t/tere?, bring /lim in^ Ġann minn hemm? 
^hejdlu igħaddi (daħħlu) ; / /lope t/ie 
jury will bring /lim in not guilfy, nit- 
tama li il ġurati ma isibuħx ħati/jil- 
liberauh); t/tis will hring /tini low, 
b'dana jitbaxxa, iniżżlu fli stima ; you 
will bring i/iis io perfeciion, iggibu (tis- 
piċċah, xogħol mn*jdeic) chif imiss, li 
icun h.aġa sabiħa ; /te will hring t/tis to 
pass, iġagħal (ihalli^ li tghàddi din il 
Ilaġa (isir hecc) ; / tried to hring /tim 
to /tis wils againy jew io hring /tim bac/c 
to /lis sensesy tħabatt (ridt) li ingibu 
fsessiħ ; you are simply bringing /tim 
inio a foocs paradisCy m'intix ħlief kie- 
għed tittamah għal xejn (tatih tama 
karrieka) ; /te is sure to bring me inio 
deht, sgur sejjer ifakkarni, igibni fix- 
xejn (fid-djun) ; hrihg /lim close to me, 
gibu ħdejja (krib tiegħi); Tcannot hring 
it to my rememhrance, indb nistax ħifta- 
car (ingib fmoħħi) ; you can bring /tvn 



Digitized by 



Google 



BiJi 



108 — 



BltO 



out o/lrouhle, tista teħelsu mill incwiet 
(mit-taħbita) ; briug tlie chair orer, 
ġorr (gib) is-siġġu ; / dont infeud 
hringing np niy ckildren to my trade, 
ma feħsibnix inrabbi (intalla, juw nati) 
lili uliedi is-sengħa tiegħi. / ani sure 
to hring up all I have eaien, sgur sejjer 
nakla (nivvomta) cull ma chilt ; he 
does not like to hring down the price 
o/... ma irids iraħħas il prezzijiet ta... 

BRiNGBR--dac li igib, li iġorr li 
inewwel, li iwassai ; a hriuger up of 
children, minn irabbi it-tfal ; a hrlnger 
in, minn idaħħal, jehu jew iwassal 
gewwa. 

Bbikish— bħal salmura. 

Brikishness— li jati, li imiss fli mlu* 
ħa, jew fis-salmura. 

I3rink — xifer, tarf ta rdum etc. 

Briny — mielaħ, tas-salmura. tal 
baħar. 

Brioninb— ara Bryoninb. 

Brisk— ħafif, fuk ruhu, ħaj, Ivent, 
vivaci, ħieni, ferħan— «;« had a hrii<k 
gale o/ toind coming^ nefaħ ġmielu 
^chelna żifTa sabiħa) aħna u gejjin. 

Brisket— sidra, laħam tas-sidra. 

Brisknbss— ħeffa, ferh, hena. 

BitiSTLB— lanżita; tkum xewc xewc 
(bħal lanżit) ; tagħmel jew twaħħal il- 
lanżit. 

BristledI mlanżat ; imkajjera xewc 

Bristly jxewc, bil.Ianżitimkajjum. 

Bristol-stonb— cristal tar-rocca. 

Brisurb — ("fil bini tal fortiĦcazioni) 
linia (hajt) biex tgħatti il genb li icun 
moħbi. 

BiaT— ħuta bhal aringa. 

Britannia-metal— tahlita ta stann 
ma ftit antimoniu, xingu u ram \uħ- 
mar). 

Britannic — Inglis. 

Bright) ^^®*^ ^*^"" rnisjur; wisk. 

Briton— Inglis, wieħed li twioled 
(jew mil) Bretannia ([nghilterra). 

Brittlb — li jitfarrac malajr, mkar- 
kac. 

Britzska — (bittedeac) carroz^ia mif- 
tuħa I/erba roti, bil mantici tal per- 
siani jew puitelli biex tagħluk u tiftaħ 
meta tcun trid. 



Brizb— xidia ; art imbattma (jebsa) 
li tcun ilha ma tinħadem. 

Broach -seffud; labra tad-deheb etc. 
lembut ta campnar; isseffed, tifsad 
jew ittakkab bittija (biex tatiha I-aria 
meta tiftagħha) ; tibda, tgliid, ixxan- 
dar ; to hrouch an hereny^ ixxerred, ix- 
xandar eresia. 

Broad— wasa; ċar, miftuħ; aħrax 
goff; ardit; in hro<ul d<ty light, bi nhar 
sewwa ; the broad o/an oar, il palella 
ta mokdief. 

Broad-awakb — mistembah, mkajjem 
sewwa. 

Broad-axb— mannara (tal gworra) 
wiesgha. 

BROADCAST-ixxerred il kamħ olc. 
għazżrieħ; titfa b*idejc T haun ii 
rhemm kamħ etc. għaż żrih. 

Broadbn - twassa. 

Broad bybd — b'wesgħa cbira; li 
jara wesgħa cbira. 

Broadish - actarx wasa. 

Broadly -bil wisa. 

Broadness - wcHgħa. 

Broad-pibce— biċċa mnnita inglisa 
tad-deheb li tiswa 24 xelin ta żmien 
ir-rejiet James I u Carlu I tal Inghil- 
terra. 

Broad-sbal ~ is-sigill cbir tal In- 
ghilterra ; tistampa bis-sigill cbir tal 
Inghilterra. 

Broad sidb— gomb ta bastiment ;*Ii 
sparar tal cannni collha ta naħħa 
waħda tal bastiment ("tal gwcrra) 
fdakka ; fiancata. 

Broadsiqiited -li għandu we8|;ħa 
cbira— (chemm jara b'għajnejh biica 
cbira). 

Broadspread— mxerred ma cullim- 
chien. 

Broad sword -xibla bix-xafra wic- 
sgħa. 

Broadwisb— mil wisa. 

Brocade — imbruccat (draipp inin- 
suġ fjuri fjuri bilħarir, hajt tad doheb, 
jew tidda. 

Brocaded — minsuġ jew mlibbes 
l-imbruccat. 

Brocaob— ara imcKAOE. 



Brooated 
Bbooasello 



xoL-la ta damasc im- 
bruccat ordinariu;rham 
mnakkax bostaculuri. 



Digitized by 



Google 



BliO 



109 



BltO 



Brogcoli— broccli (xorta ta pastard). 

Broohurb - ara pàmphlbt. 

Brocx— isem ta annimaL bħal bad- 
OBR (ara). 

Brogkbt— cerv aħmar (ta sentejn). 

Brodbkin— xorta ta sdvali (żarbun) 
bit-tromba baxxa. 

BROGAN-ara brogub. 

Brooglb — tistad is-sallur. 

Brogub —żarbuna ħoxna tal Irlan- 
disi — pronunzia (Gd-discors) ħarxa. 

Broil — ġlieda, xenata, distorbiu, 
frattarija, ħamba ; tixwi, ixxawwat, 
tinxewa, tixxawwat. 

Broileb— min jixwi; gradilja. 

BiOKB — taghrael senseria; temp 
passat tal verb break^ jena csirt elc. 

Brokbn— micsur, rachiBser; mkatta; 
avvilnt; / had a hroken fleep for Uie^e 
Insl tliree nujlits^ chelli ngħasi micsur 
dawn l-aħħar tliet Ijeli ; yon kave t/our 
fhoea hroken^ għandec i'^.-żarbun mkat* 
ta ; / have htvken my troweers al ihe 
kneesy kattajt il kalziet fi rcubtejja; 
Jle ^peaks hroken English^ jitchelleni 
Inglis bħal frustier (higlis ħażin) ; my 
htart ican bivken at that sujht, ksamt 
kalbi meta rajt hecc. 

Brokbn-bbllibd— miftuk (bażwi). 

Brokbn-hbartbd — b*kalbu mak- 
suma. 

BnoKBN-MEAT— fdal tal-lahara. 

Brokbnnbss — ara Unevbnnbss. 

Broken wind— lehġa, marda tan- 
nifa taz-żwiemel. 

BROKBR — sensal, righeitier. 

]}rok6R\gb — senserija. 

BROKBRLY--vili, baxx, scrvili. 

Broking-tradb — ix-xogliol, is-sen- 
għa (I-ufficiu) ta sensal. 

BROMA—ciccuIata li issir miz-/orri- 
gha tal cawcaw. 

BuoHATOLOGY - trattat (chilba) fuk 
1-ichei. 

BROMEGUASS-ħaxix bħal ħafur. 

Brohelià— xorta ta pianti— il pri- 
nioli. 

Bromic — tal bromicu. 

Brominb— il melħ, dac it-trab ahjad, 
li jitfarrac, li ihalli I-ilma baħar meia 
jinxef. 



Bkomlitb - carbonat tal gir n*i ba- 
rita. 

Bronohia — il friegħi (I-iżgħar) tal 
cannol tan-nifs (tal broncbiji^. 

BRONcuiAL-tiil bronchji. 

Bronchitis— fcrowcAt^, nefha tal ca- 
nal (cannol) tan-nifs. 

Bronohocelb— tumur fil griezem. 

Bronchus— biċca mil bronchiajew 
il cannol tan-nifs. 

BaoND - xa|bla (ara) brand. 

Brontbrn — strument tal metall 
(ram isfar) biex jagħmlu bhal rgħàd 
bih. 

Brontology— cliem, discors, studiu 
fuk ir-r«{ħàd. 

Bronzb— bronż ; tisboħ jew tagh- 
mel bħal bronż; midalja tal bronz. 

Bronzing — is-sengħa li tagħmel 
bħal bronż. 

Bronzist— brunżar. 

BRoooH-Iabra (tad-deheb, diaman- 
ti etc); midaljun. 

Hrook - tikgħida bajd ; tifkisa flie- 
les, nisel ; tokgħod fiik il bajt ; to 
brood over a design^ ittighem, tahseb 
xi biċċa (xi afTari^. 

Brooding — li jokgħod fuk il Imjd ; 
li jahseb jew li izomin ħsieb frasu; 
ittalla u tniżzel fuk xi b»ġa. 

Brooding-hbn— krokka. 

Brooding TiMB—iż.żmien li il krok- 
ka tokgħod fuk il hajd. 

Brood-marb ^ debba li iżommuha 
għiin-nisel. 

BROODY-Ii Irid tokgħod krokkn. 

BRooK — xmara zgħira; issofri, tis- 
sapurti ; tiltollern. 

URooKiTB-^mineral samrani (lewn il 
cannella). 

Brooklet — xmara żoħirn. 

Brookmint— xorta ta n'agħnigħ li 
jicher flilma. 

Brookly— li fili bosta, ħafna xmaj- 
jar zghar. 

BRooM-mselħa, xcupa; siġra tal 
ġummnr; il ġuminnra. 

Bkoom raPe — xorta ta siġra tal 
ġummar li taghmel hħal figel. 

HroomstafiO , . . 

BUOOM-STICK }'"**** *«"!»*• 



Digitized by 



Google 



BRO 



— 110 — 



BllU 



- BuooMY — collu ġummar, mimli 
ġummar ; tal ġummar. 

Buoose — tiġrija li issir dac inhar 
tat-tieġ (fli Scozia). 

BuoTH— brodu. 

BttOTHEL — burdell. 

BttOTHBLLEa— min imur fil bricdel. 

BttOTHELHY— hajja hażina (tal brie- 
del); oxxenità. 

BttOTHEtt- hu — gice this to your 
brol/ter, ati din lill ħuċ; /te is his /o.ster 
brot/ier, ħuh tal halib (imrobbi minn 
sider ta omm waħda). 

BttOTHEttHOOD— xirca, flocietà. 

BttOTHER-iN-LAW— haten, t/uit is my 
brot/ier-iu'laio^ dac ħatni (miż-żewweġ 
I-oħti); Is/iallnever be your brot/ier 
in laio^ katt ma incun hatnec (katt ma 
niżżewweġ I-oħtoc). 

BttOTHERLESs — li ma għandux 
aħwa. 

BrotheRUKe^ li isir bħal ħuc 
(bħal 1-aħwa). 

BttOTHERUNESS - bħal I-ttħwa. 

BttOTHERLY-ta tthwa ; bħal l-aħwa. 

Brougham— xorta (ġdida) ta carroz- 
ża b*erba roti. 

Brought— temp passat u particip 
passat tal verb to brinp; jena etc. 
gibt; migjub ; / broug/it /dm /iere^ jena 
gibtu fwassaltu) hawn ; /te /tad broug/it 
two /torses with /tim^ cbien gieb żewġ 
żwiemel mieghu. 

Brow— ħageb, ġbin ; xifer ; tc/ty ilo 
youbendyou browsl għaliex kiegħed 
ittalla (tarfa) ħuġbejc? t/te brujand 
was s/iot on t/te brow o/ t/te /till, il 
brigant'katluh (sparawlu) fuk ix-xifer 
tal għolja. 

Brow-antler — lewwel titlih tal 
karn f ras ic cerv. 

Brow-beat — tħedded b'dakka ta 
għajn— tħàres biċ-ciera biex tba/ia, 
trażżan jew tħedded lill xi ħadd. 

Brow^beaten — mrazżan, mbayia 
b*ħarsa bic-ciera. 

Brow-bbating — il ħars bic-ciera 
biex trażżan, tbażża, jew tħoddod lill 
xi ħadd. 

Brow^rouno — incurunat. 

Bf^oWLESS— bla mistħija, bniedem 
\i ma gbandux żejt fwiċcu* 



BttOWN— ismar, gliasli; griz; lewn 
li isir minn tahlita ta aħmar, iswed 
u isfar ; broion bread, ħobż ismar, ħobż 
tar-razzion ; brown paper^ carta samra, 
carta tas-sarr etc; lo/ty are you in a 
8uch a broton atudy f għaliex int Iiecc 
ħusbien ? (rasec mimlija b'dawn il 
hsebijiet collha?) 

BttOWNBESS-^xorta ta azzarin ; xcu- 
betta bil canna ta lewn griż. 

BttowN BiLL— biuċa armi antica tas- 
suldati Inglisi. 

Brown-gull— isem ta għasfur (taj- 
ra) li jecol cull ma jilħak. 

Brown-holland— għażel ismar. 

Brownie— il hares-torc iswed li 
igħejdu li jidher fxi djar. 

Browninq -verniċ li jaħslu bieh il 
metalli (isir mill antimoniu). 

Brownish — samrani, ftit u xejn 
għ:i8li ; li jati 'fil griż. 

BttOWNiSM — it-tagħlim, id-dutrina 
tal BttOwNiSTS Cara). 

Brownist — JJrawnist, wiehed se- 
guaci ta llobert Brown illi chullu 
frasu li cull gemgħa ta Insara taħt 
kassis wieħed taghmel cnisia (religioh). 

Brownness - smnrija. 

BuowN-STUDY— ħsebijet tristi (tad- 
dwejjak). 

Brown-wort— ara FiG-wottT. 

BttOWNY— ttta BttOWN. 

Brow-post— travu li kiegħed mit- 
tul (pastas). 

Browse— tirgħa (tiecol) il klub, ir- 
rimi tas-siġar; il klub, ir-rimi (ir- 
raħs) tas-siġar. 

BttOWSER — minn jirgħa, jecol il 
klub jew ir-rimi tas-siġar. 

Browse-wood — iz-zcuc, il għesie- 
leġ (tarjin) li jeclu (li jirghaw) 1-anni- 
mali. 

Browsick -ara dejected. 

Browsing — mergħa (l-ichel) tal 
klub tar-rimi (tar-rahs) tas-si^ar. 

Bruohus— xorta ta dud zgħir. 

Brucia — ħaxixa (alcali^ morra ferm 
u volenusa. 

BttUiN-— isera li jatu il ors. 

Bruisr — tisħak, tobrox, tisloħ, tben- 
gel, tħerre/. ; J /ell and bruiml nty ley, 
wakajt u braxt (slaħt) riġli. 



Djgitized by 



Google 



BEU 



— 111 — 



BUO 



Bruised— misħuk, mibrux, misluh 
(mbengel) ; / saw him with his face 
bruised all ovevy nijtu b'wiċċu mibrux 
(imbengel) collu. 

BRUiSER--min ibengel, jobrox (jis- 
ħak) 'dac li jati (jiggieled) bil ponni- 
jiet (^ara) Boxer. 

Bruise-wort— isem ta ħaxixa. 

Bruit— xnigħa, għajdut, vuci. 

Brumal — tax-xitwa. 

Brumaua— festi li fl-antic chienu 
jaghmlu lill Baeeu (alla falz, tas-sca- 
ren^. 

Brume - ċpar, (dħaħen). 

Brun— xmara żgħira. 

Brunepte— mara, xbejba saniranja 
sbejħa. 

Brunion— frotta (li għandha mil 
pruna u'l ħawħa). 

Brunt— ħabta, lakta. 

BRUSH—xcupilja, pinzell,katta ghe- 
sieleġ; tixcnpilja ("tfarfar mit-trab) 
tħokk ma; tmiss bil chemm ma xi 
ħaġa ; teofħ'brus/i, xcupilja tas-snien ; 
brtinh yont ċoat, xcupilja, (farfar) il 
ġlecc— /7«r^ this table a brush too, àti 
mesħa (pinzellata) lill din il mrjda 
ucoll. 

Bhusiier — mm jixcnpilja, ifarfar 
jew jati (jiżboħ) bil pinzell. 

Brush maker -min jagħmel li xcu- 
pilji jew il pniezel. 

Brushweir— nassi tal ħut. 

Brusu wooD — għarma gholliek u 
xewc ; maħtab. 

Brushy — aħrax, mlan?.at, xewc 
xewc bħal xcupilja. 

BRUSK-goflF, rozz. 

BRUSSELS-CARPErixo — tapiti tal 
Bruselles (tal Belgio) ; tapiti sbieħ, 
lini (bil figuri). 

Brussels LACE— bizzilla ta Fian- 
dra, (tal Belgioj. 

Brustle - tfakka, thaxwex. 

Brut— ara browse. 

Brutal — chiefer, aħrax, salvaġġ 
bħal bhima. 

Brutausm 1 hruxija, chefrija, mgi- 

Brutality J ba ta bhima. 

Brutaltzation — ghamil chiefer, 
ahrax, ta bhima. 



Brutalize — issir, tcun, tagħmel 
chiefer, aħrax, bħal bhima; tiħrax, 
tissalvaġġa. 

Brutally — bil chefrija, bil ħruxija, 
b*għamil ta bhima. 

Brute — ahrax, chiefer, salvaġġ, 
bhima, minn ghajr raġuni. 

BftuTiA— isem li Jatu fil cummerċ 
lill xorta ta ħarir. 

Brutify— ara brutalizb. 

Brutish — ta annimal, ta bhima, ta 
chiefer, ahrax; ta bniedem minn għajr 
raġun. 

Brutting— ara brqwsino. 

Brutum fulmen— ragħda (sajjetta 
li ma tagħmilx ħsai'a) ; tħeddida bil 
cliem biss. 

Bryoninb— velenu li jagħmla mill 
ġalappa bajda. 

Bryony— siġra salvaġġa li tixxebleċ; 
il ċalappa bajda. 

BuB - tbakbak; ittalla, taghmel bżie- 
żak bżieżak; licur, xorb kawwi, bhal 
birra. 

BuBBLB-bużżieka tal ilma, frugħa, 
tblakbak, ittalla jew taghmel il bżieżak; 
iblaħ, babbii (wiehed li tgħabbih tbel- 
Igħn tidħao bih chif trid). 

BuBBLBS— bżieżak żghar tal ħgieg, 
lewlu tal ħgieġ biex jippruvau il kaw- 
wa ta li spiritu di vinu. 

HuBBLBR — dac li, jew min italla, 
jagħniel il bżieżak. 

BuBBLiNQ— tbakbak, ittalla tagħmel 
il bżieżak. 

BuBBLY— collu bżieżak. 

BuBBY— ħobb (sider) ta mara. 

BuBo - tumur (bubun) ; cocca (għas- 
fur) tal knrn. 

BuBONocBLB — bażwa. 

BuBULOA— isem ta ħuta eatta, (ftl 
ilma ħelu. 

Buco\L— tal ħalk. 

BuocAN— kannie, gradilja tal injam; 
tnixxef tkadded fuk il kanniċ. 

BucoANEBR— furban, ħalliel ta fuk 
il baħar ; tisrak, tagħmilha ta furbàn. 

BuooANEBRiNo— isserk tal furbani. 

Buoobllation — taksim fi bcejjeċ 
cbar. 

BuoGiNA ^ bronja, strument (tad- 
dakk) antic militari ; karn (broixja) li 
idokku ir-ragħajja. 



Digitized by 



Google 



BUC 



— 112 - 



BUD 



BucciNAL^li idokk bhal bronju jew 
karn. 

BuociNATOK — diikka tat-tromba, 
trnmbettier/iseDi ta mnsculu taiħad- 
dejn. 

BucciNUM— bronja. 

Bucco — isem, ta tajra Cgħasfur). 

BucBLLAB— isem ta imbit Francis, 
ħafif li jinxtorob fil mejda (mal icbel). 

BuccuLA— il gliankra, il-laħam ta 
taħt Iħit. i 

BucBNTAUR — : bucentanru, isem ta 
annimal fil mitologia, nofsu bniedom 
(ragel) u nofsu ghendus. 

BucBPHALUS — bucefalu, annimal 
bħal għaż/.iela ; isem li taw iż-żiemel 
imsemmi ta Alessandra il COir. 

BucRuos-~isem ta għasfur li għan- 
du ix-xedak, (munkaru) ta fuk, cbir. 

BucK — lissija ; taħ^el, tgbaddas 
ħwejjeġ fil lissija; ir-ragel ta xi anni- 
inali bħal ma humail fenec, ghażżiela, 
ic-cervotc; iżżewweġ cerv ma cerva etc. 

BucKv— werka ta siġra li fiha riħa 
kawwijn, li ixammuha lill xi ħadd 
meta iħossu ħa^.in. 

BucK BASKBT— cannestru għal ħwej- 
jeġ tal ħasil (tal ħasla). 

BucK BBAN— xorta ta ħaxixa li għan- 
dha il werak tagħha bi tlieta. ' 

BucKBT— barmil, sata|. 

BucKBTFUL— mimli sntal. 

BucKBYB — siġra li ticber fil boschi- 
jet tal America. 

BucKiNG-HAMMBR — biċċa għoddn, 
martell, biex ifarrcu bih it-trab tad- 
deheb. 

BucKiNOBTooL — il ħnġrB, ix-xriec 
fejn ipoġġu biex jaħslu il ħwejjeġ. 

BucKiSH— li iħobb jiddandan. jilbes 
sabiħ u jidher miġbud (liebes) pulit, 
petitu. 

BucKiBM 'dandin, Ibies, pulit, ta 
petitu. 

BucKLANDiTB -mincral cristallizzàt. 

BucKLB— boccla, noccla (xaghnrj; 
takfel b'boccla; tilwi, tgħawweġ; (o 
bnckle to, tapplica, tirricorri għand. 

BucKLER— min jakfel, jorbot b'boc- 
cla; tarca gliad-driegh; tiddefendi, 
thares. 



BucKLBRs — bicciet tal injam, tappi- 
jet biex isoddu it-tokob tal catina tal 
ancra etc. ta bastiment. 

Bucklbr's thoun — pianta tax-xewc. 

BucKMAST— il frott jew iz-zocc ta 
siġra tal fagu. 

BucKRAM— drapp, għażel etc. jebes, 
wiekaf ; jebes, precis (tal chelma). 

BucKRAMs - tewm salvaġġ. 

BucKSHORN — xorta ta platanu ; isem 
ta ħaxixa. 

BucK SKiN—gilda taccerv; tal gil- 
da, roagħmul mil gilda tac-cerv. 

BucK sTALL-xibca biex jnkbdu ic- 
ċriev. 

BucKTHORN — ħaxixa salvaġ«>a bix- 
xewc, tagħmel frott bħal żibeġ li jw- 
iauh għal medicina, u*l werak għaż- 
żebgha. 

BucK WASHiNG— il ħasil tal ħwejjeġ. 

Buckwhbat— isem ta pianta. 

BucoLic — pastorali, bieċa poesija, 
(poema) pasturali (tar-ragħajja). 

BucoLicAL— tar-raghajjaCpasturali). 

BuD— blanżun— rimja, prajna ; tar- 
mi, iggelben, tlakkam b'rimja. 

BuDDHA— Budda, alla falz (tal ido- 
tri) li jadurawh fic-Cina u f xi artijiet 
tal Lvant. 

BuDDHiSM— I-adurazioni(ir-r6ligion) 
ta Budda. 

BuDDisT - buddista, wieħed tar-reli- 
pion ta Bitdda. 

BuDDiNG-ir-rimi (tassiġar) tilkim 
bir-rimi. 

BuDDiNGNRSS— rimi, tilkim. 

BuDDLB-^tilar, quadru ta li strixxi 
tal injam għal . ħasil tat-trab ta li 
stann — tahsel, tagħżel it-trab ta li 
stann etc. 

BuDB LiGHT - lampa li tixghel b'da^il 
sabiħ (kawwi u ċar) permezz ta cur- 
rent ta gas ossigenu. 

BuDGB - tiċċaklak, tilkankal, tixxej- 
jer ; jebes, żorr ; gild, suf iccunzat a 
lest ta ħaruf. 

. BuDGB BACHBLOR—ragel liebes libsa 
twila (ġobba) infurrata bis-suf (bil 
gild) tal ħrief, fxi festa, stedina ta xi 
pajjis. 

BuDGRNESs— jebusija (ta metabnie- 
dem icnn mkit jew żorr). 



Digitized by 



Google 



BUD 



- 118 - 



BUL 



BoDOBR— min jiċċaklak, jitkankal 
ibiddel mil-Ioo għall ieħor. 

BuDOBRO—d^hajsa, frejgatina cbira 
rcnlter) ghad-diverliment fil Bengal 
(India). 

BuDORT-ċurniena, xcora, borża; il 
ġabra (ciirniena) tad-documenti lesti 
biex jitkeghdu għall esami kuddiem 
Parlament(cunsill jew assemblea); sti- 
raa (istma) tan-nefka collha li jagħ- 
mel pajjis ma tul is-sena. 

BuDOY— magħmul mis-suf, tas-suf 
(pil). 

BuFP — gild tal bnflu ; isfar ċar, 
lewn il gild tal buflu ; libsa tal gild 
tal buflu. 

BuFFALO-buflu, xorta ta ghendus 
salvaġġ; gild iccunzat tal bisont (għen- 
dus salvaġġ). 

BuFFcoAT-libsa tal gild tal militari. 

BuFFBL -isem ta ghasfur tal Ame- 
rica, li ghandu rasu cbira u munkar 
kasir icħal. 

BuFFER-cuxxinett, mħadda tal la- 
sticu jew gild bil molol flt-truf tal va- 
gnni tal vapur tal art etc. hiex meta 
jaħbtn ma xulxin nia issirx ħsarn. 

JJuFFRT — dakka ta ponn, jew ta 
ħarta ; tati bil ħarta ; tissnra, tagħmel 
partita bis-sarar. 

BuPFBT (bil Francis akra hufe) — ar- 
mariu (sajboi'dj għall ħwejjeġ tal ichel 
(platti, chiccri, faejjenza etc.) 

BuFPETTBR —wieħed li jati bil ħarta, 
li jissara. 

BuppBTiNo-dakka ta ħarta jew ta 
ponn ; xebgħa ħnrtiet jew ponnijiet. 

BuFPiN— xorta ta drapp, pannu or- 
diiiariu (oħxon). 

BuFPLB - ticconfondi, tistordi, tħaw- 
wnd ir-ras, tisrom il moħħ. 

BuFFLR nBADBD — stupidu, wieħcd 
b'rasu cbira, sturdut. 

BuFPo— il buffu (ta teatru). 

BuPFooN — pulcinella, wieħed li idaħ- 
ħac in-nies, buffAn. 

BuppobNERY— is-sengħat taħriġ tal 
buffAn^ ta dac li idaħħak. 

BuppY— tal lewn safrani car tal gild 
tal buflu. 

BuFONiTB — ara toadstonb. 

Buo-bakka. 



BuoBBAR- xi haġa Ii tba^.za, babaw. 

BuoBB— xorta ta xadin tal India. 

BuooiNEss - tilja bakk. 

BuooALow— bastiment żgħir, b'ar- 
blu wieħed li jusaw mal costa tal 
India. 

BuooASiNS— I-isem (anticj li chienii 
jatu fil .cummerċ lill calicd. 

BuooT— imbakkak, collu bakk. 

BuoLB— curnetta, trumbetta, zihġa 
sewda (tal ħgieġ) ; xorta ta ghendus 
salva^ġ; isem ta pianta, Isien il 
ghendus. 

BuoLB-HORN — trumbetta tal militari 
jew tal cacċaturi. 

BuoLoss— xorta ta ħxejjex (pianti). 

BuHL (akra bjul) — madriperla m*hix 
imbornuta (ma tlekkx) ; xogħol tal in- 
tarsjar bil ko^va tal fecruna, injam 
u rani. 

BuHR-STONB-gebla li jaghmln min- 
nha.il ħaġar tal imtieħen. 

BuiLD — tibni, twakkaf, tagħinel ; 
You are bitilding casilea in tlie air^ 
kiegħed taghmel ħafna castelli in 
aria — do not huild on Aim, tprbotx 
fuku (tkisux. tgħoddx fuku). 

BuiLDBR-ybennej. 

BuiLDiNo -bini, dar, edificiu, fah- 
brica ; ship hnilding, costruzioni (gha- 
mil) tal bastimenti. 

BuiLr - temp passat u particip tal ' 
werb to hnild -bnejt etc, mibni. 

BuKSHBB— cmandant, pagatur, \{rio- 
hed li iħallas fl-India, 

BuL—xita, li staġun tax-xita. 

BuLB— basla (lal fjuri) — tagħmcl 
trabbi ii basla. 

BuLBACEpus - ara rulbous. 

BuLUED — bil hasla, li għandu il 
bnsln. 

BuLniFERous -li jaghmel il basal. 

BuLBiNA— pianta tal basal. 

BuLBODiuM - zocc H italla il frieghi 
minn taħt l-art. 

BuLBo-OEMMA— basla li ticber, titla 
fuk iz-zkuk tal pianti. 

BuLBo-TUBER— zokk kasir, imgher- 
beb ta taħt 1-art. 

BuLBOua— bil bftsal, basli — imkab- 
hos il harra. 



16 

Digitized by 



Google 



BUL 



114 — 



BUM 



BuL-nuL— l-UBinjol tal persiani (tan- 
nies tal Persia). 

BuLCHiN - ghoġol żgħir. 

BuLOE— ^.akk tal bitti.ja jew ta ba- 
Btiment; i^.iaccar, tagħmel iż-zakk, 
titfa il barra, tagħmel 1-ilma, tnixxi ; 
hnlge out yonr cheeksy ibbuffaha ; your 
pochets are alwnys bulging out, bwietec 
dejjem ibbuzzati il barra. 

liuLGiNG— imkabbes, mixhut, maħ- 
ruġ il barra. 

BuLiMY— ftuh ibleb, ġuħ clubi ; lupa 
(għall ichel). 

BuLK— il biċċa *l cbira, ħxuna, co- 
lior ; buk ta bastiment ; daka, mram- 
raa. Ile lost the hidk of his fortxme in 
gamhling, ii\e( il biċċa il cbira tal gid 
tiegħu lil-logħob. 

BuLK-HBàD — parai>ett (spartiment) 
ta baBtiment. 

BuLKiNBBS— cobor, ħxuna. 

BuLKY— cbir, ohxon. 

BuLL— ghenduB, fart, bolla, Bigill; 
bolla, editt tal Papa; żball cbir (oħ- 
xon); dac li jixtri il cupuni etc, collha 
bil fehma li is-suk tal cambiu jogħla 
biex jagħmel negoziu tajjeb; John 
JJull, hua l-isem li jatu lill Inghilterra 
(Ġanni l-oħ^ton) li jiflah. 

BuLLA-nuffatażgħira bl-ilma, pu- 
stula. 

BuLLACB— xorta ta pruna karBa. 

BuLARY-bollariu, ġabra tal bolol 
(editti) tal Papa. 

BuLLATB— bli nfafet (bil bżieżak). 

BuLL BAiTiNQ-^dogħob) il ġUed (is- 
saràr) tal gniedes mal clieb. 

BuLL-BBBP -laħam tal ghenduB (taċ- 
ċanga). 

BuLL-BEGaAR — babaw, wieħed li 
ibażża, fantaBma. 

BuLL-CALP— glioġol, ghenduB; wie- 
ħed Btupidu. 

BuLL-coMBBR— xorta ta hanfuBa jew 
wirdiena. 

BuLL-DOG— buldog, chelb b'gheddu- 
mu waBa', chelb ghall ġlied. 

liuLLEiT — balla (ta xcubetta, pi- 
stola. 

BuLLETiN — aħbarijet ufficiali (tal 
autorità) li joħorġa ghaB-BodJBfazion) 
tal publicu, 



BuLLPACED— li ghandu wiċċu cbir. 

BuLL-PBAST— ġlieda tal gniedes. 

BuLL-piNCH — għasfuf tal ghana , 
durrajsa ħamra. 

BuLL-piSH— isem ta huta li tgħam- 
mar il-ibħra tnl Àmerica ta fuk. 

BuLL-piST-xorta ta fakkigħ. 

Bull-plyI 

ijwtrT T,„«r ara gadply. 

J)ULL BBEJ 

BuLL-paoG-xorta ta żrinġ cbir. 

BuLL-HBAD — ras kargha, stupidu. 

BuLL-HiDB-il gild tal ghendus. 

BuLLioN— ingott deheb jew fidda. 

BuLLTSH — li għandu, li gej mill 
ghendus. 

BuLLisT - dac li jicteb I-editti tal 
Papa. 

BuLLiTioN - ara Ebullition. 

BuLLOx — ghenduB (imsewwi) ghoġol. 

BuLLS-EGG — nra bull-stag. 

Bull's eyb- dic il marca (rokgħa) 
bajda li icun hemm fit-tarca tal ispa- 
rar biex jimmiraw ghaliha; h'jlVs eye 
lantern, lanterna tal pulizia li icollha 
ħgicġa tonda ħoxna kuddiem (bħal 
għajn ta għendns^, hgieġa ħoxna li 
icun hemm mwaħħla fil cverta ta ba- 
stiment ; tokba tonda (żgħira) ftieka. 

Bull*s-no8e— (fis-dengħatal architet- 
tura) in-naħħa ta barra ta anglu ottuso. 

BuLL-STAG— ghendus msewwi. 

BuLL-wBED— isem ta ħaxixa. 

BuLLY— gelliedi, ragel tal ġlied, ta 
kattgħani, wieħed li jahbat (iħebb) 
għall... 

BuLuus — ġummar, simar. 

BuLRUsHY— magħmul (tal) ġummar, 
simar. 

BuLSB - (bl-Indianj ħafna diamanti, 
salt diamanti. 

BuLTEL — il granza, in-nnhħala li 
tibka fid-dulepp (wara it-tgħarbil). 

BuLWARK — silr, fortificazioni ; par- 
tighetta. 

BuM— it-tint; taghmel hoss, spara- 
tura. 

Bum-bailipp - sbirr. 

BuMBBLo - flixcun ta li spiżiari ghas- 
Bublimizzar. 

BuMBLB-BEB— naħla salvaġġa. 

BuMBOAT— dgħajsa tal gadraj (ta 
dac li iservi (jew ibih) af^rijiet tal 
ichol etc. abI)ord tal bafltimonti. 



Digitized by 



Google 



liUM 



- 116 - 



BtlH 



BuMKiN— il {)06t fejn igazza il mura 
tat-tarchett (fejn 11 guarda-cor, il prua 
ta bastiment). 

BuMP— gundalla, tagħmel gundalla 
(ħobża) — ħo88 cbir, taghmel ħoss cbir. 

BuMPBR — tazza jew cbiccra mimlja 
sax-xifer. 

BuMPKiN— raħħnl, wieħed rozz tar- 
raħal ; ċaccar. 

BuMPKiNLY— ta rozz, ta ċnccar. 

BuNCH— għankud, katta, fàxx, bot- 
ba, ghokda, re8ta (ħut), troffa- titħat- 
teb, i88ir għokod— J'Aw is afine bunch 
ofgrapes^ dan għankud glieneb sabih ; 
J fouud a hunch of keys^ sibt katta in- 
fietaħ; / hought two hunches of onions 
for a half penny^ xtrnjt żewg faxxi 
(kattiet) baaal b*8itt habbiet; this trunk 
18 full of hunches, dah iz-zocc collu 
ħotob (ingroppi); he is hunchinġ out^ 
kieghedjitħatteb. 

.BuNCH-BACKBD— hotbi, b*dahru im- 
għawweġ, inclinat, mhatteb. 

BuNCHiNESS— ghenieked ghenieked. 

BuNCHY — mimli għenieked. 

BuNDLE — sorra; (tal-librari) qunn- 
tità ta carta daks zewg rizmi ; torbot 
jew tagħmel sorra ; ties^i is-sorr ħwej- 
jeġ ("tippacchia) biex titlak jew issiefer. 

BuNG— tapp ta biitija, soddieda ; is- 
8odd bittija. 

BuNOALOW — dar fl-India bissakaf 
tat-tiben— msakkfa bit-tiben. 

BuNO-HOLB— it-tokba minn fejn tin- 
tola il bittija. 

BuNOLB— tħarfix, tħaxlif, tirkigħ; 
tkaxIef(tagħmeIħorrox borrox) trakka. 

BuNOLBR— wieħed li jaħdem addoċċ, 
li ihaxlef fix-xoghol ; li irakka fchif 
gie gie). 

BuNOLiNo — rozz — goff, addoċċ, im- 
ħaxlef, cbif giċ gic. 

BuNK— tavla ta slitta (ta carrozza 
bla roti ghal fuk is-silġ) caxxa, twavel 
għal sodda. 

BuNKBR— il post fejn jistivau il fa- 
ħam etc. abbord ta bastiment ctc. 

BuNN— pannozzu (ftira żghirà biz- 
zoccor). 

BuNNiAN— callu, nefħa fuk is-swaba 
tas-biek. 



EuNsiNG — annimal bħal nemes li 
jinsab l*actar fil cap tal Bona Spe- 
ranza (I-Africa t'isfeU. 

BuNT — iż-żakk ta kala— il biċcatan- 
nofs tal klugħ. 

BuNTBR— mara li tiġbor- icċraret 
fit-triek— mara vili, ordinafià. 

BuNTiNo-ortuIan; drapp (snf) tal 
bandieri, stamina ; common huuling^ 
durrajsa. 

BuNTLiNB — ic-cima li tiġbed (torbot) 
il klugħ mal antinni. 

BuoY — baga, gavitell, siiijal (su- 
fra etc^ f wiċċ 1-iIma — tgħawwem 

twieċ 1-ilma ; he is huoying hy hope^ 
iegħed ighejx mimli bit-tama. 

BuoYANCB — qualità (li stat^ li iżomm 
f wiċċ 1-ilma. 

i BuoYANT - li iżomm fil wiċċ, ħafif, 
elasticu. 

BuoYROPB— il ħnbel li izomm il ba- 
ga mal ancra. 

i BuPHAOA— isem ta għasfur. 
; HuPRESTiDAN - isem ta insett (duda). 
i BuR — il koxra ta gewwa (ittieni 
koxra) tal-Iewz etc. gharix (camra ta 
gewwa); cannizzata. 

BuRDOLT — vleġġa bla ponta. 

BuRBOT- ħuta mxewca (xewc xpwc). 

BuRDELAis — xorta ta gheneb (ta 
Bordeaux). 

l^URDEN — tap^ħbija, tokol, r^fgha, 
pis; t^ħabbi, ittnkkal, tgħakkes; a 
heasi o/ hurden, bhima tat-tagħbija:(ba- 
għal etc); his life is q hurden to him, 
xaba minn ħnjtu (ma ji/lax i/jed. 

BunDBNER— min igħabbi,min igħak- 
kes, itakkul. 

BuBDBNous I *''^'!' gravus; li ' ma 
^ y tistax tissaportih, 

BURDENSOMB j iggofrih. 

BuRBAU (akra hurd) — bur6,.gre- 
denza bhal scrivanija— ufBciu^ camra 
fejn wiehed jicteb etc, 

BuREAUCRACY (akra hurdcrasij-^hu' 
rocrazTa, sistema li biħ il gvern icun 
tnħt idejn cap. 

BuRBTTB — post bil. flixchen ^bhal 
oliera jew spiritiera) slrument biex 
tknssam spiritu (xorb fotc.) flOO jew 
1000 quantità daks wiehed. 

BuRG, BuRou— ara BORouGH.* 



Digitized by 



Google 



BUll 



— 116 — 



BUK 



BuRGAaE— renta ta bolt li jeħu fis- 
sena is-sultan jew ii cap (ta din ii 
belt). 

BuRQAMOT — bergamotta. 

BuROANBT — xorta (ghamla) ta elmu. 

BuRGBB — faħam tal ħaġra mkisser 
żgħir, tajjeb ghal macni. 

BuRGBois— belti (rabti). 

BuRGEON— għaksa (gbokda jew in- 
gropp^ li italla zocc ta siġra lir-reb- 
bigna. 

fiuRGEss— magistrat (sindcu) ta ra- 
bat; elettur (wieħed li għandu ii \dt). 

BuRGHAL—tar-rabat. 

BuRGBOTB— ħlas għal difisa (biex 
jiddefendu) ta belt. 

BuROHBR-membru Cwieħed mian) 
tar-rabat, elettur ta rabat. 

BuROHisT — minn tar-rabat. 

BuRO-HOLDBR— ara tithino man. 

BuROLAR — ħalliel li jiftaħ (jidħol 
fid-djar. 

BuROLARious— ta ħalliel (li jiftah id- 
djar). 

BuROLARY— serk, ftuħ ta dar bil-Icàl 
għas-serk. 

BuROMOTE— korti ta rabat. 

BuRGo-MASTBR — magistrat ta belt 
Tedesca (tal Germania) jew Olandisa. 

BuRooo — minestra maghkuda tat 
tkiek (għasida). 

BuRORAVB— il gvernatur ta castell 
jew belt. 

BuRouNDY— imbit Francis li isir fil 
belt ta Borgogna (Franza). 

BuRH— torri, fortizza, protezioni. 

BuRiAL— difna, funeral. 

BuRiAL-PLACE— cimiteru, kabar, loc 
fejn issir id-difna. 

BuRiAL SERYiOB— I-orazioni li issir 
fid-difna ta xi ħadd. 

BuRiN— bulin (biċċa għodda ta in- 
cisur). 

BuRKB— toktol (tifga) bil fehma li 
tieħu il gisem (il cadavru) biex tkat- 
tgħu bcejjeċ għal li studiu (ħalli tara 
x'lih etc.) 

BuRKisiN— ktil (omicidiiij biex tieħu 
il cadavru ghad-dissozzioni (ghat-tak- 
tih). 

BuRL — tnaddaf (mil gomma, tid- 
lic etc.) id-drapp ; għokda żghira (għe- 
kiedi) fil bajt (ta ħjata etc.)* 



BuRLACB—xorta ta għeneb. 

BuRLAP— drapp (bħal tax-xcbejjer) 
ordinariu li jusaw għal balal tal ħwej- 
jeġ etc. 

BuRLBR— min inaddaf id-drappijiet. 

BuRLBSQUE— tad-dahc, taż-zuiliett ; 
tidhac, tiżżuffietta tgħaddi iż-żmien 
b'xi ħadd. 

BuRLBSQUBR— wiehed li jidħac, jic- 
ċajta jiżżuilietta jeM igħaddi i/.żmien 
b'xi ħadd. 

BuRLBTTA— farsa ("opracomica) tad- 
daħc. 

BuRLiNKSs— li tcun matnazz, mgis- 
sem, goflf, kawwi. 

BuRLY— matnazz, mglssem, kawwi. 

BuRMANNiAGBiB—xorta ta pianti li 
jicbru fit-tropici (fl-artijet tas-sħana). 

BuRN— taħrak, tatiin-nar, tiamot — 
ħarka, samta— 6ifryi to aHhes, tahrak, 
taghmel rmied; i/ie lujht u burniny 
ilim, id-dawl kieglied inemnem. 

BuRNABLB— li jista jinħarak, li jak- 
bad bin-nar. 

BuRNBR— min jaħrak, min ikabbad 
jew jati in-nar ; becc tal gas jew ta 
lampa. 

BuRNET — pianta perpetua li tagħ- 
mel il fjuri. 

BuRNET-ROSB— warda scoccisà. 

BuRNiNO — ħruk, nar ; li jaħrak, 
mkabbad. 

BoRNiNo-oLAss-ħgieġa bħal mera 
gejja mħafTra biex tiġbor flimchien ir- 
raggi tax-xemx (bħal ma tagħmel il 
ħgieġa tal-Ienti) u tagħmel sħana cbira. 

BuRNisH — tinborni, tagħmel ilekk 
tillostra, tati il-Iostru ; lostru, inbor- 
nitura. 

BuRNisHBR — min jinborni ; inbor- 
nitur. 

BuRNisniNO— lostru, inbomitiira. 

BuRNoosB — barnus ; mantell, ca- 
bozza. 

BuRNT— temp passat u particip pas- 
sat tal verb to l/um^jen^ ħrakt etc. 
mahruk. 

BuRNT-CAR— marda tal kamħ, meta 
iz-żbul jiswied u jitfarfar. 

BuRR — it-tebka (id-dendiela) tal 
widna ; il ghokda tonda (mgherba) tal 
karn tac-cerv, furmatur triangulari 
(bi tlieta). 



Digitized by 



Google 



BUK 



-117 - 



BUS 



BuRRBL — xorta ta lanġasa. 
6uRBBL-SHo.T— xorta ta caxxa ghal 
balal; 

BURRBL-FLY— ara OX-FLY. 

BuRRocK — għalka (post magħluk) 
fejn jakbda il nut. 

BuRROw— bejta tal fenec ; tagħmel 
bejtajew tokba ġo I-art. 

BuRROW-DUGK-għasfur tajra (bħal 
pàpra) tal ilma. 

BuRRowiNG — tgħejx, tghammar,tbej- 
jet taħt I-art. 

BuRR-PUMP— xorta ta pompa cbira. 

BuRRY — li fih, jew bhal, cannizzata, 
għarix etc. 

BuRSAR— economn, scrivan, tesorier 
ta cunvent jew cilleġġ ; wieħed (stu- 
dent) li icun miżmum fculleġġ jew 
funiversità b*xejn bla hlas (ihalsulu 
ir-renti, il fundazioni t^ li stess post). 

BuRSARY— it-tesor (ir-renti il ilus) 
ta culleġġ — fundazioni 'ta postijet 
b*xejn għal studenti f università. 

BuRSATBLLA—xorta ta frott tal ba- 
ħar (bħal gajdri). 

BuRSB— ara Boursb Cborsa). 

BuRST — fakgħa, kasma ; tinfaka 
tfakka, tinkasara, tixcatta, ticcriepa ; 
tifka, taksam ; / feel ready to burH, 
nħossni sej jer nixcatta ; ke ia bursting 
with envyy kiegħed Jiccriepa bil għejra; 
ihey burst out laughing^ nkasam bid- 
daħc 'fOn meeting his son he burst/orth 
in iearsy malli Itaka ma ibnu nfexx 
jibchi. 

BuRST-woRT -coscsuwa, isem ta ħa- 
xixa. 

BuRT— linguata, ħuta ċatta. 

BuRTHBN— ara Burdbn. 

BuRTHBNSOMB-ara BURDBNSOMB. 

BuRTON — macna ; buzzell doppiu 
(b'żewġ taljoli). 

BuRTON-ALB — birra ta Bnrton, bir- 
ra bajda kawwija li issir fJJurton upon 
Trent (1-Inghilterra). 

BuRY-tidfen, taħbi (tordom taħt 
I-art) dar (abitazioni); to bury in ob- 
licion, tinsa għal collox ; he burieH 
iwo children in one year, mietulu'(di- 
fen, tilef) żewġt itfal f sena ; f/ ever 
she buries him, jecc katt imut kbilha ; 
they buricd their hatcheis, hbou, idifnuj 
I*imnanar (1-armi tagħhom) tal gwerra. 



BuRY — lan^asa fina. rkieka delicata. 
BuRYiNG— dfin, funeral, difna. 
BuRYiNG-OROUND — zunticr, cimitcru. 
BuRYiNo-PLAOB— loc tad-dfin ("fejn 
jidfnu). - 

'Bus— f loc 0MNIBU8 (ara). 

BuscoNES — hecc jissejħu dawc il 
ħaddiema tal minieri li jaħdmu bħala 
hlas ta ħaraġ jew li ifiċcu it-trab tal 
metalli. 

BusH— siġra (siġar) mimlija, folta; 
gharma ("salt siġar) tax-xewc jew għol- 
liek ; demb ta volpi; issir mimli, folt. 
A bird in hand is wort/i two in the bush, 
aħjar għasfur f idec minn mija fl-ajru. 

BusHBL— chejl (Inglis) tal kmuħ etc. 
li jasa 8 galluni ; ħemel, ħafna, quan- 
tità cbira. 

BusHBLAQB— ħlas (daziu) li jitħallas 
fuk cull bushel. 

BusHET — bosc. 

BusH-HARRow— xatba (għat-twittija 
tar-raba). 

BusHMBN (jew) BosjBSMANS — isom 
li jatu I-Olandisi lill dawc li imorru 
jiggei-rew (igħammru issa f post u issa 
f Jħor^ fl-artijiet tal Gap to Bona Spe- 
ranza (fl-Africaj. 

BusH-sHBiKB—isem taghasfur. 

BusHY — mimli, folt ; t/ie dog I 
sato has ajine bushy tail, il chelb li rajt 
għandu dembu sabiħ folt (mimli). 

BusiLESs— bla xoghol, ma ghandux 
x'Jagħmel. 

BusiLY— mħabbat, bix-xogħol. 

BuBiNBss— xogħol, alTari, facenda; 
mind your business, ilħak għastec (1-af- 
fari tiegħec) ; he is always about some 
business or oUier^ dejjem għandu x*jagh- 
mel (dejjem sejjer) ; he is t/ie man fit 
/or businessy hua il veru ragel tal aflfa- 
rijet (tan-nogoziu); rtl make it my 
business to oblige you, nara chif nagħ- 
mel u nakdic ; let us turn to t/ie business 
in /landy ejja nerġgħu għal li conna 
(nghejdu) ; he betook /limsel/ to i/ie 
business o/ a draper, tagħa għan-ne- 
goziu tal beigh tal ħwejjeġ (mercant) ; 
y/ie business is done, t/iere is no going 
back^ li hemm hemm, issa ma nistgħu 
nagħmlu xejn. 1 /lave some business in 
/land, għandi xi a£fari f idejja. W/iat 



Digitized by 



Google 



BUS 



118 — 



BUT 



businesa have j/ou here ? Xi trid minn 
hawn? (x'inti tagħmel hawn?) This 
w a hunging bvsiness^ dana cas (delitt) 
tal mewt (tal forca) ; the husiness xoill 
be how to let him knoio this, il facenda 
issa chif nurah b'dan. 

BusiNEBS-LiKB— chif imur. 

BusK— hadida jew baliena ghal cur- 
pett ; icoUoc x'tagħmel, tcun mhabbat 
bix-xogħol. 

BusKBT— buschett ; il-loc fejn jicbru 
siġar żgħar. 

BusKiN— sdvala bittromba. 

BusKY — bil boschijiet żgħar. 

Boss— bewsa; tbus. 

BusT— bust, statwa, figura ta bnie- 
dem sas-sider j^w sal kadd. 

BusTARD— pittarra, pittarrun, xorta 
ta dundian salvaġġ. 

BusTLB— tħawtil, tħabric; tahbit fix- 
xogħol ; tħawtel, tħabrec; tħaxwix— 
frattarija ta nies meħdija fix-xoghol, 
għaġġla ; inforra, cuxxinett tattajjar 
għal Ibiesi (ħwejjeġ) tan-nisa. 

BusTiiisR — bniedem bieżel, ħawtiel, 
ħabriechi għaxrxogħol. 

BusTo—statwa, bust. 

BusY^għandu x'jaghmial, moħdi; 
tati bniedem x'jaghmel; teħdi, ixxi- 
għel— Atf is a busy-body^ dejjem -sejjer, 
dejjem mħabbat jew intrigat fxi ħaġa; 
I shan't busy myselfnow, m'inhiex sej- 
jer nithabat (ninchedd) issa— i>o not 
busy yoursel/\ tindaħalx, tincheddx, 
tintrigax. 

BusY-BODY — wieħed intriganti, li 
iħobb jindahal (jiddeflfes) Tcollox. 

BuT— iżda, imma, ħlief) Wra mihn; 
ix-xifer; tarf ta xi haġa; limiti; tmiss 
ma... but this is not true^ iżda dan 
m'hux veru. There loas no one hut 
myself^ ma chien hemm ħadd ħliefhi 
(barra minni) ; 1 have hut tioo^ ħia 
ghandix ħlief tnejn^//e does noihing 
butplay, mà jagħmilx ħlief jilghab; 
butfor youy li ma chienx għalic (li ma 
contċ int); the last hut one, ta kabel 
1-aħħar. 

BuxcHER— biccier, wiehed li ibih il 
laħam. 

BuTcnBRLY— aħrax, b'mod aħrax ta 
biccier, ta wieħed kalbu bażina, in- 
grat. 



BuTOHBR-Row — biccerja, suk tal la- 
ħam, fejn icun hemm ir-robbi tal la- 
ħam imdendlin. 

BuTCHFR's BROOM— belladonna tax- 
xeuc. 

BuTCiiEUY— tbiccir, ktil ta anni- 
mali— il biccerija, post fejn jinkatlu 
1-annimaIi. 

BuTTEND - tarf ta haġa mkacċta. 

BuTLEU— servient, dac li ti djar tal 
cbarat icollu ħsieb tal imbit etc, di- 
spensier. 

EuTLERAGB-daziu fuk 1-imbit li 
jidħol (f port etc.) 

BuTLERESS -servienta, dispensiera, 
dic li icollha ħsieb tat-taksim tal im- 
bit etc. 

EuTLERY-dispensa — il post fejn 
jinżamm 1-iuibit etc. 

BuTAiENT-ara abutment. 

BuTSHAFT « vleġġa. 

BuTT— versall ; bamboċċ; bittija; 
dakka ta ras (bhal tal mogħż) ; tati 
bir-ras, tittomba; tati (taħbat) bil 
krun (bhal ma jagħmlu il muntuni etc.) 

BuTTER--butir ; iddellec, iċċappas, 
tħawwar bil butir ; a piece of hread 
and bntler^ biċċa ħobs bil butir ; huiter 
your hread, ghamel il butir fuk il ħobs. 

BUTTER-CUP — fjur isfar— ranunculi. 

BurrERFLY — fiirfett. 

IkiTTEKis — ronca biex jaktgħu(isew- 
wu) id-dwiefer tat-żwiemel. 

BuTTER-MiLK— xorrox. 

BuTTER-NUT — isem ta siġra tal 
frott. 

BuTTER-TOOTii — waħda mis-snien 
cbar ta kuddiem, 

BuTTER-wiFE ) mara li tbiħil bu- 

BUTTER-WOMAN) tir. 

EUTTER-WORT— isem ta ħaxi^^a. 

BuTTERY — bħal butir, li għandu 
mil butir ; di^pensa, loc fejn jinżam- 
mu il ħwejjeġ tal ichel. 

BnTTiNG— limiti (xfar, truf) ta art. 

BuTTOCK — makgħad, tint, natca ; 
id-dawra, it-tundiatura ta bastiment 
taħt il poppa ; huttovk of beef, coxxa 
tac ċanga. 

BurroN — buttuna, takfel (il but- 
tuni)— rimja (nwar) ta siġra; hutton 
your coat, akfel il ġlecc. 



Digitized by 



Google 



BUT 



-119 ~ 



BY 



BuTTON^-HOLE— accetta. 

BUTTON-TiiBB— isem ta ħaxixa. 

BuTTON-wooD — xorta ta platana 
(siġra li ticber fil piinent). 

BUTTRESS — hajt 11 jirfed (del6n) 
rifda. 

. BuTts — il-loc, post fejn jiltakghu 
dawc tal vleġġa biex jitgħalmu jispa- 
raw ; I-oħxon (in-naħħa fejn hu actar 
oħxon) il gild^ in-nagħal. 

BuTTY— dac li jeħu xogħol imkie- 
tgħa fil minieri t'al faħam etc. 

BuTWiNK— isem ta ghasfur. 

BUTYRACEOUS— li għandu mil butir 
(tal qualità tal butir). 

BUTYRINE— butirina. 

BuxEOUS— li għandu mil bAx, tas- 
siġra tal bux. 

BuxoM— ferriehi, fuk ruħu; mara 
fuk ruħa, svelta, ħafifa, ferrieħa, caj- 
tiera, disinvolta, li ma jimpurtaha 
xejn. 

TJUY— tixtri; io huy for caħh^ tixtri 
bil flu8 f idec (mux bid-dejn) ; / hought 
ihis on credit^ xtrajt din bid-dejn ; / 
shant't huy ihe pig in the poke, jena ma 
nixtrix il ħut fil baħar (ma nistrix 
jecc lewwel ma narax. 

BuYER - xerrej, comprntur. 

Buzz— iżżanzan, tgeġweġ; żanżin, 
tgeġwiġ. 

BuzzARD — cuċċarda, isem ta eeker; 
għazżien, stupidu, ras kargħa. 

BuzzER— wieħed li ipespes Ciżan- 
^.an) bil moħbi (fejn ma taraħx). 

BuzziNG— żanżin ; tgeġwiġ ta dis- 
cors. 

By— minn, bi, hdejn, ma dwar għal 
ħabta to ; krib, fil krib ; he w respecied 
hy everyhody, irrispettat minn cull- 
ħadd ; J sent ihis hook Ity pout^ bgħatt 
dan il ctiebbil posta; sit hy me, okgħod 
ħdejja ; hy t/iis iime, krib, ghal ħabta 
ta daz-żmien (dwar daż-żmien) s'issa; 
I passed hy your house, għaddejt minn 
ħdejn id-dar tiegħec ; hy day^ bi nhar ; 
hy night, bil-lejl ; It is 9 o'clock by my 
waich, Id-9 fl-arloS[ġ tiegħi— /7/ come 
back bv tlie end o/ next month, narġa 
nigi gnall ħabta ta 1-aħħar tad-dieħel ; 
hy the bye, by tlie way, bil ħakk ; by 
and by, il kuddiem, issa^dal wakt, hard 



bv, fil krib sewwa ; Iie was by^ hna 
chien Iiemm (chien presenti) ; never 
mind, rU stand hy you, ma jimpurtax 
(tib^.ax) jena ncun migħec ; hy /ar, bil 
bosta, bil wisk. 

Byard -^ cinga (li jaghmlu rgiel 
minn spalleihom għall fuk BJdirhom 
biex jiġbdu xi carrettuni etc.) 

By-oorner— rocna mwarba. 

Bye — għamara, dar, abitazioni ; 
good bye, addio ; by ilie bye^ did you see 
ihat hoat, bil ħakk raitha id-dgħajsa ? 

By-end — interess privat, vantaġġ 
propriu (id, dac li icun). 

By gone — li ghadda, I-imgħoddi; 
in the hy gone days, fil ġranet I-imghod- 
dija (fiż-żmien 1-imgħ^di). 

BY-LAW-ligi privata; ordni ta so- 
cietà. 

By-matter— xi ħaġa.Ii ġrat (inkal- 
għet) bla ħsieb — meta chienet issir 
ħaġ'oħra. 

Sy NAME— lakam, tliey gave him. a 
queer byname, tawh lakam curius. 

By-passageI mogħdija mwarba pri- 

By-path \ privata. 

BY.PLACE— loc mwarrab. 

By-purpose— Bcop, fehma mohbija. 

Byre— razzett, loc għal bakar. 

By-road— triek mwarba (privata). 

Byroom— camra mwarba (il gew- 
wa). 

Byssine— tal ghażel jew ħarir fin. 

B ysolite — mineral (ħaġra) artab 
ħjut ħjut li isibu fil muntanji Alpi 
(Mtalia). 

Byssus — drapp, għażel fiin antic, 
Btriscia tal ħarir twila (bi ħjut twal). 

By-stander— min icun iħares, wie- 
ħed li jinzerta icun fit-triek iħares — 
when ihe horse fell only iwo ofihe hy- 
sianders went io give a help, meta waka 
iż-żiemel tnejn biss min-nies li chien 
hemm iħarsu marru jatu dakka ta id. 

By-street -triek mwarba — let us 
go t/iis way^ I hate walking ihrough liy- 
streets hy night, ejja ngħaddi minn 
hawn, nobghod ngħaddi minn torok 
mwarba bil-lejl. 

BYTURNiNG— triek mogħdija,mwar- 
ba. , . • 

BY-viEW-fehmalitintereBsa (tok- 
ros) lill dac li icun. 



Digitized by 



Google 



BY 



— 120 — 



CAB 



By-walk— mogħdija mwarba, pri- 
vatii. 

By-way— triek mwarba. 

By-word— proverbiu. 

Byzant— bizant, biċċa miinita tad- 
deheb. 

Byzantine - bizantine, ta Bisanziu. 

O 

C - it-tielet ittra tal alfabett u it- 
tieni consonanti. 

C — hia abbroviazioni tal chelma 
(1) CliriHt bħal A.C. ante Chriatum^ 
B.C. hefore Cliriat kabel Cristu (kabel 
ma twieled Cristu) ; (2) Compamon^ 
bħal ; C. B. (^ampanion of the BatJi 
(compann, sieħeb flordni tal Banju) 
(3) Fuk il midalji, f ioc il chelmiet 
(I-ismijet) Cesare^ Cajus^ Casaius^ Ca- 
rolns etc, chif ucoll f loc ismijiet ta 
ufBciu, bħal Censor^ Cansur, Consul, 
Conslu ; 

C bħala numru tfisser 100; C(5, 200. 

C fil musica, wara il chiavi, turi 
temp comuni. 

C hia ucoll lewwel nota tas-scala 
diatonica^ takbel man-nota Do. 

Caaba— teropiu antic tal għarab fil 
Mecca dedicat lill Moslems (Misilmin) 
collha. 

Cab— chejl tal Lhud, dwar 3 infas. 

Cab — carrozzin (b*żiemel wieħed). 

CABAL-conġura, ftehima bejn nies 
ta società sigrieta, a cahat was got up 
in...to^ saret (għamlu) conġura f.... 
biex... 

Cabala — xienza sigrieta, mohbija, 
xienza misteriusa li fihud chellom 
f rashom li Alla ta lill Mosi, u Mos^ 
lill Rabbini ta warajh, biex dawna jin* 
terpretaw, (jifmu tajjeb) jew ifissru il 
cliem etc. ta li Scrittura. 

Cabalist — Rabbi (kassis Ihudi) 
mħarreġ ħl cabala. 

Cabaustig Ual cabala, li fih tifsir 

CabaustioalJ sigriet (mohbi). 

Caballer— wieħed li jintriga, jid- 
deffes f collox, intriganti, imbruljun. 

Caballine — adattat, tajjeb għal 
żiemel. 

Cabvukt— dverna, ħanut tax-xorb. 



Cabas -gewlak, koffa magħmulabil 
ġummar. 

(]!abbaob -caboċċa ; caltbage lettuce, 
hass cabuċċat. 

Cabbaqb -il bcHJjeċ tad-drap li jib- 
kgħu lil ħajjata meta ifasslu xi libsa ; 
tisrak il bicciet tad-drap (lijibkaminn 
tifsila). 

Cabbaoe-butterfly - farfett abjad. 

Cabbaoeflv — xorta ta dnbbiena. 

Cabbaoe-net— xibca biex igħattu 
il cabocci biha. 

Cabbaqe aosE — warda ("tac-centu 
foll). 

OABBAOE.TrtEE -xorta ta, siġra tal 
palm. 

Cabbaqe-worm— id-duda tal cabocci 
Cli minnha isir il farfett abjad). 

Cabbala— ara (Jabala. 

Cabeca— lifien ħarir Indian. 

Cabin— camra żgħira, għarix ; cam- 
rin, post fejn igħammru (jorkdu) ab- 
bord I-ufficiali u il passiggieri. 

CABiN-BOY-it-tifel tal camrin (is- 
seftur tal camrin ta abbord). 

Cabin-mate— sjeħeb fil camrin. 

Cabinet— gabinett, camra mwarba 
fejn isiru il consulti, il-Iakghiet għal 
ftehim etc, il cunsill sigriet tar-re; 
dawc in-nies collha ilinichien (il mi- 
nistri) illi imixxu il gvern ta pajjis ; 
biċċa għamara, xi gradenza jew caxxa 
bil cxaxen u bebiet, post fejn wiehed 
jarfa xi ħwejjeġ li jiswew (ta valuta) 
biex ħadd ma imisshom. 

Cabinet oouxciL- cunsill (lakgħa) 
bis sigriet -cunsill bil ministri tal ga- 
binett. 

Cabinet-maker — ebanista, wieħed 
(mgħallem) li jagħmel 1-aħjar bicciet 
tal gbamara, (mobbli) greden^i, twa- 
letti, guardarobbi etc. 

Cabiketpicture — pittura żgħira 
rfinuta sabiħ. 

Cabiri— cabiri, allat foloz tal karoħ, 
imbit n nar. 

Cabirian' ] 

Cabirio y tal cabiri. 

CabiritioJ 

Cable— giimna (ħabel oħxon jew 
catina^ ; ' telegraph cable gumna tat- 
telograf. 



Digitized by 



Google 



OAB 



-121- 



OAD 



CabLKoram — messaġġ, telegramm 
(bil gumna, bil ħabel iat-telegraf li 
hemmjofrok I-Oceanu). 

Cable laid -mibrun bħal gumua. 

Cadle - glierlin ; babel lijwsauħ fi 
rmonc. 

CAnLE-TiEii— il post fejn i^.ommu 
(abbord) il gumni coljuti. 

CADMAN-carrozzier, ir-ragelli isuk 
fil carrozzin. 

Cabob — past tal Lvant — laħam 
mixwi bil ħwawar. 



Cadocħed 
Cadoshed 



tad- 



fejn 
og- 



wieħed cabuzzat (bil 
cabozza) li iħalli ji- 
dher wiċċu biss. 

Caboose— il chcina, il loc fejn isaj- 
jar il coc ta abbord ta bastiment. 

Cabriolet - carrozza (/għira) bhal 
carrozzin. 

Cabukk— ħabel rkiek mibrum, bħal 
rumnell. 

Cacao— cawcaw, CiB-Biġra tac-cic- 
culata). 

Caoao-buttfr - żejt li joħroġ mi*- 
żerrigħa tas-siġra tac-cicculata. 

CÀCU^MIA — mnrdn, Iħassira 
demm (demm imħassar). 

Caohalot-iI baliena. 

Cachb — ħofra Cfossa) fl-art 
jahbii (jaħżnu) provisionijiety 
getti etc. 

Cachectic ) niarid, b' demmu 

Cachecticalj niħassar. 

CaCHET— si^ill; Lettre de cachet (bil 
Fraiicis^ ordni tar-re fi Franza (kabel 
ir-rivoluzioni) biex jarrestau lil xi 
ħadd. 

Cachesy ^ marda (t^id-demm). 

CACHlNNATiON-daħc cbir (tfukkih 
ta diiħc bla kies). 

Cachon — pillnla (mustardinn) żglii- 
ra Ifiih li jeħdu fħalkom dnuc li 
ipeipu biex ineħħu ir-riħa tat-tipijp u 
jagħinlu rieħa tfuħ. 

Cackle — il għnjjat tat-tigieġa meta 
tkaki; tkaki. 

Cackler— krokkn, min ikaki, min 
jitchellcm wisk n ighajjat, min jiċċaċ- 
ċrn. 



Caoochimio 1 ^^^ *^« ^'''i^}^^' 
• Vdemm.għandu dem- 

CaoochimicalJ ^^ ^a^^d, 

CACOOriYMV-— marda (tad-demm). 

Caoodost— opinioni, fehma ħazina 
sbaljata. 

Cacoethes — drawwa ħażina . 

Cacograpy— chitba (meta tispelli 
il cliem) ħażina. 

Caoology— pr6nunzia ħażina. 

Cacophonio )li hu ippronunziat 

Caoophonioalj jebes, aħrax,. ħażin. 

Caoophony — cacofonia— leħen aħ- 
rax ( fil widna) ma jakbilx għall 
widua. 

Caootrophy— manteniment, nutri- 
meut| tmigħ (ininn titma) ħażin. 

Caotus— cactus— pianta; siġra bil 
werak bix-xeuk (bħal tal bajtar tal 
India etc.) 

Cad— bniedem yili, baxz, pastas. 

Cadaverous— li jixbeh, H donnu 
cadavru (gisem mejjet). '^ 

CADDiCE)duda (xorta ta duda tat^ 

CaddiS jtiben); lent, hajt rkiek li 

1'agħmluh fuk il feriti (biex jiccuraw- 
lotn). 

Caddy— caxxa żgira għat-t&. 

Cade - mans, mrobbi mans; cartell, 
barmil tal aringhi. 

Cade-lamb — ħaruf mans, ■ mrobbi 
fl-idejn (mhux ghal ktil). 

Cadence 1 cadenza, niżla, nżul, tib- 

Cadency J dil fil vuci (fil oantj. 

Cadene— tapit torc ordinariu. 

Cadent — li kiegħed jàka, nieżel 
(fl-art). 

Cadenza- cadenza (nżul, tibdil) fil 
musica (fid-dakk). 

Cadet— gadett— hu (wieħed mill 
aħwa) iżgħar, il fustani f(»st 1-aliwa; 
ġuvni student fi scola militari. 

Cadew— ara Cadis. 

Cadge — iġġorr tagħbija. 

Cadger— wieħed li ibigħ bli miiut 



fit- torok *- be negħ fi t-torok . 
Cadi— Kadi, mħallef Torc. 
Cadillac— xorta ta lanġasa. 

Ifi 

Digitized by 



Google 



GAD 



— i22 — 



ĊAL 



Caduoean 
Caduoeous 



Cadmean— ta CadmuSf dao li ivven- 
ta 1-ittri tal alfabett Griec. 

Cadmia— oadmia, raineral. 

Cadmitb— haġra preziusa. 

Cadmium— Cadmiu, metal abjad li 
jinsab maż-żingu. 

li jaka, bhal virga ta 
• Mercuriu— il virga ta 
Mercuriu. 

Caduoity— twakkih (minn taka) li 
wieħed jaka malajr, jisbalja, jarra, 
jidneb. 

Caduoous — li jaka cmieni (bħal 
werka ta siġra). 

C^ouM — it-tarf tal musrana il 
cbira. 

Cabn-STONE — ħaġra bajda sabiha 
(fina) li igibu minn Normandia (Fran- 
za) usata wisk fil bini Goticu. 

C^SAREAN—ara Cesarean. 

C^SPITOSE— li jicber troflS troffi 
(ħaxix etc.) li jicber troffi. 

CiESTUS . — (fl-antic) il ^uanti ta 
dawc ir-Rumani u'I Grieghi li chienu 
jissaraw (jiggieldu bil ponnijiet). 

C^SURA—mistrieh, post li tistrih 
fih (f xi vers tal poesija etc.) 

Capż— cafe; hanut tal caffe. 

Capeio— li gej mil cafe ; tal-caf&. 

Capeine— cafejna, sustanza morra 
li tinsab fil caf^. 

Cafpre— Caffru, wieħed mil Caf- 
fraria ; wieħed ma jemminx. 

Captan — sidnja tal Persiani jew 
tat-Toroc. 

CAQ-^barmil, bittija — chejl ta 4 
galluui jew 5. 

Cage— ġaġġa, kafas; ħabs; tagħ- 
lak fil gaġġa ; tiocalzra. 

Caget— pappagal aħdar tal gzejjer 
Filippini. 

Caqui— xorta ta xadin tal Brażil 
(I-America t'isfel). 

Caqmag — wiżża xierfa ; laħam xie- 
ref. 

Caiman— cajman, alligàtur Canni- 
mal bħal cucciidrill) tal America. 
Cairn— gozz, għArma gebel. 



CAissoN--oaxxun (oaxxa għall ba- 
lul u'l porvli); il caxxun fejn jew li 
fuku jibnu il pontijiet, il pedament 
tal pont li icun taħt I-ilma ; bieb ta 
bacn*. 

CAiTiFP-ħa^Jn, briccun, vili. 

CajEPUT— żejt li jtir (jisvinta) li 
isir mis-siġra ta dan I-isem (cajeputj. 

Cajole — tmelles, iżżiegħel, tħan- 
nen, tillusinga. 

Cajoler— melliesi, min iżighel jew 
iliannen, jew jillusinga lill xi ħadd. 

Cajolery ) żegħil, tmellis, tħan- 

Cajolement) nin, lusingar. 

Cake— ftira tal ħobs (għagina) ; 
cake bit-tkiek u *1 passulina etc; tagħ- 
gen jew taghmel il ftajjar, il kàgħk ; 
tghakkad flimchien, twebbes; tlak- 
lak bħal wiżż— //ounrf ajtne cake of 
Moax^ sibt ftira tax-xama (biċċa xama 
magħkuda) sabiħa; cakes of cooly fa- 
ħam tal ħaġra magħkud mwaħħal 
flimchien ċapep ċapep wara li isir xi 
ħruk (jakbad xi mabżen) tal faħam ; 
tlie twelfth cake, il ftira li jaghmlu 
fxi pajjsi għat-Trerfe (I-Epifauija). You 
did not send me a piece of your bride' 
cake, ma bgħattlix biċċa mil cake 
(sufli) tat-tieġ tigħec. 

Caking— taghgen, tgħakkad, tweb- 
bes flimchien. 

CALABAR-1-isem li jatu il gild ta 
annimal (aquirrel) tas-Siberia li min- 
nu jagħmlu xi ħwejjeġ ta Ibies. 

(Jalabash— xorta ta kara twil li 
jicber fl-Indji (tal punent). 

Cal ABOOSE — ħabs. 
. Galade— ca/a/{«ra — art ghan-niżla, 
nieżla mżertka. 

Calabrian — Galabris, tal Galabria 
(fl-Italia). 

Galamanoo— xorta ta drapp bħal 
calicd. 

Galamary— clamar (tal baħar). 

Galamiferous— li jaghmel il kasab; 
bil għekiedi u voit. 

GALAMi8TRATB--tinnoccIa, iggighed 
ix-xagħar. 

Gàlamitous— mimli bil gwai u id- 
dwejjak. 

Galamity — nichet, herhm, ħsara, 
disgrazia cbira, gwai, flagell. 



Digitized by 



Google 



CaL 



— l28 - 



CÀL 



Càlàmus — kasba; injam li ifuħ ; 
xorta ta siġar tal palm. 

CALANDRB—calandra. . 

CALANDO^leħen (ħoss) li jibka nie- 
żel nieżel sa cbemm jispiċċa fix-xejn. 

Calasħ— caless; xorta ta capoċc li 
jilbsu in-nisa. 

CALCAR—calcara (tal gir). 

Caloarbous — li għandu niil gibs 
jew il gir. 

Calcavalla— xorta ta imbit ta Li- 
sbona fin. 

Caloeated— mniegħel — għandu in- 
nagħal ; għandu ix-xedd ("bix-xedd, 
biż-żarbunj. 

Calcbdon— dic il vina (ħnjta) che- 
rba li icun hemm fxi ħaġra preziusa. 

Calcbdonius — ħaġi*a preziusa. 

CÀlcbform— fghamla (ta, għamla) 
ta żarbuna. 

Calcbs— dac li jifdal minn xi me- 
tal jew mineral wara li icun ghadda 
min-nar kawwi. 

CALCiFBR0U8--Ii jagħmel il ^ibs. 

Caloiform— li icun f ghamla (jew 
bħal) gibs. 

Calcinable — li jista isir trab, li 
jista jitfarrao bħal gir. 

CALCiNATB—ara Calcine. 

Calcination — tagħmel ħaġa trab 
bin-nar. 

Calcinatory — meghrież fojn ifar- 
rcu, jew jisħku ħaġa trab. 

Calcinb— taghmel gir. 

Galcinbr— calcara fejn isir il gir. 
^ Calcitrate — lati biż-żewġ (bis- 
siek^. 

CÀLCiTRATiON— dakkiet (biż-żewġ). 

Calcium— il basi-metallica tal gir. 

Calcograpħy — is-sengħa li tincisi 
('tiscolpi) fuk il ^ibs. 

Calo-sintbr— il kigh (dac il gir li 
jokgħod) tal ilma ta xi nixxigħat. 

Calc-spar — carbonat tal gir cri- 
stallizzat. 

Caloulable— li jista jingħadd. 

Calculary— tal calculi (tal marda 
tal ħaġra); ticchi jebsin fxi frott bħal- 
lanġasa etc. 

Calculatb— tgħodd, taghmcl cont, 
tiocalcula. 



Calculation— għadd, cont, calculu. 

Calculativb — tal għadd, li jista 
jingħadd. 

Calculator— min igħodd, jagħmel 
il calculu. 

Calculus— il ħaġra li titrabba fil 
buzzieka tal urina, calclu ; gbadd. 

CALDRON-^nħasai caldarun. 

Calbohb— (akra caUx)^ caless. 

Calbdonian— wieħed mil li Scozia, 
Scozzis. 

Caledonitb— mineral li fih ċomb u 
ram. 

Calbfacibnt — li isaħħan ; stimu- 
lant, ħaġa (xorb etc.) li isahhan. 

Calrfaotion — sħana. 

Calefaotivb— li isaħħan, li jaghmel 
sħun. 

Calbfactor— stufa, chcina żghira. 

Calbfactory— li isaħħan; camra li 
isaħħnu fiha (fmonasteru). 

Calbfy— tisħon; issaħħan. 

Calbndar — calendariu, almanacc, 
pronosticu; tniżżel tirregistra (ticteb). 

Calbnder — mangnu, timmaugna, 
t^haddi mil mangnu; derwix (kas- 
sis) ta Lvant (Torc). 

Calbndrbr — min jimmangna jew 
igħaddi bil mangnu. 

Calendrical — tal calendariu, tal 
almanacc. 

Calbnds ^ Calendi, (fil calendariu 
antic Buman) 1-euuel ġrauet (il bidu) 
ta cnll xahar. 

Calbndula— isem ta fjur — ara Ma- 

RIQOLD. 

Calbnturb— deni lijimirdu bih il 
baħrin meta icunu fpajjsi sħan. 

Calbscbncb— shana. 

Caliatour — xorta ta njam ahmar 
(Indian). 

Calf — għoġol ; pexxun ; wiehed 
stupidu. 

(3alf-skin— vitellin (gild tal gbo- 
ġol) jew vitella. 

Calibbr— calibru, ħxuna ta cunua 
ta xcubetta etc. 

Calicb— ara Chalicb. 

Calico— calico; tajjilr (drapp) stam* 
pat. 



Digitized by 



Google 



CAii 



— 124 — 



CAL 



* CALicuLAB-r-magħmul bhal tazza. 

Calidad— 1-aħjar qualità ta tabacc 
tal Cuba. 

Calidity— sħana. 

Caliduct — cauhol ; catusi biex jic- 
comunicaw is-sħana minnliom; armar 
tal pipea biex isaħħnu post. 

Caliga— xorta ta żarbun baxx. 

Caliqation — dalma, ċpar (sħab, 
sħab) dalma fil lenti tal għajn. 

Caliginoub — mudlam, iswed, oscur. 

Caliqraphy— ara Calligraphy. 

Calin— caxxa tat-tà tal metall. 

CalipashI issajjar tħawwar fecruna 

Calipbb J (għall ichel). 

Caupbr— ara Caubrb. 

Calipbbs— cumpass biex tkis (tchej- 
jel) il ħxuna tai oggetti. 

Cauph— (7a/t^, isem li ħadu is-snc- 
cesauri (dawc ii gew wara) ta Mau- 
mettu. 

Caliphate — I-ufficiu ta Caliph 
(ara). 

Calippic— li idum 76 sena. 

Calistbnic— tal eserciziu tal gisem, 
tal ginnastica« 

CALiSTàENiCB — escrciziu għas-saħ- 
ħa tal gisem. 

Calfvbr — xcubetta (tal maniġġ) 
archibusi, 

Calk— tkalfat. 

Calkbr— kalfàt. 

Calkin — dic il biàċa mkabbsa li 
icun hemm fin-nagħl ta żiemel f biex 
iż-żiemel ma jakax). 

Calkino iron— scalpelf tal klafat. 

Call — sejha, stedina, żjara ; isscj- 

i'aħ (tgħàjjat) issemmi, iżżur; at call, 
est, mħejji, għall ordni — why dont 
you give us a call to-morrow ?, għaliex 
matasalx wasla sa g|iandna ghada (ma 
tagħmlilniex żiara?)— he shant answer 
if you donU call him by hia name^ ma 
iwegibxjecc ma issejjahlux b*ismu; 
she ia called Jane^ jisimha Ġannina ; 
IIow do you call thisl xi tgħejdulu 
dan ? call my hrother^ sejjah (għajjat) 
lill ħija; call a cab, please^ ghajjat 
carrozzin jecc jogħgboc. The governo^* 
is to call the council next week, il go- 
veniatur sejjer isejjah C,iġbor) il cun- 
sill il gimgħa id-dleħla ; cuU the iea* 



cher in^ ghejdlu jidħol iH-surmast 
(ghejd is-surmast jidhol); They xoUl 
call in his debts noiOy issa iġagħluh 
iħallas dejjem. / coll yonr conscience 
to witness, inħallih fil cunxienza tio- 
għec (fuk ruħec); he is calling hini 
names^ kiegħed igha jru, / will call in 
Cjew bact) your word, uirtiralec il 
cnelma tiegħec ; go and call iu my 
money, mur u jġborli fluslii (il flus 
tiegħi) ii għandi nieħu. / will make 
him call in his words^ inġaghlu ighid- 
deb ruhu ; call him back^ sejjnħlu lura. 
They will have to call in this law^ icol- 
Ihom jirtiraw, irrevocau (iħassru) din 
il-ligi ; / call this in question, niddu- 
bitaua din ; / toill call him off^ inħas- 
sarlu (ma nħallihx); Mliat will you 
call for^ x'sejjer titlob, jew tiddo- 
manda ? what will you callfor drink ? 
x'sejjer tixrob (x'xorb sejjer tordna); 
call him aside, sejjahlu f genb ; / heard 
him call aloud, smajtu igħàjjat.; my 
father calls us (his children) togetJier on 
Christmas^ missierhi iseihilna (jiġbor- 
na) (I-uliedu colllia) flimchien fil Mi- 
lied ; / call God to witness^ nsejjaħ 
1-AlIa (is-sema) xhud. / cant call this 
to my mind, mo nistax niftacar fdan; 
call the boy out^ sejjaħlu barra it-tifel 
(għejdlu .oħroġ); call him up^ ghejdlu 
jitla ; call me up early to-moi^*ow^ kaj- 
jimni cmieni għada ; the priest loent 
to call up spiritSy il kassis mar biex 
jisconġra; I call him down^ nghejdlu 
jinżel ; 1 will call him on, jena ndaw- 
ru, ngibu. nġagħlu jara li żball tie- 
għu ; The president ordered a call of 
the house, \\ president ġaghal jaraw 
min mill cunsilieri cliien niekes (bla 
permess). 

Call-bird — il ghasfur tat-taħrica 
(fl-insib etc.) 

Callbr — Aviehed (min) igħajjat. 

Callid — xiercf (lil ħażen), hażin, 
malizius, jilħaklu. 

chittieb; wieħed im- 
harreġ fil chitba sa* 
biha, til cidligrafija. 

Calliorapy — chitba sabiħa, calli- 
grafija. 

Calling — sejħa, vocazioni, profes* 
oioui, sengba, xoghol, impieg. 



Calligrapubr 
Calligraphist 



Digitized by 



Google 



UAL 



126 — 



CAM 



CALLiPJEDiA—nisoI sabih, razza sa- 
biħa. 

CalIjIPASh— il koxra ta fu^ tal ieo- 
ruua. 

Callipa&— il koxra ta taħt tal fec- 
runa. 

Callipbks — ara Calipers. 

Calutrix— xorta ta xadina ħadra. 

Callogiiaphy — calligrafija (chitba 
sabiħa). 

Callosity— callu, koxra ħoxna. 

Callous— bil callu, jebes. 

Calliptbris — xorta ta felci (li iżom* 
mu fil ħġieġ^ 

Callow— bla rix, għai*wieu (għas- 
fur). 

. ^ Callus — I-ihna (bħal gomma) li 
icun hemm bejn il għadam — I-ilma li 
j^hakkad ma xulxiu il ghadam mita 
jmcbiser. 

Calm— 'Sicta, bnazzi, hcmda, difa; 
mehdi, siechot^ quict, ċass, bnazzi^ 
issabbar, issicchet, tipplacu, tberred 
(lill dac li icun) ; We were stopped at 
sea for iwo weeks by a dead cahn^^ stal- 
lajna (wakafna) għal gimgħatejn sħaħ 
bla żifTa (bil bnazzi magħkud). 

Calmy — cuiet, pacificu* 

Calomel — calomelan. 

Calorio— sħana. 

Calorifio -— li isaħħan li jagħmel 
is-sħana. 

Calorifioatiom — is-shana li jagħ- 
mel il gisem tal annimal. 

Calorimetbr— ccc/orim^^ru,strument 
biex icbejlu (jaraw) il kawwa tas- 
sħana. 

Calorimotor — ghamla ta apparat 
(tħejjia^ bħal dac ta Volta biox jagħ- 
mel (igib) is-sħana. 

Calmucks— xorta ta drapp fin min- 
suġ bix-xaghar. 

Calotte — callotta (tal kassisin) ; 
xorta ta berritta militari. 

Calotypb— is-sengħa li biha tkie- 
għed ix'xbiha li trid fil camra oacura 
(tar-ritratti) per mezz tad-dawl fuk 
m-nitrato tal fidda. 

Calp — sustanza minerali (ħaġra) 
bein il gibs (gii* maghkud) u ir* 
ramel. 



Calthrop 



xorta ta xewc; strument 



bil ponot (militari) biex 
Caltrop itakkbu riġlejn iż-żwie- 

mel. 

j 

CALUMBT^pipa cbira fejn ipejpu 
(it-tabacc) l-Indiani, usata ucoll bħa-. 
la sinjal tal paci. 

Calumniatb — ticcalunnia^ takla ħa- 
ġa fuk bniedem li m'hix vera. 

CALUMNY-^taksis, calunnia, kalgħa, 
accusa falsa, klajja fuk bniedem. 

Calvb— tilhed gho^ol. 

Calvbr — takta (txa 
bħal ħut. 



Calvbr — takta (tkatta) roti roti 



Calvillb— xorta ta lanġasa. 

Calvinism — calvinismu, tagħlim 
(dutriua) ta Calvinu. 

Calvinist — calvinista, wieħed li 
jagħmel ir-religion ta Calvinu, 

Calvinistic \ X % 1 . . 

CalvinistioalI ^^ calvimsmu. . 

Calvish— bħal għoġol. 

Calvity (mhux usat) — ara bald- 

NBSS. 

Calx — gir, gibs. 

Caly oanthur — siġra H tagħmel 
fjuri ifuħu (fihom rieħa ħelwa). 
CALY0iNB~taI, jew bħal, calici (tal 

Calyolb— ringhiela (dawra) werak 
rkak li icun hemm isfel (fit-tarf) ta 
calici tal fjuri. 

Calyoulus— oalici (tal fjuri) żghin 

Calyon -— xorta ta gebla tal bini 
jebsa. 

Calypso— isem ta pianeta li sabu 
(scopreu) fis-sena 1858. 

Calyptriformt-U għandu għamla 
ta velu. 
. Calyx— calci ta fjuri. 

Cam— bidċa minn circu (minn ħaġa 
tonda), gożz, għolia trab. 

Camaibu — cameu— pittura miżbu- 
gha culur wieħed. 

Camail — mużżetta ta iskof, pre- 
lat etc. 

Camara— maħżen ghal kamħ ; xorta 
ta njam jebes u kawwi« 

CAMARAGB—hlas, daziu, lal* fosos 
talkamħ. 



Digitized by 



Google 



CAM 



.- 126 - 



CAM 



CamarilliL— clicca, ġabra ta iiies, 
cumpannia ta dwai* il gvern ("tal pa- 
lazz) kawwa, setgħa ta nies fil gvern 
li ma jidriix Cmohbija). 

Camata — il ġandar nofsu misjur li 
jiġbruh għal cunzar tal ġlud. 

CAMBAYBB-il ħwejjeġ tat-tajjar li 
isiru I-India. 

Cambbr— daħla għar-rdoss fil port ; 
fejn jirdussaw id-dgħajjes etc, biċċa 
njam (travu) maktub kaws (arc) ; 
tgħawweġ, tittondia, tkawwas. 

Cambial— cambiali, li tinbidel. 

Cambist— ċangier, wieħed li isarraf 
il flus. 

Cambistby— il pratca tat-tisrif tal 
flus. 

Camboob— xorta ta raża (gomraa) 
tas-siġar li jusaw għal medicina. 

Camboosb — il cbcina, camra fejn 
isajru abbord ta bastiment. 

Cambrbl— bastun, ghuda (milwija) 
fejn idendlu il-Iaħam. 

Cambbian — tal Catnbria, jew ta 
Qalles— Gallis (wiehed mill Walea). 

Cambbio — cambrà. 

Camb— temp passat tal verb come-- 
gejt^ gie etc; virga rkieka taċ-ċomb 
fondut biex jivveruiciaw biba. 

Gamel— gemel ; macna cbira biex 
jerfghu (jissospendu^ il bastimenti. 

Camblia— camelia (Qur). 

Camblopard— il giraffa, 

Camblot — ara Camlbt. 

Gambo — gameu, ħaġra preziusa 
scolpita etc. 

Cambba— camra. 

Cambraustio— tal finanzi (tad-dħul 
talflus). 

Cambralibtics " ix-xienza tal finanzi 
pubblichi (tad-dhul tal flus, renti etc. 
ta pajjis etc.) 

Gambra-luoida— camra lucida, stru- 
ment biex turi ix-xbija ta oggett fuk 
il hajt ta camra bid-dawl. 

Gambra oscura — camra oscura 
(mudlama^— strument, macna ("otti- 
oa> li tixhet ix-xbija ta oggett li 
icun minn barra fuk xi ħaġa (xi su- 
perfici). • 

Càmbratb — iasakkaf. 



Camerated— msakkaf; bis-sakaf. 

Cambration — tiskif, 

Cambry— marda fiż-żwiemel. 

CAMFBRiNG—tgħaddi (takta) ċam- 
frin (takta tneħħi ix-xifer ta biċċa 
njam). 

Camion— carru għal canun. 

Camisado — attacc tas-suldati biU 
lejl. 

Camisated— jiebes bil kmis minn 
barra (bħal xi Toroc, Lhud etc.) 

Camlet — xorta ta drapp rkiek, 
magħmulactarx mix-xagħartal mogh- 
ża, jew suf tan-nagħġ. 

Camletbd— culurit jew ivvinat. 

Cammock — ħaxixa ħażina. 

Camomilb — gamumella. 

Camoub -ċatt, nvell, mniżżel. 

Camp — misraħ, wita, camp fejn 
igħammru taħt it-tined etc. jewjic- 
cumbattu is-suldati; ticcampa (bħas- 
suldati) — tbejjet (tiżra fil bejtiet) 
bħal patata etc. 

Campaiqn— campanja, wita cbir ; iż- 
^mien collu li is-suldati, fil gwerra, 
jibkgħu taht it-tined. 

Campana— isem ta fjur għamla ta 
kampiena. 

Campaniform— li għandu għamla ta 
kampiena. 

CAMPANiLB—campnàr. 

Campanino— xorta ta rħam Spanjol. 

Campanolooist— wieħed li jdokk il 
kniepel. 

Campanolooy — is-sengħa tad-dakk 
tal kniepel. 

Campanula — il fjur għamla ta kam- 
piena. 

Campanulatb— maghmul bħal kam- 
piena. 

Camp-boy— tifel impiegat għas-ser- 
vizz tal camp. 

Campestral— li jigber fil għelieki. 

Campestrian — tar-raba ( tal għe- 
lieki). 

Camphene ) żejt (pur) tat-ter- 

Camphooene) mentina. 

Camphirb — ara Camphor. 

(yAMPĦOR— gamfra ; taħsel jew timla 
bil gamfra. 

Campuokacbous— coUu (mimli) bil 
gamfra. 



Digitized by 



Google 



CAM 



- 127 - 



CAN 



Campħoratr — timla bil gamfra ; 
melħ magħmul b^taħlita ta acidu tal 
gamfra u basi. 

Camphoric — tal, je\i li fih, il gam- 
fra. 

Campilla— pianta li jusawha ghaż- 
żebgħa tal ħwejjeġ etc. 

Campino — il-Iogħob tal /ool'ball. 

Campion— isem ta fjur. 

Camwhbbl— rota li iddur iddawwar 
oħra. 

Camwood — xorta ta njam ghaż-żeb- 
bigħa, li jigi mil Brażil. 

Can— canna (tal ilma), kolla, ġarra; 
verb (wieħed mill ausiljarij li juri 
(ifisser) setgħa, abiltà ; tista; / cannot 
lifi tliis table by myself ma nistax (ma 
gnandix 1-abiItà) narfa din il mejda 
waħdi. / can ewim if 1 like to^ nista 
(naf) nglium jecc irrid ; she can neither 
write nor readj la taf takra I-ankas 
ticteb. 

Canaanite— tal art ta Canaan ; xor- 
ta ta blata (gebla) griża. 

Canadian— Canadis, tal Canada. 

Canaille — (bil Francis akra Ca- 
f}«{/e^— canalja, in-nies baxxi, vili, il 
marmalja. 

Canakin— ġarra, kolla, canna żghira. 

CANAL-canul, moghdija(magħmula 
maktugha) mnejn igħaddi 1-iIma bħal 
Canal tas-Suez. 

Canal-coal — xorta ta faħam tal 
ħaġrajebes, lijahbak li fiamma ċara 
sabiħa. 

Canaugulatb > magħmulbħalcan- 

Canaligulatbd) noI(canaIjew pipa) 

Canalization — il għamil (costru- 
zioni) jew it-tke'ghid tal canali. 

CANAL-LiFT—macna li taħdem bl-il- 
ma biex ittalla dgħajjes etc. li icun fil 
canal. 

Canal-look— bieb f canal biex iżom- 
mu (ighollu jew ibaxxu) I-ilma chif 
icun hemm bżonn. 

Canardbb — tispara bl-imgħotti 
(tcun mistoħbi). 

Canary— canal (għasfur^ ; imbit li 
jigi mil gżejjer Canarie; isem ta zifna 
antica ; tiżfen, tiżżuffietta, takbeż. 

Canart>-ora8S— ħaxixa għal canali 
(il burdlieka). 



Canart-mo80— xorta ta ħażiż (iLa- 
xix) li jusaw għa^«-żebgħa (tal ħwejjeġ). 

Canaster — cannestru, caxxa fejn 
jippacchiau it-tabacc. 

Can-buoy— baga cbira. 
. Cancamum — gomma Arabicai bhal 
morr. 

Cangel— tħassar, tisgassa. 

Cancellareatb— ta cancellier. 

Cangellatbd — werak magħmulia 
vini vini biss. 

Cancbllatb — Bgassat, mħassar. 

Cangbllation— sgassar, tħassir. 

Cangblling— tħassir, sgassar. 

Canger — cancru, demla bażina^ 
granċ ("cbir) ; katgha Cgemgħa) cwie- 
cheb flimchien li jidru għamla ta 
granċ. 

CANCERArB— issir cancru. 

Canoeratbd — li jiccancra. 

CANGBRATioN—cancrena (il ghamil 
ta cancru). 

CANGBR0UB~li ghandu mil cancru 
(cancrenus). 

Cancriform — bħal cancru, bħal 
granċ. 

Cangrinr — li hua bħal granċ. 

CANGROMA--xorta ta tajr tal ilma 
bħal boroc. 

Candbl^dra— il plural ta Candela- 
brum, 

Candblabrum— candelabru, candlier 
bil frieghi ; siek ghal-Iampa. 

Candent— mikwi nàr. 

Candesgbnge— dawl minnħaġa mic- 
wija nàr. 

CANDiD-abiad (ilekk), safi ; sincier 
ta żakku ffommu. 

Candidatb— candidat, wieħed li jer- 
sak għal esami. 

Candidateship— li tcun (li wiehed 
icun) candidat. 

Candibd— candiu, candit, icconfet- 
tat mħolli fiz-zoccor. 

Candiot — candiott, wieħed minn 
Candia. 

Candlb— xemgħa; to readhy candle 
light^ takra bid-dawl tax-xemgħa ; he 
i$ now lighting his candle at bot/i endn^ 
issa kiegned jahli (itajjar) li għandu, 
kiegħed iberbak. 



Digitized by 



Google 



CAN 



— 128 — 



CAN 



Candlb-light— id-dawl tax-xemġħa, 
id-dawl ta għeb ix-xemx. 

Canblb-mabs — il oandlora. 

Candlesends— fdal, ruttam. 

Candlbstiok— candlier. 
• Candlb-stupp — dac li minna jagħ- 
mlu ix-xema. 

Candock— isem ta ħaxixa li tigber 
fix-xmajjar. 

Candob— bjuda, sedk ; Bincerità. 

Candy — candiu ; tħalli fiz-zoccor, 
ticcunfitta* 

Candyinq— tħalli fiz-zoccor, ticcun- 
fetta. 

Canb-tupt— isem ta ħaxixa. 

Canb— kasba; canna dlndia, virga, 
bastun; tati bil virga, bil bastun; 
cannamiela ; If you dont keep still ril 
cane you, jecc ma tokgħodx cui^t natic 
xebgħa virga ("bastun). 

Cane-brakb— bosc, post fejn jicbru 
il virghi, il kasab etc. 

Canella— koxra tas-siġra tal can- 
nella ; cannella (ħwawar). 

Canbscbnt— jati fil bjuda. 

Canb-trasH'— dac lijifdal mil can- 
namieli wara li jaghsrubom għaż- 
żoccor. 

Can-hooks— grampuni jew gancijiet 
biex itellgħu crietel etc. bil buz- 
zelli etc. 

Canica— xorta ta ħwawar (cannella) 
li tigi mil gżira ta cuba. 

Canicula— StWi/, isem ta costella- 
zioni, li I-acbar chewba jisimha Cawt- 
cula ; il chewcba chelb. 

CANicuLAR-caniculari, teA eanicola 
ta dawc il ġranet (żmien) li fih ix- 
xemx titla mil Canicola ; iż-żmien tas- 
sħana mill 24 ta Lulju 8at-28 ta Aw- 
wissu. 

Caninb— clubi, ta chelb. 

Canine-tbbth — I-injeb. 

Caninq— tati, tħabbat bil virga (bil 
kasba jew canna). 

Canistbr— caxxa tal-Ianda għat-te, 
jew għal ċafà ; bixchilla. 

Canibtbr-shot— balla żgħira magħ- 
luka gewwa scartoċċ tal metall, ^ħall 
isparar. 

Cankbr — cancru, demla ħazina 
(marda) ; ticcancra. 



CANKER-BiT^miġdum bi snien ic- 
cancrati. 

Cankbred — iccancrat. 

CANKBROUs^-cancrenus; li jecol bħal 
cancru. 

CANKBR-woRM--dudu b'għaxar sa- 
kajn li jagħmel ħsara (jecol) is-siġar. 

Cankbry— iccancrat; imsaddad. 

Canna— xorta ta cerv. 

Cannabinb— tal kanneb. 

Cannbl-coal— xorta ta faħam bil 
katran, jebes li jixgħel bi fiamma sa- 
biha. 

CANNEQuiN—koton Ctaj.jar) abjad li 
jicber fl-lndia (tal punent). 

CANNiBAL—bniedem salvaġġ li jecol 
il bnedmin (li jecol in-nies). 

Cannibausm— ca/i9}i&a/tdmUy 1-icheI 
tal bniedmin (tal-laħam tan-nies). 

Cannon — canun ; to make a cannon, 
tagħmel carambola (fil liljard). 

Cannonate— canunata, tefgħa, spa- 
ratura bil canun. 

Cannon-ball— balla ta canun. 

Cannonbone— il ghadma ta siek iż- 
żiemel (ta isfel). 

Cannonebr— canunier, dac li jim- 
maniġġa il canun. 

Cannon-proop— biċċa (ħnġa) li ma 
jinfidiex il canun. 

Cannon-shot— balla ta canun. 

Cannot — ma tistax, ma tcunx tista 
(ara) Can. 

Cannula— cannol igħir (rkiek) tal 
metall. 

Cannular - voit bħal kasba. 

Canny — ħazin, jilħaklu. 

Canoe— lozzu, cajjic tawwali tal In- 
diani magħmul actarx biċċa wiahda 
minn zocc ta siġra mħaffer. 

Canon— ligi tal cnisia, tal canoiiica; 
canoncu ; xorta ta tipi cbar (għal li 
stampa) ; il għadma ta siek iż-żiemel ; 
(fil-loghob tnl biljard) carambola. 

CANON-BiT-il ħadid (tal brilja) ta 
halk iż-żiemel. 

; Canonical— ta canoncu, tal ligi tal 
cnisia. 

Canonicals— Ibies ta canonicu (ta 
sacerdot). 

' Canonicate — canonicat, ufficiu ta 
canoncu. 



Digitized by 



Google 



OAK 



- 129- 



OAN 



Canonist — wieħed mħarreġ fil-ligi 
canonica (tal cnisia) ; avacat tal ligi 
canonica. 

-^ Ganonibtio — ta avaoat tal oanonica, 
jew tal-ligi tal cnisia. 

Canonization — canonizzazioni,tàgħ- 
mel kaddis ; tgħodd mal kaddisin. 

Canonizb — ticcanonizza ; taghmel 
kaddis ; tgħodd mal kaddisin. 

Canon-Law — il-ligi canonica, tal 
cnisia^ (li saret jew magħmula mil 
concilji ta} onisia). 

Canonry > canonicat (benefiziu) 

Canonship) renta etc. ta canonicu. 

CanonWisbs — mħarreġ (tajjeb) fil- 
ligi canonica (jeu tal cnisia). 

Canopied -mgħotti b'cunupeu (tu- 
żell). 

Canopcs — iBem ta chewcba mil 
cbar ; bukar tal ilma bil għatu għamla 
ta ras. 

Canopy— tużell, baldacchin (celu) 
ta tron ; I-ornatnent (il forma) li icun 
Jiemm til kuċċata ta arc goticu; tgħat- 
ti b'tużell. 

CANOROUS-musicu, li idokk (jin- 
Btama) ħelu. 

Cant — cliem vili tan-nies baxxi, 
cliem li ma tantx jiftihem għaliex 
jtiBser ħaġa u jintgħad għal oħra; 
cliem falz (ta ipocrita) ; rocna, anglu, 
xi ħaġa li tcun keghda mhix dritta, 
werċa, mxengla ; tbiegħ fi rcant (tir- 
canta) tixħet fiaria, tgholli ; vili, 
baxx. 

Can't- f Ioc oannot (ara). 

CANTAB-floc oantabrigian (ara). 

CANTA^LE-^(bit-taljan) cantabbli, li 
tista tcantah. 

Cantabrigian — scular (ragei; ta 
.Cambridge jew tal Università ta Cam- 
bridge (Mnghilterra). 

Cantadours — għannejja, nies li 
chieou:dari jiġru mat-torok u icantau. 
. Cantaliver— ara Cantilbver. 

Cantaloon— xorta ta drapp tas-suf. 
, rANTANKEROUS— gellied, li jippica 
minn xejn ; pezza custioni, increpaiw. 

Cantante (bit-taljan) — tttl cant, 
biċċa li titcanta (għall cant^. 

Cantata— cantata; biċċa, composi- 
zioni għal cant. 



. Cantatary— cant, tal cant. 

Cantatriob— mara li tcanta ; can- 
tanti:(mara). 

Cantebn — kitla (tal-landa) li ia- 
suldati igibu fukhom biex jixorbu ; 
canttn, ħanut għas-Buldati ; qiiartier 
(tas-BuIdati). . 

^ Cantel— il biċċa ta wara ta earġ ta 
żiemel. 

Canter — ipocrita, falz ; hofs ga-^ 
lopp mixi ta żiemel nofs galopp. 

Canterbury— xorta ta legiu għad- 
dakk fta li àtrnmenti). 

Canterbury-bell — isem ta fjur 
bħal campanella. 

CANTERBURY-TALE-.hrafa, raccont. 

Cantharides — il plural ta Can- 
THARis(ara). 

Cantharis — cantaride, xorta ta 
dubbiena. 

CANTHUs-ir-rocna tal għajn. 

Cantioa — żfin, żifna; nies għaz- 
żfin ; cliem bil ġħajjàt. 

Cantiole— ara oanto. 

Cantilatb — tirrecita, tgħejd bil 
musica bid-dakk etc. 

Cantilever — Bttljatqra ta galla- 
rja etc. 

Cantilena— (fil muBica) chelma li 
jusaw biex jiddistingwu is-Bupran mil 
vuċijiet etċ. I-oħra baxxi. 

Cantilla— isem li jatu fil cummerċ 
lill frenża tal ħajt tad-deheb u'I fidda. 

Canting— cliem affettat, falz, ipo- 
crisija, wfri ta haġa f loc ohra. 

Cantle— biċċa, buccun, lokma; il 
biċċa. (il kaws) ta wara ia sarġ (tar- 
rchib) \ tkatta bcejjec, lokom lokdm. 

Canto— cant, taksitna ta poeina; il 
parti taB-Bupran ta biċċa musica; car- 
ti etc. sfuBi.- • 

CANTON-cantàn, taksima, diBtrett 
ta pajJB, tkassam fi bcejjeċ .żgħar ; 
Switzerland M divided into canions and 
Malia into , disiricis, li Svizzera hia 
mkassma f cantuni, u Malta f distretti. 

CÀNTONAL— tàl oantun (taksima ta 
pajjifl). 

Cantonke — tkasBara, tferrak fi 
bcejjeċ. 

17 



Digitized by 



Google 



CAN 



.- 180 — 



OAP 



Cantonment — quartier, . barraks 

għat-truppi. ' 

Cantoon— xorta ta fuBtan {drapp> 
Cantrap— magħmul ; seher. 
Canty — hieni, allegru, coUu di- 

Bcors; meta wieħed iddokklu il ca- 

landra. . 

Canvas— canavazz ; luna, cutmna, 
drapp tal klugħ ; klugh ta bastiment.; 

tal luna. , ., . n 

Canvass -esami, fili, tgħarbil; talb, 
ġbir (ġabra) tal voti (għall cunBil- 
jeri etc; tesamina, tara tajjeb ħaġa, 
tirti, tgħarbel, tittallab jew tiġbor il 
voti (f elezioni ta cunBiljeri etc.) 

Canvasser— wieħed li jiġbor u jit- 
tallab il voti (f elezioni). 

Canvassing— tgħarbil, fili etc. di- 
scussioni, talb, ġbir ta voti. 

Cany— collu kasab jew virghi. 

Canzone— (bittaljanj għanja. 

Canzonet— (bit-taljan)canzunetta, 

għania żgħira. 

CAOurcHOao— cauxii, xorta ta gom- 
ma elastica (lastcu) li johroġ jew ji- 
Bcula minn Biġra fl-America t*iBfel ; 
mineral li.iBibu fil contea ta Derby 
(1-Inghilterra). . ,*= i 

(Jaoutchouoine — cauxucma, bnal 
żejt li joħroġ (li jeħdu) mil canxu' 
(laBtc'u). 

CAP-berritta, Bcufia; ixxidd jew 
tilbes il berritta; night cav, ċnetta 
(berritta ta bil-lejl); Cardinal cap (jew 
hat) cappell jew berritta ta Cardinal ; 
witella (galletta) tal arblu ta baBti- 
ment etc. / ilofed my cap to him — 
jena sellimtlu (neħħejtlu i\ cappell), 
Jie is trying his hest to set his cap at the 
ehief, kiegħed jaħdem chemm jista 
biex jinhabb (jidħol tagewwa) mal cap 
mas-Buperiur). 

CAPAmuTY— capacità, ħila, ħabta. 

Capable— capaci, li jiBta jasajew 
izomm. 

Capacipy— tiqqualifica. 

Capacious— waBa, cbir, li jaBa, li 
i'Aomm. 

CAPACrrATE — tati il capacità, il 
wisa ; tagħmel capaci, tagħmel il ħila. 

Capacity— wisa, wesgha, ħila, ħab- 
ta (\i icolloc taghmel xi ħaġa). 



CAP-A-PiE-(l)il FranciB, akra <ja- 
pa-pi) minn fuk B'iBfel, mir-raa sas- 
Bakajn. 

Caparison— libsa sabiha (taghmira) 
għal żiemel— ixxidd, tlibbes Babiħ żie- 

mel. 
Capcase -caxxa mgħottija. 

CAPE-càp (biċċa art, ponta), ras, 
bavru, għonk ; they sailed round the 
Cape of Good Ilope last week, għad- 
dew il Cap ta Bona Speranza il gim- 
għa li ħarget. Why do you tum up the 
cape? għaliex ittalla il bavru (tal 
ġlecc). 

CAPELiN-iBem ta ħuta żgħira tal 
paBsa fl-ibħra tal America ta fuk. 

Capella — iBem ta chewcba mil 

cbar. 

Capellane— cappillan. 

Capellet— nefħa f rigel ta żiemel 
(f dic il biċċa tar-rigel bejn rcobba u1 
gharcub). 

Capeii— cappara; kabża, gabriola, 
titkabeż bħal ħaruf jew ghidi, tagħ- 
rael il gabrioli, tiżfen. 

CAPEU-Busii-Biġra tal cappar. 

Caper-cutting— kbiż, tbahfid, ga- 

brioli. 

CAPBRBR-kabbież, min jiBfen, jok- 
moB jew jagħmel il gabrioli. 
Capias— mandat tal arreBt. 
Capibara— isem ta annimal b'erba 
Bakajn (I-acbar wieħed) li igherrem 
(bhal ġrieden jew fniec). 

Capillaceoub— ara Capillary. 
Capilairb - (bil Francis akra Capi- 
Ure), cappillier, .ġlepp li isir minn 
ħaxixa jiBimha maiden hair. 

Capillambnt— ħajta, ħajt f nofs ta 
fjur. 

Capillary— bħal xagħar twil urkiek, 
bħal xagħar ; capillary attraction,^ dic 
iB-setgħa li għandhom il fluidi (1-ilma 
u'I hwejjeġ maħlula) li jitilgħu il fuk 
f tubi jew cannoli rkak (ta ħxuna ta 
xagħar) ; tubu żgħir frkiek). 

CAPiLLATURE-trofifa, kabda xgħar, 
xuxa.. 

Capilliporm— magħmul (ta għom- 
la) bhal xagħra jew xgħar. 

Capillosb — bix-xagħar, collu jew 
mimli xgħar. 



Digitized by 



Google 



0A1> 



— 181 — 



CAt 



Capistbum — cappestru (rbit għax 
xedak). 

Capital— tar-ras, ewlieni, principal; 
belt ewlenia; ittra cbira; capital (flus); 
capitell ; tal mewt ; .sombor, bir-ragel, 
ta]jeb wisk ; tliey loH all i/ieir capital 
stock, tilfu il capital ("il fius collha) 
tagħbom ; This ts a capital stoiy, dana 
raccont bil għakal (bir-ragel) tassew ; 
Valletta is Vie capital of Malta^ VuUetta 
hia il belt ewlenia ta Malta ; oh ! ca- 
pital l bravu, tajjeb wisk ! Yoh must 
alwayB conimence your writing vitJi a 
capital letter, deijem għandec tibda il 
chitba (ticteb) b ittra majuscola (cbi- 
ra). 

Capitalist — capitalista, wiehed li 
għandu somom ta fius. 

CAPiTALiZE—tifforma taghmel capi- 
tal (tibdel cull ma icolloc f somma ta 
flus); tagħmel jew tistampa b'ittri 
cbar (majuscoli). 

Capitan-PachA — l-ewlieni armirall 
(i\ (7(>mmanrf€r-m-c/it^/)taIflottaTorca. 

Capitatb — ticber f ras ; issir bir-ras. 

Capitation— għadd ta nies bir-ras, 
tant ir-ras : we have now a capiiation 
tax^ issa għandna taxxa fuk cull ras 
(fuk cull wieħed). 

CAPiTB—ewIieni, tar-ras— //<? is now 
t/ie tenant in capitej hua laħak issa 
1-ewIieni li iżomm I-artijiet tas-SuItan 
(tar-Re). 

Capitol— capitlu ; loc, post edificiu 

5)ubblicu fejnjiltagħu il membri tal 
egiskUiv. 
Capitolian Ital Capitol (Campido- 
^ V Ijo) CLttadella imsem- 

Capitoline J mijataEuma. 
Capitxjlab — tal capitlu tal canonici; 
(fil botanica) ticber fi rjus żgħar. 

Capitular 1 ?*»*"* J^!?^** talcapi- 
>tulu tal Cnisia ; tal ca- 
Capitulary Jpituiu tal Catidral. 

CAPiTULARiBS—codici (ctieb tal ligi) 
magħmul mir-rejet Francisi. 

(Tapitolatb — tkassam f capituli 
(rarticuli)-ticcapitula, tirrendi, terħi 
ruħec taħt xi pattijiet. 

CAPrruLATioN — capitulazioni, ftehim 
taht xi pattijiet. 

Capitulator— dac li jiccapitula, jew 
jerħi ruhui iciedii taht xi pattijet 



Capitulum— ras żghira. 

Capiyabd — isem ta annimal anfibiu 
(li igħix fil baħar u fl-art) tal Brazil. 

Capivi— balzmu tal Copaiba (ara). 

Caplan — huta żgħira fnemusa) li 
jusawha għaMisca. 

Caplin — xorta ta ħut (salamun) li 
jinsab fil Groenlandia ; gilda biex 
ihabbtu issuf, tiben etc. 

Capnohor— bhal żejt li isir mill ka- 
tran tal injam. 

Capoc— xorta ta tajjar (koton) tal 
India. 

CAPON^ħaei. 

Caponbt— ħasi (serduk) żghir. 

Caponizb — tagħmel serduk ħasi ; 
taħsi. 

Caponnibrb— (fil fortificazioni) pas- 
saġġ, mogħdija minn fortezza ghall 
oħra. 

Capot— capott (fil-Iogħob tal carti) 
meta tirbaħ il carti (il partita) colllia. 
' Capotb— capott, cabozza, jew'ġlecc 
twil bil barnus li jilbsu in-nisa. 



&}«•«»«'.'«>»'"■ 



Cappbr— min jagħmel jew ibigh il 
brieret. 

CAPPONAS—duda, susa, li tgherrcm 
iċ-ċan ta bastiment. 

CAPRBOLàTB — torbot bll ħjut tad- 
dwieli, takbad. 

Capreolus— cima jew il ħjut ta siġra 
(bhal dawc tad-dwieli li bigħom jak- 
bdu ma canizzatà etc.) 

Caprio — li isir mil halib tal mogħza. 
jew tàl bakra. 

Capriooio— caprieċ tal musica. 

CAPRiCB—capriċċ, fehma stramba, 
fantasija ; fellus li jitla jew jigi fir-ras. 

Caprictous— capriċċus, li jitilgħulu 
jl flieles frasu ; imherwel. 

Capricorn — ilbodbod, il għaxarsin- 
jal taz-Zodiacu ; is-solstiziu tax-xitwa, 
fil 21 ta Dicembru meta il ġurnata 
tiekaf ma tiksarx actar. 

Caprification— tidchir (issàjjar it- 
tin bid-duccar). 

Capriform) bħal mogħza ; moghti 

Caprinb j għal vizi mokżiexa ; dic 
ir-riħa tfub u it-toghma li icollu il 
butir. 



Digitized by 



Google 



CAN 



.- 180- 



OAP 



Cantonment — quartier, . han^ks 
għat-truppi. 

Cantoon— xorta ta fuBtan (drapp^ 

Cantrap— magħmul ; seher. 
. Canty — hieni, allegru, collu di- 
8Cors ; meta wieħed iddokklu il ca- 
landra. 

Canvas— canavazz ; luna, cutnina, 
drapp tal klugħ ; klugħ ta bastiment.; 
tal luna. 

Canvass -esami, fili, tgħarbil; talb, 
^bir (ġabra) tal voti (għall cunsil- 
jeri etc; tesamina, tara tajjeb ħaġa, 
tirti, tgħarbel, tittallab jew tiġbor il 
voti (f elezioni ta cunsiljeri etc.) 

Canvasser— wieħed li jiġbor u jit- 
tallab il voti Cf elezioni). 

Canvassing— tgħarbil, fili etc. di- 
scussioni, talb, ġbir ta voti. 

Cany— coUu kasab jew virghi. 

Canzone— (bit-taljanj għanja. 

Canzonet — (bit-taljan) canzunetta, 
għania żgħira. 

CAOUTCHOao— cauxii, xorta ta gom- 
ma elastica (lastcu) li johroġ jew ji- 
Bcula minn siġra fl-America Visfel; 
mineral li isibu fil contea ta Derby 
(I-Inghilterra). 

(Jaoutchoucine — cauxncina, bħal 
żejt li joħroġ (li jeħdu) mil cauich 
(lastc'u). 

Cap— berritta, scufia; ixxidd jew 
tilbes il berritta; night cap, ċnetta 
(berritta ta bil-lejl); Ċardinat cap fjew 
hat) cappell jew berritta ta Cardinal ; 
rutella (galletta) tal arblu ta basti- 
ment etc. / doffed my cap to him — 
jena sellimtlu (neħħejtlu il cappell), 
he is tryhig his hest to set his cap at the 
chief, kiogħed jaħdem chemm jista 
biex jinbabb (jidħol tagewwa) mal cap 
mas-superiur). 

Capability— capacità, ħila, ħabta. 

Capable— capaci, li jista jasajew 
izomm. 

Capacipy—- tiqqualifica. 

Capacious— wasa, cbir, li jasa, li 
i'/omm. 

Capacitate — tati il capacità, il 
wisa; tagħmel capaci, tagħmel il ħila. 

Capacity— wisa, wesgha, ħila, ħab- 
ta Cli icolloc taghmel xi ħaga). 



Cap-a-pie— Cbil Francis, akra ca^ 
pa-jn) minn fuk s*isfel, mir-ras sas- 
sakajn, 

. Caparison— libsa sabiha (taghmira) 
għal żiemel— ixxidd, tlibbes sabiħ żie- 
mel. 

Capoase -caxxa mgħottija. 

Cape -càp (biċċa art, ponta), ras, 
bavru, għonk ; thej/ sailed round the 
Cape of Good Ilope last week, għad- 
dew il Cap ta Bona Speranza il gim- 
għa li ħarget. HV/y do you tum up the 
cape? għaliex ittalla il bavru (tal 
ġlecc ). 

Capelin— isem ta ħuta żgħira tal 
passa fi-ibħra tal Àmerica ta fuk. 

Capella — isem ta chewcba mil 
cbar. 

Capellane — cappillan. 

Capellet— nefħa f rigel ta żiemel 
(fdic il biċċa tar-rigel bejn rcobba u*l 
gharcub). 

Caper— cappara; kabza, gabriola, 
titkabeż bħal ħaruf jew ghidi, tagħ- 
mel il gabrioli, tiżfen. 

Caper-busii — siġra tal cappar. 

Caper-cutting— kbiż, tbaħfid, ga- 
brioli. 

CAPBRBR-kabbież, min jisfen, jok- 
mos jew jagħmel il gabrioli. 

CAPiAS—mandat tal arrest. 

Gapidara— isem ta annimal b'erba 
sakajn (1-acbar wieħed) li igherrem 
(bhal ġrieden jew fniec). 

Capillaceous— ara Capillary. 

Gapilairb— (bil Franois akra Capi- 
Ure), cappillier, .ġlepp li isir minn 
ħaxixa jisimha maiden hair. 

Gapillambnt— ħajta, ħajt fnofs ta 
fjur. 

Gapillary— bħal xagħar twil urkiek, 
bħal xagħar ; capillary attraction, dic 
is-setgħa li għandhom il fluidi (I-ilma 
u'l hwejjeġ maħlula) li jitilgħu il fuk 
f tubi jew cannoli rkak (ta ħxuna ta 
xagħar) ; tubu żgħir ("rkiek^. 

Capillaturb — troffa, kabda xgħar, 
xuxa. 

Gapilliform— magħmul (ta għom- 
la) bhal xagħra jew xghar. 

Gapillosb — bix-xagħar, collu jew 
mimli xgħar. 



Digitized by 



Google 



lAt> 



CkV 



— 181 — 



cAt 



Capistbum — cappestru (rbit għax 
xedak). 

Capital— tar-ras, ewlieni, principal; 
belt ewlenia; ittra cbira; capital (flus); 
capitell ; tal mewt ; .sombor, bir-ragel, 
tajjeb wisk ; t/iey loH all iheir capital 
stock, tilfu il capital ("il fins collha) 
tagħbom; This is a capital stoiy, dana 
raccont bil għakal (bir-ragel) tassew ; 
Valletta is tJie capital o/ Mallay Vulletta 
hia il belt ewlenia ta Malta ; oh ! ca- 
pital l bravu, tajjeb wisk I Yoa muet 
alwayB commence your writing tcith a 
capital Utter, dejjem għandec tibda il 
cbitba (ticteb) b*ittra majuscola (cbi- 
ra). 

Capitalist — capitalista, wiehed li 
għandu somom ta flus. 

CAPiTALiZE—tifforma taghmel capi- 
tal (tibdel cull ma icolloc f somma ta 
flus); tagħmel jew tistampa b'ittri 
cbar (majuscoli). 

Capitan-PachA — l-ewlieni armirall 
Cil Command^r-in-cIiientsA flottaTorca. 

Capitatb — ticber f ras ; issir bir-ras. 

Capitation— għadd ta nies bir-ras, 
tant ir-ras : we have now a capiiation 
taxy issa għandna taxxa fuk cull ras 
(fuk cull wieħed). 

Capitb— ewlieni, tar-ras— //<? is now 
t/ie tenant in capite^ hua laħak issa 
1-ewIieni li iżomm I-artijiet tas-SuItan 
(tar-Re). 

Capitol— capitlu ; loc, post edificiu 

5)ubblicu fejnjiltagħu il membri tal 
egislativ. 
Capitolian V*! Capitol (Campido- 
^ Y ijo) cittadella imsem- 

Capitoline J mijataEuma. 
Capitulab — tal capitlu tal canonici; 
(fil botanica) ticber fi rjus żgħar. 

Capitular l?*^t»*J«!^»tt talcapi- 
^ Uulu tal Cnisia ; tal ca- 

Capitulary Jpituiu tal Catidral. 

CAPiTULARiBS-^codici (cticb tal ligi) 
magħmul mir-rejet Francisi. 

Capitulate — tkassam f capituli 
(farticuli)-ticcapitula, tirrendi, terħi 
ruħec taħt xi pattijiet. 

Capitulation — capitulazioni, ftehim 
taht xi pattijiet. 

Capitulator— dac li jiccapitula, jew 
jerħi ruhui iciedii taht xi pattijet* 



Capitulum — ras żghira. 

Capiyard— isem ta annimal anfibiu 
(li igħix fil baħar u fl-art) tal Brazil. 

Capivi— balzmu tal Copaida (ara). 

Caplan — huta żgħira ('nemusa) li 
jusawha għaMisca. 

Caplin — xorta ta ħut (salamun) li 
jinsab fil Groenlandia ; gilda biex 
ihabbtu issuf, tiben etc. 

Capnohor— -bhal żejt li isir mill ka- 
tran tal injam. 

CAPoo—xorta ta tajjar (koton) tal 
India. 

CAPON^ħaei. 

Caponbt— ħasi (serduk) zgbir. 

Caponizb -7 tagħmel serduk ħasi ; 
taħsi. 

Caponnibrb— (fil fortificazioni) pas- 
saġġ, mogħdija minn fortezza ghall 
oħra. 

Capot— capott (fil-Iogħob tal carti) 
meta tirbaħ il carti (il partita) colliia. 

Capotb— capott, cabozza, jew'ġlecc 
twil bil barnus li jilbsu in-nisa. 



&Hpo^'*'^P**"- 



Cappbr— min jagħmel jew ibigh il 
brieret. 

Capponas— duda, susa, li tgherrom 
iċ-ċan ta bastiment. 

CAPRBOLàTB — torbot bil ħjut tad- 
dwieli, takbad. 

Caprbolus— cimaj'ew il ħjut ta siġra 
(bhal dawc tad-dwieli li bigħom jak- 
bdu ma canizzatà etc.) 

Caprio— li isir milhalib tal mogħża. 
j'ew tàl bakra. 

Capriocio— caprieċ tal musica. 

Capricb— capriċĠ, fehma stramba, 
fantasija ; fellus li jitla jew jigi fir-ras. 

Caprictous— capriċċus, li jitilgħulu 
jl flieles frasu ; imherwel. 

Capricorn — ilbodbod, il għaxarsin- 
jal taz-Zodiaċu ; is-solstiziu tax-xitwa, 
fil 21 ta Dicembru meta il ġurnata 
tiekaf ma tiksarx actar. 

Caprification— tidchir (issàjjar it- 
tin bid-duccar). 

Capriform) bħal mogħża ; moghti 

Gaprinb j għal vizi mokzieza ; dic 
ir-riħa tfub u it-toghma li icollu il 
butir. 



Digitized by 



Google 



CAt 



— U2 — 



CAU 



Capriole— gabriola» kabża. 

Capiiizan— imkabbeż ; ħotob, ħotob ; 
mhux lixz. 

Capsa— caxxa għal ħw6JJ6ġ,cotbaetc. 

Capsigum— xorta (isem) ta bżàr jaħ- 
rak ferm tal Ghinea. 

Capsizb— takleb (ta taħt fuk)— db 
noi all go to the aame aide you will cap- 
»ize (the hoat)^ tmorrux ilcoll mal ban- 
da għaliex tinkalbu. 

Capbtan— argnu. 

Capsular I mħaffer bħal koxra ta 

Cai>sularyj miżNvet ta pisella etc. 

Capsulatb — maghluk gewwa miz- 
wet. 

Capsule— miżwet, fosdka; (fl-anato- 
mia) rita rkieka. 

Captain— captan ; rajjes. 

Cai>tainoy— UflBciu frankj ta cap- 
tan. 

Captain-Genbral — cmandant ge- 
neral ; Commander'in-chief, 

Captainship — xogħol, grad, post, 
ufficiu ta captan. 

Caption— kabda, arrest. 

Captious— chewtiel, li ghandu hafna 
chewtieli ; li ifittex ix-xagħra fil għa- 
gina. 

Captiyatb -— tjassar, tagħmel rsir ; 
issaħħar, iġġagħal li tinhabb; he is 
trying to captivate his heart, kieghed 
jaħdem biex jinħabb miegħu. 

Captiyating— li isahhar.' 

Captivation — seħer. 

Cap^^iyb— rsir, priġunier (tal gwer- 
ra) wiehed msaħħar bil ġmiel etc. 

Gaptivity— jasar, calzri. 

Captor— min jakbad, jeħu Jew jagh- 
mel sandar jew priża. '. 

Capturb — kabda, sandar, priża ; 
tieħu, takbad, tagħmel, sandar jew 
priża. 

Càpucoio— ^(bit-Taljan) ara Capouch. 

Capuohb— cabozza (ta li Scozzisi). 

CAPucHED—iccabuzzat jew liebes il 
cabozza. 

Capuohin— capuccin (patri); capoċċ» 
mantell. 

Capupinr— xorta j;a xàdina. 

Càpulbi:— tujnur frigel ta żiemel* 

Capuun— cirasa talMessicu. 



CAPUT—ir-ras, il cap, il cunsill (se- 
nat etc.) ta Università. 

Car— carrettun, carru. 

Oaradinb — carabina, xorta ta xcu- 
bettajew azzarrin kasir. 

Caradineer— carabinier ; suldat li 
igib il carabina. 

Carao— bastiment cbir Spanjol. 

CARAOAL^isem ta annimal, xorta ta 
linci. • ^ 

Carao)Le — pass immejjol (mixia 
mgħawġa) ta ziomel— meta iżżiemel 
jofroc. 

Carafb— flixcun tal ilma. 

Carapom— ftixcun żghir tal ilma. 

CARAaE— cbejl Inglis għa1 gir (ta 
61 bushelj. 

C ARAMEL — caramella. 

Caranx— isem ta huta bħal cavall. 

CARAPAOB—il koxra ta fuk dahar il 
fecruna. 

CARAT—pis ta 4t grani^ li bihjiżnu 
id-diamanti. 

Caravan — caravana, katgħa mer- 
canti (bejjigħa) bl-iġmla etc. tagħhom 
li icunu għaddejjin flimchien (joforku) 
minn pajjis għall jħor fl-artijiet tal 
Lvant ; carozza cbira. 

Caravanber — min imixxi (jimxi) 
kuddiem biex juri it-triek lill oħrajn 
tal caravana— il cap ta kuddiem tal 
caravana. 

CARAVANSARY-Iucanda fil pajjisi ta 
Lvant fejn jirtiraw tal caravana. 

CaravelT xorta ta bastiment ħafif" 

Carvel / antic. 

Caravblla— frejgati Torca. 

CARAWAY-carwizit, xorta ta piauta 
li taghmel frott darbtejn fis-sona. 

Cardinb — ara Caradinb. 

Cardinbbr — ara Caradinker. 

CARDON—faħam tal cannol safi, li 
jixgħel bi fiamma sabiħa, jitfarrac u 
jakbad bla rieħa. 

Caroonacbous— li fih il fuħam ("tal 
cannol). . 

Caroonado— laħam mixwi fuk il fa- 
ħam (tal oannol). 

Cardonatb — carbonàt — sustanza 
composta — magħmula minn għakda 
(taħlita flimchien) ta acidu carbonica 
u basi. 



Digitized by 



Google 



CAli 



- m — 



CAll 



Garbonatbd — mħallat mal faħam 
u 1-acidu carbonicu. 

GABBONio^carbonicu; tal jew bħal 
faħam (tal cànnol). 

Garbonifbbous — li 6ħ il faħam. 

Carbonization — tibdil (ħruk) f fa- 
ħam. 

Garbonizb— tbiddel ffaħam, taħrak 
li tagħmel ft^am. 

Carbonous — li fih il faħam. 

Carbot— il ħgieġ aħdar tal fliezchen 
tad-damiggiàni (tal fliexcheh cbar etc. 
li icollom ix-ziboa tal kasab bħal ko£fa 
ma dwarhom biex ma jinchisrux). 

Garbunole— carbunculu, ħaġra fina 
ħamra li takbad (bin-nar) jusawha 
għal fosoB ta criechet etc,; traċna, car- 
bunculu, musmar bid-demm. 

Carbunoular — bħal carbunculu* 
minfuh rsiplat (musmar). 

Carbunoulation — il bdil f faħam 
(tàl cannol). 

Carburbt— car&Kro, faħam imħallat 
ma xi ħaġ'oħra. 

Carburretti^d — mħallat ma'I fa- 
ħam. 

Garoajou— isem ta annimal (b*erba 
Bakajn) tal Àmerica. 

Caroanbt— ħannieka tal ħaġar pre- 
sius, giawhar etc. 

CARGABBlgifi^— gisem mejjet ta bhi- 

GAROASsJma — caxxa iccargata li 
jitfgħtt fil gwerra fuk xi post li icun 
aseediat. 

Garoax— xorta ta xaħxiħ cbir. 

Carobr— post tat-tluk. 

Carceral— tal ħabs. 

CARoiNOMA-^cancru, tumur, ulcera. 

Card — biljett, carta tal-logħob, kar- 
dax, rixtellu f bħal moxt) biex jomxtu 
il masri ; tkai'dax jew tomxot il masri; 
tilgħab (il carti); blauk cajxl, carta 
bianca, mariners card^ ii carta tal box- 
xla tar-rijħ. / left my visiiing card^ ħal- 
lejt il biljett tigħi tal visita (il biljett 
b'ismi)— a court card, figura til carti 
tal-Iogħob (is-sultany id-dama jew il 
cavall) ; a trnmp card, carta trionf (fil- 
logħob tai carti) I can show some trtcks 
wiih cards, nista Auricom ħafoa lo^ 
għob bil carti* 



Cardaminb— xortata sija jew crex- 
xjuni. 

Gardamomum— cardamomu, mżiewet 
taħwawar. - 

Gardiao— tal kalb jew mal kalb. 

Gardiagal— li isaħħaħjati is-saħħa. 

Gardiagb— ħftġra preziusa maktu- 
għà għamla ta kalb. 

Gardiaoraphy — descrizioni fuk il 
kalb. 

Gardinal — Gardinal, ewlieni ; the 
\ Cardinal viriuee are : prudence justice^ 
temperance and fortitude^ il virtu ew- 
lenin jew principali huma: għakal 
ħakk, temperanza u kawwa. North^ 
Souihy East, and West are the cardinal 
pointSy it-tramuntana, nofsinhari Ivant 
uM punent huma rijħ ewlenin. Wheii 
I was in Rome I saw many a CardinaU 
meta cont Buma rajt chemm il Gar- 
dinal. 



Gardinalatb 
Gardinalship 



cardinalat — ufficiu 
jew rank ta cardi- 
nal. 

Gardino— chif tusa (1-usu) tal carti; 
mxit (tkardis^ tal masri etc. 

Gardioid— sinjal fl-algebra li għan- 
du għamla ta kalb. 

Gabditis — cardite, infiammazioni 
(nefħa) tal kalb« 

Gardium— il moxt tal baħar. 

Gardmakbb— min jagħmel il carti 
jew I-imxat tal masri etc. 

Gardolb " bħal żejt li isir minn 
koxra ta xorta ta gewż. 

Cardoon— xorta ta kakocċ, il ka- 
kocc cbir tax-xewc. 

Garr— ħsieb, cura ; tibża għall, tie- 
ħu ħsieb jew cura; tati cont ; / leave 
the cai'C of that to you^ nħalli għalic 
il ħ'sieb ta dac (nħalli f idejc għall dic 
il ħaġa); take care what you do^ ara 
(okgħod atteħt) għall dac li tagħmel ; 
take care of yourself ibża għar-rasec ! 
Alla ikawwic ! / do not care a straw, 
xejn affattu ma jimpurtani —what do I 
' cartf— x'jimpurtani. 

Garbbn — carina, tati carina jew 
tmejjel bastiment fuk gemb (għal zak- 
.ku) biextnaddfu u tirraxcax eto. minq 
taħt 



Digitized by 



Google 



0A1{ 



- 184 - 



CAħ 



Oarebnaqb — post fejn jatu carina 
il bastinjenti ; nefka għal carina (biex 
tati carina). 

Oarber— giria, carriera ; tiġri. 

Carbful— attent, bil ħsieb, bil gba- 
kal ; be careful^ okghod attent. 

Oarblbss— trascurat, mhux attent, 
bla cont. 

Oarblbssnbss— trascuraġni. 

Oarbntanb— indulgenza papali (tal 
papa). 

Oaress— 'żegħil ; timlis, fsied ; iżżi- 
għel, tmelleSy tfissed. 

OARBSSiNG—żegħil, timlis, fsied. 

OARBT—sinjal (A) biex turi li fil 
chitba ħallejt Oe^^ trid id.daħħal) zi 
chelma oħra. 

Oarbworn— micdud bil ħsieb. 

Oargo— tgħabija ta bastiment. 

Carooosb — margun (bughaddas, 
tajra tal baħar) bit-toppu. 

Oariaca — kamħirrum li jicber fil 
Guiana Inglisa. 

Oariatbd — li ghandu, jew marid 
bit-tħassir (tas-snien)— mħassar, ma- 
rid bis-sadid (kamħ etc.) 

Cariatides— ara Caryatides. 

Oariddban— tal gzejjer Caribbi. 

Oaridou — xorta ta cerv li jinsab 
fi-America. 

Caries— taħsir, mard fis-snien jew 
fil għadam— sinna jew għadma mħas- 
sra. 

Oarillon— dakka bil kniepel ; kam- 
piena tal idejp (^għira); dakka bil 
Kniepel. 

Carinatb ) maghmnl bħal carina 

Carinatbd) (prim) ta bastiment. 

OARioLE—carrozza ħafifa ta wieħed. 

Cariosity-^ taħ^ir (mard) ta gha- 
dma. 

Carious— mħassar bħal sinna jew 
ghadma. 

Care — ħsieb, ħrara ; tcun ansius 
icolloo il ħrara. 

Carlk— xorta ta kanneb ; bniedem 
crudil, kalbu ħażina ; ċaccar. 

Oarlinos— traversi, njam biex jirf- 
du il majjiri ta bastiment. 

Carusħ— ara CnuRLisn. 

CARLOViNoiAN—ta Curlumagno jew 
(ar-razza tiegħu. 



Cadman — burdnar, min isuk car- 
rettun. 

Carmbl— caramella, zoccor magħ- 
kud li fih icasbru I-affarijiet tal ħelu. 
. Carmblitb — patri Carmnitan, jew 
tal Carmnu ; xorta ta lanġasa. 

Carminative— duwa, medicina li is- 
serrah mil fiati ; li isahhan, li ineħħi 
(contra) li spasmi. 

Carminb — carminiu (culur aħmar 
sabih). 

Cabnagb — tkattih, ktil ; tkattigħa. 

C\RNAL— tal-Iaham ; ħarrieki. 

Carnalist — wieħed mogħti għaz- 
żina. 

CARNARiA~I-annimaIi li ighejxu (li 
jeclu>il-laħam ta aunimali oħra. 

CARNATioN-il veru lewn tal laham ; 
kronfla ħamra. 

Carnel—coIIu hotob— bla għamla 
(jew forma). 

Carnelian — ħaġra ta lewn aħmar 
bajdani bħal agata. 

Carneon— ħaġa ratba, mlaħħma. 

Carnbous— mlahham, jew tal laham. 

Carnby— marda f halk iż-żwiemel. 

Oarnipex— bojja. 

Carnifjcation — il bidla f laħam 
(fgisem). 

Carnipy— tagħmel jew it-talla il- 
laħam. 

Carnival— Carnival. ^ 

Carnivora — I-annimali collha li jec- 
lu il-laħam. 

Carnivoraoity — lupa, aptit cbir 
għall ichel tal-Iaħam tal annimali. 

Carnivorous—H jecol jew igħix bil- 
laħam. 

Carnosb — bil-Iaħam, mlahham, tal- 
laħam. 

Carnobity— għokda mlaħħma, żir- 
ma. 

Carny— discors, cliem falz (b'lehen 
ta żeghil)— bniedem falz, impustur. 

Carod— ħarrub. 

Carochb— carrpzza. 

Carocolla — xorta ta bebbux (ta 
I-art). 

Oauol — għanja (actarx biż-żfin) 
tgħanni, tcanta. 

CAROLiN—carlin; biċ^a niunita tad- 
debeb tal Bavaria (Qermania) li tiswa 
20 xelin. 



Digitized by 



Google 



CAR 



— 186 — 



CAR 



CAROLLiNa — għana, cant tad-devo- 
zioni. 

Cabolytio — marbut flinicbien bil 
werak jew bil ħaxix. 

Carombl— carameni. 
. Caroon— xorta ta cirasa. 

Carotbel— pi8 tal pajjisi tal Lvant 
bejn ratlejn u nofs u 4 t'artal u nofs. 

Carotid — carotide — arteria tal 
ghonk ( tal grieżera ) ifsżewġ artori 
ewlenin li minnhom igħaddi id-demm 
għar-ras. 

Carotidal — tal carotide. 

CAROusAL—feBta, xarba, tlegliga im- 
bit etc, sacra. 

Carousb — tlegliga jew xarba im- 
bitetc., sacra— tlegleg, tixrob, tiscber. 

Carousbr — sacranazz, wieħed li 
iħobb il katra. 

Carp— Ihudi (ħuta)— tmakdar issib 
mancament f collox ; tfittex ix-xagħra 
fil għagina ; tati il ħtija. 

Carpal— tal polz. 

Carpbntbr — carpintier, mgħallem 
fl-injam. 

Carprntry— is-sengha, ix-xoghol tal 
carpentier. 

Carpbr— min imakdar, isib il ħtija 
fcollox, isib ix-xaghra fil għagina. 

Carpbt — tapit; tagħmel it tapit, 
tgħatti bit-tapit; carpet bag^ valigia 
saccu di notti; hoxo tnnch does it coH 
me to carpet this room ? chemm nonfok 
biex nagħmel tapit ghal din il camra ? 
The ta^ves (juestion is on the carpet now; 
il biċċa tat-taxxi issa kegtida biex 
tittratta ruhha (lesta biex jitchellmu 
fuklia). 

Carpbtino— drapp tat-tapiti. 

Caupbt-bionger— min jinnegozia fit- 
tapiti—wieħed li iħobb ipappiha (jit- 
paxxa u ma jagħmel xojn). 

Carpbt-walk— moghdija fuk il ħa- 
xix. 

Carpbt-way — dawra bil ħaxix li 
ħallu mal ħitan ta għalka li tcim mah- 
ruta. 

Garpħolitb— mineral (gebla) li tit- 
farrac, lewn it-tiben. 

Carpino — tfittix tax-xagħra fil għa- 
gina, ta mancament jew ta ħtija. 



Carpmbals— drapp ordinariu. 

Carpolitb— frott ippetrificat, li jin- 
sab gewwa il gebel (fossile). 

Carpolooist — carpologista, wieħed 
mħarreġ fil carpolooy (ara^. 

CARPOLOGY-dac li studiu fil bota- 
nica li jittratta (jitchellem) fuk żrie- 
raħ, mżiewed u frott. 

Carpus— il polz — rcobba ta żiemel. 

CARRAGBBN—xorta ta ħaxix (ħass) 
tal baħar li jicber fuk ix-xtajta (jagħ- 
mla minnhu il gelatina). 

Carrat— ara CaRat. 

Carrbl— vleġġa. 

Carriadlr — li jista jinġarr, jittie- 
ħed minn post għall jehor. 

Carriagb— carrozza, vagun, carru 
(ta canun) vieġġ, tagħbija, refgha, 
trasport jew ġarr minn post ghallje- 
hor, mgiba, katgħa ; carrioije aml pair^ 
carrozza taż-żewġ; carriage andfonr etc. 
carrozza b'erba etc. żwiemel ; herfa' 
tlier keeps his carriage, missierha għan- 
du il carrozza tieghii ; / s/iall have to 
pay t/ie carriage of t/iis^ jena icolli in- 
ħallas it-trasport (tal ġarr) ta dan. 
/fe came doxon a second class carriage^ 
ni/.el minn vagun (tal vapur ta I-art) 
tas-seconda (classi) ; slie is a girl ofan 
excellent carriage, hia tifla ta mgiba 
(katgha) mill aħjar. 

Carrigkdend — rabta speciali ta 
abbord. 

Carribr— ġarrier, reffieħ, burdnar. 

CARRiON-ġifa, gisem jinten ta an- 
nimal mejjet ; tal, jew li igħeix bil- 
laħam jinten tal igsma tal annimali 
m^tin. 

Carronade— canun żgħir tal ħadid. 

Carrot — zfunnarija. 

Carroty — ħamrani, lewn iz-zfun- 
narija. 

Caurows— lagħaba li jiggerrew fit- 
torok (minn post ghall iħor). 

Carruca — 1-isem li dari chienu 
jseiħu biħ il mohriet. 

Carry — iġġorr, tieħu mirin post 
għall iħor, tkandel, tarfa, iggib, twas- 
sal. 7 hate to carrg about my things, 
nobgħod inkandel I-affarijet tiegħi 
minn hawn għall hemm ; Ile always 
carries a pixfol ol^ont him, hua.dejjem 



Digitized by 



Google 



OAR 



— 186 - 



CAR 



igib pistola fukhu ; earry up the chair 
witli you, talla miegħec iB-siġġu ; /le 
tried to carry away (jew off). our horee, 
i'ied jeħu (jisrak) iż-żiemel tagħna; 
carry that table over^ ġorr, bu il mejda 
in-nahha l-oħra ; when will they cany 
on ihis wall f meta sejrin icompiuh dan 
il ħajt? The Boers intend to carry on 
ihe war to the end^ il Boeri ghandhom 
f rashom li icomplu il gwerra sa I-aħ- 
ħar; carry 07i, carry on my friend^ 
compli, compli ħabib ; he is now carry- 
ing trade in Tunis^ issa kiegħed jinne- 
gozia (bin-negoziu) Tunes ; lie does 
carry it hiyh, qhemm jagħmilha (iżom- 
mha) ta cbir ; we expect the British to 
carry tlie day, nistennew li Mnglisi 
jirbħu (joħorġu rebbeħin); / want to 
carry all hefore me, irrid nisBupera 
collox (ngħaddi it-tfixchil collu) ; you 
àre carrying yourself very well now, 
kiegħed iggib ruħec sewwa ħafna issa; 
let us carry through, ejja nispiċċaw 
(din I-afifari). 

Carry-all— carrozza ħafifa b'erba 
roti li jistghu jircbu fiha bosta nies. 

Carryinq— trasport, ġarr, twassal. 

CaRSE— art mta^ina, ghammiela (li 
tista tiżra fiha) li icun hemm bejn ix- 
xtajtiet ta xi xmaijar. 

Cart— carrettun ; iġġorr bil carret- 
tun ; you have put the cart hefore the 
horse^ kegħedt il carrettun kuddiem 
iż-żiemel (ghamilt ħaġa kabel ma mes- 
sec— ħaġa mhux floca). 

CaRTE— carta, lista ta Wchel f lu- 
canda. 

CaRTE-de-visite— ritratt daks żghir. 

Carte-blancħe — (bil Francis akra 
cart hlànx) carta bianca — permess, 
setgħa li wieħed icollu li jagħmel li 
irid jew chif irid. 

Cartel — manifest, sfida, dtedina 
għal pattijiet bejn żewġ potenzi li icu- 
nu jiggwerraw contra xulxin ghal bdil 
tal prigiunieri. 

Cartbr— burdnar carrettunar, wie- 
ħed li isuk il carrettuni. 

CaRTESIan— Cartesian tal filosofija 
ta Des Cartes ; wieħed li jimxi fuk il 
filosofija ta Bes Cartes^ 

Cartesianism — filosofija ta Des 
Cartes, 



CARTPaL— tagħbija ta (mimli) car- 
rettun. 

CarthaGiniaN— ta Cartaġni. 

CJARTHAMUS-ħaxixali il fjur tagħ- 
ha jeħduħ ghaż-żebgħa (tal ħwejjeġ). 

Cart-horse— żiemel għal fta) car- 
rettun. 

CARTHUSiAN-Certusin (patri). 

CartilaGb - karmuċa. 

CaRtilagineous - karmuci, ta jew 
bil karnuċa. 

Carting— ġarr bilcarrettnn. • 

CaRTOGRapher— min jaghmel, ilesti 
il oarti (tal captani) tal baħar. 

CARTOON—disinn (pittura) staropa 
fuk carta hoxna-caxxà tal cartun. 

CaRTOUCH — (akra cartiix) — caxxa 
għal li scrateċ—bomba tal injam ic- 
cargata bil balal (pritcuni); scartoċċ 
(disinn) f li scultura. 

Cartridge — scartoċċ. 

Cartrut— il canali li iħallu fl-art 
ir-roti ta carrettun. 

CaRTulary — archiviu, post fejn 
jinżammu ir-registri (il carti, docu- 
menti etc.) 

CaRTWRIGHT — carrettunar, min 
jagħmel il carrettuni. 

CaruoaGE -is-sengħa tal ħrit. 

Caruoate— art maħruta. 

CARUNCLE-^carunculu, biċċa laħam 
imkabbsa, bħal żibġa jew felulà. 

Carve — tiscolpi, tnakkax, tkatta, 
tkassam fil mejda, tittrinċa — carve 
this turkey, katta (kassam) dan id- 
dqndian. 

Carved — scolpit, magħmul minn 
scultur. 

Carvel — buzzieka tal baħar. . 

Cauveu— trinċatur, scultur; dac li 
ikassam tigieġa etc. 

Carving— sculturs, trinċar (tkattih 
jew tkassim tal laħam ta tigieġa etc. 

Cauya— xorta ta siġar tal America. 

CaRYatic) tal figuri tan-nisa li ju- 

CarYatidj saw floc colonni biex 
fukhom iżommu guarniċun etc. 

Cartyatides— figuri, nisa, lijusaw 
f loc colonni biex iżommu guarni- 
ċuni etc. 

Caryopsis— frotta (niexfa) b'għa- 
dma jew b'żerrigħa waħda. 



Digitized by 



Google 



CAS 



— m — 



CAS 



Casaroa— xorta ta wiżża salvaġġa 
(filpajjisi ta fuk tal Earopa). 
Casoabel— ir-ras ta canun cbir. 
Casoade — cascata (fejn jaka 1-ilma). 
CASOALiiA-.l.art (it-trab) fejn isibu 
id-diamanti. 

Case — caxxa, atocċ, inforra, cas 
(tan-nom) ^tajja, fatt, biċċa; causa 
fil korti ; tkigħed jew tagħmel ge\(wa 
caxxa, gio* stoċċ, jew gio' inforra— / 
had 8ome cases ordered for t/iese chairsy 
ordnajt ftit inforor għal dawn is-sig- 
gijiet. This ie a plain case, dan cas 
(fatt jew biċċa) ċar; what a sirange 
case I x'cumbinazioni ! (x'cas stramb!) 
This is a different case altogeiher^ din 
biċea (affari) li ma għandba x'taksam , 
xejn affattu — the nominative case, il 
cas nominatiy ; what would you /lave • 
done ifyou were in my casef x'cont 
tagħmel chiecii cont f locbi ? 

Cased — magħluk f caxxa, fi stoċċ ; 
infurrat jew micsi. 

Casehardkn— tagħmel li scorċa, 
twebbes minn barra; tbiddel ħadid 
fazzar. 
Caseio — li gej mil ġobon. 
Caseine— dac li bifi isir il ġobon. 
Case-knife— sicchina cbira (ta fuk 
il mejda). 

(^ASEMATE— ħnejja,dahla jew arcata 
ma sdr. 

Casement — tieka, finestrun, biċ- 
icappetti. 
CJaseous— tal ġobon. 
Casb-rack — caxxà tal istampaturi 
biex ikejgħdu il caxex tat-tipi meta ma 
icunux jusawhom. 
Casbrn — qwartier ghas-suldati. 
Casb-shot— caxxa balal għal li spa- 
rar. 

Casbum— bakta, ġobon frisc. 
CASH^flus kabd, fius cuntanti; tħal- 
las fliis kabd, fluscuntanti ; cash-office^ 
l-uificiu tal flus. 

Casħ'-.book — libro cassa^ ctieb fejn 
jinżamm mictub xi fliis dahlu uħarġu. 
Cashirr— caxxier, wieħed li idaħnal 
(jircievi) u joħroġ il flus; tchecci minn ! 
post, tibgħat il barra; tiscàrta. : 

Cashierino — tcheccija ta uflBcial 
jew sdldat mis-servizz ghal condotta; 
'ħazina. 



Cash-kbeper — wieħed li għanda 
ħ8ieb.(f idejh) il flus. 

Cashmbrb — caxmer Cdrapp magħ- 
mul mis-suf jew xaghar ta mogħza li 
tinsab fit-Tibet Cpaijis tal Asia). 

Cash-notb— nota, carta għall ħlas 
ta flds. 

Cashoo— gomma'ta siġra li ticber 
fl-India. 

Casino— inforra, chisi, infuri'ar bi 
drapp jew twavel. 

CASiNo-dar fejn isir is-sfin; dar 
żgħira ; casin, 

Cask— bittija, barmil ; tkigħed, tim- 
la gewwa bittija jew barmil. 

cISJubI ^*^^^®"' ^'°^"- 

Casket— caxxa^ħal xi ħwejjeġ tad- 
deheb etc; tkiegħed fil caxxi żgħar xi 
oggett tad-deheb etc. 

Gaslbu— il għaxar xagħar tas-sena 
ta Lhud. 

Casqub - caschett, elmu. ... 

Cass— tingassa, tisgrada, tibgħat il 
barra, tchecci minn post. . 

Cassation— tannulla, tħassar, tin- 
gassa ; korti tal appell fi Franza. 
' CASSAWARb— ara Cassiowary. 

Casselia— fjuri bħal verbena. 

Casse-paper— carta maksuma (mkat* 
tgħa bir-rabta) miżżewġ manetti ta 
cull naħħa (ta barra) ta riżma carta. 

Cassbrolb— cazzola; dawrarossli 
icun hemm f cazzola, tagen etc. 

Cassia— cassia, xortata ħwawar li 
jagħmlu- minn koxra ta siġra. 

Cassidbous — maghmul bħal elmu 
wasagħ (jew miftuh). 

Cassimbrb — cażimir (drapp għall 
ħwejjeġ ta Ibies etc.) 

Cassinq— isem ta.logħba tal carti. 

Cassiowary — xorta ta għasfur In-i 
dian ftit iżghar miil li ngħama. 

Cassock— suttana (ta kassis); ca- 
pott ta suldat. 

Cassooked— liebes bis-suttana (kas- 
sis) ; bil capott (ta suldat). . . 
• CÀssoNADB^zoceor ordinariu (mhux 
rfinut jew ippurificat). 

Cassoon— cassettun ; paneu sfundat 
(tal bini). 

18 



Digitized by 



Google 



CAS 



— 188 — 



CAT 



Cast— xeħta ; dakka ; lakta ; mgiba; 
forma (ghamla) ta kampiena, sta- 
twa magħmula bil forma; tixħet, 
twaddab, tvenven, tissotta; tagħmel 
jew tixhet fil'forma, tfondi; \Ve casl 
anchor at day hreak^ xħetna 1-ancra 
maz-żeiiiik ; ihe^i Uiey had to cast lots^ 
chellom imbagħd jagħmla ix-xorti 
(bejniethom) ; tliey will cast the hell 
ne,ct week^ sejrin ifondu jagħmlu ii 
kampiena il gimgħa id-dieħla ; cast an 
account at once^ għamel cont dal wakt, 
cast away what you have had^ ixħet (ar- 
mi jew waddab) dac li għandec ħażin ; 
why do you cast ahoxit your marhles ? 
għaliex kigħed ixxerred l-hawn u 
I-hemm (ma cullimchien) il bocci tie- 
għec ?; cast up, now^ is-somma (għodd) 
issa ; on seeing hitn she cast down her 
eyes, xħin rathu ibbaxxat għajneiha 
(xeħtet għajneiha fl-art^; With his 
words he cast us all down, bi cliemu 
katgħilna kalbna (scoraggiena) ilcoll ; 
fowls cast down their feathers in au- 
iumny ittigieg joforħu (iwakkgħu ir- 
rix) till ħarifa; she has cast off all shame 
notp ; issa spiċċatilha il mistħija col- 
Iha. 

CASTANBA-^is-siġra tal kastan. 

Castanbt — castanjoli. 

Castaway — wieħed sdingat, minsi, 
abbandunat jew mitluk. 

Castb— gens, casta, razza nies (In- 
diani) magħżula. 

Castellan — castellan, sid il castell. 

Castbllany^ castellanja ; renta (si- 
njurija) ta ca^tell. 

Castellated— bit-turretta bħal ca- 
stell. 

Castellet — castell zgħir. 

Oaster— wieħed li jixħet iwaddab, 
fundatur, min ifondi, jew li jaghmel fil 
forma kampiena, statwa etc, min 
'jagħmel il calculu jew igħodd ; cax- 
xa etc. biex troxx minnhà (bħal dic 
tal bżar etc); rota bis-sakajn ta sufà, 
puHruna etc. 

Castbrs— caxxabit-tokob ghall fliex- 
chen. 

Castioatb— ticcastiga, ticcorriegi. 

Castioation — castig, tgħakkis. 

Castigator— min jiccastiga, igħak- 
kes. 



Castino— xħit, twaddib. 

Casting-housb— funderija. 

Casting-nbt— xibca, terrieħa (ghal 
ħut). 

Casting-vote— il vot li bih il presi- 
dent ta cunsill etc. jagħleb in-numru; 
meta il voti tal ċunsiljeri (taż-żewġ 
partiti) icunu daks wieħed ; il vot de- 
cisiv. 

Cast-iron — ħadid fondut. 

Castlb— castell, borg, għalka, oa^^/^^ 
in the atr,ca8telli in aria (torbot fir-rih). 

CASTLED—armat, mdawwar bil ca- 
stelli. 

Castlery - gvern ta castell. 

Castlet— castell żgħir. - 

Castlb WARD-taJcxa, ħlàs, biex jin- 
żamm castell, bil għassa etc. tiegħu. 

Castling — rimi ; li jarmi. 

Castor— castor (annimal^; cappell 
tal castor. * 

Castor-oil— żejt tar-riġġnu. 

Castor— roti tas-sakajn tal imwej- 
jed, sufanijiet, siggijiet etc. 

Castra — campijiet, quartieri tas- 
suldati. 

Castratb - issewwi, takta, ticcastra. 

Castrato— ara bunooh. 

Castrbl -xorta ta seker. ' 

CASTRBNsiALUal camp jew quartier 

Castrrnsian j tas-suldati. 

Casual— ta bla ħsieb, accidentali. 

Casualties — accidenti, casualità, 
bcejjeċ ta bla ħsieb, li ġrau b'cas (għax 
il cas gie hecc). 

Casuist— wieħed mħarreġ fil Casui- - 
STRY (ara). 

Casuistry— għerf ta caswista, jigi- 
fieri ta wieħed mħarreġ filli jicxef 
(isib u jara) casi tal cunxienza. 

Casus-bblli ( bil Latin ) cas tal 
gwerra— (juistioni li titlob (U tkankal 
jew li iggib) gwerra. 

Cat— kattus, kattusa; he-cat^ kat- 
tus ; she-cat, kattusa ; musk cat, zibel- 
lin (kattus tal misk) ; cat o'nine tails, 
disciplina, flagell ; they 'are livina now 
like cat and dog, daż-żmien (issa) kegħ- 
din jiftehmu bejniethom (igħixu bil 
paci) ; he is now turned q cat in pan, 
kaleb issa, dàr, ma għadux fil partit 
li chien ibiddel il pai-tit) ; it is raining 
cats and dog»ynie'/A(i xita daks iċ-ċagħk. 



Digitized by 



Google 



CAT 



— 189 — 



CAT 



OATABAsioN—camra ghar-reliqui. 

Cataohrbsis - ara Mbtaphor. 

Catachriston— dlic (dua) medicina. 

Cataclysm -diluviu, għarka U 1-il- 
ma, banju li isir billi terħi salt ilma 
jinżel fukec. 

Catacomb— catacombi, post fejn jid- 
fnu taht I-art. 

Catadioptric 1,. ...f ., j , 

Catadromb — macina, macna biex 
ittàlla u tnizzel tgħabi (tokol) cbar. 

Catapalco — (bit-taljan) catafalc, tu- 
mlu. 

GATAGRAPH^il ħżu7. ta barra (1-ew- 
' wel ħżuz, il contorni) ta pittura (di- 
Binn). 

Catalbctic— niekes, vers niekes sil- 
laba (għandu sillaba nieksa milli imis- 
su icoUu). 

Catalbpsy — sveniment, telfa tas- 
sensi, għaxwa. 

Cataloodb — catalgu ; tagħmel ca- 
talgu jew lista ta 1-ismijiet ta cotba, 
oggetti etc. 

Catam ARAN — xorta ta ċattra. 

Catabiountain— kattus salvaġġ. 

Cataphract— ragel fuk iz-żiemel lie- 
bes bl-armar collu. 

Cataplasm — ġbara, cataplażma . 

Catapult— macna ("militari) għat- 
twaddib tal ħaġar. 

Catarat — cataratta, cascata, post 
« fejn jaka 1-ilma; cntarattajew panna 
tal għajn. 

Catarrh— catarru, li tneħħi mill im- 
nieħer meta icolloc flissioni ; rili. 

Catarrhinb — xoria ta ghedmej- 
muni. 

Catabtasis— għajdut (cliemjew di- 
Bcors) ta predicatur fuk haġa. 

Catastbrism— catalogu (taksim) tal 
għadd jew gzuz tal cwiecheb. 

Catastrophe— catastrofi, ħsara, dis- 
grazia. 

Catjjlock— buzzell doppiu għas-sal- 
par tal ancra. 

Catch -kabda, kbid ; takbad, tieħu, 
tircbeb marda, tittieħed, tintricheb 
(marda) ; hc tried fo valc/i hold o/ ;/i/', 
ta is-salt biex jakbadni; ^(;/( are mre 



to calch a cold^ sgiir tiehu riħ; ihis 
wont catchfire^ dana ma jakbadx fmà 
jehux in-nar); tlie catch of the door 
came o/f, il pum (il kabda, mnein tak- 
bad) tal bieb inkala, hareġ; jyut a uew 
catch to the door latch, għamel muntu- 
nett ġdid fil-lucchett tal bieb ; he is 
jew he is hjing upon the catch, kiegħed 
lest għas-salt (moħbi biex jati is-salt). 

Catchablb — li jista jinkabad. 

Catchbr— kabbàd, witjħed jew hajia 
li takbad. 

Catchfly— isem ta ħaxixa. 

Catchinq — kbid, rchib ta marda, li 
jittieħed (mard) li jintricheb. 

Catch LAND— art li ma jafux ta lie- 
ma parroċċa tcun. 

Catch pbnny — ctieb li ma jiswa 
xejn, mhux interessanti, li isir biss 
biex min jistampab jakla xi sold min- 
nu; magħmul biss għal klieħ ta xi 
sold ; li ma jiswa għal xejn. 

Catgh up--zalza magħmulha mill 
fakkigħ — zalza piccanti. 

Catch-word - chelma li tcun mictu- 
ba isfel fl-aħħar tal pagina, u li bigha 
stess tarġa tibda il pagina 1-oħra. 

Catechetic 1 niflgħmul bil mistok- 

., Jsija u it-twegiba(bid- 

CATECHBT1C.L J domandi u ir-risposti) 

Catechetics — (is-sengha) it-tagħ- 
lim bil mistoksija u it-twegiba. 

Catbchism— catachismu, tagħlim bil 
mistoksija u it-twegiba ; ctiob tal bidu 
(elementari). 

CaTBCHISM AL — ara (yHATECIIBTICAL. 

Catechist— catechista, min igħal- 
lem bil mistoksija u it-twegiba. 

Catbchizb — tgħaliem bid-domandi 
u ir-risposti. 

. Catkchumen — catecumenu, wieħed 
li ghadu fil bidu tat-tagħlim tar-Beli- 
gion Nisranija. 

CATBaoRiGAL— li kigħcd sewwa, chif 
imissu, wara xulxin. 

Cateoorizb — tkigħed fil categoria, 
fejn imiss wara xulxin. 

Catbgoby— categoria, ordni taksim 
ta idei etc. wara xulxin, Mocom. 

Catelkctrodb — il pol negativ ta 
baltcrija (clcttrica). 

Catenarian— tal, jew bħal cdtina. 



Digitized by 



Google 



CAT 



— 140 — 



CAT 



Catenatb -tghakkad, torbot bil ma- 
Iji tal catina. 

GATENAriON—għakda; rabta (bil ca- 
tina). 

Catbnulatb— magħmul bhal catina. 

Catbr— -tipprovdi, taħseb għall, jew 
toħro^ I-icKel ; min jaħseb biex jip- 
provdi (iservi) I-ichel; il quattro (l-erb- 
għa) tal carti tal-Iogħob u tad-dadi. 

Catbrbr— provditur, dac li jaħseb 
biex jipprovdi ("iservi) bl-ichel. 

Cateress— mara li taħseb biex tfor- 
ni (isservi) bl-icbel. 

Caterpillar— duda (id\ ħaxix etc.) 

Catbrwaul— tnewwaħ bħal ktates. 

CATBRWAULiNa— tnewwiħ ta kattts; 
tnewwiħ bil-Iejl. 

Catbs— provisionijiet tal ichel, affa- 
rijet tal ichel. 

Cat-eyed— Ii ghandu għajneih bhal 
talkattus; li jara fid-dlam (bħal kta- 
tes). 

Cat-pall— dic ic-cima li biha itom- 
mii I-ancra imtellgħa mal cubija. 

Cat-fisu— il gattarell etc. (ħut^. 

Catgut — watar, nisaren tal anni- 
midi.mnixxfin u magħmulin cordi (tal 
violin etc.) 

Catħarinb-whbbl — raddiena ta 
giogdifogu. 

Catharist— wieħed li għandu Cjew 
li igħejd li għandu) purità cbira ; min 
ighejd li hu sati (pàr) sewwa. 

Catharpings - cimi biex iżommu sti- 
si sewwa is-sarsi. 

Catharsis — I-ippurgar ("meta tnad- 
daf jew tneħħi minn gio fic). 

Cathartio— li jipporga, li tnaddaf 
(medicina). 

Cathartine — il purgar tal werak 
tas-sdna. 

Cathbad— isem ta fossi!e, xorta ta 
tuffiħa cbira ; dic il biċċa njam li tcnn 
maħruġa il barra fi pruata bastiment; 
argnu żgħir (ta dawc li juħdmu fil 
barrieri). 

Catiibdra— catodra, post, loc, siġġu 
ta professur,jew ta xi autorità (cmand) 
bħal dac ta Mħallef etc. 

Cathedral— catidral, cnisia ewlenia 
ta diocesi fejn icun hemm it-tron tal 
Iskof. 



Cathbrbctig — causticu (ilma li jaħ- 
rak jew jecol il felul). 

Cathbtbr— cannol, tubu rkiek, biex 
bieh ineħħu I-urina mill buzzieka (ta 
xi ħadd li icun marid). 

Cathbtus — linia perpendiculari 
(wiekfa dritt ċomb, arbu'ata^. 

CAT-HOLES—tokob tal cubia tal ba- 
stiment, biex bihom jiġbed biex jit- 
tracca mill poppa. 

Catholic— -cattolicu, universali, ge- 
nerali, jew ma cullimchien ; The Ca- 
tholic Ċhurch, il cnisia cattolica. 

Catholigism — catlolicismu, ir-reli- 
gion cattolica. 

Catholigizb— issir ^taghmel) catto- 
licu. 

CATHOLiGON—medicina (duwa) uni- 
yerBeAij panacea. 

CATHOLiGos—il patriarca tal cnisia 
Armena. 

Cathook - ganċ cbir għàll buzzell. 

Catkin— fioecbi, mazzi fjuri, ta xi 
siġar. 

Catlikb — bħal kattus. 

Catling— sicchina li biha ikattgħu 
it-tobba ril chirurghi). 

CATLiNGS-msarem mnixxfin tal an- 
nimali li jusaw għall cordi ta vio- 
lini etc. 

Catmint— xorta ta nagħniħ. 

Cat nip— haxixa li għanda il werak 
tagħha ifuh (li fiħ riħib.kawwija). 

Catodon— il baliena li minnha isir 
ix-xama. 

Catokian— li jixbeh lill Cato ; seriu, 
gravi. 

Cat-o-ninetails — disciplina fla- 
gell b'disa' frieglii fswiegħel). 

Catoptrr 1 ftruraent tal ^gjeġ 
5- biex laraw bieh (ghal 

Catoptron J għajnejn). 

Catoptrics — cattotrica (xienza tal 
refrazioni li jaraw il ghajnein. 

Catpipb — suflfara; tisBra, għajla 
b*suffara. 

Cat ropb — ic-cima li iy/Aomm I-an- 
cra mal bastimont minn fuk wicċ 
I-ilma. 

Cat*s byb — ħaġra preziusa tlekk 
(tilma) li isibu fil g/iira ta Ceylon. 

Cat*s foot — ħaxixa (pianta^ bħal 
liedna. 



Digitized by 



Google 



OAT 



— 141 — 



CAV 



Cat sup— isem ta zalza li issir mil 
fakkigħ. 

Gattlb — bbejjem (li jirgħan) bhal 
ma huma il bakar» in-ngħaġ u '1 
mghoż; black catile^ laħam il fart (gnie- 
des u bakar^ ; cattle hottse, cattle shedj 
razzett. 

Cauous— (fl-America) ġabra ta nies 
(eletturi) biex jagħżln il candidati biex 
isiru capijet tal uiBci (dipartimenti) 
tal gvern. 

Caudal— ta (jew bhal) demb ta an- 
nimal. 

Caudatb ) bid-demb, magħmul bħal 

CAUDATBDjdemb. 

Caudex (plural Candiobs)—zocc ta 
pianta jew ta siġra (fil botanica). • 

Caudle — xorb sħun, xi ħaġa shuna 
għax-xorb (li jatu lill marid) bħal ma 
hu imbit etc. 

Cauf— barrada. 

Cauoht — temp passat u particip 
passat tal verb catch, jena etc. kbadt ; 
makbud. 

Cauk — xorta ta ħaġra li takbat, 
bħal cubrit. 

Caukbr— alzatura (għolia) fdiferiż- 
żiemel biex ma ji/Jokx. 

Cauking — takta il minċotti min- 
nofs. 

Caul— xibca għax-xagħar ; mendil. 

Caulbt— xorta ta cabocċa. 

Cauliferous — biz-zocc, li gbandu 
iz-zocc. 

Cauliflowbr— pastarda. 

Cauline — (fil botanic«), taz-zocc. 

Caulis-zocc tal haxix. 

Caulk — tirraspa ( tħarrax ) ngħal 
jew difer ta żiemel biex ma jiżlokx. 

Caulocarpoos— (fil botanica) siġar 
li jagħmlu fjuri u frott fiz-zocc. 

Cauma — deni, sħana ^ħruk) tad- 
deni. 

CAUMATiO'tad-deni (tal marda tad- 
deni). 

Causal— 'ta causa, ta caġun. 

Causality— dac li igib il causa, jew 
il caġun, 

CAUSB—causa, ħabba, caġun, ħtija; 
iggib; tgħamel, tcun htija ; tcun caġun 
ta ; canse fhis to he donc, ġagħal (gtia- 
mel b*mod) li dan isir ; you ai*e the 



caufe o/ this loss, inti il caġnn fil cau- 
sa) ta din it-telfa (mhabba fic saret din 
ittelfa) ; ; 77ie First Cause, Alla Mm- 
bierec. 

Causbless — bla ħtija, bla ^ causa, 
inġust. 

Causeb — min icun caġun jew il 
cansa. 

Causeway) banchina, ħajt magħmul 

Causby j biċ^ċagħk etc. biex iżomm 
( rpar ) għa moghdia- (inik) ; triek 
cbira. 

Causidical— ta avucat jew ta min 
li jiddefendi causa. 

Caustio r- causticu, dua taħrak il- 
laliam; li jaħrak, li iwaġġa; li inig- 
ghes bi cliemu. ^ 

Causus— deni kawwi. 

Cauter - ħadida tal ħruk, li tàħrak 
jew ticwi biha, 

Cauterant- ħaġa li taħrak. 

Cautbrization — ħruk, chiwi ta xi 
ħaġa (laħam ta żiemel etc.) 

C'ÀUTERizB - tahrak, ticwi b*ħadida. 

Cautbry— ħruk, chiwja b'ħadida jew 
b'xi duwa li tahrak. 

CAUTnEB— drapp Indian ordinariu. 

Caution— dehen, għakal; twiddiba, 
tgħarrifa; twiddeb, tgħarraf. 

CAUTioNARY — mogħti bliala pleġġ ; 
li iwiddeb, li igħarraf. 

CAUTioNBR~min iwiddeb, igħarraf. 

Cautious— ħajjen, b'ghajnejh niif- 
tuħa, mistenbaħ, attent; bid-dehen. 

Cavalcadb— cavalcata — ħafna nies 
wsra xulxin rechbin fuk iż-żwiemel. 

CAYALiBR—suldat fuk iż-xiemel, ca- 
valier ; klubi, ciiraggius, meħjiel ; xor- 
ta ta sur (għal canuni) mibni il gew- 
wa, f'fortezza. 

Cavalibrly— ta cavalier, ta ragel 
kalbieni, bravu, curaġġiis. 

CAVALLAnD-^salt bgħula jew żwiomel 
mcxjin. 

Cavalry— cavlarija, suldati fuk iż- 
żwiemel. 

CAVATiNA(bit-taljan)- cavatina, biċ- 
ċa musica zgħira. 

Cavation - taħfir tal art (fl-art)għal 
xi cantina etc. 

Cavr— għàr, għorna, grotta; t^ħam- 
mar fgħàr, li grotta; tħafler, takti^ 
għàr jow grotta. 



Digitized by 



Google 



CAV 



— 142 — 



CEL 



Gavka — li stalel ta anGteatru. 

Oayeat — (fil-ligi) twiddiba, awer- 
tenza biex iżżom (iddawwar jew tieħu) 
benefiziu ta abbati ; avvertenza, am- 
monizioni, twiddiba. 

Caveatino — (fli żghirma) it-tibdil 
jew il bidla li tagħmel bix-xabla etc. 
min kaghda ghall oħra. 

Cavern - għàr, għorna, grotta. 

Oaverned— collu għerien. 

Oavernous— 'mħaffer bħal ghar. 

Cavbrnuloub — mimli (collu) għe- 
rien żgħar. 

Cavbtto (bit-taljan)-cavetta (bħal 
dic tal ħut). 

(iivENDisH— xorta ta tabacc ("ta li 
Bticca). 

Caviare — cavjar, bajl tal ħut (cbir) 
immellaħ (imkadded). 

Cavil— tchewtil ; ix-xaghra fil gha- 
gina ; tchewtel (iggib scusi) tfittex ix- 
xagħra fil għagina. 

Oaviller — chewtiel, minn dejjem 
jara x'jakla, igib li scusi, ifittex ix- 
xaghra fil ghagina. 

Cavillino— tfittix (tfittexj ix-xagħ- 
ra fil għagina, iesib dejjem xi tgħejd 
biex tiggieled etc. 

Oavillous-coHu tchewtil, oggezio- 
nijiet, scusi. 

Cavin- ħofra (weegħa) li jistgħu jo- 
kogħdu fiha (mħarsin) is-suldati. 

Cavino — tiġrif, twaikkigħ ta sakaf 
(arcata) ta mina jew barriera. 

Cavitary - duda li tghix gewwa xi 

5a. 

OAvnT-ħofra, tokba, ghorna. 

Caw— tgħajjat bħal ċawla. 

Cawino— il għajjàt taċrċawl. 

Cawker— ara Calker. 

Ca WKY - ta,jew bħal grampun fnagh- 
la ta żiemel. 

OAXou—koffa trab tal metall lest 
għal għaxla (għal purificar). 

Oayelac— xorta njam ifuħ li jinsab 
fis-Siam (Àsia). 

Oayenne— xorta la bżar (tal carta) 
jahrak ferm. 

Oayman— cajman (xorta ta cuccu- 
drill american). 

Cazio— mħallef Torc (Maumettan).. 



. Oaziqub— Oap Indian (superiur) tal 
America ta fuk. 

Cazzon- ħmieġ tal bakar niexef li 
jużaw għan-nar (biex jaħarkuh). 

CEASB-tħalli, tiekaf, takta, tiscot, 
tispiċċa, ittemm tlesti ; xohen will yoa 
cease to complain 'f meta sejjer tiscot 
(tiekaf, tispiċea, etc.) mit-tghemghim ? 
they have ceased working^ spicċaw (wak- 
fu) mix-xoghol. 

Ceaseless— li ma jiscot (jekaf) katt, 
li dejjem sejjer. 

Oeasino— twakkif etc. 

Cecity— ghama. 

Oecograph— tħejjia (apparat) ghal 
chitba għal għomi. 

Cbcutiency — bidu ta għama, bejn 
għama u mehux. 

Cbdar— cedru (siġra taċ-cedru) dej- 
jem tħaddar) njam taċ-cedru. 

Cbdarn— tas-siġra taċ-cedru. 

Obdb— twelli, terħi, icciedi, titlak. 

Obdilla— sinjal bħal virgola f,) li 
ikegħdu taht il-littra c (9) biex tin- 
kara s. 

Cbdrinb— tas-siġra taċ-cedru. 

Obdrium— raża (gomma) tas-siġar 
taccedru tajba wisk għal mal cotba 
biex ma tmisshomx il camla. 

Obdry — tal-lewn taċ-cedru. 

CEiL-tkiglied jew tagħmel soffitt; 
ticsi sakaf minn gewwa. 

OiciLiNO— soffltt, sakaf— il wiċċ ta 
fuk ta camra. 

OEiNTURE—cinturin, faxxa (tal ħa- 
rir etc.) tal kadd. 

Oblature— incisioni, (is sengħa tal 
incisioni). 

OBLRBRANT-celebrant, dac li jicce- 
lebra (ikaddes etc^ 

Celbbrate— ticcelebra, tissolenniz- 
za, tkaddes, tfaħħar. 

Oblburatbd — mfaħħar, msemmi, 
ceiebri. 

Oblbdratjon — tifħir, tkaddis, sol- 
lennità. 

Celebrator— min, jew dac li jicce- 
lebra etc. 

Oblbbrity— fama, isem, celebrità; 
he is a man of great celehinty^ hua ra- 
gel ta fama cbira. 



Digitized by 



Google 



CEL 



- 148 - 



CEN 



Cblbriao— xorta ta crafes. 

Cblbbity— ħeffa, ghaġġlft cbira. 

Cklbry— crafes. 

Cblbstial— tas-setna, kaddis, miii 
kieghed fis-seina. 

Cblbstinb— patri Celestin, sulfat ta 
li stroDziana (mineral). 

Cbliag — taż-żakk. . 

Gblibaoy- il ħajja (li stat) tal għa- 
^.eb (ta dac li mhux mixżewinreġ^, ce- 
libat. 

Cblibatb Igħażeb (wieħed mhux 

CBLinATisTjmiż-żewweġ). 

Gblibitb — patri, min hu mogbti 
ghaċ-celibat (li mhux għaż-żwieġ). 

Celidograpħy - descrizioni tat-tbaj- 
ja li hemm jidru fix-xemx. 

Cbll — cella, ħofra, camra. 

Cellar— cantina. . 

Gellaraoe^Ioc, post ghal cantini, 
daziu (hlas) tal ħwejjeġ li jinżammu 
merfugħa f cantina. 

Gellarer— min għandu ħsieb tal 
(imbejjet etc.) tal cantina. 

Cbllarbt — caxxa etc. bit-tokob, 
postijet ghal fliexchen. 

Gellarist— dac li fcunvent icoUu 
il ħsieb tal imbejjet. 

Cell-rrbd — imrobbi fcantina. 

GELLULAR—bic-celel żgħar. 

Gbllulated— maghmul bħal celel 
jew cmamar z.għar. 

GELLULE—cella zgħira. 

Cbllulifbrous — li jagħmel celel 
żgħar. 

Cbllulosb— is-sustanza jew dac li 
minnu huma mgħamulin il ħjut tal 
werak. 

Cblsitudb— għoli. 

Gblt— Geltif 1-ewlenin nies tal Ita- 
lia, Spanja, Franza u '1 Brittanja 
(Inghilterra). 

Gbltio— celticu, taċ-Celti, Isien (lin- 
gwa) taċ-Gelti jew Geltica. 

Cbltigism— idioma usu jew drawwa 
taċ-Celti. 

Cement — siment (cement) tahlita ta 
gir ramel u ilma li tgħakkad gebel etc. 
flimchien ; rabta, għakda ; tgħakkad, 
torbot flimchien. 

Cementation — għakda, twaħħila 
flimchien. 



Cbmbnted — magħkud bis-sement 
jew bil hbeberija. 

Cbmetbry— cimiteru. 

Gen ATORY— - tac -cena. 

Gbnobitb— cenobita (patri). 

Cenoby— cunvent, loc fejn nies (pa- 
trijiet) igħejxu flimchien ( comunità 
wahda). 

Cbnotaph— monument (gebla etc.) 
tifchira ta wiehed li icun midfun fpost 
(x*imchien) jeħor; 

Cense— tfewwaħ bi rwejjah ifuħu ; 
cens, jew ħlas pubblicu. 

Cbnser — censier. 

Censor— censur (minn jifli biex jic- 
cundanna dac li icun ħazin) ; magistrt 
ta Buma antica. 

Cbnsorial) taccensnr, sever, kalil, 

CBNsoRiAN[li iżomm is-siccajr. 

Cbnsorious - sever, dejjem lest^ jifli 
biex isib xi ħtija, tort etc. 

Gbnsorship— 1-ufficiu, I-impiegh ta 
censur, jew ta min jiccundanna'dac li 
icun hazin (wara li icun flih). 

Censual— ta censiment (.jew cens). 

Gbn'surablb— li ħakku censura, ta 
min jiccundannah. 

Gbnsurb-- censura, fili (minn tiflij^ 
janfira, ħakk, ticcundanna (bħal ma 
taglimel il cnisia) tagħmel ħakk. 

Census — censiment, cens, għadd 
tan-nies collha li icunu frenju etc. 

CENT-~mia,/Ae)rroir€rf 300 sovereigns 
ai 6 per eeni (5 %jew 5 p.c) issellift 
300 lira biI-5 fil mija (mgħax). 

Centagb— rata, ħlas cull mija. 

Centaur— centauru, mostru, favu- 
lus (tal ħrejjef) ; dac li jitfa il vleġġa 
(fiz-Zodiacu). 

CBNTAURY-'pianta, ħaxixa ta bosta 
xorta. 

Gbntenarian — bniedem li għandu 
mitt sena. 

Cbntbnarius— ta cull mitt sena. 

Cbntenary — centenariu, żmien ta 
mitt sena. 

Gbntennial— ta mitt sena, jew li fih 
mitt sena. 

Cbntbrino— 1-arc, il miidell tal in- 
jam li fuku jibnu ħnejja. 

Centesimal — ta minn mija waħda ; 
wieħed minn mija ; centesimali. 



Digitized by 



Google 



CEN 



— 144 — 



CER 



Cbntbsimation— castig niilitari (tas- 
suldati) ta wioħed fmija. 

Cbnticipitous — li ghandu mitt ras. 

Crntifidous — mkassam f mitt bieċa. 

Cbntifolious - li għandu mitt werka. 

Cbntiqradb— mkasBam f'mitt grad. 

Cbntiorammb — centigramma. 

Cbntiloquy — discors (cliem) għall 
mitt darba. 

Cbntimb (akra sentim) -centesimn, 
il mija waħda ta Franc, jew ta xi 
ħaġ'oħra. 

Cbntimbtrb — centimetra ( chojl 
Francis) il mija waħda ta metru. 

Cbntinbl— ara Sbntinbl. 

Centipbd— centupiedi (dudu b'ħafna 
sakajn). 

Centnbr — pis ewlieni li jusaw il 
periti tal użin jew il catapani. 

Cbnto — bcejjeċ ta bosta aaturi a 
mgħakkdin flimchien, fcomponiment 
wieħed. 

Cbntral— centrali, tan-nofs. 

Cbntralism — centralismu ; li tcun 
centrali jew fin-nofs. 

Cbntralization — mgiba (meta ig- 
gib fin-nofs. 

Gbntralizb — ticcentralizza» iggib 
fin-nofs. 

Cbntrb — nofs ; tkigħed, tagħmel 
fin-nofs; twakkaf fuk... 

Cbntrb-bit— golja(ta rebecchin). 

Gbntrb-pibcb— centra (ta fuk mej- 
da), golja ta rebecchin. 

Cbntrbs — il fond ta biċċa drapp jew 
ta xall. 

Cbntrio 

Cbntrioalj 

Grntricity— centricita; li tcun fin- 
nofs. 

C«NTRiFoaAL— centrifugu ; li joħroġ 
jew jitbigħed min-nofs. 

CBNTRiNE'isem ta ħuta. 

Cbntripbtal— li tiġbed, li tagħmel 
għan-nofs. 

Gbntripbtenoy — gibda għan-nofs 
jew lejn in-nofs. 

Gentrobario — taf -centru tal gra- 
vità. 

Gbntrolinbal — il ħżuż ta linji li 
jiġbdu coUha lejn pont wiehed (lejn 
centru wieħed) ; strument biex tiġbod 
(tħo7i) bih iHinji. 



. lcentricu— tan-nofs. 



Crntry— ara Sbntry. 

Gbntomviratb — il gvern ta mitt 
ruħ. 

Centumviri— il' mitt mħallef tar- 
Repubblica Rumana. 

Cbntuple — centuplu; għall mitt 
darba ; tcattar ghail mitt darba. 

Crntuplicate — tcabbar ghall mitt 
darba. 

Cbnturial — ta seclu (mitt sena). 

Cbnturiator— cronologista, wieħed 
li ikassam iż-żmien bil mitt sena. 

Gbnturion— centuriuni, afficial Ru- 
man li chellu il cmand ta mitt suldat. 

Gbnturist— ara Cbnturiator. 

Century— seclu (mitt sena). 

Cborl — ragel (min-nies baxxi) tal 
Anglo-Sassoni. 

(Jbpbvorous— 11 igħix bil basal biss. 

CEPĦALALoio—medicina li ticcalma 
l-ugigħ ta ras; tal ugigħ ta ras. 

Cephalaloy— I-iigigħ ta ras. 

Cbpħalitis — infiammazioni tal 
moħħ. 

Gephaloextraotor — mkass (biċċa 
għodda) tal kabla. 

Gephaloid— magħmul bħal ras. 

Cephalopod — annimal mallusc 
("gismu artab). 

Cephalopoda — annimali ta gisi- 
mhom artab li għandhom subgħaj- 
hom etc. ma dwar rashom. 

Cephalous — bir-ras. 

CEPHUs—ciefa (tajrabħal gawwija). 

Cbbaoeus— tax-xama» bħal xama. 

Ceraqo— I-ichel tan-naħal, ħobs in- 
naħal. 

Cerambio— duda, bħal wirdiena. 

Ceramic— tal fuħħar jew xakkuf. 

Gerasine — gomma tas-siġar taċ- 
cirasa u tal pruna. 

Cerastes— lifgħa bil krun. 

CERATE->incirata (taħlita) taxama, 
żejt etc. 

Cerated — incirat jew micsi bix- 
xama. 

Ceraunics — ix-xienza (li studia) 
fuk is-sħana a I-elettricità. 

Ceraunite — tempesta bis-sajjetti, 
xebgha sajjetti. 

Gerberean— ta Gkrberus (ara). 



Digitized by 



Google 



CER 



146 — 



CET 



Cerberus — cerberu, il chelb tal 
għassa tal infern (li isemmu fil hrejjef). 

Cere— tincira, ticsi bix-xama. 

Cereal— cereali; tal kamħ (kmuħ). 

Cerebel — biċċa mill moħħ. 

Cerebellum— il moħħ żghir. 

Cerebral— tal moħħ. 

Cerebrose— b'mohhu marid, miġ- 
nun. 

Cbrboloth — drapp incirat (inci- 
rata). 

Cerbment— incirata li dari chienu 
jusaw meta jibbalzmau lil xi ħadd. 

Ceremonial — ceremoniali, tac-ciri- 
monia (tar-rit esteru jew ta barra). 

Cerbmonious — collu cumplimenti, 
jew cirimonji. 

Cbremony — cirimonia, osservanza, 
rit esteru jew ta barra (li jidher). 

Crrbolitb— mineral donnu xama. 

CBREOPSis—tajra tal Australia bħal 
wiżża. 

Cereous— tax-xama, bħal xama. 

Ceres— Cerere, alla falz tal kamħ 
jew tal biedja ; isem ta pianeta (chew- 
cbaj żgħira li chixfu fis-sena 1801. 

Cerf— ċaccar, rozz. 

CBRiLLA—ara CRniLLA. 

Cbrnuous— li niezel, mdendel. 

Ceroorapht — is-sengħa tal chitba 
fuk jew fix-xama. 

Cbroon— balla tal gild. 

Ceroplastio — magħmul "figuri tax- 
xama ; is-sengħa tal mudelli tax-xama. 

Cerrus— balluta morra ("siġra). 

Cbrtain— ta ta-bil-ħakk, sgur, tas- 
sew, cert ; xi, certu are you certain f 
Inti sgur ? I am not quite certain^ jena 
m'iniex sgur (cert) sewwa, a certain 
person^ xi ħadd (certa persuna). 

Cbrtainty— il verità, bla eoda du- 
biu. 

Certifigatb — certificat, attestat, 
xhieda bil mictub (mictuba) fuk 1-im- 
giba jew capacità ta xi ħadd. 

Certified —magħmul sigur; iccer- 
tificat. 

Cbrtifier— dac li jiccertifica, min 
jagħmel ic-certificat. 

Cbrtipy— ticcertifica, tixhed bil (jhit- 
ba fuk il capacità jew 1-imgiba ta xi 
ħadd. 



Cbrtoriabi — digriet, ordni li mil 
korti ta fuk jimbghat għall korti ta 
isfel biex jinbaghtu dauc id-documenti 
fcarti> ta causa li icun hemm sejra 
tittratta ruħħa (fil krati ta fuk). 

Cerulific— li jaghmelculur icħal. 

Cbruline— blu (culur icħal) maħlul 
fl-acidu ("sulfuricu). 

Cerumen— il ghacar tal widnejn. 

Cbrusb — buruk,trab abjad taċ-ċomb, 
carbonat taċ-ċomb, bianchett. 

CBRUSBD-T-maħsuI bit-trab taċ-ċomb, 
(bil bianchett). 

Cbrvical— tol għonk. 

Cbrvinb— tac-cerv. 

Cbrvix — il biċċa ta wara tal għonk. 

Cbsious— ta lewn caħlani griz. 

CESPiTOus-ta art bil ħaxix, bil pa- 
Ijetti tal ħaxix. 

Cbss— taxxa, ħlas ta flus. 

Cbssant— li jiscot. 

Cessation — sicta, twakkifa ta xo- 
għol, ugigħ etc, tmiem. 

Cessbr — twakkifa, sicta tħollija, 
(min tħalli) trascuraġni. 

Crssirlb— li iciedi, li jirrendi. 

Ckssion— tulija ("min twelli^ għati, 
cessioni. 

CessionarY'H iwelli, jati jew iciedi. 

Cbssor— dac li jittrascura ghal tant 
żmien li jagħmel xi dmir etc; asses- 
sur, dac li jintaxxa jew jiġbor it-taxxi. 

Cesspool— fossa ta canal etc. 

Cest— ħżiem, cinta, cinturin, (tan- 
nisa). 

CESTRiAN—ta Cheshire (contea tal 
Inghilterra). 

Cestus— ħżiem (^rabta) cinturin li 
jintlibes (min-nisa) fit-tieg. 

Cbsure— taksima, mistrieħ (fil ka- 
ri) ta vers, ta stanza jew strofa fil poe- 
sia. 

Catagba — ir-razza collhatal balieni, 
u *d-dniefel. 

Cbtaoean I tac- cetacci (tar-raz^a tal 

Cetaoeous j baliena). 

Cbtic— li isir mix-xaħam etc tal ba- 
liena. 

Cetolooy— li fitoria naturali ta fuk 
il baliena. 



19 



Digitized by 



Google 



CEV 



— 146 — 



CHA 



CBVADiNB^il-lamtu li isir mix-xgħir. 

GHAoooN--żifna (epanjola). 

Cħafb — sħana li isBir bil għerik 
(billi tgħorok) ; giiadba (minn taghdah) 
corla, saħna; issahhan (bil għerik), 
tgħaddab, tati saħna, jew corla, tisħon 
(bil għerik), tgħadab, titfettet, tieħu 
saħna. 

Għafb — xorta ta wirdiena. 

Ghafbry— xorta ta forġa tal ħad 
dieda. 

Ghafb-wax — 1-impiegat (li icun 
hemm mal cancillier) li icollu ħsieb 
ilesti ix-xama għas-sigilli. 

Chaff — ħliefa. 

Ghaffbr— tiggebbed fil prezz, tnak- 
kas, ticcorda (fnegoziu etc.) ; mercan- 
zija. 

Chaffbring— tiftihemfi prezzgħax- 
xiri jew beigħ. 

Chaffbry— trafcu, negoziu. 

Chaffinch — sponsun. 

Ghafflbss— bla ħliefa. 

CJhaffy— bħal ħliefa ; li ma jiswa 
ghall xejn. 

Ghafinq— għerik, għadib; tmasħin 
tfetlit. 

Ghafino-dish — bħal gradilja biex 
isaħhnu, jew iżommu fukha sħun, ii- 
laham. 

Ghagrbbn— gild iccuscsat. 

Chaobin — buri, dieka ; tħanfis, tagħ- 
mel il buri, iddejjak, tħanfes. 

Chain — catina, sensiela, manetta, 
(rbit għal idejn etc.) issensel, ixxec- 
chel, torbot bVatina, tagħmel rsir, 
tjassar. 

GfiAiNLBSS— m'hux marbut, bla sic- 
cajr. 

Cħain pump— pompa cbira li jcun 
hemm abbord ta bastimenti cbar. 

Chain shot— catina bil balal mid- 
mumin. 

Ċhain stitch— pont (tal ħjata) bħal 
ċatina, pont catinetta. 

Chair— siġġu, suġġetta. 

Ghairman — il president ta cumi- 
tat etc. 

Chaisb — caless, carrozza b-zewġ 
roti. 

CHAiRWBB'-rrxorta ta serriek. 

Chalastjcs— medicini li iħollu. 



Ghalcedony— ħaġra preziusa għaċ- 
ċrichet etc. 

Ghalcooraphbr— incisur ta fuk ir- 
ram, min jincisi ir-ram. 

Ghaloooraphy — is-sengħa tal inci- 
sioni fuk ir-ram. 

Cħaldean— tal Galdea. 

Ghaldaio— caldajc, Isien, il-Iingua 
tal Galdea. 

Ghaldron— chejl Inglis tal kmuh li 
jasa 3G hnsheL 

Ghalet (akra xaU) — għarix ta li 
Svizzeri. 

Chaliob— calci ; tazza. 

Ghaliced— bil calici (bħalfiuri). 

Ghalk— gibs; thożż bil gibs. 

Ghalky - tal gibs, bil gibs, abjad. 

Challbngb — sfida, sejha jew stedina 
ghall ġlied ; tisfida, tistieden jew is- 
Bojjaħ ghall ġlied ; tgħajjat minn gej 
(bħal ma tagħmel is-sentinella) sen^ 
tries have orders to cliallenge a/ter mid- 
niqht^ is-sentinelli għandhom I-ordni li 
ighajtu " toho comes lliere ? " min gej 
hemm? wara nofs il-lejl. 

Challis -drapp rkiek fin, bħal mu- 
solina għall Ibiesi tan-nisa. 

Chalybbatb — mimli (collu) ħadid ; 
ilma li fiħ il ħfidid (il ferru). . 

Cham— ir-re tat-Tartarja (Asia). 

Chamade — ċamata, sejħa, (sinjal) 
bit-tambur. 

Chambbr— camra, għorfa; tghalak 
gewwa camra jew gewwa ghorfa. 

Ghamber counoil— cunsill privat si- 
griet. 

GHAMBERiNa - disculaġni, disonestà, 
sfrenar. 

Chamdbrlain - camrier maġġur, the 
Chamherlain of London, l-ewlieni cam- 
rier jew it-terforier ta Londra ; Who 
is the c/iamherlain of this ifin ? min hu 
il camrier (ir-ragel li għandu ħsieb is- 
sodod) fdin il-Iucanda ? 

Ghambbr-lye— aurina, bewl. 

Chambbrmaid— camriera, il mara li 
iddur b*is-sinjura tlibbisha u is-ser- 
viha. 

CnàMnRK-poT— aurinar. 

Cħamblbon — camaleonte, annimal 
bhal gremxula li ibiddel il-Iewn. 

Ghamelbonizb— tibdel fbostalewni- 
jiet. 



Digitized by 



Google 



CHA 



- 147 - 



CHA 



Chamfbr— ċamfrin, tgħaddi takta 
ċamfrin (canal). 

Ghamfbrino— ^issinn il għodda, (fiir- 
matur etc.) 

Ghamfbain — testiera, armar ghal 
ras iż-żwiemel. 

Chamois— (bil Francis, akra aamuà 
camoxxa (xorta ta mgħoża). 

Ghamois-lbathbr— camoxx, gild tal 
camoxxa. 

Ghamoisitb — trab (jew ossiduysadid) 
tal ħadid. 

Champ * tghiddero, tomgħod, tgher- 
rem, tmeċlak ; wiċċ (ta mejda ect.^ 
ftit imżerżak. 

CHAMPAONB—xampanja (imbit). 

Ghampaign— campanja,wesgħa, wit- 
ja cbira. 

Champbr— gherriem,wieħed li ighid- 
dem, jomghod, jew imeċlak. 

Ghamperbd— mżerzak lejn ix-xifer, 
icċamfrinat (bħal furmatur ċana, etc.) 

Champbrtor - wiehed ħati tal Cham- 

PBRTY (BJCH). 

Ch^mpbrty — żamma (li iż/.omm) 
causa, ({uistioni fit-lAl (ghnl żmien) bil 
patt li icolloc sehem fil kliegħ (biex 
jirrendilec il kliegh). 

CHAMPiONON—xorta ta fakkigħ. 

Champion— gellied prim, wieħed H 
għas-saħħa ma jicsru ħadd, lewlioni, 
ta kuddiem, għal ġlied etc. 

GhAngb— opportunilà, ġrajja, haġa 
ta bla ħsieb ; accident, cas; jies, tama; 
tiġri, tinghata, jati il cas jew I-acci- 
dent ; 7« there any chance for me f 
hemm xi tama ghalija ? When ymi have 
i/ie cfumce^ meta icolloc I-opportunità ; 
/ /uive no more c/iance now, ma għan- 
dix tama actar issa (nakta jeshi); i/ 
hy c/iance you meel /dm^ jecc katt jati 
il cas (per accident) tiltaka miegħu ; 
U c/ianced ġara, ta il cas; T/iis /tas 
heen ill c/iance for /lim^ din cbienet dis- 
grazia għaiih. 

Chanob-combr— wieħed li jigi bla 
hsieb, għal għarrieda. 
' Changbl— cancell, prisbiteriu. 

Chancbllor— cancillier, t/ie c/iancel- 
lor of^ t/ie e,vc/ietjuer, il ministru tal 
finanzi (ta) flus jew tat-tesori, C/umcel' 



lorof a University, Cancillier ta Uni- 
versità; dac li icollu f-idejh lijissigilla 
id-diplomi etc. 

GHàNCBLLORSHIP ^ l-ufficiU, l-im- 

piegh tal Cancillier. 

Changbmbdlby— ktil tabniedem per 
accident (b-disgrazia). 
Ch ANGBRY ~ Cancelleria. 
Changrb— piaga, ulcera. 
Chandblibr — linfa. 

CHANDLBR-bejjigħ (bli imnut) e/Up 
c/utndler, li ibigħ (iservi) lin-nies tal 
bastimenti. 

Chanob— bidla, tisrifa, zghar, bkija 
(flus) tibdel, tbiddel, issarraf ; 1 see a 
great c/iange in /itm,nara bidla cbira fih; 
/ /uive no c/iange about me^ ma għandix 
żgħar fukiy wmt made you chanae your 
opinion f x'ġagħlec tibdel (tbiadel) il 
ħsieb (il fehma) ? go^ and c/iange me a 
sovereign^ mur sarrafli lira ; to-morrow 
we e/uiU /lave t/ie c/uinge of i/ie moon^ 
għada icolna kamar ġdid. It ' is God 
alone t/iai wor/cs our c/iange, Alta biss 
jista ibiddlilna kalbna (jicconvertina) ; 
IIow is t/ie c/iange to-day f chif in hu 
il cambiu (it-tisrif tal flus) illum ? / 
am still waiting for t/ie c/uinge, gbadni 
kiegħed nistenna il bkija. 

Changeablb — li jidbiddel, li mhux 
sod, li idur ma cull riħ, incostanti; 
i/ie weat/ier /uis heen very c/iangeahle 
i/iis moni/if it-temp (1-aria) chienet in- 
costanti wisk (sicuit tbiddel) dax-xa- 
xahar. 

Ghan^bless— minn għajr tibdil.. 

Ghangelino— tifel (tarbija) li jatuha 
jew jeħduha (jibdluha) ma oħra; ibleħ, 
belbieni. 

Ghangbr— - ċangier, min isarraf il 
flus. 

Ghanna " isem ta ħuta bħad-dott. 

Channbl— canal,friegu, scanalatura 
ta colonna ; takta canal ; T/ie Englis/i 
C/iannel is beiween Enaland and France^ 
il Ganal Inglis jigi bejn I-Inghilterra u 
Franza. Fomoard i/ie peiition io i/ie 
Ilcad of i/ie Governmeni i/irouah your 
c/iieff /le is ihe rig/U c/uznnel^ ibghat il 
petizioni il gvern per mezz tal Cap 
tiegħec, hua (dac) il persuna (il mezz) 
li għandu iwassalielec. 



Digitized by 



Google 



OHÀ 



— 148 - 



CHA 



CuANNBLLBD— bil oanali, mħaffer. 

Chanson (bil Francis, akra xan- 
^onj—għanja. 

Chant (bil FranciB, akra ċantj — 
tcanta, tghanni ; cant, għana. 

Chantbr— għannej, cantant. 

Chantiolbbr— serduk li jidden. 

CHANTiLLYnLiOB— xorta ta bizziila, 
Btmata ħafna. 

Chantino— cant. 

Chantrbss — għannejja, cantanti 
(mara li tgħanni jew tcanta). 

Chantry — cappella (tal cant) tal 
kassisin. 

Chaolooy— trattat, discors jew chit* 
ba fak il Chaos (ara). 

Chaob— caoB, taħwida, ħabla, taħ- 
bila, ħallata-ballata. 

Chaotiġ — confus, mħawwad, im- 
gherfex eħiħ. 

Chap — xakk, fetħa, xpaccatura, ka- 
sma, xedak ta bhima, xagħżuħ, ġuv- 
nott; ixxokk, tixxakkak, cotne on^ 
chapa I ejjew, isa, tfal, (uliedi^. 

Chap 1300K -il ctieb (li seritt) li icol- 
Ihom il bejjigħa (biex ini/ilu fih li 
icollom jeħdu, xi ibighu etc.) 

Chapb— il hadid, ram etc. li icun 
hemm fit-tarf ta ghant ta xabla. 

Chapbau (bil Francis, akra xapb) — 
cappell. 

CHAPBL—cappella, cnisia. 

Chapbllany — cappillanja. 

CHAPBRON—barnuż, capoċċ (ta cava- 
iier); mara mdahħla fiż-żmien (mgħak- 
kla) li tindocra xbejba fil ħruġ u fli 
Btedin ; tindocra, tieħu ħsieb ta xebba 
fxi stedin etc. 

Chaplain — cappillan. 

Chaplaincy \ cappillanija, ufficiu 

ChaplainshipJ grad ta cappillan. 

Chaplbss-— bla laħam, min ghajr la- 
ħam ma dwar il ħalk. 

Chaplbt - dafra, curuna (tal ward) 
għar-ras. 

CuAPMAN— min ibigħ u jixtri, xer- 
rej u bejjegħ ; parruċċan. 

Chappy— maksum, xpaccat, mxak- 
kak. 

CiiAPs — ħalk ta bhima ; ġuvnotti, 
tfal; wcU done chapa, bravi, 1-aħwa. 



Char 
Charb 



CHAirrBR— capitlu (canonioi); capi- 
tlu taksima ta ctieb. 

CHAPTBR-HouBB—auIa, sala, loc fejn 
jiltakgħn il canonici (il capitlu). 

CHAPTRBL—capitell jew colonna li 
iżżomm il ħnejja (l-arcata^. 

Chapwoman— mara li tixtri a tbigħ, 
parruċċana. 

Char— isem ta ħuta fina (bhal sala- 
mun); taħrak njatn bħal faħam, tah- 
rak chemm chemm ; takta. 

xoghol bil ġurnata, tahdem 
bil ġurnata, biċċa xogħol, 
Btaljata. 

Charabano — carrozza twila b'erba . 
roti fejn jistghu jircbu bosta nies. 

CiiARACTBR — carattru, giħ, fama ; 
bixra, hażx ta ittri, carattru ; thożx, 
tiscolpi ittri ; / can not bui gice a true 
character of yon^ ma nistax ma ngheidx 
jew ma nitchellimx tajjeb minnec ; he 
18 a man o/ a very hail character, hua 
ragel ta fama ħażina. 

Charactbristig -caratteristicu, dac 
li jimmarca il carattru. 

Charactbrizb — ticcaratterizza , 
tgharraf sewwa. 

CHARADA—xarada. 

Charcoal — faham tal cannol (tal 
ħatab). 

Chargb— ħsieb, pis, cura, tagħbija, 
nefka, spiża, twissija, causa, carga ta 
xcubetta, ħabta, salt ; tati il ħsieb, il 
cura jew il pis ta ħaġa ; twissi, twassal 
lill xi ħadd (tugżah) tiehu flus (fix- 
xiri); ticcarga xcubetta ; taħbat għal, 
tati is-salt ; Who is in charge of thie 
placei min għandu ħsieb ta aan il 
post? a serioHS charge was pre/erred 
againat him, saritlu (ghamlulu) accusa 
(causa) seria hafna ; iake charge o/ this 
school, ħu ħsieb ta din li scola, 1 am 
not . ahle to he at that charge, ma nistax 
(ma niflaħx; għal dic li spiża; all 
charges /ree, barra mil li spejjes ; the 
English retumed io ihe charge, 1-In- 
glisi reġghou għall attacc(ħabtu għall); 
Lay noi this sin to their charge, tgħab- 
bix fukhom dan id-dnub (tgheidx li 
għamluh huma dana id-dnub). 

CnARORAnLE — li jiswa li ikum il 
fluB ; li jista icun iċċargiat. 



Digitized by 



Google 



CHA 



— I4y — 



CHA 



Oharobless — bla ħsieb ; rħis. 

Ghaboeb — min jiċcargia, platt cbir ; 
żiemel mħarreg gnal gwerra. 

GiTARiLT— bil.cautieia, bl-attenzioni, 
bil ghakal. 

GHARiNBss—cautiela, attenzioni. 

Chariot — carrozza, carru. 

Ghariotber— dac li isuk il carru 
jew carrozza. 

GHARiTABLB-ħanin mal fkar, cari- 
tativ, kalbu tajba, li iħobb jaghmel ca- 
ritày tal carità ; h have bten to see all 
the Cliaritable InetittUiofis o/ Malta, 
mort nara l-istituti tal carità coUha 
taMalta. 

Gharity— ħniena mill fkir, cariti, 
mħabba. 

Chariyari ^ banda irrabiata (etor- 
biu ta ħafna dakk ta strumenti ad- 
doċċ); carjcatura; j^ariial satiricu. 
The '* Punch " m tfie oTdest London cha- 
rivarij ii " Punch " hua 1-actar ġur- 
nal satiricu antic ta Londra. 

Għarlatan — ċarlatan, wieħed jit- 
ohellem dejjem (wisk) bla sens. 

Gharlbs's wain — għħnkud (ġabra) 
ta cwiecheb li jisimha ucoU Ursa Ma- 
jor. 

Chablook — (ħaxixa) bħal ġarfrir 
isfar. 

Gharh — seħer, maghmul, għajn, 
ġmiel, ghaxka; i88aħħar,ta^hmel magh- 
mul, tgħajjen ; tghaxxak, tħajjar. Mu- 
sic charms the ear^ beauty c/iarma tfie 
heart, il musica tgħaxxak il widna, il 
ġmiel igħaxxak il kalb. 

GHABMA-'isem ta ħuta (bħal lupu 
tal baħar). 

Gharmbd— msahhar, mgħaxxak. 

Charmbr — saħħàr, min isaħħar,min 
ighajjen, clielma li tħoU il kalh. 

Charmino—U ighaxxak, li iih għax- 
ka, li isaħħar. 

Charmlbss— min għajr 1-ebda ġmiel. 

Gharms— ħweijeġ (affarijet) li igibu 
contra il għajn, bhal ma huma il bah- 
buħa, karn etc. 

Charnbl lcamiria, postfein 

' Wżommu merfuh il 

Gharnbl-housb J għadam tal mejtin 

Cħarr— isem ta ħuta bħal salamun. 
Gharrt — maħruk, bhal faħam. 



Ghart — carta tal captani, mappa. 

Chartagbous— li jixbah il carta. 

Chartbb— patenta, ittra;. tati pa- 
tenta, tinnoleggia bastiment. 

CiiARTBBBD — privileggiat, protett 
mil pajtenta, minn certi privileggi li bi- 
hom ma jista imissec ħadd, esenti. 

Ghabtbr-mastbr — wieħed li mill mi- 
nieri italla faħam, trab tal ħadid etc. 
bit-tunneUata. 

Chartbr partt — pattijiet li isiru 
bejn mercanti u nies tal baħar fuk 
mercanzia etc. 

Ghartism— riforma radicali. 

CuARTisT — riformatur radicali, avu- 
cat imin jakbes, jiddefendi^ id-drittijiet 
tal poplu. * 

Cħartrbuse — monasteru, cunvent 
tac-Gertusini; xartr^s, xorb magħmul 
mil patrijiet Gertusini. 

CHARWOMAN—marali taħdem, tagħ- 
mel xi facendi u titħallas bil ġiirnata. 

Chaby— attent, prudent, b'għainejo 
miftuħa. 

Chasb— caċċa; tmur il caċċa, ti- 
bghat, tchecci; bosc, canun ta abbord ; 
ihey gave tlie chase to t/ie s/iip^ taw il 
caċċa (j;rew wara biex jakbdu) il basti- 
ment; both the /lead and tlU stern c/iase 
werejiredj sparaw sewwa il canun tal 
prua chemm ucoll tal poppa. 

Ghaseb - caċċatur. 

CĦASiNa-=~ix-xogħol tal irsaltar fuk 
il metalli ; xoghol rsaltat. 

Ghasm (akra casamj — xakk cbir, fet- 
ħa, xpaccatura. 

Chassbur - ragel fuk iż-żiemel. 

Ghastb— nadif bla tebgħa, pur, cast. 

Ghastbn— ticcorriegi, tgħakkes, tic- 
castiga. 

Chastened— -castigat (li ħa il castig). 

Ghastbnkss— ara Ghastity. 

CnASUBLE—pianeta (ta kassis). 

Chat— cIiem,KJi8Cors, tpacpiċ, tgher- 
wU. 

CHATBAu(akra ċa/o^— castell (Fran- 
cis). 

Ghatelainb - catinetta li jilbsu in- 
nisa ma kaddhom. 

GHATBLBT-castell żgħir. 

Ghatellany — castellanja; sinjuria 
(proprietà) ta castell. 



Digitized by 



Google 



CHA 



— 150 — 



CHA 



' Cħatoyant — li jitfa ir-raggi. 

Chatoymbnt— (fil mineralogia) bidla 
tal culuri.' 

Ċħat P0TAT0E8— xorta ta patatażghi- 
ra li jatuha għall ichel lill hnieżer. 

Chats— patata żgħira li jitimgħuha 
il hnieżer ; (fil mineralogia) it-tieni saff 
tat trab tad-deheb etc. ; gzuz żghar ta 
trab:tad-deheb etc. 

Chattau - umbrella tal Indiani. 

Chattbl 7 beni (oggetti^ mobili ; 

Chattels) ghamara, xarbitelli. 

Ghatter— tpaċpaċ, tiċċaċċra, tlaklak, 
tiċċajta, iccechcec snienec. 

Ohatterbox— Isien ta merill (wie- 
ħed li Isienu ig^ejd dejjem). 

Chatterbr— wieħed li iħobb jitchel- 
lem. ipaċpaċ jew jiċċaċċra, ċaċċarun. 

Chattbring — discors, cliem voit, 
tpaċpiċ. 

Chat wood -għesieleġ, ħatab għan- 
nar. 

Chaw— tomghod. 

Chawdron — interiuri (msaren etc.) 
' Chbai*— -rhia ; / boxujht l/iu hat hetter 
cheap than you^ xtrajt dan il capp^ll 
irhas minnec; Now we rnust get some 
bags o/ siigar^ it is dog cheap, issa 
imisana nixtru ftit xcbejjer zoccor, 
b'xejn (mas-sakajn). 

Chbapbn— traħħas, tnakkas, tiggeb- 
bed fil prezz. 

CnEAPJiiOK — bejjegħ ta rhis fit-triek, 
wiehed li ibigħ bi rħis fit-triek. 

Chbapnebs— roħs. 

Cheat — tkarrak, tgħallat, tberbex, 
tinganna ; takrika, tgħallita, tl>erbixa, 
ingann ; he is a notorious cheat; briccun 
maghruf minn culħadd; dorot cheat me^ 
tinġannanix, tkarrakx bija. 

Chbatablb — li jista jitkarrak, li 
jistgħu ikarku bih. 

Chbatablbness-— kerk, ingann. 

Chbat-bread— hobs fin. 

CHBATBR—karriek, ingannatur. 

Chbatery — kerk, ingann. 

Chbatinoly - bil kerk. 

Chbgk— razna,żamma, giem,ċanfira; 
trażżan, iżżomm, tirgem; drapp minsuġ 
jew stampat quadriquadri (quadriljat); 
(fil-Iogħob ta li scacchi) scacc ; you had 
hetter keep a check on your son^ aħjar 
użomm Hbnec imrażżan; I gave him a 



good check^ ċanfartu sewwa, he imist 

have taken a check at your words, sgur 

tfantas għal cliemec (ħa fastidiu għal 
dac li għedtlu. 

Chbck-book— ctieb tal banc (l)iex 
tara xi flus daħħalt jew ħriġt). 

Checker -tagħmel quadriljat b*ħa- 
fna lewnijiet ; dac li irażżan. 

Chbkbred— intarsiat (b'ħafna lew- 
nijiet). 

Chbckbrs— logħba ta li scacchi. 

Chbckbr-work - iritarsiar. 

ChboklbsS'U ma jistax jitrażżan, 
bla trażżin. 

Checkmatb — mossa (ċaklika jew 
tibdila) fil-Ioghob ta li scacchi li biha 
taghlak jew tispiċċa il partita; iżżomm 
mrażżan, tghakkes (tirbaħ) 

Chbckroll — lista ta I-ismijiet ta 
dawc in-nies li icunu impiegati (cam- 
rieri etċ.) ma nies cbar. 

Chbckstring— ħabel li icun għad- 
dej għall carrozza minn gewwa biex 
tigbdu (sinjal) meta trid tiekaf. 

Chbok takbr— dac li jiġbor il biljet- 
ti fil vapur ta 1-art. 

Chbddar — cedar, xorta ta ġobon fin 
Ctajjeb ferm) li isir VChedder. 

Cheek— ħadd, sfaċċataġni (wiċċ^,«/itf 
haa always rosy cheeks, dejjem bil 
wardiet; t/ie cheeks ofa door, il coxox 
tal bieb ; tJie cheek piece o/ a helmet, 
il yisiera (il biċċa tal elmu li tgħatti 
il wiċċ) we spoke cheek hy jowl, tchelli- 
mna rasi u rashu ("jena u hu biss) ; 
he goes cheek hy jowl witli him, hua 
ħobża u sicchina miegħu (ħaġa wah- 
da) ; / cant helieve that he had the cJieek 
to go to him, ma nistax nifhem chif 
chellu il wiċ6 imur ghandu. 

Chber— ciera, wiċċ, aria ; farġa, xa- 
lata, ichel u xorb; ċapcip tal idejn (ap- 
plaus) evviva ; tfarraġ, tferraħ, thenni, 
iċċapċap I-idejn, tgħajjat evvioa ; tit- 
farraġ, tixxala ; cheer up my son ! cu- 
raġġ (tfarraġ, derri) ibni ! Ue is a man 
of a very nasty cheer, hua ragel incre- 
pativ wisk (dejjem wiċċ I-ors^. 

Chbbrer— min ifarrag, jixxala,iċap- 
ċap l-idejn, igħajjat evvtva. 

Chberful — ħieni, allegru, cuntent, 
ferħan. 



Digitized by 



Google 



CĦE 



m — 



CHE 



&r1wi ferħ, allegrament. 

Ghebring — li iterri^ ifarraġ (il 
kalb). 

CnBBRLBSs — ta kalb sewda, trist, 
mniccbet, magħdur, mdejjak. 

Cħberlessness— nichet, kalb sew- 
da, dieka ta kalb. 

Chbbrly— ara Cheerful. 

Ghbbr up— tfarraġ, tferraħ. 

GHBBRT--ferħan, cantent, allegru. 

Chebse— ġobon, creem efieese^ rcotta 
. (tal kwieleb tal kasab); you would make 
me believe tlie mooii is made of green 
cheeM ^trid tbellaħħieli (trid iġġagħal- 
ni nemmen dan) trid tgħaddini ta 
ibleħ. 

Chbesb-oakb — kassata jew pastizz 
tal ġobon (tal ħaxu). 

Chbbsb-hoppbr— duda tal ġobon. 

Gheesb-lbp— il borsa(buzzieka)fejn 
iżommu it-tames. 

Ghbbse uonobr— bejjigħ il ġobon. 

Ghbbsb rennbt— xorta ta fjur isfar 
salvaġġ, tames. 

Chbest— li għandu mill ġobon. 

Cheetah— xorta ta leopard (anni- 
mal salvaċġ). 

Chef-dVeuvre — (bil Francis akra 
xedifr) biċċa xogħol bil għakal, bi rġu- 
lya ; biċċa xogħol prima. 

Chela— difer (siek) ta ġranc jew ta 
awwista. 

Ghelifergus— li għandu id-dwiefer 
(bħal dawc tal granci). 

Cheliform— ghamla ta difer. 

Chelonian — razza tal fchieren (tal 
art u tal babar). 

CiiEMiOAL— tal chimica. 

Chemioals— is-sustanzi (I-affarijet) 
collha nsati fil chimica. 

Ghemise— kmis ta mara. 

Chemisbtte — camisetta. 

Chemist — spiżżiar. 

Ghemistry— chimica. 

CHENII4LE — xinilj a. 

Gheque— cich; carta, ordni tal flus. 

Chequer— Cminn floc exchequer) 
tesor; xorta ta xoghol tal gebel. • 

Ohequers— ara Draughts. 

Cherif— sacerdot (cbir) tal Mau- 
mettani (tat-Toroc). 



CĦERiSH—iżżigħel, tmelles, theijem, 
titma, iżżokk, iżżommsħun, healwaya 
cfierished his children^ hua dejjem ħabb 
ferm (shiħ) I-uliedu; / cannot but ,che» 
rish his memory, ma nistax ma nifta- 
carx fih; ma nista ninsieħ katt* 

Cherisher — min iżigħel, imelles, 
ihdjem, jitma, iżokk. 

Cherisħinq — għajnuna, incoraggi- 
ment. 

Cheroot— xorta ta sigarri. 

Cherry— cirasa. . 

Gherry BAY-^ir-rand. 

Cherry brandy— brandy li icun fih 
ic-cirasa mizmuma (mgħaddsa) gio fih. 

Chbery cheeked — wiċċ bilwardiet, 
wiċċ ta ħawħa. 

Gherry-wine— imbit magħmulmic- 
cirasa. 

Chersonese— penisola. 

CJhert— xorta ta ħaġra taż-żħiet. , 

Gherub— cherubin. 

Cherubio Ual cherubini ; ange- 

Cherubioal/ licu. 

Gherubim (bl-Ebraic) cherubini, il 
plurat ta cherubin. 

Gherubin— cherubin ; angeticu. * 

Cherup— tpespes ; tghamel il cu- 
raġġ lill xi ħadd b*Ieħnecc, tisa (tin- 
coraggixxi, tagbmel il kalb). 

Ghervil— sorfolja (ħaxixa^. 

Chesiblb— pianeta (ta kassis). 

Cheslip - duda żgħira. 

Ghess— scacchi, loghba fuk tavla 
mkassma f64 quckdru (jew ċangatura) 
li tintlagħb bi 32 biċċa ta bosta xorta, 
bħal ma huma torrijiet, rjus ta sla- 
ten, ta żwiemel, curuni etc. 

(3hessboard — scacchiera, it-tavla 
iccangata għal loghob ta li scacchi.' 

Chessel — il caxxa (forma) ' fejn 
jagbmlu il ġobon. 

Chessman— bieċa .(mit-d2) li bihom 
jilghabu li scacchi. 

Chessyijte— xorta ta trab (art) li 
icun fih ir-ram. 

Għest— caxxa, senduk; (caxxa tas- 
8ider)—to deposit in a chest^ tghezzez 
tidfen il flus, takżen jew tfaddaL 

Chest of drawers— gradenza.' 

Chest protector — ghata, biċċa 
biex iziomm is-sider sħun. 



Di'gitized by 



Google 



CHE 



152 r- 



CHI 



Chested— biB-sider, H għandu sider 
wasagħ. 

Chester-field— glecc wasagħ. 

Chestpounderinq — mardataż-żwie- 
mel (nefħa fis-sider). 

Chestnut— kastna. 

Cheston— xorta ta prana. 

Chettik— velenu kalil, tas-siġar tal 
upas 11 jigi mil gżira ta Ġava (Asia). 

Chkval-glass— mera cbir, tal per- 
Buna. 

Chevaubr — cavalier. 

Chevaux-de frise ' ( akra .rerà-rf^- 
/n'i^;— romblu ta li njam bil-lasti ip- 
pnntati li taraw ma dwar xi mogħdi- 
jiet ta Bwar etc. biez ma iħallux li 
igħadila nies jew żwiemel il kuddiem. 

Cheveril— ghidi, gild tal ghidi jew 
kidd. 

Chevrette— macina (macna) li it- 
talla il canuni mill art ghal f uk il car- 
ru tagħhom. 
•* Chevrotain — I-iżghar xorta ta cerv. 

Chew— tomgħod, magħda ; tixtarr. 

CuiARO OSOURO — chiar oscur ; is- 
Bengha (fil pittura) li tkabbel jew tagħ- 
mel f locu iċ-ċar mal oscur. 

Chibbal— basal rkiek (tal picklea). 

Chiga— xorb (licur) li isir mil kamħ 
ir-rum. 

Chicane— Bcusi, samsim, tgħawiġ 
fid-discors (biex ittawwal iż żmien tal 
cuationi). 

Chioanert — is-Bengħa li biha tara 
xHakla (scusi etc.) biex ittawwal cu- 
Btioni fil korti etc.; inganni. 

Chigk— felluB; tfakkas jew ittalla 
werak ġdid, tnibbet. 

Chicken— felluB. 

Chicken-hearted— li għandu kal- 
bu żgħira; timidu, ta ħila żgħira. 

Chicken pox— gidri ir-riħ. 

Chikling— felluB żghir. 

Chick-pea— xorta ta gilbiena (le- 
gumi). 

Ciiick-weed— li Btillaria (haxixa). 

Chicory— cicwejra. 

CaiDB -iċ-ċanfar, tahsel, tgħajjat 
ma, twiddeb. 

Chider — min iċanfar, jaħsel, igħaj- 
jat ma, iwiddeb. 



Chidino — ċanfira, ħasla, għajta ma, 
twiddiba. 

Chief— ewlieni, rajjes, cap, princi- 
pali ; Valletta is the chief town of Mal- 
ta^ Valletta hia il belt capitali ("ewle- 
nia) ta Malta; report him to his chief 
irrappurtah il Cap (ir-rajjes) tiegħu. 

Chiefdom — Bovranità (cmand ew- 
lieni). 

Chief justice— il president (lewwel 
jew il cap tal imħalfin). 

Chibfless— bla cap. 

CniEFLY-^actarx, I-actar, fuk col- 
lox, principalment. 

Chieftain— cap, captan, cmandant 
(militari) il cap ta familja, ta tribh. 

Chiffonnier — wieħed li jiġbor i6- 
ċraret. 

CHIFFONN.IERE — ċafunicr, armariu 
jew sajbord żgħir. 

Chiffy — mumeut wieħed, ta ma- 
lair. 

Chilblain— seki. 

Child — tifel, tifla ; a little child^ 
tarbija ; his xoife hrought fortli a child^ 
martu chellha (wildet) tarbija ; tdie ur 
past children now^ ma icolliex (ma jis- 
tax icollha) tfal iżied issa ; he ia my 
god child^ hua il filjozz tiegħi ; she is 
big with child, tkila (ħobla) ; / know 
himfrom a child, nafhu minn meta 
chien ghadu tfal ; she died in chilà hed^ 
mietet bil ħlad ; you are playing Hie 
child now, issa kieghed tagħinilha ta 
tfal. 

Child bearing — bit-tfal (għandha 
it-tfalj. 

Child BiRTĦ^ħlas (twielid ta tar- 
bija;. 

Childe— giuvnott nobbli, bin wie-' 
ħed nobbli. 

Childermas-day — il festa (nhar) 
I-Innucenti. 

Childhood — tfulija, ^.ghużija. 

Childino— li icollu (icoUha) it-tfal, 
bit-tfal. 

Childish— ta tfal. 

Childless— bla tfal. 

Childlike— bħat-tfal, bħal tfal. 

Children (il plural ta childj ^tfeA. 

CniLDRENrrE— mineral cristallizzat. 

Chiliad— elf numru ta waraxulxin. 



Digitized by 



Gopgle 



CHI 



^- 163 - 



CHI 



CHlLiAGON-figura b'elf faċċata u 
elf anglu. 

Chiliahedron (plural Chiliahedra) — 
figura b*elf genb jew faċċata. 

CniLiAN-tal Uhin, mil Cliili (l-A- 
merica t'isfel). 

Chiliarch— cap (cmandant) ta elf 
ruħ. 

Chiliarchy— cumpannja taelfruħ. 

CHiLiASM—millennju — żmien jew 
għeluk elf sena. 

CHiLiAST-ta elf sena, millenariu. 

Ghill — reżħa, cliesħa, tcbexcbixa 
tal bard ; treżżah, tchessaħ, lie muai 
have eontracted a chill, għandu iċun 
ħa xi fewġa (riħ); It chills my hlood 
when a 1 /Amfto/t^nħoBsdemmijicsaħ 
(jiġġela) meta naħseb fdan (fuk dan^. 

Chiluness — csiħ, bard, tchexchix 
tal bard, resha, chesħa. 

CniLLY—csuħa, chesha ; b^.aru, miż- 
wed bżar aħmar ; it is rather chilly this 
moming^ ftit u xejn il cheleha dal 
ghodu. 

Chiloma— ix-xoffa ta fuk ta żi<)mel, 
ħmar etc. 

ChilonianI ta ChUo (gharef Griech); 

CiiiLONic J kasir, mii>bur fi ftit. 

Chilopad — razza ta dud (centu 
piedi). 

Chiltern— distrett (art) bil gho- 
lijet (muntanjusa^. 

Chimb— tarf ta mastella, ta bittija, 
jew barmil. 

Chime — tagħmira kniepel, mota, 
dakk ta kniepel bil cbir ; iddokk mota 
bii cbir ; iddokk bil cbir. 

Chimera — chimera (għageb li il 
ħrafa taghmlu b'gisem ta mogħza, ras 
ta Ijun u demb ta serp) ; ħrafa, hsieb 
fieragħ. 

Chimerical — immaginariu, li ma 
jesistix. 

Chimes — rjus tad-dewlghat (twal) 
li jibkgħu jidru f bittija jew mastella. 

Chiming— dakk ta kniepel,armonija, 
moti bil cbir. 

Chimney— cumnija ; chimney glaas^ 
mera ta fuk ic-ċumnija, chimney pifce^ 
xcaffa ta fuk ic-ċumnija. 

Chiaipanzee— cimpanzi, xadin cbir 
li jixbaħ wisk lill bniedem. 



Chin- id-dakna, Iħit. 

China— china, fajjenza tal China 
(għaliex lewwel ma saret fil China, 
Asia). 

Chinaware — china, affarijiet (faj- 
jenza) tal China. 

Chinchbug - duda (tinten) li tek- 
red il kmuh. 

(JiiiN-couGH - soghla convulsiva. 

Chine— is-sinsla tad-dahar tal an- 
nimali. 

Chined— tad-dahar, bid-dahar. 

Chine-hoop — ic-circu fit-truf tad- 
dewlghat ta bittija, mastella etc. 

Chinesb — Cinis, Isien (iHingua) 
jew wieħed mic-Cina. 

Chingle— ċagħk wahdu (safi, mhux 
mħallat bit-trab). 

CHiNK-xeghira, xakk żgħir (deLJak) 
iddokk billi iccechcec fiimchien (flus), 
ixxi^her ixxakkak chemm chemm; 
tixxigher, tinxakk, iccechcec. 

Chinky— mxigħer, mxakkak. 

Chinna— ħaxixa bhal gilbiena. 

Chinned— bid-dakna, bi Iħit. 

Chinscab — marda tan-nghaġ. 

CHiKSE-iBSodd (tkalfat) xkuk fil 
bastimenti b*Ii stoppa. 

Chinsing — tkaltit fuk fuk (għal 
chemm wisħed jiddobba) ta cverta jew 
ġnieb ta bastiment. 

Chintz— Indiana, (drapp). 

Chip— ]akxa,tlakkax; chips ofhread^ 
kxur tal ħobs; orange chipsy kxur tal- 
larinġ iccunfettat ; he is a jfhip of the 
o{d hlock ; bin missieru, (bin is-sengħa 
ghandu nofsha) ; ii tastes just like a 
chip in poitage, ma fiha I-ebda togħma 
(bla toghma ta xejn, ma ittigħem 
xejn) ; a chip ; ċana, lexxuna ; cJiip* 
platting, tiben minsuġ, immaljat lest 
għal cpiepel. 

Chipped - mlakkax. 

Chipper— tpespes, idderri, tfarraġ, 
thenni ; fuk ruħu, bieżel, hieni. 

Chipping— tlakkix. 

Chippy— collu lakx. 

Chiragon— tilar biex fuku jictbu il 
ghomi. 

Cairagra— gotta fl-idejn (pullagra). 

Chiragrical— li għandu (li ibati) 
bil gotta jew bil pullagra f idejħ. 

20 



Digitized by 



Google 



ĊHI 



164 — 



CHO 



Chirograph— ott, ħaġa iflirmatft, 
mictuba. 

Chirographer— wiehed li jitharreġ 
filchitba (B\ calligrafia). 

Chirographic' ) tal chitba;*mic- 

Ohiuographigal) tub bii pinna. 

CinuoGRAPHisT— min jakra il fortu- 
na billi iħares lejn idejc. 

CinROGRAPHV — ch'itba (bil pinna) ; 
att, mandat mictub minn taht idejn 
dac li icun. 

Chirologist — wieħed mharraġ fil 
Chirology (ara). 

Ghirology— is-sengħa li titchellem 
b'idejc u b'subgħajc. 

CniROMANCY-tħabbar jew takra 
biex tinzerta x*għandu igħaddi minn 
bniedem billi taralu il vini u it-ticmix 
ta idejħ. 

Chironomy — ix-xienza li tittratta 
fuk il gesti (ċaklik tal idejn u tal gi- 
sem) tal predicaturi u ta dawc li jirre- 
citau fit-teatri. 

Chiroplast — għamla tal idejn ; 
strument biex juri chif jitkegħdu 
I-idejn udat min dawc li ighalmu il 
pianuforti. 

Chiropodist— min jitchellem fuk il 
cura jew jiccura il mard tal idejħ u 
tar-riġlejn. 

Chirosophist — min jakra il vin- 
turi. 

Chirp - tpespes ; tpespis tal għasa- 
far, tfarraġ, tħenni il kalb. 

CmRPER-għasfur li ipespes. 

CiiiuPiNG — tpespis tal għasafar. 

Chirrup— tħenni, tagħmel il kalb 
(il curaġġ) lill xi hadd. 

Chiru— xorta ta cerv. 
, Chirurgeon — chirurgu (tabib li 
jiccura b'idejh). 

Chirurgery— ara surgery. 

Chirurgical— ara surgical. 
. CHiSEL—scarpell, furmatur, gizill ; 
tnakkax (tkatta bliscarpell) tiggiżilla; 
chisH socket, furmatur tal bejta. 

Chiselling — tibbozza, tisbozza, 
tnakkax, gebla^ ghuda etc; tghallat. 

Chislew— id-disa' xahar tal-Lhud, 
liiċca minn Novembra u Dicembru. 

Chisley— art |)ej|i ramlja (mram- 
mla) u taflja. . 



Chissels -nuhħala hoxna. 

Chit — rimja tas-siġar, nebbieta, 
tarbija, raħsa ; tfajjel ; traħħas, tarmi 
(siġra); għazza &\m(:t; a/ie fuia ckits 
inherface ghandha il għazz fwiċcha. 

Chitchat— ċaccir, tħarrif. 

Chiton— xorta ta bebbuxa; ħanżir 
il baħar. 

Chitterlings— I-imsaren ta anni- 
mal li jittiechel ; chirxa. 

Chitty — ara childish. 

Chivalric 1 1* <5ftvaljer, meħjel,klu. 
Vbi, kalbieni curaġġus 

CHIVALROUSjg^^rrier. 

CmVALRt — cavalleria; grad dinjità 
ta cavalier. 

Chives— il ħjut tal fjuri. 

CiiLAMYS— mantell tas-suldati Ru- 
mani. 

Chloral— liquidu, ilma maghmul 
mil chlorina, faiiam, u ossigenu. 

CHLORATE-clorat ; melh maghmul 
minn acidu cloricu u basi. 

Chloric — tal clorina. 

CHLORiNE-cIorina, gas li isir mil 
melh (comuni). 

Chlouis— virdun. 

CHLORiTE—mineral, trab aħdar. 

Chloroform — cloroform. 

Chlorophyl— il culur aħdar tal we- 
rak. 

Chlorosis— ħdura Cmarda)— sinjal 
li wieħed ma icunx fsaħtu, ahdar, 
marid. 

Choak— ara Choke. 

Choca — taħlita ta cicculata u caf6. 

Chock ' ghuda biex tirfed bittija. 
, Chock-fcll —mimli fgat, mimli sa 
fuk. 

Chocolate— cicculata. 

Choice — għażla,ħatra,għażil; magħ- 
żul, maħtur ; taghżel ; tiħtar ; if it 
were in my choice^ I woxdd have taken 
thia one, chiecu chelli ngħażel jena, 
chiecu cont nieħu dana ; / leave it to 
your choice, inħalli f idejc, ghażel int ; 
he wae killed together with ihe choice of 
hie troope, katluh flimchien mal fjur 
(mal aħjar^ tan-nies li chellu;, take 
your clioice, għamel int (li jidhirlec) ; 
he hae a great choice of commoditiea in 
hia shop, għandu salt affarijiet sbieħ fil 



Digitized by 



Google 



CflO 



— 155 — 



OHO 



ħanat ; onr band played a choice aelec- 
tion on the square yeaterday, il banda 
tagħna dakket programm Bcelt (magh- 
żul), bcejjeċ sbi^, il bierah fil piazza 

Choiobless — minn għajr gost, minn 
għajr ma jista jagħżel, indifferenti. 

Choir — cor, cantanti, in-nies li 
icantau fil cor. 

Cboke— toħnok, tifga, issodd, tin- 
ħanak, tiffoga, tinsadd ; thu ruhbidi 
will choke up Uiepipe^ dawn 1-imbaraz- 
zi sejrin isodda il canal. 

Chokb-damp— dac il gas li johroġ 
mil fosos, li jifga u joktol in-nies. 

GHOKB-FULL^mimli fgat, imfawwar 
eħiħ. 

Choke-pear— ara saroasm. 

Choker— wieħed li isoddil ħlukjew 
isiccbet ; chelma li għaliha ma tistaz 
twiegeb, cbelma li iggiagħlec timla 
ħalkec (bl-ilma) u tiscot. 

Chokinq-U jifga joħnok jewjsodd. 

Choky— li donnu irid jifgac, jo- 
ħonkoc. 

CnoLAS-zorta ta smerald (haġra 
preziusa). 

Cholbdoloqy— trattat (discors) fuk 
il bili. 

Choler— il bili, dac li iġaghalna 
nagħdbu, nisblu, nisħnu jew nincur- 
law. 

Cholera— colera. 

Cholera-morbus - eorla morbus. 

CHOLERio-tal corla, li jishon, jis- 
bel jagħdab malajr. 

Cholerine— colerina, corla ħafifa 
lewwel sinjal tal colera. 

Chomer— chejl tal Lhud jasa dwar 
75 gallun, 

Chomp— tmeċlak, tomghod b'hafna 
ħsdjes ta ħalk. 

(jHONpROMBTER -użin (miżien) għal 
kamħ. 

Choose -taghzel,tilitar, trid ; which 
one do gou cfioose, liema taghxel, liema 
trid? 

C!hooser— dac li jagħżel, elettur. 

Choosinq — ghażla. 

Chop — katgħa, biċċa, custilja, xe- 
dak ; takta barra ; tkatta nitfa nitfa, 
ticcapulja, tpartat, tibdel. / hcul two 
mutton cliops this morning for break' 



/uH, chelli (chilt) żewġ custilji tal 
muntun dal ghodu mal cafe (caiazion 
ta fil għodu); his chops are always 
going^ dejjem jomgħod (dejjem jecol); 
lie liod a slap o'n his cliops, ha dakka 
ta harta fuk wiċċq ; wiLl you chop with 
mef trid tpartat miegħi'l he had hie 
hand chopped oġ\ poor man^ ha idu bar- 
ra (kata*ida barra) mischin. 

Chop-house — dverna, ħanut tal 
ichel. 

Chopper— wiehed lijakta, ipartat, 
jiccappulja, cappuljatur. 

Choppinq — ktigh, biċċa maktugħa 
iccappuljata ; ġlieda, tlewwima, pAo^>- 
ping-olocky canġa (tavla ħoxna fejn 
ikattgħu il-laħam. 

Choppinq-knifb— sicchina cbira tal 
laham ; cappuljatur. 

Choppy -mitnli xkuk,mixkukcoIIa. 

Chops —ħalk ta bhima. 

Chopstiok — bħal mgħarfa tal għu- 
da li jeclu biha ic-Cinisi. 

Choraqio — ta monument ta wiehed 
li icun rebaħxipremiu(ximidaljaetc.) 

Choraqus— il cap tal cor tal an- 
ticbi (tal Grieghi). 

CnoRAL-tal cor ; corali. 

Choraust — wieħed tal cor, musi- 
cant. 

Ghord - corda, watar; il-Iiiija dritta 
litgħakkad flimcliien żewġt itrufta 
biċċa circu (kaws) ; tgħammur chitarra 
jew violin bil cordi, 

CnoRB-^biċċa xogħol tad-dar, facen- 
da fid-dar. 

CuoRBA— ċaklik ta xi musculi minn 
għajr ma trid. 

Chorepisgopal — ta iskof ausiljar (li 
icun ta għajnuna I-id-Diocesan). 

Chorrus— pied Cchejl) ta vers fil 
poesia Inglisa, magħmul minn sillaba 
waħda twila u oħra kasirà (ara Tbo* 
ohbb). 

CiioRiAMDio— pied (BI vers)'ta erba 
siUnhi ; ta Coriambn. 

Chorio - ta cor. > ^ 

Chorion -ir-rita li biha tcun im- 
gheżwra it-tirbia fil ġuf. ' ' 

Chorist— corist (cantant Vept). 

Chorister - cantaiit f xi catidral jew 
f xi enincert musicali ; conduttur ta 
cor ; mastru di cappella. ^ '- 



Digitized by 



Google 



CHO 



■^ 156 — 



CHR 



Choribtic— ta cor. 

CuoRO PAVOBiTO— cor ta nios magħ* 
żula, fejn icun kemtn 1-aħjar cantanti 
u dakkaka. 

Chobographer — minjicteb il cho- 
ROORAPHY (ara). 

Chorography— corografia; id-descri- 
zioni ta zi post jew xi distrett ; jew li 
'wiehed jaghmel mappa ta post jew ta 
distrett ; sinjali, ħżuż biex wieħed 
imixxi u ikankal it-truppi fukhom. 

Choroid — cull rita li tcun bhal 
cHORioM (ara). 

Chorometry - il chejl ta post, art, 
jew distrett. 

Chorus— cor, cuncert; cor, meta fxi 
canzunetta wara li icanta biċċa wieħed 
waħdu fl-aħhar icomplu 1-obrajn ican- 
tau il coll flimchien ; (fl-antic) il biċċa 
cant li chienet issir bejn 1-atti ta xi 
tragedia. 

Chosb (passat tal verb choosb^ — 
għazel, ħtar; he chose tht/f, hua għa- 
żel din. 

Chosb Cakra xoUiJ — biċċa għamara 
żgħira, xi xarbitelli ; choae in aclion, 
dejn ta flus li icollu jati ħadd jeħor. 

Chosbn (passat tal verb choosb) — 
magbżul ; maħtur. 

Choulb— ħawsla ta għasfur. 

Choultry— lucanda tal India. 

CHousB-tkarrak; takrika, logħba. 

Chowdbr— aljotta(soppa tal.ħut. 

CnowRY—ġummiena (tal carti etc.) 
marbuta ma lasta biex tchecci id-dub- 
bien. 

Chrbmatistigs -econoaiia politica ; 
ix-xienza li titchellem fuk il għana u'l 
gid. 

Chrbstomathy - dac li jinhtieġ għat- 
tagħlim, ctieb tat-tagħlim. 

CuRBSTBCKNics — I-arti u ix-xogħli- 
jiet meħtieġa. 

Chrbtibh— xorta ta lanġasa. 

Chrism — griżma, żejt iccuns^crat 
(tal griżma). 

Chrismal— tal griżma. 

CHRisMATORY—tazza fejn iżommu iż- 
żejt tal griżma. 

Chrisom — tarbia li tmut fi żmien 
ix-xahar li tcun ilha li twieldet. 

CuRiST— Cristu, il Messia; il midluk 
MccoQsacrat biżżejt. . 



Christ-oross-row — is-Santu Cruc 
(chif chienu isejħuln fl-antic I-Inglisi^ 
1-aIfabett. 

Christbn — tgħammed, tati 1-isem 
lill tarbija. 

Christendom — il cristianesimu,l-In- 
sara collba. 

Christening — magħmudija. 

Christian — Nisrani Cseguaci ta Ci-i- 
stu), tal insara. 

Chbistian-namb — l-isem, biss (ta 
bniedem) (minn għajr il cunjom). 

Christianism — id-Dutrina jew it- 
Tagħlim Nisrani. 

Christianity - cristianesimu, il fidi 
jew ir-religion tal Insara. 

Christian-likb— ta Nisrani, li jagħ- 
mel ta Nisrani. 

CiiRisTiANLY— bħal Nisrani, ta Ni- 
srani. 

Christicolist — wieħed li jadura 
(jati kima il Cri&tu). 

Chbistmas— il Milied, il festa tat- 
twelid tal Bambin; / wish you a Merry 
Chruttmas, nixtieklec Milied tajjeb. 

Christmas-box - strina, xi rigali li 
wieħed jakla (jew jati) fil festi tal Mi- 
lied. 

Christmas tide— il ġranet tal Mi- 
lied. 

Christology— Teologia,trattat,chit- 
ba fuk Cristu. 

Chroma- croma, waħda mil figuri 
tal musica. 

Chromascopb - strument biex turi il 
culuri. 

CĦROMATE-cromat, melħ magbmul 
millacidu cromicu u basi. 

Chromatic — tal culuri; tal-Iehnijet 
tal musica, tas-semitoni. 

Chromatics— dac li stndiu fl-ottica 
lijitchellem (jittrattaj fuk il culuri 
tad-dawl 

Chromatology - trattat fuk il culuri. 

Chromatypb — fotografia fuk carta 
lesta ghal tapposta. 

Chrome — ara Chromium. 

CHROMic—tal Chromium (ara). 

Curomium— ħaġa (sustanza) bajda- 
nja ii ma iddubx (ma tinħallx). 

Chromolithography- cromolitogra- 
fija; is-sengħa li tistampa litografia 
bil culuri. 



Digitized by 



Google 



CHK 



167 ^ 



CHU 



Chromule— dac il culur li icoUhoin 
il ħxejjex. 

Chronio Itaż-żmieDy ta żmien twih 

Chrontoal/ tat-tul (taż-żmien). 

Ohroniolb— croDaca,regi8tru (ctieb) 
tal ġrajja (jew fattijiet), tifchira, an- 
nali ; tirregistra jew tniżżel fil ctieb 
tal cronaca (fattijiet li jiġru minn sena 
għall sena). 

Chronioler— dac li iżomm ir-regi- 
stru tal cronaca, min jicteb il'cronaca. 

Chroniolbs— żewġ cotba ta li Scrit- 
tura. 

Chronoqram — cronogramma^ scri- 
zioni fejn (li fiha) iż-zmien icun mig- 
jub bl-ittri. 

Chronoorammatist— wieħed li jicteb 
il cronogrammi. 

Chronooraphbr - ara Chronolooist. 

Chronooraphy — descrizioni taż- 
żmien 1-imgħoddi ("cronografia). 

Chronologer 1 wieħed mħarreġ fil 

Chronologist j cronologija. 

Chronolooy— cronologija ; ix-xienza 
li tittratta fuk it-taksim taż-żmien, u 
turina chif jitkassam fid-dinja dac 11 
ġara fiż-żmienijiet tiegħu. 

Chronometer — cronometru Carloġġ 
li juric il ħin sewwa, esatt). 

Chronombtrio > . 1 . 

Chronombtrioai,} **' cronometru. 

Chronometry— is-sengħa (chif)tkas- 
sar il ħin sewwa fsighat quarti u mi- 
nuti. 

Chronoscope — pendulu biex tkas- 
sam (tchejjel) iż-żmien. 

Chrysalid— tal ohrysalis (ara). 

Chrysalis— fosdka (ta xi dud kabel 
ma isir farfett). 

Chrysanthbmum — crisantemum,xor- 
ta la fjur. 

Chrysobbryl— ħaġra preziusa (jeb- 
sa ferm). 

Chrysooracy— il prezz tal munita 
(flus^ deheb iccalculat mal munita 
carta. 

Chbysooraphy — il chitba bl-ittri 
tad-dehob; is-sengħa li ticteb bl-ittri 
tad-deheb. 



Chrysolooy— crisologija, dic il bicċa 
tal economia politica fejn titchellem 
fuk il għana u*l gid. 

Cerysomagnbt — ara Loadstonb. 

Chrysotypb — process fil fotografia ch. 
(fix-xogħol tar-ritratti ) fejn jusaw 
(idaħħlu) soluzioni tad-deheb. 

Chub— isem ta ħuta tax-xmara^. 

Chubbrd— b'rasu cbira, li ghandu 
rasu cbira. 

Chubbbdnbss — simna, ħxuna^ tbaċ-' 
ciċ. 

Chubby- smin, Imbaċcaċ, mimli. 

Chub-cheekedI b'wiċċu mimli,mfak- 

Chub-faced j ka, smin. 

Chuk - lehen it-tigieġa meta tkaki ; 
dakka taħt Ihit ; tkaki, ittaktak; tati 
dakka talit Iħit ; chelma bil ħlewwa; 
ħoss żgħir (chemm-chemm), tefgħai 
xeħta ; / saw. him aiving him a chuck 
under the chin, rajthu jwaħħallu (ja-. 
tih) dakka taħt cheddumu. 

Chugklb— tiddieħec, tidħak; tkaki. 

Chuoklb-headed — li għandu rasu 
cbira 

Chuokling - dahc, għajjàt (ta meta 
tkaki) tigieġa. 

Ohuff — ċaccar, bniedem rozz, goff, 
oħxon. 

Chuffy— goff,oħxon ^ta mgiba goffa). 

Chum — sieħeb, tgħammar fcamra 
waħda ma jeħor ; we are chumsy aħna 
ħbieb sewwa; we xoere cliummed togeiher 
for iwo yearsy għaddojna sentejn nork- 
du fcamra waħda. 

ChumpI biċċa ghuda, ħatba, zocc 

Chunk) ohxon u kasir. 

Chunky— kasir u oħxon ; imbaċċaċ. 

Church — cnisia; tippresenta tarbija; 
(tiżziħajr 1-Àlla wara il ħlas) ; aparo- 
chial jew parish church, cnisia parroc- 
chiali (tal parroċċa) ; collegiat^ churchy 
collep^giata ; ihe Catholic jew Universal 
Churchy il Cnisia Cattolica Apostolica 
Rumana. 

Churchdom— is-setgha, il cmand tal 
cnisia. 

Churching— tmur tiżżiħajr 1-ÀlIa fil 
cnisia (wara il ħlas). ' 

CHURCHiSM—tokgħod għal li tgħeid 
il cnisia. » 

Churohman— kassis (tal Inglisi). 



Digitized by 



Google 



CHU 



— 158 - 



CIN 



CuuROH-RATE ^taxxa li iħalsu l-In- 
ghilterra ghat-tiswija tal cnejjes. 

CHUBOH-SBRviOB—ctieb tal-orazioni. 

Churohyabd— zuntier (fejn jidfnu). 

Churl — ara ohufp. 

Churlish— goff, żorr, mkit, oħxon ; 
he Kpoke to me in a churlish manner, 
chellimni bl-oħxon, bil goff. 

CHURN-^barmil fejn isir (jaghmlu) 
il butir ; taghmel il butir. 

CHunNiNO— ix-xogħol tal butir. 

Churr-worm— duda, inaett, xorta ta 
werżiek. 

Chubb— ara Choosb. 

Chutb— niżla, wakgha. 

Chylb — Bugu, sustanza Cfluidu) 
grassa bħai ħalib li issir gio fina mill 
ichel, Bustanza bħad-demm biss mhix 
ħamra. 

Chylifaotion— il ghamla(meta isirj 
il OHYLE mill ichel fil gisem. 

Chylifactivb— li jagħmel il chylb 
(ara). 

Chylifbrous— li igib il ohylb (ara). 

CiiYLous -magħmul mil onYLK(ara). 

Chymb — is-8ugu li jidbiddel fih 
I-ichel ftit wara li nieclu, imbagħad 
dan isir u jitbiddel f chyle (ara) wara 
li jidbol (igbaddi j fli stoncu. 

Chymioal— ara Chbmioal. 

Chymify — tagħmel, tbiddel f ohymb 
(ara). 

Chymtst— ara ghbmist. 

Chymistry — chimica. 

CiBARious — tal ichel, li jittiechel. 

CiBOL— xorta ta basal żghir. 

CiOADA— ġrad. 
^CioatriobHI koxra li tibka wara li 

CiOATRix jtagħlak jew tfiek ferita. 

CioATRiZATioN— il għeluk, il ġhamil 
ta koxra fuk ferita. 

CiGATRizE— tagħlak ferita, tnixxef, 
jew iġġaghal li issir il koxra fuk ferita. 

CiGATRiziNO — tfejjak, tnixxef ferita. 

CiGATRosB— collu (mimli) kxur (tal 
feriti). 

CiOBR— xorta ta ciċri rkieka (le- 
gnrai). 

CiOBRONB — cicernn, guida, wiehed li 
idawwar il passiggieri u jfissrilhom 
fuk 1-toticbità (il ħwejjeg antichi) ta 
post. 



CiGBRONiAN— ta Cicerun, eloquenti. 

CioHORY — cic wejra. 

CiGiSBuisM — fejn jokgħod oioisbbo 
TaraJ. 

CiGiSBBO— wieħed li dejjem jiggerra 
wara in-nisa. 

CiGONfA— cioonja (għasfur) tajra tal 
ilma (li tgħum). 

CicuTA— cicuta (ħaxixa velenusa). 

CiD—isem ta poema eroicu Spaniol. 

CiDBR-^sidru, xorb li isir mis-sugu 
tattuffiħ (tufiiħ magħsur). 

CBDBYANT — ara FORMBRLY, HBRETO- 
FORB. 

CiBLiNo— ara Cbilino. 
CiBROB - candiletta. 
CiOAR— sigarru. 

CiOARBTTB—sigarrett. 

CiLBRY — (fl-architettura) werak (di- 
sinij ta werak) fuk rjus tal colonni. 

CiLiA— xagħar il għajnejn (tax-xfar 
tal għajnejn) dac ix-xagħar twil li jitla 
fuk xi ħxejjex jew werak. 

CiLiARY— tax-xfar il għajnejn. 

CiLiATB — mdawwar bix-xagħar bħal 
xfar il għajnejn. 

CiLf ATBD — għandu (bix-) xagħar fin 
(rkiek). 

CiLiGious — magħmul mix-xagħar 
(tal mogħż). 

CiMA — (fl-architettura) guarniċa 
(bastun). 

CiMBAL— ftira. 

CiMBiA (fl-architettura), faxxa, strix- 
xia ghaddejja ma colonna. 
^ CiMBRio — tac-Cimbri, Isien jew il- 
lingua tac-Cimbri. 

CiMBTBR— ximitarra, xabla tat-To- 
roc (kasira). 

CiMBx— bakka (bakk). 

CiMiA — faxxa, dawra, rabta dwar 
biċċa bini. 

CiMiss— il bakka(tas-sodod). 

CiMMBRiAN— mudlam ferm. 

CiMOLiTB — xorta ta tafal griż-ċar. 

CiNCHONA— cincona (duwa) li igibu 
minn koxra ta siġra li ticber fil Peru 
(Àmerica t'isfel). 

CiNOTURA--cintura, ħżiem ; għalka. 
' CiNGTURBD— mhażżem, marbutminn 
kaddu, iccinturat. 

(JiNDBR— rmied. 

CiNDER 8IFTBR— gbarbiel ta rmied. 



Digitized by 



Google 



CIN 



— 169 — 



GIB 



CiNDBRY Irmiedi, jBh rmied, tar- 

CiNDROus/rmied. 

CiNEFACTioN— tagħmel rmied. 

CiNBMATooRAPH — cinematografu 
strumeDt bħal Lanterna magica li jaħ- 
dem bl-elettricità li jurina ritratti ki- 
shom ħajjin. 

GiNERART— bħal rmied, rmiedi. 

CiNBRATioN— il ghamil (bidla) fir- 
mied. 

GiNBRiTous-bhal rmied. 

GiNOALESB— ta Geylon, jew tan-nies 
ta Ceylon. 

GiNOLB — cinga ta żiemel. 

CiNNABAR— cinabru (żebgħa ħamra). 

GiNNABARiNB—magħmul (li (ih) ic- 
cinabru. 

CiNNAMOMic-tal cannella. 

CiNNAMOM — cannella (ħwawar). 

CiNNAMOBi-STONE — minoral (ħaġra) 
li isibu fic-Ceylon. 

CiNQUE (akra nnk) — in-numru ħam- 
sa fid-dadi. 

GiNQUE-FoiL — werka ( tas-silla ) 
b^ħamsa, ornament, disinn (fl-archi- 
tettura) b'ħames werkat. 

CiNQUB-PORTS — il ħames portijiet 
(isem li żmien ilu ohienn taw lill por- 
tijiet ta DoveVf Sandwichy HasiingB^ 
Romney u Ilythe^ fl-Ia^hiUerra. 

CiNTER— 1-armar li jagħmlu fuk il 
mol meta icunu itellghu (jibnu; zi 
aroata etc. 

CiON— rimja, żabra. 

CiPBBR— zero, xejn (0) fl-aritmeti- 
ca ; cifii*a, 1-ittri il cbar ta isem xi 
ħadd; tgħodd. You must teach the boys 
the ciphers now^ issa jaħtieġ li tgħal- 
lem m-numri it-tfal ; / ani not etand- 
ing for a cipher here^ jena m'iniez 
kieghed haun ghal xejn (pupa). 

C)iPHBRiNG — aritmetica ; wliere ia 
yottr ciphering'book? lejn hu il ctieb 
(li scritt) tiegħeo tal aritmetica (tar- 
regoli jew tas-somom) ? 

CiPOLiN— rħam aħdar bil vini (ħjut) 
bojjod. 

Cippus — colonna ż^hira (monument 
baXx)ib'xiscriziohi (b xi chitba fukha). 

CiRC — circlu (fejn isiru il cummidji 
u logħob etc^ 

CiROAR — provincia jew distrett. 



CiROASSiAN — mic-Gircassi, taċ-Cir- 
oassi. 

GiROBAN^ta Circe, tas-sharijiet. 

Cbrgbnsian — tal Amphiteati'u ta 
Ruma. 

CiROiNAL — magħmul bħallichiecu 
bid-dawran mgherbeb jew mibrum. . 

CiRCiNATB — taghmel circu (dawra). 

CiROiNATioN— dawra mat-tond. 

CiROiNus — ^abra ta chwiecheb 
(ghankud, il Cumpaas^ ma gemb il 
Fol ta isfel (ta nofs inbar). 

CiRCLB— circulu, oircu, dawwara; 
divisioni ; taksima ta art ; gemgħa 
lakgħa ta nies, casin ; iddawwar; id- 
dur ; dixiw a circle inside this square^ 
ħożż (għaniel) circulu fdan il qua- 
drat ; did you see tlie circle round the 
moon last night? rajtha id-dawwara li 
chellu il kamar il bierah fil gha'xi ja ? 
I^he Empire of Germany is divided in to 
ten circlesj Hmperu tal Oermania 
(il Germania) hia mkassma f ghaxar 
circuli; They ivere put in a circle^ daw- 
ruhom minn cullimchien. 

CiROLED — tond, mdawwar. . 

CiRCLBT— circu żgħir. 

CiROLiNO — tond, circulari. 

CiRCuiT — dawra, li spaziu, il wisa 
H jaghlak circu ; taksima ta art ; I-art 
id-distrett li icollu idur fjara) cull 
Imħallef; iddawwar tond ; iddur tond. 

CiRCUiTioN — da wran. 

CiRcuiTOUS — mdawwar, tond. 

GiRCUiTY— dawra ma circulu. 

GiRGULABLE — li jista icun circulat. 

GiRCULAR — circulari, ittra, avvis 
għal culħadd (għan-nies collha ta 
dipartiment etc); mdawwar, tond. 

GiRCULATB — ticcircula, iddawwar 
ixxerred, iddur, when our blood ceasei 
to circulate we die^ meta demmna ma 
jibkax jiccircula, immutu \mortey does 
not circulate much now. II flus ma 
tantċ huma mexjin issa. 

GiRCULATiNO — circulanti li tixxer- 
red ; li iddur ; are you a suhscriber to 
our circulating library? inti sieħeb (so- 
ciu) fil librerija circulanti tagħna ? 

Girculatino-Medium— 'carti etc. tal 
flus bħal ma huma cicchijiet eto. li 
jitħallsu cull meta turihom. 



Digitized by 



Google 



CIR 



— 160 — 



CIB 



■ CiROULATioN — circiilazioni, tidwir ; 
I liave read a good deal ahout t/ie circu' 
laiion of the blood^ krajt ħafna fuk ic- 
ciroulazioni ted-demm. 

CiRCULATiYB— li igib it-tidwir. 

CiROULATOR — dawwar, miu idaw- 
war,min ikassam avvisi, circulari etc. 

CiRCULATORY— tond, U idur tond. 

CiRCULUS — circu żgħir ; strument 
tat-tobba. 

CiRCUMAMBiBNT — H jiġbor fih (fid- 
dawra tiegħu). 

CiRCUMAMBULATB — li jimxi (imurj 
mad-dawra. 

CiRCUMCiSB — ticcirconcidi (ittaħħar, 
tgħammed bħal ma titlob il-ligi Lhu- 
dia). 

CiRCUMOisioN— circoncisioni, tħir (il 
festa tac-Circuncisioni jew tal magh- 
mudija tal Bambin, scond il-Iigi Lhu- 
dijf^, li tigi fl-ewwel tas-sena. 

CiRCUMCissiLE — li jofrok, jaksam 
f żewġ bicciet. 

CiRcuMOLusioN — ^għcluk (H tgħalak) 
mid-dawra collhafminn cuIHmchien). 

CiRCUMCURSATioN — giri mad-dawra 
collha (roa cullimchien), 

CiRCUMDUCT — ticser il-Iigi jew il 
pattijiet, ticcontravieni,taghmel con- 
travvenzioni. 

CiRCUMBRRATioN — giri Thawn u 
rhemm. 

CiRcuMFBRBNCB — dawwara, circon- 
ferenza ; the circum/erence o/ the earth 
w 25000 milee, id-dawwara (circonfe- 
renza) tad-dinja hia 25000 ihil. 

ClRCUMFERENTIAL — ara ClRCULAR. 

CiRouMFBRENTOR — strument għal 
cheil tal anguli bil labra magnetica 
(^calamitata). 

CiROUMFLBCT — tħożż,timmarca b'(ac- 
cent circonfless (*^. 

CiRcuMFLBX — accent (*) li juri vo- 
cali għandha leħen twil ; Cbħal fil 
chelma għàda (drawwa) biex tingħa- 
raf mil chelma għada Cmhux illum). 

CiacuMPLKXioN — tati għamla ta 
dawra lill xi ħaġa. 

CiROUMFLUBNCB — għalka tal ilma. 
CiROUMFLUENT|li nieżel (ilma)mad- 
CmouMFLUOUSjdawra. 



CiRCOMFORANEAN )Ii imur (sejjer) 
CiuouMPORANEousJ minn bieb gball 

jehor-Ii jiggerra (sejjer) Thawn u 

riiemm. 

CiROUMPUSB — tferraħ mad-dawra 
(collhu). 

ClROUMPUSlLE — li jista jitferraħ 
mad-dawra, 

CiROUMUYRATE — tgherbed mad- 
dawra. 

CiuouMGiRATiON — tidwir tond. 

ClKOUMJAOENT — H kieghed mad- 
dawra. 

CiROUMMGATiON— rabta (rbit)mad- 
dawra, circu H jorbot. 

ClROUMLoouTiON — perifrasi ("tidwir 
tibdil ta cliem). 

CiROUMMERiDiAN— li kiegħed dwàr 
il meridian. 

CiROUMMURED— mdawwar bil ħajt 
(bil hitan). 

CiROUMNAViGABLE— H tista issiefer 
(tmur bil baħar) ma dwarhu. 

CiKOUMNAViGATE — issiefer mad- 
dawra (tad-dinja), tbaħħar dwar id- 
dinja. 

(JIROUMNAVIGATION — is-safar ta 
mad-dwar (id-dinja etc.) 

CiROUMPLEXiON - 1 itni tond. 

CiROUMPLlOATlON— tiwi (tini) tond. 

ClKOUMPOLAR — ta ma dwar il pol. 

CiROUMROTATORY) H idur tond mad- 

CiKOUMROTARY J dawra. 

CiKOUMSORiBE— taglUak mid-dawra 
collha, iddawwar dawwara mejt. 

CiKOUMSORiFfiBLE — li jista icun 
mdawwar minn cullimchieii (dawwa- 
ra mejt). 

ClROUMSORlPTiON — tidwira * mejt 
( minn cullimchien jew mid-dawra 
collha). 

CiKOUMSPEOT — attent, b'għajnejh 
miftuħa li kiegħed b'seba għajnejn. 

CiROUMSPEOTiON — attenzioui, ftuħ 
,tal ghajnein, H wieħed icun b'seba 
ghajnein. 

ClROUMSPEOTiVE — attent, b'għaj- 
nejh miftuħa, b'seba għajnein. 

Ci ROUMSTANCE — fċttuka, circustan- 
za, stat, condizioni, tkigħed Tposi- 
zioni particolari; being under tlieee 
circimstanceSf bilH chien taħt (f danj 



Digitized by 



Google 



OIR 



- 161 - 



OIT 



li stat ; hear firat all tlie cirouinstances 
o/ tfie case Uien decide^ isma I-ewwel il 
fettukat (io-circustanzi) ooUha im- 
bagħd iddecidi (akta is-sentenza). 

CiROUMSTANOED— mkigħed, accum- 
panjat bic-oiroustanzi fbil fettukat 
collha^. 

CiROUMSTANT — li idawwar, li kie- 
għed raad-dwar. 

CiROOMSTANTiAL — aocidentali ; 
mhuz essenziali; bil frietak collha,bir- 
rkakat oollha, bio-ciroostanzi ooUha. 

CiROUMSTANTiATE — tgħid (tidde- 
scrivi) bir-rekka collha. 

CiROUMTERRANEous — ma dwar I-art 
(jew id-dinja). 

CiROUMUNDULATE— jiċcarċar (jinżel) 
I-ilma mad-dawra. 

CiROUMVALLATE — taghmel (ittalla) 
iortizzi mad-dawra collha. 

CiROUMVALLATlON— sĠr;nibni mad- 
dawra collha. 

CiROUMVENT— tkarrak, tinganna. 

CiROUMVENTiON— takrik, ingaun. 

CiROUMVENTiVB — li ikarrak, jin- 
ganna. 

CiROUMVEST— tlibbes, tgħatti b'lib- 
sa. 

CiROUS> ciroIu,po8tbil wesghaeto. 

CiRQUE) fin-nofs fejn isir logħob 
ta żwiemel eto. u bil banohijiet ghan- 
nies mad-dawra. 

CiRRHOSiS— gibda (meta jingibed) 
tal fwied (marda). 

CiRRiFEROUS — li jagħmel ic-cimi 
dawo il ħjut mgherrbin li jakbdu 
(jixxebilcu) bihom id-dwieli eto. 

CiRRiPORM— magħmul bħal dawc il 
ħjut fcimi) mgherbin li bihom jixxe- 
bilcu dwieli etc. 

ClRRIPBD — il coċċli. 

CiuRO-ouMULUs — taksima ta qua- 
lità tas-sħab ; meta is-sħab icun gzuz 
gzuz ħoxnin u meddiet twal. 

CiRROSTRATUs— taksima ta qualità 
ta sħab ; meta is-sħab icun ċatt u dritt 
fit-tul. 

CiRROUS— li jispicċa bħal ħjut (ci- 
mi) li jixxebilcu bihom id-dwieli etc. 

CisALPiNB — fuk dic in-naħħa jew 
in-naħħa 1-oħra ('din ta Buma) tal 
muntanji Alpi (Italia). 



CiSATLANTic— li kiogħod'^ il din in- 
naħħa tal Atlanticu. 

CisLEu— id-disa xahar tas-sena tal 
Lhud. 

CissoiD — bħal-Iiedna ; (fil Geome- 
tria) ciseoide, curva, linja mgħaw^a 
tat-tieni ordni (inventata minn Bw 
c/^« biex isolvi O'aħdem) żewġ pro- 
blemi tkal ferm tal Geometria)^ 

C!i8T— koflfa Cbixohilla). 

CiSTBD— magħluk gewwa koffa,(bix- 
chilla). ^ 

CiSTBBoiAN— (patri), Cistercend, Be- 
nedittin riformat. 

CiSTBRN— giebia (latmija). 

CisTio— ta ko£fa, ta bixchilla; tal 
bużżieka. 

CisTus— xorta ta ħaxixa. 

CiT— cittadin, belti (iżda usat b'sens 
ta culjunar, ta disprezz). 

CiTABLB — li tista issemmih jew tio- 
citah. 

Cttadbl — cittadella (blejta) fortizza 
gewwa jew ma dwar belt. 

CrrAORADB— li jiġri ħafif, malajr. 

CiTAL— taħrica, citazioni. 

CiTATioN— ħaġa msemmija, quota- 
zioni ; citazioni, taħrica. 

CiTB — tħarrec, ticcita (tagħmel ci- 
tazioni) issemmi; cite the authority (the 
book you read it in)^ semmi I-autorità 
(l-autor) il ctieb li krait dan fih. 

CiifHABA— citara, lira (strument bil 
cordi antic). 

CiTHARiSTic — ta li strument tal cor- 
di Qthbrn (ara). 

CiTHBRN— xorta ta arpa (strument 
bil cordi). 

CiTiGisM — 1-imgiba ta cittadin, ta 
bniedem (wieħed) belti, pajżan. 

CiTizEN — ^pajżan, cittadin, belti. 

CiTizBNizE — idd{dħal fid-dritt ta 
pajżan jew ta cittadin, taġhmel wieħed 
pajżan jew cittadin. . 

CmzBNSHiP — il grad (rankj ta paj- 
żan, ta cittadin. 

CiTOLB — cimblu (caxxa tawwalija 
tal musica) bil cordi. 

CiTRATB — citrat (melħ magħmul 
mill acidu citricu u basi). 

CiTRBAL— iż-żist (i^.-żeii) tal lumi. 

21 



Digitized by 



Google 



CIT 



162 — 



CLA 



CiTBBNB-^oitrina, taħlita criBtallina 
li issir miż-żist (iejt) tal koxra tai- 
lumi. 

CiTRio— citricu, tal, jew li gej mil- 
làmi citru. 

• CiTRiNATiON— bdil f lewn isfar. 
' CiTBiNB— bħal tronġa (lumja cbira); 
ta lewn isfar Bcur ; xorta ta gebel. 

CiTRON. — tronġ (lumi cbir); citron 
tree, tronġa (siġra tat-tronġ) ; citron- 
water, ilma, werak, lampicat mill kxur 
tal-lumi tronġ. 

CiTRONELLA— citrunella, jtejt magh- 
8ur minn ħaxixa karsa. 

CiTRUL- kargħa, ħjara. 

CJiTTBRN— cetera, strument bhal chi- 
tarra bil cordi tal metall. 

CiTY>— belt. 

CiVES — xorta ta basla (^currata ) 
żgħira. 

CiYBT — xorta ta misc li igibuh minn 
xorta ta kattus (annimal bħal ballot- 
'tra). 

Civio — belti, tal belt, tal pajżani; 
tal beltin. 

CiviL— belti, tal beltin ; civil (mbux 
criminal)civil, ftal pajżani) tan-nies li 
m'humiex militari, suldati, jew kassi- 
sin ; civil li jaf igib ruhu, pulit ; dħuh', 
milkgħi, li għandu chirjanza, educat. 
The only civil Govemor we had in 
Malta was O'Ferral^ the otJiera were all 
military men^ 1-unicu Gvernatur civil 
li chelna Malta chien 0*Ferrall 1-oħ- 
rajn collha chienu militari. lam afraid 
a eivil war will break out now, nibża li 
issa tiscoppia xi guerra civili (bejn in- 
nies tal post, il pajżani) ; ril try to 
'pass the examination for the Civil Ser^ 
vice^ nittanta ngħaddi TeBami għac- 
civil (impieg ta Scrivan ma*l Gvern) ; 
J[ like to speak to him, he is so civil in 
his manners, nħobb nitchellem mie- 
għu jaf igib ruħu wisk, pulit wisk 
(fl-imgiba tiegħu). 

CiviL-LiST— lista civili, lista ta li 
Bpejjes li bihom tinżamm id-dar reali 
jew tal gvern. 

- CiviL YEAR— is-sena ta 865 jew 866 
jum, biex jiddistingwuha mis-sena esat- 
ta tax-xemx. 



CiviLUN — belti, pajian (mhux 151 
militari etc.) professur jew student 
tac-civil. 

CiviLiTY— civiltà, mgiba tajba, dħu- 
lija, chirjanza, educazioni. 

CiviLizmoN— civilizzazioni, li wie- 
ħed icoUu civiltà jew mgiba tajba. 

CiviLizB — ticcivilizza, ma thallix 
min jibka rozz jew salvaġġ ; tati id- 
dawl, tgħallem ic-civiltà. 

CiviLizED - civilizzat,mgħallem chif 
^ħandu igib ruħu ; mghallem is-snaj- 
ja, minġur ; you are not civilited yet^ 
għadec minthix minġur (għadec don- 
noc salvaġġ). 

CiviLLY— civilment. 

CivisM — li stat ta pajżan. 

Clack— cechcich, xorta ta ċuklajta, 
ħafna discors, tlaklik, cechcich, għaj- 
dut, titchellem jew tgħeid bosta, tagħ- 
mel frattagja. 

CLAOKiNa—tlaklik, cechcich, ħsejjes, 
frattarija. 

Clad ("temp u particip passat tal 
verb to cloUieJ — / clad, jena Ibist ; he 
was clad in armour, hua chien liebes 
armat għal gwerra (Ibies tal gwerra). 

Claim — jedd ; talba, pretensioni ; 
titlob, trid bil jedd, tippretendi ; wliat 
claim has he to that ?, x*jedd għandu 
għall dac, he noto claims £ 60 for da* 
maaes. hua issa jippretendi sittin lira 
tad-danni (tal ħsarat^. 

Claimablb— li jistajintalab bil jedd. 

Claimant— minn jitlob bil jedd, min 
jippretendi jew ghandu jedd jew pre* 
tensioni. 

Clairvoyanob— dehra (tara) ċar. 

Clbarvoyant— min jara ċar, minn 
hu mesmerizzat. 

CLAM^twaħħal, tgħakkad; tghalleo; 
toktol jew tmut bil ġuħ ; xorta ta ar- 
zella. 

Clamant— li jitlob bil kalb (bil bi- 
chi u Ifiekj. 

Clam-bait— xorta ta arzell għal li- 
sca (għas-sajd). 

Clamder— tixxabbat, titla ma ħaġa, 
bit-tbatija. 

Clamminbss— tgħallic, tidlic, twah- 
ħil. 

Clammy— li ighallec, idellec, iwaħħal. 



Digitized by 



Google 



CLA 



— 168 — 



GLk 



Clamour— għajjàt,* rvell, ghageb, 
frattarija; tgħajjat, tagħmel rvell, jew 
frattarija. 

^ Clamorer — min jagħmel rvell, stor- 
biujew frattarija. 

Ċlamorous— li igħajjat, jixher, jagħ- 
mel rvell, storbiu (għageb) jew frat- 
tarija. 

Glamp— riffieda (lakxa biex tirfed); 
pass tkil (rifsa kawwija) ; tirfed ; tir- 
fes kawwi (taghmel ħoss kawwi meta 
timxi) ; clamp ahoea, żraben goffi (^tkal) 
tan-nies tax-xogħol. 

Clan — razza, familja, gidd (bli Scoz- 
zis). 

CLANDBSTiNE—ta bil moħbi, sigriet > 
No body knowa yet what his olandeatine 
dengne are, ħadd għadu ma jaf x'in- 
hama il ħsiebijiet moħbija (sigrieti) 
tiegħu. 

Clano — damdim, żarżir (ta trum- 
betta) cechcich, ċakcik ; ħoss cbir, id- 
damdam, iżżarżar, iċċakċak, tagħmel 
ħsejjes cbar. 

Clanoour— ħoss cbir kawwi, dam- 
dim, żarżir. 

Clangous— li jaghmel ħoss cbir, li 
idamdam, li iżarżar. 

CLANK—cechcich, hsejjes ta hadid 
(ta ctajjen) flimchien ; tagħmel ħsej- 
jes, iccechcech ħadid jew ctajjen flim- 
chien. 

Clansman— wieħed minn tal familja, 
minn tar-razza (Scoccis). 

CLAP—taħbita, ċapcipa, tifkigħa (tal 
idejn) dakka, ħoss ta meta jaħbtu 
żewġ ħwejjeġ flimchien ; mard ħażin ; 
tħabbat iċċapċap, tfakka I-idejn. 

Clap-nbt — xbiec ghall insib tal gha- 
safar. 

Clappbr — Isien ta kampiena, it- 
tkarmiċ (ħsejjes) li tagħmel mithna; 
min iċapċap jew iħabbat idejh. 

Clappbr CLAW— iċCanfar, tati hasla; 
tati, issawwat (tballat) b*idejc miftuħa 
(bil ħarta). 

Clappino— swat, dakkiet, ċapcip tal 
idejn (applausi). 

Clap-trap -xi haġa li issir biex wie- 
ħed jisma iċċapcip tal idejn (applausi); 
bil raalizia, li idahħal nn-n.issa (.jid- 
ħac bin-nies). 



Clarbnob— xorta ta carrozza mif- 
tuħa. 

CLARB-oBsouRElil chiar oscur (ta pit- 

CLARo-OBScuRo/tura, ta quadru). 

Clarbt— claret (xorta ta imbit aħ- 
mar) ta Bordeaux, Vranza. 

Clarification - tisfija. 

CLARiFiBR—min isaffi(jagħmelsafi). 

Clarift— tisfi, tiċċara, taghmel ċar 
jew issaffi. 

Clarinbt— clarinett (strument tad- 
dakk;. 

Clarino — clarin (xorta ta tromba, 
strument għad-dakk). 

Clarion— trumbetta żghira. 

Clarity— sifi, ċarizza (lucidezza). 

Clarty— collu tajn, maħmuġ bit- 
tajn etc. 

Clash — hoss ta ħabta ta żewġ ħwej- 
jek fcbar) flimchien ; habta, ċakcika ; 
tanbat flimchien, iċċakċak ; opposi- 
zioni ; pne could hear tlie clash of awords^ 
wieħed sata jisma iċċakcik (flirachien) 
tax-xwabel ; thoee txoo partiea do alwaya 
clash, dawc iż-żew| partiti dejjem Jatu 
(contra xulxin) ; mese two orders clash, 
dawn i^.-żewġ ordnijet huma contra 
xulxin (ma jakblux). 

Clashino — opposizioni, collisioni 
mibgħeda ta żewġ ħwejjeġ ghal xulxin. 

Clasp— boccla, tagħnika,kabda, tak- 
fel b'boccIa,tghannak,tahfen bejn idejc, 
tħaddan, takbad ; / bought an album 
with two beauti/ul silver ċlasps, xtrajt 
album b*żewġ boccli tal fidda sbieħ ; 
two liands clasjyed joined together are 
t/ie symbol offidelity, żewġ idejn magh- 
kudin (id f Id) gio' xulxin huma is- 
sinjal ta rabta (fedeltà) u mħabba. 

Clasp-knifb — mus li jingħalak. 

Clasp-nail — musmar magħmul li 
rashu tibka dieħla gio 'I injam. 

Class — classi, taksima ; tkassam, 
ttcclassifica, tgħamel fi classi (jew 
taksima). The divisions in our schools 
now are no longer called classes, but 
standards, it-taksimiet ( tat-tfal ) fli 
schejjel tagħna daż-żmien ma gha- 
dhomx isejhulhom classi iżda stan- 
dard ; he was always one of my class^ 
fellows, hua dejjem chien wiehed fil' 
classi tiegħi (dejjem fil classi miegħi). 



Digitized by 



Google 



CLA 



— 164 — 



CLE 



Classiblb— li jista jitkassam. 

Classio lclassicu, msemmi, autur 

CLASsiOALJmsemmi, classicu (tal 
auturi Griegiii jew Latini). 

Classioisu— classicismu, idioma jew 
stil classicu (tal dassici jew auturi 
Grieghi jew Latini). 

Classioist— wieħed mħarreġfil clas- 
sici. 

CħASSiFiOATioN— taksima, classifica- 
zioni, tkegliida ta cull wieħed (cuU ħa- 
ġa etc.) fil classi jew fil-Ioc fejn imisshu. 

C14SSIPY— tkassam. 

Classis— ordni (ġabra ta nies tal 
cnisia, patriet etc.) 

Classman— student (grad ta student) 
fl-Universitià ta Oxford (I-Inghilterra). 

CLATTBR—storbiUyghageb; rewwixta, 
frsttarija ta ħafna hsejjes; għagħa; 
tagħmel storbiu, għageb, frattarija, ic- 
cechcech ħafna ħwejjeġ (landi, njam) 
flimchien ; titchellem bil għageb, tagh- 
mel għagħa jew rewwixta. 

CLATTBRiNa— għaghK, storbiu, gha- 
geb, rewwixta, frattarija. 

Claudicant— li iżappap, jekaf (fil 
mixi). 

Claudigate — tiekaf. 

Clause— clausula, proposizioni; żie- 
da fil chitba. 

Clausikb — isem ta marda fin-ngaġ. 

Claustral— tal cunvent jew mona- 
steru. 

Clauspral—H għandu il (bil) clau- 
suli. 

Clausurb— clausura Cghalka, għe- 
luk). 

Clavatb— magħmul bħal mazza. 

Clavated - bhal mazza ; għokghod, 
għokgħod. 

Clave (bħal olbaved) il passat tal 
verb to cleave — jena etc. xpaccajt, 
ksamt, xakkakt. 

Clavbau Cbil Franeis akra clavb)-- 
isem ta marda fin-ngħaġ. 

Claviary (fil musica) — indici tal 
chiavi. 

Claviolb— il għadma tal għonk (il 
clavicula). 

CLAViBR—il chiavi collha ta orgni 
jew pianuforti. 

CLAViaBR—mazzier, tninn igib jew 
iżomm il mazza. 



CLAVioBROUB—li igib il mazza. 

Claviola— viola (strument) bil chia- * 
vi għas-swaba. 

Claw— difer (bil ponta) jew siek ta 
għasfur tal hatfa (bhal ta seker, 
bies etc.) 

Clawed — bid-dwiefer (bil ponta) 
bħal tal ghasafar etc. tas-serk (bhal 
ajcla etc. 

Clawino opf — burdiatura (tidwira 
ta mixi ta bastimeut etc.) minn fuk ir- 
riħ. 

Clay— tafal, ticsi (tghatti) bit-tafal 
tippurifica (zoccor etc.) bit-tafal, tat- 
tafal ; / broke my clay pipe, csirt il 
pipa tieghi (tal galif, tal gibs) ; he ia 
rather clay-brained, hua actarx ftit u 
xejn stupidu (rasu kargħa) ; tohen they 
goi ihere found him clay-cold, meta 
huma lahku hemm sabuh chiesa^ 
(mejjet). 

C^ayed - mgħotti micsi jew mħallat 
bit-tafal, clayed augar^ zoccor mgħoddi 
(rfinut) mit-tafal. 

Clayky— tafli. 

Clayish— bħal tafal, tafli. 

Clay-kiln— forn fejn isajru (jaħmu) 
it-tafal. 

Clay-marl — tafal lixx, li ghandu 
mil gibs. 

Claymorb— xabla cbira b'żewġ ma- 
nichi. 
. CLAYSLATE-Iavanja taflija. 

Clean— nadif, safi, ċar, pulit; tnad- 
daf, tahsel, tisfi ; as clean as a penny^ 
nadif donnu deheb (nadif tazza); clean 
taaier, ilma ċar ("safi), clean shirt, kmis 
bajda (nadifa) ; the clean contrary toay, 
collox sewwa il contlariu. 

Cleanbr— min inaddaf, jagħmel na- 
dif. 

Clbanino — tnaddif ; is-seconda ta 
bakra. 

Clbanlinbss — indafa, " chanlinese 
is next to Godlineas " an Engliah pro' 
verb says, ** I-indafa tigi wara ir-reli- 
gion *' igħejd il proverbiu Inglis. 

Clbanly - nadif nadif, bl-indafa. 

Cleannes— indafa, purità. 

Cleansable - li jista jitnaddaf. 

Clbansb (akra (?/«n«>;— tnaddaf, tohy 
donU you cleanse your teeth, għaliex ma 
tnaddafx snienec ? 



Digitized by 



Google 



CLE 



— 1G5 — 



OLE 



Clbanseii — inin inaddaf, dac li inad- 
daf. 

Clbansiblb— li jista ioun imnaddaf. 

Cleansino— indafa, tnaddif. 

Clbar— ċar, safi, micsi; dieher (bid- 
dieher), beraħ ; bla htija, issaffi (tiċ- 
. ċara) tnaddaf, tberraħ ; tisfa, tiċċara ; 
biċ-ċar; għal collox; t/iis is a clear 
case, dan cas ċar (li jidher) ; / am 
not afraid I have a clear consciencej 
jena ma nibżax ghandi '1 cuxienza 
pura ; he is quite clear of that crime^ 
hua bla ħtija (innocenti) għal collox 
fdac id-delitt; he is aman ofaclear 
reputation^ hua ragel li ma ghandu 
1-ebda tebgħa fil condotta (fl-unur) 
tiegħu ; you mustfirst be clear in the 
worldj (oe free from debtsj, lewwel 
hemm bżonn li ma icoUocx djun. niese 
6 shillings are clear gain^ daun is-sitt 
xelini huma coUha kliegħ ; 1 am clear 
aqainst it, jena cuntlariu ghal collox 
għal dan; you must try to come off 
clear now, issa għandec toħroġ ta ra- 
gel (minn ghajr ma tigi fl-ebda għali); 
I am so pleased to leam that your bro- 
ther came off clear from all imputations, 
għandi piacir wisk nisma li huc hareġ 
giustificat (ma ippruvaulu xejn contra 
tiegħu); can youjump clear this ditch ? 
tista takbes (kabża waħda) għan-naħ- 
ħa 1-oħra tal foss ? he has a yearly re- 
venue (an income) of £ 1000 clear^ elf 
lira fis-sena renta ma ineħħihomlu 
ħadd. J hope it will keep clear Unlayy 
nispera li iżomm ċar (bnazzi) illum. 

Clearangb — indafa ; tisfija ; spedi- 
zion ta bastiment ; (tnaddaf ) tnnddif ; 
John is to /lave a clearance sale^ Ganni 
sejjer ibigh (inaddaf) collox. 

Clbar-headed— wieħed intelligenti, 
li għandu moħħu tajjeb, li jifhem ma- 
lajr. 

Clearino — giustificazioni, difisa ; 
wesgħa fbosc etc. gbal coltivazioni. 

Cleary— bic ċar, bid-dieher. 

CLEARNEss—safa, saħa. 

Clearsiqhted -li jara malajr. 

Clbar starch— tillamta. 

Cleat — galoċċa (fejn ichebbu il 
ħbula abbord etc.)i ħadid ^ħal pett ta 
żarbun biex ma jitkattax malajr. 

Glbavablb— 11 jista jinjTorok. 



CLBAVAOE^xpaccar, ksim, tifrik. 

Clbavb — tofrok, tixpacca, tinkasam, 
taksam, tinferak; tehel, titwaħħal. 

Clbavbr— min jofrok ; mannara ta 
dac li ibigħ il-laħam. 

Cleavino— tifrika, ferka, kasma ta 
oggett f bosta bcejjeċ. 

Clbdoe— is-safif (stràt) ta fuk ta art 
taflija. 

Cledoy— tafli (art taflijaj jebes, li 
iżomm. 

Clebs — id-dwiefer, iż-żewġ bicciet 
mifruka ta sakajn il mogħża,bakra etc. 

Clbf— chiavi (fil musica). 

CLBFT—ferka, kasma, xakk; mifruk 
maksum, xpaccat. 

Clbft-oraft — tlakkam siġra billi 
ixxokk iz-zocc. 

CLEo—xidia. 

Clbmenoy— ħniena. 

Clbmbnt— ħanin, li iħenn. 

Clbnch— ara olinoh. 

Clbopterous— li ghandu il ġwienaħ 
micsia (mgħottija) b'inforra bnal wir- 
dien. 

Clepsammia — irapuUetta ( ħgieġa 
tar-ramel nieżil li turi is-sigħat). 

Clbpsydra — impuUetta (f ioc bir- 
ramel bl-ilma). 

Clerbstory— it-twieki (il filliera ta 
twieki) ta fuk 11 icun hemm fi cnisia 
gotica. 

Clbroy — 11 cleru (kassisin etc. ta 
cnisia). 

Cleroyman — k assis. 

Clbrio— chiericu, kassis. 

Clerical— tal cleru, tal kassisin etc. 

Clehisy — gemgħa ta nies għorrief. 

Clbrk— abbati, kassis, għaref, scri- 
van. 

Clbrkale— 11 festa tal kassis tal 
parroċċa. 

Clbrklbss— minn għajr kassis, jew 
Bcrivan, bla scola (bla studiu). 

Clbrklike— istruit, mgħallem (għa- 
ref, li għandu l-iscola jew it-tagħlimj. 

CLBRKSHiP—post, impieg (uffieiu) ta 
scrivan. 

Cleromancy— induvnar billi tixħet 
ix-xorti (bid-dadi etc.) 

Clbronomy— eredità (wirt) patrimo- 
niu. 



Digitized by 



Google 



CLE 



— 166 — 



CLI 



Clbvb, Clip jew Clivb — li kieghed 
mal genb (maż-żarżieka jew niżla) ta 
għolia (jew mantanja). 

Clevbr — capaci, abbli li jinkala, 
bravu. 

Clevis, Clbvy — il ħadida (mghaw- 
ġa, mkawsa) ta moħriet. 

Clew— cobba, ġażra, ħajt; fil, tarf ; 
the clew o/a mil, it-tarf t'isfel ta kala 
fejn jorbtu ma li scotta ; / wM 1 could 
onlv aei a clew oftliat.., nixtiek li nak- 
bad dakszejn 'ta tarf fak dac... 

Clioh — zabla, xablott torc (tat- 
Toroc). 

CuoK— tectica, lacchett, ittectec. 

Clickbr— min itectec, dac li icun 
f bieb ta ħanut biex isejjaħ il parraċ- 
ċani (izzerrejja) ; li scarpan (mgħal- 
lem) li ikatta (ifassal) iz-xoghol u 
jati il-lavranti ; dac li fi stamperija 
jiġbor il bcejjeċ lesti minn fuk il com- 
posituri u , jirragabom jorbotom ghal 
fuk it-torchiu. 

CilicKBT — il ħabbata (battali) ta 
bieb. 

Clickino— techtich (bhal dac tal ar- 

(JiiiBNT — client (min jiccmanda avu- 
cat etc. biex iservih). 

Clibntàl— dipendenti, li irid minn 
ħaddjeħor. 

Clibmtbd— fornut bil clienti. 

CLiBNTBLAOB^cIientela, niesdipen- 
denti (li iridu minn zi ħadd jeħor). 

Clipf — rdum, tiġrif. 

Climaotbric — sena hażina (critica) 
għal gisem tal bniedem ; ta żmienijiet 
critici. 

Climatb — clima, taksima ta art, 
pajjis, aria. 1 am sorry to say that the 
clirnate did not agree with him here^ 
jiddispiacini ngħejd li il clima ma we- 
tituK hawn. 

Climatio — tal clima. 

Climatioity — il proprietà (il habta^ 
li iddarri fil clima,f pajjis, f art, f aria. 

Climatizb— iddarri f pajjis, f art, fi 
clima. 

CLiMATOLoaT— discors (trattat) fuk 
clima, aria, art jew pajjis. 

Climax— gradazioni (figura rettori- 
ca) meta tibda discors bil mod imba- 
^ħad cuU ma tmur actar tgħolli (tcab- 



bar) il-Ieħen biez turi (fejn hemm 
bżonn) jew tagħmel impressioni acbar. 

Climb— tixxabbat, titla ma; izzab- 
bat, ittalla ma. 

Climber — min jixzabbat, ħazixa 
(siġra) li tizzeblec ; the ivy is a clim" 
ber^ il-Iiedna hia siġra li tixxeblec 

Climbino— tixbit, tlugh ma. 

Climb— clima, pajjis, art. 

Climbnb— xorta ta ħniex (tal art). 

Clinch — takbad, tagħfas b* ideo 
(tgħażżaż), taħfen, tgħawweġ is-swa- 
ba ; tirbatti (musmar) ; chelma, botta, 
lixcata. 

Clinoheb —morsa, ħaġa li tgħafas 
jew iżzomm ħaġ'oħra magħfusa jew 
marbuta ; clincher work, ix-xoghol ta 
dgħajjes etc. bit-twavel mricchbin 
waħda fuk I-oħra (cavalcati). 

Clino— takbad, titwaħħal,tehel ma. 

Clino-stonb — ħawħ francis, minn 
dac li Tghadma ma tinkalax. 

Clinoy — li jakbad, li jeħel ma. 

Clinic — marid tas-sodda (li icun 
fis-sodda). 

Clinical— clinicu, tal clinica, tas- 
sodda, ta min hu marid fis-sodda. 

Clink— ara Clank. 

Clinkant — li jilma, jew ilekk,ilellex. 

Clinkbr— ċlamita, maduma misjura 
jebsa. 

Clink stonb— ħaġra (mineral) bhal 
lavanja. 

Clinoid — bhal, jew li iservi ta,sodda. 

Clinombtry— strument biex jaraw 
il għoli ta fax^ (strat) minerali. 

Clinombtry — clinometrija, is sen- 
għa li ichejlu (jaraw) il għoli (chemm 
bu fond) ta strat minerali. 

Clinquant— ara clinkant. 

Clio— waħda mid-disa Muei, i\ pa- 
truna ta li Sforia, 

Cliosophio - letterariu. 

Clip — iggiżż, takta barra ; tagħġġel 
tħafifef fil mixi etc; is-suf mgiżż. 

Clippbr— geżżież, dac li igiżż, jew 
ikarwes; dac li jagħmel flus foloz 
(b*metall baxx); barbier; bastiment 
mexxej, ħafif għal mixi. 

Clippino— katgħa, biċċa maktugha* 



Digitized by 



Google 



CLI 



— 167 — 



CLO 



Cliqub— clicca, cumpannija, partit. 

Cliquish— ta clicca jew partit. 

Clish-olasħ — ħsejjes ta xwabel 
mħabbtin flimcbien. 

GLnrES— ganċ bil molla biex ma jin- 
fetaħz (biez ma joħroġz). 

Clivity— żurżiek a. 

Cloaoa — cloaca, acquedott, mogh- 
dija tal ilma minn taħt I-art. 

CLOAK^mantell, ghata, mantar, ca- 
pott, capotta ; tgħatti, tli£f, taħbi. 

Cloakagb — għata. 

Cloak BkO^portmantOjSaccu di nottu 

Cloakbdlt— bilmoħbi, bli mgbotti. 

Cloakino— drapp tas-suf għal ħwej- 
jeġ. 

Cloak-pin— spalliera ghad-dendil tal 
ħwejjeġ. 

Clobbbrbii — dac li irakka jew isewwi 
iż-żraben. 

Clooħard (akra c/o.raW) — campnar. 

Clook — arloġġ (tal ħajt jew tal 
pendlu), xorta tawirdiena; tgħajjat 
(tkaki) bhal tiġieġa. 

Clook-work— xogħol, macna ta ar- 

Clod— tuba (tal hamrija) twebbes 
jew tgħakkad bħal tuba. 
• Clod-orushbr — xatba(tar-raba)biex 
tchisser u twitti it-tub. 

Cloddinbss— tub tub. 

Cloddy— collu tub ; oħxon. 

Glod-hoppbr — ħaddiem ir-raba. 

CiiOD-PATB — stupidu, ras kargħa. 

Clofp — calat ura. 

Glog— xcħiel,tfixcbil, teħel, takbad, 
pis, zoccla, zucletta (carcura bil kiegħ 
tal ghuda). 

CLOGGiNa — tfixcbil. 

Cloggy — li jakbad, jeħel jew iżomm; 
jimbarazza, jagħlak jew iżomm. 

Cloister — cunvent, abatija, mona- 
steru ; tagħlak f cunvent etc. 

Cloisteral — solitariu, magħluk 
(f cunvent 6tc.) 

Cloisterer — min hu magħluk 
f cunvent, abatija jew monasteru. 

Cloistress— soru. 
^ Glomp— timxi bil ħsejjes, thabbat, 
timxi go£f. 

Clonio— li jitħeżżeż, cunvulsiv. 

Glosb — tagħlak, titbok, teħles, it- 
temm, tispiċċa; għalka, għeluk, tmiem; 



shana ; maghluk, mitbuk, fitt (drapp), 
mitmum (spiċċat, bil-Iest); xhiħ ; krib, 
ħada, ħdejn, ma gemb ; / was told to 
close all t/ie doors^ kaluli nagħlak \l 
bwieb collha ; / long to aee this work 
brought to a close^ għandi mitt sena sa 
chemm nara dan ix-xoghol lest (mit- 
mum) ; these lines you, wrote stand 
mighty close, dawn il versi li ctibt kegħ- 
din mrassin sħiħ ; / must get a close 
piece of linen, irrid (għandi bżonn) 
biċċa xokka fitta ; my house is close to 
his, id dar tiegħi krib (hada) tiegħu. 
llie Boers laid close siege to Mafeking^ 
il Boeri assediau (żammeu assediat) 
mil krib (jebes) il belt ta Mafeking ; 
heis a very close man, ragel xħiħ (idu 
magħluka) wisk. li is very close to-day, 
is-sħana wisk (it-temp fosc, soflfocanti) 
illum. T/uit was rather a close jest, dic 
chienet ċajta li tnigghes (toffendi) ; a 
close mouth catches no fiies, f ħalk magħ- 
luk ma jidħolx dubbien. You must foU 
low vour work chse^ jahtieġ taħdem 
(twahħal rasec għax-xoghol) shih. / 
amfollowing him close noWf m*inhiex 
kie^ħed nerħieh xejn minn taħt għaj- 
nejja; keep wliat Itold you close, żomm 
li għedtlec sigriet (għalic biss) ; we 
went alwaysclose by the wind, dejjem 
morna (rħejnielha) mar-riħ. When are 
you to close t/iis account, meta sejjer 
taghmel persaldu (tħallas dan il cont); 
the wound will soon close now, dal wakt 
tagħlak il ferita issa; they closed wit/i 
the enemy, tkabdu sewwa, gew sider 
ma sider mal għadn. 

Glosely — bil moħbi (bis-sigriet) 
bl-attenzioni ; / have heen watching him 
closely. Jena cont attent sħiħ fuku 
(ma contċ nerhiħ minn għajnejja). 

Closeness — dieka, nukkas ta aria, 
għeluk, rass, sigritizza, xeħha. 

Close-pent — mitbuk (magħluk) 
sewwa jew tajjeb ; mtappan. 

Closer — min jispiċċa, jagħlak jeħ- 
les ħaga. 

Close-stool— camra privata, gabi- 
nett. 

Closet — cmajra, gabinett, armariu ; 
taghlak gewwa cmaira jew gabinett ; 
taħbi ; Wuter Closet (AV. C.) lochi co- 
modu. 



Digitized by 



Google 



CLE 



— 166 



CLI 



Clbvb, Clip jew Clivb— li kieghed 
mal genb (maż-żurżieka jew niżla) ta 
għolia (jew muntanja). 

Clevbr — capaci, abbli li jinkala, 
brava. 

Clbvis, Clbvy — il ħadida (mghaw- 
ġa, mkawsa) ta moħriet. 

Clew— cobba, ġażra, ħajt; fil, tarf ; 
tħe clew o/a sail, it-tarf t'isfel ta kala 
fejn jorbtu ma li scotta ; / toiiJi 1 conld 
onlv aet a clew of iliat.., nixtiek li nak- 
bad dakszejn ta tarf fuk dac... 

Clioh — zabla, zablott torc (tat- 
Toroc). 

CuoK— tectica, lucchett, ittectec. 

CLicKBB^min itectec, dac li icun 
f bieb ta ħanut biez isejjiA il parruċ- 
ċani (izzerrejja) ; li scarpan (mgħal- 
lem) li ikatta (ifassal) iz-xoghol u 
jati il-lavranti; dac li fi stamperija 
jiġbor il bcejjeċ lesti minn fuk il com- 
posituri u . jirragabom jorbotom ghal 
fuk it-torchiu. 

CilicKBT — il ħabbata (battall) ta 
bieb. 

Clioking— techtich (bhal dac tal ar- 

(JuBNT— client (min jiccmanda avu- 
cat etc. biex iservih). 

Clibntal— dipendenti, li irid minn 
ħaddjeħor. 

Clibntbd— fomut bil clienti. 

Cubntblaqb— clientela, niesdipen- 
denti (li iridu minn zi ħadd jeħor). 

CuPF— rdum, tiġrif. 

Climaotbrio — sena hażina (critica) 
għal gisem tal bniedem ; ta żmienijiet 
critici. 

Climàtb — clima, taksima ta art, 
pajjis, aria. 1 am sorry to aay that the 
elimate did not agree with him here^ 
jiddispiacini ngħejd li il clima ma we- 
titux hawn. 

Climatic — tal clima. 

Climaticity— il proprietà (il habta^ 
li iddarri fil clima,f pajjis, f art, f aria. 

Climatizb— iddarri f pajjis, f art, fi 
clima. 

CLiMATOLoaY— discors (trattat) fuk 
clima, aria, art jew pajjis. 

Climax— gradazioni (figura rettori- 
ca) meta tibda discors bil mod imba- 
għad cull ma tmur actar tgħoUi (tcab- 



bar) il-leħen biex turi (fejn hemm 
bżonn) jew tagħmel impressioni acbar. 

Climb — tizxabbat, titla ma; izzab- 
bat, ittalla ma. 

Climbbr — min jixzabbat, ħazixa 
(siġra) li tizzeblec ; the ivy in a clim'- 
ber^ il-liedna hia siġra li tixxeblec. 

CLiMBiNO—tizbit, tlugh ma. 

Climb— clima, pajjis, art. 

Climbnb— zorta ta ħniex (tal art). 

Clinch — takbad, tagħfas b* ideo 
(tgħażżaż), taħfen, tgħawweġ is-swa- 
ba ; tirbatti (musmar) ; chelma, botta, 
lixcata. 

Clinohbb -morsa, ħaġa li tgħafas 
jew iżżomm ħag'oħra magħfusa jew 
marbuta ; cHncher work^ iz-zoghol ta 
dgħajjes etc. bit-twavel mricchbin 
waħda fuk 1-oħra (cavalcati). 

CuNa-— takbad, titwaħħal,tehel ma. 

Clinq-stonb — ħawħ francis, minn 
dac li Tghadma ma tinkalaz. 

Clinoy— li jakbad, li jeħel ma. ^ 

Clinig — marid tas-sodda (li icun 
fis-sodda). 

Clinioal— clinicu, tal olinica, tas- 
sodda, ta min hu marid fis-sodda. 

CuNK— ara Clank. 

Clinkant — li jilma, jew ilekk,ilellez. 

Clinkbr— ċlamita, maduma misjura 
jebsa. 

Clink stonb— ħaġra (mineral) bhal 
lavanja. 

CuNOiD — bhal, jew li iservi ta,sodda. 

Clinombtry— strument biex jaraw 
il għoli ta faz^ (strat) minerali. 

Clinombtry — clinometrija, is sen- 
għa li ichejlu (jaraw) il għoli (chemm 
hu fond) ta strat minerali. 

Clinquant— ara cunkant. 

Clio— waħda mid-disa i/uw, il pa- 
truna ta li Storia. 

Cliosophig - letterariu. 

Clip —iggiżż, takta barra ; tagħġġel 
tħaffef fil mixi etc; is-suf mgiżż. 

Clippbr— geżżież, dac li igiżż, jew 

ikarwes; dac li jagħmel flus foloz 

(b'metall bazx); barbier; bastiment 

. mexzej, ħaiBf għal mizi. 

I Clippino— katgħa, biċċa maktugha* 



Digitized by 



Google 



CLI 



— 167 — 



CLO 



Cliqub— clicca, campannija, partit. 

CiiiQuiSĦ— ta clicca jew partit. 

Clish-olasħ — ħsejjes ta xwabel 
mħabbtin flimcbien. 

CLivB8--ganċ bil molla biex ma jin- 
fetaħx (biex ma joħroġx). 

Clivity— żurżieka. 

Cloaoa — cloaca, acqaedott, mogh- 
dija tal ilma minn taħt 1-art. 

Cloak— mantell, għata, mantar, ca- 
pott, capotta ; tgħatti, tli£f, taħbi. 

Cloakaob — għata. 

Cloak BkQ—portmantOjSaccu di notti. 

Cloakbdlt— bilmoħbi, bli mghotti. 

CLOAKiNo—drapp tas-suf għal ħwej- 

jeġ- 

Cloak-pin— spalliera ghad-dendil tal 



Clobbbbbr — dac li irakka jew isewwi 
iż-żraben. 

Cloohard (akra cloxdrt) — campnar. 

Clock — arloġġ (tal ħajt jew tal 
pendlu), xorta tawirdiena; tgħajjat 
(tkakij bħal tiġieġa. 

Clook-work— xogħol, macna ta ar- 

Clod— tuba (tal hamrija) twebbes 
jew tgħakkad bħal tuba. 
• Clod-orubhbr — xatba (tar-raba) biex 
tchisser u twitti it-tub. 

CLODDINBSS--tub tub. 

Cloddy— collu tub ; oħxon. 

Clod-hoppbr — ħaddiem ir-raba. 

Clod-patb — etupidu, ras kargħa. 

Cloff— calatura. 

Cloo— xchieljtfixchil, teħel, takbad, 
pis, zoccla, zucletta (ċarcura bil kiegħ 
tal għuda). 

CLOGOiNa —tfixchil. 
^ Cloggy — li jakbad, jeħel jew iżomm; 
jimbarazza, jagħlak jew i^.omm. 

Cloister — cunvent, abatija, mona- 
steru ; tagħlak f cunvent etc. 

Cloisteral — Bolitariu, magħluk 
(f cunvent 6tc.) 

Cloisterer — min hu magħluk 
f cunvent, abatija jew monasteru. 

Cloistress— soru. 

Clomp— timxi bil ħsejjes, thabbat, 
timxi goff. 

Clonio — li jitħeżżeż, cunvulsiv. 

Close — tagħlak, titbok, teħles, it- 
temm, tispieċa; għalka, għeluk, tmiem; 



shana ; magħluk, mitbuk, fitt (drapp), 
mitmum (spiċċat, bil-lest); xhiħ ; krib, 
ħada, ħdejn, ma gemb ; / was told to 
close all the doors^ kaluli nagħlak U 
bwieb collha ; / long to aee t/iie work 
brouglit to a cloae^ għandi mitt sena sa 
chemm nara dan ix-xoghol lest (mit- 
mum) ; theae linea you, wrote stand 
mighty close, dawn il versi li ctibt kegħ- 
din mrassin sħiħ ; / must get a close 
piece of linen, irrid (għandi bżonn) 
biċċa xokka fitta ; my houae ie cloee to 
hia, id dar tiegħi krib (hada) tiegħu. 
llie Boera laid close siege to Mafeking^ 
il Boeri assediau (żammeu assediat) 
mil krib (jebes) il belt ta Mafeking ; 
he is a very close man , ragel xħiħ (idu 
magħluka) wisk. It ts very close to-day, 
is-sħana wisk (it-temp fosc, soffooanti) 
illum. That was rat/ier a close jest, dic 
chienet ċajta li tnigghes (toffendi) ; a 
close mouth catches no /lies/rYiBXkmtkgħ' 
luk ma jidħolx dubbien. You must7ol* 
low vour work chse, jaħtieġ taħaem 
(twahħal rasec għax-xoghol) sħiħ. / 
am following him close now, m'inhiex 
kie^ħed nerħieh xejn minn taħt għaj- 
nejja; keep iv/iat Itold you close, żomm 
li għedtlec sigriet (għalic biss) ; we 
went alwayschse by the wind, dejjem 
morna (rħejnielha) mar-riħ. When are 
you to close t/iis account, meta sejjer 
taghmel persaldu (tħallas dan il cont); 
t/ie wound will soon close now, dal wakt 
tagħlak il ferita issa; t/iey closed wit/i 
t/ie enemy, tkabdu sewwa, gew sider 
ma sider mal għadn. 

Closely — bil moħbi (bis-sigriet) 
bl-attenzioni ; / /lave been toatc/iing him 
closely. Jena cont attent sħiħ fuku 
(ma contċ nerhiħ minn għajnejja). 

(]!loseness — dieka, nukkas ta aria, 
għeluk, rass, sigritizza, xeħha. 

Close-pent — • mitbuk (magħluk) 
sewwa jew tajjeb ; mtappan. 

Closer — min jispiċċa, jagħlak jeħ- 
les ħaġa. 

Close-stool— camra privata, gabi- 
nett. 

Closet — cmajra, gabinett, armariu ; 
taghlak gewwa cmaira jew gabinett ; 
taħbi ; Water Closet (AV. C.) lochi co- 
moda. 



Digitized by 



Google 



CLO 



168 — 



CLO 



Close-tongued— li jara chif jitchel- 
lem. 

Closet-sin — dnub mifltur, li sar 
m'bux fiddieher. 

Closh— isem ta marda f riġlejn il 
bbejjem ; isem ta loghba. 

CLOSiNQ— tmiem, għeluk, ħelsienta 
ħaġa (xogħol) mill'idejn. 

Clos(JUE — għeluk, għalka, tmiem. 

Glot — tagħkkad flimchien,tbattam, 
ghokda, tuba. 

Clotbird — xorta ta ortulan (għa- 
flfur^, 

Cloth — zokka, drapp, pannu etc, 
dvalja, terħa ta altar ; lay the cloth 
please, għamel (ifrex) id-dvalja ; thia 
18 made of tiaaue clpth, dana magħmul 
tal imbruccat; in our place no hody 
pays for the hire ofthehearae clotli^ paj- 
jisna ħadd ma iħallas tal vadrappa 
(cutra tal mejtin). 

Clothb— tilbes, tlibbes. 

Clothes— Ibies, ħwejjeġ. 

Clothes-horse— spalliera (fejn id- 
dendel il ħwejjeġ). 

Clothes-line— rumnell (ħabel) tal 
inxir. 

Clothes-man — bejjegħ il ħwejjeġ 
(Ibiesi). 

Clothes-pegs — labar tal inxir tal 
injam (mifrukin min-nofs biex jakbdu 
jew jidħlu fil ħabel^. 

Clothieb — bejjegħ (mercant) jew 
nisBieġ il hwejjeġ. 

Clothing— Ibies, ħwejjeġ; tgham- 
mar bil ħwejjeġ jew Ibiesi. 

Clotpoll — ras jebsa. 

Clotted — magħkud, iwaħħal. 

Glotting— għakda, ħaġamghakkda 
jew maghkuda. 

Cloture — il kawwa, is-setgha li 
taghlak tispiċċa fuk fuk (malajr) cu- 
stioni li icun bemm fil (kuddiem il) 
cunsill. 

Cloud— sħaba, dlam; iddallam (bis- 
shab), titgharrex (bil għarixa). 

Cloudaqe— msaħħab, bil gharixa. 

Cloud asoending — li jitla sas-Bħab. 

Cloud berry— għolliek. 

Cloud BORN— mnissel minn sħaba, 
mis-sħab. 



Cloud-oapt— li fil kuċċata għandu 
Cmgħotti biB-) sħab ; Ilave you ever 
been to see Mount Etna f it ia almost 
cloud capped, katt rajtu il Munġbelly 
tista tgħejd dejjem bis-sħab fil kuċ- 
ċata. 

Cdoudily — li fih is-sħab mgħotti, 
OBCur mdallam bis-sħab. 

Cloudiness — gliarixa, dlam (bis- 
sħab). 

Clouding— il gost bhal mewġ(l-on. 
diar) li jatu fiż-żagarelli meta jiżbghu- 
hom. 

CLOUDLESS—ċar, safi, bla sħab. 

Cloudlet— sħaba żgħira. 

Cloud topt— ara cloud oapt. 
Cloudy— mBaħħab,mghajjeb,mghar- 
rex, mudlam; c/o{<^y mor;i 1*71^8 turn to 
clear eveninga, wara il maltemp jigi ii 
bnazzi. 

Clouqh— għolja, tumbata;il cala- 
tura tal użin. 

Clout— rokgħa, ċarruta, ħarka, pa- 
Ijazza; dakka ta ħarta; circu (ta'l 
ħadidj ta rota ; musmar; trakka, tghe- 
żwer f'ħarka, tati bil ħarta. 

Clouted— mrakka. 

Clouted shoes— żraben tkal gojfi 
(ħoxnin) għan-nies tax-xoghol, (car- 
rettunari etc ) 

Clout-nail — taċċ ta li scrapan (ka- 
sir għal pettijiet taż-żraben). 

Clovate — fuk eħxen minn isfel. 

Clove— musmar tal kronfol ; sinna 
tewm, ħabb (cocci) tar-rummien ; biċċa 
użin tal ġobon u tas-suf. 

Cloven— mifruk, maksum, xpaccat 
(part. passat tal verb to cleavej. 



Gloven-footed 
Cloven-hoofed 



bid-difer (sakajn) 
mifruka (bħal ba- 
kar, mogħż etc.) 
Clove-pink— kronfla (li fiha rieha 
ta msiemerj. 

Clover— silla, to live inclover, tghii 
fil gid, fil ħala, fil cumdità. 

Clown— ċaccar, bniedem rozz ; pul- 
cinell tal cummidia, paljazzu. 

Clownery — mgiba ħażina, goffa, ta 
^akkar. 

Cloy— ixxabba (bl-ichel) timla,tba1- 
la', iddeffes ; / am cloyed with meat^ 
mxabba sa mniehri mill liAam. 



Digitized by 



Google 



CLO 



— 169 — 



COA 



Cloylbss— bla zaba (ta'I ichel). 

Glub — ħatar, mazza ; casiu ; il fjuri 
jew niazzi (tal carti tal loghob) ~ tid- 
ħol rcasin (6 clubj tixxierech,tagħmel 
sbab (società^ ; i/ie hest we can do is to 
be every man his cluh^ I-aħjar li nagħ- 
mlu culhadd ihallas sehmu. 

Clubbed— ohxon, goflf (tkil) bħal 
ħatar jew mazza. 

Clubbino— tixxierec, tissocia fl'im- 
chien. 

Clubbist— sociu (sieħeb) fcasin. 

Clubfisted— li għandu polz (ponn) 
oħxon jew cbir. 

Club pootbd — li għandu sakajh 
mghawġa (il pali milwija); b*sakaih 
makluba. 

Club-haul — issorgi fuk wiAda 
mill ancri. 

Club-headed — li ghandu rasujeb- 
sa, rasu ċagħka. 

Club-house— il casin (dar) casin. 

Club-room — is-salatal cumitat (tal- 
lakgha) ta casin. 

Cluoe— ittaktak, tkaki. 

Cluoking— ghajjàt ta meta tkaki 
tigieġa; taktik. 

Cluk— ara Clew. 

Clump — ċappa, gozz; zokk, rokgħa 
(ħarga) siġar. 

Clumpy— ċapep ċapep ; oħxon, ma- 
stizz. 

Clumsy— goff, tkil, mhux tal ma- 
niġġ. 

Clumsiness — guffaġni, tokol. 

Cluno— (passat tal verb to oLiNa 
( ara ) ; magħlub, niexef bit-tbatija 
bil ġuħ etc. 

Clunuo — tal ordni (patrijiet) ta 
Cluny. 

Clustbr— għankud, gozz, katta, re- 
sta (hut etc.) taghmel għeniekod ghe- 
nieked jew torbot katta katta ; a clus- 
ster^ of idande^ gozz (hafna) gzejjer 
ħdejn xulxin ; ihey came in cUtsters^ 
gew bil/folla (gozz gozz). 

GluSterino— gabra Tgħenieked. 

C!lustbry— li jicber fgħenieked. 

Clutgh— taħtaf, taħfen, tiggranfa; 
ħatfa, ħfin ; difer ta għasfur tas-serk 
(bħal tal bies, ajcla etc.) 



Chutohbs— dwiefer mgħawgin u bil 
ponta tal għasafar tal ħatfa (bħal bies, 
iskra etc.) — they have fallen into the 
enemya chitchee^ wakgħu tiJit idejn il 
għadu. 

Clutteb— ara olatter. 

Clystbr— servizzlal (oristierj. 

Clyster-pipb— li strument (serviz- 
zial) li bieh tagħmel cristier. 

C^AOBRVATB — tghezzoz, tbarraġ 
(tagħmel borġ jew gozz). 

GoAGH— carrozza, tieħu bil carrozza. 

Coaoh-box— saldatur (fejn jircheb 
il cuccier/ 

CoAGH-HORSE— żiemel ta carrozza. 

CoAGHMAN— carrozzier, cuccier. 

Co-ACTioN— forza, obligu ta bil forz. 

Co-ADJUMBNT — għajnuua ta wieħed 
lill jeħor. 

(3o-ADjUTANT — assistont, min jgħejn 
ma. 

Co-ADJUTOR— coadjutur; assistent. 

Co-ADJUTRix — assistenta, dic li 
tgħejn fix-xoghol lill ħadd jeħor. 

CoADVBNTURBR — sicħeb fil ġrajja 
(fl-awenturi). 

(]!o-AOBNT — sidieb. 

Co-AGiTATB — tħawwad u tkankal 
flimchien. 

CoAouLANT— ħaġa li tista tagħkad. 

CoAOULATB— tgħakad ; tghakkad, it- 
tammas (tgħakkad bit-tames). 

CoAOULATOR—min ighakkad. 

CoAGULUM— ħaġa maghkuda (bhal 
bakta etc.) 

Co-AiD — ghajnuna ta flimchien 
(magħkuda). 

CoAKiNG— tgħakkad it-truf ta ħaġa 
bil pernijiet fper mezz tal pernijiet^. 

CoAKS— pernijiet ta rota ta taljola. 

CoAL — faħam tal ħaġra ; tahrak 
tagħmel faħam, tati il faham ; tieħu, 
tagħmel il faħam ; Uie ship catne in to 
coal die will leave again aoon^ \\ basti- 
ment già biex jeħu il fiAam, dal wakt 
imur. 

GoAL blagk— iswed faham. 
(]!oAL-Box^caxxa tal faham. 
CoAL-DUST— trab tal tah%m, ċnisa. 
CoALBRY— ara gollibry. 
CoALBSGB— tgħakkad (tiġbor) flim- 
chien. 

22 



Digitized by 



Google 



COA 



— 170 



COB 



CoALBSCBNCB — ghakda (ġabra) flim- 
chien. 

CoALBSOBNT — magħkad (miġbur) 
flimchien. 

CoAL FiBLD —miniera, art tal minie- 
ri tal faħam tal ħaġra. 

CoAL FiTTBR— sensal tal faħam. 

CoAL-HOD— caxxa (żgħira) għal fa- 
ħam bħal sassla (li itellgħu bil faħam 
mill cantina etc. għal fejn iċ-ċumnija, 
fis-Bwali etc^ 

CoALiTioN — għakda ta nies etc. 
flimchien. 

CoALiTioNBR \ wieħed li igħakkad li 

Coalitionist) jigbor flimchien socie- 
tà etc. — min jaħdem (irid) li issir din 
il għakda. 

Co-ALLT — sieħeb flimchien, alleat 
ma. 

(3oAL-MAN— wiehed li jinnegozia fil 
faham. 

CoAL-HBASuRE (fil Geologia)— strat 
tal faħam (flrart, f miniera). 

CoAL-METBR— min ichejjel il faħam. 

CoAL-piT — miniera tal fi^am tal 
ħaġra. 

CoAL-woRE— post fejn isibu il fi^am 
tal ħaġra. 

CoALT— li fih jew li jizbeħ il faħam 
tal ħaġra. 

CoAHiNas— rpàr ; twavel etc. li itel- 
Igħu dwar xi foss, ħofra etc. biex iżom- 
mu li ma jidħolx ilma, muxxilara. 

CoAPTATioN — it-tkegħida fil loc (sew- 
wa) ta ħwejjeġ ma xuixin. 

CoARSB — ordinariu, comuni, goflf, 
oħxon ; aħrax, ma jafx igib ruħu. 

CoARSEN—tħarrax, taghmel goff or- 
dinariu. 

0)A8T — plajja, xatt, costa ; tmur 
jew tghaddi mal plajja il plajja, max- 
xatt ix-zatt ; we received goods fram 
all coasts^ ircevejna oggetti minn cul- 
limchien. 

CoASTER— bastiment (żgħir) li idur 
( isiefer ) mal costa ; min idur mal 
piajja. 

(joAST-auARD— il guardacosta; ghas- 
sa tax-xtut biex ma ihallux isir (jew 
jakbdu) ii contrabandu. 

(ToASTiNa — is-safar, iż-iamm mal 
plajja, mal costa. 



0)AST wisB— lejn il plajja, xatt jew 
008 ta. 

CoAT— libsa, ġlecc, ġacchetta; tlib- 
bes, ticsi, a coat of mail^ ġlecc tal ħa- 
did etc. tal gwerrieri ; coat of arme^ 
armi (arma ta cunjom pajjis etc.) ; he 
has tarned coat, dar, biddei il fehma, 
kaleb ; he is a turn coat^ dac makiub 
(kaleb) rinnegat ; you must cut your 
coat according to your cloth, jeħtieġ ii 
ma tmiddx sakajc barra mii friex (tkis 
b*xibrec) ma tonfokx actar milli id- 
daħħal ; he is a disgrace to his coat, 
kiegħed jagħmel disunur il post (il- 
libsa) li ghandu ; tlie coat of t/ie horse^ 
ix-xagiiar ul-lewn) taż-żiemel ; in the 
sheep's coat, fil makjel tan-nagħġ. 

CoATBD —mlibbes, micsi, mgħotti — 
t/iese are sugar coated pills, dawna pil- 
luli Qiicsijin ("mcasbrin) fiz-zoccor; the 
hrill is a soft coated fish, but t/ie rock* 
cod is a rough coated Jish, il barbun 
hua ħuta bla scwam (kxur jew scaldi) 
ic-cerna hia ħuta bli scwam. 

CoATBE — ġlecc kasir dejjak. 

CoAX— iżżighel, tfissed, tmelles. 

C!oAXBR— melliesi. 

CoAXiNOLT— biż-żeghil; bil fsied, bit- 
tmellis. 

CoB— isem ta tajra tal baħar (bħal 
margun); brimba; żiemei mhux msew- 
wi, poni f siAtu (jiflaA, kawwi) ; xorta 
ta bixchilla. 

CoBALT— cobalt, mineral ta culur 
gri*. 

CoBBiNO— xebgħa cinturin, oastig ta 
swat b'gilda. 

CoBBLB — tħaxlef, trakka mħaxlef, 
issewwi il cracar jew ii-żraben. 

(3oBBLBR-scarpan li irakka, li irak- 
ka xi żarbun jew carcur. 

CoBBT — kawwi, oħxon, matnazz, 
f si^tu, mibrum. 

CoB-oAL— papoċċ miftuħ carcur. 
CoBOOALs — bcejjeċ (ħaġar) cbar tal 
faħam. 

CoBBLLioBRENT — sicħeb ma jeħor 
(ma potenza ohraj fi gwerra. 

CoB-HORSE — xorta ta żiemel kawwi, 
cbir, matnazz. 

(30BIROU8— bħal friechet tal ħadid li 
fihom (fukom) idur dussies etc. 



Digitized by 



Google 



COB 



-ifx- 



000 



OoBLB— frejgatina, skiff żgħir tas- 
sajd. 

Cofi-LOAF— ħobża b'ħafna tumbati 
jew gembiet. 

CoBNUT— gewża jew gellewża cbira 
(il bubu> 

OoBOOSB — caxxa (inforra^ biex i- 
għattu ċumnija ta vupur. 

OoBOUBa— xorta ta drapp ħafif ('la- 
netta) għal Ibiesi tan-nisa— xorta ta 
ħobs fin. 

OoBBA DB OABBLLO — Bcrp velenus 
ferm. 

CoBSTONB- ċangun, gebla cbira. 

CoBWALL — ħajt magħmul bit-tibeu 
u it-tajn. 

OoBWBB— għankbuta; nassa^mansba. 

CoBWBBBBD—collu għankbut. 

OooA— coca ("werak tas-siġra ta dan 
l-isem). 

CooALON^-fosdka tad-dud tal ħarir 
cbira u rkieka. 

OoooiFEROUS — bil cocci, żibe^ ; li 
jagħmel il cocci, żibeġ etc. (pianti jew 
Biġar). 

OoooiNBLLA— il cola (i\ dud jeħor 
bħala). 

OoooiNELLiNB - il culur H tati il coc- 
cinilja. 

CooHiNBAL— coccinilja (culur aħmar 
li isir minn dud rkiek mnixxof). 

CooHLEAR— macna tal ilma. 

CocHLBABE (fil modicina) — mimli 
mgħarfa. 

OocHLRARiFORMlIi għandu għamla 

CocHLBARY /ta koxra ta għac- 
ruxa (bebbuxa) jew ta vit— mdawwar 
garagor. 

CooHLEATBDUa għamla ta garagor 

OocHLEOus ) jew spirali. 

OooK— serduk, il għammiel jew għa- 
sfur (ragel) ; grillu ta xcubetta, mun- 
zell ħuxlief, pinnur; vit tal ilma; 
twakkaf, tifforma (tati forma) ta cap- 
pell ; tlesti arma (xcubetta fuk il gril- 
lu jew fuk it-tradiment) timmunzella 
il ħuxlief, tiżżarġan, tisserdec ; cock 
buU, ħrejjef li ma igħejdu (ifissru) 
xejn u li idejku; to tell the $tory of 
ihe eock and bull, tgħid li storia ta 
** darba chien bemm eultan ħabat rasu 
mat-tigan etc. " 



. CooKADB— cuccarda. 

CooK A Hoop — ferħan għall aħħar, 
ferban se'r jtir. 

OooK-A-Too— pappagall bit-toppu. 

OooK-A-TooN — għasfur tal Indii 
abiad. 

CocK-A-TRiOB — bazilisc (il ħrafa 
tagħmlu serp bil ġwienaħ, il għaliex 
igħejdu li ħareġ (fakkas) minn bajda 
tas-serduk. 

CooK BiLL— 1-ancra meta tcun lesta 
biex jerħuha (jixtuha) il baħar. 

CooK BOAT— frejgatina żghira (tax- 
xmara). 

OocK BRAiNBD— li jistordi, li jagh- 
mel il ħwejjeġ addoċċ, bla ma iki- 
shom. 

OooKBROTH— brodu tas-sriedec. 

CooK cROwiNO — ħin li jiddnu is- 
sriedek. 

CocKBREL— fellus (scrduk żghir^. 

OooKET— ufficiu tad-dwana fejn iniż- 
żlu I-oggetti collba li icunu għas-safar; 
sigill ufficiali li juri li 1-oggetti daħlu 
(niżżluhom, irregistrati). 

CooKET BREAD — ħobs tas-smid fin 
(tal prima). 

OocKBYB — ghajn werċa. 

CocKE YED — werc. 

CocKFiGHTiNa— ġlied tas-sriedek. 

CocK FouNDBR-^fundatur tal bronż 
jew ram. 

C!ocKLE — arzella, arzella nigrà, gan- 
dofila, naccra; ħaxixa (ħażina bħal 
sicrana) li titla (tinbet) mal kamħ; 
tchemmex, titchemmex bħal koxra ta 
arzella. 

CocKLED — mchemmex, mibrum ga~ 
ragor. 

CocKLESHBLL— koxra tal arzell, gan- 
doffla jew naccra. 

CocKLiNO - taħbila. 

CooKLOFT— raff, camratafuk il bejt. 

CocKNBY— wieħed minn Londra, In- 
glis ta Londra (isem li jatuh actarx 
b'disprezz). 

ClocKNBYisM— cliem ('pronunzia In- 
glisa) bħal majitchelmul-Inglisi minn 
Londra. 

CooKPADDLB— isem ta ħuta, il cocca 
tal baħar. 



Digitized by 



Google 



ĠOC 



— 172 — 



COĠ 



CooKPiT— il poBt fejn jiggielda is- 
Briedek (f zi circlu, cummedia etc.) ; il 
post abbord fejn jiccuraw il feruti. 

CooKROAGĦ— wirdiena ħamra. 

CocKS — viti tal ilma jew tal gas. 

GooKSOOHB— pianta, il bellusa. 

CooKSPARROW — il għammiel (għasfur 
tal bejt ragel). 

CooKSPDR— siġra bħal tan-naspli. 

CooKSURB — Bgurissimu. 

CooKSWAiN— il cocsin, dac li icollu il 
cmand (tmunier) tad-dgħajsa, frejga- 
tina etc. tal Àrmirall, Gvernatur etc. 

CiooKWATBR — ilma (gieri) fejn jaħslu 
it-trab tad-deheb, ħadid etc. 

CiooKWEBD— pianta (tal bżar). 

CoooA — cawcaw, siġra (xitla) tal 
cawcaw. 

CocoA NiBS— il cocci tal cawcaw. 

CoooANUT— gewż tal India. 

CiooooN— fosdka tad-dud tal harir. 

C!ooTiBLB— li tistà tgħallih (issajru). 

CooTiLE — magħmul, misjur bin-nar 
(bħaċ-ċlamit). 

CocTioN — għali, tisjir bin-nar. 

Cooi/swooD— 1-injam li minnu jagħ- 
mlu il ilawtijiet etc. 

CoD -miżwet, fosdka; baccaljaw. 

CoDDLB— tati nofs għalja ( tħalli 
nofs sajran) ; thejjem, iżżigħel, tħan- 
nen. 

CoDia— ctieb tal-Iigi, codici. 

CoDEx— ctieb (manoscritt) codici. 

CoDPiSHBRY— -il kbid u chif imel- 
Ihu etc. il baccaljaw. 

CoDaBR— wieħed xħih, ċaccar, rozz. 

CoDioiL — codicilla, żieda (tibdila ta 
tastment). 

CoDiFY — tiġbor u tagħmel flimchien 
(f locom) ligijiet. 

CoDELLA — it-truf tal kanneb u il 
għażel. 

C!oDLiN— tuffiħa mgħollija. 

C!oDLiNB — cima, ħabel etc. bi tmin- 
tax il cap. 

CoDLiNa— baccaliawwa żgħira, tuf- 
fiħa tajba għat-togħlija, tuffiħa mgħol- 
lija. 

CoDLiVBR oni — żejt tal ħut (li isir 
mil fwied tal merluzz etc.) 

CoBPPioiBNOY— cooperazioni. 



CosLiAo (akra 8iljae)—tBl imsarem, 
tazw^.akk. 

CoEHPTioN— ix-xirital partita collha 
(ta collox, jew tal lot collu). 

Cu-KQUAL — bħal xulxin sewwa f col- 
lox. 

CoBROB—tgħafas, tobbliga bil fors 
iġġaghal bis-sewwa jew bid-dnewwa. 

CoERoioN— ġagħil ta bil fors, ta 
bid-dnewwa. 

CoERGivE— li iġagħal ta bil fors, li 
obbliga bid-dnewwa. 

CioETANBousHa l-istess daks miż- 

CoBVAL jżmien, ta żmien wie- 
ħed, daks wieħed, daksinsew. 

CoBxisT ' tesisti (iesisti) flimchien, 
fli stess zmien, fi żmien wieħed. 

OoFFEB— cafà. 

CoPFBE oup— chiccra tal cafe. 

CoFFEB HOUSB - caffe, ħanut tal cafà. 

CoFPBE POT— stanjata tal cafe (ca- 
fettiera). 

CoFFEa— caxxa tal flus, (tesor) pa- 
new sfundat f sakaf etc, tc^żen il flus. 

CoFFBR DAM— -I-armar tatwavel (pa- 
li) etc.ma xatt biex iżommu ma jidħolx 
ilma wakt li icunu jagħmlu moll etc. 

CoFFiN — tebut ; kartas, borsa tal 
carti; tkigħed gewwa tebut. 

CoFFiN-MAKBR — min jaghmel it- 
twiebet. 

Coa — sinna ta rota, dgħajsa żgħira, 
tgħammar rota bis-snien ; tkarrak 
(tigdebj tidħac b'xi ħadd ; iżżigħel 
tfaħħar jew tonfoħ lill xi hadd. 

CooENCY — forza, kawwa ( bir-ra- 
ġunar). 

CooBNT—kawwi, bil forza, ta setgha. 

CoaoER— wiehed li ifaħħar (jonfoħ^ 
lill xi ħadd. 

CoaoBRY — falsità, daħc jew takriek. 

CoaaiNo — kerk, dnhc. 

CoaaLE — dgbajsa żghira, cajjic tas- 
sajd. 

CoaaLB-STONB— ċaghka mgherrba. 

CooiTABLE— li wieħed jista ji^seb 
fuku (jahsbu) u jirriflettih ; tal hsieb. 

CoaiTATB— taħseb, titħasseb. 

CoaiTATioN— ħsieb, meditazioni. 

CoaNATB — cunjatu, li jigi minn, 
kraba (minn naħa tal omm^. 

CoaNATioN— gebbieda, razza. 



Digitized by 



Google 



COG 



178 — 



COti 



CoGNAo— 1-iAjar qualità ta Brandj 
(Francisa). 

CooNiTioN 7 conoxxenza (li tcun taf 

CooNiZANOB) ħaġa etc.) take eognU 
zauce o/ thU^ żomma frasec din, tin- 
sibiex. 

CooNiZANT — li jrtf, li għandu oonox- 
xenza. 

CoGNouEN— cunjom, lakam. 

CoGNOMiNAL— li għandu isem wie- 
ħed, ta isem vriehed, li jismu xorta 
waħda bhal jehor. 

CoGNOMiNATioN— cunjom, lakam. 

CoGNOscBNCB— għerf, conoscenza. 

CoGNOBciBLB— li jintgħaraf. 

CoGNoviT— il conoxxenza li wieħed 
accusat fil korti icollu tad-dritt ta dac 
li icun għamillu il causa (jew giebu fil 
korti) ; li wieħed jagħraf (jaccetta) li il 
cansa li icollu fil korti tcun saritlu bid- 
dritt (bil ġustizia) għaliex icun ħakku. 

CoGUB -chejl ta xorb ; dramma. 

CoGWHBBL - rota bis-snien. 

(3oGwooD ~ injam tajjeb (usat) għar- 
roti tal mtieħen. 

CoHABiT— tghammar flimchien (bħal 
ragel u mara mizżewgin). 

CoHBiR— werriet ma jeħor, sieheb 
werriet (fil wirt). 

CoHBRB - twaħħal, tghakkad flim- 
chien, tingħakad, teħel,tintrabat, tak- 
bel ma. 

Cohbrenob) għakda (^unioni) rabta 

CoHBRBNOY) flimchion. 

CoHERENT — mgħakkad, mwaħħal 
ma. 

CoĦBBiBLB— li jista jitwahħal, jit- 
għakkad Himchien. 

CioHEBioM— ghakda, rabta, wehla. 

CoHOBATB — tarġa tiddistilla (tillam- 
pica). 

CoHORT — gemgħa* cnmpannija ta 
suldati (ta dwar GOO snldat). 

CoiP— scufia tan-nisa ("tax-xjuħ). 

CoiFFURE — dafra (maxta tax-xahar). 

CoiGNB— files, ghuda maktngħamill 
oħxon għar-rkiek (nieżla għal xejn 
ghal xejn) biex tirfed jew tidhol bhal 
files. 

CoiL— tcolji (tkigħed. tchebbeb ħa- 
bel fit-tond) coljitura, ħabel mchebbeb 
dawra dawra; storbiu, frattsurija; coljut 



(habel) ; those tvho have been hittin by 
serpents are a/ratd of coiled ropet — il 
chelb il mismut cull ilma jaħsba mi- 
sħun. 

CloiN — flus, munita; tistampa jew 
taghmel il flus ; tinventa takla mmn 
żniedec ; il files tal canun,ghuda gejja 
mżerżka biex iżżomm il canun il fuk 
jew I-isfel chemm icollu bżonn. 

CoiNAGE— ghamil, stampar ta flus 
(ta munita) ; invenzioni, kalgħa. 

CoiNoiDB'-takbel, titbok ; tiġri (is- 
sir ħaġa) f ħin uieħed. 

CoiNoiDBNCB— ġrajja, bicċa li tiġri 
(issir jew tissucciedi) fhin wieħed, 
cumbinazioni ; it waa by inere coinci* 
dence t/iat you tnet me tliere^ chienet 
vera cumbinazioni li iltkajt miegħi 
hemm. 

0)iNER— stampier, wieħed li jistam- 
pa, li jaghmel il flus, li jinventa, li 
jakla minn żniedu. 

CoiNHERiTANCB—wirt ma ħaddjcħor. 

(JoiNiNG—stampar, għamil ta flus. 

CoiNs ) 

QuoiNs} "* «*»'«*"*«• 

CoiR — ħabel tal ħjut tal gewż tal 
India. 

0)isTRiL— bla ħila; tfajjel; span- 
julett. 

CoiTioN—migia, għakda ma xulxin, 
conġunzioni. 

(x>KE ~ cocc, faħam tal cocc, faħam 
tal haġra meħud il gas minnu. 

CoLANDER — passatur. 

CoLARES—imbit portughis. 

CoLATioN— filtratura, tisfija ta katra 
katra minn filtru etc. 

0)LBBRTiNB'-xorta ta bizzilla. 

CoLCOTHAR — sadid (tal ħadid) scur. 

(^LD — chiesaħ, bsurd, ksieh, riħ, 
flissioni; demmu chiesah, biered, nej, 
bla grazzia ; ilont go outjnet yet^ yotCll 
catch a cold^ toħroġx ghal issa, tieħu 
riħ ; are you /eeiing coldf kieghed 
tħoss il bard? hoto cold it is to-day^ 
chemm hu bard illum ; it is as cold as 
ice, chiesaħ silġ ; fie gave us a very cold 
reception^ lakagħna mejjet (chiesaħ) 
wisk. / think T know Atm, he is such a 
cold blooded man^ nafu nghejd, bnie- 
dem chiesaħ (biered, demm il bakk^; 



Digitized by 



Ġoogle 



COL 



- m- 



COL 



he killed him in cold bloodj katla heco 
chiesaħ a biered (mhax fis-Baħna tad- 
demm); he ie growing cold, kiegħed 
jibred (jicsaħ), ieir indifferenti. 

CoLD-cRBAM^crema, dlic għal frisc 
tal gild'a, magħmalha minn xama ver- 
ġni maħlal fiż-żejt il-lewż. 

CoLD-PiNOH— gardill. 

CoLD-HBARTBD—biered, nej, demm 
il bakk, bla kaib, ma iħossx, kalba 
bierda. 

CoLDiSH — ftit a xejn chiesaħ. 

CoLDNESS—chesħa, bard, resha. 

C!oLD-sHOULDER — trascuraġni, ^ in- 
differenza. 

CoLB— cromba. 

C!oLBA— xtieli tal coljm. 

CoLBMOusB— għasfar żghir bhal ba- 
cħajla. 

CoLEOPTRA — xorta ta wirdien. 

CoLBRAPB — xitla tal cromb. 

CoLBSBED— żerrigħa talcromb. 

CoLio — fetħa (colica) ħalla ta li 
msarem, ugigħ ta żakk, ugigh tal cal- 
culi (ħaġra) ; he Iias been troubled toit/i 
the eolic since latt week, ilhu bl-ugigh 
fi msarem (bil fetħa) mill gimgha 
1-oħra ; poor soul he mffere from the 
stone colicj msejchen ibati bil calculi 
(bl-ugigħ tal ħaġraj. 

CoLiGKY— li ibati, li għandu il oo- 
Lio (ara). 

GoLiNG— il pira butira (lanġas). 

CoLisEUM— ara oolossbum. 

CoLLABORATOR — collabaratur, assi- 
stent fiz-xogħol ; minn jahdem biex 
igħin (fiimchien) ma ħadd jehor. 

CoLLAPSE — taka, tinżel f dakka; tin- 
għalaky tingibed, titchemmex, takta 
kalbec. 

CoLLAR— ghonk, cuUar, teuk (cullar 
ta kassis^; cinta, mi^anka ta żiemel ; 
takbad mill għonk, torbot mill għonk ; 
what eize ofcollars do you weart x'na- 
mru (x'kies) ta għenuk tilbes ? t/ie po- 
liceman tried to collar him, il pulizija 
riedjatih is-salt (jakbdu minn ghonku) 
biex jarrestah ; he succeeded to slip t/ie 
coUar, irnexxiela jeħlisha (jiscappaha). 

CoLLAR-BBAM— tavla, travu li jorbot 
(jghakkad) żewġ travi oħra. 



CoLLAR-BONB — il clavicula jew il 
għadma tal ghonk. 

CoLLAR-DAY— il ġumata li fiha il oa- 
valieri (tal ordni tal Ġarrattiera^ jilb- 
su il għonk. 

CoLLARBD--Ii għandu il cullar; mak- 
bud minn għonku. 

CoLLAR-MAKBR — min jagħmcl il 
għenuk. 

CoLLATABLB-— li jista icun imlakka, 
mkabbel jew pariġġat. 

CoLLATB— tlakka, tkabbel chitba ma 
oħra, jew cotba ma oħra; tagħmel col- 
leiioni, ticcolleziona ; tati benefiziu (li 
icun) tal cnisia. 

CoLLATBRAL — ta mal genb, karib 
minn nahħa tal genb, li hu parallel ; 
collateral security, pleġġ għal ma cun- 
tratt (jew f cuntratt^. 

CoLLATioN — takbil, tlakkigħ ta xo- 
għol, chitba, cotba etc, colazion, icla, 
fatra, għatia (minn tati) ta benefiziu 
tal cnisia. 

-CoLLATOR— wieħed li ilakka^ikabbel, 
li jagħmel collezioni. 

0)LLEAauE— sieħeb, tgħakkad ma. 

CoLLBAOUESHip — ara partnbrship. 

CoLLàcT — tiġbor, tiġma, iddomm ; 
tinġabar, tinġama, tindamm. 

CàLLBOT — culletta, talba ; in our 
churches we Iiave the coUect for the 
Queen of England, fil cnejjes taghna 
għandna il culletta (it-talba) għar- 
llegina. 

CoLLEOTANEA— ġabra, għażla ta bcej- 
jeċ minn bosta auturi fchittieba^. 

CoLLBOTONEOUs— miġbar flimchien. 

CoLLBCTBD — miġbur, b'għaklu,quiet. 

CoLLBOTiBLB — li jista jinġabar, jin- 
ġama. ^ 

CoLLECTioN— ġabra, gemgħa, dam- 
ma, collezioni ; are you making a collec^ 
tion of postage stamps f ofcourse don*t 
you Icnow tliat I am a greai philatelist^ 
kiegħed tagħmel collezioni tal bolli ? 
chi^ ma tafx li jena collezionista cbir 
talbolli? 

(3oLLEOTivE — miġbur f dakka, li fiħ 
ħafna. 

CoLLBOTOR — collettur, min jiġbor, 
jiġma. 

C!oLLEOTOR OF ousTOMS— dwanior. 



Digitized by 



Google 



COL 



— 175 — 



COL 



COLLEOTORATE 
COLLEOTOBSHIP 



l-ufficiUyjew distrett 
ta collettur (ta wie- 
ħed li jiġbor). 

CoLLEOB — culleġġ. 

CoLLEoiAL— tal culleġġ. 

GoLLEoiAN—Bcular (student) ta cul- 

OoLLBGUTB— collegiata (cnisia) ; ta 
culleġġ. 

CoLLBBBT—xibca bħal gangmu. 

CoLLBT — il biċċa ta circhett fejn 
tcun keghda mizmuma il fossa (dia- 
mant etc^ 

CoLLETio— li iwaħħal (bhal colla). 

CoLLiDE—tahbat (tħabbat) ma xul- 
xin, tinvesti, tagħmel collisioni. 

CoLLiE— chelb pastard, tar-raghajja. 

CoLLiBR— min jakta il faham, min 
jinnegozia fil faham tal ħaġra, vapur 
li ighabbi (iġorr) il faħam. 

GoLLiERT — minjera tal faham tal 
ħaġra. 

CoLLiFLOWBR— ara cauliflowbr. 

CoLLiNiATioN— mira, linja tal vista 
(fejn iħarsuil ghajnejn) ta telescopiu. 

CoLLiNiATOR — strumont biex bih 
isibu sewwa il pont tal orizzont (il 
mira). 

CoLLiQUATioN — ħalla (minn tħoll). 

COLLIQUATIVE— li iħoll. 

CoLLiQUEFACTioN — tħoll fiimchien 
(ma xulxin). 

CoLLisioN — ħabta fiimchien, lakta, 
collisioni. 

CoLLOCATB — tkigħed. 

CoLLOCATioN — kagħda. 

CoLLODioN — Boluzioni taaIcooI,etere 
u gun-cottan li jiusaw għax-xoghol tal 
fotografija. 

CoLLOOUB — tiġbor nies flimchien 
għal conġura; taghmel confefl^a. 

GoLLOP — katgha ( biċċa ) laħam 
żgħira. 

CioLLOQuiAL— tad-discors, tal cliem, 
ta taħdita jew cunversazioni. 

CoLLOQuiST — wieħed, min icun jit- 
chellem fi dialogu (jew disputa^. 

CoLLOQUY — tahdita, discors bejn 
tnejn, disputa, dialogu, collocwju. 

CoLLow — ġmied tal faħam. 

GoLLUCTATioN— opposizioni, ġlied. 



CoLLUDB— ticcunfeffa, taghmel con- 
feffajew conġurajew cumplott. 

CoLLUM — il ghakda ta (min fejn 
joħroġ) il għerk maz-zokk ta siġra. 

CoLLusioN— ċunfeffa, conġura, cum- 
plott. 

GoLLusoRY — tal cunfeffa, cumplott 
jew conġura. 

CoLLY— ġmied, swied tal faħam. 

CoLMAR — xorta ta lanġasa (fina, 
tajba). 

CoLOBUB— xorta ta xadini b'demb 
twil. 

CoLOGNB — spirtu (alcool) ifuħ; (7o- 
logne water jew eau de Cologne^ acqua 
di Colonja (fwieħa, lavanda). 

CoLOMBiBR— folja carta cbira ferm. 

CoLON— żewġ ponti (:) ; (fl-Anato- 
mija) Tacbar musrana. 

COLONEL— curunell,cap tariġment. 

GoLONELOY \ post, grad ta curu- 

COLONELSHIP) nell. 

GOLONELLING — dnkk Cfat-tnabar) 
għal biex jinġabru is-suldati. 

GoLONiAL— colonjali, ta Colonja. 

CoLONiST — colon, min jgħammar 
fcolonja. 

GoLONiZATiON — colonizzazioni, 
tgħammira ta nies (barranin) fco- 
lonja. 

CoLONiZE — tagħmel coIonja,tgham- 
mar colonja (pajjis) bin-nies barra- 
nin. 

GoLONiziNG— ara Colonization. 

COLONNADE— colonnat,dawra (piaz- 
za tonda^ mdawra bil colonni. 

COLONY — colonja, pajjis ( art ) 
nghammra b'nies barranm jew ta art 
oħra ; nies barranin li imorru igham- 
mru f art jew f pajjis jeħor. 

GOLOPiiON — is-sugu, il għakda col- 
llui fi tmioin ta ctieb (ta lomanz otc.) 
xorta ta raża. 

COLOPHONY — raża sewda li isibu 
rColophon (fl-Asia Minore). 

CoLORATiNE (fil mu8ica)--variazio- 
nijiet (tibdiliet) sbieħ jew ħelwin ta 
tonijet. 

GOLOIUTION— għati ta lewn jew ta 
culur. 

CoLOsSAL— colossali, daks ġgant, li 
iwahħax bil cobor tiegħu. 



Digitized by 



Google 



OOL 



— 176 — 



COM 



. ^ GOLOSSBUM — Colosseu (ta Ruma) — 
bini ta cobor li iwaħħax. 

GoLOSSUS— statwa li twaħħax bil 
cobor tagħha (ta'l belt antica ta Ro- 
du) ; daks ġgant. 

COLOSTRUM— liba, 1-ewwel ħalib li 
jati is-sider ta min jeħles (icoilu it- 
tfal). 

CoLOUa— lewn, culur, żebgħa; ban- 
diera, standard (ta riġment); cheu- 
tiela,' scuza ; tiżbogħ ; tiħmar (issir 
aħmar), tistħi ; WJiat cohnr do you 
want itf x'lewn tridhu ? ahe has afine 
colour^ għandha oulur ("lewn) ta wiċċ 
sabiħ; iwo soldiera ran axoay from their 
coloure^ ħarbu żewġ suldati (scartau 
mir-riġment) ; he eet him out in hie true 
eoloursy pingiħ (ħażżu) tajjeb wisk; 
kaxxru (għamlu hu mkaxxar, li ma 
iħalli xejn minnu ; TTie moment l speak 
to her, her colour rieee at once^ malli 
inchellimha dic is-sigħa issir ħamra ; 
lam »ure she coloura her liair^ jena naf 
sgur li hi tiżboħ xagħarha ; You are 
now trying to colour cruelty with t/ie 
name of justice, issa inti trid tghatti 
^tistor, taħbi) il ħruxija tiegħec taħt 
i-isem ta ġustizia. 

CoLoURABLE — sabiħ; dieher (bid- 
dieher), ċar. 

CoLOURED — culurit. 

CrOLORiFlo — lijati jew li jaghmel 
il-lewn. 

COLOURING — il culuri, lewnijiet ta 
quadru etc. 

COLOURIST — pittur imsemmi ftaj- 
jeb ) għal culuri. 

(JOLOURLESS — bla lewn ; traspa- 
renti. 

CoLOURMEN — dao li ilesti (iħaw- 
wadj il culuri. 

COLOURS — ^standardi (bandieri) ta 
riġment. 

COLPORTAGB — is-sengħa, ix-xogħol 
ta wieħed li idur fit-triek ibign il 
cotba. 

CoLPORTER— bejjegħ il cotba fit- 
triek, wiehed li idur ibigħ il cotba 
fit-triek. 

COLSTAPP — bastun tal men*à (li 
' erfgħu bieħ tnein min-nies (jew ac- 
ar) xi ħaġa tkila fuk spallejhom. 



CoLT — mohor, felu ; takbeż, tit- 
bagħrad, titkabeż ; the colt of an ass^ 
felu (ħmar) ; a ragged colt may màke a 
good horse^ min felu jista isir żiemel 
(tifel imkareb etc. jista ucoU isir 
ragel). 

C!OLTER— sicca ta moħriet. 

COLTSPOOT — isem taħaxixa. 

CoLT STAFP — romblu kasir biex 
igherbu (imixxu) xi gebel cbir jew 
tkil fukhu. 

CoLTSTEETH— lewwel snien,lewwel 
titliegħ tas-snien tal anniroaii. 

COLUBRINE - hażin, viljacc, macacc. 

COLUMBARY— barumbara (caxxa etc. 
għal ħamiem) fejn ibejjet u igham- 
mar il ħamiem. 

COLUMBIAN — ta Columbu (Cristo- 
foru) jew tal America. 

CoLUMBiNB— xorta ta siġra (dejjem 
thaddar) ; il prima donna ta panto- 
mina ; ta jew bħal beċċun (jew ħa- 
miema). 

COLUMBINB— ħmieġ tal ħamiem. 

CoLUMELLA— colonna jew pilastru 
żgħir. 

COLUMN — colonna, pilastru; sarbut, 
filliera, fila suldati ; the first column 
of the second page^ fl-ewwel colonna 
tat-tieni faċċata (tal ctieb). 

COLUMNAR — magħmul bħal co- 
lonni. 

CoLUMNED — mgħammar bil ( li 
għandu il; colonni. 

CoLURE (OOLURBS) — żewġ circuli 
obar li jissupponu jittraversaw il xul- 
xin fil poli tad-dinja. 

CoLZA — xorta ta caboċċa. 

CoLZA-oiL— żejt magħsur miż-żer- 
rigħa tal coltay li jusaw għal lampi. 

CoMA— xuxa ta cometa ; ngħas cbir 
(marda ta rkad); isem ta ħaxixa. 

CoMATB— sieħeb. 

COMATE — bix-xuxa, li donnu (ji- 
dher) bix-xuxa. 

COMATOSE— ta ngħas cbir u tkil. 

CoMB — moxt ; għalla ta serduk ; 
xeħda tal għasel ; tomxot, tħallas ix- 
xagħar ; chejl tal kamħ li jasa 4 f^^h- 
els—gc to comb your liair^ mur om- 
xot; why don*t you comb you horse every 
morning, għaliex ma tistriljax iż-żie- 
mel tiegħeo cull fil għodu ? 



Digitized by 



Google 



COM 



— 177 — 



COM 



CoMBÀT — tiggieled, ticcumbatti, 
titkabad, teħoda ma ; ġlieda, takbida, 
oumbatt. 

CoMBATANT — gelliod, min jiccum- 
batti, jitkabad, ielioda ma. 

COMBATIVE — fijiggieled bil ponni- 
jet ; tal ġlied. 

COMBER— rixtiel, wieħed li irextel 
is-suf, kanneb eto. 

GoMBiNABLE— li jista icun mkabbel 
jew mlakka. 

COxMBiNATlON— takbila, fteliima. 

CoMBiNE— tghakkad, tkabbel, tlak- 
ka ; takbel, tiltaka, tingħakad, tifti- 
hem. 

COMBINEMENT-ara COMBINATION. 

COMBINQ— mxit, taħlis tax-xgħar; 
tissellef jew tomxot b*mod li tgħatti 
ii kargħa tor-ras Cjew ras fartasa^. 

COMBLESS— bla moxt jew bla għal- 
Ja. 

COMB Mi\KER— min jaghmel li mxat. 

COMBUST— sħun ferm (igħejdu għai 
xi cbewcba etc. metatcun krib ferm 
lejn ix-xemx). 

COMBUSTIBILITY— kbid, ħruk. 

COMBUSTIBLE-Ii jista jakbad jew 
jinħarak. 

CoMBUSTlON— ħruk, kbid (bin-nar). 

CoMBUSTlVE — li jista jakbad jew 
jinħarak. 

CoME— tigi, tasal, tilħak ; taħbat, 
tiġri; where do you come /rom ? minn 
fejn gej ? come io me^ ejja għandi ; 
the bill toill come to more than two 
poundsy il cont jilħak iżjed minn żewġ 
liri ; ihe furniture alone comes to twenty 
poundsy il għamara biss tilħak għox- 
rin lira ; it comes all to the same Uiing^ 
jigi i-istess (xorta waħda) ; / hope iliis 
will Boon come to an end^ nitma Ji dan 
dal wakt (ma jidumx ma) jispiċċa; / 
am anxious to see what t/iis ajfair will 
come to^ għandi eursità cbira biex 
nara chif sejra tispiċċa din l-afTari ; 
see what he is come to now, ara issa 
fiex già;,/ cant see how he conld come to 
ihat estate, ma nistax naf chif ħa dac 
ilwirt; J/youkeep mixing witli ihat 
one you will sure come to mischie/ Jecc 
tibka ta^ħmilha ma dac sgur ti^i fil 
għali; / /lope it toill come to good, nispe- 
ra li tirnexxi; he taill come to li/e agaiti, 



jarġa jeħu ir-ruħ; whenit cotties to my 
turny meta imiss lili ; tliey have come 
to an agreement at last^ ftehmu (iccur- 
daw^ sa fl-aħħar; when she wiU come to 
die^ meta tigi biex tmut ; / soon] came 
to mysel/ agaiuy malajr rġajt gejt in 
s4. I can never''come to^ yotir ietms^ 
katt ma nista niftihem miegħec (^nic- 
corda miegħec) ; they have come to a 
conclusion at last^ sa fi'aħħar iddeci- 
dew ; tJiey nearly] came to hlotosy quasi 
gew fl-idejn. Ilow did he come to know 
itt chif chien jaf? Tt then came to 
pass, ġara imbagħad;;t/ you go there you 
will come to trouble, jecc tmur.hemm 
tigi fil għali Cticser ġhonkoc) ;' T know 
t/iai one o/your letters is to come into his 
handsy naf li waħda mill littri tiegħeo 
għandha tigi f idejh. nijjnd a way to 
come at iiy nsib mezz li nasal (nieħu 
jew nottieni^; come tn, idħol Cidħlu); / 
am a/raid some obsiacle will come in tlie 
way^ nibża li jinkala xi għaw^ ; come 
out nowy oħorġu (jew oħroġ) ^issa; not 
one tootli luis come out yet, 1-ankas għa- 
dha ma spuntat (iflaċċat jew ħarget) 
sinna ; did your book come out f ħareġ 
(ippublicajtu) il ctieb tiegħec ? come 
tipy itla (itilglm) ; il^ grass now begins 
to come up, issa jibda jitla j(jinbet) il 
ħaxix ; come up to mCj ersak jlejja ; tlie 
schooner was seen to come up to tlie ship, 
li scuna rawha tinvesti il bastiment. 
You will never com£ up to him, int katt 
ma tista tilħak miegħu ; come down, 
inżel (inżlu) ; Hiis is not strong enough^ 
it tvUl soon come asunderj dan mhux 
sod (kawwi) biżżej jed, dal wakt jinfe- 
taħ (jinkasam) tnejn ; cotne back jew 
come again, arġa ejja ; when toill you 
come back f meta tarġa tigi; come about 
ihat way ; ejja, dur, minn dic in-naħ- 
ħa'; come along, imxi, ejja ; who came 
a/ter him f minn giż jew sar waraih ? 
wliat comes next f x'jigi issa (x'imiss) ; 
come away wiih me, ohroġ (ejja barra) 
miegħi ; come on, come /orward, ersak, 
mur il kuddiem ; / wish you will come 
/orwai*d \in votir mathematicSy nixtiek 
li tgħaddi]) il kuddiem (tavanza) fil 
matematichi. Come o^i, run, isa ("ar- 
ma) iġri ; she is come o/ good /amUy, 
gejja (mnissla) minn familja tajba ; 

23 



Digitized by 



Google 



COM 



— 178 



COM 



/ aee tltat your hair is nearly all come 
off^ kiegħed nara li xagħreo għoddu 
waka (niżel) coUu ; he came off with 
credity spiċċist ta ragel ; Do yon think 
you wUl come off eof tifhem int li sej- 
jer teħlisha lieco (ħafifj? / am snre 

?fou will come off the loser, jena sgiir 
i inti toħrog tellief (li inti titlef) ; 
who knowB what will come of him^ min 
jaf x'isir minnhu ; IIow. did you come 
by itf chif iddubbajtu, chif gifc fi- 
dejo ? I ehall come upon you for it, 
fukec naka biex tħallas (inti tħalla- 
shieli);/or the time to come^ għal li gej, 
(mil-lum il kuddiem) ; first come firat 
servedf min jiddawwar ma jilħakz. 

(ToMEDiAN— cummidjant; min jagħ- 
mel (jirrecita) jew jicteb cummiedia. 

Ck)MEDONES~dud rkiek H icun fil 
gilda (tal gisem) tat-tfal. 

CoMEDY— cummiedia. 

CoMEUNESS — sbuhija, ġmiel, ħlew- 
wa ; dao li jixrak. 

(JoMELY — xierak, sabiħ, ħelu. 

CoMB OFP— ħarba, scappatura. • 

COMER— min jigi (wieħed li gii) ; 
he is one ofthe new comers^ hua wieħed 
mil ġodaa ( milli għadbom chemm 
gew). 

CoMESTiBLE— tal ichel. 

COMET— cometa, chewcba bix-zuxa. 

COMETARIUM — macna biex turi id- 
dawran (il mixi) ta cometa dwar ix- 
xemx. 

CoMETARY — tal cometi. 

CoMET-UKE — bħal (li jixbeħ il) co- 
meta. 

COMETOGRAPHY — descrizioni, di- 
scors fuk il oometi. 

(DoMPrr — cunfett, perlini. 

CoMPiTURE— confettura. 
. COMFORT — farġa, twitija, sabar ; 
confort; tfarraġ, twitti, issabbar, tio- 
conforta; / cannot find any comfort 
liere^ ma nistax nsib sabar hawn ; my 
children will be my only comfort in my 
qldage, uliedhi icunu I-unicu hena 
tiegħi fi xjuħiti. 

COMFORTABLE — li iwitti, ifarraġ, 
jaħji, comodu, tajjeb; this is a very 
comfortable place^ dana loc tajjeb 
(comdu) wisk. Are you comfortable 
ihere f kiegħed sewwa (tajjeb) hemm? 



CoWFORTER — min jfarraġ, jaħji, jic- 
comforta, 

CoMFORTiNG— li ifarraġ, jahji, jew 
jicconforta. 

COMFREY—widnjet il għomor (ħa- 
xixa). 

COMio— tad-daħc, comicu, liiġagħ- 
lec tidħac. 

C!oMlOAL — comicu, tad-daħc; 

(^IOMINQ — li gej ; migja, who is com- 
ing ? min gej ? hefore the coming of our 
Lord, kabel il migja tas-Sinjur tagh- 
na (kabel ma gi6 Cristu fid-dinja) ; 
since his coming, mindu gi6 hu I 

COMING-IN— renta. 

COMITIA— lakghat populari (meet- 
ingj tar-Rumani. 

CoMiTiAL— tal-Iakghat, tal meetings. 
• CoMlTY— ħlewwa fl-imgiba, civiltà. 

CoMMA-virgola (,). 

COMMAND — cmand, ħacma; tic- 
cmanda, taħchem, issaltan ; 1 am al- 
ways ready to receive your commands, 
jena dejjem lest għal cmandi tiegħec. 
You must learn to have a command on 
yourselA jaħtieġ titgħallem tcun pa- 
trun tiegħec in-nifsec (tgħid ħaġa u 
tgħamilha); she has three languages at 
her command, hija taf tajjeb (tippos- 
siedi) tliet lingui ; aiiy cwnmands, Sirf 
ticcmandani xi ħa^a, Sinjur? Fort 
St. Elmo and Ricasoti command the en- 
trance to our harbour, Sant*Elmu u ir- 
Kicasli jiddominau (iħàrsu) id-daħla 
tal port taghna (ta Malta) ; he was 
sent to command the two armies, bagħ- 
tuh jiocmanda iż-żewġ armati. 

COMMANDANT— cmandant. 

COMMANDER— Comancfer; fizzial ta 
abbord li jigi wara il Captan. 

CoMMANDER-iN-OHiEF — generalis- 
simu. 

CoMMANDERSHiP— post, ufliciu,grad 
(rankj ta COMMANDER. 

CoMMANDERY — il Cavalieri etc. ta 
ordni jew cumpannja ; commenda, ir- 
renta, palazz etc. ta dawn il Cayalieri. 

CoMMANDiNG — li jiccmanda, li jaħ- 
chem ; what is the name of tJie Com- 
manding Officer ofyour Regiment^ x'is- 
mu il curunell (ufficial Cmandant^ 
tar-Riġment tagħcom ? 



Digitized by 



Google 



COM 



— 179 — 



COM 



COMMANDMEND — craandament ; the 
ien CwnmandmenU^ il għaxar Cman- 
damenti t*Alla. 

GoMMANDUBSS— cmandantu — mara 
li għandba il cmand, li ticcmanda. 

COMMATIO — maghmul proposizio- 
nijiet żgħar jew ksar. 

COMMATlSM-kosor (ta cliem) ġa- 
bra ta cliem (proposizionijietj fil ka- 
sir jew concisi. 

COMMEASURARLE — li tistA iggibbu 
ta I-istess daks jew kies. 

COMMEMORABLE— ta min jibka jif- 
tacar fih, ta min jiftacru. 

CoMMEMORATE - tfaccar, ticcomme- 
mora, tissolennizza. 

COMMBMORATION— tifcbira, comme- 
morazioni, Rolennità. 

COMMEMORATIVE 1 li ifaccarjiccom- 

CoMMEMORATORYjmemora. 

CoMMENCE— tibda ; tati bidu. 

COMMENCEMENT— bidu. 

COMMEND — tfaħħar, tgħin, tirrac- 
cmauda. 

CoMMENDABLE — ta min ifaħħru, 
isemmib (fil gid). 

COMMENDAM (fil ligi tal cnisia) iż- 
żamma ta benefiziu sa cbemm isir 
(jilħak) sidu (ta min icun). 

COMMENDATARY — wiehed li icollu 
(li ighix) bil Commendam (ara). 

COMMENDATION — raccomandazioni ; 
tifhira ; għajnuna (mogħdija) b*cbel- 
ma. 

COMMENDATOR — commendatur — 
wieħed (ragel seculur) li icollu (igau- 
di) il CoMMENDAM (ara). 

COMMENDER — min ifaħħar, jirric- 
cmanda, igħin b'chelma. 

CoMMENSAL— wieħed li jecol fl i- 
stess mejda ma jeħor. 

(^MMENSURABLE— li għandu daks 
jew chejl wieħed; mdakkas, mkabbel. 

CoMMENSURATE— iddakkuH, tkabbel 
fid-daks etc; li ghandu li stess daks, 
mdakkas. 

COMMENSURATION— daks fil kics etc. 
propoi-zioni. 

COMMENT — tifsira, cumtnent, an- 
notazioni ; tfisser, ticcummenta. 

COMMENTARY — commentariu, chit- 
ba biex tiftacar, biex t^igħmel niemo- 
ria ; ħafua (ġabra ta) tifsir, tifchiriet. 



CoMMENTATE— tinnota, ticteb tif- 
sira, ticcummenta. 

COMMENTATOR — min jiccummeuta, 
jagħmol noti jew tifsiriet (fxi chitba). 

COMMENTITIOUS — immaginariu, li 
ma jesistix. 

CioMMERCB— cummerċ, trafcu,nego- 
ziu; ticcummercia, tinnegozia. Com- 
merce w very elaekj il cummerċ mejjet 
(batut) wisk. 

COMMERCIAL— cummerciali,tal cum- 
merċ jew negoziu ; mercantili. 

CoMMETic — li isebbaħ, jagħmħl sà- 
biħ. 

COMMETIOS — ħwejjeġ li isebbhu Cli 
taghmel sabiħ bighom;, żebgha għal 
wiċċ etc. 

CoMMiQRATE — titlak minn paijis 
għal jeħor (temigra) flimchion (nama 
nies fdakka^. 

CoMMiNATE— tħedded. 

CoMMiNATiON— theddida (causa, ac- 
cusa, denunzia). 

CioMMlNATORY— li ihedded (li jidde- 
nunzia). 

CoMMlNGLE — tħallàt flimchien. 

CoMMiNUATE— titħan (tagħmel trab, 
tfarrac). 

CoMMiNUTiON-tahna, thin. 

COMMISERABLE — ta min jagħdru, 
msejcben, li jisthokklu ħniena. 

COMMISERATE— tgħader, thenn. 

CioMMiSERATiON— mogħdrija, ħnie- 
na. 

CoMMiSERATOR — min iħenn, min 
jagħder. 

CoMMissARiAT — cummissarjat, I-uffi- 
ciali ta Armata. 

CoMMissARY — cumissariu ("diparti- 
ment fl-armata minn fejn joħorġu il 
provvisionijiet tal ichel ghan-nies u*l 
bhejjem taht il cmand ta Ufficial li 
hu il Cummissariu General. 

CoMMissioN — cumissioni ; t-ati cu- 
missioni, tautorizza jew iġġaghal lill 
min jagħmillec ħaġa; taghmel jew 
tkighed bniedem fpost. 

CoMMissiONAiRB—wieħed li icollu il 
cumissioni, jixtri jew ibigħ (chif icun 
mitlub', currier. 

CoMMissiONARY— mflejjah, magħmul 
h'warrani. 



Digitized by 



Google 



COM 



— 180 — 



ĊOM 



^ CoMMissiONBB — Cummissariu, wie- 
ħed li għandu is-setgħa li jara (jesa- 
mina) affarijiet etc. f loo ħadd' jehor, 
jew f loc il gvem. 

CoMMissuRB— ġonta, ġongitura (ħja- 
ta). 

CoMMiT— tagħmel, tafda, tħalli jew 
tati f idejn xi badd ; tibgħat il ħabs, 
If you do 80 you commit a sin^ jecc 
tagħmel becc tagħmel dnub. / must 
commit it to memory, jaħtieġ nitghal- 
limha bl-amment— /«« was committed 
to cu«^y, 'arrestawh, ħaduh il ħabs ; 
iliey tlien /lad to commit themselvea to 
God, chellom imbagħad jerħu ruħ- 
ħom f idejn Alla. 

Commitment) .^.^g^ 

COMMITTAL ) 

CoMMiTTEB— cumitat, xirca, ġabra 
ta nies magħżula biex timmaniġġa, 
tagħmel jew tmixxi xi affarijiet. 

CoMMiTTBR— min jagħmel, jiccom- 
metti Cxi ħtija etc.) 

CoMMiTTiBLB— li jista icuu mngħ- 
mul, arrestat, jew merħi f idejn ħadd' 
jeħor. 

CoMMix— tħallat. 

COMMIXTION 7 x„i=i:x« 

rt r tanhta. 

COMMIXTURB) 

CoMMODATE — Cfil ligi) sclf ( bla 
mgħax) ta xi ħaġa. 

CoMMODB — scufia tan-nisa (li chienu 
jilbsu dari); comodin. 

CoMMODious — commodu, tajjeb, a- 
dattat) li jaħji. 

CoMMODiTY— cumdità; oggetti, mer- 
canzia. 

CoMMODORB— commodor, captan li 
jiccmanda squadra ta bastimenti. 

CoMMON— comuni, ta culħadd, pub- 
blicu; vili, baxx, li jiswa ftit, (fil 
grammatica) li jista icun ta genere 
maschil jew femminil ; at the common 
rate^ bil prezz li tcun sejra ħaġa (bil 
prezz current) \ it ia a common talk 
nowy 'issa f ħalk culħadd (culħadd kie- 
għed igħejd) ; every one has a right to 
play on the common^ culhadd għandu 
dritt (jista) jilghab fix-xagħra (til 
wesgħa etc); they are living in com- 
mon noWf kegħdin i^ħejxu fiimchien 
(comunità, bħal familja waħda), issa. 



CoMMONAGB— id-dritt li tirgħa an- 
nimali f xgħara etc. 

CoMMONALTY — iu-nies baxxi, il pop- 
lu baxx. 

CoMMON-CRiBR— dac H igħajjat (jav- 
ża xi ħaġaj fit-torok. 

CoMMONBR— wieħed (ragel) mil co- 
muni, jigifieri membru tal parlament 
li ma icunx min-nobbli; student tat- 
tieni grad tal Università ta Oxford. 

CoMMON-HALL- sala tal cunsill (fejn 
jiltakghu il pajżani għal xi cumi- 
tati etc.) 

CoMMON-LAW— ligi mill antic (usu); 
ligi mhix mictuba, iżda hija heco 
magħduda (miżmuma) ghaliex tcun 
mill antic. 

CoMMONLY — actarx, comunement, 
generalment. 

CoMMON-PLACE — tas-soltu, comuui ; 
memorandum, ctieb (scritt^fejn wie- 
ħed iniżżel xi hwejjeġ li irid jiftaca- 
rom. • 

CoMMON PRAYER— talb, orazioui. 

CoMMONS -il comuui, il camra bax- 
xn, il cunsilieri jew membri tal Par- 
lament maħturin mill poplu tal In- 
ghilterra ; I-ichel tas-soltu li jitlesta 
għall mejda. 

CoMMON SBNSB— sens comuni, melħ, 
għakal,^ / appeal to your common seuse, 
nħalli fissens comuui (fil għakal) tie- 
għec. 

CoMMON WBAL 1 il comuni, is-SQcie- 

CoMMON WEALTHjtà, ir-repubblica. 



COMMORANOB 
COMMORANOY 



abitazioni,għamani, 
loc fejn wieħed jok- 
. għodjewigħammar. 
CoMMORANT— li jokgħod, H jgħam- 
mar. 

(]!oMMOTioN— storbiu, rewwixta,għa- 
għa, takliba, tkankila, ċaklika. 

CoMMOTioNBR— miu ikankal storbiu 
jew icwwixta, ikalleb, igib takliba. 

CoMMovB— tkankal, tkalleb, tħaw- 
ħad, ixxewwex. 

CoMMUNB — titchellem ma, tgħid, 
tgħarraf. 

CoMMUNB — parroċċa, taksima, di- 
strett ta Franza. 

CoMMUNicABLE - li jista icun icco- 
municat. 



Digitized by 



Google 



COM 



— 181 — 



COM 



CoMMUNioANT— min jitkarben, lijie- 
ħu jew li imissu minn... 

CoMMUNiOATB— tgħarraf, tgħid, tit- 
ohellem ma, titkarben — 7'U communi" 
caie this mly to yoxi^ dan ngħejdu li- 
leo biss. 

CoMMUNiOATiON — tagħrifa, taħdida 
ma ; oommunioazioni, familjarità,cun- 
fidenza ; evil eommimications corrupt 
good mannerSf il cumpannija ħażina 
tħażżen (tgħarrakj id-drawwiet tajba 
(it^tajbin). 

CJoMMUNiCATOR— wieħed (min) igħar- 
raf, igħallem. 

(>)MMUMiOATORY — U igħarraf, li i- 
għallem. 

(ToMMUNiON — tkarbina, tgħarrifa, 
xirca, (societàX ordni (gemgħa) ta 
religiusi, (patrijet etc.) Did you re- 
ceive lloly Commimion to-dayt inti 
tkarbint illum? 

CoMMUNiONiST— wieħed ta li stess 
società, ordui jew religion. 

CoMMUNiSM -— comunismu, sociali- 
smu ; id-dutrina (tagħlim) tal pro- 
prietà comuui — il fehma ta x'uħud li 
cull ma hawn fid-dinja hua ta cuU 
ħadd xorta waħda (culħadd għandu 
sehmu xorta wuħda). 

CoMMUNiST — socialista, min għandu 
il febma tal Comunism (ara). 

CoMMUNiTY — comunità, società, 
għakda ta nies li igħejxu flimchien. 

CoMMUTABLB - U jista jimbidcl jew 
jitpartat. 

CoMMUTATiON — bidln, tpartit. 

CoMMUTB — tibdel, tpartat; his sen- 
tence had been commuted from execution 
tc penal servitude for life^ is-sentenza 
tal mewt bidluhielu għall ħabs għall 
għomru. 

CoMMUTUAL - are rboiprooal. 

GoMosB — li għaudu xagħar, jew 
ħjut. 

CdMPàCT — cuntratt, patt, bakgħa 
(chif wieħed jibka miftihem); diis 
was done by compacty dana sar b'cun- 
tratt (bi ftehima) bejniethom ; this 
was our compacf^ dana chien il ftehim 
tagħua (hecc conna bkajna). 

CJoMPÀCT— trofls,tgħakkad flimohien 
jew nia xulxin, ittappan ; mai*sus, 
mt^ippan, ooncatenat, magħkud, mib- 



inim ( trongi ) ; ihat toas a compact 
discourse indeed^ dac .chien discors 
marbut tajjeb flimchien (ooncatenat 
tajjeb) tassew. 

CoMPAaiNATioN— għakda, compagi- 
nar (għamla ta pagina flimchien). 

CoMPANioN— sieħeb, xric. 

CoMPANioNABLB— li jissieħcb, U jix- 
xerrec. 

CoMPANY—cumpannja, xirca; wens, 
katgħa, ġmiegħa; tissieħeb, tixxeiTec. 
/ shall he very pleased with your com^ 
panyy nieħu gost wisk bic (bil cum- 
pannja tiegħec); you Iiave been keeping 
a very bad company lately, dan 1-anħar 
cont tagħmilha ma cumpannja ħa- 
żina ħafna. / like him^ Iie is such a 
good companyy inħobbu għax minn 
tagħna (luk ruħu, allegru, mhux buż- 
żieka) ; that soldiers belongs to *•/?** 
companyy dac is-suldat tal (fil) cum- 
pannja "B " ; they came by companies^ 
gew katgħa, katgħa ; don*t mix with 
hitn he is a company keeper, tagħmiliex 
miegħu, dac jagħmilha mal cumpan- 
n ja (disclu, ta condotta ħażina) ; all 
tlie ship*s company, 1-equipaġġ collu— 
we must always keep company iogeiliery 
imissna dejjem nokogħdu ( nibkgħu) 
flimchien. 

CoMPARABLB— li jista jakbel, jixxeb- 
baħ, icun paragunat. 

CoMPARATBS — iż-żewġ ħwcjjeġ li 
icunu mkabblin, mxebbħin iew ippa- 
ragunati flimchien (ma xulxin). 

CoMPARATiVB— comparattiv(erad ta 
aggettiv); xebbieħ, li ixebbeħ, li 
ikabbel, jipparaguna. 

CoMPARB — xebħ, takbil, paragun ; 
ixxebbeħ, tkabbel, tipparaguna, be- 
yond compare, bla paraglin (li ma 
ixxebbhu ma xejn), he is not to be 
compared wit/i me^ hua xejn ma għau- 
du x'jagħmel miegħi (ma jixbeħnix) ; 
let us compare notes togethery ejja nir- 
ra^unaw ftit flimchien (nitħaddtu ftit 
bejnietna). 

CoMPARisoN— paragun, xebħ, takbil. 

CoMPART— taksam, tofrok, tferrak.^ 

CoMPARTiMBNT — taksima, comparti- 
ment. 

CoMPARTiTioN — ksim. 

CoMPARTMBNT — taksimaJ 



Digitized by 



Google 



COM 



— 182 — 



COM 



CoMPABTNBR— sieħeb, sociu, xvio. 

CoMPASS— dawwara, circu; boxxla; 
wisa ; xifer, limiti ; iddawwar ticseb, 
tħassel, fakla ; in thecompass of ayeav^ 
fi żmien sena (dwar ta8eua,tul sena); 
iliU ia a thing not within the compass of 
mqn*9 memorr/, din ħaġa li 1-ebda 
buiedem ma jiftacarha ; you had better 
draw this,,, into a narroxo compass^ 
cbien icun aħjar għalic li chiecu cont 
tkassar dan il... / have to keep him 
within compass^ icolli inżommu mraż- 
ian (inżommlu is-siccajr). / wish you 
speaJk within cwnpass^ nixtiek li tghejd 
il ħaġa sewwa chif chienet (fukha 
biss) minu għajr ma tokgħod thailat 
(tcabbar. iżżid) bi cliem (discors^ je- 
hor. Have you seen the composs when 
you went on boardf raitha il boxxla 
meta cont abbord ? Marco Polo was 
thefirst one that introduced tJie mari- 
ners* compass into Europe, Marco Polo 
ohien lewwel wieħed h daħħal il box- 
xla fl-Europa ; you can see all the 
winds marked on a card of t/ie compass, 
tista tara rjeh collha immarcati fuk 
il carta tal boxxla; Hie sea compasses 
the land^ il baħar idawwar I-art; 77/ 
trt/ to compass that business^ nittanta 
uicseb (nħassel^ dac in-negoziu (dic 
il biċċa xogħol). 

CoMPASSABLB— li jista icun mdaw- 
war etc. 

CoMPA8S-Box~iI caxxa tal boxxla. 

CoMPASSBS -cumpass. 

CoMPASSiON— ghadra, ħniena, cuni- 
passioni ; [ cannot bni tàke compassion 
o/you, ma nistax ma tiginix uniena 
minnec (ma ngħadrecx). 

CoMPASSiONABLB — tal ħuieua, li jist- 
ħokklu mghodrija. 

CoMPASSiONATB— tgħader, tħenn, i- 
colloc ħniena jew cumpassioni ; li 
iħenn, li jaghder. 

OoMPABS-NBBDLB— il labra (calami- 
ta) tal boxxla. 

CoMPASS-SAW— serriek li jakta tond. 

CoMPASS-wiNDOW— tieka tonda. 

CoMPATiBiLiTY - kagħda ma, takbila 
ma. 

CoMPATiBLB— li jakbel, li jokgħod 
ma. 



CoMPATRiOT — pajsan, wieħed ta li - 
stess pajjis. 

CoMPEBR — sieħeb ; tissieħeb. 

CoMPBL— iġġagbaI,tobbliga; pover- 
ty compels him to bea^ il fakar ġaghlu 
imur jitlob il carità. Your conduct 
compels me to leave this place^ il con- 
dotta tiegbec li iġġagħalni nħalli dan 
il post. 

CoMPBLLABLB—- li jista icuu mgighel 
jew obbligat. 

CoMPBLLATORY— ta bil fors. 

CoMPBLLBR — wieħed li (min) iġa- 
għal. 

CoMPBND— compendiu,tkassira (min 
tkassarj. 

CoMPENDiUM— tkasffira, taħsira,com- 
pendiu, sommariu ('ġabra ta ħaġa, sto- 
ria etc. fil kasir). 

CoMPBNSATB— thallas, tpatti, tirric- 
cumpensa. 

CoMPENSATiON — ħlas, tpattija, ri- 
cumpensa. 

COMPBNSATION-PENDULUM — poudlu ta 

arloġġ magħmul bil virghi waħda tal 
azzar u I-ohra tar-ram biex ipatti 
1-waħda għas-sħana u 1-oħra ghal 
csieħ (iżomm ruħu f kies wieħed oiex 
I-arloġġ ma ivarjax). 
CoMPBNSATivB ) H iħallas, H ipatti H 
CoMPBNSATORY ) jirricumpeusa. 
CoMPBTE— tħabbatha ma, tħabrec, 
ticcompeti. You cannot compete with 
him^ ma tistax tħabbatha miegħu (te- ' 
ħodha, tilħak miegħu). 

Compbtbncb) competenza, dac li 
CoMPBTBNCY) ħu xicrak, biżżejjed, 
ighaddi ; li wieħed icollu chemm 
igħix jew ighaddi bih; in-necessariu. 
Ile has just a competency to live on^ 
għandu sewwa biżżej.je(l biex igħix. 
When I see that my daughters have a 
fair compefency of leaming I iniend 
witlidrawing them from school, meta 
narali it-tfal tiegħi, il bniet, tgħalmu 
in-nece8sariu(chemm jiddubbau) feħ- 
siebni nohroġhom mill iscola. 

CoMPBTBNT - li hu xicrak, biżżejjed; 
igħaddi ; li għandu il jedd, li jista, 
competenti. / am afraid tliat you are 
noi a competent man for iJiat situationf 
nibża li ma tgħaddix (m'intix tajjeb 
biżżejjed) ghal dac il post. / am noi 



Digitized by 



Google 



COM 



- 188 — 



COM 



a competeni judije iodecide ihis guesiion, 

I'ena m'iniex competenti (ma niuka- 
ax) biez niddecidi dic il custioni. ' 

CoMPBTiTiON— li wieħed iħabbntlm 
mn, jilħak mn, iħabrec ghal xi ħnġa 
(jagħmel giira) ma ħadd' jeħor. We 
cannoi siand in compeiition with i/tem^ 
ma ^istghux iuħabbtuha ( nilħku ) 
ma^hom, jew naghmlu gàra Cnigga- 
reggiaw magħhom). 

CoMPBTiTiVB— tal CoMPETiTiON (aia^; 
io be appointed Sclioolmasier you mu9i 
firsi undergo a compeiiiive examinaiion, 
biex issir surmast bemm bzonn lewwel 
tngħmel esaini (ma oħrajn) biex tara 
tgħaddihomx. 

CJoMPBTiTOR — competitur, wiehed 
(min) irid ihabbatha ma ħadd' jeħor 
(fesami etc.) 

CoMPBTJTRBSS — competitrio), dic li 
trid tħabbatha ma oħrajn fesami etc. 

CoMPiLATiON— damma, ġabra, com- 
pilazioni. 

CoMPiLB— iddomm,titfbor (flimchien 
minn hawn . u minn hemm bcejjeċ 
ta auturi) ticcompila ; 1 have a mind 
io compile a new Geography book, għan- 
di f rasi nagħrael (niccompila) ctieb 
tal Geografia ġdid ; / am compiling a 
new Anglo Maliese Diciionary^ kieghed 
naghmel (niccompila) Diziunariu ġdid 
mill Inglis għall Malti. 

COMPILBMENT -ara COMPILATION. 

CoMPiLBR — minn jiġbor flimchien 
jiccompila. 

CoMPLAOENCE ) cumpiaceuza, li wie- 

GoMPLACENCY jħed jaghmillec għal 
kalbec (chif tixtiek), li jiccuntentac. 

CoMPLAGENT— compiacenti, tal pia- 
cir ħelu, afiabbli, li jagħmillec ghall 
kalbec (piacir) jiccuntentac. 

CoMPLAiN — tghemghem, tigres, 
tghergher, tilmenta Ci^ġnrrab ħnsra). 
1 can never camplain o/him^ katt ma 
nista nghemgħem minnu ('katt ma 
ghandi li ngħejd fih). / know he suf- 
fers dread/uUy /rom tooifi ache, he is 
always complaining, naf li ibati wisk 
bl-ugigh fi dra8u,dejjem jibchi (iwah- 
waħ). 

CoMPLAiNANT — dac H jnghmel causa 
fil korti, 1-accusatur, l-atiur. 



CJoMPLAiNBR — min ighemghem, i- 
gherger jew jigres. 

CoMPLAiNiNG'Imint, tghemghim. 

CoMPLAiNT — accusa, Imenf, tgher- 
ghir, tghemghim ; any complainis t 
ghandna zi ħaġa xi nghejdu?; Iheard 
a good deal o/ complaini againsi you, 
smajt ħafna tgherghir (tghemgbim) 
fukec. 

C!oMPLAi8ANOB — civiltà, cortcsia ; 
xbgħol, ghamil għal kalb dac li icun. 

CoMPLAiSANT—compiacenti, li jagh- 
millec ghal kalbec, li jiccunte'ntac; 
pulit, civil. 

GoMPLANATR — twitti, tiuvella. 

CoMPLBMENT — tagħmira, sei sħiħ 
tgħamira s'.iiħa. 

CJoMPLBMBNTAL — li ighammar sew- 
wa, jimla. 

CoMPLEMBNTARY — H igħammar, jim- 
la jagħmel tajjeb fejn jonkos. 

CoMPLBTB— sħiħ, mitmum, lest ; it- 
temm, tlesti, tispiċċa (xogħol)* minii 
idejc; ilieu won a compleie vicioiyi reb- 
ħu vittoria għal collox (sewwa), he 
is a compleie genilemany àeichu il veru 
sinjur. 

CoMPLETBNBSS - tmicm, perfezioni. 

CoMPLBTiON — għemil sa 1-ahhar, 
tmiem. 

CoMPLBTivB - li jaghmel sħih, mit- 
mum, lest ; li ilesti, li itemm. 

CJoMPLBTORY — tat-tmicm, li itemm, 
li bih jispiċċa— il compieta (li ican- 
taw jew li igħejdu il kassisin etc. 

CpMPLBX — mħallat, mwigher; com- 
plicat, ta bost^ bcejjeċ. 

(^MPLBXioN — taħlita, twegħira, 
drawwa, teraperament ; lewn jew ou- 
}ur tal wiċċ ; / know him weU^ he is a 
man o/a rather dark complexiouy nafu 
tajjeb, hua ragel actarx ismar; she 
is o/ a /air compleaion^ hija bajdanija 
(wiċca bajdani). 

CoMPLEXURB— taħlita ta haġa ma 
bosta oħra. 

CoMPLiABLB - li iciedi, li jagħmel 
jew jokghod ghal li tghejdlu, jew 
għal dac li trid jew tixtiek minnhu. 

CoMPLiANOB— rieda,għamil chif wie- 
ħedicun irid jew jixtiek— tn compliance 
io your command^ scond il cmandi 
tiegħec (chif ordnajt u ridt li isir). 



Digitized by 



Google 



COM 



— 184 — 



COM 



CoMPLUNT— li jaghmel collox għal 
kalbeo ( għalli tgħejdlu ), jokgħod 
għal dac U tcun trid, jew ghal dac li 
tgħejdlu ; compiacenti, talpiacir. 

CoMPLiCATE—tħabbel, tgherfex,twi- 
għer ; mħabbel, mgherfex, mwigher ; 
he is Buffering from a complicaie disease^ 
għandu marda complicata (mgherfxa). 

CoMPLiCATioN — tahbila, tgherfixa, 
tweghira, complicazioni. 

CoMPLiOB — complici, sieħeb fde- 
litt etc. 

CoMPLioiTY — complicità, Behem 
f ghamil ta delitt etc. 

CoMPLiBR— min jagħmel għal kalb 
dac li icun, min iciedi jew jobdi għal 
dac li tghejdlu. 

CoMPLiMENT — cumpliment, tibgil, 
many t/ianks for the compliment^ gra- 
zie nafna mifl cumpliment, accept this 
hook with my hest campliments^i\)si^ (ħu) 
dan il ctieb bil cumplimenti collha 
tieghi. 

CoMPLBMBNTARY— li jaghmcl cum- 
plimenti (li ibiggel). 

CoMPLiMBNTER— min jiccumplimen- 
ta, jaghmel il cumplimenti, min ibeg- 
gel. 

CoMPLiNB— compieta. 

CoMPLOT— comp'ott, ftehima, con- 
ġura; ticcomplotta, tagħmel conġura. 

CoMPLOTMBNT — ftchima, conġura. 

CoMPLOTTBR — miu jagħmcl (wieħed 
tal) conġura. 

CoMPLUviDM— loo,post,gjebia cbira, 
depost fejn jinġabar I-ilma tax-xita. 

CoMPLY— tagħmel għal kalb (chif 
irid jew jixtiek^ xi ħadd ; ticcunlen- 
tah. I am sorry I cannot comply with 
your request, jiddispiacini li ma nistax 
niccuntentac ffit-talba tieghec) ma 
nistax naghmel li tixtiek kalbec. The 



hest thing you have to do is to comply 
xoith the will of God^ I-aħjar ħaġa li 
tagħmel hija ii tokgħod (ticcuntenta) 
għal dac li irid Alla — xoe must comply 
to tlis times^ jeħtieġli nokgħodu għaż- 
żmienijiet (neħduha chif tigi^. 

CoMPO— tajn għat-tichil. 

CoMPONENT — li jagħmel parti ; il 
parti (biċċa) elementari jew ta 1-ew- 
wel ta ħaġa composta. 

C6MP0BT — diportament^ mgiba. 



Comp6rt— iggib i-uhec; iggerraħ, 
issofri, takbel ma. 

Composb— ticcomponi, taghmel, tic- 
teb, tgħakkad, t'iġbor flimchien ; is- 
sabbar ; our hand-master is trying to 
compose a new waltzer, is-surmast 
tagnna tal banda sejjer jara jictibx 
valz ġdid. One of tlie printers himself 
will compose this article for x/ou, wie- 
ħed milt istampaturi stess jiccompo- 
nilec dan l-articlu (ghal gazzetta). 
Compose yourself hefore him, gib ru- 
ħec, għamal wiċċ serju kuddiemu. Ile 
did his hest to compose me, għamel II 
sata biex jiccwetali rasi (isabbarni). 

CoMPOSBD— cwiet, miġbur,b'għaklu. 

CoMPOSER— min jiccomponi, com- 
positur; chittieb (wieħed li jicteb) il 
musica. 

GoMPOsiNG — composizioni, tkegħid 
flimchien ta tipi fi cliem etc. għal li 
stampa. 

(3oMP08iNa PRAMB— fejn tcun kegħ- 
da il caxxa tat-tipi (mżerżka) ta stam- 
patur. 

CoMPOsiNG RULE— stilletta,dicii biċċa 
ram etc. li il compositur ikighed bejn 
vera u jehor meta icun jiccomponi. 

CoMPOSiNO-STiCK — compositur (dio 
il bicca ħadidaetc. fejn dac lijiccom- 
poni (fi stamperija) ikigħed it-tipi fi 
cliem etc. ghal li stampa. 

CoMPOSiTB — compost. 

(3oMPOBiTE ORDBR— Cfl-architettura) 
ordni compost — I-ahhar wiehed mil 
hamsa (ordni) tal arcbitettura — heco 
imsejjah il ghaliex hua il ghakda ta 
żewġ ordnijiet oħra li huma il Coinn- 
tiu u'I Jonicu, 

CoMPOST-NUMBBR — ( fl-aritmctica ) 
numru compo8t--Ii tista tiddividih 
(iddahhal fih) b'numru jehor li mhux 
in-numru (acbar min) wiehed, 

CoMPOSiTioN— ghakda, ġabra, chit- 
ba ; composizioni, componiment; (fil 
Ifgi) ran^ar ta ħlas ta wieħed li icun 
falla, cbif ihallas lill dawc li għan- 
dhom jehdu scond id-dejn li icollu 
maghhom); wliat is the snbject for your 
composition to-day ; x'inhu it-tema tal 
componiment tiegħec illum? (fuk hiex 
sejjer taghmlu (tictbu) il componi- 
ment tiegħec illum ?) 



Digitized by 



Google 



COM 



— 185 



COM 



\ 



•CoMPOSiTiON 0ANDLB8— xama raa^ħ- 
mul mill istearina (li jixgħel min- 
għajr ma jagħmel il musmar jew bla 
nia hemm bżonn li tismiċċah). 

Ck)MP08iTiVB — mħallat, compost ; 
li jista jitħallat, icun mħallat jew 
compost. 

CoMPosiTOR— compositur (6 stam- 
perija). 

CoMPOST— bżar, demel; tbażżar, id- 
demmel ; mħallat. 

CoMPOsuiST— ara Composbr. 

OoMPOSUBE — ġabra, sabra (sabar) 
cwiet. 

CoMPOTATiON— xorb fiimchien. 

•CoMPOTATOR— wieħed li jixrob ma 
ieħor flimchien. 

CdMPOTB — f rott misjur (mghotti, 
stuffat). 

CoMPOTBR— (ara oompjtator). 

CoMPOUND — taħlita, mħallat; com- 
post ; tħallat, issewwi, tirranġa ; tis- 
sewwa, tirranġa. Yon\l beiter cmn- 
pound wilh your creditors^ aħjar tir- 
ranġa ma dawc li ghandec tati (ma 
dawc li isiluc) ; he was forced to com- 
pound with his esiate io save his life^ 
chellu bil foi*s (chien eostrett) li jati 
il bcui tiegħu (cull ma chellu) biex 
isalva hajtu ; the woi^d **workman** is a 
compound word, il chelma "workman" 
hia chelma composta(magħmuIaminn 
iewġ chelmiet) ; can t/ou work com- 
pound practice, compound interest and 
compound proportion ? t«f (tagħmel) il 
practice compost, l-interess compogt 
u'I proporzioni composta ? 

CoMPouNDABLB — li jista jitħallat» 
icun raħallat, irranġat jew msewwi. 

CoMPOUNDBD — compost ; mħallat, 
magħmul minn bosta zorta ta ħwej- 
jeġ (ingredienti). 

CoMPOUNDBR— dac li jaghmel taħlita 
dàc li ioffri somma biex jirranġa ma 
dawc li icollu jati, jew biex jirranġa 
Cisewwi) xi delitt li icun ghamel. 

CoMPRRHBND— tifhem, taghraf, id- 
daħħal frasec; tahfen, tasal; / cannot 
comprehend how ihis can be^ ma nistax 
nifhem chif jista icun dan. This work 
comprehends t/iat also^ dtin ix-xoghol 
fih micghu (jiccomprendi) dac ucoll. 



CoMPRBHBNDiNG — li jifhcm, li jaħ- 
fen jew jiccomprendi. 

CibMPRBHBNSiBLE — H jista jiftihem, 
icun compris, jew magħruf. 

CoMPBBĦBNSioN — fehma,għarfa; ħfin, 
usigħ (miu jasagħ jew tasagh); this is 
beyondmy cqmprehension, dana ma ni- 
stax nifhmu ; tliat is a comprehension. 
ofseveral sects^ dic hiji hafna setet 
(ġabra ta bosta setet) flimchien. 

CoMPBBHBNSivB— li jaħfeu, jasagħ, 
jif hem, jaghraf, ifisser. 

CoMPRi^ss — taghfas, trassas, tross .. 
flimchien. 

CdMPRBSS — cuxxinett (bhal mhad- 
da) li jusaw it-tobba fis-sengħa (^pro- 
fessioni) taghhom. 

CoMPRBSSiBLB — li jista jinghafas, 
jitrassas jew jitgħażżaż. 

CoMPRBSSiON—rassa (minn tross) ; 
heat is also produced by compression, is- 
shana issir ucoll bir-ra^^ (ta żewġ 
ħwejjeġ jew actar ma xulxin). 

CoMPRBSSivB— li jista jingħafas, jit- 
rassas jew jitghażżaż. 

(]!oMPRBSSURE~ara Compression. 

CoMPRiNT— serk ta stampa, stam- 

Ear (bil moħbi) ta hwejjoġ n icunu t^ 
add jeħor— serk ta xoghol letterariu 
ta ħadd jehor. 

CoMPRiSAL — fehma, għarfa (minn 
tughraf). 
CoMPRiSE— ara Comprehend. 
CoMPRisiNO— ara Compbehbndino u 

INCLUDINO. 

(]k)MPR0Mi8B— ftehima; compromess; 
tiftihem, tissewwa. 

(?OMPROMi8iNO— ftebim,tiswija (bejn 
tnein li icollhom xi ighidu. 

CoMPROMiT— iggib fil csir il ghonk ; 
twieghed, taghmel tajjeb għal. 

CioMPT (akra counij— tghodd. 

CoMPTROL— tara, tifli contijet magħ- 
mulin miun hadd ieħor. 

CoMPTROLLER — controIIur,dac li jara 
jew jifli il contijet— jDo you know the 
Comptroller of t/ie CJiaritable InstitU' 
iions in Maltat inti tafu il GontroIIur 
ta li Stituti tal Carità li ghandna 
Malta? 

COMPTROLLBRSHIP — il pOSt, l-ufficiu 

ta Controllur. 



24 



Digitized by 



Google 



COM 



— 1»6 — 



CON 



CoMPULBATTVB— li igiegħel bil fors, 
ta bid-dnewwa, ta bil fors. 

CoMPULSATOBY— ara Compulsory. 

CoMPULSiON — dnewwa, ġagħil^forza. 

CoMPULSivB— li igiegħei bil fors, ta 
bid-dnewwa. 

GoMPULSOBiLY — ta bil fors, obliga- 
toriu. 

CoMPULBORY—bil fors, obligatoriu ; 
In England education is compuUory^ 
1-InghiIterra it-taghlim bu ta bil fors 
(culnadd icollu imur Tiscola bil fora). 

CoMPUNOT — mnigghes, mgiegħel. 

CoMPUNOTiON— Boghba, nidma. 

GoMPUNCTious — niedem, soghbien. 

CoMPURGATiON — ġustificazioni (pro- 
va) tas-sewwa li ighid wieħed bix- 
xi^da ta oliraju. 

CoMPUROATOR - dac li jixhed f uk il 
verità (is-sewwa^ li igħejd ħudd 
iehor. 

CoMPUTABLB— li jista jiugħadd. 

CoMPUTATiON — għadd, calclu, com- 
puta. 

GoMPUTB — tghodd; ticcalcula, tic- 
computa. 

CoMRADB—sieheb. 

(JoN (with)— rbiil (fil musica) con 
spirito Cwith spirit) bli spiritu ; tuf, 
taghraf, tistudia ; con f loc i.I chelma 
contra (against^ contra. 

GoN A CRB— tissubbafiitta, ticri lill 
ħadd ieħor mieghec, Jew tkabbel biċ- 
ċa art li icolloc mkabbla għaudeo lill 
ħadd jehor. 

CoNOAMBRATB— idsakkaf bil hnejja. 

CoNOAMBRATiON— hnejja, sakaf troll. 

CoMOATBNATB — tgħakkad, torbot 
flimchien (b'catina^. 

CoNCATBNATioN— għakda (bhal tal 
catina). 

GoNCAVfe — mħaffer ; ħofra; tħnffer. 

CoNCAVB LBN8--ħġieġa(lenti) li tcun 
lixxa ("ċatta^ mipn l>anda u mħaffra 
mill banda I-ohra. 

CONOAVBNBSS) 
CONOAVITY j 

CoNCAVO-coNCAVB — mħaffer minn 
żewġ bnadi (minn żewġnaħhiet) bhal 
ħgieġ ta xi uċċalijet. 

(JoNOAVO-coNVBX — mħaffer minn 
naħħa il waħda u mkabbes, jew ib- 
buzzat minn naħħa I-oħra. 



taħfir. 



CJoNOAVOUB— mhaffer (lixz^. 

CoNCEAL — tahbi; tistor; 1 cannot 
conceal my gi'ief^ ma nistax uaħbi in- 
nichet tiegħi. 

C^NCBALABLB— li jista jiuħcba jew 
jinsat^r. 

CoNCBALED — moħbi, mistur ; Jt is 
impossible fov me to keep this tecret 
concealed any longer^ ma jistax icun 
iżjed li jena nżomm actar moħbi dan 
is-sigriet. 

CoNCBALER- miu jaħbi, dac li jaħbi 
jew jistor. 

CONOBALINO — ħabi. 

GoNCEALMENT— mohba, loc fejn wie-r 
ħed jinħeba jew jistaħba. 

GoNCEDE — tati, ticconciedi; tħalli, 
tistkarr, tammetti. llie Pope alone can 
conc.de thisy il Papa biss jista jati (jic- 
conciedi^ dan. 

CoNCBiT — ħsieb, ħjel ; cobor (ta 
wiehed fieh in-nifau) frugħa ; pre- 
sunzioiii ; taħseb, tisthajjel. 

CoNCEiTED— prusuntus; mimli bih 
in-nifsu, cburi, fieragħ. No body can 
bear him^ he is so conceited^ hadd ma 
jaħmlu chemm hu prusuntus (cburi 
iuw mimli bieh in-nifsu^. Thàt xoas a 
conceited language, dac chien discors 
studiat (affettat). 

GoNCBiVABLE - li tista taħsbu, tifh- 
mu, toħolmu. 

CoNCEivB — tnissel fil ġuf (ticconce- 
pixxi jew toħbol), taħseb, tifhem tist- 
ħHJjel. Ife was conceived by the Iloly 
Ghost, atid born of the \ irgin Mary, 
Hua chien conceput mill Ispirtu San- 
tu *u twieled minn Maria Virġni. 

CoNOEiviNG— fehma, hsieb. 

CoNCENT - cant, armonia tal lehni- 
nijet, o'"»^ij©t). 

C!oiCENTRATB~tiġbor banda waħda 
flimchien, ticconcentra. I cannot con^ 
centrate my thoughts yet, ghadni ma 
nistax nicconcentra jew niġbor flim- 
chien il ħsiebijet tiegħi (ma nistax 
nakbad naħseb/ 

CoNOENTRATBD — miġbur flimchien 
banda waħda. 

CoNCBNTRATiON — ġabra flimchion 
banda wahda. 

CoNCBNTRATivB— li jiġbor flimchien 
banda waħda. 



Digitized by 



Google 



CON 



— 187 — 



CON 



CoNOBNTRB — are Concentratb. 

CoNOBNTRio lli għandu centru 

CoNOBNTRioAL / wiehod, li jinġabar 
fpost, f centru wiehed. 

CoNOBNTU AL— armonjus. 

CoNCEPTAOLB^are rbcbptaclb. 

CoNOBPTiBLB — are Conobivablb. 

Conobption — ħsieb, ħiel ; ħbiela, 
concepiment; tlie f^aat of the Imma" 
eulote conception takes place on t/ie 8th. 
o/ Becember, il festa tal Cuncizzioni 
issir fit-15 ta Decembru. You have a 
falee conception, inti ghandec idea ħa- 
żina. 

GoNOEPnoNAUST — wieħcd lijifhem 
(li għandu f rasn) illi il moħħ jista 
jagħmel ħsibijet fidei) genorali. 

CoNOBRN — xogħol, affari ; tmiss lill, 
tappartieni; importanza, conseguen- 
za; he had better mind hie own con^ 
c^rfis, aħjar jilhak 1-affari tiegħu (jil- 
ħak għastu) ; this is a thing of great 
concern, din ħaġa ta impurtanza cbira, 
this d^es not concem me in no way, din 
ma tmisx lili bl-ebda mod. Now my 
life is concemedy issa hajti hemm fin- 
nofs. 1 donU see xohy you should con» 
cem yoursel/ in this businessj ma nistax 
nifhem chif ghandec (il għaliex trid) 
tindaħal f din il facenda ; t^ concems 
you as much as ^ ine^ jimpurtac daksi 
(daks chemm jimpurtani jen). 

CoNOBRNBD-rinteressat, li ghandu 
interess, li ghandu x'iaksam ma; 
mdejjab, mwaġġa fil kalb, mnicchet; 
/ am one of thepartieg concemed. Jena 
wieħed minn dawc li għandhom in- 
teress, what is the maiter with you, you 
seem so much concemed to-day ? xi ġra- 
lec, chemm tidher mnicchet (sturbat, 
mgholli) illum ? / am very much con^ 
cemedfor your troubles^ Jeua jiddi- 
Bpiacini wisk (mgholli wisk) ghad- 
dwejjak li tinsab fihom— H'Aai are 
you concemedf X'jimpurtac? Ile is 
concerned in the iheft^ hua ghandu 
x'jaksam fmdaħħal^ fis-serk. / am not 
at all concemed at it, Jena ma jimpur- 
tani -xejn għal dan. 

CoNOBRNiNO— li imiss lill, li jappar- 
tieui; ta, fuk, ghal. Nothing was said 
conceming your affairsy xejn ma nghàd 
(intkal^ fuk 1-affarijet tiegħec; as 



conceming him you might fuLve gone^ in- 
quantu ghalih stajt mort. 

CoNOBRNMBNT— impurtanza, oonse- 
guenza; this is a business ofgreat con^ 
cemment^ din affari ta impurtanza 
cbira, he /las a tender concemment for 
ihe publie good^ għandu (jehu) interess 
cbir ghall gid tal poplu (tal publicu). 

CoNoàRT— tiftihem, takbel, ticcum- 
bina; tagħmel, tkabbel, ticcuncerta. 

CdNOBRT-^cuncert, takbel, ticcum- 
bina; tagħmel, tkabbel, ticcuncerta. 

CdNOBRT— cuncert, dakk— fteliima, 
pian, kabla (minn tkabbelj he is acting 
in concert with fii«,kiegħed jakbel mie- 
għi (jafi^ħmel chif naghmel jen, jagħ- 
mel bhali); Ilaveyou been to the conceri 
last nightt mort il cuncert (^had-dakk, 
cant etc.) il bieraħ fil ghaxija ? 

CoNOBBTiNA— organett, cuncertina. 

CJoNOBRTiON — tiswija. 

C!oN0BSSiON— gbati, sensia, permess; 
with no one's coticessiofii bis-sensia ta 
ħadd. 

CJoNCBSSioNAiRB — ta, U jakla is- 
sensia etc. 

CoNOBSSioNARY — moghti bis-sensia, 

CoNOBssioNiST — dac 11 jati sensia eto. 

CoNOBssoRT— li jippermetti, iħalli. 

(?ONOH (akra conc) -bebbuxa, con- 
chilja (tal baħar). 

CJoNOHA — il vojt, it-tahfira tal ħaġa, 
il ħofra (ta barra) tal widna. 

CoNCHiFEBOus — H jaghmel (li inis- 
sel) il bebbux. 

CoNOHiTB — bebbuxa ippetrificata; 

CoNOHOLOOiST — wieħod li jifhem 
(mħarreġ) fil Conoholoot (ara). 

CoNOHOLooY — trattat, studiu fuk il 
conchilji (bebbux, baħbuh etc.) 

CoNOHus— il ħofra ta fejn.tcun il 
ghajn. 

CoNOHYLiAOBOUs — tal bebbuz (con- 
chilji etc.) 

CoNoiATOR— cunzatur, dac li jin*an- 
ġa il melħ li icun hemm bżoun fil 
għamil tal ħgieġ. 

CoNOiBRĠB — calzrier,guardian (1-ew- 
wel wieħed^ ta palazz etc. 

CoNOiLiARY— tal cunsill,tal conciliu. 

CoNCiLiATB— taghmel ħbieb (thab- 
beb), issewwi tagħmel paci (tnejn li 
icunu miggeldin). 



Digitized by 



Google 



CON 



— 188 



CON 



CoNciLiATiNG — U jiġbed (bl-imgiba 
tajba tiegħu). > 

CoNciUATORY— tal paci. 

CoNciMiTY — xerka (min jixrai^ tix- 
rakj. . 

CoNCiSB— kasir (fil cliem, taħdit) 
concis. 

CoNciflioN — koflor (fil cliem f tah- 
lita). 

CoNCLAVB — ġabra sigrieta tal car- 
dinali; conclavi. 

CoNCLUDB—ittemm, tispiċċa, tagħ- 
lak, ticconcludi. What do vou conclude 
/rom ihisf xi tgħid (x'tifiiem) minn 
dan. 

CoNOLUBiON — tmiem, għeluk, con- 
clusioni; let us come to the conclusion 
now^ ejja nispiċċaw issa. 

CoNCLUSiVB — tat-tmiem, tal gheluk, 
tal aħħar, li jagħlak collox. 

CoNcooT — ^issajjar fli stoncu, tiddi- 
gerixxi ; titħasseb (tokgħod ittalla u 
tniżżel b'moħħoc jew tixtar bil mohh) 
tbajjad, tnaddaf bis-sħana. 
• (3oNcooTiON — tisjir Csajran^ fli ston- 
cu/digestioni, tnaddif bis-shana; thas- 
sib, tlugħ u nżul bil moħħ. 

CoNcooTiVB— li isajjar (fli stoncu) 
li jiddigerixxi, tal hsieb tal moħħ. 

Concohitancb) għakda ma ħag'oħ- 

CoNOOMiTANCY) ra. 

CoNCOMiTANT— sieheb, li imur jew 
jingbakad ma, maghkud jew marbut 
;ma;.min imur ma (jaccumpanja). 

CToNCORD—ftehima, ghakda, habla, 
paci, armonija. 

; CoNOORDANCB— ^ħakda,damma(ġab- 
ra) flimQhien; diziunariu. 

CoNOOBDAT— patt, accordiu,ftehima. 

CoNOORDiA — isem ta pianeta (chew- 
oba) li cbixfu (raw I-ewwel darba^ 
fis-sena 1860. 

,, CoNCORPORATB— tiġborfħaġa(fgem- 
għa) waħda. 

. CoNCouRSB— migimgħa (ta nies)ras- 
sa, folla ; t/iere was a great concourse o/ 
people tfiis year^ dis-sena chien hemm 
(marru) salt nies (ħafna folol ta nies). 

CoNCRBMBNT— ghakda (haġa magħr 
kuda^ maghmulba minn bosta xorti 
(jew hwejjeġ). i 

CoNCRBScivB— li jicber flimchien. 



CoNCRETB — tghakkad, twebbes, 
taghmel haġa wahda. 
* CoNCRBTB — magħkud, mwebbes, 
maghmul ħaġa wahda ; mbux astratt. 

CoNcuBiNAaE'għajxien ta mara u 
ragel flimcbien li ma icunux miż- 
żewgin. 

CoNCUBiNB - mara li tgħammar raa 
ragel li mhux żewġha. 

CoNcuPiscENOB — horma, xewka ħa- 
żina, concupiscenza, żina. 

CoNcupiscENT— ħormàn, barrieki. 

CoNOUR— takbel, tiftihem ma, tok- 
għod ghal ; tgħin. 

Concurrbncb) ftehim, għajnuna, 

CONOURRBNCY) kbil. 

CoNCUss— tħeżżcż bil ferm. 

CoNOUSsiON—ċaklika, theżżiża. 

CoNCUSSY— xorta (isem) ta ngroppi 
fxi njam. 

CoND — tmixxi bastiment sewwa, 
għar-rotta li ghandu jehu. 

CoNDEMN — twahhal, ticcundanna, 
he will be condemned to die^ iqun ic- 
cundannat ghal mewt; all t/iese ard" 
cles will soon be condemned^ dawn I-og- 
getti collha icunu iccundannati (jid- 
dichiaraw li huma ħżiena^ dal wakt. 

CoNDBMNABLB — ta miu jiccundau- 
nah. 

CoNDBMNBR — min jiccundanna. 

(^NDBNSABLB — li jista iouu mghak- 
kad, magħsur. 

C!ondensatb) tjg^hakkad, atghsar ; 

GoNDBNSB ) tingħakad. 

CoNDENSBD— magħkud. 

(yONDBNSBR - caldaruu maghluk fejn 
jiġbru fwar, aria etc. 

CoNDBNSiTY, ghakda, tagbkida. 

CoNDBSCBND — tiużel, ticcuntenta, 
taka għal, tiocundixxendi, Jie will ne- 
ver condescend to this I am sure^ jena 
sgur li hua ma jiccuntenta katt għal 
dan. 

OoNDBSCENDiNa—iimli, li jinżel, li 
jiccuntenta għall. 

CoNDBNSiON^Ii wieħed jaka għal, 
jakleb, idur, jiccundisoendi^ 

(ToNDiON— li jistħokklu, li ħakku, 
he was put to condign punishment^ tawh 
il castig li ħakku, li chien jistħokklu 
(li imissu). 



Digitized by 



Google 



CON 



— 189 — 



CON 



CoNDiBOiPLB— sieheb fli soola, wie- 
ħed li ioun fli soola (taħt li stess sur- 
mastru, olassi eto.) ma jeħor. 

GoNDiTE— timmarina ftagħmel ma- 
rinat) thawwar. 

CJoNDiTioN — kat^ha, condizioni, 
(stat); patt, condizioni. / accede to 
your reqvest on condition that you do 
your work hetter in future^ nioounten- 
tao bil patt li inti ta^ħmel iz-xogħol 
^tiegħeo sewwa ghalli gej — xchen 1 
eaw him he wa$ in a dying condition, 
meta rajtu jena obien fl stat tal mewt 
(kiegħed imut) ; you are not of his 
conditum, inti m'intix tal katgħa tie- 
għu ; were you in my condition^ li cont 
flochi. 

(^NDiTiONAL — (mod tal verb) il 
mod condizional, tal patt^ bil patt, bil 
oondizzioni. 

CoNDinoNALLY— bil patt, condizio- 
nalment. 

CoNDiTioNBD — H għandu qualità 
tajba jew ħ/iena (minn taghna jew 
żorr) ippattjiit— yow are to receive all 
your goods good conditioned^ għandeo 
tircievi I-oggetti collha fi stat tajjeb 
rcondizionàfi tnjjeb) ; / like your hro- 
t/ier he is a fair conditioned man^ in- 
hobbu il ħue, minn tagħna ġmielu — 
that is an Ul conditioned mauj dac ra- 
gel żorr. 

CoNDiTORY — loc feju tarfa I-affari- 
jiet. 

CoNDOLB — tithnssary tati '1 għomor. 
/ cannot but cbndole with you for t/ie 
deat/i of your fat/ier, ma nistax ma 
nitħassarx (ma nibchix mieghec^ il 
mewt ta missiereo— //ar^ you been to 
condole wit/i /ler? mort tatiha il għo- 
mor? 

CoNDOLBMBNT—dispiacir, tħassir. 

CoNboLBNCB — hasra, ghati il gho- 
morj Iwant to write him a letter of 
condolence, irrid Dictiblu ittra ta con- 
doljanza (ta tħassir, biex natih il għo- 
mor). 

CoNDOLEB — wiehed (min) jati il 
għomor, min jitħassar. 

CoNDOMA—annimal bħal cerv. 

C!oNDON ATioN — maħ f ra . 

CoNDONB - tahfer; tarġa tmur tgħam- 
mar ma mara li m'hiez tal galbu. 



.CoNDOR-r seker cbir tal Àmeripa (tal 
muntanji Andee). 

CoNDucB— tieħu, twassat ; tiswa, is- 
servi għal, igħin. / cant $ee /low 
i/iii can conduce to your happinesSj ma 
nistax nifhem chif dan jista katt jis- 
wielec (igħinec) ghal hena tiegheo. 

O)NDU0BMENT— gibda (xehta) għal, 
tendenza. 

(]!onduoent1 li jieħu,Ii iwassal, li jis- 

CoNDUCivB jwa għal, tajjeb, van- 
taġġus ; early rising is conducive to 
/lealtliy il kawmien cmieni jati f jiswa 
għal) sahhà; (il bocra is-sewwi iż- 
żocra). 

CàNDUOT— mgiba, condotta; cmand, 
/ic is a very bad conduct man^ hua ragel 
ta oondotta ħażina ħafna, he is under 
my conduct nowj hua taħt il cmand 
(direzzioni) tieghi issa. 

CoNDĠCT— tieħu, timxi, twassal ; ig- 
gib ruħec (tajjeb jew hażin) ; who is 
to conduct /iim t/icre 1 min sejjer iwas- 
slu (jehdu) hemm. 

CoNDUCTiBLB— li jista jittiehed, jit- 
wassal. 

CoNDUCTiNO -li jiehn, li jati għal, li 
iwassal. 1 t/iauk /iim very much for 
conducting me /icre^ nirringraziah wisk 
ta'Ili wassalui (mexxieni, giebni sà) 
hawn. 

CoNDUOTORY — biox iwassal, tat- 
twassil. 

CoNDUiT— catusa, canal, gifun. 

(ZbNDURRiTP — ossidu (bħal sadid) 
tar-ram. 

CoNK—con, figura tal geometria li 
gejja isfel tond u tibka tielgħa għal 
xejn għal xejn sa chemm tispiċċa bil 
ponta (bħal stuta). 

CoNB BHAPBD — għamla ta cdn. 

CoNBY— fenec. 

CoNFAB — disoors, cliem, conversaz- 
zioni familjari. 

