Mesnevi Serhi - Tahir ul Mevlevi

Sahife 1 - 190

igiKDEKiLER

Sayfa

MphhdvI ikinci cildinin geeiktirilmesi hikmetlerinden baailarimtl
bt?yam ....►...<■>

II.'. (hnin' (R,A.) in hilHeti zamanmda ■ bir kimsenin hayali, yard
kugindaki boyaz kill Ramasan hilali sanmasi .......

IUi yilun lutup oynal-amn, diger bir sanatdasmdan bir yilan cjalmasi
11/, Ian lie yoi arkadaghgi eden kimsenin Cenab~i Ruhullah'dan fair

hi 1; mi k« milder i diviltrnesini is'emesi

Mil' i.Mmin Imyvamna bakmasi hjin hizmet^iye tenbihte buhmmasi,

hlametglfiin de Lahavle demesi . , . . ,

l.ilki lend hususunda Allah Teala'nm meleklerle istisarede bulun-

vnu-.A ■ '

Dinlcytiiiin, hikayenin surety zahiresini dinl&meye ■ olan meyli

. I ■ 1 1 j * y l h s y 1 e fikramn manalan kapisimn kapandigi beyamna dair
Trkye h'riinetc.i&inm sofiye ait merkebe bakmayi taahhiit eylemesi

WE sozimun hilafma hareket etmesi, yani bakmamasi ....

:'.,.lmlti merkebim karvart halkmin hasta sanmalan

I'tnlfijfihin dogan kusunu koylii bir ke.cakan.mn evinde bulmasi .
layh Ah mod Hadreveyh'in alacukhlarina ilham-i ilahi ile helva

Malm almasi n

BIT ijahsm bir zahidi : £ok aglama ki kor olmayasin diye korkut-

lYink iatemesi L

h.A AlryhiHBKJamin duasi ile kemiklerin dirilmcsi hikayesmin

tmimmi ■ ,

Bir ktiylOni'm kendi sigin zanniyle karanlikta arslam ka§imasi .
Hi'.mn' yopmnk ifjin minafirin morkebini .sofilerin satmasi . . . -
Knrli rh'lhlLhrmm bir milflisl $ehir etrafmda teshir vc ta'rif etmcleri
ZmHimdukllL'tln kmh vcklll huzurundEi o mtlfUsin eUndtm sikfiyet

1-1 I I I I ■ I I ' I I , , . 4 I > ■ ■ ' ' \ '

43

24

51

28

53

29

53

32

63

34

73

39

77

41

88

47

113

59

133

69

155

80

159

82

177

91

181

93

201

10

211 108

Sayfa

Muflis kiss a sin in bakiyyesi

Tohmet dolayisiyle anasini oldiiren bir sahsi, bir ksmscmn
aviplamasi ♦,-.■:*

Bir padigahw yeni satm aldigi iki koleyi imtihan etmesi . . . .

Fadigahm o iki koleden birini bir yere gbndermesi ve digerinden
baz-1 §eyler sormasi * ' ,'

Koknlti husn-u zanni dolayisiyle arkadasimn vrf&k&r ve sadik
olduguna dair yemin etmosi ......

Padi§ahm has bir bendesir.e slir etbain based etmesi

219

112

260

133

284

145

292

149

. 303

154

. 344

175

BiRtNCi KITABIN SONU

Ehlinin ma'lumudur M Mesnevi-i §erif, liazret-i Mevlana'mn sevgili
halifesi Hiisamiiddin (^elebinin talebi uzerine t^nzime baglanilmis, Cenab-i
Pjr soylemek ve (>lebi Hazretleri de yasmak suretiyle birinci cildi Hic-
ri 660 taribinde tekmil edilmigti. Ondan sanria Qeleblnin haremi vefat
3tti|i, kendisi de ma'nevl baz-i tecelliyyata mazhar oldugu eihetle Mes-
nevi tahririyle me^gul olamadi, Iki sene sonra, yani 662 tarihinde, yme
onun miiracaati uzerine ikinci cildin tanzimine baglamldi, Nazurn alfat,
o cildin ba§ tarafmda bu gecikmenin sebeblerinden bahsediyor ve §oyle
buyuruyor :

<§u ikinci cildin geciktirilmesi hikmetlerinden ba'zilarmm beyam
ki, eger bir j§teki hikmet-i Ilahiyyenin hepsi kulun ma'lumu olsa o i§in
faydalarmdan ve o ijten &eiK kabr.

Ve Hakkm nih&yetsia hikmetleri onun idrSkfni harab eder de o igle
meijigul olamaz,

Hak Teala sonsuz hikmetlerinden bir mikdaram o kulun burnuna
yular yapar ve o visits ile o i^in icrasina ceker ki.

Eger o ijin faydasmdan hi£ baber vermes e o kul kimildanmaz.

CiJnki kimildatan, yani insanin kalbine hos, gelen saik ve muharrik,
yapacagini yapnoak ic,in msanlarin nasiblerindendir,

Ve egcr o isin hikmetini Allah, kul una temamiyle bildirse yine ki-
mildanamaz.

Nasil ki devenin burnunda yular olmazsa gklemez, yular 50k taiiyiik
ve agir olursa da cfiker.»

. > . * -r

I

Yarn : "(fnsanlann muhtae buhmduklari) IIi ? bir §ey yoldur ki,

OmiTl

MuM bbl m nd l»U, l,iwwm, ftMt lead ii lekvhf *mr a ftftWnfie
tftbl bu urrrn^m) Vc „ , ( yi DIO -| filu nilkdftrjl f6ro ^ c(k *

<■*■■"*. (Mukadderdcn nc fiwla, Jie de eksik o!ur)i.»

AlWin hikmetlennd™ bir parca.mir, kula bildirilmesi sebebini Haz-

|H-. MevlSa*, bu.Aycte istinad ve onunla isbfit eyledikten soma diyor

•Topmk su olmaymca g amur ve kerpic olmaz. Su cok olunca yani
ve >-er adaietle kam, tdo» buyuruhmisiur.

; vo ovhyadir. -Allah dil^ini fcfcjft* gJ ^ (y&ni maddeteii £

- n») Mrnk *der> Nazm^ Celiiinde haber venldigi dzere, kendile!

^ oltt Al,ya-yi Ilah.yye hisab^z ve mizansizdn. 4nu ta maya^ar

l«I IttLmfctiig olanlar anlayamaj.

bm/veJdim 511 ' 111 ' "^ ^ "^ **** gibi ° lursan anl ^» «

Hik^X.X-T^ h f q bslZdir / &?* 4enm m gore, hakikatte
HUftio J&tidir. Agkm kula msbet ediimesi mecazdir. Allah'm kulian

mtilmbbettne msbetle nerede Jodie?.

Milda :sflg«i bir Ayete ife* buyuruiuyor. Hayat-, P Gyg ^
mu mim vakalan olmustu. trtibaJ-i Nebeviden sonra Esved-i Ansi

Va ta Ayet-x Kerima A^yhi S , aI At Efendimizin ihbar-i gayb talftiSS

U J SflrcL Hkr: Zl,

AJ-:

^. J

j^U^lif

Cenab-i Hak buyuruyor ki :

Yflni : «Ey iman eimij; wlanlar! j^inizden her kim diniin (crkeder du
tnurtod olursa All^li'm diDi yardimcisiss kalmaz, Allah, yakmdii bir kavni
^etirecelitir ki, Allah, onlan sever, onlar da Allali'i *e verier, Onlar mu'.
miulerc kar^i iniitevazi' kafirlere kar^i da serltirlei- 2 ,»

Allah'm sevdigi ve Allah 3 i seven bu kavmin Yemenliler, iranhlnr r
yahud Ebu MuseFe§'ari ile arkadaslan oldugu sdyknilrn^, balta bu
Ayetin niizuliinden sonra Sailallahii Aleyhi ve sellem Haz-retlerinin EbCl
Mus^'ya i§aretle « Onlar, bunun kavmidir* buyurdugu riviyet edilmiytir,

iranldada yapilan Kadisiyye mubarebesindeki Islam askeridir diyen-
ler de olmu^tur. ibn-i Abbas ile Hasan Basri : ye gore ise Hazret-i Ebu-
bejeir ve miirtedier harbinde bulunan muhacirm ve ensardir.

Buiiu ta : yin ve tahdid etmemek dab a dolru olsa gerektir. ^iinki za-
marjimizda bile ecnebi memleketlerinde IrnSna gelenler oldugu gibi,
mernleketimizde ya§U ba^Ii bir gtiruhun asrj gb'riinmek hevesiyle kahb-
Ian ve kalbleri degi?tigi halde siitii temis ba'zi genclerin namaza dev5m
ettikleri; ba^kalarinm Ramazanda alenen , yemek yemelerine ve cigara
i^melerine ragmen o genclerin catni : Ierde bulunduklan ve oruy tuttuk-
lari if!JMr ile goruJmektedir, O halde bynlarm da AUah'm sevdigi o
kavmden olduklarmda gek ve §ubbe yoktur.

Hiilasa ■ Her kim olursa olsun, Allah'm kullarma mahabbeU, onlarm
AUah'a olan sevgilerinden S ok ytiksektir. ^iinki mahabbet Sifat-i Ilahiy-
ycdendir. Elbette H-akkm sifati, kullann sifatindan biiyiik ve ekmeldir,

3992 *

Ǥu inesnevinin nazmi bir miiddet geeikti, Kanm vBl olma^i itfn bir

nut hid l;V<:]TiullC.»

(£i Sftrei Mnidft: :-i

Ctmftb-j Hakkni blr Ismi tic (Mitohhir) dir ki her gey'i zajnan-i mu-

Ifiddcnne to 1 lib' eiict'. Bir (Ki'trt) yani «03» eroriyle cihanlar viicuda ge-
lU'mck Kudret-i llahiyyt^ine ^<>re ehfltnmiyyeteiz bir §ey oldugu halde,
I . i LLjjiol-i niibhaiijyyesi, her sey'i mtinasip fcamanma birakii'. Me.se la Kai-
ii;Ui alti gttmle yaratircn.|ii. Bu alti gun ise kullarin hisabiyle alti bin sene
lutar. QLinki Eyy&m-i Il'ahSyyenln bir guiiuntin bize gore bin serie oldu-
ftll Kur'an'da bey an buyuruhnu^tur.

Mcsneyi nazmimri iki sene gecikmesi dc ALah'm hikmet-i baUgasi
Lc'tsfridir. Cenab-i Pir bu gecikmeyi kadmlardaki hayz kaninm sule ta-
bu vviil etmesi' i<jln 9 aylik bir muhletin gecmesiyle, yani go be bir kadi-
urn band miiddeti tamam olup gocugun dogmasiyle temsil ve iaah ediyor.

3993

']■;>■ salik; scum bahtin jeni bir <;ocuk dogurmayiiicn kan f tath siit
olntuZj bujtu iyi <Hnle.»

K.adsn.da kamn &ut ha line girmesi, (jocuglinun dogmasina bagh oldtt-
Rii j'.'bi ma'nevi siitun xuMr etrnesi de salikte (veled-i kalbi) denilen
liuln i f{<i£urnutia .ba^hdir. Saljkte Jdu hal zuhur ediiioe mur^idinden ne-
bcin eyleyen hakayil:^ maarif sutuW emer ve o gida ile beslenip mii-
I'pbbiHH derecesin; &ulur ve melekuto sesn%s dahil olur,

Ma'neviyySi aleininc dog ma k demek clan bu hale tasawufta *ikinci
dtifius* denilir ve IsS. Aleyhisselaimn 4ki kerre dogmayan melekut-i se-
iii.i-.. -i giremgzs sozuyle istishad edilir. iki kerre ' dogmanin birincisi : §u
Mii'i-t alomine gelmek, ikindsi de ma'neviyyat alemtne girmektir.

Bh-inci cild Mcsnevl 1 nin iknial edili§ine kadar Hiisanauddin C^lebt,
Hjwrt;t-i Mevlana'cm maiirifi sutiiyle beslenmij vo ma'neviyyat alemine
ilf^;snufl; tiuteta hareminin vefuh, ma'xien raelekfit-i semaya diihulii ve
Vflhdet deiyasma garkolusn dnlayi&iyle- Mesnevi tahririne muvaffak ola-
nirirriT§ti,

3954

(jUt (j- jil^>L»- ^- tiJa Qjpr

«<;*iinlti Ilftkkin ailyfisi dlaii Husfunucldin ^dubi, nia'ua aJaniiiiin fcv-
klndoa bn SIphh' tev«cctih *'l(i, y*iui «mahv»den «salvv»c fi<i]di.»*

Baylcee M^snov! hn/titinii b^llanildl

«0, hakayik mi'iicma ^tm^iL Omni mukatabUgj baban rfmaymca
da ma'iifet g (J ntalaii aeilaniium^ yani Me 3 Ji(svi tf&iittwa dcvam edtlomo-

misti.)'

Husamuddin Cekbi, rla^et-i Mevlana'nin ekmel-i huteUsidir. Mea-
ncviVe onun talebiyle bn^lanilmi? ve nazm esna^nda ona hitah ediMifr
Mr. Asil adi (Hasan) dir. (Hiisamuddin) ve (Ziyaulhak) lakanbridir,

Ma'lumdur ki sbs, l-nuhat^bm anlayi^ma gdrs abylenilir. Avamdan
hirivle konu^ak bajkadir, hiil&f ib ile soylesmek yine ba^kadir. Hal-
ts buvumLtnustur ki : «Cciiab-i Hak : dinlcytnlcrki bimmoii mikdan viw-
Ia.au ilsWa hikm^t illta ed«s> Yani ; cemaatin dinley^i ve anlayiiji no

tcudar visksck olursa, vaizin soyl^yisi de o nisbette.aJa olur. Cenab~i Pirin
M^nevi'deki o ili bey'aniti da Husai^uddin gelebi gibi anf bir r.mh.i-
Lnbin dinleyismdeki Mrnmet sebcbiykdir Cenab-r Mevlana Jiesnevl'ilin
tJifler bir yerinde Qelebaye hitaben i

4u sbylediklerim sen in anlayi§n> derecesindedir, Dogru. an lav bir
ki-nsenin hasretiyle oluyofum* demistir. Aceba Mevlanu, liusatmidditi
golebi'den daha yiiksek" bir muhatab bulmug olaydi neler aoyleyecckti?

l§te £elebinin istigrak baliside bulunima$i ve Ha^ret-i Hudiivendi^ru
mubatab olaraamasi, Mear.evi'nia iki sene ta'tiline sebeb olmustu.

3906

.Hdsasniiddin Qtichi vahdct deryasmdan kcsrct sfibiJinc svd*t cdiu-
ce Mcsn«vi ^i'lini ierenntim edeeek ceng yeniden akord edildi.H

Yani, Mesne vi bey tier ini yazacak kabra yontuldu.

3997

ay. rb^l ^ ^^f jl

^t di )J L ; ld f if f f tah) d * !**?* ve ^*Wk «SffiS:

- £^St£^ ** ** ** • •*

3998
3999

)1» _PV l*j jjL

^r,

«£5UrS C 5K5 r:r ***••

lkjuiibikJ ULllbul vr doftamiiin nmkMul I Inn I'Nm I.VIrljt'tilr.

4000

Ji _>V J- ^ .'^

j5» "A iji/l , «&> / -Jt

ttPfidJ^iihiri bik£i fan doganirt meskeni oIslhi. Ebcdijyetc kadar liu
lin|ji lialka acik buh»iSun.»

£ski padisahlar ava gideifcen ellen^e deri eldiven giyerler, kug av-
Irtyip getirmek i^in terbiye edllmi$ daisa, §ahin, atmaca gibi avci ku;j~
lui'i bileklerine oturturlar, bir ku§ goriince onu yakalamasi 5§is bilok-
kimUoki etogani firlatirlarmijj.

Cenab-t rtfevlyna, dugana benzetUgi Husamuddin Efendinin muka-
MiiiLin, Pariisah-i bakiki bulunan Hakkm yed-i kudreti ve fcasarrufu oU
innimVn ve onun kalb-i Mevlanadan ^ekmek suretiyle meydana ge-tirdlgi
Mt'snovi'iim kapisinm da cbedtilabad halkin istifazasi i£in a$lk bulun-
mtiMllia dua cdiyor.

4001

"i J 'j* >J LT 1 w*^

■

t>"^ j--* 1 ' }-Al- IK^J ^-*

1*1

fcjj

flleva ve hevcs il* §cIivot t bu fcyz kapisnun afetidir. Yoksa burndn,

yfm! Mesne vi'dc §erbct iducJe gcrbct vardir.=

j.J^ t ■
Ki tc^ne Sgiklarm ma'rifet suaiizlugunu giderir, onlara halavet igJu-
ilf linl a vet ve lezzet i guide lezzet verir. Liikin $ehvet ve hevaya mubtelfl
olnnlar ondan istifade edemezlsr-

Jb»iV.

4002

.'■■

"Ivy salik: hu wgzi luigla, yani fazla taant ve ma'nasiz kcJamilan im-
||h i'f ki tt£lZ vu bogaxm luikiknt alcmi ioin guzbagi oltiugunu, haddm'

V 1

dun aiyade yijip i^iumm ve lujtemsua ye re sbylemncnin o tihanj giirme-
y« mkm' teskil elfij^iiii mii^ahede eykyesht.»

Yeraek ya§amak icindir. Yasamak, yemek icin degildir. Yiyinti, vii-
ri'id makinaSinl isletmek icin mi'dcocaginin atejidir ki nisabmda olmasi
gurektir. Fazla ates, ocagin iskarasmi eritecegi gibi tehammiilunden faz-
la yernek de mj'deyi haryb eder. Hatta makina ocaklarini dinlendinnek
ufm ara&ira ta'til ederler. Mi'de ocagimn dittlenmesi icin de Ramaaanda
uFitj tutmak larz, sair giinlerde oruclu bulunmak siinnet oltrm§tur.

Sbz imsakine gelince : Burtun da KizQmu agiktir, Soylenmesi hos
Horiilmeyecek bar soslin agtzdan firlarnasi, soyleyenin basrna turlii felaV
\w\ "getirir. Bundan ddayi Hazret-i Musa'nm ijeriatinde (savm-i kelam)
y.inj, soz orucu vardi. Cenab-i Meryemin kuca-gmda Hazret-i tsa'yi goriip
ih.- bLi ne? diye teacciib ve tahkir ile soran Yahudilere Meryerh Aleyhes-
iirlam :

Yam, *Ben Allah it in savm-i kelama niyyct ettim, bugtin kimse ile
keiiufmiyacagim 9 ^ diye kucagmdaki Ruhullah'a isaret etrnis, o da :

Yani, *Ben .Allah'in kuluyum. Halt siibhanehu bana kilab vermig ve
liriii iiDjgamber kilm^tifV eevabim verince savu^muglardi.

Efdalulenbiya aleyju ekmelutiebiya Eiendimiz do : «Ma'nasn s#y-
liwimcyi xerketmek bir ki^i icim gtizel ruiisliiman oldu^una del&let eder*

Intyurmu^tu,

4003

«Ey agiz, sen hakikateft sehennem ale vi sin, ey Piinya; sen de bir
hufscah gibisiii,» Ji j *■ ' '< ■ -**.(»

Kur'an'da ve ( J Surest} tide buyuruluyor ki :

(J) S4i>l Mrryom : ».
!4i Sir* i M«yn«) s *t.

Yaiiu i'Ebl-i reheiuicm, cchvimcmi: ^irdiklen ^mra tohcmu-jinj dol-
cbiii mil? diyc soi'acagiz. Cdiemiem dc clalia v:ir mi? iliyft ccvab verccck-
lir 5 ," I^e kadar giinahkar girerse girsin eehemiem dolraadigi gibi agiz.
bogaz vc karin da ona benzer, Mc kadar yerse y^sin bir turlii doymai!,
Karin doysa bile goz a^ kabr.

Vyktiyie Romablar; yataklara uzainp uyle verier, bir cok yemuk
vedikten ve yiyemeyecelc hale geldikten sonra zorla islifra ederler, tek-
i\ir uzamp yine yerlermi^.

Bci-Kali : Marti' ve en gel demektir. Karn&s Tercemesiride defilliyor
ki; orBerzah.., iki nesne aTasmda haciz ve hail clan fasila ve bicaba de-
nir. Bu miinasebetle vakt-i mevlten loyamete kadai', yani Diinya ve Ahi-
ret arasiridu olan aleme itlak olu»ur.»

Evet. Diinya ile ahiret arasmda (Berzah) namiyle ve ruhlara mah-
Stil bir alem oldugu gibi Ddnya da aynca bir berzabtir. icindeki zidiorm
hakikatte kangwasma maui' teskil edev. Mevlana Mesne vi'nin birinci cil-
dinde :

C&5 r'ij\£i*

Aye-inJn tefsirinde :

«Cehennem ve Ccnnet ehli olanlan Diinyada diikkan kom^usn, hat*
ta, bir diikkanda ah^ veTJ§ cdtn kimseler gibi got. Fakat aralavsnda bir
berzah vardiv ki kartsmalariua meydan vermes* demigtir. Mesela bir
raemlekette musliiman, hiristiyan, yahudi, mu'tekid ve raiilhid kimselcr
bulunuv. Bvmlar sureta ihtilat ederler. Fakat musliimanlar carnie, hiris-
tiyanlar kiliseye, yabndiler havraya, masonlar locaya gittikleri icin haki-
katte biribirinden ayridirlar. Onlann sureta gbru^iip konusmalan ve
ali§ veri^te bulunmalari hakiki bir kangma degildir, Buradaki berzah,
din ve i'tikad meselesidir. Daba ba^ka berzahlar da mevcuddur, Mesela
emzikli bir kadmin bedeninde hem kan, hem de siit bulunur, Siit kon«
dan tcbavviil eyledigi halde sut olduktan sonra biribiririe karismalanna
niani' olan bir berzah vardn*. Kadmlarda rnatidi olan bu kan vc siito mu-
kabil insanlarda ma'nevi kan ve siit demek olan nefsaniyyet ve ruhiniy-
yet hassalau bulunmaktadir.

M) SCrsi Kal; 30.
(I) Surd i: -i -.- ■-. -

4001

>U~|

L> ^> J

l<J * ^ jjj 0^

Jdtekl >\

Buna bli mi sal gbaterihvor :

4005

^r* J^J jo-i p] ;>j ^ tO,

-i^X^tftiL w n zevk ! kbl hir adim "»■* *m **

4066

£35tfg& k;f " k,an siW •*»*** w mm m

^>n azb HMizm :

fttece manzum bir tereemesi vardir ; beytlnm

Bir fft &£j%fl cennet bagmi satti psder

Soysuzum ben dahi Ur arpaya vermezsem eger.
10

Hflfist va cmaAlfiiin bSv.le sbzlat ttiylcmfl ■ u.,.1 i Mfihhilii ni'yo

(:iic iusIx-Hl' Comieli ctomtniiyycUiiK HbrdOklfriivlcMirlli

Atlcm AU'-yhisse^Tnin bu meirmu 1 meyvMltM yirru'Ni dm- n^fs aevkj
ia Oiidan dokiyi Cen:ieUen cikankli, ruelckltM' uiuUiu harder. HavwV-
rl;m tiyn dii|tti ve sen&ltvce gozyasi duk'.u,

4007

«Vakia kendisindeii sadiv olaii giiiiah, kil kadar bir (satire) idi. La-
is in o kil iki gozdc cikmisU,™

maaiim vueudundaki killarm bir zaran olmaz. Fakat gozde cikacak
ulu*sa miihim ve elim okir. Onun gibi baskalan icin ehemmiyyeti olma-
'■■iil n ufacik gunah, Hazret-i Adem gibi Halife-i ilahiyye bulunan bir zat
Jiakkmda pek MJyuk bir (zelle) oldu.

Zeile-i Adorn hakkinda hiristiyanlarin gsyet garib bir i'tikadi var-
tiii'. Onlara gore Adem AleyhisselSm secere-i memnuadam yiymce Allah,
ii kadar gazaba gdmi§ ki gerek Adem'i, gerek neslini biitiin pcygamber-
I.t de dahil olduklan Mlde cehennemlik yapmis, Sortra HazreM %k,
lwh9$mm (f) gazabmi teskin i^in kendisini feda etrai^. Meryem'den dog-
iiius h buyiiyunc& carrniga gerilmig ve bldurulmu?. Bu fedakarhk iizerine
dti Cenab-i Hakkm merhameti galebe etmi?, Adein'i, evlad ve ehfadim
-iCvcylcmis.

§u acib 1'tikada karji biri 51k s a da hiristiyanlara :
— Sizin Isa ne kadar hsyirsu bir evladmis, babasmi ne derece ra-
hffltwa etmi? ki Allah : Su yaramaz oglam oldiirduler de beni ondan kur-
liu'dilav: diye, evvdee gazab etrnis r>ldugu buUm insanlan ijfveylemist
dese bitrnem ne cevab verirler.

4008

"Adi'tn Aleyhisselam, Nftr-i KadiiTiiit gozu idi. Giizde jikan bir kil,
liiijiik bir d;i£ fjilji otiir ve o nisbelte izhrab verir.™

11

irisjin : LftgjJtti ^ii* ht-hrfll deniektir, Adcnf! ve evladi da bLUiin mev-
ci'iilrit jirusindn hakikali ).;i)i't:bitcn oldugu icm ona ihsab denilmisjtir,
Hazret-i Finn (JNur-i &tdiin'ln gozii) denied bundan dolayidir.

4009

« Hawaii in tc^vikiylc niemiin' meyveyi yiyen Adem, yenicdcn evvel
mdeklcrle me&verclte bulimsaydi sour a pe§iinan olaruk yziir dilcmcye
mcebur kalmazdi.»

Hazret-I Mevlana Mesnevi'nin diger bir ycrinde megvereti, gaib bir
$ey bulmak igin fazla mum yagmaya ve aydmhgi cogaltmaya benzetir, .
Makknida emr-i Ilahi bulunmayan bil §ey i^in miigavere farzdir. Kur'an 1 -
da : ftMaasjfta oimayan ^eylere dair esh abulia miigavcrc et» buyurulmu§-
lur. Fakat mu^avere soyledigim gibi mefi'us olftiayan husus&t icin q1u*\
Yofcsa namas kilarken Kur'an arabca mi okunsun, tercemesi mi kirSat
olunsun <lif€ mii§avere edilmez. Daha a^ik^asji me^verete tabi 1 olan din
isjleri. dsgil, Dunya isleridir. O da ehil ve erbab olanlarla konusulur, (Di-
yab A'£sj gibi, (Sab kadm) gibi akli, ermez ve re*yindcu istiiade edilmez
olanlarla degil.

■ 4010

■*** J& OST J* t** ^ <JT*

«Fakat nefis di*cr bir nefse yardmn cderse ctiz'I olart akd, jmiattal
kahr ve is goremez ohir.»

4011

^ji ^ _jp y j ijj j ^

«Yahii3 kaidigtn -ve mw$avere edccek bir akil sahibi bulamadigro.
i^ju iiinidsizSige diigcrsen haklkat £iine§me mcusub bir yarin, yaul md-
itsbbi v« muncvvir bir hut-gidiu sayesinc 5i£mmalmn.»

12

4012

«Git vc garcabuk ilahi bir dost ara. Hiiyl^ 5rtfr*m? ^Hab setiin yar-
dim cm olur.»

4013

«Halvete girip de Diinyayfr gozdnii kapami? ve bu vasita ile Uaki-
kiiti gomiii? n&dk Uimseler varsa da onlar da o halvete glrmeyi yine bir
i lost tan ogretimsslerdir^

Ustasjz san'at, hocasiz ilim ogrenilmedigi gibi mur^idsiz spyr ii siiliik
de olmaz. Vakii tarikatte (JHTC3fm)'lflr denden bir yol vardir ki t Veysel-
kEireni (radiyallahii anh) gibi Kesillullahi gormpmi^ken on<m ma'neviy-
V^tinden fsyz almasi misilli evliya-yi sekften bir K&tiii rubundan ve ma -

ftevi terbiyesmden salikin istifaze etmesidir : Mesela (Seyh Ebulhasan-i
ilcrkam), Bayezid-i Bestami kuddise sirruhumanin ruhSniyyetinden fey^
almi§tir. Bahsi Mesnevi'inn dbrduncii cildinde geleccktir. Lakin bu nadi-
ren v&ki'- olur. Onun icin sSlike bir miir^id-i hay lazimdir. Tasawuf ki-
tablan okumak, onkrdak! vesayayi kendi kendine tatbika kalJu^mak ile
hakikate vusul miimkin degildir, batta damiete du§mek ibtimali vardir.
Bu hal tab kitablan mutaipasiylc? hekimlik etmek gibi olur ki hastahgin
yanlig te 5 his edilmesi ve niuzir bir tedavi yapilmasi 'yuzunden hastamn
Hjltnek ihtimS.ll vardir.

4014

«Htilvcie kapanmak agyata kar^i olnc, yara kargi defiil
kdrk ki^m ^iyUir, bahnr mcvsiintnilc degil*

Nilekhn

13

KendJ kcnd ia <; hftlvew girip oturmak ve orada bit' lakim tahayviiiat
rfo ayiifclaraifc, tibk, y^n **«* ^nlerinde kurfc givmek ve ter dtfkraek

■gibi mun^bet^ bir harakat oh.r. Evet, Seyr ii sidukte Ut halvct var-
wr ki §qr>atteki «i 7 tikyf:odan ahnmisur.

kikai: Gemaatb namaz kilmn bit mesddde AlldVa iUddi niyve-
tlvk- .Lutmak ^ Hak lie mafguJ olmak demcktir. Bu otuiug muddetle
mukayyed degddir. Velav ki namaza yanm ^t kala rtikaf nivvetivIe
ca-mi« gmp oturmak ve czan okunup namaj kilmmaam bekla^ek i'tikaf
sayilir. Bunu cemaate haln'Iatmak idn Medme-i Miinevveredeki Mesdd-i
Nebevmm kapilara yakm direklerme (nevcytii siinneteUHik-af) van?
«Unnet olan i'tikafa niyyet ettim* ibared yasih levhalar asil rai sti Bil-
mem ? imd, duruyorlar mi? Ycksa bid'at diye onlan da kaldirddar mi?
Cemaatle mesda ogle namazini kilip da ikindi namazim da kilmavi
bddeyen kimsenin cami'da bulundugu miiddetce nama* fcam« olacagma
dair fiadis-i §enf de vai'dir.

AJeyhisseBi Efendimiz, Ramasamn 4^1 ahirmde, yard yirmidnden
otuzuna kadai- olan miiddet aarfmda Mesdd~i §erifin igerfeine bir cadir
kurdurur ve onun dahilir.de Hikaf buyururdu.

§eriatin bu Vhk&h t tarikatte (halvet) ad™ aimis ve (halveti) na-
™ylc bir tekim tarikat gitftffai tf*| edilmi^r. Kalveti tarikatl 4,'be-
lennde yapxlan bu halvde feufe) y4n!, kl rk gunluk halvet deniUr
Ralvete g,renm oruclu bulunmas ve iftar esnasmda az yiyip icmek i e ri

WVet d«Mto v, Wilkin bir mediae balk ila koni^rken kalbinin
Allan ilo me^gul olmasdir. Tabii, bu ebiirundan yufeektir. Fakat halvet
bir mui^d-i kamilin tavdyedyle ve onun hezareti altinda ya Pl J ir .

4015

J }-* 'Ji,JJ Jfe » Jut

"Bjr akil, digar bir aklin i s tirakiy]e iki katli oI U r, Netlcesindc sali-
Jtm norut actai ve yolunu iyi gorur.»

401G

* • jcf to-*'

j>i jl^ T ,j j 6Jy ij^j# : l oJi

. &$B Sse .UgQr bir nafsh, ihtilatmdan ho S ]a n ir VC giilet. LSkm ih-
iiJiit doJnymyJo JUfmoU nriar ve yol ©rlomea alur,*

14

<1IU7

«Ey Imktkat avcisi, yani, cy aalik; dosiuti oliiciik miirsjid-i miii-ebbt
scnin gozmi mesabe^indcdir. Omi ciJrcop ve im makulcst ^tykrdcti Iviiiik

4018

«Akhm taenia top [a <ia dil siipiirgestyle toz kaldirma. Gtiziin jjilii
« I an mik§idine ^orcjbp vc toz takdim eima.»

Dil ■ supurgesiyle toz kaldirmak, miir^idin tavsiyelai'ine i'tiraK d-
inektir.

4019

^ if 3* °J iff* &j?: '

«Zira mii'min, mii'miiun. ayiiasidir. Aynartin yiizii bulamkliktan cmiti
<* I mali, saf ve cil&h buhinmalidir.M

•'Mu'miii, mu'minit) aynasidir* diye bir Hadis-i §erif rivSyet cdilmiij
ve oradaki mii'minlere muhtelif ma'nalar verilmi^tir. Ba'zilan : Mii'min-
lerin ikisi de ehl-i Jmandir demi^let, ba'zilan da s ikind (rnu'mln)

(■'sma-i hiisnadaki ( ^Jtl ) ism-i §erifidir ki mii'min-i kamil, Allah'm

;iyiiasidir. Hakkin tecellisi onun kalbinde goruniir mut§leasjnda bulnn-
rnu^krdir,

Hazrd-i Mevlana, ikirtci mii'mini miir^id^i kamil ila tefsir ediyor ve;
f?eyh-i kamil ve miikammil, ^likin aynasidir. Binaenoleyh onun yiizii
I'Wiz kiidiketinden saf" olmahdir ki salikin suret-i siiJiiki orada gdrim-

stin diyor.

15

4 02fi

0$r } J 1j-Wt

U

«Yar, rubun mahzunhiguna aynadir, Ey can, y£ni ey &alik; aynamn
yijjtiitie i'liraz iurotiyle boh la yip da onti bulaadirma.*

4021

■ u

"■ Son in nefesinle yiiziinu ortmcsm ve setii saiia gS&tcrniM hale gel-
mcsin. On un icin sana hei vakit nefesini tutmak yanl i'tirazda bulumna-
iiink gcrektir.n

4022

&\ j'j^ 1 j^j* •*-* l? j^r. jl

«Topraktan daha adl misiti ki toprak, bahar gibi Mr yar bulunca
iiriclnu yiiz- bmlerce mfir buhir, yahnd ciceklemr.*

4023

«Mesela bir aga^, yari bulunan bahar ile birlc§ecek olursa onun b.05
hnvasmdan hagtan ayaga hadnr £i£eklerJe donanir.w

10

4024

™0 top risk, hazan nievsimindfl iiypmsu/. bnr jar tfbriince yiizumi Vt
has mi y organ altiha ceker.*

4025

. . *Agac der ki : Kotu bii- yar ile kar§ilfi$inak belay a ugramaktir. dylo
biri yunima gelince benim ad dim uyumakhr.*

Hazret-i Mevlana'mn a gag lisamndan soy led) gi bu bey-t, eh]~i siilQk
ifin de bir tavsiyedir .ki : munasebet&ia, husOsiyle imansi;: ve irfansiK
biriyle bulu§mak belasina ugrayinca imk&n derecesmde onunla goriigriie-
meli ve sohbet etinemeli, bi£ olmazsa kendini uyur go'stermelidir,

Bundan sonra bir arif lisanmdan. deniUyor ki :

402fi

«Boylc bir lialde uyurum ve eshab-i kchiten olunun.
mahn&siyyeli Dekyaniisten hayirlidir,"

O magaiii

Esh&b-i kebf kissasi Kur'an'da zikxedilmig, fakat isimleriyle ka^ kiji
bulunduklan tasrih olunmami^tir. ^"iinki soranlarm ma'Iumati da §ttb-
heli idi. Kat'i isim ve aded bey an edils&ydi in anuria kta tereddxid goste-
receklerdi. En me^hur rxvayete gore Eshab-i kehf : Yemliha, MisItnA,
Mek^elina, Mernfi^, DebernOg, gSzenOj, Kefe§tatyu§ ismindeki zatlerdir.
Kitmir adinda bir de kopek leri vardi, Bunlar Dekyaniis ismindc zalim
ve putperest bir hiikiimdarm zulmtinden kacmi§lar, tevhid i'tikadim mu-
haiaza icin bir magaraya siginmi^lar ve orada uyvfmuglardir,. Tarsus'tftkl
bir magara bunlara aid olmak uzere ziyaret edilmektedir.

Pi 2

17

'1027

-> y. <-Tj>L»j ■Jijr* 1 " jLiki

<iGnlavm uyamkhgi Dckyaniisiin hizmetine £arfcdllmi§ti. Uyktdan
tsc nam us Sfcratayesi uldu,»

Yari'!, ttytJinakla mii§.rik oln^ktan kurtuidular.

4028

*Uyku, itm ile oUmcn ttyanjkliktor. Cahille dump kcnuijan uyamgiii
vny hiilincN

Yimi, bir alimin uyamk bulunup bir cahille malaya'ni fconusmaisin-
d»H rilflcr bir alimin uyumasi hayirlidir.

4029

J-ij a j -t'jJ- ^fe- 1>^

«R&n&)<feiti£ nyinda kargalar, baglara ve bagceicre cadir kimrnca,
yimi, oialan istila edifice biilbiUlcr sukut edei'ler.-

4030

«{;tinfii £iil bagcesi ve giil olmayinca biilbiil siisa*. Guncsin batmasi
vo tfcto nhnasi da uyamkhgi iz&le edcr, uyku getirir...

Biilbfilii soyleten. gul mevsitni, uyamklik vexen de gtine§in gorun-
immJ "IduSu gibi haktkat biilbullerini tekellum ettirecek olan da erbab-i

htlVlmklir, Onlnr ollYvaylnOn iiiiylrtiilnil ihiI;ivmii hllllinnxiyftcaftl iHii
;;iljj jseviit sukut ciJct vc ken dim nyumiif, ^lwjcrli

ATM

«Ey gimeij; sou tahtelarzt tt'irvir eUnck icin bu giilffttii lorlcedl-
yotsu»i*

Akgam olunca giincfc'bmm ufkumuzdan gurub eder. Bize nlsbetb
iahteParz demek olan Amerika gibi eraziyi tenvir eyler. Yam, bizim Lh-
raflarda gece iken oralarda giindiiz olur.

Bunun gibi hakikat gtine§i olan arifler de bir ye*de tenvir cdiletdt

kabiliyyet aahibJen bulamayinca erbab-i isti'dadin kalblerini parlaimak
igin bajka taraflara giderler. Fakat :

4032

cMa'rikt gunc^i icira nakl vc intikal yoktur. Onun ^ai-ki ancak aUl
ve rfibtiiiv

Erbab-i irfanin kalblcrinden tulu v eden ma'rifet giine^i, ma'lUm nUui
j;iine^ gibi §ark ufkundan Garp ufkuna intikal etmez. Onun tul&u flkil

iifkundandir, seyri ise ruh aiernindcdir.

4033

JJJj

"fhiM'isiylii surra iiiiitcallik olan kfiuSl giinpjt ifiw gecc ^iiudii/ !',iiln
ytikhiv. Oiuui igtj Ittievvtire kabiliyyctli goniillcii (jeec vc giindiiz pnf-
lulmiiktir,*

1«

■1034

«JSy saUk; egcr sen Ziilkameyu iseti hakJkat guncginin matlat Imhi-
unii hir fii-ife yakfeig, Gndan tonevviir eltikten sonra uercye gidersen mii-
tu'vver olursun.*

Cenab-i Firin buradaki Iskciiderden maksadi : Yemen hiikumdaila-
niwlrm oian ve Kur'an'da kendisinden bahsolunan (Zulkarneyu)dir ki
rtiiituaddid seferler yapmia, bir defasinda §arka dogru gitmigti. Nasilsa
muvcrrihler, bu zati (Makedtonyah Filib)in oglu Iskender'k kangtirrm^-
ttftr; {iskender-i Zulkarneyn) diye igtihlr etmesine sebeb olmuglardir.
Itajicet-i Mevlana da burada onu meshQra gore zikretmigtir. fjte ey salik,
fiakikat giJnegirsin matlai bulunan srife dogru gidip tenevvur eylek.

4035

"On dan soni-a ncrcye gitsen orasi sana mesrik olur, hatta megriklar
Hiuiiii niagrihine as.ik olur.*

Ki naaaraida : «Nc tarafa dbftseniz vech-i fight oradadir" sirn tecelli

#der, AM ah 'tan hali zern&n ve mekan olmadigini anlarsin.

403n

••'•li'Filii sahiri hiss in yarasa gibi ziyfiya tchammiil c denied! gin den
mhjjnb tarnfma v« kaxanhga kosar, ttmi safari batiui hissin ise megnk
ttlltOtJne v« aychnlijrii gidcr."

20

4«:t7

d_j- t^i O-Jly^ • ') ^J* »^J

^ZahUi his yolii cseklcrm yoiudur, v«ul oiilard* da Uis vavdir, Ey
UcvS vc his nicrkebine biiimis vi- c^klcr umsmii katitnwtl silvan, ttU».*

Da esekler volunu birak insaidar larikma suluk et.

4038

ir*

H «?J *T

,1

..insaam 5 u ^ahirl be 5 hissindon ba^ka bfi§ his daha vardir ki onlar
kirmwi aitm f ilk h^ hi^i ise <mlara nisbetle bakir e ihidir.«

HavSs-si batma denikn : His-si mu^terek ile vahime h mufokkire, mu-
bayyile ve kafiza kvvvetleridir. Fakat Mevlana'nm bahsettigi daha bD^h
ka ve ma'nevi kuvvetkvdir.

4039

.Mahger chlinJh buJunacagl pazarda bakir his 5 i h altm Iiis gibi na»il
satin alsrlar,»

Yani, almaalar.

Ne vakit kopacagmi sneak Allab'm bildigi k^yamette boyle oldufiii
gibi kiyamet4 aciksi bu diiiiy^da kopmug olan ariflcr indinde de boy-
ledir Onlar da zabiri hislere ehemmiyet v^rmcsler. QuJa havas-si er-
baa hayvanlarda da vardir. Oidar da gorurler, i^itirlot, koklarlar, ialtik-
Ian ^ev'in le^etini, dokunduklan cismin sert mi, yumusak mi, sicok mi,
soguk mu aldugunu anlarlar. Yalruz onlarda konusma yoktur. Insanin
onlardan temayoEti konu 5 ma ile oldugu gibi batmi vc manevi bislcri
iledir.

■TfHU

: bil \\ ,\L

"Eedcni oJan blsler, subnet gul
£i tliUann-.it

4041

iS^

i *jj« t£]

'-C^CSanL'r'™ ****** ** m« e iw »

HasreW Meviana, vaktfo Musa'* iflaa i«* •**"** a
kt : Sen de MM gibi elini cebind H n cTkar da ££ ;S? 'J?** diy ° r
Pmltou Ho fc^ n gozleri tenvTr eyie ***^ et Ve ° nU *

4042

4043

tun.f ^ *"* baW «W» **" ■** **■ « ank a ^

L'2

Ai' if, Ccnab-i Hakkin Dsmft-i lDLiLi'kulnli- w< uiiiir'jiuljfcsiiie mbfthnr
nJdugu ie,in tra'zan gunc; j^jhi gilklerdr ft] em I U-iivIi' odor, ba'zaii denial

gibj cogar ve hukikat incHeri sa<fitr, IuV.jui Kal'il.ij'.i gibi tbinyiiyi ilmt.ii
c-dc-r, ba'zan da Kimiriidii ank;j ku^u gib! m,* * .:iidi.'il'j^n} ye iiwrdimiLikJi-
sim denecek deJCee&dfe muhviyyel feesbedsr.

4011

or? £r£J J^JJ' 0s?J» uH

«Ey vehiinlerden iisUm ve liyadebkknlen ziyaita olan insan-i hi'mill,
sen kemli zatinde nc osun, ne tie busun,»

Yanj, soykdiklerimden hie bin degil, olilardan cok yiiksck bir zfilBM.

4045

uBuh, ilin ve akl lie dosttur. Ruhun Arablik ve Tiivkliik ilc no t^i
vardir?*

. Allahii- -a'lem bimutadiJii oyle zann^diyorum ki HazreU Mevlana'njn
maksadi : Yukanki beytkrie vasfettigi arifin kavmiyyet kaydindan vfl-
reste bulundugurfu anl'atmaktir, §iilere gore noaddt ve ma'r.evi (imini)in
evlad-i Aliden oltnssi -garttir, Samyorum ki Hasret-i Pir, bu i'tikadm
dogru olmadigim, ■ins'sn-i- kamilin Arabdasi da, Acemden de, Turk ten de
olabilecegnii .biidiriyor ve : Rub. iimin ve aklin dostudur, Arabhkln,
Tiirkliikle alaka^i yoktui' diyor, Hakkin ma K ban bulunan ariiten bdhsc-
derken zahire, yan! Allah~u --ZuIcelaLe hitab ile arz-i istiyak cdiyor :

4046
i

jyo^ l J& d <£\ / $

*
«Ey bu kadar aflrei ilt> binuhij olan Rfibbimj siiim knrsi muv« hh idler
tic. miistbbibJer Jc |jnjp(Qil| linlim^Ui.i.

3B

MutJaki mu'aU mukayyedde gorenlerdir. mal '

MtijetabiJikr j S e iki turliidijr Bir kisrm - r»w w, ■* -, ■. *

hum ectoler onu mekSn ile amftfcfc samp arEltl yj^ ~ ^
Bunla* ulemadan geeinen ve (miic^imc) deniien klmsdaHJr

Diger ki Sim musebbihle* ise avam-i nlstor ki C&fe Hakki zaman

da,, mekandan ve her 5 ey de n tenzih etmekle beraber yin fzih n SS
bir sey'e benzetmekten kurtulamazbr, hijj oimazsa «m 9 bir SrtnK£
me 3 » kaydi altma almak isterler. ? S Y eilEe ~

Allah s U mevhum varllk aIemi „ de hfld ve h

^mi§tir. Fakat bu kadar muhtelif nukusa karji Z&J Ehadivveti bimi

kk V r r gdir ' binak?tir - BU " d ^ d0la ^ *te hakk^da muv hhidler X

mu^bbihler de § a E irmis. kalm^lardir. nrnvanmdler de,

4047

l * Alla '" b , a ' zan «**»*»» mu vahhid haline $ftfe Ba'zan da suiet-
b. muvabhnhn yolu.u vu^r, on H mii§e bbih derek esme du^ ar ,

Her veche bakip nalezenA ah oldwm,
Her bir nigehe kar§i nazar h&h oldv/m;
Herseyde gSrup aksini ey Ausn-i ezel,
Sentin diye taptxra ana giimr&h oldum.

Cenab-i Hak, miisebbihin kalbine vahdot-i mutlaka ile tecell? ed*r_
» onu te 5 bihten k U rtar Jr ve balis muvabhid k,la, Muvahh dt L bbt

E \ w ^^? r CUneyd kUddiSe ^ rWiha de1 ^ M: *Tefrt

H

404H

"Ebulhas.tn bazan ve btigrak hilitide Minn ; By litze civ^n, ey yumu-
>,uk viicudlu gene! diye hitab edei.t

4049

J ^r* tftii tA>^ o^ *^

F

^Ba'zan da canatii tenzih icin kendi nakj-! vuciidunu tahrib cilor,"

Yani, ben yogum, sen varsin der, Ebulhasan laaletta'yin bir &ciiten

kinayedir.

Zuhur He beni mevcud gosterensin sen,
O halde benlik olur mu kukmda sevsht Se%

Beytteki ikinci misra', HazreH Pirin bir gazelndendir, Fakat ken-
disinin (Ebiilha&an) diye bir kiinyesi yoktur,

§arih Ankaravi, baid bir ihtimal ile «... yahud Ebiilhasan demektcn
iinirad : Hasan Hiisamuddin ^elebi'nin namidir ve Hazret-i Hudavendkfir
rin a eb-i hakikidi. Bu takrib ile kendulere Ebiilbesen buyurdular ola.»

?eyh-i ekber Muhyiddin-i Arabi kuddise sirruhu buyurmugtur -kl :
■ Hakki sirf tenzih edersen O'nu tenzih kaydi altma almi§ olursun. Yalnv;
tegbih edersen O'nu benaettigin §ey ile tahdid eylersin. Hem tenzih, hem
k.^bih edersen isabet eylemis olur, mairif ve hakayikta imamhk ve sey-
yidlik mprtcbednt alirsin.*

Arifler, Hakki hem te^bih, hem tenzih ederler. Nitekim Kur'an'da :

^V-*!*,'*

;^t

e^*Qf¥&g£

Vani : «Hi^ bit §cy enun misli degildiif ve q i^itici v« bilicidir 7 - bu-
ytirulmu^tur ki birinci cumle tcntih. ikjnci cumle tesbihtir. Qimki haiku
(Iti (semi 1 vo alim) denilebilir.

IV 06r#L IJura; 11.

25

uirYK'niu.Au

■31)50

J^ 1

i*^^r

JLtf_j jj ( j_ ,^„Us I

Jo

«Zahir Iiis-iinin s^ij Hizal mcdicbindcdir, AkiJ
rnozhebi ise siUinjJik£ir.»

giiiumh} visjildc

alehe S1 bu unan Vasd bin Ata, ustta, me^binden, van! j££k£n

8m3£S£ i?in ***** raezhcbe *** ve — «•«- ~ ■

VSgil'm PiizSJi sebebi $6yle rivayet edilir.

tar. fefelan da : Kafira t^tin feydafc pl*^ gibi mu'mine £ S
yet swrvwj* iddtfsinda bulunuyorJar. Biz nasH ftikad edelim* dive
Hasan-i Basr iye 3 ormu ? . O cavab ver^den evvel V^d ahbms - Ban
p*u ^Jeyene mutlaka kafir, mutlaka da mii'mii, demam kiifr ile

JT* ! . ta j knre WW Bunun userina E^ Ba s d de : 5ft«d ha-
k,ka ton bizden aynldi. dam*, tffcfl mezhebinde bulunanlar : ^Kul'fi'li-

5*^ffi£ M ve kaderi Mr *»** * «M

Bu mezheb muntesibleri rii'yetiillaha da inanmazlar ve Allah *km*
Z, ^w" * Aym ° n d ^ d " n ™ ^ cesi * an ^ gordugunK gbi

^^T^^^T !"* ?erIfi varid ^ - -™-

E r , 1 Ilahl J nu J desi ^ilmi 5 tir. Ehl-i s iin n et meshebi bovtedir. Mu'-
feffi otolar : .Hu'yette ihata vard 1F .. Eger gordlacek clsa 5*un iha'a

lemcz* diye bar de nazariyye yiiruturler.

Hadis-i ^erifin ifadesine dikkat ediiirse riTyette ihJta yoktur Aym
on dorduncu grinds kameri hepimiz goruriiz, fakat hi e hiring onun

Sinsi sonnu$ fci ' % in*fc**#4el--4 rfih.'

S/^te miim.fcin midir m'^eM tiAti?
Demi§ id drij-i hakayik niydh :
Guruniirse kendi, goriitur Allah,

**

(Len terani)deki nejy-i ic'lndi,
Vermesin sana hiq §ek leu terdidi
Onu rii'yet gos&n degildir haddi;
Goriiniirse kendi gorulur Allah.

*

Hakki gvriirsunuz dedi peygamber
Leyle-i bedirde rnisdl-i kamer...
Bu Hadise dikkat eylemek ister,
Goriinurse kendi, gvrulur Allah.

■!■■<■■

Resuliin bey am, olunca $&hid,
DahA fazld bit adz olmaz mi zdid?
Tecellt edecek o Kabb-i vahid.
Goriiitiirse kendi, gorulur Allah.

u
**

Dilerim goziimuz Nura buriinsun,
Burunsun de arif kalhine donmn;
Didar-i Mhx Uze gorunsun,,.
Gorurdirse kendi, gorWlr Allah.

1051

jbwy) j&i* j*h $£-

»tm nie^hebinde huluiianlar, his zebiillu olmu^ardir, Oyle old«k-
Inn l,ilde sapikhklarmdan kendikrini slimil gSstenrJer.-

Aail chl-1 siinnat biziz derler.

ZIJ

I'likEidi medwbler hakkmda geni^ ma'lumat almak i^in (Sebristam)
tarafmcbn ymtlimg n\im (Milol ii Niha) kitabinm tercemesine bakilma-
lidir.

4052

Ci— u>U 31 f 1 ^^ j^jT <^-J>

«Hisle kalan kimsc mu'tczHidir. Bun sumuyim demcsi ise «£hiliigin-
dcmlir,»

4053

»Hcr kim liisden di§an ^ikarsa sunni odur. BasErci sahibi olanlar ho§
I'iifii-li olaii alilm goriir gtiztldiir.»

Ki onlar m'yet-i ilabiyye imfe£iui» ikrar ederler. Yani, Allah'm go-
rulcbilecegmi tasdik eyterler;

4054

«Ey ijisan; hayvanatta da me vend olan zahiri hislerden bagka ve
hevii vii hevesten harij sende bir his b«Iunmasaydi.»

4055

•Adcmin evladi nasil milker rem olurdu. HayvSnat He mii§terek hb-
lorle ( (l jhTj.Uj5'jJ)j > dereceslni nasil bulurdii?-

EB

40511

« E y salik; sen sutctte* lyrdm^inc., C«l^ » ■** '"J™*
olun«7yahud olunma* demen tttlfe N* «*U ****** Wfrite—*

Allah'm sayvlamaz M1W *** «f£ (6 ?T^^S} Jr
ml»tlr. Bu ha*arat, yani mental* birmc« ^^jf^SS bd
ki benaJM Hakkm stff zati al.midir. Onda Allah'm esmasi ve tfM ^
nmtemayiz degildir. ■AMa*'* rfmetferm. dugunun, lakin Zat-i Itabiyi
lefekkfiw kalki 5 mayin= Hadisl bu mertebeye fcfcetW:

ikrnc^ mertebe (Hazret-i vahidiyyet) dir ki onda Hakkm esmaa ve

.fat mS G ^yi,di, Bi^inci mertebede Allah zati lie tasavvur olunsmaz,

S ^ftSS her ne gelirs. Allah onun MnOfV, *W. J -Wj

Vgibf dlgildir, denuitir. Hak, bu mertebede <^vy,r) dir ^

oceye k.dar tasawur olunabilir. Meseia Allah ( S emO dfir, (b«,r dir,

,-nta kxy^n H.kkm ( SC mD v, (ba Si r) ^tlanna djir U^pV-
da cdilebilir. Bu i'tibar ile Allah=a (musavver) yahud <mutasavv e r) do-

i nek mumkiin olnr.

Hazret-i Mevlana bunlara ijarct ettikten senra ■Qnt , aleminden kur
Ul l a mamis bir klmseam .Allah te&vyut olun-ur, y^hud olunmaz> &ibi
1L soylem^i UURte <?™ki o,lar in ha^katin, vuku peyda ^-
mlvtlr diyor. Onlan ancak suretten siyc^p temamtyle mana olan zevft-
tin bilebxleceklerini §u beyt ile bildiriyor ;

4057

X 1 14*1

-Allab tasavvxir dum.r, ylknd ohmmaz bahislerini^ hakikati; kfM-
bnn, yant ^retton ^ikip tomamiylu Iff, yW ma'na olan kimseiiln inclui-
do vo Umlndedlr.a

405S

J I -Lis j^tlK" _jj ^ J3

4059

: Sab« i]« I( hem gozdeki gaflct jiefdderinj yakar, i Za]e eder hem
do S ah,bl™ H kalbini §C rh ve tenvir eyier.. '

Kalbin serholunmasi, orasinm t&celliye kabii bir ha!e gelmesidir Bu

4060

iMp j ju aj £ j^j. jj oT

«GSattl ayj la si r masivamlah pa ? mda„ **&&&• pat ve musaffa bir

i-ursun.»

4061

M',
»lll,

.GiJ««r ayn^mda bir takim ashlar ffe Qn i arm ua[(ka5ini , devlet ve

BunjdaM (ijafefca*) ila Cferragjdan mflkud t'r-uf.U i ( (lir. Suvrr-1

k : liu 4 m her m hiv ivakuftir ki o Mktfi ynpan AltohHn Mmht, y? *»•
„,d teller, mwiablM W«* da§eme for* otlllirw milwn doseyen, de

rtltshftir. Yukunda iman-> kamil vk miir^ld-i Arifton l»d plover. Mev-

i.ma, yiiie onu Wj,'rif icin divot ki :

-

4062

«Bcnim yfcim olan insa^-i kamiliii hayali Ibrahim Aleyhfesd&m gi-
liiiliv ki stirctl put misali, ma'tiasi isc puikir audita

Hazret-i Ibrahim, k&vminio puthanesine gfcmifi oradaki putlari bal-
,:, ite par^lam^, sonra' baltayi sallam brakm 1§ oldu^ buyiik putun
I toy n una asrai^ti.

