Skip to main content

Full text of "Mesnevi Serhi - Tahir ul Mevlevi"

See other formats 


Sahife 1 - 188 






l^tNDEKtLER 



Sayfa 



Bir dogati ku$unun viraned^ baykuslara giriitar olmasi . . . . 
Duvar iislimde bulutian susamij bir kimsi-mn suya kcrpig atmasv t 
Bir vSlimn bir kimseyc ; Diktigin bu caliyi V°^ n ba§mdan sok, 

diye emir vermost ...... 

iTciyirli i^lerm yarma birakilmnsindiiki zararm bey u hi ..... 
Ztiim&ui Misri Rahmetullahi Aluyhi yokhmak i?fn dqsllarimn 

hastahaneye gelmcleri 

?cyh Ziinnvm'un doli olmadifim ve kasd*vi cumin hailed gostcrds- 

gird miiridlwin aulsmasi ■ ■ - ........ 

Ziinrn'm KiKldfse Sircuhnmin hikay«i^ avdet 

Lokmiinm zekasilH e'fendisinin rmtlhnn ebnesi ■ ' 

fmtih&n cdcnJcrin higfavato Lokxnaii'm faziJetimn belli olmasi . 
Ffidi^hm o has k&lfssim? nwnyyei; hnikmm ha<*di hikayesimn 

dovfmli . . • . ' 

Uitdluidtftt jhalft? siirsimrtMi ve uUk cuss*smden Siileyman Aley- 

hissclam'm ta'sdmi Belkis'in kalbine aksctwesi 

Bir felsefecinin *ln esfccha maiikiim. ayetS o'iunurken inkara 

kEjkt$masi - ■ - ■ *' *• ?;' 

Cobanin munnciatim WfeS AlcybisKclatn'in inkiir clm^i, yam. hos 

gnrmemesi * 

Halt Tcalfmm g&htw icm Musfi Aleyhisseliwa itfth ctmesi &»■* 

O ^b!im jna'iur Rovmcsi bakkinda. Musa Aleyhissclama vahy 

geimesi . ■ ■ ■ > ■ 

Musa Aleyhisselamin Hak Tcula'dan laliinlerin galcbesi sirrjm 

sormasi '■ • • " .' 

Uyurken a^zma yi Ian gin-en birini bir bey in incltmesi ..... 
Dir aymin yaltaklanmwi ile vdasina bir kimstmin itimad gos- 

tcrmesi . .- . .... 610 

Kor bir dilencmin, bendo iki turlu Uorluk var, bans merhamet 

odiniz demosi * ■ * * 

Ayi ile o abdal hlkflyesinln tamiml ' > ■ 



446 39 



4IW 


47 


4fi7 


49 


■47 i) 


51 


432 


57 


4<m 


65 


510 


71 


52S 


79 



337 


3 


396 


13 


404 


17 


414 


22 



90 
95 



. 569 100 



581 
593 



, 631 

PR 



106 
115 

121 

131 
133 



Sayfj 



Ayiyn kapilmig olarm-. nasfhat kabul etmemek hususunda miibalaga 

I'lmosi u/.erine nssihiiicmjrt onu terk etmesi .,,..,. 
Hir deljnin Calimis'a yaltaklanmasi ve Calinus'un korkusu . . . 
Hit' einsleti olniayan iki ku§un birlikte u^masi ve dane toplamasinin 

Bfcbebi . 

Ay mm yrdlaklrmrruisma aldaiimij olan o zavalhnm kissasimn 

hakiyyesi 

MniTT'l-i Mustafa Aleyhj ve Alihi Ekmel'uMehaya Efendimiz'in 

hn&la bir sahabiye hatir sorm.nya gitmesi ve lyadet yard hasta 

ynklamanTO ITiidesi , , 

[k'jimi lyadetimc gclmedin dfye Hak Teala'mn Musa Aleyhisselama 

vabyelmesi 

Uir lmb$fw\nm s«fr, I'nkih, alcvi'den ibaret tig kisiyi birbirinden 

iiyicip Irtiha buakmasi . 