CoNPABULAR— tad-discoi-s, tal cliem, 
tal conversazzioni. 

CJoNFABULATB — titchellemj tħarref, 
tiċċaċċra, tlablab. ' 

CoNFABULATioN — cHem, discoi-s, 
tħarrif, ċaċċrar, tlablib. 

(JoNFADULATOUY — tat-tħarrif, tal 
cliem, tat-tlablib, taċ-ċaċcrar. 



Digitized by 



Google 



CON 



— 190 — 



CON 



CoNFÀRRBATiON— tieġCfesta tat-tieġ) 
K isir bl-ichel tal ħobs flimchien. 

CdNFKCT )ħaġa ħelwa, tal ħelu, 

CoNFBOTioN j cunfetturtt. 

OoNFàcT-taghmel il ħelu, ticoun- 
fetta. 

OoNPBOTiONBR — cunfe tticr — bcjjegħ 
il ħwejjeġ ħelwa, tal helu. 

CONFECTIONEUY— ħanut feju isiru 
jew jimbiegħu il ħwejjeġ helwa, ħa- 
nut tal ħelu ; ħwejjeġ ħelwa, il helu. 

CoNFEOTOR — wieħed (min) joktol 
bbejjem (annimali) horox^ li jigdmu. 

CONFEOTORY — tal CONFEOTIONERY 

(ara). 

OONFEDERAOY— rabta t^ hbeberija, 
ghakda, lega, confederazzioni. 

CoNFEDBRATE (akra confedereji) — 
tingħakad, tiutrabat f lega, rconfede- 
razzioni. 

CoNFEDERATE (akra confMeret) — 
sieħeb, wiehed tal-Iega, babib, ċom- 
plici. 

CONFEDERATED— marbut b'Iega, bi 
ħbeberija, b'cunfederazzioni. . 

CoNFEDERATiNG— alleanza, ghakda, 
rabta ta ħbeberija, lega. 

CONFER— tati, titħaddet ma, tgħid 
lill. The Director of Education confers 
the degreee of D,D.^ M.D, etc. in \>ur 
University^ id-Direttur tal Educazioni 
(tal Istruzioni pubblica) jati il-Iawria 
ta D.D., M.D. etc. {Teologu, Ta- 
bib etc.) fl-Università taghna (ta 
Malta) ; / should like to confer with 
your father on tliis subject^ niztiek li 
nitcbellem ma (nara il) missierec fuk 
din il biċċa (fuk din I-affari). 

CoNFERBNOB -r taħdita' ma, confe- 
renza, lakgha ta nies biez jitchellmu 
flimchien, jithaddtu fuk xi affarijet; 
società. 

OoNFERENTiAL— tal confereuza. 

CONFERRABLE^Ii jista jinghata. 

OONFERREE'wiehed (dac) li mie- 
ghu tithaddet jew titcbellem. 

CoNFERRER - min jati, min jitchel* 
lem, jew jitħaddot mn. 

OONFERRING — cliem, tħaddit ma ; 
għati. 

CoNFBSS -tistkarr ; tkerr, tkarar ; 

it is verv hard to make hiin confess his 

/ault^ difSċIi (ħaġa cbira, tkila) wisk 



li iġġ&għlu jistkarr il ħtija tiegħu. 
Ilave you been to conffss last night f 
mort tkerr il bieraħ fil għaxija ? 

Conkessant) min ikerr jew jist- 

OoNFESSARY) karr. 

CoNFESSOR— min jistkarr (ħtija^. 

CONFESSlON—krara; auricular con^ 
fession^ krar fil widnejn (chif ikerru 
I-Insara għand il coufessur). Ilave you 
been to confession ? mort tkerr ? H7io 
hears your confessions? (who is your 
father confessor ?) għand miu tkerr ? 
(min hu il patri tiegħec?) This has 
been his confession^ dana chien li hua 
stkarr. 

CONFESSIONAL ] 

GoNFESSlON BOX cun fissinarju. 

CONFESSION SEAT) 

OoNFESSiONALiST — confessur, min 
ikarar. 

CONFESSIONARY — tal krar, confis- 
sinariu. 

OoNPESsiONiST— min jistkàr (jagħ- 
inel confessioni ta^ il fidi. 

CONFESSOR— confessur, sacerdot li 
ikarar. 

OoNFESSORSHiP — il krar, I-ufliciu is- 
setgha li sacerdot icollu tal krar. . 

CONFEST (bħal confessed) mkarar, 
mistkarr. 

CoNFiDANT— ħabib tal kalb, wieħed 
li tafdalu kalbec (is-sigrieti li icolloc). 

OONFIDANTE— ħabiba (mara li tcun 
ħabiha tal kalbj. 

GONFIDE— tafda fi ; fokgħod,.torbot 
fuk ; confide not in him^ tafdaz fih, tor- 
botz fuku. 

CONFIDENOE — cunfidenza, fiducia, 
làla, tokghod fuk (cliem etc. zi ħadd). 
/ have no confidence in you, jena ma 
nafdaz fic (ma nokgħodz għal li 
tgħejdli) — I huve committed this in 
confdence to you as a friendy Jena f daj- 
tlec dana lilec bbala ħabib. Have con" 
fidence in God, itma fÀlIa. 

CoNFiDENT — li jafda fi, jokghod 
fuk. 

OONFIDBNTIAL — privat, tal cunfi- 
denza, li jafda fi, tal kalb. I cannoi 
sliow you ihis leiter^ it is a confideniial 
letter sent io me by my chief ma nistaz 
nuric din littra għaliez privata (pun- 
fidenziali) bagħatieli il oap tiegħi. 



Digitized by 



Google 



CON 



— 191 — 



CON 



CONFIDER— min (dac \i) jafda, jit- 
ma fiy jorbot fuk. 

CONFIDIKG - tal fiducia. 

CoNFiGURE — tiiiforma, taghmel 
fforma, f għamla. 

CONFiNABLE — H jista icun maghluk, 
mduwwar. 

CONFINE — xifer, limti ; tmiss, tinfed 
ma;tagħlak dawwara mejt; tghak- 
kea; he will he conjined in prison, iraur 
il ħabs (jeħel il ħabs^ — he had to con- 
fine himHlf to only one meal a day^ 
cbellu jibka biex ighaddi fjiehu biss) 
b'icla waħda culljura ; hia wife is con- 
fined^ martu fis-sodda (spiċċat, cbella 
tarbija). 

CoNFiNBMENT - gheluk,jasar, kaghd 
gewwa habs, calzri— ħlas, kaghad ta 
mara fis-sodda wara il hlas ; ehe died 
of confinement^ mietet bil ħlas. 

CoNFiRM— twettak, ticconferma, is- 
saħħaħ, taglimel il griżma. His Grace 
the Bishop wa$ here yeeterday to confirm 
the school children^ 1-lskot chien bawn 
il bierab biex jaghmel il Griżma it- 
tfal tal iscola. 

CONFlRMATiON-griżma tal Iskof; 
wetka, conferma ; xieda li twettak, li 
insahħaħ. 

CONFERMATIVE -li iwettak jew isah- 
ħaħ. 

CoNFlRMED— mwettak, msahhaħ,bil 
f^riżma (li ghamel il graraa) iccunfer- 

CoNFlRMEE~dac H Hlu tigi xi haġa 
mwettka. 

CoNFiRMBR-min iwettak, isaħħah, 
jiccunferma. 

CoNFiRMOR-dac H iwettak. 

CONFiSOATE-takbad bil korti, tic- 
confisca; makbutbil korti, icconfiscat. 

CONFISOATED— makbud, icconfiscat. 

CoNFlSOAToR - miu jakbad bil kor- 
ti, dac H jicconfisca. 

Q)NFIT— cunfett, ħelu. 

CONFiTURE-cuufettura, ħelu. 

CONFJX— twaħħal. 

CONFLAGRANT - li jakbab (bin-nar) 
flimcbien. 

CONFLAGRATION— kbid (kruk) cbir ; 
ħruk ta ħafna djar etc. (incendiu 
cbir). 



CoNFLATiON— nfihf ħin wieħed bhal 
dac ta ħafua strumenti tad-dakk flim- 
chien. 

CoNFLiOT—ti^gieled, titkabad. 

CàNFUOT— ^lieda, takbida; habta 
cbira ta żewġ nwejjeġ ma xulzin. 

CoNFLUBNCK— rassa, folla, concors, 
lakgħa ta żewġ xmajjar flimcbien. 

CoNFLUBNT — xmara li tiltaka u 
tinzteħet f oħra acbar ; li jiltaka, jiġri 
ma ; (fil Botanica) li jicber flimcnien 
ma. 

CoNFLUX— ara Confluence. 

CoNFLUXiBLE— li għandu ix-xehta 
li jiġri flimchien ma. 

CioNFORM— tkabbel, taghmel bhal; 
takbel, tokgliod ghal; I can never con- 
form to thisy katt ma nista (ma jistax 
ioun li) nokgħod għal dan. 

CoNFORMABLE— li jakbel ma, li jok- 
ghod għal. 

CONFORMATB — H ghaudu li stess 
ghamla. 

CoNFORBiATiON — għamla, katgha, 
takbila, figura. 

CoNFORBnNG— li jokghod ghal, li 
iciedi ghal. 

CoNFORMlST — wieħed H jokghod 
ghal dac li tgħid il cnisia protestanti 
tal Ingbilterra. 

CONFORMITY - xebh, kgħad ghal. 

CONFOUND - tħallat,tħawwad, thab^ 
bel, tisrom, tgherfex, issawwal, tifxel, 
ticcontoudi, tgħaggeb. 

CoNFRATEnNlTY-.fratelIanza, cum- 
pannija. 

CoNFRiCATlON — għerik, hakk ta 
ħaġa ma oħra. 

CoNFRONT- tlakka, tkie^ħed wiċ6 
ma wiċċ jew kuddiem xulxin; ticcon- 
fronta, tokghod, tigi wiċċ ma wiċċ, 
kuddiem xulxin. 



CJONFRONTATION 
CONFRONTMENT 



confront,tIakkigh, 
tkegħid wiċċ ma 
wiċċ. 



CONFUSABLE— li jist^ icun mħallat, 
imlakka ma. 

CoNFUSE— thawwad, tħabbel, tis- 
rom. 

CiONFUSED - confus, imħawwad, im- 
habbel, misrum— v<"< conld not hear 
anything but a confused noise of people^ 
ma contx tista tisma haġ'oħra ħlief 



Digitized by 



Google 



CON 



— 192 — 



CON 



(storbiu) għagħa ta nies — tchy are 
you 80 confused to-day f għaliex inti 
necc inħawwad (misrura) illum? 

CONFUSION — confusioni, taħwid, 
tħallit, mistħija. 

CONFUTABLB— li jista icun icconfu- 
tatjew mġarraf bir-raġunijet. 

CfoNFUTANT — wiehed li jicconfuta 
lijurili haġa hija falza, li iwakka 
bir-ragiunijet. 

ConfutaTion — confuta, confuta- 
zioni, twegiba li biha turi li ħaġa hia 
falza, iġġarrafha fir-raġunijet. 

CONFUTATIVE — 11 jicconfuta, tal 
confutazzioni. 

CoNFUTE — turi, tipprova li ħaġa 
hija falza, twakka jew iġġarraf ħaġa 
bir-ragiunijet— 1< is my cluty noto to 
confute thi8 elander^ hua dmir tieghi 
issa li nipprova (nuri) li din I-inġuria 
hija falza (li nġarrafha). 

CoNFUTER - ara Confutant. 

CONOE — għamil ta kima, ta mgiba 
ħelwa ; addio ; tieħu il permess jew il 
leave. 

CoNGEAL— tghakkad bil csieh, treż- 
żaħ. 

CoNGEALED — congelat ( mirżuħ ) 
magħkud f silġ. 

(5oNGEAUNG— tiggela,treżżaħ,tagħ- 
kad fsilġ. 

CONGEALMENT— tgħakkid. 

CoNGEDELlRE — il warrant (I-ordni 
jew mandat) tar-Regina lid-decan u 
il capitlu biex jagħżlu (għall għażla 
ta) Iskof. 

CONGEE— ilma fejn igħallu ir-ross. 

CoNGELATlON - għakda fsilġ. 

CoNGENER — dac li għandu nisel 
wieħed ma ; min jakbel ma, min hu 
ta geniu jew natural wieħed. 

CoNGENERlO ) tal istess nisel ; li 

CoNGENERlOAL) jakbel ma. 

CoNaBNERous— tal istess xorta. 

CoNasNiAL— li jakbel ma, li hu ta 
geniu jew natural wieħed. 

CoNaENiALiZR — tagħmel li jakbel 
ma li icun ta genju jew natural wiehed. 

CoNOBNBROus — ara Congbnbrous. 

.CoNOBNiTAL — H chien jesisti fil ħin 
tat-twelid. 

CoNaBNiTB — tal istess twelid, ta li 
stess gebbieda jew razza. 



CoNOBR-gringu. 

CoNGBRiBS— ġabra ta ħafna frac jew 
ħwejjeġ żgħar flimchien, f biċċa waħda. 

CoNOBS— tiġbor, ighezzez flimchien. 

CoNaESTioN—ġabra (bħal dic tad- 
demm) ġabra ta umuri li jaghmlu 
tumur. 

CoNOBSTivB— li fih, li għandu (jew 
jagħmel) ġabra. 

CoNaiB— rosB (tal India) mgħolli. 

CoNOius — gallun. 

CoNaLACiATioN—bidla f silġ. 

CoNaLOBATB— tiġbor, tgherbeb fbalr. 
la jebsa ; magħmul, mgherbeb f balla 
jebsa. 

CoNaLOBB— tgherbeb f balla jebsa. 

(JoNGLOMERATB— tkebbeb (ħajt etc.) 
tiġbor, tħallat. 

CoNGLOHBRATE— blàt mgherbeb bit- 
taħbit etc. tal ilma u mgħakud (miġ- 
bur) flimchien ; miġbur f cobba. 

ĊoNGLOMBRATioN— ġabra fcobba. 

CoNOLUTiNATB— duwa U tagħlak il 
feriti jew zi katgħa; li jagħlak, li 
iwaħħal ma xuliin. 

CoNGLUTiNATB—tgħakkad, twahhal 
flimchien jew nia xulxin; mghakkad, 
jew mwahhal flimchien. 

CoNOLUTiNATiON — għakda, twahhila, 
tgħakika. 

CoNOLUTiNATivB — H igħakkad, li 
iwahhal. 

CoNOLUTiNATOR — miu, jew dac li 
ighakkad jew iwaħħal. 

CoNoo— xorta ta tà iswed. 

CoNORATULANT— li jifrah, ferrieh. 

CoNORATULATE— tifraħ lill (jew ma); 
/ congratulate you on your recent pro- 
motionj nifraħlec bl-avanz li chellec 
issa. 

CoNORATULATiON — ferh, congratulaz- 
zioni, f received a letter of congratula' 
tionfrom him^ rcevejt ittra tal ferħ 
minn ghandu. 

CoNORATULATOR — min, jew dac, li jif- 
raħ ; / ioa8 one of the congratulatore^ 
Jena cont wieħed milli ferhu (ferħulu). 

CoNORATULATORY — tal fcrh ; Uiis u a 
congratulatory occaeion^ din occasioni 
(loc) tal ferħ. 

(JoNGRBaATB— tiġbor flimchien ; tiġ- 
ma ma xulxin ; miġbur, miġmugħ. 



Digitized by 



Google 



OOK 



— 198 



ĊOK 



CoNaRBOATioN — coDgregazioni, ġab- 
ra ta nies flimchien (actarx ghat-talb 
fi cnisia etc.) 

CoNGUKOATioNAfi — tal congrogazio- 
ni ; generali ; indipendenti. 

GONORBOATIONALISM — CnOJjeS JOW 

congregazzionijet. 

CoNGREG ATioNALiST — wioħod (fratell) 
mictub Tcongregazioni. 

CoNGRBss— congress, gemgħa, lak- 
għa ta nies (ambaxxaturi,deputati etc.) 
il legislatura ta li Stati Uniti u Be- 
publichi oħra Americani. 

(JoNGRESsioN— gemgħa jew lakgha 
flimchien. 

CoNGRESSioNAL — tal congrcBs ; tal 
corp legislativ ta li Stati Uniti (fl-Àme- 
riċa). 

CoNORBssivB — li jiltaka, inġabar 
flimchien. 

CoNGREVB — sulfarina. 

CoNGRBVB RooKBT-suffarel li jagħ- 
mel ħsara cbira. 

CoNGRUB— takbel, lixrak, taddatta. 

CoNGRUBNOE— xerka, takbila, tke- 
għida chif jixrak. 

CoNGRUENT— xierak, Jokgħod lill, li 
jakbel. 

CoNGRUiTY — ara cougrueuce. 

CoNGRUOUS — ara congruent, 

CoNic Ual cono, ta għamla conica 

Conical/ jew ta cono (bħal lembut). 

CoNiGS—studiu fuk il con u is-sezio- 
nijiet (taksimiet) tieghu ; ix-xienza tal 
chejl collu tal con. 

CoNiFBROus — li jagħmel coni (frott 
għamla ta cun) bkal prinjoli. 

CoNiFORAi— għamla ta con (ta lem- 
but). 

CoNiMA— xorta ta raza tfuħ li isibu 
(issir) fxi siġar tal Guiana Inglisa. 

GoNiRosTRAL — H għandu munkar 
għamla ta c6n (li gej bil ponta bħal 
lembut). 

CoNisTRA— il post fejn iżommu is- 
Bummien ; platea ta teatru. 

CoNJECT— ara conjectnre. 

CoNJECTOR- ara coujecturer, 

CoNJBCTURAL— tal congctturi, tal bsir 
(minn tobsor). 

CoNJECTURE— congettura,baBra, 8ui>- 
posizioni ; opinioni (foluna) nn'nghajr 
prova ; takta, tobsor. 



CoNJBCTURBR— minn (dac li) jiccon- 
gettura, li jobsor, li jakta. 

CoNJoiN— tgħakkad, torbot, twaħħal 
flinichion ; tingħakad, tintrabat flim- 
chien. 

Conjoinbd) mwaħħal, imgħakkad, 

CoNJOiNT J marbut flimchien. 

CoNJoiNTNEss - waħla, għakda,rabta. 

CoNJUGAL — taż-żwieġ. 

CoNJUGATB — tghakkad, ticconjuga; 
(fil geometrija) linja dritta (jew dia- 
metru) li tofrok (taksam) id-diametru 
(li icun trasversali) ; (fil Botanica) li 
jicber tnejn tnejn (biz-żewġ). 

CJoNJUGATioN — conjugazioni ( tal 
verb); unioni, għakda. 

CoNJUGiAL - ara conjugal 

CoNJUNCT — marbut, magħkud. 

CoNJUNCTioN — congiunzioni (chel- 
ma li tgħakkad) ; għakda, rabta. 

CoNJUNCTivE — magħkud, marbut 
sħiħ. 

. CoNJUNCTURE — għakda, rabta ; il 
wakt; ix-xokka fmoxtha; cungintura. 

CoNJURATioN — conġura, ftehima; se- 
her; cumplott, cunfeffa. 

CoNJURATOR — wieħedtal cunfeffa jew 
tal cumplott ; wieħed marbut b'ġura- 
ment. 

CoNJURB — torbot b'ġurament ; is- 
saħħar, tħakkak (traħħam) jew titlob 
bil ħniena ; taghmel cunfeffa, ticcon- 
ġura. 

CoNjuRB — issaħħar, taghmel seħer 
jew magħmul. 

CJoNJURBR— wieħed tal cunfeffa, tal 
cumplott. 

CoNJURBR— sàħħar, min jagħmel is- 
sħarijiet jew il magħmul. 

CoNJUROR — wieħed marbut bil ġu- 
rament raa oħrajn (tal cunfeffa, tal 
cumplott. 

CoNNASCBNOB f»J8«l wiehcd ; geb- 
_ -^ gieda waħda ; żmien 

CoNNASCENCY [^^ ^^,^0^ flimchien. 

CoNNATE — mwieled ma jeħor ; ta li 
stess twelid (wild wieħed) ;• (Bl Bola- 
nica^ li jicber flimchien. 

CoNNATURAL — marbut bin-natura; 
ta li stess natura. 

(JoNNATURAiiizE — torbot, tagħniol ta 
li stesB natura. 



25 



Digitized by 



Gooġle 



OON 



— 194 — 



CON 



CoNNiOT— tgħakkad, twaħħal, tor- 
bot flimchien. 

CoNNBCTBD — marbut, mgħakud, li 
jigi minn. 

CoNNECTiNa — li ighakkad, jorbot 
flimchien. 

CoNNECTiON— għakda, rabta, karib ; 
minjigiminn, gebbieda; thia has no 
connection whaiever vnth our Imsiness^ 
dana ma għandu x'jaksam xejn nial 
affarijiet tagħna. 

CoNNBCTivB — li igħakkad, jorbot; 
dac li igħakkad jew jorbot. 

CoNNEX— ara connect. 

CoNNBXioN— ara conneciion. 

CoNNiNo— chif triegi lill (ir-rag 1) 
tat-tmun. 

CoNNiVANCB— injuranza (għeluk tal 
għajnejnj għal tal apposta biex ħaġa 
thalliha tgħaddi a monti. 

CoNNivB— taħmel ; tagħrael ta bir- 
ruħec la tara u l'ankas tisma; tagħlak 
għajnejc u issodd widnejc; thalliha 
tgħaddi. 

CoNNiVKNT— conniventi, li jallinol li 
jagħmel ta bir-ruhu li marax u Tankas 
sama. 

CoNNivBR— min jaħmel, iħalli ħaġa 
tgħaddi ; min jagħmel tal għama u 
ta't-trux. 

CoNNOiSBBUR (bil Fraucis, akra con- 
nesiàr)—mm jaghraf, jaf il ħaġa minn 
għankudha u jaf ^itħaddet fukha ; wie- 
ħed li jiccritica Ogl^arbel jew jifli) il 
chitba ta ħadd*jeħor. 

CoNNOTATioN— ara inference jew tV- 
lation. 

CoNNOTATiVB— attributiv. 

CoNNUBiAL — taż-żwieġ. 

CoNNUMERATioN — ghadd flimchien. 

CoNNUSANT — innotificat, infurmat, 
mgħarraf, mħabbar. 

CoNoiD (fil geometrija)— bħal cono, 
li jixbeh il cono. 

CoNOiDAL— li jersak (li għandu) mil 
għamla tal cono. 

CoNOPS— xidia. 

CoNQUAi)RATB— iggib Ctagħmol ħaġa) 
fi quadru. 

CONQU ASSATB — tħeŻŻOŻ. 

CoNQUER — tirbaħ, taghleb, tiehu ; 
you must try to cotiquer your passionsy 



jahtieġ tara chif taghmel (thabrec) 
biex trażxan il passionijet (iddraw- 
wiet il ħżiena) tieghec. 

CoNQUERABLE — H jista jintrebah, 
jintgħaleb, jittieħed. 

CoNQUBRESs— dic U tirbaħ, tagħleb 
lieħu (taħt idejha). 

CoNQUBROR'dac li jirbaħ, jaghleb 
jeħu taħt idejli. 

CoNQUKsr - rebba, vittoria, ghalba, 
rebħ, il ħaàfa mirbuha; there is no con- 
qnest Uke that o/ ourselves^ ma bemmx 
rebħa aebar niinn dic li nirbħu lilna 
infusna (nia nħallux li il vizzijiet je- 
għelbima^. 

CoNsvNGuiNEAL \ \\ jigi minu, ta 

CoNSANGuiNEOusJ domm wieħed. 

CoNSANGuiNiTY — kraba, ta demm 
wieħed. 

CoNsciBNCE — cunxienza, ruħ, din, 
gewwenij i — clear conscienct fcars no 
accusatioH, inin nia ghandux faħam 
miblul ma jibżax (minn ghandu seb- 
ghu dritt ina jibża minn ħadd); he 
niahrs no ('ONsrianci o/ his woni, ma 
jiscruplax għaliex jonkos (nakas) minn 
chelmtu ; you are a tender conscience^ 
inti tiscrupla minn xejn. 

CoNsciENCELESs — bla cunxionza, bla 
ruħ. 

CoNsciENTious — tal cunxienza, tal 
ħakk, tar-ruh. 

CoNscioNABLB— scond il cunxienza, 
il ħakk, scond is-sewwa. 

CoNscious— mgħarraf, li jaf «ull ma 
sar, / am eonscious o/ it^ naf taj jeb ; 
he made nie conscious o/ his desvjn^ 
għarrafni x'għandu frasu li jaghmel. 

CoNSCRiPT — mictub, mniżżel, ngaġ- 
ġat, mniżżel filleva; suldat bil fora. 

CoNSCRiPTioN— leva, ngaġġar ta sul- 
dati bil fors. 

CoNSECRATB—tkaddes, ticcunsagra ; 
tati, tħalli ghal ; moghti, mholli ghal ; 
iwo Uishops /rom ahroad came ic con- 
sacraii our new Bishop^ gew żewġ Isk- 
fijiet minn barra biex jicconsagraw 
1-Iskof ġdid tagħna ; ilicy loant io con- 
secrate this nians memory to posieriiy^ 
iridu iħallu tifchii-a ta dan il bniedem 
lin-nies li ghad iridu jitwieldu. 

CoNSECRATioN — consRgrazioni. 



Digitized by 



Google 



CON 



— 195 — 



CON 



CoNSEOBATOB— min jicconsagra. 

CoNSECBATORY — H j icconsagra. 

Cjnbectanboub — li jigi wara bil 
fors. 

CoNSEOTART — H jigi warA. 

CoNSBCUTioN — conseguenza, H jigi 
wara. 

CoNSECUTivE — consecutiv — H jigi 
wiehed wara Tjeħor ma jakta xejn. 

Consbnsion) rieda, cunsens ; H trid 

CoNSBNT ) tokgħodghal; trid tok- 
ghod ghal, tati cunsens, ticcunsenti ; 
/ sJuiU never give him my consenfy katt 
ma ngħejdlu iva (ma nokgħodx ghal H 
irid hu) — silence gives conseni^ min ma 
jitcheHimx icun accetta jew kgħad 
ghal H wieħed icun kal jew ried. 

CoNSENTANEOUS — H jacconscnti, H 
jokghod ghal. 

Consbntbb— min, jew dac li jokgħod 

8'^*^- . . . . , 

Gonsbntibnt — H jakbel, H irid jok- 

għod għal. 

CoNSEQUBNOE — consoguenza, haġa 
li tiġbeb 1-oħra, jew H tigi wara ; haġa 
tal ħsieb tal impurtanza. You viust 
dmio a consequence from this^ issa minn 
dan għandec tagħmol couscgueuza 
(tara z*jista isir wara dana) ; thls is o/ 
no constqaence whatevcry dana ma hu 
ta I-ebda conseguenza. 

CoNSEQUENT— li jigi wara, tal conse- 
guenza. 

CoNSBQUBNTiAL — H (ħaġa) tiġbed 
I-ohra, jew tigi wara, li hi conseguenza 
ta ; cburi, mimH bih in-nifsu, H jidhir- 
lu H hu xi ħaġa ; tal ħsieb, tal impur- 
tanza. 

CoNSBnvABLE— li jista jintrafa jew 
jinżamm merfuħ. 

CoNSERVANCY — ara comervation. 

CoNSEBVANT — H jiżomm, li jarfa, li 
iħares, jibża ghall; igħożż tajjeb. 

CoNSBRVATiSM— il principii (il feh- 
miet)tal partit conservativ, 

CoNSBRVATiVB — cunsorvativ— H iha- 
res jew igħożż tajjeb, jarfa, izomm ; H 
ma ibiddilx (wieħed H ma iħobbx tibdil 
fil pulitca, ara iory). 

ċoNSBRVATOR — ara preserver. 

CoNSBRVATORY — consorvatorju — post 
fejn jerfghu, jew i/.ommu merfugħin 



xi ħwejjeġ, nies, tfal etc.; serra fejn 
jinżammu siġar ta barra (għas-sħa- 
na etc.) ; li iħares jew igħożż tajjeb ; H 
ma ibiddilx. 

CoNSBBVATRix — consorvatrici, mara 

li tarfa, iżżomm, tgħożż tajjeb, tħares. 

CoNSBRVB— tarfa, ticconserva, tgħa- 

mel cunserva ; tħares, iżżomm, ma 

tbiddilx ; cunserva. 

CJoNsiDBR— titħaseb, tiAseb, u tarġa 
taħseb,tkis; tifli bil moħħ, ticcunsidra; 
take your time to contider this fiues- 
tion, hu iż-żmien tiegħec biex tanseb 
din il biċċa; consider xohatyou do, 
kis sewwa (aħseb tajjeb) x'sejjer tagħ- 
mel — / consider him much more than he 
considers me^ jena nistmah wisk actar 
milli jistmani hu; / «/iaM consider 
you for it, nibka nafulec. 

(ioNSiDBRABLB — ħafna, bosta, ftit 
ġmielu; li jistħokklu il ħsieb, tal ħsieb, 
tal considerazioni. Ile is a considerabU 
man, hua ragel cbir (tnsemmi)— / h<ive 
spent a considerable time in EngUindy 
jena domt ħafna (żmien twil) l-Inghil- 
terra. 

(DoNSiDBRANCB— ara considiration. 

CoNSiDERATB— tal ħsiob, soriu, pru- 
dont, li jaħseb. 

CoNsiDBRATioN — tħassib, ħsieb, fili 
bil moħħ, considerazioni ; / leave the 
matter to your c^n«ufera<u>n,inħalli 1-af- 
fari fi ħsiebec ; you have taken this step 
wit/iout any consideration^ għamilt dana 
('tajt dan il pass) minn ghajr ma 
kagndt tkisa xejn. 

(JoNSiDBRiNO — meta wieħed ikis— 
xħin wieħed jaħseb (jew jara)--<Jon«t- 
dering the lon^ iUness he had to suffer^ 
meta wiehed ikis il marda H marad. 

CoNsiON— tati f idejn, tkabbad, tic- 
cunsinna. 

CoNSioNATiON — ara consignment. 

CoNsioNATURB— firma shiħa— firma 
ta tnejn flimchien. 

CoNSiONBD — mkabbad, moghti f i- 
dejn, iccunsiniat. 

(JoNSioNBB— dac li lilu ticcunsinna; 
min jehu, min jircievi. 

CoNsioNBR — min jiccunsinna, jati 
fidejn. 

CoNsiaNiFioATioN--tifsira waħda(ma 
xulxin, ma ta ħadd jeħor). 



Digitized by 



Google 



OON 



— 19« — 



CON 



CoNsiGNiPioATivB — H għandu l-istess 
tifsira, li ifisser xorta waħda. 

CoNSiGNiPY — turi tifsira waħda — 
tfisser li stess ħaġa, jew zorta waħda. 

CoNsiGNMBNT — għatij takbid, ciin- 
sinna. 

CoNSiGNOR— ara comigner. 

CoNsiMiLAR— li jixbaħ, bħal. 

CONSIMILITUDB ~ Xebħ. 

CoNsiHT— tokgħod, takbel ma, tix- 
rak, tintgliamel minn, tcan, ticcunsi- 
sti fi. The wholi thing consists simpli/ 
oJ\,. 1-affari collha ma hiex hlief..., 
your doings do not coniist with what i/ou 
said, il għamil tiegħec ma jakbilx ma 
dac li gbedt (ma għamiltx chif għedt). 

CoNSisTENCE ] consistenza, sustan- 
.. za ; wetka, għakda, 

CONSISTBNCY j kabda. 

CoNsiSTBNT—li jakbel ma, li jiccon- 
sisti, li jokgħod, xierak ; utiek ; magħ- 
kud. 

C0NSIST0RIAL| , jj j 

ConsistorianJ 

CoNsisTORY — concistoriu, lakgħa ta 
cardinali. 

CoNSOGiATB — ta^ħmel shab, tissie- 
ħeb ; sieħeb. 

CoNsociATBD — msieħeb. 

CoNSOCiATioN-ftehima, għakda, as- 
sociazioni ; società. 

CoNsoLARLE — H jista icun mfarraġ 
jew iccunsutat. 

CoNSOLATB — ara console. 

CoNsoLATioN — consolazioni, farġa, 
hena, tisbir. 

CoNSOLATOR — min ifarraġ, ihenni 
jicconsla jew isabbar. 

CoNsoLATORY — li ifarraġ, ihenni, jic- 
consla, isabbar. 

Cons6le— tfarraġ, thenni, ticconsla, 
issabbar. 

C6NS0LB— mensuletta, mensula, chi- 
leb (siek ta pedistall etc.) 

CoNSOLER — ara consolator. 

CoNSOLiDANT— ii jgħakkad, jorbot, 
isaħħaħ, iwettak, iwebbes. 

CoNsoLiDATE — tgħakkad, torbot, is- 
saħħaħ, twettak, twebbes. 

CoNSOLiDATBD — mgħakkad, marbut 
ħaġa wahda, msaħħab,mwettak,mweb- 
bes. 



CoNSOLiDATioN— wetka, kawwa, saħ- 
ħa, rabta. 

CoNsoLiDATiYB fduwa, medicina)— H 
tgliakkad, twettak, issaħħaħ. 

CoNsoLiNO — li isabbar, ihenni, ifar- 
raġ, jicconsla. 

CoNsoLs — it-tlieta fil mija mgħax li 
jati fuk il flus il banc tal Inghilterra, 
stock Cdepositu, self ta flus) trasferibili. 

CoNsoMMR— consumo, brodu miġbud 
ferm (mgħolli ferm li cwasi icun mgħa- 
kud). 



CONSONANCB 
CONSONANCY 



takbil fil lehen u fid- 
dakk, ftehim; kalb u 
fehma waħda. 

CoNSONANT -consonanti, ittra H tis- 
siehob (takbel ma) vocali ; mkabbel 
(makbul) li jakbel ma, xierik—i/ou are 
not acting consonant to reasoiiy inti 
m'intix taghmel chif imur (chif trid 
jew jakbel raar-raġuni). 

CoNsoNANTLY — H jakbsl, Hjixrak. 

CoNSONOUS — ara Symphonious. 

CoNSOPiATE — tħannen (biex trak- 
kad). 

C6NS0RT -sieħeb jew sieħba, żewġ 
jew mart. The Prince Consort died in 
1801, ir-ragel tar-regina Vittoria miet 
fis-sena 1861. 

CoNsoRT — tiżżewweġ, tieħu is-sieħba 
jew issieheb. 

CoNsoRTSHip — sħab, società. 

CoNSPECTus — veduta, wirja ta collox 
f'dakka, dehra (^fiċ-ċocon). 

CoNSPiouous — msemmi, li jidher 
wisk, jati fil ghajn, jispicca. You were 
conspicuous /6r you absencey cont im- 
semmi ghaliex katt ma dehert (ma 
dhert xejn). 

CoNSPiRACY 1 conġura, ftehima,cun- 

CoNSPiRATiON J feffa. 

(]!oNSPiRATOR — wieħed tal conġura, 
tal ftehima, tal cunfeffa. 

CoNSPiRB— ticconfeffa, ticconġura. 

CoNSPiRBR— ara conspirator. 

CoNSPiRiNO — ftehim, cunfeffar. 

CoNSTABLE — cuntistabH. 

CoNSTAULBRY \\\ corp tal puHzia 

CoNSTAHLB wicKJ tal cuutistabHjiet. 

CoNSTABLESĦip~ufliciu,grad ta cun- 
tistabli. 

CoNSTABULARY— tal cuntistabH. 



Digitized by 



Google 



CON 



- 197 — 



CON^ 



CoNSTANCY— custanza, perseveranza, 
wetka. 

C0N8TANT- custanti, mwettak, per- 
severanti, (li jibka, shih ni fobma), li 
nm ibiddilx. 

CoNSTANTiA — xorta ta imbit. ħelu. 

CoNSTAT— certificat, attestat. 

C0N8TELLATB — tiġbor flimchien 
(fbanda wahda) dawl jew dija. 

CoNSTBLLATioN— -custellazioni; rok- 
gha (ġabra ta) cwiecheb flimchien. 

C0N8TERNAT10N — twerwira, biża cbir 

CoNSTiPATE— tghakkad, ixxidd. 

CoNSTiPATioN — xedda, tghakida, sti- 
tichezza. 

CoNSTiTUKNCY — costituenza, hafna 
(il) costituenti jew dawc li ghandhom 
il vot (eletturi) ta pajjis otc. 

CoNSTiTUENT— elementari, li jagh- 
mel, li jiccostituixxi, essenziali (li min 
ghajru ma issirx ħaġa); elettur, wie- 
ħed li ghandu il vot. 

CoNSTiTUTE'-tAghmel, tiħtar, tati 
vot. tagħżel għal cunsiijer etc. 

CoNSTiTUTBR — min jaghmel, jaħtar 
jew jatl il vot. 

CoNSTiTUTiNO — li JAghmoI, jaħtar 
jati il vot. 

CoNSTiTUTioN — costituzioiii, ligi- 
jiet ewlenin ta pajjis, jew għamla ta 
gvern; cumpIessioDi tal gisem. 

CONSTITUTIONAL— costituzionali,taI 
costituzioni, scond il costituzioni jow 
il-Iigijiet ewlenin ta pajjis (jew il 
għamla tal gvern ta dac il pajjis). 

CoSTlTUTlONALlST— li jokgħod għal 
costituzioni (għal-ligijiet tal pajjis). 

CoNSTlTUTloNARY,ara constitulionaL 

(JONSTITUTIOXIST — ara conHiitutio' 
nalist, 

CoNSTlTUTiVE -li jagħmol, li min 
għajru, ma tistax taghmel ħaġn, ele- 
mcntari, cssoiiziali. 

C(JNSTIIAIN — iġġagħal (bil fbrs) 
trażżaii. 

CONSTRAINABLE — li jista icun mġa- 
ghal Cbil fors) li jista jitrażżaii. 

CONSTRAINEDLY — bil foi*s,bid-dnew- 
wa; mgigħel, bid-dnewwa. 

CONSTRAINER— -Avieħed (min, dac) 
li iċragħal, li irażżan. 

CONSTRAINING — ġagħil bil fors, 
trażżin (rnżna) dnewwn. 



CoNSTRAiNT — dnewwa, ġagħil bil 
fors. 

CoNSTRAiNTiVR-Ii igigħol bil fors 
Cbid-dnewwaJ. 

('ONSTRIOT— iġġagħal, trosH. 

CONSTRICTION— ġaghil, ras.sa. 

CoNSTRlCTiVE— R iġaġhal, li iross. 

(JoNSTRiCTOR— li iross— isem li jatn 
lis-snep cbar bhal hoa confttrictor^ i\ 
boa fserp li iross, jaghfas). 

ConSTRINGE— ara constrain. 

CoNSTRlNGENT — ara constraintive. 

CoNSTRUCT — taghmel, tibni; ttisser, 
iddomm il cliem obif imissu jokgħod 
fid-discors (jew tieħu il costruzioni 
tiegħu). 

CONSTRUCTBR-min (dac li) jibni, 
jagħmel. 

CoNSTRUCTiON— għamil, bini; tif- 
sir, damm il cliem chif għandu jok- 
ghod fid-discors, costruzioni— yo?«r« is 
the Ifest construction of what he said^ 
tiegħec hi I-ahjar tifsira tal cliem li 
kal (int fimt u fissirt I-ahjar x'ried 
ighejd). 

CONSTRUCTIONAL— tat-tifsir. 

CONSTRUOTIVE— li jagħmcl, ifisser. 

CONSTRliCTIVENESS — . (fil ficnolo- 
gija) il genju, il ħabta, ix-xehta Ji 
wiehed icollu għal ghamil jew bini. 

CONSTRUCTURE - ara structure. 

CoNSTRUE — tfiehem, tfisser. 

CoNSTUPRATE - aia vioUtte. 

CoNSTUPRATlON— ara violation. 

CONSUBSIST — tesisti (tcun tghix) 
ma jew flimchien. 

CONSUBSTANTIAL — (Vl icolloc) ta 

sustanza (jew essenza) waħda. 

CONSUBSTANTIALIST— wieħed (min) 
jemmen bil consustanzazioni (li wie- 
ħed jista icun ta sustanza jew essenza 
waħda). 

CoNsuBSTANTiALiTY — partccipazio- 
ni t^ li stess natura; ta li stess natura 
jew essenza. 

CONSUBSTANTIATE— tgħakkad fna- 
turajew fsustanza (fħaġaj wahda; 
magħkud fsustanza jew f natura 
wahda — consustamiali' 

CIONSUBTUDE— drawwa, ghàda, iiżu. 

CoNSUETUDiNAL 1 tas-8oltu,tascond 

CoNSUETCTDiNARYjid-drawwa,iIghà- 
da jew l-uzu. 



Digitized by 



Googk 



CON 



— 198 — 



CON 



CONSUL — conshi. 

CONSULAQE— ħlas (dwana) li iħalsu 
mercanti tal hwejje^ li iħallu biez 
icunu mħai*sin fil pajjis li icunu. 

CoNSULAR— ta conslu. 

CoNSULATE ) consolat,l-ufficiu (xo- 

CoNSULSHiPJ ghol) tal conslu. 

CONSULT — tieħu parir ; tfittex (il 
gid); tilħak (xogholj; tagħmel con- 
sulta — he cousuUs nolhiiKj Init his owu 
inUvests, ma ifittix ħlief l-int<5ressi 
tiegħu. 

CONSULTATION — consulta (lakgħa 
ta nies flimcbien, cunsiljeri, tobba, 
fratelli etc. biex jiftiehmu jew jaraw 
bejniethom x'ghandhom jaghmlu jew 
x'għandu isir). 

CONSULTER — cunsultur, wieħed li 
icun f cunsulta. 

• CONSULTING — li jicconsulta, tal pa- 
rir Cli jati jew li jeħu parir). 

(JoNSUMABLE— li jintemm, jinħela, 
jinchedd, jinħefa, jittiechel. 

CONSUME— ittemm, taħli, tinchedd, 
taħfi, tiecol. 

CoNSUMER— min jahli, jecol, itemm, 
jaħfi. 

CoNSUMMATE— ittemm, tlesti; mit- 
mum, lest. 

CoNSUMMATiON— temma, tmieni. 

CoNSUMPTiON— consunzioni, mard, 
rkiek jew marauttin, mard tas-sider ; 
etticija; ħala. 

CONSUMPTIONARY— tal coHSumption 
(eLva,). 

CONSUMPTIVE — li għandu il mard 
rkiek jew il marsuttin, etticu, marid 
b'sidru. 

CONSUTILE — meħjut (mgħakkadj 
flimchien. 

CoNTABULATE— ticsi (taghmel pa- 
viment) bit-twavel. 

CONTAOT— cuntatt, mess. 

CJONTAGION — mard li jintricheb 
jew jittieħed (il pesta). 

CONTAGIOUS — contagius, mard li 
jittieħed {jintricheh)— leprosy is a con- 
tagious deseaae^ i\ ġdiem liia marda li 
tittieħed (bil mess), li tintricheb. 

CONTAIN— tasa', tieħu, iżżomm; this 
school contains sometwo hundred children 
and not more, din li scola tasa (fiha) xi 
200 tifel u mhux iżiod— /*<? could not 



contain his amjer on seeimj him there^ 
ma satax iżomm iżied il corla (ncorla 
ħafna) meta raħ hemm ; that book does 
not contain more than SO pages^ dac il 
ctieb ma fiehx actar minn 30 pagina; 
try to contain yonrself next time^ kis li 
iżżomm ruħec (titrażżan ftit) darba 
ohra. 

CoNTAiNED — miżmum, li kiegħed fi. 

CoN TAINEK — dac li ]/()inni, miii 
iżomm. 

CONTAINING — li fiħ, li iżomm, li 
jasa'. 

CONTAMINATE — ittabba, tħammeġ, 
tcasbar, iddennes ; mtabba, maħmuġ 
(mhammeġ) mcasbar, mdennes. 

CONTAMiNATED— mtabba, mcasbar, 
mnigges, mħammeġ. 

Cgntamination — tcasbir, ħmieġ, 
tniggis, tidnis, titbigh. . 

CoNTAMlNATiVE— li inigges, iħam- 
meġ, icasbar, itabba. 

CONTANKEROUS— vili ghall aħhar, 
esecrabili bla kies. 

CONTECTION — ghata. 

(^ONTEMERATE— iċċappas, tniggcs. 

CoNTEMN— tmiegħer, tmakdar, tin- 
chi, tiddisprezza. 

CoNTEMPER — twieżen, timmodera. 

CJONTEMPLATE— tkassat, ticcuntem- 
pla (Rusarju etc.) titħaseb, ittalla u 
tnizżel (bil ħsieb). 

CONTEMPLATION — tkasit, cuntem- 
plazioni (ta Rusarju etc.^ħsieb, tlugħ 
u nżul bil hsieb. 

0)NTEMPLATiST) min ikassat jew 

(^ONTEMPLATOR ) jiccuntempla (Ru- 
sarju etc.) jaħseb italla u iniżżel bil 
ħsieb. 

CONTEMPORANEOUS — li icun (jesisti) 
fli stess żmien. 

CONTEMPORARY— ta li stess żmien; 
ta żmien wiehed. 

CONTEMPT — tmegħira, disprezz, 
tmakdir, inchejja; (fil ligi) disprezz 
jew disubbidienza ghall ordnijiet tal 
korti. 

CoNTEMPTiBLE— ta miu imiegħru, 
jiddisprezzah jew imakdru. 

(30NTEMPTU0US — li juri disprezz 
jew tmakdir ; tad-disprezz, tat-tmak- 
dir ; nnhejjus. 



Digitized by 



Google 



CON 



19U — 



CON 



CONTEND — tissara, tiggieled, tis- 
sielet. 

CoNTENDER — iniu jissara jew jig- 
gieled. 

CONTENT — cimtent, ghal kalbii etc. 
ħena, ferh, cunteutizza; tgħoġob, 
tħenni) tferraħ, tagħinel għal kalb xi 
ħadd ; / am not content kerij m'inhiez 
għal kalbi hawn. 

CONTENTED — cunteut, ħieui, għal 
kalbu, ferħan. 

CONTENTION— ġlieda, xenata. 

CONTENTIOUS — gellicd. 

CONTENTLESS — bla heua, li mhux 
cuntent, bla cuntentizza. 

CONTENTMENT — hena, ountentizza ; 
ferħ. 

CoNTENTS— dac li icun fieħilctieb, 
indici jew Averroj ta ctieb. 

CoNTERMlNAL — ara hordering. 

CoNTERMiNATE — li għandu li stess 
limiti, xfar jew dwar. 

CoNTBRMiNous—li imiss ma. 

CoNTBRRANBAN — ta li stess pajjis 
jew art. 

CoNTĠST — ara conteml, 

CoNTBST — ara contention, 

(vONTKSTATioN — ġlioda, dlKputa, ra- 
ġunar. 

CoNTBX - tinseġ flimchien. 

CoNTEXT— test, nisġa, rabta ta di- 
scors. 

CoNTfexT— minsuġ, marbut. 

CoifTBXTURE - nisġa, rabta ta ħwej- 
Jeġ flimchien, sistema. 

CoNTBXTURBD — minsuġ. 

CoNTiGNATioN — ħafna travi marbu- 
tin flimchien. 

CoNTiGuiTY— nifda ma, mess ma. 

CoNTiGuous— li jinfed jew imiss ma; 
ta ħada (ħdejn) u ta ma genb. 

Continbnck) żamma mid-dnub taż- 

CoNTiNENCY) f.iu'à, ndafa, castità. 

Continbnt— continent— waħda mill 
ħames bicciet jew taksimiet tal art (li 
fiha hia mkassma id-dinja); 1-acbar 
taksima tal art. 

CoNTiNGBNCE ) ġ^ajia^ biċċa li tista 
(issir)jew ma 



CONTINGENCY 



) ġrajja; 
r tiġri (ie 
) tiġrix. 



CoNTiNGKNT — H jlġri U jissucciedi 
(b* cumbinazioni) — li mhux cert; in- 



nies (suldati, troppi^ li tista tibgħat 
potenza f li tcun alleata ma ohra) bi 
gwerra. 

GoNTiNUAL— li icompli, li ma jakta 
xejn, li jissocta. 

CoNTiHUANCE— moghdija il kuddiem, 
continwazioni. 

CoNTiNUATB ( akra continwejt ) — 
tgħakkad krib ma xulxin jew krib 
flimchien. 

CoKTiNuATB (akra continuet) — magh- 
kud (marbut) flimchien, mhux mak- 
tuħ. 

CoNTiNUATioN — bkga, continwazioni. 

CoKTiNUATrvBli — icompli, li jibka 
sejjer, li jissocta. 

CoNTiNUATOR— min icompli, igħaddi 
il kuddiem jew jissocta. 

CoNTiNuB— tcompli, tiBsocta, tibka. 

CoNriNuBD~li jitcompla, li icompli, 
li ighaddi il kuddiem. 

CoNTiNuous — ara continuaL. 

CoNTO ( chelma mil Portughis ) — 
miljun. 

CoNTORNiATi — midalji tal bronż li 
saru fi żmien Costantinu il Cbir. 

CoNTORT— tobrom, tilwi. 

(JoNTORTioN— liwja, barma, tkgħawi- 

ġa. 

CoNTouR — contom, I-ewwel taħżiż 
(il-linji ta barra ta figura). 

CoNTRA (against) — contra. 

CoNTRABAND— contrabandu. 

CoNTRABASSO— cuntrabaxx. 

Contract'— tiġbed, tkaħfed, tchem- 
mex, tkassar, tiggronċa ; tingibed, tit- 
kanfed, titcbemmex, tiggronċa, titkas- 
sar; tintrabat, tibka, tagħmel cun- 
tratt. 

Contract— cuntratt, rabta, bakgħa. 

CoNTRAOTED — mkassar, miġbud, 
mkanfed, iggrunċat. 

Contraotiblb) "J^staiit'^asfaj^jin. 

PnMa.n.na.Tr- V gibed,jitkanfed,jig- 

CONTRACTILH j gronċa. 

(JoNTR.\cTioN — tiġbida,tichmixa,tak- 
sira, tkanfida. 

CoNTRACTOR — cuntrattuT, min jeħu 
jew icollu jew jagħmel cuntratt. 

CoNTRADANCE^cnntradanza, ('żifna). 

CoNTRADicT — tmicri, tiċhad, ticcun- 
tradici — earcuse me contradictinij you^ 
scusani immeric. 



Digitized by 



Google 



OON 



200 — 



CON 



CoNTRADiOTBR — miii imeri, jiċħad. 

CoNTRADioTioN — contradizioni, tme- 
rija. 

CoNTRADicTiVB— li imiori, li ighejd 
il cuntlariu, li jiċħad. 

CoNTRADicTORY — H fiħ contradizioni, 
tmerija jew ċaħda. 

CoNTRADiSTiNauisH — tgħaraf ħaġa 
minn ohra mil qualità cuntlaria li 
icollha. 

CoNTRAFissuRB — kasma in-naħħa 
1-oħra (cuntlariu) ta fejn tcun id- 
dakka. 

CoNTRAHBNT — U jiġbed (jiġbor^ flim- 
chien. 

CoNTRALTo (fil musica)— cuntralt. 

CoNTRAMURE — il ħajt ta barra mis- 
Bur ta belt. 

CoNTRANATURAL — li mhux naturali 
jew scond in-natura. 

CoNTRAPOSB— tkiegħed biswit. 

CoNTRAPOSiTioN— kagħda biswit. 

CoNTRAPUNTisT— wieħed li jaf (mħar- 
reġ fil counterpoinl (ara). 

CoNTRARiES — prcposizionijet (cliemj 
li iġarfu waħda lill oħra. 

CoNTRARiBTY — tmedja ; għawi, cun- 
trarietà. 

CoNTRARiLY — il cuntlariu, b'mod 
xort'oħra (contra). 

CoNTRARiwiSB— bil maklub, il cun- 
tlariu. 

C^loNTRARY— il maklub, il cuntlariu ; 
għawi ; maklub, cuntlariu ; on the con- 
tmry^ ghal cuntlariu, (il cuntlariu) bil 
maklub. 

CoNTRÀsT— tkiegħed ħdejn xulxin, 
żewġ ħwejjeġ li ma jakblu xejn, waħda 
contra 1-oħra biex turi id-divrenzia ta 
bejnietom ; ticcuntrasta. 

CdNTRAST— nukkas tat-takbil, 1 op- 
post ; divrenzia. 

CoNTRAYBNB— timpedixxi, ma tħal- 
lix, topponi ; ticser il-ligi jew il patti- 
jiet. 

CoNTRAVBNER — min jagħmel con- 
travvenzioni, min jicser il-ligi jinv il 
pattijiet. 

CoNTUAVKNTioN — contravvoHzioni, 
opposizioni, tfixchil. 

CoNTRAVBRsioN — takliba (tidwira) 
ghan-narra Toħra (cuntlariu j. 

CoNTRE UASSB— contrabaxx. 



CoNTRETEMPS (akra contrldm) — con- 
tratemp, disgrazia li ma tcunx tisten- 
niha. 

CoNTRiBUTABLB — U jisla jintghata. 

CoNTRiBUTARY— li iħallas il ħaraġ 
lil cap etc. 

CoNTRiBUTE — tati, toħroġ xi ħaġa 
(flus etc.) ma ħadd jeħor; tidħol lil 
hlas raa ohrajn ; ticcontribwixxi. 

CoNTRiBUTOR— min jatijoħroġ (flus) 
ma oħrajn — dac, jow min, jiecontri- 
bwixxi. 

CoNTRiBUTORY — ta H stcss (H igħad- 
di il kuddiem li stess) ħsieb. 

CoNTRiTE— niedem, soghbien — a con- 
trite heart^ kalb niedma u sogħbiena. 

CoNTRiTioN — nidma, ndiema, sogħ- 
ba; sai/ the act of contrition, għejd 1-att 
ta l-indiema. 

CoNTRiTUUATE — tfarrac trab. 

CoNTRiVABLE— li jista isir bil ħila 
jew icun ivvintat. 

CoNTRiVANCE — il ħila li issib jew 
tohroġ biċċa ġdida; ħaġa jew biċċa 
ġdida ; ħila, invenzioni. 

CoNTnivE— issib, tohroġ, tivvinta; 
icolloc il ħila, tara chif taghmel ; issib 
it-tarf ; issib rcaptu ; he manaped to 
contrive that machine^ ra chif għamel 
u ivvinta (chellu il ħila jagħmel) dic il 
macna. / do all in my jwwer to con- 
trice i/oii (o happiness^ nagħmel chemm 
nista biex narac (nagħralec) ħieni. 

CoNTROL—ħacma, controll, razna, 
giem; trażżan, tirgħen, iżżomm ftaħ- 
chem); registru tal contijiet; tara, tifli 
contijiet magħmulin xamn hadd jeħor. 

(3oNTROLLER — contrullur,dac li (min) 
jara jew jifli contijiet. 

CoNTROLMBNT — rażna, ħacma, con- 
troll. 

CoNVERsiAL — tal ġlied (fil ġurna- 
li etc.) tal polemica. 

CoNTRovERsiALisT— gellied (polemi- 
cu) min jeħodha raa hadd jeħor fuk xi 
ħa^a, studiu ete. fil ġurnali. 

CoNTRovEusY — ġlicda (bil chitba) 
tniorija. 

CoNTUovEST — tig^ioled (bil cliitba) 
traieri. 

CoNTUOVERTlST — ara con troversialist. 

CoNTRusioN — għafsa (ghafis) flim- 
chien. 



Digitized by 



Google 



CON 



— 201 — 



CON 



CoNTUDBRNAL— fmejda (f i/im,\wah- 
da bhal baħrin. 

CoNTUMÀOious— stinat, disubbidient, 
rasu jebsa għal ħaġa. 

CoNTUMAOY — contumacia, jebueija 
ta ras (ras stinata) ; disubbidienza ta 
wieħed li icun mħarrec u ma jitlaz il 
Korti. 

CoNTUMBLious— insolenti, li icasbar, 
li igħajjar. 

CoNTUMELY — tcasbiro, tgħajjira; 
megħra. 

CoNTUMULATioN — d6ti fli stoss kabar. 

CoNTUMULATB — tidfcn fli stess ka- 
bar. 

CoNTOSB— tgħattan, tobrox, tbengel, 
tħabbat (taħbat) ma xulxin. 

CoNUNDRUM — indovinalja. 

CoNusANCB— avvis, tgharifa. 

CoNUSANT — mgħarraf, avsat, infur- 
mat. 

CoNVALENCB — tflek, ticħu ir-ruh 
minn marda. 

CoNVALEscENOE — coiivalescenza, 
marda, fejkien minn marda, kawmien 
minn marda. 

CoNVALBSCENT — convalesconti, li 
għadu chemm kam minn marda, li 
kiegħed jissaħħaħ wara marda. 

OoNVENABLB— li jista jiftiehem. 

CoNVE^E— tigi (tmur) flimchien ma, 
tissieheb ; tiġbor flimchien li stedina, 
tħarrec fil Korti. 

CJoNVBNBB — wieħed miġbur ma oħ- 
rajn, il convenut if causa) — dac li 
icollu issir fil korti il causa contra 
tiegħu. 

CoNVENER — min fdac li) isejjah jew 
jiġbor flimchien. 

CoNVENiBNCB — cumdità, xerka ; at 
your earliest convenience, mill actar fis 
li tista : come xchen it shall mit ifonr 
own conrenience, ejja nieta tcun tista 
int (meta tcun comdu jew raeta tista). 

CoNVBNiENT — convcnienti, li jixrak, 
li imur; it w not convenu*nt, nia jix- 
rakx, ma imurx. 

CoNVBNT— cunvent, abatija, mona- 
steriu. 

CoNVENT— issojjaħ (iggib) kuddiem 
magistrat, jew kuddiem mħallef, iggib 
iil korti. 



CoNVENTicLE--ġabra ta nies (sigrie- 
ta jew bil moħbi). 

CoNVBNTioN— ġabra ta nies, congre- 
gazzioni,lakgħa,gemgħa; lakgħa, i^att, 
ftehima. 

CoNVBNTioNAL — miftihem . (kabel), 
ippattjat, ta ftehim. 

CoNVENTioNALiTY — ftohim, pattjar, 
drawwa. 

CoNVBNTioNARY— li jimxi (imur) fuk 
il cuntratt jew fuk il ftehim. 



CJONVERTIONBR 
(^NVENTIONIST 



wieħed tal ftehima, 
min jaghmel patt 
jew ftehima. 

(JoNVENTUAL— ta cunvont, ta mona- 
steriu, ta abatija ; cunventuali. 

CoNVEROE— li tiġbed għall pont wie- 
hed għall naħħa wahda, għan-nofs. 

CoNVEROBNT- li jiġbod, Cli imil^ lejn 
pont wieħed. 

CoNVBRSANT— li jaf tajjeb, li jaf chif 
imiss ħaġa (minn għankuda) ; / knoto 
t/ifit he is conversant xoith him, naf li 
jafu tajjeb ; he is only cne conversant 
in Hie JtJncflish lanifuagey hua biss li jaf 
tajjeb bllnglis. 

CoNVBRSATioN — taħdit, cunversaz- 
zioni ; he xvas to beqin the conversation, 
hwa chien li beda id-discors. 

CoNVERSATioNAL— tal cliem, tat-taħ- 
dit ; he is well up in his conversationcU 
Englishy hua tajjeb sewwa biex jit- 
chellem bl-Inglis, (jinkala sewwa fil- 
lingua Inglisa). 

CoNVBRSATioNiST — wieħed imħarreġ 
fit-taħdit, li jitħaddet, li jitchellem. 

CoNVBRSAzioNB Cbit-Taljan) — lakgħa 
ta nies ta li scola biex jitchellmu 
foejnietom. 

0)Nvj&R8B — titchellem, titħaddet, 
ticconversa. 

CdNVERSB-taħdit, conoscenza, fa- 
miljarità, cunfidenza; r have no con- 
rerse xoith, ma nafux, ma għandix co- 
noscenza tiegħu. 

CoNVERSBLY — ara Reciprocally, 

CoNVBRsioN — tibdila, kalba (minn 
takbelj^ bidla (actarx ta Religion). 

CoNVERT—tibdel, tbiddel, takleb (re- 
Hgion) ticconverti. 

CoNVERT— maklub (freligion) minn 
jicconverti \ he is a convert now, kaleb 
issa, sar nisrani. 

2G 



Digitized by 



Google 



OON 



— 20Ż — 



CĠO 



CoNVBRTiBLE— li jista jitbiddel, jew 
icun convertut (jakleb ir-Religion). 

CoNVEX — mkabbes jew ibbuzzat 
(tond) il barra ("cuntlariu ta concave^ 
ara). 



ConybXity 
convbxnbss 



ibbuzzar, tondiatura, 
għoli għan-naħħa ta 
barra. 

minn 



CoNVBXO-ooNOAVB — ibbuzzat 
banda u mħaffer mill oħra. 

CoNVBXo-coNVEx — ibbuzzat miż- 
zewġ bnadi (bħal ħgieġa tal-lenti). 

CoNVBY — iġ^orr, tieħu, tkandel; will 
you convey tfns to him? trid teħodlu 
dan? They have toconvey this gun first by 
land and then hy loater, icollhom ikan- 
dlu (iġorru) dan il canun 1-ewwel 
bl-art mbagħad bil baħar ; how does 
he convey his lettera to them? chif iwas- 
Blilhom i-ittri ? ril convey my rujhta to 
him, jena incedilu id-drittijiet tiegħi ; 
he is trying to convey poison in it^ kie- 
ghed jara chif jagħmel biex jawele- 
naha (jixħet, jitfa ii velenu fiha) ; con- 
vey my love to them, ^ylease^ when yon 
write, wassalli (ibgħatli) it-tislijiet tie- 
għi (lilhom) meta ticteb. / liave done my 
best to convey him out of danger, għa- 
milt chemm stajt biez neħilsu mill 
periclu (mit-tiġrif). 

CoNVBYANCB— ġarr,tkandil; dghajsa, 
carrozza. 

CoNVBYBR— ġarrier, dac li iġorr jew 
ikandel. 

CoNVioiNiTY— id-dwar, korob (krib). 

CoNvioT — issib il ħtija fxi ħadd, 
twi^al b'ħati, ticcundanna. 

C6NVI0T— ħati. 

CoNviOTiBLB— li jista icun (iccun- 
dannat), ħati. 

CoNVicTioN — wehla, cundanna, feh- 
ma kawwija, persuasioni. 

CoNviOTiVB— li jippersuadi, li iġagħ- 
lec tagħmel fehma kawwija ; li jiccnn- 
danna, li iwc^ħal b'ħati. 

CoNViNOB— 'tfiehem sewwa, iggib ca- 
paci, tippersuadi; notliing will convince 
me now, xejn ma jippersuadini issa ; 
/ cannot convince him, ma nistax ingibu 
capaci. 

CoNviNOBMBNT— ara conviction. 

CovNiNOER— min ifiehem sewwa, jew 
igib capaci (jippersuadi). 



CoNViNoiNa— li jippersuadi, li igib 
capaci, li ifiehem sewwa. 

CoNViOTious — ara reproachfuL 

CoNViVB— tistieden ghall-ichel, tati 
pranzu. 

CoNViviAL— li iħobb il festi, ix-xa- 
lar; sociali, xalatur, ferrieħ, hieni. 

CoNviviALiST— xalatur. 

CoNviviALiTY —- xalar, divertiment, 
ferħ (festi etc.) 

CoNvooATB— ara convoke. 

CoNvooATioN— sejjħa,ġabra, gemgha 
ta nies flimchien (1-actar iżda tal cleru 
jew tal capijiet ta università) ; sinodu, 
cunsill. 

CoNvoKB— issejjah; tiġbor flimchien 
(nies, capijiet etc.) 

CoNvoLUTB- mibrum, mitni, mitwi, 
mgherbeb flimchien. 

CoNvoLVB— tobrom,titwi,titni,tgher- 
beb flimchien, 

CoNvoLvuLus — ħaxixa, il-lublieba 
jew il cabuccinella. 

CàNVEY -wens, nies jew bastimonti 
li iwensu (^jinducraw) lill xulxin fil 
viaġġ. 

CoNvĠY — twennes, tindocra fi viaġġ. 

CoNvuLSE--tkalleb, iggib rekt tar- 
ruħ jew convulsioni. 

CoNvuLsioN — convulsioni, takliba. 

CoNY— fenech, wieħed semplici, be- 
Ihieni, balalu. 

CoNY-BURRow— ħofra fejn igħammru 
il fniec. 

Coo— tgorr (bhal ħamiem^. 

CooiNo -garr (tal ħamiem); stedina. 

CooK — coc ; issajjar (titboħ) ; too 
many cooks spoil the brotli, bosta cap- 
tani il bastiment imur travers. 

CooKBRY — sajjran, is-sengha tal co- 
chi. 

CooKiNa— tisjir, sajjran. 

•CooK-MAiD-coca (mara li għandha 
ħsieb il chcina). 

CooKRooM— chcina(fejn isajjru) fuk 
bastiment (ta abbord). 

CooK — caA:^, ħelwa. 

CooL — csuħa, bruda, bard ; chiesaħ, 
biered ; tchesscÀ, tberred ; ticsaħ ; tib- 
red; it is cool to-day^ chiesaħ (il chesha) 
illum ; mtlier cool, il frischett ; this 
will cool our coumge, dana iberred il 
curagġ tagħna. 



Digitized by 



Google 



coo 



— 203 — 



OOP 



CooL-cup— xorb li jiffrisca. 

OooLBR— dac jew min ichessaħ (iber- 
red). 

CooLiNo— frisCy csuħa. 

OooLisH— ftit u xejn chiesali (biered 
jew friac). 

OooLNBSS — bruda, indifferenza. 

CooLT— ħaddiem Cpastas) Indian. 

OooM— il ħmieġy ġmied, (nugrufun) 
ta eakaf tal fom, ċumnija etc. 

CooMB (akra cdm J—chejl tal kamħ ; 
wżed. 

Oojp— cartell, bittija, barmil ; gaġ- 
ġa ; gallinar, tagħlak Tgaġġa jew gew- 
wa gallinar. 

dooPER— buttar. 

CooPBRAOB— xoghol jcw ħlas ("paga) 
ta battar; 

OooPERANT — li jahdem (jghin) ma 
ħadd ieħor. 

OooPBRATB— tħawtel, tħabrec, taħ- 
dem ma. 

CooPBRATivE— lijahdem għall avanz 
wi^ed. 

OooPBRATOR — wieħed li jaħdem ma 
(li iġhin)! 

(JooPERiNo) is-sengħa jew ix-xogħol 

CooPBRY ) ta buttar. 

CooPTATB — tagħżel flimchien ma 
ħadd ieħor. 

OooRDiNATB-— li għandu li stess rank, 
ta li stess grad ; li mhux taħt (jidde- 
pendi minn) ħadd ieħor, li mhux m- 
haltem. 

CooT — (tajra), gallozz prim jew ti- 
gieċa tal baħar. 

Cop— ir-ras jew kuċċata ta ħa|a. 

CopaibaI balzmu ta raża mainlula 

C!opioi / (usat fil medicina). 

OoPAL— cupali (verniċ). 

OoPAROENBR — sieħeb fwirt (fpatri- 
moniu). 

CoPARTNBR— sieheb ma. 

CoPE— cappa, callotta jew b^rritta 
ta kassis; sakaf tond, troll; tgħir 
għall ; tilħak ma ; tibdel, tpartat ; you 
ean't cope with him, ma tistax tlaħħak 
mieghu ; ane canHfind the like of him 
under tfie cope o/fieavensy ma issib. 

OoPBOK— biċca munita (flus) tar-ram 
Bussa. 



OoPB MAN— bejjegh (traflBcant). 

CoPERNioAN— ta Copernicu jew tas- 
sistema tax-xemx. 

CoPBSMATB — sieħeb. 

Oopposis— turxien^nukkas ta smiegh, 
dawl ; togħma jew ħass. 

OoppousB — (fll Meccanica) — post 
ghal għodda. 

OopiBR— copista, wieħed li jicteb 
Cjiccopia). 

CopiNo— xriek wasagħ minn ħajt. 

Copious— ħafna, wisk, katiħ, bosta. 

OoppED— tiela bħal con (għal xejn 
għal zejn). 

CoppBL— strument. 

CoppER-— ram aħmar ; nħasa, calda- 
retta; ticsi bir-ram; flus (tar-ram); 
ffive me some coppers^ tini ftit soldi ; 
i/OH can bny one like thia wit/i a /ew 
copperf^ tieta tixtri waħda bħal din bi 
ftit soldi (bi ftit flus). 

CoPPBRAs— melħ metallicu ("tal me- 
talli). 

OoppBRED — micsi, nfurrat bir-ram, 
irramat. 

CoppBRHBAD— serp velenus tal Ame- 
rica. 

CoppBRisii— bħal ram— tar-ram. 

GoppBRNosE— mnieħer aħmar. 

CoppBR PLATB — folja (biċċa ram) 
b*incisioni (figura etc.) 

OoppBRSMiTH — caldaran. 

CoppBRwoBM— susa, camla (li tirgħa 
jew tiecol il ħwejjeġ). 

CoppBRY— li fih ir-ram. 

CoppiCB— bosc b'siġar żpħar. 

OoppiN— marden tal ħajt. 

OopPLED — li tiela fgħamla ta lem- 
but jew con. 

OopROPHAoous— li ighejx (jecoIX fuk 
id-demel. 

OopsB — bosc ta siġar żgħar; mahtab. 

CoPT — Egizian (bniedem mill Egit- 
tu) antic Copti. 

CopuLA—għakda, rabta ; verb (chel- 
ma li tgħakkad is-suggett ma 1-attri- 
but). 

CopuLATB— tgħakkad, torbot. 

CopuLATiNE— li jorbot jew igħakkad, 
(onġunzioni). 

CopuPATORY— tal għakda jew rabta. 

OoPY — copia, haġa bħal onra, ctieb ; 
tagħmel jew ticteb bħal, ticcopia; 



Digitized by 



Google 



COP 



— 204 — 



COR 



tliis w a trtte copy of ihe will, din il 
vera copia tat-testment; when yon 
publish yoiir hooh please send me a copy^ 
meta toħroġ il ctieb tiegħec, jecc jogn- 
ġboc ibgħatli wiehed (copia) ; compare 
ihe copy with tfie original, kabbel (ara) 
il copia mal original. 

CoPY-BooK— Bcritt tal cħitba (għat- 
tagħlim tat-tfal>. 

CoPYiNa— cupiar. 

CoPYiST— copista, wieħed li jiccopia. 

CoPYRiaHT — il propiietà letteraria, 
id-dritt li wieħed iżomm għalih ta xo- 
għol (chitba) li icnn għarael u li il-Iigi 
tiddefendih jecc ħadd ieħor jagħmillu 
bħalha. 

CoQUBLiooT — pepprin. 

CoQUBT — mara fiergħa, titchessaħ, 
titħannex ; titħanzel (bħal mara fier- 
gha), tħajjar. 

OoQUETRY— tche88ieħ,tħannix; tħan- 
xil ta mara fiergha. 

CoQUETTB.— mara fiergħa. 

CoRACLB - ferilla tas-sajd li ju8aw fil 
Galles. 

CoRAOOiD — ^ta ghamla bħal munkar 
ta ċawla. 

CoRAL — kroll. 

CoRALLAOBOus—- bħall kroU, tal kroll. 

CoRALLiFBRous—Ii fih (H jaghmol) 
il kroll. 

(JoRALLiNE — tal kroll, bhall kroll, 
krolli. 

CoRALLiTB—petrificazioni bhal tal 
kroll. 

CoRB — koffa ghal faħam (biex itel- 
Igħu il faħam biha fil minieri). 

CoRBAN— bixchilla fiex jiġbru; rigal. 

CoRBBiL — bixchilla mimlija bit-trab 
biex fil gwerra iżommu (ma iħallux) li 
isir kbid tan-nar minn dawc li icunu 
jassediaw. 

CoRBBL—niċċa. 

CoRBY— ara raven. 

CoRCLB— rimja, kalba ta pianta.* 

CoRD — ħabel, siegla, cima; torbot 
b'ħabel bis-swieghel ; ħafna ( salt ) 
DJam. 

CoRDAOR— stoppa etc. għal ħbula, 
ħbula. 



CoRDATB— li għandu il għamla, (ta 
għamla) ta kalb ; bħal kalb. 

CoRDBD — marbut b'habel, jew b'sie- 

gla. 

CoRDBLiBR -patri ta San Frangisc. 

CoRD ORASS— ħabel tal ħalfa. 

CoRPiAL— curdial, xorblijcAji, jic- 
conforta; li jiaħji, li iġagħlec tistejker, 
li jatic ir-ruħ, tal kalb. 

CoRDiPORM— li għandu għamla ta 
(bħai; kalb. 

CoRDiLLBRA--catina ta muntanja, 
ħafna muntanji rlnghiela ma xulxin. 

CoRDiNBR— scarpan. 

CoRD MAKER — curdar -min jagħmcl 
il ħbula. 

CoRDON -curdun— ħajt, ħafna gebel 
kiegbed ringhiela ffortificazioni ; cu- 
runa. 

CoRDON SANiTAiRB— curdun sRnita- 
riu, ringhiela ta suldati ma dwar art 
jew pajjis fejn icun hemm xi mard li 
jittieħed, biex ma iħallux li il mard 
jixtered. 

CoRDovAN— curdwana, xorta ta gild 
spanjol. 

CoRDUROY— drapp rigat oħxon (li 
igħidulu ucoll pelli di diavlu), 

CoRDWAiN — curdwana (gild spanjol). 

CoRDWANiER — scarpan. 

CoRDwooD -njam għan-nar (mghez- 
zez fuk xulxin). 

CoRB — il kalba (ta gellewża etc.) 
musmar, gherk ta xi frott. 

CoRF — chejl ghall faham (ta tliet 
bushehj, 

CoRiAOEOus — tal gild, jew bħal gild. 

CoRiANDER — il carwisit, xorta ta 
ħwawar. 

CoRiNDO— il fecruna tal bahar \}\ 
nieclu). 

CoRiNTHiAN— il Corintu Cit-tielet or- 
dni tal architettura griega; wiehed 
moghti ghal ħażen ; ħarrieki ; wieħed 
niill belt ta Corintio (il Grecia). 

CoRiVAL--tħabbatha ma; trid tgħad- 
di lill. 

CoRiVALRY— ara competition, 

CoRK— Bufra, tapp, soddieda, is-sodd 
b'tapp. 

CoRKiNO piN — labra tar-ras mill 
acbar. 

CoRK JACKET— is-Bufri għal għawm. 



Digitized by 



Google 



COR 



— 205 



COE 



CoRK LBO— siek frigel^ barrani (tal 
injam etc) 

CoRKBCBBW — tirabuxu. 

CoRMOBANT — marguH (taira). 

CoBN — kamħ, tgħam ; oaflu (tal gil- 
da); tmellaħ. 

CbRNAOB— daziu fuk il kamh. 

CoRNBiN— caxxa għat-tgħam ("fejn 
ikeġħdu jew jerfgħu il kamħ). 

CioRNOHANDLEB — neguzianttal kamh. 

CoBNGRAKB — fgħasfur tajra) bħal 
ċawla. 

CoBNBA— dic il gilda trasparenti ta 
kuddiem tal għajn. 

CoBNED ^immellaħ. 

CoBNBD BBBF— laħam tal caxxi (ftit 
u xejn immellaħ). 

(jobnbl— xorta ta njam jebes ; cri- 
niola. 

CoBNEOus— bhal karn. 

CJoRNEB — rocna, cantuniera, mui- 
cheb ; he Hves in tliat corner Iwuae, jok- 
ghod fdic id-dar cantuniera ; ihis is 
made corner tbts^, dana maghmul bħal 
cantuniera, bħal muicħeb (bix-xifer) ; 
ut thia cliair in a comer, kieghed faħ- 
i) dan is-siġġu f rocna. 

Cobnebbd — bil cantunieri, bir-ro- 
cbon, bil muicheb. 

CoBNBB STONB — il ħaġra angulari — 
ta rocna, titgħamel cantuniera. 

(]!oBNBB wisB— minnrocnR('jew can- 
tuniera^ għall oħra. 

C!oBNBT — curnetta (trumbetta) ; uffi- 
cial tal càvallerija; standard; biċċa 
minn rigel iż-żiemel, lanzetta Cgħal 
fsada). 

CoBNETOY— cumissioni (impieg) ta 
ufficial tal cavallerija— jew ta trum- 
bettier. 

CoBN FAOTOR — wieħed li jinnegozia 
fil kmuħ. 

CoRN FiELD— għalka tal kamħ. 

CoR^-FLOWER— fjur U jitla kalb il 
kamħ. 

GoBNiGE~iI guarniċa, supraporta. 

(JoRNicLB— karn żgħir. 

CoRNicuLATE — mukrau, bil krun, 
bħal karn. 

CoRNiFic — li jagħmel (jew italla) il 
krun. 

CoRNiFORN — ta għamla ta (bħal) 
karn. 



i 



CoRNioBROUs— bil krun. 

CoRNiNo— ix-xogħol li bih jagħmlu 
il porvli cocci cocci. 

CoRNiNO HousB — fcjn jaħdmu il por- 
vli u jagħmluh cocci cocci. 

CoRNisH — in-nies jew jd-dialett 
(Isien) ta Comwall (fil Galles). 

CoBNiST-dakkak tal curunetta* 

CoRN LOFT — maħton (fossa) ghal 
kamħ. 

CORN MARIOOLD— il-lelluX. 

CoRN METBR—chejjiel il kamħ. 

CoRN-MiLL— mitħna ghall kamħ. 

CoRN POPPY— il pepprin li jitla kalb 
il kamħ. 

CoRN STONB—gebla taż-żonkor ħam- 
ra. 

CoRUN oopiA— Cdisin ta) kam li min- 
nu ħergin (juri etc. 

CoRNUTB— tagħmel il krun— tieħu 
mara ta ragel ieħor (jew ragel ta mara 
ohra). 

CoRNOON— il midra (biex iderru il 
kamh> 

CoRNWAiN — vagun ( carrettun ) 
mgħobbi bil kamħ. 

GoRNWBcoiL— bumunkar. 

CoRNY— jebes bħal karn ; bil callu. 

CoROLLA — il corolla tal fjuri. 

CoROLLARY— CoroIIariu Sftal Euclide 
Geometrija). 

CoRONA— curuna. 

CoRONAL— curuna, ghirlanda. 

CoRONARY — bhal curuna; ta ghir- 
landa jew curuna tal fjuri. 

CoRONATioN — incurunazioni (meta 
jew dac inhar li ikeghdu il curuna fuk 
ras re, regina etc. 

GoRONBR— magistrat (faccess). 

GoRONBT— curuna tan-nobbli, oma- 
ment f curuna) għar-ras. 

GoBPORAL — capural (baxx fizzial^; 
corporal, dvalja tat-tkarbin ; tal gi- 
sem ; materiali, li mhux spirituali jew 
tar-ruħ ; no one but the head master is 
alloxoed to infiict corporal punishment 
in our school, hadd ħlief is-surmast (H 
cbir) ma jista isawwat fli scola tagħna. 

GoRPORALE— corporal Cgħal lostia^. 

CoRPORATE — magħkud fcumpannija 
waħda, f corp wieħed. 

GoRPORATioN — xirka, gemgħa, lak- 
ghRi corporazzioni. 



Digitized by 



Google 



COR 



— 206 — 



COR 



CoRPORATOR — wieħed minn taz-zirca, 
tal gemgħa, tal* lakgħa jew tal corpo- 
razzioni. 

CoRPORAL--li għandu il gisem, bil 
gisem; materiali, mbax spirituali (jew 
tar-ruħ). 

CoRPORBALiST — materialista. 

CoRPOBANT— meteora Cbhal fiamma 
tan-nar li tittajjar) fenomenu elettricu 
li xi drabi jidher mas-sarsi etc. ta ba- 
stiment. 

CoRPS— ħafna riġmenti; xirka, gem- 
għa (actarx ta suldati). 

CoRPBE — cadavru, gisem mejjet — 
only sia of us accompanied ihe corpa to 
the gravcj sitta biss minnba wasslu il 
cadavru sal kabar. 

CoRPULBNOB — simna, ħxuna. 

CoRPULBNT — oħxon, mgissem; bejżu. 

CoRPus Cħristi— il festa ta Corpus. 

CoRPusoLB — atomu— farca 1-actar 
rkieka ta xi ħa^a. 

CoRRADiAL— li ħiereġ (bħal raggi) 
minn geww in-nofs. 

CoRRADiATB — ^tiġbor raggi flimchien 
jew f pont wiehed. 

CoRRBOT — msewwi, bla ghilt, bla 
żball ; tajjeb, corrett; issewwi, twiddeb 
ticcorriegi ; he reads correcty hua jakra 
tajjeb ; / hope you will correct yourself 
in future^ nittama li inti ticcorriegi 
ruhec għalligej. 

Goi(REOTiNG — correzzioni ta li stam- 
paturi. 

CoRRBOTioN— correzzioni, castig, tis- 
wija ; twiddib. 

CoRRBOTiYB— li jiccorriegi, li isewwi, 
li iwiddeb. 

CoRRBOTOR — min jiccorriegi, iwid- 
deb, isewwi. 

CoRRBLATB — icoUoc rclazzioni reci- 
proca (ta wieħed lill jeħor) bhal mis- 
sier u iben. 

CoRRBBPOND— takbel, tixrak,twiegeb 
bil chitba ; tibghat ittri wieħed lil ie- 
ħor, iżżomm corrispondenza. 

CoRRBSPONDBNOB—kabla, twegib bil 
chitba ; ittri mibghutin wiehed lill ie- 
ħor, corrispondenza. 

GoRRBSPONDBNT — miu iwiegcb il 
chitba, jibgħat ittri; corrispondent, li 
jakbel, xierak. 

CoRRBSPONSiVB— ara answerable. 



CoRRiDOR — curitur. 

CoRRiOBNDA — hwejjcġ (chitba etc.) 
ghall correzzioni. 

CoRRiaiBLB-^li jiBta icun corrett, li 
jista jissewwa, correggibbli. 

CoRRiVATB— tiġri fcurrent wieħed. 

CoRRiVATiON— ix-xħit ta widien tal 
ilma żgħar, f wied cbir. 

CoRROBORANT - li isaħbaħ, jew jati 
issaħħa iwettak, ikawwi. 

CoRROBORATE — twettak, issahhaħ, 
tkawwi. 

CoRROBORATiON— twettik, tisħiħ. 

CoRRODE— tiecol, tgherrem, taħfi, 
tifri. 

CORRODENT— li jecol, li igheiTem, 
li jaħfi, li jifni. 

CoRRODiBLEUi (jista) jittiechel, jin- 

CoRROSiBLE j ħefa, jinfena. 

CORROSION— ichel, tgherrim, ħefa. 

CoRROSiVE— li jecol, igherrem, jah- 
fi jew jifni. 

CoRRUQANT — li jitchemmex. 

CoRRUGATE — tchemmex ; mchem- 
mex. 

CoRRUGATED IRON— ħadid (galva- 
nizzat),mchemmex (lijusaw talħwie- 
net etc. ghall bwieb ta barra etc.) 

CoRRUGATiON— tichmix. 

CoRRUGATOR— il musculu li ichem- 
mexx il ġbin. 

CORROPT — thassar, tħażżen, then*i, 
iddenni, tfissed, tixtri jew tħassar 
(xieda etc.) bil flus ; mħassar, mherri, 
mfissed ; mixtri ; he tried to corrupt the 
witneases^ ried jixtri ix-xieda (ixanham 
ix-xieda biex iżommu mieghu) ; hia are 
all corrupt principles^ il principii tie- 
ghu collha ħżiena (mħassrin). 

CoRRUPTiBLE— li jista jitħassar, jeħ- 
żien, jitherra, jinxtara. 

CoRRUPTiON-tahsira, fisda (pied) 
tidnija. 

CORRUPTIONIST — min jiddefendi 
(irid) il corruption fara). 

CORRUPrrvE— li jista iħassar, ihaż- 
żen, iherri, jixtri (xieda eto.) bil flus, 
bVigali etc. 

COKRUPTLESS— li ma jithassarx, jid- 
denniex, jitherrix jew ma jinxtarax. 

CORRUPTNESS— are />ii/rtf«cenc^, vice. 

CoRSAGE — il kadd— ic-cinta ta libsa 
ta mara. 



Digitized by 



Google 



cm 



- ŻOt - 



cos 



GoRSAiR — furban, ħalliel ta fuk il 
bi^ar. 

GoRSB— cadavrUygisem inejjet,gifa. 

CORSELET— biċċa (bħal tarca) għal 
fuk is-sider — sidrija tal ħadid jew 
ġacc. 

CORSET — curpett. 

GoRTEGE — se^uitu jew in-nies li 
jaccompanjaw (h jimiu wara xi fune- 
raljew tieġ etc. 

doRTES— il corp legislativtaSpauja. 

CoRTEX— il koxra (ta barra). 

CORTIOAL — tai koxra (ta barra). 

(JORTIOATED— bħal koxra ta siġra. 

CoRTioiFEROUS— li ja^hmel il koxra. 

CoRTiooSE— collu (mimli) koxra. 

CoRTlLB— bitħa. 

CoRUSOATE— tiddi, tlekk, tberrak. 

CORUSOATION — leħħa — vibrazzioni 
ta dawl (ta malajr^ bħal meta igħaddi 
mera bix-xemx mmn kuddiem ghaj- 
nejc. 

(]!oRVE— caiTU tal faħam li jaħdmu 
bib minieri. 

CoRVES — kfief tal faħam tal ħaġra. 

CoRVETTA — curvetta (bastiment 
żgħir tal gwerra avvis). 

CORVINE — taċ-ċawla jew ċawlun. 

(JoRVORANT— għasfur cbir tas-serk 
lijixbah lill pellican. 

CORVUS— ċawla jew ċawlun; macna 
militari b'ganċ bhal munkar ta ċawla. 

CoRYBANTio — mħawwad (agitat) 
sħiħ (ferm^. 

CoRYMB— il ghamla ta fjuri meta 
icunu maz-zocc, 

(JORYMBIFEROUS— li jagħmel għe- 
nieked ghenieked jew mazzi mazzi. 

CoRYPHEUS — id-direttur ta cor 
drammaticu. 

CORYZA — purgar (tisfijajl kawMri 
mill imnieħer. 

CoSEN — ara cozen, 

COSENING— ħaġa Chwejjeġ) li isiru 
bil kerk. 

CoSEY^chenni, tajjeb, comdu. 

CosiGNiFiOATiVB— li itisscr H stess. 

C!0SMETI0 — ilma (ħasil) li ineħħi 
nemex etc. (li isebbaħ il gilda tal gi- 
sem ; li isebbaħ il wiċċ etc. 

tad-dinja ffuk id-dinja) 
•li jitla jew li- jinżel max- 
xemx. 



(TOSMIO 
COSMIOAL 



COSMOGONIST— wieħed mħarreġ fil 
cosmogony (ara). 

CoSMOGONY — trattat (studiu) fuk 
in-nisel tad-dinja. 

CoSMOGRAPHBR — wieħod mħarreġ 
fil cosmogmphy (ara^. 

C!OSMOORAPHIGAL— tal cosmography 
(ara). 

^ CoSMoGRAPHY— cosmografija 1-arti 
li iiddescrivi id-dinja (fil bicciet col- 
Iha tagħha). 

GosMOLAHE— strument biex tchej- 
jel il bogħod (distanzi^. 

GoSMOLATRY — cosmolatrija, kima 
(adorazzioni) li jatu lid-dinja u il 
bċeijeċ li fiha. 

(X)SMOLOGiST^wieħed mħarreġ fil 
cosmology fara). 

GoSMOMBTRY— is-sengħa tat-tichjil 
tad-dinja. 

C!0SM0PLASTIG— li jagħmol id-dinja. 

GoSMOPOLrrAN) wieħed liighammar 

CosMOPOLlTE J fid-dinja jew dac li 
id-dinja collha pajjiżu. 

CoSMORAMA — cusmurama ; esibiz- 
zioni (dehra jew wirja) tad-diuja jew 
ta biċċa minnha. 

CoSMOSPHERB — tħcjjija ("apparat) 
biex turi chif inhi kegħda id-dinia. 

C!oss — chejl tal bogħod fl-India— 
xi mil u nofs. 

CossAOK—cosacc, pulizija (suldati 
fuk iż-żwiemel) tar-Russia etc. 

GosSET— ħaruf, chelb, canjolin etc. 
mrobbi fid-dar; tal ħoġor iew li icun 
għażiż ; trabbi fil għożża, fiż-żegħiL 

CoST— siwi, cost prezz, nefka, spi- 
ża ; tiswa, tilħak tasal fil prezz ; wlmt 
is the cost of thiaf chemm jiswa (jew 
jitlak fil prezz) dan ? / nhall do it at 
your cost, nagħmlu spejjes tiegħec ; 
he hae lost both hia labonr and coet^ ħa- 
dem għall lasta (tilef il kaleb u il ġob- 
na)— 7 wiil do it let it, cost what it willj 
nagħmlu, jiswa chemm jiswa (nonfok 
chemm nonfok); ii wUl cost me my 
life, jiswieli ħajti ; il coets morcy jiswa 
iżjed. 

GoSTAL — tal custilji, tal genb, tal 
custat. 

GOSTARD— tuffiha cbira tonda (gher- 
bubija). 



Digitized by 



Google 



cos 



- m - 



cou 



COSTARD MONGER ) ^^lJ^&ħ it-tuf- 
^ >- fieh (jew bei- 

COSTER MONGER ( j^g^ (i frott;. 

CoSTATE — li għanmi 11 oustilji. 

COSTATED — mdawwar bil custilji. 

CoSTER— biċċa art tajba għal ħrit. 
. CoSTlE— wild (torbija) mnisselminn 
abjad (jew bajda) u wieħed (jew waħ- 
da) mill Indii tal punent. 

CoSTlVE— stringenti; stiticui mix- 
dud. 

COSTLESS— li ma jiswa xejn. 

CoSTLiNBSST-siwi Cgħali^. 

CoSTLY— H jiswa, ^ħali. 

GoSTMARY — (ħaxixa) erba santa 
Maria. 

CoSTUME — costum, katgħa jew 
għamla ta Ibies ; / like the costume you 
càtne out in on the last day of Carnivalj 
jogħġobni dao il costum li ħriġtu bih 
fl-iAnar ġurnata tal Carnival. 

CoSTUME — liebes costum. 

CoSTUMiER— dac li jaghmel jew jar- 
ma bil costumi (bil ħwejjeġ tal ma- 
scarati). 

OoSY — chenni— biċċa (ghata) biex 
iżżomm ħaġa sliuna. 

CoT ) nieka, benniena — għorna, 

CoTE) għariz ; branda. 

CoTEMPoRAY— ara contemporary. 

CoTERio— società, xirka. 

CoTHoN— mSI, xatt. 

CoTHURNATE — H eħandu żarbun 
bit-tromba (bħal sdvali). 

CoTiouLAR — tal (jew bhal) mola. 

CoTlLLoN — isem ta żifna. 

CoTLAND — art li tcun (ta) għarix. 

CoTGNEAN — ragel li jidha (midhi) 
bi ħwejjeġ li huma (b-afTarijiet) tan- 
nisa. * 

CoTSWooLD, makjel (tau-ngħaġ etc.) 
fll campanja (fil beraħ). 

CoTTAGE— għarix, ghorna. 

CoTTAGERldac li igħammar jew 

CoiTER J i^ħix f għarix. 

CoTToN — tajjàr, koton ; kotni ; tat- 
taijàr ; i» t/iia toool or cotton ? dana 
sui jew tajjàr? didyou ever see cotton 
plants groioiuij ? katt rojt Csiġar tul) 
koton ħl ghelieki ? 

CoTTON GIN— raddiena tal ħalġ. 

CoTToKY — bħal koton, bħat-tajjtlr ; 
artab. 



Cotyla) ( fl-Anatomija ^ ħofra ta 

CoTYLE) ghadma fejn tidħol (jew 
tokgħod) ras jew tai'f ta ghadma 
oħra. 

CoTYLEDoN — it-tebka li tmantni iż- 
żerrigha ta pianta ; siġra tal callijet. 

CoUOH — canapfc, sufà ; cawċ ; timted 
tokgħod, titbaxxa, tmidd, tkiegħed ; 
tneħħi bjada minn għajn; chisja, 
stucchiatura, sadda ta tokob (pari) {-& 
njam, xokka etc. 

CouOHANCY—mistrieħ bil mindud 
(fis-sodda etc.) 

CoUCHANT— mindud. 

CouCHEE (akra cuxi) — chelma con- 
trata levie—il ħin tad-dħul fis-sodda; 
żjajjar ta fil ghaxija (ta ħin dħul is- 
sodda). 

CouCHER— min ineħħi il bjada tal 
ghajn— min jaghmel I-operazzioni tal 
panna jew il cataratt^ (bjada). 

CouCH FELLGW— sieħeb, wieħed li 
icun fis-sodda miegħu. 

CoUOH GRASS— medd fuk sodda jew 
canapi; tmejjil, tbaxxar; operazzioni, 
(tneħħija) tal bjada mill għajn. 

COUGH (akra cJ/)— sogħla ; tisghol; 
tkaħkaħ ; whooping cough, chin cough^ 
soghla convulsiva. 

CouGHER— min jisgħol jew ikaħ- 
kaħ. 

CoUGHiNG - sogħla, tkaħkiħ. 

CoULD— il passat ta can {av&^--i/l 
couUl I would, li stajt, cliiecu iva; / 
could not gOf ma stajtx immur; no one 
could do ity ħadd ma sata jagħmilba 
(jew jagħmlu). 

COULTER— sicca tal moħriet 

CoUNOiL--cunsiII, lakgħa gemgħa ; 
before t/iejirst meeting of tlie councU^ 
kabel 1-ewweI lakgħa tal cunsill ; the 
council was dissolved after the second 
sitting, il cunsill chien mahlul (wara 
it-tieni seduta (lakgħa) ; tfuzt is one of 
t/ie members of tlie council of govem- 
ment, dac wiehed mill cunsiljeri ; in 
the council cltamber^ fis-sala (camra) tal 
cunsill. 

CouNOiLLOR - cunsiljer — membru 
tal cunsill. 

CoUNE — tagħkad, tiġbor tagħmel 
fwieħed. 



Digitized by 



Google 



cou 



— i09 — 



cou . 



CoUNSEL — parir, twissija; avucat; 
tati parir, twissi — who is your counselt 
miu hu I-avucat tiegħeo? 
^ COUNSELLOR — avuoatdifousurf kor- 
ti otc. 

CoDNT — tgħoddi iżżomm bi, tistma 
ta ; għadd, cout ;— oonti ; count ihese 
for mef għodd dawn għalija ; / coiint 
you 08 one' of them^ jena nżommoc 
bVieħed minnom ; is he a count or a 
baron ? hua conti jew baruni ? 

CoUNTABLE— li jista jiugħadd jew 
icun magħdud. 

CoUNTBNANCE-bixra, wiċċ, ħarsa; 
tati il wiċc ; tgħin, twieżeu, tpoggi. 
/ donH like his countenance at alt, xejn 
ma togħġobni il bixra (i\ ħai*sa) tie- 
għu ; you are ttie firat one that refused 
nim your countenancCj int cont 1-ew- 
wel wieħed li ma għentux (wieżintux, 
li ma po^gejtux jew li ma incorag- 
gejtux bilJi xtrajt minn għandu etc.j 

COUNTER — min igħodd ; banc ta 
ħanut ; who waa at the counter^ min 
chien hemm ibigħ (wara il banc^. 

(JouNTER— contra, il cuntlariu I-op- 
post. 

CJoUNTERAOT — toppoiii, tilka, tfix- 
chel, tagbmel contra. 

CouNTERAOTiON — lakgħa, għamil 
contra, tfixchil, opposizioni. 

CoUNTERBALANCE— tpatti (bl-Uziu), 

tgħabbar, twieżen. 

CtouNTERBUFP— tixħet, titfa lura. 

COUNTEROĦANGE — tarġa tibdel ; 
tpatti f bidla ; bidla ; tibdel. 

CoUNTEROBARM-ħaġa biex tnoħħi 
il għajn (krun etc.) 

CoUNTEROHECK— trażżan, tgħakkes. 

COUNTERDRAIN — contra drena|[ġ 
( jew canal) biex jiġbor fih dac li inix- 
xi jew jiscula mil canal il cbir (jew 
majjistru). 

CoUNTERFElT — tgħajjeb, tfallaz, 
taRħmel ħaġa falza ; tagħmel ta bir- 
runec, turi ħaġa b*oħra ; tgħajjib, 
ħaġa falza (bħal munita, cbitba etc.); 
għajjieb, min ifallaz jew jagħmel ħaġa 
falza; leuHire of counierfċit money^ 
okghod attent mil fius foloz ; ihis ie a 
couuterfeit copy^ din. copia falza. 

COUNTERFEITKD— falz,imitat(magh. 
mul bħal, li,m*hux genwin). 



CoUNTERFOOT — puntaIi,coIonni eto. 
hieif. iżommu ħajt etc. 

CoUNTBRFUGUE (fil musica) — con- 
tra fuga. 

CtoUNTER JUMPER— ragel (bejjegħ), 
meroant tal ħwejjeġ. 

CouNTER UĠHT— dawl li jitfi (igħat- 
ti) jeħor. 

CoUNTERMAND — contrordui ; t^ti 
jew taghmel contrordni. 

CouNTERMARCH— timxi,tmai*ca lura. 

CouNTBRMARK — coutra maroa ; il 
bolla tal argintieri (ta Londra). 

C!ouNTBRPANE — cutra, għata tas- 
sodda. 

CoUNTERPLEAD — tmieri, ticcontra- 
dici. 

OoUNTERPOiNT— għata, contrapout 
(musica). 

CoUNTERPoiSE — tgħabir, twiżin, 
contrapis; tgħabbar, twieżen,tagħmel 
contrapis. 

CoUNTER PolSoN— tati il oontrave- 
lenu. 

Ck)UNTER3lQN— il chelma (il kaddis) 
sinjal tal għases ; il firma ; tagħmel 
ismec, tissottoscrivi. 

COUNTERVAIL — toun tiswa daks ; 
pis jew siwi (valur^ daks wieħed 
(eguali). 

CouNTBR WHEEL(fid-driII militari)— 
iddur timxi lura u il kuddiero. 

CoUNTESS— contissa. 

CCUNTING-għadd. 

CoUNTLESS— li ma fiehx għadd, bla 
numru, innumerabbli. 

CoUNTRiBS -plural ta country (ara); 
$0 many countries, bo many custotnB^ 
cull pajjis id-drawwiet tiegħu. 

CoUNTRYFiED— raħli, tar-raħal. 

CoUNTRYFY— issir mir-raħal. 

CouNTRY — pajjis, raħal, campanja ; 
tar-rahal, tal campanja. 

CoUNTRYDANOB— contradanza (żif- 
na). 

(JouNTRYMAN— pajżan, raħħàl. . 

CouNTY — contea; kasan^ (art^ ta* 
conti. 

COUNTY COURT — il korti tad-dejn 
(ta dejn żgħir). 

COUP DE GRAOB Càkra citde^fw) — 
I-aħħar dakka, id-dakka ta 1-imgħaI- 
lem. 



27 

Digitized by 



Google 



oou 



— 210 — 



cov 



COUPLE— pàr, żewġ ; iżżewweġ, is- 
sieħeb ; tiżiewweġ, tissieħeb ; In a 
cQupU of dat/8f fjumejn; did you see 
the Royal couplef raithom il gnarajjes 
Reali (ir-Re u ir-Regina). 

CouPLEMENT— għakda, 

CoUPLET— disticu, żewġ versi bil 
poeslja Cli jakblu; mkabbliu^. 

CoUPUNG— għakda, rabta, żwieġ. 

COUPUNG-PIN - dic il molla li tgħak- 
kad, torbot flimcbien vaguni tal va- 
pur ta 1-art etc. 

CoUPON— cupun, certificat (carta) 
li biha tiehu 1-imgħax, ħlas etc. 

COURAGE — curaġġ, ħila, kalb, almu. 

CoURAGEOUS — curaġġus, bil ħila, 
kaibieni, almAs. 

CoURANT^żifna ħafifa, kabbi/Jja. 

CODRB— ara bend. 

GOURIBR — currier, 

COURSE— girja, tiġrija,dawr«,filata; 
triek tat-tiġrija; passata xorU jeu 
ichel ; cors (ta studiu etc^; tiġri wurn, 
tati il caċċa ; in thejirst course he wa« 
second; fl-ewwel consa Ctiġrija jew 
girja) chien it-tieni ; in the whole 
course^ fil cors collu; how many courses 
o/ drinks were there ? chemm il pas- 
sata xorb chien hemm ? — in the course 
of time^ maż-żmien (fil mogħdija taż- 
żmien) ; of course^ naturalment. 

(JouRSER — żiemel gerrej, tal giri, 
tat-tiġrija. 

CoURSES— il porghi tan-uisa. 

COURSING — id-divertimenti (giri^ 
tal caċċa. 

(30URT— bitħa, wens; in-niesta ma- 
dwar is-sultan ; dar . issultan ; korti; 
twennes, tokgħod ma dwar is-sultan, 
titħanxel, titħannen, tinnann*a ; round 
the court^ ma dwar il bitħa ; the King's 
courtf in-nies ta ma dwar is-sultau ; 
tw the Commercial Courty fil Korti tal 
Cummerċ; in the Criminal Court^ fil 
Criminal (il Korti tal Giurl) ; he is em- 
ployed in the Court of Justice^ impiegat 
il iCorti ; he was brought before the 
Court^ giebuh kuddiem il Korti (ħar- 
ouħ^ ; he is trying to court his sister, 
irid jinnamra ma ohtu; he is pauing 
court to Atfr,kieghed jinnamra magnha. 

C!ORTBOUS — dhuli, ħelu, afTabbli, 
mnji tagħna, cumpiacenti. 



CouRTER— namrat. 

CoURTESAN — mara li m'hijex tal 
galbu. 

CoURTESY— ħlewwa fl-imgiba; ci- 
viltà, cumpiacenza. 

CoURTESY— tislima tan-nisa, rive- 
renza ; issellem (mara) tagħmel rive- 
renza. 

COURTFOOL— pulcinella,buff'un,wie- 
ħed li icun impiegat fil palazz tar-Re 
biex idiiħħac. 

COURTGUIDE— ctieb bl-ismijet tan- 
nies (sinjuri etc.) u fejn jokghodu — 
direltoriu. 

CoURTiER— wennies, wieħed minn 
ta ma dwar is*sultan. 

(JoURT LADY— sinjura, mara ta ma 
dwar il korti tas-sultan jew tai^re- 
giurt. 

CouRTLiKE— pulit, civil. 

CouRTLiNG— wieħed li dejjem icun 
ma dwar il korti. 

CtocuT MARSHAL — marixxall ("tal 
korli>. 

CouuT BiARTiAL — korti marziali, 
korti tal militari jew tan-nies tas-ser- 
vizz tal bahar (bil magistrati jew 
iniħalfiu, ufiiciali ta 1-art jew tal ba- 
ħar). 

CouRT PLASTER— stick (ħarir mid- 
luk minn banda- waħda b'xi ħaġa li 
twaħħuh. 

CouRT RoLL— registri (documenti) 
tal korti. 

CouuTSHiP— namrar, namur. 

COURTTARD— bitħa. 

CousiN— cugin, cug^na ; cousin ger- 
mun, prim cugin. 

COVE — kàla, daħla ta bahar; tgħatti 
bi hnejja, tati il cbenn. 

COVENANT— ftehima, patt, bakgħa; 
tibka, tiftiehem, tagħmel patt ; they 
entered into (made a) covenant^ għamlu 
patt, ftehmu, bakgħu li... 

CoVENANTED— marbut b'patt. 

CoVENUOS " ara fraudolent. 

CoVER— għatu, ghata, tapit ta mej- 
da, koxra; satra; tgħatti, tiosi, tleff, 
tistor; platt, mgħai-fa, siccbina u fur.- 
chetta (post ta wieħed ghal fuk mej- 
da tiil icbel) ; tlie book is with a paper 
cover^ il ctieb bil koxra (copertina) tal 
carta (m'bux legat); cover yourself up^ 



Digitized by 



Google 



oov 



— 211 — 



GBÀ 



itgħatta ; ihere were SO cowfrs for that 
dinnery ohien hemm għal għoxrin ruħ 
fdao il pranzu; cover Uiis with wax^ 
iosi dan bix*xama ; the armu covered 
all the plainy 1-armata f is-suldati) ħa- 
du, mlew, il pianura oollha. 

GovERiNG— għata, Ibies, libsa. 

C!oYEBLBT— outra, overta ta sodda. 

CovERT — cbenn, moħba, bejta; 
maħtaby boso; mohennen, moħbi ; lie 
it under the eovert^ kiegħed fil ohenn 
(moħbi). ' 

CoTBRTURB— -ohenn, difisa, li stat 
ta mara miżżewġa (li soond il li^i ma 
tista taffħmel xejn u la ountratti eto. 
minn gnajr il ounsens ta żewġa). 

CovBRT WAY— il mogħdija jew il 
wesgħa il barra minn foss (ta fortiz* 
za etc.) 

CovBT — tlebleb għal, tizxennak ; 
tixtiek bil ħrara, tirgħeb ; all covet atl 
loee, min jirgħeb għal wisk ma jeħu 
xejn. 

CoYBTED— mixtiek bil ħrara. 

CoYETiNQ— xewkat ħżiena, sregu- 
lati. 

CoYBTOUS — mlebleb għal, mxen- 
nak, mixtiek, rghib; għadma, kan- 
oieċ. 

CoVEY— bejta jew katgħa ^ħasafar. 

COYIN — ftehima jew brioounata 
biex tafi'ħmel ħsara (tippregiudioa) lill 
ħadd jenor. 

CoviKOUS— ħawwadi, briooun, dis- 
onest. 

Cow— bakra; tlibbet ; tbażża, twer- 
wer; a mt'/A; cou^, bakra tal ħalib (li 
ti^Ieb) ; a eow with calf bakra li tis- 
tenna ioollha il għoġol (tkila). 

CowARD-^beżżiegħ, gifa/ bla ħila. 
COWAROICB )... . r. .. 
C0WARDLINESSr^**'«f^^f^"J«- 

C!owARDLY— ta ffifa, bil biża. 

(JowBEOK— il feTtm (pasta ta suf u 
xagħar) għal opiepel. 

CoWBLAKES— ħmieġ tal bakar nie- 
xef ghan-nar. 

CJow-OALF— ffħoġla. 

Cow DUNQ— fimieġ tal bakargħad- 
demel (jew biar). 

CoWBD — liebet, mbażża, bla ħila. 

(TowBR — tinżel, tibbaxxa, billi tilwi 
roubtejc. 



Cow*HBEL — is'^kajn tal bakra li 
igħallu għal gelatina. 

CowHERD— ragħaj il bakar. ' 

Cow-HIDB — il gild tal bakra lest bil 
(jew għal) oonza. 

CoWHOUSB— razzett. 

GowiSH— bħal bakra, beżżieffħ. 

CoWL— barnuż, oapoċċ, ċokka. 

CoWLiOK — lagħkiet il far, dio it- 
trofia xagħar li toun ke^ħda oontra 
I-peħor fuk ir-ras (aotarx kuddiem) ta 
XI ħadd. 

COWMAN— ragel li ioollu il bakar. 

CowoRK— taħdem flimohien. 

CowPEA^pizelli salvaġġa, bħal gil- 
biena. 

C!ow POX— marda (^idri) tal bakar, 
dao li iservi għat-tilkim tagħna. 

CowRY — baħbuħa, arzella— arzell 
jew baħbuħ żgħir li fl-India u fl-Afri- 
oa oull mna minnhom igħaddu (jis- 
wew) b'soid. 

CowsLiP— primula (fjur). 

CoWTREB — siġra obira li tiober 
fl-Amerioa t*isfel u li tati ilma (sugu) 
bħal ħalib. 

Cox OOMB— għalla ta t9erduk; bel- 
lusa (pianta), żabioott, petitu, puli- 
oaria, 

Gox OOMIOAL— wieħed ohiesiA, fan- 
fari'un, petitu, prusuntus. 

GoT— tistħi, titgherrex, titmeżmeż ; 
tħajjar; mistħi, mgherrex, metmieżi. 

GOYISH— mistħi, mgherrex. 

CoTNBSS— mistħija, tigrix, tme^miz. 

Goz— chelma mkassra floo covsin 
Cara). 

GoZEN— tkarrak, tgħallat. 
» GozENAGB— takriek, tgħallit. 

CoEET) 
CoZTt*^*^*^- 

Crab— grani, kabru ; tuffiħa sal- 
vaġġa ; wieħed li jitfantas minn xejn; 
maona biex ivarau il bastimenti ; 
maona żgħira tal manim; żorr ; tkar- 
ras, tagħmel żorr, tmakkat. 

Crab-applb -— tuffiħa żgħira sal- 
vaġġa (karsa, ħazina). 

Crabbbd— mkit, fonkla, mkarras. 

Crabber— ^urdien tàl ilma. 

Grabbt — diffioili, li iħawwad ir- 
ras, lijisrom. 

Crab louse — furrax. 



Digitized by 



Google 



GRA 



212 — 



CBA 



Crabro — insett ara horneU 

Crabyaw — ulcera (piaga) fkiegħ 
is-siek. 

Cragk— zakk, kasroa, gelgila, tifki- 
għa, ċakcika, tkarmiċa; tiiħira, mu- 
meut'wieħed ; ixxokk, taksam, iggel- 
gely ixxigħer, tfakka, iċċakċak, tkar- 
meċ ; titfaħar ; roill aħjar, bi rġulia, li 
ma hawnx cbifu. 

Craok-brained — belgħieni, li rasu 
m'hux floca, mherwel, ibleħ. 

Craoked — roaksum, mgelgel, mix- 
kuk,li għandu rasu m'bix f^loca; he and 
1 have cracked many a boUle together^ 
min jai chemm xrobna flimcbien 
(jena u hu). 

CrAOKER— dac li (min) ixokk, jak- 
sam, igelgel, ixigħer etc. ; faħħari ; 
tricchitrac; karmeċ (biscuttell). 

Craok hemp— wieħed li iddesrin 
tiep^ħu hu li għandu icun mgħallak, 
bniedem tal forca — briccun. 

Craokle — tfakka, iċċakċak, tkar- 
meċ. 

Craoklinq — tifkiħ, ċakcik, tkarmiċ. 

Craoknel— biscott, galletta jebsa. 

Cradle— nieka, benniena; li stat 
taż-żgħurija; tkiegħed fin-nieka; tħan- 
nen. 

Cradle SOYTHE — xorta ta mingel. 

Cradlinq— Iħemmi ; dawc il-Iasti 
ta li njam (bħal custilji^ li icun hemm 
fl-iskfa bil ħnejjiet (jew troll). 

Craft— sengħa, ħabta, ħila, ħiena, 
ħażen, malizia ; bastimenti żgħar. 

Craftiness— ħażen, malizia, ħiena; 
sengħa, ħabta, ħila. 

Craftsman — wieħed tas-sengħa, 
mgħallem. « 

Oraftsmastbr— mgħallero tas-sen- 
għa tiegħu. 

Crafty — ħajjen, ħaiin, roacacc ; 
tal ħabta, li jilħaklu. * 

Crag — rduro. 

Cragged) coIIu ħotob u għoliet, 

Craggy ) collu blat (rdum). 

Craq PIT— ħofra fi blata. 

CRAiQ^blata jew għolja tal blat. 

CRAlQSMAN--dac li jixxabbat mal 
blat ta dwar il baħar għal ħaroiem 
salvaġġ, għasafar, bejtiet etc. 

Crake (għasfur, tajra) — gallozz se- 
cond; tiftaħan 



Cram — timla, tross, taħxi ; tistiva ; 
tJie churoh is crammed with people, il 
onisia mimlija bħal bajda (stivata) 
bin-nies. 

Cramminq —stivar, rass, mili bosta; 
what I want is real study not cramming, 
irrid studiu sewwa m'hux stivar (rass) 
ta materii fi rjus (mili ta rjus bla pro- 
fitt). 

Cramp— bugħawieġ, ħedla, xcbiel; 
vit li torbot ix-xogħol (ta roastrudax- 
xa etc.) iggib tagħroel bugħawieġ, 
tħaddel, ixxecchel ; / was seized with 
a cramp, tani bugħawieġ. 

Cramped— bil bugħawieġ, li għan- 
du bugħawieġ (gisrou roiġbud). 

Crampfish (ħuta)— il ħaddiela. 

Crampit— dic il biċea metal fit-tarf 
isfel ta nforra ta xabla. 

Crampoons — grampuni. 

Cran — chejl tal (istivar etc.) tal 
ħut ta dwar 37 gallun u nofs. 

CRANAQE-ħlas (dritt) ligħandhom 
il bastimenti talli iħottu b'roacina. 

Crane— (tajra) ajrun— roacina. 

Crane fly— duda bħal nerousacbi- 
ra li għandba sakajha twal twal. 

Cranesrill — geranju — xorta ta 
tnalja li jusaw it-tobba. 

Cranq— gisero roejjet ta baliena. 

Cranial— tal jew bħal scutella jew 
kurrigħa tar-ras. 

Craniologioal— tal crnniology (ara). 

Craniologist— wieħed mħarreġ fil 
craniology (ara). 

Cranioloot — frenologija ; is-sengħa 
li wieħed icun jaf, mill ħotob tar-ras, 
il facultajiet tal bniedem. 

CRANioMETBR—Btrument biex tchej- 
jel il cobor tar-ras. 

Craniosoopy — is-sengħa li tara u 
tesamina ir-ras. 

Cranium;— ir-ras ; il kurrigħa tar- 
ras. 

Crank— it-tarf ta fus milwi (^anglu) 
l-isfel-'fus tal ħadid milwi (mgħaw- 
weġ) ; tgħawiġa ; tidwir, tgħawiġ fid- 
discorB ; f saħtu, fuk ruħu ; iddur (id- 
dawwar), tidħol u toħroġ (iddaħħal u 
tħarreġ). 

CaANKLB — tidħol u toħroġ ; tchisser 
f cantunieri (bir-rochon), liwja, dawra. 

Crannibd— mxiegħer, mixkuk. 



Digitized by 



Google 



CRA 



— 218 



CRE 



Crannt— xegħira, xakk. 

Cbanomanoy— li wieħed jakta (jin- 
żirta) x'għandu igħaddi minn għalio 
billi imisslec u jaraleo rasec (il ħotob 
tar-ras). 

Crants— il curuni tal fjari li jagħ- 
mlu fuk tebut u il kabar ta xbejba. 

Crap— sicrana. 

Crapb— cripp ; mustaxija, bħal gass 
(drapp) iswed li jusaw għal vistu. 

Crapnbl— rampil. 

Crapula — ichel u xorb żejjed. 

Crapulbnob — marda bl-ichel u ix- 
xorb żejjed. 

Crapulous— xurban, fis-sacra; mim- 
li» mgħobbi iżżejjed. 

Crash— ċakcika, fakgħa, tifrica, iċ- 
ċakċak, tifka, tfarrac ; it came down 
with a great crash, niżiet (wakgħet) 
b'ħoss (b'ċakcika) cbira ; can you crash 
this nut with your teeth 1 tista tfarrao 
din il gewza bi snienec ? 

CRASHiNa— ċakcik, tfakkigħ, tifric, 
ticsir, (ħsejjes ta ticsir). 

Crasis (fil grammatica) — ġabra (tak- 
sira) ta żewġ sillabi f waħda. 

Crass— onxon, ordinariu, goff. 

Crassambnt — is-sustanza grassa 
(magħkuda) u ħamra tad-demm. 

Crastination — dewmien, tnicchir, 
tħollija. 

CRATCH—post għal ħuxlief ; tigref. 

Crate - koffa, kartalla. 

Cratbr— il cratere, it-tarf, il kuċċa- 
ta Cmħaffra jew mtakba^ tal vulcan 
mnejn jitfa in-nar etc. 

Cratbriform— ta għamla ta cratere, 
bħal tazza cbira. 

CRAUNOH-^tkarmeċ (bi snieneo^. 

Cravat — ingravata (xalpa jew mac- 
tur tal għonk). 

Cravb— titlob bil leħħa, tlebleb għal, 
tixtiek bil ħrara; may I cmve your 
name ? tgħejdli jecc jogħġboc x'ismec ? 
/ C7xive for his help nixtiek wisk il 
għajnuna tiegħu. . 

CRAVhN— mirbuħ u avvilut, msaw- 
wat (mitluf jew li tilef fi glieda ect.) 
bla ħila. 

Cravbr— wieħed (min, jew dac) li 
jixtiek bil ħrara. 

Craw— ħawsla. 

Craw-fisii — ccala. 



Crawl— titcaxcar, titcarcar, timxi 
mbajja ; / am so weak tfiat I can Iiard- 
ly crawl along^ nħossni hecc fiacc (de- 
boli) li bil chemm nista nimxi pass 
(nitħarrec). 

Cray fish— ara crawjish. 

Crayon— lapes (tal culur) ; disinn 
mħa^ież (magħmul) b*dawn il lapsjiet 
tal culur ; iddisinjat, (maħżuż jew 
magħmnl) b*Iapes ; tħożż, tiddisinja 
b'lapes culurit (bil crayon). 

Crazb — tchisser, tfarrac; iġġennen ; 
genn. 

Crazbd — wieħed li għandu rasu 
(moħħu) m'hux f locu. 

Crazbdnbss —genn . 

Crazy — micsur, mfarrac ; għandu 
ħajta jew fitla genn ; maħsus, mar- 
radi ; tlie children are driving me crazy^ 
it-tfal kegħdin iġennuni ; acrazy ship^ 
bastiment smattat (li m*hux armat 
tajjeb). 

Crbaoht (akra creit) ^mriehel ; tir- 
għa fuk 1-artijiet (moxa). 

Crbak— iżżakżak, iċċakcak, iċċech- 
ċech. 

Crbam— zibda, crema; il fiur jew 
1-aħjar ta xi ħaġa ; titla jew tinġabar 
fil wiċċ bħal ma tagħmel iz-zibda jew 
il crema. 

Crbam of tartar— cremor di tartru. 

Crbam oolourbd— lewn il crema. 

Crbam faobd— safrani, pallidu, wiċċ 
ta wieħed marradi jew ta wieħed bla 
hila. 

Crbamy— tal crema. 

Crbase — tinja, tichmixa ; titni, 
tchemmex ; your coat is full of creases 
(is all creases), il glecc tiegħec collu 
tichmix. 

Crbatablb — li jista jinħalak jew 
icun maħluk. 

Crbatb — taħlakjtagħmel; Godcreat-^ 
ed thc world in six days, Alla ħalak 
id-dinja f sitt tijiem ; you went there 
to create disturbances^ mort hemm biex 
gibt igħamilt) il ġlied ; This Govemor 
Tias created two new Magistrates, dan il 
Gvernatur għamel żewġ magistrati 
ġodda. 

Crbatbd— maħluk, magħmul. 

Creation — ħoIkien,'għemiI; id-dinja, 
1-univers. 



Digitized by 



Google 



CRE 



— 2U 



CRE 



Crbatiyb— li jaħlak, li jagħmel. 

Cbbatob — il Halliek ; min jaħlak 
għammiel. 

Cbbàtobal — li għanda il qaalità, ta 
(li ba), creatara. 

Grbatubb— creatara, (ħlika) ħaġa 
miAlaka ; wieħed li ican mgħolli 
(avanzat) f poet ect.» bil protezioni (a 
xi saperiar li ican igibu ; he ia ihe Ad- 
miraVa creature, hua il protett tal ar- 
mirall (għalecc għola a wasal fejn wa- 
sal); you are a siupid creature, inti 
bniedem Btupidu. 

Cbbbbioostatb — li għandu il cu- 
stilji (jew majjeri) spissi (jew wisk ma 
xulxin). 

Cbbbboub — ta BpisB, ta sicwit. 

Cbbdbnob— twemmin, fidi ; / sħall 
never give ċredence to what you say, 
katt ma nemmen dac li kigħed tgħejd; 
1 thereby gained a credenee of heing a 
good fnan, a b'dana jena klajt il fama 
lijenaragel tajjeb. 

. Cbbdbnda — fidi, articuli tal fidi, 
ħwejjeġ li għandhom jitwemmnu. 

Crbdbnduh (singular ta credenda) 
ara. 

Cbbdbntial— credenziali, li jati titlu 
ta twemmin (li għandec temmen). 

Cbbdbntial— credenziali ; ittra, cer- 
tificat mictub li juri li wieħed għandu 
il oreditu (jew li għandu is-Betgħa li 
jeħu fluB etc.) 

Cbbdiblb— li jista jitwemmen, la 
min jemmnUy credibili ; tliie is the only 
eredtbile witneee^ dana biBS hua ix- 
xhud ta min jemmnu ; thie is liardl^ 
credible, din hia ħaġa li bil chemm ti- 
sta titwemmen. 

Cbbdit— -twemminytidjin, gieħ; cred- 
ta ; temmen, iddejjen, iBsil ; tafda fi, 
tati credtu ; he isa nuxn ofcredit, bnie- 
dom tal gieħ (li ħakku min jiBtmaħ, 
jew Btima) ; yott have lost your credit 
with him noWf iBBa tlift il credita tie- 
għec miegħu ; f must say this for your 
creditf ngnejd dana għal gieħ tiegħec 
(għal credtu tiegħec)— nofcorfy will give 
him credit now, ħadd ma jafdaħ (jew 
idejna) iżied iBBa; Inever gave him 
credit, katt ma emmintu. 

Cbbditablb— ta min jemmnu, jist- 
mB^ħ. jew jatiħ gieħ ; he has now a very 



creditahle employment, hua iBsa għandu 
impieg pulil ħafna. 

CRBDiTOB-dejjSn, creditur, wieħed 
li għandu jeħu. 

Cbbdulity— twemmin ta collox ma- 
lajr ; lie is guilty of ioo much credulity^ 
għandu biBB (difett) li jibla (jemmen) 
collox malajr. 

Crbduloub — li jemmen collox Qibla) 
mali^i^ (checiċUy mazzun). 

Cbbbd — credu, twemmin ; say the 
Aposiles creed, għejd il Credu ; in our 
school we have bous of several creeds^ 
fl-iscola tagħna gnandna tfal ta boeta 
religionijet. 

Crbbk -kàla, daħla tal baħ%r ; Ri- 
nella creek, Irnella; DocJcyard creek^ 
id-daħla tat-tarzna (bejn l-lsla u *1 
Birgix) "tlie French creek, iddaħla ta 
wara l-lsla. 

Crbbky— collu dħul jew rocon (tal 
baħar^. 

Crbbl — xorta ta bixchilla jew koffa. 

Crbep— titcaxcar, titcarcar, tixxab- 
bat, tixxeblec; tcun Borvili; he managed 
to creep into hisfavour, ra chif għamel 
u daħal in dramma (għamel ħabib 
miegħu, daħallu fil għalka, jew għaraf 
jinħabb miegħu ); Iie has always a hole 
to creep out at, dejjem iBib BCUBa biex 
jeħles (isib dejjem li BCUBa fil com- 
ma); old age creeps on, kegħdin nixjie- 
ħu ġmielna. 

Crebpbr— Biġrali tixxabbat jew tix* 
xeblec; dudu li jimxi jitoaxcar ma 
1-art ; xorta ta għasf ur ; rampil ; ivy is 
a creeper, il-Iiedna hia Biġra li tixxe- 
bleo. 

Crbbp holb— tokba fejn wieħed jiB- 
taħba ; BcuBa. 

Crbbpino — tcaxchir,tcarchir; xeblic. 

Crbbpino orowfoot — xorta ta aiġra 
li tixxeblec. 

Crbmation — ħruk. 

Crbmona — xorta ta violin. 

Cremor — liquidu (ħaġa mcAIuIa) 
bħal crema. 

Crbnatb ) collu tixlif,bit-tixlif» Bnien 

Crbnatbd j Bnien, jew daħliet dcAIiet. 

CRBNAUi— (fil fortificazioni) tokob 
jew fetħat zgħar li ioun hemm fiB- 
Bwar ta xi belt (fortificata). 



Digitized by 



Google 



ĊRE 



— 215 — 



CRl 



Cbbnbllatbd — fortezza bit-tokob 
jew fetħat fil ħitan (swar) tagħba. 

GRBNBLLB—tokba, fetħa f sur etc, 
minn fejn jistgħa jisparaw is-sald'a- 
ti etc. bi vleġeġ etc. 

Cbbnbllbd — (fil botanica) werak 
etc , li għandom tixlif tond jew snien 
tondi bit-truf gejjin pizzi pizzi tondi. 

Cbbnulatb— mimli jew collu tixlif. 

Gbbolb— creolu ; wieħed li twieled 
fl-Àmerica (spanjola) jew fl-Indji tal 
panent, li bua mnissel izda mir-razza 
Europea (tal Europei) ; wieħed li sar 
minn zwieġ ta Spanjoli Àmericani u 
Europei. 

Gbbolian— talj'ew bħa],Greolu (ara 
creole). 

Gbeosotk — creosoto; flaida (ilma) li 
isir (jiġi) mil katran ilKmpicat (jew 
distillatj. 

Gbbpanob 1 ħarka (katgha) f ri^el ta 

Cbbpanb j kuddiem tażiemel h issir 
bin-nagħal tas-sakajn ta wara (billi 
taħbat fil mixi). 

Gbbpitatb— iċċakċak, tfakka. 

GBBPiTàTioN — ċakċik, tfakkigħ (ħsej- 
jes tal ħatab meta icun jakbad). 

Gbbpon— drapp (magħmul minnsuf 
u ħarir) bħal cripp. 

Cbbpt— temp passat tal verb creep 
(ara). • 

Gbbpusoulab ]tal crepuscalu jew 

Cbepusoulinb tad-dawl ta wara 

Cbbpusculous ][għeb ix-xemx — li 
igħammex ; ta għeb ix-xemx. 

Cbbpusglb — ara twilight. 

Gbbscbndo (fil musica) — sinjal biex 
toctor (titcattar), il-kawwa tal leħen. 

CBBsoBNT—nofs kamar ; li joctor, 
jew jiżdied. 

Cbbscivb— li jicber, joctor, jiżdied. 

Gbbss (ħaxixa) ~sija, jew crexxiuni. 

Cbbssbt — dawl fuk cavitell, sinjal ta 
fuk il kabar etc; dawl, torċa; reci- 
pient tul ħadid etc fejn il buttara ja- 
narka ħatab etc biex idur id-dugħ. 

CBBSt^għallata serduk; rix ta cap- 
pell ; għolia, xifer ta għolja ; cburija ; 
ornament ta elmu. 
. Cbest fallbn — umiljat, b*demba 
taħt il blata ; mceccben. 

Cbbstlbss — minn għajr crest (ara). 



Cbbtaobous— li għanda mil gibs; 
'gibsi ; tafii. 

Cbbtatbd — miAkuk (mgħoddi^ bil 
gibs. 

CBBTio—pied (cbejl) tal vers tal 
poesia Inglisa (antica). 

Cbbtin— wieħed ibleħ, belbieni. 

CBETiNisM—bluba f 1-actar ta nies li 
igħammru f'xi artijiet dwar il mun- 
tanji Alpi, 1-Italja). 

Cbbtism— falsità, ghideb. 

GBBUTZEB*-biċċa flus tedesca. 

Gbbvassb— xakk, fetħa. 

Gbbvet - grigiol (borma fejn idewba 
id debeb etc) 1-argintieri. 

Cbbvioe— xakk, kasma. 

Cbew — equipaġġ, in-nies (baħrin 
etc) ta bastiment, dgħajes etc, ċorma 
nies, katgħa. 

Cbew — temp passat tal verb crow — 
tħe cock crew is-serduk idden. 

Cbbwbl— ħajt (mibrum tat-tajjar) 
fln. 

Cbib— presepiu ; fossa (caxxa) għal 
kamħ ; għarix, nieka ta tarbija ; tagħ- 
lak gio, issaccar gewwa, tagħlak gid' 
gaġġa. 

CBiBBAaB—isem ta logħba tal Carti 
(Inglisa). 

Gbibblb ~- gharbiel oħxon, ordina- 
riu. 

Cbibbifobm) mtakkab bħal għar- 

Cbibbosb > biel. 

Gbick— jebusia tal għonk (meta wie- 
ħed iħossjew icoUa gfionka jebes għax 
icolla xi nerv miġbud. 

Cbiokbt— werziek, sersur ; il cricket 
(togħba bil ballun u pali etc) ; ban- 
chetta baxxa. 

Cbiokbtbb — wieħed (minj jjlgħab 
il cricket. 

GBiooiD~(fl-Anatomija) ħolok ħo- 
lok ; bħal circbett jew ħolka. 

Cbibb - dac li igħajjat (bejjegħ) flt- 
torok etc min igħajjat biex ibiegħ. 

Gbimb— delitt, ħtia; t/iis i$ aheinoue 
crime dana delitt faħxi (icreħ, chiefer); 
he perpetrated a capital crime^ għamel 
delitt capitali (tal forca^ 

CBiMBFUL^ħażin, ħati. 

Cbimblbss — bla ħtija, m'bux ħati, 
innocenti. 

Cbimin AL— crim inali, tal ħtija. 



Digitized by 



Google 



CRl 



— 216 — 



CHl 



CniMiNAL — crtminali, ragol ħa^àn, 
molfattur ; tal ħtija, ħati ; criminal 
conversation, aduiteria. 

Griminate— tugża, twahħal fxi hadd 
li għamel xi ħtija jew xi ħaġa ħażina ; 
twassal, tugża. 

CRiMiNATioN—accusa, gauża, (minn 
tu(/za). 

Cbiminous— ħażin, ħati. 

Crimp— tcbemmex, tfelfel, iggighed, 
tkai^kaċ; mchemmex, mfelfel, mgigħed, 
mkarkaċ; wi^ed (min) jingagġa is- 
Buldati jew iħajjar in-nies li jidħlu 
Buldati; tingaġġa jew iddaħħal (tħaj- 
jar) nies ghas-seryizz militari. 

Crimping iron— hadida li jużaw biex 
jinnucclau ix-xagħar. 

CRiMPAaB — tchemmix, ticmix, tfelfil, 
tkarkiċ. 

Crimping maohinb — dussies jew 
mkass ghal cannoli (biex igħaddu ħa- 
ġa bil cannoU jew jagħmlu frill). 

Crimplb; — tchemmex, tiġbed ; tit- 
chemmex ; tingibed. 

GRiMsoN^ahmar; cremiżi. 

Grimson hued— ta lewn ħamrani, ta 
culur cremiżi. 

Crtnal - tax-xaghar. 

Crinatbd^U għandu xagħar twil, 
muxgħar. 

Crinioum -- tiġbid, bugħawieġ. 

Crinbd— li għandu (bix-) xagħar. 

Grinel— xagħar fin, rkiek u ħafif 
bħal rix. 

Grinob — tislima sa 1-art; tmellis 
jew żegħil żejjed ; issellem sa 1-art ; 
tmelles iżżejjed ; taka» tinżel wisk, tib- 
baxxa ; tiġbed jew tiġbor flimchien. 

GRiNaBR— dac li (min) isellem sa 
1-art, imelles iżżejjed, jakajew jibbax- 
xa wisk. 

CRiNaLB — ħolka jew ganċ tal ħadid. 

GRiNiaBRouB — tax-xagħar, bix-xa- 
għar, muxgħar. 

Grinitb— li donnu (bħal) xagħar. 

Crinklb — tgħawiġa,tichmixa,tgħaw- 
weġ, tchemmex. 

Grinklbd— mgħawweġ,. mchemmex. 

Crino— mardatal gilda. 

Crinolinb — ic-circu (li jilbsn, jew li 
chienu dari jilbsu in-nisa). 



GniNOBB— bix-xagħar, collu xagħar. 

Cripplb — tgħattab; magħtub, zopp. 

Cripplbd — mgħatub, wieħed bla 
saħħa. 

Cripplinos— puntali, dawc it-travi li 
jagħmlu mil wisa tattriek biex iżom- 
mu xi bini (meta icunu iħottu xi bini 
jeħor). 

Crisis — crisi ; 1-akkal ta marda ; 
il wakt li fih takleb il marda (jew għall 
aħjar jew għall agħar); żmien criticu. 

Grisp — iggigħed, tfelfel, tkarkaċ ; 
tiggigħed, titfelfel, titkarkaċ; mgigħed, 
mfelfel, mkarkaċ. 

Crispbd— mgiegħed, mfelfel, mkar- 
kaċ. 

Crispbr — mkass li igħaddu bieh 
cannoli cannoli. 

Crispin— isem li isejħu bieħ li scra- 
pan, minn San Crispin il kaddis pro- 
tettur ta li scrapan. 

GRispiNa iRON— ħadida (mkass) għal 
mogħdija tal ħwejjeġ cannoli cannoli. 

(jRisPY— mgighed, mfelfel, li jitfar- 
rac, mkarkaċ. 

Griss oross— is-salibli jagħmel wie- 
ħed li ma jafx jicteb f loc li iniżzel 
ismu. 

Gri8s-oross-i:ow— 1-alfabett jew is- 
Santu Cruċ. 

Cristatb ^ bix-rix fuk, li għandu 
troffa (kabda) rix fil kuċċata. 

Critbrion ] 

Criteru prova, criteriu. 

Criterious J 

CRiTic—min imakdar, imiegher, jit- 
caza, jifli, jiccritica. 

Gritioal — li imakdar, imiegħer, jit- 
caża, jifli, jiccritica. 

CRiTicASTBR—wieħed li jiccritica etc. 
li icun iżda ta ħila żgħira. 

Griticism— tmakdir, tmegħir, criti- 
cismu, critca ; caża, fili. 

GRiTicizABLB—li jista, icun iccriti- 
cat, immakdar etc. 

Griticizb— tmakdar, tmiegħer, tit- 
caża, tifli, ticcritica. 

Gritioizbr— min imakdar, imiegħer, 
jitcaża, jifli, jiccritica. 

Critique -critica, esami rkiek, fili. 

Grizzlb (jew crizzel)— ħruxija (ħo- 
tob, ħotob) ta fuk il ħgieg (meta il 



Digitized by 



Google 



ĠRO 



2lt — 



ċbO 



bgieġ icun aħrax f loc lixx) u għalecc 
ican mtappan jew m*bax trasparenti 
sewwa. 

GiiOAK — taktik, tlaklik ; ittaktak, 
tlaklak ; frogB croak, iż-żringijiet itak- 
tka (ipħajta). 

CBOAKBB^min itaktak, jew ilaklak 
(igħajjat). 

Grooeous - bħal żagħfran. 

Cboohet (akra crox^) —ix-xogħol tal 
ganċ; il gano li bib isflir dan ix-xogħol. 

Grocidolitb— gebia jebsa blu (caħ- 
la). 

Cbock— borma etc. tai fuħħar; dac 
il ġmied inugrufun) li icun hemm ma 
ki^ħ il borma etc. 

Crockbby— affarijiet tal fuħħar jew 
fajjenza. 

Gbooket — ornament (disinn) li jagħ- 
mlu fil cantunieri (coxox) ta pila- 
stri etc. 

Gbocky-coHu nugrufun jew ġmied. 

Gbooodile— cuccudrill. 

Gbooodiliam— tal cuccudrill. 

Gboous — żagħafran. 

Cboft— ġardina (għalka żgħirajew 
ġonta) li tinfed mad-dar. 

Cboisadb— ara crusade, 

Gbome— furchetta (midra) bis-snien 
(jew friegħi) cbar. 

Gbomlbch— ħafna gebelcbir li ^fl-In- 
ghilterra) jisso^ponu li hua fdal tal 
altari tad-Druidi (kassisin antichi). 

Cbomobna ( jew Gbbmona^ — bicċa 
biex iżzomm (twakkaf) 1-orgni. 

GBONB—nagħġa xiħa ; mara antica, 
mara xiħa. 

Cbonbt— xagħar li jicber il fuk mid- 
dwiefer taż-i^iiemel. 

CBONY—sieħeb talb kalb,ħabib antic. 

Cboodlb — titghezzek — titchennen. 

Gbook - ganċ, għasluġ ta ragħaj ; 
bacla; tagħwiġa, liwja; tgħawweġ. tilwi. 

Gbook-back— wieħed b'dahru milwi 
jew mgħawweġ ; ħotbi. 

Gbookbd — mgħawweġ, milwi, mitni 
(bix-xjuħija)-/i^ in givwn crooked with 
aye^ sàr tnejn fchiber n mitni bix- 
xjuħga); a crooked live^ linja mgħawġa, 
he has a crooked mind, 'dac bniedem 
ħażin ; a crooked nose, mnieħer, mkab; 
bes (mgħawwejr). 

Crookbn— tgħawweġ, tilwi. 



Croom — furchetta ("biċċa għodda) 
bil ponot mgħawgin. 

Cbop— wiċċ tar-raba, ħsad; ħaWsla 
ta tigieġa,^ħa8fur etc. tiAsàd, tkaċċat!. 

Gbopb — it-tmiem, it-tarf ta xi ħaġa. 

CBOP-BARBD---b'widnejħ maktugħa. 

Gbopful — bil ħawsla mimlga,mxab- 
ba, xebgħan. 

Groppbd — mkaċċat, maktuħ minn 
fuk, maħsud. 

Cboppbb— min jaħsad jew ikaccat ; 
beccun etc. b*ħawsla mimlija. 

CnoppiNa— ħsad. 

Gbopsick— marid (ħawsltu mimlija). 

Croqobt— logħba bil ballun u il pala. 

Groqubttbs — bħal pulpetti f balal) 
magħmulin miMaħam tat-tigieġ, flie- 
les etc. misħukin. 

Crobb (chelma usata fil contijiet 
fl-India^-^għaxar miljiuni. 

CJbosieb— baclu (ta Iskof). 

Cbosibbbd— li igib, li għandu baclii. 

Cbosslbt— salib żgħir. 

Cboss— salib, għawġ, nichet, ħsara ; 
li isallab jew jaksam ; mkareb, żorr, 
mkit : rasu jebsa, stinat ; trodd is- 
salib, issallab ; taksam, tagħmel salib, 
tħassar, tisga88a(b*8alib);^ui^ tfie sign 
of the Cro88 (jew nign t/ie Cross^ jew 
cro88 youreelf)^ rodd is-salib; this i^ 
my crosSf dan hu is-salib (gwai) tie^ħi; 
cross /;otr, kaws (lastcu ħabel etc. stirat 
biex ita jru bieh jew jisparaw vlegeġ etc.); 
cro88 legged, li għandq sakajħ mgħaw- 
gin ; why are so you cross t għaliex inti 
becc żorr (iffastidiat jew bil buri^ ? we 
have had across wind all tfie way, chel- 
na riħ cnntlariu il viaġġ collu ; thi* is 
a vei*y cross answer you gave me^ dina 
risposta ħażina wisk li taitni ; you 
must know Uiat t/iese are cross words^ 
għandec taf li dana hu cliem ingiuJipius; 
this is a very cross child, dana tifel 
mkareb wisk ; / met him in the cross 
pat/i (jew on i/ie cross way), iltkajt 
miegħu fsalib it-torok. / saw a bivd 
on t/ie cross bar of t/ie window, rait 
għasfur fuk ittraversa tat-tieka ; t/iey 
/lad (made) cross matc/ies^ 1-ahwa iż- 
żewġu lill-aħwa ; /le /las had a crossfor- 
tune since /le came /lere, il fortuna sawti- 
tu(tatu fuk wiċċu)minn metagià hawii; 
t/ie thieves managed to reniQV^ t/iat 'cross 

28 



Digitized by 



Google 



ORO 



— 218 — 



CRO 



piece of timber and entered the house^ il 
nallelin ingenjaw (raw chif għamlu) 
u neħħ^w it-traversa (li stanga) u 
'daħlu fid-dar ; a croaa beam, travu pa- 
'stas ; every ihing seeme to go croaa with 
ue^ coUox donnu gej cuntlariu ghalina 
(għal wiċċna) ; he wallced crosa (across) 
the woody bua ferak il bosc bil mixi ; 
let U8 croas over^ ejja nittraversaw (im- 
morru in-naħħa 1-oħra tat-triek, jew 
mal banchina I-oħra) ; you are trying 
to cross my designs, kiegħed tara chif 
tagħmel u tgherfex tħassar il pianijet 
(xogħlijiet) tiegħi ; why do you cross me 
M(i« ?, għaliex kiegħed tintiscani (tin- 
chini, tinsultani) hecc ? We cro8»ed the 
ehip 80me four milee away from Mitlta, 
ittraversajna (għaddejna minn mal 
bastiment) xi erba mili il barra minn 
Malta ; crose all this out, ħassar dana 
eoUu (ħassar collox) ; crose your legs, 
sailab riġleic (kiegħed riġleic msalbin ; 
cross your arms, orbot ideic ; it wan 
even come to cross and pile whet/ier I 
should go or stay, cont fid-dubiu jecc 
ghandix immur jew nokgħod. 

CBOto-ABMi£D— b*idejh marbuta jew 
msalbinj. 
* Cross-abrow - vleġġa (ta kaws\ 

Cross-bab — traversa. 
*' CROSs-BÀR-sHOT^balla b'Iasta (jew 
bi traversa). 

Cross-bbam— travu pastas. 

Grosb bill— document li igib il con- 
venut (dao li icollu il causa) contra 
1-àttur (dac li jagħmel il causa) ; isem 
la tajra jew għasfur li għandu mun- 
karu maksum (magħmul) salib. 

CRi>8SBiTE— kerk, tradiment. 

Cross-bow — kaws. 

Crobs-bow-man— wieħed (min) jis- 
para bil kaws u'l vleġġa. 

Cross-brbd — bastard. 

Cross-bun— ftira immarcata b*8alib. 

Cross-out— takta min-nofs. 

Cross-cut-saw— lupa (munxar). 

Crossed — msallab, b'salib fuku, 
Bgasàat. 

ĊROSSED-onBQUB— cecch, ordni għal 

ħlas ta flus, iżda bl-isem tal banchier 

(dac il banchier li icoUa tgħaddi mill 

' banc tiegħu). 

'- Cross-bxamI NE — tagħmel contra esa- 



mi— tistaksi (tagħmel mistoksijiet HU 
xhud tal parti cuntlaria etc.) 

Cross-byb 1 werċ (b'għajnejh taħt 

Cross-ey&dJ mnieħru). 

CaossiNG—tislib, salib it-torok. 

Cross jAOK—il pinnur t'isfel ta 1-ar- 
blu tan-nofs. 

Crosslet 'Salib żgħir. 

Crossly— mil gemb, min-nofs. 

Cross PURPOSE— tgherfixa, misteru, 
ħaġa tkihi (mħawda jew mgberfxa) 
biex tfidsii'ha jew tifihma. 

Crossquestion — tagħmel contra 
esami (ara cross examinej. 

Cuoss ROAD -salib it-torok ; triek li 
taksaui (tofrok) torok oħra. 

Cross Row— Santu Cruċ (1-aIfabett 
bis-salib fit-tarf). 

Cross-staff— strument biex (fuk il 
baħar) jeħdu, jew isibu, U għoli tal 
meridian tax-xemx jew tal chwiecheb. 

Cross TiB-dawcit-travi fbcejjeċ) U 
icunu ma tul il ferrovia» li fukom icun 
kieghed il ħadid, jew il-Iinja tal vapur 
ta 1-art (njam għal ħadid tal binariu 
ta vapur ta I-art etc.) 

CuosswAY—salib it-torok. 

Cross-wind - riħ cuntlariu. 

Cross-wisb — min-nofs, għamla ta 
salib. 

Crosswort — isem ia siġra (ħaxixa). 

CuoTALo — isem ta strument tal mu- 
sica tat-Toroc. 

Crotalus — isem ta serp velenus. 

Crotch — furchetta (fejn joħorġa 
żewġ zkuk) ta siġra; ganċ jew fur- 
chetta, furcini. 

Cuotchbd —li għandu (bil) f urchet- 
ta ; infiscat, bużżieka. 

Crotghet (fil musica) nota, li tiswa 
nofs minima; stramb; biċċa njam in- 
gastata gio' oħra (minċott, ingast), 
żewġ sinjali bħal parentesi, becc : [ ]• 

Crouch -tilbet, tokgħod cocca, tin- 
żel cobba, titrecehen ; tagħmel sinjal 
b'salib. 

CROup-il crupp (marda tal grie- 
'Aem); wirk ta bħima, ingroppa. 

CuouPBR — biċċa (cinturin etc.) tal 
berdgħa jew tas-sarġ. 

CuoupiBR— dac li fuk tavolin (jew 
meida) tal-Iogħob, icoUu ħsieb jiġbor il 
fiup tal eaxxa. 



Digitized by 



Google 



CRO 



— 219 — 



CRO 



Crow— ċaulan, il għajjat tas serduk 
meta jidden ; tidden, tisserdec, titcab- 
bar, tiftaħar; lie has an ill crow io 
pluck^ għandu x'jintef jfx'jiġbed għal 
sidru, jew għandu x'jagħmel, biċċa 
xogħol scabrusa); he has a crow to 
pluck witk you^ għandu xi ħaġa fli ston- 
cu tiegħu għalic (x'jisbombicalec); a 
Bcare crow, babaw, dic il biċċa ċarruta 
sewda li jagħmlu fl'għelieki tal kamħ 
biex ibeżżgnu il għasafar. 

Crow bar— Bcarpellina, ħadida. 

Crowd — folla, rassa, ċorma, gbe- 
ġwegija — tiffolla, tross; titrass ; / suc- 
ceeded to wend my way Uirough Hie 
crou?d, rnexxieli ngnaddi (nofrok) minn 
gio' il folla ; we were nearly crowded to 
death^ quasi fgajna fil folla ; t/iey had 
to crowd the saiU, cbellom jiftħu il 
klugħ collha. 

Crowdbd— marsus, iffullat. 

Crowdbr— min jiffolla, irossj'itrass; 
dakkak tal violin. 

Growding — fullar, rass, rassa ta 
nies etc. 

Crowdy— ħobs mgħoUi (msajjar fil 
ħalib— pudina tal ħobs u il ħalib. 

Crow poot— fjur, ranunculi. 

Crow kbbper — ara scare crow. 

Crow MiLL^macna (trabocc) biex 
takbad iċ-ċawl. 

Crown — curuna, kurriegħa ; biċċa 
ta ħames xelini ; tincuruna ; a golden 
crown^ curuna tad-deheb ; he will come 
to the crown after his fathers death, 
bua jeħoda il curuna (jitla fit-tron) 
wara il mewt ta missieru; from tlie 
crown of his head to the sole of his feet, 
mil kuċċata ta rasu sal kiegħ ta riġ- 
leih (sal ponta ta sakaih); t/iat vriest 
has not a clean sluiven crown, dac il 
kassis ma għandux circa mkaxxra fri- 
sca ; I donH like t/ie crown of your hat, 
it is too high, ma nħobbiex (ma togh- 
ġobnix) it-tromba (il forma) tal cap- 
pell tiegħec, għolja wisk; t/iere are 
for crowns in a sovereign (in onepound^ 
Lira fiha erba* bicciet ta hames xe- 
lini; /lave you acrownviecef ghandec 
biċċa ta ħames xelini sni^a ? / /lave 
some crowns from a stag's head, għandi 
xi friegħi żghar mil krun ta ras ta 
cerv ; t/iey broke i/ie crown of ihe an- 



chor, chisru is-salib (ir-ras ta fuk) ta 
l-ancra; T/iope to see your work crowned 
wiih success, nispera li nara ix-xogħol 
tiegħec jirnexxilec (joħroġloo collu għal 
kalbec); Crown-glass, cristall, ħgieġ fin; 
Crown-oaw, munxar tond. 

Crowned — incurunat, bil curnna 
frasu, li igib curuna. 

Crownbr— min, jew dac H, iincn- 
runa; dac li jispiċċa (biċċa xogħol etc.) 

Crownbt— ara coronet. 

Crow-nbt — xibca, xbiec, trabocc 
ghaċ-ċawl. 

Crown GiiAss — ħgieġ fin (cristall) 
għat-twieki etc. 

Crown impbrial — isem ta siġra sa- 
biħa li tagħmel il fjuri. 

GRowNiNG—I-aħħar dakka ta meta 
wieħed icun iżejjen xi ħaġa ; incorona- 
zioni ; ħlas jew premiu ; tati I-aħħar 
dakka fid-dakka ta I-aħħar jew ta 
I-imgħallem) fbiċċa xogħol. 

Grown land — 1-art tal curuna tal 
gvern, tas-sultan. 

CRowNLESs—bla curuna. 

Crown-nbt — bħal terri^a ; xibca, 
għażel ta tartarun. 

Grown-post^ ir-rusun tan-nofs ta 
sakaf. 

GaowN-THisTLB^isem ta fjur. ^ 

Grown whbel— ir-rota ta fuk tà ar- 

Crown work— truncieri ta kuddiem* 
ta camp. 

Crow quill— il pinni (ir-rix cbir) ta 
ċawla fċawlun). 

Crowsbill— strument bħal pinżetta 
biex jakilgħu (igibu^ bieħ il balal mil 
feriti f mil gisem ta xi hadd). 

CROwsFooT)dac it-ticmix li icoUom 

CRowsFBET|ix-xjuħ ( in-nics avan- 
zati fl-età) taħt ghajnejhom ; isem ta 
fjur. 

Crowsilk — ħarira ("pianta^ li ticber 
ħjut ħjut fl-ilma. 

Growsnest— il post tal għassa fuk 
il kuoċata ta arblu tad-dgnajjes tas- 
sajjeda tal balienck. 

Crow tob — isem ta pianta (ħaxixa). 

CROY'ir-riservat, post (għalka jew 
il magħluk) fejn jaklxlu jew jistadu il 
hut. 



Digitized by 



Google 



CRO 



220 — 



CRU 



Gbozb— isetn ta biċċa għodda tal 
buttara, dac li. bih Jagħmla canal mat- 
tappan fejn jidħol id-dagh. 

t^uoiAL - li isallab, msallab, li għad- 
dej salib jew trasyersali : li iħawwad 
(isaħħanj ir-ras. 

Cbuciatb— li għanda erba rjas (jew 
magħmul) bħal salib tal cavalieri (jew 
li gej bħal salib ta San Ġwann. 

Uruoiation — tortara,moħkrija cbira. 

CauoiBLE— grigiol. 

CBUoiFiBR^min isallab. 

CBuoiFix—cracifiBS, Crista msallab. 

Cruoifixion— il cracifissioni, it-tislib 
(ta Cristu fuk is-Salib). 

Cruoiform— li ġħandu għamla ta 
salib. 

Crucify— issallab, tagħleb, tirbaħ; 
tittarmenta jew taħkar. 

Crucifbrous— li igib salib. 

CRUDB^nejy nihax misjur bin-nar ; 
m'hux lest, m'hux spiċċat jew mit- 
mam ; aħdar (frott) kares, mkit. 



Crudbnbss 

(^RUDITY 



krusa (ta frott m'hux 
misjur) mkata; bla mis- 
jur. 

Crudlb— tgħakkad bħal bakta. 
Crudy— magħkud bħal bakta. 
'Crubl -chiefer, crudil, kalbu ħa- 
żina, kalil — o/i, this U eruel^ oh din 
ħaga chiefra! jexo x'chiefrija! he ia 
eni^l-mad, mitluf sħiħ, iew ncurlat għal- 
1-aħħar; cruel-hot, janrak infern jew 
jaħrak daks in-nirien. 

Crublty— ħruxija, chefrija, kalb ħa- 
żina ; in Malta iae have a aociety to prC' 
vent cruelty to animals, fMalta (hawn 
Malta) għandna società biex ma tħal- 
lix issir moħkrija fuk 1-annimali. 

Crubt— oljera (cunjetti jew flixchien 
iaż-żejt u ħall etc.) li jingiebu fuk il 
mejda. 

Cruisb— chiccrà żgħira. 

Cruisb — cruciera, safar (ta flot- 
ta etc.) jew burdiar barra il port; cors, 
għamil ta ħalliel fuk il baħleir ; tibbor- 
dia il barra, tagħmel cruciera ; tagħ- 
milha ta ħalliel ffurban) fuk il baħar. 

Cruisbr — bastiment tal cruci^ra, 
furban, ħalliel ta fuk il baħar. 

CRUisiNG^burdiar fuk il baħar; tal 
arbani jew hallelin. 



Cruh > farca, bieba tal ħobs; tfar- 

Crumb) rac. 

Crumb BBusH—xcupilja tal frac tal 
ħobs (li jiġbru biegha il frac tal ħobs 
minn fuk mejda). 

Cbumblb — farci żgħira, tfarrao ; ta- 
ka bcejjeċ jew frac. 

Cbumbnal— borsa (portmoni). 

CuuMMABLB— li jista jitfarrac. 

Cbummy — ai*tab (bħal bieba tal ħobs); 
collu frac. 

Cbump— mghawweġ, mitni, milwL 

Cbumpy}''^^"*'^'^*^ mkarkaċ. 
Cbumplb - tchemmex, tgha£feġ,tkan- 
fed. 

Cbumpled — mibrum, mgħaffeġ, 
mħarbat bit-tgħaffi^. 

Cbumplino — tuffiħa żghira ħażina 
(kàrsa). 

CBUNOĦ-tkarmeċ gio' snienec (tfar- 
rac bi snienec). 

Cbuob — is-sustanza (dac li icun 
maghkud) tad-demm. 

Cbup— makgħad, tina, tint. 

Cbuppbb— id-dafar jew dic il gilda 
(mibruma) li jagħmlu jew igħaddu 
minn taħt id-demb taż-żiemel. 

Crubal— tar-riġlejn. 

Cbus^db — cruciata, gwerra contra 
it-Toroc taħt il bandiera tas-Salib. 

Cbusadbr — wieħed minn tal cru- 
ciatajew lijggwerra contra it-Toroc 
taħt il bandi^ra tas-Salib. 

Cbusado— biċċa flus (munita) Por- 
tughisa. 

Cbusca (bit-Talian) nuħħala; isem 
ta Àccademia li saret fFirenze msej* 
ħa " Accademia della Crusca ". 

Cbusb — chiccra, cunjett. 

Cbusbt— grigiol. 

Cbush — tghaffeġ, tfarrac, therreż, 
tekred ; tagħtiġa, tifrica, kirda ; t/ie 
cart wheel haa crushed him topiecee^ ir- 
rota tal carrettun għafgitu (jew għam- 
litu) frac ; if I were you Vd try Jiretto 
crush tlie pariy down, li cont minneo* 
I-ewwel nara chif nagħmel a nekred il 
partit; T am afraid tlds building will 
cruah itsel/witn its own weight, nibża Ii 
dan il bini għad jinżel bil pis 'tiegħd 
stess. 



Digitized by 



Google 



CRU 



— 221 



GUB 



Gbushbd — magħf as, mgħa£feġ flim- 
cbien. 

GBUSĦBB—min igħaffe^. 

Gbushing— tgħaffi^, tgħacchis. 

Gbust — koxra, żiieġa ; tagħmel il 
koxra, jew trabbi iż-żlieġa jew il koxra; 
lokma, buccun (koxra) tal ħobs ; tftis 
bread is stale^ it ħas beg^m to crust al' 
readyj dan il ħobs jebes, ġa beda jin- 
xef (irabbi il koxra). 

Gbusta ~ ħaġra scolpita etc. biex 
titkiegħed (jingastawha) fxi vasett etc. 

Gbustaoba— annimali crustacei jew 
li għandhom gisimhom ħolok ħo!ok 
u mgħottijin b' koxra (bħal awwi- 
sta etc.^ 

GBUSTACBAN—tal cruBtocea {^x^). 

Gbubtageous— annimal li għandu il 
koxra bħal awwista. 

Gbustatbd— bil koxra, biż-żlieġa. 

Gbustas— xorta ta tabacc ordinariu. 

Gbustifio — li jagħmel jew irabbi 
koxra jew żliete. 

Gbusty— bii koxra» biż-żlieġa. 

Gbut— il koxra ta barra ta siġra tal 
balluta (tas-sufra). 

Gbutoh— crozza ; iżżomm jew tie- 
kaf (tpoggi^ fuk crozza. 

Gbutohbd fbiab ( jew Gbouohbd 
fbub); ordni ta patrijiet li igibu is- 
salib. 

Gbutchbs — crozzi ; he goes wiih 
crutchee now^ issa kiegħed jimxi bil 
crozzi. 

Gbuth— strument (tal corda) bħal 
violin. 

Obux— salib. 

Gby— għajta, xehra, bichja; tgħaj- 
jat, tixher, tibchi ; iddamma ; katgħa 
clieb tal caċċa; great cry and liitle 
woolf ħafna tlablib u fatti xejn, jew 
duħħan bla xiwa ; / heanl a loud cry^ 
smajt għajta cbira ; he went to him to 
cry mercy^ mekr jitolbu il ħniena; he 
does nothing but cry all day long^ ma 
jagħmilx ħlief jibchi il ġurnata collha. 

GBiEB-isem ta tajra (bħal seker^ ; 
min jew dac li igħajjat. 

Gbyino— għajjàt, xhir, bichi, Iheard 
/iim (;r^m^, stnajtu. jibchi (jew igħaj- 
jat), it is no use crying qver spilt milk^ 
issa dac li hemm hemm (jew dac li 
chien chien); he is crying otitfor help, 



kigħed ighajjat ( jitlob ) ajjiit (jevr 
għajnuna^; his wi/e is ready to cry out, 
mjirtu waslet biex tispiċċa (l)iex teħ- 
les). 

Cbyphobus— strument biex tgħak- 
kad I-ilma ftagħmlu silg) bl-evapora- 
zioni tiegħu stess. 

Gbypt— carnieria, cripta, kabar jew 
għar tràt I-art— cantina, sotterran. 

Gbyptoqamia — pianti, ħxejiex li ma 
jagħmlux ward jew fjuri oħal ma 
huma it-tursin il bir, u felci oħra. 

Cryptogbapht— is-sengħa li wie- 
ħed icollu li jioteb numri sigrieti. 

Grtptology— criptologija; liugua 
sigrieta li ma jifħimiex cullħad. 

Grystal— cristall, tal cristall; safi, 
ċar ; rock crystaly oristall fin (msejjaħ 
dirocca), 

Crystalline— bħal cristall, tal cri- 
stall ; safi, ċar, trasparenti ; erystalline 
humour jew crystauine lens^ ħaġa Csu- 
stanza) trasparenti li tcabbar (bħal 
lenti) li kegnda fil għajn. 

Grystallization — cristallizzazio- 
ni, għakda fi cristall. 

Crystallize — tgħakkad fi, jew 
tagħmei cristall ; tagħkad jew issir 
bħal cristall. 

Grystallogeny- 11 għamla (i\ for- 
mazioni) ta minerali n-intem (roinn 
gewwa (I-art eto.) 

Grystallurgy— ara crystallization. 

Cuartas — xorta ta tabacc ordin.a- 
riu. 

CuB— ferħ (geru) ta xi annimali; 
armariu ; tferraħ (tiled) annimali ; 
tagħlak gio'; iddawwar (taghlak) — 
you are a cub^ inti tetu ('bħal meta 
ngħejdu lill xi tifel nchejjus etc.) 

Cubation -— kghad baxx jew bil 
kegħda. 

Cubatory — are Recumhent^ 

Gubature — iccubar, chejl ta xi 
ħaġa cuba (solida jew li ġħanda għa- . 
mla ta cubu). 

Cubby-hole — tokba, i-ocna chen- 
nija. 

Gub drawn— mirduħ (mill ġriewi). 

Gube— cubu (figura b'sitt faċċati 
quadri xorta waħda); ir-risult.at, il 



Digitized by 



Google 



CUB 



— 222 — 



CUL 



prodott^ jew chemm jati niimni im- 
moltiplioat (mcattar^ għal darbtejn 
bib in-nifsu/ bħal ; 87 bua il cubu ta 
3— għaliex, 3 għal 3 jatu 9, u 9, tar^a, 
għal tlieta jatu 27; cube root^ radici 
cubica, (regula) biexissib in-numru li 
għamel il cubu^ bħal : 3 hua ir-radici 
cubioa ta 27. 
CuBBB— b^,ar jaħrak ferm tal Java. 

CuBiCA — xorta ta drapp tas-Sui fin. 

CuBioULAR— tal camra tau-sodda. 

CUBIFORM — li ghandu għamla ta 
cubu. 

CuBiT— cubitu chejl ta xi 18 il pul- 
zier, li jitchejjel mil mincheb sal polz 
(ta driegħ ta ragel). 

CUBiTAli— tad-driegħ (mil mincheb 
l-isfel). 

CuBLBSS— bla ġriewi jew frieħ. 

CuBO-OUBE— is-sitt potenza ; cnho' 
cubo-cnie, id-disgħa potenza. 

CuBSĦA — medicina Indiana. 

CuGKlNa-STOOL — banchetta fejn 
jiccastigau lil xi ħatjin. 

CUKOLD — wieħed li kiegħed igħam- 
mar ma mara li m*hix fidila miegħu 
(cornut); tieħu mara ta ħadd jeħor. 

CuOKOO— sultan il ^amiem. 

CUOKOOPINT — garni. 

CUOKOO SPITTLB — ilma, bħal nida 
li jinsab (isir) fuk il werak ta xi ħxej- 
jex, mgħamul minn xi insetti fejn 
ibidu. 

CuOQUEAN— mara li għandha żew- 
ġha m'bux fidil magħha. 

CucuLLATB )bil capoċċ jew bar- 

CucULLATEDjnuż; ta għamla (bħal) 
capoċċ jew barnuż. 

CUOULLUS— capoW jew barnuż (tal 

Satrijiet), isem ta għasafar li ^ għan- 
hom mii (bħal) suTtan il gamiem. 
CUCUMBBR — ħjara ; xitla, siġra tal 
ħjar. 

CUOURBIT— tazza (bħal lembut) tal 
ħgieġ ta li spiżżiari etc. għal filtrar 
jew lampicar. 

CUD — 1-icheI li jixtarru xi annimali; 
ftit (daks xejn) tabacc. 



CuD BEAR — xorta ta culur li isir 
minn xi ħxejjex (ħażiż etc^ għuż- 
żebgha. 

CUDDLE — titghezzez, titrecchen, 
tokgħod għal chenn jew għas-sħana. 

CuDDY— isem ta ħuta (bħal baccal- 
jaw) ; pulcinella, buffun ; chcina ta 
bastiment ( ta abbord X grabia fuk 
tliet strippi jew sakajn biex itellgħu 
biha gebel etc. 

CuDGEL—ħatar, sawt; tati bil ha- 
tar, issawwat. 

CuDGELLER — min isawwat jew jati 
bil ħatar (lill ħadd jeħor). 

CUDGELLINg - SWat. 

CuDGEL PROOF— li jiflaħ jakla is- 
swat. 

CuDLB—isem ta ħuta żghira. 

CuD wEED— isem ta ħaxixa. 

CuE — tarf, tmiem, cuda ; sinjal, 
xamma ; sticca tal biljard ; nofs tliet 
ħabbiet (ħabba u nofs) ; he knows his 
cue jaf ta.jjeb x'ghandu jagħmel (xi 
n'hu xogħlu). 

CuEiST — wieħed Cmin) jilgħab il 
biljard. 

CuFP— dakka ta ħarta jew ta ponn; 
/ Uiought tliey xoould ^o to cuffs, jena 
ħsibtu li jiġu (li sejnn jiġu) nl ponni- 
jiet (fl-idejn). 

Cui BoNo ?— għal fejn ? 

CuiNAGE-ix-xogħoI ("il għamil) tal 
forom minn bcejjeċ tal ħadid, lan- 
da etc. 

CuiRASS — sidrija tal ħadid jew 
ġacc. 

CuiRASSiER — suldat liebes il ġacc. 

CuiRBOulLLT — gild mgħolli (biex 
jirtab) li bieħ jaghmlu xi affarijiet. 

CuiSĦ ) armàr, għata (biex iħarsu) 

CuiSSB) il pxiexen. 

CuiSlNB— chcina; tisjir. 

CuLDBB— ordni ta patrijiet ta li 
Scozia jew ta I-Irlanda. 

CULDBSAC (akra cud^sà) --il kiegħ 
ta xcora; skak, jew triek, li ma tin- 
fiddx. 

CULBTTES — il ħadid (sqwam) li 
chienu igibu ma dwar gembeihom is- 
suldati antichi. 

CuLEX — insetti li jatu ix-xewca, li 
iniggżu (bħal xidia jew żunżana). 



Digitized by 



Google 



CUL 



— m — 



CUN 



CULIGIFORM— li għanda il għamla 
ta (bħal) bergħud jew nemusa. 

CuuNARY^tal chcina, tat tisjir. 

CULL— tijSjbor, tagħżel, taħt^r ; wie- 
ħed li iddaħħlu (li jidħol) fix-xcora 
malajr (li jibla collox, cull ma tgħej- 
dlu). 

CULLENDER — paBsatur . 

CULLER— min (dac li) jagħżel, jaħ- 
tar. 

GULLET — ħgieġ (micsur) għal tid- 
wib. 

CULUBILITY — twemmin. 

CULLiBLE— li jemmen, jibla collox. 

CULUNO— għażil, ħatra. 

CuLUON - briccun, disclu. 

GULLY—wieħed balalu, li jibla cull 
ma je^ħdulu, li tgħaddi i^i-żmien bieh 
chif trid ; checiċu ; tgħaddi iż-żmieh 
bi ; tidħac bi. 

CuLAi— xorta ta faħatn tal ħaġra ; 
antracit^; iz-zocc, il kasba, ta xi 
ħxejjex ; tiben tal oħxon. 

CULMINANT— ^Ji kiegħed il fuk, ta 
fuk, tal għoli uett, tal kuċċata. 

CoLMiNATE — tcun fil meridian, 
fl-ogħla post jew fil kuċċata. 

CULMINATINO — tal meridiaii, tal 
kuċċata. 

CULPABILITY -ħtija. 

CULPABLE — ħati. 

GULPATORY— tal ħtija, li għaudu il 
ħtija. 

CuLPRiT - ħati. 

GULTEL— sicchina (twila li i/.omm 
jew li igib dac li icun mal oavalier). 

CULTELLATION— chejl ta għoli biċ- 
ċa biċċa. 

GULTIVABLE — li jista jinħadem (ra- 
ba etc.j 

GuLTlVATE— taħdem I-art; taħrat, 
tħarreġ, tgħallem, tgħarref; tibża 
ghall. Jf I toere voti I toould cultivatc 
Yiis /nendshipf li cont bħalec cout 
niccoltiva il (nibża gball) ħbeberija 
tiegħu ; it in your dtity as a faiher to 
cnltirate your son's mind^ hua dmir 
tieghec^bħala missier,li tħarreġ(tgħar- 
ret jew tibza għall) moħħ ta ibnec. 

GULTIVATION — cultivazioni, ħdim 
ta l-art, tghallim. 

CULTIVATOR — min jaħdem I-art, 
ħadc|iem ir-raba; xorU ta moħriet. 



CuLTuRE— ħidma ta 1-art, ħrit; taħ- 
riġ, tagħlim, għei*f ; — taħdem 1-art 
tahrat, tħarre^ ; tgħallem, tgħarref ; 
he 18 a man ofa high culturef hua ragel 
ta gherf cbir. 

GuLTuRlST — ara cultivator. 

CuLVER— ħamiema, beċċun. 

CuLVER HOuSE—barumbara, guva 
tal ħamiem. 

CuLVERiN — xorta ta ordinanza } ca- 
nun twil daks V18 pounder. 

CuLVERT-mogħdija bil ħnejja taħt 
I-art, jew fxi canal. 

CuLVER TAIL — miuċott ; . rbit ta 
njam etc. ma arblu ta bastiment. 

CuMBENT — li kiegħed mixħut, bil 
kegħda etc. 

CuMBER— xchiel, tfixchil, tagħbija ; 
tokol, tagħkis ; — ixxicchel, tfixohel, 
tgħabbi ; ittakkal, tgħakkes. 

CUMBERSOME — siccanti, tal imba- 
razz, tal csir ir-ras. 

CuMBRANCE;-xchiel, tfixchil, tagħ- 
bija. 

CuMBROUS— siccanti, li ifixchel, li 
iissicca, li jicser ir-ras ; li iħabbat, 
idejjak, jincwieta. 

ĠUMiN -chemraun ; one of the ex- 
ports of Afalta is cumin^ waħda mil 
nwejjeġ li isiefru minn Malta hia il 
cheminun. 

CuMMiNO - recipient, vasca fejn i- 
żommu, jagħmlu il birra etc. meta 
tcun tifiermenta. 

CuMuLATB — tiġbor, tghezzez, trec- 
chen. 

CUMULATION — ġabra, gozz. 

GuMuLATiST— wieħed li (min) jiġ- 
bor, ighezzez, irecchen. 

GuMuLATiVE-ġabbari, li għandu il 
ħila jiġbor jew irecchen. 

CuMuLOSE^coIlu gziez ; mghezzez, 
gziez, gziez. 

CuMuLO STRATuS — xorta fwaħda 
mit-taksimiet) ta sħab, li icun bħal 
faxex faxex u gziez. 

CuN— taf, tagħraf. 

CuNGTATiON — dewmieu. 

GuNEAL-Iipixbaħ (bħal) files. 

GuNEATE~li gej bħal, tagħamla ta 
files. 



Digitized by 



Google 



CtlN 



— 224 — 



CtJtl 



CuNETTE — trunciera fonda gewwa 
fo88 fdwar fortezza). 

CuNiouLOuS— tal fniec. 

CuNNiNG — hiena, ħżunija, hila, ħab- 
^, sengħa;— ħajjen, ħażin, meħjel, 
tal ħabta, tas-sengħa, li jilħaklu ; you 
are very cunning^ inti ħajjen (ħażin 
jew jilnaklec) wisk. This is a very 
cunning piece oftoork, din biċċa xo- 

fhol magħmufa bir-ragel (bil cbif, 
'ħila cbirà) ; a canning'many ragel li 
jakra il ventura. 

CuP — tazza, chiccra ; tagħroel il 
fintusi jew il cuppetti ; a silver cup^ 
tazza tal fidda; lel ua take a drinking cup, 
ejja nixprbu; Iie took a cup (a glassjew 
a drop) too much^ ħa xi tazza (xi katra^ 
żejda ; the communion cup, il ca^ci ; / 
tàki a cup of tea^ nieħu chiccra tfe. 

CuP-BEARER— coppier dac li iferraħ 
I-imbit jew iżomm it-tażza. 

CuP BOARD— arnmriu, dispensa. 

CuPEL— biekia, tazza etc. fejn jas- 
saggiaw (jippruvau) il metalli (deheb 
u fidda). 

CuPELLATiON — I-assaggiar, it-tnad- 
dif tal metalli preziosi ( deheb u 
fidda;. 

CuPFuL — mimli tazza jew mimli 
ehiccra; take a cupful o/ this wqter 
eveiy evening, hu mimli tazza minn 
dan I-ilma cull fil għaxija. 

CuPiD (61 roitologia) Cupidu, Alla 
ta I-imħabba. 

CuPiDiTY— regħba, xewka. 

CuPOLA — coppla. 

CyPPED^gej, magħmul bħal tazza. 

CuPPER — min jagħmel il fintusi jew 
il cuppetti. 

CuPPiNG — fsada bil cuppetti jew 
bil funtusi. 

CuPREOuS— magħmul (tar) ram. 

CuPRlFEROuS— Ti jagħmel ir-ram. 

CuPROSE — il pepprin, jew xaħxiħ. 

Cupsħaped— għamla ta tazza jew 
ta chiccra. 

CuPuLE — il koxra ta barra tai ġan- 
dra, il ħlief a jew koxra ta barra ta 
gellewża. 

CuR—chelb tar-rziezet, chelb aħ- 
rax; chelb li ma jiswa għal xejn; 
cewlieħ, cerċur ; bniedem chelb ; you 
(ire a curj ja chelb ! 



CuRABiLiTT - fejkien. 

CuRABLE — li jista jitfe jjak, curabli. 

CURA90A ( akra cur<isà ) — caraso 
(xorb). 

CuRACY— disti-ett (parroċċa) ta cu- 
rat. 

CuRATE— curat, cappillan. 

CuRATiVE— tal fejkien tal mard ; li 
ifejjak. 

CuRATOR — cura tur. 

CuRATORSHlP— I-ufficiu (ix-XOgħoI, 

il post) ta curatur. 

CuRB-żamma, rażna, ħerża, giem, 
bnlja;^ iżżomm, trażżan, tliggem, tib- 
brilja ; curb your tongue^ rażżan Isie- 
nec. 

CuRBABLE — li jista jitrażżau. 

CuRBGhain — brilja, catina ta elmu 
(ta cappell tas-suldati etc.j 

CuiiBiNG— trażżin, tgħacchis. 

CuRBLESS— bla brilja, bla trażżin, 
bla tgħacchis, li ma tistax issib rcap- 
tu tiegħu. 

CuRBSTONE -- il gebla fgebel) ta 
barra (tat-tarf jew mat-tarf) ta ban- 
china. 

CuROuLiO — xorta ta wirdien u dud 
bħal bumunkar etc. 

CuRD— bakta ; tgħakkad il bakta. 

CuRDMiLL — macna biex tgħasar 
I-ilma (ix-xorrox) inil bakta. 

CuRDLE—tghakkad, ittammas, tagh- 
mel il bakta. 

CuRDLED — mgħakud bakta, mtam- 
mas. 

CuRDOO—chelb b'dembu maktugħ. 

CuRDT— mgħakud bakta. 

CuRE— cura, fejkien, titbib; par- 
roċċa, cappillanija; tfejjak ; tkawwi, 
ittabbab ; ticcura, tmellaħ ; thie drink 
is an infaUible cure for your diseasCj 
dana ix-xorb hua fejkien sġur għal 
marda tiegħec (\i għandec) ; / am 
now under Dr, N*s cure^ jena issati^ht 
il cura. tat-^tali (tabib) ; he ahcays finds 
a cure for every sore, għal cull waħda 
isib li scusa (jaf jiżlok minn colloi^); 
prevention is better Uian cure^ tilka il 
marda aħjar milli ticcurah'a; he is our 
cure of souls, hua il cappillan tagħiia. 

CuRED— mfejjak; lohat can'tbe cured 
mu8t he enduredj għal ' magħmul raa 
hemmx cunsilji, issa li hemm hemm ; 



Digitized by 



Google 



m^ 



— 22& — 



CUR 



he is now perfecUy cured^ issa fiek 
seAvwa. 

- CuaBLBSS— bla cura, blia fejkien, li 
iiia jiifejjakx. 

CuREii— miii, jew tlac li ife^jjak. 

CuRFEW — katnpiena li chienet id- 
dokk żmien ilu (l-Inghilterra) fil għa- 
xija biex jintfew id-dwal u in-nirjen 
tad-djar. 

- CuRiA— korti ta I-Iskof etc, curia. 
CuRlNG — it-tisfija taz-zoccor rail 

ħmieġ etc. li icollu mieghu ; tmelliħ 
tal laTiam. 

CuRloSiTY -cursità, flecsif ; tlm is a 
fine piece ofcuriosity^ din biċċa cursità 
8abiħa(biċċa sabiħa tamin icun jafha). 

CUIUOSO ('bit-taljan) curius, wieħed 
siccsiefi, li iħobb jitchixxef. 

CURIOUS— curius; secsiefi, li iħobb 
jitchixxef; esatt; singulari, gustus, 
sabiħ ; this is curious indeedj curiusa 
Cgustusa) din ! he is very curious in his 
diety curius wisk (delicat ħafna) fl-ichel 
tiogħu ; he is a curious aufhor^ hua au- 
tur (chittieb) esatt ; this is ajine cu- 
riouSfdiu ħaġa sabiħa rari ranticaetc.) 

CURL — noccI«, felful (xgħar) gegħ- 
da ; iggigħed, tfelfel, tinnoccla; tig- 
giegħed, titfelfel, tinnoccla; ffice me 
a curl of your hair^ tini gegħda xgħar 
niinn tieghec : how do you manage to 
curl your hair so I chif tagħmel biex 
tinnoccla xagħrec hecc ? 

CuRLED -mgigħed, innucclat, mfel- 
fel. 

CuRLEDNESS[gegħid, iiucclar, tfel- 

CURLINESS jfil. 

GURLER — min (dac li^ jinnoccla, 
ifelfel jew igigħed ix-xagħar. 

CURLEW— ghasfur (tajra), gurlin. 
•CURLING— li jitfelfel, jinnoccla, jig- 
gigħed. 

CuRLlNG IRONS— molol għan-noccM. 

CURLY— mgigħed, mfelfel, iiiiiuc- 
clat. 

CURLY HBADED-li għaiidu xagħiu 
ingigħed, mfelfel jew iiinucclat. 

CuRMUDGEON— bniedem xħieh,ħan- 
/,ir, li ma jecolx sa jixl»n, interessat, 
idu maghluka sħiħ, għadina. 

CuRRANT— passulina. 

CuRRENGY — cora ta fliis, circula- 
zioni, mixi jow inogħdija ta iliis f'paj- 



jis, flus li igħaddu (ta)pajji8 ; Sicilian 
money has no more currcncy in this 
Islaiul now, il flus (ewiek etc.) ta 
Skallia ma igħaddux iżiod (m*huiniox 
tajbin, jow ina jissarfux actarj issa 
hawn Malta. 

CURRENT — currenti, gieri, li jiġri, 
igħaddi, popolari, generali (flus etc); 
this is current money^ dawn flus igħad- 
du (jimxu); a river is a current offresh 
water^ xmara hua current ta I-ilma 
(ħelu) gieri. 

CURRICLB— carrozza, pultruna fuk 
ir-roti. 

CuRRlCULUM--rotina,cors ta studiu. 

CURRIER— cunzatur tal gild. 

CURRISII— aħrax bħal cholb, ,gel- 
liedi, mkit. 

CuJiRY — cari ^ħwawar) ; rice and 
curry^ ross bil cari; tħawwarbil cari, 
ticconza, tistril ja ; this is the way to 
curry favour^ b'dan il mod, billi tfaħ- 
ħar, takla il grazia (^titħabbeb jew 
issir ħabib ma). 

CURRY COMB— strilja taż-żwiemel. 

CuRRYlNG-cunzar, striljar ta żie- 
mel. 

CURSE-saħta, tisħct ; taħluf, tid- 
ghi ; u'luit a curse ! x saħta I ; why do 
you curse so ? għaliex dan il ħlif ; 
curses like chickens come home to roosf^ 
min jixtiek id-deni il ġaru jigi fdaru. 

CuRSED— misħut, scumnicat, mid- 
għi ; this is a cursed husinessy din biċċa 
xogħol (affari) misħuta ; that is a 
cursed viUain^ dac bniedem xellerat 
(misħut). 

CuRSER— dagħaj. 

CuRSHlP— viltà, ghamil baxx, vili. 

CuRSiNG-dagħwa, ħalfa, saħta. 

CaRSlTOR-ufficial tal Cancellier. 

CURSIVE — mexxej, gerrej, gieri, 
curreiiti. 

CuRSoR — isem ta biċċa ta strument 
inatematicu; il inancu, makbad ta ba- 
rometru. 

CURSORY — mgħaggel, ħa6f ħafif, 
bla cont, malajr malajr, magħmul bil 
għaġġla ; T just had a cursory gUtncv^ 
tajt dakka ta gluijn fuk fuk(bil għaġ- 
ġla) jew ħafif, ħabf. 

CURT-kasir, maktuħ kasir. 

CuRTNESS— kosor, ktigħ fil kasir. 

29 



Digitized by 



Google 



CUR 



CUT 



CuRTAiL — tkassar, takta kasir; 
curtail-dogt cbelb dembu maktuħ. 

CuRTAiLER — dac H (min) jakta 
kasir. 

CURTAILINO — ktugħ kasir. 

CuRTAlN—purtiera, curtinaġġ, se- 
pariu ; (61 fortificazioni) ħajt bejn 
żew^ swar ; tkieghed tagħmel il pur- 
tien jew il curtinaġġ ; draw the cur- 
tain^ iġbed il purtiera \ hefore the cur- 
tainfell, kabel ma niżel is-separiu ; 
before the atrtain drops^ kabel ma jis- 
piċċa colloi. 

CURTAL— żiemel b'dembu maktugħ, 
kasir, mkassar. 

CuRTiLAGE— bitħa ta dar. 

CURTSEY — riverenzu, tislima tan- 
nisa; issellem mara, tagħmel rive- 
renza. 

CURULE— ta carrozza miftuħa (pul- 
truna bir-rotij; senatoriali, jew tas- 
senat. 

CuRVATED — mgħa w weġ. 

CURVATION— tgħawiġ. 

CURVE— tagħwiġa, kaws ; mgħ^w- 
weġ ; mkawwas, tkawwas, tgħaw- 
weġ. 

CuRVED — mgħawweġ, mkaWwas. 

CuRVEDNESS— tgħawiġ. 

CURVET— takbes, tokmos bħal żie- 
mel ; kabża, kamsa. 

CURVIOOSTATE — bil custilji; mgħaw- 
ġa jew milwija kaws. 

CURVIFORM— ta għamla milwija. 

CURVILINEAL — ta linji curvi jew 
mgħawgin. 

CURYING — tgha wiġa. 

CuRVi ROSTRAL — li għandu munkar 
jew gbeddum mgħawweġ (milwi). 

CURVITY— Igħawiġ, liwi. 

CUSHAT — ħamiema salvaġġa. 

CUSHION— mħadda, cuxxin; sit on 
the cnshion^ okghod fuk I-imħadda. 

CUSHIONED — kiegħed bil kegħda 
fuk mħadda. 

CuSHioNETT — cuxxinett, mħadda 
żgħira. 

CuSK— isem ta ħuta tajba 'wisk 
għal I-ichel. 

Cusp — karnuna, ponta tal ka- 
mar etc. 



CuSPATED^Ii jispiċċa bil karnuna 

CUSPIDAL J jew bil ponta. 

CUSPIDATED— li għandu ponta cbi- 
ra, li jispiċċa bil pouta mkabbża. 

CuSPlS— it-tarf jakta jew ippuntat 
ta ħaġa. 

CUSTARD — crema. 

CUSTODIAL — tal ħara (li icun mħa- 
res) jew riguardat. 

CcSTODiAN— custodiu,gwardian su- 
printendent. 

CuSToDY— ħars, ħabs, calzri, he was 
talcen itito cmU>dy, ħaduħ (ġabruħ) il 
ħabs, arrestawb. 

CusTOM— drawwa, għàda, costum ; 
ħaraġ, daziu, dwana; panoiċċan; he 
is the only tailor here that has good cua- 
tom, hua biss il ħajjat hawn li ghan- 
du l-actar parruċċani (li jaħdem 1-ac- 
tar) ; this ia a bad custom, din drawwa 
ħażina; / had the custom^ chelli il 
għàda ; you have to pay the customSj 
icolloc tħallas id-dwana; so viany 
countries so many customs^ cull pajjis 
id-drawwiet tigħu. 

CuSTOMADLE -comuni, ias-soltu ; li 
iħallas id-daziu, il ħaraġ, jew id- 
dwana. 

CuSTOMARY— tad-drawwa, tal għà- 
da, ta hecc, cbif dari, soltu. 

CUSTOMED — mdorri. 

CusTOMER— xerrej, parruċċan, dwa- 
nier. 

CUSTOM-HOUSE — dwana. 

CuST()s(pluraI custodes) — ^gwardiau, 
għassies, suprintendent. 

CuSTREL— ġarra, tazza etc. għall 
imbit ; scudier, dac li iżomm it-tarca 
lill cavalier. 

CUT — kat^ħa, kasma, xakk, far- 
rett ; maktugn, maksum ; takta, tak- 
sam, ixxokk ; tonkox ; tinkata, tinka- 
sam, tiuxakk ; thejirst cut qf a làaf, 
I-ewwel katgħa (crustina) tal ħobs ; 
he is of tlie same cut with the rest^ bua 
li stess (xejn ankas) mill oħrajn, jew 
daks I-oħraju ragel ; he is a cut'tliroat, 
hua coċċ brodu, lew galantom, jew 
ragol tal csir il għoiik ; a cut fmrse, 
ħalliel (dac li jaħtaf portmoni etc. 
minn bwiet in-nies) ; 1 want to have 
this cut topieccs, ejja naktgħu fil kasir, 
u uispiiiċiawha ; why dont you have 



Digitized by 



Google 



CUT 



227 — 



CYC 



this vine ctUf għaliex ma tiżborbiez 
din id*dielia ? ihey are ciUtina the corn 
noii\ kegħdin- jaħsdo il kamn issa ; / 
alwayi liavz my lips aU in the cold wea- 
tlier^ dej^em icolli xuftejja maksiimin 
(mixknkm) bil bard ; you must never 
cut one short (when he is apeakinfl)^ katt 
ma għandec takta il cliem ta min 
ionn jitchellem ; cut this piece ofmeat 
sniall, iccappulja (katta rkiek^ din il 
biċċa laħam ; he committed a suicide 
by cutting his veins^ katel ruħu b'idejħ 
billi svina ruhu ; he is the only one 
that can ctd capons^ hua bies jaf isew- 
wi is-sriedak ; he is accused qf cuttim 
his wtfe's face with a razor^ accusat fi 
katta (sfregia) wiċċ martu b'mus tal- 
leħja ; cutfor deal^ aksam (il mazz tal 
carti tal-logħob) ; thcy cut his hcad 
oJff\ katgħulu rasu; his uncle cut him 
offfrom the estate^ zijuh id-discreditab 
(neħħieb minn wernet) tal proprietà 
tieghu ; the English succeeded to cut 
off the enemys retreat^ 1-Inglisi rnex- 
zieloni jaktgħu il mogħdija (ma iħal- 
luz igħaddi) il għadu ; ctU off delays^ 
fittez isa (fittez eħlos) ; the whcd cut 
him asuudir^ ir-rota kasmitu hiojn; 
he is to have his leg cut off^ icollbom 
jaktghulu sieku barra; why dftn^t you 
cut ont same work for him ? għaliez 
ma tfassalluz zi ħaġa z'jandem? 
can yon aU up this capon ? taf tkatta 
(tkassam) dan il ħasi r this tree wants 
cutting down, din is-siġra trid min jis- 
serraha (jaklagħha); cxUand long tailj 
colla chemm huma (arring) ; / saw 
him quite cut, rajtu f sacra ma jarax 
art ; he is cut out for music^ hua maħ- 
luk ghal musica; h€ has not ctU his 
wise teetli yet, għ&du ma tallax id-dar- 
sa tal ghakal (għadu vavu) ; measure 
twice cut hut once^ kis mitt darba u 
akta darba; Ilike to see the little boys 
cuttina capers on the sand^ nħobb nara 
lit-tfal ighar jitcabarsu f uk ir-ramel. 

CUTANBOUS— tal gilda — cutaneous 
diseases^ mard tal gilda. 

CuTCH— ħaġa bħal rażali twaħħal; 
il bajd ta 1-ostrica. 

CuTE— li jilħaklu, fuk ruħu, rasu 
tajba. 

CUT GLASS— cristal fin. 



CuTlBLE — il gilda rkieka ta barra 
tal gisem — rita ta barra tal ħzejjex. 

CuTicuLAR— tal gi'da. 

CUTLASS — sejf b'zafra wiesgħa. 

CUTLER — min jagħmelis-scbiechen. 

CUTLERT — sti'umenti jew għodda 
collha li jaktgħu, schiechen, mwies, 
xfafar etc. * 

CuTLET— cotoletta; katgħa laħam. 

CUTLING — kamħjew żerrigħa mid- 
rusa jew mneħħjià (mnaddfa) mil 
ħliefa. 

CuT LUGGED — b'wieduejh maktu- 
għa. 

CuT PURSB — ħalliel, dac li jahtaf 
mil bwiet tan-nies. 

CUTTER — min, jew dac li jakta ; 
cutcr^ bħal frejgatina lew bastiibent 
żgħir tal klugħ (għal burdjar^ ; ħal- 
liel, brigand. 

CuT TĦROAT — kattiol, assassin ; wie- 
ħed tas-siccbina. 

CuTTT STOOL— banchetta bazza. 

CuTTiNG — katgħa, biċċa maktugħa. 

CuTTiNG PLANB—ċana, varloppa. 

CuTTLB— clamar (tal baħar); kar- 
nita. 

CuTTY piPB— pipa biz-zocc kasir. 

CuTWATBtt— it-talja mar, il biċċa ta 
isfel ta mol, pilastru tal arcati tapont. 

CuT woBK— it-tokob tar-raccmn. 

CuvBTTB — truncieramaktugħafnofs 
ta foss. 

Cynban — li għandu culur caħlani 
(lewn is-sema). 

Ctanombtbb— strument biez jaraw 
il kawwa tal lewn caħlani tas-sema. 

Cyanopatht— marda li min icollu 
minnha gismu jicħal. 

Ctanosis— roarda li tagħmel il gi- 
sem tal bniedem isir lewn iċ-ċomb. 

Ctanottpb — process (xogħol) li bieħ 
jeħdu ir-ritratti (isir iz-zogħol tal fo- 
tografija) fix-zemz bil blu ta Prussia 
(cianuro). 

Cyar— it-tokba, id-diAIa tal widna 
minn gewwa. 

Cyathiform— magħmul bħal tazza 
jew chiccra. 

Ctolambn — zorta ta ħaziza (il ħobż 
tal ħnieżer). 

Cyclb— cicln, rivoluzioni ta certu 
periodu ta żmien; circuln; orbita (daw- 



Digitized by 



Google 



CYC 



— 228 — 



DAB 



ra jew circu i immaginariii (li ma je- 
sistix); CycU of the 8un jew solar q/cle, 
periodu ta żmien ta 28 sena li wara li 
igħaddi dan iż-żmien li stess ġraiiet 
tal gimgħa jiġu (jaħbtu) fli stess ġra- 
net tas-sena ; cycle of the moon jew 
vietonic cycle, periodu ta żmien ta 19 
il sena li wara dan iż-żmieii imbagħad 
il kamar ġdid u il qwinta jatibtu fli 
stess ġranet (ta 19 il sena kabel). 

Cyclograph — strument biex biħ tid- 
descrivi 1-archijjet tac-circuli. 

Cyclometry— is-sengħa li bihaichej- 
lu ic-circuli. 

Cyclonb— cichin ; riħ kawwilijob- 
rom u li igħaddi fid-dritt. 

CYOLOPiBDiA— ciclopedija, ctieb jew 
cotba li fihom ġabra ta tifsir fuk 1-arti 
xienzi etc. u kegħdin irranġati alfa- 
beticalment wara xulxin, bħal cliem ta 
Diziunariu (igħejdulha ucoll encyclo- 
j)(Cilia) (ara). 

Cyolopean — taċ-ciclopi ; cbir ferm li 
iwaħħax, li ibażża. 

CycLOPBDio — tal enciclopedija, ci- 
clopedicu, enciclopedicu, li cull fejn 
tmissu issibu (li jaf jitħaddet, jew jif- 
hem t'collox). 

Cyclopic— taċ-ciclopi, ta cobor cbir, 
li iwaħħax. 

Cyclorama — vedu^ tad-dawra 
(dwar) ta pajjis etc. 

Cyclostomous — li għandu ħalk tond. 

Cydbr— cidru. 

CyGNBT— zinna żgħira. 

Cylindbr— cilindru. 

Gylindrio ) li għandu għamla 

Cylindrioal( (bħal) cilindru. 

CYMBALs~cinnatati,pIatti tal banda. 

CxMBBLiA—ħaxix bil werak wasa, li 
jicber fll ghadajjar etc. 

Cymbiform — magħmul bħal dgħajsa. 

Cynanthropy — ( marda) xorta ta 
genn. 

Cynio— cinicu — wieħed tost, inso- 
lenti, li jaf jicculjuna. 

CiNisM — cinismu, tustaġni inso- 
lenti. 

Cynips— galla, xorta ta dubbiena. 

Cypher -ara cipher. 



Cypiionism — castig li chienu jatu 
dari lill xi ħatjin billi jidilculhom gisi- 
mhom bil għasel u jħalluhom biex 
idur magħhom dubbien etc. 

Cyprbss — cipress, is-siġra taċ-cipress 
(\i hi is-sinjal tal vistu jew tal mewt^. 

Cyprian— wieħed minn Cipru ; pro- 
stituta. 

CYPRiNB—tas-siġra taċ-cipress. 

Cyriologio — tal littri capitali jew 
cbar ftal alfabett). 

Cyst — cistn, bħal zirma jew għokda. 

Cystinb— xorta ta calculu (ħaġra) 
li titrabba fil bużżieka (tal urina) tal 
bniedem. 

Cystitis -infiammazioni (nefha) tal 
bużiieka. 

Cystolithio -tal gebla li titrabba 
fil bużżieka. 

Cythbrban -ta Yenere (alla falz ta 
li mbabba). 

CzAR — il Czar, it-titlu li għandu 
1-Imperatur tar-Kussia. 

CzARiNA—Mmperatrici tar-Uussia. 

CzARBWiTz — il Czarewitċ, it-(itlu li 
għandu (chif isejħu) ittifel il cbir tal 
Czar jew Mmperatur tar-Rnssia. 

I> 

D -ir-raba ittra tal alfabett inglis, 
it-tielet cjnsolanti. Bħala abbrevia- 
zioni tokgħod f loc il chelma Doctor ; 
għalecc D.D. hia Doctor o/ Dinnity 
(wiehed il-lawriat fit-Teologia) ; M.D. 
Medicinie Doctor (wieħed il-lawriat fil 
medicina, jew tabib) ; LL.D. kegħda 
f loc Leynni Doctor^ wieħed il-lawriat 
fil giurisprudenza jew Àvucat ; D, bħa- 
la numru Kuman, tiswa ħames mija 
(600) ; D hia ucoll chiavi fil musica. 

Dab — messa (minn tnms) — dakka 
ħafifa bl-id, jew b^ħaġa ratba u miblu- 
la ; isem ta ħuta zgħira ċatta (bħal 
sparlu). 

Dabble — iċċaflas, iċċafċaf; iċċap- 
pas ; tindaħal fi ; you have dahbUd 
yonr trousers all over, mlejt kalzieteo 
collu tajn. 

Dabblbr— min ioappas, iċaflas; min 
jindaħal f collox, deffusi. 

Dabstbr— min (dac li) icun jinkala 
(capaci) f xi ħaġa. 



Digitized by 



Google 



DAC 



— 229 — 



DàM 



Da oapo (fil tnusica)— mil ġdid, arġa 
ibda mil lewwel, ripetizioni. 

Dacb — isem ta ħuta zgħira tax- 
xmara. 

Dactyl— wieħed mil chejl li bieħ 
ichejlu il vers tal poesia Inglisa. 

Dactylooraphy— is-sengħa li tiscol- 
pi (taglimel incisionijiet) fuk il ħaġar 
prezius. 

Dactylium — xorta ta fakkiegħ li 
jicber maz-zocc ta xj^ħxejjex. 

Dactylolooy— titchellem bilHtispel- 
li il cliem b'subgħajc. 

Dactylonomy — il għadd fuk is- 
swaba. 

Dad ) P*» P^P^' J®^ missier (chif 

-- >• isejħu it-tfal żgħar lill mis- 

^^^^^ ) sierhom;. 

Daddle — tixxenghel, timxi mxen- 
ghel. 

Daddock— l-imħassar (ta zocc) ta 
siġra. 

Dado — iz-zocclu. 

Djsdal— ta bosta xorta, ta cull cu- 
lur, ta bosta lewnijiet. 

Daff— bniedem (wieħed) miġnun ; 
titfa, twaddab fgenb ; tnoħħi. 

DAFFODiL—pianta (fjur), in-narciai. 

Daft — ibleħ, belgħieni, stupidu, ba- 
lalu. 

Dao ] stallett; he was stabbed with 

DAOGERja (laffgery kala dakka ta 
stallett; he hcld the d^cfger to hxs 
throaty waħħallu (ippuntalu) li stallett 
ma griożmu ; he is always- at daggers 
drawing, dejjem lest għal ġlied (isib 
fiex jattacca). 

Daoglr — iċċaflas, titmaħmaħ fit- 
tajn jew fiċ-ċaflis. 

Dagglb tail — mara maħmuġa (li 
djula dejjem mcarcrin fit-tajn). 

Daglock— tarf tas-suf maħlul, mif- 
tuħ. 

DAGSWAiN—xorta, qualità ta tapit. 

Dagtailed— niħamme^ (maħmuġ). 

Daguerreotype — process inventat 
minn Daguerrc li bih ritratti (figuri) 
mil-Ienti ta camra oscura jitkgħedu 
(jingiebu) fuk ^lacchi tal metall. 

Daħlia— dalja (fjur, piantai). 

Daulinb— sustanza li jagħmlu mill 
għeruk tad-dalji. 



Daily — ta cull jum ; this happcns 
daiUh dana jiġri (isir) culljum ; daily 
experience teaches rw, 1-esperienza cull- 
jum tgħallimna. 

Daint — delicat, ta togħma tajba 
wisk; li idub, li jinħall fil fomm. 

Dairy— fejn jinżamm il ħalib (maħ- 
lub) ; fejn jinħalbu il bakar u isir il 
butir u'I ġobon. 

Dairying - żamma (chif iżżomm) ix- 
xogħol tad-Z>(iin/ (ara). 

Dais — bradella, palc għoli fcamra 
(fsala) tal ichel. 

Daisy— margheriti salvaggi. 

Dak 1 il viaġġar mal posta (mal va- 

DAWKJliġġa) nl pajjisi tal Lvant. 

Dakbrhbn (tajra, għasfur) il gal- 
lozz. 

Dalb — wied (ħofra bejn żewġ għo- 
Ijet). 

Dalliancb — tħaunin, timlis, tħan- 
xil, żeghil; tħollija ta xogħol etc. mil- 
lum għall għada ; tnicchir. 

Dally — tħannen, tmelles, iżżigħel 
bi, titħannen, titħanxel, titniccher, 
thalli mil-Ium għall għada. 

Dalmatic — tunicella. 

Dalt— tifel mrobbi minn omm ohra 
(jew minn mara li m'hix ommu). 

Dam— omm(bhima, bħal debba bak- 
ra, nagħġa etc.) ; sies jew lakgħa 
għall ilma ; mol, tilka l-ilma b'sies, 
ħajt, jew mol. 

Damagb — ħsara, dammaġġ; tagħmel 
ħsara jew dammaġġ. 

Damagbablb— suggett għal ħsara, li 
tista tiġrilu il ħsara 

Damagbd — bil ħsara, bid-dammaġġ. 

Damas— xabla magħmula bl-azzar 
ta Damasco. 

Damascbne — dumaschina, berkuk. 

Damask — damasc ; iddamascat, tin- 
seġ damasc. 

Damaskbbn— tintarsia il ħadid b'de- 
heb u fidda. 

DAMASKBBNiNG~is-sengħa tal intar- 
sjar tal ħadid bil (ħjut jew fili rkaketc.) 
tad-deheb u fidda. 

Damask-rosb— warda ħamra (lewn 
id-damasc). 

Damassin — xorta ta damasc iżda 
minsuġ bii ward etc. tal ħjut tad-de- 
heb jew tal fidda. 



Digitized by 



Google 



DAM 



— 280 — 



DAP 



Damb— sidt, Binjura, majjistra ta li 
Bcola. 

Dammbr— Bturdament magħmul (li 
jigi) b'dakka. 

DAMN'-tisħet, tindanna, titlef għal 
dejjem ; twaħħal il ħati, ticcundanna ; 
hia lastjilay was damned, 1-aħħar opra 
li chiteb Baffruhielu. 

DABfNABLB — misħut, H ħakku telfa 
għal dejjem jew dannazioni. 

DAMNATioN—dannazioni, saħta, tel- 
fa għal dejjem. 

Damnbd — indannat, ta min jisħtu 
jew jobogħdu. 

Damnifig — ara mischievoua. 

Damnino — tindanna, ticcundanna 
għal saħta jew telfa ta dejjem. 

Damon— isem ta annimal li għandu 
gild oħxon bhal ta Ijunfant etc. 

Damp— ndewwa, umdu, għakar; nie- 
di, mgħakkar, umdu ; tniddi (tagħmel 
niedi) tgħakkar; tberred, takta il kalb. 
Thia war now has put a davip npon onr 
trade, din il gwerra isBa żammet il 
cummerċ tagħna ; / can't see whij snch 
a trifle should put such a damp upon 
you, ma nistax nifhem għala ħa^a 
hecc żghira għandha tbeżżgħec (taK- 
tagħleo kalbec) daks hecc. 

Dampish— ftit u xejn umdu, niedi 
jew mgħakkar. 

Dampnbsb — ndewwa, għakar,umdità. 

Damsbl — xbejba, sinjurina. 

Damson— pruna (għajnbakra) żgħira 
sewda. 

Dan— carretta (carrettun żgħir) li 
jaħdmu bih fil minieri tal faħam tal 
naġra. 

Danburitb — isem ta mineral sa- 
frani. 

Danob — żifna, ballu ; tisfen, iżżeffen; 
can you dance ? taf tisfen ? we are in- 
vited to a dance to-niorrow, mistednin 
f ballu għal ghada ; no longer pjpe, no 
longer dance, jispiċċa il kiigħ, jispiċċa 
ix-xalar; / like to dance to every one*8 
pipe, nixtiek li chiecu niccuntenta il 
culħadd. 

Danobr— min jiżfen, ballarina etc. 

Danoino— żfin, ballu ; are youfond 
of dancing l tħobb tiżfen ! / like danc- 
ing 80 much, chemm nħobba iż-żfin. 



Danoino-mabtbr — Burmastru taż- 
żfin, jew dac li igħallem iż-żfin. 

DANciNa-ROOM— camra ta/-żfin, sala 
tal ballu. 

DANDBLioN—cicwejra salvaġġa; tfief. 

Dandiprat — ragel kasir; tfajjel, 
każwit. 

Dandlk - tkabbez tarbija fuk idejc 
jew iżżeilinha fuk rcubtejc ; i^iiegħel, 
tmelles. 

Dandrupf— brija. 

DANDT—żabicotfc, petitu, pulicarja. 

DANDYcocKUigieġ tal Ġava, xorta 

Dandy-hbn jta tigieġ li għandhom 
is-sakajn micsijin ucoll bir-rix. 

Dandyibm --żabicotteria, petitjar. 

Danb — Danis, wieħed mid-Dani- 
marca. 

Danegbld— taxxa (ħaraġ) li id-Da* 
nisi chienu iġagħlu li I-Anglo Sassoni 
iħalsu. 

Danb wort — (ħaxixa) sebuka sal- 
vaġġa. 

Dangbr— tiġrif. periclu ; you are in 
dangcr, kiegħed fil periclu. 

Dangbrlbsb — bla periclu. 

Dangbrous — periculus. 

Danglb— tixxejjer, tiggiera dejjem 
wara xi ħadd (minn għajr ma titilku); 
ixxejjer. 

Danglbr— min (dac li) dejjem jig- 
gerra wara in-nisa. 

DANisħ — tad-Danimarca ; do you 
like the Dani^hflag ? tgħoġboc il ban- 
diera Danisa (tad-Danimarca) ; he 
8peak8 Dani8h a8 well a8 a Dane, jit- 
chellem bid-danis daks wieħed mid- 
Danimarca ("daks Danis) stesB. 

Dank— ara damp. 

Dap ) tniżżel, tixħet il għalf (lisca) 

Dapb j bil mod il mod il baħar. 

Daphnb— xorta ta siġra bħar-rand. 

Daphnia— isem ta ħaġra preziusa. 

Dapifbr — camrier, dac li iservi 
I-ichel fuk mejda. 

Dappbr— żgħir u fuk rnħu. 

Dappbrlino— nanu, wieħed kasir. 

Dapplb — ta bosta lewnijiet, mtabba, 
mnakkax— tvaria; tiffaxxia bil lewni- 
jiet, ittabba, tnakkax ; żiemel Bturnell. 

Dapplb oray — griż mtabba jew 
mnakkax. 



Digitized by 



Google 



DAK 



m 



f)At 



Dab — iBem ta ħata li tinsab fix- 
zmara Sevem (1-Ingbilterra). 

Darb — icolloc il ħila jew il wiċċ, tis- 
sogra; tistieclen ^hal ġlied, tisfida ; do 
itf i/ yoii (lare, lea (għamel eto.) jecc 
għandec il ħila ; he dared to ask viefor 
the money beforc every one preaent, chel- 
lu wiċċ jitlobni il flus kuddiem cul- 
liadd (in-nies collba) ; how dare yoa^ 
8ir f u cbif għandec il wiċc, għejd ? 
since you dare me to it, la darba inti 
kiegħed tipprovocani, ("tistedinni jew 
iġġagħalni^ biex nagħmel dana. 

Da^ful - li bil ħarsa tiegħu jisfida 
lill cnlħadd ; curaġġus. 

Dabbr — min jissogra. 

Dabio— biċċa munita (flus) Persiana 
(tal Persia) tad-deheb. 

DARiNO-~8efka, ħila, wiċċ, kalb, al- 
mu, curaġġ, sfik ; klubi jew kalbienii 
ouraġġus. 

Dark— dlam, swied; mudlam, iswed, 
dark weather, temp fosc, scur; his 
discourse was ratlicr a dark oncy id- 
discors tiegħu cbien actarx mudlam 
(li ma jistax jiftiehem sewwa, m*huz 
ċar biżżejjed) — it is growing dark, ki- 
għed jidlam (dieħel ii-lejl> / am still 
in the dark, għadni fid-dlam, ma naf 
xpjn; I had to gropc my way in the 
darkf cbelli nimxi (nsib it-triek) bit- 
teftif) fid-dlam. 

Darkbh— iddallam, issewwed. 

Dabk bybs — li ghandu għajnejħ 
Buwed. 

Dabkish -- sewdieni. 

Darkmindbd— trist, increpativ. 

DARKNBsS'-dlam, swied, oscurità ; 
he is gone into the land of darkness, 
mar, miet, spiċca, difnuħ. 

Darksomb— trist, scur, mudlam. 

DARLiNo—għażis, maħbub,tal kalb; 
il ħanin, il maħbub tal kalb, il fessud. 

DARN—issarsar, timla bil ħajt tokob 
fil ħwejjeġ, calzetti etc. mtakba jew 
m/.arda; issewwi. 

Darnbl (ħaxixa) sicrana. 

Darnino — mili, sarsir. 

Dart — vle^ġa ; twaddab, tvenven, 
titf)i| ixxewluħ ; titwaddab, tidvenven, 
tintafa, tixxewlaħ. 

Dartbr — - dac li ivenven, jitfa 
vleġġa. 



Dartinolt — bil ħefifa (ħafit) daks 
vleġġa. 

Dash— ħabta, lakta, tisbita; sinjal 
gibda hecc : ( — ) fil chitba ; tħabbat, 
tolkot, issabbat, tfarrac; tolkot ma, 
tintafa, tinxteħet, tissabbat ; tħallat ; 
troxx ; tħarbex jew tħożż (tpingi) ħaġa 
malajr (bil għaġla^ ; tneħħi jew tin- 
gassa ; ħsejjes tal ilma li joħroġ bis- 
salt ; at one dashy b^akka wiAda ; he 
cancelled the whole conlract with one 
dash of the pen, ingassa il ountratt 
coUu b'dakka ta pinna; a dash of 
tcaterj titjira (tefgħa) ilma jew tajn ; 
he had a dash on his teeth from his 
father^ kala dakka fuk snienu minn 
missieru ; ifyou dont keep quiet Fll 
dash yonr head against the wall, jecc 
ma tokgħodx nfarraclec rasec mal ħajt; 
he dnshed him with waterfirsty hu bex- 
xu (xarbu) bl-iima lewwel ; / dashed 
the glass to incces^ għamilt it-tazza 
frac ; the ship was on the poitit to dash 
against a rock, il bastiment għal ftit 
ma tfarracx fuk blata (scoll); they 
dashed my project mnc, issa sfrattawli 
il ħsiab (iddisinn) li chelli; I dashed 
him out of countenance^ tliftu, sramtlu 
rasu, icconfondejtu, ġagħaltu jistħi; he 
dashed his brains ot/t,tajjarlu rasu b'tir. 

DASTARD—beżżiegħ, għażżien, gifa. 

Dastardize — tbażża. 

DASTARDUNBSs-biża, għażż, ġwefe- 
rija. 

Data (i>!ural ta datum) — verità 
magħrufa jew mogħtija; ħwejjeġ li saru 
magħrufa, veri. 

Datart— dac li fil korti ta Buma 
(fil palazz tal Papa) jiccertifica il hoUa 
tal Papa. 

Datb — tamra; żmien, jum; datai 
(chemm għandna mix-xahar); tagħ- 
mel ticteb id-data (jew chemm għadna 
mix-xahar u issena); put the date, 
għamel id-data ; whai date does that 
letter bear? meta chienet mictuba dic 
littra (x'data fiha dic littra ?); this Udng 
is oiU of date nowj din issa ma għa- 
dhiex usata (ma għadhiez moda^ ; this 
is of an old date, din ta data antica 
(ta żmien ilu) ; guess wliat is the date of 
this coiuj akta ii millesimu (1-annu) ta 
din il munita. 



Digitized by 



Google 



dat 



— 282 - 



1)AY 



Dated — bid-data, taddata ( ta 
żmien) ; / rcccived yoar lelter daled the 
5th. ultimo^ rcevejt ( waslitli ) littra 
tiegħeo mictuba fil 5 tax-xahar li 
ħareġ. 

Datelbss— bla data. 

Dater— dac 11 jimmarca (jiddata) 
iż-żmien tal chitba li jictob jew tal 
chitba li issir. 

Date tree— palma, siġra tat-tamar. 

Dativb— il cas dativ (fil-Latin, Tal- 
jan u Griech). 

Datum— ħaġa mogħtija,verità magħ- 
nxte^ ; datiim line^ (fl-Ingenjerja) hia 
dic iMinja orizzontali fsezioni li min- 
nha ichejlu il għoli jew il fond ta 
post etc. 

Daub — tiċpisa, tiċlika, pittura ħa- 
żina magħmula ħorrox borrox jew 
mħaxilfa; iċċappas, iccellak, tpingi 
ħażin jew ħorrox borrox ; timpustura 
sħiħ, taghmilhi^ tal falz jew tal ipo- 
crita ; turi li int xi kaddis ; tagħmilha 
ta ragel tajjeb. 

Daudbd — meappas, mcellak, mżel- 
leġ. 

Dauber — pittur tat-tużżana. 

Daubinq — pittura mħaxilfa, tat- 
tużżana. 

Dauby—U icellak, iċappas, iżelleġ, li 
iwaħħal. 

DAuaHTER—il bint ; dmu)hter'in4aw ^ 
mart 1-iben, chenna jew ħtint ; viy 
damjhter^ binti ; he has six duiujhtera 
and a son, għandu sitt ibniet u tifel. 

'Dauohterless — bla tfal bniet. 

DAuaHTERLiNESS — li stat jew id- 
dmirijiet tal ulied bniet. 

DAuaHTERLY—ta bint, tad-dmir ta 
t)int. 

Dauk— il posta jew il valigia tal 
India tal Lvant. 

Daunt — tbażża, trażżan. 

Dauntbr - min ibażża jew irnżżan. 

Dauntless— li ma jibżax, curaġġus, 
bla biża. 

Dauphin— it-tifel il cbir tar-Be ta 
Franza. 

Davit — gruwa għal ancra, għal froj- 
gatini etc. 

Davynb — mineral (bħal ċagħk) li 
jitfa il Vesuviu (vulcan ħdejn Napli). 

Daw— ċawla. 



Dawdle— titniccher, titligħeb, taħli 
iż-żmien ; tixxejjer Thawn u l'liemm ; 
min. jew dac li jitnicclier, jitliegħeb 
jitgħażżen jew jaħti iż-żmien. 

Dawdler— għażżien, min jitniccher 
jew jaħli iż-żmien. 

DAWE-katgħa, kasma, xakk sinjal 
fli njam; taksam, takta, tagħmel sinjal 
jew ixxokk biċċa njam. 

Dawm— bioċa munita (flus) tar-ram 
Indiana (tal India). 

Dawn — żernik, tbexbix, sebħ ; iż- 
żernak, tbexbex, tisbaħ ; at dawn^ mas- 
sebħ ; it dawns^ beda jisbaħ (ibexbex, 
iżernak); the dann of life, il bidu tal 
ħajja (ħajjitna). 

Dawnino— is-sebħ, iż-żernik, it-tbex- 
bix. 

Day — jum, nhar, ġurnata; it is 
hroad dai/, sebaħ sewwa; 7iiffht and 
day^ lejl u nhar ; come and spend a 
day with mey ejja għamel (għaddi) 
ġurnata mieghi ; not the whole day, 
m'hux il gurnata collha; he is 7iow in 
rccript of G shillintj a day^ issa għandu 
(paga) Ġ xelini culljum ; a holiday, fe- 
sta, vacanza; a holy-ilay, ġurnata għa- 
żiża, festa ; a tvork day, ġurnata tax- 
xogħol, a week day, ġurnata fost il 
gimgħà; day hy day^ mmn ġurnata 
għall-oħra; yood day^ bonġornu ; the 
next dayy Tgħada ; the other day, il 
ġurnata 1-oħra; every day, fculljum, 
cvery othcr day, ġurnata iva u oħra le, 
every third dayy cull tliet tijiem ; hy 
dayy binhar, at day Ireaky mas sebb, 
maż-żernik, mat-tbexbix; all day lony, 
il ġurnata collha; this day a week^ bħal- 
lum tmien tijiem, this day fortniyht, 
bħal-lum ħmistax; to this very day^ 
sal ġurnata tal-lum, from this day, 
mil-lum ; the day hefore yesterday, il 
bieraħ tlura; it is one day journey 
from here, ġnrnata safar bogħod niinn 
hawn ; in those days, f dawc iż-żmieni- 
jet ; in his days, fi żmienu ; in the days 
ofold, fi żmienijiet antichi (li għad- 
dew, ta dari) ; we are now in the doy 
days, issa aħna fit ġranet ta 1-actar sħa- 
na cl)ira;a day ^&our^/',ħaddiem il ġur- 
nata; this is a fasting day for me, illum 
sawm għalija (sajjem illum jena^ ; this 
is a vicat-day, illum ġurnata tal-làham 



Digitized by 



Google 



t)AY 



— 283 — 



DEA 



(li jiswa jew li jista jittiechel il-laħam)'; 
in the day Ught fid-dawl tax-xemx (bi 
nbar) a day book, il ġornal (il ctieb 
garnal) ; ue tvon ihe day, aħna rba- 
ħna il battalja. 

Day BBÀM—raġġ tax-xemx ; xakk 
daw!. 

Day bbd— cannape sufà fejn wieħed 
jista jimted jew jistrieh ftit 

Day BBBAK — sebħ, żernik, tbe^bix. 

Day-coal— il faxx, 1-ewweI strat ta 
fuk tal faħam tal ħaġra fminiera. 

Day dbbam— ħolma, ħsieb, progett. 

Day laboub— logħol bil ġurnata, tal 
ġurnata. 

Day ltght — id-dawl tax-xemx, bi 
nhar. 

Day nbt— xbiec, trabocc għal bliebel 
etc. 

Day pbbp — I-ewwel żernik, meta 
jakbad jisbaħ. 

Day riMB— bi nhar, mal ġurnata. 

Day wobk— xogħol tal ġurnata. 

Dazzlb |tgħammex, tgħabbex. 

S:~t '«'""-"-■ . 

Deacon— dlacunu, wioħed li liu or- 
dnatl-Evangeliu. 

Dbaoonby jew Deaconbhip— diaco- 
nat. 

Dbad — mejjet; akkal, kieraħ, he is 
a dead vian ; spiċċa (ragel mejjet) ; 
this is dead drink^ dana xorb sventat 
(sar ilma) ; Jnly and A ngust are the 
dead time of ouryear, Lulju u Awwissu 
hua iż-żmien li ma nagħmlux affarijet 
(li fih nokogħdu kegħdin) ; stop, oryon 
are a dead man, ferma hemm (jekaf) 
jew nigbidlec (nqktloc) ; he wishes vie 
deadf jixtiekni (iridni) mejjet ; he fell 
ilown deadj waka (baka) mejjet ; you 
seem to he half dead, donnoc fnofsoc) 
mejjet. / was dead asleep, cont rieked 
ċomb (fil fond) ; we had adead calm 
for ihree days^ chelna calma perfetta 
għal tliet tijem sħaħ ; in the dcad of 
nighty fl'akkal tal-lejl ; in the dead of 
winter, fl'akkal tax-xitwa, jew fix-xitwa 
il kiergħa ; a dead wall, opra morta 
(ħajt) ; / am workiny for a dead horse, 
kiegħed naħdem biex nħallas dejn an- 



tic; ihe living and tlie dead, ilħajjin u 
il mejtin. 

Dbad bobn— mwieled mejjet. 

Dead dbunk— fis-sacra mejjet. 

Dead lanouaob— lingua mejta. 

Dbad lbttbb— -littra li tibka fil po- 
sta ghaliex ħadd ma imur ghaliha. 

Dbad WATEB— dac I-ilma li jagħlak 
mat poppa ta bastiment. 

Deadbn— toktol, tmewwet; / wear 
hrown colourcd glasses in suvimcr to 
dt'xulcn the glare of the sun, nilbes uc- 
ciali iswed fis-saif għax-xomx (biex 
ma inħossx id-dija tax-xemx fgħaj- 
nejja. 

Deadish — donnu niejjet; stupidu. 

Dbad killino— toktol, tħalli mejjet 
fil colp ; mad-dakka il mewta. 

Dbad light— ħgieġa ħoxna ta fuk il 
cverta ta bastiment. 

Deadly— mortali, li jekred, li jok- 
tol, li igib il mewt ; a dcadly diseasc, 
marda tal mewt jew periculusa, this is 
a dc'idly hlf)w, din dakka tal mewt 
(mortali, ħarxa ferm) ; hc hatcs me 
dcadlyy jobgħodni għal mewt (ferm) ; 
thcyare deadly strong, huma kawwijin 
sħiħ ; it is raiuing dcadly hard, nieżla 
(ix-xita) bil kliel. 

Deadly night shadb — għeneb id- 
dib. 

Dbad mabch— marcia funebri ; dak- 
ka tal mejtin (tal funerali). 

Dbadnbss — mewt. 

DBADS-dac it-trab, gebel jew kxur 
li icun mdawwar bih it-trab tal md- 
talli (deheb etc.) meta isibuhom fil mi- 
nieri. 

Dbad-stbuck— mibluħ, scantat għal 
laħħar ; he was dcad struck at the news, 
miet (baka bħal mibluħ) xħin sama 
I-aħbar. 

Dbap top — marda (fil kliebi) tax- 
xtieli tas-siġar. 

Dbap— trux, ittarrax. 

Deafbn — ittarrax. 

Dbafly— waħdu, solitariu. 

Deafnesb — turxien. 

Dbal — sehem, taksima ; ħafna bo- 
sta, (xebgħo, katiħ) ; njam tal abjad, 
tavla ; tkassam, tati, tferrak ; tbiegħ ; 
tati il carti (fil-logħob) ; icolloc x'tak- 
sam ma; iggib ruhec (tajjeb jew ħa- 

80 



Digitized by 



Google 



DEA 



— m — 



DEB 



żin) ; give me my deaU atini sehmi ; he 
haa a good deal of these^ hua għandu 
ħafna minn dawn ; we are in a grcat 
deal of trouble non\ issa ninsabu f ba- 
ħar ta incwiet (dispiaciri etc); he deals 
in China sillc^ jinnegozia fii ħarir tac- 
Cina ; yotv dont deal well at all with 
him^ inti ma iggib ruħec tajjeb xejn 
miegħu ("ma tittrattah tajjeb xejn) ; he 
is a sad man to deal with^ bniedom tre- 
mend biex icolioc x'taksam miogħu. 
/ don't know how to deal with yoii, jena 
ma nafx chif nakbad nittratta mie- 
għec ; / shall soon let yoii see with 
whom you are dealing, dal wakt nuric 
ma min kiegħed tagħmilha (min jena, 
jew ma min kiegħed titħaddet) ; who 
18 to dml ? min imissu jati il càrti ? ; 
cutfor deal, akta (aksam) il carti biex 
nati. 

DaALBATB— tbttjjad. 

Dbalbation— tibjid. 

Dbaler — traflBcant, bejjegħ ; niin 
jati il carti (61-logħob); dont tntst 
himheis afahe dealer^ tafdaħx dac 
briccun (m'hux ta min jafdaħ). 

Dbalino — beigħ, negoziu, trufcu ; 
għamil, mgiba ; / Jiever had any deal- 
ings with him, katt ma chelli negoziu 
miegħu (katt ma chelli x'naksam mie- 
għu) ; this is a treacherous dealingy din 
hia briccunata mill akwa. 

Dbalt — il passat, u il particip ta 
deal Cara) ; / always foand him a very 
nice man to he dealt with, dojjem sib- 
tu ragel ħelu ħafna għal i aifarijet 
(biex tagħmilha miegħu, tchelmu etc.) 

Dban— decan. 

Dbanbby ) decanat (il grad 1-uiBciu 

Dbanbhip / u ir-renta ta decan. 

Dbar— għali, li jiswa; għażis, maħ- 
bub ; did you huyit dcar ? xtrajtu għa- 
li? — it is not dear, m*hux għali, J lost 
my dear brother, tlift il ħija il ghażis ; 
oh dear/ cekHpiiàl, JJearme/ ommi ! 
xVaħda din ! Yon have to pay it dcar, 
tħallasha kares. 

Dbar bought— li Bwiet għali. 

Dbarly— bil għali ; maħbub ferm ; 
/ loved my mother dearly, cont inħobb 
1-ommi ferm. 

Dbarnbbs — - għali (fil prezz) siwi, 
mħabba, għożża. 



Dbary (f loc rfear)— għażis tiegħi. 

Death— mewl, mewta ; nhen he is 
at thcpoint of death, wakt li icun sej- 
jer imut; two of them are wonnd^d 
to death, tnejn minnhom huma feruti 
għal mewt (mortalment) ; after death 
came thc physician^ meta spiċca coUox 
(jew meta ma chienx hemm bton n ac- 
tar) giet il għajnuna ; they put him to 
deathf iccundannauh għal mewt ; this 
is death, dan delitt tal mewt; hegrieved 
himselfto death, ghela għal mewt. 

Dbath-bbd -is-sodda li fuka wieħed 
imut. 

Dbath-bbll— ħabar, trapassioni. 

Dbath boding— li iħabbar il mewt. 

Dbath dancb - żifna tal mewt. 

Dbath daktino— tati il mewt. 

Dbath dbvotbd — iccundannat għal 
mewt. 

Death doinq— kirda. 

Dbath doomed — sentenziat (cuii- 
dannat) għal mewt. 

Dbathlbss — li ma imut katt. 

Death like — bħal mewt, li jixbeħ il 
mewt. 

Dbathly— tal mewt, fatali, mortali. 

Dbath rattle — il ħurħara (ta meta 
wiehed icun wasal biex imut). 

Deaths man — il boj.ia. 

Dbath STROKB—id-dakka tal mewt. 

Dbath tokbn — sinjal li juri korbot 
il mewt. 

Dbath ward - lejn il mewt. 

Dbath WARRANT— l-ordni, wan'ant^ li 
jinzel (li joħroġ) tal mewt li ghaliha 
wieħed jigi iccundannat. 

DEBACLE—id-diluviu, salt ilma. t 

Dbbar— tħalli, takta barra, ma id- 
daħħalx, tescludi. 

Dbbark — tinżel 1-art, tisbarca. 

Debarkation — nżul fl-art, sbarc. 

Dbbasb— tgħakkes, tnakkas, tniżżel 
(tavvilixxi) tmiegħer; this goldisde" 
based, dan id-deheb baxx (f^ilsificat). 

Dbbasbmbnt — tgħakkis, nukkas, 
nżul, tmegħir. 

Debasbr — dac, jew min igħakkes, 
iniżżel, ibaxxi, javvilixxi jew imigħer. 

Dbbatable— li tista titħaddet jew 
tissielet ("tgħeid jew titchellem) fuku. 

Debatb — disputa, discors, cliem, 
għajdut, taħdita; tgħid, titħaddet fuk, 



Digitized by 



Google 



DEB 



— 286 — 



DEC 



tissielet ; ire kept two nhole hours de- 
hatinrf this qucstion^ domna sagħtejn 
sħaħ niddiscutu (nitchelmu^ fuk din 
il custioni. 

Dbbatbful— collu cuistionar. 

Bbbater— dac, jew min jiccustiona, 
jitchellem, jitħaddet, igħejd jew jissie- 
iet fuk ħaġa. 

Dbbauoh— socor, żina, fsAx, discu- 
lagiui, debuxxaġni ; tħaż^.en, tħassar, 
tiddiscla. 

Dbbauohbd— debuxxat, disclu. 

DBBAU0HBR-~Bacranazz, disclu. 

Dbbauchbry — debuxxar, disclar, żi- 
na, ħajja ħa/Jna. 

Dbbenturb — ceduli (li jatu lil xi 
impiegati biex fukom jeħdu is-salariu) 
cedtdi tad-Duana. 

DBBiLiTATE—titlak, terħi, tarmi, tif- 
fiacca, tiddebolixxi. 

DBBiLiTATioN~debulizza,fiacchizza, 
telka, reħja. 

Debility— debulizza, fiacchizza, tel- 
ka, reħja. 

Dbbit— debitu, dejn ; (flus li għan- 
dhom jidħlu jew jitħalsu ta oggetti li 
icunu ittieħdu jew inxtrau bla flus 
kabd, jew bid-dejn) ; il folja jew faċ- 
ċàta tannaħħa tax-xellug ta ledger; 
iddejjen. 

Debonair— pulit, bravu, ta mgiba 
tajba educat. 

Dbbouoh — toħroġ mil fila, tmarċa 
wara xulxin; 

Dbbouchurb — il fomm jew fejn tin- 
fetaħ jew tiftaħ (tispiĠċa) ix-xmara. 

Dbbris — terrapien, xaħx, material, 
mazcan. 

Dbbt — dejn ; he contracted a lot of 
debts, għamel salt dejn ; / have to pay 
my dehtsfirst^ lewwel ma nagħmel ir- 
rid (ghandij inħallas dojni ; he is tip 
to his nose in debts, mimli milja dejn 
sa għonku (għandu dejn chemm jasa 
gildu); / am stiU in yotir dcht (jew 
indebted to you for thisj, għadni 
obligat lejc għal dana. Out ofdebt out 
of danger, minn ma icollux dejn baħri 
hu. 

Debted— mdejjen, midjun, għandu 
jati. 
■ Debtbb — dac li icollu jeħu, creditur. 

Dbbtor— dac li icollu jati jew iħal- 



las ; in-naħħa il waħda tal ctieb tal 
contijiet (tar-registru). 

Dbbut— debutt, lewwel dehra kud- 
diem il (fil) publicu. 

Dbbutant— min jiddebutta, jew jid- 
her (biex jirrecita, jitchellem etc.) 
għall ewwel darba kuddiem il (jew fil) 
publicu. 

Dboaoħord— strument antic b'għa- 
xar cordi. 

Deoacuminatbd — li għandu il kuċ- 
ċata mkaċċta. 

DBCADAL—maghmuI għaxriet. 

DBCADE—għaxra. 

Dbcadbncb) tinkis, mawrien lura, 

Dbcadbncy) wakgħa. 

Decaoon — figura tal geometria 
b'għaxar lati (ġnieb) u pħaxar anguli. 

DBCAaRAM-~pis Francis ta għaxar 
granelli. 

Dboaħedral— li għandu għaxar lati 
jew ġnieb. 

Decahbdron — figura li għandha 
għaxar basi (jew kigħan) li tista tie- 
kaf fuk ghaxar bnadi. 

DbcaLcification -it-tnaddif tal ge- 
bel (ta dic il materia jebsa) tas-snien. 

DBGALiTRE—chsjI Francis ta għa- 
xar litri. 

Droamp — tmur, iżżarma il camp 
jew it-tined ; takla barra, titlak. 

DccAMPMBNT—żarmar tat-tined ftal 
carop) tluk. 

Dboanal — tad-decan. 

Dbcant — tferragħ bil mod (fil fliex- 
chen) tchewwes. 

Dboantation — ticwis. 

DBOANTBR—flixcun tal ħgieġ għax- 
xorb (licuri etc.) 

Decapitatb— takta ir-ras. 

Dboapitation — ktigħ ir-ras. 

Dbcapod— li għandu (b'għaxar) sa- 
kajn. 

Deoarbonatb 1 tneħħi il carbon jew 

Dbcarbonizb j il faħam. 

Deoastioh— poesija bgħaxar versi. 

Deoastylb— bini bil porticu li fieh 
għaxar colonni, 

Dboasyllabio— li għandu (b*għaxar) 
sillabi. 

Deoay — nukkas, mawrien lura; 
tħassir, tonkos; tmur lura, titħassar ; 
what (h you think of the decay of trade 



Digitized by 



Google 



DEC 



— 286 — 



DEC 



in Malta latcly ? x jidhirlec min-nukkaB 
(mawrien lura) tal cummerc f'Malta 
dan l'aħħar ? iny viemory is (joing to 
decay^ il memoria ("rasi j sejra lura (ma 
għadni niftacar xein)« 

Dbcàyed — nakas, mnakkas, mar 
Inra, decadut, he is now a decayed mer- 
chant^ dac issa mercant fallit (fallut) ; 
they tviU soon he a decayed faiuilyf dal 
wakt tirvina ruħba dic il familja ; poor 
BO%d, he ia decayed nAth age noiVy mi- 
Bcbin iBBa nizel fxjieh) għal collox ; 
thia wine is decayed^ dan I-imbit spiċċa 
(Bvinta, mar, thasBar.) 

Dboàyinq — thasBir, nżul, mawrien 
lura. 

Dbobabb— mewt, tmut. 

Dbobabed— mejjet, miet; the num' 
ber of deceased is over one hundredy in- 
numru tal mejtin jiscorri il (hua actar 
minn) mia. 

Dbcbdent— lisejjer, litelak. 

Deobit— kerk, takrik ; dahk bi, in 
gann. 

Dboeitful — karriek ; he is a d^ceit- 
ful man, dac ragel karriek ; these are 
deceitful hopes, din tama karrieka; 
ymi have played him a deceitful trick, 
int ghamiltlu briccunata (dħakt dahca 
bih sewwa.) 

Dbceivablb— li jista jitkarrak. 

Dbobivb— tkarrak, tinganna, tidħak 
bi, tgħabbi ; you shan't deceive me so 
easily, ma tidhakx bia chif gieb u laħak; 
yon are deceivcd, inti għandec sball 
(miexi mkarrak). 

Dboeiving — kerk, takrik. 

Dbobmbbb — Dicembru. 

Dbobmdentalb— li għandu għaxar 
Binniet jew ponot. 

Dbobmvir — wiehed mill għaxar 
cmandi (capijiet jew Gvernaturi) ta 
Buma. 

Dboemvirate— cumpannija ta għa- 
xra min-nioB. 

DEOBNOY—xerka. 

DBOBNNAHY—zmien ta għaxar Bnin. 

Deobnnial—H iBir (M jigi jew jaħ- 
bat) cuU għaxar snin ; ta cull għaxar 
Bnin. 

DKOBNNovAL—tan-numru dsatax. 

Dbobnt — xierak, li jizrak. 



Deobntralize — toħroġ, titbiegħed, 
tillarga miccentru ( min-nofB ) jew 
minn certu pont. 

Dboeptiblb— li jiBta icun mkarrak. 

Dbception— kerk, takrik. 

Deobptive ) karrieki, li ikarrak, in- 

Dbobptory ) gannatur. 

DBOBRN-~tiġgudica, tagħmel ħakk. 

Dbobrpt ->maktugħ,meħud,maħsud. 

Dbobrption — katgha, ktigħ, ħasda. 

Dbobrtation— ara di«pu<e. 

D EOBBsioN — me w t . 

DBOHARM—tneħħi is-seħer. 

Deoidable — li tisia tiddecidih (11 
jista icun decis). 

Dboidb— tiddecidi, takta ; lct ns d^- 
cide this questionfirst, ejja (ħalli) nid- 
decidu (naktgħu) din il custioni lew- 
wel. 

Deoided— decis, I am- decided not to 
go, jena decis li ma immurx. 

Deoidbncb — decadenza, twakkigħ, 
nżul, mawrien lura ('l-isfel). 

Degidbr— min jiddecidi jew jakta 
(custioni etc.) 

DboiduouB'— li iwakka il werak, 11 
jinża mil werak, li ma jibkax is-sena 
collha iħaddar. 

Dboimal — decimali, magħmul numfi 
ta għaxra ; decimal fractions, frazioni 
decimali, frazionijiet li in-numeraturi 
tagħhom huma 10,100,1000 etc. 

Dboimate — tnakkas, tneħħi (il għa- 
xra waħda) ; tekred (toktol) minn cull 
għaxra wieħed (bix-xorti fuk min jigi 
għaxra). 

Dboimation — deċmar, ħlas ta die- 
ċmi. 

Dboimb — biċċa munita tar-ram 
Francisa. 

Dboimo-sbbto — is-sittax, mitwi għal 
sittax, folja carta mitwija għal sittax, 

Dboiphbr— takra, tagħrafytfisser in- 
numri etc. 

DEOiPHBRiNa— tfisser kari tan-num- 
ri etc. 

Dbgision — decisioni katgħà; we have 
now come to the devision, issa aħna id- 
decideina. 

Droibive — li jakta barra, decisiv, 
positiv. 

Dboibory— li jista jiddecidi, jagħraf 
jclgħmel ħakk. 



Digitiżed by 



Google 



DEC 



— 287 — 



DEC 



Deok— cverta ta bastiment; mazz 
carti ; iżżejjen, issebbaħ ; they slept on 
deck heinfi 3rd class paaaengers, rakdu 
fuk il cverta billi chienu pasBiggieri 
tat-terza classi ; we always deck our 
rooniB withfla^a and greens for Christ' 
vias, aħna dqjem nżejnu il cmamar 
tagħna bil bandieri u'l ħaxix għal Mi- 
lied. 

DfiOKER—dac li (minn) iżejjen ; dac 
li igħatti ; a dotible decker, bastiment, 
gifen b*żew^ ponti, a three decker, ba- 
stiment, gifen ta tliet ponti. 

DEOKTNa—tiżijn, ranġar. 

DBOKLB—tilari fejn ifirxu iċ-ċraret 
misħukin għagina, u fejn iħalluhom 
jinxfu biex isiru carta. 

Dbolaim — tgħid b'Idlen għali, tid- 
declami. 

Deolaimbr — min jiddeclama. 

Dbolaiminq > declamar, declama- 

Dbolamation) zionii kari ta poe- 
sija etc. b'Ieħen għali. 

DE0LAMAT0R-~min jiddeclama. 

DEOLARABLB-Ii jista icun magħrnf 
jew dichiarat. 

Dbglarant - min jgħarraf jew jid- 
dicbiara. 

Dbolaration — tagħrifa, dichiara- 
zioni, proclama. 

Dbolarativb— li igħarraf, jew jagħ- 
mel dichiarazioni. 

DEOLARATORY—affermativ, li jiddi- 
chiara, li jgħarraf. 

DEOLARB—tgħarraf, tiddichiara, tip- 
publica ; hz declared his mind to vie, 
kalli x'għandu f rasu (stmani ta ħa- 
bib); they declared the war, huma id- 
dichiarauil gwerra ; I declaredfor him 
and the others declared against him^ 
jena ^.ammejt mieghu u I-oħrajn con- 
tra ; / don't like it at all, I declare, 
jena ngħejda ċara, ma jogħġobniz. I 
do hereby declare that... jena hawn 
(b'din il chitba etc.) niddichiara illi... 

Dbolared - dichiarat, mgħarraf, ip- 
publicat. 

Dbolarbr — min jgħarraf, jiddi- 
chiara. 

Deolarino— publicazioni, dichiara- 
zioni, tgħarifa. 

Dbolbnsion — declinazioni (ta nom 



jew pronom)i nżul, tinkis ; xeħta għat- 
timjil. 

Dbolinablb— li jista jinżel, jonkos 
jew imur lura, li jista ioun declinat 
jew declinabli (nom jew pronom). 

Deolinatb— mgħawweġ, milwi I-is- 
fel. 

Dbolination — nżuly tinkis, reħi, 
mawrien lura, declinazioni ; declina- 
tion of a celestial body, ffl'astronomja) 
angulari mill-equatur ; declination of 
tlie ma{fnetic needle, iddeviazioni fit- 
tbegħid) tal fus ta labra magnetica 
(calamitata) mil meridian astronomicu. 

Deolinator 1 strument biex ichejlu 

Deolinatory/ bieħ il bogħod tal 
chwiecheb mill-equatur etc. 

Dbolinatory — li jitbiegħed, li jillar- 
ga, li m'hux suggett għal. 

Deolinb — niżlà, tinkisa, reħja; maw- 
rien lura ; mard rkiek, tinżel, tonkos, 
terħi, tmur lura ; tirrofta, tahrab, ti- 
scarta, tiddeclina (nom jew pronom) 
/ decline to go, nirrofta, ma irridz im- 
mur ; his health begins to decline now^ 
saħtu sejra lura issa ; decline *' boy '\ 
id-declina il ċhelma (in-nqm) *' boy "• 

DEOLiNBR-~xorta ta faċċata ta ar- 
logg (tax-xemx). 

DBOLiviTY—żurziekayniżIa (ghal xejn 
għal xejn.) 

Dbolivus— mtorżak, nieżel għal xejn 
għal xejn. 

Dbooot — tgħalli, issajjar fli stoncu 
tiddigerixxi. 

Dboootion- decott, ħaġa mgħollija. 

Dboootivb - li jissajjar. 

Deoollatr — takta ir-ras. 

Dboollation-— ktigħ ir-ras. 

g=,. }'"»« « -'»■• «•- 

Dbooulorizb j ^^^^^' 

Dboomplbx— magħmul minn ħafna 
idej mħaltin. 

Dboomposablb — li jista icun maħ- 
lul, żarmat jeu maghżul 

Dboomposb — tħoll, tagħżel ; tinħall 
tingħażel. 

DBOOMPOsmoN — ghażla, ħalla, de- 
composizioni. 

Dboompound— tħoll, tgħażel. 

Deoorambnt— ara emheUishment. 

Deooratb— iżżejjen, issebbaħ. 



Digitized by 



Google 



DEC 



238 — 



DEE 



Dboobatiom— żina, decorazioni; the 
Btage decorations of thai theatre are vert/ 
fine^ iz-xeni ta dac it-teatru huma 
8bieħ uisk. 

DBOORàTivB — li iżejjen, li isebbaħ. 

Dboobous-— xierak. 

DBooRTiOATB—tkaxxar, tnażża (mil 
koxra). 

Dboorum— decor, decenza, xerka, 
mgiba chif jixrak. 

Dbcot — ħajra, lisca ; tħajjar, tilli- 
sca, decoy diick^ wiżża pulcinella (li 
igħaddu iż-żmien biha 1-oħrajn). 

Dbcrbasb — tinkis, tinżil ; tonkos, 
tinżel ; thefever hegan to decreasc^ id- 
deni beda nieżel (jonkos) ; he had a 
decrease instead of anincrease ofsalary 
chellu nukkas f loc żieda fis-salariu. 

Deorbb — digriet, editt, ligi, pro- 
clamfk, tagħmel digriet, tordna; tlt^i 
Pope has decreed that... il Papa ordna 
illi... this i» a decree ofstate^ it vinst he 
oheyed^ dana digriet (editt) tal Overn 
(ta li Stat) jeħtie^ li nobduh. 

Dborbbr — mm jiddegrita, jordna 
jew jaghmel edittt ligi, jew proclama. 

Dborbbt— hakk, sentenza. 

Dborehbnt— nukkas, nżul, mawrien 
lura. 

Dbcrbpit— xih ġħakka (għaġusa). 

Dborbpitatb — tfakka bis-sħanajew 
bin-nar; iċċakċak. 

Dborbsobnt— li jonkos, nukkas, li 
jinżel jew imur lura. 

Decrbtal— digriet (editt) tal Papa ; 
ctieb tal editti ; tad-digriet. 
. Dborbtivb— li jagħmel digriet jew 
feditlw . 

Dborbtory — li jagħmel il-ligi, il 
ħakk. 

Dborul — censura, tmakdir, tme- 
għir, ċanfir bil għajjat. 

Dboribr — min imakdar, imigħer 
jew jiccensura. 

Dborown — tneħħi, iċċaħħad mil cu- 
runa. 

Dbort— tmigħer, tmakdar, tkarras. 

Dboumbbnob ]*^Jt fl-ar*» Ckagħad 
-, \ cocca jew cobba 

Dbcumbbnoy j fl.art). 



Decuhbiturb — i^.-żmien li marid 
jagħmel fis-sodda. 

Deouplb— għal ghaxar darbiet. 

DEouRioN—cap ta għaxra min-nies ; 
decununi]QVi capural ta għaxar sul- 
dati. 

Decurrbnt— li jiġri l-isfel. 

Dboury — għaxra min-nies (sulda- 
ti etc.) taħt cap jew cmand. 

Dkoussatb— issallab Itnji (tagħmel 
anguli billi issallab żewġ linji). 

Dbcussativbly— msallab bħal X. 

Dbdboorous — mhux xierak. 

Dbdioatb— issemmi għal, tiddedica; 
/ wish to dedicate this hook to yoi/,. nix- 
tiek li niddedicalec dan il ctieb. 

Dedioated — dodicat, rasemmi 
(mħolli) għal ; this altar is dedicated 
to St. Josephy dan 1-aItar hua dedicat 
(mħolli) għal San Ġusepp. 

Dedioatee— dac li lilu tagħmel id- 
dedica ; dac li issemmi għalih. 

DEDiOATioN-^dedica, tismija għall. 

Dedioator — min jiddedica jew 
isemmi għal. 

Deduoe— tnakkas, tneħħi, tisconta. 

Dbducible — li minnu tista tnakkas, 
tneħħi jew tieħu. 

Deduot — tneħħi, tnakkas, tiscon- 
ta, tissottra. 

Deduotion — deduzioni, tnakkis, 
scont. 

Deduotivb — li tista tnakkas jew 
tneħħi minnu. 

Deed — għamil, fatt, azioni, cun- 
tratt: his was a hrave deed, għamel 
biċċa ta curaġġus; the policcnian took 
him in the very deed, ii pulizia kabdu 
fil fatt. I avi nevar satisfied with words 
I amfor deeds^ Jena fatti irrid m'hux 
cliem ; he himself signed the deed^ hua 
stess iffirma (niżżel ismu) fil cuntratt. 

Deedless - rieked, trascurat^ indo- 
lent, li ma jagħmel xejn, li ma iħab- 
ricx. 

Deem— taħseb, tifhem, / deem it my 
dnty to inform youy jena naħseb (ni- 
fliem) jew jidhirli li hu dmir tieghi li 
ngharrfec; J deem it nnse to do so, jena 
naħseb(nifhem jewjidhirli) li hi ħaġa 
sewwa (xierka) li naghrael hecc. 

Deemster — mħallef tal Gzira ta 



Digitized by 



Google 



DEE 



— 280 — 



DEF 



Wight (fil OaDal Inglis, bejn Franza 
II 1-InghiIterra). 

Deep— baħar (fil fond^, fond, gham- 
miek, carc, scur; li jilhaklu, ħażin 
minn rasu ; this ia 7iot a vcry dccp ivclU 
dan il bir m'hux fond wiek ; he was in 
a deep sleepj chien rieked fil fond ; / 
ivaa in a deep study, cont fmeditazio- 
ni 1-actar cbira (profonda). Your 
brother is a deep scholar, ħuc bravu 
ħafna ; thcy are in deep mouniing, 
issa għandhom vistu strett ; this lace 
XB inore than half a yard deep^ din il 
bizzilia hia actar għalia minn nofs 
jarda ; the colour of the boat is of a 
deep blue, il lewn tad-dgħajea hu ic- 
ħal scur ; you shant succeed in getting 
ichat you want froin him, he is very 
deepi ma tagħmel xejn miegħu (ma 
tienuz li trid minn rasu) għaliez ħa- 
żin (macacc jew jilħaklu) wisk ; tliat 
was adeep cotispiracy, dic chienet con- 
ġura miżmuma sigrieta; our ships tvere 
sailing on the deep^ il bastimenti tagħ- 
na chienu sejrin (isiefru jewmexjm^ 
fuk il baħar (fl-Oceanu); he hasa deep 
cut in his head, għandu katgħa (kas- 
ma jcAV farrett) sewwa frasu. 

DEEr DUAWN— migiub niil fond. 

Deepen— tniżżel, tħafl'er actar fil 
fond; tagħmel actar carc jew scur; 
tinżel actar til fond; issewwed actar 
il kalb. 

Deep gueen— aħdar scur. 

Deep LAID— maħsub sewwa, mki- 
għed fil fond. 

Deep-mouthjed — li għandu leħen 
kawwi għali (li jinstama mil bogħod). 

Deep MUSING— li jaħseb fil fond. 

DEEPNESS-fond, għoli. 

DEEP UEAD— li kara sħiħ ; mħarreġ, 
li jaf sħiħ. 

Deep-rooted — li kabad ferm, li 
niżżel ferm il għeruk; bil għeruk 
cbar. 

Deep-seated— li kiegħed sewwa, li 
ilu stabilit. 

Deeu — cerv. 

Deeu-fold — post Cparc) fejn icunu 
magħlukin biex jiġru jew jirgħaw ic- 
ċriev. 

Deeu hound — bracc, chelb tal caċ- 
ċa taċ-ċriev. 



Deer hunting — ^caċċa tac-cerv. 

Deer neck— għonk mgħawweġ jew 
kieghed ħażin. 

Deeu-stalking — il kbid (caċca) 
tac-cerv. * . ' 

Deesis — invocazioni ftalba, jew 
meta titlob I-Alia). 

Deev— diva, spiritu ħażin; saħħara. 

Defaoe— tħassar, tħarbex, tcher- 
raħ ; sonie of those posta^e statnps are 
defaced, ftit minn dawc il francobolli 
(bolli ta littri) huma mħassrin (mi- 
bruxin). 

Defaoement ^ tħassir, tħarbix; 
ħsara. 

Defaoeu — min i&^harrak, jobrox, 
icherreħ jew igħarraK. 

Defaloate — tneħħi, takta minn 
cont, tnakkas (tisconta). 

DEFALOATiON—ktigħ, nukkas,scun- 
tar. 

Defamation — tmegħir, tkassis, dif- 
famazioni. 

Defamatouy— li imie^ħer, ikassas, 
jinfama, li jakla minn żmedu fuk ħadd 
jeħor. 

DEFAME---tmiegħer, tkassas, tinfa- 
ma jew tati malafama. 

DEFAMrNG— ara dcfamation. 

Default— nukkas ; tonkos ; in de- 
fault whereof he is to pay £60 ; u f loc 
dan (jecc jonkos minn dan) icollu 
iħallas (multa) ta £ 60 ; you sliaU be 
contlemnedfor default^ tcun iccundan- 
nat għax ma tlajtx(ma dhirtx)fil kor- 
ti mota isejħulec. 

Defaulteu — wieħed H jonkos jew 
li nakas ; min hu m'hux sewwa (lura) 
fil contijiet. 

Defeasenoe— tahsir ta cuntratt. 

Defeasible — lijista icun mħassar 
jew ngassat. 

Defeat— għalba, xebgħa, tagħleb 
tirbaħ, tati xebgħa. ilie Turks were 
defcated in 1666, it-Toroc kalgħu xeb- 
għa (tilfu) fis-sena 1565. 

Defeoate— tnaddaf mil ħmieċ Ctip- 
porga); mnaddaf mil ħmieġ, ippur- 
gat, msoffi 

Defeot — difett, nukkas, żelluma, 
xi ħaġa nieksa. 

Defeotiblb— li jista jonkos, li jista 
icollu difett; imperfett^ difettus. 



Digitized by 



Google 



DEC 



— 238 — 



DEE 



Dboobation— żina, decorazioni; the 
stage decorations of that theatre are very 
Jine^ ix-xeni ta dac it-teatru huma 
sbieħ uisk. 

Dboorativb — li iżejjen, li isebbaħ. 

Dboobous— xierak. 

Dboortioatb— tkaxxar, tnażża (mil 
koxra). 

Dbooruh— decor, decenza, xerka, 
mgiba chif jixrak. 

Dboot — ħajra, lisca ; tħajjar, tilli- 
sca, decoy duck, wiżża pulcinella (li 
igħaddu iż-żmien biha 1-oħrajn). 

Dbobbasb — tinkis, tinżil ; tonkos, 
tinżel \ the fever began to decrease, id- 
deni beda nieżel (jonkos) ; he had a 
decrease mstead of anincrease qfaalary 
chellu nukkas f loc żieda fis-salariu. 

Deorbb — digriet, editt, ligi, pro- 
clamfk, tagħmel digriet, tordna; the 
Pope has decreed that... il Papa ordna 
illi... this is a dccree ofstate, it mnst he 
obeyedj dana digriet (editt) tal Overn 
(ta liStat^jeħtie^ li nobduh. 

Dborbbr — min jiddegrita, jordna 
jew jaghmel editty ligi, jew proclama. 

Dborbbt— ħakk, sentenza. 

DB0REHBNT--nukka8, nżul, mawrien 
lura. 

Dbcrbpit— xih ġħakka (għaġusa). 

Dborbpitatb — tfakka bis-sħanajew 
bin-nar; iċċakċak. 

DbCRBPITNBSsI^. ,|,.. „i-„i,i,„ 

DBCRBPiTUDErJ'^*J^^8ħakka. 

Dborbsobnt— li jonkos, nukkas, li 
jinżel jew imur lura. 

Decrbtal— digriet (editt) tal Papa ; 
ctieb tal editti ; tad-digriet. 
. Dborbtiyb— li jagħmel digriet jew 
fedittw . 

Dborbtory — li jagħmel il-Iigi, il 
ħakk. 

Dborial — censura, tmakdir, tme- 
għir, ċanfir bil għajjat. 

Dboribr — min imakdar, imigħer 
jew jiccensura. 

Dborown — tneħħi, iċċaħħad mil cu- 
runa. 

Dbory— tmigħer, tmakdar, tkarras. 



Dboumbbnob 
Dboumbbnoy 



xħit fl-art, fkagħad 
cocca jew cobba 
fl-art). 



Decumbiturb — h-imien li marid 
jagħmel fis-sodda. 

DE0UPLB>-għal ghaxar darbiet. 

Deourion— cap ta għaxra min-nies ; 
decnriuni je\v capural ta għaxar sul- 
dati. 

Dbcurrent— li jiġri l-isfel. 

Decury — għaxra min-nies (sulda- 
ti etc.) taħt cap jew cmand. 

Deoussatb— issallab linji (tagħmel 
anguli billi issallab żewġ linji). 

DBOussATivBLY—msallab bħal X. 

Dedeoorous — mhux xierak. 

DBDioATB—issemmi għal, tiddedica; 
I wish to dedicate this book to ^o<f,.nix- 
tiek li niddedicalec dan il ctieb. 

Dedicated — dodicat, rasemmi 
Cmħolli) għal ; this altar is dedicated 
to St, Josephy dan l^altar hua dedicat 
(mħolli) għal San Gusepp. 

Dedioatee— dac li lilu tagħmel id- 
dedica; dac li issemmi għalih. 

Dedioation— dedica, tismija għall. 

Dedioator — min jiddedica jew 
isemmi għal. 

Deduoe— tnakkas, tneħħi, tisconta. 

Deducible — li minnu tista tnakkas, 
tneħħi jew tieħu. 

Deduct — tneħħi, tnakkas, tiscon- 
ta, tissottra. 

Deduction — deduzioni, tnakkis, 
scont. 

Deductive — li tista tnakkas jew 
tneħħi minnu. 

Deed — għamil, fatt, azioni, cun- 
tratt: his was a hrave deed, għamel 
biċċa ta curaġġus; the policenian took 
him in the vej-y deed, il pulizia kabdu 
fil fatt. / am never satisfied with words 
I amfor deeds, Jena fatti irrid m'hux 
cliem ; he himself siijned the deed^ hua 
stess iflirma (niżżel ismu) fil cuntratt. 

Deedless - rieked, trascurat, indo- 
lent, li ma jagħmel xejn, li ma iħab- 
ricx. 

Deem— taħseb, tifhem, / deem it my 
dnty to inform yon^ jena naħseb (ni- 
fhem) jew jidhirli li hu dmir tieghi H 
ngharrfec; J deem it anse to do so, jena 
naħseb(nifhem jewjidhirli) li hi ħaġa 
sewwa (xierka) li naghmel hecc. 

Deemster — mħallef tal Qzira ta 



Digitized by 



Google 



DEE 



— 280 — 



DEF 



Wight (fil Canal Inglis, bejn Franza 
u I-Inghilterra). 

Deep— baħar (fil fond^, fond, gham- 
niiek, carc, scur; li jilhaklu, ħażin 
minn rasu ; this ia not a vert/ (Ucp wellf 
dan il bir m'hux fond wisk ; he was in 
a deep sleep^ chien rieked fil fond ; / 
waa in a deep studyy cont f meditazio- 
ni I-actar cbira (profonda). Your 
brother is a deep scholur, ħuc bravu 
ħafna ; thcy are in deep mouming^ 
issa għandhom vistu strett ; this lace 
is more than half a yard deep^ din il 
bizzilla hia actar għalia minn nofs 
jarda ; the colour of the boat is of a 
deep blue^ il lewn tad-dgħajea hu ic- 
ħal eour ; you shant succeed in getting 
ichat you want froin /a'm, he is very 
deep^ ma tagħmel xejn miegħu (ma 
tieħuz li trid minn rasu) għaliez ħa- 
żin (macacc jew jilħaklu) wisk ; tliat 
was a deep conspiracy, dic chienet con- 
ġura miżmuma sigrieta; our ships were 
sailing on the deep^ il bastimenti tagħ- 
na cliienu sejrin (isiefru jewmexjm^ 
fuk il baħar (fl-Oceanu); he hasa deep 
cut in his head^ għandu katgħa (kas- 
ma jew farrett) sewwa f rasu. 

Deep duawn— migiub niil fond. 

Deepen— tnizżel, tħafler actar fil 
fond; tagħmel actar carc jew scur; 
tinżel actar til fond; issewwed actar 
il kalb. 

Deep gueen— aħdar scur. 

Deep LAID— maħsub sewwa, mki- 
għed fil fond. 

Deep-mouthed — li għandu leħen 
kawwi għali (li jinstama mil bogħod). 

Deep MUSlNG— li jaħseb fil fond. 

DEEPNESS-fond, għoli. 

l^EEP READ—li kara sħiħ ; mħarreġ, 
li jaf sħiħ. 

DEEP.ROOTED — li kabad ferm, li 
niżzel ferm il għeruk; bil għeruk 
cbar. 

Deep-seated— li kiegħed sewwa, li 
ilu stabilit. 

Deer — cerv. 

Deer-fold — post (parc) fejn icunu 
magħlukin biex jiġru jew jirgħaw ic- 
ċriev. 

Deer uound — bracc, chelb tal caċ- 
ċa tuċ-ċriev. 



Deer hunting— caċċa tac-cerv. 

Deer neck— għonk mgħawweġ jew 
kieghed ħażin. 

Deer-STALKINQ — il kbid (caċca) 
tac-cerv. ' . ' 

Deesis — invocazioni (talba, jew 
meta titlob I-AIIa). 

Deev— diva, spiritu ħażin; saħħara. 

Defaoe— tħassar, tħarbex, tcher- 
raħ ; sonie of those posta^e stamps are 
defacedy ftit minn dawc il francobolli 
(bolli ta littri) huma mħassrin (mi- 
bruxin). 

Defacbment ^ tħassir, tħarbix; 
ħsara. 

Defaoer — min i&^harrak, jobrox, 
icherreħ jew igħarrak. 

Defaloate — tnehħi, takta minn 
cont, tnakkas (tisconta). 

DEFALOATiON—ktigħ, nukkas,scun- 
tar. 

Defamation — tmegħir, tkassis, dif- 
famazioni. 

Defamatory— li imie^her, ikassas, 
jinfama, li jakla minn żmedu fuk ħadd 
jeħor. 

Defame— tmiegħer, tkassas, tinfa- 
ma jew tati malafama. 

DEFAMrNG— ara dcfamation. 

Default— nukkas ; tonkos ; in de^ 
fatdt whereof he is to pay £60 ; u f loc 
dan (jecc jonkos minn dan) icollu 
iħallas (multa) ta £ 60 ; you shaU be 
cond^emned for default^ tcun iccundan- 
nat ghax ma tlajtx (ma dhirtx) fil kor- 
ti mota isejħulec. 

Defaulter — wieħed li jonkos jew 
li nakas ; min hu m'hux sewwa (lura) 
fil contijiet. 

Defbasenob— tahsir ta cuntratt. 

Defeasible — li jista icun mħassar 
jew ngassat. 

Defeat— għalba, xebgħa, tagħleb 
tirbaħ, tati xebgħa. Tlie Turks were 
defcatcd in 1666, it-Toroc kalgħu xeb- 
għa (tilfu) fis-sena 1565. 

Defeoate— tnaddaf mil ħmieff Ctip- 
porga); mnaddaf mil ħmieġ, ippur- 
gat, msoffi 

Depeot — difett, nukkas, żelluma, 
xi ħaġa nieksa. 

DEFEOTiBLE—li jista joukos, li jista 
icollu difett; imperfett-, difettus. 



Digitized by 



Google 



DEF 



— 240 — 



DEF 



Defeotion — tbegħid (rainn reli- 
gion) apostasija. 

Defeotive -niekes; difettiv (verb). 

Defedàtion — ara pollution. 

Defen.OE— difisa ; kbiż għal; he took 
wy defencCf bu iddefendieni, kabeż 
għalija. / am ahvays atanding on vty 
own defenee, Jena kiegħed dejjeni lest 
(fuk tiegħi) ; he haa made an excellent 
defence in his trial, għamel difisa (id- 
defenda i*uħu) tajjeb wisk iil causa 
(giuri) tiegħu ; who nndertook his de- 
fence? min ħa id-difisa tiegħu? (min 
sejjer jiddefendih ?) We must now 
»t<ind in defence of our own lifcy issa 
hemm bżonn li nokogħdu attenti għal 
rasna (li niddefendu il persuna tagħ- 
jia) ; Idalta ia afine place of defence^ 
Malta hia difisa tajjeb (mdawra taj- 
jeb bil fortificazionijet^. 

Defenoeless— m'hux armat, li ma 
jistax jirresisti għal attacc, li ma jis- 
tax jiddefendi ruħu ; bla difisa. 

Defend— tiddefendi, thares, takbes 
għall, tipperciedi. / am strong enongh 
to defend myself Jena ghandi saħħa 
biżżej jed biex niddefendi ruħi ; it ia 
my duty to defend the truth, hua dmir 
tiegħi li niddefendi il verità ; he'is to 
defend my cause^ hua sejjer jiddefen- 
dini (fil causa) ; why don*t you defend 
your brother ? għaliex ma takbisx (ma, 
tippercedix) il ħuc ? 

DEFENDANT-min jiddefendi ruħu ; 
min jakbeż għal, rain jipperciedi ; il 
convenut (dac li tcun issir il causa 
contra tiegħu fil korti,jew I-imħarrec). 

Defensativb - difisa ; rbit, ġbara 
jew cataplasma. 

Defensible — li jista icun mħàres 
jew difis. 

Defensivb I li iservi għad-difisa ; li 

DBFENSORYjjiddefendi. 

Defer— iggebbed, tħulli għal dar- 
b'oħra, tiddifferixxi ; - tiddawwar, id- 
durp ; toffri, tati. 

Deferbnob — kiem (kima), rispett, 
deferenza, stima. 

Deferent — li jeħu jew iwassal, li 
igib jew jiġbor fih ; bħal tumur jew 
nuffata li tiġbor il materia ("marċa) 
tal gisem. 



Deferential— tal kima, tar-rispett 
li ħakku stima ; li igib kima jew ri- 
spett. 

Deferrbr— rain igebbed (iż-żmieu) 
jew iħalli għal darb'oħra, mil-Ium 
ghal għàda. 

Defervesoenoe— chesha, bruda. 

Defianoe — stedina għal ġlied; 
sfida. 

Defiant ) li jistieden għal ġlied, 

DefiatoryJ lijisfida. 

Deficienoe) 

Defioibnoy nukkas; bżonn. 

Defioit 

Defioient— niekes. 

Defier— min jistieden għal ġlied, 
min jisfida. 

Defile — iddennes, tnigges, tcas- 
bar, tħammeġ, ittabba ; mogħdiadej- 
ka actarx bejn il rauntanji; timxi, 
tgħaddi wara xulxin raid-diek. 

Defiled— mahmuġ, mtabba, mċap- 

Sas, mdennes, mnigges, mcasbar (fil 
mieġ). 

Defilement— ħmieġ, tniggis, tit- 
bigħ, tcasbir, tidiiis. 

Defiler — min iħammeġ, itabba, 
inigges, icasbar jew idennes. 

Defiling— li iħammeġ,itabba, inig- 
ges. icasbar jew li idennes. 

Definable — li jista icun mfisser 
(jew jitfisser) ; jinkata jew icun de- 
fenut. 

Define— tfisser, takta, tiddefinixxi; 
define a noun^ a verb and an adjective^ 
ati iddefinizioni ta ("għejd x'inhu) in- 
nora, il verb u I-aggettiv ; you must 
define now thia controversy^ jeħtieġ li 
inti issa takta (tispiċċa tiddecidi) din 
il custioni jew din it-tgherfixa. 

Dbfined— limitat) maktugħ; idde- 
finit. 

Definite — cert, definit, mfisser, 
magħtugħ. 

Definition— tifsira, katgħa, defini- 
zioni; give the definition of a noun^ 
fisser (ghejd) x'inhu in-nom. ' 

DEFiNrnvB— determinat, definitiv, 
li ifissor, jakta; jiddofinixxi. 

Dbfinitor — definitur; assessur 
fcunvent. 

Deflagrable— li jakbad Cbin-nar) 
li jixgħel jew li jista jinħarak. 



Digitized by 



Google 



bEF 



- 241 



M 



Deflaqrate— takbad f dakka fes- 
plosioDi, tfakkigħa jew sparatura. 

Deplagrator— strument tal elet- 
tricitii ( ^alvauiou ) li jagħmol tant 
sħana obira u dawl. 

Dbflbct — tgħawweġ, toħrog barra 
mid-dritt. 

DBFLECTiONHghawij;, ħruġ barra 

Deflexure j mid-dritt. 

Deflour— iziarma (tnażża mil fju- 
ri, jew mil ġmiel incbella mil graz- 
zia); tneUiy ittellef il gieħ, tcasbar 
(tisvirġna). 

Dbfluous— li jinżel, li jiġri (ilma). 

Defluvium — it-twakkigħ ( n^.ul ) 
taz-xagħar (jew tal gilda) bil mard 
(b'xi marda). 

Defluxion— tisfija ta materia(mar- 
ċa etc.); flissioni. 

Defly— bil ħeffa. 

Defouation— li nżigħ (meta jak- 
ghii jew jinżlu^ tal werak mis-siġar. 

DRFOR0B-'iŻ7.omm bil fors ħaġa li 
m'hix tiegħec; ma tatix dac li hu ta 
sidu; tusurpa; iżżomm contra (ma 
tagħmilx chif jordnalec) il marixxal etc. 

DEFORciATioN—mandat, kbid ta og- 
getti. 

Dbform— tcherraħ, tħassar, tiddisn- 
nnra ; he is accnsed of deforming hia 
wife^s face xoith a razor^ hua accusat li 
sfregia (katta) wiċċ martu b'mus tal- 
leħja. 

Deformbd— icreħysfigurat, mħassar. 

Deformbr— min jisngura, icherrah 
jew iħassar. 

Deformity— cruha, tgħawi^. 

Defraud — tkarrak, tgħabbi, tber- 
bex, tisrak bil kerk. 

Defrat— thallas, tonfok ; / have to 
defray all Uie expenses^ jena għandi 
nħallas collox (li spejjes collha). 

Defraymbnt — ħlas, nefka, nfik. 

Deft— sabiħ, ħelo, grazius, fuk ru- 
ħu, ħafif, ċajtier, adattat, li kiegħed 
f locu. 

Dbfunct — mejjet. 
. Dbft— stedina għal ġlied, sfida, tis- 
tieden għal ġlied, tisfida. / defy you 
io do it, jena nisGdac li tagħmlu (gha- 
mlu jecc għandec il ħila) ; he is to defy 
ileatli in t/ie midai of such danger^ sejjer 



jisfida (jistieden) il mewt f dac il peri- 
culu collu. 

Dbo — tbixx, troxx l-ilma. 

Dboarnisu — iżzarma, tna/.^.a. ' <' 

Dbobnbraot — ħas^.eu, taħsir. ' 

Dboenbratb — mħassar, mħażżen, 
bagħli ; teħżien, tithassar. ; 

DtoBNBRATioN— ħazen, taħsir. . 

DEOBNBRATiYB~Ii iħażżcn, li iħas- 
sar. 

Deobnbrouslt — baxx, vili; taħa- 
żin, ta baxx, ta vili. 

DBOLUTINATB—tisCOlla, tħoll. 

Dbolutition - bligħ Cminn iiblaj ta 
ichel. 

DBaLUTiTious— tal bligħ (minn tib- 
la) tal ichel. 

Dboradation 1 8f?radar (minn ranc) 

DEORADBBfENTj tneħħija, nżul. 

Deoradb — tisgrada, tniżżel, tneħħi 
minn ranc, tumilja, tbaxxi. 

Dboradino— sgradar, tbaxxija, av- 
viliment. 

Dborbe — tarġa, gra^, lawria ; 60 
mil (geograficu), (fil matematica) grad 
jew it-860 wiAda ta circulu ; the i/ier- 
mometer aiood fniarkedj 81/* filegrees) 
this aftemoon in t/ie s/iade^ il termome- 
tru chien jimmarca 84*» (grad) illum 
wara nofs inhar fid-dell ; i/ie degree 
of M. D, tcas conferred upon /dm and 
two more siudents last week, il gimgħa 
1-oħra tau il lawrja lilu ta tabib u lill 
tnejn oħra (il żewġ studenti oħra) ; by 
degrees, gradatament, bil mod il mod, 
ftit ftit. 

Dbhort — ma tatix parir, tneħħi il 
fehma ; ma tħallix ; tiddisswadi ; / 
was to de/iort /lim from dolng such a 
thing, jena cont li ma ħallejtux (li ma 
tajtux parir) jagħmel dan. 

Dehortativb ]!imajatixparir,lima 
^ Milallix Ii issir naġa, 

DBHORTATORTjlijiddiBBwadi. 

Dbotoal}*^ ^'^ *^^*' ^"^' ^^^**^- 

Dbiform— bħal Alla. 

Dbift— tagħmel bħal AUa jew divin, 
tgħoddmal Allat; tadura bhal Alla, 
tati kima jew tfi^ħar sħiħ (bla kies^. 

Dbion — tati, tħalli; togħġob, tin- 
denja ruħec. 

81 



Digitized by 



Google 



DeI 



— 242 — 



DEIi 



Dbil — chelma usata mil li Scoccisi 
f loc Dbvil (ara). 

Dbih— -twemmin (fidi) fl-esistenza 
t'Alla. 

Dbibt — wieħed li jemraen bl-esi- 
fitenza t'Alla (\i hemm Alla) iżda ma 
jemminx b'dac li tghallimna ir Reli- 
gion. 

Dbity — Alla, in-natura divina (ta 
Alla), he pretends to be a Deiiy^ jidhir- 
lu li hu xi Alla (x\ ħaġa cbira). 

Dejbct— titlak, tarmi, tgħakkes, is- 
sewwed, iddexjak il kalb ; why do yon 
deject . yourself so much ? għaliex is- 
sewwed kalbec ( tarmi ruħec ) daks 
hecc? 

Dbjbcted— mitluk, mormi, mgħa- 
cus, kalbu sewda; he f« always dejected^ 
dejjem kalbu sewda (mitluk, mormi 
jew awilut). 

DBjBOTioN—telka, tgħakkisa, diek 
jew swied il kalb. • 

Dbjbctory— li ineħħi, jipporga jew 
inaddaf. 

DBJBCTURB—dac li wieħed ineħħi 
minn gewwa fih (li jipporga, jew il 
ħmieġ). 

Dbjeuner (h\\ Francip, akra dt'ġn' 
nerJ^W calazion ta filgħodn. 

Dblapsb — tinżel (tiżżerżak) l-isfe', 
tmur lura. 

Dblate— tugża. 

Dblay— dewmien, tiġbid, sarsir; id- 
dewwem, iddawwar, iggebbed, tcarcnr 
( fiż-żmien ) ; iddum, tiddawwar ; it 
seems that the jndge is going to delay in 
judgeinent^ donnu l-imħallef sejjer idiim 
ma jati is-sentenza (sejjer icarcar jew 
jiddawwar fil causa). 

Delaybr — min idewwem, igebbed 
fit-tul ; jiddawwar. 

Dblb— tħassar, tneħħi, tnaddaf. 

Delbble— li jista jitneħħa, jitnad- 
daf jew imur. 

Dblectablb - li ighaxxak, jogħġob. 

Dblbction— għaxka, għoġba. 

Delbgaoy— delegazioni, nnmrn ta 
nies mibgħutin floc ħadd jeħor, (de- 
legatij. 

Dblroatr — mibgħut f loc ħadd je- 
ħor, delegat ; tibgħat minn flococ jew 
tiddelega. 



Dblbgation— delegazioni, nies mib- 
għutin minn f lococ (jew minn f loc 
ħadd jeħor). 

Dklbtb— tħassar, tneħħi. 

Dblbtbrious — ħażin għas-saħħa, 
velenus, li jagħmel il ħsara ; li joktol, 
jekred. 

Dblbtion — tħassir. 

Dklbtious — li jista jitħassar jew 
Jitneħħa (li imur). 

Dblbtory — li ineħħi, li iħassar. 

Dklft — xorta ta fuħħar jew xak- 
kuf hecc msemmi għaliex sar I-ewwel 
VDel/t. 

Dklibatb — idduk, ittiegħem. 

Dblibbratb — iithaseb, tagħmel il 
ħsieb ; tkis, takta bil moħħ ; li jitħa- 
seb, jughmel il ħsieb; ikis, jakta bil 
moħħ. 

DELiBERATioN-tħassib, tikjis, kat- 
għa(bil moħħ). 

Dklibbrativb— li jilħaseb, jagħmel 
il ħsieb, ikis, jakta bil moħħ. 

Dklio^oy- ħlewwa, rekka fil għa- 
mil, jew fix-xogħol ; ichel li idub jew 
li jinħall fil fomm ; tattte this tart it ie 
adelicacy, duk din it-torti, tajba wisk, 
(iddub til fomm). 

Dblicate— ħlejju, xipli, rkiek, deli- 
cit; (ichel) li idub jew jinħall fil 
fomm. 

Delicious -li igħaxxi k, iħenni. 

Delict- delitt. 

Deligation — rabta, faxxatura (ta 
tabibS 

DELionT - għaxka, hena ; tgħaxxak, 
thenni ; titgħaxxak, tithenna ; / de- 
light very nnich in di*awing, il għaxka 
tieghi hu iddisinn; mitstc is my dt- 
light^ il musica togħġobni I-actar (il 
miisica hi il għaxka tiegħi); he takes 
delight in every thing/]e\\[x piacir(jogh- 
ġbu) b'collox. 

Delightful } li igħaxxak, iħenni, 

DELIGHTSOMEf jati gOSt. 

Delimit - tillimita, tagħmel it-truf 
jew iMimiti. 

Delineambnt — I-ewwel taħżiż, ab- 
bozz 

Delinbator — min jabbozza jew 
jagħinol l-ewwel ħnżż. 

DisLiNQUENCY — ħtija. 



Digitized by 



Google 



DEL 



— 248 



DEM 



D BLIMQUENT — ħatl . 

dSSuutb} *^^"* iddewweb. 

Deliqubsce — tħoll bil mod flaria; 
tiġbed 1-ilma mill aria. 

Dblirious — hewdieni» li ihewdeD, li 
jiddellirja. 

Deliriuh — tħewdin, deliriu. 

Dblibiuh trbhbns — marda, tħew- 
din tal moħħ li jigi bix-zorb (billi 
wieħed icun jixrob wisk). 

Dblitescbnoe— ħabi; reġgħa lura» 
mawrien lura ta tumur etc. 

Dblitbscbnt— moħbi, mistoħbi. 

DBLivBR-teħlep, tati, tkabbad, tic- 
cunsinna; deluer (hese books to him^ 
iccunsinnalu dawn il cotba ; Judah de- 
livered his Master in the hands o/ his 
eneviies, Guda reħa Ciccunsinna, ta) 
lill Imgħallem tiegħu fidein il ġħe- 
dewwa. / ampaid to deliver thi» ermud, 
jena mħallas biex nati fnwassal) din 
I-aħbar (din ir-risposta) ; he delivered 
a verjf fine sermotiy għamel prietca sa- 
biħa wisk ; did he deliver a speech ? 
għamel xi discors? (kal xi ħaġa); they 
came to deliver us from bondaffej gew 
biex jeħelsuna mill jnsar ; wtr J)oetor 
was called to delirer her^ it-tabib tagħ- 
na sejħu biex ihellisha (igħejna teħles 
jew tispiċċa) ; his toife was safcly deli- 
vered ofa daughter, martu ħelset tifla 
bis-sliema (giebet jew cbella tifla bis- 
Bliema) ; tfiis pipe delivers some 90 gal- 
lons a minute, dan il cannol jati xi 90 
gallun fil minuta; the Lordhat/i deli- 
vered you into my hands io day^ Alla 
1-Imbierec rhiec f idejja illum ; the fort 
was delivered up again, reġgħu rħew 
fcedew, telku) il fortezza. 

DELiVBRANCElħlas, ħelsien, għati, 

Dblivert jcundinna; nearly ai 
each ofhis word's deliverance there was 
an applause, tista tgħejd li chien 
hemm applaus għal cullchelmali kal; 
ihese are always ready for delivery, 
dawna dejjem lesti għal consinna ; we 
have noi bui one delivery a day here, ma 
igibulniex (ma ikassmux jew ma ja- 
tax) littri hawn ħlief darba cull jum ; 
9 o'clock is i/ie hour of collection and 1 
or 2 o'clock is i/ie hour of delivery here, 
hawn jiġbru littri fid-disgħa u jiccun- 



sinnau (jata jew ikassmu) fis-sigħa 
jew is-sagħtejn. 

Dbll— wied dejjak, rdum, ħofra. 

Delta- dac il ħama eic. li jokgħod 
fejn tispiċċa ix-xmara (depositu tal iU 
ma tax-xmara fejn tigi biex tintafa 
il baħar). 

Dbltoid— li jixbeħ il-littra griegà 
A delta (jew Dj; l-isem li it-tobba 
jatu lil musculu ta li spalla (dac li 
italla jew jarfa id-driegħ). 

Delutablb — li jista icun mkarrak. 

Deludb — tkarrak,tidħak bi,tgħabbi. 

Dbludino— kerk, daħc bi. 

Deluob— diluviu, għarka, xita kaw- 
wija; tgħawwem, tgħarrak bl-ilma; 
before the deluge, kabel id-diluviu. 

Dblusion — takrik, kerk, daħc bi. 

Dblusivb 1 li ikarrak, karriek, 11 

Dblusory j jidħac bic. 

Delvb - taghżak, tħaffer, katgħa, 
għorma, gozz faħam maktugħ minn 
miniera. 

Dblvbr— għażzak, dac li iħaffer. 

Dehagnetizb — tneħħi il magneti- 
smr. 

DbMAOOOIC } I ••11 

Demaoogub— xewwiex il poplu. 

Dehain - demaniu, artijiet ta sinjur, 
proprietà, patrimoniu. 

Dehand — talba (bil jedd), mistok- 
sija ; titlob, trid (bil jedd) tistaksi, is- 
saksi ; ii is impossible for me io yield io 
you demamh, ma jistax icun li jena 
niccuntentac ; whai is your demandf 
xtitlob? x'inhi it-talba tiegħec? hepro- 
mised io paythis ai my demand, wiegħed 
li iħallasni meta naghmel it-talba (ni* 
tolbu); in full of alldemands, persaldu; 
/ toas to demand a quesiion, cont sejjer 
nagħmel mistoksija (nistaksi ħaġa) ; 
he intends to demand his daughter for 
wife, għandu f rasu f bi ħsiebu) jitolba 
il bintu b*għarusa tiegħu (li jeħu il 
bintu) ; ilie English will demand all the 
prisoners when the war is over, I-Inglisi 
iridu (jitolbu bil jeddjil priġunieri (tal 
gwerra) meta jispiċċau mil gwerra. 

Dehandablb — li jista icun mitlub 
jew mistoksi. 

DBHANDANT—min jagħmel il cawsa. 

DENANPEn— min jitlob jew jistaksi. 



bigitized by 



Google 



DeI 



— 242 — 



DEii 



Deil — chelma usata mil li Scoccisi 
f loc Dbvil (ara). 

Deim — twemmin (fidi) fl-eBiBtenza 
t'Alla. 

Dbibt — wieħed li jemmen bl-esi- 
fitenza t'AIla (li hemm Alla) iżda ma 
jemminx b'dac li tghallimna ir Reli- 
gion. 

Deity — Alla, in-natura divina (ta 
Alla), /le pretends to be a Deity^ jidhir- 
lu li hu xi Alla (\\ ħaġa cbira). 

Dejbot— titlak, tarmi, tgħakkes, is- 
sewwed, iddexjak il kalb ; xchy do yon 
deject . yoitrseff so much ? għaliex ia- 
sewwed kalbec ( tarmi ruħec ) daks 
hecc? 

Dbjeoted— mitluk, mormi, mgħa- 
CU8, kalbu sewda; he is always dejected, 
dejjem kalbu sewda (mitluk, mormi 
jew awilut). 

Dbjbgtion— telka, tgħakkisa, diek 
jew swied il kalb. * 

Dejbctory—H ineħħi, jipporga jew 
inaddaf. 

Dbjboturb— dac li wieħed ineħħi 
minn gewwa fih (li jipporga, jew il 
ħmieġ). 

Dbjbunbr f bil Francip, akra dtġti* 
nSrJ—il calazion ta filgħodn. 

Dblapsb — tinżel (tiżżerżak) I-isfe^ 
tmur lura. 

Delate— tugża. 

Delay— dewmien, tiġbid, sarsir; id- 
dewwem, iddawwar, iggebbed, tcarctir 
( fiż-żmien ) ; iddum, tiddawwar ; it 
seems that the jndge is going to delay in 
jndgementy donnu 1-imħalIef 8ej.jer idum 
ma jati is-sentenza (sejjer icarcar jew 
jiddawwar fil causa). 

Delaybr — min idewwem, igebbed 
fit-tul ; jiddawwar. 

DBLE—tħassar, tneħħi, tnaddaf. 

Dbleble— li jista jitneħħa, jitnad- 
daf jew imur. 

Dblectablb - li ighaxxak, jogħġob. 

DBLECTioN-għaxka, għoġba. 

DBLBOA0Y-~delegazioni, nnmru ta 
nies mibgħutin f loc ħadd jeħor, (de- 
legati^. 

DBLRaATB — mibgħnt f loc ħadd je- 
ħor, delegat ; tibgħat minn f lococ jew 
tiddelega. 



DBLBOATioN--deIegazioni, nies mib- 
għutin minn f lococ (jew minn f loc 
ħadd jeħor). 

DKLETB—tħasBar, tneħħi. 

Dblbtbrious — ħażin għas-saħħa, 
velenus, li jagħmel il ħsara ; li joktol, 
jekred. 

Dbletion — tħassir. 

Dkletious — li jista jitħassar jew 
Jitneħħa (li imnr). 

Delbtory — li ineħħi, li iħassar. 

Dklft — xorta ta fuħħar jew xak- 
kuf hecc msemmi għaliex sar I-ewwel 
rDel/t. 

Dklibatb— idduk, ittiegħem. 

Dblibbratb — iithaseb, tagħmel il 
ħsieb; tkis, takta biimoħħ; iijitħa- 
seb, jaghmel il ħsieb; ikis, jakta bil 
moħħ. 

DELiBBRATioN-tħassib, tikjis, kat- 
għa (bil moħħ). 

Dkliberativb— li jilhaseb, jagħmel 
il ħsieb, ikis, jakta bil moħħ. 

DKLiOiOY- ħlewwa, rekka fil għa- 
mil, jew fix-xogħol; ichel li idnb jew 
ii jinħall fil fomm; taste this tart \t is 
a delicacy, duk din it-torti, tajba wisk, 
(iddub til fomm). 

Dblicate— ħlejju, xipli, rkiek, deli- 
cit; (icbel) li idub jew jinħall fil 
foram. 

Delicious -li igħaxxi k, iħenni. 

Delict- delitt. 

Dklioation — rabta, faxxatura (ta 
tabibS 

Delioiit - għaxka, hena ; tgħaxxak, 
thenni ; titgħaxxak, tithenna ; / de- 
light vevy nnich in drawing, il għaxka 
tieghi hu iddisinn ; mnstc is my c/e- 
light^ il mnsica togħġobni I-actar (il 
miisica hi il għaxka tiegħij; he takes 
dellght in everj/ thing,jet\\i piacirfjogh- 
ġbu) b'collox. 

Deligutful ) li igħaxxak, iħenni, 

DKLIGHTSOMEf jati gOSt. 

Delimit - tillimita, tagħmel it-truf 
jew iMimiti. 

Delineambnt — I-ewwel taħżiż, ab- 
bozz 

Dklinbator — min jabbozza jew 
jagħmol l-ewwel ħnżż. 

Dj3Linqubncy — ħtija. 



Digitized by 



Google 



DEL 



— 248 — 



DEM 



Dblimqdent — ħati. 

DfiLjQUBBGE — tħoll bil mod fl-aria ; 
tiġbed 1-ilma mill aria. 

Dblirious — hewdieni, li ihewdeD, li 
jiddellirja. 

Deliriuh — tħewdin, deliriu. 

Dblibiuh trbhbks — marda, tħew- 
din tal moħħ li jigi bix-iorb (billi 
wieħed icun jixrob wisk). 

Dblitescbncb— ħabi; reġgħa lura, 
mawrien lura ta tumur etc. 

DBLiTBSCBNT—moħbi, mistoħbi. 

DBLivBR-teħlep, tati, tkabbad, tic- 
cunsinna; deliver these books io hinxy 
iccunsinnalu dawn il cotba ; Jttdah de- 
livered his Master in the hunds o/ his 
enevxiesy Guda reħa Occunsinna, ta) 
lill Imgħallem tiegħu Fidein il ġħe- 
dewwa. / ampaid to deliver this erratid, 
jena mħallas biex nati fnwassal) din 
I-aħbar (din ir-risposta) ; he delivered 
a very fim sermony għamel prietca sa- 
biħa wisk ; did he deliver a speech ? 
għamel xi discors? (kal xi ħaġa); thej/ 
came to deliver tts from bondafje^ gew 
biex jeħelsuna milljnsar; imr J)octor 
was called to deliver her^ it-tabib tagħ- 
na sejħu biex ihellisha (igħejna teħles 
jew tispiċċa) ; his wife was safcly deli- 
vered ofa daughter, martu ħelset tifla 
bis-sliema (giebet jew chella tifla bis- 
Bliema) ; this pipe delivers some 90 gal- 
lons a minute, dan il cannol jati xi 90 
gallun fil minuta; the LoMhatli deli- 
vered you into my hands to day^ Alla 
I-Imbierec rhiec iPidejja illum ; the fort 
was delivered up again^ reġgħu rħew 
fcedew, telku) il fortezza. 

DELiVBRANOElħlas, ħelsion, għati, 
Dblivbry jcunsinna; nearly at 
each ofhis word*s deliverance there was 
an applause, tista tgħejd li chien 
hemm applaus għal cull chelma li kal; 
these are always ready for delivery, 
dawna dejjem lesti għal consinna ; we 
haye not but one delivery a day here, ma 
igibulniex (ma ikassmux jew ma ja- 
tux) littri hawn ħlief darba cull jum ; 
9 o'clock is t/ie hour of collection and 1 
or ^ 6'clock is tlie hour of delivery here, 
hawn jiġbru littri fid-disgħa u jiccun- 



flinnau (jatu jew ikassmu) fis-sigħa 
jew is-sagħtejn. 

Dbll— wied dejjak, rdum, ħofra. 

Dblta- dac il ħama eic. li jokgħod 
fejn tispiċċa ix-xmara (depositu tal il- 
ma tax-xmara fejn tigi biex tintafa 
il baħar). 

DBLToiD—li jixbeħ il-Iittra griega 
A delta (jew D); 1-isem li it-tobba 
jatu lil musculu ta li spalla (dac li 
italla jew jarfa id-driegħ). 

Delutablb — li jista icun mkarrak. 

Deludb -tkarrak,tidħak bi,tgħabbi. 

Dbludino— kerk, daħc bi. 

Deluob— diluviu, għarka, xita kaw- 
wija; tgħawwem, tgħarrak bl-ilma; 
before the deluge, kabel id-diluviu. 

Delusion — takrik, kerk, daħc bi. 

Dblusivb 1 li ikarrak, karriek, li 

Dblusort j jidħac bic. 

Delvb - taghżak, tħaffer, katgħa, 
għorma, gozz faħam maktugħ minn 
miniera. 

Delvbr— għaż/.ak, dac li iħaffer. 

Dehaonetizb ~ tneħħi il magneti- 
smr. 

DbMAOOGIO } . ••1^1., 

Demaoooub— xewwiex il poplu. 

Dehain - demaniu, artijiet ta sinjur, 
proprietà, patrimoniu. 

Dbmand — talba (bil jedd), mistok- 
sija ; titlob, trid f bil jedd) tistaksi, is- 
saksi ; it is impossible for me to yield to 
you demands, ma jistax icun li jena 
niccuntentac ; what is your demand? 
x'titlob? x'inhi it-talba tiegħec? he pro- 
mised to paythis at my detnand, wiegħed 
li iħallasni meta naghmel it-talba (ni* 
tolbu); in full of alldemands, persaldu; 
/ was to deinand a question, cont sejjer 
nagħmel mistoksija (nistaksi ħaġa) ; 
he intends to demand his daughter for 
wife, għandu frasu f bi ħsiebu) jitolbu 
il bintu b'għarusa tiegħu (li jeħu il 
bintu) ; tlie English will demand all the 
prisoners when the war is over, l-Inglisi 
iridu (jitolbu biljeddjil priġunieri (tal 
gwerra) meta jispiċċau mil gwerra. 

Dehandablb — li jista icun mitlub 
jew mistoksi. 

Dbhandant— min jagħmel il cawsa. 

Demanpbu— min jitlob jew jistaksi. 



Digitized by 



Google 



DEM 



— 244 — 



DEM 



DBHAROATioN—sinjal tal limiti, ħajt 
li jofrok art, rabaetc. minn jeħor. 

Dembai^ — iggib ruħec (tajjeb jew 
ħażin); tnakkas, tniżżel, tgħakkes, 
you shallhave it ifyou demean youraelf 
welly teħodba (natihielec) jecc iggib 
raħec tajjeb. 

Dbhbanour— mgiba (tajbajew ħa- 
żina) diportament. 

Dbhenoy — genn. 

Dembntate} iggennen,titlef ir-raa. 

Dbhbntatb— miġnun. 
. Dem bnt ation— genn . 
, Dbhephitizb — tnaddaf (iBsaffi) mill 
aria ħażina. 

Deherit— ħtija ; tati il ħtija. 

Dehbrsed— mgħaddas. 

Dehersion— tgħaddisy għarka. 

Dbhesne— art, proprietà ta raba, li 
icun ma palazz etc. 

Dbhi — nofs. 

Dbhi-dbvil— nofs xitan. 

Dbhi oauntlet — faxxatura għas- 
Bwaba maklugħin (mfecchin). 

Dbhigod — nofs alla; ragel (bnie- 
dem) kalbieni jew li wera ħila cbira a 
li għalecc xi nies jatuħ kima t'AIIa. 

DBHiaoROB — (filfortificazioni)mogħ- 
dija dejka għal gewwa sàr. 

Dbhijoħn— damiġanatflixcun mdaw- 
war bil virghi minsuġa etc. becc msej- 
jaħ minn Damaghan, belt f Khorassan 
li chienet msemmija għal fabbrichi tal 
ħgieġ li chien hemm. 

Dbhihan — biċċa ragel, nofs ragel 
(chelma tad-disprezz). 

Dehiquavbr— nofs quaver fara). 

Dbhirilibvo — (fli scultura), figura 
nofsha biss risaltata mil fond. 

Dbhirbp — mara li għandha ftit fa- 
ma tajba. 

Dbhisablb—H jista imut. 

Dbhise — mewt ; tħalli f testment, 
twelli, tati; after the Queen*8 demiae, 
wara il mewt tar-Begina. 

Dbhission — ara degradation. 

Dbhissivb — amili. 

Dbhitint— (fil piitara) mezza tinta, 
culur li juri bein id-dawl a id-dell 
(l-ombra). 

Dbhiuroio 1 tal ħalliek jew tal 

Dehiuroioal / ħolkien. 



Dbhocraoy — democrazia, xorta ta 

Qvern republican, Qvem li ha f idejn 

il poplu coUu flimchien (b' capijiet 

maħturin mil popla stess). 

Dehocrat 1 democraticu, dac jew 

T^ Vmin irid jew iżomm 

Dbhocratist J jnfiddemocracy (ara). 

Dbhooratio > democraticu, tad-r{«- 

Dbhooratical) mocracy {bltb,) 

Dbhoisellb— 8injurina,xbejba; isem 
ta għasfur bħal gruwa. 

Dbholish— tħoll, iġġarraf, tgharrak, 
tħarbat. 

Dbholishhbnt 1 rvina, tiġrif, tħar- 

Dbholition j bit. 

Dbhon— xitan, fergħun, għadu, de- 
moniu. 

Dbhonbss— xitana,fergħuna, għadu. 

Dehonetizb— tneħħi il valur (jew 
dac li tcun tiswa) ħaġa. 

Dbhoniao— v^ieħed invasat. 

D™omACALl t«-»;tan. tad-demo- 
Dbmonuh Jn>".talghada. 

Dehonish— ladurazioni jew kima li 
jatu I-id-demoniu. 

Dehonist— dac li jadura jew jati 
kima lid-demoniu, 

Dbhonohania— marda (genn) li min 
icollu lilha igħejd (jcollu f rasuj illi 
icun taħt il cmand ta, jew immixxi, 
mid-demoniu. 

Dbhonstrablb— li jista jitfisser, li 
jista jinwera biċ-ċar. 

Dbhonstratb— tfisser, turi biċ-ċar, 
tagħmel dimostrazioni (tiġbor ħafna 
nies flimchien biex jew jura li ħaġa 
m'hix tajba jew li il poplu ma iri- 
diex etc.) 

Dbhonstration— dimostrazioni ; tif- 
sira, wiria biċ-ċar. 

Dehonstrative — li ifisser, li juri 
biċċar. 

Dbhonstrator— dac jew min ifisser, 
li juri biċ-ċar. 

Dbhoralization— demoralizzazioni ; 
tfl^sira, tħ&żżina tal morali. 

Dbhoralizb — tħażżen^tħassar; tneħ- 
ħi il curaġġ, iġġaġħal li tispiċċa il ħila 
(ta suldat nl gwerra). 

Dehotio— tal poplu, comuni, popo- 
lari. 



Digitized by 



Google 



i)EM 



245 — 



DEU 



Demple — bħal mgħażka żgħira 
għaż-żrigħ tal patata. 

DBMP8TBR--il bojja. 

DBMULOBMBNT—tħolly trattab ; me- 
dicina li tħoll li trattab. 

Dbmur— dewmien, tnicchir, tħassib; 
iddum, titniccher, titħasseb; tcun bejn 
ħaltejn, bejn iva u le, tittituba. 

Demurb — ta waħdu, ħusbien, serin. 

Dbmurbnbss - serietà, ħsieb. 

Demurràob — ħlasetc.taż-żmien (jew 
dewmien) ta bastiment fport. 

Demurrbr — min idum» jitniccber 
jew jokgħod jitħaseb ; il custioni bejn 
tnejn (1-attor u il convenut) 61 korti. 

DEMY-carta mdakksa, ftit i^.għar 
min-nofs. 

Demt royal— xorta ta carta tal chit- 
ba ftal ittri) fina. 

Den — għar. 

DENARiu8--is-8old Buman (dwar 7 
8oldi u nof8 Inglisij. 

DBNARY--in-numru għaxra; li fiħ 
għaxra. 

Denationaltze— tippriva, iċċaħħad, 
minn drittijiet nazionali. 

DENDRiTE^iaem ta mineral li ghan- 
du għamia ta siġar. 

Dertritio I iwinat bħal werak 

Dentritioal/ ta8-8iġar. 

Dendroid fbħal (lijixbeħ^ siġra 

Dendroidal j jew xillrt. 

Dbndrolooy— li Storia naturali fuk 
ia-siġar. 

Dendrometer— strument biex ichej- 
lu (il għoli etc.) i8-8iġar. 

Dbniable— li jista jinċaħad. 

Dbnial— ċaħda, abjura. 

Dbnibr— dinier (ħabba jew it-tnax 
il waħda mi8-8old Francis). 

Deniorate — iesewwed. 

Denizen — barrani maghdud bħal 
wieħed minn tal pajjia. 

Dennet— isem ta carrozza. 

Denominable — li jiata jiasemma. 

Denominatb — isaemmi. 

Dbnomination— isem, tismija; tak- 
sima, classi, religion jew setta. 

Dbnominational— tad-demoninazio- 
nijiet, jew tas-setet jew religionijiet. 

Dbnominative — li hu imsemmi. 

Dbnominator— semmej^ min isem- 
mi ; in-numru ta taħt fil frazioni vul- 



gari li juri il ħaġa fchemm hi mkas- 
sma hecc : f , sebgħa hua id-denatur 
jew in-numru li juri li il ħaċa hia 
mkassma f7 bicciet (u ittieudu 4 
minnhom). 

Dbnotb— turi, tfisser. 

Dbnouncb— tgħarraf, tħedded, twas- 
sal (tugża); he was denounced to ihe 
chief^ gżawħ lill oap tiegħu ; before war 
was denounced^ kabel ma chienet mgħar- 
rfa (dichiarata, jew chienu jafu biha) 
il gwerra. 

Dbnounoino 1 causa, tgħarrifa, 

Dbnounobment / tħeddida. 

Dbnsb— magħkud, marsns, jebes. 

Density " tgħakida, rassa, jebusija. 

Dbnt— tixlifa, tagħtina; dent^ bħal 
sinna ; ixxellef, tgħattan, tħaxxem. 

Dental— tas-snien, li tippronunziah 
bi snienec, consonanti li tippronun- 
ziaha actarx bi snienec bħal d^ ^, «, etc. 

Dentalb— li għandu (bilj ponot bħal 
enien. 

Dbntation — il għamla, il għakda 
tas-snien. 

Dentbd - bis-snien, bil cammini. 

Dentblli— drfts (fil bini) dentelli. 

Denticle — dentell (dràs fil 'bini) 
żgħir. 

DBNTiouLE-il gwarniċa fejn icuna 
(fil bini^ maktugħa iddentelh. 

Dentifobm— ta għamla (bhal) sinna. 

D ENTiFRioB — trab għat- tnaddif tas- 
snien. 

KIl! ^-^ <*""^"'- 

Dbntilatbd— -magħmul snien shien. 

Dentilation— ara dsntiiion. 

Dbntilave — ilma għal ħasil tas- 
enien. 

Dbntiloquy— diem, drawwa li tit- 
chellem minn bejn is-snien. 

Dbntisoalp— bhal xcupiljatas-snien. 

Dbntibt— dentista, dac li jakla ie- 
snien, tabib tas-snien. 

Dbntistry — is-sengħa (ix-xogħol) 
i^À-dentiet (ara). 

Dbntition— it-titligħ tas-snien ; f/m 
baby is pale because she is snffering 
fromdentition^ din it-tarbia safra gha- 
liex marida bit-titligħ tas-snien. 

D&NToiD — magħmul bħal (li donnu) 
3inna. 



Digitized by 



Google 



DEN 



— 246 — 



DEP 



Dbnudate — iż:^.arina9 tna'>.ża, tgħar- 
wen. 

Dbnudation— -tgħarwin, tinżiħ. 

Dbnudb— tgħarwen, tnażża. 

Dbnunciatb — ara denounce . 

Dbnunciator— min jugzajew iwas- 
sal; he waa your denunciator^ hua chien 
li wasslec, (li gżacj. 

Dbny — tiċħad, / trust you loill not 
deny me tliia favour, nittama li ma iċ- 
ċaħħadnix dan il favur ; he haa denied 
the faith, ċaħad il Fidi (kaleb ir-reli- 
gion) ; when I go to aak for him at home 
he always deniea himaelf meta immur 
nistaksi għalieh id-dar dejjera igħejd 
li m'hux hemm. 1 deny mysel/no plea- 
<Mr«, jena niddeverti sħiħ (ma nċaħ- 
ħad ruħi minn xejn) ; who can deny 1 
min jista jiċħad ? 

Dbobstruct — tneħħi 1-imbarazzi, 
ix-xchiel. 

Dbodand — ħaġa mogħtija 1-AIIa ; 
dic il ħaġa li biha icorri bniedem u 
toktlu (bħal carrettun, żiemel etc.) u 
imbagħad wara li icun miet sida, ja- 
tuha (din il ħaġa^ f idejn ir-re biex 
timbiegħ u il flus tagħha jintgħtitaw 
lin-nies (lill familja) ta dac li icun 
corra ( jew miet maktul b*dic il ħaġa). 

Dbodobizb— ma tħallix (tneħħi) ix- 
xamm. 

Dbodorizeb — dacli ineħħi (ma iħal- 
lix) ir-rieħa. 

DErART — issiefer, tmur, titlak,tgha8- 
far, tmut; let us pray for the soul of 
the faitliful departed, ejja nitolbu (nif- 
tacru) fl-erwieħ (tal purgatoriu>. 

Dbpabtino— safar, mawrien, tluk. 

DBPARTMBNr— dipartiment, taksima, 
who M t/te head of your Department f 
min hu il Gap (taddipartiment) tie- 
għec ? / wish that he xoill be employed 
in the Department under your charge^ 
nixtiek li jimpiega ruħu taħt idejc 
(fid-dipartiment li ghandec taħt idejc). 

Dbpartmbntal— dipartimentali, tad- 
dipartiment ; t/iis is a departmental en- 
ijuiry^ din hi inchiesta dipartimentali 
^m'bux pubblica, għas-sodisfaxion tad- 
dipartiment biss). 

Dbpabturb— safra, mawra, mewt. 

Dbpasturb — tirgħa, tiecol 



Dbpaupbrate — tfakkar, tagħmel 
fkir. 

Dbpaupbratbd (fil botanica) xitla, 
werka, zocc etc. li tala jew ħareġ hażin. 

Dbpbnd - tiddendel, tafda fi, tok- 
għod fuk ; torbot għal ; tagħmel ma ; 
tiddependi minn ; you cannot depend 
upon himj ma tistax torbot fuku (tor- 
bot għal li igħejd) ; fll see him^ you 
may depend upon it^ narah sgur, okgħod 
fuk cliemi ; they depend on me for a 
living^ collha jiddependu minni (mà a 
minni, mdendlin miegħi) biex jeclu 
(ghal ħajja) ; it depends^ scond ; will 
you come this morntng or to moi^roiof^ 
it all depends on the time t/ie steamer 
comesin^ tigi dal għodu jewgħada?, 
scond x'ħin jidħol il vapur. 

Dbpbndanob— ara dependence. 

Dbpendant — dependenti, wieħed Ii 
irid minn, li hu marbut ma. 

DbpendenoeI dendil ; pajjis li jagħ- 

DependbngtJ mel ma jeħor ; li wie- 
ħed jafda fi, jokgħod fuk ; jorbot għall, 
jiddependi minn ; my whole dependence 
is on you^ minnec biss niddependi, 
minnec biss irrid (fic biss it-tama tie- 
għi^, the Governor of Malta and its 
Dependencies^ il Gvernatur ta Malta u 
tal pajjisi Iljaghmlu magħha(Ghaw- 
dex u Chemmuna). 

Dbpendent — dependenti, mdendel; 
li jafda fi, li jokgħod fuk ; ii jorbot 
ghal, li jagħmel mo, li jiddependi minn. 

Deperdit— ħa^a mitlufu, mekruda. 

Depiot— tpingi ; pittura, fpingija. 

DEPiOTURE-tpingi bil culuri, tip- 
pittura. 

Depilate — tniżżel, twakka ix-xa- 
għar ; tnittef. 

DEPiLATiON-nżul, twakkigħ, tnit- 
tif tax-xagħar. 

Depilatory — ħaġa li tneħħi jew 
twakka ix-xaghar; li ineħħi jew 
iwakka ix-xagħar. 

Depilous — bla Cminn għnjr) xa- 
għar. 

Deplantation — klugh tas-siġar 
(minn post għall jeħor). 

Depletion - fasda, fsad (tal anni- 
tnali). 



Digitized by 



Google 



DEP 



— 247 — 



DfiP 



Deplktory — li jifsad, li ineħħi, jew 
inaddaf mid-demm. 

Leplorable— li fih ħasra^ ta min 
jitħasf^rUy t^ min jibchih; his condiiion 
is deplorable^ li stat tieghu hu li igib 
ħasra ; jinsab fi stat li ibicchi. 

Deploration — ħasra. 

Deplorb - titħassar, tibcbi ; T de- 
plore yoH and your children^ nitħassar 
(nibcbi) lilec u lit-tfal tiegħec. 

Deplorino— bichi, ħasra. 

Deplot— tiftaħ linea suldati, tfer- 
rak issuldati f linia cbira jew twila; 
cumpannija suldati miftuħa (inkas- 
smin) flinia twila. 

Deplumation— tnittif. 

Deplumb— tnittef. 

DEPONB-tħallas, tħalli, toħroġ flus 
bħala pleġġ ; tixhed. 

Deponent— xhud, min jew dac li 
jixhed. 

Depopularize — taghmel, tirrendi 
m'bux popolari. 

Depopulate — tbattal, tekred in- 
nies jew il poplu. 

Depopulation— tbattil, kerda tan- 
nies jew tal poplu. 

Depopu^iATOR - min jekred jew ibat- 
tal in-nies jew il poplu. 

Deport - iggib ruħec. 

Deportation— esilju,tneħħija minn 
poi-t (minn art jew pajjis) għall jeħor. 

Deportment - mgiba, raj. 

Deposable-H jista icuu mneħħi, 
mniżżel minn fuk tron. 

Deposal— nżul, tneħħija. 

Depose — tneħħi, tniżżel mit-tron ; 
tixhed. 

Deposit- tkegħida, ħaġa mkegħda 
£is sgur, merfugħa għand, depositu 
(ta flus) ; tkieghed fiji'Zgur, tiddepo- 
sita. tarfa għand. 

Depositary — depositariu, dac li 
tarfa għandu (tatiħ jerfagħlec jew 
iżommloc) flus etc. 

Deposition — nżul, tinżil, xhieda ; 
kiegħ (ta xi haġa meta tokgħod) ; 
tneħħija ta sultan etc. mit-tron. 

DepoSitary— fejn il ħaġa tcun de- 
positata merfugħa jew miżmuma. 

Depot— maħzen, depositu. 

1 KPnAVATioN tnħziu, ħ«:?.eii. 

Depravb — thażżen; tħassar. 



tħassir, 
ħażen. 



tħażżin, 



Depravedness 

Depravement 

Depraving 

Depravity— ħażen, viziu, tħassir. 

Depregable—H jista jintalab biex 
icun mħares jew meħlus minn xi deni. 

Deprhoatb— titlob lill xi ħadd bil 
ħniena biex iħaraec jew jeħelseo minn 
xi tabxa (minn xi deni etc J 

Depreoatory— li jitlob bil ħniena 
biex icun meħlus minn xi gwai etc. 

Depregation— t^lb bil ħniena. 

DEPREGiATE—tmiegħer, tkgħabar, 
tniżżel, tnakkas mill pi*ezz ; traħħas. 

Depregiation— tmegħir, tkgħabir, 
tnakkis mill prezz, roħs. 

Depredate — tisrak, tnażża, iżżar- 
ma wieħed milli icollu (tisraklu col- 
lox). 

Depredation — serk. 

Depreħbnd - tieħu għall għarrieda 
tiscopri ticxef bla ħsieb xejn je w għall 
għarrieda ; tissorprendi. 

Depress— tgħakkeSftkagħbar; tniż- 
żel, tnakkas, iddejjak, issewwed il 
kalb. 

DBPRESSioN—tgħakkis, nżul, dieka 
t^ kalb, swied il kalb, melanconija. 

Depressivb — li igħakkes; iniżżel, 
idejjak jew isewwed il kalb. 

Dbpressor — musculu li iniżżel 
driegħ etc.ffil gisem tal bniedemetc.) 

Deprivation — sospensiomV jew 
tneħħija ta kassis ; ċahda, fatma. 

Deprive - iċċaħħad, toftom, tieħu ; 
tiċċaħħad, tinfatam ; 1 doni wani you 
io deprive yourself ilie pleaeure of siop- 
ping here io come wii/i me^ ma irridecx 
titlef il -piacir tiegħec li tokgħod 
hawn biex tigi miegħi ; he was de- 
prived of boi/i his faUier and moiher 
wiihin 4 tveeksj ferba gimgħat tilef 
(mietuluj missieru u ommu. 

Depth— kiegħ, fond; għoli, kie- 
ragħ. akkal ; ihe depili of ihe eea is 
noi every where the same^ il baħar 
m'hux fond xorta waħda cullimchien; 
he weni oui ofhie depifi and was drowned^ 
ħareġ fejn ma jilħaklux u għerek; 
what is i/ie depih of ifiis lace? chemm hi 
għolia (wiesgħa^din il bizzilla; Christ' 
mas coines in ihe deplh of winier^ il Mi- 
lied jigi fl-akkal (fil kieragħ) tax- 



Digitized by 



Google 



hkp 



— 248 — 



DES 



xitwa; he ran twice with his horse 
alatig the whole depth ofthe squadron 
in two minntes^ fżewġ minuti gera 
darbteJD biż-żiemel ma tul il battal jun 
collu (cbif chien scbierat) ; he ia a 
nuin of great dept/i, liua ragel jilħaklu 
wisk^ħajjen, bravugħarefj wisk. 

Bepthless— bla kiegħ. 

Depulsion — tcbeccija, tneħħija. 

Dkpulsory-H ma iħallix, H ibi- 
għed, li jiscansa. 

Depurate — tnaddaf, issaffi ; msoffi, 
mnaddaf. 

Depuration— tnaddifa, tisfija. 

Deputation — deputazioni ; nies 
ma^ħżula u mibgħuta biex jitchelmu 
għal ħadd jeħor, jew f loo ħadd jeħor; 
we aent a d-eputation to xoait on II, E, 
ihe Govertwr, aħna bgħatna deputa- 
zioni (nies minn flocna, biex jitchel- 
mu għalina) għand il Gvernatur. 

Depute— tibgħat lill minn jagħmel 
minn f lococ ; tibgħat deputazioni, 
tiddelega; deputat, min jagħmel f loc 
(J6^ jirrapresenta lill) ħadd jeħor. 

^ D^UTY — min hu mibgħut ("jew 
kiegħed) f loc xi ħadd biex jagħmel 
minn f locu ; deputat. 

Deraginate — takla bil għeruk 
b'collox, tistradica (tisradica). 

Derangb — tħabbel,tħawwad,tgher- 
fex, ingennen. 

Derangement — tahbila, taħwida, 
tgherfixa, genn. 

Deray — briu, storbiu, f rattarija, 
għajjàt ta ferħ. 

Dereliot — mitluk (abbandunat) 
minn culħadd. 

Dereliotion - telka minn culħadd. 

DERiDE—tiddieħec bi, titcaża bi. 

Deridingly — bid-daħc. 

Derision— -daħc bi, żuffiett b'dac li 
icun, tcasar. 

Derisive) tad-daħc, taż-żuffiet; li 

Derisory) jiddieħec. 

Derivablb— li jista icun mnissel. 

DerivatioN — tnissil, derivazioni. 

Derivative— li gej, mnissel. 

Derivb— tnis8el,titnissel, tigi minn. 

Derm — il vera gilda tal annimali. 

Dermal— tal gilda (tal annimali). 

Dermatoid) .^. ., ,^ 

DerMOID |bħalgilda. 



Dermatologist— wieħed li jifhera 
u jicteb fuk il niard tal gilda. 

D£RMi0~tal, jew fuk il, gilda. 

Dbrnier (h\\ Francis) I-aħħar, ta 
I*aħħar (finali); as Dernier resort^ I-ah- 
ħar mezzi li wiebed jista juża, il mez- 
zi ta I-aħħar. 

Deroqatb —tneħħi, thassar, tbiddel 
(ligi jew testment). 

Derogatory ) l^ '»?^hi, iħassar 

^ > lew ibiddel (Iigi 

Derogativb I ]^,y testraent). 

'Derrick— raacina, crick ta basti- 
ment biex iħottu jew igħabbu mer* 
canzia etc. 

Dervis— derwix, kassis torc (Mau- 
mettan). 

. Desoakt -għanja mkassma bċejjeċ 
bċejjeċ ; discors, disputa; tcanta bil 
partijiet fwieħed icanta biċċa u 1-je- 
ħor oħra); he made a long descant 
upon ity tcbellem fit-tul fuku. 

DesCEND ~tinżel,titnissel, tigi minn, 
let us nct descend to particularsy ma 
ninżlux fi rkakat ; / would not desoend 
to speakto such a man, jena mu nibkax 
li nitchellem ma bniedera bħal dac. 

Desoendant — ranissel, gej rainn. 

Desoendent— li nieżel. 

Dbscbndible— li jista Jinżel. 

Dbscbnding— nieżel. 

Dbscension - niżla, nżul. 

Dbscbnt— niżla, żurżieka; twelid, 
nisel, gidd ; he is of a nohle descent^ 
hua gej (ranissel) rainn farailja nob- 
bli ; she is ofa base descent, hia gejja 
minn nies ordinarij (baxxi ferm). 

DesCRIBB— tfisser, tiddescrivi. 

DESCRiER-min jinduna bi, jagħ- 
raf, jilraaħ, jicxef. 

Description —descrizioni, tifsira. 

DESCRiPTrVB — descrittiv, li jedde- 
scrivi jun jew ifissersewwa. 

Descry — tinduna bi ; tilraaħ, tagh- 
raf, ticxef; that is tfie only thing I could 
descry at a distance, dac biss li stajt 
nara rail bogħod. 

Desecrate — tcażbar ; tipprofana. 

DkSERT — desert, loc waħxi, bla 
nies, xaghra ; tax-xagħri, desert, jew 
bla nies. 

DBSàRT—ħakk, ħlas, raeritu ; taħ- 
rab, tħalli, titlak ; he deserted me when 



Digitized by 



Google 



DE8 



— 24!) — 



DES 



Iwantedhim most, telakni Cħallietii) 
meta chelli bżoiinu I-act4ir. 

Deseuter — min jaħrab, niiu jiscar- 
ta jew jisdinga (suldat ete.) 

JDesertion— scartiir, ħrib (mir-riġ- 
ment). 

Desertpul.— li ħakku, li jistħokklu, 
li jimmeritaħ. 

Desertless— min għajr meritu, li 
ma jisthokklux. 

Deserye — tistħokk, tmiss, timme- 
rita ; i/ou deserve being hanged^ ħakkec 
il forca (imissec il mewt) ; he de- 
serves hexng treated welly ħakkn (imissu 
jew jistħokklu) li icun ittrattat taj- 
jeb ; as every one deserves^ culħadd 
chif ħakku. 

Dbshabille (akra rf<?ia&t7i)— libsa 
wiesgħa, mlaħalha ; libsa tad-dar ; 
Ibies tal facendi. 

Desiooant— siccant, ħaġa li tnix- 
xeffliiħaltu maż-żebgha biex tinxef 
malajr). 

Desiooatb ~ tnixxef . 

Desioo ATION — n xief . 

Desiooativb— li inixxef. 

Dbsideratb— tixtiek, trid. 

DBSIDBKATIVE-Ii jixtiek, li irid. 

Desideratum— ħaġa li ma għan- 
decx iżda li tixtieka (li tridha). 

DeSIDERATA (plural ta desideratum). 

Desion— fehma, ħsieb, ħużż ; di- 
sinn; tagħmel il fehma, il ħsieb; 
tħoż^i, tiddisinja. You have done this 
ihrough design^ għamilt dana għal tal 
apposta (bil felima); / design to go 
and spend a few days abroad next 
montfi^ kiegħed naħseb, għandi il 
fehmajew għamilt disinn li immur 
nagħmel fnsiefer ghal) xi erba tijiem 
ix-xahar id-diehel; who made the design? 
min ghamel id-disinn ? (min ħazzu ?) 

DesignaTB— turi, iBsemmi, t^iħtar; 
tagħzel, tagħmel ; magħżul, maħtur, 
msemmi, magħmul. 

Desionation— turijajtismija, ħatra, 
għażla, għemil. 

Designer— disinjatnr, min jaghmol 
il pian, pianta jew disinn ta ħaġa. 

Desioning — ħajjen, ħażin, jilħaklu, 
malizius ; is-'sengħa tad-disinn. 

DESiGNLESS^min għ^jr fehmajew 
disinn. 



Desipient — ibleħ, belhieni, bla 
sens, bla melħ. 

Desidbrable— mixtiek, tal piacir^ 
ta min jixtieku. 

Dbsirb -xewka, ħajra, tiitiek, tit»- 
ħajjar, trid ; I have a strong d^ire to 
^ro <o iowcfo/i, għandi xewka (ħàjra) 
cbira li immur Lori(Jra; Ihope you wiil 
have everuiJiina to your hearCs desire^ 
nispera h icolloc collox chif tixtiek 
kal bec; my only desire is that you should 
give up his company, ix-xewka cbira li 
għandi hia biss li ma tagħrniliex ac'- 
tar mieghu ; / desire you to writs to 
himyourselj] (nixtiek) nitolboċ liticti- 
blu inti stess; / am desired by my 
father to ask you to»., mitlub (incari- 
cat) minn missieri li nitolboc biex... 

DESlROUS-mixtiek, mħajjar, gh'an- 
du ix-xewka jew il ħajra. / am desirous 
of joining the Policej għandi xewks, 
(mħajjar) nidħol fil pulizija. 

Desist— terħi, tħalli, takta minn. > 

Desistanob -tħollija, katgħa minh. 

Desistivb— li jakta, iħalli, jispiċċa 
jagħlak jew jiccoucludi. 

Dbsk — desc, scrivaniia, scrittoriu 
mejda niżerżka tal chitba ; tagħlak, 
takfel, iżżomm merfuħ (gewwa descj. 

Dbsman— il ġurdien tal misc. 

Desolate— tħarreb. (tagħmel ħer- 
ba), tħarbat, tnicchet; mħarbat^mnio- 
chet, waħdieni, bla nies, li ig^blec il 
bichi. . . 

Desolation — ħerba, tħarbit, ni- 
chet. 

Desolatory— li inicchetj li igib 
nichet jew swied il kalb. 

Despair — ktiegħ il jiesjew it-tama; 
takta il jies jew it-tama ; never de^ 
spair, katt takta jiesec (ibka bit-tama 
dejjem); lie fell into despair^ issa kata 
jiesu għal collox (iddispra). 

Despairbr — miu ma jisperax, min 
p^ħandu jiesu maktugħ, mm spiċċatlu 
it-tama. 

Despairing— bla tama. 

DBSrATOil — għaġġla, ħeffa, għarfa 
(jew ta^ħrifa^ ta malajr; jttra, dl- 
spaċċ ; tibgħat, tgħarraf malajr; tħaf- 
fef, teħles, toktol ; four hundred fnen 
were at once despatchedy mbagħtu ma- 
lajr erba' mitt ruħ ; he was despatc/ied 

82 



Digitized by 



Google 



D£S 



— 250 — 



MS 



in Jive minuteSf fħames minuti chien 
id-dinja 1-oħra (katluħ) ; did yoii hear 
anything of tlie nexo despatch /rom the 
Cohnial Office ? smajt xi ħaġa fuk id- 
dispaċċ (littra) li giet 1-aħħar mill 
uffioiu tal Colonji ? 

Desperado (bli Spanjol)— wieħed 
bla cont ta ħajtu, iddisprat. 

Desperate — bla jies, jiesu mak- 
tugħ ; iddisprat ; mitluf (miġnun) ; 
his case is declared a desperate one ; 
katgħulu il jies fgħandu jiesu mak- 
tugh ; he is a desperate man^ dac bnie- 
dem iddisprat ; she is'suffering from a 
desperate desease^ għandha marda li 
ma tfiekx minnha ; he was despemte 
angry when I saio him yesterdagy chien 
f rabia mitluf meta rajtu il bieraħ. 

Desperately— ta 'ddisprat, ta miġ- 
nun, ta wieħed mitluf ; he did it despe- 
ratelyi għamilha tad-disprat, ta wie- 
ħed li ma għandux cont; he drinks 
de^ratelyy ymoh chemm isib (jixrob 
sħiħy jew mitluf wara ix-xorb) ; he is 
now desperately in love witli that wo- 
inan^ issa mitluf (miġnun) wara dic 
il mara. 

DESPERATlON--disperazioni,di8pra- 
ment, ktiegħ il jies, ktiegħ it-tama. 

Despioable ) vili, ta min imakdrn, 

Despisable) imiegħrujew iżebil- 
ħu ; / can*t bear him^ he is sudi a de- 
spicable feUow^ Jena ma naħmlux, 
ehemm hu vili. 

DesPISE — tmakdar, tmiegber, iż- 
żeblaħ ; / despise all your threatenings, 
jena xein ma jimpurtani(nidhacj mit- 
tħeddid tiegħec. 

Despiser — min imakdar, imiegħer 
jew iżeblaħ. 

Despising— tmakdir, tmegħir, żeb- 
liħ ; li imakdar, imiegħer, iżeblaħ. 

Despite — inchejja, mibgħeda, odiu, 
ħżunija; tinchi, tobgħod ; in despite 
ofyou, għall inchejja tiegħec. 

Despiteful— inchejjus, cattiv, ma- 
linn, odius, vendicattiv. 

Despoil — tnażża, tgħarwen ; they 
are trying to despoil him ofhis sabstancey 
kegħdin jittantau (iridu) jeħdulu cull 
ma għandu, (ineżżgħuh jew ikaxxrux 
mill gid li għandu). 

Pbspond — takta il kalb, tbażża; 



Despotio 
Despotioal 



takta il jies jew it-tuma ; he begins to 
despond now, beda jakta kalbu (jibża) 
issa. 

DespondenoeI ktigħ il kalb jew il 

Despondenoy/ jies; biża. 

Despondent — kalbu maktugħa, 
jiesu maktugħ, beżgħan ; why are yoti 
so despondent f għaliex inti hecc beż- 
għan ("jew kalbec maktqgħa) ? 

Despot — chiefer, tirann ; Sultan 
dispoticu jew li jagħmel li irid u li 
jogħġbu (bla ligi). 

dispoticu, chiefer, li 
jagħmel li irid u li 
jogħġbu (ħieles). 

Despotism— dispotismu, chefrija. 

Despumate — taghmel jew ittalla 
ir-ragħwa jew xcuma. 

Desquamate— tneħħi li sewam jew 
il kxur tal ħut etc. 

Dessert — diżerta (frott ħelu etc, 
li wieħed jeħu biex ineħħi it-togħma 
wara l-ichel). 

Desseutservice — servizz (tagh- 
mira platti etc.) taddiżerta. 

Desti n ate ~ taħtar, tagħmel, tid- 
destina ; maħtur, magħmul, destinat. 

Destination— ħatra, għamil, wa- 
sla; tmiem tal via^ġ jew il post għal 
fejn wieħed icun siefer ; ihis has been 
his deslination, għal dan chien magħ- 
żul ; we liad to experience a dreadful 
storm before reaching our destination^ 
rajna (sofrejna) tempesta ħarxa kabel 
ma wasalna(għal post fejn conna sej- 
rin). Are you sure that tlie letier luis 
reached its destination ? inti sgur li lit- 
tra waslet fejn chella tasal ? 

Destine — tahtar, taghmel, tidde 



stina ; heavens destimd him for other 
things, issema għażlu ( iddestinah ) 
għal ħwejjeġ oħra (jew għal xogħol 
jeħor). 

Destinjst— wieħed (min jew dac) 
li jemmen bid-destin jew bix-xorti. 

DeSTINY - destin, xorti ; cruel des- 
tiny ! destin chiefer ! / bewail yonr 
destiny^ nibchi xortic. 

Destitute — fkir, abbandunat, bla 
ħadd li jeħu ħsielm (bla ħbieb) priv, 
li ma għandux, niekes minn cotlox ; 
poor soul, he is destitute of all hopes^ 
msejchen ma għandu l*ebda tama. 



Digitized by 



Google 



DES 



— 261 — 



DET 



' Destrot— tekred, fgħarrak, tħar- 
bat^ taħli. 

Destroying — li jekred, jgħarrak, 
iħarbat jew jaħli. 

Destruotible — li jista jiukered, 
jitħarbat jew jitgħarrak. 

Destruction- kirda, tħarbita, ħe- 
la, ħerba. 

Destruotionist— min jekred, jaħ- 
li, iħarbat jew igħarrak. 

Dbstruotive— li jekred, jaħli, iħar- 
bat jew igħarrak. 

DesudatioN — tneħħija cbira ta 
għarak. 

Desuetude— ara disuse. 

Desultory — mkabbeż (li m'bux 
wara xulzin cbif iniissu) maktugħ. 

DeSuME— tnakkas, tieħu minn; tis- 
sellef. 

Detaoh— tifred, tagħżel, takla (jew 
takta) barra. 

Dbtaoħment— stactament suldati, 
firda, għażla. 

DETAlL^għajdut bir-rekka; tifsir 
ta ħaġa b'ħajia (bi rkakat collba), 
tghid collox bir-rekka, tfisser ħaġa 
b ħaġa ; in detail, bli mnut. 

Detain — iżżoram, iddewwem, id- 
dawwar; / donU toish to detain you 
any longery ma irridx li chiecu inżom- 
moc actar ; he was to detain me fronx 
proeeeding any farther, hu chien żam- 
mni li ma ghaddejtx actar il kuddiem. 
They were detained prisoners for two 
months^ żammeuhom priġunieri għal 
xahrein. 

Detainder— (fil-ligi) mandat, war- 
rant ta arrest (kbid^ etc. 

Detainer — min iżomm jeio idew- 
wem. 

Detainment— żamma, dewmien. 

Detkot— ticxef, tiscopri (issib il 
ħtija) he succeeded to detect tfie fraud^ 
mexxielu chixef I-imbrolja; t/iey were 
detectedy sabu li chienu hatjin. 

Deteotion— chixfa, ticxif; 7 am 
sure be will escape detection^ sgur li ma 
isibux li hu ħati(Ii ma iinchixifx). 

Deteotive— pulizia fa paiżana biex 
isib u jicxef min hu il ħati. 

Detent— biċċa fl-arloġġ li tiftaħ u 
tag ħlak il maona tal arloġġ meta dana 
iou'C^ idokk. 



Detention— żamma, gheluk,deten- 
zioni ; do you call tfiis imprisonment or 
mere detentionf din prigiunjia jew 
detenzioni biss ? 

Detenu— ara detainer. 

Deter— tbażża, iżżomm, ma tħal- 
lix. 

Deterqe— tnaddaf, tħammel, tim- 
saħ (ierita etc.) 

Detergent— li inaddaf, liiħammeL 

Deteriorate— tħażżen, t^ħarrak ; 
i^g^b lura, tagħmel malamira ; teħ- 
żien, tmur lura jew agħar, issir ma- 
lamira; his healih has deterioraied a 
good deal lately, dan I-aħħar niżel wisk 
(^idher magħdur wisk). 

Dbterment— tbeżżi^ħ, żamma. 

Determinable— li jista icun deter- 
minat, maħsub, maktugħ. 

Determinant— li jispiċċa; li iakta, 
li iiddecidi jew lijagħmel ħsiebjew 
fehma. 

Determinate— li għandu il ħsieb, 
bil fehma ; mabsub, maktugħ, deter- 
minat, precis. 

DEi^RMiNATlON—ħsieb, fehma, kat- 
għa fil-laħam il ħaj ; ni abide by my 
determination^ nokghod għal <Jao li 
iddecidejt jien (għal dao li rsolvejt 
jien). 

Determinative— li jagħmel il ħsieb 
jew il fehma, li jiddetermina, jidde- 
cidi, jii-solvi, li jicconoludi. 

Determinator— dao li (min^ jaħ- 
seb, jagħmel il ħsieb jew il fehma, 
dac li jakta' fil-laħam if ħaj, jew jid- 
decidi diirba għall dejjem. 

Determine — taħseb, taghmel il 
ħsieb jew il fehma ; takta' fil-laħam 
il ħaj, tiddecidi darba ghall dejjem ; 
t^ is high time now to detef*mine this 
business, issa chien imissu ilna li id- 
decidejna diu il biċċa, ..darba għal 
dejjem. 

Detbrmined — decis, risolut, bil 
ħsieb sħih, bil fehma risoluta jew 
kawwija ; / atn determined not to go^ 
jena risolut ((bil fehma sħiħ) li ma 
immurx; he has determined to come^ 
ghamel il ħsieb (iddeoida> li jig^. 

Dbterminism — ara determination. 

Dbterration — ftuħ (għażik jew 
klib) 1-art. 



Digitized by 



Google 



DlETi 



— 252 — 



DEV 



- DE'TBRàlĠN— tnaddif, tħammil, mBlħ 
(ta ferita). 

. Detersivb — li inaddaf, iħammel 
jimsàħ (ferita). 

Dbtbst Ktdbgħod; tistcheiTeħ, 

- DetestateJ^ tistrnerr. . 
Detestation— mibgheda, stmerra, 

8tebernħ« 

Dethrone ) tniżżel mit-tron, tneħ- 
. DethrONIZej ħi ininn sultan. 
: Dbtonate l tfakka (tispara) oanun 

Detonize J jew ragħda. 

Detonation— tfakkigħa, sparatura 
ta ċanun, ragħda eto. 

Dbtort -takleb (tbiddel) jew titbi- 
għed mil-lewwel fehma jew ħsieb li 
toun għamilt. 

Detour— dawra. 

Detrajdt— tnakkas, tmiegħer,tkas- 
sas jew tghid b'xi ħadd jew fuk xi 
ħadd. 

Detraotion— tmegħir, tkassis jew 
ghajdud b*xi hadd jew fuk xi ħadd, 
malafiE^ma. 

DetrÀotious— li imigħer, ikassas 
jew igħejd fuk xi ħadd,- ii jati mala- 
fama, li.joflTendi jew itabba I-unur. 
. Dbtractive — li inakkas, ineħħi. 

Djbstraotor -^ kassies, min igħejd 
b'xi ħadd jew fuk xi ħadd ; (fl-anato- 
mija) xnusculu li iniżżel jew jiġbed 
Msfel. . 

Detrain — tneħħi, tni^żel suldati 
minn tren Jew vapur ta I-art. 
, Detriuent — ħsara, telfa,deni;gha- 
iqel ħsara jew id-deni. 

Detritus — frac, trab, ħama jew 
ramel (li isir mill art bit-taħbit ta 
l-ilma>. . 

: Detrude— tniżżel Msfel, titfa lura. 
. DETRUNOATErrtakta, tkaċċat^ tkas- 
sar.J > . I 

Detrusion— nżul jew tfigħh I-isfel. 

Deuob (bil Francis akra dua^ id-due 
(^denari, piċhi, fiuri jew cori^tal mazz 
tal carti tal logħob ; xitan, mingħul ; 
y>hai thedeuce do you wantf x'ix-xiaten 
tridf 

, Dbutvro-oanomioal— dawc il cotba 
tas-Saora.Scrittura li ħaduhom jew 
daħħluhom.wara 1-oħrajn. 
.^ DEUTBROOAifist^min jiżżewweġ it- 
tieni darba. 



Dbutbrogamt — it-tie'ni żwieġ. 
• Deutoronomy — deutoronomiu, jew 
it-tieni ctieb tal-ligi ta Mosà. 

Dbvaporation — bidla filma minn 
fwar. 

Dbvastatb— tħarbat, tekred, tħar- 
reb jew tagħmel ħerba. 

DBVASTATiON-tħarbita, kerda, hsa- 
ra cbira, ħerba. 

Dbvastavit Cfil-Iigi)— ħsara u telf 
ta ħwejjeġ Cproprietà etc.) li issir bil 
maniġġar ħażin ta eseoutur. 

Dbvblop — tħoll, tfisser, tisviluppa, 
turi, ticxef, jew iġġagħal jidher dac li 
icun moħbi jew mgħotti. 

Dbvbst— tnaż^*, tgharwen. 

Dbvbxity— liwi, tgħawwiġ fit-tond 
l-isfel. 

Deviatb — toħroġ, titbiegħed mit- 
triek it-tajba ; tgħawweġ, tgħilet, tiż- 
'balja. 

Deviation— ħruġ, tbegħid mit-triek 
it-tajba ; tgħawiġ, għilt, żbaljar. 

DBVioB^ħila,, ħabta, almu; arma 
ta cuujom jew tar-razza ; invenzioni, 
mezz, triek ; he found a nexo device, sab 
mezz (triek) ġdid. 

Dbvil — xitan, għafrid, għadu, de- 
moniu ; go to tlie devil^ mur għand ix- 
xiaten ; mahe not the devil blacker than 
he isy ix-xitan m'hu;c icreħ daks 
chemm ipinġuh ; one must sometimes 
hold a candle to t/ie devil^ xi drabi icol- 
loc tbus id li tixtieka maktugħa; 
(five the devil his due^ ix-xitan già għal 
sehmu; ix-xitan m'hux icreħ daks 
chemm ipinġuh ; he needs must go that 
tfie devil driv^s^ issa la hu fiż-żifua jah- 
tieg jiżfen, issa la giet hecc erħila ; 
talk of the devil andheHl sure to appear^ 
min issemmih lesti x'tatih; he that hath 
shipped the devil must make the best of 
himj min jidħol għal pis jeħtieġ li jit- 
kanna bieh. 

Dbvil— macna li taghżel iċ-ċraret 
fil fabbrica tal carta. 

Dbvilet "jgħafrid jew xitan żgħir;. 

Dbvilino Vferħ ta xitan jew ta min- 

DBVILKINJghuI. 

Dbvilish— tax-xjaten, tal mniegħel 
tad-demonii ; misħut, ħażin ; heis cfe- 
'vilish cunning^ ħażin daks xitan. 



Digitized by 



Google 



DEV 



— 268 



DEX 



Dbvilrt — ħżunjia tax-xjaten, ħ^.u- 
njia cbira. 

Dbvious— maħruġ barra mit-triek 
it-tajba; mitluf, mgħawwcġ. 

Dbvisablb — li tista issib tarfu, li 
jista isir, li iista icun maħsub. 

Devisb— tnollja rtestment, flegat; 
tara x'takla, tara chif tagħmel, issib 
tarf, issib mezz, issib rcaptu, icolloc 
il ħila ; tħalli f testment jew flegat. 

Dbvisbb— dao li jired b*testment, 
dac li jeħu il-legat. 

Dbvisbr— min isib mezz jew tarf 
biex jagħmel ħaġa ; dac li jara chif 
jagħmel biex jirnexxilu jagħmel ħaġa. 

Dbvisor— min jagħmel jew iħalli 
ftestmentjew legat. 

Dbvoid— fieragh,imnażża, mċaħħad; 
gharwien ; iliis news is utterh/ devoid 
of Joamliition din I-aħbnr m'hix f^is- 
seu xejn (fiergħa, maklugħa mind 
żnied xi ħadd ). 

Dbvoir (akra devtcdr) dmir, servizz. 

DBVOLUTiON—mogħdja minn wie- 
ħed għtil I-jeħor ; moghdjia ta ħaġa 
fuk, jew għand, xi ħadd jeħor. 

Dbvolvb — tgħaddi niinn wieħed 
għal Ijeħor; tigi għandjew fjdein xi 
hadd ; taka fuk (wirt jew haġ'oħra); 
tħalli wirt jew ħaġ'oħra; all i/iis pro- 
perty toill sotne day devolve to hini^ dan 
il gid ġurnata għad icun tiegħu(imiss 
lilu, jew jigi fuku). 

Dbvonport — xorta ta scrivanija (tal 
chitba). 

Dbvotb - twiegħed, \4\\\ b'wegħdn, 
tħalli, she then devoted herself entirely 
to the service of God^ imbagħad hi t^t 
ruħha għal collox I-Alla, he devoted 
his yonth to the e.tercise ofarms, għadda 
^.għużitu fil militar (fl-eserciziu jew 
ittaħrig ta I-armi ), 

Dbvotbd — divot, mogħti, dedicat. 

Dbvoter — devot, bigotta, wieħed 
jew waħda li tati fiik sidirha; biżocca. 

Dbvoter — min jadura jew jati kima 

Dbvotion— devozioni, kima ; ġibda 
lejn Alla, mħabba t-Alla; he is at his 
devotion, kieghed f ideiħ (jagħmel biħ 
li irid, kifgħed biss għal dnc li ighej- 
dlu ). 

DEVOTioNAii — devot, religius, ragel 
sewwa, ragel tajjeb. 



Dbvodr — tibla, tiddivora, tfendi. 

Dbvodrino — li jibla, jiddivora, 
ifeiidi. 

Dbvout— devot, mogħti 1-AIIa, miġ- 
bud lejn Alla; li jati kima. 

Devodtly — bil kima collha, bil 
gibda collha lejn Alla, bid-devozioni 
collha. 

Dbvoutlbss — bla devozioni; bla 
kima, bla gibda lejn Alla. 

Daw—nida, rtuba; ixxarrab bin- 
nida. 

Dbwberry— xorta ta iM. 

Dbwbbsprent — mxarrab bin-nida, 
(collu raxx jew ktar tan-nida). 

Dbwbrioht— -jilma jew ilekk bin- 
nida. 

Dbw-claw — is-saba (jew id-difer) 
zghir ta wara fsiek ta kattus ecc. 

Dbw-drop— katra nida. * 

DEW-FALL-nżuI (xita) tan-nida. 

Dbw-impearlbd — collu fosoà fosos 
tal ktar tan-nida. 

Dbwinbss— tixrib bin-uida, collhu 
nida. 

Dbwlap— għankra, dic il biċċa la- 
ħam mdendla (tlebleb) ta taħt għonk 
il bakar ecc, xoffa mniżxla tax-xjuħ 
(għacca). 

Dewlapt — bil għankra, b' xuftejħ 
mnizżlin jew mdendlin (bix-xjuħjia). 

Dbwless — bla nida, m'hux niedi. 

Dewpoint— dao il grad tat termo- 
metru li juri li beda jaka in-nida. 

Drwrbttiko — it-tkegħid tal għazel 
jew kittien (siġar) għan-nida jew xita. 

Dewstone— -xorta ta ħaġra taz-zon- 
kor tal Inghilterra. 

Dewworm— duda li tinsab (li tgħix) 
fin-nida. 

Drwy — bin-nida, niedi, mniddi. 

Dexter — il-Iemin ; (fl'araldica) t«n- 
naħħa tal-Iemin ta arma ; lemini, tal- 
leinin. 

Dbxtbrity — lemin, ħila, ħabta, 
ħeffa. 

Dbxtbrods — meħiiel, li għandu il 
ħila, il ħabta jew il ħeffa ; ħafif. 

DeXterodsnbss— ara dexteinty. 

Dbxtral— tal-lemin, ta I-id il-Iemi- 
nija. 

Dextrorsal — li jitla (li jicber ecc.J 
inil leinin għax-xellug. 



Digitized by 



Google 



DEY 



— 264 — 



DIA 



Dbt — l-isem li chellu dari il Qver- 
natur tal Algier. 

DHUBRA^iseR) ta chejl (tal kmugħ) 
ta xi pajjisi ta Lvant. 

DiABATBBiAL— li jgħaddi (jakbes jew 
jiscorri) il-limiti. 

DiABBTBS— diabete (marda). 

DiABBTio ] diabeticu — tad dia- 

piABBTiCAL j bete. 

( bil Francis ) seħer, 



DlABLBBIB 

magħmul. 

DlABOUO 
buBOUOAL 



tax-iitan, tremend,ħa- 
żin bla kies ( ta ħżu- 
nija I-actar cbira). 

DiABOLiBM — proprietà (pussess) tax- 
xitah. 

DiAOATĦOLiooN — mcdicina univer- 
sali,: 

piACHABTio — li jaksam jew ixokk 
min-nofs. 

ftiAOHYLON— ġbara biex trattab. 

il^lAOODiUM— ġlepp tax-xaħxiħ. 

DuooNAL— tad-diacunu. 

DiAOONATB — diaoonat, l-ufficiu ta 
diaounu. 

DiAOOUSTios— ix-xienza (li studiu^ 
fuk is-smiegh meta il ħsejjes, dakk 
eoc. jinferak (jcun refratt). 

DuoBiTio 1 li jingħaraf b' marca 

DiAOBiTiOAL j jew b'pont. 

Dmdbm— curuna tar-ras (tas-slaten, 
kaddisin eco.) diadema. 

DiADBMBD — li għandu Cmżejjen b') 
diaaema. 

DiADBSis— il bdil tal marda. 

DiADBOM— coi*8 sħiħ; it-tixjira ta 
pendlu ta arloġġ; vibrazioni jew 
tixjira* 

Dlebbbis— dieresi sinial ta zewġ 
ticchi fuk xi vucali hecc (") biex minn 
sillaba waħda tinkasam u tinkara 
fi tnejn. 

DuoLTPHio — ( fli scultura^ jissejħu 
dawo ix-xoj^ħlijiet Cscultura) mniżżla 
Cmħaftra I'isfelj fil wicc ta Topra jew 
il biċċa xogħol ti tcun. 

vDuoNOBis— djagnosi— il ħila ( ix- 
xienza li tagħraf marda minn oħra, 
li tagħraf sewwa xin hi il marda. 

DuQNOBTio— sinjal li jurio xi tcun 
jew xinhi il marda. 

DuGOMBTBB— apparat (bhal macna) 
biex turi x'kawwa għandu iż-żejt. 



DiAOONAL — diagonali, linja li tgħad- 
di mgemba miun rocna għall-oħra ta 
biswitha. 

DiAOBAM — diagramma, ħatz, disinn 
(ta figura ecc.) 

DuoBAPH ' strument(biċċa għodda) 
usat fix-xoghol tal prospettiva ( di- 
sinn). 

'DuoBAPHicAL — tal prosi^ettiva. 

DiAOBAPHics - is-seugħa (l-arti) tad- 
disinjar. 

DuoBYDUTB— purgant kawwi. 

DiAL — ^arloġġ tax-xemX| cwadrant 
ta arloġġ. 

DiALBCT — dialett, Isien (lingua) ta 
biċċa min-nies ta xi pajjs. 

DiALBOTiTUN — ara logician. 
, DiALBOTios — ix-xienza (l-arti) tar- 
mġunar (li tghalmec tirraġuna). 

DuLiNO — issengħa li turic chif 
tagħmel I-arloggi tax-xemx jew il 
quadranti ta l-ai*loggi. 

DiALiST — min jngbmcl (jaħdem) 
I-arloggi tax-xemxjew il cwadranti 
ta I-arloggi. 

DiALOoiBM — dialogU) disputa, di- 
soors bejn tnejn. 

DiALOOisT— niin jagħmel jew jicteb 
id-dialoghi. 

DiALooisTic 1 li għandu għamla 

DuLooiSTiCAL ) ta (bħal) dialogu, 

DiALooizB-^titchellem fi dialogu. 

DuLOOUB — dialogu, disputa, taħ- 
dita bejn tiiejn (jew actar) ; titchel- 
lem ma ħadd jeħor, tiddisputa. 

DiALPLATB — il cwadrant ta arloġġ 
jew wiċċ l-arloġġ fejn icunu maħżu- 
żin is-sigħat etc. ta arloġġ. 

DuLUBic— tal urina. 

DuLTSis — figura tad-discors ; sinjal 
(marca) li titkigħed fuk żewġ vooali 
biex turi li għandhom jinkraw għali- 
hom (m'hux flimchien); (fil medicina) 
debulizza (ta xi parti tal gisem). • 

DuLYTic — li iholl, li jitlak. 

DuMANTiNB— diamantin, jebes ferm 
(daks diamant). 

DiAMBTBB— diameti-u, linja li tak- 
sam circu min-nofs sewwa. 

DlAMBTBIO 
DUMBTBIOALJ 



^ [tad-diametru. 



Digitized by 



Google 



DIA 



- i5B 



m 



DiAMOND— diamant; isem ta qua* 
lità ta tipi ta li stampa rkak jew żgħar 
ħafna ; bħal diamant. 

DiAMONDS— denari (tal carti tal lo- 
ghob; t/ie ace a/ diamondSf lass de- 
nari ; (ħe trumps are diamonde^ it-trionf 
(latur etc.) hu denari. 

DiAMONDBD — iflfaccettiat bħal dia- 
mant. 

DiANATiċ— li jirraġuna b'mod ^ro- 
gressiv (li igħaddi dejjem il kuddiem 
ħàġa wàra 1-oħra). 

DiANDRiA — xorta ta pianti b'żewġ 
boroż eto. (tat-trab eto. li bibom isir 
it-tnisĦil tapianti oħra). 

DiANTHUS— il kronfol (xorta ta kron- 
fol;. 

DiAPASM— trab bil fwieħa; trab ifuħ. 

DiAPASON— ottava sħiħa fil musicà, 
strument li bib dauo li jaħdmu il 
strumenti tad-dakk jintonaw is-sfa- 
far eto* 

DiAPBNTB-^quinta sħiħa (fil musi- 
ca>; duwa jew medicina magħmulha 
jew li fiha ħames hwejjeġ. 

DiAPBB—xokka damascata, tinseġ 
jew tagħmel xokka damascata; dva- 
lia, sarvetta damascata. 

DiAPHANEiTY — mogħdija tad-dawl 
minn xi ħaga (bħal m'hu il ħgieġ, 
1-aria etc.) 



DlAPHANIO 

DlAPHANOUB 

DlAPHONIO 



trasparenti, li iħalli i- 

-ghaddiid-dawl minnu 

(^bħal ma hu il ħgieġ). 

I diafonicu, tad-duip/to- 

DiAPHONiOAL / nics (ara;.. 

DiAPHONics— ix-xieuza jew li studiu 
fuk id-dakk ta li sfafar ta 1-orgni etc. 

DiAPHORBsis --għarak. 

DuPHORETio 1 medicina li ig^ib 

DuPHORBTiCAL J il għarak (li iġ- 
ġagħleo tgħerek jew tneħħi il għa- 
rak jew issir għarkan). 

DiAPHRAGM~ara midri^. 

DiAPORBSis— dubiu chif tgħaddi il 
kuddiem jew chif tcompli id-discors. 

DiARiAN - tad-rfuwy Cara). 

DuRRHCEA— fetħa, diarrea, sliħ. 

DiARY— ġurnal, registru jew ctieb 
fejn inni^^żlu dac collu Ji jiġrilna jew 
igħaddi minii għalina cull juin. 

PiABTBM(filmusica)— intervall sem- 



plici (hecc msejjaħ biex jiddistingwuh 
mill intervall compost). 

DiASTYLB (fl-architettura jew il bi- 
ni)— il gost li fih jirrani^aw il colonni 
fil bini b*mod illi dawna ja^ħmlu- 
hom bogħod minn xulxin wisa' ta 
ħxuna ta tlieta jew erbgħa mill li 
stess colonni. 

DuTHBBMAL — U tgħaddi minnuijew 
li iħalli tidħol fih, is-sħana. 

DuTHBSis— li stat tal gisem jew ta 
cbif icun iħossn bniedem. 

DuTRiBB— prietca sħiħa, salt oliemy 
discursata; critica twila u ħarxa; 
tgħajjira bil chitba jew bil cliem. 

DiBBBR-biċċa għodda tax-xogħol 
tar-raba, bħal moxt biex itakkbu jew 
jagħmlu il ħofor fl-art. 

DiBOTHRUN — xorta ta duda jew 
vermu solitariu. 

DiBSTONB — il passiu (loghob t«t- 
tfal). 

DioB — dadi ; tilghab id-dadi. 

DiCER— lagħab id-dadi. 

DioiNO — logħob tad-dadi. 
* DicB Box— caxxa tad-dadi.* 

DioHOPHYiA— marda tax-xagħar. 

DioHROMATio — ta żewġ ouluri jew 
lewnijiet 

DioiNO-HOUSB — dar (loc) fejn isir 
il-logħob. 

DroKBR—mazz, katta eto. ta għa- 
xra. 

DioKY — felu fħmar jew ħmara 
żghar^ ghonk ta kmis; camizetta jew 
ċamiza ; saldatur ("ta carrozza eto.j 

DiooTYLBDON — pianti li iż-żerrigħa 
tagħhom tinferak fżewi; bicoiet Cpħal 
werak) ineta tibda tinbet. 

DiOTATB—tiddetta, twissi, ticcman- 
da; twissia, cmand. 

DioTATioN— dettatura. 

DicTATOR — min jiddetta ; min jati il 
ligi jew jiccmanda. 

DioTATORiAL— li għaudu is-setgħay 
I-awtorità jew il cmànd. 

DioTioN— stil, lingua, espressioni. 

DioTioNARiAN— dac li jagħmel jew 
jicteb diziunariu. 

DioTioNARY — diziunariu. 

DioTUM— chelma, għajdut, prover- 
biu. 



Digitized by 



Google 



DID 



— 266 — 



DIĠ 



1 DiD— il passat tal verb to do^ għa- 
railt etc. did i/ou go f mort ? t/es 1 didy 
iva (mort) ; did he come ? gie ? he did 
not^ Jà ("ma giex). 

DiDAOTics— is-sengħa tat-tagħlim 



DlDAOTYL 
DlDACTYIiOUS 



li għandu żewġ swa- 
ba cbar (tas-siek jew 
j tal id). 

DiDASCALic— ara didactic. 

DiDDBR— itterter bil bard, iccech- 
cec snienec (bil bard). 

DiDDLp—timxi bħat-tfal Cbejn taka 
u ma takax). 

DiDRACHM — ir-raba waħda ta ukija 
iidda. 

DiDST-— it-tieni persuna tal presont 
indicativ tal verb to do; didst thoudo 
80? int għamilt becc ? 
. DiDUOTiON— ferka, firda, separazioni 
(t& ħaġa minn oħra/ 

DiDYMOUS— li jicber tnejn tnejn jew 
pàr pàr. 

DiE — tmut ; tiżbogħ ; dad, stampa 
tal flus/ żebgħa; he died a naturdl 
deatfi^ miet mewta naturaJi ; let me 
die ifit isnot true^ narraili immut jecc 
m'hux tassew ; he dies awai/f kieghed 
inin (imut rkiek rkiek); donU let your 
wine die, tħallix I-imbit jisvinta ; whi/ 
don*t you die this hox hlack f għaliex 
ma tiżbohx diu il caxxa sewda? (għa- 
liex ma tiżboħħiex sewda din caxxa?); 
it was within Hie turn ofa die... għal 
ftit, għal nitfa, għal xagħra. 

DiBB— xorta ta chelb salvaġġ. 

DiBD — miet, żebagħ ; miżbugħ;/<(! 
died two weeks ago, miet gimghatejn 
ilu, he died of small poxy miet bil gidri; 
died black^ miżbugħ iswed, 

DiEGBSis— tifsira, spiega, spiega- 
zioni. 

DiBNNiAL (jew bibnniàl) — ta cull 
sentejn. 

DiBSis — diesis ("fil musica). 

•DiBT— ichel ; dieta jew ichel bil 

kiesfil mard; titmn, tiecol, ticcol bil 

kies fil mard; tagħmel id-dieta ; gem- 

għa ta prinċpiet etc. corp legislativ. 

DiBTARY — li jogħkod għad-dieta 
(jew għall ichel bil kies fil mard). | 



DiBTBTics—ix-xienza fil medioina 
(tat-tobba) li tirregula 1-icbeI. 

DiFFBR— ma tixbeħx, ma takbilr, 
tcun xort'oħra ; tiddifierixxi ; we dif^ 
fer in t/iisy aħna ma nakblux fdan. 

DiFFERENCK — differenza, divrenzia 
jew nukkas ta xebħ jew ta takbil. 

DiPFERENT—xort'oħra, difierenti ; li 
ma jixbeħx jew ma jakbilx. 

DiPFBRBNTLY— b'mod H ma jakbilx, 
li m*hux xorta watda ; it was differ- 
ently reported, min kal vera Cmod) u 
min kal jeħor (m'hux culħadd kal 
xorta waħda chif ch>enet il biċċa). 

DiPFicuLT— tkil, difficili, jebes biex 
tifmu (għall moħħ), mwiegħer. 

DiFFicuLTATB— tagħmel difllicili jew 
tkil (għall moħħ, li ma tistax tifmu 
malajr). 

DiPFicuLTNESS— ara difficulty. 

DiFFicuLTY — tokol għal moħħ difli- 
cultà f bużillis); / hope you shant expe- 
rience much diMculty in doing it^ nit- 
tama li ma issibx dfiflScuItà cbira biex 
tagħmlu. 

DiPPiDBNCB — tħasib, biża, nukkas 
ta fiducia fħaġa, fi bniedem. 

DippibBNT— ħassiebi, beżżieghi; li 
ma jafdax fi, li ma jorbotx fuk. 

DiPPLUBNCE 1 giri ( ta ilma etc.) 

DiPPLUBNCY / rhawn u Themm. 

DiPPORM — li ma jixbeħx, li m'hiix 
bħul. 

DiPFRANCUiSBMBNT — ara disfranchi" 
sement. 

DiPFusB— ixxerred, ixxandar; tiġ- 
bed fit-tul, ittawwal fil oliem (Bt- 
taħdit); mxerred, mxandar, twil fil 
cliem jew fit-toiħdit. 

DiPFusiBLB— li jista jixxerred, jew 
icun mxandar. 

DiPPUSioN— tixrid, xandir; tul ta 
taħdit etc. ; ħafna, bosta, salt. 

DiPPUBivB — li ixerred, li ixandar. 

DiG— tħaflfer, tgħażak. 

DiGAMY — it-tieni żwieġ. 
. DiGBST— issajjar I-ichel fli stoncu, 
tiddigerixxi; damma jew ġabra ta li- 
gijiet, cticb tal-ligi, iddomm tiġbor 



DiGBSTER — min idomin jew jigbor 
il-ligijiet (fi ctieb tal ligi jew codici) ; 
caldarun (għal ghali tal misħun). 



Digitized by 



Google 



blQ 



267 - 



DIM 



l)iGB8TiBLE — li jista icun insajjar 
fli stoncu, jew di^erit. 

DiOBSTiON — digestioniy sajran ta 
1-ichel fli stoncu. 

DiGBSTiYB — li isajjar (1-ichel fli 
stoncu^. 

JL^iGGÀBLB— li jisia icun magħżuk. 

DiGGEB— għażżiek. 

DiGiT— saba', tliet quarti ta pulzier, 
it-tnax il waħda (il parti) tad-diame- 
tru t^x-xemxjew il kamar; numru 
taħt il ghaxra. 

DiGiTÀL — tas-saba'. 

Som"i, }•»»«»"""' bħ«»«-«»«^- 

DiGiTÀTioN — taksima f għamla ta 
saba\ 

DiGiTiFOBM— maghmul bħal swaba. 

DiGiTiGBADB—annimal li jimxi fuk 
subgħajh ta sakajh ; timxi fuk is-swa- 
ba tas-siek. 

DiGNiFiBD — mcabbar, mgħolli fil 
gioħ ; dignified clergy^ id-dignità tal 
cleru etc. (iskfijiet, decani, arcidiacu- 
ni etc.) 

DiGNiFY — tcabbar, tgħalli fil gieħ. 

DiGNiTABY— wieħed mil cbarat, mid 
dignità. 

DiGNirY — cburija, dinj'ità. 

DiGBAPH— marca doppia, għakda ta 
zewġ vocali flimchien .li minnhom 
tinstema (tinkara^ waħda biss. 

DiGBESS — toħroġ barra, takbes 
minn ħaġa għall-oħra fil cliem, takbes 
minn cliem għall-jeħor. 

DiGBBSSiON — digressioni, ħniġ bar- 
ra, kbis (jew kabża) minn ħaġa għal 
oħra meta wieħed icun jitchellem ; 
kbiż minn cliem għall-jeħor. 

DiHBDBAL — li għandu zewġ naħ- 
ħiet, b-zewġ naħħiet. 

DijUDiCATB— nra detertnine. 

DiKB— ħandak, gandott, sies. 

DiLAGBBATE— iċċarrat jew tofrok fi 
tnein, tkatta. 

DiLAPiDATB — tgħarrak, iġġarraf ; 
laħliy tbcrbak. 

DiLAPiDATloN— tgħarrik, tiġrif; ħala, 
tberbik. 

DiLAPiDATOB— hali, berbiek. 

DiLATADLB— li jista jitwassa, imidd, 
jittawwaL 



DiLATB— twassa, tmidd, ittawwal ; 
tusiegħ, ittul, titmedd. 

DiLATOB— ffl-anatomia) musculu li 
jittawwal jew jiftaħ. 

DiLATOBY — !i itawwal, igebbed, 
gebbiedi. 

DiLECTioN — mħabba. 

piLEMHA— dilemma jew ar^ument 
li jorbtoc b-żewġ ragiunijiet h minn- 
hom ma tistax toħrog. 

DiLBTTANTE (bit-taljau) dilettant. 

DiLiGENOE — bżulija, dehwa ; dili- 
genza jew carrozza (bħal omnibus). 

DiLiGBNT— bieżel, ħaddiem, attent 
għax-xogħol, dehwien. 

DiLiGBNTLY— bil bzuHja, bil ħedma, 
bl-attenzioni jew bil cura collha, sew- 
wa chif imur. 

DiLL — (ħaxixa) xibt. 

DiLLiNG— bażużlu (tarbija etc. għa- 
żisa jew il maħbub t^ dac li icun). 

DiLUBNT— li iħoll jew irattab. 

DiLUTB— tħallat, iżżid, trattab bl-il- 
ma. 

DiLUTBNBSs— tħallit, trattib bl-ilma 
etc. 

DiLUTBB— min iholl jew irattab. 

DiLUTiON— ilma, ħaġa li tħolljew 
trattab. 

S=i '•^^«-"- 

DiLLY— xorta ta carrozza żgħira. 

DiLLY DALLY— titniccher, taħH i*- 
żmien fic-cechcich, jew fic-ċajt. 

DiLuviuM— trab, ħama etc. li jok- 
għod wara li icun għadda I-wied ta xi 
xita cbira. 

DiM — iddallam, iċċajpar; mudlam, 
mċajpar; msaħħab. 

DiMB — biċċa munita (flus), ta H 8t«- 
ti Uniti (America), li tiswa dwar 'għa- 
xar ħabbiet (jew carlin^. 

DiMENSioN— daks, kies. 

DiMBNSiTY — cobor, kies. 

DiMBNSivB — li jimmarca jew juri il- 
limiti, jew sa fein. 

piM-BYBD— H jara mċajpar, b'ghaj- 
nejh mċajpra, jew li ma tantx jara. 
• DiMiCATiON— ġlieda, takbida. 

DiMiDiATE — taksam f biċtejn. 

DiMiNisu — tnakkas, iccecchen, tou- 
kos, tiċchien. 



88 



Digitized by 



Google 



hiii 



— 268 — 



bit> 



DiMiNiSHiNGLY— bin-nukkas, bic-ċo- 
con. 

DiMiNiSHBR— min iuakkas jew icec- 
oben. 

DhffTNUBNDO (fil musica) li juri nuk- 
kas ta forza bil mod fil-Ieben etc. 

DiMiNUBNT— li inakkas, iceccben. 
. DiMiNUTioN— nukkas, ċocon ; tin- 
kis, tiċcbin. 

DiMiNUTiYB — zgħir, ċcbejcbeu ; nak- 
kasi, ċeccbieni. 

DiMiSH— ftit u xejn mudlam, jew 
mċajpar. 

DiMissoRY — li ih^lli imur, li jati il 
permess biex imur. 

DiMiTY — drapp ("tajjar jew xokka^ 
oħxon. 

DiMLY— mċajpar jew bic-ċpar, mu- 
dlam jew bid-dlam. 

D1MMI8H— ara dimish. 

DiMNBSS-dlam, ċpar, żlieġa. 

DiMOBPHOUS— li gnandużewġ gham- 
liet. 

DiMPLB— ħofretil ħadd, dic il ħofra 
jew tokba li wieħed icollu f wiċċu 
meta jidħac, iH'seiti bellizzi. 

DiMSBBN— bic-£par, biz-żlieġa li ma 
jistax jidber sewwa. 

DiMsiQHTBD— li jara mċajpar li jara 
iċ-ċpar, ghajneih bi^«-żlieġa. 

DiN— għageb ta ħsejjes ; titterzen- 
ta, tagħmel salt ħsejjes, għageb, what 
diniathatf dan x'ħoss hu (x*għageb 
bu?) 

DiNAROHY— gvem doppiu. 

DiNB — toftor, tiecol, tippranza, 
wlien will you come to dhie with me f 
meta tigi tiecol miegħi ? 

DiNER-ouT — minn jecol barraCminn 
daru). 

DiNG — issabbat, tvenven, tħabbat; 
iccencel, iddokk ; you do nothing elae 
but ding my eare with ihe eame ihing, 
ma tagħmilx ħag'oħra ħlief tistordiiii 
fteħodli widnejja) billi tgħejd li stess 
ħaġa. 

•DiNO-DONO— it-fin tan ( tul kniepel 
jew id-dakk.) 

DiNGBY - dinghi, xorta ta frejgatina 
(tal Bengal, fl-India). 

DiNOiNBSs^sfura, ħmieġ. 

DiNGLB — ħofra bejn zewġ għoljet. 

DjNGY— ismar, sfajjar, maħmuġ. 



DiNiNG-ROOM— camra tal icbel. 

DiNNER — fatra, l-icla il cbira tal 
ġurnata, il pranzu ; whoi sliall we have 
for dinner to day ! x'icolna gball-icbel 
(x'nieclu fnofs inhar^ illum I 

DiNNBRLBSS— blaichel, bla pranzu. 

DiNNER-TiMB— ħin I-ichcl. 

DiNT— saħħa, forza,kawwa, setgħa; 
tgħattan ; taghtina ; sinjal f ħofra) li 
tagħmel meta tuti dakka bis-saħħa 
b'xi ħaġa ; this is a dint 0/ his sword^ 
dan sinjal (ta dakka) bix-xabla tiegħu; 
/ liked t/ie dint ofhie discourse, għoġbi- 
tni is-saħħa ( il bawwa ) tad-discors 
tiegħu (ta cliemu, chif tħaddet). 

DiNUMBRATiON — tghodd wieħcd 
wieħed. 

DiooBSAN— id-diocesan, jew 1-Iskof 
tad diocesi. 

DiooESB - diocesi ( art li jcollu taħt 
idejħ iskof.^ 

DiODON— xorta ta ħuta, il mola ka- 
mar, jew pixxiluna. 

DioPTRA—strument biex icbejlu il 
għoli. 

DioPTRio 1 li jati, mezz għad-dawl 

DioPTRiGAL j tal għajnejn. 

DioRAMA— diorama (pittura ta sceni 
b'mod li titfà l-ombri etc. • per mezz 
ta purtieri u scondchif icollocbżonn) 

DlORISTlO I ,. . . . 1. -n 

DlOBI8TIciL/'»J""^"' '>'««««' 

DiORiTB — xorta ta ħaġra ħadra. 

DiOTA— chiccra b'żewġ widnejn. 

DiP— għadsa; tgħaddas ; togħdos; 
ixxarrab chemm chemm, tbilT; dip 
some bread in thai milk^ xarrab ("bilt) 
ftit ħobs fdac il ħalib. 

DiPHTERiA I difterite ( mard tal 

DiPHTBRiTis ) grie^.em). 

DiPHTHONG — dittong jew għakda 
ta żewġ vocali f leħen wieħed. 

DiPHYLous— b'żewġ werkat. 

DiPLEiDoscoPE — strument biex ja- 
raw bih il mogħdija tax-xemx minn 
fuk il nieridian.<^ 

DiPLiNTHius— ħajt ("taċ-ċlamit jew 
maduin) doblu. 

DiPLOMA — diploma. 

DiPLOMACY — diplomazia,trattat Cxo- 
għol, corrispondenza. ftehim ma li 
stati esteri; corp, ġabra ta ambaxxa- 
turi. 



Digitized by 



Google 



DIP 



— 269 — 



DIS 



DiPLOifATB— wiebed li għandu id- 
diploma; tiddiploma jew tat' id-di- 
ploma. 

DipiiOMATBD— maghronl b'diploma. 

DiPiiOMATio— diplomaticu ieid'diplo' 
macy (ara). 

DiPLOMATics— ix-xienza li tgħaraf 
(u takra) chitba jew scrizionijiet an- 
ticbi, u t-ara meta chienu mictuba. 

DiPLOPiA— marda (difett) tal ^ħaj- 
neju li iġġagħlec tara ħaġa doppia. 

DippBR— għaddas ; cuċċarun. 

DiPPiNO-NBEDLR — strument li juri 
id-direzioni tal forza magnetica tal 
art 

DiPSOMANiA— għaċċ cbir; għaċċ li 
ma jakta xejn; ħeġġa cbira għax- 
xorb. 

DiPTBRA — insetti li ghandhom par 
ġwienaħ. 

DiPTBRAL ) bV.ewġ ġwienaħ, b'żewġ 

DiPTBROUS) colonni. 

DiPTOTB— nom li għandużewġ casi 
biss. 

DiPTYOH 7 registru fejn icunu 

DiPTYCHUM) mniżżlin I-ismijiet ta 
nies cbar, jew ta kaddisin, jew ta 
.martri; tabella li chienu jusaw ir-Ru- 
mani għal chitba. 

DiRADiATiON— it-tixrid (il ħruġ) tar- 
raggi miun ħaġa mdawla jew Ii tati 
id-dawl. , 

DiRB— wahxi, tal biża, chiefer, ka- 
lil ; thoLt has been a dire calamiiyy dac 
chien flagell aħrax (kalil). 

DiRBCT— tmixxi, tiddirigi; bla tgħa- 
wiġ xejn, dritt ; if you datit direct me 
I shant be able to do it^ jecc ma turi- 
nix (ma tmixxinix) int, jena ma nagħ- 
mel xejn ; whom I am to direct this let- 
ier tof lill min għandi nicteb (nib- 
għat jew nindirizza) din il littra?— 
can you direct me to tlie placcy please ? 
tista turini (tmixxini għal) post, jecc 
' jogħġboc? àiis is directfrom the fabricj 
dana gej dritt mill fabbrica ; in a di- 
• rect line^ f lin ja diretta ; go direct to 
him^ mur dritt għandu. 

DiRBCTiON-rdirezioni, tmixxija, so- 
prnsorittA ta ittrii ; tchich dircction are 
we goingf.tejn (liema direzioni) aħna 
sejriu? 



DiREOTiVB — li jurio id-direzioni jew 
li imixxic, li igħarrfec jew jurio. 

DiRBOTLY— dlonc, malajr, bla tagħ- 
wi^ .x^P) dritt ; / am cotning direetly, 
gej inalajr Cdal wakt ^ej^ ; write to 
him directlyj icteb lilu dritt. 

DiRBOTOR — direttur, mexxej, gwida; 
strument tat-tobba. 

DiRBCTORiAL — tad-dircttur.' ' 

DiRBOTORSHiP — direttui*at, uffioiu 
jew impiegh ta direttur ; during his 
ien years Direeiorehip, fil għaxar snin 
li gnamel (li dam) Direttur (jew tad- . 
Diretturat tiegħu). 

DiRBCTORY— direttoriu, werrej,otieb 
(gwida^ bl-ismijiet tan-nies (magħ- 
rufa) ta belt etc., bord (gemgha jew 
cumitat) tad-diretturi (ta cuippan- 
nija etc.) 

DiRBCTRESS— direttrioi, dic li tmix- 
xi, turi jew tig^wida. 

DiRBCTRix— hnja li turi (fil geome- 
trija). 

DiRBFUL — waħxi, tal biża, chiefer, 
kalil. 

DiRBMPTioN— separazioni, firdaf* 

DiRENBSS—waħx, orrur, biża. 

DiRBPTioN— serk, sacchiġġ. 

DiRQB — uffiziu (cant) tal mejtin. 

DiRiOBNT— ^irigenti, linja (fil geo- 
roetria) li turi fejn hi miġbuda il nnja 
għal għamla tal figura. 

DiRK — stallett ; tati bli stallett. 

DiRT— ħmieġ, kżież, tħammeġ ; hie 
dirt will not eiickj li jagħmel tiegħu u 
ta wiċċu ; he tried io Uirow eome dirt 
on Atm, ried icasbru (jiddisprezzah) 
bi cliemu. 

DiRTY— midimuġ, mokżież, mcasbar; 
tħammeġ, tcasbar; ihis is a diriy irick^ 
din ċajta vili (azioni infami) ; go and 
wash your dirty face^ mur aħsel dao il 
wiċċ tiegħec maħmuġ. 

DiSABiLiTY— nukkas ta ħila. 

DisABLE — tneħħi jew tnakkas il 
ħila ; tismatta bastiment. 

DisABUSB — tkiegħed jew tagħmel 
sewwa. 

DisAoooMODATB — tkiogħed soomo- 
du, tisoommoda. 

DiSAocusTOM^tneħħi id-drawwa. 

DlSACKNOWLBPGB — tlċħad. 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 260 — 



DIS 



DiSACQUAiMT— tneħbi il conoscenza 
ta. 
DiSADORN— iżżarma, tneħħi it-tiżijn. 

DiBADVANTAaB — tclf, ħsara, svan- 
taġġ ; ittellef, iggib ħsara jew svan- 
taġġ. 

DiSADVATAaHOUS— li itellef, jaghmel 
ħsara, svantaġġus. 

DiSAFFBCT — tbiegħed jew tneħħi 
mil kalb; tberredil kalb, tobgħod. 

Di^AFFBCTED — bicrod, mneħħi mil 
kalb. 

DiSAFFBOTiON— kalb bierda, bruda, 
baghda. 

DiSAFFiRM— tmiein, tiċħad. 

DiSAFFiBMANCB — ċaħda, tmerija. 

DiSAORBB — ma takbilz, ma tifte- 
bimz, tiggieled. 

DiSAaRBEABLB— li ma jakbilz, idej- 
jak, li ma jogħġobz, m'huz għal kalb; 
he has been very diaagreeable laiely^ 
chien increpativ wisk da I-aħħar; 
ihere liaa been very disagreeabU mnell, 
chien hemm rieħa hażina ħafna. 

DiSAaRBBMBNT — glicd, nukkas tal 
ftehim jew tal kbil. 

DiSALLOW — ma tħallix, ma tatiz 
permess, ma tippermettix. 

DiSALLOWABLB— -li ma iħallix, ma 
jippermettix jew li ma jatiz permess. 

DiSALLOWANCB — ċaħda (ta permess) 
proibizioni. 

DiSALLY— tifred (ma tħalliz ħbieb). 

DiSANCHOB— tneħħi minn fuk I-an- 
cra. 

DisANiMATB— takta il kalb, tneħħi 
1-aImu (il ħila jew il curaġġ). 

DisANNBX — tifred. 

DiSANNUL — tingassa, tneħħi. 

DisAPPARBL — tnażża, tneħħi il ħwej* 

DiSAPPBAR— tgħib, iddub, tghasfar ; 
tbewweġ, timbala. 

DiSAPPLiBD— mkieghed ħażin. 

DisAPPOiNT — tonkos ( mil chelma ) 
tħalli bħal erbgħa fost il gimgħa, jew 
b'ziber mnieħer ; tfizchol ; J hope you 
shanU disappoini tne ihis iime^ nitma li 
ma tonkosnix din id-darba. 

DiSAPPOiNTBD — wieħed li icunu 
naksuh mil chelma; ingannat. 

DiSAPPOiNTMBNT— nukkas mil chel- 



ma, tħollija bħal erb^ħa fost il ^m« 
għa, jew b'ziber mnieħer ; tfizchil. 

DisAPPROYB — Ma tgħaddix, tmie- 
għer, tiddisapprova ; ticcundana. / 
disapprove yonr conduci aliogheier^ Jena 
niccundanna il condotta tiegħec 
b'cull mod ^ħal colloz). 

DiSARM— iżżarma, tnażża mill-armi. 

DiSARMBD— żarmat, mnażża mill-ar- 
mi. 

DiSARMBR— min iżarma jew inażża 
mil I-armi. 

DisARMiNO— żarmar, tneżżigh mill- 
armi. 

DiSARRANaE — tħawwad, tgherfex. 

DiSARRANOBMBNT— tahwid, tgherfix. 

DiSARRAY — tnażża, tgherfez, tħaw- 
wad ; tinżigħ, tgherfiz, taħwid. 

DiSASSociATR—tħoII miuu flimchieu, 
tifred minn xulxin. 

DiSASTER — ħsara, hemm. 

DiSASTBous — tal hemm jew tal 
ħsara. 

DiSAVOucn — truġġn lura professioni. 

DiSAVOw— tiċħad. 

DiSAVowER—min jiċħad. 

DiSBAND— tibgħat, titlak, tħoll ri- 
giment, tizzerred (rigment jew folla); 
tirtira mis-servizz. 

DiSRARK— tneħħi il kozra; tisbarca. 

DisBARRiNO — tneħħja, tcheccija ta 
avucat minn postu (fil Corti). 

DisBELiEF— nukkas tat-twemnin. 

DiSBBLiBVE— ma temminx, ma tatix 
credtu. 

DiSBELiBVER~min ma jemminz jaw 
ma jatiz credtu. 

DiSBBNCH — tchecci, tneħħi minn 
post. 

DiSBOWBL— toħroġ mill vizxri. 

DiSBRANCĦ ^ tinchiser,titkacċat bħal 
fergħa. 

DisBUD— tneħħi il blanzuni. 

DisBURDEN— tħott, tneħħi it-tgħa- 
bja. 

DisnuRSB— tonfok, toħroġ flus, ti- 
sborAa. 

DiSBURSBMBNT— nfik, ħriġ ta flus, 
sbui*żar (ta flus). 

DisBURSER— min jonfok, min joħroġ 
il flus, min jisborża, spenditur. 

Digitized by V:jOOQ lC 



DIS 



— 261 



DIS 



DiSBURTHBN — tħott, tneħħi it-tgħa- 
bja. 
DiBO— wiċċ ix-xemx jew il karoar 

i'ew ta pianeta (chewba etc), wiċċ ta 
Laġa tonda u ċatta. 

&ISOALOEATB— tneħħi ( tnażża jew 
tinża) iż-żarbun. 

DiBOABD— tneħħi^ twarrab, tiscarta. 

DisoARNATB— scarnat^ mkaxkax mil- 
laħam. 

Di80ASB--tnażża. 

DisoBPTATOB — min jiddecidi jew 
jakta custioni. 

DisoBRN— tifhem, tagħraf, tara. 

DiscBRNER— min jara, jifbem jew 
jagħraf. 

DisoBRNiBLB — H jiftihem, jidher, 
jint-gharaf. 

DisoBRNiNO — li jiftihem, li jidber, 
li jintgħaraf. 

PisoBRNiMBNT— ftehim, tgharif. 

DisoERP— -tkatta bċejjeċ. 

DisoERPTiBLB — li jiuchiser, jitfar- 
rac. 

DiscERPTioN— csur, tifric bċejjeċ. 

DisoĦAROB — ħatt (minn <feo«^,bagħ- 
ta ('minn lihghatj, ħlos ; għamil ; tef- 
għa, tifkigħa, tir ; tħott ftitfa I-ilma 
bħal ma tagħmel xmara fil baħar), 
tibgħat, teħles, tħallas; tagħmel, tfak- 
ka, tispara, titfa ; iwo where charged 
xoiih the crime but one o/ them is dis- 
charged now^ tnejn cbienu accusati 
(tad-delittj wieħed minnom iżda ħe- 
les (sabuħ bla ħtija) ; he tries now to 
diachar^e his conscience^ issa irid iħott 
(ineħħi) minn fuk spallejh (mil cun- 
xenza tieghu) ; you must disclmrge your 
servant, jeħtieġ (imissec, għandeo^ 
tibghat (il barra) I-is-seftur tiegħec ; 
canH you discharge him from this duty, 
pleasey ma tistax teħilsu minn dan ix- 
xogħol Cdmir) jeco jogħġboc; ihe 
Nue is the laraest river t/iai discharges 
iiself into the Mediterranean sea, in-Nil 
hua l-acbar xmara li tinxteħet fil ba- 
ħar Mediterran ; / heaM the discltarge 
of tlie guns^ smajt li sparar (it-tir) tal 
canuui ; he came for the discharge of 
his dutiesy già biex jagħmel id-d'miri- 
jiet tiegħu. 



DisoiFORM— tond bħal dise (ara). 

DisoiPLB— dixxiplu, scular. 

DisoiPLiNABLB— li jista icun mgħal- 
lem, mwiddeb jew mrobbi sewwa. 

DiSOiPLiNAL — tad-disciplina, tagħ- 
lim, trobbija, jew twiddib. 

DiSOiPLiNANT— patri (religius etc^ 
ta ordni stretta. 

DiSOlPLiNARiAN— tat-tgħalim, tat- 
trobbija, tat-twiddib; wiened li igħal- 
lem, irabbi sewwa, iwiddeb; li i^.omm 
is-siccajr; to be a good ieacher one 
must bejirsi a good disciplinarian^ biex 
tcun surmastrn tajjeb, hemm bżonn • 
li tcun taf lewwel iżżomm 1-ordni, id- 
dixiplina (jew il cwiet u rattenzioni) 
ftl classi. 

DlSOiPLiNARY— tad-dixiplina. 

DisoiPUNE— ta|^ħlim,trobbija (sew- 
wa) twiddib; castig ; dixiplina; tgħal- 
lem, trabbi sewwa, twiddeb ; t^ħad- 
deb, ticcastiga ; notfiing like mtlitary 
discipline, id-dixiplina militari ma 
hemmx bħala (ma hawux chifha); you 
are lucky io be under tJie discipline of a 
such a good masterj inti għandec xorti 
li tcun taħt id-dixiplina (mgħallem 
jew educat) taħt 8urmasti*u bħal dac ; 
it is really a hard iqsk to discipline tfuU 
armyj fiha tassew biċċa xogħol jebsa 
biex tiddixiplina dio 1-armata ; he han 
been whipped wit/i a discipliney kala 
dakka ta (sawtuh bid-) dixiplina. 

DlSOLAlM— itiċħad. 

DiSOLAlMANT— min jiċħad ; min jir- 
rinunzià, jew iħalli, jew ma ifittix id- 
drittijet. 

DiSOLOSB— tiftaħ, ticxef, tgharraf, 
ixxandar ; he came to disclose his heart 
to mcy gii jiftaħ kalbu miegħi; he 
was the frst one to disclose ifie secret, 
hu chien lewwel wieħed li chixef 
(xandar) is-sigriet. 

DlSOLOSORE— ftuħ ; ticxif, tagħrif, 
xandir ; that led io tfte disclosurcy dao 
chien il mezz li wieħed wasal biex 
jicxef. 

DiSOOLOUR— tneħħi jew tbiddel il- 
lewn ; titfa jew titlef il-Iewu. 

DisooMFiT— tagħleb (tati xebgħa), 
tirbaħ. 

DisOOMFORT— dieka, xchiel ; iddej- 
jak, ixxecchel. 



Digitized by 



Google 



DIS 



262 



DIS 



DlSOOMMBND — tmakdar, issib xi 
tgħejd fiy ticceDsura. 

DlSOOMMENDATlON — tmakdir, cen- 
sura (ħtija). 

DlSOOMMBNDER— min imakdar, jic- 
censura, isib il ħtija jew icollu xi 
igħejd fi. ' 

DiSOOMMENDABLE-ta min imakdru, 
(tat-tmakdir jew ta min isib xi igħid 
fih). 

DlSOOMMODB — iddejjak, ixxecchel, 
tiscomoda. 

DlSOOMPOSB— tħassar, takla, tgher- 
* fex, tkalleb. 

DisooMPOSURB — tħassir, takliħ, 
tgherfix, tkallib. 

DlSOOMPT— ara discounL 

DiSOONOBRT — -utħawwad, tgherfex, 
twiegħer. 

DisoONDUOTiVE — li jisrom, li ma 
iħallix, li itellef. 
, DlSOONGRUITY — ara inconsistency. 

DiSOONNEOT— tagħżel, takta, tifred. 

DISOONNBOTED— magħżul, maktuħ, 
mifrud ; a disconnected speechy discors 
maktuħ (li meħux mgħaxkad sewwa). 

DisooNNEOTiON — għażla, katgħa 
jew ktigħ, firda. 

DlSOONSOliATE-rmdejjak, mnicchet, 
magħdur, trist, kalbu dejka; li idejjak 
'- li isewwed il kalb. 

DlSOONTENT— dieka, ^ħokla, għali; 
mdejjak, mgħoUi, iddejjak, tgħalli. 

DiSOONTENTMBNT— dieka, għali. 

DiSOONTlNUABLB — li jista, icun 
maktugħ li ma jitcompliex. 

DISOONTINUB— tiekaf, takta, tħalli, 
titlak, tispiċċa, ma tcomplix ; yotr 
muet discontintte this bad practice notOy 
issa jeħtieġ li ma tcomplix (takta) din 
id-drawwa ħażina. 

DiSOONTiNUBD — mwakkaf, mak- 
tugħ, mitluk, m'hux complut. 

DisooKtinuity — ktigħ, twakkif, 
wakfa. 

Disoontinuous — wiekat, mitluk, 
mħolli, maktuħ. 

DlSOORD^nukkas ta ftohim, ġliod, 
ħabla, sarma; ma tiftehimx, ma tak- 
bilx ; titħabbel, tinsaram, titwiegħer ; 
Hieyare alxoays at dwcorrfdejjem mwe- 
għrin (ghandhom xiigħejdujew mig- 
gildin). 



DiSOORDANOE — nukkas fit-takbil, 
ħabla, sarma, stunar. 

DlSOOUNT — tinkis, ktigħ ta dejn, 
roħs, scont ; tnakkas, takta id-dejn, 
traħħas, tisconta, what discount do you 
give? xi scont (roħs) tati? 

DlSOOUNTENANOE — lakgħa ħażina 
jew chiesħa; tilka ħażin, jew chiesaħ; 
ma tatix wiċċ. 

DISOOURAGE— takta il kalb, tneħħi 
I-almu jew il curaġġ; tiscora^gixxi. 

DlSOOURAGBMENT — ktigħ il kalb, 
nukkas ta almu jew ta curaġġ ; sco- 
raggiment. 

DisoouRSE — taħdit, għajdun, di- 
scors; titħaddet, tghejd, titchellem, 
tiddiscorri ; he intends to fuive his dis- 
course printedy irid (għandu febma) li 
jistampa id-discors tiegħu (li għamel) 
tohen I drew near he turned (changed) 
his discourscy meta i-sakt jena dawwar 
il cliem (iddiscoi-s). 

DlSOOURSER— min jitchellem Jitħad- 
det, jiddiscorri jew jagħmel discors. 

DiSOOURSiNG— cliem, taħdit, cun- 
versar jew curversazioni. 

DlSOORTEOUS — ħoxni, goff, raħli, li 
m*hux pulit jew civil. 

DisoouRTESY — mgiba ta oħxon, tà 
goff. 

DlSOOUS - ċatt, wasagħ, bħal disc 
(ara). 

DlSOOVENANT— tneħħi jew thassar 
patt. 

DlSOOVER— tioxef, issib, tinduna; 
he succeeded to discover tfie conspiracy^ 
rnexxielu jicxef il conġura ( il ftehi- 
ma) I want to discover my^elf now, irrid 
nuri min jena (\\ hu jena) issa ; Cris- 
topher Columbus was the first one to 
discover America^ Cristofru Columbu 
chien 1-ewwel wieħed li sab (chixef) 
I-Àmerica; he is working hard to di- 
scover the enemies designs, kiegħed iħa- 
brec chemm jista (jandem sħih) biex 
jicxef il pian ta (jew x'għandom f ra- 
som li jagħmlu j il għedewwa ; no one 
could diitcotjer wfiere I was^ ħadd ma 
sata jinduna fejn cont. 

DiSOOVERABLE — li jista jinchixof 
jewjinsab; lijidher. 

DisooVBRER— min isib, jicxef jew 
jinduna bi ; spija. 



Digitized by 



Google 



m 



— à68 — 



m 



DlSOOVEħT (fil-ligi) — waħdu, m'hux 
miżżewweġ. 

DlSOOVERY — chixfa, ecoperta ; ^ this 
18 a i*ecent dxBcovery^ din chixfa li ma 
ilhiex, din scoperta ^dida. 

DlSORBDlT — nukkas tat-twemmin 
jew ta gieħ, għajb; ma temminx ; 
tneħħi it gieħ, tagħmel għajb; he did 
all in his power to discredit me^ hua 

fħaifiel cħemm felaħ (chemm sata) 
iex ineħħili il gieħ, jiscreditani, jew 
jagħmilli għajb; it will be muchto 
you^ diecredity icun ta disunur wisk 
għalio. 

DiSCRBDiTABLE— bla unur, bla gieħ. 

1[)IS0REDITED— bla ^ieħ, bla unur, 
sc^editat, m'hux ta mm jemmnu. 

DiSORJI^iTOR— min iiscredita, ineħ- 
ħi il gieħy jagħmel gnajb. 

■ DiSOkEET— tal għakal, bid-dehen, 
għakal ; discret, prudent. 

DiSOREETLY— bil għakal, bil pru- 
denza. 

DiSOREETNESS — għakal, dehen, 
nebħ, prudenza. 

DlSOREPANCEl,.^^,.^^^^ 
DlSOREPANOY/^'ff^'^'^^^- 

DiSOREPANT— li ma jakbilx, li fieh 
difierenza. 

DiSORETE — maktugh, m*hux com- 
plut, distint, mifrud, 

DlSCRETiON— għakal, dehen, nebħ, 
prudenza ; do every tliina wiUi discre- 
tion, għamel collox bil għakal (bil 
prudenza ; t/ie years of discretion^ is- 
snin li wiehed jagħraf il gid mid-deni; 
iż-^jnien tal għakal. 

DlSCRETiONAL ]tal prudenza, tal 

DlSORETlONARYj għakal, tad-dehen. 

DiSORETiVB — li juri firda jew sepa- 
razioni, li m'hux marbut jew magħ- 
kud ; mifrud. 

DiSCRlMiNABLE— li jista jintgħaraf 
jew jingħażel. 

DiSCRlMlNANOY — kawwa, setgħa, 
ħila jew capacitÀ li biha tagħraf jew 
taghżel. 

jDiscriminate — tagħraf, taghżel ; 
maghżul; magħruf; discriminate bet- 
ween ; " to avoid " and •• to shun *', 
iddistingui għa^.cl Csib jew x'inhi id- 
diflerenza) bejn " to avoid " u " to 
shun"? 



DisoRiMiNATiON— ^ħarfa, għażla. 

DiscRiMiNATlVE— h jagħrat, jagħżel 
li jiddistingui ; li juri jew jagħżel 
ħa^a minn oħra. 

f)iS0RiMiNAT0R— min jagħraf jew 
jagħżel. 

DisoRiMiNOUS— periculus. 

DisoROWN— iċcaħħad mil (tieħu il) 
curuna. 

DisouBiTORY— li ipoggi ma. 

DiSOULPATB — teħles mil ħtija, tis- 
scolpa ruħec ; tneħħi il ħtija (jew 
minn fuk spallejc). 

DisouMBBNOY — meta tpoggi, tin- 
xteħet lura wakt I-ichel. 

DiSCURSiON^moeħdija minn argu- 
ment għall jeħor fid-discors. 

DiSoURSiVB) lijakbes minn argu- 

DiscuRSORY r ment għall jeħor fid- 
discors ; mkaboes, maktugħ; li dejjem 
jiggiera, dejjem sejjer. 

1)ISCUS — ara diec. 

Disouss — tifli, tgħarbel, tiddiscuti ; 
let U8 discuss this matterjirsty ejja (ħal- 
li) niflu, ngħarblu jew niddiscutu fuk 
din il facenda (l-affari) 1-ewweI. 

DiscussiON — fili, esami, tgħarbil, 
discussioni. 

DiscussiyB-Iijifli, lijgħarbel; li 
iħoll ; tJiis is a discussive remedy^ dana 
rimediu (medicina) li tħoll li tneUi 
(1-umuri). 

DiSCUTiENT— li iħoll, duwa li tneħ- 
ħi tħoll 1-umuri )ta tmur etc^ 

DiSDAiN— żebliħ, tmegħir, 6tmen*a; 
iżżeblaħ, tmiegħer, tistmeiT. 

DiSDAiNFUL— li. iżebleħ (żeblieħi), 
I-imiegħer. 

DiSDAiNiNQ— żebliħ,tmegħir, stmer- 
ra. 

DlSEASE— marda ; tmarrad ; to con- 
tract a disease^ tiġbed (tieħu) marda ; 
Dright's disease^ in-nefrite, jew marda 
fil cliewi ; /oul disease^ mard ħażin. 

DiSE ASED — marid. 

DlSEDGED- bla xifer, bla ponta. 

DiSEMBARK-tisbarca, tinżel 1-art, 
(suldati etc. minn fuk vapur etc.) 

DisBMBARRAS — tisbarazza, tnaddaf 
jew tneħħi min-nofs; teħles, takla 
minn t^xbxa. 

DiSBMBELLisu— iżżarma ("mil ġmiel 
jew tneħħi it*tizjin^. 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 264 — 



i)I8 



DiSEMBODY— tifred, tgħażel mil gi- 
seDQy ma tħallix flimcnieu jew roa 
xulxin. 

DiSEMBoaUE— tixħet, titfa, ixxerred 
(bħal ma tagħmel xinara meta tasal 
ghal baħar). 

DiSEMBOWEL— tneħħi (tnaddafmilj 
1-imsaren. 

DiSEMBRÀNQLE — teħlcs miU ġlied 
jew mit-tgerfix. 

DiSEMBROiL — teħles (toħroġ) min- 
nassa jew minn xi ncwiet. 

DlssEMPLOY — tneħħi, tibgħat minn 
imnieg. 

DiSEKABLE— ma tħallix, tieħu is- 
setgħa. 

DlSENCHÀRMt— neħħi is-seħer jew 
il magħmul. 

DiSENOLOSE— tiftaħ, ticxef. 

DiSENOUMBER — tneħħi it-tweghir, 
jew it-tgherfix. 

DlSENPRANOHiSE— tneħħi il vot jew 
xi privileggi oħra lill xi ħadd. 

DiSENGAGE — teħles, takla minn 
tabxa, tħoll. 

DiSENGÀGEp— meħlus (minn tabxa) 
maħlul. 

DiSENGÀGEMENT — ħelsien (minn 
tabxa eto.) ħalla. 

DlSENROLL— tneħħi minn fuk ras- 
senja. 

DiSENSLAYE— tifdi mil (ma tħallix 
fil) jasar. 

DiSENTANGLE — issew wi ħaġa mħab- 
bla ; teħles, takla (minn ħabla jew 
tgherfixa). 

DiSENTER— takla minn taħt 1-art 
(ħaġa li tcun midfuna). 

DiSENTHRAL— teħles. 

DlSENTHRONE — tnizżel mit-tron, 
tneħħi minn sultan. 

DiSENTlTLE — tneħħi jew ma tħallix 
titlu. 

DlSENTOMB-*takIa minn kabar. 

DlSENTRANCE— tkajjem minn estasi 
jew minn telfa tas-sensi fil ħsieb 
t-AIIa jew ta hena cbir. 

DlSERT — eloquen t. 

DiSESl'OUSE — tagħmel divorziu, jew 
tifred ('tinfired^ ir-ragel mill mara. 

DiSESTABUSH — tneħħi, iżżarma,) 
twakka. { 

DlSESTEEM— ma tatix il gieħ. j 



DiSFBATURE — tcherraħ, taghmel 
icreħ, tisfigura (il wiċċ J. 

DlsFiGURATioN— cruha ; taħsir tal 
għamla. 

DiSFiGURE— tisfigura, tcherraħ jew 
tagħmel icreħ ; thassar il għamla. 

DlSFRANCHiSE-tneħħi il vot, jew 
privileggi oħra lill xi ħadd. 

DiSFRANCiiisEMENT — tneħħija ta 
vot jew ta xi privileggi oħra lill xi 
ħadd. 

DlSFURNiSH — ma tfornix,ma tgħam- 
marx, tneħħi jew iżżarma mill għa- 
mara. 

DisGARNlSH — tneħħi, iżż.arma mit- 
tiżijn (miż-żina^ jew mill ornamenti. 

l3lsGoRGE— tneħħi, tixhet, tivvom- 
ta, takla, tferraħ jew tisvoita. 

DlsGRACE — għajb, gharucasa jew 
disunur ; tagħmel għajb ; għarucasa, 
jew disunur. 

DlSGRACEFUL— tad-disunur, li jagh- 
mel għajb ; your hehaviour ia disgrace' 
faly 1-imgiba tiegħec tagħmillec ghajb 
Chia tad-disuuur; ; notliing can he more 
disgrace/uly ma jistax icun ghajbacbar 
(ma tistax tcun e^ħarucasa jew disu- 
nur abcar minn oana). 

DlSQRACIOUS — ara unvleasing. 

DiSGUiSE— Ibies li bien tinbidel jew 
ma tistax tingħaraf ; turija ta ħaġa 
b-oħra ; ixxidd lill xi ħadd Ibies li bih 
ma jistax jingharaf ; turi ħaġa b-oħ- 
ra, taħbi ; he appeared in disguise^ de- 
her liebes ħwejjeġ oħra biex ma jin- 
tgħarafx ; you canU disguise ceriain 
focts^ certi fattijet ma tistax iżżom- 
inom moħbija. 

DlSGUST— għali, dispiaciri; tkalligh 
ta li stoncu; tgħalli. iggib mibgheda; 
tkalla li stoncu, tkażżeż. 

DiSGUSTFUL— li igħalli, li ikażżeż. 

DiSGUSTiNG— li ikażżeż, li ma jatix 
piacir. 

DisB— platt, past, siett, dixx ; is- 
servi jew iggib fi platt (jew siett) 
tħaffer; chejl tan-nies tal barrieri; 
%oe had some fioe ov siv dishes (conrses) 
ai dinnevy chelua xi ħanies jew sitt 
pasti fil pranzu ; this is a dainty dish^ 
dan platt tajjeb ferm (squisit) ; donU 
lay this t/iing in my dish pUase^ la 
twaħħalx fija jecc jogħġboc. 



Digitized by 



Google 



ms 



— 265 



t)lS 



DiSHABiLLB — liebes tad-dar, libsa 
tad-dar ; mnażża fixxamplat^. 

DlSH-OOVBR —għa t u . 

DiSHBÀRTBN— takta il kalb, tneħħi 
1-aImu jew il ciiraġġ; tbażża. 

Djshbartbned — kalbu maktugħa, 
mbazża, scoraggit. 

DisHBD— migiub, mkigħed, servut 
jew mnewwel fi platt ; rvinat, mħar- 
bat. 

DiSHBRiT -- tneħħi, tescludi minn 
werriet. 

DiSHBRiTOR— min ineħħi jew jesclu- 
di minn werriet. 

DiSHBVEL— tkanfed, tħoll, tħabbel 
jew tħarbat ix-xahar ; tizħet jew ix- 
xerred riiawn u rhemm (addoċċ jew 
chif già gie^. 

DiSHBVBLLBD — mħabbel ; maħlul ; 
s/ie is ahoays wiih her hair dishevelled^ 
dejjem b'xagħarha maħlul fmħabbel). 

DiBHFUL— mimli platt. 

DiSHiNa— mħaffer, concave. 

DiSHMAT—biċċa ta fuk il inejda, ta 
taħt il platti. 

DisiioNBST — fnħxi, bla gieh, bla 
mistħija, disoiiest, li ma jixrakx ; donH 
mix witli /a//i, he is a dishonest man^ la 
tehamiliex mieghu, dac ragel bla gieħ 
(disonest). 

DiSHONBSTY— fahx, disonestà, nuk- 
kas tal gieħ jew tal mistħija. 

DiSHONouR— telfa ta gieħ, għajb, 
disunur ; tneħħi, ittellef il gieh, tagħ- 
mel għajb jew disunur, tiddusuuura ; 
yo?f have dishonoured j/our faiher wiih 
your reproochfulconduciymii iddisunu- 
rajt(tlift il gieħ; lil missierec bil con- 
dotta tiegheo taut ħażina; he was 
sentenced iojive years imprisonment for 
having tried to dishonour ihai girl^ mar 
ħames snin ħabs talli ried jicser ghonk 
dio it-tifla (àio ix-xebba ). 

DiSHONOURABLB — faħxi, ta bla gieħ, 
li jagħmel għajb jew disunur. 

DisHONOURBR— miu jagħmel ghajb 
jew disunur, min jiddisunura. 

DiSHORN— tneħħi jew takta il krun, 

DiSHUMouR— ara illhumour. 

DiSH WATBR— ilma (misħun) tal ħa- 
sil tal platti. 



DiSH WHEBLS— rotiibbuzzati(li icu- 
nu mkabbżin minn banda u concavi 
jew mħaffrin mill banda 1-oħra). 

DlSINOARCBRATB — toħroġ ( tcħleS ) 

mill ħabs. 

DisiNOLiNATioN— nukkas ta gibda. 

DisiNOLiNB — tneħħi il kalb, 1-im- 
ħabba, tberred il gibda lejn. 

DisiNooRPORATB — iċċaħħad minn 
drittijet ; ixxerred, tħoll, tifred ; mak- 
tugħ, mifrud, separat minn corp, 
cumpannija jew società. 

DisiNFEOT - tnaddaf, issaffi, tiddis^ 
infetta jew ma tħallix li mard jiġri 
jew jittiehed. 

DisiNFBOTANT — disinfettanti, ħaġa 
(trab, ilma etc^ li tnaddaf, issaffi, jew 
tiddisinfetta, jew li ma tħallix li mard 
jittieħed r jew jixtered^. 

DisiNFEOTBD — disiufettat, msoffi, 
mnaddaf. 

DisiNFBOTiON— disinfezioni,tnaddif, 
tisfija li ma tħallix li mard jiġri jew 
jixtered. ^ 

DisiNOBNUOUS— li ma igħejdiex chif 
iħossha. 

DisiNHARiTBD — disabitat, li m'hux 
bin-nies, li in'hux mgħammar min- 
nies. 

DisiNHBRisoN — tneħħija minn wirl. ' 

DisiNHBRiT— ma iddaħħalx fil vnrt,% 
toħroġ barra mil wirt. 

DisiNHBRiTANCB — ħruġ barra mil 
wirt. 

DisiNHUMB-takla mil kabar. 

DisiNTBORATB— tneħħijtifred il bċej- 
jeċ sħaħ. 

DisiNTBR— takla mil kabar. 

DisiNTBRBSTBD — disiiitercssat^ li 
m'hux interessat ; li ma jagħmilx bih 
I-interess ; li iżomm ma is-sewwa ; 
imparziali. 

DisiNTERMENT — klugħ barra minn 
kabar. 

DisiNTBRRBD - maklugħ mil kabar. 

DisiNTHRAL — tehles mill jasar. 

DlSINTHALDOM ) t, i • •11 • 

DisiNTRiOATB — teħlcs minu ħabla 
jew min-nassa. 

DiSJBOTioN— xhit fi-art. 
DisjoiN— tifred, tagħżel. 

84 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 266 — 



DIS 



DisJOiMT — tof tok, tħoll, tifred, takla 
mil ġbc, tisloga; tinfetaħ, tinħall, 
tinfired. 

D18JOINTBD — niiftuk, maħlul, mif- 
inid, maklugħ minn locu jew slugat. 

D18JUNCT — mifi-uk, magħżul, mif- 
ruk, maklugħ. 

D18JUNOTION — firda, għażla, kligħ. 

D18JUNCTIVB — li jifred, li ma jgħak- 
kadx flimchien; (fil grammatica) li 
ma igħakkadx is-sens iżdali igħakkad 
il cliem ; a diajunctive conjunction^ con- 
giunzioni disgiuntiva. 

DisjUNOTUBE--firda, għażla, kligħ. 

DiSK — ara disc. 

DiSKiNDNB8S~ara unkindneaa. 

DiSLBAL— ara disloyal. 

DisuKB — mibgħeda, nukkas ta li 
mħabba, tobgħod, ma tħobbx, ma 
taħmilx ; that is ihe only thing I dislike 
in him^ dac biss li nobgħod fih. 

DisLiKEN' — tagħmel m'hux xorta 
waħda; ma ixxebbaħx, ma tkabbilx, 
ma tagħmilx bħal. 

DiSLOOATB— takla mil-Ioc, tfecchec, 
tisloga. 

DiSLOOATB. 1 maklugb, mfecchec, 

DlSLOCATBD ) Slugat. 

DiSLOCATiON-kligħ, ifecchica. 

DiSLODQB — toħroġ, takla, tkabbeż 
barra ; toħroġ, tinkala, takbeż barra. 

DisLOiONED - bogħod, bgħid. 

DisLOYAL — karrieki, sleali, m*hux 
fidil. 

DlSLOYALTY— kerk, taknk, slealta. 

DiSMAL — waħxi, mudlam; magħdur, 
kalbu dejka, mnicchet, it was a dismal 
sight, chienet dakka ta gliajn (ħaġa^ li 
tchexchex ; he hasadismal loolc, għau- 
du ħarsa li twaħħax. 

D18MANTLB — tħott (mis-swar etc.) 
tnaxża, tgħarwen. 

DiSMARRY— ara divorce. 

DiSMARSHAL - tgħcrfex, tħarbat, ti- 
sfratta. 

DiSMASK— tneħħi il mascra, ticxef. 

DiSMAST— tisniatta (tneħħi I-arbli ta 
bastiment). 

DiSMAY — twerwira, dehxa, biża ; 
twerwer, iddehex, tbażża ; he tvasJiUed 
witli ({ismay, twerwer, chien minili bil 
biża. 

DiSMAYBD — ara disheartened. 



DiSMEMBBR — takta, taksam, tifred, 
tkatta biċċa biċċa. 

DisMBMBBRMBNT—ktigħ, ksim, firda; 
taktigħ biċċa biċċa. 

DiSMBTTLED— bla (miuu għajr) spi- 
ritu. 

D18MIS8— tibgħat, titlak,tchecci; he 
tried to dismiss himfrom his employment^ 
ried li icheccih m»I l-impiegh ; everu 
body thought he ivonld dismiss his wije 
after xvhat happened^ culħadd ħaseb li 
sejjer ichecci il martu il barra għalli 
ġara ; at what time do you dismiss your 
school ? xħin tibgħatoni it-tfal ta li- 
scola tiegħec ? ( xhin tisculahom it- 
tfal ? ) 

DisMissAL ] bagħta, tluk, tcheccija 

D18MI8SION / after his dismissal^ wa- 
ra it-tcheccija (wara li checcewh) jew 
bagħtuħ il barra. 

D18MI88ED ' mibghut, mchecci, mit- 
luk ; the nuigistmte dismissed the case^ 
il magistrat baghat il culħadd il barra. 

D18MORTOAGB — tjfdi mil I-ipoteca 
(mid-de jn li wieħed icun għamel billi 
issellef fuk il beni. 

DiSMOUNT— tinżel minn fuk żiemel 
jew carrozza ; tniżżel minn fuk żiemel 
jewcarrozza; tismonta jewiżżarma; 
let ns help them to dismount this gun 
ejja ngħenuhom iniżżlu dan il canun 
(minn fuk il carru). 

DiSNEST ara dislodge. 

DisoBEDiBNOB — disubbidieuza, li 
wieħed ma jismax minn, jew ma job- 
dix. 

DisoBEDiBNT — disubbidieut, li ma 
jismax jew ma jobdix ; yoiir son has 
been dismissed from school for good^ 
heing disohedlent^ I-ibneo checcewh 
mil li Bcola għall collox ghaliex ma 
jobdix. 

DisoBEY — ma tobdix, ma tismax 
ininn ; why do you disobey my onlersy 
għaliex ma tobdix l-ordnijie*t tiegħi ? 
you onght to be ashamed of yourself to 
disohey your father^ iniisseo tistħi li ma 
tismax minn missierec. 

DisoBLiOATORY- H incħħi ( iħallas) 
l-obligazioni. 

D18OBLIOB — tagħinel fnk il kalb ; 
takdi ħażin, ma takdix ; tofTendi jew 
tagħmel azioni ħażina. 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 267 — 



DIS 



DisoBLioiNO — li jagħmel fuk il kalb 
li jakdi hazin ; pffensiv, li jagħmel 
azioui ħaziua. 

DisoRBBD— mitfuħ barra mi! 1-orbi- 
ta (passagg jew triek) tiegħu. 

DiBORDEB— sarma, takliba, taħwida, 
tgħerfixa, fixcla; tisrom,tkalleb, tbaw- 
wad, tgħerfex, tifxel ; vshen 1 %oas sent 
there I found that everythmg wae in 
disorder^ meta mort (baghtuni) hemm 
sibt colloz mgherfex (jew mkalleb), lie 
is suffering the consequences of his disor- 
ders (ofdrink)i kiegħed isofri il conse- 
guenzi ( iħallas il-Iaħam ) tax-xorb li 
xorob (jew) tas-socor li sicher; f have 
done my hest to hide Jier disorder għa- 
niiet chemm stajt biex ma iiurix 
x'chienet iġġaiTab fkalbha. 

Dibordbred) misrum, mkalleb, ma 

DisoRDBRLT) hux flocu, mħarbat, 
irregulari ; storbius ( frattarjus ) ; he 
vms accused for being drunk and disor- 
derlt/, chien accusat li chien fis-sacra 
u għamel storbiu. 

DisoRDiNATB— vizius, H ma igħix 
ħajja sewwa. 

l3isoRaANizATiON— taħwida, taħbila, 
takliba, sarma. 

DisoROANizR — tħawwad, tħabbel, 
tħassar, tisrom. 

DisoBOANizBR — ħawwadi, ħassari, 
min iħabbel jew jisrom. 

DisowN — tiċħad ; you cant disown 
your doinp of it, ma tistax tiċħad li ma 
għamiltiex int ; he had the cheek to try 
to disown even his own son^ hua chellu 
il wiċċ tost li ried saħansitra jiċħad 
ribnu stess. 

DiBPAiR— ttarrad (żewġ). 

DisPARADiSED— mcheccimill genna. 

DisPARAOB — tfarrad, tispariggia jew 
ma tħallix (tagħmilx^ P^^i'^^ljC (bħal 
xulxin jew li jakblu) ; tneħħi il g^eħ, 
tkassas, tmiegher, iċċanfar. 

DisPARATB— li m'hux pariġġ,Ii m'hux 
bħal ; mxattar. 

DisPABATES — bil fard, ħwejjeġ spa- 
riġġati, li m'hux pariġġ, li ma jakblux. 

DisPARiTY — tifrid, tixtir, nukkas 
tad-daks, tax-xebh. 

DisPARK — tiftaħ park (ġnien cbir 
jew għalka bis-siġar etc.) 



DisPART— tofrok fi tnejn ; tcun mif- 
rud, jew mifrud fi tnejn. 

DisPARTBD— mifrud, jew mifrud fi 
tnejn. 

DisPAssiON— Qacca, natural biered, 
indifierenza, bruda. 



DlSPASSIONATB 
DlSPASSIONBD 



spassionat ; mode- 
rat, calm, biered, 
quiet, bla passioni. 

DiSPATOH - are despatch, 

DisPATHY— apatija, bruda (ta kalb). 

DisPBL - tkecci, tkabbes, tixħet bar- 
ra ; Loi'd dispel t/ie darkness of my 
understanding, o Sinjur checci id-dla- 
mijiet ta moħħi t 

DisPBND — tonfok. 

DisPENSABLB— li tista tgħaddi minn 
għajru. 

DisPBNSARY- diflpensatoriu, il ber- 
ġa (^spiżżeria għal fokra). 

DisPBNSATioN— għati (b'xejn), tkas- 
sim, tifrik. 

DispBNSATiVB— li jati, iferrak jew 
ikassam. 

DisPBNSATOR— min jati, ikassam jew 
iferrak. 

DcsPENSATORY - dispousatoriu, ctieb 
li juriq chif taghmel jew thallat me- 
dicini etc. ; farmacopeja. 

DisPENSB — tkassam, tferrak, tati; 
tgħamel ricetta jew medicina; teħles, 
tesenta ; dispense withj tiscarta, teħles, 
tgħaddi minn għajr ; he will dispense 
with all his riches hefore dying^ sejjer 
iferrak gidn collu kabel imut. Icannot 
dispense with you this week^ ma nistax 
nesentac (ngħaddi minn għajrec) din 
il gimgha; 1 hope you will dispense with 
me if I say tliat 1 don't believe in him^ 
nittama li ticcumpatini ( tiscusani ) 
jecc nghejd li ma nemmnux. 

DisPBNSER — min ikassam, jati jew 
iferrak ; the Dispenser ofall blessings^ 
Alla rimbierec. 

DiSPEOPLB — ara depopulate. 

DisPBRANOB - ara despair. 

DiBPBRMous— H fiħ żewġ żergħat biss 

DisPERSAL— tixrid, ħala. 

DisPBRSB— ixxerred, taħli; theif sue* 
ceeded to disperse the enemy^ rnexxielom 
ixerrdu (icheċċu bil giri) 11 ghedewwa; 
Hie wind will disperse the ctouds^ ir-riħ 
ixerred (itajjar) is-sħab ; he was Vie 



Digitized by 



Google 



DI8 



^- 268 — 



DIS 



first one to disperse this inimour^ hu 
ohien 1-ewwel wieħed li xerred din 
ix-xnigba ; you u;t7/ soon disperse all 
your substancesj dal wakt tuħli cull 
ma għandeo (gidec coHu^. 

D18PBR8ED — mxerred. 

D1SPBR8TON — tixrid, ħala. taksima, 
tifrik. 

DispiRiT — takta il kalb, tneħħi 1-al- 
mu jew il curaġ^. 

DisPiKiTiNG— li jakta il kalb, jneħħi 
1-almu jew jiscorraggixxi. 

DispiTEOUs— raalizius, ħażin. 

DispLACE — tkankal, tneħħi ħaġa 
minn loca ; tneħħi minn post. 

DisPLAGBMBNT — tkaukil, tnehħija 
minn post. 

DisPLAOBNOY— guffaġni, inciviltà. 

DisPLANT— tbiddel, takla minn loc 
jew minn post ; tneħħi, takla siġra 
jew xitla minn post fejn tcun. 

DisPLAT— tħoll (il malja). 

DisPLAY— turi, turija, naxra; tper- 
riċ; tonxor, turi, tperreċ; he wants-to 
display hvi wit, jrid jnri għerfu (x'jafi; 
they have diftplayed their colourn^ fetħu 
(perrċu) li standardi tagħhom; Uiere 
was a great display of plants^ chien 
hemm wirja sabiħa ta pianti (xtie- 
Vi eto.); he managed to display tfiat in- 
trigtte^ ra chif għamel u chixef (wera) 
dic in-nassa (basla eto. j 

DisPLKASE — tgħalli, tati dispiacir, 
ma togħġobx; tagħli, tieħu dispiacir, 
jiddispiacic ; thia will not displease hhn 
lam sure^ naf sgur li dan ma jatihx 
dispiaoir, ( ma igħalliħx jew ma 
iġagħlux jagħli). 

DisPLBASiNG— tnd-di8piacir,tal għa- 
li ; that was very displeasxng^ dac chien 
dispiacevoli wisk. 

DisPLEASURB—għali, ghokla, dispia- 
c\Y \ to my great displeasure^ b'għokla 
cbira tiegħi. 

DisPLODB— tfakka, tixcatta. 

DisPLUMB— tneħħi ir-rix jew tintef, 
tisgraàa jew tneħħi I-unuri(Ii wieħed 
icollu). 

D18PONB — tati, ticcunsinna, tiddi- 
sponi. 

DispORT — logħob, mogħdija taż- 
imien, divertiment ; tilgħab, tgħaddi 
iż-żmien, tiddeverti, titforraġ. 



DisposABLE— li tista tagħmel min- 
nu, li tista tiddisponi minnliu ; dispo- 
nibili, li jista jitkassam jew jimbiegħ. 

DisposAL -— tkegħida, taksima, di- 
sposizioni ; Ileave this to your disposal^ 
nnalli dan għal idejc (biex tagħmel 
bih li trid u li jogħġboc); 1 am aluHiys 
at your dis^osal^ Jena dejjem għad- 
disposizioni (għal omandi jew għall 
ordnijiet) tiegħec). 

DisposB— tkigħed, tkassam, tħejji, 
tħajjar ; tneħħi, tbiegħ, teħles minn, 
tiddisponi ; he is to dispose of his pro- 
perty by will, sejjer jagħmel it-testment 
ta ħwejjġu ; you can dispose of these 
two booksj tista • tagħmel li trid (li 
jogħġboo) b-dawn iż-żewġ cotba ; how 
will yon dispose of yonrselft x'sejjer 
tagħmel fbic innifsec) ? Qiese papers 
are disposed 0/, dawn il carti lesli 
( mhejjin ), raithom ( spicciajt min- 
nhom). 

DisPOSiTiON — tkegħida, taksima; 
teħ jia, gihdti, xoħta ; he has a very 
good disposition for drawing^ għandu 
gibda cbira għad-disinn ; he is first 
rate for his disposition of mind^ ma 
hawnx bħalu għat-talent (għal moħ- 
ħu). 

D18PO8ITIVB li juri disposal (ara). 

DispossBss -tnażża, tieħu minn taht 
idejn xi ħadd ; toħroġ mill pussess. 

D18PO88B88OR — min inażża, jeħu 
minn taħt idejn ħaddjehor, min jis- 
pussessa jew joħroġ mill pussess. 

D18P09T— tneħħi, takla minn post. 

D18PO8URB - ara disposal, 

D18PRAI8B — tmakdar, tiddisprezza, 
tmiegħer ; megħra, tmakdira, dis- 
prezz. 

D18PRAISBR — min imiegħer, jew 
imakdar. 

DisPRBAD — ixxerred 1-hawn u 
I-hemm ; tinfired, tixtered. 

D18PRISON — teħles (mil ħabs). 

DispRizB ~tmakdar,tnizzel fil prezz, 
traħhas. 

DispROFiT— telf, ħsara, svantaġ^. 

D18PR00F ^confuta, tiġrif ta ghajdun 
ta ħadd jeħor. 

DispROPORTioN — nukkas tad-daks, 
tixtir. 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 269 



DIS 



Dispboportionablb) sproporzionat, 

DispROPOBTioNAL ) li ma ħux ta 
daks wi^ed, mxattar. 

DisPBOVAL— ara disproo/. 

DisPBOVB - tarmi, iġġarraf għajdun 
ta ħadd jeħor, ma tgħculdiz, ma tap 
pruvax. 

DispuNiSHABLB ~li m'ħux tamin jic 
castigaħ, li ma ħakkux castig. 

DisPUTABLB-dubbius, ta min jig 
gieled jew jiddisputa (jissielet) fuku. 

DispuTANT—minjissieletj'iddisputft 
jiddiscuti jew jiggie'ed. 

DispuTATioN — disputa, ġiieda ; silta. 

DlSPUTATlOUS) ,,: j. ,,. .. 

D18PUTATIVB \ 8«"'«'''' ««"'«*' 

DispuTB— tiggieled, tissielet, tiddi 
sputa jew teħoda, ma; silta, ġlieda. 

DispuTER - ara disputan t 

DiSQUALiFY— ma ticcwalificax, ma 
tgħaddix, ma tappruvax. 

D18QUIBT— incwiet, dieka; tincwieta, 
tiddisturba, tħawwad il moħħ, ma 
tħallix cwiet, iddejjak, tħabbat. 

D*8QUIBT0US> 

DiSQUiBTivE >- bla mistriħ, bla cwiet. 
D18QUIBTBD } 

DlSQUIBTUDB ) 

DlSQUIBTNBSSr "a «,..«««««. 

D18QUISITION — esami, fili, discus- 
sioni. 

DiSRANK - tneħħi, tniżżel mir-ranc, 
tisgrada. 

DiSRBOAnD — tiddisprezza, tittra- 
scura, ma tatix cont ta ; disprezz, tra- 
scuraġni, nukkas ta cont. 

DisRBOARDFUL — ti'ascurat, li ma 
jatix cont. 

DiSRBLiSH — ara dislike. 

DiSBBMBMBBR— tinsa. 

pisRBPUTABLB— ta bla unur, infami, 
li jagħmel għajb jew disunur. 

DisREPUTR— nukkas tal gieħ, għajb; 
disunur; tnakkas il gieħ, tagħmel 
ghajb, tiddisunura; he bronght hinisel/ 
into diHrepute by his mean hehaviour^ 
iddisunura ruħu Cgbamel għajb cbir 
lilu in-nifsu) bl-imgiba vili (baxxa) 
tiegħu ; this will bring a disrepnte 
npon the company, dana jiscredita (i- 
neħħi il gieħ) lill cumpanija. 

DiSRBSPBOT— nukkas ta rispett, jew 



ta kima, tonkos mir-rispett jew mil 
kima (lil xi ħadd). 

DiSBESPBOTBD — li jonkos mir-rispett; 
li ma għandux kima lejn. 

DisROBB — tnażża ; tinża. 

DisBooT— tifred, takla mill għeruk. 

DisRULY—incwiet, disubbidient, aħ- 
rax. 

DisRUPT— taksam, tifred, ticser. 

DisRUPTioN — kasma, firda, csur. 

Di8s.\Ti8FACTioN — Dukkas tal għoġ- 
ba. għali, dispiacir. 

D18SATI8FACTORY — li ma jogħġobx, 
m'hux għall kalb ; li igħalli. 

DissATisFiBD — m*hux cuntent,m*hux 
għall kalb; mgħolli. 

DissATisFY — ma togħġobx, ma tcunx 
għall kalb, tgħalli. 

DissEAr— takla barra mil-Ioc, tieħu 
il-loc. 

DissBOT— tkatta (cadavru etc.) biex 
tezaminah ; tiddissetta. 

DissEOTioN— anatomija, studia tat- 
tobba ( billi ikattgħu bcejjeċ bcejjeċ 
il cadavru biex jistudiau. 

DissBCTOR — min ikatta cadavru biex 
jistudia I-anatomija. 

DissEiziN (fiMigi) il ħarġa mill 
pussess ta wieħed mill-artijiet etc. li 
icollu m'umiex tiegħu, liicuniżomip 
contra il-ligi (illegalment^. * r''-.^ 

DissBizB — toħroġ mill pusses^ tie- 
ħu, iċċahħdd. - * '•' . 

D188BMBLB — turi ħaġa b'oħra.; tagħ- . 
mel ta bir-ruħec: tgħatti, taħbi. ^ ; < 

DissBMBLiNO-ħabi, wiri ta ħaġa 
b oħra, ipocrisija. 