Ilazret-i Mevlana, insan-i karodin hayali suretmi gayct muhtorcm
»ttoaEi dolaymyle puta, ma'nasiiu da put kiran HaHiurrahmana betiZBti-
V oc Vabud (but) kelimesi i atisJde : Tapimlacak dereeede sevibn gu K ol
lui L'ni£ina geldigi i?in :nsati-i kamilin hayali sureti de gayet giiecldir
tlemek iseeniliyor. gianki enbiyanm hepsi, evliyanm ekserisi vechen ya-
kiifikli kimsslerdi.

4063

«Cetiab-i Hakka siikiic ve hamdolsun ki a 1>ana zahir obnen liihiim
n i mn hayalinde kendi hayalmi gdrda.»

Yani, «Mu'min h mil'mitiin aynasidii> Hadis-i Ser3fi mukt^smca
msan-i kamil, benim igin saf ve miieeim bir ayna oldu. Ruhum o pDi-Isk
uynada kendini mushed* ctti. Ihtimal ki buradaki insane kamil dpn
^cms-i Tebmi kxiddise sirruhu Hazrotleri murad etlilmistir.

Ccnab-i Pir bundan soma a Inson-i kamilc diyor ki :

M)

31

4064

«Ey mur$id-i arif; dergahinm topragi kalbimi ceziietti, Topraginm
U^'sirinc sa^an ve ihtimal vermeyeii kimsemti tnprak basnip olsun.»

406?

"Kcudi kenditne dedim ki: Ben giizelsem, onun bu eazibcli gbsiej-i-
sini kabiil odcrim, Yoksa biitiin drkinlev bana gulerler.i.

4066

J Jji~ £ J.;'} jl tjf ii^

c : J^ ^yr <y ^* j* 1 ^

j 1 ^

• By nun £are 5 i kendimc bakmanidir. Yoksa o giizclUgi nasil kabul
rtlerim, sonva o bana giiler.*

Bir kimse mahbub-i hakiki nezdinde guzel ve sevgili olup olmadi-
flmi anlamak ic,in kendine bakmah ve kalbine damsmalidir. Eger kalbin-
de ona kar^i kemal-i mahabbet gb'ru'rse kendisinJn de onun nezdinde sev^
Kili bulunduguriu anlamahdir. Bir Hadis-i §erifte buyurulmu§tnr ki :
-Itir kimse itid-i llqhide derecesini anlamak is terse kendisincc Allah'in
(liTreccsiiic baksin. £iitiki Allah kuluuu, kulun Allah'i tuUugu derccede
liitur, yaiii kut Allah'i no kadar seviyorsa Allah da kulu o kadar sever.-

Hazret-i Mevlana buyuruyor ki : Ben kendimi tedkik etmeliyim.
Eg or gtizel, yani Allah 'a kemaliyle muhib i&ern Allah'in da bana kemal-i
mahabbetl vardir; girkinsem, yani Hakka mahabbetlm yoksa onun da
brtna sevgisi olmaz, Bir giizelin bir cfrkini sevmesi miimkin olmadigin-
<lnn o, bana mahabbet degil, Istihza eder.

«Allah glizcldir, guzdligi sevei» Hadisi buna isarettir.

32

ion?

«GLi*el gl&eii tczbcdcr. Burnt bil tie doftruiuftMitt isbat i^in ( aUH
^M ) Aye tin i oku.«

(Sure-i Nur)da :

ouyurulmustuT ki : «Kbtii §eykr kbtii kimseler i^in, iyi seyler dc iyi kirn-
sclcr icindirB* diye hulasa olunabilir. Buradaki < <>* ) ve { J« ) keli-
melermiri tefsirinde miitcaddid kaviller vardir.

Ba'zi mufessirler : -Kotiv kadmlar, kotii erkeklere, iyi kadinlar du
iyi erkeklere mutemayildir* rna'nasim yermi^erdir. Ba'zilan da ( -l^- )
ve ( iLt ) i kotu ve iyi aoz ile ( .j&r ) ve < ^^ J u da kStU ve iyi
adamlardiye tefsir etmi§fer ve ^Kotii kimseler kotu soz soylerler, iyi
adamlar da iyi sb'z soylerlerj. demi^lerdir.

Bu ma'nalaf dogru olmakla beraber, bunlan sbze ve 5&ba hasretmek-
ten ziyade «K6tuliik kbtulere, iyilik iyikre mahsustur* diye ta'jnim eyle.
mek daba dogru oIut samrnn. Mesela Kanun-i sani ay mm ilk gecesi bt-
ristiyanlarca yilbasi ^yilm^tir. gunkL Hazret-i Isa Kanun-i ewelin bll-
mem ka^mda dogmuj, tZta&pA veladetini ta'kib eyleyen ay bagmi yilbu?i
saymis.lar, O da ihtilaili ya. Katoliklerin yuba^isi ba § ka, ortodokslarinlii
yine baska. Ittifakli olsa da bu yiibasmm muslurnanlikla ve mMuman-
larla ne alakasi vardir? Muslumanlar]n yilbasisi Muharremin ibtidaaiclir
ki Aleyhissamt Efendimizin Mekke'den Mcdine'ye hicret buyurduklan
Rebiul ewelden mukaddem ki muharremcd&n ba^lar. §imdi kullamlnn
Miladi tarih, islami degil, siyasi ve i?timaidir.

Hai boyk; iken ve nmabza Avrupablarx maymiincasina taklid etmek
fikriyle a gece ?am agaci dikmek, dallanna cocuklar 15 in hediyyeler as-
mak ve mumlar yakrr.ak, sonra bu hediyyeleri {Noel baba) getirrfi dlyi:
tna'sum ^ocuklan aldatmak, yine o gece adetS qiplak kadmlara aanlip
zip zip si^vamak, tarn gece yansinda mum sondprniek ve karanhkta LiiP-

(B) SOrel Kur : EC

!•': 3

33

Mta

In ktspuJscilik elmok, yutmak Jursjyk (tumor gynayip yutulmak, snnia da

tmyJc sefahot y.cdcrj sahibkrine ky* gib! ytilunmakt.an her biri bir (ha-
ljiKe) t hepfii uc (haijjjsStJdi**, On kin irtikab eykyenkrin her biri de (ba-
bis) ve mecmuu (habisun)dui'.

Tefflit, pak bir halde camie gitmek, cemaaile namaz kildiktan vg
dua. ederek din? yc dunyevi ihtiyacatim vahibiilalaya olan AJlah'tan di-
IccUktep sbbra oturup okunau mevbd-i. nebevi rnauzumesmi ts'zlxn u tek-
riiu i!e dinlerpekten ve emsali hareketlerden her biri (tayyibe) olup hep-
:.i Ctayyibatjdir. Qnlan kemiU-i ihlas ik yapmis olanlarm her biri (tay-
yjb) ciimksd birden (tayyibun)dur. Jgittigime gore bir yerde bir konie-
fans verilmis, Kore $eh idler me hiirineten o gece eglentisinin yapilma-
itm.si hakkinda ba'zi taraflarca gosterikn bakh arzOya i'tiraz edilmig ve ;
Birakalim da halk egknsin ve kecekkri §arablar, sehidlerimizin cannia
ilny sin! dcrJlmis. Bu hezeyamn sarfeddmig oldugima inanmak isteme-
idm. Cunki boyk bir sacmayi deliler bile savurmaz. £unbi §ehidlik mus-
liiinanliga mahsustur. §arab ise muslumanbkta haramdir ve habasetten-
dir, ^chidlere ma'nevi hediyyc olarak Kur'an okunur ve meviid okutulur,
anlanii sevabiyle ruhlari ta'ziz ediEir, Yoksa §arab iQilip, na'reler atihp;
kndmlar kueaklomp da o ta^kmliklar, o muhterena ve fedakar $ehidkrin
niinina rieysia demlmez. Boyle bir sozii isUf.ra edJeteiia sehadet ve islsittriy-
yel hakkmda bilgisi olmadigj gibi insanliktaix da nasibi yok dernektir,
M.is-slumanh£mdan vaz gectik, zerre kadar irisanlik duygusu bulunmug
nlviydi §ehid Hilelerink, ve butisn milletin gozya§i ddk-tukleri bir sirada
■ Halk egknsin ve i^ecekleri §arablar Eehidleiamisin camna deysin* de-
m«k hifjfiijligini gd'stermezdi.

Babse dorieliifl :

M70

-L;hl-i iu\i- nlfinlar cchcniicmlikk'n cozteSwlufe libbi viii olanlar da
(it.inu'|liKli'U" liilibibikr."

Nih-kim habisler habisleri, tayyibler tayyibleri (,-ekerler.

4071

JT*J£\J

406S ,

my.

"Diiny
iklugu

ada hcvsey
eelbe(Jcr.»

kendL cinsi alan §ey'i T mtsela

4069
juS^a \J }Uf1j JUj ^J

sicak Sicakli^i,

Jogtik

"Hut 1 1
h/ikilt-rfkii

i',\'.w'u bahDati yekcr, i'ithi h->\ yam bak
lioslamrliir.v

iizre dlanlav da

yine

34

•

ZJji ^ \j ^-J oyr f^T

..iiiimiiu kapayinca seni tasa tutar, yilnl canin sikibt. GBii tiiini,
«|»Hcihc uydinlifmdan nasil sabrudcr?"

4072

C~- *xS jW- \j j-j ij^s- ^p±p-

ntiiiiiiiui kapnniak, sana can cckismtk kadar izhiab vcrk. C ; i itlki <?«*»
Jl»iirnre jiydinliguidati mahrumiyyate sabrL'deiiicz.»

4073

j iiwA~

■Scnin sikititin giindiiz mlrniia ^nbucak kavu^mak istuyen jjoz n^ru.
mm ninlliDsiiuJendlr.B

4074

\j V* j/ <* IT j I ill

*-3 _x tr-* J:

£ 0^

«Goziin a^klten seni tasa tutairsa bilmis ol hi gbmil gikiinii, ya ni
biisar-i basiietini kapami^sm. Onu a s hi gamdau ve elemden halas bu-

40TB

..0, vim ma'^k-i e«K ola.i Alfcdi, brni dn'vet cdifl^ cezbc lfiyA btr
Ittidt mlyim, yoksa bed suralli bir firkin uilylm? dlje tondmw l«km"-

4075

«0 sikmtiyi kalbdcki iki gbzim arzusu bil ki kalb gijzii ziya-yi biki-
yiis, yard gayr-j inahdnd hir nur istemektedir,*

4076

\r

£*¥ &?y jjjT jljj j^

"GcJziinii kapayinea d£im| olmayan o iki tiijrdan muvakkateii ayrx-
b%iii s ana sikmti veriyoi da gozlerini hemen a£iyorsun b »

4077 "

"O sabit iki mir ki biri akil, biri baslrei den Hon kalb gozii nurudvjr.
Onliiri hifzef ki satin cbedi tflW vermesin.*

30

4079

T

.«« bir (jiteel bir cirkini ardma du;iiriir ve da'vet edewe o dVvflt,
hi Ruzclin o cirbine ettigi bir istibza olur.»

Cenab-i Hak :

Yam- «\Uab, kulfcWS selamst mafcsrm olan Ceimete da'vot fete**

Imyurnyor. Bu da'vet umumidir. Fakat oraya girmeye liyfc <toff«fe*
kiirij] :

Yam: .Allah, onlarla istihza edc*"* Nazm-i Celili mucebince btr
liiUh&a-yi IlaMdir.

gM*< KM bu beytleri (uslub-i hakim) tarzinda, yani b»*A-
lurma aid seylerf kendine isnad ile nigin boyk ya^iyorsim? diyeeek yn-
!k ! SJsTn bSyle yap.ycruz? demek kabiU^den olarak sbylern.kle Levft.U

vc iu!zaket gosteriyor,

(0) Sili-ol Yunus J 25.
(101 Sftrel Bakwi! IS,

37

■■■■■^■■■H

4080

vr <£' b ■ s i* _ iSij f^^\ S
r^ JT [ i pJJ j^" j»^j *§-£

Aguba kendi yuziimii nasil gorebilirim? Ne icngdeyim, Giindiiz gibi
miyim, yoksa geco gibi ini?»

4081

csH p# ^ uj^ j|> jU jjjito

«Kendi riiliumuii nakgmi bir 50k atadmi, g nak§ hie kimseden gtiriin-

mi'lfl.n

4082

k^™s- ^ jil ol ^-] ^iS

-Kendi kendime dedim ki ayna ne icindir? Heikcsin nasil ve kim
«I<Iii£uiiu <ma bildirmek icmdir,™

40S3

«Dcmiri eilalayip yaptiklan aynalar, derileri gostermck i^indii. Can
htmflsini irae cdccek ayna gayet nfidiv ve msbette bahahdir.*

4084

>^Vl^'

jL- cl

<

itj (j! j -LiL jf jg-jt

tf iSjJ

«Cnn

(liynrdnn,

aynasi, yiiriti
yant hakJkat

yiimndcn ha;kn

i'ili'miinlrn tiliiii ^

bir $t?y degildir.
iirin yiiziidiir.-

Hususxylc

31

L

Avinlar eskkU'.i demirde* yapiltr, MtiMinnn oliA wMvtH. Onun

inn Hnaret-i Pir (nyinr-i Shell) U-rWhini kttll jroi l'*nH«» P^l dcniir

.^uulnf da, simdiki cam aynalar da uu 1 rfmlyi, yimi 1",h:nm harlcini

i.njnrdiii! k;in rulum rmhiyycUni j;,iMu mi'.dn

McvIAna buyuruyor ki': RCiim fttiBletvcffli nyiin, >iii«ik _3&rftt, yfini
l.n:,r-i ilahiye inensub kOmil ve mutammil uun^idiu yA^dul,

Naklederkc ki : Dcrvisin biri; *He* gcce Fu.'yamda bana bir ayi mu-
||ul oiuvor ve rahateiz edfroi* diye, seyhine 5 Ikay.e'lte bulunmus, §eyh
.I,-- ^Hiv'daha gelirfcs kor*ma, kulaktormdan yakata, olanca foflWwtmle
, ,.| ■■ lavsiyesini etmi§. Dervis o gece aymin kulaklarmdan tjitaJUg, §id-
,'i,H ( . ^ckirce kettdisitti iyafcta, eBerftii kendi kuJaklarmda bulmu 5 da
„ V inin'nofs-i Gmmaresi oldugunu anbmig. i?te mur^id^i kamilm yuzw ve
Ki'wii boyle ma ! n& gosteren bii- ay nadir.

40S5

■3J i5^ ol Jj ^^ -^

>^

', J^t r jb L

j: jS ^ j^ jj

■■Dedim ki : Ey -Snul; kulli bir ajna aW&, Denize git ki dcrcden fnyda

■ rhlltlT,"

(Ayine-i kuUi) ve (derya)dan maksad : Murfid-i kamildir. Kendini
juu-mck istiyorsan boyle bir ms5n-i mukemmile git. Diger ^ybler, tmti
nlabfiHe kiicuk bir ayna ve uiacrk bir dere gibi kata. Cfii:ab-i Pir bmi-
,Iun sonra miirgid-i kamile tevcih-i hitab ile diyor ki :

4086

*U^_j y l£_j>J #-^j i-J^ tXJ

- "^ r 1

*1iu ialcb, bir bendeyi stiiin mahallene eri§tiidi. Nitdtim loftU»alA
iifitisi Mcvyem Alcybcssclaim hut ma \igaci aUina 5ckmi!jti,*>

ITazret-i Meryem Aleyhesseiam, ROhulkudsun ncfha£iy)e gobe kal-
(tUfti, Doguracagi sirado agnsi tultu, O lztjrab ile kirda bir hurma aga-
ennn yt!nmn gilti- Orada :

3*>

-- t '.

> *-

Yfmi : «Agacm dalim ken dine do^m t'ek vc salla ki iistiine taze hur-
mil doktilsiin 11 - UbJmma raazhar oldu, Halbuki agacm yemi'§ verme za-
icixlni degiidi. Haiti kurumus oldugu rivayct cdiliv, Hazret-i Meryern'i
nraya sevkeden logusalik agnkirj oldugu gibi> bir miiridi mur§ide gutii-
ii^ctik olsn da onun taleb-i haksidir.

4087

ii- n *

«Sciihi gozibi benim kaibime goz oliinca bu basiretsiz goitijl, basi*
iiti ii iniistegraki oldu>

40SS

•Semi chedi vc klilli bir ayna goidiim. Senin gozuude kendi nak^mu
vi! kakiki sureiimi inu§ah.edc eitiin.u

Ayine-i kulli, yani Hakkjn cemi'-i esma vc siffctinm mazhan olan
(wasen ruh-i Cenab-i Muharnmedidir. Zat-i akdes-i Nebeviniu, zuMr-i
Ademdert bu Sna gelirtceye kadar cnbiya ve evliyadaii birer varis-i ka-
mill vardir ki onlar da veraset ve baglilik yoluyla birer Syine-i kiillidir.

4089

«Kendi ton dime dedim ki : NiMyet insjm-i kamilin iki gfoiindc
pin-Ink bir yol bulup kendinii buidiim.*

<U> Siirei Mtrytni : £5.

Ill

■ 1MM

jU Ci-J J&i- ji»

V-, ^jf

'JU

*r-

JU

j\ ij^y* ijU

..VHmiim dcdi ki : O ^dUfito «»).. Iniyf^li, Ag4h 0. da toudini

' fctf, Muhyiddln Abcr kuddise sirrubu d.^i|tif ki 'V^tam
,„ ,-Sdo sultan-i a'zamd.r, hatta akla hakimdi, Akil bir k^S ta»feJ
,| h, nidi oisy bile vehmder, kurtulamaz^

hll |,n gozIerit.de gdrdugun «. dcgilsin, sen^ h.yalmd^.. dedigim nak
|D(tlklen sonra buyuruyor ki :

4091

*mw n^^im senin gozkrinden : Ben scnim, sen dc bensin, ara-
lin/dti ittihad vardir, diye sesleudi.^

hiilwd- Bir olmak demektir. Ebl-i keiama gore ayn ayri iki W>n

|,h ve b^kaligin zail ol U p hakikat-i vahdetm zunura gelrnesidir.

4092

.U kimilin bu nmrlu ve zev^lsiz gbziine hayal n^il yol bubi-
HiiJr Id? Omm mir'atinda jj&to* ^^ ImMkattir. O hak.k.t kuvv.-l
v fib 1 1 up Ic'siriyle bayalc mtinkalib olmaz.»

§u hitftblara ccvabeti insane kamil lisarundan deniliyor ki

41

4083

1II!IH

«Eger bend en bajkasimn giizlriinde sen kendi imk§mi giiriirseii win
bakikat degil, hayiU ve mcrckid bil.»

.Kendi bayalindeii tenia miyk u*Vt> ii/nkltejiiMiii iod ile yumi o mi-
Mi Hi i' k criers in ,»

4034

4039

-CvW^X^fl Sj .^J-jAj i* .jj*^ ^*J l J

.yiz t>Jr >i ^ yi^.ai

■ *aJ^--~* jL«™ j.y-ei y oL

«£unki benim gay rim olanlar, gfizlerine yokluktan siirme cekmijler
vc $eytanin tasvlr ve tevbjmindcn seiah i£taisle?dir.»

.r(; C vheri tamyan vc hakikati aulayandali bir hiMye dinU? ki fciyiis
|fo iniiijihedcyi bilmis olasm.»

4095

"Onlarm gczii, hayai ve y&kluk haftesidir. Ondau dohyi yokluti
mevcud goriirler.»

■ IIAZSET-1 5MER RADIYALLAHU ANHlN HtLAFETI ZAMANINDA

liUt KtMSENlN HAYALI, YANl KAglNDAKI BEYAZ KlLl,

RAMAZAN HlLALi SANMASL-

4100

4096

jf~ j^*- jj o^j »jj j ***

JLV i!^. ^ £;- 1 :...-:.A-jHi-

*Betliia goziim Allah' tan murine gordugii vc miinevv^r oldwjfu ic,in
varlik hanesidir, hayal makann degildir.a

j*Kii$ A'Jpa t#j£ F"U

.rCenab-i Fardk'un ahd-i hilafetinde Ramaaan ay* oldu. MiisKiiimn-
Uirdnn bir ^maat luBli gbrmek ve isbat etmek i^in bir dag ba 5 ina koj>
hilar,*

4097

"Gdzuniin cintinde fienligiuden, yilni varlik vehminden bir fell bulu-
imrsa bir iuci scnin hayal hide yiin goriinur, yatii inciyi yiin $aimsin,»

42

Kur'an-i Kerim'de *

Yam : «Habibim; sana himilerdeft soruyorlar. Cevab ver ki ortlar,
1 Honiara vakitlcrini bildircn alamtjtlerdir 12 ^ Ayet-i Kerimesi vardin Nu-

f tat Surci Bakara : 189.

43

L .„_ — _.. l

HSlUne Bftbeb d« RaiGlullah SsU&Uahfl Aleyhi ve sellem Efendimize ba'-
nlarimn : -Ay luiglni-mda kamer neden hilal, terbi~i evvel, bedir, sottta
tcrbi-i ahtr ve yine hilal oluyor?* diye sormalandir. SpranJarin hey'et
iJmini bilmedikleri vc: fcnni sebcbi soylenilse anlayamayacakian i£in ka-

merin muhtelif scklinin, insaiikra vakit bildiren alametler oldugu ce-
vabi veriidi.

Ma'lumdur ki insanlann vakit blctisu Giine§le Aydir, Fakat giines
mbntazaroaix her gun dogup battigi i ? in onun dogu? ve batj$indan senel
nin vc a ? m kagmcx giinii oldugu pek de ta'ym edilemez. Ay ise boyle
degildir, Bir hilal haHnden bir hilal haline gelmesi bir ayhk vakti, bedr-i
iam balinde goriinmesi 14 giinluk zamam gosterir. Bunda yamlmak ih-
Urnali yoktur ve uaun uzadiya fenni hesablara muhtac degildh Eundan
dokya Hadfe-i §erif to Ramadan ve Bayram i^m : "Kamazan hilalim g <>.
iup om5 tulun, bayram hilalmj gikiip iftar «Uuiz* buyurulmus, kameri
riyiarm 29 ve 30 giin vaki' olmalan dolayisiyle de, «Hava buluthi olur da
liilaJi gomnezseni* Ramaaani ot uz gUnc doldurunuz* emri vetilmigtir.

Asr-i Nebevide ve yakm zamanlara kadar rasadhane olmadigi icin
bu kolay usGl meri idi Ramazan ve Bayram olmak ihtimali buhman
29 uncu gunlerin ak^aminda miisluman memleketlorin her tarafmda
garb ufkuna bakibr, hilal goriilihse isbat ve kadilarca flam ve Han edi-
ihdi.

Megrutiyyet dewinde Kamazan ve Bayramlsrm hey'et hesabiyle
n$:a edilmeai usul ittibaz olundu. Eslattan ImSm-i Siibki de bunun kabu-
tunc fetva vermiffl. Daha fazla ma'lumat almak i e i» «Mu £ lumankkta
llwdct Tar ibi B imvanh eserinie miiracaat olunsun. Evet, Hz. 6me?r dev-
rinde raiislumanlar Ramazan hilalim tarasaud ediyorlardi.

4101

j* j>' JT

f j: *j^j s- 1

J^L H

■ H-.iila

f Ramazan hilalinin rii'yetiylc teberriik vc teyenunun cfmek irin,
la bhi : Ya Omer: iste hilal dedi.™

4102

J** i y ij\-*-j\ ** <j '

«Ha ? ,ret-i Omer ijfukta hilali gSremeyince dedi ki: O hilal, senin
bnyfilihdc eoriindu,»

44

4103

• Yol^a ben gbkyii*Linu sead«l dalui iyi B»Uin. <*yte Iken nasxl
pluyur ila bilali ffOTemiyorum.*

4104

..jaini islat da ka 5 ma siir, ondan sanra hilal tarafma bak,*

4105

TTilali gBrdiim diyen kims^ *Ks&* islatip nfka bakmca hilali gore-
mcdl. Ya Emirelmii'minm; ay yok, gbrunmez oldu, dcdi.>f

410G

d\f-

J^lT

jUJ -Li Jj-.l ^y» (J J 1

^Ha^ret-i Omer, evet. Kalinin bir kill kavisknmi?, saim bir vebim
nli u atnu^bj dcdb»

m>m adamcagi^n ka§lari ^arm^, bir kil go^Unun iJEtiino dogru
-■pjlinij oldugu igin onu goriince bilal g&Qitii$b-

Boyle bir vak'a da - Aleyhissalat Eiendimi^in on sene hizmetindR
Imlunmu? sW- Er^es bin Malik radiyallahu anbte elhW^tu, Ha'zret-i
Ertoa yiiz on uq sene ya^ami? ve SO tane evlad ii aMad gocmu 5 tu. Ibn^
lffllikamn {VefieyatiilVynnJda yazdjgma gdr& Enes Hazretleri yerle 5 mti

4S

oldugu Easra'da vp yfeze yakm, yahud fazla bir ya§ta .bulundujju sirada
Hamaziin hitalmi ru'yct ve isb&t iein £ikaHiJarla birlikte cikrm$ birden-
blre igla hilSl! diye ufka i 5 aret etmif; Orada bulunanlar bakmi$iar, hi-
lilJi goremera^ier. Basra'mn zeki ve m^hitf kadisi (iyas) Hasret-i Enes'in
yuziine baking, agai-jTiig kaijk-inndan bey a; bir kdin kivrilip goziine dog-
ru indiyini gormi^ ve i§i alarms, Enea'irj ka^im sivayip o kill diizdt-
tikten sonra :

— Y£ Ebil rlanua; bir daha bak, gorebiiiyor musun? diye sormus,
Encs bakrmij.

— Kaybolrnu^ ? imdi goremiyomrn, cevabim vermi§,

Hazret-i MeviaTia'mn fikrasiyle bu vak*a birbirine pek benzemekte,
lakin vuku' bulduklan zamanlarla raahall-i vuku'lari ayrJmaktadir. ih-
timal ki bir defa Hazret-i Omer devrinde Medine'dc, bir defa da sene-
lercc sonra Basni'da vaki J olrau§tur r Zaten Cenab-i PMn rnaksadi tarih
rmlatrrvak degil, bir takirn hakpyik bey an etmektir.

Hazret-i MevlinA kissanm naklinden sunra ondan almacak hisseyi
ifade ediyor ;

4107

z> h '^ -"-i y y i/to??

*Biv kilin egr&Wsi onu sa^nti da hilali sordUm da'vfesma kalki§ti.»

4108

^ESi-ihni^ biv kil, nazarmda semyya perde olunca viicudun her ciiz'ii
t^rilJTse nasil o!ur7»

4109
"tVIiistnkim olunlardmi i-cza-yj viicudimu dogruit. Ey do*ru giden,

do

, id rtqfttu S Utt£m1 ^iimdcn; fl miMi-Mm »pv*Uii I (ft >lkl*>rin<l*ii

41111

a/ ,i~<b Wi^J *** ■ /'

«ferasisri dogruiUn da, eksik i*rlb£mJ meyrfaim tjikaran da yiive

li'i.i/itlir."

Uir terazinin dogru mu, yani&j mi tai'Mlgi anUsilmak i^in onunla
■ i .iiiniilra^ bir §ey'i tccribeli bir terazi He tartarlar, ikisi deng olursa
I einin dogru larttigjna hukmederler. Bunun gibi.

4111

Itrr Usm ftdgm oJmayanlarla tartjjirsa eksikligc du$er ve akh 511-
|iri|> l"i hr.it

4112

r.tiit, Itafirlcrc kar^i ^iddctli buUman cshSb-i kiram mcjrcbinde ol.
Viilinncjlarin doatluiwna kar^i toprak sa$, yani onbrdan yuz ^evii-.*

Kur'an-j Kerim'de ve (Irma fetahna) Suresinde Peygamber Aleyhls-
bp-1:iih ile e^hSb-i kir3rn ;

-IMuhammed, Allah' 111 vcsiiliidiir ve iman cJip de onun niaiyyelinde
hnhinnii eshabj, din-i islam 1 inkiir edenlere kiir^i ^iddctli, kendi aralarm-
Hi. ino niL'ihamcUklirlcr 13 * diye ta'ril edilmistir.

(Ii> SOni) Feth: 29-

47

4113

J\.

>U!

l/L j^i j^l Jy^ ^£, ^

«Dm dii 5 mani olanlann feajflw kili 5 ol, Sakm tilki oyununa vc oma
gibi yaltaklanmaya katkisma. Arslan ol vu arslau gibi heybctl! ve cesa
retli bulling

4114

Jt ^— ** Obi; j 1 jl ^j^- jlT

^r.

t>J J-* 6 &fj& J

'0j

-Ta kl dil-i takva *e sidaha o!an dostlar, gayreilerinden senden ay-
riJmaswhr. g&iki o dikenler bu gtffcn, yaru o di n ve iarikat yabaucilar*
hakikat bag £ esittiti gMJU buftman errl-i Hakkui dii$mamdirlar,>>

4115

4117

j J oil. l ^^ a^*
.s^fiA- tj ^ «?J ^ "***

*Bh yoldaki tettgr v. tclbisi babana da yapti. O kara yiizlu m^
Adem et'ladindan cogimu juatetti.»

Seyian Adem'* olan hasedinden gecer*} metnnuaya yakla^mak itfn
W v5 Hawi'yi, mi« Adm* ■ taprfk etti ve m Lara . ^en bak.katcn
gitfci cmiu bir bayirbabmizim* dedi. Sonva onun cvlad u ahfadmi da
boyle sSret-i haktan gorihierek y old an gikardi.

4118

wjj^ £■ ^ &$ d^ i

«Karga surath ve kara yiidii olan $eytan, satranc oyuniinda gayer
cevik ve kurnazdir. Sen onun oyunuiia yan uyur gozle bakma.-

Daima dikkat et ki mat olmayasin.

4119

^ jJb M^ $Jy* 4P»ij

«0 kurrlara ate§ sag ve yiizerlik tohrntm gibi yak.
Vusilf dii§mamdirlar h i>

i'iiiikf

o kurtJar,

^{inkr o t ^rsb'P S ibi setl1n b">S» 2,m tutmak ' ne£f * aldirmamak v.=

.

siji

sbyletmemek gibi ^ok buyuk oyunlar bilir.-

(Huh) ve (ferzin) satianc oyunundaki ta^lardan ikisinin adidir.

4116

4120

(j^* ijr"'- ^^y ri $>"

{f}L, jl jj*> -CL jiT jj

Jw Ji^ i^iw fJ< r

l^JL^ .U- ^^ j3^1 ^-^

"Mel'iin ^eytan, scni soziiyle aldatmak i^in sana, bsbasmin
sevgili evl&dim der,»

cam, yard

K Onun ^Pii yiHarcu iogazda kakr. Has, y,ani &V nedir Mansib vo

mal liii-sjilsr."

48

F;

«

Scytan bir kimseyi ■ .Sen bn kadar ma'lumatli oldugun balde ne
yuksek b,r rnevkfriesm, no dc mal sahibisin. Diyab Aga il e Sato Kadin
bJlc mob us olmuflardi. Dunku kopuklar, Mfroner kasildiW, dive ta-
om v, ^raba d^urur. o tap**, o isrjrab is e o kWnin ham armut
gib) bogaami tikar. Omm sikmtisindaii senders kurtulamaz *ijrm riit-
b™, ntfbeferm oa viiksegidii-., «Ka^t Lflkan*** Mr b^med^ haki
katlermi unutturur.

4121

*Ey Hah yoluuda se b a ti olmayim; mal fi me.,al s bo£a*;i sapianmis
F>P ve Upft ^feidir Id hakikat vo ma'dfet ab*i b ay ii inin 0radan ge f
oiesifte mam' olur.* "

Hawet-i MeyltnS'nm burada mail, ma'nevi feyzlere mani* edster-
mesi, ona haris olanlar igindir. Birinci cildde buyurur ki :

Cenafc-i Peygamber: *Helsl mal, 5 alih bir kimse i^in nc iyidir, buyur-

muglur ■ Bir geminin idne su girerse emu batmr, altinda bulunursa onu

Bunun gib! mal hira, bir adarrnn kalbine girerse onu ma'nen b*k-

tl A 7 S f ari altma alaca * ****& ebemmiyyet vermes, ami Se l S -

n»U* ilerJetor. giinM o va 31 ta ile kimseye yiizsuyu dokmemek, fukaraya

yaydirnda bulunmak, hayrat ve basest moydana getirmek gibi Allah

Indlnde makbfil olacak salih amellerde bulunur

4122

-Egcr biylekar bir tf^man stmiti mahni s alar sa , bir yol kesiciyi bir
inrfiiz Koymtig ve g6(iirmii§ olm*.

Mal ve onun mababbeti, sahibi iein, yolumi kesen e 5 k,ya gibidlr ki
AJlflh yolvmda omm iiertemesine mani> oiur, mall forafc gal^r y^hud
bid qebren elinden ahrsa, o yolkcsen majj diger bir 5 akf yakalami^ mal

50

.,l u )>i i^ kcKii icin C5 kiya demsk olon nuildan kurtuhnus olyr. Bu-
nun i 5 in bir sirkat,, yahud bir gubi Wft«y.p d Mtd« kirn. mUt»

■ ■ssir olmamali, tehlikeli bir d^mnHdnh kurtuUUlfiil lU'i A^ 1 ^' 1 a ^ kret "

mcjiditr. ,.

( jjaj juUj/j j>j ) misriHtidnn ■■'.> U ''^ ma.na-. da ■■'gi*as«iMf .
liuinci a a ki:4ttikab ik, irti^a ilc h ibtikir Ho a moli Wpiayitodir ki Mylfl

lor hcriim rehzen,' yani e? kiyadan farki yuktur. Onu soyan da ikmci b.r
,.,kivadir ki bir gaki, diger bir- gakiyi soymu? ^mek olur. B.r yankesici
l.rihin saatini 5 arpmi 5 . Meslckdaglanna gosterip ne edecegim bfrendik-

lon sonra satmaya gid^rken, daha kurnaz bir yankesici saati a SI rmi 5 . Bi-
n] ,ci herif, cebini yoklayip da saaUn a^nlmi? oldugnnu anlayir^a, dun-

iniis vet

J — Kaga veidin? diye sorana :
— Sermavesine verdim! demi?.
Beytteki blrinci rchzenin soyulmasi da malm s^rmayesine venlmesl

licmek olur;

Hazret-i Mevlana buiiu temsil i$n bir hikaye naklediyor :

,.I1JE YILAN TUTUP OYNATANIN, DlOER litK SAN'ATDA§IWDAN

BiR Y1LAN ^ALMASI.

W^M

«Bir birsn, bir yilancidan bir yilan ?aldi ie ahmakligmdun onu

Hindistan'da yilanlan tutan, zurna gaUrak oynatan bir takim kallas-
[«r varmrs ki oiilara (margir) yani, yilan tutucu diyorlar.

4124

jU f- j )^ j? jU jT jj»j ij

«Yilanci r yilan in webirlcmcsiaden kurtuldu. Fakat yilaa, ketidinl
ijnlmii initio Inlctc ijldiirdilp.

SI

4125

^ L -: drl^ J

Ve Have etti ;

4126

4127

-uh^za .dilmesidir " "^^ &* ****** kulun

412S

ill o'j>_ j^ii ^'•f^f* j!

i! ver-

Yilaneinm yxlam tekrar ob gegjrmesi i^fo d u^

etmesi- gibj.

, 7)( , T i tsA i, F VOL MlKAUASUril HORN UlMHKNlN CENAfl-1

4 IB

:;::

Hfr kpfltf* Hazret-L ktfya yol •&** oldu V, derm bir s*k,»
Irt114.lv kcmikler gordu».

4130

-Dedi U : % arkada?; itfWt de olulcri iM^n *(lk«k fa}..

4131

«Ban a o*«t ki iyfflk edeyim, «8ft keimkleriiu dixliteyiii-...

4132

.ll»zret-i Isa buyurdu ki i Sus! O, £e«in yapacagm 13 dcfiildlr. Sctilri
nefeslcrinc vc soziino yltaflMB*.

4133
-Ism-i a'zami okuyup flu diriltawk; y^andan, yfini, birr « feta*

4134

*si ifc pa I." c-j_1> y

«N e fesi pa% kondisi sema hatf ne sinin cmmi olmak i e in Mirifc*
yhai, uzau uzun zaiuantar vc sahsmalar la?imdlIB tn ar '"'

4135

pjiennaeKi ma nevi kudrct uerededir?>>

Cara b-i Kelimulfchm asasmi yere birakmca kocaman bir yi Ian &.
dugu tutup k ,ld,nnca yin e a£aya tchavvul eyledifi zn.lJdur Snul

nnde dolas^nuslar, Suayb Aleyhis,^™ kadar ^mi^ Sutb"

a ayi on, , verd: d^tfardir. Asa, bir a ga f dalmda* iMretti O m Se
asto degrt yed-i beyza- yi Musa'da idi, Kdimullah ^ ?££

Bdki esk^s- v e kurt yemi 5 ddugu i v in kmLrd*. Bdyle ddSfc S
£n z,yad G esyaya ehemmiyet vermek, bir deynek par ™ cSb :

ill

4>

4131

utlnzrtit-i is^mn yol arkadnfi: E$M bee PSrairi tffirenip okmiMiyu
1 1, : ik degilscm, t> ism-i $erili su kemJkbi-tn iisliinc sen oku, dedi^.

4137

^-~T J%^£»a *J iS) ^V

«Hazie£-i Isa dedt ki : Jl^bi; bu esrar nodir, su budalanm bu busu^-
(jiki is r:\ri uedeiidir?=

4138

«NasjI oluyor da bu has la adam, kendi tasasmi cekmiyor, nasil olu-
vor da bu inurdaT kendi tam kaydmda degil?»

4139

«Bu budala, ma'nen blmiig olan nefsiwi bjrnkmis, da yabanci bir old
i(j1n yamu anyor*.

Yoni, onun diribmesini -istiyor.

55

mb^m.

4140

«Cenah-i Hak buyurdu ki: Eger bedbabthk, idbar anygrsa, o ara-
yana batacak diken, onun ekdigi iohumun cezasidir».

Baht vg tali 1 denilcm takdir-i ezeliyi bir insan farzederler, Onun
teveceiihune ikbal, yiiz cevirmesine idbar derler. Bhiaenaleyh ikMl,
seadet, idb&r- da felaket dedigirniz biHerdir, Burada Haaret-i Mevlana
felakcti dikene, idbar aTayan kimsey: onun tobumunu dikene banzetiyor.
Dikenin ayaga batnsa&mi da amebnin. cezasi olarak gosteriyor,

4141

«Diinyada diken tohumu ckcn kimsey i, sakin ha giil bagceslnde
arama*,

Diken tohumu dikrnek, kotii a:iao31erde bulunmak, herkese zarari
dokunacak igler yapmaktir. Yeni ve zararli bir isi meydana cikarmak,
herkesin ayagma batacak, iistunii, basmi yirtacak diken dikmek gibidir.
J-ioyle bir halt e denier, yaptiklarmin cezasim cekecekleri gibi, ona uyup
da o i§i yapanlann miinajsebetsizliklerinden dolayi da rnucazat gorecek-
Ist&ir. Cunki bir Hadis'i Serif to "Hayra dyJalet eden, o hayrj yapan gibi-
r|ir» buyuTuimu^tur. Bunun mefhum-i mubalifi «§crre delalet eden de
a ijerri yapan gibidir* mealini ifSde eder, Keza diger bir Hadis-i §erif'te
biiyrulmustur ki ; «Her klju iyi bir udet ve usul cskanrsa, onun ve onun-
hi aind edenlerjn ecri keiidisine uiddir. Her kini de kotii bir Met ve
nnfil ^ikanrsa, onun ve onu isleycnlerin giinahi kendisine aiddir». Yani,
bir kimse bir bid'at-i hasene meydana getirirse ondan sev&b kazanacagi
Kibi onu i$leycnlerin ameherinden dolayi da miikafat gb'recektir, Keza
l)ir ^ahs, kotu ve zararli bir haMset ortaya korsa, ondan ceza gSrecegi
jpbi, o habaseti yapanlann da yapiiklanndan a^aba ugrayacaktir.

Mesela; Bilal-i Habegi (radiyallahii anh) bir sabah ezan okuduktan
SOttra hiicre-i seadetin online gel mi j, (essolamii aleyke ya Rcsulallah
fssalat) dive Sallallahii Aleyhi Ve.sellem Efendimiaj namaza da' vet et-
mi^ti. Zat-i Hisaletin istirahat otmekte oldugunu soyledikr. Hazret^i

,,,,,, Vl ikMok note CEssalatii hnyruii fiUnwiMWiiil ylnl, .Nani«, uykn-
,,,„ ,i; ihu hay^Mir. dcdi. Uyonmr Ri Ikrwn, l.n B rWiln w»boh oznn-

l , flBv^nl omir buyun-lu. (Vul Illllln I W*W h««WBtk cm

i 0r I l( , ir ,i ;] n bori devaro edegclmekta vd Ifllftl (rwlly.ilh.hU unh) b u sun-
,,,,,,,1.,, nm^h oldugu gibi, Imlim mU«»titt«rin hm- wibah d so™ soyl-
hi<-ii'i itiiicii do sevab kazanniaktadir,
I ill- misal de obtiriine bulaJnu :

n, li; mli ve.irlerinden bir ^tnsi V^ v.rcUr Ki Cskudar'da bir cami

|V«> lib' medrese yaptirmigtir. tsfcndiyar Opullanndan bulunan bu iidam,

,,„!,, :, fi aJigmda JHUttem ve Mihv-i Mab Sultanlarla Sadr-i azam Kustem

r un kurduklan tuzaga yard.m ctmig, KanunVnin vebahdi §ehzadc

r.h,,.i,f, gibi kiymetli bir zatin i'damma hizmeUe bulunmu § tu. Sonivi
^. it, ve ttcuncS Sultan MurM'a r^usahib oldu. Onu hediyye ve takdimc
,I,vm ilsvct almaya ah^irdi. Ondan sonra bir mansiba ta'yin edilenlcnn
,,„.!, ,,]»i, harem dairesine ve S adr-i s'zama hediyye nlmiyle n 5 vet vov-
,n,.i' Lvsmi usul halini aldi. Hulbulu Hazret-i Peygamber ri^eb i veronc
,1, ,1:1,^ da, arada vasjta olana da la'net etaiijti. l^te Semsi Paja Ob
Ul.-.uliyar beyliginia kaldinlmasi intikamini Osmanli devletinden almak
,. u, koydugu bu kotu usulden dolayi bizzat ceza goreccgi gibi, zamani-
„'.,■.! i bile tektuk i 5 itilen rnurte ? ilerden dolayi bilvasita azab jekecelctk.
Kur'an-i Kerim'de : *H« kirn zerre agirli|inda bayr i^lcrse i^Uka-
fnlim ciircrtTc, her kim dc zerre afirligmda 5 er i^rse miic^atmi porc-
Ifttlitit'x buyurubnuftur.

Imi.idara dcvamh faydasi olan hayrata (hayr-x carf) denildigi gibi,
lUrnp gideti mazarrata da (.^err-i ciiri) denilebilir,

tifte boyle diken tohumu eken, yani r talk] zaradi geylere aligtiraft
hi ^iliis, giil bag^esindc, yani, cennette bulunamaz. Bikenin, ^alimn yen
|((t| oldugu gibi, oyle bir herifin gidecegi yer de cchennemdir.

4142

j>^ iSj^ *jfi t$kt$}-" J J 1

*B{« o bcdbabi avucuna giil alsa, o gdl bsi^kalarma diken olar. Bir
■.. .i.ii. ytmma (^itsc, onu yilati gibi sokar*.

Iliilaimdaf.n biri cum'a namazina gidiyor, onundeki yasakcilar da
•llmindeki ^palarla ycl a e iyorlarm^. DoTvi 5 in bin tes5dukn oradan

,,kon basina bir sopa rastgelmi 5 , kani akmaya ba 5 lam^. Zavalli ada
(triUndcn «t:cen hiikumdara, yuziine dokulen katdan i^aret ctmig ve I

B7

in,

4143

«0 § aki herif, iniittekiJerir, kbnyS £l hiiafma, y ,I a „ Mhlinin ibs j lidirs ,

rffci ^ it n* S^i^P? .*** aitln yapma iImi d «»<* oldug,

jpw, o ilna de elde oddecek iksire de ta'bir edilirdi

EtkiyS ile e^kiySda da hirer iksir vard ir . Miitteki olanlar riparian
ve sohbetleriyle kendiledne yakin o]anlari u&fiye ederier ^ ^n e v
lt,« fagfe getter, *kl olanlar da k*ndileriyl e dd^up kalklnlaTpS

ft

Evvelc, de aoylenilmij oldugu ggg H azret-i MevlanS bir bikaye
n.klederken onu S1 ra 53 yle d.vam etfirmez. Mim-bebet dttffite. arada
ikralar, hauler ve nasihader beyin ^ 30nra esk ^^mam

.bnaktan babsederken b^ka bir f.kra .akline ge^or ve diyorkl

BULUNMASI, HiZMETgiNiN DE^OBmS 1 DeS!

4144

-Bir *«Jfc BWfl AUk, dol^p scyahat ediyoxd „. Bir
Ifiih'a komik, yanl f miisafir oldu».

Kur'an'm muteaddid yerinde : «Arz uzerinde seyahat edin» emri w,
j«W 00* Hadfe'te de; *Scfe r edini,, Sl Uat ^1^^^

5B

i hHW L. an dolayi esfci dfrvlflflr do iioyDI kImUm 1 , tfuiktarl yertwtte

bitliliLhlari ariUerfe gorusurlci', onlttrdon duft v» hlmmnl oltrlmrdi.

4MTi

..Snfmm bb- merkebi **&. Onn alura bagladi. Sonra. tekyenm sofa-
huh 1^5 scdiie gcdp, oradabi ibvan-i tariUat ile oiurdu».

4146

ji^ StjWi >-*? r* 1 ^ jspI

«]>yhn sonra ilivaniyle murakabedii buhmdn. Murak^be, yanl, yfitio
|,nr,«n inula buhi^u^, hakayik u mearil ifiti bir scfeidir».

Miu-aliabe : Dis ^blmiek ve gozlerini kapayip salt §eyleri hatinndun
, ,1 urm&kla Hakkm ilhamina muntazir olmaktir ki bunu evvcla Ma^x-t-i
Cilncyd (Kuddise sirruM) yapmi? ve yapilma^m ehl-i tanka tavsiyc

" SnfLyye meslekinm esaslarini kurdugu iyn (SeyyidiitUiife) denilen
Cmcyd Hazretleri demistir ki : Ben murakabeyi k^diden ogrendim. Btt
k un bir kedi gordiirn ki bir delik ba^na otutmu 5) gozlerim o debge ! 6ik-
mia bir kill bile kipirdamaksizm i^erdeki fareyi bekliyovdu. Pfthayel
[fire eikti Kedi de onu yakaladi. Onun bzerine ; «Ucn f semn mailbbim
»lmafeta f^derr agaf* degiUm, ^n dc bc^im taUbim olmaUta Ucd.iliai
boyagi olma.» diye kalbime bir ilbam vaki' oldu. O giinden berj mur&-

kflbeyi Sdet ettim. ,

Kapanmcaya kadar Mevlevi asitaneieritide, ytni gib ^ikanlan bUyUk
Irkyclerde bir Sdet vardi. Sabah ve ikindi namazlavim kildiktan sonrti
-5le sikarrmi olaular^ meydaii denilen yere giddier, orada b<>? on
rtaktka murSkabe ederlerdi.

Mur&kabe mevdanma yalmz gileke^ferln girmesbe §u sebob olmiiv-
m ■ Dervi 5 likte (rabita) denilen bir usul vardir ki dervi? zikrederkon
jayhinbl hayalini lihninde ihzar etmek, yani §eyhin kargisinda bulunu-
yormu? gibi olmaktir. Her |eyhe rabita edibnca. Insane komile olur. Bir
do bit cWvift. biat etmi? oldufiu ^eyhinden ba&kasina rabiUt Hdcmc'/,

—

4147

"*Hi 4^ j V tin ■#*

s SKsns **• Wr kaibd[rH *** » ■ *&

414$

malum.tfir. SAn azi gi nedl r? Kidem, y&B% czd i*«*f%

Ma'Iumdur ki ilim, y§nS, bilmenin iki v&atasi vardir Biri - Gfcmta*

13 g f r - Bin f SI ™fchr, yakin ifade e-ttttez, Yan? nasadyyattan ih*
«t*. Ik incisl jlM m. Kabbani oidu gu ici n hakIkatin ta k^Sr.

4149

J-i j V.I ^ j j^ ^1 ^LT

iMiuicja son ; *Ava £

>k>P da &bu izi g6r^ ve o izi ta'Idb eden bir

CO

*

4 1511

j^,jjtj j*l ^jl j_j* jijU*!

■ Ilir mucldot aim iziui ta'Uib dim* mm 1^'kHr. Sonra yoklasir,
HlftitttM rniak giibegmin rayihasim *Ur, un.bii «f#m o rayiba <ma kiln-

4151

*0 lat gikdugiine kavlcu vft ta'kib ctmeaiyle ii'len §ttkik cderck y«l
ulim-n, Sjiiphe yok o «ia ta'kibindeft muradma erer*.

4152

-IVUsk gSbcgi rapihasi ddaletiylc bir menzil gitrack, o rayibayi duy-
mnksizin yiiz mcnzil yikiimektcn ve dontip dolasmaktan daha iyidir--

Hazret-i Mevlana'nm avcidan rnaks^di ; SoHdir ki o da hakikat avj-

Ahu izi : Resulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem Efendimizm siiniieti
vr urlflerin- buyiikl&rinin usul-i tarlkatidlr. O fcleri ta'Idb eden sofi m-
hftyet misk gobegi kokusunu h yani, ma'neviyyatm feyzi rayibasim duyar.
Ondan sonra o rayiha delaletiyle ilerler, Boyle bir feyze ma^bar oiarak
HsrJemek, koku almadan bos bosuna dola^maktan elbette hayirlidir.

4153

«Mcbtablann mallai bnltinini bit- gonii! t arit i^in ma'novi kapilftrm
jit;iL]iins]iia scbebdifn.

01

«.

E *z.T™< ■ : 1 ,:^:', k :; m ' n k ^r: - "- raita -

4154

"Sam, duvat goriiiHsn, aiizIcr i 5in k ^ g ^
in nazamula luridir*,

4155

S gordugiin, oula-

Olj! J^ #* 4^ jjji j^
MgW Mr liki. varta: BalumJu, b ir a! tra™, Mf , shi , ,-, „ v=

Kocakannm biri aynaya bski^is. da ;
oldug^u anlaminV ' '■ Aynada ****» 5ksin *<** sur ati

4156

■

1 - -T

412

4157

j,'l o J» Jl»- ,>»' ;* M*,

.OHbt bedcn iiak 5 mdan owed, yfiaf, Mildnri ifltfdsw* gdi»e<M
L,U m ruh bufeitftt-, Hakkm Mnl « ulto M** Ur *4

(mi tli-limijlei'di",

l,„i liclmck: Meharetli bir is gormekten Mnaycdir.

W liloHSttar, ruhlarin bedenterinden sojira yaratildigina ka.ldir-

„ | ; ftn i at* kamwdaki ceninin evvela cismi t^kkiil ^r. OtdanW

E |l|h „ ncfholunur derler. ttfe» sonradan nefholunmasi, anun daha

vv-l vavaddm^na mftni' degikUr. Sofiyyeye gore riihlarin hilkati, be-

tlH'dcn 90k evveldir. Nitekim ( ,&>* > J*4 : J -«*■ Rabbit

E B m Lyim?» hliabm* ( J ) y^nl : -Evet, Rabbimizsin, cevabmi ve-

n mhlar idi ki o vakit Adem AleyMsselamm kalibi yaradilmami§ti.

nllMJZl SCAD HUStJSUNDA ALLAH TEALA'NIN MELEKLERLE
iSTlSAREDE BULUNMASIm

4153

.^dcm'm viicuda g^irife^fi sirada Cenab-i Hak ite mdekler aca-
iHMto bir pW^M g^ti. Ha^ki o vakit mahWkat boSazlatma War
juiltrct deiiiiindt miistegtak idiler».

Yant, ilm-i Ilahide mevcud olup ( daha S ah a -i ^uhfira g^emi^l^rdi.

4159

«Mclckler ( o balk ve icada mani' oWk isteyince onlara kar 5 i glall-
M «s(il vULt1ulav». g3

"• '>

«* tt uz er inde bir e4 (g™ ffitoK FT*^ ^^

£. gorm U| olduldan icin bihyoriard? rST V? ^^ Wfcd »**«*•

e«m var?, dediler. TOW y*> ayrica bir rnahttka ne l(fc

Conab-i && onlara ;

3L -~

Yarn : «Sia!ht bilmodislniz wv»; T,^ u-,- -
Birnun uterine melekler :

^f^sac^ds

i XL DA.. .- _ .

<WV fiflr.fi BaJttra : Jo.
CJ5I Eflrei JJakai'ft ■ 30
fid) Sftni Bftkor^ : 33

HI

i.mhIku-l clcgiilgrd'i. dtnin i$n binn link u.k'jum UmJilrriut' bjldinl-

Mn;k hem tit Adem cvJatlma mu^vcir octllmcwJ WfireUlmijk iy'n melek-
: i'il li LsEisfire buyuruirnu§Lu,

JtsiigiW: Biisltasmiu akhiidan ve re'yifldtm lalifiUlc eLmckUi'. Ma'lCmi
>?n, hjfrkqsin akh bii- dcgildir. Omm icJn bh rjfidlne hakkiiida. Islfc&edfl
indutimak, akb creu bir adamin biligindcn vb g8r&$uttdien faydalanmak

nllll'.

Hazret-i Mevlani der ki : Megverette buhmmak. karanlikta arambm

1 . i l- ^ey'i biilmak 15m iftlMtt yakmak ve etrafi aydinlatmak demektir. Ay-
.Imhk lie kadar kuvvetli olursa, a rami an gey kadar eabuk ye o d erect;
kp.lay bulunur. Bund an dolayi Sail alia hii Aleyhi Yeseltem Efendimi/.e :
..[>iinyaya multalhk i§l*rdc esMbmla m^vcrettc biiluti» Emr-i lialilsi

vfifid ohmi^tu. AleyJiisialatii Vesselam Hazretleri de o gibi i§3erde Sh-
habe Ue isU§5re ve ckseriyyetin re'yi He a-mel ederdi. A^etin tereemo-
Binde de i^ai'et edildigi iizere me^veret diinya igkrinde yapilir. Dini vo
ulireva i^lerde yapilmaz. MeseiS nainazda Kur'Sn mi okunsun, yoksa ter-
uemesi rni? diye siornlmaz.

§n da vav ki isti^are, akb eren ve kalbinde gill u gig bulunmaynn
kimselerJc oliir, Diyab Aga He Sati Kadm gibiler \% olmaz, Keza bir
deiiye, yabud diiginonbgi bilinen bir haine bir M damgilmaz. Bundan
dolayi Hadis-i §eii£'le : «Isi^are edilccck kimse einin olmalulir* buy 1.1-
i'UlmujtttP. Bu emniyyet; hem aklinin ermesi, hern de niyyetinin Mlil
olniasidir.

Bii- de (istihavc) vaidir ki da ad eta Allah ile istigare etmektir. Bir
i$i ysipip yaprnamak hususunda miJtereddid bulur-an kinnse, yatmaduu
L'^vel Allah nzusi icbi iki relcat na:aiaz kilmah ve ; *Yh Rabbi §u i§ liak-
kuida hayirh oian ciheti ban a bildir* diye dua etmchdir. Duanin arab-
L-asim a ram ay a Ulzum yoktur. Allah her dilden anlar. 1st i have eden kim-
se giirecegi tMtf&yi erbabma ta'feir ettirip, ena gore bareket etmelidir.

Igto halifetulljib olan insanlann xuhlan :

41 «0

*NtfR-J kiil, yftiit, biitllii mcvcftdat zubAra gelnnitlcH cvvcl, haitS kon*
<!ilri-L de crvnb filcmhidu dun, vai nlan bcrke&in vi> hat' ^uy^iu nulc^mn
ve osriinnti vslkif ohiHiqlurdiM,

■

F\ b

as

■Hi

4161

-0 ™hf ar , idek]er yar!i(ijIniad

4162

4163

4164

-Tefekkiir, m ft*i vc miistakbel icin dlto Ife *** ■ *

*0«*i Al et oIacak jfc^ Ji iZ u m Xaz ^ ««*»& *

fitf

4105

1 .

hllltiilindcn

HOnlur hire, s^tl. Vtffr* ^«" «»* k ^ f 0«^. ■***»■

4106

.Udlmtto lff?n» ? <M*fc ve tamanuyle yoklukta ike D &gj ##>*<
rrk mahlfikati seyreylciiii§1erdir».