UiwUi Me Pt'yf{iUnbft- AloyhiwdSm'in lyadeti kissasina avdet . . 
Ituvuk bir Zai'iri Bayozid-i Bestami (K.S.) ye -Ka'be benim, etra- 

fim<la lavaf et» demesi 

Vein f»v ynp'U&ui bit muridin hikayesi 

RpxuUllfiiJl'ni Eiyare! vv lyadet ottigt sahabinin miinasebetsiz bir 

illiA Glitjiij itUluguuu He. Feygamber'jn anlaniasi 

Ilrlkak'm ll-lyth bir fabi^cyi nikah ettigine dair Seyyid-i Ecell'e 

ttsuir soyJiMTtesi . . , . 

\Mr kimseiun, kendifii divanc jfttelctcn buyuk bir zata hiyle ile' ufij 

sdylplmesi . . . , 

Kir kbpefjiii, kfir bir rtilenciye saldirmasi "..-,., 

Muhtesibin harab ve du^mus. olan sarhogu zindsna daveti . . . 



650 
659 

661 

m 

671 
676 

m 

mo 

692 

703 
723 

729 

732 
742 


141 
145 

146 

149 

151 

154 

155 
161 

162 
163 

167 

180 

180 
182 
187 







-BIK DOeAN KUgUNUN VlRANEDE BAYKU$LARA 
GiRiFTAH OLMASI» 

5096 

«§atun nt^dine avdet edtm dogan ku§u, do&andir. Yolumi kaybctmi§ 
olan is* Uor bir dogandir*. 

Eskt padisahlar ava cikarlarken ku§ tutup getirsin diye bu i§e ab§- 
tiMlmil dogan, sahiri, atmaea gibi avci ku$lardan birini bilekleri ustiinde 
bulundururlar, ku$un tirnaklan yirtm&stn diye ellerine de deriden ya- 
pttmi§ cldivcn giyerlormi^. Vqm\ bjr kug gorulunce pidi?ah bil^gitidcki 
ku^u firlatsr, o da gider, u^an ku^u yakaiar, getinrmi§. MtJkSfat olarak 
da.kcndislne bir pii^a et venlirmi§; avci ku^larm sair vakitlefde goale- 
rini baglarlar, ava saldiracaklan sira da gozlcrindeki bagi ?ikarir)armi§. 
Buradaki dog an ile diinyada ins an avlayip Laraf-i ilaliiyo gbtiirmeye 
me'msur tdilmi^ olac zeval-i kiram murad ediliyor ki C ^}-tj &}$ Na£m ^ 
Cdill mucebincG onlar, Cenab-i Hakka ric'al edeceklordir, Hasil'ki dogan 
da yakaladigi ku§n getsrdiktcn $onra gider d padi^abm bilegine konarmi^. 
Fakat bu, iniikernrael terbiye gormu? ku^lann yapacagi bir i§. Acemi ve 
lei-biyesiz olanlar ise yolunu §&§\y\i, kendisinden dab a yirtici bir kujun 
peneesine, yahud ba^ka bir lehlikeyc dii^ermi^. Cenab-i Pir f boylelerine 
kbr dogan diyor. 

Kcndisi muht&c-z himmet bir dede, 

Nerde kaldi gaynya himmet ede. 
beytinin musadaki oldugu halde seyhlik ve mur^idlik ctmcye kalkisaii 
ham ervahlar da bciyledir. Bunlai hem kendikrini, hem de dervi§leTim 
lehlikeye dusuriirlei 1 , Fakat kalb goaii agik ve bag gozti iyi goren zevatin 
da lihikmetin vn bikazaihah boyle tuhlikeli bir hale ugradiklan olur. 
llazret-i Mevlana bur ad a Jfte o hfili tasvir ediyor : 



377 






»JUJ I 



da*£ ***" **"**■«*** Bi * h "^ bttimiWi bayk^a, M a sm , 



5098 



-,l .- 



5009 
5100 



tA ™ o^') 1 ' d jy 



-KSSK *"*""" onm **-'™^- v. ..,„ „.. 