DissEMiNATB — tiżra, ixxerred (bħaż- 
żerrigha) ixxandar. 

DissBMiNATioN— żrigħ,tixrid, xandir. 

DissBMiNATivB — li jiżra, li ixerred, 
ixandar. 

DissBMiNATOR— min jiżra, ixerred, 
ixandar. 

DissBNsioN—nukkas ta ftehim, ta 
takbil ; tweghir ; he has been trying to 
sow dissension among the brotliers and 
sisters^ chien kiegħed jarachif jaghmel 
biex igib it twegħir ( il ġlied ) . bejn 
I-aħwa» 

DissBNT— ma takbilx (fil fehma) ma 
tiftehimx, tiċħad; nukkas tal ftehim, 
tat-takbil, twegħir, ċaħda. 



Digitized by 



Google 



DIS 



270 — 



DIS 



D1B8BNTANEOU8— li ma jakbilx, cun- 
tlario. 

D18BENTBR— min ma jiftehimx jew 
ma jakbilx ; dissentera jisBejhu il Pre- 
8biteriani etc. li ma jakblux mal Pro- 
teetanti. 

D188ENTIENT — li ma jakbilx jew li 
ma jiftehimx. 

Di88ENTiNa''nukka8 ta kbil jew ta 
ftehim ; li ma jakbilx jew li ma jifte- 
himx ; li ma jakbilx jew li ma jifte- 
himx. 

D188EPIMBNT— it-taksim, flieli etc. 
ta frotta. 

D188BRT— titchellem, tiiħaddet, tid- 
discuti jew tiddi^puta. 

D188BRTAT10N - għajdun, taħdit, di- 
8Cor89 di88ertazioni. 

D188ERTATOR— min jitchellem, jit- 
ħaddet jew jagħmel discorB. 

Di88ERyE— tagħmel ħ^ara lill, twaġ- 

D188ERV10E— ħsara, inġuria. 

D188BYBR— taksam, tofrok fi tnejn. 

D188EVBRBD— makeum, mifruk tnejn 

D188IDENOB — ara disagreement jew 
dissension* 

D188IDBNT — ara dissenter jeyf dissen- 
tient. 

D188ILIBNCB— keim, frik minn nofs 
jew fi tnejn. 

.DissiLiTioN-kasma, firda minrnofs 
jew fi tnejn. 

Di88iMiLAR-Ii m'hux bhal, li ma 
jixbebx. 

D188IMILARITY I nukkastaxebħ jew 

D188IMILITUDB I tal għamla. 

D188IMULATB — ara dissemble jew 
feian. 

DissiMULATiON^ara eimulation jew 
deceit, 

D188IMULB — ara dissemble. 

D188IPABLB— li jista jixtered jew jin- 
ħela. 

D188IPATE— taħli, tberbak ; theheat 
ofthe 8un will dissipate tlm fog^ is-eħa- 
na taz-xemx ixxerred (itta.]jar) dan iċ- 
ċpar ; before not very long he uiU dis^ 
sipate all his %oeall/t, ma idumx wisk 
ma itajjar jew iberbak collox (cull ma 
ghandu) ; try to dissipate your bad 
humours ara chif taghmel u derri ( taj- 
jar id-dwejjak ta kalbec. 



D188IPAT10N— ħala, tberbik. 



Dl 88001 ABLB 

D18SOOIAL 



ta waħduy magħmul 
għaliħ waħdu, ma 
jagħmilha ma ħadd. 

DissooiATE— tifred, ma tħallix flim- 
chien. 

DISSOLUBLK— li jista jinħall. 

DissoLUTE -bardaxza, ta ħajja ħa- 
żina; you are leading a dissolnte life^ kie- 
għed tgħaddi ħajja ħażina (ta bardax- 
xa), he is a dissolute youngman, dac 
ġuvni bardaxxa ( li kiegheil fħajja 
ħażina.) 

DissoLUTiON — triħ, tidwib, firda, 
għażla ; after the dissoluiion ofparlia' 
meni wara il għażla (il ħalla) tal par- 
lament; iluat hrought about t/ie dissolu- 
iion of iheir ma^^'iage, dac li gieb il 
firda il (għazla) tagħhom ( tar-ragel u 
il mara) minn xulxin. 

DissoLVABLE— 1i jinhall, li idewweb, 
li jinteraħ; li jinfired jewjingħażel. 

DissoLVE-titraħ, tħoll, iddewweb, 
tifred ; titterraħ, tinħall, tiddewweb, 
tinfired, tinghażel ; firc dissolves every 
thing, in-nar idewweb collox ; what are 
you doing to dissohe this swelling f x'in- 
ti tagħmel biex tholl (trattab) din in- 
nefħa; it is ihought tJiat parliament 
will be dissohed before the end of this 
month, jissopponu (jaħsbu^ li il parla- 
ment (consill) jispiċia (jinħall jew 
ixioljuħ) kabel I-aħħar tax-xaħar ; / 
don*t knoic what to do to dissolve tJie 
spell^ ma nafx x'nakbad naghmel biex 
ineħħi dan is-seħer. 

DissoLVENT- li iħoll, iterraħ, idew- 
web. 

nukkas tat-takbil fil- 
leħen ; stunar ; nukkas 
tat-takbil fil fehma. 

DISSONANT— li ma jakbilx fil-Ieħen 
jew fil fehma, stunat, scurdat; my 
opinion is dissonant from yours, il feh- 
ma tiegħi ma takbilx ma tiegħec. 

DissuADE — iddawwar jew tbiddel 
fehmiet ħadd jehor ; tħassarlu ; Ican't 
dissuade hini from going, ma nistax in- 
dawru (nġaġħlu ibiddel il fehma^ li 
ma imurx. 

DissuADBR— min idawwar jew ibid- 
del il fehma ta ħadd jeħor ; min iħas- 
sar. 



DlSSONANCE 
DlSSONANCY 



Digitized by 



Google 



ms 



— 271 — 



m 



DissuASiON-tidwir, tibdil fehmiet 
ħadd jeħor. 

DissUASiVR-li idawwar jew ibiddel 
(iħassar) il fehma ta ħadd jeħor. 

DissuNDER-taksara, tofrok, iċċar- 
rat min-Dofs. 

DissYLLABio-ta żewġ (li fieh żewġ) 
sillabi jew taksimiet. 
Dissyllabify) tagħmel, taksam 

DissYLLABLE— chelma b'żewġtakei- 
miet jew sillabi. 

DiSTAFP— magħżel, lokkata. 

DiSTAiN— iċcappas, ittabba. 

DiSTANOE — bogħod, medda, tul ; 
tbigħed, twarrab ; / saw him at a dis- 
tance, rajta mil (fil) bogħod ; thei/ are 
agreat distance from here, huma bo- 
għodħafna minn hawn; / know my 
distance, naf sa fejn għandi nasal 
(x'jiswajewx'inhu tajjeb għalija) ; / 
alwaye kept t/iat at a dietance, jena dej- 
jem żammejt ruħi bogħod niinn (ma 
għamilta katt ma) dao ir ragel. 

DlSTANT— bogħod, bgħid; it is not 
verydistant ^far) from here, m'hux 
bghid wisk minn hiwn ; Ifind that it 
M equally distanty nsib li hu bgħid xor- 
ta waħda (daks wiehed). 

DiBTASTE -tgħoma ħażina, mibgħe- 
da ; tobgħod, ma taħmilx. 

DiSTASTEFUL - ta togħma ħaxina, 
mkit; t/iat has been a very distasfeful 
answer.di chienet twegiba mkita hafna. 

DiSTEMPBR — ħass ħażin, marda; 
takliba ; tmarrad, tkalleb ; tempro, 
tiUempra culur (lewn) billi tħallat 
abjad tal bajd etc. floc iżżejt; taħ- 
lita ta abjad tal bajd etc. maż-żebgħa 
(culuri; f loc iż żejt (tal chittien) ; t/ie 
least thinff distempers my stomac/i, l-an- 
kas ħaġa tkallibni (tkallibli li stoncu). 

DiSTEMPERED— marid, mkalleb ; /le 
suffers from a distempered stomac/i, 
għandu li stoncu marid (isofri bli 
stoncu tiegħu). 

DlSTEMPBRATURE— ħass ħażin,mard 
taklib. 

DiSTEMPERiNG — tpingija biz-żejt 
ittemprat (jew mħallat b*abjad tal 
bajd jew ħwejjeġ oħra li iwaħħlu). 



DiSTEND — tmidd, tifrex; ittawwal; 
tonfoħ (bużżieka etc); he tried to 
distend the bladder bnt it burst^ ried 
jonfoħ il bużżieka iżda inkasmitlu (in- 
fakghet). 

DiSTENSiON \ medda, tifrix, tul ; 

DiSTENTiON / wiea. 

DiSTENT — mifrux, bil medda, fil 
medda. 

DiSTiOH - dieticu, żewġ versi poesija. 

DiSTiOHous— i^ħaxix etc.) kieghed 
fillieri tillieri (^zewġ, żewġ). 

DiSTiL-tkattar, tillambica. 

DiSTiLLATE— iima (fiuidu; mkattar 
jew lampicat ("li jagħmlu jew jaħdmu 
li spiziari etc.) 

DiSTiLLATiON— tkattir, lampicar. 

DiSTiLLER — min jillampica. 

DiSTiLLiNG -tkattir, lampicar; it- 
tkattir, illampicar. 

DlSTiLMENT-ara distillation. 

DiSTiNOT-ċar, divrenziat, distint, 
li jidher sewwa; / wish yoti would 
read wit/i distinctpronunciation^ nixtiek 
li takra bi pronunzia ċarH. 

DisTiNOTioN - di8tinzioni,divrenzia ; 
try to learn well t/ie distinction by points^ 
ħabrec li titghallem sewwa il punteg- 
giatura ( li tkassam, tiddivrenzia is- 
eens tal cliem etc. bil ponti, virguli etc. 

DiSTiNOTiVB -li jiddivrenzia, li juri 
ċar. 

DiSTiNGUisu -taghraf, tagħmel di- 
vrenzia ; 1 cannot distinguish one from 
t/ie ot/ier, ma nistax nagħraf wieħed 
mil-Ijeħor ; distinguis/i between a '^qua- 
litatioe'' and a "quantitaiive'' adjective^ 
gliejd (uri) x'hini id-diflferenza bejn, 
aggettiv qualificativ u aggettiv quanti- 
tativ ; /le always distinguis/ied himself 
in all t/ie examinations^ dejjem jiddi- 
stingua ruħu f cull esami. 

DisTLVGUisHABLE -li fih divrenzia, 
li jingħ iraf ; ta min jagharfu, li ħakku 
icun magħruf. 

DiSTiNGUisHED — magħruf. distint ; 
nobody spoke to him^ /le being a distin- 
gnis/ied man^ ħadd ma chelmu (ma 
kallu xejn) billi hu bniedem magħruf. 

DiSTiNGUlSHlNG — li jiddivrenzia. 

DiSTiTLB — iċċaħħad minn (tieħu) 
dritt jew privileġ^. 



Digitized by 



Google 



DIS 



— 272 — 



DIS 



DlSTORT— tgħawweġ, tilwi, she ia so 
fond of distortinp her moidh^ tħobh wisk 
tgħawweġ ħalkha; Wij/ do you distori 
your eyes sof għaliex tgħawweġ (takleh) 
għajneio hecc ? 

DlSTORTiON— tgħawiġ, liwi. 

DiSTORTiVE— li igħawweġ jew jilwi. 

DiSTRACT — ixxerred moħħ xi ħadd 
jew talienaħ ; tbelleħ, iggennen. 

DiSTRAOTED — b'moħħu mxerred, 
miġnnn, rasa m*hix f locha. 

DiSTttAOTiON— distrazioni, genn,tix- 
rid ta moħħ. 

DlSTBAOTiVE — li idawwar ir-ras, li 
ikalleb ii moħħ. 

DiSTRAiN— takbad (tagħmel man- 
dat) bil korti. 

DiSTRAiNABLE— li jista icun mak- 
budjew sequestrat. 

DlSTRAiNT— mandat; kbid (bil kor- 
ti) sequestru. 

DlSTRAUGHTED— ara distixieted. 

DiSTRESS—dieka, bemm, għali, ni- 
cbet, fakar, bżonn; kbid (bil korti) 
mandat jew sequeBtru ; iddejjak tnic- 
chet, tgħalli, tfakkar ; takbad (bil kor- 
ti) tftgbmel mandat jew sequestru ; 
'firet Uiey s^wandered all iheir subatances 
now tlieyfind themselves in great distresSy 
1-ewwel ħlew (tajru jew berbku) cull 
ma cheliom u issa jinsabu fi bżonn 
(dwejjak) cbir. 

DiSTREsSBD — mdejjak, fil bżonn; 
t/iey were distressed for watery chienu 
mdejkin wisk għal 1-ilma ; we are now 
in a very distressed condition, issa nin- 
sabu f dieka cbira ("batuti ferm). 

DlSTRESSPUL — . mdejjak, ragħolli, 
mnicchet ; tal għali, taddwejjak, tan- 
nicbet; tfiat is indeed a distressful 
condition^ dac hu tessew stat tad-dwej- 
jak (tan-nichet jew tal għali). 
.. DiSTREssiNQ — li inicchet, idej jak tal 
^ħali, tad-dwejjak etc. / pitif his dis- 
tressing condition, nibchi (jiàdispiacini 
għad)-dwejjak li jinsab fihom. 
* DiSTRiBUTABLE — li jista jingħata, 
jitkaBsam jew jitferrak. 

DiSTRlBUTE— tkassam, tferrak,tkas- 
sat ; distribute this sum of money equaU 
ly among your children, kassam dawn 
il fluB lil uliedec li jeħdu daks wieħed. 



DiSTRiBUTiON -għati, tkassim, tfer- 
rik ; J have heeu invited to assif*t at the 
distribution of prizes, confc mistieden 
biex nara il premiazioni (il għati jew 
it-taksim tal premi). 

DiSTRiBuriVE — li ikassam, iferrak 
jew ikassat. 

DiSTRiOT - distrett (taksima ta paj- 
ji8);tkaB8am fdistretti; f belong to tJie 
4th district, jena nagħmel mar-raba 
distrett ; he has been appointed District 
Medical Ojficer ( D. M. O.J sar (lahak) 
tabib tal pulizia (tabib distrettuali jew 
tal gvern). The fslands of Multa are 
now divided into teu Jilectoml Districts, 
il gżejjer ta Malta huma issa mkas- 
smin f għaxar Distretti elettorali. 

DlSTRiNGAS -hecc msejjaħ warrant 
(ordni) lis-sindcu biex jagħmel mandat 
jew sequestru. 

DiSTRUST — tħasBib, biża ; li wieħed 
ma jifdax fi, jew ma jorbotx għall ; 
tħasseb, tbażża ma torbotx għall, ma 
tifdax ; / distrust him, ma għandix fidi 
fih (ma nafdax fih). 

DiSTRUsTKUL— li iħassob, ibażża,ma 
jorbotx għal, ma jafdax. 

DISTRUSTING -•tat-tħassib, tal biża. 

DisTRUSTLESs ~Ii ma ibażstax, li ma 
iġagħlecx tibża jew titħasseb. ^ 

DiSTURB -tħawwad, twiegħer, tfix- 
chel, you came to disturh my rest, gejt 
tisfrattani ( tiddisturba il mistrieħ 
tiegħi); he disturbed me while f was 
speaking (jew in my speechj itterrom- 
pieni jew katgħali cliemi ; they disturbed 
us in our work, fixcluna fix-xogħol 
taghna (fdac li conna nagħmlu) ; 
nothing disturbs me morCy ma hemmx 
ħaġa li tfixchilni (tħawwadni actar); 
why will you disturb your mind about 
Huch trifles? għaliex tħawwad rasec 
( ticconfondi ) għal ftietak (ħwejjeġ 
zghar) bħal dawn ? 

DisTURBANOE — taħwida, twegħira, 
tfixchila ; storbiu, rvell ; it is saul that 
t/iere was a great disturbance, igħejdu 
li chien hemm (rvelljew frattarija) 
cbir; the police worhed hard to ijuell 
the disturbance, il pulizfa ħadmet sħieħ 
biex sicctu rvell (biex iccwetau id-di- 
storbiu). 



Digitized by 



Google 



m 



— 278 — 



biV 



DisTURBER — ħawwadi, fixchieli^stur- 
biatur. 

DiSTURBi.^G — li iħawwad, ifixchel, 
jiddistorbia. 

DiSTYLE - (loġġa) b żewġ colonni. 

DlsUNiON — għas^Ja, firda; this 
hrouglit about their difimion, dic gie- 
bet (chienet il c^ġun ta) il firda tagħ- 
hom. 

DisUNiTB-tgħażel, tifred. 

DisuNiTY— għażla, firda. 

DisusAQE) tħollija, tluk, katgba ta 

DiSUSE ) drawwa jew ta usu ; now 
itfellin eft«tf««, issa ma għadiez issir 
(inkatgħet id-drawwa tagnha).. 

DlsusE-tħalli, titlak; takta draw- 
wa ; / have disnsed xoine^ ktajtu 1-imbit, 
ma għadnix nixrob imbit. 

DlSVALUB— tmiegħer, tmakdar. 

DisvouoH— tiċħad, tneħħi il credtu. 

DlSWiTTED— miġnun, moħħu m^hux 
flocu. 

DiswoNT — iċċaħħad minn drawwa 
jew usu li icun ilu (M wieħed icun 
mdorri bih). 

DiT— biċċa Cpoesija) ghal cant jew 
tal cant; tagħlak. 

DiTOH— handak, foss; thandak, id- 
dawwar b'ħandak jew foss ; how long 
will 90 men take to ditch in this fort^ 
chemm iridu zmien disgħin ruli biex 
idawru din il fortizza b7oss? fbiex 
iħaiTru foss ma dwar din il fortizza). 

DiTOHBUR ~ isem ta ħaxixa li titla 
fil fossijiet etc. 

DiTOHER — min jakta jew iħaffer 
("min jaħdem fil) fossijiet. 

DiTOHiNG - is-sengħa tat-taħfir(għa- 
mil jew ktigħ) tal fossijiet. 

DlTOH-LlKB — bħai fosB. 

DiTHEisM-^it-tgħallim' tad-dutrina 
f-zewg Allat. 

DiTHYRAMB 1 għanja ( cant ) lill 

DiTHYRAMBio / Bacco ( alla falz ta 
I-imbit jew tas-scaren). 

DiTHYRAMBUS -innu Iil Bacco ( alla 
falz tas-scaren. 

DrroNE— (fil musica) ton doppiu, in- 
terVall ta żewġ tonijiet. 

DiTTARY— sagħtar (ta Franza). 

DiTTiED— cantat^ li tcantà (adattat, 
tajjeb għal cant jew ghal musica ) li 
jista icun cantat. 



DiTTO - li stess ( chif għedna jew 
semmejna fuk ) 

DiTTOLOGY— lettura (kari) doppia. 

DiTTY— poesija għal cant; canzu- 
netta, għanja. 

DiURBSis-salt aurina; aurina li 
nieżla spiss. 

DiURETio — li iġaghlec tagħmel 
1-aurina — medicina (xorb etc.) li iġagħ- 
lec tagħmel ħafna aurina, jew tagħ- 
mel aurina spiss (li ibewwel). 

DiURNAL-^ta bi-nbar, ta cull jum ; 
the diurnal motion of the suti ; il mot 
(mixi) ta cull jum tax xerax. 

DiUTURNAL— li idum ħafna, li jibka 
sejjer għal żmien. 

DiuTURNiTY— dawmien. 

DiVAN--korti tas-SuItan Torc; il 
Cunsill cbir tal Imperu Torc ; oamra 
(sala) tat tipijip. 

DiVAPORATiON-titjir (tneħħija) tal 
fwar (dħaħen) binnai'. 

DiVARiOATB— tiftaħ beraħ ; tinferak 
fi tnejn ; tifrex (tiftaħ) fil wisa. 

DiVE - togħdoB ; tifhem, iddaħħal 
frasec, ticcomprendi ; I can't dive into 
ity raa nistax nifhrou. 

DrvELLENT - tofrok. tiftaħ min-nofs. 

DiVELLiOATE-iċċarrat, tiftaħ. 

DiVER - għaddàs ; margun (tajra). 

DiVERGE — toħroġ minn pont wieħed 
u tiftah bħal raggi. 

DlVERGEMENT— -ii ħruġ ( ftuħ ) ta 
raggi ecc. minn pont wieħed. 

DiVERGENOE I ħruġ(ftuh) minn pont 

DiVERGBNOY ) wieħed bħal raggi. 

DiVEUGBNT — li joħroġ ( li jiftaħ ) 
minn pont wieħed bħal raggi. 

DlVERS — xi, bosta ; in divers places^ 
f bosta lochijiet ( bnadi ) ; of divers 
colours ta bosta lewnijiet; he is a man of 
divers humoura, dac bniedem bisbeticu. 

DiVERSE-ta għamla oħra, divers 

DiVERSiFY-ma tkabbilx, tagħmel 
għamla oħra, tbejjen. 

DiVERT — tfarraġ, ixxigħel, tidde- 
verti, idderri, tibdel, iddawwar, tati 
piacir jew gost ; he dtd all his inpower 
to divert (entertain) tlie (;At/(/r«ii,gnamel 
chemm sata biex jiddeverti ( jixxala ) 
lit-tfal ; you mnst now divert to ot/ier 
studies, issa jaħtieġ tibdel (iddawwar) 
li studiu tiegħec (tistudia ħaġ*oħra). 

86 



Digitized by 



Google 



£)IV 



274 — 



bvA 



DiVERTEK— min ifarraġ, jixxala (lill 
ħadd jeħor ; jiddeverki. 
. DiVERTiNG— li jati piacir, li ifarraġ. 

DiVERTlSE — tati piacir, togħġob, 
tiddeverti. 

DivERTisEMENT— piacir, gost, xalar, 
divertiment. 

DiVERTiVE — li jati piacir jew gost. 
. DivEST— tna/ża, tgħarwen. 

DiVESTiBLE -li jista jcun meħlus. 

DrvESTiTURE— cesflioni, telka, reħja 
(minn terhi) ta proprietà. 

DiVBRTMENT— neżgħa, nzigħ. 

DiviDABLE - li jista jinkasam. 

DlviDB — tkassam, tifred, tofrok ; 
tagħżel, tiddividi; thegeneral was ofopi- 
nion to divide tlie two regimenta in ten 
companie8y il general ried li jaksam 
(ikassam) iż-żewġ rigimenti f-għaxar 
cumpanniji; the beat thing is to divide 
the male /rom the female, 1-aħjar ħaġa 
Iiia li tifred ir-ragel mill mara ; diviile 
900 by 4, iddividi (kassam) 900 bejn 
erbgħa ( jew b'erbgħa ) ; divide tlds 
watermelon among your foitr children, 
aksam ( ferrak j din id-dulligħa bejn 
I-erba tfal tiegħec ; he succeededy by his 
mean inainuations, to divide tliat family^ 
bil klajja tiegħu infami ( bit tkassis 
tiegħu vili) rnexxielu li jisfratta (jofrok 
minn xulxin) dic il familja ; I connot 
divide, ma nistax ninkasam ( ncun 
hemm u haun ). 

DiViDEDLY— bil firda, mifrud, divis, 
maksum. 

DiviDEND — biċca, porzioni, somma 
jew sehem, li jeħu cull wieħed mil cre- 
dituri mis-somma ta wiehed li icun 
falla; li mgħax, is-sehem, jew ir-renta 
ta bano (li jatu flus ta banc) ; fl-Arit- 
metica in-numru li icolloc biex tiddi- 
vidiħ. 

DjviDER-dac li jaksam, ikassam, 
iferrak jew jiddividi. 

DividERs — cumpass żgħir. 

DiviDiNG -firda, separazioni. 

DlviDuAL I maksum, divis ; mfer- 

DiViDUOUs j rak bejn; maksum bejn 
culħadd xorta waħda. 

J)lviNATioN— induvnatura, basra. 

DiviNATOR— minjobsorjaktajindo- 
vna jew jakra il vinturi. 

DiviNE— Divin, t-AIIa; kassis, teo- 



logu ; tbassar (tobsor) tindovna, takta, 
takra il vinturi. 

DiviNBR— bassàr, min jakta il vin- 
turi. 

DiviNG-għadis. 

DiviNG-BELL— macna ta bugħaddas. 

DiviNG-DRESS— libsa ta bugħaddas. 

DiviNG-ROD — zocc, lasta (bħal fur- 
chetta) biex jaraw (itittxu) mini jew 
ilma taħt I-art. 

DiviNiTY -Divinità, Alla, teologia; 
he has the degree of D.D.^ hua ghandu 
il-Iawria ta teologu (jew tat-teologia). 

DrvisiBLB— divisibili, li jista jinka- 
sam jew jiddividi ruħu. 

DIVISION — kasma, divisioni; can you 
ivork long division ? taf taħdem (tagħ- 
mel) id-divisioni lunpa. 

DivisiONAL - tiid - divisioni, tal 
kasma. 

DivisiONARY — li juri divisioni jew 
kasma. 

DivisivE - li igib separazioni, firda 
jew divisioni. 

DivisoK -divjsiir jew in-numru li 
biħ tiddividi numru jcbar, jew in-nu- 
mru li jidħol fl-jeħor. 

DivoROE-di orziu, firda tar-ragel 
mil mara (jew tal mara mir-ragel ) ti- 
fred, tagħżel ir-ragel mil mara ( jew il 
mara mir-ragel.) 

DivoRCED—mifrud, separat;«//tf is 
divorccd from her husband, liia mifruda 
minn żewġha. 

DivoROEE - minn icun mifrud minn 
żewġhu. 

DivoROELESs — li ma icunx mifrud 
(bla mirrud). 

DlvORCEMENT - ara divorce. 

DivouOER-ddc li jifredjew jiddi- 
vorzia. 

DivoRCiBLE - li jista icun mifrud. 

DivoRCivE -li jista jifred. 

DivuLGATEIixxandar, ixxerred, is- 

DivuLGE [samsar; tniedi. 

DivuLGEMENT— xandir, tixrid, tne- 
dija. 

DivuLGER — min ixerred, ixandar 
jew iniedi. 

DiZEN — tirranġa, iżżejjen. 

DizzAUD-stupidu, ibieħ. 

DizziNESS - ihejt, sturdament. 

DizzY— bturdut, li għandu il mejt 



Digitized by 



Google 



DO 



276 



DOC 



jew rasu iddar bih ; 1 cant dance more^ 
Jfeeldizzy to-day^ ma nistax nisfen 
iżied, uħofisni sturdut (għandi il mejt) 
ii-lum. 

Do — tagħmel — tcun tħossoc ffiB- 
saħħa); Ifiave todo some work yet^ bak- 
għali nagħmel xogħol iżied (bakgħali 
x'nagħmel għad) ; I willdo my bestfor 
you, nagħmel li nista għalic ; you have 
nothing to do with him^ ma għandec 
xejn x'taksam miegħu ; do well^ and 
have well, għamel it-tajjeb u it-tajjeb 
issib ; do a$ you would be done by, chif 
trid lilec trid il għajrec ; when you are 
at Rome do as the Romans doy scond il 
pajjis fejn tcun għamel ; how do you 
do ? chif int ? ; how doe» yourfather do f 
chif in hu missierec? Uow does she do ? 
chif in hi? he wants to do like for like^ 
irid ipattihielu (jagħmillu chif għamel 
lilu) ; will thie do f dana (daks hecc) 
biżżejjed?; that will do, please, biżżejjed 
jecc jogh^boc ; this wonH do, dana 
m*hux biżi^.ejjed, dana m*hux sewwa ; 
willyoudo so again ? tarġa iżied? do 
hnt go and you shall see, inti mur, im- 
bagħd tara ; will yon do as we do ? trid 
tcompli magħna, itieħu buccun magħ- 
na?); but whateuer you do, write to 
him, iżda hi chif inhi ictiblu ; / have 
nothing to do witli him now, ma għan- 
dix x'naksam miegħu actar, issa ; you 
have nothing to do with it^ m'hix affari 
tiegħec ; do as you are told^ obdi (għa- 
mel li igħedulec; do it over, arġa għa- 
milha ; do you know ? taf ; / do, iva 
(naf) ; do you speak English ? titchel- 
lem (taf ) bl-Inglis. Yes, I do, iva, naf; 
he is goiag to do away with it^ sejjer 
ineħħiha; how much do I spend to do it 
over witli gold ? chemm nonfok biex 
ninduraha?, we must do as we may, if 
we cannot do as we would ma tagħmilx, 
li trid, taglimel li tista. 

Do— do (waħda min-noti tal musica 
li il Prancisi isejħu " ut ". 

DOAT — ara dote. 

DoOBNT— li igħallem, għalliem. 

DooiBLE— li tista tgħalmu, tat-tagħ- 
lim. 

DooiLE— ħelu, ħlejju, — tat-tagħlim 
li tista tgħalmu, li jista icun mgħal- 
lem. 



DooiMAOT — is-sengha li tassaggia 
(tipprova jew tesamina) minerali jew- 
metalli (deheb, fidda etc.) 

DooK— bacil (għal bastimenti); bar- 
ra jew il post fejn il ħati jokgħod fil 
korti wakt il causa ; (isem ta ħaxixa) 
karsaja ; demb żiemel maktugħ ; id- 
daħħal bastiment il bacil ; takta demb 
żiemel. 

'»*DooKAGE--ħlas (dritt) ta meta ba- 
stiment jidħol il bacil. 

DooKET— carta mictuba biex turi 
għal fejn huma I-oggetti; ġabra ta 
chitba fi ftit chelmiet ; werrej, sum- 
mariu, incartament ( carti) ta causa 
etc (fil korti) ; ticteb (tiinmarca) minn 
barra, jew minn wara, chelma jew 
chelmtejn biex tcnn taf x'icun fiha> 
dic il carta document etc. 

DoOKYARD — tarznar. 

DooTOR — duttur, lawriat, tabib/ 
mgħallem (min ighallem jew surmast); 
(f-macna ta listampa) il post fejn icun 
I-inchiostru lest għac-cilindri ; tfejjak, 
ticcura ; tati il-lawrija ; Doctor of 
Divinity (D.D.) wieħed il-lawrijat fit- 
Teologia; L.L.D. (Logum Doctor jew 
Doctor in law ) avucat; M.D. f Medici- 
nae Doctor ) tabib -I saw Dr. (Doctor) 
N.N. — rajt it-Tabib N N. : call the 
Doctor at once sejjsA it-tabib malajr. 

DooTORAL-ta duttur (ta lawrjat). 

DOOTORATE— il-Iawrja tatabib; tati 
il-Iawrja ta tabib. 

DocTORBSS— mara il-Iawrijata ; ma- 
ra tabib ; tabiba. 

DooTORiNG— tgħassid, tjAwid jew 
taħlit li ihaltu fix-xorb u ħwejjiġ oħra 
(tal ichel u tax-xorb). 

DOOTORSHIP— ara doctorate. 

DOOTRESS — mara tabib ; majjstra 
jow mara li tghallem. 

DooTiiiNAL — taddiitrina; li igħal- 
lem, igħarraf, tat-tagħlim. 

DoOTRiNE—tagħlim, għerf, dutrina; 
he is a man ofhigh (great) doctrine hua 
ragel ta għerf cbir. 

DoooMENT— document ( carta jew 
chitba li biha tipprova jew turi xi ħaġa; 
tgħallim, turi. 

S^nJJI^^fnvl iad-documenti 

DOOUMBNTARY) 



Digitized by 



Google 



DOD 



276 — 



DOG 



DODDART— isem ta logħba (Inglisa) 
bil ballun a '1 bsaten. 

DODDED — min għajr krun ( bħal 
nagħġa ). 

DoDDEK— ioem ta ħaxixa, il pittma. 

DoDDERED-mimli (jew coliu) pit- 
tma (ħaxixa). 

DODECàGON- dodecagunu, figura bi 
tnax il gemb u tnax l-anp'lu. 

DoDBCAHBDRoN— tigura (solida) tal 
geometria magħmula minn tnax il 
pentagujtu regulari u ta daks wieħed. 

DoDECASYLLABLE — cbelma bi tnax 
il taksima jew sillaba. 

DoDQE— twarrab, tiscansa dakka, 
tbewwex, tiscarta baxx baxx ; / dealt 
him a hlow bnt he was guick eiiough to 
dodge it^ jena tajtu ( xejjirtlu ) dakka 
ta ponn izda hua chien pront (għaraf) 
scansaha; youarealwaya ihejirst one 
to dodge worh\ inti dejjem tcun 1-ewweI 
wieħed li tiscarta (teħles jew tiscansa; 
mix-xogħol. 

DoDGER— min jiscansa, jiscarta jew 
ibewweg baxx baxx. 

DoDGEUY— pcansar, scartar; tbew- 
wiġ. 

DoDKiN — biċċa munita Olandisa li 
tiswa ankas minn tliet ħabbiet ; t^ is 
not ti'ortJi, a dodkin^ ma tiswix ħabba 
(ma tiswa xejn). 

DoQMAN— bebbuxa tal granċ. 

DoE— cerva. 

DoER—min jagħmel ħaġa; għam- 
miel ; an evil doer, malfattur ; the evil 
doer, id-demoniu (ta 1-infern). 

DoES— (it-tielet persuna tal present 
indicativ tal verb ** to do ") jagħmel 
jew 'tagħmel ; he does his hest^ hua 
jagħmel mill aħjar li jista ; how doea 
your mother do f chif inhi ommoc? it 
doea not matter, ma jimpurtax ; it does 
happen some timeSy jiġri xi drabi. 

DoESKiN— gilda taċ-cerv; xorta ta 
pannu fin. 

DoFP — tneħħiy takla (il cappell) 
tnażża ; teħles minn. 

DOPPER — macna ta l-imxit (ħliġ) 
tat-tajjar li takla jew tneħħi it-tajjar 
mic-cilindri (rombli) 

DOG—chelb ; tmur wara (bħal chelb 
wara sidu) ; ġabra ta cwiecheb (ghan- 
kud) li fil costellazioni għandu l-isem 



ta " Oanicula "; virga tal ħadid li ju- 
saw fix-xoghol tagħhom is-serraturi : 
makbad f xi macna ; he is gone to the 
dogs now, spiċċa ghal collox (rvina 
ruħu) issa ; a mastrff dog^ chelb ma- 
stin, a hull dog, chelb '' bulldog '* (hecc 
msejjsJi għaliex jaħbat għal gniedes) ; 
he treated me like a dog, ittrattani 
("gieb rnħu miegħi)tachelb(ta ingrat); 
it is ilog cheapy rħis ferm mas-sakajn, 
(bħad-demel) ; he plays the dog in t/ie 
manger^ u la jecol hu u I-ankas iħalli 
minjecol, da ma jecolx hu I-ankas 
iħalU jecol lill ħadd jeħor) ; love me, 
love my dog^ min iħobb il chelb iħobb 
il sidu ; a hungry dog will eat dirty 
pudding, il ġugħ iġaghlec tiecol coUoi 
(min hu bil ġugb jecol collox). 

DoG-APE — xorka ta xadin b'rasu 
bħal dic ta chelb, 

DoG-BANE— isem ta ħaxixa. 

DoG-BELT - xorta ta cinturin oħxon 
li jilbsu il ħaddiema tal minieri (dac 
li jaħdmu fil minieri tal faħam tàl 
ħa^ra). 

DoG-BisouiT— frac tal galletti. 

DoG-CART— xorta tacarrettun ħafif. 

DoG-CHEAP — rhis ferm (mas-sakajn). 

DOG-DAYS (jew canicular days) — ġra- 
net tas-sħana cbira fis-sajf (li jibdew 
mit-tlieta ta Lulju sal ħdax ta Àw- 
wissu). 

DoQE -doge (1-ewweI magistrat tar- 
repubblichi antichiy ta Venezia u ta 
Genova. 

DoGFANOiER-wieħed ii iħobb il (li 
jiddelitta bil) clieb. 

DoGFiGHT-ġlieda tal clieb. 

DoG-PisH-gattarell. 

DooPLY-xidia. 

DoG-Pox-volpi (gilpa) ragel. 

DOGaAR--gebIa tal ħadid ( chif tin- 
kata mil miniera). 

DOGGED— bil gheddum, bic-ciera; 
mkarras, nfuscat, rasu jebsa. 

DCOOEDLY— ta wiehed bil gheddum, 
bic-ciera, ta nfuscat, ta rasu jebsa. 

DoGGEDNEss^gheddum, ciero, nfu- 
scar, ras jebsa. 

DoGGER — bastiment zghir (Olandis) 
b'arblu wieħed. 

DoGGEUMAN — wieħed mill equipaġġ 
ta dogger ("ara). 



Digitized by 



Google 



DOG 



— 277 — 



DOL 



DoGOERBL — poesija (bVersi mg&ar- 
kia) li raa tiswa xejn; versi tat-tuz- 
sana ; baxx ta min jiddisprezzah, ize- 
bilħu jew imakdru. 

DoGGBT — ara docket. 

DoGGisH - ta chelb, clubi ; mkarras, 
nfuscat. 

DoG-HEARTED— crudil, aħrax, ma- 
linn, ta kalb ħazina ; kalb ta cbelb ; / 
cant bear him^ he u dog-hearted^ ma 
nahmlux chemm hu cholb (chemm hu 
kalbu ħażina). 

DOG-HOLE-tokba,' camra zgħira. 

Doo-KBNNEL-caxxa ( camra ) fejn 
jokgħodu jew iżommu il clieb. 

DoaLATiN — Latin ħażin. 

DoG-LEECH - tabib tal clieb. 

DoG-LOUSE - knrdiena. 

DoGLY— bħal chelb, ta cholh. 

D0G5IA -dogmn, articulu tal fidi. 

DoG-MAD— irrabiat (bħal meta icun 
xi drabi il chelb ). 

DoGMATio I tad dograa jew arti- 

DOGMATIOAL J Culu tal fidl. 

DoGMATics — dograatica, it-tagħlim 
fuk l-articuli tal fidi. 

DooMATisM— foluna (opinioni) sħie- 
ħa, Boda, ferraa jew li raa titbiddilx. 

I)oGMATi.sT I raiit jgħallera iddo- 

Dogmatizer( gniatica. 

DoGUOSE-il fjur tal għolliek. 

DOGS— clieb, ħadid (catina) li .tor- 
bot bini (haġar etc.) flirachien. 
Dog's-Bane I . i *.« • 

DoG'S-CABBAGEr^^"^^*^^^^^^ 

DooVrar — tarf ta folja ta ctieb 
raitni. 

Doo*B-oRA88— nigem . 

DoGSHARBB — batticlu jew puntal 
raill-art għall poppa raeta ivara il ba- 
stiraent. 

Doa-8iCK - raarid bħal chelh. 

Doo-8KiN~tal ġlud tal clieb. 

D0G-8LISBP — ngħa8 ħafif, nġħa8 ta- 
par8i. 

Doo'8-mbat - laħara tal clieb, fdal, 
laħara li jbka eto. 

Doo'b-mbroury) 

Doo's-RUE >- israijiet ta ħaxix. 

Dog'stail ) 

Doa's-BTAr^— il chewba "SiriuB" jew 
il *'CanicuIa*' 



Dog's TONGUB I 1 i. 1= • 

DOOTAILORA88 /"••*» *»*"«• 

Doo-tooth— nejba; he w cutting his 
dogteethy kiegbed jaksara fitalla) njeb. 

Doo-tooth violbt — xorta te violi 
bojjod. 

Dog-trick - azioni ħażina. 

Doo-trot -trott, ħafif Csabiħ). 

Dog-violbt - violi blu. 

Dog-watch — għassa ta sagħtejn. 

Doo-wEARY— ghaja ta cheib. 

Dog-whblk — bebbux bħall bran- 
cutlu. 

DoiLY — earvetta zghira. 

DoiNi I għarail; / blame i/oa for 

D01NO8 f doing ihaty nitcasa bic ("na- 
tic tort jew nca^brec) talli għarailt 
hecc ; / dont like anch doings at all, 
dan il għarail (xogħol) raa jogħġobni 
xejn affattu ; he voas taken in the deed 
doing^ kabduħ fil fatt; it was your 
doing that he lost the place, chion ranab- 
ba fic (xogħol tiegħec) li tilef (tcheċċa 
rail) post. 

DoiNG— tagħraet, għarail ; what are 
you doing ? x'inti tagħrael ? F gave hini 
some doing^ tajtu ftit x'jagħrael. 

DoiT — ara dodkin . 

DoLCB— (bittaljan, fil raueica) ħelu. 

DoiiB — sehem, tak^iraa, tkae^ara, 
tati ; he had to d^de out sonie 60 kisse.ħ 
to his children and nephews^ chellu jati 
xi ħara^in bew8a lill uliedu u in-nepu- 
tijiot. 

D0LBFI8H — is-eehera (dic il biċċa 
rail ħuta) li iraieeu i8-8ajjed. 

DoLBFUL— ragħolli, ranicchet, kalbu 
sewda ; tliie is a dolpful 8tor\/y din sto- 
ria ta swied il kalb. 

DoLBFULLY — bil għali, nichet jew 
kalb 8ewda. 

DoLBNT — ara aorrowfuL 

D0LE8OMB— ara dole/ul, 

Do-LITTLB— rain jaħdera ftit, banc 
il ghażż. 

DoLL - pnpa. 

DoLLAR^-ukija, tallara (gorda) biċ- 
ċa raunita ( flu8 ) tal fidda li tiswa 
dwar erba xelini. 

DoLLY-bħal għarbjel ta linjara 
ghal ħa8il tat-trab tal rainieri. 

DoLMàN — mantell (cappa) ta sinjura. 

DOLOR-Ugigħ. 



Digitized by 



Google 



DOL 



— 278 — 



DON 



DOLORIFBROUS] 

DoLORiPio tal ugigħ. 

DoLORIFICAIi 

. DoLOROus— tan-nichet jew swied il 
kalb. 

DoLPĦiN — iddelfin. 

DoLPHiNBT— delfina (delfin mara). 

DoLT -wieħed etapidu, ibleħ, ras 
kargħa, felu. 

DoLTiSĦ— stupidu, ħmar. 

DoM — kawwa, setgha, art, bhal ma 
insibuha fii chelmiet kingdom (saltna 
kawwa jew art ta sultan) dnkedom^ du- 
cat (setgħa jew art, proprietà ta duca). 

DoMABLR— li jidta icun immansat 
jew li tista iggibu għall idejc. 

DoMAiN — kasani, saltna, domiuiu. 

DoMAL— ta dar. 

DoMANiAL —domanial, tad-demaniu 
(art, proprietà). 

DoMB -coppla ; dar, bini. 

Dqmbd — bil coppla. 

DoMBSDAY — ara doomsday. 

DoMBBĦ\PBD — magħmul, li gej bhal 
(ta għamla ta) coppla. 

DoMBSTic-tad-dar, mans; kaddejf 
seftur; ihe horse is one of the mosi itse- 
fal domestic animals, iż-żiemel hua wie- 
ħed mill actar annimali mansi li jinħ- 
tieġu; some domestic affairs prevented 
him ( kept him) jrom coming wit/i us^ xi 
affarijiet taddar żammewħ li ma giex 
magħna ; send down your domestic for 
it, ibgħat il kaddej (seftur) tieghec 
għaliha. 

DoMKSTioATK -tgħakkal, timmansa. 

DoMBSTiCATBD — mgħakkal, mans ; 
fidil. 

DOMBSTIOATION I .^«.^11 ;, ^„^«a^ 

DoMBSTioiTY |tgħakkil,man8ar 

DoMBTT'-zorta ta drapp minsuġ, 
suf ftajjar (il medd tajjar u it-togħma 
suf). 

DoMicAL— magħmul bħal (ta għa- 
mla ta) coppla. 

DoMiciLB — dar, għamara (loc, fejn 
wiehed igħammar jew jokgħod). 

DoMioiLiARY - tad-dar, tal għamara, 
li jidħol fid-djar. 

DoMioiLiATB — tokgħod, tgħammar 
tgħakkal, timmansa; where does he 
domicUiate ? fejn jokgħod bid-dar (fejn 
jgħammar), 



DoMiciLiATBD — H jghammar, jew 
jokgħod bid-dar; xoliere is he domicilui' 
ted now ? fejn jokgħod bid-dar (igħam- 
mar) issa? 

DoMicuLTURB —żamma ( ħsieb ) jew 
trigija) taddar. 

DoMiFY — timmansa; tkassam fi djar. 

DoMiNANGBlsaltna, hakraa, cmand 

DoMiNANGYJewlieni, autorità. 

DoMiNANT~li isaltan, jaħchem, li 
jicmanda, ewlieni. 

DoMiNATB — issaltan, taħchem, tic- 
cmanda. 

DoMiNATiVB ~ara dominant. 

DoMiNATOR--min jaħchem, jew jic- 
cmanda, cap, governatur. 

DoMiNB— surmastru (li ifittex rka- 
kat jew ħwejjeġ żgħar fittagħlim). 

DoMiNEBR -issaltan, taħchem, tic- 
cmanda ; he domineers wherever he goes, 
jiccmanda (isaltan jew juri ruħu) fuk 
cullħadd cull fejn imur ; / shall never 
let you domineer over me, ma nħallicx 
titla fuk rasi (ticcmanda fuki jew tic- 
cmandani). 

DoMiNBERiNG— li jiccmanda, li hu 
mimli bieh innifsu, li jidhirlu li hii 
fuk culħadd, li jrid jitla fuk ras cul- 
ħadd ; mzattat, prusuntus. 

DoMiNiCAL — tal ġurnata tal Hadd, 
ta nhar ta Hadd ; il Hadd. 

DoMiNiCAN— patri Dumnican jew ta 
I-ordni ta San Uumincu. 

DoMiNiciDB ~min joktol is superiur 
(jew il cap) tiegħu ; he is accnsed of 
dominicide, accusat (igħejdu) li katel 
is-sinjur (il cap) tiegħu. 

DoMiNioN— jedd, saltna, cmand, do- 
miniu, territoriu, art cbira ; t/ie Domi- 
nion of Canaila, id-Dominiu ta Canadà. 

DoMiNo — surmastru (hecc msejjaħ 
fli Scozia). 

DoMiNo— barnuż ftal canonicij libsa 
ta Domind li tintlibes fil Oamival 
(hecc msejħa għaliex bil barnużj; isem 
ta logħba. id-domind jew domnu. 

DoN — tilbes, ixxidd; dun (sinjur) ; 
T have spoken to Don Giusej^pe ahout ii^ 
tchellimt ma Dun Giusepp fuk dana. 

DoNAciTB — koxra ^ta arzella ect.) 
petrificata (li isibu fil ħaġar). 

DoNARY— rigal (ħaġa^ li ^ieħed jati 
lill cnisia etc. 



Digitized by 



Google 



DON 



279 — 



i)Olt 



DoNATioN—għati, donazioni, rigal. 

DoNATisT— seguaci ta " Donatus " ; 
teologu tar-raba seculu. 

DoNATivB— rigal, ħaġa nioghtija, be- 
nefiziu. 

DoNB (il particip passat tal verb 
io doj -— macħinul ; marret, għaddiet, 
jew saret (mnatra) ; it is done, saret ; 
I have done it! għamilthal Is tliere 
anything to be done for us here! bemm 
xi ħaġa (x'nagħmlu; għalina bawn? 
xce shall settle wlien is all done^ nirran- 
^aw (niftebmu) meta nillestu collox ; 
tf you do soy it will be very nicely done 
tfy youy jecc taghmel becc tcuu taħ- 
dem bil għakal (tcun għamilt sewwa, 
tassew ; f have done with you, ma irridx 
affari actar miegħec ( ma għandiz 
x'naksam miegħec nctar) ; t/iis is a 
thing easy to be donCy din ħaga li tista 
issir malajr ; Hud may be done^ jista 
icun li issir, jista isir ; this meat is not 
done enough^ dan il-laħam m*hux mis- 
jur biżżeijed ; tliese maccheroni are 
overdone, dan l*imkarrun sar wisk ; do 
as you would be done by^ chif trid lilec 
trid il għajrec ; welt done ! tajjeb ! 
bravu ! J'llbet you siv ponndsy nagħ- 
mel mħatra miegħec ta sitt liri; done, 
I accept (I yield to it) 7narretj (nok» 
għod għall imħatra). 

DoNEE— dac li lilu tagħmel dona- 
zioni, dac li lilu tati xi ħaġa. 

DoNiuM— isem ta metall ('li m*ilux 
wisk magħruf). 

DoNJON (akra danġan) — post (loc) 
għal priġunieri f nofs ta castell. 

DoNKBY— ħmar, ħmara ; donkey en- 
gine^ macna tal pumpiar (porapa); 
the donkey means one thing and the 
driver anotlier, cullħadd jagħmel cbif 
jakbillu, jew cullħadd iressak in-nar 
lejn xawwatu. 

DoNNA (bli Spanjol) sinjura. 

DoNNAT— wieħed għażżien. 

DoNOB--dac li jati, li jagħmel dona- 
zioni. 

DoNSHip— sinjurja jew cavaljerat. 

DoNZBL - paġġ, seftur. 

DooB ORAss—isem ta siġra (li tix 
xeblec) stmata wisk fl-India. 

DooDLB — wieħed għażżien, li m'hu 
tajjeb gbal xejn; belhieni. 



DooLY— xorta ta catalett għal mor- 
da. 

DooM — cundanna, ħakk; tagħmel 
ħakk, ticcundanua takta (sentenza) ; 
he is doomed to suffer^ iccundannat li 
ibati. 

DooMAGB— multa, sentenza, piena. 

DooM PALM — isem ta siġra. 

DooM*s DAY — jum il ħakk jew il 
ġudiziu. 

DooMSDAYBOOK - ctieb magħmul (or- 
dnat) minn Guglielmu, msejjaħ *' the 
Conqueror*', re ta Mngbilterra, fejn 
chienu irregistrati 1-artijiet etc. tar- 
renju li chellu. 

DooMSMAN — mħallef. 

DooR— bieb; the back door, il bieb 
il falz ; door-sill, ħoġor il bieb Cwiċċ il 
ghadba) ; door case, iċċaccis ta bieb ; 
dvor keeper^ il pnrtinar jew dac liicollu 
ħsieb tal bieb (ta palazz etc); door- 
bar^ stanga ta bieb, door sfeadj fetħa 
lloc) ghal bieb; doorplate^ placca 
f bieb bl-isem ta dac li icun jokghod 
hemm ; door-post, bieba: to knock at tlie 
door, tħabbut il bieb ; who is knocking 
(at the door)! min kiegħed iħabbat il 
(il bieb) ? 1 Uve next door to hiniy nok- 
għod bieb ma bieb miegħu; this is next 
door to madness, dana quasi genn ; he 
ttas next door to being killed, għall ftit 
ma katluhx ; to go out ofdoors^ tohroġ 
barra mid-dar ; / have not been out of 
doors for nearly afortnight^ ili manoħ- 
roġ (mid-dar) dwar ħmistax il ġurna- 
nata ; lie was turned out of doors, chec- 
cewħ il barra ; within doors ; gewwa 
(id-dar) magħluk ; dead as a door nail^ 
mejjet għall collox ; when one door 
shuts another opens^ Àlla jaghlak bieb 
u jiftaħ mij&; the door must be eitlier 
shut or open, jecc hecc jew xort'oħra. 

DOR 
DORR^ 

DoRADo — fisem ta ħuta) il pixxi 
San Pietru. 

DoRio— doricu (ta Doriif) lactar or- 
dni antic tal Architeitura Griega. 

DoRioiSM - frasi jew idioma Dorica. 

DoRis— isem ta pianeta li sabu fis- 
sena 1857. 

DoRMANCY— rkad, cwiet, ħemda.' 

DoRMANT ~ rieked, mindud, cwiet^ 



> żarżarellu. 



Digitized by 



Google 



DOL 



278 — 



DON 



DOLORIFBROUBJ 
DOLORIFIO tal ugigħ. 

DOLORIFICAL j 

. DoLOttouB— tan-nichet jew swied il 
kalb. 

DoLPĦiN — iddelfin. 

DoLPHiNBT— delfina (delfin mara). 

DoLT -wieħed Btupidu, ibleħ, rae 
kargħa, felu. 

DoLTiBĦ—Btupidu, ħmar. 

DoM — kawwa, Betgba, art, bbal ma 
insibuha fil chelmiet kingdom (ealtna 
kawwa jew art ta sultan) dukedom^ du- 
cat (eetgħa jew art, proprietà ta duea). 

DoMABLR— li jidta icun immanaat 
jew li tista iggibu għall idejc. 

DoMAiN — kasani, Baltna, dominiu. 

DoMAL— ta dar. 

DoMANiAL —domanial, tad-demaniu 
(art, proprietà). 

DoMB -coppla ; dar, bini. 

Dqmed — bil coppla. 

DoMEBDAY — ara iloomsday. 

DoMBBH^PBD — magħmul, li gej bhal 
(ta għamla ta) coppla. 

DoMBBTiG-tad-dar, manB ; kaddej> 
Beftur; ihe horse is one of the most use- 
ful domestic auimals, iż-żiemel hua wie- 
ħed mill actar annimali manBi li jinħ- 
tieġu ; ftome domestic ajfaxvs prevented 
him ( kept him) from coming with us^ xi 
affarijiet taddar żammewħ li ma giex 
magħna ; send down your domestic for 
it, ibghat il kaddej (Beftur) tieghec 
għaliha. 

DoMKBTiGATK-tgħakkal, timmanBa. 

DoMBBTiGATBD — mgħakkal, manB ; 
fidil. 

DOMEBTICATION K^l,^. . ;, ^„„ -^ 

DoMBBTiciTY | tgħakkil, mansar 
DoMBTT— xorta ta drapp minBuġ, 
Buf ftajjar (il medd tajjar u it-togħma 

BUf). 

DoMiGAL— magħmul bħal (ta għa- 
mla ta) coppla. 

DoMiGiLB— dar, għamara (loc, fejn 
wiehed igħammar jew jokgħod). 

DoMiGiLiARY ' tad-dar, tal għamara, 
li jidħol fid-djar. 

DoMiciLiATB — tokgħod, tgħammar 
tgħakkal, timmanBa; where does he 
domiciliate ? fejn jokgħod bid-dar (fejn 
jgħammar). 



DoMiGiLiATBD ^ li jghammar, jew 
jokgħod bid-dar; where is he domicilia' 
ted now ? fejn jokgħod bid-dar (igħam- 
mar) iBBa? 

DoMicuLTURB —żamma ( ħBieb ) jew 
trigija) tad-dar. 

DoMiFY — timmanaa; tkaBBam fi djar. 

DoMiNANCBlBaltna, hakraa, cmand 

DoMiNANCYJewlieni, autorità. 

DoMiNANT— li iBaltan, jaħchem, li 
jicmanda, ewlieni. 

DoMiNATB — iBBaltan, taħchem, tic- 
cmanda. 

DoMiNATiVB — ara dominant. 

DoMiNATOR— min jaħchem, jew jic- 
cmanda, cap, governatur. 

DoMiNB— Burmastru (li ifittex rka- 
kat jew ħwejjeġ żgħar fittagħlim). 

DoMiNEER -iBBaltan, taħchem, tic- 
cmanda ; he domineers wherever he goes^ 
jiccmanda (iealtan jew juri ruħn) fuk 
oullħadd cull fejn imur ; / shall never 
let you domineer over me, ma nħallicx 
titla fuk rasi fticcmanda fuki jew tic- 
cmandani). 

DoMiNBERiNG— li jiccmanda, li hu 
mimli bieh innifau, li jidhirlu li hii 
fuk culħadd, li jrid jitla fuk raB cul- 
ħadd; mzattat, pruBuntuB. 

DoMiNiCAL — tal ġurnata tal Hadd, 
ta nhar ta Uadd ; il Hadd. 

DoMiNiCAN— patri Dumnican jew ta 
I-ordni ta San Dumincu. 

DoMiNiciDE — min joktol ia Buperiur 
(jew il cap) tiegħu ; he is accused of 
dominicide, accusat (igħejdu) li katel 
is-sinjur (il cap) tiegħu. 

DoMiNioN— jedd, saltna, cmand, do- 
miniu, territoriu, art cbira ; the Domi' 
nion of Canada, id-Dominiu ta Canadà. 

DoMiNo — Burmastru (hecc msejjaħ 
fii Scozia). 

DoMiNo— barnuż ("tal canonici) libea 
ta Domino li tintlibes fil Gamival 
(hecc msejħagħaliex bil barnużj; isem 
ta logħba, id-domind jew domnu. 

DoN — tilbes, ixxidd; dun (sinjur) ; 
T have Hpoken to Don Giuseppe about it^ 
tchellimt ma Dun Giusepp fuk dana. 

DoNAciTB — koxra ^ta arzella ect.) 
petrificata (li isibu fil ħaġar). 

DoNARY— rigal (ħaġa^ li ^ieħed jati 
lill cnisia etc. 



Digitized by 



Google 



DON 



— 279 — 



boli 



DoNATioN— għati, donazioni, rigal. 

DoNATisT— seguaci ta " Donatus '* ; 
teologu tar-raba seculu. 

DoNATivB— rigal, ħaġa moghtija, be- 
nefiziu. 

DoNE O^ particip passat tal verb 
to do^ — macħinul; marret, għaddiet^ 
jew saret (mnatra) ; it is done, saret ; 
I have done it! għamilthal Ts tfiere 
anyihing to be done for us here! bemm 
xi ħaġa (x'nagħmlu; għalina hawn? 
we shall settle wlien is all done, nirran- 
^aw (niftehmu) meta nillestu collox ; 
xf you do so, itwill be very nicely done 
f^y yon^ jecc taghmel hecc tcuu taħ- 
dem bil għakal (tcun għamilt sewwa, 
tassew ; l have done wiili you, ma irridx 
affari actar miegħec ( ma għandix 
x*naksam miegħec nctar) ; this is a 
thing easy io be done, din ħaġa li tista 
issir malajr ; that may be done, jista 
icun li issir, jista isir ; ihis meat is not 
done enough^ dan iMaħam m*hux mis- 
jur biżżejjed ; thesc maccheroni are 
overdone, dan l-in)karrun sar wisk ; do 
as yon would be done by, chif trid lilec 
trid il għajrec ; welt done ! tajjeb ! 
bravu ! J'llbet you si,v ponnds, nagħ- 
mel mħatra miegħec ta sitt liri; done, 
I accepi (I yield to it) marretj (nok- 
għod għall imħatraj. 

DoNEE— dac li lilu tagħmel dona- 
zioni, dac li lilu tati xi ħaġa. 

DoNiUM— isem ta metall (\i m*ilux 
wisk magħruf). 

DoNJON (akra danġan) — post (loc) 
għal priġunieri fnofs ta castell. 

DoNKBY— ħmar, ħmara ; donkey en- 
gine, macna tal pumpiar (porapa); 
t/ie donkey means one thing and the 
dHver another, cullħadd jagħmel chif 
jakbillu, jew cullħadd iressak in-nar 
lejn xawwatu. 

DoNNA (bli Spanjol) sinjura. 

DoNNAT — wieħed għażżien. 

DoNOR— dac li jati, li jagħmel dona- 
zioni. 

DoNSHip— sinjurja jew cavaljerat. 

DoNZBL - paġġ, seflur. 

DooB oRASB—isem ta siġra (li tix 
xeblec) stmata wisk fl-India. 

DooDLB — wieħed għaż^Jen, li m*hu 
tajjeb gbal xejn; belhieni. 



DooLY — xorta ta catalett għal mor- 
da. 

DooM — cundanna, ħakk; tagħmel 
ħakk, ticcundanna takta (sentenza) ; 
he is doomed to suffer, iccundannat li 
ibati. 

DooMAOE— multa, sentenza, piena. 

DooM PALM — isem ta siġra. 

Doom's day — jum il ħakk jew il 
ġudiziu. 

DooMSDAYBOOK - cticb magħmul (or- 
dnat; minn Guglielmu, msejjaħ '' the 
CJonqueror**, re ta Mnghilterra, fejn 
chienu irregistrati 1-artijiet etc. tar- 
renju li chellu. 

DooMSMAN — mħallef • 

DooR— bieb; the back door, il bieb 
il falz ; door-sill, ħoġor il bieb (wiċċ il 
ghadba) ; door case, iċċaccis ta bieb ; 
door keeper^ il purtinar jew dac li icollu 
ħsieb tal bieb (ta palazz etc.); door- 
bary stanga ta bieb, door sieady fetħa 
lloc) ghai bieb; doorplate^ placca 
f bieb bl-isem ta dac li icun jokghod 
hemm ; door-post, bieba: to knock at tlie 
door, tħabbut il bieb ; who is knocking 
{at ihe door)i inin kiegħed iħabbat ii 
(il bieb) ? 7 live next door to him, nok- 
għod bieb ma bieb miegħu; ihis is next 
door to madness, dana quasi genn ; he 
was next door io being killed, għall ftit 
ma katluhx ; to go out ofdoors, tohroġ 
barra middar ; / have not been out of 
doors for nearly afortnigltiy ili ma noħ- 
roġ (mid-dar) dwar ħmistax il ġurna- 
nata ; he was turned out of doors, chec- 
cewħ il barra ; wiihin doors ; gewwa 
(id-dar) magħluk ; dead as a door nail^ 
DQejj^t għall collox ; when one door 
shuts anoiher opensy Alla jaghlak bieb 
u jiftaħ mij&; ihe door must be eit/ter 
shut or open, jecc hecc jew xort'oħra. 



> żarżarellu. 



DoR r 

DORR / ' 

DoRADo — Cisem ta ħuta) il pixxi 
San Pietni. 

DoRio— doricu (ta Dorvf) lactar or- 
dni antic tal Architettura Uriega. 

DoRiGiSM - frasi jew idioma Dorica. 

DoRis— isem ta pianeta li sabu fis- 
sena 1857. 

DoRMANGY— rkad, cwiet, ħemda.' 

DoRMANT — rieked, mindud, cwiet^ 



Digitized by 



Google 



DOK 



280 



DOU 



moħbi, li ma jidbirx jew li ma jaħ- 
dimx ; that ia dormant monet/, dac (Hus) 
capital kiegħed. 

DoRMBR — trava cbir; tieka f'sakaf 
mżerzak. 

DoRMiTivB — xaħxiħa,oppiu etc. ħaġa 
(medioina) li trakkad jew li iggib 
ngħas. 

DoRMiTORY -— dormitoriu, loc post 
fsala, camra, curitur etc ) bis-sodod 
ghar-rkad. 

DoRMousB— annimal (bħal ġurdien) 
li jorkod ix-xitwa collha. 

DoRNioK — drapp (oħxon) minsuġ, 
damascat bil figuri, hecc msejjaħ minn 
''Dornock'% belt fili Scozia, fejn sar 
1-ewwel darba. 

DoRR I żarżarellu ; tistordi 

DORR-BBBTLB / (bil għajjàt). 

DoRR-HAWK — isem ta għasfur. 

DoRROOK— drapp tal għażel minsuġ 
bil figuri. 

DoRBAL— tad-dahar, li jicber jew li 
jitla fuk id-dahar. 

DoRsBL I pannell (ta fuk dahar bhi- 

DoRSBR / ma). 

DoRSiFEROus l^.a^^f (8iġar) li igiba 
(icollom) iz-zerrigna 
DoRsiPAROus ] tj^ħt il werak. 

DoRY — isem ta ħuta; frejgatina, 
dgħajsa żgħira. 

DosB — doża (porga għall darba) ; 
tati doża ; 9*'^^ him a ilose of pliysick^ 
atiħ porga ; he has had his aose, xorob 
sewwa 'sicher). 

DosoLoaY— trattat fuk id-dozi tal 
medicini(tal porog etc.) 

Doss — tati bir-ras, bil krun bħal 
barri jew ilmuntun); sakku bit-tiben. 

DossER— bixchilla ż^ħira. 

DossiL— sflax (ħajt msellet lijagħ- 
mlu gewwa ferita) ; lent (għal ferita). 

DosT—it-tieni persuna tal present 
indicativ tal verb "to do "; thou dost^ 
inti tagħmel ; dost tJion go ? inti tmur ? 

DoT — ticca, nicta, pont ; tnicchet, 
taghmel nichtiet jew ponti. 

DoTAGB — bluha, rtuba tal moħħ ; 
tfulija fix-xjuħ ; mhabba belha (bla 
kies). 

DoTAL— taddota. 

DoTARD — xiħ li jibliħ jew jibda jitlef; 
wieħed li iħobb ta ibleh (ferm, bbiħ). 



DoTATioN— dolazioni, (għati ta do- 
ta). 

DorB--tibIiħ. tibda titlef fix-xjuhija; 
tħobb bla kies. 

DoTH—it-tielet persuna tal present 
indicativ tal verb •* to do ** minn f loc 
does (ara). 

DoTiNo -li iħobb bla kies(ta ibleħ). 

DoTTARD— siġra li iżommuha baxxa 
biż-żbir ( billi ikattgħu minnha ). 

DoTTBD — itticcbiat, mtabba; bil 
ponti. 

DoTTERBL — (isem ta għasfur) il bir- 
wina ; wieħed ħaia belgħa li malajr 
tidħac bih chif trid. 

DouANiBR — dwanier (il Cap tad- 
dwana). 

DouBLE - doppiu, mtenni, għal dar- 
btejn ; darbtejn ; ittenni, taghmel għal 
darbtejn, titwi ; takbes (tħaddi) pon- 
ta jew cap ; tarġa lura ; tiċċajta, tiU 
għab ; ċajta ; a double barrelled gun, 
xcubetta bV.ewġ canni ; fni/ shoes are 
donble soled, iżxarbun tiegħi bid-dop- 
pia solatura (Wte^ff pettijiet) ; double 
chin, ghankra ; double or qnits, għal 
paci (meta wieħed icun jilgħab u jitlef 
partita u jilgħab oħra biex jew ipaci 
jew icollu jati ta tnejn);/b/d itdouble, 
itwiha għal tnejn ; t/te general wanted 
to donble the rank, il general ried jir- 
doppia il fila ; thei/ succeeded to double 
(Ike cape in a terrijic storm, rnexxielom 
jakbżu (igħaddu) il cap ftemx^esta ka- 
lila. 

DouBLE-BASS— contra baxx, I-acbar 
violin. 

DouBLE-DEALER— falz, faċċol, b*żewġ 
uċuħ. 

DouBLB-BNTBNDRE (bil Francis, akra 
dablantdndrj chelma jew cliem li għan- 
du sens doppiu jew li jista jiftihem 
f żewġ xorta. 

DouBLB HBARTBD — li għandu kalb 
karrieka ; karrieki. 

DouBLBNEss -duppiezza. 

DouiiLKT — sidrija; żewg, par. 

DouBLBTONOUKD^karrieki, falz; li 
issa igħejd ħaġa u issa igħejd oħra. 

DouBLiNG ċajta. 

DouBLooN — dublun vbiċċa munita 
jew 11 us Spanjola). 



Digitized by 



Google 



bou 



— 281 — 



DOW 



DouBLY--<-għaIl darbtejn, karrieki, 
faċċol. 

DouBT — dubiu, tħassib, li wietied 
ioun bejn ħaltein, jew bejn iva jew le; 
li ghajnu tagħkru ; tiddubita, titħaseb; 
tcun bejn ħaltein, bejn ivau le, tghak- 
rek għajneic ; wUhout any doubt, min- 
għajr I-ebda dubiu ; no doubt you will 
be ihere^ inti tcun hemm sgur ; do you 
make a doubt of it f inti ghandec xi du- 
biu ?, doubt not, taħseb xejn, / doubt it 
very mnch^ jena niddubita wisk. 

DouBTABLE— ta min jiddubita roin- 
nu ; li m'hux sgur. 

DouBTER — min jiddubita, ma jcunx 
sgur, icun bejn ħaltejn, jewbejn iva u 
Ih. 

DouBTFUL— dubbius, li m'bux sgur. 

DouBTLBBS — bla dubiu, cert, sigur. 

DouoKBR— (għasfur tajra) bugħad- 
das. 

DouDON — biċca flus (tar-ram) tal 
India. 

DouGH— (akra dou) għagina. 

DouoHBAKED~m*hux roitmum jew 
spiċċat ; artab. 

DouoĦ-FAGBD— ta gifa, ta wieħed bla 
ħila. 

DouQHKMEADBD - artab. 

DouGHNUT— s6nġa. 

DouGHTY — curaġġuB, kawwi, bil 
ħila. 

DouGHY— artab bħal għagina. 

DousB — taka jew tinżel bis-salt fl-il- 
ma; Itniżżel jew tnakkss il klugħ 
f dakka (jew għal għarrieda). 

DouT-titfi. 

DouTBB— stuta (għat-tifitax-xama). 

DovB— ħamiema. 

DovBCOT— kafas għal ħamiem. 

DovBLET — beċċun . 

Dovb's foot— xorta ta geraniu. 

DovBTAiL — minċott, timminċottia, 
taħdem jew tgħakkad bil minċotti. 

DovisH— fidil bħal ħamiema. 

Dow— dgħajsa cbira. 

DowABLB — li jista icun dotat, ta 
min jiddutah jew jatiħ. 

DowAGER—armla għania. 

DowDY— mara dendula, eerċura. 

DowEL — tukkala bħal minċott fnofs 
biċċa njam etc, rabta (għuda li torbot 
ma xulxin) tal corvi tar-roti ; torbot 



tgħakkad flimchien bcejjeċ ta njam, 
ħadid etc. 

DowBR— dota, gie'^*. 

DowERLESs— bla dota, fkir. 

DowERY-dota, gież. 

DowLAs— drapp ordinariu (li actarx 
isir fl-Irlanda) għal komos. 

DowLY — kalbu sewda, trist. 

DowN— lewwel rix li italla għasfur ; 
pil (bhal suf) tal werak etc, żajbra ; 
moxa, ramla ; isfel ; fl-art ; disunurat 
(mcasbar); iogodown, tinzel, tibbaxxa; 
to bring down, tniżżel, tumilja, tib- 
baxxa ; to lie down^ timted ; to set 
down, tniżżel (ticteb) f carta ; to fall 
(2ot<^/7, taka; to pay money downy tħal- 
las, bil ħlas, bil flus kabel ; io drink 
one down, issaccar Cbix-xorb) wieħed ; 
up and downy I-ħawn u I-hemm (il fuk 
u l-isfel) ; t/ie vps and downs of life, il 
ġrajja ta ħajjitna; i/ie wind xoas cUnon 
in ilie emning, ir-riħ cieda (^nitel batta 
jew nakas) fil għaxija ; 1 found every- 
thing upside down, sibt collox ta taħt 
fuk ; turn ihe ladd^r upside down, akleb 
is-sellum rasu I-isfel; down t/ie stream, 
mal current; down upon ihe nail, flus 
akbad u kabbad (kabd) ; down with the 
traiiors ! abbasso it-tradituri ; he iliaVe 
downy down wiiJi hini, min jaka fl-art 
in-nies tirfsu (il ħmar il magħkus idur 
għalieh id-dubbien) ; he is quiie down 
in tlie mouili, għandu buli ta iswed. 

DowN BBD— sodda tar-rix. 

DowN OAST— kalbu sewda. mitluk, 
mormi ; mniżżel, mixħut. 

DowNFALL — wakgħa, rvina. 

DowN HAWL — tiġbed 1-isfel ; biċċa 
cima (ħabel) marbuta mar-rocna ta 
fuk ta kala. 

DowN-HEARTBD— kalbu scwda. 

DowNuiLL— niżla, għan-nizla. 

DowN-LooKiNG — U għandu ħarsa 
(jew ciera) ta kalbu sewda. 

DowNLYiNG— ħinirkàd, ħin is-sodda. 

DowNRiGHT— collu chomm hu, die- 
her ċar ; ihis is a downright contradic- 
tion^ din contradizioni ċara ; he ia a 
downrighi genileman, hua sinjur collu 
chemra hu fil veru sinjur); you are a 
downright rogae, inti il veru briccun. 

DowN SHARB— xorta ta moħriet. 

86 



Digitized by 



Google 



DOW 



— 282 — 



t)BA 



DowN-BiTTiNG— kagħd bil kiegħda, 
mi^triħ. 

DowN TROD ) mirfuB ; taħt iB-sa- 

DowNTRODDBN) kajn. 

DowNWARD — 1-isfel; he u going 
downicai^ds^ nieżel l-isfel. 

DowN MEBD— Cc^Won meed)^ żerrigha 
tal koton ; isem ta pianta. 
. Dawny— magħmul mil pil (mir-rix) 
artab. 

Dqwbbbs — mara li għanda dritt 
għad-dota. 

DowBY— dota, gież. 

DowsE-— dakka ta ħarta. 

DosY— mara li m'hix tal galbu. 

DozB— tongħos; wlien Iwas apeaking 
he dozed oġ\ meta cont nitchellem 
għajnu marret bih. 

DoZEN— tużżana ; «u? ahillingħ a do- 
zen^ sitt xelini it-tużżana ; haker'a do- 
zen\ tlettax bi tnax (tlettax floo tnax). 

DozY — Bturdut, bin-ngħas. 

Drab— mara m'hix tal galbu, cer- 
ċura; drapp oħxon kastni taB-suf; 
tagħmilha ma nisa li m'humiex tal 
galbu ; lewn kastni. 

Dbabblb — tcarcar • 

Dbab-coloub — lewn it-tafal scur ; 
kastni. 

DRABLBR--żieda (biċċa) klugħ. 

Dbao— tal infern, demoniu, ittenta- 
zioni. 

Dbaohm— biċċa munita (flu8)griega 
tal fidda, it-tmienija waħda ta ukija 
(dramma). 

Dbaco— id-dragun, isem ta costella- 
zioni (ta gemgħa ta cwjecheb), 

Dbaoontic — tad-dawran (chif idur) 
il kamar. 

Dbacontinb — ta dragun. 

Dbaff— iż-/ibel, il frac, dac li jibka 
minn ħaġa jew fdal, il chnis. 

Dbaffish) •* ma jiswiex ; fdal li ma 

_ >• hux tajjeb ta ħaġa ; 

Dbaffic j maħmuġ. 

Dbaff-tub— ħawt għal majjali. 

Dbaft — ġbid, staccament suldati, 
cambiali, ħa/ż, abbozz ; tigbed, tiBtac- 
ca Buldati ; thożż ; tagħmel abbozz ^ara 
draught). 

Dbaq— gangmu (xbiec) scarpa ta 
rota ; carrozzin; tiġbed, tcarcar, tcax- 
Car titniccher; he loas dragged loprison, 



carcruh il ħabs ; he is alwaye dragging 
behind, dejjem jibka lura (fil mixi etc.) 
jew jitniccher. 

Dbags — ċattra ( travi marbutin ma 
xulxin li iservu biex igħabbu jew iġor- 
ru xi ħaġa fukom ). 

DBAGaLB—tcaxcar, titcaxcar ; terhi 
il curcar, tħammeġ il curcar (ta libsa) 
billi terhi (id-diwl twal) jitcarcru ma 
I-art (fit-tajn etc.) 

DRAaMAN--8ajjed bil gangmu. 

Draonbt -gangmu ( xibca li is-saj- 
jeda icarcru ma kiegħ il baħar ). 

Draooman — draguraan, interpreti 
tat-Toroc. 

DRAOON—dragun ([serp li ma jesistix 
iżda li ipinġu bil ġwienaħ; isem ta me- 
teora cbira ; ragel ( jew mara ) kalil 
jew aħrax ; isem ta costellazioni fjew 
għankud cwiecheb ) ħdejn il polo ta 
fuk. 

Draoonfly — mazzarelli. 

Draoonish — ta għamla ta ( bħal ) 
dragun. 

Draoon-likb ~bħal dragun ; aħrax, 
kalil. 

DRAaoN*s-HBAD - isom ta pianta ( si- 
ġra). 

DRAaoN-TRBB— xorta ta palma. 

Draooon— dragun ; suldat fuk iż- 
żiemel, xorta ta ħamiem ; titlak jew 
terħi għall killa tas-suldati ; tjassar. 

Dbaosman — min jaħdem bil gan- 
gmu. 

Drain ' canal għall-ilma hażin, tnix- 
xi, tixxotta bil canali; if yon go on 
apending ihis way you will soon drain 
yourpurae, jecc tcompli sejjer tonfok 
chif int dal wakt isBib il kigħ tal borsa 
(tixxotta, tahli il flus li għandec ). ' 

Drainaob - drenaġġ, il canali collha 
li jixxuttaw belt etc. mill-ilma ħazin. 

Drained -mgħoddi ( ixxuttat ) bil 
canali. 

Drainbr— min jixxotta ; passatur. 

DRAiNiNa-TiLKs— catusi, canali għal 
I-ilma. 

Drakb - papru ; isem ta canun żgħir. 

DRAM—ara dmchm. 

Dbama— dramm (dramma) opra tat- 
teatru. 

Dbamatio ) drammaticu ( tad- 

Dbamatical / dramm ). 



Digitized by 



Google 



DRA 



288 



DRA 



Dramatist — dao li, jew min, jicteb 
id-drammi (opri tat-teatra). 

Dramatizb— tagħmel ( tirridnci ) fi 
dramma (opra tat-teatra). 

Dbamatubqy — ix-xienza (1-arti) tal 
poesija drammatica (jew tad-drammi ) 
u tar-rappresentazionijiet tad-drammi 
fit-teatru. 

Drank— xorob; Atf rf^awi ttoo glassea 
of beer, xorob żewg tazzi birra. 

Drapb— taghmel, tinseġ il ħwejjeġ. 

Drapbr — tal ħwejjeġ, bejjegħ il 
ħwejjeġ (jew iddrappijet). 

DiEUPBRT— ħwejjeġ, drappijiet. 

Drabtio— kawwi, li jagħmel effett 
(li jaħdem). 

Drastiob— porga kawwija li tagħmel 
effett malajr. 

Drauoht— ġbid, żiffa riħ, belgħa jew 
bokka, Btaccament suldati, baħar fejn 
bastimeut ipixca, pixcar, hażż, abbożż; 
ħabeli tarant ( li bih żwiemel etc. 
jigbdu carrettuni etc.) ; cambiali ; 
kabda ħut (Fxibca ete.) ; lochi (canal); 
he drank it all at one draugħt, xorbu 
fbelgħa (fbokka) waħda; who made 
tlie draught of t/iie fortress^ min għamel 
(ħażż) il pianta ta din il fortizza ? 
You keep tne draught and give the fair 
copy of tlie work to me, inti żomm 1-ab- 
bozz-u lili tini il copia pulita tax- 
sogħol (tal chitba) li għamilt; This is 
a s/iip of stnall draughi, dan bastiment 
ta pixca żgħira (ma tantx ipixca wiBk); 
/le has a quick draug/it, inehħi ( ibiħ ) 
mb(BJjet etc. ħafna; heer on dmught, 
birra fil btieti, fil cantina, etc. ; the 
transport hrought several draughts of 
soldiera, ittrasport gieb bosta distac- 
camenti ta suldati. 

DRAuGĦT-BOABD—mejda (għuda jew 
tavla) għal-Iogħob tad-damma. 

Drauoht - coMPABBEB — cumpass 
magħmul (jew li jistajintrama) b'bosta 
bdejj0c jew ponot għall ħażż tal pianti 
(ghall abbozzi). 

Drauoht-enginb — macna, pompa 
biex ittalla ftiġbed) I-ilma etc. 

Draught-hook— ganċ cbir tal hadid 
fcarru ta canun etc. biex jiġbdu 
minnu. 

Draught-horbb — żiemel tat-tagħ- 
bija. 



Draught-housb— loc għaż^żibeh 
Draught-het — tartarun, gangmu 
Draughts— damma (logbba) ; ean 
you play at draug/its ? taf tilgħab id- 
damma ? 

Drauqhtbman— ħażżie^^ ( min iħozz 
pianti ta djar etc.); diBinjatur. 

Draughtbmanship— il post ( ufficiu ) 
jew xogħol tad-disinjatur. 

Draw— tiġbed, tcarcar, toħroġ ; tis- 
let ; tħajjar, tħożż, tiddisinja ; two 
horses are /tardly sujfficient to draw this 
loady żeuġ zwiemel bil chemm buma 
biżżQ/jed biex jiġbdu din it-taghbia; 
whenever he comes here he draws such 
sighs and tears that makes me feel for 
him, cuU meta jigi hawn joħroġ crib, 
tnehid u dmugħ li igħaffiġli kalbi (li 
igibli ħniena) ; the ojfficers were obliged 
to draw the swordj I-ufficiali chellom 
(bil fors) jisiltu (joħorġu) ix-xabla; 
can you lend me your pail to draw up 
some water, tista tislifni is-satal tie- 
għec biex nimla ftit ilma ; the doctor 
had to draw blood from him, it-tabib 
chellu jifsdu; the beautifal open country 
and t/ie hracing air tliat draw so many 
people every year t/iere, il campanja 
sabiħa u 1-aria tant tajba li hemm.li 
tħajjar tant nies li imorru hemm cull 
sena ; you /lave to draw tlie fowls, għàn- 
dec (trid) tħammel (tnaddaf żakk) dauc 
ittigieffiet etc; / saw ihe calves drawing 
the cow 8 hreast, rajt i\ għegiela jerd- 
għu mil bakra ; t/iis plaster does not 
draw, did il ġbara ma tiġbidx ; when 
is /le going to draw his work to an issuet 
meta sejjer joħorġu (jippublicah) ix- 
xogħol tiegħu ? ; diat s/np draws about 
ten feet water, dac il bastiment ipixca 
xi tnax il pied ilma ; can you draw his 
picturef taf tpingih (tagħmilli ir-ri- 
tratt?); drawitup in writing, ictbU 
(għamlu bil mictub) ; draw a circle 
and a sguare^ ħożż (għamel) circlu n 
quadrat. You must now t/iink to draw 
t/iis debate to a conclusion, jeħtieġ tlA- 
sbu issa biex tispiċċaw minn diu il 
custioni ; / can /lardly draw breath in 
this room, bil chemm nista nieħu in- 
nifs f din il camra ; to dmw nig/i^ tok- 
rob, (tersak ħdejn); make him draw 
back, ġagħlu jarġa lura; draw away 



Digitized by 



Google 



DM 



— 284 — 



DRE 



ihal curlain^ iġbed (neħki) dtc il par- 
tiera ; nothivg will dvaw me away from ' 
going^ xejn ma idawwarni (ineħħili il 
fehma) li ma immurx ; he succeeded io 
draw the two parties together,imeyix\e\a 
igħakkad i/.-żewġ partiti flimchien ; 
no one can draw tJiem aeunder^ ħatt ma 
jiBta jifridhom minn xalxin ; see ifyoxt 
can draw him on^ ara tistax tiġbda (tħaj- 
xw) ; me must he quicky time draws on^ 
jeħtieġ nħaffu, iż-żmien kiegħed jagħ- 
fas; 2chen night commenced to draxo on^ 
meta beda isir il-lejl (jidlam) ; t/ie hest 
ihing to do is to draxo a peiition at once^ 
I-aħjar ħaġa li tagħmel ibgħat (icteb) 
petizioni Cmemorial) mill actar {i&; he 
was ready io draxo up t/ie army, chien 
lest jischiera l-esercitu ; / had to draw 
it along all the way, chelli incarcru it- 
triek collha ; draxo it out jew draxo it 
forthy oħroġha, aklagħha; you s/iall 
never be ready ifyou /ceep drawing out 
t/ie time, int katt ma tlesti jecc tok- 
għod tħalli dejjem millum għal għàda. 

Dbawadlb — lijista jingibed etc. 

Drawback— daziu li jarġa jintgħata 
lura jew li jitradd ; il ħażin, l-agħar. 

Drawbab — il ganċ li jorbot jew 
iwaħhal il macna tarvapur tal art mal 
vagun. 

Dbawboys— tfal li igħejnu (jigbdu) 
fli nsiġ tax-xallijiet etc. 

Dbawdridob— pont li jiġri jew li 
jista jintrafa jevi:, itneħħa. 

Dbawbb— dac li fuku tingibeb il 
cambiali. 

Dbaweb— min, jew dac li, jiġbed jew 
jiddisinja; caxxun; a toot/i-drawer dac 
li jakla is-snien. 

DBAWEBS-kalziet ta taħt. 

Dbawobab— l-arnes (armar) ta zie- 
mel ghal carrettun. 

Dbawinq— disinn, ħażz. 

Dbawino-mastbb -- surmast tad-di- 
sinn. 

Dbawino-pbn— pinna għad disinn. 

Dbawing-boom — sala, camra fejn 
wieħedjilka in-nies. 

Dbawl— leħen jew cliem imcarcar 
bil lajma il-Iajma ; titchellem bil laj- 
ma il lajma ; tcarcarc il chelma. 

Dbawling — tcarchir ta cliem bil- 
lajma il lajma. 



Dbawn— miġbud, maħzuż, iddisi* 
njat. 

Dbawn-battlb — battalja ( gwerra 
jew takbida ) fejn dawc li icunu jic- 
cumbattu (iż-żewġ naħhiet) igħejdu li 
tagħhom (it-tnejn) hia il vittoria. 

Dbaw-nbt — xbiec, trabocc tal għa- 
safar. 

Dbawplatt — . dio il placca (ħadi- 
da etc.) mtakba b*tokob ta cull ħxuna 
jew daks ghall argentieri etc. biex 
igħaddu il fildiferru etc. a irakku 
chemm iridu. 

DBAW-WBLL—bir fond. 

DBAY-carrettun jew carrozza bax- 
xi ; xorta ta carrettun. 

DBBAD-biża, waħx; tal biża, waħ- 
xi ; tibża, titwaħħax ; / dread t/ie mo- 
ment 1 /lave to meet Atm, nibża mil (ni- 
trighed meta niftacar fil) mument li 
jena għandi niltaka miegħu ; he dreads 
me^ hua jibża minni. 

Dbbadful — tal biża, waħxi; terribli; 
it was a dreadful day^ chienet ġurnata 
tal biża ; nofHnly mixes wiih him^ /le is a 
dreadful man, ħadd ma jagħmilha mie- 
għu, għaliex ragel terribli (tremend, 
li ibażża). 

DBBADLESs—bla biżB, bla waħx. 

Dbbadnauqht — xorta tadrappfpan- 
nu) bil pil għoli jew cbir. 

Dbeam — ħolma ; toħlom ; / /lad 
(dreamtj a dreadful dream laat nig/ifj 
chelli (ħlomt) ħolma tfil biża dal-lejl ; 
thia is only a dream^ din m*hix ħlief 
ħolma; my dream is out, il ħolma tiegħi 
seħħet (sar, ġara chif ħlomt) ; xo/ien T 
was a youngster I used to dream more 
i/ian f do at present, meta cont ^għir 
cont noħlom actar milli noħlom daż- 
żmien. 

Dbbambb— min joħlom; ħalliem. 

Drbamless - bla ħolm ; t/uxn/c God^ 
t/tis is t/ie Jirst di*eamless niq/U I had 
this mont/iy niżziħajr l-Alla àan chien 
l-ewwel lejl li ghaddejt bla ħolm dan 
ix-xahar. 

Dreamt (it-temp passat, u *1 parti- 
cip passat tal verb "fco dream**),ħlomt; 
Idreamt of you, hlomt bic. 

Dbbamy — collu ħolm ; li joħloro, 
ihewden; donU talce any notice of /lim 



Digitized by 



Google 



i)BE 



— 286 



Dbi 



he it a dreamy fellow, tieħuk għalih, 
dac kiegħed ihewden (ibleħ). 

Drbarinbss— waħx, biża. 

Drbdgb — gangma (xibca li titcarcar 
u ittalla mil kiegħ) tistad bil gan- 
gmu ; izzerred jew trozx it-tkiek fuk 
ħutjew laham li icun jinztewa; taħ- 
lita ta ħafur u zghir miżrugħin flim- 
ohien. 



Drbdqb-box 



cazxa etc. mtakba 

^. -biex troxx minnha il 

Drbdoino-boxJ bzar jew tkiek. 

Drbdoe-man — min jistad lil gan- 
gmu. • I /. 

Drbdobr — min jistad bil gangmu ; 
cazza intakba biex trozx biba it-tkiek; 
carracca tal ħama. 

Drbdoino-machinb — carracca (tal 
ħama). 

DREB — issofri, iġġarrab. 

Dreooinbss— ħmieġ, għakàr, fond, 
(kiegħ ta xi haġa). 

Dreooish — maħmuġ, mgħakkar. 

Drboot-bit — tajn, bil ħama, bil 
(kiegħ, fondetc). 

Drbo— għakar, tartru, ħmieġ, zcu- 
ma, fond (il kiegħ li jibka jew li jok- 
għod) ; he belongs to the dregs of the 
people, dac wieħed mil canalji. 

Drbnoh — xarba cbira ; porga ta żie- 
mel (doza ta porga kawwija jew cbira); 
tixriba cbira (għasra) ; tiski porga lill 
żiemel, ixxarrab ; tagħmel xraba, għa- 
sra jew bħal fellus ; canal tal ilma ; 
f was drenched to the skinj ixxarrabt 
għasra, sirt fellus. 

Drbnchin.o— tixrib. 

Dress— xedd, libsa; ixxidd, tilbes, 
tidfor; issajjar; iżżejjen, iddewwi fe- 
rita; issewwi, tiġbor jew tirranġa 
ħaġa ; a night dress^ scnfia (Ibies) ta 
bil-lejl ; she has to dress her head yet^ 
bakgħilba tidfor għad (ghad trid tid- 
for) ; if I were yon Vd try to dress Hiose 
old clothesj li cont minnec nara cbif 
nagħmel u niġbor (nsewwi, nirranġa) 
dawc il hwejjeġ kodma ; cook, dress 
tJie meat^ coc, irranġa (sajjar) il-laħam; 
the doctor came at once to dress his 
.irou;)rf,it-tabib %\h minnufib biex idew- 
wilu il ferita; can you dress leaHierf 



taf ticconza il gild ? no but I can dress 
fiax and vines, le iMa naf nomxpt il 
gha^.el u niżbor id dwieli ; I donUlibs 
yonr dress at all, xeju ma togħġobni 
il-Iibsa tiegħec; dress yourself andcame 
wit/i me, ilbes u ejja miegħi ; ptU on 
another dress^ ilheB (xidd) libsa oħra; 
dress (chelma, ordni lis-suldati fid- 
drill biex jindrizzau u jokoghdu flii^ja 
wiAda) ; dress on number one^ indriz- 
zau rwieħcom (okgħodu linja jew fila 
dritta man-numru ta lewwel jew mà 
I'ewwel wieħedj; right dress, indrizzau 
ma tal-lemin. 

Dressbr - dac jew min jirranġa etcl 
il banc (xriec etc.) fi obcina fejn ikat- 
tghu il-laħam eto. 

Drbssino— Ibies, ranġar; tidwija ta 
ferita ; demel jew bżar ; ornament 
(żinaj f bini. 

DrbssinO'OOwn— libsa, ġobba, bluża 
(libsa ta mara). 

Drbssino-ro oh — camra ta Ibies. 

Dress makbr— ħajjata. 

Dr^ssy— min iħobb jilbes jewiħobb 
juri ruħu (h\\ ħwejjeġ jew bi Ibies). 

DRBST—temp passat u particip pas- 
sat tal verb *'to dress", nra. 

Drbw— temp passat tal verb " to 
draw". 

Drib— takta, tkaċċat ; katra. 

DRiBBLB—tkattar, tliegħeb. 

Dribblino ~ taktir, Igħàb. 

Driblbt — somma żgħira, ftit ; a 
driblet debt^ dejn żgħir ( ta somma 
żgħira). 

Dried— niexef, mnixxef. 

Drieb— nixxief. 

Drift— ħaġa sejra mal current mal 
mewg jew mar-riħ; gozz silg, ramel, 
trab etc. li jin^ama bil mewg jew bir- 
rih ; ħsieb, għajn, tir ; salt bhejjem (li 
icun isukom xi ħaddj ; titfa, tiġma 
gozz ; tmur mal mewġ jew mar-riħ ; 
tinġamagozz; is-suk ilbhejjem b*mer- 
ħla ; 1 fully understood the whole drifi 
of tlie business/]eii9k ^mihxk sewwa it- 
tir oollu (il ħsieb) tal afiari jew tal fa- 
cenda ; 1 know the drift of his discourse^ 
jena naf (fimt) għal fejn hi għajnn, 
jew it-tir tad-discors t egħu ; 1 satv 
the boai going adrift, rajt id-dghajsa 
sejra mal mewg (mar-riħ) ; <m our way 



Digitized by 



Google 



i)Ri 



— 286 — 



DRI 



here we mei some hig drifts of ice, aħna 
a gejjin rajnasilt bcejjeċ tas-Bilg cbar 
fwiċċ 1-ilma ; when the wind abated 
there were drijts of sand all alovg the 
way, meta batta ir-riħ chien hemm 
(ħalla) gziez ta ramel mat-triek collha. 

Dbift-land— ħlas ta flus li wieħed 
iħallas talli ighaddi bli mrieħel tal 
bhejjem minn gew raba jew minn gew 
ħwejjeġ ħadd jeħor. 

Drift sail — biċċa kala li igib basti- 
ment taħt I-ilma biex tmixxih f xi tem- 
pesta. 

Dbift-way — mogħdija, triek mnejn 
igħaddu (isuku) li mrieħel tal bhej- 
jem ; it-triek fejn jiġbed jew li jakbad 
bastiment rtempesta. 

Drift-wind — rih li itajjar collox 
kuddiemu. 

Drift-wood — njam mitfuh, mcarcar 
jew immixxi mil mewġ. 

DRiLL—radda tal moħriet; żgorbia; 
golja; xmara żgħira ; xadin jew ghed- 
mejmum ; drill (tas-suldati jew tagħ- 
lim militari); ittakkab bi żgorbia, tid- 
drilla jew tgħallem id-drill lis-snldati, 
you have to drill these keys^ għandec 
ittakkab (tagħmel it-tokba) dawn ic- 
cwievet; children like drill as much aa 
soldiera themselveSy it-tfal iħobbu id- 
drill daks li stess suldati ; some people 
80W potatoes in drilU othera in holes^ 
x*uħud jiżirghu il patata fir-radda tal 
moħriet u oħrajn fil b^tiet. 

Drjll-box — oaxxa ^jniżommu pa- 
tata ete. għaż-żriegħ wara il (fir rad- 
da tal) moħriet 

Drilung — żriegħ fir-radda tal moħ- 
riet, taghlim ( tad-drill) lis-suldati ; 
drill (drapp tat-tajjar) ; 7 am liaving 
viy 'Srilling suit wasliedy kiegħed nah- 
silha il-libsa tad-drill tieghi. 

Drill serqeant— surgent li igħal- 
lera id-drill. 

Drill STOck - ir-rebecohin, il mak- 
bad tal golja, mnejn iżżomm żgorbia 
jew rebeccnin. 

Drink — xorb, xarba; tixrob ; hot 
tnilk is an excellent drink, il ħalib sħun 
hua xorb tajjeb ferm ; when I saw him 
he wae a little in drink^ meta rajtu chien 
ftit xurban ; he lived three whole days 
^vitli out either food or drink^ għax tliet 



tijiem sħaħ bla ichel u xorb ; you muei 
drink within boundg^ għandec tixrob 
moderat Cbil kies) ; to dinnk hard, tix- 
rob sħiħ (tatiha għax-xorb) ; let us 
dnnk the King's health^ ejja nixorbu 
bis-saħħa tar-Re. I drink your heaWi, 
nixrob bis-saħħa tiegħec; this wine 
drinksflat, t/iat beer drinks well^ dan 
l-imbit kares (spont) dic il birra taj- 
ba ; they kept him to drink him down^ 
żammewh biex saccruh ("biex skewh 
tant li sicherj ; to drink in, tarda. 

DRlNKABLE^tax-xorb; tajjebgħax- 
xorb. 

Drinkbr— min jixrob, sacranazz. 

Drinker-moth — xorta ta camla 
cbira. 

Drinking— xorb, tax-xorb ; he was 
drinking, chien jixrob, there was a lot 
of eating and drinking, ehien hemm 
salt ichel u xorb ; a drinking glass, 
tazza tax-xorb. 

Drinkinqbout— xalata, bauxata. 

Drinking-qlass— tazza għax-xorb. 

Drinkinq-house— ħanut tax-xorb. 

Drinkless— bla xorb. 

Drink-money— flus (xi ħaga) li tati 
il wieħed x'jixrob ; he liad two diUlings 
from him drink money, kala (taħ) żewġ 
xelini x'jixrob. 

Drip— katra, demgħa ; tkattar, id- 
dammagh. 

Drbppinq — taktir, xaħam li joktor 
mil-laħam meta icun jinxtewa. 

Dripstonb— ħaġra tal filtru ("ghal 
flltrar tal ilma). 

Driye — ħarġa bil oarrozza ; toħroġ, 
tmur bil carrozza, triek għall oarrozzi; 
titfa, iġġagħal, issuk, tchexchex, id- 
daħhal, twahħal musmar; we have 
been out^oradrine tfiis morning, ħriġna 
ħarga bil'carrozza dal għodu ; t/iere is 
afine drive from Valletta to Notabile, 
hemm triek sabiħa għal oarrozza 
(ricba sabiħa) mill belt għall-Imdina; 
t/ie wind will sure drive that ship as/iOre^ 
ir-riħ sgur jitfa dac il bastiment 1-art; 
drive me to Valletta, suk ghal ( ħudni 
il ) belt ; to drive one to despair, iggib 
bniedem fdisperazioni, can you drive 
tliis nail in ? tista iddaħħal (twaħħal 
jew titfa gewwa ) dan il musmar ? 
to drive away t/ie eiW, tghaddi jż-zmien; 



Digitized by 



Google 



bvii 



— 28i 



bħo 



to drive at sametliing^ ioolloc mira 
(fmoħħoo) ziħaġa; $ħe was driven of 
ike stage, saffrulba ( meta cbienet fuk 
il palo tirrecita (fit-teatruj; to drive a 
tħing /rom day to day^ tħalli ħaġa minn 
ġumata għall-oħra ; to drive out^ tcbec- 
o\\one nail drives out anotħer,il musmar 
il ġdid jakla il kadim ; Ifyou go there 
you are to drive a roaring trade^ jeco 
tmur bemm Bgur tagħmel affarun ; he 
ie driving pigs, kiegħed jonħor sħiħ 
(daks ħanżir). 

Drivel— tliegheb, tiblieħ jew issir 
ibleħ ; Igħab, ibleħ. 

Drivellino— bluħa, nzul ta Igħab. 

Driven— partecip passat tal verb 
"to drive" as white as t/ie driven snow^ 
abjad daks is-silġ, borra ( li icun jit- 
tajjar jew nieżel). 

Driver— min isuk carrettuuy bur- 
dnar, carrettunar. 

DRlVlNO-BAND^gilda li iddawwar 
rota ta macna. 

Drivino-note — nota li tgħakkad 
zewġ battuti (fil musica). 

DmzzLE— rxiex, cirċ, traxxax, jagħ- 
mel ic-cirċ : it drizzles^ nie^Ja rxiex 
(rxiexa) ; we had a drizzliug rain all 
the weekj ohelna rxiex ( cbien ic-cirċ ) 
il gimgħa collba. 

Drizzlt — li iraxxax, li jagħmel ic- 
cirċ, tar-rxiex, tac-cirċ. 

Droqer — bastiment, vapur tat 
tagħbija. 

Droil — taħdem addof ċ, tħaxlef 
fix-xogħol. 

Drcll— buff*un, ċajtier, wieħed li 
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka). 

Droll — buffiin, ċajtier, wieħed li 
idaħħao (ħluki jew li iħobb il ħlieka), 
iddiAħak, tagħmilha tal buff'un, tiċ- 
ċajta ; tidħak b'xi ħadd. 

Drollbr - buffun, ċajtier, min idaħ- 
ħac biċ-ciajt, cliem, jew bil mutetti 
li jagħmel. 

Dromedary - gemel b'ħotba waħ- 
da, jew dromedariu. 

Drone— naħla bagħlija jew bagħal 
(tan-naħal) ; żanżin ; għażżien ; iżżan* 
żan, titgħaż^.en. 

Drone pipe — iżżanżin (ta nemusa, 
dubbiena etc.) 

Dronish— ta għażżien. 



Dronishness -għażż. 

Droop — tidbiel, tintelak, tintrema. 

Droopinq — telka ; /le is now in a 
drooping condition^ issa jinsab mitluk 
(mormi jew midbiel) wisk.. s 

Drop— katra, demgħa, dendiela ta 
misluta ; tkattar, iddamma, tmut sob- 
tu (taka u tmutj, tkattar, twak.ka, 
titlak, tħalli, tiscot; to drop hstern^ 
tmur jew tarġa lura ; by drops jew 
drop by trop, katra katra ; it seems thai 
he has a drop in his eye tJiis evening, 
donnu għàndu xi katra żejda il-Ieila; 
give me a little drop^ tini (ferragnli) 
katra, waħda (ftit wieħed); / am 
afraid he will drop my watdi, nibż^ li 
iwakkagħli (jerħili fl-art) 1-arIoġġ ; he 
took precioi^s good care not to drop a 
word, hua kagħad attent ferm li hia 
iħallix tiscappalu (toħroġlu minn fom- 
mu)xi chelma; let usdrop the argument^ 
ejja nħallu (nitilku) dm il custioni ; 
drop it^ please, biżżejjed (iscotj jecc 
jogbġboc; in cold weather my nose drops 
continually, fil bard mnieħri dejjem 
ikattar ; tchen you come tliis way please 
drop t/f, meta tigi Hiawn għa^i (ejja 
ftit) jecc jogħġboc ; they are expecting 
him every minuie todropp off^ kegħdin 
jistennew minn minuta għal I-onra li 
imut. 

Droplet— katra żgħira. 

DRopping - taktir, ktar; ecesdrop- 
pingj tissamma minn wara bieb jew 
minn tokba tal muftiħ ; your nose is 
dropping^ mnieħrec kigned ikattar ; 
before dropping this argumentj kabel 
ma nerħu mn'idejna (nitilku jew nħal- 
lu) din il custioni. 

Drops— ktar/katriet(medicina etc. 
xorb jeħor) ; lemon drops, ħelu ^ktar 
ktar) bl-essenza tal (togħma ia) lumi. 

Dropsoene— is-separiu (ta teatru). 

Drop serene— marda tal għajnejn 
(metail għajnejn idemmgħu). 

Dropsical I minfuħ (marid) bl-il- 

Dropsied j ma. 

Dropsy — nefba (marda) bl-ilma, 
jew idropisija. 

DroPT — (temp passat u particip 
passat tal verb "to drop ") ; he dropt 
the stone on his head, reħa (telak) i| 
gebla fuk rasu. 



Digitized by 



Google 



i)Ri 



— 286 — 



DRI 



here %ce mei some big drifts of ice, iJina 
a gejjin rajnasilt bcejjeċ tas-silg cbar 
f wiċċ 1-ilma ; when ihe wind abated 
ihere were drijts of eand all along the 
wat/, meta batta ir-riħ chien hemm 
(ħalla) gziez ta ramel mat-triek coUha. 

Drift-land— ħlas ta flus li wieħed 
iħallas talli ighaddi bli mrieħel tal 
bhejjem minn gew raba jew minn gew 
ħwejjeġ ħadd jeħor. 

Drift sail — biċċa kala li igib basti- 
ment taħt I-ilma biez tmixzih f zi tem- 
pesta. 

Dbift-way— mogħdija, triek mnejn 
igħaddu (isuku) li mrieħel tal bhej- 
jem ; it-triek fejn jiġbed jew li jakbad 
bastiment f tempesta. 

Drift-wind — rih li itajjar colloz 
kuddiemu. 

Drift-wood — njam mitfuh, mcarcar 
jew immizzi mil mewġ. 

DRiLL—radda tal moħriet; żgorbia; 
golja; zmara żgħira ; zadin jew ghed- 
mejmum ; drill (tas-suldati jew tagħ- 
lim militari); ittakkab bi żgorbia, tid- 
drilla jew tgħallem id-drill lis-suldati, 
you have to drill ihese keys^ għandec 
ittakkab (tagħmel it-tokba) dawn ic- 
ċwievet; children like drill ae much aa 
eoldiere ihemaelves, it-tfal iħobbu id- 
drill daks li stess suldati ; some people 
sow potatoes in drills oihers in holes^ 
z'uħud jiżirghu il patata fir-radda tal 
moħriet u oħrajn fil be^'tiet. 

DrjlLtBOX— cazxa ^jn iżommu pa- 
tata ete. għaż-żriegħ wara il (fir rad- 
da tal) moħriet 

Drilung — żriegħ fir-radda tal moħ- 
riet, taghlim ( tad-drill) lis-suldati ; 
drill (drapp tat-tajjar) ; 1 am having 
my arHling suit washed, kiegħed nah- 
silha il-Iiċsa tad-drill tieghi. 

Drill serqeant— surgent li igħal- 
lem id-drill. 

Drill STOGK - ir-rebeccbin, il mak- 
bad tal golia, mnejn iżżomm żgorbia 
jew rebeccnin. 

Drink — xorb, zarba; tixrob ; hot 
milk is an excellent drink^ il ħalib sħun 
hua zorb tajjeb ferm ; when I saw him 
he was a little in drink^ meta rajtu chien 
ftit zurban ; he lived ihi^e whole days 
^oitli out either food or drink, għaz tliet 



tijiem sħaħ bla ichel u zorb ; you musi 
drink within bounds^ għandeo tizrob 
moderat (h\\ kies) ; to dinnk hard, tiz- 
rob sħiħ (tatiha għaz-zorb); let us 
dnnk ihe King*s healih^ ejja nizorbu 
bis-saħħa tar-Re. / drink your heaWi^ 
nizrob bis-saħħa tiegħec; ihis wine 
drinksflatf t/iat beer drinks well^ dan 
l-iml)it kares (spont) dic il birra taj- 
ba ; tfiey kept him to drink him down^ 
żammewh biez saccruh ("biez skewh 
tant li sicherj ; to drink in, tarda. 

DRlNKABLE^taz-xorb; tajjebgħaz- 
zorb. 

Drinkbr— min jizrob, sacranazz. 

Drinker.moth — xorta ta camla 
cbira. 

Drinking — xorb, taz-xorb ; he was 
drinking^ chien jizrob, there was a lot 
of eating and drinking, chien hemm 
salt ichel u zorb ; a drinking glass^ 
tazza taz-zorb. 

Drinkinqbout— xalata, bauzata. 

Drinking-glass— tazza għax-xorb. 

Drinking-housb— ħanut tax-zorb. 

Drinkless— bla zorb. 

Drink-monet— flus (xi ħaga) li tati 
il wieħed z'jixrob ; he luxd two diHlings 
from him dtnnk money, kala (taħ) żewġ 
zelini z'jizrob. 

Drip— katro, demgħa ; tkattar, id- 
dammagh. 

DrippinG — taktir, zaħam li joktor 
mil-Iaħam meta icun jinxtewa. 

Dripstonb— ħaġra tal filtru (ghal 
flltrar ial ilma). 

Driye — ħarġa bil oarrozza ; toħroġ, 
tmur bil oarrozza, triek għall oarrozzi; 
titfa, iġġagħal, iasuk, tchezchex, id- 
daħhal, twahħal musmar; we have 
been outforadrine t/iis morning, ħriġna 
ħarga bil'carrozza dal għodu '; t/iere is 
ajine drive from Valletta to Notabile^ 
hemm triek sabiħa għal oarrozza 
(ricba sabiħa) mill belt għall-Imdina; 
the wind will sure drive that ship asliore^ 
ir-riħ sgur jitfa dac il bastiment I-art; 
drive me to Valletta, suk ghal ( ħudni 
il ) belt ; to drive one to despair^ iggib 
bniedem fdisperazioni, can you drive 
this nail in ? tista iddaħħal (twaħħal 
jew titfa gewwa ) dan il musmar ? 
to drive away the time, tghaddi iż-żmien; 



DigitizQfl by 



Google 



l)Kl 



— 28) 



t>llO 



to drive at sometliing^ ioolloc inira 
(fmoħħoc) ziħaġa; ^e wa» driven of 
the stage, saffrulha ( meta cbienet fuk 
il palo tirrecita (fit-teatruj; to drive a 
ihvng from dav to day^ tħalli ħaġa minn 
ġurnata għall-oħra ; to drive outy tcbec- 
oi; oiu nail drives out another, il musmar 
il ġdid jakla il kadim ; I/you go there 
you are to drive a roarina trade^ jecc 
tmur bemm sgur tagħmel affarun ; he 
is driving pigs^ kiegħed jonħor e^iħ 
(daks ħanżir). 

Drivel— tliegheb, tiblieħ jew issir 
ibleħ ; Igħab, ibleħ. 

Drivellino— bluħa, nzul ta Igħab. 

Driven— partecip passat tal verb 
**to drive" as white as the driven snow, 
abjad daks is-silġ, borra ( li icun jit- 
tajjar jew nieżel). 

Driver— min isuk carrettun, bur- 
dnar, carrettunar. 

Drivino-band— gilda li iddawwar 
rota ta macna. 

Drivino-note — nota li tgħakkad 
zewġ battuti (fil musica). 

DiUZZLE^rxiex, circ, traxxax, jagħ- 
mel ic-cirċ : it dvizzles^ nie^Ja rxiex 
(rxiexa) ; we fiad a drizzling min all 
the weekj chelna rxiex ( cbien ic-cirċ ) 
il ^mgħa collha. 

I)RlzzLT~Iiiraxxax, li jagħmel ic- 
cirċ, tar-rxiex, tac-cirċ. 

Droqer — bastiment, vapur tat 
tagħbija. 

DROIL — taħdem addojċ, tħaxlef 
fix-zogħol. 

Drcll— buff*un, ċajtier, wieħed li 
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka). 

Droll — buffiin, ċajtier, wieħed li 
idaħħac (ħluki jew li iħobb il ħlieka), 
iddiAħak, tagħmilha tal buff'un, tiċ- 
ċajta ; tidħak b'xi ħadd. 

Droller - buffun, ċajtier, min idc^- 
ħac biċ-ciajt^ cliem, jew bil mutetti 
li jagħmel. 

Dromedary - gemel b*ħotba waħ- 
da, jew dromedariu. 

Drone— naħla bagħlija jew bagħal 
(tan-naħal) ; żanżin ; għazżien ; iżżan- 
żan, titgħażżen. 

Drone pipe — iżżanżin (ta nemusa, 
dubbiena etc.) 

Dronish— ta għażżien. 



Dronishness - għażż. 

Droop — tidbiel, tintelak, tintrema. 

Droopinq — telka ; /le is now iw a 
droopinp condition^ issa jinsab mitluk 
(mormi jew midbiel) wisk. , 

Drop— katra, deragħa, dendiela ta 
misluta ; tkattar, iddamma, tmut sob- 
tu (taka u tmutj, tkattar, twakka, 
titlak, tħalli, tiscot; to drop hstern^ 
tmurjew tarġa lura ; by drops jew 
drop by trop, katra katra ; it seems t/iai 
/le has a drop in /lis eye tliis evening, 
donnu għàndu xi katra żejda il-leila; 
give me a little drop^ tini (ferragħli) 
katrai waħda (ftit wieħed); / am 
afraid he will drop my watch, nibż^ li 
iwakkagħli (jerħili fl-art) 1-arIoġġ ; he 
took precious good care not to drop a 
word, hua kagħad attent ferm li hia 
iħallix tiscappalu (toħroġlu minn fom- 
mu)xi chelma; let usdrop t/ie argumentj 
ejja nħallu (nitilku) dm il custioni ; 
drop it, please, biżżejjed (iscot^ jecc 
jogbġboc; in cold weather mv nose drops 
continually, fil bard mnienri dejjem 
ikattar ; u/ien you come t/iis way please 
drop t/f, meta tigi riiawn għaadi (ejja 
ft.it) jecc jogħġboc ; t/iey are expecting 
/iim every minute todropp off^ kegħdin 
jistennew minn minuta għal I-onra li 
imut. 

Droplet— katra żgħira. 

DRopping - taktir, ktar; evesdrop- 
pingy tissamma minn wara bieb jew 
minn tokba tal muftiħ ; your nose is 
dropping^ mnieħrec kigned ikattar ; 
be/ore dropping this argumentj kabel 
ma nerħu mn'idejna (nitilku jewnħal- 
lu) din il custioni. 

Drops — ktar, katriet ( medicina etc. 
xorb jeħor^ ; lemon drops, ħelu ^ktar 
ktar) bl-essenza tal (to^ħma ta) lumi. 

Dropsoene— is-separiu (ta teatru). 

Drop SERENE — marda tal għajnejn 
(metail għajnejn idemmgħu). 

Dropsical I minfuħ (marid) bl-il- 

Dropsied j ma. 

Dropsy — nefħa (marda) bl-ilma, 
jew idropisija. 

Dropt — (temp passat u particip 
passat tal verb "to drop "j ; he dropt 
t/ie stone on /tis head, reħa (telak) i| 
gebla fuk rasu. 



Digitized by 



Google 



i)ħo 



»- 288 — 



DRY 



Drop wort -haxixa (pianta^ li tic- 
ber fl-ilmay 

Drosoheter — drosometru, stru- 
ment biex iohejhi (jaraw) chomm wa- 
ka (niżel) nida bil-lejl. 

DROSS-cagazza, ħmieġ, fdal etc. 
tal ħadid etc. meta idewbu ; marma- 
Ija, cai*fa. 

Drought — nixfa, għaċċ ; we have 
had a great droitght this year^ ehelna 
nixfa (^nukHas ta xita) cbira din-sena ; 
I had great drought on me^ chelli nixfa 
(għaċċ) cbir. 

Droumy— mħabbat ; mkankal. 

Drout- ara droughi. 

Drove — merħla, katgħa; rassa, fol- 
la ; ( it-temp passat tal verb '' to 
drive ") ; we t/ien drove (o Notabile^ 
aħna mbagħad sokna (morna bil car- 
rozza) lejn l-Imdina ; he drove as /ast 
as he could, sak (gerra) chemm felaħ. 

Drover— dao li isuk (jehu) il bhej- 
jem għal bejħ (jew is-suk); jew min 
isemmen il bhejjem ( barrin, ba- 
kar etc.) ghal ktil. 

Drown — tgħarrak) tgħaddas, tegħ- 
leb ; tgħerek ; he attempted to droion 
himself, ried jegħrek ; the light of the 
8un drowns tJiat of the stars^ id*dawl 
tax-xemx jegħleb (ighaddi, hu akwa) 
minn dac tal cwiecheb. 

Drowned - mgħarrak Cfgat) ; he is 
drowned in money, mgħarrak (fgat^ bil 
flus ; às wet as a drowned rat, xraba 
joktor (fellus^. 

Drowninq— għarka, my dog saved a 
man from drowning^ il chelb tiegħi 
salva bniedem (ragel) mil għarka. 

Drowse— tongħos, iggib ngħas jew 
il-Ianja ; trakkad. 

Drowsiness— ngħas, lanja. 

Drowsy— bin-għas, bil-Ianja. 

Drub — ħabta, dakka; taħbat, id- 
dokk, issawwat. 

Drubbing— swaf. 

DRUDGE^tahdem bħal chelb, tħac- 
ohec, isseftor; seftur, hoccliiec ; min 
jaħdem bħal chelb jewbħal rsir. 

Drudger - seftur, min jaħdem bħal 
chelb jew bħal rsir, ħacchiec. 

Drudgbry— ħajja ta chelb, ħajja 
ta rsir, xogħol ta rsir, tħacchic. 



Drug -duwa ; xi ħaġa li ma tiswa 
xejn, taħwir; tħawwar, tati id-duwa. 

Druggbt— drapp oħxon ordinariu 
usat biex igħattu bieh ittapiti. 

Druggist— bejjegħ il ħwawar u 
id-duwa, spizziar. 

Druid — kassis tan-nies Gelti li 
chienu fl-antic igħammru fi Franza u 
1-Inghilterra. 

Drum— tambur, tabal ; iddokk it- 
tambur jew it-tabal ; to beat thedrum, 
iddokk it-tambur, ittambar; the 
dratn of the ear^ it-tambur tal widua ; 
to drum out^ tchecci wieħed il barra 
bil għajjàt ( bil frattarija ) kuddiem 
culħadd. 

Drumly — magħkud, mtajjan kie- 
ġħed (ilma etc.) 

DRUfti-MAJOR — it-tambur ma^ġur 
ta riġment. 

Drummer— min idokk it-tambur, 
jew tamburlin ; miiin itambar. 

Drummond-ligiit — dawl kawwi 
ferm. 

Drum-stick - lasti tat-tamburlin. 

Drunk— (particip passat tal verb 
*'to driiik" ) mixrub; lis-sacra ; he was 
charged with being drunk, accusawħ 
(kalu) li chien f is-sacra ; half Urunk, 
ftit xurban (nofsu fis-sacra) ; to make 
drunkj issaccar ; ei^er drunk^ ever dry, 
actar ma tixrob actar jatic li tixrob. 

Drunkard— sucranazz, sponża. 

Drunken — xurban, fis-sucra. 

Drunkennes— socor. 

Drupe — dac li jakamis-siġra (frott 
misjur li jaka waħdu) il frott li hu 
magħmul biċċa waħda (jew li ma 
jinfetaħx meta isir ) bħal ma hu il 
ħawħ, għajnbakar, cirasa etc. 

DRY—niexef, xott, mkaxlef, mkad- 
ded; tnixxef, tixxotta,.tkaxIef, tkad- 
ded; tinxef, tixxotta, titkaxlef; tit- 
kadded; a dryfountain^ ghajn (funtana 
niexfa (\\ ma tarinix ilma); some people 
think trigonmnetry is a dry studt/, x'u- 
ħud jidrilhom li it-trigonometrija hua 
studiu chiosaħ (bla gost) ; / am drif^ 
gliandi il għaċċ; that is rather a drt/ 
answer you gave him^ dic chemm 
chemm ma hiex risposta xotta li tajtu; 
no Ifody mives with him he is so dry, 
ħadd ma jakbol (jagħmilha) miegħu 



Digitized by 



Google 



dby 



— 281) — 



DUC 



hua becc mkit (mgħtnul għalih) ; you 
ioonU gei anytlUnp from him^ he is so 
dri/, zejn ma tieħu ("tiddobba) minu 
għandUyidu magħluka wisk (għadma) 
have this exposed to the sun to dry^ ħal- 
Jih fix-xemx ħal* (biex) jinxef. 

Drtad— Àila falz (mara) tal ħrafa; 
Alla tal boschijiet. 

Drt beat — tati, issawwat ħafif ħa- 
fif. 

Drtboned — niexef għuda; mkad- 
ded, għadma u gilda. 

Drteted— bla dmugħ. 

Drtfoot— chelb tal caċċa li ixomm 
il pedati. 

Drting— nxief, tnixxef. 

Drtite — njam petrificat (li sar ge- 
bel;. 

Drtlt— xott xott. 

Drtness— nxief. 

Drt-nurse — mara li trabbi tnrbija 
bl-ichel etc. (\x m*hux bil ħalib ta si- 
dirha). 

Drt-rot — marda ( bħal susa) li 
njam. 

Drtrub— tnaddaf minn għajr ilma 
(minn għnjr bell jow tixtrib). 

Drt-suod— li għandu sakajh xotti. 

Drt-stove— camra bil ħgieġ fojn 
iżomma il pianti li iridu li nxief. 

DUAD - in-numru tnejn. 

DuAL— tnejn, bi tnejn, ta tnejn. 

DUALISM — dwalismu jew ta^ħlim 
ta żewġ principi (jew ta żeuġ divinità) 
1-wieħed tajjeb u I-jeħor ħa/Jn. 

DUALITT — li juri tnejn ; firda, se- 
parazioni. 

DuAROHT — gvern f idejn tnejn min- 
nies. 

DUB — dakka (ħafifa^ jew messa 
chemm chemm b'xabla ; tati xi din jità 
(xi unuri etc^, tħabbat, ittectec; dak- 
ka, messa ħafif ħafif. 

DUBASH— interpreti Indian (dac li 
ifisser bi Isien jehor) li icun igħejd 
hadd jeħor. 

DuBBED— bla ponta, bla xifer, spun- 
tat, ma jaktax. 

DUBBER — flixcun tal gild għaz- 
' żejt etc. 

DUBBING — tati xi dinjità(unuri etc.) 
żejt li jaħdmu bih dawc li jiccunżaw 
il ġlud. 



DUBHE — isem ta cheucba mil cbar 
nett. 

DuBiATE^tiddubita, tcun bejn ħal- 
tejn jew bejn iva u I&. 

DuBiETT— dubiu. 

DuBious — dubbius, bejn ħaltejn, 
bejn iva u \h. 

DuBiTABLE— ta min jiddubita min- 
nu, li m'hlix oert, sod. 

DuBiTATlON— dubiu. 

DuOAL — ducali, jew ta duca. 

DuOAPB— xorta ta ħarir fin. 

DuOAT — ducat, biċċa munita 11 ti- 
swa dwar erba* xelini u nofs. 

DuOHBSS — duchessa. 

DUOHT— ducat, ir-renta jew il pro- 
prietà (artijiet etc ) ta duca. 

DuOK— paprà ; cutnina, luna, doco ; 
togħdos, tgħaddas ; gebla li tixħet la 
gemba gewwa I-ilraa jew ''ħobża u 
sardina *' ; my ducJc^ għażis f ġojja) tie- 
ghi ; come to me, my duck, ejja għandi, 
ġojja; buy eome duck for a pair of 
slipperSf ixtri biċca docc Cluna jew cu- 
tnma) għal par papoċċ ; give him a 
duckf għaddsu għaddsa (atiħ majna- 
ta) ; dnck your head, għaddas (baxxi 
jew nizżel rasec ; 1 saw the two boys on 
t/ie sea shore playing at **drakes'and 
ducks'\ rajt iż-żewġt itfal fuk il molJi 
fix-xatt) jilgħabu '%obża u sardina *' 
(jixtu il gebel la gemba fwiċċ I-ilma 
biex jarawh jakbeż); wildducky borca. 

DuoKANT — xorta ta nemla (sal- 
vaġġa). 

DUOKER— għaddàs. 

DuoK HAWK — t-ajra bħal borca 
(margun). 

DUOKING —għadis (nżul taħt I-iloia). 

DucK LEGGED — li għandu riġlejh 
ksar. 

DuCKLiNG— paprajew borcażgħira. 

DucK MEAT) ħaxix li jicber fl-ilma 

DucK WEED) kieghed. 

DucT — moghdija, canal, catusa, 
passaġġ ; cujueduct^ acquedott jew ca- 
nal tal ilma. 

DUCTIBLE— li jiggebbed, li tista it- 
tawlu. 

DU0TlLE-—artab, li jingibed, jitwal 
(metall bħad-deheb etc.) 

DUOTION— guida, wiri. 

DuoTURE— direzioni, wiri, guida. 



87 



Digitized by 



Google 



DUD 



— 290 — 



DUM 



DUD — biċċa ċaiTuta, dendula. 

PUDDBKY — fejn idendlu jew ibie- 
għu iċ-ċraret jow xi dniedel. 

DuDQEON— stallett żgħir; ghadba, 
buli. 

DuDQEON-DAQQER— xabla żgħira. 

DuDMAN— babaw, ħaġa li tbażża. 

DuB — dmir, ħakk ; dejn ; li jist- 
ħokk, li imiss, xierak; tliat is all rnoney 
due to me^ dawo oollha flus li imissu 
lili ; doni pay your bill before it is duej 
thallasx il oambiali kabel ma tagħ- 
lak (kabel nia imisseo); there are four 
Bħillinga due to rne, hemm erba xelini 
sehmi (li imissu lili) ; speak to him with 
all due reverence, ohelmu bil kima ool- 
Iha li tistħokklu ; he annved there in 
due season^ wasal hemm fli staġun (fi 
^«mien tajjeb);/?ay what is due to others^ 
ħallas h għaudeo tati (dejneo) ; give 
every one his due^ ati lill oulħadd li 
imissu ; we must give the devil his due, 
ix-xitan ra*hux ioreh daks ohemm 
ipinġuh. 

DUEL— dwell, silta (ġlied bl-armij; 
tiddwelluy tissielet. 

DuELLiST— min jiddwelln. 

DuENNA — mara xiħa (jew avanzata 
H tiehu hsieb (tindoora) xbejba. 

DUBT—dwett, biċċa musioa oantata 
bejn tnejn. 

DuPFER — min ibiegħ ( fit-torok ) 
ħwejjeġ ordinarii (foloż jew misruka). 

DUQ — (temp u partioip passat tal 
verb *'to dig* ) jena eto. għażakt (ħaf- 
firt), magħzuk (mħaffer); driegħ (bez- 
znla) ta bakra, nagħġa eto. 

DUKE - duoa, 

DuKBDOM — ara duchy. 

DUKELINQ — xorta ta duoa. 

DULCET— ħelu. 

DuLOiPY--tagħmel ħelu. 

DULOILOQUY — oliem jew disoore 
ħelu. 

DULOIMOR — strument tad-dakk 
bħall oimblu bill oordi. 

DuLOiTUDE — ħlewwa. 

DULCORATE— tagħmel ħelu ; trat- 
tab. 

DuLL — mdeijak, kalbu sewda jew 
dejka ; bil buli ; ta swied il kalb ; b'a 
pontay bla xifer, xifru maklub; stu- 
pidu, moħħu xieref, rasu jebsa ( kar- 



għa ) ibleħ, rieked ; iddejjak, issew- 
wod il kalb ; tagħmel il buli, tnehħi 
(takleb) xifer ta xafra, tneħħilha il 
ponta ; Hiis is a dull razor^ d^n mus 
taMeħja ma jiswa xejn ( ma jaktax 
biżżejjed) ; he is aman ofdull wit^ hua 
ragelmoħħu xieref, batut ininn rasu; 
ldon*t like this house, the rooms are 
milier dull^ ma toġħġobnix din id-dar 
il omamnr mudlamin ( idejkuleo kal- 
beo ) ; this ia a dullpiece of work^ din 
biċċa xogħol tediusH, stooanti, jew li 
iddejjak; there was a dull noise, ohieii 
hemm tgħerghir (damdim); thia glass 
is growing dull^ dan il mera kiegħed 
jittappan; my sight is dull, għajnejja 
mċajprin (nara mċajpaiv iċ-ċpar)?; tlie 
lamp is burniitg dnU this evening, il 
lampa xejn ma hi turi il-lejlu ; Uuit is 
a dull coloury dao oulur ioreħ (tfist) ; 
trade is very dull, il oummerċ batut; 
he is dull of hearing^ daks xejn batut 
minn widnejħ, ma tanto jisma; it is 
no use to explain to him, he is dull of 
apprehension, għull xejn tfissirlu (tfeh- 
mu) għaliex rasu ma tarfax (kargħa); 
thisfiring will soon dall our^ hearing^ 
dan li spurar dal wakt itarraxna. 

DULLARD — stiipidu, ras kargħa, 
ħmar. 

DuLLNESs - dieka, swied.il kalb, 
buli, moħħ xieref, ras jebsa ; bluha. 

DuU)CaACY -gvern tal irsiera. 

DULY -ohif jistħokk, ohif imiss chif 
iinur. 

Ddmb — mbioohem,mutu,ma jitohel- 
limx; tbioohem, issioohet; dumh signs 
jew mute signs, il figuri tal animafi li 
bihom hua lukassam u maħzuż iz-zo- 
diaou ; the dumb creaturess, l-animali, 
deaf and dumb^ triix u mutu ; f struck 
hvn dumh, bioohimtu, Cimmutajtu jew 
sioohittu) ghalaktlu ħalku. 

DUMBELLS-r^m/»^/«, ħadid inFassal 
għal tal apposta, biex wieħed i^.om- 
mu f idejh u jagħmel il gennastioa. 

DUMB-DISCOURSIVE — li jitlob bitf- 
sohiet (bla cliein;. 

DuMB-sHOw - farsa bla oliem xejn, 
pantomima. 

DuMBWAiTKR— isem ta biċċa għa- 
mara. 



Digitized by 



Ġoogle 



DUM 



— 291 — 



DUS 



^ DUMFOUND — tbicclieQ], timmcita, 
tistorba. < 

DUMMT— wieħed li tna jitchellem 
xejii (speci tn pupu). 

D» MP — dieka, dispiacir, swied il 
kalb. 

D MPISH— mdejjak, kalbu sewda. 

DUMPLING — pudiiia żghira (tonda). 

DUMPS — għexiewi ( attacchi ) ta 
dieka. 

DuMPY— mbaċċac, godli ( kasir u 
oħxon ). 

DuN--c8irir-ras; dejjien (min icollu 
jeħu) jicser sar dac li icollu jatih (jew 
1-imdejjen); rmiedi, ismar; titlob li 
icolloc tieħu (dejn) — għalja, gozz, 
munzell, borġ. 

DoNBiRD— ^tajra) brajmla ta rasha 
sewda. 

DUNOE— ħaġa belha (għalla belha) 
belhun, stupidu, ras kargħa, ħmar. 

DUNOISH — ta (bħal) stupidu, ta 
ibleħ, ta ħmar. 

DuNB— borġ (għolia, munzell) ra- 
mel. 

DuNG — ħmieġ tal bhejjem, bagħar, 
demel, ^jbel, bżar ; iddemmel, tbaż- 
żar ; tħammeġ (f^iħra). 

PUNG-CART-carrettun ta?^.-żibel. 

DUNGEON — calzri taħt I-art, crimi- 
nal ; tagħlak f calzri taħt 1-art, titfa 
criminal. 

DuNG-HlLL - miżbla. 

DUNGING— tbażżar, iddemmel 1-art. 

DuNGY — collu demel, żibel; maħ- 

DuNGYARD — ^mandra jew post għal 
mis^ibla. 

DUNNAGE— rpar; paIjett,xcora, mazz 
virghi etc. li ioun mal gemb ta frejga- 
tina etc. biex meta tcun ma 1-art ma 
tagħmilx ħsaraigiiejdulu ucoll fender. 

DUNNER — min jgliergher jew jistor- 
di (idawwar ras dac li icun) għal xi 
ħaġa li icollu jeħu. 

DUNNING— titlob u tarġa titlob flus 
li icolloc tieħu. 

DuNNiSH — safrani, lewn actarx 
rmiedi. 

DUNNOOK— il għasfur tal bejt. 

DUNNY — trux ; li raoħħu ma jarfax. 

DuNT— gibda (mħabba; li tbiddel 
(\i m'hix soda jew sħiħa). 



Duo— dwett (T)i66a cant bejn tnejn). 

DuoDEOBNNiAL— ta cull tuax il sena. 

DuoDBoiMO— manetta ta tnax il fol- 
ja ; folja carta mitnija għal tnax (il 
darba). 

DuoDBOUPLB— magħmul tnax tnax. 

DuPABLB—li tista tidħac bih ; (li 
tista iddaħħlu fix-xcora/ 

DuPB— belhun, għalla belha, ibleħ, 
tidhac bi, iddaħħal fix-xcora; he is 
very eaaily dtipedy tidħac bih malajr, 
(iddaħħlu fix-xcora malajrj. 

DuPBRY— daħc, kerk. 

DuPLB— doppiu, għall tnejn. 

DuPLfOATB— ittenni ; chitba mten- 
uija ; mtenni ; / kad to send the report 
in duplicatef chelli nibgħat ir-rapport 
mtenni (iewġ copij ta li stess rap- 
port). 

DuPLiOATURB — tinja, 

DuPLiciTY — titnija ; uċuħ (sebat 
uċuħ) kerk, falsità. 

DuRABiLiTY— dewmien. 

DuRABLB — li idum, dewwiemi (li 
iżomm). 

DuRABLBNBss — dcwmien. 

DuRA MATBR — ir-fita li tcun mdaw- 
ra mal moħħ. 

DuRATioN— dewmien, żmien ; tAie ie 
a thing of a ahort duration^ din m'hix 
ħaġa li iddum wisk (m'hux ta żmien 
twii;. 

DuRDBN — bosc żgħir ( buschett ) 
gewwa wied. 

DuRBBS— għeluk, ħabs, calzri. 

DuRiNO— wakt, fil ħin, meta; during 
the firet Uiree yeare^ fl-ewwel (għal- 
lewwel, jew wakt lewwel), tliet snin, 
during my stay in Londonj wakt (^fiż- 
żmien, meta) cont Londra jena. 

DuRiTY — ebusija. 

DuROY— xorta ta sarġ (drapp) min- 
suġ bil figuri (werak etc.) 

DuRRA— xorta i-a karaboċc. 

DuRST (temp passat tal verb ** to 
dare " ) -issugrajt etc, f never durst 
to go therey katt ma chelli il ħila (is- 
sugrajt) li immur hemm. 

DusB (jew Dbuob) — demoniu, il 
għadu ; ta barra minn. hawn ; tal 
infem. 

DusK — għabex, raxx id-dlam, id- 
dlam, għieb ix-xemx ; mudlam, sew. 



Digitized by 



Google 



DUS 



— 292 — 



DYK 



dieni ; 1 shall be there before dusk^ I 
hope, ncuDU bemm kabel ma jibda 
jialaitiy nispera ; at duek^ għall fil għa- 
xija (għal għejb ix-xemx) ; we must 
go^ it begins to dask^ immorru, beda 
jidlam. 

DusKiSH — ^mudlam. 

Du8Ki8ĦNB88— ħajta dlam. 

DusKY — mudlam, scur ; mgħajjar. 

DusT— trab, għabra ; tneħħi il għa- 
bra, tfarfar ; tgħabbar, timla bit-trab; 
who ts raising dust f min kiegħed ikan- 
kal fitajjar) it-trab? sprinkle eome 
water to lay the dust^ bixx ftit iima 
biex tkiegħed (trakkad) it-trab ; you 
could see not/iing but clouds ofdust^ ma 
contx tara ħaġ'oħra ħlief sħab tat- 
trab ; we are but dust and aslies^ maħ- 
niex ħiief trab ; dust the table^ please^ 
imsaħ (farfar) il raejda (mit-trab) jecc 
jogħġboc ; if they keep dancing here 
they will dust off every thing^ jecc jok- 
għodu jisfnu hawn jimlew collox bit-. 
trab f igħabbru cull ma hawn) ; fine- 
dust^ għabra; saw-dust, sorratura; iroti 
dust ffdings) jeyv file dust, limatura. 

DusT-BBUSH — pinzell (xcupilja) tat- 
tfarfir (tat-trab^. 

DusT-CABT— cari'ettun tat-trab (taż- 
żibel). 

Du8T-coNTBACTOB — cuutrattur, min 
jeħu i-appalt tal cnis (tat-torok etc.) 

DusT-PAN — pala għal ġbir tat-trab. 

DusTBB— mm ifarfar, biċċa tat-tfar- 
fir. 

DusTiNBSS — tgħabbir. 

DusTMAN — ragel li jiġbor it-trab 
(taż-żibel). 

DusTY — mgħabbar, bit-trab. 

DosTY-POOT — bejjegħ li idur fit- 
torok. 

DuTCH— Olandis, tal Olanda ; / like 
t/ie Dutchflag^ togħgobni il bandiera 
Olandisa ; de yo speak Dutch too f taf 
brOIandis ucoll r this is not Duich 
c7i«««^, dana m'hux ġobon tal Olanda. 

DuToH-cLiNKBBS— xorta ta madum 
jew ċlamit li jigi mill'OIanda. 

DuTCHMAN — Olandis. 

DuTCH-BUSH— pianta,xorta ta ġum- 
mar. 

DuTOHY— (duchy) ta Duca, diicali. 



DuTBOusl li jagħmel dmiru (cul ma 

DuTiFULJ jixraku sewwa); li jsma 
minn, obbedient ; he is a dutiful boy^ 
hua tifel ubbidient. 

DoTY — dmir; to be on duty^ tcun 
Cgħassa); I cameoff duty this moming^ 
smuntajt mill għassa dal għodu ; it 'is 
my duty to infoi*m you ( iew / deem it 
my duty to report) hua amir tieghi li 
ngħarifec (li ngħejdleo); I always paid 
my duty to him, jena dejjem irrispet- 
tajtu. 

DuTY— dwana (ħlas, taxxa^ ; tobacco 
pays a heav^ duty in Jtaly^ it-tabacc 
iħallas daziu cbir 1-Italia ; this is not 
subject to duty^ dan ma iħallas dwana. 

Duuif viBATB — gvern ta tnejn (f idejn 
tnejn) min-nies fpost wieħed. 

DwALB — għeneb id-dib ( velenu 
kawwi); (fl-araldica jew it-tpingija 
ta I-armi); sewdieni, iswed. 

DwABP— kerkni, botni, ċchejchen, 
żghir, nanu ; ma tħallix jicber, iż- 
żomm ħaġa żgħira (li ma ticbirx> ; 
have you been to see ihe two dwarfs f 
mort tarahom iż-zewġ nani ? 

DwABFiSHNBSs— ċcunija, żgħurija. 

DwELL — tgħammar, tokgħod, id- 
dum ; tiġbed fit-tul ; where does he 
dwell ? fejn jgħammar (jokgħod)? Ile 
did not lUce to dwell on this snbject^ ma 
riedx jiġbed fit-tul, (idum jitchellem 
jew jgħejd) fuk din il haġa. 

DwBLLiNa — dar, għamara. 

DwBLLiNQ housb) id-dar fein wie- 

DWBLLINO PLACB) ħcd jokgfiod. 

DwELT-(temp u particip passat tnl 
verb *'to dwell") jena għammart, 
kagħdt ; għidt jew tchellimt fit-tul. 

DwiNDLB — tiċchien, tonkos, tnin ; 
iccecchen, tnakkas ; this will dwindle 
away to nothingy dan jispiċċa Cjonkos) 
fix-xeju; he is dwindling away^ kiegħed 
inin. 

Dyb— żebgħa, lewn ; tiżbogh, tati 
il-lewn. 

Dybb (^dibb)— żebbiegh. 

Dyino — li imut, tal mewt ; he is 
dying, kiogħed imut; before dying^ ka- 
bel il mewt (kabel nia miet, jew 
imut). 

DYKB-diga, hajt mibni biex jilka 
il baħar. 



Digitized by 



Google 



DYN 



— 298 — 



EAR 



Dynambtbk— strutnent biex jaraw 
il kawwa ta telescopiu. 

DYNAMiTARD~min ifakka jew itajjar 
bid-dinamite. 

Dynamitb— diuamite. 

Dtnamios — dinamicsy ix-xieuza ta 
dac collu li iċaklak jew iħaddem. 

Dtnamometbr— dinamometru, stru- 
ment għal chejl tal kawwa ta ħaġa ; 
il kawwa li għandu (li icabbar) tele- 
scopiu. 

Dynastic 7 tad-dinastija fara dy- 

Dynabtioal) nasiy), 

Dynabty— dinastija, razza (familja) 
tas-slaten (wara zulxinj ; saltna. 

Dysbntbry — disen terija. 

DYSMBNrA— purgar 'tad-demm (men- 
stniazioni) li iddum ma tibda jew li 
tcun difficultusa. 

Dysopsy— ċpar fil għainejn. 

Dysorexy — nukkas tal aptit. 

Dyspepia— dispepsia, marda ta li 
stoncu (nieta li stoncu ma isajjarx). 

Dyspeptic— min hu marid bid-di- 
spepsia (bli stoncu). 

Dyspeptical— li għandu li stoncu 
tie^ħu ma isajjarx malajr. 

Dysthymic — dwejjak Craarda fil 
moħħ). 

Dysurio — li ibati biex jagħmel 
I-urina. 

Dysury— tbatia biex tagħmel 1-uri- 
na. 

Dytiscus — ħanfusa ta 1-ilma. 

Dzeren — sorta ta cerv. 

13 

E— II ħames ittra tal alfabett; it- 
tieni vocali:— E, tokgħodflocil chel- 
ma East (Lvant) jew E. N. E. f loc 
Edst^ NorOi Kast, Qriegh Lvant. 

Each— cull, cull wieħed,il wieħed; 
each time^ cull darba ; each and every 
one ofyou^ cull wieħed u cuU waħda 
minncom ; / hought them two shUlings 
each, xtrajthom żewġ xelini il wieħed. 

EAOER-mlebIeb,ruħu ħierġa,mħeġ- 
ġeġ, mixtiek wisk, rgħib. 

Eaobrly — bil ħeġġa, b'xewka cbira, 
b'regħba cbira; %oe toorked eagerly for 



three whole weeks^ ħdimna daks .olieb 
(tajna daichiddajo) għal tliet gimgħat 
sħiħ. 

Eaoernbss — tleblib, ħei[ġa, ħrara, 
xewkà cbira,regħba; Uiey snowed greai 
eagerness this time^ din ia-darba urew 
ħeġġa (xewka) cbira. 

Eaqlb — ajcla; biċċa munita (flus) 
tad-deheb ta li Stati Uniti (America) 
li tiswa għaxar gordi. 

Eaolb eybd— għajncjn taajcla (taj- 
bin, li jaraw ferm). 

Eaolet — ajcla żghira, (ferħ ta 
ajcla). 

EAaRB— current jew mewġa li tob- 
rom fuk oħra. 

Ean— tilhed, tferragħ (nagħġa). 

EANLiNa — ħaruf. 

Ear — widna, widen, udit, żbula ; 
taghmel iż-żbula; he /uis good ears^ 
għandu widnejh tajba ; she fias a 
(juick earj ghandha widnej tajba (li 
jeħdu malair); / come to box your ears^ 
nigi natic dakka ta ħarta ; / saw him 
whispering something in his ears^ rajtu 
igħejdlu bil mod xi ħaġa f widintu; 
do noi give ear io whai he says, tatix 
widen għal dao li igħejd ; he wUl be 
much offended if ihis reaches (comes to) 
his ears, jeħu fastidiu ferm jecc ja- 
sallu dan (il cliem) fwidnejh; he is 
deaf of one ear, trux minn widna waħ- 
da ; in at one ear and out of ihe oiher, 
minn widna jidħol u mill oħra joħroġ; 
to be by the ears, titkabad, tiggieled; 
he set them by the ears^ hu gellidom 
(cheschishom għal ġlied); he barely 
escapedfrom having all the rabble about 
his ears, għall ftit ħeles minn idejn 
in-nies (chienu sejrin jagħmlu għa- 
lih) ; he is in love wiih her up to the 
ears, mitluf warajha (iħobbha sħiħ) ; 
ihey are tn debi over head and ears^ 
gbandhom dejn chemm jasagħ gil- 
ahom ; she Iias a good ear, ghandha 
udit tajjeb ; she sings by the ear, tcan- 
ta bl-udit ; / iried io open his ears, ridt 
natih id-dawl ( niftahlu għa jnejh ) ; 
catch i/ie cup by ihe ear, akbad il chic- 
cra mil widna ; tfiis is a fne isar of 
corn ! din żbula kamħ sabiha I 

Ear-aohb— ugigħ tal widnejn. 

Ear-borbd— bil widnejn mtakba. 



Digitized by 



Google 



EAR 



— 294 — 



EAR 



• EAR-DBAPBNiNa— ittarrax (bi ħsejjes 
cbar). 

Ear-drum— it-tambur tal widna. 

Earbd— bil widDCJn. 

Ear-holb— it-tokba tal widnor. 

Earinq— tinzlor (biċċa cima t'tarf 
ta kala biex jorbtu mal pinuur). 

Ear KissiNG ~ mess chemm chemm 
tal widna. 

Earl— conti (marchis) tal Inghil- 
terra. 

EARLAP-il ponta tal Avidnejn. 

EARLDOM-—contea jew marchisat. 
• Earlbspbnnv — ara Eamesi monei/. 

Earless— bla widnejn; trux, bla 
udit. 

EARLiKB—bħal widna, bħal żbula. 

Earlinbss — bocra, cmieni. 

Earlmarsħal — wieħed mill ogħla 
ufficiali ta li Stat fl-Inghilterra. 

Earlook — beżbuża, noccla, lagħ- 
kiet il far. 

Early — cmiehi, bicri ; ewwel ; he 
ia an early riser^ dac ikum cmieni ; 
early rising is conducive ta heaWi, il 
kawmien cmieni jati is-saħħa, jew il 
boora issewwi iż*żocra ; it seenia we 
are going to have an early winter this 
yeary donnu sejrin icolna xitwa bicrija 
(tibda ix-xitwa cmieni) dissena; we 
Qommenced in tlie early spring^ bdejna 
fl-ewwel (għal bidu) tar-rebbigħa; 
very early\ cmieni ferm; early soto^ 
early moxo,^ min jiżra bicri (cmieni) 
jahsad bicri, (min jitlak cmieni, jasal 
lewwel); it is the early bird that catches 
the worn, min jiddawwar ma jilħakx, 
jew min jorkod ma jakbadx ħut 

Earn— takla, tiddobba, tistħokk; 
he came here to earn his hread^ già hawn 
biex jakla x'jecol ; yoa have earned 
Uie prize very well^ chien jistħokkloc 
tassew il premiu (għaliex ħdimtj. 

Earnbst — seriu, tabilħakk, tas- 
sewwa; mlebleb, mħeggeġ, miġnun, 
ruħu ħier>a; / am in good earnest^ bis- 
serietà oollha (m'hux biċ-ċajt); are you 
in earnest ? int kiegħed tgħejd bis- 
sod? (tabilħakk ?) ; / xoas not very 
eamest with him to stay^ ma tantx 
ħegg^ġtu biex jokgħod ; t/iis is an 
earnest business, din biċċa ser ja; earnest 
money^ capparra; / paid 5/- earnest 



money^ tajt fħallast) tmien xelini oap- 
parra. 

Eaknbstlt— bil ħeġġa, bil ħrara ; 
tabilħakk; bis-f^eriu, tassew; 7 spoke 
earnestly to him, chellimtu bis-sod 
(bis-serielà collha jew tassew) ; ne is 
earnestly bent on thvt study^ hu mitluf 
Cmlebieb sħiħ) għal dana li studiu) ; 
/ earnestly entreatyou not to go there^ 
nitolboc bil ħrara Ii ma tmurx hemm. 

Earnest-money - capparra, (flus li 
tati kuddiem biex iżżomm ħaga mix- 
trija għalic). 

Earnebtnbss - serietà, leblieba, ħeġ- 
ġa, ħrara, genn. 

Earning ) l'''^S^ ^ ^*^1.^» "^l 

^ >• earnmgs^ ngħix mill 

EabningsJ kliegħ tiegħi. 

Earpiok— għc^dma etc. għat-taħmil 
tal widnejn (netta orecchi). 

Earrinq -misluta. 

Earshot— fejn jinstama (bil wid- 
na) ; within earshot^ minn fejn (sa 
fejn) jista jinstama. 

Ear-sorb— mard ("ugigħ) tal wid- 
nejn. 

Earth— art, dinja, trab, ħamrija ; 
taħbi taħt I-art, tghatti bit-trab, tid- 
ħul taħt l-art, tindifen, tistaħba ; God 
created heaven and earth, Alla ħalak 
is-sema u I-art; Our Lord came on 
eart/i to redeem us, Mulejna gife fid- 
dinja biex jifdina; man is made of 
earthy il bniedem hu magħmul mit- 
tv^àXi ; foxes earHi, il volpi jidħlu taħt 
1-art ; earih these^ idfen dawu. 

Earth-din — terremot, tħeżżiża ta 
I-art. 

Earthbd — moħbi taħt I-art. 

E\rthbn — tal fuħħar. 

Earth bnokndbrbd — muissel mit- 
trab. 

Earthbnwarb — fuħħar, fajjenza,af- 
farijiet tal fuħħar jew tal fajjenza. 

Earthlinq— creatura tal art, min 
ighammar fl-art. 

Evrthly -tal-art, ta din id-dinja ; 
we are not born for this earihly habita* 
tion, aħna ma twiolidniex biex nibk- 
għu ngħammru f din id-dinja. 

Earthnut — cawcawett. 

Earthqdakb — terremot, theżżiża 
jew ċaklieka ta I-art. 



Digitized by 



Google 



EAft 



— 295 



EAV 



Earth-wandbrino— lijiggerra mad-. 
dinja. 

Earth wàRD— lejn 1-art. 

Earth wobk— xatt, nioll. 

Earth woRM— ħanex ta I-art. 

Eabthy— t«l arf, tad-dinja. 

Eartrumpbt— stniment (trumbet- 
ta) għal widnejn (għat-torox biex ji- 
simgħu). 

Ear-waz — il għacar (ħmieġ) tal 
widnejn. 

Earwio - mkass (duda). 

Ear WITNES8 — xhud li chien hemm 
jisma. 

Earwort— isem ta ħaxixa (li igħej- 
du tajba) biex tfejjak it-turxien. 

Ease— serħ, taħ6f, ħeffa, cumditÀ 
jew wesgħa iil ħajja jew fiż-żmien ; 
isserraħ, tħafFef, tati il wesgħa ; he is 
now living at easey issa kiegħed ighejx 
fil cumdità (fil wesgħa tal ħajja) ; 
/ love viy ease^ jena nħobb ncun 
comdu (filcumdità) ; iho^e pills gave 
me some ease^ dawc il pilluli serħuni xi 
ftit ; t/ou can do this wifh ea^e nowy issa 
tista tagħmel dana bil ħeffa (malajr 
jew bla tbatija) ; he has had a writ of 
ease, tawħ il-Iibertà ; / hope this wiil 
ease my pain^ nitma li dana iserrahni 
xi ftit mill ngigħ ; / tried to ease him 
ofhis burden^ ridt inserħu mil pis li 
chellu; before leaving iheif had orders to 
ease the ship, kabel ma telku chellom 
1-ordni li iħaffu il bastiment ; stand at 
ease, okgħod ( okgħodu ) mistrieħa 
(strieħu). 

Easeful - cwiet, pacificu. 

EASEL—cavallet (għodda tal pittu- 
ri fejn ipoġġudac li fuku icunu ipin- 
ġu). 

Easeless — miu għajr ħeffa, mi- 
strieħ jew cumdita. 

EASEMENT—privilegġ li ġar icollu 
fuk jeħor ; mistriħ. 

EAsiLT—facilment, malajr, bilħeffa 
jew bil wesgħa coUba. 

EASiNEBS — serħ, ħeffa; / like his 
easiness of helief inħobb it-twemmin 
tiegħu li jemmen malajr cull ma 
tgħeidlu. 

East — Ivant. 

Eastbr - il Għjd il cbir. 



Eastjbr Sunday — il Għid il Cbir, 
nhar il Għid. 

Eastbrlino — wieħed li twieled 
f pnjjsi ta Lvant 

Eastbrly— li kiegħed lejnilLvant; 
they took an. easterly direction^ gibdu 
lejn Lvant; easterly winds^ rjiħ ta 
Lvant. 

Eastbrn — ta Lvant ; the eastern 
countrieSf il pajiisi ta Lvant. 

Eastward — fejn Lvant. 

Easy— ħafif, comdu ; this is a very' 
easy titsk for yov, din biċċa xogħol ħa-r 
fifa ghalic ; he is àn easy man to deal 
withy ragel minn tagħna (ħelu) biex 
tippratcah; free and easy, liberu, ħelu, 
franc ; minn taghna, igħejda chif 
iħossa ; easy ofbelieve, jemmen collox, 
culi ma jisma ; his wife has an easy 
labour ihis tivie^ martu chellha ħlas 
bis-sliema ( felici ) din id-darba; as 
easy as kiss my hand, ħafif rix ; jew 
bħal tazza ilma ; bħal li chiecu xejn. 

Eat— tiecol ; they have nothing to 
eat, ma għandom xejn x'jeclu; this 
meai eats well, dan il-Iaħam tajjeb ; / 
had hardly iime to eat my dinnery bil 
chemm chelli żmien ( ħin ) niecol ; 
whenever he comes here he eats his belly 
fullj cull meta jigi hawn jecol li icun 
sejjer jixpacca ; / made him eat his 
wordsy ġagħaltu ighiddeb ruħu ( milli 
kal ). 

Eatablb — tal ichel, tajjeb għall 
ichel. 

EATBN—mecuI ; this is to be eaten, 
dan għall ichel. 

Katbr— miu jecol, wecchiel. 

Eatino— tal ichel, ichel. 

Eatino-housb— dverna. 

Eataob— ichel ghal bhejjem 

Eau (b I Francis akra oo) ilma. 

Eau de Ooloone (bil Francis, akra 
de colon) ilma tal fwieha, jew Acqua 
di Cologna. 

EAVES-ċnutjew truf(taxoroc etc.) 
ta sakaf li johorġu il barra mil ħajt ; 
miżieb. 

Eavesdrop — ilma li joktor mil mi- 
żieb; tokgħod tissamma taħt xi tieka; 
titchixxef. 

Eavebdroppino — tchixxif, smigħ ta 
discors (ta dac li wieħed icun igħeid) 



Digitized by 



Google 



EAV 



— 296 — 



EDE 



min taħt xi tieka jew tokba tal muf- 
tieh eto. 

Eavbbdroppbr — min jokgħod jis- 
samma minn taħt xi tieka, tokba tal 
muftieh eto. ; min jitebixxef. 

Ebb — il frugħ tal baħar ; tofrogh 
(il baħar) ; tonkos, tinżel. 

EbenI ebanu, tal ebanu ; iswed 

Ebon/ bħal (tal)ebanu. 

EBONY—ebanu (njam). 

Ebonist — min jahdem fl-ebanu. 

Eboulbment — wakgħa ta ħajt ( ta 
sur ). 

Ebribty— socor. 

Ebullibnoe— għali» għalja, (ta il- 
ma eto. fuk in-nar). 

Ebullition— ghali (bin-nar^; tgher- 
ghir, tbakbik, (għali) tal imsaren. 

EBURNBAN--taI avoriu. 

EcAUDATB— minn għajr (bla) denb. 

EcBATic — ta ġrajja Cħwejjeġ ) li 
għaddeu. 

EccBNTRic > eccentriou, stramb, 

EccENTRicAL) miġnuu, mħerwel ; li 
għandu rota jew ħajta nioksa ; ma- 
ħruġ barra mm-nofs jew mic-centru. 

EccBNTRiciTY — stramberija, ġenn, 
eccentricità. 

EccHYMOSis—tbengila, tbengil. 

EccLESiARCH— cap ta cnisia. 

EccLBSiASTics— ctieb tal Antic te- 
stament (tat Testment il Kadim j. 

EccLBSiASTic — -kassis, sacerdot ; tal 
cnisia, tal kassisin. 

EccLBSiASTiCAL — tal kdssisiu, tal 
cnisia. 

EccLESiASTicus— wieħed mil cotba 
tal "apocrifa". 

EccLESiOLOGY— discors (cliemj fuk 
il cnejjes. • 

EcHEANCB — ġurnata mħollija fsta- 
bilita jew li kegħda) għal ħlas. 

EcHELLB (bil Francis akra exeU)— 
sellum. 

EcHELON— il marciar ta armata tar- 
ġa fuk I-oħra fbħal sellum). 

EcHBVBTTB— merilla (marella) żgħi- 
ra tal hajt (tajjàr eto.) 

EcHNiATB ) bix-xewc bħal tal kan- 

ECHNIATBD J fud. 

EcuiNUS — ^granċ bix-xewc fuk dah- 



EcHO-ecu, damdim ; tagħmel ecu 
jew iddemdem. 

EcHOMETRY — is-seugha (xienza) li 
tchejjel chemm idum ħoss. 

EcLAT (akra ^c/à^— applaus, fratta- 
rija, għageb jew unur. 

EcLiPSB — ecclissi. ticfis tax-xemx 
jew tal kamar ; ticfes, tghatti, titfi, 
tagħleb. 

EcLiPTic — eclittica jew ic-circu li 
miegħu nistħajlu ix-xemx id-diir. 

EcLoauB — poema (biċċa poesija^ 
pastorali. 

EooNOMio ) ©conomicu, tal eco- 

_ >• nomija, tal ġabra, tal 

EcoNOMiCAL j kj^g^ ,i igewweż. 

EcoNOMiGS — economija Tchif triegi 
jew tmixxi 1-afFarijetj tad-dar. 

EcoNOMisT— economu, min jonfok 
bil kies, min hu tal ġabra jew tal eco- 
nomija, min iriegi jew imixxi I-affari- 
jiet ta stabiliment etc. 

EcoNOMizE — tagħmel economija, 
iggewweż, tagħmel collox bil kies 
jew bil ġabra. 

EcoNOMY - economija, kies, ġabra. 

EcRYTĦMus- polz H ma iħabbatx 
(regulari). 

EcsTASiZR — timla XA'ecsiasy (ara). 

EcsTASY — estasi jew telfa tas-sensi 
fil ħsieb t'Alla jew ta hena cbir 

EcsTATic > tal estasi," mitluf bar- 

EcsTATiCAL) ra minnu in-nifsu. 

EcTHYMA — fawra, ħniġ ta .ħafua 
ponot jew msiemer żgħar fil gisem. 

EcuMBNiCAL— universali, tad-dinja 
fejn ingħammru. 

EcuRiB—stalla għaż-żwiemel. 

EczBMA— marda fil gilda 

Edacious — li jecol ferm, wecchiel. 

Edacity— ichel, regħba għall-ichel. 

Edder— rbati, ħaxix (bħal ġummar 
jew virghi rkak) għar-rbit tal kat- 
tiet etc. 

Eddy— riefnu, degħbien, belligħa; 
iddur bhal riefnu deghbien jew bel- 
ligħa. 

Eden— genna tal art. 

Edental — ta blu snion. 

Edentalous I bla snien, li ma għan- 

Edentatbd J dux snien. 

Edbntata— annimali li ma għan- 
dhomx snien ta kuddiem. 



Digitized by 



Google 



JfeDE 



-àĠ7 - 



£FF 



Edbntation— kligħ tas-snieu. 

Edob— xifer, toħroġ ix-xifer, is-sinn, 
tcbeffCtcoff), tberfel; take(eatj a emall 
hit of breadjuBt to take off the edge of 
yonr stomachy bu (oul) buccun cbemm 
tneħħi it-tafia; the whole army toas piU 
to the edge offhe 8tooi*d^ l-esercitu collu 
chien lest għat-taktigħa ; set these 
knives on edge, sinn (sonn) dawn is- 
scbiecben ; do not sharpen-your slate 
pencil here because it sets my teet/i on 
edgcy la tittemprax il-Iapes tal lavanja 
bawn għaliex iddarrasli snieni. 

EDaB-TOOL— biċċa għodda misnuna 
(li takta, bix-xifer). 

Edobwisb — għax-xifer (għan-naħba 
fojn jigi ix-xifer). 

Edging — xifer, cheffa, tberfila, biz- 
zilla rkieka jew puntina ; frenża. 

Ediblb — tajjeb għal iobel. 

E.DiCT — Editt, bandu, proclama. 

Edificant— li kiegħed jinbena, t^il 
bini. 

Edificàtion— edificazioni, għaxkn, 
taghlim (mogħdija il kuddiemj fil 
ħwejjeġ tar-religion jew morali. 

Edifioatory— li jedifica, li igħax- 
xak, li i^ħnddi il kuddiem fil ħwejjeġ 
tar-religion jew tal morali. 

Edificb— bini, fabbrica. 

Edificial— tal bini. 

Edifibr— min jibni (bennej) ; min 
igħallem igħaddi il kuddiem fil ħwej- 
jeġ tar-religion jew tal morali. 

Edify— tghallem, tgħaddi il kud- 
diem, tibni. 

Edit — tara, tifli, tesamina cbitba 
kabel ma tatiba għal li stampa. 

Edition— edizioni, cotba etc. stam- 
pati fdarba waħda. 

Editio princeps — I-ewwel edizioni 
(ħarġa^ t« ctieb. 

Editor— Editur, min jicteb għal li 
stampa ; min jiddirigi ġurnal jew 
gazzetta. 

Editrbss-— editrici, mara li ticteb 
u toħroġ cotba, mara li tiddirigi 
(tmixxi) ħruġ ta ġurnal jew gazzetta. 

Eduoablb — li jista icun educat. 

Eduoatb — trabbi, tgħallem, teduca. 

Eduoation — trobbija, tgħallim, 
educazioni. 

EDUOB—toħroġ, tiġbed,takla barra. 



Eduot — il ħru|, dao li icun maħrug 
jew meħud, klign barra. 

Eductob — min jakla jew joħroġ 
barra. 

EDULooRATB^tagħmel helu, issafli, 
taħsel min acidi, melħ etc. 

EDULcoRATOR—flixcun li ikattar. 

EBKiKa—żieda. 

Ebl — sallura. 

E'bn— floc even (ara). 

Eff— gremxula żgħira(tal insolia). 

Effaob — tħassar, tobrox, tisgassa. 

Effbot — effett, għemil li saħħ ; 
tagħmel, ittemm ; this is of no effect^ 
dana għal xejn (ma jiswiex) ihe thing 
made its effect, 1-affari gbamlet 1-effett 
tagħba (seħħet); to take effeci^ tibda 
(isseħh). 

Effrotiblb— li jista isir jew iseħħ. 

Effbctivb — effetti v,Ii isehħ,Ii jagħ- 
mel effett, efiicaci ; an army of 60000 
men e^ectioe^ Armata ta 60000 ruħ ef- 
fettivi (tajbin għal cumbattiment). 

Effbotor— min jagħmel. 

Effectual — kawwi, bis-setgħa li 
jagħmel effett. 

Effbotuatb — tagħmel, ittemm, 
tcompli. 

Effeminaoy — hejm, fsied, gibda 
għan-nisa, tidlil. 

EFFEMiNATB-tbejjem, tfissed, id- 
dellel (tagħmel għad djul) iggejjef ; 
titbejjem, titfissed, tiddellel (tagnmel 
għad-djul jew għan-nisa); mbejjem, 
mfissed, mdellel (miġbud għad-djul 
jew għan-nisa) mgejjef. 

Effendi— lord, sinjur, cap, rajjes ; 
Rejs (rajjes) Effendi il prim Ministru 
Ottoman (tat Turcbia). 

Efferous— kalil, salva^ġ, aħrax. 

EFFEuyESCE-tagħli, tbakbak, it- 
textex, tisħon. 

Effervescenob — għali, tbakbik, 
textix, tisħin. 

Effete— għajjen ferm bix-xiuħia, 
kadim ferm, li ma jiswa għal xejn 
iżied, micdud, ħawli. 

EFFi0A0l0US~efficaci,li jiswa ferm, 
li għandu si^ħa jew kawwa fgħa- 
milu. 

Efficacy — efĦcacia, kawwa jew . 
saħħa, sedka, ħila. 



91 



Digitized by. 



Google 



efp 



— 298 — 



EIG 



Epfioience 1 ^;. >. 

EPPIOIENCYr^'^'^*^'- 

Epfioient— bil ħila jew meħjel li 
jiswa. 

Efpigial— li juri xbiha jew sura. 

Efpiqiate — tagħmel bi xbiha jew 
sura (ta ħadd'ieħor). 

Eppigy — xbiha, sura ; il wiċċ ta 
biċċa munita (in-naħħa ta fejn icun 
il wiċċ fil flus). 

Efpile - xorta ta għażel (fil6). 

Epflate - tonfoħ, timla bir-riħ. 

Epflation - nifs. 

Epfloresce — titgħabbar billi (me- 
ta) ħaġa tcun kiegħda micxufa għal 
1-aria ; titmermer. 

Efploresoenoe) ftuħ 1-inwar u 

Epfloresoenoy) iż-żahar ; fawra, 
sbrofi, ħrar (marda); tmermir. 

Efpluenoe 1 ilma etc. li joħroġ, 

Eppluenoy J li jiġri jew li jiscula : 
giri jew ħruġ ta ilma etc. 

EPPLUViUM-ħruġ, giri, tmixxija; 
ħruġ ta riħa (tinten) min xi ħwejjeġ 
li icunu bdew jithassru jew jitherrew. 

Efplux— tfigħ (ħruġ) il barra. 

Efpodient — mogħti għat-taħfir 
jew għall għeżiek. 

. EFP0RT--dmir, tkanżiħ, sfoi'ż. 

Epfranohise— tatiid-dritt ta cit- 
tadin għal vot. 

Epfray — tbażża, tgberrex. 

Epfuloe— tiddi, titfa id-dija, tilma 
bid-dija, tlekk. 

EPFULGENOE-dija, dawl. 

Eppuse — tferraħ, ixxerred, issaw- 
wab, tbiddel ; ħala, tixrid, ħruġ ta 
nwar etc. tas-siġar. 

Efpusion— tixrid, tiswib, tbiddid, 
ħala. 

Eft — gremxula żgħira, wiżgħa ; 
malajr, bil ħeifa. 

Eptsoon— malajr, f kasir żmien. 

EOER— mili tal baħar għal ghar- 
rieda (malajr malajr) ; tulipan (fjur) 
li jiftaħ cmieni (bicri). 

Egest— tneħħi minn gio fic ; tip- 
porga. 

Egg— bajda; iġġaghal, tkubbes il 
ku^diem ; the tohite ofan effg^ I-abjad 
tal bajda ; t/ie yolk oj an egg^ I-isfar tal 
bajd ; a new laid egg^ bajda frisca ; an 
addle eag^ bajda m'hix ngallata; a 



rotten egg^ bajda mifsuda, hatxl boiled 
egg^ bajda mgħolli ja jebsa ; reat jew 
rathe egg^ bajda mgħollija chemni 
chemin ; egg ahell, koxra tal bajd ; egg 
cup^ oviera. 

Egger— min (dac li) jiġbor il bajd ; 
min i^agħal, isaħħan contra jew għal 
xi ħadd, ikabbes il kuddiem. 

Eggery — bejta bil bajd. 

EoGiNQ-ġngħil. 

Eggler ~ tniu jinnegozia fil bajd. 

Eggnog - flipp. 

Egg-shaped ovali, bħal, jew għa- 
mla ta, bajda. 

Egg whisk— mazz fildiferru li iħab- 
btu il bajt bih. 

Eglandui.ous — bla (li ma għan- 
dux) glanduli. 

Eglantine -xorta ta warda. 

EGLOGUE-ara ealogue. 

EoLOMERATE-tħoli minn cobba. 

Egoist — min ihobb lilu in-hifdu 
biss, minn jaħseb għar-rasu biss. 

Kgoism } mħabba ta wieħed in- 

Egotism) nifsu biss. 

Egotize — titchellem fukec in-nif- 
sec biss. 

Egkegious — għoli ferm, distint, 
ma^hżul, msemmi. 

Egress— ħarġa, ħruġ, tluk ; toħroġ, 
titlak. 

Egression— ħar^a, ħruġ. 

Egrett — agrett (tajraj; rixa tat- 
tjur, is-suf (il pil) tal ward taxxewc ; 
xorta ta xadina. 

Egrette — ornament, rix, pjumi 
diamanti etc. jew tal bizzilli għar-ras 
(li jusaw in-iiisa). 

Egyptian — Egizian, miirEgittu ; 
xorta ta carta għad-disinn. 

EiDAM -xorta ta ġobon tal Olanda. 

Eidograph - strument biex bih tic- 
conia disinn. 

EiGHT -tmienia ; g^.ira fi xmara. 

Eighteen -tmintax. 

Eighteenth — it-tmintax (il wie- 
ħed). 

EiQHTFOLD — għal tmienia, għal 
tinien darbiet. 

EiGiiTH — it-tiiiiunia (it-tmien*wie- 
ħed etc.) 

EiGHTLY -fit-tniien loc. 

EiGHTlETii -it-tmenin wiuħed etc. 



Digitized by 



Google 



EIG 



— 299 — 



ELB! 



EiQHT-soORE — tmienia għal għox- 
rin, jew għoxrin ^ħal tmienia. 

EiaHTT— tmenin. 

EiGNE— I-aobar wieħed (I-imwieled 
1-ewwel) fost I-aħwa. 

EiTHBR - il wieħed jew 1-jeħor; jew; 
either of Uie ttooj wieħed mit-tnejn ; 
he is either a fool or a knave^ hua jew 
mififnun incbella briccun ; he is not ao 
ricJi as either of them^ hua m'hnx sin- 
jur daks 1-ebda wieħed (ħadd) min- 
nhom; eiiher ofUiem will do^ il wieħed 
jew I-jeħor mmnhoni tajbin. 

Ejaoulate— twaddab, titfa, tven- 
ven ; titlob. 

Ejaoulatory — li iwaddab, jitfa, 
ivenven. li jitlob. 

EjaouLATION — twaddiba, tefgħa, 
tvenvina, talba kasira. 

EjEOT—titfa, tixħet^ takla barra, 
tkecoi ; he left the place becanse he knew 
tliat lie was about to he ejected^ ħalla il 
post għaliex chien jaf li sejrin icheċ- 
ċuh. 

Ejeotion —xħit, tfiħ barra, tchec- 
cija. 

Ejeotor — min jixħet jew jitfa bar- 
ra, min ichecci. 

EIjeotmbnt —rcupru, uynrrawi ghar- 
rcupru (biex tieħu) dac li hu tiegħec 
tassew. 

Ejulation— għajjàt, Iment. 

Ejure — tirrinunzia, icciedi, terħi 
jew titlak. 

IJkb — iżżid, tcatt^ir, tcabbar ; it- 
tawwal, tcabbar billi iġġannat; ucoll, 
barra minn dana, żieda. 

Ekino— żieda. 

Elaborate ~ maħdum bir-rekka ; 
taħdem bir-rekka ; Iie delivered a very 
elaboraie disconrsey għamel discoi*s sa- 
biħ wisk (bil għakal). 

Elapse -tgħaddi(igħaddijiż-żmien; 
after the elapse of more than 100 years^ 
wara li għaddew actar minn mitt 
sena. 

Elastio 1 lastcu, li jingibed, jer- 

Elastioal j ħi u jarġa jigi għal li 
chien ; li jakbes jew jogħla meta is- 
sabtu fl-art. 

elasticità, tiġbid ta 
-ħaġa li terħi u tarġa 
għal li cbienet. 



Elastioity 
Elastioness 



Elastio-OUM — gomma elastica 
(gomma li tħassar ħżuż tal lapes tal 
carta^. 

Elate— tneffaħ, tfaħħar, minfuħ, 
mimli biħ in-nifsu, moabbar. 

EiiATER—min ineffaħ, ifaħħar jew 
jonfoħ ; ħajt rkik mibrum. 

Elatbrium— sugu tal ħjar salvaġġ. 

Elation— tinfiħ, tifħir, tcabbir. 

ELBOW—mincheb, rocna; tati, tol- 
kot b'mincbec ; tagħroel minoheb ; 
toħroġ, tintafa il barra ; tiżżakkak ; 
tiżżaccar ; he is always at my elbowy 
dejjem ma gembi (taħt ghe^duini, 
fejn nilħku). 

Elbow ohair— siġġu tad-dirgħajn. 

Elbow-room — camp, wisa. 

Elder— xiħ, obir iiż-żmien, mzak- 
zak) anzian; sebuka; izjeħ, icbar; 
he is an elder of the chureh^ hu wieħed 
mill anziani talcnisia; our elders^ mis- 
sierijetna jew 1-antichi ( 1-antenati 
tagħna). 

Elderly— cbir, mdaħħal fiż-żmien, 
mzaczac, xiħ. 

Eldership— cobor, xijuħija, anzia- 
nità. 

Eldbrwinb— mbit Inglis. 

Eldest — 1-ixjeħ, I-acbar, 1-actar 
kadim jew antic. 

Eleot — tagħżel, tiAtar, teliegi ; 
magħżul, maħtur, elett. 

Elbotion— elezioni, għażla, ħatra. 

Eleotionebr — tnAdem għall ele- 
zioni ta consiljer etc. 

Eleotioneerinq— ħidma ^ħall ele- 
zioni (jew fi żmien I-elezioni^ ta cun- 
siljeri etc. 

Eleotivb — elettiv, li sar bil għażla 
jew bil voti ; bil għażla, bil ħatra; li 
jinħatar, jingħażel. 

Eleotor— elettur, wieħed li għan- 
du il vot biex jagħżel (jaħtar) cunsi- 
lier eto. 

ElbOTORATB— eIettorat,in-nie8 col- 
Jiha li għandhom il voti. 

Elbotrb --għambra* 

Elbotrbpbtbr— strument biextbid- 
del id-direzioni (il mixi) ta current 
elettricu. 

Elbotress— il mara (jew armla) ta 
elettur lew wieħed li għandu (jew 
cbelln il vot. 



Digitized by 



Ġoogle 



ELE 



— 800 — 



ELI 



Eleotrio ) elettriou, li għandu 

Eleotmoal) (bl.)elettricità. 

Eleotricity — elettricità. 

Eleotrioian— min jaħdem fl-elet- 
tricità jew fl-elettricu. 

Electrifiablb— li jista icun elet- 
tricizzat. 

Eleotripied— mimli bl-elettricità. 

Eleotuify 1 tati l-elettricità, tbel- 

Eleotrize / leħy iggennen. 

Eleotrology — ix-xienza (studiu) 
tal elettricità. 

Eleotrolysis— analisi, fili, jew esa- 
minar (chif tħoll ħwejjeġ composti 
fl-elementi tagħhom) bl-elettricità. 
' Eleotrometer— strument biez tara 
il kawwa tal elettricità. 

Eleotroplate — chisia jew ħasla 
bid-deheb jew il fidda fuk ir-ram jew 
xi metall jeħor bl-elettricu. 

EleoTROSOOPB— ara elecirometer. 

Eleotrotype— stampa (tieħu co- 
pia ta midalji, flus etc. bl-elettricità. 

Eleotrum — ambra (metall mħal- 
lat). 

Eleotoary— duwamħghmulaminn 
xi cunserva, ġlepp, għasel etc. 

Eleemosinary — wieħed li igħejx 
bil carità, għajxien bil .carità. 

Eleqanoe I sbuħija, hlewwa, rik- 

Kleqanoy j ma; eleganza. 

Eleoiao I tal elegija, taH-swied 

Eleqiaoal / il kalb, tan-nichet. 

Elegit — mandat (sequestru) lill 
wieħed li icun daħhal xi flus ta xi 
dejn etc. 

Eleqy— elegija, poesija ta swied il 
kalb, tan-nichet (li actarx wieħed jic- 
teb fuk il mejtin). 

Elbgiast I min jicteb 1-elegija jew 

Eleqist J takbil ta swied il kalb. 

Element— bidu ; piacir, għors, di- 
vertiment; he is notv in hi» element^ isna 
kiegħed f sictu ; fishing is his element, 
is-sajd hua il għors (l-acbar diverti- 
ment) tiegħu; earth^ air^ water^ and 
fire are ealled t/te /our elements^ I-art, 
1-aria, I-ilma, u in-nar jissejħu 1-erba 
elementi. 



Elenoh 
ġunar. 



argumout, sofisma, ra- 



Elemental 
Elementary 



tal bidu, ta Tewwel 
tagħlim; elenientari, 
tal elementi. 



Elephant — Ijunfant; Atf makesofa 
Jlu an elephant^ ħaġa żgħira jagħmilha 
cbira (jagħmel ghageb ghal xejn). 

Elephantiasis— xorta ta ġdiem. 

Elephantinb— tal Ijunfant ; cbir, 
dismostru. 

Elbphantoidal — ta għamla ta 
Ijunfant. 

Eleuteria — duwa ( medicina ) 
magħmula minħ koxra ta siġra. 

ELEVATB--tarfa, ittalla, tgħalli. 

Elevated — mgħolli, merfuħ, min- 
fuħ bieh innifsu, mcabbar; high ele- 
vated thonghtsy ħsebijet sbieħ (^nobbli 
jew għoljin) ; he is elevated in his own 
conceit, hua minfuħ wisk bieh in-nifsu 
(għandu żakku mimlija li jaf wisk) ; 
thet/ were a little elevaied last night^ 
chellom katra żejda (chienu f tit mċa- 
kalkin j il bieraħ fil għaxija). 

Elevation— għoli, dinjità; il faċ- 
ċata ( disinn, ħażż ta faċċata ta 
dar etc); thy mng a Iteanti/nl piece at 
the eUvation o/ ihe hosi^ cantau biċċa 
sabiħa wakt l-elevazioni ( fil kud- 
diesa). 

Elevator— min igħolli, italla jew 
jarfa il fuk ; strumeiit (biċċa għodda) 
tat-tobba. 

Elevb — scular, wiehed mrobbi, 
educat jew mgħallom minn ħadd 
jeħor. • 

Eleven — hdax, at eleven o*clockj fil 
ħdax. 

Eleventh— il ħdax (il wieħed); Ite- 
/ore the eleventh insty kabel il ħdax ta 
daii ix-xaħar. 

Elf— fatat, ruħ, spirtu, għafrid, 
tħabbel ix-xagħar. 

Elp-bolt — ras ta vleġġa tal ħaġra 
taż-żniet. 

Elfin— tal fatati, tar-rwieħ etc. ; 
tifel żgħir, tfajjel, għafrid. 

Elflock— cobba (troffa jew beż- 
buża) xagħar immaljata jew mħab- 
bla. 

Elicit— takla, toħroġ barra, tieħu 
mir-ras. 

Elidb — tkassar, taktafsillaba). 

EnaiBLB— li jista, jew għandu, jin- 



Digitized by 



Google 



ELI 



— 301 — 



EMA 



ħatar jew jingħażel ; H jakbel, jaħbat; 
xierak, tojjeb, preferibli. 

Elimatb— tuaddaf, tillixxa. 

ELiMiNATB^takfn, tħalli jew titfa 
barra, tneħħi, tnakkas. 

Elinouid— li għandu Isienu mar- 
but, rautu. 

Eliquation — il għażla ( firda ) ta 
zewġ metalli minn xulxin bit-tidwib 
(binnar^. 

Elision — elisioni, katgħa barra jew 
tneħħija ta ittra Cvocali) jew sillaba 
min tarf ta chelma. 

Elite— il fjur, 1-aħjar. 

Elisir— elisir, essenza, soluzioni, 
taħlita ta xi ħwawar fl-acidu sulfu- 
ricu. 

Elk— xorta ta cerv cbir. 

Elke— zinna cbira salvaġġa. 

ELL-chejI Inglis li fih jard:i u 
ijiuirt (dwar kama). 

ELLiPSB-ellissi, sezioni ta con (fil 
geometrija). 

Ellipsis — figura fir-rettorica li biha 
tħalli barra xi ħaġa ; ( fil georoetria) 
ellissi jew figura ovali. 

Ellipsooraph - strument biex tħożz 
ellissi (jew figura ovali). 

Elliptio )elittica,tagħamlata 



Elm— ulmu (siġra, njam). 

ELMBN~taI ulmu. 

Elmy— li fih ħafna siġar tal ulmu. 

Elooution — elocuzioni, is-sengħa li 
tgħallimna naħtru,nkegħdu u ngħidu 
cliemna sewwa fit-taħait. 

Elocutionist — min jitchellem bil 
proprietà. 

Elooe— orazioni funebri, discors li 
isir fuk il ħajja ta xi ħadd li imut. 

Elooy — tifħir, ologiu, panegiricu. 

Eloiiim— isem li jatu ^li bih) isejħu 
TAlla (brEbrajc. 

Eloignb) tbigħed, tesilja, tibgħat 

Eloin ) il barra, fil bogħod. 

Elonoatb — ittawwal, tbiegħed, jew 
tiġbed fit-tftl jew għal bogħod. 

Elonoation— tftl, bogħod. 

Elopb - taħrab (actarx mara ma ra- 
gel.) 

Elops— isem ta ħuta; serp. 

Eloquenoe — eloquenza jew is-sen- 



għa li tgħàllimna chif bi cliemna im- 
missu kalb min iismacħna u inġàgħ- 
luh jokgħod għal dac Ti ngħidu. 

Eloqurnt — eloquenti, tal eloquen- 
za, li jitchellem sewwa (sabiħ). 

Elsb— jeħor, ħaġoħra ; no body else 
ħadd i^ied ; eome bodt/ else^ xi ħadd 
jeħor ; some were eUe^ xi mchien jeħor; 
do 80, else go ont^ għamel heco jew 
(inchella) mur il barra ; he minds no- 
thing eUe but hU own interests, ma ifittix 
ħlief I-interessi tiegħu. 

Elsbwherb— band'oħra, xi nxohien, 
jeħor. 

Elucidatb— tati dawl, tfisser, tiċ- 
ċara, turi aħjar jew ċar, tkassat. 

Elucidation — tifsir, spiegazioni, 
dawl. 

Eluoidator— min ifisser, jispiega, 
jew jati id-dawl (fuk haġa). 

Eludb— tkarrak, taħrcu). 

Elul— itrtnax il xaħar tas-sena tal 
Lhud. 

Elusion — takrik, ħrib, ħarba. 

Elutb— tnaddaf, taħsel. 

Elvan— Cjew «/ri«/i) tal fatati, rwieħ 
jew għefiered. 

Elvb— I-isem li in-nies tal barrieri 
jatu lill marlazz jew mancu ta bakr 
kun. 

Elvblock — lagħkiet il far, trofia 
jcAv kabda xagħar. 

Elvbr— grinffu (żgħir). 

Elvms (plural ta elf ) (ara). 

Elydorio— tal pittura taz-zejt bl-il- 
ma. 

Elysun— tal genna tal art,tal hena 
cbir. 

Elzbvir— tal edizioni tal classici 
pubblicati mil familja Elzevir. 

'Em— minn f loc àtem Cara). 

Emaobratb tgħallob : toghlob, 

tinxef. 

Emacbration— għelubja, nxief. 

Emaoiatb — togħlob, tinxef, titkad- 
ded ; tgħalleb, tnixxef, tkadded ; nie- 
xef, magħlub, mkadded. 

Emaoiation— għelubija, nixfa, tkad- 
did. 

Emaculatb— Ineħħi (tnaddaf m') it- 
tbajja. 



Digitized by 



Google 



EMA 



.- 302 — 



EMB 



Emanant— li hiereġ (gej) minn xi 
ħaġ*ohra. 

Emanatb — tigiy tibda, titnissel ; li 
jigi, joħroġ jew jitnissel minn ħaġ'o- 
ħra. 

Emanation— mi^i, bidu, nisel. 

Emanativb-^Ii jibda, tal bidu, li gej, 
jew tal migiy tannisel, li inissel. 

Emanoipatb— teħles mill jasar, tifdi. 

Emanoipatb ) meħlus mill jasar, 

Emanoipatbd j mifdi. 

EmaNOIpation - ħelsien mill jasar, 
fidwa. 

Emanoipatob — min ( dac li ) jeħles 
mil jasar. 

Emanoipist — wieħed mifdi jew me- 
hlus mill jasar. 

Emarginatb — tneħħi ix-xifer; li 
għandu tixlifa (katgħa) fit-tarf (bħal 
ma tcun werka etc.) 

Emasoulatb — issewwi, taħsi. 

Emasoulatbd — msewwiy moħsi. 

Embalb — tagħlak, torbot (gio balla) 

Embalm— tibbalzma. 

Embalmbd ^ibbalzmat. 

Embalmbb — dao li (min) jibbalzma. 

Embank— tghezzez, tagħmel, tibni, 
ittalla mol jew cint. 

Embar— tagħlak, twakkaf, ma tħal- 
lix, timpedixxi. 

Embaroation — imbaro. 

Embabgo— żamma ta bastiment li 
ma isefirz fimpediment tas-safar). 

Embàre— ittalla fuk bastiment, tim- 
barca, iddaħħal il xi ħadd f xi biċċa, 
tghabbiħ jew tintrigaħ biha; titla fuk 
bastiment, timbarca ; tindaħal fxi 
biċĊBy tidħol għaliha ; titgħabba, tin- 
triga biba. 

Embarkation — tlugħ fuk bastiment, 
imbaro. 

EMBARRASS—tfixchel, tħabbely tim- 
barazza, tgħallet, tghawwe£[. 

Embarrassino ) \^l^^!}i ,^*^¥'' 
„ > tghallit) tgawic', 

Embarrassmbnt j imbarazz. 

EMBASB—tħaż^.en, tgħarrak. 
Embasis— banju, mastella mimlija 
bil misħun. 
Embassadob — ambaxxatur. 
Embassadorial— tal ambaxxatur. 



Embassy — - ambaxxata, tibxir, xo- 
ghol baxxar. 

Embattlb — tħejji jew tlesti għat- 
takbida; issarbat, tagħmel sarbut jew 
filliera. 

Embay— tagħlak bl-art, gewwa baj- 
ja. 

Embbd — tkiegħed f sodda ; iddaħ- 
ħal ħaġa f oħra jew tingasta. 

Embbddbd — mdaħħal gew'ħaġ'ohra, 
mwaħħal, ingastat. 

Embbllish -iżżejjen, issebbaħ, tir- 
kem. 

Embbllishmbnt - żiua, rikma,ġmiel. 

EMBBB-DAY8--quattrutempi. 

Embbrs — ġamar, rmied (li icun 
ghàdu bin-nar. 

Embbzzlb— tisrak, tieħu, iżiomm, 
tagħmel tiegħeo ħaġa li tcun taħt 
idejc. 

Embbzzlembnt — serk, żamma ta 
flus etc. ta ħadd jeħor li icunu taħt 
idejn xi ħadd. 

Embittbr— tmarrar, taghmel mqrr, 
tintosca. 

Emblazb — iżżejjen, iżżewwak, tpin- 
gi armi tar-razza etc. 

EMBLAZON—iżżejjen bl-armi tar-raz- 
za; iżżewwak, tnakkax. 

Emblazonbr ^ min ipiugi I-armi 
tar-razza; iżewwakjew izejjen (bit- 
tpingija ta armi etc.) 

EmblazonmbntI tpingija ta armi tar- 

Emblazonry Jrazza, tinkix jew 
tnakkix (tpingija bil culuri). 

Emblbm— emblema, simbulu, figura 
jew xbiha taħt tifsir jeħor. 

Emblbmatio I emblematiou, tas- 

Emblematioal j simblu jew xbiha 
taħt tifsir jeħor ; figurativ. 

Emblbmatist — chittieb jew min 
jicteb I-emblemi, simbuli jew figuri. 

EMBLBMBNT8~I-uċuħ ta raba mkab- 
bel. 

Embloom— timla (tghatti) bli nwar, 
tati ir-ruħ jew il ħajja. 

Embody— iggissem.tgħakkad, tagħ- 
mel ħaġa waħda, tgħakkad flimchien. 

Emboguino — it-tixrid (met^ xmara 
tixħet 1-iIma tagħha fil baħar) ; post 
fejn xmara tasal u tixħet I-ilma tagħ- 
ba fil baħan 



Digitized by 



Google 



^MB 



— 808 



i&m 



Emboldbn— tkawwi il kalb, tagħ- 
mel ]-alinu jew il curaġġ. 

Emboldbnbb— niin ikawwi il kalb 
jaghmel 1-almu Jew curaġġ. 

Embolibm — intercalar jew żieda 
(dħul) ta suin, ġranet etc. biex jir- 
ranġaw iż-iimien (is-sniu) sewwa (li 
jaħbtu cbif imiss). 

EMBOLUS—ħaġa li tahdem gewwa 
oħra. 

Embordbr— iżżejjen mad-dawra. 

Embobk — tokgħod mistohbi ( ti- 
staħba) (gewwa bosc; : taħbi. 

Embosom— tħaddan, tgħannak; til- 
ka fi ħdanec. 

Emboss— tnakkaSy tiscolpi ħuġa li 
tigi maklugħa il barra ( jew ibbuz- 
zata. ) 

Embossbd — ibbuzzat, mkabbes il 
fuk jew il barra. 

Embottlb — tibbottilja jew tkieghed 
(tgħalak) fil fliexcheu. 

Embouohurb— it-tarf ta (fejn tispiċ- 
ċa) xmara jew fejn tasal biex tintafa 
il baħar; il bicca ta li strunient tad- 
dakk fejn tkiegħed fħalkec, boccbin 
jew l-imboccatura. 

Embow — tilwi bħal (tagħmel) kaws. 

Embowbl— tiftaħ u tohroġ l-imsa- 
rem barra. 

Embowbr — tkiegħed jew tarfa taħt 
cannizzata. 

Embraob— tgħannakythaddan; ghan- 
ka, tagħnik, taħdin. 

Embracbrt — (fil-Iigi) salt li wieħed 
jati (attentat) biex jixtri (b*xi riga- 
li eto.) lill xi mhallef, magistrat jew 
ġurat. 

EMBRAOiNa — thaddina, tagħnika. 

Embranchmbnt — għamla ta bixmch 
(ara). 

Embranolb — ara entagle. 

Embrasurb — imburżuna, trunciera 
jew fetħa (tiċrita) f xi sur jew fortifi- 
zioni minn fejn jisparaw il canun. 

Embrayb— iżs^.eijen ; timla, tagħmel 
il ci:raġġ jew 1-almu. 

Embright — issebbaħ,tagħmel ilekk, 
jew ilellex. 

Embrooatb — tidlec ferita jew fejn 
icolloo ugigħ b*duwa etc. 

Embrocation — dlic ta feriti jew 
fejn icolloc ugiħ. 



Embroidbr— tirraccma. 

Embroidbrt— raccmu. 

Embroil — tfixchel, thabbel, tbix- 
cbel, tħawwad, tisrom, issarwah 

Embroilmbnt— tfixchil, tahbil, tah- 
wid, srim, sarwil. 

EMBRONZB—ticsii tgħatti, tinforra 
bil bronż. 

Embrutb - issir, tidbiddel f bbima ; 
issir annlmal. 

Embrto— rimi; bidu (ta għamilj ta 
ba^a (li għadha m'hix lesta). 

Embbton— 11 ghadu m*hux lest. 

Embrtotonomt -operazionita corri- 
ment (jew meta tigi biex tarmi mara). 

Embdulatb— tneħħi il biebajewil 
kalba minn zocc, frott eto. 

Embndablb— li jista icun msewwi, 
corrett. 

Embndals- contijiet(ohifdari chie- 
nu isejhulom). 

Embndation — correzioni, nidma, 
bidla għall ahjar. 

Embndator— mio jiccorrie^. 

Embndatout— li jiccorriegi. 

Embrald— smerald (ħaġra preziusa 
ħadra). 

Embrob — tohroġ barra, tinkala, toħ- 
voġ, titla minn. 

Embrobncb ) emergenza, ħaġa li 

Embrgbnot j tinkala bla hsieb, ġraj- 
ja ; you had beiter keep thesefew pomde 
/or 8ome emergency^ aħjar izżomm 
dawn il ftit flus (liri) ghal xi ħaġa li 
tista tinkala bla ħsieb. 

Embrgbnt — lijoħroż barra, jitla 
minn ; jinkala jew ji|;i bla ħsieb. 

Embril— isem ta mmeral jebes ferm 
li jaktgħu bieh il ħaġar prezius. 

Emeritbd — giubilat, wieħed li dam 
jew li chien ilu iservi (fis-servizz). 

Embroids— ara pUes. 

EMBRSiON—ħarġa, dehra oħra. 

Embrt— ara emeril. 

Embrt-papbr — carta ħoxna għal 
brix jew biex tnaddaf (jew tixcatla) 
biha, bħal Bandpaper. 

EmesIs —vomitar, tkalligħ. 

Embtio— li ijjib il vomtu, li ikalla*, 
kalliegħi, vomitiv. 

Embtic tartar — tahlita (ta tliet 
xorta ta melħ^ ta antimoniu, potassa, 
u acidu tartaricu. 



Digitized by 



Google 



fekE 



— 304 — 



EMP 



Embtioally — b'modliigibil vomtu. 

Emioant— li joħroġ bħal xrar, li 
ilekk (igħammex). 

Emioation—- xrar, titjir ta xrar. 

Emiotion— tneħħija ta aurina etc. 

Emiorant— min jemigra jew ihalli 
pajjisu biex imur ighammar ( jew 
igħejxj fjehor. 

Emigbatb — temigra, tħalli ^ pajjiaec 
biex tmur tgħammar (takla 'x'tiecol) 
fjeħor. 

Emigration — emigrazioni, safar jew 
tħollija ta pajjiseo biex tmur tgħam- 
mar f jeħor. 

EBnaRATIONIBT) „^^ ^ . , 

Eminbnob ) għoli, fama, eminenza, 
Eminenoyj jew titlu ta Cardipal ; 
he 18 a person of emiTience there^ hua 
persuna msemmija (għolja) bemm ; 
/ luid the honour to apeak to Ilis Emi- 
nence the Cardinal^ chelli I-unur in- 
chellem (nithaddet) mal Cardinal. 

Eminent — għàli, fil għoli, eminenti) 
illustri, muemmi, li għandu dinjità. 

Emir— Emir (titlu ta dinjità li jatu 
it-Toroc lil Bàxa). 

Emissary — spiun, emissariu, wie- 
ħed mibgħut biex jitchixxef. 

Emission— bagħta (minn tibghat) 
ħàrga (il barra). 

EMiS8iVE~li jibghat^ li joħroġ. 

Emit— tibgħat, toħroġ. 

Emittent— li jibgħat, li joħroġ. 

Emmet— nemla. 

Emmew — tagħlak.iddawwarCb'ħajt) 

Emolbsoengb— rtuba ta metall me- 
ta jibda idub. 

Emolliate — trattab, tħoll ("tinħall 
fejn tara xi mara). 

Emollibnt— li n-attab, rattàb, ħaġa 
li trattab. 

Emolliment — rtuba, rtubija. 

Emolition — trattib. 

Emolumbnt— hlas, kligħ. 

Emolumental— t^I hlas, tal kligħ. 

EMOTioN—tkankila, messa tal kalb. 

Empaistio -— imbullat (b'sigill li 
jagl>fas u jidħol fil ħaġa). 

EMPALE—timpala, tagħlak post (là- 
dawwar) bil pali; toktol, tati il mewt 
billi timpala jew twaħħal ras bnie- 
dem f zocc. 



Empanbl — tagħmel (issejjaħ jew 
tlakka) il ġurati (ghal ġuri). 

Empark — taghlak (iddawwar) gew- 
wa parc. 

Empasm — trab (bhal terra) li nusaw 
ghal gisimna. 

Empbror -imperatur. 

Emphasis — emfasi, saħħa li natu 
fuk xi lehen, sillaba, jew fiik xi chel- 
ma meta ncunu nitchelmu. 

Emphasize — tati I-emfasi jeAv sahha 
fuk xi chelma meta incunu nitchelmu. 

Emphatio I bis-saħħa, bil foraa, 

Emphatical j bl-emfasi ; kawwi. 

Emphractio— li isodd (jaghlak) il 
pori (it-tokob rkak) tal gilda. 

Emphyteubis— cens (perpetwu). 

Empirio— saltna, imperu. 

Empirio > wieħed li (min) jiccura 

EmpiricistJ jew irid ifejjak mard 
bil pratca biss, u m*hux bli studiu; 
tabib tat-tużżaua. 

Employ — xogħol, hedma, impieg ; 
tħaddem, 'tkabbad fix-xoghol, tim- 
piega. 

Employe— impiegat; he i/t a Go- 
vemment employe^ hua impiegat mal 
Gvern ; nearly all the Government em- 
ployen are entitled to a vension^ tist^ 
tgħid li I-impiegati eollna tal Qvern 
għandhom (dritt ta) il pensioni. 

PjMployment — impieg, xogħol, ħed- 
ma; he is ont o/employment, issa m*hux 
impiegat ; / am in nearch of an em- 
ployment^ kiegħed infittex impieg. 

Emplunge — titfa bis-saħħa għal 
għarrieda. 

Empoison— tivvelena, tintosca, tati 
il velenu, tekred bit-toscu. 

Emporetio— tal mercanzia. 

Emporium -suk ; loc, post fejn icun 
hemm afliirijet għal beigħ. 

Empoverish— tfakkar. 

Empoverishment— fakar, tifkir. 

Empowbr— tati li jedd, is-setgha, il 
kawwa : tagħmel jew tati il ħila. 

Emphbss — imperatrici. 

Emphish— imprisa, azzard. 

Empbyohosis— il għakda tar-ruħ mal 
gisem. 

Emptied — battàl, svojtat,inferragh. 

Emptiness — frugha (haġa fiergħa 
battala jew vojta). 



Digitized by 



Google 



mp 



— 5k)6 — 



enc 



JEmption— xiri. 

Empty— battftl, vojt, fieragħ ; tbat- 
tal, tferragħ, tisvojta ; / donU like to 
ffo home empti/ handed, ma nħobbx im- 
mur id-dar idi f-idi (minnghajr ma 
nieħu xejn miegħi); he has always 
been an empty-headedmany dejjem chien 
raoħh ir-riħ ; / dont like hitn at all, he 
ie 80 empty hearied, jena xejn ma naħ* 
mlu, kalbu ma tħossx (vojta mill ini- 
ħabba, jew bierda). 

Emptying— svojtar, frugħa. 

EMPTYiNas— il kiegħ li jibka tal bir- 
ra etc. 

Empurplb— tiżboħ aħmar. 

Empybma (fil medicina) ġabra ta 
demm jew ta materia ( marċa ) xi 
mchien fil gisem. 

Empyrbal ) Tnagħmulbin-narbiss, 
^ >• ta 1-acbar dija, ta 

Empyrban j i.og|,,a eema. 

Empyreumatio ) li għandu ir-riha 

Empyrbumatical) jew it-togħma 
ta xi ħaġa mabruka (jew tal ħruk). 

Empyrobis— ħruk, nirien. 

Emulate— tghir, tixtiek, tilbak ma; 
tcun bbal. 

Emulob— tahleb. 

Emulobnt— li jahleb, li johroġ jew 
li jiscuia; 

Emulous— li igbir, li jixtiek, li jil- 
hak ma, li icun bhal. 

EMULSioN—emuIsioni, tablita ta me- 
dicini (xorb) li icun actarx artab u 
bhal halib. 

Emulsiyb—H irattab; bhal balib. 

Enablb— taghmelil hila ; iġġaghal. 

Enact— tagbmel ligi, tordna, tiddi- 
grieta. 

Enallagb — bidla ta cas jew ta 
mod f jehor. 

Enambusħ — tistahba, tahbi. 

Enambl — enamel, material (bħal 
żebgħa li tibies u tagħmel żlieġa sa- 
biħa ; dic il koxra bajda bhal avoriu 
li tidber fis-snien; tàti jew ticsi bl'-ena- 
mel. 

Enambllbr— min jahdem jew jagh- 
mel 1-enameI. 

Enamblling— is-sengha ; ix-xogbol 
tal enamel. 

Enamour— iggib mhabba, tghaxxak. 



Enantiopathio (fil medicina) li iser- 
rah (li jabji) iżda li ma ifeijakx. 

Enantiosis.— haġa li tiftinem il cun- 
tlariu jew bil maklub. 

Enarmbd Cfl-araldica jew fix-xoghol 
tal armi tal eunjomijiet etc.) ; bil 
kinin jew bid-dwiefer ta lewn jehor, li 
m'hnx tal-Iewn tal gisem tal annimal 
li icun). 

Enoagb-— tagblak gewwa gaġġa. 

Enoamp— twahhal it-tined ; tagħmel 
il camp ; tokgbod taħt jew fil camp. 

Enoankbr— tbassar, ticcancra. 

Encanthis — tumur ete. li johroġ 
mir-rocna Cta gewwa) tal gbajn. 

Enoardion — il kalba jew il bieba 
(taz-zocc tal ħxejjex). 

Enoasb— tagħlak (fcaxxa etc.) 

Enoashmbnt — ħlas ta cont, cam- 
biali etc. 

Enoaustio -— maħruk (scolpit jew 
stampat bin-nar jew bil ħruk) : tpin- 
gija fuk ix-xama, 

Enoaustio-tilb— canffatura (tac-ce- 
meut etc), b'ħafna cuTuri jew lew- 
nijiet. 

Enoave — taħbi gio' għar. 

ENCBiNT—imburżuna, għalka, biċca 
art (ffortificazioni) magħluka jew 
mdawra bis-swar ; ħobla jew tkila. 

Enceph^loia— ugigħ ta ras cbir. 

Encephalic - li kiegħed fir-ras. 

Encbphalitis— infiammazioni, nef- 
ħa tal inoħħ. 

Encbphalon— dac collu li jinsab fli 
scutella tar-ras. 

Encephalatomy — dissezioni (tak- 
tigħ għall esami^tal moħħ. 

Enchafe — tirrabia ; issaħħan (ig- 
ġagħal lill min iiżbel). 

Enchain — torbot b'catina, tincatna; 
ixxecchel bil ctajjen. 

Enchainmbnt — rbitfil ctajjen,xcbiel 
bil ctajjen. 

Enchant ~ issaħħàr, tgħaxxak. 

Enchantbr — saħħar. 

Enohanting— li isaħħar, li igħaxxak. 

Enchantmbnt— seħer, ghaxka. 

Enchantrbrs— saħħara. 

Enoharaxis — fsada (bil cuppet- 
ti etc.) 

Enchasb — tingasta. 

Ench ASiNO — iugastar. 



Digitized by 



Google 



EKC 



— 806 



und 



Enchabtbn — tghaddeb, tgħakkes, 
ticcastiga. 

Enchiridion— ctieb żgħir, ctieb tal 
idejn ; manuul. 

Emchissel— takta bi scarpell ; ti- 
Bcolpi. 

Enchorial— ta dac id-distrett jew 
pajjis li icun. 

Encindebbd— maħruk rmied. 

ENomoLB— iddawwar, tgħalak gio'. 

Enciiiclbt — kaghka, circu żgħir, 
circhett. 

Encloibteb — tgħalak gewwa mo- 
nasteru jew cimvent. 

Enclose — tagħlak ; iddawwar 
b'ħajt ecc. 

Encoach— tieħu b'caiTozza. 

Encoppin— tgħalak gewwa tebut. 

Encollab— tlibbes cullar. 

Encomiast — min ifaħħar, min jagħ- 
mel panegirigi, jew prietchi ta tifħir. 

SZI\T» [ 'i if«»h*'-, faħhari. 

iliNCOHlASTICAL ) ' 

ENCOMiUM—tifħir, panegiricu. 

Encompasb — iddawwar, tagħlak 
gewwa circu. 

Encohb —( bil Francis ) darb' oħra, 
mil ġdid ; arga' ; reġgħa. 

ENCOUNTBB—Iakgħa, tkabida,ġlieda; 
tilka, taħbat għal, titkabad, tiggieled. 

Enooubagb— tkawwi il kalb, tagħ- 
mel I-almu jew il curaġġ, tincorag- 
gixxi. 

ENCouBAGEMBNT—kalb, ħila, almu, 
curaġġ, incoraggiment, fwish to do 
somet/iinff better but I dorCt find any 
encouragement^ nixtiek chiecu nagħmel 
xi ħa^a aħjar iżda ma nsib 1-ebda kalb 
(I-ebda incoraggiment). 

Encoubaoino— li jagħmel il kalb, il 
ħila, 1-aImu ; li jincoraggixxi. 

Encbadlb — tagħmel, tkiegħed, 
tmidd fnioka jew fbenniena. 

Encbimsonbd - ta lewn cremisi (aħ- 
mar). 

Encbispbd — mġigħed. 

ENCROACH—tagħmel jedd fuk, tid- 
ħol fil għalka ta ħadd jeħor (jewfi 
ħwejjeġ ħadd jeħor) tidħol bil moħbi. 

Encboachmbnt— dħul bil mohbi fi 
ħwejjeġ ħadd jeħor. 

Encumbbb— tfixchel, tbixchel, tim- 
barazza. 



Encumbbancb— tfixchil, tbixchil,im- 
barazz. 

Enctclical — circulari, ittra mxerda 
ma 1-artiiiet ; enciclica jew circulari 
(ittra) tal papa etc. 

Enoyclopcedia— enciclopedija; ctieb 
(jew cotba) li fihom issib collox (tifsir 
ta xienza, arti, letteratura etc.) 

Encyclopbdian \ «1 !• 

Kncvclopedio l«Y'cloped«c".jew 

ENOYCLOPBDiOALr' enc.clopedija. 

Encyclopbdism— ix-xogħol (il għa- 
mil jew il chitbaj tal Enciclopedija. 

Encyclopedist— min jicteb, jiccom- 
pendia, jew jaħdem biex issir enciclo- 
pedija. 

Encystbd -magħluk fbużżieka. 

End — tmiem, għeluk, mewt ; it- 
temm, tagħlak, teħles ; tispiċċa, tin- 
temm, tmut; the eml of tlie toorld^ 
1-aħħar tad-dinja ; yougo to the fartlier 
end ofthe street, inti mur fit-tarf J-jeħor 
tat-triek ; 7 have it at my tongue'n end, 
keġħda iil ponta ta laieni (chelma, 
isem etc); 1 know it on my fingers* endj 
nafha fuk ponot subghajja; you have 
to put an end to t/iis^ jeħtieġ li tispiċ- 
ċana din ; he is sure to come to an igno^ 
minious end^ sgur jispiċċa wisk ħażin ; 
to what end was man createdf ghal 
fejn (għal liema fini jew scop) già 
maħluk il bniedem? t/ie war is almost 
at an end now^ il gwerra tista tgħejd 
spiċċat issa ; he is determined to make 
an end of him (to kill him)^ ghamilha 
f rasu, rsolva) li joktlu ; you /lad t/ie 
betterend ofthe staff^ inti ħbatt I-aħjar 
(inti mort 1-aħjar) ; to no end, għal 
xejn ; /le cares not w/iich end goes for- 
ward, xejn ma jimpurtah, kieghed 
iħalli collox imur attorġu. Il malces 
my /tair stands on end, chexchixni 
(werwirni) ;...worldwit/toutend^ Amen^ 
issa u dejjem ta deijem, hecc icun ; 
/te /las always been for /lis own end^ dej- 
jem fettex (kies) biss I-interessi tie- 
għu (dejjem kies kiesu) ; in t/ie end^ 
ff-aħħar mill aħħar; end on, prua ghal; 
we stood end on t/ie enemy*s s/iip, għa- 
milna (connu) prun, (ġbidna) għal, 
fuk il bastiment t^il għedewwa; we 
veered t/ie cables end for end^ virajna 
(^rhejna) il gumni collha (minn tarf 



Digitized by 



Google 



END 



— 807 — 



ENF 



sa tarf) ; when do you intend to end 
thiB businessf meta sejjer tispiċċa (t^ħ- 
lesj diQ 1-affari. 

End-àll— kirda eħiħa. 

ENDAMAaB— tagħmel il ħsara. 

ENDAMAGEABLB—Ii jagħmel il ħsara. 

Endangbr— ittarraf, iddaħħal fit-ti- 
ġrif, tilgħab^ tissogra^ tippericula. 

Endanobrmbnt — - titrir, tiġrif, peri- 
culu. 

Endbar— tfissed, tmelles, iddellel, 
tħobb, tgħożż. 

Endbarmbnt— tifsid, fsied, tmellis, 
mħabba, għożża. 

Endeavoub - dmir, thabric ; tagħ* 
mel id-dmir, tħabrec ; tħacchec, tfit- 
tex, tirsisti, titħabat, ta^ħmel ħiltec, 

ENDECAOON—fifi^ura (piana) tal geo- 
metrija bi ħdax il genb. 

Endeictio— li juri. 

Endbixis— wiri (xi tcun) il marda. 

Endemio I endcmic, ( marda ecc. ) 

Endbmial / ta dac il pajjis li icun 
an endemic diseaee marda li tiAdem 
f dac il pajjis li icun biss ( ma tixxer- 
ridx^. 

Endiot— ara indict. 

Ending— tmiem, għeluk; li jispiċċa, 
li jaghlak ; these 6 shillinge are the 
payment for tlie auarter ending 3IsL 
March lasi, dawn il hames xelini huma 
il ħlas tattliet xhur li għalku fil 81 
ta Marzu li għadda. 

Endibons— il ħadid tal gnieb tal 
fuclari 

^ Enditb — ticcomponi, ticteb, (tgħejd 
tiddetta componiment). 

Endivb— indivia (ħaxixa, insalata). 

Endlbbs— bla tmiem, li ma jispiċċa 
katt. 

End most — fl-aħħar nett, fit-tarf 
nett. 

Endocardium— riia (li biba hia in- 
furrata il kalb minn gewwa). 

Endobsation— ara endorsement. 

Endobsb— ara indorse, 

Endow— tati, tiddota, i/iejjen ; it 
pleased God to endow him wit/i an ex- 
cellent memory^ Alla ghoġbu iżejnu 
(.jiddotah) b'memoria (moħh tajjeb) 
felici. 

Endowbd— moghti, dotat, mżejjen. 



Endowbb— mtn jati, min jiddota, 
min iżejjen. 

Endowmbnt — dota, gid, għati, gie- 
heż ; moħħ tajjeb, intelligenza, għerf. 

Endub— iżżejjen, tati, (bħal ma iżej- 
jen AUa 1-Imbierec, bil virtu etc), 
tlibbes. 

Endurablb— li tista issofrih, li taħ- 
mlu. 

Enduranoe — pacenzia, ħmil, sabar. 

Endure — tnAmel, i^gerragħ ; iġġar- 
rab, tara bi ; issofri, iddum. / can not 
endure him any longerj ma nistax naħ« 
mlu (insofriħ) actar ; what cannot be 
cured must he enduredj wieħed jistabar 
b'dac li Alla jogħġbu jibgħatlu ; will 
this endure longf dana sejjer idum 
wisk? 

Endwisb— il fuk, arbulat. 

Enema — injezioni, clistier. 

ENBMY-^gnadu. 

Energbtio 1 bieżel, bil ħeġġa, bil 

Enbrgetioal J ħrara. 

Enbrgio— bieżel, bit ħeġġa. 

Enbrgize— tagħmel bieżel, tkankal 
il bżulija, tħagge^, 

Enbrgumbn — wiehed invasat jew li 
ghandu id-demoniu gewwa fih. 

ENERGY--bżuIija, ħeġġa. 

Enbrvatb) tiffiacca, tħaddel, tit- 

Enbrvb > lak. 

Enbrvation— ħedla, telka. 

Enfamille— ta ħbieb, ta gewwa, 
tal familja, familjarment. 

Enfamisħ— toktol bil ġuħ. 

Enfbbblb — titlak, tarmi. 

Enfeeblbmbnt — ħedla, telka. 

Enfeoff — titlak jew terħi fidejn, 
tati jew tħallas dritt ta flus etc. 

Enfbtter — tincatna, timmanettia, 
taghlak flc-cipp. 

Enfevbr — i^gib id-deni (mard). 

Enfilade— tiġbed dritt bil balla. 

Enfirb— tkabbad, tati in-nar. 

Enforcb— twettak, iġiaffħal. 

Enforoement — ġaghil bilfoi-s, twet- 
tik. 

Enfobcbd— ta bil fors, obligat. 

Enfranohisb — teħles, tati il vot 
Cghal għażla tal ounsiljeri) lill min 
ma ghandux. 

Enfranchisbment — ħelsien, ^ħati 
ta vot ghall elezioni tu cunsiljen. 



Digitized by 



Google 



ENF 



— '308 — 



ENJ 



ENFRlSE^toħleS. 

ENaAaE—torbot b'cuntratt jew bil 
cbelma; tkabbad ġlieda, iggelled; 
tkabbad għax-xogħon tħaddem ; tin- 
trabat b'cuntratt, tati il chelma ; tin- 
kabad ; 1 engaged my word now (I am 
engagedj^ issa tajt il chelma (jew issà 
jena marbut) ; yon muat do it since you 
/lave engaged yqurself to this busiueaa^ 
jinhtieg taghmlu la darba dħalt għal 
dan ix-xogħol ; they have engaged in 
battle^ tkabdu (taw battalja). 

ENaÀaBD — marbut, ta il chelma 
(għarus). 

ENaAaEMBNT— rabta, cuntratt; chel- 
ma, tkabida ; ġlieda ; he gave her the 
engagement ring, tàha ic-circliett tal 
rabtu ; he is trying now to break off 
his engagement^ irid issa jeħles mil 
ehelma (taż-żwieġj li ta 

ENaAOiNO — li iiukala, li iġagħlec 
tingibed għalih ; li jorbot. 

Enoaol — ticcalzrn, 

Enoabland — iddawwar b'ghirlanda. 

Enoabison— tħares (tipprotiegi jew 
tiddefendi) bis-suldati jew bir-rigi- 
menti. 

ENaBNDER— tnissel, trabbi, taħlak ; 
tgħallel ; titnissel, tohlok. 

Enoild— tindura. 

ENaiNB— macna;/rtf engine, macna 
(pompa) għat-tiii (biex titfi) in-nar 
(kbid> 

Enoinbd —ittorturat. 

ENaiNBBR—inginjer, machinista. 

ENaiNBERiNa — is-sengħa (ix-xogħol) 
tal inginjer jew tal machinista), inge- 
njerija. 

Enoine-han — miu iħaddem jew 
.imixxi il macna. 

Enoinbry — aifarijiet /ta macni; 
macni. 

Enoird - iddawwar. 

ENaiRT—mdawwar, iccircundat. 

ENaiscoPE — microscopiu (li jirri- 
fletti, jew compostj. 

Enolish— Inglis; do you speak Eng- 
lish? taf titchellem bl-Inp^lis; t/ie 
Boers arefighting againt the English^ il 
Boeri kegħdin jiggwerrau contra 
1-Inglisi ; translate this passage into 
English^ fisser (ittraduci) dan il cliem 
bl-Inglis. 



Enoloobi — iddallam^ issowwed il 
kalb. 

ENaLUB— tgħakkad flimchien,twaħ- 
ħal jew tincolla. 

Enolut —tibla ; timla. 

ENaoRaB — tibla, tleflef ; tcarwat, 
tiecol (tibla) bhal serduk għama. 

ENaBAiL— takta it-tarf ta ħaġa piz- 
zi pizzi (tondi). 

ENaRAiLMBNT — ^pizzjar (dawra, tarf) 
ta ħaga maktugħa pizzi tondi. 

ENaRAiN— tiżbogħ (aħmar^ tati il 
culur ; iddeffes (tniżżel jew twaħħal) 
fil fond. 

Enorasp — taħtaf, taħfen, iżżomm 
tajjeb jew sħiħ. 

ENaRAVB— tonkox, tincidi, tiscolpi. 

ENaRAVED— minkux, incis (scolpit). 

ENaRAVER — incisur. 

Enoravino — incisioni. 

ENaRoss—ticteb cbir (actarx fuk il 
balċmina) ; tixtri, tiġbor collox taħt 
idejc biex tbigħ chif trid ; tagħmel 
monopolju. 

Enorossmbnt— chitba cbira (actarx 
fuk il balċmina) ; monopolju. 

ENĦANCE—tgħalli fil prezz, iżżid, 
tcabbar. 

Enhanobmbnt — għoli ( żieda ) fil 
prezz, żieda, tcabbir. 

Enhancer— min igħalli fil prezz, 
min iżid; min icabbar. 

Enhardor — tgħammar, tokgħod 
f dar etc. 

Enhbartbn— ara encourage. 

Enhydrite —gebla, blat bl-ilma (li 
fih I-ilma). 

Enhydric — tal blat li fih I-ilma. 

ENiaMA— enigma, indovinella, ħaga 
(cliem) li trid tokghod taħseb biex 
tifmu, il għaliex ma icunx ċar biż- 
żejjed (chif icun kiegħed). 

ENiOMAToaRAPHT ) is-seugħa (il ħila) 

ENiaMATOLoav J li wieħed jagh- 
mel jew igib (jakta, jindovna jew jin- 
zerta) 1-indovineIli. 

Enjail— ticcalzra. 

Enjoin — twissi ; iġġagħal, / will 
enjoin you not to go there^ jena nwissic 
li ma tmurx hemm. 

Enjoiner— min iwissi, jew iġagħal. 

Enjoy— titfarraġ, titgħaxxak, tieħu 
piacir bi, tgawdi ; / intend going to 



Digitized by 



Google 



ENJ 



— 809 — 



BNS 



Naples next year to enjoy my holidays 
betteVf feħsiebni immur Napli is-sena 
li gejja biex ngawdi ahjar il vacanzi ; 
are you enjoying youraelfl kicgħed tie- 
ħu piacir (kiegħed titfarraġ jew tid- 
deverti?) 

ENjoYMBNT-farġa, għaxka, piacir. 

Enkindlb— tkabbad in-nar, toheb- 
bes. 

Enlacb— torbot b'kafla; torbot jew 
taktel (bil kfieli). 

Enlabd — tati ix-zaħam, tidlec bix- 
xaħam. 

Enlargb— tcabbar, tcattar, tinfexz; 
teħles, titlak; tiġbed fit-tul (fil chitba 
jew fil cliemj ; tliis time he intends to 
enlarge upon Hie subject^ din id-darba 
bi ħsiebu jiġbed fit-tul (jitcbellem jew 
igħid actar) fuk dan. 

Enlargbmbnt— ticbir, tcattir. 

Enlabobr— wieħed li (min^ icab- 
bar, jew icattar ; cabbari. 

E NLAROiNG — tcabbir. 

Enlink — tgħakkad (torbot^ b*ca- 
tina. 

Enlibt — tuiżżel, ticteb, iddaħħal 
nies suldati ( tingaġġahom ) tidħol, 
ticteb suldat, tingaġġa. 

Enlistmbnt — chitba, ingaġġar ta 
suldat ecc. 

Enlivbn— tferraħ, tfarraġ. 

Enmanghb (fl'araldica) — li jixbeħ 
comma. 

En-massb (bil Francis) flimchien, 
il coU f-dakka. 

Enmbsh — iddaħħal ( tħabbel ) fil 
malji ta xibca. 

Enmity— bagħda, odiu. 

Enmurb— ara immnre, 

Ennbacontaħbdbal — li ghandu dis- 
għin (b-disgħin) genb. 

Ennbad - in-numru disgħa. 

ENNEAGON-figura b'disa' ġnieb u 
disa* anguli. 

Ennbahedria - figura b'disa* ġnieb. 

Ennoblb " tgħalli, tcabbar, tagħ- 
mel nobbli. 

Ennoblbment — għoli, tcabbir. 

Ennui — dieka, buli. 

Enodation— ħalla ta għokda. 
^ Enodb — bla għekiedi. 



Enormity— cobor li iwaħħax jew 
bla kies; ħżunija, ħruxija cbira, tal 
għageb. 

Enormous ' bla kies, li iwaħħax, tal 
għageb, daks jex ; this ia an enermous 
crimej dan delitt li iwaħħax ; we saw 
an enormous big fishy rajua ħuta daks- 
jex (ta cobor li iwaħħax) 

Enough — biżżejjed; / A^wAad^ouflrA, 
chelli biżżejjed, sure enough^ sgnrissi- 
mu (certissimu jew bla dubiu taxejn), 
1 know him well enough^ nalu tajjeb ; 
enough is as good as a feast^ min hu 
cunteut billi ghandu ħieni hu. 

Enounce— tiddiehiara,tgħejd, tħab- 
bar. 

ENow—ara enough. 

Enpassant— int hu għaddej. 

Enquioken - tħaffef, tgħaggel. 

Enquirb— ara inquire. 

Enragb— tinbex, issaħħan ; tincor- 
la, tiżbol, tisħon. 

EnrapturbI iggennen, ittajjar bil 

Enravish S ferb, issaħħar. 

Enrtch— taghni. 

Enrichmbnt— għana, gid. 

Enrobb— tlibbes. 

Enrockmbnt— ħafna blat jew gebel 
cbir fuk xulxin, magħmul bħal ħajt. 

Enrol - tniżżel, ticteb fir-roll; tkar- 
tas, issorr, tgheżwer. 

Enroot — tħawwel,tkabbad xitla bil 
għeruk. 

Enroutb— fit-triek, huahusejjer. 

Ens— ħolkien, esistenza, esseri. 

ENSAMPLB—mudell, campiun. 

Enbanguinb— iċċappas bid-demm. 

Ensi.te (fil botanica^ ghamla ta 
xabla. 

Enboalb — tiscolpi jew* taghmel 
scwam scwam jew kxur kxur. 

Enbconoe— -tħares, tchennen, tkie- 
għed għal chenn; tagħmel fis-sħiħ 
jew fis-sigur. 

Enbbal — tissigilla. 

Ensbam — tagħlak, iddawwar bi 
ħjata. 

Ensbamed — mħaxxen, iggraBsat, 
msemmen. 

Ensbar— ticwi, taħrak b*ħadida. 

Ensbel — tagħlak (tffħamraex) għaj- 
nejc chemm chemm (bnal ma jaghmel 
is-seker). 



Digitized by 



Google 



ENS 



— 810 — 



ENT 



Ensemble (bil FranciB, akra an' 
samblj —eoWox flimchien. 

Enshawled — mgħotti, mgheżwer 
b'xall. 

Enshrine- tkiegħed gewwa nicċa, 
artal jew reliquariu ; tarfa tajjeb. 

ENSHROOD-tcheffen, tgheżwer b'li- 
żar etc. 

Ensiform (fil botanica) li ghandu 
għamla (werka) ghamla ta xabla. 

ENsiQN-sanġacc, standard, insinja, 
bandiera ta rigiment; ensignhearer, in- 
sinja jew ufficial (l-ankas wieħed; taħt 
tenent), li jarfa li standard. 

Ensignoy— ir-ranc ta I ufficial in- 
sinja jew dac li jarfa li standard ta Ri- 
giment. 
Ensilage — ħuilief, mgħalef. 
Enslave— tjassar. tagħmel rair. 
EnsnaRE — ara inanare. 
ENSNARL-^ara snarl, entangle. 
ENSPHERE—tagħmel, tifforma sfera, 
(balla tonda) tgherbeb f balla tonda. 
Enstamp— timbolla, twaħħal bolla. 
Enstatine— isem ta mineral. 
Ensub— jigi wara, jiġri. 
Ensure - tassigura. 
Entablature f ( fl-architettura \ 
Entablement j Bcrizioni ( chitba 
tas-sena etc. li fiha sar dac il bini etc.) 
11 icun hemm il fuk mil colonni ta bini 
(palazz, dar etc.) 

Entail— vinglu, tiwingla (boni jew 
raba ) ; tintalja, takta, tħaffer ( fi 
njam etc.) tiscolpi. 

Entame — timmansa, iggib għal 
idejc. 

Entangle — tisrom, tħabbel, twi- 
għer, tfixchel. 

Entanglement— srim, tħabbil,twe- 
għir, tfixchil. 

ENTASis-ħxuna, li tcun bil chemm 
tidher, fin-nofs, ta colonna. 
Entassment— gozz. għolia. 
BNTENTE-fehma. 
Enter— tidħol, ticteb,tniżżel fi ctieb; 
1 tvas not allowed to enier the room be- 
fore 10 o'clock, ma ħallewnix nidhol fil 
camra kabel il għaxra; he entered 
upon the eatate last year^ ħa pusses tal 
artijiet is-sena 1-oħra; the threeof them 
now entered into a league, it-tlieta issa 
ftehmu flimcbien (għamlu alleanza) ; 



j/ou have to enter all Hiese facta in yonr 
book (registerj, inti ghandec (imissic) 
tni/iel dawnl-affariiiet(ġrajja) filctieb 
(registru) tiegħec ; he entered (enlisted) 
08 a prioate soldier^ daħal (ingaġġa) 
b'suldut ; he intends to enter an action 
against me, għandu f'rasu (irid jew bi 
ħsiebu) jagħmilli causa ; he was that 
entered me in learning^hn chien li kab- 
badni li studiu ; it uever entered into 
my mind to come to you first^ katt ma 
giet frasi li (għandi) nigi għandec 
I-ewwel ; / will enter into bound for 
him, jena sejjer nidħol garanti għalih 
("Bejjer naghmillu tajjeb). 
Entera— I-imsaren. 
Enteralgia -ugigħ fl-imsaren. 
Enterio — tal imsaren; enteric fever^ 
deni fl-imsaren (fil vixxrij. 

Enterltis— enterite, infiammazioni 
ta I-imsaren (jew fl-imsaren). 
ENTEROOELE-bażwa fl-imsaren. 
ENTEROLiTH-gebla (ħaġra ) fl-im- 
saren jew fli stoncu. 

Enterology— trattat, studiu, chit- 
ba ecc. fuk li msaren. 

Enterprise — biċċa jebsa ; tidħol 
għall biċċa jebsa. 

Enterpriser -wieħedIi(min)jidħol 
għal biċċa jebsa. 

Entertain— tgħaddi iż-żmien lill, 
efarraġ ; tistieden, tilka, iddewwem ; 
iżżom ; he entertains more servants t/ian 
he requires, izomm (għanduj actar ser- 
vi milli għandu bżonn ; he always en- 
tertained that principle^ hua dejjem 
żamm ( chellu ) dic il fehma ( dac il 
principiu); they will he entertained 
there, huma jiddevertu hemm (icpllom 
biexjeħdu piacir.^ 

Entertaining - li jati piacir, li ifar- 
raġ. 

Entertainment — moghdija taż- 
żmien, farġa, stedina, lakgħa, mejda, 
trattament; whenever we went there 
we always met with very good entertain^ 
menty cull meta morna hemm dejjem 
chelna lakgħa sabiħa; we had a prince- 
ly entertainmentf chelna lakgħa ta 
princep. 

Entertissued— mżewwak (minsuġ) 
b'ħafna culuri. 



Digitized by 



Google 



ENT 



-311 - 



ISNV 



Entural — tjassar, ixxecchel, tim- 
manettia, tkiegħed fic-cipp. 

Enthrone -tkiegħed, ittalla fit-tron 

Enthusiasm — ħrara, heġġa chira, 
fanatismu. 

Enthusiast— wieħed mimli bil ħra- 
ra jew bil heġġa ; fanaticu. 

Enthusiastio ) li għandu ħrara 

Enthusiastioal) jew ħeġġa cbira. 

Entiob— tħajjar, iddewwak tigbed 
lejc. 

Entioement— dewkieu, tħajjir. 

Entire— sħiħ, collu; he alwaya be- 
fiaved to my entire satisfaction^ dejjem 
gieb ruħu sewwa (chif ridt jien). 

Entirely— collox flimchien, collox 
sħiħ. 

ENTiTLE-tati titlu, tati il jedd ; 
I am entitledtodo tf, jena għandi il jedd 
li nagħmlu, are yoa entitled to a pen" 
sion ? inti għandec (icolloc jedd gnall) 
pensioni ? he was entitled the ^*crHeV\ 
cbienu ighedulu ( chien magħruf bl-i* 
sem ta') ^'ahrax.'* 

Entity— entità, xi ħaġa ; he is no 
entity whatever^ dac m'hu xejn ( dac 
min hu ? x'jiccmanda ?) 

Entoil— ara insnare. 

ENTOMATOGnAPHY— diBCors ( chitba 
jew trattat ) fuk l-insetti (fuk id-dud). 

Entomb— tidfen. 

ENTOMBMENT-dfin. 

Entomoid -li jixbaħ (bħal ) insett 
jew duda. 

Entomology — Btudiu fuk id-dud 
jew l-insetti. 

Entomopuagous -li ighix bid-dud 
jew bl-insetti. 

Entrails — I-imsaren, gewwieni, 
]-interjuri (taż-żakk). 

Entrain — tibgħat is-euldati ( ri- 
gimenti, truppi ecc.) bil vnpur ta I-art. 

Entrangb — daħla, dhul, intrata, 
entrance fee, ħlss (flus li wieħed iħal- 
las) tad-dhul ; at the entrance of the 
liaihour^ fid-daħla tal port. 

ENTRANOE—toħroġ lill xi hadd barra 
minn sessih bil hena, Rħageb jew ħa- 
g'oħra; ittajjar bil ferħ, issaħħar. 

Entrap— iddaħħal fin-nassa, tak- 
bad fin-nassa; iddaħħal gewwa ix-xco- 
ra, tisrom. 



Entreasure— ara intreasure. 

Entreat— titlob bil ħniena, tħak- 
kak. 

ENTREATER-dac U (min) jitlob bil 
kalb, li iħakkak. 

EntreatMent— talb bil kalb, thak- 
kik. 

Entrbaty— talba, petizioni. 

Entree— daħla. 

Entrelaos— ħjut (ħajt, spaga). 

Entrepot — miAżen . 

Entrepreneur (inil Francis^ cun- 
trattur. 

Entresol — art (kiegħa jew pavi- 
ment) bejn art oħra, sular bejn jeħor. 

Entry— daħla, intrata, dħul, tinżil 
(chitba jew registrar); fi ctieb ; ħaġa 
mniżzla fi ctieb ; bidu ( introjtu) tal 
kuddiesa; double entry^ doppia scrittu- 
ra, can yon keep books hy double entry ? 
taf izzomm il cotba (bid doppia scrit- 
tura). 

Entune— tintona, tcanta. 

Entwinb • . , ii • • ui 

Entwist j *^'^'^^™» *il^>» ixxeblec. 

Enubilous — ċar, safi, min għajr 
sħab jew ċpar. 

Enumerate — tgħodd. 

Enumeration — ghadd. 

Enumerator — għaddied, dac jew 
min igħodd. 

Enunciable— li jista icun mgħar- 
raf jew mfisser. 

ENUNOiATB-tgħarraf, tfisser. 

Enunoiation— tgharif, tfissir. 

Enunoiator— għarrief (min igħar- 
raf) jew ifisser. 

Enure - tcun stabilit, magħruf. 

Envault— tidfen. 

Envelop — ticsi, issorr, tkartas ; 
tgheżwer, tliff, tgħatti. 

Envelop i chisi, koxra, envelopps 

Envelope j ta ittra 

ENVELOPMBNT-chisi, tkartis, tghe- 
żwir ; tħabbila, tgherfixa. 

Envenom — tati il velenu, tinfisca, 
tirrabia. . 

Enviable-H igib għira. 

ENVious-għajjur. 

Enviousness— ghira. 

Environ— iddawwar, taghlak bi. 

Environs— id-dwar, naħħiet, vici- 
nanzi, il-lochijiet ta ma dwar (belt). 



Digitized by 



Google 



tetjv 



— ài2 — 



Er>l 



ENVOY—baxxàr, ambaxxatur. 

Envoyship — grad, ufficiu (xogħol 
jew post) ta baxxàr jew ta ambax- 
xatur. 

Envy— għira, tgħir, / dont envy 
eiUier hi8 wU or his /ortime, jena ma 
ngħir u la għal għaklu u 1-ankas għal 
gidu, 

Enwomb — tħabbel ; tidfen; taħbi 
gewwa għar, bosc etc. 

ENWRAP-tgheżwer, tkartas. 

Enwreatħe — iddawwar b'ghirlanda 
jew curuna tal ward etc. 

EoOBNE (fil geologija) — ta l-ewwe1 
mit-tliet taksimijet tal periodu (żmien) 
hecc msejjaA terziariu jew tat-tielet 
żmenijiet ta 1-art. 

EoUAN— li jindakk (li idokku) bir- 
riħ ; t!ie Eolian harp (1-arpa ta Eolu, 
strument liidokku|(li jindakk b')ir-riħ. 

Eouo— tad-dialett griec ta Eolia. 

EoSTRE— isem ta Alla falz (mara) 
taB-Sassoni. 

Epaot— epatta jew divrenzia tat- 
tui (taż-żmien^ tax-xemx u dac tal ka- 
mar. 

Epagoge ( fir-Rettorica ) — wahda 
mil figuri tad-discors. 

Epaoon— rota (taljola) żgħira fma- 
oina jew macna. 

Epanthous— li jicber fuk il fjuri. 

Eparoh — gvernatur (ħachem) ta 
provincia. 

Eparchy— provincia. 

Epaule— spalla (tarf etc.) ta sur. 

Epaulement— ħajt (fortificazioni), 
li jimbena jew jittalla malajr biex jit- 
ħàrsu (jcunu protetti) il oanuni u in- 
nies. 

Epaulet— spalletta (ta fizzial etc.) 

Epenetio— li ifaħħar. 

EPENTHESis-dhul (żieda) ta ittra 
jew sillaba fnofs ta chelma. 

Epenthetio— miżjud fnofstachel- 
ma. 

EPHELis—isem ta mardali tittiehed 
billi wieħed jokgħod wisk. fix-xemx 
(xemxata, frenesija). 

Ephemera— deni ta ġurnata ; duda 
(insett) li igħix ġurnata waħda biss. 



Ephemeral 
Ephemeric 
Ephemerous 



ta culljum, ta ġur- 
nata, ta ħajja kasira, 
ta ftit għomor. 



Epukmeran— dubbiena etc. (dnda, 
insett ta hajja kasira, ta ġurnata ħaj- 

ja;. 



Ephemeris 
Ephemerides 



ġurnal, gazzettaeto. 
li toħroġculljum; al- 
manac astronomicu. 

Ephemerist— wieħed li jistudia il 
pianeti, cwiecheb etc. ġornalista (dac) 
min jicteb il ġurnali. 

Ephesian — wieħed min (min hu 
minn) P^feso. 

Ephialtes — il ħmar il-lejl. 

Epic — epicu ; poesija raccont, jew 
raccont mictub bil poesija (bil versi). 

EPiCEDE-elegija, orazioui funebri, 
discors (prietca) li issir meta imut xi 
ħadd, biex wieħedigharrafilghemil it- 
tajjeb etc. tiegħu. 

EpiCERiB-ħwejjeġ li ibigħ tal ħa- 
nut tal merċa, ħwawar etc. 

Epicure— wieħed mogħti għal pia- 
ciri tad-dinja. 

Epicurean — mogħti għal piaciri 
tad-dinja. 

Epicycle - circugewwacircu,(mdaw- 
war b'circu) jeħor. 

EPiDBMic)epidemia, marda (mard) 

Epidemy ) li jittaccaw bosta nies bih 
fi żmien wieħed (fħabta waħda^; mxi- 
•a. 

Epidemic > epidemicu (mardj li 

Epidemical) jigi fuk nies ta paj- 
jis etc. li jattaccaw bih fi żmien wieħed; 
cholem ia an epidemic diseaae, il colera 
hia epidemia ( marda generali ) ; ta 
mxija. 

EpidermousV*'^^^'^^*^^"^'^^'^- 

Epidermis— il gilda (tal gisem), il 
koxra ta barra tas-siġar. 

Epidermoid— li jixbeħ b'xi mod il 
gilda jew il koxra tas-siġar. 

Epidictic— li juri (fir-Rettorica). 

Epidote— isem ta mineral fcristal- 
lizzat). 

Epigram— epigramma, biċċa poesja 
kasira. 

Epigraph— epigrafe, scrizioni ma 
xi bini; monument etc. 

Ppigraphics— ix-xienza ta li scri- 
zionijet. 

EPiLEPSY-il mard tal kamar. 



Digitized by 



Google 



M 



— 818 — 



EQU 



Epilbotic— li ibati (min ibati; b'tal 
kamar ;/?oor «owZ he is epilepticy mi- 
Bcbin ibati b'tal kamar. 

EriLEPTios -medicini Cduwa li jatu 
għal min hu marid, jew lil min jatih 
tal kamar). 

Epilogue — epilogu, ġabra fi ftit 
chem ta cull ma għedna. 

Epilogism— għadd. 

EpiMELAS—isem ta ħaġra preziusa 
bajda. 

Epimehal — li tigi fuk il ghaksa 
jew fuk il ġoo. 

Epipastio— tal cura Ttal fejkien) tal 
mard tal gilda. 

EpiPEDOMETRY-il kies rchejl) ta 
figuri liicunu kegħdin fuk li steBs 
basi. 

Epiphany— it-Trer6 jew 1-Epifanja. 
EpiPHYLLOUS-li jicber fuk il werak 
tas-siġar. 

Episoopacy— vescovat. 

Episcopal— ta iskof. 

EPlsOOPATE-ara Bislwpric. 

Episoopy— fili, esami, vista, t6ccija. 

Episode— ejpisodiu, raccont jew sto- 
ria mdaħħla f oħra acbar biex isseb- 
baħha u ittawwalha. 

Episodial ] 

Episodioal[ tal episode, ara. 

Episodio J 

Epistaxis— fgir (tnehħija ta demm 
mill imnieħer.) 

EpiSTLE-ittra, epietola. 
Epistolary— tal ittri, tal epistoli. 
Epistolet— ittra żgħira. 
Epistolographio — tal chitba tal 
ittri. 

Epistolography— is-sengħa li biha 
ticteb ittri. 

EPiSTYLE—architrav. 

Epitaph— scrizioni fchitba)fuk ka- 
bar, monument etc. 

Epitaphist — min jicteb I-epitaffi 
jew Bcrizionijiet ta fuk kabar etc. 

Epithalamium — poesija fuk iż- 
żwieġ. 

Epithem — dhc, duwa biex tidlec 
biha minn barra. 

EpiTHET-epitetu, isem, titln, tia- 
mi.ja. 

Epitome— taksira, compendiu. 



Epitomist Iminjictebħaġafil ka- 
EpiTOMiZERj sir, min jiccompendia. 
Epitomize - tkassar, ticcompendia. 
Epizoan— dud li joktol (li jakbad 
ma) il ħut. 

Epizooty— marda (pesta) tal bhej- 
jem. 

Epoch ) . . ^ ,. 

Epocha j ®P^^* » zmien, ħabta. 

Epopcbia \ li storia (hrafa) ta poe- 

Epopee /sija, epica. 

Epos— poesija raccont. 

EpROtrvETTE— macna biex wieħed 
jipprova (jara) il kawwa tal porvli. 

Epsom SALT-melħ tal Inghilterra 
(tal porga). 

EpuLARY-ta festa. 

EpuLATiON-festa, banchett, mejda. 

EpuRATioN-tisBja. 

Equability— takbil, daks wieħed. 

Equable - li jakbel, li hu xorta 
wahda, ħaġa waħda ma. 

EQfjAL— sieħeb; min jakbel ma ; hu 
bħal ; xorta waħda, daks insew ; li jak- 
bel ma, li hu bħal, li hu xorta waħda, 
li hu daks insew ; tkabbel, iddakkas, 
tagħmel bħal, xorta waħda, daksin- 
sew ; takbel, tcun bħal, xorta waħda, 
daks insew ; he has not his equal, ħatt 
ma iħabbatha miegħu; he loants to 
equal himsel/to me, irid jilħakk (iħab- 
batha) miegħi ; his strength eguals his 
coi(,raffe, is-saħħa tiegħu hia cbira 
daks il ħila li għandu. 

Equality— takbil, daks wieħed. 

Equalize — tagħmel daks wieħed, 
tkabbel, tagħmel daks insew. 

Equanimity — fiacca, mod, placi- 
dezza jew cwiet tal moħħ. 

Equation— equazioni, għamil daks 
wieħed jew daks insew. 

Equator— ecwatur ; linja imma^i- 
narja (jew li ma tesistix) li taksam id- 
dinja min-nofs, f biċtejn daks insew, u 
li jissejħu, I-emisferu ta fuk, u l-emis- 
feru ta isfel. 

Equatorial— tal ecwatur; strument 
biex tkiegħed telescopiu iħares lejn xi 
chewcba etc. u tħallih hecc għal xi 
Amien minngħajr ma ivaria fil kagħda 
li icun fiha. 

Equerry— 1-Ufficial incaricat miż- 



40 

Digitized by 



Google 



EQU 



— 3H — 



Ettl 



i fÀemel, 



żwiemel tar-re etc: stalla cbira għaż- 
żwiemel. 

Equestiuan — taż-żwiemel,tar-rchib. 

Equianqled 1 H għandu angoli daks 

EQUiANGULARJinsew (daks wieħed). 

Equiform^U għandu (ta li) stesB 
għamla. 

EQUiLATERAL--li għandu il ġnieb 
daks insew. 

Equilibrate — twieżin ; tgħabbar 
(bil miżien). 

Equilibrious— mwieżen. 

EquiLIBRIUM — equilibriu, tweżin, 
tagħbir. 

Equinal \ . 

Equine /^^ 

Equinox — equinoziu (lejl u nhar 
daks insew). 

Equinumerant— li għandu li stess 
numru. 

Equip— tħejji,tequipaġġa jew tgħam- 
mar bastiment ; tlibbes baħrin jew 
suldati billi jinħtieġu. 

Equipage I il ħwejjeġ collha li bi- 

Equipment / hom tgħammar jew 
tħejji bastiment; tlibbes baħrin jew 
suldati minn fuk sa isfel ; iż-żwiemel 
(^bhejjem etc.) u il carrijiet li iġorru 
ħwejjeġ is-suldati warajhom. 

Equipoise — ara etju Uihrinm. 

Equipollencei saħħa jew kawwa 

EquipollenoyJ dakswieħed. 

Equirotal — li idur xorta waħda 
jew daksinsew. 

Equitable - sewwa, tabilħakk, im- 
parziali. 

Equitanoy — żamm ta żwiemel, 
rkib etc. 

Equitation — rchib fuk iddahar 
(fuk iż-żwiemel). 

Equity— ħakk, is-sewwa. 

Equivalenoe i 

Equivalenoy / 

EQUiVALENT-ħaġa li tiswa daks 
oħra» chemm tiswa, cbemm ħakka ; ta 
siwi wieħed, li jiswa xorta waħda, li 
ħakku daks ħaġ'oħra; give me an etjui' 
valent for ihin word^ għejdli, Boinmili 
chelma oħra li tfissor ucoll blial din il 
chelma. 

' Equivooal— mtenni fit-tifsir, equi- 
vocu ; li jista jiftihem xort*oħra. 



- siwi wieħed. 



Equivocate— tgħejd cliem li jista 
ifisser żewġ ħwejjeġ(li jista icoUu żewġ 
tifsiriet), tiehu ħaġa b'oħra. 

EQUivoKE-equivocu, chelma li ti- 
sta tfisser jew tiftihem xort'oħra. 

Equivorous— li jecol (jghix) bil la- 
ħam taż-żwiemel. 

Era— żmien. 

ERADiATE-toħroġ bħal raggi,tiddi. 

ERADiATiON-ħruġ bħal raggi; dija. 

Eradicatb— takla mill gheruk, tek- 
red. 

Eradication — klugħ miU għeruk, 
kirda. 

Eradicative — li tfejjak sewwa, li 
tekred /"jekred) il marda għall collox. 

ERASE-tħassar, tneħħi, tobrox. 

Eraser - li iħassar, ineħħi, jobrox ; 
biċċa gomma li tneħħi (tnaddaf jew 
tobrox) linca etc. 

Erasement) .^, . , . 

Erasion r*^««'^' '^"*- 

Erasure — barxa, tħassira, sgassa- 
tura. 

Erbium— idem ta metall li m'ilhnx 
wisk maghruf. 

ERB-kabel. 

Erebus — 1-infern (jew il-limbu) il 
lK)8t tad-dlam, kiegħ iddinja. 

Erkct - twakkaf, ittalla, tibni; wie- 
kaf, fuk riġlejh ; they will soon erect a 
Htatue for hivt^ dal wakt itellgħulu 
(iwakkfulu) statua (tiegħu). 

Erection -twakkif, bini, fabbrica. 

Ere-long — kabel żmien, quantu 
pri ma ; yoti will ere long see him here, 
ma iddumx ma tarah hawn. 

EREMiTE-eremita; isem tamineral. 

Eremitic l solitariu, waħdu waħ- 

Eremitioal) du. 

Eremitism - ħajja ta eremit. 

Ere now— kabel issa. 

EREPTiON-hatfa bis salt. 

ERErniSM - irritazioni. 

Ere avhile— ftit ilu. 

Ergo -(bil-Latin) allura. 

ERGOTiNE-ergotina, sustanza (ħa- 
ġa^ li trakkad jew velenusa. 

ERtionsM— niarda (bħal moffa) fil 
kamli. 

Erin— floc Ireland ('l-Irlanda;. 

Eriometer — eriometru, strument 
(bħal microscopiu etc.) biex icbejlu 



Digitized by 



Google 



ERM 



— 816 — 



ESC 



jew jaraw il ħxuna (il cobor ta diame- 
tru^ ta ħaġa rkieka. 

Ermelin) ermellin (annimal li jeħ- 

Ermine /du il gild tieghu). 

EuoDE— tiecol minn, tghawwar. 

Erogatb— tati. 

Erosion— ichel, tghawwir; this is 
not subject to erosian^ dana ma jitte- 
chilx fma jinħeliex etc.) 

Eroteotio— li jicxef bil mistoksija, 
li jistaksi, curins, li iħobb jitchixxef. 

Erpetology — trattat, chitba jew 
stndiu fuk ir-rettili. 

Err — tiggiera, ixxecchec, tohroġ 
barra mit-triek, tisbalja, taghwweġ, 
tigħlet, tarra ; to err is hmnas, io for- 
give is divinc, tisbalja bħan-nies, tanfer 
bħal ma irid Alla. 

Errand — kadia, facenda, to run 
errandsy takdi ; he is gone to run an er- 
rand for me^ mar jakdini ; he went on 
a sleeveleas errandj mar u baka fwiċċu 
fma għamel xejn, gieba kastna). 

Errand-boy— lifel għal kadi,8eftur, 
messaggier. 

Errant— li jiggiera, xecchiechi,min 
idur (imur) minn ^ost għall'jeħor. 

Errantry— gin, xecchic. 

ERRATA—sbalji (ta li stampa etc. 
li isiru fi ctieb etc^ 

Erratio — li jiggiera, li m'hux sod 
f post, li imur minn post għall jeħor ; 
ħażin, falz, li jisbalja. 

ERRATUM-żball tali stampa (ara 
errata), 

Errħine — xorta ta tabacc ta li 
mnieħer li jatu it-tobba biex iġagħlu 
wieħed inaddaf, (jomħot ferm). 

ERRING—Ii jiggiera, li jisbalja. 

Erroneous— nażin, falz, mgħallat. 

Erroneousness — ħażen, falsità, 
tgħalit. 

Error— għilt, errur, żball cbir. 

Errorist— wieħed li (min) icollu 
żball. 

Erubescenoe) fc .. / • xi=- V 

Ebobescenoy} hmur.ja(ini8tħya). 

Eruga — duda għada ħierġa mil 
fosdka. 

Eruot— titfewwak, takla (flati etc.) 
mil li stoncu. 

ERUOTATB-takla, tivvomta. 



Erudite — għaref, li għandu ħafna 
studiu, erudit. 

Eruditeness ) għerf, studiu cbir, 

Erudition j erudizioni. 

Erugate— lixx mit-tichmix. 

Eruginous— li għandu mir-ram. 

Erupt— tixcatta, tixpacca. 

Eruption— xcattatura, xpaccatura, 
sbroflF. 

Erysipelas — rsipla. 

Erythem A — ħmura fil gilda, bħal 
rsipla. 

FRYTHROs-(lewn) aħmar. 

EsGALADE — tinżel mas-swar bia- 
slielem tal ħabel etc. 

EsGAPADE — sferratura ta żiemel; 
scappata, żball, errur. 

EsGAPE— ħarba, ħelsa ; taħrab, teħ- 
les, twassal, tiscarta, tisghiċċa; /le 
succeeded to effect (make) his ecape, rnex- 
xielu jaħrab ; you have committed a se* 
rious escape, int għamilt żball cbir ; 
/ have Iiad a very narrow escape, għall 
ftit hlista (għall ftit ma correjtx, ma 
nkbaddx etc.) ; these are mistakes (er» 
rors) that fiave escaped the press, (daw- 
na sbalji li ħarbu (minn għajnejn) li 
stampa (lill dac li jistampa) ; t/iis time 
we snall not escape^ din id-darba ma 
neħelsuhiex, (ma niscappawx). 

EsOAPBMENT — li scappament (ta 
macua ta arloġġ); scappatura, ħarba. 

ESGAPING— ħelsien, ħrib. 

EsGAKP^scarpa, genb ta hajt dwar 
foss ; sur. 

EsGARTELED — maktugħ (mfassal) 
għamla ta salib. 

EsGiiAR-il koxra ta fuk ferita li 
tcun saret b'xi ħarka. 

EsGHAROTiG— li jaħrak il gilda. 

EsGHEAT— dac li jaka (il proprietà) 
li tibka għal sida jew għall dac ta min 
tcun ; jew il gid (beni etc.) li jibka 
ghal gvem jecc ta min icun ma icol- 
lux werrieta ; confisca ; titlef wirt (be- 
ni etc.) għax ma icunx bemm werrieta. 

ESGHEW— taħrab, twarrab, tevita. 

Es'gort — wassal, min jindocra,iwa8- 
sal jew iwennes. 

Esgort'— twas8aI,tindocra, twennds. 

EsGOUADB — squadra (suldati ar- 
mati). 



Digitized by 



Google 



ESC 



— 81G — 



EST 



EscuiTOiRE — Bcrittoriu, scrivanja, 
desc. 

EsOROLL-faxxa (żagarella, strixxa) 
bil chitba. 

EscULENT— xi ħaga tal ichel ^tajba 
ghall ichel) ; tajjeb gliall ichel. 

EscuTCHEON— tarca, arraatar-razza 
(ta cunjom etc.) 

EsEMENT— ara relief. 

ESOTERICS - dutrina, tagħlim miflte- 
rius. 

EsoTERY-misteru, sigriet. 

EsPAGNOLETTE— gpanjuletta (kofol 
ta tieka etc.) 

EsPARTO— spartu (ħaxixalijagħmlu 
biha il ħbula, carta etc.) 

EsPECiAL — speciah', barrani, ta bar- 
ra mis-soltu, m'hux ghall oħrajn. 

EsPlAL — indunar, tchixxif, sechsif, 

lemħa. 

EspiER - dac li (min) jilmaħ, jara, 
jitchixxef, jispija, isecsef. 

EsPioNAGE — spiunaġġ. 

EsPLANADE — glasis ( ta fortifica- 
zioni). 

ESPLEES-dac collu (profitti) li jatu 
1 artijiet (raba etc.) 

EsPOUSAL— żwieġ, rabta, għerusija. 

ESPOUSALS - żwieġ, tieġ, rabta. 

EsPOUSE-tgħarras, torbot bi żwieġ 
tintrabat ma ; taħtar; tieħu parti (par- 
tit). 

ESPRiNGOLD-macna li chienu ju- 
saw til gwerer dari (fl-antic), biex 
iwaddbu biha il gebel cbir ; sbandola 
għat-twaddib tal gebel cbir fil gwerer). 

ESPRIT-DE-COUPS (dkVt^k ettpri de cor) 
il hrara (dic il ħeġġa) li għandu icol- 
lom in-nies jew membri ta cuU società, 
xirca jew cumpannija, biex din tgħaddi 
il kuddiem. 

ESPY— tilmaħ, tara mil bogħod tin- 
duna bi; issechsef, titcbixxef; spija, 
wieħed li jitchixxef. 

ESQUIMAUX-Eschim6, razzata In- 
diani tan-naħħa tal polo Articu (ta 
fuk). 

EsQUiRE— titlu ta sinjur, ta Cava- 
lier, titlu bejn ''Mr" u *'Sir". 
. EssAY— tiġriba, prova, trattat. 
Essay'— iġġarrab,tippr6va,tittanta 



EssENCE— essenza, fwieħa (ilma); 
tfewwaħ. 

EssENEs - setta ta Lhud antichi li 
chienu ighammru filcunventi; patrijet 
Lhud. 

EssENiSM — dutrina, tagħlim tal 
Esnenea (ara). 

ESSENTIAL— li jinħtieġ, essenzial ; 
cuU ma jinħtieġ, 1-essenzial; yoahave 
omitted the must essential part of the 
tvork, ħallejt 1-aħjar (1-essenzial) ta 
dan ix-xogħol. 

EsTABLiSH — tagħmel ħaġa għall 
saħħ, għal deijem; tistabilixxi, tiftah 
ħanut, negoziu etc, takta darba għall 
dejjem. 

EsTABLiSHED-stabilit, li sar, li fe- 
taħ ; li beda (ħanut, negoziu etc.) 
maghmul għal dejjem, ghall saħħ. 

ESTABLISHER— min jistabilixxi, min 
jagħmel jew jiftaħ lewwel darba. 

ESTABLISHMENT— stabiliment, ħaġa 
maghmula għall saħħ jew għall darba, 
cull ma wieħed għandu (gidu collu) 
renta, dar, ħanut ; to be on the fixed 
establishment, tcun impiegat fuk il fiss; 
are you on the fijced establishmentf inti 
fil tiss? (għandec dritt għall pen- 
sioni etc.) 

EsTACADE — sticcat, ħajt magħmul 
bil pali (travi, żkuk etc.) mwaħħlin 
fl-art biex ma iħallux igħaddi il ghadu. 

EsTAPBTTB— currier, suldat li jiġri, 
messaggier militari. 

EsTAMiNET-ħanut tal cafe fejn in- 
nies jistgħu ipejpu ucoll. 

EsTATE — gid, bini, kasam, art, ren- 
ta ; stat, condizioni; he is in a very low 
estate, jimBh fi stat (condizioni)baxxa, 
jew 1-isfel, (batut mill mezzi) ; he be- 
queathed to him all his personal estate^ 
ħaliielu (chitiblu) gidu collu, jew .cull 
ma chellu ; he possesses a great estate, 
għandu sħiħ (sinjur cbir). 
EsTATBD— li ghandu il beni etc. 
EsTBBM—kima, rispett, tweggiħ, tati 
kima (tkim) iggib rispett, tweggeħ ; 
I had ahoays a gveat esteem for him, 
jena dejjem chelli rispett cbir lejh ; he 
is held in agreat esteem there, hua kie- 
għed stmat wisk hemm ; he is a 7nan 
of no esteem^ bniedem ta bla gieħ (li 
ma jistħokklu ebda kima jew rispett); 



Digitized by 



Google 



iEST 



— 817 — 



fiTH 



I etteem honour above life^ nistma ac- 
tar 1-unur minn ħajti stess. 

ESTUBTIO > . 1 ,1 ,• i V 

EsthbtioalP'^'''''"'''^*^'^™'*- 

EsxnETics— l-estetica, ix-xienza li 
titchellem fuk il ġmiel jew dac collu li 
hii sabiħ (li għandu xi gost). 

EsTiMABLR-ta min jistmoh: jatih 
kima, ta min iweġġghu jew igiblu ri- 
spett ; li jistħokklu kima jew rispett. 

EsTiMATE (akra eatimejt) « tistma, 
tara ħaġa x'ħakka jew chemm tiswa; 
tapprezza. 

EsTiMATB ( akra estimet ) — ħakk, 
siwi, stima). 

£sTiMATioN~ħakk, siwi, stima, feh- 
ma, gieħ, rispett. 

EsTiMATOR — min, jew dac li, jistma. 

EsTiVAOE— stivar ta bastiment. 

EsTivAL— sajfi, tas-sajf; t/ie estival 
feasis succeed bettcr, il festi tassajf jir- 
nexxu actar. 

EsTivATB — tgħaddi is-sajf ( xi 
mchien ). 

EsTiVATioN — il mogħdija ta^,-itmien 
tas-sajf ; li stat (chif tgħaddi) pianta, 
xitla etc. fis-sajf. 

Estoupadb — stuffrtt (^tisjir), 

EsTovBRs— id-dritt li tiehu njam, 
ħatab etc. minn art, kasara etc ; hlas 
(manteniment) li iħallas jew jati ragel 
lill martu meta icun mifrud minnha. 

EsTRANGE— tneħħi, tbieghed minn 
tweUi, .tbigħ. 

EsTiANOEMBNT— tneħħija, tbeghida, 
twellija, bejh. 

EsTRBAT — vera copia, estratt ; tieħu 
il copia, ticcopia att etc. 

EsTRiGH— rix rkiek (fin) ta li ngħa- 
ma. 

EsTRo (fil musica) chelma li turi 
ġmiel u eleganza 

EsTUARY— il ftuh (fil wisa) ta xmara 
meia tasal biex tintafa fil baħar; dah- 
la fil bahar, kàla. 

EsTUATB— tgħalli, tbakbak. 

EsTUATioN - tgħollija, tbakbik. 

EsuRiENT~bil ġnħ, li jecol collox, li 
għandu lupa. 

Etat-major (bil Francis akra età 
maġxdr, li Stat maġġur, numru magħ- 
żul ta Ufficiali (tama dwar Gverna- 
tnr etc.) 



Etavillon — ġlud lesti għal in- 
gwanti. 

Eto. (ei C89tera) eccetera ; u oħrajn 
bħal dawn, u il bkija bħal ma humà 
dawn. 

Etoħ— thożż, tincisi fuk il metalli. 

Etchino— tincisi fuk ir-ram bl-ac- 
qua forti etc. 

Etbrn — etern, li ma jispiċċa katt. 

ETERNAL—etern, li ma jispiċca katt, 
mingħajr u la bidu u lankas tmiem ; 
eternal happiness, hena ta dejjem (il 
genna^. 

Eternalist— dao (min) jaAseb jew 
ighejd li id-dinja ma tispiċċa katt. 

Etbrnalizb - tagħmel etern jew li 
majispiċċa katt. 

Etbrnity— eternità, ħajja ta dej- 
jem. God is from eternityy Alla hu 
etern (chien minn dejjem). 

Etbrnizb •— tagħmel etern jew ta 
dejjem ; tħalli għal dejjem. 

Etesian — li jonfoħ cuil sena, ouU 
tant, cull żmien. 

Ethbr— etere, ajru jew aria iżda 
actar fina jew ħafifa ; fwiħa li isir bUli 
jillambicau I-alcooI jew li spirtu di 
vinn, bl-acidu solforicu. 

Ethbrbal — magħmul mill etere, tal 
etere; tas-smewiet. 

Ethbrefication - il għamil tal etere 
li isir b-taħlita jew il għakda flim- 
chien tal alcool ma acidu. 

Ethbrbalizb — tagħmel ethereal(B»n) 

Etherole— grass ħafif ( żejt ) tal 
imbit. 

ETmcAL}****'''^'("») 
Ethios — morali, filosofija morali 
Ethiop ) ^^eħed mill Etiopia, 

Ethiopuk I [,'^8^ '^^*^' ^ '^«" > 

Etiiiopic— il-lingua (Isien) tan-nies 
tal Etiopia. 

Ethmoid ( fl-Anatomija ) isem ta 
wahda mit-tmien għadmiet li flimchien 
jagħmlu tar-ras. 

Ethmoid } bħal ( li jixbeħ ; għar- 

Ethmoidal) biel. 

Ethnarch — il gvernatur ta pro- 
vincia. 

Ethnio I ta pagan, idolatra, wie- 

Ethnioal / ħed li jadura 1-allat foloz 



Digitized by 



Google 



ETH 



— 318 — 



EUP 



• Ethnioism — piganesima. 

Ethnography— etnografija; ix-xien- 
za (li studiu) li jittratta fuk ir-razez 
11 fihom huma mkassmin il bnedmin 
fuk il wiċċ ta 1-art. 

Ethnographio > tal eihnogmphy 
' Ethnogbaphioal ) ( ara ) 

Ethnographbr— dac, jew, min jistu- 
dio (mħarreġ fil Ethnogi-aphy^ (ara). 
, Ethnology— trattat (chitba, studiu 
eto J fuk il bnedmin ( ir-razez jew in- 
naziongiet li fihom humamkassmin il 
bnedmin collha tal art ). 

Ethulb— I-ewwel carbon u idrogenu 
tal et€\re. 

Etiolatb — tibjad (issir abjad) billi 
tokgħod (jew tħalli) magħluk jew fejn 
ma iounx hemm aria u dawl. 

Etiolation — bjuda li issir bil għe- 
luk (jew billi ma thalliz ħaġa fl-aria 
Q fld-dawlj. 

Etiology — etiologija, tifsir fuk il 
caġun tal mardijiet. 

Etiqubttb— ticchetta» etichetta, ce- 
rimoni. 

Etrapadb (bil Francis) strument 
tat-tortura fejn jatu it-torturi jew 
jaħkru 1-iccundannati (il ħatjin). 

Etrusoan— tal Etruria. 

Etui (bil Francis) cazxa żgħira tal 
ghodda li tokgħod fil but. 

E}tyiiologioal -tal «/ymo/o^ (ara). 

Etymologicon — xogħol li jitħaddet 
fuk 1-etimologia (tal lingui). 

Etymologizb — tfittex l-etimologia 
tal diem jew 1-origini ta (minn fejn 
hu gej) il cliem; tati 1-etimologija jew 
inHQisel (mnejn tcun gejja) il chelma. 

Etymology— etimologija jew dic il 
parti talyib/o«/i;a li tittratta fuk in- 
nisel (mnejn hu gej) il cliem. 

Etymon — il għerk /chelma) minn 
fejn tcun mnissla (gejjaj chelma oħra. 

Euaimia — stat jew condizioni tajba 
li icun fiha id-demm (meta wieħed 
ioollu demmu tajjeb). 

EucALYPTus— isem ta siġra ("mnis* 
sla mill, a li ticber wisk fl-Australia ; 
tivjba biex issewwi jew iiżomm 1-aria 
tajba). 

Eugharist — it-Tkarbin Mkaddes; il 
Yenerabli, l-Ostia mkaddsa; is-SSmu. 
Saerament tal Altar. 



Eucharistio 
eucharistigal 



tal Eucaristija, tas- 
Sacrament tat-Tkar- 
bin. 

EuoHASTio — ffil musica) bil mod, u 
ħelu ħelu. 

EucHLORB (fil Mineralogija) li għan- 
du lewn aħdar li jidher sewwa. 

EuoHLORiTB— isem ta mineral li fih 
1-ilma u ir-ram. 

EucHOLOGY — xorta (mod) ta talb 
chif isir fil Onisia tal Grieghi. 

EuoHROiTB— isem ta mineral li fih 
ram u arsenicu. 

EuGHYMY— saħħa, stat meta il gi- 
sem tal bniedem ma icunx marid (icun 
fsaħtuj. 

EuoRASY — temperament tajjeb jew 
meta id-demm icun sewwa flocu 
(m*bux marid). 

EuDioMBTBK — eudiometru; stru- 
ment li jiswa biex jaraw f ichojlu j il 
purità tal aria jew tal gas f chemm hi 
safia I-aria, jew chemm hu safi il gas). 

EuGBNiA-isem ta pianta (siġra). 

EuGBNiNB-ilma Cessenza) tal im- 
siemer tal kronfol. 

EuGH—isem ta siġra {àx^kyew). 

EuHARMONio— li jagħmel armonija, 
(dakk sabiħ u ħelu). 

EuLOGioAL~Ii ifaħħar. 

EuLOGisT— min ifaħħar(jati tifħir). 

EuLOGizB— tfaħħar. 

EuNOMiA— isem ta wahda mil pia- 
neti li sabu m'ilhomx. 

EuNOMY— gvern ta (jew b') li gijiet 



EuNucH— eunuc, ragel msewwi jew 
moħsi. 

EupATHY — ħass fgibda) sewwa jew 
xierak. 

EuPBPSY f'contra dyspepsia jevi dyt- 
pep^yJ, digestioni tajba^stoncu U isaj- 
jar sewwa f li jaħdem tajjeb). 

EuPHBMiSM — discors (diem) li jof- 
fendi jew li m*hux xierak, magħmal bi 
cliem mdawwar (li jinghad mod u jif- 
tiehem xort oħra). 

EuPHONic ) ettfonicu, li għanda 

^ > ħo68 Ouistama) tajjeb 

ErPHONICALJ j^^ u jogħġoh. 



Digitized by 



Google 



ECP 



— 819 — 



iJVA 



EuPHONisM — eufonismu, dakk etc. 
sabiħ jew li jogħġob ; armonija. 

EupHONizB — kighmel armonija (li 
dakk icun sabiħ u jogħġob fil widna). 

EupuoNON - isem ta strument tad* 
dakk. 

EuPHONY— eufonija, cliem ħelu u li 
jogħġob Csabiħ) fil widna. 

EupHORBiA — it-tengħud ( jgħidulu 
ucoll spurgej. 

EuPHRosYNB— isem ta waħda mil 
pianeti li sabu m*ilhomx. 

EupioN — xorta ta ilma (spirtu) li 
jakbad ferm (igibuħ mill iġsma tal 
annimali). 

EuRASiAN — hecc jissejjaħ milMn- 
diani wieħed li jcun twieled Cmnissel) 
minn omm (jew missier) Europea u 
minn missier (jew omm) Àsiatica. 

EuRiPus-canal (tal baħar) dejjak 
bl-ilma tieghu dejjem mċaklak (jew 
kawwiy^ ferm. 

EuROOLYDON— hecc msejjaħ rih mil 
Lvant li jonfoħ u jagħmel ħsara wisk 
fil baħar Mediterran (riħ bħal Orieg il 
Lvant). 

EuROPÀ— isem ta waħda mil pianeti 
li sabu m'ilhomx. 

Europbàn— tal Europa, mill Enro- 
pa ; Europeu jew wieħed mill Europa 
(\i twieled f wahda mill-artijiet tal 
Europa). 

EuRUS - Ivant Cir-riħ Lvant). 

EuRYCBRous — li għandu krunu ċatti 
(wesgħin). 

EuRYTHMY— gost (ġmicl jcw taksim 
chif imur) fil bini jew fl architettura ; 
(fil medicina^ taħbit regulari tal polz. 

EusTAGHiAN— hecc msejjah dac it- 
tubu jew canal li hu għaddej mit-tam- 
bur tal widna għall imnifsejn { biex 
jati Taria it-tambur tal widna ). 

EusTYLB — it-tekgħid ( chif icunu 
kegħdin ) jew it-taksim tal colonni 
fbini. 

EuTBRPB— -isem ta wahda mil cwie- 
cbeb li sabu m'ilhomx. 

EuTHANASiA ) mewt cwieta, mewt ta 

EuTHANASY / bla tbatija. 

EuxBNiTB— isem ta mineral li jinsab 
fin-Norvegia. 

EvAOATB — ara eracunte. 

EvAOUANT^Ii igib evacuaiion (ara>/. 



EvAOUATB— tbattal, tferragħ, tħam- 
mel ; tbiddel id-demm (tinfaraġ). 

EvAcuATioN — tbattil, tħammil, ti- 
frigħ. 

EvADB--taħrab9 twarrab, tiscarta, 
tbewweġ,tiżgoċċa,tgħasfar ; he sudceed- 
ed to evade Uie vigilance of Hie poHce^ 
rnexxielu jiscarta minn taħt gliajnejn 
il pulizia ; two o/ the prisoners evaded 
during llie night^ tnejn mill priġunieri 
ħarbu mal-lejl ; it is no use, you can 
not evade this orgument^ eolln għal xejn 
ma tistaz titbigħed ( twarr^b J minn 
dana I-argument. 

EvADiBLB — li jista jinharab ; li tista 
taħarbu jew twarbu ; li tista tiscartaħ. 

EvAOATioN— giri Tbawn u rhemm. 

EvAL—Ii iżomm (idum jew isofri) 
żmien twil jew ħafna. 

EvANBsoBNT — H ma jidhirx actar, li 
igħejb, li jisparixxi. 

P>angblioalism) it-tgħalim ( dutri- 

EvANGBLioiSM / na^ jew U prcdicar 

EvANGELiSM J tal Evangeliu. 

EvANGBLiST — evangelista, wieħed 
mill erba' evangelisti; dac li (min) jip- 
prietca jew ixandar rEvangeliu ; the 
four Evangelists are^ St. JohnySt. Luke, 
St. Mark and St. Matthew^ Terba Evan- 
gelisti huma : San Ġwann, San Luka, 
San Mark, u San Mattew. 

EvANGBLizB — tgħallcm ( tipprietca 
jew ixxandar ) I-Evangeliu. 

EvANGBLizBD — mgħallom I-Evan- 
geliu. 

E vANGBLizATioN — tagħUm, predicar 
jew tixrid tàl Evangeliu. 

EvANiD— ħafif, li jisparixxi malajr.. 

EvANisH— ara vanish, 

EvAPORABLB — H jista malajr jidbid- 
del fi dħaħen jew fi fwar. 

EvAPORATB— ittir u issir fwar; id- 
daħħan, tmur mar-riħ, toħroġ; i/ you 
leave this botile uncorked its contents will 
soon evaporale, jecc ma issodx (b'tapp) 
dan il flixcun dan li fih dal wakt itir 
(jisvinta). 

EvAPORATB ) svintat, li tar u sar 

EvAPORATBD / fwar. 

EvAPARATtoN — tibdil tal ilma jew 
ħaġ'oħra fi fwar. 



Digitized by 



Google 



iiVA 



320 - 



EVE 



EvAPORBMBTBR — strumentbiex ichej- 
la it-tibdil tal ilma fi fwar. 

EvASiBLB — li jista jinħarab, jew 
li jista icun maħrub. 

EvASioN— ħarba, ħelsien, scusa ; he 
mcceeded to effect his evasion^ rnexxielu 
jeħles (jaħrab). 

EvAsiVB — li irid jiscarta, jeħles ; 
when I askedhim he gave me an evasive 
answevy meta staksejtu wegibni chif 
dehirlu (chif kabillu) biex jeħles : jew 
ma tanix risposta soda ("gie b'ħafna 
tlablib Q scusi). 

EvB— lejliety awnillejl, lejl ; on Ihe 
eve oftJie /esta, lejlietil festa; SLJohns 
Eve^ lejliet San Ġwann. 

EvBOTioN— mixi ; mixi (dawran) tal 
kamar li m'hux scond ir-regula (daw- 
ran jew mixi irregulari tal kamar). 

EvBN-~twitti,tippiana,tillixxa,tagħ. 
mel wieti; wati (wieti),mwitti,pian;biż- 
żewġ ; an even weight, pis xorta wabda 
(eguali) \ S^ 4, 6 etc. are even numhers^ 
2y 4, 6 etc. huma numri biż-żewġ; even 
numbers, step forward^ in-numri taż- 
żwieġ) jatu pass ilkuddiem (fiddrill) ; 
even reckonings make C good J long 
friendsj conti spessi amicizia lunga jew 
ħallas malajr li tixtri etc. biex tibka 
dejjem ħbieb f ma dac li icun) ; now 
you are even, issa intom daks insew, 
jew xorta waħda (daks chemm għandu 
1-wiehed għandu 1-jeħor) ; noio you are 
even witli him^ issa pattejtielu (li għa- 
millec, għamiltlu); you must pull down 
this loall even with the ground, jaħtieġ 
tniżżel (thott) dan il ħajt rażu (wieti) 
mal art ; you are both now upon even 
terms, issa it-tnejn għandcom li stess 
dritt (dritt xorta waħda) ; / think it 
would be much bettei for you to bear 
this thing with an even mindy nghejd li 
icun wisk ahjar għalic li issofri din il 
biċċa bil pacenzia collha ; they re- 
ceiced orders to lay those houses even 
with the groundfVceyexx 1-ordni li iniżżlu 
(jispianawj dawc id-djar; let us play 
at ċven or oddy ejja naktgħu xewġ u 
fart. 

EvBN — ucoll, saħansitra ; it was a 
shame eten to mention his namey chie- 
net għarucasa ucoll li issemmi biss 
ismu ; even so, it is wrong, hecc ucolly 



ħażin ; even now^ issa ucoll ; you told 
me even that he was to go himself għed- 
tli saħansitra li chellu imur hu stess; 
not even one, 1-ankas wiehed biss. 

EvBN (fil poesija) f loc ecening (ara). 

EvENBU — min (dac li) iwitti, jip- 
piana. 

EvBNHAND -parità, xorta waħda. 

EvENĦANDED — tal ħakk, imparziali. 

EvENiNG— għaxija, lejla ; good eve- 
ning, buona sera (bonosira); every eve- 
ning, cuU fil ghaxija; the evening schooly 
riscola ta fil għaxija (ta bil-lejl) ; last 
evening^ il bierah fil għaxia; tfie evening 
crowns tJie day, it-tmiem collox (it- 
tniiem jagħlak l'O^rB^), eve ning prayers, 
it-tsilb ta fil għaxija ; the evening star, 
il punentina ( li stilla punentina) li 
igħedulha ucoll Venere. 

EvBNKBBL~(metaj bastiment ipixca 
il poppa u*l pruwa xorta waħda. 

EvBNLY— xorta waħda, li stess; bħal. 

EvENNES — pian wieħed, regulari, 
pian, lixx ; wita. 

EvENsoNo - canzunetta (innu^ ta fil 
għaxija. 

EvBNT — ġrajja, ħaġa li ġrat ; one of 
the most important events in the Ilistory 
of Malta is Uie great siege of 1565^ wie- 
ħed mill-akwa ġrajja ta li Storia ta 
Malta hua I-assediu il cbir tas-sena 
1665. 

EvENTERATB — tiftaħ (bilH iċċarrat 
jew ixxokk) iż-żakk. 

EvBNTPUL— ta mument, li jiġri; mim- 
li (coUu jew ta ħafna) ġrajja ; li fih 
ġraw wisk ħwejjeġ. 

fc™. }"'"'""«»"«* 

EvBNTiLATE — iddcrri, tfarfar il kamħ 
fuk il kiegħa, tperreċ. 

EvBNTUAL -aħħar, tal aħħar. ' 

EvENTUATE—tiġri (jiġri, jissucciedi). 

EvBR — dejjem; it xoill ever be so^ 
icun dejjem hecc ; if ever, jecc katt ; if 
ever you go there dont come back again, 
jecc katt tmur hemm la tarġax tigi ; 
as much as ever^ bħas-soltu (daks is- 
soltu) ; for ever and ecer, għall dejjem 
ta dejjem ; was there ever any one 
amongst you ? katt chien hemm bnie- 
dem (wieħed) fostcom, (katt chien 
hemm xi ħadd fostcom?) ; come as soon 



Digitized by 



Google 



feVi^ 



— 'hi — 



feVl 



as ever you, can^ ejja mill actar fis li 
tista; eversince, minn dac iż-żmien; 
he has never been here ever since, katt 
ma gih hawn actar minn dac iż-żmien, 
jew minn dac inhar il hawn ; ever and 
anon^ call tant ; ever and anon snch 
tliing happen^, cull tant dana jiġri isir 
jew jissucciedi^ ; ever buniina, li jak- 
bad dejjem (li lixgħel dejjem); ever 
during jew evcrlafting, li idum għal 
dejjem (1-eternità) ; ever green, li iħad- 
dar dejjem ; the carob and the olive trees 
are evergreens, is-siċar tal barrub u 
taż-żebbug iħaddru dejjem} 

Evbrlàbtino— etern, ta dejjem, xor- 
ta ta drapp tas-suf ; is-sempreviva ; / 
believe in the life everla$ting, jena Aem- 
men fil ħajja ta dejjem. 

EvBRMOBE — dejjem, għal dejjem. 

EvBRSB—takleby tkalleb, tekred, tir- 
vina jew tgharrak. 

EvERSioN— tkalliba, kirda, rvina. 

EvERT— tkalleb, tekred. 

EvBRTiGULE ) strumcnt li it-tobba 

EvBRTiGULUM / jusaw bicx inaddfu 
il bużżieka (tal aurina); mil calcali 
(jew mill frac tal calculi). 

EvBRY — cull ; it ie law/ul /or every 
inan to do so, hua xierak għall (jista) 
oullħadd li jagħmel becc (jew dan) ; 
every nian is liable to err, cullħadd 
jista jisbalja ; every one jew every body^ 
cullħadd ; every day, cull jum; every 
other day, darbja iva u oħra ie (ġurna- 
ta iva u oħra le) ; every now and then, 
cull tant ; everywhere, cullirachien ; 
every one as he c/iooseSfC\x\lh^dil cliif irid 
(chif jogħġbu); everi/ whit ( every bit), 
sa 1-ankas farca ; this is every whit 
as goody dan daksu tajjeb xorta waħda, 
he drank every drop^ xorob collox ( sa 
l-ankas katra} ; every man for himsel/ 
and God for us all, cullħadd jaħseb 
ghall rasu uAllajaħseb għal culiħadd; 
let every tub stand on its &o^^om,cullħadd 
għal rasu (jilħak l-affari tiegħu). 

EvBRY-BODY— cull ħadd. 

EVBRYNOW AND THBN~CUll tant. 

EvBRYWHBRB- cullimchien. 
EvBSDROP — tissamma minn tokba 
tal muftieħ, minn xakk ta bieb etc. 
EvBSTioATB — ara investujatH, 
EviGT— tirbaħ, tieħu, toħroġ ( minn 



dar, proprietà etc. ) tkecci jew tkaċċat 
barra (minn proprietà, beni, raba etc. ) 
bil korti. 

. EviGTioN — tcheccija (xhit barra ta 
wieħed mil proprietà ta ħadd jeħor) 
bil korti. 

EviDBNGB — turija bid-dieher jew 
biċ-ċar; xiehda, xiehed, prova; turi 
bid-dieher, biċ-ċar; taghmel xiehda, 
tixhed ; A^ was called to give his evi- 
dence^ sejjhulu biex jixhed; you had 
better give it up because t/tere are good 
many strong evidences against you, aħjar 
icciedi il għaliex hemm bosta provi 
ċari (kawwijaj contra tieghec ; t/iis is 
one o/ the evidences, dana wieħed mix- 
xiehda ; he is accused of giving in a 
/ahe evidence^ accusauħ ^kalu) li ta 
(għamel) xieħda falza ( jew li feħed 
falz;. 

EviDENOBD — ipprovat fiċ-ċar ( bix- 
xiehda ). 

EviDBNT— ċar, li jdher; dieher; tfiis 
is sel/ evident, dana idher ċar ( taraħ 
waħdec ), li jidher waħdu. 

EviDBNTiAL l.li jati prova jew 

EVIDENTIALLY / xioħda. 

EviGiLATiON— ara vigilance. 

EviL — deni, liażen ; ħażin ; return 
good /or evil, min jagħmillec id-deni 
ghafnillu il gid ; evil communications 
corrupt good manners, il cumpanija 
ħażina li tħassarna; t/iat which is evil is 
soon learnt, il ħaxin malajr nitgħalmuh; 
t/ie evU wotcnd is cured but not t/ie evil 
name, ferita ħażina tista tfejjakha iżda 
il fama ħażina ma tfiek minnha katt; 
eril gotten evil spent, il flus tax-xitan 
(tas-serk) chif jiġu imorru ( jinħlew 
malajr) ; o/evil grain no good seed can 
come^ mil ħazin tistenniex li jigi it-taj- 
jeb ; of two evi/s choose t/ie leasf^ minn 
tnejn n^Jeua għażel 1-aħjar ; w/iat evil 
/las /le donef x*den\ (jew ħsaraj għa- 
mel ? t/ie king's etil, il ħnieżer (marda) 
jew il ġarab ; evil doer, ragel ħażiii, 
briccun ; il għadu, jew ix-xitan (ta 
l-infern); evil eyedy li ghandii ghajnejh 
jixorbu (li igħajjen); evil minded,cMiy, 
(wieħed li ħsiebu biss biex jagħmel 
id-deni jew il ħsara) ; evil spea/cing, 
calunnia, nialafaiila (klajja ħazina). 

EviLNESs — ħżunija, ħażen. 



41 



Digitized by 



Google 



£VI 



— 822 — 



EXA 



EviNOB—turi bid'dieher, jew biċ- 
ċar, tircupra (tirbaħ bid-dritt» bil-ligi 
ħwejjeġ li icunu għand ħaddjeħor u li 
tcun tista teħodom int) ; tipprova, 
tati (iggib) prova; the acnnter com* 
plaina^ tfte toitness evinces, and t/iejudge 
sentencesy 1-attur (dac li jagħmel il 
causa) ighejd, jaccusa, jew jagħrael il 
querela ; ix-xieħda tati il prova (t^^ħejd 
jecc hux tassew), u 1-imħallef jati 
(jakta) is-sentenza. 

EviNOED— ippruvat, li deher biċ-ċar. 

EviNCBMBNT — prova, dehra biċ-ċar. 

EviNOiBLB ~ li tista tippruvah jew 
turih biċ-ċar. 

EviNoivE— li juri biċ-ċar, lijipprova 
li jixhed. 

EvisoERÀTB — ^ toħroġ dac li icun 
hemm fiż-żakk, toħroġ il chirxa jew 
l-imsaren ; tfittex 1-imsaren. 

EviTABLB — li tista twarbu, li jit- 
warrab, li tista taħarbu, li jista jin- 
ħarab. 

EviTATK — tevita, twarrab minn ; ti- 
Bcarta minn. 

P>iTATioN— ħarba, twarrib. 

EviTBRNAL - etem, li idum għal dej- 
jem. 

EviTERNiTY — eternità, dewmien ta 
dejjem. 

EvoKB^^ } *^»®ii**» t**^** hdi,vrdi,. 

EvoLATio — li kiegħed (le8t)biex itir. 

EvoLATioN - titjir ; tajran. 

EvoLUTB — isem ta linja curva li is- 
sir billi iddawwar (jew thott) il-linja 
minn curva oħra li ir-raġġ (jew il cur- 
va) ta din li BtesB linja cull ma imur 
dejjem jitwassa (jiftaħ jew jicber^. 

EvbLDTioN— evoluzioni; ħatt Cminn 
thottj, ħalla (minn Iholl) ; fil Geome' 
triay il ħatt jew il ftuħ ta linja (curva); 
fl'Aritmetica, l-estrazioni (ħruġ) tar- 
radici (għerk, bidu^ ta numru;//7nt- 
litar, chif (tahriġ ta) it-truppi jimxu, 
jitbiddlu minn post għall jeħor etc. 

EvoLVE— tħoll ^minn cobba) issewwi 
minn taħbila, tiftah ; tinfetaħ, tinħall; 
tisvihippa. 

EvoLVBNT — il-Iinja curva tal evo- 
lifte fara). 

EvoLVBR— dac li iħoU, joħroġ minn 
ħaġa mħabbla. 



EvoLVDLUB— isem ta fjur. 

EvoMiTATioN— ktigħ mis-sider. 

EvuLOATE — ixxandar ma cullim- 
chien. 

EvuLsioN— kligħ, ħruġ barra. 

EwB-nagħġa. • 

EwB cHEESE— ġbejniet tan-ngħaġ. 

EwER — bukar, kannata ; he hroke 
hoth tlie ewer and basin, chiser il bukar 
u'l friscatur. 

EwRY— il post fejn (fil palazzi tar- 
rejiet) iżommu (jerfghu) id-dvalji u is- 
srievet) u fejn ucoU ilestu (jimlew) il 
bukari tal ilma ta wara I-ichel. 

ExAOBRBATE— tħarrax, iddarras. 

ExACBRBATioN 1 ħruxija ta marda 

ExdCBRBKSGRNGB j (mcta marda tiż- 
died jew issir actar kalila. 

ExAOT-magħmuI sewwa, bir-rekka 
jew bid-dimis; esatt, tal pis ; puntual ; 
tleħħ, titlob billeħħa ; iddaħħal flus; 
why should he exact so much f ghaliex 
għandu jitlob (irid bil forsj daks 
hecc ? — he has exacted upon^ talbec 
wisk (għafsec BI prezz) ; he is alwatfit 
exact in his doingsy dejjem rett (esatt 
jew sewwa) fl-affarijiet tiegħu. 

ExxcTLY — sewwa, sewwa sew; bil 
għakal, becc hu, sewwa tal pis, bid- 
dimis; it fits exacthj, igib tal kies 
sewwa (tal pis). 

ExAOTNBSs 1 rekka, ghamil sewwa 

ExACTiTUDB j tal pis (bir-rekka). 

ExACTioN— ħtif, serk,takrik fil ħlas. 

ExAOi'OR— min irid, jitlob bil-Ieħħa, 
min idaħħal xi flus. 

ExACUATE— ara sharpen. 

ExAGOERATB - tgħaggeb, tcabbar, te- 
sagera. 

ExAooERATioN— għageb, tcabbir ta 
xi ħaġa (ħaġa ta xejn tagħmilha cbi- 
ra). 

ExAGiTATB-tħawwad, tkankal. 

ExALT— tgħalli, tfaħhar, tcabbar. 

ExALTATiON — għoli, tfaħħir, tifħir, 
ticbir; the exaltation of Hie rrow,l-esaI- 
tazioni tas-Salib. 

ExALTED— glioli, cbir, sublimi,mfaħ- 
ħar, mgholli. 

ExAMBN — fili.esami, inchie8ta,tgħar- 
bil. 

ExAMiNABLE—li jista icun esaminat 
jew mifli. 



Digitized by 



Google 



EXA 



328 - 



EXC 



ExAMiNÀNT — dao li ican esaininat 
(min imur għal l-esami). 

ExAMiNATB^ara examinant. 

ExAMiNATiON— esamiy to nndergo an 
examinationy issofri ("tagħmel) esami ; 
wlien teill your examination be held 
(jew take placefj meta hu l-esami 
tagħcom ; he had to pass a very strict 
examination^ chellu ("jgħaddi) esami 
jebes (kalil ) ; / have written to the 
Admirars Secretary to have my name 
entered as a candidate for Uie examincb- 
tion for apprenticea whidi is noti/Ud to 
take place next toeek, ctibt (għamilt ap- 
l plicazioni) lis-Segretariu ta I- Ammirall 
biex nersak għal I-esami (ta appren- 
distaj li hemm (sejjer isir) il gimgħa 
id-dieħla ; iJie examination of conbienccj 
' I-esami tal cunxenza ; a very searching 
examination, esami (tgħarbil) fin. 

ExAMiNB'-tfittex, tgħarbel, tifli, te- 
samina ; he is to come agavi to examine 
tJie witnesses, għandu jarġa jigi biex 
jesamina (igħarbel sewwa) ix-xhieda; 
to cross-examine, tarġa tagħmel mis- 
toksijiet lill xhieda ; no one of the 
witnesses was cross examinedj ħadd 
(1-ebda wieħed) mix-xhieda ma raġa 
chien mistoksi. 

ExAMiNBB — dac li icun esaminat 
(min jokgħod għal esami). 

ExAMPLART— esemplar, haġa li is- 
servi ta esempiu (biex taħdem jew> 
tara fukha). 

ExAMPLB — esempiu, turija, mera; 
for examplcy per esempiu (ngħejdu aħ- 
na); to setabad (jew) good example, 
tati esempiu ħażin O'ew) tajjeb; t have 
followed his examplCf jena gnamilt bħa^ 
lu Cgħamilt chif għamel hu) ; example 
is more powerful tlian precept, l-esem- 
piu jiswa actar mit-tagħlim (aħjar 
tati esempiu milli tgħallem^; t/iey 
made him a public example, ġagħluh 
iservi (jiBwa) ta esempiu (turija) lill 
. oħrajn ; e. g. (exempli gratiaj^ per 
esempiu. 

ExAMPLBR— campiun. 

ExANOuious— bla demm. 

ExANouLous — bla rchejjen^ (bla an- 
guli), li ma għandux cantunieri. 

ExANiMATB— tabli, toktol, tneħħi il 
ħajja; bla ħajjaygħaxi, mejjet; bla ruħ. 



ExANiMATioN — telfa tar-ruħ, tal ħaj- 
ja ; mewt, ghaxwa. 

ExiNTHBBi — fawra, sbroff (marda) 
tal gilda. 

ExANTĦBMATA — (plural ta Exanthem 
ara). 

ExANTĦBsis— fawra, sbroff tal gilda. 

ExAROH— vicerà. 

ExARCHATB— gvern (setgħa^ ta vi- 
cerà. 

EXARTIOULATION— klugħ mill ġoc. 

ExASPBRATB— tħarrax, iddarras. 

ExASPBRATOR —wieħed li (min) iħar- 
rax jew idarras. 

ExASPBRATioN — taArix, tidris. 

ExauctoratbI tneħħi (tchecci) toinn 

Exauthoratb) cmand fminn setgħa 
jew minn ufiiciu^ iċċiAħad minn be- 
nefiziu. 

ExAuoTORATioN 1 fcheccija rtneħħi- 

-, Ha) minn ufficiu 

ExAUTHORATioN J jew minn impiegh. 

ExAUTHORizB— tneħħi I-autorità jew 
is-setgħa. 

Exo4LOEATB~tnażża iż-żarbun, tin- 
ża ħafi. 

ExoALEFACTORY — li isaħħan. 

ExoANDBsoBNOB \ chiwi f nar, killa 

ExcANDBscBNCY J jcw corla cbira. 

ExcARNATB l tnaddaf mil-Iaħam. 

EXOARNIFICATB / """"""* *"" tcwi»u*. 

ExcAVATB — tħaffer, tgħawwar. 

ExcAVATiNO— tħaffir, tgħawir. 

Eaoavatbd— mħaffer, mgħawwar. 

ExoAVATioN— Iħaffir, taghwir, ħofra. 

ExoAVATOR — min iħaffer jew igħaw- 
war ; macna biex tħaffer u tneħħi it- 
trab. 

ExcBOATB— tghami (tneħħi id-dawl 
jew tagħmel għama). 

ExGBCATioN —gliama. 
, Exobdbnt— dac li jibka żejjed, iż- 
żejjed li jifdal. 

ExoBBD — tegħleb, tgħaddi, tirbaħ, 
tiscorri; tlic expenses cannot exceed t/iis 
sum, li spejjes ma jistgħux jiscorrii 
(icunu actar minn) din is-somma. 

ExoBBDABLE -U jista jegħlcb, igħad* 
di jew jiscorri. 

^ ExcBBDiHo-*-Ii igħaddi, jegħlebjew 
iiscorri; i^iejjed, bil bosta, il ħela, 
ħafna; it is exceeding fine^ sabiħ wisk; 
he is exceeding desirous of praise^ jix- 



Digitized by 



Google 



EXC 



824 



EXC 



tiek wisk (glinndu lirura jew xewka 
cbira) li icun inifuħħar. 

ExcBEDiNOLY — li igħaddi, il ħela, 
bosta ħafna, chemm jista icun ; he was 
exceedingly rMrf<?,chien goflfCpastas etc.) 
iżżejjed, jew gieb ruħu ħażin chemm 
jista icun f ferm, il ħola). 

ExGBL -tagħleb, tgħaddi ; tirbaħ ; 
as far aa piety goes he exceh eveiybocly, 
għall dic li hi tieba igħaddi lilt cul- 
ħadd. 

ExoELLENCB ~ tiubija cbira (li ma 
bħala) ; the criticismH have been made 
rather to discover beauties and excel- 
lence than Uieir faiilts and imperfections^ 
l-esamijiet ( fili jew tgħarrbilj saru 
actar biez jaraw il ġmiel u it-tiubija 
milli biex jicxfu il ħtijiet u in-nukkas 
tagħhom ; he isrenowned for his excel- 
lence ofheart^ msemmi għat-tjubija ta 
kalbu. 

ExoBLLBNOY — Eccollenza (titlu ta 
Governatur etc); yon have to see His 
JUxcetlency tlie Oovernor about fhis^ icol- 
loc tara (tchellem) liil Gvernatur fuk 
dan; Your JGr(^//tf7ic3/,Eccellenza; / have 
thelhonour to be,Your Excellencys most 
obedient andhumble servant^ N.M. għan- 
di I-unur li ncun, ta I-Eccellenza tie- 
ghec, serv umli u ubbidient, N.N. 

KxoELLENT— eccellenti, tajjeb wisk, 
tajjeb chemm jista icun, sombor; 
Victoria /, was an excellent Queen^ Vit- 
toria.I chienet Begina tajba chemm 
jistaicun; this is an excellent place for 
t««, dan il post tajjeb wisk (ma jistax 
icun s^jar, jew sombor), ghalina. 

ExoBLSioR — actar għali (fil gholi); 
dic iċ-ċana rkieka f fina) li jimlew biba 
mħaddiet tal bizzilla, cuxxinetti etc. 
- ExoBNTBAL (fil botanica) — il barra 
minn-nofs. 

ExoBNTRiciTY— ara eccentricity, 

ExcEPT— barra minn, ħlief;tbarri, 
tħalli barra, teccettwa; everybody was 
there except you two, cullħadd chien 
hemm barra minncom it-tnejn; no one 
except your brother, ħadd ħlief ħuc ; 
/ except no one^ jena ma neccettwa 
(nħalli barra) lill ħadd. 

ExcBPTANT— li flh exception (ara). 

ExcEpTjNa— barra minn. 



ExcBiTioN -tbarrija, eccezioni; tltere 
is uot a rule wit/iout an exception^ ma 
hemmx regula minngħajr eccezioni; 
(fil-Iigi), eocezioni, twakkif ta causa, 
esclusioni, tneħħija barra ta prova; 
his counsel is sure to bring in some 
exceptionsy I-avucat tiegħu sgur igib 
xi eccezioniji^t (jallega xi eccezioni); 
/ fiud an exception against raising 
higher tliat wall, jena ma irridx (għan- 
di oggezioni) li igħolli (italla actar) 
dac il ħajt; he took an exception at your 
interfering in their doingSy iddispiacih 
(ħa fastidiu, nafar) il ghaliex inti in- 
dħaltilom fl-affari tagħhom ( fdao li 
chienu jagħmlu). 

ExcEPTioNABLB— li jista icollu (iso- 
fri jew jokgħod għal) eccezioni. 

ExoBPTioNAL— tal eccezioni,Ii jitħal- 
la barra, tliat has been an exceptional 
case^ dac chien cas eccezionali (li ma 
ohienx hemm ħliefu). 

ExcBPTious— li jitfantas jew li jeħa 
fastidiu minn xejn. 

ExoBPTivB — li flh (għandu) ecce- 
zioni. 

ExoBPTOR— min jeccettwa, jagħmel 
eccezioni, jew iħalli barra. 

ExoBBBUKOSB — bla moħħ, li ma 
għandux moħħ. 

ExoERN— is8affi,tagħ'żel, tifred fpas- 
satur, għarbiel etc; tħalli joħroġ mil 
pori. 

ExoBRP— tagħżel. 

ExoBRPT— biċċa, passaġġ, paragra- 
fu etc. magħżul minn chitba (ħaġa 
mictuba) ta autur ; tagħżel. 

P]xBRPTA~bicciet magħżula, estratti. 

ExRRPTOR— min jaghżel. 

ExoBss — iżżejjed, cull ma joħroġ 
barra mill kies; an excess of love^ 
mħabba żejda (bla kies) ; this is an 
excess, dana żejjed, m'hux sewwa ; he 
is running vi to excess now^ kiegħed 
ja^mel i^iejjed issa. 

ExoESsivE— ta bia kies, żejjed, ferm 
aotar milli imissu; the heat has been 
ratlier excessive^ is-sħana chienet actarx 
ta bla kies (actar milli imissha); / saw 
tliat he was suffering from an excessive 
pain, rajt li chellu ugigh cbir (li chi^n 
mwaġġa ferm^. . 

ExoEssivELY— ferm, izzejjed, it has 



Digitized by 



Google 



EXO 



-325 - 



EXC 



been exceasively warm all last weeif 
chienet sħana zejda (cbira, ta barra 
mill kies) il giin^ha Toħra colla. 

ExcHANOB— bidla, tisrif, aġġa; bor- 
ża ( fejn jiltakgħu in-neguzianti ) ; 
tibdel, issarraf; t/iey have màde on 
e.rchange, għamlu bidla; a bill of ex- 
change, cambiali ; excliange is no rob- 
bery\i\ bdil m'hux 8erk(minjibde1 ma 
icunx jisrak) the Exchange w one ofthe 
finest huildings we hare in Valletta, il 
Borża hia waħda mill-isbaħ bini (fab- 
brichi)li għandna il Belt; tJiey exchang- 
ed 8ome words^ tftat was aU^ kaln xi 
chelma bejnietom (chellom xi ighejdn 
xi ftit) dan hu collu ; they donH wit/i- 
draw hefore seeing some gnns exclianged^ 
ma jirtirawx kabel ma jisparau erba 
tiri lill xulxin. 

Exchàngb-brokerb — sensali tal 
cambiu. 

ExoĦANOBD—mibduI. 

ExcHANOBR — min jibdel (flus etc. ) 
min isarr&f il flus, cangier. 

ExoHANoiNG — tibdil, tisrif ta flus. 

ExoHEQUER— il banc tar-Be, it-tesor, 
il post ( I-ufBciu ) fejn idħlu ir-renti 
colllia tal gvern u minn fejn ucoll 
iħallsn 1-impiegati ; I-erariu publicu ; 
the Chancellor of the excheqner, il fiscal, 
1-avucat fiscal. 

ExciPiBNT— ara exceptor. 

ExoiSABLB—Ii jista icun intaxxat, li 
iħallas id-daziu, jew id-dwana. 

ExcisE— taxxa, dazin, haraġ, sisa, 
tagħmel haraġ, daziu jew taxxa. 

ExciSB-MAN — dac li ( min) jiġbor 
it-taxxi (il ħlas tad-dazii ). 

ExoisioN— katgħa barra għal collox; 
kirda, rovina. 

ExciTABLE — li jixgħely jiżbel, jitlagħ- 
lu malajr. 

ExciTANT — li jeccita, italla jewjagħ- 
. mel innervi, li iġagħal lill min jiżbel. 

ExciTE — tixgħel, iġġaghal lil min 
jiżbel ; tkankal, issewwes, timbex, 
tagħwi, tiżzonżonja. 

ExGiTBMENT-tkankila, ħass, sensa- 
zioni, motiv ; tixwix, nibxa, għawi. 

ExoiTiNG~li jeccita, ikankal, iġa- 
\ għal, eccitament', tkankila, ħass. 

ExoiTiVB — li ikankal, iġagħal, jec- 
cita. 



ExciTOMOTARY— li iċaklak f musculi) 
fil gisem tal annimali minn għajr iżda 
(I-animali) icunu iridu jew jafu. 

ExcLAiM— tgħaj jat, tgħejd, tesclama; 
yoa do well to exclmm against injustice^ 
tagħmel tajjeb (sewwa) tgħejd Ctgf^^U- 
jat) contra 1 ingiustizia. 

ExoLAMATiON — għajta ; a note of 
exclamation (!> pont ammirativ (\) 

ExoLAMATivB ) li igħejd, li igħajjat 

ExoLAMATORY) jow li josclama. 

ExoLUDB— tħalli barra, tbarri; in 
making hif last will be excUul^d his eld^ 
est son^ fit-testment ħalla barra lill 
ibnu il cbir (scludiħ,maħallieluxejn). 

ExoLUDBD — mneħħi, mchecci, mħol- 
li barra. 

ExoLusioN — tneħħija, tcbeccija, tħol- 
lija barra. 

ExoLusrvB—li iħalli barra, ibarri. 

ExcLusivELY — li m*hux mgħadud, 
barra minn, eccettwat ; txll Sunday 
exclusively^ sa (barra minn) nhar il 
Hadd, Cbarra mill Hadd). 

ExcLusoRY — li jista (li għandu is- 
setgħa li) iħalli barra. 

ExoooT— tgħalli, issajjar bil għali ; 
salt and sugar excocted by heat are 
dissolved by cold and moisture, il melħ 
u iz-zoccor li isiru bil għali (billi 
igħalluhom fil misħun) idubu fil bard 
u bl-indewwa fumdità). 

ExcocTiNG— għali, sajran bil għali 
f bil misħun jagħli). 

ExoocTiQN -għali. 

ExcoGiTATB— tahseb, timmedita, ti- 
studia chif taghmel, ittalla u tniżżel 
fmoħħoc chif taghmel ħaġa. 

ExcooiTATioN — ħsieb, meditazioni, 
studiu (li ittalla u tnizzel fmoħħoc) 
chif tagħmel ħaġa. 

ExcoMMUNR— ara exclnde. 

ExcoMMUNiCABLB~li jista icun scu- 
mnicat (mneħħi minn). 

ExcoMMUNiCATB— tisħei tiscumuni- 
ca, tneħħi mill ħdan (xirca) tal cnisia. 

ExcoMMUNiCATB ) scumnicat^wieħed 

ExcoMMUNiCATBD / U icollu U scomu- 

.nica jew li icun mneħħi (m'hux mgħa- 

dud) max-xirca (jew fil ħdan) tal cnisia; 

thou shalt stànd cnrst and excommuni" 

cate^ inti tcun misħut u scumnicat.^ 



Digitized by 



Google 



EXC 



— 826 — 



EXC 



ExcoMMDNiOATioN— scomunica, saħ- 
ta, tneħħija, tcbeccija mix-xiroa tal 
cnisia; tie hasbeen threatened twice with 
t/ie ejscommunication^ ħeddah (chien 
mħedded) darbtejn bli scomunica (li 
jiscumnicawh), 

ExooMMUNiOATOR— min jiscomunica, 
dac li jati (jew jitfa^ li Bcomunica; 
himaelfwas one of Hie excommunicators^ 
hu (stess) chien wieħed minn dawc li 
taw (i£fulrainaw) li scomunica. 

ExCOMMUNICATORY — U igib (ta li) 
scomunica. 

ExoARiÀTB — tkaxxar,tnehħi il koxra; 
tisloħ. 

ExcARiATED— mkaxxar, misluħ. 

ExoARiABLE — U jista jitkaxxar jew 
jinselaħ. 

ExoARiATioN^sliħ, tkaxxir, tneħħija 
tal gilda ; brix, barxa. 

ExcoRTiOATE - tkaxxar, tisloħ . 

ExcRBABLB~Ii tista tobżku, li jista 
jinbeżak. 

ExGRBATB - tobżok ( biU li takta jew 
takla minn grieżmec etc. bit-tkaħkiħ 
jew sogħla). 

ExcREATioN— tkalUgħ, bżiek {\\ tak- 
ta bħal bili etc.) 

ExoRBMBNT— ħmieġ (ħaraj. 

ExoRBMENTAL — tal ħmieġ (tal ħara). 

Exgrementitial) li fih il, jew li hu 

ExGRBMBNTiTioNf bħal (jixbeħ, don- 
nu) ħara jew hmieġ. 

Exgrbscbncb) biċċa laħam żejda fil 

ExGRESGBNGY) giscm; coċ(',mu8mar. 

ExGRB8CBNT~U jicber, jitla żejjed ; 
żejjed. 

RxcRETB— tnehħi il ħmieġ (il ħazin 

• jew iżżejjed, dac li m*hux sastanzius 
' tal ichel) tcacchi, taħra, toħroġ, tneh- 
' ħi ; U76 cannot eee the vaporom fame 

which excretea forth from the brain, ma 
nistgħux naraw il fwar li johrog mill 

' moħħ. 

ExGRBTiTB - sustanza chimica ( mi- 

- sjuba minn Marcet ) fil ħmieġ ( ħara ) 

• tan-nies. 

! ExGRBTioN— ħmieġ, hara. 

ExGRBTARY — musrana, canal minn 

fejn igħaddi (jimxi) il ħmieġ jew il 
: ħara. 

. ExGRUGiABLB— Ujistajeħu(Iiħakka) 

it-turmenti. 



ExGRuciATB — titturmenta, taħkar 
bla hniena, tati it-turturi ; iddejjak 
ferm. 

ExGUBATioN— ghassa tal-lejl collu. 

ExcuBiTORiA — postijet minn fejn 
tokgħod tgħasses. 

ExGULPABLE— li jista icun maghdur; 
ta min jagħdru. 

ExGULPATB— tagħder, roa issibx (ma 
tarax) il ħtija fi (bniedem), he was 
asked to exculpate himself kalulu li 
jipprova (juri chif^ m'hux ħati (li hu) 
ma ghandux ħtija. 

ExGULPATED — magħdur. 

ExGULPATioN— għadra ; tneħħija ta 
tnejn. 

ExGULPATORY— li jaghdcr, tal għa- 
dra. 

ExGURRBNT (fil Botanica) li għanda 
iz-zocc fin-nofs. 

ExGURSioN — dawra, mawra, giria, 
ħrus: il barra ; dħul fart (pajjis^ ta 
ħadd jeħor mill għadu ; they would 
now make excursions and waste tlie 
country^ issa jidħlu ġo 'I pajjis u iħar- 
btu collox ; this is an excursion now^ 
you must keep to tJie subjecty din issa 
narġa il barra fħriġt mill-argument 
taddiscors) jeħtieġ li tokgħod għas- 
suggett (għal dac li fuku kegħdin nit- 
chelmu) ; / notice more than one excur- 
sion t'n that building^ nara (hemm) 
chemm il ħaġa maħruġa il barra f dac 
il bini; excursion ticket, biljett ta viap[ġ 
(giria) fil vapur ta 1-art ; there will be 
two excursion trains^ icun hemm żewġ 
treni għall passiggieri biex joħorġu a 
imorru d vertita fdawra). 

ExGURsioN — tiwiaggia, tagħmel 
viaġġ, dawra, jew giria il barra, timxi, 
tivviaggia, tiġri; yesterday 1 excur- 
sioned some twenty milesy to-day I have 
to stick to my desk to write some letters, 
ilbieraħ ġrejt (mxejt) xi ghoxrin mil, 
illum jeħtieġ (icolli) nokgħod (mwaħ- 
ħal fuk id-desk) biex nicteb xi ittri. 

E)xGUKSioNAL~taI giri, tal ħruġ bar- 
ra ; li jiġri, li joħroġ barra. 

Exoursionbr) minjohroġ,minjagh- 

ExGURsioNisT) mel dawra, minjoħ- 
roġ divertita, min imur bit-tren li icun 
hemm għad-dawran (ħruġ jew diver- 
tita). 



Digitized by 



Google 



J^XC 



- Q'll - 



m 



ExcuRSivB— li jiġri, li idur 1-bawn u 
1-hemm, li johroġdawra, mogħti għad- 
dawran, għal giri. 

ExouBABLB - ta min jagħdru, ta min 

i'iscusah, scusabli, ta min jaħfirlu, li 
iakku maħfra; this is excuaable io a 
certain extent^ dana b'xi mod ta min 
jagħdru (ħakku min jaħfirlu). 

ExcusATioN— Bcusa, għadra, chew- 
tiela. 

ExousATORY — li jiscusa, jagħder, 
ichewtel. 

ExouBE — Bcuea, għadra, chewtiela; 
tiscusa, tghader, tohewtel ; he alledged 
for his excuse the death oj hiefaiher^ gieb 
Bcusa il mewt ta miBsieru ;^ excu^e me^ 
Bcusani, aħfirli ; your indisposition ex- 
cuses you from fasting^ il ħażÀ hażin 
tiegħec jiscusac li ma isBumx ( int 
magħdur li ma issumx mħabba fil ħasB 
ħażin tiegħec) ; this is raiher a paltry 
excuse, din piuttost (actarx) hia scusa 
zoppa (msejcna) tiegbec. / wish you 
would excuse me from wriivig, nixtiek 
li tiscuBani (tgħadirni) li ma nictiblecx; 
/ desire you lo excuse me from cotning, 
nixtiek (nitolboc) li tesentani (tiscu- 
Bani; li roa nigix ; a bad excuse is betier 
Hiat noncj aħjar Bcusa ħażina minn 
xejn. 

KxcuBS — tħeżżeż,tfarfar,teħle8 minn; 
takbad (iziomm ħaġa taħt idejc bil- 

ligi;. 

ExcAT— permess li jintgħata lill stu- 
denti ta Università biex icunu jistgħu 
(iħalluhom^ joħorġu. 

ExBCRABLE— esecrabili, li jistħokklu 
is-saħta, il mibgħeda. 

ExECBABLBNBSs-saħta, mibgħeda. 

ExBGRATR - tisħet, tobgħod ; the na- 
tion execrated the crueliies commiited^ 
in-nazion (in-nies tal pajjis) seħtu il 
moħkrija li saret. 

ExEORATioN - saħta, mibgħeda cbira, 
esecrazioni ; he was sure to take every 
opporiuniiy of overwhelming them witl^ 
execration and invective^ hu chien sgur 
dejjem lest biex jimlihom bis-saħta 
(jisħetom u jobgħodom sħiħ), u bit- 
tgħajjir (u igħajjarhom). 

ExBCRATORY - cHem tas-saħta, li juri 
mibgħeda cbira. 

ExEOUTABLB — H jista isir, jinħadem. 



i 



ExBcuTB— tagħmel, ittemm, tcom- 
li, toktol, tghallak ; / have to execute 
his orders, għandi (icolli) naghmel chif 
kalli (chif ordnali) ; he was prevented 
from executing his designsy ma ħallewhx 
itemm (icompli jew jagħmel) dac li 
chellu f rasu; ihey must execute the will, 
jeħtieġ (icollom bill fors) jesegwixxu 
(jagħmlu chif hemm mħolli f ) it-test^ 
ment ; t/iese sculptures were designed by 
my brother and executed hy m<?, id-disinn 
ta li scultura ħażżu ħija u saret minn 
idejja (għamilta jen); tlie Waltz was 
excellenuy executed by them yesterddy^ il 
Yalz dakkewh tajjeb wisk il bieraħ; the 
assassin will be publicly executed to-mor* 
row moming, I-aBsassin (i\ kattiel) sej- 
jer icun maktul (iġgustiziat) kuddiem 
culħadd għada filgħodu; the cannon 
against tlie town^s gate executed so well 
that before two minutes it was broken^ il 
canun ħadem tant sħiħ mal bieb tal 
belt li dana kabel żewġ minuti chien 
mchisser. 

ExBCUTBR— ara executor. 

ExECUTioN — esecuzioni, mewt, ktil 
(tagħlik etc.) ta bniedem; għemil, 
temma ; mandat, kbid, sequestru ; the 
execution of the murderer took place 
early this morning^ dac li katel għal- 
kuh dal ghodu cmieni ; / have to put 
this ifito executioniy\htieġ (icolli) nagh- 
mel dan ; that execution was declared 
illegal; dac il għamil chien dichiarat 
m*hux xierak (m'hux scond il-Iigi) ; he 
has been conducted to tlie very place of 
execution ihen he was pardoned^ ħaduħ 
saħansitra sal post stess ta fejn chel- 
Ihom joktluh (igħalkuh etc.) u imba- 
għad ħafrulu ; the execution duy, il 
ġurnata tattgħalik ( tal mewt ) ta 
bniedem. 

ExBcuTioNBR— il bojja. 

ExBcuTivB — esecutiv (is-setgħa li 
iġe;agħal lill culħadd iħares il-Iigi, .leMr 
min għandu din is-setgħa) ; li jista 
iġagħal lill culħadd iħares il-ligi ; t/ie 
Executive CouncU^ il Cunsill esecutiv, 
he is a member of the executive councit, 
iiua wiehed mil membri tal Cunsill 
Esecutiv. 

ExKcuTOR-esecutur, wieħed (dac)Ii 
icun magħ'Aul minn dac li jagħmel. it- 



Digitized by 



Google 



EJCE 



— 828 — 



EXfi 



testnient biex jara jecc isirx dac collu 
li icun ħalla mictub fit-testment. 

ExBOUTOBY — li jesegwixxi, jara li 
ħaġa issir, 

ExBouTBBsa ) esecutrici, dic li tcun 

ExEOUTRix j incaricata minn ghand 
(dac jew dic) li taghmel testment biex 
tara jecc isirx coUox cbif icun mħoUi 
n mictub. 

ExBQBsis — ix-xienza li wieħed ifis- 
ser jew jinterpreta ħaġa mictuba (stu- 
diu, biċċa letteratura). 

ExEQBTB — wieħed mharreġ R-exe' 
gesis, 

ExBaBTio ) li ifisser, U jispiega, li 

ExEQBTiOAL) jintcrpreta. 

ExBGBTisT— wieħed mħarreġ fi-exe' 
geais ("ara). 

ExBMPLAB I esemplar, mudell, tu- 

Exbhplaby) rija, mera, esempiu. 

ExBHPLARY— esemplari,ta min jagh- 
mel bħalUy li jistħokklu icun imitat ; 
he alwaya led an exemplai^y life^ dejjem 
għax (għadda) ħajja esemplari ; / al- 
ways knew him à man ofan exemplary 
conduct^ jena dejjem nafu ragel ta con- 
dotta esemplari ("tajba, mudell). 

ExBMPLiFiABLB~li jista icun mfisser 
^llustrat) b'esempiu. 

ExBUPUFY — turi (tfisser) b'esempiu 
ticcopia, tagħmel bħal. 

ExBMPLiFiBD — mfisser b'esempiu, 
copiat. 

ExBHPLiFiBB — min ifisser b'esempiu, 
min jiccopia, jc^għmel bħal, 

ExBMPT — tbarri, teżenta, tbiggel, 
teħles minn, tnoħħi ; esenti, mbiggel, 
scusat, mehlus. 

ExBMPTED -esenti, esentat^mbiggel, 
Hie Emperora exempted them from all 
taxes, Mmperaturi ħelsuhom (esen- 
tawbom) min cull taxxa (mit-taxxi 
collha^ ; his dvendful imptecation is laid 
on ally notany exempted, iddagħwa tie- 
għu xehetba (gibida) għal culħadd (sa 
1-ankas wieħed). 

ExBMPTiDLB ^ li jista icun esenti, 
meħlus, scusat, mbeggel. 

ExBMPTioN— esenzioni, ħelsien, tbig- 
gil, privileġġ ; this exemption has been 
granted him by the Pope, il papa esen- 
tah (il papa tahulu dan il privileġġ). 



ExBNTBUATB— toħroġ baiTa miz-żakk 
toħroġ l-imsaren barra. 

ExEQUATUB — execuatur, chitba li 
turi li wieħed (bniedem hua magħruf) 
bhala Conslu ta nazion. 

ExEQUiAL— tal funerali, tal esequiji. 

ExEQuiBs— esequiji, riti (cerimoni) 
ta funeral (ta meta imut zi ħadd). 

KxEBOBNT — li jesercita (professio- 
ni etc.) li jaħdem ta... 

ExBBoiSABLE— li jista icun esercitat. 

ExBBCiSB— taħriġ, ħidma, eserciziu, 
lezioni ( tema ) ; tħarreġ, tesercita, 
tħaddem ; walking is an excellent exer- 
cise for tlie muscles, il mixi hua eser- 
ciziu tajjeb wisk għal musculi ; yoa 
haoe to xorite out another exercise, għan- 
dec ticteb lezioni oħra (tema jehor) ; 
Catholics in France^ are now refused 
the public exercisc of Uieir religion, il 
Gattolici fi Franza aaż-^.mien ma iħal- 
luhomx jagħmlu il festi tagħhom etc. 
fil publicu ; hunting is his daily exer^ 
cise, il caċċa hua l-eserciziu tiegħu ta 
culljum; the leaming of the situation of 
kingdomSftownseta, being only an exercise 
of the eyes and memory, a child xoill 
learn them with pleasure, biUi it-tagħ- 
lim ta fejn jiġu (huma) ir-renji, il 
bliet etc. hua biss eserciziu (taħriġ tal 
ghajnejn) u il moħħ (memoria) it-tfal 
jitghalmuhom bil piacir ; when you 
came in we were engaged in the exercise 
of the eoening, meta dħalt int aħna 
conna keghdin naghmlu it-talba ta fil- 
għaxia; / toill exercise myself xoiih 
pleasure, and without xoeariness^ in the 
employment ofdoing good, jena naħ- 
dem bil piacir, u minngħajr ma ngħaja 
biex naghmel il gid; the iroops toill 
soon be drawn up on the Jield to exer* 
cise their ai'm^, dal wakt jirranġaw 
(ikegħdn) it-truppi fuk il camp tal 
battalja biex jibdew jitħarġu fl-armi; 
t/iose that are great exercise authority 
upon xis, min hu cbir (is-superiuri) jic- 
cmandana (juri is-setgħa tiegħu jew 
li għandu^ fukna; you must exercise 
your memo'ry more, hemm bżonn li 
tħarreg (tesercita) il memoria actar. 

EiEBoisED — mħarreġ, mħaddem, 
epercitat. . 



Digitized by 



Google 



fexE 



— 829 ~ 



i^m 



ExBRoisBR— min iħarreġ, iħaddem 
jew jesercita. 

KxBRGiTATioN — eserciziu, prattica. 

KxBRouB—il basi (isfel) ta muuita 
jew miilalja fejn icun homm is-sona, 
loc etc. ta meta jew fejn saret (cbienet 
stampata). 

EXERT — tagħmel id-dmir, tħabrec 
tħarreġ, turi (toħroġ barra) ; now is 
the tiinc foT yoa to exert your streiujth 
and coiiragey issa wakteo li turi (tħar- 
reġ ) saħtec u ħiltec ; he us now ccert' 
ing himeelf in d^votion, issa kiegħod 
jitħarreġ fid-devozioiii (għemil it-taj- 
jeb ), tJie starit e.rert their heads^ il 
cwiecbeb juru (joħorġu barra^rashom; 
when t/ie service of your country requi' 
res your couiage and conduct you may 
exert tliem botJiy met-a pajjisec (il patria) 
icollu bżonn il ħila u Timgiba tajba 
tiegħeo inti għandeo tcsorcitahom 
f turihom jew tnaddimom) it-tnejn (il 
waħda u I-oħra; Uie leaders of the 
party exerted themselves to mtly t/ieir 
follotoersy il capijiet t^il partit tħabtu 
ferm (għamlu ħilitom collha jew dmi- 
rhom collu) biex jiġbru flimchien is- 
seguaci (il partitarii) tagħhom. 

ExBRTloN ( ħidma, sforz, dmir, 

EXERTMENT \ thabrjc, taħriġ. 

EXESION— icnel, titkib (bil gdim jew 
bl-ichel^ i^ ħaġa minn bandu għall- 
oħra. 

EXESTUATB — tgħalli, tbukbuk 
(tKhalli jew tħabbat I-hawn u l-hemm 
bil għali). 

ExESTUATiON— għali, taħbit, agita- 
zioni. 

ExEUNT — ioħorġu, imorru ( bħal 
majagħmlu 1-atturi fit-teatru meta 
jidħlu minn fuk il palc. 

ExFOLiATE — tnehħi, tnużza mill 
werak, mill kxur, scaUli, oco. 

ExFOLiATiON — nżiġħ, mill worak, 
kxur, scaldi, ecc. 

EXHALABLE— li tista (jista) jidħol 
u joħroif ( jinxorob u jintafa il barra ) 
man-nits (bħàl fwar). 

EXHALANT— li jitfa barra (li joħroġ 
minnu) fwar. 

EXHALATION — esalazioni, t6għ ta 
fwar, dio ir-riħa li toħro^ (titlu) iniini 
xi anuimal, haxix eoo. li loun kiogħod 



jitħassar jew jitherra; rwejjaħ ħżiena; 
we were tiving in an atmospliere foul 
with a hundred noisome exhalattons, 
oonna kogħdin ( ugħaminru ) f aria 
miinlija bi rwojjuħ I-uotur volenusi 
(ħżiona għas-saħħa^. 

ExHALE-titfafwarCman-nifs ecc.) 
titfa fi fwar (fin-nifs) ; itf ir, tispiċċa, 
bħal fwar ; the vapours which are ex- 
haled out of tlis earth^ il f war li ħiereġ 
mill-art 

EXUALEMENT 1 .. . r \ 

EXHALENOE | ^^^'^ 0»f«) 

EXHALENT— li jitfa fi fwar, li jitfa 
(joħroġj man-nifs 

EXHALING— li jitfa (joħroġ miunu) 
fwar (nifs) jew rwejjaħ ħżiena. 

ExHAUST— ittemm, tgħajji, tħad- 
del ; tixxotta ; his patrimony was ex^ 
hausted in a short time by tlic great ex- 
pense, gidu collu ( oull ma chellu ) 
spicċa, intemm (ħlieħ; fkasir żmien 
bl-iu6ok li ohien jonfok (li spejjescbar 
li chien jagħmel) t/iis continuat reading 
will exhaust your brainsy dana il kari 
continwu fta minn għajr mistrieħj 
igħajjilec moħħoc; after my Itai'd 
lUiy^s work I go home exhauste.d in the 
evening, wara ix-xogħol jebes (li nagħ- 
mel) tal gurnata fil għaxija immur id- 
dar għajjen mejjet(meħdul jew mhad- 
del ghal collox) ; tJiese works cannot be 
carried out, tlie treasure is exliaust^d, 
dawn ix-xogħlijet ma jistgħux isiru, 
l-erariu ( il caxxa, it-tesor), ixxotta 
(ma bakax flus fil caxxa); 

ExHAUSTED — mitmum, għajjien 
mħaddel, izxuttat ; / am exhausted 
nowy issa għajjen mejjet ( mhaddel 
għal collox ) ; an exliausted receiver^ 
bozza eco. li minna joħorġu (ineħħu j 
I-aria collha bil pompa (tal-aria^. 

KxnAUsriiiLE — li jistu jintemm, 
jinħela, jgħojja. jow jixxotta; that was 
a sum tvhich I could haixlly think ex- 
haustible, ohionet somma li jena bil 
chem ridt nemmen li jista icuu li 
tispiċċa 

ExHAUSTiNO~Ii itemm, jaħli, iħad- 
del, igħajji, jixxotta ; exhaustinq sy 
rinae^ saringa (pompa) li tneħħi (tiġ- 
bed) l-aria oollha minu ħaġa ( bozza 

000. ) 



Digitized by 



42 

.Google 



feXH 



— 380 — 



EXI 



ExuEREDATE— tneħħi minn eredi. 

ExHiBrr — turi, tperreċ, tonxor, 
tnabbar, tesibixii; if anu cUiiin redress 
of injuatice, they should exhibit iheir 
petitiona in tlie street^ dawc li iridii 
sodisfazion ta zi ingiustizia li icunu 
sofreu għandom iuru it-talba tagħ- 
hom fit-triek (kuddiem culħadd ); are 
thene all the flowera you are going to 
exhibitl dawna huma il fjuri oollha li 
sejjer tesibixxi, tieħu biex jidru fl-esi- 
bizioni ? my counsel has something 
more to exhihity I-avucat tiegħi għandu 
actar (hwejjeġ, docuraenti oħra) x'je- 
sibixxi, X juri jew x'jippresenta. 

ExBlBlTANT — min jesibixxi, juri ; 
avucat ecc. li jippresenta carti jew do- 
cumenti f causa. 

EXHIBITION— esibizioni, wiria,tper- 
riċ; have you heen to see ihe Paris exhi- 
biiion ? mort taraha Y esibizioni ta 
Parigi ? are gou getting anylhing ready 
for our nexi schoiastic exhibiiion f kie- 
għed tlesti ( taħReb ghal ) xi haġa 
għalPesibizioni li gejja ta li scola 
tagħna ? u/iai are all mechanic wċrks 
hui ihe senHxhle exhibiiion ofour maihe- 
matic demonHtmiions ? ix-xogħol collu 
tal meccanica tagħna x'inħu ħlief 
wiria ċara tal matematica 

ExHiBiTiONER — wieħed li (min^ 
icun miżmum f Università Inglisa 
( tiil Inffhilterra) bhala pensionant 
( li jecol u jorkod hemm ). 

ExHiniTiVE-H juri, li pesibixxi. 

ExHlBlTOR~dac li juri (jeħu xi 
haġa x'juri ) fesibizioni ; are youone 
ofihe exhibiiors f inti wieħed niill-esi- 
bituri ( minn dawc li ghandom xi ħa- 
ġa fl'esibizioni )? 

ExHiBlTORY — li juri, jesibixxi, jid- 
dichiara ( ighejd ċar ). 

EXHILARANT — li ifeiraħ, ifarraġ, 
iħenni, jimla il kalb bil hena ; to hini 
ihat uas an exhilaraniy dac għalih 
chien ta ferħ cbir. 

ExHlLARATE — tfciraħ, tfariaġ,then- 
ni, timla il kalb bil ferħ ; ihe shining 
of ihe sun exhilarates us all^ ix-xomx 
timla bil ferħ (tferraħ) lill culħadd. 

ExHiLARATED— ferħan; ai i/tis news 
every one was exhilarated, għal din 



1-aħbar culħadd chien ferħau Cmimli 
bil ferħ;. 

EXHILARATING -H iferraħ, ifarraġ. 

ExHiLARATiON— ferħ, hena; exhi' 
laration was to he seen on every face^ 
cont tara ferħ fuk wiċċ culnadd 
(cont tara wiċċ culħadd ferħan). 

ExHORT - twiddeb, tati parir, tir- 
raccmanda, tagħmel il kalb, iġġaghal, 
tħajjar li wieħed jagħmel il gid jew 
ħaġa tajba. 

ExuoRTATlON - twiddib, incorrag- 
giinent, tħajjir ghal għamil tajjeb. 

ExHUMATE ) toħroġ, takla minn ka- 

ExHUME / bar. 

ExioCATE-tnixxef. 

EXIGENOE l , . , . 

ExiGEKCY r^'^"'; ^^^^ 

ExiGENT— urgenti, tabżonn cbir, 

ExiGiBLE— li jista icun mitlub bid- 
dritt, meħud. 

ExiGulTY— rekka, ċocon. 

ExiGUous — rkik, ċchejchen, ftit, 
nakra 

ExiLB - esiliu, turufnament, tchec- 
cija minn pajjisec ; esiljat^ turufnat, 
tesilja, titturufna ; he ended his life in 
exile, spiċċa ħajtu fmiotj esiliat (fl-esi- 
liu, itturufnat jeu mchecci minn paj- 
jisu). 

ExiLE - rkiek. 

ExiLED— msejchen, batut. 

ExiLEMENT — esiliu, turufnament, 
tcheccija ta bniedem miiin pajjisu. 

ExHiLiTiON -ħarġa, ħruġ bis-salt. 

EXHILITY — ċocou, rekka. 

ExiMlous — għoli, cbir, famus, 
msemmi. 

ExiNANiTloN— iiżul, tbaxxija ("meta 
wieħed icun fposizioni mbaghad 
jmur f'oħra, għax jinżel jew jibbax- 
xa), svujtar, tħammil ; umiljazioni, 
privazioni, telfa. 

ExisT— tesisti, tcun, tgħix, tinsab, 
tingħata 

ExisTENCE — esi8tenza,ħajja, li wie- 
ħed icun 

ExiSTENT — li jesisti, li jinsab, li 
jinghata, li hu. 

ExisTlMATlON — fehma, opinioni (li 
wieħed icollu ta bniedem jeħor) ; 
men*s existimation follows us according 
to ihe convpany %ce keepy in-iiies iżoni- 



Digitized by 



Google 



EXI 



— 381 — 



EXP 



tniina (jaħsbu fukna jew jistmawua) 
scond in-nies li magħbom nagħm- 
luha. 

ExiT— toħroġ; ħruġ, tluk; mawrien, 
ħarġa, mewt ; il mawra jew id-daħla 
gewwa ta wieħed tat-teatru TatturJ 
minn fuk il palou xenicu. 

ExiTUS— ħruġ, ħarġa; nisel, ulied, 
tfal ; renta ta raba. 

ExLBX — sbandut, ħalliel . 

ExoDB— farsa li issir wara xi opra 
Cteatrali^ 

ExoDUS— tluk; it-tieni ctieb ta Mose. 

ExoGASTBiLis —infiammazioni (nef- 
ħa^ tar-rita ta barra ta li stoncu. 

ExooBN— siġra li dejjem teħxien bil- 
li jitrabba ma dwara minn barra 
njam (koxra) ġdid. 

Exonerate - teħles, isserraħ ; tinta- 
fa, tinxtehet ; tiġġnstifica, tneħħi minn 
fuk spallejc (il ħtija). 

ExoPTATioM— xewka cbira. 
' ExoBABLB— li iħenn. 

ExoRBiTANGB I cobor U ma bhalu, 

ExoBBiTANOT j ħrufc mit-trick sew- 
wa ; ħajja ħażina, mill agħar. 

ExoBBiTANT — esorbitauti, li joħroġ 
barra mit-triek, ta cobor barra mill 
kies. 

ExoBoiSB -tisconġra, tchecci id-de- 
monji mill invasati. 

ExoROisH — sconġrar, tcheccija tad- 
demonji minn dawc li huma invasati. 

ExoBOiST— min jisconġra, jew ichec- 
ci id-demonji mili-invasati. 

ExoBDiAL— tal bidu, tal ftuħ, li jif- 
taħ jew jibda (prietca, discors etc.) 

ExoBDiuM— bidu, ftuħ, exordiu (ta 
priedca, discors etc ) 

Exobnation— ornament, żina, deco- 
razioni, tiżijin. 

ExoBBHiZAB—ħxejjex li għandhom 
il gheruk tagħhom jitwalu (jinżlu ferm 
I-isfel) fl-art. 

ExoBTivB— li jitla (taLvant). 

ExosMOSB— il mogħdija (jew il ħruġ) 
ta fwar, gas etc. mill pori minn gewwa 
għal barra. 

ExossBOus — bla għadam. 

ExoTBRio 7 pubblicu, ta barra, li 

ExoTBBioAL) jidher. 



ExoTBBics — it-tagħlim (lezionijiet 
li fihom chien jista imur culiiadd) ta 
Aristotele, fuk ir-Bettorica. 

ExoTEBY— dac li hu publicu, jew ta 
oulħadd. 

ExoTio-Ii m'hux tal pajjis, li ma 
isirx jew ma jicbirx fil pajjis, pianta 
(siġra) mnissla minn pajjis jeħor. 

ExoTioAL — ta barra mill pajjis, 
strangier. 

ExoTicisM — chelma strangiera, li 
m*hix tal pajjis ta dic I-art fejn wie- 
ħed icun twieled. 

ExPAND— tiftaħ, twassa, tcabbar. 

ExPANSB—fetħa, wesgha, cobor. 

ExPANsiBLB — li jista jinfetaħ, jit- 
wassa jitcabbar jew jicber. 

ExPANsiLB ) tal wisa, li jista jit- 

ExPANsivB / wassa. 

ExPANsioNs — wisa, ^paziu; ftuħ, tic- 
bir ; twessigħ. 

ExpAiiATB— tcabbar, tiftab fil wisa, 
tiggerra Thaun u Themm ; tcabbar, 
tidħol il gewwa, tiġbed fil wisa f dis- 
cors, fuk xi suggett etc. 

ExpATBiATB— tchecci, tibgħat barra 
wieħed minn pajjisu ; tesilja, tittorof- 
na, temigra, toħroġ barra minn (tħalli) 
panisec (biex tmur tgħejx fjeħor). 

ExPBCT - tistenna, tittama; Iliave 
been e.vpecting him all this week^ ili 
nistenniħ din il gimgħa collha ; he did 
much better than I expected^ mar aħjar 
milli cont nistenna; wħat can you 
expect from auch a man ? x*tistenna 
mmn bniedem bħal dac ? ; I expect to 
reeeive it in my next parcel, nittama 
(nistenna) li nircevih (jasalli) mas- 
sorra (pacc etc.) 1-oħra, 1-ewwel li ta- 
salli. 

ExPBCTANCB — stennija, tama. 

ExpEOTANT-- li jistenna, lijittama; 
Princep li icun imissu il curuna tar-Be. 

ExPBCTATiON \ stennija ; we are all 

ExPBCTANOB J now in expectation o/ 
tJiis joy/ul event, issa aħna ilcoll kegħ- 
din nistennew li issir (li tasal) din il 
biċca (din il ġrajja) tal ferħ ; when we 
arrived Uierey we /oundj contrary to our 
expectationsy that the theatre had been 
closed/or thi*ee nights, meta wasalna 
hemm sibna, minu għajr ma conna 
naħsbuha katt ( jew nistennew dana) 



Digitized by 



Google 



EXP 



— 332 — 



EXP 



illi it-teatru chien ilu magħluk tliet 
iljeli; this I hope will answer his 
expectations, dana nittama li jiccun- 
tentah (icun, jew hu chif chienjis- 
tennahu); / cheer up heeing ahoays 
in expeetation ofa hetter fortnne^ nagħ- 
mel I-almu għaliex dejjem nistenna 
xortija aħjar ; / regret to say that my 
expectation' toas greater than rny enjoy- 
ment, jiddispiacini ngħejd li ma ħadtx 
piacir daks chemm cont nissoponi jew 
naħseb (li sejjer nieħu). 

ExPECTATivR -il ħaġà li tcun tisten- 
na. 

ExPBCTORANT lU igiagħlcc tob^.ok 

ExpBOTORATiVB j (takla jew takta il 
bżiek), isem ta medicina ghalecc. 

ExPBOTORATB — tobzok (takla jow 
takta bżiek etc.) minn sidrec jew mil 
pulmuni. 

ExpEOTORATioN — bżiok li jinkata 
("bis-BOgħla) mis-sider, jew mil pul- 
muni. 

ExPEDB— thaflfef, tgħaggel. 

ExpBDiENGB I xerka, rikma, ħeffa, 

ExPBDiBNOY / għa/Ja ; some J4. men 
'of %oar were seen makivg here with all 
aue expedience^ raw daks 14 il biċea 
tal gwerra reskin il hawn b*ghaġla 
cbira. 

ExPBDiBNT — xierak; ħafif; lest 
lest ; mezz, il chif ; it is expedient^ jix- 
rak, hemm bżonn ; you knoxo best xohat 
is expedient for them^ inti taf 1-actar 
xin hu li ghandhom bżonn I-iżied, 
Cxin hu I-actar tajjeb għalihom^ ; it is 
yonr look ont to find an expedienfy inti 
għandec issib il mezz (chifj. 

ExPBDiTR— tħaffef, tghaggel, teħles; 
ħlusi, ħafif. 

ExPBDiTioN— ħeffa, għaġġla, għamil 
ta malajr ; spedizion (bagħta) ta ba- 
stimenti; suldati etc. 

ExPBDiTioNART—- spedizionier (dac li 
jibgħat), minn fil korti jew fil palazz 
tal papa icollu il ħsieb jibgħat għal 
fejn icunu jew icollom imorru bolli, 
brevi etc. 

ExPBDiTious— ħafif, li igħaggel, li 
jeħles (ħlusi). 

ExPEDiTORY— li igħaggel jew iħaffef. 
- ExPBL-'tchecci, tkaċċat, tkabbes il 



barra ; he xoas expelled from Malta^ 
tcheċċa minn Malta. 

ExPBLLBR— min ichecci jew jibgħat 
il barra 

ExPELLENT — medicina li tchecci ma- 
teria etc. 

ExPBNCB— ara expense. 

ExPEND— tonfok; taħli, tberbak, ti- 
żen, ticcunsidra, tieħu (żmien). 

ExPENDiTOR — dac li icollu ħsieb in- 
nefka, li spenditur.. 

EXPBNDITURB l jv . 

ExPBNsE |n«iKa, spisa. 

ExPBNSiVB—għali, ikum,jiswa wisk, 
ħali, li jonfok wisk ; you cannot buy it^ 
it is very expensive^ ma tistax tixtriha, 
tkum wisk; he toas altoaysa very expen- 
sive 7/ta??, dac chien dejjem iħobb jonfok 
cull ma icollu. 

ExPBNsiVENEss — nfik, għoli (ta xiri). 

ExPERGRPAOTioN — kawmicn min- 
ngħas. 

ExPERiBNCB— igġarrab, tħarreġ, tip- 
prova ; tiġrib, tanriġ, esperienza; he 
has alioays expt^rienced great dijficnUy 
in doing it^ dejjem sab (ġarrabj difii- 
cultà cbira biex għamlu ; he is a man 
of great experience, dao ragel ta espe- 
rienza cbira (li ġarrab, mħarreg) ; you 
have to remain here some years more he^ 
fore yonr gain a little experiencCy hemm 
bżonn (tridj tibka hawn ftit snin oħra 
kabel ma (biex) tibda titħarreġ xi ftit. 

ExpERiBNCED-mharreġ, li ġarrab, li 
ipprova. 

ExPBRiMENr— speriment, prova;iġ- 
ġarrab, tipprova. 

ExPERiħ]ENTi.L — li isir bit-tiġrib 
(mġarrab minn tiġrib jeħor^. 

ExperimentalistI min iġarrab, jip- 

ExPBRiMBNTisT >• prova jew jispe- 

ExPBRIMBNTER } mouta. 

P^xPERiMRNTALizB — tagħmol sperl- 
menti, tipprova. 

ExpBRiMBNTATivB— li jagħmol spe- 
rimenti, li jipprova 

ExPERT — mħarreġ, li jinkala sewwa 
f ħaġa (fxogħol etc j, ħafif, min jagħ- 
raf chitba minn oħra, perit tal calli- 
grafia (tal chitba). 

ExPBRTNEss — taħriġ, ħila li tagħmel 
ħaġa sewwa u bil ħeffa (malajr). 

ExpiATE — tħallas, tpatti ittafii (ħtija. 



Digitized by 



Google 



KXP 



888 - 



EXP 



dnob) ; his crime Iiad been sujficienili/ 
expiated by £0 years of punisħmenty 
ħalsu biżżejjed id-delitt tiegħu bil 
għoxrin sena li għamel esiljat; he was 
obliged to expiate the injiiry^ chellu 
ipatti għal ħsara li għamel (għal ma- 
lafama li tà). 

ExpiATioN - ħlas tiswija (riparazio- 
ni) ta ħtija jew dnub. 

ExpiRANT — dac li (min)j:8pira, jeħu 
1-aħhar nifs, imut, jispiċċa. 

ExpiRATioN — nif8,I-aħħar nifs, mewt, 
tmiem, għeluk ; ive draw in and i^end 
forth Hie air hy xcay ofcApiration^ nieħ- 
du gewwa fina u nixħtu barra l-aria 
man-nifs li nieħdu; J heard him breat/ie 
ihe ffroan oj expiraiioiiy smajtu jocrob 
1-aħħar nife; i/ie Generalxoithdrew fre- 
tiredj hefore the expiration of his opce^ 
il General irtira (ħalla is-servizz) ka- 
bel ma għalaklu iz-/.mien. 

ExpiRATORY — tan-nifs. 

ExpiRB — tieħu in-nif8, titfa jew 
tneħħi bil mod bħal fwar ; tieħu 1-aħ- 
ħar nifs jew tarfa (int u tmut) tmut, 
tintemm, tgħalak ; draw some breath 
donU expirc it all, ħu ftit tan-nifs la 
titfax in-nifH collu il Imrra ; ihe fluid 
xohich in thus secreied^ and crpired forih 
along icith the air goes aff in xnsensible 
particles, i\ fwar li joħroj^ becc u jit- 
tajjar bil mod il mod ma I-aria jispiċċa 
kisu fix-xejn ; yoa had bettergo because 
the time is about to expire^ aħ jar tmur 
għatiex iz-zmien korob biex (dal wakt) 
jagħlak ; he said he would rat/ier expire 
iJian livingfor a long time in that mise- 
ry^ kalaħjar imut OiRpiċċn^ millijibka 
ġħal żmien actar f'dic it-tbatija. 

ExPiRBE - wieħed li icun Bpiċralu ix- 
xmien tiegħu li chellu jugħmel fil.ħabs 
(calzrat). 

ExpiuiNO 7- li jeħu in nifs; tajjeb 
għal man-nifs ( għar-respirazioni ) if 
tlte inspiring and expiriug organ of any 
animat be siopt it suddenly dies, jecc xi 
annimal ma jibkax jaħdimlu dac li biħ 
jeħu ujitfa in-nifs (jekaflu ix-xogħol 
talpulmuni) dana iniut minnufiħ. 

ExpiRY — glieluk i^. żmion ( ta cens 
ecc^ tmiem. 

ExpiscATB -ticxef (bis-sechsif, mi- 
stoksijiet ecc. ) 



ExpiscATioN— cxif ( bis-sechsif ecc. ) 

ExpLAiN — tfisser, tkassat, tispiega ; 
explain tlie meaning of tliese xoords, fis- 
8er (għejd x'ifissru, jew ati it-tifsira ta) 
dawn il chelmiet. 

ExPLAiNAfiLB— lijista jitfisser ( iċun 
spiegat ). 

ExPLAiNBR— min (dac li) ifisser jew 
jispiega ; he is the best explainer of all 
our teachersy hu I-aħjar wieħed li jispie- 
ga ( ifisser ) fost is-surmastrijiet collha 
tagħna. 

ExpLANATioN— spiega, tifsira ; / like 
this explanaiion, togħġobni din it-tifsi- 
ra ; tlie chief xoas far too angry to listen 
io explanations, il cap ^is-superiur ) 
chien bil bosta ncurlat, ma ried jisma 
xejn (I-ebda spiegazioni jew chif chie- 
net il biċċa\ 

ExPLANATORY— li ifisscr, li jispiega 
("tajjeb biex ifisser, jwri ċar jew chif 
chienet sewwa il biċċa) ; hadthe jyrinter 
given me notice I wotild have xoritten some 
explanaiory noies, li chiecu kalli li stam- 
I>atur chiecu cont nagħmel xi tifsirijiet. 

ExpLBTivB~Ii jimla (biex jirranġa 
aħjar); chelma ecc. żejda fll poesija li 
tcun kegħda biex tcompli ( tagħmel 
sewwa, tal kies) il vers ; he uses tliem 
as expletive plirases to plump his speech^ 
jusahom bħala cliem zejjed biex jimla 
(iħaxxen jew itawwal) id-discors tiegħu. 

ExPLBTivB STONB— (fil bini^, gebla li 
jitfgħu (jkegħdu)biexjimlew post vojt. 

ExPLBTORY— li jimla (bħal expletive). 

ExpLiGABLB— li jistaicun spiegat jew 
mfisser; litistatati cont tiegħu (tgħejd 
minn fejn gie, x*inhu ecc. ) 

ExPLiGABLBNBss - tifsir, spicgazioni. 

ExPLiG^TB-tfisser, tispiega; mfis- 
ser ; tiftaħ, toħroġ ; those irees have 
expiicaied tlieir leaves and ripened their 
fruits at tlie same time^ dawn is-siġar fet- 
ħu (ħarġu^ il werak u sajru il frott 
tagħhom fli stess ħin; thtis was tħe 
mystery made explicate, u hecc il miste- 
ru gie mfisser (spiegat). 

ExpLiCATioN — tifsira, spiegazioni, 
wiri ċar jew chif tcun sewwa ħaġa ; Ite 
shotoed great skillin ihe explicaiion of 
ihat quesiion, wera ħila cbira fit-tifsir 
(^meta fisser) dic il biċċa jew dic il cu- 
stioni. 



Digitized by 



Google 



EXP 



— 332 — 



EXP 



illi it-teatru chien ilu magħluk tliet 
iljeli; this I hope will answev his 
expectations, dana nittama li jiecun- 
tentah (icun, jew hu cbif chienjis- 
tennahuj; / cheer vp heeing ahoaifs 
in exjwXation ofa hetter fortnne^ nagħ- 
mel I-almu għaliex dejjem nistenna 
xortija aħjar ; / regret to say that my 
expectation \Joas greater than tny enjoy- 
ment, jiddispiacini ngħejd li ma ħadtx 
piacir daks chemm cont nissoponi jew 
naħseb (li sejjer nieħu). 

ExPECTATivR - il ħaġai li tcun tisten- 
na. 

ExPBCTORANT Hi igiagħlec tob^.ok 

ExpBOTORATiVB j (takla jew takta il 
b^.iek), isem ta medicina ghalecc. 

ExPBOTORATB — tob'Aok (takla jow 
takta bżiek etc.) minn sidrec jew mil 
pulmuni. 

ExpROTOBATioN — bżiok li jinkata 
Cbis-sogħla) mis-sider, jew mil pul- 
mnni. 

ExPEDB— thaffef, tgħaggel. 

ExpBDiENOE ) xerka, rikma, ħeffa, 

ExPBDiBNOY /għaxla; some H men 
'of %oar were seen making here wiih all 
aue expedience, raw daks 14 il biċċa 
tal gwerra reskin il hawn b*ghaġla 
cbira. 

ExPBDiBNT — ' xierak; ħafif; lest 
lest; mezz, il chif ; it is expedient^ jix- 
rak, hemm b^.onn ; you know best what 
is expedient for ihem^ inti taf I-actar 
xin hu li ghandhom bżonn I-iżied, 
(xm hu I-actar tajjeb għalihom^ ; it is 
yonr look oul to fnd an expedient^ inti 
għandec issib il mezz (chif). 

ExPBDiTR— tħaffef, tghaggel, teħles; 
ħlusi, ħafif. 

ExPBDiTioN — ħeffa, għaġġla, għamil 
ta malajr ; spedizion (bagħta) ta ba- 
stimenti; suldati etc. 

ExpBDiTioNART-— spedizionier (dac li 
jibgħat), minn fil korti jew fil palazz 
tal papa icollu il ħsieb jibgħat għal 
fejn icunu jew icollom imorru bolli, 
brevi etc. 

ExPBDiTious— ħafif, li igħaggel, li 
jeħles (ħlusi). 

ExPEDiTotiY— li igħaggel jew iħaffef. 
' ExPBL— tcheccii tkaċċat, tkabbes il 



barra ; he was expelled from Malta^ 
tchei^ċa minn Malta. 

ExpBLLBB— min ichecoi jew jibgħat 
il barra 

ExpELLENT — medicina li tchecci ma- 
teria etc. 

ExPBNCB— ara expense. 

ExPEND— tonfok; taħli, tberbak, ti- 
żen, ticcunsidra, tieħu {imien). 

ExPENDiTOR — dac li icollu ħsieb in- 
nefka, li spenditur.. 

EXPBNDITURB l f, j 

ExPBNsE |n«i'^a, spisa. 

ExPBNSivB—għali, ikum,jiswa wisk, 
ħali, li jonfok wisk ; you cannot buy it^ 
it is very expensive, ma tistax tixtriha, 
tkum wisk; he was alwaysa very expen^ 
sive 9nan,dacchien dejj'em iħobb jonfok 
cull ma icollu. 

ExPBNsiVENEss - nfik, għoli (ta xiri). 

ExPERORPAOTioN — kawmicn min- 
ngħas. 

ExPBRiBNCE— iġġarrab, tħarreġ, tip- 
prova ; tiġrib, taħriġ, esperienza; hc 
has always expttnenced great dij^cnlty 
in doing it^ dejjem sab (ġarrabj diili- 
cultà cbira biex għamlu ; he is a man 
of great experienee, dac ragel ta espe- 
rienza cbira (li ġarrab, mħarreg) ; you 
have to remain here some years more be- 
fore yonr gain a little experience^ hemm 
bżonn {Xnà) tibka hawn ftit snin oħra 
kabel ma (biex) tibda titħarreġ xi ftit. 

ExPERiENCED-mharreġ, li ġarrab, li 
ipprova. 

ExPBRiMENr— speriment, prova;iġ- 
ġarrab, tipprova. 

ExPERiMBNTi.L — li isir bit-tiġrib 
(mġarrab minn tiġrib jeħor^. 

ExperimentalistI min iġarrab, jip- 

ExPBRiMBNTisT >• prova jew jispe- 

ExPBRiMBNTER } mcnta. 

Pjxperimbntauzb — tagħmel speri- 
menti, tipprova. 

ExpBRiMBNTATivB— li jagħmcl spe- 
rimenti, li jipprova 

ExPBRT — mħarreġ, li jinkala sewwa 
f ħaġa (fxogħol etc ), ħafif, min jagħ- 
raf chitba minn oħra, perit tal calli- 
grafia (tal chitba). 

ExPBRTNEss - taħriġ, ħila li tagħmel 
ħaġa sewwa u bil ħeffa (malajr). 

ExPiATE — tħallas, tpatti ittaSi (ħtija. 



Digitized by 



Google 



KXP 



— 838 - 



EXP 



dnub) ; his crime had been siijjicienily 
expiated by £0 years of punishment^ 
ħalsu biżżejjed id-delitt tiegħu bil 
għoxrin sena li għamel esil jat ; he was 
obli{)ed to expiate the injury, chellu 
ipatti għal ħsara li għamel (għal ma- 
lafama li tà). 

ExpuTioN - ħlas tiBwija (riparazio- 
ni) ta ħtija jew dnub. 

ExpiRANT— dac li (min)j:8pira, jeħu 
I-aħhar nifs, imut, jispiċċa. 

ExpiRATioN — nifs,l-aħħar nifs, mewt, 
tmiem, għeluk ; tce draw in and semi 
forth the air hy tcay of expirationy nieħ- 
du gewwa fina u nixħtu barra l-aria 
man-nifs li nieħdu; I heard him brentJie 
the fjroan o/ expiration^ smajtu jocrob 
I-aħħar nifs; the Generalwithdrew (re- 
tircdj hefore the expiration of his office^ 
il General irtira (ħalla is-servizz) ka- 
bel ma għalaklu iz-/.mien. 

ExpiRATORY — tan-nifs. 

ExpiRB — tieħu ih-nifs, titfa jew 
tneħħi bil mod bħal fwar ; tieħu 1-aħ- 
ħar nifs jew tarfa (int u tmnt) tmut, 
tintemm, tgħalak ; draw some breath 
don*t expire it all, ħu ftit tan-nifs la 
titfax in-nifH collu il barra; the fluid 
which is thua secretedy and e.rpired forth 
along icith t/ie air goes aff in insensible 
pai'ticles^ il fwar li joħroj^ becc u jit- 
tajjar bil mod il mod ma l-aria jispiċċa 
kisu fix-xejn ; yoa had bettergo because 
the time is abont to expire^ aħjar tmur 
għaliex iz-zmien korob biex (dal wakt) 
jagħlak ; he said he would rather expire 
t/ian livingfor a long time in that mise- 
ry^ kalaħjar iraut (jiBpiċċay millijibka 
ġħal żmien actar f dic it-tbatija. 

ExPiRBE - wieħed li icun Bpiċċalu iz- 
xmien tiegħu li chellu jugħmel fil.ħabs 
(calzrat). 

ExPittiNO ~ li jeħu in nifs; tajjeb 
għal man-nifs ( għar-respirazioni ) if 
the inspiring and expiriug organ ofany 
animal he stopt it suddenly dies, jecc xi 
annimal majibkax jaħdimlu dac li biħ 
jeħu u jitfa in-nifs (jekaflu ix-xogħol 
tal pulmuni) dana iniut niinnufiħ. 

ExpiRY — glieluk iż żniicn ( ta cens 
eccj tmiem. 

ExpisGATB -ticxef (bis-sechsif, mi- 
stoksijiet ecc. ) 



ExpisoATioN— cxif ( bis-sechsif ecc. ) 

ExpLAiN —tfisser, tkassat, tispiega ; 
explain tJie meaning of these wordsy fis- 
ser (għejd x'ifissru, jew ati it-tifsira ta) 
dawn il chelmiet. 

ExPLAiNABLB— lijista jitfisser ( ioun 
spiegat ). 

ExPLAiNBR— min (dac li) ifisser jew 
jispiega ; he is the besi explainer of all 
our teachersy hu I-aħjar wieħed li jispie- 
ga ( ifisser ) fost is-surmastrijiet collha 
tagħna. 

ExpLANATioN— spiega, tifsira ; / like 
this explanaiion y togħġobni din it-tifsi- 
ra ; Hie chief was far ioo angry to lisien 
io explanaiionsy il cap ^ is-superiur ) 
chien bil bosta ncurlat, ma ried jisma 
xejn (1-ebda spiegazioni jew chif chie- 
net il biċċa\ 

ExPLANATORY— li ifisser, li jispiega 
("tajjeb biex ifisser, jwri ċar jew chif 
chienet sewwa il biċca) ; hadHie prinier 
given me notice I would have wrilien some 
explanatory notes, li chiecu kalli li stam- 
patur chiecu cont nagħmel xi tifsirijiet. 

ExpLBTivB— li jimla (biex jirranġa 
aħjar); chelma ecc. żejda fll poesija li 
tcun kegħda biex tcompli ( tagħmel 
sewwa, tal kies ) il vers ; he uses i/ietn 
as expleiive p/irases to plump his speech^ 
jusahom bħala cliem zejjed biex jimla 
(iħaxxen jew itawwal) id-discors tiegħu. 

ExPLBTivB sT0NB~(fil bini^, gebla li 
jitfgħu (,jkegħdu)biexjimlew post vojt. 

ExPLBTORY— li jimla (bħal expletive). 

ExpLicABLB— li jistaicun spiegat jew 
mfisser; litistatati cont tiegnu (tgħejd 
minn fejn gie, x*inhu ecc. ) 

ExPLiOABLBNBSS -tifsir, spiegazioni. 

ExPLiG^TB — tfisser, tispiega; mfis- 
ser ; tiftaħ, toħroġ ; t/iose trees /lave 
explicated t/ieir leaves and ripened their 
fruits at i/te same time^ dawn is-siġar fet- 
ħu (ħarġu> il werak u sajru il frott 
tagħhom fli stess ħin; t/ins was the 
mysiery made explicatey u hecc il miste- 
ru giċ mfisser (spiegat). 

ExPLiGATioN — tifsira, spiegazioni, 
wiri ċar jew chif tcun sewwa ħaġa ; he 
s/iowed greai sfcillin t/ie explication of 
t/iat (juestion, wera ħila cbira fit-tifsir 
^meta fisser) dic il biċċa jew dic il cu- 
stioni. 



Digitized by 



Google 



EXP 



— 834 — 



EXP 



ExPLiOÀTivB — li ifisser, li jispiega, 
li jwri sewwa (ċar) ciiif in hi il ħaġa. 

ExPLioATOBY— li jiswa biex ifisser, li 
jwri ċar. 

ExPLiciT — ċar, dieher ; uo words can 
he more exj>l%cit^ ma jistax icun cliem 
actar ċar. 

ExPLioiTLY — biċ-ċar, bid-dieher. 

ExPLODB — tfakka, ittajjar ( fi-aria 
bin-nar ecc. ) tati in-nar ; tispara, 
tfakka, ieċakċac, tixcatta; tieħu in-na^, 
ittir, tispara ; ticcundanna, tiddisprez- 
za, tmakdar jew tmiegħer ; ( tpexpex 
f teatru et^. ) ; Uiat theorj/ is exploded 
as heing against all experience^ dic it- 
teoria giet iccundannata il għaliex sabu 
li ma jistax icun li tigi ippruvata; it is 
noxo nearly twelve yeara aince the patoder 
magazine exploded, ilu issa dwar 12 il 
sena li ħadet ( taret ) il porvlista ; 
the applause they meant tcas tnrned an 
exploding hiss, l-applaus ( ic-capcip ta 
I-idejn ) li riedu (chellom frasom li) 
jagħmlu spiċċa f ħafna tpexpix ; his 
wrath at last exploded, sa fi-aħnar sibel 
( incorla, telgħulu ) sħiħ. 

ExPLODEH— dac li, jew min, ifakka, 
itajjar bin-nar; dao li, jew min, ipexpex 
f teatru minn f loc li jagħmel applaus. 

ExPLOiT— bravura, ghamil ta haġa 
jew ta ħila cbira ; that general is re- 
noxonedfor his exploits^ dac il general 
hua msemmi għul bravuri tiegħu. 

ExPLOiTATiON — profitt, kligħ. 

ExPLoiTURB — bravura, għamil ta 
ħila. 

ExPLORATE— ticxef, titchixxef, tara 
fejn int sejjer jewfejn int(ara^^p/ore). 

ExPLORATioN - tchixxifa, secsifa, fta- 
kida ; they set out for the exploration of 
nexo conntriesy rhewla (telku) biex isibu 
( jicxfu^ pajjisi jew artijiet ġodda. 

ExPLORATiVB — li jicxef, li isib. 

ExPLORATOR - ara explorer. 

ExPLORATORY — tat-tchixxif, tas-sec- 
sif. 

ExPLORB - titchixxef, issecsef, tifta- 
kad ; issib, ticxef ; tfittex, tmur wara 
ħaġa biex issiba ; I came no spy toith a 
purpose to explore or to disturh the se- 
crets of your realm^ jena ma gejtx 
bħala spija biex nitchixxef u ngib 
tkallib (incwiet) fis-saltna (renju) tie- 



għec ; t/iey succeeded to explore neto 
lands, rnexxielom isibu (jicxfu) artijiet 
oħra (ġodda). 

ExpLORBR—min jitchixxef, isecsef; 
jicxef, isib ; Stnnley is one of the most 
daring explorers, Stanley hua wieħed 
mil 1-iżied esploraturi (dawc li telku 
biex jicxfu jew isibu artijiet) millac- 
tar curaġġusi. 

ExPLORBR-— hua strument bħal tele- 
scopiu jew tromba kawwija biex jaraw 
kiegħ il baħar (meta ma icunx hemm 
fond wisk). 

ExpLORiNO - tattchixxif (li jicxef), li 
isecsef, li isib, ifittex jew jesplora; 
the exploring party left the island on 
hoard the ^^Venns'\ il cumpannija (in- 
nies) li marru biex jaraw isibux xi ar- 
tijiet ġodda etc. (jew biex jesploraw) 
siefru mil gzira fuk il bastiment *'Ve- 
nus''. 

ExpLosioN— tifkigha, sparatura,ċak- 
cika ; corla, saħna ; we heainl the explo^ 
sion froni our house, smajna li spara- 
ratura mid-dar tagħna ; t/iis tinie his 
ex'plosion was terrihle, din id-darba is- 
sahna li ha (il corla) chienet tal biża. 

ExpLosiVB-~li itajjar, li jista ifakka, 
jixcatta, jeħu in nar, jispara. 

ExPLosivB > ħaġa li tispara, li tfak- 

ExPLOsiVBB) ka meta tieħu in-nar ; 
gunpotċdery dynamite, and nitroglycerine 
aie all explosives^ il porvli, dinamite u 
in-nitroglicerina buma collha ħwejjeġ 
li jifakkgħu (u itajru) meta jeħdu ( ja- 
tuhom in-nar). 

ExpoLiATioN— serk, sacchiġġ ; it was 
when the Frenc/t came in Malta, in 1798, 
that ihe cruel spoliation of our churches 
fook place^ chien meta gew il Francisi 
Malta, fis-sena 1798, li sar I-infami 
serk (sacchiġġ) mill cnejjed tagħna. 

ExpoLisH — tnaddaf . b' attenzioni 
(ħrara) I-iżied cbira. 

ExpoNB— tesponi, turi, tkiegħed fejn 
jidher, tperireċ ; tkieghed fit-tiġrif jew 
fil periculu ; tfisser, turi ċar chif in hi 
ħap^a. 

ExpoNENT— min juri, jew ifisser, xi 
ħaġa; he was theexponent ofthis Uieorry, 
hu chien li wera (li ghallem jew li 
fisser^ din it-teoria; Cfl-algebra) dac 
in-numru li icun hemm mictub għal- 



Digitized by 



Google 



EXP 



-335 - 



EX^ 



lemin n il fok minn qoantità biex juri 
cbemm il darba għandu icun immolti- 
plicat ( jew meħud bħala fattur) bħal 
i",— hawnec in-numru 8 hua Vexponent 
u ifisBer li "b"għanduicun moltiplicat 
għal tliet darbiet bieh in-nifsu (bn bxb). 

ExpoNBNTiAL— tal exponfnt (ara). 

Ex'poBT— bghit (minn tihiiliatj barra 
ta affarijiet (prodotti) rpajjis jeħor ; 
Hie exportn of Malta are: oramjes, 
onione etc. 1-affarijiet (il prodotti) li 
jimbgħatu (li johorġu) minn Malta 
għall pajjisi oħra huma larinġ, ba- 
sal etc. 

Export'— tibgħat jew tieħu barra 
minn pajjis prodotti etc. għal pajjisi 
oħra. 

ExPORTATioN— ara export. 

ExpORTER— min jibgħat barra pro* 
dotti etc. għal pajjisi ohra. 

ExposAL— nxir, wiri, chixfa. 

ExposB— turi, tperreċ, tonxor, tnab- 
bar; these were all expoml for sale, 
dawna collha chienu esposti (kegħdin 
fejn jidru) għall beigħ ; he exposed his 
life to save theirs, issogra (kiegħed 
kuddiem) ħajtu biex isalva tagħhom ; 
dont expose yourself to danger so much 
next time^ darb'oħra la tissugrax hecc ; 
1 have been exjwsed to daily affrontSy 
cont kiegħed hemm ghar-rifronti ta 
culljum. 

ExposiTioN - esposizioni, wiri, wiria; 
tifsir, spiegazioni, interpretazioni (chif 
tifhem naga) ; ihere will he tlie exposi- 
tion of the Host (of the Blessed Sacra- 
nientj all datfy icun hemm f fil cnisia) 
l-esposizioni' tas-Santissimu il ġur- 
nata collha; this has been his exposition 
on t/ie holy te.vty din chienet 1-interpre- 
tazidni tieghu tat-test ta li Scrittura 
(hecc fehmu dan it-test). 

ExposiTOR - min (dac li ) jinterpre- 
ta, ifisser jew jispiega ħaġa, taghlim 
ecc. 

ExposiTORY-li jinterpreta, jiBsser, 
jew jispiega ; the boolc may nerve as an 
expository index to the poetical xoriterSy 
dan il ctieb jista iservi (jiswa) bħala 
werrej biex ifisser, jati spiegazioni ta 
dawc il cliittieba tal i^oosia ( ta dawc li 
cbitbu il poesia ). 

Ex-posT-FACTo— li sar ( magħmul ) 



wara haġ*oħra ( wara li saret ħaġ*- 
oħra ). 

ExposTULATB— tħakkak, tirraġnna, 
teħoda ma, tiddiscuti, tiggieled biex 
turi ( jew tiehu ) ir-raguni tiegħec ; 
/ cannot now stay to expostulate the case 
with you^ ma nistax nokgħod issa biex 
nirra^una il pont ( il cas ) miegħec. 

ExposTULATioN — wiri bVaġunijiet 
contra att ecc. ( biex ma igħaddix att 
ecc. fcunsill ) mhabba fiili ma icunx 
sewwa; opposizioni bir-raġunijiet għal 
ħaġa biex ma tgħaddix jew ma issirx 
f cunsill jew band'oħra, għaliex wieħed 
jidhirlu li m'hix tajba ( m'hix ħaġa 
sewwa li tgħaddi); in spiteof the elo- 
quent expostulations of some of t/ie 
members the oi\inance passed^ bir-raġu- 
nijiet collha sbieħ u cuntlarii li taw xi 
uħud mil membri (tal cunsill^ 1-Ordi- 
nanza għaddiet. 

ExposTULATOR—min iħakkak, jeħoda 
ma ħadd'jeħor bir-raġunijiet contra 
ħaġa li jidhirlu li ma teunx sewwa. 

ExposuRB—wiria, chixfa, nxir. 

ExPouND— ara explain, 

ExPRESs— tfisser, tgħejd, tnri, te- 
sprimi ; tagħsar (toħroġ sugu, ilma 
ecc. minn frotta ecc. ) ; tieħu minn ; 
dieher, ċar; currier ; li imur dritt għal 
apposta b*risposta ecc. ; / asked him 
to tell in what manner he wants me to 
express my repentance^ staksejtu (tlab- 
tu) biex igħejdli chif iridni nnri 1-in- 
diema tiegħi (chif jisgħobbija talli għa- 
milt); my song the workings oj her fieart 
expressedf il għania tiegħi wriet dac li 
chienet tħoss (x'chella) fkalbha; he 
expressed himself greatly pleased^ wera 
(kal ċar) chem ħa gost (li ħa gost 
ferm^ ; we can express watery jiiices 
from grapes and applesy nistgħu ngħa- 
sru sugu mil gheneb u mit-tuffih; no 
kind of toriures can express from him 
more t/ian his vile deeds^ I-ebda xorta 
ta torturi ma jistgħu iġaghlu joħorġu 
ħaġ'oħra minnu ħlief delitti infami (li 
għamel); I paid 10/- to /lave t/iat mes- 
sage sent by t/ie express, ħallast ghaxar 
xelini biex bgħatt din ir-risposta mal 
currier (li liemm, jew li mar, għal ap- 
posta) ; t/iat was a?i expressed contract, 
dac chien cuntratt ċar (li jitchelleiq 



Digitized by 



Google 



.fiXP 



— 836 



EXP 



ċar) ; %oe were luclci/ to catch ilie exprestt 
train, chelna zorti li Iħakna it-tren 
jew vapar ta 1-art dirett (li imur jiġri, 
u ma jekafx cullimchien jew f-cull 6ta- 
zion). 

P^xPKESSAaB •— ħlas (dritt li wieħed 
iħallas) tal currier, jew talli tibgħat 
messaġġ, risposta etc; xce paid 5 ahil' 
lings for expressage^ ħallasna 6 xelini 
tal messagġ (tat currier). 

ExPBBSsED— espress ; li hu hemm, 
mictub ; magħsur, maħruġ minn; ghal 
t'apposta ; is the pronoun expressed or 
understoodf^ il pronom hemm (espress) 
jew m'hux hemm (ghad li najfu li irid 
icun bemm ?) ; he ia a rneasenger aent 
exjyress froni IHngland, dac currier 
(messaggier) mibgħut għal tal appo- 
sta mill Inghilterra ; all this juice has 
been expressed from these apples, dan 
is-sugu (I-ilma) collu għasarnih minn 
dan it-tuffiħ. 

ExpRBssED — żejt (żjut J magħsura 
minn frottijiet etc. 

p]xpRBSSBR— dac li jesprimi, jagħ- 
sar etc. (ara expressj. 

ExPBBssiBLB — li jista icun espress, 
dichiarat li jidher, li jista wieħed 
ighejdu ; li jista icun magħsur, maħ- 
ruġ minn. 

ExpRBSSiON — espressioni ; tifsir, 
cliem, ghasir ; the«e toords toere the true 
expresnion of his feelings, dawnil chel- 
miet chienu tifsir (fissru sewwa) ta 
dac li chien iħoss f kalbu ; it looks sm'- 
prising even heyond expression^xàhQV tal 
ghageb (igħaggeb) li ma ngħejdlecx (li 
ma nistax infissirlec) ; you are the only 
one here that reads toith expression and 
taste^ inti biss hawn li takra bl-espres- 
sioni u bil gost ; 7t^^^ time tri/ to use 
another expession^ darb'oħra kis (ara 
li) tusa (għejd) cliera jeħor ; the juices 
of the leaves are obtained bt/ ex/uession^ 
is-sugu tal werak jeħduħ (joħorġuh) 
bil għasir ; the e.cpression (of the face) 
is chaifning ; l-espressioni (chif in hu 
kiegħed il wiċċ) hia xi ħaġa sabiħa 
(li issaħħar) tassew ; thcre was not 
expression to admire in that piece he 
played, ma tantx chien hemm ħlewwa 
(gost) biex titgħaxxak fdic il biċċa li 
dakk. 



. ExpRBssivB— li jesprimi, li ifisser, li 
juri; his look is expressioe of intelli' 
gence^ il ħarsa tiegħu turic li hu intel- 
ligenti (moħħu tajjeb); she speuks 
through her expressice eyes, titchellem 
b*għajnejha (dac li trid tgħejd turih 
jew tfehemulec b'għajnejha). 

ExpRBssiVBLY— bl-espressioni, ċar, 
mfisser. 

ExpRBSsivo (fil musica) — bl-espres- 
sioni. 

ExpRBssLY— espressament, għal tal 
apposta, ċar direttament, li juri ċar. 

ExPRESSURK — ara expression. 

ExpREST— ara express, 

ExpROBATB ' iċċanfar, tgħajjat ma. 

ExpRouATioN— ċanfir, għajjàt ma. 

ExpROBATivE— li iċanfar, li igħajjat 
ma. 

ExpROPRiATB — ma tħallix ħaġa li 
tibka actar tiegħec ; tħalli, icciedi, tit- 
lak, terħi ħaġa jew drittijiet li icunu 
tiegħec; tieħu lill ħadd'jeħor ħaġa li 
tcun tiegħu (titfgħu barra minnha). 

ExpROPRiATioN— tluk taħaġa li tcun 
tiegħec ; tfigħ (minn titfa) jew ħruġ ta 
bniedem mil proprietà tiegħu jew 
minn ħwejġu għaliex teħodomlu. 

ExpuGN — tirbaħ, tieħu bi gwerra, 
b'assalt, jew b'attacc. 

ExpuoNABLB— li jista jittieħed b'at- 
tacc, bi gwerra ; li Jista jintrebaħ. 

ExpuoNATioN — rebħ. rebħa fta ca- 
stell etc.) bi gwerra jdw b'attacc. 

ExpuLSB — tchecci,tixħet barra (minn 
post). 

ExpuLsioN — tcheccija, tfigħ barra 
minn post. 

ExpuLsivB— li jista icbecci jew jitfa 
il barra. 

ExpuNCTioN — tħapsira, brix, -tneħ- 
ħija ta ħaġa li tcun mictuba. 

ExpuNOB — tħassar, tingassn, tneħ- 
ħi ħaġa li tcun mictuba (minn fuk 
ctieb etc.) a vole toas passed to have that 
resulution ^xj»u/ir/^e/,għaddavot(fiI cun- 
sill) biex jingassaw dic irrisoluzioni. 

ExpuRGATR — tnaddaf, issaffi ; the 
toatery inatter xohich the kufneys ex/mr- 
gate; dac I-ilma li isaffu il cliewi (1-aw- 
rina) ; that edition has Iteen expurgated^ 
dic I-edizioni (il ħarġa tal ctieb) chie- 
net msoffija mii kżież (immoralità jew 



Digitized by 



Google 



IsXp 



— 837 



fixl' 



ħwejjeġ ħżieaa) li chien filia ; a com- 
misBion of learned men hiis been ap- 
poinled to e.vpnrgate his works hejore 
the eecond edition xh published, ghażlu 
(saret) cumtnissioni ta nies għorrief 
biex jaraw u inakku (inaddfu) 1-opri 
(il chitba) tiegħu mill-immorah'tà li 
iibom kabel ma jistampawbom għat- 
tieni darba. 

ExpuROATiON — tnaddif, tisfija. 

ExpuROATOR— min (dac li) inaddaf, 
isafS. 

ExpuRGAToiiY — tajjeb biex, jew li, 
inaddaf, li isaflS ; expurgatory index, 
ctieb (werrej) lijoħroġil Papa fejn isem- 
mi il cotba (projbiti) li irid (gnandom 
bżonn) min jarabom u jiccorriegihom 
mill-immoralità etc. li icun fihom. 

ExQUisiTB-- squisit, magħxul, li ma 
hawnz bħalu, ta ġmiel, tieba jew ħlew- 
wa etc. cbira, jew li ma bħala ; petitu, 
żabicott,wiehed li iħobb jiddandan; they 
have perpetmted the crimt with an ex- 
quisite malicey għamlu (temmew) id- 
delitt b'malizia (ħżunija) li ma bħala ; 
he is exfjuisite in making such toys, jin- 
kala ferm jewgħandu ħabtacbira biex 
jagħmel dawn I-affarijiot tal-loghob; 
/ find this wine exquisite^ jena nsib 
dan Mmbit tajjeb ferm, ta tieba li ma 
bħala ; / know him well, he is such an 
esqnisite, nafu tajjeb, petitu għall aħ- 
ħar, jew il veru żabicott. 

ExQUisiTBNBSs — ħlowwa, tieba etc. 
li ma bħala, perfezioni, esat'ezza; 
Christ sufferedfor us tJie e.rquisiteness 
and heights of pain^ Cristu ġarrab 
għalina I-actar ugigħ cbir u ahrax li 
jista jingħata. 

ExQUisiTisM — petitjar, żabicottjar, 
dandin. 

ExQUismvB — curius, socsiechi, xam- 
iniom. 

ExsANOUiNB 1 bla demm, li ma 

ExsANGUious / għandux demm. 

ExsoiND — takta barra. 

ExscRiPTURAL — H ma jinsabx jew 
\\ m'hux fli Scrittura. 

ItlxsBCT — takta barra. 

ExsiooANT — li inixxef, medicina li 
tnixxef. 

ExsiccATB — tiiixxef. 

ExsiccATiVB— li iuixxef. 



ExsiooATioN — nxief. 

ExspuiTiON —bżiek. 

Exsuooous— bla sugu, li ma ghan- 
dux sugu (ħaxixa etc.;; niexef. 

KxsuoTioN — rdigħ (minn taixlaj. 

ExsuDATioN — għarak. 

ExsuRGBNT— li joħroġ, ħiereġ. 

ExTANT— li hawn, lijinsab, li jin- 
għata, li jesisti ; this is Uie best extant, 
dan I-aħjar li haun ; this is one of t/ie 
few works he puhlislied now extant^ dana 
wieħed mil ftit xogħlijiet tiegħu ( li 
chiteb jew li ħareġ) li baka. 

ExTABY-estasi (ara ecstacy), 

ExTBMPORANBous ) ta fdakka, bla 

ExTBMPORARY / mhojji ; bla maħ- 
sub, jew mictub (kabel xejn); cliem, 
poesia ecc. li wieħed joħroġ bieh għal 
għarrieda jigifieri bla ma icun hejja 
ruħu għalih. 

ExTBMPORizB — titchellem, tagħmel 
rima, poesija, sunett ecc bla ma tcun 
mhejji, f dakka jew bla ma tcun mhej.ji; 
toħlok discors ecc. għal għarrieda, 
f dakka jew bla ma tcun mhejji. 

ExTBND — tifrex, tmidd ; tcabbar, 
twassa, tieħu ; England is trying to 
extend her conquests further soutli, 1-In- 
ghilterra trid ( kegħda tagħmel ) biex 
tcabbar (tieħu) I-artijiet tagħha actar 
l-isfel, (lejn nofs inhar j; / will now ex- 
tend my /land to Aii/i, issa immiddlu 
(natih^idi (biexneħodlubidu) ; evetnf- 
body eciends him^ culħadd ifaliħru ; let 
tliere be no one to extend mercy unto him^ 
ara li ma icun ħadd li icollu ħniena 
minnu (li jurih ħniena, li jatih għaj- 
nuna) ; t/iis manor is extended to my 
use, dan il kasam stmawh ( raw 
x'jiswa jew chemm ikum ) għalija. 

ExTBNDANT— bil ġwionah miftuħa. 

KxTBNDBD LBTTBus(ni stampa)— tipi 
li huma wesgħin actar milli huma għol- 
jin, bħal dawn "EXTBITID- 

:eiid'\ 

ExTBNDBDLY — actar fit-tul ; / am 
sorry to have to speak to yon to day 
more extendedly on this suhject, jiddi- 
spiacini li illum icolli bżonn inchelmec 
actar fit-tul, fuk dana. 

ExTBNSiDLB— li jista icun extended 
("ara). 



48 



Digitized by 



Google 



E3tT 



— 338 — 



EXT 



ExTBNsiON — wisa, estensioni, cobor, 
medda, firza, wesgħa, tusigħ. 

ExTBMBiON-LADDBB— sellam biż-jtieda 
(bil ġonta) biex toħroġha jew ittellagħ- 
ba meta trid ittawwal is-sellam. 

ExTENBiYB— cbir, wasa li imidd, li 
jinfirex. 

ExTBNBOB— (fl'anatomia) musculu li 
imidd biċċa mil gisem ( bħal ma hi 
id-drigħ ecc. 

ExTENT— spaziu, wisa, cobor, daks; 
pont ; t/iat ia a country ojf a very Uirije 
extent^ dac pajjis (art) ta cobor ferm ; 
Uiey will soon see tlie exteut of the Kimjs 
poioer, dal wakt jaraw sa fejn tasal il 
kawwa (is-setgħa) tar-Be ; toacertain 
cxtent you are not much to be blamed^ 
ea certu pont (b'xi mod) inti m'intix ta 
min ilumec. 

ExrBNuATB — iccecchen, tgħalleb, 
tnixxef ; tkassar; trakkak ; ċchejchen, 
njexef, magħlub, mpexpex. 

ExTKNUATioN— nixfa, għelubija ; 60- 
con, rekka. 

ExTBBioB— ta barra. 

ExTBBHiNATB-tekred, taħli. 

ExTBBMiNATOB— kerried, ħtlli. 

ExTBBMiNATORY — H jekred, li jaħli. 

ExTBBN— ta barra, estern ( student 
li ma icunx ta gewwa f cuUeġġ ecc. 
jigifieri li ma jorkodx u jecol hemm ) 
in t/iat college t/iere are 70 boarders and 
60 extems, f dac il culleġġ hemm 70 ta 
gewwa (li jeclu u jorkdu hemm) u 60 
esterni (li imorru għal lezionijet biss). 

ExTBBNAL— ta barra, li jidher. 

ExTBBNALLY — minn barra, ta fejn 
jidher. 

ExTBBNALS— ħwejjeġ ta barra, li 
jidru. 

ExTBBRANEous— li gej minn art ohra 
(min pajjis jeħor); strangier 

ExTBBsioN — tħassir, għerik, tneħħija 
ta ħ$iġa minn fejn tidher. 

ExTiL — tkattar minn lambic. 

ExTiNOT — mejjet, mitfi, mekrud, 
mneħħi, spiċċa, ma għadux actar— 
t/iisfamily in extinct, din ir-razza in- 
kerdet ( spiċċat, ma għadiex actar ) 
t/iough t/tat law be extinct t/ie judge /lad 
not been removed from /lis ojjice^ għad 
}Ili dic il-Iigi giet mneħħija ( spiċċat 



jew tneħħiet) I-imltallef ma tneħħix 
minn postu (baka fejn chien jew f'locu). 

ExTiNOTioN-kirda, tneħhija, tifja; 
ue s/iall see t/ie utler extinclion and an- 
ni/iilation of the wic/ced after t/ie day of 
judgment, naraw il kirda għal collox 
tal ħżienn, u jispiċċaw ucoll ġħall col- 
lox wara jum ii ħakk (jew il ġudiziuj. 

ExTiNE -it-trab tal fiuri (ta barra). 

ExTiNGuisH — titfi, tekred, tneħħi, 
tispiċċa miiin ħlas, tħallas, tifdi ( billi 
tidhol in solidum nia ħadd jehor ) t/iey 
tried to extinguish t/ie Jire^ riedu jitftt 
in-nar. 

ExTiNGUisiiAiiLB — U jista jintefa, 
jinkered, jitneħħa jew jispicċa għal 
collox. 

ExTiNGUisHBB - stuta ( biex titfi xa- 
ma, lampa ecc. ) 

ExTiNGuiSHMBNT-kirda, tifi, tneħ- 
ħija ; /le moved /lim to a war ugainat 
t/iat nation for i/ie Itetter extinguis/iment 
of t/ie civil wars of /tis country^ ġagħlu 
jagħmel gwerra contra dic in-nazion 
biex icun jista jekred sewwa il gwerra 
civili li chien hemm fl-art tiegħu (jew 
fpaijisu.) 

KxTiBi»-— tekred, taklo, niill għoruk, 
t/uU nalion is to be cxtirixfd from Kn- 
gland's colonies^ dic in-nazion għanda 
tinkered għal collox mill Oolonij ( ar- 
tjiet) ta llnghilterra. 

ExTiRPABLE— li jista jinkered, jin- 
kala u jitneħħa mill gheruk ; talre care 
not to alloto t/tat plant to iufect our 
grouud becauxe it is not easily exiirp- 
altle, okghod attent kis) li ma tħallix 
dic il ħaxixa tiżgħed 1-art il għaliex 
ma tcunx tista taklagħha malajr mill 
ghiruk (tekrida). 

ExTmPATB— tekred għal collox, tak- 
la mill għernk, tistradica ( tisrudica ) 
ihis is one of the frig/ttfttl diseases t/tat 
can be extiipated by science^ dina hia 
waħda mill mardjiet U jistgħu jinkerdu 
per mezz tax-xienza. 

KxTiRPATivB — li jinta jinkered għal 
collox, jitneħha mill għeruk jistrc^ica 
ruħu ; li jekred, li jiatradica, li jneħħi 
(jakla) mill għeruk. 

ExTiiiPATioN-kirda, tneħħija, stra- 
dictir (sradicar) let uspray for tlie e^ 



Digitized by 



Google 



EXT 



— 889 — 



EXT 



EXTOBSB 
EXTORCB 



iirpation of the heresiesty ejja nitolbu 
għal kirda tal eresija. 

Extirpator) kerried, min jewdacli 

RxTiBPBR ) jekred jew jistradioa 
(jisradica jew jakla u jekred mill għe- 
rak) ; extirpera of tyrants were once ho- 
nouf*ed as fàthers ofthe people^ il ker- 
rieda tat-tiranni (dawc li chienu jekir- 
da ittiranni, chienu mistmumin (stma- 
ti) bħala il missierijiet tal poplu. 

ExTOL— tghalli, tarfa, tfaħħar ; he 
has been extoUed to Vie seventh sky, għal- 
lewh ( telgħuh bit-tifhir ) sar-raba 
sema. 

ExTOLLBR — - min (dac li) igħalli, 
ifaħħar, jarfa bniedem etc. il fuk bit- 
tiftir. 

ExTOLMBNT — tifħir. 

tieħu minn, tgħasar, 
tgħakkes bil ħlas, tieħu 
demm il fkir. 

ExTORSivB — li jagħfas, jagħsar, jehu 
bil fors. 

ExTORSivBLY— bil għafis, għasir. 

ExTORT— tieħu bil forza (ghaliex tif- 
laħ) tisrak, taħtaf, tgħakkes fil ħlas, 
tisrak demm il fkir (il ħaddiem) ; tUl 
the Romans did extort t/iis tribnte from 
us, we were free, hValnB, meħlusa (li- 
beri; sa chemm ir-Bumani ħadulna 
(riedu minnha) bil fors dan il ħara^. 

EXTORTBR ) «*J" J«^***^' i^^^^^> i^ 
^ V ħu bil forza (għaliex 

EXTORTOUR j jiflaħ). 

ExTORTiON I ħatfa, serk, takrik fil 
ExTOROioN / ħlas,.tgħakkis fil ħlas. 
ExTORTioNATB— li jaħtaf, jeħu bil 
forza fgħaliex jifiaħ) li jisrak, li igħak- 
kes fil ħlas. 
ExTORTioNBR— ara extorter, 
ExTRA— barrani, barra minn ; ħaġa 
barranija, pircacci ; t/^e music was 
charged as an extra, il musica tħalset 
għaliha (chelna cont jeħor barrani 
għaliha) ; reckoning his extras he makes 
some 6 shillings a day from that postj 
bil pircacci (kligħ barrani) tiegħu kie- 
għed jagħmel (idaħhal, jew jirrendiln) 
daks ħamesxelini cuUjum minn bemm 
(minn dac il post). 

ExTRA-AXiL— li jicber barra minn 
dic ir-rocna minn fejn il werka. tinfi- 
red miz-zokk. 



ExTRA-BELiBF — superstizioni . 

ExTRA-cosTs— spejjes barranin (fil- 
ligi) jew dawc li spejjes li ma jidrux 
(ma icunux msemmija) fil procedura 
ta causa, bħal ma huma il nlas tax- 
xhieda, il projpina (ħlas jew dritt) ta 
I-avucat, drittijiet (ħlas) tal korti etc. 

ExTRA-ouRRBNT— (fl-elettricità) cur- 
rent galvanicu li meta jiltaka ma il 
current rjeħor,ewIieni,jimxi jew igħad- 
di mieghu, u jarġa lura (jimxi għan- 
naħħa cuntlaria) meta jinfired (jew 
icun maktugħ) minnu (mill current 
elettricu principali). 

EzTRA-HisTORio (chclma usata minn 
Tylor)— dauc 1-artijiet jew pajjisi li 
ma għandhomx Storia tagħhom, u li 
dac li nafu f ukhom nafuh minn dao 
li chienu igħejdu fukhom 1-antichi 
(it-tradizioni). 

ExTRA-ooNSTELLARY— dawc il chwie- 
cheb li m'humiex magħdnda ma I-eb- 
da grupp tal costellazioni. 

ExTRÀGT — taħtàr, tagħżel, tieħu 
minn, issaffi, tillampica, toħroġ minn, 
takla ; ticcopia biċċa ; Iie Iias been to 
extract a tooth, mar biex jakalgħulu 
darsa ; / have already extracted some 
notorious falsehoods out of tJiat pamph- 
let, già sibt (ghażilt) ħwejjeġ li ma 
huma tassew xejn (calunni ċari) f dao 
il ctieb. 

Ex'tract— ħatra, għażla, biċċajew 
ħaġa maħtura jew magħżula ; thts is 
an extmct, din biċċa maġħżula, meħn- 
da (iccupiata) minnha ; extract of beef 
laħam magħsur (dac li joħroġ mil- 
laħam magħsur). 

ExTRAOTABLB ) li jista icun maħrnġ, 

Extraotiblb / meħud, magħsur jew 
maklugh; no more money was extractible 
from his pocket, ma satax icun li jo- 
ħorġu flus actar minn bntu. 

ExTRAOTiFORM (fil chimica) li donnu, 
li jidher mahruġ, illampicat, msoffi, 
ecc. 

ExTRAOTiNG —M joħroġ, H jagħsar, li 
jakla; kalgħa, ħarġa, għasir, Jam- 
picar. 

ExTRAOTioN-^klugħ; għasir, ħruġ; 
għa^ila, nisel ; he is of an English ex- 
tractiofiy gej jew mnissel mill Inglisi 
(ghandu nisel Inglis.) 



Digitized by 



Google 



EXT 



— 840 — 



EXT 



ExTiiAOTrvB — ara extractvtg. 
ExTRACTOR — min jakla, joħroġ, jagħ- 
sar, inissel, jillampica ecc 

ExyRADiTioN— cunainnar, għati liira 
lill pajjisa ħati maħrub ; estradizioni ; 
is there an extradition treaty between 
Greece and Englandf għandhom estra- 
dizioni 1-Inghilterra u il Qrecia (jigi- 
fieri, jecc xi Inglis jagħmel xi delitt u 
jaħrab u imur fil Orecia jistgħu igi- 
buh ?)— (}eu il cuntlariu). 

ExTRADiTB-tati lura, ticcunsinna 
hati minn pajjis għal gvern,jew f idejn 
il ġustizia ta pajjisu; it w douhtfid 
whether he will he extradited for this 
offencey ma nafx hemmx dritt tal 
estradizioni (li jiccunsinnauh lura il 
ħati) għal din l-of&sa (id-delitt). 

ExTRADOs — it-tundiatura ta barra 
ta arc (ħnejja). 

ExTRADOTAL — H m'hux tad-dota, 
ta barra mid-dota ; Hiat ia extradotal 
property which she left ua, dic li ħalli- 
tilna ma chienx tad-dota ( fiddota 
tagħha, chienu ħwejjeġ barranin). 

ExTRA juDioiAL— barra mil ħakk, li 
m'bux fil cors giudiziariu ordinariu 
(solitu). 

ExTOALOQicAL— li m*hux fil (barra 
mil) logica. 

ExTRAMUNDANE — H m'hux ta din id- 
dinja, taddinja 1-ohra. 

ExTRAMURAL — ta barra mis-swar, 
ta barra mill belt ; ta barra, li jindi- 
fen barra mic-cimiteriu. 

ExTRANBOus — barrani, ta barra, 
strangier, li m*hux tal post. 

ExTRA OFFiciAL — li m'hux ufficiali, 
ta barra mis-servizz. 

ExTRAouDiNARiLY — straordinaria- 
ment, b'mod li katt ma chien, ġdid, li 
m'hux soltu. 

ExTRAORDiNARY - straordinariu, bar- 
rani, barra mis-soltu, gdid ; li ma 
chien katt ; rari, tal għageb ; the In- 
dians worship riverSy fountains etc. and 
all things iphich aeem to have somethvuj 
extraordinary in Uiem^ 1-Indiani jadu- 
raw (jatu kima) lill xmajjar, munta- 
nji etc. u'l ħwejjeġ collha li jidrilhom 
li huma tal għageb (rari jew li huma 
ta rhinjistgħageb bihom); thoae were 
exhxiordijiary eoldiers, dawc ehienu 



Buldati barranin (m'hnx ta dic in-na- 
zion) ; atl the extraoiHlinaries in the 
u'ovld are styled ^^prodigies preternatu- 
raV' hy Spencer, dawc il ħwejjeġ coUha 
li jiġu fid-dinja li m'humiex, soltu jew 
comuni, Spencer, isejhilom għeġubijiet 
ta barra min-natura ; he has exiraordi- 
nary goixl eyes and will desci^y a sail at 
sea farther than I do through the tele- 
scopcy għandu għaineih tajbin li igħaġ- 
ġbec (ħwejjeġ tal għageb) u jara (jil- 
maħ) klugħ fuk il baħar fil bogħod 
kabel ma narahom jen bittromba ; she 
is a girl of an extraordinai*y heauty^ hia 
tifla ta ġmiel li katt ma rajt bħalu. 
• ExTRA PAROCHiAL — ta barra mill 
parroċċa, li ma hu ta Kebda parroċċa, 
ta bla parroċċa. 

ExTRAPAROCHiALLY— li tcun(ta) bar- 
ra mill parroċċa, li ma icollux (għan- 
dux) parroċċa; now in case ofa ehapel 
extraparochially situated what toill you 
do f issa fil cas ta cnisia li ma tcun ta 
ebda parroċċa x'tagħmel ? 

EXTRAPROFBSSIONAL — H m'luiX fill 

(ta barra mill) professioni. 

ExTRAREGULAR — ta barra mir-re- 
gula, li m'hux sewwa, ħażina, irre- 
gulari. 

ExTRAVAOANOB — stravaganzR, ħala, 
tberbik, nfik barra mill kies ; tħerwil, 
genn, capriċċ, abusi ; she %vas so expen- 
sive that the income of two dukes was 
not enough to supply her extravagance ; 
chienet tonfok (tberbak) tant illi ir- 
renta ta żewġ ducbi ma chienitx bi/.- 
żej jed għal ħala (tberbik) taghha ; see 
wluit are tfie consequences of his extra- 
vagances, ara x'gieb (x'ħa) bil genn 
tiegħu ; the general is to see to keep ihe 
soldiers from running into greaier 
extravagancies and disorders, il gene- 
ral għandu jara li is-suldati ma jagħT 
mlux actar capricci u disordni (ħwei- 
jeġ li m'humiex xierka, stragi etc.) 

ExTRAVAOANT — stravaganti ; ħàli^ 
berbieki, li jonfok bla kies, mherwel, 
miċrnun, capriċċus ; thejudge fincd him 
£1)0 for an extmvagunt sermon he made 
on anarchism, l-imħallef waħħlu Jċ 50 
(multa) għal cliem li kal jew discors li 
għamel ta mherwel fuk 1-anarchia; t/te 
exiruvaganis amongst us are several, il 



Digitized by 



Google 



EXT 



— 841 



EXU 



capriċċosi foelnahiima bosta, jewactar 
minn wieħed ; lie in rery exiravagant, 
hiia ħali (berbicki) vrif^k. 

ExTRAVAOANTLY— bii ħala, bit-tber- 
bik, bil genn, bit therwil, bil capricci, 
bli nGek tat genn, ta bla kies. 

ExTRAVAOANTE88-ara extravagauce. 

ExTRAVASATB'tagħsar biex toħroġ' 
id-demm bil for8, bil għafis etc. 

ExTREMB- tarf ; aħħar, tat-tarf, '^tal 
aħħar, ta barra, tat-tarf nett, cbir 
ferm ; rigorus, kalil ; iżzejjed, tbatija ; 
ihe extreme part» of time, 1-aħħar 
zmienijet ; (hese are ihe extreme hnrd- 
»hip8 that avi/ man can possihly suffer^ 
dawn huma l-actar tbatijiet cbar 
(kliel jew ħorox) li bniedem jista katt 
isofri ; he belovps to the e.rtrenie liberal 
party^ hna wieħed minn tal partit pes- 
Bmu (shiħ) liberali ; ihese last /our 
years have heen exireme had for Ute 
commerce^ dawn l-aħħar erba snin 
chienu ħ/.iena ferm ghall cumroerċ 
tagħna ; at noon we were about mulxcay 
between ihe extremes of boih vromontO' 
ries^ f nof8 inhar conna nħalcna) tista 
tgħejd fin-nofs bejn it-truf tażżewġ 
promontori ; avoid extremes, aħrab dac 
li hu żejjed (l-eccessi) ; / hope some- 
ihing will he done io relief their 
extreines^ nittama li jagħmlu (issir) 
xi ħaġa biex jeħelsuhom mit-tbatijet li 
fihom jinsabu; ihe extremes are eiiher 
of thefirst and tlie last terms of a pro- 
portiony the remaining two heing the 
means, l-*^E.i'tremes'\ hunia in-numri 
tattruf (1-ewweI u l-aħħar) ta propor- 
zioni (regula tal aritmetica), iż-zewġ 
numri 1-oħra huraa il **means'\ 

ExTRBMB uNOTioN — il Griżma tal 
morda. 

ExTRBMBLES8— bla tarf, li ma jispiċ- 
ċa katt, infinit. 

ExTRBMBLY — form, bil boata, bla 
tarf, barra rail kies, i/iejjed ; / am 
extremely sorry to learn that he is so 
illf jiddiBpiacini bil bosta nisma li hua 
raarid hecc ; d/) give him someUiing, he 
isexiremely poor^ tih xi haġa, fkir wisk 
(batut chemm jista icun^ ; she loves 
him extremely^ tħobbu li manghejdlecx 
(raa tiBtax tħobbu actar, jew tħobbu 
ferm) ; either excessively hot or exire- 



mely coUl, jew shana (għomma)ta I-in- 
fern (li ma tistax issofriha, jew bard 
li ikaxxar. 

ExTREMiST— ostreraiBt, wieħod li il 
fehmiet tiegħu fuk ħaġa huma cbar li 
roa jistgħux icunu iżied. 

ExTRBMiTY— tarf, tmiem, dejl, I-ib- 
għat n actar bil boġhod) ; his house 
isjustatihe extremity'of the village^ 
id-dar tiegħu tigi (keghda) sewwa sew 
fit-tarf tar-raħal ; he was reduced to 
such an extremiiy ihat he was forced to 
heg, gife hecc fil bżonn (ftakar tant) li 
wasal biex ^waka) jitlob il carità. 

ExTRiCABLB— li jista jeħles, jinkala 
minn. 

ExTRioATB— teħles, tinkala jew tak- 
la minn, issolvi, tfisser, tiċċara, ħaġa 
{cwBiioni) ; he hadbrought himself into 
sHcli distress t/iat now hefinds it mosi 
dlfficult to extricate himself out of it, 
daħal fi ncwiet (fbasla) tant cbir illi 
issa isibha wisk ħaġa tkila li jeħles 
minnu ; this noio extricates ihat ques* 
tion which has so much iroubled each 
andevery oneofus, dana issa jiċċara 
(jakta iż-żarda ta) il custioni li tant 
ħabbtitna 

ExTRiOATiON — ħelsien. kligħ minn. 

ExTMNsic I ^^^^^* l>J*rra minn, ta 

„ ) barra, li m' hux es- 

HiXTRiNsioAL^ senzialijew meħtieġ. 

ExTRovBRSioN -il kalba jew dawran 
(ta taħt fuk jew ta gewwa barra) ta 
ħaġa). 

ExTRuoT — tgħolli fuk xulxin, tibni, 
ittalla bini ete. ^ 

ExTRUOTioN — bini. 

ExTRUCTiVB— li italla, igħalli, jibni. 

ExTRUOTOR — bennej. 

ExTRUDB -toħroġ, timbotta il barra. 

ExTRusioN— ħarġa, tfigħ il barra, 
xhit il barra. 

ExTURBRANT - ibbuzzat, rainnu . 

ExTUDKRATR ~ tibbozza, tonfoħ (bħal 
bu/ijeka, tkabbes il barra. 

KxuHBRANCK -il ħola, kati*^, puta- 
fjun, xebgħa, gozz, abbnndanza ; we 
owe our position to the exuherance ofour 
benefactors goodness^ aħna nafu din il 
posizioni (j)Ost, impiegh etc.) li għan^ 
dna rait-tieba bil wisk cbira (abbun- 
danti) ta'l benefattur tagħna. 



Digitized by 



Google 



EXU 



842 — 



EYE 



ExunRHANT — ahbnndanti, li fiħ il 
ħeln, li jagħmel ifiħ) kati^ħ, il ħela, 
gozz, iżżejjed bil bosta ; cleanse yonr 
vines from their exuherant branchett 
xohich hiniler too mnch the sun and you*ll 
have a hetter success^ naddaf (iżbor jew 
akta) il bosta friegħi xejda tad-dwieli, 
li kegħdin jilkgħu ix-xemx u icolloc 
ġabra ta għeneb aħjar; he is well knoxon 
for his exuhemnt goodness, magħruf 
tajjeb għal ħniena ftieba) tieghu bla 
kies. 

ExuDATB— tgħarak (toħroġ il għa- 
rak). 

ExuDATioN— għarak, ħruġ ta għa- 
rak. 

ExuDB— tgħarak, tohroġ il gharak, 
issir għarkan ; toħroġ umidu ilma eto. 
minn haġa; t/tose forests exude tnrpen- 
tine in the greatest ahxindance^ dawc il 
boschijet jatu (joħorġu mis-siġar li fi- 
homj salt acquadirrasa. 

ExuL— esiljat, wieħed mchecci minn 
pajjisu, itturufnat, esuli. 

ExuLCBRATB— twaġġa, tobrox, tagħ- 
mel ferita, piaga jew demla, iddenni ; 
iddejjak il kalb, tincwieta, titturmenta; 
mwaġġa, misluħ, mibrux, ippiagat; 
mdejjak, incwietat, itturmentat, in- 
curlat, immortificat, b'kalbu mweġġha 
jew maksuma. 

ExULT— ittir bil ferħ, tifraħ ferm. 

exultancb i . ,.| 

Exultation/^^^*"' 

ExuLTANT— min jifraħ, ferrieħi. 

Exuvj/E— dawc il ħwejjeġ li min- 
nhom jinżgħu ( ibiddlu ) l-annimali 
(kxur, snien etc.) jew dac li jaka jew 
jinżel mis-siġar (werak, koxra, friegħi 
niexfaetc.)* 

ExuviATB — tinża biex tilbes ħwejjeġ 
ġodda (bħal ma jaghmlu xi annimali, 
si^ar etc. li jinżgħu mil koxra, we- 
ralc etc. biex itellgħu oħrajn ġodda). 

ExuviATiON— li nżigħ jew tibdil ta 
kxur, werak etc. ta siġar jew annimali. 

Ex-voTo — wegħda ta xama etc. li 
aħna nagħmlu ma xi kaddis, il Ma- 
donna jew ma'l Bambin biex (jew 
meta) nakalgħu xi grazia). 

Eyas — għasfur li għàdu tal bejta 
(m'hux liebes u li jista itir sewwa) ; 



seker żgħir li ghadu ohemm ħareġ 
mill bejta. 

Eyas-muskbt - isem li jatu xi tfajjel 
żgħir, f loc ngħejdu aħna **bażużlu", 
"għarus'* "għasfur*' etc. 

Eye— għajn, rimja, tħares, tara, ti- 
dher,turi ruħec; dawc it-tbajja culuriti 
li icollu fix-rix ta dembu il pagun ; il 
wesgħa jew il fetħa ta fuk Tcoppla ; 
tieka ovali jew tonda; ħolka (bħal 
dawra ta ngassa) fħabel; hlxie eyes, 
għajnejn żorok ; a cast of the eye^ dak- 
ka ta għajn, ħarsa ; at the least txoinkl- 
ing of an eye^ f dakka ta għajn, f nifs, 
f minuta seconda, f chemm tghejd 
" Gesu Maria" ; I am glad to say that 
noxo he is looking xipon me xoith a good 
eye, ghandi il piacir ngħejd illi issa 
beda igerraħni (bedajaħmilni jew iniż- 
żilni b*xi mod fli stoncu tieghu) ; lately 
he comtnenced to look dmon xtpon him 
with an evil eye^ dan I'aħħar beda ma 
jaħmlux (beda jobgħodu) ; please have 
an eye on what he is doing, jecc jogħ- 
ġboc okghod attent ghal dac li kiegħed 
jaghmel fara x'inhu jagħmel); you 
mxtst have an eye to yoxir daxighter, jaħ- 
tieg tieħu ħsieb (tindocraj lill bintec; 
/ know that he has this hoxtse ixi his eye, 
jena naf li din id-dar kegħdà f għaj- 
nejh (kieghed għaliha biex jeħoda hu) 
jew għamel għaliha għaliex iridha; 
shxtt yoxtr ex/es^ ghalak ghajnejc ; soine 
times I have to shut my eyes and let 
things take their course^ xi drabi icolli 
naghlak għajnejja u nħalli ix-xini mie- 
xi ghal gembu ; noio that he has cast 
his eyes on this horse it is dijficxilt to 
take them ojjT, issa la darba xehet għaj- 
nejh fuk dan iż-żiemel hia ħaġa tkila 
(diificili jew li ma tantx tista tcun) li 
jirġa jaklagħhom (minn fuku) ; take 
care of yoxtrself, and hehave l^etter be- 
caxtse every hodys eyes are on yoxt, ok- 
ghod attent (indocra) u gib ruħec aħjar 
għaliex culħadd ghajnejh fic; two eyes 
see hetter than one^ aħjar żewġ għaj- 
nein minn wahda ; yoxtr eycs ai^e bitjger 
than yoxtr belly^ għajnejc acbar minn 
xakkec ; he opened his eyes fhe is more 
carefxil vow jew he is taking care of hini' 
selfnoxo)^ fetaħ għajnejh,kiegħed attent 
issa (ghamel il għakal) ; hollow^ deep 



Digitized by 



Google 



eye 



m - 



nm 



8unk eyesy għajnein fil ħofra ; he is ihe 
apple o/ my eye, dac il mimmi ta għaj- 
nejja; one mu»t pleaee the eye (lew^ 
the eye muet be pleased too, cull għajn 
trid seliemba ; hedgee have eyes and 
walh have ears^ 1-ajru għandu għajnu 
u '1 ħajt għandu widnu ; what ihe eye 
sees not the heart rues not^ jew xohat t/ie 
eye does not see, the heart does not 
grieve /or, għajn ma tara kalb ma tuġ- 
għa ; who buys hath need o/ wie hund- 
red eyes, xoho sells hat/i need o/one^ min 
jiztri irid icollu seba għajnejn ( għall 
min ibigħ bizzeijed għajn waħda) ; he 
looked at me with Uie tail o/ his eye^ ħa- 
res lejja minn taħt il għnjn; me evil 
eye^ il għajnħażina (il għajn), do you 
believe in the evil eye ? temmen bil 
ghajn (li bawn min igħajjen? ), the eye 
o/ a needle, għajn ta labra ; eyes in 
bread, ħofor ( tokob tal ħobs minfuz 
jew maħdum) ; eyes in cheese^ tokob tal 
gobon (ħofor li icun fiħ il ġobon ;) he 
is/ull o/eyes, collu għajnejn ; it is my 
dutvy as a llead master to see all tlie 
children taught under my eye and direc- 
tiony bua dmir tiegħi, bliala surmast 
(cap) li nara it-tfal collba mghalmin 
taħt il oura u it-trigija tieghi ; a gi/t 
does blind the eyes o/ the wisCy rigal 
ixigħeb (jaglimi il ghajnejn) il għaref ; 
you have to be in eye \>/ every exercisCy 
trid (icolloc, għandec) tara cull eserci- 
ziu (i-esercizii coliba li isiru) ; prune 
and cut off all your vine shoots and save 
one or two o/ t/ie stoutest to be le/t wit/i 
t/iree or /our eyes o/ wood, iibor u kac- 
ċat il friegħi collha tad-dwieli barra 
minn xi tnejn mill-actar kawwijin u 
ħallihom b'xi tlieta jew erba* rimijet ; 
we see colours like t/ie eye of a peacoclcs 
/eat/ier, hy pressing our eyes on eit/ier 
conter, w/iilst wa look iJie ot/ier way, 
meta nagħfsu ir-rocon ta għajnejna 
u nħarsu għan-naħħa tar-rocna loħra 
naraw lewnijiet bħal dawc it-tbajj«i li 
icollu il pagun fir-rix ta dembu ; buWs 
eye jew i/ie centre o/ a target, dac il 
post ( sinjal, ticca ) tal versall fejn 
ghandu jolkot min jispara (fil yersall); 
i/iey are Jinii<hintf ihe ey<* o/ the dome, 
koghdin j&ħdiiiu iHBa (koghdin jispiċ- 
ċau minn idejhom ii fetħa ta fuk tal 



coppla ; i/iey say /le is living in a dark 
back-room wit/i an eye in a comer^ igħej- 
du ii kiegħedigħammar fcamra mwar- 
ba mudlama b'tieka wahda tonda (jew 
ovali) frocna; / saxo iJiem c/ianging 
eyes, raithom li innamraw minn xul- 
xin ; /le was lucky enough to/ind/avour 
in /lis eyes, dhellu xorti li għaraf ijngieb 
miegħu (jinħabb). 

Ete-bàll— il ħabba tal għajn. 

Eye-bbam " ħarsa, dakka ta għajn. 
* Eyb-bitb— deħer, xarba. 

Eyb-bitino ~ seħer ; xarba ( meta 
wieħed jixrob b'għajnejh jew ighajje;i; 
y believe s/ie is one o/ t/ie eye-biiing 
witc/ies, nemmen (nahseb) li bi waħda 
minn dawc li ighajnu (li tixrob b*għaj- 
nejba, jew li titfa is-seber. 

Eyb brbb — ara eye brow. 

Eyb BRioHTBNiNa — ħaġa li tiftaħ 
jew tiċcara il għajnejn. 

Eyb bbow— ħageb. 

Eyb gup - tazza maghmula apposta 
biex tahsel il ħabba tal għajn. 

Eybd— bil għajnein,Ii għandu għaj- 
nejh ; one eyed man, ragel b għajnu 
wa^da ; dull eyed, stupidu, brig/U eyed, 
intelligenti, li jifhem malajr. 

Eybd-hawkmoth— farfett li għandu 
tbajja fi ġwienħu ibħal dawc li għandu 
il pagun fir-rix ta dembu). 

Eyb dootor — tabib tal għajnejn 
(igħejdulu ucoli an oculist, ara). 

Eyb-drop— demgħa. 

Eyb-bxtirpator — biċċa għodda tat- 
tobba biex jakalgħu il għajnejn biba.- 

Eyb-flap— nuċċali ta żiemel. 

Eyb-ful— ta min jarah, li iġagħa- 
lec tħares lejh, li jati fil ghajn. 

Eyb-olangb— dakka ta għajn, ħarsa 
malajr. 

Eyb-ola88 — nuċċali Cuċċali) ; lenti 
ta arlu^ġar etc. lunolta ; ir-retiua tal 
ghajn jow il vista. 

Eyb-olutton — rgħib, li ma jixba 
katt jara, li katt ma hu cuntent billi 
jara. 

Eyb-headbd — bit-tokba jew fetħa 
(\i ghandu tokba jew għajn^ fir-ras 
jew fit-tarf. 

Kyb uoLB-tokba f labra, lasta etc. 
fejn tidħol ħajta jew jidħol ħabel etc, 



Digitized by 



Google 



EYE 



— 844 — 



PA 



Eyblash — ix-xagħar ta xifer il 
għajn^'n 
• Eyb-lenb — len ti. 

Eybless— bla għajnejn, bla dawl. 

Eyblbt— aocetta, tokba. 

Eyblet-holb — - accetta, tokba fejn 
tidħol il buttuna. 

Eyblbt-punch— strument biex it- 
takkab il carti (u iddommom) li nużaw 
fuk id-desk jew scrivanija. 

Eye-letbbb — strument bil ponta 
biex ittakkab bih bħal stallett. 

Eyblid— tebka tal għajn. 

Eyb-ofpbndino— li ma jogħġobx il 
gfiajn, offensiv jew li joffendi (iwaġġa 
iigħajn;. 

Eybpit— il ħofra tal għajn. 

Eyb-plbabino — li jogħġob, li jati 
piacir. 

Eybr— min iħares sewwa, jara taj- 
jeb, ma jerħix minn taħt għajnejh. 

EYB-RBTORTiNa — H iħarcs lura, li 
jakleb għajnejh lura. 

Eybrib— bejta għasafar. 

Eye-rim — lunetta fħgieġa tonda 
waħda li i^iomma bil muscoli ta dwar 
għajneic biex tara biha;. 

Eyb-salvb— dua tal għajnejn. 

EYB-SBRVANT'dac H jahdem biss 
meta icollu I-imghallem fuku (iħares 
lejh). 

Eyb-sbrvIob — xogħol li isir biss taħt 
għajnejn 1-imghaIlem. 

Eyb-shot— chemm tara b*għajnejc, 
sa chemm tatiċ il vista, sa chemm 
(fejn) tara b'għajnejc ; the robbers 
sliared tJteir hooty toJien iliey knew that 
they were out of eyediot from the palace 
xoindoto^ il balielin kasmu bejniethom 
li serku meta chienu jafu li ma jist- 
għux jidru actar mit-twieki tal palazz. 

Eyb-siqht— dawl, vista, għajnejn ; 
his eye siijht ia uot much to »peak o/, 
ghajnejh ("id-dawl ta għajneih jew il 
vista tiegħn) ma tantx huma tajbin ; 
reading hy nitfht iwpairs our siyht, il 
kari ta bil-Iejl igburrkilnu għujnejna. 

Eyb-sorb > ugigħ il għajnejn, 

Eyb-sorrow) mard il għajnejn. 

Eyb-stone — gebla tat-tnaddif tal 
għajnejn. 

Eyb-splioe — tokba, fetha, li iħallu 
fiċ-ċumbar f meta jiċċumbaw ħabeU* 



Eyb-spot— isem ta fjur ( gilja ta 
lewn viola b'tebgħa ħamra fit-tarf ta 
cull werka). 

Eyb-spottbd - mtabba ħbub ħbub. 

Eye-strino— in-nervi, il għerukj'ew 
ħjut li imixxu jew igerru il għajn. 

Eyb-tbbth - li njeb. 

Eyb-thurl — tieka. 

Eyb-waobs ~ ħlas, poga ta 1-isem. 

EYB-WAiTBR-guardian, għnssa. 

Eyb-wash 1 *'"^^» ^"* 6^** ^^^^^ **^ 

Eye-wink - għamża, sinjal bil għajn. 

Eyb-witnbss— xhud li jara b'għaj- 
nejh stess; he is one o/the eye-wittiesses, 
hua wieħed mix-xhieda li raw; one 
eye-witnesa is better than ten hearsays^ 
xhud wieħed li ra b'għajnejh hu aħjar 
minn għaxra li semghu biss, faħjar 
xhud li ra b'għajnejh minn għaxra li 
semgħu). 

EYOT-gżira żgħira fi xmara. 

EYRB—dawran, viaġġar, mawrien 
minn post għal 1-ieħor. 

Eyrik ~ bejta għasafar, bejta bil 
bajd m*hux mfakkas. 

EYRY—il post fejn ibejtu il ghasafar 
cbar (ħoxnin) bħal ma hi 1-ajcla etc. 
beita ta ajcla etc. 

Eysblr— ħall. 

EzAM — is-sinjaijew il għajta li għan- 
dhom it-Toroc biex jinġabru meta ja- 
sal il hin li isallu. 

EzRA— wieħed mill cotba tat-Test- 
ment il kadim, jew ta H Scrittura. 



F— hia is-sitt ittra tal Alfabett In- 
glis— F, bħala numru,t:swa40, u meta 
icollha il gibda fukha tiswa 40,(K)0-F 
ucoll tokgħod rioc il chelma "Pellow" 
(sieħeb jew wieħed minn tax-xirca), 
bħal; F.li. (i.8. floc Fellow of the 
Royul Geographical Society, Fellow 
("wieħed minn tax-xirca ) tasSocietà 
Reali tal Geografija ; u F. S. S. floc 
Fellow of the Statistical Society^ wieħed 
minn tax-xirca ta Società, ta li stati- 
stichi; F, titkieghed ucoll floc '*Fa\ 
walida min-noti (irraba) tal musica. 

Fa — walida min-noti (ir-raba) tal 
musica. 



Digitized by 



Google 



FAA 



— 845 — 



FAC 



Faam— isem ta ħaxixa li ticberfl-In- 
dia, tajba wisk (^msemmija) għal cura 
tal mard tal pulmuni jew ii mard 
rkiek. . 

Faba — fula. 

Fabagbous— bħal fula. 

Fabian — ^għajjàn, u li igħajji bid- 
dewmien (mill isem tal famus Qeneral 
Fabius Maximus). 

Fablb — ħrafa, raccont li fih xi tagħ- 
lim (tifsir jew morali); kalgħa, ghidba ; 
to write {to say) fables, ticteb, tgħejd 
il ħrejjef, tigdeb jew tgħejd il cliem 
b'jeħor: takla, tħarref. 

P^BLBD— msemmi fil ħrejjef. 

FÀBLBR — minjicteb il ħrejjef;minn 
jiddelitta bil ħrejjef ; ħarrief. 

Fabrio — bini, fabbrica ; nisġa, xok- 
ka, biċċa drapp, drapp ; tibni ; / sato 
some stately fabrics in Rome^ jenaBuma 
rajt bini ta cobor li ma bħalu (cbir 
taasew). 

Fabricant— fabbricant, bennej, min 
jaghmel, jibni, jinseġ ħaġa. 

Fabricate — tibni, tagħmel, tħarref, 
takla, tigdeb ; issib, tivvinta ; tagħmel 
ħa^a (flus, carti etc^ foloz. 

Fabrication— bini, għamil ; tħarrif, 
kalgha (fuk xi ħadd) għamil ta xi ħaġa 
falza. 

Fabrioator— min(dac li) jibni, jagħ- 
mel, jakla, iħarref, jivvinta jew jagħ- 
mel xi ħaġa falza. 

Fabulist— min jiwinta jakla jew 
jicteb il ħrejjef, 

Fabulizb— tinventa jew tirracconta 
il ħrejjef ; tharref. 

Fabulosity —ħrafa. 

FABULous-'mħarref, m*hux tassew, 
m'hux tabilħakk, li m'hux ta min 
jemmnu; Uiese are indeed fabulous 
prices, dawna huma tassew prezzijiet 
(obar) li wieħed ma jemminomx. 

FAfADB (akra fasejdj faċċata ta 
dar, palazz, cnisia etc. 

Facb — wicċ, sefka, tcun wiċċ im- 
bwiċċ ma ; thares lejn, iddawwar wiċ- 
ċec, tilka, taħbat għall ; tħebb għall : 
whydontyou wash yotir/ac^f għaliex 
ma tahsilx wiċcec ; when he got (ar- 
rived) tliere he put on a newfacej meta 
wasai hemm biddel wiċċu (għamei jew 
wera wiċċ jeħor) ; rememher that you 



have to appear before the face of God, 
ftacar li għad trid tidher kuddiem 
Alla ; this was said in t/ie face of the 
whole town, dana intkal kuddiem cull- 
ħadd (kuddiem in-niestal belt collha); 
in face of the sun^ pubblicu, kuddiem 
culħadd ; Jie shant dare to do this be" 
fore my face^ ma għandux il ħila sgur 
lijagħmel dana kuddiemi; he is one 



7 



ofthose t/iat carry two faces xmder a 
hood, wieħed minn dawc il ħżiena 
(maliziusi) li juri ħaġa u jagħmel oħra, 
(li għandu żewġt uċuħ) ; I witl not see 
his face any more, ma narax wiċċu 
(ma naraħx) iżied ; /'// speak to you 
about it when we are face toface, nchel- 
mec fuk dan meta incunu wiċċ im- 
bwiċċ (incunu rasi u rasec) ; he dares 
not showinff his face, jibża (ma għan- 
dux il ħila) jidher ; lie is a brazen face 
jew a boldfaccy dac wiċċu tost (wiċċu 
wiċċ ii kiegħa tal art) ; what are ym 
making faces forl x' inti titcherr^ 
(għaliex kiegħed tagħmel dac il wiċċ 
icreb); his house faces the sea^ id-dar 
tiegħu kegħda tnares lejn (faċċata ta) 
il bahar; tfiat regiment was thefirst one 
toface the enemy, dac ir-rigiment chien 
lewwel li mar contra il għadu ; face 
t/ie second card, akleb it-tieni carta 
(ħalli n^ra x'chienet); you will seethat 
I face him out, inti tara li jena nibka 
ngħejd hecc fwiċċu (nibka nsostni) ; 
he Iiad the cheek tofacc out his lie^ chel- 
lu il wiċċ jibka isostni ii ghidba ii kal ; 
why dont you face those sleeves t għa- 
liex ma ticsix (tinforra) dawc il cmiem? 

Faobd — bil wiċċ, tal wicd ; fair 
faced, wiċċ sabiħ; uglt/ faced^ VmtivL 
icreħ ; brazen faced jew bold faced^ 
sfaċcat, tost, wiċċu wiċċ il kiegna tal 
art, li ma jistħi minn ħadd ; wiċċ bla. 
żejt; two faced^ double faced, faċċol, 
b' żewġt ucuħ ; bare faced^ b' wiċċu 
micxuf, b'wiċċu minn kuddiemu, li ma 
jistħix. 

Facb-agub— ugigh tadras (ta wiċċ) 
kawwi. 

Facb-card— figura (Be, Donna, jew 
Cavall) tal carti tal-Iogħob. 

Faob-cloth — chefen, liżar jew biċċa 
li tcun fuk wiċċ il mejjet (fuk il cada- 
vru). 

44. 