41G7

.thtoA. yaradJ^nd™ evvol P-blar Jprigkr ve m«rt M < 5'
landwkbr gos terminer dir*.

Seyh CW Binilfinz kuddise sirruhunu* (Hamriyye) JjgW *■
rtdefSrS ki Mevlana Cami tarafcndan && clarak 5 g«. VI

olflnlar tatiK anlayainaslar..
Kcza o KevaUkiram:

4168

^ -

^Tommu. KHj;»4| jj^L ve gu^in ^uamda golgeyi |$W^.

67

mi, mto,sirde osorJ, BSC rde mucssJri, yfihud ta'bfcvi soflyancsiyle
Kuhirds maabnri ve nugharda auhiri raitgabede Verier

Hcy'm^^uv gi^e|]n kiiriunaa bfc takim Iftkelw v « flakier kti

gj* S"? , at '^ j " eM * klsimkn ^ e ^ h *i*Efafc &

4169

$#■■& j^CfiiM

jji jj ^ ^i

Ǥu fclek on] aTm mecli s ind cll kadeh dibindeki damlalan i( - me kte
««« d* yme «*„. -Haflffl^,^ sjrmaIl e]bise ^fcjjgp

Deniliyor ki ■ Kainata o3an flaM tecdliler evvel ve ekmel f mahln

l%f^ ¥ Ekrem Sa3!a,lahU *ws $3^51881 tit

Fuyuz&ti Hudamn suya benzer,
Dil-i Peygamberi de cuya benzer;
Gelir ol cuya evvel jeyz4 Mevld, '
Eder andan kuliib-i s&fr irvd,
Anmgun kunyesi Buikasim olmv$,
Ki zati feyz~i Hakka maksim olrmi$,

Eyet. KaJb^i enver-i Muhammed! bir * e hi ? **$& ribidir ATifltl »

Itniyordu. Al e yhi SS aiat Wndimi* on ' h ? n J?** 1 ^ * iye 5e3 "
llfhk oIma S1 n diye o Hadi S -i §erif Sadlf dSb^"**^ ^^'J^ *V*

(J8

(Ka-dm) vl. (ttiateslm) kellmrii I" «' ^''M bulundulu *•

( Lim) titt (MivBk) yam, xul ik un ■< ft »w derrick oidufitf

vrsi TSbiUkfcriw. oimustei* diye Iittan-I U'lil) yiipn«s*»»

Bir hidi^nin v^kuuna gftMnv Wf ^beb tfdisUsmwsjW cdcb.yyaUn

Umsn-i La'lil) dtmilir.

PdJt etmes idi kimstyi Mk He teyemtnilyrt.

kiideiniyic o toprak iistune basrna&mdandir, denilmi^tir.

Fdeklerin cvliya^yi l^milin rneclisiiiden ciir'a nb$ va giine|in ariflcr
nciiavetiyle aerpug'o'lmasi da boyledir,

4170

*U

,Ji ^.-iJ

>U^fl

,L .C

^

uOnlard^n iki dostu bir arada gdriiTs™, hem bir, \wm dc alti fti*
liin, y fm j, bir tok olurlar*,

4171

u On!anu sftjitei ^W^ ^bidir ki rife^r o daJg^an say.lncnk
biilc t'ctirii**.

■ft— -Uii-l>. ^^ — *>>

Yiini' ^P^gamberkri, peygambcL-Hklcri ^tlhiWiyle ayurd etmcyb,
h^psiiii bir kite%> Kazm-i Kertmindc beyan biiyviruldugLL iiafflW tnbfr
yi Vyi i ? am salcvatullahi ala nebiyyina ve aloyliimus^Min hnzar^ti, Al-

U7> SOi'iff Bfll< nf« : 2HS.

CO

Iiuviyyetlermi hl& bildirmedi*i bir rnfrt J ^ * oader ^ de

En dogrusu S ay l3 ar JIU ££ £|f||« bm ^ *'^ ^»W

hakikat I^Sgti^J^ Mev] ^ a ™^-
m*ydana eiW , diyof h * M *S g dal ga i arm Sayi3im ^

*** ve Jr^ n :r;i? alar ve kWer *»* mt m

v**^388M 'SZ tZT hak r - h ^ m mi

mtiteaddid olmas, b^Wi T^f^^^^ HflHarm
Hazret-i Mevlin* b Uyu ^r kl? ** ^^ *« anl * ta » k ^

4172

-Caalar gtfn^i, fceden p e n C ereIerin e aynldi*.

4173

* «s m £ S4^* — *

70

11 U

.<Ayrihk, gaynlik rfth-i hayvamdc hitlumir. Ruli-i i»s5nt i$e nefs-1
Viihiddirp.

Bedenlere g[itie§m ziya&i gibi akseden rahlar, m-i hayvan? O^wfu

i^.in mutefemk ve miiteaddiddir. Ruh-i insani, yanl, hakikat-i Muhamme-
diyye ancak birdir.

4175

■

«Al]ah, o miliar Serine nforami sactu Omm nftru ise asla aynlmu-.
Hadis-i gerlf-fe i *Ce>iab-i Hak, mahiakati karanlikta yaratti, MUM
..idarin ustyn* nurunu sa s ti, nurdan baiigisine rastgeldiyse hiil»?«L
buldu ve hangisindeii ja^ti is* dttlafete du S tii» buyurulmu§tur.
l

4176

-Arkady; bir miiddet usanmadan dmle de o cemaldeki hit Mlln,
yAiii, (bcn)m vasfim ^yleyim*. Vakil :

4177

-Onun benindekl ffU^aUik b«ya«a ffdmei ve la'rif cdllcme*. Ikl Alem
nedir? Omin bfiH aksliidflii ihilrcttir»,

71

■117S

«Bcii onun giizd bcnindcn b&hscdince si> If bedciumi paualamak

Buradaki (ben)deii maksad : Nokta-i vahdet-i llahiyyedir ki Dunya
VC .Ahiret zabir v H batin, maddi ve ma'nevl biitun hilkat, omm aks-i
pertevidir, Mubafebikfo-i sofiyyeden ba'zilan, nokta-i vahdeti bene 'kai-
nali da onun goriindiigii ymkM benzetmiskr ve •

<Kainat, onun bcnmdm zfihir olmu 5 bir yanak gibidir ki bem yana-

iTmdan tccelli etmi§tir* demiglerdir. Hz. MevlSna diyor. ki :

4179

f-y- <j* >*■ #,j*i l?j>-* j*^

«Bcn karma gibi bu harmamla hogurii v ve kwidimden fazla bir vOk

Ki o yyk de :

^^ b

Yfini : *mz t cmanoti gcldere, yere va daglaia tfefcUf eitifc onu yiik-
I.-n^ktcn ^kindilor vc omlan kcktular. Sfl n ra wm !jlsim stifefettd^
N.™ CeliJi mucebince, Hilafet-i Ilahiyye yukii idi. Trfsirlerde cma-
ntitu hti^ka turlu WriaJar dn vcrilmi^tir.

(IB) Siircl Ahssab : TO,

"'' KAVANDlfel ilKVANlNA liAllt-

HHft

Yfuii, miisa^de efaaoffi

■
4181

4 :$* ts^-j jjf ^ ^ <T j

r<

lS-l* j^r -'"i J

-l:

S

j*

12

73

fefllpfclfe *Hakrk a ter, Allah, va^^^li t \ ? ^ ^ hei ^rme-
dise E i rr uhu ; Ui eder " W$m s»i §eyh Sa'di kud-

azreW ™%l buyuruyor ki : .

41S2

*~ s ^ r;r e s™ -^ - — ■ «■» **- J

41S3

*$*? 43 u^j $ *ij ^y

74

:;;

C«nM» SI* bOvk ftanrth berftber tafl WmUfrl I liW Irfa H*

ta Iwyt EiSylemekten de fang otainiyef rtteWbrtta bit dc *ofly*

] I , Hl .f[ ■ T***r*f vc tub* ihU dwUfcttr. tufflvvu! k,hme,i H*Ntln

, , ,1a yoktu. device «ifl* ■ tekvl v, .(»M Muhononedw

■ 1 ,-ekct Jdenlere (abid) ve <*« *rl*ML S<»» ? &f>f*

.„ ltari peyJ* old,. Tsbd^^l tMUl^ *££*tt

,v. .uukallidlerden aynlm* idn haidki M lud ^ bu W»to *b ^

dkcmlmis ba ] Ei esorleri arabc.ya terceme sdilm^ (#P

S vc- Mullah i^ olduklan ian k.ndilcrin, (soh) d.dil^ ilk £0i

bl( wkuhi -Ian (Ebulh^imilku£i) dir ki Hi.retin J^W^* 'gj

L) !u,;nb a3 md a ilk ^vlyeyi ■« ve 150 senesmde gg^J?^

Lll.hU suxehu. Daha s 0n ra S ofi kelime, in d e n fc*f^^***

lll L - i ,s: l vvuf chlini^ (mutasawif)'," {soil) ve M diye 0« *«««1 Wr-

L„ 11,11(131 d^recesi mutasavvmik, mtihai merte^i &*?*&' gj*"

,,,.,,) dcdiklari oahiVmutaa^b ve ni.b.tte mutekebb.r ^h.=lj» «J

iKlkN. bir alak.3! yoktur, _gibi Midler (band) va^yle d.ima te.y.f

■Junii lielmijlerdir.

Ajfcdir insana irfdrtrt ilakl bah§eden,

Bt mahabbet z$m*l barid Hud£ bilmez nedir.

In vMinlc oldugu gibi. §airin bid:,

Zahid Jnt biir&detle eger duzaha girsen
Bir lute duhan yakmaga &te§ bulaifcazsvn

|Ur ki: Zahid; bu soguklukla cehe.neme girs.n oray! M^MJ

Cllnln. tutun luksini ate ? leye C ek bir kor Mi MM d *"

LlwlflmanUra .elan, vcrip almazi^. Hiil.sa : So^hk, Yunu. Emr.nin.

Daruiflilifc Ejajtariir tacda degildir,
Ktzdtrmak oddadir sacda degildir,

Ararsan Mevlayi kalbinde wa,
Kwliis'te, Mekke'da, hac'da ffl$$$fc

75

dcdigi gibl tac Uo hvU vo kemerden Uut dejjildir far! w*W- ■ -

■1185

■V* tfb 1 **"- *^*Of j>->

JEST* e kuru *"?* ***■• bTO Bu *«* <*£ i £3

4186

Yarn, boden ve suret & mukayyed olma.

4187

lj 4,1

4188

-a** ft^fe sfircjinj din]ei L , kin d ^, tm _^ m ^

7G

rKK VB lliZiWKTC^Nta SOffff All. »«UKUIII »« M
,t AHHfn KYLEMESl VB sMONl>N Ilil.AL'INA HAIIOON
in'MESl, YANi, BAKMAMASIm

41S9

.AiUKSn tikffeb mwrita v. ■**•* B*w • !« W dfiJ>

,!,„'iimvI bir ntfc ™bfl? ederse, nazar ve temas tank.yle digttlrth* Si*
If ft yd ulmesi i(;indi,

Vefcd i XAft»tto bulmak demektir. Sofiyye $UbW» kalMe b.r . ne *

I ,, csnasmda iki tarafa sallamrlardi.

Tuvob i, e : Oyu^mak m.'nasmadir. Baksed.len ne^yi duy.nlavin

' 1" nS id, Hak,i ^kyele^de ,ikvi. Bf»»^«g9 mgj
tynlr sekeri dagitibrdi ki bu da o ma'nevi «vkm maddl Mr M9W
,;, iht . B^nun gibi o hanikahtaki dervi^et de zikir bitmce :

4190

IhiH",

4191

-til,„K-i v iy« ik'di kh Mum git, m«»U«la wftwi v* <ir P a v^

77

ll<K

^™dj jjjii ^ ^j j^ y ^

'•** $ ^j£ a n '

l*-_ji jl

"Hhniclci : La havlf Hit «„ i,„j £ 1 ., ,

www bl m wX'iSi. a |IW ** IP * hizmet ' ~*

fierm oJsiu, sana , ( fl havlft vg (g k f ^ SS7SS i , .

bildirevliH Allih'n £*> „i , , , vv " rc Ula *>«*ah) ne demck gldufiuiu

i« y«„ m<1 , JZ*zt::i°^: *** hM4sa *** ^-

in

111* I"
111

m™^ yd ortasma vuwLmmiff blr *» kwinr. H.,..-k, " '."V ,^SS

.hid* ffito prtt^ Vap^ btei»toi* rlyl laitanwitirt, -Wto r»

im no kadar fcdakar, mtmlefet Iflto no d.r«t. plifiyu ******£

■ar vg ettigi hismetteivkszanti, yorgunluklun Ib&ret kalir.

[»U ^llan hizmetler; ma^siz vc fegtistt danlardiv. Kar§iligi lad*
hkmierda fljeni» &m*fa, «j* "* ***** vazitom ] ^
1 Ktneyenler fe* sade mutehadim olmakla kalmazlar, vazife ham.

•ilii 1 1 in*.

Kof bin merkebi da hflSffi texudl etnufctadlr. Hadis-i S^rttta buyurul.
lUir ki «ftd«fe sWmi Ml«j S» ^ ek hayvahimlit, ona nfk

mufii^le et». Nefse, binek hayvam ta'b.r dimmasi ruh* ta^digiiv
,l,v. Nafse rifk ile muamele isa onu cehenneme gotiirecek hareketle-
l« in ey dan vermemektir.
Sag He hadim arasmdaki ttiuhaveraden ju anlagihyor ki bir ehU
L.ik bir takycye miisafir olunca, yahud- herhangi bir kims« bir mucj-
Ly« fjklii-ice oradakileri gorecegi i§i bilir ve mukellcf oldu^u vazifede
uk.litn.bulur^ ncfis merkabini onlara teslim etmdi, YapacakSan I|e
ir .iL s U nu ?ovle yap, bunu bbyle yap diye iodulbga kalk^mamali. ¥*
lU bir h^stahaneye yatan bir hastanm orada miitahassis bjr heMHiE :
- -Doktor Bey; 5 u ilaci ver ve 511 suretle tedSvl etS diye ukalabkta
mhmmasi ne kadar munasebetsisjlik olur.

t-Le hadim sofmirt tavsiyel&rine kar§i i'tirasdariyle bunu anlotiyor,
I,».i takdirde yam, tekyenin miidhri ve hadimi, y^bud gittigt mucsse-
H :idamlar ^^ok yerda oldugu gibi^ vaztfesimn ehli degihe, va-
il yapilacak i 5 i hatiriatmalt, munikinse fefeft bizzat gormeli. Sofmin
1 :.(•• olan tavsiyeleri gibi.

il«ii

IIM

4193

-Soil dedl kii Arpasini evvda lslat. CiJukl csukcc^b ya^lidir, dij-
>rl Uuvvotsizdii".

7»

4194

K HEdim tied! Id: La hnyle,., Az

ii l>fcii bun den ogrem**.

uum; nt! soyliiyorsi,!,. Hcikcs bn tci>J

4195

£$k t^t %^ ^iVL oiT

(JK3 !*~«3 -/..<-; J4* Lf^jU
•» ^KSA£r,"*** P " 1 " 1 "" * *«■" »'- -tarn.

4196

.'■

* iKXS^a&X'*** ri b - k - B °-° — -4

4197

n« ■» ™*"«i,iLt,r:;;,^;'"™ k ***■ f**i

80

4198

-.Soft 1 H«k«b« su ver, «KK «*&<* trteuu, dcdL Kadim do; Lfl
| t!lv ] e ... Arhk senden utamyorum, dedi*,

4199

« So « : Morkebi* arpasina am* S ama,i ktnftir, dedi. Hadim da | U
li 11 vie,., Efendi; sozu kisa kes, dcdi».

4200

.Soft dedi ki , Merkebin yerini siipiir. Ta 5 v* ya S gilbro bulmimanm.
Orasi jslaksn iisttine biraz kuru toprak dSk«.

4201

^Hadim dedi ki: La bavle,.. Baba Efc*di; sen de lahavlc oktt. fefc«
vc erbab olan elciye tavsiyede bulmima-.

ikinci misra t .1| blli ve aklt eren kimsey* gander de tavslyod*
bulunma, O yapacagi i* 3 soyleyeceli so** fcdfc femekUr.

4202

J^ >■ p© *l^ jt-j CJJ ■

♦SoR d*di kl I KngdJhyi «l *l wriMbfn W* *""« ot " ,Ifldlm tlfl

iMI kl; Ba1*« "till atltttJ*

HI

Uimtm ^ amtmmaamm

4203

Cj

tU wO (>J ^

& t$ -Ma J

•tf^iia

s

4204

■

4205

^ r

***&£&£*** heii,ta ~™ ** mm m* n

4206

JJ^Mj j^ .j.'L, ££| jy^

■SoH, yol y organ u idx. Uzsnrfi &I&V6 a »
Midi., zarid1 ' Ide ' a #**S "P* K%4!» g&faugp

82

4207

*#j t/ ^bj

J j^ U.jlj

, l( ) merkcbcegizin bir kurd pcivjcsmc dii$tugiinu h sirtmdiin ™ bw
UniulLiii kurdun vt parjalari kopardjgim gSruyordu*.

420S

■UyiuHm so«: La havle., Bu rii'ya, nasiS bir hiilyadir, acabl o $«f-
lliitll hadim ncrededir? <kdi».

4209

-.Tekrar merkebiu yola gitti&iiii, lakm kab kuyuya, kah fiUfcUM JU|.
Digilnii goruyordu».

4210

.TiirlU tUriii naha§ Tu'yalai: goHiyor ve Faiiha He (Elkftrla) Surwtnl
i>kiiyord.u»,

<Karia) kapi ^almak demek olan (kar') maddeaindendir ve geUp
kopi qalan ma'nasmadiir. Bu miinasebetle kiyamet gumine de <kartn)
denilmisti. Ccnab-i Hak Kur'an'da btiyuruyor ki:

-Kiyfimet giinu, »mm» o kiyAmut gOM nedir? O kiyflmet gUnlinflii
lldilot vc deh 3 ctini snna no blldlrdll tfttn imanbw, da&ilmi* p«vflnol»r

19

Juck(,r, o trim her k*mi,i ] Msen ah mfedn., a'malde » 4ir b n , arsa „ kirn

9dir. Haviycnm no *Wilf mil sana n c bildirdi^ (YSni M!lf , Sj5 k
dfejga ^ f mU3un , ^ _ der Jg ^f^S g * yer

kiyamct gunimiin siddeilerindei, emir, oluiv ™n«"nd«i

ve

ve

4211

L»J

I w-J- ,jL- Oil

^?j

|!:i'.Jrl::i-

ttfeflfp Hi: C*re «* ihm kaik* fflgfe ve ^ kap](an kfi _

4212

^

«5onra da diyordu ki ; Acaliii hadi
okniek ycmedi mi idi?

4213

<y

'jT j 1

.ficn fl ,ia Idti : ve mulayem^n baska bir §ft y yapmadxtn. O b.u
hi-i nits m t m kmriarhk etsin?»

::i

■>* **j£ «£#*■ u-^ ; ^ JS ^

hShih ,i du divordu ki : L6ti u &cha aShlhl <i!nn Adem Aleyhbselam,
,» v,.1il! V 'yln„a'kar 5 i ccvrclmi^ ki Iblis «ui. kar$x mckirde bulundu?-

fLufi l.LLi'fida, kcndisini Hazret-i Adero'e, tekye hizmeteisini §eytana
kliiHly... Kbiilbes&r scytana bir fenahk etmedigi gibi, ben de o hadime
Kf IttHiiluk etmemi^tiiri, diyor.

I,,,in innhlCiklarin kotulugii bir'garas mukabilinde degil, tabiatkrl

IfatliMn i-U'yh Sa'di der ki : .,...,

lAkrtbfn sokmasj kin dolayisiyle degildir, onuii tabiati iktuasidir-.

Mi'v1;'ina buyuruyor ki :

4215

-Ii.^iii, yilsmn ve akrtbe nc ynpti ki ouuii blmesiiii ve dcrdli olmd-
Hill MimIci- do ichirlcrlcr»,

4216

iKuTd'un lubklL ve huyu yirticiliktu, B« based mahlukaltn nek

ftllknrdiM,

4217

O-U^J; JVC?) ^r* %

.Mnnrn da diyordu ki : B«i MM iWj V^, ^ttl dU*»«<» >'«^'1«r, Ta-
Hi. .u IwmHIiii obii bir adimia km**, nlelu Imylc da^hiLiyoniin?.

65

- -

.um

'U1H

;JJ1

*>~ fj^ t? 1

«Sonra da diyordu ki ; Hazm, yani, ihtiyatk&ihk, senm sG-i zanttm-
dan ib&rcttbr. Eilmedikleriiie kat-51 sft-i zanetmeyen kimse uasil emin
kalabiljr?*

Evet. su-i zanda bir hazm, ySnf, ihtiyat vardir, Insamn tammadigi
bir kimseyi iyi a dam failed erek ona' kapilmasi tehlikelidir. giinki onun
kotii olmak ve ke nidi sin i sadik sanncden kimseye kotuliik ettnek ihtimali
vardir. Onun igin mean, tammadigi ,yahud sellmlafmak kabilindcn bit
digi kiinseler hakkmda birdenbire hiisnii zanda bulunmamab, her ihti-
male kar§i ihtiyatfi daviranmalidir ki harakete (hazm := f p. ) ta'bir
olunur.

Eger res mi dairelerdeki imLfettf§Ier de boyle hazimane hareket vc
muamelati sik sik te£ti§ etmis oJealar, gazetelerde sik sik gorulmcye bas*
lay an ihtilaslara meydan veribnemis, olur.

4210

«Sofi bh vesvese S^inde iken merkcbi byte bir halde bulunuyofdu ki r '
dusmariiarin cezasi gyle olsun*.

4220

«0 z;*va]li merkeb, toprak v* ia^ ustiinde palam egrilmis, ko&kunu
kopmus bir h&ldo».

SG

4221

-WiJ y&Cguoldguyle bcraber biitusi gccc ot&uz kalmigti. Kah can cc-
|t)|l)nr, kiih tdcf olmak detccesiiie gcliyordu*.

4222

••Mt'rkcb b lit iin gece : Ya KabM; arpadan vazgcgtim,. fab: a vug kadar
IILIii'ui ilisan cylc diye dua ediyordu*.

1223

-Vlnp hal diliyle: Ey §*yhler; halhne aciym ki bu ham ve ierbiyesl;
I Jilt murium ciinden j-uudim, diyordii».

4224

O I J— jJ$ J^. (S ^- f ^

■'O merkcbin gece (jekiigi azab ve iztuabu, karad.a ya^ayan bi* ku§,
no I tuyuna diigcrse $ekebilirdb>,

[ 4225

j&tirft v--^ j 1 w ■■■■■■- 1 5y ^* J^

■ (> xnvnlli mt-rkidi, m, ; :h- :i«;iir. hhI.iii -..ili:iliii hndar hir yarnbm .'Jhur
yuiin diindU diirclu».

87

^£tt^;s tt* v ^ **■** ™ »*

ism yiyip yjyip de Qoyraaina g a (cfia | bakar) derIer ^

4226

4227

«**** y7p£. *** *** tabiatuiifl ic * b •*«* he^ iyye ti Lari,

4228

-sommx MEKKEBiNt ^^ haminin hasi4 sdNMALABi>

4229

SB

4280

,K - h-lfci mc^b) he, mm faUn"* v« Mf*I «» t^

gill « vitr(Hi».

4231

*****. ^ -*»* kulagini *** **** " *"**

L ubllrU dwnaiurf* ?*« ™* ^ l? diye ar «™ du "

,4232

A, l*k*t nahnda ta 5 var *f diye yokW»r, *. *JNM
Lulnclo loke olup olmadtgim **$&&*#&

4233

,S<,nra duller Id; Seyb Efendi; bu nedendirV Dun: (Jok 5 UkUr bu
p)grkub Sftilamdic, demiyor mu idm?»

4234

,Sof1 dcdl kl: BU m&k *** ■™"'" ^ BtaiW** M
t,n 1 Un tlirlll yllrUycroe**. m

MtK

423:

<\2?>1

T

m^t^SM mUhi **• ** '- -* .*-wj

4236
00

*> aWi ^-Ji-* **^

*.*

^if^ #>? r ^.-^.r

kll pytantarwiii vereeegl tafoataflt* fto****.

4233

^ j^V ji^l ££?#

*«** ncfesinden lahavle ^ JW3 cnun va'dkxine aldanan

Vti mum gibi yolda tepetaklak olur.

rr'^^SS^tSS^S^^^^?^

Kkoyu yere kapamrlar.

4239

^ kim DU*y«d. g^in W»K *e dost yU.lii du^amn ftfttf
Vu mckrine aMaiursa-.

4240

,,|» cczfiti oliiruk tcpcinkln^ yuVUlamr-,

IN

4241

IkJuci misi-a' *£,„*».
lli«ttnn .„„. I „ y "'" 5 ' ,ia » vlsitBsiyls cennM- si • i
mm, 5eCe ' e - 1 .»— *» -Kmrtji ye X ,iZ *£? Al8 5-

- c ^l idi. fie V f a n a,, u , evv *ke gtizel bir sekiMo ~i

4242

-ttrt- rt^^s -- ~- *

f

4243

4244

n ■

bin v B kolayca yuzulmesidir. -WgH^

knyutmii ayagmi optiyormug gibi gorunur. insann
Etltir da boyle yaparlar.

4245

gj hlla kilTl£e yi hakiki bit miirjide ulagtim.

4246

l„,ln U'llml v<i iftvsiyesiyle hawkel qtmuk, bftjkMimn

03

^^■M

_

kuntlu tfvi yspmak tfibidir. Arsa sghihi n, t-. -

lu ka.ar ^ & ^n=^S^ -^ -.

4247

f «ur gibi, bta ^ doldurmab l„" n," IU ° dei ; ,** " °< mind <* d °I-
TO, kauldanacak bal fc a l maz B6vl h,CT f a5lar ' * fidep k "P=-

yama* olur. Uil »yifla*, ma'nevl bir neg'e du~

4248

oLa-^' 1 dSim? mhk ^ buIu " s * Wfc oWiigU

4349

gun oniia taaffiinii pedyfc

M^^FgM^ • * WM MM* ,$ «

,,,,-u zikrelmcktcn kit kalmasin.

4250

, , . i.- fl + i <,ifc. raiinMik ve mural olanlar, mis)" viicud-

niu kulhanm, ya*i, <*heimemi» d.bine atarlar.,

^ikM chen^de en derm tabakada bulunacaklanm Kur'-
im-i Kerim:

lahidBk ederkr.

4251

-O mimahkm &p«e ^^ «h v.rd.r. Fckat rfihundo !».»»
iliUadimn teaffunleri mcvcuddur*.

4252

a jVm*

.0 m U«ut.Um otdtl » PB# yanmda bitmi 5 «« abd^hano
yimmdn y^mi^ g(il ve »usam 5^*Si Bibidir-.

04

(It) Bdr»l NU> ! 1*3.

«s

4253

ifem aMsl . . ' "' ° MM *». to*

-ear* «.», «i ^^ k

4255

■

, Ki ° «ir y a sdr ...... * "' 0nn «»»» Wl„.. ' **" * J " »»<■»

tie miisKtman olffiU^ eski cinayetine kar§i Resulullah tarafindan intikam
iirxtisu gosterilmeyerek islam*, kabul ve kendisi afvedilmi?, yalniz *Senl
fjiirduk^e amcamt batirbyer Ve mliteessi* oiuyorum, bana gtizdknie.*
demekle iktifa buyurulmugtu, Ey miisluman> sen da Feygamber-i Ek bu-
rin in husnii "ahlakina iiy. Bir kirnsenia sana etrciis, oldugu fenflbk dolu
yisiyle ona kin tutma T afvet. Zira :

4256

«Kmin asli cehennemdir, yattf, kia tuttnak cchennem? bir tnblattlr.
Scnin klnin ise, o tabiatin bir ciil'u ve dlninin dugmamdir*,

Binaenaleyb, <Kinlm, dinimdir* gibi sdzler ina'nasiadir, Kin, din de-

gil, dinin dusnnanidir,

4257

jfljji ijT jji- Jp t£j~. njs-

•Cebennemi bir tabiat olan kin, kalbinde bulunursa, sen do a cohon-
nemin bir ciiz'ii olursun, akluu bagina al. Ctifc'Ier, keadi hulliiniiii yn-
nindn karar cder».

4258

i

j\jJi ^1 l p r ,jp_ y JiS

jljit

>-) Ail J ^

«Ey nam ve $b'bret sahibi kimse, eger sen ceanot'in cdi'i lacii; ■en In
yn$nyiSiB connet'tcn payidar olur*.

4259

•Api, aci i\0, yfin!, kiita, kdtU ]]« birle|tr. Lftkla bfitil bir eBnUl Ilakkn
hniil ynkl*^ir7»

F; ?

I>7

§eyh Sa'di kuddise sirruhu :

*£&* ^ndi cinsleriyle birlikte, giivercin giivercmle t *a n to£an^

dci™ * yalan, ^ikle kotuluk, din ile 4 bir^a^cl^t '

Cenab-i Fir, bir iki beyt evvel -Sende cennet Ve cehenncmden han

4260
v* JSE? 6 * ** fUdrden ***** ° ndaa ba * ta "0* <*■ *-*

Qnlar hayvanda da vardir.
fikir sayesihdedir.

tnsamn hayvandan mumtaz olmasi ise
4261

Ha'lumdur ki ameUer liyyetle alar. Nitokim AleyhissaUt fasMtaj. .
nuyurmustur. §u Hadis muktezasjnea ey insan: sen de trfjl rfki *.™ii'i

4262

I«fc oyl. dctfll de, sidlk gibi pis v6 habit 1m,, Mn | dlsnriya a ^,;
08

(Tib) denilen giizel kokulu §eyler vardir ki cami' gibi kalabalik yer-
1 1 'id*, ter ve <jorap kokusuyle cemaati iz'gc etmemek i^in onlardan isii-
Minmek sunnettir. Eski murium anlarca tib siirunmek adctti. Hatta bn'/i-
■ i -i i -j yanlarinda gdl yagi ta§irlar ,ba'zilarina da ondan ikram edcrlwdi,

Adi musliiman olanlar, fstibrayi 5'grenmemis. olduklan ve nasil \n-
fn:/JcnilGoegini bilmedikleri 15 in, seyy&r abdestbatie kokusu ne§ redly oi--
lar. I^lerinden tabiat sSbibi qlanlar o kokuyu bastirmak, yahud ^ik k*'
rntimek ve modaya uymak igin lavanta, kolonya suriinuyorlar Vfl pi«k
ivi ediyorlar, tspirtolu kokularin siirutiulmesi helal nn, har^m nn hftlJl
r-ubheli olmakla beraber, kotii koku negredenlerin surunmesitidt? Ihj'k
HiJrunsa gerektir. Necasetteri tabSret, natnaz kilmamn jartldnndtiiiihr.
Turik-i salit olanlann koloriya ve llvanta siiriinmesinde ne malizfii"
,jl;ibilir?

l^ukahadan me^hur (A'me5)e :

— Abdesti siki$tigi i^iti jnamazda iki tarafina sallanamn imftmeti v&iz

niidir? diye sornruslar.

— Ccraaatin abdesti olmaEsa, beis yoktur! cevabmi vcrmi§.

4263

£U jljlL* ^^ U^Jj

o.f ' j y

J > i^r^J ^r

nAllEiiInnn, yiini, mink yafi gibi giizel kokulu maddc sntimlnrin
Inliljiluiim vc camckanlariiti gbr ki u atlar, her cin& kokuyu kctidl ctiul*
ulti ynmna koyuiii§tur».

4204

\j»>£.

•AUur; Iht dn<< kokuyu kendi ■■""■■iyi.- kan^irmi^ yftnt, yML ynnn
Kt'llrniirj, cinslcrin hiiyJi- bir urayn \n'Vtr\hiw\hH\vu bt^n (ildccfk blr *Snot
IiIInU ulmui^iur*.

J)!t

42(1K

4266

,„ ? nJar '," *«««, ruMmm bu zubfa ilemlne gelmssidir Kar,™=

4267

j^v ljU *ij jvi 4, jj^ij

vi rak, yum, kitab lie pcygamtaerEeri gonderdi*.

Onlar da mu'min ft kMiri segtiler ve iyi ile kctiiyii ayirdilar.

100

n*

j*it,

.\i.

tf> ^

f*&£g U ^Jf^VU ^

.Bwtiw evvel bis ttt bir ummet idik. Biziia $j |*U kbtii oldu-
fumuzu fcimse bilmezdi*.

4269

-H&ib „akid de, fafe- para da cihaada g^iyordu. Alem, pee mia&li
„H. Hk de gece yofcutetf gibi gaflet zulmeti i S lnde bulunuyord,*..

ftygunfaerkrln bi'setinden ewdki diinyamn halmi Hazret-i MevU-

&TSS *»t *«*«» w rt^-y safe JgR

Mkld pataya, kStulerf kalp ak^eye t^bih cdiyor. Bu karanliMa gidi? a
vtikic kadar siirdu ki :

4270

.FWubMfei «Hfl*t dogdu ve her bui: Ey gi§; sen uzakla;, *
nM?; sen de yfiklag, dedi».

G.s - Hiyta* ga 5 , Haris ve tama J kar f gu 5 ise mekar ve hlykklr «'•
R JS» SIS ^ Wr 5 ey>e kotu bir ^^^^g^
kHllanilir Bunu yapafllar hakkmda 5 eriatin buyuk bar tehdSdi vardir.

, i„ P Aleyhlsaalatii V^sdam Ha^tlcri : -&yb y*P»P, bid tiMm*
kulUismi, bizden degildir* buyunnu|,

lU UftHlinm dibino u.iimun qtirlikltrinl doldurup, brtu« |M
bir Sa lk t m koymakl, ddgtn bk mti|t»rlyl ildatim, yahdd t.rtarken par-

101

mnk hilnei'l gfijdeHp yksik vertm hiylekfir esnaf igfn tie bllyllk bir teh-
did. .Bizdrn dcgildir, no demcklir? Dikkat editdi mi? Miialiimmilik ca-

miasina dahil dcgildir, Islam ile alakasi kalmamijtir, demekUr. Diger
bir Hadis'te de : *Mus]im o kimscdu ki mii$liiman!ar f onun elindeii ve
ddinden selamctte kahriar. buyurulmu ? tur. Bunim mefhum-i muMlifi,
yam, aksine ma 'nasi «Elinden ve dilinden miislQmanlarin selamette kal-
madigi kimse mii&luman degildir* olur. NeGiii billyh min zalik.

% Ffeygamberler, glmes gibi Diinyayi tenvir ettiler ve musteid
olanlara hakikati gosterdder. iyileri kendilerine yakla§tirddar,

4271

i .

*RengIeri fatftctmcsini vc la'I ile tagt ayirdetmesini goz bilii*.

FeygambeHer ve ordarm varislerx bulunan veliler, kainatm gorur
gozii makammdadir. Onlar bir kerre bakinca kar§.ismdakiniii mimewer
mi, muzllm mi, i$'l mi, yoksa adi ta§ mi oldugunij, dabl acigi iyi mi,
kotfj. mii oldugunu. derbal gftrih-,

4272

ur i& 4^ „f ^ \ Jf j^

•Tnci'yi de, siiprtintu ve sBrjop makulesi geyleri de gbs; bilir. Bun-
dan dolayi o ^orjep gfoe ba£ar»,

Enbiya ve evliy£ hazarati, mattiyyati ve ma'neviyyati goren goz q%
duklan i E in qoiqop ve diken kabilinden clan kafirler, ordara batarlar ve
incitirler*.

4273

-

jK'iiU j} jUjjj Jit

-O alc.ak kalpazanlar, yani, miiraite*, miinafiklar ve kafulcr; gim-
diiziin, yani, kalbi mQnevver zevatin dusmaindirlar. Altui gibi olan halis

102

v., im.bliK mtt'nbilw b* gftnjMbj Kibl mirLii ..Lm OTV*M kliamm a 5 i-
tuilirlur>.

4274

_ji <_it_j-J <i- i wl*^ JJJ<

.<Ciinki giindii^ a inuftevv« zevati* ta'rifi aynasrfir, Bbyk olmas,
,|„ 5 Bie |H bir kimsenin enlardaki §ere£ ve kemuli giirmesi ve 5 errflermc
KUtc ta'zim ve tckxjm etntesi igindb:*.

4275

"

-Gunduz; Uittam ve sannm cemalini, yatti, rengiui gSstcrdifii i^
Ccnab-i Hak, kiyamete giindiiz takabuiv vermtg vc (y*vm-i kiyamet)
biiyurmu§i«r".

MalQmdur ki e 5 yanm rengi ve mabiyyeti giindiiziin ziyasiyle goru-
niir. Ne kadar aydmlik olutsa olsun, rengler gece layikiyk tefrik edilc-
mez. Bundan dolayi ressamlar gece resim yapmazlar.

Kiy^m&t de (01$$ f y_ > M Yant, oyle bir gOndtir kl, o giin her-
kesin sirn ve bakikati ayan beyan meydana Qikacak, kendisinin muh^
lis mi, munaiik mi oldugu herkes taraimdan gorultip anla 5 dacaktir. Iste
bundan dolayi Cenab-i Hak kiyimete giinduz lakabmi vermistir : Fekat :

4276

*Gandiiz bskikatte evliyauHabin S[mdir, Bildl|imiz gundai, onlann
ay gibi olan kalblerinin derununa uisbetle golge gibi kahr>.

103

4277
^mam, HazreM Huh™** M Afcyhi ve mi Ekl \Th L 5""

O JU> 4^C g|| §J^J|5

^

4278
-Dfcer bir fevl, gSre Id ehl-i zahitin tefelridi*. Evet do&t bu duha

<*» S4i*f £uha; gj j p 3,

Kknii-miiic imstl layik olur?.

428ft

V3K&3 * &* - kMOT — ****

428X

o hMe ta~ — mm a t «sr* d * HakU ve

h.k Ue blkf buluian Mm HMteU Mustrfito.

4282

iMhri* ***»«• ka^Uk MM I""*"* *» ""^
Itudemdix*.

105

104

4283

tjr v^i L

4284

*S«»^i ta k e „d! s inden vuslat peyda oldu ki < &UM Naznw Ce

4235

1

C-* ill I ojl^j cm* ^ JL

tahSS^ "* "" in " ,sta ' d "' ** " «**> iMre ■» «M ***

%um S m l 11,™ ■ a t , rt ve **•**

s& ass e® aa * ? *^ssss st ss§

***"* M*fcWI «fe* fife Ayetler vardir ki ^ eda . r
108

btkiit i) Ui'viller Ji^l vo hakUnlt nyH >l Iicl*i". (Jortole muvfcfik bu-

Bni'MilHl):', Mesela dcrvi.* byMttll fcfc'll mUlbldlai . SalAl Jafzi dua de-

kltlir; chianm farisisi : Niyiizdif. Win do Olyla etawiltle namaa fetfim

Ji D,vlt'mi§ oluruz, derlcK Sftlit lili; d» f»nl«riu heaoySra gibi deglMtr.

■T'Al 1 tini'lume ve erkun-i miihauwdan IbireUlt J* i, Allah *M&si i^n if"

■ll ii'. lafz, mil lh idler in. dusjiJ riccaini- filet olatriaz, B« gibi kiifranilK
P'viUi'i 1 neye benzer billr misiniz?

4286

J^4^S c^ju _p jj cJ 1

.•Kuyumcunun aleti, kunduracimn elinde kuma atilmig dan* g«hi
I...,,

ftwduracj, kuyurncu aletlerini kullanamar, kunduraci aletieri de
l^iivinneunun i§ine yaramaz, Kuyumcu diikkaninda kunduraci alati, kun-
bract diikkaninda da kuyumcu alati kuma ekilen bugday danesi gibi
kulir. Bir misal daha :

4287

«Ayakkabi ta'mircisiniri aletleri de ^ift^imn clitide kbpcgin oniindeki
Miiiintna, cgcgm yemli^indeki kenifie benzer».

HiJliaa : tbareler, hallerin anlatraa ve arilasilmasina alettir, La kin o

tbfl renin hali anlatabilmesi jartiyle; yoksa indi, uydurma, hatta kiif ra-
mi/, tc'vilat big W& vakit ma'kul ve makbul olamaz, Makbul olsaydi, Dil
Knrumunun tiirkce diye uydurdugu acaib kelimel&r, Turk halki tarafin-
1 In ii kabul edilir ve sftylenirdi.

4288

•Enelbnk sozii, Mansttr HallaCin duda|inda nur Wti ( J-Vl^j L*l )
Ibfucsj Fiv'nvnJn dudnfimdn yftlmi vv ITtirii itli».

107

Evet, «EneIhak» sozti MansGmn agenda bir nur idi 'tiboa ux

7* gomr, bill ibtiyar, .E n »Ihak. gibi sMer smL Sj A ' "'^
]isamn*m Allah saylar Fekat „ uT, Sj„' ,ha d0 »™" omm.

4289

La ^s-L ^J,J j^l L^t j_*

IDS

4I0Q

"«

, In,

(,!,, Ccnfib-J Mesih ona o ismt BgretmemigU

4291

i , i™i« Miviiktiiilinii bilmeyecek, bit 5 ey'e oku-
L,p to tc'str elmedigini gorunce ona noKsan BWW
. ... . sites sdsar mi?-

, V ct- am »**» **« • *** — * a8lz ltomd ' 1 "" ° *

1, ,.„ b Lyi va avliyl hamrStoda bulunur, ^^

._ F&tiha okudum, cevabmi atmca o , <to IB ■> o]d ugurvu gor- .

EzffS&sz £13888 si £Afr »
„ k rr I4 =, «n teg ---s i: . Ban8

!" '',"' T.T '.Xk" J-«n Talkie g^ah .boe^indtt. buy,rul.
1IH, Wah va rc«h ihsln boyuraurs, amin.

aaMlM.

4292

dSOE

■

4293

Sir ss obnayaji <*»> «* ki

MWflbr. Sayxda §ek vardir, J

4294

22 ve daha fazIa diyenJe " n ^ et wrde *«* ■**- 1

CfrtW m®m birHginde *£fe ^3 * *%*** PUtlara *"»•*«,
ve Uftl butun mez , hib J^l^k^ ? Hflkkltl bMi ^ de * ak

no

«Egor sen muvahhid iser. ve hak meydalttftda Allah bitdit diyorsan
.nil... cevg&u onunde yuvarlan vc kazasina ma gostsr..

429«

.Her kmim topu tarn miidevver ve noksuiaws ise 5 ahin eli darbesin-
ili-n rakseder*.

Mtikerreren soylenildigi iizere «guy ii sevg&n* agagtan kiire 5 eklm-

de y^ilmi? bir top ile ucu gengeUi bir sink idi ki cnlada meydanda su-
vari olarak oynambrdi, Topu yere birakirlar, suvariler onun ustune sal^
thWfer, eLlerindeki siKgiri ^ngeline takmaya S^?J«l Her k™ onu
^hgellne takar da yerden kaldxrirsa, oyunu kazanmi? olurdu. Bit neyl
Imrb idmam oldugu igin bu oyuna timers vuzera ve padijahlar da $gg$$
t?d crier di,

Hazret-i MevlSna bir gaaeliude der ki : -Mev^vilerir. semai, ySni,
■ liinmeleri nedir bilir misin? Allah'm a^ki darbesi oniinde ba§mi top
ynpmak ve elsiz, ayak&iz ko§maktiT»,

Hazret-i Mevlana diyor ki : GCiy, ySxil, salik f §u aiemde Hakkin ka-
stdsina ve belasina tehamraiil eder ] hatta ondan zevk abrsa o vakit ka-
inillejir.

4297
*^>r, y# ^ ^^ J,i ^

1

«Ey sasr yani r biri iki goten ve Bir olaiv Allah'a Ikidir f ii 5 tiir r yabuil
ilnha ziyidedit diyen; bmdari id^k ve S uflr i]c dinle ga^uno kulak yo-
liiyla iliic yapmi? ol».

Ill

4298
4299

de»

*& ayakkafJ ,* ese v ^ c/s«nu ise -^ ..

4300

4391

** ****« yaz, P ^ ' j

4302

vj

Yani s bir kimsede Hikmet-i ilahiyyeyc kabiliyyet oJmazsa onu aflix-
dun, yafrud kitabdan bgrenmig oIsei bile o hikmet onda karar etmofc, fir&r

I'dcr.

4303
^ 3>*' ^*~* J fy* Jy -1? J*

ullikmcti okumasan da sends kabiliy;'"* btiJuvuki^uiiu ^iiiiintL 1 u hik-
met scmii yamna geliJ* vc idine konmaya ah^mis bir kns gibi o1ur». Ytiltan:

4304

cliikmct; bcr ustasiziii, y&nl, Mr kaimlin icibiycsiudt- hulimmnpiiiim
ytimnela durmaz, Tavus kusimun koylii ev in.de durixiiidiij' yitd".

«PADi§AHlN DOG AN KU§TJNU KOYLfJ BlR KOCAKAUIMN
EViNDE BULMASI*

4305

"Jb'ilii Mini; pudi^ahtan ka^ip da un eleyen kocakarmnn yunma :■.«■'■•■■

Blroz cvvd ilm ve bi'kmetin ehil olmayanlar yaninda durniayacttfli
beyflii cdilmifti. Eurada dcniliyor k! : Evet; illm, na dill olondnn ka^nr,
obll nlandan JiyrilmaK, Tarn ycrini hiilmu^ken padi£&hm ftarnymdnu hrt^ip
l,",|ii bir koeakaiimn kiilubnulne u<,'nn doflnn kurju gibi defiildJr. O Imumi-
hfcn kt .

!■' .'i

113

4306

^ P

4307

114

430fr

i

^ &$£ $$ si -

4310
•Arkady c - ;r . JJ ^ r lj *Solj

Knc.ikon giuya dogam sevrnig ve akliiica ona hizmet etmck islnnl'j
1 1" I1U11U15 kanadlariyle tirnaklarimi kestrtif, onu muattal bir hale gpltr»
ni>',- ll;ilbuki kanad ve tirnak, dogamn aletleridir fcj, kanadlatiy]e m;ur,
lniiiikluriylc kus. yakalar, Igte cahil dostlarm g&y£ sevyilei'indoji yupu-
imM.irt budur. Kag yapayim darken goz gikarirlar. Uyumug (jobantn yil-
|l)iui kmian sinekleri defctmek igiii, kafa&ina kocaman bir kay;i vui'im
lymm dostlugu gibi.

4311

■

"Dojjtttll aiamak if in cikan padisahm giitiii gccikti. Alt sum u-.in \<>
Qlkfll tiiiii obasma ugr adi«.

4312

j 5 jjjjjj i_j jl o L jg,i

.■An*. 1 /1 11 lo£am to/, vo dum»n i^mdc gdrdii. IliHn* ncirii, hdnuilr

1. 1 1 11 -m :i;':l;iili lf .

4313

■■l it-Hi ki : Ftizu knr$i vcEnkiU'hkta sajjiam o!madi£m iprt 1m 1 It. J, M-mn
i'**yft-yi miielindir*.

4314

jb' ^1*1 jj^ V )i Jit

•LI ymfcvS eahAblinnur] AyothidoH tfiilll oli\r«k Centiotlofl (VIn ,,,,,.
dm mini kii(jiy*itMm?»

113

Hb

m-tm

> SSAittf * J aiiu;(; J Sii^fe'5

V

Yani: -Cefacnjioiia cshabiylc Ceimet csbabi musavi olmaz, Centtet
csfcabt olanlar, fevz u necat bLilauferdir"-. Ayet-i Korimesine isarettir.

Padisah, bendi saraymi eennete, kocakamvm kulijbesini cehermeme
benwtiyor. Dogaii-in oiada ugradigi ielaketin de suraydan ksgmast sW

nun cesasi oldugunu soyliiyor.

4315

Ǥu haJ, ah vale vakjf padi$abni saraymdan, kokmn^bir kocakanmn
[uiliilicsinc kacamn lavikidn-.

4316

«Dcgan, katiadim sahiti elinc siirtfyor, dilsiz, yani, lisfin-i 1ml He ben
l^bahat i^ledim, diyordu».

Ve ilave ediyordu ki

4317

A 4; iT jjij £T ^j

«Ey kerim olan padi§ah, sen iyilcrden baskasmm cttigi i'tirflzi kafcfil
elmozsea bir suelu nereda ve kW kar^i inieyip sizla$m?«

f21) savci ILijr; 30,

lit

4318

«S>adi§aInii luifu, com su S i§Ieyici ynpiyor. ^ijuki; &ah, *"* kabahati
1 1 1 ile gLLzcHc^tiiii'",

Bb&clafej dogondan maksad 3 Nefs kocakarimnm eline yafeasim kap-

hu.u'; bir giiiiahkardir, O gunahkar ki \

Yard : ^Allab, haliikatea bdiiin s«" a " la » ##1^ W'"™^ s - $$$&

Kmmcaindeki Ilahi mujdcye istbiid lie isyanda bulunmus, AUah gafuc
ve roliimdir. Hususiyle boyle bir mujdesi de vardir, Elbette beni de
iivf u magfiret buyurur, demistir. Evet. Ha^kin rahtnetinden timid kesd-

Uir:2. (^Liilki !

Vad : «AUah'm Taliraetuuicii iimid kesmcysn=5^ tcnbihi vafid olmu?-
lur Fckat azsbdan da cmin olmamak, (beyndhav^ varreca) bir kiilde
Udunn^k laznndar. Hazrct-i LliJvi&na, Alkdi^n Wtfuna ma^ui olarak
; ,uriaha girmekten nehy 15 in buyuruyor Id :

■

4319

■

.YiiiU, kubabat i 5 leiiie ki bizim iyilikleiimiz bil* a gii*el Allab'jmi-
■/in hu^iJi'uiida rirkmdil:*,

Kcbahat i?lemek ve isyar.da bulunmak -oyle dursun, bisim iyilik ve
inbdlbk dive yaptigimiz taat ii Mdut bile Huzur-i Earide girkindir. Zira
kii^sc hasbeiba^criyye ZaM Uluhiy>'Hta layik amelde bulunamaz. Nite-

f2^J Surtl Z'juwt*. 53.
(231 Surci Eilmt'r 1 T3-

117

Witt okmd-f Md vc wrvtl hnhlQkftt Aloyhissalevatii Vdtcslimat Efen-
dlmiz hilc bu hususta ao* gMermis ve ; *Ey ma'biid-i kill, bb sana m yJ k
ihiidellc bid una mad ik» buyurmugtur.

4320

«Ey gafii; hcndi hizmefim, yani, taat vo Mdetini Hgkka layik veh-
mottlgiti igin isyan bayragini a£iyoisuu».

4321

*S jj>« cJj ^i^T Uj $£}

*Zik* ye dug otmek i e in sana izin verilmfg, o d™ etmck de seni mag-
TOP lnr hale getirroigtirs.

Kur'an'da ! <Bana duS edin, she icabette bulunayun. emri ile va'di
VMdifi Sen dug. edince Hakkm icabetie buiunacagma dayanmis, ona j&
i Iran: n scrap a giiri&hlara. bulan raisin.

4322

Us- .6*1 &&*■$} ^U ^1

*Sc» d„fi cdcrken kcndmj Allah il e musahib eoruyoxsun. S*k Umse
lit) jehiiiii dolsiyisjyk Haitian ciida dugmiistiir..,

Ellednl acip dua etmck, Allah'm huzQrunda durup ona hiUb eyle-

DUk ve onunla kon^mak demdstir. Fckat giinahtan fife! olan yiiz ksra-
Kgiylc o yuk£ek huzura gikmak da kulluk Mabma muhaliftir.

1Z23

n r * rf L * <J

"Etfer padigah seninlc ber&Jjer yere oturur, yiiiii, kemal-i merhamc-
nmJ.-ii Benin nierfebcne eenezzul ederek duum diufcise, o tcnezziiltf ve o
LIS

,.„„„■„ ,«„,r, wnj^™ t*" « -

Lfitl v. k««mJndc» bib Kcudhii

4324

urn. Bir daha yapmamak U2 & rc t^o

l, vma i 5 aret edilmi^tir :

Gamete gnnah ^^V| ^t^k ^ar,
Dildeyse gezer tevbe fa tetigjar

Halirmle mekalMen uta^m MUg,

A0$t mm. m teubewi ^ a Gam

B ^ b, daha ^^^^^^^^M

UrtnMi »!«*» Ccnab-i Hakkm g^Wg^ fl ^ aML tutab U-

bJr Hadi, var. Lakin if, oyk te «^™ tcvb , sini ka Ml etsin ve

t.vbebrinMzde ssbat ih^n buyursun, amm. u

Dogan li^anmdan i'ti^ra devSm edl^ -

4325

^^^^^^

4326

^ $ dj? e*j jU 1 ^/

.vTirnaklai-^ ke^diyse de * ararj yo k. Sen taenm, olur ve beni hima-
ye erf^scn, bu halimle de gUnegin pe r e cmmi, yard, 5 v,&mi koimnnm*.

4327

^Itanadim tfittijsc ziyan, yok, Bonl ok 5 ayncak oWan, bcmnt dofian-
ugitti ka^mnda Jclck, oyununu ve haieketmr kaybederv

4328

■<r

r C^ ^ £x ^ f

-Eger batia bir kemer, y$n% fcelimc kuwct veuraen dagi vcrinden
Iwpanr, kaldmnm, fair kale™ ihsan edcrsei, buUin alemlcxi knar v*
uuuuere galeb* calamm*,

4329

i

-Vucfidum mhayei sivmmektan zayif degildir. Ben kanaditula Nem-
iiJtltm miilkihm altiist edciim*.

Su sayilon harekctler bir doganin yapacagi i 5 ler degildir. tfekat on-
dnn makssd : Giinahy girmis ve candan tsvbe etmis bir muslrman oldu
fill mylenilmigti. Oyle bir ki Msey i Cenab-i Hak afvcder ve o kuvvetleri
ilisan eyierse o kimse evliyaullahtan olur ve kWamet kuvvettvle h P r
Sev'i yapar, J

I

12D

Li lawftnd*. oylc bir kudrttl Vftrtir M uuim.yku £!*£*? ^
|„«n d.gil. bir ,vn 5 mrk bllo M« *>!*« «**" ° lsa > ^

r v'S^S'yM Brt ****** Ha.eM Ibr.Wi

':^^fc#^ f ^- *■* *gj WIS

ELltu*- ^Rabbinc sSvle, ordusuyle geten, garpigalmi. dtdi. _ »gg
K \bnS hVmn Lpl* qhtttl*** k^ W * ««*** gf

; ^ ^z£&8$ mmm mm ; - ■

4330

I ../.y.fhk ve icizlikte seu b™i ebabil »S ve dii^anlanmdan b.r
lilrini ile £il gibi £arMit>'.

I 4331

.p 1B Vi* kadar jakici bir £ ^arim. Attaint o ta 5l ^ m^cni.giu
Hili't'cegi isi £orur«,

4332

Sj? j.Wti &

*rJ

j^ s

^ J^U ^- «i Ujjj *iiJ

ui-iluifMiinda »e fea|j uw felfitt Ualir-.

Ccnib-i Fir ® W b»ytlf KnrVm'da Mtti Eshib^i Fil ^««ltt
| tr«l ediyor.

121

KeLam-i Ilahfdo buyuruluyor kl ;

^JtWmtm-

gfr" 1 fii : Hab^istau'm Yemen valfei bulunan (Ebrehe)nin Kabe-
tuliahi yikrnak ve Hicaz Arablanm San'a'da yaptirmjg oldugu kferJ
^lyaretme al^tirmak i t in Mekke'ye g e tirdigi bir ordu Idi. Orduda filler
de bulundugu 3 e in o ha^rata (EsbaVi fil) ta'bir edilmi§Lir

Al.yfelat Efendhni* Eshab-i film Mekke'ye g e ldi*mi ve Kabr-i
Il^^adigmi gwmm cunki vak'adan jki ay sonra diinyaya gel-

n ycktu. Salla lahu Aleyhi Vesellem Hazretleri de daha cocukken onu
ZZ^ i t husGsiyle Ebrehe U * *° r ^ »*»** bab aSl Abdulmuttalib'den

(*T ^^

jj^^i^ii <m

si?