Digitized by 



Google 



PAC 



— 846 — 



PAC 



'Facbd— bil wiċċ, nfurrat, micsi. 

FAOE-auARD-dic il mascra tal fildi- 
ferra etc. li jiibsa dawc li jagħmlu li 
żghirma biex iħarsu wiċċhom mid- 
dakkiet tax-xabla etc. 

Facelbhs— bla (minn għajr) wiċċ. 

Faob paintbr — min jagħmel (ipingi) 
I-uċuħ (ir-ritralti). 

Faoe PAiNTiNG — tpingija tal uċiih, 
ghemil ta ritratti biż xejt etc. 

Facbt— wiċċ żgħir, wiċċ (facittjar 
ia) il ħgieġa, ghajn żghira ta duda etc. 
dac ic-ċatt li iciui hemm ma tnl co- 
lonna issinghiata (irrigata) bil canali 
(ic-ċatt bejn dac il canali ta colonna). 

Facbtbd — bil faċċata, iffaċcettjat. 

Facbtial— ċajt, ħlieka. 

Facbtious Iċajtier, ħluki, wieħed 
- J-li iħobb jicċaita, żuf- 

FACETIOUSNBSSJfjettus. 

Faobtiously — bic-ċajt, bil ħlieka, 
b'żuffiettata. 

Faoial — tal wiċċ. 

Facies— il wiċċ, aspett, dehra. 

FAOiLE-ħafif, li tista tagħmlu jew 
tilħku malajr (bla tbatija); li jokgtiod 
sialajr għal dac li tghejdlu, li tipper- 
Bwadih jew iddawru malajr. 

Facilbnbbs — ħeffa li tipperswadi 
J6w iddawwar il fehma (ta bniedem) 
malajr. 

Facilitatb - tħaffef ; ihis willfacili' 
tate your work, dan iħaffiflec ix-xogħol 
7 tcill endeavour to facilitate the meana 
to ity nagħmel cull ma nista biex in- 
haffiflec it-triek (il mezz) biex tasal. 

Faciutation— ħeffa. 

Faoilitibs— facilità, (ħeffa) mezzi li 
bihom tħaffef il għamil ta ħaġa. 

Faciuty — ħeffa ; after iwo years 
that he vemained with the carpenter he 
can wield the tooh with great /acility, 
wara sentejn li dam. mal cnrpintier 
iBsa jimmaniġġa il għodda b' ħeffa 
cbira. 

Facings - xaklibiet, il wiċċ (faċċata) 
ta barra, paramenti tal uniformi ; very 
few like the facing of that edifice^iiii hu- 
ma li togħġobom il faċċata ta dic il 
fabbrica, 

Facinorous— ħażin ferm ; xellerat, 
għamil ħażin (tal ħżiena). 

Fac-bimilb — copia sewwà sew bhal; 



ħaġa mugħmula sewwa bħal oħra; 
this is a faC'simile ofhis signature, dina 
hia copia esatta tal firma tiegħu ( din 
il firma hia sewwa sew bħal tieghu ; 
ara din u ara tiegħu). 

Fact - għamil : ġrajja, biċċa; this is 
a matier of fact^ din ħaġa naturali, li 
għanda issir hecc, li ma tistax issir 
xort'oħra; ihat was a henions fact^ dic 
chienet biċċa li tchexchex ; this is a 
fact^ dana tassew ; is that a fact ? dan 
(dac; veru (tassew) ? 

Faction — partit (fil pulitca contra il 
gvern) ; to heep np a faction^ iżżomm, 
ixxewwex il partit; he is one ofthe ring 
leaders of ihe faciion^ hua wieħed mil 
capuriuni tal partit contra il gvern. 

Factionist— min ixewwex, jagħmel, 
il partiti (contra il gvern). 

Factious — storbius, xewwiexi, li 
iħobb jirvella il poplu (contra il għemil 
jew il pulitca tal gvern) 

Factitious — artificiali, magħmul 
bl-idejn ; is this real {natural) or facii' 
tioHs ? dana veru (naturali) jew magh- 
mul bl-idejn (artificiaH;? 

Factitivb— li iġagħal, li igib ( icun 
caġun ) ta xi tibdil. 

Factor - agent, wieħed jew I-incari- 
cat minn mercant (neguziant) li icun 
f pajjis jeħor biex ibeghlu u jixtrilu 
(jinneguzialu għalih)rdicl-artetc. fejn 
icun dana 1-agent; bidwi li jeħu ħsieb 
ir-raba ta hadd jeħor; fattur, wieħed 
miz-zewġ numri li immoltiplicati flim- 
chien jatuc il prodoit^ bhal 6 u 7 huma 
il fatiuri ta 42 ; 2 hua fattur ta 6, u 8 
ucoll ħua fattur 6 (għaliex 2 u 8 im- 
moltiplicati flimchien, jew 2 gbal 8, 
jaghmlu rjatu) 6. 

Factoragb — cummissioni ( xogħol 
incaricu ) lill-agent 

Factorial— ta factory ('ara) ; ( fl- 
Aritmetica, tal factors^ tal fatturi. ) 

Factorize— titlak ('tkiegħedj ogget- 
ti ħwejjeg li icunu ta xi ħadd li icolln 
jati, fdejn bniedem jeħor; tagħmel 
agent (tincarica bniedem bil ħwej.jeġ 
ta xi ħadd li icoHu jatic)--chif jagħ- 
mlu fli Stati Uniti l-America). 

Factorship— xogħol ta agent ( ufB- 
ciu ta agent). 

Factory— fabbrica (post fejn isiru 



Digitized by 



Google 



t^AC 



— à47 — 



FAtt 



jew jinħadmu ) drappijiet, sigarri etc., 
fattorija, | ost fejn jiltakgħu jew icunu 
kegħdin il ħaddieoia għax-xogliol barra 
minn pajjishom; /ac<o/;y-/m7i(^wiebed li 
jaħdem fil mitknà. 

Faototum— ragel (wieħed) li icollu 
ħsieb (li irid jagħmel) ix-xoghol collu; 
he 18 ihe/actotum here, bu collox hawn, 
(hx\ irid jehu ħsieb tax-xogħol collu 
hawn.^ 

Faotum -fatt, ħa^a magħmula (fil- 
ligi) ħaġa li tintkal jew li issir sgur. 

Faoture — fattura, cont ta ħafna 
afifarijiet fl^aritmetica jgħejdulha ucoU 
bill o/parceU, 

FàCULAB— tbajja fwiċċ ix-xemx li 
jidru jiddu actar. 

Faoulty— facultà, setgħa tal moħħ 
setgħa (li taghmel xi haġa) ħila li wie- 
hed icollu bit-taħriġ fix-xogħol etc. ; 
priyileġġ, dritt, setgħa li icollu bniedem 
(li jatih ħadd jeħor) ; facultà ( nies, 
lawriati) the faculiy o/ laiv^ fo/adoo- 
caieej, il facuità tal ligi (tal avucati) ; 
FacuItàfWieħed mid-dipartimenti (tak- 
simiet) ta Università ; The Faculty o/ 
Medicine, il Facultà tal Medicina (tat-. 
Tobba jew tal cors ta li studii tat- 
Tobba. ) 

Facunditt — eloquenza (Isien ta wie- 
ħed għaref li icun jakta jew jghejd 
cliem, discors sabiħ, li jati piacir.) 

Fad— namur, gibda cbiragħal ħaġa, 
genn. 

Faddlb— tilgħab, taħli iż-xmien fiċ- 
Cajt, fil ħmerijiet. 

Fade— Cxorb) spont, maktugħ^ don- 
nu ilma, ħafif, bla togħma. 

Fadb— tidbiel, titfa, titlef il-Iewn; 
tispiċċa ftit ftit, għal xejn, jew fix-xejn; 
her beauty begins io/ade 9iou;,beda jspiċ- 
ċa ġmielba issa ; in summer ihe/lowera 
soon /ade on account o/ ihe heat, il fjuri 
fis-sajf malajr jidbielu mħabba fis-sħa- 
na; do you ihink this colour will/ade if 
exposed to thesun f jidhirlec li dal-Iewn 
jitfa jecc jara ( jokgħod f-)ix-xemx ? 
my sirengtli begins to /ade, saħti.bdiet 
niezia (tonkos) ftit ftit. 

Fadbd ^ .midbiel, mitfi (lewn) 

Fadbd away J a fadcd floxcer^ fjur 
midbiei ; a /aded colouv, levfn mitfi. 



FADBLBSS~li ma jidbielx, li dejjem 
fuk tiegħu ; li ma jitfax mil-lewn 

Fadob — tadatta, tkabbel, takbel ; 
tgħaddi il kuddiem. 

Fading— li jidbiel, li jitfa, jitlef il- 
lewn, li jispiċċa fix-xejn ; nukkas, tel- 
fien ta lewn, ta saħħa jew ta kawwa. 

FjBOAL - tal ħmieġ, tal kiegħ (dac li 
jokghod minn) ta ħaġa. 

Fjeobs — il ħmieġ (nara) tal animali ; 
dac li jokgħod (il kiegħ) minn ħaġa li 
tcun mkankla. 

Faffle — ittemtem. 
Fao— minn jaħdem bħal chelb ( li 
dejjem sejjer jaħdera bla mistrieħ ta 
xejn); thacchech, taħdem jebes; għok- 
da fil ħajt tal insiġ li tcun fiz-xokka ; 
thaddem sħiħ, tati lill min jaħdem 
bħal chelb (bħal irsir) ; tgħajji ( ;ew 
tagħmel għajjen bix-xogħol li tati lill 
wieħed jagħmel ; tgħeja ; / can't go 
on^ I am/agged out, ma nistax incom- 
pli Cnaħdem) nħossni għajjen mejjet. 

Fag-end — it-tarf ta biċċa (pezza) 
drapp ; it-tarf Cil biċċa ta 1-aħħar) ta 
ħaġa; it-tarf ta ħabel li ma icunx għa- 
du mibrum (tarf ta habel maħtut^. 

Faogot— ara /ajro^. 

Fagot - mazz virghi, katta ħatab, 
zcuc jew għesieleġ (għan-nar jew għai 
bini jew xoghol ta xi fortizzi) ; torbot 
katta ħatab, torbot fkatta ; gozz bcej- 
jeċ tal ħadid lest biex jarġa jinħadem ; 
wiehed li dari chien iwiegeb ismu minn 
f loc ħadd*jeħor fir-Kigiment ( ragel 
mħallas għal apposta biex meta icunu 
isejħu 1-ismijiet tan-nies fBigiment 
jwiegeb f loc xi ħadd li icun niekes. 

Fagotto - fa^ott, isem ta strument 
'tad-dakk tal injam (bħal clarinett etc.) 

Faoot-votb— vot falz (li ma icunx 
għal tassew, jew vot ghal taparsi). 

Fagot vorBR — wieħed li għandu il 
vot għal taparsi, vot li ma jiswiex. 

Fagus -il fagu, is-siġra tal fagu. 

Faham— ara/cmm. 

Faħrbnheit — Termometru,' he^c 
msemmi minn Falirenheit li ivventah, 
dan it-termometru (li m*hux bhat- 
termometri I-ohra \t-Reamonr u ic- 
Centigradu) ghandu il iK)nt ta 1-ingaz- 



Digitized by 



Google 



m 



— 348 — 



FAI 



zar fit-82 grad, u dac tal għali fil 212 
il grad ; jigifieri meta 1-aria tcQn tant 
chiesħa li 1-ilma jagħkad jimmarca 
jewjinżelil mercuriu fil grad 82, u 
meta tcun tant eħana cbira, li 1-ilma 
jagħli, allura jitla jew jimmarca 212 
il grad. 

Faibmcb— fajjenza (zortata fuħħar) 
hecc msejħa għaliex saret 1-ewwel dar- 
ba fFajenza, fir-Romanja ((talia). 

Fail — nukkas ; tonkos, tfalli, takta, 
tifsed, tmut, tispiċċa ; dont fail to 
come, tibkax ma tigix(tonkosz) Jie xoiU 
come without /ail^ jigi sgur ("ma jon- 
kosx) ; / aincerely hope that you will 
notfail to be eo goodae to accede to my 
requeat, jena nittama tasBew li inti ma 
tonkosx (ma tibkax) li tcun hecc tajjeb 
li ticcuntentani (tagħmel chif tlabtec); 
he failed tlirough ignorance, nakas (meL 
għamilx li chien imissu ) ghax ma 
chienx jaf ; / shant come with you to 
aee him^ my heart faiU me, ma nigix 
migħec biex narah, kalbi ma tatinix 
(ma għandix il ħila jew jonkosni 1-al- 
mu) ; I Jeel that my strength faih me, 
inħoss li sahti kiegħda tonkos ( nieżel, 
cull ma tmur saħti tonkos); / am 
afraid he will fail in his hope^ nibża li 
kiegħed jittama għal xejn ili ma jagħ- 
mel xejn). 

Failbd— nakas, fised, spiċċa, miet ; 
he failed to come, ma giex (nakasy ; his 
hrother failed too in the examination, 
ħuh baka ma għaddiex ucoU (ma 
għamel xejn; fl-esami; 1 have the 
pleasure to say that no one failed from 
onr achool, għandi il piacir nghejd li 
culħadd għadda mill iscola tagħna. 

FAiLURB-nukkas, fisda, fard, falli- 
ment ; his project was a failure, il pro- 
gett tiegħu ma rnexxiex ; yours wili 
he a failure this time, iggiba fard din 
id-darba; upon failure of which, u 
minn floc dian. 

Fain — mixtiek, li irid chiecu, li 
għandu il kalb ; bil kalb collha ; bil 
piacir collu, tixtiek bil fors ; / would 
Jain see him ("cont) nixtiek chiecu na- 
rah ; he wouldfain persuade me to run 
away wit/i him, ried chiecu (b'cull mod) 
iġagħalni ( idaWwami ) biex naħrab 
mioghu ; / was fain to do H, cheUi 



nagħmel heco bil fors (cont obligat 
nagħmel hecc). 

Faimbb— faħħari, impustur idac li) 
jew min jimpustura biUi ifaħħar jew 
jonfoħ lill dac li icun. 

prr} '-'■"-• 

Faint >-titbiel, tintreħa; għax wa,rek- 
kiet irruħ; għaxi,deboli, midbiel, mer* 
hi, rieħi, mitluk ; bla ħila ; m*hux veru 
(simulat); m'hux kawwi biżżejjed ; 
m'hux ċar biżżejjed; ' ftit u xejn scur 
jew mħawwad ; the enemy made a faint 
attempt to defendtJie veaaeU wnwh wei*e 
near our fort, il għadu għamel sforz 
li ma chienx kawwi biżżejjed (ittanta 
iżda m*hux b'dic il kawwa li chien 
hemm bżonn) biex iħares jew jidde- 
fendi il bastimenti li chienu lejn il 
fortizza tagħna ; / noticed that the co^ 
louring of that poiuting is in some part 
faint, osservajt frajt) li il culurit (il- 
iewnijiet ta dic il pittura (ta dac il 
quadru) hua xi bnadi mħawwad jew 
m'hux ċar biżżejjed ; their voice then 
grexo faint, leħenom imbagħad ma ba* 
kax ċar (kawwi) biżżejjed; that was a 
faint contisict, dac chien cuntratt 
(bejgħ etc.) simulat Tm'hux veru) ; he 
hadafuint (he faintedj, tati għaxwa 
jew rekki^t ir-ruħ. 

Faint-action— causa (fil-ligi) simu- 
lata (li nia tcunx għal tassew). 

Fafnt-draW - tħozż (tiġl>ed lirija etc.) 
chemm chemm, ħafif ħafif. 

FAiNT-HBART-bla ħils, beż^àegħi ; 
a faiut heart necer toon afair ludy, fejn 
tħobb il kalbjimxu ir-riġlejn. 

Faikt-hbarted — timidu, beżżiegħi, 
gigna, bla ħila ; his treason was not 
that of a fainthearted man^ id-delitt tie- 
għu ma cluenx ta wieħed (bniedem) 
gigna, jew ta wieħed beżżiegħi. 

Fainthbartbdness— biża, nukkas ta 
ħila. 

FAiNTiNG-FiT—għaxwa, tafja, rekket 
ir-ruħ. 

Faintless— li jibka sħiħ, li ma jon- 
kosx, li ma jiscotx, li ma jehdax. 

Faintlino - gigna, bla ħila, beżżio- 
għi, mitluk mitluk, merħi merħi. 

Faintly— bil kerk ; bil chemm il 
chemm; ħafif ħafif, bla kawwa, chemm 



Digitized by 



Google 



i^Al 



- m — 



m 



chemm ; bil beżgħa, m'hux ċar biż- 
żejjed, m*hax kawwi biżżejjed. 

Faintnbss — telka, rehja, bi^^a, nuk- 
kas ta hila. 

Fi.iR— ^abiħ, saG, abjad ; isfar (xa- 
għar); m*huz ħażin, sewwa; fiera; 
suk; she U a/air lady, sinjura (mara) 
sabiħa (b'xaghara isfar, jew bajdanja^; 
fair weat/ier, temp sabiħ f'bnazzi^ ; 
/air wordf^ cliem ħelu ; lie is noto in a 
fair way^ ittsa mexa (ghadda il kud- 
diem) ġmielu; Bhe hasfairhair^ ghan- 
dha xagħarha isfar ; Uiia is a fair pre- 
Unce^ din scusa sabiha ("tajba) ; that 
wa8 a fair proposal^ dic chienet propo- 
sta (tajba) xierka; tliat wasfair^ dac 
chien sewwa, xierak (chif imur^; let 
nn have fair play^ incunu onesti (ma 
ningannawx jew ma inkarkux) ; let ua 
give him fair play^ nerħulu (inħalluh, 
natuh il camp) li jiddefendi rnħu ; 
they are having fair windy għandom 
riħ tajjeb (ir-riħ magħhom); his re- 
sult was ^^fair\ ir-risultat li chellu ma 
chienx ħażin ; he has a fair tongue, 
għandu Isienu ħelu (iħobb ifaħħar) ; 
this is not fair, dana ni*hnx sewwa ; 
y tcas always fair wiih him^ dejjem 
mxejt bis-sincerità miegħu (dejjera it- 
trattajtu tajjeb) ; we mmt do our best 
to join together the fair and the gonl^ 
nagħmlu li nistgħu li ngħakkdu dac li 
hu sabiħ raa dac li hu tajjeb u meħ- 
tieġ ; let us have a fair copy of this^ 
atina copia pulita ta dan ; I am so 
glad to learn iha i you are in a fair way 
of recovery^ ghvinài piacir wisk ncun 
naf (nisma) li inti gej il kuddiem 
ġmielec (kieghed tieħu ir-ruħ u tfiek 
wara il marda) ; fair and toftly goes 
far^ min jimxi bil mod jasal cmieni ; 
a faint heart never won a fair lady^ 
fejn tħobb il kalb jimxu ir-riglojn; 
fair wonls hutier no parsnipa^ bil cliera 
biss ma nimlewx żakkna (bil paroli 
ma nieclux) ; have you heen to ike fair^ 
mort il fiera? you hare come a d^jy 
ofter the/air, wasalt tard (raa Iħaktx); 
a fair day^ ġurnata tal fiera ftal 
bejgħ). 

Fair BODiNO'li igib ir-risk, risku 
tajjeb. 

Fair rACED — faċċol, b'żewġt uċuħ ; 



f am seriously afraid he is a fair faeed 
man^ nibża wisk li hu bniedem faċċol 
(li fkalbu icollu haġa u juric oħra). 

Fair fasuionbd — ħelu, pulit f għa- 
milu ; jaf igib ruħu. 

Fairino -rigal li jatu f xi fiera. 

Fair LBATHBR'-gild iccunzat minn 
għajr lewn xejn (bil culur tal conza 
biss.) 

Fair haid of Franob ] ismijiet ta 

Fair haids of February fjuri,ranun- 

Fair HAiDs OF Kbnt ) culi etc. 

Fair hindbd — onest, ragel, galan- 
tom^ 

Fair play— gustizia, ħakk ; sewwa. 

Fair spokbn— puHt, ta mgiba tajba, 
li jitchellem bl-imgiba coliħa, ħelu fi 
cliemu. 

Fair told — li jogħġob. 

Fair way— minn fejn jista igħaddi 
(ipixca) bastiment etc. fi xmara, ca- 
nal etc. 

Fair weajħbr — bnazzi, temp ċar 
(sabiħ). 

Fairness — ġmiel, sbuhija, bjuda, 
safa ; is-sewwa. 

Fair one — sabiħ, wiehed (bniedem) 
sabiħ. 

Fairy— saħħara. 

Fairy land — 1-art tas-saħħarin, 
(minn fejn jiġu is-saħħarin). 

Fairy LiKB— bħal saħħara,bħal tas- 
saħħarin. 

Fairy sTONB-isem ta gebla li isibu 
f xi fosos. 

Faith — twemmin, fidi, gieh ; since- 
rità, onestà ; / have not much /aitli lefi 
in liimy ma bakgħalix ("ma għandix ac- 
tar^ fidi fih ; without faith ihe works 
are itead^ 1-opri minn għajr fidi huma 
mejtin ; upon my faithl fuk ruħi I 
faith! (bħal ħalfa) fuk ruħi; which is tlie 
rnle of faiih? liema hi ir-regula tal 
Fidi? The Rule of Faitli is the profession 
of Faitli usually called tlte Apostles 
Creed, ir-regula tal Fidi hi il profes- 
sioni li jissejjaħ Credu jew il fidi tal 
Apostli. 

Faith urbach -csur ta fedeltà 

I<\iTHFUL -Nisrani, ntiek (sħiħ) fil 
fidi jew fit-twemrain, fidil, li m*hux 
karrieki ; he is afaitliful servant^ hua 
serv fidil (ta min jafdaħ, m*hux kar- 



Digitized by 



Google 



fAi 



— 348 — 



FAI 



zar fit-S2 grad, u dac tal għali fil 212 
il grad ; jigifieri meta I-aria tcun tant 
chiesħa li 1-iIma jagħkad jimmarca 
jew jinżel il mercuria fil grad 82, u 
meta tcun tant sħana cbira, li I-ilma 
jagħli, allura jitla jew jimmarca 212 
il grad. 

FAiBMCB^fajjenza (zorta ta fuħħar) 
liecc msejħa għaliex saret l-ewwel dar- 
ba fFajenza, fir-Romanja ((talia). 

Fail — nukkas ; tonkos, tfalli, takta, 
tifsed, tmut, tispiċċa ; donU fail to 
come, tibkax ma tigix(tonkosz) he will 
come without fail^ jigi sgur ("ma jon- 
kosx) ; 1 sincerely hope that you will 
not fail to be ao good as to accede to my 
requeat, jena nittama tassew li inti ma 
tonkosx (ma tibkax) li tcun hecc tajjeb 
li ticcuntentani (tagħmel cbif tlabtec); 
hefailedt/iroughignorance, nakas (mek 
għamiix li chien imissu ) ghax ma 
chienx jaf ; / shant come wilh you io 
see him^ my heart fails me, ma nigix 
migħec biex narah, kalbi ma tatinix 
(ma għandix il ħila jew jonkosni 1-aI- 
mu) ; I Jeel that my strength fails me, 
inħosB li sahti kiegħda tonkos ( nieże), 
culi ma tmur saħti tonkos); / am 
afraid he willfaU in his hope, nibża li 
kiegħed jittama għal xejn ili ma jagħ- 
mel xejn). 

Failbd— nakas, fised, spi<K*a, miet; 
he failed to come, ma giex (nakasy ; his 
hrother failed too in ihe examination, 
ħuh baka ma għaddiex ucoll (ma 
għamel xejn; fl-esami; 7 have the 
pleamre to say that no one failed from 
our school, għandi il piacir nghejd li 
culħadd għadda mill iscola tagħna. 

FAiLURB-nukkas, fisda, fard, falli- 
ment ; his project was a failure, il pro- 
gett tiegħu ma rnexxiex ; yours xoili 
be a failure this time, iggiba fard din 
id-darba ; upon failure of which, u 
minn floc dan. 

Fain — mixtiek, li irid chiecu, li 
għandu il kalb ; bil kalb collha ; bil 
piacir collu, tixtiek bil fors ; / woidd 
Jain see him ("cont) nixtiok chiecu na- 
rah ; he wouidfain persuade me to run 
away with him, ried chiecu f b'ċull mod) 
iġagħalni ( idaWwami ) biex naħrab 
mioghu ; / was fain to do it, . chelli 



nagħmel heco bil fors (cont obligat 
nagħmel hecc). 

Fainbb— faħħari, impustur idac li) 
jew min jimpustura billi ifaħħar jew 
jonfoħ lill dac li icun. 

prr} '->;'»-■ 

Faint — titbiel, tintreħa; għaxwa,rek- 
kiet ir-ruħ; għaxi,deboli, midbiel, mer- 
hi, rieħi, mitluk ; bla ħila ; m*hux veru 
(simulat>; m'hux kawwi biżżejjed ; 
m'hux ċar biżżejjed; ' ftit u xejn scur 
jew mħawwad ; the enemy made a faint 
aitempi to defendthe vessels wnich were 
near our fort, il għadu għamel sforz 
li ma chienx kawwi biżżejjed (ittanta 
iżda m'hux b'dic il kawwa li chien 
hemm bżonn) biex iħares jew jidde- 
fendi il bastimenti li chienu lejn il 
fortizza tagħna ; / noticed t/tat ihe co- 
louring of ihat paiuiing is in some part 
faint, osservajt ("rajt) li il culurit (il- 
lewnijiet ta dic il pittura (ta dac il 
quadru) hua xi bnadi mħawwad jew 
m'hux ċar biżżejjed; iheir voice ihen 
gvewfaint, leħenom imbagħad ma ba- 
kax ċar (kawwi) biżżejjed ; ihat was a 
faint conimct, dac chien cuntratt 
(bejgħ etc.) simulat rm'bux veru) ; he 
had a faint (hefainiedj, tati għaxwa 
jew rekki^t ir-ruħ. 

Faint-action— causa (fil-ligi) simu- 
lata (li ma tcunx għal tassew). 

Faint-draW- tħozż (tiġbedlinjaetc.) 
ch'emm cbemm, ħafif ħafif. 

FAiNTHBART-bla ħila, bezżiegħi; 
a faint heurt never toon a fair lady, fejn 
tħobb il kalbjimxu ir-riġlejn. 

Faikt-hbarted — timidu, beżżiegħi, 
gigna, bla ħila ; his ireason was not 
ihat of a fainihearted man, id-delitt tie- 
għu ma chienx ta wieħed (bniedem) 
gigna, jew ta wieħed beżżiegħi. 

Fainthbartbdness— biża, nukkas ta 
ħila. 

Faintino-fit— għaxwa, tafja, rekket 
ir-ruħ. 

Faintlbss— li jibka sħiħ, li ma jon- 
kosx, li ma jiscotx, li ma jebdax. 

Faintlino - gigna, bla ħila, beżżie- 
għi, mitluk mitluk, merħi merħi. 

FAiNTLY—bil kerk ; bil chemm il 
chemm; ħafif ħafif, bla kawwa, chemm 



Digitized by 



Google 



i'Ai 



- 840 — 



m 



chemiD ; bil bezgħa, m*hux car biż- 
żejjed, m*hux kawwi biżżejjed. 

Faintnbss — telka, rehja, biża, nuk- 
kas ta hila. 

F4.1R— eabiħ, safi, abjad ; isfar (xa- 
għar) ; m*bux ħażin, sewwa ; fiera ; 
suk; ahe is a/air lady, einjura (mara) 
sabiħa (b'xaghara isfar, jew bajdanja>; 
fair weat/ier, temp sabiħ f'bnazzi^ ; 
/air wordfj cliem ħelu ; lie is now in a 
/air way, iuBa mexa (ghadda il kud- 
diem) ġmielu; Bhe lias/air hair^ ghan- 
dha xagħarha isfar ; this is a/air pre' 
tence, din scusa sabiha (tajba) ; that 
wa8 a /air proposal^ dic chienet propo- 
Bta (tajba) xierka; ttiat wa*/air^ dac 
chien sewwa, xierak (chif imurj; let 
U8 have /uir play^ incunu onesti (ma 
ningannawx jew ma inkarkux) ; let us 
give him /air play^ nerħulu (inħalluh, 
natuh il camp) li jiddefendi rnħu ; 
they are having /air wind^ għandom 
riħ tajjeb (ir-riħ magħhom); his re- 
salt tcas ^^fair\ ir-risultat li chelUi ma 
chienx ħażin ; he has a /air tongue, 
għandu Isienu ħelu (iħobb ifaħħar) ; 
this is not /air, dana m'hnx sewwa ; 
J was always /air wiih him, dejjem 
mxejt bis-sincerità miegħu (dejjera it- 
trattajtu tajjeb) ; we must do our best 
tojoin together the /air and tJte go>d, 
nagħmlu li nistgħu li ngħakkdu dac li 
hu sabiħ raa dac li hu tajjeb u meħ- 
tieġ ; let us have a /air copy 0/ this^ 
atina copia pulita ta dan ; / ani so 
glad to learn iha i you are in a /air way 
0/ recorery^ għandi piacir wiek ncun 
naf (nisma) li inti gej il kuddiem 
ġmielec (kieghed tieħu ir-riiħ u tfiek 
wara il marda) ; /air and to/tly goes 
/ar, min jimxi bil mod jasal cmieni ; 
a faint heart never won a /air lady^ 
fe.jn tħobb il kalb jimxu ir-ri«>lojn ; 
/uir woids hnliev no parsnipt*, bil cliera 
biss ma niralewx żakkna (bil pai*oU 
ma nieclux) ; have yon heen to ihe /air, 
mort il fiera? you have come a d^jy 
a/ter the /air, wasalt tard (raa Iħaktx); 
a fair day^ ġurnata tal fiera ftal 
bejgħ). 

Fair BODiNG-li igib ir-risk, risku 
tajjeb. 

Fair rACED— faċċol, b'żewġt ueuħ ; 



f ain seriously a/raid he is a /air /aced 
man, nibża wisk li hu bniedem faċċol 
(li f'kalbu icollu haġa u juric oħra). 

Fair fasuionbd -^ħelu, pulit fgħa- 
milu ; jaf igib ruħu. 

Fairino -rigal li jatu f'xi fiera. 

Fair lbatħbr — gild iccunzat minn 
għajr lewu xejn (bil culur tal conza 
biss.) 

Fair haid of Franob ] ismijiet ta 

Fair MAID8 OF February fjuri,ranun- 

Fair maids of Kbnt ) culi etc. 

Fair hindbd — onest, ragel, galan- 
tom^ 

Fair play— ġustizia, ħakk ; sewwa. 

Fair spokbn— puUt, ta mgiba tajba, 
li jitchellem bl-imgiba collħa, ħelu fi 
cliemu. 

Fair told — li jogħġob. 

Fair way— minn fejn jista igħaddi 
(ipixca) bastiment etc. fi xmara, ca- 
nal etc. 

Fair weajħbr — bnazzi, temp ċar 
(sabiħ). 

Fairness — ġmiel, sbuhija, bjuda, 
safa ; is-sewwa. 

Fair onb— sabiħ, wiehed (bniedem) 
sabiħ. 

Fairy— saħħara. 

Fairy land — l-art tas-saħħarin, 
(minn fejn jiġu is-saħħarin). 

Fairy likb— bħal saħħara, bħal tas- 
saħħarin. 

Fairy stonb— isem ta gebla H isibu 
f xi fosos. 

Faith — tweramin, fidi, gieh ; since- 
rità, onestà ; / have not much faitfi le/i 
in him^ ma bakgħalix ("ma għandix ac- 
tar^ fidi fih ; without /aith ihe works 
are dead^ 1-opri minn għajr fidi huma 
mejtin ; upon my /aith! fuk ruħi I 
/aith! (bħal ħalfa) fuk ruħi; which is t/ie 
rule o/ /aiih ? liema hi ir-regula tal 
Fidi? The Ruleqf Faitli is the pro/ession 
o/ Faith usually called the Apostles 
Creedf ir-regula tnl Fidi hi il profes- 
sioni li jissejjaħ Credu jew il fidi tal 
Apostli. 

Faith brbach -csur ta fedeltà 

Faithful -Nisrani, utiek (sħiħ) fil 
fidijew fit-twemrain, fidil, li m'hux 
karrieki ; he is a/aitli/ul servant, hua 
serv fidil (ta min jafdaħ, m*hux kar- 



Digitized by 



Google 



1?At 



— 350 — 



FAt 



rieki) ; let napray for ihe houIh of the 
faithful departed, ejja nitolbu għal mi- 
strieħ tal erwieħ tal Purgatoria ; the 
Pope 18 the father ofall the faithfut, il 
Papa hua ii missier ta li Nsara collha. 

Paithpully— fedelment, bil fedeltà 
collha, bil fidi ; I remain, dear friend^ 
faiUifally yours^ N. N.^ nibka, għażis 
ħabib tiegħi, il fidil tiegħec N. N. 

Paithpulnbss — fedeltà, wetka fit- 
twemmin jew fil Fidi ; / always ad- 
mired his fuithfulnesa in lovj^ jena 
dejjem tgħaxxakt bil wetka tiegħu 
f cbemm żamm fidil) fl-imħabba. 

Faithle^s — bla fidi, li majemminx, 
karrieki, li ma iżommx cbelmtu, li 
jidħak bi ("b'dac li icun); be not faitli' 
leaa hut believing, tcunx bla fidi, em- 
men ; afaiihlens and ahameteas man, ra- 
gel karrieki u bla mistħija. 

Faithlbssnbss — slealtà, perfidia 
(meta wiehed ma icunx fidil). 

FAiTouR-briccun, vagabond. 

Faitoue's grass -tengħud. 

Faix— verità! tassew, fuk ruħi. 

Fakh— tkarrak, turi ħaġa b'oħra; 
tisrak. 

Fakbr— ħalliel. 

Fakir— tallab (ajc musulman jew 
torc). 

Falbala— ara furbelow. 

Falcatb— mghawweġ jewli gej bħal 
mingel; mgħawweġ jew li gej bhal 
karn, bħ'al meta il kamar icun jew 
fl-ewwel inchella fl-aħħar cwart. 

Faloation — tagħwiġ, liwi, għamla 
ta mingel. 

Faloator - ħassàd (wieħed li jaħsad 
bil mingel; . 

FALOHioN-xabla wiesgħa, għamla 
ta mingel ; the bard hat/i ceaaed his aong 
and bound the fulchion to his side, il 
poeta spiċċa mil cant (għana) tiegħu 
u rabat ix-xabla ma kaddu. 

Faloiporm-U għandu għamla ta 
mingei. 

Falcon— bies. 

Palcon-crbst — ir-rix (tal bies j li 
icun hemm fuk xi elmu. 

Faloon-btbd — li għandu għajnejħ 
ta seker, li jara ferm. 

FALOoNBR-falcunier, min jew dac 
)i irabbi iskra (għal caċċa). 



Falconbt — bies żgħir, ferħ ta bies. 

Falconry— is-sengha li trabbi bies 
(iskra) biex jakbdu tjur ohra ; il caċċa 
(kbid ta tajr) bl-iskra mgħalmin għal* 
hecc. 

Faloula — difer ta annimal li gej 
bħal mingel. 

Falculatb— li gej għamla ta min- 
gel (bħal difer ta bies). 

Faldagr — dritt li tagħmel makjei 
għan-ngħaġ fir-raba tiegħec, biex daw- 
na idemmlu l-art. 

PALD-PBK'-ħlas li il bdiewa iħalsu 
lill sid il għalka biex jagħmlu makjel 
għanngħaġ fir-raba li icollom għan- 
dhom mkabbel, biex in-nghaġ idem- 
mlu aħjar dan ir-raba. . 

Palding -xorta ta drapp ordinariu. 

Faldistory ) fAldisteriu (siġġu tal 
> iskof) li icun hemm 

Paldstool j fuk ii prisbiteriu). 

Fall— wakgħa, tiiirifa ; niżla I-isfel; 
taka, tigġarraf, taka jew tarġa għal, 
tinżel 1-isfeI ; jiġri ("jissucciedi) ; tofatl 
sick, timrad, btfore hefcll sick, kabel 
ma marad ; to fatl a steep, torkod ; 
during the sermon they both fett a sleep, 
fil prietca it-tnejn rakdu, to fall poor, 
tiftakar (issir fkir, tigi fil bżonn ; to 
/a// ati;ay, togħlob (tonkos fil-Iaħam), 
tonkos mill fedeltà (mill ħbeberijà) ; 
dont you think that he isfalling axoay ? 
ma jidhirlecx li bieghed jogħlob Oon- 
kos)? ; he tcas the first to fatl away, Iiu 
beda biex raġa lura (nakas) mill ħbe- 
berija, jew ma bakax fidil; tofatt away 
from one's retigion^ takleb(ir'reIigionj; 
his wifi tpis the cause of his falting 
away from his religion, martu ġagħlitu 
jakleb (jibdel ir-religion tieghu) ; to 
fatl Ifack, taka lura (ghal daħrec jew 
tmur lura) ; they tried to fall back on 
them, riedu imorru lura ghalihom ; to 
fatl Imckupon^ tarġa għall, taka għall 
li stess ħai^a etc.^/i«y Aad to fatthack 
upon our old method, chellhom jarġgħu 
jakgħu għal li stess metudu antic 
tagħna ; the general had lo fàlt back 
•tipon some of the renerved troops, il ge- 
neral chellu jirriccorri għall xi ftit 
mit-truppi tar-riserva ; to fatl down^ 
taka (jew taka b'wiċċec fl-art^ tmut, 
taka, tibka mejjet jew maktul, ma 



Digitized by 



Google 



FAL 



— 351 — 



PAL 



tirnexxbijex ; i/a man once falU down 
atl will tread on him^ il ħmar il magħ- 
kur idur ghaliħ id-dubbien (meta taka 
fl-art tintrifea) ; lie fell doion ihe tttairs^ 
Avaka (tgħerbeb) it-taraġ ; he/ell down 
ai Uisfeety inxteħet friġlejh ; there fell 
downslain oflsraeljive hundredtliousand 
chosen men, wakghu mejtin (inkatlu) 
min-nies ta Israel ( Israeliti ) ħames 
mitt elf ruħ; ihough we here fall down 
we have siipplies to second our atiempt^ 
għad illi hawn ma nagħmlu xejn ( ma 
nirnexxuhiex) għandua iżda munizion 
(cull ma jinħtieġ biex natu salt (nugħ- 
mlu attacc) jeħor: the ship fell down 
wiih the tiile, il bastiment niżel mil 
baħar ( mal current jew mal frugħa 
tal baħar ; tofall in with one^ tieħu 
parti, iżżomm jew tmur ma wieħed ; 
I intend to fall in with i/on now^ issa 
irrid nieħu il parti tiegħec ( indur 
partit tighec jew nibda nżomm mie- 
għec ) ; to fall in with the cnemies^ 
tmur sider ma sider ( titkabad ) mal 
għedewwa ; before sunset we fell in 
with the enemy^ kabel għejb ix-xemx 
conna sider ma sider (niggwerraw jew 
iit-tkabida) mal għedewwa ; on their 
way to ihe Cape they fell in wiih some 
ten Enylish men of war^ huma u sejrin 
għal Cap iltakgħu ma xi għaxar bic- 
ciet tal gwerra (frejgati) Inglisi ; tofall 
inio^ taka fi, titgberbeb, tinxteħet fi ; 
the horse fell into iheprecipice, iż żiemel 
waka (tgherbeb) gewwa rdum ; good 
many rivers fall intothe Mediterronean 
sea, bosta xmaijar jixħtu 1-ilma tagħ- 
hom (jinxteħtu) fil baħar Mediterran ; 
/ am 80 iflad now that he fell into our 
handsy għandi gost wisk issa li waka 
(li gie) gewwa (jew taħt), idejna; just 
in ihe middle of ihe ceremony she fell 
into a swoon, sewwa sew f'nofs il festa, 
tata għaxwa (wakgħet għaxja) as we 
were tlius conversing we fell into dis- 
course on this^ wakt li conna hecc nit- 
chelmu gejna fid-discors fuk dan; they 
fell inio our camp during ihe night ; 
assaltaw il camp tagħna bil-Iejl ; to 
fall into apassion^ tisbel, tincorla, tit- 
raasħan ; on seeing ihe papers all torn 
he fell into a greut passiony xhin ra il 
carti collha mkattgha, sibel għal 1-aħ- 



har (ncorla ferm), jew ħasaħna cbira); 
tofall vpouy tibda taghmel ħaġa ( xo- 
ghol) bil ħrara ; to fall from^ tonkos, 
tibred, tmur contra, tiscarta, tħalli 
(ma tokghodx għall patt ecc. ) ; tofalL 
by^ tintilef, tgħib ( mn tibkax tidher 
izied ħaġa minn fejn tcun ), tispiċċa 
(tebles tarbija), tigi niekes-; papers of 
that kind,t>elonging to the consulf cannot 
helost or fallby^ carti bħal dawc, tal 
Con8lu,ma jistgħux u la jintilfu u lan- 
kas jiġu neksin ; she is sure to fall by^ 
by that timCy sgur tcun fis-sodda (tcun 
ħelset ) sa dac iż-żmien ; to fall by 
one's i^st^ ma torkodx, ittajjar ngħas ; 
tibka mkajjem ; tofallfoul o/, tinvesti 
(bastiment ma jenor) ; taħbat, ma ; 
1/1 the last manoeuvres a French and an 
English men of war fell foul of each 
other, fi-ahħar manuvri bastiment tal 
gwerra Francis u jeħor Inglis ħabtu 
finvestew^ il xulxin ; tofaU home, til- 
tewa, timbaram jew titgħawweġ il 
gewwa; tilwi, jew tgħawweġ il gewwa 
(bħal l-injam tal banda jew tal ġnieb 
ta bastiment); to fall t/i, taka il gewwa, 
tisfondra; tidħol il gewwa, tinżel i-is- 
fel, tinżel fil ħofra; tinżel, tibbaxxa 
bħal ma tagħmel xmara wara li ti- 
spiċċa ix-xita ; tagħlak ( jaghlak iż-> 
żmien ta renta, chera etc); tirbaħ, tie- 
ħu fidejc ħa^a wara li icun (ghaliex) 
għalak iż-zmien; takbel ma; tidħol 
flococ fil-linja tiegħec fejn imis8fec, 
bħal ma jagħmlu is-suldati għaddrill 
jew biex imarċaw ; the rooffe/l in when 
everybody was out^ is-sakaf niżel (sfon- 
dra ) meta culħadd chien barra ; / 
notice that his eyes are falling in^ 
kiegħed nara li għajnejh neżlin fil 
ħofra ; his cheeks have fallen in ioo 
lately^ ħaddejh niżlu ( għolob ) ucoU 
dan 1-aħħar ; now tliat ihe rains have 
ceased ilie river will faU in {will subside) 
issa li spiċċat ix-xita I-ilma tax-xma- 
ra għandu jin'^.el; his rent falls in on the 
gpli inst,, il chera jagħlaklu fl-24 ta 
dan; tlie lease has recenily fallen w/, ic- 
cens għalak m*ilhux (u baka f idejja); 
this fallsin exacily witli thaf, dan jak- 
bel sewwa ma dac ; you*d better smoke 
a pipe nowy we will soon be told io fall 
in for our drillingy ahjar tpejjep pipa 



Digitized by 



Google 



PAL 



— 862 — 



PAL 



tabacc issa, ghaliex dalwakt isejħulna 
biex nughinlu /all in, (nidħlu ghal- 
locna fil fila) għad drill ; to fall in 
hands mth, tinnamra biex tiżżewweġ ; 
hehas fallen in hand^ tcith my sister^ 
kiegħed jinnamra ma oħti (irid ji/.- 
żewwiġha) ; to fall in two, tispiċċa teħ- 
les Cicolloc tarbija jew tilhed) ; to fall 
in with^ tiltaka ma, bla ħsieb (għal 
għarrieda), takbel ma ; tagħmel ħabib 
ma; when I xoaa there ffell in with a 
man who apoke Maltese as well as my- 
self meta cont hemm Itkajt b'cumbi- 
nazioni ma wiehed li chien jaf jitchel- 
lem bil Malti daksi ; that in àie only 
paper thatfell in with the popular taste, 
dac 1-unicu ġurnal (dic il gazzetta bisB) 
li takbel ma 1 fehmà tal poplu (li irid 
il poplu) ; the heat thing ia to try and 
fail in with them, 1-aħjar li nagħmlu 
naraw chif nidħlu (nagħmlu) ħbieb 
magħhom ; tofall out, jiġri, isir, jis- 
Bucciedi ; joħroġ, isir, imur ; tiggieled 
ma, ticsira ma, icolloc xi tgħejd ma, 
tħalli il linja (in-numru) jew toħroġ 
mil-linja bhal ma jagħmlu is-sul- 
dati etc. li jispiċċaw mid-drill etc. biex 
imorru jistrieħu; (termnu tal baħar); 
tiżdied jew toctor fil wisa ; it d'ul fall 
out t/iat lohen we got there ajire hroke 
out, ġara li meta wasalna hemm sar 
ħruk ; their events can never fall out 
ffood, il ġrajja tagħhom katt ma jista 
joħorġu tajbin (li xogħolom joħroġ jew 
icun tajjeb) ; / diit uphmid him and 
fall out with him, ċanfartu iva u iggelid 
(csirta) miegħu ; to fall ooer^ torkod, 
tispiċċa, teħles^ tilhed; / had just fallen 
ov^r.cont għadni chemra irkadd,ohemm 
pħajni marret bia ; a/ie will aure fall 
ocer hefore tlie end of this montliy sgur 
teħles (tilhed) kabel 1-ahħar ta dan ix- 
xahar ; tofall short, tonkos; tJie supply 
of breadfell short^ nakas il ħobs ; to 
fall through , tħalli xdgħol bi trascu- 
raġni jew għall ghass, tagħmel biċċa 
xogħol mħanżra; titlef, tispiċċa fix- 
xejn; his work fell tfirough, xogħlu jew 
ix-xogħol tiegħu,li chellu f'idojh,spiċċa 
fix-xejn għat-trascuraġni tiegħu ; our 
projectfell through, il progett taghna 
(il ħsieb li chelna frasna^ spiċċa fix- 
xejn; tofall to, tibda ħaġa, xogħol, bil 



ħrara jew bil beġġa; tmnr lejn jew ma, 
tigi, taka fuk, tibka għal (wieħed) ; 
he made up his mind tofall to his nexo 
work at once, għamilha frasu li jibda 
(jakbad) ix-xogħol tiegħu li ghandu 
ġdid bi ħrara cbira ; some of tlie Eng- 
lish sohliers have fallen to the Boers, 
xi uhud mis-suldati Inglisi marru ma 
(kalbu mal) Boeri ; all his property 
ftU to hiin^ ciill ma chellu (gidu collu) 
waka (baka) għalih, jew wirtu hn ; 
to fuU under, taka, tigi suggett 
għall ; those works fall nnder that 
class yoH mention, dawc 1-opri huma 
tal classi li kiegħed issemmi ; to 
fall with childy toħbol, toħroġ ħobla; 
tofall on, tiltaka ma (bla ħsieb) tin- 
żel fuk (ħaġa) ; tagħmel attacc, tattac* 
ca, tibda ħaga malajr u bil hrara ; to 
fall upon, toħroġ għal assalt, tagħmel 
għal, tattacca, tati is-salt, the dogsfell 
upon uSf il clieb attaccawna, għamlu 
gnalina ; hejore the rainfalls, kabel ma 
tinżel ix-xita ; / saw the fall of that 
tree, rajt il wakgħa ta dic is-siġra (rajt 
dic is-sigra taka) ; pride was tlie cause 
ofhisfuU, is-suppervia cliienet il ca- 
ġun tal wakgħa tieghu; liave you ever 
seen t/ie Niagam fallsf katt rajtom 
il cascati (il twakkih jew li nżul tal 
ilma) tan-Niagara? was there muchfall 
ofblood ! chien hemm wisk tixrid ta 
demm ?; where does the river Po faU } 
fejn jitfa 1-ilma tiegħu ( fejn jintafa 
jew jispiċċa) il Po? ( xmara fl-Italia ta 
f uk ) ; before thefall of the leaves comes, 
kabel jasal żmien it-twakkigħ (li nżul) 
tal werak mis-siġar, jew il ħarifa ; / 
see tliat their full is not far off^ nara li 
il mewt ( il kirda tagħhom) m'ihix fil 
boghod wisk ; the faU in tlie stocks was 
S O'iO yesterday^ li nżul fil prezz ta li 
stocks^ chien 2 fil mija il bieraħ. 

FALL-condizioni, fortuna, stat, loc 
fejn tcon lewwel ; they passed from 
good to had^ andfrom had to worse and 
then returned to their former faU^ għad- 
dew mit-tajjeb ghal ħażin, mill ħażin 
għal lagħar, u imbagħad reġgħu għal 
l-istat li chienu 1-ewwel. 

Fall— (fil musica) cadenza. 
Fall-and TACKLE — ħabol mgħoddi 



Digitized by 



Google 



PAL 



— 858 — 



PAL 



minn gewwa buzzell bit-tarf mnejn 
tista tiġbed biez ittalla n tniżżel. 

Fall-board — perstani ta gallerija 
jew ta vagun ta vapur ta 1-art li jitil- 
ghu jew jinżlu (jinfetħu il barra jew 
il gewwa) . 

Fall-bridob— pont li jitla n jinżel. 

Fall-trap — ħofra, nassa, trabocc 
fl-art jew ħofra^ mgħottija b*zi ħaġa 
ħa6fa li ma tidbirx biez meta wieħed 
jirfes fukba jibka nieżel isfel. 

Fall-wind— buffura riħ għal għar- 
rieda. 

F ALLA0I0U8 — karrieki. 

Fallaciousnbss— kerk, wiri ta ħaġa 
b'oħra. 

Fallaoy — kerk, wiria ta ħaġa b'o- 
ħra, żball. 

Fallals— zejxi, ħwejjeġ li ilellxu 
etc. 

Fallbn (particip passat tal verb 
<o/(iZ/)— mwakka, miznut fl-art, mak- 
tul, li ma għaduz stmat jew maħbub, 
mirbuħ; iliere bleed ifie fallen iħere 
cotttend ilie brave, hemm kegħdin miz- 
ħutin b'demmom ħierej^ il feruti (il 
maktulin^, u hemm jiccumbattu il 
curaġġusi (il kalbiena); tlie Governor's 
fallen favourite had been seni prisoner 
to a fortress, dac li chien dari il maħ- 
bub tal Gvernatur u li issa waka in 
disgrazia, bagħtuħ (mar) priġunier, 
f'fortezza. 

Fallbn-stars— isem ta ħaziza(rat- 
ba ratba li titla fil moza wara iz-zita;. 

Faller — min, jew dac li, jaka. 

Fallbr-wirb— biċċa tal armar tan- 
newl tal insiġ. 

Fallibilitt— fallibiltà, żball li wie- 
ħed jista jagħmel; jista jew icun sug- 
gett li jagħmel żball ; li wiehed jista 
ikarrak jew jitkarrak. 

Falliblb — fallibli, li jista jitkarrak 
(jew li jista jeħu żball) we shallbe tlien 
tried not before a fallMe tribunal but 
before the awful ihrone of Ileaven^ lAna 
imbagħad ma ncunux i|^ġudicati kud- 
diem mħallef li jista jitkarrak iżda 
kuddiem it-tron tal biża tas-Sema. 

FALLiNa— li jaka, li niezel, nieżel. 

Faluno— pendenti, bicciet mden- 
dlin (Ibies). 



FALLiNa-DOWNlil mard tal kamar— 
Fallino-evil J (ara epilepsyj, 

Fallino homb — mgħawweġ jew mil- 
wi il gewwa (bħal naħħiet jew ġnieb 
ta bastiment. 

FALLiNa-oFF— mawrien Inra, bidla 
għall-agħar. 

FALLiNa-siOKNBSs— mard tal kamar; 
poor soul he suffers from the falling 
sickness, ruħi ibni (jaħasra jew mis- 
chin), ibati b'tal karoar. 

FALLiNa-sTAR - chcwcba li ti^ri,minn 
dawc li naraw fzi Ijeli tas-sajf, li jiġru 
fis-sema (areoliti a meteoriti jew me- 
teori). 

FALLiNa-sTONB — areoUta, gebla li 
taka mill aria ; meteora. 

Fallow— art jew raba mserraħ, ra- 
ba m'bux miżruħ; mserraħ, marhrut 
u m'huz miżruħ (art jew raba); ħam- 
rani ; tħalli ir-raba maħrut n m'huz 
miżruħ, isserraħ 1-art; tħalli I-art 
maħruta iżda bla miżrugħa. 

Fallow - circu ta rota ta carrettun. 

Fallow-crop — wioċ meħud minn 
raba mserrah. 

Fallow-deer— zorta ta cerv. 

Fallowino — serħien ta art (ta raba), 
tħollija ta art maħruta iżda m*biz 
miżrugħa. 

Falsart — falsariu, wiehed, minjuri 
il falz (ħaġa b'oħraj. 

Falsb— falz, m'huz tassew, karrieki; 
stinat ; how can ihis befalse when every 
one affirtnsfor true ?, chif, katt jista 
icun li dan hu falz meta culnadd 
igħejd li hu tassew ? dont give credH 
to him he is one of tlie false propliets 
going about, la temmnuz dac wieħed 
mil ħafna profeti karrieka ffoloz) li 
bawn jiggerrew; those xoere false tears^ 
dac cbien biclii falz ; he plays false, 
kiegħed idokk stunat. 

FALSB-BLows^fjuri li ma jagħroluz 
frott, fjur ragel bħal ma bu tal kara u 
tal ħj.ar. 

Falsb-bottom— ċan doppiu— li ma 
jidbirz. 

Falsb-ooloubs— bandieri, sinjali ta 
bastiment li ikarrku (juruc li ican ta 
nazion u icun ta jeħor. 

Falsb-oonobption — tkala Cħbiela) 
falsa. 



45 



Digitized by 



Google 



PAL 



— 854 — 



FAM 



Falhh-fackd— ipocrita, falz, li juric 
wiċi b'jeħor. 

FALSEFiRB—gas H jixgħelu fuk il 
baħar biex ikarku bil għadu. 

Falsb-hbart — traditur, falz, kar- 
riek. 

False-imprisonment — arrest talz 
jew ħażin (li m'bux legali) 

Falsb-krbl— contra prim (ta basti- 
ment). 

Falsb-kbblson — contra primiżan 
(ta bastiment, barcun etc.) 

Falsb-papbrs — certificati (docunien- 
ti) foloz, actarx tal furbani jew ħalle- 
lin ta fuk il baħar. 

Falsb-pregrancy — hbiela ( tokol ) 
falza. 

False-pretenobs— Bcusi, kerk (ghi- 
deb) biex wieħed jara chif jagbmel u 
jiddobba (jisioħ) xi ħaġa tal flus minn 
għand xi nadd (bil kerk). 

Falsb-quarter— }^akk, kasma, f'di- 
fer ta żiemel. 

False-roof— raff jew raf. 

Falsb-btbm — taijamar ( ta basti- 
ment. ) 

Falsb— tkarrak, tagħmel ta bir-ru- 
ħec, turi ħaġa b*oħra. 

Falsehood— il fal^', li m'hux veru, 
li m'hux tassew, kerk, ghidba, kalgħa; 
ihou were all glaring faUehooda trhich 
he related, dac collu ghideb ċar (klajja) 
li kal. 

FALSELY-bil.kerk, ħażin, bil gbi 
deb. 

Falsbnbss— kerk, wiri ta ħaġa b'o- 
ħra, falsità. 

Falseb— falsariu^min jagħmel ħaġa 
ħażina b'tajba; karriek, ghiddieb. 

Falsbship — ara fahehood. 

Falsbttb — falzett, għajta, cant b'le- 
ħen għali, twerżika. 

Falsbtto — leħen m'hux naturali, 
cant ta noti sfurzat, cant b'ieħen falz. 

Falsifioation — falsificazioni, għa- 
mil karriek jew ħażin, ghideb. 



Falsifioator 
Falsifibr 



min ikarrak, juri ħa- 
-ġa b' oħra, ifallaz, 
jigdeb; ghiddieb. 
Falsify — tkarrak,turi ħaġa b'oħra, 
tfallaz, tigdeb ; tipprova ii ħaġa m'hix 
vera, turi li ħaġa hia falza ; ticser 
jew ma iżżommx chelmtec, tfarrac ; 



tagħmel frfio; ^cith shamelesH front yon 
falsifp vonr promine^ b'wiccec tost collu 
inti inkast ( ma żammejtc chelmtec ) 
ma seħħejtc fdac H wegħedt; he was 
afraid to have his shield falsifiedy baża 
li ifarrac it-tarca. 

Falsity— falsità, kerk, wiri ta ħaġa 
b'oħra, ghideb. 

Faltbn — strixxa, faxxa għar-rbit 
tar-ras. 

Faltbr — ittemtem, tlaklak, tcun 
bejn ħaltejn j-w bejn iva u \h; titħa- 
seb, tttbażża; tfixchel; tieħu pass 
b'jeħor ; titriegħed, tirtgħod; tgħarbel, 
tnakki ; why shonld you falter then to 
tell, għaliex ittemtem jew titbażża hecc 
biex tgħejd ( biex titchellem) ; his legs 
bothfaltered, riġlejli it-tnejn irtogħdu 
(chienu bir-rogħda) ; barley for malt 
mnst be dti/, siveet^ and clean, faltered 
from fonlness^ seeds and oats^ ix-xgħir 
għax-xoghoi (jew biex jinħadem) biex 
isir birra irid icun niexef, ħelu u na- 
dif, mnokki mil ħmieġ, żrieragħ u ħa- 
fur. 

Faltbringly — bit-temtim, bil biża, 
bir-rogħda ; then he stood np and said 
falteringly, imbagħad kam u itemtem 
(jew collu mrigħed bil biża) kal : 

Falx— mingel. 

Fam \ - isem. nom fmeta wieħed jis- 
semma. 

Famaoidb— kassies fuk in-nies, ca- 
lunniutur, infamatur. 

Famblk 'tlaklak (bħal meta tarbija 
tibda biex titlak titchellem). 

Famblb — id ; the little ones then 
clapped their fambles^ iz-żgħar imbagħd 
capċpu (bdeu iħabbtu) idejhom. 

Famdlb-orop — 1-ewwel stoncu ta 
dawc 1-animali li jixtarru. 

Famb— gieħ, isem, fama;9?otp he has 
got afame, issa għandu isera (ħa fama); 
when hisfame ond glory reached their 
highest point^ meta il fama u '1 gloria 
tiegħu gholew (chibru) li ma chellomx 
fejn jaslu iżied. 

Famb— ġugħ. 

Famkd — msemmi, mgħaruf; he is 
famed now for his speeches^ msemmi 
issa għad-discorsi li jagħmel. 

Fambful— famus, msemmi, mgħa- 
ruf. 



Digitized by 



Google 



PAii 



— 865 — 



t'AM 



I^^AMBLBSS — minn għajr (bla^ gieħ, 
fama, nom jew isem— li ma jissem- 
miex, m*hax ta min isemmieb. 

Famblbsbly— li m'bux ta min isem- 
mieħ. 

Fambliok — domesticu, mans, tad- 
dar, tal familja. 

Familiar— tad-dar, ta gewwa, tad- 
daħla, magħrnf sewwa, ħafif, li tifmu 
malajr, li m'buz ġdid, ta sicwit, ta 
dlonc, ta oulljum ; ħabib tad-dar jew 
ta gewwa ; minn taghna; ħares, fatat ; 
he then called allfamiliars rovnd him 
and sat drinkinr/ with them till the 
following morningj sejjaħ imbagħad lill 
dawc ta gewwa (lill niesu, ħbiebu etc.) 
u kagħd jisrob magħhom sa Tgħàda 
fil għodu ; he niade himself famUiar, to 
HB now^ issa drajnieh sewwa Cnafuh 
tajjeb) ; t^ isfamiljar in our mouths as 
honsehold words^ drajnieħ f ħalkna 
daks chemm meta nsemmu I-affarijiet 
tad-dar; we arefamiliar at last^ għa- 
milna (sirna) ħbieb sa fl-aħħar ; he is 
fiimiliar with me as my dog^ jafni issa 
(drani, jew ħabib miegħi^daks chemm 
hu (chemm drani etc.) il chelb tiegħi ; 
be tliou familiar but by nomeansvuh/ary 
cun familiari (ta gewwa, ħabib etc.) 
iżda katt tcun pastas ; / like that hook 
for thefamiliar illustmtions which it 
containsy jogħġobni dac il ctieb għal li 
stampi (tifsiriet etc.) tant ċari li fih ; 
give vie this excellent model of thefami- 
liar, atini dan il mudell (eseropiu) eo- 
cellenti (jew tajjeb bil bosta) tal com- 
poniment (ittra etc.) mictuba cara (li 
tiftibem tajjeb); where is Pacelle nowf 
I think her oldfam iliar is asleep ( 8 ha k e- 
peare, 1 Ilenry VI), fejn hi Pucelli 
issa, naħseb li il ħares tagħha rieked. 

Pamiliar-spirit— ħares, fatat. 

Familiaritt — ħbubija ( hbeberia ), 
tad-dar jew ta gewwa ; dħulija, làla, 
usu, drawwa, cunfidenza, pratca cbira; 
they renewed their old love andfamilia' 
rity, geddu 1-imħabba u'l ħbeberija 
kodma (antichi) li chellom; I don't 
like this familiarity at all, ma togħġo- 
bni xejn din il cunfidenza; / like the 
familiarity of style in his correspon- 
dence, jogħġobni wisk il mod ċar (chif 
jew b'Iiema pratca) jicteb ; too much 



familiarity breeds eontemptSy wiċċ li jin- 
dara bic ċajt (bil ħara) jinxtara ; il 
ounfidenza żejda igġagħal li ma nibk- 
għnx actar irrispettati. 

Familiarizb — iddarri, tgħallem, 
tħabbeb (igġagħal li isir ħabib); he is 
trying to familiai'ize men's minds with 
certàin doctrines^ irid idarri (jimla il 
moħħ jew igħallemj in-nies b'certa 
dutrina Cb'certu tagħlim). 

Familiarly — familjarment fta ħbieb 
tal kalb, ta ħbieb ta gewwa) ; lie aU 
ways wrote familiarly to me, dejjem 
chitibli ta wieħed ta gewwa, jew ta 
ħabib. 

F AMiLi ARNBSS — ara famUiarity. 

Familiary— tal familja, tad-dar, do- 
mestiou, familjari. 

Familism — it-tagħlim (id-dutrina) 
ieXfamilist, ara. 

Famiust— familista (tal familisti), 
setta jew religion li bdiet fl-Olanda 
(fis-seclu sittax) li it-tagħlim tagħhom 
chien li ir-religion collha għandba tic- 
consisti biss fi'imhcJ)ba t'Alla, għalecc 
chienu ucoll msejhin •• ihe Family of 
lA)ve*\ il familja ta li mhabba. 

Familist — ir-ragel tad-dar, cap jew 
missier ta familja. • 

Family - familja ; razza, nisel, gens, 
radica ; società ; that is one of the best 
famdies lioing in Alalta, dic waħda mill 
aħjar familji li hawn fgħandna) Mal- 
ta ; poor man he lias a large family to 
keep, mseichen ragel għandu familja 
cbira xi mantni (x'jitma) ; the Royal 
family^ il familja Beali; he is ofa good 
family^ gej (mnissel) minn dar tajba 
(minn razza jew familja sewwa) ; this 
plant belongs to ihe Euphorbiaceous 
fumily (jew orderj, din il ħaxixa bia 
magħduda ma dawo tar-razza tat- 
tengħud;/amt7y desease, mard eredi- 
tariu (W hu gej jew jintired min-nan- 
niet etc.) ; arms of famxly^ arma ta 
familja (cunjom). 

Fabiily-man— ragel miġbnr tal fa- 
milja ; wieħed li għandu familja. 

FAMiLY-TiB~gbakda funioni) paci u 
mħabba li icollom niesta familja(tad- 
dar) għal xulxin. 

Family-way— tkala, ħbiela; she is 



Digitized by 



Google 



Pau 



— 566 — 



Pki( 



in the family way^ tkila, ħobla, tistenr 
na ; m*hix weħedba. 

Faminb— ġugħ, għaks, carestja tal 
għaks; famine and meagre want besieg' 
ed na round^ ġugħ» għaks, u tbatija 
cbienu mdawrin magħna ( ma cuH- 
imchien^ jew ma cbelniex ħlief ġugħ, 
għaks u tbatija ; when bread is bought 
more than Sd a rotolo is considered to 
he of a famine price^ meta il ħobs jin- 
xtara actar minn tliet soldi ir-ratal 
ngħejdu li hu bil prezz ta '1 għaks (ta 
żmien il carestjia). 

Faminb-fbver— deni tifu. 

Faminb-finbd -- mejjet (li kiegħed 
inin, jew imut rkiek rkiek ) bii ġugħ ; 
iccunsmat bil ġugħ. 

Famish— tbati il ġugħ, tcun mġew- 
wagħ, tmut bil ġuħ, toktol bil ġugħ ; 
they were reeolved rather tofamish than 
to surrender^ ghamluba f rashom ii 
imutu bil ġugħ u ma icedux ( biex ma 
jakghux jew jerħu rwieħħom fidejn il 
għedewwa) ; all the race of Israel here 
had famished, had not God rahied from 
heaven manna (Miltoo P.lt.^.Msraeliti 
(Lhud^ collha chienu imutu hawn Ul 
gugh li Alla ma bagħtilomx (xeħti- 
lomx) il manna mis-Bema; the Lord 
will not suffer the soul of the righteous 
tofamish^ AUa ma iridc ( ma inallix ) 
ir-ruħ tat tajjeb li jonko'sha xejn (\i 
tbati) ; yVh'at, did he marry me to fa- 
mishmef xinhu (chif) izzewjġni biex 
joktolni biex gugħ? ; tliey had famished 
the town into a surrender, għakksu 
tant (hecc, :>ew b'mod) il belt li ġagħ- 
luha (chella bil fors) icciedi ; famished 
him ofbreath if not of bread ("HiltOii 
P.£.^, ċaħduh (biex joktluħ) min-nifs 
jecc m'hux mill ħobs. 

Famishment— ġugħ . 

Famositt— fama, isem. 

Famods— famufl, msemmi, mgħaruf; 
he is afamous u^n/tf r,chittieb (scrittur) 
famu8(m8emmi jew magħruf); he is 
one of the very few farhons for doing 
this sort ofworkj hu wieħed mill wisk 
ftit li hemm msemmija (jinkalgħu) 
għal dan ix-xogħol. 

Famous— libellns, tal malafama (1i 
jati malafama) ; that writing was con- 
sidered famous to him^ dic il chitba 



chienet iccunsidrata (kalu li hi) ingiu- 
riusa (libellusa) għalih. 

Famously— famusament, b'mod li 
jissemma, li chien (liu) magħruf; he is 
famously known^ magħruf tajjeb (sew- 
wa). 

Famousness— fama, isem, nom. 

Famulatb — isservi, tagħmel ta sef- 
tur. 

Famulativb— li iserviy li igħejn jew 
jati għajnuna. 

FAMULus-serv, dac li igħejn (dac li 
icun mas-saħħar jew ma dac li jagħ- 
mel is-sħarijiet). 

Fan— mrewħa, midra (biex idderri 
il kamħj ; trewwaħ, idderri il kamħ, 
if you are warm fan yourself, jecc 
thoss il għomma (is-sħana) rewwaħ ; 
thepeacock spread out its tail intoa fan, 
il pagun fetaħ dembu fi mrewħa. 

Fan-light— loġġ ta fuk bieb (tieka 
jew fetħa) gejja nofs tond li icun 
hemm fuk il bieb. 

Fanlikb — li gej bħal (li għandu 
għamla ta) mrewħa. 

Fan-shaped— għamla ta(ligej bħal) 
mrewħti, magħmul mrewħa. 

Fan tail — xorta ta beck fburner) 
tal gas li jixgħel bVampa tonda, għa- 
mla ta mrewħa ; mineott (xogħol tal 
mastrudaxxa). 

Fan whbbl— rota bl-imriewah li id- 
dur u tugħmel ir-riħ. 

Fanal — fanal (ara lighthouħe). 

Fanam - biċca munita (flus) li chie- 
nu dari jusaw fil Madras(India), tiswa 
sold u disa' ħabbiet; munita (flus) tar- 
ram tas-Ceylon tiswa xi sold u nofs. 

Fanatic — fanatcu, jew mbellaħ, 
msaħħar jew miġnun għal ħaġa ; li hu 
msaħħar, mbellaħ jew miġnun ghal 
ħaġa ; stravaganti ; every body hnows 
he is afanaticy culhadd jaf li hu fana- 
ticu (mbellaħ mi|>nun għalecc). 

Fanatical — fanaticu, miġnun, ibleħ, 
msaħħar wara (għal) haġa. 

Fanatioisb — fanatismu, blugha, 
genn, seħer għal ħaġa. 

FaNaticizb— taghmel fanaticu jew 
ibleħ għal ħaġa ; taghmilha ta fana- 
ticu. 

Fanatism— iunatismu, tibligh, genn. 



Digitized by 



Google 



PAN 



— 857 — 



'¥An 



deħer, ħrara żejda (li tidber blagħa) 
għal affarijiet ta religion. 

Pancical — ara/awci/e//, 

Fancibd — wistħajjel, mwebbel, 
maħsub, mnissel fir-ras, imaginariu ; 
maħbub, li jiġbed, li in-nies tridu, li 
joghġob. 

Famcier — min jisiħagel, jitwebbel, 
jifhem, jaħsebjingibed għalħaġa għax 
toġgħbu jew jehu grazzia magħba; 
min irabbi ħamiem, għasafar etc. għal 
beigħ. 

Fanciful — li jistħajjel, jitħallem; 
fantasticu, capriuċus ; t/int is afanciful 
theory^ dic teorija imaginaria (\i no- 
lomba biss f rasu) ; the Englisa are 
naturally fancifal (Adilisoii), l-Inglisi 
huma minnhom infusħom capriċċuBi 
gagħmiu li jwebblilbom frashom). 

Pancipully— b'mod capriċċuB, fan- 
taeticu, capriċċuBament ; he was very 
fancifully drettfiedy chien liebeB stramb 
ħafna. 

Fancifuln bbs - slramberijrtjCaprieċ. 

Fancify— ara fancy, 

Fancilbsb— bia fantasia, bla poesia, 
bla gost, bla capricċ ; he han (jot a 
fanciiess itrain, għandu moħħ li ma 
jaħsibx (majoħlokx^ 

FANCY-tistħajjol, titwebbel, tiftiem, 
taħseb ; taħjil, sthajjil, gibda, ħajra, 
mħabba; fellusfjitla fir-ras), capriċċ, 
fehma, gost ; he fancies himself a great 
wàny jidhirlu (jisiħajlu) li hu xi ragel 
cbir (xi ħuġa cbira^ ; that is t/te very 
thing I fancy now^ dic hi iva il ħaġa li 
nixtiek (li għandi f rasi u irrid) issa ; 
J fancy you are in the wrong^ nifhem 
(għandi frasi, jew jidhirli) li inti għan- 
dec tort ; fancyl^ ara ħa ! nobody will 
he here to-night / Jancy^ naħseb li ħadd 
ma icun hawn il-lejla ; they sent a good 
number of soidiers to watv/i t/ie piace 
for fear t/ie enemy s/iould Ui/ce a fancy 
to biaw up t/ie ntagazine^ bagħtu salt 
Buldati biex jinducraw il post li il- 
għedewwa ma iwebblilomx iifettlilomx) 
itajru il poi*vli8ta; fancy is one of t/ie 
faculties 'of the souly il fantasia hia 
waħda mil facultà tar-ruħ ; this is 
nothing but a mere fanctj, din m'hix 
ħa<(*oħra ħlief fantasija biss; /le iihes 
to iive according to /lis own fancy^ irid 



jgħix cħif idokklu moħħu ; ihis is my 
fancy^ hecc jogħġobni; you /lave strange 
fancies in your head^ għandec strambe- 
riji (capricci) f rasec ; /te too/c a fancy 
to this jar and she tookafancy to this 
lace^ hu ħa grazia (għoġbitu) din il 
ġarra u hi din il bizzilla ; / luwe a 
greatfancy to that design, jogħġobni 
wisk dac id-disinn ; /lis fancy lies 
extremely to travelling, ghandu gibda 
cbira ("jogħġbu wisk) il viaġġar fis- 
safar jew li isiefer) ; tell me w/iere is 
fancy bred,or in tlie /leart or in the headf 
( SlittkeHpeiire, Merc/iant of Venice)^ 
għejdli 1-imħabba fejn tinsab (fejn 
tcun jew hi kegħda) fil kalb jew fir- 
ras ; t/iat iittle c/iapel is very neai and 
buiit with a pretty fancy^ dic il cnisia 
hi pulita fguBtusa) hafna u mibnija 
b'gost sabiħ. 

Fancyball -ballu bil costumi (fejn 
in-nies icunu lebsin ta xi ħaġa^ b'xi 
oostum. 

FANCY-DRBSs—lbies ta dawc li imor- 
ru (mistednin) f ballu bil costumi jew 
rfancy-bali (ara). 

Fanoy-fair — bazar,post,suk,fe.jn icun 
hemm ghall bejħ cull xorta ta ħwejjeġ 
n li il flus tal beigħ taghhom (ta dawn 
il ħwejjeġ) imur għal xi carità etc. 

Fancy-ooods — ħwejjeġ (oggetti) li 
ilellxu bħal ma huma bizzilli, żaga- 
relli, ħarir etc. 

Fanoy-monobr — wieħed li iħobb 
(namrat), għarus etc. 

Fancy-priob - prezz għali wisk ta 
ħaġa li tiswa. 

Fancy work - xogħlijiet tas-sinjurini 
/'tan-nisa) bħal ma huma raccmu, 
croc/iet eic. 

Fandango - isem ta żifna Spanjola. 

Fanb — tempiu, cnisia, santuariu; 
bandiera, pinnur (dnc li juri x*riħ hn), 
fatat ; it is something li/ce the fane of a 
steeplcy xi ħaġa bħal pinnur ta fuk 
campnar ; she was /launted with a fane, 
rat fatat. 

FANBOA-chejl (Spanjol) tal kamħ 
li jasa daks 3 uububls Inglisi. 

Fanfarb— dakk ta trombi ta meta 
is-suldati jidħlu f locom etc, dakka li 
idokku bil karn il caeċaturi meta icu- 
nu fil caċċa ; wiria ta bravura, 



Digitized by 



Google 



PAK 



— 358 — 



PAlt 



Fanparon — fanfrtrrun, wieħed faħ- 
ħari li jiftahar bjeh in-nifsu ; bniedem 
kalil, li iħobb jaħkar, tirannjew kalbu 
ħażina. 

Fanfàronade — fanfarrunata, ftaħi- 
ra, wiria (tperriċa) ta (tahir, jew biex 
wiehed jiftaħar. 

FANG—sinna twila, nejba (bħal ta 
Ijunfant, difer (twil u li gej bil ponta) 
bħai tat-tjur tas serk, nghejdu aħna 
ajcia eto.; ħaġa niuħruġa il barra biex 
takbad minnha ( maneu, makbad ) ; 
takbad, tahfen, tahtaf ; tibda ; (o fung 
a well^ titfa 1-ilma fpompa biex tkab- 
bada taħdem (ittalla i-ilma). 

Fanq — iB-snien ivvelenati tas-serp. 

Fang— ingassa, iiwia, tinja ta ħa- 
bel, ponta (ramla, għolia etc.) ii icun 
hemm mkabbża fil ħgieġ ( fxi taz- 
za etc); hejinds himsel/in a fang^ jin- 
sab fnassa ( mfixchei) li ma jistax 
jeħies, 

Fangbd— ii għandu jew bil/awr/«(ara). 

Fanging piPBB — cannoli (tubi) tai 
għuda biex tgħaddi i-aria minnhom. 

Fanglb— idea (ħBieb) ibleħ, tweb- 
biia tai biugħa. 

Fangled— mżejjen, ii ilellex, capriċ- 
ċus, fantasticu, collu xejxi ; new /angl- 
ed, ġdid, ii hareġ |idid. 

Fanglbss— bia snien, minn għajr 
snien. 

Fangot — ħafna (sarar ta) affarijiet 
tal ħarir otc. 

Fanion — bandiera żghira (sinjai ii 
icun hemm mal bagalji ta rigiment 
(tas-suidati). 

Fan-light— tieka għamla ta mrew- 
ħa(fineBtrun) fuk bieb biex jati id- 
dawi għai gewwa. 

FANNBL—terħa; bandiera, etandard 
(tai cnisia) għai processioni. 

Fannbr - rewwieħa, ħaġa li trowwaħ 
(ii iddur biex tagħmel ir-riħ). 

Fanning — trewwiħ, ventilazioni. 

Fanning maghinb) macna, rota cbi- 

Fanningmill Jra b'ħafna mrie- 
waħ cbar ii iħaddmu biex iderru il 
kamħ. 

Fanon — standard (bandiera) għai 
processioni. 

Fan palm — xorta ta siġra tai paim 
ii mii werak (il paim^ tagħha jagħmiu 



ii mriewaħ (li bihom irewħu in-nies 
fis-sajf għal għomma). 

Fan-tail — ingastatura, ġuntatura 
bii minċott ^fl-injam). 

Fantasia— biċċa musica. 

Fantast ) bniedem fantasticu ca- 

Faktastic) priċċus, stramb. 

Fantabtio I fantasticu, immagi- 

FANTAsncAL j nariu, tai fantasija 
li ma jesistix; capriċċus. 

Fantaby— ara fanct/. 

Fantoccini— logħob ffarsi) fit-tea- 
tru etc. li jaghmlu bil pupi (fejn iħad- 
dmu il pupi minnfioc in-nies), teatrin 
bil pupi. 

Far— bgħid; bii wisk, bosta fii wisa 
ħafna; loe have comefrom a farcounlry^ 
gejna minn pajjis nl bogħod ; you will 
see it in the far side fend) of the road^ 
taraha fit-tarf i-jeħor (i-actar li hu 
bogħod minnec) tat-triek; mbigħed (li 
ma ihobbx) ; (hose (hai ai*e far from 
Thee Lord shall perish^ dawc ii huma 
mbegħdin minnec (\\ ma iħobbucx) 
nia isalvawx r jintilfu) ; so far things 
have gone toell, sa certu pont (sa issa) 
ii ħwejjeġ marru collox sewwa ; asfur 
aSj sa ; come wi(h me as far as the 
markety ejja miegħi sa'ssuk; (he 
night is fur spen(, (he day is at hand, 
il-teji għadda ħafna minnu (għoddu 
spioċa), in-nhar sejjer jitfaċċa (jibda 
iżornak jew ibexl)ex) ; he lookedfar into 
the servlce of thc time, ra jew ħares fil 
fond lejn x*għamei iż-żmien ; this work 
far exceeds tlie other, dan ix-xogħoi 
igħaddi bil bosta iill faħjar bil bosta 
millj jeħor; hy far, bii bosta ; from 
far^ miil bogħod ; far otlier^ differenti 
ħafna, li m*hu bhalu xejn ; so far as^ 
m'bux biss, li cliemm jista icun ; this 
is byfar better, dana bil bosta aħjar ; 
(his come.H as farasfrom the Fiji Islands, 
dana gie mill gżejjer Figi ; so far w 
mypainfrom heing lessend (hat it is 
increased, m*hux biss li i-ugigħ ma 
nakaslix iżda żdiedli; 1 am so farfrom 
heing in lore with her that I almotit hnte 
her, ina nliobbiex taiit ii cwasi iioli- 
għodlia; very far from it, xejn m'hu 
hecc (coilox il cuntlariu); how far is 
it thitherf, chemm hu (hawn) ix>għod 
minn hawn ?; the season is far advanced 



Digitized by 



Google 



FAR 



— 859 - 



PAR 



now, li staġun (i^i-żmien) daħal sewwa 
issa ; so far as u jfossible^ cbemm jista 
icun ; bt/ to-morrow you hare to learn 
hy heart so /ar, sagbada trid (gliandec) 
titgħallem (jew tietudia) bl-amment 
sa hawn ; Hl. go as far as any man 
in it^ nati daks chemm jati ħadd*jeħor 
fiha ; far he it from me, Alla iħarisni ; 
it fell far otlierwise^ ġara collox bil 
maklub (ii cuntlariu) ; hisfame spread 
far- and wide^ ismu jew il fama tiegħu 
ġriet ("waslet) cullimcbion ; Uins far we 
agreey sa hawn collox sewwa nakblu 
(dimchien). 

Fab — kżiekeż ^.ghar. 

Far-about— ħarġa barra (mid-dis- 
cors) mill-argumeut ; what need t/iese 
far-ahouts f ghal fejn dan il ħruġ 
barraCmid-discorsjew mill-argument)? 

Far AWAY— il bogħod ferm ; li jigi 
minn (xi ħadd) fil bogħod, jow kraba 
fil bogħod ; Paie^s far oway consin of 
mine (Scolt, Roh Roy J ^Fate \\g\ cugin 
tieghi (kraba miegħi) fil bogħod. 

Far brouoht — migiub mill bogħod. 

Far-oast -mitfuħ til bogħod, mhab- 
bar, mixtiek. 

Far-oastbr — min jindovna, min 
iħabbar x gej. 

Far-dibtant — fil bogħod ferm (sew- 
wa fiż-żmien, chemm ucoll fil-loc). 

Far-fambd — magħruf (msemmi) ma 
cullimchien ; he is fur famed for ihe 
works he puhlished, msemmi (magħruf) 
ma cullimchien għax-xogħlijet chitba) 
li għamel (jew għal cotba li ħàreg[). 

Far-fbtoħbd -miginb mill bogħod. 

Par-off— til bogħod, bgħid. 

Far-sbbino - li jura mill bogħod, li 
iwassal b'rasu. 

Far-skkn — li jidher mill bogħod, 
mħarreġ sewwo, baħri (bravu li jinka- 
la^; he is far seen in medicine, mħarre^ 
sewwa jew bravu ħafna rjinkala ferm) 
fil medicina. 

Farsiohtbd -( il cuntlariu ta near 
j?tV//ifffrf) wieħed li jara mill bogħod u 
mill krib le. 

Far-bouoht — tkil, difficili, migiub 
mill bogħod; ihat is farsought learning, 
dtic taghlim tkil, diflicili. 

Fauandams— drapp minsuġ suf fħa- 
rir. 



FARANDMAN^ragel strangier, viaġ- 
ġatur. . 

Farandola— isem ta ^afna Taljana. 

FARANTLT-decenti, sewwa, chifjix- 
rak. 

Far^bs— farsa; timla (taħxi tigieġa 
etc. J bil capuljat etc. 

Fargbs— cappuljat (laħam mkatta 
rkiek) ghal mili jew ħaxu. 

Farcbur — min jagħmel il farsi. 

PAnoiCAL— tal farsa, tad-daħk, taż- 
żuffiett. 

Farcin^ marda taz-żwiemel ( bħal 

Parcy' \ ġdiem ). 

Pard— tizbogħ, tati il lewn ; zebgħa 
(lewn) għal wiċċ. 

Fardel— sorra; torbot sorra. 

PARDiNo-BAa— I-ewwel stoncu ta ba- 
kra u tal-annimali I-oħra li jixtarru. 

PARR-tmur, tiecol, tgħix, tgħad- 
dihn, iggib ruħec ta, tgħaddi ; ichel, 
hwejjeġ tal ichel; tariffa; in-nies li 
icun hemm gewwa carrozzin ; viaġġ, 
spedizion, mawra bil baħar, li stagun 
tas-sajd tal baccaljaw (jew tal merlozz); 
storbiu, għageb, frattarija ; il kabda 
(tagħbija) tal ħut (ta frejgatina, ferilla 
etc. ) ; how did you fare ihere ? chif 
mort (chif għaddeitha) hemm? toe 
fared deliciously, għaddejniha (morna, 
għexna) taj'eb ferm ; he fares like a 
prince, igħaddiha ( kiegħcd ighejx ) ta 
Princep ; they fared very Ul, mlarra 
ħażin wisk ; how fare ye ? chif int ? 
chif int sejjer ? cbiftmur? Fare you 
wellf, addio, saliħa; my Lord^ eat alsoy 
Uwugh t/ie fare is coarse (Tennynon), 
cull sinjnr għad illi I-ichel hn ordina- 
riu (msejchen) ; what is t/te fare from 
here to Notahile ? chemm hi it-tariffa 
(x'għandu wieħed ihallas tàl carrozzin 
etc.) rainn hawn sal Mdina? why dont 
pay the hoatman his fare ? Ghaliex ma 
tatihx li ħakku (it-tariffa) il barclor? 
' Parb-folk— fatati, ħarsijiet. 

Parbwbll — addio, saħħu, sliema; 
I-ahħar dakka ta għajn, Taħħar ħarsa, 
il harsa ta I-aħħar ; we gare them t/ie 
genile farewell and deparied, tajniehom 
I addio u tlakna ; let me read again this 
iast varagmph hefore I iake my farewell 
of tJie suhject^ ħalli nakra darb-oħra 



Digitized by 



Google 



FAR 



— 360 — 



PAR 



dan 1-aħħar paragrafu kabel ma nati 
1-aħħar ħarsa lejn dan ix-xogħol. 

Farpalla— (butterfly) farfett. 

Far-forth— sa certu pont, bil bosta. 

FARiNA—tkiek ; dac it-trab tal fjuri. 

FiRiNACBOus — tat-tkiek, bħal tkik, 
tkiekj. 

Farinobb— tkieki, tat-tkiek. 

Farm — kasam, fiegu ; ichel, icla, 
tkabbel kasam, raba ; tahdem kasam 
jew raba ; kbiela ta raba. 

Parm-bailifp — Buprintendent (ragel 
impiegat jew mħallas) btex jara chif 
imur ix-xogħol ta biċċa raba, kasam 
etc. 

Farm-hold — kaBam b'dac collu li 
jitlob, dar etc. 

Farm-houbb— razzett, il post fejn 
igħammar il bidwi f dao ir-raba steBS 
11 icollu mkabbel. 

Farm-btock— il bbejjem ta razzett. 

Farm-yard— il mandra, bitħa jew 
wesgħa li icun hemm frazzett ( fejn 
icunu il papri, tiġieġ etc. ) 

Farmablb— li jista jitkabbel. 

Farmagb — ix-xogħol biex izzomm 
razzett jew kasam. 

Farmarie— infermeria, Bptar. 

Farmer— bidwi. 

Farmer's plague — iBem ta marda 
tal ħxejjex jew tafl-siġar. 

Farmeress— mara tar-raba, bidwi- 

ja. 

FÀrmership— it-tħarriġ('ix-xogħol) 
il ħila ta bidwi (fil biedia;. 

Farmery — razzett. 

FARMiNG-biedia, xogħol ir-raba. 

Farmost — l-actar bogħod, 1-ibgħat. 

Farmstead ~il kaflam bir-razzett u 
il bini 1-jehor ta ma dwaru meħtieġa, 
bħal ma huma mħa^.en etc. 

FaRNESS— bgħid, bogħod. 

FARN-ara/^rw. 

Faro- iflem ta logħba tal carti. 

FARO-BANK-il camra fejn iflir il- 
logħob tal Faro (ara). 

Fahraginous — mħallat, magħmul 
minn l)08ta affarijiet. 

Farrago — għasida, tahlita, taħwida 
sħiħa, cawlata. 

FARHiER—nagħill iż-żwiemel, tabib 
taż-żwiemel, veterenariu. 

FARRiBRy— xogħol tat-tnegħil ftan- 



nagħàl) taż-żwiemel; cura (^tidwija) 
tażżwiemel. 

Farrow— bejta kżiokeż; tferragħ 
(tiled) kaxkuża; bakra li ma icolliex 
(ma tagħmilx) ghegiela jew li ma ti- 
Ihidx. 

Farry— bejta kżiekeż, tferragħ jew 
tiled każkuża. 

Fahse — ara farce. 

Fart— baBsa. 

Faht - (lo hreak wind)^ tboBB ; min 
kiegħed ibosa ? who is breaHnp wind f 

Fartħeh - ibgħat, actar bogħod, li 
rhemm actar ; iżjed, jeħor; tavanża, 
tgħaddi ^ittalla il kuddiem) ; tJiey went 
farther nort/i, huma marru actar il 
fuk lejn it-tramuntana, let me aild a 
farther truth to this^ halli inżid verità 
oħra ma din ; thoae hints lead them to 
makefarther discovetnes^ dawc is-ainjali 
ġagħluhom jagħmlu Bcoperti ohra (ifli- 
bu airtijiet etc. iżied) ; he was the only 
one that couldfarfher our opinion, hu 
chien biss li sata igħaddi il kuddiem 
(igħejn jimbotta etc.) il fehma tagħna 
(dac li chelna f rasna li nagħmluj. 

Farthehanoe -r mogħdija il kud- 
diem, avanz ; / have always done my 
best for the fartherance of thi» iwbte 
work, dejjem għamilt mill-aħjar li 
stajt għal avanz (mogħdija il kud- 
diem) ta dan ix-xogħol nobbli (Babiħ). 

Fahtħermohe — actar, iżied, barra 
minn dana ; ucoll, tarġa ucoll. 

Farthermost — l-ibgħat, 1-actar 
bgħid. 

Fartherover — barra minn dana, 
tarġa ucoll. 

Fahthest ~ 1-actar bogħod, 1-ib- 
għat ; this was bi*oiight from the farthest 
nich of Asia, dana gibuh mill-ibgħHt 
rocna tal Àsia ; who goes farihest f min 
imur 1-actar fil bogħod?<i^ thefarthest^ 
1-Actar, 1-actar ; Parliament will rise 
the last week in May at the fart/iesty il 
Parlament (il Gunsill) jibka jaħdem 
1 actar l-actar Ba 1-aħħar gimgha ta 
Mejju. 

Farthing— tliet ħabbiet; chejl ta 
art (ta raba) ; biċ6a munita tad-deheb 
(l-erbgba waħda) a noble; four farthings 
make one penny^ erba' tlietiet jaghmlu 
Bold; ninefarthhujH make a Comishacre^ 



Digitized by 



Google 



t'AR 



— 861 — • 



H8 



difla, *'farthing" jagħmla "acre" tal 
Cornovaglia COalles) ; he never cared a 
farthingfor my intereeU^ katt ma im- 
purtah xejn mill-interesfli tieghi ; give 
me a farthing worth of sweets^ tini bi 
tlieta ħela ; you haven't got a fart/iing 
worth here, ma għandicx bi tliet ħab- 
biet (coUoz) hawn. 

Fartħinq-dale — chejl ta art (raba) 

Fartħingqalb — circu, circhijiot 
biex in-nisa jiftħu jew iwessgħu id- 
dbielet. 

Fasoes— mazz (katta) virghi mar- 
butin ma xulxin, b'mannara fin-nofs, 
li il magistrati Rumani chiena dari 
iżommu fidhom (biex jnru is-setgħa, 
jew l-ufficiu tagħhom); sinjal ta eetgħa 
jew ta cmand ; yoii must submit your 
fasces to t/ieirs (Barke, Affairs of 
Ireland)^ jaħtieġ tokgħodu għal cmand 
tagħhom (għal dac li ighejdulcom ha- 
ma, jew għall ubbidienza tagħhom). 

Fasoet - strument, biċċa gnodda tal 
ħadid li dawc li jaħdmu fil ħġieġ jusaw 
metaiagħmlu il fiiezchen. 

Fasgia— fazza, terħa. 
* Fasgiglb— mazzett (bucchett) fjuri; 
mazz, katta, fazx (basal etc.) 

Fasgigulus— fazxiculu, biċċa minn 
ctieb, minn opra, li toħroġ f faxxiculi 
(jew numrita cull tant żmien jew 
ġranbt ) ; This Anglo-Maltese Dictio- 
nary is being published in fasciculi (jew 
in numbers), dan id-Diziunariu mill- 
Inglis għal Malti kiegħed joħro^ f fax- 
xicnli; t/ie J^Bth fasdculns (number jew 
part) ha9 been piMisIied last^ in-numru 
(faxxiclu) 46 1-aħħar li ħareġ. 

Fasoinate — issaħħar, tiscanta, 
tgħajjen ; it has been almoat universaUy 
believed that serpents can stupefy and 
fascinaie Vie prey which they are de- 
sirous lc obtain^ bosta n bosta jaħsbu 
(iridu igħejdu) illi is-sriep isaħħru jew 
iġagħlu lill-annimali I-oħra li icunu 
iridu jakbdu jiscantaw lejhom. 

Fasgikation— 8eħer,8cantar, għajn, 
ghaxka cbira. 

FasgineS— kabs ; mazzi tal virghi 
li jusaw Mnginjeri biez iwakkfu trun- 
ċieri, fortifit^azionijiet etc. 

FASii—tinfi8ca,iddejjak,tati fastidiu. 

FAsmoN— għamla, katgha tal ħwej- 



jeg, moda; bonton, società (siiy'ari); 
mudell, esempiu, chirjanza ; tagħmel» 
takta (tfassal) il ħwejjeġ, issawwar ; 
this is Uu fashion now^ din hi il moda 
issa ; can you lend me any joumal of 
fashion ?, tista tislifni xi ġurnal tal 
modi? ; this is out offashion now^ din 
ma għadhiex moda issa (spiċċat il mo- 
da tagħha) ; do it in Ihisjashion^ għa- 
milha hecc (din il ghamla) ; ihat is cut 
after the French fashioHj dic maktugħa 
rmfassla) la Francisa (fuk il moda 
Francisa) ; he always mixes with peo- 
ple of fashion, dejjem jagħmilha ma 
nies cbar (società tas-sinjuri jew mal 
bonton ; shall ihe clay say to him tliat 
fashioned it^ what makest thou f flsaja 
XIY, 9), ittrab (it-tafal) sejjer igħejd 
lill dac li għamlu (li tah il forma), 
hawn x'għamilt t he refined his speech 
andfashioned his address^ hu irranġa 
aħjar il diem u sawwar actar I-indirizz 
(id-discors^; what fashion do you wish 
to have your breeches cut? x'moaa (chif j 
tridu il kalziet? tliai priest was the 
fashion oftlie altar, dac il kassis chien 
esemplari (il mudell tal altar); for 
fashion sake^ I thanlc you ("Shakspear 
As you like it), għal chirjanza nirrin- 
graziac. 

Fashionablb — la moda, bħal jew 
scont il għamla jew il katgħa taz-żmien 
li icun ; tal bonton, li jagnmel mal mo* 
da; nies tal moda, sinjuri, rjus, cbarat; 
/ bought a very nice fashionable suit of 
clothes ready madcy xtrajt libsa lesta 
sabiħa hafna, mebjuta la moda; he is 
iucky not to have a fashionoAle wornan 
for a wife^ għandu xorti li għandu mar- 
tu m'hix mara tal modi (li taghmel 
mal moda); but he is afashionabU man^ 
iżda hu ragel (wieħed) tal bonton; 
the language offashionable society^ is the 
language of diplomacy {HtLetLnltLJ, Ilis' 
tory of England)y Isien (il cliem jew 
id-discors) tal bonton hua Isien tad- 
diplomazija ; me^ and the other fasJào- 
nables only came last night (Charles 
Diekens, Pickwick papers)^ jena u is- 
sinjuri (il cbarat) I-oħra għadna gejjin 
il bieraħ fil għaxjia. 

Fashionablenbsb — moda, drawwa, 
costum, ^ 



46 



Digitized by 



Google 



FAS 



— 362 — 



PAS 



Fashionably-— la moda, scont jew 
chif titlob il moda, raal moda. 

Fashionbr — min ifassal, jagħmel 
jew jakta, min jati il forma jew il 
għatnla. 

FASHioNiNG—għamil.għati ta forma. 

FASHfONiNa NEEDLB— labra tal ma- 
cna li tahdem il calzetti 

FAaHioNiST— niin jagħmel jew jok- 
għod għal moda. 

Fashion-led— mogħti għall modi. 

JTashionless — bla moda, m'hux la 
moda, li m'hux chif trid jew titlob il 
chirjanza (1-imgiba tajbaj. 

Fashionly — ara /ashionable. 

Fashion-mongbr — petitu, żabicott, 
ġuvni li kiegħed għal modi jew biex 
jilbes pulit u scont il moda, inchella li 
iħobb jiddandan; faahuyii mongeriug 
boys (Sbakspear, Mach ado aboul noth- 
ing)y petiti, żabicotti. 
..Fashions — il moda; marda bħal 
ġdiem taż-żwiemel ; his liorae is infected 
ivith the fashiona (Slmkspear, Taming 
ofthe shrew), iż-^aemel tiegħu għandu 
il (marid biU ġdiem. 

Faskidar — il gawwija li tinsab 
fl-ibħra tat-tramuntana. 

FASS'għokda, kattn, mazz. 

Fassr— xagħar. 

Fassit— bil għokiedi, (bil għokod). 

Fast— sawm; issum ; ħafif, ħliesi, 
malajr, mwaħħal, meghmuA; magħluk, 
makful ; fil fond, kawwi ; shiħ, li idum, 
li ma jerhix ; xalatur, ferferrixu, bar- 
daxxa ; krib ; t/tese are fast (fasting) 
days, dawn ^ranet tas-sawm ; the peo- 
ple of Ninemhproclaimeda fast (Joiiaii 
III, 8), il poplu ta Nineve għamlu 
fġagħlu li isir) sawm ; is the J'Jaster 
fast everywhere uniformly ohservedi is- 
sawm tal Għejd (tal ġranet tal Gimgħa 
il Cbira) isir cullimchien xorta waħ- 
da? Do you tliink this lozenge will 
hreak my /astf jidhirlec (xi tgħejd) li 
din il mustardina ticsirli is-sawma? 
J)id youfast yesterday? somt :l bieraħ ? 
Are youfasting today f il-lum sajjem 
(kiegħed issum) ; idle weeds arefast in 
growth, ill ħaxix ħażin jicber malajr 
(ħafif biex jicber) ; don*t read so fast^ 
.takrax hecc mgħaggel (b'din il ħeffa, 
jew hecc ħafif) bil għagġla; do i/ as fast 



as you can, għamlu ( lestih) roalajr 
chemm jista icun (bil heffa chem tista) ; 
that clock is 5 minutes fast, daQ il-arloġġ 
għandu 5 minuti il kuddiem ; stick it 
fast, waħħlu tajjeb (sħiħ) ; tie it fast, 
orbot (orbtu^tajjeb (sħiħ); that is afast 
knot, dic għokda jebsa ; is the door well 
fast ? il bieb magħluk sewwa? dontfor- 
get to make the windows fast, tinsiex 
tgħalak (takfel jew issaccar) it-twieki; 
when Jwenthome I found him fasta 
sleepy meta mort id-dar sibtu rieked fil 
fond; in thefirst qtttack they killed fast 
vpon 300, fl-ewwel attacc katlu krib it- 
800; to live fast, t^ħix ħajja libertina 
(ta bardaxxa); don t talk to that woman 
she is rather fast^ t<fhellirohiex lill dio 
il mara għaliex ma tantx hi tal galbn ; 
didn*t you say this is afast colour f ma 
għedtx li dan il lewn ma jerħix (ma 
jitfax) ? fast and loose, tilgħab (lo- 
għob) fid-discors f issa tgħejd ħaġa a 
u issa ohra) li m'hux sod ; to make 
fast, torbot bastiment ma I-art (bil 
gherlini jew bil gumni) ; stand fast, 
ibka, xomm sħiħ, ippersevera ; stand 
fast in thefaith, żommu (żomm) sħiħ 
lil Fidi. 

Fast-days -ġranet tas-sawm. 

Fastbn— torbot, issaħħah, issaccar, 
takfel, twaħħal, tgħakkad ; tintrabat, 
titwaħħal, tingħakad, issir biċċa waħ- 
da ; fasien it with nails, waħħala bl-im- 
siemer ; fastan it tight, orbotha shiħ 
(tajjeb^ ; he fastens his eyes on her^ 
xehet għajnejh fukha (li ma kalagħ- 
homx actar) ; what if she be fastened 
toihisfool /x>iY/?(Teiiiiy80Q, Matid J^ 
XV, SJ/, ), x'jiġri jecc tintrabat ma 
dan il miġnun ta lord is\n]uryf ; fasten 
the door, saccar il bieb ; fasten upon it, 
akbdu (għafsu) sewwa li ma jiscappax. 

FASTRNBD—marbut. msaccar, mak- 
ful, msaħħaħ, roeħmuż, rogħakkad ma 
xulxin, sħiħy magħruf; the wings are 
immediateJy fastened to the body, il 
ġwienaħ mwaħħlin sewwa mal gisem 
(mal-Iaħam) ; is the door well fastenedH 
il bieb msaccar f makful) sewwa. 

Fastkner -niin jew dac li jorbot 
jakfel, isaccar : jew dac li jixħet għaj- 
nejh fuk ħaġa. 

Fastenino -kfil,tiscbir, rbit fis-sħih. 



Digitized by 



Google 



i?A8 



— 80à — 



t'At 



Fastensevbn— lejliet ras ir-Randan 
(it-TIieta, jew 1-aħħar ġurnata tal 
Garnival tagħna). 

Fastmr— min i8uni;/aWtfrj», nios li 
isumu ; folloxo not certain men who he 
notfasters {Bible, 1661 )f tmurx wara 
(tagħmilx bħal) xi nies li ma isuroux. 

1" ABT-FETTBBED — marbut tajjeb fil 
manetti, immanettjat tajjeb (sewwa 
jew eħiħ). 

Fabthanded— xħiħy idu magħluka, 
ħanżir. 

Fastidious— meżmież (li jitmezmeż 
jew jeħu fastidiu minn xejn), kanżħa, 
li jmeżmez, jati fastidiu, ifantas ; hv* 
temperplcwxd and forgiving hiU fasli" 
dious (Maeanlay, lHst. of EnfjlandJ^ 
hu owiet u ta kalb tajba (jaħfer) iżda 
jitmeżmeż (minn xejn). 

Fastidiously— bit-tmeżmii^.. 

FA8TiDiousNEBS~tme/imiż, fastidiu, 
rekk'a. 

Fabtioiate 1 gej bil ponta, ippun- 

Fastioiated / tat, bil ponta; tiela 
Cgej jew jispiċċa għal xejn) ; that noted 
hillf the top fċhereof is /astif/iàte like a 
sugar 'loaf (liBf, Remaina p. 170), dic 
il għolia maghrufa li il kuċċata- tagħ- 
ba gejja bil ponta (tispiċċa għal xejn) 
bħal kartas zoocor tal.kamx)iena. 

Fastioiatbly— li gej bil ponta. 

Fastioious — bil ponta, ippuntat, 
tiela bħal piramida. 

Fastioium— il pedament Til biċċa ta 
isfel j to porticu (loġoġ) . 

FASTiKG—sawm; tismir, tiscir, twah- 
ħil ; this is a fasting day, din ġurnata 
tas-sawm (illum sawm). 

Fastino-man — min jidħoi garanti, 
plegġ jew jagħmel tajjeb għal ħadd 
jeħor (għal condotta tiegħu). 

Fastish— ferferrixu, ftit u xejn dis- 
cln, bla condotta ; in other tconls he 
is a fastish yonng man (Phillipsy Essai/s 
froni the Times, ^ll, 830 J ; fi ftit cliem 
(biez ngħeduba ċara j dao ftit u xejn 
ferferrixu. 

Fastly— sħiħ, fis-Bod, ferm, bil ħa- 
fif, bil ħeffa, malajr; he has fastly 
founded the wall abote the seas to stand, 
talla il ħajt ferm (fis-Bhiħ) biex i/.omm 
wiekaf il fuk minn wiċċ il baħar ; she 
was seen walking fastly too and fro. 



rawha miexia tgħaggel 1-hawn u 
1-hemm. 

Fabtness— ħeffa, ħlusia, 'Aamma ma 
fis-sħiħ; borġ, torri, fortizza ; to' s/iew 
it was but their fastness to the former 
Oovernment (Baeon, Henry V£f)^ biex 
jnru li ma chienitx ħlief iż-żamma 
(fis-sħiħ kawwija; ma'l Gvern ta ka- 
bel ; the capital, or ratlier tlieir chief 
fastnessy was then taken (Unrk^^Abindt/' 
went of Eng. Uist.)t imbaghad ħadul- 
bom il belt ewlenio, jew biex ngħeidu 
uħjar, il fortezza ewlenija tagħhom. 

Fabtuosity— suppervia. 

Fabtuous— supperv, mimli bih in- 
nifsu. 

Fastuosly - bis'suppervia. 

Fastuounbss — Buppervia. 

Fat — xaħam, is-smin ; smin; is- 
semmen, tismen ; take the /a/, neħħi 
ix-xaħam ; he is fat fed, msemmen ; 
thefat is in tfiejire, collox spiċċa, fcol- 
lox mar jew spiċċa fix-xejn). 

Fat-brainbd — stupidu, ħmar, moħ- 
ħu ma jarfax. 

Fat FACBD — smin, wiċċu tond, wiċċ 
il Oħejd, wiċċ ta kassata. 

Fat-hbad — stupidu, ras kargha, 
ħmar. 

FAT-KiDNEYBD~oħxon, smin, mżak- 
kak. 

Fat-lutb— tablita ta trap (tafal) 
ma tkiek tal chittien ghal mili tax- 
xkuk jew stock (tal mastrudaxxi). 

Fat-wittbd — stupidu, ras kargħa; 
thou artfat witted wit/i drinking, inti 
atupidu bix-xorb. 

I^ATAL— fatali, tal mewt, li jekred; 
mid destin, li icollu icun (bil fors), li 
igib hemm cbir, icreħ ; it was fatal to 
the king to fightfor his money (UacOQ 
Ilenry VIIJ, cliien mid-dest'n (hecc 
chollu icun) għar-Ke li jiccumbatti 
għal fiusu : t/iatj'atal oiol t/iat came io 
our liouse sang not/iing hut deatli to us 
and ours (ShukHpear, 3 Ilenry IVj, 
dic il cocca fatali (kerrieda), li giet fid- 
dar tagħna ma gebitx ħlief hemm cbir 
għaliua u ghal niesna. 

Fatalibt — fatalista, min jemmen 
bil fatalism (ara). 

Fatality — fatalità, destin, xorti, 
hemm cbir, mewt, kirda ; the fatality 



Digitized by 



Google 



l^kH 



— 864 



FAl^ 



amongit catiU has heen very great^ il 
kirda (il mewt>) li ohien bemm tal an- 
nimali (bbejjem) chienet cbira wisk. 

Fatalnesb— ara fatality. 

Fata mobgana— fenomenu tal aria 
li jidber H^aw) mil port ta MeBsina u 
dawc li nħawi— id-dell jew zbiba ta 
muntanji etc. fwiċċ il baħar — lili 
Skallin isejħulu ix-xogħol tas-saħħara 
(Fata) Morgana. 

Fatb — destin, xorti; thefates were 
all against me^ ix-xorti (destinij cbien 
coUu contra tiegħi. 

Fatb— tiddestina, tcun ix-xorti. 

Fated— destinat ; otie midnight fated 
to t/iepiirpose (Shakspear, TempestX 
fnofs ta lejl wieħed destinat (li chien 
għàll tal apposta) ghalecc. 

Fatbpul — bid-destin, tad-destin 
tax-xorti. 

Fatbfullt — ara fatally. 

Fatbfulnbss— fatalità (ara faudit^). 

Fathbr— missier, kassis, patri ; tie- 
ħu il xi ħadd ibnec u bin Àlla ; tnis- 
sel, tagħmel ; who isyour father f roin 
bumissierecl Oar father who art in 
heaven ; Missiema li inti fis-smewiet, 
Olory be to the Father^ and to t/ie Son^ 
and to the Iloly Ghot ; Gloria lil Mis- 
sier etc.; who is yourfat/ier confessor? 
min bu il confessur tiegħec (il kassis 
li għandu tkerr)?/7oir do you dOfFatherf 
chif int sur Patri ? I /lave seen Father 
AnthonyfTsjt il patri Tonin ; Ay^ good 
youth and rat/ier father thee tlian masier 
iliee ( Sbakspear, Cymbelive IV, ^ ) 
Oi» fejnu (ġuvnott) ahjar nieħdoc ibni 
u ben Alla milli niccorreggic ( inraż- 
żneo); cowards father coxoards^ and 
base t/iings^sire,base (Sbakfi: Cymbeline), 
nies bla ħila inisslu nies bla hila u 
ħwejjeġ baxxi ( vili ) inisslu ucoll 
ħwejjeġ baxxi u vili, sinjur; the Fa- 
tliers oftlie C/iurch, is-Santi Padri ; t/ie 
Iloly Fatherj il Papa ; Fathers of the 
Oratory, il FiliDpini ( jew il patrijiet 
ta San Flippu Neri. 

Fathbb-dust— it-trab tal art li min- 
nhu sar il bniedem. 

Fatħbrhood— stat (condizioni) ta 
missier. 

Fatheb-in-law — missieril mara jew 
missier ir-ragel(ta tnoju mi/.-żowgiu). 



FATHBR-LAND-1-art ta nannijotna, 
jew roinn fejn incunu mnis^lin. 

Fatħbr-labħbr — scorfna ( isero ta 
ħuta) cbira li tinsab fl.ibħra ta fuk 
(lejn l-Inghilterra u actar il fuk, 

iTATHBRLESs— miun ghajr f bla mis- 
sier. 

Fathbrly— ta missier ; he tendered 
his brot/iers orplian c/iildren wit/i a 
fatherly ajfection^ rabba it tfal iltiema 
(ulied) ħuh b*imħabba ta missier. 

Fathbr-rioht —patrimoniu. 

FATHBR8HiP-li stat (condizioui) ta 
missier. 

Fathbr-siok — li jibchi (irid) dejjem 
lill missieru; li ma jistax igħaddi minn 
gbujr nia jara lill missieru. 

FATUOM-chejl luglis ta sitt piedi, 
dwar kama; hiegh, fond; tkis bil 
fat/iom (b*dan il chejl Inglis) jew bil 
kama; tkis sal kiegh jew tiscandalja ; 
tifhem ħaġa sewwa, tcun tafha minn 
għankudha, tħaddan,(takbad) gewwa 
dirgħajc ; go and gel^fathoms of this 
sort oj rope^ niur gib erbat ikjiem minn 
dan il ħabel ; 7 canuot fat/iom his de^ 
signs, ma nistax naf (nituem) x'ghandu 
fmoħhu ( xTeħsiebu jagħroel ); s/is 
fat/iomed /Um in /ler arms, ghankithu, 
ħaddnithu, gewwa dirgħaiha ( għan- 
kitliu). 

Fathomable— li tista tifmhu, li jista 
wieħed jifhmu. 

FATHOMER-min ichejjel bil Jathom 
jew kama, niin jiscandalja, miii jifbem 
jidħol bil ħsieb f*inoħħ liadd-jeħor. 

Fathomlgss — bla kiegh; abbiss, 
fond li ma bħalu ; li ma tistax taħfnu 
^tħaddnu) gewwa dirgħajc jew li ma 
tistax tgħannku. 

Fatidic I profeticu, li iħabbar, 

Fatidioal J fi għandu issetgħa 
igħejd) dac li gej (il għad irid jiġri) 

Fatidicbnoy- tħabbir, 

Fatiqablb li igliejja, jincbedd. 

Fatigatb — tgħajji ( tagħmel jfħaj- 
jen ) tchidd, tħaddem, tati wieħed 
x'jagħinel ; għaijċu, micdud bix-xo- 
għol, mħaddem sħiħ. 

Fatioation— għeja,xogħod, chedda. 

Fatioub— ħedma, xogħol, chedda, 
tahbit; tħaddem, tchidd, tħabbat, 
tgħajji bix-xogħol ; tell the corporal to 



Digitized by 



Google 



M 



_ M - 



fAtJ 



bring in the mċn on fatigue^ (?^^j^ ^' 
capural idaħħal iD-nies tal futtiga 
( is-suldati li hemm jaħdmu ). 

Patioub-drbbs— if-libsa taz-xogħol 
tas-suldati (il-libsa tal fatiga). 

Fatiodb-duty — fatiga ( xogħol tas- 
suldati li m'hux tal armi, għassa, drill 
etc.) Uwse ttoo soldiers are gone on fati- 
gue-dutyy dawo iż-żewġ suldati marru 
għal fatiga. 

FATiotJB-PABTY — cutnpannija, nies 
(suldati) għal fatiga. 

FiTiouBSOMB— li igħajjic, li ichidd 
bix-xogħol, li iħaddem sħih. 

FatiloqubNt — li iħabbar, ħabbàr, 
bassàr ; mch like difcourses of fatilo- 
guefit sootheayers (Urqahart, Rabelais^ 
Bk, III Chap XXII) discorsi bħal 
dawn ta baxxftra jew ħabbara. 

Fatiloquist— min jakra il venturi 

Fatimidb— li mnissel minn Fatma 
(bint Maumettu, u mart k\\). 

Fatisobnob — fetka, xakk, kasma. 

Fatlino — animal msemmen, lest 
(tajjeb) għal katla, smin u tari (zgħa- 
zugħ ), reach its fatling innocent arms 
(TetinjrBon, Pnucess Vl, m ) ilħak 
id-dirghaju tagħha smien u zgħar (ta 
tarbija innocenti jew li għadha ma 
taf xejn ). 

Fatly ^ bil grass, oħxon oħxon, 
smin. 

Fatnbr— min isemmen. 

Fatnbss — simna, xaħam, grass ; 
earth and water mingled by the help of 
t/te stm aather a nitrous fatncss (Bacon 
NaturaL Ilist.) trab u ilma flimchien 
mal ^ħajnuna tax-xemxjagħmlugrass 
(tidlic) tan-nitrogenu. 

Fattbn — issemmen, tiggrassa ; 
tcattar jewtagħmel ^ħammiel,tismen, 
tehxien, titkawwa, tistgħana. 

FATTBNBR-min isemmen. 

Fattbr— tidres ix-xghir; tieħu, tak- 
ta iz-zbula tax-xgàir. 

FATTiNBSS-ħxuna, simna. 

FATTisu-ftit u xejn smin, actarx 
smin. 

Fattbel - pie(^, tinja, riibsa. 

Fatty — mxaħħam, bil grass; spirit 
ofnitre will tnrn oil of olives into a 
sort of fathf snhstance (Arbullinot, o»< 
alimentSj (fh. VI) li spirtu tas salnitru 



ibiddel iz-zejt taz-zebbuġ f'sustanza 
(f ħaġa) donna gras8,jew xaħam (f su- 
stanza grassa). 

Fatty-kidnby— in-nefrite, marda tal 
cliewi, ighejdulha ucoll Bright's di- 
sease. 

Fatuity— genn, blugħa. 

FATUous-stupidu, ibleh, miġnun. 

Fat-witted — belhieni, rasu kargħa, 
babbu. 

Fauburo — subborg. 

Faucbs — ix-xedak tal wiċċ. 

Fauobt— vit ta bittija jew ta bar- 
mil (tal birra). 

Fauch— ara fallow. 

Faufbl — il frott ta siġra jisimha 
r Areca Catechu ( jew il gewza tal 
Malabar, fllndia). 

Fauoh— puhl ("x'għarucasa!) 

Fauoht ffought)~temppassat u il 
particip passat tal Y%Yhfight\ iggieled, 
iccumbatta ; miggieled, iccumbattut ; 
they faught all day long^ iggieldu (bak- 
għu jatu jew jiocumbattu il ġurnata 
collha; after t/ie battle was fauahtj 
wara li spiċċat il battalja (it-tkabida). 

Fault— ħtija,għilt, ^.ball, nukkas, 
difett, disgrazia ; tarra, tieħu żball, 
tagħmel żball, icollocħtija; whosefault 
is it t ta min hi il htija ? it is not my 
faultj m'hix htjia tieghi; tJiis is a 
printersfaulty dana żball ta li stampa; 
/ take Uiis for fault ofa better one^ nie- 
ħu dan la ma hawux aħjar; take her 
wit/i allfaults (Siiak8|iesr,7amtna ofthe 
S/irew)y ħudha bid-difetti collha li 
għandha (jew tagħha) ; I tcas atfanlt^ 
cont icconfondut, sturbiat (ma contx 
naf x'nakbad nagħmel); infault^ tlum; 
mine eyes were not injault ("Shakspear 
Cymbeline) lill għajnejja ma tatihomx 
tort, (ma tlumomx) ; I/e found fault 
wit/i mey tani tort (sabli ħtija) ; you 
must not fault twice in war, ma tridx 
tieħu żball darbtejn fil gwefra. 

Fault-findbr— min isib ħtija f col- 
lox (min ifittex ix-xaghra fil gnagina) 
pezza custioni. 

Fault-findino — sindicajr, li isib 
ħtija, li isib xi igħejd. 

Faultbr— min jagħmel (icollu) xi 
ħtija. 



Digitized by 



Google 



iPkH 



— 864 — 



FAl^ 



amongit catiU has been very great^ il 
kirda (il mewt^) li cbien bemin tal an- 
nimali (bbejjem) cbienet cbira wisk. 

Fatalnbss— ara fatality, 

Fata moroana— 'fenomenu tal aria 
li jidber H^aw) mil port ta Messina u 
dawc ii nħawi— id-dell jew xbiba ta 
muntanji etc. fwiċċ il baħar— lili 
Skallin isejħulu ix-xogħol tas-saħħara 
(Fata) Morgana. 

Patb — destin, xorti; Viefates were 
all againet me, ix-xorti (destinij cbien 
collu contra tiegħi. 

Fatb— tiddestina, tcun ix-xorti. 

Fated— destinat ; ane midnight fated 
to tliepiirpoae (Sbakspear, Tempe8t\ 
f'nofs ta lejl wieħed destinat (li cbien 
għàll tal apposta) ghalecc 

Fatbful — bid-destin, tad-destin 
tax-xorti. 

Fatbfully — ara fataUy. 

Fatbfulnbss— fatalità (ara faUdity), 

Pathbr— missier, kassis, patri ; tie- 
ħu il xi ħadd ibnec u bin Àlla ; tnis- 
sely tagħmel ; xoho ieyour fat/ier f min 
bumissierec! Oar father who art in 
heaven ; Missierna b inti fis-smewiet, 
Olory be to the Father^ and to t/te Son^ 
and to the Holy Ghot ; Qloria lil Mis- 
sier etc, ; who ie your fatJier confessor 1 
min bu il confessur tiegħec (il kassis 
li għandu tkerr)?/7otr do you do^Fatherl 
chif iiit sur Patri ? 1 have seen Father 
Anthony ^iceLjt il patri Tonin ; Ay^ good 
youth and rather father thee tlian master 
thee ( Shakspear, Cymbelive IV, 2) 
Oi» fejnu (ġuvnott) ahjar nieħdoc ibni 
u ben Àlla milli niccorreggic ( inraż- 
żneo); cowards father cowarda^ and 
base thing8^Bire,ba8e (Shakfi: Cymbelhie), 
nies bla ħila inisslu nies bla hila u 
ħwejjeġ baxxi ( vili ) inisslu ucoll 
ħwejjefr baxxi u vili, sinjur; the Fa- 
t/iers o/t/ie C/iurch, is-Santi Padri ; t/ie 
Iloly rittherj il Papa ; Fathers of the 
Oratory^ il FiliDpini ( jew il patrijiet 
ta San Flippu Neri. 

Fathbr-dust— it-trab tal art li min- 
nhu sar il bniedem. 

Fatħbrhood— stat (condizioni) ta 
missier. 

Father-in-law — missieril mai*a jow 
missier ir-ragel(ta tnojn miA-żowgiu). 



FATHBR-LAND-1-art ta nanuijetna, 
jew minn fejn incunu mnis^lin. 

Fatħbr-labhbr — scorfna ( isem ta 
ħuta ) cbira li tinsab flibħru ta fuk 
(lejn l-Inghilterra u actar il fuk. 

Fathbrless— minn ghajr f bla mis- 
sier. 

Fathbrly— ta missier ; he tendered 
his brot/iers orpltan c/tildren wit/i, a 
faiherly affection^ rabba it tfal iltiema 
(ulied) ħuh b*imħabba ta missier. 

Fathbr-right —patrimoniu. 

FATHBRSHiP-li stat (oondizioui) ta 
misster. 

Fathbr-bick — li jibchi (irid) dejjem 
lill missieni; li ma jistax igħaddi minn 
ghujr nia jaru lill missieru. 

FATUOM-chejl Inglis tu sitt piedi, 
dwar kuma; hiegh, fond; tkis bil 
fat/iom (b'dun il chejl Inglis) jew bil 
kamu; tkis sal kiegh jew tiscundalja; 
tifhem ħaġu sewwa, tcun tafha minn 
għankudha, tħaddan,(takbad) gewwa 
dirgħajc ; go and getJ^. fathoms of this 
8ort oj rope, niur gib erbat ikjiem minn 
dan il ħabel ; 7 cannot fat/iom his de- 
8ign8, ma nistax naf (nithem) x*ghandu 
fmoħhn ( x'feħsiebu jagħmel ); 8/ie 
fat/tomed /lim in /ler arms, ghankithu, 
ħuddnitbu, gewwa dirgħuiha ( għan- 
kithu). 

Fathomable— li tista tifmhu, li jista 
wieħed jifhmu. 

Fathomer -min ichejjel bil fut/iom 
jew kamu, niin jiscandulja, min jifhem 
jidħol bil ħsieb f inoħħ hadd-jeħor. 

Fathomlkss — bla kiegh; abbiss, 
fond li ma bħulu ; li ma tistax taħfnu 
^tħaddnu) gewwu dirgħujc jew li ma 
tistax tgħaniiku. 

Fatidic I profeticu, li iħabbar, 

Fatidical j li għundu is-setgħa 
igħejd) duc li gej (il għud irid jiġri) 

Fatidicbnoy - tħubbir. 

Fatigablb li igliejjtt, jincbedd. 

Fatigatb — tgħajji ( tagħmel għaj- 
jen ) tchidd, tħaddem, tati wieħed 
x'jagħmel ; għujjfin, micdud bix-xo- 
gnol, mħuddem sħiħ. 

Fatigation— għeja,xogħod, chedda. 

Fatigub— ħedinii, xogħol, chedda, 
tuhbit; tħuddem, tcbidd, tħubbat, 
tgħujji bix-xogħol ; telt the corpoml to 



Digitized by 



Google 



M 



M 



fAtt 



hring in the mċn on fatiguey għejd il 
capural idaħħal iD-nies tal fattiga 
( is-suldati li hemm jaħdmu ). 

Patioub-drbss— if-libsa taz-xogħol 
tasHSuldati (il-libsa tal fatiga). 

PATiauB-DUTY— fatiga ( xogħol tas- 
suldati li m'hux tal armi, għassa, drill 
etc.) Uioae iwo soldiers are gone on /ati- 
gue-duty^ dawo iż-żewġ suldati marru 
għal fatiga. 

FATiotJB-PABTY — cutnpannija, nies 
(suldati) għal fatiga. 

FiTiouEBOMB— li igħajjic, li ichidd 
bis-xogħol, li iħaddem sħiħ. 

FatiloqubNt — li iħabbar, ħabbàr, 
bass&r ; mch like difcourses of fatilo' 
(juefit soothsayers (Urqahart, Rabelais^ 
Bk, III Chap XXII) discorsi bhal 
dawn ta baxxftra jew ħabbara. 

Fatiloquibt — min jakra il venturi 

FATiMiDB--li mnissel minn Fatma 
(bint Maumettu, u mart AH). 

Fatibcbnob — fetka, xakk, kasma. 

Fatlino — aiiimal msemmen, lest 
(tajjeb) għal katla, smin u tari (zgħa- 
zugħ ), reach its fatling innocent arms 
(Teniijrsoii, Princess VI, m ) ilħak 
id-dirghajn tagħha smien u zgħar (ta 
tarbija innocenti jew li għadha ma 
taf xejn ). 

Fatly — bil grass, oħxon oħxon, 
smin. 

Fatnbr— min iseinmen. 

Fatnbss — simoa, xaħam, grass ; 
earth and water juingled by the help of 
tlie stm gather a nitrous fatncss (Uacofl 
NaturaL Ilist.) trab u ilma flimchien 
mal għtfjnuna tax-xemx jagħmlugrass 
(tidlic) tan-uitrogenu. 

Fattbn — issemmen, tiggrassa ; 
tcattar jewtagħmel għammiel,tismen, 
tehxien, titkawwa, tistgħana. 

FATTBNBR-min isemmen. 

Fattbb — tidres ix-xghir; tieħu, tak- 
ta iz-zbula tax-xgàir. 

FATTiNBBS-ħxuna, simna. 

FATTisu-ftit u xejn smin, actarx 
smin. 

FATTREL-pieg, tinja, Tlibsa. 

Fatty— mxaħħam, bil grass; spirit 
ofnitre will tnrn oil of olives into a 
sort offatfy snbHtance (Arbulhliot, oi< 
alimentSj Ch. VI) li spirtu tas salnitru 



ibiddel iz-zejt taz-zebbuġ f'sustanza 
(rħaġa) donna gras8,jew xaħam (fsu- 
stanza grassa). 

Fatty-kidnby— in-nefrite, marda tal 
cliewi, ighejdulha ucoll BrighCs di- 
sease. 

Fatuity— genn, blugħa. 

FATUous-stupidu, ibleh, miċnun. 

Fat-witted — belhieni, rasu kargħa, 
babbu. 

Fauburo — subborg. 

Faucbs— ix-xedak tal wiċċ. 

Fauobt— vit ta bittija jew ta bar- 
mil (tal birra). 

Fauch— ara fallow. 

Faufbl — il frott ta siġra jisimha 
r Areca Catec/iu ( jew il gewża tal 
Malabar, flludia). 

Fauoh— puh! Cx'għarucasa!) 

Fauoht (fought)~temppassat u il 
particip passat tal verh fight; iggieled, 
iccumbatta; miggieled, iccumbattut; 
t/iey faught aU day long, iggieldu fbak- 
għu jatu jew jiccumbattu il ġurnata 
collha; after tJie battle was fauaht^ 
wara li spiċċat il battalja (it-tkabida). 

Fault— ħtija, għilt, żball, nukkas, 
difett, disgrazia ; tarra, tieħu żball, 
tagħmel żball, icollocħtija; whosefauU 
is it t ta min ħi il htija ? it is not my 
faulty m'hix ħtjia tieghi ; this is a 
printersfault, dana żball ta li stampa; 
/ take Uiis for fault ofa better one, nie- 
ħu dan la ma hawux aħjar; take her 
with allfaults (ShBk8pesr,7cfmtna ofthe 
Shrew), ħudha bid-difetti coilha li 
għandha (jew tagħha) ; I tcas atfaulty 
cont icconfondut, sturbiat (ma contx 
naf x'uakbad nagħmel); infault^ tlum; 
mine eyes were not injault (^Sbakspear 
Cymbeline) lill għajnejja ma tatihomx 
tort, (ma tlumomx) ; Ile found fault 
with me^ tani tort (sabli ħtija) ; you 
must not fault twice in war, ma tridx 
tieħu thah darbtejn fil gwerra. 

Pault-findbr— min isib ħtija f col- 
lox (min iflttex ix-xagħra fil għagina) 
pezza custioni. 

Fault-findino — sindicajr, li isib 
ħtija, li isib xi igħejd. 

Faultbb— miu jagħmol (icollu) xi 
ħtija. 



Digitized by 



Google 



t'AtJ 



- i66 - 



PAV 



Pàultpul— ħati. 
Faultily — bil ħtija, ħażin. 
Faultin£ss— ħażen, ħżunija; nuk- 
kas mid-dmir. 

FAULTiNa— nukkas; (&] gcologiju) 
meta li straU tal blat etc. ina icom- 
plux sejrin fid-dritt għaliex 1-art (il 
blat) f xi lochijiet icun niniżżel I-isfel 
(donnu sfundat). 
Faultless— bla ħtija. 
FAULTLBssLT—ta bla ħtija. 
Faulty— ħati, bil ħtija. 
Paun (fil Mitologija Bumana)--AIIa 
falz magħmul nofsu tifel bil krnn 
żgħar f'rasu, widnejn wekfin roahru- 
gin il barra, u sakajn ta moghza. 
Paun— -intemperanza. 
Fauna — isem ta alla mara falz, 
Fauna, 1-annimaIi etc. ta pajjis li jin- 
sabu f art etc; iz-zoologia ta dic l-art 
jew 1-annimaIi collba li jinsabu fart^ 
bid-descrizioni tagħhom collha. 

Faunist— min (dac li) jistudia u jit- 
chellem fuk 1-annimali ta pal jis. 
Fausbn — isem ta sallura cbira. 
Faussb bray (akra fos-brei) — sur 
baxx. 

Pauteuil — faldistoriu, siġ^u tal 
brazzi jew pultruna ta Fresident; 
siġ^ fl-Accademia Prancisa. 

Fautbr— avucat, min isostni causa 
jew jitchellem għall badd'jeħor biex 
jiddefendih. 

Fautress— mara li takbes biex tid- 
defendi il causa ta ħadd'jeħor ; pa- 
druna. 

Fauvbttb — dawc il għasafar tal 
għana (b'munkarom artab, ħolu^. 

Faux-pass (bil Francis (fh'pà) — 
pass falz. pass ħażin ; żbalf fil con- 
dotta jew n-imgiba. 

Favillous — maghmul mill-irmied, 
ta rmied. 

Favose— mħaffer jew magħmul ho- 
for ħofor (tokob tokob) bħal dawc 
tan-naħal fejn jaghmlu il għasel ; 
(bhal xebda). 

Favour — għożża, ghajnuna, siwi, 
risk; favur, littra; tgħożż, tgħin, tis- 
wa lill; tati il wiċċ; iggib tajjeb ; 
tixbeħ ; do me the favour io inform him 
please, għamilli piacir (favuri għejdlu 
jecc jogħġboc ; knowing thatyoa ore a 



man I always favoured, I om sure he 
will receive you most kindly^ billi jaf li 
inti cont dejjem magħ7.uż (rispettat) 
minni sgur li jilkgħec tajjeb ferm; ilie 
darkness of the nvjht favoured their un- 
dertaking, id-dlamijiet tal-lejl li għejn 
(ta il għajnuna) lill għemil tagħhom 
(chien li swielhom); your favour of 
the 12tli. innt. is to hand, littra tiegħec 
tat-12 ta dan (ix-xahar) li aħna fih 
waslitli (rcevejta^ ; U is said tliat his 
appearance does favour that of ihe King, 
ignejdu illi jixbeħ ftit ir-Re (jatih 
lemħa sewwa); shefavours the mother, 
tixbeħ l-omma, wiċċ ommha; you 
favour him too much^ inti tgħinu (tatih 
il wiċċ^ wisk. 

Favourablb— favorevoli,ta jjeb għal, 
li jigi żewġ, igib ir-risk, risku tajjeb ; 
the wind was favoumble to them all the 
way^ ir-riħ chien magħhom dejjem; 
this is a favouiHible opportunity for yon 
to go, issa il wakt għalic (issa wak- 
tec) biex tmur ; the army took up a 
favourable position, I-armata (is-sul- 
dati) sabu (ħadu) post tajjeb għali- 
hom (li jiswielhom) ; / hope to have a 
favourable answer to my petitiouj nit- 
ma li icolli risposta tajba għal peti- 
zioni li għamilt. 

Favourablb— bis-sewwa, bit-tajjeb, 
bir-risk; bl-imgiba tajba collha ; bil 
maniera collha ; bil kalb collha, bil 
favur; b'mod chif imur jew chif jix- 
rak ; had you been there he would have 
judged more favourably ofhis situation, 
li chiecu cont hemm int chiecu chien 
actar jimxi mieghu bil ħniena (chien 
icun ħanin miegħu). 

Favoured - favorit, stmat^ migiub, 
maħbub, għażis, magħżul, foi*tunat ; 
megħjun, mbuttat; well favoured, sa- 
biħ, ħelu, gustus, geniali; ill'favoured^ 
icreħ, magħlub, batut etc; / have 
much pleasure to say that my son has 
always been one of ihe favoured feto, 
jena għandi piacir wisk ngħejd illi 
ibni cliien dejjem wieħed niinn dawc 
il ftit fortunati (stmati, maħbubin jew 
migiubin) ; she is a well favoured wo- 
man, hia mara sabiħa ħafna ^ħelwa, 
gustusa, genjali); the illfavonred and 
lean fleshed kine did eat up the seven 



Digitized by 



Google 



FAT 



— 867 — 



PEA 



wellfavoured and fine kine^ (mill Ge- 
nesi^ XLI, 4.), is-seba bakriet coroħ 
u magbluba chiulu is-seba bakriet 
sbieħ u smien. 

Favouradly — ara favourable. 

Favourednbss — ghajnuDa, mgiba, 
dehra ^chif tcun jew tidher ħaġa) ; 
ihon shall not sacrifice xtnto the TjOrd 
tliy God any bnlloek or sheep wlierein 
is blemish or any evil favonredness 
r Deutoronomiu XvIIJ^ inti ma tof- 
frix sacrificiu 1 AHa Mulej tie^ħec 
1-ebda ghendns jew ngħaġa, li icun 
(jidher li^ fihom xi mancament jew li 
ma icunux (jidru) sbieh. 
^^ Favourbr — min igħejn, iżomm ma; 
jimbotta, igib Cjirrispetta) lill ; he is 
now one of the favourers to tlie Boers^ 
issa kiegħed iżomm ma figħejn) iill 
Boeri. 

Favouress — mara li tati il wiċc, 
roara li istżomm ma, tgħejn, timbotta 
(tirracomanda). 

Favourite— favorit, għa%is, magħ- 
żul, maħbub ; il għażis, il maħbub 
tal kalb, il bażużlu ; ta gewwa, tal 
kalb ; he is one of his favouriies^ hu 
wieħed mill għeżies (magħżula) tie- 
^ħu ; John is our Chief's favourite^ 
Qanni hua il bażużlu (ta gewwa) mal 
cap taghna. 

Favouritbs — b^.iebeż, iew noccli 
(xagħar innucclat, li jaka jew mden- 
del fuk il ġbin) ; his favourites hang 
loose vpon t/ie templesy in-noccli tiegħu 
chienu mdendlin (mixħutin jew gej- 
jin) għal fuk wiċċu (^ġbinu jew ngha- 
su). 

Favouritism— favoritismu, parzia- 
lità, gibda lejn bniedem actar minn 
ħadd'jeħor, favuri; the system of fa- 
vonritisniis condemned in a governtnent, 
is-sistema tal favuritismu ftal par- 
zialità jew il għażla għal 1-impieghi, 
avanzi etc. ghal dawc biss li huma 
migiuba, jew il bażuzli tal kalb) fi 
Gvem hua iccundannat; fie is so 
haughty becanse he knows very well that 
he has been promoted to pwminentfa- 
vouritism^ hua hecc supperv u cburi 
il għaliex jaf li wasal fpost għoli ta 
favorit (ta gowwa, fil post fejn hu 
migiub sħiħ mis-superiuri). 



Favourizb— turi favur, parzialità; 
iżiomra jew takleb ma; iggib jew 
turi rispett, mħabbn, jew ħniena ma. 

Favourlbss— m'hux migiub, m'hux 
favurit, m'hux tal kalb; m nux għażis; 
m'hux tajjeb ; m'hux favur, contra. 

Favus— dic il biċċa tax-xehda tal 
għasel li jagħmel in-naħal li tcun 
tokob tokob (b'sitt cantunieri, jew 
ġnieb, il waħda) ; biċċa rħam maktu- 
għa jew mfassla bmtt facciati jew 
ġnieb bħal tokba tax-xehda tal għa- 
sel ; isem ta marda tal gilda ("actarx 
tar-ras, u tidher actar fit-tfal milli 
fil cbar). 

Fawn— cerv żgħir (ta sena), friegħ 
ta annimali ; tferragħ jew tilhed 
cerva; iż-żiegħel, tmelles, tbaħħar; 
we snio the fawns jnmping in t/ie parky 
rajna iċ-ċriev żgħar (il friegh taċ- 
ċnev) iakbżu fil park (fil ġnien, jew 
fil fi^ħalka; t/ie molher tigress was seen 
following her fawnsj it-tigra (1-omm) 
rawħa tiġri ( tmur ) wara il friegħ 
tagħha (uliedha) ; he is one of tlie vul- 
gar crowd of courtiers who fawn on 
tlieir masier while tliey betray him (Ha- 
caaUy.Storta tallnghiherrayC.XXIII)^ 
hua wieħed minn dawc in-nies vili 
(baxxi) ta JEaa dwar il palazz (tas- 
sinjur) illi imelles (jimpustura u izie- 
għel) bis-sinjur tiegħu (tagħhom^ fil 
wakt li icunu jittraduh. 

Fawnbr— melliesi, impustur, wie- 
ħed li iziegħel b'ħadd'jeħor biex jeħu 
xi haġa minnu ; seftur servili. 

Fawning — impustura, im^usturar, 
żecħil (^aIzJ^ tmellis (biex tieħu jew 
tisloħ xi ħaċa, xi favur etc. minn 
għand xi ħadd). 

Fay — ħares, fatat; spirtu, saħħar, 
saħħara; ti^ġusta (tkabbel jew'tkie- 
għed flimchien) biċtejn għuda (njam), 
flimchien, iggongi, tiġġusta. 

Faying — ġustar esatt (eewwa) ta 
żewġ bcejjeċ njam etc. flimchien li 
ma tħalli ebda wisa bejnjethom. 

Fà(bliSpanjoI)— fidi. 

Fbabbrry — ara gooseberry. 

Fbagub — tħabbat, issawwat, tati 
bi frosta etc. fuk ħaÀ^a. 

Fbak — noccla, bożbuża xgħar. 

Fbaii— fidil, ta min jafdah ; heis my 



Digitized by 



Google 



PEA 



— 868 — 



PEA 



auld feal friend the deacon (Seott^ Rob 
Boy, Chap XXVIIIJ, hiia il ħabib 
fidil antio tiegħi id-Decan. 

Pealty— fedeltà ; we muat hear true 
fealty to the Kinġ^ ahna ghandna in- 
ounu fidiii tassew mas-sultan (re) 
iagħna ; she hae been accused of breach 
of fealty to her husband^ kalu li ma 
bakgħetx fidila ma żewġha. 

Fbar— biża, waħz, taktiegħ il kalb; 
kima, rispett; beiżiegħa (ħaġa li tbaż- 
ża) ; tibża, titwaħħax; tbażża ; and the 
fear ofyou, and the dread of you shall 
be npon every one^ u il biża tiegħec, il 
biża cbir tieghec, icun fuk oulħadd, 
(culħadd icoUu il biża tiegħec) ; (he 
fear ofthe lA>rd is the beyinning of wis^ 
dom ( initinm sapientice timor Jbomini), 
Psalm.CXI), il biża t'AIIa hua il bi- 
du taoull għerf; I was afear to him^ 
jena oont tal biża ghalih (bażżajtu) ; 
render to all tlieir dues,,, fear to whom 
fear (is duej—Romans XI 11^7, ati 
lil culħadd li jisthokklu, il kima li 
imisshu;/<^ who fleeth from the noise 
of Uie fear sluxU fall into the pit^ and he 
ihat cometh ttp out ofthe midst of the pit 
shall be taken in thesnare (ISHJii XXI V^ 
18)y dac li jaħrab mill ħsejjes tal beż- 
żigħa jaka fil gandott (fossa) u dao li 
joħroġ (jitla) mill gandott jaka fin- 
nassa (jinkabad fill mansba) ; why 
do you siand so much in fear of him ? 
għaliex dan il biża collu iLiinnu? 
They put us in a qreatfear^ huma beż- 
żgħuna (tauna beżglia cbira) wisk ; 
there is no fear^ ma hemnix biża ; no 
fearl katt temmen I u sgur !, xejn la 
tibża ; forfear {lest)^ li ma ; lock your 
watch and chain here for fear you meet 
some one to rob you, akfel hawn I-ar- 
loġċ u il catina li ma jisirkecx xi 
ħadd ; why do youfear f gbaWex tibża? 
we must fear God, jeħtieġ nibż^ħu 
mn'AIIa ; he is a man tliatfears God^ 
dac ragel tajjeb li jibża mn'AIIa, jew 
li għandu il biża t'AIIa ; I fear it is 
too true, nibża wisk li hua altru la 
veru(uibża wisk li hu altru li tas- 
sewj ; the doctors (physicians) fearfor 
his life, it-tobba jibżgħu li imut ; we 
must npt fnake a scarecrow of the law, 
.seiting it up to fear the birds of prey 



(Shakspear, Measure for Measure^ II^ 
I), aħna ma għandniex naghmlu 
Cnaħsbu) li iUIigi hia babaw, li nagh- 
mluha biex imbeżżgħu (ingħerrxu) il 
għasafar tas-serk ; /ear God^ honour 
t/ie King, meta tibxa mn'Alla tcun tati 
kima is-SuItan (ibża mn-Alla, ati ki- 
ma ir-Ke) ; ifyou sliall see Cordelia^ as 
fear not, hnt you shall ^Shak«pi«are, 
Lear 111,1), tibża xejti (taktax kalbcc, 
tiddubitax) inti tara lill Gordelia; / 
don'tfear buthe will come, iena ma 
naktax kalbi ( ma niddubitax, ma 
għandix dubiu) li ma jigix. 

Fear BABB — babaw ^li ibeżżgħu it- 
tfal żgħar bih). 

Pbar-naught— drapp oħxon, utiek, 
tas-suf għal hwejjeġ Cġlecchijiet u 
klieżet) tal baħrin etc. 

Fbar-struok — mimli bil biża, rabat- 
ża. 

Pbar-surprisbd -collu \Àte^, mbażia 
u miblugħ ; scantat bil biża. 

Fbarbd- mba^ia, stmat, li jatuh 
(jistħokklu) kima. 

Fearer— min Jibża, wieħed li għan- 
du il beżgħa (li jibża). 
' Pbarfol— tal bi^.a, waħxi, li jibża 
minn xejn, beżżieġħi, timidu, lijistok- 
klu, rispett etc; Uiis is a fearful thina, 
din ħaġa terribili, li tbażża li twan- 
ħax (tal biża jew tal waħx J ; t/iat was 
afearful niyht, dic ohienet scena tal 
biża, terribili (tal waħx, li tchexchex); 
he is more fearful to offend his friends 
ihan his fat/ier, hu jibża actar li jof- 
fendi (jagħmel tort) lill ħbiebu milli 
jagħmel tort (jofTendi) lill missieru ; 
who is lUce lliee^ glorious in holiness, 
fearful in praises fExodu^ XV^ 11), 
min hu bħalec, cbir fil kdusija, u li 
jistħokkloc cull kima fit-tifħir j^ 

Fbarfulnbss — biża, waħx. 

FbaRLBSs— bla biża, li ma jibżax, 
kalbieni, ċuraġġus, li majaktakalbu 
minn xejn. 

Pear NOuaĦT— drapp oħxon utiek 
(tas-suf) li minnu jagħmlu il ħwejjeġ 
tal Ibies ("[(lecchijiot u kliezet) gnal 
baħrin; drapp li bih jinfurraw il 
bwieb tal porvlisti. 

Fbasiblb— fattibli, li jista isir, li 
jista jingħamel; I don't think this is 



Digitized by 



Google 



PEA 



— «69 — 



FB!à 



feasible, tna jidhirlix (ma narax) li 
danjista isir, (li jista icun li isir, 
igħaddi il kuddiem, jingħamel eto.) 

Fbàbiblbnbss— possibiltà; / dont 
qnestwn in tlie least the feasibleness of 
the thinpf jena ma ngħejdx (katt ma 
niddubita) li m*hux possibili (li ma 
jistatacun) li din il ħaġa issir. 

Fbàst — festa, banchett, pranzu, 
mejda, xalata, icla, stedina għal 
1-ichely tagbmel festa, tieool, tixxala, 
tistieden, ^ghmel mejda, xalata, ban- 
cheti,: festa; get this ready for the 
feast of St. Paulj lesti dan għal festa 
tA Sttħ Paul ; t/tere was a sumptuous 
and inagnificent feast given by her father 
on her weddingday, chien hemm pran- 
zu (missiera ghamel jew ta' pranzu) 
bir-ri(gel dac inhar tat-tieġ t-agħha ; 
hefeàsts every day, cull jum bil pranzi 
(jati.il pranzi cull jum) -, hefeasts like 
a kifigf jixxala (ja^ħmel mwejjed jew 
pranisi^ daks sultan; when we went 
ihere we were all highly feasted^ meta 
morna hemm conna ittrattati (stmati 
b*ichel etc^ ferm (chemm jista ioun). 

Fbàstbb — min jati jew jagħmel 
banchetti, pranzi, mwejjed jew xa- 
lati. 

FBASTiNO-^xalar, ichel, banchetti, 
divertimenti, stedin għall-ichel u 
xorb; he loves feasting, iħobbu ix- 
xalar. 

Fbastino monbt - capparra jew flus 
lijati wieħed kuddiem lill xi ħadd 
biex jidħol seftur mie^hu. 

Fbat — għamil ta ħila cbira, ħaġa 
tal għa^eb, bravura ; tagħmel, tiffor- 
ma, turi chif , tati esempiu ; these are 
feats ofheroeSf dana għamil taħila ta 
nies 1-actar kalbiena; you are now 
doing feats, issa kegħdin tagħmlu 
ħwejjeġ tal għageb tassew (ħwejjeġ 
li fihom kegħdin turu ħila cbira; 
Ido admire those feats ofaetivity, jena 
nitgħaxxak tassew bil ħeffa ( bix- 
xogħol ħafif ) ta jdejhom ( jew ta 
idejh) ; a sample to the youngest, to the 
more mature a glass that feated them, 
(Shàkspear, Ċymbeline), ftit wieħed 
(mostta jew campiun) liż-żfi^ħar jew 
lill actar żffħażagn, u tazza biex nuru 
f turi) chif Till ebar. 



Fbat — pulit, maktugħ jew mfassal 
t<ijj6b, li jokgħod (ħwejjeġ) aħjar; 
look how well my garments sit uvon me^ 
muċh feater than before^ (8haK8p6ar, 
Tempest II, Ij, ara ohemm jokgħo- 
duli tajjeb il ħwejjeġ fukhi, wisk ao- 
tar pulit minn kabeL 

Fbatħbr—- rixa, iżżejjenjew tlibbes 
bir-rix ; chif ittalla u itżomm il pa- 
lella ta mokdief mill-ilma fil kaif ; 
classi, kal^ħa (ta nies etc ); xorta ta 
scarpell biex tofrok il ħaġar ; light as 
afeather, ħafif rix (donnu rixa); why 
are you plucking off that poor bird^s 
feaiher t għaliex kiegħed tintef (tak- 
la) ir-rix ta dac 1-imsejchen għasfur?; 
down featliers, pinni ; to cut one*s throat 
with afeather, tgħaddi iż-żmien, tid- 
ħac jew tinganna bniedem fwiċċu, 
turih li iggiDlu rispett u minn warajħ 
tfittex li tgħamillu id-deni ; turih li 
inti ħabib tiegħu biex imbagħd tieħu 
minnu u tingannah ; afeather in the 
cap, unur, bravura ; his vietory is an-- 
Qther feaiher in his cap, il battalja li 
rebaħ hia unur jeħor għalih ; ifl had 
a right to the feathers Ishould stiek one 
of the finest in my^ cap, (SOQthejTf 
Letters IP, jU£\ li cbiecu 1-unuri 
(bravuri etc.) chienu f idejia (li oont 
nagħmel minnhom jena) chiecu cont 
nagħżel 1-aħjar wieħed għalja u 
nżommu . jena ; birds of a feailver 
flock togetherf cull par għal paruYnies 
ta li stess classi, sengħa, condizio- 
ni etc. jagħmluha, j'ew issibhom dej'- 
jem, fiimchien); I am not of iħat 
feather to shake off my friend (8hak6- 
pear, Timon of Atnens^ I, 1), lena 
m'inhiex minn dawo (in-nies^ li gnan* 
di il ħila inchecci, niscartA jew nib- 
għat lill ħabib (tiegħi) ; tobein high 
feathery tcun ferhan sejjer ittir ; ybu' 
can ask what you like from him Uhday, 
you are suf*e to get it because he is tn 
high feaiher, tista titolbu li trid illum 
s^ur jiccuntentao ^ħaliex sejjer itir 
bil ferħ (ferħan sejjer itir) ; to show 
Uie white featherj turi biża, turi li inti 
beżżiegħi, j'ew bla ħila, to eut a 
feather, takta 1-iIma jew il mewġ bħal 
ma tagħmel pruwa, jew talja mar, 
ta bastiment meta icun miexi sħiħ 



47 



Digitized by 



Google 



FEA 



— 870 



FEB 



jew għadde j fidl speed^ għalecc ighej- 
du għall xi ħadd li jagbmel xi ħaga li 
biha jidher jew jissemma. 

Fbathbr-bbarbrs — isem ta dud, 
xorta ta cacula (cwamel). 

Fbatħbr-dbd — sodda tar-rix, mitrah 
mimli bir-rlx ; sodda radba. 

FBATĦBR-BOARDiNa— tkegħid (twaħ- 
ħil) ta twavel bir-ras ta waħda mrio- 
cba fuk I-oħra. 

Fbathbrbrainbd— moħħħafif, fer- 
ferrixi^ ; she is atill featlier brained 
school airl, dic għadha tifla li għadba 
tmur li scola b'moħha mimli bir-riħ 
(ferferrixha, ma hi soda xejn j. 

Fbathbr OLiNa — marda tal bhejjem 
H tigi mill għaċc (meta il bhejjem 
ma isibux ilma x'jixorbu). 

Fbathbr-drivbr— dac li għandu is- 
sengha inaddaf jew jiftaħ ix-rix. 

Fbathbr-dustbb— scupilja jew pin- 
zell tar-rix għat-tfarfir tal għabra. 

Fbathbr-bdob— xifer rkiek ta tav- 
la; all these planke 'jew boards are 
feather edged^ dawn it-twavel collha 
leQti incanati etc. bix-xifer rkiek (in- 
naħħa waħda), (lesti biex jitkegħdu 
fuk xulxin jew jitriccbu I-waħda bix- 
xifer rkiek fuk I-jeħor oħxon). 

Fbathbr-flowbr — fjur magħmul 
bir-rix li jilbsu biex jiżżejnu bih in- 
nis8. 

Fbathbr-poil— xorta ta fiur, il violi 
tal ilma, hecc imsejjaħ gnal werak 
sbieħ u ħfief li għandu. 

FsATHBR-aRASS— isem ta ħaxixa. 

Fbathbr-hbad — mohħ hafif, bel- 
hieni, ferferrixu. 

Fbathbr-hbaded — ibleħ. 

Fbathbr-hbblbd — ħafif, li jakbeż 
minn hawn u minn hemm. 

Fbathbr-joint— ġonta li tgħakkad 
żewġ rjus ta twawel flimohien. 

Fbathbr-makbr — min jaħdem fir- 
rix, min jagħmel il piumi sewwa bir- 
rix naturali chemm ucoll bir-rix arti- 
ficiali jew maħdum bl-idejn. 

Fbathbr-patbd— ara feaUier-headed. 

Fbathbr-shot 1 dic il għamla 

Fbathbrbd-shot j (chif Jig^) ir-ram 
mdewweb, jew chif jibka, meta jixtuħ 
gewwa 1-iIma. 

Fbathbr-spray — 1-iIma tal baħar 



etc. chif jinferak u jitlamal prua jew 
taljamar ta bastiment metaicun mioxi 
jew għaddej full speed. 

Fbathbr-top — dawc il ħxejjex li 
li għandhom jew jispiċċaw bi piuma. 

Fbathbr-vainbd— jissejħu dawc il 
werak li għandhom il vini (ħjut etc ) 
tagħħom herein min-nofs għax-xifer 
("bhal dawc tal balluta, tal kastan etc.) 

Fbathbr-weioht— 1-ankas tokol li 
iħallu daż-zmien żiemel tat-tiġrija (5 
8tones u 7 Iibbri, jew dwar 89 ratal). 

Fbathbrinbss — ħeffa cbira (daks 
ir-rix). 

FBAPHBRiNa — tlibbes .(Ibies) bir- 
rix, chisi bir-rix. 

Fbatherino-ploat — chif icunu 
kegħdin twavel jew palelli ta rota ta 
vapur, b'mod li meta icunu fl-ilma 
icunu ċatti li jistghu jakdfu, u huma 
u deħlin jew ħergin mill-ilma icunu 
immejlin għal xiferhom biex ma itel- 
fux fil mixi. 

Fbathbrlbbs— bla rix, minnghajr 
rix. 

Fbathbrly— - ara feathery. 

Fbathbry— bir-rix, tar-rix, mlibbes 
jew mgħotti bir-rix ; bħal rixa. 

Feathbry-footbd— li għandu riġ- 
lejħ bir-rix (li għandu ir-rix rsakajli 
ucoll). 

Fbatnbsb— ħeffa, għamil t^ ħila, 
ta bravura, ta curaġġ. 

Featurb — għamla ta wiċċ, jew ta 
ħag'oħra, fattizzi \ she is a girl of ex- 
eellent features^ hia tifla li għandba 
għamla ta wiċċ ħelu (sabiħa u ħel- 
wa). 

Fbatured— maghmul, bil fattizzi. 

Fbaturblbss — bla fattizzi, bla 
ghamla, li ma għandux għamla sa- 
biħa. 

Fbaturbly— bil fattizzijew b'għa- 
mla ta wiċċ sabiħa ; sabiħ. 

Fbazb — tħoll (tobrom cuntlariu) 
tarf ta ħabel etc. 

Fbdrioula ( fil Patologia ) — deni 
ħafif. 

Fabrioulosb ~li ghandu deni ( bid- 
deni) ħafif; li ghandu ħajta deni. 

Fbbrifaoient — li igib iddeni li 
ikankal id-deni (il mard tad-deni). 

Fbbbipio -li igib il mard taddeni. 



Digitized by 



Google 



fM 



^m^ 



tEfi 



FboRifugb — medicina, dawa li 
tneħħi, tekred, jew'tgħakkes id-deni. 

Fbdbifuoal — Ji ineħħi, ibiegħed, 
jekred (il inard) id-deħi. 

Fbbrile— tad-deni, li juri li hemm 
il mard tad-deni. 

Fbbruary— Frar, it-tieni xahar tas- 
sena. 

Fbbbuation— pnrificazioni, tnaddif, 
sacrificiu. 

Fboal— tal ħmieġ. 

Fboation— il mogħdia (il passaġġ) 
tal ħmieġ. 

FEOBS—ħmieġ, ħara. 

Fboit— chelma li tfisser, jew turi 
dac li, jew min, għamel ħaġa ; Petrus 
6aZ/t /<?ct^ dana għamlu Pietru Galli 
(jew dana ix-zoghol, din 1-opra, gha- 
milha Pietru Oalli). 

Fboklbss— midbieI,.deboIi, mitluk 
bla ħila, mejjet. 

Fboula— dac it-trab (lamtu) li icol- 
lom (jaka mill ħzejjex, jgħejdulu ucoll 
/anna (tkiek). 



Fboulbnoe 
Fboulbngt 



ħmieġ, kiegħ; trab etc. 

'M^^S^^^ ^l kiegħ ; 
ħama. 

FBOUND—għammiel ; li jati il frott, 
għalliel. 

FBOUMDATBltgħallel, tati il għalla 

Feoundity /iggagħal li isir il frott. 

Fboundity — radda ta frott; fertilità. 

FBD--(temp passat u particip pas- 
sat tal verbyJ«d^tmajt jew mitmugħ; 
xoith five Jishes and ixoo loaves our Lord 
fed several thousand peopley b*ħames 
ħutiet ti zeuġ ħobziet sidna Gesu 
tama (u zabba^ bosta eluf ta nies ; 
he is well/ed, hua mitmugħ tajjeb. 

FBDBRAL—federali, ta Iega,għakda 
jew rabta (società^ ta ħbeberija. 

Fbdbralist — wieħed minn tal 
għakda, rabta jew sooietà ; wieħed 
tal partit tal Gvern Federali jew tal 
Confederazioni (Gvern unioni ta rab- 
ta jew għakda ta ħbeberija). 

Fbderauzb- tgħakkad torbot f so- 
cietà (ta ħbeberija). 

Fbdbratb— federat, marbut, (bVab- 
ta ta ħbeberijà) wieħed minn tas- 
società. 

Fedbratton — għakda, rabta ta hbe- 
berija (confederazioni). 



Fbdifraoous — min, dac li, jicser 
ligi, patt, jew oiintratt. 

FBDiTY--ħżunija (hażen) cbir, viltà 
1-actar obira, bassezza. 

Fbb— ħlas, tazza, dritt, fewdu, art 
li wieħed jired; tħallas tazza jew 
dritt, tixtri lill xi ħadd, tati rigal 
(tħokk id dao li icun) ; what is tlie 
doctors fee t x'inhu id-dritt ( chemm, 
jew chif, għandu jitħallas) tat-tabib ? 
besides their ordinary pay tJie assistants 
used to have also t/ieir fees^ barra mis- 
salariu soltu I-assistenti chienu jeħdu 
ucoll il/?e« (ħlas barrani bħala pre- 
miu tat-tfal li cħienu igħaddulhom 
tajjeb fl-esami mill classijiet tagħ- 
ħom) ; you must give him his fee^ iaħ- 
tieġ li thalsu chemm imissu Ctatih li 
ħakku jew id-dritt tiegħu^ ; These 
Zaneb ar^a/e^, dawn J-artijiet huma 
fewdu ; fee^ are all suc/i lands which 
are held by perpetudright, fewdu, huma 
dawc 1-artijiet collha li wieħed izomm 
(icollu) taħt idejh għal dejjem ( ^r- 
pertwu) ; fee simplej fewdu semphci ; 
fee absolute, few(iu assolut; dont for- 
get to fee the physician^ tinsiez tħallas 
(tati li ħakku jew id-dritt tiegħu ) 
lit-tabib ; they tried tofee me but I did 
not accept anyUdng from ihem^ riedu 
jiztruni (iħokkuli idi, jew jatuni zi 
rigal biex niccuntentahom) iżda jena 
ma ridt nieħu zejn minn ghandhom 
(ma accettajtxj. 

FBBBLE—merħi, mitluk, mħazxex, 
bla saħħa, marid, marradi ; tiddebo- 
lizzi, tmarrad, tagħmel wieħed marid, 
mgħazxex jew bla sahħa ; tgħaxzex ; 
he is noxo grewing feeblCf issa kiegħed 
jitgħazzez (jintelak jew ^'iddebolizxi 
ruhu ; feeble minded, ta spiritu deboli. 

Febbly— debolment, oit-tgħazziz, 
chemm chemm, f tit wiehed chemm 
zejn. 

Fbed— titma, tagħlef, iżżokk, tgħaj«> 
jex; ichel, għalf, għajzien, tmigħ ; 
he feeds him with nothina but milk, ma 
jatihx ħas:*oħra ħlief ħaiib (ma igħad- 
diħx hlief bil ħalib biss) ; he is trying 
to feed us with emptinessy irid igbad- 
dina b'xejn (bir-rih) ; dont you think 
tltat I xvant to feed you with vain hopes^ 
tifhimx li irrid uittamac għal xejn ; 



Digitized by 



Google 



ftt 



3^2 — 



l?m 



fohy don*t you feed those pigeons yotii*- 
selft għahex ma iżżokkomz int dawc 
il boiecen ? did you see the mother bird 
feed her young f raitha il għammiela 
iżżokk il għasafar żgħar tagbha ? put 
Bome more coal or fuel to feed thejire, 
itfa ftit faħam jew ħatab jeħor biex 
iżiomm in-nar (ma t^alliħx jintafa) ; 
one of tlte seven works of mercy is 
**Feed tlie hungry " waħda mis-seba' 
opri tal ħniena hia '* Itma lill min hu 
bil ġugħ "; dogs and cats feed upon 
fl^eh and are therefore called Camivorous 
animalSf il olieb u'l ktates igħixu (jeo- 
lu) bil-laħam u għaleoo jissejħu au- 
nimali " Camivori " jig^ifieri li igħ^d- 
du, igħejxu jew jeolu il-Iaħam ; u^hen 
I am away in t/ie country I feed like a 
farmer^ meta inoun fil oampanja nie- 
col f bl-aptit) sħih ; / heard t/iat he aU 
waysfeeds tliem higli^ smajt li dejjem 
jitmagħhom tajjeb ( jatihom jeolu 
tajjeb) ; tliis is good feed, dana ichel 
tajjeb; do they get good feed tlieref 
għandhom ( jatuhom ) ichel tajjeb 
hemm f 

Fbbd-bao — dio ix-xoora li icollu 
bis^silla, jew b-iohel jeħor, iż-żiemel 
marbuta ma għonku biex jecol min- 
nha u ma ixerridx. 

Fbbd-outteb — siochina,munxar eto. 
li ikatta 1-iohel (silla, furrajna, ti- 
ben etc^ għal 1-annimaIi. 

Fbedbb— min jitma, min jecoV min 
iżokk ; oanal ta ilma li jinxeħet gew- 
wajeħor(u iħaxxen I-ilma tiegħu) ; 
he is a dainty feeder^ iħobba io-cejċa, 
iħobbhom I-anarijiet tal ichel tajba; 
you are a greedy feeder^ chemm inti 
'żakkiek fohemm tagħmel għal żak- 
keo). 

Febdino— mergħa, ichel, matmura. 

FBBD-PiPB^oannoI, tubu għall-il- 
ma, tubu li igħaddi I-ilma minnu għal 
oaldarun ta maona, jew għal pompa 
tal-ilma. 

Fbbd-pump— il pompa li ittalla dej- 
jem 1-iIma għal gewwa il oaldaruni 
ta maona ( biex ixżommoni dejjem 
mimlija bl-ijma chemm jinħtieġ). 

Fbe-fabm— żamma, oens ta art; il 
kbiela (ħlasj ta biċċa raba, ta kasam, 
ta biċċa art. 



Febl— tħoss, tmiss, itteftef ; tħoss 
ruħec (tcun tħossoc tajjeb jew ħa- 
żin) ; I feel a great pain in my stomach^ 
jena nħoss ugigħ cbir fli stoncu tie- 
għi ; let me feel your pulse^ ħalli im- 
misslec (nhossloc) il polz; if ll were 
you Idfeel hvn first before /^and^ li 
cont minnec O^ cont floooo^ cont 
lewwel nippruvah kabel (nara x*inhu 
jew cluf inhu, jecc hux ta min jaf- 
daħ jew là) ; t/iis paper feels sofier 
t/ian Ciai^ din il carta tinħas actar 
ratba minn dic ; do youfeel coldf kie- 
għed tlioss bard? IIow do you feel 
t/iis momingf Chifint (ohif tħossoc) 
dal ghodu ? / dont feel well at all^ 
xejn ma nħossni tajjeb (xejn ma jena 
fiha); Ifed oU rig/ii^ jena tajjeb (ma 
għandi xejn). 

Feelbb - dao li, jew min, iħoss. 

Fbblbrs — dawo il mustacci jew 
knm etc. li icollom xi aunimali fwiċ- 
ċhom biex iħossu bihom, bħal dawo 
tal kattus etc. -, 

Fbelbs3 - li ma għandux dritt għal 
ħlas, bla taxxa, bla ħlas. 

Fbelino - il ħass, li iħo&s, li għan- 
du kalbu żgħira, li iħenn ; I dont 
want to /mrt /Um feelings, ma irridx in- 
weġġagħlu kalbu (ma irridx noffen- 
diħ). 

Fbblinolt— bil ħass, sensibilment ; 
li jinħass. 

Fbks — drittijiet, ħlas, taxxi. 

FBET-pluial ta/oo/, ara. , 

Fbetlebs — bla (minn għajr) sa- 
kaju 

Fbion tagħinel ta bir-ruħeCy turi 
ħaġa b'oħra; tapai*si, falz, m'hux tas- 
sew; don't you believe /lim /le is only 
feigning, temnux, dao kiegħed jagħ- 
mel ta bir ruħu nuparai, kiegħed juri 
ħaSa b-oħra). 

Fbionbd — karriek, falz, li m'hux 
tassew ; feigned hairedy odiu ta 1-isera 
(li m'hux tassew) ; a feigned name^ 
isem falz (inventat) ; a feigned treble 
(in musicjy (aUeit ; feigned /lolinesj^j 
ipocrisia (kdusiu jew tjubia falza). 

Fbionbdly — bil kerk, bil falsità. 

Fbioneb— min ikarrak, karriek, min 
ifingi jew juri ħaġa b'oħra, min jagħ- 
mel ta bir-ruħu. 



Digitized by 



Google 



m 



-873- 



ffiL 



FBiht — ghamil ta bir-ruħ, turija ta 
baġa b'oħra; falz, taparsi, karriek 
feiut (fli SKliirma) finta,takrieka,ĊHk- 
lika jew dakka falza. 

Fbldbpathio \ta\feldspar. 

Fblioia— xorta ta pianti lijiobru 
(i^ommbcm T) il ħgieġ ; felci. 

Fbuċitatb — tbenni, tifraħ lill xi 
ħadd bil gid ; I am happy to fecitaU 
you onyaur new promotxon^ għandi pia- 
cir, nifraħlec, bil promozioni (avanz) 
]i għaQdec. 

Fblioitation — ferħ, bena; accept my 
heartfelt felicitations^ ilka (hu) il ferħ 
tiegħi (nifraħleo minn kalbi). 

Fblioitous — hieni, cuntent. 

Fblicitoublt — bil hena, bil gid, 
bil ħajr. 

Fbucitoubnebs) bena, cuntentizza, 

Fblioity ) gid, ħajr, risk. 

FBLiD£-ir-razza tal ktates; 1-au- 
nimali collba li huma bħal (li għan- 
dbom'mill) kaUus. 

Fbunb -tar-razzatal (bħal) kattus. 

Fbll (it-temp passat tal verb to 
jallJ'-(/ie^ she etc.J /<?//, hu waka, 
wakfipħet; itfellfrotn high^ Avaka mill 
għon; itfell on him^ wakKlietfuku. 

Fbll — ahrax, chiefer, kalil, crudil, 
ta kalb ħażina ; xellerat; ^ild ta an- 
nimal jew t« bbima ; għolia; art nie- 
dia ; tixħet, twakka, igġarraf fl-art ; 
Hie moon will soon rise over the felU^ 
(Scott, Rob Roy ch. XI V), il kamar dal 
waktjiffaċċa (.jitla) minn wara il għo- 
liet; the best t/iing to do is to fell that 
tree^UahjHY li tagħmel twnkka (takla 
u tixħet fl-art) dic is-siġra; ifyou say 
another word I sliallfell you down^ jecc 
tgħejd cbelma oħra immiddec ^nixħ- 
teo jew nitfgħec) ma l-art. 

Fbllablb - li tista (siġra) tinkala u 
tinxeħet fl-art: sigra tajba għal kligħ; 
tliese are all fellable trees^ dawna is- 
si)^ar collba lesti (tajbin biss) għal 
ktigħ (biex jinkatgħu). 

Fblleb— niin jakta (u jixbet fl-art) 
siġar. 

Feluno ^ ktigħ, xħit ta siġar ma 
1-art. 

Fbllahs — il ħaddiema, in nies tax- 
xo^ħol hecc msejħa fl-Egittu. 



Fbll monobb — bejjegħ (neguziant) 
tal ġlud. 

Fellnbss — ħruxia, chefria, ħażen 
cbir: 

Fbllob -r Ai*a/?//y« 

Fbllow— sieħeb, xriec, ragel, wie- 
ħed ( bniedem ) ; issieħeb, ixxierec, 
tkabbel ; he is one ofmyfellow dtizens 
wiehed minn paiiisi ; tan-nazion tiegħi 
^ mil li stess belt li jena jen ) ; who 
ts thatfeUow ? min hu dao ? he is a 
stuvidyellow^chemm hu (bniedem) stu- 
piati (nmar) ; / have lost the fellow to 
this iflove, tlift sieħeb din 1-ing^anta ; 
he liad heen playina the aood fellow 
lately; chien kiegħed jixxafaha ġmielu 
(għaddej ħajja xalatura) dana 1-aħħar; 
this vase has not hisfeUow, dan il vaaett 
ma għandux sieħbu (pariġġn) ; these 
shoes are not fellowsj dawn iż-żraben 
m'humiex ta Ji stess par; Fellow oftlfs 
Antiquarian Society (F.A.S.), membru 
(sieħeb jew wieħed) mix-xirca tal An- 
tiquari ( ta dawc li jistudiaw fuk il 
ħweijeġ antichil ; Fellow of the Bota^ 
nical Society of Edinburgh, (P.B.S.E.), 
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xirca 
tal Botanioi ta Edinburgo ; Fellow of 
tlie Linnean society (P. L. S), wieħed 
(sieħeb) mix-xirca ta Linneo ; Fellow 
ofthe Philological society ( F. P. S. ), 
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xir- 
ca tal Pilologi; Fellotċ of tlie Royal 
Asiatic Society (F. R. As. S.) wieħed 
(sieħeb jew membni) tax-xiroa Asia- 
tica (jew tal Asia); Felloto of the i?o. 
yat Astronomical Society ( F. R. A. S. ) 
wieħed (sieħeb jew membru)tax-xirca 
tal Astronomi; Fellow of the Royal 
College of Preceptors (F. R. C. PX wie- 
ħed Csieneb jew membru) tal Gulleġġ 
reali tal precetturi jew mgħalminn ta 
li scola ; FeUow of tlie Royal College 
ofPhisictans (F. R. C. P.), wieħed(sie- 
ħeb jew membru) tal Gulleġġ reali 
tat-tobba ( chirurgi ); FeUow of the 
Royal College of Surgeons(V.Vi.Q. S.), 
wleħed fsieħob jew membru) tal Cul- 
leġġ reali tal cbirurgi; Fellow of the 
Ifoyal Geopraphical i&ct^<v (F.R.Q.S.), 
wieħed (sieħebjew membru tax-xirca 
reali tal Oeografi (ta li studiu tal Oeo- 
grafia) ; Fellow of the Royal Geologioal 



Digitized by 



Google 



FfiL 



-m- 



t'EL 



Society (F. R. G. S.), wieħed ( sieħeb 

i'ew membru) tax-xirca reali tal Qeo- 
ogi (t8 dawo li jistudiaw il Geologia), 
I*ellow of ihe Royal Horticxdtural So- 
ciety (F. R. H. S.)> wieħed (sieħeb jew 
membtu) tax-xirca reali ta dawo li 
jiccoltivau il ġonna (fiuri pianti etc); 
Fellow ofthe Royal Sociefy (F. R, S.), 
wieħed (sieħeb jew niembruj tax-xirca 
Keali ; Fellow of tlie Royal Society 
Edinburgh (F.R. 8. E) wieħed (sieheb 
jew membru) tax-xirca RealitaEdin 
burgo ; FeUow of the Royal Society of 
Literaturey (F. R. S. L ) wieħed ( sie- 
•ħeb jew membru) tas-Società (xirca) 
reali tal Letteratura ; Fellow of the 
Royal ^Society^ London ( F. R. S. L. ) 
wieħed (sieħeb jew membru) tax-xir- 
ca Reali ta Londra ; Fellow of tlie Sta- 
tistical Society (P. S. S.), wieħed (sie- 
ħeb jew membru) tas-Socielà ta li 
Statistichi ; Felloio of the Trinity CoU 
lege, Duhlin (F. T. 0. D.) wiehed (sie- 
ħeb jew membru) t^il CuIIeġġ ** Tri- 
iiity" ta Dublin. 

Fbllow-citizbn— wieħed mil li stess 
belt ta jeħor, sieħeb mil li stess belt, 
pajjis jew art. 

Fbllow-common — wieħed li jecol 
fl-Università ma li studenti I-oħra. 

Fellow-oountryman- — wieħed ta 
li stess pajjis. 

Fbllow-oebatuub— bniedem bħal. 

Fbllow-fbblinq — ħass bħal (^għal) 
ħadd*jeħor. 

Fbllow-hblpbr— dac li, min jati 
għujnuna, min jgħejn. 

Fbllow-labourbr — sieħeb fix-xo- 
għol, ħaddiem ma ; lavrant. 

Fbllow-mbmbbr — - membru ucoll, 
sieħeb bħal, fli stess xirca jew società. 

Fbllow-mortal - bniedem tad-din- 
ja bħall ħadd*jeħor. 

Fbllow-pbbr— membru tal camra 
tal lordi; lord. 

Pbllow-prisonbr— priġunier ta li 
stess żmien ta jeħor ; calzrat ma I-oħ- 
rajn, ^sieħeb fil ħabs. 

Fellow-soholar— scular, tifel fwie- 
ħed) ta li scola, sieħeb fli scola. 

Fbllow-studbnt — student, sieħeb 
ma studenti oħra, student fli stess 
olassr jew cors ta l-oħrajn. 



Fbllow-sufperer— wieħed li isofri 
ibati flimchien ma ħadd'jeħor; he in 
one of my fellow sufferers, dac wieħed 
milli batejua flimchien (li bata mie- 
għi jew bħali). 

Fellow-travbllbr - wieħed H jiv- 
viaggia ma jeħor; sieheb tal (fil) 
viaġg ; last year you were my fellow 
tmveller^ is-sena l-oħr.k jvviaggiajnu 
flimchien (sefirt miegħi^ ; one of my 
fellow travellers met with an accident in 
leaving the irain^ wieħed minn dawc li 
conna nivviaggiaw flimchieu con*a 
hua hu nieżel mil vagun tat-tren. 

Fellow-ship — sħubija, xiroa, so- 
cietà, ħbeberija ; isem ta regola tal 
Aritmetica biex issib il kligħ (pro- 

Eorzioni) ta cull wieħed (mill mem- 
ri) tas-società (ta nies li icunu għa- 
mlu sħab fnegoziu u kalghu somma 
biex jaksmugħa li cullhadd jeħu kligh 
scond il flus jew capital li icun ħa- 
reġ). 

Fbllow-wort— ħaxixa, il genziana. 

Fblly— ħruxija, crudeltà, ħżunija, 
chefrija ; il curvu jew i* jniam tond 
(id-dawra'; ta rota fejn icunu mkab- 
bdin li mgħażel. 

FELODBsàs — wieħed li (min) joktol 
ruħu b'idejħ. 

FbloN— ragel ħażin, briccun, ba- 
navolja ; ragel ta ħtija cbira mill-ak- 
kal ; ħażin, crudil, aħrax, chiefer; 
dieħes; catarru jew marda tal in- 
fluenza fil bhejjem ; ta briccun, ta 
raigel ħażin ; he is a well knownfelon, 
dac malfattur (ragel ħażin, briccun) 
magħruf. 

Fblokious - ħażin ferm, malinn ; ta 
briccun, ta malfattur. 

Fbllon-wort — isem ta ħasixa. 

Felony— htija, delitt cbir jew cri- 
minali. 

Felsitb — isem ta mineral (ħaġra). 

Felspar — isem ta ħagar Cprezius); 
tfie blue felspar, lazuli (ħaġar preziusj. 

Fblspàthio [li fih il feltspar (jew 

Felspathosb) minn dan il ħaġar. 

Fblt (tomp passat u particip pas- 
sat tal verb fell)^I felt^ jena ħas- 
sejt; /<(? /ià« /<?/^, hua ħass; no one of 
U8 felt the shock, ħadd minnha ma 
ħassha li scossa (it-theżżiża). 



Digitized by 



Google 



FEL 



— 875 — 



PEN 



Fblt— feltru, xorta ta drapp (ma- 
terial) maghmtil mis-suf u it-tajjar 
magħġiiDin flimchien ; / bought a new 
black felt hat, xii'ajt cappell ġdid tal 
feltru iSAved. 

Fblt — gilda, gild ta annimal ; to 
know whether a dieep he eound or not 
see that the felt is loose^ (Jlortimer, 
HusbandryJ^ biex t^ra jecc nghaġa 
hijex f saBhitha jew le ara li (kis li^ il 
gild tagħha icun artab (merħi) 

Fblt-oarpbt— tapit m*hux minsuġ 
(stampat). 

Pblt-gravbl — ir-rinella (il marda 
tar-rinella). 

Fblt-hat— cappell tal feltru. 

Fblt ) tagħmelilfeltru.tttgħgen 

Fbltbr ) flimchien suf u tajjar biex 
tagħmel dac li igħedulu/4?/^ra. 

Fbltre — corazza farmar ta gwer- 
rier jew biċċa għal fuk is-siderj tas- 
suf. 

Feluoca- feluga ; bastiment żghir 
tal klugħ. 

Fblwort— ħaxixa, il genziana. 

Fbmalb- mara, il mara; isit a male 
or a female ?, ragel jew mara ? he was 
killed by a female haud^ katlitu mara 
(baka mejjet minu idejn mara). 

Fbmalb-draoons ~ isem ta pianta 
jew ħaxixa. 

FBMALB-LABOUR-ix-xoghoI tan-uisa 
Cfil minieri). 

Fbmalb-scrbw — scorfina etc, il 
cammini fejn jimxi jew jidhol il vit. 

Fbmalist— wieħed (ragel) li iħobb 
in-nisa, li dejjem wara djul lu-nisa. 

Fbmalizb — taghmel mara, tbiddel 
fmara. 

Fbmb-covbrt ] !?«»•» miżzewġa,taħt 
. il cmandjew il pro- 

Fbmmb-covbrt) tezioni ta żewġha. 

Fbmmr-solb — ninra weħeda, m'liix 
miżżewġhtt, xebba. 

Fbmicidb — ktil ta mara. 

Fbminacy— natura ta (bhal) mara. 

Fbminal— ta mara. 

Fbminbity - nntnra ta mara. 

Fbminatb— femminin, t^ mara. 

Fbminilb— femminil, ta maru. 

Frmininb — ta mara, li jixrak lill 
mara; li jagħmel għan (moħħu fin)- 
nisa ; bħal mara. 



Fbminism — li stat ta (condizioni, 
li tcun) mara. 

Fbminizb — tttgħmel Obiddel^'f'ma- 
ra. 

Fbmoral— tal pixxun. 

FBBfUR— isem ta ghadma fir-rigleju 
tal annimali (li għandhom is-smsla 
jew vertebrati). 

Fen — ghadira, għadajra; moxa 
mghaddar ; isem ta marda li tagħmel 
ħsara fil piant^i tal lupoli (dio li min- 
nha issir il birra). 

Fbn-boat — xorta ta dgħajsa (ċatta) 
tal għadajjar. 

Fbn-criokbt— xortA ta ġrad ("tal 
moxa jew tal ghadajjar . 

Fbn-duck - il borca, xorta ta papra 
salvaġġa, tajra. 

Fen-fowls ) X • X I -i 1 L 

Fbn-goosb t^J;-t**';'"^«» boroc etc. 

Fbncb - ħajt, cint,sies; Ikigħ (minn 
tilka) b'ħajt: tilka, tagħlak id daw- 
war b cint, b'hajt, b'sies ; tilka dakka 
(fli sghirma); dac li jixtri, jew izomm 
għandu hwejjeġ misruka. 

Fbncb-month ix-xnħar li il caċċa 
tac-cerv tcun projbita ( ma tistax 
issir) billi ic-ċriev żgħttr li icunu 
għadhom chemm twieldu icunu 
magħlukin jew mħarsin. 

FBNOB-post— njam iuwaħħal fl-art 
biex iżomm cint jew ħajt. 

FBNCB-scHOOL-scola (tagħlim) ta 
li sgherma. 

Fbncbd — mdawwar b'ħajt jew 
b'cint. 

Fbnceful — li hu mdawwar b'ħajt 
jew b'cint, li hu mħares bil ħitan 
jew b'cint. 

Fbnoblbss — minn għajr ma hu 
mħares jew mdawwar b' ħajt jew 
b'cint; miftuħ, bla milkugħ b'cint jew 
b'ħajt. 

Fkncbr— min (dac li) jafjewmħar- 
reġ fli s^herma ; / never saw a better 
fencer^ katt ma rajt wieħed li jaf li 
sglierma dakshu. 

Fbkcbr— -dac li, jew min, italla 
(jibni; ħitan, cint jew sijes ; żiemel 
tajjeb (ħatif jew li jinkalu) biex jak- 
bes il ħitan. 

Fbnciblb— li jista jiddefendi, taj- 
jeb għaddifisa (biex jiddefendi post); 



Digitized by 



Google 



FBN 



— 876 — 



FEN 



li jista jiddefendi ruħu, tajjeb biex 
jiggwerra oontra ħadd'jeħor biex 
iħares liiu in-nifsu ; tajjeb għad-di- 
fisa; li kiegħed biex jiddefendi ; toe 
may say ihere are vojorte so fencible 
nor walh eo strong tħan t/iose ui/iic/i are 
being now built in Afalta^ nistgħu 
ngħejdu illi ma hemmx fortizzi aotar 
tajbin ghad-difisa (biex iharsu il paj- 
jis mill-attaeo tal għedewwa fi gwer- 
ra) u l-ankas swar heoe kawwija 
daks dawo li kegħdin jagħmlu (itel- 
għu) issa hawn fMalta ; our Malta 
Artillery were once known hy tlie^name 
of the Royal Malta Fencible^ l-Artilieri 
tagħna (is-suldati Maltin) ohienu sa 
ftit taż-żmien ilu magħrufin bl-isem 
tar-Biġment Beali li kiegħed biex 
jiddefendi il Qzira mill-attaoo tal 
għedewwa (minn għajr ma isiefer u 
imur għas-servizz band'oħra jew bar- 
ra minn pajjisu). < 

Fbnoino— bini ta ħajt, oint, sur eto. 
il material għal bini ta ħajt, ointeto.; 
li sghirma (ohif timmaniġġaxabla jew 
fjwrett biex tiddefendi ruħeo),li soola 
jew it-tagħlim ta li sgherma; rpar 
ma dwar xi roti ta maona, jew maeni, 
biex in-nies ma ioorrux. 

FBNOiNa-OAUOB— biċċa għodda biex 
tilka meta issammar musmar. 

Fbnoino MA8TBR — surmast, dao li 
i^ħallem li sgberma (jew ohif timma- 
niġġa xabla, fjurett eto. biex tidde- 
fendi ruħeo mill-armi, xwabel eto. 

Fbnoxno-sohool— soola, tagħlim ta 
li sgherma, jew ohif timmani^ġa xab- 
la jew tjurett biex tiddefendi ruħeo 
minn armi oħra bħal dawn. 
^ Fbn-oress— sija, orexiuni, ħaxixa li 
tiober (titla fil għadajjar tal ilma). 

Fbnd — tilka, tħares, tiddefendi, 
tagħlak, iżżomm jew tħalli barra, ma 
tħallix jidħol; iiiomm^ issostni, tghaj- 
jex; tiddefendi, bi oliem jew bid- 
disoors, arp^umont, oausa eto. tissie- 
let jew tiggieled ma ; tħares (id- 
dawwar) b'ħaġa (oint, ħajt, injam, 
gebel eto.) ; we have a good roof oter 
our heads tofend offthe weatlier (Seotf, 
Antiquary), għandna sakaf (għata) 
tajieD fuk rasna biex iżommilna (jil- 
k^ilna) il mal temp jew biex iħarisna 



(mix*xita, eto.) ; t/icre tcas luirdly any 
bread or ot/ier provisious left to fend his 
meny bil ohemm obien baKa ħobs, jew 
provisionijiet oħra biex iżomm (iman- 
tni jew jitma) lin-nies tiegħu. • 

Fbndbb— dao li, min, jiddefondi 
jew iħares ħaġa, post eto.; dio il ħa- 
dida wiekfa bħal oint fl-art ma dwar 
oiumnija biex ma thallix (tilka) li 
il fuħam, ġmar eto.) taċ-ċumnija, jix- 
tered mal oamra ; dao il ħajt ta li 
njam (pali mwakkfin) ma dwarbieb 
ta baoin, moll eto. biex jilka ħalli il 
bastimenti eto. ma iaghmlux ħsara, u 
ma iħabbtux magħbom (ma bieb ta 
baoin,moll eto.);ouxxinett^ paljett eto. 
tal ħbula eto. li ioollom mal ġnieb 
id-dgħajjes eto. biex meta icunu mal 
moll ma jaħbtux u jagħmlu il ħsara ; 
gewnaħ ta oarrozzin ; xatba eto. li 
jagħmlu biex jaghalku triek għal 
pa&saġġ meta icunu isewwuba. 

Fendbr-bban — travu, biiċa njam 
ħoxna li ioun hemm mal bastiment 
minn barra (ma, żakku) biex ma Jim- 
baraxx jew iżomm il barra minnu 
silġ eto, (li ioun hemm Txi ibħra). 

Fbndbr-stop — dao l-armar f linja 
tal ferrovia (ħadid tal vapqr ta l-art) 
biex (jew fejn) jekfu il vaguni jew 
il maoni n li maiounux jist^ħujgħad- 
du jew jimxu actar il kuddiem. 

Fbndino — protezioni, hars ( minn 
tħaresjew tiddefendi) difisa; prov- 
visionijiet, afiariiiet tal ichel ; ħażna 
ta ħwejjeġ tal ionel. 

FBNBRATB^tisIef il flus bi mgħax 
obar jew bl-usura. 

Fbnbration - self ta flus bl-usura 
jew bi mgħax obar (ngħej4u aħna bil 
20 u aotar fil mija); usura mghax obar 
Cjew serk tal imgħax) fuk flus li wie- 
ħedjislef. 

FBNBRATious-tal usura (ta magħx 
obar fuk flus mislufa). 

Fenbstral— ta tieka. 

Fbnestratb — dawo it-tbajja li iool- 
Ihom il friefet fuk ġwienħaihom. 

Fbnbstrbllb - tieka, tieka żgħira. 

Fbn-powl - tajr tal ilma (boroo etc). 

Fbnian — Fenian, nies kalbieua 
msemmijn fli Storia Mitolodoa tal Ir- 
landa, jew il Milizia tal Irlanda ; fe- 



Digitized by 



Google 



t'EN 



— 877 — 



FER 



niana, tas-società (xirca) ta Irlandisi 
li saret fl-America TMarzn tas-sena 
1858, min'n dawc l-Irlandisi li niami 
hemni Avara ir-rivohizioni (rvelU H 
sar contra Mnglisi fissena 1848, u 
illi għandhom f rasom (iridu) icheċċu 
il Gvern Inglis mill-Irlanda. 

Fenianism — it-tagħlim, ilfehma tal 
Feniani. 

FsN-LAND-art bil għadajjar, nie- 
dia. 

Fbnnbl— il bu^,bież; /ennel plant, 
ħaxixn, perla; stoeel/ennel, bu^.bież. 

Fbnnbc — isem ta annimal bħal 
volpi ; il fenec li ibejjet fiz-zcuc tas- 
siġar (u m*hux fil ħofor, fl-art). 

Fbnnbl-flowbr — siek il brimba 
(ħaiixa^. 

FsNNiSHlmgħaddar collu għadaj- 

Fbnny jjar; yon wUl find toater- 
rressea growing only in /ennish places^ 
issib issija fejn heinm il għadajjar 
(is-sija jew il croxxuni ticber, titla 
fejn hemm il għadajjar). 

Fen owbd — mħassar, mherri. 

Fbod— fewdu, art li icollu wieħed 
tieghu jew taħt idejh. 

Fbof— tgħa'ikad. i^^żid mal fewdu 
(ma l-artijiet li wieħed icollu); tagħ- 
mel donazioni. 

Feoffbb — minn jeħu taħt idejh 
fewdu jew artijiet ; id-donatoriu, jew 
dac li lilu jagħmlu donazioni. 

Fboffbr — min jgħakkad, iżid, jjati, 
artijiet; min jagħmel id-donazioni. 

Fboffmbnt ("fil-Iigi) — għati, rigal, 
ta art jew artijiet lill ħadd' jenor 
(werriet etc.) u lill werrieta tiegħu, 
għal dejjem ; donazioni. 

Fboffment in trust — fidejcom- 
mess, le^at, wirt, li jibka fil familja, 
u li ma jistax jitħalla lill ħadd 'jeħor; 
legat wirt mħolli bil patt (condizioni) 
li ghandu jarġa jitħaila jew jgħaddi 
fuk ħadd'jeħor ( li icun msemmi, 
magħżul minn dac li iħalli). 

Fbragious — għammiel, li jati il 
frott. 

Fbrjs — annimali (selvaggi^— anni- 
mali li igħejxu b'dac li isirku, jakbdu 
jew jaħtfu. 

FBR^R-NATUR-ff! — ta nnturnl salvaġġ ; 
1-annimaIi li ighejxu fis- 



salvaġġ bħal ma huma ic-cerv, il 
volpi etc. (biex jagħarfuhom b'isem 
jeħor mill-annimali mansi jew dome- 
stici bħal huma il bakra, etc. 

Fbral— ferali, salvaġġ; tal funerali, 
tal mejtin, tal mewt ; u jekred jew 
igib il mewt, fatali ; like /eral carni- 
vof*a, primitive man made use o/ caves, 
as do certain sqvage races o/ t/ie present 
t2ay,l-ewlenin bnedmħi chienu igħam- 
mru fil għerien, li stess bhal ma 
igħammru il bhejjem (annimali) sal- 
vaggi f Ijuni, tigri etc.) u bhan-nies 
salvaggi tal-lum (Lindsay, Mind in 
the Lower Animals 1,40) ; Feral pla- 
gues devourers^ common exccuntioners of 
human kind, il pesta fatali kerrieda 
(li tekred u toktol) il bnedmin (Itar- 
ton, Democritus to the Reader, p. SS). 

Fbrberitb— isem ta mineral (ħa- 
gar), mrammel jew ħbub ħbub, sew- 
dieni li jinsab fl-art tan-naħħa ta 
nofs inhar ta Spanja. 

Fbrd— cumpannija, salt nies. 

Fbrd— biia, biża cbir. 

Ferdb— xorta ta dràpp tattajjar 
oħxon ordinariu. 

FBRDBLANCB^isem ta serp^ velenus 
u kawwi ("aħrax) ferm, li jiusab fil 
Brażil u il gżejjer tal India tal pu- 
nent (jicber minn ħamsa sa seba' pie- 
di, għandu dembu jispiċċa bħal-Ianza 
jew labarda). 

Fbrdful— beżżiegħi, li jibża wisk. 

Fbrdfulnbss -biża. 

Ferbtobt — kabar, caxxa, monu- 
roent fejn ikegħdu (jidfnu) il għadam 
ta xi ħadd ; reliquariu. 

Fbrbtto — żebgħa biex jatu iMewn 
il ħgieġ. 

Fbrle— festi ftal breviar tal (]!nisia 
Mkaddsa). 

Fbrial— feriali, tal festi, jew tal 
ġranet tal gimgha, ta cull jum ; feriali 
(tal vacanzi, tal mistrieħ, ta meta 
ufRciu, krati etc. ma icunux jaħdmu 
jew icunu magħlukin ; Easter is a /e- 
rialtime/or onr Courts in Malta^ fil 
Għeid icolna il feriat fil Krati tagħ- 
na ta Malta (\\ Korti ma taħdimx, 
tcun magħlukaj. 

Fertation — mistriħ, vaganzi, iwak- 
kif tax-xogħol (rufficiu, krati etc.) 

48 



Digitized by 



Google 



FER 



— 878 — 



FER 



Fbrib— vacanzia, festa. 

Fbbinb— salvaċġy aħrax, tal barr. 

Fbrinbnbss — nraxiia (li stat tas* 
salvaġġ, ta annimal salvaġġ). 

FERLT—tal biża, li ibażża ; tal għa- 
geb, li igħaggeb. 

Fbrment— teħmer (ittalla jew titla 
bħal ħmira)titla,tagħli,(ħmira), tligħ, 
għali ; taħwid, taklib; he hadno sooner 
entei*ed on his /unciiohs than all tlie 
countri/ waa in a ferment^ ma laħakx 
beda is-servizz (ix-xogħol) tieghu li il 
pajjis collu ma kamx f taħwida waħda 
(tkalleb collUy jew kam fagitazioni 
waħda) ; leave Uie yeast to ferment^ ħal- 
li il ħmira (il għagina karsa) togħla 
jew titla actar ; beer is ready now but 
left tofermenty il birra issa lesta kegħ- 
dm iħalluha tiffermenta (tagħli). 

Fbrmbntablb— li jista jiffermenta, 
jitla jew jagħli. 

Fbrmbntal- li igħalli, italla, iġa- 
għal li ħaġa tiffermenta. 

Fbrmbntation— fermentazioni,għa- 
li ; there are tliree kinds of fermenta' 
'tionsy that is: the *hnnous" produeing 
alcoliol , the ^'acetous'' producing vine- 
gar^ and the ^^putrefacttve'\ giving rise 
to various fettd products^ hemm tliet 
. xorta ta fermentazioni, u dawn huma 
dic tal '* imbit*' li tagħmel (li minna 
isir) 1-aIcool; tal ^'naU" li minnha 
isir il ħall, u dic tattaħsir (ta meta 
jew wakt li ħaġa tcuu tithassar) li 
tnissel intiena. 

Fermentativb— li italla, igħalli, jif- 
> fermenta. 

Fbrmbntativbness— tlugħ, għali. 

FBRifBNTiNa— it-tlugħ, il ghali, il 
fermentazioni. 

Fbrmentino-squarb — vasca fejn 
iħallu il werak, li minnhu issir il bir- 
ra, jiffermenta. 

Fermbbbrb — infermier, dac jew 
min icollu ħsieb il furmaria (il mor- 
da). 

FBRinLLBT— boccla ("bħal dic li tak- 
fel il cotba etc.) 

Fbrn— felċa (xitla, pianta). 

Fbrn-sbed — żerrigħa tal felci. 

Fernb— kabel, dari. 

Fbrnbrt — post fejn icabbru (irab- 
bu) il felci. 



Fernticlb — nemxa, bħal tebgħa 
jewgħazza fil gilda (tal gisem tal 
bniedem) li tcun donnba żerrigħa tal 
felci. 

Ferny — mimli bil, jew collu felci ; 
bħal felci. 

Ferocibnt — feroci, kalil, aħrax, 
ohiefer. 

Fbrocipy— tħarrax, tagħmel aħrax 
feroci jew cliiefur. 

Fbrocious — aħrax, chiefer, feroci, 
kalil, kawwi, incurlat. 

Fbrocioubly— b'modaħrax, bil ħru- 
xija, bil chefria, bil killa. 

Fbrooiousnbss) , .|i m.. , .. 

FBROC.TY !•""*• *™"J«- 

Fbronia — isem ta waħda mil pia- 
neti (chewcba) ġodda li sabu jew 
chixfu m'ilhomx. 

Fbrrban 1 bil ħadid, li fih il ħadid, 

Ferreous / tal ħadid. 

Fbrrbst — ara fartliest. 

Ferrbt— nemes; tchecci, tgherrex 
barra mil moħba; coneys are taken 
either hy ferrets or purse-nets, il fniec 
(salvaggi) jinkabdu f jakbdubom) jew 
bin-nemsa inchella bix-xbiec. 

Ferrbt— biċċa għodda tal ħadid li 

{'usaw dawc li jaħdmu (jagħmlu) il 
igieġ għat-tokba tal għenuk tal flix- 
chien. 

Fbrrbtto— ħaġa li biha jatuil-Iewn 
il ħgieġ. 

Ferriaob— ħlas (flus, tariffa) biex 
wieħed i^ħaddi bil-lanċa jew bil va- 
purett minn bauda għal l-oħra. 

Ferric— maħruġ(migiub) mill ħa- 
did. 

FBRRiCALciTE—trab li fih ħafna ħa- 
did (gebel li fih il ħadid). 

Fbrrifbrous— li jagħmel (inissel) 
il ħadid. 

Fbrriute— xorta ta mineral (ha- 
ġra), il basalt ; gebel li fih jinsab il 
nadid ("bħal sadid). 

Fbrrivorous— li jecol il ħadid. 

Fbrro (ħadid)— chelraa li ikegħdu 
kuddiem chelma oħra biex jnru li 
gejjamil,jew li fiha il, ħadid; bħal 
ferrocyanic acid, acidu prussicu bil 
ħadid (li tih il ħadid^; ferrO'quassio^ 
ferru quassio, quassio u ħadid ; ferro 



Digitized by 



Google 



nià 



- 37JI - 



^m 



tj/pe, acidi ete. li jusaw fix-xogħol tal 
K>togralija jew tar-ritratti. 

Ferruoinatbd— msaddad, bħa) sa- 
did, li fih (għandu) is-sadid. 

Pbrruoinous ]*^' ^?.^^\ '^V ^*; 
-, did, h għandu mil 

Fbrruoinbous hadid. 

Fbrruoo— isem ta marda tal pianti 
jew ħxejjex— meta is-siġar itellghu 
(irabbu) bħal sadid u imbagħd jinxfu 
u iuiutu. 

Fbrrulb — vajlora. 

Fbrruminatb— tissaldail (tghakkad 
flimchien) metalli. 

Ferrumination — saldar ftghakkid 
jew twaħħil flimcbien) ta metalli. 

Fbrrurb— tneghil taż-żwiemel. 

Fbrry — iġġorr, tieħu minn post 
jew minn banda għal 1-oħra; tiehu 
bid-dgħajsa, b'Ianċa, jew vapurett 
minn xatt għal 1-jeħor; dghajsa, lan- 
ċa jew vapurett li jeħu in-nies minn 
xatt ghal 1-jeħor; il moghdija t« (minn 
fejn tgħaddi) lanċa, vapurett etc. 
minn xmara, canal tal baħar jew 
strett, meta iġġor jew tiehu in-nies 
minn xatt gbal 1-jeħor. 

Fbrry-moat — vapurett, lunċa li 
tagħmel viaggi (biex iġġorr jow tieħu 
nies etc.) minn xatt ghall jeħor ta 
xmara) ; /rom Reggio to Messina, and 
ticeversaf we crossed hy t/ie ferry boats, 
minn Beggio għal Messinn u lura aħ- 
na morna bil vapurett. 

Fbrry-maN — min għandu jew 
iżomm (sidj il vapuretti, laneċ etc. 
biex iwassal in-nies etc. minn xatt 
għal 1-jeħor. 

Fertilb — għammiel, għalliel, art 
jew raba tajjeb ; provvist, li għandu, 
mnejn, mogħni ; li jati, idu miftuħa, 
galantom; this soil is very fertile^ dana 
ir-raba (din I-art) tajjeb wisk (għam- 
miel^; he becomea quick of observation 
and fertile of resources^ (Macaaliiy, 
Ilistory of England^Chap. /I),hua icun 
attent (Ii jilmah x'isir tijalajr) u icollu 
mnejn igib (jitgħallem jew jara). 

Fertilb — tagħmel għammiel,tgħal- 
lel, it-tajjeb art jew raba. 

Fbrtilbly — ara fruitfully, 

Fbrtilbness — a ra fertility. 



Fertilitatb — tagħmel għammiel, 
tgħallel, it-tajjeb art jewraba. 

Fbrtility— il proprietà, il kawwa 
li għandha (icollba) art jew raba li 
icun għammiel jew tajjeb ; ħażna ta 

fħeif, ħiJa etc. fras ta bniedem; 
effa ta għemil ta bniedem (li icun 
bravu u rasu tatiħ) ; tlie quickness of 
tlie imagination is seen in the invention; 
t/ie fertility in the fancy, and the ex' 
pression^ (DryAen,fl-littra li chiieb liU 
SirB. Iloward). 

Fbrtilization— ghemil (chif tagħ- 
mel) ta art għammiela. 

FBRriLiZB — tagħmel ghammiel, 
tgħallel, it-tajjeb art, jew raba. 

Fbrtilizbr — dac Ii jagħmel art, 
għammiela; demel, bżar. 

FBRULB—tati il palmati bil virgs^ 
jew b*riga (castig iew penitenza lill 
dawc it-tfal ta scola etc. għaliex icu- 
nu għamlu xi ħaġa li għaliha icun 
ħakkhom castifl;). 

Fbrulbd— bil valjora, li fih jew 11 
għandu vajlora (bastun etc.) 

FerveNcy— ħrara, heġġa ; he joined 
ns in our prayers wit/i great fervency 
aud devotion^ compla magħna fit-talb 
li conna nagħmlu bl-acbar devozioni 
u ħeġġa. 

Fbrvbnt — mħeggeġ, mixgħul bil 
ħrara ; this is a verif fervent ^rayer^ 
dina talba mimlia bil neġġa (li tkan- 
kal . 

Pbrvently— bil ħeġġa, bil hrara; 
kawwi ferm, bil bosta, shun ferm, 
jaħrak sħiħ ; I alioavs loved her 'fer^ 
vendyy dejjem ħabbejtha bil ħeġġa 
^ferm chemm jista icun) ; it continued 
sofervently hot t/iat men roasted eggs in 
t/ie sand (HakewillX bakgħet tant 
sħana cbira illi in-nies bdew (saħan- 
sitra^ isajru il bajd fir-ramel (micwi). 

Fbrvbntnbss ' ħrara, ħeġġa. 

Fbrvbbobnt — li cull ma imur jisħon, 
isir jaħrak. 

Fbrvid— mħe^geġ,mixgħul bilħra- 
ra ; jaħrak, jicwi ; micwi ; Oie mounted 
suh sliot doicn direct fervid rays (llll- 
ton, Paradise Lost v. SOl)^ ix-xemx 
ohif telghet bdiet titfa (tixħet) I-isfel 
(fuk I-art etc.) ir-raggi tagħha mii^* 
wija. 



Digitized by 



Google 



m 



— 880 



Ffel? 



Fervidity— ħeġġa, ħrara. 

Fbrvidly— bilneġġa, bilħrara. 

Febyidnbbs— ħeġġa, ħrara. 

Fbbvoub — ħrara, ħeġġa ; shana ; 
kalb, mħabba; he prayed with great 
fervour, talab bi ħrara (b'ħeġfta) obira; 
toe could not etand Hie fervour and the 
force of Indian skiee (Oowper), ma 
stajniex insofru is-sħana (il ħruk) u'l 
kawwa taa^sema (tax-xemx) tallndia. 

Fbscbnninb— laxo, disonest, oxxen; 
veirsi (poesia) oxxeni (hecc msejħin 
mil versi oxxeni li chienu ħarġu mill 
belt ta Feseennia fl-£truria, (fl-ltalia). 

Fbscub — fergha ( ta siġra ) biċċa 
zocc jew fergha ta siġra rkieka u li 
gejja bil ponta li ittfal iżommu fi- 
dbom u juru meta icunu jakraw ; in- 
dicatur jew werrej. 

Fbscob orass — isem ta haxixa li 
ticber salvaġġa u li tispiċċa bhal żbu- 
la (fuk zocc rkiek u twil). 
• Fbssb (fl-armi)— faxxa. 

Fbssbls 1 ^.t ^ 

FB8BL8 r'**"'''- 

Fbsbb POiNT— ic-centru, in-nofs ta 
arma. 

Fbssitudb — għaja. 

Festa— tal festa; ferhan, allegru, 
ħieni. 

Fbstally— bil ferħ, bil hena. 
. Fbster— iddenni ; tiddenna ; tagħ- 
mel il marċa; tisħon ; ifyou don*t keep 
your hand clean that cut will sure festery 
jecc ma iżżomm idec nadifa dic il 
kat^ħa li ghandec sgur tiddennielec; 
hatred^ kept dofon by fear^ festei^d in 
Hie hearts of the children of the soiU 
(Macaalay, Historyof Ev^land, Chap. 
XVlI)j l-odiu, li chien miżmum moħ- 
bi bil biża, saħan (chiber jew eatar) 
fil klub tat-tfal tal pajjisCta dic 1-art). 

Fbstbbmbnt— tidnija, saħna. 

Festiful— tal festa ; ħieni, ferħan. 

Fbstinancb— jasar, għeluk. 

FBSTiNATB—mgħaġġel, bil għaġġla. 

Fbstival — festa, għid, btala ; tal 
festa, these relics are ouly eaposed on 
HOfne hiifh festival^ once or twice a y*iar, 
dawna ir-reliqui jicxfuhom ( tista ta- 
. rahom) fxi festa cbira, xi darba jew 
darbtejn fis-sena. 



Fbstivally — bil ferħ, bil hena ; 
b'festa. 

Fbstivb — tal festa, hieni, ferħan. 

FiBTiviTY-festa, ghid, btala; ferħ, 
għena; for the approaching fentivities^ 
għal festi li gcjjin. 

Festoon — ghirlànda, dnfra ward ; 
dic il lama, dbmuso etc. li ja^hmlu 
(jirranġaw) mal pavaljuni jew fuk il 
pilaHtri ta damasc f xi cnejjes f xi fe- 
sta speciali, bħal ma hu centena- 
riu etc. 

Fbstoony — tal ghir'andi jew da- 
friet tal ward ; li gej bħal jew li 

f^ħandu għamla ta ghirlanda jew da- 
ra tal ward. 

Fbstraw— ara fescue. 

Fes'iuoa — isein ta ħaxixa ( mal ħu- 
xlief ) biz-zocc twil irkiek bħal tiben 
u tispicċa bi żbula jew trofla fit'-tarf. 

Fetal- ta tarbiJH, creatura etc. li 
tcun għadha fil ġuf. 

Fbtation — il għauila ta tarbija fil 
ġuf. 

FETOH-iggib, tilħak, tieħu ; traur 
ma, twassal ; ħżunija ta ras ; macac- 
cherija ; mod chif wieħed jaghmel 
biex jirnexxilu jagħmel xi ha^a ; bħal 
tneħida, nifs cbir jew kawwi li jeħu 
bniedem li icun kigħed imut ; tieħu 
tneħida, titniehed;/<?^74 me some wafer 
please^ gibli (newwilli) ftit ihria jecc 
jogħġboc ; how much do you thiuk will 
all thesejewelsfetchf chemm jidhirlec 
(tifueni int) li igibu (li jilħku fil prezz) 
dawn il giucali ( aflarijiet ta deheb 
etc. ) collha?; the aged fetchtd exam- 
ple* from the young^ iX'X'jwh ħadu l-e- 
sempiu mill (għamlu bħaż) żsi:ħa^.aħ; 
in smells we see their great and sudden 
effect in fttching men again when they 
swoon (Uhcoii Natural Uistory) l-efiett 
cbir u ta malajr li għandhoin xi-rwej- 
jaħ narauh (jidher; meta (filli) bnie- 
dem meta tatih xi għaxwa jar^a jigi 
in 8Ġ (jeħu ir-ruħ) malajr ; I come to 
fetch you to the senate house (S hakspear, 
Jntius Caesar) ġejt biex mwasslec sa 
(nieħdoc) fil palazz taH-Sciiat ; the »hip 
sailed so fast dnring the night Uiat at 
hreak of day we fetched Cape Passew, 
il bastiment mexa taiit (bir-riħ) bil- 
lejl li fil għodu mas-sebħ aħna ilħak* 



Digitized by 



Google 



fEf 



861 



1?M 



na Cap Passru ; to fetch in^ takbad, 
iżżomm, jew tieħu avre&t; did you send 
men enough to fetch those three bnnjlars 
in ? bgħatt nies biżżejjed biex jakbdu 
11 igibu (arrest) dawc it-tliet hallolin? 
tofetchoff^ tmur bi, tiehu miegħeo, 
tieħu ; 1 must believe you, Sir^ I do^ 
andwillfetch off Bohemia ((^liiikHpear, 
Winters tale) : to fetch out, turi, toħ- 
roġ fejn jidher; t/ie painter wit/i his 
skUl willfetch out the colours, il pittur 
bil ħila tiegħu joħroġ ( iġaghal jidru 
jew juri ) il culuri (il-lewnijiet tal pit- 
tuni jew quadru); to fetcli to, jggib 
in se (wara għaxwa), to fetch up^ ig- 
ġagħal wieħed jigi jew jidher; to 
fetcli apump^ titfa ftit ilma fpompa 
biex tkabbadha taħdem ( jew ittalla ) 
tofetch a sigh^ takla tnehida, tituiehed; 
wnen you taik to him ofhis lost son he 
fetches a deep sigh^ meta issemmilu 
1-ibnu li mietlu jitniehed tnehida 
cbira. 

FBTCH-OANDLR-dawl li jixgħel bil- 
lejl u dawc li huma superstiziusi 
ighejdu (li meta) jaraw dan id-dawl) 
għandu^ jew icollu, imut xi ħadd. 

Fetchbd— mfittex; miġiub; this is 
farfetchedf dana mfittex cullimchien. 

Fbtchbr— min igib, inewwel,jilħak. 

FżTB — festa, għid, btala; tati,tagh- 
mel festa lil xi ħadd; tilka b'festa; 
vour town will be on fele next weck^ il 
belt tagħcom icolcom il festa il 
gimgħa id-dieħla. 

Fktb-champbtrb - festa tal campa- 
nja, festa fil miftuh (għall-aria). 

Fetioh I idlu, xi ħaġa (gebla, lan- 

Fbtish / za, xabla etc, li jaduraw 
bħalaalla tagħhom is-suwed tal Africa 
tal punent. 

Feticism I il kima li jatu in-nies 

Fktichism /suwed tall Africa tal 

Eunent Hll idoli (allat foloz) tagħ- 
om, li huma xi ħwejjeġ comuni li 
icollom, bħal ma huma gebel, xwa- 
bel etc. 

Fetichistic — li jadura l-allat foloz 
tas-suwed tal Africa tal punent ; wie- 
ħed li icun superstizius ferm. 

Fbticidb - toktol (ktil ta') it-tarbija 
fil ġuf (biox tarini). 

Fbtid— jinten, li jinten; for three 



whole weeks coarse hiscuit and fetid 
water had been doled out to t/ie poor 
men, għal tliet ^imgħat sħaħ in-nies 
ghaddew biss bi ftit galletti kodma 
u ftit ilma jinten. 

Fbtidnbss— intiena, rieħa ħażina. 

FBTiFEROus—annimal (mara) li icol- 
Iha il friegh ; li tcun sejra tferragħ. 

Fbtis — pulita, sabiħa, li jixirkilha 
collox ; how fair, hew fetis she is 
(Willlam of Paleriie ), chemm hi 
pulita, chemm hi sabiha (dic it-tifla). 

Fbtlook— dic it-troflFa jew beżbuża 
xghar li icollu iż-żiemel fit għaksa ta 
wa'ra ta isfel ta sieku; pastur. 

Fbtlockbd— żiemel bil pastur ( li 
^ħandu trojBTa xgħar jew beżbuża fuk 
il għaksa ta isfel, ta sieku ta wara. 

Fbtlock-joint— il għaksa ta siek ta 
żiemel, I-ewwel waħda li tigi il fuk 
minn dufrejh. 

Fbtlow — dieħes tal bhejjem (H 
icollhom il bheijem). 

Fbttbr— ħadid, manetti, cipp ; xi- 
chel, xchiel; kajd; tkiegħed (b*ca- 
stig) bniedem fil ħadid, fil manetti 
jew fic-cipp, tkajjad, ixxecchel ; Iie 
laid in fetters far 6 mont/is^ dam fil 
ħadid (immanettjat, marbut jew mxec- 
chel) għal sitt xhur. 

Fbttbrbd - immanettjat, mxecchel, 
marbut (b'castig) fil ħadid ; both /lis 
feet were fetteredy sakajh it-tneju 
chienu fic-cip Cmxecchlinj ; w/ien /le 
saw us /le stretched /lis /lands^ fettered 
as /le waSf meta rana ħareġ fgħalla 
jew talla) idejh lejna, mxecchlin chif 
chienu, (immanettjat chif chien). 

Fbttbrlbbs - bla xchiel, libru, meħ- 
lus fil-libertà. 

Fbttbrlock— xchiel għar-riġlein iż- 
żwiemel etc. iLeta icuuu weneahom 

{'irgħaw biex ma icunux jistgħu ja- 
Larbu. 

Fettlb— tnaddaf, tirranġa; t/ie new 
servant we /lave cant do anything yet^ 
s/ie only pretends to fettle about t/ie 
room, is-serva li għandna issa ġdida 
għad ina taf tagħmel xejn, ma tagħ- 
milx ħlief, ghal taparsi, iddur mal 
camra biex tnaddaf u tirranġa. 

Fbttlb — ħolka, mancu, makbad 
fkoffa cbira, mal gemb. 



Digitized by 



Google 



Pfii? 



^ 88à — 



FEW 



Fbttlino - ranġar, tkegħid ta ħwej- 
jeġ riocoui, tnaddif. 

Fbttstjbin— isem ta gebla, mineral. 
Fbtulbnt— li jinten. 
Fbturb— tarbija, wild. 
Fbtus — tarbija, creatura etc. fil 

Fbtwa 1 decisioni ta avucat, ma- 

Fbtwah j gistratjew mħallef (muf- 
ti) Torc fuk pont tal-ligi. 

Fbw \ fewdu, ħlas, artijiet li wie- 

Fbu I ħed iżomm taħt idejh bil 
patt li Iħallas xi drittijiet (dieċmi ta 
kamħ etc.) lil proprietariu jew Tis-sid. 

FBUAaB— taxxa (tal Ingbilterra) fuk 
cull chenur, jew ċumnija. 

Fbud— ġlieda, ġlied ; in former ages 
xt was a policy of France io raise and 
cħerisk intestine feuda and diecords in 
Great Britain^ (AdilisODJ, dari il po- 
litica ta Franza chienet li iggib u 
tkankai ^lied u twegħir bejn in-nies 
tal Inghilterra ("bejn 1-Inglisi stess 
fpajjishom). 

Fbud— għakda ta nies li jiġu minn 
xulxin li ke^ħdin biex jivvendicaw 
rwjeħħom (jitħalsu^talli icunugħam- 
lulhom (dispetti, ħsarat etc.) nies oh- 
ra lill nieshom ; tlic oldfeud had never 
slumbered ( Haeaalay, Hist. of Eti- 
gland)^ in-nies (krabatom) għadhom 
dejjem lesti (ma rakdux^ biex jitħàlsu 
miun dawc li għamlu xi tort lill 
nieshom. 

Fbud man — wieħed li għandu art 
taħt idejħ (fewdu). 

Fbudal — tal fewdu, tal ħlas ta 
drittijiet ta raba etc. 

Fbudal-sybtbm — sistema fewdali 
jew tal fewdi. 

Fbudalism — feudalism. 

FBUD-BOTB—muita, ħlas li icun ic- 
cundannat dac li jiggieled. 

Fbu-db-jojb (akra/à-d^ aġwa) spa- 
rar ta canuni, azzarini etc, bhal dawc 
li jagħmlu (isir) fil festa tat-twelid 
tar-Re etc. ^ 

Fbudist— wieħed mħarreġ fil-ligi 
tal feudi jew tal hlas tad-drittijet ta 
art etc. 

Fbuxllaob — katta, salt jew filliera 
werak. 

Fbuillantinb— pasta frolla. 



Fbuillb— folja cartu. 

Fbuillbton— ġurnal,gazzetta żgħi- 
ra. 

Fbvbb— deni(marda) i^gib(ii mar- 
da ta') id-deni; incwiet cbir (bil ħsieb); 
lie is ill witli fever^ inarid bid-deni ; 
the whiie hand of a lady fever tħee 
( Sbaktspear, Antony and Cleopatra ) 
1-id bajdanja (delicata) ta Sinjura 
iggiblec (tcun caġuu li icolloc) id-de- 
ni ( tħassbec sħin, iggiblec incwiet 
jew tincwetac. ) 

Fbvbrbd — bid-deni, li għandu id- 
deni, marid bid-deni. 

Fbvbrbt— deni ħafif; he has a tauch 
of light feoeret^ għandu ħajta waħda 
(chemm xejn) deni. 

Fbvbrpbw — arcimisa, ħaxixa tal 
cabuccini ( ħaxixa tajba biex tneħħi 
jew tchecci id-deni. ) 

Fbvbrish— sħun, li għandu id-deni, 
jaħrak (bid-deni) ; / cant go to work 
Uhday the doctor said I am a littlefeve* 
rish, ma nistax immur għax-xogħol 
illum, it-tabib kal li għandi (ħajta ) 
deni, these are all feverish eymptoms^ 
dawna collha sinjali tad-deni (li wie- 
hed ghandu id-deni jew marid bid- 
deni. ) 

Fbvbrish— li m*hux spd, li jilgħab, 
issa sħun u issa chiesaħ ; we toss and 
tum about our Jeverish xoill; ( Dryden, 
Indian Emperor 1 V, S) aħna inkalbu 
u imbiddlu it-testment (il fehma ) 
tagħna li m'hi soda (sħiħa; xejn. 

Fbvbrishly— bid-deni. 

Fbvbrishnbss— ħass (ħażin) ta deni 
ħafif, ħajta deni. 

Fbvbrly-— bħal deni, bħal wiehed li 
icollu (icun marid h') id-deni. 

Fbvbrous — li għandu id-deni; bid- 
deni, li igib id-deni ; sħun, jaħrak, 
li ibiddel (dakka hecc u 1-oħra hecc). 

Fbvbry— ara feverish. 

Fbw— ftit; daks xejn, nakra ; tfiey 
will be ready Cfinish tlieir work) in few 
days more^ iounu lesti ( jispiċċaw 
mix-xogħol li għandhom fidejhom) fi 
ftit ġranet oħra ; in few words I idd 
him not to come here again, fi ftit cliem 
għedtlu li ma jigix hawn iżied ; Iie 
had sold all his books for a few shillings, 
biegħ il cotba collha tiegħu bi Itit 



Digitized by 



Google 



FEW 



883 — 



PIC 



xelini; he sold his birt/i right for a few 
potlagey biegħ il primagenitura tie- 
ghii għal (InkR xejn minestra ; / could 
see ihat when heanw thejudge before him 
he trembled a fewy jena rajt li meta ra 
•I-imħallef kuddiemu triegħed nakra; 
a good few^ numru cbir, salt sewwa ; 
when J was t/iere I saw a good few 
soldiers^ meta cont bemm rajt numru 
cbir ta suldati. 

Fbw-acrbd — li għandu ftit raba 
Cjew art). 

Fbwbl — ara /iirf. 

Fbwnbss — ftit, numru żgħir ; ftit 
cliem. 

Fby — tnaddaf jew tħammel foes 
mit-tajn etc. li icollu. 

Fbz — tarbuxy ċnetta li jilbsu it- 
Toroc. 

FiAORB — caless ; carrozza żgħira ; 
• carrozza jew carrozzin tal cbiii. 

FiANCB— fidi, fiducia ; tgħarras. 

FiANo^— għarus. 

FiANTS — il ħmieġ tal volpi. 

FiARd— il prezz fiss tal beigħ tal 
kamħ fart jew fpajjis. 

FiASCo— fiasc ; metawieħed ma jir- 
nexxilux jagħmel ħaġa (icanta jew 
idokk biċċa) sewwa ; meta wieħed 
imur ħażin Cjistrombla, jitfixchel eto.) 
f biċċa musica, f xi discors etc. 

FiAT — icun hecc, isir hecc ; (fH' 
l\gi) ifiat ut petiivry isir chif hemra 
fit-talba. 

FiB— ħrafa, kalgħa, ghidba; tħar- 
ref, tighdeb ; donH tell fibs^ la tħar- 
rifx (tgħejdx cliem b'jeħor, tighdibx); 
this is one of your fibsy dina kalgħa 
(waħda mill ħrejjef ) tie^hec. 

FiBBBR — ħarrief, ghiddieb ; trusi 
. him he is not afibber, afdaħ (emnmu) 
dac m'hux ħamef, ma igħejdx cliem 
b'jeħor. 

FiiJBR— isem ta nnnimal bħal ca- 
stor (stmati, mfittxin, għal ġlud tagħ- 
hom). 

FiBRB— silta, fibra ; saħħa ; kawwa; 
ihe fihres of leaves, il fibri fħjut) tal 
werak; that man is of an excellent fibre^ 
dac ir-ragel għandu saħħa li ma bħa- 
la (cbira) jiflaħ ferm. 

FiBRBD — bis-siltiet, bil fibri; tal 
fibri, tas-siltiet. 



FiBRBLBBS^bla fibri, bla siltiet. 

FiBRiL — silta, fibra, rkieka jew 
żgħira. 

FiBRiLLA— siltarkieka ferm; il għe- 
ruk tal ħażiż (ta dac il ħass jew ħa- 
xix) li jitla fix-xitwa fuk il biut etc.) 

FiBRiLLATBD — mdawwar bis-sil tiet 
rkak rkak (bi frenża rkieka fina). 

FiBRiNB — . sustanza ħaġa bajda 
magħmula (li fiha) ħjut ħjut, tinsab 
fid-demm magħkud. ' 

FiBSTBR-ħarrief, giiiddieb; wieħed 
li iħobb iħarref. 

FiBULA — boccla ; il għadma fil kas- 
ba tas-siek. 

FiBULATB — tgħakkad jew torbot 
flimchien (b'boccla etc ) 

FiCARiA— siġra bħal dic tat-tin. 

F19BLLIBR— rucchell għal li spag. 

FicHU— fixu, biċċa ("bizzilla eto.) li 
in-nisa jilbsu fuk spallejhom. 

FicKLE — li ibiddel, li idur ma cull 
riħ, wieħed li ma tistax ( m'hux ta 
min ) torbot fuku;.karrieki, ingan- 
natur, traditur ; fiacc, deboli. 

FiCKLB - tgherfex, tistorbia ir-ras 
tħawwad. 

F1CKLBMB88 — tibdil, tidwir (bdiO 
ma cuil riħ ; kerk, inġann. 

FicKLY - m'hux bis-spd ; b'mod issa 
hecc u issa xort'oħra. 

Fico — tina, tfakkigha bis-swaba 
f meta iżżellak is-saba tan-nofs minn 
fuk il cbit u twakkgħu fuk I-oħrajn u 
jagħmel dac il ħo8S (bħal ma tagh- 
mel meta tgħeid "issa ormai" jew 
ma jimpurtaiiix' . 

FiCTiLB— immudellat bit-tafal. 

FicTiLiA— fuħħar antic. 

FiOTiON — stħajjilj' turija ta ħaġa 
b'oħra ; għemil ta bir-ruħ ; ħrafa ; 
xshen it could no longer be denied that 
her flight had been voluntary, numerous 
fi4:tions were invented to account for 
ity ( M acaalay, History of England^ 
dwp, /Xy, meta ma chienx hemra 
dubiu actar li chienet ħnrbet rainn 
rajha, allura culħadd beda iħarref 
(jakla jew inventa ) biex igħejd ohif 
chienet il biċċa ; for us the stream 
of fiction ceased toffoto (Wordawortb, 
vVhite Doe ofRylstone) għalina spiċċat 



Digitized by 



Google 



PIO 



— 384 — 



PID 



(ma bàkgbetx fina^ il foi*za li niotbii 
ir-Bomanzi (il ħrejjef). 

PiCTiONAL — ta li stħaxjily tal ħrejjef. 

PiCTioNiST — min jicteb il ħrejjef 
jew romanzi. 

FiCTious ) mislħajjelf taparsi, li 

PiCTiTiouBJ m*hux tassew iżda li 
jinsab biss fil moħħ, falz ; they fiold 
the ten SibylU to be fictitionB and fabn" 
loHs (Howell, LettersJ^ igħejdu (jif- 
hmu) illi il għaxar Sibilli m'liux tas- 
sewlijesistu (li huma ħrafa); duty^ 
love^ and honour fail to sway fictitious 
bonds (Goldsmilb, Traveller), iddmir 
1-imħabba, u'l giegħ ( 1-unur ) ma 
ijtommux rabta falza (ma jurux gib- 
da, rabta falza). 

FiCTiTiousLY— bli stħajjil, ^ħal ta- 
parsi, m'hux tassew, b*mod immagi- 
nariu (tal ħsieb biss) 1i ma jesistix ; 
bil falsitÀ bViri ta ħaġa b'ohra. 

FiCTiTiousNBBS— stħajjil; kerk, wiri 
ta ħaġa b'oħra. 

PiCTiVB — ara ficiitioua, 

PicTOR — mgħallem li jaħdem fix- 
(jagħmel statwi etc. tax-)xama. tafal 
carta pesta etc. (u m'hux dac li jaħ- 
dem jew jaghmel statwi etc. tal bronż, 
rħam'etc ) 

Ficus — ficus; siġra tat-tin. 

Fn> — iċċaklak minn banda għal 
I-oħra (bħal meta chelb iferfer dem- 
bu). 

FiD— pal, lasta tal injam tal ħadid 
kegħda wara xi ħaġa biex iżżommha 
wiekfa ; dic il lasta li iżżomm wiekaf 
biċċa mn'arblu ma jeħor; biċċa stoppa 
ghal fgum ta canun ; borella jew ca- 
vilja,biċċagħuda bil ponta biex jifchu 
biha it-truf tal ħbula li iounu għaċ- 
ċumbar (borella biċċa għodda tal ve- 
liera). 

f^iDALOO — sinjur nobbli; (nobbli, 
wieħed li ioun gej jew mnissel minn 
familja nobbli jew Reali, fil Portugal. 

PiDDBR — iżżomm fuk il ġwienaħ, 
tiekaf fuk il ġwienaħ, tissakkar (bħal 
meta jagħmel is-seker fl-airu meta 

{'ilmaħ xi ħaġa biex jinżel dritt fukha 
ialli jakbadha). 

PiDDLB— violin ; ibleħ, ħaġa bel- 
għa, babbu ; bħal xtilliera (lasti mar- 
butin, mwaħħlin bħal tilar) li jarmaw 



fuk il mejda abbordijet tal bastimenti 
fil maltemp metaicun il baħar kawwi 
biex iżżomm il platti etc. li ma jit- 
gherbux fl-art; iadokk il violin ; tħat- 
bat, tincwieta; cnn you play upon the 
fiddle ? taf iddokku il violin ? to play 
firat or second fiddle^ tcun minu t« 
l-ewwel jew minn ta kuddiem, in- 
chella minn ta wara fxi biċċa, f'xi 
għamil ta xi ħaġa ; Tom uever /lad any 
idea of plajfing first fichUe tliere^ Masu 
katt ma chien jahseb (ma chellu fra- 
su katt) li sejjer jeħu dic il parti (jid- 
her hocc jew daks tant) hemm (Uiek- 
eii8, Martin ChuzzletoitJ; Scotch fiudlef 
(bli ScozzisX ħakk (minn tħokk). 

PiDDLE-BOY— arc tal violin. 

FiDDLB-CASB— caxxa tal violin. 

FiDDLB-coMB — bla scns, tal blugħa, 
ibleħ. 

FiDDLB-DB-DBB — • blugħa, ħmerija, 
ħmerijiet. 

FiDDLB-FADDLB — tpaċpiċ, discors 
jew cliem bla sens ; cliem fieragħ, 
ħmerijiet. 

FiDDLE-FADDLBR— wiehod ghaġba, 
li jagħmel għageb jew frattaria għal 
xejn. 

FiDDLB-FisH -isem ta ħuta li għan- 
dha għamla ta violin. 

FiDDLB-HBAD — li scultura fi prua ta 
bastiment (għamla ta scartoċc jew 
tarf ta violin). 

FiDDLE-BTicK— arc ta violin. 

FiDDLB-STRiNO— corda ta violin. 

FiDDLBR — dakkak il violin, violini- 
sta ; wieħed ii jincwieta ruħu jew li 
jaghmel għageb, frattarija għal xejn; 
sixpence^ (biċċa ta six penee tal fidda) ; 
isem ta granċ żgħir. 

PiDDLER*s FARB — laħam, xorb, u 
flus, (il hajja ta dawc li idokku, jew 
igħejxu billi idokku, il violin). 

PiDDLiNO -dakk tal violin ; telfta 
^«mien, liaġa żgħira ; this is afiddling 
business, diua ċajta, afl^iri taċ-«^jt. 

FiDBJussiON— pleġġerija, garanzija. 

PiDBJUSBOR— plejiġ, garanti. . 

PiDBLiTY — fedeltà, li wieħed ma 
icunx karrieki, li icun ta chelmtu, 
wetka fl-imħabba. 

FiDBS (fil Mitologia)— Àlla tal Fidi 
u tal onestà. 



Digitized by 



Google 



FID 



— 385 — 



PIE 



FiDOB— tiDowieta niħeo, tagħmel 
għageb ; tiċċaklak. 

FiDOBT — bniedem li dejjem sejjer 

t'iċċaklak ; ċaklik, tkankil, tħarrio ; 
miedom ( wieħed ) li ma għandux 
rpos. 

FiDOBT— marda li iġġagħleo titkal- 
leb u tgħaddi Ijeli inowiet, marda li 
ioollom dawo li ibatu bid-dispepsia. 

FiDOBTT— li jiċċaklak, dejjem sejjer 
bla owiet, bla rpos. 

FiDiouLA— strument żghir bil oordi 
li għandu għamla ta lira. 

FiDONU — landa taż-żejt biż-żennu- 
na, bit-tarf dejjak, biex iż-żejt jinżel 
bil mod jew katra katra. 

FiDUOiAL— li tafda fih, ta min jaf- 
daħ, sod. 

FiDUOiARY— depositariu, wieħed li 
tafda fih, li għandeo (ioolloo) fiduoia 
fih, li tafdah ; wieħed li jemmen (jaħ- 
seb jew jifhem) illi il bniedem isalva 
bil fidi biss minn ghajr opri ("tajba). 

FiB I (ohelma li turi għaruoasa^ — 

Fy / puh! puh !; Fiel fie/ do not lose 
iime, make haatey isa ! isa I (puh ! puh ! 
x'għaruoasal ) titilfux żmien, fittxu 
isaw. 

FiBP— fewdu (art mwellija lill xi 
obarat). 

FiBL—artab, lixx. 

FiBLD — għalka, pianura, wes^ħa, 
camp tal battalja u-art fejn issir il 
gwerra jew xi tkabida) ; tkabida, bat- 
talja, ġlieda ( gwerra ) ; il fond (ix- 
xokka eto.) ta quadru; salt, ħafna, 
biċċa obira, il wiċċ ta arroa (ta oun- 
jom eto.) ; dio il wesgħa oollha jew 
cull ma jidher minn tromba ( meta 
tħares minn gewwa fiha ) ; il oaċċa- 
turi (partita caċċaturi li joħorċu flim- 
ohien ghal oaċċa) ; i^.-żwiemef oollha 
li icunu lesti ghat-tiġrija ( miotubin 
biex itelku); tħis is a fruitful field^ dina 
ghalka (art) għammiela; tliey were 
caught by a /leavy s/iower w/dle crosfing 
the field^ kabditom ħalba xita obira hu- 
ma u joforku il pianura ; it is said that 
the enemy^s soldiers fled the /{«/cf,igħejdu 
li is-sulaati tal għedewwa ħarbu mill 
oamp (tal battalja) ; for such anoi/ur 
field ihey dreaded worst tJian hell, (Mil- 



ton, Paradise LostJ, għaliex beżgħu 
minn tkabida (battalja oħra) aotar 
milli beżgħu mill infern ;* the JSnglish 
tcon tliefield, 1-Inglisi rebħu ilgwerra 
(il hattaV}a); let thefield (jew ground) of 
the picture be cUany light^and well united 
with colour, (Uryden, Dufresnoy)^ kis 
li il fond(ix-xokkafejn trid tigi il pit- 
turaj ioun nadif, ċar, u miżbugħ unit; 
we saw nothina but afield of ice^ xejn 
ma raina ħlief salt (ħafna) silġ ( ilma 
magħkudj ; / like the field fon this 
shieldj better^ dan il wiċċ (il fond) ta 
din 1-arma joghġobni act^r ; by shift' 
ing the telescope the field is dhanged^ 
meta iooaklak (tmexxi) it-tromba jew 
it-telescopiu ma tibkax tara li stess 
ħwejieġ (li stess wesgħa li tcun tara 
kabel) ; long before stmset ihe fieldhad 
dwindled away to a tiumber that could 
be counted on one hand, wisk kabel 
għeb ix-xemx in-numru tal oaċċaturi 
nakas tant illi li ohien baka oont tista 
tgħoddom fuk subgħajo ta ideo il 
waħda ; t/iefield for this year races will 
be better that last years^ in-numru taż- 
żwiemel li sejrin icunu hemm għat- 
tiġrija dis-sena ioun wisk aħjar ( ao- 
bar) minn tas-sena 1-oħra ; to /ceejo the 
fieldf izżomm il oamp (ma titlifx r bat- 
talja) ; to bet jew lay againts the Jield, 
iżżomm ma (tagħmel mħatra li jrbaħ 
jeħu lewwel eto.) żiemel eto.fost I-oh- 
rajn li iounu hemm ghal oorsa ; Field 
of Dlood (Aoeldama) dio il għalka li 
xtraw is-Sacerdoti ta Lhud bit-tletin 
biċċa tal Fidda li ghalihom Oiuda 
chien biegħ il Cristu. 

FiBLD ALLOWANCB — flus barrauin 
mil paga li j*oħdu il Fizziali meta iou- 
nu fil oamp (biex j'a^hmlu taj'jeb għal 
li spejjes barranin ii icollom). 

t IBLD ARTiLLBRY — oanuui ż^ħar li 
jistgħxi j'immaniġġaw is-suldati meta 
lounu fuk il oamp tal battalj'a. 

FiBLD-BBD— sodda li tinghalak (tiż- 
żarma għas-suldati fuk il camp)/ 

'FiBLD-ooRNBT — Ma^istrat ta belt 
fil Oolonia tal Oap (Àfnoa ta IsfeU. 

FiBLD-CRiOKBT— ilġrad tal għelieki, 
il ġrad żgħir li naraw jakbeż fil għe- 
lieki kalb il kaibija eto. 

FiBLD-DAY— ġurnata li fiba is-sul- 

49 



Digitized by 



Google 



FIE 



— 886 — 



FIE 



dati joħorcu għal eserciziu ( biex jit- 
ħarġu ) fiiK il cairip. 

FiBLD-piGHT— tkabida (sider ma si- 
derj fuk il camp tal battalja. 

FiELD-PLOWBR— fjur salvaġġ (m'hux 
bħal dawc li jicbru fil ġonnaj. 

FiBLD-GLABB— binocolu, tromba ( bi 
tnejn ) li juzaw il militari. 

FiBLD-GUN — canun żgħir maniġġan- 
ti (li is-suldati jużaw fuk il camp. 

FiBLD-HAND — ħaddicm ir-raba, la- 
vrant, ragel li jaħdem fir-raba. 

FiBLD-HOUBB— tinda (tas-suldati). 

F^BLD-MAN— raħħàl, ragel tal cam- 
panja, ċaccar. 

FiBLD - MARBHAL — marixxall tal 
Camp, 1-ogħIa grad ta Fizzial fl-Eser- 
citu Inglis. 

FiBLD-MARBHALSHip— il grad ta Ma 
rixxal tal Camp; our Governorwill now 
be promoted to a Marshalshipy ii Qver- 
natur tagħna issa javanza ( jitla) Ma- 
rixxal tal Camp ( jagħmluh jew jatuh 
il post ta Field Àlarshal), 

FiBLD-oppiCER— Fizzial ogħla miim 
Captan u ankas minu General ( bħal 
maġġnr, curunell etc. ) 

FiBLD-PiBCB— ara field-gun. 

FTBLD-ROLLBR-romblu (għat-ticsir 
tat tub u it-twittija tar-raba). 

FiELD-BPORTS — divertimcnti bħal 
ma huma il caċċa etc. 

FiBLDBD — accampat ; li kiegħed 
lest fuk il camp għat-takbida. 

FiELDBR — wieħed minn dawc li 
icunu jilghabu il cricket ( minn dawc 
mkassmin biex jilkgħu u jakbdu il 
ballun u jitfgħuh WWwicketkeeperQio. 

FiBLDiNG — tal camp, campali; il 
kbid etc. tal ballun li jitfa jew jilka 
bis-salt dac H icollu il pala f idu fil- 
logħob tal cricket; it-tkegħid tal fdal 
tal birra etc. fix-xemx biex jikras u 
isir ħall. 

FiBLDiNG-PLANE— isem ( xorta ) ta 
ċana. 

FiBLDiSH — tar-raba, tal għelieki, 
tal campanja. 

FiBLDiTE — isem ta mineral ( gebla 
actarx ratba, ftit u xojn ħamranja ). 

FiBLDBMAN — ara fielder. 

FiBLDWORT— isem ta ħaxixa. 

FiELDY— miftuħ, bħal għalka. 



FiBND — għadu, xitan, mingħul, tal 
infern, it-tantatur. 

FiBND-BBGOTTBN— li gej jew mnis- 
sel mix-xjaten. 

FiBNDiBH — indemoniat, iufernali ; 
that xoas a fiendis/i smHe, dic chienet 
tbissima ta daħca inferuali (ta demo- 
niu, ta bniedem malinn et'C.) 

FiBR— fsaħtec, tajjeb jew kawwi 
u sħiħ ; as long as we are hale and fier 
werefit to win our daily bread (BorDS, 
Epistie to Davis) dment ( sa chemm ) 
aħna kawwijin u fsaħhitna nistgħu 
nakalgħu x'nieclu (cull jum). 

FiERCE— kalil, aħrax ; feroci, bla 
kies, cbir ferm ; the tiger is a fierce 
animal, it-tigra hia annimal feroci; 
no one dares to approach him or have to 
do anything with him, he is afierce man^ 
ħadd ma jissogra jersak lejh, jew li 
irid icollu x'jaksam miegħu,ilgħaliex 
hua ragel kalil wisk ; he is a king o/ 
fierce countenance, dac re li jidher minu 
wiċċu li hu kalil f chiefer) ; he is re- 
notonedfor his fierce crednlity, msemmi 
bħala wieħed li jemmen ferra (collox, 
collox ) cull ma jisma ( jew cull ma 
tgħejdlu ) in fierce extremes^ in good 
and xll ( Bf roit, Mazeppa V) fl-aħhar, 
fl-aħħar, Cflaħħarnett, meta ma satax 
izied ) fit-tajjcb u fil hażin ("fil gid u 
fid-deni ). 

FiBRCB - supperv, cburi, mimli biħ 
innifsu ; lle is fierce and cannot brook 
hard language ( Hbakspear, S llenry 
111 ) hua siipperv (cburi) u ma jok- 
għodx għall (ma isofrix) cliem jebes. 

FiBRCB-( floc Piercely ) bilkiria, 
ferm, kawwi ; the midday sun fierce 
beat against their faces^ ix-xemx ta 
nofs nhar bdiet tisreġ ferm (kawwi) 
ma wiċċhom (fukhom). 

FiBRCB-PLAMiNG— li iħaggcġ sħiħ, 
bil fiammi ; li jitfa hars tan-nar ( ta 
bniedem kalil u aħrax ). 

FiBRCBLY — bil killa, bl'aħrax, fero- 
cement, bil ħruxija jew bil killa col- 
Iha ; ferm, sħiħ ; the fire burntfiercely, 
in.nhur ħaggcġ sħiħ (ferm). 

FiBROBNBSB — killa, ħruxija; the 
fierceness of the tiger exceeds that of tlie 
lion, il killa jew il ħruxija tat-tigra 



Digitized by 



Google 



m 



— 88t 



1?IĠ 



bia acbar ininn dio ( tghaddi lil dic ) 
ta Ijnn. 

F1BRINE88— sħana, ħriik, xgħil, cbis 
(minn ticbes; tlmnfis (minu titħanfes, 
jew tiżbel, tisħon, tfur, etb. ) ; the 
Italians notwithstanding this natuixd 
fieriness of tempevy affect alwoys to ap- 
pear aoher and sedate^ CAdciison, on 
l^àlyjy għad illi it-Taljani huma nies 
magħmulin li jisħnu (iitilgħilhom jew 
jitħanfsu malajr) ma aana coUu dej- 
jeni jidru owieti u bil garbu. 

FiEBiZE — tkabbad, taħrak, tati in- 
nar. 

FiERY— tan-nar, li iahrak, jixgħel, 
jicbes ; li jinħarak malajr; sħun ferm 
jew miowi; niexef (mkarkaċ) bil għaċċ, 
ii iiżbel li jitħanfes malajr ; mchebbes 
bil ħrara (donnu xrara nar) ; the fiery 
meteorsy il meteori tan-nar ; make thee 
a fiery aerpent CNumbern^ XXI, 8j.,. 
int għamel serp tan-nar (biu-nar); 
strawisafiery sxibstancej \\ri\hen jic- 
bes malajr; petrolenm (paraffin oilj 
is a fiery liquid, il petroliu jakbad 
minn xejn ; Uie dusl and heat, in the 
broad and fiery sfreet, (^Longfellow, 
rain in Summer), it-trab u is-sħana 
fit-torok wesgħin u micwija (rakark- 
cin bis-eħana u nexfin ; •* you knoto 
thefiery quality ofthe DuJce '\ CiShaks- 
pear, X^ar //,4),inti taf chemm jiżbel 
malajr id-Duca ; he could not curb his 
fiery steed^ ma satax iżommu iż żiemel 
tiegħu li ohien donnu fuk in-nar (col- 
lu ħrara biex jitlak etc ) 

FiERY-FARY— confusioni, tgherfixa, 
ħabla ; all folks war were in ,fiery fary 
(Battle of HarlawJ, il gwerrieri (is- 
suldati collha) chienu f ħabla (tgher- 
fixa) waħda. 

PiBRY-FooTBD-ħafif daks għafrit, 
li iiġri ferm ; bieżel. wieħed (min j 
kalbu taħarku jcw li għandu il ħrara. 

FiBRY-HOT — sfiċċus, collu ħrara. 

FiBRY-NBW — ġdid fiamant, gej (ħie- 
reġ min-nar etc.) 

FiKRY-PoiNTBD — biu-uar ( raggi ) 
micwija ; we were exposed all day to a 
fiery pointed sun, conna keghdin il 
ġurnata collha fxemx I-actar kalila 
(fxemx illi ir-raggi tagħha chienu 
jicwu eto.) 



FiBRY-RBD — aħmar nar ; my face 
wasfiery red with haste, wiċċi chien 
aħmar nar bil għaġġla (daks chemm 
għnġgilt). 

FiFB— fifra, żummara; iddokk il 
fifra jew iż-żummara. 

FiFB-MAJOR — il maġġur ("surgeut) 
tal fifri (ta dawc li idokku il fifri 
frigiment). 

i IFB-RAIL — rpar tal ħadid dwar 
poppa jew arblu ta bastiment. 

FiFBR— min idokk (dakkak ta) fifra 
jew ta żummara. 

F1FI8H— ftitu xejn mħawwad jew 
mgheifex ; he will be very, very fifish,.. 
as the east country fisherfoUcs say, 
(8coU, Pirate, Ch. IXj, jitgherfex 
(jitħawwad) sħiħ... igħejdu is-sajjeda 
tal artijiet tal Ivant. 
FiFTBBN-ħmistax, 15, XV. 
FiFTBBNTH— il hmistax fil wieħed), 
on the JSth. ffifteenthj instanf, fil ħmi- 
stax (fil 15) ta dan (ix-xahar li aħna 
fih) ; (fil musica) I-intervall ta ottava 
doppia jew il his diapason. 

FiFTH— (5th., V) —il ħames ; on the 
6th. ofnext month, fil ħamsa (il ħanies 
jum) tad-dieħel (tax-xahar id-dieħel); 
Charles V, Cadu V (il ħames ta dana 
I-isem). 
FiFTHLY — fil ħames loc, il ħames. 
FiFTiBTH (50th.) - il ħamsin wieħed, 
the SOth., ]\ jigi wara id-disgħa u er- 
bgħin. 

FiFTY— ħamsin, 50, he paid £60^ 
hallas ħamsin liia (sterlinaj. 

FiG — tina, bajtra; fiy-tree, Biġva 
tat-tin jew tina, siġra tal bajtar, jew 
bajtra (ta San Ġwann etc.) ; there is 
afig-tree and three lemon trees, hemm 
tina (bajtra) u tliet lumijiet (siġriet 
tal-Iumi/ 

Fio— murliti ; bicca, daks xejn, jew 
nakra tabacc ; xejn, 1-ankas nitfa 
(ngħejdu għal ħaġa jew għall xi ħadd 
li ma icollocx contu); I don'tcare afig 
about (for) him^ xejn ma jimpurtani 
(ma jimpurtani xejn minnu), *'afig for 
Peter' (Shakflpftar, Ilenry VI) ; fig, 
nefħa li titla f rigel ta żiemel wara 
li icun barxu. 

Fio-APPLB— tuflSħa (bla żerrigħa) ; 
afig-apple lias no core or kemel, in t/iis 



Digitized by 



Google 



FIĠ 



— 886 



ĦĠ 



resembles a fig and differing froni other 
appleSf ("Hortlmer, hushandry)^ it-tuf- 
flħa msejħa '^fi^-apple" nm fihiex 
għadma jew żerrigħa, n għalecc hia 
bħal tina u m*hix bhat-tutiiħ 1-jeħor 
(il comuni). 

FiG (floc pigubb)— ħwejjeġ, Ibiee; 
infullfiq Cfull dress), liebes gala; io 
fig, tfakka subgħajc (jew sebgħec 
tan-nofs billi iżżerżku bis-salt minn 
fuk is-saba il cbir għal fuk 1-oħrajn) 
turi li ma għandecx cont jew li ma 
tistmax ħaġa,... and fig ine like the 
bragaing Spaniard (Shukspeiir, Ilen- 
ry Iv, Vj S)... u ati conti (stmani 
jew ittrattani) daks (bħal) li Spanjol 
faħħari. 

Fia-OAKB — tin taċ-ċappa. 

Fia-BATBB — il beccafic (għasfur, 
tajraj. 

Fia-ONAT— in-nemus tat-tin (dac li 
idaccar). 

Fia-MABiaoLD— isem ta fjur, il me- 
sembryan themum. 

Fia-PBCKBB— ara fig-eater. 

Fia-TBBB— siġra tat-tin, tina, baj- 
tra. 

Fia-WOBT— fiswet il chelb, li scro- 
fularia (ħaxixa). 

FiaABO— wieħed lijilħaklu, macacc, 
ħażin, kanfud ; (Figaro hua 1-isem tal 
eroe fl-opra '*t7 Barbier di Sivilja'* 
msemmi għal ħżunija ta rasu, chemm 
hu macacc). 

FiOBNT — li m'hux sod, li jilgħab, 
li ibiddel malajr. 

Fia-auM — loghba (ħefla, ħila) ta 
wieħed li jilgħab (il bussolottij. 

FiaHT— ġlieda, tkabida, tiggieled; 
biċċa (rpar) biex tgħatti lill dawc li 
icunu jiggwerraw ; tiggieled, titka- 
bad ; takoad, taħbat għall, tiggieled 
ma; teħoda ma; a sea fight^ glieda 
(cumbattiment jew tkabida^ fuk il 
(bil) baħar; land fight, ġlieda (cum- 
battiment jew taktig^ħa) fl-art ; a cock 
fighty ġlieda tas-(tkabida bejn is)-8rie- 
dec; up with your fights and your 
nettings prepare ( Drjden, Song in 
Amboyna^ tellgħu, isa, ir-rpar u lestu 
ix-xibca; they are ready to fight^ lesti 
għat-tkabida (biex jatu jew jiggieldu, 
lesti għal gwerra) ; tliey will fight a 



duel, sejrin (għandhom) jiddwellaw; 
we had to fight with (jew against the) 
2\irks, chelna niccumbattu(nig^wer- 
raw etc.) contra it-Toroc (chelna 
neħduha mat-Toroc, jew contra it- 
Toroc ucoll) ; let usfight this question 
Qevr point J first, ejja nitchelmu fuk 
(niddiscutu) dan il pont (din il cu- 
stioni; 1-ewweI ; let us notfiqht against 
Ood (acts XXII l), ma nenduhix con- 
tra Alla ; fight t/iis battle out, (8bak8- 
pear, Henry II J, spiċċaw (irbħu) din 
il battalja; we are trying to fight our 
way, kegħdin naraw chif nagħmlu 
(nippruvaw jew nittantaw) biex nas- 
lu (nirnexxuha) ; to fight a thing out^ 
tibka ticcumbatti sa 1-aħħar ; to fight 
cocks, iggieled is-sriedec ; to fi^ht sliy 
of any one ^jew anythingj, tiscarta 
minn bniedem (taħarbu) jew tiscar- 
tah, taħrab ħaġagħax ma tcunx taħ- 
milha (jew ma icollocx fidi fiha). 

FiaHT-wiTB — multa, hlas ta flus li 
iwàħħai jew jiccundanna magistrat 
lil wieħed li icun iggieled u iddi- 
sturba il paci pubblica. 

FiaHTBB— wieħed mis-sriedec (is- 
serduc) li jiggieled. 

FioHTKB— gellied, gwerrier. 

FiaflTiNa— gellied, li jiukala jew 
jiswa għal ^lied (ghal gwerra); li 
jiggieled , ġlieda, tkabida etc; they 
sent out a host offighting-men, baghtu 
salt (esercituj cbir ta nies gwerrieri; 
that was a hng fighting, dic chienet 

f>Iieda twila (cumbattiment, battalja 
i damet). 
FioHTiNaFiSH-xorta taħutżerħir 



li jiggieled ma xulxin (iżommuh ghal 
ġlied bħal ma jagħmlu bis-sriedec). 

FiaHTiNa-aBAB—lbies, armar, għal 
wieħed li jiggieled jew li imur għal 
gwerra— Ibies ta gwerrier. 

FiOMBNT— kalgħa, klajja, ħrafa. 

FiauLATB ) magħmul, ifiurmat, m- 

FiauLATBD j kigħed għal forma, (it- 
tatal ta dac jaħdem fil fuħħar chif 
icun mfassal jew ifturmat fi ksari etc.) 

FiauLiNB— wieħed li (min) jaħdem 
fil fuħħar; xorta ta tafal (it-tafal), li 
jaħdmu dawc li jàgħmlu il fuħħar. 

FiauBABiLiTY — għamla, setgħa li 
tati għamla. 



Digitized by 



Google 



FIG 



— 38« — 



Pld 



FiouBABLB — H jista icollu (li wieħed " 
jistajatih) għamla. 

FiouRAL— li jidher bil ħuzz (b'għa- 
inla j li juri figura tal geometria. 

FiouRANTB (làl Fraiicis^ m«ratat- 
teatru li tisfen, ballariua li tisfen ma 
oħrajn ; wieħed li jidher fuk. il palc ta 
teatru imma m'hux biex jitcħellem, 
chemm jidber biss ; min jidher biss 
minn għajr ma jagħmel xejn. 

FiouRATB— -magħmul, ta certa gha- 
mla. 

FiouRATED - li ^ħandu għamla, su- 
ra, figura (figuri numri stabiliti li 
jidru) ; the number 30 is a figurated 
nuniber hecause 3 times 10 or 6 times 
6 make this number^ ( Potter, on the 
number 666 page 196) in-numru 80 
hua numru fgurated, il ghaliex 3 
għal 10 darbiet jew 5 għal sitt dar- 
diet jatu f jagħmlu) dana in-numru 
(80) : /igurated, li għandu għamla ta 
figura geometrica. 

FiouBATioN— għamla^sura ta ħaġa; 
taħlita ta concordanza u sconcordan- 
za fil musica. 

FiouRATivE — msawwar, bi xbiha 
taħt tifsir jeħor ; mżejjen bi cliem 
sabiħ ; all Jigurative expressions.,. can 
by no means be acconnted lies ( Clark, 
Sermonsjj I-espressionijiet (il għajdut 
jew cliem collu li jntkal) figurat, jew 
taħt tifsir jeħor, ma jissejjaħ xejn 
għideb. 

FiouRATiVELY — b'figura, b'sura, 
b*mod li jidher; simbolicu, bi xbiha, 
b'bixra. 

FiouRB-sura, xbiha, għamla, fi- 
gura, bixra ; numru ; issawwar, tngħ- 
mel, tħożż ; tistħajjel ; taħseb ; tkis 
(f moħħocj ; a goodjigure orperson^ in 
man or woman^ gives credit atjirst sight 
to the clioice o/ eitlier ( liichardson 
Clarissa) ; sura ( katgħa jew bixra ) 
tajba fuk ragel jew mara hia I-ewwel 
ħa^a, biex (\i) tħajrec biex taghzel 
(għal għażla)sewwa tawieħed chemm 
ucoll ta I-oħra ; tohat is ihe figure of 
the earthl x għamla għandha id-dinja?; 
he is the principal Jigfire in ihe transae- 
tion, hua li jidher biss fit-transnzioni 
(fix-xogħol jew fil biċċa) ; you will cut 
a nice Jigure if you go dressed as yon 



arcy tagħmel figura sabiħa (tcun sabiħ 
tassew) jecc tmur liebes chif int ( bil 
ħwejjeġ li ghandec fukeo ; oan ihey 
wriie thejiguresf jafu jictbu in-uumri ; 
the arabic figures are 1. 2. 3. 4* 5. 6. 7. 
8. 9. 0., in-numri (figuri) għarbin hu- 
ma 1. 2. 8. 4. 5. 6. 7. 8. 9. u 0. ; to 
scrape the Jigures out ofyour husband*s 
brains ( Shakspear, Merry wives of 
Windsory, biex tieħu minn ras zewġ- 
hec (biex tara x'għandhu frasu jew 
xinhu il ħsieb ta zewġhec); the figures 
in dancing are the several steps which a 
dancer makes in order and cadence, il 
figuri fissfiu huma dawc il passi li 
jagħmel (jati) min icun jislen scond 
it-temp u id-dakka ; you, i/iat have stu- 
died geometryy can you tell me how tc 
consirucl thisfgure f inti, li studiajt il 
geometria, taf ( tista ) tgħejdli chif 
tħożża din il figura? the figures of 
speech, il figuri tad-discors; ihegrom- 
maticaljigures, il figuri grammaticali; 
in Moses law baptism was Jigured by 
Circumcisioti(TynAiàl\, Works)^ fil-Iiġi 
ta Mose (fil-Ligi Lhudia) il Ma^ħmu- 
dija chienet tidher (issir^ bic-circun- 
cisioni; tliou art alwaysjiguring diseases 
in me (Shakspear, Measure for Mea- 
sure\ inti dejjero kiegħed taħseb (id- 
daħħal f raBec,tistħaijeI)Ii jena marid; 
/ heard him say that be intends tojigure 
in the rebellion, jena smajtu igħejd Ji 
irid juri ruħu ( jissemma jew jidher 
actar minn ħadd jeħor) iridjiddistin- 
gui ruħu fi rvell (jew fit-tixwixa); to 
fi^ure ouiy tisgura (tagħmel tajjeb) 
nsultat bin-nnmri ( bil ghaddj; to 
figure up^ tgħodd flimchien. 

FiouRBD— ma^ħmul, msawwar, li 
jidher mżejjen bil figuri (disin ji u or- 
namenti) ; figurat (sens) jew li jidher 
taħt xbiha oħra, metaforicu. 

FiouRB-OASTER — min jakra il ven- 
turi, bassàr (li igħeid li jinzerta x'gej 
billi jakra u jara il cwiecheb). 

FiouRB-FLiuoBR— astroIogUjwieħed 
li ibasaar (i^ħejd x għaudu isir billi 
jakra fil cwiecheb. 

FiouRB-HBAD - puleua (figura ta ma- 
ra etc. fit-tarf ta prua ta bastiment). 

FiouRBLBSS— bla sura, bla għamla 
ta xejn. 



Digitized by 



Google 



PtQ 



— 896 — 



FIL 



FianBB-MAKBB— mudellatur tal fi- 
guri (paHturif bcejjeċ tal gisem tal 
bniedem etc. għal li studiu tal ana- 
tomia etc J 

FiauBB-sroNE — mineral, gebla li 
jisimha Agalmatolite, u hecc msejha 
il ghaliex minna jagħmlu Cjiscolpu) 
vari, allat foloz, cnejjes żghar taċ- 
Cinisi etc.) 

FiauBiAL— li jidher mahżuż (figura) 
bil-linji (ħżuż). 
i FiauBiB— raccmu. 
*' FiauBiNO — stħajjil ta ħwejjejf li 
jidru (narawhom) fmoħħna jew f ras- 
na, li niffigurawhom -ħsieb, etħajjil. 

FiauBiST— min jisserva bil (jusa il) 
figuri, : minn jistħajjel ; minn ifisser 
jew igħejd x'inhuma xi ħwejjeġ per 
mezz tal figuri jew simboli. 

FiKB— tincwieta, iddejjak. 

FiK^BY— għageb għai xejn; frat- 
tarija għal ħaġa ta xejn, għai ċajta. 

FiKiB— li igib I-incwiet, jew id-di- 
storbiu; storbius, inowiet, li ma għan- 
dux rposs, dejjem sejjer. 

FiLAOBOUS — maghmul mil (talj ħajt, 
magħmul ħjut ħjut (fibii etc.) 

FiLACBB— registratur tad-documen- 
ti tal Eorti, dac li chien jeħu ħsieb 
(anticament Mnghilterra), li jarfa 
(idomm) id-documenti tal Korti; 1-ar- 
chivista. 

FiLAao— pianta (bħal tal koton) ; 
ħajta. 

FiLAMBNT— ħajta rkika, fibra. 

FiLAMBNTABY — magħmul ħjut ħjut 
rkak ; tal ħjut rkak. 

FiLAMBNTOiD— bħal ħjutrkak,magħ- 
mul bħal ħajta rkieka. 

FiLAMBNTOSB— li fih il ħjut rkàk 
bħal ħajta rkieka. 

FiLANDEB — xorta ta kangaroo żgħir 
^daks fenec) li jinsab fl-Australja ta 
Fuk. 

FiLANDBBS — marda fl-iskra ; dud 
(ħniex) li jitrabbew fli msaren). 

FiLAB — ta ħajta ; miscroscopiu etc 
H icollu xi ħjut rkak fil ħġieġ mnejn 
tara. 

FiLABiÀ — dud rkiek bħal ħniex 
f magħmul tawwali bħal ħajta) li icol- 
Ihom xi annimali. 

f'iLABiAD^ — xorta ta dud rkiek 



bħal ħniex li igħojx mill-annimali 
(icun mkabbad mal gilda tagħhom) 
bħal ma Iiuma il Filaria (ara). 

FiLATOBY— filatoriu, macna biex jo- 
bormuil ħajt. 

FiLATUBB— brim talħajt; rucchell 
fejn ichebbu il ħarir mil fosdka ; il 
post fejn iohebbu il ħarir fuk rchie- 
chel. 

FiLBBBT— gellewża. 

FiLBBBT-siiAPBD — ta għauila li ghan- 
du għamla ta (li gej bħai) gellewża. 

FiLBEBT-TBEB— siġra tal gellewż. 

FiLCH -tisrak, timbrolja ( actarx 
ħwejjeġ żgħar); dac li wieħed jisrak 
(il ħaġa niisruka). 

FiLCHBB — halliel (ta ħwejjeġ żgħar) 
ħalliel żghir, imbruljun. 

FiLCHiNa-serk (actarx ta ħwejjeġ 
żghar)imbrolja. 

FiLB — fildiferru li fih jindammu 
carti miotuba (contijiet, rcevuti etc ) 
biex ma jintilfux ; il fil ta discors etc. 
sarbut, ringhiela, iudanaf ħafua (salt) 
nies flimchien ; barriida jew lima ; 
iddomm carti mictuba (contijiet, rce- 
vuti etc.) ġo' fildiferru biex ma jiutii- 
fux ; tillima jew tbarrad ; timxi, tmar- 
ċa (bħal ma jagħmlu issuldati etc.) ; 
tinfetta (b*mard) iċċappas ; tati ma- 
lafama) ; pnt (his hill upon thejile of 
my letlers, daħħal dan il cont fil fildi- 
ferru ma littri l-oħrajn tiegħi; Doro- 
tltea did uot iuterrupt the Jile of her 
hiatory (Shelton, I)on QnixoteJ, Doro- 
thea ma tiltitx il fil ta li storia li 
chienet tgħejd (ma tgherfxitx) com- 
pHet sewwa jew ma katghetx; the 
Jile of heroic poets is very short^ (Brj- 
den, on Epic Poetryj^ in-numru (is- 
sarbut ta l-ismijiet) tal poeti eroioi 
(epici) hua kasir wisk (huma ftit 
wisk il poeti eroici jew epici) ; when 
yoa peruse the petitions rank thetn 
into severaljiles, aceordimj to the subject 
mattera ( Itiicon), meta takra il pe- 
tizionijiet kassamhom indana indana 
(ringhiela, ringhiela jew mnzz mnzz 
eto.) scond chif icunu ( fuk hiex 
icunu mictuba jew inibgħuta); there 
was a Jile ofboys behiud fShakapear, 
Ilenry XIII J, chien hemm salt (ħaf- 
na jew gemgħa ta) tfal wara; arrange 



Digitized by 



Google 



nh 



— 891 — 



ntj 



them in Jiles, kegħedom nDghiela; 
ihe Boldiers were all ready in file^ 
is-suldati chienu oollha irranġati (le- 
sti rnkassmin ghaMocom) ; Rank and 
fiU^ is-suldati u 'I capurali li jokgħo- 
du iiMinja (li jaglimlu Jall in) ; he 
was thefile leader^ hu chien ta kud- 
diem (l-ewwel wieħed fil-Iinja fost 
is-suldati) ; file marching, mixi ta 
suldati etc. tnejn tnejn; lend me a 
file and a /uxmmery islifni lima u mar- 
tell ; hefore you go axvay yon have to 
file all ihese papersy kabel ma tmur 
trid (għandec) iddaħħal flocom ("chif 
imisshom, scond id-data etc.) dawn il 
carti collha ; yoxi have now tofile ojf, 
issa tridu timiu linja wnħda (wara 
zulxin) ; who is to file smooth theae 
ironsf min sejjer jillima (jillixxa bil- 
lima) dawn il ħadidiet? tofile away, 
takta, fneħħi, tkassar; he tried tofile 
axoay somet/iing from that offer, ried 
inakkas (jakta barra^ xi ħaġa niinn 
dic l-offerta ( minn dic it-t^ilba ta 
prezz) ; iheae are xoordn that I ahhor to 
file my lips w;tV/i, dana cliem li jena 
ma irridx ( nitchexchex ), inċappas 
xuftejja bieh. 

FiLB-BLANK— biċċa azzar lesta biex 
joħorġula is-snien u .issir lima. 

FiLB-OARRiBR—post (bħal caxxaetc.) 
fejn joħorġu is-snien jew isonnu lima. 

FiLB-cuTTBR— min jagħmel iHimi. 

FiLB-FisH — isem ta ħuta li għandha 
il kxur tagħha bħal (snien ta) lima. 

FiLB-MOT— lewn tal werak niexef, 
jew midbiel. 

FiLB-STRippBR— biċċa ghodda biex 
lima kadima jagħmluha ġdida ( billi 
joħorġulha is-snien ). 

FiLBR - min jillima. 

FiLiAL-tal ulied, tat-tfal ; Hds is 
simplyfilial dnty, dana m'hax ħaġ'oh- 
ra ħlief id-dmir tal uli d lejn il geni- 
turi tagħhom ( lejn ommhom u mis- 
sierhom). 

FiLiALiTY— li stat ta iben, li wieħed 
icun iben. 

FiLiALLY - tal ulied, ta iben, chif 
jixraklil iben(HII ulied). 

FiLiATB— trabbi bhal ibnec ( bhal 
uliedec ). 

FiLiATioii— filjazioni; ir-relazioni ta 



( chif jiġu minn xulxin, chif inhuma ) 
iben mal missier; il ghazla ta tifel 
(bghal) ta bniedem (ta ragel) bħala 
missieru (il għazla ta tifel ta ragel 
b'missieru ). 

FiLiBusTBR— ħalliel ta fuk il baħar, 
pirata, furban. 

FiLiCBS— ħxejjex ; il felci. 

FiLioiFORM— 11 għandu ghamla ta 
felci. 

FiLiFORM — li għandu għamla ta 
(li gej bħal bajta). 

FiLiORBB— filugranu ; filigree work^ 
xogħol tal filugranu. 

FiLioRBBD — mżejjen bix-xogħol tal 
filugranu. 

FiLiNO — limar ; ihis wants more 
filing, dan irid ftit limar jehor. , 

FiLiNOs — limatura, trab, frac, li 
jaka meta jillimaw il ħadid etc. 

FiL'PBNDULouB -mdendel b'ħajta. 

FiLL— timla, ixxabba, taħxi, tfer- 
ragħ; xaba, mixbgħa; tixba, tintela ; 
fill thxs bottle with water, imla dan il 
flixcun bl-ilma ; the Sictlians have aU 
ready filled the island of Malta^ li skallin 
gia mlew (zegħdu f) Malta; whence 
shonld we have so much bread in ihe 
wiUlerness as tofill so great a multitndet 
Maihew XV, 33), minn fejn sejrin ingi- 
bu ħobż biżżeijed f dan id-desert biex 
inxebbgħu (nimlew żakk^ dawn in-nies 
collha ( San Mattexo cap, XVvers 33 ); 
tell the cook not tofill this turkevy għejd 
il coc li ma jaħxiehx dan id-dundian 
(ma irridux mimli bil ħaxu) ; fill me 
some wine, please, ferragħli ftit imbit, 
jecc jogħġboc;^//, Lucius, till the wine 
o^erswell the cup, ( ShiikHpi*ar, Jnlius 
CaesarJ ; he had a goodfill, chiel għax- 
xaba (intela tilja sewwa.*; the town 
begins to filly il belt bdiet tinteia ; to 
fiil in, timla (iddahhal, iddeffes fil loc)* 
who willfill in tlie vacancy noxr f min 
sejjer jidhol fil post issa ? to fdl out, 
tifrex, tgħatti \fHl out this, ghatti drtn ; 
tp fill up, timla sa fiik ; fill il up xcitli 
xoine^ imlih rsafuk) bi-imbit; fillbel' 
lyy ichel żejjed, ħniżrija flichel. 

FiLLBR— min (dac li) jimla. 

FiLLBT - rbat (faxxa) għamàd ; flett 
laħam ; torbot, tgħammad ; faxxa ċat- 
ta, lixxa, fdisinn (scultura etc.) ta cq- 



Digitized by 



Google 



FIL 



— 392 — 



PIN 



lonna ; il fil (bħal ħajta mdawra tal 
cammini) ta vit. 

FiLLiBBQ— il ghezwira, dublett kasir 
Bar-rcubtejn lijilbsurġiel scozzisi. 

FiLLiNa— mili, li jimla, li ixabba; 
tliU tooth is decayed and toants filUng 
vp, din is-sinna (darsa) thassret n trid 
il mili (min jimliha) ; vegetablea is not 
/illing /ood^ il hAxii ma jimliex (^ma 
ixabbax) ; /illing in, timla bi cliem 
jeħor fejn icun jonkos ; timla post va- 
canza. 

FiLLip— dakka ta saba (bit-tarf fejn 
hu id-difer) grejżma; tati dakka ta 
saba, tati grejżma ; titfa, timbotta il 
kuddiem, iġ^aghal, taghmel il kalb 
(tincoraggixxi) ; imbuttar» incoraggi- 
ment, ghamil ta kalb ; I/ ril lose /iU 
lip me Cgive me a /illip) jecc nitlef 
tini grejżma ; wUh good endeavoar /il- 
lip nature /oricards ( Wil^on Art o/ 
LogieJ b'fehma shiħa (bil kalb collha) 
incoraggixxi ( għamel il kalb) lin-na- 
tura ; that has heen a /illip to their 
courage^ dac chien incuraggiment għal 
gbamil tagħhom (għalihom) jew dac 
serva biex għamlilom il kalb. 

FiLLiPBBN— frigal żgħir> meta xi 
ħadd isib lewża b*żewgt iklub, u jati 
waħda minnhom (jecc icun ragel lill 
mara» u jecc tcun mara lir-ragel) u 
dac imbagħad li icun kala waħda 
minn dawn il kliebi meta jarġa jiltaka 
lewwel darba ma dac li icun tahjelu u 
igħejd il chelma FilUpeen^ jakla rigal 
ucoll. 

FiLLisTEB— il battent (ix-xifer tal 
injam ( f tilar etc. ) fejn iżżomm il 
ħgieġa bli stocc; ċana għal battent 
(għal dac ix-xifer f tilar fejn tokghod 
il ħieġa miżmuma bli stocc. 
* FitjiiY — mohor jew mohra ("ferħ jew 
ferħa ta żiemel) ; mohra ; tifla żagh- 
żuha fuk ruħha. 

FiLLY- FOAL —mohra. 

FiLM - rita, koxra rkieka, ħaġa rkie- 
ka (għankbuta) velu rkiek ; biada fil 
għajn ; i/ our understanding fiave a/ilm 
o/ ignorunce over it^ jecc moħhna hua 
mgħotti bVelu (għamàd)tal injuranza 
(HiUon); tgħatti b'rita, b'koxra rkie- 
ka ; soon her eyes /ilmed with horror^ 



malajr wakgħet biada fuk għajnejha 
(għemiet) bil biża. 

FiLMY— magħmul collu rita; bħal 
rita ; bjada etc. 

FiLosBLLB— filusell, xorta ħajt tal 
ħarir. 

FiLTBR— filtru, ġarra għattisfija tal 
ilma : issaiB (ilma etc.) 

FiLTBRiNO— tisfija, tat-tisfija; /iU 
tering paper^ carta biex iBsaffi minna 
ilma etc. 

FiLTH— ħmieġ, għacar, kżie*; tcas- 
bir, faħx ; why don't you remove aU 
this filth /rom hef*e ? għal ex ma tneħ- 
ħix dan il ħmieġ collu minn hawn. 

FiLTHiNESs-ħmieġ etc. ara Filth. 

FiLTHY— mahmuġ, mgħaccar, mok- 
żież, faħxi ; I don't like this place it is 
very/ilthy, ma joghġobnix dan il-Ioc 
mahmuġ wisk ; he has been heard to 
use a very /iltliy language, semgħuh 
igħejd cliem I-actar faħxi u mokżież 
(jitchellem cliem I-actar faħxi u mok- 
żież). 

FiLTRATB — issaffi, tghaddi mil feU 
tru ; 1/ 1 were you Td/Htmie /irst that 
water be/ore f drink U^ li cont minnec 
(f lococ) cont lewwel insaffi ("ngħaddi 
mil feltru jew niffiltraj dac 1-iIma ka- 
bel ma nixorbu. 

FiLTRATB— ilma etc msoffi (li icun 
għadda mil feltru j jew iffiltrat. 

FiLTRATiON — tisfija ta ilma etc. 
minn feltru. 

FiMASHiNG — il ħmieġ (demel jew 
bżar) ta bosta xorta ta annimali sal- 
vaggi. 

FiMBLB—mara, il mara (is-siġra tal 
kanneb mara, jew dic li ma icolliex 
żerrigħa). 

FiMBRiA - frenża. 

FiMBRiATB — bil frenża, mdawwar, 
mberfel bi frenża; iddawwar bi frenża; 
tcoflf. 

FiMBRiATED - mdawwar bil frenża, 
li għandu il frenża mad-dawra collha. 

FiMETARiouB — li jicber fuk, jew kalb, 
li mżiebel. 

FiN— tmiem; sodisfazion ; gewnah 
tal ħut ; tarf (bħal Isien) fuk xifer ta 
tavla. 

FiN-FOOTED — li għandn bħal rita 



Digitized by 



Google 



PIN 



— 398 — 



PIN 



bejn Bubgħajh ta sakajh (bħal pa- 
pri etc. ) tajra etc. palmipeda ( li 
tgħum). 

FiN-TOBD — b'subgħajh (li għandu 
subgħajh) mgħakkdin flimohien b'rita 
(haġa bħal rita, bħas-Bakajn tal wiżż 
u papri etc.) 

FiNABLB— li jista jicċara, jissaffa, 
ioun imsoffi jew ippuriBcat; li jista 
ioun immultat jew imwaħħal multa 
(iccundannat biex iħallas fius bħala 
caslig, b*8entenza). 

PiNAL—aħħar ; tal aħħar ; ihai was 
his final examination, dac chien I-esa- 
mi tieghu tal aħħar. 

FiNALB — it-tarf, I-aħħar biċċa ta 
biċċa musica, ta opra etc. 

FiNALLT — fl-aħħar, fl-aħħar nett; 

Shal collox ; finally tliey lui^e eome^ 
•cAħar (sa fl-aħħar) gew \Jinallyy my 
breihren^ be strong in the Lofd and in 
tJie poxàer of his might (Ephesians^ F/, 
10 J^ ħuti, fl-aħħarnett, cvnu kawwi- 
jin (itimgħu sħiħ) fil Mulej, u fil kaw- 
wa tas-setgħa tieg^u ; not any Iwuse 
ofnohle English in Treland was utterly 
destroyedj or finally roof^dcm^ (Dafles, 
on IrelandJ^ u I-ebda dar ta nobbli 
Inglis li chien hemm fl-Irlanda ma 
chienet mekruda jew meJisuda għall 
coUox. 

FiNANOB^finanzi, flu8(Ii ioun hemm 
fit-tesor ta pajjis ) ; to make finance^ 
tiġbor il finanzi, jew il flus ; all the 
financei or revenues of tlie Imperial 
Crown, il finanzi collha ( il flusj jew 
ur-renti tal Curuna Imperiali ( tal Im- 
peru )• 

FiNANOB— finezza (ħaġa fina jew sa- 
fia). 

FiNANoiAL— tal finanzi, tal flus, tar- 
renti ta pajjis (ta Curuna jew ta Be- 
nju etc. 

FiNANCiALiBT— ara finaneier. 

Finanoially --- li għandu x'jaksam 
mal (tal) finanzi, flus jew renti ta re- 
nju etc. 

FiNANoiER— tesorier^ dac lijdaħħal 
u għandu ħsieb il finanzi ( flus, renti 
etc.) ta renju etc, min ( dac li ) hu 
mħarreġ fil maniġġ (ħruġ u dħul) ta 
fluB (finanzi jew renti etc* ) 



FiNAEY— it-tieni forġa (tar-rfinir ) 
tax-xogħol tal hadid. 

FiNATivB— tal ahħar, decisiv. • 

FmoĦ— I-iaem ta ħafna ffħasafar 
(żgħar u tal ghana) bħal gold fincf^ 
gardell etc. 

FiNOHBD-BACKBD — bis-Binghi jew 
tbajja fuk dahru (bħal bakar etc.) 

FiND — isBib, tioxef^ tiltaka ma ; 
tħoBB ; tgħejd, takbel; we ehqn'i find 
him tliere at this iime of the day^ ma 
naibuhx hemm da 'I ħin ; do you think 
ihev find him. guiltyt tahBebint li iai- 
bnn hati? he is irying to find fault 
witlime; irid isib xi ħtya fija (jara 
chif jaghmel u jatini tort); I fini by 
his discqurse tluzi ii is noi a fine place 
for us io ao, iena nsib ( nara ) minn 
cliemu illi m hux post sabiħ (tajjeb) 
għalina biex immorru fiħ ; / made him 
find by me tliai I am noi a fool^ jena 
ġa^ħaltu jara li jena m'inħiex ibleh 
(miġnuu) ; you sliall find by me upon 
aU occasions that I am yourfriendy mti 
iBBibni dejjem il ħabib tie^ħec(inttara 
illi fija dejjem għandec iaib ħabib ) ; I 
shall make youfind your legs, jena in- 
ġagblec isBibhom aakajc ( jew ngħal- 
mec timxi ) ; / canHfihd in my heari to 
go away and leave her behind me, kalbi 
ma tatinix li immur u nħalliha waraj- 
ja ; how do you find yourlself here f 
chif iBsib ruħec fchif int Bejjer) hawn? 
you niay go through eighi or ten sireeis 
withoui finding a public house, għandec 
mnejn tghadai minn tmienia jew għa- 
xar torok minn għajr ma tiltaka ma 
ħanut tax-xorb; Ifindnotmyself dis- 
posed to sleep (Shakspear, the Tempest) 
ma nħoBBnix bingħaa ( ma nħoBBnix li 
irrid norkod ) ; bring us whai she says 
and wlvat you find of her ( Shakspear, 
Aniony and Cle<^atra) gibilna xi tgħejd 
u x'jidhirlec (xi tgħejd għaliha ) ; àie 
jury^ without leaving tlie box^ found a 
v'erdici for the ptaintiff for ££5 as 
damages ( Standard, June 28, 1888 ) il 
giurati minn għajr ma kaghdu jidħlu 
gewwa xejn (minn locom, fejn chienu 
BteBB) kablu { iddeoideu ) collha flim- 
chien li iwaħħluh£26 għad-danni (mul- 
ta) ; how do you find yourself this 
morning t chif int r (chif tħoBBOc) dal 



00 



Digitized by 



Google 



FIN 



— 394 — 



PlN 



għodu?; canU youjind oui this riddle^ 
raa tistax takta (tmżerta) din 1-indo- 
vinalja; tojind in, tforni(tati, tipprov- 
di) ; tolio is to find t/iese hoys in clothes^ 
boQfxl and lodging now that iheir father 
ia dead f min sejjer iforni ( jati jew 
jipprovdi lill dawn it-tf*il bi Ibies, x*je- 
cla u fejn jorkda issa ii miet missier- 
hom? 

PiND — trovatura ; there were some 
£ 600 dmong that Jind of coins^ chien 
hemm xi £ 600 fdic it travatura ta 
flus (li sabu). 

PiNDABLB— li jista jinsab; li jista 
icun xpaccat, maksum jew mifrud. 

PiNDBR— -min ( dac li ) isib, jicxef; 
isem (xorta) ta telescopiu ; dac li fid- 
dwana ifittex u jesamina I-affarijiet li 
jidħlu u joħorġu biex jara hemmx xi 
ħaġa monbija li thallas id-daziu. 

FiND-PAULT— wieħed (min) isib dej- 
jem xi igħejd, wieħed li imakdar dej- 
jem ; tliie work now I hope will stop ihe 
month ofall the find fwlts, nittama 
issa li dan ix-xoghol isodd ħalk dawc li 
dejjem għandhom isibu xi ighejdu. 

FiNDFAULTiNO— li isib xi igħejd, li 
imakdar dejjem. 

FiNDiNa— truvatura, chixfa, inven- 
zioni ; prowista, spisa, nefka ; on the 
Srd ofMay is the feast of tlie ^'Finding 
of Crose," fit 8 ta Mejju taħbat il fe- 
sta tal ^'lnvenzioni tas-Salib'* jew ta 
"meta sabu is-Salib"; to live at the 
Jinding of other folke^ tgħejx minn fuk 
spallejn (b*dac li jipprovdi) ħadd je- 
^OT ; finding, (fil-ligi) il verdett jew 
id-decisioni tal giurati (f giuri) ; find- 
ingSf il għodda li xi nies tax-xogħol 
għandhom icollħom tagħhom stess; 
carpetiteri in the Dockyard are to have 
their ownfindings to work with^ il car- 
pintieri it-Tarzna irid icollom il għod- 
da tagħhom stess biex jaħdmu. 

FiNDiNo-sHOP-ħanut fejn ibiegħu 
il għodda ta li scrapan. 

FiNDY— tkil,mibrum,smin, mgħam- 
martajjeb; li Isienu jakta, li jaf jew 
isib xi igħejd. 

PiNB— sabiħ, rkik, puHt, mill'aħjar; 
8upperv,mimli bih in-nifsu; nobIi,mul- 
ta, ħlas, haraġ trakkak, tirfina ; tic- I 



cundannajew twaħħal multa lill xi 
ħadd; she is afine woimn, hi mara sa- 
biħa ; toe are having very Jine weather 
now, issa kiegħed jagħmel bnazzi ħa- 
fna; he always goes very fine, hu dej- 
jem jilbes (icun liebes) sabiħ ( jew pu- 
lit) ; this isfine cloth, danadrapp (pan- 
nu) fin (ta qaalità tajba) ; /le was not 
only t/ie jinest aentleman of /lis timey 
but one ofthe finest scholars ( FeltOD} 
on ihe Classics)^ m'bux biss li ohien 
wieħed mil 1-actar sinjuri puliti ( ta 
mgiba tajba jew educati ) iżda scular 
mil lahjar (wieħed li jaf li scola) 
ucoll ; the new breed of wise and fine 
gentleman never opened their moutlts 
without uttering ribaldry ofw/iich a por- 
ter would now he ashamed ( HaeaQlaf, 
History of England^ chap. III ) din ir- 
razza ġdida ta għorrief u ta nies sup- 
pervi (prusuntusi jew mimljin bihom 
nfushom) katt ma fetħu ħalkom li ma 
kalux cliem vili u oxxen li illum pa- 
stas ffacchin) chien jisthi igħejdhom ; 
pity, svmpathy, and love are Jeelings 
truly /i/i«,ħniena,mogħdrija u mħabba 
huma sentimenti nobbli tasseu; /le had 
topay afine oflOj-, chellu iħallas mul- 
ta nofs lira ; fine, ħlas ta flus ta wie- 
ħed li icun gedded io-cens ; some land- 
lords instead of raising the rents, take 
a fine for the renewal of the lease 
(^m\i\^,Wealth ofNatians, Bk V,chap. 
II ), xi proprietari minn f loc li igħallu 
(iżidu) il chera jew il kbiela jeħdu 
somma ta flus (ħlas) cull meta jigged- 
ded ic-cens ; thisfines grass, but tnakes 
it short, dan irakkak il ħaxix, iżda 
ikassru (iħallib kasir) ; he wasfined in 
£ SO, wahħluh (multa ta) £ 20. 

PiNB—it-tmiem, I-aħħar; the fine 
is I will live a bachelor (SbakHpear 
Muc/i Ado about noihing) it-tmiem icun 
li ( sa fl-ahħar nispiċċa biex ) nibka 
għażeb, ma nizzewwiġx. 

PiNB-DRAW— thit (timlajewiġġongi 
flimchien) tiċrita, taktigħa, b'mod li 
ankas tcun tidher ; / rent my bestpair 
of trowsers but thanks to the skilful 
little seamstress I got them finedrawn 
(Mtrryaf, Peter Simple), ksamt ( kat- 
tajt ) 1-aħjar kalżiet li chelli iżda bona 
grazia tal brava hajjata ċchejcna rġajt 



Digitized by 



Google 



m 



- 396 - 



m 



ġbartu (sewwitali b'mod li ma jidher 
xejn). 

^ FiNBDRAWBR — ħajj&t H jaf jimla 
(igongi) ticrita b'mod li ma tibkaz 
tidher. 

FiNEBB— tinforra (tahdem opra fi 
njam ordinariu u tinfurrha bkozra 
rkieka ta njam jeħor fin biex turi li 
ħi maghmula minn dao linjam fin), 
nforra koxra ta barra, fuljetta. 

FiNBFiNOBRED— ħafif, li jiukala, li 
għandu idejb tajba; delicat, fin, li jit- 
tabba minn xejn, li irid min jakbdu 
jew jimmaniġġah bl-acbar rekka ( jew 
attensioni ), he ia the most finefingered 
workman on the gronnd^ ( Speticer ) 
hu I-actar ħaddiem Cragel tax-xogħol) 
li jinkala (li ghandu idejh tajba ghal 
dan ix-xogħol ) li hawn fuk I-art ; Hiie 
is a delicate fine fingered matter^ dina 
haġa delicata wisk. 

FiNBLBSs— bla tmiem, li ma jispiċċa 
katt ; riches finelees is as poor as whi' 
ter to him that ever fears he sliall be 
poor (Shakspear, Otliello III, 3) il gid 
u ghana bla kies għal dac li jibża 
dejjem li għad jiftakar m'humiex ħlief 
miseria cbira jew għaks. 

FiRBLY— fi bcejjeċ rkak, bil ponta, 
b*mod sabih ; sabiħ; have this Uacklead 
eharpenedfinely, ittempra dan il lapes 
tal carta rkiek (bil ponta fina); / could 
hardly piek up the bite it wae so finely 
tornf bil chemm stajt narfa mil-Iart il 
bicciet billikattagħha hecc rkiek; indeed 
it iefinelydone^ tassew, magħmul sabih 
(magħmul sabiħ, tassew) ; cloth finely 
woven, drapp (minsuġ) rkiek ; /inely, 
bil ghakal, bis-sengha ; all the heads 
are finely executed ( Walpole, Anecdoter 
ofpaintingj ; finely, hi cliem eleganti 
(sabiħ^ ; Plutarch says very finely t/iat 
a man should not allow himself to Imte 
even his enemies ( Addison ), Plutarc 
ighejd bi cliem I-actar eleganti u 
espressiv illi il bniedem ankas ghandu 
biss jobgħod lill li stess ghedewwa 
tieghu. 

FiNELY-GHEQUBRBD— mtabba' b'Iew- 
nijiet sbieħ ; / saw somefinely cheque- 
red ducks at the exhibition, rajt papri 
b'cnluri ('mnakkxin b'Iownijict) sbioh 
ħafua fl-Esibizioui. 



FiNENBSS — rekka, finezza, ġmiel, 
sbuħija ; procure me some more linen 
/umdkerchiefs, I want them oftlie same 
Aneness as those you have, iosibli xi ftit 
mcatar tal ^ħażel, irridom ta li stesà 
rekka ( fini ) li stess bħal dawo li 
għandeo int (bħal tiegħec). 

FTNBR—min (dao li) jirfina ( inad- 
daf) metalli; dac li iwahhal multa 
(1i iġagħal lill xi ħadd iħallas flus 
multa). 

FiNBR— actar sabiħ ; fine^ sabiħ ; 
finer, actar sabiħ ; finest, 1-isbaħ ; tàis 
is finer, dan isbaħ. 

FiNBRY— xejxi, tlellix ; forġa fejn 
il hadid u metalli oħra jissaffew bin- 
nar; our countrymen go out in their best 
finery onfeast days, ir-rahħala tagħna 
joħorġu bl-ahjar ħwejjeġ ( bit-tlelliz 
collhu ) fil festi ; tapestry and arras 
hangfrom t/ie windows ofthose wlw could 
afford to exibit suchfinery ( HaeanUy, 
llistorv of England ), fit-twieki ta 
dawc \\ jist^ħu u ^ħandhom tlellix 
(ħweijeġ sbieħ) chien hemm mdeii- 
del damaso u arazżi. 

FiNBSSB — finezza, rekka, ħzunija 
ta moħh ; għakal, malizia, finezza ta 
moħħ ; ħila; tusa ( tagħmel jew taħ- 
dem) bil malizia bir-rekka, b'finezza 
ta moħħ li jirnexxileo tasal (jew tagħ- 
rael ħaġa). 

FiNB-STiLL — issaffi tajjeb, tiddi- 
stilla. 

FiNB-STiLLBR—min isaffi, saflatur. 

FiNB-STiLLtNO — tisfija. 

FiNB-STUFF— it-tieni tioħila ta ħajt 
ta oamra. 

FiN-FOOT— isem ta tajra (għasfur). 

FiN-FooTED— li għandu rita bejn 
subgħajh ta riġlejh (bħal wiżża etc). 

FiNOBNT— li ifingi, li jagħmel, li 
jijBTorma. 

FiNOBR— saba, werrej, tmiss b'snb- 
għajo; tbagħbas; tisrak, tieħu; id- 
dokk strument b'subgħajc ; ii is very 
rude to crack your fingers, hi pastasata 
tfakka subghajc ; what is that finger 
for ? għal fejn dac il werrej ; go, get 
you gone, aud let tfie papers He, you 
would be fingering them to anger me 
(Shak8pear,7\(yo gentlemen of Verona)^ 
mur, isa itlak, u ħalli dawc il cart| 



Digitized by 



Google 



PIN 



— 896 — 



m 



hemm, kieghed tbagħbashom biex 
iġġagħalni nincorla ; i/f/ou leave these 
here same body will finger them, jeco 
tħalli dawn bawn, iobroxom ( jisra- 
kbom jew jeħlu ma idejn ) xi nadd, 
what a finger ! I never heard a better 
player ! xi ^miel ( xi swaba għal mu- 
sica 1 jew xi ħlewwa ta swaba ) katt 
ma smajt wieħed idokk aħjar; I dont 
think he haa a finger in it^ jena ma 
naħsibx li hu mdaħħal fiha (din il fa- 
cenda) / have it at my Jingere' end^, 
nafha fuk ponot subgħajja ; he has ar- 
rived now at hiefingers* ends^ issa fta- 
kar sewwa ( wasal fi rkakat, batut 
chemm jista icun ). 

FiNaBB-ALPHABET — alfabctt bis-si- 
njali fuk is-swaba li jitchelmu biħ 
il muti. 

FiNGBB-BOABD — il maucu ta chitar- 
ra violin etc. fejn min idokk jirfes 
b'subgħajh scond in-noti li irid idokk. 

FiNaBB-BOWL— tazza għal ħasil tas- 
'swaba (li t<iun fuk il mejda tal ichel), 
lava dita. 

FiNOEB-FED — mitmu^^ħ tajjeb,mrob- 
bi bi ħwejjeġ tajba, miżkuk tajjeb. 

FiKaBB-FBBN— isem ta ħaxixa ( fel- 
ċa). 

FiNaBB-FLOWEB— isem ta fjur. 

FiNGBB-GLASS — lava dita ( tazza 
bħal bikja li icun hemm fuk li mwej- 
jed tal ichel għal ħasil jew tlaħliħ 
tas-swaba ). 

FiNGEB-GBASs — isem ta ħaxixa ( Di- 
gitaria.^ 

FiNGBB-GBiP — biċċa għodda bħal 
rampil li igibu biha xi ħaġa minn xi 
ħofra fonda. 

FiNaBB-NUT— ġewża (ta macna^ li 
għandha minn tejn takbad. 

FiNGBB-PLATB— dic il piauca sewda 
etc. li icun hemm max-xifer tal bieb 
biex tilka il ħmieġ jew il callu H iagħ- 
mlu is-Bwaba fil uuħ jew il għeluk. 

FmaBB-POST — il werrej ; dic il 
għuda etc. li icun hemm fit-torok 
(f xi liwi) biex turic I-isem jew minn 
fejn tgħaddi għal triek. 

FiNGEB-BTALL — saba tal gild jew ta 
ngwanta għal saba marid. 

FiNGEBBB— balliel, wieħed li iħobb 



imiss, jeħu ħwejjeġ ħaddjeħor; bgħa- 
basi. 

FiNGBBiNG— tbagħbis, serk ; xogħol 
delicat jew fin niaħdum bis-swaba ; 
ħajt (suf etc.) rkiok jew fin għax- 
xogħol tal calzetta etc.; il maniġg 
(ċaklik xogħol tas-swaba) fuk stru- 
ment tad-dakk (ta meta wieħed icuD 
idokk). 

FjNGEBUNa — saba ta ngwanta; 
ferħ tà salamun (ħuta, salamun, igħi- 
ra). 

FiNGLB-FANGLB—ċajta, ħaġa żghira, 
ħrafa, ħaġa ta xejn. 

FiNiAL— il ponta id-disinn jew I-or- 
nament ta ftik nett ta ħnejja, tu- 
żell etc. 

FiNiOAL— arani u la tmissnix, pe- 
titu cbir, żabicott ; be not too finical^ 
but yet be clean^ and wear well fashioned 
clot/ies a» other men^ (Drf den, Ovid, 
Art of LoveJ^ la tcunx tant (hecc) 
fitt fi Ibies, cun iżda nadif, u ilbes 
ħwejjeġ sewwa bħal ma jilbes ħadd 
jeħor. 

FiNiOAUTY — Ibies, dandin, lussu 
cbir. 

FiNiOALNEBS-dandin, petiteria. 

FihiFY — iżżejjen, issebbaħ ; tagħ- 
mel ilellex. 

FiNiKiN— xorta ta ħamiem; ara /- 
nicaL 

FiNiNO — tmiem. 

FiNiNG — tisfija ta liouri, mbej- 
jet etc , tisfija (tnaddif etc^ ta me- 
talli bin-nar. 

FiNiNG-FOBGE— forġa fejn isafTu il 
metalli (forga minn fejn il ħadid fon- 
dutjohroġ artab tajjeb biex jinħa- 
dem). 

FiNiNG-POT — grigiol. 

FiNis — tmiem. 

FiNisH— ittemm, teħles; tlesti, tis- 
piċċa (xogħol etc.) ; tasal (tispiċia 
viaġgetc); I-aħħar dakka, it-tmiem; 
1 am to finish this picture, jena sejjer 
nispiċċab dan il quadru ; this work 
wanted a better finish, dan ix-xogħol 
chellu bżonn ta 1-aħħar dakka aħjar 
(icun rfinut actar). 

FiNisH — I-aħħar ticħila, I-aħħar 
ħasla bil gir ta ħajt (bini). 

FiNisH— it-tmiem, il għeluk ta ti- 



Digitized by 



Google 



n\i 



— 897 — 



m 



ġrija,meta iż-żwieisel etc, icunu waslu 
(sal post fejn tispiċ^a il coraa) ; his 
horse gettivg the best of a good /tnish, 
won cteverly by a neck^ ist-żiemel tiegħu 
rnexxielu tala kuddiem li robnħ bil 
chemm chemm f tul ta għonk) il pre- 
miu (ħa 1-ewwel b*tul għonk). 

FiNiSHBD-— mitmum, lest, spiċċat ; 
all ia Jiniehed, coWox spitcA ; ihat u a 
welljinished work^ daca xogħol magh- 
mul tajjeb wisk (sabiħ, ma jonksu 

FiNisHBR — min (dac li) jispiċċa, ile- 
Bti, ja^ħmel jew jeħles biċċa xogliol 
minn idejh. 

FiNiSHiNG— ta I-aħħar, I-aħħar xo- 

S^ħol; dac ix-xogħol ta I-indurar etc. 
i jagħmel librar meta icun lesta u 
illega il ctieb. 

FiNiSHiNO ooAT — 1-aħħar passata 
Cdic li tibka tidher) ta tibjid jew żeb- 
għa (ta dar etc.) 

FiNiTB~Ii għandu bidu u tmiem, il 
cuntlariu ta infinite (ara); fil gramma- 
tica '^finite" nsejħu dawc il Modi ta 
verb li m'faumiex Vinfinit (the infi- 
uitivej u li ghandhom in-numru u il 
persuna ; thcfinite moods of a verb are 
the Indicative, Subjunciive^ Condiiionaly 
u Imperativey il Modi finiti ta yerb 
huma, I-lndicativ, is-Soggiuntiv, il 
Gondizional u I-Iraperativ. 

FiNiTBLESs—bla bidu u bla tmiem. 
. FiNiTBLY— sa certu pont biss, li- 
mitat. 

FiNiTBNESs — limiti. 

FiNiKLB — bużbież, ; spirtu li jagħ- 
mlu in-uies tan-Norvegia mil kamħ u 
mil patata. 

FiNLANDER— wieħed (bniedem)mil 
Finlandia (art Ducatcbir mar-Russia) 
fl-Europa, 

FiNLBss — ħut bla ġwienaħ ( bla 
mkadef) ; a wingless bird and a finlees 
fishy għasfur bla ġwienaħ u ħuta bla 
mkadef. 

FiNLiKB-bħal ("għamla ta) ġew- 
naħ jew mokdief ta ħuta. 

FiNN— wieħed mil Finlandia. 

FiNNED-bil ġwienaħ bħal tal ħnt. 

FiNNBR-xorta ta baliena b'xewca 
cbira, bħal ġwienaħ, fuk darha 

FiNNiKiN— xorta ta ħamiem li għau- 



du rix twil fuk għonku (bħal xagħar 
ta fuk għonk iż-żiemel). 

FiNNiSH — tal Finlandia jew tan- 
nies ta dic I-art. 

FiNNY— armat bil (li għandu 11) 
ġwienaħ bħal dawc tal ħut. 

FiNooHio- il bużbież. 

FiNos— it-tieni qualità ta suf tan- 
nagħġ tal Merino. 

FiN soALB— isem ta ħuta tax-xmara. . 

FiN-TOBD — li għandu sakajh bħal 
dawc tàl papri, wiżż etc. (li jista jak- 
def jew igħum bihom ). 

FioNS — razza ta gwerrieri cbar 
(msemmijin fil ħrejjef.) 

FiORD— daħla tal baħar, dàħla dej- 
ka tal baħar beju 1-artijiet ( li bħala 
hemm wisk max xtajta tan Norve^ia.. 

FiORiN \ isem ta ħaxix (li jix- 

FiORiNORAss J xeblec. ) 

FiORiTB — xorta ta gebel ( ħàġar ) 
ilekk u tista* tgħejd trasparenti li 
jinsab fl-Italia. 

FippLB— tapp, cavilja. 

FiR-H3nuber (siġra dic li ngħejdula 
ahna tal prinioli, salva^'ġa. ) 

FiR-APPLB-dic il kakoċċa, jew il 
frotta tassiKra tas-snuber li aħna 
nsejħula **pnnioli." 

FiR-TREB — is-siġra tassnuber ( li 
aħna nsejhula ucoll tal prinjoli sal- 
vaġġa). 

FiR-wooD— is-snuber, (njaml. 

FiRB — nar« infern, ħruk; ħrik kaw- 
m ; shana cbira ; dawl, tati in-nar, 
tixgħel, tchebbes ; tispara ; tieħu in- 
nar ; tixgħel, ticbes ; fire is one of Uie 
four elements^ in-nar hii wieħed mill 
erba' elementi ; light thefire^ chebbes 
in-nir; departye cursed into the everlast- 
ing fire (Matthew XX V^ 41 ) morru, 
ja liiisħutin fiu-nar ta dejjem (fl-in- 
fern) ; a great fire broke out in Uie town 
yesterday, sar ħruk cbir il bieraħ fil 
belt ; thc ragingfire offever ( ^haks- 
pear, ihe Ċomedy of Errors)^ il ħruk 
(is-sħana cbira) taa-deni ; irtor^, hide 
your fires^ let not night see my black 
and deep desires ( hhakHpear, Mae- 
beth /. 4A cwiecheb aħbu id-dawl 
tagħcom, ħalli il lejl majaraxix-xew- 
kat tiegħi cbar u fuħxin ; They saw 
his house on fire^ raw id-dar tiegħu 



Digitized by 



Google 



t-lfe 



— 898 — 



flfl 



lceghda takbad; set tfiose boarda on Jire^ 
ati in-Dar lil (kabbad) dawc it-twavel; 
so ifijlanied by my desire, I may set her 
heart afire (Oarew^, hia heco luimlija 
bil ħrara (mixgħula etc.) għalia illi 
nista nchebbsilna il kalb tagħha ; xoe 
had tofire again^ chelna nisparaw dar- 
ba oħra ("chelna nerġgħou nisparaw); 
no body knows how it took fire^ ħadd 
ma jai chif kabad ( chif ħa in-nar ) 
when he heatd tfiose worde he at onee 
tooh fire ( fired up; became excited^ 
infiamfdfevr enraped) meta sama dawc 
il chelmiet malajr chibes ( sibel, sar 
iufern ) ; our youthe are on fire (excitedy 
infiamed, ardent^ eager ), il guvintur 
tagħna huma f uk in-nar (collħa ħrara, 
. mchebbsin etc); St. Antlionys fire^ 
rsipla ; Greekfire^ nar li jakbad taħt 
1-iIma ucoll (li chienu jusaw, inven- 
taw il Grieghi meta chienu jiggerraw 
contra is-Saracini ; fire of joy^ ( li il 
Francisi \Ae^\x^ feu de joje)^ ħuggieġa 
(sparar^ our bon firee on SCJohn eve 
are notħing else but fire of joy to 80- 
lemnize the Nativity of that great Saint^ 
il ħgejjeġ tagħna ( li nagħmlu ahna ) 
leiliet San Qwann, m'humiex ħag'oħra 
ħlief nar ta ferħ biex nissollennizzaw 
il festa ta dac il cbir kaddis. 

FiRB-ALABM — comuuicazioni ( ta te- 
Iegraf,.kampiena etc.) biex issejjaħ il 
għajnuna metajakbad ximehien (isir 
xi ħruk xi mchien ). 

FiRB-ARMS — armi tan-nar (xcubetti 
pistoli etc. ) 

FiRB-ARROW — vleġġa li chella it-tarf 
tagħha b'xi ħaġa li meta tasal fuk xi 
ħaġa tatiha in-nar. 

FiRB-BALL— balla iccargata b'affa- 
rijet li jakbdu (li jitfgħu jew jisparaw 
għal gewwa il camp tal għadu biex 
meta tasal tfakka u tkabbad fejn 
tcun). 

FiRB-BLAST— marda tal ħxejjex u tal 
frottijet, bħal lupa ( li taħrak u tnix- 
xefO 

FiRB-BOTB— 1-jnjam ( ħatab etc. ) li 
jati ^hal ħruk (biex isaħħan id-dar 
jew isajjar) il cherrej ta dar. 

FiRB-BRAKB—ara Will-o''the'wi8p. 

FiRB-BRAND — ġamra, biċċa njam 
maħruka (kegħdatakbad). 



FiRE-BRicK— xorta ta madum jew 
ċlamit jebes ferm u li iżoram ferm in- 
nar li jusaw biex jiufurraw il cracar 
(carcara) tal gir, 

FiRE-BRiaADB— cumpannija ta nies 
magħżula, armati b cull xorta ta 
għodda ("pompi, macni etc.) għat-tifi 
tan-nar (fejn isir xi ħruk). 

FiBE-BRusH— xcupilja tal ġmar (ts\ 
cwieuer jew tal fuclari). 

FiRB-oooK-vit ta 1-iIma għat-tifi 
tan-nar. 

FiRB-cRoss - siujal ta dari li chien 
isir (ittalla) fli Scozia, meta idher in- 
nies jakbu l-armi biex iggwerraw. 

FiRE-DAMP— il gas idrogenu (car- 
buretted) li icuu fil minieri tal faħam; 
dac il gas li joħroġ mil faħam tal 
ħagra u li meta jakbad itajjar u jor- 
dom il miniera b'collox. 

FiRB-DRAKB — isem ta meteora tan- 
nar (fil gioġdifo^u), suffarell tal aria. 

FiEE-BATER— aao (tal curamidia) li 
għal taparsi jecol in-nar. 

FiRE-BNoiNB — pompa bil macna 
biex titfi in-nar (fejn icun hemm xi 
kbid. 

FiRE-BSOAPB — bħal sellum, mogh- 
dija etc. minu fejn in-nies jistgħu 
ignaddu u jeħilsu miu-nar fxi ħruk. 

FiRE-BYED— b'ghainejn (li għandu 
ghajnejn^ tan-nar. 

FiRE-FLAiRE - il boll (ħuta). 

FiRE-FLY— duda bhal musbiħ il- 
lejl. 

FiRB-QUARD — xibca tal fildiferru 
għan-nar (biex ma tħallix li isir kbid). 

FiRE-iRONs — il ħadid taċ-ċumnija 
jew tal macna, il pala, il hadida li 
tħawwadjew taħwi biha etc. 

FiRELESS—bla nar. 

FiRB-LOCK— azzarin, xcubetta. 

FiBB-MAN — ragel biex jitfi in-nar 
(fxiħrukjjew dac li jati il faħam 
f macna tal vapur. 

FiRB-MASTER— il cap, ufficial, artil- 
lier li jcollu il ħsieb jara ix-xogħol 
tan-nar (balal etc ) isiru taħt għaj- 
uejħ taħt it-trigija tiegħu. 

FiRE-NRW — ġdid fiamant, li gej 
min-nar. 

FiRB-oPFicB— uffiziu tas-sicurtà con- 
tra il ħruk. 



Digitized by 



Google 



1?IR 



— 899 — 



PIR 



FiBB-PAN — biekiatal ħadidetc. fejn 
jokgħod il ġamar tan-nar. 

FiRB-PLàOB— il fuclar, il post tac- 
ċumnija fejn icun in-nar. 

FiRB-PLUO - vit ta'I ilma lest biex 
jinfetaħ meta icun hemm xi ħruk 
(għat-tifi tan-nar). 

FiRB-POT— bħal caxza jew scutella 
tal fuħħar fejn ikegħdu jew jiccar- 
gaw il balal. 

FiRB-PROOF — bħal incirata (ħaġa) 
li ma tħallix jinfed in-uar minna, 
ħaġa li iżżomm, li ma takbadx, jew li 
ma' tibżax min-nar. 

FiRB-SBT — (ara^r^ ironsj. 

FiRB-SHiP — bastiment mgħobbi 
bl-affarijiet tannar li icun lest għal 
għadu fil gwerra. 

FiRB-SHOVEL —pala tan-nar. 

FiRB-siDB — iċ-ċumnija, il fuolar 
tad-dar, id-dar ; taddar ; ta darna. 

FiRB-STioK-biċċa għuda bil ġamra 
(bħal dic li it-tfal idawru idawru biex 
jarau circu tan-nar jew raddiena bħal 
giogdifocu). 

FiRB-TOWER — torri bin-nar bħal fa- 
nal fi xtajta biex juri lin-nies ta fuk 
il baħar (ara lujht'houae). 

FiRB-WARDBH—ragelimpiegat għat- 
tifi tan-nar (feju icun hemm xi ħruk). 

FiRB-wooD-ħatab għan-nar. 

FiRB-woRK I loghob tan-nar, giog- 

FiRK-woRKS) difogu; gass, gassi- 
jiet (tal giogdifogu^ ; fire-worka are 
preparation of mlphury mtre^ and 
charcoal, il '* fireworks " ( gassijiet ) 
huma tahlita ta cubriti nitru (jew 
salnitru) u faħam (tal cannol misnuk 
trab). 

FiRB-woRSHiPPER -idolatra, wieħed 
li jadura in-nar. 

FiRiNO — sparar, ħruk, njam għal 
ħrukjew ħatab għan-nar; %ce knew that 
t/ie cnemy was approachimj as we could 
hear tlie distant Aring^ conna nafu 11 
il għadu chien riesak għaliex bdejna 
nisimghu li sparar fil bogħod ; we read 
a good deal o/thefiring o/those villages^ 
aħna krajna ħafna fuk il ħruk (il 
• kbid) ta dawc rhula ; /orforage, foody 
andfiring^ call (SeoUjAfarniion^ għad- 
du biex tieħdu I-ichel taż-żwiemel, il 
provisionijiet u'l ħatab ghan-nar. 



FiRiNG-iRON — ħadida li jicwu jew 
jaħarku biha laħam jew dwiefer taż- 
żwiemel (biċċa għodda tan-nagħàl). 

FiRKiN--isem ta che^'I Inglis għal 
birra jasa il cwart jew ir-raba waħda 
tal barmil (bittija); jew disa' galluni. 

FiRLOT— chejl Scozzis għal kamħ 
u ix-xgħir ; għal kamh dwar buehelf 
u għax-xgħir dwar bushel u nofs. 

FiRM--utiek, kawwi, sħiħ, ferm, 
jebes ; ditta ; xirca (sħubiia jew so- 
cietà) firma; twettak, tkawwi, is- 
saħħiA, twaħħal ; we have to live with 
tlie firm persuasion t/iat we are to 
have a future rewardf aħna għandna 
ngħejxu bil fehma utieka (kawwija 
jew sħiħa) li leco n^ħejxu tajjeb 
(scond il kalb t Alla) icolna il ħlas 
fid-dinja I-oħra; be firm cmd strong 
againet worldly desires^ żomm jebeiiB 
(cun sħiħ) contra ix-xewkat tad-din- 
ja ; he is ihe manager^ but I sian for 
thefirm^ hua il manager (id-direttur 
jew dac li imixxi I-affarijiet) iżdajena 
nifBrma għad-ditta ; you have to wrile 
vour name or firm in Uack c/iaracters, 
jiuħtie^ (għandoc) ticteb ismec jew il 
firma tiegħec b*ittri ħoxnin (suwed) ; 
{he) upon his cards and compass firms 
his eyes (Spenser), (hu) fuk il carti u 
il boxxla iwaħħal għajnejh ; Hiey are 
not firm enough in ilieir faiih^ m'hu- 
miex sħaħ (wetkin jew kawwija) biż- 
żejjed fil Fidi tagħhom ; proceed and 
firm those omens thou /last made (Pope, 
Statius Thebaid I), għaddi il kuddiem 
u saħħah fgħamel, wettak) dac li 
inti bsart (ħsibt). 

FiRMAMBNT— wiċċ is-scma, il firma- 
ment; sema; basi, pedament; and 
God 9aid let there be a firmament 
in the midst of the loaters^ (UenesiR, /, 
6)y u il Mulej kal, icun homm (isirj 
sema fnofs I-ilraijet; custom is the 
firmament of the law, (Jer. Taylor), 
l-usu hua il basi tal (il pedament 
jew il ħaġra li fukha tinbena) ligi. 

FiRMAMBNTAL— tal firmamcnt, tas- 
sema. 

FiRMAN-permess, digriet tas-Sul- 
tan tat-Turchia, tal Persia, etc. (bħal 
ra*hu passaport, sensiaeto.) 



Digitized by 



Google 



FIR 



— 400 — 



PIS 



• f'iRMBR — min ( dao li ) isaħħaħ, 
iwettak, iżomm sħiħ jew kawwi. 

* FiRifBR-0Ħi9BL— zorta ta furmatur 
(twil u rkiek). 

FiRMiTODB — wetka, kawwa, saħħa ; 
^^JehovalC* aignifiea firmilude of being^ 
(Godwlii« xoorkfi) il chelma "Jehovali" 
tflsser kawwa, saħħa, jew wetka (ta 
essri ). 

FiRMiTY— wetka, kawwa. 

FiRMLESS-li m'hux sod, li jitkan- 
kal minn post ghal l-jeħor. 

FiRMLY— bil wetka, bil kawwa, bil 
ferm; sod, kawwi, sħiħ; bind thia 
firmly^ orbot dan sħiħ ("fis-sod). 

FiRMNBSS -wetka, kawwa ; fehma 
utieka, kawwija. 

FiRRiNOS— ara /urrings. 

FiRRY — tas-snuber ; tas-siġar tas- 
snuber; in firry woodlands making 
moan CTenny ROii MilUrs Daughter) 
ni boschijet tas-snuber (fejn ma hemz 
ħlief siġar tassnuber ) kegħda tit- 
nieħed. 

FiRST— (Ist, I) ewwel, l-ewwel,ew- 
lieni; who is the firstl min hu 1-ewwel? 
on ihe Ist of the month, fl-ewwel tax- 
xahar; Williafn 7, Quglielmu I (l-ew- 
wel ta dan l-isem); atfirst, għal-lew- 
Wel (għal bidu ) ; in the first place, 
lewwelnett; for the first time, għal 
1-ewwel darba; firet ofall}evi first'and 
foreinoatf lewwelnett, kabel xe jn; firat 
or last, (l-ewwel jew l-aħħar) xi darba 
Cf xi żmien jew jehor); but siire a gene- 
ral doom on man is passed and cdl are 
fooU and lovers first or laat ( Dryien, 
Johnson) iżda sgur hia sentenza mogħ- 
tija liil buiedmin, giialiex il bnedmin 
collha jitbellgħu u iħobbu ( lill xi 
mara) xi dtxrhei; firstcotne,fir8t served, 
ta 1-ewweI jinkeda aħjar ; min jid- 
dawwar ma jilħakx 

FiRST-BBQOT— 1-ewweI wild, il pri- 
mugenitu, (li mwieled l-e^ywel fost 
1-nlied ). 

FiRST-BORN — li mwieled 1-ewwel 
fost 1-aħwa ; ta l-ewwel ; last, with 
one midnight stroke, all the first bom 
of Egypt must be dead ( IHiUon Para- 
dise Lost), fl-aħhar, b'dakka waħda, 
f nofs il-lejl l-ulied il cbar Cjew 1-ew- 



wel wieħed il cbir fost l-ulied) ta cull 
famtlja jeħtieġ (irld li) icun maktul. 

FiRSTOLàSs — tajjeb ferm, prima 
classi; this is a first class hotel, dina 
lucanda tajba ferm ; do you travel 
first or second class? chif sejjer (chif 
tivviaġġa, chif tmur) prima jew se- 
conda (classi). 

FiRST-coAT— 1-ewwel passata (żeb- 
għa etc.) 

FiRST-PLOOR— 1-ewwel pian (ta dart 
jew sular isfel. 

FiRST-PRUiT — 1-ewwel frottijet, il 
fjur, il wiċċ, l-ahjar tal prodotti. 

FiRST-HàND -dritt mil fabbrioa; I 
bought Uiis £ 2 because I had it first' 
hand, xtrajt dan żewġ liri għaliex 
gibtu direttament mil fabbrica. 

FiRST-MATB — il fizzial ta wara il 
captan ta bastiment, ia-second, 

FiRST-PROOF (fli stàmpa)— l-ewwel 
provi li jatio li stampatur biex tic- 
correggihom ( biex tiflihom mil li 
sbalji). 

FiRST-RATB — tajjeb ferm, li ma jis- 
tax icun aħjar ; he is getting on first' 
rate^ sejjer tajjeb ferm ( ma jistax 
imur aħjar), 

FiRSTHooD — il post ewlieni ; ta 
kuddiem. 

FiRSTLiNG— 1-ewwel wild, l-ewwel 
frott, l-ewwel xogħol ; the very first* 
lings of my heart shall be the firstlings 
ofmyhand (Shukspear, Macbeth), dao 
li stess li l-ewwel joħroġ minn kalbi 
joħroġ minn idejja. 

FiRSTLY — 1-ewwel nett, f 1-ewwel 
loc, 1-ewwel ħaġa, ghal 1-ewwel, għal 
bidu. 

FiRSTSHip— bidu. 

FiRTH — ara frith. 

Fiso - it-tesor. 

FisoAL—tat-tesor, tal curuna; il 
fiscal, cap, I-avucat tal curuna ; I-uf- 
ficial tal gvern li jehu ħsieb 1-inte- 
resai tal curuna ; renti (dħul ta flus, 
1-erariu, it-taxxi etc.) li idaħħal il 
gvern ; the war cannot be long man^ 
tained by the ordinary fiscal anU receipff 
(Baeoii, War wifh Spain), il gwerra 
ma jistax icun li iddum (li iżommuha) 
wisk bir-renti tat (bil flus li. hemm 
fit) tesor, jew b'dao li dieħel. 



Digitized by 



Google 



FIS 



— 401 — 



m 



FisH — ħuta^ hut; tistad; lasta 
(waħda minn dawo li ioun bemm cull 
naħħa ) marbuta ma arbhi mixkuk 
jew miosur biex iżommuh H ma ioom- 
pHx jinchiser; tħabreo(tatii8-6a]tjew 
titħabat) biex takla ħaġa eto. ; tojish 
out, tioxef, tara, tieħu minn ras, tber 
ren, titohixxef ; mackerel is a nicefiBli^ 
il oavall hu ħuta tajba (^ghall ichel; ; 
do you likefif^kf tħobbu il ħut? tlie 
soft roe o/^«A,lattun tal ħut; t/te liard 
roe offish^ il bajt tal ħut ; the scales^ 
^ills andfins offish^ li sowam (kxur 
jew soaldi) il gargi u il ġwienah tal 
hut ; fresh water jew gold and siLver 
fisJi^ ħut tal ilma ħelu ; sea fish^ ħut 
talbaħar; saltfish, mluħa (ħut im- 
mellaħ) ; shell fish^ frott tal baħar 
(gandofHi eto.) ; crai/ fish^ gYanc; to- 
morrow is a fish day (afast day)^ gha- 
da sawm (ġurnata tal magru); we 
cannot fish here^ ma nistgħux nistadu 
hawn ; they are now trying iofish the 
hody out ofthe river^ issa kegħdin jis- 
tadu (iramplu, jaraw isibux biex itel- 
Igħu) il oadavru (il gisem mejjet ta 
dao li ioun għerek) mix-xmara : you 
have to fish t/iat sprung mast (jew you 
have to strengt/ien that svrung mast wit/t, 
a piece of timber J y tria (hemm bżonn) 
li torbot tajjeb (issaħħaħ) dao 1-arblu 
il micsur b'biċċa għuda (torbotha taj- 
jeb miegħu biex iżomm ma ioomplix 
imur) ; I want tofish out his intentions^ 
irrid nieħu minn moħħu x'ghandu 
ħsieb jagħmel f irrid nitohixxef x'ghan- 
du fmonħu, jew x'sejjer ja^ħmel); the 
fish follows the bait^ bawn id-dinja bil 
maklub (it-tifel jiocmanda il missieru, 
iż-żiemel isuk ir-ragel eto.) ; / have 
oiher fish to/r^, għandi moħħi ban- 
d'oħra, għandi x'nagħmel biżżejjed 
ħwejjeġ oħra, għandi biżżejjed x'nin- 
tef eto. 

Fi8H-BA0K£D---li gej bħal dahar ta 
huta (ibbuzzat jew mkabbes). 

FisH-BÀR^lasta li torbot ma travi 
jew arblu micsur jew mixkuk biex ma 
tħalHhx icompli jinchiser. 

FisH-BASKET—koffa ghal ħut. 

FisH-BLocK— biċċa għodda jew il buz- 
zel biex jisaw 1-ancra aiżommuha mar- 
buta mal prua tal bastinieQt flocba. 



FiSH-BONB — xewca tal ħut. 

FisH-BROw— aljotta jew soppa tal 
ħut, brodu tal ħut. 

FisH-oARLE— sajjed. 

FisH-OARVER— sicchina f actarx tal 
fidda ) cbira ghal ħut ( biex tkassam 
biha il hut fuk il mejda ). 

FisH-DAViT— dic il ghuda (bħal ma- 
cina jew gruwa) fi pruwa etc. ta ba- 
stiment li iżżomm I-ancra marbuta 
flocha. 

FisH-DAT — ġurnata tal hut, tas- 
sawm (li fiha ma jistax jittiechel la- 
ħam ) ġurnata tal magru. 

Fi8H-BTB~isem ta naġra ( apophil* 
lite). 

FisH-FALL— I-armar (hbula etc.) li 
iżomm ancra marbuta f locha). 

F18H-FLAKE — armar fejn iżommu 
jew ikegħdu il ħut biexjinxef u jit^ad- 
ded Cfl-aria jew fix-xemx). 

FisH-GARTH— għalka, post magħluk 
mdawwar bl-injam ( lasti mdeffsin fil 
kiegħ) fil baħar jew fi xmara biex 
izommu il ħut magħluk ; il magħluk 
(għal ħut). 

F18H-0LOBB — bozza għal ħut f ta 
I-ilma ħelu ). 

FisH-GLDB jew I8INOLA88 — Colla li 
issir mil hut, dic il gomma li icun 
hemm fl-envelops tal ittri. 

FisĦ-HAWK— isem ta tajra li takbad 
il, tgħejx bil, ħut. 

F18H-H00K— sunnara. 

F18H-KNIFB — sicchina ( actarx tal 
fiddal għalħut(ghal Mchel tal ħut 
fuk mejda ). 

FisH-LEBP-koffa ghal ħut. 

F18H-LIKE— bhal nut, li ghandu mil 
ħut. 

FiSH-LooK— hajt bil pali mws^Iin 
fil kiegħ ta xmara biex iżomm, jew 
jagħlak, il ħut. 

F18H-MABKBT— suk tal ħut (post fejn 
ibigħu il ħut ). 

F18H-MAW— il kanżħa (H stoncu ) tal 
ħut. 

F18H-MBAL— ichel tal ħut, pranzu 
magru, jew tal hut. 

F18H-MONOBR— bejjegħ il ħut. 

FisH-POND— għadira tal hut. 

F18H-R00M— isera ta camra (postj 
tal bastiment. 

51 



Digitized by 



Google 



FIS 



— 402 



PIS 



FiBĦ-sPBAB - foxxna għal ħot. 

FisHABLB — li tista tistadu, li tista 
takbdu bħal ma jinkabad il ħut; li 
tista tistad Gh ; there waa only a amall 
piece ofjhhahle water in Jinyleboum 
(llaghes: Tom. Browne at Oxford) 
ma chienx hemm ħlief rokgħa żgbira 
(ftit wisa) ta ilma fejn wieħed jista 
jistad ( li chienet tajba għas-sajd j. 

FiBHBD — li staduby migiub, mtalla 
mill-ilma. 

FisHBR— dac li (min) jistad ; sajjċd ; 
/ saw three fishers sailing out this 
morninġ, at day break, rajt tliet sa jjeda 
ħergin il barra dal għodu cmieni (maż- 
zernik ). 

Fisħbr's-knot — ir-rabta tax-xlief 
Ctas-sajjeda) ti ma tinħalx. 

FisHBR-TowN— belt (post jew raħaU 
tas-sajjeda fejn ma jgħammrux ħlief 
sajjeda. 

FisHBRBOAT .— dgħajsa jew ferilla 
tas-sajjeda. 

FisHBRMAN — sajj6(I ; dghajsa jew 
ferilla tas-sajjeda; Fishennan, il Papa 
(bħala successur ta San Pietru I-ew- 
wel Papa li chien sajjed); / hare aeen 
papers sealed tvith the signet of the 
Fisherman. ( Burlce, on the French 
Bevolution ) rajt carti mbullati bis- 
sigill tal Papa. 

FisHBRT — sajd, tas-sajd ; postijiet 
għas-sajd, fejn isir is-sajd; / have been 
to see the "Fishery Exhibition* which 
was held at Sonth Kensington^ Lon- 
don in 188Sy cont mort nara I-Esibi- 
zioni ** tal Àffarijiet tas-sajd ** li saret 
fSouth Kensington, Londra tis-sena 
1883 ; the great locality for the whale 
fishery is the Polar regions of the 
Nortnern and Southern Uemiapheres^ 
I-acbar u I-aħjar postijiet għassajd (il 
kbid ) tal baliena huma dawc in-naħ- 
ħiet tal poli sewwa flEmisferu ta Fuk 
chemm ucoll ta Isfel ; The fisheries of 
New/oundland have been for a century 
the constant object of rivalship hetween 
France and England ( Pitf, Speech 
Nov. Z7th 1800),* i\ portijiet tas-sajd fi 
Newfoundland ilhom għal seculu sħiħ 
il causa tal ġlied bejn Franza u i-In- 
ghilterra. 

FisH-FAa— mara H tbigħ il hut. 



FisHFUL— mimli (colln) hut. 

FisHGio -foxxna ghal ħut. 

FisHiFY— tbiddel f ħut ; ofUsh^fUsh 
how art thou fishified (Shakspaar, Ro- 
meo and JulietJ, Oh laham, laħam chif 
tbiddilt f hut (chit sirt ħut). 

FisHiNG—tas-sajd, sajd; / saw him 
(dressed) in his fishing dt^e^s, rajtu lie- 
bes bil Ibies tiegħu tas-sajd ; fishing, 
tattchixxif (li biħ titchixxef) ; this is 
afishing question, dina mistoksija biex 
titchixxef ( biex tiehu minn rasi ) ; 
fishing (hħBifisJiery^ loc, post, tajjeb 
ghas-sajd ; there also would be planted 
a good town, having both a good haven 
and a plentifulfishing (Speiieer), hem- 
mec icun hemm ucoll (titla jew issir) 
belt tajba, li icoUa post tajjeb n ħafna 
postijiet għas-sajd. 

FisHiNo-BOAT—ferilla, dgħajsa għas- 
sajd. 

FisHiNo-ORuivB—ghalka, post magh- 
luk fi xmara għas-sajd. 

FisHisa-FLY-ir-rixa (li jusaw is- 
sajjeda għal xi sajd f loc il-Iixca) bhal 
ma jagħmlu ghal plamti etc. 

FisHiNo-ORouND — post taijeb ghas- 
sajd, post li fiħ jinkabad il ħut. 

FisHiNO-LiNB — xlief, lenza għas- 



FisHiNO-NBT — għażel, tartarun etc. 
ghal kbid tal ħut. 

FisHiNG-ROD— kasba tas-sajd. 

FisHTNG-TAOKLB — I-affarijot collha 
jew I-armar ta sajjed ( kasba, xUef, 
snanar, rix, ċomb etc. etc.) 

FisHiNG-wAND — kasba tas-sajd. 

FisH KBTTLB — landa ( pagna etc ) 
cbira li fiha tista issajjar (tgħalli etc.) 
ħuta cbira sħiha minn ghajr ma icol- 
loc bżon li tkattagħha jew taksamha. 

FisHY— bħal ħut; tal ħut; togħma 
ta ħut; it has a fishy tasfe, għandu 
togħma ta ħut ; fishy, li donnu buż- 
żieka, wieħed li icun mdejjak, fonkla; 
fishy, dubbius, li ma tistax tokgħod 
jew torbot fuku. 

FisK — tiggerra Thawn u riiemm 
tħuf bħal meccuc. 

FissBNLBss— ^ fiacc, deboli, ta ftit 
saħħa ; midbiel. 

FissiLB— li jista jinkasam (li imur 
mal vina). 



Digitizecl by 



Google 



FIS 



i- 403 — 



Plf 



PisiioN— kasma, xakk, xpaccatura. 

PissiPBD-b'BakaJh bis-Bwaba mif- 
ruka. 

FissiiiOBTRAL — 11 jiftaħ munkaru 
ferm jew ħafna. 

FiBsuRB'xakk, kasma, fetħa; ix- 
xakkak, taksam ; / saw some perpendi' 
cnlar fiasnrea in tfie eartli (ħere, rajt xi 
xkuk gejjin minn isfel għal fuk (wek- 
fin) fl-art, bemm ; 6y a fall or hlow 
t!ie skuU may be fisBni*ed or /racturedj 
(Wispinaii: Snrgeri/J, b'wakgha jew 
ħabta (dakka) ir-ras tista ixxakkakha 
jew taksamha. 

FiST— ponn ; takbad mimli. id, tak- 
bad ponn, taħfen ; to strike with tlie 
ftsty tati bil ponn ; he strnck him with 
the fist, tah dakka ta ponn ; to grease 
thefist, ixxaħħam(togħrok id xi hadd, 
tatih rigal biex tixtrih); they were 
Jisting each ot/iers throat (Shak^^pear, 
Cariolanus), chienu kegħdin jakbdu 
( jaħfnu) għonk (jew grieżem xulxin). 

FisT-FioHT — ġlieda bil ponnijiet, 
saràr. 

FiST-FRBB— bla ma hu mwaġġa, bla 
ebda dakka, li ma kala ebda dakka ta 
ponn ; he was the only one that escaped 
fist'free, hu biss li baka li ma kalax 
(xi dakka). 

FisTiAiiiA— racconti etc. fuk fattijiet 
tas-earàr. 

FisTio— tal ponnijet-, tas-saràr. 

FisTicuFFS— ġliedabil ponnijiet, sa- 
ràr bil ponnijiet ; tal ponnijiet. 

FisTiNuT-pistaċċa (il pistaċċi). 

FisTooK — ponn żgħir. 

FisTucA — biċċa ghuda etc. għat- 
tballit jew tismir ta pali jew zcuc 
fl-art etc; marżebba, mazzola 

F18TULA — cannol, mserca, kasba ; 
fistla, 'piaga li gejja bħal cannol (fon- 
da u mgħaw^a). 

FisTULA-issir fistula (tagħmel fi- 
stula). 

F1BTULO8B 1 mftghmul (li gei) bhal 

., ) fiBtula ( kasba, mBerca 

iiSTULous j jew cannol). 

FiT— kbid tad-deui, rekkiet ir-ruħ, 

għaxwa, sfiċċa, capriċċ ; ġlieda, tkabi- 

da, xierak, tajjeb, li jokgħod, chif 

imnr ; lest, mħejji, tkabbel, iżiejjen ; 

tirkem, tlibbeB, tlesti, tħejji ; he luid a 



fit of apoplexy^ tatu apopleeija; he, had 
a/at/i^tnjr/i^ tatu għaxwa; if the fit 
takes me, jecc jiftilli, jecc tigini li 
sfiċċa li naghmel hecc ; that was a 
fearfalfit we saw {English poemsj dic 
chienet ġlieda tal biża li rajna ; he is 
not a fit man for that employnient, dac 
m'hux tajjeb, majinkalax għal dac 
ix-xogħol ; these shoes are not fit for 
me, dan iż żarbun ma jiginix (mahux 
tajjeb għalija) ; ifyou think fit, jecc 
jidhirlec Cjecc tara li bu xierak); he m 
fit to dicy lest biex imUt; I am notjit to 
go yet, ma niflaħx (għad ma niflaħx) 
bieximmur; it is not a thing fit to be 
nam^«{, m*hix ħaġa ta min isemmiha 
(m*hux ta min isemmiħ^ ; it is notfit, 
ma jixrakx (m'hux xierak) ; this will 
notfit mytarn, dana majakbillix; yon 
mnst fit his hamour^ jahtieġ takbel 
miegħu ( tmur għal xagħartu ) ; (his 
suit fits you very well, din il-libsa tigic 
(tokgħodloc, tixraklec) tajjeb ; we are 
fitting the housefor the occasion^ kegħ- 
din in/.ejnu (narmaw etc.) id-dar għal 
dac inhar ; Ifitted At/u, tajtu li imis- 
su, pattejtielu ; t/iey received orders to 
fil out tlie ships at once, rcevew 1-ordni, 
kalulhom biex ilestu (jarmaw>il basti- 
ment mill-actar fis ; Ifitted him tsith 
everything he wanted, tajtu ( armajtn 
etc.) b cull ma chellu bżonn, jew b*cull 
ma ried; by fits and starts^ bil burijiet, 
issa hecc u issa hecc ; cull tant ; men 
t/iat are habitnally wicked may now and 
then, by fits and starts^ feel certain 
motions of repentance ( L'£8traiii(e ) 
dawc in-nies li huma ħżiena minn 
kaddishom, jistgħu cuU tant iħossu xi 
tinghis fil cuxenxa ( tagħhom ); tofit 
up^ tarma; he hasfitted up his liouse, 
rama id-dar. 

FiTon— ara vetch. 

FiTOH -gild ta xorta ta kattus. 

FiTOHBB — (fix-xogħol tal armi^ li 
gej bil ponta bħal stallet; salib li isfel 
(is-siek) gej jew jispiċċa bil ponta 
bħal dic ta stallet. 

FiTCHY — ara vetchy. 

FiTOHY— li gej, li jispiċċa bil ponta. 

FiTFUL— tacnll tant^ ta cull raeta 
jatiħ, ta cull meta jiftillu ; after Hfes 
fitfulfever, hesleeps weUy (Sh»kH|ifar, 



Digitized by 



Google 



ni} 



— 464 - 



piV 



Mocbet/i\ wara rattacchi tad-deni li 
jatuħ culltant, imbagħd jorkod taj- 
jeb. 

PiTPULLY— ta cull tant. 

FiTLY — chif jixrak, chif imur, chif 
imiBS sewwa ; I can compare our rich 
misera to nothing sofitly as to a wJiale 
(Shakspear, Pefnclesa II, 1), ma ni- 
stax nxebbaħ aħjar dawc il għonia 
xħaħ mil baliena; to whom could I 
more fitly apply myselfl (nryiien, All 
for lovej, ghand minn nista nirrac- 
manda ruħi aħjar? ; lill min nista nit- 
lobaħjar; he waefitly dressedj chien 
liebes xierak (chif imiss). 

FiTMBNT— xerka, dac li hu xierak, 
dmir ; she should do/or clients her fit- 
ment (Shakspear, Pericles), għandha 
( imissha^ tagħmel, iddmir taghba 
mal clienti; fitment, ( fl-ingenjerija ) 
biċċa tal macna (tat-torn etc.) 

PiTNESS — xerka, proprietà, tieba 
jew siwi għal post ; opportunità. 
• PiTTBD — mkabbel tajjeb għal post, 
adattat, mżejjen, armat, mlibbes, xie- 
rak. 

PiTTEDNBss— (ara/t//i^w>;. 

FiTTBR— machinista, dac li jirran- 
gia (jarma jew jimmonta) il macni 
biċea, biċċa ; inginjer ; dac li ikiegħed 
ħwejjeġ f locom chif imorru fchif imis- 
som) ; sensal tal faħam tal ħaġra; in 
1600 thefitters (or coalesalemen) were 
incorporated by a charter o/ Qneen Eli- 
sabeth (Flluder8, Ports o/ Great Bri- 
tain,page 39 J, fis-sena 1600 is-sen- 
sala (jew il bejjegha tal faħam tal 
ħaġra chienu miġburin f corp wieħed 
b'digriet (ordni etc.) tar liegina Eli- 
sabetta ; /itter, biċċa, farca, żgħira ; 
splitted them all to /itterSy kasmuhom 
collha bicciet ż^ħar (frac) ; /itter, ġlie- 
da, taħwida, bejn nies ta partit ; they 
were in fitters about prosecuting their 
titles to this city, (Poller, Iloly War, 
p.pSBj, chienu mħawdin bejniethom 
(biċċa ta fehma, oħrajn ta oħra) fuk 
jecc chellomx ifittxu għattitli tagħ- 
hom lill din il belt. 

FiTTiNa— tal post, xierak, li jok- 
għod tajjeb, sewwa; to seek/resh horse 
and fitting weed (Scott, JMdy o/ t/ie 
lake^f biex ifittxa żwiemel ġodda u 



ichel ( ħaxix etc ) tajjeh ghalihom ; 
fittings, armar, hwejjeġ bżonjusi li jit- 
waħnlu f post ; gas fiuings, affarijiet 
tal gas li jitwaħhlu (brazzi, ċomb etc.) 

PiTTiNQ ouT— armar. 

FiTTiNo up — tkegħid f locom (ar- 
mar) ta bċejjeċ ta macna ; tħejjia. 

PiTTiNGLY— bix-xerka. 

FiTTiNONBss - xerka. 

FiTTLB-ara silly. 

FiTTON ~ ħrafa, ghidba ; tgħejd il 
ħrejjef, tighdeb. 

FiTTY — suggett għal (li jatuh) il 
għexiewi ; fitty, tal post, li jokgħod, 
tajjeb fil post, adattat,xierak; yet Isaw 
nothing so apt and fittvy (Puitenham, 
English Poesy bk. III J, ma dan collu 
ma rajtx ħaġ'oħra li hi aħjar u li 
tixrak (xierka) actar. 

FiTZ — ben (iben ta)— chelma li nsi- 
bu mkegħda ma xi israijiet Inglisi li 
taghmel cunjom, bħal ma huma Fxtz 
Patrick, Fitz Gerald, Fitz Witliam, 
(jigifieri Ben Patri^iu, Ben Geraldu, 
Ben Guglielniu). 

FivR — ħamsa;5;V;id (billi fiha 
ħamest iswaba) ; five/inger tied, mar- 
but tajjeb ; and with anotlier knot five 
fingered ^tW...(Sh*ikspear^ Troilus and 
CressidaJ ; /ive fingers, li stilla tal 
baħar ; il ħamsa (il carta tal-loghob) 
tat-trionf. 

FivB-cLBFT (werak etc.) — maksum, 
mifruk ghal ħamsa ( b'ħames teb- 
kat etc.) 

Ftvb finobrbd — b'ħamest iswaba 
(\i għandu ħamest iswaba). 

FivB FOLD — għal ħames darbiet; ghal 
harasa. 

FivB PARTED— raaksum jew mifruk 
fħamsa. 

FivBR— carta (tal banc) ta ħames 
liri. 

FivBg— logħob tal ballun (meta jil- 
għabu bil ballun li jatuh b'idhom ghal 
mal hajt sa chemu jitilfu) fid (idejn) 
billi fihom hamest iswaba; although 
as yet they have not taken to use their 
/ives, (Hoo\i,Pow at the Ox/ord Arms\ 
għadilli għadhom ma bdewx jħaddma 
idejhom ; /ioes ( jew vives)^ isem ta 
marda taż-żwiemel (raeta tintefliilhom 
il glandula (jew glanduli) ta taħt wid- 



Digitized by 



Google 



m 



— 406 — 



I^LA 



nejhom (li ighejdulhom parotid glands); 
bunch offives^ il ħamsa (1-id) ; hring 
here fht me have in mine) your bunch 
of fives {slangjy gib dawc il ħamsa 
hawn (gib idec fidi). 

FivBs-oouRT— post bil ħajt għoli u 
il ħitan mal ^nieb għal apposta, għal- 
logħob tal baliun (biex tati il baliun 
b'idec cuU darba għal mal ħajt). 

Fix — twaħħal, tehmeż ; tagħmel 
għal saħħ jew għal dejjem ; tiffissa, 
taghżel) tgħakkad ; tgħakad, ħabla, 
tisrima tal moħħ ; mwaħħal, mebmuż 
mkieghed jew mkiegħed ghal saħħ; 
fix these to tlie wall^ waħhal dawn mal 
hajt; ifl were you Fdfiv these bars 
in the wallf li cont minnec cont nwaħ- 
ħal (għal saħħ jew għal dejjem) dawn 
il-lasti (virghi etcj ma ( gewwa) il 
ħajt ; if I ioere you rdfix these bars 
in the tcallf li cont minnec cont 
nwaħħal (għal saħħ jew għal dejjem) 
dawn il-lasti (virgbi etc.) ma (gewwa> 
il ħajt ; fix the day yourself whsn to 
meet^ iffissa (għażel, semmi) int il ġur- 
nata meta niltakghu ; the quick silver 
will fix and run no more and endure 
the hammer (Bacon, A^atural llistory), 
1-argentuvivu (il mercuriu^ jagħkad u 
ma jibkaz jiġri (bħal ilma) u icun taj- 
jeb għal martell (biez jinħadem bil 
martell) ; tce are now placed in a nice 
fix, issa kegħdin tajjeb (misrumin, 
fbaslaetc); loe are to fix our resi- 
dence in London, sejrin immorru nok- 
għodu ghal dejjem Londra; toJtXf id- 
dawwar lejn, tkigħed fuk, my thoughts 
at present are fixed on Uomer (I)ry- 
den, P^ose works, VoL 7, letier 30), il 
ħsiebijet tiegħi issa huma mdawrin 
fuk Omeru, (moħħi issa kiegħed f 0- 
meru). 

FixABLB — li jista jitwaħħal, icun 
mehmuż; li jista icun iffissat (jew 
magħżul, żmien etc.) 

FiXATioN — twaħħil, tkegħid għal 
saħħ, ghażil ta żmien (ġurnata etc); 
kghad fiddar, kgħad fpost stabilit; 
gneluk. 

FixATURB — bħal mantichilja bil 
gomma għax-xagħar (bandolina). 
. FixBD— mwaħnal, mehmuż ; stabi- 
lit, li kieghed għal saħħ ; fiss (fil fiss 



jew li jitħallas dejjem etc); magħżul 
msemmi (żmien, ġurnata etc.) ; he is 
no longer a provisional and tempomry 
employl, he is on the fixed establish- 
ment nowy issa daħal fil fiss fimpiegat 
fiss, li jitħallas dejjem, għandu il pen- 
sioni etc), we cannot do any thing 
before the timefixed^ ma nistgħu nagh* 
mlu xejn għad, kabel ma jasal iż- 
żmien (stabilit jew magħżul ghalhecc); 
fixed starsy cwiecheb fissi (li kegħdin 
dejjem jew li jidru dejjem f post wie- 
ħed, imbegħdin dejjem li stess minn 
xulxin). 
PixBDLY— bil għakda. 

FixiNO— tgħakkid, twiAħil, għażil 
(fissar) ta ġurnata etc 

FixTURB — tkeghida (fis-sħih) bis- 
saħħa ; t/ie fimi fixture of thy foot 
would give an excelUnt motion to the 
gait (Shakspear, Men*y WivesJ^ ix- 
xeħta ( niżla, tefgħa) bis-sahħa jew 
soda ta riġlec (siekec) ; tati (taghmel) 
pass sabiħ (iġġagħlec tidher timxi taj- 
jeb ferm). 

Fiz-GiG — tifla fuk ruħħa, mohha 
fin-namrar ; (suffarel mignuna) magh- 
mula bil porvli (xogħol tal giogdi- 
fogu) ; foxxna għal ħut. 

Fizz— tfexfex ; ix-xampanja ( hecc 
msejħa mit-tfexfix li tagħmel meta 
tiftaħ flixcun). 

FizzLB — tfexfex. 

FjoRD— daħla dejka (bil blat għoli 
fil gnieb) tal baħar gio 1-art. 

Flab - xorta ta fakkiegh (ħaxixa). 

Flabbbroast— tghaggeb, tiscanta ; 
at t/iese woixls he remainedflabbergasted 
f'or utterance^ għal dawn il chelmiet 
baka scantat ma għarafx (ma satax) 
iwiegeb xejn. 

Flabbily— bli rtuba, bir-reħja. 

Flabbinbss— rtuba, reħja, ċajpir; 
what do you think of the flabbiness of 
hisflesli^ x*jidhirlec miċ-ċajpir ta gis- 
mu (ta laħmu). 

Flabby — artab, merħi, mċajpar, 
mpatpat;^&I^y flesh, laħam artab etc 

Flabbl ^/aw,;— mrewħa. 

Flabbllation — il cura tat-tobba fil 
cosor (meta xi ħadd jicser sieku jew 



Digitized by 



Google 



fLÀ 



— 406 — 



B'LA 



drigħu ect.) billi meta ikasbuh iżom- 
mulu.fejn icun chiser frisc bli mrie- 
waħ etc. 

Flabelufobh— li għandu (ta) gha- 
mlu ta mrewħa. 

Flabbbqabt {oxd^JlahbergaBtJ. 

Flabilb— li jista jittajjar mar-riħ, 
li jista itajru ir-riħ. 

Flagoid — mpatpaty merħi, artab, 
mċajpar ; (mitluk, mormi bil ghatċ) ; 
water those planta at once, canU yon see 
their flaccid leaves, sakki dawc ix- 
xtieli dal wakt ma tarahomx bil werak 
midbiel (kegħdin jibcu bil ghatċ). 

Flagoidity Uelka, reħja,rtuba, ċaj- 

FliAOOIDNESSjpir. 

Flaok— thabbat (bhal ma tagħmel 
il kalb). 

Flaokbr— tittajjar billi tħabbat il 
ġwiencA (bhal għasfur^. 

FiiAOKET-'flixcun żgħir, cunjett. 

FiiAa — bandiera, sanġacc; ċanga- 
tnra; gewnaħ ta għasfur; beżbuża 
(troffa) f pinzell etc; tiċċanga, tidden- 
del, tintelak, tidbiel, tiċċajpar, iżżejjen 
(tarma) bil bandieri; we are happy and 
lucky to live under the Britiak FUujy 
aħna cuntenti u ixxurtiati li kegħdin 
taħt il bandiera Inglisa ; moBt of the 
flags in thie room are broken, il biċċa il 
cbira taċ-ċangaturi fdin il camra hu- 
ma micsurin; those birds have come 
here to their neBt to renew their broken 
Jlaqsy dawc il għasafar gew hawn fil 
bejta tagħhom biex igeddu (jerġgħu 
itellgħu ) il ġwienah ( jew il primi, 
ir«rixiet il cbar) li għandhom micsura; 
/ am in want ofsome slabB of Btones to 
fiag my houBc with^ għandi bżonn ta 
ftit ċangatura biex niċċanga id-dar 
(biha) ; I Baw the birds coming on 
their bIow and flagging rings^ rajt il 
għasafar gejin fuk il ġwienaħ tagħhom 
mdendlin (mitlukin^ ; the pleasures of 
the town begin to flag and grow lan- 
guid, (Swift) il piaciri (iddivertimenti) 
tal belt bdew jonksu u jibirdu Tjicsħu 
jew jidbielu) ; for you the honrn of 
lixbour do not jftag ( Wordsworl li,7irn/r- 
sion i^i;. K),għalic il ħin tax-xogħol ma 
idejjaklikx kalbec (ma icajprecx etc.) ; 
to day is the King^s brithday that is 
why all the ships in harbour areflagged 



(decked out jew adorned with flags ) 
illum il festa ta meta jaghlak sninu ir- 
Re, għalecc il bastimenti collha hnma 
armati (mżejnin) bil bandieri; tostrike 
jew to lower the flag^ tniżxel (tmajna) 
il bandiera biex turi rispett ( b*cum- 
pliment) jew biex turi li int mirbuh 
( cedejt ruħec f idejn il għadu ); to dip 
the flag tni'///.el ftit il bandiera biex is- 
sellem (issellem bil bandiera) ; to hang 
tlie flughalfmast high fto raise it only 
half way up the staff^ as a token of 
mourning) italla il bandiera mees'asta 
(b*sinjal ta vistu). 

Flao-broom — xcupa tal ġummar 
etc. għal cnis tal art. 

Flao-fbatbbr- rixa prima ta gew* 
naħ ta għasfur. 

Flag-libutbnant— il fizzial ta ma 
dwar Tarmirall ; l'ajjutant ta Armiral 
(dac li hu aidede-camp tal General); 
thefltg lieutenanVs duties are to cotn- 
municate the AdmiraVB commands to 
tlie Commanders of the «/it/)«, id-dmirijet 
(ix-xoghol) tal Ftag Ucutenant huma li 
jati lil Commanders ( cmandanti ) tal 
bastimenti jew frejgati lordnijet li 
johrog I-armirall. 

Flag-Oppicbr — uiBcial ( cap ) tal 
frejgati, cmandant ta squadra (ta flot- 
ta) — armirall, vici armirall jew t^ar 
admiral. 

Flag-ship— il frejgata ( bastiment 
tal gwerra li fuka icun 1-armirall, (il 
bastiment tal armirall ). 

Flag-stapf -arblu jew lasta ta ban- 
diera. 

Flagblbt — ara fligeoleL 

Flagblla — ( plural ta flagellum ) 
flagelli, castighi. 

Flagellate— tifllagella, tati is-swat 
tbiccer bis-swat; issawwat bil fla- 
gelli. 

Flagbllation - flagellazioni, swat. 
• Flagellator — min isawwat jew 
jifQagella. 

Flagbllb - dixiplina, ħabel bil għe- 
kiedi glias-swat ; frosta. 

Flagblljporm - li gej bħal frosta, li 
gej twil u jispiċċa bil ponte. għal xejn 
għal xejn. 

Flagellum — frosta, flagell, dixxi- 
plina, ħabel bil għekiedi għas-swat; 



Digitized by 



Google 



fLA 



— 407 — 



PLA 



ħjat (truf bil ]^nta) tas-Bakajn ta xi 
annimali msejħin cruatacei ( jew bil 
koxra) ; dawc it-truf bħal ħajt mibrum 
tad-dwieli, jew dawo il ħjut li bigħom 
jixxabtu ix-xtieli tal frawli. 

FLAGE0LBT'flejguta(8trument tad- 
dakk). 

Flàoobd — mżejjen jew armat bil 
bandieri ; iċċangat. 

Flaooinbss — rtuba, reħja, telka, 
tpatpit (tal laham etc.) ċajpii*. 

Flaooino— telka, reħja, ċajpir, tpat- 
pit ta laħam ; flagging^ ċangar; this 
roonx stands in need qf C^oantsJ Aag- 
ging, din il camra trid iċ-cangar; fvalk 
on the Jlagging/imu fuk ic cangar (fuk 
il bancbina). 

FLiooY-mdendel, mitluk, raidbiel, 
mitruħ, mċajpar; bħal bandiera; wasa. 

Flaoitatb— titlob bil Iierra. 

Flaoitious — ħażin ferm ; aħrax 
chemm jista icun ; chiefer sħih ; ta 
kalb ha^.ina li ma jistax iciin iżied, 
briccun bla kies. 

Flaoitioubness — ħażen cbir,killa jew 
ħruxija ; he passed a life in flagitious- 
ness andsin, (Blair, Sermons), għadda 
ħajja ta chefria cbira (chiefra) u fid- 
dnub (għax ħajja ta veru ragel ħażin). 

Flao-man — ragel tas-sinjali ( bil 
bandieri) ; armirall. 

Flaoon— karraba ; 

Flaoranoe ) h^ġġa; ħrik ; nar; ħa- 

„ >• żen cbir etc. ( bhal 

Flaorancy j jUigitionsness)/ 

Flaorant— li iħaġġeġ Qakbad bin- 
nar); aħmar, micwi bin-nar; li kie- 
ghed iħaġġeġ, li sejjer j«iti sħiħ (bil 
killa collha); whiJe the loar toasAagrant, 
wakt li il gwerra chienet kegnda tati 
sħjħ (fl.akkal tagħha) ; dieher, ċar ; 
this is a Jhgrant act of injustice, din 
inġustizia ċara (dan għamil jew pass 
ta inġustizia ċar). 

Plaorantbbbllo — fil wakt ( fiz- 
żmien) li il gwerra chienet sejra (wakt 
il battalja, jew wakt li chienet issir il 
gwerra). 

Flaorantb-dblioto — makbud fil 
fatt (wakt li chien jagħmel id-delitt); 
he ioas taken ftagrante delicto^ (he was 
caught in the acij, kabduh (inkabad) 
fil fatt. 



Flaoratb — taħrak. 

Flaoration— ħruk, nar. 

Flao-sidb— dic in-naħħa tal ħuta 
(baccaljaw etc.)mak8uma jew miftuħa 
minn-nofs li ma icollhiex magħha ix- 
xewca (tan-nofs^. 

Flao-btonb — gebla tac-ċangatura 
(li tinferak ċangaturi). 

FLAiL'ħatar għad-dris tal kamħ; 
tati bil ħatar biex tidres il kamħ, tid- 
re6 il kamh bil ħatar iftail^ mazsa bil 
ponot li chienu dari jusaw fil gwerra 
^biex jatu biha). 

Flairb— riħa. 

Flaitb— tbażża, twerwer (bil biża). 

Flake— borra; xrara jew suifarell, 
leħħa ta berka ; ġażira ; taka', tagħ- 
mel il borra ; the flakes of snow came 
down all day long^ il borra bakgħet nie- 
żla il ġurnata collha; we saw some 
flaies ofrnddy fire, rajna xi suffarelli 
tan-nar ; ever and anon the rosy red 
flashed through her face as itliadheen 
a flake of lightning^ (Speneer; ; cuU 
tant il ħmura chienet titla f wiċċha, 
jew wiċċha chien isir aħmar bhallichie- 
cu leħħa ta berka (cbienet tatiha jew 
titilgħilha fawra, kisa'Ieħħataberka); 
flake, xatba ( tal kasab ) ; kannic li 
fuku inixxfu jew li ikaddu il ħut. 

FLAKY—bħal borra ; li kieghed stràt 
stràt "jew saff fuk saff. 

Flam — ghidba, chelma, b' oħra ; 
bear witness if I tell a flam ( Swlf*, 
Birthday songj cun xhud jecc ngħejd 
chellma b'oħra ( jecc ma ngħejdx is- 
sewwa ). 

Flam— falz, karriek, m*hux vero. 

Flamant — mkabbad, bin-nar, jix- 
għel, bil fiamma, iħapfġeġ. 

Flamb - tispalmia jew tbixx ix-xar- 
rab(tidlec) laħam bil butir jew hut 
biż-żejt u 'I kares etc. meta icun jin- 
xtewa ; she had been flambing thh roast 
(Beoit, Bride of Lammermoor), chie- 
net tati il butir il-Iaħam wakt li chien 
jinxtewa. 

Flambbaw — torċa mixgħula ( biex 
tati id-dawl fid-dlam jew biMeji;; 
fiaccla. 

Flamboyant — li kieghed jixgħel jew 
jakbad ; bil fiamma ; mixgħul ; flam- 
boyant (fl*architettura) stil (xorta) ta 



Digitized by 



Google 



PLA 



408 — 



FLA 



bini jew ta architettara, sabiħ u bil 
gost li inventau n bdew jasaw fi Fran- 
za ; dana li stil 1-iżied li jidber fi twie- 
ki eto. ta għamla gotica. 

FLAMB—lsien tan-nar, fiamma,ħag- 
gieċa; mħabba; ħrara; maħbubjew 
maħbaba; tħaggeġ, tfemak ; we could 
see the glare o/thejlames, rajna id-dia 
(il ħmura) tal ilsna (fiammi) tan-nar ; 
hefore ten minutes all tlie place toas in 
aflame^ kabel għazar minuti il post 
chien ħuggieġa waħda ; the true de- 
scendants of those godly men who swept 
from Scotland in aflame of zeal {YfOTĠ- 
swortb Exeursion Bk. IV^M vera raz- 
za (il veru nisel) ta dawc rgiel (nies) 
tajba li gejjin (neżJin) mil li Scozia, 
b'ħuggieġa ta ħrara (mħaġġin bil ħra- 
ra; since your beautiful maid your flame 
fias repaid, no more I your folly regret 
( ByrOD, to the Sighing Strephon ) la 
darba it-tfajla sabiħa tiegħeo li għan- 
dec) wieġbet għal li mħabba (għal gib- 
da tiegħec li għandec lejha) jena ma 
ngħalix actar għal bluha tiegnec ( ma 
nibkax nagħli għalic actar għax ibleħ) 
7 suppose she was an old fiame of the 
ColoneVs (Tbackeray, ifewcomes, Ch. 
XXII Jy nahseb li chienet il mahbuba 
(il għażiża, it-tifla li iħobb) tal Guru- 
nell. 

Flamb-dbarbr— min (dac li) i^.omm 
torċa, jew fiaccla. 

Flamb BOLT— sajjetta; oW each in 
tum the terribleflame boltsfall^ (Hoore: 
Veiled prophet of KhorassanJ, fuk cuU 
wieħed, wara xulxin bdew neżlin (ifak- 
kgħu) is-sajjetti. 

Elamb-bnoinb (gas-engine)— macna 
tal gas. 

Flamb-byed— għajnejn (b'għajnejn 
jew li għandu għajnejn) ħergin il bar- 
ra (mimlijin^ bir-rabia jew bil killa. 

Flambful—H jixghel, mkabbad,bin- 
nar. 

Flamblbss— bla vampa, bla nar. 

Flamblbt— pianura (Isien tan-nar) 
^ghir. 

Flame-shapbd— li gej bħal (W ghan- 
du għamla ta; Isien tan-nar ; a flame 
shaped weapon, arma li il ponta tagħha 
gejja bħal Isien tan-nar )m'hiex lixxa 



Flaminbous 

Fl«AMINGAL 
FLàMINO — 

kawwiy aħrax. 



bħal armi, xwabel vlegeġ etc. ta dai- 
imien. 

Flambn — kassis, sacerdot tar-Bu- 
mani antichi (pagani). 

tal kassisin jew Sa- 
cerdoti Rumani anti- 
chi (pagani). 
i iħaġġeġ, jiwampia; 
kalil. 

Flaminoo — Flamingo, tajra ta I-il- 
ma b'sakajha twal ; n bħal tal papri 
u munkara twil, milwi, tgħix bil ħut, 
granci etc. 

Flammable— li jakbad, li jixgħel. 

FiiAMMATioN^kbid, ħrik. 

Flammbous— bħal fiamma,bhal Isien 
tan-nar, bħal vampa; tal vampi tan- 
nar. 

Flammifbrous— li jagħmel il vampa 
li ikabbad. 

Flammivomous— li jitfa, lijixħet, li 
iwaddab minn gewwa il fiammi tan- 
nar. 

Flamt-H iħagġeġ jew ifemak. 

Flan — scalda, rih, buflfura għal 
għarrieda kawwija, tempesta; salt, tef- 
għa duħħan cbira mitfugħa bir-riħ 
hecc chif toħrog minn ċumnija. 

Plan — vleġga. 

Flanch — biċċa (xifer jew ħanec) 
f macna biex magħha twaħħal jew 
tkabbad ħag oħra. 

FLANOB—dac il ħanec mkabbes fro- 
ta tal vagun tal vapur tal art etc. biex 
iżżomm fuk iMinja u ma tiżlokx jew 
ma toħroġx. 

Plank— genb, tokgħod ma genb, 
taħbat minn mal genb. 

FLANKARDS—il għadmiet mkabbżin 
fil genb (ġnieb) ta cerv. 

Flankbr — fortizza mal gnieb biex 
tħares (ma tħallix li iounu milku- 
tin etc.) suldati jew rigimenti etc; 
tattacca, tcAbat għal jew mil genb. 

FLANKs—Iaħam mkabbes ( nefħa ) 
fgenb jew fuk dahar ta żiemel. 

Flannbl— flanella; bħal ponċ (xorb) 
magħmul bil gnibru sħun birra u nu- 
cimuscata; talflanella; aftannelshirt, 
kmis tal flanella. 

Flannbllbd — mgheżwer, msaħħan 
bil flanelli. 

Flannbn— flanella; tal flanella. 



Digitized by 



Google 



PLA 



— 409 — 



PliA 



Flanqubrb— isem ta Bigimenti tal 
Gavallerija CFranciBa). 

Flap— tperpira, tlebliba, perpura; 
il falda ta glecc (baccaljawwa) ; dejl ; 
tperper, tlebleb ; tħabbat il ġwienaJi ; 
gewncA ta mejda (biċċa żejda f mejda 
jew fpersiana etc. li tinfetaħ u tingħa- 
lak biċ-ċappetti); dakka żgħira; isem 
ta marda taż-żwiemel ; xorta ta fak- 
kigħ wasagħ ; mrewħa għad-dubbien 
(biex tchecci jew toktol biha iddub- 
bien) ; thejlapofihe bannevB ihat flit 
a* they are bome^ (Bf ron, Siege of Co- 
rinth^ XXID, it-tperpir (tleblib) tal 
bandieri jew standardi lijittajru (iper- 
pru etc.) huma hu sejrin (mexjin) bi- 
hom; he had hold of the flap o/ tny coat^ 
kabadli (ta is-saUJ għal perpura (fal- 
da jew għal baccaljawwa) tal ġlecc 
(ġacchetta) tiegħi ; tJie ^flapping sail 
was hauled down^ niżżlu il kala li chien 
kiegħed ilebleb (iperper); f coiild hear 
the eagle jUtp its winga^ cont nisma 
I-ajcH tħabbat ġwenħajha; ifyoti wish 
to have more room on the tahle we can 
put up Uieseflaps^ jecc tridu wisa actar 
fuk il mejda nistghu narmaw (intel- 
Igħu) il ġwienaħ (jew iż-s^j'eda) tagħha; 
/ had a flap of tlie doge tail^ ħadt dak- 
ka żghira bid-denb tal chelb; when 
the horse has the flaps you ntay perceive 
his lips swelled on hoth sides of his 
moHthf and thai which is in the blister is 
like the white of an egg ; cut some • 
slashes wiih a knife and rub H once with 
sah and ii will cure {Farriers Diction' 
ary), meta iż-żiemel icun marid bil 
ricollu il) flaps taralu xuftejh minfuħa 
in-nahħa l-waħ<la u loħra ta ħalku, u 
fin-nefħa (jew innuffata icun hemm 
( icoUu ) bħal abjad tal bajd ; fellillu 
(xokklu) in-nefħa b'sicchina, ħokklu 
( għoroklu) fejn taksam bil melħ, u 
ifiek. 

Flapdragom — logħob billi takbad 
ftahtaf) iż-żbib mil brandi li icun kie- 
għed jakbad u titfgħu f ħalkec binnar 
chif icun u tieclu ; tibla f dakka ; the 
stormy sea had flapdragoned the ship 
before ony assistance could be given^ il 
baħar kawwi chif chien bala (għarrak) 
il bastiment kabel ma ħadd ma sata 
jatih għajnuna. 



Flap-babbd— bil widnejn mdendlin 
I-isfel (iperpru). 

Flap-jaok— ftira, sfinġa.^ 

Flappbr— min iħabbat, jati dakkiet 
żgħar ; papra żgħira li ma tcunx għa- 
da taf (jew bdiet) ittir. 

Flappbr-skatb— ħuta, ir-rajja. 

Flappbt — bicca għuda, strixxa ; 
ċoff taż-żagarella ; he is one who sells 
ribbons and flappeis^ dac wiehed li 
ibigh iċ-ċoffi u iż-żagarelli. 

Flappish— dendul, disutli, mħarbat 
fi Ibiesuy mperper. 

Flappy — mperper, mdendel, jew 
mitluk ilebleb. 

Flarb — laħh ; tgħammix, teptip 
tad-dawl ; tleħħ ; tgnammex, itteptep 
(id-dawl) ; aflare up^ saħna fdiscors 
f f argument) ; to flare up^ tisħon, tiż- 
bel, issir demoniu etc. 

Flaring -li igħammex,iteptep (tleb* 
leb) (bħal dawl fir-riħ). 

Flarinoly - bit tgħammix,bit teptip 
(dawl firriħ^. 

Flash -laħħ, berka ; furia ( sahna 
ta mument, f salt, f dakka) ; għadira 
ilma ; hafna ilma mitfugħ bis-salt biex 
isuk (miegħu) ħmieġ etc; lewn (culur) 
li isir biz-zoccor mcmruk etc. li jatu il 
brandi u xorb ieħor biex jidher kawwi; 
ilellex(lewn ignajjat) falz,Ii jidher biss; 
bla sustanza, frugħa; bluha; discors 
tan-nies baxxi cliem li ma tantx jifti- 
hem għaliex jingħad mod u jista jifti- 
hem b'mod ieħor ; tleħħ, tberrak ; 
tfakka ghal gnarrieda ; tiżbel f dakka ; 
titfa I-ilma li icun jidher nieżel bħal 
ħġieġa ( jew cristalla ) ; then audden 
t/irough t/ie darkened air^ a flash of 
lightning came^ (Scott, Lay ofihe Last 
Minsirel) mbagħad f dac id-olam (fak- 
kghet) rajna il lahħa ta sajjetta; flash' 
es of wratli and iears of shame (Long- 
felloWy llales ofa way side inn ), saħ- 
niet jew sħanat f dakka ( f salt jew 
f mument wieħed ) u bichi ( dmugħ ) 
ta mistħija; wherever rain water stands 
there is aflash^ cull fejn iżomm (jekaf) 
1-iIma tax-xita icun hemm għadira ; 
ihrow all iliis waier for a good flash, 
itfa (ixħet) dan 1-iIma coUu biex issuk 
sewwa (il ħmieġ etc. li hemm) ; tfiat 
is a fladi dress, I dovkt like it, dic libsa 

52 



Digitized by 



Google 



PLA 



— 408 — 



PLA 



bini jew ta architetturo, sabiħ u bil 
goflt li inventau u bdew jusaw fi Fran- 
za ; dana li stil 1-iżied li jidher fi twie- 
ki eto. ta għamla gotica. 

Flame— Isien tan-nar, fiamma,ħug- 
gieċa; mħabba; ħrara; inahbubjew 
maħbnba; tħaggeġ, tfernak ; we conld 
$ee ihe glare o/ theflameBi rajna id-dia 
(il hmura) tal ilsna (fiammi) tan-nar ; 
before ten minutes alt the place toas in 
aflame^ kabel għaxar minuti il post 
cnien ħuggieġa waħda ; the true de- 
scendants of those godly men who swept 
from Scotland in aflxme ofzeal (Word- 
sworth Excursion Bk. /F),il vera raz- 
za (il veru nisel) ta dawc rgiel (nies) 
tajba li gejjin (neżlin) mil li Scozia> 
b'ħuggieġa ta ħrara (mħaġġin bil ħra* 
ra; since your beautiful maid your flame 
has repaidf no more I your folly regret 
( ByrOD, to the Siqhing Strephon ) la 
darba it-tfajla sablħa tiegħec li ghan- 
dec) wieġbet għal li mħabba Cgħal gib- 
da tiegħec li għandec lejha) jena ma 
ngħalix actar għal bluha tiegħec ( ma 
nibkax nagħli għalic actar għax ibleħ) 
7 suppose she wàs an old fiame of the 
ColaneVs (Tbackeray, ifewcomes, Ch. 
XXII J, nahseb li chienet il mahbuba 
(il għażiża, it-tifla li iħobb) tal Guru- 
nell. 

FLAMB-BEARBR^min (dac li) izomm 
torċa, jew fiaccla. 

Flamb BOLT— sajjetta; oW each in 
tum the terrihUflame boltsfall, (Hoore: 
Veiled prophet ofKhorassanJ, fuk cull 
wi^ed, wara xulxin bdew neżlin (ifak- 
kghu) is-sajjetti. 

Elame-bnqinb (gas-engine)— macna 
tal gas. 

Flame-eted— għajnejn (b'għajnejn 
jew li ghandu għajnejn) ħergin il bar- 
ra (mimlijin^ bir-rabia jew bil killa. 

FLAMEFUL—li jixghel, mkabbadybin- 
nar. 

Flambless— bla vampa, bla nar. 

Flamblbt— pianura (Isien tan-nar) 
ighir. 

Flamb-bħaped— li gej bhalfli ghan- 
du għamla ta; Isien tan-nar ; aflame 
shaped weapon, arma li il ponta taghha 
gejja bhal Isien tan-nar )m*hiex lixxa 



Flaminbous 

Fl«AMINOAL 

Flaming — 
kawwi, aħrax, 



bħal armi, xwabel vlegeġ etc. ta dai- 
żmien. 

Flamen — kassis, sacerdot tar-Bu- 
mani antichi (pagani). 

tal kassisin jew Sa- 
cerdoti Rumani anti- 
chi (pagani). 
i iħaġġeġ, jivvampia; 
kalil. 

Flaminoo— Flamingo, tajra ta 1-il- 
ma b'sakajha twal ; n bħal tal papri 
u munkara twil, milwi, tgħix bil ħut, 
granci etc. 

Flammable— li jakbad, li jixghel. 

FLAMMATioN—kbid, ħrik. 

Flammbous— bħal fiamma,bhal Isien 
tan-nar, bħal vampa; tal vampi tan- 
nar. 

Flammifbrous—H jagħmel il vampa 
li ikabbad. 

Flammivomous— li jitfa, lijixħet, li 
iwaddab minn gewwa il fiammi tan- 
nar. 

FiiAMT-Ii iħaġġeġ jew ifernak. 

Flan — scalda, rih, buffura ghal 
għarrieda kawwija, tempesta; salt, tef- 
gha duħħan cbira mitfugħa bir-riħ 
hecc chif toħroġ minn ċumnija. 

Plan — vleġġa. 

FLANcn — biċċa fxifer jew ħanec) 
f macna biex maghha twaħħal jew 
tkabbad ħaġ'oħra. 

Flangb— dac il ħanec mkabbesfro- 
ta tal vagun tal vapur tal art etc. biex 
iżżomm fuk il-Iinja u ma tiżlokx jew 
ma toħroġx. 

Flank— genb, tokgħod ma genb, 
taħbat minn mal genb. 

FLANKARDS—il għadmiet mkabbżin 
fil genb (ġnieb) ta cerv. 

Flankbr — fortizza mal ġnieb biex 
tħares (ma tħallix li icunu milku- 
tin etc.) suldati jew rigimenti etc; 
tattacca, taħbat għal jew mil genb. 

Flanks— laħam mkabbes ( nefħa ) 
fgenb jew fuk dahar ta żiemel. 

Flannbl— flanella; bħal ponċ (xorb) 
magħmul bil ġnibru sħun birra u nu- 
cimuscata; talflanella; a ^ftannel shirt, 
kmis tal flanella. 

Flannbllbd — mgheżwer, msaħħan 
bil flanelli. 

Flannbn— flanella ; tal flanella. 



Digitized by 



Google 



PLA 



- 409 — 



PLA 



Flanqubrb— isem ta Bigimenti tal 
Gavallerija CFrancisa). 

Flap— tperpira, tlebliba, perpura; 
il falda ta ġlecc (baccaljawwa) ; dejl ; 
tperper, tlebleb ; tħabbat il ġwienah ; 
gewni^ ta mejda (biċċa żejda f mejda 
jew f persiana etc. li tinfetaħ u tingna- 
lak biċ-ċappetti); dakka żgħira; isem 
ta marda taż-żwiemel ; xorta ta fak- 
kigħ wasagħ ; mrewħa għad-dubbien 
(biex tchecci jew toktol biba iddub- 
bien) ; theflapofthe bannera that flit 
a» they are bome, (Bjron, Siege o/ Co- 
rinth^ XXII), it-tperpir (tleblib) tal 
bandieri jew standardi lijittajru (iper- 
pru etc.) huma hu sejrin (mexjin) bi- 
hom; fie had hold of ihe flap ofmy coat^ 
kabadli (ta is-salt j għal perpura (fal- 
da jew gtial baccaljawwa) tal ġlecc 
(ġacchetta) tiegħi ; the ^flapping sail 
was hauled down^ niżżlu il kala li chien 
kiegħed ilebleb (iperper); f could hear 
the eagle fUtp its wings^ cont nisma 
l-ajcl'\ tħabbat ġwenħajha; ifyou wish 
to have more room on the table we can 
put yp tlieseflaps, jecc tridu wisa actar 
fuk il mejda nistghu narmaw (intel- 
Igħu) il ġwienaħ (jew iż-żieda) tagħha; 
/ had a flap of the doga tailj ħadt dak- 
ka żghira bid-denb tal chelb; wJien 
the horae has theflaps you inay perceive 
his lips swelled on bofh sides of his 
mouth^ and Uiat which is in the blister is 
like the white of an egg ; cut some . 
slashes with a kntfe and rub it once with 
saU and it will cure {Farriers Diction- 
ary), meta iż-żiemel icun marid bil 
f icollu il) flaps taralu xuftejh minfuħa 
in-nahħa l-waħda u loħra ta ħalku, u 
fin-nefħa f jew innuffata icun hemm 
( icoUu ) bħal abjad tal bajd ; fellillu 
(xokklu) innefħa b'sicchina, ħokklu 
( għoroklu) fejn taksam bil melħ, u 
ifiek. 

Flapdragon — logħob billi takbad 
rtahtaf) iż-żbib mil brandi li icun kie- 
għed jakbad u titfgħu f ħalkec bin-nar 
chif icun u tieclu ; tibla f dakka ; the 
stormy sea had flapdragoned t/ie ship 
before any assistance could be given, il 
baħar kawwi chif chien bala (għarrak) 
il bastiment kabel ma ħadd ma sata 
jatih għajnuna. 



Flap-babbd— bil widnejn mdendlin 
1-isfel (iperpru). 

Flap-jaok— ftira, sfinġa. 

Flappbr— min iħabbat, jati dakkiet 
żgħar ; papra żgħira li ma tcunx għa- 
da taf (jew bdiet) ittir. 

Flappbr-skate — ħuta, ir-rajja. 

Flappbt — bicca għuda, strixxa ; 
ċoff taż-żagarella ; he is one who sells 
ribbons and flappets^ dac wiehed li 
ibigh iċ-ċoffi u iż-żagarelli. 

Flappish— dendul, disutli, mħarbat 
fi Ibiesu, mperper. 

Flappy — mperper, mdendel, jew 
mitluk ilebleb. 

Flarb — laħh ; tgħammix, teptip 
tad-dawl ; tleħħ ; tgnammex, itteptep 
(id-dawl) ; aflare up, saħna fdiscors 
ff argument) ; to flare up^ tisħon, tiz- 
bel, issir demoniu etc. 

Flaring — li igħammexyiteptep (tleb- 
leb) (bħal dawl fir-riħ). 

Flaringlt - bit tgħammix,bit teptip 
(dawl firriħ^. 

Flash -laħħ, berka ; furia ( sahna 
ta mument, f salt, f dakka) ; għadira 
ilma ; hafna ilma mitfugħ bis-salt biex 
isuk (miegħu) ħmieċ etc.; lewn (culur) 
li isir biz-zoccor ma^ruk etc. li jatu il 
brandi u xorb ieħor biex jidher kawwi; 
ilellex(lewn ignajjat) falz,li jidher Hss; 
bla sustanza, frugħa; bluha; discors 
tan-nies baxxi cliem li ma tantx jifti- 
hem għaliex jingħad mod u jista jifti- 
hem b'mod ieħor ; tleħħ, tberrak ; 
tfakka ghal gnarrieda ; tiżbel f dakka ; 
. titfa 1-ilma li icun jidher nieżel bħal 
hġieġa ( jew cristalla ) ; then audden 
tJirough tlie darkened air^ a flash of 
lightnina came^ (Scott, Lay of the Last 
Minstret) mbagħad f dac id-dlam (fak- 
kghet) rajna il lahħa ta sajjetta; fiash- 
esofwrath and tears of shame {hon^" 
fellow, Tales ofa way sids inn ), saħ- 
niet jew sħanat f dakka ( f salt jew 
f mument wieħed ) u bichi ( dmugħ ) 
ta mistħija; wherever rain water stands 
there is aftash, cuU fejn iżomm (jekaf) 
1-ilma tax-xita icun hemm għadira ; 
throxo all Uiis water for a good flash, 
itfa (ixħet) dan 1-ilma coUu biex issuk 
sewwa (il ħmieġ etc. li hemm) ; tJuit 
is a flash dress, I donU like it, dic libsa 

52 



Digitized by 



Google 



PLA 



— 410 — 



PLA 



ilellex rtgħaj.iat) ma togħġobnix; he 
has a flash atj/le, għandu stil (mod chif 
tjcteb^ igħajjat (ilellexj; if I were you 
I would not take those notes^ they seem 
to hejiash notes^ ^li cont minnec ma 
contx neħodhom dawc il carti tal flus, 
donnhom (jidru) foloz ; I am seriously 
afraid that his consolations are Jlash^ 
nibża wisk li il hena (u il ferħj tieghu 
huma collha fergħin, bla sustanza; 
they are flash men and their dialect 
fUish talk^ huma nies bologħ fergħin 
u cliemhom hua cliem tan-nies baxxi ; 
clouds burstj skiesflash, dreadftd hour! 
More fiercely pours t/ie stoinn^ (Bjron, 
stanzas composed during a storm)^ Bħab 
ifakka, laħn ta berak, x'sigħa tal biżal 
u actar ħarxa (kalila) tati it-tempesta; 
by day and night he wrongs me ev^ery 
hour he flashes into one gross crime or 
other, (8h»k8pear, LearJ, lejl u nhar 
jaħkarni (iħabbatni etc.) u cull mument 
issa jagħmilli ħaġa (xi dispett) jew 
oħra; it is very nice to see the cataract 
flashing from t/ie bridgCf (Tennyson, 
in Memoriam)^ hia ħaġa sabiħa wisk 
tara il catarratta jew 1-ilma nieżel 
miftuħ bħal werka minn fuk il pont 

FiiASH-HousB — burdell, dar fejn 
jgħammru nisa li m'humiex tal galbu; 
dar fejn il ħallelin jerfgħu dac li ji- 

sirku. 

FiiASH-piPB—cannol jew cannoli tal 
gas mtakkbin rkak li jixgħelu rkak 

(bħal dawc li naraw fxi luminazioni, 

xi stilla etc. mixghula bi dwal rkak 

tal gas). 
Flash-whbbl— rota li ittalla 1-ilma 

bil pali li icollha għal tal apposta. 
FLASHiLY^bit-tlellix ; bil frugha n 

m'hux bis-sustanza (bil cliem biss u 

n m'hux bil fattij. 
FLÀBHiNESs—tlellix (għajjàt ta lew- 

nijiet). 
Flashino— laħħ (ta berak) ; chisi ta 

ħgieġ abiad (trasparenti) bi hgieġ jeħor 

culurit. 

Flashing-lioht— id-dawl chif jidher 

miun fanal ta port jew xtajta (għas- 

sinjal tal bastimenti). 
Flabh-man — briccun, ragel ħażin, 

banavolja, ħalliel. 
Flabhy— tal-Iaħħ (tal berak) li ilel- 



lex, ighajjat ; li jidher cbir imbaghd 
tfittex u ma issib xejn; 1 heard a fiashy 
panegyric upon tliefirmness and intre- 
pidity of the i?ery man (FoXt Speechf 
June 8t/t, 1784 J, smajt panegiricu 
(discors ta tifħir) fuk il kawwa u il cu- 
raġġ liema bħalu ta li stess ragel 
(bniedem) ; flashy^ bla togħma, chie- 
saħ; distilled books are^ like common 
distilled waters, /lasfiy things^ (Bacon, 
Essays^ of Studies), cotba hecc msoffija 
huma, li stesB bħal ilma msoffi jew 
illampicat, bla togħma, chesħin (ma 
fihom I-ebda gost). 

FLASK—cunjett, flixcun, żgħir, flix- 
cun għal porvli ; forma ( caxxa tal 
gibs etc.) ghal pasturi etc. ; forma 
(għal fundaturi). 

Flaskbt- cannestru, bixchilla (għal 
I-affarijiet tal ichel). 

Flat— witja, wesgħa ; sular, mez- 
żanin (camra jew cmamar) f dar jew 
cherrejja; mwitti, mfattar, ċatt; b'wiċċ 
fl-art ; bla benna, chiesaħ fit-toghma; 
spont; kalbu dejka, mnicchet; ċar u 
tond, li jakta barra mil-Iewwel, li roa 
jokgħod jaħsibha xejn ; B moU (fil 
musica); banc tar-ramel (baxx fond) ; 
twitti, tfattar ; ħaġa belgħa, wiehed 
ibleħ, balalu ; we may say that Malta 
is aflat country because there are no 
mountains or high hills, nistgħu ngħej- 
du li Malta hi art (gżira) witia għa- 
' liex ma hawnx iġbla (muntanji j 1-an- 
kas gholiet cbar ; we need not have the 
whole /touse for ourselves, oneflat will 
doj ma hemmx bżonn nieħdu id-dar 
collha, pian wieħed biżżejjed għalina ; 
a flat nose, mnieħer mfattar ; they fell 
down flat on their faces before the 
/Aron«,xteħtu bViċċhom fl-art kuddiem 
ittron; thisbeer isflat,din il birra spiċ- 
ċat togħmitha (toghma ta ilma, kat- 
għet etc.) ; /low weary andflat seem to 
be all t/ie uses ofthis u^or/^/ ^ 8 biik 8 pear, 
Ilamletj^ fid-dinja coUox insib għalia 
li idejjakli kalbi u chiesah; now you are 
tooflat and mar t/ie concord (^hakH- 
pear, Two Genllemen of VeronaJ, issa 
inti għandec kalbec dejka (mnicchet) 
wisk, u thassar il festa (il paci etc.) 
collha ; / told /lim flat and plain, 
għedtlu ċar u tond (minn għajr ma 



Digitized by 



Google 



t-LA 



- 411 



fLA 



kghadt Distaħba xejn etc.) ; / wUl^ 
thaVisfliUy (vShakspear, 1 Ilenry IVj, 
Iva irrid, issa taf (għeddtlecx ċar biż- 
'^,ejjed) ; / took hiin in a fiat lie, kbadtu 
fghidba ċara ; he struck him with t/ie 
fiat side of his aword, taħ dakka mil 
wisa* tax-xabla (bix-xabla ċatta) ; /ay 
himflat on the ground, middu minn 
tulu (mfattar) ma 1 art ; / can't read 
thia piece ofmuaicit is all aharps and 
flals, ma nistax nakraha din il biċċa 
musica collha diesis u bimolli ; io, no, 
not such a confounded flat as that^ 
(Thackeray, Newcomes, Chap, XVI), 
le, le, m'hux ħaġa belgha (balalu) bħal 
dac ; Uie giins flatted down Uie two for- 
tresses, il canuni wittew (xeħtu fi-art) 
iż-żewġ fortezzi. 

Flàt-boat— ċattra(puntun bil kiegħ 
ċatt>. 

Flat-bottomrd— bil kiegħ ċatt (bla 
prim). 

Flat-oap— berritta ċatta, mfattra. 

Flat-fish— ħut ċatt (bħal ingwa- 
ta etc.) 

Flat-iron — ħadida tal mogħdija. 

Flat-lbad— folji taċ-ċomb. 

Flat-biouthbd— b'ħalku cbir. 

Flat-nail — musmar żgħir ( taċc) 
b'ras cbira jew wiesgħa. 

Flat-boofbd — bis-sakaf jew il bejt 
ċatt ; the houses in Malta are all fiat- 
roofed, id-djar Malta collha bil bejt 
(sakaf) ċatt. 

FLAT-ROPB—stropp, ħabel immaljat 
(maħdum ċatt) n m'hux mibrum. 

Flativb — li igib il flati, li jakla il 
flati. 

FLAT-LONO-mit-tuI, ċatt, mfattar; 
mil wisa. 

Flatly— bla għoljet ; ċar u tond. 

Flatnbbb— wita ; rtuba fit-togħma ; 
bluha ; dieka ta kalb, nichet, swied il 
halb; il għakda, li stat meta ħaġa 
ma tistax tcun i/ied ; t/ieflatness o/ my 
misery (Shakspear, Winter's talejy il 
iniseria tiegħi li ma tistax tcun actar 
(il għakda, il vera tbatija li ninsab 
fiha). 

Flatour (min(dacli)iżiegħel, imel- 

,^ -^les, ifaħħar jew jonfoħ 

l?LATROUR[('li,lxiħadd). 

Flattbn— twitti, tfattar; titwitta, 



titfattar ; iddejjak il kalb, tnicchet ; 
tbaxxi (tniżżel) il vuci ("il-Ieħen jew it- 
ton) fil musica ; to flatten a sail^ id- 
dawwar kala b*mod li icun iħares xi- 
fer lejn il prwa u 1-jeħor lejn il ^oppa 
(m'hux faċċata); /a^t€/?, stuf^idu, ibl(à, 
balalu ; w/iat aflatten face he has now!, 
x'wiċċ ta balalu (ta ħaġa belgħa) ghan- 
du issa I 

Flattenino— twittija, ċattjar. 

Flattbr — izżieghel, tmelles, tħan- 
nen jew trakkad ; tfaħħar jew tonfoħ 
bil cliem lill xi ħadd ; dontflatter me, 
please, la tokgħodx tonfoħni bi cliemec 
jecc joghġboc. 

Flattbr— dac li (min) iwitti, jew 
jiċċattia ; martell cbir tal haddieda. 

Flattbrablb — li tista tmelsu jew 
tat-tmellis, żegħil etc., li tista timpu- 
sturi^ u tfaħħru jew tonfħu bil cliem; 
he is one of the most fiatterable creature 
that ever was known, (North, Life of 
Lord GuildfordJ,chien 1-iżied bniedem 
li tista tonfħu (bil cliem n*l cumpli- 
menti, jew bit-tmellis u iż-^.eghil) li 
katt deher. 

Flattbrbr — min iżigħel, imelles, 
jimpustura jew jonfoħ lill xi ħadd bil 
cliem etc. 

Flattbrbss— mara (dic) li iżi^iighel 
tmelles jew timpustura (tonfoħ) lill xi 
ħadd bil cliem etc. 

Flattbring— taz-żegħil, tmellis, tal 
impustura jew nfiħ bil cliem etc; yours 
is a ftatteriug tongue, to be SHre^ inti 
^ħandec Isienec iħobb ifi^ħar (iżigħel 
jew imelles), m'hux biċ-ċajt ; that was 
a very fiattering speech for ii«, dac 
chien discors li neffaħna (faħħarna) 
wisk ; that is a flattering portmit, dac 
ir-ritratt wisk aħjar minnec ( minn 
wiċċec), jew isbaħ milli int ; he is a 
flattering painter, dac il pittur ma 
ipingix fidil (chif hi tassew il ħaġa) 
jirranġa jew isebbaħ il ħaġa actar 
milli tcun ; a fiattering painier^ who 
made it his care to draw men as Uiey 
ought to be, not as ihey are, (Golds- 
mith, lietaliation), pittur m*hux esatt 
fix-xogħol tiegħu ^ħaliex ħaseb (fettex) 
li pinġa in-nies chif imisshom, u m'hux 
chif in huma tassew. 



Digitized by 



Google 



ytk 



— 41Ż — 



PLA 



Flattbry— żegħil, tmellis, thannin, 
tfahħir falz; impastarar, nfiħ bil cliem. 

Flattibh— ftit u xejn wieti ; ftit u 
xejn bla togħma,artab etc, ftit u xejn 
belgħieni (balalu). 

FLATULBNCBUifwika, flat ; riħ, fru- 

FLATULENCYjgħa. 

Flatulbnt — tat-tifwik, tal flati; 
mimli bir-riħ ; frugħa. 

Flatuobity — ara fiatulence. 

FhKTVOVS—hrsk jiatiilent. 

FLATUOBNBBB--ara flatulence. 

Flatub— flat, tifwika; riħ, tefgħa 
riħ ; nefha riħ. 

Flatwibb — għaċ-ċatt, għal wisa ; 
lay the sword flatwise (not edge wiae), 
kigħed ix-xabla ċatta m*hux għax- 
xifer. 

Flauoht— katgha ghasafar; leħħa. 

^Flauoht— troffa, ġażżra suf; biċċa 
giodda (bhal moxt) għax-xogħol jew 
1-imxit tas-Buf ; tomxot is-Buf ; tkax- 
xar il gilda. 

Flauohtbb— min, jew dac li, jomxot 
is-Buf. 

Flaunt — tiżżaccar bi hwejjeġ sbiħ ; 
tiddandan, turi ruħec bi ħwejjeġ sbieħ; 
tiftaħar, tintefaħ bic in-nifsec; how she 
(joes flaunting too I chemm tħobb tilbes 
biex turi ruħħa ; dandin, wiri (ta wie- 
ħed) bi ħwejjeġ sbieh jew bi Ibies ; she 
was in borrowed flaunts, il ħwejjeġ 
sbieħ li deħret bihom m'humiex tagħ- 
ha (isBelfithom). 

Flauntbr— min (dac li) iħobb juri 
ruħu bi Ibies sabiħ, min iħobb jiddan- 
dan, bi Ibies sabiħ faħħari; min iħobb 
jintefaħ bih in-nifsu. 

Flautist— dakkàk (min, jew dac li, 
idokk il flawt. 

FLAYEDO^marda fis-siġar li biha il 
werak jisfar. 

Flavbria— siġra li ticber fi-America 
tisfel (fil Peru) li minnha jagħmlu żeb- 
għa safra. 

Flavbbcbnt— -isfar, sàfrani. 

Flavioomoub — li ghandu xagħru 
isfar, b'xagħru isfar. 

Flavin — trab isfar (għaż-żebgħa) 
igibuh mill-America. 

Flavour — benna, togħma tajba, 
gost, fv?iħa ; lewn sabiħ li ilellex ; 
tbennen (tagħmel bnin), tati toghma 



tajbajew benna; tfewwaħ ; laUoays 
admired the flavour of that ruby^ dej- 
Jem tgħaxxakt (għoġobni wisk) il-Iewn 
sabiħ ta dac ir-rubin; Uiis wine has 
an excellent flavour, dan 1-imbit fih 
("għandu) togħma tajba Cbnin fittogħ- 
ma); this time he gave a pleasantflavour 
tohis disconrse, din iddarba ta gost 
fid-discors tieghu (tchellem bil gost li 
tà piacir actar); it is delicious to smell 
theflavour o/ the niyrtles, oranges, and 
blushing roses, titgħaxxak ix-xomm il 
fwieħa tar-riħan, larinġ, u tal ward sa- 
biħ ; this drop of essence will flavour t/, 
din il katra essenza tagħmlu bnin u 
tfewħu (tagħmlu ifuħ). 

Flavoured — bnin, glmndu togħma 
tajba, ifuħ; mħawwar. 

Flavourless — bla togħma, bla ben- 
na ; bla riħa, ma ifuħx. 

Flwourous— tajjebfit-togħraa,bnin; 
ifuħ, the sumptous viands and tlie 
flavourous uine, (Popp, Ifomer^ OdyS' 
sey Vf, 99u l-ichel tant tajjeb u l-im- 
bit tant bnin (ta dic il benna). 

Flavous— isfar. 

Flaw — tixlifa, xegħjra, xakk; difett, 
nukkas ; biċċa ; żiffa; storbiu, fratta- 
rija ; ixxellef, ixxigher, ixxakkak; tic- 
ser ligi etc. : issib difett; if you look 
at it through the microscope youll notice 
that fhere is a flaw in this diamond^ 

t'ecctaraħ bil microscopiu issib li fiħ 
ixlifa (jew xegħira) dan id-diamant ; 
we found it exceeding diflicult to keep 
out the airfrom gettiug in at any im' 
perceptible hole or /ifu//^ (Royle) sibna 
li chionet ħaġa difiicilittkila) wisk biex 
nżommu li ma tidholx (tgħaddix) 1-aria 
minn dic it-tokba jew xakk rkik tant 
li ma jidhirx ; the decree was just and 
without fluw ( <*owper, Hope ), id-di- 
griet chien magħmul bil ħakk n bla 
difett (ma jonksu xejn) ; from Sinats 
top Jehovah gave the laio^ Life for obe^ 
dience ; death for every flaw ( Cowper, 
7ruth ) mil kuċċata tas-Sinai Alla ta 
il-ligi: ħajja għal ( dawc li jagħmlu ) 
ubbidienza, u mewt għal cull nnkkas 
(ta ubbidienza) ; this hcart shall break 
into a hundred thousand jlaws (Shaks- 
pear, I^ar) din il kalb tiegħi sejra 
tinkasam fmitt elf biċċa; and he 



Digitized by 



Google 



pla 



-4ià - 



fEfi 



watched how the veering flaw did bloWy 
(liOngftsllow, Wreck ofthe lles*pern9j 
u hu ra chif r/-^.iffa (irriħ) li beda idur, 
iiefaħ ; deluges of arnden from the toivn 
vame ponring in ; I heard the mightt/ 
flaw when first it broke ( Drydeii, An- 
rengzebcy V, IJ suldati ( nies armati ) 
daks iddewwidija gew u bdew deħlin 
gewwa il belt, jena smajt il ghagħa 
cbira malli bdiet; the cnp is fiawed with 
a multitude of little cracks, it-tazza, hi 
mxegħra b'ħafna xkuk; France hoth 
flawed the leagne ( SliakMpear, Henry 
VIII) Franza chisret il f ma kagħditx 
għal) pattijiet ^ftehim) ; my worship 
ueeded not to Jtaw his right^ ( Ford 
Txidy's trialj is-Sinjuria tieghi bħala 
Magistrat ma chelliex bzonn issib di- 
fe ti fid-drittijiet tiegħu ; he likea to 
find flaw in everi/thing; iħobb ifittex 
ix-xagħra fii għagina ; dejjem għandu 
isib xi ighejd. 

Flawb— ififar. 

Flawlbss — bla xkuk, bla xegħir 
jew tixlif ; perfett, bla difetti jew nuk- 
kas; the diamonds are fdir and flawless, 
id-diamanti huma sbiħ u perfetti. 

Flawn-oustard— (pastizz jew torta) 
magħmul'bit-tkiek, bajd u butir. 

Flawtbr— tneħhi il koxra, tkaxxar. 

Flawy — coliu difetti jew nukkas; 
coUu mxigħer, mxeilef jew mxakkak. 

FLAX-chittien. 

Flax-brakb — moxt ( macna ) biex 
inakku jew jomxtu il chittieu, il ħjut 
mill kxur jew il chittien jebes. 

Flax-mill — macna għal insiġ tal 



FLAx-PL^NT-issiġra tal chittien 

FLAX-PULLBR'-macna biex takla is- 
siġar (il pianti) tal chittien ; mir-raba. 

Flax-sbbd (linseed) — zerrigħa tal 
chittien. 

Flax-wbngh — mara m*hix tal galbn. 

Flaxbd — tal chittien artab u ilekk, 
bħal chittien ; a flaxen rope^ ħabel tal 
ħajt tal għazel. 

FlaxbN — tal chittien ; hisfljxen hair 
of snnny hne, curled closely round his 
bonnet blue, fSc.otf, Lady ofthe Lake) 
dac xagħru bħal chittien(artabu ilekk) 
n lewn ix-xemx innucclat ma dwar il 
cappell tiegħu ichal. 



Flaxbn-bgg — bajda mifsuda jew 
maktugħa. 

Flaxbn-hairbd - li għandu xagħru 
twil, artab, ilekk (bħal ħarir) li donnu 
ħajt tal chittien. 

Flaxt— tal chittien,bhal cbittien, t« 
lewn safrani ċar (ħafif) ; thisis afiaxy 
ċolonr, dan lewn safrani ċar. 

Flay— tkaxxar ; he ought to sheer noi 
to flay the sheep, imissu (ghandu) igiżż 
u m'hux ikaxxar (jaktais-suf u m'hux 
jobrox u jisloh) in-ngħaġ ( Ben Jon- 
MOii Discoveriesj St. Dartholemey was 
Jlayed^ San Bartulmew chien mkaxxar. 

Flay-flint— xħiħ għall-ahhar ( għal 
ħabba ikaxxar kamla ) 

Flay — tħarrab, tgherrex, tbażża, 
tnaffar. 

FLAYBR~min (dac li) ikaxxar ; kax- 
xàr, min jew dac ii jisloħ. 

Flaysomb— li ibazża, inaffar, ichecci 
bil biza. 

Flba - bergħud ; haġa li m'hi xejn, 
ħaġa zgħira ; the flea is a wingless and 
parasitic insecty il bergħud hua insett 
(duda) bla gwienaħ u tgħejx bid-demm 
li tarda (min-nies, n annimali oħra) ; 
After whom is t/ie King of Isiw,l come 
out ? after whom dost t/iou pursue t after 
a dead dog?after a fleat (S«ilioel XXIV 
i^),wara min hareġ is-SuItan ta Israel? 
wara min int sejjer ? wara chelb mej- 
jet ? wara xi ħaġa li ma tiswa xejn ? 

Flba — tifli mill brigħed; who is to 
flea thisdog, minn sejjer jifli (ineħħi) 
il brigħed lil dan il chelb 

Flba-bane — ħaxixa, żaghzigħa sal- 
vaġġa. 

Flbb-bebtlb - dudu li jagħmel ħsa- 
ra (jecol) il ħaxix, 1-actar iżda ix-xtieli 
(pianti) tal ħjar. 

Flba-bite — ghidma ta bergħud ; ħa- 
^a zghira, ħaġa ta xejn ; the gi-eatest 
bodily sicknesses wei'e but fUabites to 
those scorpions (BiRhop Hall, Specia- 
litiesofhis life), lacbar mardjiet tal 
gisem (li wiehed katt jista iħoss jew 
icollu) ma chienu xejn ħdejn dawo li 
scorpiuni. 

Flba-bittbn — migdum, mghiddem 
mkatta bil gdim tal brigħed ; żiemel 
mtabba ; aflea bitten coloured horse. 

Flbak — troffa ħajt, xagħar etc. ; 



Digitized by 



Google 



fLil 



— 4li — 



i*Lfi 



xatba jew rixtellu mabdum bil virghi 
(bħal kfief). 

Flbaking— rixtellu tal virghi jew 
kasab minsuġa jew maħduma blial 
kfief ghal fuk l-iskfa tad-djar (għaraj- 
jex) biex igħattuhom b*it tiben. 

Fleam — ara phlegm. 

Fleah — isem ta lanzetta li biba 
jifsdu iż-żwiemel. 

Flbau-tooth — sinna ta munxar 
gejja għamla ta trianglu. 

Flbamy -mimli phlegm (ara). 

Fleawort— ħaxixa (żagħżigha sal- 
vaġġa;. 

Flbchb— (fil fortificazionijiet), ix- 
xogħol ta kuddiem fi glasis ta fortizza. 

Flbok— tnakkax bil lewnijiet; it- 
tabba ticchi ticchi; tebgħa,nakxa,ticca. 

Flbakbd — mtabba, itticchiat, mnak- 
kax bil-Iewnijiet. 

Flbckbd-oattle — bakar etc, mteb- 
bgħin bl-abjad. 

Flbckless — bla tbajja xejn ; bla 
ebda ħtija. 

Flected — milwi jew mghawweġ, 
jlected and rejlected^ mghawweġ u tarġa 
mgħawweġ (bħal littra '*8"). 

Flbction— liwi, tgħawwiġ, tini; ara 
injl^ciion. 

Flbctionlbss— li ma jintlewiex, ma 
jitgħawwiġx, ma jinteniex ; li ma jid- 
biddilx fit-tmiem tal chelma (ara t/i- 
flection), 

FLED~(it-temp u il particip passat 
tal verb /lee) jena ħrabt; maħrub, 
when they saw the men armed they all 
fled, meta raw in-nies armati ħarbu 
collha; he isfled, ħarab, mar. 

Fledob— tlibbes bir-rix ; liebes bir- 
rix (għasfur) ; leave those little birds 
alone in their neet they are nol jUdged 
yet^ ħalli dawc il għasafar bi cwielhom 
lil bejta, ghadhom għarwenin Cjew ma 
libsux, bla rix). 

FLEDaBLiNG -għasfur żgħir li għadu 
chemm beda jilbes (jew italla ir-rix). 

Flbdgt — li għadu cheinm libes 
jew talla ir-rix. 

Flbb — taħrab, tgħasfar ; taħrab 
titbighed minn, jew tlialli; thou vtan of 
Qod flee these ihingsy inti o ragel sew- 
wa, tbigħed (aħrabj minn dawn il 
bwejjeġ (WyclllTe). 



Fleece— gild jew suf ta nagħġa, 
geżża; nagħġa; iggiż, tisrak, tkaxxar, 
tnażża, tghatti b'gild, bis-suf ; AHen-a' 
JJale has no fleece for ihe spinning 
(Scott, liokeby Tll, 30), AUen-a-Dale 
ma għandhiex suf (tan-ngħaġ) x'tob- 
rom; / ani shepherd to another man^ and 
do not shear the fleeces i/ial I graze 
(ShBk8pear,i4» yoi« like tV), jena ragħaj 
ma jehor u ma ngiżx (jena) in-ngħaġ li 
nirgha; theve xoas nothiug but jleecing 
and fleaing, ma chienx hemm ħlief 
serk u tkaxxir. 

Flebcbless ~bla gild, bla snf. 

Kleroer - ħalliel, min jisloh (flus 
etc.) roinn ghand ħadd jeħor; min 
ikaxxar lill ħadd jehor (fi fius etc.) 

Flbbgh - tfaħħar, timpustura billi 
tonfoħ f'wiċċu lill xi ħadd 

Flbecing— serk, tkaxxir, brix (ta 
flus etc.) minn ghand ħadd jeħor ; 
the poor unhappy natives must undergo 
anotherJieecuKj (P«x, Speech on Easi 
India Bills, Nov. 18, 1783), l-imaejcnin 
nies tal post (ta dic l-art^ icollom 
jokogħdu ghal tkaxxira ohra (icollom 
ihaldu jew jatu flus ohra, jew darba 
oħra). 

Flbecy— bis-suf; sufi; ugħbtti bis- 
suf, (bhal dahar in nagħ^a) ; bħal suf, 
li donnu suf; Jleecy clouds, sħab li 
jidher donnu suf tan-ngħaġ ; not all 
thejleecy wealth Uiat doth enrich these 
downs is with a thoughi ^Hiltoii, 
Comus 50Ji,\ m'hux il gild collhu tan- 
ngħaġ illi jagħmel għani dan il moxa 
hu ta min jaħseb tih (jew ta min jati 
contu. 

Flbep — stupidu, ħaġa belgħa, 
babbu. 

FLEER — titcherraħ, tchemmex xuf- 
tejc jew wiċċec ; tgħajjeb, tiddieħec 
bi; tgħajjeb; daħc bi, tcherriħ ta wiċċ; 
to Jleer and scorn ai our solemnity, 
(ShdlwpHar, Romeo tj ./m/m?<>;, tghajbu 
u tidħcu bisserietà taghna ; he shidl 
generally spy such a sly treacherous 
Jleer vpon the face of deceivers (South), 
hu actarx dejjom jara dac it-tcherriħ 
(crulia) fuk il wiċċ ta dawc il ħziena 
u tradituri. 

Flebr — min (dac li) jaħrab jew 
ighasfar. 



Digitized by 



Google 



PLE 



.- 416 — 



fLfi 



Flbbrer — min (dac li) igħajjeb, 
jidħac bi ; icherraħ wiċċa jew jitcher- 
raħ (biex jicculjnna lill xi ħadd). 

Flberino - tgħajjeb, daħk bi. 

Flebt - flotta, (ħafna frejgati jew 
baetimenti tal gwerra etc. flimchien) ; 
fleet; ħafif fil giri ; tgħum jew iżżomm 
f wiċċ 1-ilma ; isBiefer, tagħmel viaġjif 
fuk bastiment ; tiġri, thaffiBf ; tgħaddi 
tiġri jew malajr; we ahall have the 
channel fleet in Malta soon^ dai wakt 
icollna il flotta (il frejgati) tal canal 
Inglis ( li hnma stazionati hemm ) 
hawn Malta; (hose are very fl^et dogn^ 
dawc il clieb hfief hafna (jiġru fermj; 
we saw some remains o/ tlie wreck still 
fl^eting, rajna xi fdal mil bastiment li 
chien tchisser għadhom igħumu f wiċċ 
il baħar ; the mariners fleet again 
(TriHtram), il baħrin jerġgħu isiefru ; 
ihe lady fleeted forih alone^ is-sinjura 
għaddiet tiġri weħida; time fl^eeted^ 
years on years had passed away ( Hoore) 
iż-żmien għadda malajr (tàr), snin fuk 
snin ghaddew. 

FLEBT-art, (raba) ħafif m*huxgħo- 
lijewfond, raba baxxjew ħafif; fil 
wiċċ (ra'hux fil fond) ; those lands miiH 
be ploughed fleet (Sortimer Hnshan- 
dry). 

Flbbt — issaffi (tixcuroaj il ħalib, 
tieħu il crema (wiċċ jew il grass tal 
ħalib) ; issaffi jew ittalla (tippompia) 
ilma safi mixxmajjar ; igħaddi ħabel 
jew tkabbżu fuk 1-argnu. 

Flbbtbn— tnehhi (tieħu; il wiċċ jew 
grass tal ħalib, tixcuma il crema minn 
wiċċ il ħalib. 

Flbbtfoot )ħafifminn sakajh, li 

Flbbt footbdJ jiġri ferm. 

Flbbtino— li ighaddi malajr, li itir, 
we monrn onr fleetivg hreath, (Cowper, 
Bdls of Afortality)^ nihċix iż-żmien li 
għaddej sa chemm niehdu in-nifs. 

FLBBTLY~bil ħeffa, ħafif, ta malajr, 
li ighaddi; time passes fleetly^ iż-żmien 
itir (igħaddi malajr). 

Flbbtnbss — ħeflfa ; in fleetness tlie 
deer far outstrips the vigorous horse^ 
ghal ħeffa iccerv igħaddi 1-akwa 
żiomel. 

Flbo— tbażza, twerwer bil biża ; be- 
żgħa, katgħa, biża ; that is^ I got afleg 



and was ready tojump out of my skin^ 
(Scott, RobRoy, Chap. XVIII) jigi- 
fieri ħadt katgħa H tbellaħt(twerwirt). 

Flbom — ara phlegm. 

Flbomatiok— ara phlegmatie. 

Flbmb - tchecci, titturufna, tesilia, 
tchecci; turrufnament, esiliu; esiliat, 
wieħed imchecci minn pajjisu, ittnru- 
fnat; He flemed Agar and Ishmael 
f Genesis and Exodus /, SiSj ; cheċċa 
(esilja) lill Agar u lill Ismael ; six 
years and a month he was a fleme 
(Beket), sitt snin u xahar dam esiljat. 

FLBMBR—min, dac li jesilia, ichecci 
(barra minn pajjis) jitturufna. 

Flbmet ) mchecci minn pajjisn, esi- 

Fl^mit ) liat, itturufnat. 

. Flbmino — wiehed minn Fiandra (mil 
Belgiu). 

Flbmish — ta, jew minn, Fiandra 
(mil Belgiu, Belgian); Isien ta dawc li 
huma minn Fiandra, il-lBien Belgian ; 
Do you know Flemish f taf bil Belgian 
(titchellem bil Belgian?) 

Flemisħ-bond— bini bil madumietc. 
b'mod li il fili ma icunux linja uaħda 
(u hecc il ħajt icun actar kawwi billi 
icun marbut jew mgħakkad flimchien 
aħjar). 

FLEMI8H-BRI0K — iċ-ċlamit ċanga- 
tura ; ċlamit jew madum ghaċ-ċangar. 

Flemibh-btb — għollieka f tarf ta 
habel. 

Flbnch| tneħħi in-nefħa; toflense 

Flrnbb ) a whale tneħħi ix-xaħam 
tal baliena, (tnaddaf il baliena mix- 
xaħam li icun fiha. 

Flbnde— circoncis (mgħammed la 
Lihudia). 

Flbsh— laħam ; il gisem; I-umanità 
jew il bnedmin collha; this is tough 
fl^sh, dan laħam xieref ; a spirit liath 
not flesh and bone as you see me have 
rSt. Lnke XX/V, S9j\ spirtu (fatat) 
ma għandux laħam u gnadam bħali 
( bħalma għandi jen ) ; raxo 'flesh, 
laħam nej ; to fl£sh, ixxabbii (wieħedj 
bil-laħam ; tincoragixxi jew tagħmel 
il kalb lil; timmaniġ^a għal lewwel 
darba; the pleasures offl^sh ; il piaciri 
tad-dinja ( tal giaem jew i7.-żina ) ; 
name not religion, for thou lovest tlie 
flesh (Shakspear^ Henry VIj la is- 



Digitized by 



Google 



PLE 



— 416 — 



PLE 



semmiz religion għaliez inti tħobb i'À' 
żina ; io gatherjieshf tismen (trabbi il- 
laħam ; (o take flesli^ to be made fleah^ 
tieħu il gisem (issir bniedem) ; aud the 
xoord was viade fleshi u sar bniedem ; 
thefl£8h offruity il-laħam tal frotta (il 
frott stess li jittiecbel barra mil għa- 
dma jew iż-żerrigħa ; after the flesh, 
bħala bniedemjew scond chif jiccman- 
dana gisimna; ifj/e live after theflesh 
y e shalldie, jeee tgħixu fiż-^jna (chif 
jew scond ix-zewkat tal gisem) intom 
tmutu ;/Wi and blood^ tad-demm u ii 
laħam ; tce are all of flesh aud blood^ 
aħna il coll tad-demm u il-laham (il 
coll bniedmin xorta waħda); fl£sh and 
bloody nies, bnedmin ; / conferred not 
withflesh and fc/ooc/, jena ma tchellimtx 
ma nies, ma tchellimt ma ebda maħ- 
luk ; to be one flesh^ tcun (tghix) kalb 
waħda; and shall cleave unto his wife 
and they shall be one flesh, u jintrabat 
ma martu u jibkghu igħejxu flimchien 
kalb waħda. 

FLE8H-ooLouR--lewn il-laħam. 

Flbbh-dibt— ichel (dieta) tal-laħam. 

Flbbh-bird— dac il għasfur (tajr) 
li ighejx billi jecol mil iġsma mejta jew 
mil cadavri. 

Flbsh-fopk— furchetta cbira għal- 
laħam (furchettun). 

Flbbh-hbwer— biccier, dac li (min) 
ikatta il-laħam. 

Flebh-wound — ferita, katgha fil- 
laħam biss. 

Flebhbd— mlaħħam, smin. 

Flbbher— biccier. 

Flbshbry — biccerija. 

Flbsh-ply— dubbiena tal laham (li 
tcun fuk il-Jaħam ) ; ragel ( bniedem ) 
ħażin m'ghoti għad-dinja, wieħed li 
iħobb iż-żina. 

Flbshpul— mimli bil-laħam, mlaħ- 
ħam, smin. 

Flbsh-hood — incarnazioni, tibdil 
fgisem ta bniedem. 

Flbsh-hook — ganċtallaħam (għad- 
dendil tal-laħam). 

Flbbhtnesb— simna. 

FLBSHiha— ix-xogħol jew is-sengħa 
ta biccier. 

FLEBHiNa-KNiFB — sicchiua tal-laħam 
(ta dawc li ibighu il-laħam). 



Flebhnbbb — għelubija, nixfa, nuk- 
kas ta laħam. 

Flbshliness -żina. 

Fleshly — tal gisem, tal bniedem ; 
taż-zina. 

Flebhly-mindbd - moghti ghaż-żina. 

FlbbħmbaT' laham għall ichel. 

Flbshmbnt — ħrara ii wiehed jagh- 
mel jew icollu ghal ħaġa billi icun beda 
fiha tajjeb. 

FLESH-MONaBR — miu iġagħal lill 
min jiżnen, min imixxi il hadd jeħor 
fiż-żina. 

Flbbh-pot -borma tal-laham (għat- 
tisjir tal-laħam). 

Flebhy — mlaħħam, smin ; fleshy 
leaf werka mlaħhma, ħoxna. 

Flet — msoffi mil crema (ħalib) ; 
they drink flet milk which they just 
loarm (Xortimer, //w^tawrfry), jixorbu 
halib msoffi mil crema li icunu chemm 
Baħħnuh. 

Flbt— paliett etc, li ikegħdu fuk 
dahar iżżiemel meta jarmauh biex 
ma jingerahx (ma jinstelahx). 

Flbtch— tagħmel rixa fi vleġġa; 
tarma vleġġa bir-rixa. 

FLETiFEROUB—li igib, li ikankal, id- 
dmugħ. 

Fletmilk — ħalib xcumat (msoffi 
mil crema). 

FLETz—isem ta saffi fl-art fblat 
hecc msemmi fil geologia). 

pi^cK^ } ^^^^ ** ^"** ^*"*' 

Fleur-dblib— il fjurdulis (il fjur 
tal gilju); l-insinja Beali ta Franza. 

Flbury [vfi-armi) isem li bieh 

FleukettbJ isejħu is-salib ( salib 
fl-armi tal cunjomijiet etc ) ; mżejjen 
(li fih) il fjur-du-lis. 

Flbw - (temp passat tal verb fly) 
tar etc. ; halk ta annimal (ta chelb tal 
caċċa etc.) xorta ta xibca (bħal parit) 
għasBajd ; (he bird flew away^ il għa- 
sfur tar. 

Flewed-( annimal chelb etc.) li 
għandu ħalku cbir. 

Flewb— xatba, tavlar, pali biex ma 
iħallux ighaddi l-ilma ; ħaġa biex iż- 
żomm il mixi (il giri) tai ilma chif 
icun nieżei u dan l-ilma imur jew jiġri 
ghal band*ohra. 



Digitized by 



Google 



fLE 



— 417 — 



FLt 



Flbx— tilwi, tgħawweġ. 

Flexanimous— li m*hux sod, li ibid- 
del fil fehma sicwit, li jirrendi minn 
xejn. 

Flbxibility — liwi, taghwiġ, tibdil 
ta f6htna (malujr). 

Flbxiblb — li jista jintlewa, jew 
jitghawweġ, li jirrendi ; supple and 
/lexible a$ Indian cane^ artab u li jir- 
rendi (jista jitgħawweġ jew jintlewa ) 
daks il canna d India ; lie in of a flex- 
ible and weak natiire^ magħmul jir- 
rendi (ta natural deboli u li jirrendi 
minn xejn) ; thie was a principle more 
flexible to theirs ( ltop;er9) dana chien 
jirrendi (jakblilhom jew jaħbtilhom) 
għaliliom) ; <Ai> w aflexible language, 
din il-Iingua tkeg leda chif trid (ħel- 
wa etc.) 

Flbxibly -b'mod li jirrendi. 

Flexicostatb— bil custilji fjew maj- 
jeri) milwijin jew ragħawġa. 

Flbxilb — (MB,flexible);flexilebough8 
descending with a weight of leafi/ spray 
(Wordsworth, Excursion) zkuk ("frie- 
għi) li jitgħawġu minn xejn jinżlu bil 
pis ta żarġuna bil werak. 

Flbxiloqubnt — ambigwu, dubbius, 
li jista jiftihem b'modjew b'jeħor. 

Flbxion— liwi, tgħawiġ ; liwja, tagħ- 
wiġa, mincheb ; Jlexion ( fil gramma- 
tica, li stess bħal inflection) it-tibdil 
fil għamla tal cliem, ngħejdu aħna 
tan-nom.uis-singular għal plural, jew 
mil maschil għal femminil; tal verb, 
fil modi, tempi etc; tal aggettiv fil 
gradi etc. 

Flbxive— milwi, mgħawweġ. 

Flbxivbly — bil-liw), tit-tgħawiġ ; 
bil ħajra, bix-xehta ; his heart was 
always flexibly inclined to what was 
good ( Fuller, Abel Redivious), kalbu 
dejjem chienet mħajra (mixħuta)għal 
dac li hu tajjeb (għat tajjeb, għal gid). 

Flbxor — nerv, musculu etc. li biħ 
nilwu jew ngħawġu il gioghi. 

Flbxuous— collu liwi jew tgħawiġ; 
tlie motion of the serpent is flexuous, 
i! mixi tas-serp collu taghwi^ ; the 
flsxuous burning of flames doth show 
the air beginneth to be unquiet^ (Bacon, 
Natural HistoryJ it-teptip tal fiammi 
tad-dawl,jew tan-nar,juri li 1-aria bdiet 



tiċċaklak ( bdiet titkonkal jew tkum 
iż-żiffa.) 

Flbxurb — liwi, tagħwiġ; liwja, 
tagħwiġa ; servilismu, cumplimehti, 
tneħħja ta cappel ; flexure ofa curve, il 
liwi jew it-tagħwiġ ta linia tonda mil, 
jew lejn, il-Iinja dritta. 

Flbxured— milwi, mgħawweġ. 

Flby— bi^.a; tbażża; tieħu katgħa, 
titbażża. 

Flibbergib - għiddieb. 

Flibustier— ħalliel ta fuk il baħar 
jew furban (pirata^ american. 

Fliokbr— tittajjar, tħabbat il gwie- 
naħ ; itteptep (bħal ma jaghmel dawl 
jew Isien tan-nar fir-riħ ) tnemnem ; 
/ saw the young swans trying toflicker^ 
rajt iz-zinn (papri cbar) jipprova biex 
itir (ihabbat ġwejnħajħ biex itir) ; tlie 
candle is Jiickering^ it will soon go out, 
ix-xemgħa kegħda tnemnem dal wakt 
tinħela (tispiċċa). 

Fliokbring- tnemnim, teptip (bħal 
ta xemgħa mixgħula fir-rih, jew meta 
tcun waslet biex tispiċċa. 

Fliokermousb— il farfett il-lejl. 

Flidgb— ara fledge. 

Flibr— min (dac li) jittajjar jew itir, 
min jew dac li jaħrab, jitlak, igħasfar; 
żiemel li jiġri ferm ( li itir bil giri ) ; 
salt jew indana taraġ twil (ħafna taraġ 
minn għajr liwi xejn) ; ventalora, rota 
bil gwienaħ ta macna Cregulatur); dac 
ir-romblu bil lasti wekfin f torchiu ta 
stampatnr li jeħu il carta stampata u 
lesta chif toħroġ minn fuk it-tipi n 
tkegħeda flocaf'ma dawc li icunu lesti 
u stampati). 

Flight— titjir, tajran ; ħarba ; kat- 
għa ghasafar ; ferħ ni^al ; indana 
taraġ; salt, hafna vlegeġ, balal etc. 
sparati jew mitfugħin wara xulxin ; 
/ heard something about hisflight^ smajt 
xi ħaġa fuk il ħarba tiegħu ; we saw 
a flight of quails coming on^ rajna 
katgha summien gejja (rieska) ; after 
ascending a flight ofstairs you conie to 
tlie placcy wara li titla indana taraġ 
tasal (tigi) fil post; hesides the liun- 
dred arrows discharged on us tfiey shot 
another flight into tlie air^ as we do 
bombs (^Jwlft, Gulivirs Travels) bar- 
ra mill mitt vleġġa li venvnu ( tefgħu 

58 



Digitized by 



Google 



PLI 



— 418 



FLI 



jew sparaw ) għal fukna, tefgħa ucoU 
Bali (ħafna) ohra fl-aria, li stess bħal 
ma nisparaw il bombi aħna. 

Flight-pbrforming — li jiġri ferm, li 
igħaggGl sħiħ ; li itir ; the Jli(jht per- 
forming horse,,. ( Oowper, Task K/), 
iżziemel li itir bil giri. 

Fliohtbhot— ea fejn (il boghod) li 
tista tasal vieġġa. 

Fligiitinbss -- tajran, ħeffa cbira ; 
therwil, bluha, stramberija. 

Flighty— li itir, igħaddi malajr; 
mherwel, meħbul, mberfel, ibleħ, 
Btramb. 

Flim-flam— barma, fitla ( fir-ras ) 
Btramberija. 

Flimbily — fuk fuk, ħafif ħafif, 
chemm chemm. 

Flimsinbbs— rekka, għelubija, telka, 
ċajpir. 

Flimby — ħafif, rkiek, magħlub, li 
ma fieħ xejn; likeflimsy tcebs iliat break 
as soon as wrought ( Cowper, Retire- 
ment ) bħal għankbut rkiek ( li ma 
fieħ xejn, m'ħux utiek) li jinkata malli 
icun lest; proud of a vast exient o/ 
flimsy lines, tBLkku mimlija (ferhanj 
b'ħafna versi li ma jiswew xejn ( bla 
forza ) (Pope, Prologue to Satires, 94-) 

Flinch — tiscarta, teħles, tonkos, 
tmur, tarġa lura, tingibed lura ; he has 
talked io me about it, and has assured 
me tJiat he will not kinch, (HacaQlay, 
Tlistory of England Chap. F/), chel- 
limni fuk dan u għamilli tajjeb, (sgu- 
rani) li ma jarġax lura. 

Flinchbr— min jiscarta, jarġa lura, 
ma jokgħodx għal. 

Flinohing — Bcartar minn xogħol, 
dmir etc, reġgħa lura. 

Flinohingly- b'mod ( b'maniora ) 
ta wieħed li ma għandux ħila, li jibża 
u jarġa lura minn ħaġa. 

FuNDBR— farfett tal camla. 

Flindbrb— frac, scaldi, kxur. 

Fling — twaddab, tixħet bis salt, 
tvenven ; tati biż-żwieġ (bħal ma jagħ- 
mlu iż-żwiemel meta jonfru ) titfa 
Thawn u Themm; tofling about, ix- 
xerred ma cullimchien, tixħetrhawn u 
rbemm ; to fling away, twaddab, tar- 
mi, teħles minn ; tiscarta ; who did 
fling that stonef min xeħetha Cwad- 



dabha) dic il gebla; they are always 
ready tofling darts at us, dejjem lesti 
biex ivenvnulna il vleġeġ; Duncans 
horseSy turned xoild in nature^ broke 
their stalls,flung out, contending against 
obedience^ (ShakBpear, Macbeth), ii- 
żwiemel ta Duncan, ħraxu u sfrattaw, 
chissru li stalla, bdew jatu bii-żwieġ u 
jokomsu, ma iridu jobdu lill ħadd ; to 
fling down^ twaddab (tixhet) ma I-art, 
takleb, tħott bini etc; tofling ojf^ tir- 
baħ (tgħeleb) ; io fling open^ tiftaħ 
bieb etc beraħ ; tofling up, terhi, tit- 
lak, tħalli; tofling up a design^ terħi 
("titlakjew tabbanduna) disinn, pian 
jewħsieb; toflingup one's head^ iċ- 
ċaklak rasec (bħal meta tagħmel meta 
tcun incurlat). 

Fling — xeħta, tefgha, twaddiba, 
tvenvina ; botta, culjunar ; zorta ta 
żifna ta li Scozzisi; every word he 
speaks has a fling at somebody or other^ 
cul chelma li igħejd dejjem b*botta 
(biex jicculjuna jew inigghes) lil xi 
ħadd ; / saw the Ilighlanders dancing 
ihefling to the music ofthe bag-pipe in 
the open sireef^ rajt li Scozzisi jisfnu il 
ffing bid-dakk taċ-cirimella, barra fit- 
triek. 

Flingbr— min iwaddab, jixħet jew 
ivenven ; min jibbottia, jicculjuna bil 
cliem ; Scozzis li jisfen il fling (ara). 

Fling-dubt— mara li m'hix tal gal- 
bu, mara pubblica. 

Flinging— xħit, twaddib, tvenvin, 
xhit I'hawn u l'hemm. 

Flinging-trbb — stanga ( għuda ) 
bejn żewġ postijiet taż-żwiemel fi stal- 
la ; bastun ta dawc li jidirsu il kamħ. 

Flint — ħaġra taż-żniet ; ċagħka, 
ebusija cbira ; tal (bil) ħaġar taż-żniet; 
rough flint wàlls decked with shells, 
(Scott, Epistle /, the Gaixlen), ħitan 
ħorox tal ħaġra taż-żniet mżejnin bil 
kxur tal bebbux (tal baħar etcj; to 
skin aflintfg'ħeÀ ħabba tkaxxar kamla, 
(tcun xħiħ ferm). 

FLiNT-PiDGED— (arma) bix-xifer tal 
ħaġra ta^<-żniet ; take this, and lay your 
flint edged weapon by, (Dryden, Indian 
Emperorj, ħu din u warrab I-arma li 
ghandcc b'xifirha tal ħaġra taz-^.niet. 



Digitized by 



Google 



FLl 



— 419 — 



FLi 



FiiiNx-oLASs— cristal di rocca fxorta 
ta ħġieġ fin ferm għal ucciali). 

FiiiMT-HBABT — kalb jebsa. 

FuNT-iBfPLBMBNT—għodda etc. tal 
antichi magħmulha mil ħaġar taż- 
żniet. 

Flint-lock— il grillu, sparatur etc. 
tal ha^ar taż-żniet ( tal azzarini etc. 
antichi/ 

Fltnt-stonb— ħaġrajebsa (samma) 
daks dic ta^i-żniet, and the earth becotnes 
a9 Jlint'8ione, ( Longfellow» Sonfl o/ 
Iliawatha) u I-art issir jebsa daks il 
ħaġar taż-żniet. 

Flintwarb— xorta ta fajjenza fina. 

FLiNTiNESS-ebusija ta kalb, ħru- 
xija, chefrija. 

FLiNTY-tal ħaġar taż żniet, jebes 
ferm ; bla Imiena, ta kalb jebsa. 

Flip — fiip, isfar tal bajd mhabbat 
biz-zoccor,nalib, jew wkisky etc. u mi- 
sħun ( xorb ghas-sustanza ); tinzicca, 
titfa bis-salt (għadma ta cirasa, boċċa 
etc. ) minn fuk difrec ; Jlip, dakka ta 
frosta, dakka jew inziccatura b*difrec. 

FLip-FLAP—ċakċik, tahbit ta ħaġa 
ċatta (pala etc) li tagħmel meta cull 
darba taħbat jew tigi fuk ħaġ*ohra 
(fil mixi jew fid-dawran). 

Flipb— tchemmex il gilda; toħroġ, 
tiġbed ħaġa bil maklub ( bħal meta 
tinża jew tiġbed peduna minn siekec u 
tohroġha bil maklub. ) 

FLiPPANOT—lsien jakta, tlablib; lab- 
lib, ċaccir ; / donH care mnch abont 
his flippanci/, xejn mà jogħġobni it- 
tlablib tigħu ( dac il ħafna cliem li 
ighejd). 

Flippant— Isien li jakta, li igħejd 
sħiħ, li dejjem sejjer ; li (min) ghandu 
Isienn jakta, lablàb ; li igħejd addoċċ 
minn għajr ma ikisha xejn ; a most 
Jlippant tongue fhe had (Chaiiinan, 
AUfooUj^ chellha Isien jakta sħiħ; the 
Jlippantpnt himselfto school^ (Toiiny- 
800, m MemoriamJ, illablàb mar (da- 
ħal) li Scola. 

Flippantness— tlablib, tluk (ktigh) 
ta Isien, tpaċpiċ. 

Flippbr— il pala (mokdief) I-actar 
wasa ta ħuta ; siek (pala) ta fekruna ; 
id. 
FuRT — namrat, namrata; xbejba 



fiergħa jew moħħa fuk il werka li tit- 
ħannex u tiżżegleg, biex tingħoġob ; 
tithannex, tiżżegleg, titċhessaħ, tin-. 
nfkmro, ; she is a Jlirt, chemm tinnam- 
ra (dic namura). 

Flirtation— namrar, tchessiħ, żeg- 
lig etc. ta xbejba biex iġġagħal lill xi 
ġuvni jibda iħares lejha. 

Flirtbr— min ( dic li ) tinnamra, 
titchessaħ, tiżżegleg etc. biex iġġagħal 
xi ġuvni iħares lejha. 

Flirt-oill — mara m*hix tal galbu, 
mara mitluka, mara pubblica. 

FLiRTioio—xbejba ^tfajla) li tinna- 
mra sħiħ jew moħħa fin-namrar biss. 

Flirtino — namrar, tchessih, I-actar 
ta xbejba biex iġġagħal lill xi ġuvnott 
iħares lejha. 
Flisk— fettul, capriċċ. 
Flisky— capriċċus, li cull tant ifit- 
tillu. 

Flit — tittaj.jar, tiggiera, tgħaddi 
minn ban 1a għal oħra ; the clouds that 
flity or slowlyfloat away, (Cowper, Re- 
iirement) is-snab li jiggiera jew imur 
jittajjar, (igħaddi) ; Aity tmut ( titlak 
minn din id-dinja) iJie life didflit away 
out ofher nest (Spenser) il haija ( ir- 
ruħ ) taret, telket min din id-dinja 
( ħarget mil gisem). 

Flit — ħatif; li tista tixhtu jew 
twaddbu fil bogħod ; now like a stag 
now like a falcon flit (8penRer) issa 
(dakka^ ħafif daks cerv u ohra' daks 
bies ; and in his hands two darts exceed- 
inff flit, and deadly sharp^ he held^ 
(Spenser), u f idejħ chellu żewġ vleġeġ 
ħfief litista twaddabhom fil bogħod, 
u jaktgħu sħiħ; /fi^ bil chemm (ħàfif); 
on the rocks he /ell so fiit and light tliat 
he Uiereby received no hurl at afZ,CSpeil- 
Rer), u waka hecc bil cbemm (hafif j 
fuk il blat li ma waġġa xejn. 

Flitoh— biċċa bacon (bejchen) genb 
ta majjal immellah, ardu ; / bought a 
uice flitch (wholej from Uie grocer^ 
xtrajt ardu sħiħ minn għand tal 
grocers ; flitch^ salt (hafna) travi mar- 
butin flimchien (ħdejn xulxin). 
Flitb— ġlieda ; ċanfira. 
Flitbr— gellied. 

Flittbr— tittajjar ; ixxerred; tixrid, 
titjir ; biċċa ċarruta ; dendula. 



Digitized by 



Google 



PLt 



— 4Ż0 — 



FLO 



FiiiTTBE-MOUBB— farfett il-lejl. 
Flittbbn— Bufra tarja (il koxra tas- 
siġra tal balluta li ma tcunx xierfa, 
ta sigra żgħira). 
FuTTiNBSs-titjir, Bodizza ta xejn. 
Flittino— titjir, tajran; nukkas ta 
għamil tas-Bewwa, dnub. 

Flitty— li m'hux sod ; li jilgħab. 
Flix— disBenter ia. 
Flix— ir-rix rkik (dac il pil jew xa- 
għar rkiek tal annimaii). 

FLix-WBBDlil ġargir (ħaxixa bħal 
Flix-wort J tal muBtarda). 
FLoWleġġa; /iw bow he bent and 
Fhkjset therein a flo, (Ciiaucer), 
għawweġ Hewa) il kaws u hemm kie- 
għed vleġġa. 

Float— iżżomm jew tgħum f wieċ 

1-ilma, tgħum; tibda, tati bidu, tati 

ix-xejra; tgħarrak bl-ilma; tibka fl aria; 

tmewweġ; iż/omm jew iggib fwiċċ 

1-ilma (fil wiċċj; tgħawwem; cull ma 

iżomm jew igħum fil wiċċ (I-ilma) 

blial ghuda, sufra etc ; bastiment, 

flotta (ħafna bastimenti flimchien) ; 

mewġy baħar, sufrun ( tas-sajd tal 

wiċċ) ; ċattra ; float, salt art jew ħam- 

rija, biċċa raba ; dic il gebla ċagħka li 

dawc li jahdmu fi rħam jillixxaw (jo- 

għorku) rħam biha; biċċa għodda ta 

li Bcrapan (lima jew raspa) biex ineħ- 

ħu biha il ponot tat-taċċi jew tal ca- 

vilji minn gewwa taż-żarbun ; cazzola 

wiesgħa tal caħħala jew bajjada; dawc 

id-dwal li icun hemm fl-art ma tnl il 

l)alcuxenicu f teatru ; / don't inink 

ihis willjloat, it is rather heavy, ma 

nemminx li dan igħum (iżomm fil 

wiċċ), actarx ftit tkil ; hc was the only 

inan t/iat showed himself ready and 

willing tofloat ihe company^ hu biss 

chien (ir-ragel» il bniedem) li wera li 

hu lest u li irid jati ix-xejra biex tibda 

ti^dem Cbiex tiekaf) il cumpannija ; 

Venice looks, at a distance, like a great 

town half floatedby a delage, ("Adiii- 

son, on ItalyJ, Yenezia, mill bogħod 

tidher donnbabelt mgharka (b'diluviu, 

bl-ilmaj ; the sound still floated near, 

(Scoit, Lay ofthe iMst Minstrel), il 

ħoss baka fil krib mdendel fl-aria (ba- 

ka miżmum fl-aria mad-dwar) ; there 

he made a litde cot to him and to his 



float, (lIaT6lock),hemmec għamel għa- 
rix (tinda) żgħira għalih u għal basti- 
ment tieghu ; when you see tlie fioat 
inoving tlien the fish is biting off tl^e bait, 
meta tara is-sufrun jiċċuklak il ħut 
icun imiss ; we saw three men, the only 
survioors on afloat, rajna it-tliet rgiel 
li salvaw (li bakgħu ma intilfux) fuk 
ċattra ; ihey are upon the Mediierra- 
nean float, (Shiikspi^ar, Tempest /, ^), 
kegħdin (jinsabu) fuk il banar Medi- 
terran ; banks are measured by tlie float 
orfl^or, which is eighteen foot sguai*e 
and onedeepy (Xortiiner, ifusbandry), 
I-artijiet tar-ramel etc jitchejjlu bic- 
ciet bicciet (bil /(;aO cull biċċa (cull 
fioat), tcun tmintax il pied quadru u 
pied għoli; **fio<tt" is apolishing blockin 
marble workingM "float" hi dic ic-ċagh- 
ka li jillixxaw (jillu8traw)biha dawc li 
jaħdoiu fi rħam ; askyour shoemaker to 
rasp off toiih ihefloat i/ie ends of those 
pegs in your shoe, għejd lil li scarpan 
tiegħec biex ineħħilec bir-raspa dawc 
rjus tal cavilji (taċċi) miż-żarbun ; ihe 
plasterers trowel is also calleda **float*', 
il cazzola tal bajjAd (jew tal caħħàl) 
isejħula '*float'* ucoll ; when t/iefloais 
were all lowered i/ie (fciress disappeared, 
metaniżzlu iddwal tal palc (xenicu) 
I-attrici ma dehritx actar; on jew upon 
//i^/ifoa^jicciaklak,miexi; li majibkax 
f post wieħed, li ibiddel, li mMiux sod ; 
onr idean being perpetually upon ihe 
fli>ai, (Soaiclt, Lig/U of Naturej, I-idei 
(il ħsebijiet) taghna dejjem sejrin jit- 
biddlu (jitbiddlu cull mumentj 

Float— dic il boċċa (balla) li icun 
hemm f caldarnn ta macna li titla u 
tinżel scond il kawwa ta li sleam etc. 
saloaomu (borsaetc. vojta)biex iżommu 
maghha dawc li ma jafux jgħumu ; dic 
il biċċa avoriu etc. żghira li tcun fil 
wiċċ tal mercuriu f barometru. 

Floataob— cull ma igħum fwiċċ 
1-iIma. 

Float-ooakd— palella (pala) to rota 
ta vapur (bir-roti). 

Float cask — caxxun ta dock jew 
bacir li jtalla il fuk il baBtiment, billi 
dan il caxxun ineħħulu 1-ilma li bih 
icun mimli (meta icun taht 1-ilma) u 
imbagħd jimleuh bl-aria biex icun ħa- 



Digitized by 



Google 



PLO 



— 4Ż1 — 



FLO 



fif n jitla bil bastiiuent b'collox li icol- 
lu fuk) til wiċċ). 

FiiOATED — mghawwem, miżmum 
f wiċċ 1-ilma. 

Floàtbr — dac li ighum, dac U 
iżomm fwiċċ 1-ilma ; bastiment etc , 
min (dac li) jati is-xejra, ikabbad cum- 
pannija fix-xoghol ; iwakkafha. 

FLOATiNa— li igħum, li iżomm f wiċċ 
1-ilma ; li miexi, impiegat, ii kiegħed 
jaħdem (capital, flus'; li m'hux mgħak- 
kad, li kieghed għalih ; bidu fix-xo- 
għol, ta negoziu etc. ta cumpannija; 
it-tajn mxerred fit-ticħil (mil caħħàl 
jew bajjàd) ; great masses of Jhatutg 
ice impeded the progress o/ the skiff, 
(Maciiuliiy, Iliatory of England C/tap. 
XVJIJi hicciet cbar ta ilma magħkud 
li chien hemm (ighum^ f wiċċ 1-iIma 
ma ħalliex li li schiff ighaddi (imur 
jew jimxi) il kuddiem); trade xoas at 
an end, floating capital had heen with- 
drawn in great masses from the vtland^ 
(XHCaiiiay, Ilistory of England^ Chap. 
XII j, il cummerċ wakaf (spiċċa), il 
capitali tal flus li chienu lesti biex 
icunu impiegati (ihaddmuhom) ġabru- 
hom Q ħaduhom barra mil gżira. 

Floatino-dam— caxxun ta bacir. 

Floating-dock — bacir li iżomm 
f wiċċ 1-ilma. 

Floatino-light — fanal; bastiment 
li iservi ta fanal, biex juri (f loc dawl 
minn fuk torri etc.) il bastimenti loħra 
fejn hi I-art etc. 

Floating-pibr — pont (moll) fejn 
jisbarcaw in-nies, li jitla u jinżel mal 
baħar. 

FiiOATs-il pali tn rota ta vapur. 

FiiOAT-sTONB-xorta ta ħaġra ħaf- 
fiefa. 

Floaty — li izomm fil wiċċ, li igħum 
fwiċċ 1-ilma. 

Floccillation - ittneħħija tal friex 
minn fuk il marid, li il marid stess 
ineħħi u itajjar minn fuku bid-dwejjak 
tal marda li icollu, u icun sinjal ħażin 
ghax il marid meta jasal f dan li stat 
icun korob għal mewt. 

Floccosb — li donnu (bħal) euf. 

Flocculrnt — sufi, muBwaf; ġa/./.ri, 
ġażzri tas-suf. 

Floccus •— il ġummiena tad-demb 



( fit-tarf tad-demb ) ta xi annimali 
beżbiiża, troffa xaghar. 

Flook— merħla, katgha, miġimgħa ; 
siltiet tas-suf rkik ecc. għal mili tal 
mtieraħ etc, tinġama, tmur ktajja 
ktajja bħat-trab, addoċċ ; like a Jtock 
ofwild geeae (SliikRpear, Ileiiry IVj 
bħal merħla jew katgħa wiżż salvaġġ ; 
one shepJurd and onejlock, ragħaj wie- 
hed merħla waħda ; the people flocked 
therefrom all pat ts oft/ie Island^ hemm 
ingemgħu nies minn cullimcbien( mil 
gżiracollha)^ birds of a feather flock 
together, cull par għal paru. 

Flookkr — min, dac li, wieħed li 
imur ma dawc innies I-oħra f post etc. 

Flocking — • wieħed żgħir minn tal 
merhla ; ħaruf, ghidi etc. 

Flockmbl — f merħla , flimchien , 
f katgħa waħda. 

Flooky — bbal suf, li donnu suf, 
troffi troffi (kabda kabda) tas-suf. 

Floe— biċċa ilma maghkud cbira 
li isibu il bahrin tgħum f wicc 1-iIma 
flibħra tan-naħħa tal poli. 

Plog — issawwat, tiffrosta ; he waa 
flogged to death, katluh bis-swat li tawh; 
jew sawtuh tant li katluh). 

Floggbr -min jew dac li isawwat. 

Flogging — swat, flagellar ; merciless 
fiogging soon became an ordinary pu- 
nishment ( Hacaulay Ilisioty of En- 
gland, Chap. JV ) swat bla ħniena sar 
malajr castig comuni (castig li beda 
jintgħata spiss). 

Flood— gharka, diluviu, current, il 
baħar; hafna; tgħarrak, tgħaddas, 
tgħawwem ; neither shail there any 
more be a flood to dsstroy the earth 
( Genesis IX) u 1 ankas ma icun hemm 
diluviu jeħor li igħarrak 1 art (iddin- 
ja); Noah lived after theflood 350 years 
{Genesis)y Noà għax wara id-diluviu 
għal 350 sena oħra ; toe had to row 
against the flood all the way^ chelna 
nakdfu contra il current it-triek collha; 
ships thatflmton the fhod^ il bastimenti 
li hemm fuk il baħar; this greatflood of 
visiiors ( Shak'ipf^ar, Simon of Athens) 
cliien hemm ħafna (salt, concors cbir 
ta) iiies ; when the rtiins are heavy Utis 

£lace isjloodedy meta tcun (tagħmel^ 
afna xita, dan il post (hawn) jegħrek. 



Digitized by 



Google 



FLO 



- 42Ż — 



PLĠ 



Floodbb— min isakki (jewigħarrak 
bl-ilma). 

Floodoatb — bieb (rpar) biex iżomm 
jew iħalli igħaddi bil mod 1-ilma. 

FiiOODiNG -għarka, diluviu, ħafna, 
ilma; tisfija cbira ta mara ( tneħħija 
cbira ta demm ) 

FLOODLess— niexef, bla ilma. 

Flook— ara fluke, 

Flookam— tajn (art taflija). 

Floor - kiegħa, pian ta dar; 1-art; 
tagħmel kiegħa, tiċċanga; tarmi, tix- 
ħet, issabbat, ma l-art; we haoe io scrub 
Jloora ( tlie floor ) irridu naħslu l-art 
Cil kiegħa), / picked il up^ it was lying 
on Uiefloor^ jena rfajtha, chienet flart; 
we live in the aecond fioor^ nokgħodu 
fit-tieni pian ; HieBe nquare hewn stonen 
aie to fljoor onr rooms with^ dan il gebel 
maktugħ ( minġur ) qucidru kiegħed 
biex niċċangau il cmamar tagħna biħ ; 
you have to be much stronger than you 
are to flx>or iliat man^ trid tcun tiflaħ 
wisk actar biex tixħet (titfa) dac ir- 
ragelfl-art; toiake the floor/tiilfi fuk 
palc biex tchellem in-nies (biex tagħ- 
mel tneeting). 

Floorbb — xebgħa sewwa li tixħet 
wiebed fl-art. 

Floorino - iċ-ċangar, ċangaturi, 
njam, twavel etc. għalċanġar, għal 
kiogħa, għall-art. 

Flop— tħabbat (il gwienaħ etc); ter- 
hi fdakka jew bis-sait, tniżżel bis-salt; 
tinxtehet bis-salt għar-rcubtejc ; why 
is t/iat hirdflopping iia wings ? għaliex 
kiegħed iħabbat ġwienħajh dac il għa- 
sfur ? she hadflopped her hat over her 
eye8^(VW\A\\%^^Joseph Andrews Bk, 
7l^),xeħtet(tefgħet;ilcappell fuk għaj- 
nejha; / was frightened io death on seeing 
a huge flopping kite over my head, ħadt 
katgba tbellaht meta rajt seker daks 
demoniu iħabbat gwienħajh fuk rasi ; 
flopping hersel/down^andpraying that.. 
(Dickeos, Sate oftwo citiesj u xteħtet 
għar-rcubtejha cobba fl-art, titlob... 

Flop— titla bi8-8alt,tkum għal għar- 
rieda. 

FiiOP—ħoss ta tisbita żgħira ( ta 
meta xi ħaġa żgħira taka u taħbat ma 
1-art); itfell with aflop^ waka b'tisbita 
(b'ħossj żghira. 



Floppy — li ilebleb jew jiċċaklak (jitla 
u jinżel bħal faldi cbar ta cappell ) ; 
he wore a floppy hat, chellu f'rasu 
( chien liebes ) cappell bil faldi cbar 
(ilebilbu, ipatptu etc.) 

Flora— alla falz ( mara ) Buman, 
tal fjuri u il ġonna; chienet thares id- 
dwieli, iz-zebbuġ u is-siġar 1-oħra col- 
Iha tal frott; il pianti ( il ħxejjex ) 
collha ta pajjis ; floi^i, isem ta chewba 
cbira (it tmieoja waħda li sabu; — raha 
1-ewweI darba Hind fit 18 ta Ottubru 
tal 1817. 

Floral -tal fjuri, tal ward ; tal //o- 
ra ta pajjis (ara). 

Floral glogk — arloġġ H jaħdem fuk 
il ħin tal ftuħ u il għeluk tal fjuri roal 
ġurnata. 

Florally — bil fjnri, florally orna- 
mented, mżejjen bil fjnri. 

Florascopb— microscopiu (ħgieġa li 
turi cbir) għal li studiu (Gli) tal fjuri. 

Florbatbd — bil fjiiri, m^.e.jjen bil 
fjuri ; floreated capital/t of pillars, cap- 
telli bil fjuri (werak etc.) tal colonni. 

Florbnob— Firenze-(belt tal Ita- 
Ija^ xorta ta drapp, ħarir, Nubiltà (ta 
Firenze); xorta (isem) ta mbid li isir 
Firenze. 

Florbnck plask - garafina, flixcun 
tal ħgieġ rkiek (fin). 

Florbncb lbaf - pannella ; trab tal 
bronz bħal porporina etc. 

Florbncb oil— żejt fin, ta Firenze. 

Florbnt — li jifliorixxi, igħaddi il 
knddiem. 

Florbntinr — ta fminn) Firenze, 
Fjureniin; xorta ta pastizz (għagina); 
drapp tal ħarir (nubiltà ta Firenze). 

Florbs— xorta ta blu (nirl ghaż- 
żebgha (biox jatu il-Iewn icħal bih). 

Florbsgbngb il ħru^ li staġun tal 
fjuri; ix-żmien meta issiġar, pianti etc. 
icunu bil fjuri 

Florbt — fjurett, fjur żgħir. 

Floriaob — fjnri, blanzuni ; when 
the bauks their floriage bear^ (J. ScOlt, 
Odes XXi, raeta ix-xtajtiet icunu bil 
fjuri (jew bil blanzuni miftuħa). 

Floriatbd ^ara floreated. 

Florigomous -li ghandu xagħru jew 
rasu armata jew mżejna bil fjuri. 



Digitized by 



Google 



PLO 



— 428 — 



PLO 



Flomoultural— tal cultara (colti- 
vazioni, trobbija etc.) tal fjuri. 

Florioultubb— il fjuricultura, trob- 
bija u hsieb tal pianti tal fjuri, u tal 
fjuri. 

Floriculturist— niin irabbi, jiccol- 
tiva etc. zitel, pianti tal fjuri, n il 
fjuri, 

Florid — wardi ; kawwi ; bil wardiet 
(wiċċ) ahmar, ixkar; sabiħ, eleganti; 
round theirjiorid earth^ CMIItoii), dwar 
1-art tagħhoni collba (fjuri) ; »h« ia a 
girl toith florid complexion, hia tifla 
b'wiċċha ħamrani (sabiħ) ; everybody 
liked his florid discourħe^ lijl culħadd 
għoġob id-discorB sabiħ li għamel. 

Floridity Iġmiel, culur jew lewn 

FLORiDKBSsjħamrani ta wiċċ rsabih) 

Florifbrous - li jaghmel il fjuri. 

Florifioation — iż-żmien etc. tal 
ħrnġ tal fjuri (mix-xtieli, pianti u si- 
ġar). 

Floriform— li għandu għamla ta 
(\\ gej bhal) fjur. 

Florilbgb— ġbir tal fjuri; trattat 
chitba (discors) fuk il fjuri. 

Florin— fiorin, biċċa munita (flus) 
tal fiddn, jisWa ^.ewġ xelini. 

Plorist — tal fjuri, min irabbi jew 
ibigħ il fjuri; min jicteb fuk Wflora 
jew descrizioni tal fjuri. 

Florulbnt— bil fjuri. 

Flory— van, fieragħ. 

Flos (fil Clinica) — il frac, it-trab, 
(msoffi minn bċejjeċ ta metalli etc. 
cbar). 

Flosoulb— fjur minn mazzett fjuri. 

FiiOSCULous-magħmul tninn (tal) 
fjuri. 

Flobh - ara floM. 

Flosh silk -eivekfloss silk. 

Floss — ilma gieri, ħgieġ mdewweb 
bħal ilma nieżel (ħiorei;) min-nar; it- 
trab tal fjuri jew dac il pil rkik fin 
ta xi pianti. 

Floss-silk— ħarir (ħajt) ta barra, 
ħarir oħxon ordinariu, bicciet tal ħajt 
tal ħarir mkatta mil fosdka. 

Flossifioation— il ħruġ (i^.-/.mien 
tal ftuħ) tal fjuri. 

Flossy— ħafif, artab, blial ħarir. 

Flota (fleet^-riotta — hecc hi msej- 
ħa il flotta tal bastimenti Spanjoli li 



dari chienu jsiefru cull sena minn Ca- 
dice (Spanja; għal Vera Crux, fil Mes- 
sicu ('AmerieaJ. 

FLOTAOE—il bastimenti collha etc. li 
iiommu jew li huma f wiċċ l-ilma (cull 
ma hu f wiċċ il baħar). 

Flotation— sperimenti, studiu fuk 
l-afifarijet (il ħwejjeġ, jew dac collu) li 
izomm f wiċċ 1-ilma jew li ma jegħrekx: 
they were making some experments in 
flotation CMacmillans Magazine Octo- 
her 1881) chienu kegħdin jagħmlu xi 
sperimenti ( jippruvaw u jistudiaw ) 
fuk xi affarijet li igħumu (iżommn) 
f wiċċ l-ilma. 

Flotive— li iżomm ( ighum ) f wiċc 
Mlma, li ma jeghrekx ; has Viis plank 
sujficient flotative power tj carry its 
load, din it-tavla għandha saħħa bi^.- 
żeljed biex iż^.omm fil wiċċ b'din it- 
taghbija. 

Flotb— ara «Aim. 

Flotb 0RASS — ħaxixa, pianta, li 
tgħum f wiċċ l-ilma ( il poa aquaticaj. 

Flotilla— flotta tabastimenti żgħar, 
flotta żgtiira, ħafna bastimenti i^.ghar 
li isiefru flimchien. 

Flotsam — dac il fdal u cull ma jib- 
ka jgħum fwiċċ l-ilma wara li jitchis- 
ser xi bastiment ; (dan il fdal jibka 
għal gvern chemm il darjba sa sena n 
ġurnata ħadd raa jakbes u jitchellem 
għalih, bħala sidu). 

P^LOTTBN— msoffi, xcumat, bħal ma 
icnn il ħalib mil crema jew il grass li 
jitla fil wicċ (tiegħu). 

Flouncb— tiżżeglec, titlaħlaħ, tit- 
ħabat, iċcaklak gismec collu ; tixħet 
bis-salt ; ^.eglig, tlaħliħ, ċaklik tal gi- 
sem collu chemm hu, taħbit; andflies 
aloft and flounces round the pool^ 
(1 homii.soii, SpringJ, ujittajjar il fuk 
(fil għoli) u jitħabat madwar il ghadi- 
ra ; he is flounced thence into the sea^ 
(Smilh, jAves of IlighwaymenJ^ u im- 
baghad minn hemm jitfgħuh bis-salt 
( iwaddbuh) gewwa il baħar. 

Flounob — pantd ; taghmel twaħħal 
il pnatar ; iżżejjen fdublett etc.) bil 
pnatar; she wasflounced froni heud to 
tofoot, and every part of lur garment 
in curl^ f AflfliAoii, Spectatorj^ chienet 
mżejna (mimlija) bil pnatar minn fuk 



Digitized by 



Google 



PLO 



— 424 — 



PLO 



sa isfel, u cull biċċa minn ħwejjiġha (u 
ħwejjigha collba) bil cannoli. 

Plounoimg— tħit.iżżejjendublettetc. 
bil pnatar; ħjata etc. bil pnatar. 

Flounder — titħabat, titkagħbar ; 
titkalleb minn hawn għal hemm bħal 
huta gio *I ħama; isem ta ħuta ċatta ; 
isem ta biċċa għodda ta li scrapan 
(żieda, ġonta fil forma). 

Plour — dkiek; tidħan, tagħmel bħal 
dkiek; troxx id-dkiek ; ifread u made 
qf flour^ il ħobż issir mid-dkiek ; ir^ 
have toflonr tliia wheat^ irridu (għan- 
dna) nidħnu dan il kamħ (jew it- 
tgħam) ; /lour these rolU^ roxx id- 
dkiek fuk dawn il kbejziet. 

Plour-bbbtlb— duda tad-dkiek, il 
bumnnkar. 

Flour-bolt — delu Cil għażel tad- 
delu biex jitgħarbel id-dkiek mia-smid. 

Flour-box ) caxxa mtakba għat- 

Flour-drbdgb) traxxix tad-dkik. 

FLOUR-MiLL-midħna għad-dkik. 

Flour-siptbr— gharbjel ghad-dkiek. 

Flouret— fjurett, fjur żgħir. 

Flourish — ġmiel ; tlellix ; fjuri ; 
żina ; rikma (il chitba u fil cliem ; tix- 
jir ta xabla jew bastun ; sinfunija ; 
dakk ta trombi ; tisbieħ, tlellex, ti/żej- 
jen ; ticber, tmur jew tgħaddi il kud- 
diem ; tistgħana ; tiftaħar ; iżżejjen, 
tirkem ; iggemmel (i^.żejjen bil ġmiel 
jew issebbaħ; ixxejjer sejf jew bastun; 
/ called thee then vain flourish o/ my 
/ortune^ I called thee then poor ahadoiv, 
painted queen^ (Shaki^pour, Richard 
III), jena allura sejjaħtlec ġmiel fie- 
ragħ ta xortija ; jena imbagħad sej- 
jaħtlec ("ghedtlec li int) msejcna om- 
bra (dell', regina miżbugha (pinġuta) ; 
hy a / lourish o/ fine words they always 
succeed in what they wanty bit-tlellix 
(rikmaj tal cliem (tacliemhom)dejjem 
jirnexxilhom li iridu (jgħaddi jew isir 
chif iridu huma); there was noflourish 
o/swords^m9k chienx hemm tixjir ta 
xwabel; tlien thefierce trampet /lourish 
/rom earth to heaven arose^ (MHCiiQliiy, 
liattle o/ the lAike Regillus)^ imbagħd 
id-dakk (iż-'j^.arżir) kawwi tat-trombi 
tala mill-art għas-sema) ; I dont think 
these trees will / lourishy ma nemminx 
li dawn is-siġar jisbieħu (jew ighaddu 



il kuddiem); he was the only one seen 
to /lourish his sword, lilu biss raw ixej- 
jer ix-xabla. 

Ploubishablb — eabiħ, li jiġbed ; 
fl-ahjar tiegliu. 

PLOuRisHBD-mxejjen ; mżej.jen bil 
fjuri etc,;/lonrished crosses^ (fl-armi), 
slaleb li Ht-truf tagħhom ghandbom 
(jispiċċaw) b*xi fjuri xi disinn jew or- 
nament sabiħ. . 

Flourishbk— wieħed li għaddej il 
kuddiem ġmielu ; min, jew (lac li, ixej- 
jer xabla sojf jew bastun. 

Flourishing— ġmiel, żina; moghdija 
il kuddiem ; ftaħir; tixjir ta bastun, 
sejf ect. 

Flourt - mgħotti (mimli) bid-dkiek. 

Flout— tinsulta, tghajjeb, tidhac bi, 
ticculjuna; insult, culiunar ; tgħajjib; 
daħk bi; let him perceive what offence 
itisto/lout his /riends^ (Shak8p«*ar, 
Ilenry F/), ħalli jara chemm hi oflSsa 
(ħaġa cherba) li jinsulta il ħbiebu ; we 
had nothing /rom them hut /lout and 
jeers, ma ħadniex ħaġ'oħra minnhom 
ħlief tgħajjib (insultij u culjunar. 

Ploutbr — culjunajr, wieħed inso- 
lenti, li jidħak b'iiadd jebor. 

Flouting — tgħajjib, culjunar, in- 
sultar, daħk bi. 

Flouting-stock - pulcinell ; wieħed 
li jidħku bih in-nies; bniedem tad- 
dabc ; / was treated as a nothing^ a 
/iouting stocky ("Godwin, MandaviUe /, 
^63 Jy jena ma cont iccalculat xejn, 
pulcinella biss (għad-daħc bissj. 

Flow— tiġri, tin^.el (bħall-ilma ghan- 
niżla> ; tiġri minn banda għalloħra 
(bħal demm fl-arterji etc); timla (bħal 
baħar); tinħall (iddugh); tinxel (tinxte- 
ħet) bħal-ilma; tcun mdendel maħlul 
(bħax-xaghar etc); toħroġ(bħaI meta il- 
ma joħrog mill blatjew għerf,cliem etc. 
joħroġ mil fomm), ixxerred; tcun tigi 
(nieżel) minn ; tiġri il ħamla (wied, 
ħafna) tneħħija cbira ta demm; tgħad- 
dar, tgħarrak ; current, xmara, ħam- 
la, wied ; il mili tal baħar ; color, 
għoli (ta gvern, ta pajjis etc) ; ghel- 
gul ta għerf; it is lovely to see the 
waters/low slowly doivn towai^s to sea^ 
haġa sabiħa tara dac 1-iIma nie^.el bil 
mod il mod lejn (għal) bahar ; princely 



Digitized by 



Google 



t^LO 



— 426 — 



PLO 



blood floxoB in his cheek, (ShħkoHjf^ħVy 
Cf/mbeline)j demm nobbli (tft princepj 
għandu jiġri fgismii (fwiċċiU; (he 
river haih thrice floxced^ no ebb beiweeny 
(Shakespear, ^, Henry IVj^ ix-xmara 
mliet għal tliet darbiet minn għajr ma 
forħot xejn ; oh! iliat ihou toouldsi rend 
ihe heatena ifiat the mountains mighi 
flow down^ (l8ajali)j oh ! li cont iċear- 
rat (tiftaħ) is-smewiet ħalli il muntanji 
jinħallu ; his good shall flow away 
(Job. XX^ ^5y, eull ma ghandu idub 
jispiċċa, iinħela fix-xejn ; her lovely 
iresses flowed.., ix-xaħar tagħha sa- 
biħ cbien maħlul... ; Moses caused 
waier io flow oui of ihe rock^ Mosċ 
ġagħal joħroġ I-ilma mill blat ; / wUl 
use ihai ionaue 1 /lave, if wxi flow 
from ii I shall do goocl, (Shakspesr, 
IVinfers ialej, jena nħaddem Isieni 
(nitchellem) jecc minnu (mil cliem li 
nghejd) joħroġ għerf, jena nagħroel il 
gid ; floWjflow yon heavenly biessings 
on hevy (Sliake8pear,(7ym&^Zt;2«y/,inżel, 
inżel (xtered xtered) int o barca t*AIIa 
(tas-Smewiet) fukha ; he did notjlow 
from hononrable sources, (Shekespear, 
Pericles IV, 3) , ma chienx nieżel (ma 
chienx gej ) minn familja (razza jew 
demm) nobbli jew pulit; if ihis rain 
goes ouj ii will flotċ the ground, jecc 
tcompli din ix-xita, tgħaddas (tgħar- 
rak bl-ilma) 1-art ; afloto wUl have an 
ebb, wara il mili tal baħar tigi il fru- 
għa (wara li il baħar jimla, jofroħ jew 
wara il maltemp jigi il bnazzi etc.) ; 
knoto ihe ebbs andflows of siate, (Ben 
JonsOD, The Fox), ara (għaraf) I-ib- 
baxxar (li nżul) u il għoli (il cobor^ ta 
li Stati. 

Flower— fjur, warda, żahra, ġmiel ; 
I-aħjar; dkiek; twarrad; tagħmel il 
wardjewil fjuri;. ti:^ihar jew toħroġ 
iż-żahar; iggemmel,tirkem, iżżejjen (bi 
fjuri etc.) ; ihis is a stoeei smelling 
floioery dan fjur ifuħ (fih rieħa ħelwaj; 
ihe excelleni flowers of rheioricj il ġmiel 
tar-rettorica ; he belongs io the flower 
of ihe nobiliiyy hua mill-aħjar fost in- 
nobbli ; she i» siill in ihe flower ofher 
age^ għadha fl-aħjar taghha; ihe fiotoer 
ofgrain mixed wiih water makes glue^ 
fd-dkiek ma 1-ilma jagħmel il colla ; 



ikese trees shanUfhwer before the be^ 
ginning of spring^ dawn is-siġar ma 
jibdewx jagħmlu il fjuri kabel il bidn 
tar-rebbigħa ; / toas told thai ihey in- 
iend io flower all ilie place, kaluli 
( smajt ) li sejrin izejnu cullimchien 
bil fjuri. 

Flowbr-animal— -I-antazoi (annima- 
li għamla ta fjur). 

FLowBR-BEARiNG^li jagħmel il (tal) 
fjuri. 

Flowbr-bbsprinklbd— collu (mimli) 
fjuri ; it looks lite aflower besprinkled 
meadow (liODgrellow, (roTcfen legend ) 
donna għalka mimlija coIlha(mżegħda 
bil) fjuri. 

Flower-bud — blanzun. 

Flowbr-ologk— arloġġ tal fjnri ( li 
jaraw x*ħin hu bib, scond il ftuħ u il 
għeluk tal Qnri mal ġumata). 

Flower-db-lis )|jur du lis, jew 

Flowbr-db-luob jiris. 

Flowbr-bnwoven— minsuġ bil fjuri. 

Flower-gardbn — ġnien tal ( bil ) 
fjuri. 

Flower-obntlb— fjur (I-amaranto). 

Flowbr-month — Mejjn (ix-xahar tal 
fjuri). 

FLowER-PiBOB—quadrn ("pittura^ li 
ma fihiex ħlief fjuri. 

Flowbr-pot — kasrija. 

Flower-show— esibizioni tal fjuri. 

Flowbr-stalk— zocc tal fjur. 

Flowbr-work— xogħol bil fjuri (sew- 
wa frischi chemm ucoll artificiali). 

Flowbrbd— bil fjuri, coUu fjuri. 

Flowbrbt— fjurett, fjur żgħir. ^ 

Flowerpul— coUu (mimli) ^juri. 

Flowbrino — bil fjuri ; fermenta- 
zioni (ragħwa ta birra etc.) 

FLOwERiNO-PLANTS—xtieli, pianti li 
jagħmlu il fjuri. 

Flowbrlbss— bla fjuri. 

Flowery— mimli (jew collu) fjuri. 

Flowery-kirtlbd — mżejjen collu 
ghirlandi tal fjuri. 

Flowino — li nieżel (jigji ®t<5.) bħal 
ilma jew xmara ; mimli, li fih ħafna ; 
ħelu ; sabih, li jimxi (stil jew Isien, di- 
scors); li jittajjar; ihe horsewith its 
floioing mane^ iż-żiemel b'dac ix-xagħar 
twil (ċriniera) ta fuk għonku li jittaj- 
jar. 



54 



Digitized by 



Google 



FLO 



— 426 — 



FLU 



Plowing-furnaob— fejn idewbu il 
ħadid f fonderija. 

Flowingly — bl-abbundanza, bix- 
xaba; il ħala, bħal 1-ilroa. 

Flow-moss— ħażiż ( ħass ) li jicber 
fl-ilma. 

Flown — maħrub, mtajjar; minfuħ, 
mimli ; when nighi darkena ihe sireets^ 
ihen wander forih ihe sons of Belial 
flown wiih insolence and wine^ (MiUoil, 
Paradise Losi, chap. I. 602) ^ meta 
jidlam tarahom joħorġu jiggerrew 
mat-torok ulied BeJial mimlijin bl-im- 
bit u bl-insolenzi (fis-sacra u collbom 
insulti. ) 

Flowetry— scultura tal fjuri, xo- 
għol ta li Bcultura fil fjuri. 

Flowrib-oolb — il pastarda ( bħal 
cauliflower). 

FiiOx- il pil jew rix rkiek tal għa- 
safar ; ihe hirds dress iheir nesls all 
over wiih down feaihers^ or fine fhx 
(P. Holland, Pliny\ il ghasafar jicsu 
il bejta taghhom birrix rkiek ( jew 

pil). 

FLUOBRiNB^ara fluoceriie. 

Fluotifbrous— li igib ( jagħmel jew 
ikankal ) il mewġ. 

Fluctionist— ara fluxionist. 

Fluctionous — li jinstama bħal 
mewġ. 

Fluctuablb — li jista jitla u jinżel 
(jew jagħmel) bħal mewġ tal baħar. 

Fluotuanoy— /?Mc<Marion (ara). 

Fluotuant - li igħum mal mewġ, li 
iżomm fil wiċċ mal current ( jew mal 
mewġ ) ; li jitħabat ( jitkalleb ) minn 
hawn ghal hemm bħal mewg ; wheiher 
it be fluciuani as ihe ark of Noah ( Ba- 
con, of Learning 11)^ jecc icunx iżomm 
fil wiċċ tal ilma bħal arċa ta Noe. 

Fluotuatb— tmewweġ; tvaria, tbid- 
del; titħasseb, tcun fid-dubiu,tcun bejn 
ħaltejn jew bejn iva u le : titfa il kud- 
diem (tmixxi) bħal mewg; sofluctuaies 
i/ie iroubled sea (Kliig, Raflinus or ihe 
Favouriie ), hecc imewweġ il baħar 
mkankal ; ilie price of siocksfluctuaies^ 
il prezz (ix-xiri u il beigh ta li stocks 
(negozji, cambi etc. tal fliis ) ivaria 
(ibiddel, m'hux dejjem xorta); he is 
not decided yet, he siill fiuciuaies^ ghad 
m'ux decis, għadu jaħsiba (għadu bejn 



ħaltejn, jew bejn iva u là; andfluctuaie 
all the still per/unie, (Tenilf 80fi, in 
Menioriani XCV^56),\x jitfa il kuddiem 
bħal mewġ dic ir-riħa tfuħ collba li 
icun hemm keghda (ħiemda jew wiek- 
fa). 

Fluctuous— -tal mewġ ; li miexi jew 
II sejjer bħal mewġ. 

FLUDBR—ghaġġla ; storbiu, confu- 
sioui. 

Fludbr jew Fludder — tajra ta 
l-ilma bħal bugħaddas. 

Flub— ċumnija, cannol, it-tromba 
li minnha jgħaddi duħħan etc, ċa- 
vetta registru etc. fit-tastiera ta orgni; 
pil jew rix rkiek artab. 

Flub-brush — xcupa ( jew pinzell 
tond oħxon biex ifarfar (ineħħi) in- 
nugrufum minn gewwa li icun hemm 
fċumnija). 

Flue-clbanbr— barraxa (bħal broxc 
tal fildiferru) biex inaddfn (joborxu) 
biha il caldaruni. 

Flue-hammbr — martell (biċċa għod- 
da) tal buttara (jew dawc li jaghmlu 
il btieti etc.) 

B'luellin — isem ta ħaxixa (il vero- 
nica). 

Flubllitb— isem ta mineral. 

Fluency (jew Flubncb)— giri, ħeflfa 
ta Isien ; Isien jakta ; you have io read 
wiih greaifluencv and sense, trid takra 
b'ħeffa cbira (tgnaġġel) u bis-sens. 

Fluent— gieri, hafif, li jakta (Isien); 
ihis is a fiueni reader^ dana ctieb ħafif 
għal kari, jew dana wieħed li jakra 
^^^f Og^A^^^l ^l l^&i'i' jftkra tajjeb) ; 
he isflueni tn words, Isienu jakta. 

Flubnt— ilma gieri, xmara żgħira. 

Flubntly — - bil ħeffa, malajr, bi 
Isien jakta ; he reads very fluenily notr, 
jakra current ħafna issa. 

Flubmtnbss— ara flubncy. 

Flugelman— suidat mħarreġ tajjeb 
fiddrill. 

Fluid — fluidu, maħlul bħal ilma ; 
eleciricity^ in ihe opinion of Symmer^ is 
afluid composed of iwo Auids^ tfie po- 
siiive and ihe negaiive, I-elettricità, chif 
ighejd Symmer, hia fluidu magħmul 
minn żewġ xorta ta fluidi, il positiv 
u innegativ ; waier and hydrogen gas 
are called ponderable fluids because pos- 



Digitized by 



Google 



FLlt 



^ 427 — 



fLtJ 



sessed of weight^ 1-ilma a il gas idro- 
gena jissejħa fluidi ponderabili ( jew 
tal użin) il ghaliex fihom il pis (huma 
tkal) ; iieaiy magnetism^ electridty etc. 
are called imponderable Jluida, is-sħana, 
il magnetismu n 1-elettricità jissejħu 
fluidi inponderabili ( bla tokol jew 
bla pis). 

Fluid-lbns— lenti bl-ilma. 

Fluidity— bħal maħlul ; ħalla bħal 
ilma. 

Fluidize — tagħmel fluidu ; tħoll 
ħaga bħal ilma. 



' LUIDNB88— ara fluidity. 

Flukb— it-tarf ċatt (jew wasagħ) ta 
ancra (dac li jakbad fl-art), il patta tal 
ancra ; it^em ta marda fin-ngħaġ; waħ- 
da mit-tekbat ta denb ta baliena^fil 
biljard, lakta ta bilja H tgħodd ponti 
biba u li tagħmel bla ħsieb (tolkot u 
tagħmel pont fil biljard b'cumbina- 
zioni); xorti. 

Flukb-worm — dud li imarrad iu- 
i^gl^ftġ (jinsab fil fwied tal ngħaġ etc.) 

Fluky— bil patti bħal tal ancra; li 
gejja bħal (li għandu għamla ta) patta 
ta ancra. 

Fluky— tax-xorti, tal cumbinazioni, 
(li jintrebaħ jew jittieħed għax ix- 
xorti tcun trid, u m'hux bil ħila). 

Flumb— xmara, ilma gieri. 

Fluminous — collu xmajjar, li fih 
ħafna xmajjar. 

Flummbry — gelatina magħmula bid- 
dkiek iew għagina; bluha, ħaġa bla 
sens, nmerija. 

Flump— tħabbat ma 1-art bis-salt, 
issabbat ; chairs werejlumped down on 
thefloor, (Tliaekeray, Parish Sketch 
book)\ bdew iħabbtu is-siggijet ma 
1-art. 

Flummox — thawwad, tgherfex, ti- 
srom, tħabbel ; he will be w/uit t/ie Ita- 
lians call regularli/hummoxed^(l)iekeuHf 
Pickwick jyapers), icun, bħal ma igħej- 
du it-Taljani, mħawwad ( mgherfex 
jew misrum). 

Fluno— mitfugħ, mwaddab. 

Flunk— għażżien, għażżienazz ; fis- 
da (minn tifsed jew tispiċċa fix-xejn) 
ta aiTari ta biċċa xogħol etc; ma i^- 
gibx lezioni,tisbaya flezioni; tarġa lu- 
ra bil biża, takta kalbec u tarġa lura 



Flunkby —flrroom, seftur bil livrijs, 
paġġ; wieħed gigna, li jibża u ma 
ghandu ħila ta xejn; wiebed li ma 
għandux pratca ( m*hux sàrgu) fin- 
negoziu. 

FLUNKBYiSMlbiża, ktigh il kalb, nuk- 

Flunkysm j kas ta ħila, ġweferija. 

Fluoboratb— taħlita ta acidu Fluo- 
boricu u melħ. 

Fluophosphatb — taħlita ta acidn 
fluoricu u fosforicu. 

Fluor— fluidu ; demm (tan-nisa). 

Fluor-albus — marda ( tad-demm ) 
tan-nisa. 

Fluorio - fluoricu facidu). 

Fluorinb-— sustanza (ħaġa) magħ- 
mula mill (li fiha il) fiuornpar u mine- 
rali oħra. 

Fluoritb — isem ("xorta) ta mineral 
trasparenti. 

Fluorous— li gej (maghmul niil) 
jew li fih il fluidu; li fih \\fluoriu (ara). 

Flur-bird -il għasfur tat-taħric, ir- 
ruffiana (ta fuk il mansab). 

FLURRiBD—mħabbel, mhawwad. 

Flurry — buffura riħ, taħbila, tah- 
wida, tħabbel ; the boat waa overset by 
a sudden flun^y from tlie north, (Swlft, 
Voyage to Lilliputh id-dgħajsa (il ba- 
3timent) inkaleb b^buffura riħ li giet 
għall għarrieda mit-tramuntana. 

Flush— tbergħin, ħmura (fil wiċċ) ; 
titborgħen, tiħmar (issir ahmar), tber- 
għen» thammar wiċċ; tiġri malajr; 
titlak bil giri ; titfa salt ilma f dak- 
ka ( biex issuk xi ħa^a, tneħħi xi 
ħmieġ etc); ittajjar, tgberrex għasa- 
far etc. ; tgħarrak (timla) b*ħafna jew 
b*tefgha ilma cbira għal għarrieda; 
tkankal, teccita; mimli, li fihjewli 
ghandu ħafna; bit-tama (li jirbaħ sgur ); 
carti ftaMogħob) ta lewn wiehed fil- 
logħob tal **poker*' etc.; tefgħa ilma bis- 
salt għal għarrieda (biex issuk ħmie> 
etc ; kawwa, 1-aħjar (tal ħaj.ja); kat- 
gha għasafar jew tjar mnaffra jew 
mgherxa fli ittir fdakka għal ghar- 
rieda); ħafna, abbundanza, salt; moxa 
mghaddar, ghadira ; lixx, wieti, ^aġa 
waħda fil għoli (ma biċċa oħra, tavla 
etc.) ; the King ħaixl not a word^ but hiff 
pale cheek fluslved, (Naeaulay, Iliat. of 
England C/iap. XXV), ir-Re ma kalx 



Digitized by 



Google 



fhV 



— 428 — 



PLU 



chelmai iżda wiċċu (ħaddejh) li chien 
safrani tbergħen (sar aħmar) ; don't 
make Iier facejimh^ tħammriliex wiċ- 
ċa; tiie aoft fines^ that siain the wild 
bird's wina andjlush tlie clouds^ ( Long- 
fellow, TheSpirit of Poetry), illew- 
nijiet ħelwin li jiżbghu il gewnaħ tal 
għasfur salvaġġ u iħammru is-Bħab; / 
make them ftush each owl out of his bush^ 
(Beii Jon8on,Ou^/«j,cull coccalihemm 
kalb iB-siġar inġagħalom collha jitilku 
bil giri ( intajjarhom malajr minn 
hemm dac il cocc); all this watergoea to 
fluah the drain^ dan 1-iIma coUu imur 
biex isuk (imixxi) il canali (tad-dre- 
naġġ); hy that sudden noise wefiushed 
a covey ofbirds^ b'dac il ħosd ghal għar- 
rieda tajjarna (gherrixna) salt għasa- 
far ; a great tempestuous storm suddeuly 
fiushed and drowned twelve of his great 
ships, (Hnll, Henry II), tempesta cbi- 
ra mliet b'salt ilma għal għarrieda u 
għarrket tnax mill bastimenti cbar li 
chellu ; such things as can only feed his 
pride and flush his amhition, (SoDtb, 
Sermons)^ ħwejjeġ bħal dawn li jist- 
ghu biss icattru (iħaxxnu) is-suppervia 
tiegħu, u ikanklu actar (jeccitaw) il 
cbnrija tiegħu (in-nefħa li hu minfuli 
bih in-nifsu )\ he is fiush of money, 
għandu salt flus (għandu ħafna, għa- 
ni) ; both appeared quite flush and con- 
fident of victory, it-tnejn dehru mim- 
lijin bit-tama u sguri ucoll li għan- 
dhom jirbhu; thefull liand beats the 
flash in the game of ^'poker', il full 
handy jirbaħ il fiush Tħames carti ta 
lewn wieħed) fil-loghob tal ''poker" ; 
drive all this by a flush (hy fiushing)^ 
checci (suk^ dan coUu Ccull ma hawn) 
b'salt ilma ; all the blooming fiush of 
life is deadf ( Goldsmllh, Deserted 
villagej, 1-akwa (il fjur, lahjarj ta 
ħajtu spiċċa (sabtu spiċċat^ ; / saw a 
fiush of ducks fiying along the brook, 
rajt katgħa papri tittajjar max-xmara 
żgħira, mnaffra; our trees have afiush 
of blossom on them, is-siġar tagbna 
ghandhom ( fihom ) salt jew hafna 
blanzuni ; they could not get on it was 
allfiush roundthem^ma, setgħoux icom- 
plu.ma chellomx ħlief moxa mgħaddar 
f^ħadajjar) ma dwarhom; this is to 



he flush with the adjacent surfuce, din 
trid tigi witja (nvel wieħed) mal wiċċ 
(mal biċċa 1-oħra) ta ma genbha. 

FLusnBR— il bugħajjàt (għasfur) ; 
min, dac li, jaħsel jew isuk b'ħafna 
ilma li jitfa b'salt. 

Flushing -ħmura ( fil wiċċ ) tber- 
ghin. 

Flusiinbss - ħmura (ġmiel) ta wiċc 
ta wieħed li icun għadu il-ahjar tiegħu. 
Flustkr — taħbila, sarma, fixcla, 
ħmura ( bis-sħana jew bix-xorb); 
thammar, tbergħen, tixgħel,(bix-xorb); 
his practice offiustering himself daily 
with claret was hardly considered as a 
fault hy his contemporaries (MacaaUf , 
'llistory of England, Chap. XX ), id- 
drawwa li chellu li ta cull jum jix- 
għellu (jischer) bil claret ma chenux 
jiccunsidrawha haġa ħażina, sħabu; he 
need not huve been in suchafiuster with 
her, (Fiehling, Totn Jones)^ m& chel- 
lux għaliex (ma chienx hemm bxonn, 
jew għal fejn jinfixel Cjithabbel ) hecc 
maghha. 

Flutb— flawt ; scanalatura ta co- 

lonna ; iddokk il flawt ; tiscanala co- 

lonna ; ċattra, barcun ċatt wasagħ. 

Flutb-bit -gulja għal injam jebes. 

Flute-likk — bħal ( li jixbaħ il ) 

flawt. 

Flutr-pipb — isem ta suffara ( ta 
waħdd mi^-sfafar ) tal orgni. 

Flutb-playkh — min idokk il flawt; 
dakkak il flawt. 

Flutb-stop -filliera ta sfafar ( ta 
li njara) ta orgni (hecc msejhin). 

Flutiid - bli scanalaturi, scanalat 
liħal colonna ; tan-noti tal flawt ; li 
jinst})ma bħal flawt. 

Flutbnist— minn idokk il ("dakkàk 
il ) flawt. 

Flutbb — min idokk ( dakkàk ) il 
flawt ; min jagħmel il flawtijiet ; min 
jaghmel li scanalaturi fil (min jiscana- 
la) colonni. 

Fluterkssb — mara li iddokk il flawt. 
Flutina - bhal organott ( concerti- 
n<]i) zgħira. 

FLUTiNQ-scanalar, ix-xogħol (għa- 
mil ) tal flawtijiet jew scanalaturi ta 
colonni ; bħal xabo, jew ticmixa.* 
Fluting-ibon-- seffud ( għal mogħ- 



Digitized by 



^uogle 



PLU 



— 429 — 



i?LV 



<iia, jew mkass biex igħadda ħaġa bil 
cannoli). 

Fi.uTiNO-LATHB — tom H jrtghmel 
scanalaturi, Bpirali fcolonni etc; torn 
għax-xogħol bħal żagarelli mdawrin 
ma colonna etc. 

FLUTiNo-PLANB—ċana għal li scana- 
laturi ta colonni etc. 

FLUTiST-min idokk ( dakkak ) il 
flawt. 

FLUTTBR--titjir, taħbit tiil ġwienaħ; 
fixla, ħabla; tittajjar, tħabbat il 
ġwienaħ; titħabat; tħabbel, tfixchel, 
tgħallet ; ċaklik bħal dac ta mrewħa 
(meta wieħed icun irewwaħ) ; in the 
middle of the night tce were startled b;/ 
a sndden fiutter of winga^ f nofs ta lejl 
ħadna katgħa bil ħoss tattitjir tal 
ġwienaħ; lest t/ieir various aud jangling 
opinions put their leaves into a fiutter 
(Mlltoii, Remomtmnt'8 Defence) li il 
bosta I-opinionijet ( il fehmiet ) tagħ- 
hom li ma jakblux ma iħabblux ( ifix- 
clux il folji (chitba) tagħhom; they will 
mre fiutter all our doings^ sgur iħabblu 
(ifixclu) cull ma għamilna; ani/ infi- 
niie varieti/ of nwtionn are to he made 
use ofin the fiutler of a fan etc. (A*ldl- 
80 ir, Spectator No. 10^2) bosta tahri- 
chiet (ċaklikiet) jistgħu isiru biċ-ċak- 
lik ta mrewħa (meta wieħed icun irew- 
waħ ). 

Fluttbr-whbbl — xorta ta rota li 
taħdem ( bil pali ) fl-ilma b'għaġġla 
(b'ħeffa) cbira. 

Fluttbrbr— min iħabbat ġwenħajh 
min jittajjar ; min ifixchel jew iħabbel. 

Flutterino- taħbit ta ġwienaħ, ti- 
tjir, ħsejjes ta ġwienaħ ( ta għasafar 
fit-titjir) taħwid, taħbil, confusioni. 

Fluty— li għandu leħen ta (li jixbaħ 
fil leħen il) flawt ; bħal flawt. 

Fluvial \ tax-xnmjjar, tax-xma- 

Fluviatio [i'ftj/"^''"'*/^ *^'^/^*» frott 
1 (kxuretc.) li jinsab fix- 

Fluviatile jxmara (tax-xmajjar). 

Fluvio-m.\rinb - tax-xmajjar u tal 
baħar flimchien. 

FLUx-il frugħ jew mili tal baħar ; 
sabb, fetħa, (marda) ; mogħdija Cta 
snin etc.) issawwab, tħoll, iddewweb; 
li igħaddi malajr, ta ftit, li idum ftit ; 
itill and calm, no noise no Hux ofwaters^ 



I-ilma cwiet bla ħsejjes xejn, ma jiċ- 
ċaklakx (u la jofrogħ u I-ankas jimla); 
he died from the effects of the flux 
(dj/fentert/),miei bil fetħa li chellu (bid- 
disenteria) ; amid the fiux of many 
thoumnd years ( Thompson, Summer) 
fil mogħdija ta bosta eluf ta snin; t/iese 
metaU are to be fiuxed and purged 
(clearedof tlieir impurities), dawn il 
metalli iridu jiddewbu u Jissaffew mil 
hmegijiet (tahlit ta gebel etc.)Ii fihom; 
** written upon a subjectflux and tran- 
sitary '* (Johnson, Life of Sprat) mic- 
tub fuk soggett ta ftit żmien, li ighad- 
di malajr. 

Fluxibility — bidla, bdil ; ( incu- 
stanza) ; Hie fluxihility ofhuman nature 
is toogreat (Kħmmoni, Works II^ 693) 
il bidla (I-incostanza; tal bnedmin bia 
cbira wisk. 

Fluxiblb— li jista jiddewweb jew 
jinħall bħal metal (mineral). 

Fluxion — flussioni ; ħalla, tidwib, 
inżul ta materia ( bħal mħat etc. mil 
imnieħer meta wieħed icollu flussioni); 
catarru ; (xogħol calculu) fil matema- 
tica. 

Fluxional ? . , ^. . " 

Fluxionary I *^' •^*"^"'" (a^a)- 

Fluxionist— wieħed mħarreġ Cli jaf 
tajjeb) il calculu (il fluxion) fil mate- 
matica; an algebraist, fluctionisty geome- 
trician^ or demonstrator of any kind 
( Berkeley, Analyst § 32), matematicu 
( li jaħdem il fluctions fl-AIgebra u il 
geometria), werrej ta collox. 

Fluxive — mxarrab bid-dmugħ; li 
minnu nieżel dejjem id-dmugh (għaj- 
nejn) ; li ibiddel, incostanti, li m'hux 
sod ; these often bathed she in fluxive 
eyes, (Sh»kespmr,Lovers ComplaintJ, 
dan spiss hia xarrbet bid-dmugh ta 
għajnejha ; tlieir arguments are as 
fiuxive as Ivjuor spilt vpon a table, 
(Beii Joiisoii, DiscoveriesJ, I-argu- 
menti taghhom jidbiddlu hecc ma- 
lajr (huma hecc incostanti, jew m*hu- 
miex sodi tant) daks I-ilma li icun 
imxerred fuk mejda. 

Fluxurb— fluidu ; (bħal ilma). 

Fly - dubblena; ittir,ittajjar, tchas- 
far, taħrab ; iddur (timxi etc.) b'ħeffa 



Digitized by 



Google 



JPLY 



— 430 



FLY 



cbira ; timxi sħiħ ( b*ħeffa cbira ) ; 
tagħmel il caċċa ghal (takbad) għasa- 
far oħra b'seker ; / cannot see a /Cy, 
ma nistax nara dubbiena (waħda^; 
that hird caiitjly 2/e^,dac il għasfur ma 
jafx ittir għad; don't let himjly the kite 
there^ tħalliħx itajjar it-tajra hemm ; 
in the morning early will toe both fly 
towarda Belmont, ( Shakespear, Mer- 
chant of VeniceJ^ fil għodu cmieni aħna 
it-tnejn ngħasfru lejn Belmont ; De- 
dalu8 to jly the Crete shore, his heavy 
limba on jointed piniona bore^ (I)iy<ien, 
Virgil, JEneid VI, 18), Biex Dedalua 
ħarab (jaħrab) mil 1-art ta Greta it- 
tajjar (rafa il gisem tkil tiegħu fuk 
ġwienaħ bil għekiesi (riġlejh); when we 
touched the spring the whedjlew round, 
meta messejna il molla ir-rota bdiet 
iddur sħiħ (b*ħeffa cbira) ; hefore one 
hour the report fiew through the city, 
kabel sigħa il fatt gera bħal berka 
(mexa b'ħeffa cbira^ mal belt collha; if 
a man can tame this monster, and toith 
her fiy other ravening fowl, and kill 
them, it is somewhat worthy (BacOD), 
chiecu bniedem chien jista jimmansa 
dan il mostru (seker jew bies) u bieh 
jakbad tajr jeħor ( bħalu^ u joktln, 
chiecu chien ta min iżommu ; to Jly 
about, tibdel^ tkalleb (bħal ma jagħ- 
mel ir-riħ meta idur cull mument); 
/ can't do anything the xcind does Jly 
aboutj ma nista nagħmel xejn ir-riħ 
kieghed jidbiddel (jitkalleb jew idur) 
cull mument ; to fly at, tattacca, tagħ- 
mel għal xi ħadd b'killa cbira jew tmur 
għalih b'herra cbira ; he was about to 
fly at him, chien sejjer jatiħ is-salt 
(jaħtfu, jew imur għalih); tofly in the 
face ofy tinsulta, tagħmel azioni ħa- 
żina ; this would discourage any man 
from doing you good, when you will 
either neglect him or fly in his face, 
(Swlft, Drapier's Lelters\ dana iber- 
red kalb culħadd biex jagħmillec il 
gid, meta inti jew tħallih (tittrascu- 
rah) jew inchella tinsultah (tagħmillu 
azioni ħażina) ; to fly open, tiftaħ (tin- 
fetah) berah ; the doors flew open, il 
bwieb infetħu bieraħ ; tojiy out, tiżbel 
(jitilgħulec malajr^ tisħon, tirrabia, it- 
tir, tmur tiġri bis-salt minn xi mchien; 



io let fly, terħi f salt, jew fdakka; lei 
fty the shcets, erħi, itlak il klugħ. 

Fly— ventalora, rota li icun hemm 
fcaxxa tad-dakk, jew fl-arloggi biex 
tnakkas jew iżżid il mixi (tar-roti jew 
tal macna) ; isem ta marda fin-nevew, 
ġdur etc. (bħal budebbus) ; to prevent 
thefly sonie propose to sow ashes with 
tlie seed, (tturtimer, IlusbandryJ^hiex 
ix-xtieli (tal ġdur etc.) ma jimirdux, 
x*uħud iħaltu ir-rmied ma^.-żerrigha ; 
ir-rixa (għassajd) ; there is scarcely a 
turn of tlie pass at %ohich may not be 
seen some angler casting his jLy on the 
foam of the river, CHucauluy, Ilistory 
of Englandj, bil chemm hemm (issib) 
rocna li fiha ma tarax xi sajjed jitfa 
ix-rixa (jistad bir-rixaj fl-ilma tax- 
xmara ; fty, il biċċa tal pinnur li turi 
mnejn hu gej ir-riħ ; it-tul ta ban- 
diera; xorta (ghamla) ta carrozza 
(b'żiemel wieħedj li ighejdulha ucoll 
'*Hackney coach"; ħaġa żghira (ta 
I-ebda cont) ; Alein answered: I count 
him not ajly, (OhHUcer), Alein wie- 
geb: jena ma nistmah xejn ;Jly, dic il 
għudaete. bil lasti wiekfa bħal swaba li 
tcun fit-torchiu ta li stampaturi biex 
tieħu il carta miġbuda u stampata u 
tkegheda fuk I-oħrajn il-lesti ; volant, 
dic il biċċa tal macna tal brim li id- 
dawwar ir-rucchell (jew ċumbin); il 
meccuc (ta newl) dac il passaġġ (il 
post) minn fejn itellgħu u iniżHu ix- 
xeni fuk il palc ta teatru. 

Fly-uanb - isem ta ħaxixa. 

Fly-blown — mimli, mdewwed 
(b'dud rkiek;. 

Fly-i)oat — dgħajsa, ċattra hafifa 
tax-xmara. 

Fly-box— caxxa għar-rix ( tas-saj- 

\ ). 

Flycap — scufia li jilbsu in-nisa 
(xjuħ; 

FLY-CATcnER— •iż-żanżarell. 

Fly-pishino — sajd bir-rixa (bħal tal 
plamti etc.) 

Fly LEAF— 1-ewwel jew I-aħhar faċ- 
ċata tal ctieb li ma tcunx stampata (li 
iħallu bajda, jew il bianca). 

Fly-net— purtiera għad-dubbien (li 
jagħmlu f tieka etc. biex ma iħallux 



Digitized by 



Google 



PLY 



— 481 — 



POB 



igħaddi id-dubbien^ libsai bħal xibca, 
11 ilibbsa liz-^.wiemel għad-dubbien. 

Fly-powder— trab li joktol id-dub- 
bien ( tahlita ta arsenicu, zoccor u 
ilma.) 

Fly-lbaf— ġewnah li jidħol u johroġ 
jew li jinfetc^ u jingħalak biex iżomm 
żieda ta mejda ( li tcun biċ-ċappetti 
biex tintrama u tizżarma.) 

Fly-slow— ligħaddej (li miexi) dej- 
jem bil mod; thefiy, slow hours shall 
not determinate the datelesa limit o/ thy 
dear exile (Shakegpear, Richard 11^1^3) 
is-sigħat li għaddejjin dejjem bil mod 
ma jurucx (ma igħidulecx) meta ji- 
spiċċa l-esiliu tiegħee ( meta jasal 
iż-żmien sewwa 11 teħles mill-esiliu li 
fih tinsab). 

Fly-whbbl— -volant (rota li iddaw- 
war torn etc.) 

Flybrs— indana taraġ. 

Flyino— li itir, li jittajjar, titjir, 
ħrib. 

Flyiko-army — armata (suldati) li 
dejjem jiġru, issa hawn u issa bemm, 
biex iħarsu ir-Biġment, u iħabbtu il 
għadu. 

Flying-bridgb— pont biċ-ċattri jew 
bracben li jiżżarma u jintrama malajr; 
pont levatizz. 

Flyino-dragon— tajra tal carti (lo- 
għob tat-tfaU. 

Flying-dutohman - il vapur tal art 
dirett li jiġri (jimxi) ferm, li jmur 
minn Londra għall Exeter (fl-Ingbil- 
terra). 

Flying-fish - isem ta ħuta, ir-run- 
dunella. 

Flying-fox — farfett il-lejl cbir li 
jinsab fl-Indji ta Lvant, jissejjaħ hecc 
ghaliex għandu rasu bħal tal votpi. 

Flying-gubnard (il flying fish) — 
ir-rundunella. 

Flyikg jid— isem ta biċċa klugħ (il 
flocc ta kuddiem). 

Flying-party — suldati ( cumpan- 
nija etc.> li jattaccaw minn hawn u 
minn hemm il għadu fuk il camp. 

Flying-pinion — ventalora. 

Flying-shbbts - carti volanti ; folji 
tal carti waħda waħda. 

Flynig-shot— tir għal tajra li tcun 



għaddejja ittir fl-airu (li ma tcunx 
keghda). 

Flying-worm— il ħżieza (igħejdulha 
ucoll : tetter jew ringwormj. 

FoAL— ferħ, mohor, felu; tferragħ 
jew tilhed fdebba jew ħoiara) ; our 
mare will soon foal, id-debba iagħna 
dal wakt tferragħ. 

Foal-tbbth — is-snien taż-żiemel 
(tal mohor) li iwakkgħu jew ibiddlu 
meta jaslu fcertu żmien. 

FoAM— ragħwa, xcuma; tagħmel ir- 
ragħwa ; tirgħi, tbelgħen ; the white 
foam of the billowSy ir-ragħwa bajda 
tal mewġ cbir ; we could see nothing 
else butfoam crested toaves^ ma rajniex 
ħlief mewġ bir-raghwa (ngħaġ) il ba- 
ħar ; the river nobly foams undflows, 
(Byroii, Childe Ilaroid III, 66), ix- 
xmara bir-raghwa miexia sabiħa il 
kuddiera ; he foameth ( foams ) and 
qnasbeth (gnashes) witlihis to^M,(IIark) 
nalku bli xcuma (bir-ragħwa għax ir- 
rabjat) u ikarmeċ snienu. 

FoAMiNG-bir-ragħwa, bli xcuma. 

FoAMLEss — bla ragħwa, bla xcama. 

FoAMY — collu (mimli bir-)ragħwa 
jew bli xcuma; we were very much 
afraid to see our ship amongst ihe foamy 
wavesj bżajna wisk meta rajna il basti- 
ment tagħna kalbCfnofs) dac il mewġ 
collu ragħwa. 

F. 0. B. (Free On Board)— jigifieri 
li li spejjes tal badtiment (ta dawc 
I-oggetti jew mercanzija li icunu im- 
marcati bl-ittri F. 0. B.) icunu għal 
dac li ibigħ ( għal mercant, m'hux 
għax-xerrej). 

FoB - but żgħir ghall arloġġ ; tkar- 
rak bi, tgħallet, titkarrak ; issawwat, 
ticcastiga (bisrswat) tilheġ (tonfoħ bil 
giri, wara girja) ; you must have à fob 
where to keep your watch, hemm bżonn 
(jinħtieġ) icolloc (taghmel) but żgħir 
fejn iżżomm l-arloġġ; / tliink it is 
scurvy and begin io find myself fobbed 
in it, (Shakespear.O^/i^Z/o lV,Sjy nah- 
seb li hu scorbut, u bdejt nitkarrak ; 
to fob off, thalli għal darb'oħra ; tbie- 
għed ; you must not ihink to fob off 
your disgi^ce with a tale, (Shakespear, 
CariolanusJ, ma tahsibx li sejjer tbie- 



Digitized by 



Google 



POB 



— 482 — 



POG 



għed id-disunur tieghec b' xi ħrafa 
rb'ċajta). 

FoBus(chelmatad-di8prezz)— ngħej- 
da aħna '* ja wiċċ icreħ" etc. ; ay, you 
oldfobm, (Wycherley, Plain DealevJ, 
lilec, ja wiċċ icreħ li int ! 

FooAL— focali teÀ/ocHs fara). 

FooALizB — iggib, tkigħed lil /ocus 
(ara). 

FociLB — isem tal għadraa tad-drigħ 
(fil mincheb il kuddiem, jew tar-rigel). 

FooiLLATB— iġġagħal lili min jistej- 
ken; issaħħan, tahji. 

FociLLATioN— confort, għajnuna. 

Focoso (ħ\ musicaj— kawwi, ħaj. 

Fpcus— il pont, 1-akwa poat minn 
fejn jimxi jew jitlak cmand, in- 
fluenza etc, il għakda ta raggi fejn 
jinġabru u jiltakgħu collha flimchien 
wara li icunu ghaddew mil ħgieġa tal 
lenti ; Whitehally when he dxocli there^ 
was the focus of poliiical intrigue and 
of faihionable gajeiy^ ( M aca 1 ay , llist. 
of EnglandJ. Meta Whitehall chien 
igħammar hemm minnu chien joħroġ 
(h\x chien il ġabra) ta cull intrigu 
politicu u ta cuU moda (xalar, lus- 
su etc); find the calorificfocus, sib (bil 
lenti) il focus jew il pont fejn jinġabru 
flimchien ir-raggi tax-xemx etc; the 
plural of ^^focus* is ^^foci'\ il plural ta 
"focus** jaghmel '*foci*'; to fociis (to 
focalize), issib il focus^ tkiegħed fil 

f0CU8. 

Pocus — chenur, fuclar, fejn icun 
miġbur in-nar. 

FocusiNO GLA8S— il ħgieġa jew il- 
lenti biex tcabbar I-oggett (li tiegħu 
tcun trid tieħu ritrutt) fuk il ħgieġa 
tal macna biex dac li jagħmel ir-ri- 
tratti (i\ fotografu) icun jista isibha 
aħjar fil focus. 

FoDDBR— għalf, furrajna etc; tagħ- 
lef; what we have left toon't do to 
fodder our cows for three daya, li bak- 
għilna m'hux biżżejjed (ma iservix) 
biex nagħilfu il bakar tagħna ( li 
għandna) għal tliet jiem. 

PoDDBR— pis (użin) li dari chienu 
jiżnu bih iċ-ċomb etc, the jodder is 
equal to ll^ Iba., il ''fodder" jiswa (fih 
jew jizen) 112 il-libbra; foddcr, dakka 
cbira. 



FoDDBRBii — dac li, min, jagħlef jew 
jitnia il bhejjem. 

FoDGBL—inibrum, matnazz; oħzon 
oħxon u kasir. 

FoDiENT - li jagħżak, għażżàk ; li 
jaklob bli mgħażka. 

FoDiNA — il għamla tal widna minn 
gewwa (dac ittgħawiġ u il liwi li fiha 
il widna). 

FosDiPRAGous — fedifragu, min jicser 
patt, min nia jokgħodx għal pattijiet 
li icun ghamel ; unclean, fasdifragoui^ 
pe^yuredf (AdamH, Worka)^ oxxen, li 
jicser il pattijiet u ħallief falz ("sper- 
ġur). 

FoB~ghadu; tistma, iżżomm bħala 
ghadu (iżżomm ta għadu, jew b'għa- 
du) ; she has one foe^ and ihat foe the 
world, ( Cowper, Table ialk ), hia 
għadu wieħed biss ghandha, u dan 
l'għadu hu id-dinja ; we have io fight 
against our foes, għandna niccumbattu 
contra il għedewwa taghna ; we dofoe 
ihenif we cannoi intsl them, aħna tas- 
sew inżommuhom ta għadu, ma nist- 
għux nafdawhom. 

FoE-LiKE - bħal għadu. 

FoB-MAN— il għadu fil gwerra (dac 
li contra tiegħu incunu niccumbattu). 

F(ENicuLUM — xorta ta ħaxix. 

F(ETAL— fetali tal/<:^<w« (araj. 

F(ETiciDB — ktil ta tarbija li tcun 
għadha fil ġuf (rimi li wieħed jgib 
b*idejh għal tal apposta). 

FcETus— it-tarbia meta tcun lesta 
fil ġuf. 

Foo— ċpar ; confusioni, taħwid, taħ- 
bil ta ras ; / find myself now in a fog, 
issa ninsab ftahbila ta ras, (f'confu- 
sioni) ; io fog, tgħatti biċ-ċpar, iddal- 
lam ibiċ-ċpar). 

FoGAGB— ħaxix ħazin li icun mholli 
m'hux maħsud. 

Poo-BANK— bħal art li tcun tidher 
fuk il baħar (ħaġa li tcun tidher don- 
na art krib minn min icun fuk il 
baħar). 

FoGEY— ħaġa belgħa, balalu, wio- 
ħed stupidu. 

FoGGY — mċajpar, biċ-epar; it will 
befoggy iO'inorrow, għada icolna ic- 
jpar (il ġurnata tcun biċ-ċpar ghada); 



Digitized by 



Google 



FOG 



- 488 — 



POL 



foggy days are very common in Tjondon, 
ġranet biċ-ċpar jagħmlu spiss Londra. 

Foo-BioNAii — sinjal (b snflfara jew 
kampiena)li jagħmlu il bastimenti me- 
ta icun ic-ċpar biex ma jaħbtux ma 
xulxin. 

FoH ! — puh ; fohl, puh ! x*għaru- 
casa! 

FoiBLB— il ħaġa li wieħed minnhà 
icun ibati ; id-deboli tiegħu ; foible^ de- 
boH ; a foil or fleuret nsed in fencing 
haa twopariB one is called the fort or 
strong^ and the other the foihle or ueaky 
fjurett ta li sghirma fih (hu maghmul 
minn) żewġ bicciet, dic li hi jebsa jew 
kawwija u 1-oħra ir-ratba jew id-de- 
boli (li titgħawweġ u icciedi). 

FoiL— sejf bla ponta (fjurett) għal li 
sghirma ; dac 1-argentu vivu li icun 
hemm fil mera; smontor; pannella; 
werka; taghleb; titfa taħt riġlejc ; 
tgherfeXy tistorba, tisrom, tħawwad 
ir-ras; toe are usivg foils for our fencing 
lessons, kegħdin nusaw il fjurett għal 
lezionijiet tagħna ta li sghirma ; as 
blnnt as the fencers foils, 'xohich hit but 
hurt fiot, (Shakespear, Afuch ado about 
nofhing), bla ponta bħal fjurett ta min 
jaghmel li sghirma, jolkot u ma iwaġ- 
ġax; this is covered with foil^ din mgħot- 
tija bil pannella; a trefoUed window, 
tieka gejja bi tliet tondjaturi, tieka 
għamla ta werka bi tliet tebkat ; King 
RichaiHl caused the ensigns of Leopold 
to be pul*d down and foiled under foot 
(Knolles, History of t/ie T\irks)y ir-Re 
Kicardu ġagħal li is-sanġacc ( il ban- 
dieri jew li standardi) ta Leopoldu jin- 
xteħtu ma 1-art u jintrifsu taħt ir-ri- 
ġlejn ; but they who tried were foiled 
(WorilHWorth Excursion Bk. Vl\ iżda 
dawc li ippruvau ( li ittantaw jew li 
riedu jaraw jagħmlux xi ħaġa) bakgħu 
minn taħt ; they are tryiug to foil the 
plans of each other, kegħdin jaraw chif 
jagħmlu u jgherfxu il pian ta xulxin 
(ta wieħed lill jeħor) ; to give foil^ tir- 
bah, tati xebgħa, tgbacches; to iake 
the foUj takla xebgħa, tmur (tibka) 
minn taħt ; / hope that this time you 
shallnotiake thefoU^ nittama li din 
iddarba ma tibkax minn taħt. 
FoiLABLB—li jista jintrebaħ, jakla 



xebgħa jew jibka. minn taħt ; li jista 
icun mħawwad jew mgherfex, 

FoiLBD— bil werak ( bit-tundiaturi 
arcati, jow disinn bħal werka ; a foUr- 
ed ardif arc, ħnejja bit-tundiatun ( li 
gejja bħal werka). 

FoiLER—min igħakkes, jati xebgħa, 
jirbaħ ; min igherfex, jierom, iħaw- 
wad jew ifixchel. 

FoiLiNG — tgherfix, tiAwid ; rebħa, 
tgħakkis; il moghdija ta (it-triek minn 
fejn icun għadda) oerv miun fuk il 
ħaxix. 

FoiL-STONE — ħa^ra (diamant eto.) 
falza ; ħaġra imitazioni ta waħda fina 
(vera). 

FoiN — titfa lill, tipponta, tati dak- 
ka bil ponta ( ta fjurett fli sghirmà 
etc. ), tefgħa bil ponta ta sicchina 
etc, nigfsay tnigghiża, messa bil ponta 
tal Qurett fli sgnirma. 

FoiNiNO— dakkiet ( colpi etc. ) fli 
sghirma. 

FoisoN — bafna, salt, katigb, abun- 
danza. 

FoiST— iddaħhal bil moħbi ; tkar- 
rak, tiffalsifioa ; tgħaddi ħaj^a ħaiina 
b'tajba ; wiehed briccun li jidħac jew 
ikarrak bin-nies; takrika, in^ann, 
dahca; bastiment tal klugħ żghir ħa- 
fifgħal raixi; he is accused of foisting 
in something^ kalu li (accusat li) dah- 
ħal xi haġa bil moħbi; there was 
notliing else but cutting of purses and 
foisting{VL\M\^ion^RoaringGirl)^ mai 
chienx hemm ħlief serk ( mil bwiet 
jew saochiġġ) u kork (ingann) ; ihere 
is not such a foist in all the town^ ( Ben 
Jonson, Aldiemist) ma chienx hemm 
briccun jebor (daksu) fil belt collha ; 
put not your foists upon me I shcdl scent 
tliem ( Iten Jonson : tlie Fox IIU ) 
la tgbabbinix (titfax l-in^^ann tieghec 
fuki ) ghaliox ninduna ( inoun naf) li 
sejjer, jew trid tidħao bia. 

FoiSTBR— briccun, ingannatur, min 
jow dao li jidħao bin-nies. 

FoiBTiBD — mnawwar. 

FoiSTiNBSS — -tin wir. 

FoiSTY — mnawwar. 

FoiSTBRBR — vagabond. 

FoLD — raakjel, merħla ; tinja, tic- 
mixa, fiskija, rbàt, • mbasta ; limti ; il 

55 



Digitized by 



Google 



POli 



— 434 — 



FOL 



cniRia ( ta Geau ) ; għal tant drabi; 
iioo fold^ għal darbtojn; four foldy 
għal erba darbjet; tagħlak gowwa 
makjel ( nghaġ etc. ) ; titni, torbot 
idejo ; ihe sheep are cdl in tħefold, in- 
ngħaġ collba fil makiel ; Leolijiy I 
almost sin in envying you ; ihe very 
whiteat lamb in all my fold loves you 
( Jennyson, Aylmers Field ), Leolin, 
jena tista tgħejd nidneb għax ngħir 
għalic, l-actar ħaruf abjad tal merhla 
tiegħi ihobboc ; fold above fold, tinja 
fuk 1-oħra; the Ancient Egyptian Mum" 
miea toere shrouded in a number offolda 
oflinen^ besmeared wiih gum ( Uacoiiy 
Natural Ilisiory ) il Mummji antichi 
Egiziani chienu mgheżwrin b*ħafna 
rbati (fsieki^ mċappsin bil gomma; 
tliey met when they passed the dreadful 
foidy Itakgħu meta għaddew dawc il- 
limti tal biża; (CreeehiLucretius^oihcr 
sheep I have which are not of tliis fold^ 
hemm (ghandi^ngħajgietoħra li m'hu- 
miexf din il cnisia^seguaci tieghi,nsa- 
ra eto.); it is time to fold our flocksj sar 
il ħin biex nagħalku I-imrieħel tagħ- 
na fil'makjel taghhom ; fold that pnper 
like this^ itni dic il carta bħal din;/o^ 
your arms^ orbtu idejcom; he hadfold- 
ed his armsj and said : God's will be 
done (Maeanlay, Ilistory of Enqland) 
rabat idejh u kal : icun h irid Àlla 
(jagħrael Alla). 

FoLDAOB— dritt li taghlak (tal ghe- 
luk tan-)ngħaġ f makjel. 

FoLDiNa— il gheluk ta nghaġ fil 
makjel ; tini, tiwi, gheluk ; tkiegħed 
fuk xulxin ; folding doors^ zewg bibiet 
li jinfetħu min-nofs (bil molla li meta 
jingħalku ma jintricbux fuk xulxin, u 
iżommu dejjem magħluka) ; folding^ 
segriet, ħaġa sigrieta jew mohbija ; 
fsieki (fiskija għat-trabi). 

FoLDiNO-BOAT — dgħajsa (frejgatina) 
li tingħalak u tinfetah ( tiżżarma. u 
tintrama ). 

FoLDiNO-OHAiB— siġġu H jiutrama n 
jiżżarma (jinghalak u jinfetaħ bhal 
ctieb ). 

FoLDiNa-DOORS— biebiet lijinfetħu 
ujin^ħalku min-nofs (li ma jintric- 
bux luk xulxin ). 
: FoLDiNO-MACHiNK— macna għat-tiwi 



tal carti stnmpati kabel jillegawhom 
fcotba. 

FoLDiNG-NBr — xbiec bħal tal ga- 
miem li jagħlak jew jakleb meta tiġ- 
bed. 

FoLDiNo-STOOL — bauchetta li tin- 
għalak (biex teħodha fejn trid u ma 
tieħux wisa ). 

FoLDLESS — bla tini. 

FoLDURB— tini, it-tiwi ; my leiiers 
are generally charged as double at tlie 
post'Office^ from their inveterate clum' 
siness offoldure (Lamb, Letierio Bat' 
to/i), iMittri tiegħi actarxjġagħluhom 
iħalsu doppiu filposta mħabba fit-tini 
tagħhom goff ("ghaliex icunu mitwijn 
goff). 

FoLDY— collu jew mimli tini, collu 
piegaturi. 

FoLiACBOus— magħmul bhal werka; 
bil werak, li fiħ il werak ; li jinferak 
worak werak ( jew folji folji rkàk ) 
bħal xi minerali. 

FoLiAGB— il werak tas-siġar, faxxi- 
na ; il werak colhi U\ siġra ; il werak 
fcapitell ta colonna eto. ; tiddisinia 
bil werak. 

FoLiAOB-BOUND — mdawwar collu 
werak. 

FoLiAR — magħmul miljewtal, we- 
rak ; li għandu mill werka (jew mil 
werak). 

FoLiATB — trakkak f folja ( iggib 

ħaġa fir-rekka ta werka), ticsi b'pas- 

sata hafifa (rkieka) ħaġa bil mercuriu 

' etc. ; to foliaie a mirrory t^ti il mer- 

curiu ħgieġa tal mera; tagħmel mera. 

FoLiATB — mlibbes ( micsi jew 
mgħotti bil werak); li fiħ il (bil) we- 
rak. 

FoLiATBD— micsi b'folja rkieka tal 
landa etc. ; bil werak, li gej jew 
magħmul bħal werak ; li jinferak 
folji folji. 

FoLiATBD-AROH — ( fl-architettura ) 
ħnejja bil werak ( li gejja werak we- 
rak ). 

FoLiATBD- JoiNT — ġuugitura ta żewg 
bcejjeċ njam ma xulxin b'mod li 
waħda tcun mkabża fuk l-oħra. 

FoLiATiON— il ghamil ta folji (ta 
metalli bit-tahbit tal martell ) ; cbisi 



Digitized by 



Google 



POL 



— 485 — 



FOL 



(nfnrrar) ta haġa b'foljital landa jew 
il ħruġ tal werak. 

FoLiATURB— il werak ; Hiey wreaihed 
iogeUier ihe foliaiure o/ ihe fig-iree 
( Seliukford, on ihe Creaiion ) huma 
niżġu flimchien (ma xulxin) il werak 
tas-siġar tat-tin. 

FoLiBR— il folji rkak tad-deheb etc. 
li bihom jaħdem I-argintier (jew min 
jahdem iddebeb). 

FoLiFBROus— li fih, li igib, li għan- 
du il werak. 

FoLiPPAROUs — li jagfimel (joħroġ) 
il werak biss. 

FoLiLY— ara fooliMy. 

FoLio— il pagini, paġna, ta ctieb ; 
il pagna waħda u I-onra ta ctieb (tal 
contijiot jew tal cummerc etc. ) ; id- 
daks ta ctieb (folia mitnija darba biss 
b*raod li tagħmel jew tati erba' pagi- 
ni ) ; ( fil-Ii^i) facċata mictuba ta cun- 
tratt etc. li fiha tnein u sebgħin (72) 
chelma ; u fil parlament fàċċata b'dis- 
għin (90) chelma; folio^ tippagina, 
tagħmel il pagini ta ctieb ( tati in- 
numri il pagini). 

FoLio-POST— carta tal chitba (folia 
miftuha^ cbira 17 il pulzior b* 24. 

FoLioLB — werka zghira ( t^ksima 
ta werka oħra); biċċa minn werka 
ohra. 

FouosB— iffullat bil werak, li fiħ 
werak ħafna. 

FoLiosiTY — il cobor ta folja ( ta 
ctieb) il quantità Cehemm) icun fiha 
cliem, jew x'iustanza ta cliem icun 
fiha pagina ta ctieb ; lie does noi shooi 
inio Oerman foliosiiy ( I)e Quincf^y, 
Ogilvie ) ma jagħmilx bħal Germanisi 
jimla il pagini b'ħafna cliem. 

FoLioT— fatat, spirtu, ħares etc. 

FoLious— -ara foliose. 

FoLK — nies ; nazion, poplu ; bnie- 
dem, pei-suna, toho are ihe folks tvho 
live in thai house^ min huma in-nies H 
jokgħodufdic id-dar; ihe JJriions were 
ihe first folks thai came io England 
( Robert or Gloucester ) il Bretoni 
chienu I-ewwel nies li gew ( igħam- 
mru) I-Inghilterra. 

FoLKLORB — li Rtudiu ta l-usnnzi u 
costumi tan-nies ( it-tradizionijiet ta 
poplu^ ; Uie ierm Folklore was firsi in- 



iroduced by Mr, W. J. Thom in A. D. 
1846, il chelma " Folklore " I-ewwel 
ma usaha (kalha) chien is-Sur W. J. 
Thom fis-sena 1846 ; few have wriiien 
yei on Uie Folklore of Malia, ftit għa- 
dhom ċhitbu fuk il Folkhre (1-usànzi 
it-tradizionijet, superstizionijet etc. ) 
ta Malta (tal Maltin;. 

FoLKLORiST— wieħed li jistudia (jic- 
teb etc.) fuk il Folklore chitlieb tal 
Folklore (ara). 

FoLKMOTB — membri ta cunsill; ġa- 
bra ta nies magħżula biex jitchelmu 
fuk I-affarijet tal belt jew il pajjis 
tagħhom. 

FoLKMOTBR — wieħcd tal poplu ( de- 
mocraticu) maghżul biex jitchellem 
fuk I-affarijiet ta pajjisu, (Cunsiljer). 

FoLK-RioHT-— ġustizia, ħakk (li għa- 
liha għandu dritt il poplu ta pajjis). 

FoLK-STONB— belt oil port f Korit 
(^l-Inghilterra). 

FoLLiAL— ibleħ. 

FoLLioLB — miżwed (għaż-żerrigħa); 
caxxa (borża^ fejn tcun iż-żerrigħa. 

FoLLicuLATBD — H fih boroż għaż- 
żeiTigħa. 

FoLLiouLous— li fih, jew li jagħ- 
mel boroż (mżiewed^ għaż-żerrigħa. 

FoLLOW— tissocta, tmur wara, tim- 
xi wara ; tmur ma, tagħmel bħai, ti- 
mita ; iżżomm ma ; tobdi, tosserva 
( tagħlim etc), tippratca, tesercita 
(professioni), iġġaghal, tcun caġun li 
wieħed jagħmelħaġa ; jimporta, isir ; 
when I siopj you have iofollow, meta 
niekaf jena issuctaw intom; he follows 
me wherever I go^ jigi warajja cull 
fejn immur; ihose brave soldiers follow- 
ed iheir leader io ihe baiile, dawc is- 
suldati kaibiena marru ma'I captan 
tagħhom għat-tkabida; illpaiierns are 
sure io befollowed mote ilian good rules, 
CLocke), I-esempi ħżiena icunu sgur 
actar imitati mil għemil it-tajjeb (il 
bnedmin actar jagħmlu bħal tuvhhi li 
jaraw milli mit-tajjeb) ; iliey forsook 
ihe Loi'd God of their faihers and 
/ollowed olher GodsJ^ (JadgeM), ħal- 
lew ( telku, abbandunaw) is-Sinjur 
Alla ta inisHJoriothom u żammew ma 
(marru wara etc.) Allat oħra ; ihose 
obvious rules ihat had been followed by 



Digitized by 



Google 



toL 



— 4S6 — 



t^OM 



our ance^tors, (Cherterfleld, Common 
sensej, dawc ir-reguU ċan h chienu 
osservati miU-antenati taghna (dawc 
ir.reguli jew tagħhm ċar h fuku 
chienu jimxu missjerijetna) ; had I 
but followed Hie art, ( Shakespear. 
Twelfth nightj, H chiecu jena eserci- 
tajt ruħi (bkajt nitharreġ) lis-sengħa ; 
Antony I have followed you to //iw, 
(Shanespear, Antony and Cleopatra), 
o Antonio jena ġagħaltec tagħmel 
danfjenacont il ca^un h mti għa- 
milt dana) ; what folloios if we dts^ 
allow of this, ( Shakespear, King 
JohnJ, ^x'jimporta jow x'jiġn jecc 
aħna dan ma nħallux li isir ; to/ollow 
suit, rfiMoghob tal carti). isservi mil 
li stess culur (tagħmel bħal dac h 
icunu għamUi ta kablec). , 

FoLLOWBR — min imur jew junxi 
wara ; seguaci, min jimxi jew imur 
ma ; min jakbel, iżomm jew icun ma; 
seftur ; namrat ; we are the jollowers 
of Christ, aħna isseguaci ta (dawc 
li jimxu wara) Cristu; no Jndutu 
Prince has to his palace more followers 
tlian a thief to ihe gallows, (Butler, 
Iludibrasjy l-ebda Princep Indian ma 
għandu nies mieghu ( ma dwaru ) 
daks chemm ħalliel li icun wasal fil 
forca; those are ouly ten ofhisfoUowers, 
dawc m'humiex ħlief għaxra mis- 
servi li għandu ; he is oue of her 
followers, dac wieħed min-namrati 
taghha (minn dawc li ghandha jiġru 
warajha). 

FoLLOWiNO— H isir jew jigi wara ; 
il vocazioni jew is-sejħa ta wicħed, 
(jew dac li għandu isir); nies, sognaci, 
jew tal partit ta wieħed; in the 
foUotving iveek, fil gimgħa li tigi (li 
giet) w'ara ; the history is related in 
thefollowing pages, li storia hi irrac- 
cuntata til pagini li hemra wara ; that 
was hisfollowing, dic chienet il vo- 
cazioni tiegħu (dac li chellu isir; ; 
a man with a great name in the country 
and a strong following iu rarUament, 
(MacauUy, 'llistory of l'Jugland Chap. 
XXIIIJ, ragel (bniodem) msommi 
ferm fil pajjis u li għandu partit cbir 
(bosta nies miegħu) fil parlament. 
FoLLY — bluha, bluhija, ħmorija, 



excuse his youthful folly^ ghader il blu- 
ha tiegħu ta tfal ; this is folly^ dina 
bluha; / tvas young, a single man^ and 
after yout/tful follies ran^ ( W ords- 
yforihj Ijast of the JlockJ^ jena confc 
żagħżuħ, għażeb, u ġrejt wara il blu- 
hat (jew il ħmerijiet taż.y.ghużija) ; 
and he wrought foUy in IsraelfJoshua) 
u gieb il genn flsraeli. 

FoLLYiNG— biċċa gonn, biċċa blu- 
ha ; lct me shuu snch follying bcforc 
thee, (Keats, Endymiou)^ ħàlli nis- 
carta 0*«hràb) dawn il bcejjeċ tal 
genn minn kuddiemec. 

FoLT— ibleħ, stupidu, nii>nun. 
FoMAHAUT — chewcba mil cbar. 
FoMBNT— tagħmel i! fumenti (is- 
saħħdu bibcejjecmxarbin fil misħun), 
tgħejn bis-sħana ; taħwi, ixxewwex, 
iġ)/agħal ; when he feels the pain fo- 
ment his sides fapply fomentations to 
his sidesjy meta ihoss lugigħ xar- 
rablu genbejb bil misħun (ghamillu 
il fomenti fuk genbu); he was theonly 
oue thatfomeutnl thc people, Iiu ehion 
biss li xewwex il poplu linnies;. 

FoMENTATiOiV - fumeuti (tkeghid ta 
biċċa ċarruta otc. mxarba fil misħun); 
issaħhan bil bicoiet mxarbin fil mis- 
sbun; tixwix. 

FoMENTER - xewwiex, min isaħħan ; 
he is one of thefomcuterSf Iiua wiehed 
mix-xewwiexa (wieħed milli isaħħnu). 
KoND— li iħobb, ħabbej ; li icun 
miġbnd lejn, jow inoghmi wara; mi- 
ġnun ; ta flit, ħaġa żgħira ; H ma 
jiswiex; tħobb; he is a foud pareut, bu 
missier li iħobb (ħabboj); are youfoud 
ofmilkl tħobbu il ħalib ?; grant I 
may never provc so foudj to trust man 
on his oath or bond^ jalla katt ma 
ncun hecc miġnun ( ibleh ) li nafda 
bniedem fuk il ġurament jew il chel- 
ma tiegħu (^hnkeHpeas Tonou of 
AthensJ; not withfond shekcls of the 
testedgoUl (Shiik-HpHar, Measure for 
mcaHiirc), mMiux l»i flus li jiswew ftit, 
who did fond tUcc ou hc(' brcast whcn 
you wcr'e a litllc child ?, min ħabbec 
(għażżec) ma sidru meta cont tarbija 
ċcbejcna? 

FoNDBR— ara founder. 

FoNDLE — tħejjom, tħannen, iż-żie- 



Digitized by 



Google 



t'oK 



.— 437 — 



t*OĠ 



ghel ; too ragg?.d to be fondled on her 
lap (Teiiiiy80ii, Aylmers field), incew- 
hiji wisk biex tokgħod tħejimi (tħun- 
iiu) rħoġoiha; hefondled on her like a 
child^ beda jitbauxlilha ( jitħejinilha) 
bhal tarbija ; beda iżiegliel biiia bħal 
tarbija, ( Uay, Workfora Cooj^erJ. 

FoNDLBR — min iħeijem,iżiegħel jew 
iħannen. 

FoNDLiNa — thejjim, zegħil, tħaii- 
nin ; feesud, wieħed li iciin mħejjein 
jew mfissed ; ibleħ ( bla għakal ) ; / 
dont know what fondUng ?», jena ina 
nafx x'inhu thejjim (x'inhu fsied, iew 
jena katt ma cont mfissed jew mħej- 
jem); he was always thefondling ofhis 
tender mother^ hu chien dejjem il fes- 
8ud (il predilett) tal għażiża ommu ; 
we have many such fondlings that are 
their uives, alaves, (llurton, Anathomy 
of Melancholy) għandna bosta ininn 
dawn il boloħ li huma raiera tan-nisa 
(lal mara) tagħhom. 

FoNDLY- ta ibleħ; blimħabba ; ah 
me/ 1 fondly dream, (Jlilloii, LycidasJ, 
jahasra għalia! kiegħed noħlom ta 
ibleħ; he was always treated fondly, 
hu chien dejjem maħbub (ittrattat 
bl-imħabba collha). 

FoNDNBSS-mħabba, gibda; genn, 
bluha ; he showcd great fondness for 
her^ wera mħabba ċbira ghaliha;'^//^ 
multitude, whichfelt respect and fond- 
nesafor thegreat hiHorical namea ofthe 
Ifind, (MacHUlay, History ofEnglandj, 
in-nies (il poplu) li ħassew rispett u 
gibda cbira għa'l-isniijiet cbar t4in- 
nies storici (li chitbu, jew li huma 
msemmijin tii storia^.ta'I pajjis; it 
will be fondness on your part to think 
that he is in lore with the widowed 
mother and not with the daughfer, icun 
genn (bluha cbira) tiegħec'li taħsebli 
hu iħobb lill omin arinla u m'hux lit- 
tifla ilill bintha). 

FoNDU I calicO etc jew carti (li 

FoNDUs J bihoin jicsu il hitan)stam- 
pati b'mod li il culurijidru mħaltin 
fxulxin. 

FoNT— fonti (tal maghmudija), fun- 
tana, nixxiegħa tal ilma jew għajn ; 
he was taken to the baptislnal font the 
following morning, ħaduh biex igħam- 



mduh (għal magħmudija) Igħada fil 
ghodu. 

FoNT— tagħmira (aet) tipi ta ittri 
clmr u żgħar bil ponti, accenti, spa- 



zii etc, għal st«mperiia. 

FoNT-NAME— l-isem Ji 
Oatuh) fil fonti. 



FoNT-NAME— l-isem Ji wieħed icoHu 



Font-stone) il fonti, fonti tal magh- 

FoNT-vAT Jmudija. 

FoNTAiNEBLAu-isem ta wieħed mil 
comuni (taksimiet) u ta belt ta Fran- 
za, xi 85 mil bogħod minn Parigi. 

FoNTAL — tal fonti ; tal bidu ; tal 
magħmudija; thisday ainong thefaith- 
ful placed andfed withfontal manna, 
( Colerhlge, on the Christening ofa 
friend's childj^ illum gejt magħdud 
ma I-Insara u mgħajjex bil manna 
tal fonti (gcjt, jew cont, mgħam- 
med). 

Fontanbl| funtana, għajn żgħira, 
FoNTiNBL) tokba etc. minn fejn 
joħorġu xi umuri tal gisem. 

PoNTANOB— bħal kafas jew gaġġa 
żgħira tal fildiferru li dari chienu jil- 
bsii fuk rashom (1-actar) in-nisa Fran- 
cisi biex iżommu xagħarhom il fuk 
(chif chienet il moda). 

FoNTiouLus— tokba eto. li it-tobba 
ihallu għal apposta fil gisem ta ma- 
rid (li icollu xi gerħa eto.) biex jiscu- 
la minna materia etc. u heco ucoll 
it-tobba icunu jistgħu jaraw u jistu- 
diaw fuk il marda. 

FooD-ichel, ghalf; bread is our 
chxeffood^ \\ hobs hu 1-ichel ewlieni 
tagħna ; meat is very nourishing food, 
iMaħam hu ichel li iżomm (tas-su- 
stanza). 

FooDPUL-lijati I-ichel, għammieh 
li jati il frott. 

FooDLBss — miim għajr icheli bla 
ichel, bla għalf ; they had to wander 
tnjoodless wilds for nearly S months, 
chellomjiggerrew gewwa boschijet 
minn għajr ebda xorta ta ichel ( bla 
frottijiet etc.) ghal dwar tliet xhur. 

FooD 8TUPP - ħwejijeġ ( merci ; tal 
ichel; hedeah infoodstuffs and arti- 
cles ofconsumption, jinnegozia (ibigh) 
hwejjeġ tul ichel (tal merċa;. 

FooDY— tal ichel, tal għalf ; sustai^- 



Digitized by 



Google 



POO 



— 438 — 



POO 



zius, li iżomm ; fertili, għamraiel, ]i 
jati il frott. 

FooL — ibleħ/ miġnun ; titbellaħ, 
tidħak bi ; tgħaddi iż-żmien bi ; tkar- 
rak bi ; whnt afool you are not to go 
with him. chemm int ibleħ li ma tmurx 
miegħu ; oll vien fool ajid children 
calculate (" Sliakespear, Jtdius Caeaar) 
ix-xjuħ jitbellhu u it-tfal ikisu ; tofool 
the crawd ivith gloriom lics ( Tenny- 
80n, In Memoriam ) tidħak bil folla 
b'gbideb 1-aetar cbir (billi tgħejd salt 
gbideb oħxon) ; to play thcfool, tagħ- 
milba tal ibleħ, titbellaħ ; we dvnt 
come here to pUiy the fool, aħna ma 
niġux bawu biex uagħmluha tal bo- 
loħ (biex nitbellgħu) ; to ^mt the fool 
on (jew upon) a person^ tgħaddi bnie- 
dem ( lill xi hadd ) b*ibleħ ; tgħejd li 
hu ibleħ ; to be thought knowing you 
mustfirst put thefool upon aU mankind 
{Hv^AtnJuvenal) biex iżżomm ruħec 
(tgħaddi jew tcun miżnium) b'għaref 
trid (jenħtieg) li tgħaddi (izżomm) 
b'boloħ in-nies collha tad-dinja; to 
make a fool of tgħaddi bi%-zmien« 
tgħaddi lill xi ħadd ta ibleħ ; he tried 
to make afool ofme hut I gave him a 
goml lesson, ried igħaddini ta ibleħ 
(igħaddini biż-żmien) iżda tajtu lezio- 
ni chif imiss (urejtu min jen). 

FooL-BORN — mniseel mill bluha; 
twieled (mwieled) ibleħ. 

FooL-BORNB — li ħadd nia jokgħod 
għalih (ħadd ma jissoportiħ) ħlief xi 
ib]eħ(ħIiefilboIoħ). 

FooLBRY — bluha, genn ; ħmerija ; 
every one ia laughing at her fooleries^ 
culħadd kiegħed jidħao bil bluha 
taghha (kegħda iddaħħac il culħadd 
bil bluha taghha). 

FooLHARDiHOOD — a ra foolha rdiness. 

FooLHARDiLY— tal geuu, ta miġnun, 
ta ibleħ. 

FooLHARDiNBBS— genn, bluha, għa- 
mil tal geun, ta wieħed bla ras, li 
jagħmilha u ma ikesiex. 

FooLHARDiZB— genn, bluha; għamil 
ta ħaġa addoċċ ta ibleħ etc. 

FooLHARDY — iblcħ, miġnun, wieħed 
bla ras, wieħed li jaġħmel ħaġa minn 
ghajr ma ikisha. 



FooLiFY — tghaddi lill xi hadd ta 
ibleħ. 

FooLiNo — bluha, mogħdija biż- 
żmien ; Ah ! there is no fooling with 
me! ohi, bija ma tghaddix iż-żmien, 
fmiegħi ma hunmix ċajt). 

FooLisn — ibleħ, checiċu ; he is sure 
tomake(to cut) a foolishfigure, sgur 
joħroġ ta checiċu (ta ibleħ). 

F00LI8ULY— tal genn, ta ibleħ ; you 
actedfoolishly^ inti ghamilt ta ibleħ 
(biċċa tal genn). 

FooLisHNBSS — bluha, genn ; ħmeri- 
jiet. 

FooL LAROR-ħali ferm, li jonfok 
addoċċ. 

FooLOCRAOY — gvern tal mgienen. 

FooLs'cAP -il mitra, kartiis etc. li 
ilibbsu f ras il pulcinelli ; fools' cap 
(paper), xorta ta carta fina ħoxna 
(tajba ghal memoriali etc.)-; two sheets 
offoolscap (paper), żewġ folji carta 
'*fools cap". 

Fool's KRaAND — dnħca (kadia ta 
ibleħ) bħal dawc li isiru fl ewwel ta 
April meta ikarku bin-nies. 

FooL*8 PAUADisB -heua jew diverti- 
ment karrick (ta boloħ). 

F008T— dardir, ħass ħażin. 

FooT— siek, pied jkies Inglis); zoc- 
clu, fanterija (suldati bla rechbin, 
ri^menti li m'humiex tal cavallerija); 
il Wċċa ta istVI (ta muntanja etc); 
isfel (il biċċa t'iafel;; 1-aħħar; condi- 
zioni, stat (chif wiehed icun stmat 
jew iccalculat) ; basi, bidu (peda- 
ment); gambettta (dakka ta siek biex 
tfixchel wieħed u twakkgħu) ; ( fil 
poesija) chejl tal versi, bhal accenti 
tal vers tagħna ; il kiegħ (dao li jok- 
għod) ta bittija etc. taz-zoccor, għa- 
sel etc; tisfen ; tirfes ; tati bis-siek ; 
tchecci, tbiegħed minn, jew twarrab; 
tagħmel ( iżżid etc.> fpeduna jew 
Tcalzetta ; he trod on my left footy ri- 
fisli sieki ix-xellughija; thefmt oj the 
table is not mahogany^ siek il mejda 
m'hix cawba (m*hix tal cawba) ; the 
foot of this Htocliing in tightcr than the 
other one^ is siek ta din il calzetta 
actar dejka minn dic ( is-siek ) ta 
Uoħra ; threejeet make one yard, and 
twelve inches vuike one foot, 3 piedi 



Digitized by 



Google 



POO 



— 489 — 



FOO 



jagħmhi jarda u tnax il pulzier 
JHgħmlu pied ; thesc are foot soldiers^ 
dawn suldati tal fanterija fm'hux 
tal cavalleria) ; both horse and foot 
for a moment hegan to shrinky sewwa 
il cavallerija chemm ucoll il fnn- 
terija bdew għal mument jitmeżimżu 
(jerġgħu lura), fScott, Old M&rta- 
lity)\ they met andfouffht at thcfoot of 
the monntain^ iltakgħu u taw (tkabdu) 
fit-tarf t'isfel tal muntanja ; this sam 
is to he added to the foot of yonr ac- 
county din is-somma trid tiżdied fl-ah- 
ħar tal cont (fil cont) tiegħec, isfel 
jew fl-aħħar; it sccms that icc are not 
vpon the samefoot with ourfeUow sub- 
jccts in Englandy ( Swlfc Drapiers 
Letters)] donnu m'aħniex iccalculati 
bhas-sndditi I-oħra bhalna li hemm 
fl-Inghilterra ; vpon thisfoot it would 
he impossihle for any clab like onrs to 
(jet oUf fuk dawn il princip'i (fuk din 
il basi) ma jista icun katt li club bħal 
tagħna igħaddi il kuddiem ; Ilcmy 
(fiving him a slightfoot laid him on the 
hroad ofhis backy Enricu,tefagħlu (xe- 
hetlu) gambett-a u xeħtu għal dahru ; 
sqnarc foot, picd qundru ; a sqnare 
foot^ is a squarc whosc side is oncfoot 
and which therefore contains lJi4 in- 
cheSj pied quidru hu quadru (qua- 
drat) li ^handu cull Avaħda mil ġnieb 
tiegħu pied, u li għalecc fih 144 pul- 
zier quadru ; cuhic foot, pied cubu ; 
cvbicfoot is a cube whose side is one 
f<H>t, and which thcrefore contains 17^8 
cubic inchesj il pied cubu hu cubu li 
ghandu cull wieħed mill ġnieb tie- 
għu pied, u ghalecc fih 1728 pulzier 
cubu; foot it featly hcre and thcre, 
( Sh8k«8|iear, Tempcst ), isfen ħafif 
( isfnuha bil ħeffa) hawn u hemm ; 
what ordinary subjcċt had come in^ 
since first you footcd on our ^ tcrri' 
tories, {VorAj Pcrkin Warhcck), x'inhu 
li sar (li daħal) minn meta dħaltu 
(rfistu) inthom fit-territoriu t^ighna? 
why do youfoot mCj am I a cur ? għa- 
licx tatuni bis-sick jena xi chelb jew- 
willa ? you ought to foot hcr from 
you^ int chien imissec tbegħidha min- 
nec (tchecciha, jew twarrabha) ; ^om 
have tofoot thcse socks^ trid tagħmel 



is-siek (ġdida) f*dawn il peduni ; on 
foot, bil mixi ; we had to do all the 
journey on foot, chelna niġu it-triek 
collha bil mixi ('chelna niġu bil mixi); 
to set on foot, tibda, tati ix-xejra 
tkabbiàd (ua^a miexia) ; to keep the 
footj iggib ruħec sewwa u chif jixrak; 
keep thy foot when thou goest to the 
house of God (Ecċlesiastics V\ I), gib 
ruħec sewwa fchif jixrak> meta tid- 
ħol fid-dar t'Alla (fil Cnisia); to put 
one'sfoot into any thiny, tidħol f ba- 
sla, issib ruħec fxi tabxa, jiġrilec xi 
biċċa ; to put one'sbestfoot (jew leġ) 
forcmost, tiġri chemm tiflaħ ; tgħaġ- 
gel (thafief), tagħmel ħaġa mill-actar 
fis li jista icun ; tagħmel ħiltec col- 
Iha ; to keep foot'side, izżomm il pass 
ma, timxi flimchien ma. 

POOT-AND-MOUTH-DISBASB — iscm ta 

marda (mxija) taż-żwiemel. 

FooT-BALL— **foot baH"(baIIun cbir 
tal gomma elastica finforra ħoxna tal 
gi*da li jilgħabu biħ billi jatuħ bis- 
siek etc.) 

FooT-BAND -cumpanmasuldati fan- 
teria (m'hux tal cavalleria). 

FooT-BARRACK — quarticr għassul- 
dati fanteria ('m'hux cavalleria). 

FooT-BOARD — bicċa għuda (mżer- 
żka etc.) biex tpoggi sakajc ( taħt 
desc etc.) 

FooT-BOY— tifel għal kadi ta barra 
(seftur). 

FooT-BRBADTH— il wisa ta sick. 

P^ooT-BRiDOB— pont dcjjak Cchemm 
jgħaddi bniedem jimxi). 

FooT-cLOTH - dawc il bcejjeċ taċ- 
ċraret li jagħmlu fuk dahar iMiemel 
kabel ma ikegħdulu il berdgħa. 
. FooT-ooMPANY — cumpanhija suldati 
fanteria (in'hux cavalleria^. 

FooT-ousHiON — mħadda għar-riġ- 
lejn (biex tpoggi riġlejc jew sakajo 
fukha). 

FooTBD— bis-sakajn; quadrupeds are 
fourfooted animaljt, il quadrupedi hu- 
ma annimali b'erba' (li għandhom 
erba') saka jn. 

FooT-PALL — tfixchila, wakgħa mir- 
riġlejn. 

FooT-FiOHT— tkabida li issir bin- 



Digitized by 



Google 



POO 



— 440 — 



FOO 



nies H ma iounux fuk iz-żwiemel 
(m'hux bis-suldati tal cavalleria). 

FooT-GUÀBDS'-suIdati fanteria tal 
guards. 

FooT-HALT— marda tan-ngħaġ. 

PooT-HOLD— il-Ioc fejn tiekaf jew 
tieħu is-siek. 

FooTiNG— 1-art fejn toun is-siek (il 
wisa li tieħu is-siek); il post (illoc) 
fejn tpoggi issiek, il mixi fpassi); 
Ifark^ I hear thefooting of a man/ Iss 1 
kiegħed nisma il mixi (il passi) ta ra- 
gel ; il passi fis-sfin, ix-xeħta tar-rigel 
fis-sfin ; sfin ; these fresh nymphs cn- 
counter eueryone in country footing^ 
(Shakespear, the Tempest), daun in- 
nisa ( xbejbiet ) fl-aħjar tagħhom 
(żagħżaħ) jakblu jiltakgħu ma cul- 
ħadd fis-sfin tal campanja; mogħdija 
( passaġġ, banchina ), sbarcar, nżul 
fl-art ; whose footing here anticipates 
our thmghts, (8h»kt^Apear, Othello), li 
li sbarc (li nżul tagħhom) hawn (fdin 
I-art) chien kabel ma ħsiebnih aħna 
(minn għujr ma conna nistenneuh); 
stampa tas siek ( fuk ħaxix etc. ) ; 
showed her the fairy footings on the 
qrass^ CTennyson, Aylmersfield),\xv\Q' 
\\n, il marchi (is-sinjali jew li stampi) 
tas-sakajn tas-saħħara li chien hemm 
mħollija fuk il ħaxix; posizioni post 
etc, lart; the^i could never have a 
footing in that land, katt ma setghu 
jirfsu (icollom posizioni, jeħdu post) 
f dic 1-art f hemm) ; they lived on the 
same footing^ għaxu ( għaddew ) li 
stess ; li stess ghamil fbhal) ; he grew 
strong among the Irishy and in his 
footing his son continuing, hath increas- 
ed his said name^ (Spencer, Present 
state of Ireland),ch\her (issaħħaħ) ma 
I-Irlandisi, u billi ibnu compla bħalu 
(fli stess għamil tiegħu), żied (cattar) 
ismu jew il famatiegħu;/oo/m//,peda- 
ment (I-ewwel gebel etc. fil bini ta 
ħajt ; /ootm<7, xorta ta bizzilla ordi- 
naria (bla disinn ta figuri xejn) lixza ; 
to pay one*sfooting^ttia\\as flus għal- 
I-ewwel mancanza jew /ball li tagħ- 
mel ; jew tħallas flus fid-dħul biex 
tibda xi negoziu, xogħol etc. 

PooTiNO-BBAM — it-travu li jorbot 
(fsakaf). 



FooT-KNAYB— tifel, seftur. 

FooTLE88-bla saknjn, minn għajr 
sakajn. 

FooT-LiCKBR - dac li jilgħak riġlejn 
hadd jehor, jigifieri bniedem servjli, 
li jagħmel collox biox jinħabb ; bnie- 
den) baxx. 

FooT-LiOHT8-id-dwal (ringhiela) li 
icun hemm ma tul il palc fteatru 
(biex jatu id-dawl il palc); to smell of 
thefoot'lights, turi li tmur spiss it- 
teatrn (tusa cliein li jingħad fuk il 
palc ta teatru) ; to smell the foot-lights, 
icolloo ix-xeħta ta wieħed li jirrecita 
fit-teatru; he is the only one thal smells 
of foot lights, hu biss li għandu i.x- 
xeħta tal (l-aħjar, 1-actar li jinkala 
għal) palc. 

PooT-MAiD — camriera, seftura. 

FooT-MAN — suldat tal fanterija 
(m'hux tal cavalleria) ;/of)«maw, ragel 
(sefturj li joħroġ massinjur biex jif- 
taħlu etc. meta icun filcarrozza; il 
ħadida (bħal tripied) iżda b erba' sa- 
kajn fojn tokgħod il chithi biex tis- 
ħon ħdein in-nar (fċumnija). 

Footman's iNN— lucanda baxxa, co- 
muni. 

PooT mantlb— dic il cverta etc, li 
jixħtu fuk riġlejhom dawc li icunu 
f carrozza biex ma jhamġux ħwejji- 
ġhom. 

PooT-MARK — stampa jew sinjal li 
tħalli is-siek ; siujali tal mixi. 

FooT-PACB — il pass regulari ; dac il 
pian (bla taraġ) minn indana taraġ 
ghall-oħra; il bradella etc. li icun 
hemm f xi sala cbira ta palazz (minn 
fejn is-sinjur jew il cap tad-dar jit- 
chellem jew jakra xi ħaġa lil dawc 
li icun hemm miġbura jew misted- 
nin etc. 

FooT-PAD— ħalliel (dac li iwakkaf 
biex jisrak in-nies fit-torok f xi cam- 
panja, il barra); biċċa (bhal cuxxinett) 
tal-lasticu li jorbtuha mar-riġlejn taż- 
żwiemel biex meta jaħbtu riġlejhom 
ma xulxin ma jinstelħux. 

FooT-PATii — baiichina, mogħdija, 
passaġġ tan-nies. 

P00T-PO8T— cun-ier, tifel kaddej (li 
imur minn banda għal 1-ohra bil mi- 
xi). 



Digitized by 



Google 



Poo 



— 441 — 



POR 



FooT-PRiNT — rifsa, pedata, sinjal 
tas-siek fl-art ( H wieħed ja&^ħmel 
roeta jimxi); st^mpa tar-riġlejnCfl-art). 

FooT-RACB— tiġrija (bir-riġlejn) tan- 
nies (m'Iiux tai^^-żwiemeh. 

FooT-ROPB — zappapied ; dic ic- 
cima li tcun mal pinnuri fejn ipo^ġu 
riġle jhom il baħrin meta icunu jorbtu 
jew iħollu il klugħ. 

PooT-ROT — niarda fir-riġlejn tan- 
ngTiag (bħal xkuk tas-safra) billi id- 
dwiefer tan-ngħaġ l-ewwel jintefħu, 
mbaghad jibdeu jixxakku u fihom 
jidħol trab u ħmie> (li imarrad in- 
naghġftj; 

FooT-RULB— riga kies ta 12 il pul- 
zier. 

FooT8-dac li jifdal, il kiegħ, il 
fdal tal kiegħ. 

F00T-8HACKLB8 — xchiel (bħal ma- 
netti jew ħadid) għar-riġlejn. 

Foot-BOLDiBR— suldat tal fanteria 
Cm'hui tal cavalleria). 

P00T-8ORB— Ugigħ fir-riġlejn(bilmi- 
xi) ; he canH tcalk more^ he is /oot-sore 
noxoy ma jistax jimxi actar għandu 
riġleih juġgħuh (bil mixi). 

F00T-8PARB— ara foot-prinL 

Fqot-stakb — il ħofra, il wisa, post 
fejn jokgħod il pedistal ta colonna. 

FooT-STALK— zokk ta werka. 

FooT-BTALL— staffa (fsarġ ta rchib) 
għal mara. 

FooT-BTBP — rifsa, pedata, is-sinjal, 
H stampa li tħalli is-siek fl-art meta 
wieħea jimxi; il ħass tal passi fil mixi; 
sinjaly esempiu ; I dont remember we 
liadanyfoot'Stepe ofeuch doinge {actions) 
hefore the time of the Gi^and Mattere^ 
ma niftacarx li chelna esempi ta għa- 
mil bħal dana kabel iż-żmien tal Or- 
dni ifoot'Step (jew sJiaft), il post fma- 
cna fejn idur il fus. 

PooT-srooL — banchetta. 

PooT-TRAP — ic-cipp ( fejn iżommu 
ri^lejn dawc li icunu iccundannati 
mii^.muma jew mxeccla). 

FooT-WALiNG — veringli, twavel tal 
bastiment minn gewwa ( biex jorbtu 
jew isaħħu il bastimeut. 

FooT-WARMBR — ħadida ( jew bħal 
mħadda taċ-ċomb etc. ) mimlija bil 
misħun biex issahħan riġlejc ( bħal 



dawc li jagħmlu fil vaguni tal vapuri 
tal art fix-xitwa fil viaggi twal, u ao- 
tarx bil-lejl, baiTa minn Malta ). 
FooT-wAY — ara foot-path. 
PooTY — collu kiegħ, mkankal, 
m'hux ċar iew safi ; msejchen, baxx, 
li ma igħeja xein ; to take her outfrom 
und^r that footy haltery^ (Maryat, reter 
SimpleJ biex jeħelsuha ( ibegħduha.) 
minn dic il batteria (sur jew fortizza) 
msejcna, zgħira, Ii ma tiswa xejn. 

Fop— min iħobb jilbes u jiddandan; 
petitu, żabicott ; he is a fop and hie 
sister is a slattem, hu petitu ( ġuvni li 
iħobb jilbes u jiddandan), u oħtu tifla 
maħmuġa fdendula^. 

Fop-DOODLB — wieħed ibleħ, ħaġa 
belgħa, babbu ; come^ comCy you brace 
of fop'doodles ( Sbadwell, Bury Fair), 
ejjew, ejjew ja żew^ boloħ li inthom. 
FoPLiNO -petitujewżabicott zgħir; 
daksxejn ta tfajjel żabicott, )i iħobb 
jilbes u jiddandan ; asfoplings grin to 
show t/ieir teeth are white (Brown, Es- 
say of Satire) bħat-tfal żabicotti li 
ghal taparsi jidħcu biex jicxfu snie- 
nhom ħalli juru li huma bojjod. 
FoppBRLY— belhieni, ta ib]eh,babbu. 
FoppERY— dandin fi Ibies, żabicot- 
tjar, petitj'ar ; kerk, wiri ta ħaġa 
b'oħra, ingann ; bluha, ħmerija ; ħaġa 
fiergħa (vàna) ; between foppery on the 
one hand and slovenliness on tlie other^ 
bejn petitj'ar ( dandin fi Ibies ) minn 
banda I-waħda u ħmieġ ( trascuraġni 
fi Ibies ) mil banda I-oħra ; don't you 
believe itf that is all foppery, la tem- 
men xejn, dac collu kerk (wiri ta ħa- 
ġa b'oħra); aboutseven thousand pounds 
he lavished in fopperies^ (Maeaalay, 
History of Englaind)^ daks sebatelef 
lira ħela (għaiTak) rħafna hmerijet. 
F0PPI8Ħ — H iħobb jiddandan fil 
bies; ta petitu, ta żabicott ; ibleħ ; for 
wise men are grown foppish ( Shake- 
spear, Lear ), għaliex ( in-nies ) il 
għorrief saru boloħ. 

F0PPI8HLY— ta petitu, ta żabicott, 

ta wieħed li iħobo jiddandan fi Ibies. 

F0PPI8ĦNB8S— ara foppery. 

FoR — għal, għaliex, minn f loc ; 

mħabba fi ; li iżomm ma ( li jakbes 

għal); lejn (għal); bi; /or ten shil- 



56 

Digitized by 



Google 



POR 



— 442 — 



t'OR 



lings, b'għaxar xelini ; /or hwi, għalih; 
foi tħose^ għal dawc ;/or the present, 
għal issa ; for ifour virtues did not go 
forth of U8, it were all alike as if we 
had them not, ( Sli«k«^Kp«iir, Mdasnre 
for Meamre)^ għaliex chiecu ii virtu 
tagħua ma conuiex nesercitawbom 
cbien icun li steas bħalli cbiecu ma 
cbelna xejn ; this will etand for that, 
dan jokgħod (iservi) minn floc dac ; 
he, for his faith, àuffered martyrdom, 
hu, mħabba fil Fidi tieghu. sofra il 
martiriu; I am always for my chief, 
jenadejjemnżomm mal (nakbeżgħal) 
cap tiegħi ; he left for Malta, siefer 
(telakj lejn Malta ; but for you jew 
had it not been for you, li ma contx 
int; yetjor all thqt, u b'dana collu ; 
for myeake, mħabba fia;/or God^ssake, 
f gieħ Alla ; for God a mercy, għal 
erwieħ ( għal xein ) ; I have done all 
that workfor God a mercy, għamilt 
dao ix-xogħol coliu għall-erwieħ (ma 
ħadtx ħabba ) ; for cuatom'e aake, għa- 
liex il moda hi hecc(mhabba fil moda); 
for greater convenienċe, għal cumdità 
acbar ; for example, per esempiu 
(ngħejdu aħna) ; 9ay,for example, two 
hundred, kis, ngħeidu aħna^ mitejn ; 
for rny part, għàlja ; for my part, I 
shanH find any oàjection, jena għalia 
ma ngħejd xejn ( ma nsib l-ebda ha^a 
cuntraria), jena għalia irrid ; for the 
time to come, għal li gej ; for ever and 
ever, għal dejjem ta dejjem, for a 
week'i time, żmien gimgħa ; / wiU not 
trust him for all his swearing, jena bid- 
dagħa collu tieghu, ma nafdahx ; were 
is not for you, li ma contx int; it is 
necessary for you to go, hemm bżonn 
(jeħtieġ) li inti tmnr; are you for 
wine or beer f xi trid ? x'tieħu ? birra 
jew mbid ? it is not for me to do it, 
m' hux jena għandi nagħmel dan 
( m'hix affari tieghi ) ; it is not pos 
sible for me to love her, ma jistax icun 
li jena nħobbha ; w/iat do you cry for f 
għaliex kieghed tibchi ? ; is that it you 
are anqry forf għalecc intiincurlat? 
(ghal dan kieghed tincorla)?;/or «A(im^/ 
għarucasa I as for me^ min għalia ; 
as for that, in quantu għal dac ; to 
ookfor, tfittex ; whom are you looking 



forf lil min kiegħed tfittex? to take 
for, iżżomm ta ; / take you for an 
honest man, inżommoc bi (ta) bniedem 
onest; I bought t/iis for nine shillings, 
xtrajt dan sitt (b'sitt) xelini ; to speak 
for, takbeż għttl ; / was t/ie only one 
t/iat spoke for you, jena biss cont 
li kbist ghalic ( li tchellimt favur 
tiegħec; to waitfor one, tistenna lill 
xi ħadd; waitfor me, stennieni. 

FoRAGB — għalf ; toħroġ tagħmel 
tfittixa ghal ghalf ; tissaccheggia, tis- 
rak ; tiggerra, tħuf, tmur minn hawn 
għal hemm, tiggerra biex tgħasses 
jew titchixxef ; tagħlef; Caesar sent 
fortli all his men of arm for Torage, 
(Golding, Caesar), Cesare bagnat is- 
suldati collha tiegħu biex igibu il 
għalf minn cull fejnisibu; tliey pil- 
laged and foraged all our towns, serku 
u issaccheggiau il bliet collha taghna; 
ten t/wusand horse s/iall forage up and 
down that no relief or succour come by 
land, ^ Marlow^ Tamburlaine), għaxart 
elef żiemel jokogħdu telgħin ii nieżlin 
jaghmlu il għassa figħassu) biex 
l.ebda għajnuna (ta ichel eto.J, ma 
tidħol gewwa bl-art; we mustforage 
our /iorses, jeħtieġ li ahna nagħalfu 
iż-żwiemel tagħna. 

FoRAOBR— dac li, min, joħroġ biex 
igib (jisrak etc.) il għalf ; min jaħseb 
għal ghalf. 

FoRAGiNG — sacchiġġ, serk tal għalf ; 
tiftix tal għalf 

FoRAMBN — tokba (żghira) . 

FoBAMiNATBD — mtakkab (bit-tokob 
rkàk). 

FoRAMiNiPBR— xorta ta koxra rkie- 
ka; wie^ed minn tar-razza (ordnij 
ieA foramiaifera (ara). 

PoRAMiNiPBRA — ( zoologia ) xoi*ta 
jew ordni ta annimali bil koxra b'ħaf- 
UH taksimiet, jew tokob. 

FoRAMiNoua — mimli CcoIIu) tokob. 

FoRASMUOH — ghalecc ; għal dan ; u 
billi ; forasmuch as the knowing of 
t/iese things is to t/iee.,. (Chiucer), u 
billi għalic li tcun taf dawu il ħwej- 
jeġ hua... 

FoRAY— ara forage. 
PoRAYBR— ara forager. 



Digitized by 



Google 



FOIi 



— 448 - 



t^Oll 



FoBBAOe — it-temp passat ta /orbib 
(are). 

FoRBAN — tisħet, tidgħi, tiscomu- 
iiica. 

FoRBAR-— tagħlnk,idclttwwnr b*ħajt. 

FoRBATHE — tgħaddas fl-ilma, ix- 
xarrab, tagħmel ghasra jew suppapa 
waħda. 

FoRBBAR — taħmel, tissaporti, ig- 
gerrngħ ; tissabar ; izxomm ruħec li 
ma tagħmilx ħaġa ; tħalli jew titlak 
minn post ; antenati, missierjietna, 
niesna; I canHforbear to see him doing 
t/iat, ma naħmilx ( ma ingerrgħux) 
narab jagħmel hecc; you must /orbear 
drinking wine, jaħtieġ tissaporti f tis- 
sabar) ma tixrobx imbid; / cannot 
/orbear to tell yoM,ma nistax ma ngħej- 
dlecx ; we must/orbeavy fShakespear, 
Cymbelinejj jehtieġ li nitilkn minn 
hawn (minn dan il post) ; t/ie /riend- 
diip and alliance tliat liae been between 
yonr houses and /orbears o/old^ (Scott, 
WaverUyJ^W ħbeberija u ir-rabta li 
chienet bejncom u bejn I-antenati 
tagħcom (missierjietcom;. 

FoRBBARANOB — ħmil, sabar; togetJier 
we have learnt to prize /orbearance and 
eel/ sacrificej ( nordsworth, White 
Doe o/ RyUtoneJ^ flimchien tghallim- 
na naraw chemm jiswew is-sabar u 
il pacenzia ; /orbearance is no acquit- 
tance, Àlla ma iħallasx nhar ta sibt. 

FoRBBARANT — H jaħmel, miu ghan- 
du sabar, min, jew dac li jistabar ; tal 
jew bil, pacenzia ; with /orbeai*ant 
submissitenesSf (Oarljle, Miecellaniee)^ 
b'ubbidienza tal pacenzia. 

FoRBBARANTLY — bil paceuzia, bis- 
sabar. 

FoRBEARiNG—Ii jaħmcl, jissaporti 
jeħu pacenzia; pacenzia, sabar, nmil; 
he is very forbearing indeed, verament 
(tassew) fi hu bniedem tal pacenzia 
(li jissaporti) li jistabar. 

FoRBiD — timnagħ, i^iomm, ma 
t^isMix ; I /orbid you to do it^ ma in- 
ħallicx tagħmlu ; he /oi^bade me his 
house^ ma riednix immur (ipprojbieni 
li immurj fid-dar tiegħu ; God/orbtd, 
' Àlla ħares. 

FoRBiDDANoB--*prqjbizioni, żamma ; 
Iww luist t/ioa yieUled to transgress the 



strict /orbiddance f (Miltoa, Paradise 
LostJ^ chif cedejt-, • chif ħallejt id- 
demonju jeghelbeo biex ma tobdix 
(biex tioser)il projbizioni li chelleo? 

FoRBiDpBN -projbit ; tlie /orbidd^n 
/ruit^ il frotta projbita. 

FoRBiDDBNLY - minn għajr permess, 
minn għajr ma wieħed icun irid Ccon- 
tra il volontà jew ir-rieda ta xi ħadd ; 
you have entered his house /orbiddenly, 
inti dħalt fdaru minn għajr ma rie- 
dec ("contra ir'Heda tieghu). 

FoRBiDDBR— min ('dac li) jipproj- 
bixxi, ma iħallix, jew jimnosta jew 
jimnagħ. 

FoRBiDDiNO — li ma iħallix, li jip- 
projbixxi, li jimnaghna; ta min jist- 
cherrgħu ; li igib orrur; projbizioni ; 
these are his jforbidding orders, dawn 
huma 1-ordnijiet tieghu li bihom jip- 
projbixxi (ma iħallix li issir din il ħa- 
ġa); t/ie wretched state o/t/ie room wliei*e 
/le was living %oas simply /orbidding, li 
stat msejchen (il takar) tal camra 
fejn chien kiegħed igiblec orrur 
( ichexchxeo jew iġagħlec tistcher- 
raħha) tassew ; did you rcad about t/ic 
/orbidding of tluxt book to be read here f 
krajt fuk il projbizioni (fuk li m'hux 
permess) li dac il ctieb jinkara hawn? 

FoRBiND — tillega (ctieb) tajjeb. 

FoRBiSBN— esempiu. 

FoRBiBBNiNG— parabola, allegoria. 

FoRBLBD— mimli collu demm. 

FoRBLOw — titħabat, tmur mar-riħ 
(bhal bastiment smattat ftempesta). 

FoRBORB } temppassat u partecip 

,- V passat tal verb Forbear 

tORBORNEJ (^,.^y 

FoRBOw — taħrab, tiscarta,titbigħed 
minn. 

FoRBRBAK — tchisser jew tekred 
għal collox ; tchisser ħaġa li tagħmil- 
ha frac. 

FoRBY — fuk ; /orby all tJiings, fuk 
collox ; ma genb, ħdejn ; to rest /lim" 
sel/ /orby a /ountain sid-e, CSpenaer), 
biexjistrieħ ħdejn għajn (ma genb 
funtana) ; /le took her up /orbu t/ie 
hand^ (8penser), ħadha minn idna. 

FoROB— kawwa, setgħa, forza, saħ- 
ħa ; dnewwa, ġagħil ; li iġġagħal ; 
we /iiul to rtpel /orce by /orce^ cheltia 



Digitized by 



Google 



FOR 



444 — 



FOħ 



incheċċu (imbegħdu minnha) il forza 
bil forza ; the ciiy waa opnressed under 
tħe force of amia, ii belt onienet magħ- 
fusa taħt kawwa (is-setgħa) ta I-armi; 
t/iie ie an argument of greai force^ dana 
argument ta saħħa ebira ( kawwi 
ferm) ; he had io go by force^ chellu 
imur bil f ors (bid-dnewwa) ; he wae 
forced to do it, ġagħluh jagħmel dan 
bil fors ; who wiil force me io do iif 
min iġagħilui bil fors li nagħmlu? 
( min . iġaghilni nagħmel dana bil 
fors?); ihe police force^ il pulizia (il 
corp tal pulizia); he is io join àie 
j^olice force, chellu jidħol fil (isir jew 
jingaġġa etc.) pulizia; aciive force, 
forza attiva (dio il forza, fil fisica, li 
i^agħal tiċċaklak ħaġa li tcun kegħ- 
da mistriħa jew bi cwieta) ; animal 
force, il forza tal muscoli tal bniedem 
(u annimali oħra) li jagħmel meta 
jiċċaklak ^ew jitħabat); naiural forcea, 
I-agenti ħsici (tal fisica) li jagixxu 
(jaħdmu) fuk il materia, bħal ma 
huma: is-shana, id-dawl, magnetismu, 
1-eIettricità eto,; naiural force, forza 
naturali (il forza li taħdem fuk il 
moħb, jew il menti) ; physical force, 
forza fisica (is-saħħa tal gisem tal 
buiedem ; a threai ie the exeriion of 
moralforccy a blow ia the applicaiion 
ofphysical force, tħeddida hia tharriġ 
tal forza morali, dakka hia 1-appIica- 
zioni tal forza fisica (tas-sahħa tal 
gisem); no jorce fno maiUr), ghal 
xejn ; io come intoforce, issir, tghaddi 
(ħaġa, ligi etc.) ; w t/uii law siill in 
/orc«, dic il-Iigighadha? iJiat law is 
no longer inforce, dic il-ligi ma għad- 
hiex, spiċċat. 

FoBOB — timla, tahxi ; tesagera, 
tcabbar ; did you ever iry toforce vege- 
table marrow 1 katt ippruvajt ti.nla 
jew tahxi il kara ; malice forced with 
tM^(Sliake8pear, TroiZiw and Cressida^ 
malizia hażen mimli bil għakal; he 
didforce his good and excuse his wrongs, 
cabbar biss il ghemil it-tajjeb li gha- 
mel u ghatta il ħażin. 

FoBOBABLB—ara forcible. 

FoBOBD— msaħħaħ ; mġaghal; stin- 
cat jew mkanżaħ ; mimli jew moħxi ; 
t/iat was forced inio his iliroai^ chieu 



mdefies bil fors fi griexmu (bellugħu- 
lu^; donH blame him, hc was forced io 
do so, la tatihx tort, ġaghluh jagħmel 
hecc ; / doni like his forced siyie of 
writing at all, xejn ma joghġobni il 
mod tieghu chif jicteb mkunżaħ; we 
ħad some forced vegeiable marrow for 
dinner ioduy ioo, chelna ftit kara 
moħxi illum ghal l-ichel ucoll. 

FoBOBDNBSS — forza, gagħil, fil foi's. 

FoBOBPUL— ara /o?viW^. 

FoBOBLBSS - bla saħħa, maghdur, 
deboli 

FoBCBLBT - fortizza żghira, castell ; 
in Egypi ihere were but few forceleites 
or ca«^/e«, (MautiileTllle, p.i7j, l-E- 
gittu ma chienx hemm ħlief ftit for- 
tizzi żghar u castelli. 

FoBOBLT — bis-saħħa, bil kawwa, 
bid-dnewwa, bil foi*s ; mġagħàl. 

FoRGB-MBAT— cappuljat,Iahaip mkat- 
ta rkiek ghal mili jew ghal ħuxi. 

FoBCBMBNT— ġagħil; fortizza ; iri(A- 
out mere forcemeut of law, ( Fox, 
Martyrs), minn ghajr xejn ġaghil bil 
fors (tal'ligi) ; foi*cements o/ high wall 
shall fall iogelherj (Wycliffe), fortizzi 
ta swar gholjin jakghu flimchien. 

FoBOBPS — biċċtt ghodda, hħal tnal- 
ja jew pinzetta cbira, li jaħdiAu biha 
it-tobba, mkass tat-tobba, u dawc 
li jakilghu is suien. 

FoBCBB— min igagħal bil fors ; min 
jobbliga; fil meccanica, piston biex 
jati is-saħħa fil pompa li ittalla dej- 
jem l-ilma ; pompa żgħira li iħaddmn 
biex itellghu jew jigguttaw l-ilma 
minn xi fossa ctc. 

FoROES — bagoll, caxxa, senduk ; 
suldati, truppi, rigimenti \'he coUecied 
all his forces iogeiher, ġabar chemm 
chellu nies taht I-armi fiimchien. 

FoROHURB - fiirchetta, il post minn 
feju jinferku sakajn etc. minn xulxin. 

FoBGiBLB — li jista ; li għandu il 
kawwa jew is-setgħa; ta bil fors; 
there is no desire more forcible yi man, 
ma hemmx xewka actar kawwija fil 
bniedem; forcible measures, passi kaw- 
wija(li għandhom is-setgħa); aforcible 
argument, argument eflicaci (li jiswa, 
H jista, li ghandu il kawwa, kawwi) ; 
M^ yorcit/ef, in-nies jew dawc li iridq 



Digitized by 



Google 



iroħ 



— 446 — 



VOtL 



jidni kawwija iida ma icunux; Jialica^ 
that hxst resource of the forcible-feehles^ 
il chelmiet miotubia (stampati) cor- 
siv huma 1-aħħar ħaġa li għaliha jir- 
ricorru dawc li icunu deboli iżda li 
iridu juru li huma kawwija, (Disrae- 
II, Webster). 

FoROiBLY— bil fors, bil kawwa, bid- 
dnewwa. 

FoRciNO — sfurzar, ġagħil ta bil 
fors. 

FoRCiNO-BNGiNB — ara fire'engine. 

FoRciNG-HOUSB — seiTa, dar, post 
fejn ij^^ommu il pianti li iridu is-sħana. 

FoRCiPAL— bħal (tal) forceps (ara). 

FoRCiPATBD— magħmul (li gej bħal) 
forceps (ara); maghmul bħal tnalja 
jew mkass. 

FoRCiPATiON — turturi bil għafis jew 
kris bit-tnalji ; less iomient for than 
either the wheel or forcipation^ yea^ than 
simple burningj (Baeon, Observations 
on Libel% ankas turmenti, wisk ankas, 
sewwa mir-rota chemm ucoll mil 
kris u it-taktigħ bit-tnalji, anzi ankas 
ucoll mil ħruk biss. 

FoROLEAVB— tixpacca,taksam tnejn, 
tofrok fi tnejn. 

FoRCLBMMBD— mejjet bil ċuh. 

FoRCRASBD - mchisser collu, bcej- 
jeċ, ħeirba. 

FoRCROOKED — milwj, mgħawweġ. 

FoRCUT — maksum min-nofs ; right 
as a sword forcutieth an arm in two^ 
(Cbaaeer), sewwa bħal ma xabla tak- 
sam drigħ min-nofs. 

FoRD — il baxx tax-xmara, minn 
fejn wieħed jista jofrok minn banda 
għall oħra b'riġlejh. 

FoRDABLB — li jista jitgħadda bil 
mixi jew bir-riġlejn, dac il post tax- 
xmara fejn ma icunx fond. 

FoRDBBM — ticcundanna, tindanna. 

FoRDO— tgħarrak, tirvina, tekred; 
tgħajji, toktol bil għeja; I see no 
more but that I amfordone^ (Chaocer), 
Jena manaranix ħlief mitluf (rvinat^ 
ihe heavy ploughman snores^ all with 
weary tqskfordone^ CShakespear, Mid- 
ummer NighCs dream)^ il ħarrat kie- 

fħed jonħor (rieked fil fond) għajjen 
ix-xogħol. 
Fqrdrbad— mbai^.ża ferm; mwerwer 



bil biża ; and Joseph was sore fordread^ 
(Oeiiesis etc., ExodusJ^ u Giuseppi 
chien mbażża ferm. 

Fordrbnch — issaccar bix-xorb ; 
tgħarrak, tgħerek. 

FoRDRUNKBN — fissRcra, xurban ; 
the miller that fordrunken was allpale^ 
(Chaoeer), it-taħħan (dac tal mitnna) 
li chien safrani bix-xorb (fis-sacra^. 

FoRB — ta kuddiem ; kuddiem, ka- 
bel ; iheforefeet ofa horse^ is-sakajn 
ta kuddiem ta żiemel ; you will find 
this paragraph in theforepart of the do- 
cumentf isaib dan il paragrafu fil biċċa 
ta kabel tad-document (issib il para- 
grafu H trid fid-document kuddiem) ; 
/ am always to the fore on such occa' 
sionsj jeua, dejjem minn ta I-ewwel 
(minn ta kuddiem, jew lest) fi ħwej- 
jeġ bhal dawn. 

FoRB ACQUAiNT — tgħarraf kabel. 

FoRB ADMONisĦ— twiddeb kabeL 

FoRB ALLBOB— isemmi kabel. 

FoRB-AND-AFT— ittul collu ta basti- 
ment, mil prua sal poppa. 

FoRB-AND-AFT SAiL*-isem ta biċċa 
kala ta bastiment. 

FoRB-APPOiNT — tlesti, tkiegħed ka- 
bel. 

FoRB-APPOiNTMBNT— tkegħida, ftehi- 
ma minn kabel. 

FoRB-ARM — tarma, tlesti bl-armi 
(canuni etc.) kabol ma jasal iż-żmien 
tal gwerra (mln kabel il gwerra). 

FoRB-ARM~id-drigħ, mill mincheb 
il fuk (jew il kuddiem). 

FoRB-BiRTĦ— il primagenitura, min 
jitwieled 1-ewweI. 

FoRBBODB— teħber, tħabbar, tbas- 
sar; my heart foreboded this ( ByroOi 
Corsair) kalbi ħebritni dana. 

FoRBBODBMBNT --tħabbir. 

FoRBBODER— miu iħabbar, ħabbàr, 
bassàr. 

FoRB-BODY— il biċca tal bastiment 
mil l-arblu tan-nofs il kuddiem ( lejn 
il prua). 

FoRB-BOw— il biċċa (li tcun mgħaw- 
ffa jew milwija bħal kam ) ta kud- 
diem tas-sarġ Ctarchib). 

FoRB-BowLiNħ— borina jew io-cima 
tal kala ta kuddiem. ' 



Digitized by 



Google 



fou 



444 — 



FOft 



incheċċu (imbegħdu minnha) il forza 
bil forza ; the citt/ was oppressed utider 
the force of amia, il belt cnienet magħ- 
fusa taħt kawwa (is^setgħa) ta 1-armi; 
t/iie ie an argument of greai force^ dana 
argument ta saħħa ebira ( kawwi 
ferm) ; he had to go by force^ chellu 
imur bil f ors (bid-dnewwa) ; he was 
forced to do tt, ġagħluh jagħmel dan 
bil fors ; t^/io tnillforce me to do ili 
min iġagħilni bil fors li nagħmlu ? 
( min . iġaghilni nagħmel dana bil 
fors?); the police force^ il pulizia (il 
oorp tal pulizia); he is to join àie 
foliceforce, chellujidħol fil(isirjew 
jingaġġa etc.) i)ulizia; active force, 
forza attiva (dic il forza, fil fisica, li 
^ġġAg^c^l tiċċaklak ħaġa li tcun kegħ- 
da mistriħa jew bi cwieta) ; animal 
force, il forza tal muscoli tal bniedem 
(u annimali oħra) lijagħmel meta 
jiċċaklak jew jitħabat); natural forces^ 
1-agenti fisici (tal fisica) li jagixxu 
( jt&dmu ) fuk il materia, bħal ma 
huma: is-shana, id-dawl, magnetismu, 
1-elettricità etc; natural force^ forza 
naturali (il forza li taħdem fuk il 
moħħ, jew il menti) ; physical force^ 
fonsa fisica (is-saħħa tal gisem tal 
buiedem ; a threat is the exertion of 
moralforce^ a blow ia the application 
ofphyeical force^ tħeddida hia tharriġ 
taf forza morali, dakka hia 1-appIica- 
zioni tal forza fisica (tas-sahħa tal 
gisem); no jorce (no matUr)^ ghal 
xejn ; to come into force^ issir, tghaddi 
(ħaġa, ligi etc.) ; ie that law atill in 
/orc^, dicil-ligighadha? tJiat law is 
no longer in force^ dic il-ligi ma għad- 
hiex, spiċċat. 

FoBOB — timla, tahxi ; tesagora, 
tcabbar ; did you ever try toforce vege- 
table marrow 1 katt ippruvajt tijila 
jew tahxi il kara ; malice forced with 
wi^(Shake8pear,?rot7M« and Cressida\ 
malizia ħażen mimli bil għakal; he 
didforce his good and excuse his wrongs^ 
cabbar biss 11 ghemil it-tajjeb li gha- 
mel u ghatta il ħażin. 

FoBOBABLB— ara forcible. 

FoBOBD— msaħħaħ ; mġaghal; stin- 
cat jew mkanżaħ ; mimli jew moħxi ; 
tftat was forced into his tliroat^ chieu 



mdefies bil fors fi griezmu (bellugħu- 
lu^; doH*t blame him, he was forced to 
do so^ la tatihx tort, gaghluh jagħmel 
hecc ; / dont like his forced style of 
writing at all, xejn ma joghġobni il 
mod tieghu chif jicteb mkunżaħ ; we 
had some forced vegetable marrow for 
dinner toduy too, chelna ftit kara 
moħxi illum ghal l-ichel ucoll. 

FoBOBDNBSS — forza, gagħtl, fil fors. 

FoBOBPUL— ara forcible, 

FoBCBLBSS - bla saħħa, magħdur, 
deboli 

FoBCBLBT - fortizza żghira, castell ; 
in Egypt ihere were but few forcelettes 
or <?a*//ef«, (Maunilefllle, P;47j, I-E- 
gittu ma chienx hemm ħlief ftit for- 
tizzi żghar u castelli. 

FoBOBLT — bissaħħa, bil kawwa, 
bid-dnewwa, bil fors ; mġagħàl. 

FoRGB-HBAT— cappuljat,laliaipmkat- 
ta rkiek ghal inili jew ghal ħuxi. 

FoBCBMBNT— ġagħil; fortizza ; wit/i" 
oui viere forcemeut of law^ ( Fox, 
AIartyrs)j minn ghajr xejn ġaghil bil 
fors (tal-ligi) ; foiHiements of hlgh wall 
shall fall togethery (WycIlflTe), fortizzi 
ta swar gholjin jakghu flimchien. 

FoBOBPS — biċċa ghodda, hħal tnal- 
ja jew pinzetta cbira, li jaħdiàu biha 
it-tobba, mkass tat-tobba, u dawc 
li jakilghu is suien. 

FoBOBB— min igagħal bil fors ; min 
jobbliga; fil meccanica, piston biex 
jati is-saħħa fil pompa li ittalla dej- 
jem I-ilma ; pompa żgħira li iħaddmu 
biex itellghu jew jigguttaw I-ilma 
minn xi fossa etc. 

FoBGES — bagoll, caxxa, senduk ; 
suldati, truppi, rigimenti \'he collected 
all his forces together^ ġabar chemm 
chellu nies taht l-armi fiimchien. 

FoBCHUBB - fiu'chetta, il post minn 
fejn jinferku sakajn etc. miiin xulxin. 

FoBGiBLB — li jista ; li għandu il 
kawwa jew is-setgħa; ta bil fors; 
there is no desire more forcible yi man, 
ma hemmx xewka actar kawwija fil 
bniedem; forcible measures, passi kaw- 
wija(li għandhom is-setgħa); aforeible 
argument, argument eflicaci (li jiswa, 
li jista, li ghandu il kawwa, kawwi) ; 
M^ /orcit/ef, in-nies jew dawc li iridu 



Digitized by 



Google 



iroR 



— 446 — 



VOtL 



jidni kawwija iida ma icuuux; lialiesy 
that last resource of the forcible'/eebles, 
il chelmiet miotnbia (stampati) cor- 
siv liuma 1-aħħur ħaġa li għalilia jir- 
ricorru dawc li icuuu deboli iżda li 
iridu juru li huma kawwija, (Disrae- 
II, Webster). 

FoROiBLY— bil fors, bil kawwa, bid- 
dnewwa. 

FoRciNO — sfurzar, ġagħil ta bil 
fors. 

FoRCiNO-BNOiNB — ara fire-engine. 

FoROiNO-HOUSB — seiTa, dar, post 
fejn iżommu il pianti li iridu is-sħana. 

FoRCiPAL— bħal (tal) forcepa (ara). 

FoRCiPATBD— magħmul (li gej bħal) 
forcepe (ara); magħmul bħal tnalja 
jew mkass. 

FoRCiPATiON— turturi bil għafis jew 
kris bit-tnalji ; lese torment for than 
either tlie wheel or forcipation^ yea^ t/ian 
simple bxirningy (Baeon, Obso-vatione 
on Libel)y ankas turmenti, wisk ankas, 
sewwa mir-rota chemm ucoll mil 
kris u it-taktigħ bit-tnalji, anzi ankas 
ucoll mil ħruk biss. 

FoROLBAVB— tixpacca,taksam tnejn, 
tofrok fi tnejn. 

FoRCLBMMBD — mejjet bil ċuh. 

FoRCRASBD - mchisser collu, bcej- 
jeċ, ħerba. 

FoRCROOKBD — milwj, mgbawweġ. 

FoROUT — maksum min-nofs ; right 
as a sword forcutieth an arm in two^ 
(Cbaaeer), sewwa bħal ma xabla tak- 
sam drigħ miii-nofs. 

FoRD — il baxx tax-xmara, minn 
fejn wieħed jista jofrok minn banda 
għall oħra b'riġlejh. 

FoRDABLB — li jista jitgħadda bil 
mixi jew bir-riġlejn, dac il post tax- 
xmara fejn ma icunx fond. 

FoRDBBM — ticcundanna, tindanna. 

FoRDO— tgħarrak, tirvina, tekred; 
tghajji, toktol bil għeja ; I see no 
more but that I amfordone, (Chaaoer), 
Jena manaranix hlief mitluf (rvinat); 
the heavy ploughman snoresy all with 
weary tqskfordone, CShakespear, Mid- 
ummer NighVs dream), il ħarràt kie- 
għed jonħor (rieked fil fond) għajjen 
bix-xogħol. 

Fqrdrbad— mbai^.ża ferm; mwerwer 



bil biża ; and Joseph was sore fordread, 
COenesiB etc., ExodusJ, u Giuseppi 
chien mbażża ferm. 

FoRDRBNCH — issRCcar bix-xorb ; 
tgħarrak, tgħerek. 

FoRDRUNKBN — fissRcra, xurbau ; 
the miller that foi^drunken was allpalef 
(Chaoeer), it-taħħan (dac tal mitnna) 
li chien safrani bix-xorb (fis-sacra^. 

FoRB — ta kuddiem ; kuddiem, ka- 
bel ; theforefeet ofa horse^ is-sakajn 
ta kuddiem ta żiemel ; you will find 
this paragraph in theforepart of the do* 
cumentf isain dan il paragrafu fil biċċa 
ta kabel tad-document (issib il para- 
grafu li trid fid-document kuddiem) ; 
/ am altrays to the fore on such occa" 
«ton«, jena dejjem minn ta I-ewwel 
(minn ta kuddiem, jew lest) fi ħwej- 
jeġ bhal dawn. 

FoRB ACQUAiNT— tgħarraf kabel. 
FoRB ADMONiSĦ—- twiddeb kabel. 
FoRB ALLBOB— isemmi kabel. 
FoRB-AND-AFT— ittul collu ta basti- 
ment, mil prua sal poppa. 

FoRB-AND-AFT SAiL— isom ta biċċa 
kala ta bastiment. 

FoRB-APPOiNT — tlesti, tkiegħed ka- 
bel. 

FoRB-APPOiNTMBNT— tkegħida, ftehi- 
ma minn kabel. 

FoRB-ARM — tarma, tlesti bl-armi 
Ccanuni eto.) kabol ma jasal iż-żmien 
tal gwerra (mln kabel il gwerra). 

FoRB-ARM— id-drigh, mill mincheb 
il fuk (jew il kuddiem). 

FoRB-BiRTĦ— il primagenitura, min 
jitwieled 1-ewweI. 

FoRBBODB— teħber, tħabbar, tbas- 
sar; my heart foreboded this ( Byroo, 
Corsair) kalbi ħebritni danà. 

FoRBBODBMBNT — tħabbir. 

FoRBBODBR— miu iħabbar, ħabbàr, 
bassàr. 

FoRB-BODT— il biċċa tal bastiment 
mil I-arblu tan-nofs il kuddiem ( lejn 
il prua). 

FoRE-BOw— il biċca (li tcun mgħaw- 
ġa jew milwija bhal kam ) ta kud- 
diem tas-sarġ ("ta rchib). 

FoRB-BOWLiNħ— borina jew ic-cima 
tal kala ta kuddiem. 



Digitized by 



Google 



FOH 



— 446 



POit 



FoBB-BOX — saldatur ( ta carrozza 
etc.) 

FoBR-BBOADS— lewwel ħalib li jinha- 
leb minn beżżula ta bakra. 

FoBBDUTTOOKS'— il bżiożel (is-sider). 
. FoBB-OABiN— il camrini (salun) ghal 
passig^eri in-naħħa tal prua ( aukas 
oomodi minn dawc tal poppa) il cam- 
rini li icunu għal passiggieri. 

FoBBOAST — nebħ, tinbiħ, tibsir, 
tnebbeħ, tobsor. 

FoBB OASTiNO — H jobsor, H jara 
x'g^jf 'i jaħseb. 

FoBB OASTLE— il CBstru tal prua. 

FoBB OHOSBN — predilctt, magħżul 
minn kabel. 

FoBB oiTBD— msemmi kuddiem (fuk 
jew kabel). 

FoBBOLOSB— tagħlak barra^ iżżomm 
barra, ma tħallix igħaddi, 

FoBBOOMBB— min jigi kabel. 

FoBB-oouBT— ta bitħa ta kuddiem 
(wesgħa ta kuddiem (dar). 

FoBB-OBAO— il biċċa tal grieżem ta 
kuddiem. . 

FoBB-DAY— il għodwa. 

FoBB-DEOK^il cverta għan-naħa tal 
prua. 

FoBBDO^tagħmel kabel; foredone^ 
magħmul kabel ; tgħarrak, tirvina ; 
foredone^ rvinat. 

FoBB-DOOB— il bieb il cbir ( tal faċ- 
ċata, m*hux tal genb ) ta dar. 

FoBB-BDQB— it-tarf tal folji tal ctieb 
ta kuddiem (m'hux fejn icun mehjut). 

FoBB-BLDBB-— wieħed mill antenati 
(minn missierjietna). 

FoBB-BND— il biċċa ta kuddiem ; tal 
bidu ; il bidu ; the fore end ofharvest^ 
il bidu tal ħsad ; 1-ewweI żmienijet ; 
/ paid more pious debts to Heaven now^ 
tkan m all the fore-end of mu time 
(Shàke^jfe^rfCymheline) actar ^ħamilt 
opri tajba(għext sewwa chif irid Àlla) 
issa, milli fl ewwel żmienijet ta ħajti. 

FoBEFATHBBS — I-anteuati, misseri- 
jetna. 

FoBB-PiNQBB— is-saba il werrej. 

FoBB-FOOT— siek ta kuddiem ( tal 
annimali li ghandhom erba' sakajn). 

FoBEOANaBB — il ħabcl li bih ( mie- 
^ għu ) tcun marbuta il foxxna ( għas- 
sajd iew il kbid tal ħut )• 



FoBBGO — tħalli, titlak, tmur jew 
titlak kabel jew kuddiem. 

FoBBOOiNO^ta kuddiem, li ghadda ; 
in t/ie foregoing years^ fis-snin li għad- 
dew, nż-żmien (snin) ta kabel ; fis- 
snin li mgħoddija. 

FoBBGONB— mgħoddi, li għadda, li 
mar; decis kabel, miftihem kabel; 
aforegone eonclusion^ ftehima (patt) li 
chien sar kabel. 

FoBB-OBANDFATHBB — bisuannu, mis- 
sior in-nannu. 

FoBBGBOUND — il biċĊB H tidher 
kuddiem (I-ekreb lejn il għajn) fi 
quadru (fpittura). 

FoBBOUBSs — ticcongettura ; tin- 
dovna jew takta (tinzerta) kabel. 

FoBB-HAND — il biċċà taż-żiemel (gi- 
sem iż-żiemel) kuddiem dao li icun 
riecheb fuku— minn dahru ffejn icun 
is-sarġ) il kuddiem ; 1-aħjar biċċa jew 
il biċċa ewlenija ; vantaġġ, preferen- 
za; such a wretch had the forehand of 
a king^ (Sbakespearey Ilenry^ Vj^ bric- 
cun bħal dao chellu il vantaggi ta 
Re ; bil kuddiem, ta kuddiem ; l-ew- 
wel ; to be to the forehand with any 
one^ tcun kuddiem, icolloo il van- 
taġġ. 

FoBBHANDED — baccari ; minn ta 
I-ewwel ; il ħin sewwa, cmieni ; com- 
du li għandu il flus, li kiegħed jew 
li jagħmilha tajjeb. 

FoBBHBAD— il ġbin ; il kuċċata (ta 
siġra etc ); ihe raven, lodged in sajety 
on tfie inaccessible forehead of an oak, 
( Vl^ordsworth, Excursion, hk.VIIJ, 
iċ-ċawlun kagħad ċmielu fis-sħiħ fuk 
il kuċċata għolia (Ti ma tintlaħakx) 
tal balluta. 

FoBEHEAD OLOTH— faxxa (bħal fis- 
kija ) li in-nisa jorbtu ma rashom 
(ġbinhom) biex wiċċhom ma jitohem- 
mix. 

FoBBHEADBD — stiuaty ta rasu ; li ma 
jistħix. 

FoBEHBAB — tisma kabel. 

FoBE-HOLD — li stiva ta kuddiem 
tan-naħħa tal prua ta bastiment. 

FoBBHOLDiNO — taħbii*, tbassir. 

FoBE-HOBSB— iż-żiemel ta kuddiem 
(t« I-ewwel) f'tiġrija. 

FoBBiGN — baiTani, ta barra ; ta 



Digitized by 



Google 



FOR 



— 447 — 



FOB 



pajjis jehor; falz, m'hux veru; li ma 
jakbilz ; foreign consuls^ conslijiet bar- 
ranin (ta pajjisi oħra) ; foreign com-' 
modities^ mercanzji (affarijiet) ta bar- 
ra ; foreign netos^ aħbarijiet ta pajjisi 
( jew artijiet oħra) ; he toas $howing a 
foreign appearance all the time^ hu 
chien kiegned juri wiċċ b'jeħor dej- 
jem (il ħin jew iż-żmien collu) ; thie 
ie foreign to our bueinesB^ dana ma 

fhandu x'jaksam xejn (barrani) għal 
iċċa taghna. 

FoBBiGNBR — (ragel etc ) barrani, 
ta pajjis jeħor ; stran^er, frustier ; 
we have a lot of forexgnera here in 
McXtay għandna salt frustieri hawn 
Malta \he i» a nativeand not aforeign- 
ery hua wiehed minn tal pajjis, m*hux 
frustier. 

Forbion-Officb — I-Ufficiu Oolon- 
jali ; the Secf*etari/ of State ie at head 
of the Foreign OMce^ il Ministru hu il 
cap tal Ufficiu Coloniali, 

FoBEJUDGB— taħseb, tagħmel opi- 
nioni kabel ; tesoludi. 

FoRBjuDOBR — min jaħseb, jidde- 
cidi, jew jagħmel opinioni kabel ; 
min jescludi. 

FoRBjuDOMBNT — ħsicb, decisioni, 
jew p^hamil ta opinioni kabel ; esclu- 
sioni. 

FoRBKiKo — predecessur, (wieħed 
li kagħad kabel ħadd jeħor bħal .re 
fuk tron. 

FoRBKNOw— tcun taf kabel ; tagħ- 
raf kabel; had I foreknown it^ li cont 
naf kabel ; li ħsibt-a kabel. 

FoBEKNOWABLB— ħaġa H tista tcun 
tafha kabel ; it ie certainly foreknow^ 
able tohat they toUl do in stich circuni- 
stancee. (Mori*, Divine Dialogues)^ wie* 
ħed jista icun jaf sgur x^^ħandhom 
jaghmlu kabel (x'ghandu isir) f circu- 
stanzi bħal dawn. 

FoRBKNowBR — wieħcd li icun jaf 
x'għandu isir, min icun jaf minn kabel 
x'ghandu isir (x'icollu isir) ; God is 
the foreknower of all thingSf Alla icun 

i'af minn kabel x'gbandu (jew x'icol- 
u) isir, 

FoRB-KNOwiNO ~ setgħa li wieħed 
icollu li icun jnf x'għandu isir minn 
kabel. 



FoRB-KNOWLBDOB^ara foreknotoing. 

FoRBL— gilda(bħal parċmina) Rħal 
chisi tal koxra tal ootba ; caxxa, bor- 
ża etc. għal cotba ( fejn tkiegħed 
ctieb) ; ticsi il koxra tia ctieb bil par- 
ċmina etc. 

FoRB-LAND— għolia (art għolia) li 
toħro/j^ il barra fil baħar ; promonto- 
riu ; dar li ghanda il faċċata tagħha 
(mibnia) għat-triek (um'hux ghaljew 
fi skàk); dac il wisa bejn sur u il foss. 

FoRBLAY — taħseb, tirranġa, tlesti, 
tkiegħed minn kabel. 

FoRELBÀD — tmixxi kuddiem ; tghal- 
li. 

FoRBLBADBR — miu jimxi kuddiem 
(biex imixxi il ħadd jeħor warajh' 
jew biex juri lill ħadd jeħor 'chif 
ghandu jaghmel). 

FoRBLBO—siek jew ri^el ta kud- 
diem ta annimal jew ta siġġu. 

FoRELBND — tislef kudoiem ; tati 
ghal collox, icciedi ghal dejjem. 

FoRBLiB— tkiegħed ( tcun ) kud- 
diera, 

FoRBLiFT — tarfa, tgholli minn kud- 
diem. 

FoRBLiTTBR — tfcrragh jew tilhed 
( bhal ma jaghmlu xi annimali) kabel 
iż-żmien. 

FoRELOCK— il beżbu^«a (xaghar) ta 
kuddiem, il-Iagħkiet il far; to take hy 
the forelock^ is^h^à fil chelma, tippro- 
fitta ruhec mil mument ; take time by 
tlie forelock for he is bald Itehind, ip- 
profitta ruhec mii-żmien li ^handeo 
issa ghax imbaghad ighaddi u ma 
issibux. 

FoRBLOCK-BBOOK-dic il għuda, bħal 
salib, bi tliet rchiechel, jew actar, tal 
curdari li idawru flimchien biex jim- 
baram il habel. 

FoRBLooK— tipprevedi, thares, tara 
kabel, tkis x'gej. 

FoRB-LOOKBR— min jahseb ghal hadd 
jeħor minn kabel. 

FoRBMAN~il cap, li mgħallem fuk 
il haddiema ; foreman, prim ġurat ; 
who is the foreman of the jury t min 
hu il prim ġurat (ħ\ ġuri) r our jore- 
man, is n*t strange^ il Joreman (li 
mghallem) tagħna, hix haġa Ccumbi- 
nazioni^ curiusa ? 



Digitized by 



Google 



FOR 



448 — 



POR 



FoBB-MÀST— l-arblu ta kuddiem ( ta 
bastiment ) ; baħri ; the vuloar courage 
ofa foremaBt man he atiU retained 
(Maeaalay, History ofEmjland), baka 
kalbieni li stess daks bahri. 

FoBBMOBT— ta kabol nett, lewwel 
nett, ta kuddiera nett, kuddierai ; 
l-ewwel wiehed ta kabel oulhadd ; I 
icentforemost, jena, mort kuddiora nett; 
/ was foremoet, jena cont ta kabel 
nett; firet and foremost^ I-ewwel nett, 
kabel zejn. 

FoBBN— kuddiem, kabel. 

FoRENAME— I-isera (lewwel isera, 
ta kabel il cunjora) ; hia son carrying 
the 8ameforename^(V. Holland, (/am- 
dem), ibnu ismu bhalu (ibnu u hu 
ig^bujew għandhora li stess isem, 
isimhom bhal zulxin). • 

FORENAMED— mserarai kabel.msera- 
mi fuk. 

FORENENST— kuddiem, biswit. 

FORENOON — ghodwa, fil ghodu; 
the forenoon programme is different 
from that of the afternoon^il programm 
ta fil għodu m'huz bhal dac ta wara 
nofsinhar ; this is the only work we do 
in 'the forenoon, dan (iz-zogħolj biss 
li naghmlu mal gbodwa. 

FoRE-NOTiOE-tahbira, tahbir, av- 
vis minn kabel. 

FoRENSAL ) tal korti, tal krati, 

FORENSIO Vtal ligi (tal korti 

FORENSICAL I jew tal procedura 
legali) ; neither in forensie nor in par- 
liamentary eloquence had he any supe- 
rior^ (Maeaalay, Histor^ ofHnaland), 
ħadd ma cbien jicsru (igħaddib) u la 
biex jitchellem fil krati (bħala avu- 
cat) u 1-ankas biex jitchellera fil par- 
laraent (bħala membru tal cunsill). 

FORENSIVB— legali, tal-ligi jew tal 
krati ; before I look upon his forensive 
orpolitioal transaction, (Hacket, Life 
of William Ij^ kabel zejn ma nkis il 
għamil tieghu legali jew politicu. 

FOREORDAIN — tippredestina, tid- 
decidi z'għandu isir minn kabel. 

FORE-ORDINATION— predestinazioni, 
decisioni ta dac li ghandu isir jew 
ighaddi minn għala ħaġa, minn kabel 
ma issir. 

FoRfe-PART— ilbiċċa ta kuddiera 



jew ta kabel ; during the forepart of 
tlirC day, fil bidu ("għal bidu) tal ċur- 
nata; in Uie foi^part of the vessel, lejn 
il prua. 

FoRE.pART.iRON-il buttuna (im- 
burnitur ) ta li scrapan biez jinbornu, 
illustrau jewjagħmlu ilekku il pett 
taż-żarbun. 

FoRE-PAST-Ii għadda, li ghadda 
kuddiem ; ta kabel. 

FoREPAYMENT— ħlas kuddiem ; / 
liad £ 100 of him in forepayment for 
tlie first edition of " Espriella " (Soo- 
they, T^tters II, 9 ) tani raitt lira 
kuddiera ta 1-ewwel edizioni fjew 
ħarġa; tal "Espriella". 

FoRE-PEAK — it-tarf ta bastiment 
fil prua, ir-rocna tal prua jew ta kud- 
diem ta bastiment. 

FOREPLAN— taħseb (tirranġa f moħ- 
hoc z'ghandec taghmel) kabel. 

FORBPOINT — thabbar, turi jew 
tghejd z'ghandu isir rainn kabel. 

FoREPROMiSE— twieghed kabel. 

FOREQUOTED— raserarai kabel, fuk 
jew kuddiera. 

FoRE-RANK— in-nies, il fila etc. ta 
kuddiera. 

FORBREAOĦ— timzi actar bil klugh, 
tghaddi bil burdiar bastiment jehor, 
jew thallih wara. 

.FoREREAD — prefazioni ta ctieb ; 
lill min jakra. 

FoRE-RENT— hlas ta flus ta chera 
bil kuddiem. 

FORERUN— tiġri kabel, tiibok, tis- 
corri, tghaddi, thabbar, tati sinjal etc. 
z'għandu isir ; these signs forerun the 
death orfall of Kings, (Sbfik^spear, 
Richard II), dawn is-sinjali ihabbru 
il mewt jew il wakgha tas-Slaten. 

FoRERUNNER — precursur, wiehed 
li jigi kabel bhalasinjal jew biezihab- 
bar (li waslet ħaġa oħra) ; ħaġa li 
tigi (jew tidher) kabel ohra ; sinjal li 
j'uri li waslet dio il ħaġa li wiehed 
icun jistenna ; habbàr ; dic il biċċa 
habel fi scandall li iħallu (ma jiccal- 
culawz)metaicunujiscandaljau wakt 
icun miezi il bastiment ; dac it-tul tal 
ħabel jew il raedda li irid li scandall 
raeta icun raiezi il bastiraent. 



Digitized by 



Google 



^on 



— 449 — 



POR 



FoBBSAiD — msemmi fuk, li fuk 
msemmi, 

F0BB-8ÀIL— il mezzana, ieem ta biċ- 
ċa klugh fl-arblu tal prua. 

FoBBBAY— tghejd jew tiddecidi ka- 
bel. 
F0BB8AYBB— habbàr, profeta. 
F0BB8BB - tara kabel, teħber ; tah- 
seb kabel ; no one could foresee this, 
hadd ma sata jobsor (jistenna li gej) 
dana ; a King against a atorm muat 
foresee to a convenient stock oftreasure 
( Baeoti), Sultan li ghandu ma wiċċu 
(li jistenna gejja j rewwixta jahtieglu 
jahBeb jaghmel ħażna ta flus etc. sew- 
wa minn kabel. 

- FoBBSBBiNG — H jara, jaħseb, jobsor 
x'għandu jiġri, minn kabel. 

F0BB8BBN — maħsub minn kabel ; 
joreseen that^ basta ii, bil patt li. 

FoBESBEB— min job8or(bassar); min 
jara minn kabel x'icollu isil"; min jaħ- 
seb mihn kabel ghal li icollu isir. 

FoBBBHAMB — tiddisuuura ; iggib 
disunur fuk (jew lill). 

FoBB-SHip-il castru tal prua, lejn 
il prua. 

FoBBBHOBB — ix-xtajta (l-art) mier- 
żka għal xejn għal xeju fil baħar. 

FoBESHOBTBN — tkassar, turi ħaġa 
mkassra ; tpinġi ħaġa (quadru etc.) li 
ttiri il ħaġa krib lejn il għajn (li tidher 
krib act^r mil ħwejjeġ, veduti etc, 
1-oħra tal quadru). 

F0BE8HOUTS — ic-cimi li iżommu 
marbuta il majjstrà (il klugħ cbar jew 
il kala il cbir) tal bastiment. 

FoBBBHOw — tħabbar, tbassar jew 
turi ( tara ) minn kabel, x* gej jew 
x'ghandu jiġri. 
FoBE-BiDB— il genb ta kuddiem. 
FoBBSiOHT — xamma, ħila li tara 
minn kabel x*ghandu isir ; he /lad a 
foresight of this, chellu xamma ta dan, 
chien iaf, basar li għandu isir dan 
(li chellu icun hecc). 

F0BB8IOHTBD — li jara, jobsor, 
x'għandu isir ; wieħed li iaħseb minn 
kabel għal dac li Kħandu isir, jew 
jiġri ; bil għakal, tal ħsieb. 

F0RB8IGHTFUL— bil għakal, talħsieb 
li jaf jaħseb; give us foresightful minds 
etc. ( Sidneyi Arcadia ) atina rjus 



(mħuħ) li iafu iaħsbu (atina ras li. taf 
taħseb, bilghaKal.) 

F0BE8KI N— ara orq^Mce. 

FoBBSLBEVB— u biċċa tal comma 
( ta ġlecc etc. ) mil mincheb sat-tarf 
fejn tispiċċa (lejn il pulzier). 

F0BE8PBAK — thabbar; tiscanta, 
(tagħmel magħmul.) 

FoBESPBNT — mohli, mberbak'; ta 
kabel, li mgħoddi. 

FoBBSPUBBEB— ħabbar, messa^gier 
liji^ri kabel jew kuddiem is-sinjur 
tiegnu; this forespurrer comes before. 
his Lord^ ( Shàkenpear, Merehant of 
VeniceJ dan. il . m^saggier (ħabbàr)* 
jigi jiġri kabel is-sinjut tieġħu^ 

FoBEST— maħtab, bosc, forefsta; tal 
maħtab, tal bosc,.ta] foresta ; thaw- 
wel ħafna siġar, tagħmel mahtab jew 
bosc ; these are forest trees^ dawn si- 
ġar tal bosc; like crowded forest trees 
we standf and some are marked to fall^ 
(CQWperi Bill of MortalityJ bħala si- 
ġar tal maħtab iffullati ħdejn xulxiu 
aħna keghdin u bicciet minnha ġa 
lesti (magħzula) biex jakgħu. 

FoBESTBOBN— mwiefed fil bosc, sal- 
vaġġ ; Viis hoy is forestborn and had 
been tutored in tfie rudiments of despe- 
rate studies^ ( Shakespear, Asyou tike 
it ), dan it-tifel salvaġġ u mgħallem 
(mrobbi) f bidu ta tagħlim ta studi 
ħżiena. 

F0BE8T-SHBBIFF— il guardian, ir-ra- 

Sel li għandu hsieb, jew li jindocra, 
bosc (li għandu hsieb is-siġar tal 
bosc. 

FoBBST-SPiBiTS— fatati. 

F0BB8TAFF — isem ta strument li dari 
in-nies tal bahar cbienu jusaw biex 
biħ jaraw il choli tal ( chemm huma 
ghaljin il ) cnwieċheb etc. 

FoBBBTAGB— haraġ jew hlas ta flus 
li cħienu jatu lir-re dawc li chellhom 
taht idejhom is-siġar (li njam tas-siġar) 
ta bosc. 

FoBBSTAL — tal foresta, tal bosc, tal 
mahtab ; forestal revenuesj renti ( flus 
ħlas) tal bosc. 

FoBESTALL — tixtri, taħżen oggetti 
minn kabel ma jidru fis-suk biex 
t^ħalli chemm trid il prezz ta^hhom ; 
tixtri collox I-ewwel biex tbiegħ bi 

57 



Digitized by 



Google 



FOR 



— 4S0 — 



FOR 



prezz għali (bilH il prezz icnn rideic 
ma icolloox bejjighu ohru li jatno fa- 
Btidiu); tippriva, rua tħallix H isir 
(jew H wieħed jehu ħaġa) ; tiugombra 
triek (billi ma tħalHx nies igħaddu) ; 
tasal, tiġi, tiġri, issir kabel ; j^erhaps 
forestalling nighi preveuied tJiem^ (Mll* 
ton, Comus^ ^S5)y forsi iMejl li gie 
kabel ma ħallibQmx. 

FoRBBTALL-dac ir-ragel C wieħed 
mil fiallielin jew complici) li icnn 
( jokgħod)gha8Ba meta (waktli) sieh- 
bu icun jati iB-p^lt ghal xi ħa^a. 

FoREBTALmR - miu, jew dac li, jixtri 
collox, jew jiccapDarra collox, taht 
jdeih biex ibigħ b cnemm irid. 

FoRBSTALLiNG—ilmawrien kuddiem 
jew kabel ħadd jehor. 

FoREBTAY — dic iċ-ċima ħoxna li 
tghaddi mill k^iċċata tal arblu tal 
prua għal puprest (biex iżżomm l-ar- 
blu). 

PoRESTBM— il pnia ta bastiment, il 
biċċa ta kuddiem. 

FoREBTBR — min jew dàc li jindocra 
( ighasses ghasHsiġar, jew injam ) fil 
boBc ; dac jew min igħammar fboBc ; 
siġra ta bosc ; wieħed minn tas-so- 
cietà hecc msemmija. 

FoRB8TiNB~tal boflc, li ighejx jew 
igħammar fil bosc. 

FoRBBTRY— is scngha tal ħidma (ta 
siġar, njam etc.) fil boschijiet ; nearlt/ 
every nation in Europe except Britain 
hae achooU offoreeiry^ tista tgħeid in- 
nazionijiet collha tal Europa, barra 
nriil Inghilten*a, għandhom H scola 
(ighalmu)chif icabbru is-siġar u jehdu 
li njamijiet etc. fil boschijiet 

FoRBSTY— bhal mahtab jew boso ; 
mghotti bil boschijiet, collu boschi- 
jiet ; fieh hafna siġar (ta li njam); il 
veni maħtab. 

FoRBT— rebecchin (guHa) rkieka 
bħal berrina biex itakkbu (jagħmlu) 
it-tokob tal fgum ta canun etc. 

FoRBTAOKLB — 1-armar (cimi etc.; 
fl-arblu tal prua (jew ta kuddiem) ta 
bastiroent. 

FoRBTALK — il prefazioni, il cliem 
ta kabel il bidu ta ctieb ; chelmtejn 
UII ilnin jakra. 



FoRBTABTR — idduk kabel ; toun taf 
kabel ; takta jew tobsor kabel. 

FoRBTBLL-rtħabbar; tbassar; tgħejd 
x'gej minn kabel. 

FoRBTBLLBR— ħabbàr, bassàr. 

FoRBTĦiNK -tahseb kabel (tobsor); 
tkis, taħsibha ; ihou v'iee, forethinking^ 
poliiician^ (Smitli, Johnson)^ inti ra- 
gel politicu għaref u li taf taħsibha 
(tkisha) minn kabel. 

FoRBTHOUOHT-mahsub kabel, pre- 
meditat ; premeditazioni, ħsieb magh- 
mul kabel; ghakal, moħħ ; from a 
people 80 fed^ diligence and foreilioughi 
were uoi io he expected^ (Macaulay, 
ITistory of Eugland)^ ma contx tisten- 
nieh dan il għakal u'I moħħ collu 
minnies bħal dawn. 

FoRBriMB -iż-^.mien li għadda, li 
mgħoddi. 

FoRBTOKBN — mħabbar, mbassar; 
sinjal, tbassir, tħabbir. 

FoRBTOOTH -sinna ta kuddiem ; he 
fell and had one of his foreieeth broken^ 
waka u chisser sinna (minn ta kud- 
diem). 

FoRBTOP — toppu, ix-xagħar mimxut, 
irranġat etc. ta kuddiem fras màra ; 
il ċbin (il biċĊa ta kuddiem tar-ras) ; 
koffa tal arblu tal prua jew ta kud- 
diem. 

FoRBTOPMAST — arbulctt tal arblu 
tal pruu jew ta kuddiem ta basti- 
ment. 

FoRBVER— ghal dejjem. 

FoRBvouoHBD -H icuu iutkal ('as- 
sicurat) kabel. 

FoRBWAGBs -ħlas kuddiom. 

FoRBWALB -biċċa (bhal romblu, jew 
mibruma) fil mahanka ta żiemel. 

FoRBWALL— il hajt ta barra. 

FoRGWARD patf, cuntratt, ftehim 
minn kabel ; il għassa avanzata jew 
ta kuddiem. 

FoRBWARN - twiddeb ; tħabbar jew 
tghid kabel ; / \cill forioarn you vohom 
you shall fear (Luke XII^ 5), jena 
nwiddibbcom ( ngheidiloom kabel ) 
niinn min ghandcom tib^^għu; tee were 
forwarued of his comina^ (Shakeapear, 
Ileury VI), lilna kalulna minn kabel 
H hu chien gej (li chellu jigi). 
I FoRBWBND -tmur lcajbel; and npw 



Digitized by 



Google 



PĠtt 



-461 - 



fOtt 



they have to he jven forewent^iS fi^nHer^ 
Shepheards Calender), u issa' marru 
fi8-sema kabel. 

FoRBWBTB — tcun taf, tiddecidiy 
taghroel ħaġa minu kabel. 

FoRBWiND — il ħa&sàd ta kuddiem^ 
dac li icun kuddiem ħl-land tal ħsad. 

F0RBWI8B— bil għakal, li jara minn 
kabel chif jistghu ji^rn I-affarijiet ; li 
jilħaklu, li ikis kabel. 

FoRBWiT—prudenza, għakal. 

FoRAwiTBR — min ioun jaf x'gej 
minn ]iahe\;God^ formter o/all things, 
(Chiaeer, Boethiusj, Alla l-Imbierec 
H icun jaf colloz x'gej minn kabel. 

FoRBWOMAN— mara cqp (ara /ore- 
manj. * 

FoRBWORDS ^prefazioni, chelmtejn 
lill min jakra (& ctieb etc.> 

FoREWORN — moħli, mittiechel etc. 

FoRBFAiRN— kalbu dejka, mdejjak. 

FoRFAULTURB— nukkas, telfa. 

FoRFBAR— twerwer bil biża. 

FoRFBiT— titlef, takbad (bil korti), 
telfa, kbid bil korti ; ħaraġ, ħlas ta 
flus, multa; suggett, li jista icollu etc. 
he hae/or/eited all his property^ tilef 
(kabdulu bil korti) cull ma chellu; he 
ha$ /orjeited his word^ nakas rninn 
chelmtu, ^na żammx chelmtu: ma 
għamilx li kal ; he liad tp pay tlie /or^ 
/eii, chellu iħallas il multa ;/or/eit to 
a con/ined doom, (^}\9i\i9fi^^hTy Sonnet 
107)^ suggett għal (jista icollu sen- 
tenza tal) gheluk. 

FoRFBiTABLB — H jista icuu mitluf 
jew makbud bil korti. 

FoRFBiTBR — min jitlef jew jakbdulu 
xi ħaga bil korti ; min isofri xi castig 
(jigi iccundannat) għul.xi ħaġa li ma 
icunx għamel chif icun obligat ; /or- 
feilerB youcast in prison^ (Shanespear, 
Cymbeline III, 2), minn ma jagħmilx 
dana ixhtu (ibgħatu) il ħabs. 

FoBFBiTMBNT— penalità, castig,ħlas, 
multa ; in /or/eitment bear paper /ag- 
gota o*er t/ie pavement, (Hall, Satires 
!/i, J, 17), u b'castig (b'penitenza) 
żomm sarar tal carti fl-art. 

FoRFBiTURB — tclfa, kbid bil korti, 
castig ; haraġ, multa ; yon liave to do 
this umler pain 0/ /o^/eiture o/ tlie said 
<;(HK^, (llaeklagf, VoyayesJ, għaudec 



tagħmei dan taħt piena li titlef I-ok- 
ffetti (I-affttrijiet) li semtnejna; old 
Miehael now was sunimoned to disc/uxrge 
t/ie for/eiiure, ( VVordHvrorlh, Mic/iaelU 
ix-xwejjaħ Michiel issa ħarcuh biex 
jagħmel il castig li ^ħalih waħħlita 
il gustizia (biex ihtulas il multà li 
wenelj. 

FoRFBX— mkass; he cut off t/ic lock 
wit/i the gliitering /or/ex^ kata it-troffa 
tax-xagħar bli mkass ilekk (ġdid). 

FoRFicuLA— mkass,* scorpjun ( du- 
da) 

FoRFiOHT — tgħajji bissaràr, tcun 
għajjen bil cumbattiment, bil ġlied 
jew bis-saràr. 

FoRFouoHT — għajjeu ("ma jiflaħx 
actar) bil cumbattimetnt, bil gwerra, 
bil ġlied jew bis-saràr. 

FoRFRBT— tifui għ^l collox ; taħli 
sa l-ankas biċċa, għa| collox. 

FoRFRioHT— twerwer bil biża. 

FoRGAB— tidħac bi, tgħajjeb. 

FoROATHBR— tcun (tagħmcl) ħabib 
cbir (tal kalb etc ) ma ; tiltaka ma ; 
instead 0/ /orgatheriftg with an old 
/riend^ (II. liU\v^fi\^y^Ravenshoe C/iap. 
VIIj^ minn floc li tagħmel ħabib 
ma ħabib antic ; he is t/ie only one 
I ever did /orgat/ier^ (Ueade), miegħu 
biss għamilt ħabib ; I ^o not /orgather 
with these t/iings itrice in tweniy /our 
/lours, (Scott, Roh RoyJ^ ma niltakax 
ma dawn il hwejjeġ darbtejn f erba' 
u għoxrin sigħa. 

FoROAVB — temp passat tal verb 
/orgivej — ħafer. 

FoROAVBL — renta żgħira tal flus 
(privata). 

FoRGK — forġa ; issahħan il hadid fil 
for^a ; taħdem il ħudid ; tħadded ; 
Ifanaz; tagħmel chitba jew cambiali 
fnlza;takla (minn żniedec), issib, tiv- 
vinta ; he laboured at /lis /orge all day^ 
ħadem fil for>(a (ta ħaddied) il ġurna- 
ta coUha ; t/iis iron is (o be /orged once 
more^ dan il ħadid irid jargia jissaħ- 
ħan fil (jew igħaddi mil) forġa darb- 
ohra ; they are to /orge an anchor out 
0/ t/iese Imge bars^ iridu (sejrin) jaħdmu 
ancra minn dawu il virghi hecc cbar ; 
one tried to /orge t/ie wiU and t/te other 
a bill o/ exc/iangCy Avieħed ried (ittaut^ 



Digitized by 



Google 



fĠft 



— 452 — 



i*oa 



biex) ifallaz it-testment u l-jehor car- 
ta cambiali ; ihe paltry story is untnie 
andforged to cheat such galls as you^ 
li storia fiergħa (belgħa) m'hix vera, 
ii kalgħuha biex ikarku (jidħcu) b'ħa- 
ga belgħa ( li tibla collox ) bħalec» 
(fiViXXWy Hudibras^ part II, Chap. III) 
who teould forge such a lie ? min sejjer 
jakla (joħlok) ghidba bħal din?; and 
he that forgedy and he that ihrew ihe 
dart, had each a broihers interest in 
his hearty (Cowper, Uope, 578) u sew- 
wa dac li ivvinta chemm ucoll dac li 
venven il vleġġa chellbom f kalbhom 
dac rinteress daks li chiecu ta ħuthom; 
to forge a ship over a shoal, tgħaddi bil 
mod u bit-tbatija minn fuk sicca ; to 
forge a head, tghaddi bil mod mil prua 
ta bastiment jeħor; toforge over^ is 
toforce a ship violently over a shoal by 
il^ effort of a great quantity of sail 
(Palcooer, -ifariiitf Dictionary) toforge 
over^ jigifien tgħaddi bastiment minn 
fuk sicca bil ghajnuna ta hafna klugħ 
(billi tiftaħlu il klugh collha.) 

FoROBABLB — li jista jinhadem fil 
for^a Cbħal hadid etc.) 

FoROBDLY— bil falsità, bil kerk. 

FoROBR— min, dac li» jinvinta, jak- 
la minn żuiedu jew joħlok ; min ifaU 
laz, fallàz ; God is the forger oj all 
t/iings, (Wycliffe). Alla li halak col- 
lox ; he is one of theforgersy hua wio' 
ħod minn dawc li fafzu (mill fallaza). 

FoRGBRY— falzità; kerk; chitba jew 
oi^mbiali falza; il ħtia ta chitba falza, 
jew ta cambiali falza; ghamil ta ħaġa 
bil forċa; invenzioni, ħolkien ta ħaġa; 
theirs %s allforgery^ dont you believe 
them^ dac collu kerk taghhom, la 
temminhomx ; all the writings you saio 
are all forgery ofthe past century^ il 
chitba collha li rajt hi falza, xogħol 
tas-seculu 1-jeħor ; he is charged toith 
forgery^ accusat li għamel cambiali 
falza ^frode). 

FoRGBT -tinsa ; thalli, tittrasoura ; 
dont forget^ ])lease, tinsiex jeco jogħ- 
ġboc ; forget me not, tinsinix ; can a 
xooman forget a sucking child ? tista 
katt mara tħalli (tittrascura) it-t^rbija 
taghha tal ħalib ? to forget oneself 
tiusa x'int, tintilef, isuir annimal; thou 



dost forqet thyself (SllBkeHpear, King 
John)y mti nsejt min int ( int sirt an- 
nimal, jew ma bkajtx bniedem actar). 

FoROBT-MB-NOT- isem ta fjur Cifuħ) 
il forget'me-not. 

FoROETFUL — li jinsa. li inissi, li 
ihalli, trascurat; / am much forgetful, 
jena ninsa wisk ; be not forgeiful io 
entertain strangers, tħallix (ti^kax mà, 
jew tittrascurax) li tilka il ghorba. 

FoROBTFULNESS -nisi ; tħollia ; dont 
expect to /lave from him what he pro- 
misedy he is well known fdr hisforqel- 
fulnessy tistenniex li jatic li wegħdec, 
dac msemmi chemm jinsa; he is 
clmrged with forgetfulness of his duties, 
ighejdu Caccusat ) li iħalli (fuk it- 
tholiija ) tad-dmirijiet tiegħu); /or- 
getfulneis is not oblivion; ipe blame a 
person for his folgetfulness ; but we 
someiimes bury tkings in oblivion ; for- 
getftdnessy m'hiex oblivion (forgetfulness 
ħaġa u oblivion oħra) aħna illumu 
bniedem għan nisi tieghu (" għaliex 
jiusa) u xi drabi nidfnu il ħwejjeġ u 
nħalluhom għal collox (ninsewhom 
għal collox), CCrabb) . 

FoROBTiVB— li jahlak, li jivvinta, li 
igib jew inissel ; qnick, forgelive, full 
ofnimble and delectabJ e sliape^, (Shnk*'' 
8pear, ^ Ilenry IV), hafif, inissel (jin- 
vinta) u mimli b'ghamliet sbieħ etc. 

FoROBTTABLE — li jista jiutesu ; Ay- 
sterical wind^ forgettable by all crea- 
tures^ ((iarlynle, Letters, of Cromtoell^ 
77/, ii5), riħ li iggib rekket ir ruh 
(li strelka)Ii jista jintesa min culħadd. 

FoROBTTB— dic il bicċa gilda fis- 
swaba ta li ngwanta, li tigi fil ġnieb 
tas-swaba ( li strixxa tal ġilda li 
tgħakkad flimchien il bieċa tas-saba 
tawarajew ta wiċċ I-id mal biċċa 
tas-sabii ta kuddiem ta ingwanta. 

FoROBTTBR — miu jinsa ; bniedem 
trascurat. 

FoRaETTiN3— nisi ; tħollija ; I am 
not wiUing to disaover ihe forgetting of 
revevend men^ (MilfOii), ma irridxnic- 
xef in-nisi (it-tħollija ta dmirijiet etc.) 
ta nies reverendi (tal kassisin). 

FoiiGiNO— xogħol tal forġa, xoghol 
tal ħadid (bil furġa) ; falsificar, kork. 



Digitized by 



Google 



FOlt 



46d- 



FOJR 



FoRoiMO HAMMBB — martell tal ar- 
gintieri. 

FoROivABLB— li jista jinħafer; ta 
niin jaħfru ; ta min jagħdru. 

FoRorvB - tahfer ; tħalli, titlak ; ic- 
ciedi ; Lord/orgive me^ I do beseeeh 
thee^ Mulejja aħGrli, nitolboc ;... 
and to great onee siich /oUies do /oraioe^ 
( Spenfter ), ^^ lil' ^^^^ (nies^ nalli 
(ciedi) dawn il blugħat. 

FoROivBN— -tnaħfur. 

FoROivBNBBB — mahfra ; / also be- 
lieve in the /orffiveness o/ sina^ nemmen 
ucoll fil maħfra tad-dnubiet. 

FoROiVBR— min jaħfer. 

FoROiviNO— li jaħfer, maħfra. 

FoROiviNONBBS— kalb tajba li tah- 
fer; his equanimity^ aenerosity^ and/or* 
givingnessy (Blcbaraaoii, Sir C. GrM' 
dison)y il cwiet, it^tieba ta kalbu, u 
id-disposizioni li għandu biez jaħfer. 

FoRONAw — tgherrem għal. collox 
(tekred ghal oolloz bit-t^nerrim). 

FoROOTTBN — minsi; li jinsa; Hiat 
will soon be /orgotten^ dac dalwakt 
jintesa; / am all /orgotten, (Shàke- 
spear, Othello /I^ Sj, jena ninsa 
wisk. 

FoROUiLT — tidneb contra ; iggib 
(tagħmel) ħati ; ticcundanna. 

FoRHAiL— titturmenta, tati it-tur- 
turi, iċċarrat (taksam) min-nofs. 

FoRHBAD — takta ir-ras ( bhal bb- 

HBAD,. 

FoRHBW—tkatta, jew takta, bicciet 
bicciet. 

FoRiNSBCAL — Btrangier, ta bdrra, 
barrani. 

FoRiSFAMiLiATB— toħroġ barra mil 
familja, tescludi, tħalli barra; tħalli 
il wirt (beni etc.) lil tifel etc. sa 
cbemm jibka ħaj il missier. 

FoRJUDOB — ticcundanna ("tagħmel 
ħakk) ħazin. 

FoRK^ furcbetta ; ponta ; takbad, 
tieħu bil furchetta ; tinfetah u issir 
tnejn bħal farchetta ; il post fejn jib- 
dew żewġ torok (minn fejn joħorj[u, 
bhal frieghi, żewġ torok) jew fejn tin- 
ferak xmara etc; tohroġ bhal żbul (& 
żbul) ; is tliis. a silver/orkf din il fiir- 
ohettA tal fidda? several are amazed 
at tlie wisdom o/ the aneients, that re- 



presented a thunderbolt wiHi Uiree /orks^ 
(Àfldison, on MedalsJ^ bosta huma 
mistaghġbin bil ^ħerf tal antiohi li 
pingew sajjetta bi tliet ponot ; /ork 
this hay, akbad dan il ħuzlief bil mi- 
dra (furchetta); (hey met there where 
the way /orks, iliakghu hemm fejn 
jibdew iż-tewġ torok ; look how the 
branches /orky ara chif joħorġu ujin- 
ferku il friegħi tas-siġar; the ċom 
beginneth to /orkj ( Mortlmer, Hus- 
bandry)^ il furrajna (is-siġar tal kamh) 
jew il kamħ beda joħro^ iż-żbula; 
tuning fork^ corista ; pitcK /ork jew 
hay forky midra (biex iderru eto. il 
kamħ fuk il kigħa} ; fork beam^ tra- 
vu etc. wiekaf (mifruk bħal furcbet- 
ta) biez iżomm il overta fejn ioun 
hemm il buocaporti ; /ork head, ir-ras 
tal vlefcġa ; /orl staff-plane, xorta ta 
ċana ghal ħofor jew canali fl-injam ; 
to/orkoutj tati, ticcunsinna; i/ lam 
willing to,/ork out a sum o/ money, 
(G. Eliott, Daniel Deronda), jecc in- 
ċun irrid nati (niccunsinna) somma ta 
fius. 

FoBKBD— li gej bhal furchetta, li 
jinfet^ħ jewjinferak fi tnein (fżewġ 
friegħi etc); ii-żigżag (bħaf sajjetta); 
is-sajjetta; ambigwu (li jiftihem żewġ 
zorta) li ifisser żewġ ħwejjeġ (jew 
actar) ; ^A^ t?iper Ims a/orhsd tongue, 
il-lifgha (isserp) għandu Isienu jin- 
fetaħ fi tnejn ; the /orked lightning^ is- 
sajjetta; the/orhed weapons o/ (he skies 
can sendy ( Wordsworth, Escursion ) 
jista jibgħat is-sajjetti mis-sema; what 
lias this audior won now by his /orked 
question t (BiHbop Gardiner, Explica- 
^ton), z'rebaħ (z'ha) issa dan 1-autur 
bil mistoksija ambigwa fli tista tifti- 
bem f bosta manieri ) tieghu ? I saw 
an old man with a qrey /orked beard^ 
rajt ragel zweijaħ bil-lehja bajda mi- 
frnka (in-nahħa 1-wi^da u 1-oħra ta 
wiċċu). 

FoRKBT— furchetta żghira. 

FoRKTAiL— demb mifruk fi tnejn (li 
gej bħal furchetta) ; is-salamun (Jiuta) 
ta erba snin. 

FoRKY— bil ponot (li gej bħal fur- 
chetta) li jinferak f-żewġ ponot (triif 
etc.) those lie spake to with his forky 



Digitized by 



Google 



pon 



— 464 



FOR 



toHfjiie (Byron^ Cain)^ dawo li ohellem 
bi isien tieghn mifruk fi tnejn (bhal 
tas-serp). 

FoBLAY — tokghod mistoħbi tistenna. 

FoRLB^D — tieħu fi triek haiina ; 
tjnganna. 

KoRLBAVE • thalli, titlak, għal dej- 
jem jew ghal collox, tabbanduna. 

FoRLBT— titlak, thalli ghal collos 
jew għal dejjem, tabjura ; tahfer. 

FoBLiB — ara seduce. 

FoRLiBR Bir A/ornicator. 

FoRLiST^tixtiek bi hrara cbira. 

FoRLORB — de8ert,abbandnnat minn 
oulħadd, minsi. 

FoRLARBMBSS — solitudini. 

FoBLORN— minsi, mwarrab, abban* 
dunat; s/ieis now tlioroughly forlorn^ 
isHa bi minsija ( abbandunata ) għal 
colloz. 

FoRLORN-HOPB — is-8uldati ta kud- 
diem (f esercitu meta jagħmlu xi at- 
tapc); is-suldati li collom kalbiena 
jitilku kuddiem għal battalja f mu- 
menti tal periculu (jew kliel)-; he won 
the VyC. because he was alwai/s amomjH 
Hiebrave of tlie forlorn Uope^ kala il 
midalja ' V. 0. jew il Vicloria Crona 
il għaliex chicn dcjjem l-owwel wiehed 
fost il kalbiena li mar kuddiem (tafa 
sidru) fit-taktiegħa. 

FoRLOSB — titlef għal collox. 

FoRLOST— mitluf ghal collox. 

FoRLOYNB— timxi ħażin,toħroġ mit- 
triek tas-sewwa. 

FoRH — ghamla, sura ; forma (cbif) ; 
mgiba; kàleb; banc, banohetta; biċ- 
ċa oomposta lesta ghal li stampa; 
taghmel, issawwar ; and t/ie eart/i was 
without form and void, w I-art chie- 
net minn ghajr I-ebda ghamla jew 
sur^ ; he hath no form nor comelinens, 
la għandu sura u l-ankas ċ^miel ; 
ihe form of consacration of Bishops^ 
il forma ( cbif) jicconsacraw Msk- 
fijiet; can no way change yoa to a 
milder formf ( Shttkespeare, Two 
Gentlemen of VeronaJ^ xejn ma ij[agħ- 
lec titgħallem iggib ruħec aħjar; 
I like t/ie s/iape o/ t/iese sc/iool forma, 
togħġobni il għamla ta dawn il ban- 
chijiet; he toas sitting down on /lis form^ 
ohien kiegħed bil kegħda fuk il ban- 



chetta tiegħu ; liave pou ever seen a 
hare'sformf katt rajt kaleb (bejtaj 
tal fenec tal liepru; a body of type^ 
composed and made ready for printing 
is called a form^ ħafna tipi composti 
u lesti għal ġbid (biex icunu stam- 
pati) jissejħu forma; and the Lord God 
formed man out of the dust of the 
ground, u il Mulej għamel il gisem 
tal bniedem mit-trab tal art ; we had 
already formed a desigw^ aħna conna 
ga għamilna il ħsieb (id-disinn jew il 
pian) ; now t/iis molien metal is to be 
formed into a bell, issa dan il metall 
mdewwed irid jehu sura ta (jigi 
msawwar bhal) kampiena ; J saw t/ie 
/lare Sijuatting down in a form^ rajt il 
fenec tal liepru lest (jokgħod) fil ka- 
leb (bejta) biex iferraj^ħ. 

FoRMABLB— li jista isir, jeħu forma 
jew sura, jew li jista jinħadem b'gha- 
mla ; a nose of tvax formable to any 
costruction^ (Adams works\ mnieħer 
tax-xama li tista tatih cull għamla 
li trid. 

FoRMAL — formali; regulari, sewwa 
scond jow chif titlob il għamla ; il 
forma jow formula ; alfettat, studiat, 
heisaformal man^ dac bniedem af- 
tettat (li ghandu hafna cliem u għa- 
mil żejjed) ; t/uU I call a formal set 
speech^ dac nghejdlu discors studiat; 
he is 4/uite rig/it in expecting to have a 
formal dismissal before /le considers 
himself as dismissedj għandu raġun 
jistenna li icollu tcheccija reguTari 
Cformali) kabel ma igħejd li hu 
mchecci tassew. 

FoRMALisM— kagħda għal dio li hi 
forma bias, 

FoRMALisT— min (dac li) jokgħod 
għal dic li hi forma biss (jagħmeTbiss 
għal għajjun innies, għax in-nies 
jagħmlu ħaġa hu jagħmel hecc ucoll 
biex icun bħalhom) ; always upriaht 
and /lonoarable, but a bigot and afor- 
malist\ Maeaalay,H'Mtory ofEngland), 
dejjem sewwa onest u galantom iżda 
bigotta (falz f għamilu) u formalista 
(bniedem li jagħmel biss biex juri 
I-in-nies li hu bħalhom). 

FoRMALiTY— formalità, għamil għal 
wiri (biex wieħed juri.meta jaghmel 



Digitized by 



Google 



FOR 



— 466 — 



FOR 



ħaġa) ; ihċ attire ia hut a matter of mere 
formality, Ibies nrhu xejii ħlief for- 
malità jew usu. 

FoRMALiZH— tagħmel, tati il forma, 
ghamla, jew sura ; taghmel forraali, 
jew sewwa scont il forma. 

FoRMALiZBR — ara formalist. 

FoRMA PAUPBRis -bħal fRir; fil-Iigi ; 
in forma pauperisy ta f nir ( meta wie- 
ħed li ma icollux flus (mezzi) biex 
jagħmel causa, jagħmel ricors il kor- 
ti biex jipprovdulu avuoat etc. (cau- 
sa bil pepi). 

FoRMATioN—ghamla; ghemil, tiswir. 

FormAtivb— li jaghmel, jew jati, il 
forma jew sura. 

FoRMBR -min, jew dac li, jagħmel ; 
ħalliek ; għammiel, sawwar; talja tac- 
chi etc. ; Tantichi (uies); ta kabel jew 
I-ewwel wieħed (mino tnejn) ; God ie 
t/ie fatker and former of all that ever 
waa made ( P, Plowmnn), Alla hu il 
Missier u il ħalliek ta cull ma hawn 
fid-dinja(tal ħolkien collu); let ue buy 
a new former (cutter) to have aome new 
wadacufj nixtru talja tacchi ġdida biex 
naktgħu ftit tacchi ġodda ; to uae the 
terms ofourformers (W. Patten) biex 
ngħejdu bħal ma kalu I-anticbi ( mis- 
sierijietna jew I-antenati taghna) ; we 
have read this in the former cluiptery 
krajna dana fil capitulu ta kabel ; in 
former timee^ fiż-^.mienijet ta kal>el,jew 
li mgħoddija ; the moitt obvious division 
of aociety t> into rv:h and poor ; and it 
is no less obvious that the uumber of the 
Jormer bears a great disproportion to 
those ofthe latter^ (Barke, A vindication 
of Natuivl Society), is-società ( in-nies 
collha tad-dinja ) chif jidher ċar hia 
mkassma f sinjuri (għonia) u fi fnar; u 
jidher wisk ċar ucoll li il għadd ta 
dawc ta 1-ewweI (ininn dawn it-tnejn) 
ma ghandu x'jaksam xejn ma dawc 
ta 1-aħħar. 

FoRMBRLT— dari, kabel, fiż-żmien li 
, mgħoddi ; l-ewwel ; tliat was formerly 
the custom^ dac chien dari I-usu Cdari 
becc chien isir); and on the helmet 
smote himformerly, (SppnHer), hu taħ 
(laktu) lewwel fuk l-elmu (jew il ca- 
schett). 
.. FoRMBST— ara/(?rtfmd<^ 



FoRMFUL— li jahlak, jivvinfra ma- 
lajr. 

FoRMio— isem ta acidu li isir min- 
uemel. 

FoRMiOA — nemla. 

FoRMiOANt— ta nemla ( il polz meta 
ionn ihabbat ftit jew bil mod). 

F0RM104TB — bhal nemla ; tan-nemla 
(jewnemel). 

FoRMiCATiON — (fil patoIogijaJHrrita- 
zioni til gilda ( billi fil gilda jitilgħu 
bħal ħafna msiemer jew nfafet żgħar 
li iġagħluc tħoss l>ħal nemel miexi 
fuk gismec hemm fejn icolloc I-irri- 
tazioni). 

FoRMiDABLB — kalil ferm, tal bi/.a, 
terribli, li ibażża ; he could be as use* 
ful a friend and as formidable an enemy 
as any member of the cabinet^ ( Micau* 
ley, Ilistory of England, chap. XfllU 
daks chemin ħabib meħtieġ sata chien 
ucoll għadu kalil Ctal biżài jew li ibaz- 
za) daks chemm il membru hemm fil 
cabinett. 

FoRMiDADLBNBBS— biża; wlu> eould 
not be deterred by the formidublen^ss of 
distructive fbimes^ (Boyle, Worhs) min 
ma jitwerwirx bil biża ta, dawc in- 
nirien kerrieda. 

FoRinDARLY— bil biza, li igib bi^.n ; 
the Dritish cannon formidably roars, 
(Ury«lrtn, Threnodia Augustqlis)^ i| ca- 
nnu tal Inghilterrti ivenven ( jispHpi, 
ifakka) li igib bii^.a. 

F0RMIDILO8B — li ibażza shiħ, li 
iwerwer lul biża. 

F0RMIDINOU8— /ormuiiW<? (ara). 

FoRMiNO -ghamil, il għati ta f«)rma 
jew sura. 

FoaMLRsa — bla ghamla, bla sura. 

F0RMO8ITY — j[miel, sbuhija. 

FoRMOUS -sabiħ, sbejjaħ. 

FoRMUL\ — formula; carta stampat-a 
mkassma lesta biex timliha ( tioteb 
fiha ) b* chelmiet stabiliti ( b'certu 
cliem ) ; bespressioni ta regula geno- 
rali jew principiu b'sinjali tal algebra 
etc. ; toJind**Time** in an Interest sum 

</»*> is t/ieformula:^'!^''''^'' ^^ 

Eate^ X Pi'incipah 
biex fregula tal Interess issib iz-zm'ten 
diu hi il furmula (is-somma għaudeo 
taħdimha heco): immoltiplica li inghax 



Digitized by 



Google 



FOR 



— 466 — 



POR 



b'lOO, imbagħad iddividih bir Rata 
immoltiplioata bis-somma tal flns mi- 
slufa jew bii CapitaL 

FoRMUL^— plural ta jormula (ara) 
7 want 8ome more formulce ofthat report, 
irrid ftit formuli ohra minn dawc ir- 
rapporti. 

FoRMULAio— li fih (li juri li fih) for- 
mula; tal formula (fil matematioa). 

FoRMULAR — tal formuli, jew for- 
mula. 

FoRMULARiZB— tagħmel formula. 

FoRMULARY — tal formula, prescritt, 
stabilit, formali, li isir hecc dejjem 
(cbif hu stabilit); formulariu, mudell, 
ritwal (ctieb li fih riti etc.) stabiliti ; 
he wanted to have mended theformulary 
part, (Nortb), ried isewwi (corretti 
jew msewwija) dac li (fejn) hemm 
stabilit (prescritt). 

FoRMULATE— tifformula, tagħmel 
jew tiġbor f formula ; tiddichiara ċar. 

FORMULE — mudell, ritwal, formu- 
lariu. 

FORNAX — ġabra ta cwiecheb, għan- 
naħa ta Nofs inhar. 

FORNENT (FORE ANENT) — li tigi 

sewwa biswit ; fuk (li titchellem etc. 
fuk jew ma dwar). 

FORNIOATION— żina,adulteriu; ħnej- 
ja, bini ta sakaf tond ; bil ħnejja jew 
troll ; this is the will of God that you 
should abatain from fornication^ Alla 
irid li int ma tiżninx ; what about t/ie 
fornication farching jewforming of tfie 
vaultj^ z'ingħejdu għal bini tal nnej- 
ja (għat-troll). 

FoRNlOATOR— min jiżni ; idolatra. 

FoRNlOATRESS — mara li tagħmel 
id-dnub taż-iina (li tiżni). 

FoRNix—tundiatura, ħaġa li gejja 
bħal ħnejja jew tonda. 

FOROLDED— xih għacca, li ma jif- 
laħx actar bix-xjuħija. 

FOROUT— ara wiihout. 

FORPAINED— mwa|[ġa ferm Cwisk). 

FORPAss— 'tghaddi minn ma genb 
jew minn ħdejn. 

FoRRAY— tisrak, taghmel sacchiġġ. 

FORS— xagħar (suf oħxon) li icoT- 
lom xi ngħaġ. 

FORSAKE — tħalli ; titlak, terħi; tab- 
banduna ; tqnkos ; tiċħad ; ma tridx. 



tirrofta ; he m $ure to forsake all his 
friends now, issa sgur iħalli (jitlak) 
lill ħbiebu; but he will neverforsake his 
wife^ iżda lill martu katt ma iħalliha; 
you must never forsake your religion^ 
ma ghandec tħallikatt ir-religion tie- 
għec; lie has often forsaken the respect 
whichisdue to his father^ nakas spiss 
mir-rispett Cgiegħ jew kima) lejn mis- 
sieru ; no one did ever jorsake his co* 
/(?tir«,ħadd ma abbauduna ir-rigiment, 
(ħadd ma chien desertur) ; Peter for^ 
sook our Lord tfirice, (Maandttfillp, 
pag. 91 )y Pietru ċaħad lill Imghallem 
tiegħu tliet darbiet ; this bricklayer 
who forsook to go into heaven because 
his wife was there^ (R. Greeiie), dana 
il bennei li ma riedz imur il genna 
għaliex nemm chien hemm mdrtu. 

FORSAKEN— mħolli, mitluk, merħi, 
abbandunat. 

FoRSAKBR— min (dac li) iħalli, jit- 
lak, jerħi ; jabbanduna ; min (dac li) 
jonkos, jew jiċħad, jew ma jridx (jir- 
rofta). 

FORSAY — thalli; tabbanduna; iċ- 
ċaħħad; ma tħallix; sitch worldly plea- 
sure Jie mustforsay, (Spenser) ; imissu 
jitlak għall collox (iħalli etc«) piaciri 
bhal dawn tad-dinja; he has been 
forsayed from plaees of delightj f'Speil- 
ser), chien mċaħħadfipprojbewh jew 
ma ħallewhz) jidħol f'loohijiet tal 
piacir (fejn hemm id-divertiment). 

FORSEB— tmakdar; tittrascura; tcun 
taf (ħaġa) sewwa jew tajjeb. 

FORSET — timpedixxi, ma tħallix 
tgħalak (it-triek etc.) lill xi ħadd biex 
ma jgħaddix ; tfixchel ; he did not 
forset you the street^ ma għalaklecx 
it-triek biex ma tghaddix. 

FoRSĦAME — i^ġagħal wieħed jistħi; 
twakka wiċċ bniedem I-art bil mist- 
ħija (billi tirrifruntah jew iċċanfru) ; 
iċċanfar, tgħajjat ma. 

FORSHAPE— tħassar il forma ; tbid- 
del, ma tħallix ħa^a fil għamla Ii« 
(jew chif) tcun ; he tnto a woman was 
foishave^ (Oower, /, S^?iU hu chien 
mbiddel ('tbiddel) f mara. 

FoRSET — ara neglect. 

FORSLEEP — torkod fil f ond ; as the 
steersmen all forslept^ (Wjcliffey iVo- 



Digitized by 



Google 



POR 



— 467 — 



FOR 



wa*«, XXXII, SiJy billi in-nies tat- 
tmuu /il bdoti) oollha ohienu rekdin 
fil fond (ohienu fl-aħjar rakda). 

PoRSOOTii — taasew; tas-sewwa; 
oertament, dan sgur ; forBooUi, only 
her maid had stuck a pin xorong in her 
gown^ (Arbathnot, Hietory of John 
liulljy tassew is-serva tagħba biss 
chienet li waħħlet (cħemżet^ labra 
tar-ras ħa^Jn rdublettha (Plibsitha). 

PORSOOTH — wieħed li ioun oollu 
ouraplimenti man-nisa ; wieħed li dej- 
jem jicoumplimenta in-nisa (jitħanxel 
ma^ħbom jew jitohessaħ) ; żabioott^ 
petitu, pulioaria ; you are one o/ t/ie 
feto forsooths of the city, (B. Jonson), 
inti'wieħed mill ftit li iħobbu jiooum- 
plimontaw in-nisa (m'ill ftit żabiootti, 
jew ġuvintii pulioaria) li ghandna fil 
belt. 

FoRSPEAK — titohellem ghal ħadd 
jeħor, takbes għal ħadd jeħor (tidde- 
fendih); tagħmilha ta avuoat għal 
ħadd ieħor; ticonndanna bil oliem 
għaniil ; tgħejd oontra ; ma tappru- 
vaz ġħamilta xi ħaġa (li icim għa- 
mel ħadd jeħor) ; issaħħar, tagħmel 
seħer Cmagħmul) ; thou hastforspoke 
my heing in Uiese wars, (Shakespear. 
Antony and Cleopatra^ III^ 7), inti 
sibt xi tghejd (icoundannajtni, jew 
għedt oontra tiegħi) għaliex ħadd 
sehem (oont) f dawn il gwerer ; they 
say he has been forspoken^ (Towneley, 
Mvsteries p. 116)^ kalu li ghamlulu 
sener jew magħmul. 

FoRSPEAKBR— avuoat, min jakbes 
jew jitohellem (biex jiddefendi) il 
ħaddjeħor (lill xi ħadd); min jagħ- 
mel magħmul jew seħer. 

FoRSPEND— taħli, tonfok, tberbak. 

FoRSPiLL— tekredgħaloollox; tagħ- 
mel ħerba ; ixxerred ma oulliraohien. 

FoBSPBEAD — ixxerred ma oullim- 
ohien. 

FoRSTAND— ma tħallix, tagħlak il 
bieb ; timpedixxi, i^iomm (li ma is- 
sirx ħaġa). 

FoasTBBiTB — mineral Cħaġar) li jin- 
sab fil Vesuviu. 

FoBSTOP— iżżomm għal oollox. 

FoRSTORMBD — mħabbat eto. f tem- 



pesta ; mixħut rhawn u rhemm mar- 
riħ jew mal mewġ ftempesta. 

FoBSTBAUOHT— mehdi (moħħu ap- 
plicat). 

FoRSWABTHHD— iswed, li sar iswed, 
ismar, għasli. 

FoRSWAT — oollu ^ħarkan ; għarkan 
għasra ; mxarrab bil ^ħarak. 

FoRSWAY — toħroġ barra mit-triek 
(tas-sewwa) timxi ħażin ; tmur ħażiu. 

FoBSWBAB — tiċħad fuk ġurament ; 
tagħmel ġurament falz ; tħalli (tabju- 
ra) ; how loudly he forswears the gold^ 
("Dryden, Juvenal Johnson)^ ohemm 
jiċħadleo fuk ^urament il flus tie- 

fħeo (fluseo, dehbeo) kuddiem oul- 
add ; persons who liave no sense of 
honour or religion^ and who are ready 
to forswear themselves for lucre^ (X&~ 
caulay, History of England^ chap.XV), 
nies li ma għandhom 1-ebda sinjal u 
la ta giegh u I-ankas ta religion, u 
li huma lesti li jeħdu ġurament (ja- 
ħilfu il) falz għall interess. 

FoBSWBABEB — sperġur, min jaħlef 
falz, min jeħu ġurament falz. 

FoBswiTHBM — taħrak għal oollox, 
taħrak rmied. 

FoBSWOBNNESS— ħalf fil falz. 

FoBT — torri, borġ, fortizza /sur, 
oastell, forti) ; from Fort Manoel to 
Fort Tigni, mill Forti Manoel ' ghal 
Tignà ; they triedjirst to attack tlie fort, 
riedu 1-ewwel jaħbtu ghal (jisparaw 
għall) fortizza. 

FoBT-ADJUTANT — Ufiiciar rosponsa- 
bli gbad-dixiplina tas-suldati fil qwar- 
tier (fir-riġment tiegħu). 

FoBT-HAJOB — 1-UflSoiaI li jigi fil 
omand wara il Gvernatur ffortizza. 

FoBTALiCB— is-sur eto. ta fortizza 
minn barra; cittadeIIa,fortizza żghira. 

FoBTATTBBBD — mkatta ċraret. 

FonTE —forte (kawwi, ħaj etc.) fil 
musica. 

FoBTED— mdawwar (mħares) bis- 
swar, bil fortizzi, bil oastelli etc, for- 
tifioat; he is living in aforted residence, 
kieghed (mar jokgħod) f loo dar eto. 
fortificat (mħares tajjeb bis-swar eto.) 

FoBTH— il kiiddiem, kuddiem ; bar- 
ra, il barra ; from tliis time forthf minn 
issa il kuddiem (għal li gej) ; and so 

58 



Digitized by 



Google 



POR 



— 458 — 



fon 



/oW/*,*ii hecc ucoll il kuddiem; io go 
forth^ toħroġ (tmur barra) ; NoaU put 
forth his hand^ Noà ħareġ idu barra ; 
to aet forth^ tiddescrivi, tirracconta, 
turi ħaġa chif cliienet rchif saret) ; to 
set foitli a book, toħroġ, tippublica 
'ctieb; to set jorth on a journei/, titlak 
ghal viaġġ ; / am Prospero, and thnt 
very Duke^ which was thrust forth of 
; Milan^ ( ShakOHpeàr, Tempest ), juiia 
Prospero, u dac li stess duca li gie 
mchecci (roitfuħ) barra minn Milan. 

PoRTH— sewwa,mil bidu sat-tmiem, 
collu chemm hu; sa chemm, chemm 
actar ; moghdija (triek) ; you cousin, 
whom it ċoncerns to hear this matter 
fort/iy do with your injuries as seems 
you best, (Shukespear, Measure for 
'Measure)^ inti cugin, li jokorsoc tcun 
taf mil bidu sa I-aħħar (collha chemm 
hi) din il biċċa (din il facenda) insa 
Mnġurii (il ħsarat) tieghec chif jid- 
hirlec 1-aħjar; hejice tre learn howfar 
. forth we may expect to receive benefits 
from him^ minn dan (u hecc) nitghal- 
mn chemm actar nistgħu nistennew 
' li nakalgħu (naraw) gid minnu ; wċ 
could not advance^ the forth was blocked^ 
ma 'stajniez nehaddu il kuddiem, il 
moghdija chieuet mbarrata ( magħ- 
luka) ingumbrata. 

FoRTHBBAR— iggib, tieħu. 

FoRTHBRiNO — tuissel, iggib, iġġa- 
għal li isir. 

FoRTHCALL— t isfida . 

FoRTHCOMiNo — H għoddu wasal ; li 
laħak, li gej ; / wrote to have my name 
entered as a candidate for the forth- 
comin^ examination, jena ctibt ("ap- 
plicajt) biex nista nersak fl-esami li 

FoRTHOOT — tiftaħ (h'mus, sicchi- 
na etc.) ; iċċarrat (bi strument jew 
arma). 

FoRTHBN— -tgħaddi il kuddiem, ig- 
gib il kuddiem (tavanza). 

FoRTHPATHBR fforefather) — aritenat, 
wieħed mill-antichi, minn missieri- 
jietna. 

FoRTHFARE — moghdija (minn din 
id-dinja għall-oħra^ ; mewt ; ħabar, 
trapassioni, transtu fdakk ta kam- 
pieua sinjal tal mewt^ ; that from 



hcnceforth there be no knells or forth- 
fares rung for the death of any man^ 
Cilooper, Injunctionsy 1561 J^ li mil- 
lum il kuddiem ma għandhomx jin- 
dakku kniepel bħala ħabar għai mewt 
ta ħadd (ta l-ebda maħluk). 

FoRTHGO — toħroġ, tmur, titlak il 
barra ; tgħaddi ; tmur jew tgħaddi il 
kuddiem ; they are all ready to forth 
po, collha lesti biex jitilku (imorru 
jew joħorġu) il barra ; before tJie third 
day was foregone, kabel il għeluk tat- 
tielet jum (kabel ma għadda it-tielet 
jum) ; he had already fairly forgone^ 
chien ġa ghadda il kuddiem ^mielu. 

FoRTHGOiNa— li għadda, Ii ħareġ, 
li mar, li ħiereġ, li sejjer. 

FoRTHiNK— tindem, jisgħobbic. 

FoRTHRBST — tobrom. 

FoRTHRiGHT— dritt il kuddiem ; dej- 
jem dritt ; triek dritta. 

FoRTHSHOw — turi ċar. 

FoRTHWARD — ilkuddiem;għal li gej. 

FoRTHWiTH — dalwakt,malajr, dlonc; 
forthwith from out the ark aravenjlies 
(Milton, Paradise Lost, X/, 855), ma- 
lajr (minnufiħ jew dloncj taret (har- 
ġet) mill arca ċawla. 

FoRTHY— b'wiċċu minn kuddiemu ; 
li igħejdha chif jħossha. 

FoRTiBTH— I-erbghin wieħed (li jigi 
wara id-disgħa u tletin) ; biċċa, mill- 
erbgħin wahda ; on the fortieth dai/, 
għeluk I-erbgħin ġurnata (fl'erbghui 
jum) ; t/iis is ouly one fortieth (jS)) of 
the sum, dana m'hux ħlief 1-erbgħin 
waħda (biċċa) tas-somma ; ^flistam- 
pa) folja carta stampata mitwija għal 
erbghin ( folja ta erbgħin faċċata). 

FoRTiPiABLB - li tista iddawru bis- 
swar ( tiifortificah jew iddawru bil 
fortizzi. ) 

FoRTiPiCATiON — fortificazioni, sur, 
(bini ta swar etc.) ; għajnuna jew 
^.ieda ta saħħa. 

FoRTiFiBD — fortificat, mdawwar 
jew msahhaħ bis-swar; mwettak, 
msaħhaħ ; tiiaghmul actar kawwi ; 
it is a Htromjly fortified town^ hia belt 
ifibrtificata (mdawra bis swar) tajjeb. 

FoRTiPiER — min idawwar bis-swar, 
min jiffbrtifica; min idaħħaħ jew 
iwettak. 



Digitized by 



Google 



FOR 



— 469 ~ 



fdft 



FoRTiFY — tiffortifica, iddawwar jew 
issaħħaħ bis-swar jew fortizzi ; twet- 
taky tati is-saħha jew issaħħah ; the 
firat tliing they did on enterinq here was 
to fortijy the town, I-ewwel ħaġa li 
għainlu malli dahlu hawn chieuet li 
idawru bis-swar il belt ; this will for- 
tify U8f dana iwettakna (jatiua is-saħ- 
ħa jew isaħhahna) ; wine is fortified 
hy the addition of brandy^ li mbid isaħ- 
huħ (jagħmluh'actar kawwi) billi iżi- 
dulu il brandi. 

FoBTiLAOB — ( blockhouae ) fortizza 
żgħira ; in all narrow passagea t/tere 
ehould be some little fortilage, which 
ahould keep and command the straight^ 
(Speiicer, State oflreland), fil mogħdi- 
jet dojjok collha imissu ( ghandu ) 
icun hemm xi fortizza żghira (castell 
żgħir etc.) biex iħares il moghdjia 
(iżomm li ma igħaddi ħadd mit-triek, 
jew jilka ). . 

FoRTiLiTY—fortizza, castell, fortifi- 
cazioni, sur etc. 

FoRTiN - fortizza zghira. 
. FoBTissiMO — ( fil musica ) kawwi 
ferm : Uie lettcrs **/f" jow ^'ffor* are 
used as abbreviation of the tconl '^foriis- 
simo'\ il littri ff jew ffor iservu f loc 
il chelma fortissimo. 

FoBTiTioN— għażla b'cumbinazioni 
li tcun ħabtet ħecc. 

FoħTiTUDH— wetka ; saħħa; kaw- 
wa ; fortitude is one of the four Cardi- 
nal virtues, il kawwa hi waħda mill 
erba virtii Cardinali ; he wrongs his 
fame^ despairing of his own arm's for* 
titude, (Shakespear, i, Ilenry VI), 
jagħmel ħsara lilhu in-nifsu billi jitlef 
il fama li għandu ghaliex jakta kalbu 
rais-saħħa tiegħu stess ; he died wiih 
the fortitude of a Christian, miet bil 
wetka ta nisrani (miet ta vei'u ni- 
srani). 

FoRTiTUDiNOUS — kawwi, kalbieni, li 
ghandu il curaġġ, sħiħ ; as brate and 
as fortitudinous a. man as any in the 
King's dominion*8, (Fieldiii^r, Amelia, 
book F, chap, VlJ^ ragel kalbieni u 
kawwi daks chemm il wieħed hemm 
fl-artijiet tas-SuItan. 

FoRTLBT — fortizza żghira. 

FORTNIGHT (jew FOURTBEN NiaUTS) — 



ħmistax, il ġurnata; evertf fortnight, 
cull ħmistax il ġurnata ; this dayfort- 
nighty bħal-luni hmistax. 

FoRTNioHTHT — tii cull hmistax il 
ġurnata, ta cull gimghatejn ; is this a 
weekly or a fortnightb/ paper f dana 
ġurnal li johroġ ċull ġinigha jew cull 
gimghatejn (jew cull ħmistax il ġur- 
nat« ?) 

FoRTHRBAD— tirfes, tgħaffeġ, tishak 
taħt sakajc. 

FoRTRBSS— fortizza ; tħares, tippro- 
tigi (b'fortizza, sur etc^ ; tliis is for 
thehenefit of the fortress, dana għal 
gid tal (jiswa biss għal ) fortizza; 
weakly fortressed from a world ofharms, 
(Sliakespear, /2a/?tf of Lucrece)^ de- 
bolment (bil cbemm) mhares minu 
salt (ħatna) ħsarat jew ti^if. 

FoRTRBT— -tortizza ż^ħira. 

FoRTUiT — accidentali, li sar b'cas, 
jew b*cumbinazioni. 

FoRTUiTisM— it-taghlim (diitrina) li 
dao li isir isir b'cumbiuazioni jew 
għaliex hecc jati il cas. ' 

FoRTUiTisT— min jemmen bil /or- 
tuitism (ara). 

FoRTUiTous— li isir jew jiġri bla 
ħsieb xejn, accidentali, b'cumbina- 
zioni. 

Foi.TuiTOUSLY — accidentalment. 

FoRTUiTOUSNBSs) accident, cumbi- 

FoRTUiTY j nazioui ; giri jew 

ħaga ta bla ħsieb ; those deserved judg- 
ments were the effect of mere fortuity 
(ITorbes;, dawc is-sentenzi bil għakal 
(li chienu jistħokku) saru biss ( int- 
għataw biss) b'cumbinazioni. 

FoRTUNA (fil Mitologia) — Fortuna, 
Alla Falz (mara) tal Fortuna jew tax- 
xorti (tar-risk, għana jew gid) ; For- 
tuna isem ta waħda mil pianeti li sabu 
m'ilhomx. 

FoRTUNABLB — ixxurtjat, ħieni. 

FoRTUNiBA— xorta ta piinti li jagħ- 
mlu fjuri sofor misjubin fic-Cina 
(msejħin hecc għal Robert Fortune li 
sabhom.) 

FoRTUNATB — riżku migħu, xortiħ 
tajba, ixxurtjat ; he isafortunate man^ 
dac bnicdem ixxurtiat ; very fortunate^ 
ixxurtjat wisk; /am most fortunate thus 
accidentafly to encounter you^ (Shakefll- 



Digitized by 



Google 



FOS 



~ 460 — 



^on 



pear, Cariolanua IV^ 3)y jeiia ixxur- 
tjat wisk ( xortija tajba bil bosta ) li 
iltkajt migħeo beeo bla hsieb. 

FoRTUNATBLY— fortunatament, bix- 
xorti, bViċċ il gid, bir-riżk. 

FoRTUMATBNBSS — riżk, gid, xorti, 
bena. 

FoRTUNR — riżk, gid, xorti, bena, 
ġħana; tati dota ; tagħmel għani ; ig- 
gib ir-riżk ; jiġri, jissucciedi, icolloc 
ix-xorti ; Fortune a goddesa u to fooU 
aloney (J. Dryden), il fortuna mai bo- 
loħ biss (lill boloħ biss tgħein); twelve 
meii of Iionourable birtJi and amplefor' 
tuncy (Xaeaolay, Ilietory of Żngland 
Chap. XXIII), tnax ir-ragel ta nisel 
onorevoli u b'bafna gid (għan jin sew- 
wa) ; ehe is a great /ortune, dic mara 
bil flus ( li għandha doti tajbin) ; he 
is to fortune her out to a young lover 
(Biehardson, Clarisea II, itftf)sejjer 
jatiba dota ( iġagħala issib xorti, iew 
tgħix għanja ) ma ġiuvni li iħobbha 
li għadu żghażugħ ; if it fortune me 
to be buried out of Malta, jecc katt 
jiġrili (intgħata il cas ) li nindifen 
barra minn Malta ; you will wonder 
what hath fortuned (Shakespear) ti- 
stgħaġbu x'ġara (x'sar). 

FoRTUNB-HUNTBR—rain ifittex biex 
jiżżewwe^ mara għanja (b'doti tajba, 
bil flus^ biex igħix tajjeb ; th^ worst 
of it is, our modern fortune'hunters are 
those who turn their heads that way 
because they are good for nothing else, 
(Addison, Spectator, No. 311), ta{ xi- 
nhu haiin, Ii dawc li iridu jiżżew^u 
għal flus dai-żmien huma dawc rgiel 
biss li jridu jagħmlu dana għaliex ma 
jiswWx għal ħaġ'oħra Cma jafux jew 
ma humiex tajbin ghal ħaġ'oħra.) 

FoRTUNB-HUNTiNO—tiżżewweġ (jew 
żwieġ) għal flus ('ghal mara bid-doti 
jew gnànja). 

FoRTUNB-MAKBR — miu isib xorti, 
min jagmel il flus, joghla etc. għa- 
liox xortih tghejnu, jew għaliex ix- 
xorti tatu. 

FoRTUNB-STBALER— dac H jahrab u 
imur b'xi sinjura ('xi werrieta ghà- 
nja;. 

FoRTUNBD — ara fortunate. 



FoRTUNBLBSS — bla xorti, bla riżk, 
ma għandux xorti, xortiħ haiina. 

FoRTUNBTBLL — takra il venturi ; 
tgħallem lill min jakra il venturi(jew 
jagħraf x'gbandu ighaddi mil bnie- 
dem) ; ril fortunetell you, CShakeH- 
pear, Merru wives of Windsor IV, ^), 
jena nakralec il ventura tiegħec 
Cngħejdlec jew nhabbarlec x'għandu 
ighaddi minn ghalic). 

FoRTUNB TBLLBR — min jakra il ven- 
turi, (sahħàr), min ( dac li^ igħeid 
x'ghandu ighaddi minn bniedem billi 
iħares lojn ix-xkuk ta idejh etc; in- 
nanna ghula (dac is-suf tat-tfief) li it- 
tfal itajru mar-riħ jew jonfhulha biex 
jaraw il fejn tmur u jirbħu scond 
chif jaktgħu jew jinzertaw. 

FoRTUNB TBLLINQ— kari tal venturi, 
inzertar Tgħajdut) x'għandu isir jew 
ighaddi minn bniedem billi jakrawlu 
jew jarawlu ix-xkuk ta idejh etc. 

FoRTUNiZB — tiighmel fortunate(ava) 

FoRTUNous - li isir, li gej, li għan- 
du mix-xorti, mil cas, jew niil fortuna. 

FoRTY — erbgħin ( 40, XL) ; four 
times ten give jorty(4 x 10 =• 40), er- 
ba' għal għaxra jatu erbgħin ; forty, 
kawwi, kalbieni. 

FoRTYBiOHT-MO (48"**) ; cticb magħ- 
mul minn paġni (folU ta 48 faċċata. 

FoRUM — korti antica tar-Rumaui 
fejn il cawsi chienu isiru kuddiem 
culħadd ; is-suk ; loc publicu ; and 
bellowing herds in the proud forum 
grazed, (Pltf, Virgil^ jHneid), u mrie- 
ħel ta bhejjem ighajtu chienu jir* 
għaw tMac il-loc (suk) publicu. 

FoRWAKBD — għajjen bi ngħas, li 
ilu ma jorkod, għajen bil għassa. 

FoBWALKBD— għajjen bil mixi, ghaj- 
j6n mejjet. 

FoRWANDBR — tiggcrra I'hawn u 
I'hemm li tiukatel bil għeja. 

FoRWAKDBRED— għajjen mejjet bil 
giri minn hawn għal hemm. 

FoRWARD — il kuddiem ; għal ligej ; 
avanzat, cmieni ; bicri ; b'wiċċu minn 
kuddiem, tost, li ma jisthix ; bravu, li 

f'ipprometti jew li juri li għad jirnexxi; 
)il ħrara, ħabriecbi ; puntwal, esatt; 
bidu; patt; timbotta il kuddiem,tgħin; 
tcabbar (xtieli, siġar etc); tlesti ctieb 



Digitized by 



Google 



POfi 



- 461 - 



fdS 



roil ħjata għal librar (biex jillegab) ; 
not minding any one they went /orward^ 
niinn ghajr nia impurtahom minn 
liadd ba)cgħii għaddcjjin il kuddiem ; 
/rom thxs dau forioaixl^ għal li gej (mil- 
Jum il tkuadiem); tfte work is well 
/orwardj ix-xogħol avanzat (għadda 
il kuddjem) sewwa; / see that these 
are forward Jigs^ nara li dan it-tin 
biori (9ar oniieni, kabel iż-żmien) ; it 
seems we are going io have a /orward 
summer, donnu sejrin icolna is-sajf 
cmieni (bicri) ; / think she is rather 
/orward^ jidhirli li hi ftit tosta ; long 
live thou^ and these, Uiy /orward sons, 
(Sliiik«8p<*ar, Henry V/I)^ ħajja twila 
lilec u lit dawn uliedec li juru li għad 
icuny bravi ; that boy is very /orwai'd 
/op his years, dac it-tifel bravu ħafna 
(avanzat, il kuddiem fli studiu) ghaż- 
żmien li ghandu ; he is indeed a /or» 
wardpupilf hu tassew tifel ta li seola 
(scular), bravu ; how /ondly dost thon 
spur a /orward horse^ ( Shnkespear, 
kichard //),chemm tixpruna bil ħlew- 
wa żieniel ħabriechi (li icun collu 
ħrara biez jiġri il kuddiem) ; he is not 
very /orwai^ to pay, ma tantx hu pun- 
twal biex iħallas ; that ordinance was 
forwarded by the president himself) dic 
1-ordinauza giet imbuttata Cgliena il 
kuddiem) li st^ss president; f/i^ best 
thing to do^ to /orward these plants^ 
is to house them^ I-ahjar li tagħmel 
biex tcabbar (iġġaghal li jicbru jew 
igħaddu il kuddiem) dawn il pianti 
hia li taghmilhom taħt il ħgieġ 
(maghluka fli stufaj; who is to /or- 
ward the parcel? min sejjer jibghata 
is-sorra Cil pacc)?; he /orwarded the 
petiiion yesterday^ baghat il petizioui 
il bieraħ ; set the clock five minntes 
/orwafxly ati hames minuti il kuddiem 
J-arloġjr ; to egg /oinoard, iġġagħal, 
tixpruna ; ihis will/orward your work, 
dan iħafiifllec ix-zoghol tieghec ; buty 
live who can^ or die who may^ still 
*/ Forwatxl /orward! on they go! ", 
(Scotf, the Chase XV)^ iżda, isalva 
min jista, u imnt ucoll, bakgħu dej- 
jem għaddejin il kuddiem I 

FoRWABDER — miu igħeju, imixxi 
jew jimbotta il kuddiem ( bħaI;>ro- 



moter), min jibghat; dao li ilesti ctieb 
mil ħjata u il copertina għal-lega- 
tura. 

FoBWARDiNO— bgħit ; mixi il kud- 
diem. 

FojiwAKDiNG-AOBNT— agent, min jir- 
cievi u ibgħat mercanzii etc. għal 
ghand sidhom ( ghal fejn jew ghal 
ghand min icunu mibgħuta ). 

FOHWARDINO-MEROHANT—Chif isojħu 

il /orwarding agent I-Americani. 

FoRWARDiNa-NOTB— il Dolza tal mer- 
canzija (carta fejn icun hemm mictub 
il mercanzija għal min tcun u minn 
min hi mibghuta). 

FoRWARDLY—bil ħrara, malajr, ma- 
lajr, bil għaġġla. 

FoRWABDVEss— dħul cmieui, tbac- 
chir ; tisfik, ħrara, ħeġġa ; ardir ; t/ie 
forwardness oftheseason^ id-dħul omie- 
ni*(bicri) ta li sta^un ; the forwardness 
o/ the crops^ is-sajran tal uċuħ (frot- 
tijiet etc.) bicri (cmieni jew ta Kabel 
iż-żmien) ; this cheers my heart^ to see 
your /orwardness, (Shakespear, Hen- 
ry VI J^ dana, li nara il ħrara tiegħeo 
iħennili kalbi. 

FoRWARD8-il kuddiem ; to go back- 
wards and forwards, tmur lura u il 
kuddiem ; to put /orwards^ tavanza, 
titfa il kuddiem. 

FoRWASTB— tagħmel ħerba, taħli, 
tirvina jew tekred għal collox. 

FoRWAY — toħroġ barra mit-triek ; 
tmur, tiggerra ; żball. 



FoRWBARIBD 
FORWEARY 



għaj jien mejjet li ma 
jiflaħx iżomm actar 
bil għeia. 

FoRWBARY— tgħajji, toktol bil gheja, 
tmut bil għejja, tcun ghajjien mejjet. 

FoRWBLKBD— collu ticmix; mchem- 
mcK collu. 

FoRWEND— iddur, issir. 

FoRWORD— patt, wegħda, chelma; 
keep your /orword, żonim chelmteo 
(chif ohien il patt jew chif ftehemna). 

FoRWOUNDBD — fonit sowwa (għal 
mewt^ midi*ub għal mewt. 

FoRYETEL — a ra /orgetful, 

FoRYETELNBSS— ara /ulget/ulness. 

FoRYETFUL — ara /orget/uL 

FoRYiELD — tpatti. 

FoRZANDo— saħħa fuk xi uoti actar 



Digitized by 



Google 



POS 



4(J2 — 



fOS 



miim oħrajn fil musioa; ihe ^^forzamh*' 
18 marked thuB **«/" or >, ii forzando 
( fil musioa ) jimmaroawh becc: sf 
jew >. 

FosB— foss, canal. 

FossA— ħufra. 

FosBB— foss (dwar fortizza). 

FoBBET— ara fauceU 

FoBBBT-BBLLBB—min ibigħ (bejjegħ 
tal ) viti tal ilma, imbit etc.) 

FoBBBTTB— ħofra żgħira, tokba. 

FossB-WAY— sur twil b'fosscull nah- 
ħa (li bhalu ir-Bumani chienu ghamlu 
1-Inghilterra). 

FoBSicK — tcun incwiet, tagħmel 
ghageb, storbiu jew frattarija; tfittez 
ħaġa sa chemm issibha; tibka tfittex. 

FoBBiL— fossili, annimalijew siġar 
li jinsabu taħt I-art jew bbal blat ; 
maklugh minu taħt I-art ; autic, ka- 
dim ; ta żmien ilu; language is fossil 
poetry^ (Emerson. EHsaye^ ihe Poetj^ 
id-discors (il oliem) hua poesija taż- 
żmien antic (ta żmien \\\\). 

FossiLiFBBOUB— li tih jew li jagh- 
mel il fossili. 

FosBiLiFiOATioN — ara foesilization. 

FosBiLiFY— ara ^osailize. 

FosBiLiBM — ix-xienza, li studiu fuk 
il fossili (tal fossili). 

FoBBiLiBT— min jistudia fuk il, wie- 
hed mħarreġ fli studiu tal, fossili. 

FosBiLiTY — stat jow condizioni tal 
fossili (chif jinsabu jew icunu il fos- 
sili). 

FoBBiLizATioN — bdil ta annimsli, si- 
ġar ©tc. ffossili. 

FoBSiLiZB — tagħmel jew issir fos- 
sili, titbiddel minn annimal jew siġra 
( biż-żmien billi tcun midfun taht 
l-art). 

FoBBiLOGiST— ara foaailologist. 

FoBBiLoav — ara foasilology. 

FoBBiLOLOoiBT— wieħed mħarreġ (li 
jaf jew studia), professur ta li studii 
tal fossili (hhalfosailistj. 

Fqbsilolooy — li studiu ; ix-xienza 
tal fossili. 

FossoRBB— dud (insetti) li iħaflfru u 
ibejtu biex ibidu fit-trab. 

FossoEiAL— tajjeb għat-taħfir (għal 
għeżik) ; li għandu sakajn etc, tajbin 
biei^ iħaffer bihom. 



FossROAD — ara fosfeway. 

FosBULATB— mħafier ftit (baxx) bil 
kofor twal u dojjok iżda ma tantx 
icunu fondi. 

FosTBR— trabbi, tgħajjex, tghożt ; 
min irabbi, ighajjex, igħożż ; some eay 
that ravene foster forlorn chiUlren^ 
(Sliakospear, Titus Andronicus II^ 3), 
x'uħud ighejdu li iċ-ċawluni igħajxu 
tfal abbandunati (mitluka etc.) ; ehe 
came fornard to ask to foster the child^ 
hi giet biex titlob ħalli trabbi it-tar- 
bija; to foster ill feeling^ tgħożż (iż- 
żommfkalbec, wara li tcun rabbejt) 
mibgħeda. 

FosTBRAGB — trobbija ta tarbija 
barranija (ta omm jew missier bar- 
ranin). 

FosTBR-BAiiB—tarbija żgħira mrob- 
bija (minn mara li m*hix ommha) ; 
all thy foster-lmbea are dead^ (Ityron, 
Childe [laroldj^ it-trabi collha li rab- 
bejt (bħal uliedec) inietu. 

FosTBR-BROTiiBR ~ tifol baiTaui li 
icun mrobbi minn sider omm li icol- 
Iha tifel jeħor li icun binha — ħu tal 
ħalib ; ihey are foster-bt^othere^ huma 
aħwa tal ħalib (mrobbijin rainn sider 
ta omm waħda). 

FoBTER-OHiLD— tifel jcw tifla mrob- 
bijin minn omm jew missier barrauin; 
herfoster-Bon diedbut his foster^daughter 
is Btill lioing, it-tifel barrani li rab- 
biet hi (bħal binha) miet, iżda it-tifla 
barranija li rabba hu (bħal bintu) 
għadha ħajja. 

PosTERDAM — mara li trabbi tifel 
fjew tifla) barrani bħal binha (jew 
bintha). 

FosTEUBR— min, dao li, irabbi ulied 
ħadd jeħor bħal uliedu ; min igħejn 
jew jaghmel il kalb biex wiehed (jew 
ħaġa) tghaddi il kuddiem; In Ireland 
they put their children to fostererB etc, 
(UdVirs, on IrelandJ, Mrlanda (in- 
nies) iħallu l-uliedhom f idejn ħadd 
jeħor biex irabbuhomlom. 

FosTBR-FATHER — missier jew dac li 
irabbi ulied ħadd jehor ; this is my 
foBtei'-father^ dan chien li rabbieni. 

FosTERHOOD — it-trobbija ta tifel 
minn ħadd jeħor barrani (li ma icu- 
uux ommu jew missieru). 



Digitized by 



Google 



F08 



— 468 — 



fOU 



FosTBRiNo — trobbija,ghajxien ghoż- 
ża. 

FosTBR-LAND—l-ort jew pajjis (bar- 
ranin) li fih tcnn mrolibi ; Malfa tj« /lis 
foster-land, his father-laud ']i^.\v mother 
coinitry w France, Maltu hia l-art fejn 
trabba fgebuh tarbija biex rabbewhS 
il patria hi (twieled; Franzo. 

FOSTBR LBAN~iI ħlas (fllis) \\ jfltu 

mara jew ragel talli irabbu ulied (jew 

bin) ħadd'jehor. 

FosTBRLiNO — ara fos^ter-child 
FosTERMBNT— trobbija, ichel, għaj- 

xien, manteniment. 

FosTBR-MOTHBR— dic li trabbi ulied 
ħadd jehor. 

FosTBR-NURBE— mara li trabbi ulied 
ħadd jeħor bil ħalib ta sidirha; mred- 
dgħa. 

FosTBR-PARBNT — dic, jew dac, li 
irabbi ulied hadd jeher. 

FoBTRBSs— ara foster-mother. 

FosTRBBB-MAiDBN— min, dic li trab- 
bi jew tgħajjex tarbija etc. 

FoTHBR—ħufna, salt; tokol cbir; 
issodd jew tkalfat fetħa jew xakk ta 
bastiment minn fejn icun jngħmel 
I-ilma. 

FoTHBR— ara fodder. 

FoTHBRiNo-it-tkalfit bil-Iuna stop- 
pa etc. li jagħmlu meta il bastiment 
jmfetaħ minn xi mchieu u jakbad 
jagħmel I-ilma meta icun fuk il baħar 
(fil viaġġ). 

,..l^ou(jew/ow)-mimli,'żakku mim- 
Iija bl-iohel jew bix-iorb ; xurban, fis- 
sacra; mgħobbi bli mbid ctc. ; are you 
fou or fastingf (Scott, Guy Mannervn/ 
Chap. XLVIJ, inti xebghan jew żak- 
kec voita (sujjem) ? 

Foucault's pbndulum — il pendulu 
Fouoault (hecc msemmi għal Fou- 
cault.n ivventah ; il pendulu Foucault 
iservi biex jwri il mixi jew id-dawran 
ta cull jum (jew li tagħmol cull erba' 
u għoxrin sigħa; id-diuja, 

Foudrb— ara lightning. 

FouoADB I ħofra bħal furnella biex 

FouoABS / jimlewha bporvli etc. 
meta icunu iridu itajru xi fortizza. 

Fouoht — tomp passat u p?ir(icip 
passat t^I \ii\bfight (ara). 



FouJDAR— magistrat Indian (taħt il 
gvern Inglis). 

FoujDARRY-oouRT — Korti criminali 
jew tal guri tal Indiani (li huma taħt 
il gvern Inglis). 

FouL-tħammeġ, tniġġes, tcàsbar; 
tħażżen; titħabbel; maħmu^, mniġġes, 
mcasbar; ħa^Jn, faħxi, li jiswa ftit ; 
ħati ; tal periculu (periculus) ; don't 
foul the water^ la thommiġx I-ilma ; in 
sumner we do foul more linen in a day 
tJian we do in a week in winter, fis-sajf 
fġurnata nħammġu aotar hweijeġ (ta 
taħt ) milli nħammġu f gimgħa fix- 
xitwa ; yov have a foul stomach^ għan- 
dec li stoncu maħmuġ ; this is onlt/ a 
joul copyy dina m'hix ħlief copia na- 
żina ; it is good fishing in foul water^ 
tajjeb (jiswa) tistad f ilma mkankal 
(mħawwad) ; he has the foul desease, 
għandu il mard ħażin ; / heard him 
usingfoul language^ smajtu jitchellera 
faħxi ; u?iV/i /owZ mouth^ he called him 
villaivy ect. (Shakespear, Measure for 
MeasureJ^ bi cliem faħxi beda ighajru 
pastas etc ; ihey svffered afoul defeot^ 
kalgħu xebgħa li avvilewhom (bak- 
għu avviluti; ; lest us lilce merdiantSy 
show our foulest wares, (Sbakespear, 
Troilus and CressidaJ, ejja aħna ucoll, 
bħal bejjigha, nuru I-affarijiet li ma 
tantx jiswew; «o/oM/a sky clears not 
without a siorm, ( ShakpMpoar, King 
John)y sema hecc mgħobbi bissħab 
( maħmuġ ) m'hux s^jjer jisfa kabel 
icakċak maltempatn (tempesta) sew- 
w«; you perceive the body o/our kingdom 
howfoul it w,(Sh4»ke«|iHttro,//ew»2/iIO, 
inti tara chemm hu mħassar (nażin) 
collu chemm hu ir-ronju tagħna ; the 
offender Ivad been only found fonl of the 
second offence^ \i mħarreo sabuh ħati 
biss tat-tieni accusa ; we catne down a 
foul hilly (Shnki'Rppar, Taming of the 
ShrewJ, nżilna gholia (żurżieka) peri- 
culusa (collha tiġriO ; a foul stroke^ 
(fil biljard) dakka (messa) ta bilja 
(boċċa) bli sticca jew bi drigħ min 
icun jilpħab etc. ; a foul stroke ( ta 
dawc li iounu jakdfu f xi tiàrija tad- 
dghajjes) t^lf, tfixchil etc. bli mkadef 
biex itelfu; tofaltfoul, tiggieled (icol- 
|oc xi tghejd) ; if t/iey be any ways of- 



Digitized by 



Google 



POU 



— 464 - 



POU 



feixded they fall foul ( Barton, Anat: 
of Melancholy)^ jecc jeħdu I-iċoben fa- 
stidiu dio is-sigħa jiggieldu ; to fall 
jew run foul of tinvesti jew tahbat 
ma (bħal ma jagħmel bastimeut ma 
jeħor); ihe English torpedo-boat ran 
foul ofue^ it-torpediniera Inglisa giet 
fukna u investietna ; Jn atiempting to 
make the harhour^ we eeveral timesfouled 
the pier {Guardian, March Snd 1859^ 
page 195J, Wakt li conna nitħabtu 
biex nidħlu ( nakbdu ) il port, aħna 
bosta drabi (cbemm il darba) ħbatna 
jew morna investejna fuk il moll ; io 
make/oul tvater^ meta il vapur jersak 
tant til baxx li li screw meta jahdem 
ikankal I-ilma bil ħamaetc. tal kiegħ; 
we found tlie ropefouled, sibna il ħabel 
mħabbel. 

FouL-ANCHOB— ancra bic-cima jew 
gumna mħabbla. 

FouL-coPY— I-ewwel copia ta ħaġa 
miotuba bit-tibdil, brix oto. li jista 
icun fiba abbozz; / don't see much 
difference between what you call t/iefoul 
copv and thefair copy of it^ ma narax 
li nemm differenza cbira bejn il co- 

Eia ħażina ^l-ewwel copia jew I-ab- 
ozz) u il copia pulita. 

PouL-PROOP — l-ewwel gibda ta 
ħate stampata. 

FouLàRD — Fulard, xorta ta ħarir 
għal Ibiesi tan-nisa. 

FouLDBR— titfa ( tati jew toħroġ^ 
sħana obira. 

FouLPBBDiNO— li jecol jew li igħejx 
bl-iobel mokżież (bil purcherij). 

PouLLY — bil ħ.nieġ, kżież, ħażen, 
tcasbir, oxxenità jew faħx; disone- 
stamenty m'hux sewwa jew m'hux 
ohifjixrak; thou pluydat most foully 
for it (Shakespear, Macbeth)^ inti ma 
Igħabt sewwa xejn għalib. 

FouL-MOUTHBD — Ti għaudu Isienu 
ħaiin, oxxen ; he ie a foul-mouUied man, 
he epeake so vilely of evety one, dac 
bniedem Isienu ħażin igħejd cull xor- 
ta ta kżież fuk culhadd. 

FouLNESS — ħmieġ, kżież; tcasbir ; 
ħiunija; mibgħeda ; cruha ; disonestà, 
maltemp; the faUter on eeeing hi$ eon 
before him embraced him for all tlie 
dirt and foulness of his cloiheB^ il mis- 



sier meta ra lill ibnu kuddieipu għan- 
ku miegħu minn ghajr ma kgħad 
jimpurtah xejn mill ħmieġ u *1 kiież 
ta ħwejġu ; he is well known /or hie 
foulneaa, magħruf bi7^.ejjed għ'al ħżu- 
nija tiegħu ; / can't make out how he 
couldfall in love with her foulnees^ ma 
nistax nifhem chif innamraiħill eruha 
tagħha ; ihey pierced ihefoulnese of his 
secret aim^ chixfu id-disonestà tal 
ħsieb moħbi li chellu frasu ; we can- 
noi forget tlie foulness ofthat nufht, ma 
nistgħux ninsew il maltempataoherha 
ta dao il-lejl. 

FOUL-SPOKBN \ V. I ,17 

FouL-TONaoBD r"^* /o"l-moutJ,ed. 

FouMART— ara polecat. 

FouNCB— pedament, bnsi. 

FouND — temp passat u particip 
passat tal verb find (ara). 

FouND— tidwib t« metalli. 

FouND— pedamenti, basi. 

FouND-xorta ta liaia gejja bħal 
mus tal-Ieħja għal dawc li jaħdmu 
jew jaghmlu li mxat. 

FouND — tibni, twakkaf, tistabilixxi, 
isse^jes, tngħmel il pedamenti ; this- 
sel;iddewweb, tħoll ħadid jew motalli 
ohra ; the churoh of Ood will fall noi 
hecause it isfounded upon a rock^ il cni- 
sia ta Alla ma takax għaliex mibnija 
(mwakkfa jew mtellgħa) fuk blata 
(fuk il blat) ; Our ciiy of Valletia is so 
called afier Im Vallette who founded ii, 
il belt tagħua Valletta hia iieoc msej- 
ħa għal La Vallette li wakkafha 
(bnieha) ; who founded tliis ColUge f 
min għamlu (stabilih) dai) il Gulle^ġ? 
he was the one ihatfounded thaifamily, 
hu chien li nissel dic il familja ; when 
are we to found all ihis iron f meta sej- 
rin ndewbu dan il ħadid collu ? he is 
to found ihe bell firsi^ irid idewweb il 
kampiena I-ewwel. 

FouNDATioN — pedamepty 'sies, tisijs; 
bidu; fundazioni; ghati, flonazioni, 
legat eto. ; forma ta cappel ; ihey have 
not laid ihe foundation yet, ghadhom 
ma għamlux il pedamenti ; what you 
say is without any foundaiion^ li kigħed 
tgħejd m'hux sod ; UMt was iJie foun- 
dation ofher order^ dac ohieu il bidu 
tal ordni tagħha ; he had an opportw 



Digitized by 



Google 



POU 



— 465 — 



FOU 



nity o/going to school on a foundation^ 
(Swlft), chellu ix-xorti imur li scola 
(jitgħalleu)) b*xejn, b*Iegat ( niil flus 
tal fundazioni ), buy a nice foundation 
and trim the bonnet uouraelf ixtri for- 
ma ta cappell Babiena u immuntab int 
stess. 

FoDNDATioN-MUSLiN — crivellun,(mu- 
Ħulina ħoxna u jebsa iggummata għal 
cpiepel u li nfursetti ta għenuk ta 
Ibicsi €itc. tan-nisa). 

POUNDATION-BOHOOL — SCOIa ( isti- 

tnt etc.) fundat jew li iżomm b'f unda- 
zioni f legati etc.) 

FoUNDATioN-BTONB — l-ewwcl gebla 
tal pedament. 

FouNDATiONBR— wieħed li jitgħal- 
lem b'xejn fi scola, li icollu it-tagħlim 
b'xejn, jew li igawdi miMegati jew il 
fundazioni tal culleġġ li icun. 

FouNDATioNLBSS'bla pedament,bla 
basi: li ma tistaxtiekaf (fabbricaetc.) 

FouNDER — fundatur, bennej, min 
jagħmel il pedament biex iwakkaf 
beni etc; awtur ; bellfounder^ brunżar 
(dac li jagħmel il kniepel) ; iype fonn- 
der^ fundatur (jew dac li jagnmel) it- 
tipi (ta li stampa). 

FouNDBR— marda taż-j^.wiemel, nef- 
ħa friġlejhom. 

FouNDER— taka, tiffonda ("takajow 
titgherbeb fil kigħ, tgherek jew tin- 
żel fil kigh ; ma tinzertax, ma jiraex- 
xilecx; all his tricis founderedy (Shake- 
sp^stfJIenry VfII)j xejn ma inzertalu 
( rnezzielu ) milli ghamel ; founder^ 
tizzoppia bil mizi (billi tnefiaħ ir- 
riġlejn). 

FouNDBRS-DUST — trab tal faħam 
rkiek li jusaw il fundaturi. 

FbuNDERBBS— fuudatrici (fundatur 
mara^ mara li iddewweb il metalli, 
tagħmel kniepel etc.) 

FouNDBROUS— li jizzoppia ; li igher- 
fex, li jisroni ir-ras, li iħaobel il mohħ; 
mkalleb, mharbat; / liave travelled 
throvgh t/iereand a sad founderous road 
it is ( Bark«>, JRegicide Feace ) Jena 
mxejt hemm u sibt li it-triek hia 
mħarbta ( li tgħaj.jic^ tassew. 

FouNDBRY? funderija, post fejn 

FouNDRY j" idewbu il metalli. 

FouNDiNO — fundor jew tidwib ta 



metalli ; bell founding, għamil ta knie- 
pel ; type founding^ ghamil ta tipi., 

FouNDLiNa— tarbija misjuba barra, 
tarbiia mħollija jew scartata minn 
ommha ( iew minn missierha), biez 
isibha u jehodha irabbiha hadd jeħor. 

FouNDLiNo-HospiTAL — sptar fein 
jehdu biex jitrabbew it-trabi misjuba 
barra. 

FouNDMBNT— ara foundation. 

FouNDRBss — fundatrioi, mara li 
taghmel fundazioni, jew li tififonda 
tibni jew tagħmel pedament ( għal 
bini etc. ) 

FouNDRY— funderija, loc fejn idew- 
bu il metalli. 

FouNT > nixxie^ha, ^ħain tal 

{ FouNTAiN I ilma ; il post bħal vascii 
żġhira fejn icun kieg^ed iż-żejt ta 
Iiimpa u minn fejn jinżel dejjem ^ħal 
ftila biex iisżomm mixgħula ; fejn icun 
rinchiostru ( il-Iinca) f maona ( jew 
f torcbiu ) ta li stampaturi ; fountain^ 
il bidu ; God is the only fountain of 
life^ Alla I-Imbierec biss hu il bidu 
ta ħajjtna ( minnu biss nakalghu il 
grazii collha li iżommuna ħajjin); 
Hei^ s fountavif għajn tal ilma magħ- 
mulha bil pressioni (għafis) ta l-aria. 

FouNTAiNHEAD— il bidu ta ( minn 
fejn tibda jew toħroġ ) nizxiegħa ; 
il bidu, 1-ewweI bidu ; ras il għajn ; 
we have this detail from the fountain 
head, from the chiefhimself nafu dana 
collu minn ras il għajn, mill cap 
stess. 

FouNTAiNLBBS — miuu ^ħajr (bla) 
nixxigħat, bla għejjun tal ilma. 

FouNTAiNLBT— nixxiegħa jew għain 
żgħira ta 1-ilma. 

FouNTFUL— mimli (collu) nixxigħat 
jew għejjun ta 1-iIma. 

FouPB— toħroġ jew titfa barra bis- 
sahħa, bil ferm. 

FouR— erbgħa, 4, IV ; the first four^ 
I-ewwel erbgha ; twieefour are eight^ 
tnejn għal erbgħa jagnmlu tmienja ; 
four o*clockf Y erbgħa ; a four oared 
boaty dgħajsa b'erba' mkadef (dghaj- 
sa tal erbgħa)/otir wheeler^ oarrozzin 
(li għcuidu erba' roti) ; four handed^ 
b*erba idejn ; tlie monkey is a four 
handed animal^ ix-xadin hu annimal 

59 



Digitized by 



Google 



FOU 



— 466 — 



FOU 



b' erba' idejn ; /owr eornered^ b'erba' 
rocon jew b'erba* cantunieri ; /oiir eoi^ 
ners^ (til-ligij cull ma icun bemm fdo- 
cumenti (cull ma icun hemm miciub 
fdooument) ; /our edgedy b'erba truf 
jew xfar ; /our horae^ b'erba* żwiemel; 
a /our^iorse eoaeh, carrozza b'erba' 
żwiemel ; /onr legged, b'erba' sakajn, 
/our-legged animals are aUo ealled qua- 
drupeds, I-animali li ghandbom erba' 
sakajn ighedulhom ucoll quadrupedi; 
/our post^ b'erba* oolonni jew lasti ; 
/our posied bed, sodda b'erba' pila- 
stri ; /our poster^ sodda b'erba* lasti 
(bħal tal ħadid antichi tagħua) ghal 
curtinaġġ; / was always used to a 
/ourposter a/ore I eame here (Viekens, 
Pickwiek papers)jena kabel.gejt haun 
dejjem cont mdorri f sodda b'erba' pi- 
lastri (ghal curtinaġġ ) ; /our tailed^ 
b'erba dnub; /our taifed bandage, f axza 
(tat-tobba) biex iinfaxzaw bina ir-ras, 
jew il wiċċ taf marid» /our thieves 
vinegar, xorta ta ħall li jsir rair.rignu; 
/our wheeled, b'erba roti; to be (jew to 
^Oy inchella to run ) on all/ours, timxi 
imb^ Ctimxi fuk rcubtejc u fuk idejc) ; 
takbel sewwa fcollox (ma bniedem); 
we /uive always gone on all /ours, 
dejjem kbilna fcollox ; a /our in hand 
eoacliy carrozza b*erbażwiemel(b'zewġ 
parilji) li isuk ragel wiehed. 

FouRB— tkarrak, tidhak bi, tgħallat; 
karriek, briccun, ħażin, li jilħaklu ; 
those who /ourbed others became dupes 
to their own eontrivances, dawc li daħ- 
ku bl-oħrajn sabu li chienu mkarkin 
huma stess ; thou arl a /alse impostor 
and a/oMr6tf,(Denhiini, Passion o/Dido 
/or Jlineas)^ inti impustur (karriek) u 
briccun. 

FouRBBRY — kerk, ħżunija ta ras, 
briccunata ; You have unmasked the 
/ourbery, inti cxift il briccuuata ( il 
kerk ). 

FouROANT--cima b'erba capi (b'er- 
ba' truf ). 

FouROHBà — salib li it-trtif tighu 
huma mifrukin (bħal furchetta). 

FouROHBTTB— isem ta għadma fil 
gisem tal bniedem, u tal għasafar, li 
gejja għamla ta furchetta; biċċa 
għodda tattobba, li jusaw biex i^.om- 



mu 1-sien il fuk (fil ħalk; meta iounu 
jaktghu il ħajta. 

FouROHiNO— dewmien(tul ta żmien) 
f causa fil korti ( difierimeuti ^a cau- 
sa fil korti ). 

FouRCOURSB— tibdil tal uċuħ tar- 
raba ta cull erba' snin ; the best/our^ 
course for our soil is{\) \Vheat^(^) Ihr- 
nips, (3) Darley or Oats, (4) Clover, 
l-aħjar uċuh għar-raba tagħna ta cull 
sena għal erba' snin wara xulxin hu- 
ma 1-ewweI kamħ, it-tieni ġdur ( jew 
uevew ) it-tielet xgħir, ir-raba silla. 
FouRFiBLD — phal /our eourse (ara). 
FouRFOLD — għal erbgħa, għal erba' 
darbiet. 

FouRFOOTFD— b'erba' sakajn, /aur- 
/ooted animalsy annimali ta erba' sa- 
kajn. 

FouROON— carru għal munizionijet 
(affarijiet tal ^werra); carru ghal ba- 
lal etc. tas-suTdati. 

FouRLiNO — wiehed mill-erbat itfal 
(trabi) ta wild wieħed. 

FouRNEAU— il camra fejn icun mer- 
fuh, jew kighed, il porvli f porvlista. 
FouR-POUND - ta erba' libri ; a /our 
pound box, caxxa ta erba' libri. 

FouR-pouNDBR — ħobża ta ratlojn 
(jew ta erba' librij. 
FouRRiBR — ħabbàr. 
FouRSCORB — erba' għexieren, tme- 
nin; at /ourscore he retained a strong re- 
lish/or inuocent pleasure ( Maeaulaf, 
Iliatory o/ England^ Ch. XIV)^ meta 
chellu tmenin chellu għadgibda cbi- 
ra (ohien iħobb wisk^ piaoiri inno- 
centi. 

FouRSQUARB - quadrangulari, b'er- 
ba' ġnieb, quadru, quadrat; kawwi 
daks il hadid ; /oursquare to all the 
winds that blew ( Jennyson, Ode on 
Wellington) kawwi (ferm shiħ) għal 
buifuri collha, żamm sħiħ fit-tgħawiġ 
collu jew ghal cull ma gie ma wiċċu. 
FouRTBEN— erbatax ; 14, XIV ; ehe 
is ouly /ourteen years o/age^ ma għan- 
dix ħlief erbataz il sena. 

FouRTEBNTH -I-erbatax; on the/our- 
teenth {Hth) inst,, fl-erbatax ta dan 
(ix-xahar li nħna fih) ; this is only t/ie 
/ourteenth {-}-^)part o/it^ dana m'bux 



Digitized by 



Google 



POU 



- 467 - 



POX 



ħlief millcrbatax il wahda minnu 
(jew tiegħu). 

FouRTH— ir-raba', on thefourth(4.t/i) 
ofncxt month^ fl'erba' tad-dioħel (tax- 
xahor id-dieħel^, one farthing is one 
fourth of a penny, tliet ħabbiet hia 
quart (waħda mill-erba') ta sold ; take 
one fourth (j^), hu il qiiart (waħda 
mili-erba'); every fourih day^ oull erba 
tijiem. 

FouHTH BATB — isem ta biċċa tal 
gwerra (gunboat^ li iggib minn ca- 
nun sa erba oanani. 

FouRTHLY— fir-raba loc. 

FouBWHBBLBD— b'erba roti. 

FouTBB— bniedem dispettus, incre- 
pativ, li ma jaħmlu ħadd. 

FouTEB — tħarfex ; trakka ohif già 
già. 

FouTH — bosta, il ħela, biżżejjed; he 
had a fouth of it^ ohellu il ħela minnu. 

FouTHY — mimli ( smim ) ; b'żakku 
mimlija. 

FouTiLY — vilment, oxxenament, li 
ikażżeż bil viltà. 

FouTNBssyviltà, oxxenità. 

FouTY — vili, oxxen ; ii ma jaħmlu 
ħadd. 

FovBA— ħofor, tokob. 

FovBATB ) mimli tokob jew ħo- 

FOVBOLATBD / for. 

Fow— mimli ; fis-sacra; xurban. 

Fow-*munzeII (ħemel) tal kattiet 
tas-silla. 

FowARB — ħammiel ( min iħammel 
jew inaddaf). 

FowE— tnaddaf, tħammel. 

FowK— ara folk. 

FowL— tajra, tig^e^a, pullam, għas- 
fur; tmur għal oaċċajew tonsob għat- 
iyxx ; Ivave dominion over the fiah of the 
eea and tlie fowl of Uie atr, (Geoesls^, 
icolloc is-setgħa fuk il ħut tal baħar 
u'I tjur tal ajru ; / canH eat fowU^ ma 
nistax għalih il-Iaħam tat-tigieġ (ma 
nieclux il pullam); a waterfowly tajra, 
għasfur, tal ilma (bbal borca etc ) ; / 
have permission to hunt^ fish, and fowl 
here, għandi il nermess tàl caċċa, i^' 
sajd, u ta li nsib hawn (nista noħroġ 
għai caċoa, nistad u nonsob hawn). 

FowL nousE — galliuar, post fejn 
iżommu it-tigieġ etc. 



FowLER— nassàb, oaċàatur. 

FowLBRiTB— isem ta mineral. 

FowLiNO — nsib, kbid ta għasafar. 

FowLiNO piBCB^xcubetta għul cao- 
ċa; I saw him preeenting his fowling 
piece to the piaeonsy rajtu jimoiira (bli 
xcubetta tiegnu) għal ħamiem. 

Fox— gilpa, volpi; tkarrak, fiddaħ- 
ħal fix-xcora) ; he is an old fox, dac 
macacc (ħażin, ġurdien xiħ, jilħaklu 
sħiħj ; he is a eunning fox, ħażin daks 
macacc etc. 

Fox — issaccar bix-xorb, tischer ; 
tikr€is (bħal birra meta tcun tiffer- 
menta), tagħmel ta bir-ruħec ; he ne- 
ver foxes himself but with one sort of 
wine, ^Boyle. Works^ voL Vlpage 9J, 
katt ma jischer ħlief b'imbit wieħed 

Fox— issewwi żarbun billi tagħmil- 
lu wiċc ġdid fuk il kadim li icollu. 

Fox-BANB— isem ta ħaxixa (l-Aco- 
nitum vulparia). 

Fox-CASB— gild ta volpi. 

Fox-CHASB— oaċċa (kbid) tal volpi. 

Fox-EARTH— il post feju tgħammar 
il volpi. 

FoxED — fis-sacra, xurban ; mtabba 
bit-ticchi safranin, itticchiat, bħal ma 
icunu il folji ta xi cotba kodma, jew 
xi stampa. 

FoxERY— mgiba ta volpi, ħżunija. 

Fox-EViL— marda tal gilda fejn jaka 
ix-xagħar; falza. 

Fox-OLOVB-— isem ta ħaxixa tajba 
għax-xorb bħala medicina; id-digitali. 

Fox-HOUND— chelb għal caċċa tal 
volpi. 

Fox-HUNT— caċċa (kbid) tal volpi. 

Fox-HUNTBR — caċċatur (min i.nur 
għal caċċa jew biex jakbad il volpi). 

Fox-HUNTiNO — il caċca (il kbid) tal 
volpi. 

1 oxiNO--titbigħ ( bit-ticchi sofor) 
bħal folji kodma ta ctieb jew xi stam- 
pa kadima ; tiswija (uċuħ) ta żarbuu ; 
tkegħid ta wiċċ ġdid (fuk jeħor ka- 
dim) fżarbun, stmps, ta gild isfar jew 
ta lewn jeħor fuk wiċċ ta żarbun. 

FoxiSĦ— ta volpi, ħażin daks (bħal 
volni); ħajjen, ħażin. 
toxLiKB— bħal volpi. 
FoxLY— ħażin, ta volpi. 



Digitized by 



Google 



I^ĠX 



— 468 — 



FħA 



FoxsHip— ħżunija (ta ras), viljac- 
oherija, maoaooherija. 

Fox TAiL — denb il volpi, denb 
pjuma. 

FoxTAiL ORASS— isem ta ħaxixa, il 
pjuroa. 

FoxTAiL WBDGiNO— cavilja bħal min- 
ċott (xogħol tal mastrudaxxi;. 

Fox-TRAP— nassa għal kbid tal vol- 

FoxY— ta volpi, li Jixbeh il volpi, 
bħal volpi ; bit-ticohi sofor, mtabba 
bħal folji kodma ta ctieb, jew stampi; 
li jati nl krusa, li ghandu togħma 
kàrsa (bħal xorta ta għeneb) ; kares 
f birra jew mbit) H icun kiegħed jif- 
lermenta. 

FoY— fidi; festa, pranzu etc. li jatu 
lill xi ħadd kabel ma jħalli jew jitlak 
minn xi post ; pranzu ta addio ; tak- 
rieka, ngann, daħka bi. 

FoYBB — griġol ( bħal biekja etc. 
fejnjinżell il metall li icun bemm 
mdewweb). 

FoYLB — tkarrak, tidħak bi, tin- 
ganna. 

FRA—ara /rom. 

Fba db diavolo— 1-avucat tax-xitan 
jew advocatur diaboli, hecc msejjah 
1-acousatur ta dac il beatu li icun 
wasal għal canonizzazioni (jew biex 
jagħmluh kaddis) — bniedem msejjaħ 
għal apposta kabel ma il papa jiddi- 
chiara wieħed kaddis biex dana igħejd 
u jipprova xi ħaġa contra, fuk daca 
li ioun wasal għal canonizzazioni. 

Frab — tgherfex, iddejjak, tisrom ir- 
ras. 

Fbabbit— ara peevish. 

Fbaoas— storbiu frattarija, ħsejjes ; 
ġlieda, għageb. 

FBAonB— bħal tagen ċatt tal ħadid 
fejn dawc li jahdmu il ħgieġ (il vi- 
trari) ikegħdu jew ipoġġu ix-xogħli- 
jiet tagħhom (il ħgieġ maħdum) għat- 
tempra. 

Fbacid— mherri, misjur dicca. 

Fback — mħaġġeġ, bil ħrara, lest 
għax-xogħol; oħxon, mgissem ; ta ra- 
su, ta ohelma wahda; tu fehma sħiħa. 

Fbaot — tchisser, tfarrac. 

Fbaotbd— micsur, mchisser, mfar- 
rac. I 



Fkaotion -farca, biċċa (minn haġa 
sħiħa) frazioni ; ticsir, tifric ; valgar 
fractionff^ frazioni vulgari; decimal 
/ractions, frazioni decimali. 

Fbactional I ta frazioni, tal fra- 

Fbaotionaby / zioni. 

Fbaotious— li jiggieled minn xejn, 
bużżieba, incwiet, li idejku collox ; 
you toill not /ind hini fractions^ f Mof- 
ton, School of ReformJ^ ma issibx li 
hu (ma issibux) bużżieka u li jiggie- 
led minn xejn (gelliedi). 

FBAOTUOsiTY-csur H jidher; csur. 

Fbaotural— tal csur. 

Fraoturb— csur; ticser; here i$ the 
fracUire in ihis bone^ hawn il csur 
rdin il ghadma ; the leg teae dreesed 
and the jractnred hones nniled together^ 
sieku irranġawielu (rabtwielu etc.) u 
il għadma micsura għakdet flimchien. 

Frbnulum I il ħajta ta taħt 

Frbnum linou£ I Isien. 

Fraoilb — lijinchiser; jaka malajr 
tal csur ; maħsus, marradi ; tehen you 
see a hox tnarked *^fragile " say ihat it 
contains something hreakable^ meta tara 
xi caxxa immaroata "fragile" għejd li 
icun fiha xi ħaċa tal csur. 

Fraoilbly — b'mod li jista jinchiser. 

Fraoilbnbss I fragiltà; csur ; debu- 

Fraoility j lizza. 

Fraoiibnt— farca, fdal; ithas heen 
broken inio ft^agments^ chissruh (inchi- 
ser) frao ; I have only some fragmenis 
left, bakgħali ftit fdal biss. 

Fraombnts— fdul (avanz jew nies li 
jibkghu, nies li bakgħu lura, nics 
baxxi, li m'humiex stmati) ; get home 
yoa fragmen ts, (Sh h k«*8pei r, Coriohi- 
musjy għaddu lojn id-dar (isa niinn 
Iiawn^ ja ħafna nies baxxi (vili etc); 
fragmenis, 1-ewwel paġni, jigi6eri il 
frontispiziu,iddedica,iI prefazioni etc. 
ta ctieb. 

Fraombntal 1^> !}'^^\ ^'\^if\ 
Vmagħmul mil idul 

Fraombntary Ijewmilfrac. 

Fraombntary rooks — blat magħ- 
mul frac frac jew bcejjeċ (conglo- 
merati, agglomerati etc.) 

Fraombntation — ticsir fi frac. 

FRAOMENTED-mchisser frac. 

Fraoor— ħoss Qe^y ħiss); riħa tfuħ 



Digitized by 



Google 



PltA 



- 469 - 



ftik 



kawwija; t/iatwas adreadful fragor^ 
dao obien ħoss li ibażża ; tlie musk by 
itffroffor is oft discovered hy the care- 
less passeiujery (Slr T. Herberf, Tra- 
velsy p. 363 Jy il kattus tal misk bosta 
drabi jinsab mħabba fir-riha kaw- 
wija tiegħu mill passiggier li ma 
ioollu ħsiebu zejn. 

Fragbamob— fwiħa, riħa tfuħ. 

Fraoraht — ifuħ, li fih riħa tfuħ 
(ħelwa eto.) 

Fraorantly— bil fwiħa, b'riha tfuħ, 
b'riħa ħelwa. 

Fraqroub — ara fragran t. 

Frail (ara/mjfffej— deboli, marra- 
di, li ioiedi malajr, li jisbalja ; man is 
frail andprone to evil^ il bniedem jis- 
balja (suggett għal erruri^ u mogħti 
għal ħażen. 

Frail - gewlak tal àummar; ġum- 
mar ghal ġwielak ; daks 75 libra żbib 
fdakka. 

Frailnbss -^debulizza, mard, fragi- 
lità. 

Frailty— nukkas, debulizza. . 

Frain— tistaksi,tagħmel mistoksija; 
this folk frained him firstfrom where 
he eame^ ( P. Plowmaii ), dawn in- 
nies stakseuh I-ewwel minn feju già. 

FRAiti— fraxxuu, sigra tal fraxxnu. 

Fraisb — ftira bil-lanam tal ħanżir; 
palizzata (njam, travi mwaħhlin ar- 
bulati fit-tarf ta żurżieka ta fortifica- 
zioni u li jatu għal foss ; biċċa għod- 
da ta dawo li jaħdmu fi rħam, biex 
jagħmlu icabbru tokob biha (fi rħam). 

Fraisbd— bil pali (arafraisej. 

Framable — li jista iouu armat b'ti- 
lar, gwarniċ, jew b'ċaċċis. 

Framboys— ara raspberry. 

Frahb — tilar, ff warniċ, ċaċċis ; for- 
nia, ghamla; gid, vantaġġ, beneficiu; 
il gisem tal buiedom ; studiu, ħsieb 
bil moħħ ; fejn icunu po^i;uti il caxxi 
tat-tipi fi stamperia ; tagħmel, issaw- 
wnr; tcun ta gid, ta vantaġ^ jew 
utli ; issaħħaħ, tgħejn, tnissel, iggib ; 
tħejji ruħec, tlesti rasoc jew lilec in- 
nifsec; the frame ofapieee o/ ordnancey 
oarru ta canun; tne/rame of a picture,' 
gwarniċ (ta stampa eto.), the artist 
wants another frame^ 1-artist (dao li 
kiegħed ipingi) ghaudu bżonn ta ti- 



lar jeħor ; ihe frame ofa clock^ il oax- 
xa ta arloġġ ; ihe frame ofa table^ sa- 
kajn ta mejda ; put your discourse into 
some fmme, (ShakeHpear^ Ilamlet), 
kiegħed (ati) id-discors tiiegħeo fxi 
għamla (jew godt) ; / have only the 
franies of the doors ready^ iċ-ċaċċisi tal 
bwieb biss għai;di lesti ; he waM in 
a happy frame of mindi ohien kieghed 
tajjeb, raoħħu owiet, hieni ; she Uien 
detised a wondrous toork to frame^ 
whose like on earth was never framed 
yet, CSpenser), hia mbagħad għamli- 
tha frasha (ħasbet) biex taghmel 
biċċa xoghol tal għageb (obira), li fid- 
dinja katt għadha ma ohienet saret 
bħalha ; that on a siaff his feehle steps 
didframe, (Speoser), biex fuk bastun 
i^ħejn il passi debuli ("fiacchi eto.) 
tiegħu ; fearframes disorder^ CShakeg- 
pear, £ Henry F7, F, Sj^ il biża inis- 
sel jew igib oonfusioni (taklib eto.) ; 
frame your mind to mirth, lesti ruheo 
għal ferħ. 

Framb bridqb— pont armat malajr 
bit-travi. 

Framb lbvbl — nyell (ta bennej). 

Framb saw— serriekfmarbutTuIar). 

Frambr — min jaghmel, isàwwar, 
jew jivvinta b'moħħu ; Almighty Fra- 
vier of the skies /, o Gbir Àlla li ħalak 
(ghamel) is-smewiet ! 

Frame-work— ċaċċis, tilar, gwarniċ, 
biċċa xogħol (magħmula jew mgħak- 
da flimcħien minn bosta bicoiet). 

Framino— tiswir, għamil, għamla, 
t^hakid flimohien, xogħol, oostruzio- 
ni ; the framing of the ship is of the 
ordinary type {*'Daily News\ Sept. 
29ih 1881), il costruzioni (il ghamla) 
tal bastimeut hia bħal dic tas-soltu 
(comuni). 

Frampal \ li jitħanfes minu xoin; 

Frampbl sfiċċus ; li jeħu fastidiu 

Frampold 'minn xejn, gellied, at- 

Frampul jtacca liti; slie leads a 
very frampold li/e with him ( Shakes- 
pear, il/J?riy WtvesofWindsorJjliegh^ 
da tgħaddi ħajja bil ġlied miegħu. 

Frano I franc, bicca munita Fran- 

Frank ( oisa jew Taliana, tiswa 10 
oentesimi, ^Sfixincs make one sovereiguj 
26 franc jagħmlu lirà sterlina. 



Digitized by 



Google 



^niL 



— àio 



pni 



FRANoniSB — libertày ħlusija, għuti 
ta vot għal parlaraent jew ghal cun- 
sill lil min roa għandux ; tehles ; tati 
il vot ; privilegiat; li għandu privi- 

Francuisbmbnt — ħelsien. 

FRANfio— tal Franobi(Franci8i) jew 
ta Isien tagħbom. 

Francisoa— mannara (antioali biha 
cbienu dari jiccumbattu jew jiggieldu 
biba fil gwerra il Franchi. 

Fbanoiscan — Fr«tngiscan, jew ta 
1-Ordni ta San Frangisc d'Assisi (Pa- 
tri), 

Fbanoisb — tagħmel jew tibdel fi 
Francis ; he xras an Englishman fran- 
eised^ (Faller, Worthiea^ Hartfoi^ I. 
436) obien Inglis li sar (tbiddel fi) 
Franois. 

Fbanoo— Francis; the Franco-PniS' 
sian War^ il gwerra Francisa u Prus- 
siana (ta bejn Franza u il Prussia.) 

Fhanobnt— li igib il csur, li jicser 
jew ifarrao. 

Fbanoiblb — li jista jincbiser jow 
jitfarrao malajr ; tal osur. 

FbanoipaNb — xorta ta għagina, 
xcunvat. 

Fbanoipani— isem ta fwieha ( hecc 
msejħa għal marchis Taljan Frangi' 
pani^{}\ issir mil gisimin aħmar, siġra 
li ticber fl'Indji tal punent). 

Fbanion— mara li tcun tghix ma 
i*agel jeħor li m*bux żewġba. 

FBANK—franc, liberali, li igħejda 
ohif iħossba, li ma ibatix bil ghomma 
(jew bid-dwejjak) biex igħeid ħaġa ; 
idu miftuħa, galantom; franc, bla ħlas, 
li ma iħallasx; Franc, jew wieħed 
mnissel mill Franconia; franc (muni- 
ta jew biċċa flus Francisa tiswa dwar 
9 soldi u nofs) ; ittra li tgħaddi mill 
posta minn post gbal l-jeħor bla ma 
tħallas ; makjel jew mandra tal ħnie- 
żer ; where supa hef.,, in the oldfrank f 
(Sbakespear), i?, Ilenry /F)fejn jecol 
hu?... fil mandra tal kżiekeż il kadi- 
ma ? ; frank, smin, msemmen. 

Fbank — tib^ħat ittra franca ; to 
frank a letter, tibgħat ittra bla ħlaB ; 
tagħlak annimali f makjel etc. biex 
issemminbom. 

Fbankbb— miu jiffranoa ittra. 



Frankfort — Franooforte, bolt ow- 
lenija tal Germania. 

Fbankhbabtbd — li igħejd obif iħoss 
f kalbu; b'kalbu fidu. 

FBANKiFY^tagħmel jew tbiddel fi 
Franois ; they are frankifyinq theirown 
names, (Lord Stran^ford, Letters and 
papers p, 150 ^, kegħdiu ibiddlu isi- 
mhom f ismijiet Francisi. 

Fbankinobnsb — lubien, inoens ; gold 
and frankincense and myrrh^ debeb, 
lubien (incens; u morr. 

Fbankino— mogħdija ta ittra minn 
post għal I-jeħor bla ħlas ; ktigħ fli 
njam għal inglett; simna ta anni- 
mali, tigieġ etc. 

Frankish— tal Franchi ; ftit u xejn 
franc, kalbu fidu; liberali, li igħejdba 
cbif iħossba. 

FBANKLiN^paratulmini. oalamita li 
tigbed (tixrob) is-sajjetta ; proprieta- 
riu (ta beni u raba). 

Fbanklinio— ta Franklin ; elettri- 
cità li issir bil għerik (frizioni). 

FbaNklt — fraucameut, minn għajr 
ma iżommoo ħadd; minn rajo; the 
Lord^, with Uie volnnteers, who frankly 
listed ifiemselves, mounted the horses and 
trotted, (Cliirendon), il-Lordi mal vo- 
lunt^ri, jew dawo li chienu ingaġċau 
minn rajhom,richbu iż-żwiemel u telku. 

Fbanknbss— libertà, ħelsien ; kalb 
tajba, id miftuha ( ta galantom jew 
ta wiehed li m*hux xħiħ) ; is-sewwa. 

Franktbnbmbnt — art libra ( pro- 
prietà. ) 

Fbansioal ) hewdieni (li ihewden) 

Fbantio ) mherwel, miġnun, mi- 
tluf ; b'rasu mitlufa, tagħmel ta mi- 
ġnun ; so madly do these frantics spend 
their time, (XAtkiDH^Works /, S76), neoo 
ta boloh dawn li mġienen igħaddu 
i%-żmien tagħhom ; he jrantics up and 
down from side to side^ jippassiġġa 
bħal aiiġnun ( jagħmilba ta miġnun) 
cullimchien. 

Fbantioal — miġnun, mherwel. 

l^RANTiċLY — bħal miġnun, ta wieħed 
miġnun. 

Fbanticnbss — ġenn. 

Fbap— issawwat, tħabbat, tati fuk 
ħaga; tissicca tambur jew tamburlin 
b'dawc il ħbula etc li icollu ; tissicca 



Digitized by 



Google 



FBA 



- 471 — 



FRA 



ħbula billi torbothom flimchien jew 
ma xulxin min-nofs. 

Frapb— folla, gem^ha ta nies. 

FRAPLBtt— wieħed li jiddelittab*saħ- 
tu, gellied. 

Fraplino — għagħa, frattarija ta 
nies. 

Fratbr — refitoriu, il cnmra tal 
ichel tal patrijiet (feju jeclu il pa- 
trijiet). 

Fratbr-housb — refitoriu. 

FRATBRNAL—tal aħwM, bħal aħwa, 
bejn l-aħwa ; a cursed fmUrnal war, 
(XlltOll, Reform in Englank, Bk. II), 
gwerra misħuta bejn l-aħwa. 

Fraternally — ta bħal aħwa, ta 
aħwa. 

Fraternate - ara fraiemue, 

Fratbrnation I „..« ^ . . ,. 

Fratbrnism )^^^^fraiermzaiu>n. 

Fratbrnity - fratellanza, għakda ta 
aħwa flimchien, società ; are you a 
memher of ihat fraierniii/ f inti fratell 
f dic il cumpannija (jew mictub f'dic 
il fratellanza) ? 

Fratbrnization — ghakda ma oħ- 
rajn fsooietà, fi fratellanza; xircn. 

^ FRATBRNiZB-^tissieħeb, tidħol f so- 
cietà, tidħol fix-xirca ma ħadd jeħor ; 
tixxierec ma; tcun tokgħod bħal 
àħwa, tiftiehem ; a correspond^nce for 
fraiernizing the two naiiona has heen 
carried o/i,(Burke,ow aRegicide Peace)^ 
chien hemm corrispondenza (ħatna 
chitba ta ittri etc.) biex igħakkdu 
flimchien (j|[agħlu icunu bħal aħwa) 
iż-żewġ nazionijiet. 

Fratbrnizbr — min jidħol xriec, 
min jitħabbeb ma ħaddjeħor, min 
jidħol G fratellanza, isir bħal aħwa 
ma ħadd 'jeħor. 

Fratioblli ] 

Fratricblli ajc, fratell. 

Fraticbluan) 

Fratricidal— tal ktil tal aħwa. 

FRATRiGiDB-ktil tal ħu; kattiel ta 
ħuh ; he is a frairicide^ dac katel il 
ħuh. 

FRAUD—frodi, kerk, ħajna ; nassa, 
bixla ; tkarrak, tagħmel frodi , he is a 
fraud, dac ragel ħażin (taldahx għa- 
Jiex jisirkec jf^w jidhac bic ; io draw 
ihe proud king Ahah inio a fraud, 



( Milton, paradise RegainedJ^ biex 
idaħħlu lis-supperv re Àħab f nassa. 

Fraudful — karriek, nassies, ħajjen. 

Fraudfully— bil kerk, bil ħnjnfi, 
bil ħażen. 

Fraudlbss — bla kerk, ċar, bil fe- 
deltà collha. 

Fraudsman — karriek, briccun, ra- 
gel ħażin li m'hux ta min jafdah. 

Fraudulbnt— ħalliel, briccun, kar- 
riek ; li ikarrak, ħajjen. . 

Fraught - mimli, mgħobbi ; tagħ- 
bija; tghabbi, tinnoleggia; 7 wish yon 
a noble career fraught wiili success^ nix- 
tieklec carriera nobili mimlija bil gid 
(success) ; a veaael of ourcouniry richly 
fraughiy (Shiiki'Spear, Merchani of Ve- 
nicejy bastiment ta pajjisna mgħobbi 
ferm ; Bhips arefraughied for Oenova, 
Messina and Ancona^ (Hacklayt, Vo- 
yages vol. lljy bastimenti mgħobfoijin 
(noleggiati) għal Qeuova, Messina u 
Ancona. 

Frauohtaob — tagħbija ta basti- 
ment ; our fraughiage, iStr, I have con- 
veyed ahroad, ( Shakespear, Comedy 
of Errors), Jena ħadt, sinjur, it-tagħ- 
bija tagħna barra mil pajjis f jena, 
sinjur, sifirt it-tagħbija). 

Fraxetin] 

Fraxin siġra tal fraxxnu. 

Fraxinus) 

Fray— ansietà, biza ; ġlieda, tka- 
bida; when Jacoh wan mosi in fray 
God conforied him^ meta Ġacobb sab 
ruħu f dac il biża collu (chien micdud 
bil biza; Àlla farrġu (hennielu kalbu); 
so tce shall escape ilie tcesiern hay^ ilie 
hosiile Jleeif ihe nneaual fray, (bScott, 
Lordof ihe Isies\ w neco aħna niscap- 
paw mil bajja tal punent, u il flotta 
tal ghadu u tkabida li ma tcunx ta 
mpur wieħed; / iried iopari Hiefray^ 
ridt infierak (il ġlieda). 

Fray — iżżarrad (bil ħacc) tchidd, 
tħocc ; tbażża ; twerwer bil biża ; tig- 
gieled ma, taħbat għal ; tħallas li 
spejjes ; ihe ivy iwigs were iom and 
frayedt (Scott), il friegħi tal-Iiedna 
chienu mkattgħin u m^arda; the 
irouhled ghost of my fai/ier does fray 



Digitized by 



Google 



FRA 



— 472 — 



PRE 



me, (Sorrf 7, Virgil EnceidJ^ li spirtu 
mħabbat ta missieri ibeżżgħani. 

Frat makbb— disturbiatur, geliied ; 
yau are one of ihe fratfniakerB^ inti 
wieħed mid-disturbiaturi (milli igibu 
il ġlied). 

Fbay buo— tbażża bil babaw. 

Pbayino — ġlieda, ġlied, tkabida; 
tiżrida, tiżrid ; il kxur li jaka mil krun 
tac-cerv (bil ħaoo li iħocc}. 

Fbayob— li ibażża (min, jew dac li, 
ibażża. jew iwerwer bil biża), 

Fbbak— fellus (li litla fir-ras) ; ca- 
priċċ ; izżewwak bil lewnijiet ; / like 
Utose patternB freaked as they are with 
many a mingted hue^ (Thomsod, Win- 
ter)f joghġbuni dawc il mostri mżew- 
kin chif inbuma b' dawo il ħafna 
lewnijiet ; / canU understand him he %b 
/ull o/ /reake, ma nistax nifbem 
chemm hu bisbeticu (issa ifettillu 
ħaġa u issa fettillu, oħra); a/reak took 
him^ fettillu. 

Freaeisħ — capriċċus, bisbeticu, 
collu fantasija, stramb. 

Pbbakishness — fantasija, capriċċ 
tar-ras; all /reakishneBs of mind ib 
checked, (Wordsworth, Rob Jioy's 
Grave)y il fantasija collha tal monħ 
spiċċat. 

Freaksomb — collu capricci, capric- 
cus, bisbeticu, stramb. 

Fream— tgħajjat (tgħergher) bħal 
ħanżir salvaġġ (cinghjal). 

Fregkle — nemxa, nemex ; what am 
I to do to get rid o/ these /reckles ? 
x'nakbad nagħmel biex inneħħi dan 
in-nemex li ghandi ? 

Fregkled — bin-nemex, bittbajja 
żgħar (mtabba bi tbajja żgħar). 

Freokled fage— wiċċ bin-nemex. 

Freokly— mnemmex, bin-nemex. 

Fred-stole 1 siġ^ tal paci ( li 

Freed-STOOL j dari chienu ikegħ- 
du fxi cnejjes ħdejn I-altar maġ- 
ġur). 

Free— ħieles, li igħejda chif iħos- 
sha; liberu, (m'hux despoticu); bat- 
tàl, b*xejn, ta b*xejn ; ta bla ħlas, lest, 
ħafif; bilkalb; teħles, tnehħi, titlak, 
tibgħat, taħfer ; youare/ree now, you 
can go whereyou like^ inti ħieles (franc, 
liberu)issa, tista tmur fejn trid u fejn 



JDgħġboc ; will you be/ree and candid 
to your /riendl trid tcun fidil u tit- 
chellem ċar chif thoss fkalbeo ma 
ħabibec ? we are a /ree nation becauBe 
we have a /ree governmentfaħneL nazion 
libera ( naghmlu li irridu ) għaliex 
għandna gvern liberu (liberaTi, jjgi- 
fieri m'hux despoticu ) ie thi$ room 
/ree ? din il camra battala ? ; there 
are Bome /ree seate left^ baka xi ftit 
postijiet ta b'xejn (ta bla ħlas) ; he 
Bucceeded to get a /ree passage to Lon- 
rfo/t,irnexxielu jiddobba passaġġfranc 
(b'xejn^ għal Londra; I am /ree every 
morning, ma ghandi x'nagħmel xejn 
cull fil ghodu (fil ghodudejjem liberu 
jew hieles) ; he xb /ree /rom debte now^ 
issa ma għandux djun actar; our 
Government schooh are /ree bc/iooIb^ li 
schejjel tagħna tal Gvern huma 
schejjel pnbblici (fejn it-tfal jitgħal- 
mu bxejn^; that wasa/ree horee you 
had then^ dac chien żiemel ħafif li 
chellec dac iż-żmien ; she has a /ree 
way o/dancing, tisfen ħafif ; / as/ree 
/orgive you ae I would be /orgiven, 
(Shakespear, ITenry VIIIJ^ Jena nah- 
firlec minn kalbi ( bil kalb ) daks 
chemra ohiecu nixtiek ("irrid) li jahfru 
lili ; lie ie a little too free o/ his tongue, 
daks xejn sbuccat (Isienu laxc) ; m^ 
house is always /ree to everybody, dari 
dejjem miftuħ^ għal culhadd ; now he 
is riding a /ree horse to deatli, issa 
kiegħed jagħmel iżżejjed ( kiegħed 
jabbusa mil pacenzia tiegħi) ; to make 
/ree, tieħu il cunfidenza, mis-saba 
tieħu I-id ; tgħejn ruhec ; he has been 
freed from it, ħelsuh minnu ; he suc' 
ceedea to /ree the island/rom t/ie A rabs, 
irnexxielu jeħles il gżira mill Oħarab; 
I/reeyouJrom it, (Shakespear, Hen- 
ry K///^,naħ6rIec (neħilsec) minnhu; 
please to /ree this letter to her, jeco 
jogħġboc ibghatilha din littra. 

Free-and EASY^Ii ma jimpurtah 
xejn, indifierenti, li peħoda chif tigi, 
li jagħmel li irid (min għajr ma jok- 
għod ghal 1-ebda regulamonti). 

Freb BOARD — il genb tal basti- 
ment minn wiċċ I-ilma il fuk. 

Freeboot— serk, ħell. 

Freebooter— ħalliel. 



Digitized by 



Google 



PRE 



— 478 — 



PRE 



PREEBOOTERT) , >. „ 

PRREhoRN— mwielod liboru (moħ- 
1««» jigifieri m'hux fil jasar^. 

Frbed— meħlus. 

Freedom— ħelsien, libertà, ħlusija, 
làlu. 

Free-fisuer — wiehed li jista (ghan- 
du is-setgha li) jistad fejn irid. 

Freehand— mano libera^ bl-id biss 
m*hux bil ghajnuna ta għodda cum- 
passi etc; / have gone throuah a couree 
o/ ff^ehand drawing^ għamilt cors fta 
studiu) tad-disinn a mano libera (li 
naħdcm bil lapes u'l gomma biss, 
minn ghajr cumpaftsetc.);/r«« handed^ 
idu miftuħa, gafantom. 

Free hold— bini jew raba liberu u 
franc minn cull pis. 

Free LlVER— wieħed 11 igheix chif 
irid, scond dac li jixtiek (jecol li icol- 
lu aptit). 

Free LIVINGI — ichel ta chif tixtiek 
kalbec, u scond l-aptit li icolloc. 

Freelt— liberament, minn għajr 
1-ebda ^.amma ; il ħela, ċar, chif wie- 
ħed iħossha ; ilmi shalt live as freely 
as thy lord, inti tghejx fli stess Iibertà 
(menlus^ li stess daks li mghallem 
(is-sinjur) tiegħec; he has been drinking 
freely latcly^ dan I-aħhar chien kie- 
ghed jixrob wisk (il hela) ; the best 
thing to do is to tell him freely that he 
cannot sit for the examination, 1-ahjar 
haġa li taghmel hi li tgħejdlu ċar u 
tond (mill-ewwel) li ma jistax jagħ- 
mel (jokghod għall) esami ; / tell you 
freelyj nghedielec chif inħossha. 

Freeman— bniedem liberu, li m'hux 
Isir ; min hu mgħadud mal pajsaui ta 
xi belt jew mdabħal f xi xirca m'agħ- 
hom. 

Free Martin — ghoġla mwielda 
tewmija ma għoġol. 

Freemason — mazun, frammażun. 

Freemasonio— tal mażuni. 

Freemasonrt — mażunerija, fram- 
mazunerija. 

Free minded — li ma jimpurtahx, 
b*mohhu cwiet, bla ħsebijiet. 

FREENESS-libertà, blvLsijsL; freeness 
of speechy libertà fil cliem, tluk ta 
Isien (li ngħejdu chif inħossu). 



Free-pass — biljett biex wieħed 
jcun jista jidħol b xejn u cull meta 
irid XI mchien (fxi musew eto.) 

Freb iwr -- port liberu ( fejn il 
cummerċ jista isir minn għajr suggi- 
zioni ta xein). 

Freer— nellies, minn jeħles. 

Free rebd— bedbud etc. li Isien 
tiegħu icun bhal dac tal orffanetti. 

Free sohool — scola pubTica, bla 
ħlas. 

Freeship -ara freedom. 

Free spoken— fi jitchellem ċar, li 
igħejdba ċar ; ċar. 

Free thineer— libertin, min jaħ- 
seb chif irid u chif iakbillu u jagħmel 
ir-religion li jakbillu. 

Free thineinq— ara scepticism. 

Freb tonoued—- li ghandu Isien ha- 
fif, li igħejdha chif ihossha, li jitchel- 
lem (jew ighejdha) ċar. 

Free will — libera volontà ; i-aj ; 
rieda ; they are minded of tl^ir otvn 
free will to go to Jerusalem, iridu imor- 
ru minn rajhom Gerusalemm. 

Free woman— mara libera, li m'hix 
Isira. . 

Freeze — tirżah, ticsaħ, tagħkad 
(ilma meta isir silġ); ufe xoillfreeze to 
death if we stop here all night^ hawnec 
immutu bil bard (nirżħu) jecc no- 
koghdu il-lejl.collu; it freezes^ I-ilma 
kieghed jaghkad (bil chesħa) ; thy 
love ciQ^/r^€^«,(8httkespear,7amti}^ of 
the Shrexp)^ I-imħabba tigħec keghda 
ticsaħ (tibred); / was sofrightened that 
I was afraid the blood would fre€ze in 
my veins, jena bżajt tant li ħsibt dem* 
mi sejjer jiggela (jagħkad) fil vini 
(jew gewwa fija). 

Freezer— buzzun ghal gelat, lu- 
minata ecc. 

Freezing— tgħakid, csuħa; gelu ; 
li ighakkad ; t^ is freezing^ kiegħed 
jicsaħ ( jiggela ) ; freezing pot^ buz- 
zun tal juminata etc. 

Freezing MiXTURB— tahlita ta silġ 
misħuk bil melħ ; tahlita ta affarijiet 
( hwejjeġ ) tal chimica bis-silġ jew 
minn għajr silġ. 

Freezing-point — fejn ( il wakt ) 
meta jibda I-ilma jagħkad u isir silġ; 
The freezing-point in Fahrenheit*s tlier" 



60 

Digitized by 



Google 



PRE 



474 — 



FRE 



mometer is marked at 32o; il pont fit- 
Termometni ta Fahrenheit li jnri li 
il csieħ hu tant liigħakkad l-ilma, hua 
immarcat (mahzuz) fi grad 32o. 

Freja ( fil Mitologija ta li Scan- 
dinavia)— Alla Mara ta li mħabba u 
ta iż-żwieġ ; isem ta waħda mil cwie- 
cheb li ra I-ewwel darba rasfronoinu 
D"An*e8t fis-sena 18G2. 

Freight — tagħbija ta bastiment ; 
nol, tgħabbi bastiment, tinnoleggia. 

Freight boat — dghajsa ( basti- 
ment għat-tagħbija (m'hux għal pas- 
siggieri). 

FreiQhT TRAiN — trenu merci ; tren 
li għandu il vaguni tiegħu għal garr 
tal oggetti (merci, mercanzia etc.) u 
m'hux għal passiggieri. 

Freightage— ħlas ta tagħbija li 
jeħu vapur etc. minn post għul jeħor. 

Frbighted— noleggiat, mgħobbi. 

Freighter— min jehu (jicri) basti- 
ment għat-tagħbija tal mercanzija; 
miu, jew dac li, jibgħat il mercanzija 
mal vapur tal art. 

Freightless— bla tagħbija, m'hux 
nigħobbi, bla nol. 

Freit— ħmerija li wiebed jemmen 
(supei-stizioni). 

FREiTH-rteħles. 

Freitty) superstizius, li jemmen 

Fretty \ ħmerijiet etc. 

Fremescenoe — tgherghir, fratta- 
rija. 

FREMESOENT-storbius, li jagħmel 
għageb jew frattarija. 

Fren— strangier, so novi his friend 
XB changed for a freny ( Spenfler, Shep- 
hearde Calender) u hecc issa habibu 
nbidel fi strangier (minn ħabib għam- 
luh jew sar wiebed li ma jafuux. 

Frenoh— Francis; can you speak 
(jew do you speak) Frenchf taf bil 
Prancis? (taf titchellem bil Francis?); 
the French^ il Francisi, il Francis, 
when tlie Frenc/i were fighting aaainst 
the Prusaiansy meta il Francisi chienu 
fil gwerra mal Prussiani ( meta il 
Francis chellu il gweiTa mal Prus- 
sia ); to take French leave, titlak ( ter- 
ħila ) minn għair ma tgħejd jew tav- 
ża lil ħadd ; / took French teave^ rħej- 



tila bla cliem xejn ; mort, tlakt minu 
għajr ma għedt il ħadd. 

Frenoh bean— il fażola, fażola. 

Frenoh bit — gulja ta rebecchin 
għat titkib fli njam jebes. 

Frbnoh ohalk— dac il gibs li ju- 
saw trab għal I-ingwanti jew biex 
jdaħħlu iż-żraben ; crojja. 

FUENOHFAKE— rabta jew tiwi ta 
ħabel fuk il bastimenti (ta abboi*d). 

Frenoh flyers— taraġ bħal gara- 
gor ( iżda f loo gej tond gej bil ġnieb 
jew indana ndana). 

Frenoh gurnart) — isem ta ħuta, 
it-trilja. 

Frenoh-heath 1 isem ta ħa- 

F41EN0H HONEYSUOELB / xixa. 

Frenoh horn— cornu, it^m tastru- 
ment tad-dakk (tar-ram). 

Frenoh jasminb— giżimin Francis. 

Frenoh LEEE-currat. 

Frenoh meroory— isem ta ħaxixa, 
il buricba. 

Frenoh sOLE— isem ta ħuta, I-in- 
gwanta. 

Frenoh wheat— -karaboċċ. 

Frenoh WHiTE-dac it-ti*ab (giha 
jew crojpa li Jusaw biex idaħħlu li 
ngwanti jew iż-żraben malajr. 

Frenoh window— tieka li tinfetaħ 
u tingħalak fuk iċ-ċappetti. 

Frenohified ^ magħmul, mibdul 
jow li sar franeis. 

Frenohify— tbiddel, jew tagħmel 
Francis. 

Frenoh lieb — la Francisa, bħal 
Francisi ; ta Francis. 

Frbnohman -— Francis Cragel) ; / 
met a French man and two Englishmenj 
Itkajt ma wieħed rragel) Francis u 
ma żewġ Inglisi. 

FnBND — ara jriend. 

Frbnbtio — miġnun. 

Frbnbtically— ta miġnun, ta mher- 
wel. 

FaBNziCAL— ara Fmntic. 

Frbnzibd— miġnuD, mherwel. 

FRBNZiBDLY—ara franticly. 

Frbnzy— genn, therwil, thewdin ta 
miġnun ; but still my frensy uuts not 
ofthemind,(Bsrony Lament of Sas- 
80 11)^ iżda ma dana collu it-thewdin 
(il genn) tiegħi ma chienx tal moħħ ; 



Digitized by 



Google 



fEfe 



— 475 — 



Ffefi 



afreuzy man*8 sleep, (Ward, Sermons), 
rkàd ta bniedem miġnun. 

Frbqubnob — foUa, ħafna nies, ġa- 
bra ta nies ; bosta, ħafna, katiħ ; wit/i 
the vote consenting in full fretjuence, 
(MiltOii, Par. Reg,)y bii vot favorevoli 
ta dawc in-nies li cbienu hemm miġ- 
bura ; there toas a frequence of oaths, 
fBishop H«ll, Quo Vadis), cbien 
hemm ħafna ġuramenti. 

FEEQUBNOY—ħaġa tadlonc, ta spiss. 

Frbqubnt— 8pi88» dlonc, cull mu- 
roent ; frequent visits are troublesomcy 
iżżjajjar ta spiss (dlonc) jicsru ir-ras 
jew idejku; frequent^ tiffrecwentfl» tmur 
spiss f post ; I donU like you to frequent 
such places^ ma irridxli inti tmur spiss 
f lochijet bħal dawn. 

Frequentablb— li tista tmur spiss 
fib ; accessibli, li tista tilħku spiss jew 
cull meta trid. 

Frequbntation — mawrien spiss 
(floc). 

Frbquentativb (verb)— fil ġramma- 
tica hu dac il verb li juri il għaniil 
spiss (ripetizioni ta spiss) ta azioni. 

Frbqubntbr — min, dac li, jiffre- 
cwenta jew imur spiss fsicwit) fxi 
loc. 

Frequentlt — spiss, dlonc, sicwit, 
cull mument ; ferm, bosta ; the place 
became jrequently inhabited^ (Sttudyfi, 
travels), il post intela sħiħ (cbien ifful- 
lat^ bin-nies. 

Frbqubntnbbs — 9kt9kfrequency. 

Fresoabb— postmdellel, għar-rwjeh, 
bid-dell, bil friso jew li kiegħed għal 
frisc. 

Frbsoo— frisc, dell, frisc ( m'hux 
għomma) ; hellish spirits love more 
the fresco of tfie n^/<<«,tal-infern iħobbu 
actar il frisc ta biUIejI (li spirti infer- 
nali iħobbu actar joħorġu għal frisc ta 
bil-lejl), (Prlor, Ilans Cartell);fresco, 
xorb frisc, li jiffrisca, jaħji, licur : jre- 
scof pittura fuk il hajt ; 7 have been to 
the ruins of Pompei and saw some beau- 
tiful frescoes there, mort nara ir-rovmi 
ta Pompei u rajt xi pittura fuk il ħajt 
sabiħa wisk ; fresco, tippittura fuk il 
ħajt. 

Frbsii— chiesaħ, frisc; ġdid, m'hux 
kadim ; ħelu, m'hux immellaħ ; ġdid. 



li ma chienx kabel; li għadu chemm già 
jew wasal, kawwi ; Ivent, ħafif, fuk ru- 
ħu ; li għadu fl-abjar tiegħu ; spratcu ; 
fis-sacra, ftit u xejn mċaklak ; / will 
draw t/iy water from the freshest 
spritig, (Prlor, Henry and ŻmmaJ, 
nimlielec I-ilma mill icsaħ fawwara ; 
he would preserve them new and fresh 
as on t/ie oush they grew^ (Walter, a la 
MaUideJ, iżommom tajbin u friscbi 
bħallichiecu għadbom keghdin jicbru 
( jew jinkatghu mis) fis-siġra ; our gar- 
ments are now as Jresh as when we put 
them on firsty (Shakspeare, Tempest)^ 
tiwejjiġna issa għadhom ġodda li stess 
bħal meta Ibisnihom I-ewwel darba ; 
is t/iat jresh or salt water, dac ilma 
ħelu jew ilma mielaħ? this is fresh 
beer^ dina il birra cħadha frisca ; fresh 
from t/ie mills, li gnadu gej mill fab- 
brica ; the wind blows fresh, ir-riħ kie- 
għedjonfoħ ġmielu (kiegħed jitkaw- 
wa) ; afresh Tiorse, żiemel Ivent, ħafif 
ghal giri ; he is lovely fresh and grecn, 
sabiħ u għadu fl-àħjar tieghu ; /low 
green you are and fresh xn this old 
ti7or/e^,(Sh8ke8pear,irt7f</«/oAn),ohemm 
għadec ibleħ u spratcu f din id-dinja ; 
/ could get fresh, as we caU it, when in 
good company, (Harryat, Frank MHd- 
may, c/i. XIIIJ, meta ncun ma nies 
sewwa, nista, ngħejdu aħna, nieħu xi 
katra żejda ; when 1 saw him coming 
I took fresh couragey meta rajtu gej 
rġait għamilt il curaġġ; /le is still fresh 
in iny memoryy għadu hecc kuddiem 
ghajnejja. 

Frbsh FiNB-^taxxa ġdida, li daħlet 
fi żmien sena. 

Frbsh fish -novizz ; and you are a 
very fresh fis/i here, ( Shakespearo, 
Ilenry VIII J^ u inti ghadec novizz 
wisk hawn. 

Frbshbn - titkawwa (ir-riħ); on t/ie 
12i/i the wind fres/iened^ fit-12 tax- 
xahar ir-rih tkawwa (beda jonfoħ ao- 
tar kawwi). 

Frbsubt— xmara ^.għira, nixxiegha 
żgħira ta I-ilma. 

Frbshino— geddid (mmn iggedJsd). 

Frbshish — ftit u xejn frisc jew 
ġdid. 

FRBSHLY-ġdid ġdid, i^ issa; fwak- 



Digitized by 



Google 



pm 



— 416 — 



PRE 



tu, tajjeb ; looks he as fre$hly as he did 
the day he wrestled, (^lmkespeare, Ae 
yoii like it ), jidher hecc fsaħtu u 
tajjeb daks dac inhar li issara. 

FRBBHMAh— novizz, wieħed li għadu 
ġdid f post. 

Frbshnbss — csuħa, ħeffa, tiġdid ; 
he felt his soul become more light^ he- 
neath the freshness of the ntghty{Uyviin, 
Siege of Corinth XIVj^ ħass ruħu 
iħeff fil csuha (frisc) ta bil-lejl. 

Frbsh nbw— li għadu ġdid, m*hux 
mħarreġ ; ihe fresh new seafarery 
fShakespear, Pericles III, 1), il bahri 
li ghadu chemm beda ix-xogħol (li 
m'hux mharreġ). 

Frbsh sHOT — xhit ta xmara cbira 
(fejn tinxtehet xmara cbira) fil bahar, 
b'mod illi 1-ilma bahar f dawc li nhawi, 
fil wi6ċ icun ħelu. 

Fresh watbk — ilma ħelu ; fresh 
water fish. hut ta 1-ilma helu. 

Frbsh watbrbd — msokki (li fih) 
1-ilma helu; li ghadu chemm hu msok- 
ki, li msokki m'ilhux. 

Frbt— thanfis, saħna, chedda, ħakk 
(jew ħacc) ; xogħol bl-archett; thanfes, 
issiħhan, tchidd ; tiecol ; taħfi, thocc, 
tgħoroc, tnaddaf bil gheriec ; tahdem 
bl-archett ; titħanfes, tinchedd, tisħon, 
'tiżbel; iżżejjen, iċċaklak ferm, theż< 
żeż; tagħmel tastiera, iddokk (tmiss 
b'subghajc^ tastiera ta violin ; mark 
all his wanderings and enjoy hisfrets^ 
(Herbert), okgħod arah jiggerra minn 
hawn ghal hemm u ħu piacir bil 
cheddiet tiegħu ; you have put me in a 
fret, tajtni saħna' (ferfirtni, jew tajtni 
tferfira) ; fat children suffer sometimes 
fromfrety it-tfal smien icollom xi dra- 
bi il nacc; rustfrets the iron, is sadid 
jecol il ħadid (\\ ħadid is-sadid jeclu); 
/ now instruct you how your teeth to 
fret^ (Ofid), issa ngħalmec chif tgħo- 
roc snienec biex tnaddafhom ( chif 
tnaddaf snienec bil gheriec); this is 
fret uTorA;, dana xoghol tal (Ul) arcliett; 
noihing frets me more (han ihis^ ma 
hemmx saġa li issaħħanni (tcliiddni) 
actar minn dana; do not fret yourself 
la tfncuetahx rtħec (titbakbakx, tin- 
cheddx) ; this waterfrets ittto the wood, 
dan I-ilma jecol (jaħti jibka nieżel u 



jidħol) fl-injam; my skinfreis, il gilda 
tiecolni ("icolli nħocc) ; can you frei ? 
(can you do fret xcork ?J, taf tahdem 
bl-archett? ; ihe sedition therehy fretted 
more and morCy ir-rvell b'dana saħan 
actar u actar; we fret, wefumey niżblu 
u nisħnu; io fret in, tħallat mbid ma 
jeħov ; ihe box was fret xoiih gold and 
precious gold, il caxxa chienet mżejna 
bid-deheb u il ħaġar prezius ; you may 
as forbid the mountain pines to wag 
their high iops, and io make a noisc, 
when they are freited with the gusts of 
heaven^ ( Shanespeare, Merchant of 
Venice IV J, tista allura ma tħallix li 
issiġar tal pin ta fuk il muntanji ma 
iċakalkux il kuċċata tagħhom jew ma 
jagħmlux hsejjes meta icunu mċakal- 
kin (mheżżin) b'dawc il buffuri tar- 
riħ ; call me what instrumenis you will, 
though you cannot fret me, (Sliakes- 
pear, /7(17/)/^^), sejjaħli 1i strument li 
trid int, għad illi (iżda) ma tistax id- 
dokkni (bħal ma iddokk billi tmiss 
b'subgħajc tastiera ta cliitarra etc.> 

Frbtful— incwiet ncurlat li jincwie- 
ta ruħu, li jiżbel, li jisħon minn xejn 
jew malajr, li jitħanfes. 

Fretfulnbss — incwiet, tmasħin ; 
tħanfis. 

Frbtisb — iżżejjen b'ornamenti maħ- 
dumin bl-archett ; issebbaħ b'xogħol 
tal archett ; / could not help admiring 
the fretised columns, ma stajtx ma 
nammirax (ma nitghaxxakx bil ġmiel) 
ta dawc il colonni b'dac ix-xoghol tal 
archett li fihom. 

Frbttation — dwejjak, dieka. 

Frbttbd — maħdum jew maktugħ 
bl-archett ; mżejjen bix-xogħol tal ar- 
chettj m^>ejjen b'ornamenti ta għamla 
quadra; ihe vault ofthat churcfi is frei- 
ted, is-sakaf tond ta dic il cnisia mżej- 
jen b'ornamenti quadri. 

Frettbn — mecul, moħfi ; bin-ne- 
mex. 

Fretter— li jecol, li ichidd ; minn 
jincwieta, ichidd, isahħan. 

Frbttino - tferfir, incwiet, tmasħin. 

Pbetty— mżejjen bix-xogħol tal ar- 
chett. 

Fretum— daħla fil baħar. 



Digitized by 



Google 



PUfi 



-411 - 



m 



Frbtwork - xogħol tal (ktigħ bl) ar- 
chett. 

Friability — tkarkiċ, csir jew csur,* 
tifric. 

Friable— li jinchiser jew jitfarrac, 
li jiddecchec inalajr; mkarkac; this 
rocJċ w ejctremely friable^ din ii blata 
titfarrac malajr (mkarlcċa wisk, minn 
xejn titfarrac). 

Friar — patri, raheb ; fli stampa, 
faċċata otc. li ma teħux sewwa mħab- 
ba fin-nukkas tal-linca ( inchioBtru ) 
fuk ittipi ; tħe Dominicans are called 
aho Preaching Friars or Black Friara^ 
id-Dumnicani igħedulhom ( huma 
mgħarufin ucoll bl-isem ta ) Patrijiet 
Predicaturi jew il Patrijiet suwed ; the 
Carmelites are popularly known a$ white 
Friars, il Garmelitani igħedulhom il 
patrijiet bojjbd. 

Friar bird ~ isem ta għasf ur, il Pim- 
lico^ jinsab wisk fl*Au8tralia ; igħedulu 
hecc fgħasfur patri) għaliex ma għan- 
dux rix f rasu. 

Friar sKATE-isem ta ħuta, ir-rajja 
lixxa. . 

Friar'b balsam — isem ta ngwent 
(tintura tal benzonia) għal fejkien tal 
feriti. 

Friar*b ghickenb — flioles ( sriedec 
etc ) moklija. 

Friar's cowl— ii garni tal pipi (ħa- 
xixa salvaggia ). 

Friar's oRow ) isemtasiġratax- 

„ , >• xewc, xorta ta 

Friar s thistlb l xewc. 

Friar's lantbrn— il fuochi/atwi (ara 
Will-o''the wisp ). 

Friar likb - bħal patri; li m'hux 
mharreġ fid dinja,Ii magħandux mid- 
dinja. 

Friarlino— patri żgħażugħ. 

Friarly — bħal patri; li m'hux 
mħarreġ fid-dinja ; li ma għandux 
esperienza. 

Friary— cunvent, gemgħa tal ( post 
fejn icunu migmugħa il ) patrijiet ; 
ħajja tal patrijiet, chif igliejxu il pa- 
trijiet; bhal patri; ta patri, that is 
a/riary coxol^ dic barnuza (capoċċ) ta 
patri. 

Frution— frac, tkarkiċ, tfarric. 

Fribble— bniedem li m'hux ta min 



jiccalculah; ħaġa belgħa, bniedem vojt, 
chiesaħ. 

Fribble— tiċċajta ; timxi mferċah ; 
it is not an easi/ thing to /ribble^ with 
those twoy ma tantx tiċċajta malajr 
(chifgieb u laħak) ma dawo it-tnejn; 
how the poor creature /ribbles in his 
gait (Taller), dac li msejchen chif 
jimxi (jejw chemm jimxi) mferċaħ. 

Fribblbr — ċajtier, bniedem vojt, 
bħal ibleh ; żabicott, petitu. 

Frioacb — ħacc, gneric ; you make 
them smooth and sound with a bare 
/ricace o/ your medicine ( Ben Junson, 
AlchemistJ^ inti tillixxahom u tfejja- 
khom bil għericc biss tadduwa tie- 
għec. 

Frioandbau \ (bil francis) platt (ti- 

Frioando J sijiray/ tal vitella bli 
stuffat ( stuffat tal vitella ). 

Frioassbb — fracassija ; soups^ /ricas- 
sees and ragouts ( Swift ), brodijiet, 
fracassiji u ragunijet (ragu) ; is-sajjar 
(tagħmel) fraoassija. 

Frioassbed — msajjar ( magħmul ) 
fracassija. 

Friction— għerik; heatis produced 
by /rictiony compression aud percussion 
is-shana issir bil gherik (billi togħroc 
jew tħocc żewġ ħwejjeġ ma xulxin jew 
flimchien) bil għafis, u bit-tahbit (billi 
tħabbat fuk ħaġa) ; /Wc^toit generates 
heat and is one o/ the chief means o/ àe" 
veloping electricity, il għeric igib (jagħ- 
mel) is-sħana ; u hu waħda mil I-ew- 
lenin. ħwejjeġ li jagħmlu 1-eIettricità ; 
tgberfix fil fehma (twegħir, ġlied); this 
was the cause o/ /riclion between ihe 
captain and the officers^ din chienet il 
caġun li chellhom xi igħejdu (li twe- 
għru bejniethom) il captan u il fizziali; 
(dan ohien il caġun tal inghirr nghirr 
li chien hemm bejn il captan u il 6z- 
ziali ). 

Friotional— tal għeric, li isir bil 
għeric. 

Frictionlbss — minn għajr għeric. 

Friday— il Gimgħa ; every Friday^ 
cull nhar ta Oimgħa ; on Fridays and 
Saturdays^ nhar ta Oimgħa u nhar ta 
Sibt ; Ġ-ood Friday, i\ Oimgħa il cbira ; 
FrUlay /aced^ wiċċ ta wieħed kalbu 
sewda, wiċċ id-duluri ; wiċc it-tbatija ; 



Digitized by 



Google 



fm 



478 — 



^Rt 



whal a fnday faced man he w, chomin 
għandu wiċċu ta bniedem triat ; ghan- 
du wiċċ id-duluri. 

FRinaE— toghrok, issellet, bil għeric. 

Fbidgb - tittajjar minn haun għal 
hemm ( LħJ ma tagħmel il għabra 
meta tidher f xi raġġ tax-xemx) ; the 
liitle motea ar atoms that fridge and 
play in Uie heams of tlie sun ( Halli- 
well ), dac il bafna frac rkiek jew għa- 
bra It jittajar l'haw u Themm tir-raggi 
tax-xemx. 

Fribd — mokli ; how do you like to 
/lave the fiah fried or boiled^ chif tridu 
il hut, mokli jew mgholli ? 

Fried-ohiokbns - brudett tat tiġieġ 
jew tal flieles (brodu tat-tiġieġ, sriedek 
etc. bil bajt). 

Fribnd — ħabib ; kraba, tħabbeb, 
tagħmel habib, tgħeju ; he h a friend 
of mine^ dac ħabib tiegħi ; afiieud in 
need is a friend indeed^ il nabib fil 
bżonn hu il veru ħabib ; he has some 
frienda left in America, bakgħalu għad 
xi kraba I-Àmerica ; fnends may meet 
but niountains never greet^ nies ma nies 
jiltakgħu, gebel ma gebel ( muntanji 
ma muntanji) ma jltakax ; why donU 
you make friends with him f għaliex ma 
tagħmilx ħbieb miegħu? are yon 
friends with him ? inti habib mieghu ? 
to make friends^ tagħmel paci; let us' 
make friends, ejja nagħmlu paci ; / 
always friended them^ dejjem mxejt 
magħhom ta ħabib ; the people who 
favouted and friended still the name of 
Constantius ( P. llolland ), innies li 
ghenu u żammeu ma I-isem ta Gostan- 
ziu. 

Fribndbd - bil ħbieb, li ghandu il 
ħbieb; mghejjun, protett mill hbieb; 
li jaf iħobb ta ħabib. 

Fribndness— ħbubija; ħbeberija. 

Fribndpul— ta ħabib, li jafiħobb, li 
igib rispett ta veru ħabib. 

Fribndino — ħbubija, amicizia ; 
mħabba ta ħabib. 

Fribndlbss — bla ħbieb ; minsi minn 
t\x\\\idAà\ friendless, homeless^ hopeless 
tliey wanderedfrom city to city^ CLong- 
feliO'W, Evan4jeline)f minsijin minn 
culħadd (abbandunati) bla dar, u bla 



ebda tama huma iggerrew mii belt 
għal-ohra. 

Fribndlihood — ħbubija, amicizia, 
ħbeberija. 

Friendlikb— ta ħabib. 

Fribndlily— bhal ħabib; tellmeif 
it is not better to be suppressed freely 
and friendlily, (Pope, lo Warburton), 
għejdli chif tħossha u ta veru ħabib, 
jecc icunx ahjar li titneħħa għall col- 
lox. 

Fribndlinbss — ħbubija, amicizia, 
ħbeberija. 

Fribndly — ta habib; to do one a 
friendly turuy tagħmel piacir lill wie- 
hed ta ħabib ; tagħmillu favur cbir ; 
he has done him a friendly turn hy 

Soing there^ għamillu piacir ta veru 
abib li marlu hemm ; he is living 
friendly with him, kiegħed ighejx bħal 
veru habib mieghu ; let us drink to- 
gether friendly^ ejjew nixorbu flim- 
chien ta veri nbieb. 

Friend-man— ħabib. 

Fribndrbdb — amfriendMp. 

Fribndship — ħbubija, hbeberia; 
għajnuna ; xebħ ; they got into friend 
ship with him^ ghamlu hbieb (daħlu fil 
ħbeberija ) miegħu ; he succeeded to 
serew himself into hisfriendship, rnex* 
xielu jidħol fi ħbeberija mieghu ; we 
broke our friendship^ csirna ilħbeberija 
li chelna bejnietna ( ma għadniex 
ħbieb, iggelidna); gracious my lord, 
hard'by here is a hovel, some friend- 
ship will it lend you against t/te teni' 
pest, (ShakeHpeare, Lear III, ^), sin- 
jur, hawn fil krib (ma genbna) hawn 
dahla li tista issib fiha xi għajnuna 
(tista tischonn fiha) fit-temi)esta; we 
know t/tose colours whic/i /lave afriend- 
s/tip for each ol/ter, (DrfdeD, Dufres- 
noy), aħna nafu liema huma dawc il 
lewnijiet li għandhom xi xebħ (li hu- 
ma xi ftit bħal xulxin^. 

Friendstbad— li għandu habib; / 
am sure w/tile /te lives, I am ivell enougli 
friendstead, ( Rutferford), jena naf 
fis-sgur, li dment Tsa chemm^ jibka 
ħaj hu icolli (jibkgħali) dejjem ħabib. 

Fribk— min, dac li, jakli. 

Frirse— Isien (lingua) tan-nies ta 
dic l-art li tigi fl-Olanda għan-naħa 



Digitized by 



Google 



m 



— 479 — 



FRI 



tal Grigal taz-Zuydor Zee; ragel (bnio- 
dem ) Olandis tan-naħa taz-Zuyder 
Zee. 

Fribsland -provincia tal Olanda li 
tigi għal grigal taz-Zuyder Zee. 

Frisian— wieħed minn Friesland, 

Fribzb— drapp tassuf bil pil ; fris^., 
(dic il biċċa faxxa tal gwarniciun li 
tigi bejn larchitrav u 'l gwarniċa). 

Fribsbpanbl — il panew ta fuk 
ta bieb (M icollu sitt panewwijiet). 

Friezinq - tajjeb għal (li jagħmel) 
dac id-drapp tas-suf msejjaħ friz. 

FmaA — (Bl Mitologija) isem ta alla 
mara falz ta li Scandinavi, il mara tal 
odiu— dic li għaliba hia msemmija il 
ġurnata Fruiay milUnglisi ; Frui<i^ 
isem ta waħda mill-asteroidi (cwie- 
cheb) li ra 1-ewweI darba Petera fit- 
tnax ta Novembru tas-sena 1862. 

Friġatb— freigata. 

Frioatb bibd — isem ta tajra cbira 
bħal ajcla. 

Frigatb-built — magħmul, immat- 
tjat freigata. 

FRiaATooN—isem (xorta) ta basti- 
ment Yenezian li għandu il ix)ppa gej- 
ja cwadra, bla arblu ta kuddiem-^ 
bl-arblu tan-nofs u tal poppa biss. 

FRiaBFACTioN— għemil tal bard. 

FRiGBFAGTivB-li jagħmel jew igib 
bard. 

Friobratb — tchessah. 

Friobratory — frigeratoriu, camra 
chiesha fejn izommu laħam, ħut etc. 
fil frisc biex ma jitħassrux. 

Frigga — ara friga. 

Frigglb - ara wrujgU. 

Fright — katgħa ; dehxa, beżgħa, 
nafra, waħx ; ħa^a li tba/.ża (babaw), 
takta, tidhex, (tati dehxa) tbażżagh, 
tnaffar, twahħax ; yon put me in a 
great/right, tajtni katgħa cbira ; he is 
in a tennble /right, għandu dehxa (be- 
żgħa) cbira ( jinsab mbażza wisk ) ; 
you xoill /right him^ tbeżżgħu, tatih 
katgħa ( jew dehxa ) ; he taill uot 
/right me, ma ibeżżgħanix ; he /righted 
me out o/my wits xohen I heaixl him 
shouting, tani katgħa bellaħni Cwer- 
wirnl) meta smajtu igħajjat ; / uever 
saw snch a moii.l /right as the neto go- 
^e^nessy (Mr«. Ht Wood, East Lynne)^ 



katt ma rajt wiċċ actar icreh (ħaġa 
actar cherha li tbaż'/a) dac il gover- 
nanti il ġdida ; the horse took /right^ 
iż-żiemel nafar. 

Friohtbn — tbażza, takta, tnaffar ; 
tgherrex, twaħħax; yoa will not/right- 
en me^ ma tbeżżgħanix ; he was/right- 
ened to deafh, baża għal mewt (baża 
sħih). 

FRiaHTBNABLB~Ii jista icun mbaż- 
ża, li jitbażża f jew jibża) minn xejn. 

FRiaHTFUL — tal biża, li ibażAa, waħ- 
xi ; that was a /right/ul spectacle, dan 
chien spettaclu (xenata etc.) tal biza 
(li ibazża) ; t/iat was a /rightful day^ 
dic chienet ġnrnata tremenda ( tal 
biża). 

Friohtfulnbss - biża, waħx. 

Friohtless— li ma jib7.ax, bla hiża. 

Friohtily— bil biża, bil waħx. 

Friohty— li jibża, mbażża ; terribbli 
li iwaħħax. 

Frioid — chiesaħ, rieżaħ ; biered 
mejjet, bla heġfi[a ; the/rigid zones are 
those near to t/ie pofes and the torrid 
ones are those near the Flqmtory iz-zoni 
cheshin huma dawc ta ma genb il 
poli, u is-sħan huma dawc ta ma dwar 
l'Fquatur ; he met us in a /rigid man- 
ner, lakagħna chiesah chiesaħ (bil.brn- 
da, bla ħe^ġa ta xejn ). 

FRiaiDARiuM— il camra fejn icun il 
banju chiesaħ. 

Frioidity — chesħa, resħa ; csuħa, 
bruda, nukkas ta ħeġċ^a ; Ice is water 
congealed hy the /rigidity o/ the air, is- 
silġ hua ilma magkkiid bil chesha tal 
aria ; he is endowed with the /rigidity 
o/decrepit age, għandu fuku dic 1-in- 
differenza (dic il bruda jew dac in- 
nukkas ta ħeġġa) ta wieħed xih għacca. 

Frioidnbss— chesħa, resħa, csaħa. 

FRiaoRiFic ) !» ^^^, J«Y. JOBħmel jl 
T^ >• bard lew il chesħa (h 

FRiaoRicALJ ireżżaħ). 

Frill - frill, xabd ; titchexchex, tit- 
righed bil bard ; it-tkanfid tar-rix ta 
ghasfur ( bħal tas-seker ) meta icun 
iħoss il bard. 

Frill-lizard — xorta ta gremxula li 
tinsab 1-actar fl-AusiraIia,hecc msejha 
għaliex għandha bħal frill jew xabd 
fuk għonkha. 



Digitized by 



Google 



PRI 



— 480 — 



FRI 



Frilled — bil frill jew bix-xabd. 

Frillino— frill, xabà ; buy ttoo yards 
ff illing and ihree yards of lace, ixtri 
żewġ jardi frill u tliet jardi bizzilla. 

FiUNaB— frenża; iddawwar jew iż- 
żejjen bil fren^.a. 

FRiNOE-TaBE— isem ta siġra li ticber 
fl-America ta fuk, u fl-Indji ta Lvant. 

Fbinoblbss — bla frenża. 

Frinob likb— bħal frenża, li gej jew 
magħmul bħal frenża. 

FRiNOB-MAKBR—minn jagħmel jew 
jinseġ il frenża. 

Frinoilla— il pettiross. 

Fbinoy— bil frenża (mdawwar jew 
mberfel bilfrenża). 

Frippbr— min jixtri u ibigħ ħwejjeġ 
("klieżet etc.) kodma. 

FRippBRY—post (ħanut) fejn jinbi- 
ghu il kliezet u ħwejje^ oħra kodma ; 
ħwejjeġ ta Ibies kodma jew scartati; 
negoziu (xiri u beigħ tal ħwejjeġ ta 
Ibies kodma jew scartati ; hwejjeġ li 
ma jiswewx (bagatelli etc); ihegroxoing 
taste /or euch frippery^ ( Maciialay, 
llisiory of EnglandJ, il gost cbir li 
kiegħed jicber (jiżdied) għal dawn il 
ħwejjeġ li ma jiswewx (għal dawn il 
bagatelli jew ħwejjeġ żghar). 

Friseur— min jirranġa (jomxot jew 
jidfor) ix-xagħar. 

Prisk — tbahrid, timrih, tkabiż; 
kmis ; raġġ (raġġar) ; tmeghiż (ġħa- 
mil jew kbiż bhal mogħża); titbahrad, 
titmieraħ ; tirraġġa» titmiegħeż ; and 
the gay man friaked heneath the burden 
of three score, (Uoldsmlth, tlie Tra- 
veller) u ir-ragel fuk ruħu (ċajtier etc.) 
beda (chien) jitbahrad (jew jitkamas) 
taht il pis tas-sittin sena li chellu fuk 
spallejh ; / saw the young lambe frisk- 
ing aboxUy rajna il ħrief żgħar jitba- 
harda (jimirħu, jilkabżu jew jitmegħ- 
żu). 

Frisoal — tbahrida, kabża, timri- 
ħa etc. 

Friskbr -min jakbeż u jitbahrad ; 
mkareb. 

Friskbt— fraxchetta (għal torchiu 
jew għal ġbid ta li stampa biex iż- 
żomm il carta, 11 ma icolliex tigi fuk 
it-tipi, nadifa). 

F^iskett— żrinġ żghir, ferħ ta irinġ. 



Friskful— collu tbahrid, kbis ; fer- 
ħan. 

Friskinbss— tbahrid, timriħ, raġġ ; 
tmegħiż, ferħ. 

Frislbt— tahwida żgħira, tmegħira; 
ticmixa żghira. 

Frisky — ferħan, hieni, ferrieħi. 

Frist— iddum ftit, tittarda, tħalli 
għall ftit taż-żmien \ tislef, tati għal 
ftit ta-A-żmien ; tati bid-dejn. 

Frisurb— nucclar tax-xagħar; max- 
ta bin-noccli. 

FRiT~dac collu li isir bih il ħgieġ; 
taghmel il ħgieġ (billi tkieghed fi sħa- 
na cbira il material li bih iair il ħgieġ 
biex tneħħi minnu jew issaffih mil 
I-umidu u I-acidu carbonicu). 

Frith — daħla fil baħar ; port, bhal 
ħajt tal pali fl-ilma (fi xmara) biex 
iżomm il ħut u icunu jistghu jakbduh. 

Frith — bosc maġhluk (ghal kbid 
taċ-ċriev etc.) ; bosc, foresta ; ġonta 
raba. 

Frithb— teħles ; tiddefendi, tħares, 
taghlak ; tibża għal. 

Frithy-co!Iu jew mimli boschijiet 

Fritillary — xorta ta giliu. 

FRiriNANCY— għajjàt, twerżik ta in- 
sett. 

Fritter — xcunvat, sfinġa, biċċa 
(ghagina etc.) maktugha għal kali ; 
biċċa, nitfa, farca, ponta, daks xejn ; 
tkatta nitfa nitfa (ghagina etc.) biex 
takli ; to fritter away, tkatta bċejjeċ 
bċejjeċ ghal hala). 

Friyolity — frugħa. 

Frivolous— fieragħ, li m'hux ta min 
jati contu, insinjificanti. 

Frizettb— toppu jew xagħar bar- 
rani (li jagħmlu in-nisa biex juru li 
ghandhom xaghar twil u sabiħ). 

Frizz — iggighed, tinnoccla ix-xa- 
għar (bil furficetti jew molol magħ< 
mula għal apposta); xagħar innuc- 
clat. 

Frizzino — nucclar tax-xagħar. 

Frizzlb— iggigħel, tinnoccla ix*xa- 
ghar; xagħar mgighed; noccla xagħar. 

Frizzlb — i^.-żniet ( 1-azzar li tati 
bieh fuk il ħaġra biex ittajjar jew 
tagħmel suffarelli). 

Frizzuno — gegħid, nucclar tax-xa- 
għar. 



Digitized by 



Google 



FRI 



481 — 



PR0 



Frizzly — mgigħedy innucclat (xa- 
għar). 

Frizzure — maxta (dafra) bin-noccli; 
his liair had not received ihe fasfiionable 
/rizzure^ ( Orayes ), xagħru chien 
għadu m*hux mimxut b'dic id-dafra 
bin-noccli. 

FBizzY—innucclat, mgigħed. 

Fro— minn ; lura ; to andfro^ lura 
u*l kuddiemi Themm u l'hawn ; / toaa 
employed in paesing to and fro ahout 
relievtng of ihe sentineh^ (Shakespear, 
7, Ilenri/ VI), xogħli chien li ni^i 
Thawn u Themm immur u nigi biex 
inbiddel is-sentinelli (il gbases). 

Frock— libsR, ġobba tattfal (man- 
tar); a child'sfrock, libsa ta tarbija (ta 
tifla żgħira) ; froch (Wflock tal malja li 
il baħrin jilbsu f loc il flanella) ; the 
Btocking mannfacture i$ now carried to 
a conaiderable extcnt. Berides stockings 
ihey make frocks^ mittens etc, bix- 
xogħol tal calzetta kegħdin issa jagħ 
mla bosta xorti, bħal ma huma il floc- 
chijiet (tal baħrin) ngwanti etc. 

Frock-ooat— surtun (surtout). 

Frookbd— bil libsa. 

Frooklbss— bla (minn għajr) libsa. 

Frob — mara maħmuġa, dendula. 

FRoo-żrinġ; dic 1-accetta b'xi or- 
nament fil ġlecchijet ta I-ufficiali ; żie- 
mel bejn is-sena u is-sentejn ; the frog 
croaksy iż-żrinġ igħajjat ; /rogy bħal 
callu li jitla fnofs siek iż-żwiemel ; tor- 
bot, takfel bl-accetta bħal dic tal ġlec- 
chijet militari. 

Froo-eatbr— min jecol iż-żringijet 
(hecc Mnglisi isejħu lil xi Francis 
b'disprezz, billi jafu li il Francisi jeclu 
jew iħobbu iż-żringijet). 

FRoa-FisH— isem ta ħuta, il petriċa. 

Frogoino — dac il gallun li icun 
hemm fil ġlecchijet tal ufficiali etc. 

Froo's POOT--isem ta ħaxixa. 

Froooy — collujew mimli, żringijiet. 

Froo's maroh— mixi fuk I-idejn u 
is-sakajn ; mixi imb^, mixja bhal taż- 
żrinġ ; he had a frog^s march, tliat is to 
say^ on hands belly and knees ( Sir 8. 
Lakemin, IVhat I saw in Kaffir Landj 
vage W ), chellu jimxi bħal żrinġ (im- 
be) jigifieri fuk idejh, żakku u rcub- 
tejh. 



Frogwort— isem ta pianta ( ir-ran- 
nunculi ). 

Froisb — bacon (bejchen) msajjar fi 
ftira ; ftira bil IiAam tal ħan^iir jew 
bl-ardu. 

Frolio— dahc, ċajt, logħob tuffietta- 
ta; tiddieħec, tiċċajta, titligħeb ; tike 
gambols ofeachjroliċ chUd, (8eott,l/ar- 
mion ), it-tkabiż (tbahrid) tat-tfal li 
iħobbu jitliegħbu ; make them an {qh- 
pointment between jest and eamest^ it 
will look like a frolic^ f^Yanbragh, 
Provoked wi/e)^ tagħmlilhom patt (fte- 
hima) bejn il ħlieka u is-senetà tcun 
tidher bħal żuffiettata. 

FRouo-OAitBOL — tbahrid, żuffiet, 
ċajt. 

Frolioful— collu logħob, żuffiet jew 
ċajt. 

Frolioky — tad-diyertiment, xalar ; 
taż-żuffiet, tat-tbahrid ; make a good 
ff*olicky halfday with them^ f Biehard- 
8on, ClarissaJ; għaddi nofs ta nhar 
sewwa magħhom divertiment. 

Frolioness— tbahrid, logħob, ċajt 
etc. ; mirth, jollity, froliekness ^youth 
as you call them^ (Ooodwln, Works ) 
fern, tbahrid, u logħob taż-żagħżagħ 
chif issejħulu inthom. 

Froliosohb — daħħiec, ċajtier. 

From — minn ; where do you come 
from f (where are you coming from ? ) 
minn fejn int gej ? ( mnej' gei ? ) ; / 
come fl am comingj from London, gej 
minn Londra; from the IsU instant^ 
mil-Iewwel ta dan ix-xahar li aħna 
fih ; from, top totoe^ mill kuċċata ta 
rasu sal ponta ta riġlejh; from abroad^ 
minn barra minn Malta; from the 
beginning, mil-Iewwel (mill biau);/ro»» 
my heartj minn kalbi ; from hence^ 
minn hawn;/rom whence (wherefrom)? 
minnfejn?; he kept me' from going, 
^.ammni li ma mortx ; qo from me to 
tell him, mur għejdlu gnalija ( għejdlu 
li għedtlu jena ) ; from the ESngy mis- 
Sultan ( da parti tas-SuItan ) ; from 
my youthf minn żgħntiti , to lie from 
one another^ torkod culħadd sodda gba- 
lih ; fiom henoeforth, minn issa il kud- 
diem (għalligej); to go frofn one, tit- 
bigħed minn ( tmur u tħalli lil ) xi 
ħadd ; Jrom above^ minn fok, from a 



Digitized 



ibyGoogle 



FRO 



— 482 — 



FRO 



far, mill bogħod;/rowi /<u//<, mill gholi; 
from time to time^ cuU tant. 

FBOND-w«rka (biz-zocc). 
,F]u>NDB80BN0B~il ħruġ tal werak. 

Frondbub— membru tal opposizioni; 
wieħed li icnn contra (li jopponi għal) 
dac li jagħmel, jew igib kuddiem biex 
isir, il gvem. 

Fbondifbbous— li jagħmel ( inissel 
jew jobroġ il werak ) bil werak. 

Fbondipabous— siġra li floc il frott 
toliroġ il werak biss. 

Fbondivabous— li igħejx bil (li jecol 
il ) werak. 

Fbondlet— werka żgħira. 

Fbondosb — mgħotti, mlibbes bil 
werak. 

Fbondous— bil werak. 

Fbons— il ġbin. 

Fbont — il ġbin, wiċċ, kuddemin, 
faċċata ; il bidu ; sider ta kmis ; xa- 

Shar barrani li jagħmlu rrashom, kud- 
iem, in-nisa ; ta kuddiem ; tcun, tok- 
għod kuddiem ; we are to go to the 
/ro7i^ għandna (icolna) immorru kud- 
diem jew minn ta I-ewwel ; the front 
door, il bieb tal faċċata ; Philomel in 
summer'afront doth aing^ (SbakoHpear, 
Sonnet 102), Philomel għal bidu fdhul) 
is-sajf tcanta ; have you seen the walh 
thatfront their town f. rajthom is-swar 
li hemm kuddiem il belt tagħhom ? 
my house fronta yours, id-dar tieghi 
kegħda biswit (kuddiem) tieghec. 

FBONTAOB—faċċata ta barra tadar, 
il wiċċ, il faċċata jew in-naħħa ta bar- 
ra ta ħaġa. 

^ FBONTAaBB— wiehed li ^min, jew dac 
li) icollu il bini etc. tal biswit ; who is 
my frontagerl min hu sid il bini etc. 
U hemm kuddiemi (ta min hu il bi- 
ni etc. li jigi kuddiem tiegħi). 

Fbontal - cappa, tinda fuk bieb jew 
fuk tieka ; li hu kuddiem, ta kuddiem, 
tal ġbin; purtiera tas-sodda; faxxa 
ghal ġbin ; ventaltar, 

Fbontal-hammbb— martell cbir għal 
ħaddieda li jintrafa bil macna (għul 
xoffħol oħxon). 

Fbontal-hovb— biċċa, hecc msejha, 
tal moħħ. 

Fbontal-nbbvb — I-acbar mit-tliet 
friegħi tan-nerv tal għajn. 



Fbontatb— li jifti^ actar fil wisa; 
li tiela fil wisa. 

Fbont-dox ~ palchett tal faċċata 
fteatru. 

Frontbd — irranġat, kieghed minn 
kuddiem, minn ta I-ewwel. 

Fbontbb— ventaltar. 

Fbontibb— tarf, xifer, fruntiera; tat- 
tarf, tax-xifer, tal fruntiera ; tokgħod, 
tcun fit-tarf, fix-xifer jew fil fruntiera ; 
icolloc artijiet (proprietà) li icunu, jew 
jiġu fit-tarf (fil fruntieraj jew li jagħ- 
mlu il fruntiera ; tkieghed fil fruntiera; 
iddawwar, tgħalak ; yet now t/iatpl<ice 
is no more frontiered with enemiee^ tvhy 
8uch privilegea be any more continued, 
(Speuser, View of the state oflreland), 
ma dana collu issa hemm (dac il post^ 
ma ghadux mdawwar bil għedewwa, 
ghaliex għadhom icomplu actar il pri- 
vileggi V 

Fbontignag — xorta ta mbid li isir fi 
Frontignau, f Herault, fi Franza. 

Fbonting—H kiegħed kuddiem, ta 
kuddiem ; il faċċata ; ticsi jew taghmel 
faċċata; the fronting of ihe house with 
that stone has cost him £ 80, biex gha- 
mel il faċċata tad-dar tighu b'dac il 
gebel swietlu £ 80. 

Fbontiniac— ara Frontignac. 

Frontispiecb— frontispiziu; il faċċa* 
ta ta dtir ; il faċcata ta barra, il wiċċ, 
I-ewwel ħaġa li tidher ; it is paradise 
to look on the fair frontispiece of Nature 
boolc ( nrydeii, liritannia RedivivaJ, 
tħossoc tithenna ( tara genna ) xhin 
thares lejn dac il ġmiel li jidher fil 
ctieb tan-Natura (lejn il ħolkien t'AIIa); 
the evening on the frontispiece of hea- 
vens his mantle spreads wiih many co- 
lours gay, (Glover, on Sir Isaae New- 
ton), il għaxja jew il-lejl firex fuk wiċċ 
is-sema il mantell tiegħu b'dawc il 
lewnijet hecc sbieħ. 

Frontlb88— bla żejt, wiċċ to8t; wiċċ 
bla demm, sfiek, li għandu il koxra ta 
wiċċu tosta, li ma jistħi minn xejn. 

Frontlb88LY — minn ghajr I-ebda 
mistħija. 

Frontlbt— faxxa li jorbta mal ġbin; 
mtti', dehra. 

Fronto— tal ġbin. 

Fbonton— bieb bid-disin ("armat jew 



Digitized by 



Google 



FUO 



- 466 



PftO 



mzejjen b'xi disinji, gwarniċa etc. fuk 
saljaiuri etc.) 

FROMT*RooM--il camra ta barra fdar 
(ngħejdu aħna bħal camra ħdejn 1-in- 
trata.) 

Frontward— il fuk; wiekaf. 

Froppish— ara peevish. 

Frohb— ara froziy. 

Frornb — mreżżaħ, inġazzat bil 
chesħa. 

FRohY— ara frozen. 

Frobh — ara fi'og. 

Frobt— ġlata, reżħa; tagħmel, tin- 
żqI il ġlata; tagħmel il gelu fuk il 
ħwejjeġ ħelwa ; durifig ihe nujhi we 
had a frosi, a killing frosi^ mal-lejl 
cbelna il cheeħa, chesha li toktol ( jew 
chesħa tal mewt ) all ihe growing ve- 
geiahles xoere frosied lasi week^ il ħaxix 
collu (cull ma chien hemm jicber fir- 
raba) inkered jew spiċċa bil ġlata il 
gimgħa li ħarget; ihese planis were 
injuredby frosi, dawn il pianti ( ħxej- 
jex ) messithom ( ħadithom ) il ġlata. 

Frobt-ditb — nġazzat, b* subgħajh 
mrezżħin; tinċazza, treżżaħ bil bard ; 
he was up alt nighi in ilie felds io 
frosibiie himself baka iMejI collu 
mkajjem fil għelieki biex jinġazza. 

Frost bittbn — mreżżaħ bil bard; 
meħud bil ġlata ; Ifound all ihe planis 
I had frosibitien^ sibt cull ma cbelli 
(il ħxejjex collha) meħudin bil ġlata. 

Frobt HI8T— ċpar li isir meta tcun 
il ġlata (jew resħa cbira) ; a frosi misi 
rising from ihe ocean^ covered i/ie easiem 
Aoruon,YScott, Waverley, Ch. XLVI), 
dac ic-ċpar maghkud tal ġlata, beda 
tiela mil baħar u għatta 1-orizzont 
collu in-naħħa ta Lvant. 

Frost-nippbd — ara frosi'biiien. 

Frost-wbbd \'^ x« ^ow.-^o 
Vn.xo*.. ^^^n, } ^^^ *^ naxixa. 
r rost-wort j 

Frostbd-— mimli, mgħotti, jew collu 
ġlata, jew bil borra magħkuda. 

Frostbd-olass— ħgieġ maghmul li 
donnu mixkuk u b'ħafna vini etc. 
bħar-rbam; ħgie^ pinġut ippannat. 

Frostily — bil gelu, bil chesħa ; 
b*bard jew b'reżħa cbira ; bl-indifife- 
renza; chiesah; Vd railier yon dispraise 
vii/ work ihan praise ii frosiibjy actar 
nieħu gost li cliiecu tmakdarli xogħli 



mill-ewwel milli tfahħaruli becc b*din 
il bruda (chiesaħ, chie^àħ, jew b'din 
1-indififerenza). • .. ' 

Frostinbss — reżħa, chesha cbira, 
gelu. 

Frostino— gelu, xcuma (abjad tal 
bajd mħabbad ferm biz-zoccor). 

Frostlbss — bla gelu, bla chesħa etc. 

Frosty — chesħa, bard; weare havinġ 
frosiy weqiher nowj għandna bard cbir 
(reżha cbira) issa ; afrosiy nighiy lejla 
ta reżħa cbira, tal gelu ; bil ġlata, 
chiesaħ, rieżaħ, gelat magħkud bħal 
silġ ; abjad, mgħotti bil borra ; youili is 
fiery^ age is frosiy, iż-żghużija bhal nar 
(fiż-żgħużija incunu tant fuk ruħna, 
kisna xrara nar jew sufifarel) u meta 
nicbru nicsħu nibirdu. 

Frotb— tidlec, togħroc ; wfio rubbeih 
noWf whofroieih now his lipst^ CChau- 
cer); min jogħroc, min jidliolu xuf- 
tejh issa ? 

Frotbrbr— min jidlec jew jogħroc 
lil ħadd jeħor. t 

Froth - ragħwa, xcuma, lghab,cliem 
fieragħ ; frugha ; drunk wiihfroihes of 
pleasure, (Stlrllng, Clwrus io ihe Tra- 
gedy of Darius)^ mimli bil piaciri fer- 
għin (bil frugħa); froih, tirgħa, tagħ- 
mel ir-ragbwa ; timla bir-raghwa ; and 
billows froihed like yeasi^ u '1 mewġ 
cbir beda italla ir-ragħwa bħal hmira ; 
a horse froi/is his bii^ żiemel jimla bir- 
ragħwa il ħadid ta ħalku ; iofroih, tit- 
chellem fieragħ (tghejll il ħmerijiet) ; 
excess muddies ihe besi 'wii, and make^ 
ii fluiier and froili high^ (Orew, John 
son), iżżejjed jistorba ir-ras (il mohħ) 
u iġagħalna nitchelmu u nghejdu ħaf- 
na cliem fieragh (jew vojt). 

Frothily— bir-ragħwa, bli xcuma, 
bil Igħab; bil frugħa ; bla sustanza. 

Frothinbss -ragħwa ; frugha.* 

FROTHLRSs—blaragħwa, bla xcuma. 

Froth SKIT (jew cucKoo skit) — mof- 
fa, tinwir, li icun liemm fuk xi werak 
(li juri li is-siġra toun marida). 

Froth stiok -għuda biex iħabbtu il 
ħalib biha. 

Frothy— bir-ragħwa, bli xcuma; ar- 
tab; heai Hie whiie ofihe eggs uniil you 
see a fvihy subsianec rise, ħabbat 1-ab- 
jad tal bajd sa chemm tara ragħwa 



Digitized by 



Google 



PR% 



— 484 



FBU 



bajda tielgħa ; their bodiea are eo solid 
and Iiard that you need not fear that 
bathing should make them frothj/, (Ba- 
eOD, Natural Hiatory), giBimbom bua 
hecc diiħ u jebes ilh xejn ma gbandec 
għàliex tibża H sejjer isir artab bil 
għawm (billi imorra il baħar). 

Pbothy poppy— xorta ta pepprin jew 
xa^xiħ. 

Fboumob — titchemmex ; tchemmex 
(il ġbin) ; tinnoccla, tfelfel ; iggigħed; 
felfal, noccla, g^ħda, ticmixa, isem ta 
marda (bħal xlieka) tat-tjur, lactar 
fl-iskra; isem ta marda fiż-żwiemel 
meta jitilgħnlhom ħafna nfafet żgħar 
f sakaf halkhom ; dawc li nfafet żgħar 
li jitilgħu f ħalk iż-żwiemel (meta icu- 
nu nlorda bil marda tal frouncej ; 
when he heard me eaying «o, hefrounced, 
meta semgħani nghejd becc chemmex 
wiċċu. 

Fbouncing— ticmix, noccli, fliefel. 

Fbounoblbss— bla ticmix. 

Fbouz; — miżż, mrejjaħ; mi^muġ, 
mkagħbar, mintna. 

Fbow (8latt6r^--mara maħmuġa. 

Fbow— biċċa għodda tal buttara biex 
joforku id-dugħ biha; li jinchiser, jix- 
pacca jew jinkasam malajr ( minn 
xejn ) ; that timher which growa in gra- 
vel is subject to be frow (ae thcy term it) 
and brittlej{Eie\ynjSylva), dac 1-injam 
li jicber fiċ-ċagħk jixpacca ( chif igħej- 
du) minn xejn u minn xejn jitfarrac. 

Fbowabd— rasu jebsa, stinat, ta ra- 
BU ; contlariu; Ruasell had always been 
froward, arrogant, and mutinoua (Ma- 
eħnUj, lliet. of England), Bussell 
chien dejjem rasu jebsa, arroganti, u 
ma jokgħodxgħal Iigijiet(irid jirvella); 
to the importunity of froward fortune 
s/iall be jorced to yield, fSpeneer), 
għal csir ir-ras tax-xorti cuntlaria (li 
tħabbtu) icollu jokghod bil fors. 

Fbowabdnbss — stinazioni, ebusija 
ta ras. 

Fboweb— biċċa għodda, bhal man- 
nara jew marlazz, biex tofrok li njam. 

Fbowino— niedi, bli ndewwa, li don- 
nu miblul ; gather no roaes in a wet 
andfrowing hour,{%%kt\i\\VLg,Aglaum), 
taktax ward fħinijiet ta li ndewwa 
meta icunu jidru donnom mxarbin. 



Fbowish — miżż, mrejjaħ, jinten ; ii 
is rank and froivvih, fih riħa miżża 
(mrejjaħ). 

Fbown— tikris tal wiċċ, ticmix tal 
^bin, ħarsa cherha bic-ciera ; tkarras 
il wiċċ ; tchemmex il ġbin; tħares icreh 
jew bic-ciera ; why do you frown f gha- 
liei dan it-tikris ta wiċċ ? jew għaliex 
kiegħed tkarras wiċċec ? he would have 
been punishedeven by a wordorafrown 
( Macaolay ), chien icun iccastigat 
(mbeżbeż) għallavolja b' chelma jew 
b'ħarsa bic-ciera biss ; he suffered some 
frowns offortune lately, sofra (chellu) 
xi disgrazia dan l-aħħar ; patiently eti- 
dure that frown of foriune, (Knolle^, 
History of the Turks f, bil pacenz:a 
(sabar) colla sofri il burraxcbi collha 
Ji jiġuc. 

Frownbb — min ichemmex wiċċu, 
min iħares bic ciera. 

Frownino— ticmixa tal wiċċ, ħarsa 
bic-ciera. 

Fbowningly — bic-ciera, bit-ticmix 
tal wiċċ; what^ looked he frowingly'f 
(Shakespear, JJamletJ, chif, hu ħares 
bicciera ? (chemmex wiċċu ?). 

Fbowny— wiċċ icreħ, wiċċ mchem- 
mex, yfxiċ lascri ; / cant bear his fi^w- 
ny looks, ma naħmlux dac il wiċċ 
tiegħu dejjem mkarras. 

Fbowy— miżz, mrej.jaħ. 

Fbozen ^ maghkud bis-silġ, gelat 
tal bard; tas-silġ; ihe river is frozen 
up, ix-xmara għakdet ; we are living 
inafrozen climaie, kegħdin (ngħam- 
mru) fi clima (f pajjis^ tal bard cbir 
(fejn ma hawnx ħlief silġ) ; chiesaħ, 
bla demm, bla kalb, li ma iħossx ; be 
not ever frozen, (Oarew ), la t^unx 
dejjem hecc indifferenti (biered, chie- 
saħ^; the frozen Ocean, I-ibħra ta ma 
dwar il Poli. 

Frozennbs — chesħa cbira, csuha 
tas-silġ ; ghakda jebsa ta ilma f silġ. 

Frowzy— miżż, mrejjaħ, jinten. 

K. R. 8. {Fcllow ofihe Royal Socie- 
///> -iiiemhrn (wicħed) minn tas-So- 
cietà Heali. 

Frubish — togħroc ; ril viake you 
young again, /11 mo frubish you, narġa 
nagħralec żgħażugħ, billi noghorkoc. 
hecc tajjeb. 



Digitized by 



Google 



FinJ 



48S 



PRlJ 



ITruot— taġħmel ( tnissel ) il frott 
(tififrotta;. 
' Fruotbd— bill frottt li fih, li għamel 
il frott. 

Fructbscbnob - iż.y.mien tas-sajran 
t&l frott i żmien il frott. 

Fruotioulosb — mgħobbi ( mdew- 
wed) bil frott ; li fih (jew fiha, siġra) 
ealt frott 

Fructidor - (li jati il frott), l-ieem 
tat-tnax il xaħar tar-Repubblica Fran- 
cisa—li chien jibda fit-18 ta Awwissu 
u jispiċoa fis-16 ta Settembru, u li 
chien it-tielet xahar tas-sajf. 

Fructifbrous— li igib jew lijati il 
frott. 

Fructification- titmir, tagħlil,għa- 
mil tal frott, fruttiGcazioni. 

Fructify — ittammar, tgħallel, tagħ- 
mel ; tagħmel il frott, tiffrotta ; the 
siceet shotcers do fructify the earth^ il 
ħalbiet tax-xita iġagħlu iva l-art tif- 
frotta (tagħmel, jew issir għammiela). 

Fructist— dac li ikassam il pianti 
scond il frott lagħhom (li jagħmlu). 

Fructosb— zoccor li jagħmlu ( li 
jehdu jew (li jagħsru etc.) mil canna- 
mieli per mezz ( bil ghajnuna) tal 
acidi. 

FnucTUARY— l-usu fruttwariu, dac li 
igawdi il frott (renti etc,) ta ħaġa ; 
kings are not proprietorSy nor fructua- 
ries, but only administrators^ (Prjnnej 
Treachery and DisloyaltyJ, • is-slaten 
m'bumiex proprietarij, l-ankas usu- 
fruttarji, iżda amministraturi (ir-rejet 
ma għandhom xejn tàgħhom l-ankas 
ma igawdu xejn, iżda biss ikassmuj. 

Fructuation— prodott, frott. 

Pructuous —għaramiel. 

Fructurb — tgawdijà. 

Frubsomb — ara froxczy, 

FRUGAL—makjus, bil kies, tal kies 
(fl-ichel u fl-infiek) m*hux ħali. 

Fkuoality -- kies (fl-ichel jew fli 
nfiek etc. ) economija ; frngality has 
ever been esteemed a virtue both among 
Pagans and Christians^ ( Qolifsmiih, 
the JJeej, l-ichel bil kies ( il kies 
fl-ichel etc.) chien magħdud(miżmam) 
b* virtii, sewwa mill pagani chemm 
ucoll mill-Insara. 

Fruo ALLY — bl • economi ja, bil 



he is living 'frugally noio, kiegħed 
ighejx bil kies issa. 

Fruoalnbss — economija, kies. 

Frugiferous— li jagħmel ( jati ) il 
frott, bil frott. 

Fruoivorous— li ighejx bil frott, li 
jecol il frott. ' 

Fruit— frott; ulied, wild ; profitt, 
vantaġġ, kligħ ; tagħmel il fi*ott, tif- 
frotta; grapes^ oranges and peaches are 
the best truits I like^ il għeneb, il-la- 
rinġ u*l nawħ hua 1-actar frott li nħobb; 
six years thoU shalt sow thy land and 
gat/ier in the fruits Uiereof^ (Exodus^, 
għal sitt snin inti tiżra 1-art tiegħec u 
tieħu il frott li tati (tieħu dac collu li 
trodd) ; Blessed is Ihe fruit of, Thy 
tpomb JesHs^ icun mbierec il frott tal 
ġuf tiegħec Gesu ; toe heartily wish yon 
weliy wish to see you reap the fruit of 
your virtucy (Middieton, Lifeof Ci- 
ceroj^ nixtekulec cull gid, u nixtieku 
narawc tgawdi il profitt tal virtu (il 
għamil it-tajjeb) tiegħec ; what fruit 
hadyeinthose thingsf xi profitt (xi 
kligh) chellec int fdawc il ħwejjeġ ? 

Fruit-bbarbr — siġra tal frott, li 
tagħmel il frott. 

Fruit-bbaring— li jaghmel (jati) il 
frott, tal frott ; these are all fruit- 
bearing ^rm, dawn collha siġar tal 
frott. 

Fruit-bud— blànzun, fjur tal frott. 

Fruit-drybr— camra bli xcafef fejn 
inixxfu jew ikaddu il frott, 

Fruit-framb— cannizzata. 

Fruit-gathbrbr— min jiġbor il frott; 
lasta twila b'ganċ etc. biex jaktgħu il 
frott meta icun fil għoli (a ma jintla- 
hakx bl-idejn). 

FRuir-oRovB — ġnien etc. bis-siġar 
talfrott. 

Fruitknifb — sicchina (tal fidda) 
għal frott (għat-takxir u tnaddif tal 
frott fuk il mejda tal ichel). 

Fruit-mill— macna għal għasir tal 
għeneb għal li mbid, jew gnat-tafliħ 
għaċ-cidrn. 

Fruit-pickbr— min jiġbor il frott. 

Fruit-prbss — macna għal għasir 
tal f rott. 

Fruit-shop — ħanut tal frott, fejn 
ibighu il frott. 



Digitized by 



Google 



fRtJ 



— 486 — 



PRt 



Fbuit-8pur— zocc, fergħa.li minnha 
jobroġ frott biss floc werak. 

Fruit-btall— posta tas-suketc. fejn 
ibigħa il frott, ħanut tal frott. 

FRUiT-suGAR—zoccor li isir mil għa- 
sir tal cann'imieli (SLre^ /ructose), 

Fruit-timb— żmien il frott. 

Fruit-trbb— siġra tal frott; beauU- 
ful is the land trilh ils /orests of fruit- 
trees, Longfellow, Eoangeline), sabiħa 
1-art b'dawc il foresti tas-siġar tal 
frott li fiha. 

Fruitaob — il frott, il frott collu ; 
one tfiat feeds on t/ie frnitage gathered 
from the tree of life, C^VonUworlh, 
Excursion Dook IV), wieħed li jgħejx 
mill frottijet li jiġbor mis-siġra tal 
ħajja (mil frottijiet ta hajjitna). 

Fruitbd— bil frott, li fib il frott. 

Fruitbn— tghallel, tagħmel għam- 
miel; the blessings ofheaven toill fruiten 
tlie earth, il barca tas-sema iġ^agħal li 
1-art tcun ghammiela. 

Fruitbrbr— wieħed li ibigħ il frott ; 
tal frott ; beijegh il frott. 

Fruitbry^iI frott collu, il katgħa 
jew il ġabra tal frott. 

Fruitbstbr— mara li tbigħ il frott. 

Fi^uiTFUL — għammiel ; tammàr ; 
għalliel ; utli. 

Fruitfulnbss— tagħlil, titmir. 

Fruiting— tal frott, li fih Cgħandu 
jew li kiegħed jagħmel) il frott. 

Fruition— ubu, tgawdija, puBseBB 
ta ħaġa ; you are enjoying a baronlike 
fruition, kiegħed tgawdi li Btess dakB 
(bħal) baruni. 

Fruitivb — li igawdi. 

Fruitlbbb — ħawli, m'hux għam- 
miel; għal xejn; that ia afruitless soil, 
dic art ħawlija ; they got married ttoo 
years ago and are still fruitless, iżżewġu 
sentejn ilu u ghudhom bla tfal ; the 
uiility of the enterprise was, hotoever, 
so great and obvious t/iat all opposition 
proved fruitless, (MaCttuUy, Jlistory of 
England\ il bżonn ta din il biċċa chien 
iżda hecc cbir n ċar illi cull ma għa- 
mlu dawc li chienu contra, chien collu 
għal xejn (ma Bewa xejn). 

Fruitmbtbr — bniedem (wieħed) li 
ghandu il ħBieb (li kiegħed) biex jara 



jecc il frott li jidħol fis-Buk, għal bejb, 
icunx tajjeb. 

Fruity — dkXdkfruitful; togħma ta 
frott ; li fih toghma ta frott. 

Frumb— il bidu. 

Frumbntagboub ^ tal kamħ, bħal 
kamħ; magħmul mil (bil) kamh. 

Frumbntarioub— ial kamħ. 

Fkumentation — għati ta kamħ li 
cliienu jatu dari (^fl-antic^ ir-Bumani 
lil dawc in-nioB li jahbtu Bejrin ikumu 
contra il ħachem etc. biex iżommuhom 
cwieti jew igħalkulhom ħalkhom. 

Frumenty ) kamh ; dkiek mgholli 

_ V bil nalib u iz-soccor 

FrumbntaryJ u b'xi ħwawar. 

FRUM-GiLD—l-ewwel ħlae li chienn 
fl-antic jatu lil familja ta xi ħadd li 
joktlulom lil xi wieħed minn darom, 
biex b'xi mod ipattulhom għad-diBgra- 
zia li tcun ġratilhom. 

Frump— daħc, culjunata, tghajjiba; 
mara fistla, bużżieka, li titfantaB minn 
xejn;*tiddieħec bi, ticculjuna, tiuBuIta, 
tgħajjeb. 

FRUMPBR—min jidħac bi, jinBuIta 
jew ighajjeb. 

Frumpery — daħc bi, tghajjeb, cu- 
Ijunar. 

Frumpibh— li jitfantas minn xejn, 
li jidħac bi, li igħajjebjewjicculjuna. 

Frumplb— ticmixa. 

Frundle — chejl Inglie ta żewġ 
pecks (ara). 

FRuNT-tati, tvenven (dakka). 

Frubh— tgħattan, tħarbat, tchi^Bcr, 
tħabbat ma I art; dakka, ħabta ; ħoBS 
ta ħabta ta /ewġ ħwejjeġ ma xulxin 
biB-salt ; frac ta njam mchiBser ; lakx, 
Bcaldi. 

Frubh — dic il materia li toħroġ 
minn siek iż-żiemel li icun marid bil, 
jew li icollu il frog (ara) ; mkarkaċ, li 
jinchiBcr jew jitfarrac malajr ; li igħej- 
dha cliif iħo^sha, franc, li jitchellem 
ċar ; b*wiċċu kuddiem. 

Frust— farca. 

Frubtrablb - li jista icun rogherfex 
jew mħawwad ; li jista icun spiċċat 
fix-xejn. 

Frustraneous -għal xejn; li ma 
jifiwiex. 

FttosTRATE — tgherfex, tħawwad ; 



Digitized by 



Google 



PRU. 



— 487 — 



PUD 



tisrom ; tħalli bil palicc, jew bħal erb- 
gha fost il gimgħa, tisfratta ; mgher- 
fex, mħawwad, BfrattAt, mħolli bil pa- 
lico, jew bhal erbgha fost il gimgħa ; he 
is doing all in his potcer tofrmtrale ottr 
plans^ kiegħed jaghmel ħiltu collha 
biex igherfxilna li għandna f rasna li 
naghmla ; all our designa toere frus- 
irated, bkajna bil palicc, jew bħal erb- 
gba fost il gimgħa. 

Frustration — tgber6x, tħawwid, 
taħwid. 

Frustrative-H iħawwad, igher- 
fox, jisrom jew jisfratta. 

Frustratory - li igib jew iġagħal 
ħaġa etc. tispiċċa 6x-xejn, li jisfratta, 
iħawwad jew igherfex. 

Prustulb — biċċa żghira; għaksa 
(fzocc ta pianta etc.) 

Frustulent — collu bcejjeċ ^.għar 
(rkàk) jew frac. 

Frustulose— maghmul minnħafna 
fraiC, maghmul minn bcejjeċ rkàk. 

FRUSTUM-biċċa maktuprha minn xi 
biċċa (figura) tal Oeometria solida; 
frusfnm ofa cone, biċċa (m'hux il kuċ- 
ċata) maktugħa minn cono. 

Frutaqe — xogħol Bcultura etc. gha- 
mla ta frott. 

Frutioant-'CoIIu rimi, żarġuni jew 
frighi żgħar. 

Frutioist— ara frnitiħU 

Frutioous 'Mn,8hrubhy. 

Fry— takli, tkalH, tfexfex (fuk in- 
nar) ; tinkela, titfexfex ; kalja ; ulied ; 
mergħa (katgħa jew ġliba) ħut rkiek ; 
gozz ħwejjeġ żgħar ħdejn xulxin ; xor- 
ta ta għarbiel ; yon have these Jishes to 
fry, gfiandec dan il ħut x'takli ; you 
might luive aeen the froihy hillows fry, 
f Speiiser^, etajt rajt dac il mewġ hecc 
cbir ifexfex ; afryof fish, kalja ħut ; 
forthtoith the sea^ each creek and bay 
toitli fry innumerahle stoann^ (Miltoii, 
Paradise Lost^ VI I^ iOO), dlonc, il ba- 
ħar, cull daħla u kàla intliet b'salt hut 
rkiek ; io thee and to thy jry, my bles- 
sing grant /, (Townelsy, Afysteries\ 
lilec u lill uliedec jena nati il barca 
tieghi ; a fry of little islands, gozz 
(hafna) g^'ejjer ż'għar ħde.jn xulxin ; he 
dresses the dusi f,om the leaves by run- 
ning them through afan or afry^ (Mor- 



timer, IIasbandry\ inakki it-trab mill 
werak billi igharbilhom (igħaddihom 
minn għarbiel) ; / have otlier fish io 
fry, għandi bizżejjed x'nagħmel (x'nin- 
tef jewbiex nidha). 

FRYiNG-kali. 

Frying-PAN— taġen; out of tliefry 
ing pan inio ihe ftre^ ħeles mil miżieb 
weħel fil kattara. 

FUB — tifel emin, mbaċċaċ ; tghaddi 
iż-żmien bi ; tidħak bi ; / have bortie 
and borne and /lave been ftd/bed off from 
this day fo that doy, (ShakeHp4*ar, S, 
Ilenry IV)^ żammejt u issaportejt, u 
għaddewni biż-zmien minn ġurnata 
għal I-oħra sa 'llum. 

FuBBERY- kerk, dahc bi. 

FuBBY — smin, mbaċċaċ ; tohose boy 
is thaty hoto fubby he is f td min hu 
dac it-tifel, x'inhu mbaċċaċ ? 

FUOATE— miżbugħ ; mibdul, li hu 
mod iżda magħmul li juri ħaġ'oħra. 

FuOHSiA— fuxa (pianta, fjur). 

FuooiD 1^*^^' (li yiihefiil)f ucus 
.^ l(ara); li fih ilħaxix ħa- 

* uooiDAL J ^i^ (j^i^ tj^i baħar etc) 

Fuous — liabak tal baħar, għeneb 
tal baħar ; isem ta ħaxix ħażin f bħal 
alga tal baħar etc); żebgħa, lewn, cu- 
lur (għal wiċċ); ħaġa li tkarrak jew li 
turi ħaġa b'oħra ; tizbogħ (biex turi 
ħav;a b'ohra jew biex tagħmel ħaġa 
tidher mod jehor), li ikarrak il għaj- 
nejn 

FuD id denb ta volpi jew ta fenec ; 
il fdal jew it-tuietex tas-suf. 

FuDDLE - issaccar bixxorb*; tixrob 
eħiħ li issir żorba; xorb; they have had 
their dose offuddle, (Bailfj, Erasntus)^ 
ħadu sehemhom ta\-xorb (ħadu ix- 
xorb li misshom) ; rhyme all the day 
andfuddle all the night^ (^iit, Ilorace^ 
hooklf, Ep. 19), tkabbel (tirrima) il 
ġnrnata collha u tixrob (tisBaccar) il- 
lejl collu. 

FUDDLE OAP l .^ 

FUDDLE Jsacranazz, sponża. 

FuDGB I - ċajta !, ħmerija !, csuħa !, 
mela x'inhu !, that is allfudge, dawn 
collha ħmerijiet (jew blugnat) ; this is 
tohat toe oall fudge in plain Saxon^ 
( Tbaekeray, Rebecca and Rotjoena^ 
Chap. I )yàm9k, bis-Sassone (bi Isien 



Digitized by 



Google 



PUD 



— 488 — 



PUL 



Sassone) nghejdula ċar u tond, blugħa; 
fiulqe^ ghidba(68agerazioni). 

l^UDGB WHBEL—biċċa ghodda ta li 
scrapan biex jirranġa biha ix-xifer tal 
pett taż-żarbun. 

FuBL— każb, ħatab, lakx għannar ; 
iżżid il ħatab, il faħam għan-nar. 

FuBLLBR— min iżid il hatab fin nar. 

FuELLiNQ— xħit tal ħatab tin-nar; 
tati in-nar. 

FUERO— ligi, codici ; dichiarazioni 
kuddiem magietrat. 

FuPF— tefgha duħħan (mil ħalk ta 
wi^ed li icun ipejjep);titfa tefgħa, jew 
mimli ħalk,duħħan ta nifs ta pipa etc. 
he likes to fuff hie pipe^ iħobbha il pipa 
(iħobb ipejjep jew idaħħan il pipa) . 

FuPFY— ħafif. 

FuGA (fil musica)— fuga. 

FuGAOious— li igħaddi malajr li itir 
: fżmien) ; li idum ftit. 

FUGAGY— tcheccija ; turufnament. 

PoGH— puh ! (puh ! x'għarucasa !) 

FuGiE— ara fugiiive. 

FuGiLE — il għacar jew il ħmieġ 
. magħkud tal widnejn ; it-tartru li icun 
fiha, bħal ħjut ħjut, I-urina ; tumur 
. ħdejn il widnejn ; tumur. 

FuGiTATiON — ħarba. 

FUGITIVB— mahrub, ħarban ; li jah- 
. rab (meta jara xi biża) ; li imur jew 
jitfa (lewn^ ; some of tħese eoloure are 
/asHjQyr Jixed) oihera are fugiiive^ bic- 
ciet minn dawn iMewnijiet jibkgħu 
; (iżommu ma jitfgħux) ohrajn jitfgħu 
(jibjadu jew jiċċaraw) ; they chaeed the 
fugitive^, bakgħujiġru wara dawc li 
harbu (wara il maħrubin). 

FuGiTiVENESS— ħrib ; mogħdija ta 
malajr, jew ta ftit żmien biss. 

FuGlTOR — ara fugitive. 

FuGLEMAN— dac ta kuddiem (dac li 
fid-drill, billi icun I-aħjar wiehed, jok- 
għod kuddiem lohrajn biex jurihom 
chif għandhom jaghmlu (jew biex 
jagħmlu bħaluj. 

FuGUE-fuga (fil musica). 

FUGUIST— dac il jiccomponi jew jic- 
teb fuga (fil musica) ; min-idokk fuga, 
(musica). 

FuLOiBLE— li jieta. icun magħjjun 
jew miżmum (minn ieM). 
. PuLWiNG — magħmudija. 



FULOUUM— rilHeda; għuda,IaBta etc. 
ghas-siifar biex ii>oġġu fukhom ; fejn 
jokgħod jew ipoggi 'illever. 

FuLE— ibleħ, miġnnn. 

FuLE BODY - bniedem (wiehed) miġ- 
nun. 

FuLPiL- taghmel, ittemm, tcompli; 
he ia to falfil hin promise, ghandn icom- 
pli (itemm) il woghda tiegħu,jewjagħ- 
mel dac il wiegħed ; my time is notful- 
filled yei, iżżmien tiegħi ghadu ma 
bpiċcax (ma ntemmx) ; he invited them^ 
after they had fulfilled their prince*a 
orderSy to come again and see him^ 
(Strype, MemoriaU Henry VIII \ hu 
stedinhom, biex wara li jagħmlu dac 
li ordnalhom il princep, jerġghujgħad- 
du ghandu u jarawh. 

FuLFiLLER*- min jaghmel, itemro 
jew icompli ; Jesus wae the fulfiller of 
i/ie propIietSy Geeii temm (compla, jew 
għamel) chif chienu kalu il profeti. 

FuLFiLLiNG > għamil,temma, tcom- 

FULFILMENT) plija, teit/t what confi- 
dence ought we to wait for Hie fuljilment 
of all her other promises in t/ieir due 
time, (Blair, Vol. /), b*IiQma tama 
għandna aħna nistennew li ittemm 
( tcompli jew tagħmel ) il wegħdiet 
1-oħra, li wegħditna, meta jasal iz- 
żmien taghhom ; we have seen theful- 
filmeni of his prophecy^ rajna titcom- 
pla (isseħħ) il profezia tieghu. 

FuLGENCY—dija, dawl cbir. 

FuLGENT— li jiddi, ilekk, jilma. 

FuLGiDiTY I dija, dawl cbir li jil- 

FuLGOR / ma jew ighammex il 
għajnejn; glow-worm alive prcject a 
lustre in ihe dark^which fulgor notwith'- 
standing ceaseih after death^ (BruWHi*); 
il musbiħ il-Iejl meta icun haj jitfa fid- 
dlam certu dawl u din id-dija ma dan 
collu tispiċċa meta imut. 

FuLGURANT— li ilekk, li igħammex, 
ilekk bid-dawl jew bid-dija. 

FuLOURATB— tiddi, tlekk, tilma. 

FuLGURATiON— dija, dawl li jilma 
jew jiddi. 

FuLGUROUS — li ilekk, jilma bħal 
berka. 

FuLiOA — isem ta tajra, gallozz 
prim, tigieġa tal baħar* 



Digitized by 



Google 



S'UL 



— 489 



FUL 



FaUQiNOSE) binnugrufum, li fih 

FULIGINOUS) in-nugrufum ; bħal 
nugrufum ; iswed, mudlam. 

FuLiGO — nugrufum. 

FuLiGULA— tajra, brajmla ta rasha 
ħamra. 

FuLKER-dac li iżomm ħwejjeg etc. 
b'rahan (min jislef il flus fuk xi og- 
getti tad-deheb eto. li jeħdtrhi); the 
fulkerwill not lend yon afarihing upon 
'it, (OaReoigne, Sapposes, II, /), dac 
li jislef il flus ma jaticx tliet ħabbiet 
fuku. 

FuLL— mimli; smin ; sewwa (il ve- 
ra) għal collox, sħih ; this bottle isfull 
ofink, dan il flixcun mimli biMinca; 
tJiis isfull ofspots, dan mimli tbajja; 
I am full noxo, issa mimli (żakki mim- 
lija, xbajtX a gentUman oj afull body 
having broken his face hy a fall the 
wound inflamed, CWIsenittfl, Surgery\ 
wiehed smjur'smin waka, kasam wiċ- 
ċu, u il ferita intefħitlu (iffiammatlu) ; 
reading maketh a full man, (Bacon, 
Essays), ii kari jagnmel il veru ragel 
(il kari li jaghmlec ragel sewwa) ; at 
the end of the two full years P/iaraoh 
dreamed, (Genesis), wara sentejn sħaħ 
( gheluk is-sentejn sewwa ) Farauni 
chellu ħolma (ħolom) ; he is offull age 
nofo, issa chiber (sar ragel) ; he is full 
ofhimself\ mimli bih in-nifsu (cburi, 
Bupperv, jippretendi li hu xi ħaġa cbi- 
ra) ; lie gave me fuU power to do ity ta- 
ni is-setgħa collha li nagħmlu ; / gave 
him a fiul answer, tajtn risposta sew- 
wa chif imiss (għedtlu collox^; his belly 
is never full, katt ma għandu xaba ; 
a diUdfull ofplay, tifel ċajtier ( iħobb 
jilgħab, fuk ruhu); he is to toofull of 
wordsy ma għandux ħliof cliem ( coliu 
cliem) ; / am now full resolved, jena 
issa għamiltha f rasi sewwa ( decis ) 
(ShakeBpear, Two Gentlemen of Vero- 
wa), I*ll see t/iese thin^s effected to t/ie 
full, irrid nara dawn il ħwejjeġ isiru 
coilba sa 1-aħhar ; / readafuU descrip- 
tion of U, krajt descrizioni sħiħa ( col- 
Iha) tiegħn ; full and by, tibbordia bil 
klugħ collha miftuħa għar-riħ; full 
moon^ kamar qwinta ; full speed, jiġri 
chemm jista icun (għaddej jew miexi 
eħiħ) ; full brot/ier jew full sister, ħu 



jew oħt minn omm waħda (mil li stess 
missier u omm ; full cry, (fil cacċa) 
meta il dieb isibu it-tajra jew 1-anni- 
mal fejn icun n juru flimchien x'għa- 
mlu ; infuU, shiħ (minn għajr nukkas 
xejn); written in fuU, mictub shiħ (col- 
lu^; ciffra, m'hux numri; in full swing, 
sejjer sewwa, tajjeb, flakwa, miexi 
tajjeb, għaddej 11 kuddiem. 

FuLL -timla; tcompli, ittemm, tagħ- 
mel, tintela, timla għal collox ; the 
moon fuUs, il kamar kiegħed jimla 
(wasal għal qwinta) ; tnaddaf pannu 
etc. mit-tbajja ta żejt, grass, etc.; tħax- 
xen (twettak jew taghmel ntiek) drapp 
xokka etc, fil macna (bil għafis). 

FuLLAOB—hlas biex tneħħi tbajja 
ta żejt, grass etc. mil ħwejjeġ. 

FuLL-AGB-il għeluk tal wieħed u 
għoxrin sena ; he is now of full age, 
issa għalak 11 wieħed n għoxrin sena 
(sar ragel, ma jista ħadd għalih). 

FuLL ANTHBM--(fiI musica) cant in- 
nu etc. li ma fiehx solo (ma fieħx min 
icanta minnu bicciet waħdu). 

FuLL-ARMBD— armat shiħ. 

FuLL BLOODBD— il vcru (tar-rasisa) 
a fidl blooded horse, 11 veru żiemel tar- 
razza. 

FuLL BLOOH — miftuħ ; t/ie trees are 
aU in fuU bloom, is-siġar collha bil 
ward miftnħ (collha blanzuni). 

FuLL BOTTOM -parrocca twila 11 ta- 
sal sa fnk 11 spallejn, bħal dic li jilbsu 
1-imħalfin etc. I-Inghilterra. 

FuLL-DouND — legat ( ctieb) bil gild. 

FuLL-BUTT — tiltaka ( taħbat, tigi 
wiċċ ma wiċċ ma ) ; John met fuU butt 
(jevffuU but) with my father in a nar- 
row lane, Oanni Itaka wiċċ ma wiċċ 
ma missieri fi skak dejjak. 

FuLL-oBNTRB — ( fl-archltettura ) li 
għandu ghamla ta nofs circu sħiħ. 

FuLL-oĦAROBD — armat tajjeb,Ii kie- 
għed sewwa (armat). 

FuLL-OHiSBL — (full speed) li jiġri, 
11 għaddej chemm għandu mnejn ; off 
/le set, fu'lUhisel, (T. V. Ilalibortoo), 
Ogilvie), u rħiela jiġri chemm għandu 
mnejn (chemm jiflaħ). 

FuLL-DRBSS— gala; are we to attend 
fuU dress?, chit irridu immorrn bi 
Ibies tal gala ? 

Digitized by VjOOQ lC 



FUL 



— 490 — 



PUM 



PuWvDRiVB - (at fnll HpeedJ — bil 
giri. 

FuiiL-BABBD — bi^.-żbul mimli (bil 
kamħ). 

PuLLBR^-biċċa għodda talħaddieda 
biex bibajiftħu (jiċċattiaw) il ħadid fuk 
1-incwina) ; wieħed li (min) ineħħi it- 
tbajja tal grass jew żejt mil pannu, 
hwejjej; etc; taghmel canal fil ħadid 
bil fuller (gliodda). 

Pullbr's bartħ— trab bħal tafal (li 
jusaw bħat-terra) ghat-trabi etc.) 

Fullbr's herb — - ħaxixa ( is-sapu- 
naria) . 

PuLL FLESHBD — smin, mgissem, 
mlaħħam. 

FuLL PRAUGHT— mimli (mgħobbi) 
sewwa. 

FuLL OBOWN— li chiber, mcabbar, li 
wasal fl-età. 

FuLL HEABTBD^kalbieni (li ghandu 
kalbu kawwija, bit-tama). 

PuLL HOT— micwi nar. 

FuLLiNo — għafis tal polpa tal pan- 
nu biex isir feltru, il għamil tal feltru. 

FuLL-LADEN — mgtiobbi sal balla ; 
m^obbi sħih. 

FuLL-LBNGTH — mit-tul (collu); a fidl 
length portrait, ritratt tal persuna col- 
Iha (li jidher mir-ras sar-riġlejn> 

FuLL-HANNBD — mgħammar sewwa 
bin-nies; a ahip/uU manned with aailors^ 
bastiment mgħammar sewwa bil baħr 
rin. 

PuLL-MOUTH — {chatterer) — lablàb, 
wiehed li jitchellem dejjem (li dejjem 
għandu Isienu sejjer) ; bil għajjàt, bil 
frattarija. 

FuLL-OBBBD— li turi (juri) il wiċc 
collu (bħal kamar meta icun quinta). 

FuLL-ouT— sewwa, gball collox, col- 
lu chemm bu ; heimj fulUout as evil if 
not toorse, ("Anilrews, Woiks 11,361)^ 
billi hu ħażin sewwa (collu chemm hu) 
jecc m'hux agħar; full out, (fli stampa) 
bla marġni (faċċata stampata mimlija 
collha), bla marġni xejn. 

FuLL-BBPLBTB— mimli sax-xfar, jew 
sa fuk. 

FuLL sooBB— (fil musica), parti fejn 
jinstemgħu il vucijiet u li strumenti 
collha nimchien. 

FuLL souLBP—kalbu ħanina. 



FuLL SPBAK — turi jew tgħejd ċar 
(chif tcun tħoss il kalb). 

FuLL SPBEAD— miftnh collu. 

FuLLSTOP — pont ; fermata, wakfa ; 
żamma bis-swaba collha fuk il cordi 
ta chitarra etc. 

PuLL-wiNGBD— lest biox jitlak, fuk 
innar, bil ġwienah lesti. 

FuLLY — għal collox ; / am fully sa^ 
tUftedy jena soddisfatt għalcollox (sew- 
wa, jew chemm jista icun). 

FuLMAR— tajra tal baħar jew tal 
ilma li tinsab wisk fl-ibħra tal Articu. 

PuLMiNATB— tfakka (tagħmel ħoss) 
bhal sajjetta ; triegħed, tfakka, iċċak- 
ċak ; tisħet, tiscumunica ;/ttZminato of 
mercury, isir billi tħoU parti mercuriu 
fi tnax il parti ta acidu nitricu, u meta 
jibred (jew jicsaħ) tħallat magħhom 
dakstant jeħor (18 il parti) alcool. 

FuLMiNATiNG— li ifakka, iċakċak. 

FuLMiNATioN — tfakkigħa, ragħda, 
tifkigha, ċakcika ; saħta, scomunica. 

FuLMiNATORY— ara fulminating. 

FuLMiNB — twaddab jew tvenven bħal 
sajjetta. 

FuLMiNBOus— tas-sajjetti ; tat-tfak- 
kigħ tas-sajjetti. 

PuLNEBs— milia, xaba, bosta, wisk ; 
li ħaga tcun mimlija. 

PuLSOMB— kżuzi, li ikażżeż, li ikalla; 
tal abbundanza, tal gid, tal mili; mim- 
li, smin; now this is fulsome and offends 
»]«, (CowpHf, Task), issa dana ikażżeż 
u kiegħed jincwetani(jatini fastidiu); 
he isafulsome man, dac bniedem li 
ikażżeż (kżużi) ; the seven fulsome years 
(Genesis)^ is-seba snin tal gid ; his lean 
pale and wiUiered corpse, grew fulsome^ 
fair^ andfreshy (Golding, Ovid^ Meta- 
morphosesj^ \\ gisem tiegħu, maghlub, 
safrani u midbiel, intela, sbieħ, a ħa 
ir-ruħ (stejker^. 

FuLsoMENESs— kżież, kżużija. 

PuLvous— safrani scur, lewn iż-iagh- 
fran. 

PuMADo— huta ipprofumata ( bħal 
aringa etc. ) 

FuMAROLB — tokba rVulcan minn 
fejn joħrog idduħħaq etc. 

PuMATORY-ħaxixà (il fumaria). 

PuMBLB— tbagħbas, itteftef, tgħar- 
rak bi-idejn; ittemtem, tilgħab bil 



Digitized by 



Google 



t*djl 



491 — 



Fxiii 



cliem ; tħey, being found futnbling in 
t/ieir anstcers, were told to go out of the 
council chamber ( P. Hollaiid ), billi 
sabuhom (rawhom) li kegħdin jilgħaba 
bil cliem (itemtma jew ilakalku^ biex 
iwieġbu, bagħtuhom il barra mis-sala 
tal cunsill. 

FuHBLBB — min ibagħbas, iteftef, 
igħarrak b'idejh ; min itemtem, ilak- 
lak jew jilgħab did-discors (bil cliem). 

FuMBLiNG — tbagħbis, teftif; temtim, 
tlaklik, logħob bil cliem. 

FuMB— duħħan, fwar, riħa, saħna, 
corla ; iddaħhan, titla (firras), tfew- 
waħ, tipprofuma, tisħon, tincorla, ti- 
spiċċa bħal duħħan(fii-xejn); iżżigħel, 
tmelles, tħannen ; it is like fume de- 
parted fromfire, bħala duħhan li tiela 
(ħiereġ) min-nar ; we saw fumee rieing 
from the surface of t/ie water^ rajna 
fwar tiela minn wiċċ I-ilma ; the fish 
whose liver gaveforth such ajume an sent 
the devil flyinq from Ecbatana to Egypt^ 
(MaeaaUf , ilistory ofEngland)^ il ħut 
li mil fwied tiegħu bdiet ħierġa rieħa li 
tchecci ix-xitan jiġri minn £cbatana 
ghall-Egittu ; some body has put my 
fatiter in a fume against vie^ xi ħadd 
mela il missieri u ġagħlu jishon ( jin- 
corla) għalija ; the tcick fumes^ il ftila 
kegħda iddaħħan; when the wine had a 
little fumed up into his head he began to 
speakand do foolishly^ ( P. Holland, 
Plutarch^meta I-imbit beda tiela (bħal 
fwar ) frasu beda jitchellem u jagh- 
milha tal ibleħ ; they were fumed with 
frankincense on every side, ( Oowper, 
Truth), chienu mfewħin bl-incens 
minn cullimchien ; hefrets^ he fumes, 
he stares^ he stamps the ground, ( Dry- 
den, Palwnon and Arcite ), jizbel, jin- 
corla, u jitmaehan, iħares ċass, iħabbat 
sakajħ ; their vanity is nought else but 
smoke tliatfumeth soon away^ il frugħa' 
tagħhom m'hix haġ'oħra ħlief duħhan 
li jispiċca u imur fix-xejn, ( Spenser j, 
they tkmi-drify andfume him so, (Cow- 
per, Task), huma igħolluh sa 't-tielet 
sema ( tista tgħejd jagħmluh Alla 
taffħhom ) tant .i^«egħlu bih ( imel- 
suħ). 

FuMBLBSS— bla duħħan, hl£k fumes, 
(ara^. 



FuMBR— min ifewwah jew jaghmel 
riħa tfuħ. 

FuMBT— il ħmieġ taċ-cerv. 

FuMiD —mdaħħan. 

FuMiFY-timla bidduħħan. 

FuMioANT— ara fuming. 

FuMioATB — iddaħħan, tbaħħar, tati 
il profum, tiddisinfetta (wara il curan- 
tina). 

FuMiOATioN-tidhin, tibħir, ghati il 
profum, disinfettàr; all t/iese clotheaare 
ready for fumigation, dawna il ħwejjeġ 
coliha lesti għal profum. 

FuMioATOR-min idaħħan, ibaħħar 
jew jati il profum jew jiddisinfetta. 

FuMioAroRY— li inaddaf, jisfi jew li 
jipprofuma. 

FuMiLY — bid-duħħan. 

FuMiNG— tidħin, fwar, tbaħħir, pro- 
fumar, profum ; duħħan,ħaġa li tmur 
u tghaddi bħal duħħan. 

FuMiNOLY— bil corla, ncurlat, b'saħ- 
na, b*daghdigħa ; tv/ien I told him w/iat 
you said he answerel fumingly, meta 
għedtlu x*għedt int wiegeb incurlat. 

FuMisH— ncurlat; b*8aħna. 

FuMisHNBSs — corla, saħna. 

FuMiTORY— camra ghat-tipijp. 

FuMMBL— bagħal(bin żiemel u. ħma- 
ra). 

FuMosiTY— fwar (spirtu lijitla fir- 
ras) ta min jixrob mbid etc. 

FuMous— mimli jew collu duħħan, 
li jagħmel id-duħħan jew fwar ; li 

i'aghmel riħa (rwejjaħ) ; lewn id-duħ- 
ian, scur; ncurlat; he must abstain 
from garlic and such like fumous t/iings, 
(Bar'rough, Method of P/iysic},hemm 
bżonn iżomm ruħu ma jecolx tewm u 
^wejjeġ oħra bħal dawn li fihom riha 
(ta rwejjaħ) kawwija ; trees with fum- 
ous leaves, siġar bil werak somor (scu- 
ri, mdaħhnin) ; / /lardly dare to speak 
to him now he is so fumous, bil chemm 
nissogra inchelmu issa, hua hecc in- 
curlat. 

FuMY-BALL— ara puff^balL 

FuN— ħlieka, daħca, ċajta, logħob ; 
moghdija taż-żmien ; he isfull offun^ 
collu ċajt ; to make fun of, tgħaddi iż- 
żmien bi (tidħac bi) ; t/iey triedto make 
fun of /itm, riedu igħacjidu iż-żmien 



Digitized by 



Google 



frtjN 



— 492 — 



PON 



biħ (igħaddah ta pulcinella jew inber- 
lina). 

FuNAHBULANT — min jisfen fuk il 
ħabel stirat. 

FuNAMBULATB— timzi fuk ħabel sti- 
rat. 

FuNAMBULATioN — mixi jew sfin fuk 
ħabel stirat (fl-aria). 

FuNAMBULATORY— li jisfen jew jimxi 
fuk ħabel (stirat^; dejjak (fid-diek) 
bħal dac li jisfen jew jimxi fuk il ħa- 
bel; Iread iofly and circumapeotly in 
i/iis funamhulaiory track oj goodness^ 
(Browne, Chriaiian Morah), imxi (ati 
il passi) bil mod u bl-attenzioni f din 
il mogħdija dejka tat-tieba. 

FUNAMBULIST IP^^^./^aC li) jimxi 

„ Mew jisfen fuk ħabel 

FuNAMBULO J(8tjratfl-aria). 

FuNAMBULOus — dojjak daks (il wisa' 
ta) habel. 

FuNAMBULUs— ara/wnamii/lM^. 

FuNABiA— isem ta ħaxiza (fumaria>/. 

FuNOTioN— għemil, xogħol, funzioni; 
tagħmel logħol ; tagbmel funzioni, 
tiffunziona, taghmila ta. 

FuNOTiONAL— ta għemil, tax-xoghol 
ta funzioni. 

FuNOTio^ARY— min jaghmel xi xo- 
għol, xi funzioni» min jiffunziona; uf- 
flcial ; we oiujht io do busineas^ of course^ 
with the functionaries who act under the 
new power, (Batke/rhoughts on French 
Affairaj^ aħna għandna immixxu 1-af- 
farijet tagħna (niccorrispondu) natu- 
ralment ma I-ufficiali li kegħdin jagix- 
xu (jaħdmu) taħt il potenza il ġdida. 

FuND — flus għan-nefka, flus bli 
mgħax, capital, flus, mezzi (ghan- 
nefka) ; tislef ; tkigħed flus bli mgħax; 
t/te jjaiiiotic Jund, il flus (il capital) 
għan-nefka patriotticu (il flus għan- 
nefka għal 1-affarijet tal bżonn nazio- 
nali); ninkimj fund^ dawc il flus li in- 
nazion twarrab biex iġġamma u im- 
baghd tħallas biex tisconta (tnakkas) 
mid-djun li icollba ; my fands are rery 
low, mil flus batut ħafna (mezzi għan- 
nef ka ma għandix hlief ftit wisk) ; ba- 
tut mil flus. 

FuNDAMENT — pedamont ; baei, it- 
tint jew il makghad. 

FuNDAMKNTAL — tal pcdament, tal 



FUNBBRIAL 
FuNEBRIOUS 



bidu, li ma tistax tghaddi minn għajru, 
li jinħtieġ ferm. 

FuNDBD^impiegat (flus) bli mghax. 

FuNDi— xorta ta kamħ, bħal kara- 
bocc, li mid dkiek tiegħu, billi ħafif, 
jagħmlu il ħobs ghax-xjuħ u 1-inva- 
lidi. 

FuNDiNG - tagħmel, ( għemil ) jew 
ġbir ta capital (flus) biex jitħalsu li 
mgħax ta flus mislufa. 

FuNDLBss — bla fluB, li ma għandux 
flus, mezzi jew capitali. 

FUNBBRAL ) j^, f^^^^^,j^ j^^^y^^.^ 

tal mejtin. 

FuNBRAL— difna, funeral; tad-difna, 
tal mejtin ; orazioni funebri (discorB li 
isir minn xi ħadd fuk il mejjet ) ; did 
you see ihe GenemVs funeral ? rajtu il 
funeral ( 1-accumpanjament għad-di- 
fna ) tal General ? the funeral expensea 
amounied to ahoni £ SO^ li spejjes tad- 
difna laħku mat-tletin lira; / could 
learn litile froin . ihe minieter that 
preached his funeral, (Faller,TFoi7/iitf^, 
Ilereford /, 454\ ftit stajt nisma milli 
kal il kassis fl-orazioni funebri li għa- 
millu (middiscors li kal fuk il tuejjet). 

FuNERAL-ALB — il birra li tinxtorob, 
(ix-xalar li isir) meta imut xi ħadd. 

FuNBRAL CYPRESB — biccliejja, dawc 
is-siġar li icun bemm jicbru fic-cimi- 
teri (is-salici piangenti), 

FuNERATE-tidfen. 

FuNBRATioN - difna, festa ffuneral, 
funeral. 

FuNBREAL — tal funeral, taddifna, 
tal mewt, trist, li iBewwed il kalb, ta 
Bwied il kalb. 

FuNEST ' ta 8wie<l il kalb, li idejjak 
il kalb, triBt. 

FuNO- dac il ħoss bhal meta toħroġ 
tap biB-salt minn flixcun ; dakka, salt; 
tfakka, tgħamel ħoss ( bħal meta itir 
tap bis-salt minn flixcun). 

FuNaAL--tal fakkiegħ. 

FuNOE — fakkiegħ ; ibleh, haġa 
belba. 

FuNoio-li isir mil, jew li insab fil, 
fakkiegħ. 

FuNGiFoRM - li gej bħal, li ghandu 
għamla ta, fakkiegħ. 

FuNoiNous — tal fakkiegħ. 



Digitized by 



Google 



^m 



- 49à- 



FUE 



FuNoivoRous — li jecol il, jew li 
ighdiz bil, fakkiegħ. 

FuNooiD— li donnu fakkiegħ. 

FuNOOLooiBT — wieħed mħarreġ (li 
jaf; il Jitnyolotjt/ (ara). 

FuNooLOGY—Ii studiu fuk il fak- 
kiegħ (ighejdulu ucoll mycology). 

FuNGous— tal fakkiegħ, 'magħmul 
mil li stesB Bustanza tal fakkiegh. 

PuNGUs fpluraI/«/i(70 — fakkiegh. 

FuNiGULAR — tal habel, magnmul 
minn ħafna ħbula (minn ħbula flim- 
chien). 

FuNicuLàR-MACHiNB — macna li it- 
talla ħaġa tkila u tniżżila fuk il hbula. 

FuNicuLUS ) il curdun tat-trabi (li 

FuNis j icollom maż-żocra). 

FuNK — rieba ħażina, rieħa tinten, 
(foga ta duħħan etc); biża cbir, saħna, 
corla ; tib;^«a, tcun mbażza, titfa rwej- 
jaħ ħżiena (bil biża) ; tifga bid-dħahen 
ta intiena ; tbazża ; tieħu fastidiu, tiż- 
bel, tincorla, tieħu saħna; tati (tfarfar) 
biż-żewġ ; no body coidd bear such a 
fnnk^ ħàdd ma sata isofri dic ir-riħa 
hecc ħazina (dic li ntiena) ; if they find 
no brandy to get drnnk, their souh are 
in a miferable fnnk^ (Wolcot, P, Pin- 
liai')^ jecc ma isibux brandi biex jiscru 
icollom biża cbir fukbom ; at ench a 
dreadful night he /unked, ghal dic ix- 
xena tal biża baża ferm ; she funks 
Dashebia and her son to d^at/t, (King, 
the Furmeniary), bia fgat bid-dħaħen 
ta ntiena lil Bashebia u lii binha ; on 
seeing us ihere he funked, xħin rana 
hemm nafar (sibei, tmasħan) ; look 
now the horse is funking like mad^ ħa- 
res issa iż-żiemel kiegħed jati biżżewġ 
kisu miġnun. 

FuNKY — beżżiegħi, li jibża minn 
xejn ; / do fevl somexohut funky^ kie- 
għed inħossni donni nitl)RŻ/.a. 

FuNNBL-Iembut, deffus ; ċumnija 
ta vapur ; il griezem jew il gherżuma. 

FuNNELLiKB— bħal lembut, li gej 
bhal lembut. 

FuNNBL-NET— xibca għamlatalem- 
but. 

FuNNBL-8HAPBD-ta għamla ta lem- 
bat. 

KuNNBLLBD — bil-Iembut, biċ-ċum- 
nija (jew biċ-ċmieni). 



FuNNiLY — b'mod li jġagħlec tid- 
ħak, tad-dahk. 

FuNNiNG— li jicċajta, diAħiek, ħlu- 
ki. 

FuNNY— tad-daħo, daħħiec, ħluki, 
ċajtier, collu żuffiet ; curius, stramb ; 
xorta taghigg(frejgatina twila); Ilike 
him he is so /unny^ inħobbu, dejjem 
jiċċajta fjidhac) ; wJiat a funny man 
you are, I cant make you out^ chemm 
inti bniedem stramb, ma nistax nif- 
mec ; the only attainable craft besides 
funnies, wereacouple ofsix oar«,(Field, 
Jan. S8th. 188^), barra mil funnies 
(frejgatini twal) 1-opri li chien hemm 
chienu biss żewġ frejgatini tas-sitta, 
(b'sitt mkadef). 

FuoR *biċċaghudamwaħħla(msam- 
mra) ma travu etc. meta icun maħsus 
biex tirfed. 

FuR — ara furrow. 

FuR— gild bil pil (bhal tal ktates) 
suf ; tinforra bil gild bil pil (bħal tal 
bumerin etc.); tinforra bis-suf ; il pil 
jew is-suf tal koxra tal kamħ ; dio il 
ġlatà li icun hemm fuk Isien meta li 
stoncu icun maħmuġ ; my pulse une- 
tjualy and my breaih is strong besides a 
filthy fur upon my tongue^ (Dryden, 
Perseus), il polz tieghi m*hux regulari 
(ma iħabbatx sewwa), nifshi kawwi, 
u barra minn dana tartru obir (ġlata 
cbira) fuk Isieni (Isieni mahmug ferm). 

FuRAOious— moghti għas-serk (biex 
jisrak). 

FuRAciTY— xehta ghas-serk, ta ħal- 
liel. 

FuRBBLow— frill (għad-dbielet tan- 
nisa); tagħmel il frill, iżżejjen dublett 
bil frill ; iżżejjen ; (you) furbelow the 
plain discourse, ( Prlor, ' -/l/ma //;, 
inti żejjen id-discors (tħallihx xott chif 
intkal). 

FuRBiSH— tinborni(togħrok jew tob- 
rox haġa biex iggibha tlekk), tbajjad 
bil għerik jew bli msieħ f fided etc ) ; 
again they furbish up their trumpery^ 
darb*oħra ( mil ġdid ) reġgħou bdew 
ibajdu (jimsħu biex jidru aħjar) il 
griefex tagħhom. 

FuRBisHBR-^imbornitur, min ibaj- 
jad jew igib ilekk b'imbornitur, bar- 
raxa etc. 



Digitized by 



Google 



FUR 



— 494 — 



vm 



FoBOATB— -li gej bhal furobetta, mif- 
ruk fi tnejn (fżewġ friegħij. 

FuBOATioN— ferka bnal friegħi tal 
farchetta. 

FuBciFBBouB — ta briccan, ta wie- 
ħed tal forca, ta asBassin. 

FuBOULà— bħal strippa li jagħmlu 
tiAt xi ħajt maħsuB biex iżommuh li 
ma jiġtorrafx ; isem ta għadma ta gi- 
simna Ti gej ja bhal V. 

FuBouLAB— magħmul, li gej, bħal 
furchetta. 

FuBDLE— issorr, tagħmel sorra 

FuBDLiNa— sarr, ġbir ta ħafna ħwej- 
jeġ f sorra ; rbit ta sorra, jew fsorra. 

FuBB— tiehu bil baħar ; tieħu, twas- 
sal, tmixxi. 

PuBPBLL— gilda bil pil b'collox. 

FuBPUB— brija (li titla jew titrabba 
fir-ras). 

FuBFUBAOBOUs - U donnu brija, bħal 
brija jew nuħħala ; tal falza, il falza, 
marda tal gilda li tinkala kxur kxur. 

FuBFUBATiON — li nżul tal brija mir- 
ras. 

FuBFUBOUs— bħal granza (nuħħala) 
jew magħmul mil granza ; furfurous 
breadyl^ohi tal granza. 

FuBiAL— ara furioua. 

FuBiBUND — sfiċċus, mkarkaċ, fu- 
riuB, ahrax ferm. 

FuBiBUNDAL— furiuB, miġnun. 

FuBiosiTY— genn. 

FuBiOBO— bniedem furius, mkarkaċ. 

FuBious — sfiċċus, mkarkaċ, furius, 
miġnun, aħrax, kawwi ; a furious tor- 
reni^ ilma li jinżel bil gofif (kawwi). 

FuBiousNEss— sfiċċa, tkarkiċ; furia, 
killa, genn, kawwa, guffaġni; thou shall 
8tretcli oul tliy Itands vpon the furious- 
neae of tfie enemy^ inti għandec rtrid) 
tmidd idejc fuk il killa tal għadu. 