#

Yam : .Onlann mekr ii hiylesini dalalete u*rati,mdi mi? (Yan! Ka'-
bcyi yikmak fcjfc ald,klari tedbiri te'sirsiz birakmadi rm?) Onlarm UsU
I«tee (cbabd) denilen |*fttt Jtffejn ki sictflden tasla r ahyorlarcb,
liabfem onJan ycnihnig saman kirmtdan -Jbi pertgan erti^ h

(Skdl) kelimesinm farisiden ve (seng-i gil)den arabcaya alinmis
oWugu soylemhyor. Seng-i gil: Tag kesil*^ samw demektir.

Evet; Ebabil denilen o kuglar gagalarmda ve pen^lerinde birer tas
J>.r^ Sl ldugu halde Ebreh, ordusunun ustiinde ucmilar, adeta tayya
rcden bomba atibr gibi, p talari birakmi 5 lavd, ki, her kime isabet eyle-
dvw -onu o during, o koca rdu parigan olmug, a^rhklanm ve parala-
rmi da Mekke ehalisi igtinam eylemi^ti.

Ebrehe ordusumm Mekke civlnnda mahvoldugu tarihen sSbit ve

<33> 5rtr*l FH: 2:5,

MfiMS Mckk^de ona kar §1 ^^»;^V^«Ma^S^

una. muzmabil clma 5I b E ^rl degil, Mhi tan J^*^l*ffi

„ I3a-*.l-n ordud, v.ba ? ikmi 5 , ondan delay i «&Ui J ^^^
.nvlctkr. Ebibil ku ? lar»ni mikrob ^ t^vil ^^S^S^^S

Luia ancak kl rk b. kadar ,ene |MB °^^«^L^^&

,|„h a va ? ayanlar bul.nmu^iu, Eger hadi £eh h^ye ^{^«

nn'ResuluUah Ef.ndimbi dorhal t.kzib «^^^fifc^g^^
bureta aciz ve yap. yalmz bir kim.enin ^vid-. I^e ^ ar u^
,,, s a«t4 kuwetli b,r ka^fc^ 0»^ c.labik^m rife}! fe^^
[«,vlana Ccnab-i |M tl# ba^a Eiravne galebe 5 mi anlatiyor .

4333

^ttoS Aleyhbsemm bir iM. fe E^i ve Fir'avn ile »«** && »
L»i-ltsfini magliib cttU.

Eunu yapan yalmz Musa da degildir.

4334

.Da'vct UX&M ^'mi 5j y^m, halki Allab yoluna 5 agirmi ? her pey-
(lUHibor yapayaJm* oldugu haldc diinyayi tcvhtde da'vet etmijtir-.

JJ

,\ ju*I

4335

y^ji j^i. jj>- c>

122

-Nftli Alfiyhlss^mn, Jtnvmbid™ imiinn gclmcycnlcrm U C mki ijin At-
hui|ftii>,

12a

%refc4 Huh a<un Miiuler kavmini Unana da'vet ettigi halde pek a*,
km.eden ba^sx on, Usdik , i,™, imSn clrais olanlardan g™ J

™ CM \ bl *° ki - ; -™ ***i *u 4& $tf ilittfad. M« r Sa
lAMi «* teakme* diyo dufi oim^i. Onvm bu mkisarmdan sonro tfJ

r 5 f^ yafidl - DWe V<J First "^^eri kabard, O havaliyi £ ud
kapladi. H azfe t-i HOh ft k^didni tasdik tmi 5 o]anhir g^, * rtj . I
kurtu dubr, tnugrikJcr i Ee t*fan daigakm arasmda can vo^lei- ki 9
oalgalar, jnsati biduren birer kibe vazifcsini gormugtii.

4333

» L*m* i O— O

J^ ]JbJ>-'l

OS

, ,"J y T AI ! mcd : P*' >'* WamntedJ Ycr yiizuudeld M fo*l er kim oI«.
>o*? Gokyuzundclu ay a faak vc onm, ahum yar*.

u S^fl KN ^^ UU Hfeala&enabiye hiiabdir, Nebiy-yi

SIP ^ ™' Md ^ Iitur <^b. <Hy C haLa tavhSI
daMMe ^ sirada yapayalmzdj. Fekat bir i 5 aretle kameri ikiye ayJ

smae Up mevsimiRde ve hiioeacm (Mine)de bulundugu bir gecede Al3|
h^alat ateAq^Mq aym iki parca cdikr^i atenijmifc Resfilullah mu-
barek pan^giylc isSret buyunmoa b?dir halinde b U lu M fl gv orta 1
littde* ayrilmis, bir muddei 6>fe durduktan sonra b'femisti • Bu '-di-
ll* kibar-i gmfrmm EWfclib, Abdullah bmAbbVxWwr
bm ftf^ud ^bdul-h bin $$* g:bi bir C ok ^ rivSvct etmis ve ri3
yctlen tevatur derecesini bulmustur.

J Eh ^y**/^ som.-; #* Hadi S fe sahib «« bu hu^takrr.vS^
^tler pM 3jyadc sar ; htil , Bin^^ialcyb bir takim dinsidci-in ■ Ovle bir

Sj!? B S i l' - T mull * dif *»*f^ SOriib^.i ISzim gciirdi! demdJ

sanlara bab er v e rilmi 5 d^ildi ki o S oc e bcrke, Urrafmdan tara-ud edl
m do her t.rafton S oru] S u n , Eundan b.ska tul dairclcnnin IhtJJBlk ha £e .

biylc s bure-i kametin ruV^i, arzm her t^rafinda ayn, 5 - ; att e olmaz Ba'-

zan da b Jr buludun, vahud yifeek bir dagin muni' oirnasiylfi aym gorii-
cmed lSl valcrdu-. go], def'a bir toffidi ay tutulur da sair luti S

duisun q noklada bile (rerc?mcycnl R r bulunur., y

121

Stiyorek 5 akkulkamer mu'cizosmi inkam kalkisarilara pok guzel hit
if .'i vernugiir.

4337

■i -

«Ey pcy-ambai-i ekbsr, kameri sakkct Id o iiSurluluk \e uSursuzluk-
L hniucdf* Biitneceimter, bu dcvi-ju (dcvi-i kumcri) degik ticuin dcv-

..i miLii^uini jjjlsinluJf>».

MiiiiGccimlere gaze yildizlarm, hususiyle yedi scyyarenin arz userin-

■# maddi ve ma'nevi te ! sirlcri varmij. Seb'a-i scyyareden ba'zilan arz

tr lode seadet, ba'ililan da felaket te'siri gosterirmis. Eski (Mebetiy)

i».i,|,'u kalma bir i'tikada gore de atemin tarn bir devr nobeti 49000 sene

Bu muddet, yedi devreye ve her devre yedi bin seneye ayribr, her

I v renin itk bin sencsmde bir seyyare mustakiilen, alti bin senesinde
CfitT :;cyyarelerle miJgterekcn alemi idare edermi^ Otekikrin devresi
Epiii'im olmug, tedbir ve idare nobeti gimdi kamere gelmi? oldu^u igin
[In! jjidLi^WiLt-i Civr« (devr-i karneri) den il mis.

I tairit-i Mevlanl buyuruyor ki : Devir; (devr-i kameri) degil, <devr-i
Muliammedi)dir. Zira; devr in sahibi ve mudebbiri vehmodilen kamer de
II' , ihllahin iradesine inahkuni olmu? ve onun mu'eize parmagiyle iki-
yo tiy[ilmi§tir H

Sjoyh Galib merhum (Husn u A^k) m (Mi'raciyye) bahsinde bu, de-
i'lr vabimesini ^uriitmek i£in der ki :

Cun hash- sipihr-i evvele pd_,
Oldu iki pare bedr-i ra'nd.
T& halka hjan ola miicerred,
Kirn devr-i kemer mi devr 4 Ahmed.

Yine lisan-i Ilablden znU akdes-i Risaletpenahiye bitab ediliyor ;

4338

(<*• ^jjj Cr) zj}f 3i y

"llnbibiin; bu dovir, seuiti dftVtlndlr. Allnli ile hilt vfisita ktim^jan
iMn*isi lu'liiiiiilltdi bile BOIlfD devr) n (I i) Imliiumnyi totftf^W)

12K

4339

*•> y jjj jijj ^^ gj^

^ ^ t M

4343

§£*■ j>*V

«£&£@q£3K '-** - °°<« -- ^J

4340
DM olmuslarte. **** ° !att "%«"1W> da o 5eiete bilveri

4341

,U

$k ^ -;j^ jl-.ji

& \ C^j\ji U3 <J

»Ey Kelim; sen o

devirdeti uaak bir nw^Q Ayagim topla kl b»

Yam- aramzda ?ok zaman vardir.

Uelkm Efendimiz : -MusS sag oh^d,, bana tab, olmaktau bqk*
!.i;y yapainazdi- buyurmustur,

§erefy&b-i hit&b-i has ohnu&en Kelimullah,
Sanauvtmet olup hfcetrevafor yd ResMullah.

ft»l ki Isa Akyhisselam da' kiySmete yakm yor-. ^^jg£

» etttose ferJU fdr^me Iapt rufwltaJi,
^i§p#^ Mr peyfe-i *f*«r ^ JlwuWtafc:

Bundan sonra Cab-! Fir, Hazxet-i pp f*« |p* ! e " finil1
bildirm^i hikmeUnl bey&n M fityft Ilahiden dryer *i

octa.

4342

>_^ oU

t9-^ tap ll£>

;l

^*W <JU o> oT ^

12ft ■• ■"

4344

^ 4 ^} ^T ^ *$^ b*

.Ben kcrfmlm. Goisiin do turn* etsin ve o tama', Uendisini aglatsm
iliyc kulunia ekmek gosteririm*.

Bu, gun a benzer ki :

137

4345

t&jd* ^_ j4" ^

4346

j^- J -ill cik- ^f^

4347

>_ ►-.. *"- H i**' -^

^ ■*" L H

...SSSt" idiu " hidiy< * b, " M - * — J

4348

AflnW^ 83? * iStCtIiSin M««k v. median 5a „ a q ^
Allah £*£, cle «» on a |M e% v c **& , cimcsh , e JLfat

m

4:i41l

itu

«Muhtelif iimmetler <yii llnbbl) Aeylp blr Alhib'i tttiiyincayn kadnr
llMrtt'i Ahmed Aleyliiasclum no kiidar |iut Uirdi-.

Nebiy-yi Ekrem Sallallahli Aleyhi Vesellem Efendimiz, halki tevhi-
do tla'vete me'mur oldugu vakit Diinyada din namma MuseviLik ve 1M-
vilikle md^riklik vardi. Gerek yahudilik, gerek hiristiyanlik, Musa w
taa AleyhimesBCl^mm §eriatlerinden aynlmis, yahudiler (Useyr)e, hiris-
Uyanlsr (Isa)ya (ibnullah) yanS, Allah'm oglu! diyecek kadar diliUtt
dii§muftii. Hicazda (hunefa) denilen ve Ibrahim Aleyhisselam'm £cria-
LiyJe amd ettiklermi soyleyen birkag muvahhid de mevcuddu. Lakhi
IjunUr da temamiyle Halftullahin jeriatiyle amil degillerdi. gunki §er^
nl-i ibrahimiyye ve tebhgat-i Ismailiyye sabtedilmemig oldugu* icin umi-
Uilmu5tu. Halkin ekseriyyeti ise mugrikti, Kimi putlara, kimi baska suy-
kn-e tapiyordu. tbra.him ve Ismail AleyhimesselSmm^Mekke'de biP^ ct-
mis olduklan Ka'be'ye (B^tullah) denildigi ve ber vakit ziyaret vc ta-
vaS edildigi h&lde i^erfsine ve di§ansina 360 kadar put konulmu^tu. Mo'-
bvid-i yeganenin beyt-i milker remi yamnda onlara tapihyordu.

Alemlere rahmet ve sebeb-i hidayet olarak gonderikn Aleyhissalutii
Vosselam Hazretleri Mekke"yi fethedince Ka'be'nin yanmdaki o putbiri
kirdirdi, diger taraflardaki mii§rik lua'bedlerini yiktirdi. Qiinki onlar

durduk^a, onlara taprnaya ahjmis olan cihil ve gafil insanlar tek obn
Ailah'a ib£det edemeyeceklerdi.

4350

«Eger Haiirot-i Ahmed Alcybi$semmin sa'y ii gayreti ve put Ian k»r-
dirmak hlisusundaki himmeti olmasaydi ey bugdn muslunaaii bwlunan
kimse; sen de ecdSdm gibi puts tapardin-.

F: 9

12lt

4351

«Eger bir S ey sbylersen bu habbm, y^ni, putperestlikten kurtulusun
§ukruii U St >yl e , oudan dolay, ResuIuHaha tcgckkQr vo Cenab-, HaUka
hamd u sena et ki bail* puirmdan d 3 fcurtulasm*.

Batm putu nedir?

t

YanI ; -Nefe, hakikaten kiJfiihigii cmredcr^.

kotiiltigu yapan da o kotii emre itaat ettigi icm, ona tapinmig olur.

4352

jil ^^it o |j« ^4, -J"
i

«Din siikriinde bulumnakiatt, ya m, scni miisliiman yarattigi icm A L

„ I i! uT Ctmel£ten *?* Seviriyorsm^ gUukif dim babandan mi,
ras olarak bcdava buimussun-.

Dinin ve onun ayn -i hikmet ve hidayet olan ahkaminm, ssfift naza-
rinda kiymeti yok. gimki; onu kazanmak igin emek sarfetmem^m. Ba-
ban musluman oldugu icin adm Ahmed, Mehmed konuhnus ve n&d*
cuzdanina mezhebin (miislim) yaalmig. Eger bir- msana bir din lazim
o!dugu*u ve semavi dinler arasmda musliimanligm on yuksek bir akide
bu undvgunu ara^rmak suretiyle bulmus olsaydm, o vakit seni klama
htdayet eylediginden doHyi Cenab-i Hakkin bu buviik lutiuna gttkiir
ve hamdetmekien geri durmazdxn.

<Zt> SOrel YUjhi(; W,

130

4353

JL j,Ji jH\y*^ (J \jy> i\S*

$£ g^liijl

J} O*!; o^ J ^

^Mirasyedi olan kimse mal kiymctini ite bilir? Riistem, mal toplumak
icin can cekisti, yard, mubarcbelerde hayatini teblikeye koydu, Eabasi
(ZSl) ise oturdugu yerde vo meccaiii olaiak mal buldu*.

Zal ve Hustem, eski Jranilerin milli kabramaiilarindaTidu:, Eelki de
hayali birer gahistariar. Zal dogdugu vakit saglan bembeyaz, auiati bu-
ru§uk oldugu i?in (zal) yard, kocakari adi koniilmu^, babasi (Neriman)
boyle evladdan hoglanmadigi s^in onu gotiiriip bir dag ba^ina birakm^.
Civarda yuva^i bulunan ^umriidanka kiigu, 90cufa acimij, yuvasma go-
tiiriip yavrulanyle birLikte buyutmiig, sonra insanlar arasma goturmu§,
kanadmdan birka^ tuy birakmi?, ba§m sikildigi vakit bunlardan bir da-
iicsini yak, ben imd&dma yeti^irirri, demi§.

Zal evJenmi?, kariEi gebe kalmig, doguracagi vakit £ocuk, mabrec-i
tabiiden ^ikamami§. Zal, tiiyiin birini yakmi|, Simurg, yani, ziimrudanku
gelmi?- Hadiseyi anlayinca kadtnm karnim yar, goctt^u oradan (jiksirj
demi§, dedigi yapilrni§. , Sonra yarilan yere zuimiidauka kanadini siir-
mu§, kc&ilen yerler yapi^mig ve kadin kurtulmu§, ^ocuga da Rust em ath
konulmu§, i^te Rustem'in dogu§u boyle bir masal oldugu gibi, oliifu do
oyledir.

ZSI ve Riistem (Sistan) — ki Arablar bunu (Sicistan) yapmijlardir —
denilen memlekette otururlarnn^. Cihan . pehliv&m alan Riistem'den tail-
tun hiikumdarlar gekindigi gibi, Kabul padis^hi da korkar, arasira hcdiy-
ycler yollarrrug, Onu oldurmek igin Rustem'in kuguk karde^i {§e£M}i
para lie elde etmi?. Rustem*i Kabtile da' vet etmeye ve kasillp iistii hafif
surette ortuleeek bir kuyuya diisiii'ineye karar vermijler, Rustem, kaide-
§iyle birlikte Kabule gitmig, Kardesi onu kazalmig kuyunun iistune scv-
ketmi§. Kuyu bagjna gelinee Rustem'in ati, altmm bog oldugunu hlsset-
mi§ ve durmus. ise de Riistein'jri mabmuzlarnasi iizerine hayvan, kuyutiun
obiir tarafina atlamak icin sifrann§, fekat kargL cihete yeti^ememis suv^-
risiyle birlikte kuyuya du^miij, ikisi de kuyunun igine konulmug olan
sivri demirkre saplanmiglar. At, son bir gayretlo §ahlanip kuyudan 51 ka-
bihni§se de cansi.z olarak yere seTilmis. Rustern de can ^eki^ir biT hale
gelmi§. Bir ai'ahk gozunu aemi^, kaTde§inin giilmekte oldugunn gbrunce
151 anlanns. :

— Birader; bana son biT iyilikte buluti. §u yayima bir ok koy da eli-
me ver ki tiKliime firtlditacak canavarlara, oHinceye kadar kendirni miida-
faa cdaylm demlj. Rtlatem'iia bain kgrdegi, bu kadarcik biT iyilikte bu-

131

aWk Stealer S^^^S?^ W* ***»». TtaftBM
diyor ki ! ^ MeViana ' J ' ine **** ^hiden olmak iizere

4354

«*£& «£££ *■'-" «»*«*» «*- -> . •»»« t ui„„

4355
4356

132

Seyh Ahmed bin B*dn»Wh J ^'^g^ Esam > lie sohbet etofc

Kabri oradadir.

4357

**»« v. ****** - **~ ^ m " C,Mm " '"'
kirlerine hatcedexdi-.

4359

volunda vokfeyleim&li*.

, -» . ra t, D «« Allah da oiiun i(m cen-

13^

I^^B

bulunmugtu. P*™^ oraya gelenlen yedirip icirmekte

4360

_

?olden kum doldurdu ve JS f? .f ,eyhjs * eMni ^ir cnval aiip

fete Haljline kumu un Mi ine ™ t iren Al] a T, c u a ,
Bu da ol ma , ^ ge/d^S. ** «* bunun M^yle Sdiiyordu.

4361

"ttcsfitullah Ha^Gtlcjj buyuimustur Id ■ r, r j
*«A iki milkk d«a edei . ek j^jjj ™ U§tur k1 ' ^ta^^eWfc dai-

<27> SOrel !Talak; 2-3.

134

n>

<W2

4lalil; sen fukarSya nafaka vsrealere verdiUlerinm yenisini ver, ya
Kiilibi; sen cimrilorin m alia mi i da telcf ct=.

.dler gift semada* iki melek iner ve ya Kabbi nafaka verenlerin
vrrdildermm ycrlne yenisini ibfai et, Imsak eylcyenlerin kim^yc o«
tmra vcrmeymlerin matiu da tclcf eyle diyc dna ederlfcr* Hadtsane l§a-
ret edilmistir.

Insanlarm ummadiklan yerden nziklarmin gdecegi ^kindaki
Va'd-i llahi benim nefeimde tahakkuk etimjtit. Abd-i aciz vaktiyle TicS-
rct ve Ziraat Nezareti Maadin Kalemi mumeyyizi idim. NczSretm orman-
hrdan ma'denlerden varidati oldugu i ? in Devletin ba'zi dairelen, iki ay-
d. vc resmi ^unlcrde rnaaj aldagi halde biz ayligim^i her ay mimtazaman.
alirdtk Bir def a kurban bayrammda Devlet dairftl.nr:. mac.^ vemu^ti, la-
kin biz abmamigiik. Cu^i # ba § ina on ' on be ? giin Vard1, Anf ? g " nU
eve donUyordum. Csbimde ancak Oli kurug bulunuyordu. Bununla kurban
abmayacagim i 5 in mahzundum. Teessur i^lide giderken kargima bir fa-
kir cikti ve sikilavak: MLi^venetimzc mubticxm, dedi. Bu adaro; dilonci
dc.m devlet du^kimu bir kimse idi. Dstu bagi eskice olmakla beraber te-
mizdi Para isterke* da ydzii kipkirmizi oli^^u. Fekat eehinde ancak
on kurus bulunan bir adamdan yardim istenilmesi Allah'in bir cilvesi idi.
Sank! icimden bir ses : <On kuru^un bulunup bul^nmamasi musavidir.
Cebindekini ver de ondan da kurtul- dedi, Olanca nakdim demek olan
iki cey^gi adaraa verdim. Te 5 ckkur etti : . gitti. Bana da bir negvedu
geldl. Hakkm gu garib cilvesine kar§i kendimi tutamiyor, geknin &%?*&
na^r-i dikkatini cdbedecek derecede guluyordum. Eve geldun. Allah
rahmet eylesin validem :

~ Oglum; birinde alacagm varrni?, ?unlari getirdi, birakti, diye elime
on mecidiyye tutu§.turdu,

fete |u hal biraz evvel beyan ettigimiz Ayet-i Kerimedeki va ] d-i Ila-
hinin bir tecelHsi idi. Cu^ki alacagm boyle bir gunde vcrilecegini hi?
ummuyordum.

Evet; iki mdek : «Ya Rabbi; fnfuk edenlerlnmahna halef ihsSn eyk»
diye her'gaia dua eder, Bu, hiring ktiru^ vercnlcr hakkmdadir. Ya Al-
lah yolunda can feda edenkr?

135

4363

mm on** nasiJ ^^ garecegini £ . z d „^

4364

• ^t e ^ AleyWssdM * *■*- ^ ** mt AKah>

du. Fekat yine Aliah^n SS^'SES?'*^ b ^ ina b <^ 1 3 -"
Hasret-i Ibrahim'm o&ullarindan ESS C keSmeSl e ™edHdi.

bus dundugu ihtilafhir §Si lfin kurb;m «&■*• te 5eb -

136

^irida emredildi ve kuyumm buluiiilnRn y«r >UdirildL O da ofilu

(jttri*) lie birlikte ta'rlf rdlliii V"H hM V" »>"«j'»di. Ka-/ilan yer, Kfi-

L'nlrt kar$ismda ve OMl«n dtkltrnll pull«nn n-.;s. mda idi. Kur^iler,
Alnlilmiittalib'i tnen'etmeyt- k>tki|til«r dl lch« fcoUng* ;

— tlahi; muteaddid evUdun "iMiych. 1 lar beni men 1 edemezdi.

tot* bans on dane erkek evlad Ifalfin edcraeri, ligleriitfen birim sana kur-

f edeyim, diye bir ae&de bulundu. Sows Kureygi ikna eyleyerek

)i H /may 3 devSm etti ve Zernzemi meydana g&ardL Aradan zamanlar
„r,h, Abdilmuttalib'Ln de on dane crkek ve muteaddid kiz 5 ocugu dun-
yYva geldb Erkek evladi buyuytip yetigince AbdiilmUUalib^ ruyasmda:

— Nezrettigin kurbam kes, denildi. O da bir ko£ kurban etti. Fekat
I ru'ya tekerrur ediyordu. Nihayet ogubanndan birinin M bhi inatlub ol-

drflunu anladi ve bunu evladtanna anlatti. Hepsi riza gdsterdiler, han-
Iltnizi istersen kes, d E diler. Abdulmuttalib oguHan narnma kura 5 ekti.
Kur'a, en sevgili oglu Abdidkh'a isabet etti ki : o vakit yirmi ya§larmda
yuki^jkh bir g&ne bulunuyordu.

Abdulmuttalib, otm yatinp kesecegi sirada Kurey 5 iler mudabale et-
1iI,t ve elinden bigagi aldilar. Bir kahine dani^masmi soylediler. Kahme
loruldu. Kabin :

— Sizde bir adamm diyetL ne kadardir? siialinde bulundu.

— On devedir, dediler.

— 5yle ise on deve tie Abdullab arasmda kur'a gekin, develere gi-
karB& onlan kesin, Abdullali'a i^bet ederse, on deve ilave edin. Kur'a
develer<e sikmcaya kadar onar onar arbrin. Tavsiyesinde bulundu. Kur-
bonlik dcveler yu^o balig oiunca kur'a onlara islbet etti. Develeri kur-
h:m ve fukaraya tesadduk ettiler. Bu suretle hem Abdulmuttaiib'm nezn
tf;i edilmi§, bem de Abdullab zebhten kurtulmug oldu. Ondan swra_ da
Arablar arasmda bir adarnm diyeti yiiz deve i'tibar edildi. I§te mil§a-

Litiileyhin ^u vak'asi ve.=Ben f zebbine tc^bbiis cdilmi 9 iki zatin oglu-

ynm« Hadis-i $01 delaletiyle (zebihul]ah)m

leoyyud eder.

4365

Hazret-i Ssmail oldugu

t/^jS jfj& wJS jU y

«(> halde ^ehidler bu cihetten, yani, Allah yolunda can feda ettik-
krinden diri ve ho^turlar. By zahirperest; sen mecfisiler gibi olmiis cese-
dc bakma».

137

Kur'an'da :
Yam; -Allah y dun da uldiii-iiWs dhmh,™ sir- i j- ,

^mSM^^^i r ni r k et ^ - *4

d^ildir. .Mu'minier Liter fife si f^" §aMdeti * d ' *H

Nebiy-yi Ekrem SallallaM Afeyhi Vesellem ffewaii ■ T 1

avdet buyurduklan sirada ■ «K^;? ? t? ! Hazretlerj, gazvderden

-y!hr. Yar-: g£$£h §5 Sfc* fS 1?! Sfl ^^ da ^ *1

**« Eb* Belfi iSS^iS^^" J"?™ *«* *

man, Ali (rsdmdlahu anhfhri Jrl ^ ;, a " yi erbaadan 3*1", Q*,

mi, olan 5ey h Ebu SSlSSS S^SP* 4 ° 4 ™ cU ***& irtih ^ <W

iMM SaS^&^S^ d ° £f ' « AIIak

^W^y^f ^^ P***^ W ^tma mukabil

(3S> Stotl Bakara : 1«,

r;rx

i :u.

.Onlata, gamdan, hasiabklut* Vfl joklivist-i J S yi»idaii emiti bir rGh

1 1. '..hi iilmi^ira.

<i:i(>7

j^* ^ ^^ j^Lsf j^ty

,0 bor f lu 5eyli, yillatca bu yolda miicahedc etti, Bir vekUbaic gibi

n III i, verdi»-

43GS

*Ecd gfelince biiyiik bir aat olarak gitmek i S in ra'desi Btamaia ka-
ihir Ua>r ve hascnat iohiiml&n ektin.

Haaret-i Mevlana §eyh Ahmed Hadreveyhin bor ? alarak, tesadduk
vb mfak etmesini, tarlaya tohum eluneye benzetiyor. Bu te^bih Kuran^

<];j vaki; olmu§tur ;

P

a^-

^J^tA^j'fJ

Yint^ «411ah yolutida mallanm infak ve tesadduk edenlcr, bir bug-
day ilanesine bender ki beberinde yikcr dgne olmak uzcre yedi ba§ak
yetmirir (yani, bire yediyuz mahsul verir). CenSb-i Hak, dilodigme bu-
min iki kaiini da ihsaii cdcf^».

«91 SOrtfl Bflki™: S(H.

las

— «.

Demek Id tesadduk, infak w Imyirt. l^orc verilen ianenin bir ku-
rujuna mukabil, Cenab-* HSfrm<IW,»mf„ yed i yifc ^ hatta dilerse

ve temiz bir niyy.tle verelim do Allnh'm *u kerem ve Stifetme nail ol^

Urn. §unu da unutmayalim ki ttfckkl ve iriakm azi, ™e u olmaz Ya- J

rim hurmanm bile sadaka atptamgi bjr [Iadis-i § er ifte beyan buyurul

i:;ii!)

~T

a ^J> 1 j*c*i^^J^

j»j ifc** jLii jji. j^j j_j

Ǥeyhin tfmrii sona eri 5 ip de vucudmida oliim alajneti gorlincc*.

Yam, hastalamp yatinca :

4370

^Altoftkftten on™ eti-afiiia tophnmigLart]. §eyh ise adeta mum gffl
yava§ yava§ enyordu*.

43; 1

j^ iji \ Ai jL I4JJ jjj

-Alncakhlnr pj , M almaktan Uraidlcri kesilmis oldugu fefa suratlari
mWi, CtfwlwlndeW dcrdo gfiniil derdi de yuklenmiatK

YAnl, kondilorindc derd tiaUine derd haaii olmu^tu.
110

4372

Sdetmek icm ftltetfift dort yiiz dinar kiymetmde «fen *»* ™du*.
riiyordii".

Zer: Mutlaka altm demektir. Dinar fp dUn sikke ma'nasmadir.

4373

.Helva ***** bir 9 o*uk deodar, brfv, diye birka S para iimidiyle
sesleniyordu-.

4374

^T

-J ij fit- J j? i£ijliW

**& bizmetinde : bttlnnw. m^irldine: Git, a helvamn hep** rittV fl,
diye gizHce i^aret etti=.

4375

^ ki alacakhlac a helvay. yesinkr de, yiyinceye kadar okuii ban*
ati ati bakmasmlarn.

141

4376

$h -** I ojv. fit 0^ j j j

4377

**f £ -»%** fe^" ^^

4378

4379

-Hizmet^i, taba& 5 eybin
farina bak*.

bDiine koydu. Sen, air dOjiinen seyhirt

es-

Ki sonu ne oldu?

dllO

■Ke,h UK***- «M •*« v, Uumi to ■*- M *»* ■»

|L,|lr, vabud hefel olsuu, disili*.

4381

jc^ ^/ c>us $£ &*■ o^r

4382

hri ilcdi*

-J* iSj-" fir£* r-^ ■*

.geyh; Farayi nerc

d«n bulaymi? Bdr S iuyum ve ahiret yolcusuyum,

ilcili*

4333

^ctik bu cevab ftttrtM *#■**- ttflft 7** ™rdu, A|hyv "*

Itiinriyn ve intern eye ba^adi*

4384

km-

142

«Voc«k dfendifti i S in Mkirm feftftf tfftP ve LkL *P*
luycli...- W3

4385

il

<j*~- -

i/ijjj

438«

gunfusunu de i[&ve cdiyMdw..

4387

cuguti etrafi mabgere dondU» T v

438S

bil

-Helvac, wjhfa kar 5]na geldi vc dedi ki ■ Ey t«| yiirekli ? e y h; iyl

43S9

t/-^ CjjU j-^C I** j\

-Ejw oniin ynnma H bo$ ^idcrsom, b«,i oldbrUr, b,.nu cai* gtb-Ur
QHUttOTi

H4

4:s!mi

Sapti|jpni bu oyu" nedir?»

4391

*»** mahmm jtf* mezaHmi Ufa*, got^Uyorsun, O.lara &
vo alan bu uulmiin sebebi ne idi?»

H= lva yl kandilari yedikleri » *#* **&> «* ■*><*»

Hclvactmn parasim vermeyi

hatir la n na gcUrmiy ov ISi rdi .

*0 socuk iltindi namazma
oita big bakmadi*.

4392
kadar agladi. §cyh ise gorieriiii kapadi,

4393

mm alacakbian, rffltffr * ^MW *»!*» ^«l* **
K lbi tmriu jMfett yorgamn altina &&ffl£s,

I4h

F; 10

IHaaHiaaHiaaaaaaBHaa

4394

r &lieA£. J^\Jj> Jjl I
Pyle dinltilara ehemmiyyet vercmyordu.

4395

«Ruh, bir adamuvviiiune tatli tatlx giilerse avk M« t- u ,

Stoat etmesiaden n e zai-ar lu*?. y bir kunse3f|} haIkm

4396

jl ^ jr A*j ^ JU jSjT

cJ^ISJss SgE£*f *>«* *****

4397

^Ic- 1 jr lj ** ylv ^J* jj

&*££* bir fitcede kSpekIerdeQ v * onlarin ******* w ne

mi;

4101

«Kopek kendi vanifcsiiii ya^ur, ay da sathindski nuru leraino scr-
inekle vaiifesini icra edei>.

4399

«Herkes igcegfiabii yapar. tgine diigen s*Jr$op dolaymylo em, kcndl
safili|ini terketmei*.

4400

*Hazret-i Mustafa Aleyhi Ekmeliittchaya gece yansi bir ig&ttttle ka-
meti yarar, Ebii Leheb ise kin ve adavctinden dolayi, bxt Muhammcdhi
daimi sihirlerindendir! diyc balteder*.

Ebu Leheb, Eesulullah Efendimizin amcalanndandi. DJgcr nmcmu
Ebu Talibiri Peygamberimize kargi gefkat ve muavenetine raukabil, bu
adam da bugz ii adavet gostermls, dilinden ve elinden gelen te&allfl] yap-
maktan geri durmgmijti. Kami ve Ebii Sufyamn kiz karde$i olati Om-
mii Cemil ise diken toplar ve ResululLaha eziyyet olsun diye kapmin Snii-
ne ve gegecegi yollara dokerdi. Kur'an'daki ( ^ki |r ) yani t -Odun
hamali* terkJbixide, karmin §u muzixhgina i§aret vardir, Onun ve koco-
simn hakkmda (U-**.-3 Suresi naail o!mu§tur. MevianS Clmi kuddlac
sirruhu (Baharistan) isimli kitabmin. (mutayebat) yant. l*t&* kismind*
§dyle bir fikra nakleder :

Hazret-i Ali (K&rremaliahu veche)nin agabeyi (AMI bin Ebi Talib)
biraderinin hilafeti zamaninda Cenab-i Haydardan fazla para Is tern I j (
vermedigi i^in karde^ine darilib Muaviyenin yanina gitmisti. Muaviye,

14T

- w r «, i-aaa? s car •*■

AMI bin J S^e ^f^S^ -

* **h a^f.^^SSf^ rau? 5liSlinde ****■ aS

Lcheb, §akkull Sanil , r mu - d ^ 3i IS ' t I y mahcub eUi Jf« o Ebu

4401

w^SS s^*s^^ *** *****

4402

us

(403

htaX&K ****»*- »to*l jij* ,ta« *™, M
hbrm byle bir ctfmerdnkte bidunmalan^ mam o!du»,

gunkx; fcvk,r a d e bir hul zubura geleck ve 5 eyhin keramtti gSriW

lecekti.

4404

>=--£-* ifcr<p!

Ii5

J*Jj

^ L '

fcf.jl |^W ^y

.Zira kimseiun helvacx S *cug a bir pf ve«sini ,cyh «mt *
utf. Vbtaim y^, .vli^uH.bm l.er^et U^vvMi bmrd.n f^« vc mil-
cssivdir*.

aS Wr kuvvet v.rd.r, Attn* oku o k.vv.tle ydd.n ^n, k.O.f.
isabet ettirmez*.

4405

4kM I«4p vakti ohmca H.tim gibi con^rd bir M «*^«*0
bir hi^mctgi gddi ki clindc bir tabak vaxdi-,

Wfo\ h*m Tay kabiksinden bir zht idi ki favtaTfida ottinjri.

tifttt gtivap mvl3lt\mnn olmuiftur.

UK

M»

Mi

4400

na da la'net eteiigtir. y Harden verene de f ala-

4407

Ja> >$ Jc tSjk^i f'
m^^ h " kena ™ da dart * ■** ***■ -**, »«m

,

4408
4409

i

4410

«I£y leyltlgfbt to gahlarui ttgfefj bu >wtfli ve no hajdirf dlyfl bflpil
dc :ili ii iigan etmcyc ballad ilar».

4411

«Ey sir sahibi olanlarm buyii£U; bu nc sirdir, bu nc «uiltnii1ikiir7-

4412

- if 3** ^ ^ f^^ ^
tf~Jy$ ZAj& *X5 \jg£

-Biz senin btiyukliigiinu bilemedik, bir 50k peri^aii siiz stfyledlk. U!*l
afvet" dediter ve junlari ilave ederek Sziir dil&diler :

4413

-Biz ki ki}rccsine deynek salhyoruz, otidan dolayi kandillcri kiri-
yoruit*.

Kandil kirmaktan maksad j §eyhin inkisar-i kalbine sebsb clmnktir,

4414

^il^ *$■$& <s|/Os i*

«Biz sagirlar gibi edilen bir Jiittbi ifritroeden kendi kiyastmixla covnb
diye sa^ma sapan sozler sttyJiiyoriia:-.

151

HBMH^HMM

4415

«Biz, hizmn yaptddarim inkar ve onlara. i'tiraz eden, sonra aynla-
eȣl 15111 ytizu saiaran Miusa Aleyhisselamdan ibret almadik*.

Hazret-i Musa Kur'an'da : «iitdimizden Icendisine ihn ogictfik= diye
tft'rif ecliktt ve HadJs-i' §erif te Him oldugu bildirikn bir zat ik goriis-

m eye Allah tarafmdan me'inur edilmisti. Kelimullah Hazretkri, halifesi
(Ya^a' bin Nun) iie sefer edarek Hmn aradi, buldu ve me'muriyyctim
anlatti. Hizir «Ya Musa, sen benim yapacagim igkre tehammiil edemez-
sln» dedi. Hazret-i Musa tehammul edecegi va'dinde bukndu. Hizn*
-Oyk iae igime kari§ma ve sesini gikarma* dedi, Deniz kenarmda bir
kayik gordukr. Sahibkri bu tic kijiyi parasiz olaxak kayiga aldilar. Gi-
Hrrl^rt fTj^r. ] w .y:g :n tahtalanndan btrini kopardi. Musa: «Yahu no yap-
UaS Adamcagizlar bizi bedava kaMl ettikr, sen su-i mukabek okvak
kayifm tahtasim kopardrn,* 1'tirazini firlatti. Hizir ■ <Ben sana tenam-
mul edemezsin demedim mi idi?» dedi. Musa oziir dikdi. Bir kiyiya 51k-
l.ilav. Orada cocuHaF oynuyorlardi. Hizir onlardan birinm bogasindan
tu'tup bldiirdii, Musa : «Ma'sum. bir cocugu 1119111 oLdiirdiin?* diye sordu.
I IiKir : *Ben sana tehammiil edemezsin demedim mi idi* dedi. Musa yine
iizijr diledi ve bir dab a isine kar^irsam bana arkadg^ik etme sartim koy-
tin. Bir koye ugradilar, Koylu, bunlan misSfir kabul etmedL Hizir da
itrada yikilmak usere bulur.an b:r duvan elini stirmekk saglamla$tirdi.
MM : »Bari bunu bizo yedirecekkri yemek mukabilinde ta'mir etseydin*
dedi. Hizir : «Ya Musa; artik aynlaeagiz. gimdi sana yaptikkrunm se-
bebdni anlatayim. Bindigimiz kayigin tabtasmi koparmakla, onu gasb
edilmekteij kurtardim. Qunki Deride zalim bir .hiikumdar vardi, Saglam
(■emikri zabtediyordu. Oldurdugum coeuk ikride kotii bir mahluk da-
rak, salib bulunan auasmi, babasini da azdiracakti. Onlan halas etrnck
K>in eocugu oldLirdiim. Diizeltti^im duvara gelince; 0, iki yeUmin mah
idi. Altinda da bir define vardi, Yetimler buyiiyiince definoyi bukun-
Inr diyo duvan sa»lamltistitdim ve defineyi muhakza ettim* izahatmda
hiilundu.

Hazret-i Musa'nm zabiren baKsiziut gordiigii §eykve sabir edemeyip
L'tlrftz etmesi haldi idi. Cunki s;ihib-i §eriat bir peygamberdi. §eriatte
y. fib ire gore htikiim verilir. Binaenaleyh Hiair'm haksiilik gibi gSi-unen
lifireketlerine dayanamadi. Onda :

IT>.

441«

,^ y , mm ™«*™ ^ ,eri " ra :. hi lf^ «* y^p-

wl1lE nuri yle munewer bir goz va.ken,

-[.nil, n ,& T ^hiTini goreEuicU:

t ;Uodilcr,

4418

..^eyh bAiyurdu ki soyieu s,
licUxl flisun*-

4419

■A&xtne&ni AUalvtan btcmi^im.
c„ idi ki borcumun odenTiicsmi

nil nus Ua t a bana dogru yol« g-^rf^ •■

4420

4421

^u£ u da t&ttbg. * * un,11] ¥« r<^ Ml he lva yi alfcrdim, sat™

"*** Mm *<** ^#* *¥ *fett buyuruyor , i:

4422
*^ ^ Jit J& jz\j g]

4423

■Mr jh *j.j jit uLSf^

merhamet eder. Muhlfc fadl.™™ t™, ye Ve S ^ 1 dokmeye

k»bul eyl er . Marmm hal* jevbesini v e d u S slnI mutIa £

4424

,<iHerin bo*ulmasiti f dcdi*.

4425

KZ3 hid «* verdi W, m Hato C ^ Uni ^ gtirUr ' y ' hUd ^
mcz. HaJ, Tiu ikiden h&ll dcgildu*.

4426

m* «m* *« *** ^*~*: *£$S£

lir? giinkl HaUkm valine mukabil U« g°« ne kad&r
kahr?*

4427

'A^

j^j 4W^ j j

«Eger Hakki i*nnW»* L» biiylc J*# bir *<>™ git, kor ol dc.

15S

-

442S

4429

<— ^"j~?U- *j li

y Cjj t***

*. 2Lte*53; ff^'i Ai,aw " -** *-*»• °-

AJIah'jn her vakit ve'b* ' ™j
g« bir nnistan, ^tSfitffi^ ^ ° ldu ^ *ikad

•Ml.ta« Bfr horif, ABa^'lSSSSEJ^ *¥* ^ ir ^ K v H

*> blr *vi soy^ktan, kS^SS "5 ^^ W» old!

(30) Sdrej H adj(1 , 4

r..f-

| M . ( , fl fMdttUf bir takun «yiu*l*rin W n»r(.Mi, n kopilip d* mihliiman-
Ukum urkmemdi, bll'akis mnfelttfU ln(l»ftf*i V.a iwyiS'n laimmi i 5 m

uhlpH- blamiyyeyi ne^r vo UUtm elmtrlitllr.

443.0

1

rr ? -

o\* JV * -y ^*t5-i* *J*j*

«Lm» licmikle ctton ibatet olan ccsedin «&$$ *$& neftm hcv*
> ,i Et-eratau her vakit fca'mii kaibine koyma*.

Yard; olur, olmaz lemennidc bulunma.

4131

«0 ahmak gibi ki, hikaye arasm^a i^tikamet erbabi M» ojiu aakrey-

U-mistsk".

HMvenin ba 5 tarafmda g^mi 5 ti ki bir budala, Hasret-i f^JJ yol-
fhs olmus olii diriltirken okudugu duayi ogretmesini istemi?, Ruhulloh
Itazretleri ogretmeyince, bari 5 u kemik y^mmi dirilt.de gorey^ de-

Bc^ numara ebktrik lambasi kadar aydinhgi oldugu hSMe, M iiTievvt-r
eeetaen bii'ii ukala da Luter'in hiristiyanlikta yapt^i gibi, dinde reform
ynpmak istiyorlar. Y&i tlahi olan ba'zi ahk^min degi 5 tirilme &1 lazim gcl-
tXmi iddi& ediyorlar; eziiutt Uirk^e okunmasi, namaz kilarken. Kuranm
ask de|a, tercemcsinin okutturalmak istenilmesi, p reformist mukadda^
mati ctimlesiridendi. .Batd, saldinr, sonra muEmahil olui> kelam: mitce.
bince o batil bareket de bir muddet surdukten sonra def olup giUi. O
jiidi^in hilS matemini tutanbr var. Dii § unmiiyorlaT ki Luter; hiristiyan-
hPm BEffilarm^ hatta tesli 5 akidesine dokunmam^, papa/larin halk ujc-
rindeki tesallutuna, para mukabilinde cennetten erazi satmalarma ve sfli-
reyc i'tivaz etmigti. Elhamdiiliilflh dmi csaslanmizda degi§tiritaesine ]Q-
v.um goriilccek biv 5 ey yoklur. Tebdil taraEdan olwiler, birer Lu^er olmak
istcypnierdir. Orlarm UKU&KJ de hik^yede buhii fle^cn budalanm Ha*-
ret-i taodan tnleblorl (jibidlr,

IR7

■«>

4432

«^%£l HEEL*,-* ■««- *■ «■** (mm

4433

. s««, rttiAutvir KKMiKLEfciN DWlLMUSt
■Kft ALEYlltSSELAMlN DIJAMYU* K *-*»«*
IHKAYKSJnIN TEMAM1*

4436

U„Uhie AUaU"»n ismmi okudu*.

4437

4434

443S
Wtomtt suretini mahvetti, yani, oldurdu*.

4435
u*T> *U* .*M ( j^. Jy

158

4139

*j* ^>* J jj; ^ ^*" -^

jjj

MM* W»* «"** * ^'"' ** CCT " * k,,<ta ' *"' **
Di vardi ki o kafnda beyin yok dwnckti*.

130

4440
4441
4442

g* o ar£lan da , vvelce *g* gj£*g ^ aftsjw, mk veril ^

^l^iSsr tr r *■** *****

*f* ag,fcti ^ ««** .uriinmek v. L ^^ dito Gt <»^dir.

**• P^ a'la anlatabili, Dj , ^ £& iSfe ■!??* dola ^ a * ■*-

tal d*» tekdir cttigjni de ^ ! a f £ **,. SUttUota ok^d.g^,^ ■.
^ee gidor. D emek M ^™Jg f»» *bi ftet dek
mini anlatmak hali V ar. "* s5hlbim anla ^k ve ona mer £_

1GQ

Su anla^ma ball bizim glbttW l«lndlr, lUr de bavas-si ibad olan eri-
biya ve evliyayi ve onlann mu'eiw ve Jcwflmct sahibi olduklanm di^ii-
rtelim Hem padi 5 ah, hem peygambttr olfln Bttleyffita Aleyhis^U'im ordu-
suyle giderken birdenbire gttlttmuUAlf ve gUlmU?tu, $ittfci bir karinainin
*Ey karmcalav; yuvamza giriniz. Siiky mania ordusu sizi signemesin- dc«
di'gin'l i^itmi? ve anlami§ti. Bu hadise Kur'au'da :

15^=>\

Avclivle baber verilmijtir, Keza arabcada (hMhiid) turkced* ^vu S ku*u
dLmil.ii hayvanla komi 5 mus, Yemen hiikumdavt (Belize wjnnb mektub
gondermis, Yemen ahvaliba ve Belklsln idaresirte dair ondan malOmflt
alnugb ki bu da KurWda beyan erfiJmiftir.

Efier enbiyada mu'eize, evl^da keramet demten fevka&de bir kuv-
vet bulundnguna InamycK.** Sp&$£& h&dhiid'le, g#tt» arslama «tf
nutflugiinu tgbii gdrflieli ve Ima© etmeliyiz. §nnu da ^mutmamaliyiz ki
fevkaladeli^le* teker^ar edince tabi! hafcne gellr.

4443

*Nc kadar kioiae vardir ki o kuk*emi§ aralan gibi bvijw yeincden dtln-
y M an gltmi?tij:-,

4444

«Oyle ldmsenin kismcti saman kndat, hirsi ise dag misalidir. Allnli'm
huzuruua ^dtacak yttiii olmadigs h^lde halk arasmda vticflh, yonl, *prpf

(JenSb-i MevlanS, Mesnevi'nin bas taraflarmda : *Deni2i bir k&seyt;
doksen ne kadar idmV Aneak bit gunKik kismeti. buyurmu^ur. Bir inafl-
nm yiyecegi iki dillm ekmelde bii 1 b^rtlak sudan ib^ret olduju hftlde,

Hi 11

101

Mt^i

t,-i ■ . ^ Sl ?4'ga >akalanir, siki bir perhize tahi' tutnW w^ . •

bibr, ne ie£hi)ir ft^fai v> i ^imae <,am luiuiur. Ive yiytt

>m< <££«, ffiss t^trt *&*? ba ^ a,a "" a w3

444$ -

lemfo&K! kapanir ve ma'w i ™ rt a - 777 iNereae M"unssk ,oram&

Keza bir hiristiyanui afy u magfirete nail ritfiriin^ ■ ■

£££* eto bir miita ™ wni mtti. £1 VlSil

Mflf^lti? VeS L° 15ni efcndimiz ' flm ™ t "> *ltal«™e : -Haifa <*„.

aacsss$sE3£SSSa

183

..wirmek islerken rakiyn l^vlk idlynr. Iftkin «ftflet ve.eehaieliiiden
yuriliSi isin mazarratim firkwtamlyMdll, rmlnhlrM He miik«yy.»ttR ayn

nyi'i M'vlef oklugunu bllmlyaudu.

tier sarho? eden gey fttbhwl* hlftl '. l^kM Lutiin sai-has atm**

kk Iwramhgins hiikmedilcbil*]... KBhw, rjpy, luluu, tnit^ wffljto* tlibi
tt-yler miikey yifat ciimlesindoridir.

DbrddncQ Murad, tutun f$enl8rdwf yiialereesini ffldwi»fig, nfttytt
M*>'huUslim Behayi Efeiidi omtn mubah u.duguna fetva vermeklft bu
iVkaz i'damlaxm onuna almigti. Qftdan evvel geyhulisIGm XahyB
Kl'i-ndi de :

Ahbab He dukdn if kalraa safort pgtfjrism

■
[Hyerek edebi bir fetva vermi§ti.

Bahsimizden epeyce uzakla^tik, Sadede dcnelim.

Ccnab-r Pir, bu beyt ile aleyhissalat ef endimizin : *Ey UEibbim, hi-
Nim oyalayan fayda^z ^eylerden bM' halas el vc her § ey'm hakikulii.l,
yAn!, ne oldugimij bize goster* dua^ina i^ret ediyor, Zira her jey'in hn
idkatini gorebilmek Allah'm bir tevfikidir, Eger herkes her gey 'in liflki-
kuLini gorebiheydi bir takim miifsidlerin yaptiklan propaganda^ ra bflil
,-nfil kimselerin kapilmamasi lazrm gelirdi,

Mesela miirailik, Kur'an'in bey&nina (fore bir ^irk-i hafJ'-JjP, ' J.\ l<-
[ken ba'z-x kim&ekr kendilerini halka sofu tamtmak i^in abid, tkhkl «o
runmeye cali§irlar, evlerinde narnaz kddiklan sirsda sunneti degil, fttr/u
ikamtti bile terket.tikleri halde catni'de ogle nama^min son siinnclim
dort rek'at kilarlar, iMndinin gayri miickked stinnetini birakma^lnr.
imam rukvt'dan dogrulub secdeye vardigi halde onlar hali riikfi'da lec-
vid ilo ( ^ijj J>*~ ) demekle me^ul oludar. t§fe biiyle yapanlarjn
hareketleri I miirailigin girk-i hafi oldugunu bilmediklerindendir. Ba'zi Ml
mLLslumanlar da onlann riyasmr hakikat ve kendilerini bihakkin uhU
ibadot zannederek aldamrlar.

4446

KKiie yem goruniiyot:, h-ilbuki o, oha buJuouyor. Allah'tm; mevefl-

W:

*»*" i:: SSH£ £ -i sir: ,t d - te *

ve insane yemfi k olurlar y yUtL,,, " U; ' yD "»**?!«

bb/iJ^ bXlS S; u ! n Tr M> y T' bu du " iie de: *^

i^aret edihyor. Yme kusqya avd et ] & diyor kj ! Had****

4447

i

jL-ti (i^ ji

t^k ȣ

av, yemck i^m

164

degil ibret gostermek i$itid5*.

444S

T J

«E£ er bento dtinyad* „zk tm olsayd, ofolerle ne i 5 l m VQrdl , M 1

44110

,l,fi|l, ba§im ii a) dirndl*.

, kvwrtlv' uumi? *m?4 w a aya&im

:i«>

kninU

4451

hnilMb llazrctieiiiii bubtHi^i"*

4452

f^j tjU J7i >■* ^

•hit,; rkiinl emriyle bbi ibya cylo Hlyo

Hazret-i MevlSna kissadan hisse na^lme 5 u

4453

4^ ^ ly^
j j 1 ^ j^ ^

As asr«s as ssr^s ^ --

«Lndi r* buyurulmu^tyr. lioyu on m ,

IAS

tememii olmelidii
y&nl, Aliah'a m t
eimesj demektir

^JA^Wr^ia

arlmasi. 61m os i

4454

jl ^ Uj]

UuMji^J J,- j- Jt

(jW -Ll^3

JJ 1

Ov^ij' I *Ji,

«S&sfe tit i^P?s^s?s

4455

J-^^

«K5pek dogifciij, kemife neden I^rm4 e«uij l , .
dti 5 kti,, 5 {in?»> ^giksm? Su ] u k gibi nSciti kan icmeye

-

%* saiuk gibi lie emik yaiayan k5pek VB **" I

4456
166

4457

,u '•; l^» -^ jr

, ■

* , i raft S ehvetti*i «M Senckki nasil bir zandir ki yohi

s*o nutty or?»

Zan: fe Ue ? ek Mitt fffe^l^M^
biltfne W kuvveilice Wf ^g ^A r Sn ^riva JU otu-
vilS oiur Mesda Ahmed Efendi ismmde fe g&» e^F 1 ?

rap «*»* eikmad^m bile* Wf^f^H^ miyiz' dive sor-
stninki nasi! bir *w*r W jMeceli yolu goramyor.

445S

y fl5 dbkecegine otur da kendi* i S in agla-.

Neddmetle golden gajtor afctfmak,

Amei eleit€T-indc olan karanhk,
Go^lerdeti dol^len ^a^ia silinir.

yoi* ki : 167

KM

■H

■MM.

-Agla^n buluttan y £ as dah ye S erir ™ ffe&sfe Mnm da a gb ma kU
dfljta ziyade aydmlamr*.

Cenfib-i Fir; yagmur yagmasmi bulutun, yaglarm erimesmi mumun

^ la 7 nfl benzetiyor, birinm aglamasiyle agaglarm ye 5 erdi£ini r digeri-
ntejllflm^ia <fc mu^n yandig, odanm daha Uyftd. aydmland^m
moU gosfcmyor. Sen de Allah ma S1 i^in agla ki kalbin fifa^ ve
basar-i baairetin aydmiatism, diyor.

Her katrasi bir gevher~i yektddan enzdir,
Allah igin ol ya§ ki akar dUe-i terden.

4460

■

op* j^'i ^j^y y ^ji;

«Hcr nerede agiayip mhyorlarsa orada otur. ^Uuki aglayiu sjzla-
maya sen anJaidHQ ziyade iBuhtacsin*.

444J1

«Ctinki oidar Mill bir kimseden ajrnlniijhirdir, yakmlaruidan j>j f i e ].
jW ! 5 ift ieiyte ediyoxlar, Hakikat ma'deaindeki bcka fe'Jmdeii gafll

Novha: Aglayip sizlamak ve yclunrnak dernektir. Evladi oltnus bir

J" 311 " 1 ^ya 5 i dokup feryad etmesi gibi, sevilen bir viicudun gaybfibe-

no muteessjr ohmk ve aglamak msanhk gefkati icatadir. AleyhissaJStii

y«8«SBa Efendimis bile mahdflm-i nmkerremi Hazret-i Ibrahim Se^

lamullahi a i fi eb Jhi ve aleyhUn vefati iizerine aglan^, mubarek gbzle-

IC8

i* GS. *1«. '»'"' ll " J ' (l hir m „*«t vukftwn* b*rip

ri ,, k Hi. ** stfyW*. A 1I«U. ^ ' £j fcrWMrfin *>*»" < M *'

■*££** «**■ -- s;r^ ■&£ art;

; (llol wrfir. T^*^ (Wn *2SSB^^^SiS» (ncvvaha) ictOK
kll . ^ W«pjg fe n«*.biUndc itftM 4
,.1, Curias*} demlr ^ ^j^ ^ahvlar.

, h ,, tl di, Bu ad„ » de W^^^SSZto evi,4e top-
n^ ca^ s ^eve ^^^l^^ 1 ^ dentin ^ "',1

] U hL<bi t^ y.km-0 ^| ¥ ^^S^ kalm 1? bir adolin a>
t mm^ ba 5 ka bir 5 ^* degi U*. *»™gj , lmesi Qzed ne umurni bir

,ua1,m yu P ii™,, ^ag^^ ^eitmak surat.^e k yam J^^y^,

4462

t vardtr, GH dc g^ J»|W*« ° H'

«giit.ki goniildti taki^d nak^i ve ba|
kan f jSw, i^a le et *- .

44CS

^ takUd, her *» ^^> -!N * P "» ^ ^ f
kadat halif ve d*Seirn'*diT».

Hll

II.! I

MrtriWMi

Taklidin fnakbyi ve raerdud ol

an kiauiilftn wir.li

™ye 5 al, ?ma k ffi bir takliddTr SS , J,T *" " 1 >«">»ma teal

** l **-^ *-~ A 8& 2£5MiiS£* la,e -

44S4

/

Earut gibi ?a bucak ates
faca|
degildir.