FuRL— tobromi tiġbor jew tagħlak 
il klugh (torbot il kala mibrum jew 
mgherbeb mal pinnur) ; tinġabar. 

FuBLONO - kies, li cull tmieniamin- 
nhom (cull &furloNgsJ jagħmlu mil. 

FuBLOUGH— sensia, permess (li jeħu 
jew icollu suldat biex joħroġ jew jitbi- 
għed ghal xi żmien mil quartier) ; tati 
is-sensiajew il permess (I-actar lis- 
Buldati biex joħorġu għal xi ġranet 
mil quartier; he has got a furlough 



from tfie colonelfor a tnonth, ħa per- 
mess minn għand il curunell biex jib- 
ka barra mil quartier għal xahar. 

FuBMBB ( bli Scozzis ) — furmatur 
waiagħ. 

FuiivAGE — forn ; I-akwa zmien etc. 
ta tbatija jew dwejjak etc. li fih wie- 
ħed icun v iddewweb fforn; tixħet fin- 
nar ; t/iey are now in the furnace of 
ajiiction, issa jinsabu flakwa (fl-ak- 
kal) tad-dwejjak (tan-nichet). 

FuRNACB-uuBNiNa — U jaħrak daks 
fprn, daks in-nar. 

FuBNACB-OADHu — dic il koxra tal 
ossidu tażżingu li titrabba jew issir 
fil canal ta funderia jew fejn idewbu il 
ħadid. 

FuBNAGBPUMAOB— gagBzzB, dac il 
gebel (donnu ħaġra ħaffiefa) li jibka fil 
foroġ tal ħaddieda etc. 

FuuNiSH — tgħammar ; tati ; tagħ- 
mira, mostra, campiun, esempiu ; to 
lend the tcorld a furnish of wit, 
(Oreeve, Groatsworth of Wit), biex 
tati lid-dinja esempiu ta għakal n in- 
telligenza. 

FuBNisHBD •— mgħammar ; a house 
to let furnished, dar bil mobbli (bl'għa- 
mara) għal chiri; mogħti; żiemel 
mlibbes jew armat chif imur. 

FuBNisHBDNBSS —tagħmir. 

FuBNisHER— min igħammar jew jati. 

FuRNiSHiNa— tagħmira, għati, żieda. 

FuBNisHMENT — tgħamir, prowista. 

FuBNiTUBB— għamara, armar ; żie- 
da ; il hadid tax-xogħol ta li njam ta 
mastrudaxxa bħal ma huma serraturi, 
firrolli, lucchetti etc, il bcejjeċ (mun- 
tatura) ta canun ; waħda miċ-ċwievet 
tal ( rgni ; il mattiatura (arbli u cimi) 
ta bastiment ; li njam, ċomb etc. li 
jagħmlu li stampaturi biex iżommu 
fermi (jorbtu tajjeb) it-tipi fuk it-tor- 
cbiu li icunu lesti għal li stampa ; iMd 
furnitnre, imbarazzi ( ghamara ħa- 
żina). 

FuBOLB— dawc ilfiammijew ilsna 
tan-nar li xi drabi jidru fnk il pin- 
nuri ta bastimenti (ighedulhom ucoll 
fuochi Sant'Elmo), 

FuBOB— furur, corla, killa, saħna, 
genn. 



Digitized by 



Google 



PUR 



— 495 — 



PUS 



FuRRBD — mżdjjen, mberfel jew 
mdawwar bil gild, bil pil jew bis-suf. 

FuRRiER — quarUrmanier (ara). 

FuRRiBRY — il bejgħ, negoziu tal 
ġlud bil pil , il ġlud collha li huma bil 
pil. 

FuRRiNO — nfurrar, gvurniment, 
gvornizion bil glud, bil pil ; oavilii jew 
strixxi tal għuda li jaghmlu (iwanħln) 
il mastrudaxxi meta iridu igibu xo- 
għol tal njam nvell jew għoli wiehed ; 
nfurrar doppiu tal bastiment ; dac vh' 
żift otc. li jaghmlu fl-ewwel filati ta 
ħajt biex iżommu li l-umdità ma titlax 
il fuk (jew ma tidholx fil bini). 

FuRROW— radda tal moħriet ; xakk, 
ticmixa; taghmel radda (bil moħriet), 
ixxakkak ; tchemmex ; tlioae tears wili 
/urroto her face^ dac id-dmugħ (il bi- 
chi) ichemmxilha wiċċha. 

FuRRowED— collu Biughi jew sinjali 
(mifruk) bħal għalka li tcun chemm 
ghada maħruta. 

FuRRowiNo— ticmix, għamil ta rad- 
diet bil moħriet. 

FuRROWY —ara furrowed. 

FuRRY— mogħti, micsi (mlibbes) bil 
ġlud bil pil ; tal ġlud bil pil ; bħal gild 
bil yil. 

FuRT— serk, ħell. 

FuRTHBR — iżzattat, iggib il kud- 
diem ; ibgħad, jeħor; ucoll, iżied, ac- 
tar fil bghid (ibgħad), actar il hinn, 
( lill hinn actar); ii is his daty to 
furiher you in that, hua dmir tiegħu li 
igħejnec u ighaddic il kuddiem fdac ; 
tce have done our best to further his 
projecty għamilna chemm stajna biex 
nghaddu il kuddiem il progett tiegħu 
jew il fehma li chellu ; / cannot go any 
further^ ma nistax immur ibghat (il 
kuddiem actar); t< w///r//i^r tlian my 
house, ibgħat (actar il bogħod) mid- 
dar tiegħi ; have you any further coni- 
mandsff għandec cmandi ohrajn għalia 
( għandec x' tordnali jiew x'ticcman- 
dani actar)?; you mustgo to thefurther 
end of tfie street^ jaħtieġ tinur fittarf 
I-jebor tat-triek ; he further said^ hu 
kal ucoll (kal iżied) ; take no furtlur 
care ofthat^ tieħux ħsieb actar ta dac ; 
go a little further that way^ ersak ftit 
jeħor lill hinn ; till further orders^ , sa 



chemm icun hemm ordnijet fcodda; 
ghal ibsa (sa chemm jerġgħu i^edul- 
na xort*oħra). 

FuRTHBRANCB — mogħdija il kud- 
diem ; ghajnuna ; his riclies are no 
furiherance but ratlier a hindrance to 
liim^ flusu m'humiex għajnuna iżda 
actarx imbarazz (tfixchil) għalih ; this 
1 have donefor the furtlierance of the 
institute^ jena għamiltu dan għal 
mogħdija il kuddiem (għal I-avanz) tal 
istitut. 

FuRTHBRBR — min igħaddi il kud- 
diem, igħejn, jipproponi, javanza ; 
Uky brotlier was a furiherer in the act^ 
(8hakeHpear, TempestJ^ ħuc għen fil 
biċca, 

FuRTHBRMORB— barra minn dan. 

FuRTHBRMosT— I-ibgħat ; I-actar fil 
bogħod. 

Furtħbrovbr - barra minn dana. 

FuRTHBRsoME— vantaġġuB, li jagħ- 
mel il gid. 

FuRTHB8T—I-ibgħat 1-actar fil bo- 
għod ; this is the furthest way about, 
din hi l-ibgħat triek li hawn ; / will 
go to the furihest end of the world, im- 
mur fl-ibgħat post (tarf) tad-dinja; 
to-morrow at furthest, , 1-actar għada 
(m'hux actar tard minn għada). 

FuRTiVB— misruk ; monbi. 

FuRTiviLY— bie-serka, bil moħbi. 

FuRTUM— serk, eerka. 

FuRUNCLB— musmar. 

FuRY -stirċa, dagħdigha,furia,genn, 
kawwa, I-akkal; tn the fury of the 
storm^ fl-akkal (I-akwa) tat-tempesta 
jew tal burraxca; fury^ tiddagndaħ, 
tinfuria, tisħon, tincorla, jatic bħal 
genn. 

FoRY— ħalliel ; have an eye io your 
plate for iliere be furies^ (Pletcherj, 
okgħod attent għal fided tieghec gha- 
liex hawn il hallelin. 

FuRBE — eiġra salvaġġa bix-xewc ; 
għolliek. 

Furzeohat) tajrajew għasfur, il 

FuRZEUNO y buċakk tal cudi. 

FoRZEN— mimli/wr-j^ (ara). 

Fus -lest, irid ; he was fus to learn^ 
chien lest (chien irid) biex jitgħallem. 

FusAuoLE — ornat fil capitell tal 
colonna tal ordni Doricu u Jonicu. 



Digitized by 



Google 



PUS 



— 496 — 



PUT 



FusG— foBO, mudlam, rosaħhab. 

FusoATiON— dlam. 

F'usoous — lewn Bcur, mhallat bil 
gri'2 a l-iswed. 

FusB— iddewweb, tħoU bis-sħana; 
mogħdija ta (sinjal fak il ħaxii ta 
minn fejn icun għadda) cerv. 

FusEE— fu8 (taarloġġ) li fuku id- 
dur jew titchebbeb il catina (il ħabel); 
il miċċa (ta bomba); sulfarina; az- 
zarin. 

FusiBLE— dewwiebi, li jiddewweb, II 
jinħall; tliU aubslance isfusible enough^ 
dan idub ferm (jinħall sewwa). 

FUSIE— fOBS. 

FusiFORM— li ghandu ghamla ta, li 
gej, bħal fuB. 

FusiL — azzarin (taż-żniet, li jispa- 
ra biż-żniet u'l haġra) ; fusil (fl-armi) 
disinn bħal mustardini tawwalin għa- 
mla ta makrud. 

PusiLLÀDE— Bparar ta azzarini wa- 
ra xulxin jew flimchien. 

FusiNQ— tidwib (bin-nar> 

FusiNQ-POiNT— dacilgrad tas-Bħana 
li jibda idewweb. 

FusiON — ħalla, tidwib ; għakda flim- 
chien ; a preai benefit was the result of 
tlie fusion^ gid cbir sar mil għakda 
tagnhom flimchien. 

PusiONLESS — artab, deboh', bla 
togħma, bla sustanza, bla gost. 

FusoME - Babiħ. 

Fuss— Btorbiu, għageb, frattarija; 
why do you make so mtich Juss about it ? 
għaliex kiegħed tagħmel dan il għageb 
coUu ? fuss, tagbmel ghageb jew frat- 
tarja għal xejn. 

FussiLY— bil għageb, bil frattarja. 

FussiNESS— għageb, storbiu, fratta- 
rja (għal xejn). 

PussooK mara ħoxna jew smina ; 
what a fussock she t>, x' mara fiha ! 
( x'inhi ħoxna, donna bakra ) dic il 
maral 

FussY-għaggiebi, lijaghmel għa- 
geb jew frattarija għal xejn. 

FusT— tinwir, dic ir-riha tal bra- 
mel tal mbid, toffa; il biċċa tal colon- 
na mic-circu jew il bastun ta isfel sal 
capitell ; il colonna collha barra mil 
pedistall u*l capitell ; bastiment żgħb 



tal klugh ħafif għal raixi; tnawwar, 
titnawwar, tagħniel riħa ta tinwir. 

FusTED— mnawwar, li fiħ riħa ta 
tinwir. 

FusTERio— il-lewn jew iż-żebgħa li 
issir (jagħmlu) mWfuHtet (ara). 

FusTET — li njam tal/M/ic (ara). 

FusTiAN -fuBtan ( drapp bħal xok- 
ka); chitba ( stil, xorta ta chitba ) 
b*hafna cliem magħżul ; wieħed li jic- 
teb bi Btil għali, bombasticu ( jigideri 
b'hafna cliem inaghżul ). 

FusTiANiST— minjicteb bombasticu 
( b'ħafna cliem magħ/AiI ). 

FusTic — xorta ta njam isfar li jeħ- 
.duħ għaż-żebgħa. 

FusTiGÀTB— i8Bawwat,tati bil yirga. 

FUSTIGATION — Bwat, dakkiet bil 
virga. 

FoSTiLARiAN— briccun, banavolja ; 
away you fustilariany ( Shakespear, S 
Ilenry IVj^ isa minn hawn ja briccun 
banavolja. 

FusTiLUQ — bniedem oħxon, smin 
goff, donnu bagoll ; you may ilaily see 
such fustilugs xcalking in the streeis 
(Juniusj, tista tara cuU jum nies goffi 
(ħoxnin, ħoxnin) jimxu mat-torok. 

FUSTINE.SS— moffa, tinwir. 

FusTY— mnawwar, li fiħriħata tin- 
wir, jinten ; Ihe fusty plebeians hat^ 
thine honours, ( Shnkeapear, Cariola- 
nus J, il plebej jintnu jobgħodu 1-unuri 
tighec (li ghandecj. 

PusURE— tidwib. 

PuTBAND • cumpannja suldati fan- 
terija (m'hux cavallerija). 

FuTE-ALE — trattament li isir lil 
dawc li icunu fiddar meta mara, li 
tcun spiċċat, tinżel I-ewwel darba mis- 
sodda. 

FuTiLE— fieragh, chiesaħ; wieħed li 
ma għandux ħlief cliem biss ; li igħejd 
bisB minn għajr sustanza ta xejn 

PUTILITARIAN — wieħed li ifittex 
laghmel ħwejjeġ fergħin, li ma humiex 
tas-BUBtanza. 

FUTILITY— frugħa, cliem vojt, bla 
BUBtanza; cliem chiesah. 

PuTiLiZE -tirrendi ( tagħmel ) fie- 
ragħ, vojt jew bla sustanza. 

PuTTOOEs — stamnari, bicciet mil 
majjera ta bastiment. 



Digitized by 



Google 



PUT 



— 497 — 



GAB 



FuTURABLE— li jista ieir, ji^ri jew 
ighaddi il kuddiem ( fi żmien jeħor li 
għad irid jigi ). 

FUTURE— iż-żmien li gej jew li għad 
irid jigi; il kuddiem, li ghadu gej ipast, 
present, futurc he beholds, ( Mllton, 
Paradise Lost III), hu jara li mgħoddi. 
li ahna fiħ u iż-żmien li ghad irid jigi ; 
/ am thinking of the future^ kiegħed 
naħseb filli għad irid jigi ; the sign of 
Uie futnre, in gi'ommarj is "shaiV' or 
^^iviir\ is-sinjal tat-temp fttury fil 
grammatica, hua ix-shall jew il wilL 

FuTUUE-LiFE— il ħajja ta dejjem, 
id-dinja I-oħra ( fein immorru wara li 
immutu). 

FuTURELY— għal li gej. 

FUTURIST— wieħed li, min, jaħseb 
għal li gej jew fiżżmien li ghad irid 

jig«- 

FUTURITY — iż-żmien li għad irid 
jigi; il kuddiem. 

Fu^EE— ara fusel. 

Fuzz— ittir fi bċejjec rkak. 

Fuzzi — ħafif u porus magħmul 
bħal sponża. 

FuzZLE— issaccar bli mbid jew bix- 
xorb tal licuri. 

FuzzY — aħrax, ħotob ħotob jew 
mgiegħed ; hafif u magħmul tokob 
tokob bħal sponża. 

Fy ('Jie) gnarucasa ! 

Fyke— tagħmel għageb jew fratta- 
rija. 

Fyke-net— nassa għal ħut. 

Fyle — tħammeġ, tcagħbar bil 
ħmieġ. 

FYLFOT-xorta ta salib bil fjuri. 

Fyne— rkiek, fin. 

O— bia is-seba ittra a il ħames con- 
sunanti tal alfabett Inglis ; 6 bħala 
sinjal tiswa jew tokgħod f'Ioc in-nu- 
mru 400 u Ġ floc 40000 ; fil musica 
il G hia il ħames nota jew grad ta li 
scala (diatonicaj; il chiavi tas-su- 
pran. 

6ab — il halk; tlablib, tpaċpiċ, ċaċċir; 
kerk, wiri ta haġa b'oħra ; ganċ f ma- 
cna ta li steam ; the gift oj tiie gab, li 
wiehed ican bravu jaf jitchollem ; ħila 
cbira fil cliem, eloquenza; / alwai/s 



knew that you fiad tfie gift of the gab, 
of course (Dickens, Martin Ċhuzzlewit, 
Chap. XXVII J, dejjem cont naf li inti 
tinkala wisk għal Isienec, cont dejjem 
tajjeb biex titchellem, dina nafaha. 

Gab --tlablab, isserser, tgħejd, a 
(lejjem tgħejd ; tpacpaċ, tigdeb ; / gab 
nought f^thaacer), jena ma niġdibx ; 
gnb, tidħac bi, tinganna, tkarrak bi ; 
toħroġ barra (mil ħalk etc^ bħal snien; 
fie hiis a set of teeth gabbing out of the 
mouthy (P. Hollanii), għandu sniena 
mkabbżin (maħrugin) il barra (minn 
ħalku). 

Gaban — xorta ta drapp ordinariu. 

Gàbaraob — drapp ordinariu għal 
I-imballar tal ħwejjeġ ; involtatura. 

Gabardine— ġlecc cbir u wasgħa, 
bħal cappa ħoxna ; cabozza. 

Gabbard— barc, bastiment żgħir. 

Gabbbd -mkabbeż jew mi^ruġ il 
barra ; none fiave gabbeU tusks standing 
forth oftfie moutfi, (P. Holland;, ħadd 
ma ghandu snien cbar mkabbzin il 
barra minn ħalku. 

Gabbbr — lablàb, ċaċċarun, ghid- 
dieb ; wiehed li jitchellem u ipaċpaċ 
dejjem. 

Gabble - tpaċpaċ, tgħejd, titchellem 
u tlablab ; tpaċpiċ, għajdut, cliem jew 
tlablib. 

Garblbhbnt— tpaċpiċ, tlablib,cliem, 
discors, għajdut. 

Gabbler— ara gàbber, 

Gabby— lablàb, wieħed li ghandu 
Isienu dejjem igħejd, ċaċċarun. 

Gabbl — kbiela (ħlas ta chiri ta għal- 
ka etc.) 

Gabblbr — min jiġbor il kbiela. 

Gabellb-man — gabillott. 

GABioN—kartalla, kofifa cbira, mim- 
lija bittrab li biha, u oħrajn bħala, 
tingħamel trunciera. 

Gabionadb— sur, fortizza magħmu- 
Iha malajr bil kfief jew kratal mim- 
lijin bittrab mkegħdin ħdejn xulxin. 

Gabionbd— sur etc. mibni (magħ- 
mul) bil kfief jew kratal mimlija^ bit- 
trab. 

Gablb — fruntun ta bini bis-sakaf 
żurżieka; sakaf li jispiċċa bil ponta 
b'mod li jidher gej bħal trianglu. 

Gable-end— ix-xifer ta kuċċata ta 



63 

Digitized by 



Google 



PUS 



— 496 



PUT 



Fuso^fosc, mudlam, rosaħħab. 

FuscATiON— dlam. 

Fusoous — lewn scur, mhallat bil 
griż u I-iswed. 

FusE— iddewweb, tħoll bis-sħana; 
mogħdija ta (sinjal fuk il ħaxiz ta 
minn fejn icun għadda) cerv. 

FuSEB— fuB (taarloġġ) li fuku id- 
dur jew titchebbeb il catina (il ħabel); 
il miċċa (ta bomba); sulfarina; az- 
zarin. 

FusiBLE— dewwiebi, li jiddewweb, li 
jinħall; this subslance is/usihle enough, 
dan idub ferm (jinhall sewwa). 

FusiE— fOflS. 

FusiFORM-Ii ghandu ghamla ta, li 
gej, bħal fuB. 

FusiL — azzarin (taż-żniet, li jispa* 
ra biż-żniet u'I haġra) ; fusil (fl-armi) 
disinn bħal mustardini tawwalin għa- 
mla ta makrud. 

FusiLLADE— sparar ta azzarini wa- 
ra xulxin jew flimchien. 

FusiNG— tidwib (bin-narj. 

FusiNG-POiNT— dacil grad tas-sħana 
li jibda idewweb. 

FusiON— ħalla, tidwib ; għakda flim- 
chien ; a preat benefit waa the result of 
the fusion, gid cbir sar mil għakda 
tagnhom flimchien. 

PusiONLESS — artab, deboli, bla 
togħma, bla Bustanza, bla goat. 

FusoME - sabiħ. 

Fuss— Btorbiu, għageb, frattanja; 
why do you make so much Juas about it f 
għaliex kiegħed tagħmel dan il għageb 
collu ? fu88, tagbmel ghageb jew frat- 
tarja għal xejn. 

FussiLY— bil għageb, bil frattarja. 

PussiNESS-għageb, storbiu, fratta- 
rja (għal xejn). 

PussooK mara ħoxna jew smina ; 
wliat a fuesock she i9, x' mara fiha ! 
( x'inhi ħoxna^ donna bakra ) dic il 
maral 

FussY-għaggiebi, lijaghmel għa- 
geb jew frattarija għal xejn. 

FusT— tinwir, dic ir-riha tal bra- 
mel tal mbid, toffa; il biċċa tal colon- 
na mic-circu jew il bastun ta isfel sal 
capitell ; il colonna collha barra mil 
pedifltall a'l capitell ; bastiment żgħir 



tal klugh ħafif għal mixi; tnawwar, 
titnawwar, tagħmel riħa ta tinwir. 

FusTED — mnawwar, li fiħ riħa ta 
tinwir. 

FusTERio— il-lewn jew ii-żebgħa li 
issir (jagħmlu) milfustct (ara). 

FusTET — li njam tal/ii'^/ic (ara). 

FusTiAN -fuBtan ( drapp bħal xok- 
ka ) ; chitba ( stil, xorta ta chitba ) 
b*hafna cliem magħżul ; wieħed li jio- 
teb bi stil għali, bombasticu ( jigineri 
b'hafna cliem maghżul ). 

FusTiANiST— minjicteb bombasticu 
( b'ħafna cliem magħ/Ail ). 

FusTic — xorta ta njam isfar li jeħ- 
.duħ għaż-żebgħa. 

FusTiGATE— i88awwat,tati bil virga. 

FuSTiGATioN — Bwat, dakkiet bil 
virga. 

FuSTiLARiAN— briccun, banavolja; 
atoay you fustUarian^ ( Shakespear, 2 
Ilenry IVj, isa minn hawn ja briccun 
banavolja. 

FusTiLUG — bniedem oħxon, Bmin 
goff, donnu bagoll ; you inay ilaily see 
8uch fustilugs walking in the streels 
(JuniusJ, tista tara cull jum nies goffi 
(ħoxnin, ħoxnin) jimxu mattorok. 

FosTiNESS— moffa, tinwir. 

FuSTY— mnawwar, li fiħ riħa ta tin- 
wir, jinten ; the fusty plebeians hate 
tliine honours^ ( Shakespear, Cariola- 
nus J, il plebej jintnu jobgħodu I-unuri 
tighec (li ghandecj. 

PusuRE— tidwib. 

PuTBAND cumpannja suldati fan- 
terija (m'hux cavallerija). 

FuTE-ALE — trattament li isir lil 
dawc li icunu fiddar meta mara, li 
tcun spiċċat, tinżel I-ewwel darba mis- 
sodda. 

FuTiLE— fieragh, chiesaħ; wieħed li 
ma għandux ħlief cliem bisB ; li igħejd 
bisB minn għajr Bustanza ta xejn 

PuTiLiTARiAN — wieħed li ifittex 
l'aghmel ħwejjeġ fergħin, li ma humiex 
tas-Bustanza. 

PuTiLiTY--frugħa, cliem vojt, bla 
Bustanza; cliem chiesah. 

PuTiLiZE -tirrendi ( tagħmel ) fie- 
ragħ, vojt jew bla sustanza. 

PuTTOOKS — Btamnari, bicciet mil 
majjera ta bastiment. 



Digitized by 



Google 



PUT 



— 497 — 



GAB 



FuTURABLE—li jista isir, jiġri jew 
ighaddi il kuddiem ( fi żmien jeħor li 
gnad irid jigi ). 

FirruRE— iż-żmien li gej jew li għad 
irid jigi; il kaddiem, li ghada gej ipast, 
present, future he beholds^ ( Mllton, 
Paradise Loat III), hu jara li mgħoddi, 
li ahna fiħ u iż-żmien li ghad irid jigi ; 
/ am thinking of the future^ kiegħed 
naħseb filli għad irid jigi ; the sif/n of 
Uie futnrey in gmmmar^ is "ehair or 
^^u'iir\ is-sinjal tat-temp /«^Mr, fil 
grammatica, hua ix-shall jew il wilL 

FuTUUE-LiFE— il ħajja ta dejjem, 
id-dinja 1-oħra ( fein immorru wara li 
immutu ). 

FuTURELY— għal li gej. 

FUTURIST— wieħed li, min, jaħaeb 
għal li gej jew fiżżmien li ghad irid 

FuTURiTY — iż-żmien li għad irid 
jigi; il kuddiem. 

Fu^EE— ara/w«<?/. 

Fuzz— ittir fi bċejjec rkak. 

Fuzzi — ħafif u poruB magħmul 
bħal sponża. 

FuzZLE— issaccar bli mbid jew bix- 
xorb tal licuri. 

FuzzY — aħrax, ħotob ħotob jew 
mgiegħed ; hafif u magħmul tokob 
tokob bħal sponza. 

Fy ('Jie) gnarucasa ! 

Fyke— tagħmel għageb jew fratta- 
rija. 

Fyke-net— nassa għal ħut. 

Fyle — tħammeġ, tcagħbar bil 
ħmieġ. 

Fylfot -xorta ta salib bil fjuri. 

Fyne— rkiek, fin. 

O— hia iB-seba ittra u il ħames con- 
Bunanti tal alfabett Inglis ; 6 bħala 
sinjal tiswa jew tokgħod floc in-nu- 
mru 400 u Ġ f loc 40000 ; fil musica 
il G hia il ħames nota jew grad ta li 
Bcala (diatonicaj; il chiavi tas-su- 
pran. 

Gab — il halk; tlablib, tpaċpiċ, ċaċċir; 
kerk, wiri ta haġa b'oħra ; ganċ f ma- 
cna ta li Heam ; the gift oj tfie gab, li 
wiehed ican brava jaf jitchollem ; ħila 
cbira fil cliem^ eloquenza; / always 



knew that you liad tfie gift of iJie gab, 
ofcourse (Dlckeiis, Martin Ċhuzzlewit, 
Chap. XXVII J, dejjem cont naf li inti 
tinkala wisk għal Isienec, cont dejjem 
tajjeb biex titchellem, dina nafaha. 

Gab --tlablab, isserser, tgħejd, a 
(lejjem tgħejd ; tpaċpaċ, tigdeb ; I gab 
nought f^Chaacer), jena ma niġdibx ; 
gab, tidħac bi, tinganna, tkarrak bi ; 
toħroġ barra (mil ħalk etc^ bħal snien; 
he hus a set of teeth gabbing out of the 
mouth^ (P. Hollanit), għandu snienu 
mkabbżin (maħrugin) il barra (minn 
ħalku). 

Gaban— xorta ta drapp ordinariu. 

Gabaraob — drapp ordinariu għal 
I-imballar tal ħwejjeġ ; involtatura. 

Gabardine— ġlecc cbir u wasgħa, 
bħal cappa ħoxna ; cabozza. 

Gabbard— barc, bastiment żgħir. 

GABBBD-mkabbeż jew mimruġ il 
barra ; none have gabbed tusks standing 
forth ofthe mouth, (P. Holland), ħadd 
ma ghandu snien cbar mkabbżin il 
barra minn ħalku. 

Gabbbr — - lablàb, ċaċcarun, ghid- 
dieb ; wiehed li jitchellem u ipaċpaċ 
dejjem. 

Gabblb — tpaċpaċ, tgħejd, titchellem 
u tlablab ; tpaċpiċ, għajdut, cliem jew 
tlablib. 

Garblehbnt— tpaċpiċ, tlablib,cliem, 
discors, għajdut. 

Gabbler— ara gabber. 

Gabby— lablàb, wieħed li ghandu 
Isienu dejjem igħejd, ċaċċarun. 

G abbl — kbiela (ħlas ta chiri ta għal- 
ka etc.) 

Gabblbr — min jiġbor il kbiela. 

Gabbllb-man — gabillott. 

GABioN—kartalla, kofifa cbira, mim- 
lija bit-trab li biha, u oħrajn bħala, 
tingħamel trunciera. 

GABioNADB—sur, fortizza magħmu* 
Iha malajr bil kfief jew kratal niim- 
lijin bit-trab mkegħdin ħdejn xulxin. 

Gabionbd— Bur etc. mibni (magħ- 
mul) bil kfief jew kratal mimlija^ bit- 
trab. 

Gablb — fruntun ta bini bis-sakaf 
żurżieka; sakaf li jispiċċa bil ponta 
b'mod li jidber gej bħal trianglu. 

Gablb-bnd— ix-xifer ta kuċċata ta 



63 

Digitized by 



Google 



GAB 



498 



GAF 



dar li ghandha is-sakaf gej bhal ponta 
ta trianglu hecc A« 

Gaulb roof— sakaf ta dar 11 jispiċċa 
bil ponta jew biz-xifer. 

Gablk window — tieka fiż-żurżieka 
ta sakaf tadar. 

Gablb (cable) — gumna, ħabel oħ- 
xon tJBi bastiment etc. 

Gablbt — sakaf jew il biċċa ta fuk 
ta cunupew, tabernacuUi etc ; ( ara 
gabl^). 

Gab lock— bhal xpruni żgħar tal 
ħadid e'c. li jorbtu ma sakajn is-srie- 
(iec tal ġlied biex iweġġgħu aetar lill 
xulxin u jisħnu actar til ġlied. 

Gabbibl — Gabriel (Grabiel), (isem 
ta bniedem). 

Gabriblitbb — il Gabrieliti (ordni 
jew setta Anabaptisti li chien hemm 
fil Pomeraninv/. 

Gabronitk - isem ta mineral (ħaġar) 
ta lewn aħdar caħlani, jcw aħdar ma 
tantx ilekk, li jinsab fin-Norvegia. 

GABY—ħaġa belgħa, babbu ; dori^t 
Htand laughiitfj tliere like a (jreat (jal/i/, 
(H. KillgĦh'y, Geoffvy IJamlyn)^ ia 
tokgħodx tidhac hemm donnoc haġa 
belgha. 

Gad— ponta, tarf ta alabarda jew 
lanza ; bulin (biċċa ghodda ghal inci- 
sioni) ; casdvalla tal ħadid jew tal az- 
zar ; xettru : virga tal ħadid; kasba 
tas-sajd; lanza jew alabarda; biċċa għu- 
da etc, chejl ta 10 piedi; spnar, dac li 
scarpell cbir li bib joforku il gebel etc. 
in-nicH tal minieri jew tal barrieri; 
nigghieża ; sieħeb jew sieħba ; tiggie- 
ra, ixxul ; tisvaria bi Isienec jew fil 
cliem ; tixxeblec (takbad u titla I'hawn 
u Themm bħal liedna etc.) ma ħajt; 
xipon the gad jew on the gad, dac il ħin, 
fis-saħna. 

Gad about— min jiggerra jew iħuf 
minn hawn għal hemm. 

Gad-beb— xidja. 

Gaddbr - ara gadahout, 

Gaddish— mogħti għal giri. 

GADDisiiNBSS'—xeħta li wieħed icol- 
lu biex jiġri, jew għal giri, Thawn u 
rhemm. 

Gad-nail— musmar cbir oħxon. 

Gad-fly — xidja, żunżana. 

Gadħblio (jew Gablic^— tar-razza 



Geltica (tac-Oelti) li fiha il Gaelics ta 
li Scozia, VErse tal Irlanda a il Manx 
tal Gżira ta Man ; Isien (lingaa) li jit- 
chelmu in-nies Gadhelic tar-razza taċ- 
Celti (Celtica). 

Gadidje - xorta ta ħut, il baccaljaw, 
il marlozz etc. 

GADiNic-tal, jew mnissel mil, ^a- 
didcG (ara). 

Gadinic-aoid — acidu, grass cristal- 
lin, li isir (jeħdu) miż-żejt tal merlozz 
(meta jicsaħ u jokgħod). 

Gadita^ian— ta Cadice, jew minn 
Cadice (belt ta Spanja) ; wieħed (bnie- 
dem) Spanjol mil belt ta Cadice (Ga- 
diz). 

GADiTB—mnissel, jew minn ta, Gad 
(wieħed mil ulied ta Ġacobb); id-di- 
scendenti (in-nisel jew ulied) Gad. 

Gadite— ta Gades jew Gadiz (Ca- 
dice belt ta Spanja) ; eay to your son, 
lo, here his gtave, who victor died on 
Gadite ivave^ ( Scott, Afarmion Ij, 
għejd l-ibnec hawn, ara il kabar tie- 
għu jew fejn hu midfun dac li waka 
rebbieħ fuk il mewġ (il baħar) ta Oa- 
dice 

Gadlino— wieħed li jiggerra minn 
hawn ghal hinn, vagabond. 

Gadoid— tal merlozz jew tal bacca- 
Ijaw. 

GADSMAN—dac li jaħrat, dac li isuk 
(imixxi) gniedes eto. fil mohriet. 

Gaduin — dic is-sustanza li icun 
hemm fiż-żejt tal merlozz. 

GADus—isem ta ħuta (il baccaljaw 
tal ħama). 

Gadwalt— (tajra) il culuverd se- 
cond. 

Gabl— Scoccis (ragel, wieħed mil li 
Scozia). 

Gablic-— tal GaeU (scoccisi), razza 
(nies) Celti, li ighammru (jinsabu) fli 
Scozia (fil muntanji); Isien (lingua) 
li jitcbelmu li Scoccisi ; Scozzis ; ta 
li Scozia. 

Gaff— gaflfa, ganċ mgħawweġ ; tea- 
trii baxx jew comuni fejn tidħol b'sold; 
takbad bil gafi'o. 

Gafp hook— ganċ jew foxxna f b'ħa- 
bel twil^ għal kbid tal ħut biex jiġb- 
duh jew itellgħuh I-art. 

Gapfbb— ragel xwejjah; xiħ; (illum 



Digitized by 



Google 



ĠAS* 



— 499 — 



ĠAI 



iisata bħala chelma ta disprezz); gaffer 
John told U8 80, Ġanni, dac il biċċa ta 
xiħ (smagat) kalilna hecc. 

GkFFhB —yablocks (ara). 

Gafol— taxxa, ħlas, renta. 

Gafol oild— ħlas tataxxi. 

Qafol land— art li tħallas il chera 
jew taxxa, art li tħallas il kbiela. 

GAG—issodd il ħalk, issicchet; ħaġa 
li biha issodd ħalk dac li icun ; ħaġa 
li issicchet, tagħlak il ħalk; iżżid cliem 
(li ma icunx hemm fil ctieb) metatcun 
tirrecita fuk il palc ; cliem żejjed (li 
ma icnnx fil librett taopra, farsa etc); 
li igħejd minn rajħ biex jimla (dac li 
icun jirrecita). 

Gao-rein— riedna li tagħfas ħalk iż- 
żiemel. 

Gag-runner — il holka minn fejn 
tghaddi il gag-rein (ara). 

Gagate — ara jet. 

Gage— rahan, capparra; sfida; chejl 
tal btieti (biex jaraw humiex tal kies); 
tati bhala rahan jew capparra, tirhan; 
tchejjel bittija, tistaċċa. 

Gagb-like — bħala sfida ( stedina 
għal ġlied). 

GAGGBR—min jagħlak il ħalk jew 
isicchet. 

Gaggle— tlaklaky twakwak (tgħaj- 
jat bħal wiżża) ; tlablab ; tpaċpaċ ; it 
%8 very common with us to hear men or 
women gaggle duinng a 8ermon, haġa 
comuni ħafna fostna li tisma nies 
(rgiel jew nisa) ipaċpċu ("jitchelmu) 
wakt xi prietca (fil prietca). 

Gaggler— wiżża. 

GAGGLiNG—tgħajjat, twakwak bħal 
wiżża; il għajjàt jew it-twakwik tal 
wiiż. 

Gag-tooth — sinna maħruġa jew 
mkabbża il barra. 

Gag-toothbd — bis-snien mkabbżin 
jew maħrugin il barra. 

Gajamitbr — segwaci ta Gajan li 
chien Iskof ta Lixandra (fis-sena 587). 

Gajbty— ferħ, piacir ; tlellix ; gajett/ 
o/ clo (A^«, tlellix ta Ibies (lussu) ; t/ie 
gajetie8 of life get hold of U8, il piaciri 
ta din il ħajja jakbduna (iżommuna). 

Gailer — ara gaohr. 

GAiLLARD—ferhan, hieni, cuntent. 



Gailliarde \ xorta ta żifna antica 

Galliard j (sabiħa, vivaci). 

Gaily — bil ferħ ; ferħan ; bl-alle- 

grija ; sabiħ (bi Ibies ilellex) ; she wa8 

gaily clad^ chienet liebsa sabiħ (bi 

Ibies ilellex). 

Gain— minċott (jingasta fli njam) ; 
vleġġa. 

Gain— kligħ, chisb, tmeghix, rebħ ; 
takla, ticseb, titmiegħex; takla, tic- 
seb; titmiegħex; tilħak ("tasalsa); 
isservi (jiswa għal jew idum) ; tJiie 18 
all clear gain to me^ dana collu kligħ 
waħdu (biss) għalija; 8mall are mt/ 
gains hard my work, il kligħ tiegħi 
żgħir u ix-xogħol jebes ( cbir ) ; how 
much doe8 he gainf chemm jakla? 
what 18 a man profited ij he diall gain 
the whole world and lo8e his own 8oul 
(Matthew XV f, ^ff), xjiswielu il bnie- 
dem jecc jirbaħ id-dinja collha u im- 
baghd jitlef ruħu? (San Mattew); he ie 
8ure k) gain the cau8e he is defending^ 
sgur li jirbaħ il causa 1i kiegħed jid- 
defendi ; in 8uch discourse we gained 
the garden rails, (TeiiUfSOn, ThePrin- 
ce88^ conclusion) u b'din id-discursata 
(u chif conna kegħdin hecc nithaddtu) 
ilħakna ( wasalna ) sar-rixtellu tal 
ġnien; buy me a pair of good 8trong 
8hoe8 that will gain me twelve month^^ 
ixtrili żarbun tajjeb (kawwi, utiek) li 
idumli (iservini) sena ; to gain ground, 
tgħaddi il kuddiem, tavanza; to gain 
on jew upon, tersak, tokrob lejn, tir- 
baħ, tgħaddi, tingibed lejn ( tinħabb, 
tidħol in grazia ma) ; the English have 
uot only gained upon the Venetians in 
the Levant, iut have their cloth in Ve- 
nice it8elf(KAĠi%on, on Italy). I-Inglisi 
m'hux biss li rebħu il Yeneziani fil 
Lvaut i^.da daħlu f Venezia stess ; my 
good behavionr had gained 8o far on 
the Kmperor, that I hegan to conceive 
hopes ofliberfy,{^w\ft), I-imgiba tiegħi 
tajba bdiet tant tiġbidni lejmiġgagħal- 
ni ninħabb ma) llmperatur, li bdejt 
innissel fija it-tama tal helsien ; to gain 
over, tiġbed lejn ( iġgagħal li wie^ed 
iżomm ma, jeħu parti ta) I succeed to 
gain her over to our religion, rnexxieli 
inġagħala tieħu ir-religion taghna (is- 
sir Nisrania bhalna) ; to gain time, tie- 



Digitized by 



Google 



ĠAi 



— 500 — 



GAti 



ħa, takla iż-żmien (actar biex tagħmel 
jew tispiċċa ħaġa jew xogħol ) ; to gain 
the windf takbad ir-riħ. 

Oain— dritt, fil krib, ma genb, li 
imiss ma ; li jakbel, adattat, tajjeb ; 
sabiħ ( Ibies ) li ilellex, fin ; a hecc ; 
contra» lura; mil ġdid, darb'oħra; /or^/i 
they are gone to ride a gain path^ telka 
biż-żiemel (rechbin) fi (jew għal) triek 
dritta; gain weU, tajjeb gmielu ( m'hux 
ħażia) gain father and mother he rebel- 
led, kam ( rvella) contra misBieru u 
ommu. 

Gainablb— li jista jinkala, jinchiseb 
jew jintrebah ; li jista jintlaħak. 

GA4NAOB~iI kligħ tal prodotti tal 
art (jew tal uċuħ tar-raba). 

Gainoall— tirrevoca, tneħħi, tħas- 
sar. 

Gaincome— reġgħa lura, migia rail 
ġdid ; migia darb-oħra. 

Gainbr — min jakla, jicseb, jirbaħ 
jew jitmiegħex ; min jilhak. 

Gainful — vantaġġus, li fiħ il kligħ 
jew il profitt li ihalli il kligħ, li jakbel. 

Gainfully— bil kligħ, bil profitt 

Gainfulnbss— kligħ, profitt, van- 
taġġ. 

Qainino— kligħ, profitt ; hu gaining 
are smally il profitti tiegħu ( il kliegħ 
tiegħu) huma żgħar. 

Gainino haghine— biċċa għodda biex 
takta il canal jew il post fejn jidħol il 
minċott (fi travu, tavlun ect.) 

Gainlbss— bla kligħ, li ma jirren- 
dix li ma fieħx profitt, li ma jakbitx 

G AINLESSNBSS — tclf . 

Gainlt— sabib, magħmul sabiħ, li 
jogħġob ; adattat, li jakbel, tajjeb; ma- 
lajr, facilment^ the elephant might with 
ease kneel down^ and so might the more 
gainly he loaded^ Ijunfant jista bla tba- 
tijataxejn jokgħod għar-rcubteih u 
hecc jista jitgħabba ( ^vieħed jiuta 
jgħabbih) malair. 

Gainsay — tmieri, tiċħad ; tmerija, 
ċi^da; to gainsay truth, tmieri is* 
sewwa. 

Gainsaybr— min imjeri, merus; min 
jiċħad. 

Gainsaying ' tmerija, eaħda. 

Gainsome— li fiħ il kligħ ; li jirren- 
di, li jakbel, vantaġġus, bil profitt. 



Gainbpur— -tħajjar ( għax-xiri ) bit- 
tama tal kligħ (tħajjar lill xi hadd biex 
jixtri ħaġa billitatih it-tama li jakla). 

Gainst— f loc against (ara). 

Gainstand [i'Ażommjebes ( contra 

Gainstrivb I xi ħadd jew xi ħaġa) ; 
he may catch them unable as they are to 
aainstrive, (Speuser), jista jakbadhom 
billi ma għandhomx mezzi biex ( ma 
jistgħux ) iżomma jebes contra il 
għadu. 

Gainyibld — ħlas, ricompensa, rigal. 

GAiR—girun. 

Gairish — ilellex, sabiħ ; jgħajjat 
(lewn jew Ibies). 

Gaislino — ara gosling. 

Gaist-coal - faħma mejta ( li ma 
takbadx mal, jew bħal, faħam I-jeħor). 

GàiT-mogħAa; ħaġa belgħa, stupi- 
du; mogħdija, triek; pass,mixja, mgiba 
fil mixi ; katta tiben (kamħ ect.) mar- 
buta wiekfa; twakkaf (tarbula) il kattiet 
tal kamħ ; that is a gait not a kid, dic 
mogħża m'hux ghidi ; v^hy do you scorn 
that 'poor silly tjait of a hissie.t għaliex 
kiegħed tiddieħec b'dic I-imsejcna tfajla 
ħaġa belgħa ? / descried his gait, jena 
Imaħt(8ibt)ilmoghdija tiegħu (ittriek 
minn fejn għadda) ; he was seen in one 
of tlic toxon gaits, rawħ fwaħda mit- 
torok tal belt ; his gait is of a weak 
man, il pass tiegħu (il mixja tiegħu^ 
ta wieħed deboli (fiacc jew marid) ; to 
gaug one's gait, tmur għal xogħloc, 
'ghal affari tiegħec, jew għal triektec ; 
to gang io the gait, tmur I-art, tcorri, 
tinnawfrag', titchisser ma 1-art; io 
hold the gait, iżżomm il pass, timxi, 
tgħaddi il kuddiem ; to take the gait, 
titlak. 

Gaited — bil pass, ta pass ; slote 
gaitcd, li jimxi bil mod, li għandu 
mixja ta bil mod ; gaited, mdorri tit- 
triek, li jaf it-triek., 

(^AiTBR— ghetta (għal fuk iż-żarbun, 
żarbun bil wiċċ tad-drapp) ; min jor- 
bot il kattiet tażżara (kamħ ect.) 

UAiTBtt-TREE—isem ta siġra,ilgħoI- 
liek. 

GAiTLiNO-tarbija, tifel ċchejchen. 

Gaitt— tifel ċchejchen, tarbija. 

Gal— cliem, seħer; discors oxxen ; 
bniedem Isienu ħażin (laxc). 



Digitized by 



Google 



gal 



— 501 — 



GAL 



Gala— xorta ta drabb (bħal xokka). 

Gala— gala (festa) they ihessed aa 
if for a gala at V'ersailleH, f Maceiilay, 
flistort/ of JtJnf/lavd Ch. III )f libsu 
bħalli cbiecu ghal xi festa f Vorsailles. 

GALACTio-tal ħalib; li isir (magħ- 
mul) mil ħaliby tal Galaxy (ara). 

Ualactin \ galantina,liaġabħalħa- 

Galactine) lib (61 chimica). 

Galaotiie — isem ta mineral, xorta 
ta gebla bħal cristall bajdanija li tin- 
sab 1-actar fli Scozia. 

Galactodbndrum— ie-Biġra tal halib. 

GALACToooGUBS—medicini biex igi- 
bu jew iżidu il ħalib fil b:ltieżel jew fis- 
sider. 

GALAOTOMBTBR-^strnment biex ja- 
raw il qualità tal (chif in hu il) halib. 

Galactophaoous— li igħix bil ħalib. 

Galactophbrous— li gbandu il (bil) 
ħalib. 

Galactopojectic — li jagħmel (jati) 
il ħalib. 

Galactoposia — il cura ta mard 
(biex ifejku mard) bil ħalib. 

Galactopyra— deni tal ħalib. 

Galactosis — nżul tal halib ; ħlib. 

Gala-day— fturnata tal festa, festa 
bid-divertimenti (tiġrija, ġostra etc.) 

Gala-dress — Ibies tal gala, Ibies 
sabiħ jew tal festa. 

GALANOAL—għeruk ta siġar li jatu 
(it-tobba) bħal medicina. 

Galantinb— gelatina, laħam abjad 
(bla għadam) tal flieles etc. msajjar li 
jittiechel chiesaħ. 

Galanty show — pantomirai żgħar ; 
figuri ta lanterna magica għad-diver- 
timent tat-tfal etc. 

Galatians — in-nies mnisslin mill 
Galli, jew Galatij li marru jgbammru 
fl-Asia ta isfel. 

Gi^LAXY— it-triek ta Sant'Anna u ta 
San (iacbu; dic il mogħdija, bħal triek, 
bajdanja li tidher fis-sema (l-actar fis- 
sajf meta is-sema icun ċar^. 

Galbanum — xorta ta gomma, bbal 
ra/a. 

Galdulus— il frotta, dac il ballun, 
tas siġar taċ-cipress; ic-cipress. 

GALB—rib kawwi ; żiffa ħajja; ġlip- 
da ; storbiu, frattarija; ħlas bil gim- 
għa, bix-xaħar etc. ; ħlas ta somma 



ftit ftit (m'hux f dakka); għanja ; frat- 
tarija, hsejjes ; timxi ferm (bastiment 
bil klugħ) ; pianta jew siġra li ticber 
fil ghadajjar; tgħajjat, tcanta; a£ break 
of day a stiffer gale arose^ mas-sebħ 
kamet żififa sabiha (kam riħ ftit kaw- 
wi) ; then the music stonned in orbs of 
song, a growing gale, fTenDf 8on, Ft- 
sion of sin)^ mbagħacl il musica tbid- 
dlet f ħafna cant u spiċċat bi frattarija 
cbira (b'ħafna għajjàt) ; he pays ten 
shillings for a single gale^ iħallas nofs 
lira cull darba (jagħmel pagamenti 
ta nofs lira cuU darba) ; to'morrow is 
his gale-day^ għada irid ihallas (jagħ- 
laklu) pagament; / heard the merry 
gale of the birds, smajt il għana ħelu 
tal għasafar ; our ship was galing all 
day^ il bastiment tagħna chien miexi 
ħaj (ġmielu) il ġurnata collha. 

Galba — elmu, Ibies għar-ras ; rbàt, 
faxxa għar-ras ; xorta ta kanfud tal 
baħar; ugigħ taras li jinħass mar-ras 
collha. 

Galbandra — xorta ta fjuri mir-raz- 
za tal orchidei. 

Galeas — xini, bhal gondla Vene- 

ziana. 
Galbatb ) mgħotti b'elmu, li don- 
Galeatbd / nu ghanduelmu (frasu), 

li donnu (li għandu) elmu ; bl-elmu ; 

għasfur, tajra, bit-toppu (bi trofTa rix 

fuk rasu). 

Galeoa— isem ta ħaxixa jew siġra 
(il ħaxixa tal mogħz; li tagħmel il fju- 
ri lilà, u li igbejda iżżid jew tagħmel 
il ħalib fdawc 1-annimaIi (mogħż^ li 
jecluha. 

Galena— il ħmieġ (kiegħ,xcumaetc.) 
taċ-ċomb (meta idewbuh). 

Galbna — xorta ta antivelenu jew 
rimediu contra il velenu, xorb li joktol 
jew jneħħi il velenu. 

Galenic — ta Galen (tabib msemmi 
ji twieled fPegamus fis-sena 181 u 
igħejdu li miot f Iluma fis-seua 200) ; 
ta Galen jigifieri il metudu jew chif 
chien ifejjak Galen il mardijiet ; tal 
fejkien. 

Galbnitb - ara galcna. 

Galeopsis — pianta ( ħaxixa) bhal 
ħurriek. 



Digitized by 



Google 



QAti 



— 502 — 



GAL 



Galerioulatb— mgħotti ( mlibbes ) 
b'cappell. 

Galeritb— koxra tal frott tal baħar 
li isibuha fil gebel (fossile) għamla ta 
cappelK 

UALiiirrA— gallettalijeclu fuk basti- 
menti ; galletta ta abbord. 

Galettb -galletta (tal icbel). 

Galia— taħlita ( combinazioni ) li 
fiba il galla (dic is-sustanza li biha is- 
sir il-Iinca). 

Galilbb— gallarija żgħira bħal cun- 
fissionariu fi cnisia tal Inglisi. 

Galinoalb — isem ta ħaxixa. 

Galiott— zini, baBtiment żgħir tal 
Olandisi. 

Galipea— -siġar bħal għolliek li jic- 
bru fl-America ta iBfel. 

Galipod— dic il gomma ( raża ) l| 
tagħmel is-Biġra tal abjad, (li tati U 
njam tal abjad). 

GALiuM—iBem ta ħaxix. 

Gall — marrara, mrar, mibglieda ; 
galla (li biba iBsir il-Iinca) ; barxa (li 
jagħmel wieħed meta iħocc) rokgħa bil 
ħaxix maklugħ ; tisloħ ; tgħaddeb, is- 
saħħ^ ; tinchedd, tagħdab, titħanfes ; 
it is 08 bitter as gallj morr ferm (daks 
li mrar tal marrara) ; morr toscu. 

Gall-bladdbr— il marrara (li tcun 
fil fwied tal annimali). 

Gall-duct — passaġġ, canal minn 
fejn ighaddu il (ghal) bili. 

Gall-nut— dic li minnba jagħmlu 
iMinca. 

Gall-oak— il balluta ( issiġra ) li 
tagħmel il galla li minnba issir il- 
linca. 

Gall-wbt — collu mrar ; his gall 
wel wonh provoked me^ il cliem tigħu 
collu mrar li ġagħalni nagħmel li 
għamilt. 

Gallant— meħjel, klubi, curaġġus, 
li għandu ħila cbira ; kalbieni, nobbli; 
min jitħannex man-nisa, għandur, 
min icun ighammar ma mara ta ħadd 
jelior; milkgħi, minn tagħna, ħelu 
fii mgiba, ħelu ma culħadd; biċċa 
klugħ ta fuk, (f arblu ta bastiment) ; 
titħannex jew titchessaħ mannisa; 
timmaniġġa ( ħaġa, mrewħa ecc. ) bil 
ħlewwa, bid-delicatezza ( m'bux bil 



guffaġui) ; tiggerra jew tħuf minn post 
għal I-jebor. 

Gallanted— liebes pulit jew liebes 
tajjeb; mdandan. 

Gallantry— galanterija, mgiba nob- 
bli ; hila, kalb, curaġġ ; tħannix man- 
nisa ; ħajja debuxxata (man-nisa). 

Gall DLADDBR-il marrara. 

Gallboo— wiehed mill Gallioia (belt 
ta Spanja), Spanjol mill belt ta Gal- 
licia. 

GALLEON—bastiment (gifen) ta erba' 
ponti ta li Spanjoli. 

Gallbrian — banavolja, rsir tax- 
xwieni. 

Gallvry— gallarija; mogħdija, pas- 
saġġ, curitur t'dar etc; camra, loġġa ; 
lK)Bt ; post fejn icun bemm ġabra ta 
quadri ( pitlura etc. ) ; the Nalional 
ijnllery, il Gallerija nazionali ( fejn 
hemm ġabra ta quadri pittura etc.) 
miġbura biex jarawhom in-nies. 

Gallby — xini (bastiment bli mka- 
def antic, li igħejdu chien magħmul 
I-ewwel darba mill Corinti ) ; fgum, 
chcina ta bastiment; vantaġġ ( ta 
stampatur ) jew fejn ikegħdu it-tipi 
composti li inehħu cull darba minn 
fuk il compoBitur. 

Gallby half pbnny— fluB (ħżiena) 
li cbienu igibu dari max-xwieni minn 
Genova. 

Galley-houbb— mahżen ghad-dghaj- 
jes, (fejn jiġbru u iżommu id-dgħaj- 
jes). 

Galley-peppbr— ir-rmiedtal faħam. 

Gallby-slavb— rsir tax-xwieni. 

Galley-foibt— id-dgħajsa jew gon- 
dla cbira ta Cap (bħal ma hi dic tal 
Lord ACaifor ta Londra li imur biha 
rWestminster ma li Stat maġġur, fxi 
festa tal gala). 

Gall fly— galla (duda). 

Galli— hecc chienu msejhin is-sa- 
cerdoti antichi ta Gibele f Ruma. 

Galliambic — xorta ta Cwieħed mil) 
versi tal poesija Inglisa. 

Gallian— ta, jew minn, (Franza); 
Francis.; an eminent momtieur that, it 
seems^ inuch loves a gallian |yi>i,(Sh8ke- 
spear, Cymheline 7, 7) wieħed sinjur 
(ras cbira) li, donnu, iħobb wisk tfajla 
Francisa. 



Digitized by 



Google 



'GAL 



— m\ — 



GAL 



Galliaiid— bniedem fuk ruħu, alle- 
gru ; hieni ; ferħan, fuk tiegħu, xala- 
tur ; xorta ta dakk ( tas-sfin, jew 
żifna^ allegra sabiħa etc. 

Oalliabdisb ) hena, ferħ, xalar, di- 

Galliabdnbss / vertiment. 

Galliass— bastiment tal gwerra an- 
tic bi tliet ponti, li chien jimxi bil 
klugħ u bli mkadef, bħal xini ^cbir. 

GALLic-Gallicu, ta Franza, Fran- 
cis ; magħmul mill (tal) Galla (li min- 
nha issir il-linca). 

GALLic-AciD--acidu galticu (li isir 
mill Galla etc.) 

Gallioan— ta, jew minn, Franza; 
ihe Oallican church, il cnisia gallicana 
(ta Franza). 

GALLicisM-espreBsioni jew idioma 
Francisa; mod cliif jitchelmu jew chif 
igħejdu il Francisi ; in English 1 would 
have Gallicisms avoided^ (F«»ltOii, on 
the cla88ic8)y fUnglis irrid li naħrab 
l-espressionijiet Francisi (bil Francis). 

Gallioizb— tusastil Francis, tgħejd 
jew tagħmel usu minn espressionijiet 
(cliem etc.) bil Francis; beinfi very 
much gallicised in my cIiaracter,(HjiMy 
Smiih, /Miers, 1836), hUli sirt wisk 
bħal Francisi (għandi wisk mill Fran- 
cisi fil għamil tiegħi). 

Gallicola— galla (insetti). 

Gallioaskinbd— liebes kalziet wa- 
sa' (la Francisa). 

Galligaskins— kliezet wesgħin fuk 
u dojjok isfel (bħal dawc li jilbsu il 
caċċaturi jew li jircbu iz-żiemel etc); 
ghetti tal gild li jilbsu il caċċaturi etc 

Gallimatia— discors, cliem bla sens; 
tpaċpiċ. 

Galli maupry— xuppatubit-truf tal- 
laħam (widnejn, gheddum etc.) ; caw- 
lata. 

GALLiN~(chimica) — żebgħa bħas- 
sandlu. 

Gallinaoeous -tal ordni jew taksi- 
ma tal gallinacei jevr tat-tjur, bħal ma 
huma dundiani, tigieġ etc. 

Galun;b— tigieġ, taksim ta tjur (ti- 
gieġ etc.) 

Gallinago — tajr (tjur) bħal gal- 
lozz etr. 

Gallino — to'irox il gilda bil ħakk ; 
iddejjak, issaħħan, tintisca. 



Gallingnebs— nfiscar, vesBar,nchej- 

Gallinipper— nemusa cbira. 

Gallinovoroub — min jecol it-tjur, 
min jgħejx bit-tjur (bil labam tat-ti- 
gieġ etc.) 

Gallinsbota — ħorriek (dud rkiek 
jew kamel tat-tigieġ) ; igħejdnla ucoll 
furrax. 

Gallinula— il gallozz (tajra, għas- 
fur). 

Gallinulinjb tajr (tjur) tal ilma 
(bħal gallini etc.) 

Gallipoli — waħda mil bliet tal 
Italia. 

Gallipoli oil — xorta ta żejt taż- 
żebbuġ li isir (igibuh) mill belt ta Gal- 
lip li (flJtalia;. 

Gallipot - vasett (tax-xakkuf abjad) 
li jusaw li spiżżiari ; vasett tax-xakkuf 
(ta Franza^ għal cunserva etc; spiV 
żiar ta ħabba ġozz (chelma ta^-dis- 
prezz li jatu lill xi spi'/żiar li ma icunx 
tant jinkala); don't qo to buy any ofyour 
drugsfrom that gallipot^ tmurx tixtri 
il medicini minn għand dac il ħmar ta 
spiżżiar ; gallipot, raza li tinżel ^oħ- 
roġ) miz-zocc tas-siġra tal abjad. 

Galltvant - tiġri jew titħannex warà 
in-nisa ; tiġri jew tmur wara il ħmeri- 
jet ; you were out all day yesterday and 
yallivantiug somewhere^ f knotc, (Dick- 
f II?*, Nicholas Nickleby)^ inti cont bar- 
ra il ġurnata collha il bieraħ tiġri wa* 
ra innisa, lili tgħejdlix għax naf. 

Gallivat— baatiment ċchejchen li 
jusaw fix-xtajtiet tal Malabar (India). 

Ualliwabh— rettili ("annimal) bħal 
xaħmit 1-art jew gremxula li tinsab 
fllndji tal punent ( innies jibżghu 
minnba wisk għad li ma tigdimx u 
ma tagbmel ebda ħsara). 

GALLBss-bla marrara, bla mrar. 

Gall nut— il galla (gewż jew frott 
tas-siġra tal ballnta li ticber fl-Asia 
Minore), u li minnha jagħmlu Cissir) 
il-linca. 

Oall'OAk — il balluta tal gallali tic- 
ber fi-A8ia Minore u li mil gewż tagħ- 
ha jaghmlu il-Iinca. 

Oallon- gallun (chejl Inglis li jasa' 
tmint infas jew erba' crateċ. 



Digitized by 



Google 



GAL 



504 — 



GAL 



Gallun — gallun jew ganza (għat- 
tberfil tal ħwejjeġ etc.) 

Gallop — galopp ; tiggalloppia ; (żif- 
na) galopp, tgħaddi malajr (żmien). 

Qallofade— tiggaloppia; tisfen ga- 
lopp, timxi mgħaġġel ^.tiġrija). 

Ualopbr — żiemel li jiggaloppia; 
wieħed li (min) dejjem jiggerra ; carru 
żgħir ta canun ; canun żghir. 

Gallopin— tifel tal chcinn, seftur 
għal chcina. 

Gallopinq — li jiggaloppia, galup- 
piar; li jimxi jew ighaġġel ħafna; li 
jipprecipita; a ffallopimj cousnmplion^ 
marsuttin li igherbeb malajr (lill min 
icun marid bih) ; I dicl hear the gal- 
loping o/ horses, smajt il galuppiar taż- 
żwiemel. 

Gallotanio— conza tal galla (tal 
gewż tal ballut li minnu issir illinca). 
^ Gallow — tbażża, twerwer jew tri- 
għed bil biża ; tgħallak ; tati il mewt 
bil forca ; the xoraihful skies gallow the 
very wanderers of the dark, (Shake- 
spear, Lear. III, 2), is-sema ncurlat 
ibażża lill ii stess nies (lil dawc stess) 
li jiggerrew fid-dlam ; loith great Jexos 
he is gallowed, (Legend of the Iloly 
lioodj, ma Lhud cbar chien msensel 
fil forca (chien mghallak). 

Gallow - f loc gallows (ara). 

GALLow-CLAPPEtt— chelma tad-dis- 
prezz bħal meta ngħejdu : dac bnie- 
dem tal forca jew dac avanz tal for- 
ca etc. 

GALLOW-aRASS— il kanneb (^igħedu- 
lu hecc haxix talforca il għaliex mil 
kanneb isiru il ħbula. 

Gallow-tree - forca. 

Galloway— Galloway (isem ta di- 
strett li jigi għal Nofs inhar ta Sco- 
zia) ; xorta ta poni jew mezzu cavallu 
(bieżel wisk għax-xogħol ) ; bhejjem 
actarx lewn sewdieni li jinsabu VGal' 
loway. 

Gallow QLASs-suIdat tal fanterija 
armat (lest ghal gwerraj, hecc msej- 
jah fl-Irlanda, 

Gallows— forca; ragel jew bnie- 
dem tal forca (bniedem, assassin, ħab- 
si); the gallows groans for him^ il forca 
kegħda tibchih (hemm hu assassin !) ; 
he is a gallows, I know, dac bniedem 



tal forca (ħabsi għal darba) jena naf ; 
galloxos, cavallet fejn tpoggi il cax- 
xa etc. (ta stamperija). 

Gallows bird — briccun, assassin, 
ħabsi, bniedem tal forca. 

Gallows niTTS — bħall strippi li 
jagħmlu fuk il cverta ta bastiment 
biex ipoġġu (imiddu) fukhom laiti, ar- 
buletiijetc. 

Gallows faced — wiċċ ta ħabsi ; 
ħarsa ta wieħed briccun (assassin, ta 
wieħed tal forca) ; go away^ you gal- 
loxos faced vagabondy (H. Urooke, Fool 
of qmlityjy mur minn hawn ja wiċċ 
ta vagabond ħabsi (assassin etc.J 

Gallows prame— il forca, it-travi li 
jagħmlu il forca (larmar tal forca). 

Gallows free— li ħeles mil forca ; 
let him be galloxos free hy my consent^ 
(Drydeo, Ahsalom etc), ehilsu (erħilu 
jeħles mil forca bis-sensia tiegħi. 

Gallows ripe— li wasal għal forca ; 
lest għal forca. 

Gallows stanchions — ara gallmo 
hitis. 

Gallowsness— briccunatijħazenetc. 
I neoer knew your eqxials for gallows: 
nessy (G. Eliott, Adam Bede), katt ma 
rajt bħalcom għal briccunàti (katt ma 
rajt briccuni dakshom. 

Gallows tree— il forca. 

Galls— grieħi li icollom il bhej- 
jem bil brix (jew ħacc) tal ingenji. 

Gaij. sickness — xorta ta deni (li 
jimxi wisk fl-Olanda u '1 Belgin). 

Gall some— ncurlat, nfiscat, irra- 
biat. 

Gall STONE—gebla (ħaġa maghku- 
da, bili) li titrabba fil bużżieka tal 
marrara. 

Gally— tal marrara, morr daks il 
velenu, tal morr tal marrara. 

Gally woRM - ħanex, duda tal ve- 
lenu. 

Galoche — zucletta, żarbun bil pett 
tal injam ; bħal ghetta (wiċċ għal fuk 
wiċċ iż-żarbun) biex iżżomm iż-żarbun 
li ma jibtelx, u is-siek shuna fix-xitwa. 

GALOP-^galop, dakka, zifna. 

Galore— il ħala, ħafna, katiħ, bo* 
sta, sħiħ. 

Oaloshe— ara galoche. 



Digitized by 



Google 



OÀL 



— «06 — 



GAM 



Galoubet— ocarina jew flawt żghir 
(lichiena idokku fl-antic) bi tliet tokob 



Oalosie — ara galaxy, 

OALP-tgħajjat, tiugbi bħal chelb ; 
tiftaħ ħalkec, tittewweb. 

UALPER^min jittewweb. 

Oalsħip— debuxxar, ħajja ħażina. 

OALSOME^-ħażin, malinn. 

OALUNGUA—duwa għad-deni (li isir 
mil friegħi ta siġra li'tinospora vorru- 
cosa^ fl-India. 

Ualvanio— galvanicu, tal galvani- 
smu, ta Oalvani. 

Oalvanio battery— batterija ^al- 
vanica jew ta Galvani; ħafna celel jew 
caxez galvonici ma xulxin. 

Galvaniooell (jewPAiR)— taħlita 
ta żewjif metalli flimchien fliquidu li 
chemicalment jahdem fuk wieħed minn 
dawħ iż-żewġ metalli actar milli jaħ- 
dem fuk 1-jeħor. 

Oalvanio electricity— elettricità 
chimica jew dinamica. 

Oalvanio pile — (flelettricità) co- 
lonna ta placchi li icunu keghdin waħ- 
da żingu u loħra ram (wahda hecc u 
1-oħra hecc wara xulxin). 

Galvanio shook — BCOBsa elettrica li 
tiehu (f giBmecJ mil galvanic cell (ara). 

Galvanism galvanismu; dio l-e- 
lettricità li issir m*bux bil gherik 
iżda permezz ta azioni ohimica minn 
żewġ xorta ta metalli (misjuba 1-ew- 
wel darba minn Qalvani per mezz 
taż-żringijiet li chienet issajjar martu 
li meta mejtin chif chienu messithom 
b-biċċa għodda ta zewġha bdew jit- 
ħarcu jew jiċċakalku). 

Galvanist- gilvanista, wieħed li 
jaf 1-elettricità tal (mħarreġ fil^ Gal- 
vanismu. 

Galvanizatio.^ galvanizzar. 

Galvanizb — tiggalvanizza ; tiosi 
bid-deheb jew fidda etc. bil galva- 
nismu. 

Galvanizbd iron ħadid iggalva- 
nizzat (ħadid micsi jew maħsul biż- 
żingu bil galvanismu). 

Galvanizer— min (dac li^ jiggal- 
vanizza. 

Oalvano— ta Oalvani fdao li sab 
il galvanismu). 



Galvano-oaustio — tas-sħana li 
issir ( magħmulha ) mil galvanismu 
bħala caustiou (ħaġa li tahrak). 

Galvanoglypħ — inoisioni li issir 
(magħmula) bil galvanoglyphy (araj. 

Galvanoglyphy — incisioni fuk 
metalli li issir bl-elettrioità ( bil gal- 
vanismu ). 

Galvanography — ^alyanografia, 
incisioni fuk il metalli bil galvani- 
smu, ' 

Galvanologist — min jicteb bil 
( wiehed mħarreġ jew li jaf il) galva- 
nismu, 

Galvanology— galvanologia, stu- 
diu fuk il (tal) galvanismu. 

Galvanometbr — galvanometru, 
strument għal chejl (esaminar) ta cur- 
rent elettricu ( biex jaraw bih jecc 
hemmx current), chemm hu kawwi il 
current, għal fejn hu sejjer current 
elettricu). 

Galvanoplastio— tal galvanopla- 
stioa ("tas-sengħa jew ix-xogħol tal 
eletrotipija ). 

Galvanoscope — ffalvanoscopiu ; 
strument għal chejl im, forza ta cnr- 
rent galvanicu ; oħal Jabra magne- 
tica. 

Galvanothermometer — strument 
(termometru tal galvanismu) biex ja- 
raw is-shana ta current galvaniou. 

Gamagrass— isom ta ħaxixa li tit- 
wal (togħla) ferm. 

Gamarrhoute— granċ ippretificat 
(granċ gebla li isibu fil ħaġar jew fil 
blat;. 

Gamashbs — żarbun bit-tromba 
gholja (stvaletti sdvaluni bħal dawc 
ta li skallin ta li xprunari etc.) li 
jilbsu dawc li iounu jaħartu eto.) 

Gamb— ooxxa, siek ta kuddiem ta 
Ijun eto. (fl-armi tal cuniomijet eto.) 

Oamba— viola (strument tal cordi 
bħal violin cbir, iissejjaħ heco għa- 
liex biex jindakk jiiiżamm bejn ir- 
riġlejn, bit-taljan gambe. 

Gambade— ghetti li jilbsu dawc li 
jirobu iż-żwiemel biex ma jiċċapsux 
bit-tajn ; staffi tal gild. 

Gambblon— flooo, jew clecc tas- 
suf oxħon li chienu ixiddu ii cavalieri 
kabel ma jilbsu il oorazza eto. 

64 



Digitized by 



Google 



GAM 



— 506 — 



GàM 



Oambet— tajra, għasfui* (bħal plu- 
viera» il pluvierott). 

Oambie— isem ta ħaxixa Cmedici- 
nali) li jomghodu in-nies tal Malajja 
meta icollom il vixxri biex iżommu 
id-diarrea. 

Oambist— min idokk il jfamfca (ara). 

Gambit — I-ewwel mossa (ċaklika 
tal pedini) fiMogħob ta li soaccbi. 

Gamble — tilgħabgħal flus; he gam- 
bled awav all hie nroperty^ lagħab (u 
tilef) cull ma chellu. 

Gambler— lagħàb (għal flus) : he is 
a well known aambler, dac culħadd jafu 
lagħàb ; he u a ruined gambler, dac 
lagħàb u tilef cull nia chellu. 

Gambling — logħob, tal-Iogħob 
(ghal flusj ; I detest gambling^ nob- 
għodu illogħob (ghal flus); a gambling 
housey post (loc) fein isir il-logħob 
għal fluB (dar fejn jilgħabuhom). 

Oamboge - il gomma ( bħal raża ) 
li jusaw bħal medicina; il bamia, jew 
melleħija (pianta, haxixa). 

Oambogian) **' bamia, li humnis- 

_ >• sel mil bamia jew me- 

Gambogio j ,^yj^(<pj^^ta,ħaxixa) 

OAMBOL—titkabeż, titmiegħeż; tka- 
biz, tmegħiż ; logħob, xalar, diverti- 
ment (sfln etc). 

Gambone — ara gammon. 

Gambrel— siek ta wara ta żiemel, 
bastun (għuda) mgħawweġ bħal siek 
ta wara ta żiemel ; torbot mis^siek 
(torbot lil xi ħadd minn sieku ). 

Oambroon— xorta ta drapp ohxon 
għall inforor. 

Oamb— logħob, farġa, mogħdija 
taż-żmien ; tbahrid; caċċa (tajrjew 
annimali ohra) ; logħba, partita; pian 
(ħsieb, disinn ) ; * tilgħab, titfarraġ, 
tgħaddi iż-żmien, tilgħab jew tagħ- 
melpartita; tilgħab għal flus; tati 
piacir,tiddeverti; milwi (mgħawweġ); 
did you ever read anything about the 
publio gamee of Uie ancient Oreehe and 
Homanaf katt krajt xi ħaġa fuk il- 
logħob tal Grieghi u Rumani antichi? 
ihie is game for the children^ dana tfar- 
riġ (mogħdija taż-żmien ) għat-tfal ; 
tJiere she could skip and make a game 
like any kid (Ghaaeer^, hemm hi tista 
titkabeż u tagħmel tbahrid (titbah- 



rad) bħal ghidi ("daks ghidi) ; we have 
fiad very good game there^ chelna (għa- 
milna) caċċa tajba hemm, jew kbadna 
ħafna caċċa ( tjur u annimali ) meta 
conna hemm ; let us have a game at 
whist, ejja nagħmlu partita whist\five 

?mmes sliall viake up tlie sety ħames 
ogħbiet jagħmiu il partita ; / want 
bn% two games to be up, joukosni żewġ 
logħbiet biss biex nagħlak ; this seems 
to be the present game ofthe crovm and 
t/iat t/iey will begin no other till they 
see an end of this (Temple)^ dana donnu 
il pian (ħsieb) li għaudu frasu issa il 
gvern(il curuna) u majagħmlux jew 
ma jibdewx jeħor kabel ma jaraw 
dana lest ; there was he gaming^ 
(Sliakespear, Ilamlet ), hemm chien 
hu, jilgħab ( għal flus ) jew jilgħa- 
bhora ; game^ mgħawweġ ; a game leg^ 
siek mgħawġa (siek iz-zopp); St. Uo- 
nans caiching hold of the deviVs game 
leg^ (Seolt), St. Rouan kabad is-siek 
tax-xitan iz-zopp (is-siek zoppa jew 
mgħawġa tax-xitan); game^ lest, mħaj- 
jar; I dare say we can beat him,.. I 
am game to try^ (G. Keade. It*s never 
too late to mend)^ nifhem jen (icolli 
nghejd) nirbħulu (ngħadduh etc.)... 
nmajjar (jena lest) biex nipprova ; (o 
die game, iżżomm jebes sa I-aħħar; 
to fnake gamc of tgħaddi iż-żmien bi 
(tagħmei wiened pulcinella) tidħao 
bi ; why do you maie a game of his 
calamities f għaliex tidħcu bis-slaleb 
tiegħu ? 

Oame-baq— ċurniena jew barżacca 
għal caċċa. 

Game-oertifioate — sensia gkal 
caċċa, permess (certificat) li tista id- 
dur għal, jew tbigħ il, caċċa. 

OaME-OOOK— serduk mrobbi għal 
ġlied (serduk tal ġlied) ; they dispute 
always as fiercely as two game-cocks in 
the pit, (Locke), jatu (jiggieldu) dej- 
jem sħiħ,kishom żewġ sriedec fl-arena 
(fil post għal ġlied). 

Oameful— coUu logħob, ċajt jew 
kbis, ferħan, hieni, cuntent. 

Gàme-kebper— dac li icuu (jok- 
għod) għassa għal caċċa (fl-artijiet 
magħlukinjew riservati biex jindo* 
cra li ħadd ma jidħol). 



Digitized by 



Google 



ĠAM 



— 60f - 



GAN 



Oamb-lioenge — sensia tal caċċa, 
periness (sensia) li tista iddur għal 
jew tbigħ il cacċa. 

GAMELY—ferħan, collu logħob etc. 
bil ferħ, bil-Iogħob, biċ-ċajt u bid-di- 
vertiment. 

Gameness — cUraġġ, kalb, ħila; 
there was no douU about hU gameness^ 
(T. Ha(ehP8. Tom. Broton at Oxford), 
ma chierix hemm dubiu għal curaġ^ 
tieghu fma chioni hemm dubiu li 
m'bux kalbienij 

Gamb-play — il-Io^ħob li chien isir 
fl-anfiteatru (miilantichi Rumani etc.) 
Game-player— buffuCwieħed mħal- 
las biex idaħħacin-nies). 

Gamesome -r collu logħob, ċaj- 
tier eto. 

Gamester— lagħàb; mara m'hix tal 
gàlbu. 

Gamesthess - lagħàba» mara li til- 
għab ghal flus. 

Gamin— tifel sdingat, mitluk jig- 
gerra fit-torok. 

GAMING-Ioghob (għal flus). 
GAMlNa-fiOUSB — dar tal-logħob, 
post fejn jilgħabuhom. 

Gamino-Table — il mejda tal-lo- 
għob ; you will iind hini all night at the 
gaming-table^ issibu il-lejl collu fuk il 
mejda tal-Ioghob (jilgħabomj. 

Gamma— it-tielet ittra tal alfabett 
griec; gamut (ara^. 

GAMMARiDiB — granci, gambli etc. 
tal baħar. 

Gammarolitb -ganiblu ippetrificat 
(li issibu magħkud fil gebel). 
Oammarus — gnmblu. 
Gammer— il mara, mara xiħa. 
Gammon — coxxa tal majjal iramel- 
ħa, perżuta ; isem ta logħba bid-dadi; 
ċajt; tmellaħ ( il-laham fal ħanżir, 
jew taghmel I-ardu) ; tiuċajta (tidħao 
bi); tirbaħ partita tal gammon (logħ- 
ba bid-dadi) ; torbot puprest ta ba- 
stiment. 

Gammon-rino — iccircu li miegħu 
jorbtu il puprest. 

GAMMONiNa— rbit (seba jew tmien 
volti bic-cima) ta puprest ta basti- 
ment. 

GaMMUT— ara gamut. 
ĠjLUUY—jàm ftickt/. 



Gammbb — arà gamhler. 

Gamp— umbrella; it-tundiatura ta 
umbrella meta tcun mifuħa. . 

Gamut— -scala tàl musica. 

Gamy— bħal caċċa; li fih togħma ta 
caoċa; kalbieni, curaġġus. 

Gan (floc bbgan)— dari chienet usa- 
ta f loc il verb did ; not wiih Ues dread 
the loud eihereal trumpet from on high 
gan blow, (Mllton, Paradise Lost V/, 
60)^ u m*hux b'biża ankas it-tromba 
mis-smewwiet bdiet iżżai^ar (żarżret). 

Ganoh - iddendel (tghallak) f'ganċ. 

Ganchino — chif jiccastigaw jew 
jatu it-turturi it-Toroc (castig tat- 
Toroc għal dawc li icuuu iccundan- 
nati għal mewt). 

Gandbr— il wiżżu; tiġġerra (tmur 
minn post għal jeħor^. 

Gander's wool— ir-rix, rix. 

Ganb — ħalk ; tittewweb. 

Gano — tajfa, ċorraa, ^aji;, salt jew 
cumpannja nies flimchien; tmur (ma^ 
mixi, pass (chif wiehed jiraxi); a gang 
of thievesy cumpannja tal ħallelin; our 
coalheavers work in gangs from 10 io 
16 meny in-nies tal faħam tap^ħna (tal 
faħam) jaħdmu fil (bil) gajjijet ta 10 
jew 15 ir-ruh ; to gang away^ tatic 
għaxwa (jew rekkiet ir-ruħ) ; to gang 
one's gaity tmur, titlak ; to gang out of 
one self taliena ruħec; to ganq togetfier^ 
tiżżewweġ; togang to^ tgħib (ix-xemx); 
to ^ang to gait^ issiefer, titlak għal 
pajis jeħor ; to gang wiih^ tmur 1-art 
ftinnaufraga jew titchisserma 1-art); 
gang, il canal f mogħdija) li jagħmel 
fl-art I-ilma gieri jew 1-wied ; water 
O'^^^g^ goj'ga ta jew għal 1-ilma ; gang^ 
rdum ; vieġġ, tagħbija (ta wiehed li 
jiata jarfa jew i j[orr fdarba) ; għalka 
fejn jirgħaw il bhejjem. 

Ganoablb — li tista tgħaddih bil 
mixi (passaġġ) ; li jista ighaddi ; li 
jimxi jew ignaddi ^flus^. 

Gano-board — il fallacca (mogħdija) 
minn bastiment għal-lart; mo^ħdija 
(triek) minn fejn jimxi jew jippas- 
siġġa issuldat etc. li icun ghassa ( il 
passaġġ tas-sentinellaj. 

Gano-cask — bittija ghal ilma li 
iġibu għal bastiment, fuk id-dgħaj- 
jes. 



Digitized by 



Google 



GAif 



— ^08 — 



ĠAN 



Oano-bdgbb — serriek tondli jaħdem 
biez jindrizza rjus tal fallacbi jew 
tavluni. 

Ganobb— mezzej, dac li jimzi, min 
ioun jimxi ; min (dao li) imur jew 
igħaddi (minn triek etc.) ; min igħad- 
di bil miezi (bil mizi) u m*buz fuk iż- 
żiemel jew rieobeb ; il cap, 1-imgħal- 
lem (foreman) ta cumpannja nies jew 
(ħaddiema). 

Ganobtio) taz-zmara Oange; li 

Oanoio \ igħammar fix-zmara 
Oange (tal-India, fl-Àsia) ; that is a 
gangetic crocodile, dac cuccudrili li 
jinsab fil (tal) Oange. 

Ganoino— mizi, mghodija il kud- 
diem, progress. 

Oanoi no-fobth — esportazioni (ħruġ 
jew bghit ta prodotti etc. ta art ghal 
art oħra). 

Ganoino-obab— il macna(roti etc.) 
ta mitħna. 

Ganoino-ooods — ħwejjeġ li tista 
iġġorrbom jew teħodhom malajr minn 
post għal I-jeħor ; ħwejjeġ ħfief għal 
ġarr. 

Ganoino-plba — causa twila fil 
Korti. 

Ganolb— tlablab^ tpaċpaċ. 

Ganoliao > . I ;. , . 

Oanolial ; **' ^^^i^'*^^ <^'^)- 

OANOLiATBD--Ii għaudu il ganglions 
(ara). 

Oanolifobm— li għandu ghamla ta 
(li hu bħal) ganglion (ara). 

Oanolion — tumur fin-nerv jew 
għerk tal gisem ; glandula. 

Oanolionitis — infiammazioni fil 
ganglion (ara). 

Oano-haster— 1-imgħaIlem, il cap 
ta cumpannija ta uies (li icuuu jogħ- 
mlu zogħol fiimchien). 

Gano-saw— armar b'hafna seghi jew 
mnazar li jabdmu flimchien ( biez 
jaktgħu travu f hafna twavel fħin 
wieħed ). 

Oanorbna — cancarena. 

Oanobbl — vagabondy bniedem li 
igħaddi ħajtu jiggerra mad-dinja; tar- 
bija li għadha chemm telket timzi ; 
hie child has grown a ^angrel hoy nowy 
(KOHBf IleleonoraJ ; ibuu issa tfarfar 
sewwa li telak jimzi. 



Ganorbnatb — taghmel iggib can- 
carena. 

Oanobbnb— cancru, caucai*ena; tio- 
cancra; his wound gangrened hefore 
night^ il ferita li chellu iccancrat ka- 
bel wasal il-lejl. 

Oanobbnous — iccancrat, bil can- 
cru ; mhassar; the blood turning acri' 
monioua corrodes the vesseU^ produeing 
hwmorrhages^ pmtxdea red^ olack^ and 
ganQrenous, fAibatlinof, on Aliment$)^ 
id-demm meta jitħassar, jecol il bżie- 
żak żghar fejn icun kiegħed, igib 
I-emorragija (fgir jew tneħħija tad- 
demm) u nfafet żgħar homor/suwed, 
u iccancrati /bil cancru). 

Oamoub— dac it-trab li fih jew li 
miegħu) icunu il metalli, meta icunu 
għadhom fil minieri. 

Oano-way— mogħdija,passaġġ, wisa 
minn fejn wieħed igħaddi ; scala ta 
bastiment. 

Oano WBBK — il gimgħa (il ġi-anet) 
tar-Rogazioni (li isiru kabel il festa 
ta rMpsi \ 

Oanil— xorta ta] gebel taż-żoukor 
li jitfarrac. 

Ganistbb — trab bhal dac tal ħajiar 
taż-żniet li iinsab fil minieri tal (taħt) 
il faħam tal ħaġra ; gebel jebfs mfar- 
rac, ramel u tafal magħġuoin flioi- 
chien biez jicsu bieh il postijiet feju 
idewbu il ħadid. 

Oannbt— tajra tal ilma bhal wiżifi. 

Oanoid ) ^ ^^^ ir-razza (ordni j 

_ >• ta ħut msejjaħ tal 

Oanoidun j ganodians (ara). 

GANODiANS—razza ta ħut bil kxur 
magħmul ilekk (bħal enamel) u gej 
bil ponta bħal ma Iiu li sturgeon (aro). 

Gant— tittewweb (tiftaħ kalħec); 
titwiba (fetka tal ħalk). 

Gantlbt— il castig tasswat tal mi- 
litari, meta suldat etc. li icun iccun- 
dannat għas-swat ineżżgħuh, dahru 
barra, u igħaddi mil filliera suldati 
armati b'nerv etc. f idejhom biez jak- 
la dakka minn għand cull wieħed ; 
ta run tlie gantlet, tieħu (takla) is swHt 
(fil militar) ; some said he ought to hnve 
been tied neck and heels ; ot/ters that he 
deserved to run the gantlet^ (Fielding. 
Tom, Jones), z'uħud igħejdu li chien 



'Digitized by 



Google 



OAN 



— 609 — 



GAR 



imisshom rabtuh minn għonku u 
minu sakajhy pħrajn igħejdu li ohien 
ħfitkku jakla is-swat; to run Uie gantlei^ 
issofri moħkrija, critica eto. ; to print 
U to run the gantlet and to expose 
to the tonguea Btrappado^ ( Glanvill, 
on Dogmatizingjy rain jicteb u joħ- 
roġ ( jistampa ) xi ħaġa icollu jok- 
għod għal critica ħurxa u għal ilsna 
tan-nies. 

GantLopb— ara Qantlet. 
Gantry — tilar tal injam fejn (fuk 
hiz) ipoġġu ii btieti jew bramel). 

Ġanymedb ( fil Mitologija ) — iben 
7ro8 u Callirhoe li ħa miegħu Jupi- 
ter u għamlu dac li iżommlu it-tazza; 
(fl-astronomija) wahda tnis-satelliti ta 
Jupiter misjuba minn (li ra lewwel 
darba) Galileo fPadua fis-7 ta Jan- 
nar tassena 1610. 

Ganza— xorta ta wi^,za salvaġġa. 
Gaol— calzri, ħabs ; ticcalzra, tib- 
għat il ħabs ; tlie gaol notp ie crowded 
with prisonersy il ħabs issa mimli pri- 
ġunieri ; gaoling vagabonds was of no 
open example, (Baeon), I-iccalzrar tal 
vagabondi ma sewa għal xejn. 

Gaol-bird - ħabsi (dieħel u ħiereġ 
il ħabs ; bniedem tal ħabs) ; liberatin^ 
tlie gaol birds in A lexandria^ jehelsu il 
ħabsin (in-nies tal ħabs) TLixandra 
(Pall Mall Gazette, Oct. 5th. 1882). 

Gaol dblivbry — ħelsien mil ħabs, 
meta jibghatu il barra mil ħabs dawc 
li icunu hemm bla ħtija etc. 
Gaoler - calzrier. 
GAOLBRBBS — calzriera. 
Gaory - setta ta Lhud CDutturi tal 
Lhud;. 

Gap— fetħa, xakk, ħalk, kasma; 
selħa; mogħdija dejka; żmien kie- 
għed (kab/.a ta sniu etc ) ; tiftaħ, ix- 
xakkak ; there was a gnp in the toalf, 
chien hemm selha mwakk^ħa (fetħa) 
fil ħajt ; theformost Tariars in the gap 
conspicous by his yeUow cap, (Uyroii, 
GiaourJ^ iUTartar ta kuddiem nett 
fil mogħdija dejka etc, t/ien follows 
an immenae gap, in which, nndouhtedly 
some changea were made by <imtf,(Barkp, 
Abridgmeiit of Engliah ITintory)^ im- 
bagħd chien hemm kabża cbira ta 
suin (għadda salt żmien jeħor) li ma 



issemma xejn, li fihom (jew li fih) 
minn għair dubiu ta xejn (sigur^, sar 
xi tibdil ; to stop a aap, issodd (tagħ- 
lak) ferita ; (tirmedia ghal ftit) ; to 
àtand in the gap, tidħol fin-nofs (tes- 
poni ruħec ) biex tilka (tipprotiegi 
jew tħares minn xi periclu eto.) lill 
xi ħadd jeħor; Ready I take aim at 
their leadere, their maeses are gapped 
with our grapesy (TennyHOii, Befence 
of Lncknow, III), cunu lesti (armaw 
isa I) imJGniraw għal capijet taghhom 
in-nies taġħbom miftuħin minn xul- 
xin bil balal tagħnà. 

Gape — tiftaħ ħalkec, tittewweb; 
tiftaħ ħalkec meta tibka mistgħageb 
għal xi ħaj;a ; tinfetaħ; fetħa ta ħalk; 
titwiba ; il ħalk miftuħ tal għasatar 
(il fetħa tal ħalk); what are you gaping 
atty għaliex inti hecc mistghageb 
b'ħalkeo miftuħ? he is gaping after 
Cjew/or) thisjplace jew situation, għan- 
du lagħbu nieżel (jixtiek wisk etc.) 
għal dan il post (jew I-impieg) ; may 

ihat ground gape and swalloio nie alive^ 

(Hhttkispear, Benry VI J, irrid (nara) 

I-art tinfetah u tiblagħni. 

Gaper— min jittewweb,jiftaħ ħalku, 

min jibka ħalku miftuħ jistgħageb, 
Gapr sbed — stagħgib, ftuħ ta halk 

ta xi ħadd meta jara jew jistagħġeb 

b'xi haġa. 
Gaping - ftuħ tal ħalk; titwib ; fet- 

ħa, kasma (fħajt, blat etc. ) ; xewka 

cbira ; their gaping was to receive offer' 

ings from every where and retum none 

themselves, (Bale. Apology), ix-xewka 

cbira tagħhom chienet l)iss li jircievu 

(jeħdu rigali etc.) minn cullimchien u 

huma ma jatu xejn. 

GAPiNa-STocK— għageb ( ħaġa etc. 

ghall ħadd jeħor li jistgħageb biha) ; 

/ wan to be their gaping-stock, cont sej- 

jer iicun il ghageb tagħhom (bia biss 

chienu sejrin jistghaġbn^. 

Gap-toothbd — li għandu snienu 

(bi snienu) mberrkin (wesghin waħda 

mill-ohraj. 

6AR~alabarda, vleġġa ; il-Iizz Cħu- 

ta) ; iġġagħal bil fors. 

Garaoay— isem ta tajra (ghnafm) 

tas-sork (bħal seker) tal Messico (Ame- 

rica). 



Digitized by 



Google 



GAR 



— 510 — 



ĠAR 



Garamantio — tal Oaratnanti, nios li 
igħammru fl'Amerioa ta Fuk ; ( Li* 
biani, Cartagiuisi ). 

Gabayancbs - xorta ta oiċri. 

Oarb — iibsa, Ibies, mgiba, mod 
(chif ; garbu; katta furrajna, kamħ 
biż-żbul iiiexef; tilbes; torbot il katet 
tat-tiben etc. ; / like him in ihat garb, 
joghġobni b*dio il libsa fliebes heco); 
the nse of t/ie old national garb was 
interdicted (MneħuX^y^ Iliatory ofEng- 
{afi<2)» Ibies antio nazionali neħħewh 
(ipprojbewh) ; he ia ihe only one there 
ihai haa a goodgarby ma hemmx ħliefu 
hemni (hu biss li hemm) bil garbu 
(garbat jew ta mgiba tajba, li jaf igib 
ruħu sewwa^ ; he could not apeak En- 
glish in thenative garb ( Shakespear, 
Ilenry Vj, mà chienx jaf jitchellem 
bl-Inglis chif jitchelmu Mnglisi 
(bħal-lnglisi) ; tliese men garb ViemseU 
ves welly dawn in-nies jilbsu tajjeb. 

Garbaob— iMibel, ħmieġ tat-tnad- 
dif ta annimali; msaren tal hut li jar- 
mu fil chcina etc; gewwieni, msa- 
ren, chirxa ; chitba immorali (li tagħ- 
mel il ħsara) ; tnaddaf, tnehħi li msa- 
ren tal ħut ; codfishes are garbaged, saU 
ied^ and hung io dru, il baccaljaw ineħ- 
ħulu msarnu (inaddfulu żakku) imel- 
ħuh u idendluh biex jinxef. 

Garbel— it-tavla li tcun mal prim 
ta bastiment. 

Garbish*— ara garbage. 

GABLB-tnakki, tagħzel, tgharbel ; 
il ħmieġ (trar etc ) mnakki ; in-naka ; 
bniedem vili, pastas; io garhle, to 
cleanse Jrom dross and dirt, as grocers 
do their spices^ ( Phillip$), ihe New 
IVorhl o/ iVordsJ, to garble, tnaddaf, 
tnakki mit-trab jew hmieġ ta żrar etc. 
bħal ma jagħmlu bil ħwawar tagħ- 
hom dawc tal merċa ( il mercieri ) ; 
throw ihe garbage away^ armi ( ixħet 
barra) iż-żrar etc. li wakkajt ; did not 
ihe lady smile upon thegarhle ( Wolcolf, 
F. Pindar\ issinjura ma daħkitlux 
liii dao il pastaż vili ? 

Garblbr — min inakki jew igbarbel 
(ħwawar miż-żrar etc.) ; ufiicial 8a- 
nitariu (f Londra) li dari chien idur 
u jara jeco il hwawar li icollom għal 
beigħ tal ħwienet icunux mnokkijin 



u ndaf biżzejjed ; min jirraġuna chif 
jakbillu (iħalli dac li ma jakbillux fxi 
quistioni, biex jipprova li hu għandu 
raġun ). 

Garboard — lewwel tavla li tcuu 
mkabbda (mwaħħla) mal prim ta ba- 
stiment. 

GARBOiL-storbiu, rvell, frattarija, 
għagħa; tgherfixa, takliba, tagħmel 
storbiu, frattarija, takla ( tagħmel ) 
rvell, tagħmel takliba, tkalleb, tgher- 
fex; look here, tehat garboils she amikedy 
(Shake.sp»ar, Aniony and Cleopatra)^ 
ara hawn xi rvell (frattarija) kalgħet 
(jew ghamlet) ; here would be a pre- 
cedent io garboil ilie house, (Barael, 
Own I\meJ, hawn icun precedent 
biex tirvella (tkankal) il camra tal 
parlamont (tal cunsill). 

Gar^ion — seftur; waitedonby IFiZ- 
liam de Merton, i/ieir gargion, (FQller. 
Comb. Univ, 7, 4^^, servihom William 
de Merton, is-seftur tagħhom. 

GARCR0W(jeW JAGKDAW)~ĊawIa. 

Gard— ara (guard). 

OARD-bitħa, ġnien, ġardina. 

Gabd — tberfel, iddawwar bi. 

Gardant — (flarmi;annimal,ljun eto. 
li icun arbulat jew wiekaf etc. b'wiċċu 
ibares il kuddiem jew lejn min icun 
jħares lejh. 

Gardb bracb -biċċa (bħal platt jew 
tarca li il gwerrieri chienu jorbtu ma 
dirgħajjhom fil gwerra (biex jilkgħu 
dirgħajhom middakkiet tax-xabla etc.) 

Gardbn — gnien, gardin; tal ġnien 
(tal ġonna) tcabbar (ticcoltiva^ ġnien ; 
tiehu ħsieb tnissel, tħawwel etc. fju- 
ri etc. fi ġnien , is that his garden ?, dac 
il ġnien tiegħu ? / have a lot of ihose 
flotoers growing in my garden, ghandi 
ħafna minn dawc il fjuri fil ġnien tie- 
għi ; Italy is called i/ie garden o/ Eu^ 
rope, Mtalja isejħula il ġnien ( loc 
1-actar delizius, jew sabiħj tal Europa; 
iliese are all garden tools, dawna collha 
għodda tal ġonna; he was hroughi /rom 
ahroad on purpose to ganlen here, ge- 
buh minn barra għal apposta biez 
jiccoltiva il ġonna hawn. 

Gardbnagb — orticullurav coltiva- 
zioni etc. tal ġonna ; is-sengħa tal ool- 



Digitized by 



Google 



«AR 



— 611 — 



QAR 



tivazioni tal ġonna ; ħxejjex (prodotti) 
tal ġonna. 

Oardbn-balsam— il balzmn. 

Gabdbn-olosb— ġnien magħluk. 

Oardbnbr— gennien, ġardinar. 

Oabdbn-bnoimb - tano fak carretta 
u pompa għat-tiskija tal ġonna. 

Garden-flba— dac il ġrad li jakbes 
fil gonna. 

Oardbn flowbr — fjur tal ġonna 
(m'hux salvaġġ). 

Gardbn glass— bozza tal ħgieġ biex 
igħattu biha il pianti. 

OARDBN-GOUT—il mard ħażin jew 
veneriu. 

Oardbn HousB—dar tal villeggiatu- 
ra (fejn imorru in-nies fis-sajf) ; bur- 
dell. 

Oardbnia — xorta ta giżimin (tal 
Cap, tal Africa). 

GARDBNio-tal gardenia (ara). 

Oardbnino— sengħet il gennien jew 
il ġardinar; xogħolil ġonna; he takes 
exceeding pains in gantening^ jithabat 
wisk (jenu interess cbir) fix-xogħol 
tal ġonna ; gardening is his hobby^ ix- 
xoghol fil ġonnahu l-acbar namur tie- 
ghu (miġnun ghax-xogħol fil ġnien jew 
biex jaħdem tal ġardinar). 

Oardenlbss— bla ġnien. 

Gardenly — ta ġnien, 1 i jixrak il 
ġnien ; managed in a gai'denly manner, 
(Marshall, Rural Economy ), miżmum 
ta veru ġnien jew miżmum li stess 
bħal ġnien. 

Oarden-mould -art (ħamrija) tajba 
għal ġonna. 

Oarden-nail — musmar tal ħajt 
(musmar tal ħadid fondut li jissam- 
mar fil gebel u li għalecc jusawh wisk 
fil ġonna biex ix» bilcu campanelli etc.) 

Oarden-partt — stedina ta lakgħa ta 
nies fi ġnien fejn icollom trattament 
(stima ichel u xorb) u xi musica ucoll 
biex jeħdu piacir. 

Oardbnplot — ħammiela, rokgha 
art fi ġnien (mħollija għal xi fjuri etc.) 

Gardbn-shbars— ronca, jew mhass 
taz-żabbara ( jew tal genniena biex 
jiżbru u jaktgħu friegħi etc) 

Gardenship — ara gardening jew 
hotticulture, 

Gardbn-sfidbr— brimba tal gonna. 



Garden-stand— banc għal ksari fi 
ġnien. 

Gardbn^stuff — ħxejjex etc. li jic- 
bru fi ġnien, (crafes etc.) 

Oardbn syrinob — servizzial għal 
bexx tal werak tal hxejjex, pianti eto. 
fi ġnien. 

G ARDEN -TILLAOE ~ XOgħoI tal Colti- 

vazioni ta pianti, fjuri etc. fi ġnien. 

Oarden-walk— passaġġ, mogħdija 
(għal mixi) fi ġnien. 

Oarden-warbler — tajra (għasfur), 
il beccafic. 

Garden-warb — cull ma jitnissel fi 
ġnien (ħxejjex, Quri etc); a clay bottom 
i8 a much more pemiciouB Boilfor trees 
and garden-ware than gi*avelf (Xorti- 
loer, Husbandry), kiegħ ta kasrija tal 
fuħħar jagħmel wisk actar ħsara lis- 
siġar u*l pianti (ħxejjex, fjuri etc.) U 
jicbru fi ġnien, milli jaghmel iċ-ċagbk. 

Oarder— għassa, min jipdocra xi 
ħaga. 

Gardbrobb —gwardarobba. 

Oardbvisurb— ara vizor^ 

GARDBVYANOElgabinett, camrażgħi- 

Oardeviant jra (cmajra); snejdak. 

Oardon — isem ta huta tal ilma 
ħelu. 

Gardylor — wardet ! ara hemm, ara 
wiċċec etc. ( hecc igħejdu li Scozia 
dawc li icunu sejrin iwaddbu jew jix; 
ħtu hnrra mittieka xi ilma maħ- 
muġ etc). 

Garb— dac is'snf (oħxon ordi^iariu) 
li jicber friġlejn in-ngħaġ ; attent ledt 
ghax-xogħol ; rghib, li' jagħmel għal 
flus, li ma għandux xaba; ħaddiem 
bieżel, li għandu jew jehu interess fix- 
xogħol jew fil mogħdija il kuddiem 
tad-dar; /^ar^, tħares ċass;u^tVA fifty 
garing headjf a monstrouB dragon Btands 
npright^ ( VxrgiU ^Kneid ), b'ħamsin 
ras (għajn) id-dragun kagħd wiekaf 
iħares fiss (jew ċass b'għajnejh mber- 
ka). 

Gabfish— isem ta ħuta, il-lizz. 

Garoalizb- tiggargarizza. 

Garganey — xorta ta papra, li tinsab 
l-actar fllndia, u xi drabi ucoll fl-In- 
ghiiterra. 

Garoantu.n- tal għageb, ta cobor 
cbir, li iwuħħax. . . 



Digitized by 



Google 



QAR 



— 512 — 



6AR 



Garoarish— gargarismu ; ilma etc. 
lest biex wieħed jiggargarizza jew ilaħ- 
laħ ħalku jew grieżmu bih. 

Qaroarizb— tiggargarizza jew taħ- 
sel grieżmec etc. b*xi ilma etc. li icun 
b*xi duwa. 

QAROAT—il grieżem ; iaem ta marda 
fil bhejjem, meta jintefhulom grie- 
żemhom. 

Garole— gargarismu (ilma etc. għal 
ħasil tal grieżem etc.) ; tiggargarizza 
(tlaħlaħ grieżmec b'xi ilma li jatic it- 
tabib b'mod li bin-nifs U titfa ma tib- 
laz dac Mlma) ; isem ta marda fil j 
gżiegheż, meta dawn jibdew jixxenglu 
fii mixi u ma jeclux. 

Qarouno —gargarizzar jew tlaħlih 
tal grieżem b'xi ilma lest mit-tabib. 

Garool —marda tal ħnieżer ( ara 
gargle). 

Qarooylb — miżieb li gej għamla ta 
għasfur, ajcla etc. 

• GARTBALDi—isem ta ġlecc li jilbsu 
in-nisa hecc msejjaħ mil għamla jew 
il katgħa tal ġleco li chien jilbes Gari- 
baldi u in-nies tiegħu. 

Garish— li ilellex, li jidher, li jiti 
'fil għajn. 

GARisHLY-bit-tlellix; bmod lijati 
filg^ajn ; trimmed up garishly, irran- 
ġat (mżejjen) b'ħafna tlellix. 

QARLAHD-^dafra, oarana tal ward, 
ghirlanda; iddawwar b'ghirlauda jew 
b*curuna tal ward ; ġabra ta bcejjeċ 
(tal chitba, componimenti,poesija etc.) 
sbieħ ; antologija ; dic il mal.ja bħal 
borsa fejn il baħrin iżommu jew jerf- 
għn I-ichel ; dac rpar tal ħabel etc. li 
jagħmlu fl-art ma dwar gozz balal etc. 
biex jibkgħu flocom u ma jitgherbux 
u jixterdu. 

Garland-flowbr — il fjur tal ghir- 
landi. 

Garland-rosb — {roaemary) - il ward 
tal ghirlandi. 

Qarlic— tewm ; a ^arZtc eater^ wie- 
ħed li (min) jecol it-tewm ; cliem ta 
disprezz li I-Inglisi igħejdu lil xi ħadd 
li ghalihom icun baxx jew ordinariu ; 
garlic eaters, lewwel ma chienet usata 
minn Shakespear lill xi ħadd li chien 
min-nies baxxi, u dana billi in-nies 



baxxi ta Buma chienu u ghadhom jec- 
lu it-tewm f bħalna). 

Garuok scbntbd — li fih riħa ia 
tewm. 

Qarligk wort— tewm salvaġġ. 

Garlicky-U fih riħa jew togħma 
ta tewm ; bħattewm. 

Qarmbnt— libsa. 

GARMBNr-ouTTBR— macna għat-tifsil 
jew il ktiħ tal ħwejjeġ. 

Garmbnt-mkasurbr — dic il faxxa 
jew strixxa bin-numri nikassma pul- 
zieri etc. kies tat-tifsil tal ħwejjeġ. 

Garmbntbd— liebes, mlibbes. 

Garmbnturb— ħwejjeġ, Ibies. 

GARN — ara yarn. 

Oarn-windlb ~ rucchell għat-ticbib 
tal ħajt. 

Garnbr— fossa tal kamħ, matmura; 
tabżen il kamħ, jew tiffossa) tarfa jew 
iżżomm il kamħ merfuh fil fossa jew 
fosos ; tahżen, iżżommu maħżun ; the 
xorath that garners in my^ heart^ (Teil- 
nyROii. fn Memoriam\ il killa (^corla) 
li għandi mahżuna fkalbi jew gewwa 
fija. 

Garnbrbd ~maħ/.un. 

Garnbt— ħaġra preziusa (gemma) 
ta lewn ħamrani, bhal ħbub tar-rum- 
miena ; ir-rnmmiena (li tissejjaħ ucoll 
apple'garnet^hsLrrB, minn pomegranatej; 
(Hx-xogħol tal carpintieri^ biċċa xo- 
għol bħal ċuppetta li gejja hecc h ; 
biċċa meccanismu, bħal parano bi ħbu- 
la etc. biex igħabbu jew iħottu mer- 
canzija tkila fuk il bastimenti. 

Qarnetbr — min icoUu ħsieb (jindo- 
craj il fosos tal kamħ. 

Gaknish —żina, rikma; sett jew tagħ- 
mira platti etc. actarx iżda għal tnax 
ir-ruħ ; tirranġa (bħal cochi meta igi- 
bu xi perAuta etc. fuk il mejda) ; iż- 
żejjen, tirkem; timla ; tavża (tinnoti- 
fica bil kortij; to gamidi a table^ tarma 
mejda bil platti etc. jew tlestiha għall 
ichel ; everybody admired the garniah 
ofherdresB^ cuihadd tgħaxxak (baka 
mghaxxak) bil gmiel jew iż-żina ta 
ħwejjiġha jew ta Ibies li chellha ; they 
gave their chief on departingy a garnwi 
ofgilt vesaeUeic^ taw lill cap taghhom, 
meta gie biex jitlak, set ( tagħmira) 
ta tnax il tazza etc. ndurati ; every 



Digitized by 



Gobgle 



GAR 



— 513 



GAR 



one liked tliose cliariois garni«hed with 
ailver and gold, calħadd għoġbab dawc 
il carrijet (carrozzi) mżejnin b*dic 11 
fidda u b'dao id-debeb ; no one gar- 
nishes his lamb^ or lards salt pork^ better 
than our cook^ ħadd ma jirranġa (iżej- 
jen ghal fuk il mejda) il ħaruf, jew jil- 
lardia il-laħam immtllah tajjeb, daks 
11 coc tagħna ; all the streets were gar- 
nished wit/i ihe citizens standing in 
their liveries (Baeoii) Henry Vll)^ it- 
torok collha chienu mimlijin bin-nies 
tal belt (jew tal pajisi) lebsin bil-livriji 
tagħhom. 

Garnishbb — wieħed 11 lcun avżat 
(notificat) bil kortl biex'ma ihallasx 
fius lill ħadd jeħor 11 icollu jati lil dac 
stess 11 icun avża jew Innotlfica. 

Gàrnishbr— min Iżejjen, jirranġa, 
javża jew jlnnotifica bil Eorti. 

Garnishino— żina, armàr ; tizjin. 

Garnishmbnt — armàr, żina, orna- 
ment ; avvis, notifica (bil Korti) biex 
wieħed jidher fil Eorti. 

Garnison— għassa ta suldati. 

Garniturb — armàr, tiżjin ; riide 
and antitjue garnitnre, decked the sad 
walls et^ (8eott, the Ladi/ o/ihe Ijake) 
bHiżijn (armàr) goff u antic chienu 
mżejnin (ai^matij 11 ħitan coroħ. 

Garookuh — isem ta bastiment 11 
jistadu bieh fil golf tal Persia. 

Garous — bħal garum jew ħut fil ħall 
etc. bħal /?u?A:fe«. 

Gar-pikb— isem ta ħuta, il-lizz. 

Garran— żiemel żghir ; mezzu ca- 
vallu. 

Garrbt— 11 camra ta fuk II bejt, 11 
camra tal bejt; iddaħħal filsa jew maz- 
can fil fili ta bini ; il-lewn ta njam 
msewwes. 

Garrbt MASTBR-mgħallem 11 jaħ- 
dem jew jagħmel 11 għamara (gwarda- 
robbi, gredenzi etc. ) u Ibieghhom fil 
hwienet jew lir-righettieri. 

GARRBT-sTORY-is-sular ta fuk nett 
ta dar. 

Garrbttbd — li fih It-turretta, armat 
blt-turretta, jew torrijlet. 

Garrbttbbr— min, dac li, jgħam- 
mar jew jokgħod fis-sular ta f uk, jew 
fil camra ta fuk 11, jew tal, bejt. 

Garrbttino — mazcan jew lakx tal 



gebel mdeffes jew m&aħħal fil fill tal 
blnl. 

Garrison — gwarniglon ; cumpanja 
jew truppi, tas-suldatl 11 tcun stazlona* 
ta (klegnda) f fortlzza etc. blex tleha 
ħsiebha, tlnducraha, mlU-attacchl tal 
għadu; Is-suldatl collha ta belt jew ta 
torrl ; fortizza armata jew mghammra 
bis-suldatl u il canuni etc. ; nducrar 
ta post, fortizza etc. mis-suldati; 
tgħammar fortlzza blt-troppi jew bis- 
suldati biex jlnducrawha mlll għedew- 
wa ; it would be impossible for England 
to leave this island not well gannsoned^ 
ma jlstax lcun għall Ingbllterra 11 
tħalli din II gżira minn ghajr ma tcun 
mgħammra tajjeb bis-suldati. 

Garron — żiemel żgħir. 

Garrote— biċċa gnodda tat-turturl 
II biha jlstrangulaw 11 Spanjoli ( bllll 
jorbtu holka tal hadld ma għonk 11 
hati u j'orbtuh ma travu, u minn 
ri^lejh jiġbdu sa ċhemm rasu tinkala 
mis-sinsla ta dahru ). 

Garrotb— tlstrangla, tatl 11 mewt 
jew toktol bnledem bil garrote (ara). 

Garrulity — treddln, tghemghim, 
tlablib ; cllem jew dlscors bosta ; ha- 
fna dlscors. 

Garrulous- 11 jltchellem bosta, li 
Iredden, II Ighemghem etc. 

Garruloubly— b'ħafna treddin, di- 
scors jew cliem. 

Garrulousnbss— ara garrulit^. 

Garrulus— Isem ta ghasfur h Itak- 
tak jew jivversla ferm, bħal calandra, 
Iżda b'rix sabiħ ta bosta culuri. 

Garrya— Isem ta pianta 11 tlcber 
jew tinsab fil California ta fuk, u fil 
Messico (l-America^, u hecc msejħa 
għal Nicol Garry 11 chien Secretarla 
ta Cumpannija Hudson's Bay ). 

Garsb— tifsad, takta jew ittakkab 
il-laħam blex joħroġ Id-demm; katgħa, 
dakka ta pinzetta; fasda. 

Garson— seftur, wlehed ghal facendi 
(cnis tal art etc.) 

Garsum — tesor ; capparra, ħlas ta 
flus kuddiem meta wleħed jeħu xi 
cens, kbiela etc. 

Oarter— taccalja, kafla; 1-isem! ta 
1-oghIa grad tal cavalierat Inglls jew 
tal cavalleri tal Inghllterra ;. 1-ordni 

66 



Digitized by 



Google 



«AK 



— 514 — 



GAS 



tal ġarraitiera ; torbot, iżżomu), ittaUa 
il calzetti b*taccalja jew kafla ; tati 
i-ordni tal **Garter" jew tal ġavraitiera 
*^Knight8 ofihe Garter' are dislinpnish' 
ed by the initiaU K, G. after their 
names^ il Cavaljeri tai '*Ordni ta) Ġar- 
rattiera*' igibu il-littri K.G. wara ieitn- 
bom ; garter your hose, orbot il cal- 
zetta rbit-taccalja)» he will aoon be 
gartered now, dnX wakt isir (jaghmlah) 
Gavalier talĠarrattiera. * 

Gartbb PI8H— isem ta ħuta jgħe- 
dulha ucoll ** Scabbard flsh" jew '*Le- 
pidodus** għaliex għandha għamh ta 
(gejja bħal) kafla jew taccalja. 

GARTRaiNO — tal ġarrattiera ( tal 
kafla jew taccalja) ; rbit bit-taccalji 
jew bil kfieli. 

Garth— ġnejna, ghalka, ġnien (l-ac- 
tar iżda ta cunvent) ; għalka, il magħ- 
luk għal ħut, post riservat għal xi 
ħadd għas-sajd nx-xmara etc ; rmiġġ. 

Gartħman— dac li icollu il maghluk, 
ir-ragel li iħallas biex iżomm post fi 
xmara etc. riservat għalih fejn jistad, 
ngħejdu aħna sid rmiġġ. 

Qarum— ħut miżmum fil ħall etc. 
jew magħmul pickles. 

Garvib— ara api^at. 

Gas— gass; discors fieragħ, vojt ; 
taħrak it-tnietex tal ħajt ; titchellem 
vojt jew fieragħ. 

Ga8-alarm — ara gasoseope. 

GASALiBRr-- linfa tal gase, linfa li 
tixgħel bil gass. 

Ga8 braokbt— brazz tal gass ; fer- 
gha tal gass. 

Gasburnbr — il beżżul fit-tarf tal 
brazz fejn jixgħel il gaes; becc tal 
ga89. 

GASooAL—faħam tal gass, faħam li 
minnu joħroġ jew jagħmlu il gass. 

Ga8-oompany— cumpannija tal gass; 
zirca li tieħu ħsieb iz^^omm macni etc. 
tal gass biex tipprovdi dwal tal' gass 
f belt etc. 

Gasoon— tal Qasconja ; wiehed faħ- 
ħari, li iħobb jiftaħar. 

Gasgonadb. — faħhari, wiehed ihobb 
jiftaħar ; ftahir ; tiftahar. 

Gasoonader— faħħari, wieħed li i- 
ħobb jiftahar. 

GA80ROMQ--fie8/bakkun gej mghaw- 



weġ bħal nofs toud ghal ktiegħ tal 
blat, jew għat-tħaffir tal art. 

Gasbfy — tbiddel f gass, tagħmel jew 
tbiddel ħaġa, ilma etc, f gass. 

Gasblibr— ara gasalier. 

Gasfitter— fitter) ħaddiem fl-armar 
tal gas ; min ikiegħed iċ-ċomb, braz- 
zi etc. tal gass. 

Gasfixturb — brazz tal gass ; lin- 
fa etc. li tixgħel bil gass. 

Qas oaugb — strument biex jaraw il 
pressa tal gass. 

Gas govbrnor — recipient, calda- 
run etc. mimli, jew li icun, bil gass u 
li minnu imbaghd il gass per mezz tal 
pressa ighaddi għal gewwa it-tubi u 
imur għax-xgħil. 

Gas jbt— ara ga$ burner. 

Gas-lamp — fanal tal gass ( bħal 
dawc li naraw biex jixgħelu fit-torok). 

Gasmain— it-tubu ewlieni li joħroġ 
mil fabbrica tal gass u li minnu imba- 
għad joħorġu it-tubi jew il friegħi 
l-ohra għax-xgħil. 

Gas-mbtbr— il miter tal gass, mac- 
na registru biex turi chemm jinħela 
gass. 

Gas pipb— cannoltaċ-ċombetc. għal 
gasB. 

Gas-servicb— il cannoli, tubi braz- 
zi etc. tal gas ; 1-armar collu biex jix- 
ghel il gas (fdar etc.) 

Gas-stoyb — chcina li issajjar bil 
gass. 

Gas tank— gasometru, caldarun jew 
depositu fejn icun miġbur il gass lest 
biex icun mkassam għax-xgħil. 

Gas tar— dac il katran li jibka fit- 
tubi u li joħro^ meta il gas icun il- 
lambicat mill faħam. 

Gas TiGHT— magħluk tajjeb li ma 
jistax igħaddi il gass minnu. 

Gas-tongs — tnalja għar-rbit tat- 
tubi. 

Gas-work8— fejn isir il gass ; fejn 
jinħadem il gass. 

Gasbs— plural ta gase (^ara). 

Gaseous ~tal gasS) bil gass,. li fih il 



GASĦ—takta, taksam, tfellel ; tit- 
chellem bosta, tlablab, tgħejd shiħ ; 
tghajjeb lill xi ħadd billi tgħawweġ 
balkec ; tgħawweġ halkec biex tgħajjeb 



Digitized by 



Google 



ĠkH 



i- h6 — 



GA« 



liil xi ħadd ; katgħa^ kasma, tiflila ; 
discors, cliem, tlablib; li jilħakluy 
ħajjen. 

Gash-oabbit— wieħed li Cmin) ghan- 
du ħalku mgħawweġ ; fakmi ; he i8 
teethless and gash'gabbit^ bla snien u 
fakmi. 

OASHFUL^icreħ tal għageb, li iba'>.ża 
li iwerwer bil cruha. 

QA8HLiNE8S~cruha tal ghageb, cru- 
ha li tbażża. 

Qashlt— li ibażża bil cruha tiegħu. 

Qasipy— ara gase/t/. 

Qasiform— bħal gass. 

QASKBT—ic-cimi ( immaljati ) biex 
jorbtu bihom il klugħ meta jitwuhom 
mal pinnuri. 

Gaskins— kalziet jew calzetti wes- 
ghin (li meta ma icunux marbutin 
jinżlu fuk i8-8akħjn>. 
' Oa8 lioht - id-dawl tal gass. 

Qas liohtino— xgħil bil gas (tadar, 
belt etc.) 

QAsoLiNB-^dawl bħal gasli isir mil 
petroliu. 

Qasombter — gasometru ; macna 
strument għal cliejl ta chemiii icun 
hemm gass. 

QASOMETRio-tal chejl tal gàss. 

Qasombtry— gasometrija, li studiu 
għal chejl tal gassjiet ( biex jaraw 
chemm hemm jew sar gass ). 

Qasophaker— werrej tal esistenza 
tal gassijiet ħżiena jew velenusi ; the 

?a8ophaner w described a8 a Inmp of 
oracic acid heated to redness in chlo- 
rine and blown into a hnlb^ carbonic 
acid, and otlier deletenous gases give pe- 
culiar reaction on the bulb, and indicate 
their presence^ il "gosophaner** hua 
magħmul minn (icun) biċċa acidu bo- 
ricu li jicwuha nar fil clorina n jon- 
fħnha gewwa recipient ; I-acidu carbo- 
licu u xi gassijiet oħra ħżiena jagħmlu 
għaliba u imorru ghal fuklia u b*dan 
il mod jaraw li icun hemm dawn il 
gassijet. 

Qasosoopb — strument li bih jaraw 
isibu il gas hażin ('\\ carburetted hydro- 
gen) 11 icun hemm fl-aria. 

Qasp— rfigħ tan-nifs ; Ihiġ ; tarfa 
(in-nifs), tilheġ ; to gasp after^ tixtiek 
ferm ; the Castilian and his uifc gasp- 



ed after their liberty^ CAddison, Speo- 
tator, No. 198J, il Castiljan u martu 
xtieku ferm li icollhom il-libert& (li icu- 
nu meħlusin) ; at t/ie la8t gaep, fl-t^- 
har nifs ("ta ħajjtna) ; wakt il mewt. 

Oasping— rfigh tan-nifs, Ihiġ. 

Oaspinoly — bi rfigħ tan-nifs, bi 
Ihiġ. 

Gassing— il ħruk tat-tnietex li icun 
hemm fil ħajt (meta igħaddu il ħajt, 
li icun lest mibrum fil macna, minn 
gewwa fiamma biex jneħħu daw^c it- 
tnietex li icun fih, u imbagħad icheb- 
buh fi rchiecbel etc. u ioun lest għal 
bejgħ). 

Qassino framb — lasta bil fiammi 
jew ilsna tan-nar(dwal kawwija)minn 
fejn ighaddi il ħajt biex jaharkulu it- 
tnietex kabel ma ichebbuh u ilestuh 
għal bejgh mil fabbrica). 

Qassoup— xorta ta sapun minerali. 

Gassy— tal gass, li fih il gass jew 
gassijiet ; collu discors jew cliem fie- 
ragħ ; he is always so gassy^ dejjem 
b*hafna discors fieragħ (tlablib etc ) 

Gast — tbażza, twaħħax bil biAa ; 
biża, waħx ; / saw the woman in a gast 
and pale as death, rajt il mara fbiża 
cbir u safra mewt. 

Oastbr - Ibażża ; twaħħax. 

Qastbro (jew GastroJ — iż-żakk ; li 
stoncu. 

Qastful— li iwerwerbU biża; waħxi; 
mba/ia, mwahhax; mwerwer bil biża; 
mbażża eħih jew ferm. 

Qastfulnbss — biża, wahx. 

Qastliness— ara gliastliness. 

Gastly — ara ghastly. 

Gastnbss -biża cbir, wahx ; do you 
perceioe the gastness of her eye t 
(ShakHpear, OtheUo) tilmah (tara) il 
bixa cbir li għandha rgħajnejha. 

Oasteropod — isem ta annimal li 
għandu gismu artab u idellec bħal tal 
bebbuxa. 

Qastraloy ) gastralgia; ugiħ(ner. 

^ > vus) fli stoncu mmn 

Qastralgia) ghajrdeni. 

Oastrio-oatarrh— catarru gastriou 
(jew fli stoncuj; stoncu li m*hux f-lQ- 



Digitized by 



Google 



GAS 



516 — 



GAl* 



oa jew li ma jahdimx sewwa ( għaliex 
maridj. 

Ga81:rio FRVEa — deni fli stoncii) 
igbejdalo acoli, enteric fever. 

Oàstrio-juiois— dao Igħab li inixxi 
li stonoa li igħejn wisk, (li minn għaj- 
ra ma'ssirx id-digestioni jew li minn 
ghajra li stoncu ma isajjarx), icbel li 
niecla. 

6A8TRiG-8YSTBM~cnll ma għandna 
f gisimna li igħejn (jaħdem) biex issir 
id-digestioni (jew isir dac li nieclti/ 

Qastrioal— ta li stoncu ; tal ichel 
(tajjeb) ; what kind of (feuius is yonr 
Lord's gastrical chef ? (l>. iHraeh) Vi- 
vian Grey Bk. II^ Chap, II J ; xi qua- 
lità ta ragel ha il coc tas-sinjur tie- 
għec (chif inhu il coc tas-sinjur tiegiiec, 
isajjarlu tajjeb zejn ?) 

Gastrioism— gastricismu; gula. 

GA8TRiL0QUiSM--ara Ventriloquism. 

Gastriloquist— ara Ventriloquist. 

6ASTRiL0QU0us--ara Ventintoquous. 

Gastriloquy — ara Ventriloquism. 

Gastrilis— infiammazioni (marduj 
ta li stoncu. 

Gastrooblb— isem ta marda ta li 
stoncu. 

Gastrodynia — il colica ta li stoncu. 

Gastrolatbr — wieħed li jagħmel 
il żakka Alla tiegħu. 

Gastrology— discors ( trattat etc.) 
fuk li stoncu. 

Gastromist— ventriloquist (ara). 

Gastronomb I wieħed li ihobb il 

Gastronombr j żakku, li iħobb jecol 
tajjeb; li iħobb ipappiha. 

Gastronomic f tal gastronomy 

Gastronohioal j (ara). 

GABTR0N0Mi8T~ara gastronomer. 

Gastronomy— ichel tajjeb, ħajia jew 
mejda tajba ; issajran ( is-sengna tal 
cochi). 

Gastroraphy— operazioni (ta tabil>) 
meta iħit zi ħaġa fiżżakk ; ħjata fiż- 
żakk, jew ta xiħaġa fiż-żakk, ta xi ħàdd 
marid. 

Gastrosoopy — esami (fili) fli atoncu 
minn xi tabib biex jara jew isib il 
marda zi tcun. 

Gastrostomy— dħul ta ichel minn 
gewwa iż-żakk għal gewwa li stoncu 
li isir boperazionitattabiblill xi ħadd 



li ma icunx jista jecol jew jibla minn 
grieżma. 

Gastrotomy— ftuħ (tierit) taż-żakk 
(operazioni ta tabib). 

GArB-bieb cbir (ta belt, fortezza, 
palazz eto.); xatba, grada ta bieb; 
triek, mogħdija, passaġ^; mod jew 
maniera (mgiba chif) ; dac ittilar tal 
munxar li jusaw il mastrudaxxi u li 
jissiccaw bil ħabel ; tforni jew tagħ- 
mel bieb ( fpalazz etc. ) ; iżżomm 
magħluk wielied (fculle^ġ etc.) li ma 
jistax joħro^ mil bieb il barra talli 
icun għamel zi mancanza; the gafes 
ofhell are open night and day^ il bwieb 
tal infern huma miftuħin lejl u nhar ; 
they couldnt find the right gate to Lin- 
cohiy (Ht^felotk), ma setgħux isiba 
liema hi it-triek għal Lincoln ; to 
staud in the gate (JQw gafesj^ tcun floc 
tajjeb, tieħu posizioni (til gwerra) taj- 
ba, jew vantaġġusa fuk il ghedewwa. 

Gatb-door-iI bieb ta barra ta dar. 

Gatehousb— camra żghira isfel fejn 
jokghod dac li icollu ħsieb il bieb ta 
dar (jew il purtier). 

Gatekbbpbr) min, dac li, icollu 

Gate-man ) ħsieb il bieb (li jagħ- 
lak u jiftaħ) fpalazz etc; il purtier. 

GATBLESS~bla bi b. 

Gatb MONEY— flus U jitħalsu (ħlas) 
biex wiehed jidħol (għad-dħul) fil post 
(għalka etc.) fejn icun isir il-logħob 
(tiġrijet etc.) 

Gatb-saw— serriek marbut jew is- 
siccat ftilar tal għuda bil ħabel. 

Gatb-trip— pas8, mixja. 

Gate ward — purtier, wieħed li icol- 
lu ħsieb r'jindocra) il bieb. 

Gatbward \y- :i 1 -^u 

Gatb-way— mogħdija, triek ; daħla, 
il bieb; mina. 

Gathbr— tiġbor, tiġma; tghezzez, 
iddomm, tagħżel minn, tokrob ; tasal, 
iggigħed, titwi ; gemgha, gabra^ dam- 
ma ; ġmigħ, tiġgħid ; gatlier all those 
stones^ iġbru (ghezzu) dac il gebel ; 
xohen he had gathered all the men and 
boys together, meta ġabar (ġama) rgiel 
u it-tfal collha flimchien; save us, o 
LoihI^ and gather us froni among the 
heathen ^Psalm CVI, Ift )^ salvana 



Digitized by 



Google 



ĠÀ* 



-tll - 



ĠAtJ 



Sinjur q għażilna minn (żommna li ma 
nitħaltux ma*l) pagani (jew dawo li 
jatu kima 1-allat foloz ) ; to gather 
/?oM?^r<, takta (tiġbor)il fjuri; to gather, 
targumenta; what will yon gather from 
all t/iUf x'targumenta (xi tgħejd, x'feh- 
ma tagħmel ) minn dana coUu?; 
Ociober is (he season to gat/ier grapes^ 
Ottubru hua iżżmien tal ġbir (ktigħ) 
tal għeneb (biex jagħsruli għal l-im- 
bit) ; tnt/ fit^ger is gaihering, sebgħi 
kiegħed jiġbor ( kiegħed jagbmel il 
marċa) ; / like to see the gathering and 
growling of a coming storm^ (^icott, 
Antiqaary Ch, VI/lJ^ nħobb nara il 
wakt ta meta tokrob, u it-tgherghir 
(ħsejjes) ta meta tcun lahket, zi tem- 
pesta ; to gather breath, tieħu in-nifs, 
tintela bin-nifs ; to gather one's self to 
geiher^ tagħmel il curaġġ (tlesti ruħec 
bl-almu^ biex tibda jew tagħmei xi 
ħaġa (għall xi biċċa xoghol); tieħu ir- 
ruħ (tibda tigi ftiegħec) wara li tcun 
ħadd xi katgħa etc; to gaiher ground 
Cio gain groundj, tirbaħ, tidħol jew 
tavanza. 

Oatherablb-H jista jinġama jew 
jinġabar. 

Gathbber— min, dac li, jiġbor jew 
jiġma ; dic il hadida fmacna tal ħ jata 
li tagħmel il ġmiegh (li jusaw biex 
iħitu il ġmiegh). 

Gathe^ing — il ġbir, il ġmiegħ ; ġa- 
bra, ħafna nies, folla; tumur, nuffa- 
ta etc. misjura (bil marċa) ; it*tkegħid 
ta folji jew manetti ta ctieb meta it- 
tibom wara xulxin għal-Iegatura Til- 
librar. 

Gathbrinq hoop— ic circu li il but- 
tàr jkigħed fit-truf tad-dugħ biexjor- 
bot collox ( id-dugħ ta bittija etc. 
colluj. ■ 

Gatiikrino wori) — ordni biex jin- 
ġabru in-nies, suldatietc. għal gwerra. 

Qatling-gun — canun bħal revolver 
(ii jiccargawh bli scrateċ minn wara u 
idur u jiBpara ħafna tiri wara xulxin). 

Oauoy - smin, cbir, oħxon. 

Gaud - nigghieża. 

Gaud— żina, tlellix, Ibies jew ar- 
mar sabiħ tal festa ; ċajta, ħlieka, 
żuffiettata ; tifraħ, tcun ħieni jew fer- 
ħan; iżżejjen, tarma (bit-tlellix). 



Gaudb-day— jum tal festa, festa. 

Gaudbamus— festa, jum tal ferħ. 

Gaudery— żina, armar, tlellix. 

Gaudbb— iż-żibec tal gloria (cbir) 
tal curuna tar-Busariu. 

Gaudful— hieni, ferban ; coUu tlel- 
lix jew tiżjin. 

Gaudlbss — bla żina xejn, bla tlel- 
lix. . 

Gaudy— li igħajjat, ilellex; tal festa, 
għid ; hieni, ferħan; Ut us have another 
gaudy night^ ejja ngħaddu lejl jeħor 
nixxalaw (henijn u ferħana) ; let us be 
content witli a fast to-^Uiy when we are 
siire ofa gaudy iO'morrow^ nieħdu pa- 
cenzia nsumu illum meta nafu li gna- 
da sgur festa. 

GAUDY-DAY—ġurnata tal festa,festa. 

Oauffbr- tistampa jew tinseġ drapp 
( ghazel, damasc etc. ) b'xi figuri ; 
tchemmex, tiġbor bħal fdewxa, tagħ- 
mel frill etc. 

Oaufferino— it-tichmix(ġmieghelc) 
bħal fdewxa ; għamil ta frillijiet. 

GAuaB— chejl ta btieti etc, staċca; 
tchejjel il btieti ; tistaċċa ; tara jew 
tiżen chemm tiswa ħaġa; you shallnot 
gauge me by what we do Uhnight ; 
iShakspear, Merchant of VeniceJ /mii 
ma tkisnix (ma tiżinx il għamil tiegħi) 
minn dac li sejrin nagħmlu il-lejla. 

G AUGB — singatur (tal mastr udaxxi) ; 
il pixca (chemm jinżel bastiment fl-il- 
ma) ; chif icun kiegħed ( il posisioni 
ta ) bastiment sewwa għar-rin chomm 
ucoll għal chif icun bastiment jeħor ; 
weather gauge jew leeward gauge. 

GAUGB-aLASs— tubi tal ħġies ħoxnin 
biex juru chemm hemm ilma fil calda- 
runi ta macna ta vapur etc. 

GAuaBPAPBR-ouTTBR — sicchina tal 
ktiegħ ta folji (jew manetti) ta cotba 
etc. 

Gauobablb— li jista jitchejjel jew 
icun mekjus. 

Gauoe dbigk— ċlamit maghmul jew 
gej bħal cavilja għal bini tal ħnejja 
jew troll. 

GAuaER— staċċatur, ufficial li għan- 
du ħsieb jara u jesamina il chejl, 
btieti, etc. etc. 

GAuaiNa— staċċar, chejl ta btieti etc. 



Digitized by 



Google 



ĠAtJ 



— 618 — 



*AY 



XX fili ta gewwa fihom, xogħol ta li 
staċċatur. 

Qauginq OALIPER — biċċa ghodda ta 
li staċċatur mahżuża bil gradi għal 
chejl o fili tal btieti etc. 

GAuaiNu-uoD — virġa, lasta ta li 
staċċatur biex jara x'chejl etc. hemm 
gewwa fihora btieti etc. 

Gaul— tgħajjat. 

Gaul— Gallia, l-isem anticta Fran- 
za; chif dari chienu isemmu jew isej* 
ħu il Franza ; bniedem ( wiebed ) 1i 
igħammar f Gallia jew fi Franza 
(Francifl). 

Gaulino— għajjftt. 

Gaulibh— tal Gallia, jew tan-nies ta 
Gallia ; gallicu. 

Gault— xorta (isem) ta blat tafli, 
ta lewn cahlani (jineab actarx għan- 
naħħa tax-xlocc ta Mnghilterra u jin- 
sab ucoll fil muntanji Alpi); tati minn 
dan il blat tafli lil għelieki (tħallat il 
ħamrija bil gault jew bi blat tafli ta 
lewn caħlani) ; tfie process of qaulting 
or daying t/ie aoil ("IJook of the Farm 
S,l!B4)f ix-xogħol li tati it-tafal jew 
ittaffal I-art jew il għelieki. 

Gauh — iccellak, ticsi jew tghatti 
Cnjam etc.) b'xi verniċ etc. li idnm. 

GAUH~ma8tella żgħira. 

Gaunoh— taħtaf ( bhal chelb etc. 
meta jati is-salt u jaħtaf biċċa laħam 
għadma etc.) 

Gaunt— niexef, maghlub. 

Gauntlbt — ngwanta tal hadid ; 
ngwanta twila tan-nisa ; isem ta fax- 
xa li jusaw it-tobba għal infaxxar tal 
idejn ; to take up the gauntlet, taccetta 
(tilka) sfida jew stedina ghal ġlied ; to 
throw down the gauntlet^ tistieden għal 
ġlied (tisfida) ; t/te contpany threw down 
the gauntUt to all the maritime powera 
in the world^ (HacaulMy, History of 
Englandj, il cumpannija sfidat il po- 
tenzi collha tax-xtut li hawn nd- 
dinja. 

Ġauntly — maghlub, niexef; bil għe- 
lubija jew nxufija. 

Gauntnbbs— għelubii'a, nxufija. 

Gauntrbss— it-tilari etc. fejn icunu 
kegħdin il btieti f cantina. 

Gaub— xorta ta ghendus— salvaġġ 



n ahrax wisk li jinsab fil boschijiet 
cbar tal India. 

Gauzb— gass ( drapp rkiek donna 
musolina, tal ħarir lew tat-tajjar) ; 
wire gauze, fildiferru rlciek bħal dac li 
minnu isiru il mascri (tal fildiferru) 
ghal carnival. 

Gauzb loom — newl ghal li nsiġ tal 
gass. 

Gavaulino — tgħażżin, tnicchir. 

G AVB — temp passat tal verb give — 
tajt, ta, tajna, tajtu, taw. 

Gavbl— trofTa, kabda kamh (tiben 
biż-żbul, lest ghar-rbit ta katta); 1-art; 
let it lie upon this grouud or gavel eight 
ortendays, (Hortimer, Hasbandry), 
ħallih jokghod fl-art tmienja jew gha- 
xart ijiem oħra ; tiġbor troffi jew kab- 
diet ta tiben mahsud u torbtu fkat- 
tiet. 

Gavbl— għuda tkila bħal mazzola 
ghal bennejj biex jinvella u igib pian 
il gebel meta icun jibni; il mazza, ba* 
stun e'c. ta president jew uflicial li 
icun jippresiedi; ħaraġ, taxxa, ħlas, 
kbiela. 

Gavbllbr — minjiġbor il ħlasijiet 
tal haraġ; jew tal kbiela; usurariu, 
wiehed li (min) jeħu mgħax cbir fuk 
flus jew xi ħaġa li jislef jew jati. 

GAVBLiNG—usura, serk ta mgħax. 

Gavblook— xorta ta alabarda jew 
lanza. 

Gayial— cuccudrill cbir u kalil wisk 
li jinsab fix-xmara Gange Cfl-India). 

Gavottb— isem ta dakka jew żifna 
allegra. 

Gaw — canal, ħofra, għal I-ilma 
( biex jimlew minnha ) ħofra bl-ilma 
ħiereg Uiiiinha. 

Gawfur— ħofra għal mili tal ilma. 

Gawk — il cuckoo, isem ta għasfur; 
bniedem stramb, ibleħ, belhieni. 

Gawky— ibleħ, bamboċċ, babbu, stu- 
pidu. 

Gawltn — isem ta tajra tal ilma. 

Gay— ferħan, hieni, cuntent, alle- 
gru ; sabiħ, pulit etc; moghti għal 
ħmerijet tad-dinja, mitluk etc. alle- 
gru (xurban, daksxejn mċaklak, ħa 
katra żejda etc); żina, ornament ; let 
us be gay^ ncunu ferħanin (nifirhu) ; 
incunu benijin; that is a gay suit of 



Digitized by 



Google 



GAY 



— 51» — 



GEÀ 



chihea he had on, dic libsa sabiħa (pu- 
Ijta) li chelltt fuku (li chien liebes); 
gay colours, lewnijet ilellzu, vivaci, 
sbieħ ; she is a gay woman iioi.like her 
aisier who is bo quiei, dic niara mitlu- 
ka (mogħtija għal piaciri tad-dinja) 
m*hux bħal oħtha cwieta u miġbura ; 
1 ihink he mnsi have been gay ihai nighi 
orehe he xcouldnH have done and aaid 
all iliaiy uaħseb li chien ftit xurban dic 
iMejla għax chiecu ma chienx jagħ- 
mel u igħejd dac collu. 

GAYAL—xorta ta ghendus salvaġġ, 
aħraX) bi krun żghar li igħammar fxi 
naħħijet tal India. 

Gaybty— ferħ. 

Oayish— actarx ferħan, hieni etc. 

Gaynbss — ferħ, hena ; tlellix jew 
ġmiel ta lewnijiet etc; ġmiel. 

Gazb — ħarsa ċasaa, fiesa ; tħares 
ċass jew fiss ; io gaze ai, tiscanta, tħa- 
res lejn ħaġa ; tchen he landed he gazed 
all day ai houses^sireeis^ and men, meta 
niżel I-art hu baka iħares scantat 
(mgħaggeb^ lejn id-djar, it-torok, u in- 
nies. 

Gazbb— dic il ħaġa li wiehed iħares 
lejha fiss jew ċass ; such a group will 
relieve boih pariiesy gazer and gazee, 
( De (\n\xkt^y yAuiohiog.Skeiches)^gt\v^i^ 
bħal dan iserrah iż-żewġ naħħjet (il 
banda I-waħda u loħra) lill dac li 
lejħ iħares u lilu stess li iharsu lejh. 

Gazbful-H iħares ċass jow fitt. 

Gazbħound— clielb tal ciiċċa (li jara, 
m'hux li iiomm, it-tjur). 

Gazblla ) » .... 

Gazbllb} «''*'•'''«'*• 

GAZEMBNT—veduta, vista. 

Gazbr — min iħares ċass Jew fiss ; 
min jara; wieħed minn dawc li icunu 
iħar8u;niinn icun jara jew iħares; 
Toioer Ilill was covered up io the chini" 
uey iops wiih an innumerable muliiiude 
ofgazersy ( MacaulHj, Ilisi, o/ Eng, 
Chap. Kj, Ihwer Ilill chien niimli col- 
lu bin-nie8,saħansitra mkabbdinmuċ- 
cmieni biex jaraw. 

Gazbttb— gazzetta, biċca flus^daks 
sold) li chellhom dari Venezia li biba 
chienu jixtru Gazzetia (i;urnal); g^az- 
zetta, ġurnJH (folju Ktnmpnt bl-nhbari- 
jiet etc. ta belt, pajjis etc.) ; iggib, 



issemroi fgazzetta, tippublica fgaz- 
zetta ; his promoiion is gazeiied^ il pro- 
mozioni tiegħu (l-^avanz li chellu) gia 
semmewh. (gebuh) fil gazzetta. 

GAZBTTBBR--min jicteb il gazzetta, 
tal gazzetta, ħabbàr f gazzetta ; gaz- 
zetta, ġurnal (li igib l-aħbarijiet eto ) 
glassesy and boiiles, pipes and gazeiieers 
( Thompson, Aiàumn); tazzi u flie- 
xcben, pipi u ġurnali (folji); gazeiieer^ 
lista ta bliet eto. jew ismijiet geogra- 
fici, direttoriu jew werre^' tal ismjiet 
ta bliet, pajjisi etc. tad-dinja. 

Gazbtbbrship — l-ufl5ciu (ix-xogħol) 
ta direttur ta folju gazzetta,jew ġur- 
nal. 

Gazing— ħars ċass jew fiss. 

Gazinostook— bniedem (bħal pul- 
cinella ) li iħarsu lejh (biex jiddieħcu 
bih). 

(}azogbnb— apparat (maena) biez 
jagħmlu iS'Soda water etc, 

GAZON--biċċa ħaxix (paljetti tal ħa- 
xix) li jusaw biex tirfed jew iż^.omm 
f fortificazioni (swar etc). 

G. OLBF— chiavi, sinjal li jagħmlu 
fil bidu (1-ewweI vers) ta biċċa mu- 
sica eto. 

Gban— cirasa salvaġġa. 

Gbar — Ibies, tagħmira ħwejjeġ, 
għamara ; xedd, drizzi, għodda ar- 
mar ; aflfari, facenda ; / xoill remedy 
ihis gear hefore long^ ^Shakespear, J. 
llenry VI j, nirran^a din il facenda 
dal wukt ; l-attrizzi collha (ħbula, ci- 
mi etc.) ta nrblu jew biċċa klugħ ; 
the main sail gear^ l-aflfarijiet collha 
( l-armar collu jew cull ma hemm 
btonn) tal majjistra ; pump gear^ 1-af- 
farijiet collha tal.Ccull ma hemm 
bżonn biex taħdem il ) pompa; to 
ihrow anyihing oui of gear, tisrom, 
tħarbat^ tkalleb, ma tħallix f locu eto. 

Gbar ouTTBR— macna li takta rota 
bis-snien ; dic il macna li takta il 
bicciet b'mod li tħalli is-snien f rota ; 
il macna li takta il bicciet eto. bejn 
is-snien ta rota. 

Gbab gathbrbr— bniedem li jagħ- 
mel il flus (jakla min-negozi x'xognol 
etc.) 

Gbar whbkl— rota bis-snien. 

GBARiNa— arnes, armàr; roti bis- 



Digitized by 



Google 



GEA 



— 520 — 



GEL 



SDien li idawru il xulxiu waħda lil- 
I-oħra. 

Gbàrinq CHAiN— il catina ( mghak- 
kdatarf ma jeħorj li iddawwar ir- 
roti (waħda lill-oħra). 

GEÀT-it-tokba jew il cannol minn i 
teju igħaddi il metall mdewweb hiex 
jinżel gewwa il forma. 

Gbayb — tħares issa I-bawn u issa 
1-hinn. 

Gebbie (jew Gabbib) — il ħawsla ta 
għasfur. 

Gbbia — xorta ta granċ ( twil daks 
pulzier u nofs ) li jinsab fix-xtajtiet 
tal Inghilterra. 

Gboabcinus— xorta ta granċ li igħix 
fl-art. 

GBCK--ċakIikabir-ras biex tgħaddi 
bniedem ta pulcinella, tidħac jew 
tgħaddi ftit żmien bih; pulcinei, bnie- 
dem li jidħcu in-nies biħ; tidħac, tiż- 
żuffietta, tgħaddi jew tagħmel pulci- 
nella, tgħajjeb ; during our whole jour- 
ney she gecked and scorned at my north- 
ern speech andhabit, ^Scott, Antxquary 
Ch XXXIIIJ, fil viaġġ collu iżżuffiet- 
tat u daħket bija chif nitchellem (bil- 
sien ta fuk jew Scoccis) u bil inanjeri 
tiegħi. 

Gbcka— wiżgħa. 

Gbd— isem ta ħuta tal ilma ħelu 
(tax-xmajjar). 

Qbe— tmur mal genb ( chelma li 
jgħejdu I-iżżwiemel, min icun isuk 
biex il bhima tmur mal genb ; tghag- 
gel jew timxi actar; gee up, imxi (hecc 
igħejdu il cuccieri taż-żwiemel meta 
iridu li dawn iħaffu actar il pass). 

Gbbr — ara gear. 

Gbbsb — plural ta goose (ara;. 

Gbbst — dac it-trab ġebel etc. li 
' Jokgħod f jagħkad) hemm fejn tispieċa 
ix-xmara (kabel ma titfa I-ilma tagħ- 
ħa fil baħar). 

» Gbbz— dialett (Isien) li goj mill 
Għarbi, Isien antic tal Abissinia li issa 
flocu hemm Isien Amharic MjitcheX' 
mu in-nies ta hemm. 

Gbhbnna -il post, wied, msejjaħ ta 

Hinnom { fejn fl-antic Lhud chienu 

'ġagħlu igħaddu luliedhom min-nar, 

•ħala sacrificiu lill Molochxx li mba- 

għad iżda Giosuà ġaghal li jispiċċa— 



i 



u għalocc sar cimiteru -u wara ħaf- 
na, Lbud stess chieuu jiccunsidraw 
dan il post bħala loc tatturmenti li 
ma chienux iridujurawb biss b*ghaj- 
nejhom, u li saħansitra ir-Rabbini, jew 
il kassisin ta^ħhom,spiċċaw biex bdew 
isejħulu ** il bieb tal iufern**^, the 
pleasant valley of Hinnom Tophet thence^ 
and black Gthenna called the type of 
Ilell^ (MiitOM, Paradise Loat), J-wied 
sabiħ ta Ħinnom, minn dac iż-żmien 
imbagħd Tophet, beda isejjah is- 
sewda ( il cherha ) Gehenna, bħal 
(daks) 1-Infern. 

Gbic— tal art. 

Gbizbn- tinxef, tixxotta, tidbiel. 

Gekko — ara gecko. 

Gbladle — li jista jagħkad ; li jista 
isir gelatina. 

Gelada — isem ta fxorta ta) ghed- 
mejmun li jinsab fl-Àbissinia. ' 

Gblastic— tad-daħk; daħk, tuffiet. 

Gelatiobnous -li jati(jagħmel) ge- 
latina. 

Gblatinatb — issir je w tagħkad ge- 
latina. 

Gblatjnation — sajran, bdil, jew 
għakda fgelatina. 

Gelatinb — gelatina. 

Gblatinizb "ara, gelatinate, 

Gelatinous— bħal gelatina, tal ge- 
latiua. 

Gbld) flus, ħlas, ħaraġ; danegelt, il 

GeltJAus li chienu ^iħalsu id-Da- 
nisi ; /ree from all aelts and payment^ 
{FuU^r^Waltham Abbey^pag. 7), meħ- 
lus minn cull ħaraġ u nlas ta flus. 

Gbld — taħsi, jew issewwi ( ser- 
duk etc.) tneħħi, tieħu, iżżomm li ma 
tatix ; bereft aud gelded of his patri- 
mony, ( Hliakespoar, Richard II J^ 
mcaħħad u mneħħi mil patrimoniu 
tieghu ; tnaddaf, iżżomm nadif (xo- 
għol ta chitba minn cliem mokżież u 
immorali etc^ 

Gbldbr — min isewwl serduk etc. 

Geldino— tiswija ta serduk etc. 

Gblding — ounuch, ħasi, żiemel 
msewwi. 

Gblid — chiesaħ ferm, gelat (bil 
csieħ jew il bard). 

Gblidity \ iuġazz, csuħa cbira, 

Gblidness j bard cbir. 



Digitized by 



Google 



QEL 



— '621 — 



QEM 



Gell— tħoss ngigħ cbir ; tuġa ħftf- 
na (fenta eto.) 

Orll— tixpaccA (I-injnm fis-sħana). 

OBLL^tcanta ( tghanni ) tgħajjat ; 
tgħajjat 'form; sangliisug ; kasma, 
xpaccatura (fl-injam bis-sħana). 

Gbllooh— għajta obira, twerżika. 

Gbllook— lasta tal ħadid. 

Oellt - ara jelly. 

Oblosoopy— tindovna ( takta jew 
tgħejd) bniedem x'inhu Cx'inhu il ca- 
rattru tiegħu ) mid-daħk li jidhak 
(chif, jidħak jew mid-daħka tiegħu). 

Oblsbmium — Qur, sempreviva safra. 

Qblt— msewwi; ħawli, li ma għan- 
dux tfal ; debolii bla ħila, li ma jis- 
wiex. 

Obm— ħa^a preziusa,gemma; blan- 
zun, nwar; iżżejjen (iddawwar eto.) 
bil ħaġftr għani lew prezius ; toħroġ 
'li nwar, jew il blanzuni; adomed with 
aems Cgem'Odorned)^ micsi, iew mżej- 
jen bil ħaġar prezius fcollu ħaġar 
prezius). 

Obm-outtino — l-iffaċċettjar ( il 
ktiegħ faċċati faċċati) tal ħaġar pre- 
zius biex jilma u jidher isbaħ. 

GEMAaA — bioca mii'tahnud (id-du- 
trina) ta Lhud. 

Obmario— tal Oemara (ara). 

Obmel — tewmi ( wieħed mit-tfal 
tewmin ) ; ċappetta ta bieb ; (fl-armi) 
zewġ iasti jew faxxi kegħdin paral- 
leli. 

Gbmbl-hingb - cappetta ta bieb 
cbir etc. li icunu bil mascli u '1 fimna, 
. (pern wiekaf fiċ-ċaccis, u tokba fil 
bieba eto. biex tidħol fih). 

OBMBLRiNa-anell, ħolka, b'żewġ 
tokob. '■ ^ 

GemAl window — tieka b'zewġ tak- 
simiet jew b'zewġ aperturi. 

Obmblli — plural ta Gemelh s {eira). 

GBMttLLus — isem ta wieħed miż* 
żewġ itltlsculi, żgħar li hemm fil cox- 
xa (fil wirk). 

Obment — li jibchi, li jingħi jew 
jocrob. 

Obmmial— tewmi, par, tnejn, dop- 
piu. 

GbmHiate 



magħmul (miġbur etc.^ 
pat jew ttiej ( werak etc/); tirdoppia. \ 



• Obmkiàtb flowbbs— fiuri li jcunu 
(johorġu fis-siġra) tnejn tnejn. 

G BMiN ation — rduppiar. 

(Jrmini— it-tewmin ; fl-astronomia, 
it-tielet costellazioni (għakda etc. ta 
owiecheb ) fiz-Zodiacu» heco msej- 
ħin mill-acbar żewġ cwiecheb , Ji 
hemm fcull waħda minn dawn il 
costellàzionijet, li buma Castor nPol' 
lux, 

Obmini fiiObous— li eħandu (\\ fih) 
*ewġ fiuri ( par ) . jicbru flimchien 
fdakka. 

OBMiMous—doppiu, fpar, fi tnejn, 
(bi tnejn). 

Gbmini— par, tnejn, żewġ. 

Oemma— nwar tal.werak (m'hux ta 
fjur jew blanzun). 

Obmmaobous— tal gemma (ara). 

Gbmman— (usata minn x'uħud riop 
gentleman) ; at home our BotO'Street 
gemmen keep the law^ (Byron, Vulgar 
Errors); pajjisna ( l-Inghilterra ) is- 
sinjuri ta Bow-Street iħarsu (iżbmmii 

I'ew jagħmlu scond chif titlob ) iU 

Gemmart — tal gemmi jew ħaġar 
prezjus; il post, caxxa eto. fejn jin- 
żam (jerfgħu^ il ħaġar prezius ( gem- 
mariu ) ; studiu jew għerf tal ( meta 
wieħed icun jifhem fil ) ħaġar pre- 
zius. 

GBMMATB-^bli nwar (li fih li nwar); 
bil blanzuni (li fih il blanzuni; collu 
-nwar jew blanzuni. 

Obmmatbd -^ collu. ħaġar prezjus 
mimli bil gemmi jew ħaġar prezius. 

Obmmation— il ħruġ ta li nwar jew 
tal blanzuni. 

Obmmbous— ta li nwar, tal blanzuni, 
bħal nwar jew bħal blanzuni. 

Obmmi PAR0U8— li inissel Cjagħmel 
jew joħroġ) nwar jew blaiizuni. • 

Obmmosity — ħafna gemmi je w ; ħa- 
ġar prezius. 

Gbmmulb— blanzun artab żgħir. 

Gemmt — collu gemmi jew ħaġar 
prezj'us ; jilma, ilekk, jiddi (bil gemmi 
jew il ħàġar prezjus; bħal gemma 
jew ħaġar preKjuħ. 

Gbmony— ugigħ cbir j turment, tUr- 
tura. 



66 



Digitized by 



Google 



aEM 



— 522 - 



aEN 



OBMOTB—lakgħa ( msejha tal mja» 
ghaliex icnn hemm mitt deputat etc.) 

Gemsbok ( jew Gbmsbob )— xorta ta 
cerv ( li jinsab actarx in-naħħa tal 
Africa t'Isfel. 

Gbmshorn— strument Cbħal suffara 
jew żummara) magħmul mil karn tal 
mogħza (tal camoxx). 

UBNAPPB^ħajt tas-suf ( fin, donnu 
ħarir li jaghmlu freneż etc. minnu). 

Gbndabmb— ġandarm, pulizia ( ar- 
mata ) ta Franza, nies magħżulin 
mir-Bigiment (li icunu rgiel kawwija, 
fsaħħithom u kalbiena^. 

Gbndabmbrib — cumpannija nies 
(pulizia etc.) armati ; corp tal ġen* 
darmi* 

Gbndbb— genSy generu, classi, tak- 
sima, xorta; there af*e three genders^n 
English ihe "masculine*', the ''femmi- 
nine" and the " newter ", hemm tliet 
generi fil (^grammatica) Tnglisa il ma* 
schily femminil, u in-newtru ; i/ we 
Bupply our bodies with one gender of 
herbs eto. (Shakespear Othello) ; jecc 
aħna uatu lill gisimna (nieclu) xorta 
ta ħxejjex etc. 

Gbndbb — tnissel ; iggib ; avoid 
foolish questions knowing Uiat they do 
gender strife^ la taghmilx mistoksijet 
boloh (fergħin) għaliez taf li dawn 
igibu il ġlied. 

Gbndbbbb— min inissel, min igib. 

Gbnbalogioal — tar-razza, li juri 
in-nisel tar-razza, tal arblu tar-razza; 
a genealogical order, chif icunu mnis- 
slin in-nies etc. fir-razza ( l-arblu tar- 
razza). 

Gbnbalogioal-tbbb — I-arblu tar- 
razza. 

Gbnbalooioallt — scond il genealogy 
(ara). 

Gbnbalooist — min isib in-nisel tal 
familji(chif jiġu minnjewhuma mħal- 
tin il familij ma, xulxin) min għandu 
I-arblu tar-razza, min ifittex fuk in- 
nisel tal familji. 

Gbnbalogizb — tfittez in-nisel tal 
familji (chif jiġu il familji minn xul- 
xin etc.) ; turi bl-arblu tar-razza in* 
nisel tal familji ( chif inhuma mhaltin 
ma xulxin). 

Gbnbaloot — genealogia, storia 



(wiri^ chif jiġu il familji minn xulxin 
jew chif inhuma mnisslin minn xul- 
xin ; nisel, tfal, ulied etc. ; their seve- 
ral wives andjoyous genealogy out of 
thejn (Sterne, Sentimental joumey, the 
Supper) il ħafna nisa tagħhom bU 
ulied tagħhom henjin. 

Gbnbaboħ— il missier jew in-nisel 
ta familja ; il cap ta familja; jew ta 
dar. 

Gbmbb— fil grammatica^^m/tfr (ara). 

Gbnbba— il plural ta genua (ara). 

Gbnbbabilitt — is-setgħa itat-tnis- 
sil (jew ta nisel, li ħaġa tista tcun 



Gbnbbablb— li jista icun mnisseh 
Gbnbbal— generali, general, ta jew 
għal culħadd, ta cullimchien, għal 
cullimchien ; comuni, pubblicu ; flim- 
chien jew fdakka collu fiimchien; 
General (cap fl-armata jew Giilitar) ; 
they held a general meeting^ chellhom 
(għaralu) lakgħa generali (li fiha gie 
culħadd) ; tliat is a general complaint^ 
duc Iment ^enerali (li isir cullimcliien 
jew ma cullimchien) ta culħadd ; take 
a generàl view of the subjectf hu (iccun- 
sidra) I-affari collha chemm hi fdak- 
ka ( generali ) ; his general beliaviour 
vain, ridiculous, (Shakspear, Love^s kh 
bour lostj li mgiba collha tiegħu me- 
huda flimchien (fdakka), fiergħa u 
tad-dahk ; the general of your woes, 
I-ewlieni fost il gwai tieghec, (Sbaks- 
pear, Romeo andJuliel) before arriving 
to ihe rank ofa General one Kas to be 
first a \Bingadier Oeneraly second a 
Major General, then Lieutenant Oene* 
raly kabel ma wieħed jilħak General 
irid icun 1-ewweI Brigadier General, 
imbagħd, Maġġur General, u im- 
bagħd, tarġa Tenent General ; in ge- 
neraly generalment, actarx ; il bicca 
il cbira. 

Gbnbbal-bass— (cantant) baxx ge- 
nericu (veru baxx, baxx sewwa). 

Gbnbbal Pobt Officb — I-Ufliciu 
Principali tal posta ta littri. 

Gbnbbal staff— li staff (Uufiiciali 
collha magħżula ta armata ). 

Gbnbbalb — dakk ta tamburlin si- 
njal biex jinġabru is-suldati collha 



Digitized by 



Google 



GteN 



-6żà- 



qM 



kabel ma jitilku għal xi mohien Tbat- 
talja etc J 

Obnbralbqs — Generala, general 
mara; he luxaiily nominates Generaleeses 
(Cailyle, jPr^ncA revolution) hu malajr 
isejjaħ Generali nisa. 

Genbràlism— generalismU) conclu- 
sioni generali. 

Obnbralissiho— generalissimu, jew 
Commander'in'Chieff I-ewwel General 
fuk il Oenerali I-oħra li icollom il 
cmand ta rigimenti u divisionijet oħra 
tat-truppi. 

Obnbrauty— generalità ; ii biċċa 
il cbira. 

Obnbbalization — il ^ħamil minn 
particulari għal generali. 

Gbnbralizb— tiggeneralizza, tagh- 
mel generali; tagħmel conclusioni, 
tiddecidiy tasal } a mere conclusion ge* 
neralized from a multitude of facts^ 
(Coleridge, ( Webster \ conclusioni 
biss magħmula (li wieħed wasal fiha) 
minn ħafna jew bosta fattijet. 

Gbnbrallt— generalment ; actarz 
flimchien; culħadd; minn cullimchien; 
I counsel t/iat all Israel be generallu 
gaUiered unto Thee^ nati parir li Israeli 
eollu jinġabar flimchien (collu chemm 
hu) għal għandec ; yon wUl generally 
find... inti actarz issib (jew tara). 

Gbnbralship— I-ufiiciu, ir-ranc jew 
il post ta General ; titlu ta rispett li 
jati wieħed meta icun jitchellem ma 
Oeneral ; does your generalship like to 
see... is-sinjurija tiegħec (bħala Ge- 
neral) jogħġobha tara... 

Obnbbal staff — li stafi* (Ufficiali 
collha cbar) ta 1-armat-a. 

Gbneraltt — il generalità, colloz 
flimchien. 

GBNBRAT—nissiel, li inissel. 

Gbnbratb — tnissel, tgħallel, tagħ- 
mel. 

GBNBRATioN—nisel, tnissil, għemil, 
gens, gidd, razza, generazioni, ulied, 
tfal ; seculu. 

Gbnbbativb — li iista inissel ; li 
jagħmel ; li icollu tfai etc. 

Oenbrator— dac li, min, inissel etc. 
(fiz-xogħol tal macni tal-Iuminataetc.) 
meccanismu jew apparat biez jagħ- 



mel il gas acidu carbonicu li jithallat 
mas-soda etc. li jimlew fil fliexchen. 

Obnbric— genericu ; ta classi, zor- 
ta,jew taksima; li jiocomprendi ħafna. 

Gbnerobity— għati bla kies; idejn 
miftuħa, tifrik. 

Gbnbrous— li jati bla kies, idejh 
miftuha, galantom, li iferrak ; gene- 
rus, tal Kalb ; mnissel minn familja 
jew minn demm nobbli ; kawwi (mbit 
zorb etc); he is generomandeharitable^ 
prompt to serve, (Wordswortb, JSib- 
cursion, Bk, VIl\ ^ħandu idu miftuha 
(galantom) u jati caritÀ, u dejjem 
lest biez jaħdem (iservi jew jagħmel 
piaciri). 

Gbnbroubnbss — tieba, galantomi- 
smu, idejn miftuħa, għati bla kies. 

Obnbsial — tal generazioni, tat- 
tnissil, ta nisel. 

Gbnbsis— Genesi, ctieb tal Oenesi ; 
ħolkien, bidu ; nisel, għemil ; Genesis 
is ihe first book of ilie Pentateuch of the 
old Testament, and of ihe Bible, il Ge- 
nesi hua I-ewwel ctieb (fost il ħamsa^ 
tal Pentateucu, tat-Testment il Ka- 
dim, ta li Scrittura. 

OBNBr— żiemel, mezzu cavallu spa- 
njol ; gild (ta dan iż-żiemel) magħ- 
mul cappi u manchaud (dac li jagħmlu 
ma dwar idejhom in-nisa fil csiħ biez 
jisħnu). 

Gbnbthliao— tat-twelid, tal ġur- 
nata tat-twelid; poesija (ode etc.) 
map^ħmula għal festa (għal dao inhar 
li jitwieled zi ħadd jew għal festa ta 
meta jagħlak sninu. 

Gbnbthliatio— wieħed li (igħejd 
li) jifhem meta għandu isir twelid 
(jew jitwieled xi ħadd) billi iħares 
lejn, jew jistudia il, cwiecheb. 

Obnbthliaos— li studiu u'I għerf li 
x'uħud iridu igħejdu li jagħmlu jew 
icollom li jinżertaw, u icunu jafu me- 
ta għandu jitwieled xi ħadd billi 
iħarsu lejn il cwiecheb. 

Obnbtio — tan-nisel, tat-tnissil ; 
isem ta medicina. 

Obnbva — GiNEVRA» bclt ta li Sviz- 
zera. 

Obnbva Cross — salib aħmar fuk 
fond abjad (is-sinjal ta li sptarijiet 
jew fejn icun hemm il morda). 



Digitized by 



Google 



ĠE^ 



— 524 r- 



GEti 



Obnbvan -:- ta Oinevra, Ginevris ; 
wieħed minn Ginevra (ighejdulu uooll 
Oeneveàe). 

.Gbnevanish — flod Calvihism^ jew 
Calvinismu (ir-religion fundata jew 
magħmula minn Galviau» tissejjah 
heco!ġħaliez Calvinu, chien kagħad 
żmien twil f Ginevra). 

Gbnbvbbb — ara Genevan. 

Gbnob — isnaħab, in-nies jew dawo 
]i icunti flimcbien ma xi ħadd jeħor ; 
hiih aud his genge wHl he fed^ (Ha?e- 
lock), icollu jitma lilu u in-nies ta 
ma dwaru (li għandu miegħu). 

Gbnob — ti^i, traur ; tghejn, tgħad- 
di jew tmizxi il kuddiem. 

UBNIAL — ghalliel, għammiel ; minn 
tagħna, ferriehi; geniali; he wa9 a 
man of agenial disposition^ chien ragel 
ħelu, minn tagħna. 

Ġbniality — ħlewwa fli mgiba. 

Gbnially— bil hlewwa, bilferħ. 

Gbnialnbsb— ara geniality. 

Gbnian— tal Iħit. 

Obnioulatb ) maghkud (li gej) bħal 

Gbnioulatedj rcobba (bħal xi ħxej- 
jex li icollhom iz-zocc taghhom bil 
għekiesi mgħakkdin flimchien li icu- 
nu gejjin bħal rcobba. 

GBNicuLATE'tagħmel ghaksa f zocc 
ta pianta. 

Ġbniculation— liwi ta rcobbajew 
tar-rcubtein, genuflessioni; every time 
you pass before tlie altar^ where tlie 
Eucharist is^ you have to mahe a genicu- 
lation^ cull darba li tgħaddi minn 
kuddiem I-altar fejn icun hemm is- 
Santisaimu trid tagħmel genuflessioni 
(riverenzàj. 

Genioulum— għokda (bhal roobba) 
f zocc ta pianta (ħàxixa etc.) 

GBNiB—geniu, disposizioni, habta, 
ħila, xeħta. 

GBNn— geni, ħarsijietjew fatati li 
il Oharab jahsbu li huma bħala sam- 
sara (sensala jew messaggierij bejn 
Iranġli u'I bnedmin. 

Geniu — geniu, bniedem capaoi 
fei'm' għall ħaġa ; ta talent cbir, li 
icun jinkala ferm f xi xogħol, xien- 
za.'^tQ.; rasta anġlu (bravu fenn). 

Gbnioolossub hubolb— musculu fil 
gisem tal buicdem li gej bhal mrewha 



li jitla mil-lħit għal Isieii, f^iofsu) 
biex jiġbdu il kuodiem. 

Genioplasty — it-tkeghid u '1 fej- 
kien Cniit-tabib) ta Ihit wara li tcun 
marida. 

Gbnip-trbb) siġar li jaghmlu il 

Gbnipa ) frott daks larinġa u li 
fih sugu hamrani scur, kisu mbit, u li 
jimxi wisk fil Guiana Olandisa. 

GbNipap— il frotta tal Genip tree. 

Gbnital— genitali ; tat-tnissil tal 
ulied etc. li inissel jew igħallel ; is- 
sigrieti ta bniedem. 

Gbnitino — xortn ta tuffiħ Mnghil- 
terra hecc msejjaħ għaliex iilħak 
l-ewwel wieħed cmieni, għd San 
Ġwann (kisu il bajtar ta San vjwann 
tagħna^. 

Gbnitival -tal caagenitiv (fil gram- 
matica). 

Gbnitivb — genitiv Ywiehed mis- 
sitt casi tan-nom etc. fil grammatica). 

Gbnitob— min, dac li, inissel ; misr 
sier. 

Geniturb — tnissil, għemil ; twelid. 

Geniub— ħares, fatat ; xeħtu ; gen- 
ju ; bniedeni li jinkala ferm jew li 
għandu rasu tajba hafna għal ħaġa, 
ta ħila cbira fi studiu etc. 

Gbniub-ohambbr-- il camra tal għa- 
mara tal għarajjes. 

Gbnius loci — il ħares tad-dar. 

Genlebb— li scultura bħal werak 
etc. li icun hemm fil loġġ (arcata ta 
bieb ta barra ta dar etc.) 

Gbnobsb — Qinwis, wieħed mill belt 
ta Genova (fl-Italia). 

Gbnouillierbb — bicciet għal fuk 
rcubtejn tal gwerrieii. 

Gbns — nies, razza, familja. 

Gbns darmbry— ġandarmi (nies tal 
armi). 

Gent— pulit, sabiħ, nadif, donnu 
pupa. 

Gent— floo gentlemanf sinjur (ra- 
gel). 

GBNTBEL-ħlejju, gentili, pulit fli 
mgiba tieghu man-nies ; mżejjen fil 
ħlewwa fl-egħmil u fil oliem ; gentil. 

Gbntbblizb— tagħmel genteel( Arei). 

Gentbblly f poliiely)^\)il maniera, 
bil ħlewwa, bl-educazioni, pulit pu- 
lit^ ta pulit, ta educat. 



Digitized by 



Google 



MJii 



- fea^- 



ĠteN: 



'Gbnthitb— isem ta -mineral ta lewn 
ħfidrani ċar jew safrani li jinsab 
fl-Araerica għan-naħħiet tal Lago >8a- 
perior^ u fi Spauja. 

Obntian— genziana. 

Gbntian bittbr— il genziana Cxorb 
morr ferm li jagħsru mill genziana). 

GBNTiANA—genziana, ħaxixa morra. 

Gbntianbli«a — lewn ioħal (bld). 

Gbntil— ara genlle. 

Gbntilc^ — ta nazion, nazionali ;• 
nobbli, ta razza nobbli ; pulit, ta sin- 
jur, ta persuna pulita, ta nobbli; gen- 
til ; gentili, jew min jati kima 1-alIat 
iQloz; pagan, idolatra ; he preacJied (o 
tlie gentilesy ipprietca lil gentili jew lill 
pagani (lill dawo li jaduraw i-allat 
foloz). 

Qbntilbssb — gentilezza, mgiba taj- 
bft, ħelwa, pulita, ta persuna educata 
jew nobbli. 

Gbntilish— tal gentili, tal idolatri, 
tal pagani. 

GbntiLibm— gentiiismu, kima I-allat 
foloz (tal pagani jew tal idolatri). 

Gbntilitious — gentiliziu, ta famil- 
ja, razza, hisel, dar ; ereditariu. 

Obntility -pa^anesimu ; razza, fa- 
n^ilja, nisel ; mgiba tajba ħelwa jew 
p^lita ta bniedem educat, ta nobbli ; 
in-nies puliti, ta nisel pulit, is-sinjuri 
in-nies puliti ta post et-c. 

Gbntilizb— tagħmel pulit jew bi 
m^iba tajba, ħelwa etc. ; teduca, 
tpnallem biex wieħed taghmlu pulit, 
smjur, li jaf igib ruħu sewwa bl-edu- 
cazipiii<;oIlha; tgħix bħala pagan jew 

?;6ntili (billi tcun tati kima 1-aIIat 
oloz). 

^ Gbntisio — tal, fil, jew mil, Gen- 
zi^na. 

Gbntisio Aom jew obntisin — su- 
stanza (sugu'; li icun hemm fil Kheruk 
tas-si^ra tal Qenziana li igibuħ (jew 
jehdun) per mezz tal alcool jew li 
spirtu di vinu. 

Gbntlb — gentil, pulit, ta mgiba 
tajba jew ħelwa'; mżejjen bil hlewwa 
flragħmil u 61 cliem; ħelu, minn tagh- 
na,li jaf 'igib ruħu ; mans, ji nieżel^ 
gej, Jew mnissel minn familja tajba 
f pulita) ; wJieneoer I spoke to him I 
/oundhim veiy gentie, cull meta chel« 



limtu dejjem Bibtu ħelu (pulit, minU'; 
tagħna) ; he ia lucky^ becauee hie iDae'a 
gende fally għandu xorti ^ħaliex raa 
wakax gon (il wakgħa tiegħu chie- , 
uet ħafifa) ; Viat lion^ 1ie> hcu^ ia vevy 
gentle^ àAolmn li għandu hu mans >. 
ħafna ; qentle reader^ ħabib karrej, jew 
int ħabib li takra(chif dari chienu jict- 
bu fil prefazioni jew chelmtejn lill mia . 
jakra^ fil bidn tal cotba ; gentle touehf 
messa ħafifa (chemm chemra); geniUy^^ 
sinjur ; gentlee^ sinjuri ; ril make him 
dance^ will you go, gentlea f (Shake- 
Bpeare, Merry wives of Windsor^ IHi' 
Sj^ sejjer n^aghlu jisfen, tridu tmor- 
ru, sinjuri? pentl^^ seker mgħallem.. 
(mħaiTeġ, għat-taħric etc. ; għàl kbid 
ta caċċa oħra); gentle, duda bhal ħar 
nex żgħir għal lixca (għas-sajd); gen- 
tle^ taghmel nobhli, iġġagħal, wiehed 
isir (t^ħalmu icun) pulit, ta mgiba 
tajba jew li igib ruhu tajjeb u sewwa. 

OBNTLB-nBARTBp— ta kalb tajbai ta. 
kalb nobbli; ħanin. 

Obntlb-folk — in-nies puliti, is* \ 
sinjuri, il cbarat. 

Qbntlbman— sinjur, ^entlom ; , sid ;* . 
ragel pulit, educat li jaf igib ruħu 
sewwa ma cnlħadd; heia areal gentle^ 
man, hu il veni sinjur. 

Qbntleman-at-abms — wieħed miU 
erbgħin sinjur (cbarat) ta ma dwar 
is-SuItan (ir-Be) li iwassluh mill pa- 
lazz għal cappella reali,u lura, fxi fe- 
sta jew solennità cbira; sinjur, wie-» 
ħed mil cbarat^ bil pensioni jew pen- 
sionat). 

Qbntlbman FABMBB— bidwi li jaħ- 
dem ir-raba tiegħu. 

Gbntlbmanhood— il condizioni, il. 
grad, li stat ta sinjur, ta gentlom ; 
sinjurija ; a delight/ul emample ofcom" 
plete gentlem(m/iood,{TMk^rħj, Jkound" 
about papere XX)^ esempiu sabiħ ta^- 
vera sinjurija). 

ObNtlbmanism — sinjurija, mgiba,. 
xogħol etc. ta gentlom. 

Gentlbmanizb— tagħmel (tgħolli fi> 
grad ta) sinjur, ta gentlom. 

Oentlbmanlikb — bħal sinjur, ta; 
sitijur ; Pyramus ie a sweet'faced man^ 
a proper man^ a most lov^ly gentleman-^ 
like man, (Shakespearei Mubummer'e^ 



Digitized by 



Google 



GEN 



- 626 - 



GEO 



Night dreamj^ Pyramus hu ragel li 
għaudu wiċċu ħelu, il veru ragei ; ra- 
gei mill-actar sbieħ u li għandu mis- 
sinjur (ta mgiba ta sinjur). 

Ġrntlbmanlinbbs— sinjurija, mgiba 
sabiħa ta pulit (ta persuna pulita). 

Gbntl!:mànly— ta sinjur, ta pulit. 

Gbntlbnbss — mgiba pulita» sinju- 
rija, tieba, għajnuna. 

GfBNTLBSS— gentilezza, ragiba tajba 
u ħeiwa, manieri tajba. 

Qentlbwoman— sinjura, mara pu- 
lita, ta mgiba tajba u helwa, ta ma- 
nieri puliti ; mara li iddur ma (ta 
madwar^ xi sinjura ( xi mara mil 
cbarat). 

Qently — ħelu helu, kajl kajla, bil 
mod il mod ; bil ħlewwa, bil maniera; 
he gently laid his /lands on her^ hu bil 
mod il mod kiegħed ( poġga ) idu 
fukha. 

Gbntly BUDDiNa— li kieghedjimla 
jew jicber ġmielu. 

GBNTOOS-<I-Indiani (in-nies collha 
tal India) ; il Telogooa^ dawc l-In- 
diani ii jagħmmru għan-naħa ta Ma- 
drasy dwar il Bajja ta Bengala (fli 
India). 

GENTBY-in-nies puliti, ta bejn il 
cbarat u 'I baxxi ; mgiba tajba jew 
pulita; manieri. 

Gbnty — pulit, eleganti, sabiħ. 

Gbnu — liwija (bħal ta rcobba). 

Genuant — li kiegħed għar-rcub- 
tejh.' 

Gbnufleot — tokgħod għar-rcub- 
tejc ; tagħmel genuflessioni, jew rive- 
renza (bħal meta tgħaddi minn kud- 
diem I-altar fejn icun hemm il Yene- 
rabli). 

Gbnuflbotion— 'genuflissioni. 

Gbnuinb— veru, genuin, li m'hux 
mħallat; p'ur, bla taħlit xejn ; il veru 
ragel, fidil, b'wiċċ wieħed, m*hux falz 
li ma ghandux żewġt uċuħ ; he is a 
genuine man^ dac il veru ragel (e^alan- 
tom, li tista tafda jew tokgħod għal 
dac li igħejdlecj. 

Gbnuinbly— sewwa, chil imur, bla 
falsità, genuinament. 

Gbnuinbnbbs— is-sewwa, purità; il 
verità; St. Austin reasoned toell the 
genuineness o/the Btble, Santa Wistin 



wera sewwa biċ-ċar il verità (chemm 
hi vera u ta min jokgħod fukha) il 
il Bibbia (li Scrittura^ 

Gbnus — razza, familja, qualitài 
xorta, gens, gidd. 

Gbocentbio ) li għandhu b'cen- 

Geooentbioal) tru (b'post loc minn 
fejn iħarsu lejh) l'art; tac-centru (jew 
in-nofs) tal art (jew tad-dinja). 

GEOCBBELiTE—inineral bajdani, li 
jitfarrac minn xejn. 

Geoobbitb— mineral bħax-xama. 

Gbooyclb— tad-dawran tal art (tal 
globujew tad-dinia). 

Gbodesian— wieħed mħarreġ (li jaf 
il) geodeey (ara). 

Gbodesio — ara geodetic. 

Qi&ODEBiBT—geodeeian (ara). 

Gbodbsy — geodesia; studiu biex 
issib bil matematica chejl u kisien tal 
art ("tal globu jew tad-dinja) ghat- 
tundiatura tal wiċċ tal globu etc. 

Gbodbtio— tal aeodesy (sira,), 

Oboditioally— bil geodeey (ara). 

GEODETio8-^tfod^«y (ara). 

GBoaNOBis — studiu, xienza, tagħlim 
fuk 1-art (id-dinja). 

GBoaNOST— flr^o%w< (ara). 

Gboonostio I^ tal |;eoIogia ( ta li 

GBoaNOSTioAL( studiu tal art, blat 
etc. li minnu hi magħmula I-art) . 

Gboonosy — floc geology heco msej- 
jħa.minn Werner (ara). 

Geooonio ) *i' ^^''?T^\ J'T 
^ > għamla tal art (tad^ 

GBoaoNiOAL j ainjft). 

GBoaoNY— ix-xienza (li studiu) fuk 
in-nisel tal art (il għamil jew chif 
inhi maghmulha id-dinja )• 

Gboobaphbb— geografu, wieħed li 
jaf il ( mgħallem fil ) geografia ; min 
jicteb xi ħaġa (trattat) fuk il geo- 
grafia. 

GBoaBAPĦio 7 tal geop^rafia ; li fiħ 

Geoobaphioalj desorizioni ta chif 
in hi mkassma, jew mn'hiex hi magħ- 
mula, id-dinja; geographicàl paralleU^ 
paralleli (linji) tal geografia (li icunu 
maħżużin għal chejl etc. fuk il glo- 
bu) ; lioyal Geogmphical Society^ so- 
cietà xirca ta li studiu tal geografia, 
jew tal geografi (R. G. S.) biex igħad- 
du il kuddiem dejjem li studiu tal 



Digitized by 



Google 



•£9 



— 527 — 



a£d 



Seografia; din iz-xiroa bdiet fLon- 
ra fis-sena 1830 ({f^j" f Parigi chie- 
net bdiet fis-sena 1821 ); wieħed 1i 
ioun fdin iz-xiroa igib littri F.R.G.S. 
(jigifieriy wielied, niombru, jew Bieħeb 
fiz-xiroa ta li studiu tal geografi 
reali). 

Gboobaphioal LATiTUDB^ara laii' 
Uide. 

Gbooraphioal milb— ara tnile. 

Gboobaphioally— ohif titlob (trid) 
il geografia ; ta geografu (ta wieħed 
mgħallem fil geograna ). 

Gbographt — ^eografia, desorizioni 
tal wiċċ tad-dinja (j^^ ^^ ^^ '^ 
fukha ngħammru) jigifieri ohif in hi 
mkassma Csewwa mil ħolkien ohemm 
nooU mili bnedmin) b'dao ooUu li tati, 
minerali eto. eto., u' 'n-nies li fiha 
igħammru. 

Gbolatry — geolatrija, I-adnrazioni 
tal (kima li jatu lill) art ; to this sue- 
ceeded aeirology in the Eaet andgeolatry 
in the Weet (Cox, Myiliology oj Arian 
Naiione)^ wara dan bdiet I-astrologia 
fi Lvant, u'l geolatria fil Punent. 

GeOLOGBR I ^,.^ ^^^;^^;.j 

Gbolooian |ara/7^o%M^ 
Gbologioal ^l geologia jew taz- 
^ y zienza tal (studiu fuk 

Gbologio j i.)^rt. 

Geologioal map— mappa geologioa 
(li turi u tgħallem fuk il geologjf (eira).) 

Gbologioally— soond ohif titlob il 
geologia (soond il geologia). 

GBOLOGiST—mgħullem fil (wieħed 
li studia il) geologia(ara). 

Gbologizb — tistudia il geology; tit- 
ohizzef, tioteb fuk il geolpgy (ara). 

Gbology— geologia; iz-zieuza (stu- 
diu) fuk dao collu Ji fiha I-art (raniez 
hi magħmulha I-art, blat, minera- 
li eto. eto. )• 

Oeomanobr— mghallem fil (wieħed 
. mħarreg fil ) geomancy fara). 

Gbomanoy— il kari talventura (I-in- 
zertar ta dao li ghandu isir iew 
igħaddi minn bniedem ) |i z'uhud 

Siandhom frashom li jinzertaw jew 
abbru billi jistudiau fuk zi linii jew 
ponti li dari ohienu miAżużin fuk il 
wicċ tal art ( li illum naraw fuk il 
mappi ). 



Gbomantioally— bil geomancy {hrB). 

Gbombtbr— mgħallem fil ( wieħed 
mħarreġ jew li jaf il) geometria. 

GBOMBTRAL-*taI K^ometria. 

Gbombtrio 1 ta7geometria;magħ- 

^ Vmul bil, misjubfuk 

Geombtrioal Jii^geometria. 

Geombtrioal drawing— disinn geo- 
metriou, geometrija ( disinn jew gha<> 
mil ta figuri bil kisien tal oum- 
pass eto. ). 

Gbombtrioal paob— kies ta 6 piedi. 

Gbombtrioal pbn — pinna (strument) 
għal hażż ta ourvi eto. fil geometria. 

Gbombtrioal progrbssion — ħafna 
numri li keghdin wara zulzin ( jiobru 
jew jiċohienu ) bil proporzioni oomn- 
ni ; bhal 1. 8. 9. 27. 81 eto. ; 144. 86 

Gbombtrioal sTAiRS-taraġ la in- 
glisa (taraġ li ioollu ras waħda biss 
mdaħħla jew mkabbdafil hajt (ir-rjus 
l-oħra iounu fl-aria iżommu fuk . zul- 
xin ). 

Grombtrioally— ohif titlob il geo- 
metriM, soond il geometria. 

Gbombtrioian — mgħallem ( sur- 
mast) tal geometria; matematiou. 

Gbombtridab— razza ta friefet tal 
camla. 

Gbombtrina — friefet żgħar tal 
oamla. 

Gbombtrize — taħdem soond chif 
trid jew titlob il geometria. 

GBOMBTRY-geometria, tagħlim tal 
kisien ; descriptive geometry^ geome- 
tria descrittiva jew għemil, ħażż, ta 
figuri, oirculu. quadrat, oubu eto. bil 
kesien fnk carti eto.; plane geametry^ 
geometria piana (semplioi), ħażż ta 

?[uadrRti b'erba linji biss, biez jaghar- 
uha mxB'Solid- geometry jew geome- 
tria solida li hia ħażż (bil kiesin) ta 
figuri solidi bħal ma hu oubu(oaxza), 
con etc; to hang by geometry^ icolloo 
oonfusioni, storbiu jew tgherfiza.. 

Geonomy-H studiu ta chif inhi 

magħmula jew mkassma, I-art, bħal 

ma hi il geologia u il geografia fisica. 

Qeophaqism— I-icbel tat-trab,ħmieġ. 



Digitized by 



Google 



*ĠBG 



— 62« — 



GEa 



Geophagist — min jecbl it-trab, ta- 
faletc. 

Geophagy -ara geophagism. 
'■ GEOPHiiiDiB — razza ta dud bħal 
eentupiedi. 

Gbophilus *-dudu bhal musbieħ il- 
4ejl. 

Geoponio 1 tal ħidma tal art jow 

GEOPONiOALJtar-raba Ctal biedia). 

Gbobama— veduta tal. art (ta xi 

Jiaijis etc.) maħ^.uża fuk ħa|a mhaf- 
ra minn gewwa (bħal nots globu) 
biex iħarsu lejha jew jarawha in-nies. 

George — figura ta San Qiorġ fuk 
jż-żiemel li igiou fukliom il oavalieri 
•tal Ġerrettiera; ghinea; ħobża sewda. 

GfiORGE-NOBLB^biċċa flus (munita 
rbħal ghjnea) li chienet timxi fi żmien 
.ir*Re Enricu VIII tal Inghilterra. 

GEORgiO— poesjja (trattat) fuk il 
biedia jew il hidma tar-raba. 
. Georgios— cotba (poesija) li jit- 
.chelmu fqk il biedia jew il ħidma t^r* 
.raba (hecc msejjaħ il poema, opra 
Terba cotba« li cniteb Virffiliu fuk il 
biedia jew il ħidma tar-raba). 

Gborgium SIDUS . — pianeta jew 
chewcba cbira ta dan 1-isem li in- 
.ohixfet fi 'żmien ir-Re Ġorġ III tal 
Ingbilterra. 

Gborgos — bidwi, ħaddiem 1-art 
jew ir-raba. 

G?0RHY0HIDJB — bħat-talpa, anni- 
mal, li i^handu għamla ta ^urdien 
. b'għajnejh żgħar li igħix bid-dud li 
'isiD u jecol taħt 1-art. 

GeoRyssidjb — xorta ta wirdien. 

GeOSOOPY— studiu (tchixxif) fuk 
*l-art(blàt etc.) 

Geoselenio — ta 1-art u il kamar u 
'ta dac collu li ghandhom x'jaksmu 
;flimchien bejnietħom. 

Geothermio -^tas-sħana ta 1-art. 

Geotħermometer — termometru 
'fstrument^ għas-sħana tal (biex ia- 
'raw chemm ni £(ħuna l-)art minn taħt. 

GBOTlo-tal art. 

GEOTRUPES-il wirdien aħmar, li 
itir. 

Gerah— biċċa munita ( flus ) tal 
'Lhud li tiswa daks sold u nofs. 

Geranial— tal geraniu. 
.. •GBRANlUM-^geranju; sardinella. 



Qerant— gerenti, sieħeb fix-xoghol 
ta negoziu, jew fil ħruġ ta xi ġnrnal. 

GerarOHY — ara ħierarcfiy, 

Gbrard — għadu, demoniu, il inin- 
ghul, ix-xitan. 

Gerb — katta żbul jew tiben bil 
kamħ. 

Qerda — isem ta- chewcba cbira 
misjuba minn Peters fil 31 ta Lulju 
tas-sena 1872. 

Gbrenda — ħwejjeġ li e^handhora 
jintgbamlu jew isiru ; dac H għandu 
isir. 

GERFALOON^xorta ta bies. 

Germ— nbiet, nisel, żerrigħa, bidu ; 
tnissel, tnibbeti titnissel; tinbet» icol- 
loc bidu, tibda ; this ia the time whsn 
vices and ert*ors qerm^ ( J. Morlcty, 
RoeaeauJi dan hu k-żmien meta jjib- 
dew (li fih jibda jew beda) il vizijiet 
u li sbalji. 

German — Tedesc, tal Qermania ; 
do you speak Oeinnan t taf titchellem 
bit-Tedesc? (taf bit-Tedesc ?), Gef^ 
tnan tooU, għodda tal Qermania. 

QERMAN^hu, cugin ; krib, I-ekreb 
demm ; lijigi minn ; ta li stess fa- 
inilja; genwin, veru; as lie walked 
near tlie toater he espied two brotliers 
german, ( Ddal, MatUiew /F), xħin 
chien miexi max-xmara (lemaħ) żewġt 
aħwa minn familja waħda ; wert thou 
a leopardj thou wert german to the lion^ 
(Shikespear^ Tiinon of At/iensJ, li 
chiecu cont leopard oont tcun li stess 
bħal (ta li stess razza tal) Ijun ; Arius 
was a german or genuine disciple of 
Plailios^ (Gadwortii, IntelU SysUm), 
Ariu chien il veru dixxiplu ta Pla- 
tone. 

Germandbr — isem ta ħaxixa, il 
borgħom. 

Gbrmanio — tedesc, teutonicu. 

GERMANiSM^għajduty frasi^ idio- 
ma, cliem tat ( chif igħeiduħ it-) Te- 
deschi. 

Germanizb — tfisser ( takleb jew 
iggib ) fi 1-sien Tedesc. 

GERMioiDB-trab etc. (velenu) biex 
jekirdu(għàl kirda) tad-dud jew il 
microbi. 

Germinal— tan.nebbieta,ta linbiet. 

Germinant — bin - nebbietai li 



Digitized by 



Google 



QER 



— 529 — 



GES 



kiegħed inibbet, li kiegħed jibda, li 
ħiereġ; li kiegħed jicber. 

Germinatb — tnibbet, traħħafl ; 
toħroġ ; sevei^al French departments 
germinate a set of rebellious papera 
( Carlyle, French RevoluiionJ, bosta 
dipartimenti Francisi ħarġu ħafna 
ġazzetti xewwiexa ( biex ixewxu bi- 
hom ). 

Gbrmination— raħs, nbiet. 

Germinative— li inibbet. 

G EROCOMi A — ara gerocomy, 

GeroOOMIOAL— tal gcrocomy (blyb). 

Gerooomy— id-dieta ( 1-ichel etc. ) 
għax-zjuħ (il cura fl-ichel tax-xjuħ). 

Gerontes — raagistrati antichi ta 
Sparta (li ma chienux jilħku kabel 
ma jagħalku is-siitin sena, u li chien 
hemm minnhom minn 20 sa 23 ). 

Geroktooraoy — gerontocrazia, 
Gvern ta pajjis etc. min-nies (f idejn 
in-nies) xjuħ; Gvern ta nies xjuħ. 

Gerontogbnous — pianta, ħaġra 
etc. ta '1 biċċa antica (tal emisferu) 
antio jew ta Lvant) tad-dinja. 

Geropigia — taħlita li jaghmln mal 
Port loine biex jatuħ lewn ahjar u 
kawwa actar. 

Gerund— gerund. 

Gerund qrinder ~ surmastru fitt, 
li ifittex rkakat fi h,wejjeġ żgħar. 

OERUNDiAL-tal gerundiu.. 

Gerusia- is-senat ta Sparta anti- 
ca ; lakgħa ta nies xjuħ. 

Gervas— werak ta siġra ( li ticber 
fil Brazil, I-America t'Isfel ) u li iħal- 
tuh mal werak tat-t^, biex ighadduħ 
b'heco. 

Gest — ghemil, ġrajja, romanz, bra- 
vuri, mgiba ta bniedem ; to loriie the 
gesta of Britons stotU, and the acts of 
English men ('Wiirner, Albions Eng- 
land, Bk. L Ch. I) ; biex ticteb ( tir- 
racconia ) il bravuri tal Bretoni kal- 
biena u '1 għemil Tġrajja) tal Inglisi. 

Gest- żmien, periodu ; żmien sta- 
bilit; travu (biex iżomm jew jirfed 
tavlar etc.)- 

GeSTANT — mimli; clouds gestant 
with heai ( E. B. Browning ), sħab 
mimli (collu) sħana. 

OESTATiON—ġarr, li tcun meħud 
(fuk żiemel, carrozza etc. minn banda 



I ghall-oħra ) dawran bir-rchib ; Ibies ; 
mgiba, gesti ; tokol, libiela ; gestation 
is an e.vercise of the body^ by being car^ 
ried in coach, litier^ u^yon horseback, 
(P. llollan'l, Plinic, Explanatiori of 
tlie toords of art), gestation, hua eser- 
ciziu tal gisem meta tonn riecheb u 
miexi fcarrozza, branda, jew fnk 
(dahar^ iż-żiemel ; the arrangement of 
ihe muscularfU^res is best studied in tlie 
uierus at ihe fuU period of gestation 
( ({aain, Anatomy ) wieħed jista jara 
sewwa chif icunu kegħdin il fibri mu- 
sculari tal ġuf fi ahhar żmien tat- 
tkala. 

Gestatory— gestatoriu, li jista jin- 
garr, jittieħed (fuk 1-idejn jew Buallejn 
etc.) minn post għal I-jeħor ; u iista 
icun miibuB ( jew li wieħed joħroġ 
bih ) tal ħbiela jew tkala ; the erowns 
and garlands of the ancients were 
eit/ier gcstatory, such as they were 
about t/teir heads and necks ete ^ { Slv 
T. Browne, MiscellaniesJ^ i! curnni u 
'I ħanniekat ( għirlandi ) tal antichi 
chienu jilbsuhom u johorġn bihom it- 
tnejn frashom u ma għonkhom. 

Gestioal ) tal ġrajja. tar-romanz ; 

Gestio / tal gesti jew ċaklik ta 
I-idejn 11 jagħmel meta wieħed icun 
jitchellem. 

Gestioular— colln gesti, li jagħmel 
jew li jaħdem sħiħ. 

GESTiouLATB-tagħmel gesti, iċċak- 
lak idejc u dirgħajc jew gismec meta 
tcun titchellem. 

Gestioulation — gesti, ċaklik ta 
I-idejn etc. meta wieħed icun kiegħed 
jitchellem. 

Gestioulator— min iċaklak idejħ 
jew jiċċaklak meta icun jitchellem ; 
min jagħmel il gesti. 

Gesticulatory— tal gesti, taċ-ċak- 
lik ta I-idejn jew tal gisem wakt li 
wieħed icun jitchellem ; mfisser bil 
gesti. 

Gestion— il ghamil ta ħaġa ; ran- 
ġar, tkeghid f locu ; io work the chaos 
of ihe icortd into gestion ( Chapmao, 
Ilumerous days Mirthjy biex ikiegħed 
it-taħwid (jew il ħwejjeġ collha mhaw- 
da ta taħt fuk) tad-dinja flochom. 

Digitized by VnOOQ lC 



GES 



— 680 — 



GET 



Gestor— min jicteb jew jirracconta 
fattijet jew ġrajja. 

Qestural— tal gesture /^ara). 

Gbsturb— gest, ċaklika ta'I idejn, 
tal wiċċy tal gisem, li jagħmel wieħed 
meta icun jitcbellem ( biex jati saħħa 
actar għal cliem li icnn igħejd) ; tagħ- 
mel gesti, iċċaklak idejc jew tiċċaklak 
b'gismec collu meta tcun titchellem 
jew tirracconta xi ħaġa. 

Gesturbless -bla gesti xejn. 

GBSTURBR—attur, min jagħmel jew 
jeħu parti f opra etc. 

Gbsturous— collu gesti, collu ċaklik 
ta I-idejn etc. meta icun jitchellem. 

GBT-ticseb, takla, tirbah, tħassel, 
iggib} icolloc ; tasal, issir; tmur ; is- 
sib ruħec bla ħsieb ; / wish to gei a 
Qood aervant, nixtiek nicseb (nsib) sef- 
tur tajjeb ; to get money, takla il flus ; 
thie is the way to get money^ b*hecc 
(hecc trid taghmel biex) takla il flus ; 
io get one'a pardon, takla il maħfra ; 
he is trving his best to get his pardon^ 
kiegħed jagħmel cull ma jista biex 
jakla il manfra tiegħu ; wl^t will you 
get by it f issa x*takla (x'tieħu) b*dan? 
togetthe victory^ tirbaħ il vittoria; 
I xoish to get a good dog like yours^ nix- 
tiek nħaBselchelb tajjeb bħal tiegħec ; 
he is trying to get a place for me ihere, 
rkiegħed jara isiblix post hemm ; if I 
were to get a son like him, I wonld 
reekon myself unhicky, chiecu chellu 
icolli tifel bħalu cont ngħejd li jena 
xortija ħażina ; should you get to the 
house before me please lell my mother I 
'II belate to-night, jecc katt tasal id- 
dar kabli għejd 1-ommi li jena nigi 
.tard il lejla ; get liome at once, it will 
soon rain,. mur (lein) id-dar malajr 
ghaliex dal wakttakbad nieżla ix-xita; 
when my feet are cold I cannot get to 
sleep, meta sakajja icunu chesħin ma 
ncunx nista ( ma nistax ) norkod ; I 
want to get this work done by to-morrow, 
irrid nispiċċa (icolli lest) dan ix-xogħol 
sa għada; fie has got a qreat many 
ehildren, ghandu (chellu) ħafna tfal ; 
ifyou remain for a long time there you 
wiU sure get the fever, jecc iddum wisk 
imien hemm sgur icolloc Qakbdec) id- 
deni ; / got one, għandi ( iddubbajt, 



csibt jew ħassilt) wieħed ; get your self 
ready (get ready), lesti ruhec ; get you 
gone, mur minn haun ; by the time I 
got lialf way t/iere, sa chemm wasalt 
nofs triek ; to get an ill habit ; tieħn vi- 
ziu (drawwa) ħażina ; / should not get 
it done by to-morrow, ma nillestiehx sa 
għada ; to get about, tiġri, tixxerred ; 
/ am so glad now to see him gettuig 
about a/ter 3 montlis illness, ferhan 
ħafna li narah jiġri (jimxij wara mar- 
da ta tliet xhnr ; the story got about m 
less tlian an hour, il biċċa (li storia^ 
ġriet jew xterdet f ankas minn sigħa ; 
io get ahead, tavanza, tgħaddi il Kud- 
diem ; you are sure to get ahead if you 
keep siudying well as you are, sgur 
tgħaddi il kuddiem, jew tavanza, jeec 
tcompli tistudia tajjeb chif int ; to get 
along, timxi il kuddiem, tavanza, tmur 
tajjeb ; how are you getting along f chif 
inti sejjer (miexi) ? Ite does not get 
along there, ma jimxix (ma ighaddix il 
kuddiem) hemm ; to get at, tasal ; / 
donU know how you can get at tJie truth 
of it, ma nafx chif tista tasal biex 
tcnn tftf il biċċa sewwa chif inhi (cbif 
inhi il verità) ; togetat, tixtri (tgħawi) 
gerrej (biex raa jeħux I-ewwel, billi 
iBxchel i^.-żiemel li icun riecheb) ; they 
say that ihe jockey^ who rode hiin liaving 
been got at, that is the reason he losi, 
igħejdu li il gerrej li chien riecheb fuk 
dac iż-ziemel xi ħadd xtrah, dic ir- 
ragiuni li (għalecc) tilef ; to get back, 
tarġa lura, tmur (tarġa) għal post 
minn fejn tcun tlakt (jew gejt) ; he got 
back to his place, raġa mar f locu (raġa 
mar minn fejn già) ; he is lucky to get 
his money back, għandu xorti li raġa 
ha il fluB tieghu (li reġgħu tauh il flus 
tiegħu lura) ; to get before, tasal kabel 
(tasal kuddiem) tmur knddiem jew 
kabel ; to get behind, tibka lura ; A^ goi 
behind wiài his rent, baka lura fil chera; 
to get behind the seenes, tcun taf sewwa 
chif inhi il biċċa (taf tajjeb x'fiha il 
borma) ; to gei hy heart. titgħallem 
bl-amment ; you must gel these two les- 
sons by heart before you go out, j^tieġ 
titgħallem dawn iż-żewġ lezionijiet 
bl-amment kabel ma tmur barra ; it 
is more difficult to get one sermon by 



Digitized by 



Google 



Ġfif 



- 6di - 



ĠET 



heart than to pen twentyj bi actar ħaġa 
tkila (difficili) li titgħallem prietca 
bl-amment milli ticteb għoxrin wahda; 
to get cleavy tehles, roa icollocx x'tak- 
sam, tħallas ; / can't see how he can 
get clear of all the debts he owee, ma 
nafx cbif irid (jista) iħallas jew jeħles 
mid-djan coUba li għanda; to get 
/onoard^ tavanza, tmor jew tgħaddi il 
kaddiem ; to get free, tehles ; to get 
around, takbad, tirbaħ, tapprofitta ru- 
nec, iggib għal idejc ; to getnome, tasal 
id-dar ; tasal fil post (sal post) f'tiġrija 
(fejn jata il palijiet) ; to get in, tiġbor 
iddaħħal, taħżen (kamh etc.)^ you liave 
better get in that corn . before it rainn, 
aħjar iddaħħal (taht is-sakaf jew tiġ- 
bor) dac il kamħ kabel ma takbad nie- 
żla (tagħmel) ix-xita ; he got infor tlie 
district, daħal (sar^ cunsiljer etc. għad- 
distrett ; to get off^ tneħħi (takla minn); 
/ can*t get off my boote by inyself, ma 
nistax nakla jew inneħħi (ninża) li sdva- 
li) minn riġlejja; tneħħi (takla) basti- 
ment minn fuk I-art (tejn icun incal- 
jat) ; they are etill working fiard to get 
the ehip offthe ahoal, għadbom jitħabtu 
biex jakalgħu il bastiment rmill art, 
fejn mar incaljat) ; to get off teħles 
minn, tbigħ, tneħħi ; Wood, to get hia 
hcdfpence off offered a hundred pounds in 
his coinfor aeventy in silver, (Swlff, 
Drapiers Lettere), Wood, biex inehhi 
(jehles mis) is-sitt habbitijet (mis-sit- 
tiet) li cbelln ried jati cull mitt lira mill 
fluB li chellu ta sebghin lira fidda ; io 
get off a horee^ tinżel minn fuk żJemel; 
to qet off, ti^rab, tehles, tiscarta ; the 
galleys, by t/ie benefit of t/ie shores and 
s/iaUows^ got off^ (Bacoii, War with 
Spain)j bis-salma tax-xtut u il baxxi 
fondi ix-xwieni ħarbu (ħelsu jew scar- 
taw) ; to get on, tilbes, tgħaddi ftimxi) 
il kuddiem, tmur tajjeb ; help me to 
get on tfiat coat, għejnni nilbes dac il 
ġlecc ; fiow did you get on tfiere ? cbif 
mort hemm? ; fie is getting on very well^ 
sejjer tajjeb ħafna (għaddej il kud- 
diem sewwa jew ħafna) ; to get out^ 
takla ; / cant get out this decayed tooth 
by rnyself ma nistax naklagħba waħdi 
cUn id-darsa (sinna) mħassra li għandi; 
get out, tohroġ tiscappa, tmur, tinkala 



(mil post fejn tcun) ; Iie was surrounded^ 
and could not aet out, chien mdawwar 
minn cullimchien u ma satax jiscappa; 
to get over, tofrok^ għal nsAħa I-ohra» 
tgħaddi minn banda għal 1-oħra; tir- 
baħ, tgħakkes ; get over this side^ ejj&t 
ofrok, għal din in-naħħa ; his temper 
Imng naturally jovial he at last got over 
ity (dddisoii, Spectator, No. )P), billi' 
minnu allegru, sa fl-ahhar għaddielu' 
ra chif ghamel u rebaħ lilu in-nifsa' 
billi kaghad għalli ġralu ; he got over 
fiis Ulness^ fiek ; to get quit of to get 
rid of tehles (minn) ; if we had all 
ifiese waters fiow could we get quit of 
themf (BuriiBt, Tfieory of the eartli)^ 
chiecu chelna dawn 1-iImijet coIlha> 
chif conna nehilnu minnhom? ; try to 
get rid of fiim^ BX9k chif tagħmel biex 
teħles minnu ; / can*t get rid of this 
bad shiUingy ma nistax neħles minnu 
dan ix-xelin ħażin ; to get ronndy tir- 
baħ, tieħu vantaġġ fuk ; to get the day^ 
tirbaħ, tieħu vittoria; 1 am sure ours 
will get the day this time, jena sgur ii 
tagħna jirbħu din id-darba; to get the 
hang ofa tfung^ tidra jew tifhem ħaġa 
sewwa (tcun taf sewwa, jew tifħem 
xi icun fiha ħaġa ); to get tfirough, 
tgħaddi minn ^o ħaġa, minn banda 
għall oħra ; tispiċċa xoghol sewwa 
minn collox ; fie did get through 'his 
worlc,sinàcah (^għamlu) collu ix-xoghol 
li chellu ; to get througfi^ tgħaddi minn 
esami ; / fiope fie will aet through this 
time, nispera li ighaddi(mill-e8ami)din 
id-darba; to get to^ tilħak ; cant you get 
to itU ma tilħkux? ( ma tistax til- 
ħak ?) ; to get togetfier, tiġbor (tip^a) 
flimchien ; get your men together^ iġbor 
in-nie& coUha tiegħec flimchien; get 
togetfier by six o'clock, inġabru (flim- 
chien) fis-sitta ; to get up, tlesti ; tit- 
għallem sewwa; taghmei (tesegwixxi) ; 
tkum ; tJiey are to 'get up a concert, sej- 
rin jaħsbu (ilestu) għal cuncert ; you 
fiave another fiistory lesson to get upy 
għandec lezioni oħra ta li storia x'tit- 
għallem sewwa; tfiat piece was very 
wellgot up, dic il biċċa chienet magħ- 
mula ("marret) tajjeb ħafna; get up, 
you lazy boy^ it is 8 o'clock, kum ja' 
għażżien, saru it-tmienia; at wfiat 



Digitized by 



Google 



GEf 



-- 58à- 



GtiO 



time do you wiah to get up tO'morrow f 
xħin trid tkum għada?; to yet %oind^ tix- 
zandar; the atory soon got wind^ li 
Btoria malajr ixxandret (ġriet ma cul- 
limchien) ; to get wind^ tielm in-nifs 
(tistrieħ) ; / etoppedfor ^ seeonda to get 
wind^ wakaft ( żammejt jew strabt ) 
żewġ minati secondi biex nieħu in- 
nifs ; to get with child^ tbabbelt toħroġ 
tkila ; to get a name^ tissemma (ta- 
cquista fama^ tcun magbruf ; / cannot 
get Hde meat down, it is very hard, ma 
nistax inniżżlu dan il-laħam għaliex 
jebes wisk, 

Get-nothing — wieħed għażżien, li 
ma jagħmel xejn ; eveiy gei-not/iing iit 
a thiefj cull min bu gnażżien ( ma 
jagħmel xejn^ bu ħalliel; (Adam*8, 
DeviVe Banquet). 

Gkt PENNY— xogħol (negoziu etc.) 
tal klieħ il flus ; biċċa tal profitt ; yon 
had better leave thie worlc for others^ I 
dotiU it ia a getpenny^ Aħjar tħalli dan 
ix-xogħol għal badd jeħor, ma narax li 
fih kliegħ jew profitt fma ifendix). 

Gkt up— I-assieme, collox, chif ghnn- 
dha tmur il haġa ; IIow do you like the 
whole get up oj that scene t x'jidhirloc 
minn dic ix-xena hecc coIVha f dakka 
chif inhi ? 

Getablb— li jista jingieb, jinsab, 
icun acquistat ; fowls and Jishes are 
scarce aettable here, pullam (tiġieġ etc ) 
u ħut bil chemm tista issibhom hawn. 

Gbtter— min jacquista, jakla, iħas- 
sel, jiddobba ; min inissel jew icollu it- 
tfieJ, ragel jew mara (missier jewomm) 
li icollu jew icollha ħafna tfal ; bak- 
kunier, ragel ħaddiem li iħaffer (Uart) 
għal xi xogħlijiet. 

Gbitino— kligħ, dac li wieħed jakla 
jacquista jew jiddobba ; he ascribes his 
gettings to his work and merit^ \\ kligh 
li għandu jafu mix-xogħol u 'I meritu 
tiegħu. 

Gew gaw — ċajta, ħaġa żgħejra, 
ħaġa tal-logħob, logħob ta tfal ; li ilel- 
lex biss ; Uiat is all gew gaw work^ dnc 
oollu xogħol tat-tlellix biss (sabiħ fil 
għajn u bla sustanza ta xejn). 

Gbw GAWED— mzejjen b'ħafna tlel- 
lix (ġmiemel, fiuri tal carti, freneż, 
antaċċoli elc.) 



Gey— u hecc, ġmielu ; a gey hti, 
bogħod ġmielu ; the place was at firsi 
thought to be distant a gey bit^ then this 
gey bit wasfound to be less than two miles^ 
għal lewwel ħasbu li hemm bogħod 
sewwa (bogħod ħafna) sal post, im- 
bagħad sabu li dan il bogħod colla 
chien ankas minn żewġ mili. 

GBYsERS—nixxigħat jew fawwariet 
tal ilma sħun (idX misħun) li jinsabu 
fllslanda; (mixxigħat jeu għajjun tal 
misħun). 

Gharry— rota ta carrozza. 

Ghast — tbażża, twerwer bil biża; 
she ghasted with fear^ twerwret (tbel- 
gbet) bil biża. 

Ghastfql ,— icreħ !i iwaħħax, li 
iwaħħax, tal biża ; isfar mewt. 

Ghastuness — cruba li twaħħax ; 
biża ; sfura ta wiċċ. 

Għastly— isfar mewt, li iwaħħax ; 
/ was nfmid when I saw his ghastly 
countenance, bżajt meta rajt dac il wiċċ 
isfar tiegħu (il wiċc ta mewt li chellu). 

Ghastness — cruha li twaħħax, 
waħx, biża ; do you perceive the g/iast- 
nessofthe eye^ (ShnkeRpear, OUiello 
V. 1) tara (iudunajt) bil cruha li twaħ- 
ħax taghajneih? 

Ghat— mogħdija bejn żewġ mun- 
tanji jew bejn żewġ għoliet ; catina ta 
(ħafua) muntanji ; moll, taraġ minn 
fejn jinżlu u jitilgħu għal banju dawo 
li icunu igiiumu (actarx fix-xmajjar 
tal India, bħal ma hu il Oange). 

Ghee— xorta ta butir li juzaw wisk 
I-Indiani. 

Gheukin — xorta ta ħjar żgħir (min 
dac li jużaw għal pickles) ħjar tal (jew 
għeA) pickles, 

Ghbtchoot— xorta ta tubi (ta ħa- 
xixa li ticber fl-India) bħal patata (u 
li I-Indiani jeclu daks il patata). 

Ghetto — il ghett, illoc (post ) 
f belt fejn igħammru Lhud. 

Ghibblune— Ghibellin, wieħed mill 
partit tal GhibeUini (li chienu contra 
il Guelji) il Ghibellini chienu dawc li 
chienu iżommu mal Imperatur tal 
Germania u contra il Papa. 

GuosT — ruħ, ir-ruħ tal bntedem, 
fatat, ħares, spiritu ; ombra Cidea) he 
has not the ghost ofa chance^ anka9 



Digitized by 



Google 



Ġm 



- 68d - 



Ġtfi 



għando l-ombra ta chanee (ta oppor- 
tonità), jew ma iista icun katt li jir- 
nexxila etc. ; the boly Ghost^ li Spirita 
Santu (it-tielet i>er8una tas-S.S. Tri- 
nità) io gire up the ghost^ jew to yield 
up the ghoHy tmut ; our men are ready 
to give up the ghost^ in-nies tagħna lesti 
biex imutu ; / like to read ghost stories, 
nħobb nakra stejjer (hrejjef) tal fatati; 
he says that his brother has seen a ghost^ 
kal li ħuh ra ħares ; to ghost^ tidher 
bhal ħares, jew bħal fatati. 

OuosTESS— fatata, ħares mara. 

Ghostless— bla rub, bla ħajja. 

OHOSTLiKB-bħal hares, bhal fa- 
tat, li ibażża, li iwahħax ; wiċċ ta 
mewt, isfar mewt. 

GnosTLY— tar-ruh, tar-religion ; tal 
ħarsijet ; / wish thee viy son^ before all 
wealthf Iwth bodily and ghosily health, 
nixtieklec ibni, kabel il gid u 'I ghana, 
sahħa tar-ruħ u tal gisem ; fie hns 
been always ghostly when he was here, 
chien dejjem moghti għal ħwejjeġ 
tar-religion meta chien hawn ; amid 
ihe ghosily gloom, fi dlamijiet li iwaħ- 
ħxu. 

Ohoul— bħal fatati jew ħarsijiet 
li in-nies ta Lvant jahsbu (jjfmu jew 
igħejdu) li jeclu in-nies mejtin (il ca- 
davri). 

Ghtll— xakk, canal fil blat. 

GiALLOLiNO -— isfar (trab ta lewn 
isfar li jinsab Napli^. 

OiAMBEAX—gnata tal ħadid għal 
kasba tas-siek li chienu jilbsu is-sul- 
dati (il gwerrieri etc.) fi żmien i6-8ul- 
tan Biccardn II tal Inghilterra. 

GiANT - ġgant ; ġorf ; bħal ġgant, 
daks ġorf ; cbir, li iwaħħax ; beware of 
him he is a giant traiiorj ittendi min- 
nu dac traditur cbir. 

OiANT QUELLEU — min joktol jew 
jekred il ġganti. 

OiANTEss— ġgantessa, ^gant mara, 
mara ġorf jew li tifiaħ ħafna etċ. 

GiANTiSK -ta, jew bhal, ġgant ; ta 
tul cbir jew liema bħaln ; iheir stature 
neither dtcnrf nor giantish, (Baiidolph, 
Muse's Looking glass), mil persuna 
tagħhom la huma ksar wisk (nani), u 
I-ankas ta tul liema bħalu Tu l-ankas 
twal wisk jew tal għageb). 



OiANTiZB — tcnn, tagħmel ġgani ; 
tagħmilha ta ġgant jew ta ġorf. 

GiANTLiKB i bħal ġgant jew ^orf, 

GiANTLY / cbir, ta cobor Iiema 
bħalu, daks ġgant jew ġorf. 

GiANTRY — ir-razzatal ġganti; il 
ġganti collha ; cobor liema bħalu jew 
li iwaħħax. 

GiAOUR— heco isejħu it-Toroc lill 
dawc li ma jemmnux bhalhom fil Iigi 
ta Maomettu ; l-isem li bih isejħa it- 
Toroc liirinsara. 

GiB— id-drigħ ta macina, jew grua; 
gib and key, files biex jistringi il biċċa 
li iżżomm marbutin flimchien it-truf 
ta canna fpipej fmacna (bli sieam). 

OiB—kattus xiħ; gib cat, kattua xiħ. 

GiB — tagħmel bħal kattus, tagħ- 
milha ta kattus. 

OiBBER— titchellem tlaklak (li bil 
chemm tista tiftihem). 

OiBBERiSH— tpaċpiċ, discors li ma 
jiftehimx ; cliem bla sens, tpaċpio, tit- 
cbellem bla sens. 

GiBBET — forca, trava mwaħhal u 
miżmum mindud fuk trava jeħor ar- 
bulat fl-art fejn chienu dari igħalka 
in-nies briccuni ; tgħallak, iddendel 
wieħed fil forca. 

GlBBET-TREB— forca. 

OiBBLE-GABBLE — discors bla sens, 
tpaċpiċ. 

GiBBON — xorta ta ghedmejmuni 
cbar li jinsabu I-actai* fil Malacca u is- 
Sumatra (Àsia). 

GiBBOOM — ara jibboom^ 

GiBBOSE-ħotbi, bil ħotba(chif icun 
il kamar meta jiscorri lewwel quart^ 

GiBBOSiTY-taħtib, ħotba. 

GiBBOUS— ħotbi, bil hotba; oxen in 
some countries become and continue io 
bc gibbous, Txi pajjisi il gniedes jithat- 
tbu (isiru ħotbin jew jaghmlu il hotba) 
u icomplu hecc. 

GiBBONisuLY— bil ħotba. 

OiBBsiTE— isem ta mineral li jinsab 
fil muntanji Urali u fli Stati Uniti. 

OiBB — ticculjuna, tgħajjeb ( chif 
wiehed jitchellem) ; tiddieħec bi, tit- 
masħar. 

OiBEL-isem ta ħuta (tal għadaj- 
jar jow tal laghi) li tinsab fl-Inghil- 
terra. 



Digitized by 



Ġoogle 



ĠlB. 



- 684 - 



GlĠ 



GlfiELUNE— ara ghihelline. 

QiBEONiTE-^gibeonita, wieħed mil 
Qibeoniti jew min-nies ta Qibeon 
(mBemmijin fli scrittura li chienu ic- 
cundannati minn Qiosuċ ) ; I-ankas 
seftur, Boftur tas-Befturi, rsir mil 
1-agħar. 

QiBER— minjidhac bi, jewjicculiu- 
na lill xi ħadd, culjunajr. 

QiBiNQ — dahc bi, tmasħir. 

QiBiNGLT — bid-daħo, bit-tmasħir. 

QiBLET 11-intorjuri (cewwieni) ta 

^ J-ligieġa etc. bnal ma huma 

GiBLETS JiikJb,fwiedetc. 

QlBRALTAR — Qibilterra jew Qibiltà, 
belt in*ns^a tlsfel fi Spanja, li ilha 
taht idejn Mnglisi mis-sena 1704. 

QiBRALTAR-STONB — ħaġra minn 
wi^ed mil għerien li hemm fQibiltà. 

GiBSTAFF — lasta biex tara ("tchej jeU 
il għoli tal ilma (x'fond icun hemm). 

QiD — isem ta marda fin-ngħaġ. 

QiDDlED— ara giddy. 

QiDDiLY— bli sturdament, bil mejt ; 
li jilgħab (m'hux sod) ; bla cont. 

QiDDiNESS — mejt, sturdament ; / 
sufferfrom giddineas^ nbati bil mejt 
(jatini sturdament); loghob (meta ħa- 
ġatcun dakka mod u dakka jeħor, 

{'ew ma tcunx soda); dahk, ċajt,Iogħob, 
ilieka ; isem ta marda fin-ngħaġ. 

GiDDY— sturdut, li għandu il mejt, 
rashu iddur bih ; li igib il mejt, li 
iġaghlec tistordi; m'hux sod, li jil- 
għab, li idur ; b'moħħu sħun ; / feel 
giddy <o-^y , inħossni stordut (għandi il 
mejt, jew nħoss rasi iddur bija)illum ; 
/ saw him on the iop o/ the high and 
giddy mast, rajtu fil kuċċata tal arblu 
għoli u li minnu jatic (li igiblec) il 
mejt ; young heads are giddy and young 
heartaare warm, (Uowper, Tirocinium)^ 
iJuB, jew il moħħ, taż-żgħaiagh idur 
(m'hux sod jew jilgħab) u il klub (il 
kalb) taż-żgħażugħ taf tħobb; are not 
thou Hiyself giddy with the fadiion too, 
(Shlkespear, Muchado about nothing), 
inti m'bux ucoll għandec rasoc sħuna 
bil moda ? 

GiDDY-BRAiNED^ibleħ, bla għakal. 

QZY^rl blaghakal.blaras. 



GiBR-BAOLB— xorta ta ajcla (seker^. 

QiisBBGKiTE— isem ta mineral li isi- 
buħ fl-Irlanda. 

QiF— minn f'Ioc if (ara). 

QiF GAFF—tini u ntic, chif taghmilli 
nagħmillec. 

GiFT— rigal, għati, premiu ; don (li 
jati jew iKejjen bih lil xi ħadd Alla 
I-Imbiereo) ; tati rigal, tagħmel rigal ; 
it has been given him a8 a gift^ tawhu- 
lu bħala rigal ; conversation may be 
esteemed a gift and not an aW,(Cowper, 
conversation), il conversazioni (il cliem 
jew li wieħed icunjaf x'igħejd) hiadon 
li jati Alla u m'hux sengħa (ma jistax 
wiehed jitgħallimha waħdu ) ; we saw 
the gifts ready for the xoinnere^ rajna il 
premijet lesti għal dawc li jirbħu ; he 
qifted all his property to tlie churcli^ 
nalla rigal cull ma chellu lil cnisia. 

GiFTED — mogħti bħala rigal; mżej- 
jen ; she is gifted with beauiy^ richness^ 
and goodness of lieart, hia mżejna bil 
ġmiel, ghana, u tieba ta kalb. 

QiFTiB— rigal żgħir, haġa zghira. 

GiFTLBSS— minn ghajr rigal. 

GiFTLiNa— rigal żgħir. 

QiFTURB— rigal, don. 

Gia— foxxna; tifla belgħa, bla għa- 
kal ; violin, dakka (żakżieka) fuk vio- 
lin (jew bil violin) ; żugraga ; to seea 
great llercuUs whippinq a gig, (Shaks* 
pear, Love's lahour lostj^ xħin tara 
ragel daks ġgant idawwar iż-żugraga ; 
gig, gellied ( ragel li ihobb jiggieled); 
the little gig iold all ihe quarrels, 
(Mad. O'Arblay Diary, /, S90) il gel- 
lied iċ-ċchejchen (kasir) semma il ġle- 
diet collha li chellu. 

Qia— ghig, frejgatina twila minn 
għoxrin sa tmienia u għoxrin pied, li 
tista tcun b'erba', b'sitta, jew bi tmien 
mkadef ; carrozzin jew carrettun hafif 
b'zewġ roti għal żiemel wieħed. 

Gia-tistad bil foxxna, takbad il 
ħut bil foxxna ; iż-żagżag. 

QiaANTAL—ara gigantic. 

GioANTiAN — bħal ġgant, ta ġgant li 
jiflah daks ġgant ; ta kawwa jew saħha 
tal għageb. 

GiaANTBBQUB—ggantesc, tal ġganti) 
ta ġgant. 

QiaANTio— ta ġgant, ta ġorf ; cbir 



Digitized by 



Google 



QIG 



— 685 — 



GIL 



ferm, ta cobor liema bħalu, ta cobor li 
iwaħħax. 

GiOÀNTiOALLY— bħal tal ġganti, tal 
ġganti, ta ġgant, bħal ġgant; he toalked 
along giganticallyj beaa miexi bħal 
ġgant- 

GiOANTioiDB— ktil ta ġgant ; wieħed 
li (min) joktol il ġganti. 

OiOANToiiiTB — zorta ta mineral cri- 
stallizzat (li għandu għamla ta pri- 
sma jew iffaccettiat j jinsab I-actar fil 
Finlandia. 

GioANTOLooT — chitba jew discors 
fak il ġganti. 

Gioantomaoky — ġlieda, gwerra jew 
tkabida bejn il ġganti. 

Gioo—bħalpinnurHijdur mar-rih). 

GiooBT—coxxa tal muntun ; biċċa, 
farca, tarf; cui tlie staves to giggets, 
(Beaam & Flet. Dovble marriage)^ 
katta (chisser) id-dewlagħt bicciet. 

GiooiSH— li m'hux sod, li ibiddel 
sicwit, li idur ma cull riħ ; ottr giggish 
head have not tlie gift to ob»erve a pro- 
mise^ (RoeerRy Neraman the Syrian)^ 
rjusna, li iduru ma cull riħ, ma jist- 
għux jaraw ħaga li tcun lilna mwegh- 
da. 

GiooLB-daħca bħal dic li jidħcu 
it-tfal ; tidħac bħal ma jidħku it-tfal. 

GiooLER — wieħed li (min) jidħac 
bħal ma jidħku it-tfal, jew daħca ta 
ibleħ. 

GioLBT— tifla b'mohħa fuk il werka, 
li tidħac minn xejn, li m'hix soda fli 
mgiba tagħha. 

Gioor-ara giggeL 

GioouR-dakkàk il violin, wieħed li 
idokk il violin. 

GiLBBRTiNB ^ordui tal patrijet (re- 
ligiusi) hecc msejjaħ, li chienu Mn- 
ghilterra fis-seculu tnax, (fejn il pa- 
trijiet chienu bħal dawc ta Santu 
Wistin u is-Sorijiet bħal dawc ta San 
Benedittu) ; patri Gilbertin. 

GiLBBBTiTB — isem ta mineral li isi- 
buh actarx fil CJornovalja^Inghilterra) 

GiLD — tindura, iddieheb; issebbaħ, 
thenni ; iżżejjen ; issaccar (tħammar 
il wiċċ bix-xorb ), tħammar ( bid- 
demm) ; t/*<? wUl soon have tJiese pivtnre 
frames gild^ dnl wakt nindurawhom 
dawn il gwarnici; can you gild? taf 



tindura? lei ofi good humaur^ mild 
and gay, gild ilie calm evening of our 
day, (Tarnball. Advice io ladies ofa 
certain agej^ ħalli il buri tajba, 'sa- 
chemm ghandha tcun, thenni I-aħħar 
ġranet ta ħajjitna (il ġranet ta xiu- 
nitna); Vll gild the lie with ihe luxppieei 
ierfna I have^ fShskespear, /, Henry 
IVJt nżejjen il ghidba bl-actar cliem 
sabiħ li nsib ; find ihe liquor thai Iiath 
gilded them^ (ShakeRpear, Tempesi), 
sib ix-xorb li saccarhom ; If he do 
bleed Vll gild tlie facea of t/ie grooms 
withall, (ShiikfSpear, Othello)^ jecc 
joħroġlu id'demm nċappas bib I-uċuħ 
tal gt*oom» collha. 

GiLD — storbiu, rvell, frattarija, għa- 
għa. 

GiLDBR— nduratur, dehhieb; biċċa 
munita (flu8)'li tiswa dwar xelin u 
nofB;t« yoar son agoldsmith oragildert 
ibnec argintier jew nduratur? 

GiLDiNO— ndurar, nduratura ("deheb 
trab, pannella etc), bnrnished gilding^ 
nduratura fuk il gibs nburnuta ( bħal 
tal bacchetti ghal gwarnici) ; chemical 
giUHiig^ ndnratura li issir bil banju 
galvanioii ; cold gdding, nduratura bil 
porporina ; distemper gilding^ ndura- 
ratnra fuk il gibs ; immersion gildingf 
nduratura b*banju ; leaf gilding, ndu- 
ratura bil pannella ; gildin^ size^ cull 
ma jagħroln l-induraturi biex jista id- 
deheb jakbad fuk il ħaga li icunu iridu 
idehbu jew jinduraw ; murdent etc. 

GiL HooTBR— xorta ta cocca (tajra). 

GiLL -gargi tal hut ; li msielet ta 
dundian, serdnk etc. ( li icolln homor 
mdendlin taht munkaru) ; il għankra 
rdac il-Iaħam li icnn maendel taħt il 
Iħit). 

GiLL NBT — xibca għal kbid tal ħnt 
(bħal parit). 

GiLL— xmara żgħira, kasma f għo- 
Ija (li minnha igħaddi I-ilma li joħroġ 
mill blat) ; bħal moxt bis-snien twal 
għal li mxit tal għażel ; tfajla (namra- 
ta) ; gillflirt^ namura ( tifla li tinna- 
mra ). 

GiLL— chejl Inglis (daks pinta). 

GiLLET — mara pulcinella,fraxchetta, 
jew li iddahħac in-nies.bihat 



Digitized by 



Google 



m 



— 634 - 



GlĠ 



QlfiBLUNE— ara ghibelline. 

GiBEONiTB-^gibeonita, wieħed mil 
Gibeoniti jew min-nies ta Gibeon 
(msemmijin fli scrittura li chienu ic- 
cundannati minn Giosuċ ) ; l-ankas 
seftur, softur tas-sefturi, rsir mil 
l-agħar, 

GiBER— minjidħac bi, jewjicculiu- 
na lill xi ħadd, culjunajr. 

GiBlNQ — dahc bi, tmasħir. 

QiBiNGLT — bid-daħo, bit-tmasħir. 

GiBLET V^'^*®^^"" feewwieni; ta 

^ Vligieġa etc. bħal ma huma 

GiBLETs Jiikj^tb.fwiedetc. 

GiBRALTAR - Gibilterra jew Gibiltà, 
belt in^niAħa tlsfel fi Spanja, li ilha 
taht idejn Mnglisi mis-sena 1704. 

QiBRALTAR-STONB — ħaġra minn 
wieħed mil għerien li hemm fQibiltà. 

GiBSTAFF — lasta biex tara ("tchej jeU 
il għoli tal ilma (x'fond icmi hemm). 

GiD — isem ta marda fin-ngħaġ. 

GiDDiED— ara giddy. 

GiDDiLY— bli sturdament, bil mejt ; 
li jilgħab (m*hux sod) ; bla cont. 

QiDDiNESS — mejt, slurdament; / 
mfferfrom giddineas^ nbati bil mejt 
(j^ini.sturdament); loghob (meta ħa- 
ġatcun dakka mod u dakka jeħor, 

1'ew ma tcunx soda); dahk, ċajtjogħob, 
ilieka ; isem ta marda fin-ngħaġ. 

QiDDY^stnrdut, li għandu il mejt, 
rasbu iddnr bih; li igib il mejt, li 
iġaghlec tistordi; m'hux sod, li jil- 
għab, li idur ; b'moħħu sħun ; / feel 
giddy <o-^y,inħo8snistordut(għandi il 
mejt, jew nħoss rasi iddur bija) illum ; 
/ eaw him on tlie iop of Uie high and 
giddy mast^ rajtu fil kuċċata tal arblu 
għoli a li minnu jatic (li igiblec) il 
mejt ; young heade are giddy and young 
heartaare warm^ (Uowper, Tirociniinn)^ 
ijus, jew il moħħ, taz-żgħażagh idur 
(m'hux sod jew jilgħab) u il klub (il 
kalb) taż-żgħażugħ taf tħobb; are not 
thou tfiyself giddy with the fashion . toOf 
(Shlkespear, Muchado about nothing)^ 
inti m'hux ucoll għandec rasoc sħuna 
bil moda ? 

QiDDY-BRAiNED— ibleħ, bla għakal. 

GlDDY PATED ) ' 



GiBR-BAOLB— xorta ta ajcla (seker^. 

GiBSBOKiTB— isem ta mineral li isi- 
buħ fl-Irlanda. 

QiF— minn f'loc if (ara). 

GiF OAFF— tini u ntic, chif taghmilli 
nagħmillec. 

GiFT— rigal, għati, premiu; don (li 
jati jew iKejjen bih lil xi ħadd Alla 
1-Imbierec) ; tati rigal, tagħmel rigal ; 
it has heen given him as a gift^ tawha- 
lu bħala rigal ; conversation may be 
esteemed a g\ft and not an ar<,(Cowper, 
conversation), il conversazioni (il cliem 
jew li wieħed icunjaf x'igħejd) hiadon 
li jati Alla u m'hux sengħa (ma jistax 
wiehed jitgħallimha waħdu ) ; we saw 
the gifls ready for the winners^ rajna il 
premijet lesti għal dawc li jirbħu ; he 
aifted all his property to tlu churcli^ 
ħalla rigal cull ma chellu lil cnisia. 

QiFTED — mogħti bħala rigal; mtej- 
jen ; she is gifted wiih beauty^ richness^ 
and goodness of heart^ hia mżejna bil 
ġmiel, ghana, u tieba ta kalb. 

QiFTiB-— rigal żgħir, haġa zghira. 

GiFTLBss— minn ghajr rigal. 

GiFTLiNa— rigal żgħir. 

GiFTURB— rigal, don. 

Qio— foxxna; tifla belgħa, bla għa- 
kal ; violin, dakka (żakżieka) fuk vio- 
lin (jew bil violin) ; zugraga \ to see a 
great llercules whipping a gig^ (Shaks* 
pear, Love's labour lostj^ xħin tara 
ragel daks ġgant idawwar ix-żugraga ; 
9^9 g^Iliod ( ragel li ihobb jiggieled); 
the little gig told all tlie quarrels^ 
(Mad. 0*Arblay Diary, /, S90) il gel- 
lied iċ-ċchejchen fkasir) semma il ġle- 
diet collha li chellu. 

Gio— ghig, frejgatina twila minn 
għoxrin sa tmienia u għoxrin pied, li 
tista tcun b'erba', b'sitta, jew bi tmien 
mkadef ; carrozzin jew carrettun hafif 
b'zewg roti għal żiemel wieħed. 

Gia-tistad bil foxxna, takbad il 
ħut bil foxxna ; iż-żagżag. 

QiOANTAL—ara gigantic. 

QiaANTiAN— bħal ġgant, ta ġgant li 
jiflah daks ġgant ; ta kawwa jew saħha 
tal għageb. 

QiOANTBSQOB— ġgantesc, tal ġganti, 
ta ġgant. 

GioANTio— ta ġgant, ta ġorf ; cbir 



Digitized by 



Google 



QIG 



— 685 — 



GIL 



ferm, ta cobor liema bħaln, ta cobor li 
iwaħħax. 

OiOANTiOALLY— bħal tal KSft^ii) ^aI 
ġganti, ta ġgant, bħal ġgan t; he xoalked 
along gigantically^ beaa miexi bħal 
ġgant- 

GiQANTioiDB— ktil ta ġgant ; wieħed 
li (min) joktol il ġganti. 

OiOANTOLiTB — xorta ta mineral cri- 
stallizzat (li għandu għamla ta pri- 
sma jew iffaccettiat^ jinsab 1-actar fil 
Finlandia. 

GiGANTOLooY — cħitba jew discors 
fak il ġganti. 

GioANTOMAOKY — ġlieda, gwerra jew 
tkabida bejn il ġganti. 

Oioo— bħal pinnur (\\ jdur mar-rih). 

OiaoBT—coxxa tal muntun ; biċċa, 
farca, tarf; cut tlie staves to giggets, 
(Beaam & Flet. Dovble marriage)^ 
katta (chiBser) id-dewlagħt bicciet. 

GiooiSĦ^li m'hux sod, li ibiddel 
sicwit, li idur ma cull riħ ; onr giggieh 
head have not the gift to observe a pro^ 
misey (RoeerRy Neraman the Si/rian)^ 
rjusna, li idurn ma cnll riħ, ma jist- 
għux jaraw ħaġa li tcun lilna mwegh- 
da. 

OiooLB-daħca bħal dic li jidħcu 
it-tfal ; tidħac bħal ma jidħku it-tfal. 

OiooLER — wieħed li (min) jidħao 
bħal ma jidħku it-tfal, jew daħca ta 
ibleħ. 

OioLBT— tifla b*mohħafuk il werka, 
li tidħac minn xejn, li m'hix soda fli 
mgiba tagħha. 

Gioor-ara gigget. 

GioouR-dakkàk il violin, wieħed li 
idokk il violin. 

OiLBBRTiNB — ordui tal patrijet (re- 
ligiusi) hecc msejjaħ, li chienu Mn- 
ghilterra fis-BecuIu tnax, (fejn il pa- 
trijiet chienu bħal dawc ta Santu 
Wistin u is-Sorijiet bħal dawc ta San 
Benedittu) ; patri Gilbertin. 

OiLBBRTiTB — isem ta mineral li isi* 
buh actarx fil C]!ornovalja(Inghilterra) 

GiLD — tindura, iddieheb; issebbaħ, 
thenni; iżżejjen; issaccar (tħammar 
il wiċċ bix-xorb ), tħammar ( bid- 
demm) ; v*e will soon have tJieae pictiire 
frames gild^ dnl wakt nindurawhom 
dawn il gwarnici ; can you gild? taf 



tindura? let oft aood humour^ mild 
and gaj/f gild tlie calm evening of our 
day, crarnball. Advice to ladies ofa 
certain agej, ħalli il bori tajba, 'sa- 
chemm ghandha tcun, thenni l-aħħar 
ġranet ta ħajjitna (il ġranet ta xia- 
nitna); /71 gUd the lie with Uie liappiest 
terms I have^ CShskespeary /, Henry 
710, nżejjen il ghidba bl-actar cliem 
sabiħ li neib ; find the liquor that Iiath 
gilded them, (Shakenpear, Tempest), 
sib ix-xorb li saccarbom ; If he do 
bleed Vll gild tlie faces of the grooms 
withall, (Shiiki'Spear, Othello ), jecc 
joħroġlu id-demm nċappas bih I-uċuħ 
tal grooms collha. 

OiLD — storbiu, rvell, frattarija, għa- 
għa. 

GiLDBR— nduratur, dehhieb; biċċa 
mnnita (flus^'li tiswa dwar xelin a 
nofB;M yoar son agoldsmith oragilderf 
ibneo argintier jew ndaratur? 

OiLDiNO— ndurar, nduratura ("deheb 
trab, pannella etc), burnished gilding^ 
nduratura fuk il gibs nburnuta ( bħal 
tal bacchetti ghal gwarnici) ; chemical 
giUlhig, ndnratura li issir bil banju 
galvanicn ; cold gilding, nduratura bil 
porporina ; distemper gilding, ndura- 
ratura fuk il gibs ; immersion gilding, 
nduratura b*banja ; leaf gilding, ndu- 
ratura bil pannella ; gildin^ size^ cull 
ma jagħroln l-induraturi biex jista id- 
deheb jakbad fuk il ħaga li icunu iridu 
idehbu jew jinduraw ; murdent etc. 

GiL HooTBR — xorta ta cocca (tajra). 

GiLL -gargi tal hut ; li msielet ta 
dundian, serduk etc. ( li icolla ħomor 
mdendlin taħt munkaru) ; il għankra 
rdac il-laħam li icnn maendel taħt il 
Iħit). 

GiLL NBT— xibca għal kbid tal ħut 
(bħal parit). 

OiLL— xmara żgħira, kasma f' għo- 
Ija (li minnha igħaddi lilma li jonroġ 
mill blat) ; bħal moxt 'biB<>8nien twal 
għal li mxit tal għażel ; tfajla (namra- 
ta) ; gillflirt^ namura ( tifla li tinna- 
mra ). 

GiLL— chejl Inglis (daks pinta). 

OiLLET — mara pulcinella,fraxchetta, 
jew li iddahħac in-nies.bihat 



Digitized by 



Google 



GIL 



— 686 — 



QIN 



. QiLL PLiRT — tifla moħħa fuk il wer- 
ka ; namura, tifla li tħobb tinnamra. 

GiLLiB ) seftur; kaddej (becc msej- 

GiLLY J jah fli Scozia) ; ir-ragel li 
imur jew joħroġ mas-sinjur tieghu 
meta dan imur għal caċċa ; and toiih 
the help of his gillies he goi him into 
the hilU ( Scoil, Waverley^ Chap. 
XVIII) u bil għajnuna tan-nies li 
chelln miegħu hua giebu gewwa (kalb) 
il għoljet: 

QiLLiNOiTB — isem ta mineral, li 
jineab wisk f xi artijiet ta li Svezia. 

GiLLY FLowBR - xorta ta fjur, isem 
ta fjur bħal giżi. 

GHiOUR— bniedem falz, karriek. 

QiLOUs^karrieki, falz. 

QiLPY— bniedem ( actarx żagbżugħ 
jew tifla) cajtier. 

QilRàyagb — tisrak, tissaccheġġa, 
tħarbat. 

GiLRÀYÀaBB — ħalliel, min jagħmel 
sacchiġġ; bniedem storbius, li jagħ- 
mel frattarija jew storbin. 

GiLRY— ħell, serk. 

GiLT (temp passat u particip passat 
ta GUd^ (ara). 

GiLT-BDaBD— bix^xfar (truf) durati 
tlie hook you qave him has iis leavea gili 
edged, il ctieb li tajtu għandu il (bil) 
folji ndurati fittarf. 

QiLT ĦBAD— isem ta ħuta, I-aurata ; 
isem ta tajra. 

QiLTip— ara guilty. 

GiM — nadif xummiema, liebes taj- 
jeb, pulit. 

GiMBAL— dac il meccanismu ta cir- 
chijiet li iħallu li lampa, boxxla etc. 
tibka dejjem mdendla fin-nofs iċċakla- 
ka chif iċċaklaka. 

GiMBLBT— ^ara gimlet. 

GiMORAOK— tifel (ġuvnott) pulit lie- 
bes donnu xummiema ; żabicott, puli- 
caria, petitu ; biċċa logħob tat-tfal 
sabiha iżda li ma tiswiex (ngħejdu 
i^na bħal dawo il macni tal ħjata, 
vapuri ta 1-art etc. tal-Iandi li jixtru 
sold sold ittfal). 

GiMLBT — berrina. 

QiMMAL— ara gimbal. 

QiMMBR (bli Scozzis) xiħa ; go out 
you gimmer, mur minn hawn ja biċċa 
ta xiħa ; ^tmm^r, biċċa meccanismu; 



gimmer, ħarufa (ngħaġa) ta roinn sena 
sa sentejn ; gimmer, tfajla, xbejba. 

GiMP-ghimm, lazz. 

GiMP-MAOHihB — newl ghax-xogħol 
tal ghimm ( jew lazzijiet). 

GiMP— kasir jew ħatif (li ma igibx 
fl-użin jew mit-tul); nadif, pulit, xuni- 
miema; ċajta, żufijettata, ħlieka; tagh- 
rael is-snien, jew pizzi (bħala orna- 
ment, flibsa etc.) 

GiMPiNQ - tforni (i%^.ejjen) bil lazzi- 
jiet jew bil ghipm. 

GiN— ġnibru ( xorb) ; macna (floe 
engine); strument, isem ta biċċa għod- 
da, li fuku, jew biha, chienu dari jatu 
it-tur(uri I-iccundannati; meccanismu; 
pompa li taħdem b'mitħna tar-rih; 
macina jew grua ( macna ) biex tarfa 
hwejjeġ tkal ; raddiena tal halġ ; man- 
sba, nassa ; kasma ( tiċrita jew fetha ) 
fil blat ; taħleġ ; iddaħħal, takbad fin- 
nassa; tibda (Tloc begiu.) 

GiNBLooK -isem (xorta) ta bnzzell. 

GiN-uoRSB — żiemel li idawwar mac- 
na iraddiena tal ħalġ etc.) 

GiN-HousE — hanut fejn ibigħu il 
ġnibru ; maħzen, post, loc, fejn jaħal- 
ġu, macna tal ħliġ. 

GiN-RiNo -- iddawra fejn jimxi il 
bgħal, żiemel etc. li icun idawwar il 
mitħna tal miexi. 

GiN-SAW - munxar jew moxt fil ma- 
cni jew rdieden tal ħliġ, li minnu 
igħaddi it-tajjar jew il hjut tal koton 
u jibka barra iż-żerrigha. 

GiNO-cumpanija, gaj (floc gang), 

GiNOAL-xorta ta canun żghir li 
jiccargawh b*balla (ta xi tmientewiek) 
minn wara. 

GlNGBLLY jeW GlNOILLIO OIL - ZOJt 

tal ġulġlien. 

GiNOBR— ginger, ħatab tal ginger li 
minnu jaghmlu il ginger li nixorbu. 

GiNOBR-ALE — ginger ejl, xorb li 
m'hux spiritus, isir mil ginger miaħuk 
fl-ilma u iz-zoccor bi ftit gas acidu 
carbolicu. 

GiNaBR-DBBR— birra li fiha l-essenza 
tal ginger. 

GiNOBR BRANDY— xorb, gingei* bran- 
dy, isir billi iħaltu (jaghmlu) ħatab 
tal ginger mjsħuk fil brandy u iħallob 



Digitized by 



Google 



«IN 



— 687 — 



QIll 



bemm daks tliet gimgħat, imbagħt 
iħaltu miegħa ftit zoccor. 

OiNOBR ooRDiAL— xorta ta xorb ħa- 
fif li isir billi ihalta I-esseDza tal ħa- 
tab tal ginger ma li spirta. 

GiNOBR POP— ara ginger-beer, 

GiNOBR Vfim—ginger xoine^ zorta ta 
mbit Inglis (li jixorbuh wisk I-Ingbil- 
terra) li isir b*tah1ita ta zoccor fer- 
mentat, ilma, ginger misħak a ftit 
spirtu. 

GiNGBRADB — ġlopp tal gingcr. 

GiNOBRBRBAD TRBB—xorta ta siġra 
(palm) li ticber fl-Egitta. 

GiNGERBRBAD WORK— disinn, scultu- 
ra fil ħaġar għal bini ( faċċati ta 
djar etc.) 

GiNOBRLY— bil cbemm, bil mod il 
mod, bl-attenzioni ; tvhy doea ahe walk 
80 gingerly^ has slie a comt ghaliex 
kegħda timxi hecc bil mod jew bl-at- 
tenzioni (chemm chemm tmiss ma 
1-art) jakaw għandha xi callu? 

ĠIN0BRNBB8 — atteuzioui fil mixi, 
mixi chemm chemm wieħed imiss riġ- 
lejh ma I-art, mixi bil mod ; their gin- 
gemess in tripping on toes like young 
goat8j(Stnhbes), I-attenzioni tagħhom 
fil mixi, li jimxu chemm chemm imis- 
su I-art fuk ponot subgħajhom, kishom 
frieħ tal mogħż (ghidien). 

tiiNOBRous— tal-Iewn tal ginger, sa- 
frani ċar. 

GiNOHAM—xorta ta drapp (tajj&r) 
bil ħajt culurit ; umbrella micsia bi 
drapp ordinariu fbil gingliamj. 

GiNgiNo — I-infurrar (il bini mal 
ħajt, jew il ħitan ma'I ġnieb) ta mogħ* 
dija jew passa^ġ fminiera jew barrie- 
ra, biċ-ċlamit jew bil maduni. 
X GiNOiVAL~taI hniec. 

GiNOLE — cempil, cencil ; iccencel, ic- 
cempel. 

GiNOLB BOY— biċċa munita, flus. 

GiNOLYMUs— ġogtad-dirghajn, rcub- 
tejn jew tal għaksa. 

GiNoo— isem ta siġra (XB-Salieburia 
Adiantifolia). 

GiNNiNO— ħliġ (il għażil tat-tajjar 
tal koton mi^«-^.errigha) ; il bidu, bidu 
(f loc bcqinning). 



GiNNY-OARRUOB— vagun (ta vapur 
tal art) għal mercanzija. 

GiNOuii— inginier (li jaħdem f mac- 
na tal militar). 

^ GiNSBNo— isem ta ħaxixa li jusawba 
li spiżiari mal medicini (ħaxixa aroma- 
tica, taħrak). 

Gioooso— (fil musica) b'mod lijuri 
ċajt, bil-Iogħob, li jilgħab. 

Gip— tnaddaf żakk I-aringhi. 

GiPB— ġobba, libsa ta fuk, dublett. 

GiPSBR — borsa (li wi^ed iżomm 
mdendla maċ-cinturin ta kaddu. 

Gipsous— tafli, bħal gibs. 

GiPSY— żingaru, żingara, min jig« 
giera minn pajjis għall-jeiLor u jakra 
il venturi, Isien (lingua) taz-iingari; 
wiehed li icun ismar isejħulu (ighej- 
dulu) hecc (gipsy) b'disprezz ; bniedem 
li icollu fama ħażina ; ragel ħażin jew 
mara ħażina ; macacc ; tai-żingari ; a 
gipey hat^ cappell bħal dac li jilbsu iż- 
żingari (bħal taz-żingari) bil f ildi cbar 
mal ġnieb. 

GiPSY— tiecol taht it-tined ; tgħejx 
jew tiecol bħal dawc li jiggerrew minn 
pajjis għall-jeħor jew bħai-żingarL 

GiPSYisM— il hana tal (chif jagħ- 
mlu) iż-żingari; Kerk, ingann, wiri 
jew għamil ta ħaġa b'oħra. 

GiPSY LiKB— b&il żingari. 

GiRAFFE — il giraffa jew żrafa, anni- 
mal b'għonku twil ferni ; 1-ogħIa anni- 
mal ta erba sakajn (igħedulha ucoU 
camehpard). 

GiRANDOLB— candelabru (bil brazzi 
għax-xama). 

GiRAsoLB — ^^il ward tax-xemx jew 
girasul, (jisseijah ucoU tumeole); xorta 
ta minerai, ħaġra preziusa ta lewn 
caħlani ċar u tlekk jew tilma fid-daul. 

GiRAMouNT—pianta li tagħmel bħal 
kargba li iż-żerrigħa tagħha jatuha 
għad-duda (biex jekerdu il verme soli- 
tariu). 

GiRD— dakka bVirga jew b'għasluġ; 
we^għa, nigża; sarcasmu, tgħajiib, 
culjunata; daħca bi, circu (ta bit- 
tija etc); tati b'virga jew b'għasluġ, 
issawwat. titkob, tinfed minn banda 
ghall-oħra; ticculjuna, tgħajjeb, tit. 
ħac bi ; torbot dugħ ta mastella, bit. 
tija etc. b'circu jew b'ħabel etc; torbot, 



69 



Digitized by 



Google 



QIR 



— 688 — 



aiR 



tħażżem, iddawwar ħabel etc. ma; 
tlibbes ; tati biex wieħed jilbes jew 
igib faku ; torbot ma (kaddec etc.) ; 
conacience by this meana is freedfrom 
many fearfal girds etc.^ (Tillotsoii), 
b'dan il mod (u hecc) il cuxienza ma 
icollha l-ebda tinghis etc; I thank you 
for that girdy good Tranio^ (Shake- 
8peier. Taming of the Shrew)^ nirrin- 
graziac ta dic id-daħka li dhakt bija, 
Tranio -, the girda of this tub are not 
vcry atrong^ ic-circhijiet ta din il mas- 
tella m'humiex kawwijin biżżejjed; they 
sprinkled earth upon their heads and 

Sirded their loins with sack cloth (^ 
[aeeabee8)» xerrdu (raxxew) ittrab 
fuk rashom u ġiebu fukhom, jew libsu, 
ix-xchejjer ; / girded thee about loith 
fine linen and I covered thee with fine 
ailkf (Ezekiel), libbistec għażel (ħwej- 
jeġ) sbieħ u chsejtec (għattejtec) b'ħa- 
rir sabiħ. 

GiBDBB— min (dac li) jidħac b'xi 
ħadd jeħor, min ighajjeb, culjunajr ; 
min idawwar b'circhijiet, min iħaxxem 
. jew ilibbes ; buttar ; puntal ('travu 
biez iżomm bini li ma jiġġarrafx>. 

GiBDBR BRiDGB — pont miżmum fuk 
il puntali. 

GiBDiNO — rbit, tidwir ta circhi- 

i*iet etc; Ibies, hwejjeġ ta Ibies, biċċa 
iwejjeġ ; lie had on a girding of sack- 
cloth, chien liebes libsa tax-xchejjer» 
(tad-drapp tax-xchejjer). 

QiBDLB — ħijem, hażża, cinta; I-equa- 
tur ; dawra, wesgħa mdawra bil ħitan 
jew magħluka; rabta, ghakda; circu, 
bàstun ma dwar colonna ; iddawwar 
ma, tħażżem» tgħannak, tħaddan ; that 
ia an oldfashioned girdle she hadround 
her waiat, chella cinta (cinturin jew 
ħżiem) antic ma dwar kaddha ; frorn 
the world's girdle to the frozen pole, 
(Gowper, ExpostulationJ, mill-equatnr 
sal pol nġazzat ; ivithin the girdle of 
these walls, fil wesgħa li hawn magħ- 
luka bejn dawn il ħitan ; trade is the 
golden girdle of the globc, (Cowper, 
Charity), il cummerċ hua ir-rabta li 
tiswa id-deheb (hua il għakda tad- 
deheb) tad-dinja ; the girdle of the sky, 
l-6clittica ; to have jew )iold under one*s 
. girdle^ iżżomm bniedem etc taht il 



cmand jew is-euggizioni tiegħec ; he 
always had his son utider his girdle^ 
dejjem żamm 1-ibnu bil beżgħa (tiAt 
is-suggizioni ) tiegħu ; he was seen 
sitting on the walls tliat girdle round 
the churchyardf rawh kighed bil kegħda 
fuk il hajt ta ma dwar ic-cimiteru ; the 
gentle babes girdling one another iviihin 
thcir innocent alabaster arms, (Shakes- 
pear, Bi^ihard IIIJ, it-trabi ħelwin 
chienu jitghanku ma xulxin ġo dawc 
id-dirgħajn tagbhom bojjod li donnhom 
alabastru. 

GiBDLE STBAD— il kadd (il ħżiem jew 
ic-cinta fejn jintlibes ic-cinturin) ; il 
ħoġor ; therefeU a flower into hergirdle 
stead, (A. C. SwinbarDe), waka (già) 
fjur ġo ħoġorha. 

GiBDLE WHBBL — rota żgħira ( ta 
macna tad-dawran). 

GiBDLBB— min jaghmel ic-cinturini ; 
ħażżiem. 

GiBL— tifla, xbejba ; cerva (cery) ta 
sentejn ; tcun tkila b'tifla ; she is a 
finc girl, hia tifla sabiħa ; hc is marricd 
to a very rich girl, ħa (iżżewweġ) tfajla 
(xbejba) għànja ħafna ; the roebuck is in 
thefirstyear a kid, in Hie second a girl, 
ic-cerv meta icollu sena ("meta icnn 
għadu ta sena) jissejjah kid u meta icun 
ta sentejn jissejjah girl ; what do you 
think, is she girVd or boydl ("CJorbet), 
xi tgħejd int li għandha (li icollhaj 
tifla jew tifel ? 

GiBL BOY— tifel li ihobb il bniet, li 
għandu minn tifla, li donnu tifla. 

GiBL HOOD— tfulija, żgħużija. 

GiBLisĦ— ta tifla, ta xbejba ; in her 
girlish age she used to keep sheep on tlie 
moor, fl-età (fi żmien) ta meta chienet 
tifla(meta cbienet għada tifla) chienet 
tirgħa in-nghaġ fuk il moxa ; tliat is 
girlish play, dac logħob ta tfal. 

GiBN - ticxef snienec, titcherraħ, tu- 
ri wiċċ icreħ bħal meta jagħmel chelb 
kabel ma jimbaħ jew jigdem. 

GiBNAL—caxxa, post għal kamħ, 
fossa ghal kamh. 

GiBONDB — Gironda ; dipartiment 
(art) fxatt il baħar ta Franza, li tigi 
għal Ibiċ, tmiss mal Bajja ta Biscalja ; 
post fejn jitfgħu I-ilma tagħhom fil 
baħar ix-xmajjar Garonne u Dardogne 



Digitized by 



Google 



QIR 



— ġ89 



GIV 



(xi tlittax il mil il fak mil belt ta 
Bordd). 

GiRONDiST—girondista, tal partit tal 
girondisti (jew republicani, li cbien 
bemm fi Franza għal bidu ta meta 
bdiet ir-BivoIazioni) ; tad-dipartiment 
jew 1-art ta Gironde (ara). 

GiROUTTB — hecc hama msejħin dawc 
li fil pulitca iduru ma cull rih (issa 
iżomma ma partit a issa iduru ma 
jeħor) pinnur politicu ; opportunista. 

GiRB— circa ta bittija jew mastella. 

GiRT — mħażżem, mdawwar ; iddaw- 
war, tħażżem; tchejjel (tara x'wisa 
jew z'dawra fih) il ħżiem jew il kadd. 

GiRTH — cinturin ta taħt żakk iż- 
żiemel (cinga) ; il kies tad-dawra tal 
kadd, id-dawra tal ħżiem; cinga ta 
torchiu (ta stampatur). 

GisARM — mannara li takta minn 
żewġt ibnadi, mannara tal gwerrieri 
antichi. 

GisPBN— tazza jew chiccra tal gild. 

GiST— allo^ġ, lucanda, post loc etc. 
fejn wieħed jirtira (min jorkod etc.) ; 
is-sustanza, il pont li fuku icun wie- 
ħed jitchellem, largument, il custioni. 

GiTB— libsa, Ibies, ħwejjeġ tal Ibies. 

GiTERNB ) strument tad-dakk bil cor- 

Gytbrnej di bħal chitarra. 

GiTTBRN > iddokk fuk il Gyteme 

Gittbrne) (ara). 

GiusTo— sewwa (fil musica) fit-temp 
sewwa. 

GivB— tati, tnewwel ; icciedi, titlak 
jew terħi ; give him apenny^ tih (atih) 
sold ; can you gioe him this book pl/^ase, 
tista tnewwillu (tatih) dan il ctieb 
jecc jogħġboc; give this inan your place, 
ciedi postoc lill dan ir-ragel ; she gave 
the wanton winds her flowing /m£r, 
rħiet (telket^ xaharha jittajjar mar- 
riħ ; nowj please^ give me your opinion^ 
issa, jecc jogħġboc ara xi tgħejdli inti 
(tini 1-opinioni tiegħec) ; give your 
word of commamly ordna (ati I-ordni) ; 
to give ones word^ tati il chelma ; I do 
give you my word, natic il chelma tiegħi 
( nagħmillec tajjeb, nisgurac ) ; give 
(upon), tattacca ; Hannibal gave upon 
the RomanSi Hannibal attacca ir-Ctelak 
għar-) Bumani ; the weather gives^ it- 



tomp beda jiftah (beda iciedi) ; to give 
away, tQ.ii lil (tgħaddi għal) ħadd j'ehor, 
tati, izżewweġ; to give back^ tati lil min 
imissa ; tar^a, jew tmur lura ; so they 
gave back and came no/tir^A^r, (Banyan, 
PHgrUns progress), u ghalecc huma 
reġgħu lura u bakgħu hemm ma 
mzewx actar il kuddiem ; to giveforth^ 
tippublica, ixxandar, tgħejd, toħroġ 
ix-xniha, tgħarraf ; soon after it was 
given forth^ and believed by many^ that 
the king was dead, malajr ħarget ix- 
xniha (^kalu) li is-sultan miet u bosta 
emmnu dana ; to give in, tiddichiara, 
tghejdy taccetta, tati, tippresenta, ic- 
ciedi ; / shanH give in my adhesion 
to this cause^ ma niddichiarax ( ma 
ngħejdx) hecc jen, fdin il biċċa; he 
did not givc in his name, ma tax, ma 
ippresentax ismu ; the charge wasgiven 
with 80 iveU governed fury tliat the 
Scots were enforced to give in, (Hy* 
Wird), I-attacc chien magħmul b'hecc 
killa cbir(v a sewwa li Scozzisi chel- 
Ihom bil fors iciedu; togive off, ittajjar, 
tħalli joħroġ, titfa ; tati, icciedi, tit- 
lak, thalli ; these waters are given off 
vapour, dan I-ilma kiegħed jitfa minnu 
(jagħmel) fwar; it is said that he was 
to give off his crown before the d^ath of 
his souy igħejdu li chellu iciedi il cu- 
runa kabel il mewt ta ibnu ; to give o;i, 
tmur għal, tattacca ; to give out^ titfa 
(tagħmel) tħalli joħroġ minn ; thab- 
bar, tippublica, tgħarraf, toħroġ ; tfer- 
rak, tati, tkassam ; icciedi, terħi ru- 
ħec, tintelak ; tgħejd li tcun xi ħaġa 
(u ma tcunx xejn) tippretendi li int ; 
this is the plant that gives out the sccnt, 
din hi il pianta' (is-siġra) li kegħda 
tagħmel (H kegħda titfa) din ir-riħa ; 
he gave out general summons^ ippublica 
ħareġ citazioni għall culhadd fordna 
jew ġaghal li jinġabar jewjigi culhadd); 
he gave out new orders to his men^ ħa- 
reġ ordnijiet ġodda għan-nies tiegħu ; 
he has given out all his riches to the 
poor of the parisk, ferrak ( kassam ) 
gidu collu (cull ma chellu) lil fkar 
tar-raħal tiegħu ; / ihought you would 
never Jiave given out these arms, 
(Shakf8pc*ar, Ilcfiry Vlj, jena katt 
ma cont nemmen li icciedi I-armi; 



Digitized by 



Google 



Qiv 



— 540 — 



QlV 



one thatgives out himself Prince Flo- 
rizel, (Sbakespear, Winter'8 TaleJ, 
wieħed li kal li hu il Princep Florizel; 
to give over, tati, tħalli għal ħadd je- 
ħor ; iceiedi lill ħadd jeħor ; titlak, ic- 
oieài, tethi ; if ahe wiU give hiin hack 
the preaents he gave her, he tvill give 
.over h\$ suit, jecc hi tatih lura ir- 
rigali li taha hu iciedi il eawsa ; / have 
given you over, jena għaddejtec b'mit- 
luf (}&à2k ma chellix actar tama li na- 
rac salv) ; they liave given^ themselves 
over to aU manner oftice, taw ruħħom 
għal cuU zorta ta viziu ; to give over, 
takta, icciedi, ma tcomplix ; give not 
over 80, entreat him, taktax, compU 
itolbu ; to give up, icciedi, titlak, tab- 
banduna, terħi ; the doctore have given 
up aU hopee^ it-tobba katglm jeshom 
gnal collox (kalu li ma hemm ebda 
tama) ; to give every one his due, tati 
lill culbadd li imissu (tati sehem lill 
culħadd) ; to give thanka, tiżżihajr, tir- 
ringrazia ; let us give thanis to God, 
niżżuħajr 1-AIIa ; to give like for like, 
tpatti; to give evidencej tixhed, tagħmel 
xhud; to give ground, tmur (tarġa)Iura; 
togive way^ icciedi, titlak, terħi (ruħec) 
tabbanduna ; Ifeel the ground giving 
way under myfeet, kieghed nħoss I-art 
icciedi Cnieżla bija) taħt riġlejja ; she 
has given way to melancholy, tat ruħħa 
għas-swied il kalb (rħiet ruħħa għad- 
dwejjak ) ; they gave us forty guns, 
ghamlulna salut ta erbghin tir (spa- 
raw erbgħin tir meta dnalna); to give 
alms, tagħmel carità ; he gives some 
two poutuls a day in alms, jagħmel xi 
żewġ liri carità cuU jum (jati carità xi 
żewġ liri cuU jum) ; th give credit, tem- 
men; don't give credit to what he says, 
temminx li ighejd; Igive you credit, nem" 
mnec, nafdac ; to give ear, tati widen ; 
/ never give ear to what she says, katt 
ma nati widen għal litghejd; to give 
leave, tħalli, tippermetti ; can you give 
me two days leave, tippermettili immur 
(noħroġ etc.) jumejn (tatini permess 
għal jumejn); to give leave, tħalli, tip- 

Ermetti ; give me leave to do itfor him, 
llini nagħmlu jen (nagħmilulu jen); 
to give a guess, tinżerta, takta ; to give 
fire, tiġbed (tispara pistola etc), to 



qive one a caU, issejjah, tghajjat (lil xi 
ħadd) ; give him a call, your voice is 
stronger tlmn mine, għajjatlu ghajta, 
lehnec actar kawwi (jinstama actar) 
minn tiegħi ; to give judgment, takta 
sentenza ; he wiU not give his iudgment 
before hearing aU the witnesses, ma 
jaktax is-sentenza kabel ma jisma ix- 
xhieda collha; to give itfor one, takta 
sentenza favur ta wieħed ; doyou think 
thejudge wiU give itjor me ? tifhem int 
li li mhallef irebbaħħieli (il causa) ? to 
give a good price for a thing, tixtri 
naġa bil għali ; / gave a goodpricefor 
that book, dac il ctieb nfakt hafna fih ; 
to give ivarning, twiddeb ; to give one a 
Jall, twakka, iġġarraf; to give ones 
mind to a thing, tati ruħec (tapplica 
rasec) għal ħaġa ; / intend noiv to give 
my mind to the study of Latin, issa 
feħsiebni nati ruħi għal li studiu tai 
Latin ; to give heed, tokgħod attent, 
tkis, tindocra ; give heed to uhat he 
says, indocra, okgħod attent għal dac 
li ighejd ; to give up one's account, tati 
cont, tagħmel il contijiet ; to give up 
the g}u>st, tmut ; to gire the back (jew 
sackj to, tchecci, tibgħat il barra ; he 
was given the sack, checcewh il barra 
(sbarazzawh, baghtuh mil impieg) ; to 
give birth to, icolloc tarbija Ciggib fid- 
dinja, teħles) ; she gave birth to a boy, 
chella tifel ; to give chase to, tmur tiġri 
wara (annimal etc ) biex takbdu ; to 
give it to one, taħsel bniedem, tatih 
rifront, tatih ċamata (iċċanfru), tatih 
xebgħa sewwa ; give it to him tvhen he 
comes, aħslu sewwa (ghajjat miegħu 
ferm) meta jigi ; he gave it to him this 
time, din id-darba lagħabielu (xeb- 
gha) sewwa (chif tmiss il-ligi) ; to give 
one the Ue, tghiddeb (tgħajjar wieħed 
ghiddieb); to give head, terħi (ir-riedni) 
tati il libertà ; he gave the horse his 
head, rbielu iż-żiemel ; to give Une, ter- 
ħi (ix-xlief jew lenza) lill ħuta meta 
tcun tistad, tati il calum ; to give way 
together, takdef flimchien (iżżomm it- 
temp fil kdif), git^e and takc, tini u 
ntic (bidla chif jixrak, talli tatini na- 
tic); to give the hand, iżżewweġ, tati 
b'gharusajew b'gbarus. 
GiVBN— moghti. 



Digitized by 



Google 



Ġiv 



— 541 



GLA 



GivBR— min jati, inewwel, jew jagħ- 
mel rigal. 

GivB8(akra(7att's)- xchiel, manetti. 

GiviNG - ghati, tnewwil. 

GiviNG-ouT—cliem, asserzioni, għaj- 
dut, dichiarazioni. 

GizzABD — gewwieni (interiuri) ta 
tigieġa etc; ħanżħa tat-tjur (jew tal 
għasafar^ 

Glabratb— lixx, bla xaghar jew pil. 

Glabriatr— tillixxa, tfartas, twak- 
ka ix-xaghar. 

GxiABRiTY— tfartis, nżul tax-xaghar. 

GiiABRous— lixx, bla pil (bħal werak 
ta xi siġar). 

Glaciablb •— li jista icun mbiddel 
fsilġ, li jista jinġazza u isir (ilma) 
magħkud. 

Glaoial— nġazzat, tas-silġ, jew tal 
ilma magbkud. 

Glaoiallt— permezz tal inġazz jew 
tal ilma maghkud. 

GLAOiATE—tbiddel 1-ilma fi nġazz 
(taghmel 1-ilma li jaghkad u isir silġ, 
jew tgħakkad I-ilma fsilġ) ; issir silġ, 
tinġazza. 

Glacibr— glacier, xmara tal ilma 
magbkud li timxi (titcarcar) bil mod 
il mod I-isfel ma xi muntanja. 

Glacibr brosion - dac it-ta^6r li isir 
bil brix li jobrox ma 1-art il glacier 
(ix-xmara tal ilma maghkud) hia u 
nieżla bil mod. 

Glacier fork— il post fejn jiltakgħu 
żewġ glacieri jew xmajjar tal ilma 
magħkud li icunu gejjin 1-wieħed minn 
banda u 1-jeħor mill ohra. 

Glaoibrb — għàr mimli bl-ilma 
magħkud jew inġazzat. 

GLAcis—glasis, żurzieka ma fortifi- 
cazioni jew ma fortezza (mis-sur li 
tinżel għal xejn sat-triek) ; żur^Jeka. 

GLAD-ħieni, cuntent, ferħan, daħ- 
kan. mgħaxxak ; tal ferħ ; tithenna 
tifraħ, titgħaxxak ; / am very glad to 
learn that he is doing wcU now, jena 
ħieni wisk (għandi piacir) nisma (jew 
ncun naf) li hua tajjeb ; I ain right 
qlad that you havc sHċcccdcd^ jena fer- 
ħan (cuntent) ħafna li int ghaddejt ; 
("rnexxielec li chellec f rasec etc.) ; / 
have hrought yon glad /u^tnr/s, gibtilcom 
aħbarijet tal ferħ ; wine glads thc hcart 



of manj 1-imbid iferrsA (jagħmel al- 
legru) il bniedem ; 1-imbid iferrsA il 
kalb (jagħmel il bniedem allegru). 

Gladdbn— tħenni; tithenna, tifriA, 
tferraħ ; titgħaxxak, tcun cuntent ; 
/ hope this news toiU gladden his heai% 
nitma li din I-aħbar tħennilu kalbu ; 
Bo shaU your company ever gladden at 
the sound of your voice, (AdaniS), u 
hecc il cumpannija tiegħec tifraħ 'dej- 
jem ( titgħaxxak jew tithenna ) bil- 
leħen tieghec. 

Gladdbr— min (dac li) iferraħ jew 
ihenni. 

Gladb— mogħdija, passaġġ, daħla 
(triek) għal ġo bosc ; rokgħa ilma fi 
xmara li ma icunx inġazzat. 

Glade-nbt— xibca (xbiec) li jonsba 
ghal l-għasafar fid-daħliet ta xi bosc. . 

Gladful — ħieni, cuntent, ferħan, 
mimli bil ferħ, coUu cuntent. 

Gladfulnbss— hena, ferħ, cunten- 
tezza. 

Gladutb — għamla ta xabla (wer- 
ka etc.) 

Gladiator— gladiatur, ragel li jif- 
lah magħżul biex jiggieled u jissara 
ma jeħor b'xabla etc. ( chif chienu 
dari jagbmlu fl-anfiteatri ta Bumaf 
specialment fil Colosseu); gellied ; wie- 
ħed li kieghed ghal ġlied jew għas- 
saràr. 

Gladiatorial — tal ġlied jew is-saràr, 
tal gladiaturi ; Constantine made a law 
against the gladiatorial showsy Costan- 
tinu għamel (ħareġ) ligi biex ma iħal- 
lix isir ġlied \i sarftr tal gladiaturi fil 
pubblicu. 

GLADiATORisM—saràr, ġlied tal gla- 
diaturi (għal premiu, min jagħleb jew 
igib il sieħbu). 

Gladiatorship — 1-ufficiu, ix-xoghol, 
is-sengħa ta gladiatur (ta wieħed li 
kieghed għal ġlied jew għas-sarftr). 

Gladiatort— ara gladiatorial. 

Gladiole— isem ta pianta, bil ba- 
sla. 

GLADius—il pinna tal clamar jew il 
għadma tas-siċċa. 

Gladly— bil kalb coUha; lie receired 
us gladlyy lakaghna bil kalb coUha 
(collu ferħan, bil piacir^. 



Digitized by 



Google 



Qiv 



— 540 — 



QlV 



one that gives out himself Prince Fb- 
rizel, (Shakespear, Winter^s TaleJ, 
wieħed li kal li ha il Princep Florizel; 
to give over, tati, tħalli għal ħadd je- 
ħor ; icciedi lill ħadd jeħor ; titlak, ic- 
ciedi, terħi ; if she wiU give him hack 
the presents he gave her^ he will give 
•over hts $uit, jecc hi tatih lura ir- 
rigali li taba hu iciedi il eawsa ; Ihave 
given you over, jena għaddejtec b'mit- 
luf Cjena ma chelliz actar tama li na- 
rac salv) ; they have given, themselves 
over to aU manner ofvice, taw ruħħom 
għal cull zorta ta viziu ; to give over, 
takta, icciediy ma tcomplix ; give not 
over 80, entreat him, taktax, compli 
itolbu ; to give up, icciedi, titlak, tab- 
banduna, terħi ; the doctors have given 
up aU hopesj it-tobba katglm jeshom 
għal colloz (kalu li ma hemm ebda 
tama) ; to give every one his due, tati 
UIl culbadd li imissu (tati sehem lill 
culħadd) ; to give thanks, tiżżiħajr, tir- 
ringrazia ; let us give thanhs to God, 
niżżuħajr I-AIla ; to give like for like, 
tpatti; to give evidence, tixhed, tagħmel 
xhud; to give ground, tmur (tarġa)Iura; 
togive tra^, icciedi, titlak, terħi (ruħec) 
tabbanduna; Ifeel the ground giving 
way under viyfeet^ kieghed nħoss I-art 
icciedi ("nieżla bija) taħt riġlejja ; she 
has given way to ntelancholy, tat ruħħa 

Sħas-swied il kalb (rħiet ruħħa għad- 
wejjak ) ; they gavc U8 forty giins, 
għamlulna ealut ta erbghin tir (spa- 
raw erbgħin tir meta dnalna); to give 
alms, tagħmel carità ; he gives soine 
two pounds a day in alms, jagħmel xi 
żewġ liri carità cull jum (jati carità xi 
żewġ liri cull jum) ; tb give credit^ tem- 
men; don't give credit to what he says^ 
temminx li ighejd; Igive you credit, nem' 
mnec, nafdac ; to give ear, tati widen ; 
/ never give ear to what she says, katt 
ma nati widen għal li tgħejd ; to give 
leavCi tħalli, tippermetti ; can you give 
me two days leave, tippermettili immur 
(noħroġ etc.) jumejn (tatini permess 
għal jumejn); to give leave, tħaUi, tip- 

Jermetti ; give me leavc to do itfor hiin, 
allini nagħmlu jen fnagħmilulu jen); 
to give a guess, tinżerta, takta ; to give 
fire, tiġbed (tispara pistola etc), to 



qive one a caU, isBejjah, tghajjat (lil xi 
nadd) ; give him a caU, yoiir voice is 
stronger tlian mine, għajjatlu għajta, 
leħnec actar kawwi (jinstama actar) 
minn tiegħi ; to give judgment, takta 
sentenza ; he wiU not give his iudgment 
before hcaring aU the witnesses, ma 
jaktax is-sentenza kabel ma jisma ix- 
xhieda collha; to give itfor one, takta 
sentenza favur ta wieħed ; doyou think 
thejudge wiU give itjor me ? tifhem int 
li li mhallef irebbaħħieli (il causa) ? to 
give a good price for a thing, tixtri 
ħaġa bil għali ; I gave a goodpricefor 
that bookj dac il ctieb nfakt hafna fih ; 
to give warning, twiddeb ; to give one a 
JaU, twakka, iġġarraf; to give one*8 
mind to a thing, tati ruħec (tapplica 
rasec) għal ħaġa ; / intend now to give 
my mind to the study of Latin, issa 
feħsiebni nati ruħi għal li studiu tal 
Latin ; to give heed, tokgħod attent, 
tkis, tindocra ; give heed to what he 
says, indocra, okgħod attent għal dac 
li ighejd ; to give up one's account, tati 
cont, tagħmel il contijiet ; to give vp 
the gliost, tmut ; to give the back (jew 
sackj to, tchecci, tibgħat il barra ; he 
was given the sack, checcewh il barra 
(sbarazzawh, baghtuh mil impieg) ; to 
give birth to, icolloc tarbija Ciggib fid- 
dinja, teħles) ; she gave birth to a boy, 
chella tifel ; to give chase to, tmur tiġri 
wara (annimal etc ) biex takbdu ; to 
give it to one, taħsel bniedem, tatih 
rifront, tatih ċamata (iċċanfru), tatih 
zebgħa sewwa ; gire it to him when he 
comes, aħslu sewwa (ghajjat miegħu 
ferm) meta jigi ; he gave it to him this 
time, din id-darba lagħabielu (xeb- 
għa) sewwa (chif tmiss il-ligi) ; to gire 
one the lie, tghiddeb (tgħa Jar wieħed 
ghiddieb); to give head, terħi (ir-riedni) 
tati il libertà ; he gave the horse his 
head, rbielu iż-^.iemel ; to give Ujie, ter- 
ħi (iz-xlief jewlenza) lill ħuta meta 
tcun tistad, tati il calum ; to give way 
together, takdef flimchien (iżżomm it- 
temp fil kdif), give and takc, tini u 
ntic (bidla chif jizrak, talli tatini na- 
tic); to give the hand, iżżewweġ, tati 
b'gharusa jew b'gharus. 
GiVEN— moghti. 



Digitized by 



Google 



Ġiv 



— 541 — 



GLA 



GivBR— min jati, inewwel, jew jagħ- 
mel rigal. 

GivB&fakra/7ait's)- xchiel, manetti. 

GiviNG- ghati, tnewwil. 

GiviNG-ouT— cliem, asserzioni, għaj- 
dat, dichiarazioni. 

GizzABD — gewwieni (interiuri) ta 
tigieġa etc; ħanżħa tat-tjar (jew tal 
għasafar^ 

Glabratb— lixz, bla xaghar jew pil. 

Glabriatb— tillixxa, tfartas, twak- 
ka ix-xaghar. 

GxiABRiTY—tfartis, nżal tax-xaghar. 

GLABB0U8--]ixx, bla pil (bħal werak 
ta xi siġar). 

Glaciablb — li jista ican mbiddel 
fsilġ, li jista jinġazza a isir (ilma) 
magħkad. 

GLAOiAL—nġazzat, tas-silġ, jew tal 
ilma magbkad. 

Glaoiallt— permezz tal inġazz jew 
tal ilma maghkud. 

GLAOiATE—tbiddel I-ilma fi nġazz 
(taghmel I-ilma li jaghkad u isir silġ, 
jew tgħakkad I-ilma fsilġ) ; issir silġ, 
tinġazza. 

Glaoibr— glacier, xmara tal ilma 
magbkud li timxi (titcarcar) bil mod 
il mod I-isfel ma xi muntanja. 

Glacibr brosion - dac it-ta^6r li isir 
bil brix li jobrox ma I-art il glacier 
(ix-xmara tal ilma maghkud) hia u 
nieżla bil mod. 

Glacier FORK->iI post fejn jiltakgħu 
żewġ glacieri jew xmajjar tal ilma 
magħkud li icunu gejjin 1-wieħed minn 
banda u I-jeħor mill ohra. 

Glaoibrb — għàr mimli bl-ilma 
magħkud jew inġazzat. 

Glacis— glasis, żurzieka ma fortifi- 
cazioni jew ma fortezza (mis-sur li 
tin'Ael għal xejn sat-triek) ; żurstieka. 

Glad — ħieni, cuntent, ferħan, daħ- 
kan. mgħaxxak ; tal ferħ ; tithenna 
tifraħ, titgħaxxak ; / am very glad to 
learn that he is doing well now, jena 
ħieni wisk (għandi piacir) nisma (jew 
ncun naf) li hua tajjeb ; I am right 
glad that you have sncceeded^ jena fer- 
ħan (cuntent) ħafna li int ghaddejt ; 
Crnexxielec li chellec f rasec etc.) ; / 
have hrought yon glad /tc^iHr/s, gibtilcom 
aħbarijet tal ferħ ; wine glads the heart 



of many I-imbid iferrsA (jagħmel al- 
legru) il bniedem ; I-imbid iferrsA il 
kalb (jagħmel il bniedem allegru). 

Gladdbn— tħenni; tithenna, tifriA, 
tferraħ ; titgħaxxak, tcun cuntent ; 
/ hope this newa wiU gladden his heai% 
nitma li din I-aħbar tħennilu kalbu ; 
Bo sluxU your company ever gladden at 
the sound of yotir voice, (AdamB), a 
hecc il cumpannija tiegħec tifraħ tdej- 
jem ( titgħaxxak jew tithenna ) bil- 
leħen tiegħec. 

Gladdbr— min (dac li) iferraħ jew 
ihenni. 

Gladb— mogħdija, passaġġ, di^a 
(triek) għal ġo bosc ; rokgħa ilma fi 
xmara li ma icunx inġazzat. 

Glade-nbt— xibca (xbiec) li jonsba 
ghal l-għasafar fid-daħliet ta xi bosc. : 

Gladful — ħieni, cuntent, ferħan, 
mimli bil ferħ, collu cuntent. 

Gladfulnbss— hena, ferħ, cunten- 
tezza. 

Gladutb — għamla ta xabla (wer- 
ka etc.) 

Gladiator— gladiatur, ragel li jif- 
lah magħżul biex jiggieled u jissara 
ma jeħor b'xabla etc. ( chif chienu 
dari jagbmla fl-anfiteatri ta Buma, 
specialment fil Colosaeu); gellied ; wie- 
ħed li kiegbed ghal ġlied jew għas- 
saràr. 

Gladiatorial — tal ġlied jew is-saràr, 
tal gladiaturi ; Constantine rnade a law 
against the gladiatorial shows^ Costan- 
tinu għamel (ħareġ) ligi biex ma iħal- 
lix isir ġlied \i sarftr tal gladiaturi fil 
pubblicu. 

GLApiATORisM—saràr, ġlied tal gla- 
diaturi (għal premiu, min jagħleb jew 
igib il sieħbu). 

Gladiatorship — I-ufficiu, ix-xoghol, 
is-sengħa ta gladiatur fta wieħed li 
kiegbed għal ġlied jew għas-saràr). 

GLADiATORY--ara gladiatorial. 

Gladiole— isem ta pianta, bil ba- 
sla. 

Gladius— il pinna tal clamar jew il 
għadma tas-siċċa. 

Gladlt— bil kalb collha; lie reccived 
U8 gladly^ lakaghna bil kalb collha 
(collu ferħan, bil piacir^. 



Digitized by 



Google 



gu 



64à - 



Qhk 



Qladnbss— ferħ, ħena» cuntentezza. 

GiiADSOHB—allegru, hieni, ferħan, 
cnntent, fuk ruħn. 

Gladbombnbbb— piacir, hena, cun- 
tentizza. 

Oladbwin— iBem ta pianta. 

Qlaool-- 1-alfabett antic li chienu 
jnsaw fl-Istria u id-Dalmazia ( Àu- 
Btria), 1-actar iżda fil salmi u cant je- 
ħor tal cnejjeB. 

Qlaoolitio— tal glacol fara) ; glaco- 
litic alphabet^ I-alfabett antic tas-SIavi 
(I-actar tan-nies tal Istria u tad-Dal- 
mazia). 

Qlaik— kerk, wiri ta ħaġa b-oħra, 
falsità; fit only tojling the glaiks in 
foWs eyes^iScoitflleart of Midlothian); 
tajjeb biBB biez jitfa it-trab fil għaj- 
nejn tan-nies ("jidhao bihom jew juri- 
hom ħaġa b-oħra). 

Qlaikbt— ibleħ, belhieni. 

Qlair— 1-abjad tal bajd (li jusawh 
bħal murdent għal 1-indurar, 1-actar 
il-librari meta iridu jatu id-deheb il 
kozra tal ctieb) ; gomma, lagħab etc. li 
iwaħħal ; tidlec bl-abjad tal bajd ; tati 
il verniċ bl-abjad tal bajd. 

Glairboub— bħal abjad tal bajd ; li 
iwaħħal (idellec) u ilekk bħal abjad 
tal bajd. 

Qlairine — dic iz-żlieġa li icun 
hemm f wiċċ I-ilma minerali jew ter- 
mali. 

Qlaiyb— zabla, zablott. 

QiiAMA^annimal bħal gemel, jgħej- 
dulu ucoU Clama. 

Glamour — Beher fil għajnejn, li 
iġagħlec tara ħaġa b-oħta ; magħmul 
li igħejdu chienu dari jagħmlu (isir) 
fil għajnejn biez iġagħluc tara haġa 
b'oħra ; Beber, maghmul ; bhal ċpar li 
ma iħallicz tara sewwa I-oggett chif 
inbu sewwa. 

Qlance — lemha, dakka ta għajn, 
mesBa fuk fuk jew chemm chemm; 
leħħa, dija; tilmaħ, tati dakka ta 
għajn ; tleħħ, tiddi, tilma, iżżiġġ Cti- 
dher chemm chemm) ; that is a signi- 
ficant ylance, dic dakka ta ghajn li 
tfisBer xi ħaċa; they have not heen 
toucluid once hy the glance of a shot^ 
1-ankas ma cbienu mimBusin ( ma 
^OBBewhomz darba bisB bir-riħ ta balla 



(I-ankas biBs ma mesBewhom chemm 
chemm bil balla); the damned arrow 
glanccd asidey (TenDyson, OrianaJ, 
1-indannata vleġġa żigget ( ghaddiet 
bhal leħħa ta berka) minn mal genb ; 
the mxitefish that glances in the stream, 
(WonlHWorth, ExcnrsionJ, il hut sie- 
chet iżiġġ ( igħaddi bhal leħħa ta 
berka) fix-zmara; he glanced a look^ 
ta lemħa, xehet lemħa jew ta dakka 
tagħajn. 

GLANGBR-~min jilmaħ, jati lemħa 
jew dakka ta għajn. 

Glanoing— ħars fuk fuk ; tiBmija ta 
ħaġa fuk fuk. 

Glanoingly— indirettament. 

Gland — glandula, ghokda ; biċċa 
għodda tal fundaturi, maghmula lasta 
b'ganċ biez tgħakkad jew iżżomm flim- 
chien bicciet li iridu jagħkdu ma zul- 
zin ; biċċa għodda tal inginjeri (dawc 
li jcAdmu fit-torn) biex ineħħu jew 
ikegħdu ic-cinga (il gilda) li iddawwar 
ir-rota tat-torn. 

Qlandagb— ir-regħi tal (iż-żmien li 
jirgħaw il) ħnieżer fil boschijiet n isi- 
bu jeclu il ġandar. 

Glandbr— icolloc jew tattacca bil 
marda tal glanders (ara). 

Qlandbrbd — li għandu il (marid 
bil) glandera (ara). 

QLANDEROUB—ara glandered. 

Qlandbrb -marda kalila u li tittie- 
ħed, taż-żwiemel, meta jibda ħiereġ 
bħal mħat minn mnifsejbom u icol- 
lom il glanduli taz-zedak t-isfel min- 
fuħa u jebsin ; hi$ hoise is poasessed 
with the glanders, Shakespear, Taming 
of the Shrew ), iż-żiemel tiegħu marid. 

Glandiferous — li fih (li tagħmel, 
siġra; il ġandar jew frott bħal gel- 
lewż etc. 

Qlandiform— li ghandu għamla ta 
(bħal) ġandra jew frott jeħor bħal 
gellewż etc. 

Qlandina— isem (xortà) ta bebbuza 
tal baħar li gejja tawwalija bħal magħ- 
żel, li tinsab wisk fl-Indij tal Punent 
u fl-ibħra ta 1-America tan-nofs. 

Glandula— ara glandide, 

Glandular — giandulari, tal glan- 
duli, tal għekiedi. 



Digitized by 



Google 



OLA 



^ 643 — 



GLA 



Glandulb I glandala jew ghokda 

Glandula ( żghira, tebgha żgħira 
gejja ovali f zocc, jew fil koxra» ta 
siġra. 

Glandulosb) bil glandali, tal glan- 

Olanduloub) dali jew ghekiedi. 

Glabe— dija li tgħammex; ħarsa 
kalila bhal dic ta Ijan; tgħammez; 
tħares b'għajnejn li ibeżżgħu ; tħares 
ħars li iwerwer (bħal meta iħares Ijun 
kabel ma jati is-salt għal fuk il caċċa 
tiegħu^ ; in summer we do iveU to use 
dark spectacles in Malta, to deaden the 
qlare of the sun, naghmlu sewwa (taj- 
jeb) li nusaw in-nuċċali suwed Malta 
fis-sajf, biex nicsru (in-naksu minn 
għajnejna). id-dija tax-xerax; about 
them a lion now he stalks with Aery 
glare, (Mllton, Paradise Lost lV,i02), 
u issa hemm idur ma dwarhom Ijun 
b'għajnejh iberku li donnom bin-nar ; 
it shines but alares not, jiddi i^a ma 
ighammixx il għajnein bid-dija; the 
lion andfierce tiger glared aloof, ( Jlll- 
ton ), Ijun u't-tigra kalila chienu 
iħarsu ħars li iwerwer mil bogħod. 

Glarbola— isom ta tajra (għasfur). 

Glabeosb— li jicber kalb iċ-ċaghk 
(ħaxix). 

Olabinbss— dija. 

Glarinq — li jiddiy li jgħammox ; 
dieber, ċar ; this is a glaring falseho )d^ 
din ghidba ċara ; that tvas a glaring 
crime, dac chien delitt ċar (li ma jistax 
icun li jinħeba). 

Glary — lijiddiy ilekk, lixx. 

Glabbbitb — isem ta mineral (ge- 
bel). 

Glass— ħgieġ (zgieġ); mera; telesco- 
piu, tromba li turi til bgtiid; tazza; 
impulletta ; mimli tazza ; taż-żgieġ ; 
ticsi jew tgħatti biż-żgieġ; tara fil 
mera; we have rcad a Itsson on glass, 
krajna lezioni fuk iż-żgieġ (chif isir etc. 
il ħgieġ ) ; looking-glass^ mera ; the 
astronomer's glass is worth hundred of 
jxmndSf it-telescopiu ( it-tromba ) ta 
i-astronomu jiswa (tiswa) mijiet tal- 
liri ; he broke a gUiss, chisser tazza ; 
Iwur-glass, impulletta ; / slian^t 



an 



drink more than one glass of wine, ma 
nixrobx actar minn (mimli^ tazza 
mbid; a glass bottlCf flixcun taż żgieġ; 



tliose who live in glass hotists slwuld 
never throw stones, min jisoonġra irid 
icun pur ; f int^nd to Iiave the roofof 
this room glassed, bi ħsiebni ngħatti 
(nicsi) is-sakaf ta din il camra bil 
ħgieġ ; she does nothina else but glasses 
herself aU day^ m^k tagnmilx ħaġ'ohra 
ħlief tħares fil (lejn il) mera il ġur- 
nata collha. 

Glass-annbalino fubnaoe — forn 
għat-tempra taż-żgieġ. 

Qlass BLowBħ~ħaddiem» min (dac 
li) jaħdem fiż-żgieġ u jaghmel fliex- 
chen, tazzi etc; glass blowers lamp, 
lampa bil gas jew bli spirtn. 

Glass blowing— xogħol taż-żgieġ. 

Olass oasb — caxxa taż-żgieg (biex 
jidher li icun fiha merfuh mingħajr 
ma tinfetaħ). 

Glass ohobd— cimblu, strument tad- 
dakk bħal pianu iżda f loc bil cordi 
biż-żgieġ. 

Glassen— taż-żgieġ; bliscorċa bħaż- 
żgieġ. 

GLASSBS—uċċali; ^/le toears glasses 
now, issa bdiet iggib l-u6ċali. 

Glasseyb— ghajn taz-żgieġ; isem 
ta tajra (għasfur), il merill tal Ġa- 
majca. 

GLASSFUL—mimli tazza. 

Glass fubnaob— funderija, forn etc. 
fejn idewbu iż-żgieġ. 

Glass GBiNDBB~min ikatta a jati 
forma Cifassal) iż-żgieġ. 

Glass-housb — post fejn isir (jinħa- 
dem) iż-żgieġ; dar biż-żgieġ. 

Glassing— tati il-lastra il gild (min- 
naħħa 'I waħda fejn irid icnn ilekk) 
b*biċċa għodda taż-żgieġ. 

Glassitbs— setta, religion ^Presbi- 
teriani^y hecc msejħa mil fundatar 
tagħha ir-Bevdu. John Glass. 

Glass-likb— bħaż zgieġ. 

Glass-han— vitrar, min ibigħ jew 
jinnegozia fiż-żgieġ. 

Olass-mbtal— żgieġ mdewweb. 

Glassmould — forma għax-xogħol 
ta^.-żgieġ (forma fejn jixhtu iż-żgieġ 
mdewweb u jatuh il għamla li iridu). 

GLASS-ovBN—post fojn ikegħdu iż- 
zgieġ biex jittempra (post fejn jatu it- 
tempra iż-żgieġ). 



Digitized by 



Google 



QLA 



— 544 — 



6LA 



Qlass-papbb— carta għal-lizxar jew 
li zcatlar (bħal sand paper). 

Qlabs-sħadk— għata taż-żgieġ (għal 
fuk fjuri, pianti etc. biex tħarisom 
mit-trab etc). 

QLASB-fiiLYBRiNa— għati ta mercu- 
riu, ta fidda etc. fuk il żgieġ għal 
mirja. 

Qlasssnakb— zorta ta gremxul bbal 
lifgħa li jinsab fl-America. 

Olass-stainer — min jati il culur iż- 
igieġ ; min jagħmel iż-żgieġ bil culur. 

Glasb-stainino— izxogħol (għamil^ 
ta żgieġ tal culuri. 

Qlass-stoppbr— tapp tażżgieġ (għal 
fliezchen etc). 

Qlass-tonob -mkass, bħal tnalja, 
biex jakbdu il fliezchen u ikalbuhom 
minn banda ghall-oħrafix-zogħol tagħ- 
hom jew wakt li icunu isiru. . 

Qlabs wabb — affarijiet taż-żgieġ, 
cristallam. 

Qlass-works — fabbrica taż-(fejn isir 
iż-) żgieġ. 

Glabs wobm — musbiħ il-Iejl. 

Qlass wobt— ħaxiza salvaġgali tic- 
ber fiz-ztut tal baħar, (iS'Salicoi'nia 
jew almeridia salvaġġa). 

Qlabby— taż-żgieġ; bhaż-żgieġ; (flaaay 
eycB^ għajnejn ta wieħed stupidu. 

Qlabtonduby— isem ta belt fil Con- 
tea ta Somersetahire (I-Inghilterra). 

Qlaubbritb— isem ta mineral (ha- 
ġar) li jinsab mal melh fil minieri. 

Glaubbr's balt — zorta ta melħ, 
sulfato di soda. 

Qlauobscent 

Qlauoinb 

Glaucoub 

Qlaucium — zorta ta pepprin jew 
xaħziħ. 

Qlauooute— zorta ta gebel lewn 
il baħar (verdim^r). 

Qlauooma— isem ta marda tal għaj- 
nejn. 

GLAUOOMATOUS-tal (H għandu il) 
glaucoma (ara). 

Glauoomitb— isem ta mineral. 

Glauoopis— zorta ta għasfur ^razza 
ta għasafar jew tjur/ 

QiiAUOORis—ghama li isir bil marda 
(li iggib il marda) tal glaucoma (ara). 

Gwuoous— ahdar scur, verdi mar. 



lewn 
mar. 



il baħar, verdi 



Ulauous<— annimal tal baħar gisma 
artab bhal clamar. 

Glaudkin — isem (zortajl ta doga li 
chienu jilbsu fi żmien ir-Re Enri- 
cu VIII tal Inghilterra. 

Qlaum— taħtaf bir-regħba. 

Qlauz— isem ta ħazixa li ticber fi 
xtut il baħar zi bnadi I-Inghilterra. 

Glavb— zabla wiesgha; mingel. 

Glaved— armat bi (li għandu) zabla 
wiesgħa (jew mingeU. 

Glavbr — tfaħħar, timpustura (lil 
zi ħadd biez tisloħ zi ħaġa minnu.) 

Qlavbrer— impustur, wieħed li ifaħ- 
ħar lill zi ħadd fwiċċu biez jisloħ zi 
ħaġa minnu. 

Qlaymorb -xorta ta zabla. 

GLAYMous—Ii iwaħħal, idellec. 

Qlaymousnbss — tidlic, twaħħil, 
tgħacchir. 

Glaze — tkieghed iż-żgieġ (ftieka, 
gwarniċ etc.); you have only to glaze 
the ivindows nowy issa ma għandicz 
ħlief tkieghed iżżgieġ fit-twieki biss; 
tati il verniċ, iggib ilekk ; what do the 
potters use to glaze the earthen veaselsf 
z'jagħmlu dawc II jaħdmu il fuħħar 
biex igibu ilekku hecc I-affarijet li 
jaghmlu ? (biez jatu il verniċ dawc li 
jaħdmu il fuħħar, I-opri li jagħrolu ?) ; 
gUizef tagħmel ilekk bhal żgieġ ; tati 
jew tgħaddi biċċa zokka etc. biMustrn 
(biż-żlieġa). 

Glazb-kiln— il forn fejn min jnħ- 
dem il fuħħar ikiegħed I-opri tieghu 
biez jinhmew u jeħdu iż-żlieġa. 

QLAZEN—bħal żgieġ; biżżlieġa; li 
ilekk. 

Glazbr -min jarma bil, jew jagħ- 
mel, iż-żgieġ fi twieki etc.; rota tal in- 
jam għat-tnaddif tas-schiechen. 

GLAZiE—li ilekk (bħaż-żgieġ. 

Glazibr— vitrar, min ikigħed żgieġ 
fi twieki etc. 

GLAziNG—tkegħid (armar) ta żgieġ 
fi twieki etc; lustrar (ghati ta vemiċ 
jew lustru biez tagħmel ħaġa tlekk ; 
verniċ jew enamel li jatu lill opri tagh- 
hom dawc li jagħmlu il fuħħar. 

Glazing-iron— buttuna ta li scra- 
pan biex jillustrau (jatu il vemiċ jew 
igibu ilekk it-taccun etc. ta żarbun). 



Digitized by 



Google 



ġla 



— 645 — 



GLI 



Glazino whbbl— rota għat-tnaddif 
tas-schiecben. 

GLEAM-dijn, dawl, merżuk, raġġ; 
tiddi, tilmn, tmer^^ak ; ti^bor iż-żbul 
(tlakkat iż-^.bul tal kamli Ii icun baka 
wara, jew hallew, il ħassada;. 

Qlbàmbr — ara gleaner, 

Gleamy— bid-dija, li ilekkjilma jew 
jiddi ; bir-raggi ; ihe gleamy etreaks of 
purple morn, dawc il faxxi ħomor sbin 
bid-dija ta 61 ghodu. 

Glean — tlakkat (tiġbor mill-art) iż- 
żbul ; tiġbor flimchien ; takla, ticseb, 
tottieni, tacquista ; tiġbor minn hawn 
n minn hemm (tlakkat'; tnażza, tghar- 
wen ; katta żbul miġbur fmlakkat, 
minn dac li jibka jew iħallu warajhom 
il ħasBad ^j ; is'secotida ta bakra, nagh- 
ġa etc; she came and gleaned in the 
field after ihe reapers^ fitath), giet u 
lakktet iż-żbul mil għalka li ħallew 
warajhom il ħassada; glean all the 
land's worth into one, ( Shbki*8pAiir, 
IJenri/ VlJI)j iġbru flimchien chemm 
jiswew (il prezz) tal artijiet ; the pomp 
that may be gleaned in Bohemia^ 
(^Shiiki*Hpear, Winters <rife), il cburija 
li wieħed jista jeħu jew jacquista mil 
Boemia; / intend puhlishing a book 
** Oleanings from ihe poets **, fi ħsiebni 
noħroġ ctieb cbir ( tlakkit minn hawn 
u minn hemm^ milli chitbu (I-aħjar) 
'poeii; these are all gleans of yelloio ears, 
dawn collha kattiet taż-żbul isfar miġ- 
bur miun dac li baka fll ghelieki. 

GLEANBR-min (dac li) ilakkat jew 
jiġbor żbul li icunu ħallew warajhom 
f ghalka il ħassada ; min idur u jis- 
samma (jiġbor) il ghajdut ( dac H 
igħejdu) in-nies ; lakkàt 

Gleba— tuba i^ħamrija). 

Olebb— tuba, art, raba, ħamrija; 
biċċa maghkuda ; bi^ċa art (gebel etc. 
li icun fiha il metalli jew mħalta bit- 
trab tal metalli); raba tal cnisia (be- 
nefiziu tal cnisia). 

Gleby— bil ħamrija; għammiel(art 
għammiela). 

Gleb — ferħ, hena ; biċċa musica 
/"cant) għ il tliet vucijiet jew actar ; 
music;!, dikk ; titwerreċ. 

Olbb maidbn tfajla (xbejba^ li id- 
dokk u tisfen. 



Glbbd— b*ghajn wfi£da» werċ; mwer- 
reċ. 

Glebd— suffarel, vampa, Isien tan- 
nar. 

Glbbful— hieni, cuntent, ferhan. 

Glbbfully— bil ferh, bil hena. 

Glbbe— tlieta fcarti etc.) bħal zul- 
xin jew mil li stess qualità fculur etc); 
ħarsa, jew dakka ta għajn, li tfisser xi 
ħaġa ; sinjal. 

Glebman— dakkak ta arpa etc. (li 
idur u jiggerra idokk barra lin-nies). 

Glbbsomb - ferħan, hieni, cuntent. 

Glbbt - umuri (marċa etc.) li jo- 
ħorġu jew jisculaw minn fdrita jew 
minn xi mchien marid ; tiscula, tnixxi 
(materia etc.) minn ferita etc. 

Glbg— ħafif, li jinkala, fuk ruhu ; 
li jakta, b*xifru tajjeb, misnun ; a gleg 
razor^ mus tal leħja tajjeb ( misnun, 
b'xifrn rkiek etc.) 

Glbn— wled dejjak. 

Glenb— il mimmi tal għajn ; ħofra 
f ghadma fejn titħol ras ta għadma 
oħra. 

Glbngarby — cappel magħluk ta 
mara, jew bonnet. 

Glbnlivat — xorta ta whisky hecc 
msejjfiA minn Glenlivat belt ta li Sco- 
zia, fejn sar 1-ewwel darba. 

GLENoiD—il għadma mhaffra fejn 
iddur il għadma ta li spalla. 

Glby— titwerreċ; twerriċa, (harsa 
ta wieħed werċ^; werċ, mwerreċ. 

Glib— jiżlok ; biż-żliek ; mils, lixx, 
żellieki, mżellak ; Isien jakta, ħeffa fil 
cliem jew fid-discors ; Isien loblob ; li 
joħroġ mil fomm malajr, lablabi. 

Glib-oabbbt — bi Isienu jakta ; li 
għandu Isienu hafif ; lest lest fi clie- 
mu ; lablabL 

Glib— beżbuża xaghar (bħal fren- 
ża) li xi nies iħallu ticber li tinżel sa 
fuk għajnejhom. 

GLiB—tahsi, issewwi ; takta barra. 

GLiBBEBY-Ii m'hux Bod, li ibiddel ; 
Isien jakta. 

Glibbin — mara li thalli ix-xahar 
jicber u tniżżlu sa fuk għajnejha ; tJiey 
go bareheaded and are called glibs and 
tlie wotnen glibbins, (Gaiiisford, Glory 
of England)^ joħorġu xuxa u ighejdu- 
Ihom : rgiel glH>9, u in-nisa glibbins^ 

69 



Digitized by 



Google 



GLI 



— 646 



GLO 



Glibly— bħal loblob. 

GLiBNB88~żIiek, Iixxar» timli8 ; ħef- 
fa fi leien ; ħeffa fid-discor^ ; kien 
jakta. 

Gliddbr— żliek. 

Gliddbby — li jiżlok, biż-żliek. 

GuDE-tinżel (timxi il kuddiem) bil 
mod il mod» jew belu ħelu ; tiżlok ; 
toħroġ, tmur ħiemed ħiemed ; tiżghiċ- 
ċa; {fil mnsica^ ghakda ta cliem jew 
leħnijiet flimchien. 

GlideR'— żelliek ; min (dac li) jinżel 
jew imur bil mod il mod; min (dac li) 
jiżghiċċa. 

Glidbwort— isem ta ħaxixa. 

Gliff— mument, daks xejn, minuta 
waħda, dakka ta għajn ; katgħa. 

Glih— tħares minn taħt il għajn ; 
dawl, dija ; xemgħa mixgħula. 

Glimmer — tnemnem ; għabex, iż- 
żernak (turi chemm chemm bħal me- 
ta jibdew jidru ir-ra^gi tax-xemx fil 
għodu cmieni) ; icolloc idea fuk fuk ta 
xi ħaġa ; tgħemeż f b'għajnec), tnew- 
nim ; tlellix (tgħammix) ta ħaġa tlekk; 
xorta ta haġar ; il mica; 1 see the ear- 
lieii gray of inoming glimmer in the 
easty ( Longfellow, Ġolden legendj, 
nara dac id-dawl griż tafil għodu iżer- 
nak fi Ivant. 

Glimmbring — tnemnim ; idea ħaflfa. 

Glimpsb — dawl inemnem; raġġ, 
dawl ; lemħa, dakka ta għajn ; 8injal ; 
piacir ta mument ( ka^ir, ta ftit) ; 
xebħ chemm chemm ; each orb scarce 
contributes a glimpae of light^ (VillOfi, 
Paradise Lost Vfll), cull kawra (glo- 
bu) bil chemm jati daks xejn ta 'dawl 
Cineoinem); in aglimpse, riemħa,f dak- 
ka ta għajn ; in his face the glimpses 
ofhisfaiher's glory shine^ (Hilton, Pa- 
radise Regained 7, 93), f wiċċu dehrn 
is-sinjali tal cobor ta* missieru. 

Glint— leħħa ta dawl; tefgha dawl; 
li jiżlok ; dakka ta għajn ; harsa ; tVi 
the glints of sunshine^ (Haghes, Totn 
Brown at OxfordJ, fld-dawl tax-xemx ; 
stanes be full glint^ (Skelton), il gebel 
icun jiżlok coUu (icun collu żliek). 

Glirbs — il familja ta I-annimali li 
ireddghu u li ighermu bi snienhom 
(bħal grieden etc.) 

Glirinb— tal gliree (ara). 



Glisk— lemħa ; they just got a glisk 
ofhis Honour as he got into the wood, 
(Seott, Waverley Ch. LXIVj, lemħu 
chemm chemm I-is-sinjur xhin chien 
dieħel fil bosc. 

Glist -isem ta gebel, il mica. 

Glisten ) tleħh, tiddi, tlekk, tilma; 

Glittbr \ and ihe streamlets glisten- 
ed, (Lonirfellow, Song of Iliawatlia),' 
u ix-xmajjar żgħar bdew jilmaw (I-il- 
ma taghhom beda jilma); dija ; wiri, 
ġmiel li iħajjar. 

Glitterino — lustru, li ilekk ; ħwej- 
jeġ li ilellxu ; li jiġbdu il ghajnejn (li 
iġaghluc tħares lejhom). 

Gloam— iddallam ; ii begins to gloam 
beda idallam (jidlam) ; tcun wiċċ ta 
wieħed kalbu sewda. 

Gloamino— id-dawl ta wara nżul ix- 
xemx ; il crepasculu jew id-dawl ta 
fll ghaxija ; swied il kalb» buri ; John 
fireda shot at him in the gloaming^ 
^Scotty Waverley, Ġanni sparalu tir 
ftit wara li għabet ix-xemx ( fil għa- 
xija); Womauy pluck vp your heari 
and leave all this gloaming^ (J* Stlll ), 
Mara, kawwi kalbec (għamel curaġġ ) 
u neħħi minn fukec dan is-swied il 
il kalb ( dan il buri ). 

QiiOAMiNa-sTAR — il chowba ta fil 
għaxija. 

Gloar — titwerrec, tħares werċ ; 
tħares ċass. 

Gloat — thares b'għajnejc mberrka, 
tibri ; tħares ċass ; thares ħars li turi 
li kiegħed tiehu gost bit-turnienti li 
wieħed icun isofri ; here, happy i/iat no 
tyranVs eye gloats on our iormeni--we 
maydiċ! (Hoore, Fire worshippers) ; 
hawn, henjin li I-ebda ħatt mit-tiran- 
ni ma jista iħares lejna u jehu piacir, 
aħna nistgħu immutu. 

Globard \ ^^^ ^j^„ ,„^^^ 

Globird / .^'^ 9l<^'^orm. 

OLOBATB~li għandn għamla ta, li 
gej bhal, globu jew kawra; li gej 
(magħmul) tond bnal balla. 

Globb— globu, kawra, gherbieba ; 
art, id-dinja, li fiha ngħammru ; circu- 
lu (kawra jew dawra) ta nies, sulda- 
ti etc. ; gabra ta 'nies kagħka ; a ter- 
restrial globe, globu li għandu maħiu- 
żin fuku il pajjisi ( 1-art u 1 baħar ) 



Digitized by 



Google 



GLO 



-Ui 



GtiĠ 



għal li studia tal geografia ; a celesiial 
globe^ globu li għanda maħżażin fuku 
cwiecheb etc. (għai li studiu tal astro- 
Domja etc. ) 

Globb amaranth— isem ta (jur, is- 
sempreviva hamra. 

GiiOBB DAisY— isem ta (jni'9 xorta ta 
margheriti. 

GiiOBB FisĦ—isem ta ħuta ; il bu- 
żakk. 

Globe flowbb— isem ta fjur magħ- 
mnl boċoċ boċoċ. 

Globb likb— bħal globu, li donnu 
globu. 

Globosb 7 bħalglobu; kawri; gher- 

Globulab) biebi, tond li gej bħal, . 
jew li għandu għamla ta, globu. 

Globulb — globu żgħir; boċċa żgħira, 
dawc il globi żgħar żgħar tad-demm ; 
Hood connsts of red globules^ id-demm 
hu magħmul minn ħafna frac rkiek 
tond aħmar. 

Globulbt— farca tonda jew gher- 
bubija rkieka rkieka. 

Globulous — tond, gherbiebi, bħal 
globu, kawri. 

GiiOcniPATB — micsi ( frotta etc. ) 
b*pil jew suf jebes u wiekaf . 

Gloohis — pil bhal xagħar jebes jew 
wiekaf u li gej bil ponta. 

Gloohbrite — isem ta mineral ( li 
isibuh^fGosIar, Hanover, fil Qermania, j 
u fModum, fin-Norvegia ). ■ 

Glodbn— il ward tax-xemx. 

GLOMB—ras tonda bħal boċċa jew 
gherbibija ta fjur ; fjur gherbiebi. 

Glombraib — tagħmel jew tigbor 
fboċċa, tagħmel gherbiebi, tchebbeb, 
tagħmel ballun ; mchebbeb» magbmul 
bħal globu, boċda, jew ballun. 

Glombrous — magħmul ballun, 
mgherbeb bħal boċċa. 

Gloom — dlam ; diek, dieka ta kalb ; 
swied il kalb ; iddejjak, issewwed il 
kalb ; timla bi swied il kalb ; il forn 
fejn inixxfu il porvli ; all in a vioment, 
through the gloom^ were seen batniers 
etc., (Milton, Paradise Loat) fmument 
wieħed dehru fid-dlam bandieri etc ,- 
noto cluise away all gloom^ let us be 
cheerfulj issa neħħu cull swied il 
kalby ncunn henjin ; good heavens I 
what 8orrow8 gloomed tliatparting dat/t 



sema ! x'nichet chien, li gieb dieka 
ta kalb, f dic il ġurnata li saret il firdc^ 
(0«»ld8mith, Deeerted Village). 

Gloomful-coIIu swied il kalb^mu- 
dlam, msaħhab collu; li igib swied il 
kalb. 

GiiOOMiLt— fid-dlam, fil chenn, f xi 
rocna; bi swied il kalb ; the villain 
spider livee gloomily retired, il brimba 
briccuna tgħix mghezza fil chenn 
( f xi rocna mudlama ); he had gloomi- 
ly snbmitted, cieda contra kalbu ( bi 
swied il kalb ). 

Gloominbss— dlam, dieka, swied il 
kalb. 

Qlooming - ta swied il kalb, mudlam 
Qidejjak ; a glooming peace thie morn-- 
ing with it brings, ( Shnkespear, Ro- 
ineo and Jnliet ) paci ta swied il kalb 
iggib magħha din il ghodwa. 

Gloomish— actarx mudlam, ftit u 
xejn mudlam, mdejjak jew ta swied 
il kalb. 

Gloomth -dlam, swied il kalb ; the 
gloomth of abbeys andcathedraU, (Wal- 
|iole. To Mann. III, iOj, id-dlam (is- 
swied il kalb li fihom) il cunventi jew 
I-abatji u*l cnejjes catidrali. 

Gloomy— mudlam ; iswed, mdejjak ; 
kalbu sewda ; what do you think of this 
gloomy weather? is it not dreadfulf^ 
x'jidhirlec minn dan ittemp ta swied 
il kalb (mudlam) hux terribbli?; a 
gloomy cloud, sħaba mudlama ; he t$ a 
man qf a gloomy disposition (jew gloomy 
mindedj, dac bniedem trist (dejjem 
kalbu sewda). 

Glopb — beżgħa, katgħa ; bita. 

Glopbn —tistgħageb, tibka mghaġ- 
geb; takta kalfoec, tiscuraggixxi ruħec. 

GiiOPPBR-tgħaġgeb, iġġagħal min 
jistgħageb. 

Glopping -gula, regħba għall-ichel. 

Gloppnino— biża. 

Glore— oħxon, smin. 

GiiORiA— Gloria (tal curuna tar-Bu- 
sariu); Gloria Patri ete, jew Gloria in 
ExceUis Deo, Gloria lill Missier etc. 
jew Oloria I-AIIa fil għoli tas-smewiet. 

Gloriablb — glorius ; ta min ifaħ- 
ħru. 

Gloriation — vanagIoria« ftiAir ; tif- 
hir, ticbir. 



Digitized by 



Google 



GLO 



— 648 — 



QLO 



Gloribd— illuBtri, nobli, cbir, mfaħ- 
ħar. 

Qlorifiable — ta min ifaħħru, li 
jistħokklu tifħir. 

Qlorifioation — tifħir, ticbir, gloria. 

Glorify — tfaħħar, tcabbar« tghalli ; 
tati gloria ; let u$ glorify the Ijord, ejja 
nfcÀħru 1-Alla (natu gloria lill Mu- 
lejna). 

Qloriolb — id-diadema li icoUhom 
ma rashom il kaddisin. 

Gloriosa— isem ta pianta li tagħ- 
mel il fjuri ; zorta ta tulipan. 

Glorioser— faħħari, wiehed li iħobb 
jiftahar. 

Gloriobo— fahħari;'(7frtn<7 credit to 
Budi a gloinoaOf CFnller, Worthies^ Be- 
von If S8i)f temmen (tati credtu) liil 
fi^ħari bħal dac. 

Qlorioub— gloriuB, mfahħar, mghol- 
li ; li jisthokklu foħrija, ta min ifaħ- 
ħru \ giorius, Babiħ, li ighaxxak ; it is 
a gloriouB day!y illum ġurnata Babiħa 
li tgħaziak (li tħenni il klub). 

Qlorious — ftit zurban, mċaklak, 
fis-sacra ; daks xejn allegru; bil katra. 

Gloriouslt— bil ftaħir; bi ġmiel li 
ighaxxak jew ihenni il kalb. 

Qloriousnbss — gloria, ferħ, hena, 
ġmiel, unur, fama, isem cbir. 

Glory— gloria, tiffiir, ġmiel» hena, 
tiftaħar, titcabbar, tintefaħ ( tfaħħar 
. lilec in-nifsec) ; dic id-dawra (id-dia- 
dema)Ii ipinġu ma rjus il kaddisin etc 
Glory be to tiie Father etc.^ Gloria jew 
tifħir lill Missier etc. 

Qlory holb— tokbafforn fejn idew- 
bu il ħgieġ, biez jaraw il fond tal fun- 
derija. 

Glory-bmittbn — li ma iridx, ma 
ifittez jew ma jixtiekx ħlief gloria (co- 
bor) biss. 

GLOss—Iustru (tal ħarir, żagarelli, 
drapp etc.) ; nota, tifsira ta xi cbel- 
ma etc. tkila li tcun f'xifer ta ctieb jew 
isfel fil marġni ( li igħejdula ucoll 
Sdiolium) ; tati il-Iustni ftagħmel ħa- 
ġa tidher tlokk); tagħmel noti jew tif • 
sir ta xi cliem etc. tkil f marġni ta 
ctieb ; timpustura ; io set a glose on 
anyt/iing^ tagħmel ħaġa tidher sabiħa 
(tlellex etc.) fil għajn ; do you know 
how to gloss paper ?, taf chif tati il- 



luBtru il carti (chif tagħmel biex tagh- 
mel il carti ilekku b'dcc jl-Iustru li 
icollom fukhom'O 

Glosbaoba 1 ugigħ rewmaticu (rew- 

Globsalqia) matismu) fi Isien. 

Glosb anturax — traċna li titla fi 
Isien il bhejjem (bakar u ^.wiemel ) ; 
isem ta marda tal bhejjem li jeclu il 
ħaxix jew erbivori, 

Glosbary — Diziunariu (tifsir) ta 
cliem etc. tkil. 

UiiOssARiBT-min ifisser, jati tifBi- 
riet b*noti etc. ta xogħol (chitba) ta 
auturi ; min jicteb jew jagħroel il 
glossary jevf Diziunariu li fih tifsir ta 
cliem tkil. 

Glosbbr — min jati il-Iustru ; min 
jillostra jew igib (jaghmehħaġatlekk; 
min jiccummenta jew jagħmel (jati) 
tifsir ta xogħol jew chitba ta ħadd 
jehor. 

Qlossio — mod fsistemaj chif tis- 
pelli il cliem Inglis (l-lnglis) bil fone- 
ticu. 

Globsin ebs — I ustr u . 

Qlossinq— il ghati tal lustru (bil 
macnij lill ħarir, żagarelli etc. 

Qlosbitib— infiammazioni jew nefha 
fli Isien. 

Glossly — bħal y/^M* (ara). 

Glosbo— :tal, jew bhal, Isien. 

Qlosbooblb — tumur fi Isien. 

Qlossocomon— macna bir-roti (bhal 
macina) biex ittalla ħwejjeġ tkai. 

Glossooraphbr— min jiccummenta, 
min jicteb noti u tifsir ta cbitba ta 
ħadd jeħor. 

Qlossographical - tal glossogi'aphy 
(ara). 

Glossoqraphy - il chitba ta noti 
jew tifsir tal chitba ta ħadd jeħor 
(cummentar tal chitba ta ħadd jeħor); 
descrizioni chitba jew trattat fuk 
"Isien*. 

Q LosBOHYAL — ta l-sicn. 

Glossolalia I is setgħa ta Isien ; 

Glossolaly j il kawwa ta Isien li 
biliom icnnu mżojiiin xi predicaturi 
jew missiunari; il għerf li icollu wie- 
ħed li icun jaf b'bosta ilsna jew lingui. 

QhOQSOLOQiOkL - teA gloBsology (ara). 

GLossoLOGiST—ara glossographer. 

Glossology— tifsir ta cliem tecnicu 



Digitized by 



Google 



GLO 



- 640- 



6LU 



( ta cliem li ican usat fi trattat xienti- 
ficu etc.); ixxienza jew ii studiu tal- 
lingui (li wieħed icun jaf il-iingui ). 

Glossotomy — ktigħ ( taktigħ jew 
dissezioni ) ta Isien. 

Globby— ilekk, billustru, biż-żlieġa, 
mils u ilekk. 

Globtbr— Gloucester ( isem ta belt 
u contea tal Inghilterra ). 

Glotbry— ara ghutoni/. 
. Ġlotbroub— ara gluttonoua. 

Glottal - tal aloitis (ara). 

Glottaute— isem ta mineral ( ħa- 
ġar ) bajdani bħal ħġieġ. 

GLOTTis-il fetħa ta fuk tal grieżem 
(tal cannol jew tal gherżuma). 

gsi:^;°j '•'»'»«»'■«' (.'•)■ 

Glottologibt — min jistudia (wieħed 
mħarreġ fli studiu ta) il lingui. 

Glottology — studiu fuk il lingui 
jew tal lingui. 

Glout— tħares bil gheddum, tagħ- 
mel jew tcun bil gheddum, tkarras 
wiċcec ; buri, nervi, gheddum ; viyi 
mot/ier waa in tlie glout to-day^ ommi 
chienet bil gheddum (chellha il buri) 
illum. 

Glovb — ngwanta ; tilbes, tgħatti, 
bi ngwanta ; to bite the glove, tcun 
(icunu tnjen min-nies) bħal cbelb u 'I 
kattus ; to throw down jew to iake up 
ihe glove^ tisfida jew taccetta li sfida 
(għal ġlied' sider ma sider jew wiehed 
b wiehed) ; to be hand and glove ivith 
one^ tcun hbieb ħaġa waħda ma xi 
ħadd, tcun ħobża u sicchina ma wie- 
hed; ihey are hand and glove, dawc 
ħobza u sicchina ( ħbieb cbar ta xul- 
xin. ) 

Glove GLAsr — molla ta ngwanta li 
takfel biha mal polz etc. ; biċċa għod- 
da (mancu b^gano fit-tarf) biex takfel 
1-ingwanti. 

Glovb FiGĦT - ġlieda» saràr, blin-. 
gwunti (cbar tal boxing^ ara). 

Glovb figħting — saràr, ġlied bil 
ponnijiet, iżda I-idejn iounu mghottijn 
bi gwanti ħoxnin magħmulin għal ap- 
posta. 

Glovb MONEY-flusIi is-sinjuri jatu 
I-is-sefturi biex bihom dawna jixtru 
I-ingwanti. 



Glovb silvbr— ara glove money. 

Glovb-strbtchbb— dic il ħaġa ( biċ- 
ċa għodda tal għuda etc. ) li biha ifet- 
tħu li ngwanti. 

Glovbr — min jagħmel jew ibigħ 
li ngwanti. 

Glovbr stitch — pont ( ħjata^ tat- 
tobba li biha iħitu xi kasma jew fe- 
rita. 

Glow - dija,ħmura (ta dawU; ħeġġa, 
ħrara cbira, sħana ; ħmura ta wiċċ, 
ngiiejdu aħna wara mixia etc. ; tiddi, 
tilma, tlekk ; tħammar bħal dawl jew 
nar ; theġġeġ; he was all in a glow a/ter 
the walk, chien (chellu wiċċu^ aħmar 
nar wara il mixia (li mexa) ? I felt iny 
blood glow eic , ħassejt demmi jagħli 
(jakbeż etc.) bil ħrara (bil ħeġġa) li 
chelli ; I feet my bosom glow^ (Dram- 
tuoiid) nhoss ħeġġaf sidri (gewwa fia). 

Glow-worm— musbiħ il-lejK 

Glowbr— tħares ċass, tħares b'ghaj- 
nej ta wieħed mgħaggeb; ħars ċass 
jew fitt lejn ħaġa; nars ta wieħed 
scantat jew mgħaggeb. 

GiiOWiNG— bid-dia, li ilekk, li jiddi, 
li jilma ; ħamrani (bil wardiet) ; / love 
io eee her glowing cheeks^ niehn gost 
nhares (nara^ dawc ħaddejha ħomor 
(bħal wardiet^; glowing^ sabiħ, li ighax- 
xak ; a olowing deacription, dedcrizioni 
sabiħa i*erm (ta min jammiraha). 

Gloze — tfisser, tati spiega (turi 
ħaġa actar ċara) b'nota etc. fi ctieb 
etc. ; adulazioni, impustura, tmellis, 
wiri ta ħaġa b'oħra, tgħatti ħafea biex 
ma tidherx li tcun, iżda iġġaghl li ti* 
dher sabiħa. 

Glozbr — min ifisser (jispiega jew 
juri aħjar b'noti etc. H jagħmel) chitba 
li tcun tkila biex tifhima ; min jimpu- 
stura, imelles jew iżiegħel bicliem etc. 

Glub — tibla bħal lupu jew bhal 
wieħed migAviegħ. 

Olubbbr — gulus, li jagħmel għal 
zakku, li moħħu biex jibla (jecoU biss. 

Gluoina— (fil Ghimicaj-ossidu tal 
Beryllium. 

Gluoosb — zoccor li isir mil għeneb. 

Glub— colla tal mastrudaxxi, jew 
collaforti ; twaħħal bil colla, tincolla ; 
rabta, għakda (ta nies, ħbieb etc. flim- 
chien); I do admire them as theyare 



Digitized by 



Google 



ĠLU 



— 650 — 



GLY 



joined togeil^r hy the glue of mutttal 
caneord^ jena nitgħaxxak tassew bi- 
bom meta narahom becc uniti (magħ- 
kadin jew marbutin) flimcbien, ħaġa 
wi^da, bi ftehim ma xulxin (meta na- 
rahom hecc gha^nia) ; white fish glue 
jew diamond cemetU, dic il gomma jew 
cement li iwaħħil il ħgieġ, fajjen- 
za etc. 

Glub boiler — min jaghmel jew 
idewweb il colla tal mastrudaxxi. 

GlUB CAN 1 "^^™* *^' ^"* (8**»" 
^ Vsajran jew it-tisħin tal 

GLUEPOTjcQlJa forti). 

Glub dbybr— fejn inixxfu il bicciet 
tal colla forti. 

Glub plant — isem ta ħaxixa tal 
baħar maghrufa bl-isem ta Plocaria 
tenax. 

Glubd— incullat, mwabħal bil colla. 

Glubb— min iwaħħal bil colla. 

Gluby— bħal colla, li donnu colla, 
li iwaħħal. 

Glubynbss — twahħil, tidlic jew 
tgħallio bħal tal colla. 

QLUMT-tidber (tcun^ kalbec sewda, 
bil buri, trist ; wiċċ ta kalb sewda, bu- 
ri ; swied il kalb. 

Glumal— tal glume (ara). 

Glumales— xorta ta pianti jewħxej- 
jex. . 

Glumb— il werak jew dawo li don- 
nom ħbub tal kamħ li icun hemm fit- 
tarf tal hafur, il frotl tal ħafur. 

Glummy — mudlam (bla dawl). 

Glut — mixbgħa, icla cbira, tidxix, 
tixba, tibla, tiecolsħiħ; ixxabba, id- 
deffes, iddexxex; iitħanżer fl-ichel ; il 
ħala, iżżejjed; imbarazz, ħaġa fin-nofs 
(li iżżomm mogħdija tal ilma etc.) ; 
files» bhal spnar jew cavilja tal injam» 
biex joforku travi jew zcuc fitwaveletc; 

3uantità (salt) affarijiet li jibkgħu żej- 
a f suk, jigifieri li ma iimbegħux; rok- 
għa fkala dwar it-tokba minn fejn 
tgħaddi ic-cima jew tinżlor. 

Glutbal -tal glutens (ara). 

Glutbn— il-Iamtu li jinsab fil kmuh. 

Glutbns— it-tebkat tat-tint, (li fuk- 
hom inpoġġu meta ncunu bil kegħda). 

Glutinatb — tincolla, twaħħal bil 
Qolla. 



Glutinous — mgħallecy mdellec, li 
iwaħħal (bħal colla). 

Glutton— żakkiek, wecchiel, dex- 
xiex, li jaghmel għal żakku, rgħib ; 
isem ta annimal li jeeol sbiħ, jew li 
dejjem idexxex li igħedulu ucoll Wol- 
verene jew Gulo Iu8cu8, jinsab actarx 
fl-artijiet tal Europa ta Fuk» fl-Asia 
u fl-America ta Fuk» igħix bil ġrie- 
den etc. ; tiecol bla kies, titħanżer 
fl-ichel« iddexxex ; taġħmila ta ħanżir 
fl-ichel ; gluttoned at last retum at 
home to pxne^ (LoTelace, Locusta Poà- 
thuma, pag. 8lJ, b'żakkbom mimlija 
se*r tinkasam fl-aħħar jerġgħu imor- 
ru lejn id-dar biex jokoghdu ininu. 

Gluttonizb— titnanżer flichel, tie- 
col sa chemm żakkec tcun sejra tinka- 
sam; iddexxex. 

Gluttonous-H ma ghandux xaba 
fl-ichel, żakkiek ferm; li ma jixba 
katt ; dexxiex. 

Gluttonousness — regħba ghall-i- 
chel, dexxix, jew tidxix; gula, ichel bla 
kies, ichel żejjed. 

Gluy— ara gluey. 

Glyoerin-- li fih, jew li hu magh- 
mul mil, jew (tal), glicerina. 

Glyobrinb — glicerina (ħaġa, jew 
pustanza ħelwa li japhmlu jew li issir 
minn ħwejjeġ grassi). 

GLYOBUQL-glicerolo, chif isejħu il 
glicerina fil chimica. 

Glyoonio ) isem ta vers fil poesia 

Glyconian ) Grieca ; vers ta tliet 
piedi, jew ngħejdu ahna ta sitt sil- 
labi etc. 

Glyoyrhiza— xorta jew isem ta ha- 
xixa li minnlia jagħmlu is-sugu (li 
aħna nghedulu ta Gàlizia). 

Glypħ - canali wekfin scolpiti bhala 
ornament fil colonni (tal ordni Doricu); 
hofra, canal. 

Glyphio— tal iscultura (ara IlierO' 
glyphic). 

OLYPHOGRAPH-disinn scolpit. 

Glyphographbr — min jagħmel jew 
jiscolpi disinji, scultur ta di^inji. 

Glyphooraphy— scultura jew ioci- 
sioni ta disinn fuk metall etc. ; is- 
sengha ta li scultura ta disinji. 



Digitized by 



Google 



ĠLT 



— 551 



GNO 



Gltptios— iB-sengħa ta li scultura 
fuk gebel jew ħaġar prezius. 

Gltptodon - isem ta aDDinaal cbir 
b'erba sakajn li illum inkered, ma 
għadux jidher fuk il wiċċ tal art. 

GLTPTooBAPHT—descrizioni fuk is- 
sengħa tal iscultura jew incisioni ta 
figuri etc. fak il ħaġar pressius. 

Gltptothboa— camra, dar etc. fejn 
iżommu jewj*rfgħu statwi u xogħol 
jebor ta scultara. • 

Gmblina— (akra milina) xorta jew 
isem ta pianti jew ħxejjex li jicbru 
fi-Asia. 

Gmblinitb - (akra melinit) — isem 
jew xorta ta mineral rari wisk. 

Gnap (akra wap) — tiecol, tgherrem. 

Gnaphalium — isem ta ħaxixa bhal 
epica. 

Gnar l (skrA ndr u ndrl) — ngropp 

GNARLjjew għokda fli njam, iis- 
siġar ; tghergher, tghemghem ; that is 
a gnarled oak it eannot be wedged so 
eaeily^ dac zocc ta balluta collu għe- 
kiedi jew ngroppi ma tistax toforku 
malajr; tlie tnolves are gnarling^ il-lnpi 
kegħdin ighergru (bil ġugħ). 

Gnarlbd (akra 7inrldJ --oollu ghe- 
kiedijew ngroppi;''wieħed (bniedem; 
ghemgumi jew li iħobb igorr. 

Gnarlt (akra ndrli) — bil għekiedi 
jew ngroppi ; we at last satoed tlie gnar- 
ly oak, sa fl aħhar isserrajna il bàlluta 
collha ingroppi (jew għekiedi/ 

Gnarrt (akra ndrrij — arA gnarly, 

Gnash (akra nà.rx) — iccechcech, 
thabbat jew tgħażżaż snienec (bNugigħ 
u bil corla f xi dagħdi^ħa); he gnashed 
his teeth, his eyeballs flnshed with fire^ 
(Hool'N Orlando Fnrioso, Bk. XXX), 
beda ikarmeċ Tigħażżaż) snienu u '1 
ħbub ta għajnejh cbienu donnom bin- 
nar. 

GNASHiNa (akra ntlring) — cechcich^ 
tkarmiċ jew tghażziż ta snien. 

Onat (akra ndtt) - nemnsa. 

Gnathonio ) (^Y^^ ndtonic u ndto- 

^ > nical) ara flalterinq 

Gnathonioal j „ deceitfHl. 

Gnatlino Cakra ndtlin) — nemusa 
^.għira. 

Gnat-nbt— muschettiera, zanzario- 
ra, curtinaġġ, purtieri ma dwar sod- 



da etc. biex ma iħallix ighaddi in- 
■nemuB. 

Gnat-snappbb — isem ta għasfur li 
jgħix bin-nemuB li jàhtaf. 

Gnaw (akra fij)— tgherrem, tiecol ; 
tittiechel. tinħefa; tghiddem jew tom- 
gbod Isienec jew xuftejc bir-rabia etc.; 
tliey gnawed tlteir tongues for pàin^ 
bdew ighiddmn Isienhom bl-ugigħ. 

Gnawed — mgherrem ; pizzi pizzi 
jew ippizziat bhal truf jew id-dawra 
ta xi werak; werak bis-snien mad^ 
dawra. 

Gnawer — ^herriem, annimal li 
igherrem (bi snienu ta kuddiem bhal 
fenec, ġurdieu eto.; Rz-zoologia msej- 
ħin "rodenti". 

Gnawing — tgherrim, tgħaWwir ; , 
tnigghis tal cnxienza etc ; ugigħ li 
jifnio (rkiek) ; this is all gnqwing of 
rats, dana collu tgherrim tal ġi*ieden. 

ONEIsa— ( akra nais ) ; nais, xorta 
(isem) ta blat jebes bhal granit. 

Gneissio — tal, jew maghmul mil, 
gneiss (ara. 

Gneissoid— li donnu Qol^a^) gneiss 
(ara). 

Gneissose— ara gneissie. 

GNETAOiB— (akra netasi) zorta ta 
siġar. 

Gnofp (akra noff) ; zħih ; bniedem 
ideiħ rnaghiuka ferm. 

Gnome— (akra noum); spirtu, fa- 
iHf, li.igħejdu jinsab jiudocra fil mi- 
iiieri etc. ; inQSsima, riflessioni, afori- 
smu ; the gnomes and dcemons of earUi 
deliqht in mischief, CPopp), li spiriti u 
id-(ieraoni tad-dinia jehdu ġost biss 
JHgħmlu il ħsara; gnome, bniedem ka- 
sir jew oanu, icreħ, dismostru. 

Gnomed — bil fatati, bli spiriti ; K 
jaraw fiħ il fatati ; those mines are 
gnomed, (Keala), dawo il barrieri fi- 
hom il fatati. 

Gnomio— li fih il (bil) massimi, jew 
didatticu ; poesii, (Grieghi) didattici 
bħal ma liuina dawo ta Solon^ Phocy^ 
liilas etc, ; a city long famous as the seai 
of elo.giac and gnomie poetrv ( G« U. 
LfWfH, Ilistory of Phitosophy /, 39), 
l)elt minn dejjem msemmija bħala il 
post ewlieni tal poesija flebili u di- 
dattica. 



Digitized by 



Google 



GNO 



562 — 



GO 



♦Gnomio — tal wiċċ, jew il quadrant 
tal arloġġ (taz-xemx). 
♦Gnomologio ), , I / . 

♦GnomologioalI**' i7'»omo%y (ara). 

♦GNOMOLOGY-trattat fuk, jew ġa- 
bra ta, massimi, espressionijet eto. ; 
li studiu jew il-Ietteratura ta massimi 
jew espressionijiet. 

*Gno}ION— il laneettinajew vleġġa 
werrejja fuk quadrant jew wiċċ ta 
arloġġ tas-xemx eto. ; il werrej tad- 
dawra tas-sighat ta globu ; gnomon^ fil 
geometria parallelogramma dwar dia- 
metru ta parallelogramm jeħor. 
' *Gnomio ) tan-^nomon jew is- 

^^ . > sengha tal hażż tal 

♦GNOMONIOALJ ^rioggi tax.xemx. 

•Gnomonio PROJEOTION — hażż tal 
arloggitax-xemx, jew tal quadranti ta 
arloggi (jsejħula ucoll " horologiogra- 
phie projection " ). 

^Gnomonios— is-sengħa tal ħażż tal 
arloge^i tax-xemx jew tal quadranti 
tal arioggi. 

♦Gnomonist— wiehed li jaf ( mħar- 
reġ ħl) il gnomonica (ara). 

♦Gnomonology— is-sengħa tal, jew 
studiu (chitba eto.) fuk il gnomonica. 

*Gnophria— xorta 1a insetti jew 
dud bħal camla. 

♦Gnosis— scienza (ipotesi). 

♦Gnostio— li jaf, bravu, ħajjen, li 
jilħaklu, li għandu mid-dinja. 

*Gnu— annimal li għandu gismu 
ta żiemel u rasu ta cerv, bi krun bħal 
tal muntun, jinsab fl-artijet salvaggi 
tal Africa. 

Go — tmur, iżżul,timxi, tgħasfar, tit- 
lak, tidhol, tahdem (bħal arloġġ etc); 
Ut us goy ejja immorru ; go now, mur 
issa ; who is to go Uiere with you f min 
sejjer jigi miegheo bemm ? to go on 
footjevi to go afoot, tmur bil mixi 
(timxi) ; we are going on foot^ sejrin bil 
mixi ; whtf do yoii go so fast ? għaliex 
kiegħed tgħaġġel heco ? ; how goes it 
with youf jew how goes the world with 
yoM ? chif immorru ? ("chif inti sejjer 
fin-negoziu ?) this coin (loes not go here^ 
din il munita ma timxix hawn (dawn 
il flus ma igħaddux hawn); he goesfor 



*G silent, 11 G ma tinkarax. 



a man of learning, hu miżmum b'ragel 
gharef ; a mare goes tweloe mont/is with 
foal and a woman 9 mont/is, debba trid 
sena biex tilhed u mara disa xhur ; 
did you henr t/ie bell got, smajtha 
iddokk il kampiena?; tJie bellgoes now^ 
il kampiena kegħda iddokk issa ; as 
Ihe thinqs go now, chif inhuma issa 
l-affarijiet Csejrin) ; so the report goes, 
hecc kegħdin igħejdn, jew hecc kegħ- 
da tiġri ixxnigħa; she has three monihs 
yct to go, bakgħellia tliet xhur għad 
biex tehles; to go to service, tidħol fis- 
servizz, jew tibda taħdem ; to go ac^ 
cording to fJie times, tmur mażżmien ; 
scond iż-żmien imniorru mieghu ; to 
let go^ terħi ; let go Uie anchor, itlak 
(erħilha tinur) I-ancra ; to go mad^ tiġ- 
ġennen, titlef rasec, /7/ sure go mad^ 
sgur nitlef rasi ; our money niust go to 
pay for them, flusna jaħtieġ jagħmlu 
tajjeb biex nhalsuhom (bi flusna jah- 
tieġ li nħii^lsu) ; gone is the day {the 
day is gone)^ il ġurnata ghaddiet (spiċ- 
ċat) jew spiċċat il ġurnata I ; we are to 
go by anoiher measure, jaħtieġ nogħ- 
mlu xort'oħra; he is far gone now, 
niżel wisk (xjiħ) issa; mu clock does 
not go, l-arloġġ tiegħi m*bux jaħdem 
(m'hux miexi); let him go, erħilu igħa- 
sfar (imur, jaħrab) ; to go in tlie way 
of one^ timxi fit-triek jew scond il 
għemil ta wiehed ; t/iey have gone in 
t/ie way of their fat/ier, mxew fit-triek 
ta (għamlu li stess bħal) missierhom ; 
ifhe goes this way /lis strength is sure 
to gofrom him, jecc jibka sejjer hecc 
saħtu tispiċċalu sgur ; tliis island goes 
under i/ie name of,.., din il gżira hia 
magħrufa bl-isem ta...; in ihis case 
four shillings will go further t/uin a 
sovereign^ f dan il cas erba xelini iser- 
vu actar minn lira ; t/iese words will 
go nofurther t/ian w/iat we /lave said 
and writien, dawn il chelmiet ma ifis- 
srux actar milli għedna u ctibna ; /le 
went for £ 200, falla b'mitejn lira ; to 
go a begging^ titlob, ma tcunx icoalcu- 
lat ; io go about^ tiggorra nn'nu hawn 
għall hemm ; tagħmilha f rasec, icol- 
loc il ħsieb, li taghmel ħaġa ; they 
went about to slay him, huma riedu 
(ohellhom f rashom) li joktluh ; to go 



Digitized by 



Google 



GO 



— 668 — 



Q* 



a&ou/, iddawwar ir-rotta ta bastimeiit; 
to go abroad, issiefer, toħroġ barra 
minn pajjisec ; toħroġ mid-dar ; ix- 
xandar, tgħarraf, iggerri ħaġa ma 
pajjis biez jismaħha oullħadd ; there 
went thia saying abi*oad amotig the breik- 
reny din iz-xnigħa ġriet ( chienet 
mag^rufa) ma (jewminn) I-aħwa col- 
Iha (in-nies); to go aaainsiy tattacca, 
taħbat għal, tagħmel gwerra ma, raa 
takbilz; io go ahead^ tgħaddi il kud- 
diem ; to go a journey (to go on ajour- 
neyjy taghrael viaġġ ; to go an errand^ 
taRdi, takdi facenda ; to go aside, tir- 
tira (tħalli il post fejn, jew in-nies 
ma min, tcun; tisbalja, tagħmel żball; 
to go aslern^ issija (timxi bil poppa jew 
timxi lura ; io go asiray^ tiBiratta, 
tmur żball, tisbalja, toħrog barra mit- 
triek ; io go away^ tmur tohrog' il 
barra ; tmut, tispiċċa, tinħela ; to go 
backy tarġa lara, tarġa tmur ; he was 
to go back triih hiniy chellu jarġa lura 
mieghu ; io go back (in price), tnakkas 
mil flus (mil prezz ); io go back on, 
ticser, ma iżżomx ; do you think he 
would go back in his word ? jidbirlec 
inti li sejjer jonkos minn chelmtu ? 
(milli kal ?J; *-<> 90 beticeen, tcun me- 
diatur, pacier, tidħol bejn tnejn biex 
issewwihom jew taghmilhom paci ; to 
go beyond^ tkarrak bi, tgħabbi lill xi 
nadd, tidħac bih; to go by^ tgħaddi 
krib (jewminnħdejn, minn ma gemb); 
tiltaka ma, to go by ihe boaini, tmur 
(taka) il baħar ; the mast went by the 
board, I-arblu marrilhom il baħar; togo 
hy the board^ tirvina ghal collox; tigi fix- 
xejn; to go down, tinżel ; tghib; go down 
stairs, 'miei isfel ; at what time does the 
sungodown iO'dayfihin tinżel,jew tgħib, 
ix-semx illum ? (heir ship wentdown, 
il bastiment tagħhom għerek (niżel^ ; 
this will not go down wiih him very 
easily^ dina ma jemminiex ( ma tinżil- 
lux; malajr, jew chif gie gi^ (addoċċ^ ; 
io go far^ titbigħed ; tmur bogħod ; 
tagbmel efiett ; togofor, tmur għal, 
iggib, tgħaddi, tcun mizmum bi, jew 
ta, iżżomm ma, jew tiehu parti ta; 
taħbat jew taghmel ghal, thebb għal ; 
iggib (prezz), timbigħ; ihe horse will 
not gofor less than £ ^, iż-żiemel ma 



jimbiħx actar minn £ 40 ; gofor your 
books, mur gib (fitiex il cotba) tiegħec; 
he goes for an apoihecary, cliemist jew 
druggist, igħaddi (miż.mum; taspiżżiar; 
t/ie verdiet went forhim, rebaħ il causa; 
il giuri iddecida favur tiegħu ;, they 
wentfor them likemaddogs^ harġugħa- 
lihom bhal clieb irrabiati ; io go for 
nothing^ ma tiswa xejn ; to go forth^ 
toħroġ, titlak, tmur minn post ; ti- 
xtere^ tidher fil publicu etc; to gofor- 
ward, timxi, tmur, tgħaddi il kuddiem, 
tavanza ; / told you, you will uot go 
forward in learing, ghedtlec li ma ta- 
vanzax ( ma tgħaddix il kuddiem ) fli 
scola; to go from, tħalli, titbieghed 
minn; you must go from t/iat company 
you are keeping, hemm bżonn ( jantieg 
bil fors) tħalli (titlak ghal dejjem) il 
cumpannija li magħhomkiegħedtagħ- 
milba ; to gofrom one*s word, tghid- 
deb ruħec ; he liad to go from his word 
before ihe magistrafe, chellu ighiddeb 
ruhu kuddiem il magistrat; io gofrotn 
the matter in fuznd, tohrog barra mill- 
argument (meta wieħed icun ighejd 
ħaġa imbaghd jakbes Toħra, jew iħal- 
lat ħaġa ma ohra) ; to go halves, shares 
jew snacks, taksam ma, tcun sħab ma; 
I went halves with him, ghamilna sħab 
(li nakalghu bin-nofs); to go hard with^ 
tbati Ctara jew issofri) ferm biex teħ- 
les, tahrab, jew tgħasfàr ; to go in, tid- 
ħol ; he goes in slippers, igib ( jimxi ) 
joħroġ bil papoċċ (jew bil belgħa;; he 
always goes in very good clothes, dejjem 
icun liebes sewwa (pulit; jew tajjeb ; 
to go in for, iżżomm ma ; tistudia (tit- 
harreġ)għal; he is going in for làw, 
sejjer jistudia il-ligi ( ghal avucat ) ; 
to go in and out, tcun libru, tagħmel li 
(tmur fejn) trid jew fejn joghġboc ; to 
go into, (fli Scrittura) icolloc xHaksam 
*ma persuna ta sess jeħor ; to go into^ 
takbad, tibda ; to go into business, tak- 
bad negoziu ; to go into a matter, tak- 
bad, tibda cnstioni ; titħaddet, tiddi- 
scuti fuk ħaġa (suggett) ; to go large, 
timxi (bastiment) bil klugh collha min- 
fuħa ; timxi bli mpoppa : io go near^ 
tokrob, tersak lejn ; donU go too near 
theflre, la tersakx wisk hdejn in-nar; 
he will go near to lose it, għandu mnejn 

70 



Digitized by 



Google 



G4 



554 — 



0* 



jitUfha (jilgħaba, jista jitlifba, jew 
għanda mnejn jitUfha); nothing went 
90 near my heart in my diatress than 
his be/iaviour, xejn ma nifidli kalbi ac- 
tar fid-diflgrazia li ġratU ħUef biss 
1-imgiba tiegħu ; I go as near as I can 
with you, nagħmel cull ma nista għa- 
Uc ; to go off, titlak, tmur, terhila ; tis- 
piċċf^ ma tibkax ; tmut ; tinħela ; ti- 
Bpara; next year die intends to go off' the 
ftage^ is sena li gejja fiħsiebha (għan- 
da ) tirtirf^ ma tibkax tirrecita fit- 
Teatri (jew titlak minn attrici) ; he is 
gone off^ spiċċa, falla, mar il baħar, 
mar għal għajnu ; he ie gone off, miet 
spiċċay inħela ; did you hear the guns 
go off? smajtom il canuni jisparaw?; 
the ceremony went off very well, il feflta 
(ic-cerimonia) marret tajjeb ħafna; 
to go on, tgħaddi il kuddiem ; tcompli ; 
go on with your reading, compli akra ; 
to go on all foure with anything^ takbel 
fcolloxma; to go on a wind, tmur 
(bastiment bil klugħ) mar-riħ ; to go 
out, toħroġ, tmur il barra, when will 
you go out ? meta toħroġ ? go ont, mur 
il barra (oħroġ); heisgone outjust now, 
għadu chemm ħareġ ; to go out o/ 
tune, tiscorda, tistona, to go out of 
one'e way, toħroġ barra ( titbiegħed ) 
mit-triek ; tisgarra ; the fire will soon 
go out^ in-nar dal wakt jintefa ; s/ie is 
bound to go out her time aome day this 
week, imissha tispiċċa (teħles) xi ġur- 
nata di'l gimgħa ; to go ooer, tgħaddi 
(minn banda għall-oħra); tittraversa ; 
tgħaddi, tistudia, tirrevedi, tesamina ; 
takra ; i/vou go over your lessons^ noto, 
you do well, jecc tgħaddi . tirrevedi) il- 
lezionjiet tiegħec issa, tagħmel sewwa; 
to go over to the majority^ tmnt ; to go 
throughy tgħaddi minn ; to go through 
a bridge, tittraversa (tofrok jew tghad- 
di minn fuk pont ); to go through the 
fields, tgħaddi minn gewwa (tofrok^ il 
għelieki ; to go through with a business, 
tispiċċa ("ittomm) negoziu; togo tlirough 
many dangers, tesponi ruħec fbosta 
pericnli (tgħaddi minn ħafna tigrif) ; 
to go through many liardships, iġġarrab 
ħafna tbatijiet; to go through with, 
tcompU sa 1-ahħar, tippersevera ; / 
hope he will go through with that kind 



o/li/e he is leading^ nittama U jipper- 
severa ( icompli sa 1-aħbar) f dm il 
ħajja li hu fiha issa ; to go to gronnd, 
taħrab u tiscansa billi tistaħba f xi 
tokba etc. (bħal ma tagħmel il volpi) 
taka fl-art, tmut etc. ; tlKe/ox saved his 
brush by going to ground in a drain, il 
volpi salvat rasha billi daħlet tiġri ti- 
staħba gewwa canal ; in the last war 
who knows Jiow many hundreds we saw 
going to t/ie ground^ fl-iAħar gwerra 
min jaf chemm il mitt ruħ ( mijiet ta 
nies) raina jakgħu mejtin, maktulin 
bil balal etc. | to go to nought, tispiċċa, 
tiġiy fix-xejn; to go to work^ tmidd 
għonkoc għax-xogħol; takbad taħ- 
dem ; he made up his mind to go to 
work next month, ghamilha frasu 
(rsolva) li imur ( li imidd għonku ) 
għax-xdgħol, ix-xahar iddiehel; Iwont 
go to the price o/ it, jena ma'rridx non- 
fok dan collu (daks tant) ; to go under, 
tgħib (tinżel) bħal ma tagħmel ix- 
xemx ; tispiċċa, tgħerek, tmut, issofri, 
iġġarrab ; to go up, titla ; go up stairs, 
itla ("mur) fuk ; we had to go up Uie hill 
in a thunderstorm, chelna nitilgħu il 
għolia f tempesta (fit-lfakkigħ tas-saj- 
jetti); to go up and down^ tiggerra minn 
hawn għal hemm ; to go up a business, 
takbad (tagħmel) negoziu ; to go upon, 
taħbat għal, tattacca, taħbat ghal; 
io go with, tmur ma, taccumpanja; 
iżżomm ma, takbel ma, tcun ta li 
stess fehma bhal ; to go witli chiH 
tcun tkila, icolloc it-tfal (mara etc.) ; 
to go with tlie tide, tmur mal ourrent ; 
to go well (jew to go illj witli^ issib 
xorti tajba (jew ħażina) tmur tajjeb 
(jew ħażin) f^post, f negoziu etc., to go 
witliout, tibka minn għajr, tibka 
b'xejn, tgħaddi minn ghair, ma teħux; 
you cannot go witliout it, ma tistax 
tgħaddi minn għajrn; to go w^vng, ti- 
sbaija, tieħu żball ; titbiegħed mit- 
triek it-tajba (jew mit-triek taa-sewwa) 
tmur lura, tfalli f negoziu ; things 
went wrong witli him^ ma mar tajjeb 
xejn, mar lura għal collox ; ma sab 
xorti xejn; tlie/ruit went wrong, il frott 
ħżien jew tħassar. 

Go— pass, ghamil, spirtu, curaġġ; 
ihis horse has a good go witl^ him^ dan 



Digitized by 



Google 



(30 



- 65S 



ĠOB 



iż-żiemel imur ( jimxi, ghanda pass ) 
tajjeb; ihU U a preity (fo, ( Diekens, 
Nickols Nickleby) tajba din (Bewwa dan 
jew għamil tajjeb dan) ; ihia midiap 
knocked all th^ go out of him^ din id- 
disgrazia neħħietia il cura^ġ collu ; 
no go^ għal xejn ; / tell you sir^ it is no 
gOf I will never let her marry, ( Tha- 
ckeray, Miscellanies), ngħejdiec sinjur 
collox għal xejn, għax ma nħalliha katt 
tiżżewweġ. 

Go-BETWBBN — mozzan, mediatur. 

Go-CÀRT— cannizz tat-tfal (biexjit- 
għalmu jimxu ). 

GoAD — niggbieża; tniggheż, iġġa- 
għal lil min jimxi, tkankal. 

GoÀD-GROOM — burdnar. 

GoADLoup — isswat fil militar (me- 
ta suldat etc. igħaddi jiġri minn bejn 
zewg fillieri suldati u dawn jatuħ fuk 
dabru b'nerv li icollom sa chemm 
igħaddi— igħejdulu ucoll gantlet.) 

OoADSMAH \ ragel li isuk jew imixxi 

GoADSTBR f il gniedes ; raghaj il 
gniedes jew il bakar ( igħejdulu ucoll 
gadsman ). 

GoAF — ħofra fminiera tal faħam tal 
haġra biex jixħtn it-trab etc. fiha ; 
munzell ħuxlief. 

GoAF LADDBR— sellum bicx itellgħu 
il kattiet tal huxlief fuk fil munzell. 

GoAF-sTBAD— ħarġa, ħabel fgħalka 
jew frazzett fejn ikegħdu il mniezel 
tal ħuxlief. 

GoAL— tmiem, post fejn jitilku jew 
jilħku, jew ghandhom jaslu, tat-tiġrija 
(min icun igerri jew itellak, bħal zwie- 
mel» dgħajjes etc.) ; il post minn fejn 
dawc li jilgħabu il football iridu 
igħaddu il ballun biex jirbħu; il ħsieb, 
il fini li għalih aħna maħlukin ; hea- 
vens is our goal^ is-smewiet hu il post 
tagħna, ghal hemm għandu icun ħsie- 
bna ; we had a foot-ball match and won 
10 goals to 6, chelna, ( Igħabna ) par- 
tita fooUball u rbaħna, gnamilnielhom 
10 goals (ponti) b'sitta. 

GoAL-KBBPBR — dac H fiMogħob tal 
foot-ball jokgħod attent li ma iħallix 
il ballun igħaddi minn bejn il-lasti. 

GoAL-posT— wcAda mil lasti, imwah- 
ħlin fl-art, minn fejn irid igħaddi il 



ballun biex isir pont jew goal ( għal 
għeluk jew ir-rebn tal partita). 

GoARisH—batut, mischin. 

GoAT — mogħża ; bniedem iwiziat, 
mogħti għal piaciri tad-dim'a, bniedem 
mokżież; goat horned, mukran bħal 
mogħża ; goaiherd, ragħaj il mgħoż ; 
a he-goaty bodbod. 

GoAT - dahla dejka f xatt ta baħar ; 
daħla ; iddaħħal, tixħet jew titfa fir- 
rocna ("chelma usata fil-logħob Inglis 
msejjB,h golf). 

OoAT-HBARD— isem ta pianta jew 
ħaxixa. 

GoAT-BucK — bodbpd. 

GoAT-BusH—isem ta ħaxixa morra 
ferm dakd il quassiu. 

OATEB — dakna, pinzell Tleħit ragel; 
dakna, bezbuza bħal tal mogħża. 

GoAT-oHAFFBR— xorta ta wirdiena. 

GoAT-Fio— tin salvaġġ. 

OoAT-FOLD— makiel għal mogħi. 

GoATHBRD — ragħaj il mogħż. 

GoAT-HARSB — makiol tal mogbż ; 
burdell. 

GoATisu— bħal mogħża, li ghandu 
għamla ta mogħża ; mogħzi, ħarrieki. 

GoATisHLY—ta mogħża; debuxxa- 
tament; ta bniedem vizius jew ħarrieki. 

GoAT LiKB— bħal mogħża, mogħżi. 

GoAT-HiLKBR— isem ta għasfur. 

GoAT-MOTH— xorta ta farfett bħal 
dac tal camla. 

GoAT-sKiN— gild ta mogħża, utrn 
(gild ta mogħża iccunzat u mehjut 
bnal borżaj għal I-ilma; magħmul mil 
(tal) gild tal mogħia. 

GoAT*s MiLK— nalib tal moghża. 

Goat's-rub — isem ta haxixa bħal 
feiġla. 

GoAT-suoKER— isem ta għasfur b'hal- 
ku cbir, il bukrajk. 

GoAT-WBBD— isem ta haxixa, il ca- 
praria. 

GoAVB — tħares ċass jew fitt bbal 
wiehed iblel ; tħares ta ibleħ, harsa ta 
wieħed ibleħ. 

GoB— mimli halk, ħalk ; riek, bżiek. 

GoBBBT— mimli ħalk, buccun, ghi- 
dma ħobż etc. ; fdal (bohiechen tal 
ħobż li jibka) ; tibla, tiecol maħtuf, 
tlewwet, tiecol bil għaġla, tiecol bħal 
serduk għama; down comes a biie upon 



Digitized by 



^oogle 



ĠOB 



— ^66 



GOI) 



ihem andgobbets up both together (L. 
Estrange^, jinżel is-seker fukhom u 
jiblagħhom it-tnejn flimchien. 

QoBDBT mbal) biċċa biċċa; ftit ftit ; 

QoDBET mble) buccun buccun. 

QoBBBTLY—bicciet bicciet, bchiechen 
bchiechen. 

QoBBiNO— ix-xaħx trab etc.» li jixhtu 
biex i^ħattu jew jordmu il hofor fil 
minieri wara li icunu ħadu il faħam. 

(ioBBLB — tibla, tiecol maħtuf u 
mgħaġġel, tcarwat fl-ichel ; tiecol bħal 
serduk għama, tibla bil għaġla ; tlak- 
lakjew tgħajjat bħal dundian; they 
gobbled up Oieir supper io run again 
a/resh to cards (Swift, Ladies Journal), 
belgħu bħal serduc għama iccena li 
chellhom u reġgħu marru jiġru malajr 
għal carti (biex jilghabuhom) ; Ilike to 
hear the turkey cocks gobhling, nħobb 
nisma id-dundiani ilakalku (igħajtu). 

QoBBLB oocK— dundian. 

OoBBLBGUT — wiehed żakkiek,li jagħ- 
• mel għal żakku. 

OoBBLEB— ħaxxiex, min jecol u jibla 
dejjem ; bniedem żakkiek, li jagħmel 
ghal żakku ; dundian. 

QoBBLiNS — damasc fin Francis, 
msejjaħ hecc mill-ahwa Oobelins li 
għamluh ("ħadmub jew nizguh) l-ew- 
wel darba. 

QoBE-MOUCUB — wioħed li jibla (jem- 
men)^collox, cull ma igħedulu; mazzun. 

OoBio ) mazzun, ħuta (ismu ucol 

QoBius j goby jew gudgeon ^ara). 

QoBLBT — tazza għax-xorb, drink 
was serted io guesis in goblets of pure 
gold (Macaolay, History of Żngland 
Chap. Ill)^ il mistidnin fdrrugħlhom 
ix-xorb fit-tazzi tad-deheb pur. 

QoBLiN—fatat, haree, ruh. 

OoBMATEDl (fl-armi jew flaraldica) 

QoBONB > strixxa (bi strixxa) gej- 

QoBONY ) ja quadrati quadrati ke- 
għda immejla fuk Ijun etc. ta arma ; 
(arma) bil faxxa iċċanguta. 

QoBY — ħuta, il mazzun ; black-goby 
jew rock-goby jew gobins niger il maz- 
zun tal haġra. 

QocKMiN (jew CooKMAN j— sentinella, 
għassies. 

QooKBoo— isem taħaxixa li I-Indiani 



jeħdu bħala medicina, tħagħrufa ucoll 
bl-isem ta Ruellia Longi/olia, 

OoD— Àlla; tati kima lill xi ħadd 
bħala Alla ; tadura ; /alse Gods^ Allat 
foloz; thank Gotl^ nizziħajr 1-AIIa; 
please God^ jecc Alla irid ; God's will 
be done, icun li irid Alla ; God a mercy! 
jew God have mercy ! Sinjur ħenn 
ghalina I 

QoDABD-canal għal l«iIma'eto. 

OoD-OAKB — pudinc^ cake, eic. li 
fl-Inghilterra il parrinu jibgħat lil 
filjozz fl-ewwel tas-sena (rigal). 

GOD BAIRN — filjOZZ. 

QoD BOTB— multa (ħlas ta flusj li il 
ligi dari chienet twaħħai bħala castig 
għal dawc li joffendu I-Alla. 

GOD CHILD — filjozz. 

GoD-cuNDB — tan-nazion ta Alla; re- 
ligius, kaddis, tajjeb. 

GOD-DAUGHTBB— filioZZa. 

GoDDBss-alla falz (mara;. 

GoDDBssLiKB— bħal ( li tixbeħ lill ) 
alla falz mara. 

QoDDBT - tazza tal injam ( ghax- 
xorb ). 

GoDDiKiN— Alla (falz) ċchejchen. 

GoDDizB - tati kiraa bhal ma tati 
I-AIIa ; tagħmel Alla falz, tgholli u 
tati kima lill xi ħaġa etc. kisha Alla. 

GoD FATHER— parrinu. 

OoD FBAniNa — tajjeb, religius, li 
għandu il biża t-Alla. 

Oodfbby's oordial — ġlepp ( xorb 
ħelu ) li jatu l'it-trabi. 

QoD oild— ħwejjeġ jew dac collu 
li noffru 1-AIIa. 

OoD GivBN— moghti mn*Alla. 

GoD-HBAD— divinità; Alla, il Mulej; 
tieba. 

GoDLEss— li ma jemminx b'Alla, li 
ma jatix kima I-Alla, ateu. 

OoDLiNBSs— tieba, dmir lejn Alla; 
cleanliness is next to godliness^ l'indafa 
tigi wara dmirna lejn Alla. 

GoD LORB — ara (mithology). 

QoDLY— twajjeb, kaddisl li għandu 
il biża t'Alla. 

OoDLYHBAD -tieba ( ta kalb etc. ) ; 

irmiel ; pleased with tfiat seeming good- 
yhead, mgħaxxak b*dac li deherlu li 
bu ġmiel. 



Digitized by 



Google 



•0» 



— 551 



GOl 



ĠODHAN— Alla bniedem ( is-Sinjar 
tagħna meta chien fid-dinja). 

GoDMOTHRR — parrina ; yonr sister 
t« to be godmother to my daughter^ oħtoc 
sejra tcun parrina tat-tifla tiegħi ( ta 
binti ). 

Go-DOWN—mcAzen. 

Go-DOWN — belgħa (ilma etc.) 

GoD-BBND— providenza; t/iie is god 
aend l dan AUa bagħta ; dan fiħ il bar- 
ca t'Alla ; gid ; in fact t/tis insignificant 
incident Aa^, in the end, turned out a 
godsendfor himt infatti din il biċċa li 
m'hi zejn chienet imbagħad jew chella 
tcun ta gid cbir għalih, ( fl-aħħar ser- 
vietlu gid ). 

GoDSHip— divinità. 

GoDBMiTH— min jagħmel Tidoli jew 
Allat foloz. 

GOD SON — filjozz. 

GoDBPBL— ara goepeU 

GoDSPELDooK—ctieb tal evangeliu, 
missal. 

GoDWARD— lejn Alla. 

GoDwiT— isem ta għasfur, il ghir- 
wiela. 

GoDYBLD— grazzi, ti/iia ħajr ; lierein 
1 teach you how you should bid godyeld 
usfor yourpains, and thank us (Shiikes- 
pear, MacbeHh) ; hawn b'dawn jena 
nghalmec cbif imissec tirringraziana 
u tiżżina ħajr talli għamilt għalic. 

GoD YiBLD — Alla icattarlec ! 

GoBR — min imur, mexxej, gerrej, 
min jimxi, min jiġri ; mediatur ; he ie 
a fast goer^ jimxi ferm, ighaġġel ħafna, 
ħafif għal mixi; my watch ie a good 
goery I-arloġġ tiegħi imur tajjeb. 

GoELHiTE— isem ta mineraltal Ger- 
mania ta lewn samrani (cannella^. 

Srz4 '"■*"*•'• 

GoBTY — sħarijiet. 

GoFB— iccipp (għal castig tal bric- 
cun ). 

Gopp— stupidu, ħaġa belgħa, bala- 
lu ; munzell, katta ħuxlief jew katet 
tal kamħ ; he was in hU labour stack- 
ing up a goff of corn^ (Pox), chien kie- 
ghed (jahdem) jimmunzella (jistiva fuk 
xulxin) il kattiet tal ħuxlief. 

GoFPBR— tinnoccla u tagħmel bħal 
fiill jew ix-xifer ta fdewxa. 



GoFPBRiNo — nucclar, frillijiet etc. 

Goa— dac il musmar etc. li jwaħħlu 
fl-art meta jilghabu il quoits jew il 
logħba tal ħolok (biex idaħħlu dawn il 
ħolok fdan il musmar, jew il gog^ biex 
jirbħu) ; tgħalli il flus bħal meta til- 
ghab wicà jew regina scond li tinzerta 

{'ew takta x'jigi biex tirbaħ; ħrara, 
Leġġa, ansietà, xewka cbira ; you have 
put me into such a gog of qoing, inti 
għamiltni fuk ix-xwiec (ġagnaltni icol- 
li seba mitt sena) biex immur. 

^000^"^^^^^^^^, tghatti il għaj- 
nejn billi torbot xi ha|a fukhom. 

GoaoLB — takleb gnajnejc, tberrak 
għajnejc, tħares b'għajnejc imberka ; 
narsa b'għajnejn mberrka; tibla, tiecol 
bħal lupu ; nuċċali bil ħgieġ ibbuzzat 
biex ma iħallix jidħol trab fii għajnejn; 
nuċċali. 

GoGGLBs— nuċċali tażżwiemel. 

GoooLB BYBD — b'għajnejh cbar im- 
berrkin (u wereċ). 

GooLBT — bomblu (żir) tal fuħhar 
għal 1-iIma (biex iżomm 1-iIma frisc). 

GoiNO— mawrien, mixi, mixia, the 
going ofa liorse^ il pass (mixi) ta żie- 
mel; before his going thercj kabel il 
mawrien tiegħu (ma mar) hemm ; the 
going down of the sun^ għeb (nżul) ix- 
xemx; lam now going in myforty four^ 
issa dieħel fl erba u erbgħin (dal wakt 
nagħlak erba u erb^ħin) sena ; wliere 
are yougoingf fejn sejjer?; lam a-goingy 
sej jer ; I was a-going to say so, hecc 
cont sejjer nghejd ; she is now going in 
four monthsf issa ghanda erba xhur 
tkala ; going^ it-triek, il mogħdia, tat- 
tiġria, il corsa; if the going weie 
straight it would have been much better 
for t/ie horses^ chiecu it-triek tal corsa 
(għat-tiġria) chienet dritta, chienet 
tcun wisk aħjar għaż-żwiemel. 

GoiNo BARRBL — il loc ghal molla 
farloġġ. 

GoiNG FORTii - tluk, safar, partenza, 
mawrien ; limiti, xfar ; tokba, wesgħa 
jew fetħa għal ħruġ ; bieb, passaġġ, 
moghdia (biex wieħed joħroġ barra 
minn dar etc.) 

GoiNo ouT— tluk, mawrien, I-aħħar 
limiti, it-tarf fejn tispiċċa art etc., tlie 
going out of it shall be at tlte sea^ il- 



Digitized by 



Google 



GOt 



— 558 



GOL 



limiti tiegħa icun il (dan jispiċċa fil) 
bahar. 

GoiNO WHBBL— rota f arloġġ (inven- 
tata minn IJuyghens) li iżżomm 1-ar- 
loġġ jaħdem jew miexi wakt li tcun 
tatih il ħabel. 

GoiNG ON— mgibiety condotta (actarx 
ħażina). 

GoiTBRBD — li għandu il goitre (ara). 

GoiTfiB — tumur fil grieżem. 

GoiTRous— tal, li għandu il, goitre 
(ara>;. 

GoLA— (fl-architettura) gula, bastun 
gwarniċa, (ornament), igħejdulu ucoll 
cyma. 

GoLANDAUSB — artillier Indian. 

GoLD — deheb ; flus; gid, għana, 
lewn (culur'ji id-deheb ; gold and silver^ 
id-deheb u il fidda; gold^ tad-deheb ; a 
gold cot>i,munita(biċċa flus) tad-deheb; 
for me^ the gold ofl^smce did not $educe 
(Sbakeapear Ilenry V. Il^ i), għalia 
(lili) il gid collu ta Franza ma jagħ- 
minix ; ehe has a heart o/gold, għanda 
kalba ta anġlu. 

GoLD ALLOT - taħlita ta metalli oħra 
mad-deheb biez (id-debeb) isir actar 
jebes u kawwi. 

GoLD AMALOAM — isem ta mineral, 
taħlita ta mercuriu, debeb, u fidda li 
jinsab hbub ħbub daks pizella fil Co- 
lumbia u 61 California (Àmerica). 

GoLD BBATiNo — ix-xoghol tal pan- 
nella. 

GoLD BLOOKiNG— armamenti ( ittri, 
disinn etc ) fuk koxra ta ctieb mil- 
legatur (legatura bid-deheb). 

GoLD OARP— isem ta ħuta ( tal ilma 
ħelu, lewn id-deheb). 

GoLD oLaTH— lama, drapp minsuġ 
bil ħajt tad-debeb. 

GoLD ooAST— biċċa mix-xtajta tal 
Ghinea (fil punent tal Africa) hecc 
msejħa. 

GoLD ORADLB— mehrież fejn jaħalu 
(l-argintieri etc.) id-deheb jew inaddfu 
id-debeb minn dawc 1-affarijiet li icollu 
miegħu. 

GoLD oup— tazza tad-deheb (pre- 
miu), isem (xorta) ta ranunculi. 

GoLD-DiGGBR— min jaħdem (jakta) 
fil minieri tad-deheb. 



GOLD DIGGING — ktigħ (xogħol) fil 

minieri tad-deheb. 

GoLD-DUST— trab tad-deheb. 

GoLD-BNDMAN— wieħed Cxerrej jew 
righettierj li jixtri jew jinnegozia 
fl-affarijiet tad-deheb jew fidda kodma 
għat-tidwib etc. 

GoLDBN— tad-deheby mdieheb; lewn 
id-deheby isfar ; thie is a golden keu^ 
dana muftiħ tad-deheb ; golden eandle- 
8ticks, candlieri mdehbin ; I heard his 
golden words, smajt il cliem tiegħu 
prezius ; tliis is a golden opportunity, 
din opportunità preziusa (li ma iesibx 
bħala, jew li tiswa id-deheb), golden 
Jiaired^ xagħar isfar lewn id-deheb. 

GoLDBN AGB— iż-tmien ħelu(l-ewwel 
snin tat;tfulija) tal innoceuza, 

GoLDBN BALL - it-tlict balal mdehbin 
li icollhom fuk il bieb dawc li ilom- 
mu il ħwejjeġ b'rahan 1-Inghilterra. 

GoLDBN BBBTLB — ħaufus lewn id- 
deheb, bħal cola. 

GoLDBN BUG— xorta ta cola. 

GoLDBN ouAiN— isem ta pianta, il 
labumum, 

GoLDBN BAGLB— xorta ta ajcla. 

GoLDBN — insett, camla. 

GoLDEN BTB — xorta ta papra. 

GoLDBN FLowBR — xorta (isem) ta 
fjur il chrysanthemum. 

GoLDBN FLY — id-dubbieua ħadra. 

GoLDBN GRBàSB— xi ħaġa (flus) li 
bihom wieħed iħokk id xi ħadd (biex 
jmegħxujew jixtrih). 

GoLDEN MOUTĦBD— li għandu ħalkn 
bil għasel ; bravu, jaf xi igħejd ; li jaf 
icanta, li għandu leħen ħeiu u sabiħ. 

GoLDEN NUMBBR— numru tad deheb 
( hecc msejjaħ għaliex fl-almanacchi 
antichi chienu jistampawh bid-deheb) 
li juri in-numru ta liema sena li trid 
fid-dawra tal kamar. 

GoLDBN oRioLB — isem ta għasfur, 
it-tajra safra. 

GoLDBN RULB ~ il proporzioui jew 
ir-regula del tre (hecc msejha fl-arit- 
metica għaliex tiswa id-deheb billi 
biha issib, per mezz ta tliet numri oħ- 
ra, ir raba numru li tcun trid. 

GOLDBN TRB88BD ^ XRgħar loWD id- 

deheb. 
GoLDBN WEDDiNG— għeluk il ħam^iu 



Digitized by 



^uogle 



QĠL 



— 659 — 



GON 



sena li wieħed ieon ilu miżżewweġ; 
^ablew tad-deheb (ta wieħed li icun 
ila miżżewweġ hamsin sena). 

GoLDBN WiNOBD — W ġwionaħ tad- 
deheb. 

tioLDBN YBLLow— il veru isfar, iefar 
lewn id-deheb. 

GoLDBNLT — tajjeb ferm, li ma jistax 
ican aħjar; the master^a report apeaks 
goldeuly of his profit^ ir-rapport tae- 
sormaBt jitchellem tajjeb ferm mil 
profitti li kieghed jagħmel. 

GoLDFiNOH - gardill. 

GoLDFisH—isem ta hata (I-awrata). 

GoLD FoiL— folji tad-deheb li jaħ- 
dmu bihom jew jusaw id-dentisti 
(dawc li jagħmlu is-snien). 

GoLD HousB — it-tesor, tesor, jew 
post fejn jerfgħu flus, fided etc. 

GoLDiB - gardill (f loc goldfinch). 

GoLDiNO'Xorta ta lanġasa. 

GoLDisH — bħad-deheb. 

GoLDLACB — biz9iilla tad-debeb (maħ- 
duma bil hajt tad-deheb). 

GoLDLACBD — gvomut bil bizzilla 
tad-deheb. 

GoLD-LBAF' pnnnella. 

GoLDLBss— bla debeb. 

GoLDNr} 'semtaħuta, 1-awrata. 

GoLDSMiTH — argintier ; wieħed^ Ii, 
jew min, jaħdem fid-deheb ; banchier, 
li jimmaniġġa jew jinnegozia bi flus 
ħadd-jeħor ; f am a goldsmith aml live 
bi/ lending money eic. (8n«»tt, Fortu- 
nes of Nigel, cA./r^,jena banchieretc. 

Goldsmith's notb— cambiali ( carta 
tal flus ) li titħallas a vista ; carta tal 
flus, bank note, 

GoLDSMiTHRY-xogħoI tal Àrginticri 
jew ta dawc li jaħdmu id-deheb. 

GoLD STicK— ufiBcial ta ma dwar is- 
sultan. 

GoLD THBBAD-ħajt tad-deheb. 

GoLD wiRB — fil d orujħajt taddeheb; 
dac li x'uħud jgħedulu fildiferru tad- 
deheb ! 

GoLDY LOCKBD— li ghandu xagħru 
isfar, donnu żbul id-deheb. 

GoLDY LocKS— sempreviva safra. 

GoLBT — il gherżuma. 

GoLF — golf, isem ta loghba ta li Scoz- 
sisi n I-lnglisi, tintlaghab bil ballun 



jebes u bsaten— jirbaħ min jirnexxilu 
igħaddi il ballun minn gewwa ħolok 
li icun hemm fl-art bl-ankas numru ta 
dakkiet— il golf jintiagħab minn tnejn 
tnejn (minn erbgħa min-nies)— tnejn 
contra tnejn etc; golfy dakka. 

GoLFBB— min jilgħab il golf^iutsk). 

GoLOBSHOB — ghetta, li tintlebes f uk 
iż-żàrbun. 

GoLosHBS - galoxxi, ghetti. 

GoMARiTBS—setta ta nies, seguaci 
ta Gomar^ chien contra Galvinu. 

GoMASHTA (bMndian) — commissio- 
nant. 

GoMBBiLL— ibl^, ħaġa belgħa, stu- 
pidu. 

GoMMAN — parrinu. 

GoMPHiAsis — ugigħ tad-dras jew 
tas-snien, meta thoss snienec collha 
jidbandlu jew jiċ^akalku. 

GoMPHosis — dac li bih is-snien 
keghdin iżommu gewwa fil ħniec. 

GoNAGBA— pullagra fi rcobba. 

GoNDOLA— gondla, dgħajsa bħal tal 
Yeneziani, bir-rota tonda jew milwija. 

GoNDOLBT—gondla żgħira. 

OoNDOLiBB—barcIor li jakdef fgon- 
dla ; tal gondla. 

GoNK— il particip passat tal verb 
go -/ have gone^ jena mort ; he is gone^ 
mar, miet, telak, mitluf ; Uie arrow is 
gone, il vleġġa mitIufa(8corriet il pont 
fejn chella tolkot) ; / will give it all 
for gone, jena għalia naghmlu mitluf ; 
gone in drink^ fis-sacra sewwa; far 
gyne in years, mdahħal fiż-żmien (xiħ) 
sewwa; get you gone, murminn hawn; 
before a year was gone^ kabel ma għad- 
diet sena. 

GoNFALONiBB— ta H standard, min 
jarfa li standard, il bandiera, jew il 
bandalora. 

GoGG —kampiena, biċca bronż bħal. 
platt li ic-Cinisi idokku b*biċċa għuda ; 
tambur tac-Cinisi, fossa, lochi, ħar- 
raj.ia. 

GoNGONHA— xortata ħaxixa li ticber 
fil Brazil u il worak tagħha jusawh 
bħal te. 

GoNioMBTBB • strumcnt biex ichejln 
l-anguli, 1-actar iżda tal cristalli. 



Digitized by 



Google 



GON 



— 560 — 



009 



GoNioMBTRY— ifl-sengħa li tchejjel 
jew issib I-anguli tas-solidil 

GoNioPTBRis— xorta ta felci. 

GoNOPLAx-xorta ta granci. 

GoNORRĦEA— marda hażina, gonor- 
rea. 

GooD — tajjeb; gid, hajr; jiswa, 
igħodd ; xierak, sewwa ; ħanin, kalba 
tajba i he ia a good man, hua rag^I taj- 
jeb ; this is goodfor ihe healtli^ dan taj- 
jeb ghas-sa^ħa ; dan jaghmel il gid ; 
he is good/or notliing, ma jiswa għal 
xejn ; take some^ it will do you good, 
hu ftit, jagħmillec il gid; atl in good 
time, collox f ħinu fcollox f waktu, jew 
cuU waktu waktu) ; io come in good 
time, tigi fil ħin (fil wakt) ; ve were 
there in good time, aħna conna hemm 
fil ħin Cfil wakt) ; it is aa good as done, 
din kisba ħaġa ġa magħmula (għod- 
dha gewwa^; /or good, għal dejjem jew 
għal collox ; he came here /orgood, già 
bawn ghal collox ; a good while, ilu, a 
good wltile ago, ilu ħafna ; a good deal, 
boBta, ħafna ; ġood many, bosta, ħafna; 
good many things, bosta ħwejjeġ ; a 
good understanding man, ragel tal għa- 
kal, li għandu rasu tajba ; / have a 
good mind to go, għandi ħajra cbira li 
immur ; he is as good. as his word, dac 
ta chelmtu (li igħejd jagħmlu) ; to 
make good, tipprova ; 77/ make good 
what I have said, nipprova dac collu li 
għedt ; to make gooda loss, tagħmel 
tajjeb għal ħaġa; i/ you think good, 
jecc jidhirlec li imur jew lijixrak;a 
good tum, favur, piacir ; a good tum 
deserves another, piacir jitpatta b'jeħor; 
good luck^ xorti ; Good luck that he 
was not Uiere, Alla ried li ma chienx 
hemm; Good Friday, il Gimgħa il 
Cbira ; in good eamest, bis-sod ; when 
he said so he was in good eamest, meta 
kallec ma chienx kiegħed jiċċajta 
. (chien iġħejd bis^sod) ; good natured, 
ta kalb tajba, minn tagħna, ħanin ; 
good humoured, minn tagħna, ċajtier, 
b'buri tajjeb ; 1 did this /or your own 
good, jena ghamilt dana għal gid tie- 
għec biss ; what good will it do you ?, 
x'jiswielec ? ; very good, tajjeb wisk ; 
f^ is not good that man should he alone, 
Bajixrakx (m'hux xierak) li ir-ragel 



jibka waħdu ; a good man, ragel għani, 
comodu mil flus; i/you wish to borrow 
£ 100 now go to my baker^ he is a good 
mauj jecc trid tissellef mitt lira mur 
ghand dac li nixtri il ħobż minn ghan- 
du u jakdic sgur, għandu mnejn (jagħ- 
millia tajjeb) ; are you good at tliis sorl 
o/ work ?, tinkala ' għal dan ix-xogħol 
( għal xogbol bħal dana?j; he is a 
man o/ good hreeding, ragel mrobbi 
sewwa, educat (gej minn familja pnli- 
ta etc. ) ; good day, good morning, bon 
ġornu ; good a/ternoon, good evening^ 
bonasira ; good night^ jl-lejl it-tajeb ; 
good'bye^ addio, sahħa ; good sooth, in 
good sojth, tassew, sgur, sgurissimu ; 
to he in one's goodgraces, tcun kiegħed 
tajjeb ma wieħed (tcun migiub) ; good 
bodied, li ghandu persuntu pulita (gi- 
smu jew figurtu pulita ) ; good /aced, 
sabiħ; no, good/aced sir, (Hhakespear, 
Winters talej,h, sabiħ 8in}\XT;good 
/elloxc, minn tagħna, gustus ; good 
looking, sabiħ ; good manners, educa- 
zioni, mgiba tajba ; good speed, fortu- 
na, ix'Xortitgħejnec; gooil will, yolon' 
tà tajba ; avviament ta negoziu ; good 
wonian, il mara (cap) tad-dar; qood 
works, il għemejjel j^w opri tal t'idi, 
opri tajba. 

GooDiNG— talb, carità. 

GooDisH — actarx tajjeb, u hecc, 
m'hux hażin. 

GooDLEss—batut, fkir, li magħandu 
xejn. 

GooDLiNBSS— tieba, ġmiel ; kalb taj- 
ba, ħniena. 

GooDLY— sabiħ, hanin, kalbu tajba, 
minn taghna ; msawwar jew cbir sew- 
wa; there was a goodly number o/ 
young ladies, chien hemm erba sinju- 
rini sewwa jew ġmielhom. 

GooDMAN— ragel li jista, wieħed li 
ghandu il gid, gabillot tajjeb ; il cap 
tad-dar. 

GooDNEss— tieba, tiubija ; the good- 
ness o/ God is infinite, it-tieba t'AIIa 
ma tispiċċa katt (infinita) ; goodness 
gracious! o cbir Alla! ; goodness l is- 
sema ! is-sabral etc. ; goodness knows^ 
Allajaf meta, Alla jaf. 

GooDS—oggetti, eflfetti, mercanzija; 
Hl gotten goods seldom thrive, il hwejjeġ 



Digitized by 



Google 



GOO 



661 — 



GOP 



tas-serk ma igibux barca ; ahe had to 
aell all the goods of her house, cbellha 
tbigh il għamara collba (cuU ma cliella) 
fid-dar ; these goods are no goody dawn 
1-og^etti (din il mercanzia) m'humiex 
tajbin. 

GooDS-BMGiNE — macna ta vapur 
ta I-art ghal trenu merci, (tren għat- 
tgħabija tal mercanzia). 

GooDS SĦED— tinda ghal mercanzia. 
GooDB TRAiN— /r«nu merci^ vapur ta 
I-art bil yaguni għat-tagħbga tal mer- 
canzia biss. 
QooDS TRucK ) vagun tal vapur tal 
GooDs wAoooN / art għat- tagħbija 
jew il ġarr tal mercanzia. 
GooDSHip— tieba, ħniena. 
GooD wiFB — mara ta gabillot ; il 
mara tad-dar ; mara ta darha. 

GooD wiLL — volontà tajba, ghożża ; 
avviament ta ne^oziu, ħanut etc, (fil 
cummerċ) trawwim (minn traxowem). 
GooDY— twajjeb, semplici, belhieni; 
mara tajba, mara cap tad-dar, mara 
ta darha ; goody Blake xoas old and 
poor, (Wontsworth, Goody Blake), ix- 
xwejħa it-twajba Blake cbienet xiha n 
fkira; ^oodV^ kalba ta gewża jew ta 
gellewża (chif isejħula I-Àmeric&ni) : 
goodiesy cejciet, ħwejjeġ ħelwa ; she is 
alxjoays sxtcking goodies^ m'hix ħlief tie- 
col (tarda) ic-cejciet. 
GooDtsHip — tieba. 
GooGiNGS—il fiminelli tat tmun. 
GooLB — selħa, fetħa fħajt; pas- 
8ftġġ» jew mogħdija, f ħajt ; canaf fil 
moll li jagħmel il mewġ tal baħar. 
GooM I kamħ, żbul tal kamħ (li jic- 
GooN / ber fl-India), 
GooR — zoccor li jagħmlu I-Indiani 
mit-tamar maghsur. 

GooRoo — kassis, cappillan, jew curat 
tal Indiani. 
GoosANDBR— isem ta tajra, is-serra. 
GoosB ~ wiż^a ; ħadida tal mogħdija 
tal ħajjata; ħaġa belgha, babbu; tpex- 
pex (fit-teatru etc); tfiey had a goose 
for dbxner Insi Xmas^ chellhom wiżża 
ghal 1-icheI fil Milied li għadda) ; come 
tn, tailor, here you may roast yoxir 
gooscy (Shak««8pettr. Macbeth II^ S), 
ejja, idhol, ħajjàt, hawn tista ticwi 
(issaħħan^ il ħadida (tal mogħdija^; 



xohat a goose you are I x'inti babbn 
(x'inti ibleħ;! ; he xjoas goosed last xiight^ 
he xjnasgoosed the night be/ore, (Dlekf^nn^ 
Ilard Times), il bierah fil għaxja pex- 
pxulu (it-teatru) u il bieraħtlura fil 
ghaxija pexpxulu ucoU. 

GoosBBBRRY — frott bħal ċawsli li 
jagħmluh wisk cunserva; gooseberru 
fool, pasta bil crema u minn dan il 
frott. 

GoosB OAP— wieħed ibleħ, haġa bel- 
għa, babbu. 

GooBB ooRN— ġummar. 

GoosB FBAST-San Michiel (dħul il 
ħarifa). 

GoosB FLESH — meta gismeo icun 
ponot ponot, jew xewc xewc, meta tit- 
chexchex bil bard jew tiehu xi ħasda 
jew katgha. 

GoosB FooT — isem ta ħaxixa, in- 
nittiena. 

GoosB ORAss — isem ta ħaxixa, il 
għobbejra. 

GoosB NBgK— ganċ f pinnur etc. ta 
bastiment ; davit, jew dawc il ħadidiet 
bħal macina biex iżommu il frejgatini 
mdendlin. 

GoosB PADDLB— takdef ħażin jew ad- 
doċċ. 

GoosB QuiLL — pinna tax-rix, rixa 
cbira mil ġwienah tal wiżża. 

GoosBRY— post fejn iżommu il wiżż, 
gallinar cbir, bitħa etc. għal wiżż; 
bluha. 

GoosB SKiN (gqps€ fUsli) — dawc il 
ponot bhal xewo etc. li jitilgħu fil ffilda 
jew fil gisem meta wieħed icun moss 
il bard, jew icun jibia; wA^n I saw him 
coming toxoards us my skin began to rise 
into xohat is vulgarly termed goose skin^ 
meta rajtu gej lejna gismi beda ikum, 
ngħejdu aħna, xewc xewc ("bhal mħao- 
ca). 

GoosB wiNG — pinzell tar-rix ("tal 
gewnaħ tal wiżża ) għattfarfir tat- 
trab etc; tarf ta kala (ta biċċa klugh). 

GoosBYGANDBR— ħaġa belgha, bab- 
bu, ibleħ. 

GoppBR— annimal b'erba sakajn li 
ighammar talit lart (kalb it-trab etc.) 
bnat-talpa; jinsab fl-America, fl-arti^ 
jiet ta ma dwar ix-xmara Mississippi. 



7X 

Digitized by 



Google 



GOP 



— 562 



QOS 



Goppisn— suppervjjcburi, mimli bih 
in-nifsu. 

GoRAL— xorta ta cerv ta lewn griż 
jew lewn il ġurdien, daks mogħża, li 
jinsab fl-Àsia fil Muntanji Imalajja. 

GoRDELLT — żakk cbira, wiehed li 
għandu żakku cbira ; gorbellied^ b'żak- 
ku cbira ; he is a short gorhelly cliap, 
ragel ksajjar b'żakku cbira. 

GoROE— ghadira bl-ilma ghal ħut. 

GooR cocK'isem ta tajra, il ħagla 
sidritha ħamra (ighedulba ucoll gronae). 

QooR oRow ^ xorta ta. ċawlun. 

QoRDUN— tkil, difficili, scabrus. 

GoRDiAN KNOT — il għokda (rabta 
sħiħa u tkila biex tħolla) li rabat Gor- 
dius b*mod li ma ħalliex it-truf tal ħa- 
bel jidru. 

GoRB — demm magħkud ; demm 
iċarċar minn ferita etc. ; girun; ittak- 
kab ; tati dakka ta karn (tinfed b'karn 
jew b'dakka ta ras, bħal dic ta bar- 
ri etc. j ; tagħmel girun. 

GoRPLY— xorta ta dubbiena. 

GoRGB - grieżetn, hawsla, mogħdija 
bejn żewġ għoljet jew muntanji ;^ il 
canal ta rota ta taljola ; tibla, tiecol, 
tbawsel ; tintela sa'l ponta ta mnieħ- 
rec ; tiecol sa chemm thoss żakkec sej- 
ra tinkasam. 

GoRGED — bil gherżuma ; ( fl-armi 
jew fl-araldica) curuna dwar gherżu- 
maj'ew għonk ta xi annimal jew għas- 
fur ; t^ is blazofied as gorged witli a 
crown, (ir-ras tal ghasfur etc.) fl-arma 
tiegħtt igiba mdawra. b'curuna. 

GoRGBous— ta ġmiel cbir, ilellex, li 
igħajjat ferm ; sabiħ li ma ngħejdlecx. 
^GoROBODSLY— bi ġmiel li ma bħalu, 
bi ġmiel li igħaxxak; goldeii and red 
abore it^ t/ie clouds float gorgeouslr/, 
(Longfellow. The Castle by the Sea), 
is-sħab mil-Iewn id-deheb u bl-ahmar 
fuku, jittajjar Cgħaddej fil għoli) bi 
ġmiei li ma bħalu. 

Gdrobousnbss — ġmiel cbir, cobor, 
manjificenza, tlellix. 

GoROER — biċċa armar tal gwerrieri 
li tgħattilhom il griezem (biex tħarsi- 
Ihom grieżimhoni^; mactur għal ghonk. 

GoRGBRiN— il biċċa ta fuk ta capi- 
tell (colonna). 

Go»aBT — biO*a metall gejja bhal 



nofs kamar li il gwerrieri idendlu ma 
għonkhom ( kuddiem ) biex iħarsu 
grieżimhom; biċċa għodda tat-tobba 
li jusaw meta jaghmlu xi operazioni ta 
xi fistla. 

GoRGON— ras cbira, ħaġa li twaħħax; 
li twerwer bil biża ; (fil Mitologia) ras 
Medusa li cull min chien iħares lejha 
chien isir tal gebel. 

GoRGONBAN ) H iwaħħax, li iwerwer 

GoRGONiAN j bil biża. 

GoRGONBJA— mascri, uċuħ, ta Me- 
dusa, 

GoRGONizB -— tagħmel, tibdel ħaġra 
lil min ihares lejc. 

GooRĦBN— ħaġla ta sidritha ħamra 
(mara). 

GoRiLLA— il gorilla, xorta ta xadin 
obir, li ghandu wisk mil bniedem. 

GoRiNG — tinghisa. tokba ; nigża, 
biċċa klugħ ('li gejja bħal girun). 

GoRMAND— żakkiek, wecchiel. 

Gormandi8b| gula, ħneżria għall 

GoRMANDISMi ichol. 

GoRMANDiZER— ara Gormand. 

OoRSB— ħaxixa bix-xewc, ħaxixa li 
tnigghes bħal għolliek. 

GoRSY— bil, li fih il, għolliek. 

GoRTYNA— xorta ta cwamel. 

GoRY— mgħotti bid-demm jew oollu 
demm magħkud, mċallas jew mċappas 
bid-demm maghkud. 

GosHAWK— seker, is-seker castur. 

GlosLiNG — wiżża żghira, fellus tal 
wiżża ; dawc il pendenti, bhal msielet, 
li joħorġu (floc il frott) fis-siġar tal 
gewż, prinioli etc. ; wi^ed ibleh, ħaġa 
belgħa, babbu. 

GosPBL— Evangeliu ; aħbar tajba; 
verità divina, Teologia ; tgħallem il 
verità divina, jew I-Evangeliu ; tip- 
priedca I-Evangeliu ; you must not be- 
lieve t/ie xoords just for Gospel, matridx 
(ma għandecx) temmen dan il cliem 
coUu (li igħedulec ) bħala Evangelin 
(bħalaverità infallibli). 

GosPBL BOOK— il bibbia, il ctieb tal 
Evangeliu. 

GosPBL Gossip — wieħed (bniedem) 
semplici li ma jaghmilx ħlief jitchel- 
lem n irid ifisser I-Evangeliu lill oħ- 
rajn. 

Gospi^L LiG^Ts — l-aocoliti li icun 



Digitized by 



Google 



60g 



- 663 - 



GOU 



hemm wiehed cull naħħa mal ctieb tal 
Eyangeliu jew il misBai wakt li id- 
Diacunu icun icanta 1-Evangeliu f xi 
kuddiesa cantata. 

OosPBL-siDB— dic in-naħħa tal al- 
. tar fejn jinkara 1-Evangeliu; in-nahħa 
tax-xellug tal altar, Comu Evangeli. 

OosPBL-wRiGHT — wicħed mill*erba 
Evangelistiy chittieb tal Evangeliu. 

OosPBLizB — tgħallem, tippriedca 
1-Evangeliu. 

OosPBLLBR— wieħed mill-erba Evan- 
gelisti, Evangelista ; id-Diaconu f kud- 
diesa bil ministri. 

GosPBLLizB — tgħallem billi tippried- 
ca 1-Evangeliu. 

OosBAMBR— bħal għajbur jew ħjut 
ħjut li jittajru mis-siġar fil ġranet 
tas-sajf. 

Gossip — xbin jew xbint, parrin jew 
parrina tal magħmudija ; ċacċarun, 
lablàb ; tlablab, tpaċpaċ, titchellem u 
.tghejd bħan-nisa; ċaċċir, tlablib, ghaj- 
duty discors ; to siand gosaip or sponsor 
tOy tcun, taghmeli parrin; io gossip, 
tixxala, tiddeverti ; witfi all my hearij 
ril gossip at thisfeast, (ShakespHare, 
Comedy of Errors)y bil kalb collha nix- 
xala f din il festa (magħmudija). 

OossiPBR—lablàb, ċaċċarun. 

OossiPiUM— isem ta pianta (is-siġra 
tal koton). 

OossiPY— li iħobb jiċċaċċra, ilablab, 
igħejd etc; she is a gossipy xooman^ dic 
mara li tħobb dejjem tghejd, li tħobb 
tlablab. 

OossooN (bl-Irlandisi^—tfajjel, tifel, 
ġuvnott. 

OosTiNG— ħaxixa, bħal marubia. 

GoT — it-temp passat u'l particip 
passat tal verb get (ara). 

OoTB — canal jew mogħdija għal- 
ilma. 

OoTH— wieħed mil Ooti jew mill li 
Scandinavi antichi ; wieħed min-nies 
barbri. 

GoTĦAMisT — wieħed li jarra sħiħ, 
wiehed li ma jagħmilx ħlief jisbalja. 

GoTHAMiTB— <|ro</Mimw< (ara). 

OoTHARDiTB— isem ta mineral, hecc 
msejjaħ għaliex jinsab fil muntanji ta 
San Oottardo. 

GoTHio— Ooticu, tal Ooti, Isien (il- 



lingua) tal Ooti ; the gothic style ofar- 
chitecture^ stil ta bini goticu (li gej 
ħnejja bil ponta bħal cnejjes tal In- 
glisi etc.) ; goUiic^ CstampaJ goticu jew 
b'tipi (carattru) goticu. 

GoTHicizB—tagħmel goticu, tarġa 
tagħmel barbaru jew ta żmien il Ooti. 

OoTTBN — particip passat tal verb 
get. 

GouoB— żgorbia, taħdem, ittakkab 
bi żgorbia ; briccun, impustur ; tidħac, 
iddaħħal fix-xcora. 

OoujBBRS~il mardveneriu. 

GouL— tghajjat. 

GouLAND—xorta ta fju», il marga- 
riti salvaġġi. 

OouLARD — dua li issir miċ-ċomb, 
tajba għal 1-infiammazioni (biex tniż- 
żel l-infiammazioni). 

OouLB — il grieżem. 

GouRA— xorta ta ħamiem. 

OouRD-kargħa tal fliexchen, kar- 
għa magħmula flixcun ; xorta ta dadi 
għal-Iogħob. 

OouD-woRM— isem ta dudu li jinsab 
wisk fil fwied tan-ngħaġ. 

OouRDB— gorda, biċċa flus (munita) 
Americana ; current, wied ("tax-xita^ ; 
let i/ie gourdes of ilie rain come doxon^ 
(Harding), erħilujinżel (jiġri 1-isfel) 
il current jew il wied tax-xita. 

OouRDiNBSs) °®*» f riġlejn iż żwie- 

^ >- mel wara xi mixia 

GOURDINO j t^jia. 

OouRDY— b'riġlejh (sakajh) minfuħa 
(bħal meta icun żiemel wara xi mixia 
jew giria cbira. 

OouRiD/B — xorta ta ħamiem cbir li 
ighammar mrieħel mrieħel jew ktajja 
ktajja cbar. 

OouRMAND— wecchiel, żakkiek. 

OouRMET — wieħed li jifhem fix-xorb 
u fl-ichel ; wiehed li għandu palat taj- 
jeb. 

GousLY— xorta f għamla) ta arpa li 
chienu jusaw is-SIavi jew in-nies tas- 
Slavonia. 

OouRNBT — isem ta ħuta. 

OouT— pullagra jew gotta ; katra ; 
namra, mnabba, gibda ; poor wotnan^ 
she snffers from iJie goutj msejcna (mis- 
china) tbati bil pullagra ; goui is a 
disease produced by ilie excess ,of uric 



Digitized by 



Google 



GĠtJ 



— 664 



QOV 



acid in the hlood^ il pallagra hia marda 
li issir billi ("meta) ioan hemm bosta 
ocida orica fid-demm ; / aee thee still, 
and on tlie blade o/ thy dudijeon gouts 
ofblood^ Shakespear, Macbeth).^ Jena 
għadni narac, a fak il-lama ta li stal- 
let tiegbec nara katriet tad-demm; 
catalogues serve for a direction to any- 
one that haa a gout for thc like atudiesy 
(Woodward, onfoeeiUj^ il cataloghi 
iserva ta għajnana lill dawc collha li 
iħobba (li hama mogħtijin għal) dan 
li stadia. 

QouTBN— tkattar bħal ma tagħmel 
iz-xemgħa meta taghmel ir-rattam. 

QouTiTY— bil gotta. 

Q0UTI8H— li għandu id-dispoBizioni 
tal (li jista ican ibati bil) gotta jew 
bil pallagra ; li għanda ftit u xejn mil 
(jew li isofri actarx bil) pullagra. 

QouTous — ara gouty, 

GouT-STONBB — iż-żrar jew il gebel 
fid-demm li iwaġġa fil mard tal pul- 
lagra. 

QouT WBBD i isem ta ħazixa il goat 

GouT woar / weed. 

GouTY— bil gottajew bil pullagra, 
li għandu jew li'ibati bil pullagra ; tal 
pullagra ; minfuħ li donnu bil pulla- 
gra ; minfuħ ferm, b'nef ħa cbira. 

GovB— gozz. munzell ħuzlief ; tim- 
munzella, tagħmel munzell bil katet 
tal ħuxlief. 

QovBRN ^ taħchem, iBsaltan, tlig- 
gem, tiggverna ; triegi, tmizzi ; traż- 
żan, tirghen, iżżomm ; a good king 
governa his people by means of wise 
iaw8 and an upright administration^ ħe 
tajjeb isaltan f^jaħchem) fuk il poplu 
b*ligijet sewwa u amministrazioni tal 
ħakk ; it le the helm that govems the 
ahip^ it-tmun li iriegi (imixxi sewwa 
għal fejn għandu imur) il bastiment ; 
sheiedesperate, govern A^r.Shakespear, 
Lear y, S), hia kalilH,harxai rażżanha 
(irghinha) ; we ought to govem our 
passions, imissna f'għandna) nra^inu 
(ngħaccflu) il paHHionijet tagħna. 

QovKRNAiiLB— li jista icun mahcum 
jew iggvernat ; li jista jiira^ian, icun 
mgħacches, jew mirgun ; lam sorry to 
say he is not governable, jiddispiacini 
ngħejd li ma hux ta min jiggvernah 



Oi m*hux ubbedient, li ma jisma minn 
ħadd) ; tell him, you are sure to succeed, 
he is so governable, għejdlu, sgur jir- 
nexxilec li trid, għaliex dac bniedem 
li jokgħod (jew li jiccuntenta) għol 
collox. 

GovEBNANOB— mgiba, diportament. 

QovBBNANTB — govemauti, mara li 
ghandha (icollha) ħsieb it-tfal. 

GovBRNATiON— ara government. 

QovBRNBSs— governatrici; governan- 
ti, majistra jew mara li għandha ħsieb 
it'tgħalim u I-educazioni tat-tfal ; il 
mara ta suprintendent ( govematur 
jew direttur) ta ħabs. 

QovBRNBBsiNa — il professioni ( li 
stat, ufficciu ) ta governess (ara) ; slie 
has taken up govemessingy hia għazlet 
li issir governanti. 

GovBBNiNo — li jaħchem, li iriegi, li 
irażżan, li jirghen, li iżomm; tliey are 
t/ie governing party here, huma il par- 
tit li jiccmandaw hawn ; a goveming 
wind, riħ li jaħchem, (li jirbaħ hu). 

QovBRNLBss — bla (minn għajr) gver- 
natur, bla cmand, ħacma etc. 

QovBRNMBNT — gvcm, amministra- 
zioni, ħchim ; tal gvern ; tlie CouncU 
of Government^ il Gunsill tal Qvern;/ic 
has the Govemment of the province in 
hishanda, għandu il ħchim (it*trigija 
jew I-amministrazioni) tal provincia 
f-idejh; the govemment schools, li schej- 
jel tal gvern ; he never had any govem- 
inent ofhimself katt ma għaraf iraż^.an 
(iriegi sewwa) lilu in nifsu ; he is a 
man of govemment, ragel sewwa (li jaf 
irregula, tal cmand). 

GovBRNMBNTAL — tal gvem, gverna- 
tiv ; he is one of the members favourable 
to the governmental policy, hua wie- 
ħed mil membri li i;^.ommu mal poli- 
tica tal gvern (wieħed mil governativi). 

QovBRNOR— governatur, dac li (min) 
iriegi; ħachem ; bdot ; surmast, għal- 
liera; cap/suprintendent, direttur etc.); 
11 is Excellency the Goi'ernor is to dis- 
tribute thc prizes, il Qovematur sejjer 
jati il premi' ; he is the govemor of the 
whole business, f idejh (hu li irigi) l-af- 
farijiet collha ;my son had always good 
tutors und governors, ibni chellu dejjem 
surmastrijiet tajba ; do you know Uie 



Digitized by 



Google 



ĠOV 



- 56S- 



GftÀ 



goveimor ofihe Bank o/ JEnalandf, tafa 
id-direttur tal Bano tal Inghilterra; 
who is the govemor herel^ min hu il oap 
hawn?; gas governor, bħal registru 
għad-dħul jew mogħdija tal gas mill 
caldaruni għal oondotti il cbar soond 
il bżonn li ican hemm. 

OovBRNOR Gbnbbal — Vioere ; the 
Governor Oeneral of India^ il Vicerà 
tal India. 

QovBRNORSHiF— il grad, ufficiu; rank 
ta governatur. 

Oow— balalu, Btupidu, ħaġa belgħa, 
ibleħ. 

OowAN fdaisy)— margariti (fjnr) ; ae 
freah aa a May Oowan, (Keotf, Guy 
Mannering\ fuk ruħu donnu fjur tal 
Margheriti ta Mejju. 

GowANBD—- collu (mimli^margheriti. 

GowANT— sabiħ bil fjuri tal mar- 
gheriti ; a gowanicday^ ġurnata eabiħa. 

GowD — ornament, biċċa ( ħaġa ) 
għat-tiżjin, biċċa i ħaġa ) tal-Iogħob 
tat-tfal ; deheb. 

GowDBN— (bħal goldenj tad*deheb» 
mdiheb. 

GowDBN-KNAP— zorta ta lantosa. 

GowDiBS— isem ta ħuta (bħal pix- 
xispat). 

GowisH — ibleħ, belhieni, stupidu, 
balalu. 

Gow.SHNBss - blulia, stupidaġni. 

GowK — ( il cuckoo ) ħaġa belgha, 
ibleħ; to hunt ihe gowk^ tagħmel baġa 
ta ibleħ. 

GowKs BRRAND - daħoa li jidħou b*xi 
ħadd fl-ewwel ta April. 

Gowk's storm — tempesta, maltem- 
pata cbira li iddum il ġranet. 

OowKiT— stupidu, ibleħ, ħaġa bel- 
għa, balalu. 

OowL— tgħajjat, tingħi. 

OowLB — mogħdia, passaġġ, ħofra 
bejn żewġ għoljet. 

OowLBB— ragħaj il bakar. 

GowN—libsa tan-nisa, ċulkana, du- 
blett; a dremug gown^ ġobba di camra 
(Ibies ta rgiel għal gewwa id-dar) ; do- 
ga jew toga, ' (tal avucati etc. j; the 
judges were all in their caps and gowns^ 
li mhalfin chienu collha (libsin) bil 
berrittin u id-doga ; gown, wieħed law- 
riat fiMigi (avucat) jew fit-Teologia; 



any otJier man of ilxe gown^ (Maeaalay, 
History of EnglandJ^ ragel jeħor (hadd 
jeħor) iawriat. 

GowMBD-liebes ittoga, bit-toga. 

GowNSMAN— min (wieħed lawriat li) 
igib jew jilbes it-toga); professur ta 
Università. 

GowPBN -il ħofra tal id (meta wie- 
ħed ilesti biex jilka xi ħaġa fidejh) ; 
mimli id ; tarfa b'idejc it-tnejn miftu- 
ħa u ma xulxin. 

GowPBNFULr-mimli id. 

GowT — fetha, passaġġ, canal jew 
mogħdija ghal 1-ilma. 

GozzARD — min jindocra il wiżż ; 
iblaħ, miġnun. 

Grab— tahtaf, tati is-salt biex taħ- 
taf jew tiehu ħaġa; xorta (iaem) ta 
bastiment Indian (tal Malabar) b':iewġ 
arbli u b'żewġ prujet. 

Grabbbr— min jahtaf jew jati is- 
salt biex jeħu ħaġa ghal għarrieda. 

Grabblb — itteftef, tfittex, timxi bit- 
teftif (bħal meta wieħed jimxi fid- 
dlam); tinxteħet fl-art (tokgħod mix- 
ħut fl-art). 

Graob— ħlewwa, ġmiel, grazia, bar- 
oa, ħniena, maħfra ; titlu ta Duca jew 
ta Arciskof; iżżejjen, tirkem, issebbaħ, 
tbierec; ehe is admiredhy everyone there 
for her grace^ msAbuba minn culħadd 
gbal ħlewwa (jew għal ġmiel) ta^ħha ; 
if Ood gives me jriwtf, jecc Alla jatini 
il grazia ; he is in a state of grace^ {in- 
sab fli stat tal grazia t-AIIa ; you doni 
seem to have any grace^ donnoc ma 
għandec I-ebda nniena; he does not 
givc one minutes grace^ you must be 
punctual, ma jatix (ma jahfirx) minuta 
żmien, jahtieġ tcun hemm fil ħin sew- 
wa ; tliere wos also His grace ihe Arch- 
bishop of Malta^ chien hemm ucoll 
I-Arciskof ta Malta ; when he met the 
Duke he told him ^^Does your grace wish 
to come and see my museum f " meta 
Itaka mad-Duca kallu '^Trid tigi tara 
il uinsou tigħi?"; these fringes will 
grace tlie room very much^ il freneż iżej- 
nu (isebbħu;^ il camra ħafna ; grace 
afUr meals^ it-talba ta kabel I-ichel ; 
did yon sny you grace ?, għedt it-talba 
ta kabell-ichel?; days of grace^ (fil 
cummerċ) il ġranet tal grazia li . jah- 



Digitized by 



Google 



QRa 



— 666 — 



OħÀ 



fro jew li iħalla wara iż-żmien stabilit 
tal għeluk ta ħlas ta cont etc.; throne 
of Gmce^ it-tron t'Alla Mmbiereo 
(minn fejn Alla ixerred il grazii jew 
il barea Tiegħn) ; to come to the throne 
o/ Oraee^ tersak lejn Alla per mezz ta 
it-talb ; to get info one's good grucee^ 
tcan maħbab (migiub) minn xi ħadd 
Cminn bniedem) ; he managed to get 
into my c/iief*s graces, ra cbif għamel u 
daħal f kalb il cap tiegħi ; with a good 
grace^ tajjeb, chif jixrak, cbif imor, bil 
gost, bil grazia ; wit/i a bad grace, gof- 
fament, bla grazia, bla gost. 

Gbaoe DRiNK — ittazza li dawc li 
icunu li pranzo jixorba bis-saħħa ta xi 
ħadd jew ta xulxin flimchien kabel ma 
ikumu mil mejda (wara li isir ir-rin- 
graziament ta wara 1-icbel). 

Gbaob-btbokb— 1-aħħar dakka(f biċ- 
ċa xogħol) id-dakka ta li mghaliem. 

Gbaob-oup — ara grace drinL 

Gbaobd— bil grazia, mbierec, sabih, 
virtuB. 

Gbaobful— sabiħ, eleganti, bil gra- 
zia, li jixrak, mżejjen bil ġmiel u bil 
hlewwa ; ħlejju, grazius. 

Gbaobpulnbbb— ġmiel,grazia, ħlew- 
wa, sbuħia. 

Gbaoelbbs— mkit, cbiesaħ, bla gra- 
zia; abandunat, ħażin; a graceleaa 
hearty kalb hażina (viziata, corrotta). 

Gbaobnote — fil musica, nota mi- 
żjuda biex tati gost jew issebbaħ. 

Gbaobs (fil Mitolo^ia) — tliet aħwa 
allat nisa, foloz, li isimbom Eufrosina, 
Aglaja u Thalia, 

Gbaob 8AYBB— dac li ighejd it-talba 
u ir-ringraziament ta kabel u wara 
1-ichel. 

GBAOiLB-maghlub, rkiek, niexef. 

Gbacilis— isem tamusculu fil coxxa. 

Gbaoility — għelubija, nxufija, rek- 
ka. 

Gbaoious— ħanin, kalbu tajba, hlej- 
ju, maghġub, grazius, ħieni ; and t/ie 
Lordwae gracioua unio Viem, u Alla 
chien ħanin maghhom ; w he gracious 
in the peoples eyeitf (Shakedpeans 'd 
Henry IV )^ magħġub fgħajnejn il 
poplu ? ; gracious be the issue, (ShakeR- 
peare, Jrinters TaleJ^ ħieni icun il 
frott ; no face so gracious is as mincy 



(Shakespoare, Sonnet), 1-ebda wiċċ ma 
bu sabiħ (ħelu jew grazius) daks tie- 
għi ; Good Gracious !, il Mulej ; ; mar- 
riedy o my araci'jusl^ miżżewweġ !... il 
Mulej I... anjar ma ngħejd xejn ! 

Gbaoiousness— tieba,ħniena ; ħlew- 
wa, ^miel ; the graciousness ofhis ans- 
wer made no impression on them, il' 
ħlewwa tat-twegiba tiegħu ma għam- 
litilhom ebda impressioni (ma ittiefsa 
xejn għal ħlewwa li biha ho wegi- 
bbom). 

GBACKLB'isem ta għasfur. 

Gbadation— gradazioni, tlugħ tarġa; 
mogħdija il kuddiem bil ftit il ftit jew 
għal xejn; scala ta lewnijietete. 

Gbadational) li igħaddi il kuddiem, 

Gbadatoby ) li jitla il fuk bil mod 
il mod, gradatament jew bil gradi 
(m'hux fdakka jew fsalt wieħed); it- 
taraġ li jati mill cunvent għal cnisia. 

Gbadb— grad, ranc, tarġa ; tippiana 
mogħdija għal ferrovia ; /le obtaineda 
certificate of the second grade, ħa certi- 
ficat tat-tieni classi (grad) ; t/^ey will 
grade t/iis road next, issa 1-ewwel ma 
jippianaw (jinvellaw) din it-triek. 

Ubadbly — li jixrak, sewwa, chif 
imur. 

Gbadibnt— li jitla u jinżel għal xejn 
għal xejn ; li jimxi bil ftit il ftit. 

Gbadinb— xorta ta scarpell (furma* 
tur ) bis-snien, ta U sculturi, ( biċċa 
għodda tal isculturi). 

Gbadual— gradwal, ctieb, talba fil 
kuddiesa; li jitla għal xejn għal xejn; 
imur, jigi, jintgħamel bil ftit il ftit; 
jitkassam ħaġa ħaġa; Bcalini, taraġ 
(bħal dac li jusaw igibu fuk 1-altar fil 
cnejjes biex iniżżlu sfera etc. 

ĠBADUALLY—gradatament, bil mod 
il mod, pass wara 1-jeħor ; already the 
designs of t/ie court begin gradually to 
unfold t/iemselves, (Maeaalaf, Ilistory 
of England, Chap. VI J^ già il pianijet 
(sigrieti) tal korti bdew jinchixfu bil 
mod il mod (h\\ ftit il ftit). 

Gbaduality — progressioni (mogħ- 
dija il kuddiem bil (tit il ftit) rogulari. 

Gbaduatb— lawriat(wieħed li għan- 
du il-lawria); ittalla għal xej għal xej; 
tagħmel bil ftit il ftit ; tkassam ħaġa 
ħaġa ; tkassam fi gradi ; tati il-lawria ; 



Digitized by 



Google 



GRA 



- 667 — 



QRA 



titla ghal xej għal xej, tmnr, issir bil 
mod il mod jew bil ftit il ftit ; tieħu 
il-lawria ; I remember when he wae 
graduated a doctor, niftacar meta ħa 
il-lawria ta tabib ; he is a graduale of 
our University, dac lawriat fl-Univer- 
^ità tagħna (ta Malta). 

Graduatbd— lawriat. bil gradi, tiela 
bil mod il mod jew għal xejn gbal 
xejn. 

Oraduatbd bottlb — flixcan li fil 

. ħgieġ tiegħu icollu immarcati sin- 

ghi etc li jara gradi, kesien (cbejl etc.) 

Qraduatbd oup — tazza (bil gradi 
immarcata għal cbejl) tal ispiżżiari. 

Graduatebhip— il grad li icollu wie- 
ħed lawriat. 

Graduatino 7 lawria ; tliegħ ghal 

Graduation ) xejn ghal xejn ; tak- 
sim ħaġa haġa ; tkegħid ta ilma, li- 
quidu etc. f recipienti cbar ċatti għal 
1-aria biex ifittxu jixxuttau. 

URADUATOR--biċ€a għodda (macna) 
biex biha ikassmu linji, curvi etc. fi 
gradi ; post fejn ikeghdu liquidu etc. 
f current ta aria biex ifittex jixxotta 
mil l-ilma li icun fih. 

Graduation ( fl-Astronomia ) - it- 
taksim ta archijiet, circhijiet fi gradi, 
minuti etc. 

Gradub - diziunariu tal prosodia li 
iservi ta għajnuna lill dawc li jictbu 
il poesija Qrieca jew Latina ; he aet to 
xoorkas much as posMle without gradus 
or other help^iT. Hujrhp^»,7bm Broxonn 
School'dayajy beda jicteb chemro jiflaħ 
minn għajr u la il gradus' u l-ankas 
għajnunjet oħra. 

G\uFF - suprastant ; foss ; tilkimn, 
tlakkam ; twaħhal, tkigbed ma xulxin; 
thawwel. 

Graffaoe — Bcarpa jew izi.urżieka 
tan-naħħa ta gewwa ta foss. 

Graffbr— nutar, sensal taB-self tal 
fluB. 

Graffiti— hżuż, chitba mal ħajt tal 
antichi li jinsabu fil catacombi, fid- 
djar li chienu marduma ta Pompej etc. 

Graft — tilkima; tlakkam; tinfiU 
za ; tiċċomba ħabel. 

GnAFTER — min ilakkam; siġra li 
rainnha tioħu zocc biex tlakkam bieh ; 
fergħa ghattilkim ; xarġun. 



Graftino— tilkim tas-Biġar ; tarf ta 
ħabel marbut bi flasca ma dwaru. 

Graftino ohibbl ) muB jew sicchina 

Graftino knifb j tal gardinari li 
jusaw biex joforku iz-zocc meta iridu 
ilakkmu; sicchina għat-tilkim tas- 
Biġar. 

Graftino tool -bakkun ghal ktiegh 
tal blat (fit-taħfir tal foBsijiet). 

Gbaftlino— tilkima ^«għira. 

Graħamitb— isem ta mineral. 

Grail— il gradual jew ctieb tal inni 
u psalmi tal cnisia ; frac, trab, ramel ; 
rix rkiek tasBeker; dixx, bacil jew 
platt ċatt bħal dac li ħasel idejh fih 
Pilatu meta kal li Gesu sabu innocenti. 