-** «* ** A»5fsg?7js2rsa

4465

a***—

> %" ^ ^ ij^p^T

-Eget mukullid kildan in ,,; ......

,, mkl ^adWla.™ nu«k itall M". >'» ""■ kll " Ma '

4466

44G7

ijj- ji jW j>£rij£ iff*

JJ J

„ >d™ EOSCr, 51. M»le« Sia«r..

44G8

.Su ac™ Mri ^— WW ■ 1-* ***** « ** i(iCl ""

44fil>

NMti m m m " i Mn - '■'"" i """ si " , " ,t °'' i v '' """

iI,Im-

■M

Itylel ii>ptumiik tjinwt".

m

4470

&§*■ jT jV JJr ^L ^

4471

-O aglsyan mukaliid mties^ir &**». »-■ ,
ve (emi, h i r et ek ypkt ur , **?* * "*• yanik * *«*$

Etefc temisliginden ttaksad : Afif oWk ™ L
mefctir. " 0Jmak ™ haramdan ictinab et-

4472

-U»y 4*. f ji* ;!

>i-«'-Vid

\AjoV

*■*■> J ^T(>

lA

Button tb&mfcii, ' S ™ t * "^ « e a»c a k sadadi*, a fc s .i

(Sebe* Silresi)nde buyuruluyor ki :

03f SOrei Sebo : 10.

Wrt yuks.k S eslo dtotan AgUir «k* yapar, ta#* civltdwyle anun

y( ,kS ^ r*5-a ntadn W * «*** «*w— *■*

"'"w'mukallidin ehlullah sozunu .oylemesi, Da^d Peygamberin
Zebu* okuyu^unu daglarm tekrarlamasi gibidir.

4473

jjf yjj$jjf$ $$ ■&** i&?
n B«nun yani, muhakkikm so* menbai, ytirck yamkhgriir. O mil-

bulunmu§tui'*.

4474

. Sa kt„ o nndndHdl. soyledigi .fabn aldanma. OkUz y«k tftjtt *l

irtliS Mtfl* YOklu arabayi Skuzlcr surukJer, W setter

S:ve miicahede ^ sltad* ezilirk.n rffeftt ederler, mukalUdh,

^ hie bir zorluk cekmedikleri halde iei'yad kopanrlar.

Ha^jM^vlana m.hakkdda m.kallidin halkrini anl.t tl ktan son.,

diyor ki :

^\y fjyt- CS? J^jf

,B# te *lm»Ua briber nnd (n lUd de sovabclan mabrmn k^n . NJ-
m Jn^d* .lU»»n luid.nl"m ddllndni ™m vc lu»b Sl ra S ,„da tt«E«i

172

tckim ccnaHid* aftUiy

173

m^

4476

.**

gig C— * J^j jj ^ ^

"Kafir de, mii'inui de Allah der. Fetsat
lark vardu'i..

ikisinin arasmda miihim bir

Di'myada Allah 'i tammavan bir inssn i&Wffa. tsu' ,
smda fark vard ir Biz Allah', AliVt 5^S\, J*™ tani 3^ a * «a-
s i- . ,? ' Alialii Allah in ve Resulullah'in la'rifi ^f k,v

4477

jV jf jf U^jf IjT^I

JU j^p j| |j^ j,jf

L^*

«Bir dilcjici ckmek dikhmek icin Allah *W ttf,. ~ ■■« r* ■

««.« ***, Eele „ Wr ihlls v/xt.'rir^l 1 ::. ,a s *

447S

i»^4> j^Jj

&fi

fa*A* «teaWa. „e efciklik, ™ de fadahk

174

Yar.i, her ? cy una hU; floiumii-. kmdisinde kalb! bir ginl basil o'lu*,

, ,iL. nt-ilik «dip yttesuyu dBkmoklRn kurtuturdu,

4179
K Q ckmck taiibi h &aman i^in Mushaf tasiyan c^k gibi sttK&Nrte Allnh

der".

Bu te§bih Kur'aVmdrr ki :

i

»'* -

Yani: «Tewat'in ahkamiylc mukellef oldnklan halde, onlarla ainel
elmcycn yahudilcr, Tevrat ta§iyan cs.ok gibidir 3 *" buyurulmujtu^

Vaktiyle kagid kolaylikla ele ge^medigi icin kitaplar papiriis yap-
raklari deriler ke^ikler, tabular hatta toglalar uzcrine yazildigindiin
epeyee-^rfik teskil ederlerdi. Otuz bes. kisim bulunan Tevrat niishalan
da boyle bir yuk teskil eyledigi icm bir yefe goturultirken merkeble
nakledilirdi.

Tevrati ilahi ve mukaddes bir kitab bildikleri halde onun emirlerini
tutmayan vahudileri Kel&m-i MM esege bensetmis.tir. Muharrcf bir ki-
tab mucebitice amel etmeyenkr boyle olunca hak ve musaddak bulunan
Kur^an'm emirlerini irsiimkin oldugu kadaT tatbik etrnoyenleriii, hele oi^
inanmayip da «Mubammedin uydurdugub hezeyamm edenlexin ne ol-
masi lazim gelir.

*$&2§0^

^ani : 4§tc onlar bayvaniar gibidivlet, belki hayvandan dalift saptk-
tirlai !5 «.

<34J SfyreX Cum'a: B.
(•SSI Sftwl A"r»f! 119.

nri

MM

■■■

UKfj

u r^li tfijj CiT ,^j ^j

«Eger dudaguun telaffuz etmis oldugu (Allah) ftf^ ^ m onwj, kab
nmde n«l«m$ olsaydi, krtbi zcrre halme gdir vc m«vbnm varhgi

i

KibaiM evJiySulWhtaii (Ebu Hafs-i Haddad> isminde bir zat vardir.
Bu z^t, haddad sifafcndan anla^ilacag! iizere demirdlik edermis Bir gun
dukkimnm bnunde biri yuksek sesle (Allah) demia. Ebu Haft onun sby-
ley^nm yalan oldugunu haber vermis, O adam, dogrusu nasil s&vteniHr
diye sorunca Ebu Hafs, diikkandaki brsun iistiine cikip (Allah) 'demis
O demir 6rs eriyiverm% Bunun iizerine Ebu Hafs : Ben de yalan sbyle-
misim, Dogxu sbylemis olsaydim ors gibi ben de erirdim, demi§. Buna
manmakta tereddiid edenler, evvela *evHyamn kerameti hak"» olduBunu
natiriamali, sonra da Mevl^a Caminin (NefehBtiil'iins) une bakmalidtr.

4431

t£y<y 6J?js^i jp- ftt» j?

"Sihirbazbkta bir seytamn adi, sibtrbaza yd aldinr, yani, yapmak
isicdigi igi husule getfrir. Ey dileiici herifc sen i sc fe m ,i il&,t il* bir
mangir alabiliyorsuiiw,

Buyii yapaniar ve afsimculuk edenler <Ey fiilan, s.ina and veririm
M> d iy e bir takim dn ve seyfan isitrderi soyleyip isim s&hiblerinden yar-
dim dibrter. Ba'zan da y.npmak istedikleri | -oluverir. giinW sihrm te'siri
muhakkaktir. Hatta yahfldiler, Ateyhissalat Efendiniize buyU yapmislar
ve zat-i akdes-i Risaleti rahatsiz etmislerdi. Q mur^sebetle (Kul euzu)
Sureleri nazil oldii. SalMIahii Aleyhi Vesellart Hazretled oaten oku-
raakla rahatsizhktan kurtuldu,

HazreM Mevtena bunu soyledikten sonra bir msngir, bir dilim ek-
mek koparn,ak icm ilahf okuyan vc AUab'ni ismmi zikreyley^n dilend
takunma hitab ve itab ediyor, bu ne kadar hurm.eteizTik, diyor

Burada hat.ra gelen bir sey'i soyleyeceiJim. Kusura bakdmasm, Ba'zi
kimseler, scvabi Litinin ruhuna fonder ilmek tkere Kui^n, yShud Mevlid
okumak icm ol^ulmak isteyenlerle pazarliga giristyodar. §u kadar liradan
176

asa|i okuyamam! diye fllrcivlyorUir. Bunlarm birkag lira abnak igin Mi-v-
Jid okumalarivle aeele l.-ikimuun bir mangir kopai'mak i^in iluhi eku-
maVan arasinda nu fork vnrdtf? Kur'an KclamiiiiTliin-. Kol£in>i tisllt pani
igib degil, Albh rj^isi ijin ckuniir. Okunacak gey'i rizaen lillah okumali,
hatrn, yahud mevhd sahibiyle cekige ^eki§e pazarliga kalk^inatiuili.
Onun bediyye olarak verccegi mikdara kanaat etmcbdir.

Seyh Sa'di (GuU$t:&n)irida yazar :

Cii'km sesli bir adanij bir cami'de bagira bagira Kur^n ekuyormui
Zai'if bir zat :

— Okuduguna mukabil sana ne veriyorlar? diye sormu§ ve :

— Allah riz&si it;in okuyorum! cevabini alinea :

— Ailah rizasi igin sus! demis,

Boyle Allah rizasi igin okutulacak Kelam-i Ilahi ve Mevtid-i Binib

letpen^hiyi cerre vesile ittihaz edenlere Allah rizasi i^in okuimanmJi
evladir saninm.

«BlR KOYLCNUN KENDI SlGlRI ZANNIVLE- KARANLIKTA
ARSLANI KASIMASI*

4482

«Bir koyiii, sigirim ahira bagladi. Bii ar$lan sjgin yedi ve otiun yv-

rim; oitivdu".

4483

uKiiylii gefp viikli nlum f^itti, O btidala, Ht^irmt yoklampk istiyardu".
F: IS HI

M

-..«•

j -j .if v. .if ^ jC ^>

"Arslanm tfz&s m ok^iyor, 5 ,r(,m, yamni a^, lf yi]kan ka5iyord „ 9 ,

44S5

^ ■&>] ^j 3 1 ^f , : i

«Arsfcm diymdu ki : E£er fczla aydmhk ohaydi bu sdainn, odii ko-
p:ii', yurcyi kun olurchi*.

^- * v ..

«Reni klistabca fcagunasi, gece vakti kcndi fcg.$ satimasmdamlit*,
Buradaki koyliideii maksad : Bahsi gecen mukallidlerdir ki dunya

KMeslmn zulmeti ve kondilerinin pe rde-i gofleti ife Allah'in adim eekin-

iiiryn-ek zikicdorlcr.

4187

"Conab-i HaJ E buymur kj : Ey kiir budala; najmmin zifcir cdilmcsm-
tlcii I ur dn£i parcalasimadi nu7*

»raM MM'ya Tur cagmda vak,' ohn tecelKyo i saret cdiliyor ki
CWvi kcbmuliah, Cemal-J Hahiyi mu^hocle tslebinde bulur.mus ■

l)S

P^^^s^S'J^

■SJ

Y«na : "Sen *>™i gorfimezsm. Lakin daga Da*. x^Lr ^*
Sorebilnrsw^ cevabim almi§ti.

5t^}4^^^

yam' -MfiilW Rabbi daga te.olli edmco onu pa^ladi Jfel*

2Sk kulun Allah', gormesme imkan yoktur. derler. Fekat Nunvi 0*

bfiki cldukea goremezsin. Mevhum varligm mahvolunoa ve ben gomnmek

isteyince goriirsun, demek olu*.

JU dan Allah'! gor^ek onu ihata etoek olur, Allah i ihata « = nm
haldlr, demi^rse de ma'n^izdir, ^unki bfc 5 ey'i gormek onu jMta rt
T f te lL kavramak dcgildir, Yangm kule.ino gikacak olur.ak

yi z. Bina^akyh Sbm-i bek^da in § all a h oumlemiz r Uye tullah Ho mu
^errci clacagiE.

4488

^0 lpf_ U'J\ J £

H Egor biz da£a Kur'an kitabm, 'm& ctmi§ ol^aydik $#& par S a ol«r
vc h^i- oartasi ayrdip gideidi**.

f^6) Surti A-raf : IK,
(37^ Sii'ffi -Vref: ; 343.

179

I!n bey: de blr Avi-( i Kwjrneye isSrettir

H — '&£&*■£*&*

Y rin i : »Egei! biz bu Kur'aivi hir &n& filtering iitzal etmis olsaydik vc
onil nuilu:l!cf kjlsaydik Uabibim; cum AHali-tan korkmuj vc par^alanmis
hir lialdc ^ijiwdiin. Bu mcsclleri insaidar icin darb ve irad cdiyotuz ola
Li invinliir tofcklciir vc (edebbilr e(]ei-Ier 36 ».

44SJJ

«K#er Utud da£j, Ijana ve azamet-i Ululiiyyctime vakif olsaydt, par-
Ciilimir vc yiirRftiiitlcn kan gidei H di».

4490

"AHnU'in miibairck ism in i habaiidan ve and" dan is-itmis oldugun Jcjn
Mthlii'sij! tfiifil olarak ona sanlim^siHit.

Yani, kcndi bulu^unla dcgil, anatidan, babandan isiterek ogrendigin
U\tt4 llahiye liiirmette buluinuyor, Jakin onu baskalarmin adiru sdyler
glbl Roylilyorsun.

SIS) SArti Hajr: 21.

J (id

41!) I

i*>

i L_i3

aj*

l^laifittildpn Uatif sibi rfgftttip oluvdmi-.

Hitif: Sahibi gSrunmeksizin isitilen ses, y

mt-'ktir.

44&2

ahud o sesin sabibi de-

^Taklieliii ateiini vc maiarratim
kammda diide».

atilamak kUi $u kissayl t^bdid i«a-

MUT YAPMAK fcgtt MtJSAFilUN MERKBB&l
SOFlLERiN SATMASI-

^^- S^V f*^ -'»"'' Wr tak t"u S rS "

IKl

UIum)ii ile (Kimya-yi Seadctjinde, Abdulganiy-yi Nabiusi'nin (Ukudul-
lij'juiyyejsinde Mesnevi sarin i geyh ismail-i Ankara vi'tiin (Hueceiiisse-
ma^mda tafsilat vardir.

Hazrct-i Mcvlana bir rubaisinde buyurmusiur ki : *Sema', Allah Zui-
cetale vasil olmak i^in btiyiik iki kanad mwabcsijidcdir, eH*| hhi oIju-
larm kalblerini de tefri? ye feiyiti edei\ Sema f , miiukirler mczhebinde
haram, a^iklar rnezhebinde helaldir».

4493

■ L *'l

*Bii sofi, seyahati esnasinda bir iekyeye gcldi, Mevkcbini detffahtn
iihuina bagladi=.

4494

«Evvelcc sciyledigimlz soli gibi degU, kenrii cliyle hayvanina su ve :
ot vetdi».

4495

«Sehi\dtti, yanhslilrfan ihtiyatta bulundu, yani, hayvamm kcndi
eliylc doyurdu, Lakin kaza 1 gelincc ona kar§i ihtiyahn ve-tcdbirin jte fay-
dasi olabilir?*

Ebede kadar olacak gcylcrin Mateo karaiia§masma kader, o §eyle-
rin zamam gelince o! mas ma knsift detiilir. Bunun sksrni sb'yleyenlcr do
vardir. Kazayi (muallnk) v& (milhrcm) diyn iki ye aymrlar.

Muallak: Vukdu, yuhud iiflem I vulttiu diger bir sey'e mcvkuf olau
kazadir, JTulan klfj lodaitl vniirnr, uflmyflcafii §u belfidan kurtulacaktir i
Inikmii flibi.

Miibitiiii ise : Mutlaka vukua gelccek bir kazadir, Fijian kimsc fuian
tarihte ciloccktir gibi, ki bu hal :

Yani : «Mahbjkatm cceli eelincc, ya$ama milddcti bitince olccekler-
dir, O muddctin hitamwdari ne bir iin son ray a kahrlar, nc dc bic aa evvcl
olurkr 53 * Ayet-i Kerimesiyle bildirilmigtir.

Bu bahis, en mu$kil vc i^inden ^ikiimaz bir mes'eledir, Ccbri, mu'-
Wiili vc ehl-i siinnet mezhebleri arasmda buna dair u//jn uz-ityn sdzler
soylenilmisse de dogrusu hailed ilememi§tir. Binaenalcyii oria inonmaktan
baska care yoktur. Hadts'lerde tedbir ve ihtiyat tavsiye cdildi£i gibi ted-
birin, ihtiyat in ve hazerin kaza-yi mubr^me karji faydasi olmadigi da
haber verilmijtir. Hiilasa : Olacak olur,

Mesela geceri hikaj-ede s&|| rnerkebirii tckyenin hizrr.etc&iAe birak-
tigr icin hayvan ac. ve susuz kalmigti. Bu hikaycdeki soil, merkebkie
kendi J eliyle ot ve ^u vermek suretiylc ihtiyat gtisterdigi balde, dervigler
hayvam gotlmip satmi^lardi. ^iinki :

44DS

^-Ilj J^JJ- >!» j 1 -*^

# * ] j*^ iM ^

.1) J«

«Tckycdeki dervi?kr fakir ve bundau dolayi kusurlu tdilet. Zira
fakr u warilret, insalu heliik cdecek bir kiifte yakindir^.

Hadis-i ?erifte : «FakirHk, muhtachk, kiifrc yakia^niaktir," Yani, bir

■fakir, zariiret vc ibtiyaci doiayisiyle dinden, iiinandan ciltabilir. Build an
dolayi Aleyhisselat Efcndimiz ondan istiaze eder ve AHah ! a siginirdi.

«Fakr t benim mcdar-i fahiimdir, ontinla iftibar cdcrim^ Hadis'indeki
fakr ise zariiret ma'nasma degil f tasavvuftaki fakrdsr. Kcndinin hie bir
^ey'i olmadigmi, rnai, rr.cnai, hatta naevcudiyyetinin Allah ; a aid oldugunu
zevkan bilmek demcktir, Bu ma'naya gore iki Hadis arasmda tcn^kuz
yoktur,

ODV Htnri A'rnf : 34.

1KH

4498

4499

olur, zaTurct sevkiyle nice frsad, salah hiikmiintf a hr.,

Kur'an-i Kerfm'de j

?3 ,>fj g#^l^^

Mta b™I W dan yemtye metbl]r «„., Itend f si S%S55S £

(Bfiyta

lllH harr* m olin pylori y,y,n l.„,r.. v- .ahn.,1 v, t^HM ,d«-) bup>

ilmus-tur,

4500

«0 «.dc osekcegizi MM ««**. Yiyc<«k p&ii&f vc Sta^tkt

yatktdai*.

4501

=b\ -0 Jj

*iW jj.1 >a« -Vi

*B« gccc yiyinti, cilcntf ve btrs u i,tD* vardir diy. rtynin Itfu
vctveie du^tti*.

4502

^s gun ft* Cuimak, yant, gunlerce bir § ey y^yip ag durmak M
\;skte kadar devam cdecekti*,

4503

U fj^ jU^* i^i-l wl jj

*Bb d e ttiaHifet bizim do csiumiz var. Bu sece musafirimi^ *tdi>
jg u kin bize dcvletU vc bertkrtli bir gccedir- diyorlardi.

HQ* Surf! Bcrknim ITS.

IBS

i^^H

Isfe Cennb-j £irin bahseitftj fakir sbfitef iiiMv^a-, '/ ! > , fl
****£ ^t«n dff-mfc * whe kaci.r sQwcekT , dem * ' *j|

4504

£££%£?* *- yu,isck * ™ h — **■ *■ «« <]

4505

}t ^ JL*I jl .Aoj j^, ^^_i_

ve hurmeti gorimce hosuna gfcfcr, ic^cccuti

45G3

*J*%!?*3g? b "" - ,a " ir e " ikr •• »*** s I

180

iSy ^

\:>{n

Ua^L. -J^uf JJT

C^

cti

MM. in v^kit cdenm? fa**

cy li gMtaw bu f#$ * * scma

4508

j *£ j

« Yem ek pttfc Soma' *#*■ Tekyc
icinde knldi». ^g

j>>>-' J

i£l

J ^U-^< j O^- 1 J

iyak vurmaUn vfe iki

*rt«i° vccd tf It***** ^S^S, Xmaju titf* ■**■

larafa satfaumalavi

«Kah el cup
fa'yi stlpUiuyoriardi*.

4510

4511

olntr oUir»-

nm^ H^Bril bulur vc ondmi <i*]ayi

187

I^^^^HHB

4512

X*

j I Jjj^ j-_»

viBRt) tutard,; y ari J if tar etmnl^, \ e * Lllcm Efettdimiz ara sira (savflJ
g&b benim tfWbfcf B en ^SSri S^T™ ** dQdi!er ' *S

4513

-U.S

^(jrj

i&i i^i

;■* j l

4514

rr _ ■ -^

"Bahsediren katenderhanede s<.mS' i- r*.

iss

4Bt»

*./ y,T ^i/ >j ->;. >

« s h,u «** #* *« »•-*.■***. ta - smt " i " 1,artre,,i

utfcsfcic ciimlpj-'i tcsrik cyledi".

.j?%$ ^j >> &*J a* ^'J ^

csck gitti diy* sabaha kadar rakfcettdcr*.

4517

.O .iyinti, fcUH vc ^| —4 etm. «&*• «tt* **»■ IMitf ■*
sufire vedfi' cdip Mrcr tarafa gUtllei-.

451S

Ikti vu vttla hazKlandi".

4519

„„ loft wytettil merkcbc yUklcmek iqin odttdan

180

.si

«0 yol nrkndnfii Jin*y
rikuvili".

C320

4521

j l ^Wjifi j j X*j £

j jj*. j*. .^ I jj, OJ j

-Yohk^launa yeti 5 mek kin aede ediyordit. Alura gitri, icfcat
keb'ni biilamacli».

mer-

. £*'(& tf «f ' '-^H 3 1 !

J-*

«Rcuim sana

verdigiroi vo giijidcrdigimi iade et-.

"Dedi ki teltycmn histnietcLsii onu snya go£ikmii$ olmah, giinki mei-
k&b diin gcce ^nk aa sw icmisli*.

4522

^'

«Hi2Hict^i field i. Soli s IVIerkeb ne rede? dij-c sordu, Hijmetci ; §imuii
tokakris, bak, dim gecc kiyamct koptu, yam, «E;*k gitti, e 5 ek gitti» diye
kiyamef kopardilar, duymadm hw? diye cevab verdi=.

4523

r 1 ^

<-■ j*

. i

y*

«Soii dedi ki: n&a mei-kcbi sana tcslim et(fm, sciii C nun iJzciine
vclcil ta'yin cyledimif,

1UI>

4525

-DaM «# tcvcih » Ultaik M. Serin ft** delil getW- S*«
ksHm cyledigim merkebi ban* gen vet-,

4526

j^ ^l> iSaftfi jj tf;-4

.Ila,rct-i r.ygombcr b«yu^^ ki: tittft aid* *cyi ****!«
.siihibme leslim etmck goicktir-.

Evct H.dts-i &**« ■ «Bir «ft <™anct olarak A* o §ey s^ ohir-
sn, ohu tkzimn ctmsy* inecburdnr* buyurulmu§tur.

■

4527

«IIm^td d.di ki: Ben yob™ oldufiiim i^ ^aglub idim. So j ,,M

geJttifrJi» <

101

— «..

4528

^ L V % ^ ^C y

4523

AMI)

-ST* ~ * «* m. *i;Lu raisWn Hr J

4530

"Soft decJi ft] ■ c^ j

4531

'^^ t^3 Jd U y

^^JSS?* **""* -** «**<* *. llisi „ w

4532

fet? #44 J**" ^ ; y ^ ^

^^Stt^sij^* w — ^ ***** ahm]mij

192

/

.Onbr buradaidukca yii Z tilrlft cure bulunurdu. Simdi isc Her blrl
bir memleketf gUti*.,

4534

rs*j *J y !>) ^> y^ <%'

*B*n k^4 Hftiftn, kimi kad iya gtMreyim. Bu kaza scnin Mi
basima gctdl".

i^fc* y^ t£#^ ^ ^ T

J^l oldu da ^medm ve; Ey «*&| boyle korkunc bit *„lm

vaki'.'oldu, demedin?»

i

j 453G

/ . ., ^

/ m j* f**^ ^ J ""^

«Hizmet^i dedi. ki \ Vallahi, ben sana hsber vcrtnek i?in ka S 'M'"

geldim».

4537

.Sen ise b*»>M« ilhln (Mf'oll olnrak ogn); morkeb gittl diyowUm-.

F: 13

— -

4538
4539

«*S&1S m v b U s ,: le s ™°* fc»*-

4540
4541

tJ^-tfL- J (jvip. jJi" 4^

4542

-O cwmtfa zev ki ban. atse tti ds kalbim o akhien zevk aldi*.
Ill

,»„.*» ...» ,. ,.. ,...;---; — ~ t^

bane olan orasi, diigUn evine dondu.

4543

4*Uf ve kamil ya.aada* o kada* aks Itofcbr U • -k- «*■«■ da
deaden, yam, ma 1 ^ bahrinden fey* al*»h»n».

Salah-i h31 sShibl bir zatin huzurunda bulunanlara da onun salahi

g J fi£S W h bir derate ^ ed.n bir f^ nazar ^

.ama'zda ifife dururlard, Omuzlari ^f^t^l^f^
deki ma*evi..bir n^'enin temas va^tasiyle sairknne de aks u m*

sJh r^miidd^i W mmm S irruhu )n un mLiridkrmd e n blrbc-
?lc e ba bizim tfftftbl *»«* tan*** ^ trtlr eder ylfr djyfl bit ha-

1W

tea

45-47

«gijnki p s of hi in taina'dait jnutehassil taklidi, nurdan ve nxixun Ie-
nteamudan akhm bagladi*.

4548

«Bansinde butundugumuz sofmin de yiyinti tamai, sema' zevki ta-
mai, haklkate, (yani, merkcbin satddigma) ittda' peyda etmekten omin
aklini men'eyledin.

J

-

4549

«E£er aynada tama' zuhur etseydi nifak hususunda da bizira gibi
o!urdu».

4550

Jl»- ^^SrfJ JJ1J - ^pij (> £**"Jj

«Eger (erSzidc mala tama 1 olsaydi tatttigi sey'in vasf-i baliui sana
n as j 1 do£ru si>ylerdi=.

Aynada tama* olmadigi ve kimseden bir gey ummadigi igin sathina
bakanlari, olduklan gibi gosterir, girkini giizel, karayi beyaz gostermez,
KezS terazimn tamai bulunmadigi icm kefesine konulan bir jcismin agir
mi, hafif mi, tamam mi, eksik mi oldugunu dogruca haber verir, Hai-
fa uki tama'kar olan insanlar bSyte delildir. Onlar istifade fikriyle dog-

197

tiva gelmif §eyh bu hatirayi kes,fetmi§. Yolda gordiigu bir kopege bak-
mis,. Kopek derhal baskaSagmis,, saga, sola bareket edip sallanmaya ba§-
Iaxm§, bundan dolayi : flNecmuddinin natarma ma'ruz (dan kopek, kendi
cinsinin scrvci-'dii" deiiilmisttr.

Omm i$in Hazret-i MevlanS bir salik icm devamli aksler lazim gel-
digini sSyliiyor,

4544

*ibtida aksedcit bir feyzi sen taklid Ml. O feyzj tevalt ve devam
cdcrse tahkik o)ui*.

4345

j j %J*i j i O-iSJ ^-A^ ^Ja-* j j

-O feyi, tahkik halme girmcyim;e yaran ve ihvamti ve salah-i hk\
sabibi itvatm Dazailanndan ayrilma, onJajrin aks -ve te'sirltritidoii feyz
bul kt kalbinin sedefitideki damla daha Inci oIiinHmijtjTJ'.

Derier ki nlsan yagmurlan yagdigi vakit denizdeki sedefler kabuk-

lanm aijarlarmis,. Yagmur damlasi igcrlorine girerse orada dura dura
inci olurmuj. O yagmura ydan da agzmi acarmis. Ona dii§en damla da
zehir oIurmu§.

«E5r-i nisandan sedej diird&ne, eft sem fcapar».

4S46

-Eget pozUiiQii, lailji.':iiMn vo nkhmti sftf V tortusiiz olmttsmi istor*
son, gUztinil kaplaymi vo akltni JJrl*» tflinu 1 pcrddedni yirU.

ruyu soylemesler. AhlaksiE birine fevkal'ade haluk, elifi ofendire zan-
neden bit c&hile a 1 lame derler. Korkak ve namerd bir her if i Zal oglu
Rustem'k giilestirirler ve galib getirirler,

E$ki divan lari gozden . ge^ir-in, onlardaki kasi deled okuyun ijli dedik-
levimin fevkaV&delerini oiilarda buluisuriuz, Tama'kar in&aniat ve kasi-
deci sairler, boyle yalaneihk ve munafikUktan geri durmazl&r. Sebebi ise
hirs ve tama'dir, medhettikleri kimselerden birkag para koparmak, ya-
hud baska tiirlu faydaianmaktir.

Fekat enbiya ve evliya hazarati dogruyu gostermek ve hakikati soy-
lemek hususunda ayna ve terazi gibidirler. Halkfcan bir §ey urn id etme-
dikleri i§iti kimseye kavuk sallamazlat.

45S1

ftller peygamber, saf bir kalb ve halis bit niyyetlo kendi kavminc :
Ben size Allah' tan getirdigjm habere mukabil \icret istemiyorum, de-
mistif*,

§unu da ilave etmigtir ki :

4552

iSJJi* IjgjS J*-

\ H

-Ben dellalnu, Allah sizin tmisterinizdir. Cenab^i Hak bana iki tarai
icin de dellaliyye vermigtix*.

4553

-Bentm emr-i IlaMyi tcblig edi$imin iicrcti nedir? Yarin didsridu,
Cemal-i Jlahi tema§asidir. Ebxi Rckir, hakikaten kirk bin dithem sarfet-
mig olsa da».

im

£-554

H Omm kirk bin dirhemi, benim 4^J ucretim obm. Aden civa-
rmda cikan inci ile $ebe denilen karata^ na\ si1 *» r 0'"*-*

Ebubekrissiddik <rad iy allahu anhu ve er^ahii) Hazretleri, Allah yo-

lunda ve Resulullah ugrunda 40000 dirhem sariYf misti. O vakte ve o mu-
hite gore b^ miihim bir fedakarhkhr. Eutiin nW^tia* zengmlcri .*pn
niimune olmaya layiktir. Fekat risalet tebEgimn\ to«ti olamaz. Onun
ecri ancak likay-i Ilahidir. O ali mukafata nisbetlo^ 40000 dirhem, Aden
incisi yaninda karata? gibi, hatta onda.ti ^ok dun bii\ Precede kalir.

4555

'

^4* j^ jjl •*!> jS (jV>*» ^ -

-Sana Hr hikiye soyleyecegina, can kiilagiylc dinJe ki tan.^ 11 ldr£k
bagi oldugunu anlayasm*.

Hikaye birka? beyt ^onra gelecektir.

4556

1

-Tama'kar olan kimse tutuk sozlii olur, serbest^e kann§amaz. Tamal
bulimsm jah$m gSntil giraii, ySnt f basat-i basireti nasil parlar?-

Hadis-i §erif f te : "Bit jey'e mababbctin vc tamaiii seni kbt ve sagir
cdet* buyurulmu§tur r Evet. Tama'kar bir kimse, bir sey nmdugu ada-
min kolulufliinii goreraez ve aleyhinde aijylenilen sozleri duyamaz. Ona
kanfi : Son miinfiaebetsizlik ediyorsun, dlycmaz.

flOnun go^ii aliunde m&isib, mevki' ve altin hay all, goz.de cilimij kif
gibi olur, haklkati g astern^ 11 .

4558

, Allah mah&N>**iy]e^aIbi iohmi§, kendisi de a$kuUah ile meat olmug
kimselcr mu5t' in adir kr, onlara haxlne dolusn a J fin versen hUrriyyetle.
rini satmazl^*-

4559

/

-

-Her kim Hakkm MiuSIini mii§3hede He berhurdar olgrsa bu diinya,
onun nazai*nda ciyfe gorfinucM.

Hadfs-i gerif'te : *Diinya les gibidir ki onim t&libteri kopeklejtdi**

buyurulmu§tur.

4560

i

«Lakin g soft; a$k-i ilahi mestliginden uzak oldugu i^in hirs ve ia-
mamdaii geceleri gtirmeyen kimseler gibi ohnustu*,

200

mi

HHlL - s vc — me,M n*, ok* ku.se ,«**• HM «*
tie hie biri omm tamai kulagma *«?««**
Siivlenilecek hikaye .ste §imdi baghyor ;

TE§HtS VE TA'BIF ETMELEKl-

«gv^ barksxz bir mutlis yU ki «ndan6a ve amansiz kaydla, ice-
risinric kalmi^ti™.

4563

^da^lerin lokn^m sebebsi* y« f ,-dL Tama, dolay^
o^dakikrm kalbme Kaf dagi gibi sakil gdbfe.

4564

.Mahpu.Iarm hi, Mtojt blr UkM ta* ^mey, ce^et yoktu.

201

MMM

4565
&i o*~j ^j^i j^jiJ 4 y*

-Ailah'm da'vetinden, yfini, ma[t bul knife™* ^tigi kanast »y*fe-
t,nd en her tun uzak kaim^a pSdigah olsa bile dilenci gibi ac tftflO

a. ^f' ha>zl '^ ms f^ ^m ki &*$!* fctefces doydugu, mi'delerm-
de tek lokma sigacak yer kalmadigj halde, bir tiirlii gSzleri doymaz.

4566

-O muflfe mat®* §we f irti a yak altma aim.;, o lokma kaptcmm
arsizligmdan, zmdaii cetienneme donmG 5 diiit.

Burada Hazret-i Mevlana, diinyada rahat clmad^m, zjndanda bile
rahat v fi huzfiru kagiraeak bir munasebetete bulunabileeegini anlatmak
15m diyor ki ; -

4567

.Rahat iimldiyle *™h3 bir isbeye k a5 sa n , hafcia zmdan ko^be
^eKilscii bile o ka£ti£in yerde biizQriuiu ka S iracak bir afct zuhilr eder*.

456$

•Diinyfinm hif bir k<iy-s| nmaviirsiz vc tmaksjg dojjildir (Yfini no
Mite bulnmim kn^mn Mr onge] *,W ve <mu» miMietacfcteliftl tuzak

aw

EiM seiti ysksfer) Alemdc Alfeh'm halvetha&esindeii, (yani, tcnha bir
yerde otmup Allah'i du 5 iinmckten vc cma basr-i tfkretmekten ba$ka 1a-
liat ve hiizu* yokiur*.

4569

«Zaruri olan diittya zindam kb'§esi. ayak ucteiinden ve dayaktati hali
degUdir-.

PSmiizd: Ayakdcreti demektir ki burada hapishanelerde ayaga ta-
kilan zincirden kinayedir. Dakkulhasir de : Hapishane dayagi demektir,

Hadis-i §erifte : *Dunya, mii'minm tradam ve k&firin aaraetMir-
buyurulmustur. Zmdanda sefalet ve i§kence oldugu i$m h zmdan gibi olan
Dimyada da ehU imanin met, killet ve zillet gibi fdaketlere ugramasi
tabiidir hatta zaruridir. Mii'minin killetten, iUetten, zilletten hall kalma^
yaca^ da bir Hadis-i Serif ile haber veTiimi^tir. gunki; diinya, mu nn-
nin vmdamdir. ?unki; bu haller, zmdanda eksik^ degildir, Zikredilan
lladis'in meaiitii vaktiyk fakir soylece nazrnetmi§tim ;

Olaniar cevher-i Sman He gencur-i HMn% ^
Ya illetten, ya killetten, ya zilletten degil hall
Bu h&le bit de dervi§lik ederse inzim&m, ol dem,
tigii Urlikte rnahveyler -merd-i fakr-i ho§hall

4570

«Ey snlik; vallfthiraxim. ffiro dcHtfiift 1)SIp i(lr»on ornda da bir kodt
p«l5*linlll tinrnklnrsiiu mtibtoln olunun-.

m

■ ■ ■ ■

■

4571

■

'hsuim tehayyulah geni^ir, muhayyjJesi g« ze I Q l Urj y5n ; g^
tehayyuldc biiliinursa, s&Mbi d c gii^l hayalat ile ya*ar».

4572

*Eg« hayil&ti h„ 5 a gitmey«ck &ey l er goste™, ^hibi d* mumuJ
ate§te eridtgc gibi erit*.

4573

_ ^n ydan ve aftrebler arasmda ikon Allah sana ho? hayaller vefl

^574

*¥ ^j* Up* r^jp j jU

■

«3P t^* &^ cJU*. JIT

-O hay ft ]l ei sana bak,r, aKm yapan [dmya gibi *Jur da ydantar, ak-
rcbiei gcizijne munis gorunfr».

4575

*Giizel hayilden sabir, huj ohit hi o hayalkrdeti ferec ferah Jiu-
Miie (,'ejirn.

2IU

Hadis-i Serifs ■ -Saliu, Eetttfi v« scvincin atiahtarnhr* biiyurulmus-

t«r Insan, H $& mubteta <*». « ibtila riolay, style ya kalbi «Wir ya-
hud cam ymS Dtinyada hi S bir sey daimi olmadigi i 9 in bir mudde
Si b^gLr, vakit de feft rabat .der v. sevinir. Bu .**a
e Vmcnm |SSi ve o mu.kili h.lleylemenin anabt.r, sab^r. Zaten
aia care de ycktur'ya. Olacak olur. Hukm-i kadeiin zuhuru men e d~
Si«. Cfireri : I&ffe ve sabird^ Sabnn sonu selamet ve sevmc oldugu
nibi ma'nevi ve besabsiz ecri de vardir. Cenab-i Hak ;

Yatli: -Sabredenler kin hakikaten htafasrc ecr U sevab vardir"*

buyurmu§tur.

4576

■

.Sa1n,n s^rmdaki ^ H t***h kalbe imauda^ gdir, Im.^^r fltff,
umidsizlik ve karin agrisidms

Saglam im^k bir kirnse, bir ittMfcf *»»»«• £abreder ve s s °" unda
f.rohlamr. Zaif imanh bk |a^ bbvle bir hale ducar olunca yese dufsr,
karin agrmna ugratms. gibi kivramr ve feryad eder.

4577

.Sabir, imandan ba§ tac, buUir. Sabir oimazsa iman da *lma^,
Nebiy-vi Ekrcm Sallallahu Akyhi Vescllem Efendimizdcn : «Bir
kimsed, "ab ir yoksa onda N#W iman da yoktux- Had^i yiv^ yet c Jun-
mute Zaten dlkkat edibrsc florviliir k! sabr u kanaat sahibi olai lar,
dirsi biUun ve imam kuvvelli bulnnun miialii.mmlardir. H«zret-i Mevl&n^
bu Hadis'i lerceme ederek dlyor kh

(4U SAi-t'L K4int« = 10,

M.

--- '

i:«: t

4578

stLEstasss ™«' tade Mt " »""- «-~,

ye A Huh

4579
«M« e ia; bid, se „i„ ^ne yxkn kadar soguk goriiniir fekat vis

mM^^^ batoca yilan ** baWl - d * wJ

4580

ba&SS 7 >in bir iyi> bir d0 kdtli ciheti vardir - »»« i*d mtJi

fcr bikaye nakladivor. Diyor kir 1* Aleyhi^iam, havariyyuS Ste

3 SSf 38* -- ** ftsHS

Is un aybml e * rmB ki h " nedni &lde **«& ^rrll

Herk^n g0ru5li ve an]ayi5J ^^ ^^ Bir .gg _

— Mali sever rnisin? cliye sorimi^lar ;

*itC SEVmem D ^ nki mai « mdit, slhibird sokar, yani azdmr ce
vibim vermis. Bu suali bir arife irSd etmigler ;

2lifj

- Severim. gUnki heUI mn\ t tftlth bir kirnsc icin guzel bir 9 eytlJr.
SAhibini'n hayrlt vc hmtrnnllii bulunmwiimi sobeb olur, dlyerek : «lldal
imhI, salth bir kiinsu liln no gUi»] b)r f«ycllr- Httdls-i Scrifine Lsarct etmif.

Diktat buyyrulinusjtur yn vJlhid, niuLm sahsbini wdirmasi, arif lKfl

vino o malm s&bibihe hnyr u hiuiiAt yardimcm oimasi dhetmi gormii§.
I&r ve goru^lerine gdi'e cevab Vfntiiijlerdir.

HriareM Omer f bir gun diinyamn kotulugunden bahsediyormus.
Conab-i Ali '.

— «Ya Emirelmii'minin «Dimya ahireiin tarlasidir*. burada okilir,
urada bi^ilir. Demek ki D tiny a, ahiretin-elcie edilmesine vasitadir- dcmi^.
Faiuk-i a'zam, kelatn-i murtazayi tasdik eylemi§.

§eyh Mubyiddin-i ekber (kuddise sirrubu) (Futuhat-i Mekkiyyu)
ginki (Murakabe babi)nda diinyayi medhetmi§ ve <Dunya h ^ocugunu dlk-
katle biiy uteri jefkatli bir ana'gibidir, Fekat Adem ogullanmn gsfu,
aiianm kiymetini bilmedikleri ieiri ona asi olurlar ve zem ederler» demist-
Ur. l§te §eyhin bu ifadesi de goru§ ve anlayi? neticesidir.

45S1

«Bir §ahi*ta iki fill vardir, O t ba'^aji batik, ba'zan olta olur».

45S2

■

*Onun yarisi mii'min, yansi mecwsi, keia yansi hies, yarisi sabirdir*.

4583

"SBtiin halikm vo ma 1 liilduii olan Allab ( ^> [»^*J j& i*^* ) ^^
yiii L jm«^tur.»

207

■MM

Em; CenSb-i Hak {Surc-i T<*abOii),fc buy U rmu ? tur ki :

f£V^^^4^uS4^be^

Yani ; fS®m* V* yerde olan her s e y, AIM tesbib H "fafctffe cdcr-
mi Ik ,mmd U r, bamd d e o na ȣ$. Aifett her 5 ey> c kadirdir iride et

, a n]ar nfe, b a > zlI a rJ ££££ (d.hriler v* tabiiyyun gfbi ^fitl
rada* dd^una , man ederIer , AIIah ^ yaptlkIarmm ^ « gjj

Ayetine i^aret ediliyor,

K ™ ^ ' /Mullah *&mm - evvel tasdik edenlerdf W

d^l r ^ tulunca #"** !«*# Peygambet huiuruna gelmig soyl e
SmiS 15 Ceye U|rar£a i3tenilen sti ^ ****** izi*

Hazret-i MevJana da insanda imSn lie ktifr, iyilikle kotubik buluna-
bilecegwi soyluyor ve diyor ki ■

4584

t'lheti ay gibi boyazdjr».

! yani f sa ^

W2) EOrei Tgftabiin : 1. 2.

'.'.M

aW liimi bu siyab vc kciiUliik tarafim s^riiise reddedci, Ucr kirn,
Isivai ve lyilik tswabnt gorurse tak*b eyler*.

45S6

«Yu^«f Aleyhisselam, kar dealer jne bay van gibi gorunuyordu. Yine 0,
Ya^ub Alcyhisselam nazaniida huri misali idi.

4587

i^y j^i ^ > ^y f^r

.Yiisiifun karde 5 lcrmdcki feil gbzler, kotii tebayyUlleri dol a yisiyln
onu drkm gbrmu^erdi. (Ciinkt fer'i olan ^ahir g^uyie baknii^lardi.)
Aail gi>z plan basar-i basiiet kcudUejfinde yoktu».

4588

o^r ^ * ) . L ' ^^* f^r

«Zabir eoztinti, bnsar-i basirelin fcr'i bil; basiret £b*u blr ^ey'i nftsil
giiriirsc ^ttbir jji'V-H (If «i*i ft*<i omm tarafinft dihier*.

Fi H

2«{t

458S

H

o d^ir;f a niensubsuft - asi - - «-ft% ^ d , kk5m kapas

^htir, lamekandH-, zamandau, mekanda* miinez-

* s^sr,^ l ya ~r k k ; a3h * «w*

■ft vani, lamekima teveccUh at. g P kal ^ ° b[ir dakk ^

4590

<taxssssisit!sxsssas.

"f'l

— Hfcsr sss stt? ° MCFL,SW

4591

diler

Ye dediter'ki:

4592

T,

«Bi*den kadiya selam soyie. »u aw
gtiinuau anlat».

4503

_^. j'i-jJI; j^'j t^wi »

j i ,., rt W ve muair olarak btv Bindniidn
K $u miillis, ba*bo§ima dol^o, obur ve mu

daimi kaWi».

1

4594

f U,^ j^ r* u u^" s &"

horkwln y«»MJft*n« kMiMyoi". ^

4595

rJ

J%.

1 'j *??* ■*# x

■-SMS! ~°""" * "¥■ «* w t~ ¥t .

459<J

"^indandg tiler e hav,.. .-i_., , ,

4597

mi?- Bit gin bfcji *"'"»" fc** ve ahMdi Sil]e yer

-yle $$ ed]yor ^ Jj£ J ***»*& **| Ben Wi &$# ^

212

4398

iiCe sene siiren kiUik gihi olan hu licrifteo dad bir, feryad ilti, Kadi
ticiKiimiziti £<dt;csi, jiUii, hayati dahti ohun»,

4590

^^jLT^jjj i)" oMj j L.

r lil;

=Ya bu su si£inni imdatidati (iknrttm, yuhuil onn lokmn olmak iizero
vakiftan bir \>azif<s tahsts ctsin».

.igou

«£>■ k end i sin den crtccklcrm dc, kachnlann da hosnud olduklan kadi
cfendi, adalci giister Iti scnden imdad umuyoruz^.

«0 si>z anlar vckil, kadx'nm yanina rUU, imdandakiteriti gtkayetlnl
tail tair aulaiiin.

4fi02

«Kadi q miinisi «uulandtin nczdino ^njtirtli. Onim hjilim UeiuH ftdnm-
lui'ituUm dn horustunliDp.

I

460.3
*AJ^'* <j~- *-*V ^* il '

"Zmdandakiler siitusiittiin miiflis heriften ettikleri §ikayei kadi in-
inuli' sabit oldu*.

jgjr jU'j £j\ >>■ ^H

■

461)4

«Kadi miiflise dcdi ki : Kalk, zmdandan gik, aida kalasi evine $ekil».

4605

•Miiflis cevab vcrdi ki : Beniro taan u mamm son in lutE n ihs tin ni-
di r, Zindamn ise, diinyanin kMirlere cenjiet oldu^u gibi betiim cemic-
. Inidir*,

4606

-Ben geytati gibiyim ki ey selamet veten Rabbim, bana kiyantete
kjului- iiiiiiilet ver; dcmi§ti».

(Sad Suresijndeki :

VfM *&****, Ccnab-i Hakka dedi ki < Ey Rabbim, bana *Mti*

Vaht-i nw'Hkn*. yam, kiyamet (Holme War sana miihlet tWUf
Avenue i^arcttir.

Ayetin zikri dolaymyk ^ytanin insanlara obn garazkarl^m ^
btmak i 9 in Hazret-i Mevlana iblis Hsamndan diyor ki :

4GG7

■ Ben
mi$tir. itfiiblet ver
edfcyim».

bu dflnyft undanmda ho$um, yam, &* mdarn bana jfe ig
d* orada dujmannuin, yarn, Adem'in oguUanm belak

4608

imde hnaa mki ve ahiret yolumin W& olmak iizere bir ek-

«Hcr kim
mek vaisa*.

4609

y A <j ^ Jflw

«Kah mekr lie. kah biyle ile ellerinden alayim da p^manhklarm-
dan ieryad etsiiiIor«.

tKi Sflitl tlitM MlH.

:■-.

Z1B

-

■Hi I iJ

!'■■

*iiisanJan ba'zau f a k r u sarurcte d

iisersm dly c korkufayim, ba

zan

ilu s^cllcrm ziiffii ve benj Jfe gederin ; ba^layay

Cenab-i Hak, geytanm bu takbini ■

Bundan sonra Hazret-i Mevlaiui diyor ki ;

•i—-} o'-Vj (Jf'ji ij li 1 ^ J

4612
"Nama sedan, orucdan vo y fierce tazart-u* ,r„ j *j ,.. , ,

4bbsin geylanolimli'ii *"«»» «J»»"

<«> SOrcl Bultaira: 268.

!lfi

hclak QlAuk*>

4614

■

Max eir.«e, gMiEi Uimso de M> *"» <**>•
Uuhsmmrfe ta'limcn bayuntfor ki;

ft, O JW** M in^nl^w 8»«M •«™ W< °"'*

(Seytan, insanin ftw damarlat-mda g^er. Achk «?
nu darnllin) buyui'murtur.

21?

MM

4615

Ba'aj kimseler vardir Jrf srvj™ r ,
«** vesv.s, verip J£ B£J ***** W#1 i 5 i eniekten Ve J

Jardir. ^ L ^ <*% > Ayetindeki . na3 , i§te bun _

4616

Biz^flt igvaya jailer.

4617

OSS ^tCj ^y j^ ^

4618

ais

ve kuwet-i ilahiyy eye B ,g inmaktir _

•MVFIJH KIWANININ llAIUVYKSl-
4010

Ijf iiU'j JM ^ tjS

.Kadi dcdi ki : Miiflis oldugxmu isbal «f. MAHis «*
n-idanindaki mahbuslar §ahid».

4620

ab vcrdi ki : i>U*

J.T

.jO/j 1 -O^v

,Kadt dtdl ki: Onlar sender, l^iyorlar v* semn clmden kmi ajh-
de&ildlr*.

'4621

-Hem 5 end,n kurtuimsk istiyorlar. Bu gar** ve maksadla Ulil ^
hadette bulunurlar*.

4622
dckilcrin h«|»l d« : Omtn W&ketinc ** UltaiT* bh d* li-

«Alitkkcmc>
hi dfx iledilcl ■

210

■M

4«2:i

Hi 'H

?*»

"Kadi her ki
dedi».

4G24

las I inn »,

- "y ■ (j--^ (^* j| * i^aj

"Kad, dcdi ki: B U> muflisti

4623

"Omni ieii, mahallc mi|ha ] lc (ld]a] ,

4626

4G27

r

#V ^^u.

Yw^t

*Oolandjna!ik fennindcn dolavi Mri

Utt».

22(1

..Omni miifHsH"! bfiico siibii oSiinMjHiiv l,liiid« imkd vc kuma-jlsm bit;
In i sl'V yoktur*.

|.!:jjclu olan kirns c boreunu vemiedifii takdirde, hiikm-i §fer'i tie
I,,i,.-;i>k:»ur. Fekat iflasa, yani, hit; bir sey'i olmadigi isbat edilirse iq1i«

tflas ctmek : Farasi, pulu, mail ve milki, hulasa hie bir sey'i olmn-

m;ik derncktir. Sureta miiflis olanlar habsten kurtulduklan gibi hu dim-
5,ii /tndaninda mahbus olan ehl-i iman ve ehl-i irfari da iflas-i ma'ricvi
durecssbe vannca Allah'in azadhlarmdan olur, Tasavvufta (fakr) deni-

1 1 'ii bir inert ebe vardir ki abd'in eliiide hit; bir sey olmadigimn, her ^yin,
bftUa kulun kendisiniri Hakkm milki bulimdugunun zevkan bilinmesidir.
. Kul da, onun malik oldugu her $ey de efendisinindir. denilmi^ir. Butiun
boyle oldugunu hepimiz ilm&n biliriz. Hatta KuT'an'da : -All ve mukuiJ-
di'stir t) Allah ki miilk onun elindedir, biitiin mevtiidut enundur vc o,
ln-r 5'ey'e kadirdir* diye okurus. Fekat oyle oldugunu bu kadarcik bilmek
ve iman etmek kafl degildir, Ma'rifet onu zevk edinmck ve hakikatine
rijncktir, EiUiin mukevvenatm, Hakkm mulkii oldugunu Kevkan ve ha-
Uikiaten idrak etmi? olanlar, set vet sahibi o!&a5ar bite fakir ve miifl[S*J
ma'nevidirler. Oyle olanlar, diinya mahbesindeki yiiz binlerce kayddan
ve tealluk ztncirlerinden kurtulur ve o diinya zindanmdan halas bulur-
lar, Nebiyyi Ekrem Sallaliahu Aleyhi Vesdlem EfcndimUin ; (^ii^Jl
j&\ +) ) buyui-dugu bu fakrdir, ( iiljLl j ^^Jii ) diye ta'rif edilen dc
bovle miiflistir.

4C29

«insaiim diitiya habsinde bufunmasi, intlflisligi sab it nlmiil; ifitidir-,

Vpni; bir kimse, AJlah'in malik ve kendisinin, muflis oldujunu nn-
lasin diyedir.

Haaret-i Mevlina bir gazehndo buyuri.tr ki ; «Bcri ber&y-i nyishihpl

m~.

_—

jeylaj, geiir. swum gibi ki taunlarm b^indu

41530

4631

if i £

% 8^'£S2E5&"*** k3,u **""*■ °™"

4632
.EJ«r 5 «yl M l a mUkht e de, se „ , OTra baha „ bui kalkarsl „ „

(Vasin) Suresrnde

%'&>^=4'uA#

Yani : «Ey Aden og u ]| Bfi; ^Un. ibiidet etmoyittj ^ ^^ ^

tHiieyin diye miuli* nhiiHtfintrdtm in ' ", hfcUiUnlcu sinln riU^mnmnii'
thr'v buyurulmugtur,

Evet; ceddiniia Adtrfl AJtytllfttl I Wfde rlmeyisjindon darayi ^y*

lint in;itrud ve mfcl'iM QlduflU Itfn AiIummi evtad u ft|ifad>na fbed£ dti$
.unit kesilmistir. Bui asdirmnk a&rellyl* <> Msrmedi kinini dev*m eUirir.
Iinuienalcyh onun sSstlnti dlrtlsmck ve rmtlim Tayda beklcmek Diinya vc
Ali-irette husrana, tanmin vp teiafill ktibil fclmayan zarar ve ziyana ufirji-
nuktir,

Mikayesiin boyamna avdet eriiliyor :

4633

*Miil]ism fitncsi alevJeninco fldutt satan bir Kiirdiin devesini g*

lirdilerit.

1634

irj 4,

ISH

fj^i J f

«ZavaIb Kih'd, devemi almayin diye ? ok fcryad etli, kadi taralmdmi
bu ise tcvkil edilmis olam da birkai: para H^vctlt sevindirdi».

4635

*

"Kiirdiin devesini aldilar. KusJuk vaktinden getcyc kadnr mitflisi
liindirip sokaklarcla dola^tirdilar. S.'iliihinin fcryad li figani fay da ver-
incdi-.

<43) Sir#i YuMtn; »,

232

22^

4630

--s^tc^r---

ndi. Devc sahibi de

4637
4638

Sehir halki miifli s j

iyice

-Her hamam fctf&afo ve her ™r t ,

4639

"Tiirk, Kurd, R„ m Ve A .. , ..

Msanrar-yJe ba^yo^ ki I ^ * SesJ '

o

on del] a] k eftdi

4640

m

46-1 1

*^»- j^jljj' jjLgj ^ll^

-Gcirek Jiicjyelundaj ecrok gizli Lttbbfl kndur bir soy'u m&fijfe degilillr
Miiflistir, kidpu^uuhr, hiylckardir, sldnticj vc kandirfoidif*,

4642

-Snkin oitiiiilq bir 13c girigmeyin, okik gctirse de mki vo sa^lnm
baglnym*.

ikinci misra' bir mesele 'f^rettir ki : «FuIan sana okifa getirirsrt |§|.

lam bagla ki tekrar galmasm» demektir.

Bn meselin esas; jfttyledir ; Iki hirssz, hangimiz daha san'atkar? diy«i
imtihan olmak islemi$Ier. Eaki bir hirsizi da mumoyyia ta'yin etmlvk'i'
Miimeyyiz, bunlora : *Mr okiizii satip gun ^alabilen ustadir* doml^.
Hirsizlardan biri : Ben yaparim teahhiidunde buiunmu?. Bir ffikikll v§r T
mi?, gbturmiig bir e;Jfi<;iye satmis. £iit£i yeni aldigim diger hir tiktlzle
e§ ederek crtt surmeye-baslam^. OkiiziJ sat an, meslekdajma : iSen u*uk~
©a bir yerdc ^ift^iye kar§i dur, ac^yib! diye ba|ir, herif yamna Kt>lir dr-
acayib nedir'? diye sorarsa, tek dkiizle gift suruyorsiiii, bundan daha flt'i*|-
yib ne olur?> cevabim ver h dernij, Kendisi bir yerde saklanmij, Bftfikl
birsiz: Acayibf» diye bagirmi^ Cift?i merak etmi^ dkuzled tarifetHf,
bagiranm yaniria gitmij; ^Acayib olan nedir?, demi?, O da : «Nc ulnnik,
aenin tek okiizle gift surmondir* cevabim vermig. ^ift^i tarafa bukintn
filvaki' okiiztin tek kaldigmi gormiJ§. Bu sefer de o : ^Acayib!. diyw bu-
girmi$, Meger birinci hirsiz, ^ftsinin arkad^iyle konu§raas)ndan intifAdc
oderek, sattigi okii^u boyunduruktan .eikarmi? ve almig, goturmiig, bu
ma'rifetiyle de imtihanda birinci 51km 15. !§te ^Fulan, Sktiz gelirii'se, hny-
vani siki bagla ki §abp giitijrmesin. meadesi bundati kalm'isttt, MiHHsii
le^hir cden dellallar da bu meseli haiku hatirlahyorlar ve nidii ediyoflardl
ki kadi efendi ^dyie diyor i

I' 1 : 1»

22S

.^^..ua^aa

"firaeniz ben

'-V>-

inak

4U43

*m* bu sotmug ve kokmu, hcrifi | lfifcm ■ - fc

4644

zti^tS^Jx^****

4045

4646

i

rlbisc ff ibi bil».

itlehi bikmei sozlerjnj

Jgreti

4647

W Ml S^ SS^* - " ff ^ mckIe ** ^»ni na S] , gft

126

M *w =.««. M * «W - *• » ; M "" i,L '" '""••

vakH dc gecikli*.

464&

.Ku 5 luk vaktindeu bcri dcvomc

biddiii vc iistlinde gmiUn. Ariindnn

vast ge^tinij sanman

bcdeli olarak liirka S p^a ver*.

4650

.MQ^ M * O hilde biz «# If* ^ d ^' k? H " ,B
suQrun nerede? Evde kimse yok mil?-

ikinci «** *AgB«« ** *»* * olur ' **«•"• ^ "'""
az> meseline igareUir,

4651

oiL £.^ r >W #

tntitn, oiduAvnu na» l«ta <■■-« «""»» ses! yeiU knl ^

*Bcnim .
vardi, Sen bu kiilii vakiayl diiymiulm «»'■'■

227

40.13

K/ t;

i*r, tfj -Oia c^L

* **** ,nW! ** ^ *« , m tcip . f

4G54

duydu"

V 1 *' <~^>-

**** ** burad h a ****** '

4655

EJUS j ^ .

j-i J ^ ^ ^^

- MM t,,,,,,, „ itqMwila £ofc sare( |

.

ve

(Biikiii'p SCircsLjntJir huyurulmufUir Ui :

-Albli, cmlarm katlilvrlnl vv fculiikhirini miiliUrlcml;(tr hi I5!:-
mezlcr ve anlamnxlnr. GHxlvrlniK' ilr |i«'n!i' vanUr Jti ibrct aluuwalc Fiy-
kri gorintzkr, (ml or if In btlyltk *>J ■• «*Wi mukadderdir*.

iste ba'si kiiuBulwin Imklkatl gcrmemeletf vc duydukknm anlama-
malari mijhrun ve perdeftln to'siritidendir.

Her giin bir cenazc olomubilinin dehgetli dudiigiinii ijitiyoruz, O dii-
diik : -Ey fani insanlar, K-imzden biri daha §u fena aleminden cektldi,
onu beka akminin kapm olon nnezara goturuyorum. Aklmm bajmiza
almiz. Siz de bir giin hGyle oiaeaksiruz. diyor. Biz diidugu ifitiyoruz,
fekat ne dediginl anlamiyoruz. Qiinki kalbkrimizde ve kulak lanmizda
ma'nevi bir muhiir basil 1.

Keza fakir bir oliiniin tabutunu birkac ki§min omiizla^gj &&&i;fduk-
leritii goriiyoruz. O gotiiriiliis, a gidi§ : «Sizi de boyk goturecefelter-'-- diye
bize sarih bir ihtar oldugu hakk hakikati dt> -g^remiyoruz, hirs ve tama'
sevkiyle fani hayAta dort elk sanhyoruz. Qunki gozkrimizin Ctiundo
kalm bir gaflet perdcsi gerilmi?. Hadisekrin sesini duymamiz, vakialarin
hakikatini gormemiz iqhi muhriin sokulmesi ve perdepin siynlmasi
lazim. Buriu yapacak olan ancak Allab'in lutf u hidayetidir,

4C5fi

■«Ccnab-j Hakj ccmaldcii, kemaldcn, tttjS vc cilveden diledigi go^ero

gosterir»,

i

4G57

■

■Yiiic Corijib-] II ak; i^Hme ve zdvk alip co^inu ^ibl §cylcrdcn trade
etti^ini kulaklara duyurur*.

idiaksizlJk miihrunun kopanlmasi ve gaflet perdesimn kaldin1masL (
ancak Allah'in luti u keremiyle ulabilecegi i$in ReaGl-i Ekrem SallallMhil
Aleyhi Vesellem : ^Vii llabbl} bin a yalau ^ykrdcu kuHar ve o|yiinm
haktkatini olduklari gibi bize giiskr* diye dua buyururdu.

m

- »J?aa saw** - -n. -

4658

, -

, . .. — ^JgkftJigJ
Uijj obi. j^nC ^f

4S59

i

"Her ne kadar

c "ait a^a „ ^ rfiy .
4660

^Wah, hie bir A a j

kkafefl aciz biPak . n ™ ir ; Buglin a &1 olniavan , * ° baska he '
«&* F eltat: *** M#%** da mTZZ j****** h e .

4661

* **»» * tsr **"• -- ■ *-■ ,*„ reagw

£30

Demek ki derde derman olabilecek §ey'in bilinmesi ve bulunmasi
AH ah 'in iradtesine bagh. Allah isteyince o derman bulunacak, Kanscr
gibi kahili tedavi olmayan marazlann da kat'i ve §afi Hapten ke§folu-

nacaktir.

4662

^j» j^ o <£*

.

. «Ey qate arayan; gdsunii; mekansizhga, yam, zamandan da, iuck*u-
dan da miltiezzeh olan AHali'a dik. Bir jneyyitin kabzedilen rflhuim
la'kib etmesi gibi»,

Hadis-i §erifte : -Bir ruh kabzediliticc gbz <ma tabi 'ohir- buy u nil -
muijtur. Ba'zi oliilerin gain acik kalmasi bundan etss gerektir,

Hazret-S Mevlana diyor ki : Ey derdine derman arayan; hekim. lift*;
gibi suri sebeblere muracaat etmekle beraber devayi ve gifayi Allah 1 inn
bekte. Bir meyyitin gSzii nasil cikan ruhunun ardindan bakarsa sen d«
afiyet husulii icin gijziinii Allali'in lutf u keremine dik ki seni hazik bir
hekime sevketsin ve sana faydasi olacak ilaci hekimin akhna getir*in.

4663

™T

C LiU \J\+>- tjfe j &

. «Bu cihan; dhetsblik aleminden peyda olrnu?, yeraizlik maknmindnn
mthluk olan DunyS, muvakkat bir kararg&h bulmu^turif.

Hadis-i ^erlf'te : -Allah vardi, onuala beraber hie bir §ey yoklu» bu-

yurulmustur,

Evet; Ezel-i tzalde, ba§langici olmayati zamanlarda Allah vardi, Fo-
kat yer, gdk, zamaii, mekan, hiilasa hie bir ^ey yaradilmamigti. Yftlms
mevcudatin a'yan-i sabitesi, y^ni, $ckilleri, tabir caizse Kiinatin pIAni
Allah'm ilminde mevcud idi. Sonra zoman, mokan ve salr egyi hnlk
edildL Zamansjjhklan zaman, mekanaizlikUm mokan zuhOra geldl, Dt-
itiek ki her |ey*in mahal-li zuhfiru limekundir, Blnfienalsyh ey kimat;
sen de dordine derma m lumekundan bckkv TChIiMu te^ehhiislc berlb»r
murAdinin husftlimu musebbibuleibibdin Dm Id «t.

i'M

HH

*E£*cr sun RaljLin Ifilihj

ttszzzs^'SUT — ; — -

46fi5

jp#* tigjjj f -^ ^J c^JL^i ^U

r J ^ *j**> '

rja- life-

i

Sfifettt Yirt, bugf, Li „ri fc »SS* d ° 'AdtnH iitf, d e jjl .Ada m .i

- 5£S lSWi?fe to 1 -*&** «*«*-

yeridir ki o nt ir,„ varhk 3 , " ll ° " yoklllk ' <* ta •* "d

«* *«* 5S£ft2Mag 5K g "T kt,!Iiir ' Bu " da "

* « v., a ™,, klir bi bjr e ^ g d ^uc^s a : d ^u, se,M

4GG6

".. »T£ fig*?** ***** v ° ri,k *«** — «u. b as .

Bir gcy'i gayet giizel yapafeiimeve few.^ ^ i- **-*_,
V* y*ni r yaraUiej geyl ^ rjS -j g a * d ™ gf> Hakkm ya p tlgl

,i„ w-rdir'- .live Wr I'Ut'M firl&tnb'Ju
^,ri«K 8*««n ve mum p.yl.1 >* * " fuhftrlylirfir. dn.!:.r -.1.

■Hal, h«m ^kin, hem fXvd.di, l« '■' <■' T '» J ^ r< Karlkd-

,',fl)dii ki orada Slit vc edevat da yoktur.

,„ U1 yi? h ve ihtiya, °« f K, t ttlrai^Si vapU^n da A1 Wtlt.

i, muntaiden ba?ka kimdir?
| m m«l Mevl^na b.h.in dcrmHgi dcl 3 y 1S1 yle bir diBM Wtatt*

',■<)!■ ve diyor ki :■

1CG7

jH ^ }^'^J J $ ^^^ ^

.^

,^Jo

;->

'> fjv J ^ **■"*

«, vM, n»-i brfunmaya, pak • m.kadte Babbim^ M»*«-

46SB

hto c t dc onlirh dul v. Iill.ll rnerlmmetUd ^bcld,^..

UUi'A

** ^££ da scntIcn ' ic * bet ***** **» - ■*■* «*J

Cenab-! Hak : -Bana duS edin, beu de duam*, l,^* j

^kullanmn d^ etrae]erJni S^wgy^ 1 *** **4

nehfi ve teal* da bi*i m duS StoSSS^ ^ ^^ ^ sUbh ^
maz. Mutlaka icabet buyuruL YS^ , " ■"***» dua reddolun,

hur cder, ^ ^ *"**#* glb1 ' ™™ h ve ^erli l 5e aksi ^ ^
Kcza Cenab-i Hak, P H y gamb e,-i Ekb er i* e bitaben :

ihbar PyI emi 5 tir. Y ' ^ ™ h ^» %&* akd es ind e oldugunu

4670

a £ ^^i ^r its. /

reiki

Ey sa z suftam; biz hata stfyledikst

SISlllB.

0nu fe " ** "^ h* 5e y'in , s i ah

m Sdrci Hrer: *)-&,

■tin I

savAba tcbdil ueletsm. U jaiiH%, *"" ""» K
getivirsin».

seyyiatt hasenata tebdii. eaer m ""
^azabma galib olmasmdandir.

(Sure-i Furkan)d a ki 5 u Ayetlere i^ret edilmi § tir :

YM : .o ki - S e te w «.« mm *> *«* • «g» "' S„' n d tt

m „l«r v= Allah', ^rik t» S m M l«. rfh»d v« fettn ? .b. ««»" ,„,.

ed«. Allah gafflt vc raWmdir".. ,,

Kan ^ gt n in Nil nehrine *«^Jg«J^XSR V *

AlUh'a B*M e t™eye daVet cyhyor turlu tt rbi muc zcler fi

du . O mu 'cizelcrde n biri i**Htt^ *" ^"tw^dT H^t bir Kibtl,
yfl v Muslin iimmotina I» su oUnk c-t^an ediyardu. H«»

2.M

(47)

Sftni rwtViin i •» «

.!;!:.

4^72

-^!2L& ** ** *" cat «* «W* MM. S*te, wJ

4873
<<£ r" ... L> * j lj ,_,T

Imi1 ""™ Adcm'in cesedi. Hadis'te S J^ %*** ***$&* ceddi

M|||jh . d; > LJ«..k SOZ bulttMd!. Slm zuh , ra geld ._ q ^

' V5! diyc gafte^ I tu J djL

UUtf

■H174

■/UUtk*im; innnn cinsinc xuvce, ilnyi, omen «H>i nfaWtkir, UnlcrCO

ill^Umr, shrfir vc (jam verdin-.

4675

"Soitrti insanlarm ba'n&ma, babls ve bu gam ve sut Anion ftyftUk
VcnHim, ,

Yani; keder ve sevinc ile mukayyed ki I dig in insanlardan ba'ziluruu

--. r K

koydlardan kurtardin,

4G7G

4*** -^ J ^-J^ J 1

*jy

«0 tfihl yiiksck zcvitti kcndiliginricn, akribu vc tettthtk&l ik> tub
bcndleritldcB Itxad ctmifjsin, onlann ^i>zlcriiie giiicllcri vci pi'/idllld
Hiikiii Kostcrmi^siiiH.

Ki dunyanin me h asinine meyletniiyorlar.

4077

■■>.'-X-.j ij jl

-# il3-|/»

U^ l" ^f I

"Mahsus dlaii, yfini, ^riikH, i--ii i li-n. tnddisn vo tutuLun tier -.i-y'i iiylu

■"en, y&nl f balm olau Allnb'a lnt\nH

yiiksck zcvit rcdd«dcr vc uvHinmcy
cyler-

237

A(i7H

d l r ■■•■

ij-*}— "j

*>U±e

0^

^ J

i . .-■

OiJi

;L

Mfcfe olan scvgilS, diinyilda fitnedir*, * °

Ehlullahin kannl olanbi^ Sifat-i ilahiyyeden birinin mazhan olur-

sahm ola. tece.li e^Jen ona bir fit™, bir ^ruL gib, gdir Bov e b r
kjwe& wizharjyyeti ItiMnyla (abdulbatin) denilir Fekat ZirllZ
dopuva te H ft* mazhar clan ***„ '„ 5taS* ^ J
on kra da (abdullab) ta'bir olunur. B u gibi »** aiiye; zah J e blti

k.p (abduzzat) obnlarm meslekme yukselmeyi ta^ye i, in § diyor ^

4679

gwiu, y B 4 abdtilbatin ohip da S ,tf yfir-i mharrfye bag latu^y, ^ J

Sw£? * 5kIar; ne * sGrcle ' ne de hir h — •« **j

4680

(trtoM Cemal-i CShtaU, .toidir. Nitefcim MertSna c 6mi d Bm li w

2,18

ittl

ciC ^)iV f tit* I *0

|irdlyo«Wtt"*

;uri bir tfu^llifio ftf.k ulur, onun i^in yanar, ttttufUT-

Yuni; bir insan, sui

Wk:it sevgilisi bluverirse evveloc Uip

!J1 bir sogukluk duyar v, niMy*t (mm .i.n l^luku zad olu,

4G82

fiia da bul».

4GS3

.Mabs« S oi.n, y 5rd f g^iilen bir gdz.I, (^b) oL.aydx onn H. .ft-
bibl olan kimso bakiki ve cbedi &sik dlurdu^.

4684

«Mad*m ki volakfirlik qki «*!*«, pml olur da ^urel, vH.ikf.rha,
ba^ka bir hale, yani, veftt*nli|a kalbeder?.

vo s tgiSnd, M f*m-ktlr. Sen; »v g Utn rfdMMH ve bayat!, bulun-

IB9

4685

T

£*l j1^_j ^jle ^f

«**. Duvardaki * ^£«** *»u auto a J

*«» de kendilednin *£ ^3^ duVarm oI ^^> #H gikejferdeki

rf- ^ ^ *t Jj ^ ^

'; llI, f ^K^lSo^ S^£l!? HP N^ttW^ Par.

4DHH

* lT^ J. J

1 ^.-li

3V

y jr*S

w*jj^-*-*CjjIp

■Seniu hissiiit; tftsftfon de akl-i hiilLihi pertevidir. Hakir gibi glati
hisslyySlm iiicHudc utiu i$roti bir altttt, muvakkat bir yaldiz bii».

Ki boyle bilmeyecek olursan, sen de o beyenmedigin ve tefevvuk

da'vasinda bultindugun suiretperestlerdent ba^ka bir §ey olamazsin.

am

jAj* d^ +~*>3 *' j) <J-?T"

J^J

JUbH

J.JT * Jj

«Bcseriyycttcki giizcliik muvakkat bit yaldizdan ibirettir. Yoksa
sevgilim dftdigiuin §ah5in kocamis bi* e^ek gibi firkin ligini gKriur mfl

idin>.

4690

«0 sevffili bir vakit uielek gibi guzelken §eytaji gibi ? irkinle$mljltr.
CJUnki o giizellik anda igreti biUutiuyordu*.

4687
240

4691

-Ondaki ^iiwllifti azar azar alirlar. Nitckim bir Hdan yavnj yavn*
kutur»-

P: Ifi

241

4692
3>j^ <-£; .^ ^

*Git de ( oT- - : s

* *m-, ito vc kcmi . c gi . nii] verffl ^ ^ ■«« *!** goniiI tatebin .

Vasin S* res i'nd e buyuruJmu ? tur ki -

4693

*0 gtinulun cemali kfikfttfa c i

4694

-y

Ml

nun,

.Sen o birl, kiyhs Ik, iftla durH. bttyi* otar demeWe bttejnwiln.

ALMva knliuk «, ia.U vc Ibudiit. hi * W f vBk-i tUhi "« anlayaB.n,

VihUsa aiilar anlamai naif el me*.

4696

-S«nin ma'nS dedigiu ve ma'na sandigifi da mretten ibLreitlr «
ifirctidir. Sen kendi miinasib vc muvaf.km ile mesrur oiuyorsun..

Yukanda diz suretperest degili*, ehl-i ma'nayiz diyeidere hitto «dll-
AA v. sizin ma'M dedigmiz suretin yaldizlanm^dir vc muvakkn I. r
unrlakliktir. O yaldiz abndi mi, altmdan bakir gibi surct gorunur dentl-
Uti Burada da deniliyor ki : Ey kendini suret kaydmdan kw'ulmufl v
ehl-i ma'nfi olmu$ vehmede*; senin zannettigin geyler de igreti bit *0"
retten itaarettir. Sen i 5 ine gelen ^ylerle beyhude sevinjyorsun.

■

4697

-

*Ma'na, Beoi senden alan ve nak 5 a baglanraaktan mustaj^iii hihn blr
Tevfik-i iiabidiTi*.

Yoksa surete bagli okn da, ma'n&da bir siirettir.

469S
xS~jf}jjf &sy? iST^fM

^Ma'nft, insam k^r vc »a(tir oyleytB, nakj vc sfircle, suxptcu bir yll*p

fisik cden dcfiildir*.

M3

4009

4700

■

-M". ** U-4 bir ***2£Z 3E*£*£ J*" bir me "
War feyW Mt yorsuntak ise . *&££f££,2& F a - aM VUmasl M

4701

iket-eksin?-

:'<(

■ ■-«•-■

J, -ill* "' ' ' .*"*■' j8t

<;ipljik meTkebt Mnme-di mi.'-

StiUBfai Atoyhl VAidien. Hurrtta **, yW ,**■* «*">»■ '"

^hS, papucunu ta'mir ecUr ve yiimloii libas giyerdi.

4703

yaya olarak Seler ctiifii nakledildi*.

Binaenaleyh ey salik; sen de lib palamm ve rirtmM i tajjk J
^■iS merkebine stiver ol ve seyr u rtttfcta* oylecc *rv«m ^

4704

^ j\ 3 X 3 J >-£

.Scnin neEs nierkebin ka S mi 5 iir. Omt a*** l«»i«> W^ *'
vaktc kada* tekallM tl&hiyyo yiikunii ta^maktan ka^acak..

Malm ya merkeb t Inwn gide C& gi yere giiturecek vSs.tadir, llitll

c buyuru mu § tur ki muhat.r^ yerierd, gezinmekten vo nlh^y* c«-
« girmekten m.hMaza «f de^cktir. At, e^ek, kabr devo , «•£

vS S1 U, S1 oldueu gibi, Kur'an ve Hadis gibi 11! ve kudst kellm nr dn ir».

1ika4 hazret. vA»! alur. Bundon dobyi HazreU Mevlfl^ Kurin in W* ;
n^im ma'ctvl blr HSWicbi, burif ve tallmltini pttom bertxtmif, m>-

Z-i:»

meyxp pa Ifl nJa ™ 5gu i obnla fa £££(£ * ?atllan merkdbi ^'
-Wctem. -Medicos dtTi^ fl :" 3g t batollma£1 * : ?^ a f

yoktui". huyuralmustur. ™™™»»» k> o kulpun kopraak ihtimSH

.»»«*» KS'SS EV9 '' ^ MfSto * (f "

4705

*HS*^ b jO j^ j r jl,

y..i. ...r, w="£ ^JSSLK;"^ bir y0kHir - H " " rfs »"»

<*ll Stool Balcnrar 256,

4708

■Hi? bii- giioahkar, ba^kasmua yiikiinii yiikleumez. Ekmemis olan
kimse de bir §ey bicemez-.

Evet, ( tf>l jj j =j>^ jjy Vj ) Ayet-i Kerimesi miicebince herkes
kondi gunahmi ta§ir, Birinin glinahi ba§kasina yukletilmez. *Bir kadeh
yuvarla, giinihi benim boynuma olsun!> gibi sarhoa teklif ve teahhudle-
rinin ma'nasi yoktur. Boyle bir te§vikte bulunan ettigi §erra tejvikin,

ona aldamp icen de i^tiginin gimahim yuklenmis olur.

II a hi emirler yiikiimi herkesin ayn ayn gekmesi laeimdir. Onlan
tasmiak, yani, Hakkin belasina sabr ve ni'metine sukretmek, bu Ddrjya
tarlastnda ekin ekmek gibidir ki hasad zamam kiyamettir. Burada ekileri
sabr, sukr ve s&ir ibadetler, or a da sevab olarak bi^ilecek ve dde edile-

cektir, Herkes bilir ki ekmeyen bigemeE. Diinyamn ahiretin tarlasi oldu-
gu bildirilmig ve Kur'an'da t

Yani : -Burada zerre kadnr liayir l|1t]r«0 Ihfnlli «""» tfTlblM ffii-
recek, zerre kadar jer ijlcmi^ olan dn mum iu ft hi m ^nUprpklir'^- lutyiiuil-

rnu^tur. Meger ki Cenab^i Gafur ii Rnhini, krmiil I (VfH vt- fhime*

tiyle avf ii magfiret eyleye.

Htillsa: Ekmeden bi^mck ve ^nl^nuidnfi kiuiminik UmUH Iwrtlrmek
ham bir tama'dir, olmayacak bir rmrldlr. D6yl« Mi M*v«l

(»> Slrei filial t 7^B.

2-ifi

SI7

47117

«Ham bir tama'd,r. O&ul; ham tamaa diisme ki hatn bir meyveyi ye*
mek f insanrn mi'dcsini bozar-.

4708

Ham tama' moaola ; -Fijian ansixin bir define bTildu. Ben de onu
istjyofum. Diikkan ve ticket neme lSzmi?» demek gibi olur.

4709

c™^jj *jp- jT X jl ^^5^ b

*Kazanmak, define bulmays, ne v aMf v* n.a«>l mad' olui*? Sea i^tcit,
gu ? ten farig rfmii ki tehayyiil ettigin define ounn akibiudedii-..

4710

* E ? saiik ; sakin eger 5 byfe yapaydim, cfte* boyle yapaydim dive
(c£er) kaydina baglanroa*.

4711

-Zira (egcr) detneklen ^ kavl ve ii'li haldkate muv£fik ohm — Re-
sulullah Hairetleri men'etti ve o, munahklik alamctidir biiyurdu-.

Kru«i bin Malik radjyallnhU MhlMl |v Hflflh rlvAyei olur.nn^Liir :
«l m . .vimi : l-ficr ^uvle, Inkytr nlmydi deiurklni nhkiiun. i'ljukl a, mUtti-
|ll>l»i .(i/iuliir-.

- 1 . i ■ v - keUmesi §arl edltldir kl l(irk^«tli -fflit* liilmclir. »KfitT $<>yU'
b«|iiM]f f ulaydim, bcyle olundiu cLimloainde okiuRii gtbi kullamlir, Hu ki-
ijhni v,' ciimlede Allah'm Uikdiiin.- kur^i bir new! 1 i'tirfiz bulundujju k*ln

ruilmesi men'edilnrii<j ve mun/lfiklnr s^i/U; mdnulir deiiilmi^Lii. Mi-
p|A kin- udam, bir §ey i?in gahgir, oabalar, fekat u i§in husCilc gelmml
Ukiiiri' tevafuk etmedigi igin olma?,. (^aliijun kimse onun boyle olduflmm
inkiiji olincz, kendi tedbirmdeki kusura atfedar, mesela eger fijlium bir
km kuruf! veraeydini bu i| olur, bilerdi der. Halbuki btjtiin iiuibU'ikul
i .. ai'Eiya gelse ve bir ig yapmak icin ittifak etse h Onun yapjmaai mukml-
i (hlmayinca kainatin tedbiri fay da etnncz ve o i^ huaiile gelme/

4712

►O miinafik (e^er) diye iiliir ve (cger) dcmekk basreltcti busku liii
■jr> tide cdemez».

4713

■ . *... J ♦

,_jl^?- ^(tf- Jj— i/jj (3™J J

*Bic garib acelc barmacak ev anyordu. Bir dost onu barab bir ovo
■ ; i •■s i i i-.T u m. ,

4714

tjj^. jC* \Jv* jp tfjjy

•O dost, o saribe clod! kl rflpr Ini evln (ntisi nlnaydt biti;iglntde kuiiu
bir meskon olurdu*.

2V)

^m

4715

"Et*r ifindc ayri bir ad, bulimsayd, aileu d e rahat ederdi-.

4716

T

-m *««. de , ya„i, olsayd, loft*** kelim<Linde oLuilz ki"

4717
•0>_j£JU ^ ^ ^i

W«. Orn, haz.Hamak vc bulmak iqin a te 5 ismdcdir*.

4718

ft ^ j;u h j; 31 ^jj ^

-[M* *• toy herkcs alti* talibidir. Lakin a va mm gorii altnj
biilislyle kaljum ayirdetmez-.

4719

■■J* slhnm kal pin d a da bir p ar lakl,k vard.r. Q nu gor. Lakin m e .
h«* tmm vur ma da n ^ m « Efe bir sikkeyi H ]t,„ diy e k a bftl etme I,

250

■ > iTkln .It.iun hlH.Wy»1l nwhnnh intiylc meydarra $>kar. In-

;^^X«™ « «- **** twyI ?emt

meliejigbie vutmatij Mhtb olm»

'1720

mift abval ve eE'ali 5 e,-i ..rife U y fi u, kulunuo. o-u ^L^L*
de kertdini atim ve fall bir *» tesllin eyle ve onun m.hengbk
beye giri$»-

4721

^> ov £V 4 ^ -

„Ca n icindc bir meheak bulumn.hdir, o jh** sen de yol bilniiy«r.
san , kendi kendinc sefc* ^a ve ileri gitme- <$M I

4722

.G^lyabar.il.rin * e5 i, bildik S ,si gibidl,. Fekat ayle bir bildik l MU,
dik seai ki iesam helakt gbtiitiir-.

Gul kelimesi : Afet, mu.ibet ve helSke Se beb obn 5 ey ma'naamadir.
Sonra sulvabani dedigimir nesne demektir.

KaSS Lemo S iLn d, M (*# <* ^^12
bir S ev voktur onu ba'2-1 gollerde meydana gikaran yolcunun vehmidlr.

mekWir. gunk, WD okuyutic. kendf Besini bttcn yolcu, bdtUn bbum

m

yen, fekat o vakte kadar kret «L«?«h«S 8 5 ' apn,i ' k is,e "

»*>** p« 5 ™<u h i™ F ££?%£ 5&SJSP* ■£*>

Hirer ve masa £2 S^S^ST "T ^^ d ^* «*•*»

Yine o beyabandaki gul :

4723

«ty karvan halki! Benin, larafima ee] i n r z Y *] h <^ L
*)M da buradadxr, diye seslcni*.. b " ^^ W*-

4724

-cm taflfc haIklDI ^ etmek m her birin . n ^ ^^

472S

^j «JJT UU Lj*'

■^j

^r-J CjJ5"

■Jp ->■>-> JJ- 5 *0 <gl*» j^
252

Haric'dc insanm v^hminden le^ekkul ehntg boyle ftulltif bulumlufiu
,ihi dahilde ve nefste d^ insanin hirsmdan, tomacattea auhfira gelen B ul -

i Lir vardir.

4726

jC y-1 J_j* tlSJL j 1 Jj' jj?"

-O dahili gul'un scsi uasd olur, onu da siiyk. O scs : Mai ktsrlm,
mevhi' ve mansib feterim, §er e £ ve haysiyyct sahibi olmak iste T im &va-
ztdir^

4727

U J^ ; s?j ti^T" ^^J J >

Uj^j «/ ^^" r jT

oKcndi i S critiden bu sebebleri men'et ki sana bir taknn csrfa BtiUik*.
^i£ olsuft*.

4728

«Aliah'i likret dc guVlariii sesini yak, bastir; nergis gibi olnti gtiiUnU
akbaba gibi murda^ bulunan bu Dunya tamamdan kapa*.

4721)

i

*H«klkl sabiibi, yulimci wblblmi nyird ol, §orabm rcnifini kmJofiln-
dcn trfrik eylo»,

ma

4730

O vakit :

4731

Zira:

4732

ci>t ^_L~ ^ ^r\

«£*** "-* ""'» ** « **. ve «*. _ siloe5e _

4733

[•M^linliyycl ulemlndeydl- c»vibl VlftMlkUn •ntwa «nniii« Ifihi buM
Ki'itfiMna geldigi Lfln biriittyu ilHOtindi oUU\fr\ gtbi Allah, buUiltor

[j»i ,. .iniLndir mist ill yunha I'M «•#! Ihllfllltltmik L^ln : "Ohiiii ultmdsi
E»iu> yoktur, iistiindo dp Iiiijh yriklm- illvi< txftll liuyui nlmu^u. Ma'h'mi

k jlutlar hsva arssintlndir. tVnftli I link -Her $cyM ihftta vlmtyir*

■jmu i Celili mfijcebtoc* kiin&ti muhUUr, Muhlukat) da unun jiiuhittdir,
MhiL.'ii olan muhiti lhAta pdcmedlgl l?In Alhhm y.aU de hi^ bir kinwe-

rna'lumu ve muhati daman Ilukkm bu mprlebesine (Ehadiyyet) UT-

l.n rdilir ki o mertebcye bir ford In vukufu yoktur, O mcrtcbede Sif&l-i
fifthly ye bile Zat-i Bariden mubrnayiz degildir Arila§ilabileia sneak (v*h-
.1 miyyet) makamidir ki a mertebede sifat, zatten mutemayiz oldu^u. <>
llfiHm mahal-i zuhuru olacak geyterin a'yan-i sabitesi de tern ay kiz odor,
M.ihlukattan her birinin daha yaradilrnadan ewe I, ilm-i Ilahide bir sureli
xi.idir ki oria o mahlukun (ayn-i sabit)i denilir. Lategbih bir camii yn-
y.m mi'mann zihniride yapacagi binanm plani bulunmasi gibi. A'ysm-i
it.i^yi (suver-i ilmiyye-i llahiyye) diye ta'rif ederler ki Cenab-i Hakkm
ym-atacagj §eyleri ve onlann gekil ve suretini ezelen bilmesi gib! bir
m.rna ifade eder. i§te Hasret-i MevJananin (kargeh) ta'bir ettigl bu
iiyan-i sabite aiemidir ve buraya kadar olan serair-i tlahiyye kemal-l
lifan sahibleri tarafindati zevkan anlasilabilir.

4734

-I 5r y|ni, Hakkin yaradi§ san'ati, onun yataima tezgihtna pcrde E<*r-
mi? oldugii i^in san'ftt-i hilkati hSrkindc onu mij^ahede cdcnicisiii».

Her san'atiti bir san'atk&n, her eserin de bir mucssiri vardir ki, a
eser miieasirinin nasil bit s&n'atk&r oldiigunu, yani, i^inde usta mi, yuksu
iicemi mi buluridugunu belli eder. Hakkm bilinen ve biliiimeyen fllom-
li?rdeki masntiat-i bedia ve mahlukat-i acibesi de o ekmel san'aikHrna
Hiin'atindaki kemali gosterir. i?te Cenab-i Hakkvn mehma imkan biline-
bilmesi escrdcn miieasire intikal tarikiyle ve masnOatina dikkat ve bast-
rotle bakip sani'-i miibdiMnc istidlal siiretiylE olur. Buna bakmak ve
kndatok olsun anlamak, n xlhil HOKiimin iktidan dabilinde degildir. Omi
yorebUmek (basar-i bastrety Jf*n1, knlb gMi sAhlbl olmnya miitcvsik-
kiftir.

:>',:,

473.*

tap*. eormeyra ist , „ M „ lhtl5as s . hjb . olup 0tal 4^| fi ^l.

4736

p- lj£>U J £** J_j,

L"

*0 bible Hakkm tezgahi d#mek olan ademe vinJ »'„s„ -t- . &i

UM art. : Temtoiyle ve haMkaten yok olaito Swik i Barf
Bund J d 1™ £'- *""S gBlmCe ° Vi,rilk ademe ink »«> ad CM k,ir.

4737

t^t&^ i4!lLbi 0lanla " n *-* "* * •

man sunundan g a f,i bu i unan kimsedir kj gbzjindeki ^ ^^

dolayiwyfe «dom-l Irtfly* 'M"- vlwft.l . nwvhilmi. bakur v* auhur tdtn

hrKiiliiti Rjikkm ili-fiil. ItM Mi mi d'l 'i '" "

■mn

.fjisuki Fir'a™, mevbum Viirlifa bafattg. ijin Hakkm adcin tflSff&lUOl
vc kaza ve kaderini gorroeklen kur olmu$tu».

4739

«Kazayi iteMy! kapismdan dtf'etmek i e in kaderm tebdflfaJ Warfl»<
Misir muneccimleri i Bern kraU'den bir ^ocuk dogacak vc? s P nin h»-

lakina sebeb olacaktir diye Fir'avne haber ver miller di. Bu, Albh'm «•

deri irab! ^1 Fir'avn, onun hiikmuiiii guy& degi^inn^ i?»' »*'« I*

erkek tocuklanm oldiirttii. Fekat korkm|u 5 ocuk f yunl, Musa AltyhteH

lam onun sarayinda "buyiituldu.

4740

«Haibuki Kazgy^i llahi, kaderin define ^re arayan o hiyleUr I'tr'-
aviiin biyigma gtiluyor, yani, ouunla istihza ediyordu»,

4741

J 1i ^JB» (Jj- jj^ L

-Tfikclir-I tUW il^i^ln diye o, yiii binlerce biKunnh mo'nftfini ttl-
dDtttU'i

F: 17

257

__

1712

I l Ml

i^scsr Miis * zuMra gejmcsin ** bin[erce zuhn - ka « *»

4743
-^- i " J ; as->^ j *^5 $?■ ^> j"

-Fir'avti o kadai- kan doklngii halde, Mfisa doedu
bazirkindix.

4744

ve onu kahretmeye

m°* HrtqPjj Allah'in san'ati, ||g| ve ka(ler te khim
s«H. f h.yta et™^!, ve care ar amaktan cU vc aya£l gg^JJ f*

474;

a[-

tit" ^^ ^i^V- j j j j,'!

hanede nalwk yen- ma'siim gocuklan uldiirtnyordu*.

Fir'avnfn haricde dil^man vehmiyie Beni israil cocuklanm oldiM
«**« «, di^an, buiunan M ^. y| £arayinda n . z «J SgJ^«-*

253

J A

,-L.

IT^

yf J^ > ^ jTj -r

JM, nel9 UtiUM Inuw kl, cafcedlai l^lodigi vc tibial kuvvetfea-
dirit$ hfildc, hftriwJeW bir kiroscimi fettna fcritwtl V« <«** vtata fc*

[n] '.(■>■ vc :

4747

»; — £ $1 j 1 $*&*$ *$** *&

«BU adam V*mm, difcmamiiidir, bana based etmcktedir, der. HaLbnki
orva based jjftug ve domain buiunan kendi cesedi, $0% nefsid,r*.

HadiH-i Serif te ! <Senin en sMdetli du 5 mamu, iki tarafmm arasmda
Wunan nefsindir. buyurulmu§tur, Bir dUsman, insana kotulukte bulu-
nabilir. Malma, mevkiine, hatta canma kasdetmesi miimkmdir Fekat bu
adavet ve bu kasd, fani Alem o!an bu Divnyaya munhasirdir. Nefsm en
siddetli diisman olmsfi! iEfi bsyt^Mik kJsvesine buriinup de, sahibmm
ahiretini berbad etmesmdendir. Mesela sabah ezanmm okundugunu , S i-
den ve kalkip namaz kilmak isteyen bir kimseye j^indeki nefs, ? efkat
gosteriicesine seslenir : .Gece ge ? yottm, daha viicudun dmlenmedu
Simdilik uyu istimhat et h namazi sonra kas^ edersin* der. Keza oruc
tutacak birine ■ *Bu sene zayifsin, oruc tutarsan biitiiti butun takatten
duaetstn. §imdilik kendini besle, ileride kuvvetlendigin vakit ya kaza
cdersin yahud birkac fakiri doyurur, borcundan kurtulursun. yollu tes-
vSlatta bnlunur. Onun bu yaldizli sozlerini dinJemek ise Allah'a isyan
demek oldugundan, o kimsenin ahireti berbad olur ki, insan dusmanla-
rindan hi S biri K du 5 mammn ahiretine tecavuz edemez. I 5 te nef^jn en F.id-
detli dii^maii olma&i, bu gibi ve emsali igvalarmdaiidii'.

4748

J^> o^' ^** 0?)

-<Nds sabibi olaii Mtnse Musi gibidir, Teni ise onun Fir'avnidif, Si-
liib-i nefs khnsr kendl dahilindftki nefsi birakir da diisman itcmlc? diyo
Unricdc iiramr*.

474D

Hazfet ' i V ^* Al^htattiifflm j

^^W^gfi^

d(i

fen oyley e . An,i„. <lu sm! ,nin mlnadai, ve serrinden muh J.

4750

<*i) Bflrel YUssU ; si.

2G0

<17!il

i^jjU J^.y (Ji;,)! j^
tiBiri gna dedi ki ; Soysuxlu&undaii uiiulik hakkim hatirn guliitiivdln",

4752

<IUy drkhi surath; omi nkujti oldiirditn? Sana ne yapti£mi siiyLt-nii
yorsun?»

4753

«Katil cevab verdi ki ; Kendisini utanriiracak bir 3§ yapli, Ben da
toprak, aytmu ortsiin diye dnu olduTcliim».

4754

• Katili tevbih cdcn dcdi ki : Anam oldiirecegine zina edcnJ oldliray-
din. Katil cevab verdi ki : Her giin bir adam mi bldiirmcliydim?*

4755

"Ouu bldUrmckb hnlkin kanuu dgkmektoit kiiriuldmn. Onun bofiit-
xjoi kcsmck, bajkotanmn kifnsim kcsmckten hayirlidir*.

2CI

-■■-

■^

*™ «^; : k ' ss<,yi " Mak " ■ *- *— k *.

4756

-Ey insan; o kotii tabiatJi ana

tarafa yayi]itii§tir«

seniti nefsindir hi nnun lesadi lief

4757

jjjT v . r ,4 ysjg,c**

ts~

c

SsO* iA-fli t/j ^

muiilurcm bm- late kasdediyorsun-,

meden kesersen, o da slit emmekten vaz g*^, &** b^%«S,S
dft* artan bu habis ne f, yii zunden her g bi, if, ^1 ^ va l

d&

d&. jj^i j

4758

Jl> Itfjjl

&~ k jl d jl

v< S S h l 5 r. eCtli§ d " nja ' ° J1Un y*™**™ sn„a dar gelir. Yme onun
ymuadn Hak ij d e , hatk ife de * ong c kalk J§l ™ m *. ° nim

m™k, kader ve ft*** raz, *,«** Hdk * ce„ g S^f^
263

ho$ ge^nmcmek, MlmlM v# (Wliiilm hm-lu-ii liUAr clmektlr, Hairtl i

Pevgambcr buyurmi !■* i •Rtlnden «« illlluctm mttdttwanlann M»lft<

mcilc l<a!ihkl<m khme, IrnkkUi uiiuUltiMmtlir* int'i'ilinctwlir. Mefhumt mu
halifi isG : Uiliylr VC vUyU irnisliinuiMlni i rnhntniift ™1on §ahs, hakikl imiN
Hii-nan sayilnw. rU-rnck oltil

4753

jii^l j

jW;j

r

j,U

^*««

"Ncfsiiu uldiirur; yani, oinin s^iinii diiiJcmeaseri, yapiigm hoyrnl-
Iiktan do I ay i $undan bundan oziir dileracktcn kuctulursun, Mpmleki'ttf
big bir diisiUHiiui kalmaz>.

47GQ

«Enbiya ve evliya hakkniiaki ho2umu7 f birini ^iibheye cJiiqUi-cctTk
ohusa».

47C1

ii

wEier bir kimse ^ikip da enbiya vc evliyamn ncisltri blmllfl. ilrflU
miydi h (yatii, nefs derecatimn sonu bulutian raziye ve marziyye lifUliil
bui mil mis miydj, oyle iken ncden onlann da dii^manlari ve hniifidliiri
vardi?> diyc sbziimuie i'tirai cder$e»,

47C2

«Ey tlojruyu aiilamftk lnN-yi<n; kulak vat de scnin o mii^kUhJo vc
£ubbcn« ccvuhi dlnlp".

tea

mm ^

47G3

JU=- jtA]_i, jt&jp ij^j i-j

•&S KJKfflSyPSS lift?*? 6 ? MeseM Ntih Ale ^ is -

nan NemrAd'un bJrTvriE "tS ^^^^ %W» Mil.

Fir'avn ila ordii<iit <fc« n - ■ ~f , uua ' M&si Aleyhifiselimm diismam
daha DiJnyada iken belalarm. hiS T ~f V& Sms5li en a2lh afi^wdan

form dine verir Mekke'nin kr Lf SS g ' ^*^ * Ukl P ****-

4764

. -D%m.„, „„„ ta*,.,,^ ¥oksa keaJ . s . €M sek . jeii ^

KM

■ il ile tavzih ediyor :

4765

-GUrtfcltri meydana tffc**- yarasa, rfMgft <^* **££
i^mcdiii isift ^endi kendbinin du^mamdir".

47iil)

^Giitie^in ziyasi yaraaayi
mi yet verir mi?»

bldiiriir. Glkic^ onun tahalsiiligma pI^'"*

47G7

v l^l jl ^J JJ ^ ^^

.Dujman; kendisindc» «ab gelen, m, S c1a Ifi'l t^W B^ln #|»M
ii in aksctmcsine mani' olandir*.

m donilen fewm*l t*j, o «u«l rengi giine^ln wyfisindan ahrmi». O
ziyayj ondan m^e Ulk.jmak blr dtifmenlik va bir aziib olur. J-eHal .

^

47fi«

47G9

4770

*

4771

*£ "" rfradisi "' — — «* * — M J

2BG

Bir ifci mis^ daha j

1772
H j-:gor hir hasta hckfme 4il«m»»i dun*, ?W*ufl bfe §«cak mekteb ha-

mstna adavet eifarse*.

4773

«Her ikbi de bakikatte kendi canter mm esjkiyasi ohirter, ki-udi ftkll
Ve ruhlarmm yoluiiu vimirlar*.

4774

■d <r

«Bir panoptM giine^e kizar, bir balik suya diijman ohina-.

4775

Ob ngfe !^f jfc; <S*- >

-Sen dikkatll bir nazarla bak ki bu biddet ve adnvelln zarari klm*
dokunur? Akibct sekavete ugrayacak kimdir?-

Cama^r yikayan kimse yikadiklanm gp#$j M*fc asar. Dnun hari-
retivlc sabucak ve masrafsizca kututur. Gunege kwp da ondsro islirtdo
etmey**k olursa zaran gutie^e degil, kendisine tevecdbh eder. Kc*A bi-
iigm ha vat sebebi sudur. Ona darthp da karaya firlarsa. onim Wff«U»
da su togili balik goriir, giinki audari ■ynlinca debekno debolane blur.

J g te enbiyi ve uvliytt diqmnntormm odiwllcr!, a reval-i kirftmti za-

207

MM^ta

rar vermes O du*rm.»!ik kmdilcrini mutazar^r £*»« h ,-.

****** dair j: sjfgS^^ir ^' Ph gMk ve

4776

iJ

j -&J

vf

**& A,,a " sm> {irki " "■— • "•> *m mm m <mJ

bairns feSS^S^^S SKf"**^ *» d * "**
Allah'm kemad-i kudret ve San ' at ta ^!^ t * J ^ ° firkinJik de

v-chft. ,iri<i n bir ad** [ZStS^S£t ^ *" ^^

kin ha]ketmeye <fc mu^tr!, S 2§ gU2Sl *•"*"**> da, ?ir -

*»^w»3sjss^vSiia^ fekat *-■ »**

»1 kinmler umiL h* " V 5 ° f™ . da ' sflret ' Ptkin, ISkin ahliki gii-

■V JJ

JJ JJ

i*tE5SV3g£* "^ -*» Bs - k -» ta «» w

2GK

BU-tMUH (M0 iflrt |0wlWk. t*englah) sfc-1 Bnlfik w at tf» ktoH|l
, rilPs nK) be htm miK-l, htm ■tre*, hem iHllwd, hem sme) tfrWnHBldii
i;„ iVbirlcrle dernek HUnUlyur hi eflw zahiri gtizelUgin v«r» lubfthat
.tnnfci p^pu? Lajlrkta p«wlindJ8i eibi kabahal IrtikShlylo n«>» lW
,, Lafetin de m.hvolmasm. Efier cirkm ben ve ^kmligln Ik, gktal is<>
I'likad bozuklugu ve amel yoklugu ile onu doi'1. ^aul yapmi,, y^nt, S"
Itifjlifin kat kat artmasm.

4778

«Sen hasedkSr *Jdiigim kin ben Miftdan ysagi tmynn, tuliimdw lui
id bar, b« ag^ilik neden arttj'or? diyorsun».

4779

«HflkiUaten hased ayrica bir ndksan vc ba 5 kaca bir aybdir, hnltn bti-
tiin cksiklJklerin CTf baya^isidix-.

Hased : Ba?kasinda buhman bir ni'metin elindcn giimesini istemck-
tir Bunu gjbta jLg kai'i§tirTHJimalidir,

Gibta ; Ba§kasinda olan bir gey'i, bende de olsa diyc arm gostcrmek-
tir. Bunu acikca §oyle anlayabiliTi2 ! Fiilan tit cok faziieUi bir «]im. B*n
de onun gibi olsam temennisi bir gibtadir, §er'an haram degildir. W
hocam olse, yahud bunasa da onun &erefli mevkii bana kaisa i^tiyaki bir
baseddiT V* ser'an raezmumdur.

Hased sonmez bir ate?tir ki mahsuda, yfini, ha^d edikn kimseye =sa*
ran dokunmaz, Ancak hasidi, yimi, hasedeiyi daha dunyada cehennifm
atesine sokar, durup dinlenmeden onun yiiregini yakav. Recaizadc Ekrcm
Bey merhum basedi ?6yle tasvir etmi^tir ;

Hasedperverlerin kali yamandir,
Ki yokhir bir bela bedter hascdden.
Sar ilmvf Tlfjfai mUs'ic bir yilandir,
Ki Qxkmat ^ikmaymca can cescdden,

200

MM*

Bu kotii tabiai, raatdfi^f aiW+* tr
»*M# ferfa bulun.vor DerJer !? * ffinen MpWwflert. avam-i

Wfeml Utqtf, o bir ^d^/tS^ L^^ 1 ** ^^ *****

«« h 3y ,H m ^ ss £j^ *?£■&£ diye ^ n ^

li ^ W™ MM tfiiUd :

4780

<£> Jej ^C ;i

4781

jj.VIL

.

^ v tJ^^VU

■$**

mn. »e re „e win, oU^^ STjSar* " tedt " kiB

D 'S« bir misal ;

4782

«Ma'Jiud Bbiiceli] dc a "] l*b-

■^ ***** k*ritta ,va ksct m^Ste^ 8 ^ hased »** *
lift

*£ J*l L" ju^jij*! U^l

"Kuiiyesi (Ebiilhikem) ikon (Ebucchl)t; lahvil cdiltli. Nice chHyyi-tli
^luslar vurdir ki hased scvkiyk nuthl olmusbvdn"",

Arab lard a bir kimsenin asil adina i$im, *aedh u zemmi mu^ir bir

-liatla hi tab ohmmasina lakab, babasma yahud uglur.a. yahiid baska Wf
i-ey T e-.nisbei edilexek (faginlmassna kimye denillr ve bir adacna kLmy<<>
style hits b etmek, ona ta'zirni ifade eder.

(Ebu) kelimesi (baba) demek oldugu gibi sahib ve malik ma'iuiiunu
da gelir. Kurey§ musriklerinin esrafindan bulunan Ebucehle dc Moitki*'-
liler arasinda (Ebulhikem), yani, hikmetler sahibt denilirdi. Fekat \U<-
siUullah Efendimiz gibi omriinde yalan soylemedigi diifnanlormcfi bib*
lasdik edilcn fair zat-i akdesin efdaliilmiirseliii ve hatimiinnebiyybi oldu-
i';una inanmayjsi bikmete degil, cehalet ve hamakate delalet eylsdigi i^iii
musliimanlar, onun kiinyesini Ebucehlc tebdil et tiler. Herifin kibr vt*
azametini ok^ayan Ebiilhikcm kiinyesi, hased ve gur&fu doJayjSiyifl dc-
|ifti, Kt-ndisi icm ilelebed hakaret ve zillet alameti olarak Ebucehl kwlili.

Bun dan sonra Hazret-i MevlanS buyuruyor ki ;

4784

••.liv.ii, lak'b ve telmrrt olan sn ctbanda biisnii nbk'iktan dahu iyl bir
chliyyet guirmedimi'.

Hadis-i §crifte : =J3en, ha] kin iyj huylarint tamamlamak i^in ciimli-
rildiitiB buyurulmugtur, Digcr bir Hadis'te : «Kiisnu ahJak dinlti ynrisi*
dir». Keza bir Hadis'te : «AIlah*ui ablakiyk tehalluk ediniz* denilmiijtir.

Bu, su deraektir ki Allah rahimdir, sis de merhametlt olunuz, Alhili
kerimdir, siz de lutf u kpiemde bulununuz, Allah afiiv vu gafurdur, til
do suclari afvodini/, Alliih iietllrdtr, si/ du gordiiJ»iinuz miirifi&ebnUtisthk-
k'll setrcdiiiJz.

2T1

•__

4785

rffc*iJ*t daWndan ve „ da'vu dolaymyle kystahhk etmektcn ve
tntifefcnttM e^inmekten va2g C £, itm ve fen, diinyada j azimsa da ihircLte
loydasi yoktur, Orada tg gorecek <dan Allah n*a SI idn mnhfadu. hi
mcllc bulanmak ve ahlak-i hasene sfihibi olmaktir-.

4786

-Conab-i Hak f iztiraba dn$en hasfidlarin hasedj meydana ciksm dive
peyu; amber Icri vasita kildi-.

Oniar geldiler, Eesul-i Ilahl olduklarim haber verdiler ve seriatlerij

aia, ahkSmmi teblig eylediler Banian onlan tasdik eylediyse de ba'ai-
lan aralannda yetigmij bir zatin Allah tarafmdan meb'us olarak gonde-
nldiginc, kendileri kavmin e^rafindan iken o mursel-i tlahiye tabi' 1a-
cafclarmdaii onun yiiksek mertebesini kiskandilar, ona tabi' olmaya utan-
dilar, ve hasedleri dolayisiyle onu inkar ettiler. Sonunda kahn ilfihive
mustehik oldular. NitekJm Kur f an-i Kerim'de :

1 ^

*.+*.

Yani: *Biz bit kavme peygambe* gfondermedikte, o ;.<.,;.,- .,,...,
tiicj-iif-- buyurulmujtur.

4787

«0lhki her kavm; hak ohim, b&td dsim bir ma'bud tan,r, ona kul-
Ink etmchten arlanmaz. Bnttdan dotay f onu biiyuk ve ibadete Jayik bib

152> SGrei isri i IS,

111

_

dikl,,m,U-u ontm ulnv vl *im. d* Hmt. nlm«lf. Bh^nnl.yb hir. bir
yerdc, his bir klmw Alluli'* hnwil i-lliiFiufeflir-.

■17KS

L»"

T

<Peygamb«ri kcndi gibi zaitnedenler, bu amlarmdan delay, mm
nubiivveii haiz olmasuia hased ettHei..

Peygamberani da kendJleri gibi sandman i 5 in onlara: .Siz de bWm
gibi be 5 erd e n ba 9 ka bir 5 ey degilBiniz, diydrlard. gunki rusul-i Urfanm
med zahi^lerine ^ldamyorlar, onlardaki kud.iyyct-i r^kt eakkul
edemiyorlard,. Nitekim E^efitfenbLya Aleyhi V, Alihi efdalutlehuyA
Efendimiae hltaben :

M , • 1

YAni ■ -Hablb-i necibimj onlara dc ki hakikaten ben Ue sizin gtbl In-
5a n.m f fekal §u farkimw var ki Allah tarafindan bana vahy gelir do iIm
getmei 53 * emri verilmijti.

Su beyt ne kadar arifanedir : *Jj{fe«.i

«Muharatncd de insandir, lakin diget be 5 e* giirubu gibi degiidi*. Bfl-
ki o ta 5 lar arasinda yakut mb&lMir-. Yakut da ta 5 cinsbidendir. Amma
kaldinm ta 5 i ile aralarmda gerek nevlyet, gerek fazilet i'tibanyle <jak,
hem de pek 90k fark vaxdir.

4789

JjJ j^ ij ^5 ^ J-^ y^

«Re 5 «lhn buyuklugii ve mnkaddesligi tekaniir edinec onu tasdik ol-
mi5 olanlardan hit. bid onun hakkmda hascde dujmei*.

(33) SOw! tt»hf : IK.

F: 1»

273

§■■■

4790

l-*Sjj

** -W* jr. Lri

van i.«kiJL. b ya -»»""■** "»«h.„ tlJ , Smc , c kad „ „„.

Enbiya-yi ham AJeyhfmussalatij Ve 53e l am mat^^ ■,
n.a'^vf bir va^t *r " 1 ££f ° luiimu ^ Ve her bir kasm
ve biknierce flfefa St^Sfe* " EaZl51 ^^^ * bil -*

«• M, Muslumanbr, Sfeii 282 i f'" *^* * aIbi
gdirler. i^ind.n va*if e Uhibi ol^fr n ^f^ hirn ™W* «*Ub

ijterde ^S^ he ^ *W*I tan. Ve .W
cant etmdidir. Veiemma Nefebitulum tercemesine ftuj ra .

274

1T!II

_.U d\j

4F

> V*

_5C AJjAi Ji*J^ ^ ^pS* y*

"Her kimin busnii ahlaki varsa o, evliya du$manlj£mdaii liuliis cilur,
lirr kimiti ka^bi saglam degilsc, hascd ve adavet yolunda kinliJ*»,

4792

O-Jj $,$** & f LS <?i

«i]iiam-i hay ve tasarrufta mutlak olan i§te o vcliy-yi kilndtl kl
Kavs-i a'zam da donilir. O zatin tnutlaka sadattan olmasi Ja/im ilv£ihlh.
LstLT OmeriilfaFuk, bter Aliyytllmurtaia ncslindcn olsun, eUim-l blr xAl,
g&vs-i a'zam olur»>

Cenab-i Pit, burada imamiyye mezhebiride olanlann imam, yftnl,
gav?-i a'zamm mutlaka evl^d-i Aliden olraaiu akidtsini cerhHiyor

4793

«Ey jictat yolunu ve sirat-i mUstekimi arayan kimse; dogrn yulu Itii-
Inn da, d yolu gosterecek olan da a imam-i hiimam, yi»l, ha^rcl-l gavhi
u'zumdir, O zat*i nuikpddes htm gtzlidir. Hem de kar$mda olurmuflur-,

4794

•O anvs-i ii'/nni imr ffLhUHr M iikil (l onun CcbrAiUdlr. Omm vlUyt-t
jjiorlfbcsincp itrniimdit (il«n d« ««imit kuiulilMlii -.