Grain— ħamħ, kamħa ; ħabb, ħab- 
ba ; vinatura tal njam ; granell, l-iċ- 
chen użin, tempra ta bniedem ; tiż- 
bogħ bbub hbub jew millewn (bħal) 
granit ; tiwina (tiżbogħ, bil vini njam 
ngroppi etc u taghmlu jidher bhal njam 
jehor naturali) ; \ tfarrac zoocor etc.; 
ticconza (tnehħi ix-xaghar milU gild ; 
trattab il gild ; tati il frott jew tiffrot- 
ta ; the land heqan to grain (Gowbr), 
I-art bdiet tati il frott ; a grain qfsalt, 
melħa (bicca, farca, melħ); twenty 
grains make one scruple^^ ghoxrin gra- 
nell jagħmlu scruplu (pis) ; against the 
grain, contra il vina ; contra il volontà 
jew in-natural ta dac li icun ; graihs 
ofparadise^ xorta ta ħwawar ( ħbub 
ħbub) li jaħarku ferm, tajbin biex iħal- 
tuhom ma li spirtu biex ikawwuh. 

Grain bin— foBsa tal kamh. 

Grain BiNDBR-dac it-tiben li bih 
jorbtu il katet tal kamħ. 

Grain BRUiBBR— mitħna għal kamħ. 

Grain CLBAVBR— macna ghal għażil 
tat-tkiek, smid, nuħħala, tiben etc 
minn xulxin wara li jindahaii il kamħ. 

G RAi N DRiLL -^ macna għaż-żrigħ tal 
kamħ fil mogħdia tal moħriet jew in- 
dani indani tul il għalka. 

Grain fork— midra, furchetta cbira 
ħafifa tal njam għal tkallib tal kamħ. 

Grain ħullbr — macna li tkaxxar 
jew tneħħi il hliefa jew il koxra ta bar- 
ra tal kamħ. 

Grain lbathbr — gild ta*-żwiemel 
iccunzat ; gild iccun^at u lest u miz- 
bugħ iswed għa^«-żri^ben tan-nisa etc. 



Digitized by 



Google 



QRA 



668 - 



QRA 



QBAiN-mLL'mithna tal kamh. 

Qbain moth — duda tal kamħ, il 
bumankar. 

Crainaob — ħlas, daziu tal kamh; 
dritt li dari cbienu iħulsu Jill gvern 
dàwc li cbienu idaħħlu il melħ f Lon- 
dra, billi jatu mill ghoxrin wahda tat- 
tagħbija tal melħ li chienu idaħħlu ; 
isem ta marda> bħal tumur li jitla 
friġlejn iż-żwiemel. 

Qbainbd — magħmul ħbub ħbub ; 
aħrax, iccuscsat m'bux lixx. 

Qbainbb— taħlita (composizioni) ta 
ħmieġ tal ħamiem u ilmà ii jusaw fix- 
zogħol tagħbom dawc li jiccunzaw il 
gild ; siccbina tal cunzaturi tal gild 
biex biba ikaxxru ix-xagħar mill gild; 
żebbiegħ li jiwina njam etc. ; pinzell 
ghal vinar (għaż-iebgħa), tal vinar. 

Qbaining— wiċċ (tar-raba) kamħ; 
snien (ta rota) ; il għeriek fuk il wiċċ 
tal gild biex jiccuecsawh ; vinar (żeb- 
għa bil vini etc.J tal injam ; graining 
board, dic it-tavla fejn jifirxu il gild 
biex jiccuscBawh fil wiċċ; graining tool, 
il pniezel, mxàt etc. ta dawc iż-żebbi- 
gha li jafu jiwinaw (li njam) jew jiżb- 
għu bil vini etc. bħal li n jam naturali. 

GBAiNiNa— isem ta ħuta żgħira tax- 
xmara jew tal ilma ħelu. 

Qbains — il kxur jew il hliefa tal 
mah jew dic il ħaxixa li minnha jagħ- 
mlu il birra ; ilma mhallat bil hmieġ 
tal ħamiem li jusaw għal gild biex 
iraddbuh meta jiccunzawh. 

Qbainstafp— ara quarler-staff. 

Qbainy — ħbub ħbub, bil hbub ; collu 
((nimli) kamħ. 

Obaip — seker ; foxxna, furchetta 
cbira biex ikalbu iż-żibel biha. 

Qbaith— lest, pront ; dritt ; eeriu, 
tassew ; kasir, ċchejchen ; tlesti ; tlib- 
bes ; tlesti (tħawwar għat-tiBJir) ichel ; 
tgħaddas fl-urina ; ames ; Ibies għal 
gwerra (ta gwerrier) ; ghodda ta wie- 
ħed li jaħdem fil barrieri jew fil mi- 
nieri; proprietà, beni etc , gid ta bnie- 
dem ; nwejjeg jew affarijiet ta Ibies ; 
mishun (lissija bis-sapun) għat-togħ 
lija tal ħwejje^ ; dac il ħajt mibrum li 
minnu igħaddi il medd ta newl. 

Gballatobbs — ghasafar tal ilma, 
bħal għarnuk, papra, borca etc. 



Qballatobial) tal għasafar tal il- 

Qballatoby ) ma 

Gballio— li ghandu sakajn twal u 
gholjin ; għoli minn sakaib. 

Qbaijjnb— tal prallaiores {ai9k). 

Qballooh— it-truf, il fdal ta oerv ; 
tneħħi, takta it-truf ta bhima bħal 
cerv etc. 

QiuH— ncurlat, mdagħdagh; gwer- 
rier ; dispiacir, għali ; gramma uiin 
Francis ; iddejjak, iġġagħal lill minn 
jincorla. 

Qbamashbs— trombi jew ghetti għol- 
jin li igħattu il kasba tas-siek sa 
rcobba. 

Gbambnttr — isem ta mineral ta 
lewn hadrani. 

QBAMBBGY—għàjta tal għageb bħal 
meta nirringraziaw lill xi ħadd u 
nghedulu : ħafna, grazie ; nizzicħajr. 

Qbammia— ħaxix, nigem. 

Gbamniaoba I ħxejjex, bhal ni- 

Qbamnioa J gem etc. 

Qbammiaobous — mniggem ; ħaxix 
bħal nigem. 

Qbaminbal ) tal ħaxix, bħal ħaxix, 

Qbaminbous) mniggem, tan-nigem. 

Gbaminifolious—U għandu il (bil) 
werak bħal dac tal ħaxix. 

Qbaminivorous— li jecol il, jew li 
ighejx bil, ħaxix. 

Gbammalooub — chelma mahżuża 
b*sinjal; (bhal meta fil Fonografija 
nictbu "|"floctU. 

Qbammab — grammatca ; ctieb tal 
grammatca; grammar is the art of 
apeaking or writing a language correctly^ 
il grammatca hia is-sengħa li^nit- 
chelmu u nictbu lingua Clsien) sewwa 
(minn għajr sbalji) ; lend me your En- 
glish Grammar^ islifni il (ctieb tal) 
Qrammatca Inglisa tiegħec; a gram- 
mar rule^ regula tal grammatica. 

Gbammabian — grammaticu; wieħed 
li jaf jew mħarreġ fil grammatca; min 
jicteb jew igħallem il grammatca. 

Qbammablbss — bla grammatca. 

QBAMMAB-scnooL— scola fejn jitgħal- 
mu il lingui (\\ Qriec u il Latin etc.> 
chif titlob il, jew bil, grammatca. 

Qbammatioal — grammaticali, tal 
grammatica; scond il grammatica; 
sewwa, corrett. 



Digitized by 



Google 



GRA 



569 — 



ORA 



Qrammatioàlly— grammaticalment, 
Bcond jew cbif titlob il grammatic)Ei ; 
sewwa, correttametit. 

Gkahmatioastbr — wieħed lijidhirla 
lijaf il grammatica (a ma ican jaf 
xejn). 

Gramhatioism — pont, regala jew 
principia (tagħlim) tal grammatica. 

Qbammatioizb— ticteb jew tagħmel 
scond il grammatica, turi li taf il 
grammatica. 

Qrammatist — wieħed li jippretendi 
li jaf sewwa il grammatica. 

Gramhb— ażin Francis, ta li spi- 
ziari, gramma. 

GRAMMiTB^isem ta gebel (mineral). 

Grahhitis — xorta ta felci. 

QrahhontiaK — ordni ta patrijiet 
Creligiasi) li sar fis-sena 1708 bil per- 
mess tal Papa Qregoria VII. 

GRAHPLB--ċcala ; gambla cbir. 

GRAHPUs^isemtaħatabħal baljena. 

Qranade — (ara grenade) — pamflet, 
satira. 

Qranadibr— ara grenadier. 

Granadilla— isem ta siġra bħal dic 
tal ward tal passioni, li tagħmel frott 
tajjeb wisk ghal 1-icbeI. 

Granado— rammien; rammiena. 

Qranary — matmara, fossa għal 
kamħ ; the band is to play on the gra^ 
naries, il banda gbandba (sejra) id- 
dokk fak il fosos. 

QRANATiTB—xortata ħaġra preziasa. 

Qranatuh — rammiena. 

Grand — cbir a sabiħ wisk ; famas, 
ewlieni,li mabawnx bħala; 8ħiħ,coIIa; 
this is the grand sum^ din hi is-somma 
sħiba (collha) ; tfiat wae a grand idea, 
dic chienet idea cbira ( famasa ) tas- 
sew. 

Grand action— ix-xogħol tal piana 
forti (meta it-tasti itellgħa li mrietel, 
dawn jolkta il corda a jerġgba jinżla 
għal lochom ). 

Qrand-assizb — xorta ta caasi li 
chiena isira fi żmien Enrica V tal In- 
ghilterra, fejn il ħati chien jista jagħ- 
tel jew li iBsirla il caasa billi jiccam- 
battijew inchella billi jokgħod għal 
giuri. 

Grand Cohhandbr, Qrand Cross— 
1-ogħIa grad f certi ordni tal Cavalieri. 



Grand-dauoħtbr — it-tifla tal iben 
a ta bint ta dac li ican ; my grand- 
dgughter is dead^ it-tifla ta binti mietet. 

Qrand dats— ġranet, festi, cbar jew 
egħżież (prima classi) bħal ma ha it- 
Trerà, Lapsi, Santa C!orpi U Eaddisin 
coUha etc 

Qrand-dukb— Qran Daca, titla li 
jata lil membri tal familja Imperiali 
tar-Bassia, jew lill xi prinċpijet Tede- 
schi tal Qermania. 

Qrandfathbr — nanna. 

Grand larobnt— serk ta flas fok 
ix-xelin jew ta ħaġa li tiswa actar 
minn xelin. 

Qrand-lbbt— lakgħa generali, cbira. 

Qrand LODOB— il-loġġa ewlenia jew 
il post principali fejn jiltakgħa il ma- 
żani. 

Qrandhahha— nanna, gran mamà. 

Qrand hastbr— gran mastra; Dlsle 
Adam was thefirst Grand Master that 
eame to Maltay I-Isle Adam chien I-ew- 
wel Qran Mastra li g\h Malta ; il cap 
tal mażuni. 

Grand-hothbr— nanna. 

Grand-nbphbw— it-tifel tat-tfal i% 
ħac (tal ħa j. 

Qrand-nibcb — it-tifla tat-tfal tal 
oħt. 

Qrand-sbionor— il gran Sinjar, jew 
Saltan tat-Toroc. 

Qrand-sirb— nanna ; missier ewlie- 
ni; ihe boy set vp betwixt his grandsire*s 
knees^ (Tf DDysOD, Dora, 198)^ it-tifel 
mar kagħad bejn rcabtejn (riġlejn) 
nannab ; great Romulus^ the grandsire 
of them all, ^Speoser), il cbir Romalo, 
I-ewlieni missier tagħbom il coU 0*ew 
li minna il coll hama mnisslin). 

Qrandson— I-iben tat-tfal ta dac li 
ican ; I am already a grandfather^ John 
is my arandson^ jena ġa sirt nanna, 
Qanni ba bin ibni (jew binti). 

Qrand vizibr— il Gran Visir jew il 
Prim Ministra tat-Tarchia. 

Qrandha (floc grand motherj— n^n- 
na; xiħa; nana. 

Qrandbb— wieħed mil cbarat; sii^jar 
mil cbar. 

Grandbur— cbaria, cobor. 

Qrandbvitt— cobor, għomor, ħajja 
twila. 



72 



Digitized by 



Google 



GRA 



— 570 — 



GRA 



GftANDBYOus— ligħax ferm, li chellu 
ħajja twila, jew li ghanda ħajja twila. 

Gbàndify— tcabbar, taghmel cbir. . 

Gbandiloqubnob— cliem jewdiscors 
(għajdat) għoli, bombasticu. 

Gbandiloqubnt 1 bombasticu, għe- 

Grandiloquous /ġubi fi cliemu, li 
jitchellem bi stil ghali. 

Grandimous — tas-silġ ; coUu jew 
mimli silġ. 

Gbandiosity — cobor. 

Gbandly— bil cobor, maestusament, 
pomposament. 

Gbandnbss — cobor . 

GBANB-^are groan. 

Gbanob— kasam* 

Granobb— membru ta società (xir- 
ca) tal biedia. 

Gbangbbizb — takta stampi minn 
ctieb biex tkegħedhom fi ctieb jebor. 

Gbanobbish— ktug:ħ ta stampi, figu- 
ri etc. minn clieb biex jitkieghdu fi 
ctieb jeħor. 

Grangbbite — min jakta stampi, fi- 
guri etc. minn ctieb biex iwaħħalhom 
jew ikegħedhom fi ctieb jehor. 

Gban GusTO-(fiI musica ) espres- 
sioni, ħlewwa cbira ; ( fil pittura ) xi 
ħaġa li wieħed jitgħaxxak biha (V\ tol- 
kot il għajn jew li tati gost, issebbah. 

Gbanifbbous— U jagħmel (tal) ħbub 
(tal kamħ). 

, Gbaniform— bħal ( li għandu għa- 
mla ta) ħbub tal kamħ. 

Graniutb— xortata granit biħbub 
(itticchiat) rkak. 

Granilla— it-trab jew frac li tagħ- 
mel jew tħalli warajha id-duda tal 
cocinilja. 

Granite— granit, rħam jebes ferm; 
tal granit ; jebes ferm ; bniedem jebes 
jew fsaħtu ferm; these are granite 
blocksfàdkwn bicciet cbar tal granit; 
he has constitution of granite, għandu 
sa^ħa li ma bħala (donnu tal ħaġar, 
jew donnu gebla ). 

Granitio— tal granit, bhal graiiit. 

Granitification — is-sajran jew il 
għamil (il formazioni) tal granit. 

Granttiform-^U għandu għamla ta 
granit. 

Granitify — tagħmel ( tbiddel fi ) 
granit. 



Granitoid— li jixbeh il granit. 

Gramivobous — li igliejx bil, li jecol il 
haxix; /oivls, turkei/a, and ducke are gra- 
nivorous birds^ it-tigieġ, dundiani, u'l 
papri huma għasafar Ctjur)Ii jeclu il 
(ighejxu bil) ħaxix. 

Gbannah— nanna. 

Granny (jew grannie) - nanna, mara 
xiħa ; xiha. 

Gbanny's knot — xorta ta rabta 
(għokda; li jagħmlu il baħrin. 

GBAMT^ghati, sensia, permess ; tati; 
tgħaddi, tati sensia ; tippermetti ; your 
grant or your denial s/iall be mine 
(Shakespeare, Ilenry VI ), il għati 
tigħec (ta sensia) jew iż-żamma icunu 
tiegħi (f-idejja) ; all the Irish Grants 
of WUliam \oere annulled, ( Macaalay, 
tlistory of EnglandJ, il concessionget 
(permessi, għati etc.) ta ( li chien ta ) 
GugUelmu gew collha mneħħija (spiċ- 
ċau collha) ; grant me two days leave, 
please, tini jumejn permess jecc jogh- 
gboc ; grant it be so^ natu cas (ngħejdu 
li għal mument) li hu hecc; take itfoi* 
gmnted, assicura ruħec ( cun af li hu 
hecc sgur ; okgħod fuk chelmti ). 

Gbantablb— li jista jingħata, icun 
permess. 

Grantbb— min jakla xi ħaġa, dac li 
lilu tigi mogħtia xi ħa^a. 
- GBANTBB-^min jati jew jicconciedi. 

Gbantly— ara wHlingly. 

Gbantob— min jati. 

Gbanulab — hbub ħbub, magħmul 
ħbub ħbub. 

Gbanulatb — tagħmel ħbub ħbub, 
timla bħal ma jagħmel iż-żbul tal 
kamħ ; issir bhal kamh, bbub ħbub. 

Gbanulatbd olass — ħgieġ iccuscsat 
(aħrax),mtappan,taj jeb għat- twieki etc 

Gbanulation — granulazioni, għa- 
mil, tibdil fi ħbub ħbub ; grannlazioni, 
tlugħ fil gisem (fil ghajnein) bħal hbub 
ħbub rkàk; miU tal kamħ u cull xorta 
ta ħbub. 

Gbanulb— ħabba (tal kmuh) ; frac, 
hbub rkàk ; Uiere are granules in tħe 
bloody hemm bħal ħbub ħbub fid- 
demm. 

Gbanulifebous— li jaghmel jew U 
fih (mimli) ħbub. 

Gbanulous— mimli ħbub. 



Digitized by 



Google 



OtU 



-671- 



G&A 



Qrapb - gheneb ; xorta ta tnmar li 
jitla f ri^lejn iż-żwiemel ; dio il għokda 
li icun ħemm fit-tarf tal canani ; a 
bauch of grai^esy għankud għeneb. 

Qrapb-dunoħ— għankud għeneb. 

Qrapb-tbbllis — cannizzata għal 
dielja. 

Grapb-vine— dielja,8iġra tal għeneb. 

Qrapblbsb— bla għeneb; minn għajr 
togħma jew il gost tal għeneb. 

Qrapelet --għenba żghira. 

Qrapbry— vinja, post, għalka etc. 
fejn ma iconx bemm ħlief dwieli biss 
(h stess bħal vinert). 

Grapeshot— balla cbira magħmula 
minn ħafna balal obra ; balla gSankud 
ta balal oħra fuk xulxin (din il balla 
tcun actarx ta tliet indani u cull in- 
dana bi tliet balaU. 

Grapb-stjnb— iz-zerrigħa tal għe- 
neb. 

Qrapb-wort — isem ta ħaxixa vele- 
nusa; il għeneb id-dib. 

Graphio ) tal chitba, tal ħazż, tad- 

Qraphioal / disin jew tpingia; mic- 
tub, maħzuz, iddisinjat ; maħzus^ jew 
disinjat tajjeb ; descritt tajjeb ; ċar li 
jiftihem b'mod li donnoc kiegħed tara 
il ħaġa kuddiem għajnejc ; / read a 
graphic description of what took place 
t/iere, krajt descrizioni tajba nafna 
(ċara) ta cull ma sar hemm ; could the 
propliet have possibly given a plainer or 
more graphical deacription? (Warbar- 
tOD j, sata il profeta jati descrizioni 
actar ċara u tajba milli iek? fie is a 
graphic xoriter^ dac chittieb ċar ( li ju- 
ric il ħaġa kisec kiegħed taraha kud- 
diem għajnejc). 

Graphio rbprbbentation — wiri ta 
ħaga (rappresentazioni) ^r mezz ta 
linji (ħżuż; u diagrammi. 

QRAPHioAiiLT — bmod ċar, tajjeb. 

Qraphidal— xorta ta hażiż (hass) li 
jicber fuk il bjut etc. 

GRAPHioLoaT— is-sengħa (li studiu) 
tal ħżuż jew tal chitba. 

Qraphitb— mineral ("ħaġar) iswed 
bħal ċomb li minnhu jagħmlu il-Iap- 
sijiet tal carta (igħedulu ucoll : plum- 
hago). 

Graphitb dattert — batteria gal- 



vanica ma^hmula miż-żingu u mil 
carbon fl-acidu sulfuricu. 

Qraphitio— li gej ( maghmul ) mil 
graphite (ara). 

Graphitoid 7 li donnu ( li jidhelr 

Graphitoidal) bħal) graphiU.{dXd»). 

Qrapholitb— blat tal lavanja mxak- 
kak jew maksum u lest għal chemm 
jaktgħu il-Iavanji għal chitba. 

Qraphombter — strument ( biċċa 
għodda) tal periti biex jeħdu l-anguli, 
igħejdulu ucoll demi'circle j'ew chif 
nghejdulu ahna nofs kamar. 

Graphombtrioal — tal graphometer^ 
mchejjelj'ew mekjus bil graphometer 
(jew grafometru). 

Graphosoopb — grafoscopiu, stru- 
ment, tromba jew microscropiu, li juri 
cbir form, invintah Rowaell fis-sena 
1871 biex icabbar ritratti etc.fil għajn. 

Qrapnbll — ancrott (ancra żghira 
għad-dgħajjes etc.) ; rampil. 

Qrapplb— kbid, ħfin; takbida, ġlie- 
da ; takbad, tahfen ; titkabad, tiggie- 
led ; titħabat ; ganċ cbir bħal rampil 
biex iżommu bastiment mkabbad jew 
marbut ma j'eħor; rampil, dawc il 
ħjut etc. li icollhom xi siġar (pianti) li 
jixxabbtu biex jakbdu mal ħitan etc. 
bihom ; ihe creeping ity to prevent its 
fall^ cJinas with its fihrous grapples to 
the wall, (Blackmore. Creation), il- 
Iiedna,Ii tixxabbat, biex ma takax, tak- 
bad b'dawc il hj'ut taghha rkak mal 
ħajt ; we have now to grapple wiUi these 
dijiculties, issa icolna nithabtu (nħab- 
tu rasna ) b'dawna id-difficultajet ; 
their hands often grappled to Uieir swordsy 
(Seotf, Lady ofthe Lake)y spiss idej- 
hom ħafnu (kabdu) ix-xwabel. 

Grapplbment — kbid ; ġlied (sider 
ma sider jew bl-idejn). 

Qrappliko — takbida, tkabida, ġlieda; 
ancrott, ancra ; mażżra. 

QRAPPLiNa-iRON— rampil. 

GnAPSus^xorta ta granċ bħal għa- 
ġusa. 

GRAPTOLiTB^xorta ta fossili (kxur), 
annimali etc. li isibu fil blat. 

Qraptolithus — ħaġra li tcun don- 
nha maħżu^.a b'xi mappi etc. 

Grapt— tal għeneb, magħmnl mil 
għeneb, bħal gneneb ; the grapy clus- 



Digitized by 



Google 



GħA 



- 6l2 — 



QUk 



ters 8pread,(kàdisony Ovid)^ il għenie- 
ked bħal tal għeneb xterdu (cbibra). 

Gbasp — taħfen, takbad ; ħfin» kbid; 
takbad, tifbem ; taħobem, triegi, tig- 
gverna ; taħtaf ( bħal wieħed rgħib) 
taħfen bir-reghba ; he fiercer grasped 
h%8 gun^ hu kabad b*aotar killa cbira li 
xcubetta ; donU grasp at too much or 
you will lose allj tanfinx wisk (actar 
milli tasa idec jew actar milli tista) 
għaliex incbella titlef coUox ; he had 
iliem unt/iin his grasp^ kabadhom (chie- 
nu) f idu ; his memory does not grasp 
and retain^ il memoria tiegħu (moħħu). 
majakbadx(majifhimx) u ma iżommx; 
like a miser midst his store who grasps 
and grasps till he can hold no more, 
(Dryden, OgilvieJ^ kisu wieħed xħiħ 
kalb il gid li jaħtaf u jahtaf gewwa 
idejh sa chemm ma jistax actar; Great 
hing of the seas that Graspeth the Ocean^ 
hear, (P. Fleteher), Obir Sultan tal 
ibħra illi taħchem (triegi jew tiggver- 
na^ 1-Oceanu, ismagħni ; to grasp aty 
titħabat għal, tahdem biex tacquista ; 
he is always grasping at praises; m*hux 
ħlief jitħabat għal unuri u tifħir. 

Grabpablb — li jista jinkabad jew 

i'inħafen; li wieħed jista jifhmu b'moħ- 
iu. 

Grabpeb — min jakbadjew jaħfen; 
rampil, 

Gbabpino — li jakbad, li jaħfen; li 
jakbad jew jifhem ; xħiħ, rgħib, li dej- 
jem irid, li għandu rgheba ; he threw a 
grasping eye on my wealth^ xeħet il 
għajnejn tiegħu ta rgħib fuk il gid 
tiegħi. 

Gbaspinolt — ta xħiħ, ta rgħib. 

OBASPiNanBSS — kbid, ħfin ; xeħħa, 
rgħeba. 

Obasple — ara grapple. 

Gbasplbb — ara qrappler. 

GBABPLEBS—merni, li ma jakbadx, li 
ma għandux biex jakbad ; li moħħu 
ma jarfax jew li ma jifhimx. 

Obabb— ħaxix, l-aħdar (furrajna etc. 
jew ghalf tal bhejjem) ; tintela bil ħa- 
xixy tagħmel il ħaxix ; timla jew tgħat- 
ti bil ħaxi](.; ħaġa li tidbiel u tispiċċa ; 
all flesh is grass... surely the people is 
grass^ (Isaja^, il gisem tal bniedem 
jispiċċa... il bniedem imut u jispiċċa ; 



the ai^able Uind began to gmss^ 1-art ir- 
raba beda italla (jagħmel) il ħaxix ; to 
give grass, icciedi ; grassplate^ ħaxixa 
(werka ħaxix). 

Obassation— progress, avanz, mogħ- 
dia il kuddiem. 

Gbass cold — riħ (catarru ħafif) li 
icollhom iż żwiemel. 

Gbabs oloth — cambre fin ferm u 
ħafif li isir mil ħaxix, li minnu jagħ- 
mlu ġlecchijiet ħfief etc. biex jilbsu- 
hom in-nies tal India fis-Bħana. 

Gbabb gloth plant— xorta ta aiġra 
li ticber fl-lndia, Sumatra, u Oina, 
magħrufa ucoll bl-isem ta Bohmeria 
nivea, 

Gbabsouttbb — min jakta il haxix ; 
strument bħal mkasB ghal ktigh tal 
ħaxix ; Indian fi 'armata Indiana li 
icollu hBieb il ghalf tal bhejjem. 

GBASs-FBD--raitmugh il haxix ; bhi- 
ma tar-regħi (li tghejx billi tiecol jew 
tirgħa il haxix). 

Grassfincu— għasfur ( bhal spon- 
sun). 

Grabb aRBBN— ħadrani, lewn il ħa- 
xix ; li ibaddar bil ħaxix ; a gown o/ 
grass green silk she wore, ( Teiinysoii, 
/Mucelot etc.) chienet liebsa libsa tal 
ħarir lewn il ħaxix (ħadra/ 

Gbabb obown — collu ħaxix, mimli 
jew mghotti bil ħaxix ; a solitary sen- 
tmel paced the grass grown pavement 
(Haednlby, History ofEngland Chap. 
XI), sentinella, waħdu wahdu, chien 
jippaBsigġa fit-triek collha ħaxix. 

OBASSHOPPBB'ġrad (ġurat, duda li 
takbes fir-raba etc.) 

Gbabs ill— isem ta marda tal ħrief. 

Gbabs lambs — ħrief li jirghaw bil 
ħaxix. 

Gbabblbbs — bla ħaxix. 

Gbass halb— ħlas ta flus (dritt) li 
iħalsu tal art dawc li iridu jirghaw il 
bħejjem. 

GBASSHOTHS—dud tal haxix. 

Obasb man— wieħed li icollu dar bisB 
fil campanja; dar weħedha minn għajr 
art jew raba ma dwarha. 

Gbass oil— żejt ifuħ maghsur minn 
xi pianti jew ħxejjex fl-India. 

Qbass plot — biċċa art, ġonta raba, 
fejn jicber il haxix. 



Digitized by 



Google 



GħA 



— 6?8 — 



ĠM 



Grabb-snake — xorta ta lifgħa. 

Grasb-tablb — pedament (sieB) ta 
ħajt. 

Grassum— 1-ewwel flns (sommaj li 
bidwi jew gabillot iħallas lis-sinjur 
(sid 1-art) lewwel darba li jirfes jew 
jeħu taħt idejh I-oksma tieghu. 

Grass-widow — mara m'Iiix miż- 
żewgia li cbellba it-tfal ; mara li ma 
tcunx ma żewġba għaliex icun msie- 
fer ; mara li icollba żewġba msiefer ; 
Bhe 18 a graaa widoWy her husband is 
something in some Tndian aervice fSa- 
turdiiy Bevicw, Feb. llUi JS83J, għal 
issa armla (armla bħal dal mument) 
għaliex żewġbà bua xi ħapa (impiegat 
xi mcbien) fis-servizz Indian (jew im- 
piegat l-India^. 

Grass-wrack ~ xorta ta ħaxixa li 
jusaw (bħal ban etc.) ghal mili ta li 
mtieraħ. 

GRASBY—mimli jew collu haxix, aħ- 
dar. 

Grat Ctemp passat to greet) — beca, 
beda jibcbi ; but he grat when he spake 
o/ (he ColoneU (Scott, ^Vaverley^ Clmp. 
JjXIIIJ^ iżda Iiua boca motu semma 
il Curunell. 

Grate— grada tal ħadid etc. bħal 
dic tat-twieki tal parlatoriu etc. tas- 
sorijiet ; grada ta cbenur tal ħadid; 
grada ta ċumnija ; thocc, tobrox; tagħ- 
lak bi grada ; iddarras Ctagħmel leben 
aħrax ghal widna) ; iggib fix-xejn jew 
tigi fix-xejn ; mighty Mtates are grated 
to dusty nothing^ (Hhakespear, Troi- 
lus and Cresnda\ Stati (renji) bakgħu 
sa cbemm spiċċaw jew gew fix-xejn ; 
grate^ tincwieta, tiddisturba; grating 
so harshly all his dayso/ quiety (8bake- 
Rpear, JJamUtJ^ hassar bl-inquiet il 
ġranet tieghu tal paci ; for grie/ his 
heart did grate,(Sfe:iner), bid-dispiacir 
cbiel kalbu ; we hadto speak to the nun 
though iron grates, cbelna nitcbelmu 
mas-soru minn gewwa gradiljar tal 
hadid ; ihis grate consumes more coal 
tlian the other one we had, din il grada 
taħli actar faħam minn dic li chelna ; 
grate some cheese on it^ ħocc ftit ġobon 
fuku ; we heard the huge vi/emal doors 
grate on tlieir hinges, smajna il bwieb 



cbar infernali (tal waħx^ iżakżku fuk 
iċ-ċappetti tagħbom. 

Gratb— piacevoli, li jatic piaoir; t^ 
becomes grate and delicious enough bv 
custom, fS. T. Herbert. Travelsjy cull 
ma tmur (meta tidrab) issibu li jatic 
piacir n sabiħ. 

Grateful— li jibka jafulec (favur 
jew piacir) ; milkugħ bil kalb; o death, 
v>as grate/ul! y (Longfellow. Skeleton 
in Armourjy o mewt li cbienet milku- 
għa bil kalb (o mewtj merħbabic !) ; 
he was graie/ul to me^ baka jafuli li 
għamilt miegħu. 

* Qratbfiully— b*mod ta wieħed li 
jibka jaflec piacir li tcun ghamiltlu; bil 
gratitudini'; bil kalb ; / am, yours 
grate/ully, f/.N.; jena bu, dac li jibka 
dejjem grat lejc (jew li jibka jaflec il 
favur jew il gid li għamiltlu), N.N. ; 
she does grate/ully recotnmend you and ' 
yours in her prayers io God^ bia tif- 
tacar fic u fcull minn ghandec, bil 
kalb, mota tcun titlob I-AIIa (jew fit- 
talb taghba I-AIIa;. 

Gratbfulnbss — gratitudini, wiri tal 
kalb. 

Gratmr -• mħacca; barraxa, rax- 
cbetta, biċċa għodda tal librarijew 
dawc li jillegaw il cotba. 

Graticulation— ħażż gradiljar fuk 
disinn zgħir etc. li tcun trid taghmlu 
cbir. 

Gratioulb - gradiljar, ħaż^^ ta qua- 
drati, quadrati fuk ritratt zgħir biex 
tieħu il kiesien u tagħmel wiehed cbir 
(acbar) bħalu. 

Gratifioation — ferħ, għaxka«gost; 
għati, ħlas ; whereupon she sent a let- 
ter o/ gratification i llackhjt, Voyages)^ 
u għaiecc bagħtet littra ta ferh ( biex 
tifrahlu^ ; this afford him great graii- 
fication, dana jatib gost cbir ; / had 
this as a Qratifi^ation^ cbelli ( tawni ) 
dan bħala ħlas. 

Gratifier — min jati piacir, min 
jogħgob (bil għemil tiegħu). 

Gratify — ticcuntenta, tati gost, 
tghaxxak ; tissodisfa, tħallas, tifrs^ 
(lil xi hadd); the Maltese have always 
done iheir best to grati/y iheir sovereign^ 
il tlaltin għamlu dejjem mill aħjar 
biex jatu goBt(jiccunteutaw)ir-Be tagh- 



Digitized by 



Google 



ĠRA 



— 574 — 



GilA 



hom ; he waa very mueh gratijied wilh 
her grace, baka mgħazxak wisk bil 
ħlewwa tagħha ; / sliall gratify yonr 
deeiree^ nissodisfa ix-zewkat tiegħec 
(nagħmel chif tiztiek kalbecj ; to gra- 
tifg his noble eervicc^ ( Shakespear, 
Ċari6lanu8)yh\e^ iaħalsu (ipattila) taz- 
xogħol nobbli li għamel. 

Gratinq— ħacc, briz, raxcar; sprall 
ta canal jew ta cantina ; gradiljar biez 
igħattu il buccaporti ta bastiment ; 
żakżik, ħsejjes ħoroz (ħoss aħraz) li 
jati fastidiu il widna jew li idarras is- 
enien ; dieka, dwejjaK, haġa li tincwie- 
ta jew li iggib id-dwejjak lill dac li 
icun ; the hard gfxiting that^ beara to the 
fleeli^ id-dwejjak obar li nħossn (f'gisi- 
mna ), ( Soath, Sermons )• 

Gratis — b'zejn ; bla ħlas ; these 
booki ioere given gratis^ dawn il cotba 
tawhom b'zejn ; he was allowed to 
enter gmtis^ ħallewh jidħol bla ħlas 
(bla ma jħallas). 

Gratitudb — gratitudini; ħlas; li 
wieħed jibka jaflec piacir jew favur. 

Grattoir— (akra grattwar) mħakka 
razcatur ; barraza. 

Gratuital I b' zejn, ta b' zejn, ta 

Gratuitous / bla ħlas; li m'huz mit- 
lub ; ta minn rajh jew minn żniedu ; 
all jJie workmen in the village gave 
their gratuitous labour once a week, il 
ħaddiema collha tar-raħal hadmu ġur- 
nata fil gimgħa b'zejn (bla flus) ; this 
is a gratuitous assertion, dan il cliem 
klajtu minn żniedec ; dan kiegħed 
tgħejdu Cghedtu) minn għajr ħadd ma 
staksiec (jew talbec biez tgħejdu). 

Gratuitously— b'zejn, minn raj jew 
żnied dac li icun. 

Gratuity — għati, rigal, ħlas biez 
tpatti piacir etc, she received those 20 
sovereigns as a gratuity^ hia hadet 
(tawha) dawc il għozrin lira hecc, biex 
bhalli chiecu ipattulha (iħalsuha) talli 
ghamlet. 

Gratulatb (floc congratulate)^ tif- 
raħ ; tilka hil ferħ ; tħallas, tpatti ; 
togratulate the sweet return of morn 
(MiltOD, Paradise regained) biez tilka 
bil ferħa il ghodwa ħelwa li reġgħet 
giet ; I could not choose but gratulate 
your honesty with this remembmnce^ 



CHeywood), ma stajtx nagħmel aħjar 
milli nħallas ( npattilec ) l*onestà 
tieghec b'din it-tifchira. 

Gratulation - ferħ. 

Gratulatory— li jifrah ; li igib ferh. 

Graulitb— isem ta mineral (liagar) 
li jinsab fis-Sassonia. 

Gravambn — l'accusa, id-delitt, mo- 
zioni (f'cunsill etc). 

GRAVB—tuaddaf, tobroz ^kk il ba- 
stiment minn barra billi taharku 
ħalli tneħhilu jew tnaddfu mil ħaziz 
coċċli u ħmieg li jitrabba mieghu ; 
tnaddaf u tati il katran bastiment minn 
taħt; tħaffer; tidfen; tiscolpi, tnak- 
kaz ; kabar ; haġa (idlu etc.) scolpit ; 
post fejn hemm kerda cbira ta nies ; 
mewt, kirda ; they were to gmve many 
deep caves in the ground^ chellhom ihaf- 
fru ħafna gherien (ħofor) cbar fl-art ; 
he was graved here^ chien midfun Cdif- 
nuħ^ hawn ; ihou shalt not make to 
thee any graven image ( Keodus ) ma 
għandcomz tiscolpu (taghmluj ebda 
idlu ; he graved it on a gem etc^ (Cow- 
per, Anti'Thelyphthora J, hu scolpih 
fuk ħagra preziusa u...); the gravesall 
gaping wide etc^ (Shakespeare, AHd- 
summer Night's JheamJ, 1-okbra chie- 
nu collha miftuħa ; Richard marked 
himfor thc ^rave (^SħakespBare, llenry 
VI J, Bicardu għażlu ( immarcah biez 
jekirdu (għal mewt jew biez joktlu). 

GRAVB—gravi, tkil ; impurtanti, se- 
riu ; ta min jati widen għalih ; cbir ; 
semplici, ma ilelliz ( Ibies ) li ma 
igħajjatz, bazz, li jimxi bil mod; 
tbaxzi (fil musica) ; his shield grave 
and great, (Chapman), it-tarca tie- 
għu tkila u cbira ; Gordon^ however, 
positively refused to take on himself so 
grave a responsibilityy (Hacaalay, HiS' 
tory of JfJnglandJyàovàon, iżda, ma 
ried bl-ebda mod (assolutament) jeħu 
fuk spallejh responsabilità hecc cbira 
(seria) ; the gravest of their own writers, 
(Grew), 1-actar wieħed fost il chittie- 
ba tagħhom ta min jatih widen (1-actar 
wieħed seriu fost il chittieba li għan- 
dhom) ; this is a grave charge, din ac- 
cusa ħozna fcbira); Justice is grave 
and decorous^ (Burke, on tlie French 
lievolutionj, il Uakk bu solenni (mae- 



Digitized by 



Google 



GRA 



— 576 — 



GBA 



stus etc,) u decorus : she does ahoayn 
like io wear a grave dress, slie hates 
gaudy ones^ dejjein tħobb tilbes Ibiesi 
(ħwejjeġ) bla tlellix, toboghdom il 
ħwejjeġ igliajtu (ilellxu^. 

Obaye-olothbb— ħwejjeġ tal ohefen; 
cbefen (igħejdulu ucoU winding sheet) ; 
Alice in her grave clothes 6oun^(Seott, 
Frederick and AliceJ^ Alice mcheffna 
(liebsa il hwejjeġ tal chefen). 

Oràye-dioobr— deffien; isem (xorta) 
ta duda li tbejjet taħt 1-art. 

Grayb-makbr— min iħaffer l-okbra, 
deffien. 

GRAVEMAN-sagristan, deffien. 

Gravb-mound — tumlu jew tubru 
(li jagħmlu f nofs il cnisia fxi kuddie- 
sa tal mejtin jew fxi funeral). 

Orave-post— scrizioni, chitba, ar- 
ma li jagħmlu (mwaħħlin ma xi lasta) 
fuk I-okbra tal mejtin (minn f loc li 
scrizionijiet li naraw illum fi rħam fuk 
1-okbra taghna^. 

Orave-uobber — min jisrak il cada- 
vri mill-okbra ; kawwiem il mejtin. 
jew wieħed minn dawc li chienu dari 
jifthu.l-okbra u jisirku il cadavri biex 
imorru ibeghnhom lill dawc li icunu 
jistudiaw ghal tobba. 

ORAVE-ROBBiNa — serk tal cadavri 
mill-okbra. 

Oravb-stone — ħaġra, rħama etc. 
bil chitba li icun hemm fuk 1-okbra. 

Grave-yard— zuntier, cimiteru 

Gravel— ramel oħxon, nakal jew 
ċgħak rkiek (żghirj ; gebel, ħaġar (li 
jitrabba fil cliewi tal bnedmin) u li in- 
neħħu mal urina, tgħatti biż-żrar jew 
biċ-ċgħak rkiek ; titfa bastiment l-art 
fuk ir-ramel (jew xatt biċ-ċghak; twaġ- 
ġa (bħal ma jagħmel żiemel meta jid- 
hollu rameljew żrar taht in-nagħl); 
ticconfondi ferm, tinsaram għall'aħ- 
ħar ; tiddejjak jew tincwieta ruħec; 
gravel is farej smallpebbles, gravel hua 
ċghak rkiek ; he suffers from gravel^ 
ghandu f ibati b') il ħaġra jew bil cal- 
culi; viost physicians dohighly commend 
the asparagus roots bruised and taken in 
white wine io expel ihe stone and gravel, 
(F. Hollaiid,P/mi^, Book XX, Ch.X), 
biex tneħħi il calculi bosta tobba jir- 
raccomandaw il gheruk tal ispraġ mi- 



sħukin u mħaltin ma li mbid (u tixrob); 
he never wentbeyond tlie gravelled maze^ 
(Scotl), katt ma scorra (mexa aotar il 
kuddiemj mit-triek taċ-ċgħak (mgħot- 
tija biz-'Arar rkiek); the captain then 
was obliged to gravel the ship^ il captan 
imbagħd chellu bil fors jitfa il basti- 
ment 1-art fir-ramel ("żrar) ; the physi- 
cian was so gravelled that he had not a 
wordmore to say^ (North), it-tabib in- 
saram ( icconfonda hecc bl-icraħ) li 
ma sabx actar xi igħeid (li ma għa- 
rafx jitchellem). 

Oravel-path jmogħdija biċ-ċgħak 

Gravel WAr.K) rkiek, bħal dic li 
iciin hemm jew jagħmln fil ġonna. 

Gravbl stone— oalculu, żrara, jew 
ħaġra li titrabba fil cliewi u toħroġ ma 
I-urina. 

Oraveless— bla kabar, m'hux mid- 
fun ; all thecorpses were lying graveUss^ 
il cadavri collha chienu mixħutin 
hemm bla ma huma midfuna. 

GRAVELLiNQ-tghatti jew ticsi biż- 
żrar jew ċghak rkiek ; iċ-ċangar ( dic 
1-art, passaiġ etc. ) li icun mghotti 
jew micsi biċ-ċgħak rkiek ; souncert, 
inquiet, srim il moħħ. 

Oravellv — - collu ċgħak rkiek, 
magħmul minn ċgħak rkiek. 

Gravbly— bil cbarija; bis-serjetà 
bis-sodizza* l-actar cbira; solennement; 
onestament (Ibies); she was gravely 
dressed, chienet liebsa bla tlellix xejn. 

Graveness— dinjilà, cburia; cobor. 

Ora VEOLENOE -ntiena, rieħa tinten, 
rieħa ħażina. 

Graveolent— jinten, li fih riħa ha- 
żina. 

Graver— scultur ; burin jew bulin 
ta I-incisuri. 

Oravery — scultura, biċca xogħol 
(haġa) scolpita. 

Gravio — tal gravitation (ara). 

Oravid— tkil'a, ħobla (mara). 

Guavidate — tħabbel. 

Gravidation 1 ., , V. . , 

Gravidity \ **^*'^ **^^^'* 

Oravifio -li itakkal, li iżicl fit-to- 
kol jew fil pis. 

Gravimeter — gravimetru, stru- 
ment biex bih jaraw it-tokol (il gra- 
vità specifica) tal ħwejjeġ sewwa jeb* 



Digitized by 



Google 



GRA 



— 676 — 



aRfi 



sin chomm ncoll liquidi jow mahlula 
(tas-solidi u taMiquidi). 

GaAVmETRio— tal gravimeter ("ara). 

Gkavimetry — gravimetria, esami 
tat-tokol ( tal gravità specifica) tal 
ħwejjeġ (Bolidi jew liquidi). 

Gravinq— scultura, incisioni; im- 
pressionijiet (li isiru fil moħh jew il 
kalb tal bniedem) ; brix (bil ħruk jew 
bin-nar) ta ċan ta bastiment minn 
barra u miogħdia bil katran ; brix u 
tkalfit ta bastimenti. 

Graving-dook— bacin g^al brix u't- 
tkalfit tal bastiment. 

Gravinq-pieoe— strixxa tal fallacca 
għat-tirkih ta bastiment. 

Gravitatb — tagħmel, tiġbed ghan- 
nofs, tingibed lejn in-nofs bii gravita- 
zioni ; tingibed lejn. 

Gravitation — gravitazioni, gibda 
li cuU ħaga tkila, jew li fiba il pia, 
għandha lejn I-art. 

Gravitative — li jiġbed għal, jew 
lejn, ic-centru (in-nofs). 

Gravity - tokol, pis; gravità, im- 
purtanza, serietà ; cobor ; ihe gravity 
of the offence^ il cobor tal offisa. 

Gravy — zalza, sugu, grejvi. 

GRAWATnA— xorta taħaxixali tic- 
ber fl-America Vlsfel li jaghmlu il ħbu- 
la minnha. 

Gray— griż, rmiedi, iblak ; ixheb ; 
abjad (xagħar); miajur (magħmul, tal 
eaperienza); tiżbogħ griż ; a gray horae^ 
żiemel ixheb ; ofa gray colour, ta lewn 
griż jew rmiedi ; his hair is all turned 
giHxy, xgħaru bjad Caar abjad) collu ; 
the gray o/ the morning, iż-żerniek ; we 
atarted hefore the gray morn{ng, tlakna 
kabel i^i-żernik (kabel ma beda iżer- 
nak) ; he ia a vian of gray experience, 
ragel ta eaperienza cbira (mħarreg 
aewwa f dawn I-affarijiet); gray bearded, 
bil-Ieħia ( li ghandu il-fehja ) bajda 
(xwejjaħ ġmielu). 

Gray BBARD — xwejjaħ, xiħ ; getyou 
gone you gray beard, mur min hawn ja 
biċċa ta xiħ ; gray beard^ xorta ta gar- 
rajew kollatal fubħar fejn dari chienu 
iżommu I-imbit; kannata għal 1-im- 
bit ; there is plenty of brandy in t/ie 
graybeard etc^ ( Seott, WaverleyJ, 



homm ħafna brandi fil kolla ( jew fil 
kannata ). 

Grày brbad -hoba tal karaboċd jew 
tal hafur. 

Gray ootton— xokka aamra. 

Gray Friars -il patrijiet ta San 
Frangiac jew Frangiacani. 

Gray geesb — gebel cbir li icun 
hemm fil wiċċ tar-raba jew fil ghe- 
lieki. 

Grayhound — ara greyhound. 

Gray-marb — il mara tad-dar ( il 
cmand, ix-xiha ) il mara li ticcmanda 
aclar mir-ragel. 

Gray-pbase— pizelli niexfa. 

Gray-stone— gebla tal Vulcani. 

Grayish— jati fil griż; ftit u xejn 
griż. 

Graylinq — griż acur. 

Qrayly— bil-lewn griż ; li għandu 
lagħka griż. 

Grazb — tirgħa; tmias chemm 
chemm wakt li tcun ghaddej ; tmealaħ 
chemm chemm il wiċċ ta ħaga, measa 
chemm chemm, ainjal ( barxa chemm 
chemm ) li iaair meta tmiaa haġa ma 
oħra ; mergħa, reghi. • 

Grazer — annimal li ighejx bir- 
reghi (billi jirgħa), min jirgħa. 

GRAZiE—ragħaj, min jirgħa il bhej- 
jem ; min irabbi u ibigh il bhejjem ; 
all the people ihere are graziers, in- 
niea ta hemm collba irabbu il bhejjem 
biox ibegħuhom (^ghal bejh). 

Grazinq— reghi tal bheijem ; trob- 
bia tal bhejjem għal bejgħ ; grazing^ 
meaaa jew meaha chemm chemm ta 
ħaga (balla etc.) minn fuk oħra ; iJie 
grazing of a bullet, il mogħdija ta bal- 
la b*mod li tmiaa chemm chemm fuk 
ħaġa. 

Grazioso (fil muaicaj — li għandn 
jindakk bil mod u bil ħlewwa. 

Greable — f loc oflfrMi/tf (ara). 

Greasb — xaħam, aonża, graaa; gha- 
car, hmieġ; collu tidlic; tidlec bix- 
xaham; tgħaccar; thammeg ; marda 
taż-żwiemel meta jintefhu riġlejhom u 
jinkaamu ii jibdgħn inixxu ; ixxah- 
ham, tati ix-xaham (flua biex tixtri 
lill xi ħadd;. 

Greasb box— il boxxla (caxxa) bix- 
xaham, żejt etc. li icun hemm firot-ri 



Digitized by 



Google 



GRE 



— 677 — 



ORE 



tal vapuri tal art etc. biex minnba jin- 
£el dejjem għal fuk il fus biex ma jin- 
ħarakz (ma jicwix) ; io grease in the 
hand ( jew flalj^ tmieghex, titlak xi 
ħaġa tal flue fidejn dac li icun biex 
tixtrih ; he has been well greased tit the 
Jisi for ilie pains he took, meghxuh, 
xaħnmuh tajjeb, ħalsuh tajjeb, talli 
thabat (jew tal fastidiu li ħa). 

QREASBR~ir-rageI ( dac ) li icollu 
ħaieb jara ir-roti tal vaguni tal vapur 
tal art ghandhomx żejt biżżejjed. 

Oreasilt— bit-tidlic, bit-tghacchir ; 
mokżież, oxxen, ha^.in ; you ialk grea- 
^i^lfy yonr life in grown foul^ (Shakes- 
peare, Love's labour losi \ kieghed 
titchellem mokżież, sirt bniedem ħożin 
(tħażżint;. 

Qreasinbbs— tidiic,tgħacchir,ħmieġ; 
tixħim, għacar. 

Qrbasy— bix-xaħam; jizlok; mgħac- 
car, mdellec ; oħxon, smin ; mokżie^ 
(cliem etc) ; lel nn consnli togeUier 
ahout this greasy knighty (Shikespeare, 
Merry Wives of Windsor\ ejja nit- 
chelmu flimchien (ejja nithoddtu) fuk 
dan il Cavalier oħxon (smin jew b'żak- 
ku cbira ) ; ihe legs of the horse are 
grea^y^ sakajn iż-żiemel morda ( min- 
fuħin a kegħdin inixxu ). 

Qreat - cbir, ohxon ; tal kalb, im- 
portanti, li jiżen ; li fiħ ħafna; li idum; 
twil ; tal għageb, straordinariu; msem- 
mi; ewlieni; nobbli; ghani; a greai 
house^ dar cbira ; he is one of my great 
friendSf wieħed mil I-acbar ħbieb (mil 
I-octar ħbieb tal kalb) li għandi; àiere 
was a greai silence, cbien hemm ħem- 
da (sicta) cbira ; i/iis is a great thing^ 
din haġa impurtanti (cbira) ; this is a 
greai truth, din verità impurtanti ; 
Judas^ one ofthe twelve^ came^ and wiih 
him a greai multiiude with swords and 
staves {Matt, XXV/J^ Oiuda, wieħed 
mit-tnax (l-Apostli) gie, u gieb mie- 
għu ħafna nies armati bix-xwabel u'I 
bsaten ; he remained there a great 
while^ dam hemm żmien twil; ihe 
works of ihe Lord are greaiy l-opri ta (il 
ħwejjeġ li ħalak) Alla huma tal gha- 
geb ; he is a greai liar, dac ghiddieb 
msemmi (magħruf minn bulħodd) ; we 
succeeded to destroy our greai enemy, 



rnexxielna nekirdu I-ewlieni għadn 
tagħna; he is endowed wiih a greai 
lieart^ mżejjen b*kalb nobbli ; a woman 
greai witli child^ mara tkila ; t^ is not 
a greai matier^ ma jimporta xejn ; a 
greai deol^ bosta, ħafna \ iiis a ^reat 
way ihiiher^ hemm biċċa triek gmielha 
sahemm; your recommendaiion weni a 
greai way wiih him^ ir-raccomandazio- 
ni tiegħec swiet ħafna ; a great many^ 
bosta, ħafna ; Peter the great^ Pietru 
il kawwi (il cbir), li msemmi ; io seU 
by ihe greai, tbigħ bl-ingrossa. 

Orbat-bblltbd — tkila cbir, li wa- 
slet biex teħles. 

Orbat born ^ li nie^^el minn gidd 
nobbli. 

Orbat oattlb— (fil-Iigi) il bhejjem 
cbar oollha, barra min-ngħaġ u'I hrief. 

Orbat CHARTBR—ara Afa^na Cfiaria. 

Oreat-oirolb — I-ekreb viaġġ jew 
traversata ta bastiment minn post 
għal I-jeħor fuk il globu. 
. Orbat-ooat — overoll ( glecc obir li 
jintlibes fuk collox). 

Orbat-ooatbd — liebes I-overoII; bil 
ġlecc cbir fuk collox jew fuk il ħwejjeġ 
collha. 

Orbat-barbd — b'widnejh (li ghanda 
widnejh) cbar. 

Qreat oo— I-aħħar esami tal Uni- 
versità ta Oxford li jagħmlu li staden- 
ti għal-Iawria. 

Oreat oun— ara gun. 

Orbat hbartbd— curaġġus, li ghan- 
du kalba cbira, li ma jaktax kalbu. 

Oreat-hundrbd — mia b'sitt għe- 
xieren. 

Qrbat Mastbr— (jew Grand-Mas- 
ier)f Oran Mastru. 

Orbat mbroy — ( jew greai ihanks), 
ħafna grazie ; nislzicbajr ferm I 

Oreat primbr— xorta (daks) ta tipi 
ta li stampa darbtejn acbar mit-tipi 
msejħin bourgeois, bħal dawn : 

Great Primer 

OREAT-SEAL^ara seaL 

Orbatbn — tcabbar ; izzid ; ihis 
greatens your sin^ dan icabbar id-dnub 
tiegħec. 

Orbatlt — wisk, hafna; he was 



78 



Digitized by 



Google 



GRE 



— 678 — 



GBE 



greaily pUased^ ħa piacir ħafna, ħa 
wiek piacir. 

Grbatnbsb — cobor, cbnrija ; ħxana 
għageb ; nobiltà ; kawwa ; tlie greainess 
o/sound^ il kawwa tal ħoss. 

Gbeaybs— ghetti tal ħadid eto. (biex 
il gwerrieri iżommu il kasab ta riġlej- 
hom mħarsin mid-dakkiet ta lanez 
etc J ; il kriekeċ (bicciet tal-laham jew 
xaħam li jibka wara it-tidwib tax-xa- 
ħam). 

GBEBB-isem ta tajra tal ilma, il 
blonġos. 

Grbcian— Griec, wieħed mil Gre- 
cia ; min jitchellem bil Griec ; wieħed 
li studia u jaf il Griec; wieħed mit-tfal 
cbar tal isptar ChrisVs. 

Grboian Arohitbcture — bini jew 
Architettura Griega (tal Grieghi;. 

Grboianizb— titchellem Isien Griec 
(bil Griec). 

Grboism— idioma (espressioni, għaj- 
dut) tal Grieghi (ta Isien Griec). 

Grboizb— takleb (tfisser, jġġib, jew 
tittraduci) bil Grioc. 

Grbcqub— passatur fi stanjata, biex 
il cafà ma jinżilx mal misħun li tfer- 
raħ fuku, għas-xorb. 

Grbd— għajta. • 

Grbde — tgħajjat, issejjaħ ; titlob 
b'Ieħen għali ; tgħajjat fl-orazioni. 

Grbe— piacir, volontà, rieda ; pass, 
gràd ; io hear jew win the gree, tienu il 
premiu, tirbaħ il premiu (il palju etc.) 

Greed — regħba, chilba ; wieħed, 
bniedem rgbib. 

GREBDiLY-bir-regħba, bil chilba ; 
the hog greedily devours whatever he 
finds on the dung hill, il każkuż jibla 
(jecol) bil chilba (bħal miclub) cuU 
ma isib fuk il miżbla. 

Grbbdinbss — regħba, chilba ; his 
greediness for glary is very great, ir- 
regħba tiegħu għal gloria (li jissemma 
u jogħla) hia cbira wisk. 

Grbbdy — rghib, clubi ; li ghandu 
chilba, miclub'; a greedy man^ bniedem 
gulus, żakkiek, rgħib, li katt ma għan- 
du xaba; greedy o/money, xħih (rghib 
għal flus).. 

Grbbdy-out — żakkiek, wieħed li 
jagħmel gbal żakku ; gulus. 

Grbbk— Griec ; wieħed mil Grecia ; 



Griec (Isien tal Grieghi jew iMingua 
li jitchelmu il Grieghi) ; ragel ħazin, 
macacc ; briccun ; t^ thai a Ureek or a 
Turk ?, dac (ir-ragel) Griec jew Torc ? ; 
i/iat is a greek man-o/'war^ dic frejgata 
(biċċa tal gwerra) Griega; eio j/om speak 
Greek ?, taf bil Griec (^titchellem bil 
GriecJ?; without a con/ederaie t/ie new 
/ashionable game of ^^baccarat*' does not 
seem to offer many chances /or a Greek^ 
(Saiurday Review, Feb. 16th. 1884, 
page SOSJ, minn għajr sieħeb (xi ħadd 
li.tcun miftihem miegħu) il briccnn 
(min igħallat jew iberbex fiMoghob) 
ma jista jagħmel x'ejn fil loghba ġdida 
li ħarget issa tal baccarat. 

Grbee Churoh — ^il Onisia tal Grie- 
ghi. 

Grbbk firb — composizioni li tak- 
bad (li biha chienu ikabbdu jew jatu 
in-nar) I-ewwel it-Tartari imbaghd il 
Grieghi. 

Grbbkbss— Griega, mara mil Gre- 
cia. 

GRBEKisn— tal Grioghi. 

Greekism— are Greeciwi. 

Grbekling— Griec żgħir. 

Grbbment (f Ioc agreement), ara. 

Grebn— aħdar, ħdura ; xgħajra; ah- 
dar jew nej (frott), bla misjur ; żgħaj- 
jar ; f saħtu, donnu warda; gdid, frisc ; 
a green wound, ferita frisca jew ġdi- 
da) ; green^ nofs sajran, we say i/ie 
meat is green when it is hal/ i*oasied, 
(Watts, LogicJ, ngħejdu li iMaħam 
għadu nofs sajran (cbemm jakta id- 
demm) meta icun għadu nofsu mixwi; 
a green paper, carta hadra; green is a 
secondary colour and it is made up of 
yellow and blue mixed together, 1-andar 
hua lewn secondariu, u isir (maghmul) 
mill-isfar u mill-icħal mhaltin flim- 
chien ; they were to meet on ilie green, 
chellhom jiltakgħu fuk ix-xgħajra; 
I saw him eaiing some green grapes^ 
rajtu jecol il għeneb aħdar (li ghadn 
nej). 

GREEN-għadn fl-età; ma għandux 
esperienza biżżejjed ; the otxiior is too 
green, il predicatur għadu żgħażugh 
(ma ghandux pratca jew esperienza 
biżzejjed) ; green iimber, njam frisc (li 
għadu m'hux niexef biżżejjed \) green, 



Digitized by 



Google 



ĠRE 



— 579 — 



QMl 



ħxojjex, ħaxix (werak eto. għall armar 
jew biex iżejnu xi mchien) ; the place 
fcas all decoraied with /tags and greensy 
il post chien collu mżejjen bil bandieri 
u'i ħaxix ; io make one helieve tliai the 
moon is made of green cheese^ tgħabbi, 
tkarrak, jew tidħacb'xi ħadd; he wanis 
io make me believe thai ihe moon ie 
made of green cheesey irid igħaddini ta 
babbu Cta ibleħ); irid igħabbini (iġa- 
ghalni nemmen li igħejdli. 

Grbbn bird— ecorà rgħasfur). 

Grbbn-bliohts — il kamel Cdud) tas- 
siġar. 

Grbbnbonb— il-Iizz (ħuta). 

Grbbn-bribr— isem ta ħaxix (bħal 
għoUiek). 

Green-cloth— korti,tribunal li dari 
chien jaħdem rjisma il causi u jakta 
is-sentenzi) fil palazz tas-sultan stess. 

Grbbn-oow — bakra li tcun ghada 
chemm ferrgħet (helset). 

GRBEN-oROP-I-ahdar, ħaxix ahdar 
ghal bhejjem bhal furrajna, widna 
frisca etc. 

GREBN-DRAOON—isem ta ħaxixa li 
ticber fli Stati Uniti fAmerica). 

Grebn barth — żebgħa hadra. 

Orben-bybd — li għandu għajnejh 
ħodor ; li jara aħdar ; għajjur. 

Grbbnpinch— ecora (ghasfur^ 

Grbbn-fly— dubbiena ħadra. 

Grbbngaob — xorta ta għanbakar 
abjad. 

Grebnqroobr— tal ħaxix, bejjegh il 
ħaxix. 

Grebn-orosbbak— ara goldfinch. 

Orbbn-hand — bniedem li għadu 
ġdid fix-xogħol, bla esperienza; novizz, 
recluta. 

Grbbn hbadbd — li ma għandux 
ghakal u esperienza bi/iejjed. 

Grbbn hbart — xorta ta siġra li 
tagħmel ( tati ) njam jebes ferm ; ii 
greenheart tiċber f Demerara, hia siġra 
mil qualitu tar-rand, u hi magħrufha 
ucoU bl-isem ta Nectandra Rodiwi, 

Grbenhood — ħdura, bluha, inju- 
ranza. 

GRBBN-HORN—babbu, ħaġa belgħa; 
bniedem li iddaħħlu fix-xcora jew 
tidhac bih malajr. 

GRBBN-GRABB^serra) dar tal ħgieg 



fejn irabbu il ksari, ^ianti delicati jew 
tad-dell bħal bigonji, felci etc. ; loc 
fejn dawc li ja^ħmlu jew jaħdmu il 
fuħħar iħallu jmxfu 1-opri tagħhom 
kabel idaħħluhom fil fom biex ji^- 
muhom. 

Grbbn-linnbt— ecora (għasfur). 

Orbbn LizARD-gremxula hadra li 
tinsab wisk f Jereey. 

Orbbn Malaohite -— il vera mala- 
chita (ħaġra fina). 

Grbbn man— bniedem salvaġġ. 

Grben marblb — rħam ahdar jew 
serpentina. 

Ġrbbn-minbral — carbonato di rame 
(trab tar-ram) li jusaw għas^.-żebgħa 
(verdiram^. 

GRBEN-RooM—dic il camra mwarba 
fuk il palciixenicu (f teatru) fejn 1-at- 
turi icunu jew jokogħdu jistennew sa 
chemm tasal il parti taghhom biex 
joħorġu jirrecitaw Cmsejha hecc camra 
hadra^ għaliex actarx dawn il cmamar 
icuuu mizbugħin ahdar ). 

Gbebn siOKNBss— is-suffejra (marda) 
he was almosi eaien vp hy ilie green 
sichness (Steele, Speciaiorjy is-suffejra 
tista tghejd iccunsmatu (inżebah collu 
bis-suffejra). 

Grben-stall— posta fis-suk etc. ta 
wieħed li ibigħ il ħaxix ; hanut tal ħa- 
xix. 

Grbbn tba— te aħdar (werak tat-tfc 
aħdar). 

Grbbn-tortrix — xorta ta duda tal 
camla hadra li tidher wisk 1-Inghil- 
terra. 

Grbbnbry— post, loc, fejn jiccolti- 
vaw (icabbru) il pianti tad-dell etc. 
bhal bigonji, felci etc. ; curuna tal ħa- 
xix aħdar. 

Grbbnino — ħduro, ħaxix ; the fen- 
der green ings o/April Meadows, (K^^tH)^ 
il hdura tal għelieki ta April.* 

Grebnish — ħadrani, jati fl-aħdar. 

Grbbnishnbbs— il ħdura. 

Grbbnland — il Groenlandia, gżira 
cbira li tigi għan-naħħa tal grigal tal 
America ta fuk. 

Grbbnland wHALE—baliena ( hecc 
msejha ghaliex tinsab f dawc li nħawi 
tal Groenlandia^. 



Digitized by 



Google 



Ġiifi 



— 68Ġ — 



ĠRġ 



GRSBNLANDBR^wieħed mil Groen- 
landia ; GroenlandU. 

Grbbnlbsb — bla ħdara, bla ħaxiz. 
' Grbbnlbts— isem ta għasfar bhal 
pappamoBo jew ċappamosc. 

Grbenlt— bl-aħdar ; ta ibleħ; toe 
have done hut greenly eic^ ( Shakes- 
peare, Ilamlet)^ għamilna ta boloh. 

GRBBNNBss—ħdura ; saħha, kawwa ; 
żgħużia, ftit esperienza ; it cannot be 
wondered at^ considering tlie greennes 
of his yeara^ (MQrphy, Life of Field- 
ing), ma nistgħageb xejn meta nic- 
cunsidra (xħin naħseb fuk) iż-żgħużija 
tiegħu (chemm għadu tfal, jew il ftit 
esperiepza li għandn għall età tieghu). 

Grbbnsand— zorta ta ramel ahdar. 

Grbbnshank — isem ta tajra jew 
għasfur, ic-cewcewwa prima ( ta sa- 
kajba ħodor ). 

Grbbn-snakb— zorta ta lifgħa ħadra 
li tinsab wisk fli Stati Uniti ( Ame- 
rica). 

GRBBNSTioK'frattura; sorta tacsur 
ta għadma ( cura tat-tobba f xi csur 
ta xi ghadma). 

Grbbnbwàrd — art bil haxix, art 
mgħottija collha bil ħaxix. 

GRBBNTn— (bħal greenneae), ħdura, 
amidstt/ie greenih ofaummer (G. Eliott 
Daniel DerondaJ^ kalb il ħdura tas- 
sajf. 

Grbenwbed — ħaxix ħażin bħal 
ġummar. 

Ġrbbnwood— bosc bis-siġar iħad- 
dru (meta is-siġar icunu bil werak). 

Grbbnyard — għalka ( mergħa ) 
għaż-żwiemel ; post magħluk fejn jir- 
għaw iż-żwiemel. 

Grbbt— issellem, tilka bit-tislim u 
bil ferħ ; tisma, tolkot fil widna ; tifraħ 
(lil li ħadd jew b*xi ħadd) titchellem 
1-ewweI darba ; isBelli ; tliev greeiedhim 
xoith lou<f acclamatione^ bdew iselmulu 
( selmulu ) b'ħafna għajjàt ta ferh ; 
greet him for me^ please, ifraħlu għalja, 
jecc joghġboc ; iJie cries ihat greeted my 
earsy il gnajjat ii smajt ( li lakatli jew 
gie sa gewwa widnejja) ; let him greet 
England xoiih our sharp defiance^ 
(Shakespear, Ilemnf Vj balli jibda 
biex isemmi fl'Inghilterra li sfida ( li 
stedina għal glied) tagħna. 



Grbbtb— tibchi, li jibchi, ibicchi; 
tal bichi, tas-swied il kalb; grey i$ 
greete, il griż, (il-Iewn griż) hu lewn 
ta Bwied il kalb ( Speaser, Shepherde 
Calendar, AuguHJ, 

GRBETBR—min isellem, jifraħ jew 
jilka bil ferħ lil ħadd jehor ( lil xi 
ħadd); min jibchi, becchej. 

Grbbtino — tislima, ferħ; greetings^ 
ferħ, Christmas jew Yuleiide Greting, 
ferħ, auguri etc. ghal festi tal Milied. 

Grbbzb— tarġa. 

GRBFFiER-registratur, scrivan ; nu- 
tar. 

GRBOAL—ta merħla ; tan-ngħaġ. 

GRBaARiAN — li icun, igħejx jew 
ighammar flimchien bħal merħla; co- 
muhi, bħal xulxin. 

GRBaARious— li igħix flimchien, jew 
ma xulxin ; li ma igħammarx waħdu; 
li igħejx fi mrieħel ; ducks and geese 
are gregarious birds, il papri u'I wiżż 
igħejxu flimchien (m'hux waħda waħ- 
dajew woħedhom). 

GRBaARiousLY— fi mrieħcl, ma xul- 
xin. 

GRsaoRiAN-ta Gregoriu (tal papa 
Gregoriu XIII). 

Grboorian CALBNDAR-il Calcnda- 
riu tal papa Gregoriu XIII, magħmul 
fis'sena 1582. 

Qrboobian ghant— cant Gregorian. 

GRsaoRY's powdbr — trab tar-rubar- 
bru (rubarbru mishuk, ukitejn ; car- 
bonato tal manjesia, sitt ewiek, u gin- 
ger mfarrac jew midħun. nkia^. 

Grbmial— tal ħoġor ; ħabib għażiż, 
ħabib tal kalb ; amongst those fourteen 
two toere gremials, (Palli*r, WebsterJ, 
fost dawc I-erbatax, tnejn minnhom 
chienu hbieb tal kalb. 

Grbmibn 'iddejjak. 

Grbnadb — granada, bomba iccar- 
gata (mimlia bil porvli u balal żgbar) 
li fejn taka jew tinżel tispara u tagħ- 
mel ħsara cbira. 

GRENADiBR-suldat granaticr, (sul- 
dat armat bil balal iccargati jew bil 
granati); granaiiers,m\à2ài twal magħ- 
żulin ; granadieri. 

Grbnadillo — xorta ta njam tax- 
xogħol (li juBaw wiBk in-nies tal Indji 
tal Punent^ donnu ebanu, iżda aħmar. 



Digitized by 



Google 



Ġk^ 



-àsl 



ĠRt 



GnBNADiNB—xorta ta gasB tal ħarir, 
jew ħarir 6n ghal Ibiesi, zallijiet etc 
tan-nisa. 

Qrbnatilb— isem ta mineral. ■ 

Urbs— haġra tal mola. 

Grbw— temp paesat tal verb gww ; 
tirtgħod bil bi^^, titwerwer. 

Obbw — f loc greyhound (ara). 

GRBWSOMB~ii iwaħħax, li iwerwer 
bil biża ; tal biża. 

GnBY—ara jrray. 

Gbbt-faloon — xorta ta bies. 

Grbthound — chelb tal caċċa. 

Grbts — isem ta Kigiment Inglis 
fScocciB) tal cavlaria, hecc msejjah 
mil-Iewn ta%-%wiemel, għaliex collha 
griżi. 

Grrtstooks) xorta ta ^ebel (ċlamit) 

Grbtstonb ) hecc msejjaħ. 

Grbtwbathbb — xorta ta gebel cbir. 

Gridulb — duda (tgħix filbaħar), 
susa, li tagħmel ħsara cbira fil basti- 
menti, billi issewwes li njam. 

Gbiddlb — turtiera, tigan. 

GRiDB — tħanxar, thanxir. 

GRiDRLiN--Iown abiad raħallatbl-ah- 
mar jew viola jati fil griż. 

G RiDiRON — gradilja. 

Gridiron pbndulum (jew compensa- 
tion fbndulum) -— pendlu ta arloġġ 
magħmul minnvirghi tal metal (azzar 
u ram isfar) b'mod li is-sħana jew il 
bard iħallih dejjem li stesB tul, u 
b*dan il mod l-arloġġ ma ivariax. 

Gribcb — dac it-tara^ fejn icunu 
kegħdin is-slaleb, taraġ fejn icun kie- 
għed jew poġġut xi salib. 

Qribf— għali, hemm, għokla, għa- 
sra, dieka, swied il kalb; to come to 
grief^ tigi fil għali, tispiċċa ħa%in ; he 
isfnll of grief mgħolli wisk ; t^ w a 
great grief to vie^ għalia, għokla cbira ; 
compare your griefs with other mena 
and t/iet/ will seem less, tara f tisma) 
is-slaleb ta l-oħrajn tinsa tiegħec. 

Gribf-worn— mitmum bil għali. 

Gribfful — mgħolli, kalbu dejka, 
wisk. 

Grieflt— bil għali, biddwejjak, bis- 
Bwied il kalb. 

Gribfbuot — kalbu maksuma bil 
ghali (bid-dispiacir etc.) 



Gribvablb — li^ igib il għali, iddi- 
spiaciri, I-inquiet jew is-swied il kalb. 

Gribvanob— għali, hemm, nichet, 
deni ; tgħakkis fil ħlas jew ħaġ'oħra. 

Gribvanob-monobr — min, jew dac 
(wiehed) li dejjem isemmi u ighejd fuk 
id-deni (tghakkis) li iġarrab hn u li 
iġarrab hadd jeħor ; bniedem li dejjem 
iredden fuk id-dwejjak tiegħu u ta 
ħadd jeħor. 

Gribvancbbr— min iġagħal lill ħadd 
jehor ighemghem ; min icun causa ta 
tgħakkis lill proxxmu tiegħu ; min 
igħacches ujaghmel iddeni; min jaħ- 
kar. 

Gribvb— tgħalli, twaġġa, taksam^id- 
dejjak, issewwed il kalb ; tagħli ; thoss 
għokla ; taksam, issewwed, iddejjak 
kalbec; this grieves my heart, dan iweġġ- 
għali kalbi li ma nghejdlecx; he grieves 
for his deat/i, jaghli wisk li miet ; it 
grieves me tfuit l cannot comply with 
your retjuestf nagħli wisk (jiddispiacini 
ferm) li ma nistax niccuntentac. 

Gbibvbmbnt -ħaġa li tgħalli, li iggib 
dispiacir, jew li isse^vwed il kalb. 

Gribvkr — min igħalli, min icun 
causa ta dispiaciri, ta nichet jew ta 
Bwied il kalb. 

Gribvoub — mgħolli, mdejjak ; li 
ighalli jew li jaksam il kalb ; / heard 
t/teir grieoous cry^ smajt il għajJHt 
taghhom li jaksam il klub. 

GRivou8NB8B~għaIi« dioka, nichet 
ksim ta kalb. 

Griffin— hecc isejħulu Mnglisi, li 
icunu ilhom I-India, lill xi ħadd li icun 
ghadu ġdid, u li għalecc ma icunx jaf 
x*għandu jagħmel u'inhuma I-usanzi 
tal pajjis ; ( ara griffon ). 

Griffinish— ta griffon ara. 

Griffon— isem ta annimal li Jis- 
semma biss fil ħrejjef, li ipinġu bil 
gisem u sakajn ta Ijun, u ras u ġwie- 
naħ ta ajcla, biex juru il kawwa u*I 
ħeffa tieghu. 

Griffon likb — bħal grxffon (ara); 
ħalliel li igħejx bis-Berk. 

Griffon malb— il griifon ragel u 
għalecc fl-armi igibuh min għajr ġwie- 
nnh u bil widnejn twal jew cbar. 

Grig— -ġrttd (bħal ^mM/iOjo/^^r); xor- 
ta ta sallura ta 1-ilma ħelu; as merry 



Digitized by 



Google 



GRI 



— 682 — 



Għl 



as a griyy cuntent fuk ruħu donnu 
għasfur (donnu warda etc.) 

Grill— tixwi fuk il gradilja; tin- 
cwieta, tifni, tati turmenti, tbażża, 
twerwer bil biża ; mixwi (laħam etc); 
gradilja. 

Gbill-room— chcina fejn jixwu la- 
ħara etc. fuk il gradilia. 

Grilladb— xiwi ta laħam, ħut etc. 
fuk gradilja. 

Grillaob— l-armar ( pali, njam u 
fallacchi etc^ għal bini ta moll, scàl, 
jew xati 

Grillb — grada»tieka, bieba zghira 
etc tal ħadid (b'xi disinn etc ) fxi par- 
latoriu tas-sorijiet ( biex jitcbelmu 
magħhom minn għajr ma jistgħu jid- 
ħlu hdejbom). 

Qrilly— tincwieta, tifni ; twaġġa il 
kalb ; tgbaddi bniedem ta pulcinella ; 
tiddiehec bib. 

Grilsb— ferb ta salamuna ( ħuta ) 
salamuna ta sentejn. 

Grim —mkarras, żorr, bic-ciera, aħ- 
rax, kalil; icreħ li iwaħħax, li iwerwer 
bil ħarsa tiegħu ; kalbu ħazina, bla 
ħniena ; u>ith a grim and surly voice 
he hid them awake^ (Bynyaii, A7/;rt//i, 
Progress), b'Iehen żorr u ncurlat ġa- 
għalbom ikumu; making death more 
grim, (AddiNon, Caio TI^ 1), għamel il 
mewt actar twerwer bil biża (milli hi). 

Grimaob— takris, tgħawiġ tal wiċċ ; 
tcherriħ ; titkarras, tkarras wiċċec, 
titcherrah: {to vuxke grimaces). 

Grimaobd — mkarras, b'wiċċu icreħ, 
mgħawweġ. 

Grimalkin — kattusa xiħa. 

Grimb— ħmieġ pesta ; tħammiġ pe- 
sta ; maaks and diaguisee gtimed toit/i 
mud (Scotf, Rokeby), mascri u costu- 
mi (ħwejjeġ tal carnival) mahmuġin 
pesta. 

Griminbss— ħmieġ pesta, k/iez 

Grimly — li iwaħħax, li ibażża, icreh 
li iwerwer. 

Grimm's law — il-Iigi ta Grimm 
magħmula minn Jacob Orinim, il-ligi 
fuk il bdil tal consonanti lil lingui 
Ariani etc 

Grimnbss— tkarris ta wiċċ, cruha, 
twerwir, biża li iwerwer; harsa cherlia, 
ħruxija, mkata. 



Grimy— maħmuġ pesta. 

Grin — chixfa. tgnażżiża tas-snien 
sew fid-daħc chemm ucoll fil corla ; 
ticxef snienec meta tcun sejjer tidħac 
jew tincorla ; tghażzaż snieneo ; tid- 
dieħec bi ; do you see the dog grin wlieti 
I draw near him 1 tara il chelb chif 
jicxef snienu raeta ndrsak lejh ? ; why 
do yoa grin ? għaliex kiegħed ticxef 
snienec ? 

GiuN-r-trabocc (mansba^għal ghasa- 
far ; like a bird that haateih to hie grin, 
not knowing the peril of his lije t/iereinj 
CChaaeer, Remedie of Love)^ bhal ghas- 
fur li imur bil giria lejn it-trabocc ( li 
jara minsub għalih^, minn għajr ma 
icun jaf il periculu cbir li icun hemm 
għalih. 

Grincomes — sifilide ( marda ħa- 
żina ). 

GRiND-titħan, tagħmel tkiek jew 
trab ; issinn, ixxeffer, toħroġ ix-xifer ; 
tkarmeċ snienec ; tghacches ; tistu- 
dia sħiħ, tlesti għal esami ; tintaħan ; 
tinsann; titħabat, tahdem, taghmel 
xogħol jebes ; xogħol jebes u m'hux li 
jatic piacir; they have this corn to grind, 
ghandhom dan il kamħ ghat-tħin 
(x'jitħnu); / have gronnd the ixizor 
viyself, sinnejt il raus tal-Ieħja jena 
stess ; / canU bear to hear him grind- 
ing his teeth^ ma nistax nisimgħu ikar- 
meċ snienu ; / have to grind at tnathe- 
viatics, ihe examination is approaching^ 
hemm bżonn nati salt sewwa ( nistu- 
dia ferm) il matematichi, 1-esami rie- 
sak ; it is said, he (i/ie King) grinds 
down his suhjecis, ighejdu li hu (ir-Be) 
igħacches ( jaħkar wisk ) is-sudditi 
tiegħu ; corn grinds well when dry, 
il kamħ jintahan tajjeb meta icon 
niexef ; sieel will grind sharp, I-azzar 
jinsann tajjeb ferm ; now, hoys, you 
musi grind, if you xoish to pass your 
examinaiion, issa tfal hemm bżonn 
(jeħtieg) tistudiaw ferm ( tgħafsu sħih 
fli stndiu) jecc tridu tgħaddu fl-esami. 

GRiNDBL—aħrax, kalil, kalbu ħa- 
'7àna. 

Grindbr— tahħàn,raġel tal mithna; 
min isinn bil mola, sennien bil mola ; 
sinna (darsa) ; min igħallem jew ilesti 
studenti għal xi esami (ighedulu ucoll 



Digitized by 



Google 



GRI 



- 688 



GRt 



(a coach, a intor, a crammer)^ put yonr 1 
^oti itilo the /lanffn o/ a clever griiider 
or crammer, and he will soou cram tlie 
uecestiarf/ I^itin iuto him tp enahle him 
io pann the e.ramination^ itlak l-ibneo 6 
idejn Burmast li kiegħed biex igħallem 
(ilesti) it-tfal għal l-esamjiet u malajr 
igħallimulec Latin bizżejjed li icun 
jista ighaddi l-esami. 

GRiNDER-min jistndia sħiħ ; min 
jagħfas ferm fli studiu. 

GRiNDERY—ġlud u affarijiet obra li 
jaħdmu bibom li scrapan u is-sillari 
etc; mahżen fejn ibighu ġlud etc. 

Grinding — tħin ; sann ; tkarmiċ ta 
snien ; ghafis, tgħaccbis ; studiu, gha- 
fis fli studiu ; flus li wiehed iħallas 
talli jidħnulu il kamh. 

Grinding frame— raddienatal għa- 
zil tat-tajjar. 

Grinding mill ~ mithna għat-thin 
tal kamħ. 

Grinding-slii'— mejlak. 

Grindingly— bil ħruxija, bil cbe- 
fria, b'tgħacchis cbir. 

Grindlb-stone — mola. 

Grindlet — fo88 żghir ; canal zghir. 

Qrindie tail- chelb li icollu dein- 
bu donnupiuma. 

Grindstone — mola ; io pnt oue's 
nose to the grindstone, taħkar ( tivves- 
sa) bniedera ; iggib bniedem kuddiem 
il giustizia ( bħala ħati, għa8-8en- 
tenza ). 

OiUNNER-min jitcherrah, ikarra8 
wiċċu, min jicxef snienu jew jitcherraħ. 

Grinninq — cxif tas-snien ( meta 
wieħed jidħac jew jincorla ); daħca, 
dbissima. 

Grip— canal, moghdijaghal l-ilma ; 
xorta ta seker ; taħfen, tagħfas, tak- 
bad sħih (bhal ancra) ; ħfin ; makbad, 
għafis, għafsa ; the masonic fjrip^ il 
għafda tal id tal (metajeħdn b'idejn 
xulxin il) mażuni ; tlie grip of a sxoord, 
il makbad (mancuetc.)*ta xabla; / am 
snre^ ihe anchor (frips here, 8gur li 
1-ancra takbad 8hiħ bawn ; / take my 
cause ont of ihe grips of crnel men^ 
(ShHke.Hpearp, Ileni^y VIII), jena ir- 
rid neħles minn taht idejn ( mil ves- 
sazioni, moħkria etc. ) ta nies kal- 
bbom ħażina. 



Gripe -tagħfas fidec, tahfen, tgħa^.- 
żaz ferm fidec, takbad shiħ; tiehu, taħ- 
taf taħt idejc; tagħfas, taħkar ; twaġġa 
i^.-żakk ; takla flus billi taħkar ( bil 
moħkrija tax-xoghol) ; kabda, ghafea, 
makbad; mancu; ghafie, mohkria; tba- 
tia; wieħed xħih, han/jr, jew idu magh- 
luka, mewt ; brejc (bmke) taħt rota 
fmacna jew fi grua; ugigh ta żakk 
cbir; onr blowing girl canght in the 
gripes of deaih, ( W«r«l«Woi th, -/Srcii- 
sionj, ix-xbejba tagħna fl-ahjar taghba, 
wakgħet taht idejn il mewt ; gripe fast 
your shields, aħfnu (akbdu) 8ewwa it- 
tarca tagħcom ; endnre t/ie smarting 
gripes of smarting poverty^ (Otway, 
Venice Preservedj, issofru il pwieni 
kliel (ħorox) tal fakar kalil ; he mffers 
from grijnng pains, isofri ugigh cbir 
fzakku fugigh ta żakk cbir^; let him 
be a gripe, an usnrer^ a villain^ (Bor- 
toD, Anaiomy ), erhilu (ħallib) icun 
mewt (xħiħ jew ^ħadma) U8urarju u 
briccun (chemm irid hu); torti with 
the gripes as if Iie should be pulled io 
pieces, milwi bl-ugigh ta żakk (fi m8ar- 
nti), li chien iħo88U 8ejjer jinkasam, 
mejjet bl-ugigh. 

Gripe-pennt— xħiħ ferm, ghadma, 
mewt. 

Griper — xħiħ, ueurariu ; mewt, li 
ma iridx ħlief jigref il flus collha li 
jara taħt idejh. 

Griping -kbid, għafis, ħfin ; ugigh 
ta żakk, ugigħ (liwi) fli mearen. 

Grippe — mxija, marda ta li msaren; 
catarru, influenza, epidemia. 

GRiPPER-min jakbad, jaħfen jew 
jeħu taht idejh ; bħal marixxall fl-Ir- 
landa. 

Grippie— leet biex jaħtaf jew jisrak. 

Gripping— xħiħ, mewt, għadma. 

GR1PI'INGNE.SS I ,,m, 

GiciPPLENEss /"ħħa 

Guis -xorta ta pil (^suf) tal anni- 
mali li minnu jagħmlu capep tan- 
nisa etc. 

GuiSE -pa88, tarġa; ħanżir, każkuż 
8alvaġġ ; tbażża, triegħed jew twerwer 
bil biża ; tibża. 

Griseous— abiad mnakkax bil gri* 
jew bl-i8wed. 

Grisette — (bil Francis) il mara 



Digitized by 



Google 



GRI 



684 — 



QRO 



jew bint wiehed bejjegħ, jew wieħed tal 
ħanut ; tiila, xbejba fuk ruħha. 

Grisful) li ibażża, li iwerwer, tal 

Grisil [biża, wabxi, bil biża. 

Grisiness— biża, waħx. 

Griskin — id-dahar (bil-lanżit) ta 
każkuż (ħanżir).. 

Grisliness- wabx, bixa cbir. 

Grisly— ara gri»fuL 

Gri3T— kamh, tgħam (ghat-tħin^, 
tkiek etc. (kamħ mitħun) ; provision, 
provvista ; all ia ginst ihal conies to my 
mill, cull ma jigi merhba biħ, jew cull 
mdawwar kgħàk. 

Grist-mill mitħna għat-tħin tal 
kamħ. 

Gitisrr^ — karkuċa jew karmuċa ; 
the gristle of the ear piece^ il karmuċa 
tal widna. 

Gristly— tal karmuċa, magħmul 
(tal) karmuċa. 

Grit— ramel, ċagħk rkiek; nakal, 
farru, għalf; zorta ta granċ; fehma 
shiħa u kawwija ; taghmel dac il hoss 
(tkarmiċ etc J ta meta tirfes ir-ramel ; 
tgħażża/ jew tkarmeċ snienec ; the 
aanded floor that grits beneath the tread^ 
I-art mimlija ramel li ikarmeċ taht ir- 
riġlejn (ta min jirfsu j ; why does he 
grit his ieeth sof għaliex ikarmeċ 
(igħażżaż) snienu hecc? 

Grith — paci, ghakda ; hniena, dieka 
ta kalb. 

Grithful— hanin, li ghandu kalbu 
tajba. 

Gritstone— ħaġra tal mola. 

Gritly — mrammel, collu nakal jew 
ramel ; bil farru ; bir-ramel. 

Grivet— xorta ta xadin li jinsab 
fl-Afriċa. 

Grizzle— ixheb; griż; xagħarbaj- 
dani ; ragel b*xagħra abjad ; parrocca. 

GRizZLED-mnakkax bl-(b'xagħar) 
abjad ; his beard xoas grizzled^ (Shakes- 
pear, Ilamlet)^ il-leħja (il baflS j chie- 
net mżewka bix-xagħar abjad. 

Grizzly— li jati fil griż, xehbieni; 
bajdani. 

GRizzLY-HEAR-xorta ta ors cbir 
li Rz'Zoologia hu maghruf bl-isem ta 
Ursus Ferox jew ors feroci. 

Groan — tocrob, tinghi, tnewwaħ ; 
carba, ngheja, tnewwiha; nwieħ; to 



heavegroans, tocrob ("takla il crib minn 
kalbec) ; the gallows gi^oans for him, il 
forca keghda* tistennih ( keghda tib- 
chih). 

G ROANER — carrabi, min jocrob. 

Groanful— tal crib, li igib il crib. 

Groaninq— carba ; newha. 

Groat — biċċa ta erba soldi (tal 
fidda) ; three groats make one shilling, 
tliet groats jagħmlu xelin ; his apparel 
is uot worth a groat, ħwejġu (Ibiesu) 
ma jiswew xejn f ma jiswewx habba>>. 

Groats— ħafur mitħun oħxon. 

Groger— mercier ; wiehed bil ħanut 
tal merċa (li ibigħ, zoccor, caf6, t&, 
butir etc^ 

Grogery— affarijet tal merċa, t6, 
cafċ, zoccor etc. (li ibigħ il mercier) ; 
ħanut tal merċa, merċa jew ħanut ta 
mercier. 

Grofp— b'wiċċec I-isfel ffl-art) ; and 
groff he fell all flatie upon ihe ground, 
(ChaneerX. u waka minn tulu għal 
wiċċu fl-art. 

Grog -grog, (xorb, brandi jew rum 
bl-ilma); thallat xorb jew spiriti (rum 
brandi etc.) blilma. 

GROQ-BLossoM-il ħmura li titla fli 
mnieħer ta min jixrob (li spirti). 

Groggery Uanuttax-xorb. 

Grog-shop j 

Grogginess— Bocor, sacra. 

Groggy— fis-sacra, xurban, bil ka- 
tra; mċaklak. 

Grogram— drapp (minsuġ) tal ħa- 
rir u il moħer (mohair). 

Groin— bejn il coxxa u iż-żakk ; is- 
sinjali jew il fili li icun hemm msalbin 
fis-sakaf tal cnejjes etc. ; gheddum ta 
hanżir salvaġġ ; xoffa mdendla ; tagħ- 
mel il għeddum jew iddendel xuftejc. 

Groined— bil ponta, li gej bil ponta 
bħal sakaf goticu. 

GROiNER-^ħarrief, min iħarref, min 
igħejd il hrejjef. 

Groining— ghajj&t bħal ta każkni, 
tghemghim. 

GuoMMErr^Btropp (ħabel maghmul 
bħal ħolka biex iżomm il mokdief ma 
li BcaliQ); bħal tacca (ta li stoppa etc.) 
li jagħmlu bejn il balla u li scartoċċ 
meta jiccargau il canuni. 



Digitized by 



Google 



ĠRO 



— 685 — 



QRO 



Gromia— kasba ( għada, kies ) tal 
periU. 

GROMwELL—isem ta ħaxixa (li tib- 
ka thaddar minn senà ghal sena) li 
chienu jatu ghal cura tal mard tal 
calculi jew tal ħaġra (bħal li xpacca- 
pieiraj. 

Ghoom— seftur; tfajjel ta li stalla, 
grum ; għarus ; tieħu ħsieb, iddur bi, 
tlibbes etc. żiemel (iż-żwiemel). 

Groomsman - dac li icun (imur) ma 
il gharus dac inbar tat-tieġ. 

Groot — farlu (biċċa munita) jew 
^^ ta sold. 

Groove — canal, xakk ; tagħmel ca- 
nal jew xakk. 

Groovkdbit - trapan (berrina ħox- 
na). 

Groovinq-planes — ċwani għaċ- 
ċanar fin. 

Grope — canal għal urina minn 
gewwa stalla għal batra ; taghmel ca- 
nal ; timxi fid-dlam bit-teftif; we gro- 
ped (in the darkj for the wall^ like ihe 
olind^ mxejna fid-dlam bit-teftif biex 
insibu il ħajt bħal għomi ; tmiss, it- 
teftef b'idejc. 

Groper— min jimxi bit-teftif fid- 
dlam. 

Groping— mixi bit-teftif fiddlam. 

Gropingly - bit-teftif. 

GROPPrrE— isem ta mineral li jin- 
sab fli Svezia. 

Gropple— ara grojye, 

Groroilite — isem ta mineral. 

GnoB— xorta taħarir oħxon. 

Grosem— biċċa munita (flus) Sviz- 
zera li tiswa erba xelini u tmien Boldi. 

GROSBBAK—isem ta ghasfur b'mun- 
karu oħxon, it-trumbettier. 

GRosGHBN—biċċa munita (flus) Te- 
desca li tiswa sold u ħabtejn ( 14 il 
ħabba ), 

Gboss— oħxon, kawwi ; goff; stu- 
pidu ; ċar, bla dubiu ta xejn ; I-akwa, 
il biċċa il cbira; I-ammont, it-total, 
is-somma collha flimchien ; grossa, 
tnax il tużżana ; a gross fat man, ra- 
gel kawwi oħxon ; Iiow very groas he 
t>, chem hu stupidu ; it ie grosa you 
love viy 8on, ( ShiikeRpeare, AU's well 
tliat ends wellj^ jidher ċar li tħobb 
l-ibni ; Comets /lave effect over the grosa 



and maea oftfiings, ( Baeon), il Gometi 
għandhom efifett fuk I-akwa ( il biċċa 
il cbira) tal ħwejjeġ ; I cannot instant- 
ly raise up the gross offuVL ihree thous- 
and ducatsj (Shakespeare, Jdef*c/iant of 
VeniceJ, ma nistax noħroġ is-somma 
f dakka ta 800 ducat; this box contains 
one grossj din il caxxa fiha tnax il 
tużżana (grossa); a great gross^ tnax 
il grossa jew 144 tnż^^ana ; in the gross, 
bl-ingrossa, la ingrossa. 

Gross-fbd — mitmugħ ichel oħxon 
(ordinariu). 

Gboss-hbadbd— stupidu,ras kargħa. 

GRoss-WEiaHT — (fil cummerċ) il pis 
tal ħaġa collha chif inhi ( bil caxxa, 
trab, frac, kxur etc. li jista icollha 
magħha) ; pis ammozz^ jew chif in hn 

gej- 

Grossifioation— cobor, nefħa (meta 
tibda tonfoh jew teħxien iż-żerrigħa 
fl-art;. 

Grossift — tħaxxen. 

Grossly — bl-ohxon, bil goff; li jidher 
ċar, biċ-ċar ; ta stupidu ; epeak not so 
^rossly, titchellimx hecc goff ( pastas 
jew mal chiriat), he was led so grossly 
by him, ohien immixxi hecc ta stupidu 
minnu. 

Grossnbss— ħxuna, cobor, volum ; 
ħruxia, guffaġni ; stupidaġni. 

Grossulab— tal, li jixbeħ il, bħal 
groseberry (ara) ; isem ta mineral. 

Grot — għar, għama, grotta. 

Grotbsqub —stramb, tad-daħc; li 
iġagħlec tidħac, ridiclu ; donnn għageb; 
grottesc (ghar, grotta etc.) mż^na, 
armata jew micsia b'dac il gebel aħrax, 
kxur tal arzell etc. bħal dic li naraw 
f xi ġnien. 

Grotbsqub typb — xorta tatipi(għal 
li stampa). 

Grotbsqubly— ta stramb, bi stram- 
beria ; b'mod li iġagħlec tidħac. 

Grotbsqubnbss — stramberia, stra- 
vaganza. 

Grothitb — isem ta mineral. 

GROTTA-rgrotta, għar. 

Grottbsque — ara arotesque. 

Grotto— grotta, gnar, għama. 

Grotto-work — twsJ^il ta gebel 
(ahrax) kxur ta arzell etc., ma għar 



74 

Digitized by 



Google 



GBO 



— 686 — 



GRO 



jew grotta ( bħal dawc )i naraw ma 
xi għajn jew dwar xi vaBca fil ġon- 
na etc ) 

Gbound — art, kigħa; raba, sies, 
pedament; 11 għaliex, ir-raġun, motiv ; 

Elatea ta teatra ; il kigh, fond tal cafe; 
idu ; fond ta quadru ; issejjes, tibni, 
twakkaf jew ittalla (bini etc) mill-art; 
tgħallem il bidu ; tmur 1-art jew tin- 
calja ; theyfell tipon ihe ground^ wakghu 
fl-art ; he waa lying asleep on the ground^ 
chien mixħut rieked fuk il fghal) 
kigha ; ihis is his ground^ dan hua ir- 
raba tiegħu ; ihe grounds and first ori- 
ginal causes are siiUunknown^ il gbaliex 
(^ir-ragiuni jew il motiv etc.) ghad ma 
jafu ħadd ; grounds of coffee^ il kigħ 
jew il fond tal caf6; I donU like the 
ground of this piece of silk, il fond (il- 
lewn tal fond) ta din il biċċa ħarir ma 
jogħġobnix ; he knows the grounds of 
t/ie Knglish language well^ jaf il principj 
(il bidu) lal lingua Inglisa tajjeb ; io 
hreak ground^ te^ti bidu, tibda ; to fall 
to ilie ground^iigx fix-xejn (taka fl-art); 
to gain ground, tgħaddi il kuddiem, 
tavanza ; io give ground, icciedi, tirtira; 
to lose ground, tmur lura, titlef ; to 
stand one*s ground, iżżom tajjeb, tcun 
(tibka) Bħiħ fi>08t ; he stood his grounds 
against all atiacks, żamm Bħiħ (kawwi, 
minn għajr ma cieda) contra I-attacchi 
collha; to take tlie ground, tincalja, 
tmur I-ari;; our ship took the ground 
during the night, il bastiment tagħna 
mar 1-art maMejI ; he is going upon 
sure ground, kiegħed jaghmel negoziu 
tajjeb (kiegħed fis-sħiħ, ma ghandux 
telf) ; the whole ciiy was brought to the 
around, wakkgħu il belt collha (ma 
ħallewx dar waħda biss wiekfa) ; I 
grounded my opinion upon reason and 
authority, wakkaft, ibbasajtjew għa- 
milt, din il fehma tieghi (li għandi) 
fuk ir-raġuni u 1-autorità ; he was lo 
ground my son in matJiematics, hu chellu 
jati il principl (jibda igħallem) 1-ibni 
il matematichi, 

Qround— temp passat u'l particip 
passat tal verb grind (ara). 

GRoui^DAaB— dritt, hlas ta flus, li 
ghandu (li iħallas^ bastiment ta meta 
icun fil port. 



' GROuNDANOLiNa — is-sajd tal kigħ 
(sajd bla sufrun). 

Groundabh— sigra tal fraxxnu żgħi- 
ra (maktugħa kasir). 

(Jround-bailiff— Buprastant ( raġel 
li jindocra u jara ix-xogħol etc.) f mi- 
niera jew barriera. 

Ground BAiT — ballun ghalf għal 
hut tal kigħ. 

Ground-ohahbbr— camra isfel (fiB- 
Bular jew 11 pian t'isfel ta dar^. 

Groundbd— particip pasBat tal verb 
ground (ara). 

Groundbdlt — basat (kiegħed) fuk 
principi tajba ; li kiegħed tajjeb. 

Ground FLOOR— is-BuIar jew il pian 
ta isfel. 

Ground ivy— isem ta ħaxixa li il 
werak tagħha ighalluh u jixorbuh 
bħat tà (bhal fidlokkom jew il marn- 
bia). 

Groundlbsb— li ma għandux peda- 
ment jew art fuk hix jirposa; bla 
fundament ; bla raġun, bla motiv, li 
ma għandux il għaliex. 

GROUNDLiNa— ħuta ( ħut ) tal kigħ, 
mzazen ; wieħed min-nies baxxi ; per- 
Buna baxxa. 

Ground-hail — dritt, ħlas ta flns 
biex tidfen fcimiteru. 

Gbound-nbbt— bejta fl-art (bħal tal 
bibla etc.) 

Ground-nut— (fil botanica^ isem ta 
pianti jew ħxe.jjex ( bhal: Arachis hy- 
pogoia, JJunium flexuosum, Apios tuhe- 
rosa etc ) 

Ground oak— siġra tal ballut żghira 
(xitla tal balluta). 

Ground fbarl— ^awhra li isiba fil 
bejtiet tan-nemel fil West Indies ( jew 
1-Indji tal punent). 

Ground pia — isem ta annimal li 
jinsab fl-Àfrica tlsfel. 

Ground-pinb— isem ta pianta jew 
haxixa, ix-xantcura (fil botanioa mBej- 
ha : Ajuga chamcepitys jew Lyeopodium 
clavatum ). 

Ground plan— il pianta tal pian jew 
sular ta isfel ta dar eto. 

Ground planb— fil prospettiva ( di- 
sinn ) il pian orizontali tal projection. 

Ground-plot — sit, loc, 1-art għal 
bini. 



Digitized by 



Google 



ĠRO 



- 587 — 



QRĠ 



Ġround-rbnt— ħlas tad-sit jew ta 
1-art fejn wiehed jibni, fcens tal-art li 
fuka wieħed jibni). 

Ground room — camra t-isfol, tal 
pian jew snlar ta isfel. 

Oround ropb— ħabel tal gangmu (li 
icun fil kigħ). 

GROuNDS^kigh) morga; fond tal 
cafe etc. ^ 

Groundsbl — isem ta haxixa, il cu- 
brita. 

Ground sill— il biċċa ta isfel, jew 
traversa (soll) ta tieka, bieb etc. 

Ground-swbll— straccatur, tranja 
tal bahar. 

Ground tablb— il gebel, 1-ewweI fi- 
lata tal bini li jigi fuk il pedament 

GrounD'TAokle — il ħbula etc. tal 
ancra (I-armar collu għal biex isorgi 
bastiment^). 

Ground tibr— I-ewwel saffjew in- 
dana ta crietel etc, fi stiva ta basti- 
ment ; I-ewwel filliera ( ta isfel ) tal 
palchi f teatru. 

GROUND-TiMBBRs—Ii njam taċ-ċan ta 
bastiment. 

Groundwatb — il vasi, njam li fuku 
ivara il bastiment. 

Ground work — il bidu ; ix-xogħol 
ewlieni, il pedament, basi. 

Group — gozz, gemffha ; katta, kat- 
gha, grupp; tiġbor mmchien; tagh- 
mel gozz, tiġbor gozz gozz jew katgħa 
katgħa.) 

Grouping— tkassim fi gzuz gzuz jew 
katta katta ; għamil (ġbir) ta ħwejjeġ 
'f kat^ha katgħa jew gozz gozz f classi 
classi). 

Grouplbt — grupp, gozz jew kat- 
għa żgħira. 

Grouse — tajr, caċċa Txorta ta għa- 
safar tal caċċa) il gallozz u il ħaġla 
sidritha hamra; tmur ghal caċċa tal 
gallozz jew tal haġla sidritha hamra. 

Grout— ichel bhal għasida ; hmieġ, 
tajn, il kiegh tal btieti etc; halib, (tajn 
mahlul) li il bennejja jixħtu biex jim- 
lew if fili jew ix-xkuk ta bejn il filati 
tal gebel ; dac il ħalib (ilma bil gir) li 
biħ jaħslu is-Bokfa il bajjada ; timla 
il fili ta bejn ċangaturi etc bil halib 
(tajn maħlul)bħal ma jaghmlu il ben- 
nejja. 



Grouthbad -- stupidu, ħmar, ras 
kargħa. 

GouTiNO — mili ta fili (ta bejn ċan- 
gaturi etc) bil ħalib (tajn maħlul). 

Groutnot — etupidu, ħmar, ras kar- 
gha ; isem ta ħuta. 

Grove— għalka tal maħtab, bosc. 

Grovel — titcaxcar għal zakkec 
fl-art ; baxx, viti ; ifiese thoughin.are loxo 
and grovellwg^ dawn il ħsebijiet huma 
baxxi u vili. 

Grovbllbr — bniedem baxx, vili ; ta 
gosti vili. 

GRovBLLiNG-Iijitcaxcur ghalżakku; 
nmli iżżejjed; li jagħmel collox, li 
għandu gosti vili u baxxi ; sink with 
out grovelling^ ibbàxxa, iżda m*bux 
izzejjed (\\ tcaxcar żakkec ma I-art jew 
li tcun vili^. 

Gbovet — bosc jew mahtab żgħir. 

Grovy — mimli, jew collu, boschijiet 
(siġar cbar). 

Guow — ticber, tocton iesir ; tgħad- 
di il kuddiem ; tidħol jew tokrob ; 
tcabbar (ticcoltiva) ; tlce ptants com- 
mence to grow, ix-xtieli bdew jicbru ; 
he has grown since T saw him last, 
chiber minn chemm ili ma narah 
(minn I-ahħar darba li rajtn) ; work t^ 
growing hcre^ ix-xogħol kiegħed joctor 
hawn ; grow ye and be ye multiplied 
(Wicliffe) ; icbru inthom u octru dej- 
jem ; / should grow light-headed I fear, 
(Teiiriyson, Maud)^ nibxa li nsir ibleħ 
(li rasi tħeff) ; you must iry to grow in 
grace, jenħtieġ li tgħaddiil kuddiem 
fil grazia (t'AIIa) ; winter begina to 
grow faat on, ixxitwa bdiet dieħla 
(kegħda tokrob^ ġmiela ; tliey do not 
like io groio wheat this year, ma iridux 
icabbru (jizirgħu jew jiccoltivaw) kamh, 
dis-sena; to grow up^ ticber, li issir 
ragel ; to grow iogether^ iesir ħaġa wah- 
da ma, tingħakad ma; to grow a pace, 
ticber malajr ; ill weeds grow apace^ \\ 
ħaxix ħażin malajr jicber ; togrow tall^ 
titwal ; to grow thickf teħxien ; io grow 
fat, tismen; io groxo tliin^ togħlob ; io 
grow strong, tissaħhaħ ; tx> grow oldj 
tixjeh ; to grow liiile, tiċchien ; to grow 
short^ tiksar; the days beqin to grow 
sliort now, il ġranet bdew jiksaru issa ; 
to grow long^ titwal ; the days commence 



Digitized by 



Google 



GBO 



— 686 — 



g6o 



jew grotta ( bħal dawc li naraw ma 
xi għaJD jew dwar zi vasca fil ġon- 
na etc ) 

Gbound — arti kigħa; raba, sies, 
pedament; il għaliex, ir-raġun« motiv ; 

Elatea ta teatru ; il kigh, fond tal cafe; 
idu ; fond ta quadru ; issejjes, tibni, 
twakkaf jew ittalla (bini etc ) niill-art; 
tgħallem il bidu ; tmur l-art jew tin- 
calja; theyfell upon the giH>HmU wakglm 
fl-art ; he was lying aaleep on the ground^ 
chien mixħut rieked fuk il Cgħal) 
kigha ; ttds x» his gronnd^ dan hua ir- 
raba tiegħu ; the gronnds and firat ori- 
ginal causes are stàlunknown^ il ghaliex 
rir-ragiuni jew il motiv etc.) ghad ma 
jafu ħadd ; grounds of coffee, il kigħ 
jew il fond tal cafi; / donH like the 
ground of this piece of silk, il fond (il- 
lewn tal fond) ta din il biċċa ħarir ma 
jogħġobnix ; he knows the grounds of 
the English language well^ jaf il principj 
(il bidu) lal lingua Inglisa tajjeb ; to 
hi*eak <79*oiin(/, tati bidu, tibda ; to fall 
io ilie groundyixgi fix-xejn (taka fl-art); 
to gain ground, tgħaddi il kuddiem, 
tavanza ; to give ground^ icciedi, tirtira; 
io lose ground^ tmur lura, titlef ; to 
stand one's ground, iżżom tajjeb, tcun 
(tibka) eħiħ fi^OBt ; he siood his giH>unds 
againsi all attacks^ żamm Bħiħ (kawwi, 
minn għajr ma cieda) contra I-attacchi 
collha; to take the giH>und^ tincalja, 
tmur lart; our ship took i/ie ground 
during ihe night^ il bastiment tagħna 
mar 1-art maMejI ; he is going upon 
sure groundj kiegħed jaghmel negoziu 
taijeb (kiegħed fis-sħiħ, ma ghandux 
telf') ; the whole ciiy xoas broughi to ihe 
oround, wakkgħu il belt collha (ma 
nallewx dar waħda biss wiekfa) ; / 
groundfd my opinion upon retuon and 
auiltoriiy, wakkaft, ibbasajtjew għa- 
milt, din il febma tieghi (li għandi) 
fuk ir-raġnni a l-autorità ; he was io 
^und my son in maihematiC'S^ hu chellu 
jati il princip! (jibda igħallem) 1-ibni 
il matematichi, 

GaouND— temp passat u'l particip 
passat tal verb grind (ara). 

GnouNDAQB— dritt» ħlas ta flus, li 
għandu (li iħallas j bastiment ta meta 
ican fil port 



GRouNDANaLiNa — is-sajd tal kigħ 
(sajd bla sufrun). 

Groundash— sigra tal fraxxnu żgħi- 
ra Cmaktugħa kasir). 

Gbound-baiuff— Bupraetant ( raġel 
li jindocra u jara ix-xogħol etc.) fmi- 
niera jew barriera. 

Ground BAiT — ballun ghalf għal 
hut tal kigħ. 

Ground-ohahbbr— camra isfel (fis- 
Bular jew il pian t'iBfel ta dar^. 

Groundbd— particip pasBat tal verb 
ground (ara). 

Groundbdly — basat (kiegħed) fuk 
principi tajba ; li kieghed tajjeb. 

Ground floor— is-BuIar jew il pian 
ta isfel. 

Ground xvY^iBem ta ħaxixa li il 
werak tagħha ighalluh u jixorboh 
bħat te (bhal fidlokkom jew il maru- 
bia ). 

Groundlbsb— li ma għandux peda- 
ment jew art fuk hix jirposa; bla 
fundament ; bla raġun, bla motiv, li 
ma għandux il għaliex. 

Groundlinq— ħuta ( ħut ) tal kigħ, 
mzazen ; wieħed min-niee baxxi ; per- 
Bana baxxa. 

Ground-mail — dritt, ħlas ta flus 
biex tidfen fcimitera. 

Gbound-nbbt— bejta fl-art (bħal tal 
bibla eto.) 

GR0UND-NUT~(fiI botanica^ isem ta 
pianti jew ħxejjex ( bhal: Aracfiis hy- 
pogimj IJunium flexuosum^ Apios iube- 
rosa etc) 

Ground oak— siġra tal ballut ighira 
(xitla tal balluta;. 

Oround pbabl— ġawhra li isiba fil 
bejtiet tan-nemel fil Wesi Indies C jew 
I-Indji tal punent). 

Ground pia — isem ta annimal li 
jinsab fl-Africa tlsfel. 

Ground-pinb— isem ta pianta jew 
ħaxixa, ix-xantcara (fil botanica maej- 
ha : Ajuga chamaspitys jew Lycopodium 
clavaium J, 

Gbound plan— il pianta tal pian jew 
Bular ta isfel ta dar etc. 

Gbound planb— fil proepettiva ( di- 
sinn ) il pian oriiontali tal projeciion. 

Gbound-plot — sit, loc, 1-art għal 
bini. 



Digitized by 



Google 



ĠRĠ 



- 587 — 



QRĠ 



Ġbound-rbnt— ħlas taà-sit jew ta 
1-art fejn wiehed jibni, fcens tal-art li 
faka wieħed jibni). 

Ground boom — camra t-isfol, tal 
pian jew snlar ta isfel. 

Ground ropb— ħabel tal gangmu (li 
ican fil kigħ). 

GRouNDs^kigh, morga; fond tal 
cafe etc. ^ 

Groundsbl — isem ta ħaxixa, il cu- 
brita. 

Oround sill— il biċċa ta isfel, jew 
traversa (soll) ta tieka, bieb etc. 

Ground-swbll— straccatur, tranja 
tal bahar. 

Ground tablb— il gebel, I-ewwel fi- 
lata tal bini li jigi fuk il pedament 

GrounD'TAokle — il ħbula etc. tal 
ancra (I-armar collu għal biex isorgi 
bastiment). 

Ground tibr— I-ewwel saflfjew in- 
dana ta crietel etc, fi stiva ta basti- 
ment ; 1-ewweI filliera ( ta isfel ) tal 
palchi f teatru. 

Ground-tihbbrs— linjam taċ-ċan ta 
bastiment. 

Groundways — il vasi, njam li fuku 
ivara il bastiment. 

Ground work — il bidu ; ix-xogħol 
ewlieni, il pedament, basi. 

Gboup — gozz, gemffha ; katta, kat- 
gha, grupp; tiġbor nimchien; tagh- 
mel gozz, tiġbor ġozz gozz jew katgħa 
katgħa.) 

Grouping— tkassim fi gzuz gzuz jew 
katta katta ; għamil (ġbir) ta ħwejje^ 
'f kat^ha katgna jew gozz gozz fclassi 
clasBi). 

Grouplbt — grupp, gozz jew kat- 
għa żgħira. 

Grouse — tajr, caċċa Txorta ta għa- 
safar tal caċċa) il gallozz u il ħaġla 
sidritha hamra; tmur ghal caċċa tal 
gallozz jew tal haġla sidritha hamra. 

GROUT—ichel bhal għasida ; hmieġ, 
tajn, il kiegh tal btieti etc; halib, (tajn 
mahlul) li il bennejja jixħtu biex jim- 
lew if fili jew ix-xkuk ta bejn il filati 
tal gebel ; dac il ħalib (ilma bil gir) li 
biħ jaħslu is-Bokfa il bajjada ; timla 
il fili ta bejn ċangaturi etc. bil halib 
(tajn maħlul) bħal ma jaghmlu il ben- 
nejja. 



• Grouthbad — stupidu, ħmar, ras 
kargħa. 

GouTiNO — mili ta fili (ta bejn ċan- 
gaturi etc.) bil ħalib (tajn maħlul). 

Groutnot— stupidu, ħmar, ras kar- 
gha ; isem ta ħuta. 

Grove— għalka tal maħtab, bosc. 

Grovel — titcaxcar għal zakkec 
fl-art ; baxx, viK ; tfiese thoughU,are loto 
and grovelling^ dawn il ħsebijiet huma 
baxxi u vili. 

Grovellbr — bniedem baxx, vili ; ta 
gosti vili. 

GRovBLLiNG-Iijitcaxcar ghaUakku; 
umli iżżejjed ; li jagħmel collox, li 
għandu gosti vili u baxxi ; eink with 
oul grovelling^ ibbàxxa, iżda m*hux 
iżżejjed (\i tcaxcar żakkec ma l-art jew 
li tcun vili^. 

Grovbt — bosc jew mahtab żgħir. 

Grovy — mimli, jew collu, boschijiet 
(siġar cbar). 

Grow — ticber, toctor, issir ; tgħad- 
di il kuddiem; tidħol jew tokrob; 
tcabbar (ticcoltiva) ; tlie ptants com- 
mence to grow, ix-xtieli bdew jicbru ; 
he haa grown since T saw hivi last^ 
chiber minn chemm ili ma narah 
(minn I-ahħar darba li rajtu) ; work t> 
growing hcre^ ix-xogħol kiegħed joctor 
hawn ; groxo ye and be ye multiplxed 
(Wicliffe) ; icbru inthom u octru dej- 
jem ; / ahould grow light-headed I fear^ 
(Tetinyson, Maud), nibża li nsir ibleħ 
(li rasi tħeff) ; you must try to grow in 
grace, jenħtieġ li tgħaddiil kuddiem 
fil grazia (t'AIIa) ; winter begins to 
groxo faat on^ ixxitwa bdiet dieħla 
(kegħda tokrob) ġmiela ; tliey do not 
like to groxo wheat this year^ ma iridux 
icabbru (jizirgħu jew jiccoltivaw) kamh, 
dis-sena; to grow t/p, ticber, li issir 
ragel ; to grow togetlier^ iesir ħaġa wah- 
da ma, tingħakaid ma; /o grow a pace, 
ticber malajr ; Ul xoeeds grow apace^ il 
ħaxix ħażin malajr jicber ; togrow tall, 
titwal ; to grow thick^ teħxien ; to grow 
fat^ tismen ; to groxo Hiin^ togħlob ; to 
grow atrong, tissaħhaħ ; tx> grow old^ 
tixjeh ; to grow little, tiċchien ; to grow 
ahort^ tiksar; the days beqin to groxo 
short now, il ġranet bdew jiksaru issa ; 
to grow long^ titwal ; the days commence 



Digitized by 



Google 



GRO 



— 688 — 



GRtJ 



to grow long afler Uie ^lst December^ il 
ġranet jibdew jitwala wara il 21 ta 
Decembru ; to groxo rich, tistgħana ; 
to grow poor^ tiftakar ; to grow hand- 
iomej tisbiħ ; to grow ugly^ ticriħ (issir 
icreħ) ; to grow weary^ tgħeja ; to grow 
up; tcabbar; t/ie rairi maies the corn 
grow up^ ix-xita tcabbar il kamħ ; it 
grows near ilay^ dal wakt jibda jisbaħ. 

Geowan— xorta ta granit mfarrac. 

Gbowbr — min icabbar^ min jicber, 
minl irabbi (jiccoltiva) pianti etc. ; 
this tree t8 a very slow grower^ din is- 
siġra ticber bil mod wisk ; he in a re- 
nowned grower of cumin^ dac imsemmi 
għaż-żrigh tal obemmun. 

Growino— cobor, trobbia. 

Gbowl — tgherghir, tghemghim ; 
tghergher, tghemghem. 

Gbowler— ghemgumi, min igher- 
gher jew ighemghem; carru (carret- 
tun) b'erba roti. 

Gbowlino— tghemghim, tgherghir. 

Growlinoly — bit-tgherghir, bit- 
tghemghim. 

Growlsomb— ghemghumi, li ihobb 
ighergher jew ighemghem. 

GnowN^fil particip passat tal verb 
grow ara), xiħ, mds^ħal fiż-żmien. 

Grown over— mimli, collu ; Uiejield 
%8 grown over with thorna^ il għalka 
mimlija, jew intliet, collha xewc. 

Grown up— ragel, wieħed (bniedem) 
cbir, / always did like grown ups^ ^DIc- 
Vim%i Our mutual friend). jena dejjem 
ħabbejtom il cbar (nies). 

Growsb— tirtgħod, tirtigħed. 

Growth— ticbir, cobor ; tactir ; saj- 
ran ; I-ilma li jingabar fil wiċċ fil mi- 
njeri. 

Groyning — tghemghim ; għajjàt 
bħal tal ħanżir. 

Grozing iron— biċċa azzar bil pon- 
ta li dari chienn jaktgħn il ħgieġ biha, 
kabel ma bdew jusaw id-diamanti; 
biċċa gbodda ta dawc li jahdmu fiċ- 
ċomb ( stanjera ) biex jillixxaw fejn 
icunu issaldati rjus tal canni ( can- 
noli taċ-ċomb ). 

Grub— thaffer fl-art ; they grulbed 
deep in tJie ground and found three 
crosseSf ħaffru I-isfel fl-art u sabu tliet 
slaleb. 



Grub -tiecol ; ichel; tagħmel xo- 
għol jebes ; takla mill-art ( siġra etc. 
bil għeruk ; tati I-ichel ; titma ; duda, 
il bumellies jew il bumunkar; ragel 
(bniedem) oħxon kasir jew nanu; bnie- 
dem maħmuġ ; zouc, għeruk etc. tas- 
siġar maklugħin. 

Grub saw— serriek li joforku bih 
rħam. 

Grudui^ -7 biċċa ghodda biex ja- 
kalgħu biha is-siġar mil gheruk ; min 
jakla jew ihaffer ; min jitma. 

Grubding — taħfir, kligh ta siġar etc. 
bil għeruk. 

Orubbino-axb — biċċa għodda tal 
bdiewa bhal zappun. 

Orubblb— timxi bit-teftif ta idejc 
fid-d!am. 

Grubby — mahmuġ. 

Grudob — tghemghem, tilminta; 
jisghobbic, tindem, tħoss indiema ; 
taghmel (issib) oggezioni ; ghira, mar- 
rara, lanżit, odiu ; il kadim (li wieħed 
icollu fli stoncu tiegħu ghal xi hadd^; 
tgħir ; icolloc il ghira, il marrara, il- 
lanAit, il kadim ; tati contra kalbec 
jew fuk il kalb ; rimors ftinghis) tal 
coscienza; sinjnl żgħir ta marda; / 
don't grudge my pains^ ma nilmintax 
bl-ugiħ li għandi ; we gnidg^ in our 
conscience when we reiitember our sins, 
ahna jisghobbina meta niftacru fi dua- 
bietna ; they gmdged not wiih her bu- 
rial there^ ( VVnIpolf j, ma għamlux og- 
gezioni biex tindifen hemm ; he hears 
a arudge to me, għandu il ghira ghalia ; 
ignir għalia; grudge not one against 
tlie other^ la tgħirux għal xulxiri ; iliey 
grudge me my natural right to he free^ 
(Cooper), jatuni contra kalbhom id* 
dritt tieglii naturali li nghix (ncun) li- 
beru ; he felt the grudge of conscience^ 
hass ir-rimors (tinghis) tal cunxenza ; 
siruggling against the grudges of more 
dreadful calamitieSf (Xilton), jithabtu 
contra I-ewwel sinjali żgħar ta mard 
actar kalil. 

Orudobful — għajjnr. 

GRUDOBBiN—għira żgħira (ċchejcna) 

Grudobons— ilgranza, nuħħalaetc. 
li jibka fil gharbiel meta jinżel it- 
tkiek etc. 

GRUDOBR^ghemgumi. 



Digitized by 



Google 



GftU 



— 689 - 



GtJA 



Grudgino — tgheiiighim» għira ; ghe- 
mil fuk il kalb; l-ugigħ li jinhass wara 
marda etc. ; Binjal ta ħass ħażin jew 
bidu ta marda ; ħass ta haġa kabeh 
presentiment ( meta kalbec tħabbrec 
jew tgħejdlec li għandu isir xi ħaġa). 

GBUDGiNaLT - fuk il kalb. 

Qrudoinos— ara grudaeons. 

Grudoment— tghemgbim, Imint. 

Grubl — għasida; <o give one hia 
gruel, tati xebgha chif imiss ( li toktol 
bniedem ). 

Grubbomb—H iwaħħax ; tal waħx. 

Gruff— fossa ; mkit ; żorr ; li għan- 
du leħnu icraħ (oħxon donnu mahnuk 
jew mgelgel). 

Grulshy— goflf. 

Qrum — fonkla, gbemgumi, mkit, 
żorr ; a grMm voice, leħen ta wahx, 
leħen baxx. 

Qrumble — tghemghem, tghergher, 
tredden ; taghmel lehen ohxon, li 
ibażża ; tghemghim, tgherghir. 

Grumdlbr — ghemgumi, gurgara, 
(wieħed li katt m'hu cuntent li ighem- 
ghem dejjem ). 

Qrumbling— tghemgnim, tgherghir. 

Grumblinoly— bit-tgbemghim, bit- 
tgherghir. 

Grub|b — ċapsa demm magħkud. 

Grumlt — maghkud, bħal ċappa 
tajn, mtajjan, donnu morga, bil kign ; 
bit-tghemghim, bil buri. 

Qrummels— ilkigħ, il morga. 

Grumosb— bil ghekiedi jew għekiesL 

Grumous — jebes, magħkud fbħal 
demm niexef). 

Grumph— tonfoħ, tagħmel jew tghaj- 
jat bħal ħanżir. 

Qrumpliob— ħanżira. 

Grumpily— b'mod jevv bi mgiba^^or- 
ra, ta wiehed mkit. 

Qrumpinbss — mgiba ta żorr, ta 
mkit. 

Grumpish— mkit, infastidit, bil buri. 

GRUMPY—mkit, żorr, bil buri. 

Qrundbl— isem ta ħuta tal kigħ. 

QRUNSBL—ħaxixa, il cubrita. 

Grunt— tgħajjatbħalkażku^i; għaj- 
ta ta każkuż ; tkarmeċ jew tgħażżaż 
snienec. 

Gruntbr — każkuż ; ghemgumi ; 
isem ta ħuta ; lasta tal ħadid b'ganċ 



Gt-tarf għal fundaturi biex jakbdu 
biha il grigiol etc. fejn icunu idewbu il 
metalli. 

Qruntino— għajjàt bħal tal każkuż; 
tgbemghim ; tghażżiż ta snien. 

Gruntlb — ara grunt. 

Gkunzib— il gheddum (il ħalk) ta 
kazkuż. 

Qrus— ara crane. 

Qry— chejl, daks il għaxra waħda 
ta linja ; ħaġa żgħira. 

Gryphosib— meta id-dwiefer jicbru 
in-naħħa ta gewwa. 

QuAGHARo — għasfur li jidher (joħroġ) 
bil-lejl: jinsab fl-America, jiswa wisk 
għaż-żejt li jeħdu minnhu. 

GuAJAouM— xorta ta njam, magħruf 
bl'isem ta linjum vite ( lignum yitee) 
u li aħna nghejdulu ucoll liiyusant. 

QuAN— isem ta ghasfur jew tajra. 

QuANAOo — isem ta annimal li jgħam- 
mar kalb il muntanji Amlea tal Ame- 
rica. 

GuANiFBRous— li jaghmel jew jati i 
gnano (ara^. 

GuANo— demel jew bżar tajjeb wisk 
ghar-raba (li isir mil ħmieġ tal ghas- 
fur gnano^ bħal gawwija, mhallat ma 
trab etc.) ; iddemmel bil guano. 

QuARA— isem ta tajra tal America. 

QuARANA-certu xorb bħal cafe li 
jusaw fl-America ta Isfel. 

QuARANTBB — plcġġ, garanzia; min 
jagħmel tajjeb ; min jagħmel pleġġ, 
garanzia; tagħmel tajjeb, ploġġ jew 
garanzia. 

GuARANTOR — min jaghmel pleġġ, 
tajjeb jew garanzia. 

Quard— ghaBsies; għassa; taghmel 
ghassa, tgħasses, tgħoss, tindocra ; iż- 
żejjen, tiggvorni ; tħares ; trażżan ; 
1/ou have to guard your tongue and he 
waa to guard his actiona, inti trid traż- 
żan Isienec u liu il għamil (li mgiba) 
tieghu; he waa wearing a coat guarded 
wit/ivellow. chien liebes ġlecc gvornut 
bl-is^r; to guani againat^ tindocra, 
tokgħod attent għal ; you have to guard 
agatnst such mistakes^ trid tokgħod at- 
tent ghal sbalji bhal dawn ; he is on 
guardy kieghed jagħmel il għassa ( tal 
ghass^; to 6« jew stand on one'e guard^ 
tokgħod attent ; it is beat we stand upon 



Digitized by 



Google 



ġWa 



^ 6d0- 



am 



our gmt'd, ( Shakespeare, TempeatJ^ 
1-aħjar nokgħoda attenti; to be off 
one^sguardy tcun trascurat, ma jim- 
purtac minn xejn; to mount guard^ 
tidħol (tmur ghal) għassa. 

GuARD BOAT— id-dgħajsa tal għassa 
(biex tara jecc tincliisirx il curantina 
etc. fuk ilbahar). 

GuARD OHAMBBR— ara guard room. 

GuARD coAT— libsa, ġlecc, mberfel 
(gvomut) bil bizzilla. 

GuARD-RAiL^paraman ( fuk basti- 
ment). 

UuARD-ROOM — camra fejn iżommu 
Buldati etc. prigunieri ; camra tal għas- 
sa (fejn jokogħdu is-suldati etc. li icu- 
nu tal għassa^. 

QuARDSHip — bastiment tal gvern li 
icun għassa ( biex jara jecc icunx col- 
lox sewwa, ir-regulamenti tal port icu- 
nux obduti etc); guardaoosta. 

GuARDABLB — li jista icuH protett 
jew mħares. 

GuARDANT — li kiegħed iħares ; a lion 
guardant^ Ijun b'wiċċu lejc ( bħal ma 
narawh fli standard Reali Inglis;. 

GuARDBD — mħares, protett ; attent ; 
he guarded in your language^ okgħod 
attent cbif tichellem. 

GuARDiAili— tutur, wieħed (min) li 

i'eħu ħsieb xi Itim biex irabbih u jeħu 
isiebu hu ; għassies, min jindocra. 

GUARDIAN-ANGBL— I-anġlu CUStodiu. 

GuARDiANBss— -mara guardian, ma- 
ra għassa, guardiàna. 

QuARDiANizB — tagħmilha ta guar- 
dian jew ta ghassies. 

GuARDiANLBSs — bla ghassa, bla guar- 
dian, li m'hux inducrat. li m'bux mha- 
res jew protett. 

GuARDiANSHip— I-ufficiu (il grad) ta 
guardian, ta tutur ; protezioni, ħsieb, 
cura ; ehe is under my mothers guar- 
dianehipi kegbda taht it-tutela ta ( in- 
ducrata minn ) omoii, 

GuARD-iRONs-dac il ħadid li icun 
hemm (bħal gaġġa) biex ihares mil 
hsara il pulena ta bastiment etc. 

GuARDLBSs — m'hux mħares, m*hux 
inducrat, hi8 flock left guardLeee (Ghap- 
man,' Homer^ Iliad)^ halla li mrieħel 
tieghu weħedhom ( minn ghajr indu- 
.crati ). 



OuARDSMAN— għassa; suldat jew uf- 
ficial tal guards. 

GuARiNiTB— isem taħaġar lijinsab 
f'xi ħofor fuk il muntanja Somma ta 
Napli. 

(JuARisH — tfejjak. 

GuAVA— isem ta siġra (bħal dic tar- 
rand) li tagħmel frott bħal lanġas 
zgħir, ticber wisk fl'America. 

GuAZA— it-truf ta fuk tas-siġar tal 
kanneb li jicber fl-India. 

QuAzuTi— xorta ta cerv (jinten wisk) 
li jinsab fl-America ta Isfel. 

GuBBRNANCB— (/oy^rnm^i^ (ara). 

GuBBRNATB— jfowrn (ara). 

GuBBRNATioN — gvcrn ( ara govern- 
ment. ) 

GuBBRNATivB — H ghandu is-setgħa, 
lijaħchem, li jiggverna. 

GuBBRNATORiAL— tagvern, ta gver- 
natur. 

GuDDLB - takbad il ħut b*jdejc (bħal 
ma hu is-sallur) li icun taħt il gebel 
etc.) tixrob hafna, bil goff ; tlegleg ilma 
etc. sħih ; tagħmel haġa addoċċ jew 
chif già gio ; xogħol tad-dlic ( tat-ti- 
dlic ). 

GuDDLiNo— kbid tal hut (sallur etc.) 
bl-idejn (bitteftif kalb il ħaġar, ħa- 
ma etc.) 

GuDGBON— mazzun (ħuta); wiehed 
li jibla u jemmen collox, mazzun ; fi- 
mmella ; tidħac b'xi (tballa xi ħaġa lil 
xi) ħadd. 

GuBBRBs— dawc li jaduraw in-nar. 

GuBLPHs— Gwelfi (li chienu contra 
il Ghibellines ara). 

GuBRDON -hlas ; tħallas, tati ħlas. 

GuBRDONABiiB— li ħakku il ħlas, ta 
min ihalsu. 

GuBRiLLA — ġlied, tkabida ta cull 
tant; takbidiet żghar u ta cull mument; 
gwerer zgħar. 

GuBRiTB — gardiola, camra ffortizza 
fejn tokghod is-sentinella. 

GuERNSBY — Guermey^ wahda mill 
gżejjer li hemm fil canal inglis ( bejn 
Mnghilterra u Franza ) 

OuBRiLLBRO i wioħed li jagħmel il 

GuBRRiLLiST j 5ram*i7/a (ara). 

GuBss—takta, tindovna, tinzerta ; 
katgha, inzertat«ra ; to read by guess^ 
takra addoċċ, chif jigic f'rasec minn) 



Digitized by 



Google 



GUE 



— 691 — 



GUI 



għajr ma tispelli etc.) ; if right be 
t/iis pu€99 of mvie^ (ScoitA jecc ktajt 
sewwa. 

QuBSBBB— min (dac li) jakta, jiDdo- 
vna jew jinzerta. 

GuBSBiNa — ktigħ, inzertar^ indu- 
vnar. 

GuBBS-woRK— xoghol maghmul billi 
tinzerta, bl-addocċ Cm*QX bli stadia). 

GuBBT — mistieden ; tilka mistieden 
jew mistednin; tcun mistieden ; tiecol 
u torkod fdar ħadd jeħor, my hope was 
9WW to giieat with him^ (Chapmnn^, it- 
tama tiegħi chienet li nibka biex nie* 
col u norkod għandu. 

GuBBT ROPB— ħabel li iżomm basti- 
ment etc. dritt meta icun rmuncat 
(cima li biha tiddirigi bastiment etc. 
meta icunu jirmuncawh). 

GuBBTwiSB - bħal mistieden, ta mi- 
stieden. 

GuFFAw ( jew gnffa ) tfakkigħa ta 
daħc cbirB) daħca cbira. 

GuGGLB— (ara^ur^Z^?) tlaklak bhal 
dundian. 

GuuNA— Guiana, art cbira ( pajjis 
fl-America ta Isfel ; tal Guiana. 

GuiANA nARK-bħal chinina ( xorb li 
isir mil koxra tas-siġar, tajjeb għal 
pard tad-deni). 

GuiBBLLiNB— ara Ghibellins. 

GuiDABLB— li tista tmixxih, turih 
jew twasslu. 

GuiDAGB— direzioni, guido, wiri. 

GuiDANOB— direzioni, gvern. 

GuiDB — twasBal, tmixxi, tnri it- 
triek, iddawwar paBsiggieri f belt etc. ; 
^uida, werrej, mexxej, min idawwar 
jow juri lill paBsi^gieri belt etc; ctieb 
(guida) li juric u lOBBirlec fuk xi loc, 
poBt, belt etc. ; ctieb werrej ; direttur. 

GuiDBDooK— ctieb guida (għal pae- 
Biggieri ), tifsir fuk it-torok etc. ta 
pajjiB. 

GuiDELESB— minn għajr guida,minn 
għajr direttur ( jew xi ħadd li imixxi 
jewjuri it'triek) ; his guiileless youth 
(Pope, llomer^ OdysseyJ^ il ġuvintu 
tiegnu minn għajr guida (minn għajr 
ħadd jew direttur li jista imixxih). 

GuiDF. roBT— għuda mwakkfa sinjal 
biex turi it-triek. 



GuiDBR— min imixxi, jiddirigi jew 
juri it-triek; guida, direttur. 

GuiDBREBB - guida mara, direttrici. 

GuiDBBHip -trigia, gvern, direzioni. 

GuiDON-— bandiera li gejja makeu- 
ma jew miftuħa bbal ħalk (bandalora); 
min iżomm il bandiera; ta li Btan^ard. 

GuiLD— Bocietà, xirċa, fratellanza, 
corporazioni, gemgħa ta nies, cum- 
pannija Cta mercanti etc.) 

GuiLDiBLR— li jista icun ntaxxat. 

GuiLD BROTHBR — sieħeb, wieħed 
minn tax-xirca jew tal cumpannia ; 
fratell, Bociu. 

OuiLDBR— biċċa munita (flu8)0Ian- 
disa li tiswa daks xelin u tmien soldi 
jew Bcud. 

GuiLDĦALL— is-sala ( il post, id-dar, 
il camra) fejn jiltakgħu tal guild, ara. 

GuiLDRY— cumpanja (xircajewso- 
cietà) ta mercanti. 

GuiLB —kerk, falsità, ħiena, hażen ; 
tkarraky tinganna, tidħac bi. 

GuiLBFUL— ħażin, ħajjen, karrieki, 
li ikarrak, falz. 

GuiLEFULLT— bil kork, bil falzità. 

OuiLBLESs— sincier, onest, li m*hux 
falz, fidil, bla ħiena.^ 

GuiLBLBSBNBSs — Bincerità, fedeltà, 
onestà. 

QuiLER — karrieki, min ikarrak ; 
bniedem falz. 

GuiLLBMBT— (fli stampa) virgoletti 
etc. biex turi cliem li icun kal ħadd 
jehor bħal " *' jew * ' etc. 

OuiLLEVAT — vasca, conca etc. għal 
fermentazioni ( li issib fil fabbrichi ta 
dawc li jagħmlu il birra etc.) 

GuiLLocHE — disinn, ornament fil 
bini bfial habel mibrum. 

GuiLLOTiNB — ghiljottina, mannara 
għal htigħ ir-ras tal iccwndannati ghal 
mewt ; takta ras xi ħadd bil ghiljot- 
tina (msejħa hecc minn Dr. Guillotin^ 
dac li ivvintaha fiż-żmien ta I-ewwel 
Rivoluzioni ta Franza^. 

GuiLLOTiNE cuTTBR - sicchina għal 
ktigh tal carti etc. bhal dawc li icollom 
illibrari. 

GuiLLOTiNEMBNT^mewt ( ktigħ ir- 
ras ) bil ghiljottina. 

QuiLLS— fjur ( bhal kronfol tat To- 
roc. ) 



Digitized by 



Google 



ĠtfA 



- 6dO- 



om 



our gmt'd^ ( Shakespeare, TempeatJ^ 
1-aħjar nokgħoda attenti; io be off 
one*8 guard^ tcun trascurat, ma jim- 
purtac minn xejn; to mount guard^ 
tidħol (tmur ghal) għaBsa. 

GuARD BOAT— id-dgħajsa tal għassa 
(biex tara jecc tincliisirx il curantina 
etc. fuk ilbahar). 

OuARD CHAHBER— ara guard room. 

GuARD coAT— libsa, ġlecc, mberfel 
(gvomut) bil bizzilla. 

GuARD-RÀiL— paraman ( fuk basti- 
ment). 

UuARD-ROOM — camra fejn iżommu 
Buldati etc. prigunieri; camra tal għas- 
sa (fejn jokogħdu is-suldati etc. li icu- 
nu tal għassa^. 

GuARDSHip— bastiment tal gvern li 
icun għassa ( biex jara jecc icunx col- 
lox sewwa, ir-regulamenti tal port icu- 
nux obduti etc); guardacosta. 

GuARDADLB — H jista icuD protett 
jew mħares. 

GuARDANT — li kiegħed iħares ; a lion 
guardanl^ Ijun b'wiċċu lejc ( bħal ma 
narawb fli standard Reali Inglis;. 

GuARDBD— mħares, protett ; attent; 
be guarded in your language^ okgħod 
attent cbif tichellem. 

GuARDiAiii— tutur, wieħed (min) li 

{'eħu ħsieb zi Itim biex irabbih u jeħu 
isiebu hu ; għassies, min jindocra. 

GUARDIAN-ANGBL— 1-anġIu CUStodlU. 

GuARDiANBss— mara guardian, ma- 
ra għassa, guardiàna. 

GuARDiANizB — tagħmilha ta guar- 
dian jew ta ghassies. 

GuARDiANLBSs — bla ghassa, bla guar- 
dian, li m*hux inducrat. li m'bux mha- 
res jew protett. 

GuARDUNSHip— I-ufificiu (il grad) ta 
guardian, ta tutur ; protezioni, ħsieb, 
cura ; she is under my mothere guar- 
dianship^ keghda taht it-tutela ta ( in- 
ducrata minn ) omoii, 

GuARD-iRONs-dac il ħadid li icun 
hemm (bħal gaġġa) biez ihares mil 
hsara il pulena ta bastiment etc. 

GuARDLBss — m'huz mħares, m'huz 
inducrat, his flock le/t guardless (Ghap- 
man, Homer, Iliad)^ halla li mrieħel 
tieghu weħedhom ( minn ghajr indu- 
.crati ). 



GuARDSHAN— għassa; suldat jew uf- 
ficial tal guards. 

GuARiNiTB— isem ta ħaġar li jinsab 
f zi ħofor fuk il muntanja Somma ta 
Napli. 

(juARisH-tfejjak. 

GuAVA— isem ta siġra (bhal dic tar- 
rand) li tagħmel frott bħal lanġas 
żgħir, ticber wisk fl'America. 

GuAZA— it-truf ta fuk tas-siġar tal 
kanneb li jicber fl-India. 

GuAZUTi—zorta ta cerv (jinten wisk) 
li jinsab fl-America ta Isfel. 

GmERHkHCH—gooernmeiit (ara). 

UBERNATB— jfowrn (ara). 

GuBBBNATioN — gv6rn ( ara govern- 
ment. ) 

GuBBRNATivB — li ghandu ia-setgħa, 
lijaħchem, li jiggverna. 

GuBBRNATORiAL— ta gvern, ta gver- 
natur. 

GuDDLB - takbad il ħut b*jdejc (bħal 
ma hu is-sallur) li icun taħt il gebel 
etc.) tizrob hafna, bil goff ; tlegleg ilma 
etc. sħih ; tagħmel haġa addoċċ jew 
chif gie gio ; xogħol tad-dlic ( tat-ti- 
dlic). 

GuDDLiNo— kbid tal hutCsallur etc.) 
bl-idejn (bitteftif kalb il ħaġar, ħa- 
ma etc.) 

GuDOBON— mazzun (ħuta); wiehed 
li jibla u jemmen collox, mazzun ; fi- 
mmella ; tidħac b'zi (tballa zi ħaġa lil 
xi) ħadd. 

GuBBRBS— dawc li jaduraw in-nar. 

GuBLPHS— Gwelfi (li chienu contra 
il Ghibellines ara). 

GuBRDON -hlas ; tħallas, tati ħlas. 

GuBRDONABiiB— li ħakku il ħlas, ta 
min ihalsu. 

GuBRiLLA — ġlied, tkabida ta cuU 
tant; takbidiet żghar u ta cull mument; 
gwerer zgħar. 

GuBRiTB— gardiola, camra f fortizza 
fejn tokghod is-sentinella. 

GuERNSBY — Guernsey, wahda mill 
gżejjer li hemm fil canal inglis ( bejn 
Mnghilterra u Franza ) 

GuBRiLLBRo i wicħed li jagħmol il 

G UBRRiLLiST j guer^nlla (ara) . 

GuBss— takta, tindovna, tinzerta; 
katgha, inzertat«ra ; to read by guess^ 
takra addoċċ, chif jigic f rasec minn) 



Digitized by 



Google 



GUE 



— 691 — 



GUI 



għajr ma tispelli etc.) ; %f right be 
tfiis pueas of viiuej (Scoit^, jecc ktajt 
sewwa. 

OuBSBBB— inin (dac li) jakta, jiDdo- 
vna jew jinzerta. 

QuBssiNo — ktigħy inzertar, indu- 
vnar. 

QuESS-woRK— zogliol maghmul billi 
tinzerta, bl-addocċ (nixix bli studia). 

GuEST — mistieden ; tilka mistieden 
jew mistednin; tcun mistieden ; tiecol 
u torkod fdar ħadd jeħor, my hope was 
V010 to gmat with him^ (Chapmnn^, it- 
tama tiegħi chienet li nibka biex nie- 
col u norkod għandu. 

QuBST ROPB— ħabel li iżomm basti- 
ment etc. dritt meta icun rmuncat 
(cima li biħa tiddirigi bastiment etc. 
meta icunu jirmuncawh). 

GuBSTwiSB - bħal mistieden, ta mi- 
stieden. 

GuPFAw (jew^Mjfa) tfakkigħa ta 
dahc cbirB) daħca cbira. 

OuGaLB— (ara juryi^) tlaklak bhal 
dundian. 

GuiÀNA— Quiana, art cbira ( pajjis 
fl-America ta Isfel ; tal Guiana. 

QuiANA nARK-bħal chinina ( xorb li 
isir mil koxra tas-siġar, tajjeb għal 
mardtad-deni). 

GuiBBLLiNB— ara GhibelHns. 

GuiDABLB— li tista tmixxih, turih 
jew twasslu. 

QuiDAaB— direzioni, guido, wiri. 

QuiDANOB— direzioni, gvern. 

QuiDB — twassal, tmixxi, turi it- 
triek, iddawwar passiggieri f belt etc. ; 
^uida, werrej, mexxej, min idawwar 
]0w juri lill passi^gieri belt etc. ; ctieb 
(guida) li juric u inssirlec fuk xi loc, 
post, belt etc. ; ctieb werrej ; direttur. 

GuiDE-DooK— ctieb guida (għal pas- 
siggieri ), tifsir fuk it-torok etc. ta 
pajjis. 

GuiDELBSS'^minn għajr guida,minn 
għajr direttur ( jew xi ħadd li imixxi 
jewjuri it'tviek) ; his gaideless youth 
(Pope, Ilomer^ OdyBseyJ^ il ġuvintu 
tiegnu minn għajr guida (minn għajr 
ħadd jew direttur li jista imixxib J. 

GuiDF. rosT— għuda mwakkfa sinjal 
biex turi it-triek. 



GuiDBR— min imixxi, jiddirigi jew 
juri it-triek; guida, direttur. 

GuiDBRESS - guida mara» direttrici. 

GuiDBSHip— trigia, gvern, direzioni. 

GuiDON-— bandiera li gejja maksu- 
ma jew miftuħa bbal ħalk (bandalora); 
min iżomm il bandiera; ta li stan^ard. 

GuiLD— società, xirca, fratellanza, 
corporazioni, gemgħa ta nies, cum- 
pannija Cta mercanti etc.) 

GuiLDiBLR— li jista icun ntaxxat. 

GuiLD BROTHBR — sioħeb, wioħed 
minn tax-xirca jew tal cumpannia ; 
fratell, sociu. 

QuiLDBR— biċċa munita (flus)Olan- 
disa li tiswa daks xelin u tmien soldi 
jew scud. 

GuiLDĦALL^is-sala ( il post, id-dar, 
il camra ) fejn jiltakgħu tal guild^ ara. 

GuiLDRT—cumpanja (xircajewso- 
cietà) ta mercanti. 

GuiLB — kerk, falsità, ħiena, ħażen ; 
tkarrak, tinganna, tidħac bi. 

GuiLBPUL— ħażin, ħajjen, karrieki, 
li ikarrak, falz. 

GuiLEPULLT— bil kerk, bil falzità. 

OuiLBLEss--sihcier, onest, li m'hux 
falz, fidil, bla ħiena. 

GuiLBLESSNBSs — sinceiitji, fedeltà, 
onestà. 

QuiLER — karrieki, min ikarrak ; 
bniedem falz. 

GuiLLBMBT — (fli stampa) virgoletti 
etc. biex turi cliem li icun kal ħadd 
jehor bħal " " jew * ' etc. 

GuiLLBVAT— vasca, conca etc. għal 
fermentazioni ( li i8sib fil fabbrichi ta 
dawc li jagħmlu il birra etc.) 

GuiLLOOHE — disinn, ornament fil 
bini bfial ħabel mibrum. 

GuiLLOTiNB — ghiljottina, mannara 
għal htigħ ir-ras tal iccwndannati ghal 
mewt ; takta ras xi ħadd bil ghiljot- 
tina (msejħa hecc minn Dr. Guillotin^ 
dac li iwintaha fiż-żmien ta 1-ewwel 
Rivoluzioni ta Franzaj. 

GuiLLOTiNB ouTTBR - sicchina għal 
ktigh tal carti etc. bhal dawc li icollom 
illibrari. 

GuiLLOTiNEMBNT^mewt ( ktigħ ir- 
ras ) bil ghiljottina. 

QuiLLS — fjur ( bhal kronfol tat To- 
roc. ) 



Digitized by 



Google 



GUI 



— 692 — 



GUL 



QuiLT— ħtia. 

GuiLT-BOBN — bricoun ( mit-twelid ). 

GuiLTBB—ħati, min icoUa ħtia. 

GuiLTiNBSs— ħtia. 

GuiLiLBSs— bla htia. 

GuiLTLBSSNBSS— innocenza, nukkas 
ta ħtia. 

GuiLT-sTAiNED — collu delitti jew 
ħtijiet. 

GuiLTY--ħati, li ħakka jew li jistok- 
kla castig Jew mewt ; he is not gidlty^ 
m'hux hati ; he pleaded not guilty^ kal 
(iddichiara) 1i m'hux hati; he is gnilty 
ofdeath^ ħakku (jisthokklu) il mewt. 

GuiMAUVB— ħaxixa bhal ħubbej/a. 

GuiHBABD {}&^Je%o8 havp) — biambd. 

GuiNBA— ghinea, biċċa flus tad-de- 
heb li tiswa wieħed u ghoxrin xelin ; 
Ghinea^ p&jjis fil costa (zatt^ tal Africa 
tal Punent. 

GuiNEA-ooBN— karaboċċ. 

GuiNBA-FowL— il farauna. 

GuiNBA-GBASS — furrajna tal India 
(ħaxixa għal bhejjem). 

GuiNBA PBPPBR — bżar li nużau fuk 
il mejda. 

GuiNBA-PiG— fenec tal India. 

GuiNiAD — isem ta ħuta, il cahlia. 

GuiPUBE — xorta ta gvornizion, bhal 
bizzilla antica tal balla, ghal Ibiesi jew 
ħwejjeġ tan-nisa. 

GuiSB— mgiba, drawwa ; Ibies; tlib- 
bes ; the knights guised tliem full gay^ 
(Trydmore, 770)^ il Cavalieri libbsu- 
bom sabieh ħafna ( jew tajjeb chemm 
jista icun ). 

GuiSBR—wiehed liebes ħwejjeġ biex 
ma jingħarafx ; min jilbes ta xi ħaġa 
biex ma jagharfuhx. 

Q uiTAR — chi tarra. 

GuiT-GUrrs — isem ta għasfur (taj- 
ra) li tinsab I-Amerioa, heoc msejha 
mil għajta li tgħajjat. 

GuiZARD jew Ouisard — wieħed 
minn dawc li icunu lebsin ta anġli etc. 
u imorru icantaw oant ta ferħ wara 
il bwieb tan-nies nhar il Milied jew 
fl-Ewwel tas-sena, I-Inghilterra, biex 
ngħidu aħna jixtieku il festi it-tajba. 

GuizoTiÀ— xorta ta ħaxixa li tagh- 
mel il fjuri u li minnhom jagħsru 
certu żejt, ticber fl-India, u hecc 



msejha għal Ouizot ragel polition 
cbir franois. 

GuLA— gula, gwarniċa. 

GuLAR -tal grieżem. 

GuLGil -tibla (bħal serduk għama) 
tiecol maħtuf; zakkiek ; oanal obir 
fond li jagħmel il wied. 

GuLic-gula; il gberzuma, il can- 
nol tal grieżem. 

(JULBS^il lewn, jew sinjali maħ- 
żuiin arbulati li juru li għandu icun 
il-lewn ahmar, fl-armi tal cunio- 
mijiet etc. 

GuLP-golf, daħla tal baħar ; fond 
abbiss ; belligħa; il gherżuma; ħaġa li 
ma għandiex xaba, ta bla xaba ; a 
gulf of ruin swallowing gold (Teo- 
nyson, Sea Dreams 79 J^ rvina bla 
xaba, li tibla id-deheb; gulf^ tibla, 
tgħarrak ; the whirlpooCs gulfing stream 
(Seott), il ourrent tal ilma bhal bel- 
ligħa li igħarrak. 

GULF INDENTED— oollu golfi JCW 

daħliet ("xtajta ta baħar) 

GULP STRBAM— isem mil currenti 
.cbar fewlenin) tal Oceanu. 

GuLP WEED— xorta ta alcajewħa- 
xixa tal bahar. 

GuLPy-collu (mimli) golfi (jew 
dahliet tal baħar) ; mimli jew collu 
belligħat. 

GULIST— żakkiek, wieħed li jagħ- 
mel għal żakku. 

GULL—gawwija ; għasfur li ioun 
għadu għarwiou (li ma iounx għadu 
beda jitbes jew italla ir-rix) ; ibleh, 
ħa|[a belgħa, wieħed li tidħao bih 
chif trid ; wieħed li jibla jew jemmen 
cull ma tgħejdlu; daħca, kerk, tkar- 
rak, tidħao bi, tballa (iġġagħal lil xi 
hadd jemmen xi haġa); tibla^ temmen 
cull ma igħedulec; golf, daħla tal 
baħar ; belligħa tal ilma ; the gull is 
a sea'bird, u gawwija hia tajra tal 
baħar ; you are a perfect gull indeed 
(Sir J. Uayis), inti ħaġa belgħa tas- 
sew (tibla jew terpmen cull ma igħi- 
dulec) ; 1 should think thisa gull, etc.<, 
(Shakespeare, J/<<c/i ado about uot/iing)^ 
jena naħseb li din daħka ; be guCled 
no lonġer, (Drjdeoj, tħallux min jid- 
ħac bicom actar. 

GuLLAGE— daħc, kerk. 



Digitized by 



Google 



GUL 



— 698 — 



GUM 



QuLL GATOHER ) impustur) wieħed 

OuLLER / li jidħac bin-nies ; 

here comes my noble ffull catcher, 
( Shakopenre, IwelfUi Night ), hawn 
hu gej 1-impustur ( dao li jidħac bin- 
nies) nobbh tiegħi. 

GULLER— tkarrak jew tidħac Li. 

GuLLERY — għadira etc. ta I-ilma 
fejn irabbu il gawwi ; daħc bi, kerk, 
ingann, wiri ta ħaġa b'obra. 

GuLLET — il ghei*żuma, il cannol 
( ngħejdu aħna **tal ħobz" ) jew ca- 
nal tal grieżem ; canal jew mogħdija 
għal I-ilma ; ghonk ta flixcun etc. ; 
girun ta kmis etc; bicċa tal maħanka 
.taż-żiemel ; dac il vojt li icun hemm 
fis-snien tas-serriek ( li iħallu apposta 
biex icunu jistghu igħaddu il-Iima 
għal meta icunu iridu isinnuh etc. 

G ULLET-SAW— xorta ta serriek. 

GuLLETiNG-PRESS — macna għal 
ktigħ tas-snien tas-serriek. 

GULLIBLE — li jemmen iew iibla 
collox ; li tista tidħac bih malajr; 
balalu. 

GuLLiBD — collu canali jew mogħ- 
dijiet mħaffrin ( bhal dawc li iħam il 
mohriet). 

GuLLisH — ibleħ, belhieni. 

GuLLiSHNBSS— bluha. 

GuLLY— canal fl-art li jagħmel il 
wied ; foss ; ħadid (ferrovia) għal mixi 
tal vaguni ; tħaffer, tiecol jew t^fi 
I-art (bħal ma jagħmel 1-iIma tal wied; 
tiġri u tagħmel il ħsejjes. 

GuLLY ouT— żakkiek, ħanżir li jagh- 
mel għal żakku. 

GuLLY HOLB— il canali jew ħofra 
fejn I-ilma tal canali jintafa jew jn- 
xteħet biex imur fiddrenaġġ etc; 
eprall li naraw fit-torok ghal I-ilma 
tax-xita etc. 

GuLO — isem ta annimal żakkiek 
wisk. 

GuLOBiTY— regħba għall-ichel) gula. 

GuLP— belgha, bokka, tlegliga; ti- 
bla goff (bħal serduk għama^, tlegleg ; 
tibla, temmen (malajr cull ma tisma; 
mimli kalk ; a« often as he can catch a 
gulp ofair etc, ( Uiyd«n, Ovid etc. ) 
dment li icun jista jehu bokka ( mimli 
halk sewwa) aria frisca ; he doee noi 
ewalloWf but he gulpe it down ( Cooper, 



Conversation ) hua ma jblaħħiex iMa 
jitfahħa gewwa bħal serdnk għama ; 
such jokes the old man glibly gulped 
down, (FleMlng), ix-xih bala (emmen 
sewwa) dan iċ-ċajt ; gulp up, tivvomta; 
takla mil li stoncu. 

QuLPH— aragrtt//*. 

GuLUMOHA— zcuc ta certa ħaxixa 
misħukin li jatu għad-deni fl-India. 

GuLY — ħamrani. ta lewn àħmar 
(fl-armi tal cuniomijiet etc.)- 

GuM— gomma; ħanec, għelk; di- 
scors, tpaċpiċ, cliem żejjed ; twaħħal, 
iċċappas jew ixxarrab bil gomma ; tati 
il gomma ; tiscula, tagħmel il gomma 
(bħal majagħmlu xi siġar); tillima 
jew toħroġ is-snien ta munxar ( li icun 
mittiechel biz-xogħol); tal gommà; 
have this siiffened with gum, webbisha 
bil collha (tiha il gomma biex tibbies); 
lend me your gum brush, islifni il pin- 
zell tal gomma tieghec ; I have swoU 
len gumsy ghandi il ħniec minfuħa ; 
Hiat was all unnecessary gum, dac collu 
chien cliem (discors) żejjed (jew minn 
għajr bżonn) ; ^um thesepapers^ ati il 
gomma dawn il carti ; these irees do 
not gum at all, dawn is-siġar ma jagħ- 
mlux (inixxux) gomma ( minnbom ) ; 
tliese saws want gumming, dawn is- 
srierak għandhom bżonn min joħorgil- 
hom is-snien b'dakka ta lima ; gum of 
the eyesy dac il ħmie^ (bħal butir) tal 
għajnejn li joħroji: mmnhom meta icu- 
nu morda jew ifflissiunati. 

GuM-ABÀBio— gomma arabica, tas- 
siġar ("tal Acacia^ li ticber wisk fl-India 
u fl-Arabia). 

GuMBoiL — postumetta, tumur żgħir 
li jitla fil ħanec. 

GuM-BLASTio - gomma elastica, gom- 
ma li inhassru biba^il^lhżuż tal lapes 
tal carta ; caoutchoucj jew cauxu (igħe- 
dula ucoll India rubber ). 

GuM-TBBBs— xorta ta siġarlli jicbru 
ferm fl-Australia etc. msejhin ocoll 
Eucaliptusj li jatu hafna raża. 

GuMBBLiTB — xorta (isem) ta mine- 
ral jew ħaġar (dawc il vini ħadranin li 
naraw fil-lavanja) jinsab wisk f Nord- 
halben fil Baviera. 

GuMLiB— mtajjan, bit-tajn. 

GuMNA— isem (xorta) ta tumur, jew 

76 



Digitized by 



Google 



GUM 



— 694 — 



GUN 



għokda, li isir bħala sinjal li - wieħed 
ioollu il mard bażin jew is-sifilide. 

GuMMBD— iggummat, mogbti il, jew 
midluc bil, gomma ; wiekaf» jebes etc. 
I hate his »tiff and gummed deportment, 
nobgħod (ma naħmiU) li mgiba liegħu 



GuMMBR— lima ghal ħruġ tas-snien 
tal imnaxar jew is-srierak. 

GuMMio — tal gomma, li isir mil 
gomma. 

GuMMiPBRous— li jati jew jaghmel 
il gomma. 

GuMMiNBSS— tidlic, tghallic bħal tal 
gomma {WAviacoaiit/). 

GuMMiNG — ngummar, twcAħil bil, 
jew għati il, gomma. 

GuMMiTB— isem (^xorta) ta mineral 
li jinsab fis-Sassonia. 

GuMMOSiTT— ara gumminees. 

QuMMOUS {gnmmyJ—\ggxxmm2Xi bil 
gomiXi9»\ gummueyee^ gbajnejn maħ- 
mugin u mwahnlin. 

GuMP— ibleh, miġnnn, stupidu, ħa- 
ġa belgha. 

GuMPTioN— għakal, hiena; intelli- 
genza, moħħ tajjeb ; taħlita tal ("mod 
cbif jithaltu il) culuri minn pittur 
għax-xoghol tiegħu. 

GuN — - canun, xcubetta, azzarin ; 
bniedem (wiehed) għaref jew msemmi 
fxi xienza, għal li scola etc; tispara 
bi xcubetta; tmur il caċċa; tispara 
canun ; air gun^ xcubetta tàr-riħ ; a 
great gtm^ canun cbir ; ragel cbir għa- 
ref, msemmi għal ħila u'I għerf tiegħu; 
to blow great guna, riħ kawwi, tempe- 
sta ; t^ is blowing great guna, għaddej 
riħ daks il gebel (għaddejin rwiefen 
sħah). 

GuN'BARRBL — cauna ta xcubetta ; 
gun barrel atub twiat, jew wire-twiet^ 
canna ta xcubetta żagarella. 

GuN-BATTBBY— batteria tal canuni, 
Bur armat bi truncieri etc. għal li spa- 
rar talcanuni. 

GuN-OARRUOB— carru għal canun. 

GuN-ooTTON— xorta ta porvli liju- 
saw ghat-torpedini (fil chimica magħ- 
ruf bl-isem ta Pyroxlin jew Trinitro 
CelluloeeJ. 

GuN-DBOK — cverta ta bastiment (tal 
gwerra) fejn icunu il canuni. 



GuN-PiRB — it-tir (\i jispara meta 
tgħejb ix-xemx etc.) ; before gun-fire 
we are to meet^ kabel it-tir gbandna 
niltakghu. 

GuN-PLiNT— il ħaġra tai-żniet li dari 
chienet usata fl-azzarini kabel ma 
bdew il fulminanti (il capsijiet). 

GuN LOOK — il grillu (sparatur) ta 
xcubetta. 

GuN MBTAL — metal għal canuni (ac- 
tarx cull disa parti ram aħmar parti 
landa, jew minn cull disa wahda ram 
ahmar, waħda stann). 

QuNPORT— fetħa, tiċrita (trunciera) 
f genb ta bastiment għal canun (minn 
fejn tcnn tista tgħaddi il balla meta . 
jispara il canun). 

GuN-BBAROHER^biċċa ghodda bħal 
ganċ jew furchetta biex jaraw jew 
iħammlu canun. 

QuN-STooK — dic il biċċa njam ta 
xcubetta (actarx gewż) fejn tgħakkad 
il canna ma'I grillu jew li sparatur. 

GuN TAOKLB— I-inginji collha ("ħbu- 
la, cimi etc.) ghal maniġġar tal canun. 

GuNA— chelma usata fil gramma- 
tica (I-actar fis-sancritt) biex turi 
bdil fil-lehen ta vocali. 

GuNBOAT — ganbott, bastiment tal 
gwerra żgħir li igib minn canun sa 
erba canuni. 

GuNDA— erbgha (bl-Indian). 

GuNjB — fossa (fosos) tal kamh. 

GuNNAOB— il canuni collha li icun 
hemm fuk bastiment tal gwerra. 

GuNNBL — isem ta ħuta żgħira ; il 
bardnell ta dgħajsa ; il murata ta ba- 
stiment. 

GuNNER— min jaħdem jew jagħmel 
il canuni ; min icollu il ħsieb tal ca- 
nuni abbord ta bastiment tal gwerra; 
suldat artillier (li jaħdem fil canuni) ; 
wieħed mil Warrant OJicera ta abbord 
(li icollu ħsieb il canuni), 

GuNNBR*s OALiPBRS— cumpass li gej 
bil-Iasti mgħawgin (tondi, bnal hnejja) 
għal chejl u il ħxuna tal canuni, ba- 
lal etc. 

GuNNBRBSB — mara canuniera, she 
sat there with pike and helmet aa a gun^ 
w^rtfM, (Carlyle, French JievolutionJ^ 
kaghdet bil kegħda bemm bil-Ianza a 
I-elipu donnha mari^ canuniera. 



Digitized by 



Google 



GtJN 



696 - 



GUS 



GuNNBRY— li studia fuk il canuni li 
għandbom 1-arlillieri. 

GuNNiB— fetha» moghdija f miniera. 

GuNNiNG—sparar bli xcubetta etc. 
(bhal ma jagħmlu il caċċaturi). 

GuNNY— dac id-drapp oħxon li jusaw 
fil balal tal mercanzia ; drapp ordina- 
riu tax-zchejjer jew involtatura. 

GuNPowDBR — porvli. 

GuNPowDBB-TBA— xorta ta tà aħdar 
Cwerak żghar u mglierbin rkak rkak 
bhal porvli). 

GuNRooM — il camra, post, fejn 
ighammru Oe<^lu etc.) il baxxi fizziali 
ta abbord (I-ufficiali il cbar għandbom 
il wardroomj ara. 

GuNSHOT— balla ta canun, sparatu- 
ra bil balla, tir ta canun; chemm iwas- 
sal canun ; ta balla (ta sparatura) ta 
canun ; gunahots were wildly fired in 
all directions ( Maeaulj, żlistory of 
EnglandJ^ tiri ta canuni bdew jispa- 
raw minn cullimchien ; iliey sat secure- 
ly at hoine out of gufisħot, ( Glaren- 
don.), kagħdu fis-sħiħ id-dar fejn ma 
jilħakhomx il catfun ; t/ioae are gunshot 
wounds^ dawc feriti magħmulin mil 
(tal) balal tal canun (jew ta azzarin). 

GuNSifiTH— armier, min jagbmel il 
canuni jew xcubetti. 

GUNSMITHERY — ix-XOgħoI JCW is- 

sengha tal armier jew ta dac li jagħ- 
mel il canuni jew xcubetti. 

GuNSTBB— jrimntfr (ara). 

GUNSTioK — bacchetta ( virga biex 
tniżżel stoppa, tacchi etc. fi xcubettaj 
igħejdula ucoll ramrod u rammer). 

Guntbr's linb— chejl tal periti għal 
wisa etc. tal art; catina fiha 100 holka 
u twila 66 pied ; 80 minnhom jagħmln 
mil ; imsejħa hecc • minn Edmund 
Gunter li inventaha. 

GuNWALB— il bardnell ta dghajsa. 

GuRGB— belligħa Tdic il hofra n ilma 

idur lijaghmel mokdiefetc. fl-ilma) ; 

tibla ( tinbala ) fbelligħa ta I-ilma, 

. tcherek, tgharrak ( fl-ilma) jew tghar- 

gnar. 

GuRGiON— il ħliefa u in-nuħħala il 
ħoxna li tibka fil għarbiel wara li jin- 
^.el it-tkiek u is-smid. 

GuROLB— ghelghul, tbakbiek ; tbak- 
bak ( bħal meta jinżel ħafna ilma 



f dakka minn għonk ta flixcun etc.) ; 
tinżel glieghel glieghel; a fountain 
broke andgurgled at our feet^ ( Words- 
wortb, Fountainjy ħarget ( kabżet ) 
nixxigha tal ilma u bdiet tghelghel 
Obakbak) ma sakajna; gurgle, tbak- 
bak jew tghajjat ftgorr) bħal ma jagħ- 
mel il hamiem. 

Gurglbt— bomblu ( talfuħħar bit- 
tokob għal ilma biex iżżommu frisc}, 
bokbieka tal fuħhar. 

GuRHOFiTB— isem ta mineral abjad 
daks is-silġ. 

GuRKiN— ħjar żgħir ^għal pickles). 

GuRLBT — mannarett tan-naġġara 
(biċċa għodda tan-naġġara li biba minn 
banda jonġru u bl-ohra iħaffru). 

GuRNARD — isem ta ħuta, il gallina ; 
il bies» isem ta tajra, il falcun. 

GuROiiiTB — isem ta mineral. 

GuRRAH— xorta ta musolina fina 
Indiana. 

GuRħY-fortizzażgħira ; ħajt (stir) 
armat bit-torrijiet. 

GuRT — canal għal I-ilma. 

GusH— ghelgul tal ilma, merżuk; 
toħroġ ghelgul ; tmerżak. 

GusiNG-iRON— hadida tal mogħdija. 

G ussBT — bnejka, f ursetta. 

GusT— buffura rih ; togħma ; għax- 
ka ; ittighem ; issib gost f ħalkeo ta xi 
haġa tal ichel, ittigħem tajjeb; the 
palate of this age gusts nothing hiqh^ 
(L. EstrangeJ, il palat ta nies ta din 
I-età ma isib xejn tajjeb li joghġhu 
(nies ta din I-età ma iteghmu xejn 
tajjeb ). 

GusTABLB — li itigħem tajjeb ; tajjeb 
fit-togħma. 

GusTATioN— togħma, gost, għaxka. 

GusTATORY — tat-toghma, tal gost, 

GusTATivBNBSS— dic il għokda ( or- 
ganu ) taħt li nghas li il frenologi 
ighejdu li hi tal gula; is-sinjal tal 
gula (li wiehed icun gulus wisk, scond 
chif igħejdu il frenohgi). 

GusTFUL— bnin; li fiħ togħma tajba, 
li itigħem tajjeb. 

GusTLBSs — bla toghma> bla benna, 
li ma fih toghma ta xejn, insipidd. 

GusTo— gost, piacir, hajr; hefeels 
uo relish or gusto in tJtem (Sharpey 



Digitized by 



Google 



6tS 



696 — 



ĠtJŻ 



Sermon8\ ma ifiib ebda gost a ħajr 
fihom. 

OusTOso-^bil gost (fil mnsica). 

QuBTY— bil buffuri, aħrax, kawwi 
(riħ) ; you trees that twinkle in the 
guety breeze ( Wordswortb, Oreen Lin- 
net)^ intbom ja fiiġar li tiċċakalku 
(tlebilbu) fit buffuri. 

GuT— iż-żakk» li stoncu, li msaren, 
il chirxa ; moghdija dejka ; musrana j 
(msaren) mnixxfin jew mkaddin gbal | 
cordi taviolin, contrabaxxietc. ; watar; i 
gula ; toħro^ I-imsaren, tnaddaf żakk 
mill-interjuri ; tekred, tgharrak laffa- 
rijiet jew ħwejjeġ li icun hemm gewwa 
(àekv etc J ; a fatguts, wieħed li għandu 
żakku cbira ; you pass a narrow gut 
between two etone terrasaes (Walpole, 
On Gardeningjf tgħaddi minn mogħ- 
dija dejka bejn żewġ hitan tal gebel ; 
cat gut^ il ħarir tas-sajd ; he is a greedy 
guty dac żakkiek għal darba (jagħmel 
ghal żakku wisk jew gulus ferm) ; pit- 
diard^ fiave to be gutted first before they 
are dried^ I-ewwel iridu inaddfulhom 
żakkom is-saraghi,kabel ma ikadduhom 
(imelħahom) ; the fire originated in the 
billiafd room.,. ihe whole siructvre^ in 
ihe course of an hour, was completely 
gutud fPall Mall Oazette, April 19 th 
1884)f in-nar beda fil camra tal bi- 
Ijard... u fsigħa cull ma.chien hemm 
gewwa spiċċa Cinkered) ; a gut scraper, 
wieħed li jaf iħanxar (m'hux idokk) il 
violin ; to have guts in the brains, icoUoc 
is-sens (il għakal jew il melħ), tlie feU 
Uno's well enough if he had any guts in 
his brains (Swlff, Polite conversationj, 
ir-ragel tajjeb, collox sewwa, li cbiecu 
chellu ftit tal melħ (ftit tal għakal jew 
ftit tas-sens). 

GuTLBSs— bla vixxri, bla msaren, 
bla stoncu. 

GuTTA— katra. 

GuTTAPBBOHA— guttaperca, isem ta 
siġra li tagħmel (tati) il guttaperca 
(bħal lastcu), ticber fil Borneo, Suma- 
tra, Singai>ore u fi g^^ejjer oħra ta 
dwar I-Asia. 

GuTTATB— collu ticchi jew tbajja 
(werak tas-sigar tntabba). 

GuTTB— katra. 

GuTTBD— li għandu (bil) gut (ara) ; 



mnaddaf, b*żakka mnaddfa (bla msa- 
ren etc.) 

GuTTBR— miżieb; canal fl-artmagħ- 
mul mil I-wied ; tajn, hmieġ ; tħaffer 
(bħal meta jagħmel I-ilma tal wied). 

GuTTBR-BLooD •— il pastasaljs, in- 
nies baxxi, ċriecer etc. 

GuTTBR LBDOB — dic it-travorsa li 
icun hemm f'nofs wesglia ta bucca- 
port fuk bastiment fejn ipoġġu il bie- 
biet meta jaghalku. 

GuTTBR SNiPB — tifol fkir (tallàb) 
sdingat minn dawc li naraw jiggerrew 
fit-torok (maħmugin u mkattgħin). 

GuTTERSPouT — il kattara tal mi- 
żieb, il miżieb. 

QuTTBR-STiGK — strixxia li jarroaw 
fuk it-torchiu li stampaturi għat-tak- 
sim tal pagini. 

GuTTiFBBous - li jagħmol jew jati 
gomma jew ram. 

GuTTLB-tibla (tiecol bħal serduk 
ghamaj, titħanżer fl-ichel. 

GuTTBR— /.akkiek, gulus, wieħed li 
(min) jagħmel għal żakku. 

GuTTULous — li gej (maghmul) bħal 
katra, magħmul katriet katriet żgħar. 

GuTTBB — il grieżem. 
GuTTURAL^tal gherżuma,tal grieżem. 

GuTTURALizB — titchellem ( toħroġ 
il-Ieħen tal vocali etc.) mil gherż.uma. 

GuTTURALLY-bil (fil) grieżem. 

GuTTURiNR — tal grieżem. 

GuTTURiZB ' guttaralize (ara) 

GuY— gajjiet, cima (cimi) biex i£- 
żomm dritt (ma tixxenghilx) xi ħaġa 
meta icunu jisawha (itellgħuha il fuk 
bi grabia ħbula e c.) ; triegi b'cinvi. 

GuYAQUiLiTB— xorta ta mineral ar- 
tab ferm li tista taktgħu b'sicchina. 

GuzB— circu, balla tonda, lewn id- 
demm (ħamra) li icun bemm f xi armi 
tal cunjomijiet etc. 

GuzBRATi ) wieħed mill-art ta .Goo- 

G uzcRATBB ) zerat, fl-India. 

GuzzLB—tixrob sħiħ, tissacar, tbec- 
bec licuri u xorb jeħor; tixrob jew tie* 
col bla xaba ; tlewwet, tibln, tiffoxxna ; 
wieħed li jecol jew li jixrob shiħ, iak- 
kiek, sacranazz. 

GuzzLBR— min (dac li) jecol a jix- 
rob ferm ; sacranazz ; sponża (li jixrob 
sħiħ). 



Digitized by 



Google 



GWY 



-697- 



GYR 



GwYNiAD 1 ^^^^ (xorta) ta ħuta bħal 

.^ VSalamun li tinsab f xi 

UwiNiAD J xmajjar tal Inghilterra. 

Oydb— t^ħajjeb; taghmel bħal, biex 
ticculjuna jew tgħajjeb; tnehħi, tiġbed 
boma jew il-lasta tal klugh (tar-ronda). 

Gylb— ilma tal birra etc. li iħallu 
jiflfermenta biex isir ħall ; vasca cbira 
fejn iħallu il birra tiffermenta. 

Oymnasiargħ — Suprintendent tal 
Ginnastica f Àtene (Qriec^. 

Gymnabiuh— loc fejn jitgħalmu il 
ginnastica. 

Gymnast — min igħallem il ginna- 
etica ; surmast tal ginnastica ; dac li 
jitgħallem jew li kieghed jitharreġ 
fl-esercizi tal ginnaetica. 

Gymnastio — tal ginnastica ; min 
ighallem il ginnastica. 

GYMNASTiOAL-tal ginnastica. 

Gymnastios — ginnastica ; esercizi, 
tagħlim tal ginnastica. 

Gymnio I .. 

Gmnioal} '"^* 9^'nmetu:. 

Gymnite— isem (xorta) ta mineral. 

Gymnodisous — xorta ta pianti li 
jagħmlu il fjuri. 

OYMNODON-xorta ta ħut. 

Gymnosophist — wiehed minn tar- 
religion tal Oimnosophy ; Indian Bud- 
dist li igħejx għarwien, fis sajf jiskenn 
ghaddell tas-siġar u fix-xitwa jokgħod 
dejjem ghal għajn ix-xemx. 

Gymnosophy — ir-religion tal Gi- 
mnosophista ( ara ) jew tal Bramini, 
bħal Buddisti. 

Gymnospbrm — pianta li ghandha 
(tagħmel) iz-zerrigħa micxufa (tidher). 

Gymnospbrmous -( pianta ) biż-żer- 
rigħa tidher jew micxufa. 

Gymnosphbr^ — xorta ta felci li 
jicber taht il ħġieġ. 

Gymnosporanoium — xorta ta fak- 
kigħ. 

Gymnotb — xorta ta sallura; bnie- 
dem għarwien. 

Gymnura— isem ta anuimal (b*erba 
sakajn) li jidbBr fis-Sumatra. 

GYN£oii.N~tan-nisa, femminil. 

Gynjbooraoy — gyern f idejn in-nisa, 
gyern tan-nisa ( fejn icun hemm in- 
pisa jiccmandaw). 



Gynandbr) isem (xorta) ta ħaxix 

Gynandria) jew pianti. 

Gynanthropb— dica (li għandu, iżda 
actar minn ragel milli gnandu minn 
mara. ) 

Gynarohy— gvern tan-nisa ( fidejn 
in-nisa ). 

Gynboian— tan-nisa. 

Gynboium — appartament privat 
ghan-nisa ( camra mwarba ghan-nisa 
biss.) 

QyNBOOOBAOY l i>fji • 

G^ocBACY } gvernf.dejnmara. 

Gynboolooy — ginecologia ; trattat» 
studiu (xienza) fuk in-nisa n'l mar- 
dijiet tagħhom. 

Gynboomania— mhabba żejda, genn, 
ghan-nisa. 

GVp— seftur(purtinar etc.) f culleġġ. 

GYPiBTOs— xorta ta għasfur, seker 
bil bÀffi jew bir-rix twil f wiċċu. 

Gypsb I r.. 

Gypsum / ^'P^- 

Gypsoplast— figura, statwa tal gips 
(maghmula bil forma). 

Oypsy I (f loc Egyptiam^ Egizia- 

Gypsibs / ni ) Żingari, nies li igħej- 
XQ jiggerew mad-dinja (minn belt għal 
lohra) jakraw il venturi, icantaw etc. 

Gyral - li idur. 

GYRATB-iddawwar, iddawwar daw- 
wara mejt jew tond. 

G YRATiON — tid wir. 

Gyrb - tondiatura, dawra, kgħawa- 
ra, dawwara mejt, circlu, circu. 

Gyrbnba— xorta ta pianti li jagħ- 
mlu il fjuri. 

Gyradus— xorta ta ħut li isibu tiAt 
I-art (mal blat etc.) 

GYROMA—dawra, tidwira, tidwir. 

Gyromanoy— inzertan induvn^r ta 
x'għandu igħaddi minn bniedem, jew 
z'għandu jiġri, li isir billi wiehed jimxi 
idur O'ew jagħmel mixia dawwara 
mejt). 

Gyron — katgħa bhal girun (gejja 
hecc (> ) f arma ta cunjom etc. 

Gyronny— (fl-armi) taksim ta trian- 
guli ta lewnijet differenti. 

GYRosooPB^giroscopiu, strument li 
juri il mixi bid-dawran. 

Gyrosb— mdawwar (mitwi jew mil- 
wi) bħal ganċ. 



Digitized by 



Google 



QYR 



- 698 - 



HAB 



Gyeotheoa— xorta ta pianti li jagħ- 
mla il fjori. 

Qyvb — cipp, hadid ( għas-sakajn 
biex min icun fih, il ħati, ma iċunx 
jista jitħarrec jew jimxi) kajd ; tkie- 
ghedy tagħmel fic c.'pp jew fil ħadid ; 
tkajjad. 

H 

H— it tmien ittra tal alfabett Inglis; 
H (bħala simblu, jew sinjal) tiswa 200 
u meta tcun bil gibda fuk rasba (H) 
tiswa 200,000 (mitejn elf); H fil mu- 
sica ħia il-Iehen (ton) B naturali ; H 
kegħda floc Bis jew Iler bhal H.M.S. 
(Hi8'Maje8iy*B Service^ jew Ilis Ma- 
' jeBiy*8 Shipy Servizz tar-Be, jew Ba- 
stiment tar-Be, tal Gwerra) ; H. P. 
jigifieri halfpay^ nofs paga^ jew horse 
patoer^ kawwa» saħħa ta żwiemel. 

Ha- /lal leħen ta meta wieħed juri 
li kiegħed jistghageb. 

Ha' rrioc HallJ^fin. 

Ha' Bidlb— il Bibbia (ctieb cbir ta 
li Scrittura) li kiegħed jew jinżamm 
fis-fiala. 

Haaf— post għas-sajd; baħar fond 
għas-Bajd tal baccaljaw, merlozz etc. 

Habbna — rbat, faxxa, li it-tobba 
jorbtu biex iżommu il gheluk ta ferita. 

Habbnaria— xorta ta orcbidee (fjuri). 

Habbrdash — ħwejjeġ żgħar, xarbi- 
telli għal bejgħ ; tbigħ ħwejjeġ żghar ; 
Iie eet up hvi ehop with haberdaah v^are^ 
rama il ħanut b*ħafna xarbitelliChwej- 
jeġ żgħar jew li jiswew ftit) ghal beigh. 

Habbroashbk — min ibigh cobob, 
marelliy ħajt, żagarelli, bi^z'Ili, pe- 
duni etc. 

Habbbdashbress— mara li għandba 
il ħanut jew tbigh, bizzilli, żagarelli 
ħajt etc. 

HABBRDASHBRT—I-affarijiet li ibigħ 
il liaberdaaher (ara). 

HABERDiNB—baccaljaw Tniexef jew 
immellaħ). 

Haberobon — armar għal gwerrier 
biex ighatti għonku u sidru. 

Habbrjbot— drapp ta lewnijiet mħal- 
tin (minsuġ b'ħajt ta bosta lewniiiet). 

Habilb— tajjeb, li jista, li jinkala, 
tajjeb ghal (abbli). 

IIabiumbnt — hwejjeġ, Ibies ; ihua 



plated loith habilimente o/war^ (Shake- 
spear, Ricliard II J^ hecc armat (micsi) 
bi Ibies jew ħwejjeġ tal gwerra (ta 
gwerrier). 

Habilihbntbd — mlibbes, liebes, ar- 
mat. 

Habilitatb -li jista; tajjeb; abbli. 

Habit — drawwa, għàda, viziu; libsa; 
iddarri ; tlibbes, tarma ; tgħammar, 
tokghod; tgħejx (fdar etc), emoking ie 
a very bad habit^ it-tipijp hua drawwa 
ħażina wisk ; that ie a habit in him, 
dic drawwa fiħ ; there he etood in his 
habit bare/ooted and bareheaded, (Hack* 
Inyt, Voyages), kagħad bemm liebea 
(bil-Iibsa tieghu) hafi u xuxa ; »he shall 
be habited as it becomes^ (Shakespearey 
Winier's TaleJ, ghandha tcun mlibbsa 
(liebsa) chif jixrak. 

Habitablb— li tista tgħammar jew 
tokgħod fiħ (po8t» dar etc.) 

Habitacle— dar, loc, post fejn wie- 
ħed jista igħammar. 

Habitanob — abitazioni, dar, loc fejn 
wieħed jista igħammar. 

Habitant— min igħammar, jokgħod 
(rdar etc.) ; għammàr. 

Habitat - il-loc, il pajjis etc. fejn 
annimali, pianti etc. igħejxu 1-aħjar ; 
il post naturali tagħbom. 

Habitation— għamara, dar, kgħad, 
loc fejn wieħedjokgħodjewigħammar. 

HABiTATOR-ara Imbitant. 

Habited — mdorri ; liebes, mlibbles. 

HABrr-MàKBR— ħajjàt li jaghmel il 
Ibiesi tan-nisa ghar-rchib. 

Habit-shirt ^ camisetta, sider tal 
bizzilla, li jilbsu in-nisa. 

Habitual— tad-drawwa, tal għàda. 

Habitually— tas-soltu, soltu. 

Habituatb — iddarri ; trawwam ; 
tgħammar żmien twil fpost li issir 
(li kisec tcun) wieħed minn tal post 
stess ; mdorri; li għandu il għàda ; bil 
għada. 

Haditudb— abitudini, drawwa, għ&- 
da, cunfidenza. 

Habitub — wieħed li ( min ) imur 
(jidra imur) dejjem jew spiss fpost 
(teatru, cnmmidia etc.). 

Habnab— cbif già ġià ; addoċċ. 

Habranthus — xorta ta fjuri. 

Habroooma — xorta ta unnimali 



Digitized by 



Google 



HAB 



— 599 — 



HAC 



żgħar li igberrmu bi snienhom ta kud- 
diem bħal feneo jew il ġurdien. 

Habrohamia - genn (BBsazioni) fuk 
ħwejjeġ ebieħ u Atlegri. 

HAoiBNDA-azienda^ plantagiun, art 
cbira mizrugħa (ngħejdu aħna oksma 
bil cannamieli etc) 

Haok— tħanxir,'ktigħ ha^Jn» taksis; 
mannara ma taktax jew bta xifer mi- 
snun; fies; biża jew temtim fid-di- 
scors ; żiemel għal chiri ; carrozza tal 
chiri ; wieħed impiegat jicteb f xi ħa- 
nut, scrivan comuni, baxx jew batut 
( bħal dawc li naraw f xi ħwienet) ; 
mara m'hix tal Ralbu ; maħkur ( ba- 
tut bix-xogħol ) bħal żiemel tal chiri ; 
kanniċ biex ikaddu il ħut ; maxtura 
għal għalf tal bhejjem ; munzell ma- 
dum lest għal li nxief kabel ma idaħ- 
ħlubom fil forn ; midra ( furcbetta 
cbira) biex ikalbu id-demel ; tħanxar, 
takta ħażin, tkassas ; ticri /aemel jew 
carrozza ; tagħmel kasma f siġra biex 
tifsada jew tieħu xi ilma etc. minnha ; 
tgħix haja m'hix tal galbu (mara); tati 
dakka fuk kasba taslek lil xi ħad meta 
tcun tilgħab ilfoot'ball; he spealca mth 
so mai^y hacks and hesiiaiion (Dr. II. 
Hore). jitchellem b'hafna tlaklik u 
biża ; he hacked a Jwrse /or the three 
days of Carnival, chera zocc ta żiemel 
għat-tliet tijem tal Carnival ; we all 
wear white trousers to show tliem that 
we don't care for hacks, (T. Hogheff, 
Tom Brown*s School days\ aħna IcoU 
nilbsu il kiiezet bqjjod, biex nuruhom 
li ma jimpurtaniex mid-dakkiet li jol- 
• ktuna fuk kasab sakajna ( xħin ncunu 
nilghabu \\ foot'ball)^ he lias been work- 
ing as a booksellers hack for nearly SO 
years, ilu jicteb mal-librar ( scrivan 
migħu ) dwar 20 sena. 

Haok barrow— carretta biex iġorru 
fukha ic-ċlamit jew il madum u jeħ- 
duħ biex jinxef. 

HAOKBBRRY-^isem ta siġra li ticber 
fil boBchget tal America. 

Haok-file— xorta ta lima twila rkie- 
ka li jusaw il haddieda ghax-xogħol 
tas-serraturi etc. 

HAOK-HAHMBR—martell li gej bħal 
lexxiiiia biex ilakkxu bih il mola n 
jagħmluha tonda sewwa. 



Haok-iron— fies ta dawc li jaħdmu 
fit minieri jew fil barrieri. 

HAOK-BAws-seghi għat I-archett. 

Haokbr — lexxuna. 

Haokbry— carrettun b'żewġ roti tal 
Indiani li jigbduh żewġ gniedes. 

Haoking — tħanxir ; fiacking cough^ 
tkaħkiħ (sogħla increpativcb, ta cull 
tant) ; munzellar tal madumi fuk xul- 
xin biex jinxfu ; haclcing oul knife fjew 
toolj, furmatur biex dawc li jaħdmu 
fii ħgieġ, jew il vitrari, ineħħu (jobor- 
xu) li stocc kadim minn tiekaetc. biex 
ikegħdu il hgieġa it ġdida li icunu iri- 
du jagħmlu). 

Haoklb — tomxot, trixtel il kanneb 
jew il għażel ; tofrok min-nofs ; moxt 
tat-trixtil għal għażel jew għal kan- 
neb ; ħarir m'hux mibrum f ħajt (chif 
johroġ mil fosdka; dic ir-rixa twila 
tlekk li icollu fuk għonku is-serduk ; 
rixa, għas-sajd, (armata b*dic ix-rixa 
ta fuk ghonk is-serduk). 

Haoklbr — rixtiel, min (dac lijl irex- 
tel jew jomxot il ħajt tal kanneb u'I 
għażel. 

Haoklet — isem ta tajra tal baħary 
bħal gawwija. 

Haoklt — micsur, donnu mlakkax 
b'Iexxuna ; mħanxar. 

Haokney— żiemel jew carrozzà tal 
chiri ; seftur, ragel għal fatiga ; vili, 
baxx ; comuni ; marà m'hix tal galbu; 
taghmel comuni ; tieħu b'carrozza tal 
cbiri ; tchidd ; and I must serve some 
hackney job^ (Llofil, From Hanbury^s 
horse)i u jena icolli naghmel xi biċċa 
xogħol vili (baxxa) ; you are a generous 
author^ la hackney seribbler^ (Pope, 
to Dr. Parnelljy inti autur generus u 
jena cbittieb comuni; so common^ hng 
hackneyed in the eyes of men^ fSbakes- 
pear, I Ilenry Ivj^ hecc comuni u li 
jarawha spiss in-nies kuddiem għaj- 
nejhom. 

Haokney-oarriaob) carrozza tal 

Haoknby-ooaoh ) chiri. 

Haoknby-ooohman — carrozzier (tal 
carrozzi tal chiri). 

Haohnby-man— dac li jicri (għandu) 
il carrozzi (għal chiri). 

Hacxneybo — comuni, li jafu cul- 
ħadd. 



Digitized by 



Google 



QYR 



- 598 - 



hab 



Gtbotheoa — xorta ta pianti li jagħ- 
mla il fjuri. 

Oyvb — cipp. hadid ( għas-sakajn 
biex min icun fih, il ħati, ma iċunx 
jista jitħarrec jew jimxi) kajd ; tkie- 
għedy tagħmel fic c.'pp jew fil ħadid ; 
tkajjad. 

H 

H— it tmien ittra tal alfabett Inglis; 
H (bħala simblu, jew sinjal) tiswa 200 
u meta tcun bil gibda fuk rasba (H) 
tiswa 200,000 (mitejn elf); H fil mu- 
sica bia iMeħen (ton) B naturali ; H 
kegħda f loc liis jew Iler bhal H.M.S. 
(Ilis'Majeaty^a Service^ jew Uts Ma- 
je8ty*8 Ship^ Servizz tar-Be, jew Ba- 
stiment tar-Be, tal Gwerra) ; H. P. 
jigifieri halj pay^ nofs paga, jew hoT%e 
paweri kawwa, saħħa ta żwiemel. 

Ha- fial leħen ta meta wieħed juri 
li kiegħed jistgħageb. 

Ha' rf Ioc Hall J^nTfs,. 

Ha' Bidlb— il Bibbia (ctieb cbir ta 
li Scrittura) li kiegħed jew jinżamm 
fis-sala. 

Haaf— post għas-sajd; baħar fond 
għas-sajd tal baccaljaw, merlozz etc. 

Habbna — rbat, faxxa, li it-tobba 
jorbtu biex iżommu il għeluk ta ferita. 

Habbnaru— zorta ta orchidee (fjuri). 

Habbbdash — ħwejjeġ żgħar, xarbi- 
telli għal bejgħ ; tbigħ ħwejjeġ żghar ; 
Iie eet up his ahop with haberdash ware^ 
rama il ħanut b*ħafna xarbitelliChwej- 
jeġ żgħar jew li jiswew ftit) għal beigħ. 

HABBROASHBit — min ibigh cobob, 
marelli, ħajt, żagarelli, bi9z<lli, pe- 
duni etc. 

Habbroashbbess— mara li għandha 
il ħanut jew tbigħ, bizzilli, żagarelli 
ħajt etc. 

Habbbdashbby— 1-affarijiet li ibigħ 
il luUferdasher (ara). 

Habebdinb—- baccaljaw Tniexef jew 
immellaħ). 

Habergbon — armar għal gwerrier 
biex igħatti għonku u sidru. 

Habbrjbot— drapp ta lewnijiet mħal- 
tin (minsuġ b'ħajt ta bosta lewniiiet). 

Habilb— tajjeb, li jista, li jinkala, 
taj jeb għal (aDbli). 

JIabiumknt — hwejjeġ, Ibies ; thua 



plated tvith Iiabiliments ofwar^ (Shake- 
spear, Ricluird II J^ hecc armat (micsi) 
bi Ibies jew ħwejjeġ tal gwerra (ta 
gwerrier). 

Habilihbntbd — mlibbes, liebes, ar- 
mat. 

Habilitatb - li jista ; tajjeb; abbli. 

Habit — drawwa, għàda, viziu; libsa; 
iddarri ; tlibbes, tarma ; tgħammar, 
tokgħod; tgħejx (f dar etc.)» smoking ie 
a very bad hahit^ it-tipijp hua drawwa 
ħażina wisk ; that is a habit in /ttm, 
dic drawwa fiħ ; there he etood ia hia 
habit bare/ooted and bareheaded, (Hack* 
lujt, Voyages), kagħad hemm liebes 
(bil-Iibsa tiegħu) ħafi u xuxa ; 9he shall 
be hahited aa it becomes^ (Shakespeare, 
Wintera TaleJ, għandha tcun mlibbsa 
(liebsa) chif jixrak. 

Habitadlb — li tista tgħammar jew 
tokgħod fiħ (post, dar etc.) 

Habitaole— dar, loc, post fejn wie- 
ħed jista igħammar. 

IlAmTANOB — abitazioni, dar, loc fejn 
wieħed jista igħammar. 

Habitant— min igħammar, jokgħod 
(fdar etc.) ; għammàr. 

Habitat - il-loc, il pajjis etc. fejn 
annimali, pianti etc. igħejxu 1-aħjar ; 
il post naturali tagħhom. 

Habitation— għamara, dar, kgħad, 
loc fejn wieħedjokgħodjewigħammar. 

HABiTATOB-ara Iiabitant. 

Habited — mdorri ; liebes, mlibbles. 

Habit-maebb— ħajjàt li jaghmel il 
Ibiesi tan-nisa għar-rchib. 

Hadit-shirt ^ camisetta, sider tal 
bizzilla, li jilbsu in-nisa. 

Habitual— tad-drawwa, tal għàda. 

Habitoally— tas-soltu, soltu. 

Habituatb — iddarri ; trawwam ; 
tgħammar żmien twil Tpost li issir 
(li kisec tcun) wieħed minn tal post 
stess ; mdorri; li għandn il għàda ; bil 
għada. 

Ħaditudb— abitudini, drawwa, għà- 
da, cunfidenza. 

Habitub — wieħed li ( min ) imur 
(jidra imur) dejjem jew spiss fpost 
(teatru, cummidia etc). 

Habnab— chif già già ; addoċċ. 

Habrantħus — xorta ta fjuri. 

IIadboooma — xorta ta unnimali 



Digitized by 



Google 



HAB 



— 599 — 



HAC 



żgħar li igberrmu bi snienbom ta kud- 
diem bħal fenec jew il ġurdien. 

Habrohàmia - genn (Bssazioni) fuk 
ħwejjeġ sbieħ u Atlegri. 

Haoibnda — azienda, plantagiun, art 
cbira mizrugħa (ngħejdu aħna oksma 
bil cannamieli etc.) 

Haok— tħanxir,'ktigħ ha/Jn, taksis; 
mannara ma taktax jew bla xifer mi- 
enun; fies; biża jew temtim fid-di- 
Bcors ; żiemel għal chiri ; carrozza tal 
chiri ; wieħed impiegat jicteb f xi ħa- 
nuty scrivan comuni, baxx jew batut 
( bħal dawc li naraw f'xi ħwienet) ; 
mara m'hix tal galbu ; maħkur ( ba- 
tut bix-xogħol) bħal żiemel tal cbiri ; 
kannio biex ikaddu il ħut ; maxtura 
għal għalf tal bhejjem ; munzell ma- 
dum lest għal li nxief kabel ma idaħ- 
ħlubom fil forn ; midra ( furcbetta 
cbira) biex ikalbu id-demel ; tħanxar, 
takta ħażin, tkasBas ; ticri xiemel jew 
carrozza ; tagħmel kasma fBigra biex 
tifsada jew tieħu xi ilma etc. minnba ; 
tgħix haja m'hix tal galbu (mara); tati 
dakka fuk kasba tasiek lil xi ħad meta 
tcun tilgħab il foot'hall; he speaks with 
so many hacks and hcħitation (Dr. II. 
Hore). jitchellem b'hafna tlaklik u 
biża ; he hacked a horse for the t/iree 
days of Carniml^ cbera zocc ta żiemel 
għat-tliet tijem tal Carnival ; we all 
wear white trousers to show them tliat 
we don*t care for hacks, (T. Hogheff, 
Tom Brown's School days\ aħna Icoll 
nilbsu il kliezet bojjod, biex nuruhom 
li ma jimpurtaniex mid-dakkiet li jol- 
•ktuna fuk kasab sakajna ( xhin ncunu 
nilghabu il foot-baU)^ he has been work- 
ing as a bookselUrs hack for nearly SO 
years, ilu jicteb mal-Iibrar ( scrivan 
migħu ) dwar 20 sena. 

Haok barrow— carretta biex iġorru 
fukha ic-ċlamit jew il madum u jeħ- 
duħ biex jinxef. 

HAOKBBRRT-^isem ta siġra li ticber 
fil boschijet tal America. 

Haok-file— xorta ta lima twila rkie- 
ka li jusaw il haddieda ghax-xogħol 
tas-serraturi etc. 

HAOK-HAHMBR--martelI li gej bħal 
lexxnlia biex ilakkxu bih il mola u 
jagħmluha tonda sewwa. 



Hack-iron— fies ta dawc li jaħdmu 
fil minieri jew fil barrieri. 

HAOK-SAWs-seghi għal 1-archett. 

Haokbr — lexxuna. 

Uackbry— carrettun b'żewġ roti tal 
Indiani li jigbduh żewġ gniedes. 

Haokino — tħanxir ; liacking eough^ 
tkaħkiħ (sogħla increpativà, ta cull 
tant) ; munzellar tal madumi fuk xnl- 
xin biex jinxfu ; hacHng out knife (jew 
toolj, furmatur bjex dawc li jaħdmu 
fil ħgieġ, jew il vitrari, ineħħu fjobor- 
xu) li stocc kadim minn tiekaetc. biex 
ikegħdu il hgioġa il ġdida li icunu iri- 
du jagħmlu). 

Haoklb— tomxot, trixtel il kanneb 
jew il għażel ; tofrok min-nofs ; moxt 
tat-trixtil għal għażel jew għal kan- 
neb ; ħarir m'hux mibrum f ħajt (ohif 
johroġ mil fosdka; dic ir-rixa twila 
tlekk li icollu fuk għonku is-serduk ; 
rixa, għas-sajd, (armata b*dic ix-rixa 
ta fuk ghonk is-serduk). 

Haoklbr— rixtiel, min Cdac li) irex- 
tel jew jomxot il hajt tal kanneb u'l 
għażel. 

Haoklet— isem ta tajra tal baħar, 
bħal gawwija. 

Hacklt — micBur, donnu mlakkax 
b'Iexxuna ; mħanxar. 

Haoknbt— żiomel jew carrozzà tal 
chiri; seftur, ragel għal fatiga; vili, 
baxx ; comuni ; marà m'bix tal galbu; 
taghmel comuni ; tieħu b'carrozza tal 
cbiri ; tchidd ; and I must serve some 
hackneyjobj (Lloyil, From Hanbury^s 
horse)^ u jena icoUi naghmel xi biċċa 
xoghol vili (baxxa) ; you are a generous 
author^ la hackney scribhler^ (Pope, 
to Dr. ParnellJ, inti autur generus u 
jena chittieb comuni; so common, long 
hackneyed in the eyes of men, f Sbakes- 
pear, I Ilenry IV J, hecc comuni u li 
jarawha spiss in-nies kuddiem għaj- 
nejhom. 

Haoknet-oarriaob) carrozza tal 

Haoknbt-coaoh ) chiri. 

Hagknbt-ooohman — carrozzier (tal 
carrozzi tal chiri). 

Haohnbt-iian— dac li jicri (għandu) 
il carrozzi (għal cbiri). 

Hacknbtbd — comuni, li jafu cul- 
ħadd. 



Digitized by 



Google 



HAC 



— 600 — 



HAG 



zioni għa 
Hadj 
Hadjb 
HiBirA 



demm, tad-demm, bhal 
demm : li fih id-demm. 



Haoesteb— assassiny ħalliel. 

Had— it-tempu il particip pasfiat 
tal yerb Ilave (ara). 

Had-i-wibt— eh ! li cont naf ! 

Haddbn (f loc holding) — proprietà 
(ta bniedem). 
. Haddbn— miżmum. 

Haddbb— muxa, xagħra. 

Haddook— ħuta, bħal baccaljaw. 

Hade — għolia, pett, żurżieka (fil 
blat ta miniera). 

Hades— loc il mejtin, fejn imorru il 
mejtin. 

Hadino — niżla, katgħa ta vina fil 
blata li ma tibkax sejra dritta chif 
tcun, iżda tinżel). 

Hadis — tradizionijet (il cliem li kal 
Maomettu chif għadda minn genera- 
I-oħra sa'l-Ium). 
ħaġġ,il pellegrinaġġ li jagħ- 
mlu it-Toroc ghal Mecca 
jew Medina (fl-Asia). 

H^MAT >• 

Hamato ) 

Hjsmadtnakombtbb— strument ghal 
ċhejl ("esami) tal forza chif jiccircula 
(jiġrr fil vini) id-demm ( igħejdulu 
ucoll) hcsmatometer jew hcema^ynamo- 
meter. 

HiBMAaoouB — medicina biex iggib 
id-demm. 

Hamal— tad-demm, tal vini collha 
fejn jiġri jew jiccircula id-demm (fil 
gisem). 

HiBMAL-OAviTY — il ħofra fejn hi 
kecħda il kalb. 

Uamal-flbxubb— liwia lejn il kalb. 

HiBMALOPiA— marda jew difett fil 
għajn li tara collox ta lewn aħmar. 

HiBMANTHUs—xorta ta haxixa. 

HiBMAPOPHYSis — il għadmiet etc. li 
johorġu mis-sinsla tad-dahar. 

Hjbmatembsis — tnehhija ( vomtu ) 
tad-demm mil li stoncu, m'hux mil 
pulmnni. 

H^MATio — tad-demm; medicina 
għat-tibdil tad-demm(għat-ti8wija tad- 
demm) ; li studiu fil medicina, fuk id- 
demm. 

. HfiMATiNB — il-lewn aħmar tad- 
demm. 



Hamatinio— li iżid» ikawwi il ħmu- 
ra tad-demm. 

HiEMATooBLp — tumur tad-demm 
(mimli bid-demm ) 

HiEMATODBS - issm ta marda, can- 
cru, cancrena. 

H^MAToiD -tad-demm, bħal demm. 

HiBMATOLOGY — li studiu fuk id- 
demm. 

HiRtfATOSis — fġir, emorragia, ħruġ 
jew tixrid ta demm ( mil li mnieħer, 
ħalk etc. ) 

Hi£MATOTHBBMA— annimali li għan- 
dhom demmhom shun. 

Hjemoptysis — marda, meta wieħed 
jobżok id-demm. 

HiBMOsTATio — li iżomm ( ma iħallix 
joħroġ actar ) id-demm. 

H^BEsiAEOH— eresiarca, ereticu, ii 
fundatur ta setta tal eretici. 

Hafflb— titchellem b*mod li ma 
tiftehimx. 

Hafflino— tfajjel, ġuvnott; wieħed 
nofsu ibleħ ; haga belgħa ; balalu ; 
xorta ta ċana (ghodda tal mastrudax- 
xa) ; mdakkas, m' hux cbir wisk, li 
għadu ġuvnott. 

Haft— makbad/ mancu ta sicchina 
etc. ; tkighed (tagħmelj fmancu, sic- 
china jew. 

Haftbb— min jagħmel il manchijiet 
ta scbiechen, għodda etc, min ikigħed 
il manchijiet (tisschiechen etc.) 

Haftino — telf ta żmien, sousi etc. ; 
without any farther haftiug ot* holding 
off^ ( P. Hollaiid), minn għajr telf ta 
żmien iżjed. 

HAO-saħħara; mara xiha n che- 
rha; dakka b'siccbina jew tixlifa b*Iex- 
xuna etc; lakx, njam, zcuc etc, mkaċ- 
ċat b*mannara; dac id-dawl (fosfru) 
li jidher xi drabi fuk xagħar iż-żwie- 
mel ; hag born^ ben saħħara (mwieled 
minn mara saħħara). 

Hag - twerwer bil biża ; takta, tkaċ- 
ċat, tlakkax b'mannara jew b'Iexxuna. 

Ħag-adag " xorta ta drapp (għa- 
żel) ordinariuy oħxon. 

Hao-fish — ħuta żgħira bħal sallura. 

Hao-biddbn - li ibati bil ħmar il- 
lejl. . 

HAaoABP —- ahrazi kalil, salvaġġ 



Digitized by 



Google 



HAG 



601 



HAI 



(m'hux mans); isfar mewt, magħlub, 
wiċċ it-tbatija, waħxi, icreh. 

Hagobd — jereħ, li waħħax, bħal 
saħħara. 

Haoois {Ilaggeas^^hhsA mazzita li 
jagħmlu li Scocciżi. 

HAOOisĦ—icreħ, b*wiċċ mohemmex, 
li ibażża. 

HàOOLB * tħanxar, takta addoċċ, 
chif già già ; tiggebbed 61 prezz, takla 
ruħ dao li ioun biex tixtri ha|;a. 

Haoolbr — min ihanxar jew jakta 
haġa bla grazia ; min jiggebbed fil 
prezz biex jixtri xi haġa ; bejjegh fit- 
triek. 

Haoiocracy— gvern f idejn il kassi- 
sin jew in nies tal cnisia ( l-Ecclesia- 
stici ). 

Haoiooraph— chitba ta li scrittura 
jew chitba mkaddisa (fuk il hwejjeġ 
għeżies jew tal cnisia). 

HAOioLooisT—min jicteb jew jistu- 
dia chitba mkaddsa (fuk il ħwejjeġ 
gheżies, tal iscrittura, jew tal cnisia). 

HAoioLOOY—studiu, chitba) tal ħaj- 
ja tal kaddisin etc. 

Haoman — min jakta u ibigh li njam. 

Haha — fetħa, katgha fil blat; foss. 

HEjDUGK—suIdat Cfanteria) tar-Big- 
menti Ungarisi. 

Hajk— biċċa ċarruta li jilbsu il għa- 
rab taħt it-turbant jew mal barnuża. 

Hail— silġ; tislia, tislima; saħħa ! 
jaghmel (jinżel) is-silġ ; isselli, issej- 
jah; sliem ! saħħal ; thej/ xoere all ready 
to hail the ship^ chienu collha lesti 
biex isejhu il bastiment; ihe crowds 
shall hail their passing Lord^ (Pitt), il 
folol iselmu isSinjur tagħhom li icun 
(wakt li icun) għaddej ; hail Mary^full 
of grace etc , is-sliem għalic Maria, bil 
grazia mimlia etc. ; he toas within hail^ 
ohien fejn jisma ; hailfellow, ta gew- 
wa, ħabib intrinsicu, sieħeb; hail, 
f saħtU) kawwi sħiħ. 

HAiL-SHOT—sparatura, tefgħa prit- 
cuni bħas-silġ. 

Hailsoiib ( bħal wliolesome) — tas- 
saħħa, li jati is-saħħa. 

Hail-stonb — silġa. 

Hail-storh — xebgħa (xita) silġ; bur- 
raxca jew halba silġ. 

Haily— tas-silġ ; bhal silġ. 



Hain — tfaddal, tarfa, twarrab, tkie- 
għed f genb. 

Hair— xaghar, dliel ; xaghra ; dire- 
zioni, triek jew mogħdia ; she has beau- 
vifitl AatV, għandha xagħarha sabiħ 
wisk ; it is as thin as a hair^ rkiek daks 
xaghra ; soft downy Jiair, il pil (xagħar 
żgħir u rkiek) ; againt the hair, oontra 
il pil ; ifyoudo so you would be going 
against t/ie hair of your profession^ 
Shakes^enr, Ihe Merry Wives of Wind- 
sorjy jecc taghmel dan tmur contra il 
professioni tiegħec ; the hair of a boar^ 
il-lanżit (xagħar oħxonj tal ħanżir sal- 
vaġg ; to a hair, esatt, tal pis, minn 
għajr nitfa differenza; I understand 
you to a hair^ nifmeo sewwa (perfetta* 
ment; ; he Jias a fine liead of liair^ ghan- 
du xagħar (cappellatura) sabiħ wisk 
(folt etc); I sliatl not love Aim a hair 
tfie worse^ xejn ma nbobbu ankas ( ftit 
jew xagħra biss ankas ) ; not worth a 
hair^ ma jiswa xejn ( ankas jiswa 
ħniena); to split hairs^ tfittex ix-xagħra 
fil għagina, tiggieled ghal xejn ; botli 
of a hair^ it-tnejn xorta. 

Hairbrainbd — moħh ir-riħ, moħħu 
fuk il werka, bla ghakal. 

Hair-drbadth— moħxon xaghra (il 
ħxuna ta xghara) għal ftit, ghal xagħ- 
ra, his hair-breath escapes, li scansar 
tiegħu ghal ftit. 

Hair BRooM— xcupa tal lanżit. 

HAiR-BBusH-xcupilia tarras (tax- 
xagħar). 

Hair-oells— is-xagħar tal widnejn. 

Hair-oloth — drapp (lanżit) għas- 
siggijiet, sufà eto. 

Hair-oompass— cumpass għal kisien 
I-actar esatti, preoisi, jew rkàk. 

Hair-drbssbr— min jakta jew jin- 
drizza ix-xaghar, barbier. 

Hair-dyb — żebgħa għax-xagħar. 

Hair-flao > *^ . fc«^;..« 
TT.,„ ^«.««r >®®^ tanaxixa. 

JtlAIR-ORASS) 

HAiR-HUNo—mdendel f*xagħra. 

Hair-laob - żagarella għar-ras (biex 
iżżomm ix-xagħar marbut f locu j. 

Hairless— bla xaghar. 

Hair-like — bhal ( daks ) xaghra ; 
rkiek ferm jew daks xaghra. 

Hair-line— il gibda minn isfel għa! 
fuk tal ittri fil chitba (fil calligrafia); 

76 



Digitized by 



Google 



HAI 



602 — 



HAL 



xorta ta tipi rkàk ; zagħra (taż-żiemel) 
ghas-sajd (ghax-zotfa). 

Hair-nebdlb— ara Aatr-/>m. 

Hair-oil— żejttar-ra8(ghaz-zaghar). 

Haib-pbnoil — pinzell taz-zagħar 
(fin) ; pinzell minn dawo li icunu fil 
pinna tar-rix. 

Hair-pin — f urficetta. 

HAiR-BBATiNO—Ianzit għal cluBi taB- 
Biggijiet, Bufà etc. 

Haib-bhapbd — għamla ta (bhal) 
zaghra. 

HAiB-BHiBT—Ibies ohxon li inigghes 
mal laham (li jilbsu minn taħt, għal 
laham xi religiusi, patrijiet etc. li iri- 
du jagħmlu penitenza). 

Haib-sibvb — għarbiel taz-zaghra. 

Haib bplittbb— wiehed li isib rka- 
kat. 

Haib bpbing — molla ta arlogġ (tal 
ażżar). 

Haib stbokb — gibda fina rkieka 
fl-ittri mictuba jew fil calligrafia. 

Haib-tail — isem (zorta) ta ħuta 
(bħal fiamma) 

Haib-worebb — min jaħdem ix- 
zagħar ( jagħmel ċappetti miz-zaghar 
tan-nies. ) 

Haib-wobm — isem ta duda twila u 
rkieka. 

Hairlbt — zagħra żghira (rkiekaj. 

Haibt — collu jew mimli zagħar, 
muswaf, muzghar. 

Haj (floc Hadj)— ara Iladj. 

Hajo— zorta ta lifgha bil capoċċ fuk 
rasha li tinsab fl-Egittu. 

HAKB->(ħuta) il. merlozz; kanniċ 
ghal gbejniet ; bniedem għażżien ; 
maztura għal għalf (icheU tal bhej jem; 
kabda kanneb jew għażel(chemm jak- 
bad fidu riztiel ) ; titgħażżen. 

HAKBM—ħachem, gvematur, cap ta 
belt fl-India. 

Hakot— xorta ta ħutabhal marlozz. 

Halbbbt— alabarda, lanza ; to send 
to ihe halberda, ticcundanna għas-swat; 
two ofthe soldiers were eent to tlie haU 
berds, tnejn mis-suldati gew iccundan- 
nati ghas-swàt. 

Halbbbdibb — tal alabarda ( min 
iżomm jew igib I-alabarda jew il-Ianza.) 

HAiiOB— xorb mielaħ, li isir mil in- 
eriuri tal ħut ; pickles etc. 



Halcton— il għasfur ta San Mar- 
tin, isem ta tajra tal ilma ; quiet, ħie- 
ni ; alas for àiose halcyon day$ ! Ah 
jaħasra gnal dawc il granet (żmien) 
tal quiet u ħieni (tal hena). ^ 

Halojonian - quiet, tal paoi, tal he- 
na, ħieni. 

Halb — tiġbed, tiggebbed ; kawwi, 
msaħhah ; shiħ, f saħtu, jifla^, gibda ; 
ġbid ; four liona haled ihe duggie/i 
wheehy ( Heats, Endymxon\ erba Ijuni 
jigbdu ir-roti kawwijn (goffi) ; between 
this plucking and haling, tliere was no 
atrength left in the midat ( P. HoIIand, 
Liviu9jy bejn dan il gbid u*t tigbid ma 
chienx baka ebda sahħa ; last year we 
ihought him strong and hale^ but noto 
he's quite anoUier thing, CSwlft), is- 
sena I-oħra ahna ħsibna li chien tajjeb 
u kawwi (f saħtu), iżda issa m'hu xejn 
minn dan. 

Halbnbbb— kawwa, saħħa. 

Haleb— min jigbed, gebbied. 

Halbbia— xorta ta pianti li jicbru 
fli Stati Uniti (America). 

Half— nofs, tebka ; taksam, tinka- 
sam ; half a day^ nofs ta nhar; an hour 
and a hatf sigha u nofs ; half dead, 
nofsu mejjet (actar mejjet milli ħaj) ; 
loe went halfway togelher, mxejna nofs 
it-triek flimchien ; to break in half 
taksam min-nofs (fi tnejn) ; he had to 
half his money, chellu jaksam f tewg 
porzionijiet il flus tieghu; to cry lialves^ 
tippretendi in-nofs ; to go halves, tagh- 
mel sħab (tidħol sieħeb jew taksam 
ma ħadd jeħor) ; hal^and half taħlita 
ta birra sewda ma birra bajda (tazza 
birra nofsha bajda u nofsha sewda, 
jew ale u porter), 

Half-blood — aħwa m'huz minn 
missier wieħed jew minn omm waħda. 

Half-blown — mbexxak ( blanzun 
jew warda). 

Half-boabdbb — student, scular li 
jecol biss f nofs inhar fli scola li jit- 
ghallem — u għal I-ichel ta fil għa- 
zia etc. u għar-rkad imur id-dar. 

Half dound — b'mezza legatura. 

Half bbbbd — mnissel minn żewg 
razez. 

Half-bbothbb — ħu minn missier 
wieħed jew minn omm wahda. 



Digitized by 



Google 



ħAh 



- 608 - 



fiAL 



Halp ohbbk— wiċċ, mill genb. 

Hàlf olammed — mgewwaħ, mejjet 
bil ġugh. 

Half cook— rpos ; his gun waa at 
half cock^ 11 zcubetta tiegħu cbienet 
fuk rpoB. 

Half-crown— tmintax rbigħi (żewġ 
zelini u nofs). 

Half-dimb— biċċa flusy munita^ta li 
Stati Uniti (America) 11 tiswa żewġ 
soldi u nofs jew tliet carnijiet tagħna. 

Half dozbn — sittay jew nofs tuż- 
żana. 

Half BAOLB— biċċa munita (flusta) 
li Stati Uniti (Àmerica), 11 tiswa 6dol- 
larl jew ftit actar minn llra Inglisa. 

Half-face— nofs wiċċ, wicċ iħares 
la genba ; wiċċ ta wiehed msejchen ; 
wlċċ batut ; he haih a halfface like my 
faiher^ ( Shakespeare, King JohnJ^ 
chellu wiċċ ta batut bħal missieri. 

Half guinba— nofs guinea jew gha- 
zar xelinl u nofs. 

Half-hbartbd— biered, b'nofs kalb. 

Half-holidat— nofs festa, nofs va- 
canza. 

Half nouR— nofs sigha ; everij half 
Itour^ cull nofs sigħa. 

Half hourly— ta cull nofs sigħa. 

Half LBNaTH— (ritratt) mezzo bust. 

Half MOON— nofs kamar. 

Ualf paob— nofs pass, pass regu- 
larl ; dac 11 pian 11 icun hemm bejn in- 
dana taraġ u oħra ; we met at ilie first 
half pace, Itkajna fl-ewwel wesgħa tal 
Indana tat-taraġ. 

Half past— u nofs sigħa, half past 
iwo^ is-sflbgħtejn u nofs ; at lialf past 
twelve^ fin-nofs sigħa (ta wara nofs 
inhar). 

Half pay— nofs paga, (pensioni) ; he 
is on halfpay now^ kiegħed jeħu nofs 
paga issa (pensioni^. 

Half-pbnnt— sitt ħabbiet; give him 
a ha' penny, atih sitt ħabbiet ; ha pen- 
nieihj b'sltt ħabbiet. 

Half-pint — terz ; a half pint glass, 
tazza tat-terz. 

Half priob— nofs prezz ; / want to 
sell Uiis at half price^ irrid inbigħu 
b'nofs prezz (bin-nofs 11 jlswa). 
Half quartbr — it-tmlenja wahda 



( tas-sena ) ; every half quarter^ ċuU 
zahar u nofs. 

Half rip — zorta ta serriek (tal 
idejn) tal mastrudazzl. 

Half rotal— zorta (qualità) ta car- 
ta ta li stampa 11 tcun 21 pulzier b*14, 
jew 20^ pnlzler bl 18 11 pulzler. 

Half soholar— wieħed li ma jafz 
wlsk scola— li jaf chemm chemm jid- 
dobba. 

Half sbas ovbr ' mċaklak, zurban, 
daks zejn allegru. 

Half siGHTBD— 11 ghandu vista de- 
boli, 11 għandu għajnejh ftit għajenin. 

Half sistbr— oħt mill missier biss, 
jew mill-omm biss. 

Ħalf sovbrbion— nofs lira, għazar 
zelini. 

Half starved— nofsu bil j[ugħ, mit- 
mugh chemm chemm 11 ankas jizba. 

Ualf sTBP-~fil musica, semiton jew 
nofs ton. 

Half wat— nofs triek; a half way 
house; dar fnofs triek. 

Half-wisb ^ 

Halfwit y belhieni, ibleħ. 

Half-wittbdJ 

Half-tbar— sitt zhur. 

Ualf-tbarlt— cuU sitt zhur, ta cuU 
sltt zhur. 

Halfbr — min jaksam ħaġa fi tnejn; 
sieħeb, min jidħol fis-sehem jew għan- 
du in-nors. 

Halibut— isem (zorta) ta ħuta ċatta 
ta għamia tonda. 

Halimas— 11 għejd 11 mwiet. 

Haliooraphbr — min jicteb fuk il 
bahar. 

Haliographt— descrizioni (chitba ) 
fuk 11 baħar. 

HALioTis-kozra tal frott tal bahar 
(bebbuza) 11 donnha widna ta bniedem. 

Halitus— nifs. 

Halk— rocna. 

HALL-daħla, intrata, sala, borġ, 
castell ; palazz, kortl ; the First ITaUf 
11 Prim'AuIa ( 11 korti civili jew ta 
fuk. ) 

Hallaqb — dritt (ħlas ta flus) 11 iħal- 
ias dac 11 ibigħ fsala curitur etc. f dar 
jew palazz. 

Hallblujah— alleluja; ferħ. 



Digitized by 



Google 



haL 



— 604 — 



UtiU 



Halliabd — cima għal isàr tal ban- 
dieri eto. abbord ta bastiment. 

Hallibr— xibca ( xbiec ) għal kbid 
(li nfiib) tal għaeafar. 

Halliqn — briccun, banavolja, ragel 
ħażin ; mara fonkla gellieda. 

Hallitb— isem ta mineral. 

Halloo — tisa, taghmel il curaġġ jew 
1-almu il clieb ; tchecci bil għajjàt jew 
tgherrex ; tgħajjat ; ipsewwes bil għaj- 
jàt; għajtataoAt/ Ehil 

Hallow— tkaddes, tissantifica; lutl' 
Imoedbe jTAy n(i//i«,icun mkaddes Ismec; 
tbierec; tliere Uiey were wed and huUow- 
edby tlie priest^ (Swinbariie ), hem- 
mec chienu mtejgin u mberchin mis- 
Sacerdot. 

Halluoinatb— tiżbalja, tarra, tmur 
żball b'rasec. 

Halluoination - żball, għilt, bluha 
tal mohħ. 

Hallux — is-saba il cbir tas-siek. 

Halm— tiben. 

Halmaturus— isem (xorta) ta anni- 
mal b*erba sakajn. 

Halo — kawwara ta dwar ix-xemz 
jew il kamar; diadema dwar ir-ras tal 
Kaddisin; iddawwar b*kawwara, tagħ- 
mel kawwara, tagħmel diadema f'ras 
Kaddis etc. ; iddawwar b*diadema. 

Halobo • mdawwar b'kawwara jew 
b*diadema ; do you eee the moon liow 
halloed she is tO'nightf tBX^ il kamar 
x'dawra (x*kawwara) għandu iMejIa? 

Haloio— taħlita chimica li tagħmel 
melħ bħal dac tal bahar. 

Halosbl— xorta ta melħ chimicu 
Ctal chimica). 

Halsb— il għonk, il grieżem ; tgħa- 
fas fil grieżem ; tisa, ittalla (kluh etc); 
issellem. 

Halsbr— gherlin. 

Halt — wakfa, tferċiħ; wiekaf, mfer- 
ċaħ, zopp ; isem (xorta) ta marda fin- 
ngħaġ ; tiekaf, tferċaħ, twerreċ, tifroo, 
izzappap; twakkaf; tcun bejn ħal- 
tejn,'jew bejn iva u 16 (tcun fid-dubiu); 
the aoldiera tnade a halt in ihe village^ 
is-suldati għamlu wakfa (fermata), jew 
wakfu, fir-rahal. 

Haltbr— min jimxi mferċiJi jew 



izappap fil mixi ; cappestru jew ħabel 
għar-rbit il bhejjem ; ħabel jew siegla 
tat-tgħalik ; ixxidd cappestru, torbot 
għonk b*ħabel ; tgħallalc ; tgħalik ( il 
foroa ) ; the bottom ofall i$ the/ear of 
Uie Iialter^ not ofany deieatation of the 
offence, (Bunyan, Pilgrim^s Pi*ogre$8j, 
il biċċa collha hi biss il biża tal forca 
(li icun mgħallak) u m'hux mibgħeda 
tad-dnub (tad-delitt jew htjaj. 

Haltbrman— bojja. 

HALTiNQ-twakkif fil mixi -, tferċih. 

Halyanver - min (dac) li inaddaf il 
metalli etc. li jinkatgħu mil minieri 
mit-taħlit li icun magħhom ( jew li 
icun fibom ) 

Halvans - trab, ħagar etc. tal me- 
talli chif jinkata mil minieri (mhallat 
chif icun, jew billi icollu miegħu) ka- 
bel ma inaddfuh jew isaflfuh. 

Halvb— taksam min-nofs, tofrok fi 
tnejn ; ittebbak ( iġġongi njam etc. 
nofs u nofs ma xulsin) ; he is to halve 
that vwney with you^ għandu jaksam 
dawc il flus miegħec. 

HALVB-NBT-xibca ghal ħut. 

Halves I ~- ta bi sħab ! sħab I (bħal 
meta igħajtu it-tfal li icunu flimchien 
meta xi hadd minnhom isib jew jakla 
xi haġa, biex min ighajjat jagħmel id- 
dritt lijeħu in-nofs ta dac li ħadd 
jeħor icun sàb jew kala) ; nofsijiet, teb- 
kàt. 

Halvivq - ksim min-nofs. 

HALTARD—cima etc. għal majnar ta 
kluħ etc. 

Ham— perżuta; coxxa taħaniirjew 
ta annimal ; issajjar perżuta. 

Hamadryas - xorta (isem) ta xadin 
cbir li igħejdulu ucoll Baboon^ igham- 
mar jew jinsab fl*Àrabia u fl-Abissinia. 

Hamal — • isem ta chewcba fissa 
{X'Arietis). 

HAMARTĦRiTis-il pullagra ( li tin- 
hass fil gisem collu, m*hux fir-riġlejn 
biss). 

Hamatb I bil ganċ, b'ganċ ; li fiħ 

Hamated /ilgandjiet. 

Uamblb— takta barra (biċċa mil gi- 
sem, siek etc.) ; takta barra il biċċa 
ta isfel jew il kiegħ ta sakajn chelb 
biex ma icunx jista jigri. 

HAMDURa — Amburgo, wahda mil 



Digitized by 



Google 



HAM 



— 606 — 



HAM 



bliet cbar u cammerciQsi tal Qerma- 
nia ; ta Amburgo. 

Hamb— biċtejn njam eto. magħwgin 
li jagħmlu maħanka ta żiemel. 

HAMBSUOKSN—tisrak bniedem fda- 
ro stesB; tattacca, tati xebgħa u tisrak, 
jew tassasBna, bniedem meta icun f da- 
ru stesB. 

Hamiform— ii gej bħal ganċ, milwi 
(fit-tarf) bħal ganċ. 

Hamite — wieħed minn ulied Cam, 
wieħed mnissel minn Cam. 

Hamitio — tan-nisel u tal lingua 
(Isien) ta Cara. 

Hamkin— spalla tamuntun misjura, 
moħxija jew mimlija. 

HAMLBT—raħal żgħir, rħajjel. 

Hamlbtbd— li kiegħed (igħammar; 
f raħal żgħir. 

Hammbl — mandra, razzett, fejn 
iżommu il bhejjem biex isemmnubom 
għal katla. 

HAMMER—martell ; tati (jew iBsam- 
mar) bil martell, itterrak; kirda; 
grillu (ta xcubetta etc.) ; tħawwad ir- 
ras (tistorba, tisrom) ; tagħmel għal 
xi ħadd bla ħniena; ateam hammer^ 
martell (mazza) li jaħdem bli steam ; 
hammer this plaie well, ati bil roartell 
(immartella) tajjeb din il pianċa; 
St. Atigustine is Iċnoum aa tlis renowned 
pillar of truth and ihe hammer of here- 
sies^ Santu Wistin bda magħruf (miz- 
mum) bħala colonna famusatal verità 
u kirda (kerried) tal eresia ; have you 
ever seen the hammer ofan old fiint 
lock gun ? katt rajt grillu ta xcubetta 
(azzarin) taż-żniet ? a thousand things 
are hammering in his head, għandu elf 
ħaġa jisormulu jew iħawdulu rasu ; 
Better to clear forests than hammer at 
this gentlewoman (Tennysoii, Princess\ 
aħjar tnaddaf boscbjiet milli tagħmel 
għal, jew tattacca, bla ħniena lill din is- 
sinjura; he hammered out his ov>n 
fortune^ sar nies waħdu billi gibed bi 
snienu (bil għakal tiegħu); Icantham- 
mer this into his head, ma nistax 
inwaħħallu dana frasu ; hammer and 
tongs^ bil ferm, bis-saħħa, bl-aħrax ; 
he fell on them hammer and tongs, niżel 
fukbom bl-aħrax. 

Hammbr AXB—lexxuna tal .mastru- 



daxxi, (in-nsAħa l-wsAda tlakkax jew 
takta u 1-oħra biex issammar). 

HAMMER-OLOTH-dac il għata tad- 
drapp li bieb icun mgħotti is-saldatur 
ta xi carrozzi ta nies cbar (bħal dac 
tal carrozza tal Iskof etc.) 

Ħammbr fish — il gabdoll. 

Hammbr hardbn I immartellar (tati 

Hammbr hardbr j bil martell ) fuk 
ħadid jew azzar cbiesah biex tagħlak 
il pori u issaħħu actar. 

Hammbr-hbad— il ħadid tal martell; 
(martell bla mancuj. 

Hammbr headbd— b'rasu bħal mar- 
tell (li għandu rasu donnba martell). 

Hammbr hbaded bhark — xorta ta 
gabdoll, xorta ta chelb il baħar jew 
corazza. 

Hammbr-man— min jaħdem (jew jati) 
bil martell. 

Hammbr BLAa — dac is-sadid li isir 
bħal kxur kxur wakt li il ħadid icun 
fil forġa ("li jaka mbagħad, meta jic-' 
saħ, bid-dakkiet tal martelU. 

Hammer-stonb— gebla maghmulha 
(\i gejja) bħal martell. 

HAMMER-woRT'isem ta ħaxixa. . 

HAMMERABLB—Ii jista jinħadem bil 
(tajjeb għax-xogħol tal) martell. 

IlAMMERBR—ara liammer-man. 

Hammbrino — tismir, dakkiet bil 
martell; agitazioni jew tħewdin ta 
ħaġa fil moħħ. 

H ammock— branda. 

Hammock-battens I il ħolok etc. ma 

Hammook-raoks /fejn il baħrin 
jorbtu il branda tagħhom abbord. 

Hammook NBTTiNGS— il post fojn jcr- 
fgħu il branda tagħhom bi nhar il 
baħrin. 

Hammogk shroud— il chefen tal ba- 
ħrin etc. ( billi il baħrin igħejdu li 
meta imutu fuk il baħar icheffnuhom 
fil branda tagħhom u jerħulhom jinż.Iu 
fil kigħ.; 

IIamosb I milwi bħal ganċ, li gej 

Hamous j bħal sunnara. 

Hampden-glubs ( akra Ilamdem ) — 
casini ( xirchiet etc. ) li chienu saru 
mal Inghilterra collha fis-sena .1816 
biex Jaħdmu halli issir riforma fil 
gvern Inglis, li il Parlament imbagħd 
iddecida li ir-riforma li cbienu iridu 



Digitized by 



Google 



BAM 



— 606 — 



HAN 



chienet rivoluzioni ; msejħin hecc | 
għall John Ilampden, patriott IngliB, 
li miet fi tkabida f Oxfordshire fl*24 ta 
Qiunju 1648). 

Ħampbr — kartalla, koffa, xchiel, 
tkiegħed fkart^IIa, fkoffa ; ixxecchel, 
tfixchel, tisrom, tħawwad; ħbula, cimi 
etc. )i icun hemm fuk cverta ta basti- 
ment. 

Ham shaoklb— ixxecchel barri etc. 
billi torbotlu rasu ( minn krunu ) ma 
waħdaminn sakajh ta kuddiem; ix- 
xecchel, tfixchel. 

Ħampib— pastizz bil perżut. 

Hamstbr - xorta ta annimal ( ġur- 
dien jew far ) li jagħmel hsara cbira 
fir-raba, 1-actar iżda fil kamb. 

Hamstrinq— il gherk tal coxxa ; tak- 
ta għerktal coxxa ; tgħattab. 

Ħamulosb — ( werak etc. ) mghotti 
b'pil rkiek jew ħjut rkàk ; li għandu 
(li fiħ) ganċ żgħir. 

' Hamulub— strument bħal ganċ għal 
xi operazionjiet tat tobba. 

Hanapbr — il borsa tal flus (it-tesor) 
li jeħdu magħhom ir-renjanti meta 
imorru minn pajjis ghal 1-jehor ( jew 
xi mchien) ; it-tesor reali, 1-erariu pu- 
blicu. 

Handalitbs— settà ta Maumottani 
(Toroc). 

Hanob - samrott ; it-truf ta arc, ta 
ħnejja, jew iż-żewġ truf ta ħnejja jew 
loġġ ta bieb etc. fejn ipo|ġu fuk il bla- 
ta ; rpar ta fuk cverta (tan-naħħa tal 
poppa etc. ) ta bastiment. 

Hand— id, chitba; ħaddiem (ragel), 
lancetta ta arloġġ ; chejl ta għoli taż- 
żwiemel, jew erba pulzieri għoli; naha; 
mimli id jew ħafna (minn tahfen); 
mancu, makbad ; xogħol, biċċa xogħol 
jew opra ; għemil ; ħacma (gvern, 
dixxiplina) ; prezz, siwi ta ħa|a ; triek 
direzioni ; il carti li icollu wiened fidu 
(meta icun jilgħab xi partita) ; man 
(fil-logħob^, hames oggetti (ngħejdu 
aħna lott ta hames laringiet jew ħames 
aringhi etc. għal bejgħ) ; tnewwel, 
tati ; tgħaddi minnisel għal jeħor; 
takbad, tmiss b'idec; tmixxi wieħed 
minn idu ; timmaniġġa ; taghlak kala, 
takbel fix-xogħol, tgħejn; my right 
haml, idi il-lemenija ; he fell inlo our 



hands now, issa waka f idejna ; the boyn 
have to torite large hand, it-tfal iridu 
jictbu cbir (chitba ta ittri cbar) ; she 
liae a fine hand, ticteb sabiħ ferm 
(għanda calligrafia jew chitba sabiħa 
ħafna) ; / know hia hand, nagħrafha il 
chitba tiegħu ; toe had 90 hands more 
engaged, kabbadna disgħin ruħ oħra 
jandmu ; a Dictionary containing a 
natural history reqiiire$ too tnany 
hands a$ well as too much time (Loeke), 
Diziunariu li icun fih li Storia Natu- 
rali irid hafna chittieba fnies jaħdmuj 
u ħafna żmien ucoll (biex isir); Hie hour 
hand, the minute hand^ and the seconds 
hand o/ a watch, il-lancettina tas-si- 
ghat, il-lancettina tal minuti, u tas- 
secondi ta arloġġ; the horae i$ 19 hands 
high, iż-żiemel gholi 48 pulzier ; I saw 
hanging$ both on thi$ and on that hand 
of the liall, rajt tapizzeria sewwa il din 
in-naħa cbemm ucoll in-naha I-oħra 
tal camra (sala); on the one hand 1 wi$h 
you would go, but on the ot/ier hand I 
dread the con$equence$, minn banda 
nixtiek li chiecu tmur u mil (banda) 
l-ohra nibża minn dac li jigi (isir) wara; 
we had a hand (jew handfulj of nut$ 
each, ħadna mimli id gellewż cull wie- 
hed ; you have made a fine hand, feUowe! 
(Shttk'ipeare, llenry Vfllj, 1-aħwa, 
ghamiltu bicċa xogħol sabiħa I ; a$ Iler 
Majesty hath received great projit, $o 
may she, by a moilerate hand, from time 
to time, reap tlie like, (Baeon, Henry 
VII J, billi ir-Regina sabet kligħ cbir, 
hecc ucoll, tista, bil ghemil tagħha prn- 
denti, tarġa cuU tant icollha (tagħ- 
mel) li stess ; he bore a heavy hand over 
the citizens, chellu ħacma (dixxiplina) 
cbira fuk in-uies tieghu (tar-renju etc.); 
business is bought at a dear hand, where 
Uiere is small dispatc/ij (Bacon), 1-affari- 
jiet jinxtraw bi prezz għalimeta (fejn) 
icun heraim consum ftit; con$ult of your 
own way$, and think which hand i$ best 
to take, (Ben Jonsoo), icconsulta lilec 
in-nifsec u ara liema hi l-ahjar triek li 
takbilloc ; / hat^e ajine hand now, issa 
għandi id sabiha (carti tajbin) f'din 
il partita jew logħba ; five orangee for 
$<de make a hand, ħames laringiet gnal 
bejgħ, jaghmlu lot, jew luxnd; I bought 



Digitized by 



Google 



HAN 



— 607 — 



HAN 



a hand ofherrings for iwo pence^ xtrajt 1 
lot ta bames aringbiet bżewġ soldi; 
cari you hand me ihose two books please ? 
tista tnewwilli ftkabbadli fidi)dfiwoiż- 
żewġ cotba, jecc jogħġboc; hand him ihis 
liammer^ tih (newwillu) dan il mar- 
tell ; ihese monumenis are io he handed 
down io fuiure agea^ dawn il monu- 
menti iridu jibkgħu ghaddejjin (neż- 
lin ) minn generazioni ghal 1-oħra 
ghas-seculi li għad iridu jiġu; if you 
can command ihese elemenis io silence^ 
we wili noi hand a rope inore, (ShiikeH- 
pett»', The Tempesi), chiecu cont tista 
iġġagħal dawn 1-elementi jisctu, ma 
conniez chiecu ncunu nistghu immissu 
(nimmaniġġaw) ħabel actar b*idejna ; 
ii is your duiy io hand ihis young man 
over ihiSf hua dmir tieghec li tmixxi 
lill dan il ġuvni minn idu (u tgħad- 
dih etc); I hless mv cliains, I hand my 
oar^ (Prior^ Ladys looking-glass), in- 
bierec il ctajjen tiegħi, nimnianiġG[a il 
mokdiet; iliey had to liand ihe sail ai 
once, chellhom jagħalku il kluħ ma- 
lajr ; lei mypower and means Iiand wiili 
my willy ħalli il kawwa u il mezzi li 
għandi igħojnu ir-rieda (il volontà) 
tiegħi; ai hand^ fil krib, fil kabda; 
ihe school is near ai hand^ li scola 
fil vicin (krib, hawn m'hix fil boghod) ; 
ai any hand (jew on any accounij hi 
chif inh\ ; lei himfetch off his drum ai 
any hand (Shakespear, AlVs well ihai 
ends wellj, ħallieh ("erħilu) igib it- 
tambur tiegħu, hi chif in hi ; ai no 
hand, għal xejn ; ai i/ie hand (jew hands) 
of minn idejn ; lei Mary dress the meai 
in my sighi ifiai T may be sure io eai ii 
ai her hand, ħalli Mari tirranġa il- 
laham kuddiemi biex ngħejd li jena 
chiltu taesew minn idejba ; ai frsi 
hand, ġdid, mil fabbrica dritt ; ġdid 
mil labra etc; secoud hand, eeconda 
mano, mixtri minn għand wieħed li 
icun ġa xtraħ minn għand hadd jeħor 
(usatj ; by hand, bl-idejn ; / had io 
send my leiters'by hand, chelli nibgħat 
littri minn id għal id (mal massiggier 
etc. tiegħi) ; from liand io hand, minn 
wieħed għal Ijeħor, min id għal oħra 
(lill Xnlvin); in hand, fl-idejn, li kieghed 
isir ; wliai revels are in hand f (Sbakes- 



pejir, Midsummer, Nighi*s Dream), -^ 
tbahrid jew xalar kieghed isir (kegħdin 
jagħmlu); ihis is noi periineni io ihe 
niaiier in hand^ dan xejn magħan- 
du x'jaksam ma 1-affari li għandna 
f-idejna ; to keep in liand, iżtomm 
mirgun ( issiccat etc. ) ; lie kept his 
horse well in hand, żamm i^i-żiemel tie- 
glm mirgun (magbfus birriedni etc ) 
tajjeb; in one's hands, bil hacma (taħt 
il cmand) ta ; leave ihe matier entirely 
in his hands, ħalli collox f idejh, chif 
jagħmel jew iriegi hu ; off one's 
hmids, spiċċat. mitmum, lest ; on 
hand^ għal bejgħ (fl-idejn, għal bejgħ, 
jew miżmum ) ; there are stiU 6 co- 
pies of ihe book on hand, għad baka 
sitt copi oħra għandi (jew għandec) 
għal be^għ etc ; oiii of hand^ malajr, 
minnuoh; iliey execuied his order out 
o/Aa/ic^għamlu li kalilhom minnufih ; 
under one*s hand^ bil firma (isem) ta 
dac li iciin ; / Iiave a note under his 
hand, ghandi cedula bil firma tiegħu ; 
Iiand in hand jew {hand-in-handj, flim- 
chien; id fid ; Enoch and Annie siiting 
hand in hand, (Tennyson^, Enoch u 
Ànna chienu kegħdin bilkeghda id 
f id ; beauty and anguish walking hand- 
tn-/ianrf, ('lennysuD, Dream of Fair 
Women), il ġmiel u iddwejjak ta kalb 
jimxu flimchien ; to go hand in hand^ 
ticcoopera ruħec, tahdem ma (flim- 
chien ma hadd jeħor ) għal biex tir- 
nexxi ħaġa ; hand'in-Iiand, tajjeb adat- 
tat, li igħodd, a kind of hand'in-Iiand 
comparison, ( Shakespear, Cymbeline), 
xorta ta paragun adattat ( tajjeb, li 
jokgħod, jew li ighodd); hand over Iiand 
id fuk 1-ohra, malajr, bla telf ta żmien; 
to climb a rope hand over hand, titla 
ma ħabel fuk idejc ; hand oter heady 
addoċċ, bla attenzioni, chif gie già ; 
his work seems io have been done 
hand over- head, donnu għamel ix- 
xogħol (li chellu jaghmel) chif già gie 
jew addoċċ ; hand io hand^ sider ma 
sider; ihey foughi hand to hand^ gew 
sider ma sider jew fl-idejn ( iggiel- 
du ) ; fiom hand io mouth, li takla 
tieclu ; we are living hand io mouth, 
keghdin ngħejxu hobżna ta cull jum 
( li nakilghu niecluħ); Imnds offl 



Digitized by 



Google 



HAN 



— 608 — 



HAN 



ara tmissni b'idejc, (niżżel idejc minn 
faki) ; lieave on hand^ jebes jew tkil 
biex tkandlu b'idejc jew biex timma- 
niġġaħ; Hght in Jiand^ facili, ħafif, biex 
timmanigġah ; to ask the hand ofy titlob 
bi żwieġ (b'gharusa) ; to give the hand 
o/, tati b'gharusa jew b'għarus ; to be 
hand and glove with^ tcan haġa waħda 
ma ; he is handand glove witli him now^ 
issa haġa waħda (habib ta gewwa) 
miegħu ; to bear a hand jew to give a 
helping hand^ tati dakka ta id, tgħejn ; 
to bear in hnnd jew to bear on hand^ 
tidħac b'xi ħadd(lewwel twegħdu ħaġa 
imbaghad flia iżżomx chelmtec, tidħac 
bih) ; to change hands, tgħaddi minn 
idejn ghal oħra jew minn sidgħal jeħor; 
to come to hand^ tircievi, jasal fidejc ; 
to get hand, tieħu jticoHocy influenza, 
(jew setgħa fuk xi ħadd); to give 
one*8^ liands^ tapplaudixxi, iċċapċap 
idejc, tagħmel applaus; to give the 
hand to, tagħmel paci (tissewwa, billi 
tagħmel ħabib ma; ta have a hand 
in, icolloc mano in paata^ icoiloc x'tak- 
sam ( tcun mdefies ) f facenda etc. ; 
/ am mre he has a hand in tliis buaineaa, 
jena sgur li hu mdeffes ( mdaħhal, 
għandu xi sehem jew parti) f din il 
facenda ; to Itave one's hands fuU^ 
icolloc x'taghmel wisk, tcun mgħallak 
bix-xogħol ; to hold hand with^ tħab* 
batha ma ; she in beauty, education^ 
blood, holds hands with auy princess in 
the world, (Shakespear, King John), 
hia, ghal ġmiel, educazioni, u għal dac 
li hi razza (demm jew nisel) tħabbatha 
ma cuU principessa tad-dinja ; to hty 
hands on, tassalta, tmidd idejc fuk ; 
tati is-salt, takbad taħt idejc ; to put 
Cjew stretch) forth the hands against, 
tattacca, taħbat għal, tmidd idejc fuk ; 
to put the last hand to(to put thefinish- 
ing hand to)^ tati 1-ahħar dakka ( ti- 
spiċċa xogħol minn idejc^ ; to sct the 
liand to, tagħmel ; to shake hands^ tieħu 
b'id ; shake hands, gib idec hawn ( ejja 
nieħdu b'id xulxin) / shook hands wifh 
the King, ir-Re ħadli b*idejja ( hadt 
b'idejn ir-Re), to strike hands, taghmel 

Jatt, tagħmel tajjeb; to take by the 
and, tieħu taht it-trigija (taħt il cura 
jew fil ħsieb) tiegħec ; to take in hand, 



tittrapprendi, tieħu fidejc, tiehu fi 
ħsiebec biex taghmel ; to wash one*s 
hands of taħsel idejc, tnehħi minn fuk 
spallejc pis jew responsabilità ; a cool 
hand, vf'iċt ioHi bla mistħija(bniedem 
li ma jisthix) ; a heavy liaml, ħruxija, 
severità; an old hand, wieħed li għan- 
du il pratca, li jinkala, mħarreġ sewwa 
fħaġa ( xogħol etc. )J « */^<^* /taiirf, 
ghass, rtnba fix-xoghol, indiiferenza 
jew bruda ; a strict hand, dixiplina; ri- 
gorosità ; clean hands, innocenza, nuk- 
kas ta ħtia; you buy always at the worst 
hand, dejjem tixtri bil għali (jew mil 
agħar li icunhenim); / haveiifrom 
very good hands, din nafha (smajtha) 
Liinn banda tajba f la min jemminha^; 
to get the ttpper hand, tibka rebbieh ; to 
go from the bttsiness in hand, toħroġ 
barra mill argument (ma tokgħodx 
ghal pont fid-discors, fi quistioni etc.); 
to pay money in hand, tati il flus kud- 
diem jew tati il capparra ; underhand 
dealings, xogħol (għemil) minn taħt 
(sigriet) ; he is my right hand, jiswieli 
ferm (jahdimli form, Alla ħares ma 
chienx hu għalia). 

Hand axb— lexxuna żghira. 

Ħamd-bill — ballun, ballabrott; 
logħba tal ballun (meta jatuħ bl-idejn). 

Handbarrow — carretta, catalett 
(jgħejdnlu ucoll stretcher). 

Hand-baskbt - bixchilla bil ghalak. 

Hand-bbll — kampiena zgħira (ta 
fuk mejda etc ) 

Hand-bill— sicchina mgħawġa bħal 
mingel li icollom il genniena għaż- 
żbir tas-siġar ; ronca. 

Hand bill-— strixxa carta stampata; 
avvis, folja carta stampata li icun fiba 
xi informazionijet (tal pulitca etc.) li 
ikassmu fl-idejn. 

Hand blow -dakka b'id (blid). 

Hand book — ctieb żgħir (li tista iż- 
żommu fidec) b'xi descrizioni etc. ta 
xi ħaġa (compendiu). 

HAND-BHàOB — rebeccbin. 

Hand bubadtħ — xiber (bħal meta it- 
tfal ichejlu lil-loghob tal boċċi b-idhom 
miftuha ; il wisa li tieħu id miftuha 
mit-tarf tassaba '1 cbir sat-tarf tas- 
saba iż-2għir). 

Hand-oart -carrettun tal idejn. 



Digitized by 



Google 



HAN 



609 — 



H^N 



Hànd-clot? — (^f loc handkerehie/J 
mactar» 

ĦANDOUFF—manetta (rbit tal ħadid 
għal 1-idejn); timmanettia C torbot 
l-idejn, mil polz, fil ħadid jewmanetti). 

Hamd-dibbotob — ghajnana għal 
dawc li jitgħalmo il piana biei iżom- 
D^ idejbom sewwa fak it-tastiera. 

Hand-dbill— rebecchin żghir għat- 
titkib fix-xogħol tal metalli. 

Ħand-dbop — ^jparalisi tal idejn. 

Handbd — bl-idejn flimchien jew ġo 
xalxin, id fid ; into tlieir inmosi bower^ 
handed ihey went, f Xilton, Paradiee 
Lost\ gewwa il poat tagħhom id f id 
marra ; empty handed, b*idejh vojta 
( b'xejn fidejh); le/t'/uinded, xellaghi 
(li jahdem etc. bix-xellog^. 

Handbb • newwiely min inew^el. 

Handfast— ħafna, kabda, jew żam- 
ma bl-id ; żamma tcJit il ghajnejn; in- 
dacrar, għassa ; i/ that ehepherd be not 
in fiandfasf^ let him /fy, (dhakespetr, 
Winter*8 Tale)^ jecc dac ir-ragħaj ma 
icanx induorat (miżmum taħt il għaj- 
nejn) erhila imur jewjaħrab. 

HàNDFAST — torbot, tati il chelma 
għal żwieġ ( ta għerusija ) ; torbot, iż- 
żewweġ ; tati il chelma ; tliat gentle- 
man ie hand/asted to my sieter, dac 
is-siDJar għaros (ta il chelma) maoħti; 
Iiand/ast^ marbut, għaruB. 

Handfastino— ^nerucfija, rabta. 

Handfastly— bi pleġġ, b'rabta, bil 
chelma. 

Hand-fbttbb— ara handcuffjeyr ma^ 
nacle. 

Hand-filb —lima. 

Hand-footbd — li għanda sakajn 
donnbom (bħal) idejn. 

Handfol — mimli id, ħafna, kabda ; 
xiber jew wisa ta erba palzieri ; ftit, 
when they entered the town tliey /ound 
only a hand/ul o/ men^ meta daħla fil 
belt ma sabax ħlief ftit nies. 

Hand GLA88 — bozza għal piantijew 
xtieli; impallettata SOsecondaJewnofe 
minuta(li jueaw abbord meta jitfgħu il 
ħabel etc. biex jaraw chemm hn miexi 
jew ican kiegħed jaghmel fie-sigħa il 
bastiment) ; mera żgħir (h\\ manca). 

Hand-obapnbl— ancrott (ancra żgħi- 
ra>. 



Hand-gripb— għafsa (fl-id) ; tjcabida 
sider ma sider. 

Handoun — xcabetta, azzarin, ca?- 
nun żgħir. 

Hand-hook — ganċ biex jakbda il 
(^għal maniġġ tal) balal. 

Handioap— logħba tal carti bhal loo\ 
ti^ria taż-żwiemel meta icono mgħob- 
bijn b'xi ħaġa jew iżidulhom xi tokol 
(biex b'xi moa igibahom ta li stess 
forza fil giri bħal dawc )i icuno ankas 
minnhom) ; tati ponti aotar fil-logħob. 
tal biljard lill wieħed li icun jinkala 
ankas minnec; tati il vantaġġ f tiġrija, 
billi tkighed ftit passi il kuddiem 
dawc li jiġru ankas, jew tgħabbi b'xi 
tokol jew tfixchil jeħor lill dawc ii 
icuno actar ħfief jew żgħażah etc., biex 
b'xi mod iggib lill culħadd xoria waħ- 
da; in billiarde a superior player ie 
handioapped by having to allow his in/e- 
rior competitor a start o/ a certain 
number o/pointe^ fil-logħob tal biljard 
dac li icun actar baħri, jew li jinkala, 
jati lill johor, li ican ankas jaf jilgħab 
minnu, xi ponti yantaġġ(ngħejda aħna 
jatih 10 sat-SO pont etc) 

Handioap — tnxchil. 

Handioappbb— dao li fit-tiġria iooHa 
il ħsieb iżid pis etc. liż-żwiemel 1-actar 
hfief ghal giri etc. biex igib lill culhadd 
chemm jista icun ta tokol wiehed fil 
giri. 

Handiobaft — sengħa (xogħol ta) 
idejn jew magħmul bl-idejn); ragel 
tas-sengha ; tas-sengħa. 

Handiobaftsman — bniedem tas- 
sengha; ħaddiem. 

Handily— bil galbo o chif imor^ 
sewwa chif jakbel, tajjeb ; li jinħtieġ. 

Ħandinbss— heffa, convenienza. 

Handing — mogħdija minn id għat 
oħra ; tnewwil, għati. 

Handing up — msiħ jew għerik bl-id 
(b'idec) fuk xi haġa tal f&jjenza bil 
verniċ biex tneħħila it-titpin li icollba 
(biex iggibha tlekk). 

Handiwobk — manifattora, xogħol 
tal idejn, xogħol. ■ 

Hand jaok— leva biex tarfa rjus xi 
travi tkal etc. o iżżommhom fl-aria sa 
chemm iddahħal romblo (jew rombli> 
ħalli tmixxi fokhom dac it-travo etc. 

77 



Digitized by 



Google 



HAN 



— 610 — 



HAN 



Handkbrchibf — mactar ; th€ lioly 
handkerchie/, il velu tal Veronica 
(b-wiċċ CriBtu). 

HANDLANOUAaB—cliein bl-idejn (biB- 
sinjali) ighejdulu ucoU dactylology jew 
cheirology. 

Hamdlb — mancuy makbad, mradd 
widna ; mezz (strument biex taghmel 
jew tara li tirnexxilec haġa) ; takbad 
tmi^B, tbaghbas, timmaniġga; tittratta, 
tmur ma ; Oie handle ofa knife^ il man- 
cu ta Bicchina ; the handle ofapot^ il 
widna ta borma ; the handle of a wheel, 
li mradd ta rota ; the liandle of a 
sword, il makbad tax-xabla ; handle me 
and see, for a spirit hath no fleah and 
bones 08 ye see me have {Luke XXIV), 
missuni (b'idejcom) u arau, il għaliex 
Bpirtu ma għandux laħam u għadam 
(gisem) bħal ma taraw li għandi jena ; 
hands have they^ but they handle not, 
idejn għandħom, iżda majimmaniġ- 
ġawhomz ; how wert thou handled 
beinq priaonerf (HlmkeBpear, IJen' 
ry VI) chif chienu jittrattawc (imorru 
mieghec) meta oont calzrat?; they tkat 
liandle t/ie law say... dawc li chienu 
jimmaniġġaw (jippraticaw) il ligi igħej- 
du... ; <o give q handle, tkabbad, tati il 
mezz, tforni it-triek etc. ; hi^ covxing 
here gave a plausibU handlefor some 
cen8ure,il migia tiegħu hawn tat caġun, 
bir-raġun, li ighejdu in-nies ; a liandle 
to one 8 name, titlu ; John is a C, M. G. 
but 1 have no handUe to my name, 
Ġanni hua C. M. 6. (Cavalier etc.) 
iżda jena ma għandi ebda titlu. 

Handlbablb— li jista icun makbud 
mimsuB (bl-id) jew immaniġġat. 

Hand lbad — Bcandall żgħir Cgħal 
chejl ta fejn hemm ankas minn 20 
kama fond. 

^ Handler— min jakbad, imiss jew 
jimmaniġġa b*idejh vasca jew conca li 
għandhom gbax-xoghol dawc li jiccun- 
zaw il gild. 

Handlebs— bla idejn. 

Handlino— mess, kbidjew maniġ- 
|ar bl-idejn ; mawrien ( mgiba ma. ) 
diportament ; trattazioni, chif titchel- 
lem fuk ħaġa; the handling ofa businees, 
il maniġġar ta negoziu ; / cannot stand 
thi8 handling about, ma nistax għalih 



dan il mess (kbidj minn hawn n minn 
hemm bl-idejn ; tlie way8 of their 
doinge and handlinge are in their power, 
il mod tal għamil u tal imgiba tagħ- 
bom (chif jagħmlu u għandhom igibu 
rwieħhom) hu fidejhom. 

Hand looh — newl li jaħdem bl-idejn. 

Handhaid — serva, seftura; and 
Mary eaid: Lo the handmaid of the 
Lord, u Maria kalet : eccu is-serva 
t'AlIa. 

Hand MAKiNG— serk, mess bl-idejn. 

Handmill— mitħna tal cafe ( bżar 
etc. ), mitħna tal idejn ( m'tiux li id- 
dur bir-riħ etc. ). 

Hànd obqan— caxxa ( orgni ) tad- 
dakk. 

Hand punoh — dic li biha itakkbu 
biljetti etc. jew carti biex idommuhom 
fkafla. 

Hand-rail— paraman ( ħadid, bala- 
vostri etc. ) f gallarija, taraġ, ma- 
cna etc. ; scala ( sellun jew scalapisa ) 
ta abbord ; hand rail plane, ċana ton- 
da (nofs tond). 

Hand RUBBiNO — il għerik ta sakajn 
iż-żwiemel (tal cavalleria) għal xi għo- 
xrin minuta wakt I-ichel. 

Handsail— kala żgħir tal maniġġ 
tal idejn. 

Handsaw— serriek żgħir. 

HANDscRBBN—biċċa (xi ħaga) bħal 
mrewħa etc. biex iżommuha f idejbom 
is-sinjurini għal kuddiem wiċċhom 
meta icunu kuddiem xi nar jew xi 
dawl. 

Handsorew— machinetta, leva, biex 
tissospendi rjns ta travi eto. mill-art. 

HANDSBL--I-ewweI flus li jidhlu tal 
bejgħ etc. ; rigal ; flus kuddiem ; I-ew- 
wel rigal li takla gharusa fit-tieġ; 
I-ewwel biċċa xoghol ; I-ewwel beign ; 
usat I-ewwel darba ; ta I-ewwel ; tusa 
( tagħmel usu minn ) 1-ewweI darba ; 
iżżanżan ; tati rigal ; tisperimenta, tip- 
prova, tagħmel prova. 

Handshears— mkass għal ktigħ tal 
pianci tal metalli. 

Handshob — ngwanta. 

Hand-shuttlb— meccuc. 

Hand-smooth— lixx (moħfi bil ma- 
niġġ tal idejn) ; malajr, malajr; ħafif; 
bil ħeffa; bil għakal, sewwa ; we 8haU 



Digitized by 



Google 



^AN 



6il- 



flAN 



carry on the rest hand smooih^ a ncom- 
plu il bkia li għandna nagħmla bil 
ghakal ( ħaGf haGf, sewwa chif imor 
etc. ) 

Ħandsomb — sabiħ ; jixrak ; owiet, 
mans, nobbli \ ahe U a handsome girl, 
hia tifla sabiha ; it is not handsome for 
you to say so^ m'hux sewwa jew ħapa 
xierka (ma jixrakx) li inti tgħejd, tit- 
chellem hecc ; ihe horse he bought is 
not a very handsome one^ iż-żiemel li 
xtara ma tantċ hu qoiet ( mans jew 
ubbidient ) wisk ; handsome is that 
handsome does^ icun nobbli (ta carattru 
sabiħ etc.) dac li ghemilhu icun ta 
nobbli. 

Ħandsohe— issebbaħ, tagħmel sa- 
biħ ; his device of handsoming a suit, 
(Doone, Satires^ Book I); il ħabta li 
għandu biez isebbaħ tagħmira (hwej- 
jeġ etc. ) 

Handsohbly— bil ġmiel, bis-sbuħia; 
sabiħ, tajjeb ; / intend to pay him 
handsotnely^ feħsiebni inħalsu sabiħ 
jew tajjeb ; handsomely, ħelu ħelu, bil 
mod il mod ; lotcer the sail handsomely^ 
niżżel il kala ħelu ħelu (bil mod il 
mod jew kajla kajla). 

Handsohbnbbs— ġmiel,8buhia; cum- 
dità Tgħal kabda). 

Handspikb — manwella. 

Hand bpinning MAOHiNB'-raddiena 
(tal għażil tat-tajj&r). 

Hand-btampb— timbru(bid-data etc) 
għal littri etc. li icun għal cumdità 
biex ma tokgħodx ticteb cull darba. 

Handbtbokb— dakka ta id (bl-id> 

Handtight — magħluk, issiccat, 
marsuBetc. chemm jista icun(bl-idejn) 

Handviob— mursetta (morsa żgħira 
tal idejn). 

Hand-whbbl— rota ta torn etc. li 
iddawwarha bl-idejn. 

Handwhilb — mument, minuta ; eve- 
ry Iiandwhile^ cuU mument, Bpiss, cull 
minuta. 

Hand-wingbd — b'idejh bħal ġwie- 
naħ, bħal farfett il-lejl. 

Handwobk — xoghol tal ( magħmul 
bl- ) idejn ; tagħmel jew taħdem bl- 
idejn. 

Handwritb— ticteb. 

Handwriting — chitba, id, carat- 



tru; is this your hand toritingt din ohit- 
ba tieghec ? you are spoiling your hand 
writingj kiegned tgharrak idec (ilchit- 
ba tiegħec ) ; 1 know his hand writing^ 
nagharfu il carattru tiegħu. 

Ħands down— facilment, bħalli chie- 
cu xejn ; bħal tazz'ilma ; ifhe studies 
Frenchy say for six months^ 1 am sure 
he will heat every one in ihe class hands 
down, jeoo jistudia il Francis, mkar sitt 
xħur, naghmillec tajjeb li ighaddi lill 
culħadd 61 classi bħalli chiecu xejn 
(facilment). 

HANDY—fil krib, fil kabda, jati ghal 
idec ; tajjeb, jakbel ; li jinkala, mehjel, 
tal ħabta, capaċi, mħarreġ ; / find this 
>helf here very /landy, nsib din li icaffa 
comda (tajba) ħafna għalija. 
♦ Handtouff - dakka ta id (bl-id^. 

Handy dandy— fliema id? (logħba 
tat-tfal) ; dac il cliem, takbil, li igħej- 
du it-tfal kabel ma igħejdu il naġa 
riiema id tcun, ngħejdu aħna: "bakra 
bikra tas-suUan, liema ħieħu nioħu... 
dan''. 

Handy fight — felieda bl-idejn. 

Handygbipb — kabda (hafna) bejn 
l-idejn. 

Hang — tgħallak, iddendel, twaħħal, 
tonxor, tittapezza (tiddamasca) ; tcun 
mdendel ( tiddendel ) tixxejjer; id- 
dum ; tiżżerżak, iżzomm (ma tniżżilxj; 
go and hang yourself mur itghallak -, 
a man cameforward to hang him^ inkala 
ragel biex igħalku ; hang my hat on 
tliat nail, dendel il cappell tiegħi fdao 
il musmar; hang this picture above the 
other^ waħħal (dendel) din is-santa fuk 
l-oħra ; tvo had to hang all the rooms, 
chelna nittapezzaw ( narmaw bid- 
damasc jew niddamascaw ) il cmamar 
coUha ; thy life sliall hang in doubt, 
ħajtec f il ħajja tiegħecj iddum (tibka) 
Bospisa jew fid-dubiu ; a voble stroke 
he lefted high, whidi hang not^ għalla 
idu biex jati dakka cbira, iżda żam- 
mha, ma niżżiliex (re^ġagħha lura); to 
liang about, titlajja, titniccher, tgħak- 
rec ; iddur ma, tinżel fuk ; tibka ma ; 
blessings liang abouthis throne (Shike- 
8pear» Macbet/i\ il barca iddur ma 
(tinżel u tibka fuk) it-tron tiegħu ; to 
liang back^ tarġa jew tmur lura; to hang 



Digitized by 



Google 



HAN 



— 6ià — 



HAN 



iioion, tiddendel (għal fak) tbaxxi, 
tmejjel ; he liang down hia head hefore 
'received the hlow^ meijel (baxxa) rasu 
kabel ma ħa id-dakka ; to hang fire^ 
iddam ma tati in-nar jew tispara 
(bħal ma jiġrilu canan li idum fiit ma 
jispara wara li jij;bdala il ħabel ta li 
Bcartoċċ; ihat play hange fire^ dio 
1-opra ma fihiex ruħ jew spirta (mejta 
wisk) ; hang on jew upon^ twaħhal tcun 
ta pis jew ta dwejjak, tittiechel ghal, 
tibka; li/e hangs upon me and becomes 
a burden, ħajti hia bid-dwejjak {radejka, 
a nħoBBha saritli pia (għalija) ; fhe 
hlame may hang on you, il ħtija tista 
tibka miegħec (fakec); oA, how wretch' 
ed you are if you hang on yourfriend'i 
fortuncj ah, janasra, mischin, chemm 
int ibleħ li tittiechel ("tgħejx bit-tam£) 
tal gid ta (li tirhed il) habibec ; to hang 
out, tesponi, turi, tkiegħed fejn jidher, 
tperreċ; tokgħod, tgħammar, / say, 
01 d boy , where do you hanp out ? 
(h\ckeM,PickwickpaperSyChap XXX) 
ohi ! fejnu, tfajjel» fejn tokgħod (fejn 
int kiegħed bid-dar) issa ? to hang to- 
gether, tcan (iiżomm^ flimchien jew 
ħaga waħda, bhal xulxin ; let us hang 
together, inżomma ma xulxin ; down to 
hanging grounds, fl-art (l-isfel) mżerżak. 
' Hano — niżla, żurżieka ; għakda, 
(rabta) is-sastanza, il pont (ta discors;; 
every body could understand the hang 
of his discourse, culħadd fehem x'ried 
igħejd bil cliem tiegħa ; hang choice, il 
għażla ta haġa minn tnejn (żewg hwej- 
jeg) ħżiena. 

Hangablb — ^tad-dendil li jista jid- 
dendel, tat-tagħlik ta min igħalku. 

HANGDoa— briccun, ħabsi, bniedem 
vili y ajiangdog looh^ ħarsa ta vili, ta 
briccan ; harsa ta bojja. 

HaNgnbst— għasfur li ibejjet kalb 
il friegħi tas-sigar ; bejta tal għasafar 
kalb il friegħi tas-sigar. 

Hangby— wieħed li (min)ma jinka- 
lax minn wara xi ħadd jehor; seguaci, 
sidieb ; enter none hut the ladies and 
their hangbies^ (Beo Jotison), ma jid- 
ħol ħadd ħlief is-sinjuri (nisa) u dawc 
li ma jinkalgħux minn ma dwarhom 
(jew minn warajhom). 

Hanq^r— min idendel, iwahħal jew 



igħallak ; cinturin, strixxi tal gild etc. 
fejn iżżomm mdendla ix-xabla ; brazz 
għaddendil ta gagga etc. ; xorta ta 
xabla kasira a mgħawga ( xablott tal 
baħrin ) ; manca ta kampiena. 

Hanger on — gbara, callu, jew wie- 
ħed li jakbad miegħec a ma jerħic 
katt ; bniedem fitt, jew xidia; dac li fil 
minieri ikabbad il kfief etc. mimlija fil 
ganċ biex dawc ta fak itellgħabom 
mimlija. 

Hanging — mżerżak, biz-żorżieka ; 
mdendel ; tal forca, tat-tgħalik ; li 
ħakka il forca ; tgħallik ; tapizzerija, 
damasc ; haga mdendla ( bhal frott 
fsigra) ; it is very expensive to culti- 
vate ihose hanging' fields, trid tonfok 
ħafna bieit tahdem dawc il għelieki 
(ir-ràba) rożerżkin (gejjin bin-ni^Ja^ ; 
/ saw him hanging there, rajta mden- 
del hemm; he has a hanging loolr, għan- 
du harsa (wiċċ) ta wiehed tal forca 
(ta min ighalku) ; that is a hanging 
offence, dac dnnb li hakku il castig 
tal forca, hanging is the penalty of 
wilful murder, in Malta, it-taghlik ( il 
forca ; hua il castig (is-sentenza jew il 
piena) ta min joktol (għax irid) hawn 
(r)Malta; 1 love to see these hangiugs 
in the church, nħobb nara dan id-da- 
masc jew it tapizzerija fil cnisia. 

Hanging-bragkbt— brazz għad-den- 
dil. 

HANGiNG-GARDBN—gonra fbk xulxin 
wieħed il fuk mill jehor. 

Hanging post— iċċaċċis ta bieb etc. 
(il-lasti fejn icunu il mascli jeu il ħa- 
didjet fejn jidħlu il fiminelli. 

Ħanging stilb — il coxxa tal bieb 
fejn jeħlu iċ-ċappetti. 

Ħangman— bojja. 

Hangmansħip — l-ufHciu, 1-impieg ta 
bqija. 

Hangnail— xulliefa biċċa gildażgħi- 
ra u rkieka li icollna f subgħajna isfel 
fejn jibda id-difer jew id-dwiefer tal 
idejn. 

Hang-nbt— xbiec bil malji cbar. 

Hangwortħy— ta min igħalku, tal 
forca. 

HANK->merilla jew gażżra ħajt; raż- 
na, Igiem ; the hanlc t/iat saine of them 
have on their tmsting merchants, ir- 



Digitized by 



Google 



HAN 



^Ġid 



tiAR 



rażna ( Igiem) li x' uħud minDhom 
ghandhom fak il mercanti tagħhom. ^ 

Hank — tagħmel (tchebbeb) fmeriUi, 
jew ġnUri ; iddawwar (torbot) tajjeb 
ħa^a b'ħabel. 

Uamker— tixtiek ferm, (bil ħrara) 
tcun mlebleb għal ; tistenna għal xejn, 
tħuf ; he is hankering afier this place, 
jiiLtiek wisk (mlebleb) biex jehu (jew 
għal) dan il post ; it cannot bui be very 
dangerom for you io hanker hereabouts 
(8tike8),ma tistax ^lief ta|hli (tcor- 
ri) biss, jecc tibka Tjew tokgnod) tħuf 
hawn. 

Hankbrimo— xewka cbira, leblieba 

Hamkby pamkby— logħob, ċajt. 

HAMKLB-^tobrom, tħabbel. 

Uamlin. — il culleġġ Imperiali fiċ- 
Cina, minn fejn jingħażlu actarx il 
ministri tal Imperatur ta hemm. 

Hamovbriam— tal, jew minn, Hano- 
ver (Qermania). 

Hansard— mercant tal bliet msejhin 
tal għakda (lega) ta Jlause (jew tal 
bliet ta Lubecca^ Colonjoy Brunswig^ u 
Danzica) ; ià'JJebaies (discorsi etc , li 
isiru fil parlament jew cunsil Inglis, 
stampati ; msejħin hecc ghaliex stara- 
pati mis-sinjuri stampaturi Hansard. 

Hansb— lega, għakda, xirca. 

Hamseaticlbagub — ixxirca ( għak- 
da jew confcderazioni) ta mercanti li 
chienet saret fis-seculu tliettax fii bliet 
tal (iermania, biex tmixxi il cummerċ 
sewwa Tmin għajr serk etc^ 

Hamsel— ara handsel. 

Hanselines — xorta ta kliezet wes- 
għin li chienu jilbsu dari ( fis-seculu 
ħmistax). 

Hansom xorta ta carrozza (carroz- 
zin^ tal'chiri ( fl-Inghilterra ) fejn il 
cuccier jircheb wara il caxxa fejn icun 
il passiggier, msejjaħ hecc minn Han- 
8om dac li għamlu lewwel darba. 

Hansom oab - ara Hansom. 

Hant — f loc have not jew has not ( li 
igħejdu xi nies meta icunu jitchelmu, 
m'hux għaliex hi scont il grammatica). 

Hantle— ħafna, bosta, katigħ, salt, 
partita. 

Hap — giri, ġrajja, biċċata bla ħsieb, 
xorti, tiġri, tinghata, tinzerta ; għata 
( mantell, capoċċ etc. ) ; tgħatti għal 



bard ; ly good hap^ ix-xorti riedet ; 
hap what hap can, jiġri li jiġri ( isir li 
isir ) ; ifheshould hap to come, jecc 
katt jingħata il cas (inzerta) jigi ; he 
should not be the betier hapt or covered 
from cold^ ( More, Uiopia ), ma imis* 
sux ( raa gliandux ^ icun mgħotti, jew 
mleffef (milfuf) ahjar għalbard. 

Hap harlot — xcavina, cutra ħoxna 
għal ghata. 

Haphazard— chif gie gie, addoċċ, 
chif jigi, bix-xorti. 

HaplAss— xortih ħażina, m'bux ix- 
xurtiat. 

Haplessly — sfortunatament, blà 
xorti. 

HAPLriE— isem (xorta) ta ħaġra. 

Haply— fil cas, jecc katt, forsi, jista 
icun ; bir-riżk, b'wiċċ il gid ; bix- 
xorti. 

IIappbn— tiġri, tingħata, tinzerta; 
wliaiever happem^ jiġri x'jiġri f icun li 
icun) ; / liappened io speak of it, inzer- 
tajt tchellimt fuku (semmejtu) ; ihis 
happened 20 years agOf dan ġara 20 
sena ilu. 

Happer— ara hopper. 

Happify— thenni. 

Happily— bix-xorti; bil hena, fil 
hena; happily we were not there^ bix- 
xorti (Àlla ried) li raa conniex bemm; 
g-), and live happily^ mur u għejx 
(għaddi ħajja) fil hena. 

Uappinbss — hena, ħajr, xorti ; do 
you call this place oj happinesst^ dan is- 
seijaħlu (tgħejdlu) post tal hena? 

Happy — hieni, ixxurtiat, cuntent, 
thenni, tagħmel hieni jew cuntent ; 
we are leading a happy life hete, ghad- 
dejjin fkegħdin ngnaddu) ħajja hienia 
(cuntenti) hawn ; happy had it been for 
me ifhe liad not died, cont incun ix- 
xurtiat jena li ma mietx ; are you hap- 
py in your new employment ? kiegħed 
cuntent fil post (impieg) gdid li għan* 
dec ? ; this is a happy omen^ dan sin jal 
tajjeb ; happy go lucky^ bla ħsieb tà 
xejn ; li jeħodha chif tigi ; li ma jin- 
chedd xejn, isir li isir ; bla taħbil ta 
moħh; bl-indifferenza. 

Haqubbut— xorta ta azzarin. 

HAR-ċappetta ta bieb ; out ofhar, 
żarmat, sturbiat, mħarbat. 



Digitized by 



Google 



Mar 



- 614 



fiAlt 



HARANauB — taħdit kaddiem cul- 1 
ħadd : discors fil publicu ( lill ħafna j 
nies 11 icunu jiBimgħu) ; declamazioni, 
recitata biċċa (cliscors jew poesia^ bħal 
prietca; tagħmel discors lill ħafna 
nies miġbura ; tltchellem fil publicu. 

Harangubb - min (dac) li jitchellem 
fil publicu u jaghiuel discors lil hafna 
nies li icun hemm miġbura jisimgħu ; 
min jitħaddet kuddiem culħadd 

Haeass — tchidd, tghajji, tħabbat 
tħaddem, tifni, iddejjak ; ħsara, kirda, 
stragiy rvina; Uie daily harasa etc,, 
( Byron, ) li stragi ( kirda jew hsara ) 
ta cull jum. 

Harassbr— min ichidd, ighajji, iħab- 
bat, jifni, jew idejjak. 

Harassmbnt— dieka, fini, għaja, tah- 

bit. 

Harbinobr— ħabbàr, baxxàr; tħab- 
bar, tbaxxar ; tubo harhingera arrived 
who pave us to undsrstand tliat the 
King tcas cominq^ waslu żewġ baxxara 
li urewna li ir-Re chien gej ; tlds is a 
liarbinger o/ good, dan baxxàr tal gid 
('iħabbar, juri li gej il gid); this trouble 
often harbingers another^ dan lincwiet 
iħabbar (ibàxxar jew juri li gej) jeħor. 

HARBOUR-port, chenn, marsa; id- 
dahħal fil port, iddaħħal ghal chenn ; 
tilka ; iddaħhal fid-dar ; tischenn ; iż- 
żomm fi ; Malta harbour is one of the 
finest and safest in ilie world, \\ port ta 
' Malta hua wieħed mill isbah u mil 
l-actar siguri (li hawn) fid-dinja ; I am 
sure ifyou go there no body will har- 
bour yoUf jena sgur li jecc tmur hemm 
ħadd ma jilkgħec gewwa daru ; he is 
harbouring evil tlioughts^ kiegħed iżomm 
(inissel) f rasu, jew f moħhu, hsiebijet 
ħżiena ; this place harbours a great deal 
ofdust, dsLn il post iżomm (jagħmel 
jew jarfa) ħafna trab. 

Harbour mastbr - il captan tal port 
(is-8uprintendent). 

Harboub-watbr— il baħar ( cwiet, 
calma) fport. 

Harbouraob— post, loc, fejn wiehed 
jischenn ; loc, post, fejn wiehed jirlira 
jewjinġabar. 

Harbourbd — mixhut, mghezzez, 
(kiegħed mghezzez fl-art) bhal ma icun 
oerv etc. 



Ħarbourbr— min jischenn jew jirti- 
ra lil xi hadd f daru jew għandu ; dao 
li ifittex ic-cerv fejn icun kieghecl (min 
ifittex il moħba tac-cerv). 

Harbourlbss— bla dar, bla port, bla 
post fejn jischenn ; a IiarbourUss coastj 
xtajta bla ebda port. 

Habborous— li jilka, jischenn fdaru, 
min għandu kalbu tajba u jilka jew 
iħalli lill xi ħadd jischenn għandu. 

Hard— samm, jebes (kalbu jebsa) 
xieref, ahrax, kalil ; xħih, idu magh- 
luka, għadma ; tkil ghal moħħ ("biex 
tifhmu) ; this wood is very hard, dan li 
njam jebes wisk ; water sprang out of 
tiie hard rock (l-ilma ħareġ mil ħaġra 
(blata) samma ; he has a heart harder 
than flintj għandu kalbu actar jebsa 
mil ħaġra ta^-żniet ; that was a hard 
capon we had for dinner, there^ dac hasi 
xieref li gibulna ghal pranzu Ygħal 
I-ichel) hemm ; / am aftaid we sliall 
have a hard winier this year, nibża 
(ngħejd) li icolna xitwa kalilafħarxa; 
dis-sena ; oh I he is such a hard man 
iliat he want even buy enough breadfor 
himself dac ragel xħiħ (idu maghlu- 
ka etc.) tant, li ankas ma jixtri ħobż 
biżżejjed glialih ; Ifind Algebra verv 
hardfor me^ insib I-Algebra tkila wisk 
ghalia ; he is a man Iiard to be pleased, 
dac bniedem li ma ticcuntentahx ma- 
lajr (li hu difficili biex, ticcuntentah) ; 
this is a hard \oord to pronouncCy din 
chelma tkila għal pronunzia (biex 
tgħejdha jew tippronunziaha) ; I find 
tliis wine Iiard of taste, insib dan I-in- 
bid ftit mkit (kares jew tkil) fit-togħ- 
ma ; that is hard to come at, dac ma 
tilħkux malajr (chif gieb u laħak); 
hard of heariiig, difettus minn<widnejh; 
ma tantx'jisma; liaixl witted, rasu ma 
tatiħx, li moħħu ma jarfax ; Iiard of 
belief ma jemminx malajr, ma tantx 
jemmen ; a hard student^ student bie- 
żel, li jaħdem jew jistudia dejjem^;; 
hard to deal withal, jebes, li ma tistax 
tmur tajjeb miegħu, lijittratta ħażin 
(azzionih ħażina); thefevtr is Iiardupon 
him^ għandu deni ahrax f kawwi jew 
ta żiemel); there passed some hard 
words between them, chellhom xi ighej- 
du (tgħajru) sewwa bejniethom ; ihe 



Digitized by 



Google 



HAR 



— 616 — 



HA» 



**cA" in the word **patriach** is hard, 
and in ihe word ^^churcK' is soft, il 
ch fil chelma patriach ymkm^ b'ieħen 
jebes (bħal ma nghejdu aħna 61 chel- 
ma **ma8cra"; u fil cbelma church jin- 
kraw ħelu (bħal nghejdn aħna til obel- 
ma cima) ; hard bi/, fil krib, ma genb ; 
hard up^ batut, xott, bla flue; fo go hard 
with^ imur ħażin ; tati incomodu; to 
die hard, tmut fi tkabida kalila ; thalli 
ħajtec fpericulu cbir; tmutminngħajr 
ma tcnn sogħbien ; Iiard andfaħt^ ka- 
lila, stretta, ta bla ħniena ; tliat was a 
Iiard and fast rule^ dic ohienet regula 
(regulament) kalil (jebes) wisk. 

Hard-a-kbbpin — difficili O'ehes) biex 
i^.żommu. 

Habd bakb ( kubbajt ) — curcanta, 
kubbajt tal għasol iswed. 

Habd billbd — b'munkar jebes(gha8- 
fur). 

Habd bound - stiticu. 

Habdbabnbd— maklugħ (flua etc.) 
bil għarak (ħlas ta xogħol jebes); these 
are my hardearned wages^ din hi il 
paga tieghi li klajt bittbatia. 

Habd-faobd — ta wiċċ tost jew jebes. 

Habd favoubbd — icreh ( li għandu 
wicċ icreħ) ; the broUier^ a very lovely 
youthf and his sister liard favoured^ 
nuha hua tfajjel (guvnott) sabiħ, u 
oħtu cherha. 

Habd fbatubbd— b'fattizzi coroħ. 

Habd FINI8H — l-aħħar ticħil (tal 
bajjad, lixx u esatt^. 

Habd fisħ — stoccafixx jew bacca- 
Ijau immellaħ. 

Habd fibtbd — li ghandu idejh jeb- 
Bin(bħal ħaddiema tal gebel etc); xħih, 
idu magbluka, għadma. 

Habd fouqħt — kalil ; he Jell in 
tkat hard fought baitle, waka (miet, 
Bpiċċa) fdic il battalja kalila. 

Habd GOT-ara hard earned. 

Habd gbainbd — li isawtec, mkit, 
m*hux ħelu u rainn tagħna fl-imgiba 
tiegħu ; li ghandu il hbub jebsin. 

Habd-handbd — b'idejh jebsin bix- 
xogħol; stone cutters are hard-hand^d 
inenj in-naġġara jew dawc li jaktgħu il 
|;ebel mil barrieri għandhom idejhom 
jebsin ; hard-liandec^ kalil, aħrax. 



Habd hbadbd — bravu, rasu tajba, 
intelligenti. 

Habd laboub -priġunia, lavori for- 
zati. 

Habd laboubbd — jebes, difficili, li 
sewa ħafna xogħol. 

Habd mouthbd — jebes, li ma jobdix 
gh^l ġbid tal brilja (żiemel kalil) ; aħ- 
rax fi cliemu, li igħejd oliem jebes. 

Habd NiBBBD— bil ponta jebsa; a 
/lard nibbed pen^ pinna ( żgħira ) bil 
ponta jebsa 

Hard pbbsbbd] magħfus ( mil flus ) 

Habd pushbd J-batut; fil bżonn ferm; 

Habd bun J xott għal I-aħħar. 
. Habd soLDBB—stann kawwi. 

Habd taok— il galletti tal baħrin (ta 
abbord) u tas-suldati. 

Habd-won— ara hard-eamed. 

Habd-wobking— ħaddiem ferm, bie- 
żel ferm għax-xogħol. 

Habden — issammam, twebbes, ix- 
xarraf; tissammam, tibbies, tixraf; you 
must harden yourself to hardships^ jeħ- 
tieġ tidra sewwa (tixraf ) għat-tbatija 
(għax-xogħol jebes etc ) 

Habdbnbb— min jati it-tempra ( jit- 
tempra ) il għodda. 

Habdening — ebusija. 

Habdhbabtbd— kalb jebsa, chiefer; 
a hardhearted man must always be cruel^ 
bniedem kalbu jebsa ioun bil fors dej- 
jem ohiefer. 

Hab0hbabtbdnb8b— kalb jebsa, ohe- 
fria, ebusija ta kalb. 

Habdihood— tisfik, ħila, almu, sfiek 
wiċċ (tustagni) ; he had Uie hardihood 
to come here and order us to go away^ 
chellu il wiċċ (il ħila) li jigi hawn hu 
u iġlkgħalna immorru minn hawn. 

Habdily — bit-tisfik ; bl-almu, ^ bil 
wiċċ tost. 

Habdinbss — kawwa, saħha ; sefka, 
ħila, almu ; wiċċ tost. 

Habdish —actarx (ftit u xejn) jebes; 
li jati fl-ebusia. 

Habdly— bil chemra, bil ħruxia, bil 
chefria; / can hardly believe it, bil 
cheram nista nemraen ; ihings hardly 
attainedare long retained, ħwejjeġ li 
iddura ħafna biex titgħallirahom im- 
baghad iddura ma tinsihom; to live 
hardly, tgħejx b'it-tiġbid ( fil bżonn ) ; 



Digitized by 



Google 



HAR 



- m 



HAR 



every body aays that he was hardly dealt 
with^ calħadd ighejd li chien iitrattat 
bil ohefria (blahraz). 

Hardnb98 — ebusia, tismim, tokol 
(għal moħħ), killa (ta temp). 

HARDs-innakxa (għekiedi jebsin) 
li ican hemm fil għażel. 

Hardship — tbatija fix-xoghol ; he 
wont feel it, because he is inured io 
hardshipsy ma iħossux (ma jarah xejn) 
ix-xoghol għaliex mdorri fit-tbatija. 

Hardware — affarijiet ta chcina, 
għodda etc. tal ħadid ; ħwejjeġ tal ħa- 
did a tar-ram. 

HardwarbHixN — min (dac li) jaħdem 
fil hardware (ara). 

HARDT—msaħħaħ, kawwi, baddiem; 
kalbieni, meħjel, curaġġus, mchisser 
(mdorri) fix-xogbol jebes. 

HARDYSHREw—xorta ta ġurdien jew 
far. 

. Hare — liebra, fenec salvaġġ; tbażża, 
tifni jew tinquieta ; the hare rms very 
sioiftlt/, il-liebru jiġri ferm; to hare and 
to rate the children of yonr class is not 
to teach but vex theni, ( Locke, on Edu- 
cation J, billi tbaxża u iċċanfar it-tfal 
tal classi tiegħec m'bux tghallimhom 
tcun, iżda tahkarhom (tiwessabom» id- 
dejjakhom etc. ) 

Ħair bbll— isem (xorta) ta pianta 
li tagħmel fjuri bhal kniepel żghar. 

Hare-brainbd— mferfex, bla cont, li 
ma jaħsibiex, miġnen. 

Harefoot -isem ta għasfur; isem 
ta ħaxixa. 

Harb-heartbd— beżżighi»kalba żgħi- 
ra, bla ħila, li jibża minn xejn. 

EUrbhound -cbelb tal fenec. 

Harb huntbr— caċċatur (min imur 
ghal caċċa) tal fenec salvag^. 

Harb-huntinq — il caċċa (il kbid) tal 
fenec salvaġġ. 

Hare lip — xoffa maksuma, min 
ghandu xoftu ta fuk maksuma. 

Harbm — serrall. 

HARBMiNT—isem ta ħaxixa. 

Harenqiporm— li gej bhal, jew li 
ghandu għamla ta, aringa. 

Harb's tail — isem ta ħaxixa» denb 
il fenec. 

HARFANa— xorta ta cocca igħejdulha 
cocca ti^s-silġ (Snowy owl). 



Harioot — laħam misjur (mgholli 
tajjeb) u mgħaffeġ, mħallat mal haxix, 
1-actar iżda zunnaria (ragu); fażola (li 
igħejdulha ucdll kidney heanj. 

Harigals -I-interjuri (il kalb, fwied 
etcj ta annimal; ix-xagħar tar-ras. 

Hariolation — inzertar, tħabbir (fuk 
dac li ghandu jiġri jew isir), tbassir, 
tbaxxir. 

IIarish - bħal liebru. 

HARK—tisma, tati widen ; isma ! 

Harl — il ħjut ħoxnin ta barra tal 
għazel ; rixa minn denb il pagun li 
jagħmlu (jusaw bħal rixa) gias-sajd. 

Halbjan - ta Ilarley, (3onti ta Ox- 
ford jew dac li għamel u ħalla salt 
manoscritti, ( xogħol mictub minn 
għajr m'hu stampat) etc. li illum jin- 
sabu fil Museu (British Afuseum) ta 
Londra. 

Harlbquin — arlecchin, pulcinell, 
buffun, li idaħħac in-nies; taghmilha 
ta arlecchin, ta pulcinella, jew ta bnf- 
fun ; taghmel is-sħarijiet ( tilgħab ) 
fteatru etc. bil bacchetta jew il għuda 
( li icollom fidhom dawc li jilgħabu 
jew jaghmlu il bussolotti). 

HARLBQuiNADB--pulcinelIata, il p ir- 
ti li jagħmel il buffu fteatru biex idaħ- 
ħac, jew jidha, in-nies minn xena ghal 
oħra. 

Harlot — mara tad-dinja, mara li 
m'hix tal galbu ; tallàb ; bniedem bric- 
cun, m hux galantom, coċċ brodu ; 
tgħaddi ħajja debuxxata (ta libertin) 
jew m*hix tal galbu. 

Harloty — debuxxaġni, ħajja ħa- 
^.ina ; wiri ta ħaġa b'ohra ; the har- 
lotryofart, (HnHOn, English Garden), 
il wiri ta ħaġa b*oħra (kerk) tas-sen- 
gha (fis-sengħa). 

Harm — ħsara, deni ; tagħmel ħsara, 
tagħmel id-deni; to do one harnu tagħ- 
mel deni f ħsara) ; / donU think Sus 
will do you any harm, ma jidbirlix li 
dan jaghmilleo il ħsara ; to keep out of 
harni's way, iżżomm ruħec barra (bo- 
għod) mil periculu (mit-tiġrif); harm 
set, harni get, min jaghmel jaħmel, 
min jagħmel id-deni, deni isib, jew jecc 
tagħmel id-deni tistenniex gid. 

Harm-doing— ħażin, ħsara 

Harm ATTÀN — riħ sħun li inixxef jew 



Digitized by 



Google 



UAti 



-617 



UAti 



jaħrak il werak tas-siġar eto. li jonfoh 
raill'intero, mill-artijet ta gewwa) tal 
Africa. 

Harmbl - isem ta haxixa li filia ri}ia 
kawwija, ticber actarx fil pajjisi tal 
Europa ta Isfel u fl-Asia, miż-żerri^ħa 
tagħha it-Toroc jagħmlu xorta ta 
ħwawar u żebgħa ħamra. 

Habmfdl— li jaghmel il ħsara jew 
id-deni. 

HARMFULNBSs—ħsara, deni. 

Habmlbsb — ii ma jagħmilx ħsara 
jew deni. 

Harmlbsslt - b'mod li majagħmilx 
ħsara jew deni. 

Harmlbssnbss — nukkas ta ghamil 
ta ħsara jew deni. 

Harmonia— isem ta chewcba cbira, 
1-erbgħin wsAda li sabu (raha 1-ewwel 
darba Goldschmidt fl-l ta Marzu 1856); 
bint Mars u Venere li iżżewget lil 
Cadmuħ. 

Harmonio I armonicn, li jakbel 

Harmonigal j fil-leħen u fid-dakk. 

Harmonioa — strument ( bħal cim- 
blu etc ) maghmul minn ħafna tazzii 
tal ħgieġ miralijin» jew ftit jew wisk, bl- 
ilma» li jindakku bis-swaba miblula, 
inventat minn wieħedTedesc, imbagħd 
irranġat aħjar minn Franklin\ stru- 
ment tad-dakk bħal organett li jindakk 
binnifs. 

Harmonioally — bl-armonia. 

Harmoniohord— strument tad-dakk 
li jindakk bħal pianuforti u li jinsta- 
ma (ghandu leħen) bhal violin ( igħej- 
dulu ucoU pianO'violin^ violin-piano^ 
tetrachordon etc, ) 

Harmonioon- organett tat-tfal ( tal 
loghob.) 

Harmonious -ara harmonic. 

Harmoniouskbss — armonia, simi- 
tria. 

Harmoniphon — xorta ta strument 
tad-dakk (li jindakk bin-nifs jew bir- 
riħ li titfa gewwa fih). 

HARMONisT—min jicteb il musica; 
min icanta jew idokk bl-armonia Cmin 
jakbel fiMeħen u fiddakk ma ħadd 
jehor> 

Harmonium — armoniu. 

Harmoniumist— min idokk larmo- 
niu. 



Harmonization — armonia, kbil fil 
lehen jew fid-dakk. 

Harmonizb — taghmel armonia, tkab- 
bel fiMeħen u fid-dakk; tkabbel, is- 
sewwi, jew tagħmel paċi tnejn etc. mig- 
geldin; takbel fil-leħen u fid dakk ; 
takbel (fil fehma) tiftiehem ; tfiese/acts 
harmonizey dawn il ġrajja jakblu. 

Harmon I zbr — ara harmonist. 

HARMONOMBTBR—strument ( fil mu- 
sica) biex jaraw jecc in-noti jàkblux fil 
leben jew fl-armonia; strument magħ- 
mul actarx b'corda waħda, bli scannelli 
li jifi;ru jew jitilgħu u jinżlu. 

Harmony -armonia, musica, takbil 
fil-leħen u fid-dakk ; ftehim, ħbebe- 
ria, paoi; ctieb li igib (fih) u juric 
bcej jeċ li fihom jakblu il chittieba jew 
l-auturi. 

Harmost — Qvernatur ta CJolonia (ac« 
tarx tal gżejjer Grieghi). 

Harmostomb— isem (xorta) ta mine- 
ral, actarx bħal cristall, ta lewn abjad 
jew griż, jewaħmar, ^'insab fil Boemia, 
fin-Norvegia n xi artijiet oħra tal £u- 
ropa, (ighejdulu ucoll stanrolite). 

Harn— għazel (drapp) oħxon u or- 
dinariu ; ordinariu. 

Harnbss — arness, in^inji, xedd ta 
żiemel ; Ibies, ħwejje^ jew armar ta 
gwerrier jew suldat, jew cavalier ; ar- 
mar ta newl, il medda ; il-laham im- 
mellaħ li jatu jew iservu lill baħrin 
abbordijiet tal bastimenti ; tarma, 
tkieghed żiemel etc. flarness ; ixxid 
żiemel flinginji; tarma jew tlibbes 
suldat, gwerrier jew cavalier; tarma 
(bl-armi tan-nar) għal gwerra jew 
għad-difisa ; he bought the horse and 
his harness for £ iS5,. xtara iż-żiemel u 
I-arness flimchien b' £ 25 ; a man di^w 
a bow and smoie t/iS king between the 
joints o/ hi9 harness^ r^el tafa vleġġa 
u lakat ir-Be minn bejn il fetħat tal 
armar (Ibies) li chellu fuku ( li chien 
liebes); the camp of the enemy, was 
strong atid well harnessed and compas- 
sed round about with horsemen, il camp 
tal ghedewwa chien kawwi u armat 
tajjeb u mdawwar collu bil cavalleria 
(nies fuk iż-żwiemel); to die in harness^ 
tmut fl-ingii\ji, jigifieri fis-servizz ; he 
died in hamess and never enjoyed a 



78 



Digitized by 



Google 



HAR 



— 618 .— 



HAR 



week's rest as a peusioner^ miet Gs-Ber- 
vizz u katt ma gawda gimgħa mi- 
strieħ bil pensioni. 

Habnbss-bbabbr — dac li iżomm 1-ar- 
mi ta cavalier. 

Harnbss BBLL—dic il kampiena jew 
ġolġol li icun bemm fxedd jew f ghonk 
ta żiemel. 

Habnbsb CA8K — il barmil fejn iżom- 
mu il-laħam immeilaħ abbord. 

Habness-olamp — morsa tas-Billar 
(fejn Jżomm il gild biex jista iħit). 

HABhBBB-ouBBiEB— cunzaturtal gild 
għal arness. 

Habnbss ħook — ganċ għad-dendil 
tal arness fi stalla etc. ; dic il ħolka 
fix-iedd ta żiemel minn fejn igħaddu 
ir-riedni. 

Habnbbs lbathbb -gild għall arness 
ta żiemel (riedni, cinturin etc.) 

Harnbbs-makbb— siliar. 

Habnbsb pad - dawc il biċċiet bħal 
cuxxinetti li ikegħdu fuk dabar Aiemel 
etc. kabel ma ipoġġu il berdgha biex 
din ma.tidħolx flaħmu. 

Habnbbs platbb — dac li jaħdem ix- 
xogħol tal ornamenti tal metal li icun 
hemm f l-arness taż-żiemel. 

Habnbsb SADDLB— ix-xedd jew ber- 
dgha t»i fuk id-dahar ta żiemel li min- 
nha joħroġ iccinturin etc. 

Habnbss-snap— ir ħolok fejn icunu 
marbutin u għaddejjin ir-riedni. 

Habnbbs-tub— ara harneae-cask, 

Habnbss wbavbb - nissieġ ta li scoc- 
cisa (drapp jew xallijet li isiru fli Sco- 
zia. ) 

Habnbssbb— 8illar» min jaghmel je^ 
jaħdem fl-arnesB. 

Ħabn pan — li Bcutella tar-ras ( fejn 
icun il moħħ. ) 

Habns— il moħħ. 

Habo ( jew Habbow ) — ajjut I chif 
igħajtu in-nies tan-Normandia ) ; Har- 
rou) ! ihe flames coneume me l (SpeiiHer) 
ajjut, isa, in-nar kiegħed jahrakni. 

Habp— arpa ; sitt ħabbiet Irlandisa; 
gharbiel għan-naka tal kamħ jeu tax- 
xaħx ; isem ta gbankud ta cwiecheb ; 
iddokk 1-arpa ; tgħejd u tarġa tgħejd 
jew ticteb u tarġa ticteb dejjem fuk li 
stesB ħaġa (kofifa tielgħa u oħra nie- 
?la); he is harping alwaye upon tlie 



$ame string^ dejjem li stess għania, 
dejjem jitchellem» jew igħejd fuk ħaġa 
wanda ; io harp, tmiBs, tinzerta, tol- 
kot ; tgharbel. 

Habpa— xorta ta frotta tal baħar 
gejja bhal arpa. 

HABP-SBAL-il bumerin tal Groen- 
landia. 

Habp sTBiNa— corda ta arpa. 

Habp stbinoing — tajba għad-dakk 
tal arpa. 

Habpagon — rampil. 

Harpbb — dakk&k tal arpa, min 
idokk I-arpa ; biċċa munita jew Bold 
Irlandis fi żmien ir-Regina Elisabetta 
ta l-Inghilterra, hecc msejħa mil l-àr- 
pa li chien fiha. 

IlABPiNG'tal arpa, dakk tal arpa, 
arpeggiar ; li njam bhal bardnell ghas- 
sanha tal prna ta bastiment. 

Habping ibon - ara harpoon. 

Habpist— ara harper. 

Habpoon -foxxna għal kbid tal ħnt 
cbir (balieni etc.) ; tolkot jew tinfed bil 
foxxna ; titfa il foxxna. 

Habpoon pobk — midra jew ganċ 
għat-tgħabia tal katet tal huxlief fuk 
carrettun etc. (biex iwaddbu biha il 
kattiet tal huxlief etc. ) mil l-art għal 
fuk il carrettun jew munzell etc. 

Habpoonbb — min jitfa jew jolkot 
etc. bil foxxna. 

Habpbbss— marali iddokk l-arpa. 

Habpsiohon — xorta ta strument tad- 
dakk bil cordi f ighejdulu ucoll spinei). 

Habpbiohobd — strument tad-dakk» 
bil cordi. 

Habpstbr— ara liarpress. 

Harpt — (fil mitologia) mostri (tlie- 
ta) cbar ferm u bil ġwienaħ, ulied 
Neiiuno u Terra ; jisimhom, Asllo^ Ce- 
lasno u Ocypeie ; dawn il mostri ipin- 
ġubom b'wiċċ ta mara, gisem ta seker 
u bid-dwiefer cbar u milwija— igħejdu 
li chellhom riħa tinten cbira, u li chie- 
nu iħassru u inittnu cull ma imisBU bil 
ħmieg tagħbom ; wieħed li ma jagħ- 
milx ħlief jigref (jisrak^ collox taħt 
idejh ; isem ta annimal li jaħtaf cull 
ma jara ; ħalliel. 

Harqubbusb— xorta ta azzarin. 

Hauqubbusibri— min igib jew jispa- 
ra il JJanjuebus (ara). 



Digitized by 



Google 



tiAtt 



-610 



flAR 



Ħarr— tempesta fak il baħar; ba- 
ħar kawwi ferm. 

Ħarratbbn— xorta ta drapp. 

Ħarridan— mara m*bix talgalbu, u 
li xjeħet fdin il hajjn. 

Harrier— xorta ta chelb tal caċċa ; 
min jekred, jisrak u jagħmel il hsara 
(fpajjis jew fart) ; isem ta tajra, il 
bugħadam. 

Harrikarri — hecc jissej^'aħ * il mod 
chif in-nies tal Ġapan jew il Ġapponisi 
ineħhu ħajjithom, billi ixokku żak- 
khom Balib u iħallu johorġulhom msa- 
rinhom. 

Haerington— tliet habbiet ( biċċa ta 
tliet ħabbiet.) 

Harrow — xatba għat-twittija tar- 
raba; ixxattab jew twitti ir-raba bix- 
xatba; tifnii iddejjak jew taksam 
kalb xi hadd bit-turturi, bi cliem jebed 
etc. ; tahkar, titturmenta ; it harrotbs 
me witli fear eic^ (Shakiiuaie, Ilam- 
let)y\\lnmi bii biza; meaning therehy 
io harrow hie people^ ( Bacoo, Uenry 
yil), u b'dan irid ( ghandu fraBu) li 
jitturmenta (jabkar) in-nies. 

HARROwer— min ixattab jew iwitti 
1-art (għalka) b'xatba ; xatt&b ; isem 
ta tajra, il bughadam. 

Harrowino— li jifni, li jitturmenta 
jew iċarrat il kaib bit-turturi jew cliem 
jebes ; tixtib, (twittija tal ħamrija bix- 
xatba); my soul with liarrowiiig angniah 
tom, (^ieott, Lady o/the Lake)^ il kalb 
tieghi mċarta b'dispiaciri 1-actar cbar 
(li jċartu il kalb tassew). 

Harry— tekred, tisrak, jew tagħmel 
sacchiġġ, fi gwerra; tifni, iċċarrat kalb 
xi ħadd bi cliem jebes etc. ; iddejjak, 
tchidd ; he harried Uie lands of RicJiards 
Muħgrave^ (Scott, Lay of the Last Min- 
strel)y serak (issaccheġġa) 1-artijiet ta 
Husgrave; / rcpent vie much t/iat I so 
harried him^ ( Shakcspeare, Antony 
and Cleopatra ), jisghobbija wiak li 
jena fnejtu daks hecc ( tajtu dawc it- 
turturi collha. ) 

Harsh— aħrax, jebes, żorr, mkit; 
kares ; iżżakżak (bħal rota ta carrettun 
meta tcun nieksa mix-xaham mal fus); 
Iliis stone is not smx>oth enouah, I find 
it still harshy din il gebla m hix lixxa 
bizżejjed, nsib (nħossha) li għadha ftit 



harxa; I consider ihis a harsh wordy din 
insiba cheliàa jebsa ( tatini fastidin 
f widnejja ) ; ours is a harsh master^ li 
mgħallem taghna żorr Cjebesjewmkit); 
ihis is a liarsh sort of wine^ dan xorta 
ta mbit kares. 

HARSH-RBsouNDiNo^aħrax 61 widna. 

Ħarsh-rddb— goff, pastas fli mgiba 
tieghn. 

Ħ ARSHBN — tħarrax . 

Harshly — bil ħruxija, bl'ebusija, 
bli mkata, bil krusa; bil guffaġni; 
he always dealt h'arshly wit/i them^ dej- 

{*om mar bl-aħrax magħhom ( dejjem 
Ladhom bl-aħrat.) 

Hi^RSHNBss— ħruxija, ebusija, mka- 
ta, krusa; guffaġni; harshness of bodies 
is unpleasant to the touch^ il ħruxija 
(meta tħoss xi ħa^a ħarxa) taħt idejc 
ma tieħux gost oiha ; the stemness 
and harshness of his natare^ 1-ebusija 
u il guffaġni tiegħu. 

Harslbt (jew Haslbt) — 1-interjuri 
(il kalb, fwied etcj ta ħanżir. 

Hart— cerv; hart of ten, xorta ta 
cerv li għandu għaxar frieghi fi krunu. 

Hartall — xorta ta żebgha safra 

(l-ossidu tal arsenicu.) 

Ħart-root 1 a • • 1 

n.Z^ »^*T l ^orta jew isem ta 
Hart-royal y ^« ^x/ 

HartVclovbrJ P***^** 

Hartshorn— il karn tac-cerv; spir- 
tn li joħroġ fjew jaghmlu) mil krun 
taccerv, ammonia. 

Harts tonoub) isem ta pianta, jew 

Hartwort ) ħaxixa; il ħaxixa 
tat-triercA. 

Harum-scarum— bniedem ferfuxi; li 
jagħmel collox addoċċ jew chif gie gie, 
minn għair ma jimpurtah xejn ; tra- 
scurat, ferfuxi bla cont ; katta bla ħa- 
bel. 

Haruspioation — indnnar, inzertar 
jew profetizzar billi tħares lejn ( tifli 
etc. ) l-interiuri (il gewwieni^ ta dawc 
li icunu maktula; " Ilnruspicaiion " 
belongs among the lower races, especially 
io ihe Malays and Polynesians, (Tjlor, 
Primitive Culture)^ Haruspication^ jin- 
sab fost in-nies (isir min-nies) baxxi, 
speoialment (l-actar iżda) min-nies tal ' 
Malajja u tal Polinesia. 

Habvbst— ħsad, taħsad; il frott U 



Digitized by 



Google 



HAR 



- 620 — 



ħAS 



wieħed jahsad jew isib wara ix-xogħol 
li icun għamol jew li Btàdiu li icun 
studia; tal ħsad, ta żmien il ħsad ; 
he soins to /larvest^ iledti biez isib, jew 
jaħseb biex imbagħd isib x'jiġbor. 

Harvbst Bua— xorta ta duda bhal 
bakka (li tidher fi żmien il ħsad kalb 
il kamh etc.) 

Habvbst fbstiyal — festa li issir 
bVingraziament biex il ħassada jew il 
bdiewa jizzuħajr 1-Alla mil grazia li 
icun tahom li ġabru il hsad (ii kamħ) 
gewwa. 

Habvbst fibld— għalka li tcun le- 
sta u maħsuda. 

Habvbst homb -żmien il hsad, jew il 
ħażna tal kamh fid-dar ( rziezet etc. ) 
wara il ħasda ; imien (wakt> il kligħ 
jew li wieħed usta jakla iħassel jew 
jappràfitta xi naġa. 

Habvbst hopb — tama li wieħed jista 
jakla» iħassel jew japprofitta xi ħaġa. 

Habvbstladt— it-tieni wiehed li icun 
hemm fuk il land ( fil filliera jew rin- 
gbiela) tal ħassada. 

Habvbst lobd— lewwel ragel frin- 
ghiela ( fuk land ta ghalka ) li icun 



Hauvbst lousb - duda bħal brimba 
li tinsab kalb il kamħ żmien il ħsad. 

• Harvbst-mam— ħassàd. 

Harvbst momth — iz-xahar tal ħsad 
(Malta, Mejju, u I-Inghilterra, Settem' 
bru.) 

Habvbst moon— il kamar quinta li 
jahbat ghal equinoziu tal harifa ( hecc 
msejjaħ Mnghilterra billi dac hua 
żmien il ħsad tagħhom). 

Habvbstqubbn -isem ta Alla falz 
mara» il protettrici tal ħsad jew tal 
uċuħ tar-raba (frottijiet, fjuri etc^ 
ighejdulha ucoll Cerea; il vara ta 
Ceres li joħorġu f xi pajjisi u idawru bi 
processioni fi żmien il ħsad. 

Habvbst-spidbb— isem ( xorta ) ta 
brimba* 

Habvbst-tick— ara Aarr^*^ bug jew 
harveat louse. 

Habvbstbr — hassàd, macna għal 
hsad. 

Ħabvbstless — hawli ; li ma jatix 
nċuħ, li ma jagħmilx frott» kamħ etc. 
għal ħsad ; harveetlees autumue ter- 



rible agues, (Tennyson, Queen ilaru), 
harifa ħawlija ( bla kamħ xejn għal 
ħsad ) mard li iwerwer bil biża. 

Has— (it-tielet persuna, tal Indi- 
cativ present, tal verb Ilave) għandu, 
għandha ; he has, hu għandu; ahe has^ 
bia għandha. 

Has bebn— antic; ta dirba. li chien, 
ħaġa antica, li ghaddiet ( jew għamlet 
żmienha ) ihat is a good old hae been^ 
dic chienet ħaġa antica sewwa ( li 
għamlitu imienha). 

Hash — laħam mdecchech, cappul- 
Ijat ; ticcappulia jew tkatta laħam 
rkiek ; iddecchech ; tħassar, tisfratta ; 
yon made a hash of tY, ħassartu (ħas- 
sart collox) ; haeh^ bniedem sbozz fi 
Ibiesu, dendul. 

Hashbd -mkatta rkiek, mdecchech, 
iccappnljat ; msaħħan (mkieghed jew 
mgħoddi min-nar) it-tieni darba. 

Hashbbsh (haeohish jew hashish) ara 
hashish. 

Hashish (haschitfJi jew hasheeshj — 
ħaxixa (li ipejpu il għarab binx jistor- 
du) ; il werak tal kanneb mnixxef. 

HASHiSHSMOKBR-min (Oharbi jew 
Indian etc. li) ipejjep il ħaxixa. 

Hask— gewlak jew cannestru ghal 
ħut. 

Haslbt— il gewwieni (interjuri) ta 
^nnimal; il fwied, milsa, kalb, chirxa 
etc. ta ħanż'r. 

Haslook— is-suf ( fin ) ta ngħa^a; 
dac is-suf tan-ngħaġa li jitla ma għon- 
kha (dwar griezmejha). 

Hasp -ċappetta, luzzett jew firroll 
mindud (bħal dac tal kofol ta bejt jew 
xatba ta għalka etc.) ; magħżel għal 
brim tal ħajt ; ir-raba waħda ta mar- 
den ; issaccar, takfel b'Iuzzett jew 
firroll (mindud bħal dawc tal bwieb ta 
bejt etc.) 

Hassook — mħadddi jew cuxxinett 
għal taħt rcubtejn ( li ikegħdu taħt 
rcubtejhom min jokgħoi għar-rcnb- 
tejh biex ma iwaġi[ax); paliett tal ħa- 
xix, bħal dac li jitla fix-xagħri jew taħt 
ii ħitan fix-xitwa. 

Hast— it-tieni persuna tal Indica- 
tiv, present, tal verb Ilave ; thou hast 
inti għandec. 

IIastatb -li għandu ghamla ta ( li 



Digitized by 



Google 



flAS 



- 621 - 



HAT 



gejj bħal ) labarda jew lanza ; bl-ala- 
barda, bil-lanza. 

Hastatblbavbd— werka li ghandha 
għamla ta alabarda ; bil werak għamla 
ta (li gej bħal) alabarda jew lanza. 

Haste — għaġġla, ħeffa ; tgħaggel, 
tħaffef ; tmixxi, tisa il kaddiem; to do 
a thing in haste^ tagħmel ħaġa bil għaġ- 
ġla ; ('i all haste^ bil ghaġġla chemm 
jistajcun; malajr malajr, bla telfta 
żmien xejn ; make ha$te^ għaggel ; isa ; 
fittex isa ; ħaffef ; make haste thither^ 
fittex mur, isa malajr; ħaffef; what 
haste are you in ? x għaġġla għandec? ; 
the more haste the less speed^ il kattasa 
għaggelia tagħmel luliedha għomi ; 
min jimxi bil mod jasal cmieni. 

HABTBN—tgħaggel, tħaffef; tcan ħa- 
fif ; t/iat shock did hasten his death^ dic 
li scossa (dagħdigħa, katgħa etc.) chie- 
net li ħaffitla il mewt (\\ gherbitha 
malajr jew li għa^ġlita jmat). 

Hastbnbr — min igħaggel, iħaffef; 
ħadida etc. kaddiem in-nar tal chcina 
fejn ikiegħda il-laħam biez jinxtewa 
bis-sħana tagħha. 

Hastbr — għaggiel, rain igliaggel jew 
iħaffef ; ħadida etc. kaddiem in-nar ta 
chcina fejn ikegħda il-laħam biex jin- 
xtewa b*dic is-sħana li titfa. 
. Ħastiħood— għaġġla, heffa. 

Hastily — bil ghaġ^la, bil ħeffa ; bi 
sfiċċa, b'corla, b*għadba. 

Hastinbss — ghaġġla, ħefia ; sfiċċa, 
ghadba, corla ; every body disliked his 
heat and hastinesSj ħad ma chien jaħ- 
mel il killa u'I corla tiegħu. 

Hastino— li igħaggel, iħaffef, ħafif, 
bicri ; hastings, frott bicri ( lijilhak 
malajr jew kabel iż-żmien; I-ewwel 
frott li jidher fli Bta^un) ; hasting-peas^^ 
1-ewweI piżelli li tidher fis-suk, (piżelli 
bicrja.^ 

Hastingb— isem ta belt fil contea ta 
Sussex ( 1-Ingbilterra ) 64 mil bogħod 
minn Londra, msemmija għal battalja 
cbira ta llastings ; li cbienet saret fis- 
sena 1066 

Hastivb — sfiċċus ; biċri ffrott li isir 
jew jilħak cmieni). 

Habtivbnbsb— ara hastiness, 

Hasty— BfiċċuSy li jagħdab jew jin- 
corla ; mgħaggel, mifxul ; ta malajr. 



fuk fuk ; I ama/raid to tell him^ he is 
so hasty, nibża ngħejdlu, sfiċċus wisk 
rmalajr ji^.bel, jincorla jew jagħdab) ; 
areyouso hasty? (HhnkfRpear, Miich 
ado abotit nothingj^ inti mgħaggel daks 
hecc ? he said some hasty words to him^ 
incorla mieġħp ; Uuse are hasty figs^ 
dan it-tin biċri;; this is a hasiy sketch 
oftlieplace^ dan disinn (veduta) fuk 
fuk (magħmula ħafif) tal post. 

Hasty-poot^d— ħafif min sakajh ; li 
jiġri; gerrej. 

HASTY-puDDifYO-xorta ta pudina li 
issir bit-tkiek u ħalib mħabtin tajjeb 
flimchien. 

Hat— cappell ; cardinalat ( dinjità 
ta cardinal ) ; il kxur tas-siġar li jcun 
hemm fil vasca mal ġlud gnul conza ; 
to raise tlie hat to one jew to give one 
the hat, issellem (tnohħi il cappell) lii 
xi badd; I said nothing^ but gave hiin ' 
my hat^ ma għedtlu xejn, sellimtlu 
biss (neħhejtlu il cappell; ; to hang tip 
one*s hat in a house^ tcun ta gewwa 
(tcun ħabib sewwa jew midħla ta dar 
jew fdar), he hangs vp his Iiat Uiere^ 
dac ta gewwa hemm ( midħla sewwa 
f'dic id-dar jew ħabib tal cunfidenza); 
to pass round tlie hat, tiġbor flus ghal 
xi nadd jew għal xi ħaġa. 

Hat-band — faxxa, strixxa, żaga- 
rella jew mustaxia fcappell. 

Hat-blook— forma ta cappell. 

H AT-BLooKiNo MAOHiNB — macna (għal 
għamil) tal cpiepel. 

Hat-box— caxxa tal (ghal) cappell. 

Hat-brush— xcupilja fina tal cpie- 
pel (għat-tfarfir tal cpiepel). 

Hat-gasb — ata hat-box. 

Hat-guard— kafla, lazz (tal-lasticu) 
biex iżżomm il cappell li maitirx bir-rih. 

Hat-makbr— min jagħmel il cpiepel, 
cappellar. 

Hat mbasurb ( jew Hat oonforma- 
TOR) — kies gjial cpiepel għarras (fax- 
xa dejka tonda bin-numri li tidħol ġo 
xulxin għal \ kies tattul u 'I wisa tol 
cappell li jakbel mar-ras ta dac li irid 
icun ixidd jew jilbes il cappell). 

Hatmoney — flus (rigal> ħlas li jatu 
il patrun (captan) ta bastiment biex 
jenu ħsieb it-tagħbija jew il mercanzit^ 
li icollu abbord. 



Digitized by 



Google 



fiAT 



- 6à2 - 



flAO? 



Hat-mould — forma ta oappell. 

Hat-plankino — xoghol tal cpiepel 
tal feltra. 

Hat^pbotbotob — nforra (cover) tal 
inoirata etc. għal cappell. 

HATRACK-foja jiddendla il cpiepel 
(f intrata etc.); dic il għuda bil mazza- 
relli etc. ghad-dendil tal cpiepel. 

Hatablb— ara luiteable. 

Hatch— tfakkaB, tofkos ; takghida 
bajd ; nofs bieba, buccaport ; tokghod 
fuk il bajd ; titbasseb ; ittalla u tnit- 
żel bii ħsieb; ticconġura; issaccar^tagħ- 
lak ; tagħmel scur (tiscura) xi bnadi 
f figura etc. billi taghmel hafna linji 
rkak u ħdejn xulxin u li gejjin contra 
zulxin, gradiljar; iċċappas (xabla etc.) 
bid-demm ta bniedem ; luccbett, socra, 
gradiljar jew malji fin-na88i tal ħut ; 
ħadid etc. ta sodda ; sodda ; ftehima, 
conġura ; fetħa, tokba (mogħdija) għal 
minjera jew barriera ; t/iese eggs will 
90on hatch,àtui il bajd da'l wakt ifakkas 
(jofkos) ; w}tat ajirie hatch e/ go$ling$ I 
liave $een, xi gmiel ta tifkisa papri żgħar 
rajt ; he i$ hatching $ome mi$chief, kie- 
għedjicconġura(italla u iniżżel frasu) 
biex jagħmel xi ħsarafxi ħaġa haiina); 
the evil$ $he hatched tcere not effected 
(8hake8p<*ar, Cymheline\ id-deni li 
għamlet frasba li taghmel ma sarx 
(ma għamlitux) ; ^Tuere not ami$$ (o 
keep our door hatched^ ( Hliakespearj, 
cbien xierak (ma għamilna xejn ħa- 
żin ) li żaromejna il bieb magħluk; 
thine hloody $ward hatched in the life of 
him, ix-xabla tiegħec bid-demm, mċap- 
psa b'demmu; to be under hatche$, tcun 
isfel f bastiment (bil buccaporti magh- 
luka) ; tcun batut u avvilut ; tcun taħt 
Mantua ; he can't do much now poor 
$oul^ he i$ under hatchee, ma tantx jista 
jagħmel (jonfok etc.) issa, gbaliex mis- 
chin jinsab taht Mantua (batut). 

Hatcħ-bab— stangata buccaport. 

Hatch-boat— dgħajsa (ferilla) għas- 
sajd ( bil post jew il curtun lest għal 
ħut li jinkabad). 

HATCHBL—moxt tat-trixtil; trixtel 
jew tomxot kanneb, ghażel etc , tchidd, 
tifni, tincwieta etc. 

HATOĦELBB-rixtiel, min irextel jew 
jomxot ħjut tal kanneb jew ghażel etc. 



Hatchbb— min italla u iniżżel f rasa 
biex jaghmel ħaġa ; min jicconġura ; 
min iħaddem rasu biex jivvinta jagħ- 
mel haġa. 

Hatohbt— mannara, rixa; to bury 
Uie hatchetf tinsa collox u tagħmel paci; 
to take up the hatcliet^ tagħmel guerra ; 
tkum għal ; to throw the hatchet, tig- 
deb, tgħejd cliem b*jeħor, tfassal, tħar- 
ref. 

Hatchrt FAOB— wiċċ icreħ; an ugly 
beau adoren a hatchet faee, (Dryden, 
Todd), ġuvnott icreħ ihobb wiċċ icroh. 

HATCHBTiTB-mineral li jati fl-isfar. 

Hatching - ħżuż gradiljar li naraw 
fli stampi li juru fejn għandu icun 
scur. 

Hatohmbnt— arma (ta cunjom etc.); 
ornament, disinn fmancu, jew mak- 
bad, ta xabla. 

HATOHWAT^buccaport. 

Hatb — mibgħeda, odiu; tobgħod, ma 
taħmilx. 

Hatbablb — ta min jobgħoda ; li 
jimbagħad. 

Hatbpul—U jimbaghad, li igibjew 
li jistħokklu mibgħeda, ta min jo- 
bogħdu. 

Hatbfdlly — bil mibgħeda, blodiu. 

HATEFULNBSs-mibgħeda, odiu. 

HATELESS'bla mibgħeda, bla odia. 

Hatbb -min jobghod. 

HATBKAL-gozz, munzell(demel etc. 
mixħut fuk xulxin) ; ii għouk (il ħofra 
tal għonk mal kurrigħa tar-ras). 

Hatbsomb — ara hatefu L 

Hath -f Ioc ha$ (ara). 

Hatlbss— bla cappell, li ma ghan- 
dux cappell. 

HATifAKEB— min jagħmel il cpiepel, 
cappellar. 

Hatbbd— odiu, mibgħeda. 

Hattbd— bil cappell f rasu ; liebes 
il cappell ; tlicre wa$ only a hatted 
dame in t/ie hou$e^ sinjura (mara) waħ- 
da biss chien hemm fit-teatru bil cap- 
pell frasha. 

Hattbd— sħun, msaħħnn 

Hattbd kitt— ħalib tal bakra sħun 
mħallat bil butir. 

Ħattbmists— setta, religion, li bdiet 
fl-Olanda fisdeculu sbatax fundata 
minn J/attem, li chien irid ighalleiq 



Digitized by 



Google 



HAT 



— 628 — 



HAV 



illi ii mewt ta Cristu ma chienitx għal 
Fidwa tagħna. 

Hattbr— min jaghmel jew ibiegħ il 
cpiepel, cappiilar ; tifni, tchidd, tħab- 
bat ; he9 hattard ont with penance, 
("Drjdeii, 7odd), nchedd (infena etc), 
bil penitenzi. 

EiATTi-HUMAYUN - cditt, ordni, firmat 
mis-Sultan (Torc) stess; digriet tas- 
Sultan Torc fuk id-drittijet tas-sudditi 
tiegħu Nsara. 

Hatti-scheriff— digriet bil firma 
tas-Sultan Torc li actarx icun fih 
dawn il chelmiet: '' Irrid li I-ordni 
tieghi issir sewwa chif inhi mictuba u 
chif irridha"; ordni tas-Sultan li ma 
tistax titħassar, ordni irrevocabili tas- 
Sultan Torc. 

HàTTiNo - xoghol tal cappillar, xo- 
għol tal cpiepel ; feltru n ħwejjeġ oħra 
li minnhom isiru (jagħmlu) il cpiepel. 

Hattlk— li jibxa minn xejn, li jon- 
for malajr, mistħi. 

Hattook - ħemel ta tnax il katta 
furrajna jew ħamħ. 

Haubbbk — ġlecc ta gwerrier bil 
cmiem ksar u mmsuġ ħolok ħolok jew 
bil mnlji tal fildiferru. 

Hauoh -art, għalka, għal bhejjem 
fejn jirgħaw. 

Hauoht — supperv, mimli bih in- 
nifsu, arroganti, cburL 

Haughtie -ara haughty, 

Hauohtily — bil cburija. 

Hauohtinbss —cburija. 

Haughty— cburi,supperv, mimli bih 
in-nifsu, prusuntus. 

Haul— tiġbed; ġbid, gibda; tibdel 
ir-rotta jew il mixi fejn icun sejjer 
bastiment ; calatà, kabda hut b*xibca 
b*tartarun etc. ; they took aome 100 
fishes at a hqul^ kabdu (tellgħu) mitt 
ħuta f calata, Ttefgħa, jew gibda waħ- 
da fbit-tartarun etc^ 

Haulbr— min jiġbed jew italla I-art 
(mill baħar) ; dac li jiġbed it-tartarun 
etc. ; min italla it-trab bil metalli mil- 
minieri. 

Haulm— iz zocc tal ful jew tal pizel- 
li ; zcuc nexfin tal ful jew tal pizelli ; 
it-tiben (zcuc niexef tal kamħj. 

H^uxcB— iżżid, tgħolli, tcattar. 

Haunch — il għadma tal genb ; cox- 



xa; li spalla ta hnejja jew arcata; i-ew- 
wel ġebliet (Gt-truf jew bidu) tà ħnej- 
ja jew arcata; samrott. 

Haunohbd— bil haunches (ara). 

HAUNr— tmur i^iur dlonc, tbejjet; 
tcun dejjem Tpost ; iddarri; tidher 
bħal ma jidru fatati jew harsijet 
rdar ; tocc, post fejn tmur spiss, post 
fejntiltaka; drawwa ta mawrien jew 
dhul f post ( fxi banda ) mania ; the 
haunt you have §ot about the courts will 
one day or another bring your family 
to begorry^ (.irhu^hiiot), il mania li 
għandec ii tidħol il korti ghad iggibeo 
gurnata, flimchien mal familja tiegħec, 
dI fakar ; the ghoats that haunt this 
houae^ li spirti (fatati^ li haun ' f din 
id-dar. 

Hauntbr — min iżur jew icun spiss 
f post. 

Hauribnt— (ħut) b'rasu il fuk mil 
1-ilma bħal meta jaRhmel biex donnu 
jehu innifs; fl-armi, fiut wiekaf b'raaa 
il fuk u denbu 1-isfeI. 

Haurl— tiġbed, tcarcar ( bhal gan- 
gmu etc. mal kiegħ tal bahar. ) 

Hausmannitb — isem ta mineral. 

Haust — tkahkiħa tas-sogħla ; nifs, 
belgħa (xarba) nifs chemm jiflaħ jeħu 
fuifs bniedem. 

Haustbllum — ħalk ( ta annimal ) 
magħmul għar-rdigħ. 

Haustbmbnt - Ibies bħal flocc tal 
malja li jilbsu il gwerrieri kabel il cu- 
razza etc. 

Haut -y fiera ta darba fil gimgħa 
(hecc msejha fllndia.) 

Haut -tgħolli, ittalla fil għoli. 

Hautboy— strument taddakk bhal 
obue ; xorta ta frawli. 

Hautboyist - dakkàk tal (min idokk 
l-)obu6. 

Hautbur— cburija, suppervia. 

Haut oout - li fiħ tognma kawwija, 
li itigħem sewwa, li jaħrak bil ħwawar, 
li imiss sewwa fit-togħma. 



Havana 
Havannah 



Avana, il belt ewlenija 
ti Cuba; sigarru tal 
Avana; mill-Avana ; an 
Havannali cigar, sigarru tal Avàna. 

Havanbsb — mill-Avana ; l-Avanisi 
jew in-nies tal Avana. 

Have — icolloc ; tiddobba, takla, tie- 



Digitized by 



Google 



HAV 



- 624 — 



HAV 



ħuy iżżomm ; trid, titlob ; iggib ; tin- 
serta Ctindovna jew takta) ; tcun taf, 
tifhem ; / luive a book, ghandi ctieb ; 
ch you toish to have children f tixtiek 
icoiioc tfal ; I wish I conld have two of 
Hiose plantSf nixtiek ħiddobba tnejn 
minn dawc ix-xtieli; where had you 
this pretty chain f mnejn (minn fejn) 
klajtha din il catina (hecc) sabiħa ? ; 
what willyou have? xi trid, x*tieħu? what 
would these mudmen have f, ( Dryilen), 
x'iridu dawn li mgienen ? have this in 
your hand and don*t let it drop More I 
tell you^ ħa, żomm (akbàd) din fidec u 
terħix kabel ma nghejdlec ; what will 
you have for theee books f x* titlob 
(chemm trid) ta dawn il cotba? ; there^ 
thou /iost it! (Shiikeapeare, Richard 
III J^ hemm int, gibtha (ktajt); he has 
neither Latin^French^or /to/uiH»(Shake- 
Hpeare, Mercliant of VeniceJ^ u la jaf 
(jifhem) bil-Latin, u la bii Francis u 
i-ankas bit-Taljan; have at a thing^ 
tibda, tati bidu, tipprova, tittanta; 
have at it^ then, CShakespeare, Cym- 
belineJt ibda, roela ; have at a person^ 
tħebb għall, taħbat għal ; have at him 
with a down right blort^ (8hiik»*8pi*arP, 
Ilenry VI j, ħebb ghalih b'dakka ta 
ponn mill-ewwel ; to have away^ tneh- 
ni, tisbarazza ; to have a person out^ 
tiddwella ma bniedem ; to have it out 
with a person, tchellem bniedem u 
tghejdiu ċar li ghandu tort (tatih ħaela 
jew iċ^-anfru bla biża ta xejn) ; / liad 
better go^ aħjar immnr, ( had rather ^o^ 
actar jakbilli immur ; to liave nothxng 
for it, ma tistax tagħmel ħaà*oħra ; 
he had nothing for itbut to disperse his 
army^ ma satax jaghmel ħaġ'onra ħlief 
ixerred in-nies li cheliu tc&t 1-armi ; 
/ have this from a very good source^ 
jena naf dana minn banċla tajba ; to 
have a thing by heart, tcun taf ħaġa 
bl-amment. 

Ħavblbss ' li għandu wisk ftit, li 
xejn; b'xejn; li ma għandu xejn; Uiough 
a m^ be haveless yet shall he not by 
theft steal, (Gow?r), għad illi il bnie- 
dem'ma icollu xejn ma għandux 
jisrak. 

Ħavblook ' dic il biċċa drapp etc. 
mi^uġa il barra ma elmu etc. biex 



tilka ix-xemx għar-ras minn wara għal 
fuk il għonk. 

Havbn — port, marsa, dahla fil baħar 
fejnjistchennujewjidhlugħar-rdossetc. 
il bastimenti ; tistchen, tidħol Tport 
għar-rdoss etc. 

Havbnaob - ħlas ( dritt ) tad-dħul 
fport. 

Havbnbr jew Ħabbour Mastbr — 
captan jew Suprintendent tal port. 

Havbnbt — port żgħir. 

Havbr — min (dac li^ għandu; valour 
is the chiefest virtue, and most dignijies 
t/ie liaver^ (ShxkenpHar, Cariolanus J^ 
il ħila (l-almu eto hialewlenjiavirtu 
u tgħalli lill dac li icollu (jew għandu) 
minnha. 

Havbr — ħafur ( żerrigħa ) ; haver 
breadf ħobż tal ħafur etc. (li stess bħal 
oats). 

Havbr - titchellein addoċċ ; ta ibleħ, 
minn għajr sens, ta balalu, bla su- 
gu etc.; he just havered on ahout it etc.^ 
(Seutt), għadu cbemm chien jitchel- 
lem ta veru ibleħ fuk dana. 

HwBRBT -bniedem nofsu ibleħ, bla 
melħ, li ma tantx ghandu għakal 

Havbr mbal (f Ioc oatmeal) — ichel, 
tisjir jew minestra bit-tkiek tal ħafur. 

Havbrsaok — barżacca (ghal ħobs) 
jew ir-razion tas-suldati jew ghal l-ar- 
tillieri biex jeħdu fiha porvli etc. għal 
tir ta camm mil cazxa tal munizion 
ghal canun. 

Havbrsian-oanals — canali^ tokob 
jew hofor li hemm fii ghadam ii min- 
nhom jgħaddi id-d^mm etc. hecc msej- 
ħin għal Ilaver l-ewwei wieħed ii ra- 
hom jew sabhom. 

Havbr stbaw — ittiben (zooc) tal 
ħafur. 

Havil— xorta ta granċ żgħir. 

Havildar — surgent fl-armata In- 
diana. 

Havino — posjsessioni ; li wi^ed 
ghandu jew ioollu ; qualità, doti li 
wieħed icollu jew li bihom icnn mżej- 
jen ; rghib ; / wish the having of t7, 
nixtiek nippossedih ( li icolli lilu etc. ), 
(Shakeapear, Pericles) ; she is endowed 
with the mrest havings^ hia mżejna 
bl-isbah doti jew qualità ; Martha was 
sorry to think that Jane was so having 



Digitized by 



Google 



HAV 



- 626 — 



HAW 



(G. Elliot, Middlemarcli), Marta għe- 
liet xħiD tara lill Ġanna hecc rgħiba. 

Havinob— mgiba ; lis wanis to leam- 
U8 better havings^ ( Scott, liob Roy ^, 
irid igħallimna mgiba abjar. 

Havoo— kirda, tħarbita, ħsara; tek- 
red, tħarbat, tagħmel il ħsara^^ui^ 
diseaee played a ead havoc there, dic il 
marda ghamlet (chienet caġan ta) kir- 
da cbira hemm ; sueh Iiavoc must have 
excited dieguBt^ ( llacaul»y ), tħarbita 
bħal din tat sgur dispiacir ; to waste 
andliavoc Yonder TForMy/llllton, Pa- 
radise Lostj^ tekred u tagħmel il ħsa- 
ra fid-dinja 1-oħra. 

Havrbsaok— ara haversack. 

HAW-ġardin, ġardina, ghalka żghi- 
ra li icnn bemm ma dar ; wied żg&r ; 
marda tal għajnejn fi£-żwiemel ; tem- 
tim, żamma ta Isien fil cliem ; titchel- 
lem bit-temtim, jew donnoc tibża toħ- 
roġ il cbelma sewwa ; tlaklak fil cliem; 
after a liille humming and liawing upon 
it he agreed to undertake ihe job^ 
(l^'Estrange), wara ftit tghemghim u 
tlaklik fid-discors iccuntenta li jagħ- 
mel ii-xoghol. 

HAWAiN-tal Gzira Hawaj (fl-Ocea- 
nu Facificu ta Isfel) wieħed mil Ozira 
Hawaj jew Hawajjan. 

Hawbuok — pulcinell ; wieħed li idaħ- 
ħac in-nies bih. 

Hawbubitb — disclu, bniedem bla 
condotta li jiggerra Ijeli sħah barra 
fit-torok jinsnlta in-nies. 

Hawfinoh— il għasfur taż-żebbuġ, 
jew trumbettier (għaBfur). 

HAWHAw~fo88 moħbi li ma jidhirx 
ħlief meta tasal fukU; tidħac goff, 
tidħac tghajjat. 

Hawk — 8eker, bies; wieħed li jilhak- 
lu, li ikarrak bic ; pala ghat-tajn tal 
bajjada jew caħhala ( dic li iżommu 
f idhom bit-tajn fukha għat-ticħil ) 
takbad it-tajr, tmur il caċċa bil bies; 
tittajjar (ittir) bħàl bie8, tbiegħ bl-im- 
nut fit-triek ; tkaħkaħ biex takla jew 
takta bżiek jew bili ; takla jew takta 
bili jew bziek; ixxerred, ixxandar (ħa^a) 
ma cullimchien ; beware of him, hexsa 
hawk, okgħodlu attent dac eeker ( jid- 
hac bic ) ; the plasterer had the hawk in 
his left hand whUe with his right was 



wielding on tlie trowel, il caħħàl Cbaj- 
jàd) chellu il pala tat-tajn f idu ii-xel- 
lughija wakt li bil-leminija chien jim- 
maniġġa ( jaħdem bil ) cazzola; here 
every day he hunted and hawked at, tlie 
river, (Berners), hawn hua cull jum 
chien jigi ghal caċca (bil bies) hdejn 
ix-xmara; when a hawker hawks his 
wares ete.^ (TenDyson, the Blackbird)^ 
meta bejjigh fit-torok ibiegħ bl-imnnt 
1-affarijiet li icollu (ghal bejgħ) ; to 
couqh and hawk etc , (Bf ron), jieghol u 
ikaħkiA biex jakla jew jakta bżiek jew 
bili etc. ; to liear his praises liawked 
aboutf fSwlft, Afriendly apology), ti- 
ema il ftaħir tiegħu mxerred ( mzan- 
dar ) ma cullimchien. 

Hawk bill— xorta ta tnalja bit-truf 
tagħha bħal mnnkar il bies ( biex ' 
iżommu xi afiarijiet li iridu jistanjaw 
bix-xuxxarell.) 

Hawkboy— it-tifel li icoUn mie^ħu 
il bajj&d jew il caħħàl biox igħejnu 
(ikegħdlil it-tajn fuk il pala J 

Hawk's btll— ffl-arloġġ> li scappa- 
ment. 

Hawkbd— milwi, mgħawweġ, li gej 
bħal ganċ jew munkar il bies 

Hawkbb — bejjegħ ( bli mnut ) flt- 
torok ; tal cobob u'il marelli; min imur 
il caċċa tal biee ; min jakbad il caċċa 
bil biee ; xorta ta bastiment tal kluħ ; 
hisfather is a hawker^ missieru ibiegħ 
fit-torok. 

Hawkby— xorta ta logħba li tin- 
tlaghab, bħal polo^ bil ballun u'l bsaten. 

Hawkbybd— li għandn ghajnejh ja- 
raw dake ta eeker ; għajnejn ie-eeker, 
wieħed li jara sħiħ (ferm.) 

HawkibO'ow hawkby) — bakramteb- 
bgħa bl-abjab ; bakra sewda li icbllha 
faxxa jew rokgha bajda f wiċċa ; stu- 
pidu, naġa belgħa. 

Hawking — caċċa, kbid il għasafar 
jew it-tjur bil biee jew bl-iskra mħar^ 
gin għall apposta. 

Hawkish— -bħal seker jew biee. 

Hawkit — bhejjem ( bakar etc ) 
b'wiċċhpm abjad, b'wiċċhom mtabba 
bl-abjad. 

Hawkmoth— il baħrija. 

Hawk nobb— mnieħer li gej bbal ta 
pappagall ; min għandu mniàru* gej 

79 
Digitized by VnOOQ lC 



HAW 



— 626 — 



HAZ 



bħal tal pappagall.; a ħawknoaed per- 
son^ bniedem ( ragel etc. ) li ghanda 
mnieħra bħal ta pappagall. 

Hawk wbbd — naxix ħażin lijicber 
fak xi ħitan, swar eto. ( ighejduIhA 
ucoU iMwk'e beard.) 

Hawsb— cabia, it-tokba tal cubia; 
Haxose'holes^ it-tokob tal cabia minn 
fejn tghaddi il catina tal ancra; hawse^ 
chif ican kieghed sorġut bastiment li 
icun ancrat mil poppa u mil prua (bhal 
ma hi il Hibemia) ; il bogħod li icun 
hemm mill prua tal bastiment sal an- 
cri li bih icun Borġut. 

Hawsb bao — xcora etc. tal luna 
mimlija bli stoppa biex isoddu biha 
it-tokob tal cubia f xi maltemp għal 
baħar. 

Hawsb blook ( jew HAwsB-PLua, jew 
buoklbb)— tappiera għal cubia. 

Hawbb-bolstbb — il fallacchi ( twa- 
vel) ta fuk n taħt il cubia (il ħadid etc. 
oħxon ta ma dwar il cubia. 

Hawbb-holb — it-tokob tal cubia 
(minn fejn tghaddi il catina etc. tal 
ancra.) 

HAWSB-piBOB-il bardnell (faxxa tal 
fallacca etc. j fejn icun hemm it-tokob 
tal cubia. 

Hawbbr— gherlin. 

Hawthobn — żgħarun jew anżalor 
salvaġġ (iBem, xorta ta siġra jew pian- 
ta.) 

Hawthobn fly— xorta ta duda ( in- 
Bett.) 

Hat— ħuxlief ; ħaxix li icun kiegħed 
jicberjew tiela; hajt (ta għalka)tal 
ħaxix ; burdura jew zouc mwahħlin 
flart dwar xi ħaġa li iseryu bhal ħajt 
biex ma tistax tghaddl ; xorta ta żifna 
(bħal dura durella); xibca ( nsib għal 
kbid) tal fniec; tonsob jew takbad il 
foiec bix-xibca ; to make hat/, torbot 
(taħsad etc.^ il ħuxlief ; mate àll men 
meet on the green haj/, (Wycllflfe), ġa- 
għal in-nicB collha jinġabru fuk il ħa- 
xix (hemm fejn tiela jew kiegħed jicber 
il ħaxix) ; to make a fence as it were of 
hay or o/ pal%8ade(P. Mollaod), tagħ- 
mel ħajt, ngħejdu aħna bil-lasti (pali) 
mwi^lin (wekfin) fl-art ; FU play on 
the tabor and let them dance the hay 
(Sbakespear, Love's Labour bstj^jena 



ndokk it-tamburlin ( ir-rambaba ) u 
erħilhom jisfnu il hay : we set our hays 
/or conies, nBabna ix-xbiec għal fniec 
(għal fenec) ; to make hay while the sun 
shines, tipproGtta ruhec mill-occasioni; 
make hay while t/te sun shines, my boy^ 
isBa waktec, ibni, lAdem titlifx dan iż- 
żmien. 

Hat band— rb&t għal kattiet tal ħu- 
xlief. 

Hat bibd— il beccafic jew il bufula. 

Ħat-bote— għata ta njam (zcuc jew 
pali etc.) li jintgħataw mil proprieta- 
riu lill bidwi etc. biex bihom italla jew 
jirranġa hitan jew burdura għal ghal- 
ka ; multa għal (flus li icoUom iħalBu) 
dawc li jagħmla ħBara fil hitan tal 
ghelieki. 

Hat-oook— munzell ħaxlief f ghalka. 

Haw-orobibb— ara hay-rake. 

Hat-outtbr — macna għat-taktigħ 
rkik tal ħuxlief. 

Hatdbnitb -xorta (ieem) ta mine- 
ral li jnsab fl-artijiet tal Baltimore 
(America). 

Hatbsitb— isem (xorta) ta mineral 
li jinsab fil Peru (I-America ta iBfel). 

Hatfibld — għalka bil ital) ħu- 
xlief. 

HATiNa— rbit tal ħuxlief. 

Hatino-timb — żmien ħsad il hu- 
xlief. 

Hatknifb— mingel Csicchina) għal 
ktigħ il ħuxlief. 

Hat-loft— għorfa għal ħażna tal 
ħuxlief. 

ĦAT-UAiDs—iBem ta pianta. 

Hat-makbb — min jakta» inixxef u 
jorbot il huxlief ; xorta ta żifna tan- 
nicB (Inglisi) campanjoli. 

Hat-makino— il hsid, nxief, rbit, u 
ħżin tal huxlief. 

Hatmow Imunzell katet tal ħu- 

Hatstaok / xlief . 

Hatbtack-boilbr -;-.xorta ta calda- 
run (ta li steam) màgħmul għoli. 

Hatbtalk — ħaxix niexef, zocc tal 
ħaxiz niexef. 

Hatthorn— ara Hawthom. 

Hattoritb — xorta ta gebel ( mine- 
ral). 

HAZARD-Iogħba (bid-dadi); pericu- 
lu ; cumbinazioni ( logħba ); tilgħab, 



Digitized by 



Google 



tiAŻ 



— 62*? — 



fi£A 



tisBOgra ; a service o/ some hazard muat 
be rendered io ensure mccessj zi xorta 
ta xogħol tal periclu bemm bżonn li 
isir biex wieħed jirnexxilu dao li għan- 
du jaghmel ; life is a hazard^ CBjron), 
ħajjitna hia loghba ; to run tlie luizard^ 
tisBOgra, tirriscbia; they ran the hazard 
of the battky issagraw il battalja ; 1 
pray you tarry; pausea day or two 
before youhazardj (HhikeHpeħr^ Mer- 
chant of Venice), nitolboc stenna ftit ; 
żomm ġurnata jew tnejn kabel ma 
tissogra ; a winning hazard, (fil-logħob 
tal b^jard) meta dac li icun jilgħab 
idahħal fil borsa ( tal mejda ) il boċċa 
jew bilja li icun irid ; a losing hazard^ 
meta il bilja li icun irid idaħħal (dac 
li icun jilgħab il biljard) ma tidħollux. 

HAZARDABLB->ta min jissugrah, tas- 
sugrar, ta min jilghabu. 

Hazarder— min jissogra jew jilgħa- . 
bha ; min jippericula. ' 

Hazardizb— periclu, tiġrif; 

Hazardous— collu periculi; milghub. 

HAZARDousNBss—pericIu, loghba. 

Hazardrt — logħob tar-rest ( għal 
flus ). 

HAZB—ċpar ; dlam, dalma ; tbażza ; 
it hazesf nieżel iċ-ċpar (hemm iċ-ċpar). 

HAZBL-si^ra tal gellewż; lewn il 
gellewża ; tnuxef (tonxor j il ħwejjeġ 
tal ħasla. 

Hazbl-bush— siġra tal gellewż. 

Hazel bybd — li ghandu ghajnejn 
(bil ghajnejn^ lewn il gellewża. 

Hazbl nut— -gellewża. 

Hazinbss — ċpar; he could not see 
halfa mile by reason of ihe haziness of 
ihe weatherf ma satax jara nofs mil 
kuddiemu mhabba fiċ-ċpar ( billi it- 
temp chien mċajpar ). 

Hazlb— ara Hazel. 

Hazy — mċajpar, biċ-ċpar ; m'hux 
ċar ; he has only a hazy noiion of t/iese 
ihingSf għandu idea confusa ( m'hix 
ċara sewwa ) fuk dawn il hwejjeġ jew 
I-affargiet. 

Hb— hu, hua ; dac li (dac il bnie- 
dem ) ; min ; he speaks English well^ 
hu jitchellem bl-Inglis tajjeb; / am 
he^ that unfortunatehe, (Shakespear, 
As you like it)j jena hu, jena hua dac 
li Bventurat (dac li mseichen) ; he who 



is bom to be hangedwill never be drown* 
edf min ghandu imut bil pesta ma 
hemx barracca għalih ; if I was he^ li 
cont f locu (li cont minnu) ; he^ kabel 
xi nom turic li hu ir-ragel, bħal : goat 
mogħza, he-goat bodbod. 

Qbad -ras, bidu, titlu ( ta ctieb ) ; 
rajjes, cap, principal ; divisioni, taksi- 
ma, tuppan ; il għatu, cuperċ ( bħal 
lembnt) ta lambic jew ta mithna tar- 
riħ ; prua ; ewlieni, prim ; tmixxi, taħ- 
chem ; tibda (toħroġ jew icolloc bidu); 
tkaċċat il friegħi tas-siġar ; takta ir-; 
ras ; he losi his head, tilef rasu ; I oanU 
beat this oui ofhis headj ma nistax in- 
neħħilu dana minn rasu ; it is quiie 
gone out ofmy head^ insejt, ħareġ minn 
rasi għal coUox ; as big as the head of 
a pin, daks ras ta Iabra;'/itf aie a whole 
head of garlick, chiel ras tewm shiħa ; 
on Ihe obverse of the neu^ sovereign you 
see (Jie head of ihe King and on the re^ 
verse vou see Si. George on the Dragon^ 
in-nanħa I-waħda tal lira il ġdida tara 
wiċċ ir-Re, u in-naħħa I-oħraSan Gori; 
f uk iż-żiemel ; we had iopay iwo shil' 
lings* per head, chelna innalsti żewġ xe^ 
lini ir-ras (cull wieħed) ; they were io 
meet at ihe head of ihe river, 'chellhom 
jiltakgħu fil bidu tax- (minn fejn tib- 
da ix- ) xmara ; what is ihe head of the 
bookf xinhu it-titlu (I-isem) tal ctieb ; 
who is the head of the Deparimentt 
min hu il cap tad-Dipartiment ? he is 
ihe head^ hu ir-rajjes ( il cap jew il 
principal ) ; ffis Holiness t/ie Pope^ or 
the Supreme Poniiff^ is the Head of 
ihe Caiholic Church, II Papa hua il 
cap ewlieni tal Cnisia Cattolica ; his 
divisions are in thtee heads, ( Shakes- 
poar, HenryV)^ in-nies li għandu 
taħt I-armi, jew it-truppi tiegħu, huma 
mkassmin fi tlieta (bi tliet taksimiet); 
he broke tlie head of i/ie cask tn, tafa 
gewwa it-tuppan tal bittija ; t/ie wind 
blew off the head of ihe milly ir-riħ 
tajjar il cuperċ (cappell etc.) tal mit- 
ħna ; we Jiave said enough about ihis 
Jiead^ tchellimna (għedna) biżżejjed fuk 
dan il cap (suggett etc.); he is at ihe 
head, hu Kuddiem (l-ewlieni ; il prim); 
/le was selected io head tlie rioi, hu già 
magħżul biex imixxi ix-xewwiexa ; t/ie 



Digitized by 



Google 



fiElA 



— 626 — 



fifiA 



wind heada a ship^ ir-riħ kiegħod jaħ- 
ohem il bastiment (jagħfsu in prua) ; 
the broad river t/iat heada in tlie high 
maunt, ix-xmara wiesgħa li għandha 
bidu (li tibda jew toħroġ) mil munta- 
nia għolia ; t^ mat/ be neceaeary to head 
the trees too^ sometimee^ ( Mortimer, 
Hmbandry)^ icun hemm bżonn, xi dra- 
biy li tkaċċat is^siġar ucoll ; head and 
hang all that offend that way, (Shake- 
spttHf, Meaeure for Measure), akta ir- 
ras u għallak lill dawc collha li jagħ- 
mlu hecc ; by gallies with brazen heads 
she might transport over Indus at once 
800,000 soldier8,{KHUieh)M xwieni bil 
prua tal bronż jista jeħu (il bastiment) 
fl-InduB fuk it-tliet mitt elf suldat; 
head and ears, colloc chemm int (minn 
fuk sa isfel, minn rasec ea eakajc ) ; to 
be head and ears in debt, tcun mixwi 
bid-dejn ; he is over head and ears in 
debtf għandu dejn chemm jasa gildu ; 
head and shoulders, minn li spallejn il 
fuk (tul jew għoli) ; he is head and 
shoulders taller than you, itwal minnec 
minn spallejh il fuk ( jecol minn fuk 
rasec^; by heqd and shoulders, bis- 
Bewwa jew bid-dnewwa.(bil fors) ; o/ 
his (her ^.) head, minn rajh ( minn 
rajha etc.); head or tailf wiċċ jew 
regina ? ( hecc igbejdu dawc li jilgħa- 
bu il flus jew icechċcuhom) ; neither 
head or tail^ u la cap u I-ankas cuda 
fu la ħaġa u l-ankas ohraetc.) ; / can- 
not make either head or tail ofhim, ma 
nistax nifhmu ; ma naf xejn x*irid 
igħejd; by the head, mgħaddas mil 
prua ( bastiment ) ippruwat ; head to 
wind, prua ghar-r^ ; to his head^ f wiċ- 
ċu ; / said so to his head, għedtlu f wiċ- 
ċu, ma kgħadd nibgħatulu ma hadd ; 
to turii /lead, iddawwar denbec (wiċċec) 
jew tmur minn fejn gejt ; to give head, 
terħi ir-riedni, titlak etc. ; he gave his 
horse the head, rħielu ir-riedni iż-żie- 
mel ( rħielu imur jiġri fejn irid ) ; to 
come to a head, issir ( bħal meta isir 
musmar jew tumur meta jaeal biex 
jinfetah) ; t/iis boil /las come to a /lead, 
it must be cut, dan il musmar sar, hemm 
bżonn niftħuh; to eat one*s /lead off, ma 
taghmel xejn, (tiecol bataU; ^<<^ /lorses 
were eating their heads off at livery 



(Parker Gi\\\mQT^,Oreat T/drst land)^ 
iż-żwiemel taghna chienu kegħdin je- 
clu batal ma jagħmlu xejn hemm fli 
stalla ; to gat/ier /lead, taghmel il cu- 
raġġ, tieħu irrruħ ; to make head, tir-- 
resisti iżżomm jebes sa chemm jirnex- 
xilec li trid tagħmel ; to draw to a 
/lead, ticcompendia (tagħlak) discors; 
to hit t/ie nail on t/ie /lead, tolkot, tin- 
zerta, takta, iggib ħaġa ; you are the 
only one t/iat /lave /lit i/ie nail on t/ie 
head, inti biss gibtha ( inzertajtha, 
ktajt etc). 

Head-achb— ugigħ ta ras ; 1 /lave a 
head ache, għandi ugigh ta ras. 

Ħbad-attirb — Ibies ( ħwejjeġ ta 
Ibies) għar-ras (għal fuk ir-ras). 

Hgad band — faxxa għar-ras, rbit, 
turbant etc. 

Hbad BOARD—tavIa ta ras is-sodda, 
testiera. 

Ħbad BouND— b'rasu marbuta, bit- 
turbant. 

Hbad-ohbbsb — pulpetti tal-Iaħam 
tar-ras u is-sakajn tal majjàl. 

Hbad-oloth— xhII etc. għal fuk ir- 
ras. 

Head-dbbss — dafra; ornamenti 
ħwejjeġjew affarijiet għar-ranġar ta 
(biex wieħed iżejjen) ir-ras ; toppu etc. 
tal ghasafar (li icollbom f rashom il 
għasafar rgiel) ; among birds the males 
very often appear in a most beautiful 
/lead'dreÀS, weat/ier it le a crest, a comb, 
a tuft of feat/icrs, (Adillsoii), fost il 
għasafar, irgiel I-actar jidru (jingħar- 
fu) b'toppu sabiħ fuk rasbom, u dana 
icun sewwa għalla, u sewwa kabda, 
jew troffa, rix. 

Hbadbd -bir-ras ; bVas ; bil ponta 
bit-tarf; iccmandat, immixxi, li ghandu 
bi cmand ; clear-headed, bravu, b'rasu 
(li għandu rasu) tajba ; t/àck /utaded, li 
għandu rasu jebsa, stupidu; iron /leaded 
bars, lasti bit-tarf (bil ponot^ tal ħa- 
did; t/iey were head^d by t/ie two brot/iers, 
chienu immixxia ( iccmandati ) jew 
chienu taħt il cmand ta^«-żewġt aħwa. 

Hbadbr— tar-ras ; ilcap; ta kud- 
diem; tefgħa xeħta, il kuddiem ; can- 
tun etc. (fil bini) mkiegħed mir-ras 
mal ħajt. 



Digitized by 



Google 



mA. 



-626- 



Mk 



Hbad fast —gherlin li jorbot (iżomm 
marbot) bastiment mil prua għall-art. 

Ħbad firbt — għar-rasu ; he tumhled 
out head first^ waka, baka sejjer (jit- 
gherbeb) għal rasu (rasu l-isfel). 

IIbadful— chemm tati ir-ras (għa- 
kal etc.) ; ^'^^ undertake with a hand- 
ful of eilver to huy a headful oj wit at 
any time, (Poril, '7i« Pity)^ nippre- 
tendi (irridj li b'mimli id Sdda nixtri 
mimli ras (cbemm tasa rasi) ghakal 
cull meta ncun irrid. 

Ħbad gabglb — isem ta marda fil 
bhejjem. 

Ħbad gbar — armàr (affarijet) tar- 
ras ; il brilja, testiera etc. ta żiemel. 

Head hung— bil kalb dejka, b'kalbu 
dejka; beżgħan ; bil jes maktugħ ; gen- 
tlemen^ be not head-hung^ (Slilrley), 
Binjuri, la taktghux kalbcom. 

Hbadily — ta ibleħ, ta wieħed bla 
ghakal jew bla raB ; addoċċ ; chif gie 
gio. 

JIbadinesb— 'għaġġla, tferfix. 

Hbading— bidu, ras, il bidu, ir-ras 
I-intestatura ;. ir-ragħwa li icun hemm 
fwiċċ il flixcun ; it-titlu jew I-iBem tal 
ctieb li icun hemm fuk, fil pagini tal 
ctieb ; taħlita ta xebb il ġmiel u vitriol 
li jagħmlu mal birra ; li njam tat- 
tuppan ta barmil jew bittia ; is-Biniali 
tal giogdifogu (xi murtar, suffarell etc. 
li jatu kabel ma jibda il giogdifogu) ; 
(fil bini), rjuB tal cantun, filata ta can- 
tun bi rjus maħrugin (mkabbżin) ftit 
il barra; tixlil (biex wieħed iżomm 
sinjal fejn għandu iħit). 

Hbading oiroler— biċċa għodda tal 
buttàr biex biba ifassal it-tuppan ta 

bittia. 

Hbading-coursb — filata cantuni 
mkegħdin mil wisa jew ħxuna tal fi- 
lata, bir-ras mkabbża jew maħruġa il 
barra. 

Hbading KNiFB-Bicchina tas-sillar 
għat-titkib fil gild ; biċċa ghodda (sic- 
china) tal cnnzaturi tal gild, ghal brix 
tax-xagħar mil gild ; biċċa għodda tal 
buttara, bhal bokxiex, ghaċ-ċanfrin 
tat-tuppan. 

Hkading-maohinb— macna ghal ħruġ 
tar-rjus tal-Iabar (tarras). 

Hbading tool — biċċa ghodda ta 



ħaddieda biex jaghmlu rjus tal Juc- 
chetti, firrolli etc^ 

Hbadknot — rabta (rbit) ghar-ras; 
xorta ta ċoff taż-żagarelli li jaghmlu 
jew jorbtu frashom in-nisa. 

Hbad-laob — żagarella ghar-( tar-) 
ras. 

Hbad land— cap, promontoriu, biċ- 
ċa art maħruga il barra ġħal baħar ; 
biċċa art (ħamrija) fgħalka li ma 
tcunx milħuka bil monriet (ghaliex 
tigi fir-rocna jew fras il għalka). 

Hbad-lbdgb— muxxillari ; bħal ħer- 
ża, rpar, dwar buccaport ta bastiment. 

Hbadlbss — bla ras ; b^rasu mak- 
tugħa ; bla cap ; bla moħħ ; bla għa- 
kal, ibleħ ; that headless man I thought 
had been my Lord^ (Shakespear, Cym- 
beline)^ dac ir-ragel b'rasu maktugħa 
(jew bla ras) jena ħsibtu is-sinjar, cap, 
tiegħi ; they rested not until i/iey had 
made t/ie empire stand headlese about 
sei^enteen years, (Ualeigh, Ilistory of 
the World), ma chellhomx mistriħ (ma 
kagħdux) kabel ma raw i-imperu bla 
cap (bla Be etc ) ghal sbatax il sena 
sħaħ ; ihis is what I call the work ofa 
headless man^ dana nghejdlu jena xo- 
għol (^għamil) ta bniedem bla għakal 
(bla moħħ). 

Hbad-linb— I-ewwel vers, it-titlu, ta 
ctieb, f pagina ; ferituri, ic-cimi ta fuk 
ta kluħ li bihom jorbtuh mal pinnur. 

Hbadlong— ghar-rasu, rasu l'-isfel u 
sakajh il fuk ; mifxul ; mcħaġġel, miġ- 
nun, mferfex ; bla ghaKal ; wiekaf, 
m'hux wieti ; b'fixia, b'ghaġġia cbira ; 
ta mferfex ; bħal miġnun ; he fell head 
long^ waka Tmar) għar-rasu ; he is 
runnina headlong to ruin, sejjer lura 
bil gin (bis-sigħat) ; torn by lieadlong 
torrentSy (llacaalay,£fi«^ of Englandjy 
mchisser minn currenti ta ilma (we- 
dien) li neżlin ji^ru b*siAħa cbira. 

Hbad loubb— duda tar-ras (kamla). 

Hbad-lugged — miġbud bil herra 
jew bis-salt. 

Hbad-man— cap, suprastant ("igħej- 
dulu ucoll leading man jew charge num). 

Hbad-mabtbr — Burmast prinoipali 
fcap) ta Scola. 

IiBADMOST— ta kuddiem nett ; the 
headmost horseman rode alone^ (8cott| 



Digitized by 



Google 



ħfiA 



- Ġ80 - 



^EA 



Lody of the LakeJ^ ir-ragel ta fak iż- 
żiemel ta kaddiem nett ( 1-ewweI wie- 
ħed ) ohien riecheb waħdu. 

Head mould — ii għadam tar-ras 
(chif narawh f ras ta mewt ). 

HBAD-MOULDn;a — forma ( disinn ) 
għal fuk bieb jew tieka. 

Hbad-pan— li Bcutella tar-ras ( fejn 
icun il moħħ). 

HfiAD-piBOE— elmu, għata għar-ras 
jew mirjun ta gwerrier etc. ; il moħh, 
1-inteIligenza ta bniedem, fehma. 

Hbad-quabtbrs— quartier generali ; 
l-nfiScia ewlieni tal militar minn fejn 
joħorġu 1-ordnijiet militari ( I-ufficiu 
tal Commander-in*Chief etc.) ; id-dar 
fejn wieħed jokghod ; ic-centru ta au- 
torità; tħe brain^ wħich is tħe ħead 
quartere or office of .intelligence^ ( Col- 
lier ), il monħ, li hua ic-centru, jew 
il post ewlieni, ta 1-inteIIigenza ( tal 
bniedem ), 

Hbad quartbb*s staff — I-ufficiali 
coUha impiegati dwar il Commander- 
in-Chief. 

Ħbad-rail— mactur ghar-ras ; blata 
ta (is-serratizz mindud ta fuk) bieb. 

Hbad-rbst— fejn tpoggi ir-ras (għal 
min jeħa ritratt). 

Hbad sail — kluħ ta kuddiem 
(flocc etc.) 

Head sba— baħar cuntlariu. li gej 
faċċata jew in prua ; xoith a ħeavy head 
sea that preveuted our aailiug etc^ ( Lord 
Dnfferin), fbaħar kawwi ferm in prua 
li ma ħalliniex nimxu il kuddiem. 

HBAD-SHAKB—ċaklika ta ras ; sinjal 
bir-ras. 

Hbadship— 1-ufficiu (ranc) ta cap, 
ta superiur, ta autorità, ta cmand. 

Head-sin — dnub mejjet. 

Hbad*s man— bojja, dac li jakta ir- 
ras ta min icun iccundannat għal 
mewt ; and the headaman toith his bare 
arms ready^ ( Byron, Parisina, XV), 
a il bojja, lest, b'dirgħajh mzammrin. 

HBADSPRiNa — bidu. 

Ħbad-stall— il brilja (minn għajr 
riedni etc. xejn ) il cappestru waħdu ; 
it-testiera (ta żiemel etc.) 

Hbad-btick— il katgħa, sinjal etc. li 
jagħmlu li stampaturi fuk fil pagini ta 
ctieb etc. 



Hbad stook — li njam li iżomm iċ-. 
ċana (il ħadid taċ-ċana) riocu. 

HsàD STONB — il gebla (bli scrizioni) 
ta fuk kabar. 

HsAD-STRONa— ta rasu, stinat, rasa 
jebsa. 

Hbadstrongnrsb - stinatezza, stina- 
zioni, ebusga ta ras. 

Hbad-tirb -Ibies (ornamenti) għar- 
ras. 

Hbad-watbr — I-ilma tannaħħa ta 
fuk jew tal bidu tax-xmara. 

Hbadwind— riħ cuntlariu, riħ in 
prua ; we sailed headwind all t/u xoay^ 
chelna riħ cuntlariu il viaġġ coUu. 

Hbad work— xogħol tal moħħ, ta li 
studiu ; scultura ta samrotti etc fil 
bini. 

Hbadworkman— il/or«man,li mgħal- 
lem ewlieni li għandu ħsieb iz-xogħol 
collu — li mgħallem fuk li mgħalmin. 

Hbadway — misi ta bastiment ; il 
għoli ta ħnejja jew ta arcata ; il wisa 
(I-aria) ta ħnejja, arcata etc, to make 
Iieadway^ tgħaddi il kuddiem, tavanza, 
timxi. 

Hbady— ta rasn, raau jebsa ; mgħag- 
gel, mifxul. 

Ħbad yabd— pinnur ( ta arblu ) ta 
kuddiem jew ta fuk. 

HBAL'tfejjak, tagħlak ferita;tin- 
daf, tissaffa ; issewwi, tagħmel paci ; 
tfiek, tagħlak ferita, tissewwa ; issak- 
kaf (tgħatti sakaf ta) dar etc. bil-la- 
vanja ; his wounds wiH soon heal^ il fe- 
riti tiegħu dal wakt jagħalku (ifieku; ; 
thus said the Lord^ I have heal-ed t/iese 
waters^ hecc kal il Mulej, jena saffejt 
(naddaft) dawn I-ilmijet mil kżież li 
chellhom. 

Ubal-all (jew panacba) — li ifejjak 
colloz, rimediu sħiħ ghal fejkien; isem 
ta ħaxiza il Valeriana officinalis. 

Hbalablb — li jista icun infejjak, 
curabli. 

Hbalds— il ħajt (tal medda) tan- 
newl. 

Hbalbr— min ifejjak jew jagħlak 
ferita ; rimediu, dua etc; plantaine is 
a great healer of any sore wliatever, 
(P. Holland. PlinieJ, il beżbula sal- 
vaġġa (jew banana) hia dua tajba għal 
fejkin ta cull gerħa, ferita, jew ugigħ. 



Digitized by 



Google 



HEA 



681 — 



HEA 



HbaIjBR— min igħatti is-sakaf (isak- 
kaf dar etc.) bil-Iavanja ; in the went^ 
he that eovera a house xtith slaten i$ 
called a *^healer'\ CBi»y, Sonth and 
Ea$t Country Worda), fil (pajjisi tal) 
punent min isakkaf dar bil-Iavanji 
igħejdula healer. 

Hbal fang — il castig jew il peni- 
tenza Cta briccun etc.) ficcipp; il ħlas 
(multa) ta dawc li icunu iccundannati 
ghac-cipp li jatu lis-Bultan jew il cap 
ewlieni tal pajjis minn f loc li jokgħo- 
du ficcipp. 

HbaijFul— tal fejkien, li ifejjak, tas- 
saħħa, li jati is-saħħa. 

Hbalino— li ifejjak, jagħlak ferita; 
ħelu, li igib il paci, li isi^ħar ; fej- 
kien ; tiekif (is-sengħa tat-tiskif) bil- 
lavanja, ċlamit etc; the healing art, il 
profeesioni (xogħol) ta tabib; iz-xienza 
tal medicina;/re said lo hereome healing 
wo7xle^ kalilha xi cliem li bih sabbarha; 
healing plaater^ eticc, impiastru. 

HBALiNa-STONB — lavanja, ċlamit etc. 
għat-tiskif (għal sakaf) ta dar etc. 

Hbaling TI8SUB— vini ( ħjut fil gi- 
sem) li ifejjku kasma etc. (fejn icun 
maksam fil gisem). 

Hballbss— marid, m'hux infejjak ; 
m'hux tal fejkien, li ma ifiekx. 

Hbalsomb -tas-saħħa (rioc whole- 
somej. 

Hbalth — saħħa, kawwa ; grazia 
t'AIIa ; progress ; to be in health, tcun 
tajjeb (mis-sahhaj jew fsaħtec ; he 
enjoya a good healt/i, tajjeb (kawwi 
sħiħ); to the State's beet health, (Shake- 
sppar, Timon of Ai/iena), ghal pro- 
gress (il mogħdija il kuddiem) ta li 
Stat ; there is no health in him^ ma 
għandux il grazia t'AlIa fuku; we drank 
the Kings fiealt/iy xrobna bis-saħħa 
tas-Sultan ; l drink yonr heallh^ nixrob 
bis-si^ha tieghec (ewiva I); the Ojfice 
of Pablie Health f Publie Health De- 
partment)j 1-Ufficiu tas-Sanità; the 
Board of HealUi^ il Cumitat Sanitariu 
(tas-Sanità). 

Hbalth GUAiiD -I-Ufficial fUfficiali) 
li ghandhom ħsieb (incaricati) għar- 
regulamenti tal quarantina jew biex 
jaraw jccc ir-regulamenti tal quaran- 
tina icunux osservati). 



Hbalth offiobr — Ufficial sanitariu. 

Hbalth-dbinking — xorb bis-stAħa 
ta xi ħadd. 

Hbaltful— msahħaħ, kawwi ; li jati 
(igib) is-saħħa ; li irid li kieghed (tai" 
jeb) għal; a healthful mind in ahealth' 
jul body, moħħ (ras) kawwi jew tajjeb 
fgisem msahhaħ; Malta enjoys a health' 
ful climate^ Malta ghandha clima taj- 
jeb (kawwi) ghas-saħħa ; such an ex- 
ploit have I in hand had you an liealth' 
ful ear to hear it, (8h8ke8peare,t/{i/ttt« 
CceearJ, ghandi f idejja gbemil ta ħaġa 
cbira (x'inghejdiec) li chiecu ohellec 
widnejn tajbin li iridu (jew li keghdin 
biex) jisimgħu. 

HBALTHFULLY~għas*saħħa ; I like 
his place o/ retirement beoause it is 
healthfully and pleasantly seatedy jogh- 
ġobni il posi tiegħu li ghandu mwar- 
rab Cghal cwiet) għaliex kieghed fpost 
tas-saħħa (arjus etc.) u sabin. 

Hbaltufuldbss - saħħa, kawwa ; it 
wouldconduce much to theirhealthfulness^ 
(Faller, W^or^ii^*^, tajjeb (jiswa) wisk 
għal saħħithom ; the healOifulness of 
that climateand coun try, (lioyie, Works)^ 
is-saħħa ta l-atia jew tal clima ta dac 
il pajjis. 

HBALTHiLY~bis-ssAħa, bil kawwa. 

Healthlbss — marid, bla saħħa ; 
m'hux tajjeb għas-saħha; hażin għas- 
saħha. 

Hbalthnbssnbss— mard, nukkas ta 
saħħa fi bniedem. 

Hbalthsomb - ara {wholesome). 

Hbalthy— f sahtu, msaħħah, kawwi; 
li jati is-sahħa, tajjeb għas-saħħa; 
gardening is a fit and healthy recreation 
for a man ofstudy and businessX Locke), 
ix-xogħol fil ġonna (għażik etc.) hua 
ricreazioni (mogħdija taż-żmien) tajba 
wisk għas-saħħa ta dawc li jistudiaw 
jew ghan-nies applicati fl-uffici et!c. 

Hbalthy— morali; ihere is a healthy 
tone in that bookj dac il ctieb morali 
(majagħmilx ħsara). 

HBAM--is-seconda ta annimal. 

Hbap — għarma, gozz, borġ, mun- 
zell, catasta; katgħa nies, folla; tgħar- 
rem, tgħezzez, tmenzel, tbarraġ ; tin- 
ġabar ma dwar ; toput in a heap^ tagh- 
mel gozz ; / bought a heap ofaery uAe- 



Digitized by 



Google 



HEA 



— 682 - 



HEA 



ful boQka /or ten shillings at the sale^ 
xtrajt għarma ( salt jew gozz ) cotba 
sbieħ b*nofB lira .mir rcant ; amongst 
Vds princely heap^ ( Sliakesp^ar, -flt- 
cliard III J^ fost din il katgħa f.ta nies) 
prinċpijet ; heap on toood^ kindle ihe 
fire^ gbezzez fuk xulxin li njam u kab- 
bad (ati; iii^nar ; and the late dignitiea 
heaped up to tliem, u id-dinjità ( in-nies 
cbar etc. ) ta kabel marru ( inġabru 
coUha ma dwarhom. 

Hbap-plood— baħar kawwi ferm. 

Ħbap-mbal — ehif già gie, gzuz gzuz. 

Hbapbr— min ighezzez, igħarrem, 
ibarraġ jew jitfa fuk xulxin. 

Hbapy— gziez gziez ; braġ braġ. 

Hbar — tisma; tati widen; issir (cau- 
sa fil corti;; titgħallem ; I can't hear 
youfrom here^ ma nistax nisimgħec 
minn hawn ; did you hear mass f (have 
you heard massf) smajt kuddies ? u^Ao 
so deaf as he that will not hear ?, min 
hu trnx daks dac li ma iridx jisma ? 
(jew ma hemmx truz actar minn dac 
li ma jridx jisma etc.) ; tohy donU you 
hear me concerning what I spoke to you 
about ? għaliex ma tridx tatini widen 
għal dac li għedtlec ? Judge N. N. is 
to hear tliis case^ l-Imħallef N. N. sejjer 
jisma din il causa^ jew din il causa 
sejra issir kuddiem Tlmħallef N. N. ; 
thiscase was heard last term^ din il 
causa saret I-aħħar sessioni ; / speak 
io the world those things which I have 
heardofHim, (John, VlII,e6j, jena 
ngħejd (nxandar) mad-dinja dawc il 
ħwejjeġ li tgħallimt minnu ( mil I'Im- 
ghallem Geau); pray let me hear of 
you every now and Ihen, jec jogħġboc 
ietibli (atini I-ahbarijet tiegħec^ cull 
tant ; / hear he is come to Malta, kaluli 
(smajt) li gej Malta; to hear a bird sing^ 
tisma xi ħaġa, għax jigi igħejdlec il 
ghasfnr (tcun taf xi ħaga bil moħbi 
jew privatament) ; / will lay odds^ that 
ere this yeàr expire^ we hear our civil 
swords etc. as far as France^ I hear a 
bird so sing ( Shilkapear, ^ Ilenry VI), 
Nagħmel mħatra (xelin ma lira) li ka- 
bel ma tispiċċa din is-sena ahna icolna 
xi ngħejdu ma Franza, hecc tgħejdli 
kalbi, già z'kiBklli ( hecc già kalli il 
għasfur); tohearteUof to hear say, 



tismaghhom igħejdu ; hecc igħejdu ; 
for I heard say that there were some 
thieves etc.y (liatimer), għaliex smaj- 
thom igħejdu illi chien hemm xi ħal- 
lelin ; to hear well jew Ul, tisma min 
ifaħħrec (igħejd il gidfukec)jewimak- 
drec (ighejd contra tiegħec ; to hear as 
dog in harvest^ kattusa tal ħaddied (li 
ma tincwuieta ruħha minn xejn, jew 
dac li tisma minn widna jidhol u mil 
1-ohra joħroġ) ; he hears like a dog in 
haroest, kisu il kattusa tal ħaddied, 
ma jittiefes xejn ( dao li jisma minn 
widna Jidħol u wil I-ohra joħroġ); liear!, 
hear! isimgħu! isimgħu (bħal ma jak- 
bes igħejd xi ħadd meta jisma minn 
fomm xi wiehed li icun jitchellem jew 
jagħmel xi discors, u igħejd xi ħaġa 
tajba sabiha jew li tgħodd għal min 
icun jismaj. 

Hbard — mismugħ, obdut; sama etc. 
/ was heard, cont mismugh jew obdut ; 
tlie Lord Iieard our prayerSy il Mulej 
sama ittalb tagħna; he was heard 
from here, semgħuh minn hawn. 

Ħbarbb— min icun jisma, wieħed 
minn dawc li icunu jisimgħu (jew minn 
ta I-udienza, uditur). 

Hbarino— smigh ; widen ; ndienza, 
uditoriu ; he is Iiard of hearing^ batut 
minn widnejh, ma tantx jisma, ftit u 
xejn trux ; to condemn one without 
hearing, ticcundanna (ticcastiga) lill 
bniedem minn għajr ma tisma xejn ; 
you would not gioe me the hearing^ ma 
ridtx tatini widen ; / leave you to ihe 
hearing of the cause^ ( Shiikespeare, 
Measure for MeasureJ^ nħallic għas- 
smiegħ (trattazioni) tal cawsa ; as a 
private person he reqnested q hearing ete. 
(IHacaQltty. History of EnglandJ^ bha- 
la persuna (bniedem) privat talab li 
icollu udienza ; speak to his gentle 
hearing kind commends, (ShnkeRpear, 
Richard II J^ kal lill dawc li chienu 
jisimgħuh cliem sabiħ ; / had the good 
luck to be within hearing, chelli ix- 
xorti ncun fejn (nista) nisma. 

Hbarino-trumpbt— strument (trom- 
ba) li jagħmel fwidnejh min hn trux 
biex icun jista jisma. 

HBARKBN—tisma, tati widen; tistAk- 
si\ titcbixxef; tistenna; / hearken^ if 



Digitized by 



Google 



ħteA 



— 688 — 



HEA 



I may^ her business here^ ( Xilton, 
Comuejf jeco nista, nisma hawn, 1-af- 
fari (11 causa) taghha ; (he King oj 
Naplea hearkened my brothers suit, 
(ShukMpMre,Tempe8tj,n'Re ta Napli 
ta widen (ħa ħsieb, tkankal^ għal cau- 
sa ta ħia ; he is sure to hearken to thie 
aecomodation^ sgur jati widen għal din 
it-tiswija ; /learken a/ter their offence^ 
(Shttkespoar, Much ado abont nothing), 
staksi (indaga, tchixxef; u ara z'għa- 
rolu ; the youngest daughter whom you 
hearken foTf (Sh.kenpoar, Taming of 
the Shrewjj 1-actar tifla żaghżugha li 
kiecħed tistenna. 

IlBARKBNBR— min jisma; uditur. 

Hbabsal — ara rehearsal. 

Ħbarsat — xniegħa, ghajdut tan- 
nies, ħo38y vuci; all hearsay reports 
are to be discarded, (lifWis), dac 11 ni- 
simghu jew 11 igħejdu in-nids ma 
ghandniez natu widen tiegħu ; hearsay 
ecidence^ xhud 11 sama mlnn .għana 
hadd jeħor, ( m'huz 11 ra b'ghajnejh 
jew sama hu stess). 

Hbabsb- carru tal mejtin ; tagħmel 
(tagħlak) f tebut u fuk carru tal mej- 
tin ; tieħu fuk carru (cadavru) għad- 
dfin ; iddawwar bi ħwejjeġ ta swied 11 
kalb; wonld she were hearsed at my 
foot^ and tlie ducats in her coffin, 
( Shikespear, Merchant of Venxce \ 
m'huz 11 chlenet tcun maghluka 
(mkegħda) ftebut hawn kuddiemi, u 
bid-ducati maghha ; ihe house is hears^ 
ed about with a black wood, (OrashiiWy 
Sleps io t/ie Temple), Iddar hla mdaw- 
ra collha (mlnn cullimcblen ) b*bosc 
mudlam. 

Hbarsb-oIiOTH — vadrappa, cutra 
għal fuk it-tebut jew 11 ca^Tu tal mej- 
tin. 

'Hbarsb-likb — tal mejtln, funebrl; 
you shall hear good many hearse-like 
airsj tisma ħafna bcejjeċ tal cant don- 
nhom tal mejtin ( cant jew dakk ta 
swiedil kalbjewfunebri). 

Hbart — kalb, kalba, ħila, almu, 
aptity ħajra ; ħrara ; rahħar, 1-actar ; 
chemm jista lcun ; tagħmel 11 kalb, 
iagħmel 1-almu jew 11 curaġġ ; timla 
bit-tajn mlnn gewwa biez issaħħaħ 
ħajt tas-sejjeh; tagħkad (tobrom, tlbda 



tibles) bħal caboċċa, gidra etc. ; tJie 
sacred Heart of Jesus, 11 kalb mkaddsa 
ta Gesu ; it makes my heart €iehe^ Iweġ- 
gaghll kalbl ( nħoss kalbi tinghafas ) ; 
my dear heart ! kalb ta kalbi ( ħanini, 
ghażis tlegħi etc. ); tliis town is in the 
very heart oj Italy, din 11 belt tigi fil 
kalba (fin-nofs sewwa) tal Italia ; that 
apple is rotten at the heart^ dic lt-tu(Bħa 
mnassra fil kalba (mlnn gewwa) ; . those, 
who fouglit will fight wiih lialf a Iieart 
( MacaaUf, Hist of England)^ dawc 
11 lccumbattew ( chlenu fil gwerra ) 
jiccumbattu issa b'nofs almu (b'ankas 
curaġġ jew hila) ; tliey lost Iieart, kat- 
għu kalbhom,ma chellhomz 11 hlla (al- 
mu jew 11 curaġġ ; he brought bui half 
a heart to the discħarae ofhis duties, ma 
chellux hlief ftlt ħajra biez iagħmel 11 
għandu fjew H chellu) jagnmel ; his 
heart was in his work, and tke heart 
giveth grace into every art, ( Loni^feN 
low, Buildinq of the ship X chellu 11 
ħrara fiz-zpgnol tiegħu, u 11 ħrara tati 
gost Tcull sengħa ( jew f cuU zoghol ) ; 
tliis gay charm... beguiled to the very 
lieart of loss^ (ShtkeHpear, Antony and 
Cleopatra )y dan 11 ġmiel 11 igħazzak 
karrak bia ( Ingannani ) 11 tilifni ghal 
1-aħħar, chemm jista icun ; set your 
Iieart at rest^ okgħod bi cwietec (serrah 
moħħoc); heartsj cori (jew coppi) fil 
carti tal-logħob; the Queen ofhearts^ Id- 
donna (dama) corl jew tal coppi; / tell 
you ihis witli an open heart, ngħejdlec 
dana chif inħossha (minn kalbi, ċar u 
tond); at heart^ veru chemm jista icun; 
every woman is at lieart a rake^ (Popp, 
Moral Essays\ cull mara hia 11 vera 
mara (jew chemm jista icun) debuxza- 
ta; for one's hearty għal hajja jew għàl 
ghomor ta, / could noty for my heart^ 
deny it hitnj ( Shakespear, Mercluint 
of Venice j, jena ma stajtz, ankas ġħal 
hajti, nlċhadulu ; to break the lieari of 
toktol bil ghali jew bid-dispiaciri ; to 
find in one's hearty tatic kalbec ; Iconld 
not find it in my heari to leave hifn, 
kalbi ma tatnix 11 nhallih ; to gei jew 
learn by heari^ titgħallem bl-amment ; 
you Iiave to gei these 60 lines by licari, 
trid tltgħailem ( tistudia jew iggib ) 
dawn 18-60 vers bl-amment ; to have 



80 

Digitized by 



Google 



HEA 



— 684 — 



flEA 



at heari, tcan tħobb 1-aotar, toan miġ- 
bad għal ; icolloc moħħoc fi ; tohat 1 
have mo8t ai heart is that spme method 
be thoughtfor aacertaining and fixing 
our Hanguage^ (Swift), 1-actar 11 nixtiek 
( li irrid, li għandi moħħi iberren 
fuk etc.) hua li jgħalrau (isibu a juru) 
zi metuda biex niffissaw u naccertaw 
il-lingua tagħna ; to have ( jew feel ) 
one*8 heart in one*8 mouth^ titwerwer 
bil biża ( msarnec jinżlu f sakajc bil 
biża, jew b*katgħa) ; when I 8ato the 
man coming in toith the knife in his 
hand Ifelt my heart in my mouth^ meta 
rajt dac ir-ragel dieħel bis-8icchina 
f idu, mBarni niżlu f sakajja (niżlu cob- 
ba) bil katgħa ( bil biża ) ; to lay to 
heartjew to take to heart, tieħu interess 
f ħaġa; to set the heart on, tintrabat ma, 
tcun tħobb ferm ; she 8et her heart on 
thi8 house, rabtet kalbha ma din id-dar 
(ma tixtiekx hlief din id-dar) ; toepeak 
to one's heart^ ticconsla, issabbar, tati 
is-fiabar ; to take to heart, icolloc (ħaġa) 
għal kalbec ; to wear one*8 heart upon 
one*8 sleeve, t(jiun ta żakkec f fommoc 
(tgħejdha chif tħossha, titchellem ċar, 
obiC tħossha) ; I do like him becau8e he 
i8 one ihat wear8 hi8 heart upon hi8 
^/^^v^, inħobbu għaliex dac li għandu 
jgħejdiec igħedulec (ma jokghodx jaħ- 
bilec, ta żakku ffommuj; to takeheart 
ofgrace^ taghmel 1-almu (ilcuraġġ) 
" the besieged Turk8 took heart of arace, 
{Mr8. Gadkell, Sylvia*8 Lover8, CLlX) 
It-Toroc assediati ghamlu il kalb ( il 
ħila, 1-aImu jew il euraġġ ) ; a piece of 
groundeut of heartj biċċa art (raba) 
għajjena ; to put one of hearty takta 
kalb dac li icun, tiscuraggih, tbeżżgħu 
(li ma jagħmilx haġa) ; my heart i8 8et 
upon him, kalbi marbuta miegħu ( in- 
ħobbu ferm, bla kies etc. ) ; to win 
one'8 heart, titħabbeb ma, tidħol fil 
grazia ta, jew fil kalb ta ; after a 8hort 
time he succeeded to win her heart, wara 
kasir żmien rnexxielu jitħabbeb magħ- 
ha Xiġaghala iddahħlu f kalbha) ; tohat 
tJie heart tliinketh the tongue speakethy 
culhadd ighejd li jakbillu ( li tħoss il 
kalb jitchellem il fomm ) ; break my 
heart and bring me a plaster^ 1-ewwel 
idrobni mbagħad dur bija(żiegħel bija). 



ĦBABT-AonB— ugigħ ta kalb, dulari. 

Hbabtand olub r xorta ta camla 

Hbab^ and dabt / (duda). 

Hbabt BBAT— xewka cbira; but one 
heartbeat in their bosome, (Longfellow 
Song of Iliaioatltajf ma bemmx ħlief 
xewka cbira waħda f kalbhom. 

Hbabtblood— demm mxerred jew 
li wieħed iċarċar Cgħal xi ħadd); il haj- 
ja li wieħed jati għal xi ħadd etc. ; il 
vern ; the mortal Venue, the heart blood 
of beauty, ("Sbakespear, Troilue and 
Cre88ida)y Venere il mortali, il veru 
ġmiel. 

Hbabt-bond— xorta ta tkegħid ta 
gebel (cantuni) fil bini ta hajt. 

HBABT-BouND—xħiħ, idu magħluka, 
għadma. 

Hbabt bbbak— dispiacir, piena, du- 
lur, dieka ta kalb ; nor yeare, nor heart 
break etc, ( ByrOD, Heaven and Earth)^ 
u la snin (żmien) u l-ankas pwieni (di- 
spiaciri etc.) 

Hbabtbbbakbb — min jaksam il kalb 
jew jati dispiacir, icun caġun tapwieni; 
troffa xaghar ta sinjurina ( ta mara ) 
ghal xi locket eto. 

HBABT-BBBAKiNa— ksim il kalb, tal 
ksim il kalb. 

Hbabt-bbokbn— b' kalbu maksuma, 
iddispiaċut, mgħolli, kalbu tuġgħu. 

Hbabt-bubn ( jew Cabdialoia ) — 
mard tail kalb; hrik fli stoncu, mkata.' 

Hbabt bubnino — li igib ugigħ il 
kalb, ta ugigħ il kalb; li igib għira; tal 
għira. 

. Hbabt-cam — camm^ rota scentrata 
(m'hix fin-nofs) f macna ghad-dawran 
jew biex timxi jew tħaddem ħaġ'oħra. 

Hbabt-obbtain— sgurissimu, eertis- 
simu. 

Hbabt cooklb— xorta ta cocċli. 

Hbabt-dbbp— fil fond (fil kiegħ) tal 
kalb. 

HBABT-DisBASE—mard il kalb, car- 
diopatia ; Uiat man ie euffering fiH>m 
heart disea^e, dac irragel marid b'kal- 
bu. 

HuABT DBOPS - bichi (dmugħ) sincier 
li icun gej mil kalb. 

Heabt batino— ichel il kalb ( ichel 
ta kalb, incwiet, tferfir etc. ). 

Hbabtfblt— sincier, veru, tal kalb 



Digitized by 



Google 



n^k 



— 686 — 



fiHA 



tnil kalb ; / beg leave to offer you my 
keartfelt thanks for tlie money you 
eent /or my poor faiher^ nielm 1-ardir 
nizzacħajr tassew minn kalbi għal flqs 
li bgħatt lil missieri ; ^tr^ him my 
heartfelt eympathies^ ghejdla cbemm 
għelejt ghalieh Cgħejdlu li iena nagħ- 
dra sinceramenty minn kalbi jew 
b'kalbicollba;. 

Ħeart-frbb — li ma iħobbx, li ma 
iħo88x, li kalba ma tħossz. 

Heabt-grtbf — pwieni, dalar jew 
ngigħ ta kalb cbir. 

Ħbart-hbartbdnbss — cbarija ta 
kalb, ingratitadini. 

Hbart-hatrbd — mibgheda ( odia ) 
cbir, mil kalb. 

ĦEART-HBA'\àNBSS— Bwied il kalb. 

Hbart-heavy — kalbu dejka, trist, 
jew kalba sewda. 

Hbartlikb— bħal (għamla ta) kalb. 

Hbart pba— il kalba taż-żerrigha. 

Hbartquake— roghda fil kalb. 

Heart-rbndino — tal ksim il kalb, 
li jaksam il kalb; materials for the 
darkest and heart-reading talee^ (Hacan- 
lay, IJietory of England J^ soggetti 
hwejjeġ, affarijiet jew ġrajja għal rac- 
conti I-actar coroħ a li jaksma (iċarta) 
il kalb. 

Heari soald - ara heartbarn. 

Heart shapbd Qew oordatb; li gej 
bhal (li ghanda gnamla ta, jew li don- 
na) kidb. 

Hbart 8HBLL— zorta (isem) ta ar- 
zella jew frotta tal bahar. 

Hbart-siok— iddispiaċat jew mghoUi 
ferm ; b'kalba marida jew maksuma. 

Heart siokbnino — li imarrad jew 
idejjak il kalb; li igib dwejjak ta kalb. 

HeART-SIOKNESS) • j •! u 11 u * 
HBART-SINKINGr^*^^''^*'*^'^""- 

Heart-sore— ugigh ta kalb ; piena ; 
li għandu kalbu marida ; li igib mard 
jew dwejjak ta kalb ; heart-sore sighs^ 
( Hhikespear, 7W Gentlemen of Ve- 
rona ), tnehid li irakkaklec kalbec ( li 
imarradlec kalbec, jew li igiblec mard 
il kalb. ) 

Heart-sorrow— dispiacir jew għali 
cbir. 

HBART-STiRiuNa— li ikankal il kalb. 



Hbart STRiOKBN^li imiss il ( mit- 
fugħ għal ) kalb. 

Hbart-btrino— nerv (vina) tal kalb, 
ta ma dwar il kalb). 

Heartstruok — ara heart stricken. 

HBARTBWBLLiNa ~ H jimla il kalb 
(li icattar fil kalb). 

Hbart swoln — minfuħ bil cburia ; 
mimli biħ in-nifsu. 

Hbart-wheel— ara heart eam. 

Heart wholb - kalbu bierda, li ma 
iħobbz ; ta kalb sinciera, fidil, ta kal- 
bn fidejh. 

Hbart wounded— b'kalbu midraba. 

Hbart s BASB— paci, cwiet ; mistrieħ 
tal moħħ. 

Heartbd ^ bil kalb ; fll kalb ( il 
gewwa.) 

HBARTEN—tagħmel il kalb, tinco- 
raggixxi ; hie heartening speech rouaed 
our C0U9 age^ il cliem tieghu (id-discors 
li kaU kankal l-almu fina (kanklilna il 
curaġġ). 

Hearten— tati is-scAħa 1-art ; tagh- 
mel għammiela ; forget not ilien with 
richest dung to hearten itagain, (ll8]r, 
Vtrgil)f la* tinsiez, mela, illi b'demel 
(ħmieġ) grass targa iggib 1-art għam- 
miela. 

Hbartbnbr — min (dac li) jagħmel 
il kalb, 1-almu jew il curaġġ lil ħadd 
jehor. 

Hbarth— chenur, fuglar, ċnmnija; 
id-dar, il familja ; preparing on t/ie 
liearth his mean repast^ ( Bolingbroke, 
lieflection upon Esile ^, ilesti ( isajjar ) 
fuk il fuglar 1-ichel tiegħu dgħajjef ; / 
u>iU not hurt your hearthf (Shakespear, 
Cariolanusjy ma noffendix il familja 
tiegħec. 

Hbarth-bottom — gebel għai ċangar 
ta forn Cjew ta fu^lar). 

HbARTH BRU8H JOW HbARTH DROOM — 

zcupilja tal-lanżit etc. ghal fuglari. 

Hbarth monby ) taxxa fuk il fuglari 

Hbarth penny / jewiċ-ċmienilidari 
(sas-sena 1G88) chionu iħalsu Mnghil« 
terra. 

Hearth plate— gradilja Cħadid) ta 
forġa. 

Hbarthlbss— bla dar, bla familja 
(bla fuglar, bla ċumnija.) 

Hbarthstone — iċ-ċumnija, il fug- 



Digitized by 



Google 



HEA 



— 686 



Hl^A 



lar ; gebla għat-tnaddif jew tbajjid 
taċ-ċammnija etc. 

Ħbartilt— bil kalby mil kalb ; 1 love 
her heartily, nħobbha ferm (b'kalbi col- 
Iba) ; I tJiank you heartily^ nizzichajr 
minn kiegħ kalbi (bii kalb jew b'kalbi 
collha);/i« made me laugh heartily^deA- 
haoni bil kalb (ferm» bid-dmugh) ; we 
always eat heartily there, dejjem chilna 
ferm hemm. 

Hbartiness — kalb, ħrara, sincerità; 
il kawwa, 1-akwa ; he is in the heart- 
inesB ofhis appetiie notr, issa ha fl-akwa 
(fl-akkal) tal aptit. 

Hbartlbss— bla kalb, kalb jebsa. 

HBARTLBssMBSs^kalb jebsa, għażż. 

Ħbartlbt — kalb żgħira. 

Ħbartsomb — hieni, cuntent, ferħan; 
li jagħmel il curaġġ, li jagħmel il kalb. 

HBARTY—tal kalb, bil kalb, veru, 
fidil, sincier ; ferban, hieni ; bl-aptit ; 
f sahtu, kawwi ; tas-saħha, li jati is- 
sahha ; li ixabba ; taz-zaba ; eminenti, 
msemmJ, cbir ; hearty his laugh and 
jovial xjoas his song ("Seott, the Poacher) 
id-daħca tiegħu bil kalb, u hieni il 
ġhana tiegħu ; my hearty friends^ you 
lake me etc. (Shakespear, Antony and 
Cleopatra), ja veri ħbieb (sincieri jew 
fidili) tiegħi, inthom iżommuni etc. ; 
he is a hearty man^ dac ragel fsaħtu 
(kawwi, jiflaħ); lieartyliving^ għajxien, 
ichel, sustanzius ; a short but hearty 
mealf icla ta ftit iżda bl-aptit, jew ichel 
ftit iżda li ixabba (taz-zaba) ; Isajah 
that hearty prophet (h^Umert Wbrks)^ 
Isaja dac il profeta cbir (msemmi^. 

Hbat— sħana, żbroff, ħruk (fil ħalk), 
ħeġġa ; għadba, corla, corsa (giria ta 
żiemel ftigria) ; issahħan, tisħon, tiġri 
(tagħmel^ corsa bħal ma jagħmel 
żiemel f tiġrija ; we could not bear ihe 
heat this moming, ma stajniex nissa- 
portuha is-sħana dal għodu ; the heat 
of the ginger, il ħruk tal ( li jagħmel 
fil ħalk il) ginger ; he fell in tfie heat of 
tlie /ightf waka (miet, spiċċa jew katluh) 
fil ħeġġa (fl-akwa, fl-akkal) tal battalia 
jew tat-taktigha ; when I saw him he 
was in a great heat^ meta rajtu jena 
chien f saħna (corla, għadba jew dagħ- 
digħa) cbira; the heat ofyouth, l-akwa 
(1-ahjar; taż-żgħużia ; with great heat, 



b'heġ^ Cħrara) obira ; m the heai of 
my business /le went away, fl-akwa 
(fl-iAjar) tan-negoziu tiegħi mar a 
ħallieni ; his horse has run a heat^ iż- 
żiemel tiegħu gera (għamel) corsa ; 
heot the poker, saħħan il hadida tat- 
taħwid tal faliam taċ-ċumnija ; heated 
through and through with wrath and 
love (Tennyson, Princess) msaħhnin 
u msaħħnin iajjeb bil ghadib fcorla^ 
u bli mħabba ; meatfills knaves and 
wine heat foois (Sbakcsptfar, Simon 
of Ai/iens, il-laħam jimla żakk il bric- 
cuni, u 1-imbid isahħan ras il boloh. 

Hbatbd } ®'*°^' msaħħan ; micwi. 

Hbatbr— min (dac li) isaħħan jew 
jicwi ; stufa, .caloara tan-nar etc., 
ħadida għal mogħdija ; caldaruh, pa- 
gna cbira fejn isaħħnu is-sugu tal 
cannamieli kabel ma jibdew igħalluh. 

Hbatful— sħun. 

HBATĦ-moia, xgħara, wesgħa fil 
campania mghottija bil ħaxix (bhal 
għalka) ; savina, isem ta sij[ra. 

Hbatħ olad — mgħotti (mimli) bis- 
siġar (bis savina ). 

HpATĦ oooK -\ isem ta għasfur li 
icun fuk ix-zagħri, il haġla ta sidritha 
ħamra (igħejdulha ucoll Orous jew 
Afoor cook), 

Ħbatħbn -pagan, idolatra, min jati 
kima Qaduraj rullut foloz; tal pagani 
tal idolatri, ta dawo li jutu kima ( ja- 
duraw ) I-allat foloz. 

Hbathbndom — lart fejn bemm 
(jimxi jew jinsab; il paganesimn, 1 ido- 
latria gew il għati ta kima 1-allat fo- 
lo^) ; paganesimu ; idolatria. 

Hbathbnish -pagan, idolatra, sal- 
vaġ>, aħrax, kalil, crudil, chiefer ; io 
alter ihe laws of ihe heaihenish religion, 
(Uoki^f ), biex ibiddel il-ligijiet tar-re- 
ligion pagana, Cromt('«/{ made a fieai/ien- 
ish or rai/ter iu/iuman edici^ ( 8outb ), 
Gromwell ghamel (hareġ) editt crudil 
jew inuman (m'hux ta bniedem). 

Hbatubnism — paganismu, idola- 
tria, kima 1-allat foloz. 

Hbathbnizb — tagħmel pagan jew 
idolatra. 

nBATiikNNBSS- ara /leai/iendom. 



Digitized by 



Google 



fiBÀ 



- 661 - 



B£à 



Hrathenry— paganeBima,kima 1-al- 
lat foloz. 

ĦBATĦBR—savina, siġra fil Calluna 
Vuharis ), 

Ubathbr bbll— il fjar tal Ileather 
heco msejjaħ ghax gej bħal kampiena. 

Ħbathbr-blutter — ieem ta tajra 
jew għasfar, il beccoċċ. 

Hbathbr-oow — kabda Ckatta) zcuc 
tas-siġra, savina ; xcupa taz-zcuc tas- 
savina. 

HeATHBRY I ^„.fc • 

Heathy r^8hri. 

Heating— li isaħħan, li ikankal, li 
jixghei ; shana, tishin ; chiwi ; tlie 
heating o/ an oven, is-sħana (il chiwi) 
ta fbrn. 

Ħbatino APPARATU8— cannoli, ċmie- 
ni etc. għas-shana (biex isahħnu) dar 
etc; 1-armar għal biex i^iomm dar etc. 
sħuna. 

HBATiNO-TUBi^—tubu (pipo) fil cal- 
darun ta macna li icun fin-nar. 

Heatlbss— bla sħana. 

Hbave — tarfa, ittalla ; tintrafa, 
timla;titfa, twaddab; tiġbed; tilheġ. 
tithaUa, titħabat ; rfigħ, tligħ, leh^a, 
takligħ ta li stoncu ; he heaved his 
blade aloft (Tennyson), rafa (talla) fil 
gholi ix-xabla tiegħu ; the dough began 
to heave, il għagina bdiet titla; she 
heaved the name of father pantingly 
forth ( bhHkespiaf , Lear ), kalghet 
(ħarget) minn gewwa sidirha, bi tnehi- 
da,l-iBom ta missier; the glittering fishes 
tliat heave ourfrithn (Thom8on>, il ħut 
li ilekk li jimla il baħar (id-daħliet tal 
baħary tagħna; up the high hill he 
heaves a huge round stone (Pupe, 
Ilomer, OdyseaJ^ għat-telgħa tal mun- 
tanja għolia hua igherbeb il fuk gebla 
cbira tonda; the sailor heared down 
tlie leadj il baħri tafa li scandall il 
baħar ; tJiey had struggled and heaved 
for a change in the Government ever- 
since tlie reiqn of.. ilhom jaħdmu u 
jitħabtu sħiħ biex icollhom tibdila fil 
gvern mir-renju ta... ; to heave in 
stays^ iggib b'astiment prua ghar-riħ ; 
to heave down, tmejjel bastiment għal 
carina ; tati carina ; the ship also was 
so leaky that 1 doubted it xoould be ne- 
cessary to heave her down at Datavia 



(Cook, Voyages)\ il bastiment OOoU 
chien jagħmel tant ilma illi jena id^ 
dubitajt (bżajt wisk) li chien icolna 
natuh carina f'Batavia ; to heave asiern, 
issija (tmixxi baetiment lura jew bil 
poppa) ; to heave in sighi, tigi in vista 
(b 'baBtiment) ; a heave of a stone\ te- 
fgħa ta gebla ; there is matter in these 
sighy these profound heavesyou must 
translate (Shskespear, HamletJ, dana 
it-tnehid m'hux ta b'xejn; jaħtie£[ 
tgħedilna għala dana it-tnehid (tfiga 
ta nifs kaww.i) collo. 
Heavb offbring 1 ( fir-religion tal 
Hbavb bhouldbr / Ldud) li spalla 
tal muntun li chienu josaw Lhud fi 
żmien Aronne bħala offerta ( olocao- 
stu ). 

Hbavbn — genna, sema ; tithenna ; 
tibgħad il genna ; we will meet in 
heavenj niltakgħu il genna ; the Holy 
Spirit was sent down from Heaven^ li 
Spirtu Santu niżel mis-sema ; Hie liost 
oj heaveuj il cwiecheb, 1-angIi; and 
wlien thou seest the sun^ and the moon^ 
and the stars^ even all the host of heaven 
f Deutoronomy)^ u meta inti tara ix- 
xemz, il kamar, ii cwiecheb, id-dew- 
widija ta cwiecheb; I saw the Lord 
sitting on His throne and all the host of 
lieaven standing by Him on his righi 
hand and on the lefi ^I, KingsJ^ rajt il 
Mulej kiegħed fuk it-tron tiegħu, o 
I-eserciti coUha tal anġli keghdin ma 
dwaru mal-Iemin u max-xeliug tiegħo ; 
Ileavens I is-Bmewiet ; Our Father who 
ari in Heaven, Missierna li inti fis- 
Smewiet ; he heavens himsel/ on earih^ 
( Adams, Work I \ jithenna fuk din 
1-ait. 

Hbaven asfirino — li jixtiek, li irid, 
icun il genna ; ghal genna. 

Ubaven BORN— li nieżel C mnissel ) 
mis-Sema. 

Hbavbn direoted — għas-Sema 
( lest ). 

Hbaven FALLEN— li niżel (gi&) mia- 
Boma. 

HBAVEN-aATB — il biob tal genna. 

Heavbn giftbd— mgħoti mis-sema. 

Hbavbn inspirbd — mdawwal (spirat) 
mis-Bema. 



Digitized by 



Google 



HEA 



- 6«8 - 



fiSA 



I^BAVBN IM8TRUCTBD — mgħàllem 

(immizxi) mis-sema. 

Ħbavbnward - lejn is-sema. 

Hbavbnizb — tkaddes, tagħmei li 
ican tajjeb għal genna, tissantifica. 

Heavbnlinbbs — kdasia tas-Sema, 
tieba tal genna. 

Hbavbnly-- tas- 8ema» tas- Smewiet-, 
tal genna ; divin, apgelicu ; v^ho can 
Btop the course of the heavenly bodiea? 
min jista iżomm il mizi (il giri etc.) 
tal cwiecbeb etc. tas-smewiet ? ; the 
heavenly ^irits^ li spiriti tas-sema 
(ta8-8mewiet) 1-anġli etc. ; ii wae bright^ 
U was heavenly l hui *t ie past (Moore, 
Fire WorshippersJ^ . chien sabiħ ( ta 
ċmiel cbir), cbien anġeiica, iżda għad- 
da (epiċċa). 

. Hbavbnly mindbd — moħħa (ħsiebu) 
biB8 (fl-affarijiet taB) fis-Sema. 

HBAVBRr-min italla; ħaddiem, (a- 
bourer, ftarzna li iniżżel tagħbi mil 
brachen eto. għal I-art, (li iħott tagħbi 
miċ-ċattri etc. għal moll) ; coalrhearer, 
tal faham (ġarrier tal fabam jew wie- 
ħed li iġorr il faħam fuk Bpaltu mil 
bastiment għall art iew cuntlariu). 
. Hbavily — bit-tokol, bil mod (fil 
mixi) ; ferm, il ħela wisk ; ħafna, 
'Bħiħ; bi Bwied il kalb chir ;to go on 
Iieaoily, tmixxi bil mod (bil cbemm tit- 
ħarrec) ; he complained heavily, Imenta 
sħiħ ; why looks your gra'ce so heavily 
tO'dayf (Sh«ke8pe«r, Ridiard JII J^ 
ghaliez Sinjnr, tidher hecc kalbec 
sewda (mnicchet etc.) illum ? 

Hbavinbbs— tokol, pie, Bwied il kalb, 
nichet, bqri, ngħas ; għoli u tieba tal 
art (tal hamria, ta raba) ; I cant bear 
this heavinesSf ma niBtax nisBaporti 
(ma niflaħx ghal) dan it-tokol (jew 
dan il piB^ ; a moment's heaviness they 
feel (WordBWortls Mot/iers Returnj, 
iboBBU mument ta Bwied il kalb ( jigu 
fukhom mumenti ta nichet jew ta 
Bwied il kalb) ; your storyput luaviness 
in me (Shakespear, TempestJ^ li etoria 
tieghec gibitli il buri (jew nghas), 
(dejkitli kalbi); we commence tofeel the 
heaviness of taxation now, iBsa bdejna 
nhoBBuh il pis tat-taxxi; by reason of 
the heaviness àndfatness of tfie ground 
(ArbatbDOt), mhabba fil fond (għoli) 



u tieba (qualità tajba u graaea) tal 
art (tal ħamria). 

Hbavino— rfigħy tligħ; nife kawwi 
bhal tnehrda, li joħroġ mil kalb. 

Hbavibomb— ta ewied il kalb; li igib 
ngħaB jew il buri. 

Hbavy — tkil, bi ngħas, ibleħ, ta 
Bwied il kalb ; mgħobbi ; aħrax, kalil ; 
tkil, difficili, jebeB ; mħarbat, maklugħ; 
għammiel (graBBotc.); kawwi, cbir; 
tkila (mara) ; youll find that chair too 
heavy for you to carry all the way, inti 
tara li dac iB-eiġġu tkil ghalic biex 
tieħdu ( terfgħu) ittriek coUha; he 
cameand/ound them asleep again^for 
their eyes were heavy^ (Mitlhew), già 
u raġa eabhom rekdin, għaliex (għaj- 
nejhom) chienu bi ngħae; o heavy 
ignorance I (Shakespear, Othello\ 
injuranza belha! ; where ride the ship 
heavy wiUi fnir haired slaves (Haoaoliy 
Law of HoratiusJ, fejn igħaddi il ba- 
stiment mgħobbi bi rsiera xagharbom 
isfar ; sent hit/ier hy my husband to 
impart tlie heavy news (Won)HWOrlh, 
Excursion), bgħatt hemm biex inwae- 
sal ma zewġhi 1-aħbar ta ewied il kalb; 
whose heavy hand liath bowed you to 
the grave, (ShakeapBdr, Macbetli\ li 
I-id tiegħu kalila ( ħarxa, chiefra ) 
bakghet 8a chemm bagħtitec il kabar; 
this, I consider^ a heavy taskj dina, 
għalia, hia biċċa xogħol jebBa ; a heavy 
road, triek mħarbta, maklugħa collha ; 
heavy lands^ artijet (raba) għolijn jew 
li fihom ħafna hamria (fondi) a grassi 
jew għammelin; a lieavy crop, wiċċ 
(ta raba) abbundanti ; a heavy noise, 
għajta (ħoBs) cbir. 

Hbavy armbd — armat, b' armar 
Cgħodda tal ġlied etc) tkal. 

Hbavy oaitbd ~li jimxi b'paBS tkil, 
jew bil mod. 

Heavy handbd— goff, li ma għandux 
idu ħafifa ( ghax-xogħol, maniġġar 
tal-armi etc^ 

Hbavy-hbaded— Btupidu. 

Hbavy-hearted — kalbu aewda, 
mnicchet. 

Hbavy-ladbn — mghobbi ferm ; 
b'taghbia tkila ; għajjien taħt il pis ; 
mtakkal; come unto me all you thut 
labour and are heavy'ladeH and I will 



Digitized by 



Google 



BEA 



— 689 — 



HEB 



give you rest (Mstihew, X/, i?<S), ejjew 
għandi inthom li intcom mħaddmin u 
u mtakklin bix-xogħol a jena nserraħ- 
com (u fia issiba il misirieħ). 

Hbavy wbioht * li igib actar mil 
pis stabilit (żiemel etc. ftiġria li igib 
pis àctar milli ican bemm stabilit). 

Ħba\ti8H — actarx tkil. 

Ħbazy — maħnak; li għandu sidra 
isaffar man-nifs f bhal ta wieħed asma- 
ticu), b'nifsu kasir. 
. HEBBBR-MAN—sajjed (li jistad caħli 
etc.^ fil baxx, meta il babar jofroh jew 
icun fieragħ. 

Hbbbino wbars— nassi jew għażel 
għas-sajd tal cahli etc. meta il baħar 
ican fieragħ jew jofroħ. 

Hbbdomad - gimgħa ; sebat ijiem. 
• Hbbdomodal— ta oall gimgħa, tal 
gimgħa ; an hehdomodal councilj cansill 
(lakgħa) ta darba fil gimgha (ta call 
gimgha); hebdomodalpolitician^ politicu, 
bniedem jew wieħed fil (pulitica) li 
ibiddel il fehma tiegħu sicwit, bniedem 
politicu li m*hax sod, li jilgħab» fil 
fehma tieghu ; all thie from lietening to 
variable hebdomodal poUticians (B r ke), 
u dana collu ^ghaliex wieħed jisma 
minn-nies politici (tal politica) li ma 
għandhomx febma soda, jew li m*hu- 
miex hlief iduru u igħejdu issa hecc 
u issa hecc. 

HbbdomodaryI tal cimgħa, ta cull 

Hbbdomodbr Jgimgna; thia blessed 
hebdomodary round^ (Beautuoiil), din 
I-imkaddsa dawra ta cull gimgħa. 

HBBDOMATiOAL—ta cull gimgħa, ta 
darba fil gimgħa. 

Hbbb— Alla falz ("mara jew xbejba) 
tal giuvintu u taż-żgħażia, li tigi bint 
Jupiter u Ġuno ; Hebe chienet miż- 
muma li tarġa i(^ibjew tagħmel ix- 
xjuħ zagħżaħ; iTebe, i^Qm ta waħda 
mill-astri jew cwiecheb cbar, is-sitt 
waħda li sabu (chien raha I-ewwel dar- 
ba Hericke fl-1 ta Lalju 1847). 

Hbbbn - ebanu ; the touah shaft of 
heben wood, (Seolt, Bridal o/ Trier" 
mainj, il-Iasta jebsa tal injam tal 
ebanu. 

HrnETATB— li itakkal ir-ras, li ji- 
tsapidixxi; beef may confer a robuet- 
neee on tlie limbe of my son^ but will 



hebetàte his intellectuah^ (Arbathaot 
and Popef Martin Scriblerus ;,il-laħam 
(taċ-ċanga) jista isaħħaħ il gisein ta 
ibni iżda itakkallu rasu (jaghmlu stu- 
pida). 

Hbbbtation — stupidaġni, ras stu- 
pida. 

Hbbbtb— stapidu, ras kargha. 

Hbbbtudb — stupidaġni. 

liBBRAio ] \^^ 1^.1^«^' Ebrajc, Isien 

__ Vjew il-hngua Bbrajca 

Hbbraical JjewLhudia. 

Hbbraioally— la Lhadia, chif jagħ- 
mlu Lhud. 

Hrbbaism— Ebrajsmu, għajdut ^es- 
pressioni etc.) tal Lbud jew Ebrajca. 

Hbbraist— wieħed li jaf sewwa (let- 
terat) fi Isien Ebrajcu jew Lhudi. 

Hbbraistioally — Ebrajcament, 
b'mod, b'sens Lhudi ; which is hebrai* 
stically used in the Nero Testament^ 11 
hu usat b'mod (b*sens) Ebrajc, jew 
chif jifhmah Lhud, fit-Testment il 
ġdid. 

HsBRAiZB^takleb fi Lsien Ebrajc; 
titchellem I-Ebrajc ; tagħmel bħal ma 
jagħmlu il Cl-asu tal) Lhud. 

Hbbrbw— Lhadi, Isien Lhudi jew 
Ebrajc ; tal Lhud, ta Isien Ebrajc jew 
Lhudi ; the land of tlie Uebrews^ I-art 
ta Lhud (il Palestina) ; the Hebrew 
languagCf Isien Lhudi jew Ebrajc. 

Hbbrbw wisb— cuntlaria, sens op- 
post jew maklub ; li tifhmu xort'oħra 
jew cantlariu; the thesis vice versa put 
shouldhebrew'wise he understood,(P rior^ 
AnotJier Episile etc), it-tesi mkegħda 
cantlariu (xort*oħra j'ew bil maklub) 
għandha tiftihem cuntlariu ( b'sens 
oppost). 

Hbbrbwbss — Lhudia, mara Israe- 
lita. 

Hbbrbwist— ara Hebraist\ 

Hbbrioian — wieħed letterat fil (\\ 
jaf tajueb il) Isien Lhudi jew I-Ebrajc ; 
he is one of the best Hebricians we have, 
wieħed mill-ahjar nies letterati fl (li 
jaf tajjeb I-)Ebrajc jew Isien Lhudi. 

Hbbridban I mil, jew tal, Gl^jj'er 

Hbbridian / Ebridi ( li jiġu għal 
costa tal punent ia li Scozia. 



Digitized by 



Google 



HEC 



— 640 — 



HED 



Hboatb— Alla falz (mara) tal Grie- 
ghi bint Jupifer ; li igħejdu li cbienet 
tiġġerra mad-dinja bil-lejl u miżmuma 
bbala il patruna tal abbisdi infernali. 

Ħboàtolitb (jew Moonbtone) — isem 
(xorta) ta ħaġra jew mineral. 

Heoatomb— sacrificiu ta mitt ghen- 
dua. 

Hboatompbdon — tempiu twil mitt 
pied (ta 100 pied tul). 

Hboatonstylon — bini (fabbrica) li 
fiha mitt colonna. 

HBQK-maxtura fejn jeclu il (ghal 
għalf tal) bhejjem ; isserpeggiar jew 
dao il-liwi jew tisrip ta xmara ; xorta 
tagħażei (xibca) ghas-sajd; lucchett 
ta bieb« 

Hboklb— tomxot jew trextel il għa- 
.żel ; moxt jew rixtiel tal għażel ; tifni, 
iddejjak» tmcwieta. 

Hboklbr— min jomxot jew irextel il 
għażel ; min (dac li) jifni jew idejjak 
iill ħadd jehor b'ħafna mistoksiet etc. 

Hecklinq — mxit, trextil tal għażel ; 
fini, dieka, vessazioni. 

Hbotarb - chejl Francis tal wisa etc. 
tal art li igib 11,960 jardi ilngliBi) 
quadri ; an Jlectare is equal to 11^960 
square yarde^ ^ectare, jagħmel ( fih) 
11,960 jardi qwadru. 

Hbotabtylb— li fih jew għandu 6 
colonni (b'eitt colonni). 

Hbotio— (deni) biered, twil jew li 
jibka żmien twil fukec li jifnic u jic- 
cnnsmac ; etticia, marsuttin, mard 
rkiek. 

Hbotioal - tad-deni biered, lijifnic 
Q iwakkghec (igibec) f marsuttin jew 
etticia ; I wUl keep Uie eickness from 
being hectical^ {Wootton, Reliquice)^ in- 
żomm il marda li ma takax f etticia 
(marsuttin jew mard rkiek). 

Hbotooram— ettogramma, chejl jew 
pis Franois li fih 100 gramma, jew 8 
ewiek u 8 drammi u ftit, pis IngliB. 

Hbotolitbb — ettolitru, chejl Francis 
tal imbid u żrieragħ etc. li jasa £ 
busheU^ 6 galluni, u 7 pints Inglisi. 

Hbotombtrb— chejl Francis (tat-tul 
tat-torok etc.) li fih 10 metri jew ftit 
fuk il 109 jardi. 

Heotor— Ettore, (fli Storia) 1-iben 
ta Priam q IJecuba^ u 1-actar kalbieni 



gwerrier fost il gwerrieri ta Troja— 
spiċċa maktul minn Achilles ; wieħed 
lijiflaħ, li jiggieled, bullv; tiggieled, 
tivvesBa għal ġlied ; tħedded biex tig- 
gieled. 