Ill

■I

4795

'Kmidil derecesinde elan velimn mertebece dGnunda olan da biiim
inisjkaliimzdir. £ihik] uuruti dercce ve mertebece tertibleri vardir>.

^imdi bahsi hulasa edelim : geyh Galib der ki :

Hatmetti gu enbiyayz Allah
Geldi bize evliyd-yi ag&h.

Evet; Hatimunnebiyyin ve efdalulmiirselin Aleyhim Salevatullahi
EcmaiD Efendimizle Nubiivvet devri kapandi. Resul-i Ekrem Sallallahu
A ley hi Vesellemdea sonra peygamber gelmek ihtimali kalmadi, Fekat
onun irfanina varis ve makamrna kaim olmak iizere bir takim evhya
ssuhur etti. Bu zevat-i kiramin vilayetge derece farklan vardir. En bii-
yiiklerine <kutb) yahud (gavs) ta'bir olunur ki her asirda peygamber
vaktll demek olan zattir. Kesulullah Efendimiain ilk balifesi Siddik-i Ek-
bar (radiyallahii anh) oldugu icin, birinci gava de odur. Sonra sirasiyle
hulefa-yi ra^idin (radiyallahu u^&Mi ecmaln) hazerati gavsiyyet maka-
imna gecmis>rdir. Ilk imam ve gavsterde hem maddi, hem ma'nevl hu-
kiimet vardi. Sonra zahiri olan Hilafet-i Muhammediyye, saltanat halini
oldi ve ma'nevi gavs ve imamlar ayrddi. Qmer bin Abdul'aziz (radiyal-
luhii anh)de birles,ti ise de t onun zehirlenerek bbne&l iizerine zahiri sal-*
lanatla batml imamet ve gavsiyyet yine ay nidi ve oyleee devam edegeldi.

Her asirda zahiri bir hiikumet oldugu gibi, batini bir imam, bir gavs
de vardir. filler bn ma'neyl imamin mutlaka Hazret-i AJi ve" Fatinietuz-
whra (radiyallahii anhiimj vSsitasiyle Hazret-i Nebi neslinden olacagma
I'tikAd ederler. SofiyyecG gavsiyyet, All ah 'm bir ni'mebi uzmasj ■oldugu
Kin Cenab-i Hak onu nesl-i Aliye tahsis etmemistir, o makam-i aliye
dUedigi kulunu getirir. Ifte mehdi olan da, Mdi olan da o yuksek ma-
lt. im in sahibi bulunan zat-i geriftir.

§iiJerin imamiyye mczhebince Hazret-i Ali'nin evlad ve ahfadindan
on Iki zat imam sayihr. Bunlarin on ikincisi olan ve Hicretin 258 inci se-
nesindo dogan imam Muhammed Takly i^jln ; *Jrak'ta Samerra kasaba^
sinda bir serdaba girdi, oradan gayb aiemlhe ^okildi. Halen hayattadir,
kiyamete yakm zuhtir edecektir. dorler. Khl-1 punnet ve sofiyye ise :
.tmirn Muhammird Takly; dogdu, yajodi, flldtt, Kiyfimete yakm bir meh-
df (jkacak, evlAd-i FAtimfiden olncak vo Mn hummed nominda buluna-

27 U

caktir.. Aktdesinde iseler de *C> mehdlnin daha dogmamis ve zamam ge-

linee zuhuru muhakkak bulunmustur* deder.

§eyh Muhyiddin-i ekber (kuddlse sirmhu) Hazretleri der ki : »A1-
lah'm ehl-i beyU nUbuvvfitttm ve evli(J-i Fatirnadan zuhur edecek bir
halifesL vardir. fetal, Eeaulullah AlcyhissEjJatu Vesselamm iami gibi Mu-
hammed 'dir. Hasan bin Ali bin Talih'in torunlanndandir, Suret ve siret
i'tibanyle Resulullah Salhilbhu Aleyhi Vcselleme benzer. Kendisine
Mekke" Harem-i gerifinde biat t?dileeektir».

Buna (Mehdi i mevud) derler ki ahir samanda zuhur edecegi taraf-i
ilahiden va'dolunmus ve Pcygamber tarafindan muteaddid Hadis He be-
van buyurulmustux. Bundan baska her asrm bir reis-i evuyaai vardir ki
o da o asnn mehdisi ve hadisidir.

Her asrin mehdisi, pterin mehdisi gibi gayb aiemine cekilmi^ ve
orada gizlenmi^ degildir. Kalk aresmda ge^er, onlarla mtilat eder, Fekat
onu ancak vilayet mertebesine yiikselmi^ olanlar tanir. Hazret-i Mevla-
na'nm o zati .Hem nihan ii heiu niseste pis-i rii- diye ta'rif etmesi bun-
dan doLayidir, Cenab-i Pir, gavs-i aVam ile maiyyetindeki evliyayi bi*e
anlatmij olmak i^in parlak bir misal veriyor,

Reis-i evliyayi nura, ikinci dereccdekileri kandile, iicuncii derecede
olanlan da miskata benzetiyor, Miskat; duvara a^ilmi? ve icerisi cilalan-
mi 5 bir kovuktur ki eski evlerdeki hiicreler demektir, Kandil yakilir, o
miskata komilurdu. Mijkatin ici eilali oldugu bjb, kandilin^ nurunu par-
lak gbsterirdi.

§5rih-i Mesnevi tsrnail-i Ankaravi (kuddise sirruhii} da aynca bir
misal veriyor. Gavs-i a'sami gune^e kar^i konulmus bir aynaya : ikinci
derecedeki evliyayi giine^e mukabil olan aynanm karjisindaki diger bir
aynaya, u^iincii derecede olanlan da glmes. kar^ismdaki aynanm ma l kesi
bulunan ikinci aynaya muvacih iiguncii bir aynaya tesbih ediyor.

Hiilasa i Velilik padaklik i'tibanyle derecat ve meratibe tabi' bir
nurdur.

479B

n Allah nurunun yedi yiiz perdcsi vat dir. Nil tan! hicablan bn kadar
tabaka ve dctece bil».

Hadis-i JJerii'te : «|lnkikaten Allah'in n6rdan vc zulmetten ycdi yUz
hkiihi vardir- biJ>unilmu>jlur,

2TT

AJlahu a'lem bimuradi Nebiyyihi buradaki yedi vifcden m.k^H ■

merhumun okurken S ok yandan bir hafiza soyfedigi : N&CI

^>dt ^ fcerre yamlmak nc demek bir ciizde
Boyle olmaz a benim hafmm ezber dedigin. '

3§ S2SM^ maWdur< Yirmi Gayfada yedi ^ >*^

hpT Stej? 9$* *** ***** ««* flwte. baglamp kald,&
her gngr, kendjsi i 9 m bfcer hicabdir. Yaksa ; ™e«nip Kaldigi

Allah hi m&cidi-i cihandir,
Bin turlit nikabdan ayandvr.

wL f f ° U5Unmeden cev ^ verilir ki n&run olup olmayac^inda
to «ddud eden Utf* b a|ini Wfc^ ^ baksm ^ ^!S

4797

(■LH'jLiUrijr^l

j-j^s^jLi?

lor S hlC ' b ; ^ r rdenin afk£,sl bir k ^mJn makamidir. B u pcrde -
lor anama, yanl, mihrab iJnih,* varwcaya kada* 5a f saftir-.

4798

MXEM nfiruna tchammiij cdemcB>. """cki

278

47UU

.. , , -i j n kuvvei-i rii'yet olmadigi i?in fazla
[[Ell sou saffm bnumdekiler de, kuv*«i ruj

nydmliga bakamazlnr*,

4800

,.. r^jBSsrabs sjarsr-

Ondan dolayi !

4801

**** va^ti k«t iNft* £«* ^ ***** "** I*"

mahv ve mustehlek olur. Kendisini ve hi S bir §ey g
babr-i mtihiti rofislhfide eder.

4802

^m yy,ua »ta Wft. v« *»^ M Uf * ** «™ " yva

J7D

oi

4803

o femi* i stenilen §ek!J v^eE" 31 ^ 1 / 1 ^^ 11 bir ate 5 ] a , imdjr ki

Zftm |te SiddetJi ve devlu T tat mUc§hede & ***M* vas.l olur
J*« 0bi bti ekab JL 1l n ^ Cdt ^ 2**** Mto£ g£
*M * ^, Nltek ^ . SI**** ®*m> *®mm ve muhibJeri

*« u --ub, a n^ir;4;ur a " ?* ** * ■« S

mu*a »*** ^L inm 7^Zi ^TL 3 ^ kllarak ayakta d -

se bile p mevhum gfl^ m a gf ur oldu^ ^^ ^v shhilni ediJ .

swrssss* s,™- » — . » «»

-Mi sS J gosterilen demtr *iva«+ ,

!S4> SOnel Fcth ; J.

280

jj jj

»0 flemir, alexin. \ii*ititHia Jmnimi *>Um. Itubitasiz, kilavuisiif, atOfJlt
|| Hie prer».

Demirci, demiri eritmek, yahiid on a isLedigi s^kli verm** iMn Bt«f«
liikar, Demir; vasitasiz ve rabitasiz bir halde atefk temas edeij Kilikii-

: t (jlur, Ate§ rengini, ate§ hararetini ahr. O vakit el ile tutulatna*, »tO|

I! 1 1 hi yakar. BuradakL demirden maksad : SiilukUr.u tamamlan;^, vasr.h-
yn, nnirgide ibtiyaci kalmami§, kendi kendine seyr u suliike divam fedc-
hilicck bir hale gelmi? clan evliyaullahtir. Atesten murad da Allnh'in
l, *< -i .-Ulsidir ki kulun mevhum varligmi yakar ( mahveder. O s^ada o dp-
mirm ben de ategim demesi inkar edilemez. Qiinki o, demir)ikten stt?g-
llfie inkilab etmigtir. Fekat ate^ten ^ikinca onun demirligi piflfit odor.
hAtde onun, ben atcjim demesi dogru oimai, t§te (enelhak) yanl, «BiI1
Slukkim* deraif olan Hallac^i Mansur ve emsali zevatin iiyfe soz sbylr-
moleri bu makamin ve o tecellinin te'slridir.

Bir de tecelli ate^ine kar§i v^sitaya muhUc olan la r h styr u aiilukti*
kilovuzsuz gidemeyenler vardir. Cenab-i Pir orlan da ?u ;uret!e tcnuill
vi' tnvzih ediyor :

4806

*Sti ?ocuk!an, yani, su v&silasiyle yeti$en sebze, meVe ve sairc :;■■■■
tu'hitat dogrudan dogruya aie^e nmhatab olamailar va ondan piijkiulili
hutamazlar*.

4807

•Ontnrin att(tu Ah«*tp fcheito j)1»m«ftL i?in yu Wfere, yahiid (nvii
olmahdir, Nn*i1 kl y«l jpllrUiiwki* uy»k t(ln p"imc vi drdnk Lumidip.

It)

mil

4808

k *j% ^ ^

vasita «£*££? ^^cdir. Fekat d l»l •I™ burnt aU,bil meJt '

4803

<-enab-i H^ fjL' ,

4810

; x.±.&SS?$

argy abiJit?
£S2

^♦•2^ 4,'U ^

en SftE soylemes^i

fie bili r , fea | b

a*aniflz sa , ten nasi ,

iTj J»bb .if> ■:

»0 bilcle tccclli-i lIMii ittlifltn liAJwl rittjti. « ( ie n » f S*M mttWhwi"
.,ni vctidir, PfowurgftlH Etabttftn) ilr tan d«t)l, Iwlbflre*.

4812

-i Son r a bu ciii'i gijniiller de esrar-i Ilahiyye ma'dtrtii bulminn iirlNu
kulbine nisbctle ten gibidir*.

Allah' in nazargahi bulunan o goniil, dil, kaib ve yiirek diye la'rjf
pdilip de hayvanatta bile bulunan kan tulumbasi degildir. Belki bunlai
.nylenilmekle sSbibinin ma'neviyyata plan kabiliyyeti murad edillr. Oft-
ilan do I ay i Hazret-i Mevlana «Nazargah-i huda; ten degil, dildir- dcrli li-
ter* sonra: Maksadim, herkeste bulunan kalb demek degildir, UsrAr-i lift-
lnyyenia menbai bulunan arifin kalbi demek istiyorum, yoksa o fflOnav-
wr kalbe nlsbette avamin kalbleri cesed gibi kalir, buyuruyor. guolftrt
i In Have ediyor ki ;

4813

-U J*} $yk ^ ^J *iiJ

*Bu sbz 50k, misal ve ^crh isler. Lakin avimin vcbme dli^ilp nyiftt
kaymasindaii koikuyoi*um».

4S14

'£&■$£ jfpJtp ff^ & t> *
-Yfijiiiiuk istediilmiz iylllk, bbim l^tn kdtUHik nlnmsiii, yflni, ir^d

283

MM.

rlmd< teterken datable. t|(|,H,. ln eye]im dive crdmiivonim s« t - j - .

4S15

■BIB MDtSAHW YENi SATIN ALDlCl iKt KOLEYi

IMTiHAN ETMESl.

4811!

4817
£84

ill!

4nsan, dilinm altmda gi/UHir. Bu Jii, ii'il' kapisimn pcrdessdir*.

Hadis-i ^erifte : «insati dilin ullimln «izlidir- buyuruJmu$tiir, 13 Lr kl-

,,,,[) nasU bir adam oldugu, alim mi, cahil mi, sadik mi, miinafik mi

hilundugu sozlerinden anlasihr. Soz soyleroeyince tftbii mibiyycU b«Hl

ulmoz, Bimdan dolayi kifi dilinin altmda gizlidir, Dil; ruh i^in bir p*rd*,

lur iirtii gibidir.

4319

aj. U j- JJ *t j^ j-

•Bir riizeat perdeyi kaldjruica eviit icjerisi bize gSriiniir, yiirvi, bllim-
dtitfraw, tammadifiimiz Mr kinase, hal icabi bir soi sriykyinci rftlumu
HJiretmlg olan perde a^ilir, onurt rilhii ve kalhi hize a^ikar ohir, Yiini
iiusj] bir adam oldugumi aidani*.

4820

Z^-*-x"5 I ^+T «it &£*$#
£ — **y i jL» *T \ j;^

tiOiiuii riihu evinde cevaJiir rai var, bujjday mi var, a ev altin bait-
ncsi mi, yoksa yilan ve akrato yuvasi mi meydana $ikar*.

■

4S21

Y;i1md oradn bir hlttB% ymiibsufindo da bir yibn »ii var? Anlurix,
(,'iiuki altin ImxtnMl lipkfkli nl mint-,

m

mmmmmmm

Of. Viae ™ aI1 , a n n taUm S Omi iH >. " " de , g ' 2 " bi '' de "^-

tor ve g u™„, „ ha!lne S3S«£2 £ Stiff*: "K

■

4822

4823

tS~

Ip u^Hjo Jlw

t>~

b» 4*-

htfSateS? i!i ° dc * irta *** v< " d " " • de " a -' W **

4824

•fc^*" 1 *" 2 " U ' "*■ *" **N* MOM ■* «. M* ay„ d
286

i„r„) derlet [din, Mtah'm lh«*mn* ufirayan kimaeterta kalblndo
i,h doniz bWtndadlr. Irhn mihaftlu clarak sftdenUafl sfortsr do u danlKln
iM ,,|rH mesabcsindfldlr, MrtelA] bundan kirk be* eHi Sena «tvb Afyon-
hntahisart mevlevlhinoidnd* (KwyyusuK Dede) naminda scksenllk mmn.
I.u ilervis vs*4 F-u adatn iriektcb, mtflraSe gdrnrerm$ti. Ukumak, ya/
im.lt biimezdi Fekat ba'zan ijyle guzel sbzler soylerdi ki [§itenl« hay-
n.lle kahrdu Mfetefe : «Al)ah bir, peygarnber hak. Pckmez kara, yufturl
A. Ak^m yatip, sabah kalk. Kan^ma hikmete, zevkine bak. derdi,

Su sadc soze dikkat buyumldu mu? Basit bir musliiman icin tntb>k
HUeeek bir dualur degil mi? Kaygusus Dede bu nasihatiylr Dunyw w
Ahitet rahatim birka^ kelime ile anlatiyordu. t|te ir£a» dcryasmm mclji
,1,-mck olan boyle sozlerden diger inciter, ylni, ba^ka sozlei de hiStt |1-
nii 5 ylaydi, o sozler hakki, batili, dogruyu,' yanliji, iyiyi. kotiiyu farket-
Lii'irdi.

4825

-Knr'aiTin no™, bhim i S i>i zerrelerinc varineaya kadar link Jlc hft-

lid ayirdetmistk*.

^ibniilelir) diyor ki ; -Fiirkan, Kur'an'm isimlcrindendfr. Zira o, hak
,1c baih helil ile hararrti tefrik eder». Ateyhissalalii ve^elam Efemll-
miS de ■ -Ben insanlati, yaui, mu'minlerk kafirlcri £ark ve Lcmyn cdcn
Muliammedim* buyunnu^tur, giinki ResQIullahi tasdik edenlcr mumin,
t^kzib eyleyenler kafir olmakla insanlar biribirinden aynlmijtir.

4826

*0 Irfan intisinm parla^1i£i, biaim gijitimiizun nfiru alaydi hem MM*
hem tevab bidden olurdu».

Yard- biz hakikali g6rrbil*eydik e»l! ve ebedi bir vikudU muttMif
olamn nrlcak Hak oldufiunu vn bl.ttin mevcfldatm omm vorlifti ve irftdt-
(iyla kalm oldufiunu iiivk.n BdiyibUM idik, bfzlm Hrfmrnwdnn ior*n

2B7

maul* St«3M b„ derta gfej bir misll iIe l2ih ^^ J

4827

gomyorsurt, tfu 5 ubhe]i bain; senin gitalin gibtdir-.

4828

e l^U J J \j^>. jj^ ^j

-Mehtiifoa bak sgi „x **n,H ki kaiueri bir goresin. fefe sana eevab) ,

4829

«F1krii,l diizelt ve iyi bak ki «Un f ikfSn covh „ in ^^

4831)

dfir».

2SS

t&dafcte, kalbe gel™ her cevaba kar ?] , gfe , onu birak, beni dinJe

■I Nil

ju, a-* ^ , c-JVj j-/

•Kulak vthuln, s«i* dill vhuUHr. CJiix whib-i hildjr, kulak ki) U knl
cshabrndandip-,

Insandaki ilim; ya kulak, yahud goz vasitasiyla hisil olur. Kullk
vasitasiyle ilim : Birinden bir $ey ogrenmekle, goz vasitasiylc olan ilim
de : BJzzat goriuekle elde edilir. Kulak ilim 'vps. aiicak bir vasitadir, C.ilx
ise onu gdrmii? ve kavusmu§ olandir. Bu i'tibar tie kulak ehl-i k&l, niir,
ise ehl-i haldiT.

4S32

■Km) a gin bjllmesindc sifatin, giirieiriii gijronjsiiide «itm t^bt-iUhll
etmesi vardir»,

MeselS : Hadid ve §edid bir kimse :

Yard ; -Hiddetini bamtedip nasi afveyleyenleri ve yaptiji hairitftti
giiteke yapanlart Allah severe Ayetini igitir, onu isitmekle miMrnnhH-
Mrliga ve afve baslar, kendisindeki hiddet sifati degi$ir, Kezii :

oft

•^•> *'<i^

Yani : «Her kirn nefsinio basisligindetx Allnh'tn viltaycsijidc b u limn r-
sa, oyle kimselet Eelah bulur 5 ** Kazm-i Celilini duyar ve harekMtm onn
tatbik ederse, hosislik sifatt comerdlige tebeddiil eder.

Bunun aksi de olabilxr. Mesell : Biri, bir kimse hakkmda hiisull Jinn

<S5) SOrel AM Ifnrifi : 134,
(SB) Suit- 1 TtfliilHlii : IS.

V: lfl

2««

*** n e > uX 4\Sg& -fife et ; j ^ uh r medd - «^ £

olurlar ve Allah', AUah Jlf^M^ ^^ da bu ■*** "**

Gdrilnilrse kendi gdrulur AUah.

l$te aat-in tebeddulii de bu demektir -ft,, K**a

4833

* m^tebesidir. Lfikb ona b^Ianip k a I ma , ferakkI e £

M-M^ QIyaki " J 3ynmyakin ' ***** diy e a, dMece , tibSr

v. ttqln y aklcl clduguLhS ttS Tcin £?£** ^ C * m y * ndl *
moHebesldir. ^^ ^pte^ tavsiye , m $&aftflfr

i

290

4k:u

4S35

j)i iJ: J J

jrjiiV j^- *-fr

^ ww ^ — i »-£.- - ** ¥oks " d " y -

lan kil « WU kulaim dqmnn* M* kalir "

stj^

goiinii? derecesine gelmi^tiT.

4836

sin* «e yaptiT 0"« •WS' I * ,, •

(5 i> Ettrti MOW »' m

«1

- ■

4837

4fc« i^ et ik*, ^ Sflhlbl gMQnce «"« IWOlfe Obdrita. g e |!

'

4838

Her llsanda oldugu fjfbi faris?H Mb I
mahabbet ma'aalarim ifade edor SS £ 3™ hak aret, yahud 5e fk at ,

bp*» k ar?1 vah yavrucuk' dlni7™v S^Sf dud ^ ini **«* &
J«t merlin: atliatlr y SSttESj^?£ kl ft d * ™ rha ™< v £ § I

WN Mevltaa, bu k a f in ikinci ma - n av, v£ i
anlatiyor. y sgir ve tahkir etinek istem e di|i n i

4839

.Id

formm siniaiyah o]dl|ilJ ^^^ * '

t#fl

^'nin koktu£u ve dig.

4140

hrdl»,

4841

$f J j~ $J ^ 0^. JJ*

oDe di kl , Bu kiyW vc bu kokmu* agida «*<** M- ^ ln ™" 1
i>tcye de gitme ki-.

4842

4843

«D Ur da ^> n B , mm s ™ sevgili bir ki^l5es ' ,1, Wz d * mtlt *'

fentiin bir hekin)ii».

4844

.Bir plro fadit y*»> W» " limi ^ kmB,( l * T ' k • U " 1- * gibl ' MBi tiHWr
etm«k v« K«idm dOtUrnwk do doftru d«*lldlr-.

■>

4845

4«4g

mUn d,y e hamatna yoJladl ,
4847

■Berikine dc j. , . *

4S48

4843

4850

*KHle dedi ki, o daima dogru sgiliidur. Beit ornm gibi dogru sByle-

>en hir kimse formed im*.

4851

«Do§tu sijyfemek onun iabiatinde htllddir, O nc derse ben, soyledigi

bosunadir demem", ,

4852 ,

■>

4yi du$tin™ o arkiidasut elrilieini bilmijwum. Onun s&loti dola-
ymyle kendimi iniittebem sayanro*.

■

4853

■

*Padi§abiin; belki o, bende bb: takjm ayb gSrmugtfir ki ben onlari
kcndimdc gormemijimdir-,

4854
Jgtf ) J^J Jj^ ^ X u-*v*

«E£er hvrkiv ralitan kvndl aybmi giirebilseydl onu ttlab etmekten
nasil iarij: uhmliiT-

Z9S

I85S

*£ pcder; bu halk > ******* p* ** m m** aybim

485a

4857

4S58

4859

-mmS" *""" s * ie "" to *> —f ** Ml bu B6sIeideU oto

Kolenin nrkadiii! haUuffllfcl Uu hUmll phM*" ilrortnt :

4mm

«PSdts*fe dedi ki: O, senin ayblanm sByfetftt gibi sen dc onun ku-
mi i' bum soyle*.

*

4861

«Soyle ki benim gamhanm ve tnemteketle i 5 lerUnm k&hyasi ftUnft*
ihi bile vim*.

4802

:\\w.

*Kote dedi ki : Padi^ahim; o benim haklkateti h*§ bir kopiyoldaftm
ulmakla berSber ayblarmi s*yleyim».

4863

-Onuti aybi ! §eik«t, vcfn ve ine&niyeltlr, Keiti omm aybi : Sndakil-
tlr, stekficlir ve hcmck'trtliktir",

297

MM

48G4

- ^saajMti^ - * * -

4ses

-Allah yiiz biii << nn :.i>*

-* « **«. J SSRaasBSi*- * *-* -» ...

4SG6
4867

48GS
*fti biro mukahil

AleyhissalAtQ Vcaselnin Efindlmh ■ *Ckteccgi olan Mime gftdaetirta
>tiu>iillik cder» buyurrmi;jlui Yflnl, Alhih bit- kuJumm vt-rdJAIiii! tm

up on misliyle mukqbHi' ad*F

(Bakara) Suresi 1 nde :

P

*F?-.

*\y^^5Wij%J r ^

lruyuru!mu§tur ki yani ; « Allah yolunda mallanni nafaka \o sadnku ulu-
riik vBiciiIerm vcrdikleri §cylerden her biri, yedi ba^ak ycfi^tircii vr lirr
t li.iiula yiijt dane bnliman bir bugday gibidir. Allah dilcdijjsm* Immiri
l(ti kplmi da vetir M * jmealindedir.

Allah ve Feygamberinin bu vaidlerim yakinen bilcn bir kirnsc efl-

infrtllikte buhinmaktan ve elinden geldigi kadar fukaraya ha km pit inn
Kmjar mi?

4869

C — iJ^-.^" Ait jjo^^s „J

«Cbmerdh'gin hepsi ivaz, yani, karsihgini gtirmekleii jlcri jjclir.
hpldc ivaz gormekj verdifi ^ey'in ziyaa ugramasi koikusunun ziddidir*

4870

ljt/*Vj£l jy jJ'jl'' tP

fllnsislik mcVnd raLihfiffiU Beirmemcktjj. Inciyi giirmek, dnlffici
sovindirif".

t»i SGwl D»k*r. Mil

2»9

UftM

Ma'lum ya Hind d«il*ind<* lilr lakim inci yat&klan vardir. Mevisimi
gelince or alar a inci dabiicJnn jHirler ve denize dabp isLLridye £ikanrlar,
onlar a^iUp da i^iryicki InclyJ fltireri dulgic, sevinir, oralarda pek'^k bu-
lunan kopek baliktan tehlikosiiw knr^i eanindan comci'dlik cderek lekrar
denize datar.

4871

$*jji

4$ J Jr o^

=Boyie blr mitkafata kar$i diinyada hif kimsc ha*is ataman, £iinki
liir ktmse bedel&iz oynamaza.

Dalgicin miikafati acii oluyor. Yarn, dalmasiyle inci sedefini gikar-
niasi bir oluyor. Infik ve tesadduk edenin miikafati teehhur etmek, 6'biir
dun y ay a kalmakla beraber elde edilecegi muhakkaktir. Fekat ha sister bu
hakikati acilen goremedikleri icm hasislik gosterirler, Vsrecekleri bjrkaf
paramn mukafatini goremeyecekleri, verdiklerinin zayi' olup gidecekle-
rini samrlar, §u da var ki tasaddukun miikafati her vakit Sbirete kalmaz.
Dunyada da ivazi gdriiliir.

Derler ki sM. bir miislihnaii va'z dinLiyormuj. Vaiz : «AJ]*h bir ve-
rene on ihsan eder» demig. Adamcagiz bunu i^itince kesesinde bulun&n
be? altim — elli yapabilmek icin — fukaraya dagitmig ve beklemeye ba§-
lamis. Bir gun kirda bulundugu sirada teberli, nefirli, d&rvi$ kiyafetli
birinin geldigini gbrmus,, belki bir zarari dokunur diye bir agaca sikmig,
yapraklar arasma gizlenmis, Herif de gelmij, o agacun altina oturmug.
Biraz dinlendikten sonra mesin sofrasmdan ekmek, bir parca da katik
Sikarmi§, Ekmegi birka? Iokmaya ayirmi^, her bir me bir isirn verm 15.
Bir inci lokmayi almis, «Ey Ebubekir; hilafet Ali'nin hakki iken sen ni-
tin ga&bettin? Seni yemeyim de kimi yiyeyim?* diye g6'curm% Ikinci,
ucuiicii lokmalari da -Ey 5mer, ey Osman; siz niye Ebubekir'in haksiz-
hgim ta'mir edip de hilafeti Ali'ye birakmadmiz? Sizi yem^yim de kimi
yiyeyim?* diye onlan da yemi?. Dordtincii lokmada : «lmamm Ali; sen
nicin hakkim miidafaa etmedin, haksizhga nzS gbsterdin'i diyerek onu
da yutmuj, Be§inci lokmada Aleyhissalat Efendimize hitab eder&k : «Sen
hilafeti niye Ali'ye vasiyyet etmedin?, hitab ii Mbryle onu da yemif
Altinci lokmada : «Ya Eabbl; bu fitoe bep sendenJ Bu baksizliga nedeti
meydan verdin? Seni yemeyim de kimi yiyeyim? • diyerek lokmayi ag-
zina atacagi sirada, aga^taki saf ad am : lAmaij onu yeme, Keridisinde
elli altm alacagmi varl> diye baykarmig. Herif ( sahibini gormedigi bu

m

i l, k.irkmus vc korkusiindan 61mu^-
fiHilityi hatlli oit n\»» ;„ m i= Sa2 mi olu inn diye

SsSrSrSfflB.'SJe-'W*

btzzat b^mdan ge ? m i5 tn: : m ^ mU riugunda

Abd-i aciz, bir muddet Orman ve ™*™ y & M]jde

1 i„„A,m Fkser^i devair miiatahdeimm senede aiu ay^K w»»
Uulundum. Ekser \J^» mu ntazaman maa 5 venlird^

Inne orman ve rnaadin hasUatinaan ner y a lamadik.

Bix kurban bayrammda sSir daireler m.as ^fjjfjg^j gidiyor .

C unki on, on ^ gun ^vel ^^^^S S^£V
dum. Yolda iistu s basi temiz, fekat ea k c e bit ja

kl larak: S^^^^^ff^t^S^ B ^
tJ lmak ihtimali varda, Sadaka iBterken , ac : si .

cebimdc ise hep.i on kuru 5 vard, M^£T ^av'dir Onu da au
rcbinde on kuru^n bulunma S1 yle bulunmam^i »™™ . dlJT1

adama v & r de kuxtul, dedi. Y.gane rSS^tSm,^S^ »«»-
verdim. All«» * cilvesine yani, ^^SSi^^ "^

lemamen zail oldu, Adeta Ken a i aca gin varrms, §un-

bire yirmi verilmigti.

4872

»l-^j ; ^ >!■ / J -' 1 - > *^ J

.0 haHe comerdnk eldex, d.gil, gb.dendir. k f^MJI -'- ««»*«
Gbrenden b^kasi hasisllkien kurtulama^.

301

bUytik adatnlar hilt* Ri»a.u, lm,; < i i . j. ,

daha burada basar-, ba,i r o e ' | ,, • """ U> '« <,knlar ' ™'

evval EbuJhfcay Mri M .)idm «Z^™T' f-f mH ' ""
cub etois ve QBinlmid,,, Wrfi . - , ™ Le '<ad, onun haline teac-

daraij. Ld, l v rEbm hii r - 1 '' 11 ° nla " **H*">Sia gbn-

4873

<_*>J_p-

*& I JTJ I

J* Y* J> *^.

;jj!

4874

i

4* J, j^ ^ ^ 0&*f$*

««^^^^ **- ^ H ,„r si „ c kar§1 kii .

302

.■I'udisah dedi ki arkada$im medh husiisimda ileri gilmc, Omi run I
ntu'liylc kendmi scna cyleme».

4876

■ < liiikt ben omi .mlihfma cckeritn de sonra sen m ah cub oltirsmi".

•KOLENlN UUSNt) ZANNI DQLAYISIYLE AKKADA§1NIN VEFAkAR
VE SAD IK OLDUGUNA DAlR YEMlN ETMESt*

4877
t

«K(jle dedi ki ! VaUatiiraiinij biliahilkerim, m^likiilmtilk, ralimuii vt>
nihim olait Allah'a yeinin ederim ki medihte mubalaga etmiyoniiii*.

4878

<<)>!,■ Allah k. ilillytiri nlt1n|n l^tli drfcil, malign fazl u krrttni vd
Mikity ci vv uxnnivti IrAln It h I In 1i|Ail vr htilbyrl innksiidiyli! pc^frnmtirrW
uiintlprdi*.

:tiu

i^MMMMi

4S7D

4SS0

-Onlan topraga m<?ns«b alan mnhlulcat™ *• *
Wfc* ' gefird1 ' ?** mcrtebeleuni o nlflrdatt u

4SS1

4882

«0 go** ZJ ya Sl hakki icm ki rfihlar ii

304

ccrinde parted, da Aden,

O f*pnab<?rk) ib Mdkik.H 1 M,,| iin.iliyyc kli ki : oAllnhm ilk yn-

raiiijji htiiirn iiiirmmlu* lluilh 1 $■( If inJn hnber verdigi (itere Mahlu-
;;:ii-i ilahiyycriln rvvt-l vr rkmHi Id I Bunditn doloyidir ki Mevlitl nflami
Siileyman £elebl d«r kl :

tfafc tedia giin yurattt Ade-mi t
Kildi Ademle muzL'yijen alem\ >
Mustafa nurunu almnda kodi,
Bil Habibim nurudur bit nur dedi.

iste Haaret-i Adem, o nurun aydmlatmasiyle ma'rifeti esmuya null
oimui, sonra o nur-i miibm Cenab-i §ise intlkal eylemigti, Nilekim Cv-
nab-i Pir beyan buyuruyor ve biitiki evJiyij ve enbiyayi nur-i eelil-i Mn-
hamrnedinin tenvir eylemi§ oldugunu bddiriyor :

4S83

- j*j* $G' pi *,JT t$4JUjN ^

-Adem'de peyda olino nuru §isin cli toptadj. Adem de $£sfa a nflru
ffdriineg, onu halife ta'yin etH».

4884

«N6h Aleyhisselam o nftjfdgn fay a atdigi igiit can deryssi liavnaitida
iticiler yagdirdi>.

4S85

•Ibrahim Aleyhisselamin niliu f azim nil run tccclligfiht ulcliijfti i. in
NcinrAdun ak^inc (ckmmck&bm glrdi*.

Cilnki nflr, nAn aondiidir,
F: ZQ

•m

ism

4887

48SS

4889

W * taw* de MA, u.^ : ^ "^ «*H

4110

.Ay yu*lii VMS. AJeyWatelftitt, Kta Muhammcdi gii«c 5 ini gSnnUi
iiMugu icin rtt'ya ta'birinde byle uyamk auhor etti»,

4891

306

«&», o nurun tcceltfgalu ulaa Musa AlcyhissetSm'.n elmdon «h6*i
su ici„^ h yant, £eywlmi 5 oldugu i<m Fir'avain saltanati.,, tair lakma cdlp
yuttu».

4892

*Isa Aleyhisselam da o nflru merdiven, yanl, ur«ca vasrta faulduftu
igin dorduncu kat scmamn iiserine firladi*.

4893

-Hazret-i Muhamnwd Sallallahii Aleyhi Ve Aliht Vcsellem o mUlk
ve naSmi, y&ni, kcndi roa'iievi nurumi bu suret ateminde bulling, uyi»
kursxmu bir an tjinde ikiye ayirdi»-

Biitun enbiyfi vb ovliyfida tecell! edip de adina (Haklkat-i Mtihum-
mediwo) denilen o rt(ir-i miibSne Seyyldllmiirscltn Salevfttullnbi Aky-
him Ecmaln EfciKllmiz ^bib-i a'?,am, mukaddMW kl cnbiyfi ve muahhpr
olfin cvliya vftriiui ekrcmdir. Bundon doloyi §«yb Omor binllfttni (kud-
disc llWUhU) lt^An-1 Muhammudlye tprrwnnn nlnrik :

307

—

"Hen siii-fti Adem'in o£lu isem de ma'ticn, yanl, nuruimm evvela
bulk ujunmasi fttrlayisiyle Ebiilbescrin de babasi olduguma ssihirtim vat-

$11 na't-i nebevl de ayni fikirleri muhtevidir :

Cebinin matla'-i nur-i hiidddir yd Resuleilah.

Fem J in serqesme-i db-t bekadir ya Resuleilah.
Teveccuhgdh-i kurb-i kabe kavseyne hakikatte,
Hilal ebr&larm kible niiin&dtr ya Resuleilah.
Lisdmn tercemdti-i rdz-i vahyullah-i md e^ha,
Lebin guyende-i inf& enddtr ya Resuleilah.
O §emS"-i sermediyyet lem'adir zdtin ki zerrdtm,
Revdn-i enbiyd vu evliyddir ya Resuleilah.
Serdn ruhsdr-i gendumgununun sevki He Adem,
Fer amu § ende-i la takrebddir ya Resuleilah.
Ser-i kuyin kiyds etmi§ de §irmi§Ur ona idris,
Ki Cdvidan-i Cenndt-i ulddir yd Resuleilah.
Firakxndan idi bt$ubhe e§ki Nuh-i H&0&h0 t
Ki 'trtevcamevcH iujdn-i belddir yd Resuleilah.
Meger gill ruyim ydd etmi§ Ibrahim o hdlette,
Amngun ndr, gulzdr-i sefddw yd Resuleilah.
Zuhilrun gus edip nesl-i serif inden Zebihullah,
Berdy-t mujdegdne canfedadir yd Resuleilah.
Anardi Pir-i Ken' an zikrA Yusiifle seni yoksa,
Sana Yusuf de abd-i mu§terddir yd Resuleilah.
Serefy db-t hitdb-i has ohnu^ken Kelimullah,
Sana umraet olup hdcetrevddir yd Resuleilah,
Uruc ettiyse gerh-i gdrume lsdy-i ruhullah,
Kudumun nesre bir ~$>eyk-i semddir yd Resuleilah.
Senindir filhakika h&n-i ihsan-x niibuwet kirn,
Tufeyiin anda ciimle enbiyddir yd Resuleilah,
Zuhur-i sirr-i hestiden merdya-yi leayyunde,
Viicud-i akdesin akseltniinddir yd Resuleilah.
Uluv-vi sdnmm ancak bu riitbe fehmi kabii kim,
Kemali zdtinin ba'd ez Hudadir yd Resuleilah.
Cihdna tnuk-i rahmetsin ki kalb-i mii§fikin hill&hi
Vem-t iulf tt kerem, learn atddrr yd RetuU'Uah,

no*

m-..

Yine sendendir iimniidim egergi defter-i a'rndl,
Bdtun miisvedde-i hat-ii hatddir yd Resuleilah,
Tesdhub kil ill dlemde T&hir bendeni lilldh,
Sezd-yi dhjettir, binevadir yd Resuleilah.
Ola ez'df-i esndf-i tehiyydt ii seld-mullah t
Revdn-i pdkine her lahza sddir yd Resulellah. r

Hasret-i Mevlana, nul'-i Muhammcdinin ftnbiyada tccclli etmi^ oldu-
guriu haber verdikten sonra eviiyada da zuhurunu anlatmak idn diyor ki:

4894

^Jj>

C*> 1 S*' y '

jp oy?

«Hazret-i Ebubekir radiyallabii anh f Nur-i Muhammediye maabariy-
yet muvaffakiyyetine alamet olunca c>yJe bir ^ah-i risalctin fevkal'ade
sadik bir mus^bibi oldu*.

4895

-Hairet-i Omer radiyallahii anh a Ma^uk-v llahiniti a^Ic*i ^cydasi
olurica.kalb gitai liak ile batili ayirdi*,

Ondan dolayi kendisine {faruk) denildi.

4896

■-lln/ii-li 0*111*11 rmhyiiUnliii Hiih — BfbiUn buliiidc— ayan vc a?^
kfir (ilan NAr-i Miilmiiiini-ititiiu kayniiJti ohinrn Ml*, y&nf, ta^ici hir nor
■ i 1*1 ti vc ki'inlhitiP (*liniftrr>n) drnDdt.

4807

Atii

1 ^ ^v*

lTL.' J j jj*-

ofdu,. ' , W» *** ™» »* ^lonun^ All^m „.S

4398

-•■•■* ''* , - _?r

"4^SSwfK5)4^?5l^ v ? s ° H ^ ******

]"«•"• >* m^lek Mtta ,T«3s 12** ft**! SrfiWe tarik ' m m ™"

^J-J^jUia^^

^^SK^S^^ * ***** «*» w

?uyu' bulm^tur. benm kesr ^ k is ^ ^ (Bestzm) diye

310

limit
4IHU. fart*', ritam k*rhl« D , yfcnl, tad^ ««^« ***"

i,in llakkin halite v« Itobltfiui nrfM «*"^ lt ' 1 oll1u "-

Ma.f, Kerhi, Firuz, yahud Furuzan fctmh ve tt«* bir muMed,

11111 Stw£« Eimme-i isna ^rde, (imam AH **) «**£*£
t umzan . fii"i» b xt S7rfl t i tmamm huzurimda mu^lumnan ol-

;^ k t^x *^ *sr «** *«*• *■*«

naoftu, Unun ogm " Hie ret in 20C uncii senesindedif.

fScr iv- yi "rtJ^W^ oLla J "Tuabrm ifrtfilb old.Au
Kabri Bagdad 1 da ziyaretgahtir. Urada eaucn

iriicerrebdir,

4901

«Edb™ oil, Ibrahim, o g* **« surur iU rf ^^« J** <"
veccuh cyleyince, adalet sultanlannrti sultam oldu-.

orada ^li 5 ir ve kazanciyle kanaatkarane ge«imrdi. Vefati Hicretm bu,
yahud 161, yabud 166 mci yilmdadir,

4902

*jfi&*b ! $&$&&$*

sulukte telnndnlu feN keakin numxb ve tftldtj fik.rU oldi*

f e r)in S^WdW idi. H&Um-i E SG m v, Ibrahim tarn Edhcm Uf *ohb*t

m

™> m.kabeJesinde bulununca ibraHm J * ^ bul ™^ ^kredivo-
oradadir. *m«*«i*i. (H a tl an )da ^hid ,Ui]er. Kabri

4ff03

4904

4905

4D(Hi

«0 nur-i a'zama catt denizi ve dcnizlerin cam descm bu La'blrler, imn
layik degildir, Onu ta'rif edebiWk 15 in yeni bir isim any or urn*.

Ba'zi haller vardir ki anlajilir da anlatilamaz. Oyle rekik paretic re
(latiie) denilir ve (an) ta'bir olunur.

4907

*0 an ve o latif^i stibhaja hakki ijin kt bu ve $u dcttileti |eyli?r on-
dandir. BUtuit Jilble* ve cevherler <ma nisbetle kabuk gibi kahr».

Kale, arkada^i hakkmdaki hiisnu zantii havi sozlerin dcgru oklufiuiui
bSyle yeminlerle te'yid ettikten sonra dedl ki ;

4903

.
cKapiyo!da;mi ve arkada§imin m fail an, §u soylediklcritnden yllx kal
fazladir»,

4909

•Q n.-rJiiTMii, yuiii, arkadagimm vnsfindnn lilldl&iml sbyltlyorum, I,A*
kin cy krrim pfidljjfilnm, sana i'tJkml gelmlynr, 11 » tuiyU>yim7»

313

49H

a>i,>L

0- * &"* 5 * ■

4912

4913

3j>

jt- .IT

*Elin

* S21 2£S d " bWbi ™- te » "*** «** m

tJtk kanada sahib misiti?

unu Tictirft-

4914

» -StKtfS^BSS^ °" u " rer1 "' * tac ** **

314

|„ „mIm (rth-, h*y«ln1) .1 tan Mr w vimln ki wiunli yipr. *■

L ., m,!, k«nn CW i-.. ...ik. « t.1*. .■!" i» : iih ^™;;:7;:

„„ hi «. riir hnyv«mh jr**" «• ' i,r .' ' '" nh wh ". lUir "/ ■

n i im « da bumialftdn Mb IN *""> lf - ruh-. .mIdI Ih Wkbfii

1018

.0 r**M bakiyi cidc ttflMtfUi ,arli: Yalmz hasenilta bulunnwk d.-
|||, i, hnseiiati nczd-i ilahiye giHurcbilmektir-.

U D bahis derin bir mevzu' cldugu gb dikkat l^mdir. XuttM K*

t im'tlc I

\i€

il

%■

i*w

Yam' >H« kim Hu^r-i llahiye bit hasene gctirirsc, ona on mhril
„*), ve^ceklh-- buyurulmu^r. -Her kim bir Kasene ,*«*. d,nU-
me mi f t* §u halde *art : bir isi yapmak degil, onu Huiur-u Bnndd Kabul
pdUeeek bir sure He yapmaktir.

Tuudiftim biri vardi. Bir hayw cem'iyyetine sen.de birkag pa« v«1-

w.rdv Lakin o parav, bankadan aldigi f^den taviya whyordu. I .yir

1 vS iLedc bul^mamn h^rh bir i, old.gunda 5 ubhe Jjkto,

H^kat onun h.ram ol.n faiz para Sl ndan verilmesiyle kabul <#&# #*

Utilicltr.

4916
$J»\g$M j <S JUS'S j?

.insanhktan bir c C vh C rm var m,? Yoksa es.k ™isin? Bu nr^bir,
j-ini. yapHSia iskr V* bartkclicri tilda^n vakit Allah h^Druna M«J
tfuttkcctk&iii?*

ia) aftril Hn'nm i 1»

::r.

MM

4D17

/

*. .Srzsss rXiL;r ,, ''' b » g* *•*■ —
**fp ^ r^™t set r/- c «» -4 - ^

Wenln otunnauyl. de SSfitSS * Ml aIaa ' "^ktalrt bir

"* ki ^ w 54JSSS £& ^r 1 ** D -

491S

Kur'fin-i Kerim'de ;

.•

-«»™;;"tu 5 «s naMa8 ' s4i,ibiB ' ****» - w „„ kHi(tell Mhye .

[«"» Sflrsl Ankebut : 4ft

316

§eyhin birl, murliJJnc ;
- Ezan okundLifiurm i^luiflin limi'd* vakil iiiimazmi kil, ondan scrn-
i.i Lciledigin yere git vo Ixk'dlgini yap drinlf Mil rid, bu miisaadeye sevin-
uii::. §eyhin yanindan ^ik tiki en sonra dvardakJ Jcnlt.uk meyhiineve giHp
l.»c ikt tek yuvarlamasi hatirma ge-lmig. Meyhftnaye yakla^tigj sirada ku-
Infrna ezan sesi aksettigi i s in abdest akp o cami'e girmi$. Ogle namazin-
ii.m sonra mevlid okunmu§, duasi uzun siirmuj. Miirid camfden ^ik,p
im-yhaneye dogruldugu sirada ikindi ezanimn okutidugunu duymu§, yine
r,«mi'e dbnmu£, namazdan sonra bir hoca kiirsiiye ^ikim?, giizel bir ifado
lie va'zettigi Iqin aturup onu dinlemig, va'z geg vakte kadar devam eyk-
iiii$, bjiri akjam nam&nrji da kilayim da adamakilli bir ne^eleneyim de*
mii§. Akjain namazindan sonra: tpimdi meyhan^ye gitsem yatsi cemaa-
imi ka^iiacagim, hem agzim kokacagi i^in sarho§ diy^ tahkire ugrayacu-
fjm diyerek gakintidati vazge^mij. I§te namaam munkerattan nehyetmesl
l.uctur. Fekat namazm hulus-i kalb ile kilinmasi garttir. Kilam haram-
iliri ahkoymayan namaz, makbiil-i Ij^hi olacak bir namaz olama^;. Dc-
inek ki AllalYin farzeyledigi §eyieri ihlas ile yapmak; sarho^luk v& saire
gibi haataliklan izale ediyormuf

4919

«Bu araz, yatii, namaa, di-uc ve saire gibi ibadetlerin feyzi eseri olan
c«vher, yanS, o ibadetlori iia eden kimsp degi^ebilir. Pej-hist edcn hasta-
11 in iyile^mesi gibi*,

Namai, oruc gibi ibadetler birer arazdir. Namaz kilatim, oruc tuta-
run viicudiyle kaimdir. Bu arazlar, cevhere nasil te : s!r ederler? diye mu-
kadder bir suale kaT 5 i Hazret-i MevlSni perhiz ile hastamn iyi olmast
gibi cevabmi veriyor.

Evet. Hastahk ve perhiz de bteer arazdir, Cevherleri ise hasta olan
ve perhiz eden kimsedir. Oyle oldugu halde araz olan perhiz, ylne araz
olan p hastahgi gideriyor ve hastarun fyi olmasino aebeb oluyor, Bunun
gibi namaz, oruc ve sfiir ibadetler de birer araicdir, Fi>kat covhcrleri bu-
lunan kimselerin ruhlarim taafiye vu kotij tablatl^ilni hUmui uhlilka lob-
■iii ederler.

:•/

4020

<*4*v*frJ*b>*'y*j£ i A

' ,«*_,' jl -v.L ^jLtj

V

"Arai pcrhizi. C ehd ik cevlier halini alir. Lezzcij kalmiiyan bir agiz,
liuihiz ik bal gibi tathlasir*.

Gerek bu, gorck gekcek beytlerde arazin ccvher halini a!abjlece*ine
da* misailer vardir. Mesda bir hasta farzediniz, Mi'des! bir ^ almiyor.
A£zmm tadi yok. Yutkundukca whir gibi acilik hjssedivor. Hekim onu
siki bjr perhUe koyuyor. Stitteli, yogurttan baska bir §ey vemeveeeks'ii
iJjyor. Basts devarah perhizi sayesinde iyik^yor, agzmlii tadi verine ge-
liyor. Evvelce dili, damagi zehir gibi acihk duyarken bal gibi tathlast-
yor. I ? te bu tebeddul, araz olan perhizin te'sinyk yine ara* olan b*st*
ligm ve agiz iatsizliguim gitmesine, cevher bulunan hastamn da iyjW
rrtesine sobeb olmasmdan fieri gelivor.

4921

■Zij-aat yapmakla topraklar ba 5 ak olur. Basa ilac siimiekk ki] biter
Vo ririikcek sac haline geiii>.

Ziraat yapmak arazdir, Danenin yeti§ip basak olmasi cevherdir, Saca

ilic surmek arazdir. Kel bir kafada sac bitmesi ve uzamasi cevherdir.

4922

« j -*-i ^L*3L- -Cj^i i^*_j^-

-Nikahla bir kadin aJmak vc ommla cinsl mnamelede bulunmak
dir. O nuiamele fena balur. LSkm netkesinde ma-i meniden bir co-
dnEar ki o CGvherdir*

flrazd

tuk dogar ki o cevherdk*

.11B

torn

,Afa vc deveyi c«lW,ilni«k ttttfcr- F« arazdan liiikaftd: CUV-
in ! olan yavrunun dugmasidir-.

4921

.Ivavmi, Uaxpuz dikmek bir .rudir, anu. «M vcrmesi V« h»

4925

.Kb«ya il« u^mak da bit arasd.r. O ugr^maktan bir ccvh.r hft-
sit oldaysa onu getir^

Eski kimyagerlcr ImM ait.n yapmak i ? in ugra^rlard, O^™"
d.ysa da ugrasma .ira.^da bk lak.m k Q5 fiyyat yap^d! ve b,r takim m.d-
deler elde edildi.

492G
U- j,^ ^*^- >^ t^ J

mmm m i ™ cl1ft vcrmck arilldir> lok8t bu ara * dan h,lin " c * vhflrl

pastau kutttihir ve sfiflyytt pt-yda eder*.

mo

4927

*Scn de: Bei, bir tok hayn-Ji amtide bitlundum dome. arazlann,
yam, amelletiti hasiialiiu gtJstcr, tirkme*,

492S

rf^* tjU t^| V-

-Afkqda$tm tavsif ed^in bir araatdir, Artik sus. Kc ? i gijlgesini kur-
bam etmeye kafki$ma».

4929

*K*Ie dedi ki ; Padisfibim; araz nakledilmci diyorsan, bu soz akhn
umidsuligindeti ileri gelir, ondsn bajka bir §cy degildu*.

4930

«Egcr arazm nafcli kabil olmasaydi fiiller batrt olurdu, sozlet kabuk-
tan ibaret, yard, ma'nasiz kalirdi-.

4931

«B« arailar ba 5 ka bir reng; ve syrette nakledilir, her fajiinin hasn
bnska tiirJU ohir*.

VM

Anwller VI knvltlrr lyniyll v* r»vh*r nnkll Kibi nnktl olunmamnkla
hcraber mluill ImaOil bir niklltiiri Vflidir Haiti Seyyid §eri£-S ciircanS
(Mevakif) Ealiiblnln .aim, b ■ ■ ■ ypnlrti lui|hn Mr yeru nakit edileme*. d P -
mesmi .Cismm bit y«d«n Mr y»re rwklin* kiyasen» diye gerhetmiftir.

4932

•Her sey'in nakli, ona iniinasib bir surette olur. Siiriiniin cobani dd
oau layik, yani, jobanhga muktedir hulunur*.

4933

■

i — iy \^^ til j* c^j>^

«Mab%erde her maun »yn bir sureiti olacab, her maain surot bulmn*
sma nbbct gelecektir»,

Gerek ibadet, gerek kabahat hirer arazdir, Faillerinin viicfidiyle mry-
dana gelirler, Bunlar da ahlrete intikal edecek ve ijlemis olardars aevab
ve ikab verilecektir. Fekat bunlarm intikali ba^ka bir s&rctte ve ci»lm
haiuide olacaktir. Bir Hadis-i §erifte : -Resiklullah SallallahU Aleylil
YcscUern Efendimiz : Cennete s*k 50k a|a 5 dikinb buyurmuj. Yft lln-
sfilallab* ccnnete a|a( dikmck nedir? diye sorulunca da tara(-i R!Hilc(t*?n
tesbih ve tehlil, yani, ( 41JU— ) demek ve ( M*$\ J'V ) diyc ^krclmck-
tir- cevabi verilmigtir. tgte bu Hadis-i §erif t tesbih ve tehlil gibi ama'.lft-
nn da ahirete naklolunacagina, fekat bunlara birer siiret veriJeceflln*.
mesela ( JH^I 4\ V.) { iljU- ) Ccnnette birer agag sftretine kalbedllfi-
cegine igarettir, Urefa-yi §uar&dan biri :

Vaxz Vvzi korkutmn, cehennemde od olmaz;
Yanmdga odun her kip, bur dan iletirler.

demi§tir kl bu da buradnki seyyiiitin cehennemde ntef &uret;nde gfirunv*
cegini anlatmaktadtr.

F: 21

321

4934

-Kendme bak, S(iI1 de Mr ftraz dcgij miydm* Eve* Hi. .;**■
in iielW^. «ciides IS . n ve b, r garada crf^n ki o da ameli-

nm iiL'tJcesidif*

4935

W$&Cjt4& jX\ j*L

u

^^'^^tr-^jj

SS^^Sia* onlar da 5 "'"""-° ew ' -*■?««*.

4936

■i

■

4937
^Miiliendkin zihninde olan o arazi nlptW (fa ^ j i -.

Ve bir cevher haline koydu.

322

v.m

*.^-i ,*

.A.

} L. 1

Ul

«Her sau'atin ash ve mavasi; hayal, aiaz vc dii§iinccden ba^kn tieiiir?-

Evefe her san'atin mahsGlii ve ma'mulu, evvela difeunce halindi- l.iu-
lunur. Mesela bir kimse bir ev yaptirmak ister. O arzii vc dU»Uocfl llfl
uir mi'mara miiracaal eder. Arzusuna gore bir plan yaptmr, EvJ yapll
mcak kimsenin zihninde o ev ibtida bir hayal ve bir araz olduftu glbl,
[jlam yapan miihendiste de bbyledir. Sohra iii^aaU bagJanir. Kuni, (!■
mento, ta ?1 direk, tahta, eivi, kiremit ve saire gibi yapi levasimi tcdirik
olunur, Rencberler, ustalar gelir, fglemeye baglarlor, Evveke gihindc bir
nraz ve bir hayalden ibaret olan o ev, bir ci&im, bir bakikat olarak mey-
dana gikar,

4939

«GariUSiz, ivaisis olarak diinyamn biitijn eczasuia bak kl liepfti tto
araidan ba^ka bir $eyle vQcGda gelmemi^tir-.

Hiilasa :

4940

»Fikir ve irade ewel, onu amele gctiris sottradir, Alemiu binnsn da
eiclde btivledir*.

Yuni; Haililk-i kiin/il; (vvfli'i wlemi yaratmayi irado etmig, sonra

.^^^.^ «* -^

4941

£g« 4p* w ^ ^ L ^ ^ _

4942
4943

4944

■lf)4S

«Bu bahia ve bu sozler, arazlann nakline dairdjr ki mavtuu blr »«-
laa gibi iwrludur. Bu siraler d« onu zabt i^n tuiafe mis a Iidir».