Hbctoribm — ġlied, stedin, vessar 
ghal ġlied 

Hbotorly— ta bulli^, ta gellied, bil 
ġlied, bli stedin għal ġlied. 

Hbotobtbrb— chejl Francis t^I ħwej- 
jeġ Bolidi, ta 100 metru cubu jew ftit 
actar minn 8581 pied cubu. 

HBDDLB-ii moxtgħal ħajt tal med- 
da ta newl ; tghaddi il ħajt minn li 
mxat li icun hemm fin-newl għal 
medda. 

HBDBNBBRorrB— isem (xorta) ta mi- 
neral iswed. 

Hbdboma— xorta ta ħaxixa (siġra) 
bħal melissa. 

Hbdbra— xorta ta liedna. 

Hbdbraobous— tal liedna, li jaghmel 
il-Iiedna. 

Hbdbral— tal-Iiedna, maghmul mil 
liedna. 

Ħbdbratbd — mżejjen bil curuni tal 
werak etc. tal-liedna. 

Hbdbric — tal-Iiedna, magħmul 
(mnissel) miMiedna. 

Hbdbrio aoid — acidu li isir miż- 
żerrigħa tal-liedna. 

Hbdbrifbroub — li jaghmel (jati) il- 
liedna. 

Hbdbrosb - tal-Iiedna, collu liedna 
(mimli liedna). 

Hbdoe -ħajt (ta għalka) tal ħaxix, 
burdura ; iddawwar, tagħlak ( għal- 
ka etc.) b'ħajt tal ħaxix jew b'burdura; 
iddaħħal gewwa ; tfixchel ; tkiegħed 
fit-triek, timla moghdia ; Jie planted a 
vineyard there and set a hedge round it^ 
hawwel ħafna dwieli (għamel vinja) 
hemm u dawwarha fgħalakha) b'ħajt 
tal ħaxix ; the husbandman planted a 
vineyard and hedg^d it about^ ( il bidwi) 
għamel (ħawwel) ħafna dwieli u daw- 
warhom b'ħajt ; / will hedge up your 
way with thorns, (Hosea), nimla it- 
triek tiegħec (minn fejn tgħaddi inti) 
bix-xewc, biex nfixclec ; to hedge a bet^ 
tagħmel mhatra (ftiġria etc.) mai- 



Digitized by 



Google 



HED 



- 641 — 



HEE 



żewġ bnadi, biex jecc titlef ma titlifx 
wisk (billi minn xi banda tirbaħ sgur); 
he sttre (o hedge in some buBtness of 
your otOTt^ (Swlft, Directums for Ser- 
vantsj^ kis li iddaħħal Ctaħseb biex 
iddeffes) xi affari ("xi ħaġa) tiegħec. 

Ħedgbaoobntor— ara kedge sparrow. 

Hbdge born— ta wild (razza) baxx ; 
wild il kanfud ; toe are all hedge born^ 
aħna il coll ulied il kanfud, ħadd ma 
għandu bie;: jiftaħar li hu nobbli, jew 
li gej minn xi demm nobbli, tal cba- 
rat etc.) 

Hbdob OREEPER— min jistahba taħt 
il ħitan. 

Hedgb fumitary— isem ta ħaxixa, il 
fumaria. 

Hbdgbhog— il kanfud ; isem (xor- 
ta) ta ħuta; isem ta pianta jew ħaxixa. 

Ħbdge MARRiAGB—żwie^ clandestin 
(m*hux chif imur, fil cnisia n bix- 
xhnd etc). 

Hedgb nettlb — isem ta ħaxixa ; te 
Skalli. 

Hbdgb notb— chitba, tharbix, chit- 
ba ta wieħed ("autur) tat-tużżana jew 
ta I-isem ; they left tħeae kedgenotes for 
another sort ofpoem^ (Dryden), ħallew 
dawn ir ħafna ħmerijet ta chitba floc 
xorta oħra ta poesia. 

Hbdgb PRIB8T — kassis li ma għa- 
milx cors sewwa ta li studii, jew li 
studia f xi scola żgbira tal campania 
(actarx hecc jissejħu il kassisin li 
għaddew becc, fl-Irlanda). 

Hbdgb rhtmb — poesia, bħal dawc 
tal carti tas-sitt habbiet ; poesia tal 
isem, versi mkabblin (u actarx mkab- 
blin hażin ucoll) minn għajr I-ebda 
sustanza. 

Hbdgb sohool— scola fejn isir tagħ- 
lim baxx, scola żgħira, f xi oamra, fil 
campanja 

Hedgb shbars 7 mkass tal ġardi- 

Hbdgb soissors) nari. 

Hedgb sPARRowUsem ta għasfur, il 

Hbdge war])lbr) canal salvaġġ. 

Hbdgb winb— mbit rħis. 

Hedgb writbr— chittieb tat-tużża- 
na, batut, minn dawc li jictbu ħorrox 
borrox. 

Hbdgblbss — bla hajt, li m' hux 
magħluk jew mdawwar b'ħajt. 



Hbdġbpig— kanfud żghir» ferħ ta 
kanfud. 

Hbdgbr — min isewwi jew jirranġa 
jew jaghmel il burduri jew il ħitan tal 
ħaxixdwàr ghalka etc. 

Hedgbrow — fiUiera, ringhiela siġar 
^għar jew xtieli mħawlin hdejn xulxin 
biex iservu bħal hajt jew burdura. ^ 

HBDGiNG—tidwir ta għalka bil ħitan 
tal ħaxix ; għeliek b'burdura. 

Hbdonio— -tal Bedonist (ara). 

Hbdonism— il fehma ta x'uħud (fi- 
losofia mgħalma minn Aristippus, dix- 
xiplu ta Socrate) li igħejdu illi il bnie- 
dem għandu ighejx u itemm ħajtu fil 
piaciri biss. 

Hedonist — wieħed li jammetti jl 
Hedonism (ara>. 

Hbduigia— isem (xorta) ta ħaxi^a li 
tagħmel raża bħal balzmu. 

Hbdtphamb— isem (xorta) ta mine- 
ral, jati fil gri^., li jinsab fl Svezia. 

HBBD-tidha, tieħu ħsieb, tara, tati 
cont; jimpurtac; tintebaħ, tindunf^, 
tindocra ; tidha ; dehwa, ħsieb, cont ; 
ħarsa (wiċċ) serin jew tal ħsieb ; tqke 
keed wliat you doy okghod attent (ati 
cont etc.) għal dac li tagħmel ; it (the 
snake) skcdl he keeded^ (Sliakespeir, 
Antony and Cleopatra), il-Iifgbà no- 
kogħdu attenti ghaliha (natu contha 
jew niehdu ħsiebha) ; he never took any 
heedy katt ma ħa ħsieb, jew katt ma 
ta' cont (katt ma impurtah); ke did it 
wiik a serious mind^ a keed was in his 
countenancey^ShħkMp^br^rienry VIII)^ 
għamilha bis-serietà collha ; u ħarsa 
seria chellu fuk wiċċu (u wera ħarsà 
seria, ta gravità jew ta impurtanza). 

Hbedful— attent» bil ħsieb, tal cont 
li jati cont, li jagħmel attenzioni. 

Hebdfullt— bl-attenzioni» bil cont, 
bil ħsieb. 

Hbbdfulness I ħsieby cont, cura, at- 

Hbedinbss j tenzioni. 

Hbbdlbss— trascurat, bla ħsieb, bla 
cont, bla cura, ma jimpurtaħx ; lued* 
Uss to\my words and advices^ he went an * 
his way^ minn għajr ma impurtah zejn 
(jew ma ta ebda cont, jew widen) tal 
cliem u tal pariri tiegħi baka sejjer 
għal 1-affari tiegħn. 

Digitized by VnOOQ lC 



ĦEE 



— 642 — 



ĦEE 



Hebdlbssly — bit-ttascuraġni, bla 
cont» bla ħsieb. 

Hbbdlbssnbbs— traBcuraġni, indif- 
ferenza. 

HBBDY—attent, b'għajnejh miftuħa; 
bil ħBieb» li jati cont ; tlie watch iower 
ie not furnuhed with heedy eyes^ (Bi- 
sboplfall), it-torri tal gnasBa ma 
għandux nioB (ghajnejn^ li huma at- 
tenti (li jafu jagħmlu għaesa tajba). 

Hbbl — gnarkuby taccuh ; għokda 
(bħal għarkub) ; genba ta ħobża ; tarf 
jew I-aħħar biċċa, it-tmiem ta ħaġa ; 
ras ta travu jew xriec; it-tarf ta fuk 
ta cipp ta xcubetta; suletta (ta li 
Bcrapar) ; twaħħal taccun ; tati carina 
ftmejjel baBtiment għal żakku biet 
tkalftu u tirranġah) ; tiżżiefen ; the 
heel ofthe foot^ il għarkub tas-Biek ; 
ihe heel ofa shoe jew boot, ittaccun ta 
Bdvala iew. żarbuna ; to be at jew upon 
the heeUf timxi (tmur) wara ; he ia al- 
waye at my heels^ dejjem warajja (cuU 
fejn immur jigi migħi, ma jitlaknix 
tnument) ; to cool the heeU^ iddum tis- 
tenna f xi dar ta xi hadd biex tara, 
jew tista tchellem is-sinjur etc. (me- 
ta icun xi ras cbira) ; we cooled our 
heels for an hour xchen we called upon 
thejudge to seehim, csaħna siegha nis- 
tennewy meta morna fid-dar tal mħal- 
lef biex inohelmuh ; to go heels over 
heady tmur(titlak) b'għaġla cbira, b'sa- 
kajc fuk raseo; to liave jew get the 
heels of tgħaddi (tħalli Iura);you have 
got the heels of me already, gia għad- 
'dejtni (ħallejtni lura) ; to hy by the 
heels^ tkiegħed fic-cipp, ixxecchel mis- 
sakajn ; t/ you be caught 1 am sure 
you'll all be laid by the heels^ jecc tin- 
kabdu (jakbducom) jena sgur li il eoll 
ikegħducom fic-cipp ; to show the heels, 
taħrab, titlak tiġri, terħila bil giri 
biex ma jakbduox ; when he saw the 
policeman coming he showed his heels^ 
meta ra il pulizia, ħarab ("rħiela bil 
giri, b'sakajh fuk rasu; ; he took to his 
heels at once^ ħarab, telak ji^ri minnu- 
fih ; to irip up one's heels, titfa (ta^h- 
mel) gambetta, tfixohel ; / should like, 
to eat that heel of the loaf with butter, 
'nixtiek niecol dic il genba ftarf) tal 
ħobża lil butir ; we are now at tlie heel 



of ihe session^ issa wasalna fit-tarf 
(fl-aħħar) tas-sessioni ; they made ihe 
vessel heel to caulk her^ taw carina 
(mejlu gbal żakku) il bastiment u kal- 
ftuh ; / cannot sing or heel^ ma nafx 
ngħanni u niżfen. 

Hbbl BALL—xama isvved ta li scra- 
pan. 

Hbbl BRBASTiNa MAOHiNB — macua 
(ghodda tal isorapar ghal ktiegh fid- 
dritt ta taccun ta żarbun. 

Hbbl OHAiN— oatina ta bdm taba- 
stiment. 

Hbbl iron — tacca ( biċċa pianċa 
żghira etcj tal azzar ghat-tcachen 
taż-żraben biex ma jitticlux màlajn 

Hbbl piboe— biċċa gilda li iżidu (li 
scrapar^ fit-taccun ; like a heel piece 
to support a cripple^(S\fl(t,On Poeiry\ 
bħal biċċa gilda ftaccun biex iżzomm 
(tgħejn) wiehed zopp (mifluġ etc); 
heel piece, taghmel taccun; the shoe- 
maker is now lieelpiecing my slioes, li 
scarpar kiegħed jaghmilli taccnn ġdid 
fiż-żarbun. 

Hkbl pibob — tmiem, laħħar ; il biċ- 
ċa tal aħħar ; just at the heel-piece of 
his book^ {{Ai^yi^the Cobbler of Tessing- 
tons letierj^ sewwa sewwa fl-aħħar 
biċċa ^fl-ahħar jew fit-tmiem) tal ctieb 
tiegħu. 

Ħbbl plate - pianċa fit-tarf ta cipp 
ta xcubetta. 

Hbbl pobt -il gharkub ta (6ċ-6aċċis 
jew fejn idur biex jinfetaħu jinghalak) 
bieb. 

Hbbl sħayb — sicchina tal iscrapar 
(bħal bokxiex) li biha ikatta (jakta 
barra ) it-truf tal bcejjeċ tan-ngħal 
ħoxnin li ikieghed jew iwaħħal fuk xul- 
xin biex jaghmel jew ifassal it-taccun. 

Hbbl tap— dac il ftit imbit, bran- 
dy etc. li jibka jew li wieħed iħalli 
f kigħ it-tazza meta jew wara li jixrob; 
taccajew biċċa nghal milli ikiegħed 
jew iwaħħal fuk xulxin ghat-taccnn, li 
scarpan ; no heel iapsl^ tħalli xejn fit- 
tazza I (ixorbu collox ! laktu sa l-an- 
kas katra I) ; heel-tap, iżżid, tkiegħed 
fuk xulxin, bicciet tan-nagħl biex 
tagħmel jew tgholli it-taccun. 

Hbbl-tip— ngħala tal ħadid ftac- 
cun ta żarbun (bhal tas-suldati). 



Digitized by 



Google 



HEl3 



- 64à - 



HEI 



Hbbn— (Gc-Cina) belt mil cbar mil 
I-ewleniD. 

Hei!zb — tġħin fil mixi, timbotta, 
tmixxi, isBuk biex wieħed jimxi jew 
iħaffef actar ; dakka ta id, imbuttar 
Cbiex wiehed iħaffef ftit actar fil mixi). 

Hept— tokol, pis ; tipprova it-tokol 
ta ħaġa, tara haġa chemm hi tkila, 
billi terfaħħa chemm chemm mii l-art 
b'idejc etc ; ittalla, tarfa; dar, post, 
loc, fejn wiehed igħammar jew jok- 
għod ; tokgħod, tgnammar. 

Heg — saħħara. 

HBGBBRRY—cirasa salvaġġa. 

Hbobliàn— ta Uegel, min jokgħod 
għat-tagħlim jew il-logica ta Ilegel; 
tal Hegelianism ("ara). 

Hegblianism — Heghelianismu, lo- 
gica (tagħlim) ta IlegeU 

Hbgbmonio ) "Jiggyerna, lijaħ- 

„ >• chem jew h għanda 

Hbgbmonical j is.getgha fuk. 

Hbgbmony — cmand ewlieni, setgħa, 
kawwa ta cmand ; sui^eriorità; (I-ew- 
wel post). 

Hbgira— il ħarba ta Maumettu mil 
Mecca (fl-Arabia, Àsia) bil-lejl nhar il 
Hamis, fil 15 ta Lulju tas-sena G22— 
u li minn dac inhar it-Toroc jibdghu 
igħoddu iż-żmien (is-sninj tagħhom. 

Heidelberg— //<?eftf/6«r(7, belt ta Ba- 
den, 82 mil il fuk, ghal grigal, ta Cal^ 
sruhe (Qermania) ; ta, jew minn, Hei' 
delberg. 

Hbifer— erħa, għoġla. 

Heigh— ej, ejja, isa, arma (chif in- 
ghidu aħna meta irridu nagħmlu il 
kalb lill xi hadd biex jakbad jagħmel 
xi ħaġa). 

Hbigh ho I {jew HBY Ho I)— interje- 
zioni, għajta mil kalb ( bħal meta 
nghejdu aima! jakaeral) ; it is almost 
jfive o^clocki cousin^ this time you were 
ready^ bv my troUi^ I am exceeding ill, 
hey Ao/ (Shakespear, Much ado about 
no^injr, I//,.^),għoddhom saru il ham- 
sa, cugin, sar il hin biex tcun lest ; 
fuk ruħi ngħejdlec li jena nħossni ha- 
żin ferm ; ajma, jaħasra ! 

Hbight— għoli, kuċċata ; tul, daks; 
dinjità, post ; chemm jista icun, collu 
chemm hu ; tgħolli ;' that is a stpeple of 
a prodigiouB height, dac campnar ta 



għoli 1-actar cbir (tal ghageb) ; beyond 
yon mount ain*8 hoary height^ (Drjden, 
Horace\ Themm mil kuċċata ta dic il^ 
muntanja tbajjad bis-silġ ; she is about 
my height, twila xi daksi (fiha xi dàksi 
mit-tul) ; he was that raised me to this 
care/ul height, (Shakespear, Richard 
III), hu chien li għallieni fdan il 
post ta cmand fewlieni jew ta dignità); 
he is now in tfie height o/ his happiness, 
issajinsab fhu) fl-akwa (fl-akkal) tal 
hena tiegħu ; Richard/alls in height o/ 
a//Awjt?rMfe,(8hBke8pear,/?u;Aard IVJ^ 
il cburia ta Ricardu niżlet (nakset, 
spiċċat) chemm jista icun ('għal-aħ- 
har); to the height, għal I-ahħar, chemm 
jista icun, għal darba ; he is traitor 
to the heightf ( Shakespear, Ilenry 
VIII ), dac traiditnr għall darba 
(chemm jista icun, jew li ma jistax 
icun actar^ ; had their chambers delica" 
tely heightedy CAdaros, Works\ għallew 
chemm cbemm il cmamar tagħhom ). 

Hkigiitbn— tgballi, tgħolli; ittalfa; 
iżżid ; tcattar ; to heighten Uie soldiers 
courage, iżżid (tcattar il curaġġ (I-al- 
mu) tas-suldati ; (o heighten tapestry 
with gold and silver, tirraccma (id-di- 
sinn imkabbes) tapezzeria (drapp tal 
apparati tal cnejjes etc.) bil ħajt tad- 
deheb jew tal fidda. 

Hbightbned— mimli (mcabbar) bil 
curaġ^ (bl-almu) ; being /leightenedwit/i 
tliat vtctory they set out to meet the other 
enenty, billi chienu mimljin ("cabbru 
kalbhom) b'dic ir-rebħa, reġgħu telku 
biex jehduha (jiggieldu) mal għadu 
(għedewwa) il ^did; being so heightened 
he spoke etc , billi għola (avanza) hecc 
fil grad hua tchellem (kal) etc. 

Heigħtenbr — min igħoUi, igħalli, 
icabbar jew ifaħħar, min iżid jefw icat- 
tar. 

HBiNous—aħrax, chiefer, kalil ; ħa- 
żin ; that was a heinous offence^ dac 
chien żball (delitt jew dnub; kalil ferm 
(ħażin jew cbir chemm jista icun). 

Heinousness— ħruxia, chefria, killa, 
ħżunia; every body spoke abou,t the 
heinousness o/ his guUt^ culħadd kàl 
fuk il ħżunia (killa) tal ħtija tiegħu 
(taddelitt jew id-dnub li għamel). . 

Hbir— werriet ; wild, iben ; tiret ; 



Digitized by 



Google 



Hei 



— 644 



ML 



he died without any Jieirs^ miet minn 
għajr eredi jew minn għajr ma balla 
il ħadd min jirtba ; thejirst heir ofmy 
tnventioTif ( Hhakespear, Venue and 
AdonieJ^ 1-ewwel wild (iben) li cbelli ; 
one only dauakter heired the royal etate^ 
(Dryden, VtrgU^ JEneidj, tifla waħda 
biss (unica jew li ma chienz bemm 
ħliefha) wirtet !i Stat reali. 

Heib-appàbbnt — 1-eredi tat-tron, 
1-iben (jew il bint) il cbir tas-sultan li 
icun jirrenja ; ben is-sultan li icun, li 
imissu jitla fit-tron wara li jispiċċa 
missieru (jew ommu). 

Hbib-at-law ( jew ħetb obnebal— 
eredi» werriet ta collox ta culi ma iħal- 
li il i^issier. 

Hbib-loom ]**ġ*» ^88®**» ™>o"» 

„ bħal wirt lill (lijiret) 

Hbibloom Jxiħadd. 

HBiB-PBBSUMPTiyE— eredi (tat-tron) 
presuntiv, jigifieri wieħed li ghandu 
id-dritt (li imissu) jitla fit-tron bhala 
Be wara il mewt ta dac li icun jirrenja, 
cbemm il darba iżda ma jinkalax jew 
ma icunz hemm xi ħadd jeħor ekreb 
mmnu (għat-tron). 

Hbibdom ) >. 

Hbibbhipj ^*"^' 

Hbibbss— werrieta (mara li tiret lill 
zi ħadd). 

Hbiblbss— bla werrieta (li ma ghan- 
dux min jirtu). 

Hbibship— wirt, dritt (ligi) ta wirt. 

Hbistbbia — xorta (isem) ta siġra li 
tagħmel fjuri bojjod u frott ahmar 
(ħbub ħbub) li iservi ta icbel għal ħa- 
miem, ticber fil Martinica u fil gżejjer 
tal Indi tal Punent, (becc msejħa ghal 
Lorenzu Heieter Professur tal Botani- 
ca fHelmstadt, li miet fis-sena 1758;. 

Hbjiba — ara Hegira. 

Hblamys — zorta ta annimal bhal fe- 
nec tal-liebru. 

Halabotos— zorta ta ors li jinsab 
fil Malajja (ighejx actarx bil għasel u 
bil għeruk ħelwin tas-siġar tal gewż 
tal india). 

Hbloology — li studiu ( iz zienza ) 
tal medicina (tat-tobba) fuk cbif idew- 
wu il feriti jew il ġriehi (il cura jew il 
fejkien tad-demla). 

Hblooplasty— iz-xogħol (fix-zienza) 



tat-tobba li jagħalku il kozra jew il 
gilda ta ferita (ta demla) billi ikegħdu 
biċċa mil gilda ta band'ohra fil gisem 
ta dac li icun marid stess, jew ta ħadd 
jehor. 

Hbld (it-temp u il particip passat 
tal verb hold ) — żamm, kabad; miż- 
mum, makbub ; he held jaet^ iamm 
Ckabad) sħiħ ; he wae held^ żammewb» 
chien jew baka miżmum. 

Hblb — tahbi, tinħeba ; tgħatti; sah- 
ħa, kawwa; fejkien. 

Helblbss -bla fejkien ; bla sahħa. 

HBLBNA—nar jew dawl li xi drabi 
jaraw in-nies tal baħar fuk il bahar 
mal arbli tal bastimenti etc. zorta ta 
"Fuochi St. Elmo" jew nirjen (fiammi 
tannar msejħin Sautjermu). 

Heli— ix-zemx. 

Hbliao ) . 

Hblianthemum — zorta ta warda 
(fjur). 

HELiANTnoiD-li donnu (bħal) gira- 
sul jew warda taz-zemx. 

Helianthoid polypbs— 1-articli (tal 
bahar). 

Ħblianthus il girasul jew il warda 
taz-zemx. 

Helioal — spirali fli gej bħal gara- 
gor); the screw is a kind of wedge multi- 
plied or continned hy a helical revolution 
about a cylinder, (WilkliiH), il vit hua 
speci (xorta) ta files li jibka sejjer jew 
icompli b'tidwira spirali jew nieżla bħal 
garagor, iddur ma cilindru jew romblu 
żghir. 

Hblioal spbino -molla spirali bħal 
dic tal arloggi. 

Hblically - li gej bħall (ghamla ta) 
molla spirali jew tal arloggi 

Hbligidje — xorta ta bebbuz (tal 
art), għacruz. 

Hblioifobm — li għandu għamla ta, 
jew li gej bhal, spirali jew molla tal 
arloggi. 

HELiciNA-^zorta ta bebbuz tal ba- 
ħar. 

Helioogbapu— strument għal ħazż 
(tpingia) ta spirali. 

Hbliooid l li gej bħal garagor, 

Ueliooidal / spirali, jew bħal koxra 



Digitized by 



Google 



fiEL 



646 — 



JBEL 



ta bebbaza; mibrum bħal koxra ta 
bebbuxa. 

Hblicombtry— il chejl ( fil geome- 
tria) ta linji spirali fuk ħaġa piana. 

Hblioon— il muntanji tal poesia ; 
muntanja fil Boetia, fil Grecia. ħdejn 
il golf ta Corint, dedicata lil 1-Àpollo 
u lill Musi, u fuk din il muntanja 
chienu jinsabu il funtani tà Uipprecren 
u Aganippa, li chienu miżmumin bħa- 
la iż-żewg funtani jew allat tal poesia ; 
helicon^ isem (xorta) ta strument tad- 
dakk, bħal cornn. 

Hbliookia— xorta ta siġra li ticber 
fl-Indi tal Punent, u għandha il għe- 
ruk tagħha tajbin għal l-ichel ; xorta 
ta farfett, jew friefet, li hemm (\i jin- 
sabu) fl-America (fil pajjisi ta dwar it- 
tropici). 

Heliconian — tal Helicon fara). 

ĦELicoNiDTPi— xorta ta friefet. 

Helicotrbma— fetba jew tokba żgħi- 
ra fit-tarf ta gewwa tal widna. 

Helicterbs— ħaġa (hwejjeġ) mib- 
ruma ; helicierea Isora, bastun mibrum 
jew karn mibrum (hecc igħejdu Mn- 
glidi-Indiani). 

Hbliocbntrio lli għandu ii pont 

Hbliocbntrical) tal osservazioni fic- 
centru tax-xemx (bħal ma hua geocen- 
tric, jigifieri li għandu il pont tal os- 
servazioni tiegħu fic-centru tal art 
jew tad-dinja>. 

Hbliocħromb •— ritratt (fotografia) 
bilculuri; (ritratt ta ħaġa meħud li 
jidher bil culuri tagħha naturali). 

Hbliochromio — tal Ileliochromy 
(ara). 

Hblioohromotypb -— fotografia (ri- 
tratt) tax-xemx bil lewnijet jew id-dia 
tagħha naturali (sewwa chif tidher/ 

HBLiooĦROMY~i8-sengħa(il process) 
tal fotografia (tar-ritratti^ tal ħwejjeġ 
bil culuri tagħhom naturali (hecc, sew- 
wa, cbif jidru). 

Hbliooraph — strument ( invintat 
minn de la RueJ biex isiru telegrafi 
( jimbagħtu bieh telegrammi minn 
banda għal l-oħra^ per mezz tar-raggi 
tax-xemx ; strument biex tiehu ritratti 
(fotografia) tax-xemx ; ritratt, haġa fo- 
tografata bil heliogrnph. 

Hbuography — heliografia, fotogra- 



fia (ghetnil ta ritratti) per mezz (bil 
għajnuna) tax-zemx u ta camra oscu- 
ra (macna fotografica;. 

1 1 BLioLATBR— wieħed li (min) jadura 
ix-xemx. 

Hbliolatry— heliolatria, adurazioni 
(għati ta kima) fix-xemx (bħala Alla). 

Heliolitb — xorta (isem) ta mineral 
jew gebla, il gebla tax-xemx. 

Hbliombtbr— heliometru, strument 
għal chejl (cobor) tax-xemx (kamar 
jew cwiecheb) strnment biex jaraw 
chemm hia cbira id-dawra tax-xemx 
(tal kamar jew tal cwiecheb), igħej- 
dulu ucoll micrometru. 

Hbliormin^— xorta ta għasafar jew 
ħamiem li hemm (jinsabu wisk) fil 
pajjisi tas-sħana fl-America. 

Helioscopb — helescopiu, strument 
biex jaraw (josservaw) ix-xemx. 

Hblioscofic — tal helioscope (ara). 

Hbliosis— tbajja fuk il werak tal 
pianii (li isiru billi ix-xemx fuk il ħgieġ 
li taħthom icunu mgħottia fis-serer 
tahdem bhal fuk lenti u taħrakhom). 

HBLiosTAT-strument bil hgieġ tal 
mera, invintat minn Oauss fis-sena 
1821 li bih ir-raggi tax-xemx jistgħn 
jinxteħtu (jitwasslu) fil boghod ferm. 

Hbliosphbrioal — tond bħax-xemx. 

HBLioTHiDiB—xorta ta friefet żgħar 
(bħal friefet tal camla) li 1-Inghilterra 
biss hemm (jinsabu) daks ghaxar qua- 
lità). 

Heliotropb— isem ta fjur, il girasal 
jew il ward tax-xemx ; strument li juri 
jew jimmarca il għoli tax-xemx il fuk 
jew 1-isfel mil lequatur minn post jew 
loc,.meta ix-xemx tcun waslet fuk dac 
il-loc ; strumont (għal fotografia jew 
xogħol tar-ritratti) biex jati id-dawl 
fuk in-negativi fil camra imsejħa tax- 
(li taħdem bix-) xemx, għal meta irid 
isir xi ingrandiment (icabbru il ħaġa 
actar milli tidher, fir-ritratt^ ; isem 
(xorta) ta mineral (bħal quariz) ta 
lewn aħdar scur, bi tbajja sofor lewn 
id-demm ; il Iielioifvpe, fjur ifuħ li mil 
l-essenza tiegħu jaghmlu il fwieħa 
(għal l-imcataretc). 



Heliotropio 
Hbliotropioal 



li jagħmel għax 
(idur ghal, lejn ix-) 
xemx. 



Digitized by 



Google 



HEL 



646 



flEL 



Hbliothropibm— dawran (ħars) ta 
werak etc. lejn iz-zemx (chif jagħmlu 
zi fiuri jew werak li iduru dejjem u 
iħarsu lejn fejn tcun ix-zemx). 

Hbliotropium — fiur, il heliotrope 
(ara). 

Heliotypb— stampar minn fuk il 
gelatina, jew minn fuk ħaġra (bħal 
litografia) ; stampa (haġa stampata) 
b'dan il process. 

Heliotypoorapħy — stampar ( ta 
Btampi, santi ^tc.) fuk il ħaġra jew bil 
procesB tal litografia. 

Hbliozoà— xorta ta articli tal-^ma 
ħelu. 

Heubphbrio \ li idur bħal Bpirali 

HBLiBPHERiOAL/jew H jinżol idur 
bhal garagor mad-dawra tal globu ; il- 
linja Bpirali maħżuża fuk il globu 
ghan-navigaturi(jew in-nies tal baħar). 

Helium— ħaġa jew Bustanza chi- 
mica li Babu, li tesisti jew li hemm, 
fix-xemx. 

Helix— spirali ; ħaġa mdawra col- 
juta fuk xulxin (bħal habel coljut etc^ 
Bpirali (linja tielgha garagor) mil wisa 
għad-dejjak (bħal ma hemm fuk cono) 
dac li Bcartoċċ mgherbeb cbif jidher li 
jiBpiċċa bħal koxra ta bebbuxa fil capi- 
tell tal Ordni Corintiu. 

Hbll — infern, limbu ; dar, camra 
fejn jilghabuhom (fejn issir il-Iogħob 
għal fluB) loc ta tbatia cbira cbira ; 
. taħbi, tgħatti ; hell is the residence of 
the damned epiritSf I-infern hua il post 
fejn jmorru ir-rwieħ indannati ; Ile 
descended into Hell^ on the thirdday lle 
arose again from the dead, niżel (GeBU 
CriBtu) fil Limbu, fit-tielet jum kam 
minn bejn li mwiet ; /le ueed to spend 
tohole nights in tliat hell, chien jghaddi 
(jaghmel) Ijeli Bhaħ hemm gew jilgħa- 
bhom ; t/ie prUons were hell on earth^ 
seminaries of every crime and of every 
disease(VLtàZ^vAh'S , Ilistory of England), 
il ħabBijiet chienu lochijiet ta tbatia 
cbira (veru infern ta dina I-art^ fejn 
chienu jinżergħu (isiru) cull xorta ta 
delitti u jicber cull xorta ta mard; 
fire devours the air and hell them quite 
(fi,re devoure the ayre and hell them 
quightj (8pen8er), in-nar jecol, jidde- 
yora, jew jibla, 1-aria u igħattihom 



(jiJlbihom^ ghall oollox (li ma jidrux 
jżied). 

Hbll blaok — iBwed daks id-dlam 
(ta I-infern). 

Hell-doomed — iccundannat għal 
I-infern. 

Hell governbd — immixxi (mgħej- 
jun^ mil I-infern jew mid-demoniu. 

Hbll HAO'-mara hażina, maraxi- 
tana, mara tad-demoniu ; mara ħatba 
tal infern. 

Hbll hatbd — mibghud Bħiħ, jew 
daks I-infern. 

Hell haunted— li jidru fih (li fih) 
ix-xiaten. 

Hbll hound — xitan, demoniu, tal 
infern ; turn, hell hound, turn, (Shake- 
Bpear, MacbethJ^ dur, ja xitan, dnr. 

Hbll KiTB-bniedem kalil u kalbu 
ħatina ghal I-aħħar ; bniedem infami 
aħrax u kalil ; did you say all } o hell 
kitel^ alH, ( Shbkespear, MacbethJ, 
għedt collox ? ja bniedem chelb infa- 
mi ! collox ghedt ? 

Helladothbrium -fxorta ta giraffi 
li chienu jinsabu f xi bnadi fl-India. 

Helladonio — umpire, bniedem li 
icun hemm bħala imħallef ghad-deci- 
Bionijiet fil-Iogħob tal cricket^ foot 
ball etc 

Hbllbbore— isem ta pianta medici- 
nali. 

Hbllbborus— xorta (iBem) ta pian- 
ti tal familja (qualità) tal orchidee ; 
iBem ta medicina (fil chimica) il għe- 
ruk tal Ilelleborus hiemalis fii Bpiritu. 

Hellbborisb— ticcura (tfejjak mard, 
actarx il genn) bil Hellebore (ara). 

Hbllbnibm— idioma,ghajdut, espres- 
sioni griega ( jew cbif jitcbelmu il 
Grieghi). 

Hellbnist — min chien jagħmel 
bhal, jew jagħmilha ma, jew jitchellem 
bħalQrieghi; Lhudi li jitcheHem bil 
Grieg; wieħed li jaf (letterat fil) il-Isien 
Qrieg (bil Grieg). 

Hellbnibtio lànouagb — id«dialett 
Grieg chif chienu jitchelmuh dawc 



Digitized by 



Google 



EEL 



— 647 — 



HEL 



Lhad li chiena jgħammra fartijiet 
Grieghi. 

Hbllbnistioàlly— 8Cond ii-lsien jew 
il mod chif igibu rwieħħom (chif jagħ- 
mla^ il HellenislB (ara); it may bear ihe 
same signification hellenistically in this 
plaee^ (Oregory, Notes on ScriptnreJ^ 
hawnec (fdan ii post^ jista icolla li 
stess significat ("jista jiftihem li stesB) 
bħal ma jifhmuh YHellenists, ( jew jis- 
ta jiftihem bħal ma jifhmuh VHeUe- 
nists (ara). 

Ħbllbnizb - tagħmel bħal ma jagh- 
mlu il Grieghi, taghmilha ta Grieg ; 
titchellem jew tistadia il-lsien (il-lin- 
gua) Grieg. 

Hbllbspont— l-isem li bih chien 
maghruf dari (jew kabel) xA'Darda- 
7i«//t (il canal jew strett dejjak li jifred 
1-Aeia Minore mil 1-Earopa). 

Hbllespontikb - tal canal tad -i>ar- 
danelli. 

HELLFiRB--in-nar ( in-nirien ) tal 
infern. 

Hbllioàt— ħaġa belgħa; bniedem 
bla ras ; bla għakal, babbu ; / xcant to 
see tohat ihat heJUcat queen Jenny Rin- 
theroutis doing^ (Scott, AntiquaryJ, 
irrid nara dic il ħaġa belgħa ta Be- 
gina Bintherout x'inhi tagħmel. 

Ħellibr— min isakkaf (min igħatti 
jew jagħmel l-oksfa bil-lavanja jew 
biċ-ċlamit. 

Hblusħ — tal infern, tajjeb għal 
1-infern; infernali; so heavenly love 
shall outdo hellish hate^ (Silton, Pa- 
radise Lost)^ hecc 1-imħabba tas-Sema 
tegħleb il għira infernali ; condemned 
the Rye House Plot as a hellish design 
anda work of the devil^ (Jlacaolay, 
History o/ EnglandJ^ iccundanna il 
ftehima tal Rye House, bhala hsieb 
(ftebima) tal infern u xogħol tad-de- 
moniu. 

Hbllishness — indannazioni (dan- 
nazioni). 

Hellitb— wiehed li icun dejjem fejn 
isir il-logħob (fejn jilgħabuhom). 

Hellward — lejn 1-infern ; l-isfel ; 
trees that aloft rise, root hellward^ 
(Broroe, Epistle to Mr. Fenlon)^ siġar 
li jicbru jew jogħlew il fuk iniżżlu 
rgħeruk tagħhom 1-isfel. 



Helly— ara Hellish. 

Hblm — tmun ; gaida, direttar, mex- 
xej ; post tat-trigija ; cmand ; elmu, 
caschett ; dic is-sħaba (sħab) sewda li 
iżomm dwar kuċċata ta muntanja; il 
biċċa ta fuk (ir-ras) ta lampic ta li 
spizzjari etc; tlibbes (tarma o ) elmu ; 
timmaniġġa, tmixxi sewwa, tiddirigi 
bastiment fil mixi ; the ship came in 
with the helm broken^ il bastiment da- 
ħal bit-tmun micsur ; the helm of the 
state who cate for you like fathers, 
(Shakespear, Cariolanusj, il capijiet 
(id-diretturi) ta li stat li jeħdu ħsieb- 
com kishom missiercom ; I then sat at 
the helm of the commonwealth^ (Hel- 
moth, CiceroJ, mbagħd kagħdt (mort 
nokgħod) fil post tat-trigia (bħala cap) 
tnr-republica ; the knightily helm and 
shieldj (Scolf, Lord ofthe Isles,Vl,U), 
1-elmu u it-tarca ta Cavalier; t/iey 
then were at once helmed, and ran to 
strike the enemy, minnufih libsu (ar- 
maw rwieħhom) bl-elmu u marru jaħ- 
btu ghal għedewwa; the business he 
has helmed, must give him a better pro- 
clamation^ CShakenpear, Measure tor 
Measurejy ix-xogħol (il biċċa) li għa- 
mel ghandha iġġagħlu jissemma ac- 
tar ; to ease the helm^ iddawwar malajr 
it-tmun b'mod li il bastiment jilka 
ħalla baħar cbira sewwa. 

Helmaob— mixi, direzioni, maniġġ. 

Helmed— blelmu f'rasu, liebes 1-el- 
mu. 

Hblmbt— elmu, caschett ; il biċċa ta 
fuk ta lampic (ta li spi^żiari etc.)* 

Hblmbt bbetles — xorta ta dud. 

Helmbt flowers — xorta ta fjari 
(msejħin hecc mil ghamla ta elmu li 
għandhom). 

Hblmbt-shaved — li għandu ghamla 
ta, li gej bħal, elmu jew caschett. 

Hblmbtbd ~ liebes 1-elmu, frasu; 
armat bl-6lmu jew bil caschett. 

Hblmbttibb— suldat li igib (jilbes) 
1-elmu jew il cascbett. 

Hblminth - ħanex (dud ta 1-imsa- 
ren, li icon fli msaren). 

Helminthaoogub — medicina (dua) 
xorb etc. għal ħniex (biex tneħħi il 
ħniex mil li msaren). 

Hblminthu— isem (xorta) ta ħa- 



Digitized by 



Google 



HEL 



— 648 — 



ĦEL 



xixa bħal cicwejra (\i isajra jew jagħ- 
mla fil ħall ghail-ichel bħal picHea, fil 
Grecia). 

Hblminthiasis — xorta ( iBem ) ta 
marda meta icun hemm (isiba) id-dud, 
bħal ħniex taħt il gilda. 

HBLMiNTHio—tal hniez, li tchecci jew 
tneħhi il ħniex mil li msaren (medi- 
cina^ jghejdulha ucoll anthelmintic. 

Hblminthite — dawc it-tokob ("hofor 
etc.) tad-dud lijidru (li naraw) fxi 
blat jew f xi gebel. 

Hblminthoid-U donnu, li għandu 
għamla ta» ħanex jew duda tal im- 
saren. 

Hblmintholooio > tal Helmintho- 

Hblminthologioal) logy f ara j. 

Helminthologist— -min jistudia il, 
jew wiehed mgħoti għal li etudiu ta 
/"specialista tal), hniex jew id-dud tal 
imsaren. 

HħLMiNTHOLOGY — helmintologia, li 
studiu taz-zoologia li jittratta (jitchel- 
lem) fuk il ħniex jew id-dud ta li 
msaren. 

HBLMLEBs—bla tmun, bla direzioni, 
guida jew mixxej ; bla elmu, minn 
għajr caschett. 

Hblmbman— ir-ragel tat-tmun jew 
li icun fit-tmun, li jiddirigi il mixi ta 
bastiment ; / leap on boanl, no helmS' 
man Bteera (Tennyson, Sir Galahad)^ 
nakbes abbord (fuk il bastiment, u ma 
insib il ħadd fit-tmun. 

Hblmstadian— tal belt ta Ilelmstad 
(fil Qermania). 

Hblm wiNDr-riħ li jonfoħ fl-artijiet 
muntanjusi tal Inghilterra, hecc msej- 
jaħ mil helm jew sħab jswed li icun^ 
hemm dwar il kuċċata ta dawn il mun- 
tanji li jidher hemm fuk kabel ma 
tibda il buffura jew it-tempesta. 

Hblodbs— xorta ta deni (marda) 
deni li igib ħruġ ta għarak cbir mil 
marid. 

Hblodus— snien tal ħut li isibu fil 
faħam tal haġra jew fi blat jeħor (bħal 
dawc li aħna ngħidulhom : Isien San 
Paul). 

Hblosib — klib (ġbid) tax-xfar il 
għajnejn. 

Hblot — rsir, hie allies almost eaused 
him as much annoyance as his helots 



(Xiieiiolar, Ilistory ofEnglaml), ħbie- 
bu (dawc li chienu miegħu) dejkuh u 
incuetawh tista tgħejd daks li rsiera 
stess li chellu. 

Hblotism -jasar. 

Hblotry - rsiera, ħafna rsiera flim- 
chien jew ma xulxin ; nies fil jasar. 

Help tgħin, twieżen, tati dakka ta 
id, tiekaf ma, tniżżel I-isfel bittokol; 
ghajnuna, tweżin, dakka ta id; %jjut ; 
to give help jew to bring help to one^ 
tati il għajnuna, tgħejn (tati l-ajjut) ; 
to call for help, titlob il għajnuna (tit- 
lob, trid lajjut); he was a great help 
to me, chien ta għajnuna cbira ghalia 
(swieli ħafna); who is to help mef min 
sejjer ighejnni? we inust help 07ie 
another, hemm bżonn ngħejnu lil xul- 
xin ; help him to go down stairs^ wiqżnu 
jitla fuk; Iwent ihere onpurpose to help 
them, mort hemm għal apposta biex 
natihom dakka ta id ; / could find no 
body to help me^ ma stajt nsib il hadd 
li jekaf miegħi ; thcir arniour helped 
their iirm^ ( !Hllloi», J\iradise Lost), 
I-armar (curazzati etc.) li chellhom 
fukhom takkalhom (I-isfel) ; / cant 
help it, m*hix ħtia tiegħi (xi tridni 
nagħmel ?) ; to help one's self taghmel 
jeħor; / could not help myselt\ ma 
stajtx nagħmel jeħor; to help on^ tim- 
botta, tgħin jew tmixxi il kuddiem ; 
help yourself to some more meat^ ħu ftit 
jeħor laham (għejn ruhec); can I help 
you to some more potatoes^ nista noffri- 
lec biex tieħu ftit patata oħra ; God 
lielps those xoho help themselves, ghejn 
ruhec biex Alla ignejnec. 

Hblp fbllow — min ( dac li ) jati 
għajnuna; sjeħeb fix-xoghol. 

Hblp oiVBR— min (dac li) jati għaj- 
nuna, min ighejn, jew jekaf ma ; 
my God^ my sole help-giver^ (Sldney), 
Alla tiegħi I-unica għajnuna tiegħi 
(int biss li tiekaf miegħi;. 

Hblpbe— assistent, min jati għaj- 
nuna jew dakka ta id f xogħol etc. 

Hblpful-H jati il ghajnuna jew 
ajjut ; li ighin, li iwieżen. 

Helpfulnbss — ghajnuna, tweżin, 
dakka ta id. 

Hblpino — tweżin, ghajnuna ; tnew- 
wil ta hwejjeġ tal ichel fuk mejda. 



Digitized by 



Google 



BEL 



— 649 — 



ĦEM 



HBLPLB88--bla ghajnuna, cieboli,ma 
jiflaħz ; fkir ; irremediabili, għal xejn, 
li ma ji8tax jissewwa ; what helpless 
ehatne I /eel, (ShukeRpeiir, Rape o/ 
Lucrece 766 J^ x'mi^tħija li i8sa ma 
ti8wa ghal xejn Q'ew li ma nista nagħ- 
mel biha zejn) kiegħed nħo88 (ghandi) 
fuki. 

HBLPLE88LY'— b'mod H ma jista icol- 
loe Cicun bemm) ebda għiynuna ; ghal 
colloz ; you are helplesdy stupid^ inti 
stupidu ghal darba (minn ghajr tama 
li ti8tatinbidel). 

Hblpmatb— wiehed li jati għajnuna 
(8ieħeb jew xriec) fix-xogħol ; in Mi- 
norca the ass ahd Uie hog are commofi 
helpmatea and are yoked together in 
onler to tum vp tlie land (Bermont, 
Dritish Zoology, the Iloq) fMinorca il 
ħmar n il każkuż jaħdmu flimcbien 
(igħejnu lill xnlzin fix-xogħol^ n jor- 
btuhom ittnejn flimchien fil madmad 
("tal moħriet) biex jakalbu (jaħartu) 
I-ar^. 

Hblpmbbt— il mara ( mart ) ; is- 
8ieħba ; hi$ helpmeet toae a comely wo- 
men, martu (i8-8ieħba, jew il mara 
tiegħu) cbienet mara 8abiħa (belwa). 

Hbltbr 8KBLTBR — hallata ballata, 
b'għaġġla, b*fizcla cbira ; they came out 
of ihe achool helter ekelter^ harġu mil li 
8coIa hallata ballata (collha fuk zul- 
zin) ; and helter skelter have I rode to 
thecj (Shakespear, S Ilenry IVy, u 
b'għaġla cbira gejt nigri biż-żiemel 
ghandec. 

Hblvb— laata, mancu, ta riza jew 
mannara ; tagħmel mancu f rixa. 

Hblvb hammbr — xorta ta martell 
cbir (tkil) tal ħaddieda. 

Helvblla— xorta (ieem) ta ħaxix 
(tajjeb ghal 1-icbeI) donnu fakkiegħ. 

Helvbllaoa — xorta ta fakkiegħ 
(ħazix). 

Hblvbr — mancu, laata jew makbad 
ta biċċa għodda. 

Hblvbtan " isem (zorta) ta mineral 
li jineab fl-AIpi (Italia). 

Helvbtian— Elveticu, Svizzerujew 
ta (mil) li Svizzera. 

Hblvbtio— Svizzeru, ta li Svizzera; 
Elveticu, Zwinglian (wieħed mie-aetta 



ta Zwingliu^ biez jintgħaraf jew ma 
jħaltuħz ma LuteranJ. 

Hblvinb > ^8«"? *? mineral, donnu 

TT r cnetall, jmsab wiak fia- 

Hblvitb j Saeeoniau fin-Norvegia. 

Hbm— cheffa, tberfila ; zifer ; tber- 
fel, tcoff; iddawwar; tieghol (tks^kaħ 
chemm cbemm); sinjal bi tkaħkiħa 
(b'aogħla chemm chemm^; tneħħi(tnad- 
daf grietmec etc.) billi tkahkaħ jew 
tisghol; taklaħħa; hemmit awayl nk- 
laħħa minn grieżmec (ix-xerka, jew il 
bili etc.); cough and cry Jiemnij ifany' 
body come^ (Shakespear, Othello iVy 
2)^ isgħol u kaħkaħ (għamilli ia-ainjal) 
jecc jigi xi ħadd ; my hankercliief there 
I hem^ (Wordsword^ We are Sevenjj 
u hemm incoff il mactur tiegħi ; sfiow 
me Uie hemy urini it-tberfila (i\ cheffa). 

Hbm— li spirali ta capitell ta colon- 
na (tal ordni Jonicu). 

Hbmaohatb— mineral, xorta taaga- 
ta (gebla preziuea) mnakkxa bi tbajja 
żgħar jew ticchi ta ġaepru ħomor. 

Hbmadbombtbr — hemadrometru, 
etrument biex jaraw cbemm jiġri id- 
demm fil vini u 1-arterji. 

Hbmadrometry — il chejl tal giri 
(chemm ji^i) id-demm fl-arterji. 

Hbmal (Bjemal) — tad-demm, taċ- 
circulazioni (giri) tad-demm fil vini etc. 

Hbmastatio) tat-tokol ta ( pia jew 

Hbma8tetio) chemm jiżen id-)demm. 

Hbmatilb — iaem f'xorta) ta mineral 
li donnu (lewn id-)demm. 

Hbmatooblk— tumur bid-demm jew 
li fih id-demm. 

Hbmatology— hematologia ; li stu- 
diu, fil medicina, fuk id-demm u fuk 
il mard collu tad-demm. 

Hbmatopb— iaem ta ħuta (li takbad 
jew tgħejx bl-08trichi). 

Hembralopia — difett (għama) tal 
ghajnejn; għama bi nhar jew biMejI 
(marda fil għajnejn li xi drabi ma ja- 
rawx bi nhar u jaraw bil-lejl, jew in- 
chella cuntlariu). 

Hembrobaptists— setta ta Lhud li 
ir-religion tagħhom titlob li huma jin- 
ħaslu (jeħdu banju) culljum. 

Hembrobun— tal Hemoriibidos (ara). 

HBMEROBnDA — xorta ta dubbiena 
bil ġwienaħ donnhom tal bizziUa. 

82 
Digitized by VnOOQ lC 



Hem 



- 660 — 



ĦEM 



IIbmbrobius— insett (dubbiena) li 
ighiz ġurnata biss. 

Hbmi— nofs. 

Hbmioarp - frotta li tmkasam we- 
ħeda fżew^ tebkat jew min nofs 
(b'żewġ nofsijiet, bhal pisella jew ic- 
ciċra etc). 

Hbmiohorra- isem ta marda, il bal- 
lu di San Vito. 

Hbmiorania 1 mungrana, emigrania, 

Hbmicrany / ugigħ fbiċċa ffnaħa 
wahda) tal għadam tar-ras (li ibatu 
bih actarx dawc li iżommu rwieħhom 
debuli jew fiacchi). 

Hbmioranio — tal emicrania, li jin- 
ħasB f naha waħda (f post wielied biss) 
tar-ras. 

Hbmioyolb — nofs circu, nofs tond; 
camra, wesgha ( arena, platea etc ) 
nofs tond. 

Hbmicyclio FLOWBRB— fjuri bil bic- 
ciet tagħhom gejjin tondi jew spirali 
(bhal garagor;. 

Hemidaotylub— xorta ta gremxul. 

Hbmidbsmub — xorta ta Asclepia 
(pianta tal fjuri) 

Hbmidiapbnte — (,fil musica) quinta 
imperfetta. 

Hemiditonb — (fil musica) terza mi- 
nuri. 

Hbmidomb — coppla nofs tond, nofs 
coppla. 

Hbmiglypu— nofs canal fix-xifer ta 
fejn hu lixx, fil fond ta capitell ta co- 
lonna, disinn Doricu. 

Hbmimorphio— nofs disinn jew nofs 
għamla ( tazza etc. magħmulha nofs 
hecc u nofs hecc). 

Hbmina- chejl tal imbit etc. tar- 
Bumani anticbi jasa daks tagħna ; fil 
medicina chejl li jasa daks ghaxart 
ewiek ilma (liquidu jew fluidu). 

Hbmionus — il ħmarsalvaġġ li ighejx 
(jinsab) fit-Tibet (fl-Asia). 

Hbmiopia )difett fil għajnejn (tal 

HEMiopsiAjgħajn ) li wieħed icun 
jara biss nofs 1-oggett jew il ħaga li 
icoUu kuddiemu. 

Hbmiplboia^ paralisi ta ( li teho- 

HBBnpLBOY \ dloc ) nofs gismec ; 
marda li thoss nofs gismec mejjet jew 
paralizzat. 

IlBMiFLBaio — li għandu paralisi 



fnofs gismu (li ghandu nofs gismu 
mejjet). 

Ħbmiplbxy — ara IlemipUgia. 

Hemipodius— xorta ta tajr (għasa- 
far, bħal summien cbir) li jidru (jin- 
kabdu) fil Ġava u jiggieldu bhas-srie- 
dec ; hecc msejħin għaliex donnbom 
jidru għandhom nofs siek billi ma 
ghandhomx is-saba ta wara f sakaj- 
hom. 

HBMiPRisM-^nofs prisma (nofs ħgie- 
ġa bi tliet faċċati, jew prisma). . 

Hemiptbra— xorta ta insetti li xi 
drabi icollhom nofs il ġwienaħ. 

Hbmiramphus — xorta ta ħut bħal 
pixxispad. 

Hbmispherb— emisferu, nofs haġa 
tonda; nofs id^inja ; Aqueoua hemisph' 
ere, I-emisferu (dac in-nofs taddinjaj 
li juri 1-actar (il biċċa il cbira tal) ba- 
ħar, u dana ghanda b'centru tiegħu 
(mehud min-nofs tal) 1-emisferu t'isfel 
jew tan-nahha ta nofs inhar; terrestrial 
hemisphere^ emisferu ( nofs id-dinja ) 
terrestri jew tal art— dac in-nofs tad- 
dinia li juri 1-acbar (il biċċa cbira li 
tista tidber tal) art, u għandu b'cen- 
tru (meħud min-nofs) il belt ta FaU 
mouth (Inghilterra). 

Hbmisphbres of thebrain— il biċċa 
tonda (nofs tond) ta fuk tal moħħ. 

Hemispħerio ) tal emisferu, ta 

IIbmisphbrioalJ nofs id-dinja. 

IIemisphbroidal — li għandu ghamla 
ta (li donnu, li hu bħal) emisferu jew 
nofs tond bħal nofs id-dinja. 

Hbmistioh — nofs vers fil poesia ; 
vers ħażin, li jonksu xi haġa jew li ma 
hux scond chif titlob il poesia; the 
pause is a rest that divides Uieverse into 
two partSf each of them called a he^ 
mistich^ ( Goldsmitb, Essai/ I8j, il 
pawsa (wakfa, nifs, jew mistriħ) bua 
mistrieh (jew twakkifa) li taksam ii 
vers (tal poesia) fi tnejn (f żewġ bċej- 
jeċ), li cuU wahda minn dawna (il 
bċejjeċ) tissejjaħ "hemistich" jew nofs 
vers. 

IIemistiohal — ta nofs il vers, tal 
versi (fil poesia) li huma cuU wieħed 
maksumin fi tnejn. 

Hbmitonb— (bħal semitone) nofs ton 
(fil musica/ 



Digitized by 



Google 



fiEJJ 



— 651 — 



.flEK 



Hbmitriohoub— ħaxixa etc. nofsha 
mgħottia bil pil jew bix-xaghar. 

Hbmitropal — uofsu mdawwar, nof- 
BU maklub. 

Hbmitropb — li għandu żewġ bċejjeċ, 
b*żewġ nofsijiet (ħgieġ). 

Ħbmlook— cicuta (ħaxixa velenusa). 

Hbmlook bpruob— isem (xorta> ta 
siġra (bħaċ-cicuta) li ticber għad-dell 
ta siġar oħra cbar— 1-ewwel fl-Ame- 
rica ta Fuk u imbagħad mis-sena 
1786 lil hawn, flJnghilterra ucoll; mil 
werak taghha jagħsru (issir) xorta ta 
birra msejħa apruce beer. 

Hbmmed— mberfel, mcheff; mdaw- 
war. 

HBMMBL~ħafna,ħemel, salt, numru 
(għadd) cbir (actarx ta bhejjem) ; raz- 
zett, għal 1-annimali jew bhejjem. 

Hbmmbr— min icoff jew iberfel, min 
idawwar ħaġa b*hajt etc. 

Hbmming— korkaetc. tal gild m'hux 
cunzat. 

hSSShIo!!! ^^^ tad-demm, fgir. 

HBMORRHAaio — tas-sabb tad-demm, 
tal fgir. 

Hbmorrhoids (jew Hjbmorrhoids) — 
il murliti. 

Hbmorrhoidal (jew Hamorrhoidal) 
— tal murliti, emorroidali. 

Hbmp— kanneb, siġra tal kanneb; 
sieġla, ħabel, cima, cappestru (tal kan- 
neb) ; she gained hy apmning hemp a 
piitance for herseif ( Wordsworth, 
Excureion), bil għażil tal rbilli ta^h- 
żel il) kanneb, kalgħet xi ħaġa żghira 
fchemm chemm tgħix) ; hemp grows 
in (jew is a naiive o/J the cooler parts 
o/India^ il kanneb jicber ^isir) fxi 
bnadi fejn ma tantx tcun shana fl-In- 
dia ; Indian hemp, (fil medicina magħ- 
rufha bl-isem ta Cannabis fndicaj, 
kanneb Indian jew il ħaxixa li jom- 
għodu il gharab etc. biex jiscru biha 
(li tcun il ^ammiena, il piuma jew il 
kuċċata niexfa tas-siġra, il mara, tal 
kanneb^f 41 i7tan tnc20^ dispair, with 
hemps in hand, went out in haste to end 
At5 c{n^«, (Tnrberoile, of two Despe- 
raie MenJ, bniedem (rageU iddisprat 
ferm ( mitluf bid-disperazioni ) telak 



b'siegla f idu biex ineħħi ħajtu (jit- 
għallak). 

Hbmp brakb— macna għat-tkattih n 
tfarric taz-zcuc tas-siġar tal kanneb. 

Hbmp-harybstbr — macna għal ħsad 
jew ktigħ tal kanneb. 

Hbmp-palm— siġra tal palm li ticber 
rj/Vi?;)ati/ (India) u li il ħjut taz-zocc 
tagħha ioervu li stess bħal dawc tal 
kanneb). 

Hbmp sBBD^kannebusa (ichel għal 
ghasafar). 

Hbmpbn— tal kanneb, bħal kanneb; 
a hempen rogue, briccun, bniedem tal 
forca. 

Hbmpib — briccun, ragel (bniedem) 
tal forca ; she is under law/ul authority 
now^ and/ull time^/orshe wasahempie^ 
(Scot^ Rob. Royj, issa hia keghda 
taħt idejn il ġustizia, u chien imissu 
ilha hecc, ghaliex hia il vera briccuna 
(il vera mara li ħakkha il forca). 

Hbmpstbad — Hempstead, art Mn- 
ghilterra hecq msejħa. 

HBMPwoRTs—siġar bħal dawc (ta li 
stess razza) tal kanneb^ 

Hbmpy— bhal kanneb, tal kanneb. 

Hemstioh— pont tal cheffa. 

Hbmuse— oervà tatlietsnin. 

Hbn— tigieġa ; a turkey hen, dun- 
diana ; a pea hen, paguna ; a moor hen, 
gallozz; a brood hen^ krokka ; to cluck 
as a hen^ tkaki (bħal tigieġa) ; a hen 
house jew Iten-coop^ gallinar ( kafas 
cbir etc. fejn iżommu jew jaghalku it- 
tigieġ ; hen-hawk jew hen'harrier, tajra 
bħal seker jew bies li jinżel fir-rziezet 
ghal fuk it-tigieġ (jisrakhom u jeco- 
Ihom). 

Hbn-hbartbd— bla curaġġ, bla ħila, 
ta almu jew kalb żgħira, 

Hbnpbok— tisserdec, tiggverna, tic- 
cmanda (il mara fuk ir-rageU *> Oh ! 
ye lord^ o/ ladies intellectualf in/orm 
us indy^ have ihey henpecked you all ? 
(Byron, Don Juan I, S3j, Oh intom 
ja ħafna lordi (sinjuri) żwieġ ta nisa 
li għandhom rashom (li jilħkilhom u 
jinkalgħu b'moħħom ) ghedulna is- 
sewwa, ma telgħux coUha fuk rascom 
b*mod li huma issa kegħdin jiocman- 
daw? 



Digitized by 



Google 



fiEK 



-ĠġŻ- 



flEP 



Hen wifb 
Hen woman 



mara li trabbi it-tigieġ, 
li għandba ħsieb it- 
trobbia tat-tigieġ. 

Hbnbanb — isem (xorta) ta ħaxiza 
velenuBa ferm. 

Hbnbit — isem ta ħaxiza, il cappil- 
liera. 

Henob— ghalligej ; mn'issa il kud- 
diem ; mnejn ; minn fejn ; għalecc» 
għaldaksbecc, għal din ir-ragiuni ; 
minn dana ; boghod minn dana ; bo- 
għod minn hawn ; isa minn ħawn ! 
barra minn hawn ! ; tibgħat malajr, 
bil għaġla ; with ihat hia dog he hencecl 
his flock he curaed^ (Sidiiey, ArcadiaJ^ 
u minnufih hu cheċċa (baghat il bar- 
ra) malajr il chelb, u seħet il merħia 
tiegħu ; HencCy horrible ahadow^ hence /, 
( Shakespear, Macbethj^ isa minn 
hawn, ombra li twaħħax, barra minn 
hawn! ; thy lettere may be here, though 
thou art hence^ (Shakespear, I\oo Gen- 
tlemen of Vero^xd)^ littri tiegħec jistgħu 
icunu (jaslu) hawn ghad illi inti tcun 
bogħod minn hawn (ma tcunx hawn); 
all otherfaces borrowed hence their light 
and grace, aa stars do hence, (i^otkMtig), 
I-uċuħ I-oħra collha ħadu minn dana 
id-dawl u *I gmiel tagħhom, bħal ma 
hadu il cwiecbeb minn hemm; hence, it 
came topass Uiat... u għalecc imbaghd 
ġara li.*.; ten years hence, minn hawn 
u ghaxar snin oħra ; he is gone fiH>m 
hence but just uow^ ma għadux ħlief 
jillarga issa dal wakt minn hawn ; 
farewell til half on hour hence, addio 
sa nofB sigħa oħra. 

Hbnoeforth ) mil-lum il kuddiem 

Hbnobforwaiid) għalligej, mn'issa 
il kuddiem ; he never more henceforth 
will dare set foot in Paradise^ {filUou, 
Paradise RegainedJ^ u hu għalligej ma 
jissugrax (ma jehux I-ardir jew ma 
icollux il wiċċ) jirfes fil Genna). 
, Hbnob boy— seftur, bniedem li icun 
dejjem ma's-sinjur tiegħu biex jak- 
dih etc. (li ma iħallihx mument). 

Hbnd — iżżomm, takbad; tiffolla, 
troBB fil foUa (kalb in-nies) ; civil, pu- 
lit; ta mgiba tajba, li jaf igib ruhu; 
and witli his lejt t/ie Pagans right arm 
A^i, (Palr-Fiix, God/rey of Boulogne 
XIX^ 16 Jy u b*idu ix-xellughia żamm 



id-drigħ tal-Iemin tal Pagan ; why do 
you hendjovf ghaliex kiegħed tifiblla; 
so loveth she this hendy NicholaSf(i hsQ- 
eer), u heco ħabbet hi lill dana Nicola 
ta mgiba tajba (civil, pulit etc.; 

Hbndboaoon— figura piana ta ħdax 
il genb jew ħdax I-angulu. 

Hbndboabtllabio— tal verstal ħdax 
il sillaba jew tal endecasillabu. 

Hbndboasyllable — vers (tal jK)e8ia) 
bi ħdax il sillaba (bħal dac tas-sunett). 

Hbndnbss - mnniera (mgiba^ tajba, 
civiltà. 

Hbnobn - ħabs, calzri. 

Hbnna— hinna, żebgħa li issir mil 
werak tal Laiosonia inermis, li biha 
in-nisa tal Egittu ( Egiziani ; u ta 
Lvant jiżbgħu id dwiefer u sakajbom 
lewn illarin^a; iżżebgħa, illewn, li 
jatu il gild isfar jew tal Morocc. 

Hbnna PLANT— is-siġra (pianta) tal 
henna (ara). 

Hbnnbry — mandra, għalka fejn 
iżommu jiġru it tigieg. 

Hbnatheibm — religionfsettata nies) 
li igħejdu (jemmnu) li it Tliet Persuni 
għandu cull waħda minnhom icollha 
kima mogħtia lilha biss għaliha, u 
m'hux it-tlieta, bħala Àlla wiehed, 
flimchien ( hecc msejħa minn Max 
JUiUcr). 

Ubnroost — il għuda (passiggiera) 
fejnjorkdu bil-lejl ittigieg. 

IIbnsfbbt— il fumitHria (ħaxixa/ 

Hbnt — kabdu; takbad, tahfen fi- 
dejc 

Hbnting — canal tul moħriet itul 
għalka). 

Hbp— il cocci (frott) tal għolliek. . 

Hepatalgia— ugigħ (nevralgia) fil . 
fwied. 

HBPAno— tal fwied, lighandu x'jak- 
sam mal fwied ; bhal fwied (ta li stess 
għamla u lewn tal fwied). 

Hbpatio DiSB\SBS— mard tul fwied 
( it-tlieta ewlenin huma ie-cif^'osiH^ 
l-axxess jev/ Unnur, o'l eancer). 

Hbpatioa - razza ta fiuri, ir-Ranun- 
culi jew l-Anomoni. 

Hbpatioous — lewn il fwied ; bit-teb- 
kat bħal tal fwied. 

Hbpatite -xorta ta ħaġra Cmineral) 
il barite. 



Digitized by 



Google 



mi' 



65à - 



^M 



Hbpatitis— infiainmazioni jew con- 
gestioni (nefħa) fil fwied. 

Ħbpatization — tibdil fil pulmuni 
(bidla li issir fil pulmuni). 

Hbpatooblb— tumur fil fwied. 

HBPATooYSTiO'tal fwiod u tal mar- 
rara. 

Hbpatooabtrio— tal fwied u ta li 
stoncu. 

HBPATOGRAPHT-descrizioni, li stu- 
din (fl-anatomia) fuk il fwied. 

Hbpatology— discorfl (trattat^ fuk il 
fwied. 

Hbpatorrh(Ea— bili (li jiscula mil) 
fil fwied. 

Hbpatosoopy — induvnar fuk li wie- 
ħed għandu jiġrilu ( jew x' għandu 
igħaddi minn għalih) billi wieħed je- 
samina (jara) il fwied. 

Hbpatub— zorta(i8em>ta ħuta lewn 
il fwied li tinsab fix-xtajtiet tal Ame- 
rica. 

HBPPBR-ferħ ta salamuna (sala- 
muna żgħira). 

Hbpta 0AP8ULAR — H ghandu seba 
ħofor jew tokob. 

Hbptachord— seba noti wara xul- 
xin ; ottava diatonica, minnghajr in- 
nota ta fuk fl-ottaya) strumeut b^seba 
cordi ; biċċa musica (cant) li titcanta 
fuk (strument ta) seba cordi. 

Heptadb — il għadd sebgħa, sebgħa. 

Ubptaglot— ctieb b'seba lingui. 

Heptagon — ettagonu, figura ( tal 
geometria piana) b'seba ġnieb jew 
eeba anguli ; fortizza b*8eba swar, post 
fortificat (mħares) b'seba swar. 

Hbptagonal — ta seba (li gbandu 
seba) auguli jew ġnieb. 

Heptagynia — xorta (razza) ta fiuri 
li ghandhom seba' tebkat jew pistilli. 

Hbptagynian— li għàndu (fjur) seba 
pistilli (fjur maghmul minn seba bic- 
ciet). 

Hbptahbdral — li għandu seba 
ġnieb. 

Heptahrdron — figura (tal geome- 
tria) Bolida li għanda (bVseba ^nieb. 

Hbptahexaubdral-U ghandu seba 
fillieri ta faċċati, wabda fuk l-oħra, 
cull filliera fiha sitt uċuħ jew faċċati. 

HBPTAMEREDB-dac li jiukasam (H 
jista jinkasam^ fseba bicciet. 



Hbptambron — otieb li fih miġbur 
(registrat) cull ma isir cull sebat ijiem. 

Hbptambrous — magħmul minn (li 
fib) seba bicciet ; b'seba bicciet. 

Hbptangular— li għandu seba (b'se- 
ba) anguli. 

Hbptaphony— ġabra (ghakda) flim- 
chien ta seba leħnijiet. 

Hbptaphyllous— li fih (li għandu) 
seba werkat (b'seba werkat). 

Hbptaroh — ara heptarchy. 

Hbptarohio — tàl lieptarchy (ara). 

Ħbptarohist— gvematury cap, tal 
lieptarchy (ara). 

Hrptarghy — heptarchia, gvem 
magħmul minn (miżmum jew fidejn) 
seba min-nies. 

Hbptaspbrmous — li għandu seba^ 
(b'seba') żergħat. 

Hbptatbuch— I-ewwel seba' cotba 
ta I-Iscrittura, il heptateucn. 

Hbp woRT— zorta ta warda salvaġ- 
ġa ; igħejdulha Roea Canina (warda tal 
clieb). 

UER—tagħha; lilha ; thia is herpen^ 
din hi il pinna tagħha ; give her t/Us 
pen^ atiha (ati lilba) din il pinna ; tell 
her, għejdilha (għejd lilha). 

Hkra (fil Mitologia Griega) —//^ra, 
Alla falz (mara) tal Genna (bhal ma 
hi Ġunone tar-Bumani). 

Hbraolbidj>e — id-dizzendenti, in- 
nisel ta(H mnissHnjew li gejjin minn)' 
Ercole. 

Heraolbidan — tan-nisel (tar-razza 
jew il gidd) ta Ercole^ wieħed min- 
nisel ta (mnissel minny Ercele. 

Hbraolbum— zorta (isem) ta ħaziz. 

Hbrald -ħabbàr, messaggier; tħab- 
bar, tniedi ; it was the lark tlie herald 
of the morn^ (ShakespAar, Romeo and 
JtdietJ^ chienet il bilbla in-neddejja 
(\\ ħabbret) il għodwa ; sigh^ nor word^ 
nor strugglinij breath, heralded his way 
to death, (Byron, Siege o/ CorinthJ^ \x 
la tnehida, u la chelma, u I-ankas nifs 
mdejjak ma habbar (wera) li wasal 
għal mewt. 

Hbraldio I tal araldica jew I-armi 

HbraldIoal / tal cuniomijet etc; he 
made a considerahle progreas in heral' 
dic studies, ( Wood, Athenie Oxon), 



Digitized by 



Google 



mR 



— 664 — 



HEIl 



ghamel progres^cbir (għadda il kud- 
diem sewwa) fli Biudiu tal araldica. 

HBBALDiCÀUiY— Bcond ir-reguU tal, 
jew chif titlob, 1-araldica (is-Bengħa jew 
ix-xiensa tal għamil, tpingija etc. tal 
armi tal cuniomijet etc. jew il għemil 
ta arblu tar-razza. 

Hbbaldbt — I-araldica, is-sengħa 
(xienza jew Btudiu) tal ħaż/ tal armi, 
tal cuniomijiet etc. jew tal arblu tar- 
razza; ufficiu, xogħol, tal ħabbàr, ta 
neddej (ta wieħed li iniedi jew iħabbar 
ħaġa,grajja etc ); varioiia reaaona would 
have made me wish to undertake this 
heraldry of peace^ ("(Lytton, Rienzi^ 
Book IXf Cfuxp. ^J^ bosta ragiunijiet 
chienu iġagħluni irrid (nixtiek li ncun 
(nagħmilha ta) ħabbàr ta paci; herald- 
ry, arma ta cunjom etc; among the 
thousands heraldries I saw one blushed 
teit/i hlood ofkings and queens^ (KeutH, 
Eveof St. Agnesj, fost 1-eIuf ta l-armi 
rajt waħda tħammar bid-demm tar- 
rejet u tar-rgejjen. 

Hbbaldbhip — I-ufficiu, il post, 1-im- 
pieg (grad) ta ħabbar, meBsaggier, jew 
neddej. 

Hbbaldy— nisel, gidd, razza. 

Hbbapalhitb— isem (xorta) ta melħ 
fil cbimica, li iBir billi tholl Bulfato di 
cbinina, fl-acidu aceticu, u imbagħad 
tħallat niiegħu soluzioni alcoolica tal 
jodina. 

HBBB—ħaxixa. 

Hbbbaoboub— tal ħaxix; li igħejx 
jew li jecol il ħaxix (annimal); the goat 
is a herbaceous eater^ il mogħża tghejx 
bil ħaxix (tiecol il ħaxix). 
. Hbbbaoboub plant — ħaxixa li ticber 
cuU Bena (mil gheruk li jibka taht 
1-art) bħal haxixa IngliBa, is-Balib 
1-art etc. 

Hbbbaobous BTBM— zocc ta ħaxixa 
(li meta jinxef isir bhal tiben u m'hux 
injam) bħal tal papirus etc. 

Hbbbaob- ħxejjex, ħaxix; il faxxina 
(werak) tal ħaxix (biBS, barra miz- 
zcuc u'l għeruk) ; God having mad^ 
man^ thejirst thing lle took care of was 
his life^ so lle said to him: I have given 
you every tree and herb for meal — 
{Genesis l^S9j—which comprehended^ 
ivith Uie herbage ofplants, their roots 



andfruits^ (Grew, Cosmologia SacraJ^ 
Alla wara li ħalak il bniedem 1-ewwel 
ma hasiblu għal ħajja (x'jecol)... għa- 
lecc hua kallu : Taitec is-Biġar u '1 
ħxejjex collha għal 1-ichel, illi magħ- 
hom, barra mil faxxina, ghandec ucoll 
iz-zcuc u il frott. 

Hbbbagbd— mgħotti bil ħazix, collu 
ħaxix. 

Hbbbal— tal ħaxixytal hxejjex; ctieb, 
registru, fejn hemm miġbura 1-iBmijiet 
tal ħxejjex, u'l mod chif jicbru u chif 
jiccoltivauhom ; collezioni ta werak u 
ħxejjex nexfin (igħejdulu ucoll herba-' 
riumj ; it is its herbal taste whicli I 
donU like, it-togħma tal haxix li fih 
li ma nhobbxjena ; he may know the 
shape and colour of an herb and it is set 
down in an herbaly (Bate«, On Uie Fear 
of Godjf jiBta icun jaf il għamla n il- 
lewn ta ħaxixa u iniżżilha ( jictibha 
jew jirregiBtraha) fil ctieb li għandu 
għal appoBta jew għal hecc; others 
made it tlieir business to collect in ro- 
luminous herbals all t/ie sereral leaves 
dome one tree, ( Stealr, Spectafor 
466 J, oħrajn bdew jiġbru fcolle- 
zionijiet li ma jiBpiċċaw katt (cbar 
ferm) cuU xorla ta werka minn ta li 
BtesB siġra. 

Hbbbalibm— ix-xienza (li Btudiu) tal 
ħaxix jew tal ħxejjex. 

Hbbbalibt — min jiġbor u jiBtudia 
fuk il ħxejjex ; min ibigħ jew iżomm 
il ħi^ejjex għal medicini 

Ħbbbab — ġnien (ġnejna) bil fjuri 
jew bil ħxejjex ; ħaxixa, pianta ; bħal 
camra (għar) fi ġnien magħmul, min- 
Buġf miz-zcuc tas-Bigar. 

IlBBBABiAN—ara herbalist, 

Hbbbabibt — wieħed li jifhem fil 
ħxejjex. 

Hbbbabium 'ġabra ta werak u ħxej- 
jex niexfin, irraniati flocom (fmu- 
Bew etc.) bl'iBmijiet etc. tagħhom; ctieb 
jew caxxa fejn jinżammu miġbura 
dawn il werak u il ħxejjex niexBn. 

Hrbbaby— ara herbar, 

Hbbublbt— ħaxixa jow pianta /.għi- 
ra 

Hbbbbnnbt— isem ta ħaxixa (bħal 
ħafurj. 

Hbbbeb— lucanda. 



%. 



Digitized by 



Google 



HER 



— 666 — 



HER 



Hbrberaob— lucanda (alloġġ) post 
fejn jiriiraw in-nies għar-rkad ; tiriira 
talloġġa nies f lacanda 

Hbrdesobnt- li jicber f'ħazix. 

Ħbrbioarmivoroub-H igħejx biUJ^- 
col il) ħaxiz a bil-laħam ucoll (bħal 
bniedem^. 

Ħerbid— iħaddar bil (collu^ ħxejjex. 

Ħbrbiferous — li jagħmel (jati) il 
ħaxix. 

Hbrbist — ara herbalUt. 

Hbrbivora — 1-annimali li jeclu il 
ħaxix. 

Hbrbivorb— annimal li jecol (wie- 
ħed mill-annimali li jeclu) il ħaxix ; 
ihe horse m a herbivore, iż-żiemel hua 
annimal milli ighejxn «^bil (jeclu) il 
haxix 

Hbrbivorous — (annimal) li jecol 
jew igħejx bil ħaxix ; the horse and the 
cow are herbivoiH>u$ animaU, iz-żiemel 
u il bakra huma annimali li ighejxa 
bil (li jecla il) haxix. 

HBKBLEss—niexefy bla ħaxix, li ma 
fiehx (ma jicbirx fuku) ħxejjex. 

Herblbt — ħaxixa żgbira (pianta 
zghira>. 

Hbrbarist— ara herbalist. 

Hbrbarization — tfittix ta ħxejjex 
ghal li studiuy għal collezioni etc ; id- 
debra (forma) ta ħxejjex, werak etc. 
li jinsabu jew jidru fil. ħaġar jew fil 
minerali 

HBRBORizE-tfittex (tiġbor) werak, 
ħxejjex etc għal li dtudiu u għal collo- 
zioni ; tidher f għamla ta werak (bħal 
ma jidru xi werak f xi gebel jew mi- 
nerali). 

Hbrborizer — min ifittex a jiġbor 
werak u ħxejjex għal li studiu u ^all 
collezioni 

Hbrborouoh (Vloc irarbourj — post, 
għal chenn (fejn wiehed jiscbenn jew 
jinġabar għar-rdoss). 

Herbosb— collu (mimli) ħaxix. 

Hbrbulbnt— li fih il ħxejjex (j^w il 
ħaxix). 

Hbrbwoman— mara li tbigħ il ħaxix. 

Hbrbt— li donnu haxix, li ghandu 
mill ħaxix 

Heroulban— Erculeu, tal ġganti, ta 
sahha liema bħala ; li jiflah ferm ; li 
għandu saħħa ta ġgant; li jiflsA daks 



ġorf ; cbir ferm ta cobor liema bħalu; 
tkil, diOBcili ; lie poesesses an herculean 
rofmstness of mind^ ( Bnrke, Appeal 
jrom tlie Old.to the New Whigs)^ ghan- 
du moħħ li jiflaħ jarfaferm; tliey made 
an herculean effort^ ghamlu sacrificiu 
cbir. 

Hbroulbs— Ercole (alla falz tas- 
sahħa) isem ta waħda mil costellazio- 
nijiet (ghenieked ta cwiecheb) antichi ; 
ġgant, bniedem li jiflaħ jew li għandu 
sahħa ta ġorf (ta ġgant); he thinks he 
is a Hereules^ jidhirlu li hu xi ġorf 
(jippretendi li jiflah ferm). 

Hbroynitb — isem ta mineral ta 
lewn badrani. 

Hbrd — merħla, gemgħa, katgħa, 
ragħaj; tinġama, tinġabar (fmerħla 
jew flimchien^; tirgħa; deer live in 
lierds, ic-ċriev igħejxu fi mriehel (flim- 
chien); there were lierds of noisy hoys^ 
chien hemm katgħiet (mriehel, ħafna) 
ifal storbiusi (\\ chienu jagħmlu frat- 
taria) ; he made the men and boys herd 
togeiher, ġàghal li rgiel u it-tfal jinġa- 
bru flimcbien ; he was iold to herd the 
goais^ chella 1-ordni (kalulu) biex jir- 
għa il mogħż ; is he a sfiepherd or a 
swine herdf haa ragħaj in-ngħaġ jew 
il ħnieżer ? 

Ubrdbritb — isem ta mineral ta lewn 
hadrani ċar, donnu cristall, jitfarrac 
malajr, jinsab f miniera tal landa fis- 
Sassonia (Germania). 

Ħbrdess— mara ragħajja. 

HBRDBWioH--makiel (razzett) post 
fejn iżommu mgħoż, ngħaġ etc. 

Hbrd groom— ragħaj (il bhejjem) ; 
but he forsakes the herdgroom and his 
flocks^ DryiOQ Pasthrals ), iżda hua 
jinsa ir-ragħaj u li mrieħel tiegħa. 

Hbrdman' f raghaj il mogħż, nghaġ 

Hbrdsman J etc ; ragel li (min) icol- 
lu il bhejjem (mgħoż, ngħaġ etc.^ tie- 
għu ; a herdsman rich^ of much account 
was he^ (Sidnef, Arcadia)^ chien ragel 
għani li cbellu ħafna bhejjem tiegha ; 
all the herdsmen went at once to adore 
t/ie new born Child who was laid in the 
manger, u il pasturi (ragħajja) collha 
marru, minnufih, jaduraw il Bambin 
li chien għadu chif twieled, li chien 
kieghed fil maxtura. 



Digitized by 



Google 



HER 



666 — 



HER 



Hbrdswoman — mara li tirgħa in- 
ngħaġ etc , ragħajja (mara). 

Hbbr— hawn ; hawn, fdin id-dinja; 
w your brother here ?, ħuc hawn ? ; he 
is noi here^ m'huz hawn; here he comea^ 
hawn hu gej (gej hu) ; thue shall you 
he happy here and more happy hei^- 
after, (Bacoii) ; u hecc inthom tcunu 
henjin hawn, Tdin id-dinja, u actar 
henjin fid-dinja obra ; here, cease ihy 
qneBtions, (Hhhli^speħr/rempestX haw- 
nec (issa, fdan il pont) tibkax tistaksi 
actar; here and Mtfr«,rhawn u l'hemm 
(cull tant); we smo foot sieps here and 
there^ rajna pàssi Cstampi tas-sakajn) 
rhawn u I'hemm (cull tant; ; Ilere's 
to youy bis-saħħa tiegbec (nixrob bis- 
Baħha tiegħec ; li is ueither here nor 
therCj u la ħaġa u l-ankas ohra (ma 
igħejd xejn;. 

Hbrb- APPROAOH — wasla 

Hbrb remain -kaghda (żmien li wie- 
ħed jokgħod f post, pajjis etc.) ; which 
ofien, since my here remain in England, 
1 have seen him do^ (Sbifkespear, Mac" 
heth IV, S), illi spiss minn chemm ili 
1-Inghilterra rajtu jagħmel. 

Hbrbabout 7 madwardawn in-naħ- 

Hbrbabouts) ħiet, f dawn li nħawi; 
il post fejn wiehed ipoggi jew soltu 
icun ; fuk dan, ghal dan; Idvi often see 
him loungxng here ahout^ rajtu chemm 
il darba iħuf I'dawn in-naħhiet; / 
can't say where his hereahouis are, ma 
nistax ngħejd lejn fejn ipoggi (fejn 
Bolta ioun) ; here aboui this toe had bei- 
ter say nothing, fuk dan (in quantu 
għal dan) aħjar ma nitchelmu Cma 
ngħejdu) xejn. 

Hbrbafter— għalli gej, mn'issa il 
kuddiem; li għad irid . jigi; li gej ; 
żmien li ghad irid jigi; iesa wara 
dana ; now hereafier you shall here 
what God haih wrought in ihis maiier 
(Uower), issa wara dana tisma i'inhu 
li għamel Àlla fuk din il ħaġa (mate- 
ria) ; he promised io he good here afier ; 
wiegħed li icun tajjeb (cwiet etc^ 
ghalli gej (mn'issa il kuddiem); t/iai 
nereafier ages may i^AoW^Shakespear, 
I Henry VI), sabiex is-seculi li gejjin 
(\\ għad iridu jiġu) huma jistghu ja- 
raw;iw ihe landofthe hereafier,(LoikS' 



fellow, Song of ihe Hiawaiha), fil 
gtejjer tal Beati u fl-art taż-żmien li 
għad irid jigi f fil Qenna). 

Hbrbat -għal dana ; the magistrate 
offended hereat sent the man oui, il ma- 
gistrat ha fastidiu (offenda ruħu) għal 
dana, bagħat ir-ragel il barra. 

Hbrrbbforb — kabel; as you have 
h(iar<l herebefore the proverb is ihis, 
CChiurer, Tale of MelUteusJ, bħalma 
inthom smajtu kabel, il proverbiu hna 
dana. 

HERRBOTB-editt, ordni, proclama li 
biha is-sultan (ir-Re) isejjah l-armata 
(it-truppi) fuk il camp. 

HBRBBY-lill hawn, lejn dawn in- 
naħħiet ; hawn fil krib, b'dan ; hecc ; 
come hereby, ejja (ersak) lil hawn (lejn 
dawn in-naħħiet) ; and hereby we know 
ihat he is coming, u hecc issa naiu li 
goj ; it is herehy notified Hiai tliis ojice 
is to be kept closed for two days, b'dana 
(l-avvis) ngharrfu li dan I-ufficiu Bej- 
jer jibka magħluk għal jumejn. 

Ħbrbdipbty— giri jew taħbit għal 
wirt; tiftix (bla mistrih) ta wirt jew 
ta gid (flus, ghana etc.) 

HERBDiTABLB—tal wirt, H jista jin- 
tired, ta min jirtu. 

HsREDiTARiLT— bil wirt, per mesz 
li jintiret. 

Hbrbditai^ous — li jinteret ; some 

sicknesses are heiediiarious and eome 

from i/ie faiher io the son, (Hifklayt, 

Voyagesj, xi mardijiet jintirtu u jiġu 

(ji^ru) mil missier għat-tifel. 

Hbrbditary— ereditariu, tal wirt, li 
jintiret ; some supporied ihe prineiple 
of hereditary right, x'uhud sostnew il 
(chienu favur tal) principiu tad-dritt 
li jintiret (tal wirt). 

Hbbbin (t7i </itV-fdan, hawn; in 
t/ie ariicles /lerein meniioned, flarticuli 
msemmijin hawn (f dan). 

HEREiNAFTBR-fdan (11 ctiob, docu- 
ment etc^ actar il kuddiem. 

Herbinto, (inio ihisj — f dan. 

Herb op, fof i/iisj — minn dan ; ta 
dan; mnejn; /lereqf comes it t/iatPrince 
Ilenru is va/ia/U, ("8 hakespear,)? Hen- 
ry I VJ, minn dana jigi li il Princep 
Enricu hua hecc kalbieni (jiswa daks 
hecc). 



Digitized by 



Google 



HEB 



— 657 — 



HER 



Hbbeon — f uk dan ; toe should atricily 
insist hereon^ imiBsna inzomiDQ jebes 
(sħih) fok dana. 

Hbbb out — minn bawn, minn dan 
il post, minndana. 

Hbbebiaboh— ereticu, eresiarca; cap 
fandator ta ereBia jew ta taghlim eret- 
cu; Ariua i$ one oftlie notedħeresiarc/is^ 
Ariuahu^ wieħed mill-eretici magh- 
rufa (msemmija). 

Hbbbsiabghy — eresia cbira ċara 
maghrufa ; the Koran itself consista of 
heresiarchies against our Blessed Sa- 
viour^ (8ir. T. llerbert, Travels)^ il 
Koran stess fieh eresji cbar contra 
Gesu Salvatur taghna. 

HBBB8iooBAPHBB~min jictob u jit- 
cbellem fuk l-eresi. 

ĦBBBsioaBAPĦT — studiUy chitba, 
trattat fuk l-eresl jew 1-eretici f'dawc 
li jictbu jew igħejdu l-eresi). 

nEBBsioLOOiST— wieħed li (min) jati 
ruħu (jew kieghed) għal li studiu ta li 
storia tal eresi jew tal eretici. 

Hbbbsiology— li studiu li storia col- 
Iha tal eres'i. 

Hbbbsy — eresia ('fehma, taghlim, 
dutrina contra it-tagħlim tal Gnisia 
Mkaddsa Cattolica, Apostolica, Bu- 
mana). 

Hbbbtio— eretcu ; wieħed li ghandu 
jew iżomm fehma għalih (sewwa fil 
politica, sewwa fi zienza, fir-religion 
chemm ucoll f zi materia oħra) n għa- 
lecc ma jakbilx fil fehma tal ohrajn ; 
wieħed li (min) ixerred u igħallem du- 
trina contra ta dic li ixxerred u tgħal- 
lem Ommna il Cnisia Mkaddsa Catto- 
lica Apostolica Bumana. 

Hebbtioal — ereticali} tal eresi, li 
igħallem (fih) ^l-eresia ; that was an 
heretical opiniouy that is to say contrary 
to the established doctrines of the Iloly 
Roman Catholic Churchy dic chienet 
fehma (tagħlim^ ereticali (tal eresia) 
jigifieri cuntlaria ghat-tagħlim u il 
fehma tal Gnisia Mkaddsa Cattolica 
Bumana. 

Hbbbtically — bl-eresia, ta eretcu, 
he spoke heretically^ tchellem ta eretcu 
(tal eresia^. 

Hbbbtioate — ticcundanna, tagħ- 



lim etc. bhala eresia, ticcundanna 
(tagħlim etc.) bħala eretcu. 

Hebbtioidb— toktol eretcu ; ticcun- 
danna eretcu għal mewt. 

Hbbeto— sa issa ; sa *I-Ium ; barra 
minn dana ; ma dana. 

Hbbbtofobb — sa issa, mn'issa lura, 
għal li mgħoddi. 

Hbbbtog (jew Hbbbtook^— captan, 
cmandant farmata ; general; umcial 
cmandant ta rij^ment tal Milizia fdi- 
strett ; Edric^ duke of Mercia, by his 
oflice of heretocky was entiUed to a large 
Cofnmand in the King*s Army^ (Blaek- 
stone^ Commenty Bk. /, ch. ISJ, Edric, 
duca ta Mercia, bl-impieg (j^w post) li 
chellu bħala General Gmandant (tal 
Milizia) chellu id-dritt (għa^Juh) għal 
cmand cbir fl-armata tar-Be. 

Hebeukto — ma dan, għal dan; here- 
unto I shall add my expenses, ma dana 
inżid in-nefka tiegħi. 

Uebbupon - għal dana, għalhecc ; 
/lereupon he called together aU his men 
and told them to get themselves ready^ 
għal hecc hua ^abar Tsejjaħ) flimchien 
in-nies collha tiegħu u kalilhom biex 
ilestu rwieħħom. 

HEBBwiTH—b'dan, ma dan (fli stess 
ħin ucoll ma dan) ; enclosed herewith 
I send you the certificates required, 
hawn ma din littra etc. nibgħatlec ic- 
certificati li trid (li hemm bżonn jew 
meħtieġa). 

Hebeybld — taxxa ghal gwerra 
(għaż-żamma jew manteniment tal ar- 
mata). 

HBBiADBs—xorta ta naħla bħal bu- 
suf li tcun fil fjuri. 

Hbbiot— multa, dritt, ħlas (1-aħjar 
bakra etc.; li jehu il proprietariu (is- 
sinjur) tar-raba etc. meta imut il ga- 
billot jew dac li għandn tcun mkabbla 
(din 1-art jew il biċċa raba). 

Hebiotablb— suggetta għal hlas tal 
Ileriot (ara). 

Hbbiobon - romblu bil ponot twal, 
jew bii-Iasti tal ħadid, bħal ma naraw 
f xi fortificazioni biex ma igħaddux 
nies minnu il gewwa (igħejdulu ucoll 
Cheval defrisej. 

Hbbitablb— li jista intiret ; li jista 

88 



Digitized by 



Google 



HER 



— 668 — 



HER 



jired (ican werriet); he is ilie legitimate 
8on and so heritable according to the 
lawB of EnglandXHħW^ Origin ofMan- 
kindjj bua 1-iben legittimu u għaleco 
jista jiret (icun hu il werriet) scond il- 
ligijiet tal Inghilterra. 

HBRiTiBLY— bid-dritt tal wirt, bil 
wirt. 

Hbritaob— beni etc. mħolU bħala 
wirt;' wirt ; proprietà, ħwejjeġ dac li 
icun ; merhla ; U Lord^ save ihypeople^ 
and bless tldne heritage (Te Deumjy 
Salvum fac populum tuum Domine and 
benedic liereditate tua^ Sinjur ħares 
(żomm» salva) il poplu tieghec u bie- 
rec il proprietà tiegħec (dac li hua 
ħwejgec) ; tfie Lords over God'a heri- 
tage^ or a Didiop^ il Cap li jeħu ħsie)) il 
merħla tal Mulej (jew IskoO* 

Hbbitor— werriet. 

Hbritrix — werrieta (mara li tiret 
jew eredi). 

HBRiiiNG— isem ta ħuta tal ilma 
ħelu. 

Hbrma — bust ( figura jew etatua 
mis-sider il fuk) fuk colonna quadra. 

Hbrmaio I ta Ilermes jew Mercury 

Hermaioal) (ara). 

Hbrmannitb— xorta ta mineral. 

HbrmaphrodbityI ". s**J .** ( °?f** 
„ >wieħed icun) Iler- 

Hbrmapprodism ]maphrodite(fi€9), 
Hbrmapħroditb — dica (bniedem li 

icun ragel u mara fli stess hin) ; tgħak- 

kad flimchien (fpersuna jow fħaġa 

waħda) iż-towġ dessi 
HBRMAPfiRODiTio 1 ta dicB; laż-żewġ 
HERMAPHKODiTioALjsessi ; tas-sess 

tar*vagel u tas-sess tal mara 
Hbrmblla— annimal tal baħar li 

jaffħmel ħsara, jecol u jekred I-ostrichi. 
Hbrmbnbutio I li ifisser, jispiega, 
Ħbrmbmbutioal / juri ċar; herme- 

neutic Theology^ Teologia li tfisser 

(Teologia spiegata jew interpretata). 

HBRMBNEUTIOALLt — SCOnd cħif titlob 

jew trid I-interpretazioni jew it-tifsir. 

Hbrmbnbutics — tifsir, interpreta- 
Bioiii ta kogħol (ehttba) ta autnr; 
interpretazioni jew tifsir ta scrittura. 

Hbrmbmbutist — interpreti, wieħed 
li (min) ifisser li scrittura. 

Hbrmbs— I-isem li bih il grieghi 



isejħu'(jew jatu) lill Ercole, alla fals 
tar-Rumani ; statwi ta Hermes jew ta 
Ercole li dari il Grieghi chienn jagh- 
mlu (jew iwakkfu) fuk colonni ta għa- 
mla quadra u ikegħdu fil bwieb tad- 
djar tagħhom. 

Hbrmbtio— tal chimica, chimicu; 
mgħaluk mtappan b'mod li ma tgħad- 
dix aria. 

Hbrmbtio books— Cotba Egiziani, 
trattati fuk l-astrologia (Bryant^; 
cotba li jitchelmu fak I-aflTarijet collha 
tal ħolkien fuk in-natura tal cwiecheb, 
astri etc. fuk il medicina etc. (Eofield). 

Ħbrmbtioal - ara hermitic. 

Hbrmitioal pħilosophy — filosofia, 
studiu li bieh riedu jippruvau illi il 
fenomeni collha tal fisica isiru biss bi 
tliet agenti chimici li huma : il melh, 
il cubrit, u il mercuriu. 

Hermbtioally— magħluk mtappan 
b-mod li ma titħollux aria; Uieboxis 
Iiermetieally closed, il caxxa magħlnka 
mtappna (b'mod li ma tistax tidħol 
aria fiha). 

Hbrmbtios -chimica. 

Hbrminidjr — insetti, friefet bħal 
cwamel. 

Hbrmionb— (fil Mitologia Griega) 
binl Menelaus u Elena u mart Oreste; 
waħda mil cwiecheb cbar (asteroide) 
misjuba minn, jew raba I-ewwel darbaj 
Watson fit-12 ta meuu tal 1872. 

Hbrmit— eremit, raheb. 

Hbbmit bird— il għasfur msejjah 
I-eremit għaliex jagħmel il bejta tiegħn 
Cibejjet; kalb il werak fil ku^ata tas- 
siġar. 

HeaIiit orab— il bebbux tal granċ. 

ĦbRMitlikb — bħal eremit» bħal 
raheb« 

Hbbmit sbat — dar, loc (poBt fejn 
wieħed ighammar jew jokghod) mwar- 
rab (fil quiet). 

Hbrmitagb - eretnitaġġ, dar ir-raheb 
jew I-eremit; dar mwarba; the old 
regicide, however, refused to quit his 
hermitage (MLbtt^niiày, Ilistory of En- 
gland) il kattiel ir-re (dac li katel ir- 
re) ix-xih, iżda> ma riedx iħalli id-(joh- 
ro§ mid-) dar tiegħu mwarba ( fejn 
chien mistoħbi). 



Digitized by 



Google 



a£!it 



- 65d - 



HElt 



Hbrmitagb— xorta ta mbid Franois 
(aħmar u abjad). 

Hbrmitan— xorta (isem^ta riħ (bbal 
ehtriek) li jonfoħ wisk fil'GaiaDa. 

HBBMiTii88-*mara eremita; yes she 
doth emile and she doih weep like a 
youthful ħermitess ^Coleridge, Chari" 
table)^ iva, hia tidħac u tibcbi ucoll 
bħala xbejba eremita. 

HERMmoAL— ta eremitt ta raheb, 
tal eremiti ; you describe ao well your 
hermUical stute oflife (Pope, letter II ^ 
to E. Blunt)^ inti tidde8crivi hecc tajjeb 
chif tgħejx (tgħaddi ħajtec) ta eremit. 

Hbrmodaotyl — xorta ta baela tal 
fjuri li jueaw it-tobba (usata fil medi- 
cina) għal cura tal gotta jew tal pul- 
lagra. 

Hbrnb— rocna. 

HBRNHiLL^xorta (ieem) ta ħaxixa. 

Hbrnia— fetka, bażwa. 

HERhiAL— tal bażwa ; tal fetka. 

Herniaria— isem ta ħaxixa. 

HBRNioLOOT-di8Cor8, trattat fuk il 
bażwa jew fuk chif ghandha tcun il 
cura tal bażwa jew fetka. 

Herniotomt — operazioni fbażwa 
(igħejdulha ucoll celotomy). 

Hbrnious— bażwl, miftuk. 

Hbrnslaw - ferħ ta rueeett ; ruseett 
ċcheichen; agrett isfar (iajra, għasfur). 

Hero— ragel kalbieni ferm ; ragel, 
(wiehed) ta hila cbira li jagħmel ħwej- 
je2 tal għe^ubijiet ; bniedem li għal 
nila tieghu jibka dejjem meemmi ; pro- 
tagonista jew I-ewlieni wieħed fxi 
opra, f xi poema etc. (ie-suggett prin 
cipali ta opra, ta poema etc ) ; I WfXnt 
a hero etc.f (Byron, Don Juan)y irrid 
bniedem (wieħed) li icunli ie-suggett 
principali lew il protagonista (ghal 
poema tiegni). 

Hbro W0R8UIP— kima cbira (rispett 
cbir) li jatu (mogħtia) lil niee-cbar 
(lill xi ħadd li juri xi ħila cbira etc.) 

HBROBes—ara heroine. 

Hbroio )eroicu; ta ħila cbira; li 

Hbroical) jagħmel ħwejjeġ tal għe- 
ġubijiet, curaġġus, kalbieni, msemmi 
ghal ħila ; t/ie /leroic La Vallelte^ il 
kalbieni La lallette; the heroic deatli 
ofhiefatlier^ il mewta, ta wioħed kal- 



bieni, li miet missiera ; lieroie veree^ 
poesia erojca (tal eroi). 

Hbroio aob— 1-epoca (is-seculu) jew 
iż-żmien illi scond U Mitologia Griega 
chienu igħixu I-eroi (in-nies obar li 
għal ħila tagħhom chienu isejħolom 
nofs allat). 

Hbroio VBR8B — il vors decasillabu 
(vers fil poesia Inglisa, Tedesca, a Ta- 
Ijana li nh għaxar sillabi). 

HBRoioALLT—ta oroe, ta wieħed kal- 
bieni etc. 

Heroionbss— erojsmu, wiri (prova) 
' ta ħila cbira. 

Hbroioomio I burlesc, erojcu u co- 

Ħbroioomioal / micu (taż-żuffiett) fli 
stess ħin ; jew eeruhcomicu. 

Hbroip— poema (poesia) għamla ta 
ittra fuk xi eroe jew erojna (fuk xi 
ħadd li icun ta ħila cbira etc.) 

Hbroift— tagħmel eroe jew eroina* 
' HBRoiNB—erojnaymara taħilacbira, 
mara li tibka jew bakghet msemmia 
ghal xi ħaġa cbira, ta almu etc. li 
għamlet jew uriet ; mara kalbiena ; il 
protagoni8ta,i8-8uggetta ewlenia f opra, 
poesia etc.; take Liiia then jor a heroine 
(TeDuyson, Princese), ħu lil Lilia al- 
lura b'suggett ewlieni tal opra; heroine^ 
tagħmilba ta eroina ta mara kalbiena, 
ta suggett principali jew protagonista 
fopra etc. 

Hbroism— eroismu, wiri ta ħila cbi- 
ra, ta almu, jew ta curaġġ. 

Hbron— russett (tajra, għasfur). 

Hbron*8 bill— haxixa. 

Hbronbr— bies mħarreġ jew mgħal- 
lem biex itir u jakbad ir-russett* 

Hbronrt— loc fejn igħammru jew 
ibejtu ir-russetti. 

Hbbolooist — wi^ed li (min) jic- 
teb fuk in-nies kalbiena jew eroi. 

Ħbroship— li stat, iż-żmien ta 'wie- 
ħed li fih jista juri chemm hu kalbie- 
ni ; jew i^<-^.mien tiegħu bħala prota- 
gonista jew suggett principali f opra ; 
hie three years of heromip expired^ 
(Gowper, Taek IV, 6U), it-tliet snin 
tiegħu li fihom għamilha ta eroe spiċ- 
ċau ("għaddew). 

Hbrpb — xabla tal għudà ta pnlci- 
nella (ta wieħed buffun). 

HBRPBB—ħżieża. 



Digitized by 



Google 



Mr 



— 660 — 



iiES 



Bbrpbbtis— xorta ta ħaxixa, li tic- 
ber fl-India, morra ferm. • 

Hbrpbtic — tal ħżieża. 

Hbbpbtologio ) tal herpetology, 

Hbrpbtolooioal J (ara). 

HBRPBTOLoaY— erpetologia, li storia 
naturali li titchellem fuk ir-rettili 
(sriep, gremxul etc.) 

Hbrpbton — rettili, xorta ta serp; 
isem ta ħaxixa. 

Hbrpbtonist— wieħed (stndent) li 
jiftah u ikatta sriep, gremxul etc. biex 
jistudia. 

Hbrpbtotomy— anatomia tar-rettili 
( tkatta u tiftaħ sriep, gremxul etc. 
biex tistudia). 

Hbrr —titlu li jatu it-Tedeschi bbal 
ma Ulnglisi għandbom il Mr. u aħna 
Sur: Herr James llans^ Mr. James 
Hans, jew is-Sur James Hans. 

Hbbrbrritb— xorta ta mineral. 

Hbrring— aringa (ħuta). 

Hbrrino busb — ferilla ( dghajsa ) 
għas-sajd (tas-sajjeda) tal aringhi. 

Hbrring ourbb— min isewwi, imel- 
laħ u ilesti 1-aringhi (immelħa). 

Hbrring fishbry— is-sajd (kbid) tal 
aringhi; post, loc,ghas-8aid tal aringbi. 

Hbbring gull — xorta ta gawwija li 
tidher fl-ibħra ta dwar 1-Inghilterra. 

Hbrbing pond— il bi^ar (collu jew 
1-oceanu). 

Hbrring bonb— xewca tal aringhi ; 
filati ta bini jew gebel fħajt li gej 
^mkigħed ) bħal xewca tal aringbi ; 
pont tai-xewca. . 

Hbrring bonb stitoh — pont (tal 
ħjata) tax-zewca. 

Hbrry— tisrak, tahtaf, tissaccheg- 
gia (taghmel sacchiġġ). 

Hbrrymbnt— serk, sagghiġġ. 

Hbrb— taghha; Wios^ pen is thisf 
I think it is hers^ ta min hi din il pin- 
na ?, jidhirli li hi tagħha. 

Hbrshel — il pianeta ( chewcba ) 
msejha ucoll Uranua, 

Hbrbhblian— tal astromu Hershell 
( Sir [Villiam Ilershel^ astronomu 
msemmi fi żmien ir-Re Giorġ HI tal 
Inghilterra, li chien twieled fis-sena 
1788 u miet ri822). 

Hbrshblian RAY8-~raġġi tax-xerax 
li ma jatux dawl (li ma jiddux bħal 



I-oħrajn) hecc msejħin ghal Sir Wil- 
liam HerBhel l-astronomu li chien 
rahom 1-ewweI darba. 

Hbrbhblian tblesoopb — teleBOopiu 
magħmul mill-aBtronomu Sir W, Iler- 
echel tis-Bena 1789 ; xorta ta telescopiu 
roagħmul bħal dac li cbien ghamel 
IlerecheL 

Hbrbhblitb — xorta ta mineral baj- 
dani jinsab wisk dwar Àcireale, Skal- 
lia. 

Hbrbb (jew Hbarbb) — post, bħal 
banc, b*ħafna tokob ghax-xama, li dari 
chienu ikeghdu fuk it-tebut wakt il 
kuddiesa jew I-uffiziu tal mejtin ; tu- 
mlu, fuk kabar, carru talmejrin ; bieb 
ta fortizza bii-lasti ("virghi) tal ħadid 
li jispiċċaw bil ponta bħal alabardi 
biex ma jidhol hadd (1-ebdaghedewwa); 
tilar tal hadid fejn jistiraw il gild tal 
balċmina meta icunu jatuh il conza. 

HBRSBLF—hi, hia stess; lilha infi- 
sha ; she has injured heraelf, għamlet 
il ħsara lilha intisha; she told me^ her^ 
self, hi kaltli ; kaltli hia stesd. 

Hbbbhip — serk, sacchegġ, kirda, 
ħsara ; serk ta bhejjem; it grieved him, 
hc said, to see such hers/iip and xcaste 
and depredatiim (Scotf, Rob Roy) jd- 
dispiacih bil bosta xhin ra dac is- 
serk, dac is-sacchiġġ u dic il ħsara. 

Hbrsillon— jew Chbval db fribb) 
ara Ilerisson. 

Hbrstpan — tagen. 

IIbrtha— Alla falz (mara), alla tal 
art li chienu jaduraw it-Tedeschi (in- 
niea antichi tal Germania). 

HESiTANOY-dubiu, tħassib. 

Hbbitant — li m'hux sod, li jitħaseb, 
li hu bejn ħallejn jew bejn iva u le. 

Hbbitantly— biddubiu. 

HBBiTATB-titħasebi tcun bein ħal- 
lejn, jew bejn iva u \h ; titbazza, ma 
tcunx sod jew cert (sħiħ) fl-affari tie- 
ghec. 

HBSiTATiNa—li jiddubita, jitħaseb ; 
li icun bejn ħaltejn, jew bejn iva u le; 
dubiu. 

Hbsitation — dubiu; biza, tlaklik fid- 
discors ; I can sai/ wiViout hesitation 
t/iat.,. nista ngħejd, minn għajr biża 
ta xejn, illi... 

IIesitativb— dubbius, li jibża igħejd 



Digitized by 



Google 



ma 



— 661 — 



flET 



ħaġa, li ha bejn &altejn jew bejn iva a 
16. 

HssPER— il chewcblA ta fil għazia, il 
punentina. 

Hbsperia— I-art (il pajjisi) tal pa- 
nent (I-Italia jew Spanja) ; isem ta 
chewcba cbira li ra I-ewwel darba 
Sciaparelli, fid-29 ta April tal 1861. 

Hbspbrian— tal panent, panentin, li 
kieghed fil punent; thoae Ilesperian 
Oardena famed of old^ (Hilton, Para- 
dise LostJ, dawc il ġonna antichi 
n^semmijin li hemm fil punent. 

Ħbspbridbs — (fil Mitologia Griega) 
Esperide, ulied bniet tal lejl jew 
ulied (bniet) ta Ilespems li chellhom 
il ġnien li chien jigi fit-tarf tal punent 
tad-dinja, li chien jati frott tad-deheb, 
inducrat nnid-dragun saħħar ; il ġnfen 
t% dawn il bniet li semmejna ; is not 
love a HerculeSf stitl climhing treee in 
the Ilesperides ! , CShakespear, Love*s 
labour lostj^ I-imħabba m*biex bħal 
ġgant li għadu jista jixxabbat mas- 
siġar tal ġnien li jigi fit-tarf tal pu- 
lient tal art. 

jHbbpbridium— frolt bħal larinġ bil 
flieli etc. 

Hespbrist - fjur ta fil għaxia. 

HB8PBRU8-Iucifru, tal infern. 

Hbssian — ta He88e ffil Oermania). 

Hessian boot — stvala bit-tromba 
għalia (bħal dic ta li Skallin jew tan- 
nies tal baħar etc). 

Hessian FLY— dubbiena li tagħmol 
ħsara ċbira fil kamħ. 

Hessttb— xorta ta mineral. 

HBSTBh"^^"''^"^^"^- 

HESTBR > i 1 , . a 

HESTBRNr *»' ^'«''»''- 

Hbstia — vesta, cbewcba cbira li ra 
I-ewwel darba Pogson fisl6 ta Awwis- 
su tal 1857. 

Hetcħel - trextel, tomxot il kanneb 
jew il għazel. 

Heterarchy — eterarchia, gvern 
fidejn bniedem barrani (li m'hux tal 
pttjjis); Next to anarchij is eterarcht/y 
wara I-anarchia tigi I-eterarchia« 

Hetbrooarpous — li għandu frott 
differenti (ta żewġ xorta jew actar). 

Heteroclitb — chelma (fil gram- 



matica) li fil plaral ma.taghmilx bħal 
I-oħrajn— chelma irregulari fil għamil 
tal plaral ; bniedem (wieħed) li ma 
jokgnodx għar-regula stabilita ; there 
are strange heteroclites in religion now' 
a-days (Howell, Bk IV, let. 35), il- 
lam il ġurnata hawn nies strambi wisk 
li ma jokogħdux ghar-religion (għar- 
reguli tar-religion). 

Hetbroolitio ") irre^ulari, anoma- 

Hetbroolitioal >- lu, Ii ivaria, li ma 

Hbtbroglitous j jokgħodx għar-re- 
gula jew reguli stabiliti. 

Hbtbroohromous— li ma jakbilx fil- 
lewn. 

Hbterodon— xorta ta serp jew lif- 
għa li tinsab I-America (m*hix vele- 
nosa). 

Hbtbrodox— li jitbigħed mit-tagħ- 
lim tal Gnisia Mkaddsa, eterodoss 
(m'hux ortodoss) eretcu. 

Hbterodossness I datrina,tagblim li 

Hetbrodosy /jitbiegħed minn 
dac li tgħallem Ommna il Gnisia 
Mkaddsa ; eresia ; another heterodosy 
of his concern ing the Resurrectiony ( 4 ud • 
worih, Intellectual system), eresia oħra 
tiegħu hia fuk il Kawmien mil mewt 
ta Cristu. 

Hbtbrogamy— nisel (għamil) ta fjur 
ta siġra (xitla etc.) mit-trab ta fjur 
jeħor. 

Hetoregenb l^„^i^/^ 

HETBRooBNBiTY-'differenza fil kbil. 

HETERROGENous—ta qualità (xorta) 
oħra;Ii majakbilx; li m'hux bħal» 
mħallat; to selectfrom the vastand he^ 
terogenous mass such papers which bear 
on his own researches, (J. 8. Srewer. 
English Studies), biex tagħżel minn 
salt carti mħawdin, dawc il carti li 
jiswew għal (li jitchelmu fuk) ix-xo- 
għol (li studiu) li kiegħed jaghmel. 

Hbterogbnbousness — differenza fil 
qualità jew fil kbil (nukkas ta xebħ 
jew ta qualità— jew roeta ħaga tcan 
mod u oħra tcun jeħor). 

Hbtbrogbnbris — wild li icun ma 
jixbehx I-ommu jew il missieru ; diffe- 
renza fin-nisel jew wild ta annimal. 

Hbtbkography — in-nukkas ta kbil 
ta ( iddifferenza li jiswew ) xi ittri 



Digitized by 



Google 



UM 



-m- 



flfii 



meta nispella q niotba xi chelmiet 
1-actar fl-lngli8--ngħejdu aħna il lit- 
tra ''g" — din fil cbelma go ngħejdaha 
mod u fil chelma gin ngħeduha jehor. 

Hbtbroidboub — li ma jakbilx fil 
għamla ; ta ghamla xort'ohra. 

Hbtbrolooous — differenti» li ma 
j.ftkbilx ; xort ohra. 

Hbtbbomorphous — li ghandu (ta) 
^ewġ għamliet ; ta żewġ xorta jew ac- 
tar ; ta għamla irregulari (li m'hux 
tas-Bolta). 

Hbtbronymous— li għandu isem dif- 
ferenti ; ta isem xort*oħra li ma jak- 
bilx. 

Hbtbrophtlloub— ta werak(li għan- 

du werak fli Btess sigra etc.) differenti 

« jew li ma humiex collha xorta waħda. 

Hbtbroboian — (fl-astronomia u il 
geografia) in-nies li ighammru fl-emi- 
Bfera ta fuk (tad-dinia) u dawc li 
jgħammru f dac ta isfel mill-equatur, 
b*mod illi id-dell tagħhom, ta dawc ta 
fuk, tarah jew isir mixħut lejn naħħa 
a dac ta 1-oħrajn icun mixħut cuntla- 
riu jew għan-naħħa oħra. 

HBTMAN^hecc chien msejjah il Cap 
jew il General tal GoBacchi fir-Bussia. 

HEUoH—rdum ; miniera tal fi^am ; 
foBsa ifrom ihe iop of the hettgh he en- 
joyedthe scene,(SeoiUOuy Mannering)^ 
mil kuċ6ata ta rdum kagħad jitghax- 
xak o jara collox. 

Hbuk — speci (xorta) ta màntell 
(bħal fardal twil tat-tfal) li dari chie- 
nu jilbsu in-nisa. 

Hbulanditb— isem ta mineral. 

Hbyba — xorta (isem) ta siġra li tati 
bħal gomma tajba wisk ghal cauichouc. 

Hbw — takta, tchisser ( njam, si- 
ġar etc.) tonġor ; taghmel, tħaffer ca- 
nal etc. (bhal ma jaghmel 1-ilma ta 
zmara etc. fl-art) ; tahsad ( tekred) 
b'zabla etc; tagħmel passaġġ jew 
mogħdia, minn ġo'n-nies bil fors bl-ar- 
mi f idec ; taghmel sforz ix-xogħol, il 
moħkria, o it-ti£bit ; they were toJd to 
hew, ihose uselese trees^ kalulhom (chel- 
Ihom l-ordni>> biex iaktgħu dawc is- 
siġàr li ma jiswew gnal xejn ; him in 
a hundred paris Asiolpho hews, (lfool«s 
Orlando Furioso)^ hua ichisser Cli sta* 
twa ta) Astolfo fmitt biċċa; Solomon 



iold ouifour score thousand men to hew 
stones in ifie mountain^ Salamun ordna 
(bagħat) tmenin elf ruħ imorrn jakt- 
^ħu (jonġru etc ) il gebel mil muntan- 
ja ; ihis river... has a long valley ihat 
seems hewn oui or purpose to give its 
waters a passage, ( AddisoD, Italyjf din 
ix-xmara għandha wied ( fejn tiġri ) 
twil li donnu mħaffer għal apposta 
biex ihalli igħaddi 1-iIma tagħha min- 
nu ; hew^d down^ with an unsuspecied 
sword famàypeace, and hope ^tc/ByroV, 
on hearing Lady Byron was illj, gew 
maħsudin b*xabla li ma conniex nob- 
sru biha (jew nistennewba) il fama, il 
paci, u't'tama etc ; look around while I 
securely go and hew a passage tlirough 
the sleeping foe/UrjĠbn^Virgilf^neid) 
okgħod attent (ħares ma dwarec) wakt 
li jena fis-Bħih immur o bix-xabla 
nkatta in-nies riekda (il għedewwa) u 
naghmel passaġġ minn kalbhom (minn 
nofBhom) ; nor is ii so proper to hew 
religious reformations by ihe sword^ 
( Kins Charleii, Eikon BasilikeJ^ u 
l-ankas ma liu sewwa li tagħmel bil 
fors, sforz il moħkria, it-taktigħ bix- 
xabla riformi fir-religion (religionijiet 
ġodda). 

Hbw— stragi, rvina, taktigħ, ħsara; 
of whom he makes suc/i havoc and such 
hexo^ ("HpeQSer) li minnhom hu jagh- 
mel kirda n stragi li ma ngħejdlecx. 

Hbw— lewn, ciilur (VXoQhueJ ; għa- 
mla, dehra, wiċċ ; wliose semblance s/ie 
did carry under feigned hue^ li dehret 
b'wiċċ jehor (uriet wiċċ b'jehor). 

Hbwbr — min jakta, ichisser jew 
jonġor. 

Hbwn — particip passat tal verb 
Ilew (ara). 

Hbxaoapsular— li għandu sitt miie- 
wed (taż-żerrigħa). 

Hbxaohord — fil musica scala ta sitt 
noti (intervall ta erba tonijiet o nofs 
ton;. 

Hbxapaotyloub— li ghandu sittswa- 
ba ( tal idejn jew tas-sakajn); b'sitt 
Bwaba f idejh jew sakajh. 

Hbxadb — sitt numri wara xulxin, 
serie ta sitt numri. 

Hbxaoon — esagono, figura b' sitt 
ġnieb jew sitt anguli ; bees make Uieir 



Digitized by 



Google 



hex 



- 663 - 



HIO 



celh regnlar hexagons^ in-naħal jagh- 
mlu oelel (għal gnasel) ta għamla esa- 
gonali (jov ta hexagon^ ara). 

Hbxaoonally— bhai Qew għamla ta) 
hexagan (ara) 

HBXAOONY—ara hexagon. 

HBXAGYNiAN-f'fjar) li għandu sitt 
pistilli (jew bicoiet). 

Ubxahbdral (jew oubio^— b*8itt faċ- 
ċati, gliamla ta cubu. 

Hbxahbdron — cnbuy. figura solida 
b'sitt faċċati jew ġnieb 
* Hbxahbmbron — żmien ta sitt tijiem, 
li storia tal ħolkien tad-dinja li dam 
sitt tijiem, chif insibuba fil ctieb tal 
Genesi. 

Hbxambral ) b*8itt bicciet; magħmul 

Ubxambrousj minn sitt bcejjeċ. 

Hbxambtbr— esametru^ vers b'sitt 
sillabi jew metri (fil poesia) jew il vers 
fil poesia erojca tal Griegbi u ir-Ru- 
mani. 

Hbxambtrio ) li fih sitt piedi jew 

Hbxambtrioal ) metri(ver8 fll poesia) . 

Hbxambtrist— min fwieħed li) jic- 
teb versi imsejħin hexameiers (ara). 

Hbxanoular — b'sitt anguli. 

Hbxapartitb— (architettura) 8akaf 
hnejja jew troll mkassam b*8itt ħnej- 
jietjew arcati. 

HBXAPBD^kama, wi8a jew tul ta 
8itt piedi. 

HBXAPHYLL0U8— b »tt workat. 

Hbxaplar— għal 8itt darbiet. 

HBXT—I-ogħla (I-actar għoli). 

Hby ! — Ah I ewiva I 

Hby day ! — urrà I evviva I ferħ, ġrà- 
net ta ferh, ferħ ibleħ ; the hey day in 
t/ie llood 18 tame, iCe humble^ (Shakes- 
pear, Ilamlet), il ferħ taghhom (W 
genn li chellbom fihom bil ferb) ghad- 
da, bired. 

Hiation— titwib. 

HuTU8— fetħa, tiċrita (fil blat etc); 
lacuna, tħollia barra ta xi ehelmiet 
jew cliem fxi chitba. 

Hibbrnaolb — rdo88, port» daħla 
ghar-rdo88 etc. għax-xitwa ; post fejn 
wieħed jirdo88a fix-xitwa; fejnjirdu8- 
saw I-annimali fix-xitwa. 

HiBBRNAL— tax-xilwa, xitwi. 

HiBBRNATB — tgħaddi ix-xitwa ( xi 
mchien, fxi po8t» għar-rdo88 etc ) 



HiBBRNATioN — mgħodija ta żmien (ta 
li staġun) ix-xitwa; plants ihat were 
io pase their hibematton in the green 
house, (EfHlyii, A new conservaiory for 
plantsj^ ħxejjex ^pianti) li chellhom 
jokgħodu li staġun tax-xitwa fis-eerer. 

HiBBRNiAN — tal Irlanda, Irlandi8 ; 
wieħed mill-Irlanda, ragel Irlandis. 

HiBBRNiANisM — idioma, e^preeeioni, 
għajdut tal Irlandiei (jew Irlandie). 

HiBBRNioizB — takleb fidioma j*ew il- 
lingwa tal (titchellem bħal) I-Irlandiei; 
takleb bl-Irlandie. 

HiBBRNioisM— ara Ilibemianism. 

HiBBRNiZATiON — ara Hibernation. 

HiBBRNizB — ara. Hibemate. 

HiBBRNo— tal Irlanda, Irlandie. 

HiBBRNO OBLTio— il lingwR celtica 
Irlandiea— leien Irlandie (lijitchelmu 
Mrlandiei). 

H1BI8OU8— (ħaxixa)— pianta li tagħ- 
mel il fjuri (ħubbejża). 

Hio (bil-Iatin)— bawn. 

Hio JAOBT— hawn kieghed Cchelmiet 
li naraw fuk rħamiet li icun hemm 
fuk I-okbra); hic iaċet^ rħamiet bli ecri- 
zioni fuk I-okbra tal mejtin ; bi/ the 
cold hicjaceis ofthe dead^ (TeQnfSOO, 
Vivianjj ħdejn ( ma genb ) rħamiet 
cbeeħin ta fuk 1-okbra tal mejtin. 

HiooouGH (akra hiecap) — eulluzzu ; 
icolloc is-8ulluzzu ; / am in a fU io 
hiccough, għandi (kabadni) ie-sulluzzu. 

Hiccup — ara Iliccough. 

HioK — ieem ta bniedem (ta per- 
8una). 

HiOKERY-PiOKERY -(bħal hierapie- 
m)— ricetta ta li epizziari, taħlita ta 
trab tal cannella u aloe (dake chemm 
mill-waħda mill-oħra) ; ihe laddy cured 
me witti some kickery pickery^ (Scott, 
OldMortalityj, it-tfajjel (ġuvnott) ic- 
curani (fejjakni) bi ftit trab tal can- 
nella mħallat mal aloe li tani. 

HiCKJOiNT— mili (xħit) ta tajn li il 
bennej jixħet bejn il fili u il filati tal 
gebel meta icun jibni u iciAħlu wieti 
sewwa jew lixx mal gebla. 

HiOKORY - siġra (^cbira, xiħa) tal 
gewż. 

HiGKORY SHiRT^kmis tal bordi. 

HiGKsooRNER— min fwieħed li) iiż- 
żuffietta jew igħaddi iż-żmien jiddieħee 



Digitized by 



Google 



HIC 



— 664 - 



HIE 



bil ħweiieġ għeżies jew tar-reli^ion ; 
sucħ hicksċorners loilc be merry at their 
dnmken bangueta^ (Pilkingtoii), dawn 
in-nies li iħobbu jiżżuffiettaw (jiddieħ- 
ca^ bil ħwejjeġ għeżies issa jehdu 
piaeir (icunu għal kalbhom) fil ban- 
cħett (mejda) għas-socor tagħhom li 
sejrin jagħmlu. 

HiOKUP — sulluzzu, icolloc is-sul- 
luzzu (floc hiccough^ ara). 

HickwallI isem ta għasfur li ighej- 

HlCKWAY J dulu ucoll il woodpeeker. 

HiD (jew hidden)— moħbi, mistoħ- 
bi; mwarrab; mistur; you xoill find 
me in some hidden place^ issibni fxi post 
mwarrab ; / could n*t see it^ it was hid- 
den^ ma stajtx narah chien moħbi ; 
where were you hidden f fejn cont mis- 
toħbi (jew moħbi) ; he wanted to raise 
his hid merity ried juri (ighalli etc.) il 
meritu tiegħu li għandu (chellu) moħ- 
bi (li ħatt ma jaf bih;. 

HiDAQB— taxxa (ħlas) li dari chienu 
iħalsu jew jatu lir-Re ta cuU hide 
(chejl) ta art jew raba. 

HiDALAGO— sinjur Spanjol. 

HlDDBN ( partic passat tal verb 
//ttfe^— mbħbi, mistohbi ; mwarrab ; 
mistur ; li ħadd ma jaf bih, m'hux 
màgħruf. 

HiDDENLT— bil moħbit bil mislur 
(m'bux palelli). 

HiDDER (f loc hej— hua, ir-ragel ; 
hidder and shidder^ irragel u*l mara 
Cannimali). 

HiDE — taħbi, tistor ; tinħeba, tinsa- 
tar, tistaħba, issawwat, tati xebgħa ; 
tidlec jew iddokk daktejn ; gild ta ah- 
nimal, ngħal ; chejl (antic) tal art li 
igħejdu chien fih min GO sa 100 acre. 

HiDE ANDQAiN-art raba (li jista 
jinħaratj. 

HiDE AND SEEK — noH mistoħbia 
(logħba li jilgħabu it-tfal meta wieħed 
jistaħba u 1-oħrajn isibuh) ; we were 
playing (jew having a game atj hide- 
and-seekf conna nilgħabu noli (jew noli 
mistoħbia). 

HiDE-ROPE— nerv (bħal ħabel) mib- 
rummil gild tal bakra (tan-ugħal). 

HiDE SCRAPER— barraxa biex tneħħi 
jew tnaddaf il laħam li jibka mwaħ- 



ħal mal gild tal bhima (tlestiha għal 
cunzar). 

HiDE BOUND — mkit, zorr ; xħiħ, 
għadma,idu magħluka; issiccat^mgħa- 
fus ; annimal li gbandu il gilda li ma 
tistax tinkala malajr (li ma ti&tax tit- 
kaxxar malajr). 

HiDE QiLD — flus li chienu iħalsn 
dari dawc li icunu iccundannati għas- 
swat biex jeħelsu mid-dakkiet tal fro- 
sta etc li ghalihom icunu iccundan- 
nati 

HlDEOSlTV - ara Ilideousness. 

HiDEOUs— icreħ, waħxi; liiwaħħax, 
li iwerwer bil biża ; li ichexchex ; the 
highway along which he retired pre^ 
sented a hideous spectacle^ (XaCttaliiy, 
HisU of EnglandJ^ it-triek li fiha te- 
lak (gibed> tidher waħxia chemm jista 
icun ; the demons oj the place raised 
hideous yells around^ f ThomsoD, Ccutle 
of IndolenceJ^ id-demoni ta hemm 
bdew'igħajtu u iwerżku twerżik li 
ichexchex (il widnejn). 

HiDEOUSNESs— cruħa, waħx, cruha 
cbira li twaħħax jew li tchexchex. 

HiDER —min jaħbi ; iwarrab jew ma 
iħallix fejn jidher, min jistor.- 

HiDiNQ— ħabi, satra, twarrib ; xeb- 
għa, dilca (swat) ; he gaxe him a good 
hiding^ taħ xebgħa sewwa (dilcu dil- 
ca bil għakal); you deserve a good 
hiding^ ħakkec xebgħa cbira 

HiDiNQ-PLACE— loc, post, fejn wic- 
ħed jistaħba, moħba ; at last we find 
his hiding place^ sa fl-aħħar sibna fejn 
chien misloħbi. 

HiDROTic — li igib il għarak ( li 
iġagħlec teghrek jew issir għarkan); 
sudoriferu (medicina, xorb etc bħat- 
tilju) li iġaghlec tegħrek. 

HiE— tgħaggel, tbaffef; teħles, ti* 
ġri ; għaġgla, ħeffa, giri, bżulia 

HiEFUL— mgħaggel, ħafif ħlusi, bie- 
żel. 

HiCRÀ PiCRA— ara hickery pickery, 

HiBRARCH - cap tal cnisia, gerarca, 
cap tal gerarchiajewcmand tal cnisia. 

HlERARClIlC jew HlERAROHIOAL — 

tal Ilierarch (ara); the great hierarohi' 
cal standaiHi wai to move^ ( Milton, 
Paradise LostJ^ li standard il cbir tàl 
Qerarchia chellu jibda jimxi. 



Digitized by 



Google 



Hns 



— 665 — 



HIG 



HiERARCHio 7 tal gerarcbia (j^^ 

HiBRARCHiOAL) cmand tal Cnisia). 

HiERAROHY— gerarchia, in-nies tal 
Cnisia fit-taksim tal cmand tagħhom ; 
cmand ( setgha ) f idejn is-sacerdoti 
(jew in-nies tal cnisia) ; ranc, ordni 
tal kassisin jew tan-nies tal CnisJa ; 
standafxh and gonfalons stream in the 
air^ and for distinction serve of hierar- 
chifs, orders^ anddegrees^ (Hillon^ Pa- 
radise LostJ^ bnadar q bandalori iper- 
pra fl-aria rfir-riħ) biez iserva ħalji 
jaghżlu minn xalxin gerarchiji, ordni- 
jiet a gradi (ranchijiet jew classijiet 
ta nies minn xalxin). 

HiERATio — saoerdotali, tal kassisin; 
għaiis, Bacra; tal cnisia; il-littri jew 
il ehitba li chellhom (chiena jasaw) 
is-sacerdoti Egisiani biex jictba a jir- 
registraa xiħwejjeġ tagħhom. 

HiERATiCAL - bħal hieratic f ara). 

HiBRAX— xorta ta seker jew bies (li 
jinsab fl-lndia a fil Ġava). 

HlBRDESS (f loc shepherdessj — ra- 
għajja (mara li tirgha in-ngħaġ etc.) 

HlBRopRAOY — bħal hierarchy (ara). 

HiEROGLTPĦ— ħażż ghamla ta an- 
nimal ('disinn) fiffara ta annimal) jew 
pianta bħal ma chiena jagħmla 1-an- 
tichi Egiziani mal colonni etc. f loc 
chitba (chitba bil ħżaż, emblemi etc.) 

ĦiBROOLYPHio 1 tal Isien Hin^a) 

HiBROoLTPHioALJantica tal Egizia- 
ni, dic li cbiena jasaw meta irida jict- 
ba xi ħaj[a fak xi monamenti tagħ- 
hom ; chitba bil ħżuż, sinjali, emble- 
mi etc. li hia ħaġa tkila wisk (difficili^ 
biex takrahom jew tifimhom ; hiero- 
graphic writing^ il chitba bis-sinjali) 
emblemi, ħażż, xbia ta annimali, għa- 
safar etc. li chiena jasaw I-antiehi 
Egiziani fak xi colonni jew monamen- 
ti taghhom, chitba difficili wisk biex 
takraha a tifhimha ; chitba misteriasa 
tal antichi Egiziani. 

HiRBOoLTPHiBT— wieħed li (min)ji- 
stadia, jakra jew jifhem ii Hieroglyphs 
jew il chitba misterjaea bil . ħażż ta 
xbia ta annimali etc. tal antichi Egi- 
ziani. 

HiBRooLTPHizB — tictcb misterjas 
bhal ma chiena jictba I-antichi Egi- 
ziani— ara hieroglyphic. 



HiBROORAif — chitba tas-sacerdoti 
antichi ; xorta ta ħiaż jew chitba tan- 
nies tal cnisia antichi. 

•HiBROGBAPHBR— chittieb tal, jew min 
jifhem (jaf jakra a ifiBser), chitba għa- 
żisa, jew tal cnisia, tas-sacerdoti an- 
tichi). 

^iBROGRAPHT — chitba għaiiea jew 
fak il ħwejjeġ għeiies jew mkaddsa. 
' HiBBOLATRT^kima (adarazioni) li 
wieħed jati lill kaddisin jew lill xi 
ħwejjeġ gheżies. 

HiBBOLOGT— discors ( trattat ) fak 
l-afifarijet għeżies ; ix-xienza (li stadia 
li wieħed jagħmel biex jagħraf jakra 
a jifhem jew ifisser) tal kari eto. tal 
chitba a li scrizionijiet tal Egiziani 
antichi ; discors fak il chitba tal Egi- 
ziani antichi. 

HiBROUAMOT-^ktigħ, inzertar, ta dac 
li għanda jiġri (igħaddi min xi ħadd 
jew isir) bilTi tara is-sacrifici (I-anni- 
mali li ican hemm għas-saorificia) li 
wieħed jagħmel. 

HiBBouARTTB — sacerdot ( kassis ) 
martri (li jeħa il martiria). 

HiBROMNBUOM — cap tal cnisia tal 
Grieghi antichi (bħal Papa tal Grieghi 
antichi). 

HiBROPHAMT— kassis, saoerdot, pre- 
dicatar ; min ifisser jew jippredica fak 
il ħwejjeġ tar-religion. 

HiBBOPHAMTio-tal hierophont (ara). 

HiBRosooPY— ktigħ, inzertar, ta dac 
li icolla jiġri jew isir ( minn bnie- 
dem etc.) billi tħares lejn I-imsaren 
jew il gewwieni ta dac (annimal etc.) 
li ican issacrificat Oew li icana sejrin 
joffrah bħala sacrificia). 

HiGGLB — tbigħ bli mnat fit-triek 
ħwejjeġ tal ichel etc; tiggieled jew 
tagħmel frattaria għal xejn fghal ħaġa 
żgnira); tiggebbed fil prezz. 

HiGGLBDT piGGLBDT — mħawwad ta 
fok taħt 

HiGGLBB^min ibigħ bli mnat fit- 
torok ; min jiggebbed fil prezz. 

HiGH— għali ; ibbazzat, maħraà^ il 
barra ; fl-akwa . nobbli ; difficili (tkil) 
biex tifhma ; cbari, sapperv, mimli 
bih in-nifsa; arroganti; ncarlat chemm 



84 

Digitized by 



Google 



aiii 



— 666 — 



HIG 



jista ican, mitlaf birrabia ; Bewwa, fil 
wakt, li wasal ; antic ferm, li ila wisk 
żmien; tajjeb Cicbel etc); a high steeple^ 
campnar għoli ; / like this high relie/, 
nħobbu dan I-ibbazzar ^disinn ibbaz* 
zat, jew maħraġ għola mill wiċċ); il 
was high tide when we reached there^ il 
baħar chien mimli fl-akwa tiegħa me- 
ta Iħakna ( wasalna ) henira ; there 
Btudiotts let me sit and hold high con- 
verse with the mightj/ dead, CThomHOn, 
Winter 43^ J^ ħallini hemm nitħaseb 
(nistadia; a nitchellem (cliera) nobbli 
(għoli) mal mejtin kawwia ; they meet 
to hear and answer such high things^ 
jiltakgħu biex jisimgħu u iwieġbu għal 
ħwejjeg (mistokaiet) diificili ( tkal ) 
bħal dawn ; the tone of Caillieres be- 
came high and arrogant^ CHaeaalay, 
Hisi. ofEngland, Chap, XXII), Cail- 
lieres sar arroganti u supperv^fli mgi- 
ba tiegħu) ; 1 heard the click and fall 
of swords and Cassio high in oaUi^ 
(Sbakespear, Othello), gmajt iċ-ċakcik 
u li nżul taz-zwabel, u Cassio mitluf 
f dagbdigħa (ncurlat bhal baħar) jah- 
tef ; now it is high time to commence 
the work, issa wasal il ħin aewwa (wa- 
sal il wakt tassew^Ii nibdew ix-xogħol; 
the ohsertation of the several days of 
Hie week is very high, and as old . as the 
ancient Egyptians, (Byrofi), li nħarsu 
zi granet tal giragħa ilu miż-żraien 
antio; antic miż-żraien tal antichi 
Egiziani; like a horse fidl of high 
feeding madly breaks loose, bħal żiemel 
li għandu żakku mimlia blichel (rait- 
mugh) tajjeb jonfor u jiżbel etc; high 
^r^a^on, delitt capitali (contra ir-Be, li 
ħakku jew li icun iccastigat bil raewt); 
on high, fis-seraa, fil genna ; we will 
meet on highy niltakgħu herara fuk (fis- 
sraewjetX fil gloria tal genna; the Afost 
Bighf Alla li Mbierec; high and dry, 
fil għoli fejn raa jilħkuz il bahar jew 
Mlma, fiz-zatt, fejn ma jixzarrabz ; 
tobe on jew to mount the high horse, 
iżiomm ruħec fil grad gholi li tcun ; 
tiehu fastidiu ; it seems tliat he is on 
the hjigh horse, donna ħa fastidiu (na- 
rah merfuħ). 

HioH-ALTAB— I-altar maġġur. 
Hia« À^OBii— arcanġlu. 



HioH BLOODBD — ta nise! ( razza ) 
nobbli. 

HiOH BLOWN — minfuħ ( bir-riħ ) ; 
mimli. 

HiOH BORN— nobbli. 

HioH BuiLT— għoli fbini). 

HioH OHUROH— waħda mill classijiet 
li fihom ir-religion tal Protestanti bia 
mkasaraa. 

HioH-coLOURBD — ħararani ; f^mar 
Cbl-irahid jew għaliex zurban) ; Tjepi- 
dus is high coloured, theu had made him 
drink, (ShakHSpear, Antony and Cleo- 
patmj, Lepidus aħmar gmielu Twiċċu 
donnu krolla) ġagħluh jizrob jewjis- 
cher ; high colonred description, descri- 
zioni magħaiulha tajba (b' lewnijiet 
vivaci). 

HioH-DAY — festa cmandata ; meta 
jisbah sewwa; meta titla iz-zemz. 

HioH-FATHBR — patriarca. 

HiOH-FBD — pazzut bl-ichel, mit- 
mugh tajjeb. 

HioH-FLowN — supperv, mimli bih 
in-nifau. 

HioH-FLYiNo — stravaganti, stramb 
fil fehmiet. 

ĦioH oo— sacra, zarba mbit sewwa, 
tlaħliħa etc 

llion oiiowN -bil kamħ gholi; Ihe 
high grownjield, (Shakofipeari Lear), 
il għalka bil karaħ cbir (bil furrajna 
għolia li waslet ghal ħsad). 

HioH HANDBD— aħraz, li jaghfas; li 
jahkar; high handed policy, pulitca, 
harxa, tal raoħkria. 

HioH HBARTBD— curaġġus, kalbioni. 

HioH LiFB — li stil tes-sinjuri, tal 
cbarat jew tan-nies comdi (li jagħmlu- 
ha tajjeb); is-sinjuri, il cbarat, in- 
nies comdi, jew li jagħmluha tajjeb 
flimchien. 

HioH Low— zorta (tif8ila>^ ta ^.arbun 
li jinkafel (bil kfieli, lazz etc ) u jasal 
sal għaksa. 

HioH MA88 ^ kuddiesa cantata bil 
ministri 

HioH MBTTLBD — fuk ruħu, donua 
bżara, donnu xrara nar. 

HiQH MiNDBD — H għaudu fehmiet 
nobbli u sbieħ ; ta kalb tajba. 

HioH PALMBD— cerv cbir li kranu 
chibru 9^wwa oh^mm għandbom jic. 



Digitized by 



Google 



HIĠ 



-66?- 



aiL 



bru ; high paldem harts amidst otir 
/orests rtm^ (Drammoiid), ċriev bi 
kruuhom cbar ohemm jista icun jiġru 
kalb il (ħl) boschijiet tagħna. 

HiOH PiTOHBD— cbir, Bupperv, li jip- 
pretendi bosta ; għoli (ta tdn għoli). 

ĦioH pRioBD— għali, li jiswa bosta 
flus. 

HiQH PBiBST— somma sacerdot. 

HiOH RBACHiNG — H jippretcndi bosta, 
li jidhirlu li ha fil gholi ferm, supperv, 
cburi ; high reaching Buckingham^ 
(Sbiikespear, Richard III), il 'cburi 
Buckingham. 

HiOH RBD—flAmar scur. 

HioH RELiBF— rilief f ecultura maħ- 
ruġa jew ibbuzzata mil wiċċ) igħedula 
acoU alu> rilievo. 

HioH RBPBNTBD— li jisgħobbih wiak, 
niedem ferm. 

HiGH 8BA8— il barra fuk il baħar, 
bejn sema a ilma. 

HiGH 8BA80NBD— li imies, li itigħem 
bil ħwawar ; piccanti ; ozzen ; that is 
a high seasoned romance, dac romanz 
oxxen (kari immorali chemm jieta 
icun). 

HiGU 80ULBD(bħaI highminded),tira, 

HiGH 80UNDING — bombasticu, cbir, 
tal ftahir, faħħari, pompus 

HiGH spiRiTED'kalbieni, curaġġus. 

HiGH 8TBPPER— żiemcl li jittrottia 
sabiħ (\i italla sakajh sewwa mill-art 
fil mixi tieghu). 

HiGH-TiDE — meta il baħar jimla 
sewwa ; festa, tieġ. 

HiGH TONBD — gholi (fit'ton, jew ic- 
curdat gholi). 

HiGH Top— arbulett (ta fuk arblu) ta 
bastiment. 

HiGH TowERiNG — H jidher (għoli) 
fuk colloz. 

HiGH TRBABON — delitt contra ir-Be. 

HiGH viOBD — ħażin ( viziat ) għal 
1-aħħar, chemmjista icun. 

HiGĦ WARP LOOM— newl għal li nsiġ 
tat-tapizzeria. , 

HiGH WATBR— l-actar pont meta il 
baħar icun mimli; hiph watermark, is- 
sinjal meta il baħar icun mimli li ma 
jitlax iżied. 

HiGH wROUGHT—maħdum b'esattez- 
za cbira, bi rġalia, ta veru mgħallem ; 



high wrought passionSf corla etc; li mck 
tistax tcun actar. 

HiGHLANDBR — Scozzis, wi^ed mil 
Ilighland jew li Scozia. 

HiGHLY— fil għoli. 

HiGHMosT — lactar għoli, ta fnk 
nett ; now is the sun upon the highmost 
hill^ (Shakespear, Romeo and JulietJ, 
issa ix-xemx kegħda ( lahket ) fuk 
Tgħola muntanja. 

HiGHNESS— għoli; dinjità, post għo- 
li ; titlu ta unur li għandhom il Prin- 
ċpijet ; His Royal Ilighness [H.R.H.) 
the Prince of Wales^ Altezza Tiegħu 
Reali il Princep ta Galles; Their Royal 
Ilighnesses ( T.R.IL ) the Duke and 
Ducluiss of Connaughtf TAItezzi tagħ- 
hom BeaH id-Duca u id-Ducbessa ta 
C!oimaught. 

HiGHROAD ) it-triek principali jew 

HiGHWAT / I-actar wiesgha ; it-triek 
1-actar li igħaddo nies minnha. 

HioHWATMAN I ħalHel li iwakkaf 

HiGHWATROBBBR / in-nics fit-torok 
principali (ewlenin) biex jisrakhom. 

HiLARious— ferħan, ħieni, cuntent. 

HiLARiTT- hena, ferħ, cuntentizza 

HiLART— llariu, Ililary Term il va- 
canzi tal Korti (iż-żmien jew waħda 
mis-sessionijet H fihom il Krati tal In- 
ghilterra jibkgħu magħluka) ta San- 
Vllariu ; dawc li jaħbtu mal vacanzi 
tal 7>tfrà tagħna (I-Inghilterra jibdew 
mil 11 ta Jannar u jibkgħu sejrin sal- 
81 ta li stess xahar). 

HiLDiNG — ragel vili, mara ħażina. 

HiLL— għolia tal blat, munianja 
baxxa, ghakba; tghezzez, tbarraġ, 
tagħmel gholia jew gozz ; to hill goui^ 
rtflJlżen etc.) id-deheb ; ujp hill, il fuk; 
down hillj I-isfel ; to write up hiU, tie- 
la mgħawweġ (m'hux dritt lew fuk il 
vers); mole AtU, gozz trab bnal dac li 
jaghmlu zi annimali H jgħammru taħt 
I-art ; to make a mountain of a mole 
hillj ħaġa ta nofs ukia tagħmila ta 
kantar; tagħmel għageb jew tcabbar 
il ħaġa. 

HiLLBD — bil għoliet. 

HiLLBT— għolia żgħira. 

H1LLINB88— il gholiet li icun fiha 
art ; in short, the only obstaċls to this... 
is its great hilliness (Ġook, Tliird 



Digitized by 



Google 



HIL 



— 6^8 — 



HW 



Vayage)^ fi ftit oliem l-unica ostaoala 
għal dana il..« bama il għoliet li fiha 
dio 1-art. 

HiLLiNo— għata. 

HiiiLooK — għolia żgħira ; tagħmel 
(tbarraġ) għoliet żgħar. 

HiLLooKT— oollu għoliet żgħar. 

HiLL siDB^genb, żarżieka ta għo- 
lia. 

HiLL TOP— il kuċċata ta għolia. 

HiLL woBT — sagħtar (ħaziz sal- 
vaġt). 

HiLLT-oollu għoMet, mimli munta- 
nji jew iġbla ; għdli, muntanjus. 

HiLT — manoUy makbad ta stallett 
jew zabla ; to prove to Ihe hilt^ tipprova 
actar milli hemm bżonn, tipprova bil 
cotra. 

HiLTBD — bil mancu (zabla jew atal- 
lett). 

HiLUM— dic it-tebgħa aotarx sewda 
li tidher f zi żrieragħ, il post fejn tcun 
mwaħħla mal mizwed jew il frotta etc. 

HiLUB— barza, gerħa, farrett (ainjal 
li tħalli ferita fil gisem) ; zakk, kasma. 

HiM — hu, lilu ; 1 like him tnore ifian 
I do hie brother^ nħobbhu actar milli 
nħobb lil ħuh ; tell him, għejdla (għejd 
lilu). 

Himàlàyan— tal Imalajja (muntanji 
catina ta muntanji gholjin ferm li 
jiġu għat-tramuntana tal India). 

HiMÀNTOPUB — xorta ta għasafar 
(caċċa, tjur)tar-razza talpluvieri, iżda 
b'sakajhom għoljin. 

HiMP— izzappap, timzi zopp ; lame 
ofone leg and himping all hie daya 
(Odal)) zopp minn sieku il waħda u 
izappap dejjem. 

HiMSBLF— bu in-nifsu, hu stess; he 
poisoned him$elf iwelena ruħu (iwe- 
lena lilu in-nifsu) ; he told me himeelf^ 
hu stess kalli ; by himself waħdu ; ne 
went by himeelf, mar waħdu. 

HiMYARio i ta Isien (lingua) li jit- 

HiMYARino j chellmu in-nies tal Ara- 
bia ta Isfel ; dialett tal Għarbi. 

HiNOH — izzebħ, tcun idec maghluka. 

Hi6d — cerva; zriec frazzott; ħad- 
diem ir-raba> ċaccar, raħħàl ; seftnr ; 
ta wara ; the prinee ehot a milk white 
hind^ il princep katel bli xoubetta cer- 
va bajda daka. il ħalib, the hinds are 



taken in the com^ iz-zorca (ħaddiemaj 
kegħdin idaħħlu il kamħ gewwa ; hU 
hinda were called forih by their mistress 
(Hbakespear, JUerry Wiv^s of Wind- 
sor)9 is-servi tiegħn sejħitilom ia- 
sinjura tagbhom; t/ie hind jeet^ is- 
sakajn ta wara; the hind part ofa 
ship, il poppa ta bastiment. ^ 

UiND HAND— in-naħha ta wara (ta 
lejn id-demb) ta ^iemel. 

HiND HBAD — wara f rasna, il biċċa 
ta wara tar-ras. 

HiNDBR— ta wara, li icun wara. 

HiNDBB BND— it-tina; it-tint(li fukba 
nokogħda bil kegbda) ; hinder ends, it- 
tiben rkiek, hliefa etc. li jibka wara li 
iderru il kamħ. 

HlNDBR NIQHT — il-lojl I-joħor, il 

bieraħ fil għazia. 

HiNDEB-tfizchel, tħassar, izxecchel, 
ma tballiz, iżżomm lura ; tgbatti ; yoa 
hinder me from working, tfizchilni, ma 
tħallinix naħdem; tohat hinders you 
from going? z'iżommoo (z'ifizolec jew 
z'iclecclec) li ma tmxxn; hindering wil/i 
his shade my lovely light (f^peoBer, 
Shepherds Calendar)^ igħattili bid-dell 
tiegħu id dawl sabiħ li gbandi. 

HiNDBRANOB - tfizchil, zchiel. 

HiNDBRBR— min ifizchel jew izec- 
chel. 

HiNDBREST — ta wara nett, ta 1-abħar 
nett. 

HiNDBRLiNG - annimal jew bniedem 
li ma jiswa għal zejn, bniedem vili, 
ħażin, viziat 

HiNDBBMosT— ta wara netti ta I-aħ- 
bar nett. 

HiNDi - Isien li jitchelmu I-Indiani 
li jinsabu flartijiet ta dwar iz-xmara 
Ganges. 

Hindlby's sorbw — vit invintat minn 
Hindley (minn York^ 1-InghiIterra). 

H I NDMOST — ara hindermost. 

HiNDoo— Indian, wiehed M twieled 
(jew mil) Mndia jew fi-Indnstan. 

HiMDooiSM— ir-religion tal Indiani 
jew tal Industani. 

IIiNDosTANBB -Isien Indian, il lin- 
gua li jitchelmu Mndiani jew in-nies 
tal Industan ; do you speak Hindo- 
stanee ftà( (titchellem) bl-Indian? 

HiNDRANGB— ara hinderance. 



Digitized by 



Google 



MW 



— 660 — 



m 



HiNDu — ara Hindoo. 

HiNDUi8M-ara Uindooism. 

HiNDUSTANBB — ara Hindostanee. 

HiNB— seftur, ċaccar, raħħal, xriec 
ma bidwi. 

HiNa ~ l-assafetida ( chif isejħala 
Mndiani). 

HiNaB — għarkub ta bieb, guffun: 
ċaċċis, ċappetti ta bieb etc ; tħadded 
bieb ( twaħħallu il guffuni u ħadid 
jeħor) ; timbocca bieb fuk il mascli 
jew tkegħdu flocu ; iddur fuk il għar- 
kub (ċaċċis, ċappetti) (bħal bieb) ; to 
be off ihe hingesy ma tcunx f lococ, ma 
icollocx aptit ta zejn (tcun bibom), 
tcun sturdut; ma icollocz raseo flo- 
ca ; the matter hinges on this point, 
fuk dan kegħda (għandba xHaksam 
tiddependi jew iddur j il facenda (l-af- 
fari jew il quistioni collha). 

HiNK— mingel. 

HiNNBT— għasel ; gha^Js ; bazużhi, 
bniedem tal kalb jew maħbub. 

HiNNY— ferħ, biigħal żgħir (bin żie- 
mel, minn ħmara) 

HiNT-zamma, nebħa, titrifa, tneb- 
biha; ittarraf, tnebbeħ ; issemmi fuk 
fuk ; he gave me the hint^ hu nebbaħni 
(tani titrifa jew tarraflij ; / hada hinl 
of ity jena chelli zamma fuk dana ; he 
4ook the hintj kabad x ridt ingħejdlu, 
intebaħ. 

HiNTER— min inebbaħ, itarraf, ikab- 
bad tarf ta zi ħaġa lill zi ħadd. 

HiNTiNO— zamma, titrifa, tnebbiħa. 

Hip-il ghadma tal genb; genb, 
frott tal gholliek ; iz-xifer ta fuk, jew 
ix-xewca ta barra, ta sakaf; swied 
il kalb, dieka ta kalb, ipocondria, me- 
lanconia ; għajta li igħajjat kabel dac 
(min) li icun irid iġagħal lill xi ħadd 
igħajjat t<rr^ ! (ghajta ta attenzioni 
għal firr^ \) ; tfecchech il għadma tal 
genb; tcun melanconicu, issewwed 
kalbec ; iddejjak kalbec jew tcun trist,. 
tagħmel sakaf jispiċċa b*xewca ; / can- 
not forbear wnting to you^ to tell yoiiy 
I have heen^ to the last degree^ hipped 
since I saw you^ (S eelf, Spectatorj^ 
ma nistax ma nictiblecx biex ngħar- 
rfec, li jena cont melanconicu għall 
aħħar (bis-swied il kalb cbir li ohelli 
fuki) minn mindu ħallejtec (jew minn 



meta intkajna 1-aħħar); Ata horse 
hipped, iż-żiemel tieghu fecchec (kala) 
il għadma ta genbn ; to catch on jew 
upon ihe hip, icolloo vantaġġ fuk ('tcun 
tista actar minn ħadd jehor tagħmel 
zi ħaġa) ; (o miite hip and ihigh, tħar- 
bat u toktol chemm tiflah (fi gwer- 
ra etc j 

Hip BATH— banju li jilħak sal ġnieb. 

Hip-aouT-iz-ziatica (marda). 

Hip HALT— zopp, li jimzi izappap. 

Hip Hop— siek iz-zopp jew ztcJUzopp 
chif jmixxu meta icunu jilgħabu it- 
tfal fuk siek waħda. 

Hip KNOB — balla boċċa, etc. tal ge- 
bel etc. li icun hemm fuk ix-zewca 
jew ix-xifer ta fuk ta sakaf li icun gej 
hecc A- 

Hip RooF — sakaf li gej hecc A. 

Hip BTRAP— id-dafar (il biċċa gilda 
li tgħaddi ma cuxtejn iż-żiemel minn 
wara). 

Hip TiLB— ċlamit jew biċċa madum 
li gejja għamla ta berdgħa (ta żie- 
mel etc.) għall oksfa. 

HipPBD — slugat, -maklugħ, mfeo- 
chech ; bix-xewca (sakaf ) ; a hipped 
roof sakaf li gej bħal berdgħa jew 
hecc A« 

HiPPED — kalbn sewda jew kalbn 
dejka ; mdejjak, bil buli. 

HippBLAPH—annimal li għandu mio- 
oerv u miż-żiemel, li ohien jinsab fli 
India ta fuk. 

HippisH— mdejjak, kalbu dejka, bil 
buri. 

HippooAMPus— żiemel il baħar. 

HippocBNTAUB (fil Mitologia) — mo- 
stru, li isemmu fil ħrejjef, li igħejdu 
icun nofsu ragel n nofsu żiemel ; In 
Thcssalie there was borne a Hippocen- 
taur^ that is, half a man and fialf a 
horse, (P. llolUod, PlinieJ, fTesBalia 
twieled mostru, irrid ngħejd jena, 
wiehed nofsu bniedem u nofsu żiemel. 

HiPPOORAS— speci ta ponċ bl-imbit 
u bil ħwawar (nucimuscata etc.) 

HippRooRATBs -Ipoorate, I-actar ta- 
bib msemmi fi żmien I-antic, twieled 
fis-sena 260, msemmi għal cotba li. 
chiteb. 

HippooRATic— isfar, magħlub (wiċċ 



Digitized by 



Google 



filp 



— 670 — 



kjħ 



ta wiehed marid) ; hippocratic face, 
wiċċ ta mewt, wiċ6 ta wieħed sejjer 
imat. 

HippooBBHB — f untana, fawwara tal 
ilma fil Boezia msejħa tal Musi igħej- 
da li ħarget mill-art wara li rifes Pe- 
gaaus u li għalecc tispira, tkankal, il 
kalb a il moħħ għal chitba tal poesia; 
funtana (fawwara) tal poesia. 

HippooBBPiFOBM— ta għamla ta (U 
gej bħal^ nagħla ta żiemel. 

HippooBEPis-xorta ta gilbiena li 
għandha għamla ta ngħala (ta żiemel). 

HiFMDkM^'-'IIippopotamus (ara). 

HippoDBANB— circlu (fejn jilgħaba 
iż-żwiemel etc.) ; loġġar magħluk jew 
mdawwar b*ħajt, rixtellu etc. 

UiPPOGBiFF— żiemel ( li isemmu fil 
ħrejjef) bil ġwienaħ. 

HipPOLiTH -- gebla, ħaġra li isibu fii 
stoncu taż-żwiemel. 

HipPOMANB — ħaġa bħal halib li toħ- 
roġ minn ġbin jew ras il mohor jcav 
ferħ ta bagħal etc, u li ighjdu isservi 
bħala xorb għal I-imhabbajew għal 
għajn; pianta, isem taħaxiza bhal 
tengħud. 

HippoPATHOLOoY — H stadiu tal me- 
dicina (cura etc.) taż-żwiemel ; medi- 
cina (cura etc.) tal veterenariu jew 
tat-tobba tal bhejjem (żwiemel etc.) 

HippoPHAoi -nies li jeclu il-Iaħam 
taż-żwiemel — actarx dawc in-nies zin- 
gari tax-Xitia li chienu jinsabu (jew 
jiġġerrew) fl-artijet tan-nahħa ta fuk 
tal Baħar I-aħmar. 

HiPPOPHAoiST— wieħed li (min) jecol 
a ighejz bil-Iaham taż-żiemel. 

HipPOPHAoous— li jecol jew igħejz 
bil-Iaham taż-żiemel. 

HippoPHAaT— I-ichel tal, il għajzien 
bil-Iaħam taż-żiemel. 

HippopOTAMus — ippopotamu jew 
^Jemel tax-zmara Cli jinsab I-actar fiz- 
xmajjar il cbar jew il għadajjar tal 
Africa). 

Hippopus — zorta ta annimali lal 
baħar bla ras, bV.ewġ kozriet bhal ar- 
zell etc. 

HipposTBOLooT— I-anatomia (studiu 
fuk il gisem etc.) taż-żiemel 

HiPPOTAUBUS— /a/>/)o/>o^imM« (ara). 

HiPPOTOMY — hippoateobgy (ara). 



HiPPUBio— tal acidu uricu (tal urina 
jew bewl taż-żwiemel). 

HipPURio AoiD— acidu li icun fiha 
I-urina (il bewl) taż-żwiemel (mħallat 
mal acidu muriaticu j. 

HippuRis— zorta ta pianta (ħaxixa) 
denb iż-żiemel jew denb id-debba. 

Hippus— it-tferfir tal għajn, tpetpit 
tal għajn. 

HiPSHOT— slugat (b'riġla slugata), 
zopp, mferċaħ. 

HiBoiNB— riħa ta mghoż; jinten, li 
fih riħa ta mgħpż ; tar-riħa miżża li 
icun fih ix-xaħam tal muntun. 

HiRciNous — (ħaxixa etc.) li fiba riħa 
ta mgħoż; tar-riħa tax-xaħam jew is- 
sonża tal muntun. 

HiBoiTB (jew Ħiboinb)— isem ta'mi- 
neral. 

HiRB — ticri ; chera, ohiria ; flus, sa- 
lariu, paga ; tixtri, (tagħlak ħalk xi 
ħadd) bil flus jew billi ixzaħħam ; do 
yoH wish to hire thai house t trid ftiz- 
tiek) ticri dic id-dar ; there is a houae 
for hire^ hemm dar ghal chiri ; add 
JSie/orthe hire ofthe houee, żid 16 
il-Iira tal chera tad-dar ; Ad is one of 
the hired aei^vante there^ dac wieħed 
mis-servi bil paga (mħalsin tant fil 
gimgħa etc.) hemm ; he hired himsel/ 
out for 101' a weeki inchera (dahal sef- 
tur)b'għazar zelini fil gimgħa;/mi}^, 
atteudants, armiee bought wiih hire^ 
(Beatlie, Minstrelj^ ħbieb, servi, sul- 
dati miztria b r-rigali (mzaħħmin). 

HiBBD — micri, mħallas; mixtri 
(mxaħħan bir-rigali etc.) 

Htbblbss— blapaga, bla hlas, bla 
chiri jew chera. 

HiRELiNa— wieħed li icun micrijew 
mixtri; micri (mħallas biex iservi jew 
jagħmel xogħol glial ħadd jehor) mix- 
tri, mxaħħam. 

HiREMAN — sudditu ; seftur. 

HiREN— mara m'hix tal galbu. 

HiRBB— min jicri, cherrej ; min jicri 
iż-żwiemel ; min icollu żwiemel għal 
chiri. 

HiRiNo— xogħol ta xriec jew ta had- 
diein ir-raba. 

HiRLiNo— isem ta ħuta. 

HiBPLB — izzappap, tofrok (fll mixi). 



Digitized by 



Google 



HIR 



- 671 — 



HIS 



HiRSB— xorta ta karaboċċ jew mil- 
Heġ. 

HmsBL — merħla ngħaġ; ħafna 
nies etc \ folla, gemgħa; titcaxcar, ti^.- 
żerżak ; she may v>ant sometliing to lielp 
her to bnv t/ie /aV««/,(Scoit, Guj/ Afan- 
verina^ Ċhap. XXXVI 11 J^ jista ican 
li icollha bżonn xi ħaġa biex tgħejna 
tixtri il merħla (tan-nghaġ) ; so he eat 
down and hirselled down into the glen^ 
(Seoi^ Guy Mannenng^ Chap, xLVj^ 
XX kagħad bil keghda n tcaxcar (iżżer- 
żak I-isfel fil ghar^. 

HiRST — maħtab, bosc, loc (post jew 
wesgha jew mogħdija bis-siġar cbar) ; 
ramel (art bir-ramel etc ) fi xtajta ta 
xmara ; (il baxx fond fi xmara). 

HiRsuTB — muxgħar, mnswaf bil- 
lanżit, mlanżat ; rozz, mkit, żorr ; he 
looked elderly and was hirsute in his 
behaviour (Life o/ A, Wood p. 109 J, 
delier cbir (xiħ jow mdaħħal ilx-żmien 
u mkit (żorr) fli mgiba tiegħu. 

HiRUHDiNB— ħuttafa; bħal ħuttafa; 
tal ħuttafa ; activity almost super hi- 
rundine^ ( Cnrljsle, Sartor Resartus^ 
Bk. If,chap. r/J, ħeflfa (bzulia) tista 
tgħejd actar minn dic tal huttafa. 

HiRUNDo— xorta ta ħuttafa. 

His— tiegħu ; thesc are his books^ 
dawn huma il cotba tiegħu ; these 
books are his^ dawna huma il cotba tie- 
għu ; his narawba xi drabi mictuba 
hecc: '«(fil possessivej, bhal Johnspen 
jew John his pen^ il pinna ta Ganni ; 
for ChrisCs jew Chrxst his sake^ għal 
Alla fgieħ I-imħabba t'Àlla. 

HisiNGARiTB — isem ta mineral(msej- 
jaħ hecc ghal Ilisinger^ mineralogista 
Svedis). 

ĦisK— tiftaħ ħalkec Cferm, bhal me- 
ta tittewweb^ biex tieħu in-nifs bit- 
tbatia. 

HisPA — xorta ta ħanfusa jew żun- 
żana muswafa (bix-xagħar oħxon jew 
bil-lanżit). 

HisPANiciSM— espressioni, frasi Spa- 
jola. 

HispiD— b*xagħru jebes jew mlan- 
żfiki, biManżit bħal xcupilja, mkajjem 
xewc xewc (xacyħar). 

HispiDiTY — tlanżit, ħruxia ta xa- 
għar jebeSf 



HispiDULOus — b'xagħar (pil) kasir 
mwakkaf u jebes (donnu lanżit^. 

Hiss— zeczic, tisfir (ta serp) ; tven- 
vin (ta vleġġa; tpespis, izzeczec, is- 
saffar (bħal serp); tagħmel leħen bħal 
meta takra il littra S; tvenven, tfex- 
fex (bħal ma taghmel ħadida micwia 
fl-ilmaX jew tgħanni (bħal ma tagħ- 
mel vleġġa meta toħroġ bis-salt mil 
kaws) ; tpexpex ( turi li il ħaġa li 
tcnn issir hia hażina jew ma ngħo- 
^bitx) ; his opera of **Rosamnnd " was 
hissed and neqlected^ CJithnsoii), 1-opra 
li chiteb ta 'Kosamunda* pexpxuwielu 
(ma ngħoġbotx) u ittrascuraha ; his 
foTceful spear^ which hissing as itflewy 
pierced throngh the planks^ (Dryilen, 
Virgil^ jEneidJ^ I-alabarda tieghu fur- 
zata ( mitfugha bis-saħħa ) li bdiet 
tvenven hia u għaddejja, nifdet it- 
twavel. 

IlrssiNa— tpexpix, tpespis, tisfir jew 
ghajjat tas-serp; / heard a hissing: 
t/iere are serpents here^ ( floldsmith, 
Prol. io ZobeideJ^ smajt tpespis (tisfir) 
hawn is-sriep (xi serp> hawn. 

HisT — msicchet, mwakkaf ; /list ! 
iscot ! basta I silenziu ! jew jaka is- 
schiet. 

HisTiB — niexef (bhal għalka bil 
kasbija jew wara il ħsad) ; ihe histie 
stibble field (I)ur8), il għalka bil ka- 
sbija niexfa (wara il hsad). 

HiSTiOLooT— li studiu fuk il ħjut etc. 
li hemm fil gisem tal bniedem u tal 
annimali ; studiu anatomicu fuk il gi- 
sem tal bniedein u tal annimali 1-ohra. 

HisTO-tal fibri jew ħjut etc. li fih il 
gisera tal bniedem jew tal annimal. 
I HisTooBNio — Ii jagħmel (inissel, 
I igib^ il fibri jew il ħjut fil gisem. 
i HisTOGBNT — it-tnissil. jew għamil ta 
fibri jew ħjut fil gisem. 

HisTOORAPHT — descrizioni, trattat 
jew cbitba fuk il fibri jew ħjut tal 
gisem (jew orgauici). 

HiSTOiD— xorta ta tumur lijitlafil 
gisem tal bniedem. 

HisTOLOGisT— minjistudia jew wiħed 
mħarreġ jew jaf tajjeb il Ilistology 
(ara}. 



Digitized by 



Google 



HIS 



- 672 — 



HIT 



HiBTOLOOY— ara Histioloai/. 

HiSTOLYSis-taħsir tad-aemm. 

Hi8T0RiAL-ta li Storia, storion. 

HiSTORiAN— storicu, wiehed lijicteb 
jewli.jaf li Storia. 

H18TORIANB88— mara li ticteb jew li 
taf tajjeb li Storia. 

HiSTORio ) etoricu, ta li Storia, li 

H18TOR10K > ghandu x'jaksam ma 

Histokioal) li Storia. 

Hi8T0RiG-8BN8Fi — intelligenza li wie- 
hed icollu li jifhem u iżomm tajjeb 
r mohhu paeeaggi etċ. ta li Storia 
b'mod li jista ifehemhom sewwa u ċar 
lill ħadd jeħor. 

H18TORIAOLY— econd li Storia. 

H18TORIAOIAN— ara Ilistorian. 

H18TORI01ZB— tniżżel, timmaroa etc. 
fattijiet chif isiru wara xulxin li thal- 
libom fli Storia ; ticteb fattijiet li jigrn 
biex jibkghu fli Storia jew biez jib- 
kghq magħrufin minn hadd jeħor għal 
dejjem. 

HiBTORiED—meemmi jew migiub fli 
Storia. 

HisTORiBR — ara Uiaiorian, 

HisTORiBTTB — storia żghira jew ka- 
sira. 

HiSTORiFY " tirracconta ticteb bħala 
Storia. 

HisTORioQRAPHBR ) chittiob ^wieħed 

HiBTORiooRAPH j li, jew min, ji- 
ctebj li Storia ; ragel għaref u cbir li 
jicteb li Storia. 

HisTORiooRAPHY — is-songħa jew il 
ħila li icollu wiehed li jicteb li Storia ; 
ix-zoghol ta wieħed Storicu. 

HisTORiOLOOY - discors fuk li Storia; 
għerf ta li Storia. 

HiSTORizB— tirregistra fattijiet għal 
li Storia ; ticteb ġrajja bħala Storia. 

H18TORY— Storia, chitba jew raccont 
tal ^rajja coUha li isiru (jew saruj 
fpajjis jew fid-dinja minn 1-ibgħat 
żmenijiet, jew mil ħolkien tad-dinja, 
jew minn xi żmien jeħor, u mkeghdin 
wara xulxin bis-sena u 'I ġurnata li 
ġraw ; raccont ta ħaġa li ġrat ; ctieb li 
fih miġbnrin il grajja.ewlenin li baru 
fpajjis, jew ta poplu eto ; ticteb tir- 
registra fattjiet, ġrajja, ta pajjis jew 
ta poplu biex jibkgħu jissemmew, 

HlSTORY PAINTINO ( JOW H18TORIO 



PAiMTiNo )— pittura Storica; quadrn 
li jurio xi ġrajja ta li Storia jew chif 
sarn fiż-żmenijet tagħhom etc. 

HisTORY piisoB — biċċa Storica; qua- 
dru storicu jew li juric xi ġrajja cbar 
ta xi pajjis, nies jew popln. 

HisTRiON - attur, buffu tat-teatru. 

HisTRioNio — tat-teatru, ta panto- 
mima; li m1inx veru, li ma ġarax. 

HisTRioNiSM— opra, rappresentazio- 
ni teatrali ( jew li issir fitteatru) fat- 
tijiet li tarahom biss, iżda li ma ġrawx 
u li m'humiex veri. 

HisTRioNiZB - tirrapresenta fteatru. 

HiT—toIkot, taħbat ; tinzerta ; tati • 
dakka ta ponn ; takbel ; lakta, ħabta; 
dakka ; inzertatura; tohom did he hit f 
lil min lakat ? ; the ball hit aaainst the 
wall, il ballun ħabat mal najt ; he 
scarcely hit my humour^ (TepiijBOn^ 
Edwin MorrisJ, bil chemm (wisk ftit) 
kabel ma'I gost gew il buli) tiegħi; 
this hita rights, (dbakfspear, T^on 
of AUiens)^ danajakbel sewwa; ttiou 
hast hit it, (ShukdSpear, Taming ofihe 
SlirewJ, inti gibtha ; (inzertajta jew 
ktajt) ; you hit the naU on t/ie head^ 
inti inzertajta f gibtha) ; John was to 
hit Paul a box on the ear^ Ġanni chien 
li ta il Paulu dakka ġ[0 wiċċu ; he made 
some happy hits in his speech, kal xi 
tnejn sbien (lakathom, giebhom sew- 
wa) fid-disoors li għamel ; it hit pretty 
luckily t/iat... Alla ried ( chien biz- 
xorti) li... 

HiTOH— kbid; dac li bih takbad; 
ingassa, xchiel ; xejn li ifixchel ; gibda 
il fuk bis-salt ; takbad b'ingassa ; ix- 
xecchel ; timzi bħal mxcecchel ; tin- 
saram ; / am so glad that everything 
ivent on very well with out one single 
hitch, cuntent wisk li collox mar sew- 
wa min għajr xejn li fixchel (li sata 
għal mument iħassar il festa etc.) ; 
hitck the rope, ak bad b'ingadsa (għa- 
mel ingassa f ) dac il ħabel ; give your 
trousers a hitch^ talla (b'salt) kalzielec 
il fuk. 

HiTOĦBD - trixtel jew tomxot il kan- 
neb jew il għażel. 

HiTOHBR-ganċ fdghajsa etc., dac 
li, jew haġa li, takbad jew iżiomm 
ħaġ oħra magħba. 



Digitized by 



Google 



HIT 



- 678 - 



HOA 



HiTOHiNO— rabta f arness (f inginji). 

HiTOHiNG-OLAMP — armar f inginji 
jew f arness ta żiemel etc. fejn iżomma 
ir-riedni jew il cappestru. 

HiTHB— port żgħir; the hithe fell 
intoihehands of King Stephen (P«*n- 
nanf, London, Pagel73)y il port żgħir 
waka (già) f idejn ir-Re Stiefnu. 

HiTHBR - hawn ; għalecc, għal dana, 
ghal din ir-raġani ; ta lil hawn ; eome 
hither^ ejja hawn ; hither we refer what- 
soever belongeth vnto tlie hiffhest per- 
fection of man (llooker), għal dana 
aħna nsemmu dac colla li hua ta 
(li għandu x 'jaksam ma) il perfezioni 
cbira tal bniedem ; io go into the hit/ier 
parts of Germany ("Clarendon, Civil 
IVarsj, biex immorru fdawc in-naħ- 
ħietta lill hawn (li jiġu lejn, jew ghan- 
naħħa taghna) tal Oermania; hither 
and thither, I-hawn u I-hemm. 

ĦiTnBBMORB— ta lil hawn actar. 

H1T11BRMO8T — I-ekreb wiehed lejna 
(lill hawn). 

HiTHBUTo— sa irsi. s asBa ; sa hawn, 
I-hawn. 

HiTHRRWARD - I-hawn, lill hawn, lil 
din in-naħħa. 

HiTTBR— min jolkot, jaħbat, jakta 
jew jinzerta; min jati dakkiet jew 
isawwat. 

HivB • dokkajsy kolla jew ġarra tan- 
naħal, ferħ tan-naħal ; nahal f ġarra ; 
taħżen ; tiġbor f post jew f dokkajs ; 
the commons like an angry hive of bees 
(Shakeapear, S Henry VI), \\ Comuni 
(membri tal camra baxxa jew Cunsill 
tal Inghilterra) ncurlati kishom salt 
naħal f ġarra ; Jliving wisdom with 
each studious year (Byron), taħżen il 
għerf cull sena ta li studiu. 

HiVE-BEE— in-naħla (tal għasel). 

UivE-NESTS— bejtiet hdejn xulxin 
li jagħmlu xi għasafar fsiġra vvaħda 
fl-Àfrica u dakkiet icun bemm tant 
roinn dawn il bejtiet f siġra waħda li 
iz-zouc jinchisru bit-tokol tagħhom. 
' HiVELBSS — bla dokkajs, bla ġarar 
jew kolol ghan-naħal fejn ibejtu jew 
jagħmlu il għa'sel. 

• HrvER — min (dac li) jiġbor jew 
ikiglied in-nahal fid-dokkajs. 

HiVES— xorta ta marda, meta jitil- 



ġħn ħafna bżieżak jew nfafet igħar 
fil wiċċ. 

HiVEWARD— lejn id-dar, lejn il paj- 
jis jew I-art ta... 

H.M.S.--floc His (jew Her) Majes- 
ty's service ( jeio Sbip ): H. M. 8. 
( His Majesty's Ship ) " RamilHes " ; 
il frejgata Ramillies. 

Ho ! — Ohi 1 fejnu 1 stenna I ; tgħaj- 
jàt ohi I fejnu ! jew stenna I 

HoAMiNQ-bir-ragħwa (bhal meta 
icun il mewġ tal baħar meta icun 
kaw wi j ; it is a hoaming sea ! we shall 
have foul weather^ (Dryden, Tempest) 
il baħarcollu mewġabjad(bin-nghaġ) 
icolna malterop cbir. 

HoAR — abjad (bħas-silj;) jew bix- 
xjuħia; ronawwar^bil rooffa, iromuffat; 
abjad bir-ragħwa ; tiromoffa, tnaw- 
war, titnawwar ; this hare will hoar 
ereitbe spent (tsh^kespear), dan il 
fenec tal liepru jiromoffa kabel ma 
iniut ; the hoar frosty il golu ( ilma 
magħkud) abjad ; there 1 saw a woman 
with hoar locks^ heroro rajt roara b'xa- 
għarha abjad ; something stale and hoar 
etc, ( ShskeBpear, Bomeoand Juliet), 
xi ħàġa kadiroa u mnawra. ( iromnffa- 
ta); tlie hoar waters ran etc. (Spenser), 
I-ilroa abjad bir-ragħwa cbien jiġri etc. 

HoAR-FROST— silġ (borra) magħku- 
da. 

HoARD— tgħarraro, tghezzez, 'trec- 
chen, tarfa ; gozz, għarma ; vast mas^ 
es ofwealth were hoarded, (Macaalay), 
salt gid ( flejjes ) chienu mghezzin 
(merfugħin), cbien herom salt gid 
rorecchen jew merfugh ; his only 
thought was always to hoard up money 
jew riches),\iB\eh\\ biss chien li ighez- 
zez (irecchen) flus u gid. 

HoAKD— ronawwar, irorouffat. 

HOARDER — xħiħ, bniedem li roa 
jridx u roa jagħmilz ħlief irecchen 
biss. 

HoARiNESS — bjuda ( tas-sil^ jew 
tax-xagħar tax-xjuħija; rooffa, tinwir. 

HoARSE — roaħnuk ; tinħanak ; he 
spoke till he was hofirse again, tcbellero 
(baka igħejd^ sa cheroro raġa inħa- 
nak ; / cant sing to-day, I am a little 
hoarse, roa nistax incanta illum, gha- 
liex ftit maħnuk. 



86 

Digitized by 



Google 



HOA 



— 674 - 



HOB 



HoARSELT — b'leħen maħnuk, bil 
ħanka. 

HoARSEN^taghmel maħnuk, toħ- 
nok (tħannak). 

HoARSENESS-- ħanka. 

HoARSE SOUNDING— li jagħmel le- 
ħen maħnuk jew leħen ahrax (iereħ). 

ĦoARSTONE — gebla (wiekfa etc.) si- 
njal tal limti; gebla, sinjal, bejn għal- 
ka u oħra li ma iounux ta sid wieħed 
jew fidejn gabillot wieħed. 

HoARY — abjad, bajdani ; bir-ragħ- 
wa (bħal mewġ tal baħar kawwi) ; 
mnawwar, immufTat ; antio ferm, li 
ilu żmien twil, kadim ; hoary-headed^ 
b'iagħru abjad (xiħ). 

HoAST— sogħla kawwijajew kali- 
la ; tisgħol. 

HoASTMAN — ragel ( wiehed ) minn 
tal cumpannia (xirca) li chien bemm 
żmien ilu fil belt ta NeiocaatU on- 
Tyne^ 1-Inghilterra ghal bejgħ u għat- 
tgħabija tal faħam tal ħaġra. 

HoAX — dahca, ċajta; tagħmel daħ- 
ca jeyr ċajfa; tidħao bi, tiċċajta. 

HoAXER — min jiċ(^ajta jew jagħmel 
ħlieka lil xi ħadd; ċajtier, dac li jagħ- 
mel daħca XHH xi ħadd. 

HOAY !— ohi I, ehil, fejnu I hawn ! 

HoAZlN^isem (xorta) ta għasfur li 
igħammar fl-artijiet tal America t'Is* 
fel dwar I-għadajjar ( hecc msejjaħ 
mil għajta Ti igħajjat). 

HoB— gradilja, biċċa bħal' pala tal 
ħadid- mal fuglar jew chcina fejn 
ipo^ġu xi afl*arijiet li icunu iridu iżom- 
mubom fis-sħana; macna ghal ktugħ 
(ħtigħ) tas-snien ta li'mxat; buttun 
ta rota ; għafrit, fatat, ruħ ; ċaccar, 
raħli; bniedem rozz. 

HOBBADEHOY— ġuvnott H wasal 
biex isir jew icun magħdud b'ragel. 

HOBBEDEHOYLSH — ġuvnott, tfaj- 

jel, li wasal biex jilħak raġel, li icun 
wasal biex jidħol fiż-żmien tar-rġulia. 
HoBBisoN — xetticismu jew mate- 
rialismu ( it-tagħlim jew id-dutrina ) 
ta Ilohbee. 

ĦoBBiST'-wieħed mis-segwaci ( li 
jemmen u jokgħod) għat tagħlim ta 
Jlobbes. 

HoBBLB— izzappap, timxi zopp, tof- 



roc, torbot is-sakajn biex ma ihallix 
min jimxi ; ixxecchel ; tisrom, tħaw- 
wad, tħabbel il mohħ ; zuppiar, mixi 
mferċaħ ; srim il moħħ, difiicultà, sar« 
ma tal moħh ; l saw her walkina^ she 
hobUles so much, rajtha timxi, chemm 
izzappap; they had to lobble the ox 
first, chellhom ixeccluh il għendus, 
lewwel. 

IIOBBLEDEHOY— ara hobhadehoy. 

IIOBBLER— min jimxi zopp; min 
jimsi izappap ; min jircheb ( suldat 
tal cavlarija ) mezzu cavallu ; min 
iżomm (suldat tal oavlaria^ mezzu 
cavallu, żiemel, għarrchib. 

HoBBLESnow — storbiu, frattaria. 

HoBBLiNG — mixi zopp; xeochil 
(rbit tas-sakajn biex ma tħalHx anni- 
mal etc. jimxi). 

HoBBY — żiemel, mezzu cavallu ; 
tuttu, jew żiemel tal għuda ghal-lo- 
għob tat-tfal ; isem ta għasfur, il bies 
second; gibda, namur ghal xi ħaġa ; 
stupidu, haġa belgħa, balalu; we saw a 
hobby soaring on higliy rajna bies jittaj- 
jar lil għoli; mounted on a white hobby, 
he rode from rank to rank (B^ker, Ed- 
ward III)^ riecheb fuk żiemel abjad 
beda jiggerra (imur) mil filliera tas- 
suldati għal l-oħra ; / bought a nice 
hobbyformy little son^ xtrajt żiemel 
tal ghuda gustus għal ibni iż-żgħir 
(biex jilgħab bih^ ; every one has his 
hobby, culħadd għandu xi namur 
(jew għandu xi namur għal xi ħa- 
ġaj ; travelling is mt/ hobby^ il viaġ- 
ġar (is-safar) hua in-namur tieghi ; 
to riUe a hobby to death^ tintilef gbal 
collox (tgħama għal collox) fuk xi 
namur (jew gibda ta xi haġa) ; you 
hobby^ huld your tongue ! sicchet il si- 
nec (iscotj ja stupidu ( ħaġa belgħa li 
int ). 

HoBBY-HORSE — żiemel tal għuda 
(tuttu) ghal-Iogħob tat-tfal, lasta biċ- 
ċa għuda etc, li it-tfal żghar jilgħabu 
biha għaHhom rekbin fuk iż-żiQmel ; 
balalu, ħaġa bolgha, stupidu; buiedem 
ferferrixu ; / have studied eight or nine 
W01 ds to speak to you, which these hobby 
horses must not hear ( Sbakespear, 
Much ado about nothing)^ studiajt ( le- 
stejt) xi tmienia jew disgħa cbelmiet 



Digitized by 



Google 



m 



-67^- 



fiotJ 



ii nghejdlec, u li raa irridx li dawn il 
ħafna boloħ etc. (jisimgħu). 
HOBBTHORSIGÀL - eccentriou,8tramb. 

HoBQOBUN — fatat, ħares, babaw 
icreħ. 

Hqbit — xorta ta canun kasir żgħir. 

HoBLiKE — bħal, jew ta, ċa'ccar, 
bniedem goff jew rozz, ta raħli. 

HoBLOB— pulcinella, buffun, fcir- 
clu etc. 

HoBNAlL — musmar tan-nagħlay 
Cgħan-nagħal) taż-żwiemel ; buffun, 
bniedem Ji idaħhac in-nies bih, pulci- 
nella; ċaccar, bniedem rahli, rozz ; 
tirfes biż-żarbun collu msiemer. 

HOBNÀILED — mgħamroar ( msam- 
mar) bi msienier bħal dawc tan- 
ngħula taż-żwiemel. 

HOBNOB— jew iva jew Ife; tixrob 
jew li, tieħu p^ jew là; chif gie gie, 
addoċċ,' cbif ħabat lakat ; tixrob ma 
xi ħadd ; tistieden wieħed għax-xorb 
jew biex jixrob {groa etc.) miegħec. 

HOBOY— ara hantboy. 

Hobson[s choioe — jew dic (dac) 
jew xejn, jew tieħu il ha^a li wieħed 
irid jatic jew incbella xejn. 

HOCK— garretta; il biċċa taMaham 
jow tar-rigel bejn rcoppa u *1 pastur, 
jew il għaksa ta fuk id-difer ta anni- 
mal ; xorta ta mbid msejjaħ tar'Reny; 
ixxeccbel mil ġarretta (bakra, żiemel, 
etc. ) 

HooKDAr— ittlieta ta wara (Hadd) 
il Ghejd (hecc msejħa riughilterra, 
meta Tdin il ġurnata in-uies, 1-Inglisi, 
joħorġu fil campanja u imorru xaiata, 
għaliex igħe^du li f din il ġurnata 
chien li I-Inglisi rebħu id-Danisi). 

HOACKBT— logħba bil ballun ("bħal 
/oot'ball) iżda minn f loc bis-sakajn il 
ballun jiutafa ghal goat bil bsaten ; 
festa, xalata, li jagħmlu I-Inglisi etc. 
żmien il hsad. 

HoCKiiERn— isem ta ħaxixa, il mal- 
vajew ħubbcjza. 

HoCKLE — ixxecchel takta bioċa mil 
ġarretta (minn siek annimal); taħsad 
(il kasbija). 

HoOKMONDAY — I-ewwel ( ^urnata 
tat-J tnejn li jigi wara Hadd il Gdid, 
il għàda ta Uadd il Ġdid. 



HOOKTIDE — 1-ewweI tlieta li tigi 
gew taħbat) wara Hadd il Qdid. 

Hoous— ihopustur, wiehed li ikar- 
rakjewjidħao bin-nies; xorb mhaU 
lat b'xi ħa^a (melħ jew xi medicina 
etc.) biex issaccar lil xi ħadd ; tħallat 
xorb b*melħ etc. biex tistordi lill min 
tatiħ jixorbu. 

^ Hoous POOUs — saħħàr ; wieħed li 
jilghab jew jagħmel il bussolotti ; im* 
pustur; tkarrak bin-nies, turi ħaġa 
b'oħra, timpustura ; t/ie gift of hocus 
pocussing and of disguising matter9 is 
surprising, (L'fistranKe), id-don (is- 
setgħa etc. j li ghandhom li ikarku 
bin-nies u li juri ħwejjeġ b'oħi*a ħia 
tassew ħaġa tal għageb. 

HoD — barmil tat-tajn tal bennejja ; 
xcora etc. għal fuk li spallejn il ġar- 
riera tal (jew dawc li iġorru fuk spal- 
lejbom il) gebel ; caxxa ^ħal faham ; 
ittemtem, tlaklak fil cliem ; takbes 
Ctitla u tinżel) meta tcun miexi rie- 
cheb fuk iż-żiemel. 

HODDBN — ordinariu, rusticu. ' 

HODDEN— drapp tas-suf (abjad). 

HoDDiNG — tkabbis (bħal meta tcuu 
miexi riecheb fuk iż-żiemel). 

HoDDLE— izzappap, timxi izzappap. 

HODDY — ċawla, ċawlun ; b'mod li 
jati piacir jew piacevoli. 

HoDDY-DOD -bebbuxa. 

HoDDY-DODDY — biedem mhemel 
jew maħbul, miġnen ; mt/ master is not 
a hoddy doddy like yours (Swlft), li 
mgħallem liegħi m'nux xi bniedem 
maħbul (miġuen etc.) bħal li rogħal- 
lem tieghec. 

HoDGE — xriec, lavrant jew ħad- 
diem f razzett fma bid^i) raħħàl, ra- 
gel tar-rahal. 

HoDOEPODGB — cawlata ; taħbita ; 
taħlita ta artijiet (raba, għelieki). 

HODIERN ) *^' ġurnata ; tal-Ium ; 

_ >- taż-żmien li ahna fiħ; 

IIodiernalJ t^daż.żmien. 

HoDJA— professur(surmast)fi scola 
secondaria|fit-Turchia, jew tat-Toroc. 

HoDMAN— manwiel, lavrant li inew- 
wel il barmil tat-tajn lil bennej. 

Hodmandod— bebbuxa (bil koxra). 

HoDoaRAPH— (fil matematica) linja 
curva iqventata jew usata l-ewwe| 



Digitized by 



Google 



HOA 



— 674 — 



HOB 



HOARSELT — b'leħen maħnuk, bil 
ħanka. 

HoARSEN— tagbmel maħnuk, toħ- 
nok (tħannak). 

HOARSENESS— ħanka. 

HOARSE SOUNDING— li jagħmel le- 
ħen maħnuk jew leħen abrax (icreħ). 

HoARSTONE — gebla (wiekfa etc.) si- 
njal tal limti; gebla, sinjal, bejn għal- 
ka u oħra li ma iounux ta sid wieħed 
jew f idejn gabillot wieħed, 

HOARY — abjady bajdani ; bir-ragħ- 
wa (bħal mewġ tal baħar kawwi) ; 
mnawwar, immufTat ; antic ferm, li 
ilu żmien twil, kadim ; hoary-headedy 
b'xagħru abjad (xiħ). 

HoAST— sogħla kawwija jew kali- 
la ; tisgħol. 

HoASTMAN — ragel ( wiehed ) roinn 
tal cumpannia (xirca) li chien bemm 
żmien ilu fil belt ta Newcastle on- 
Tyne^ I-Inghilterra gbal bejgħ u għat- 
tgħabija tal faħam tal ħaġra. 

HoAX — dahca, ċajta; tagħmel daħ- 
ca jew ċajta; tidħao bi, tiċċajta. 

HoAXER— min jiċmta jew jagħmel 
ħlieka lil xi ħadd; ċajtier, dac li jagħ- 
mel daħca tHII li ħadd. 

HOAY !— ohi !, ehil, fejnu ! hawn ! 

HoAZiN^isem (xorta) ta għasfur li 
igħammar fl-artijiet tal America t'Is- 
fel dwar I-għadajjar ( heco msejjaħ 
mil għajta Ti igħajjat). 

HOB— gradilja, biċċa bħal pala tal 
hadid- mal fuglar jew chcina fejn 
ipoġġu xi affarijiet li icunu iridu iżom- 
mubom fis-sħana; macna gbal ktugħ 
(ħtigħ) tas-snien ta li'mxat; buttun 
ta rota ; għafrit, fatat, ruħ ; ċaccar, 
raħli; bniedem rozz. 

HoBBADEHOY— ġuvnott H wasal 
biex isir jew icun magħdud b'ragel. 

HOBBEDEĦOYLSH — ġuvnott, tfaj- 

jel, li wasal biex jilħak raġel, li icun 
wasal biex jidħol fiż-żmien tar-rġulia. 
HOBBISON — xetticismu jew mate- 
rialismu ( it-tagħlim jew id-dutrina ) 
ta Ilobbes. 

HoBBiST— wiebed mis-segwaci (li 
jemmen u jokgħod) għat tagħlim ta 
Jlobbes. 

HoBBLE— izzappap, timxi zopp, tof- 



roc, torbot is-sakajn biex ma ihallix 
min jimxi ; ixxecchel ; tisrom, tħaw- 
wad, tħabbel il mohħ ; zuppiar, mixi 
mferċaħ ; srim il moħħ, diiKcultà, sar- 
ma tal moħh ; l saw her walkina^ she 
hobUles 80 much^ rajtha timxi, cherom 
izzappap; they had to lobble the ox 
first, chellhom ixeccluh il għendus, 
lewwel. 

HOBBLEDEUOY— ara hobbadehoy. 

HoBBLER^min jimxi zopp; min 
jimxi izappap ; min jircheb ( suldat 
tal cavlarija ) mezzu cavallu ; roin 
iżomm (suldat tal oavlaria^ mezzu 
cavallu, żiemel, għarrchib. 

HOBBLESIIOW— storbiu, frattaria. 

HoBBLiNG — mixi zopp; xeoohil 
(rbit tas-sakajn biex ma tħallix anni- 
mal etc. jimxi). 

HoBBY — żiemel, mezzu cavallu ; 
tuttu, jew żiemel tal għuda gbal-lo- 
għob tat-tfal ; isem ta għasfur, il bies 
uecond; gibda, namur gbal xi ħaġa ; 
stupidu, haġa belgħa, balalu; we saw a 
hobby eoaring on high^ rajna bies jittaj- 
jar lil għoli; mounted on a white hobby, 
he rode from rank to rank (B^ker, Ed- 
ward III)^ riecheb fuk żiemel abjad 
beda jiggerra (imur) mil filliera tas- 
suldati għal l-oħra ; / bought a nice 
hobbyformy little son^ xtrajt żiemel 
tal ghuda gustus għal ibni ii-żgħir 
(biex jilgħab bihj ; every one has his 
hobby^ culħadd għandu xi narour 
(jew għandu xi namur għal xi ħa- 
ġa j ; travelling is mi/ hobby^ il viaj[- 
ġar (is-safar) huu m-namur tieghi ; 
to ride a hobby to death^ tintilef gbal 
collox (tgħama għal collox) fuk xi 
namur (jew gibda ta xi haġa) ; you 
bobby^ huld your tongue ! siochet il si- 
nec (iscotj ja stupidu ( ħaġa belgħa li 
int). 

HoBBY-HORSE — żiemel tal għuda 
(tuttu) ghal-Iogħob tat-tfal, lasta bic- 
ċa għuda etc, li it-tfal żgbar jilgħabu 
biha għalihom rekbin fuk iż-żiQmel ; 
balalu, ħaġa bolgha, stupidu; bniedem 
ferferrixu ; / have studied eight or nine 
woi ds to speak to you^ whieh tliese hobby 
horses must not hear ( Sbakespear, 
Much ado about nothing)^ studiajt ( Ie< 
stejt) xi tmienia jew disgħa cbelmiet 



Digitized by 



Google 



m 



-(}7^- 



HoH 



ii nghejdlecy u li raa irridx li dawn il 
ħafna boloħ etc, (jisimgħu). 
HOBBTHORSIOAL - eccentricu,stramb. 

HoBQOBLlN — fatat, ħaresi babaw 
icreħ. 

Hqbit — xorta ta canun kasir żgħir. 

HOBLIKE — bħal, jew ta, ċaccar, 
bniedem goff jew rozz, ta raħli. 

HoBLOB— palcinellay buffun, fcir- 
clu etc. 

HoBNAiL — musmar tan-nagħla , 
Cgħan-nagħal) taż-żwiemel ; buffun, 
bniedem R idaħhac in-nies bih, pulci- 
nella; ċaccar, bniedem rahli, rozz ; 
tirfes biż-żarbun collu msiemer. 

HOBNAILED — mgħammar ( msam- 
mar) bi msiemer bħal dawc tan- 
ngħula taż-żwiemel. 

HOBNOB— jew iva jew Ife; tixrob 
jew li, tieħu ai*og jew Ik; cbif gie gie, 
addoċċ)* chif nabat lakat ; tixrob ma 
xi ħadd ; tistieden wieħed għax-xorb 
jew biex jixrob {groa etc.) miegħec. 

HOBOY— ara haniboy. 

Hobson's choice — jew dic (dac) 
jew xejn, jew tieħu il ha^a li wieħed 
irid jatic jew incbella xejn. 

HOCK— garretta; il bicċa taMaham 
jow tar-rigel bejn rcoppa u *1 pustur, 
jew il għaksa ta fuk id-difer ta anni- 
mal ; xorta ta mbid msejjaħ taT'Renv; 
ixxeccbei mil ġarretta (bakra, żiemel, 
etc. ) 

HoOKDAr— ittlieta ta wara (Hadd) 
il Ghejd (hecc msejħa riugbilterra, 
meta rdin il ġurnata in-uies, I-Inglisi, 
joħorġu fil campanja u imorru xaiata, 
għaliex igħe^du li f din il gurnata 
chien li I-Inglisi rebħu id-Danisi). 

HOACKEY— logħba bil ballun Cbħal 
/oot'ball) iżda minn f loc bis-sakajn il 
ballun jiutafa ghal goal bil bsaten ; 
festa, xalata, li jagħmlu I-Inglisi etc. 
żmien il hsad. 

HoCKiiERB— isem ta ħaxixa, il mal- 
vajew ħubbcjxa. 

HoCKLE — ixxecchel takta bioċa mil 
ġarretta (minn siek annimal); taħsad 
(il kasbija). 

HoCKMONDAY — lewwel ( ^urnata 
tat-^ tnejn li jigi wara Hadd il Gdid, 
il għàda ta Uadd il Qdid. 



HOCKTIDE — 1-ewweI tlieta li tigi 
gew taħbat; wara Hadd il Qdid. 

Hocus— fhopustur, wiehed li ikar- 
rakjewjidħac bin-nies; xorb mhaU 
lat b'xi ħa^a (melħ jew xi medicina 
etc.) biex issaccar Iil xi ħadd ; tħallat 
xorb b*melħ etc. biex tistordi lill min 
tatiħ jixorbu. 

Hoous POCUs — saħbàr ; wieħed li 
jilghab jew jagħmel il bussolotti ; im- 
pustur; tkaiTak bin-nies, turi ħaġa 
b'oħra, timpustura ; t/ie gi/t o/ hocus 
pocussing and o/ disguising malter9 is 
surprising^ (L'fistrailKe), id-don (is- 
setgħa etc. j It ghandhom li ikarku 
bin-nies u li juri ħwejjeġ b'oħi*a ħia 
tassew ħaġa tal għageb. 

HoD — barlnil tat-tajn tal bennejja; 
xcora etc. għal fuk li spallejn il ġar- 
riera tal (jew dawc It iġorru fuk spal- 
lejhom il) gebel ; caxxa għal faham ; 
ittemtem, tlaklak fil cliem ; takbes 
Ctitla u tin^«el) meta tcun miexi rie- 
cheb fuk iż-żiemel. 

HODDBN — ordinariu, rusticu. ' 

HODDEN — drapp tas-suf (abjad). 

HoDDiNO — tkabbis (bħal meta tcuu 
miexi riecheb fuk iż-żiemel). 

HoDDLE— izzappap, timxi izzappap. 

HODDY— ċawla, ċawluu ; b'moid li 
jati piacir jew piaoevoli. 

IIODDY-DOD -^bebbuxa. 

HoDDY-DODDY — biedem mherwel 
jew maħbul, miġnen ; my master is not 
a hodily doddy like yours (Swift), li 
mgħallem liegħi m'nux xi bniedem 
maħbul (miġuen etc.) bħal li mgħal- 
lem tieghec. 

HODGB — xriec, lavrant jew ħad- 
diem f-razzett Cma bid^i) raħħàl, ra* 
gel tar-rahal. 

HoDOEPODGE — cawlata ; taħbita ; 
taħlita ta artijiet (raba, għelieki). 

HODIERN ) ^' ġurnata ; tal-Ium ; 

_ >- taż-żmien It aħna fiħ; 

IIodiernalJ tadaż.żmien. 

HoDJA — professur (surmast) fi scola 
8econdaria|fit-Turchia, jew tat-Toroc. 

IIoDMAN — manwiel, lavrant li inew- 
wel il barmil tat-tajn lil bennej. 

Hodmandod— bebbuxa (bil koxra). 

Hodooiuph— (fil matematica) linja 
curva iqvontata jew usata l-ewwe| 



Digitized by 



Google 



floi) 



— 676 — 



m 



darba minn Sir W. Jlamilton biex 
turi it-teoria tal forzi centrali. 

HoDOMBTER— strument biex tara it- 
tul tat-triek li ~tcun mxejt ( chemm 
bogħod jew mili teun għamilt jew 
mxejt). 

HoB— mgħażka zgħira jew lexxuna 
għax-xogħol (naku) tar-raba; biċċa 
|;ħodda għad-dentisti jew dawo li 
jakalgħu id-dras etc. ; xorta ta chelb 
il baħar jew mazzola (ħuta) itticcbiat; 
tnakkax bil-lexxuna il wiċċ tal għe- 
lieki (dwar ix-xtieli etc. bħal chem- 
mun, xtieli tal basal etc. j 

HoB CAKB— ftira tat-tkiek tal kamħ- 
in*um. 

HoBiNa— tnakkixy tnakkija tal uċuħ 
tar-raba b' lexxuua jew mghażka 
żgħira. 

HoFUL 7 attent, biezel jew ħabrie- 

HoFULL) chi għax-xoghol ; over ho- 
/ul of this doings and behavionr^ ( 8ta- 
pleton), dejjem attent ( ħalriechi ; 
għal dac li ghandu jaghmel u għal 
chif ghandu igib ruħu. 

Hoo^każkuży ħanzir; ngħa^a (ħa- 
rufa) ta sena jew li tcun ghadha ma 
hi mġiżża katt ; ghendus ta sena ; 
ħ^nżir (bniedem) żakkiek ; broxc jew 
xcupa ta abbord li joborxu żakk il 
bastimeut (minn taħt) mil ħaxix biha; 
(fil maoni tal għamil tal carti), bħal 
martel jew lasta li tħawwad dejjem 
dic il ghagina ("ta ċraret mishuka) li 
minnha issiril carta; takta ix-xaghar 
kasir; iġġor ftieħu jew tarfa) fuk id- 
dahar. 

Hoo-OHAiN^catina ta bastiment Yli 
tgħaddi mil poppa għal prua biex iż- 
żomm il bastimentii ma ivariax. 

Hoo-FisH— xorta ta ħuta, il ħanżir. 

Hoa-MANB— xaghar ta fuk għonk 
iż-żiemel maktugħ kasir, li iżomm 
wiekaf jew il fuk (bħal lanżit ta fuk 
daħar każkuż). 

Hoa-MANBD — żiemel bix-xagħar ta 
fuk għonku maktugħ kasir. 

Hoo-NOSB — bi mnieħer f li għandu 
mnieħor jew gheddum ) bħal tal kuż- 
knż. 

Hoa PBN— mandra tal kiiekeż (po^t 
feja iżommu il kssiekei^. 



Ħoa-RiNa— bħal sarima għal ghed- 
duni il każkuż. 

Hoo RUBBBR — bniedem vili, pastas 
chemm jista icun. 

Hoa-SKiN— gild (iccunzat) tal każ* 
kuż. 

Hoo's BAOK— għolia (muntanja żġħi- 
ra) li gejja bħal dahar każkuż. 

Hoa's LARD — xaham tal ħanżir 
mdewweb. 

HoaANNiTB— isem ( xorta ta ) mi- 
neral. 

HooooTB— mandra (loo fejn iżom- 
mu il ħnieżer^. 

ĦoaoBD — milwi fmgħawweġ jew li 
gej) bħal dahar il każkuż. 

HoaoBR— peduna blà siek li jilbsu 
dawo li jaħdmu iil minieri tal faħam. 

HoaoER PUMP - xorta ta pompa It 
jusaw (tahdem; fil minieri tal faħam. 

HoaoBREL— ngħajġa (ħaruAi) tat- 
tieni sena. 

HoaaERT— post fejn iżommu il kzie- 
keż ;' ħafna k/jekeż» ħnieżer; ħneżrijay 
ħneżrijet. 

HoaoBT— ngħaġa ta sentejn ; kax- 
kuż ta sentejn ; felu ta sentejn. 

HooaiN— ċagħk mgharbel rkiekjew 
fin. 

HooaisH— ta ħanżir jew ka^«kuż; ta 
wieħed gulus ; gulus, żakkiek, li 
jaghmel għal żukku. 

iioaaiBĦLY — bħal ka^.kuż. 

HoaoisHNBSS —ħnczrija. 

HoaoisM — hneżrija fl-ichel, gula, 
ichel actur milli tasa żakkec. 

HooH— għolia, muntanja żgħira. 

HooHBRD— ragħaj il ħnieżer. 

HooLiN — kużkuż żgħir, ferh ta każ- 
kuż. 

HooLousB — duda, igħedula il mtV/i- 
pedi, 

HooMANAY — I-aħħar jum tas-sena; 
rigal li jatu, jew xalata fpranzu etc.) 
li jagħmlu tl-aħħar tas-sena li Scoc- 
cisi. 

HooMBAT-laħam tal każkuż (tal 
ħan^Jr) isem ta ħaxixa. 

HooPRN — gorboġ, mandra tal (loc 
gbal^ ħ'/Jekeż. 

HoosHBAD — chejl tal imbid etc, li 
jasa (ħh) 63 gallun Ctal chejl tal im- 
bid) jew iuchejla 52^ galluu impe* 



Digitized by 



Google 



tiOG 



- 677 - 



liot 



rial ; hogshead^ Cfl-Araerica) bittija li ' 
ttfsa roinn mija sa mija u erbghin 
galluu ; bittija cbira tal imbit. 

HoaBiiBARiNG — ħafna għageb għal 
xcjn ; duħħan bla xiwa. 

Hoo 8TBBB— każkuż salvaġġ ta tliet 
snin. 

IloGSTY— gorboġ, mandra tal (loc 
ghal) kżiekeż. 

HoGWASH— il fdal, il cnis etc., ta 
cbcina li jatu lill kżiekeż. 

HoGWBBD — isem ta ħaxixa. 

HoHONi— koxra tal gewż tal India 
li fil g^iCJjer tal Paciticu in-nies jis- 
servew biha bħal barmil etc. għal 
I-ilma. 

HoiDBN— tifla raħlija, ċaccara ; tifla 
sfrenata, mal educata, ta mgiba ħa- 
żina ; bniedem ċaccar, gofT, rozz. 

HoiDBNisu— gofl', ta mgiba goflVi, 
pastas fli mgiba tiegħu. 

HoiST-ittalla, tarfa, tisa il fuk; 
titligb, rfigħ ; isar ; il choli ta ban- 
diera; il post sa fejn (il wisa sa fejn) 
tista tisa jew ittalla pinnur jew kala; 
triccheb fuk id-dahar biex tatt cavall 
jew is swat b'nerf fuk tint xi ħadd ; 
to hoisi t/ie saiU, tarma ittalla (tiftaħ) 
il kluh (għassafar); io hoist up ilie 
price, tgħalli il prezz. 

HoiSTiNG— isàr, titligħ. 

H018TING-CRAB — cricc, grabia etc. 
għarrfigħ jew biex itellghu biha 
ħwejjeġ tkal, 

HoiSTiNG — macna, grua bil cricc (li 
iddur bli mradd). 

HoiTY-ToiTY— storbjus, bil frattaria: 
ftit bil katra jew xurban ; ftit biha 
(fis-sacra). 

HoLCUS-isem ta ħaxix. 

HoLD — iżżomm, takbad, taħfen ; 
icolloc tibka ; tagħmel jeħor ; tagħ- 
incl mħatra ; tagnmel ; tasa ; tħares 
festa; ixżomm tajjeb; taħseb ; żamma, 
kbid, ħfin; stiva ta bastiment; borġ, 
torri ; moħba (post fejn jistaħbew jew 
jirtiraw l-annimalisalvaġġi; ricoveru, 
port, post fejn wioħed jischenn; hold 
him fnst, żommu tajjeb ; hold here, ak- 
bad hawn ; / can't hold the handle in 
my hands^ ina nistax nahfen il mancu 
f idejja ; she held her chamber, chellha 
tibka fcamritba; J holdyou apenny^ 



(Sliakeftpear, Taming ofthe SfirewJ, 
nagħmel mħatra ta sold ; tce shall be 
/louting tce cannot Iiold, CHhakespear, 
As yoH like itj, inounu nidħcu bihom, 
ma nistgħux nagħmlu jeħor ; he held 
a feast in his house, ghamel festa fid-' 
dar tiegħu ; thisjug does not ho/d more< 
than onepini ofbeer^ dan il bukar ma 
jasax actar min-nofs birra ; / am aU 
ways very pariicular to holdUie Sundayy 
jena dejjein nokghod attent ferm li 
nħares (il ġurnata ta) il Hadd; our 
forces by land have nobly held^ (dliake- 
spear, AntJiony and Cleopatra/, it- 
truppi tagħna mill-art żammew sħiħ; 
iliese are ihe ihoughts theu held^ dawn 
huma il ħsebijiet li chellhom f rashom 
(li ħasbu) ; hold your tongue, sicchet 
Isicnec ; holdl jekaf f jekfu ) żomm 
hawn ! io hold a candle to ilie devit, 
taghmel il ħsieb (jew frasecjli tagħ- 
mel xi ħsara jew xi ħaġa ħażina ; io' 
hold a candle to any one^ isservi ta 
xemgha (tcompli jew tgħin lil xi ħadd 
f xi ħaġa); io hold jorih, tipproponi, 
tofl*ri; titchellem fil pubblicu barra 
jew kuddiem in-nies; theconjuror held 
forih in ihe market place, is-saħħàr 
(dac li chien jilghab eto.) tchellem* 
fil pubblicu fis-suk;'to hold in^ iż- 
żomm, trażż.an; iż/omm bosta tirati 
wara xulxin fil logħob tal carti (bhal- 
logħob tad-rfo, baccarat etc ); the duke 
playing at hazard^ held in a great many 
hands'iageiher, rSwlffj,id-Duca, meta 
chien jilghab zamm ħafna tirati wara 
xulxin ; hold off, htojim boghod ; hold 
off your handsy (SlmkespBar, Ilamlet)^ 
żomm idejc lura (bogħod minni) ; to 
liold on^ iżżomm, tcompli, tibka sejjer 
(b'nota waħda fil musica); ilie irade-, 
held on for many years after^ il cum- 
merċ baka sejjer għal bosta snin wa- 
ra ; hold on, żomm idec, stenna ftit, 
jekaf! ioholdout^ toffri, tati, issofri, 
tilka ; Uie King held out to Esiher ihe 
golden scepire^ ir-lle offra lill Ester ix- 
xettru tad-dcheb ; hold out ihis iem* 
pesi, (8iiak«»8pear, King John), ilka. 
ghal wiċċec din it-tempesta; to hold 
over, tħalli għal darb*oħra; Uiey had 
io hold over Uie education (/uestion^ chel- 
Ibom iħallu għal darb'o&ra (jippospo* 



Digitized"by 



Google 



UOL 



— 678 — 



ààt 



nn) il qtiistioni tal eduoazioDi ; to hold 
wiUif iżżomro ma Ttieħu il parti ta) ; 
part held with u$ and part toUh Viem^ 
biċċa żammew magħna (hadu il parti 
tagbna) u biċċa żammew maghhom ; 
to hold togeUier^ tibka flimohien; to hold 
up^ ittalla, tgħolli ; hold up your hand^ 

Sħolli (talla) idec ; Jiold up^ taghmel 
kalb, tittama; hold him up with 
hope$j ittamah fżommu bit-tama) ; to 
hold one*$ oxon^ iżżomm sħiħ il post (il 
posizioni); they occupied the strong 
hold^ huma ħadu il fortizza kaw wija ; 
t/ie place i$ without rail$ or hold and 
one i$ ready tofall, il post minngħair 
puġġaman (rpar) jew xejn li iżomm, u 
wiehed jista jaka malajr ; let go your 
holdf itlak, erħi ; tfie condemned hoid, il 
camra f'ħabs fejn iżommu il dawo li 
ici^nu iccundannati ghal mewt;ihe law 
ha$ yet another hold on you, (Shake- 
spear, Merchant of Venice)^ il-ligi jew 
il ġustizia ghad għandha dritt jeħor 
(sà;għa oħra) li taħfnec ; on Devone 
leafy $hore$^ a $heltered hold, in a soft 
elime^ (WorilAWOrtliy Excur$ion»), fuk 
ix*xtajtiet bis-siġar ta Devon, post 
mehennen, fi clima tajjeb ; all Uie 
ea$k$ were Uirown %n the hohl, il btieti 
oollha xeħtuhom fli stiva Ctal basti- 
ment). 

HoLD BACK— impediment, żamma. 

HoLOER — min iżomm, jakbad, jaħ- 
fen; min, dao li, ghandu ; he i$ a hold- 
er of $everal certijicates^ għandu bosta 
certificati ; pen holder tocca ta pinna 
' HoLDBR PORTH— wiehed li jitchel- 
lem fil publicu; oratur tat-tużżana. 

HoLDBR up— min jilka b'mazza eto. 
meta wiehed icun jirbatti msie- 
mer etc. 

ĦoLDFAST^ ganċ, haġa li iżżomm 
jew takbad ( f'banc ta mastrudax- 
xa etc.) 

HoLDiNO — kabda, żamma ; choru$^ 
jew cor, fcanzunetta etc. ( fejn cul- 
nadd. icanta flinichien) ; the holding 
eoery man $hall bear a$ loud a$ hi$ 
$irong $ide$ can voUey { Shakespear, 
Antony aud CleopairaJ ħl coru$ ican- 
ta u igħajjat culħadd chemm għandu 
saħħa u mnejn. 

PQ|jPINQOBOUND-post tajjeb feju 



I il bastimenti jistghu jancraw (jixhtn 
1-ancra.) 

HoLDiNO up HAifyBR— martell, floo 
incwina biex jilkgħu biħ ghar-rbattir 
(ta msiemer etc.) 

HoLB— tokba, moħba; ittakkab; id- 
daħhal jew iggib boċċa fil borsa fil- 
loghob tal biljard ; / could not hole a 
hall that evening, ma stajx indaħhal 
bilja dic il-lejla ; hole^ tuguriu, dar, 
camra żgħira mudlama etc. ; basla, 
difficultà, taħwida; you have a hole 
in your pocket, ghandec tokba fil but, 
( il but mtakkab); thefox ran to her 
hole^ il volpi marret tiġri għal moħba 
tagħha; 1 cant $ee how they can 
live in Uiat hole, ma nistax nifhem chif 
jista icun li igħixu fdac it-tuguriu 
(camra żgħira mudlama etc.) ; / wa$ 
put in a hole, kegħduni f'basla ( ftah- 
wida); a hole in one'n coal, difett, teb- 
għa fil carattru ta bniedem ; to make 
a hole^ ittakkab ; arm hole^ il ħofra ta 
taħt li spalla, lapt (taht l-apt) ; the 
touch hole ofagun^ il fgum ta oanun 
jew xcubetta; lurking hole^ post fejn 
wieħed jistaħba, mohba ; togrowfull 
of hole$^ i\nte\a tokob, tittakkab col- 
loc ; to have a hole to creep out, icolloc 
jew iggib scusa. 

HoLB-ANDOORNBR — sigriet moħbi, 
clandestin. 

HoLBFUL— ara \Vliole$ome* 

HoLiuuT— isem ta ħuta. 

HoLiDAM — il Verġni Mkaddsa, il 
Madonna; $o help me God and you 
llolidam^ bil għajnuna tiegħec o Mnlej- 
ja u tiegħec ucoU o Yergni Mkaddsa 
(bħala ġurament). 

HoLiDAY — btala, festa, vacanza, 
Għid; the bell$ proclaimed a holiday^ 
il kniepel ħabbru festa \ when wUlyour 
holiday$ commence? meta jibdew il 
vacanzi taghcom ? bank holxday^ ġur- 
nata li fiba il ħwienet collha jagħalku 
u ma isirx xogħol u dac inhar in-nieà 
actarx imorru, joħorġu, fil campanja 
etc. jiddevertu. 

HoLioARNA— isem (xorta) ta siġra li 
ticber fil Bengala (India) u li minnha 
jagħmlu xorta ta verniċ. 

HoLiLY—bil kdusija, kdusija. 

HouNBss— kdusija, santità (titlu li 



Digitized by 



Google 



BOL 



- 679 — 



SOL 



biħ jsejħu i\f jew jata lil, Papa) ; he 
pretends to tnuch holiness, jagħmilha ta 
kaddis; flie llolinese the Pope, Soa 
Santità, il Papa ; I »poke io Uia Holi- 
nees himself^ tchellimt mal Papa stess 

HoLiKG— tħaffir, titkib fl-art, jew 
għamil ta bejtiet jew ħofor għat-taħwil 
tal cannamieli ; tħaffir fil minieri ; 
għemiljew tkiegħid fil ħofor; titkib 
fil-lavanji għal li msiemer (meta isak- 
kfa bihom). 

HoLLA— ohil fejnecl ismahtgħaj- 
jat ohi! etc. (biex issejjaħ jew iġġagbal 
lil xi ħadd iħares) ; tghajjat ferm fil 
widnejn ta dac li icun. 

HoLLANO'-drapp, xokka, jew għazel 
(hecc msejjaħ għaliex minsuġ fi*OIan- 
da ; insiead of fine . holland he might 
mourn in eack cloth, (AdillsOD) ; minn 
rioc għażel ismar fin għal vistn jista 
jilbes ħwejjeġ tad-drapp tax-xchejjer. 

HoLLANDBR-wieħed mil I-OIanda, 
Olandis. 

HoLLANDS— xorta ta ġnibru li isir 
fl-OIanda. 

HoLLo'w—ħofra, ħondok ; mħaffer ; 
bil hofra« fil ħofra; fieragħ, baxx 
sħiħy veru ; falz, karrieki ; thaffer, 
tmejjel ; lie loaudered aboni all the hoU 
low8 and valUye Uiereahout^' iggerra 
mal ħofor u *I widien ta mad-dwar ; 
thia 18 a hollow reed^ din kasba mħaf- 
fra fiergba jew vojta ; hollow eyee^ gbaj- 
liejn fil ħofra ; that wae a hoUow defeai, 
dic chienet xebgħa vera jew sniħa 
(għal collox jew għal darba) ; / ratlier 
wish you foes than hoUow friends (Sha- 
kespem', Henry VI), actar irrid lilcom 
għedewwa minnħbieb foloz (karrieka); 
your iask is to hollow all t/iese beams, 
xogbloc (cull ma għandec tagħmelj 
hua li tħaffer dawn it-travi collha; 
holloto your body more, Sir, i/ius, now 
yoUf siand fasi on your lefi leg^ ^Bea 
Jonson, Every man in his humour)^ 
mejjel gismec ftmexi'el) hecc, Sinjur, 
issa okgbod sod (jekaf^ fuk siekec ix- 
xellughga. 

HoLLow-ADZH — lexxuna, bħal sic- 
china gejja fit-tond, tal buttara, għaċ- 
ċanfrin tad-dugb minn gewwa (fbit- 
tija). 

HoiiLOw DRiFT — biċċa għodda ta 



dawc li jagħmlu il j^ogdifoghijet, biex 
jimlew is-suffarelli ta I-ajru. 

HoLLow RDOB— bix-xifer mbaffer. 

UoLLow EDas FiLB— xorta ta lima 
għas-sann tas-snien tal munxàr. 

HoLLow BYBD — b'ghajnejh fil bofra. 

HoLLow HEARTBD — falz, karriek| li 
juric ħaġa b'oħra. 

HoLLow NBWBL — il ħofra, canal, 
tromba etc , li tidher minn fuk għal 
isfel etc. ftarag li gej garagor. 

HoLLow PUNCH— dic it-tnalja ta K 
scrapan li biha itakkbu il gild O'aġħ- 
mlu ittokob fżarbun) għal kfieli. , 

HoLLow souNDiNG— li idamdam. 

HoLLow SQUARB— quadrat ta suldati; 
erba fillieri suldati li keghdin bħal 
hecc D. 

HoLLow WALL — ħajt doppiu itda 
m*htix mimli fin-nofs, biex itomm it- 
temperatura xorta waħda gewwa fii 
cmamar u biex ma jssirx umdità. 

UoLLOw WARB— czazen, borom, u af* 
farijet oħra għat-tisjir etc. (tal chcina). 

HoLLows AND R0UND8— ċwani nofs 
tond u mgħawgin etc. għal gwarhiċi. . 

UOLLOWINO AND BAOKING MAOHINB — 

macna ( għodda ) tal buttar għat- 
tghawiġ jew liwi tad-dugħ biex ji^- 
dmuh fi bramel etc. 

HoLLowiNa KNiFB — sicchiua, bħai 
bokxiex, tal buttara, biex ilakkxu id- 
dugħ fit-tond minn gewwa barmil etc. 

ĦoLLOWLY— bil bofor; falsaiħent. 

HoLLowNBSS— tħafiir, kerk, falzità, 
wiri ta ħaġa b*c)bra ; complament ; the 
hollowness of tlie defeat^ il cumpjament 
tax-xebgħa (telfa). 

Hjlly — holli : isem ta siffra bii 
werak dejjem iħaddar ubix-xewk(inig- 
ghes) li tagħmel iibec (cocci) ħomor, 
I-Inglisi i^.ejnu biha il cnejjes etc. fil 
Milied (Ilex AquifolxumJ^ 

HoLLY OAK— balluta, siġra. 

HoLLY HooK— il bastun ta San Giu- 
sepp (pianta) igħedulha ucoll Altea. 

HoLM— gzira żgħira actarx f*nof8 ta 
xmara ; balluta (siġra). 

HoLMiA^is-sadid tal Ilolmium (ara). 

HoLMiTB— iBem ta mineral. 

HoLMiuM— xorta mineral. 

HoLooAusT— olocausty vittima għal 



Digitized by 



Google 



HOL 



— 680 — 



HOL 



offerta (tas-sacrificiuj; vittima sacrifi- 
cata fuk altar. 

HoLOGRAPH — testDient, att, docu- 
xnent etc. mictub coUu minn idejn dac 
li jagħmlu stesa ; chitba ta xi docu- 
ment etc.imictuba minn idejn dac li 
jagħmlu stess. 

HoLOHBTADpLAT-^xorta ta insetti li 
minn meta isiru sa chemm jaslu jew 
jilħku fli stat tagħhom eewwa ibiddlu 
jew ighaddu minn ħafna tibdil, bħal 
dud ta xi ħaxiz, li lewwel icnn dudu, 
imbagħd jsir bajda, imbagbd jofkos u 
jobroġ farfett). 

. HoLOMBTRB — strumcnt għal cull 
xorta ta kesien. 

HoLOPHAMBRous— meta l-insett Cdu- 
da) jispiċċa mit-tibdil tiegħu u jasal 
fdac Ji għandu isir (farfett etc.) 

HoLOPHOTAL— -1-armar fil fanali tal 
port u tax-xtajtiet ta fuk il baħar biex 
id-dawl coUu jinġabar u juri minn 
għajr ma jintilef xejn. 

HoLOBBRioBOUs— bħal harir, pianti 
bil werak etc, rotob ilekku etc, li don- 
nom harir. 

HoLSTBR— borsa tal gild mas-sarġ 
biex ikeghdn fiha il pistoli ; borsa tal 
gild għal pistola f sarġ ta żiemel. 

ĦoLSTERBD— H fiħ il ( armat bil ) 
Ilohier (ara). 

HoLT— bosc; art, post bia-siġar. 

HoLY — mkaddes, mbierec ; tajjeb, 
kaddis ; Iloly men at iheir dead liave 
good inspiraiiona, in-nies tajba, icollom 
ispirazioniet tajba ( sbieħ ) wakt il 
mewt tagħhom ; toe come to pray in 
t/ii8 Holy place, ahna nigu nitolbu 
(nagħmlu 1-orazioni) f dan il-loc mkad- 
des; IJoly ^oaier, Ilma mbierec; (he 
Iloly writ, li Scrittura mkaddsa ; the 
Iloly Ghosty li Spirtu Santu ; Mary, is 
God'a Iloly Moiher^ Mariahia li mkad- 
dsa Omm Alla. 

HoLY ALB — fosta tal campanja 
(fl-Inghilterra). 

HoLY ALLiANOB— alleanza, ftehima 
jew għakda li saret bejn l-Imperaturi 
tar-Russia u tal Àustria flimchien 



mar-Re tal Prussia, fis-26 ta Settem- 
bru 1816. 

HoLY coAT— il-libsa, biċċa wahda, 
bla ħjata li chellhu fuku Sidna Gesii 
meta kabduh għal passioni ; u li meta 
neżżgħuh biex isalbuh is suldati gha- 
mlu ix-xorti biex jaraw min jeħodha. 

HoLY Cross— is-Salib Imkaddes. 

HoLY oRoss DAY — il Fcsta tal esalta- 
zioni tas-Salib. 

HoLY Family — is-Sacra Familja 
(San Giusepp, il Madonna, u 'I Bam- 
bin ; Santa Elisabetta, Sant*Ànna u 
San Ġwann). 

HoLY Fathbr— chif I-Inglisi isejħa 
lill Papa (f loc Saucte Puier). 

HoLY FiRB — in-nar li ikabdu fil 
cnisia f Sibt il Għejd fil għodu. 

HoLY Ghost jew Holy Spirit — li 
Spirtu Santu. 

HoLY HERB— ħaxixa, il Verlena offi,- 
cinalia, 

HoLY LAND— il Palestina, it-Terra 
Santa. 

lIoLYOFPicB— l-InquisizioniO-inghi- 
sizion). 

HoLY OF HoLiBS — iB'Sancta San- 
ctornm jew dac il-Ioc fit-tempiu tal 
Lhud li ħadd ma chien jista jidħol fih 
hlief is-Sommu Sacerdot, u dana biss 
darba fis-sena. 

HoLY ONB— Alla I-Imbierec. 

HoLY ORDBRS— ordni sacri. 

IIoLY PLACBs - il Loehi Santi ("tal 
Palestina, il lochijiet mnejn għadda u 
fejn chien Sidna Gesu sa chemm ħa il 
passioni u miet.) 

HoLY RoMAN Empirb - dac I-Impera 
Tedesc (tal Germania) li chien beda fi 
żmien 1-ImperaturOtbo I,fis-sena 962. 

HoLY ROOD— Salib, Crucifiss. 

HoLY RooD DAY—il fcsta tal Esalta- 
zioni tas-Salib. 

HoLY saturday— sibt il Għejd. 

HoLY SBAT— is-Santa Sede, il papat, 
irrenju jew is-saltna tal Papa. 

HoLY-STONB— gebla tal mola actarx 
ftit ratba, li jusaw abbord biex jo- 
għorku il cverta biha, floc broxc; 
togħroc bil gebla holy tttone. 

HoLY Thursday — -Ilamis ix-Xirca ; 
(fil cnisia tal protestanti, nhar Ijapaif. 

HoLY WATBR — Ilma mbierec ; holy 



Digitized by 



Google 



SOti 



-681 - 



BOM 



^eater iioup^ holy water Btoek^' holy wa* 
ier etone jew holy water vat, ħawt tal 
ilma mbiereo ; hàly water ^prinkler^ 
àsperges ( dac li iroxxu 1-ilma mbierec 
bih.) 

HoLY wBBK^il Gimgħail Obira* jew 
1-i^ħar wahda tar-Bandan; minn Hadd 
il Palm sa sibt il Oħejd. 

HoLY wRiT —is-Sacra Scrittara. 

HoMAOB — kima ; to do^ jew to pay 
homage^ tati kima. 

HoMAOB — tati kima ; to her areat 
Neptune honiaged allhis etreame^ lil cbir 
Nettnno tagħha taw kima iz-xmajjar 
collha, (Cowley). 

HoMAQBABLB^li jati kima, li obli- 
gat jati kima; he ishomageable to none 
there^ ha m*ha obligat jati kima lil 
Itadd hemm. 

HoMAGBB— vassallysaddita, wieħed li 
ha obligat jati kima (jobdi a jirrispet- 
ta) isSinjur jew il Cap tiegħu. 

HoMALANTHUs — xorta ta ħaxix li 
jaghmel il fjuri bojjod mir-razssa tat- 
tengħud. 

HoMABus-^xorta ta awwist. 

HoHB— dar, pajjis jew l-art li fih 
titwiled, jew mmn fejn tcun mnissel ; 
il patria ; il kabar ; Is:itut (tal carità 
eto.) ; tal pajjs ; tal post ; looali 
(m'hux esteru, ta barra, jew ta pajjisi 
oħra^; bid-dimis, sewwa sew; sa 1-aħ- 
har, oollu; collu chemm hu ; he is gone 
home^ mar id-dar ; liow long liave you 
been away from Iwme ? chemm ileo 
niekes minn pajjiseo? England is your 
home^mt mill-Inghilterra (l-Inghilter- 
ra hia il patria tiegheo); thi$ is our latest 
homei dan hu il kabar tagħna ; soldiers 
liome^ Istitut fejn jiltakgħu is-suldati ; 
orphans /i07;}e,i8titut ghai-tfal Itiema, 
orfanotrofiu ; they have to discuss our 
hotne affairs first then take up the 
foreign^ l-ewwel għandhom Ciridu) id- 
disoutuCjitchelmu fuk eto.) raffarijiet 
tagħna ( ta paijisna) imbagħd jeħdu 
I-affarijiet ta oarra ( tal esteru ); to 
strike /wme, tolkot sewwa, bid-dimis, 
esatt; 1 cannot speak him home^ 
(Shikespear, Cariolanus)^ raa nistax 
inchelmu sewwa (chif irrid, li nfehmu 
sewwa, rasi u rashu) ; io drive a nail 
Iwmef iddaħhal musmar sa gewwa 



nett, sewwa,ooIlu ohemm hu; at home^ 
id-dar, fil pajjis (f-pajjiseo) ; oomodo, 
għal kalbeo, cuntent ; ril be at Iwme^ 
ncun id-dar ; at home we do not do «q, 
pajjisna ma nagħmlux heoo ; he feels 
quite at home tf^erei . kiegħed -tajjeb 
ħafna (comodu, dara etc.) hemm ; at 
Iwme in^ jew with^ anything^ taf tajjeb; 
he is at home now with our places^ issa 
jafhom tajjeb il postijiet taglma ; she 
is at home in ihe French language, tafu 
tajjeb il Franois ( taf titohellem eto. 
tajjeb bil Frànois) ; to come home^ 
tirtira ( tmur id-dar ), meta tinkala 
l-ancra minn looha, fir-rih u bil kaw- 
wa tal ourrent; to come home to a per- 
son^ tmiss, tolkot, kalb zi ħadd ; io 
make one*s se\f at home, tcun kiseo 
f dareo meta tcun fdar ħadd jeħor; 
make yourself at home^ tisthix, compli, 
kis li hawn dareo ; to bring one's self 
homCi ti^bor li ioolloo mitiuf ; home^ 
blow, dakka sewwa, bid-dimis. 

HoMB BomiD — miimum id-dar 
(mħabba fit-temp eto.) 

HoHBBBED— tal pajjis, mwieled fil 
pajjis. 

HoMB-DRBWBD — magħmul ( misjur 
etc.) id-dar. 

HoMB oiBOLB — ilfamilja. 

HoMB FELT — ta gowwa, tal kalb, 
sigriet. 

HoHB-RULB— Autonomia, Gvem re- 
sponsabbli, Ovem f idejn in-nies tal 
pajjis magħżula mil poplu. 

HoHB-siOK— li ma jixtiekx ħlief li 
imur fdaru jew fpajjisu; mixtiek 
għal pajjisu. 

HoHBLBss— bla dar, bla pajjs. 

HoMBLiKB — bhad-dar. ^ 

HoHBLiNBSS— ħlewwa, umiltà, mgi- 
ba ta wieħed minn tagħna ; mgiba ia 
wieħed li m*hux cburi. 

HoHBLiNG — nativ, wiehed li ioun 
tal pajjis, mwieled fdio l-art.; the 
homelings of the Island of Gozo are 
caUed Ġozitans or Maltese^ in-nies t^ 
Ohawdex, isejħulom Ohawdxin jew 
Maltin. 

HoMBLOT — għalka, ġnien, ta ma 
dwar dar jew palazz. 

HoMBLY — tad-dar, minn tagħna ; 



86 

Digitized by 



Google 



fiOM 



-662- 



HOM 



tnliQz oburi ; li la bu Babiħ u ankas 
icreh (ħobż u ġobon), 

HoMB-MADB— magħmul id-dar, tad- 
dar. 

HoMBR — hamiem m^hallem li imur 
id-dar tiegħu meta icun mitluk mil 
bogħod. 

ĦoMBBio > tal poesi jew chitba 

ĦoMBBiOAL) tal f Hieta Ġmeru. 

HoMBROLOGT — studiu fuk il poes'i 
chitba etc. tal poeta Grieo Omeru. 

HoMBSPBAKiNa— diretty lijolkot^ li 
jintkal biex wieħed jifbmu sewwa, 
(cliem ċàr dirett għal zi ħadd biez 
jifhmu sgur li hu għalih). 

ĦoMB BTEAD — id-dar fejn wieħed 
jokgħod (bil ġnien, ġardin etc. tagħ- 
ha)- 

HoMB WARD — lejn id-dar, lejn il 
pajjis jew I-art fejn titwieled ; home- 
ward bound, bastiment etc. li icun sej- 
jer għal pajjsu. 

HoMioiDAL — tal ktil ; he is affecUd 
' mth liomicidal mania^ għandu manija 
(genn biss) għal ktil, ( ma iridz ħlief 
joktol biss). 

HoMioiDB — omicidiu, ktil tan-nies 
jew ta bniedem jeħor ; kattiel ; he is 
an homicidCi dac omicidai kattiel (ka- 
tel bniedem jeħor ). 

HoMiFOBM — li għandu (ta) ghamla 
ta bniedem ; fgħamla ta bniedem. 

HoMiLBTio 7 tal omelia, tal prie- 

HoMiLBTiOAL ) tca jcw prietchi. 

HoMiLBTios— is-sengħa tal prietchi 
( tal predicazioni ) il hila li wieħed 
icollu li jolkotil kalb u ifihem sewwa 
bil prietchi tie^ħu. 

HoMiLiST— min jicteb jew jagħmel 
Omelji; predicatur. 

HoMiLT— omelja fprietca ta Iskof 
eto.> prietca, discors, tifsir etc. fil 
onisia jew fuk ħwejjeġ tai cnisia jew 
għeżies ; prietca, twiddiba ta missier 
(lil ibnu etc.); as I have heard myfa- 
ther deal out in his long homilies^ 
(B^ron, Cain\ zħin smajt il missieri 
dejjem sejjer jipprietcali u i^ħejdli 
(iwiddibni) biez jiftaħli ghajnejja. 

HoMiNO— mawrien lura lej'n id-dar, 
meta il ħamiem li icun mrobbi u 
mgħallem għal apposta wara li icun 
meħud u mitluk minn postijiet fil 



boghod j'arġa imur lura u isib il post 
tiegħu minn fejn icunu ħaduh jew 
kegħduh. 

HoMiNT — għasida tat-tkiek tal 
kamħirrum ; tkiek tal kamhirrnm 
mgħolli (minestra, tisjir tat-tkiek tal 
kamħirrum). 

ĦoMMOO — għolia ighira, borġ. 

HoMO— bniedem ; Ti stess. 

HoMooBNTRio — li għaudu li stess 
centru jew nofs. 

HoMOCBRBAL — ħuta U għauda it- 
tebkat ta demba daks wieħed ( ta li 
stessdaks). 

HoMooHROMOus— li għaudu il fiuri 
ta (żocc wiehed) ta li stess lewn. 

HoMCEo— bħal; li jizbeħ. 

HoMCEOMBTRT— zebħ fil bcejjeċ. 

HoM(EOPATHT — omeopatia, il cura 
ta xi mardij'et bi ftit medicina (b'dożi 
żgħar ta medicini) ; il fehma li zi 
mardij'iet ta x*uħud jitfej'ku b'medici- 
ni li igibu li stess marda fħadd jeħor 
li ma icolluz rainn dic il marda. 

HoMOOBNB— li jakbelma, ta għam- 
la wahda. 

HoMOOBNBAL ) " jakbel ma, ta li 

.. y stess għamla , ta 

HoMooBNOus j għamla waħda. 

HOMOOBNEALNBSS > 

HoMOOBNBiTT > zcbh, kbil ma. 

HOMOOBNOUSNBSS) 

HoMOOBNB8is—it-tnissil ( tal pianti 
jew tal annimali) ta li stess zorta 
jew razza. 

HoMOORAPH— is-sinjalar (cliem jew 
telegrafi* biez jiftiehmu l>ejniethom 
mil bogħod) tal militari (suldati etc.) 
b'mactur abj'ad ; chelma jew oliem 
bl-Inglis etc. li jinchiteb li stess, iżda 
ma ifissirz ħaġa waħda, ngħejdu ahna 
bħal chelma^tr, li bħala aggettiv 
tfisser ^'sabih" u/atr bħala nom tfis- 
ser "fiera". 

HoMOioustAN — li għandu natura 
waħda, ta li stess natura. 

HoMOLoaATB— ticconferma, tappro- 
va; thalliy tippermetti; tgħejd li ħeoc 
icun, twettak; tgħaddi. 

HoMOLooATiON — twcttiky wetkBy ap- 
provazioni. 



Digitized by 



Google 



ààà 



- 6^8 - 



m 



fioMoiiOĠRAPHio— H iżomm (li għan- 
du li stess proporzionijet, gliad-daks 
ħxuna eto. 

HoMOLOGUH— li stess or^anu jew 
biċca mil gisem li għad li hia ta għa- 
mla differenti fii annimali isservi 
iżda għal li stess ħaġa (ta^hmel li 
stess xoghol jew isservi għal li stess 
xogħoly bħal liomolocfy (ara). 

HoMOLOOY--xebħ ta li stess organi 
(bcejjeċ tal gisem) fil bniedem, anni- 
mali u tjur ; bħal ma ngħejdu ahnaj. 
id-dirgħajn tal bniedem, is-sakajn ta 
kuddiem tal annimali ta erba sakajn, 
il gewnaħ tat-tjur, li chif igħejdu 
Darwin u oħrajn huma ta li stess 
għamla jew gejjin mil li stess nisel 
(maħrugin xorta wahda mil gisem). 

HoMOMORPHOus— ta It stess, jew li 
għandu li stess, ghamla. 

HoMONTM — omonimu, chelma li tin- 
kara jew xi drabi tispelliha ucoll li 
stess bħal chelma oħra iAda li ma 
tcuux t6sser li stess hata, bħal bcar u 
hear — bear stfisser '* iggib ** u bear 
tfisser '* ors ". 

HOMONTMIO l . I • • 

HoMONYMIOALr"'^'"^"^"^*- 

HoMONTMOus — li għandu li stess 
leħen (lijinkara xorta waħda) iżda 
ma ifissirx li stess ; ambigwu. 

HoMONYMY— xebħ fil leħen u*I chit- 
ba; cliem jew chelmiet iżda' li icollom 
tifsir diiferenti (li ma icunux ifissru li 
stess). 

HoMoousiAN'-ta li stess sustanza, 
consustanziali, li għandu li stess es- 
senza. 

HoMOPATHY— simpatia ( ħass ta li 
stess haġa bħal ma icun ihoss ħadd 
jehor. ) 

HoMOPHONE— ta li stess lehen, ittri 
jew sinjali (chitba) li ^bandhom li 
stess leħen ; (chelmiet h jinkraw bli 
stess leħen) bhal heir (werriet) u air 
(aria). 

UoMOPHONous-t^ leħen wieħed ( li 
stess); chelmiet li jinkraw xorta waħ- 
da iżda ma iGssrux li stess ; air u heir 
(aria, u werriet) huma homophonous 
words. 

HomophoNy — zebħ fil leħen; leħen 



fta dakk ta. strument eto. ) xorta 
waħda jew li stess ħaf^a. 
HoMOPLABMY— xebħ cbir ta iewġ 

t>ianti ħxejjex li ma iouuux iżda ta 
i stess razza jew iamilja. 

HoMOPLASTio — ta għamla bħal ; 
magħmul bħal. 

HoMOPTBRA— dud, bħal kamel jew 
dud tas-siġàr etc. 

HoMOTAXiAL— bħal (strati) li għan- 
dhom li stess żmien, ta epoca waħda; 
fossili (li jinsabu fil blat) ta żmien 
wieħed, li saru f epoca waħda. 

HoMOTONOus— (maixlijiet) li stessi li 
joctru, ibiddlu etc. li stess. 

HoMOTONY — bhal motwtony (ara). 

HoMOTYPB— ha^a (biċċa mil gisem) 
li takbel (isservi għal li stess ħaġa) 
bhal oħra. 

HoMUNCULUs— ragel kasir, nanu. 

HoN. — f loc IJonourable (ara). 

HoNCKBNYA — iscm ta ħaxixa tal 
baħar ( burdlieka tal baħar ) heco 
msejħa minn Ilonckeny^ Botanicu 
Tedesc. 

HoNDURAS— xorta ta cawba fnjam) 
li jigi minn Ilonduras (republica tal 
America tan-Nofs). 

HoNB— mejlak, ħaġra tal mejlak; 
dewmien, telf ta żmien ; withxfut hone 
(Legends of the Iloly Rood^ 109) minn 
għajr telf tu żmien, bla dewmien, 
malajr malajr. 

HoNB — tmejlak ( tgħaddi fuk il 
mejlak, mus eto.) can you lione these 
two razors for me, tista tmejlak 
(tgħaddili fuk il mojlak) dawn iż-żewġ 
mwies tal-Ieħja. 

HoNB— tocrob (tixtiek wisk) għal 
ħaġa ; lamenting^ honing iJie opportu- 
niiy to see her, f Barton, Anatony of 
melanchol^)^ ji ngħi u jocrob biex chiecu 
jara chif jagħmel li icun jista jaraha. 

HoNEST — onest, sewwa, tar-ruh ; 
he is a downright Iwnest man^ ragel 
onest (tar-ruħ) chemm jista icun ; 
9/1^ is an honest woman^ dic mara tal 
galbu fmara ta darhaj ; he is the only 
honest soid there^ ma hemmx hliefu 
onest (galantom jew ragel sewwa) 
hcmm ; jew hu biss li hu ragel sewwa 
(onest tar-ruħ j bemm. 

HoNEST — tunura, tagħmel unur; 



Digitized by 



Google 



m 



-684 — 



fiotf 



Sir AmorouB/ you have onested tny 
lodffing with your presence, (Ben Jod* 
sonfSiUnt Woman)^ Sir Amorous, inti 
għamilt unur id-dar tieghi bil persuna 
tiegħeo, (ghamitli unur billi gejtni 
gewwa dari). 

HoNBSTATB— tunura, tagħmel unur. 

HoNESTLY— onestament; is-sewwa; 
bl-onestà; to deal honestly^ timxi (tagħ- 
mel negozin etc.) bl-onestà (chif in 
hu xierak, sewwa, bir-ruħ jew ta 
bniedem tar-ruħ); fedelment, chif in- 
ħossba f kalbi ; / tell you honestly tliat 
I don't like that niany ngħejdleo since- 
rament li ma għandix grazia miegħu 
lill (ma jogħġobnix) dao ir-ragel. 

HoNBSTY — onestà, is-sewwa; I don't 
question your honesty, jena ma nid- 
dubitax mil 1-onestà tigħec (naf li 
inti ragel jew bniedem sewwa) ; ho- 
neety, ħaġa xierka, xerkayConvenienza; 
ħaġa li tmur jew tizrak; it is not hone- 
Bty in me to speak about wliat I have 
keen^ (Shakespeare, Othelh, IVJ), ma 
jixraklix (ma hix ħato xiorka għalia) 
li ngħeid jew nitchellem x'rajt; hoiws- 
iy is the best policy^ I-onestà bia 
1-aħjar jew I-isbaħ pulitca« 

HoNBY — għasel ; tgħalli, tagħmel 
ħelu; għażisa, ħelwa; tal kalb; he then 
entreats his dear honey to pcrjure her- 
self, (Maeaalay, History of England), 
imbagħad bu jitlob bil ħniena (bil 
ħrara) lil għazisa (lil ħelwa) ta kalbu 
biex tieħu (tagħmel) g^urament falz. 

HoNBY BADOBB— annimal li igħix 
bil għasel. 

UoNBY BAO— dio il biċċa bħal xcora 
fil gisem tan-naħla fejn icun il għa- 
sel. 

HoNEY BBE - naħla. 

HoNBY BizzARD— isem ta tajra jew 
għasfur, bħal kird in-naħal. 

HoNBY-coMB— xehda għasel. 
. HoNBYOOMB MOTH — xorta ta duda, 
bħal camla li tagħmel ħsara cbira fix- 
xehdiet tan-nanal, ighedula ucoll : 
GaUeria cerella jew Galleria alrcaria. 
' HoNEYOOMD RiNo woBM — xorta ta 
falza li titrabba fir-ras. 

HoNBY coMBBD — mtakkab, collu 
ħofor jew tokob, mittiechel bhal 
oanna ta xoubetta kadima. 



HoNBY DBw— it-tabacc (sticchi) tan- 
nigret; werak tat-tabaco stivat u ip- 
pressat mxarrab fil għasel jew fis- 
su^u tal cannamieli. 

UoNBYBD— mgħassel, bil għasel. 

ĦoNBYDNBSS— ħlewwa. 

HoNBY FLOWBB— il meliantus (il 
mamma iejża). 

HoNBY HARVBST— il ġbir tax-xehdiet 
tan-nahal biex jagħsru niinnhom il 
għasel (xogħol li actarx isir fil ħa- 
rifa). 

HoNBY HBAVY — tkil u ħclu bħal 
ngħas ; enjoy the honey heavy dew of 
slumber (8hiikt*Hpear, Julius Caesar\ 
gawdi il ħlewwa tanngħas tkil u 
ħelu. 

HoNBYLBSS — bla għasel; m'hux ħelu 
li ma fiħx piacir. 

HONBY-MOON (HONBY MONTH)— I-CW- 

wel xahar tal għarajjes wara li itejġu 
li actarx ighaddnh jivviaggiau jew 
imorru jagħmlu żiajjar lil ħhiebhom; 
jew 'I hawn u l-hemm. 

UoNBY-MOUTHBn — b'fommu bil għa- 
sel; li ghandu cliemu ħelu ; if I proce 
honey'mQuthed let my tongue blister 
(Shakespear, Winters 7{iM j^^cc jena 
ncun ħelu fi cliemi irrid Isieni jintefah 
(ruuit'ata jew nfafet). 

HoNBY-BTALK — fjur jew zocc tas- 
silla. 

HoNBY-sucKBRS— għasafar (li iħob- 
bu il għasel). 

HoNBY-suoKLB— xorta ta pianta li 
tixxeblec, tagħmel fjuri ta lewn 
aħmar icreh minn barra u isfar minn 
gewwa, igħejdulu ucoll Caprifolium. 

UoNBY SWBBT — għażis fcrm, ġojja 
tal kalb ; jirythee, honey sweet husband, 
let me bring thce to Staines (Shnkeii- 
pear, Ilenry V), nitolboc, għażis tÀ 
kalbi zewgi, ħallini nieħdoc (fi) Stai^ 
nes. 

UoNBY TONOUBD— ħelu fi cHemu. 

HoNBY WARB - iscm ta haxixa. 

UoNBY woRT— isem ta ħaxixa Ybħal 
fidlokkom) li minnha hemm żewġ 
xorta li huma maghrufin bl-isem ta 
Cerinthe major u Ccrinthe minor. 

HoNO— isem ta fabbrica (fabbrichi) 
fil belt ta Canton fiċ-Cina, hong mer. 
chantSf mercanti t«I Hong (fiċ-CiQa^ 



Digitized by 



Google 



m 



-666 - 



ào^ 



H chiena tnax u li dawn biss chel- 
Ihom is-setgha (chiena jistgħa) jic- 
Gammerciau roal Europa — dan il 
privileġġ iżda spiċċa ( tneħħa) fit- 
trattat tas-sena 1842. 

HoNiBD— mghassel, mgħotti, mimli 
jew collu għasel ; ħelu (cliem etc.) li 
iħajjar. 

HoNiTON — xorta ta bizzilla li tin- 
ħadem fuk id-disinn mwaħħal ma 
mħadda, bit-tokob t«l labar u biċ- 
ċombini ( bħal bizzilla ta Malta ) 
msejħa hecc għaliex din il bizzilla 
tinħadem wisk min-nies tal belt ta 
Iloniton (fil Contea ta Devon, I-Ingbil- 
terra). 

HoNOR— ara honour. 

HoNORARiUM — ħlas ta tubib, avucat 
etc. 

HoNORART — onorariu, |;ħal I-unur 
biss ; honorary office, ufĦciu onorariu 
(xogħol li wioħed jagħmlu għal I-unur 
biss) ; • lionoraiij secretari/, segretariu 
onorariu (li ma icunx efifettiv). 

HoNORiFio— onorificu, talunur; li 
jati jew jagħmel unur. 

HoNODR-unur, gigh, kima; orna- 
ment, ztna; tkim, t^iti unur, tunura, 
'tweġġagh jew tati gigb ; titlu ta 
unur (Sinjuria); gxve your chief the 
honour due to him^ ati lil Cap tiegħec 
il kima collha li ħakku (li tmissu) ; 
I take this as a rfreat honour^ jena 
dana għalia nistmaħ unur cbir ; / 
have great honourfor /nm, jena għan- 
di stima cbira għalih ( nirrispettah 
ħafna); she has lost her honour now, 
issa tilfet gieghha (id-disunurat ruħ- 
ħa) ; he has been raised togreat honoursy 
ghollewħ ( tala ) f unuri (f postijiet 
għolijin jew ta dinjità) cbar ; Mary is 
one of the ladies of hononr to the ptin- 
vess, Maria hia waħda mid-dami 
d-onore tal principessa ; Ilis Ilonour 
the Chief Justice, Sua Signoriail pre- 
sident (jew 1-ewweI Mħallef) tal 
•Erati ; he shook the sacred honours of 
his heady (Dryden, Ilomer, Iliad f), 
neħha I-unari (id-decorazionijet etc. j 
li chellu fuk.rasu ; he nentfor honours 
in that science examination, chien mar 
għal għola grad fl-esami ta dic ix- 
xienza ; debt of honourtdejn li isir fuk 



il-Ioghob /logħob fuk il chelma) ; • 
honour brightl fuk chelmti, fuk I-uuur 
tiegħi ; let me see it, ril scnd it to you 
hack to morrow, honour hright I ħallini 
(tini) narah, narġa nibgħatulec għa* 
da, sgur, fuk I-unur tiegħi \\ to do 
the honours, tcun f ras il mejda ftkas- 
sam int fi pranzu) ; honour thyfatlier 
and thy mother^ weġġegħ (ati gigħ) 
lil missiereo u I-ommoc ; fear God, 
and honour the King^ ibża mn*Alla u 
ati kima (unura jew ati gigħ) lir-Be ; 
hofwur me with your comnuinds, ono- 
rani bil cmandi tiegħec ; to honour a 
bill, taccetta u twiee^ħed li tħallas 
cambiali malli tagħlak. 

HoNouRABL^ — onorevoli, bil giegħ, 
tal unur ; titlu li jatu (għandhom) il 
il cunsiljeri ; Hight honourabley eccel- 
lentissimu (tittu li għandhom il Conti 
u xi persunaggi tal Inghilterra ) ; 
hjuourahle, tal gigħ, li ħakku gigħ; 
marriage is honourable in flM(Hebrea8), 
iż-żwieġ hua ta min jatih gigħ 
(jistmah) fcollox ( għal ċollox jew^ 
b* cull mod ) ; honourable, decenti, 
chif jixrak, chif imur, pulit, bil ma- 
niera collha, li jixrak ; he^ when he 
play at tables chides tlie dice in honour* 
able terms, (Shaknpear, Love's labours 
lost), hu, meta icun jilgħab fuk il 
mejda jincorla mad-dadi bil maniera 
collha (m'hux ta pastas) ; h^ is in 
receipt ofan lionourable salary nou\ issa 
għandu salariu tojjeb*(li jixraklu, li 
jista iżomm ruħu tà persuna cbira 
lihu). 

HoNOURABLBNBSs -*- uuur, giħ, ri- 
spett, fama. 

HoNOURABLY-blunur ; ta bniedem 
li għandu I-unur, bir-rispett, bil kima; 
the noble lord viost honourahly did up^ 
hold his word'y ( SlukfSpettr, Jx)ve*s 
labour's lost)^ is-sinjur nobbli żamm 
chelmtu ta bniedem tal unur li hu ; 
the reverend abbot^ with all his convent^ 
honourably received him, (Shakespear^ 
Ilenry VIII), ir-Reverendu Prior mal 
patriijt l-oħra collha tal cunvent lak- 
għuh bil kimà collha; do this message 
honourably, għamel dana ( din il fa- 
cenda etc.) ohif jixrak sewwa, chif 



imur. 



Digitized by 



Google 



fioii 



666 - 



àoĠ 



ĦoNOUBANOB — il kima li wieħed jati, 
il gih li wieħed icollu ghal (lejn) ħadd 
jeħor, 

HoNouREB— min junura, jati unur, 
kimajew giegħ. 

HoNOUBLESS— bla unuri bla gigħ. 

HooD— cokka, barnuż, capoċċ ; ix- 
xidd (tilbes rrasec) il barnuż jew il 
capoċċ ; a womans riding hood^ libBa 
twila ta mara għar-rchib ; a womans 
hood^ scufia ta mara ; all hoods inake 
not monks^ m'hux ic-cokka li tagħmlec 
patri ; hood^ cappun ghar-rjus il ga- 
miem eto. tal ġoga fl-insib ; hood^ lib- 
sa tal-Iuna etc. għal canun ( biex 
igħattu il canun biha) ; hood^ ic-celu 
ta oaiTOzza iew il roantici li jista jit- 
niżżel u jittalla (jinżeru jitla) cuU 
meta trid. 

HooD — chelma li iżiduha man-nom 
jew ma chelma oħra biex turi stai 
jew condizioni^ jew carattm^ bħal: 
woman mara ; wotnanhood^ li stat ta 
mara ( iż-^«mien li fih tcun il mara ; 
child, tifel ; chiltlhood^ tfulia ; kniijht, 
cavalier; knighthood^ condizioni jew 
carattru ( rank jew ufiiciu, post etc. ) 
ta cavalier. 

HooD OAP — xorta ta bumerin bil 
għalla Cjew bil capoċċ fuk rasu). 

HooDBD— mghammad, liebes il ca- 
poċċ jew il cappun (bħal gamiem etc. 
li icun fil ġoga fuk il mansab). 

HooDMAN— dac li fiMogħba tat-tfal 
li igħejdulha '^tigieġa għamia" icollu 
għajneih mgħottia jew dac li icun il 
•'kattus." 

HooDHAN BLiND — tigicġa għamia, 
logħba.tat-tfal meta wieħed icollu 
għainejh mogħttia jew icun mgħam- 
mad u irid isib u jakbad lil wieħed 
mil I-oħrajn, oħrajn igħeidula ucoll 
hlindmana huff. 

HooDOCK— ta xħiħ, xhiħ, ta wieħed 
idu magħluka, għadma. 

HooDwiNK — tghammad, tkarrak, 
tidħak bi, tghabbi, tgħatti ; /70, 1 say, 
and hoodwink hi8 head, (P. HolUnd), 
mur, għedtlec u ghammadlu rasu ; I 
found^ at last^thatl was tohe hoodwinh- 
ed, sibt (cxift) fl-ahhar li chienu sej- 
rin ikarrku bia (idaħħluni fix-xcora, 
jagħmuui eto.;; tlie prize Vll hring 



thee shall hoodwink this mischance, 
( bliakfspear, TcmpeetJ, ir-rigal li 
ngiblec igħatti (ipatti għal din id- 
disgrazia). 

HooF — difer ta bhima; annimal ; 
to Oeat^ jew jiarf tlie hooJ\ timxi, tig- 
gerra bil mixi; tħuf ; timxi bħal bhej- 
jem. 

HooF BOUND— żiemel li icollu riġlejħ 
ta kuddiem juġgħuħ. 

HooF PABiNo KNiFB — sicchina tan- 
nagħàl iż-żwiemel biex ikatta u jir- 
ranġa id-dwieter. 

HooF 8HAPBD — H gcj bħal, H għandu 
għamla ta, difer ta bhima. 

HooFBD— li għandu id-dwiefer, bid- 
dwiefer. 

H00FLB88— bla dwiefer. 

HooK — grampun ; ganċ ; rampil, 
sunnara ; nassa ; conca, ( siuchma 
magħwġa bħal mingel ), ċurchett ; 
takbad b'ganc jew tigganġa; takbad 
b*rampil ;.takfol il curchetti ; tgħaw- 
^v^ġ > ghalka miżrugħa senteju wara 
xulxin; brazzoll, jew majjera mehaw- 
ġa tan-nahħa tal prua ta bastiment 
eto. ; afishinq hooic^ sunnara ; hang it 
on the hook, dendlu fil ganċ; shepherd^s 
hook, bastun (mgħawweġ fit-tarf) tar- 
ragħajja ; by hook or by crook, bis- 
sewwa jew bid-dnewwa; offthe Iwoks, 
sturbiat, confus, misrum, mfantas ; 
he is easily pat ojf the hoolcSf malajr 
jitfantas (jeħu fastidiu minn xejn^ 
to go offthe hooks, tmut; on ones own 
hook, minn raj dac li icun ; / have 
done it on my own hook, għamiltu dan 
minn rajja (minn żniedi) ; to hook it, 
taħseb, terħila bil ġiri ; when he saw 
me coming he hooked it, meta rani gej 
ħarab (rħiela jew telak jiġri^. 

HooK AND EYB— curchetti ( rgiel u 
nisa ). 

HooK bbakbdI bil munkar mghaw- 

HooK BiLLBDJ weġ bħal ganċ. 

HooK LAND — art, raba, mi^rut u mi- 
żnih cull sena. 

HooK N08B — mnieher mgħawweġ 
(bħal dac tal pappagall). 

UooK 8QUID— xorta ta clamar (tal 
baħar). 

HooKAU— pipa cbirai bit-tKbu tal- 



Digitized by 



Google 



fioo 



-687- 



HOO 



lastcu rioo kosba eto. għal tnoghdija 
tad-duħħan mil I-ilnoa ; rghile. 

ĦooKBD - bil ganċiet^ bil grampuni, 
bil curchetti ; mghawweġ l>ħal ganċ 
etc. 

HooKBD TooL — scarpell tal marmu- 
rar jew dac li jaħdem fi rħam ; sic- 
china tan-nagħàl (iż«-żwiemel etc). 

ĦooKBDNBSS— tgħawwiġ, liwi, bħal 
tal ganċ etc. 

ĦooKBB — bastiment ( Inglis jew 
Olandis) tal kluħ b'arblu Wieħed; nal- 
Hel. 

KooKiNG— ganċjar, kbid bil ganċ, 
jew bi grampun ; kbit bil curchetti ; 
liwja jew tgnawiġa bħal tagauċ jew 
jew granpun. 

ĦooKT — tal gancijiet, grampuni 
otc. ; collu gancijiet, grampuni etc ; 
li gej bħal (li ghandu ghamla ta) 
mhieħer ta pappagall ; look at h\$ 
hoolcy nose (llood, Miss KilmanseggX 
ħares lejn li mnieħer tiegħu aquilin 
(bbal munkar, t*ajcla jew il pappagall). 

HooL — kozra ta miżwea ta piżella 
etc. 

HooLY— li imur bil mod, attent, li 
jaħdem bil kajla; hoohj and fmrly^ 
bil mod il mod u bil.grazia ; kajla u 
sewwa ; let ihe chair down^ and draw 
itvp hooly and fairly etc. (Seotf, AtUi- 
quary^ Chap. VIII)^ niżżel is-siġġu u 
ressku kajla kajla u sewwa chemm 
chemm. 

Hoop— circu, circhett, circu tan- 
nisa ; għajta, twerżika ; twaħħal pew 
tkigħed ic-circhijiet f bittija,tgħajiat, 
twerżak ; iddawwar ( tkigħed jew 
tagħmel ma dwar...) ; a hoop ofgoUly 
apaltry ring (Shakespear, Merchant 
of y'enic^)^ circu (ħolka) tad-deheb, 
circhett żghir ; thc bnlgc hoop^ is thc 
hoop ncarcst thc swcll ofa rasff^ il 
" balge hoop " jew ic-circu il cbir 
(l-acbar circu) hua dac ic-circu li 
icun dwar iż-żakk tal bittia ; wc havc 
rtin ihcm all down with hoops and holas 
{Bishop Parker), sakniehom (chec- 
cejnihom) collha I-isfel bil għajjàt ;. 
who is to hoop this pail f min flejj'er 
idawwar bic-circhiet dan il barmil ? ; 
henceforth thon shalt hoop his body 
more wid^ the einbraccs (Shakespear, | 



Winter^s Tale)^ roil-lum il kuddiem int 
iddawwar bit-tgħaniek ( tgħanku, 
jew iddawar dirgħajo miegħu actar^; 
andthey shrickedandhoopedi{ijh%ne%r)f 
u huma għajtu u werżku. 

Hoop— isem ta għasfur (taj'ra^) id- 
dakkuka tal pinnaġġ (igħejdulha uooll 
Hoopoo). 

Hoop-A8H*isem ta siġra. 

Hoop-BBE— xorta ta nahla. 

HooPBBNDiNG MACHiNB ~ macua, biċ- 
ċa għodda tal buttara fej'n idawru io- 
circhijiet. 

Hoop coiLiNo iiAOHiNB^romblu fejn 
il buttara iżommu marbuta ic-cir- 
chij'iet biex dawna jeħdu il kaghda 
sewwa. 

Hoop CRAMP — biċċa biex iżomniu it- 
truf tac-circhij'iet marbutin fuk lul- 
xin ("ħalli it-truf ma iżolkux^. 

Hoop DRivBR— spassell (biċċa għod- 
da tal ħadid jew injum tal buttara, li 
biba iniżżlu f-isfel j*ew j'iccargaw ic- 
circhijiet f bittij'a). 

Hoop iRON— arietta, ħadid (slrixxi) 
ċatt għac-circhij'iet. 

Hoop LOOK — ir-rabta tar-rjus tac- 
circhijiet. 

Hoop PLANiNO MACHiNB — ċana ghal 
virghi tac-circhijiet (biċċa għodda tal 
buttara). 

Hoop POLE— lasta ( zoco tas-siġar 
tal frazxnu jew tal gewż) għal ktiegħ 
j'ew serràr fvirghi għac-oirchijiet. 

Hoop RiviNO MACHiNB — macua 
(^hodda tal buttara, sicchina etc.J 
biex joforku il virghi għao-circhijiet 
tal btieti. 

HooPBR— isem ta taj'ra bajda b*sa- 
kajha suwed— bħaz-zinna li tinsab 
fl-artijiet chesħin (Irlanda, Scandi- 
navia etc.) ; min jaghmel u ikigħed 
ic-circhijiet f bittia, buttar ; is hc a 
tailor, a tinker^ or a hooper? xinhu 
ħajjat, caldaran jew buttar ? 

HoopiNO — xogħol tal buttàr, tke- 
għid ta circhiet 61 btieti ; għajjàt. 

HoopiNo oouoH — soghla convul- 
siva. 

Hoopoo l għasfur ftajra^ id-dak- 

HooPOB ) kuka tal piunaġġ. 

HooT — tgħajjat għe I... tffħajjat 
wara xi ħadd biex ticculjunah jew 



Digitized by 



Google 



HOO 



-- 68d - 



HOO- 



biez tinsn]tah, tieħu (bniedem eto.) 
bil għajjàt u bit-tpexpix ; tghiijjat 
bħa! cocca ; tagħmel leħen ta cocca 
(meta tcun takra jew titchellem); 
għajjat, tpexpix ; / cannot wear these 
good thinga without being hooted at 
'(llichardson, Pamela, letter^i), ma 
nistax nilbes dawn il ħwejjeġ tajbin 
li in-nies ma igħajtuz warajja (li ma 
ighaitulix, għe ! ; hoot him oat o/ the 
dV^XShakeftpear, CariolannsJ, oħor^^u 
il barra mil belt bil ghajjàt (bit-tfal 
eto. igħajtu warajh); the owh have 
hooted ali night (Wordsworih, Idiot 
boy\ il cocc għajjat IMejl collu ; he 
was tvelcomed with the hoot of the 
rabble^ lakgħuh bil għajjàt tal poplu 
baxz (tal plebiglia). 

HoovB --isem ta marda ta h* stoncu 
tal bhejjem, li issir billi jeclu bosta 
ħaxiz u heoc li stoncu taghhom jin- 
tefaħ bil gas. 

HoovBN— marid bil ( li għandu il 
marda tal ) Iloove (ara). 

Hop— takbeż fuk siek waħda; tim- 
zi siek iz-zopp (jew zichizopp), timzi 
'takbeż bħal ma jimzu l-għasafar; 
kabża fuk siek waħda ; takbeż ("bħal 
ma inhossu id-demm zi drabi li jagħ- 
mol iil vini jew gewwa finha), timxi 
izzappap; izzappap; tisfcu, tħallat 
jew issajjar bil hops, (haxixa morra li 
iħaltu mal bin'a*, tiġbor il hops^ (dic 
il haziza morra li iħaltu meta jagħ- 
mlu il birra; hop^ ħaziza morra li 
ihaltu meta jagħmlu il birra ; / saw 
her once hop inore than forfy paces 
through the piMic streH, CShHkespear, 
Antony it CleopatraJ^ .raitha darba 
timzi fuk siek waħda actar minn er- 
bgħin pass fit-triek kuddiem in-nies; 
two robin redbreasts came to hop cvcry 
moruifig on my window sill^ zewġ pet- 
tirrossi jiġu ta cull fil għodu jak- 
bżu (jimzu> fuk il ħoġor tat-tieka 
tiegħi; toproveifany drop of living 
blood yet in her veins did hop(Sf^nH^r) 
biez nara jeco bakaz biss katra demm 
takbeż (tigri) fgisimha (fil vini tagħ- 
ha ); at every bridal tvould he sing and 
hopt (Chaaeer), fcull tieġ tarah ican- 
ta u jisfen ; / saw some girls and wo* 
men hoppiwj whcn I was in England^ 



meta cont I-Inghilterra rajt xi tfajliet 
u nisa jiġbru il hops ( \\ werak jew 
dic il ħaziza morra li iħaltu mal 
birra. ) 

Hop-o'-MY-THUMB — buiedem kasir, 
nanu, daks tapp. 

HoPB— tama, jies; tittama; tittie- 
chel għal 4 daħla żgħira ( bhal golf ) 
tal baħar ; port żgħir ; wied bejn 
zowġ għoliet ; Ood is my only hope^ 
Àlla biss hua it-tama tiegħi ; there is 
no hope of his lije^ jesbu maktugh 
(għandu il jies maktugħ^ ma hemm 
l-ebda tama li ighejz, it is past hope^ 
issa għal xejn (ma hemmz tama ac- 
tar ; Ihave great hopes in him, għandi 
tama cbira fih ; act of hope^ att ta 
Tama ; / hope it will be so^ nittama li 
icun hecc ; hope in God and youU be 
happy^ itma f'Alla u inti tcun hieni ; 
/ vainly hopedfor his riches, għal xejn 
ittechilt għal gidu (li nired gidu). 

HoPEFOL — mtamma; bit-tama ; li 
jipprometti, li ihalli (Jati) tama ; his 
hopeful scholars proved thc worse^ dawo 
li sculari li fihom chien jittama I-iżied 
(li fihom chellu 1-actar tama) mar- 
rulu l-aghar ; he is a hopeful youtli^ 
dac ġuvni (tfajjel) li juri li għad jir- 
nezxi. 

HoPBFULLY— bit-tama, bil jios. 

HoPBiTB— isem ta mineral. 

HoPBLBSS— bla tama, jieshu mak- 
tugh. 

HoPBLESSLY — bla tama, għal xejn ; 
hopelessly committing mistakes^ minn 
ghajr ebda tama (li jiocorrie^u rwieħ- 
ħom) icomplu mexjin (jewjagbmlu) 
hażin. 

HoPBLEssNBSs — disperazioui ; cas 
disprat, (ta bla tama). 

UoPBR— dac li (min) jittama. 

HopiNo— tamàr. 

HopiNOLY— bit-tama. 

HopLii — xorta ta ħanfus (dao il 
ħanfus li icollu dahru lewn ir-ram u 
lewnijiet oħra). 

HoPLiTB — suldat ( griec ) armat 
b*munizionijiet tkal jew b*hafua mu- 
nizionijiet ; suldat tal oavlaria griega. 

HoPLOOBTUs— xorta ta balieni cbar 
(li chienu jesistu żmien ilu). 

Hop-OAST-forn fejn inizzfu il hops 



Digitized by 



Google 



HOP 



- 689 - 



HOR 



lew il werak ta dio il ħaxixa morra 
li jagħmlu Diinnha il birra. 

HoppEB — min (dao li) jakbej^. ; logħ- 
ba tat-tfaly siek iz-zopp jew ziolii- 
zopp; lembut mdendel fis sakaf mimli 
bl-ilma u ir-ramel biex ikattar dejjem 
fuk il ħgieġ ta dao li icun kiegħed 
jakta il figieġ fil fabbrioa ; il frisoatur 
tal-Iocbi; dima li titrabba fil perżut ; 
delu ta mitħna ; dac li (min) jiġbor il 
hops j'ew dio il ħaxixa morra 11 jagh- 
mlu il birra minnha. 

HoppBR oooK^vit tal-Ioohi; tokba 
mnejn jgħaddi (joħroġ) dac li icun 
hemm nl-lochi. 

HoppBT— bixcbilla (koffa ż^hira tal 
idejn) ; tarbja ta fuk id-dirghajn ; 
chejl ta dawc li jaħdmu fil minjeri 
biex jaraw chemm katgħu jew 
ichejlu it-trab u il gebel eto. li icunu 
katghu. 

HoppiNO — kbis (f uk siek waħda), 
mixi fuk siek waħda, mixi bħal tal 
għasafar ; il ċbir tal hops jew dic il 
ħaxixa morra Ti jagħmlu il birra miu- 
nba. 

HoppiNO-DiOK — merill^ ( ghasfur ) 
chif isejħulu in nies tal Ġamajca. 

HoppLE — ixxecohel (torbot iz-żewfc 
sakajn flimchien); tfixchel, ixxecchet; 
xchiely rbit tas-sakajn biex tfixchel 
fil mixi (biex ma tħallix żiemel etc. 
jiġri ċhomm irid). 

Hops— ħaxix morr għal mal birra 
(li iħaltu mal birra meta jaħdmuha.) 

HoBA— sigħa. 

HoRAL— ta sigħa, li idum sigħa. 

HoRALLY— ta cull sigħa. 

UoRARious (fil botanica) — werak, 
Qur li idum sigha biss f li jiftaħ għal 
sigħa imbgħad jinxef u jispiċċa). 
^ HoRARY — tHS-sigħat,li juri is-sigħat; 
li idum ftit, li ma idumx actar minn 
sigħa ; ta sigħa żmien jew ħajja ; 
homry or 80on decaying fruiia of «iim- 
mer, (Browne, Vulgar Errorsjf frot- 
tijet tas-sajf li ma idumux tajbin actar 
minn sigħa (li wara sigħa jitħassru u 
u jispiċċaw). 

HoRARY ciROLES— circuli(ħ£uż),maħ- 
żużin fuk il globu, li juru sigħat. 

HoRARY MOTioN— il mixi li taghmel 
I-art jew id-dinja (id-dawra li tagh- 



mel jew iddur) f sigħa ; dawra Càro 
li taghmel id-dinja fid-dawran tagħ- 
ha) ta hmistax (16^) il grad. 

IIoRATiAN— tal poeta Iloratio (Ora' 
ziu). 

HoRDB — katgħa, gemgħa nies li 
dejjem tiggiera ; salt nies ; il gozz 
(tan-nies) ; he died sword in hand wiUi 
the horde^ miet mal gozz bix-xabla 
fidu (jiocumbatti). 

HoBDEOLUM — xgħira (li titla fix- 
xifer tal għajn) igħejdulha ucoll stye 
jew 8ty. 

HoBDBUM-xorta ta xgħir li jiober 
(jinsab) fi-America t'Isfel. 

HoBEBouND— il marubia (ħaxixa). 

HoBEN — tagħmel adulteriu, tiżnen. 

HoBQH — ħmieġ, kżież, toaghbir. 

HoROHBN— tħammeġ, tcaglbaiv 

HoRizoN— orizzont, xefak, bejn is- 
sema u 1-ilma. 

HoRizoN BOUNDED— li jilħak ma (sa) 
]-orizzont; sa ohemm tara b*għajnejo; 
ii barra (bo^ħod) sa ohemm igibu jew 
iwasslu għajnejo. 

HoRizoNTAL— tal orizzonty orizon-^ 
tali. 

HORIZONTALLY — fuk H Dvell, bħal 
jew chif jidher I-orizzont ; i'linja pa- 
rallela ma 1-orizzont. 

HoRN-^kam taannimal; kam għal 
porvli ; tazza tal karn ; il oomucopia 
jew il karn tal abbundanza jew tal 
gid ; is-simblu tal gid jew tal abbun- 
danza ; it-tarf tal kamar meta icun 

fħadu chemm gedded jew icun wara 
d^ħar quart ; it-taif tal incwina 
(dao li iispiċċa bil ponta) ; home {ejn 
icunu kegħdin il ħbula ftambur; 
comti, strument tÀd-dakk ; tagħmel 
il krun, t^ħammar bil kran ; the liorne 
ofan 0x9 il krun ta ghendus ; harfe 
horn^ krun taċ-cerv ; hom mad^ għaj- 
jur ; to blow jew wind the horn^ id- 
dokk il kam (bhal dac tal mithna jew 
tal caċċaturi); to play the horn, iddokk 
il oornu ; 8hoehoi7i^ ghadma (kam) 
tai-żraben (li tghejn biex iddaħħal 
iż-żarbun f sakajc) ; with hie homfull 
ofgoodnewe^ (Shakespetr, Merchant 
of Venice ), bil karn tiegħu mimli 
bl-aħbarijiet tajba ; my lady goee to 
kill horne^ (8bake8pear» Love'e Labour 



87 

Digitized by 



Google 



HOR 



— 690 — 



ĦOB 



lostjf marti tmur toktol io-ċriev (għal 
oaċċa ta6-cerv) ; my brolher plays ihe 
$aae hom^ hia idokk il comu (sacs); 
to put to ihe hom^ tesilja^ tchecoi jew 
tittnrufna bniedem minn pajjis għal 
xi delitt li icun għamel contra ir-Be 
jew il Qvern. 

HoBN BEAK — isem ta ħuta, li msella. 

HoBN BOOK— I-abbecedariu (I-ewwel 
ctieb, tas-santu CruċJ. 

HoRN DiSTBMPEB— marda fil bhej- 
jem li tidher fi krunhom. 

ĦoRN-DBUM — rota fpompa jew 
macna għal I-ilma. 

HoBN LANTBBN— fanal bil karn (folji 
tal kam floc il ħġieġ. 

HoBN MAD— irrabiat (mitluf) daks 
jew bhal ghendus ; i/ thie shouUl ever 
happen, tnou wouldat he horn mad^ 
(bbakespear^ Much ado ahout nothing), 
jecc katt isir dana inti sgur . issir an- 
nimal (tincorla b'mod li tintilef ki- 
shec ghendus ncurlatj. 

HoBN MAKBB— min jaħdem fi-afiari- 
jet li isiru mil krun ; dac li jaghmel 
it-tazzi tal karn (jew mil karn). 

HoBN OP PLENTY— il cornucopia, 

HoBN PiOK— (ħuta) il-Iizz. 

HoBNBD— bil krun, li ghandu il 
kmn, mukran jew li ghandu it-truf 
(li jispiċċaw bil ponot) bħal krun ; the 
homed moon that shines hy night, (Xil- 
ton), il kamar mukran li jiddi bil-lejl. 

HoBNBD HOBSE — żiemcl bil krun 
(jew gnu) ara. 

HoBNBB— min jaħdem jew ibigħ il 
krun jew I-affarijiet magħmula mil 
karn ; min idokk il kam ; min jagħ- 
mel il krun; bniedem f'wieħed) mchec- 
ci minn pajjisu, esiljat jew turufnat. 

HoBNESiTE— isem ta mineral abjad 
daks is-silġ. 

HoBNBT — żunżan bagħli, bagħal 
taż-żunżan; bniedem bużżieka, pittma, 
li jitfantas minn xejn ; he dared not 
epeak out and provoke the hornet^ 
(Jortln), ma issugrax jitchellem biex 
ma jatix xi igħejdu lil dawc il ħafna 
bżieżak (jew pittmi, li jitfant^u minn 
xejn). 

HoBN FisH— il-lizz (ħuta). 

HoBNFUL— mimli karn, mimli tazza 
tal karu. 



HoBNiB— dao tal kran, ix-'xitan, id- 
demoniu. 

HoBNiFT— tagħmel il krun, tgħam- 
mar bil kruu. 

ĦoBNisH— bħal karn, li għandu mil 
karn, li gej bħal karn ; ftit u xejn 
jixbeħ il karn. 

HoBNLEss— bla kran. 

HoBNLBT— karn żgħir; ħarġa (ħaġa 
żghira maħruġa) il barra. 

HoBN piPB— iż-żakk (li idokku żmien 
il Carnival eto ), imsejħa hecc mil 
krun li icollha f tarf iż-żmamar. 

HoBNBHAViNa — it-tlakkix jew lakx 
li jatu miiin kruu ic-cerv. 

HoBNSTONB— xorta ta gebla bħal 
dio taż-żniet. 

HoBNwoBK— fortificazioni, snr, tarf 
ta sur, li gej bir-rchejjen jew bil can- 
tunieri. 

HoBNWOBT— xorta ta ħaxixa li tic- 
ber fl-ilma. 

HoBNY — tal karn, magħmul mil 
karn, bhal karn ; j'ebes ; bħal callu 
li jitrabba fsakajn iż-żwiemel (taħt) ; 
lie hae horny handa^ ghandu jdejh jeb- 
sin, bil callu (tax-xogħol); Aorwj^-/ro^, 
callu taħt siek żiemel. 

HoBNY wiNK— rioc /apwlng (ara). 

HouooBAPHY— is-sengħa rix-xogħol) 
tal uċuħ tal arlo^ġi jew tal hżui tas- 
sigħat etc. (fuk il wiċċ tal arloġġi). 

HoBOLOOB — arloġġ; wieħed (seftur^ 
li xogħlu hua biss u igħajjat il ħin 
(igħid x'hin hu). 

HoBOLoaic I tal arloġ|[, tal ħin ; 

HoBOLo: lOAL / tjuri li jiftħu u ja- 
għalku fil ħin tagħhom ( il hin li fih 
jiftħu jew jaghalku dawn il fjuri. 

HoBOLoaiooBAPHEB— arloġġar. 

HoBOLOOiST — arluġ^ar ; wieħed li 
jifhem fl-arloġġi (u chif isiru). 

HoBOHETBB — arloġġ, strument li 
ichejjel jew juri il ħin (jew iż-żmien). 

HoROMBTBY — ohcjl jew marcar tal 
ħin (tas-sighat etc. chif igħaddu wara 
xulxin). 

HoBOPTEB— ( fl-ottica ) linja minn 

Sħajn għall-ohra għal li studiu ta 
awc li jistudiaw fuk il għajnejn. 
HoBoiBooPB^Oroscopiu, ħażż (carta) 
li juri it-tul tal lejl u tan-nhar, fcull 
pajjis tad-dinja, ma ti|I is-seua; otudiu 



Digitized by 



Google 



Mi 



-6di- 



tioA 



tuk wiċċ issema ta ohif icunu, jew 
f liema post icunu il c^viecheb f certu 
ħin, biex minn daua I-arloġġ icunu 
jistgħu iħabbru u jgħejdu x'^had 
igħaddi minn zi ħadd li icun twieled 
f dac il ħin. 

HoRosooPBR — aĦtroIogu, wieħed li 
ja^ħmel studiu fuk il cwiecheb biez 
minn dana iħabbar u igħejd x'għan- 
du igħaddi mil bniedem u zi ħwejjeġ 
oħra. 

ĦoROSCoPY — is-sengħa li thabbar u 
tcun taf z'għad isir jew jiġri Billi tha- 
res u tistudia fuk il cwiecheb u'I mizi 
taghhom ; magic^ horoscopt/^ aatrohyy 
are almost the very same thing, is-sa- 
ħrijiet (sħarijiet) orografia u astrolo- 
gia huma tista tgħejd li stess ħaġa 
(ħaġa wahda). 

HoRRBNT — mwakkaf bhal lanżit 
mzewwecc ; wiekaf ; bħal xagħarna 
meta niehdu xi katgħa jew jucunu 
mbeżżgħin ferm. 

HoRRiBLB — tal biża, li ibażża, 
waħxi. 

HoRRiBLBNBSS— waħx, cruha cbira 
(li twaħħax jew tbażża j ; the horribU' 
uess or tlie mischief^ (Hidney, Arcadia), 
il cruha cbira fli twaħħaz)'tal hsara. 

HoRRiBLY— li iwaħhax, li iwerwer 
(bil biża) ; tlie ladies here are horribly 
ual^, issinjuri (nisa^ hawncorob sħih 
(li ibeżżgħu). 

HoBRiD— tal biża, li ibażża, li iwaħ- 
ħaz ; waħzi ; mkanfed (donnu zewc 
zewc) ; his Iiaughtie helmet^ horrid all 
with gold, (Spenser), 1-eImu tiegħu 
għoli mkanfed collu (donnu micsi bil 
ponot) tad-deheb. 

HoRRiDNBss — biża, waħz, cruha li 
tbażża li twerwer, li twaħħaz. 

HoRRiFio— li ibażża, tal biża, tal 
waħz, waħxi. 

UoRRiFY — tbażża, twaħħaz, twer- 
wer bil biża. 

^ HoRRiPiLATioN — mcta thoss xagħrec 
jitkanfed jew ikum, għaliez tcun im- 
bażża jew meta tieħu zi katgha. 

HoRROR — biża, waħz ; tchezchiza 
bard sinjal li tċun ħadd rih jew icol- 
lox zi ħajta deui; the horrors, l-inciuiet| 



ir-rogħdÀ etc. ta dawo li icunu jixoi*- 
bu wisk spiriti ; is-sinjal iikd'Deli' 
rium Tremens^ tas-scaren. 

HoRROR 8TRI0KEK— mwerwer, mbio* 
chem bil biża. 

HoRS DB ooHBAT—barra mil fili tal 
combattiment; li ma jiswiex actar 
Hez icompli jiggwerra ; smattat. 

HoBSB— żiemel, cavalleria, cayal- 
lett tal ghuda ; zogħol mħallas kud- 
diem, (kabel ma icun lest) ; zappa* 
pied (cima li fukha ipoġġu riġlej'bom, 
jew jekfu, il baħrin wakt H icunu 
jiġbru, jew ichebbu, il kluħ mal pin- 
nuri) ; ħadida f*dgħajsu jew basti- 
ment għal kluħ (għar-randa); it-tavla 
etc., fnk torchiu fejn icun hemm lesti 
il carti għal li stampa; isem ta għan- 
kudcwiecheb; tlakka id-debba maż- 
żiemel (biez id-debba jista icollha il 
frott) ; that is a race horse not a eart 
horse, dac żiemel tat-ti^rija m*hux 
żiemel tal (biex jaħdem bil) carrettun; 
a wooden horse^ żiemel tal għuda; the 
armies xoere appointedj consisting of 
twenty fice thousand horse and foot, 
(Baeon, IVar with Spain ), it-truppi 
ingħażlu biez imorru u chienu ħamsa 
u għozrin elf cavlarija u suldati tal- ' 
linja ; to rids a horse^ tircheb iż-żiemel 
(fuk iż-żiemel ) a wooden horse, caval- 
lett ; to give a horse the head, terħi il 
brilja (iż-żiemel biez jiġri u imur fej'n 
irid); to flog a dcad horse^ tahdem għal 
xejn ; tisħak fi-ilma ; to take horse, 
tircheb iż-żiemel ; and there taken 
horse to tell the camp what deads are 
done in Rome, ( Haeaaltf, VirginiaJ^ 
u hemm richeb ( tala fuk ' iż-) żiemel 
biex iħabbar fil camp fuk dac li chien 
kiegħed isir f Buma ; to iake the horse^ 
tlakka id-debba maż-żiemel biex icol* 
Iha il frott ; to horse, isservi biż-żiemel 
lid-debba, biez din jista icollha il frott; 
titla Jew tircheb fuk iż-żiemel ; tforni 
biż-żiemel jew biż-żwiemel ; tieħu fuk 
dahrec bhal ma jagħmel i%-ziemel; 
tJie brigands were all horsedj il briganti 
chienu collha fuk iż-żwiemel ( rech- 
bin ) ; the spirit horsed him like a sack, 
(Batler, Iludibras )j li spirtu ( il fa- 
tat etc.) ħadu ( mar bih ) fuk daħru 
kisu xcora ; to horse^ triccheb fuk id« 



Digitized by 



Google 



m 



- 6^2- 



Moft 



dahar biei tati cavall ( jew issawwat 
bVirga); tircheb b'sakajc miftuha 
bħal fuk iż-żiemel ; tkalfat (timla ix- 
xkuk tal bastimenti bli stoppa biex 
ma jagħmilx ilma il bastimeut); tit- 
ħallas kuddiem ta xogħol li għad 
tcun trid tagħmel ; he goi well horsed 
for such a breach of discipline^ kala ca- 
yall sewwa talli nakas u ma għamilx 
li chellu jagħmel ( ma obdiex) ; toin- 
dow8 are emothered and ridgee horsed, 
( Shike8pear» Cariolanns ), it-twieki 
fgati u ic-ċnut bin-nies fukhom kegħ- 
din siekhom waħda ^ewwa u ohra 
barra ; never look a aift horse in the 
moutħf ta b'xejn collox tajjeb. 

HoRSB — ordinariu, comuni, cbir ; 
horee radieh, ravanell ; horse cheetnut, 
siġra tal kastan cbira, kastan ; horse- 
ant^ xorta ta nemla cbira. 
^ HoBSB ABTiLLBBT— canuni jtgħar li 
jistgħu jimmaniġġawhom malajr fuk 
il camp. 

HoBSBBACK— fuk iż-żiemcl Criecheb, 
rchib) ; four oame on horeebackj, erb- 
gha gew fuk iż-żiemel frichbin). 

Ħ0B8BBABBAOK8 — stalla ghaż-żwie- 
mel fejn iżommu iż-żwiemel is-suldati 
tal cavallerija. 

H0B8E BEAN'ciċri (gilbiena) li jatu 
għal I-ichel liż.żwiemel. 

H0B8B BLOOK^gebla etc. biex titla 
fukha ħalli tilħak titla fuk iż-żiemel. 

H0K8B BOAT— dgħajsa miġbuda miż- 
żwiemel. 

HoBSB Box — caxxa għaż-żwiemel 
fejn iżommuhom abbord etc. 

HoBSB BOT — tifel li jindocra iż- 
iwiemel. 

H0B8B BRAMBLB ^xorta ta gholiiek, 
ward salvaġġ. 

HoRSB BBEAKEB — miu iħarreġ iż- 
żwiemel ( ichissirhom għal I-inginji 
etc.) 

H0B8BCĦB8TNUT— xorta ta si^ra li 
tagħmel il fjuri u'I frott (velenus) 
bhal kastan. 

II0B8B CLIPPBB — min ikarwes iż- 
żwiemel. 

^ H0B8B CLOTĦ — il ħweijeġ jew twi- 
tijet li jitkegħdu fuk dahar iżżiemel 
kabel il berdgiia. 



H0B8B OOPBB — min ibi^ħ żwiemel 
xjuħ jew għajjenin bi żwiemel tajba. 

ĦoRSB 00UB8BB — min iiomm ii- 
iwiemel għal giri ; min igerri ii-iwie- 
mel ; min jinnegozia fii żwiemel (jix- 
tri u ibiegħ jew ipartat ii-iwiemel). 

H0B8B coLLAB - maħanka ta iiemel. 

Ħ0B8B OBAB — xorta ta granċ, granċ 
cbir bħal għaġusa. 

H0B8B-CUOUMBBB — hjar cbir, ħjar 
mill-aħdar. 

H0B8B DBBNcu — porga għai-iwie- 
mel. 

H0B8B BMMBT— xorta ta nemla cbira. 

HoRSB PAOB — wiċċ cbir u goff; wiċċ 
tawwali (bħal ta iiemel;. 

HoBSB PAiR — fiera ta (post fejn 
jimbigħu) ii-żwiemel. 

HoBSB PBTTLBB - dac H fil minicri 
icollu ħsieb (jindocra) ii-iwiemel. 

H0B8B PI8H— ii-iiemel tal baħar. 

HoBSBFLBSH — laħam tai-iiemel ; 
iwiemel ; he ia a qood judge of horse 
flesh, jifhem fii-iwiemel. 

H0B8BFLT — dubbiouu bħal xidia li 
tokros iż-iwiemel. 

HoBSBPOOT— xorta ta ħaxixa. 

H0B8BOUABD8 — riġment (cavlaria, 
ta nies magħiula) tar-Be tal Inghil- 
terra. 

HoBSB HAiB — xaghar ( ta f uk il 
għonk u denb) ii-iiemel (li minnu 
jinżġu dae id-drnp msejjuħ "laniit" 
għas-siggiet, pultruui, sufanijet etc.) 

H0B8B HBBL— xorta (isem) ta ħa- 
xixa, li fil Botanica msejħa : Inula 
IJelenium. 

H0B6EHOB— xorta ta magħika, bhal 
moħriet żgħir (miġbuda mii-iiemel) ; 
tnakkax għalka, tuaddaf (takla il ħa- 
xix ħaiin) minn ghalka. 

H0B8B Hoop - difer ii-iiemel ; isem 
(xorta) ta ħaxixa li fil Botauica hi 
maghrufha bl-isem ta ; Tusadago Far- 
fara. 

H0B8BJOOKBT — gerrej, wieħed li 
(min) jiddelitta biż-iwiemel (irabbi, 
igħallem jow iħarreġ żwiemel għal 
giri) ; min jinne^ozia fii-(jixtri ibigħ 
jew ipartat) żwiemel. 

H0B8B KNAOKBB— min fdac li) jixtri 
ii-iwiemel xjuħ u joktolhom għal- 
labam, ghadam eto. taghhom. 



Digitized by 



Google 



flOft 



— 698 — 



m 



HoRSH KNAVB-jrroom (ara). 

U0R8B LAUOH— daħca cbira, goiTa. 

H0B8B LEBOH — duda taż-^.wiemel ; 
xidia; tabib taż'żwiemel, veterenariu. 

HoRSBLiTTBB-^braoda, bħal caless, 
li imixxu żewġ żwiemel fuk il bsaten 
jew lasti. 

H0B8BLOAD— taghbija ta żiemel. 

H0B8B HAOKBRBL —is-sawrella ( ħn- 
ta). 

H0R8BHAN— cavallier, ragel fuk iż- 
żiemel, xorta ta ħamiem. 

HoRSBHAN8HiP-rcub (rchib) ta fuk 
iż-żiemel (il ħila etc. li wieħea icollu 
li jircheb jew jimmaniġġa iż-żwiemel;. 

H0R8BMABTBN— naħla cbira. 

H0B8BMATOH— isem ta għasfur, bu- 
ċakk, dumnican, buċakċak. 

HoRSBMEAT— għalf ( ichel, ġwież ) 
taż-żwiemel (ciċri, ġulbiena etc.) ; ihe 
dry peas and beans that are used /or 
hortefneat are ripe at last^ (Uaeon), iċ- 
ċiċri u '1 ful li natu gwież (liż-żwiemel) 
saru sa fl-aħħar. 

H0R8B MiLL — mitħna tal miexi 
(mdawra jew mħaddma biz-ziemel). 

HoRSBMiNT-xorta ta nagħnigħ. 

HoRSB MU80LB— masclu (tal baħar) 
cbir, goff. 

HoRSBNAiL — musmar ghan-nagħàl 
taż-żwiemel. 

HoRSEPiOK — biċċa għodda tan- 
nagħàl, sicchina mgħawġa biex jakla 
iż-żrar mid-dwiefer taMiemel. 

HoRSB PLAT — tilgbab taż-żiemel 
(bhal ma jagħmlu it-tfal meta isuku 
wieħed lil jehor) ; lo^ħob goff. 

HoRSB POND -ghadira, vasca, ħawt 
etc. għaż-iwiemel biex jixorbu. 
^ H0R8B powER— ( fil macni ) is-saħħa 
li icollha macna li tiġbed etc. daks 
tant żwiemel. 

H0R8B RAOB — ti^rija taż-żwiemel. 

H0R8ERACINO— tiġrijiet taż-żwiemel. 

HoRSBRADisH — ra vauell. 

H0R8B8HOB— naghla ta żiemel ; for- 
tificazioni li gejja nofs tond jew bħal 
nagħla; biċċa meccanismu fit-torn; 
xort« ta granċ ; li għandn għamlà ta 
nagħla ; a horseshoe anvil, incwina 
nofs tond ( li gejja bħal nagħla ) ; 
horseshoe magnet ; calamita gejja għa- 



mla ta nàgħla ta żiemel u li tiġbed 
1-azzar miż-żewġ truf tagħha. 
ĦoBSBSHOBiNG— tnaghii taż-żwiemel. 
H0R8BTAIL— denb ta żiemel; stand- 
ard sinjal tal Baxa toroc, li icun la- 
sta b*denb ta żiemel Jew actar, mwaħ*. 
ħlin ma^ħha biex scond in-numiu 
ta dawn id-dnub taż-żwiemel wieħed 
jara is-setgħa li icollu ( jew ir-ranc ) 
tal Baxa; (sinjjkli bħal balal ħomor fil 
bandiera tal Ammiralli Inglisi eto. 
biex juruil ranc tagħhom) ; ihey gave 
iheir horse iails io tlie wind^ ("Bjron, 
Dride of Abydos If^ H)^ rħew id- 
dnub ta^żwiemel tagħhom jittajru 
mar-riħ (biex jidru jew juru ir-ranc 
tagħhom). 

H0R8B WAT jew H0B8B ROAD — il 

moghdija ghaż-żwiemel, it-triek min- 
nofs, minn fejn ighaddu jew jistgħu 
jimxu iż-żwiemel. 

H0R8B WRBD-*isem ta ħaxixa. 

H0R8B WHip— frosta ta żiemel ; tati 
jew issawwat bil frosta żiemel. 

HoRSBWHiPPiNO — swat bil frosta, 
flagellar. 

HoRSBwoMAN— màra li tircheb iż- 
żiemel. 

HoRSiNO IRON— soalpell tal klafat. 

HoKSiNG up— tkalfit, I-aħħar stoppa 
li jitfa, jew li biha isodd xkuk ta ba- 
stiment, il kaffàt. 

H0R8T jew H0R8BT— li ghandu min- 
natura taż-żiemel ; taż-żwiemel ; li 
iħobb iż-żwiemel. 

HoRTATioN— twiddiba, twissija. 

HoRTATivB — widdieb, wissej ; li 
iwiddeb, li iwissi ; twiddiba, twissija. 

Hortatort) li iwiddeb; li iwissi; 

HoRTORio ) widdieb, wissej; He 
animaied his soldiers wiih many horta- 
tory orations^ (P. Hollaod), gnamel il 
kalb is-suldati tie^ħu b*ħafna cliem 
(għajdut) ta twissija. 

HoRTBNSiAL— adattat għal (tajjeb 
għal) ġnien. 

Ho TIOULIST 1 TT s' 1m ' A 

HoRTicuLTORr"** ^^oriiculiunst. 

HoRTicuLTURAL — tal cultura jew 
żamma (ħidma etc.) tal ġonna ; tal 
orticoltura jew ix-xogħol /al ġonna; 
the Iloriiculiural Socieiy o/ London was 
/ounded in 1804% is-Sooietà (ix-xirca) 



Digitized by 



Google 



tioft 



- 694 — 



m 



tal ħidma eto. tal ġonna saret, jew 
bdiet, 1-ewwel darba fLondra fis- 
sena 1804. 

HoRTiouLTURB — ortiooltura ; ħidma 
eto. tal ġoDiia, ohif trabbi biex icolloo 
ħxejjex, froltijiet jew Quri fi ġnien. 

ĦoRTiouLTURiST — wleħod li ioun 
(hu) mħarreġ fil ħidma tal ġonna; 
min jifhem jew jaf jahdem jew jaf 
chif jinħadmu il gonna. 

HoRTONiTB— isem ta mineral. 

HoRTONOLiTB — isom ta mineral. 

HoRTULAN— ta ġnien. 

HoRTULiA— xorta ta sriep. 

HoRTUS BioouB— collezioni, ġabra ta 
werak tal ħxejjex niexfin (igħejdulu 
ucoll, lierbarium). 

HoRT YARD - ġnien bil frott irkiek. 

HoBANMA— Evviva ! 

HosB — oalzetti tan-nisa ; cannol 
tal gild, ġomma eto, ; it-tokba ta 
roghażka etc. fejn jidħol il mancu. 

HoBB BRioaE 1 ghuda eto biex igħad- 

HosB BHiBLDjdu minu fuka carret- 
tuni etc. meta icun hemm il cannol 
tal gild etc. ta ppmpa mixħut fl-art, 
biex dan il cannol ma jiġrilux ħsara. 

HoBB oarribR — bħal tnalja jew 
mkass għal kbid tal oannol tal pompa. 

HosB couPLiNO — gungitura tal 
cannoli ta pompa. 

HosE HBBLBR — miu iscwwi jew 
irakka il oannoli tal gild eto. ta pom- 
pa ; min isewwi il oalzetti. 

HosB-iN-HOSB— jisejjliu dawc il fjuri 
li għandbom il calci u il biċċiet tal 
fiur talewn li jidru donnom għandom 
il biċċiet (\\ corolla) doppi. 

HosB BBBL— carretta, romblu eto. 
li fuku iġorru jew ikanklu il cannoli 
tal pompa jew għat-tiskija fil ġonna. 

HosiBR— min jagħmeljew ibigħ il 
calzettiy peduni jew xi ħwejjeġ tal 
Ibies ta taħt. 

HosiBRY— calzetti, peduni, kliezet 
ta taħt etc. tal malja ; fabbrica fejn 
isini il calzotti, poduni u kliezet tn 
taħt etc. tal malja ; is-sengħa jew it- 
trafcu ta wieħed li (ta dac Jew min) 
ibigħ calzetti, peduni etc. 

HoSPlCE— ospiziu, cunvent etc. fejn 
jirtiraw il passiggieri ; ih^ Uospice of 



Uie Oreat Sl Dernard^ I-Ospiziu ( il 
cunvent ) tal Cbir San Bernard. 

HOSPITABLE *Ii jilka il barranin, li 
jati ohenn(rdaru etc. lill xi ħadd minn 
għajrħlas); kalbu tajbai ħanin ; wltom 
all men rale as kind and hoapUaUe^ 
(Tennyson, Princesa)^ li in-nies col- 
Iha iżommu bħala bniedem kalbu taj- 
ba u ħanin. 

HosPiTADLENESS —Ikuħ ta baiTanin 
fdar dac li icun ; chean ( li jati xi 
ħadd fdaru bla ma jeħu ħlas). 

HosPiTAL — sptar, furmarija ; rpàr 

f>ost fejn wieħed imur jischenn jew 
ejn icun milkuġħ ; li jilka fdaru, ħa- 
nin ; 1 am to be a gneet to tliie hospilal 
maid ( VeniceJ a good while yet, (Ho- 
well, Lelters Jiook Ij^ għad bakgħali 
nokgħod bħala mistieden f din il belt 
ħanina (li tilka il frustieri ġo fiha) ta 
Venezia, għal bosta s^imien actar. 

HosPiTAL Saturday — is-8ibt tal 
ġbir, għal Sptarijiet Inglisi(LJnghil- 
terrra etc.) 

HospiTAL SuNDAY - il Hadd li jaħ- 
bad rĠunju meta dac inhar isir gbir 
(issir il ġabra) mal [nghilterra collha 
ghal li Sptarijiet. 

HoSPiTALE-post mchennen; post, 
loc, fejn wiehed imur jiscbenn. 

HOSPITALITY— Ikugħ ta passiggieri 
jew frustieri f dar dac li icun minn 
għajr ħlas. 

HoSPiTALLER — spodalier, wieħed 
minn tal Ordni Gerosolimitan jew 
tal Cavalieri ta San Ġwann jew ta 
Malta. 

HOSPITATE — tgħammar f dar ħadd 
jeħor; tisohenn bħala bniedem bf^r* 
rani, f dar ħadd jeħor ; tokgħod ma ; 
tliis hospitates with the living anitnal 
vi the same shell, CGrefO, MuseumJ, 
dan igħammar (jokghod) ma I-anni- 
mal ħaj fli stess koxra. 

HosPlTlCiDE — wiehed li (min) jok- 
tol lil dac li icollu irtirat f daru. 

HOSPITIUM— ospiziu, lucanda, post 
fojn jisolionnu jow iouiiu iniżmuma 
Cirtirati) in-nies. 

HoSPODAR—titlu ta dinjità li ghan- 
hom ir-re jet tal Polonia, u 'I priuċ- 
pijet tal Wallachia, Lithuania u Mol- 
davia. 



Digitized by 



Google 



ĦOS 



^BQB - 



flOT 



HoST— min jistiedem jew jilka in- 
nies gewwa daru ; tal-Iucanday lu- 
eandier ; kuddiesa ; I-ostia rokaddsa; 
il viaticu ; gbeġwi^ia, ċorma, eserċtu;* 
pianta li thalli li tiober u tgħejx fuk 
il għeruk ta^ħha pianta oħra (bħal 
ma hu il ful Ii iħalli jicber \\ jitla fuk 
il gheruk tiegħu il budebbus) ; anni- 
mal li ihalli igħix fukti jew minnu 
annimal jew dudu jeħor; sogħla, 
tkaħkiħa ; tgħammar, tmur tokgħod 
riucanda; iżżomm ġo darec jew tirtira 
lil xi ħadd ; tistieden f darec ; he has 
been my host for all the lime I irae 
there^ chien hu li żammni irtirat fda- 
ru iż-żmieu collu li bkajt hemm ; / 
wish to see the host himself irrid nara 
il-lucandier stess ; at Ihe elevalion of 
ihe IJoatf fl-elevazioni tal. Ostia nl 
Kuddiesa ; 7i6 tra« /0 receive the Iloet 
this morning^ cheJIhom jivviaticawh 
dal għodu ; the host of insects gathering 
rouud my face^ f Woi dHWort li, Excur- 
sion, liook Ij, il gheġwigia ta insetti 
li inġabru ma wiċċi; the Lord of Hosts^ 
is-Sinjur Alla tal Eserciti. 

ĦoSTAOES - rahan, bniedem li jibka 
I-nrt jew għand xi ħadd miżmum 
bħala rahan sa chemm isiru jew icn- 
nu mitmuroa xi pattijiet biex dana il 
buiedem li jibka miżmuro jaghroel taj- 
jeb għal dawc il pattijiet etc; two of 
our people might be left ashore as host- 
ages^ (Ooiik, First Voyage, Dook Illy 
Ċhap. VIIIJ^ tnejn roiu-nies tagħna 
jistffħu jibkgħu I-art bħala rahan. 

HoSTEL-(bħal hotel), lucanda. 

HoSTELLER — tal lucanda, lucan- 
dier. 

HOSTESS - il mara tal-lucanda, lu- 
candiera, mara li tilka fdarha il bar- 
ranin biex tirtirahoro ; roara ii tistie- 
den in-nies fdarha, is-sinjura tad-dar 
li tistiedon jew li icollha il roistednin. 

HosTESSSniP — I-ufficiu ta lucan- 
diera. 

HoSTiciDE— roin (dac li) joktol il 
għadu. 

HoSTiLE— tal għadu, li juri ghe- 
dewwa; cuntlariu, contra, li roa jurix 
ħbeberija ; ^/i^y /ioiitfar/^ become cold 



andwere fast becoming hostife^ (]fa« 
esLn\My,IIistoryof England, ChapJX), 
roalajr birdu u bdew iduru oontra 
tagħna. 

HoSTiLE WITNESS— xhud U igħejd 
contra ta dac stess li icun ħarcu biex 
jixhed favur tiegħu. 

HosTiLELY— ta ghadu. 

HoSTiLEMENT — gbaroara, mobbli, 
xarbitelli tad-dar. 

HoSTiUTY^ostilità, mibgħeda tal 
għadu ; wiri contra ; gwerra. 

HoSTiLiZB— tagħmel bniedem gha- 
du tiegħec jew ta ħadd jeħor. 

HoSTiNQ— ġabra, għajta biex jin- 
ġabru in-nies tal gwerra flimchien. 

HoSTLER— it-tifel ta li stalla, min 
icollu hsieb iż-żwieroel fi stalla. 

HoSTLESs— li m*bux hanin, li ma 
jilkax nies gewwa daru, ii ma iħallix 
nies jischennu fdaru. 

HosTRY— lucanda, alloġġ. 

HoT— shun, jaħrak, jicwi ; nervus, 
ncnrlat, furius, li jit^ħilgħulu malajr; 
bil hraru; li ^handu il (jew mimli bil) 
ħrara ; ħabnechi ; kawwi, ahrax, ka- 
lil ; li isaħħan ; shana ; / find this 
roĠfn hoty nsib din il oarora sħuna ; 
the fire is hotj in-nar jaħrak ; strike 
whUe the iron is hot, ati bil roartell 
roeta il ħadida tcun roicwija, jew 
tcun ticwi (jigifieri approfitta runeo 
roiż-żroien li icolloc li fih tista taħ- 
dero, jew tagħroel xi ħaġa) ; the mus* 
tard is verjf hot^ il roustarda taħrak 
ħafna ; she is so hot beoause the meat 
is coldj (Bhakespetr, Comedy of Er- 
rorsjj hia hec incurlata ( ħadet dis- 
sahna collha) għaliex il-Iaħam chie- 
sah ; I lelieve he did so because he is of 
a very hot constitution^ nemmen li għa- 
mel dana għaliex hua furius wisk 
(roalajr jiżbel jew jitilghulu); she is 
cold but he is hot io see tJie work done^ 
hia bierda iżda hu roimli hrara biex 
jara ix-xoghol isir (lest) ; a hot fight, 
ġlieda, gweiTa takbida jew taktie^ħa 
kalila; hot weather Ims set in now, issa 
bdiet is-shana ; I am liot, jena sħun 
(kiegħed inħoss is-sħana); to ġrow hot^ 
tisħon ; to make a thing hot^ issaħħan ; 
/u>t and rebellious liquors, (Sbakespeari 



Digitized by 



Google 



flOT: 



- 696 - 



HOU 



Ab you like itj^ liour (xorb) li isaħ* 
ħan M, jixghel. 

HOTBED - art sħuna ('bid-demel eto) 
biex tfittex ittalla u toabbar piauti 
eto. 

HOT BLOODED— li għandu deromu 
sponty li jiżbel malajr, li jixghel ma- 
lajr; ħarrieki, żieni. 

HoT BRAINED— furjus, mkarlcaċ, li 
jishon malajr jew minn xejn. 

HOT BURNING ^ħarrieki, żieni. 

HOTCHPOTCH oawlata ( tisjir tal- 
laħam tal ħanzir, bil ħaxix, per/ut, 
gobon, eto. ) 

HOTCOCKLES— logħba tat-tfal eto. 
meta wieħed ioun b'ghajnejh mgħam- 
mdin u irid jinzerta jew jakta min 
ioun imissu jew jatih id-dakka. 

HoTBL— luoanda, arloġġ, hotelU 

HoTEL DIEU— sptar, furmarija. 

HOT HEADED— kalil, ahrax, li jiżbol 
malajr. 

ĦoT HOUSE - stufa, serra,dar» oamra 
eto. mgħottija bil ħgieġ fejn irabbu 
jew ixommu biex jiobru xi pianti li 
iounu iridu is-sħana ; burdell. 

HOT uvEBED-kalil, aħrax, li jitil- 
għulu (jisħon jew jiżbel) malajr. 

HoT MOUTHED— ta rasu, stinat; li 
la igħejd heoo, heoo. 

HOT PRESS — tippressA tgħafas il 
oarta bejn zewġ pianoi miowija. 

HoT PRESSINQ— pressar tal oarta 
eto. bejn il pianoi tal ħadid jiowi 
biex tieħu il-Iustru. 

HoT SĦOT— balal miowija biex fejn 
jolktu ikabbdu u jaħarku. 

HoT SPiRrrED -donnu xrara nar. 

HoT SPUR— bniedem kalil, aħrax, li 
jiżbel malajr ; mħe^ġe^ bil ħrara, bil 
herra, xorta ta piselli li tiober malajr. 

HOT SPURRED -mħeġġeg bil ħrara ; 
bil herra, li jiżbel malajr. 

HOTTENTOT— Ottentot, salvaġft tal 
Àfrioa ta Isfel; Isien tal Ottentoti jew 
tan-nies tal Afrioa ta Isfel; tal Otten- 
toti jew tas-slavaġ tal Afrioa ta Isfel; 
•/lottentot breadf xorta ta pianta ("sigra) 
li tiober fil pajjisi tal Ottentoti u illi 
dawn in nies slavaġ jeolu il kalba 
tagħha f loo il ħobż meta iounu soai-si. 

HOTTENTOT OHERRY— xorta ta oi- 
rasa salvag^a, isem tal pianta, 



HoTWALL — ħajt fejn jiobru is-si- 
ġar tal frott għal ohenn tieghu. 

HouDAH— siġj^u (post bil makghad) 
fuk dahar Ijunfant eto. għal passig- 
gieri, biex jirobu fuku. 

HouGH -il gherk tal ooxxa ; lexxu- 
na, mgħażka ^.għira. 

HouLLETiA — xorta ta pianta tal 
Quri bħal Orchidee li tiober wisk fil 
Brażil (Amerioa ta Isfel). 

HOUND — ohelb tal oaċca, tmur għal 
oaċċa bil olieb ; bniedem ohelb, vili, 
infami. 

HODND FisH^xorta ta ohelb il ba- 
ħar. 

Hound's tongue— isem (xorta) ta 
ħaxix li fil botanioa hia magħrufa 
bl-isem ta Cynogloaeum, 

HouND TRBE — isem ta sigra il Cor- 
nuB Sanguinea. 

Houx — id-dakkuka tal pinnaġġ 
(tajra) ; tgħajjat. 

HoUR-sigħa, ilħin; wakt; tliere 
are Sl/f, houra in one day, rġurnata 
hemm 24 sigħa ; t/iat boat runa Cgoes) 
10 tnots an hour, il bastimont jagħmel 
għaxra fis-sigħa; tohat hour ia itt^ 
x'hin hu ? ; he came at the exact hour, 
gii fil wakt sewwa;/o keep good houra^ 
tinjfabar cmieni id-dar fil ghaxija ; ma 
tiddawwarx barra mid-dar biMejI ; 
t/ie small /lours, I-ewwel sigħat (ta 
wara nofs iMejI) tal ġurnata, ngħejdu 
aħna is-sigħa jew is saghtejn ta bil- 
lejl. 

HouR BELL— kampiena li iddokk 
is-sigħat ; il kampiena tas-sigħat ta 
arloġġ. 

HoUR CIRGLE -wieħed mio-oirouli 
obar li naraw maħżużin fuk il globu, 
li igħaddi (dwar id-dinja) mil poli u 
jinżel perpendioulari mal-Iinja tal 
equinoziu, heoo msejjah għaliex meta 
ix-xemx tasal fukha jaraw il ħin (x*ħin 
hu ). 

HouR GLASs — impulletta, arloġġ 
tar-ramel 

HOUR HAND ^lanoettina li turi is- 
sigħat farloġġ. 

HouRl — xebba, serafin tas-smew- 
wiet magħrufa mit-Toroo Mawmet- 
tani. 



Digitized by 



Google 



flou 



- 697 - 



HOtJ 



HotRLlNB-ljnjaH turiil ħin (fl- 
Astronomija) ; is-singhi jevr sinjali 
li naraw farloġġ tax-xemx. 

HcfuBLY— 'ta cull sigħa ; cull digħa ; 
ta dejjem, ta cull mument, continwu; 
in hourly expectation of a viartyrdom^ 
jistennew dejjem il màrtiriu ; the agi- 
tation grew liourly more formidablef 
(Hacaalay; History of England)^ I-agi- 
tazioni (it-taħwid; beda jicber minn 
sigħa għal oħra. 

HouB PLATB— wiċċ I-arloġġ, il faċ- 
ċata ta 1-arIoġġ li turina is-sigħat eto. 

HousAGE^ħlas, dritt, li jħalsu tal 
magazzinaġġ zi afiarijiet Cmercanzia) 
talli jinżammu jew jintrefghu fil maħ- 
żen ; magazzinaġġ. 

HousB— dar : in-nies tad-dar ; il fa- 
milja ; razza, gidd ; teatru, in-nies li 
imorru it-teatru ; il camra tal parla- 
ment jew tal cunsill ; il mejda (1-icheI 
jew chif jeclu in-nies ta dar jew il fa- 
milja) dar, fabbrica, ditta; iddaħħal, 
tilka, tirtira fdar (fid-dar); tischenn ; 
whose house is ihis 1 ta min hi din id- 
dar ? tlie house I call here the vian, the 
woman, their children^ their servants^ 
bond and free^ their cattlef ( 8mith, 
Commonwealth ), il familja collha jena 
nsejħilba hawn, ir-ragel, il mara, it- 
tfal tagħhom, is-servi taghhom, rsiera 
u m*humiex, u il bhexjem tagħhom ; 
House oj Commons and ilie House of 
Lordsj il Gamra tal Gomuni u dic tal 
Lordi (il camra baxxa u dic tal Pari) ; 
the opera house, it-teatru ; a good play 
draws good houscj opra tajba tiġbed 
ħafnanies; he kept a miserable house 
but the blame was laid wholly upon 
madam, (Swift), chellu il mejda dej- 
jem mil I-agħar (chien iżomm hu id- 
dar batuta jew scarsa mil lichel ) iżda 
il htija ta dan chienet tehodha is- 
Sinjura; I liave written to the house 
myselffor another setj ctibt Tid-dar (lil 
fabbrica^ jena stess għal taghmira 
oħra ; hotise ofcaU^ post fejn jiltakghu 
il viaġġaturi tal cummerċ; house of 
correction^ il habs, casa di correzione : 
istitut fejn iżomniu it-tfal li jidru li 
huma tàcondotta hażina biex irab- 
buhokn tajjeb ; house of Gody il cnisia, 
it-tempiu jew id-dar t'Àlla ; to bring 



down the house^ i^ġaffhal li in-nies 
collha ^ tat-teatru jagħmlu applaus, 
(tibda int applaua geħerali fteatru) ; 
siore ItousCi maħżen ; wash liouàe, loc 
fejn isir il ħasil ; coffee house, ħanut 
tal cafÀ; pigeon house^ barumbara; 
the workJiouse, loc bħal habs fejn iżda 
in-nies li icun hemm imorrtl weħidhom 
biex jaħdmu biex jeclu ; These buUd- 
ings are left on purpose for Iwusing 
the people, dan il bini ħallewh għal 
apposta ghan-nies biex jirtiraw in-nies; 
l had to liouse ihem wlien tliey were 
liere, jena chelli inżommhom fdari 
meta chienu Iiawn ; Jiouse to house^ 
minn dar għal 1-oħra, tmur id-dur jew 
tispeziona loc jew post wara I-jehor. • 

HousB AOBNT— agent tad-diar, wie- 
hed li icollu f idejh djar tan-nies għal 
chiri jew ghal beigħ. 

HousB BOAT— maħżen fejn iżommu 
id-dghajjes. 

HousBBOTB— il għatata 1-injam li 
jati (scond ilrligi) il proprietftria lil 
inquilin għat-tiswija (li icun . bemiħ 
bionn) tad-dar. 

HousE BBBAKiNo^scassàr tad-djar 
(dħul tal ħallelin fid-djar). 

HousB BBBAKBB— ħalliel. 

HousB OBIOKBT — xorta ta werżik. 

HousB Doo— chelb li jindocra id-dar. 

HousBHv^LD— 11 familja, in-nies tad- 
dar; tad-dar; houseliold bread, ħobs 
tad-dar. 

HousB HOLDS — it-tkiek prim. 

HousBKBBPBB— il mastru di casa; 
ir-ragel jew il mara li icoUhom ħsieb 
id-dar. 

HousB KBEPiNO * i^.-^^mma tad-dar ; 
xoghol il màstru di casa ; it-trigga tal 
affarijet tad-dar. 

HousEL— 1-Ostia Mkaddsa, I-Euca- 
ristia; il viatcu; tivviatca, tkarben 
fid-dar (marid etc ) 

HousELBBK -is-sempreviva. 

HousBLBss^bla dar; li ma għan- 
dux fejn igħammar jew fejn jokgħod. 

HousBLBT— dar żghira. 

HousB LiNB^cimarkieka,ramneIl li 
jusaw abbord etc. għal feritud jew 
ghal rbit tal anelli tal kluħ etc. 

HousBLiNo — tal Eucarestia, las- 
Sacramenti ; tkarbin, viatcu. 



88 

Digitiżed by 



Google 



HOU 



— 698 — 



HOW 



HousBLiNa OLOTH — terħa,dvalja tat- 
tkarbin (li iżommu meta is-Sacerdot 
iċan ikarben biex jecc katt taka xi 
particula tigi fukha). 

HousH LOT— il pian, ifl-sit, jew 1-art 
li trid fejn tibni jew ittalla dar. 

HousB HAiD-Beftura, kaddejja. 

HousB •HATB— min igħammar fl*i- 
stesB darmaħadd jeħor; sieħeb fid- 
dar. 

^ousB HONQBB— min jinnegozia fid- 
djar jew fil bini ; min (dac li) jixtri u 
ibip[ħ, jew ipartat djar lesti etc. 

HousB HARTiN — xorta ta għasfur 
(ħuttafa). 

HousB MOTHBR — il maracap tad-dar, 
1-omm tal familja. 

HouBB PAiNTBB — min jiżbogħ id- 
djar ; żebbigħ. 

HousB PHTSioiAN— tabib residenti (\i 
jokghod dejjem jew li icun għassa) fi 
sptar, furmaria, jew xi Istitut. 

HousB PHTBfoiAMOY — 1-ufficiu ta 
tabib resident (fil post) fi sptar, fur- 
maria, Istitut etc. 

HouBB PiGBOM — ħamiem tad-dar 
(m'hux salvaġġ). 

HousB BAI8BB — beunej tad-djar. 

HousB RBNT— 'chera : he is allowed 
house rentfre^, għandu chera franc ;/i£ 
is aUmved £18 a year for house renU 
għandu ("jatuhj tmintax il lira fis-sena 
għal chera. 

HousB BOOH-camratad-dar (fdar). 

HousB sPARRow^għasfur tal bejt. 

HousB TAX-*taxxa fuk id-djar. 

HouBB TOP— il bejt ; fuk, fid-dar. 

HouBB WARHiMa— festa, trattament 
li wieħed jagħmel meta imur jokgħod 
(jidhol 1-ewweI darba biex ighammar) 
f dar ġdida, għar-risk. 

HousB wiFB— il mara tad-dar, il 
cap, 1-omm ; il caxxa tax-xogħol tan- 
nisa (il caxxa tal-labar tal ħjata u tar- 
ras, tal holok, mkass etc); timma- 
ni|[ga bil għakal (bl-economia) I-affa- 
rijiet tad-dar ; taghmel in-nefka etc. 
li icun hemm bżonn għad-dar. 

UousB wiFBLY— maniġġar,trigija tal 
affarijet tad-dar (jew ta dar) bil għa- 
kal, bil galbu, bl-economia. 

HousB wiFBRY — ocoHomia dome- 
Btica. 



HouBE WRiaHT*-bennej tad-djar. 

HousiNa— għatata (ghal fuk) ber- 
dgħa ta żiemel etc. ; il klugħ ta gebel 
minn hajt u tkegħid ta jeħor ġdid 
(trakkigħ fil bini) ; il biċċa tal arblu 
ta bastiment li tcun mil prim sal 
cverta ; għata għal fuk cverta ta basti- 
ment li jitkigħed fxi maltemp meta 
ioun il baħar kawwi. 

HousuMa— taB-Sacrament,taI Ostia, 
tal viatcu. 

HovB— xorta ta marda fi ngħaġ; 
tħuf ; tokghod iddur minn hawn ghal 
hemm fpost; titlajja; it-temp passat 
tal verb Ileave (ara); ittalla, titla 
(bhal għagina bil ħmira) ; ihe earth 
also for her parif by this means^ well 
soakedy swelleth and hooveth a$ it xvere 
with a leaven (P. Hollaod, Plinie, Bk. 
XVII), u 1-art ucoll mil banda 1-oħra, 
b*dan il mod (hecc) msappa fl-ilma, 
ticber u titla kisha, ngħejau aħna, bil 
ħmira. 

HovBL — gharix, makiel, loc għal 
bhejjem ; dar msejcna, tuguriu ; tir- 
tira fdar imsejcna. 

HovEL HousB— niċċa għal statua. 

HovBLLBR-min jati dakka ta id; 
min igħejn biex isalva in-nies etc. 
meta f xi maltemp imur xi bastiment 
1-art ; min imidd idejh biex isalva in- 
nies fxi naufragiu. 

HovELLiNa-bini ta ċmieni gholjin 
b'mod li id-duħħan joħroġ li ma jatix 
fastidiu. 

HovBUTB— isem ta mineral. 

HovKN — mtalla, mgħolli, mimli, 
minfux. 

ĦovER — iżżomm fuk il ġwienaħ 
fl-aria ; tittajjar, tiggiera, tħuf 1-hawn 
u 1-hemm ; dar, ricovern, post, loc fejn 
wieħed imurjischen; boughg of trees 
which were cast in thitlter tp aerve aa a 
hover for the Jish (Carew, Survey of 
Comwall)y xeħtu hemm firiegħi tas- 
siġar biex serveu ghal ħut fejn icun 
jista jischenn. 

HovBRiNa— titjir fl-aria; giril-hawn 
u I-hemm dwar xi post (xi mchien). 

HoviTB - isem ta mineral. 

How — chif, għala, chemm ; how are 
youf chif int? how is tliat 1 dana chif? 
(chif chien, dana ?^ give us an account 



Digitized by 



Google 



m 



- 609- 



flol? 



hoio it waSf għedilna sewwa chif chie- 
net il biċċa ; how viuch is that ? chemm 
hu dac ? ; how old are you ? chemm il 
sena għandec ; how hmg hnre you bceu 
in Malta f chemm ilec Malta ? ; how 
think you? x'idhirlec? ; how so ? għala 
dan ? ( għaliex ) ; how small soever, 
żgħir chemm hu żgħir. 

HowADJi — mercant, bejjegħ (chif 
isejħulu in-nies tal pajjisi ta Lvant;. 

UowDAH— eiġġu, post fejn wieħed 
jokgħod bil kegnda fuk dahar ta Ijun- 
fant. 

?z;"} '•"»• 

HowB— mħaffer, bil ħofra; fuU of 
hcights and howes (Scotf, JRob Roy)^ 
collu għoliet u ħofor. 

HowB BAGKiT — żiemol li ghandu 
dahru bil ħofra (mħaffer). 

HowBL— ċana nofs tond tal buttara 
għaċ-ċanar tad-dugħ ta barmil minn 
gewwa. 

HowBVEB— iżda, ma dana collu ; I 
am not disposed to go^ however to oblige 
you I will, ma tantċchelli kalbimmur 
iżda bidx niccuntentac jena immur; 
however, tJt^ affair, on tJie whole^ was a 
success, ma dan i coliu. il biċċa, nic- 
cunsidraw collok flimchien, rnexxiet ; 
however the bnsincss goes you have mafle 
fault (ShakeRpdar, Winters Tale) hi 
cbif in hi (Bia coma si voglia) inti 
għamilt hażin (ghamilt żball). 

HowFF— tmur spiss ftidher spiBs) 
f post, xi banda, xi mchien. 

HowiTZBR— xorta ta canun, kasir u 
ħaflf. 

HowK— tħaffer, takla it-trab. 

HowL — tagħwi, twerżak, timbaħ, 
tingħi ; tgħajjat bħal lupu ; taghmel 
dac il ħoBS bħal meta icun jonfoħ ir- 
rih ; tgħajjat għal ajjut jew b'leħen ta 
meta wieħed icun f xi bżonn jew icun 
irid xi għajnuna malajr ; għawi, twer- 
żik, nbigh, nigħi ; 7 heanl the wjlrcs 
or dogs howlj smajt iHupi jew il clieb 
jingħu (igħajtu) ; new widous howl 
(8hakespear, Macbeth), romol (nisa) 
ġodda jibcu (jingħu, igħajtu mdejkin 
etc.) ; wild liowled the wiiul aU night^ 



il-Iejl venven (nefsA b'ħafna ħsejjes) 
il-lejl collu ; she howled aloud ** 1 am 
on kre " (Tenoyson, Palace of Art)^ 
hia ghajtet bħal waħda miġnuna 
*' kieghda nakbad ** ; Isthis tlie Jiowl 
ofa dog or of awolff din għajta 'ta 
chelb jew ta lupu ? whUst tJie mad tno- 
thers, with their howls confused, do 
break the cloud^ (Shakespear, Ilen- 
ry K), wakt li 1-ommijiet mahrugin 
barra minn eesBihom b dac il għajjat 
( it-twerżik ) taghhom flimchien ( ta 
culħadd f dakka) joforku (jinfdu) Ib- 
sħab. 

HowLBR — - min (dac li) igħajjat, 
jingħi jew jagħwi. 

HowLBT— cocca żgħira ; cocca. 

HowLiNO— ta swied il kalb; għajjàt, 
nigħi ta lupi jew ta clieb ; he was lost 
in Hie wast^ IwwUng wildernesSf intilef 
fid-desert cbir u li isewwidleo kalbeo 
(li ibeżżgħec bil cruha u il hemda 
tiegħu). 

HowLiNo MONKBT— xorta ta xadin. 

HowQUA — xorta ta te ta qualità 
mill-aħjar (għali ferm>. 

Howso— hu chemm ħu ; and weU 
come homCf how so unfortunate (Daolel, 
Civil Wars)f u merħba bih meta jigi 
id-dar, hu cbemm hu sfortunat. 

HowsoBVER— hi chif in hi; għad 
illi; għallavolia ; howsoever he shaUpay 
for me (Shakespear, Troilus and CreS" 
sida)^ hi chif in hi, ihallas għalija ; 
howsoevcr you speak this tofcel ottter 
mens mimls (Shakespear, Ilenry K), 
għad illi (ghallavolia) inti tgħejd dana 
( titchellem hecc ) biex tara in-nies 
x*għandhom fmoħħom (jewchifjeA- 
sbu in-nies). 

How 800N (f loc A8 800N As) — maHi. 

HoT— bastiment żghir b*arblu wie- 
ħed; dgħajsa tat-tgħabija; ghajta biex 
tgħejd wieħed jekaf jew iħares ; hoi I 
fejnu ! stenna ftit ! there lay the hoy in 
which he was to sail (Haeaalay, Ilist. 
of Englatul)^ hemm chien il bastiment 
żgħir (b*arblu wieħed) li bih chellu 
isiefer. 

HoTBE— ara UfL 

HoTT— titligħeb, titbagħrad ; let no 
one condemn tliegirlsfor Iwyting with 
the boys (Faller, a Pisgah sight of 



Digitized by 



Google 



fltJA 



- too- 



m 



Palestine) ħadd ma għandu jincorla 
(jitoasa) bil bniet għaliex kieghdin 
jitbagħarda (jitliegħbaj mas-subien. 

HuANUOo— belt fil Peru (America 
flfifel). 

HuANuoo BABK— koxra ta siġra li 
ticber flJaunuco (ara). 

HuASOOLiTB— isem ta mineral. 

HuB— buttun ta rota ; mancu, mak- 
bad ta xabla etc. ; marca, tebgħa, 
sinjal etc. ; biex timmira ghalih ; is- 
sinjal (musmar fl-art etc.) fil logħob 
tal qtunts (ħolok) ; he drived the daggev 
in his back up to thz huh^ daħħallu li 
stall^t f darhu sal makbad (sal mancu^. 

HuB BARBR— pedan, biċċa għodda tal 
mastrudaxxi (li jagħmlu il carrettunij 
biex itakkbu il buttun tarroti għal 
fejn jidħlu li mgħażel. 

HuB LATHB—torn għal buttun tar- 
roti tal carrettuni. 

HuBBLE BUBBLB— pipa bil-Iasta tal- 
lasticu etc. li id-duhħan meta tpejjep 
igħaddi mil 1-iIma u dana ibakbak 
(arghilà jew pipa tat«Toroc etc ) 

HuBBUB — storbiu, ghageb, frattarija 
gilba» ħamba ; a universal hithbub wild 
of stunning sounda, (Miltony Paradise 
Lostjf għageb cbir ta għajj&t li itar- 
rxec li ma ngħidlecx. 

HuBBUBBOO—nigħi, ghawi ta clieb 
ta lupi etc. għajjàt. 

HuBBY — collu Btoffi u ħotob ; a 
hubby roadi triek collha stoffi u hotob. 

HucK—tiggebbed fil prezz (fix-xiri). 

HuoK A BACK— xorta ta drapp (gha- 
żel) ordinariu jew oħxon ; id-drap tas- 
srievet jew dvalii ta li mwejjed. 

HuoKERY— bejgħ bli mnut ; tarf ta 
negoziu. 

HuoKLE-il għadma tal genb; genb. 

HuoKLEBACKBD— bispallejh mgħaw- 
gin (donnu ħotbi). 

HuoKLE BONE— il għadma tal genb; 
(ta genbejna).;/te sufers froin aciatica 
or gout in tho huckle bones, ibati bix- 
xiatica jew bil gotta fil għadmiet ta 
genbeih. 

IIucKdTRR — righettier; tbigħ, jew 
iżżomm ħwejje^ għal bejgħ jew tpar- 
tatom ma oħrajn. 

HuoKSTBRAGB — bcigħ bħal tar-ri- 
gbettieri ; tarf ta negozia. 



HuoKSTBRBR— righettier. 

HuoKSTBRBSB — righettiera. 

HuD—koxra ta gewża. 

HuDDBR— tiiFolla; tghatti, tgbeżwer. 

HuDDLB— tiifolla ; tbabbel ; tagħmel 
ħallata ballata ; tixhet chif gie già ; 
tifxel, tross ; tinħabel, titħawwad^ tin- 
fixel ; titrass ; ħabla, ħallata ballata, 
taħwida, fixla; rassa; xhih, wieħed li 
għandu idu maghluka, għadma ; ħan- 
tiv; fools huddle on and always are 
in haste, (KoWi'), il boloħ jiffullaw 
(irossu etc.) udejjem mghaġġlin ; /or 
he huddles to oneplace rich, poor^ wise^ 
fooUsh^ noble^ aiid the base, (Urom^f 
On the death of his SchoolniasterJ, 
għaliex hua jixħet chif già già, hal- 
lata ballata, il ghonia, il fkar, I'ghor- 
rief, il boloħ, in-nobbli u 'I baxxi ; at 
twclve she rose and huddled on her 
clothes, kamet fnofa inhar a xeħtet 
fukha ħwejjiġha chif gie gid. 

HuDDLBR — min ihallat jew jixhet 
ħwejjeġ chif già gie jew ħallata bal- 
lata, min jifxel, iħabbel ; min iross jew 
jiffolla. 

HuDiBRASTio— versi ta poesia mictu- 
bin ħażin, bl-accenti ħżiena u bla rima, 
versi batuti ; versi sciolti ; his hudi- 
brastic satires are of little intrinsic 
value (]lttCiiuUy» History of England)^ 
is*satiri tiegħu, li chiteb, b'dawc il 
vorsi ħ/iena, ma tantx jiswew wisk. 

HuDsoNiTB— mineral ta lewn iswed 
scur. 

HuE ' lewn. żebgħa, culur ; storbiu 
għajjàt, frattaria, ghageb, plejtu ; t^ is 
painted in lovely hucs, miżbugha b'Iew- 
nijiet (culuri) sbieħ wisk ; when they 
saw the cow running they raised a hue 
and cry, malli raw il bakra tiġri bdew 
coUha igħajtu ( għamlu frattaria, 
ighajtu). 

HuED — miżbugħ; bil-Iewn ; li għan 
du il culur ; aħmar ( bil mistnija ) 
mbergħen ; his brow was hued with 
triumph, (nrowiiini?, Paracelsus)^ ġbi- 
nu chien aħmar nar bil ferħ tar-rebha. 

lIuRLRss — bla lewn, minghajr lewn 
jew culur. 

HuFF— wiehed mimli bih in-nifsn; 
faħħari ; sfiċċa, tisbil, rabia jew saħna; 
tisbely tinoorla, tixgħel malajr ; tonfoħ 



Digitized by 



Google 



MuP 



-70i - 



m 



( timla bir-riħ) ; tiusulta ; tistieden 
għal ġlied ; he is one of those hnffsy dac 
wieħ^ minn dawc il fahħara (li ghan- 
dhom żakkhom mimlija li jafu wisk^ ; 
to take hiijf, tisbel, tincorla, tieħu fa- 
8tidio» toffendi ruħec ; Ilis Uighness 
may have taken huff, (Cowper), TAl- 
tezza tiegħu (hu) forsi ħa fastidiu, 
the wind is able to hiiff up the ground, 
(llollandy Plinie), ir-rihjista jonfoħ 
1-art ; dont' you suffcr viy lady to huff 
ine every day as if I were a dog^ ("Col- 
ley Cibber, the Careless Husband)^ la 
thallix is-Sinjura tigħi tinsnltani (taħ- 
karni) cull jum, kisni ( bħalli chiecu 
jena) xi chelb. 

HuFF |fahħar], wieħed li iħobb jiż- 

HuFFEHjżarġan biex juri ruħu. 

HuFFiNBss—fittaġni, arroganza. 

HuFFiNa - ftaħir, żargin; tiecol ^x?- 
dina fil logħob tad-damma. 

HuFFiSH — mżarġan, biż-żargin ; in- 
Bolenti, arroganti. 

UuFFY — minfuh bih in-nifsu, mzar- 
ġau; insolenti, petulanti, fitt, arro- 
ganti. 

HuG—titghezzez (fis-sodda), ittalla 
(spallejc) ; tokgħod ma genb ; titrassas, 
tħaddan ; tgħannak miegħec Cgewwa 
dirghajc) ; (fuk il baħar) izżomm ma 
1-art, iżżomm il lart ( jew lejn I-art) 
iżżomm għar-riħ; ghafsa, tghannika, 
ghanka, taħdina ; it is good sport to see 
this little boy hug in his bed for cold, 
(PiilHfrravt*), fih piacir tara lil dana 
it-tifel ċchejchen jitghezzez fis-sodda 
għal bard ; to hug with swine (Sliukps- 
pear, Kiny John), tokgħod ma ( ti- 
trassas ma'l) ħnieżer ( kżiekeż salvaġ- 
ġi) ; he gave her a good hug^ ħaddana, 
ħadna sewwa. miegħu ; we saw them 
hug the land all day, rajniehom iżom- 
mu ma I-art il ġurnata collha ; she hug- 
ged hcr son in hcr arnis^ għanket lil 
binha ġodirghajha. 

HuaK— cbir, oħxon wisk, ta cobor 
li ma bħalu ; cbir ferm ; a huye man^ 
bniedem cbir (dakshiex) ; huge strong, 
ta kawwa li ma bħala ; kawwi ferm. 

HuGBNBSs — cobor. 

HuGGBR— min iħaddan, ( ħaddàn ), 
jew min igħannak ; tokghod mistoħbi 
tistenna lil xi ħadd 



HuGGBB MUGGBB — bil moħbi; ta taħt 
fttk, ħallata ballata, chif g\h già ; in 
hugger mugger^ bil mohbi, moħbi. 

HuGGLB — tgħannak.tghafas, miegħec 
ġo dirgħajc ; tħaddan. 

HuGUBNOT — wieħed mill' Ugonotti 
jew Calvinisti (protestanti) Francisi li 
chienu jesistu h Franza fis-seculi sit- 
tax u sbatax. 

HuGUENOTisH -Ugonottismu ; reli- 
gion jew setta ta Galvinisti Francisi. 

HuKE — (TIoc CloakJ; mantell ; as 
we were thus in conference^ there came 
one that seemed to be a messenqer in a 
rich huke, ( Bacon, New Àtlantis), 
wakt li conna kegħdin nitchelmu fiim- 
chien gih wiehed ragei, donnu messag- 
gier, liebes mantell sabiħ. 

HuLOH—ħotba. 

HuLOH B/.CKBD— hotbi. 

HuLOHY— bil ħotba. 

HuLK— bastiment tat-taghbija ; ba- 
stiment mercantil ; bastiment żarmat 
mill-arbli li kiegħed sorġut V^ri (għa- 
liex scartat, għax m'hux tajjeb actar 
ghas-safar) u li iservi bħala depost, 
sptar etc. bħal mahi il Hibernia hawn 
Malta; the hulksy bastimenti kodma 
żarmati mil I-arbli u li kegħdin fport 
sorġuti iservu bhala ħabs ( calzri ) ; 
hulks are prison ships etc., ( Ulckens, 
Oreat Expectations ) il hulks huma- 
bastimenti li iseirvu ta calzri. 

HuLK - toħroġ li msaren ; tHaddaf 
żakk ta annimal mil li msaren ; he can 
kill and flay a rabbit but he cannot 
hulk it, jaf joktol u jisloħ fenec iżda 
ma jafx joħroġlu msarnu u inaddaflu 
żakku. 

HuLK' tagħmel ħofra fil blat għal 
furnelli ; tħaffer il blatgħal furnelli. 

HuLKB— għarix, capanna. 

HuLKiNG— goff ; a great hulkingfd- 
U)w bniedem goff (ħaġa goffa). 

HuLKY— goff. babbu,. stupidu. 

HuLL— fosdka, koxra ta lewża jew 
gollewza etc ; bastiment bla arbli ; 
tfcsdak, tkaxxar Cpiselli etc.) ; tolkot, 
ittakkab bastimen( bil balla; hull 
down, meta il bastiment icun ghftdu il 
barra fuk il baħar fil bogħod li 1-arbIi 
biss icunu għadhom jidru ; he employed 
a boy to hull the peas^ kabbad tifel 



Digitized by 



Google 



fitti. 



-702- 



ħM 



ifesdak (ikaxzar^ il piselli ; they stiC' 
ceeded io hxM two of tlusir best ships 
with tlie cannon baUs^ rnexxielhom 
itakkba tnejn mil 1-aħjar bastimenti 
tagħħom bil balal tal canuni. 

HuLL— tħuf, tibbordia minn hawn 
għal hemm bħal ma jagħmel basti- 
ment smattat fuk il baħar meta icun 
kieghed jistenna xi għajnuna. 

HuLLABALoo— 8torbiu> ghagħa, frat- 
tariia. 
HuLLBD — mfesdak, bla ħliefa. 

HULLHDCORN ] ^f.«l^' ?®?*, ,J?'' 

TT hħhefa, lest ghat-thin; 

HuLLBDaRAINjnjJdrusulest. 

HuLLO— ohi I ; fejnu ! 

HuLLOOK— biċċa kala li iniżżlu fuk 
bastiment f xi tempesta biex itommu 
il bastiment għal colpi tal bahar. 

HuLLY — bil fosdka, ħliefa jew koxra. 

HuLLYTHBisM^ara Ilylotheism. 

HuLST — il lioUy (ħaxixa bil werak 
inigghes li taghmel bħal cuscsu jew żi- 
beġ ahmar, ticber Mnghilterra» u iżej- 
nu biha cnejjes etc. fil Milied. 

HuLSTRBD — moħbi. 

HuLYBR— ara huht. 

HuM— tgheġwe^ ; iżżantan, twerden, 
tgħanni (tcanta biċċa) minn taħt Isien; 
ghegwiġ, żanżin, twerdin ; melal and 
the neigh ofthe eteed and the muUitiules 
htim, CByron, Siege of Corinth), u iż- 
żhir taż-żwiemel u iVtgheġwiġ tan-nies 
(tal folol) ; the hum of bees, iż-żanżin 
tan-naħal (tski'innim) ; the hiim of 
the whcel etc. stuldenly ceased^ (Long- 
fellow ), it-twerdin tar-roti sichet 
minnufiħ (f dakka jew għal għarrieda^, 
he icas humming a tune aU the while^ 
chien kiegħed icanta xi ħaġa rainn 
taħt Isien ; / cried htim! and weU go 
toof (Shakespear, Ilenry IVj, jena 
ghedt : mela 1 u tajjeb, mur ucoll. 

HuM— tħamħam ; tgħejd kliemtn u 
umm meta tcun titchellem minn chel- 
ma għal I-ohra, u dana biex bħal H 
chiecu tieħu in-nifs jew tistrieħjew 
għaliez taħbat tinsa jew titħawwad 
filli tcun kiegħed tghejd; kerk ; iak- 
rika, wiri ta ħaġa b'ohra ; dahca ; 
birra kawwija» spiritusa bosta (li titia 
fir-ras malajr) ; as he spoke he often 
cried ham^ xħin cbien jitcbellem ma 



jagħmilx ħlief iħamħam ; tliat's a 
hum^ dic hrafa, ċajta; h^ drank a 
tvliole bottlc of tlie best Cheshire hum^ 
xorob flixcun mill-aħjar birra kawwija 
ta Cheshire. 

HuMAN— tal bniedem, tal bniedmin ; 
profan(m'hux sacru jew divin); bnie- 
dem ; htiman authors^ 1-auturi (chit- 
tieba) profani (chittieba tal ħwejjeġ li 
m'humiex għeżies jew sacri ) ; and 
agonies of huinan and of brute^ (Cow- 
per, Task II^ 105), u agunij (tbatijet 
cbar) tan-nies u tal bhejjem. 

HuMAN HBARTBDNBss — umanità, 
ħniena. 

HuMAN sAORiFioB— sacrificiu ta bnie- 
dem, bniedem vittima. 

HuMANATB— li għandu in-natura ta 
bniedem ; maghmul bniedem. 

HuMANB — kalbu tajba, ħanin ; of 
an exceeding courteotts and humane in» 
clinatton^ ( Spottlswood, Church of 
Scotland), ħanin u kalbu tajba ferm 
(li ma nghejdlecx). 

HuMANB SociBTY — xirca (società) 
maghrufba bl-isem ta : Royal Jlumane 
Society of London^ mibdija (magħmula) 
mit-tobba Haws, Fothergill, Cogan u 
oħrajn fis-sena 1774, għal ghajnuna 
ta dawc li icnnu sejrin jew keghdin 
jegħerku. 

HuMANELY— tal bnedmin; bil curaġġ 
collu ; bil ħniena, bit-tieba ta kalb ; 
ivc liare to bear htimane cases huma* 
nely, jehtiegilna, (hemm bżonn) li 
nsofru il gwaj tal bnedmin (li jigi fuk 
il bniedem) ta bniedmin li aħna (bil 
curagġ collu); ive mightgticss tliey relie- 
ved us htunanely (Shakespfar, Cario- 
kmus), nistgħu nghejdu illi ghenuna 
( tawna il ghajnuna taghbom ) bil 
hniena collha. 

HuMANBNBSs — ara luunanity. 

HuMANiGs— li studiu fuk il bniedem 
u natural il bniedem. 

HuMANiFY— taghmel bniedem, issir 
bniedem ; tieħu il gisem ta bniedem. 

IIuMANisM — umanità, natural il 
bniedem (jew il bniedmin); mgiba 
tajba u ħelwa (bil ħniena). 

HuMANisT— wieħed li studia (mħar- 
reġ) fli studiu tal umanità, jew fuk il 
bniedem u in-aatura tiegħo. 



Digitized by 



Google 



HUM 



- 708 - 



HUM 



ĦuHAmsTio— tal umanità (tal buie- 
dein jew tal bniedmin) m*hux tad- 
Divinità jew t' Àlla ; wieħed mill 
nmamtai'iani )eyf unitariani (setta ta 
nies li jemmnn li Sidna Gesu chien 
bniedem biss m'hux bniedem u Alla 
ncoll). 

HuMANiTABiANisM — umanitariani 
smu; religion, fehma ta setta ta nies li 
jemmnu (li igħejdu) illi Sidna Gesu 
chien bniedem biBS. 

HuMANlTiAN — ara hnmanisU 

HuMANiTT — umaniià, il bniedmin 
collha ; (natural il bniedem), hniena ; 
educazioni, tagħlim, letteratura; he is 
able to teach all humatiitj/, jista igħal- 
lem il bniedmin collba; it is a rule qf 
equity and hnmanity built upon jylaiti 
reason (KarrDWf Worka)^ hia regula 
tal ħakk u tal ħniena mwakkTa fuk ir- 
raġuni (ie-sewwa) bisB; phiUtlogy or 
polite literature or the humanities as 
they are called (Jartlo, Remarks on 
Ecclesiastical IlistoryJ^ filologia» jew 
letteratura tal mgiba tajba jew chif 
jisBejhu ucoll: humanities. 

HuMANizATioN — tagħUm tad-dmi- 
rijiet lil ( tal ) bniedem ; civilization is 
ihe humanizaiion qf man in Society^ 
(HtUhew ArnolA, Mxed Essays), ic- 
civilizzaz oni.hia it-tagħlim chif għan- 
du igib ruħu il bniedem mal bn^min 
I-oħra (fis-Boċietà). 

HuMANiZB - tħannen(taghmel ħanin) 
ittajjeb (tagħmel jew iġii^agħal li bnie- 
dem isir jew icun tajjeb ) troannas ? 
(tagħmel jew iġġaghal min isir roans). 

HuMANiZBR — min ibannen, itajjeb 
jew imannas. 

HuMANRiND— il bnedmin collha ; il 
bnedmin tad-dinja; il bniedem ; but 
hnmankind rejoices in the might of mu- 
frf/;//.i7//, (Woidworth, Excursiouy Bh\ 
VHJ^ iżda il bniedem jifraħ bil kawwa 
rsetgħa) tal bdil (tibdil). 

IIuMANLT— ta bniedem, bħala bnie- 
dem, bil ħniena jew tieba ta kalb. 

HuMATB— tidfen. 

HuMATiON— dfin ; Middlesex gave me 
deaih^ and this church my humation, 
(Paller, Worthiest Lancashirc), rHii' 
dlesex mitt u f din il cniflia sar id-dfin 
tiegħi (difnuni), 



HuMBiRD— ilTttimmmj^ bird (ara). 

HuMBLB — mans, umli, baxx ; li ma 
jippretendihiex ; fkajjar ; tmannas, 
tralckak, icceccben ; tumilja, tbaxzi ; 
eveii/ body likes him^ he is so humble^ 
culħadd ihobbu, umli wisk; / am 
from humble^ he from honotired name^ 
(Shakespear, AWswell iliat ends well), 
jena gej minn familja baxxa, hua minn 
familja għolia ; h^ was bom in an 
humble cottagej twieled f għarix fkajjar; 
the highest mountain rnay be humbled 
into valleys, (Halnewill), I-pgħla mun- 
tanja tista tibbaxxa f widien ; he finds 
himself humble now^ iesa isib ruħu umi- 
liat ( mċecchen ) ; Our Lord humbled 
himself bff cond^scending to t<ike upon 
Him iliejorm qfman, Sidna Geflu nijtel 
( umilja ruħu ) li ried jeħu gisem ta 
(isir) bniedem ; to humble one*s self, 
tumilja ruħec; ticcecchen; humble mou- 
thed, wieħed umli fi cliemu ( ħelu fil 
cliem li ighejd). 

HuMBLB BEB— xorta ta naħla cbira. 

ĦuMBLB piB— torta CpaBtizz^ mimli 
bil ( jew tal ) gewwieni jew interjuri 
taċ-cerv; to eat humUe pie^ tokġħod 
għal dac li jaghmlulec; is-sofri bl-umi- 
Ijazioni l-insulti etc.; icolloc tokgħod 
ghal dac li ma tridx. 

HumblbfioationI nmiltà, timniB, tiċ- 

HuMBLBHBDB j'chin ; from hum- 

HuMBLBNESS j blehedc to real Ma^ 
jesty ( 'Chaucer ) mil 1-actar bniedem 
umli (mil li stess umiltà) sar-Re Btess 
(sal Maestà tar-Be). 

HuMBLBR— min jumilja, jimmansa, 
iċecchen jew ibaxxi. 

HuMBLBSB— umiltà, ċocon ; them- 
selves to ground with gracious humbless 
bent^ (Spenser), huma Btess tbaxxew 
bl'Umiltà collha sa I-art. 

HuMBLiNQ — umiljar, tbaxxija, tiċ- 
chin. 

HuMBLiNOLY— bl-umiltà. 

Humblt— umilment,bl-umiltà; baxx; 
John Bartf humbly born and scarcely 
able to sign, his name^ (Maesalay, Ili' 
story of England)^ John Bart mwieled 
min-nies baxxi (umli jew żghar) u bil 
chemm jaf jicteb ismu. 

Humboldtilitb— xorta ta mineral. 

HuMBUo — ċaċcir, tlablib, daħc fil 



Digitized by 



Google 



HUM 



— 704 - 



HtM 



wiċċ ; kerk, ċajt ; ċaċċarun ; lablabi ; 
tiċċaċċra, tlablab; tgħaddi. bil cliem, 
bid-daħe jew biċ-ċajt; tidħac; tħarrak 
bi ; that*8 humbug, dan (dac) daħc fil 
wiċċ ( ċajta ) ; Pve heen humhugged, 
daħċa bia, għamlubieli, għaddewni 
biż-żmien. 

HuMBuaGBR— min jiċċaċċra, ċaċċa- 
ran, min jidbac jew igħaddi iż-żmien ; 
min ikarrak bi. 

HuMBuaoBRY - ċaċċir, daħc fil wiċċ, 
mogħdija taż-żmien bi ; kerk. 

HuMBUz — wirdiena. 

HuMDRUM— fitapida ; leħen wiehed, 
bazx,monotono; tgħaddi iż-żmien; don- 
noc Bcantat, tħares biss u ma tagħmel 
xejn ; / wa9 talking with an old hum- 
dtuvifeUoiv^ (Addison, Wliig Exami- 
ner), cont nitchellem ma wiehed stu- 
pida. 

HuMDUD EON— Btorbiu, għageb, frat- 
tarija ghal xejn ; plejtu ; J would never 
he making a humdudgeon about this^ 
( Scotf, Guy Manncnng ), katt ma 
naghmel plejtu (frattaria etc.) għal 
dan. 

HuMBCT — tbill, ixxarrab, taghmel 
niedi. 

HuMBOTAMT — Bustanza li tagħmel 
id-demm actar maħlul (actar fluidn). 

HuMBOTATR— tbill, ixxarrab, tagħ- 
mel niedi^. 

HuMEOTATioN — tixrib, bell, tixrib ta 
medicina chemm chemm (jew għal 
ftit) flilma. 

ĦuMBFY — tbill, ixxarrab, taghmel 
niedi chemm chemm bl-ilma. 

HuMBRAL— ta li spalla; the humeral 
artery^ I-arteria ta li spalla. 

HuMERAL YBiL— umeral ; it-terħa li 
icollu fuk spallejh is-sacerdot wakt li 
icoUa il pissidi f idejh ( fil barca, via- 
ticu etc.) 

HuMBRus-^il ghadma twila tan-naħ- 
ħa ta fuk tad-drigħ ta bniedem. 

HuMET— (fl-armi) faxxa li it-truf 
tagħha ma ilaħkux mal gnieb tal arma. 

HuMHUM— drapp, xokka ordinaria li 
issir (jinsġuha) fl-India. 

HuMio-*tal art, li isir mill-art jew 
mii ħamrijfa. 

HuMio AO)D — acidu umicu (li iair 
mil ħamrija ). 



HuMiouLATioN - kaghd, ( rkad etc. ) 
fl-art f għal kigha tal-art ). 

HuMiD — niedi, mghaccar, artab, 
umdu. 

HuMiDiTY 7 umdità, ndewwa, għa- 

ĦuMiDNBss ) car, rtuba, ċlamp. 

HuMiFUSB— mxerred fuk il wiċċ tal 
hamrija. 

HuMiLB — umli ; tumilja ruħec, tib- 
baxxa, tiċchien, tinżel. 

HuMiLiANT — li jumilja, iċecchen, 
iniżżel, irażżan. 

HuMiLiATE - tumilja, iċċecchon,traż- 
%an, trakkad, tbaxxi ; we should humi- 
liate and deject ourselvea in thepre$ence 
of the Lord, ( Fishttr, on Prayer)^ 
hemm bżonn (jahtiegj niċchienu u na- 
raw ixxejn tagħna kuddiem il Maestà 
tal Mulej tagħna. 

HuMiLiATioN — umiljazioni, rażna, 
1-iċchin; hii humiliation docs exalt him^ 
1-umiIiazioni tiegħu li tgħollih. 

HuMiLiTY— umiltà, ċocon ; ħniena, 
kalb tajba ; j^lant in tyranta mihl humi- 
lityy (Shakespear, f^ue^s lahour loat), 
nisslu ħniena fit-tiranni; (fit-tiranni 
nisslu kalb tajba u ħanina). 

HuMiN^ħamrija tal pianti; 'il-lewn 
iswed tal carbon u I-ossigenu li icun 
hemm (jinsabj fil ħamrija. 

HuMiTB-isem ta mineral. 

HuMMBL — tidres jew tnaddaf ix- 
xgħir missifja jew ħliefà li icollu ; bla 
krun ; ihe hummel cow Ifind he$t for 
ploughing^ il bakra ta bla krun insib 
1-aħiar għal ħrit. 

HuMMELLER — macna ghat-tnaddif 
tax-xgħir mil ħliefa jew is-sifja. 

HuMMBLLiNa— tnaddif tax-xgħir etc. 
missifja. 

HuMMER — min iż.anżan bħal naħ- 
la etc; dac li japplaudixxi f 'teatru etc. 

HuMMiNO — li iżanżan ; li jagħmel 
dawc il ħsejjes bħal ilma gieri ; li 
jistordi, li jitla fir-ras, kawwi ; / love 
to see ihe humming bces gathering ho- 
ncy, nieħa gost nara dac in-naħal 
i/anżan jiġbor il għasel ; hnmming 
rivers by his cahin ci*ecping,{Y\eicl\^r\ 
dawc ix-xmajjar bil ħsejjes tal ilma 
taghhom nieżlin minn ma gemb (dwar) 
il għarix tiegħu ; the humming ale he 
di'ink ihat is making him speak^ il birra 



Digitized by 



Google 



HUM 



- 706 - 



HUN 



kawwija (li spirta tal birra) li xorob 
kiegħed iġagħla jitchellem. 

HuMMiNG BiRD—l-iżgħar għasfur li 
hawn, bil tnunkar twil» ġwienaħ twal, 
bir-rix ta lewnijiet ebiħ wiek, niBejjaħ 
hecc mil-Iehen 11 jagħmel donna żan- 
żin ; jinsab fl-artijiet tal America 
tlsfel (minn Lima għal Terra dcl 
Ftiego). 

HuMMiNO Top— tagraga ta billejl. 

HuMMĠOK — għolia 'Agħira; munzell 
trab; borġ ħamrija etc ; art għammiela 
fejn jicbra is-eiġar cbar li jata 1-injam 
fl-Americà ; we discovered an elevated 
land to ihe south of this. It first appear- 
ed in detached hummocks, O^ook^ Se- 
cond Voyagcj Book IJJ^ Ch. /K), rajna 
(Irnaħna) art għolia l-isfel minn din : 
I-ewwel ma debret għoljet għoljet 
żgħar għalibom. 

HuMMOCKBD - bil għoljet żghar. 

IIuMMocKY — mimli għoliet ^.għar. 

HuMMUM— post (loc jew banja) għal 
ħruġ tal għarak. 

HuMORAL—tal umuri. 

HuMoiuLisM ^ umuralismu; il fehma 
ta zi uħud mit-tobba li għandhom illi 
il mardijiet jitnisslu risiru jew jiġu) 
mil I-umuri. 

HuMORALisT— wiehed li jokgħod għal 
Humoralism (ara). 

HuMORiFio— tal umuri. 

HuMORiBBfc— ċajt, żufBet, buli tajjeb, 
daħo. 

UuMORisT— ara humourist 

HuMORiBTio— tal humovrist Cara). 

HuMORizE - tokghod għaċ-ċajt, żuf- 
fiet etc. ta dac li icun. 

HuMORLBss — li ma jiċċajtax, żorr. 

HuMOROus-^ċajtier, daħħàc, żuffiet- 
tuB, colla żuffiet etc, li jaf jiċċajta: 
capriċċuB, sfiċċuSy bisbeticu, li ibati bil 
burijiet ; li jaħseb ta humoralist (araj ; 
niedi, umdu, tristi ta kalb sewda ; a 
vain giddy shallow humorous yotith 
(Sbakespear, IJenry F), ġuvnott fie- 
ragħ, ibleh, bla sens, u bulus ; he had 
topassthe humorous nighthid among 
tlie trees^ chellu igħaddi il-lejl niedi 
(tan-nida) mistoħbi kalb is-siġar ; tliat 
was a humorous sigh^ dic chienet tne- 
hida trista (ta wieħed kalbu sewda) ; 
tluitfirst story I think is v\ore humorouSf 



dic 1-ewweI fitoria jidhirli li actar ħel- 
wa (iddahkec actar). 

HulflORouBLY — bil buli, bli sfiċċa, bli 
stramberiji; bit-^^uffiet, biċ-ċajt; bid- 
daħc. 

HuM0U8*-Ii jinsab fil ħamrija; li 
jigi jew isir mil ħamrija. 

HuMoua AoiD— acidu li jinsab (icun) 
fil ħamrija, li jerdgħu il pianti mil 
ħamrija. 

HuMP—ħodba; / found upon his 
near approach that it was only a natU' 
ral /mmp,(AddlBOO, Spectator^No, 66S\ 
meta korob lejja sewwa rajt (ndunajt) 
li cbienet ħotba li chellu fuk dahru. 

HuMP-BAOK — ħotbi. 

.HuMPBAOKBD— ħotbi; bil ħotba. 

HuMPBAOKBD WĦALB8— xorta ta ba- 
liena li fiz-Zoologia hi magħrufha 
bl-isem ta Megaptera. 

HuMPBD— bil hotba. 

IIUMPBD-DAOK — ħotbl. 

HuMPH— um! melat ^e! dalwaktt 

HuMSTRUM— strument tad-dakk,bħal 
biambd ; dakk chif gi^ gi6. 

HuMULiN — f fil chimica) dac il morr 
li fih il hops jew il werak li minnu 
jagħmlu il birra. 

HuMULus— xorta ta pianta li tix- 
xeblec. 

HuMus— trab, ħamrija grassa tajba 
għal gianti ; I-acidi li icun hemm fil 
ħamrija. 

HuNOH— ħotba ; biċċa cbura, genba 
tal ħobż ; dakka jew mbuttatura bil 
ponn jew bil mincheb; tgħawweġ, 
thatteb ; tati dakka iew timbotta bil 
ponn jew bil mincheb; then JacVs 
friends began to hunch and push one 
anotlier^ (Arbotbnof, History ofJohn 
BuU ), imbagħd ħbieb Jack bdew jatu 
bil mincheb u jimbuttaw lill xulxin. 

HuNOH DAOK — ħotba ; hotbi ; tJie 
hunchbacked dwarf wlio urged forward 
the fiery onset on France, ( Hieaalay, 
Ilistory of England)^ in'TiBXia ( ir-ra- 
gel kasir ) ħotbi li mexxa il kuddiem 
it-tixwixa kalila contra Franza. 

HuNCHBD— hotbi, bil ħotba. 

HuNDRBD— mia; mitt ; 1(X): C; hun' 
dred, taksima ta Contea I-Inghilterra 
li fiha mitt familja ; a long hundred 
jew great hundred^ mia u gboKrin(120). 



89 



Digitized by 



Google 



HUN 



— 706 — 



HtJN 



HUNDRBD DAY8 — ^ ( fll Storia ) IŻ- 

żmien colla, mill 20 ta Marza 1815 ; 
dac inbar ii Napaliun I daħal f Parigi 
wara li cbien ħarab mil gżira ta Elba, 
8ad-29 ta Ġunja ta li stess sena, dac 
inhar li telak minn Parigi biex ma 
jidħolx jżied. 

HuNDRBD FOLD --għal mitt darba. 

HuNDRBD LBG8— centapiedi (duda). 

HuNDRBD PBNNY— taxxa H dari is- 
sindcu tal hundred ( cap tal contea 
fl-Inghilterra li chien icun fiha mitt 
familja) chien jiġbor min-nies tal con- 
tea tiegħu. 

ĦuNDRBDWBIGHT — piS Inglis H fib 

lI2iMibbra; hundred weight is writ- 
ten ai«o "cwt"; floc hundred iveight nict- 
bu ucoll ctvt ; a long hundred weight is 
18G Ibs , long hundred weight (civt), fih 
180 libbra. 

HuNDRBDBR— wieħed li icun jokgħod 
fil (tal) contea tal hundred (ara) ; is- 
sindcu ta contea tal Inghilterra li fiha 
mitt familja. 

HuNDRBDTH— il mitt wieħed; it waa 
the hundredth one on the list^ chien il 
mitt wiehed ( già wara disgħa u dis- 
għin) fil-Hsta. 

HuNa-(temp passat u particip pas- 
sat tal verb IJang) ; dendel ; mdendel. 

HuNO BBBF— laħam immellaħ. 

HuNGARiAN — Ungaris, wieħed mil 
1-Ungaria; Isien Ungaris. 

HuNGARiAN LBATHBR— gild abjad tal 
Ungaria. 

HuNGARY— Ungaria. 

HuNGARY WATBR — lavanda (fwieha) 
li issir mil fjuri ta ħxejjex ifuħu jew 
aromatici, hecc msejha ghaliex saret 
(għamlnha) 1-ewwel darba għar-Begi- 
na tal Ungaria. 

HuNGBR— ġngh, ghaksy nukkas ta 
ichel ; għatx cbir, leblieba ; icolloc il, 
jew tcun bil, ġugħ ; tħalli bil ġugħ ; 
icolloc għatx jew leblieba cbira gnal xi 
ħaġa; icun lagħbec nieżel għal xi haġa; 
pinched with hunger^ magħfus ( ma- 
krus ) bil ġugħ ; hunger is the best 
sauce, il ġugħ iġaghlec tiecol collox ; 
do8t thou 80 hungerfor my empty chair t 
( Shakespear, 'Henry VI ), hecc inti 
mlebleb għal ( mixtiek biex tieħu ) il 
post tiegħi ?, he Im a hunger for 



riclies għandu leblieba cbira ( chilba 
cbira) għal għana (flus u gid); and 
hunger catne into all Egypt and Canaan, 
( l^cliffe) u waka għaks cbir fuk 
1-Egittu collu u fl-art ta Canaan. 

ĦuNGBRBD—bil ġugħ, miġwieħ. 

HungbRbr— minjixtiek ferm, min 
icollu leblieba. 

HuNGBRLY— magħlub bll ġugħ, ba- 
tut, magħcus ; bafif, niexef, magħlub; 
his beard grew thin and hungerly^ il- 
leħja tiegħu ħfiefet u għoksot,(8h4kei»- 
pea-, Tuming of the Shrew ). 

HuNGRiLY— bil ġugħ, bl-aptit; when 
on harsh acorns hungrily theyfed, meta 
chielu b'aptit cbir il ġandar jebes. 

HuNGRY— bil ġngħ, miġwieħ; magħ- 
lub ;* niexef ; mlebleb, li għandu għatx 
cbir għal xi ħaġa ; fkir, m'hux għam- 
miel, ħawli ; / am hungry^ għandi il 
ġugħ; he is deadly hungry^ kiegħed imut 
bil ġugħ; hungry dogs will eat dirty 
pudding^ il ġugħ iġagħlec tiecol coUox 
(minhu bil ġugħ jecolcollox); ahungry 
stomacht stoncu vojt ( biddebulissza ) ; 
Cassius has a lean and hungry looi^ 
( 8hiike8pear, «/aZt)/d Caesar ), Cassia 
għandu wiċċu magħlub u ta wieħed 
miġwieh ; in some grounds springs are 
fouml at thefirst and second spit^ and 
some times hwer in a hungj-y gravel, 
fxi artijiet in-nixxigħat tal ilma issi- 
bhom fl-ewwel jew it-tieni wiċċ u xi 
drabi I-isfel ficċagħk (żrar) ħawli ; 
he was hungry for the morn^ (Heats, 
Endymion ) chellu mitt sena ( chien 
mlebleb ) biex jasal fil għodu. 

HuNK— genba, hotba, biċċa cbira. 

HuNKBR— tibbaxxa (tinżel bil pis ta 
gismec fuk il pxiexen ta sakajc) ; fli 
Stati Uniti (America) wiehed tal par- 
tit (tal pulitca) Cunservativ Democra- 
ticu. 

HuNKBRisH — opposizioni (f'cunsill 
jew parlament). 

HuNKBRS-il COXOX. 

HuNKS — xħiħ, bniedem idu magħ- 
luka, għadma, rkik fil ħlas 

HuNT— caċċa, sajd, caċċatur; tmur 
il caċċa, tistad ; iddur, tfittex annimali 
etc, f art. bosc etc. biex takbadhom ; 
tmur wara (icolloc ħsiebec biss f haġa); 
he after glory huntcd (Sbiikespeari 



Digitized by 



Google 



MtJN 



- 70* - 



Hy^ 



Two Gentlemen of Verona), wara il 
gloria (unuri etc.) gera ; it ivas a great 
reliefto every viember ofthe hu7ity chien 
ta għajnuna cbira ghall cuU wieħed 
mill caċċaturi. 

Hunt's up - dakk bil karn etc. ghal 
kawmien tal caċċaturi fil ghodu cmieni, 
sinjal għal kawmien fil għodu. 

UuNT oouNTER - chclb tal caċċa li ma 
jiswiex, m*hux tajjeb; tmur, timxi ghar- 
riħa tal annimal (timxi mil mogħdija 
li minnha icun għadda annimaU. 

HuNT-TnBQowK-ERRAND — kadja, ċaj- 
ta jew daħca bhal dawc li nusaw nagħ* 
mlu fl-1 ta April. 

UuNTER — caċċatur, sajjied ; żiemel 
tal caċċa, cheib tal caċċa ; arloġġ tal 
but, sapunetta, magħluk (tal caxxa); 
isem ta ghasfur (bħal cuckoo) li jinsab 
fil Ġamajca; a fortune hunter, min 
jiġri wara il fortuna (min jaħdem dej- 
jem jiġri wara xortih). 

HuNTBR TRAiN— salt jew cumpanja 
caċċaturi flimchien. 

HuNTEREss — caċċatura; mara li 
tmur għal caċċa. 

HuNTBRiTB — isem ta mineral. 

IIuNTiNo— tal cacċa, għal caċċa ; il 
caċċaf caċċa ; his love and ihvotion to 
houmh and hunting^ li mħabba u '1 
gibda li għandu għal caċċa ; huntingj 
(fid-dakk tal kniepel) ngħejdu aħna 
bħal rebecchin (meta il kniepel jindak- 
ku wara xulxin I-ewwel bit-ioccbi jin- 
ż u bil mod il mod u mghaġġlin u 
imbagħad jerġgħu jitilghu ucoll. 

UuNTiNO Box— dura, loc għal caċ* 
ċaturi fejn jokgħodu żmien il passa. 

UuNTiNO-coAT-Iibsa tal caċca (sa- 
frania lewn it-tafal etc. 

HuNTiNQ ooo—sinna żejda frota ta 
macna. 

HuNTiNo noRN— karn (tromba^ tal 
caċċaturi. 

UuNTRBSs— caċċatura, mara li tmur 
ghal caċċa. 

HuNTSMAN— caċċatur. 

HuNTsiiANSHip— pratca fil caċċa ; il 
■ ħila» mira etc. ta caċċatur. 

HuR— tħarħar; taghmel leħen bħal 
meta tgħejd iMittra R. 

HuRA — isem ta ħaxixa bħal ten- 
w gbud. 



HuRAULiTB — isem ta mineral cri- 
stalizzat. 

HuRDBN — ( drapp ) magħmul mil 
ħjut tal kanneb ħoxnin (mil kanneb 
ordinariu) ; drapp tal għażel ordinariu 
(oħxon). 

HuRDLE —xatba tà għalka ; rixtellu 
magħmul jew maħdum bħal kfief tal 
virghi ; bħal carretta li dari chienu 
jeħdu fukha I-icoundannati għal mewt 
mil ħabs għal forca ; tagħlak b'xatba ; 
iddawwar b'rixtellu. 

HuRDLB H^usE— għarix, dar magħ- 
mula biz-zcuc tal virghi etc. minsugin 
bħal tal kfief; dar li cbienu jibnu 
Tantichi ; it » still the old town of hur- 
dle houses and whitewash, ( Brewer, 
English Studies) għadha li stess belt 
antica bid-djar (għarajjex) tal virghi a 
mbajjdin. 

HuRDLB RAOB— tiġrija (taż-żwiemel 
jew tan-nies) li iridu igħaddu jew 
jakbżu minn fuk xtiebi jew rixtelli. 

HuRDS— il fdal tal kanneb. 

UuRDT GURDY— isem (xorta) ta stru- 
ment tad-dakk bil cordi^ antic. 

UuRKARU— (bl-Indian) tifel kaddej. 

HuRL — tixbet» tvenven, twaddab, 
ixxewlaħ ; xeħta, tvenvina» twaddiba, 
xewliha; rewwixta, rvell, xewwiexa ; to 
hurl a dart^ tixħet (tvenven^ vleġġa ; 
he hurled them both on the floor ; xew- 
lahhom ( xeħethom ) it-tnejn fl-art ; 
he hurled himself into inevitable run^ 
spiċċa ghal collox (inxtehet f tiġrif li 
issa ma jistax isalva jew johroġ min* 
nu); after this hurl tlie king wasfain 
t4)jflee (Mirrourfor Magistrates)^ wara 
din ir-rewwixta ir-Be tħajjar (tatu kal- 
buj jaħrab. 

HuRL BAT — stanga» għuda bħal 
mazza (għal ġlied) li idawwruha meta 
jiġu biex jatu id-dakka biha. 

HuRLBR — min jixħet, ivenven, 
iwaddab jew ixewlah ; min iġorr (gebel 
etc.) bil carretta tal idejn. 

IIuRLEY HousB — dar kadima, dar li 
għanda bżonn ta tiswia sewwa ; dar 
mħarrbta. 

UuRLiB HAOKBT— tavlabiexjiżżerżku 
fukha f nizla (ta muntanja) ; carrozza 
kadima.' 

HuRLiNa«-tfiħ, xħit, tvenvi;P9 txew* 



Digitized by 



Google 



fitll 



-fds- 



hCS 



liħ ; xewwiexa, rewwixta ; itsem f xorta) 
ta logħba bil ballun. 

HuRLMBNT— xewwiexa, rewwixta. 

HuBLWiND - ara whirlwind. . 

HuRLY IstorbiQ, frattarija, 

HuBLT-BUKLY / rvell, rewwixta ; 
tagħmel rewwixtà, tkajjem frattarija. 

HuBBAH — urrà ! evviva ! tgħajjat 
urri I jew evviva l tilka bil għajjàt ta 
urrà jew ewiva I 

HuBBiOANB — uragan, riefnu, ciclun. 

HuRBiOANB-DBGK -* il pont ta fuk 
nett għall captan jew il fizzial tal 
għassa (ta abbord ta bastiment) biss. 

HuRBiBD— mgħaggel, ta isaisaH ta 
malajr; that was a hurried meeting^ 
dic chienet lakgħa (ta malajr jew ta 
isa isa). 

HuBBiBDLY— bill għaġġla. 

HuBBiBDNBBs — ghaġġla. 

HuBBiBB— min igħaġġel, għagġiel; 
min jiġbed vagun mgħobbi bil faħam 
tal haġra fminiera. 

HuBBY — għaġġla, fixla, ħabla ; 
tgħaġġel, tifxel ; to do things in a hurry, 
tagħmel ħwejjeġ bil għaġġla ; whi/ 
. are you in suċh a hur^y f għaliex din il 
għaġġla coUha ? ( għaliex inti hocc 
mgħaġġel?) In the hurry 1 left my 
moneyhehind ^e, bil fixcla ħallejt il 
fluB warajja; thence hurried back to 
fire (Hiltonj, minn hemm raġa mar 
bil giri (mgħaġġel) għan-nar. 

HuBBY BouBBY—fixla, ħabla. 

HuBBYiNOLY— bil ghaġġla 

HuBBT — boBC, mahtab ; (A-armi) 
Biġar fuk xi għolia etc. 

HuBT— ħBara, hkir, deħi, dammaġġ; 
ugigh; gerba,ferita ; weġgħan, mahkur, 
migiugħ ; taghmel il hBara, dammaġġ 
jew id-deni; twaġġa, taħkar, tiġraħ; 
tlio^ dost me yet hnt little hnrt CShiike- 
spetr, Tempest)^ inti għad ma ghamil- 
tlix ħlief ftit hsara (jew dammaġġ) ; 
/t€ received seven hurts in the body 
(8bake8petr,Caru>knt/« \ kala(chellu) 
Beba feriti (gerħat) fgismu; he was 
more hurt by this instilt^ actar chien 
weġgħan (waġġa jew ħass) dana I-in- 
Bult ; that won't hurt yoii^ liave it^ ħudu, 
dac ma jagbmillecx ħsara ; / don't 
want to hurt yoar Jeelings^mdà irridx in- 
weġġaghlecb kalbec; you Ime done 



him a areat deal oj hurt. għamiltla 
ħafna ħsara; what hurt is there in 
that / x'deni hemm f dac ! you are more 
a/raid than hurt^ inti actar bżajt (ħadt 
katgħa), inchella waġġajt; hurt^ tebgħa 
jew dawra tonda caħla li icun hemm 
f xi armi tal cuniomijet etc. 

HuRTBR— min jagħmel il ħsarajew 
id-deni ; / ehall not be a hurter if no 
helper, jecc ma nghejnx ankas ma 
naghmel ħsara. 

HuRTBR— rpar ta li njam f xifer ta 
fortizza biex jilka għar-roti' tal carru 
tal canun li ma jagħmlux ħsara fil pa- 
rapett ; biċċa ħadida etc. ghaB-Banħa 
tal fuB ta carrettun. 

HuRTFUL — li iwaġġagh, jaħkar, li 
jagħmel il ħBara jew id-deni ; ħażin. 

HuRTFULNBBB — ħsara, (leni, dam- 
mafeġ. 

HuBTLB — titfa, tixħet, twaddab, 
tahbat ma; tinxtehet fuk; tagħmel 
dawc il ħBejjes ta ħafna armi (twa- 
vel etc.) meta jaħbtu ma xulxin ; id- 
dur, iddawwar ; his club he began to 
hurtle high^ (Spenser), il mazza tie- 
ghu hu beda idawwar fil gholi ; iron 
arrows hurtle in th^. darkened air, 
(Oraj', Fatal SistersJ^ vlegeġ tal ħa- 
di^ bdew jinstemgħu jabbtu ma xulxin 
barra, fid-dlam; the noise of battle 
hurtled in the air, (Sh^k^Hf eàr,Juliou8 
Cwsar), il ħaejjeB tax-xwabel tat-tka- 
bida bdew jistemghu jaħbtu ma xul- 
xin, fl-aria. 

HuRTLESB— li ma jagħmilx deni jew 
ħsara; innocenti ; kawwi eħiħ ; m'hux 
mwaġġagħ ; he succeeded to escape 
hurtless, rnexxielu jebles kawwi sħiħ. 

HuRTY (flarmi) — mimli jew collu 
dwawar (tbajja tondi) cohol etc. 

HusBAND— ragei miżżewweġ; econo- 
mu, bidwi, ħaddiem ir-raba; żewġ; 
iggewweż, tfaddal, tagħmel economia; 
iżżewweġ mara(tatiha ir-ragel);tahdem 
I-art;8/4e is in mourningfor her hushand, 
viBtuBa għal żewġha (gnar-ragel tagħ- 
j ha)« he i» a husband, f know, dac eco- 
nomu tassew (bniedem li jaghmel eco- 
nomija ) tasBew, nafu tajjeb jena ; 
bare land, manured, hmhanded, and 
tiUed with exceUent endeavour, Sbake- 
speari Henry IVj^ art mdemmlft 



Digitized by 



Google 



m 



- wo - 



■tit* 



maħdama u iccoltivata bl-actar ħrara 
cbira; being sofaihered and so hmband- 
ed, (Shakespear, Julim desar), billi 
isBa għandba il missierha u il żewġha. 

HusBAND FiBLD — għalka maħdama 
(raba mahdum). 

ĦuBBANDLESS - bla ragel, armla. 

HusBANDLY - bl-ecoDomia. 

HusBANDMAN- bidwi; ilcap, ir-ragel 
tad-dar. 

HusBANDRT— biedia, economia jew 
iżżamma (nefka ctc.) tad-dar ; the wo- 
man have all tħe doing in home keeping 
and hmbandry^ (Qoldynp, Jmtine)^ 
in-nisa ghandhom il ħsieb tal maniġġ 
u in-nefka etc collha tad-dar ; ice had^ 
with much husbatidry, collected a great 
treasure^ (OUiendon), aħna» b'econo- 
mia obira, ġbarna tesor cbir ; we are 
in wantofa good book on husbandrgj 
għandna bżonn ta ctieb tajjeb fak il 
biedja, (ix-xogħol tar-raba). 

HuBH— schiet, hedu; issicchet, thed- 
di; tipplaca; iscotl bastal; everything 
was as hmh as death, colloz chien sie- 
chet sicta tal mewt; and hmh my 
deepest grief of all, (TennyAon, In me- 
moriam)^ u jipplaca (iheddi) 1-acbar 
ugigh takalb li għandi; everything was 
huslied up^ collox żammew fis-schiet ; 
hiish ! the bugle is sounding^ iscot, ba- 
sta, it-tromba kegħda iddokk. 

HusHABY— issicchety tħannen it-tfal 
żgħar biex jorkdu. 

HuBH MONBY- fluBli jintgħataw biez 
tixtri jew tgħalak halk xi ħadd. 

HuBHioN— is-siek tal calzetta jew 
peduna (il calzetta jew peduna minn 
għair it-tromba); cuxxinett» mħadda. 

HusK— fosdka, koxra, ħliefa; sche- 
letru, tfesdak, tkaxxar, tnaddaf mil 
ħliefa ; leaving them but the husks of 
men^ (8hiike8pear, Ilcnrg Vj^ ma 
ħalliehomx ħlief scheletru ta bnodmin; 
the maize has to be hmked yet^ il kam- 
ħirrum għad iridu ineħħuiu il ħliefa 
(ifesdkuh). 

HusKBD — bil ħliefa; imkaxxar; 
mfesdak. 

HusHBR— min ifesdak, ikaxxar jew 
inehhi il ħliefa la xi żrieragħ, le- 
gumi etc. 

HuBKUiY— b*leħen mahnuk. 



HusKiNBss— ħanka. 

HusKiNG—tfesdik, tneħħia tal koxra 
jew tal ħliefa. 

HusKY — collu koxra jew hliefa; 
maħnuk ; / notice he is growing husky^ 
kieghed nara li kiegħed jinħanak. 

HuBO—isem ta ħuta li tinsab wisk 
fix-xmajjar li jitfghu 1-ilma tagħhom 
fil Bahar l-Iswed u fil Baħar Caspiu. 

Hu68AR— UBsara, suldat. 

HussiF— caxxa tax-xogħol tal ħjata 
ta mara ; caxxetta li icun fiha il ħajt» 
ħolka, mkass etc 

HusBiTB~Us8ita» wieħed minn tas- 
setta ta (religion fundata minn) John 
IIuss tal Belt ta Praga. 

HussY— (f loc homewife) il mara tad- 
dar, il cap tad dar ; mara tal |[abra» 
economica ; gewwieża ; tfajla, (xbejba) 
fuk rubha ; li ma tiswa għal xejn; 
'caxxa tax-xogħol chan-nisa (fejn 
iżommu l-aflarijet tal njata, hajt, ruc- 
chelli, labàr, ħolka etc.) 

HuBT— cwiet, 8chiet. 

HuBTiNO ~ lakgha, cunsill ; hustings 
mwejjed Cmejda) li minn fuka jitchel- 
Imu dawc li jagħmlu xi meeting fi 
żmien l-elezioni (jew il għażla tal Cun- 
siljeri^ 

HusTLB— tahbat ma, timbotta ; tħal- 
lat ma xulxin, taghmel tahlita sħiħa ; 
tiffolla, tirrocca ma. ... 

HuT— għorna, għarix ; ic-cipp jew il 
biċċa ta wara ta azzarin jew xcubetta ; 
capanni (cmamar tal injam etc.) għas- 
suldati meta joħorġu mil quartier ; 
tkiegħed /^tirtira) is-suldati fil capanni; 
tgħammar (tmur tokgħod) f għarix 
jew f ghorna. 

HuTCH — caxxa, bejta tal fniec ; 
lembi tal għuda ; vasca, conca fejn 
jaħslu it-trab tal metalli ; tistiva, tki- 
għed jew tarfa fcaxxa ; tnaddaf (tnak- 
ki jew iBsafli il metalli mit-trab li 
icollhom maghhom meta jinkatgħu 
mil minieri. 

HuTOHiNO— it-tisfija (ħasil jcw tnad- 
dif tal metalli mit-trab u it-tahlit je- 
ħor li icollhom magħhom meta icunu 
fil minieri. 

HuTTBD— mkigħed (rtirat) fil għa- 
rix jew f ghorna. 

HuTXONUN— tat-tftgħlimjew ilfeh* 



Digitized by 



Google 



flM 



— 710 — 



HYf) 



iAeLiek Dr. Ilutton; tagħlim lijuri li 
I-art jew id-dinja li fukha nghammru 
hia maghmula (chienet) min-nar. 

Hux — tistad bil lenez (bhas-sajd 
taċcern etc.) 

Huzz — tagħmel ħoss jew ħflejjes 
bħalma jagħmel ir-rih fċumnija; iż- 
ianżan, tvenven: i/'</ie^re then burns 
in the chimney jmle is doing this huzziJip 
noisef in-nar li hemm iħaġġbġ fiċ- 
ċumnija kiegħed jagħmel dawn il 
hsejjes. 

HuzzA — urri ! ewiva ! għajta ta 
urri jew evviva ; tghajjat urri jew ei> 
viva ! ; huzza/ my boys^ huzza! urre, 
uliedi (I-aħwa) urre I ; tliree loud huz- 
zas were raisedy (Hacaalay, History of 
EnglandJ^ ghajtu tliet ghajtiet evviva!; 
the mobhuzzaSt away they ^rud(/e,(Cow- 
per, Ilorace^ Satirea)^ il poplu ighajjat 
evviva u urrà u huma jimxu (jitilku 
jewjerħnla). 

Hyacint I giacintu, fjur jew ħaġra 

Hyàointh) preziusa. 

Hyàointh pbst— lupa (marda) tal 
fjurigiacinti (issir billi jitrabba bħal 
ħafna fakkiegħ żgħir abjad li jidher 
bħal moffa u jicber bhal ħżieża u jib- 
ka sa chemm jinżel sal basla tal pian- 
ta u tmut. 

Hyaointhine — bħal giacint ; innuc- 
clat. 

Hyaointhus— giacint. 

Hyads— cwiecheb (ghankud ta se- 
bgħa) li meta chienu jidru telgħin 
max*xemz il Qrieghi u ir-Rumani 
chienu jistennew li tagħmel ix-xita. 

Hy^na -- jena (xorta ta annimal 
salvaġġ li jgħejx bl-ichel tal-Iaħam 
jew carnivoru). 

Hyalinb — iż-żlieġa jew il wiċċ ilekk 
tal baħar. 

Hyalitb— xorta ta mineral ilekk 
bħal ħgieġ. 

Hyalograph - strument (biċċa ghod- 
da) biex tħożż (tiddisinja) disinn fuk 
* carta trasparenti, minn fuk disinn 
jeħor. 

Hyalooraphy— is-sengha tal chitba 
jew incisioni fuk il ħgieġ. 

Hyaloid— li ilekk u trasparenti bħal 
ħgieġ. 

Hyaloid MBMBRANB-'rita fil għajn, 



(rita li fiha hia magħluka il balla tal 
ghajnj, barra, biss, minn kuddiem. 

H yalotypb — positiva,fotografia (tar- 
ritratti) fuk il ħgieġ. 

ilYBBRNATB— ara Hibernate. 

Hybbrnia - post (loc etc ) fejn wie- 
ħed jirtira fix-xitwa. 

Hybodont — li ghandu is snien (bis- 
snien) mħattbin jew gejjin bil ħotba. 

Hybrid -ibridu, pianta etc. mnissla 
minn żewġ razez ; pastard ; mnissel 
minn zewġ razez. 

Hybridizb— tnissel minn zewġ ra- 
zez, tippastardia. 

Hybridizbr— min jippastardia jew 
inissel (pianti jew annimali) minn 
żew£[ razez. 

Hybridous — pastard, mnissel minn 
zewġ razez differenti. 

Hydarthrus— nefha fuk il għekiesi. 

Hydatid— tumuri, bżiezakjew nfa- 
fet li jitrabbew fil gisem (fwiet, moħħ) 
ta dawc li icollom \à-duda jew il ver- 
me solitariu. dud rkiek li jitrabba fil 
gewwieni, interjuri tal annimali u fir- 
rjus in-nagħġ. 

Hydatoid — li donnu ilma ; ir-rita 
li fiha iżżomm il liquidu collu tal 
għajn (jew tal għajnejn). 

Hydra— mostru bhal serp cbir b'ħaf- 
na rjus jew b*ħafna sriep oħra hergin 
minnu ; lifgha tal ilma [ tal baħar ) ; 
karnita cbira. 

Hydraubadbd — li għandu hafna 
rjus ; ħaġa li ma tistax tekrida malajr 
għaliex bħal hydra li malli taktghela 
rasha tarġa titla oħra minnufiħ. 

Hydra taintbd— velenus ; tal mewt 
li joktol (ghaliex mċappas bil marrara 
tal hidra) ; tlie hydra tainted dart^ 
(Oowper, Deathofthe l^ce Chancelbn')^ 
il vleġġa velenusa ( li fejn tolkot tok- 
tol ) 

Hydràcenid^ — xorta ta dud li jgħix 
fl-ilma. 

HYDRAoiDS—acidu li fih il gas idro- 
genu. 

Hydraform — li għandu forma 
(ghamla) ta hydra jew karnita cbira. 

Hydragooub — purgant kawwi li 
inaddaf li msaren mill ilma (liquidu 
etc) li icun fihom. 

Hydrjemia - anemia. 



Digitized by 



Google 



HYD 



- 711 - 



HYD 



HTDħAL— xorta ta pianfi tal itma. 

HTDBÀNaBA— pianta, 1-ortensia. 

Uydbant — cannol (vit) għal ilma, 
pomp (tal ilma). 

Ħtdbargybate — tal mercuriu jew 
1-argentu vivu. 

HYDBABaYBUM— il mercuriu jew ar- 
gentu vivu. 

HYDBATB—Bustanza chimica li icun 
fiha lilma mhallat magħha. 

Hydbation - tixrib jew sappip fl-il- 
ma. 

Hydbaulio - idraulicu, tal ilma 

Hydbaulio blook -il caxxun tal ba- 
cin li jaħdem bl-ilma. 

Hydbaulio bbush— xcupilia xcupa 
jew broxc li jaħdem blilma (li jogħroc 
u nie:^.el dejjem 1-ilma miegħu). 

Hydbaulic CBANB— grua (macina li 
taħdem bl-ilma). 

Hydbaulio indioatob— arloġġ ( wer- 
rej jew registru) li juri jew jimmarca 
}\ pressioni tal ilma. 

Hydbaulio limb — xorta ta gir li 
jibbies meta icun fl-ilma. 

Hydbaulio main— tubu cbir ( ohxon 
tal ħadid fundut) li jilka fih tubi ohra 
fmacna tal gas u minn dana it-tubu u 
tubr igħaddi il gas biex jissaffa mil 
ammonia etc. li icollu mieghu kabel 
ma igħaddi ghat-tubi 1-oħra a icun 
tajjeb għax-xgħil • 

Hydbaulio PBB88 — prossa li taħdem 
bl-ilma. 

Hydbaulical— tal ilma. 

Hydbaulicon— orgni li idokk(b*ma- 
cna li tahdem) bl-ilma. 

Hydbauligb — li studiu, ix-xienza tal 
macni etc. li jaħdmu bl-ilma jew tal 
forza etc. li għandu l-ilma. 

Hydbiad— mo8tru tal ilma ( tal ba- 
bar ) 

Hydbodynamio— hidrodinamicu; tal 
forza (tal pressioni) tal ilma. 

Hydbooen— idrogenu Cgas) ; water 
comisis of two parts qf hydrogen and 
one part of oxygen and is expressed as 
//,0; 1-iima hu magħmul minn zewġ 
parti idrogenu u parti waħda ossigenu 
u narauh ( fil chimica ) maħżuA hecc: 
H,0. 



Hydboobnous— li fih il gas idroġena; 
jew tal gas idrbgenu. ^ 

Hydboonosy— descrizioni, storia, tal 
ilmijiet collha tad-dinja. 

Htdboobaphbb — min iħo^.ż pianti 
jew mappi tal bahar (li jaru il baħar 
fuk il globa). 

Hydboobaphy —ħażż ta mappi jew 
pianti ta ibħra, laghi (għadajjar etc); 
ix-xienza tal kiaien tal cobor etc. tal 
baħar, laghi etc. 

g"»3c.. }"*'«"*«'<"•)• 

Hydrolooist— wieħed mħarreġ (li 
studia) il hydrology (ara). 

Hydbolooy — idrologia ; li studiu 
jew ix-xienza li titchellem fuk il pro- 
prietà collha tal ilma, u chif inhu 
mkassam 1-ilma fuk il globu. 

Hydbomanoy— divinazioni, nzertar, 
tħabbir (dac li wiehed ighejd jew jip- 
pretendi li għandu jinzerta x'gej jew 
x*għandu jiġri) per mezz tal ilma. 

Hydbombohaniob— il meccanica tal 
ilma a tal fluidi 1-oħra collha. 

Hydbombl— xorta ta xorbmagħmul 
mil għasel u Mlma. 

Hydbombtalluboy — chif igibu it- 
trab tal metalli mil minieri per mezz' 
tal ilma. 

Hydbombtamobphism— tibdil fil blat 
etc. li isir bl-ilma (li jaghmlu Mlma^. 

Hydbombtbo.c — meteora ( ħaġa li 
issir jew tidher fis-sema jew fl-ajru) li 
fiha,jew magħmulha mil 1-ilma. 

Hydbombteobolooical — tal hydro- 
mcteorology (ara). 

Hydbombteobolooy — idrometeoro- 
logia ; dic il biċċa (fergha) tal meteo- 
rologiali titchellem (tittratta^ fuk il 
IJydrometeors (ara). ^ 

Hydbombtbb — idrometru, strument 
biex jaraw uchejlu) id-densità tal li- 
quidi (u jaraw chemm wieħed icollu 
actar mil l-jeħor. 

Hydbometrio 1 tal Hydrometer, 

Hydbombtbioal J magħmul bil Hy- 
drometer (araj ; / took a record of the 
J/ydrometric observations when 1 was 
thcre^ żammejt (ctibt^ l-osservazioni- 
jiet tal idrometru meta cont hemm 

HYDBOMBTBoaBAPH— etrumeot biex 



Digitized by 



Google 



HYD 



- 712 - 



HYO 



tara ( tohejjel) chemm joħroġ ilma 
minn tiiba, cannol, jew pipe, 

Hydrombtrt — idrometria — il pro- 
cess, chif tchej.iel Ctara jew isaib) il 
gravitàyil ħeifa,id-densità,il kawwa etc 
tal ilma u'l fluidi 1-oħra per mezz tal 
Hydrometer (ara). 

Htdromphalon — tamur (tal ilma) 
li jitla fiż-żakk ^minn barra). 

Htdronbpħrosis — marda tal ilma 

Hydropathist — wieħed li jaf jew 
mħarreġ tajjeb ħl ITydropathy (ara). 

Htdropatht — il cura (għal fejkien 
tal mard) ^er mezz tal ilma; il fej- 
kien ta marda per mezz tal banji tal 
ilma chiesaħ jew shun. 

Htdropanous ( metal ) — li meta 
tkegħdu fl-ilma isir actar ilekk u sa- 
bih. 

Htdrophidjb -sriep tal bahar. 

Htdrophobià — idrofobia, rabia (ac- 
tarz tal clieb) marda ; Jujdrophobia is 
derived from tho two Greek words 
^'hydor'* water and *^phoho8\ fear^ il 
chelma idrofohia gejja (hia mnissla) 
mii-iewg chelmiet Grieghi li huma 
hydor jigifieri ilma, u phohoa biia 
(hydrophobia) biża mil 1-ilma). 

Htdrophtàlmt— idroftalmia, marda 
tal għajnejn, meta il għajnejn jakbżu 
il barra li donnhom icunu iridu joħor- 
ġu mil ħofra. 

Htdrophitb— pianta,ħaziz, li jicber 
(fl.ilma>^. 

Htdrophttologt — trattat Cstudiu) 
fnk il pianti (ħzejjezj li jicbru fl-ilma 
(jew tal ilma). 

Htdropnbumatio — hecc msejjah re- 
cipient għal ilma li dawc li jaħdmu 
(jewjagħmlu sperimenti fil chimica) 
jusaw biez jiġbru fih il gass. 

Htdropst — idropisija, marda tan- 
nefħa bl-ilma. 

Htdropult— macna għax-xħit ( jew 
bexz ) tal ilma li taħdem bl idejn. 

Ħydropyrbtio — tal marda tal għa- 
rak. * 

Hyi^ropyrbtus — il marda msejha tal 
gharak jew il marda msejha minn 
iManclmd i8-"^<uior Anglicann^. " 



Hydropyrum— xorta ta pianti jagħ- 
mlu hafna żrieragħ, bħal ross etc. li 
jicbru fl-Àmerica ta Fuk. 

Ħtdroraohis— marda fis-sinsla tad- 
dahar, meta fis-sinsla jitrabba I-ilma. 

Htdrosaurus — zorta ta gremxul li 
jgħammar fejn il baħar (lejn iz-ztut). 

Htdrosoopb — bhal Ilygrometer (eLn) 

HTDROSTAT^-armar etc. biez il cai- 
daruni ta li atmm ma jispaċċawx. 

Htdrostatio l tal , Ilydroatatics 

Htdrostatioal / fara). 

Htdrostatician— wieħed li jaf taj- 
jeb (mħarreġ) fil Ilydrostatics (ara) 

Htdrosti.tics -idrostatica, li studiu 
(iz-zienza) fuk I-equilibriu u il pres- 
sioni tal ilma u 'I fluidi 1-oħra. 

Htdrothorax — idropisia fis-sider 
(nefħa tal ilma li jitrabba fis-sider). 

Htdrotio — medicina biez takla il 
bili jew I-ilma li jitrabba fis-sider. 

Htdrous— li fih I-ilma, blilma, tal 
ilma. 

HTDRus--serp tal bahar; isem ta 
għankud ta cwiecheb (costellazioni). 

Htbmal — taz-zitwa 

Htbmatb — tgħaddi iz-zitwa fpost 
(xi imchien). 

Ħyems—- xitwa, iz-zitwa. 

Hyena— jena (annimal feroci). 

Hyetoqraphic — li juri it-taksim 
taz-xita. 

Hyetometer — (bhal rajn gauge) 
chejl biez tara chemm għamlet zita, 
(pluviometru). 

Hyqeia— waħda mil pianeti li sabu 

Hyqejan— tas-sahha ; ta Alla (falz) 
tas-saħha. 

Hyqeine 1 igiene» is-saħha ; dic il 

Hygi£NE j fergħa fil medicina (fli 
studiu tat-tobba) li titchellem fak il 
mod u il mezzi li hemm biez wieħed 
iżomm is-sahħa. 

Hyqroloqy— it-tagħlim fuk il fluidi 
jew umuri li jitrabbew jew li icun 
hemm fil gisem. 

Hyqrometer— igrometru, strument 
biez tara (tchejjel) chemm hemm um- 
dità jew ndewwa I-aria. 

Hyouometrv— igrometrija, chejl ta 



Digitized by 



Google 



HYG 



- 718 — 



HTP 



chemm hemm (jew ican hemm ndew- 
wa fl-aria) 

Htorosoopb — strument biez juri 
(jimmarca) chemu icun hemm ndew- 
wa fl-aria 

Htorostatios— idrostatica, il chejl 
tal ndewwa li icun hemm fl-aria 

Htkb— Ibies (bħal ċokka jew bluża 
wiesgħa) tal Oħarab. 

Htla— zorta ta irinġ. 

Htljbub -xorta ta naħal jew żun- 
żan li meta tmissu iħallilec riħa ta 
lumi kares ndejc. 

Htlarohioàl - li kiegħed fuk il ma* 
teria collha 

HTLB-Àlla tad-DIam (Alla falz tal 
Manichei li igħejdu chien igħammar 
jew jinsab fid-dlam). 

Htll— tgħatti, taħbi 

Htlobatb — zorta ta ghedmejmun li 
għandu dirgħajh twal. 

Htlopathism— it-taghlim (il fehma 
ta zi uħnd) illi il ħwejjeġ collha li 
hawn fid-dinja iħossu bħalna. 

Htlopathist — alopatista, wieħed 
minn dawc li jemmnu (li għandhom 
rrashom^ illi il hwejjeġ collha li hawn 
fid dinja iħossu bħalna. 

Htlophaoous— li jecol I-injam. 

Htlothioism — ( materialismn ) il 
fehma ta zi uħud illi igħejdu illi Àlla 
u 'I ħweijeġ li naraw fid-dinja, jew il 
ħoIkien» huma li stess haġa. 

Htlothbist — materialista, wieħed 
li jemmen bil Ilylotheism (ara). 

S^mL }«''»«•»<•")• 

Htlozoibm— it-tagħlim jewilfehma 
li għandhom z'uħud li il gebel etc , n 
cull ma hawn maħluk fid-dinja iħoss 
bħalna il bnedmin. 

Htlozoibt— min jemmen bil hiflo- 
zoism (tkrfk). 

Htmbn — iinene, ta^.-^.wieġ ; Alla 
f falz) taż-zwie^ ; il hajta, rita rkieka 
li tcun mdawra mal fjur meta dana 
icun għadu magħluk fi blanzun. 

Htmbnba— gnanja taż-żwieġ. 

i=; } '^•'"'^- 

Htmbniuh — il gargi (dawc it-truf 
bħal jgargi) tal fakkigh. 



ĦTMBN0PTBR--taIin8etti» bħal nahal 
etc. 

Htmbnotomt— kti^ħ ta xi rita mil 
gisem (operazioni lijagħmluit-tobba). 

Htmn — (akra him) innu, tcanta innu; 
tinneggia ; ifaħħar bil cant ta innu. 

Htmnoidibt I min jiccomponi jew 

Htmnolooibt) jicteb inn^jet. 

Htmnodt ) . l X • •• A 

Htoid— isem ta għadma fi Isien. 

Ħtopotamub— ħanzir tax-zmara. 

HTOSBBis—haziza bħal indivia. 

Htp — iddejjak jew issewwed il kalb. 

Htp/bthral— (fl-architettura jew il 
bini tad-djar etc.) miczuf, mliuz bis- 
sakaf jew mgħotti. 

Htpallaob— (fir-Bettorica) xorta ta 
tkalliba jew bidla. 

Htparotritb— trab tal fidda (chif 
jinkata jew jingieb mil minieri). 

Htpbr (bil Qriech) — fuk ; actar 
minn, wisk actar etc. 

Htpbrbatio — mbiddel minn post 
għal jeħor, minn isfel ghal fuk etc. 

Htprrbaton — ( fil grammatica jew 
fil chitba) taklib bdil tal cliem fil 
grammatica. 

HTPBRBOLA^sezioni (katgha) fcon. 

Htpbrbolb — (fir-Bettorica) esage- 
razioni. 

Htpbrbouzb — tesagera. 

Htpbrborban— wisk lejn it-tramun- 
tana ; chesħa wisk, chiesaħ ħafna ( il 
bard hafna ). 

Htpbroatalbotio— versi li icollhom 
sillabi żejda ( wisk ) fit-tarf. 

HTFBRORiTio^criticu iż-^^jjed ( cri- 
ticu esagerat ) li ifittez I-iċchen rka- 
kftt. 

Htpbrdulia— devozioni lejn il Ma- 
donna ; ki<na« rispett, jew mħabba li 
għandu icolna (li għandhom li nsara) 
għal Madohna, bhala dic il creatnra li 
tigi wara Alla, kabel il Kaddisin 1-oħra. 

Htpbbioon — ( ħazixa jew pianta) 
karn il mogh2a. 

Htpbrmbtbr — metru ( tul ) żejjed 
f vers tal poesia etc. 

Htpbrmtriorama — esibizioni (wiria) 
ta numru cbir ta veduti. 

Htpbrobtobnizbd — mimli chemm 
jista icun (mifkugħ) bil gass ossigenu. 



90 

Digitized by 



Google 



hYP 



- 714- 



HYP 



Ħypbrpħysioal— ara attpernaUirnl. 

Ħypbrsàroosis — cobor ( tlugħ ^ ta 
malajr tal laham (fil gieem). 

ĦYPBRSTHBNB—xorta ta mineral, li 
jinkalakxur kzar u jitfarrac bħal ħġieġ, 
donnu bronż, sabuh l-ewwel darba fix- 
ztut tal Labrador ^America ta fuk). 

Ħyphbn— gibda żgħira hecc " - " li 
naraw bejn żewġ chelmiet, biex tgħak- 
kadhom flimchien; tgħakkad h'A J/t/' 
phen jew b'gibda żgħira hecc " - " żewġ 
chelmiet. 

Ħyphbnatrd — magħkud bil Ilyphen 
(ara). 

Hypnolooy — trattat ( chitba ) fuk 
rkàd. 

Hypnotio — medicina (trab etc.) li 
irakkad jew igib ngħas. 

Hypo— chelma Griega li titkiegħed 
kabel chelmiet oħra u turi hafna jew 
bosta. 

Hypooalyhna — xorta ta pianta tħad- 
dar dejjem bħal rihan. 

Hypooaust— camra,po8t, fdar minn 
fejn huma ħergin tubi jew cannoli għal 
mad-dar collha biex iżommuha shuna. 

Hypoohondria — ipocondrija, swied il 
kalb, dieka ta kalb ; kalb sewda ; in- 
na^iet taż-żakk, waħda cull naħha li 
għandna I-isfel milcu8tilji(talvacant). 

Hypoohondriao— ipocondriacu, wie- 
ħed li ghandu kalbu sewda, trist. 

Hypoohondriasis— ipocondrija, kalb 
sewda (marda). 

Hypooibt — pianta, ħaxixa, li ticber 
mwaħħla fuk għeruk ta pianta oħra. 

Hypooratbriform— li gej bħal sot- 
tacoppa jew gabarri. 

Hypoorisy -ipocrisia, falsità, wiri ta 
ħaġa b'ohra, kerk; divozioni karrieka. 

Hypooritb — ipocrita» karriek, min 
juri ħaġa b*ohra. 

Hypodbrmio — li idaħhal medicini 
taht il gilda. 

HYPODBRMis—xorta ta felci lijicbru 
taħt il ħgieġ. 

Hypooastric— li kieghed in-nahha ta 
isfel (I-isfel) fiż-żakk. 

Hypooastrooblb — fetka (bażwa) fiż- 
żakk I-isfel. 

Hypogbal— taħt I-art. 

HYPooBMR^(fil geologia jew mine- 
ralogiaj tal b!at ewlieni jew primariu. 



Hypoobum— cantina, loġġa, ħnejja 
taħt I-art. 

HYPOoLOTTis-it tarf t'isfel ta Isien. 

Hypooynous — (fil botanica) li jicber 
(tiela jew ħiereġ) minn taħt (mill biċċa 
t'isfel ta I-ovariu. 

Hypomenous— (fil botanica) li tiela 
minn taħt organu ta fjur etc. minn 
għajr ma imiss ma xejn ; ħieles, liberu 
li-aria (minn għajr ma imiss). 

Hypophosphorous — fosforu li ma 
fihx ossigenu wislc (niekes mil gas os- 
aigenu.) 

HYi>opnYLLv>u8 — li kiegħed taħt il 
werka. 

Hypophysis — glandula fil moħħ. 

Hypopium — depositu ta materia 
gewwa fil ghajn. 

Htpostasib — persuna( wahda mit- 
tliet persuni) tas-Santissima Trinità ; 
sustanza, ħa|a» distinta^magħiula min 
ohra); il kignli tħalli I-urina ('dac it- 
trab etc. li jokgħod fil kigħ etc.li tħalli 
1-urina. ) 

Hypostatio— elementari, wieħed mil 
I-elementi, mil bċejjeċ li jaghmlu jew 
jifformau ħaġa persunali, perauna di- 
Btinta. 

Hypobtatio union HI għakda flim- 

HYPOSTATioALUNioNjchien tan-na'n- 
ra Divina u tan-natura ta bniedem fil 
persuna ta OeBU Cristu. 

Hypostrophb— tidwira, dawra, kal- 
ba (minn takleb). 

Hypostylb— fl-architettura) li għan- 
du is-sakaf (bis-sakaf) miżmum fuk il 
colonni ; porticu bil colonni ; sala mi- 
bnija fuk il colonni. 

Hypothboa — ipoteca» obligazioni 
scond il-Iigi jew legali, li wieħed li icol- 
lu jati jagħmel tal beni tiegħu lill jeħor 
li lilu icollu jati; rahan tal ħwejjeġ 
(beni etc.) ta dac li icollu jati biex 
jagħmlu tajjeb għal dac li icollu jati. 

IIypothboatb — tipoteca, tirhan 
ħwejgec, il beni etc. meta icolloc tati 
biex jagħmlu tajjeb għal dac li icolloc 
tati. 

Hypothbcator— min jirhan ħwejġu, 
il beni tieghu etc. fuk flus li jissellef 
jew għal flus li icollu jati ( biex jogħ- 
mlu tajjeb għal dac li icollu jati. ) 

Hypothbnusb — I-ipotenusa, I-itwal 



Digitized by 



Google 



m 



~ 716- 



icfi 



genb ia trianglu jew dac il genb ta 
trianglu li jigi kuddietn \-ango/o retto. 

Hypothbbbs — suppoBizionijiet ( plu- 
ral ta ht/ipothesis). 

IIypothesis— BuppoBizioni. 

IIypothbsizb — tiBBopponi, tagħmel 
Bupposizioni. 

IIypothbtio lipoteticUy tas-suppo- 

Hypothbtioal j eizioni, maglimul, ba- 
sat jew kieghed fuk i8-Bupi)OBizioni. 

Hypothbtist — min jifforma, ( jagh- 
mel ) jew jokgħod fuk, Bupposizioni. 

Hyppibh— li isofri (ibati) bl-ipocon- 
dria jew bil manla tas-swied il kalb. 

Hypbombtry - is-sengħa tat tchejjil 
tal għoliet (muntanji etc.) ta fuk wiċc 
lart. 

Hyrsb— karabocc 

Hyrst— bosc, maħtab, masġar. 

Hyson— xorta ta Tà, qualità tajba 
ferm, li jicber ficGina. 

Hysbop— isem ta pianta jew ħaxixa 
li jusawha wisk fil medicina. 

IIybtbranthous — hecc imsejhin dawc 
il pianti li joħorġu il werak kabel ma 
jiftħu il fiuri. 

Hybtbria Islrelca, rekt ir-ruħ, con- 

Hyptericb j vulsioni. 

Hystericàl — ta li strelca, rekt ir-ruħ 
jew convulsioni. 

Hybterocblb — ba/iWa fll ġuf. 

Hystbrotomy— descrizionital ġuf. 

Hybtricb— zorta ta annimali bħal 
fniec. 

Hythb — daħla s^.għira ( mandraġg ) 
fejn isorġu jew jischennu id-dgħajjes* 



I~hia iddisa; ittra tal alfabett In- 
glis, it-tielet fost il vocali. 

I— jen, jena; pronom ta I-ewwel per- 
suna ; fnaid so, jena għedt hecc ; irho^ 
1! min? jena? 

lAccHUS—xorta ta xadini lijinsabu 
fxi artijet tal America t'Isfel. 

Iacinth— ara hyacinth, 

Iambs - vers jambic fara). 

lAMBic-cbejI ta vers fil poesia In- 
glisa; tB\jambu8 (ara). 

Iambize'— ticteb poesia bil versi yam- 
bic jew h\'jambt(8 ; ticteb versi (poesia) 
satirici. 



Iambographbr — min jicteb versi 
jambic (jew h\')jambu8. 

Iambus— pied rchejl ta vers fil poe- 
Bia) ta zewġ sillabi, waħda min għajr 
accent u I-oħra bl-accent ; vers li I-ac- 
centi tieghu jakgħu fukl-ewwel sillaba 
le u 1 ohra iva. 

Ianthina— xorta ta bebbuxa tal ba- 
ħar. 

Iatrioal— tal medicina, li għandu 
x'jaksam mal medicina ; tat-tobba. 

Iatro— tabib. 

Iatro ohemist— tabib spiżżiar (tabib 
li iservi ta spiżżiar ucoll). 

IfiBX— xortata mogħż (mogħża) sal- 
vaġġ. 

Ibid— floc ibidem (ara). 

iBipEM—fli stess loc ; hemm stess. 

Ibis— isem ta għasfur jew tajra, il 
velleran. 

Idyctbr — xorta ta ajcla li tinsab 
fl-Àmerica ta Isfel. 

IcARiAN—li jissogra jitla fil għoli 
wisk. 

loB— ilma magħkud, silġ (magħmul 
bil macna), ġlata, ġelat, manticata ; 
gelu jew zoccor roagnkud fuk il hwej- 
jeġ belwa ; tghakkad b^is-BiIġ, tgħatti 
bis-BiI^. treżżah ; tagħmel il gelu fuk 
il ħwejjeġ helwa. 

IcBDBRo— biċca silgcbira, muntai^'a 
tas-silġ tmewweġ fwii^ċ il baħar. 

IcEBiRD—xorta 4a għasfur li igħam- 
mar fl-artijiet tas-silġ^l-actar fil Qr^oen- 
landia. 

IcEBUNK-bjuda, dawl lijiddi J€w 
jilma, li jidher ma I-orizzont, li isir 
mir-raggi tax-xemx li jirriflettu fuk is- 

flil*. 

IcBBOAT--d^ħajsa, bastiment, magh- 
mul biex jimxi minn ġo is-silġ. 

IcBBouND— mdawwar minn culliin- 
chien bissilġ. 

IcB Dox ^ew lOB ciibst) — caxxa 
għas-sil^* 

loEBREAKER — macna, moll, basti- 
ment etc. għall apposta armat biex 
ichisser is-silġ li janbat mieghu. 

IcEBRooK — xmara żghira bl-ilma 
magħkud, xmara żgħira magħkuda. 

loBBUiLT— mibni bil bicciet cbar tas- 



sili 



IcBOALORiMBTBR— cbif issib (metuda* 



Digitized by 



Google 



iċħ 



716 — 



m 



biex issib) is-sħana naturali jew speci- 
fica ta xi ħwejjeġ per mezz tas-silġ. 

loBCAP— bużżieka etc, mimlia bis- 
silġ mfarrac li jogħmlu fuk ir-ras ta 
min icnn marid bid-deni. 

loBOOLD— chiesaħ silġ, chiesaħ daks 
is-silġ; and ice coUl grew the nUjht 
(LODgfellow, Bir llumphrey GiWert), 
u il-lejl cbesa^ daks is-silġ. 

lOB ORBAM 1 ^ I i^ 
ICBD ORBAM) ^ * 

loB FBNDBR — biċċa cull naħħa li 
icoUu il bastiment mal prua biex bi- 
hom ichisser is-silg u icun jista jimxi 
il kuddiem. 

loBFBRN — 1-iIma maghkud jew il 
gelu li jisbah mal ħgieġ tat-twieki tad- 
djar fil għodu fix-xitwa, meta icun il 
csieħ; hecc msejjah għaliex icollu 
għamla ta weràk tal felci. 

loB FiiOAT— biċċa silġ cbirafwiċċil 
bahar. 
loB HiLii — (ara) iceherff, 
loB isLAND— gżira tas-silġ, biċċa silġ 
cbira f wiċċ I-ilma. 
loBLANDBR — wiehcd mill Islanda. 
loteLANDio — Isien ( il-lingua ) tal 
Jslandisi. 

loBLAND SPAR— xorta ta gir, jew ge- 
bel tal gir, li jinsab fil gżira tal 
Islanda. 

loBMAN— min jaf jiżżerżak u jimxi 
jiġri fuk is-silġ ; min jinnegozia, ibigh 
etc. is-silġ. 

loBMANSHip— il ħila, il ħabta li wie- 
hed icollu li jimzi jew jivviaggia fuk 
is-silġ, jew fuk il muntanji għoljin 
mghottijin bis-silġ. 
loB PLAiN^pianura tas-silġ. 
loBPLANT^xorta ta pianta (haxixa), 
il Cristallina (fil Botanica magħrufha 
bl-isem ta: Mesemhri/anthemum ery- 
stallinum). 

loB QUAKB-dawc II ħsejjes bħal ta 
terremot li jinstemgħu meta jibda jin- 
kasam, kabel ma jibda jitgherbeb, is- 
silġ jew l-icefloata (ara). 
loBSPAR-xorta ta mineral. 
lon DiBN (bit-To<lesc)— Jena nservi; 
il motto jew il chelmiet li naraw fl-arma 
tat tliet rixiet tal Prince of Wales, 
maghżulha mil Black Prince u bakgħu 
sa'Mum. 



loHNBUMON — ( akra : ichniumon ) 
isem ta annimal, bhal ballottra, msem- 
mi għaliex jidħol fil bejtiet tal cuccu- 
drill u jisraklu il baid. 

loHNBUMON FLY— dubbiena li tiecol 
(tgħix b-) insetti oħra. 

ioHNBUMONiDiis — xorta ta insetti 
bħad dubbiena Ichneumonfly (ara). 

loHNiTB— sinjal tal fossili fil blat 
etc. ornithichnite sinjal ta sakajn il 
għasafar fossili fil blat etc. 

loHNooARPus — isem ta ħaxix li 
I-India jusawh floc is-sarsaparilja. 

ioHNOGRAPH — ( fl-architettura jew 
bini ) il pianta tal pian t'isfel ta dar, 
ħaxż ta pianta ta dar etc. 

ioHNOQRAPHio } tal Ichnography 

loHNooRAPHiOAL ) (ara). 

loHNOLiTB *gebla fil blat li għandha 
jew li jidru fiha il marchi jew is-sinjali 
tas-sakajn (il pedati) 'ta xi ghasafar 
jew annimali. 

loHNOUTHOLOOiOAL— ( jew tehnologi- 
cal ) tal, jew li għandu x'jakeam ma 
Vichnolithology jew hichnology (ara). 

loHNOLooY I (fil geoiogia) trat- 

loHNOLiTHOLooY) tat, chitba, studiu 
fuk is-sinjali tas-sakajn f il pedati) li 
ihallu l-annimali jew għasafar fuk il 
blat tal art. 

IcHOR^dac l-umur bħal ilma li 
inixxi minn xi gerħa jew ferita. 

IcHOBous ( jew loHOBosB ) — bhal 
ichor (ara). 

lciiTHBLiDiE — xorta ta ħut tax- 
xmajjar 

ioHTHYio— li għandM x'jaksam mal 
ħut ; li jixbeh il, jew li donnu, ħut. 

loHTHYoooL I colla tsl ħut ; gom- 

loHTHYoooLLA / ma H issir mil li 
msaren etc tal ħut. 

IcHTHYODORULiTBs — xcwc tan-nofs 
tal hnt fossilizzat. 

IoĦTĦYOGRAPHY~descrizioni(chitba) 
fuk il ħut. 

loHTHYoiD— li jixbeħ il, bħal, hut. 

IcHTHYOLiTB — ħut fossilizzat jow 
petrificat, ħut li isir gobel billi icun ilu 
mirdum lil hliit. 

lcHTUYOLoa iHT - wieħcil inħarreġ fil, 
jew li jaf, il Ichthyology (ara). 

IcHTHYOLooY-ix-xienaa jew li stu- 
diu fuk il ħut. 



Digitized by 



Google 



This preservation photocopy was made and hand bound at 

BookLab, Inc., in compliance with copyright law. 

The paper is Weyerhaeuser Cougar Opaque 

Natural, which exceeds ANSI 

Standaid Z39.48.1984. 

1993 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



Digitized by 



Google 



3 2044 022 659 676 



"> 



Digitiz( 



dbyGoogle