4946

"Biitun alemler, arai idi Id o hakikati bey in i^bi ( ji j* ) t <Ldi..

YanI : «Insaniu zikredilmez, bahsolunmaz oldugu bit zamnn buliindn-
£u onq gelmedi mi? (ystii, ezel-i azalda adem-i MB Mlinde bulundu-
gtuiu duymadi mi, bilmiyor mu?]«» Ayet-i KeiftnesiS? ijawttir,

Evet; ^u Hadis-i fyzrii mukteiasuica -Allah vardt, Onnnh bcrAb«r

hi$ bit g*y yokfa>> KSinfit yaradilm&migtL Ebulbejer olan Adam Al^y-
hisselfim mevcud degildl. Ancak nriikewejiatm ayrw sabiti Hm~i fluid*
bulunuyordu, O ilm ife kaim bir arflzd), Cenab-i Hak onu batjrlatniik
i?in bu Ayeti uiz&l buy Urdu.

4947

-Bn arazlar neden do(J*r? Yin!, xuhflra ffelii? SOvwtlcrdm. Bu «&-
retli r nerfon pcycfj't olur? Ffkirl* rd«a>.

«D SOrtl IhHitx L

4948
4949

su-

J »i», rt.rct JSe sunun, bunun miikafat ve safefe*, ^ridi^. '

(Tcbareke) suresi'nde ;

ri»Jf™ "Ey 1"^,.; Cfflib., H*k, felt Wr Wljfcj nuflllWlr K fcj

J&^dr-i mesdSde kusur etme ki olmu§,
V&heste bu dlemde silkunun harekaia,
Mevta yara&r var ise rdhat dfyeginde,
Ikddm u tehammiil gerek erbab-x haydta

**Z!m£!X?2ff& *t ^ «• k! «*»> *•*

miiwi., X,7 1- - -f ■ ,? b ' hs " >r ' ImtlhSn etmekle »<> Mian

<«» SOrsl MtHk i S>

m

4950
4931

i-

mi ». u. «-**■ mm, «**,« *=*r ™ vW ' *" , ""° rt '

4952

■i i, * rfihMir ki bu ondan, o bundnii
-Bu arai Ife cevher, ytimurta lie ku? fiibrfH hi Mi

dogar».

4953

A.«.d» <•*«. ^^ ™ *£j£L bir LtL dogmadi miff
rmdan, yani, efaHoden ve husnu ahlaki«dan b.r

4954
.Kol, «v«b wrdl W: Bu, iyiUk, kSiuliik dhl<» **W WfP *>»

4955
«Zh*a fikir jekiUeri zihij l By dj kafir J* ™n-

d« v e ancak on* ibldet eyS ? "' * nCak ^^ * fej ^

4956
Cxi .Li ^1 ^t^,- ^ ^Lj. ^

flu u^i. «*£*£ o 2? (TJ t ft ^ s kimde ■****

*** Mmst guniinde (^J *k£^ / ^ ^^ * SfWr

4957

lfir.K

U tfUj ^>1 ^j^

■':» a~l

\L±

jr.

nsdf ^ ^^»

-0 zaman Dunyamiz kiyamct hahni ahrdi. Bir in* an kiyannjlto iia-
sil ciirm il hata cdcbilh-di?»

Kolenin bu cevatai userine

4959

(i me

* ^ T

«Padi§ah dedl ki ; Allah kotitlukleHn cezasnu mestur birakii nnmin
sturiyyet, avama gtircdir, AUah'in has kuilartna gore degildir-.

Hazret-i Osman'ui zaman-i hilafetinde biri, yolda bir kadms naatir-i
^ehvetle bakimg. Sonra hallfenm yamna girmi§. Cenab-i Zinniircyn :
-Allah Allah! YoIIarda zina ediliyorS deduce, kadina hakim; -Yr Emt-
relmu'minin, Resiilullahtan sonra vahy mi geliyor?* diye sornniif. Htftp
ret-i Osman onun kababatini gozlerinden kesfetmig. Onun ipn bir klm-
senin mahiyyeti havSs-si ummetln riazarindan gizli kalmaz.

4960

■Mesela ben timeradan blritil zuidana attLrirsam, pnu diger umirler-
den gizlerim, fekat vezirdcn saklamatn*.

^^J^jt U Ji S

-

4961

S+ j^j i^ \ J& r^

jffcfbli j-i jy; o^ i' ■#

^^z^zz ^^u^ir- —

«Aitah hniii bir ^«k l|bi ve mncl sflrctletindcn yii* bin daneatnln

m

mukiifiit vc miirAtAlini gtk*lvrnil|1kr-.

33ft

4902

fir" flj^ j£ w j'LU j

■Sun de yapdigin i$Ierden bana bir ni$an ver ki ben hepsini hlllrlm,
tlakikiu kamerini bana kar^i lercddUd ve §iibhe buhitu dt(emi>i>,

4963

°^ J»-*«,>» #$ j'jj-J OO

*Kqlo dedi ki : Sen benim cfSl ve ahSakimm nasil oldugtmu bildik-
ten sonra, benim sciylememi iradc etmekten maksad nedir?»

. 4964

«Padi$ab dedi ki; cihanm izhar edilmesindeki hikmet, bilinen scy'in
meydana "ohnesi idi».

4965

••' -, - i

■»j-»j^ &.$£ CMr j

«AHah bitdigmi pcyda edilmemi§ biraktnadi. Yani, Hm-i liahide ma'-
lum olan a'yan-i sabiteyi iimtfen ayn derccesine getirdi. Dogurmadaa
evvcl cibana dogurma zahmetini vc derdini verm«H»,

Kble padigaha : Bildigin. hllde sorcnandan maksad nedir? demi^ti,
Fadissh da ona cevab veriyor ki : Evet; ben senl anladim, nasil bir adam
oldugunu biliyorum. Pekat bu biligim, ilmelyakin mertebesidir. Sornsum
ise o iJmin aynelyakin v§ hakkslyakin eterecesine vaimasi i^indir. tgit-
meriln mi ki allamiilguyftb o\an Allah, her §ey'in vt hepimizin mahiy-

330

__

v ,t vc hiiviyycllni Mllyartu AyMyjH nwrt-bwInlD on Un limbic, wuU-
^ctirdi,

Yl»i : -iclnizdea miicahid ve sabir kimd*? Oniar, Mkllm «T* ^
tecrdi ve imtihan ediyoruz^ buyurdu. Ben de seni b,kbgtm hUdl M
rup " grenmek i.teyi^im, hakkmdaki ilmimin aynelyakm v. haMulyikln

mertebesini bulmasi i^indir,

496C
C — ii J "lj^ Xl* jl*j *&

«Bir .arnan iph, harek.tsi, otewuMin. Her an .enden bir fcUUIUk.
yahud iyilik ziihur eder».

«Bu i§ ve
kel wlmustHr»

49G7

jU a*^ j_j^" J?^'^

bareket iktiiasi, sirnn m*ydana ^ikmak i^iii saoa mliwk-

496S

«in Sa mn zamiri ve kalbi, yabud kaza ve kader; iphk uc^au pd^BI
ten yumajji nasi! siikin d\irur7"

[(31 Sard Muhamttwd : 31.

331

.~_

i

4970

4971

4972

*^ dt? ^ _a fci*»

In

rloymak viicfidun btffofUftlttM vp kuwet pi-ydi cimesine, kuvvet bid-
ma ic jyi ve kotu hurekellw, u Imn-k* Ucr M?vab ¥fi ikabe, seviib ii ikab
Ctittflel. nimetlerine, yfllmd rrheimtm uztibbrma sebeb nhir. LJuyk- lilr
..Ijcbixi dogurdugu bir osur d« bijka essriar i^in ana yerine g«$M vp bir
rak sebeb tevlid eder ki gu say dan $<?yleri<i hepsi de bugday ekmokdt-n
husule gelmijtir. Digerleri dc buulara kiyas edilmelidir, Fekat bu st-bi'h
VL eser silstfesini bixer biier gorebilmek i^in a 51k ve nurlu bir gcjy. kp-

I'cktir,

Hazret-i MevlSna bu derin bahisten sonra padi^ah ile kololerl btkfi-

ycsine avctetle diyor ki :

4973

JLJ," l^jLii (j*jy! J1J1 l

«P£di§ah, a kole ile konu^urkcn bahis buraya geldi. Fadi^iih omlini
bir nisati gfijrdii, yahud giirmcdi-.

4974

C it jjj )>f*- «Li o ^ J»«A» J*

JJ

oHaktkat (alibi olan pttdisah, ona dair bir nigan gfirdttyse luild (If-
giHLr, LAkin onun zikri i^id biz* iiin ybklur*.
/

4975

«Obitr ktile bamamdan gelitice buyiik padi§ab 01m huzuruna ^ajir Hi-

ve :

497G

fid gi c!5 W c-tf

«Dedl kl : mhhat vn Aflyettrr ohun. Sen l.Mif. iutt vc i.u/.'h.in ■
Ne olurdu wntle. irkadniinm huber verdiftl k6tti huylnr olmoaaydi.

333

■*»

■

4977

no 43? >«* #* «, « garmek ^ M]]ys ^^^

4978

4979
«Padiga|i decii ki ■ Buti-M ,

4980

■*? "'" ^ «**- «» MM **. to , a ,

4981

* *§ r k ■**■■ -" ££ v! L a _ cl ^

Htelj *oyI emediJt s6z birflkmBd[

4982

< Dc di ki: Ban,, arkadag otahd« be* Whga U*****! ***** ^ » r

,nk bene yerdK

I

4983

vlini orain al*ma gotikdii*. ve :

4984

.D«dt U: Senile <■** bildim v. »W «P» Sftnin ^ ^
mu§, onun agzi kokuy <"**•>

4985

«Ey cam kokmu 5 , ySni, abi&k; bo.ul,; g«ide ve «*<» dur. Arkadn-

Cenlb-. Fir, m kin. Ik : ■*■.»* H*. -Wn "A-^"*^ "J*
bwH* bakmaz, Rlfcl ktO*** ve myycil.n™* »»r e^r- H.M

— — ■ — *■ — -^ i — — ■ — — —

te'min ey]emi 5 tl. ? ' ^^ so ^ dl ^i de bir 50k yemjn ile

iASi^ » if **■* O « Pa.,
«*tap ftfe. hemen J V^gJ f ^! *JW **ledi, diye imtihanma

Bfc de riyakar bir herif, hS^SSS^ *? S 9 "*^ ^uyor.

*& arses* srairsar —

4986
-Ey biiyQk kim 5 e; Had£ S -j Serifs . Ri v i ii j-i

ur,

**%»% y^IJik gibidir. buyurulmust

^ss sk*££? ^r k «<* *** **

h-tt* ci ? ek] er c^ard, AleybSa at S '^^ ,22^ ** ° tlar <

*• bu otlara te.bih S 7L fi 5"^ 7 akar ^e ■*"« t esb ihi

*rt«HS» ?lkmi5 U&^SStaiS- * G k " Iari ve kad <^

»-j til. fijs* x JL*> I

«0 halde bil ki kiolu huyJu Eiizcl vu iyi bir fturrt bir mangir 1dU>
elmcz».

Herkes guzel bir yiize bakmaktan h.p^SJUK Fckat bu ho$lai^ma h §$•
zel yijaun 6z0 de gusel olmasiyle kaimdir, Yiiziin guztliigi, S&fin c; Irk in
iigini gizleyemez. Yeninden, yakasmdan o girkinlik muthka g&rtlndr,
Onun i?in de muvakkat ho§lanma, ebedi nefretc tohavvi.il eder.

Eshab-j kiramdan Cerir bin. Abdillah (radiyallahii anh) pek ynklflkll
bir zai imis. Hatta guieUiginden dolayt kendisine : «Bu umnriGUn YO
uiifib denilmigtir. O iSt rivaj-et ediyor ki : Rcsubllah Sallallahu Alpybl
Vesellem ban a : «Ey Cctir; sen oylc bir Uimscsiu ki Allah, scni gilxel y li-
ra tmi^tlr, sen de ahlakiiii giizellcgtifn buy Urdu,

49S8

- T *

*Bir ktmscnin surcti firkin vc hegunilmei t>isa bile, huyn iyi ulimrn
onun aya&i dibinde ol».

Yani; onu sev \'e yolunda fedakarliktan gekinrne.

mm

-C :1m is ol ki zahirdcki *&fti suzdHii 2a il olur, feUat m»*n£i file ml
cbedi kalu>,

Evet; castibesiylo gonuller leahir eden btr yuzlin guz*llijji d*vim
L'dip gitmez. Hflstaliktttii zayiflnr, ihtiyaibklan buru^iur. ^ok qikcumoklw
kalbura dttntf, wvlmmz bir |Okl] alir.

i;< 11. Inhrnlr gtuD oldufiu Ittfldillndwi Hvftyt't n\\\v:\ bii'l vnnli II. 1

.130

]■'

^37

yriildol. dodi. OraM 1„ ,,„ ,,;,. , 5 ( £j """ J' 1 " 1 ""**" a. mlhnb

v«b,™ JSP""*' M1, " ab th * 1 ' s0 " » m4 «> •«" * M ota,

w-

4990

vii dine au doJu bir desti jftlimsken inlnA»M KenaisJne haraiet basmi?
n^Jarla oy.lan.n biv ^f ^bib rf&T *»** *' ****

4991

■*%3S& St^B Sf**,** sfl " ii " i *■*«* -«—

istlridye kabuguna kapilnjfl.

CSD2

-DuiiyMuki kulib seclctleri, yam, cisimlerin hepsi dc rMi rluiibiiilu
feyziyle diridirSer",

4993

Jm lit v^ J- j# v**i #*•$■

»Lakiu her sedeftn icmde incl bulutimaz. Gbziinii ac da her birinln
icitie bak».

Yam; cisimlerin sGretine degil, kalbirte ve ma'neviyyetine naznr ol

4991

-Onda ne aldugumi, bunda ne bulundugunu ayird ct. Zlra o kiytm-tLl
eser nadiren ele ge£er».

Her sedef icinde bulunmar

4995

MB

£i> J*j^ (Jj," Oj/-a3 j

«Eg*r siirete bakacak okirsan bir dag, sekli i'tibariyle bi)f la*] la^HUli
yiizlercc misli biiyuktUt".

L&kin la'l U|X, ti kU^kUlflUyli 1 burfihr;r dagdan kiymetlidir.

til

■Baa^B

49J)G
«Yinc sfiret rtibSriyle 5

yuz mislidir*.

emn a % a ragin ve sajm, saka |

in, goziiiiiJn

4997 .

mi SSLT "" ■** o ' 2Ma ° ***■ -

e miiiKehab ddu£u sam

mec-

£W8

^**** * m ft M> ft* *tf* ,iha n altu 5t ft**,.

4999

>uru^ tli ^ h,n CiSml ■*** hifdif ' fekat **■ bi

5000

iiJerco askcr on«]] i z jt,de

' <i* JM 5l (y$? ^^
•o aMte sto m « = , rs! . h S|J :

:iib

kuimrrtitrn.

KI bir memli'kfd ■ iWotiruk <lLI»lliuviit ilhnlue ueltnco, onuTi hiiknui-
iii' uyai ve hartio bulkier, Ylli blnltrrn tfraddfln mUte^ekkil uniusu da
1. mm likrinc ve iaJnp uy»r, 11 1 f In I^IikIh mii'mur hir rnemleket altOst
ntil'r ve ha r a be htilliu aUv. tftt Imiilin. ilmi.yAyti hakim ukmn surcl-i eft-
I, irr degjl, ma'ndy-j bftUmi olijiifliiiui hiin t.iihuklii\

fiim 1

Oyj j* * ! ju Jr- vJJT ^

«Sonsui bir halki gi>r Ui bir fikir dolayisiyle yer ytiziinde srl ijilii
nl.ii) gitmcktedir».

Mesela; Ruslarla pcykleri olanlardan milyonlarca halk, dtiny;1yi isli*
l.i cmelindedir.

5002

->> 3^- LrH r *- ti . Jj ' 1 ^ <^~*

"Fikir dcnileti o saik, halkm nazarmda ehemmiyetsizdir. Lnkhi ynyi*
Imcn sel gibi diitxyiyi siitiiklcr, gotUriir».

5003

«Uiitiisv> '. Giiriiyorsun ki dunyada her sanpl, hntta her Jiarekrt fit. It
ilff k;'Liinrlir:>,

5004

"l'*vk'r, kiivkli-r, iji'lilrlur, ilti^liir, uvulnr vc tichfrl^m,

Ml

5005

5006

H§lbuki hakikatte fflrf* &&,

5007

- £Xts?«r ***** *> • *- * **«, «

fcJSf^ " yif *"♦- m mum

****%» m m** vmm

5008

-tSSsSf? :: ass *-««*«

& tie buhttta,,, felek.

341

1009

"tiy cjcktcn ilnl Jimuk; £ikir ulcmmdcn ise emiii, gati\ ve (ii^ «l|ji

liftiabcr bu[niiiirsiiii».

5010

I

«£iinki kaliptau ilia retain, akildan nasibhi yoktur. Lisan lubuUlJ iiv-
gitsin, e§ek sipasism*.

5011

*Sen golgeyi ^ahis vehraediyoifsun, Onun igiti jahis satia giiru tiymi
ve kolay goriiuiiyor*.

5012

T L 1 + i

ftFikrm hfcubsiz, nikabsis fcmad atacagi ve ( jijJi\ J** rJ . > Nntm-i
Celili mutebince bGtiin sirlann mcyilaiin (ikacugi giiue kadar sabrnl*.
Ki vakit \

iota

-DAtfJnrm ylht H M.i * ittMilm bu io|itk ve sicak acemtnln yok nt-

du^umi |[<irhr*lliiH,

5014

^~Z3%S$g£: ***** ■» - ^m ..

Ml 1 7

yev<.-.ij3i vcrecd:iir,

*VaJan, yahircf tJo*nt hh. hi,'

■^ADISAHIN HAS B i B B£NDEsiNE ^

* lR ETBAlN «ASED ETMESI.

.'11-1

*Onu» elbise bedeli, yard, maasi, kirk cmiria tnhsisati kadardi, Yita-
Jerce veiir, onun giirdugii PUfoawn o«da biiini gurmemigti-.

5018

& j jut > -ju. #i)

cJj jj# *^j jj?_ tfjU jl

-Tallin, ikbfcl ve bahtin kemfil-i musaadcs'mdcn o kSle bu Eyn?V pit-
<!i&ab da zamamn Malimudu olmu§tu->

Hazret-i Mevlana, kftlenin padigah indinde g&tt makbul oHugomi
ardatmak fc$ omt Eyai'a, padi 5 ahi da MahmM-i Gaznevi'ye banzetlyor

Mahmud-i Gaznevi Hindistan'i feth, oradaki mccusi mabedknm Uftrlp
ve Hindlileri miisluman etmekle me^hut bir hukiimdardir. gyfe Ism In-
deki kolesine, onun pek sadik olusundan dolayi <;ok teveccuhu vardi.
Mesnevi'de ba^i kissalan gelecektir.

sola

*0 kolcnin ruhn padi^bm Ktihuyle bu cisim ya radii mad an cwel
ittisal ve kmabet peyd3 clrni§ti».

-Ruhlar, hanrianmift orilnlar halindc idi. Orada tnmsanlar hurmb
uvustula*. tamsmamis oL^nlav da bnriida fa$tu$ttfw* Hadis-i Seiifi tniih-
U^asmca mhl^r Meminde bir Ulfet ve bir vahset olmus. Or acta binbtrim
tammis olankr, cism alerai^de, yaiil, Dunyf.da da iilfet v^ mu^eret ot-
mi^er.' Yabanci kalrmg olanlar da buTada bir tiirlii uyu^mamt^Uir. Liu
lani^ikhga iilfcU ezcliyye dembr ki Hazrpt^i Mevianu da kble ilc* pidl-
sahm spvi^mcsinc onu sS1k gostcriyor ve i; iileme dfiir bazi ma'lftmit
veriyor :

MM

5021

felted W^ W^Kh-i, yani, ^.kadder buhii*

5022

iiisten-j soft us fce&rdir Sfitfn Ictfi

« feas ^ r , Sg * ftjgWjft K*fc ^ to UJrkuda !ta
t* antaria,, d™ e k u „ go. to h,'^ t ^ gWipli s "" a to-
i?ta Hazret-i Ifeyltoj, ezddeki t „ tlS t 'S MMa Sebe N* Bosun

■—

5023

«H»kkin fakdirim ba§mda, yani, nlmimi yazismi goiart bit kiinso atiw\
tedbirler ile o takdiri degistirmeye kalkismaktan nasi! hoglamr*.

5024

■

« Allah, bir tuzagm igine ba§ka bir tuzak daba kot t Senio rulutu Jm<
o tuzaklann ne biriiiden si^rayip kurtiilabilir, n« otukitident.

5025

■T&rl&da yuzlerce ot bitsc ve dSktilse de nihayet Allah'm ekmfy ah
dtign tohum ne§v ii nema buJur»,

Mesela; bir tar la sitruliir. Arpa, bugday va saire tohumu otihr, Son-
ra o tarlada, bir takim yabani otlar fikar, onlar ya ^iit^i tarafmdan nO-
kulup atilir h yahud feyz bulamadigi i^in kurur, Nihayet, asil arpa, yAhud
bugday yeti§ir.

Allah'in takdir etmi§ ve insan vuc&duiia ekmig oldugu bailer dq o
arpa ve bugday gibidir. insanlann tedbiri ise bugday tarlasinda tatun-
maya cahsaia serseri otbra benzer, Niiayet onlar kurur, bugday ve arpa
feyz buluT. Yam, tedbiri n faydasi olmaz : takdir in hiikmii galebe ve fcu-
hilr eder.

Hadis-v ^erif'ta : -Kadere karjt haier ve tedbir fayda verniez» buyu-
rulmu^tur, O h^lde hiikm-i kadere kar^i bir §ey yapmayalitn mi? Mciela
hasta olursak hekime gitmeyalim mi? Yapalim ve gidolim. Ellmiiden
gtildigi kadar ted bir do bulunalim ve haatah|imia] tedSvt etttrelini. Belkl
bizim o tcdbirlerimii dt? lender abk&mindandir, Oyle aldugu i^ln do fny-
dasini gorih'uz.

347

__„^,__^^^

«WJ" S ^ r ^ Ia , Jht^™*^ *g""*< fakir bir ai Icn]n ku-

- ta* », te 4i, taffiJtS^^ kl2l:

- *fra* AHah'in dedigi oW. Cevab^J >& J*** Doktor ■

ftnpa fcjtyfet kahayd, edct^SL S B ■ -? emm evl * d ™^- Bfrr
susturmt^ m eelirdl * d ^^ o ukaia ve asri hamim

502G

r

«M Jjl jlj &^fyj(j& I
Meseia; bir bostana bakla dik^rW n

5027

' — Ms-* J *** J l 1 *^"

« "£' stsr hura " !**" " •** « ***** ...

HEJKrei-i Pi r takdire karsi tedhiri,, r, j
>"^r ki : ^ |J '"' aM K " mi geldtgini bey fln igir, buyu .

itDSK

*Scnin ted bir in, yiiic 11 able m todbiri, yaiitf, cser-i tnkdiii olmi>!.l;i lu-
r.ilicr kendi tcdbirini dastuti himjrunda birak >.

Bu tavsjye, hi? bir tedbirde bulunma. mescla; cvin jatiSL bMmijktM

Him saglamtaijtirma, sar.cidlan kivrcmrken hcldme gilme demck defilldif
Tedbir qlmekle beraber muvaffakryyeti .AEah'tsn umy ilaq al, fukiil fifl-
yoti Allah 'tan bekle, denmeklir,

5029

«Hakkm yiikssltmis ve mukadder kslnn^ oldugu 15 zuhum gclir. I i
vol lie ekilmis he. sonnnda o lsil (.■?■«,

5030

2% 3 s " ^'J J 1 ***$? *>£ t*

«£y Allsli'm doslu; mSdcm ki bir dost tin csirisiu, bir mahhub-i mtik,
tedirin emri altindasin, her ne okeiscji Allah mksi irin ck".

5031

T^ 1 .0 jS',' J> jr* ' V

*Hirsrx nefsinin vc onun cntrrttiftl Jgtn *trfitmdlt dolasnui. C.'Unkf
AHnh Ifin ynpitmayan bir ijf hltjllr vi* htdordlr*.

Nefs-i »mmflreye tinuhalcfet i*«* Allah'in niAimn muvHakulttr, Bun-

m

mttm

tm

dan <loi„vj AJ«y W »Bi«( Efenditoia ■ -V5 r? n > p i -

H«r blr ™„,„ ( |a, h.tUI TnnuJ, „ « rf ' >1; fiU '' *» *■*»* fa.

m\o auj beyurinugtiir,

5032
■^ l>-j £t4 jjj LiJtL j$

5033

^JjJS J JV-C t^AJi ^'o-j

-. <2X£Zg8l8^ a,ta - mm * **. a

5034
5035

nut

351)

«sw«tet,satts^ •

nn

-Ey inadci ad; r(W l.n vi.rUk Altmlnln. SfAwt, jribA&i sfttifctata

Sayesi nedir? dcrscn ficnln a«ni«unilii (tn Mf Kvil" vtmUr-.

Yukandanberi her §ey, k&dwln hdkmlyl* uldnguna, takdlro kor^i
tedbirin faydasi JamayMafima dflir verilen mn'lfim&t iizcrme bir mut*
riz - Mdem ki her 5 ey ( mukadder ohiuflu vodiilo oluyor ve her m»h-
luk hiikm-i ezeliye gbre harekete mecbin- kaliyor, o halde onlan zuhGn.
getirip de ibtlla ve imtihana sevketmenin faydasi nedir? d»yor. Hazret-i
MevlAna da ona cevab veriyor e hilkat-i Aleir. faydalarmdan bin dc Be-
nin sQllindir ki onu sormakla cevabmdan faydaladacaksm, buyuruyor.

5037

i

-E|er bii siiaiin iiddesiz isc abe S demcktlr. Abes bir $<h& btbfldn
yere ni^in dlnleyellmT"

5038

_

-E^er sMlbiin bir ? ok faydasi var.a, Dtinya neden faydas^ olaun?-
Ki senin sory 5 ui> ve 6grent|in de diinyadaki faydalardan birldlr.

5039

-E|er Dtliiyfi bir tihetteci faydasn vd ti&siLi tabail 3^, *«)!« clhaeJ^r-

din f:»\ ihili'ln 1 -.

351

Evet: [Junya takdir-i cBoItye gore harekete meeburdur. vani rvvj
<kn nasi! y^ilmis ke aonfa ve bu atemtk muikka Gyle olqcaktu ■
' Ubur ,1, hilfcet, bir nevi' h&sili tahsil olur. Fekat mahJiitou,, k, j» lr l

■ kt-l Uuhinia bar sureii ikon dijnyad* zuhiw ik ilim merlobe-fmcJi n nyJ
ik-ivewine, gaybdan sehkkt akmme, mo'nadan suret cihanina gdniS
Iut hiri ilm-i Haitfddri ayrw sabilkin icabim khar eykmktir hi bunlS
r.n hcpsi ayn ayn bkor feydfidir. gy bafdc alem ve Jitihiir-i ( ;>..< ,
vo faydesiss degildif, Haktk ve favdabdir.

5040

*St>niri faydandan betiki isiijfodem olma,a bile, mudem ki seniii klfl
fjiytlotlir, on dan ee'i durnia».

Sofiyye der ki : Viicud, hsyr-i mahzdir. Adem iso sor-ri mvhzdir
\l*yr-\ mahz olandan ba'ij fcimseler bk sebeble %dalaiwtiyab}lk, Me-
hpJu : Sen bir seydeti faydaknirsin ki 0> bonim icin bir faydn ic'mhi et-
im?*, Qylfi olmakla bcraber, madem ki seftiti igin bir faide te'min edil-
mifjiir, ju Eubur alemi de faydahdir.

HaaK..i ftkylanfi, ba'zi Jcimselere fayda oku seylcrin. dlger]«ia«
fuyda Liltnadigim anlatmak icin bkkac misal irad ediyor :

5041

■

< Vikuf Alpyhisselamm KLixi-lli^I t knrdcskri kin abes vc fazlii Wr sey
nliiLikh Iwrulier, Diiuya hnlki kjn tajik idi...

Ki, Ju-rkcs uikt'llifim Kwfttindo hayrnn knJmis, hek Ziilevha Wia-
mm buzOmindn luti^muq. ptnmift).

B04I

.Itnvnd Alcyhtesclnm'in tercinii » >"»"»'• B«^ idl - 1 '» ki " * ovkl

Lm.iv nr If in alas tak.rtisi B ibi fcyd«M*dl»,

UnrtM Davud'im mu'^clctinck-n biri de sc^inin fovkal'Adc gtell

,, kirda yukaek scslc Zebuv ckudugu vakil, daglaim aks ive Wpl»-

Mll uu>,l,rm civilti yapma 3 i idi. Eshab-! Idrfa Y aSinda tf^LS ! L.i

| V.men'li (Ebu Muscl^'ari)y G twaf-l HisakU.n: -Ity Ebft MM,

wnu Al-i Divud mizuiarlawidan bir miliar venImi S tur. de n i!mi 5j Kbfl
Mi'mymn *esi Zebur faailkrmdan bk fask benzetilmi^ir.

IrtB Davud P^yga^borin S e S i s o kadar guzd oldugu, „vk vc U.hl»l
.IhilLi onu dinkmckten f.ydakndikkn h&lde Ubht W z.vk Ohtbl
ft ki U yankr ondan hc^nniazlar ve ktiiide edem^krdL Bir muU d»hl

5043

.Jf« suyu alJ-i bayiittaTi fazla k^ctU idi. L a kiu munkir v« iiiii1i E «m
olatltafA kan okmi$tu».

Hazr & t-i Musa Aieyhiswlfimm mu'cizati ve Misirblarm" bHiyy&h

,,, render, bin d e Nil ^yunu^ onkra k^ rengmde goriin^i idi. frill
Israil NiVden iEtifade ederek kana kana i^ikkri baldcs KibUkr k«m B ur.
diikled 15 k tiksinkler ve igemezlerdi,

5044

JX'j ^J^ J* y y*j fe**

J-C) j ,i_ij^ J?^ /.

-Schidlik inU'mfn l?l« mu'm'vl vp (>bedi bir hayiitt,r. l-Vkiit mHi^fik
k!« tHUmdUr ve jrtpfHIW|1»H,

K: a.1

II su

«>■

L

Ufa* Kerim'cle buyurulmi^™ fa

YanJ; .Allah yuiund* ve nesr .j j in „.

laii bin Obey, Ubud muharebelp ^ / ^" ^ buiuna * Ahd ^
onun ad ^ n^retle y ,d edSL S J L* " L k5dar yi1 sonra b ^da

6040

«Sigira vc c^cge §ekcrdcn tie Taydu olabiiir? Fckat her ciinh ulmiiii
Ijusku bit: gidasj vardim.

Diinyada §eker denilen bir gida mevcuddur, Fekat o ni'metten BhUl-
I.]- ve esekler istifade edemez, £iinki onlarda onu yiyecek k*billyy*t
> nkUtr, Atlar et, itler ot yemezler, Papagan olmah ki ijekeri kitjr kilir
vl- seve seve yesin. Karga §eker yemez de kokmuj legi didiklemeye lm-
yiJir. Hayvanlar boyle oldugu gibi, insanlar da boyledir. On la mi gidiilun
i [a ayn ayridir. Mesela; sigir eti bize agir gelir. Eir Avrupali ise koynri
r'.inden SdetS igrenir. Biz zeytin yagb lahana dolmasindari hogluunx,
(Milar ise lahananin haglamasmdan zevk alirlar. Hiilasa her kavrnin gidifi
ba§ka turiiidiir. Sonra gida da maddi ve ma'nevl ol^r, Maddi gida knliln,
ma'nevi gJdS kalbi besler, Mesel^; KikruHah, gida-yi kalbdir, giizt-1 [..«■■.
i;:da-yi ruhtur.

5047

5045
me doni„- c( « Mrrlj ;4 t S^S,^?lS Mesei5; b »S"i sen-el,

<«) Sflrei Eakflra: 151,

«E|ct bir kimscnin gid3si inai ise, otidan va^ gesirrack if in diih
nasibat vermek, riyaxettiru.

Vani; ir§ad ve terbiyedir< ■

5048

::.vi

-Bir klrrmt) gJbi, 111 himin oUtiifluiulini kill nu\h vrhmrrfcrrk sevo ncv«

)'«»,

;i:.r,

tm ^^ mmmt

■k

5049

5052

*0 k

-«SiS5^! B "" sm ' unu,m " s ' s * nas * a hB1> < d «° *

ycmcyi

5050

* ^iEtXET* k ' s, ™' 5; *-"* «»■ «*» J

5051

tojJSX^iS^ v * kWnda Medfne *^.

**&***» par^a par , a etmi , t , Con ^ fig* g gj «W o Wa
ler ve iaatlerce hattfi «fhTt«« imr ' , UyJe lketl feuvvetini ^uhafaza ev-

AU^nafl^^ fr e *** *"* De ™ k **> **« N*

350

J A #' £jp ^ i l ^
iM* Aiiah'tan eaflot lilfti. t|t« wmMUwta orumiB rant,

5053

mV W *»™W, ayaldan tltrek lultt «*I bir
tllM nlan semamn gidasi hatii ncred*.»

hale grfdi. (ZdtUlbU-

5054
^j 1t, p « mancvi *«*: salt an at i il&hlyei-

i

5055

■

4H4t| 0m *** ^ U ^ r .E^ « C vUyay B »«* «S«
SPyf anm K td BB . d« Ar.'iii lml»rodtnd«..

.^MH

:.fi;,f;

.> j j-> tijbjj 0^ j^

■Hak S iiba,».hfi g t bj<n er hakkmds ( j «, * h „ m ,

j^J^^^j^

tur. O «v«M kirm iS? ?^** ° Wnklto be ^ n *T*£2

* ^ mn^ jss^j: jsss konuIma * iein tabak ^

rlmJerinden maWi rizka «iJJ oS* w *' d * H * bb " 1 Ke "

W> Silrtl Al-i Imran ; ttJWJfl.

so

yiirtir blr «ltt *nM* biffin «ch* W» ■*■*■ '«■<«*■ &* rtfl tl(llflyi -

siyledir.

B0B7

«GitaiiE, her yardan fair gida ve her itimdon bit safa Mho*

■Sohbet muessirdir, tabiat de sartktir, diye bir soz vardir lnsan ko^
nu^tugu kimselerin az S ok te'siri altmda kalir ve tabiati *g**«*»
bir- hisse alir. Hatta bu te'sir ve teessiir, insanlara mah Slia degildir, bflli
.eylerde de vardir. Mesela ruzgar, gulleri ve ^i^ekleri agilrm? tar Whjl
Lerinden es^ek olursa onda guzel bir rayiha bulunur. Leg atilmi? blr
viraneden gBlecek olursa, o vakit de le 5 kokusunu duyurur. Euzgar OUjl
bagceden giil rayihasi, siipruntulukten b| kok^su AMW ^ ly ■
Mta sohbetinden iyilik, kctiil.rle konu 5 maktan kotul^k ogremr. Omm
i 9 in iyiterin, manev! biiyuk adamiann sohbetmdo bulunmah ki o sobb.-L
lerden fey a alinabilsin.

Hat!rda bulunsun ki ^ofiyye meslekinin bizmet ve sohbet diye M
e&asi vardir Hizmet : Bit kamilin maiyyetinde w bisrnetmde bulunmrik,
.ohbet *e toWti sozlerinden aydinlanmakt,r, Hatti dikkat edilirse m\»*
sihr ki hizmet de E obbet igindir. Hazret-i Mevl&na Mesnevt nm d,fi e r blr
yerinda buy^rm^tur ki : *Bir an i^in ehlullah sobbetinde bulunmiik.
yiii sene ziihd ii tekva ile yagamaktatl daba iyidi:T»-

Sohbet-i Nebeviyyede bulunmak gerefine nail olanlara <esh&b> d*-
nilmi§ olmasi da sobbetin ne kadar iey^ verici bir hal oldugunu anlatjr.

5058

^Gbrii^iigiin Tier klmsenin mUlakatmdan ma'nevi bir gidft y^mlf,
karin oldu^un herkesm mukarenetliidcn bir 5 ey alrms olursiui-.

Eger mukarin oldugun kimse nilahldan Ise onun soaleri senin kol*
bine ma'nevi bir gida olur, kotii bir phis iae onun tSsbd de Benin nef*
sine gidfi teflkll cder ve onu acoi'bfliajjtirit.

m

5059

<Bir yjldiz dige* bir yildiza yaklasmca iktirandan ikisiue Ia Vlk bir
cser du£flr».

Mta«dm]« dertar M ; Utarid ve mu^teri seyyareleri iktiran e dince
"^ Se » det h ™ 1 *** ^uhal ve merih seyyarderi de Urftfafe! '

JtiS y J? Uz f rine fd * ket vuku ' buiur - **" ° seadetIe ° feJ *^

P jUdizlarin yakla§malari eseridir.

i J*??*" 1 ^ evl ^' njlt WXsm: Muneccimlerin vehmini tasdik etmek

Mitokim daha ba'zi misaller de irad ediyor :

5060

J^i *}} dj 3 J^ J\J jj>-
J-r 1 ** 0*^ J **5« <jL» is)

•Erkck vc kadm arasmda v a k(a § ma elunca bir cocuk doiar, eakmak-
tajt ik demm birle§m c kivikim *uhfo cder..

soei

tl|tft

«Topra|, n ya£mij t ] a blrl^mesmden meyveler, sebzeler, tickler y e -

5062

trfaT b U.^ .-,1

*J^ Jlj» ij

^>J t/J> g&j&s

-Y05iNikl«m s semcftzirlarm insfti, ife b«rle 5 m linden g&rtt] l,o S 1ugi,,
glZOIUillt ve mcsmrluk lufisjt dlur»,

300

der birakmtuliflirn !ii?iIi«<i kulli

dfcMteM * ^W* av<WL "*" ! ********* i """ 1 "

a^ilir-

5064

.m jiirfu *«*, *««*• mm ta » d ° # ** "° '"" "'"

lunan gdncsten olur».

5005

I ^ ■ ■
jy J-j~ l +^*J iX^f;

.Ke.klcrin e„ guzeli k.z.lhkt. |fl o « |B*^«^ ve «Mi gM

5066

sZll h a l e karin plan bir tad, 5 prak .lu. da eki, 9*^^

5067

kl „da bulttDW ltoktt«m«l l«l •*»"•« bir t^ sir M«^i

ftffl

■m.

YIni; gimc?, ay ye sair yildizlarm arz ii^rindc, az 50^ te'sirkrl |
dugu inkar edilemez, Nitekim Nahl Suresmde buyutulmustur ki

Yani: *Ey insaniar; Allah geceyi, gunduzii size milsahhar kitdi.
(Gecekri istirahat ediyor, gunduzleri E ah 5 ip kazamyorsunuz) Giine$i v»
A ? l . d * S ™ t&Shle etti ki 0lllftr *"' n me yvekrini*i pigirir ve ektaleriiiJu '
biiyutur. Yildiziar da Hakkin emrine miisahhardirlar ki size geceleri yol '
gosterirler. Hakikaten ffeceDin, giinduziiii,, gUnesin, ayin ve yildizlarm
su teshirinde akh bajjinda olas bir kavm icin Allah'in kudreline delalct
edtn a fa metier vardir* 3 -.

§u Ayete nazaran yildizlann Emr-i llahiye miisahhar olduklan halde
Arz uzerinde yine Hakkin emriyle seadet ve felakete vasite oJabilecek-
leri de anlagihyor.

KezS SOre-i A'rSfta :

s<*X*>

*** * #£.

®^a^^^4f

Yani : «Giine 5 de, Ay da, Vildndar da Hakkin emrine miisalihar ve
muh'dir, Ma'Iflmiimiz efctm ki yaratmak da, trade ve emretinek de trna
roflhsustu* Alemle™ rabbi olan Allah; uluhiyyetindc vahdaniyyct, V o
rubflbiyyetindc ierdaniyyet ile biiyiikttfr"- huyurulmu^tur.

Ondan doiayi $ uncu kat gokten, yani, ar^i a'la-yi Ufthiyyelteri bir
te'sir vardir ki o, her §ey'm fevkindedir.

<tt) Sure) A'raf: 5*,

5088

.,(.*(, Pto ftW ifcrehdu. tari HUM* «*•!* »***•»".

yimi, Uaza ve kudcrc gorcdir*.

5069

■Halh, yani, insanlann ^ S«gu; ttebdotw V dtolt lIUM olmtb l,l»
hcrlufe geki ve yteuy« OhMK »«* ■ ■•"« ^tart BmWl, 1- h,
luircte kailamrlar*.

Hazret-i MevlanS, boyle i^et talibi «MakUn Ifihi itltatl U*W»M
edetilere lisan-l ilahlden olmak iizere dlyor ki ;

5070

«O n lar Dft5 il olnyor da bana gelmiyorlar ki Hen i«et fl BO adct bUfft,
Miitda pariak bir gtine§iini».
Hem dyle bir gtme§ ki :

5071

.:*;-■

.Giine»in i»nrtki, hwi.n1.lt bli buredw. Blriffl afljitilmli Im m«»-
nltlnrdiin h&rkiHr*.

303

™ da **»*» **w. **3iE££25» *** ttuktedki " **•

*te» b»i»n etoe3 miatlj 4^" «« l*W. a« dog M v= * MM ! lk L

5074

i-f-J l -Lit jp-J. j> j ^

cGarlbdfr ki yitie jcmsin etriifintlti ili>ln>iyoruni. Hunn tvhvh ilr
fi-in\tn T.iynsi vc cazihcsidir*.

(^iitiki

5075

5072

g^^Sg^^ ana ° *** -*«

5073

* ££ CS ; S ne5ini " seride "***» «****, iki cifa anda

"Idufumu, i s m zfihir ve Mlm SSST M¥5* «*i«fl«fn z^l el1
lnnd,r*„ fty^. bfrer £J! * '«£ " y?hu d Biinyg Ve Ah ^

Jtlljm 1*J— j"

-•^r*^

j* 1 **^ ^4-jJf JJ ] f

■ He ho hi ere vakif vc mullah" t>]yn <iu yimi $emslir, SHii-IiIc-fIn Itiri-
li|i kiipmasi da yine onduiulii".

Vukarda Mevlana kcndisinin Dflnyfl ve Ahireti lonvtr edm hlr |U
nr. plduguau soyledigi halde yint o §ems-i liukikntin Dtiufitulfi dfiltlU

v tti dtunigti. Bunda bir vcli, halta bir iiL-bhiiti ihj kndoj kctnfil niiltlln

lniJunursa bulunsun Haktan muata|ni olamByucagmfl, belkl dfilmA A I
luh'in ltitf u keremini bDkleyecegint' i§aret vaidir, Niiekim AlcyhlnwiliWn
V< .!.i>f;iiri Efendirmin! ekmol-i evliyi ve cfdnl-i cubiya buiundugii liftldi-
■Yi Kubbi; snna knr§i glan hay ret i mi artir* diye dua buyurujrdit.

5076

tlflia bin kern- timid keslim. Klmdcn? §cmst<m! Six bunn Jniinii
ill mi n ix?»

TarikftltD (kabz) denilim bir hil v»trdir ki knibo Iftyik olan fiJyfliftM
tlahiyyetiln muvukkotcn kciJlmeildlr. Bu hlldl bulimwi iiikilir\ gitpinir,
vtrpmir, ymar, tutufur. TrhnmmM i^tmn blf dtracoyd gellr n knbxin
(btlt) hAtlne grl(?<:e(!iiiden lunXll Jta»lHi Bttylfl olnun JttJtdlW (evk-i
llkji, yftnl, mUqAhedo 4ritti«unml uilriitmi l^rmlJi Nitt-klm SaHillthCl Al>v
Id VpMjIkim hastrttlBrl bldftyrt^ nUbtlvVtlta \Hhym itrk^i kr>N||in<,

:i

u,

I>tliu;«ir olur, daga i;ikip or a dan alilmak ister, her def'asmda Cebrail ye-
tijfl-p zat-i akdesine teselli verirdi.

Yine Mevlana diyor ki :

5077

-Bcnim £iinc$ten, yahud ibahgin Sudan aynhga sabredecegimize
irutnma».

Ki balik su ile yagadigi, ondan aynJmak ihtimak olmadigi gibi, bet^
v cmsaiim de Hak lie yagadigiiniz icjn onsuz olmami2a irnkan yoktur.

507S

y, $ *?£ **»$ f j3 jj

jj— »- l£< C-~j ^ 1j*^ i^*

■l jjiT timid ke&ecek olursam da benim tlmidsizligim, yine a AfUab-i
(liikikalm stih'u eseridir, Ey Hasan •■>.

Buradaki (Hasan) dan murad : Mevlana'nm muhatabi ve Meisnevi'-
liiii katibi elan (Husamuddin £elebi} zannolunur. £iinki onun a&d adi
(Hasan) idi,

507!>

*J &#£ £«* ^ jl g&* (J^
*jT Oj* J^ >jl ^-*£*

■MasmV olan san i 1 den nasi] aynhr? Sufette var, hakikalte hi 5. t>lan
(vfo-iid-i miimkiii), (vijcud-i vactb)in gaynsindan nasil feyz alabitir?*

Viieild, yani, varhgi ikiye taksim etmisler, birine (vcicud-i vicib)
Ikincbine (viicud-i miimkin) demislerdir.

ViicGd-i vaeib : Bsska biri tarafmdan var edilmis olmayan varliktir,
Allah'm varligi gibi.

•MM

Viicud-i miimkin : 13ir mftflld titntfintliiit nn yilunn Kelirilim vorliklir.
Biitun kamStin varhgi gibl kl, mm vn: nlrri ill* inLU'id-i cwYt olwi Altiiini
Tealadir.

Viicud-i vadbi kadtmdir, vM\ vi> itlwlidtr. Vuciid-i miimkin; b&di*

tir, fanidtr.

r>uso

Xj*- ^j; i>jl V^-* ^

-BiitUn varhkbr; ister buiak, ister Arab allan, istetse esekU-F ohim
bu ravzadan otlarfai>,

Biitun mevcud&t-i mumkinc, yani, iissan, hayvan, at, e$ek, afia^, c>

cek, ta§j toprak, hiilasa mahlukat mamma her ne varsa Vucud-i VHcibdi'ii
feyz almi| ve fey 2 ile zuhOira gelmi^tir.

Burak: Ehl-i cennetin binecekl&ri Mr nevl 1 hayvandir. Kc? bi^im bir
mahluk oldugunu in^allah orada goriiruz, Burada iulaha, buTak ile Artib
atlarma, fuseka da eseklere benzetilmi^ salih olsun, fasik bulunsun bt>
tiiri insanlar, faydali olsun, zararb bulunsun butiin hayvanlar, hul/iSii
biitun mevcudat, VutrGd-i Vacibin feyzi ve halki ile zuhura geboalftlr,
denilmistir.

5081

dU

-Lakin kor olan at korccsine otlar. Otladigi <;ayiri gormi'ui OndftB
dolayi da incrdud omr».

Mahiakatm yaradilmasi Allah'm T.utf u keremiyle oldugu jgibi, ftl
kim btilmasi ve o vasita ile yasamasi da yine Allah 'in kerem ii ni'mctiy-
ledir. Fekat gayixda otladigi halde (jay in goremeyen at gibikri. yAnl,
Allah : in ihsan ve irzakiyle yajadigini Iarketmeyenkr h fulanm ttthsls *t'
tigi inaas, yahud ucretle go^iniyorum vehminde buHmari cahil vc H-vf II-
ler de bbyle korcesine olladiklnn ii;in Dergah-i Jliihiden merdud Vfl m«t-
rud olurlar.

3«7

5QS2

l'»!ka hJr mihriba doner »2*S * """"J* da «* *>

siUidir, Bugdayi un van , n -,,; g0E * ar $ 1B mda cark iJe * aa hirer v§-

.nmnetdarhklar gosterir BiraTso *i !' i ^3!* Sapit * Cak d™**
Fekat her niWtin ^TiyZTJ'ZV ?*^ ^ ^^

*** y a Pm , yip da bii ; Un . ^i^Sg^ift r e V artiyle<

gaffl : <"iigmi aradaki vasitaya hasreden

5083
3f>8

Durndifki luLli IjmIiii, plfettd bU] M ih-I-m<Imii rtioksfld : Allah'm I&ti u
kercmidir Id ftb-i hiyftl |lbldlf, Ondim uri mi u;nifk de Uakkin )Qkr(itit)
ifa etmemckli- kMriiM iil'matt* buUinmakLir. Kutfftft-i Kerim ve Sfirc-t

tbi-ahimde; :

; ■ r cTl*» * *i

Yfini : *Eger nVmctime jukicdcrsenis! onu tize mutlaka artirirjni vt*
eger kiifr^n-i ns'irsctt* Imlutiursonra benira azabim hokikaten ^ok flddot-
]idix"»» buyurulmusiur, igte o tatli denis suyumin acilafmasi ve o aw mi-
yun onu iceni kor etmesi, yani, kiifran-i ni'metta buhinan klmaenLn tiALl
oldugu ni'metlen rahat ve huaur bulamamasi, o §iddetli azabin DUny*y«
aid bir kismidir.

5084

iy

*0 denh, hal diliylc deL 1 ki : Ey koi; bcnim suyiimdan sag cjJlnli" l<
ki «oz bidasm, yani, goaliti a^item*.

5035

•rBiu-adaki sag eldon maksad : Dogru bir stand 11 ki o zan; iyhdll, ka-
ti'miin nevden geldigini hilirn,

Mim'im-i Hakikiyi unutup da onun in-amina vaaita olanlora teahhud
derecesine varanbri. ikaz ctme?k uzere yine Allah'in liitf u keiem der*
ya&i, ona : -Benim suyumdan sag elinle i? f yani, ft'fttt) u ikramin nerduii

ITU' Siioi JliCaluFii 1 7,

;i«l)

M

fiejdilini ve mim kimjn VGrdm

5080

doStuIurdu. * s «P k ""«Mniii hsrekjtine gore e gjl lr „

'" ™ W*»«H MJ vard, r , Xf ^ *■"■ "* ^ 1-kfld, bir *£
BlP Hadis-i Serif tc ■ -iumj j ,

Boyle mihrabini ss*,^ , ,

5037

mm*. r hfilde **»■. **« bo, k iL«nL\ ' * k ve

inmsenin gozunii at B » ■
5emsiiddin-i TebrirT >r,^+» > . * .

**»* wr 4r « «3!5I32£'5 I SS!5 B* b ^ k "» HI M

*** • '-*■ *- s sses sr lss £*

370

ve hiirmetta bulunrmi|tu k|, a hunutt tlddelll hir mahnhbotc InkilAh H
misti, Halbukl MevlAni, fpim lli* niiilfiknlitidiiri soma den okiUmayi
birskti, Takririndan rnllaU>f|rt ol*n Ul*he»l. Iju mtdirumiyyflt dolnyniylo
§emsin aleyhimJe buiunmoyn bJiiUdi, ^ma kalkti ^arrTa gittl. MevlAnA
ise 6yle bir arlfin aynliflimi IchmnmUl edemiyordu. Oglu SiilUn VeledJ
§am*a gonderdi ve §em<n da'vet ctli §(?itt« kaJkti Ke»nya*ya geldl. Sam'-
dan Konya'ya kador Sultan Vclcd. onim rikabmda yayan ylinJdU. §u
biirmet ve rbiyete mukabil Hairet-i Scms, ona hilafet verdi vo : *Ky
Vclcil; benim blr scrim v« blr Bir run vnr, scrimi babana fedi cditsi, »r
runi dn Kttna b&{h$tadim» dedi-

§emsin gcJigine Cenab*i Pir ne kadar sevindiyee, talebeainiri do fi
kadar cam sikildi. Nlhayet Sewise sfi*i kasdettiler, Mutecavlzler aruindi
maalcsef Mevlana'rjin ortanca oglu Alauddin (^elebi de vardi. Bundan
dolayi, onun blraa sonra oliimiinde Cenab-i Pir cen&zestnde bulunmadi,

Bu mes'ele menakjbnfimelerde miibhern kalmxjtir, Sipebadlor mmi-
kibinda sti-i kasd vuku' buldugu, fekat ortada birkag dam la kandori buj-
ka bir §ey kalmadigi ve Sems'm kayboldugu, sonra Mevlana'nm ^iim'n
ve Tebriz'e gidip onu aradigi, fekat bulamadigi yazihdxr, EflakE rtirndki-
bmda daha zlyade tafsllfit vardir. Fazla ma'liimSt almak isteyentor urn-
lara miiracaat buyursunlar.

Cenab-i Pir, irtlhal edinceye kadar Sems'in basretini ?ektl. Nll*klm
burada da : «Biz §ems-i Tebrizi'mn askindan tasarruf edecek bir hflldf
degili& F yani, fenafilllb makarmnda bulunuyoruz, yoksa o kor gtifllln jjfl-
ziiiiii acabilirdik- diyor ve irgad vazilesini balife-i ekmeli HiiaamUddiit
^elebl'ye havele ederek diyor ki ;

SOBS

■*JJ y (Jr-JUl— *■ L ji-l t\Ja ^\\m

«Ey Hakltin aijrasi ve kalblcHn niiincvviri olaii HUsainUddin Qnlnbt;
hasrdkirlarm korJltgUne, yani, on tarn ragmen o (jafil kbrbn foiline llftr
y»p-.

HilsamUddin gelebi, sbyledigim gibi Cenab-i Pirin halifesi idi. V*-
latindan sonra da ycrine seyh obnuatu. Mesnevi'nin tanzimtni Genob-i
Pir'deri o r«i etmiij, kitabm basttidakf la heytton maadasi onun )cal#.
miyle yaulmigti. QiXnki gaceleri yntdi nflmazindfln conra otuiurlar, Mav*
lana Meimvi bflytlerlnl tilylnr, (JelebF de omnri yazardi, Ba'21 gewlor
Mevlanfi eoaar, tabnhn kidar, noKm-i abyaia devam eder, Qel*b[ de y**-

.1T|

waytt ikd&m cyJertli trtihau fin-? ut^ ■

ederdi ftaj^tinda ibvam terbiye ve losli

;i-

Vine Mevlans CeleUye buyuruyor ki

50S9

-Omm giizuno (e « s iH sabuk Ve ^^^

mahvcdccek llahi bir jfcV'ife

mucartclc edoret KlsIm€ti

n gfozilno siii-iilsp,

5090

4# ^\ ^ j f jjjfl

"0yle bir ilac yap ki g|| yiiz yi|J k ..

5091

5092

372

:ioo:j

aGutic;;<> I mud eili'ii *p mum \ in liLiiiulnu inchu'ii kimserieUi mnraz".

5004

»W ^) p Al tjU** C-^-l

vt^te sana dcvasiz biv dcrd ki mlllrtct&st dni)U& ab ctmcktcdir, Jste
sana cbediyyen buyu dibine tliisniiiij bir h:y-l:i'>.

5095

j^ Ji i^L Jjl ■i.'—jy?- ti

jl ^ t> ! *T, S

fOjiun miirath sems-i ezelimn sonmesidir, Onun bn arznsu nasjl lilt*
siilc gelir?*

§ems-i ezeliden. maksad : Hakkjn tecGlliyati ve o cumleden clan din,

iman ve irfan ile onlann erbabidir. Miifrikler ve munkivler, o |ems-i ezo-
linin sonmcsini, o tecelli siiaatimn kesilmesini, iman ve cht-i irfanm elt-
ailmesini ve DiinySnjn bir cehalet&bada donmesini isterler. Fekat bn
hayvani emel husiile gelmeyecektir. Hakkin tecelli^i Jlelebed devam edip
gidecektir. Ka&ll ki Kur'an'da buyurulmu5lur :

'An

» >

BlRfNCt KtTABIN SONU

•

F *S«S*«S«S*»

«?E RH-1 M E S N EV 1 „
£f? * >W*™, m$ imdmn, rabb&ni a? fern

*; t ?,, Avi ve mvmz <**« MESmvKi-

hahtkatiyle tantuin Mr kMiyamr. *

xrtmm * ALLAH'm izniyU kurturacak veni btr

12^L* S ? t"™***™** Mam ile <*,££

m^^S, inti ** m devarn ed *™ k ^ bu

9AMIL 7AY7JVL4*I

^^^ L~-t_

""M^Wrti i.<oi_

<"!> SflrpI Sof i |.

374

Hk

— i