5101 

m 



5102 

■Mahal fo kopcklerlniii biridplli ve kwrkuns snldirnmiflriyJe gwfib bir 
kimsenin nbasindnn . tutmalon jjibi doga.-iin ba$ina ti;tUl«T». 

$103 

*Dogar t 4iyordtt ki : Bcnimle baykti^br arasmda ne munasebet var? 
Sizin yiivoBin inbtctmek |&yle dursun ben boyte yftzkree virility i fc»y- 
kn;1arn f«dn edcrim»< 

£104 

■Ren blued* dutatnk fkgilim, Gidec^fcim ve p&di$ahin ncxdin« iv- 
d*t edecetini*. 

5105 

»Ey bayku^lar; kcndlnizi ftdiirmtyim?, yfini, fail a tela; tttneylnU 

kl ben bttnxdu kalatak dejilim, yurduma donecefctm*, 

5106 



■Bu virane siiin RiirUjlinikc gore bit mu'muredir. Bizim Ise nazjl 
nail I kotidujjumm ycr, n&di^abin biltgiclir*. 

379 



5T07 

yj^kW?!^ biri deli ki: ITey l> :i yk li? ]ar: si2 j viirihimirdnn ay,r 
mak ,cm ( Jo£an biylokarfik cdiygr-. «Mtoii *j,r- 

51 OS 






•Hiylckfu Jikln yuvnl;tfi 
(inn fikftttnnk isliyor». 



miz! zabii-hnek, riyakiirhkla !>i*j yurdumiiz- 
5109 

5110 
cri J Jf^* [ n>} <j*j*- >'j ;> j 1 

5111 

"Bmni fjibi $aftlii mohlittlan j-oR™ fikarmaU i ? in padi^htah ve 
piulisiihin elmcfcn dem viirnyor», 

380 






5112 



^^iii^jjJ^-A^ 



-Kiiciik bir ku 5 , nasil pidiguhm cinsi ohir? Aitck aklm varsa onu 

(lilllt'llU", 

5113 

s~ <~M ^ *** & 

*0> gkf* Sf4fcod vc*u-i« cinsi mi<Hr? Badcm hdvasma samusak 

5114 

j J ^ly* ^L ^'LU c— * 

..Omm, padijab, maiyyctiylc bh-likle bcni ar^maktadir demcsi hiyie 
vc liudadiF». 

5115 

.Her kirn buim iasdik ^dcrsc bn <lalal.fi in (km edot. Siska bir ku* pa- 
ds ^atia n.isil Ifiyik rdnr?» 

5116 

*Rayku 5 1anu en bayagisi omm bcynine vuisa padi^ahin otia ncrdcn 

Bir;i/ Bvvol siivlrnildlfii lianti hikf»y^,-ki do^andan m^ksad: Enbiya 
, r oui.vft misilh hiiyuk iu fudniH.r, Ba^kugbrdan murad da: Onlara 

381 



inarms ay an ve hakaret gijiij ilc bakan pey^amberlik vt evllyahk miiti- 
kirleridir, Htr nebi ve her veli, nuinkirltrin boyleee istihfafina ugra- 
mi<jtir. Hazroti Pir; dogan, yani., ricalullah Jisanindan o miinkir baykuj- 
lara eevab okirak diyor kl : 

5117 

•Dogan da <mlara diidi ki ; Eger hcttlm bir kanadim kinlacak ohina 

padigah baykuj yuvaiawHn kfikunii kazir*. 

5118 

-Bayku? kim eluyor? E£er bir dog tin bile band cett edip, kalblml 
kimcak olsa** 



5119 

-Pa(]| ? ah dogan ba 5 lan barman larwdan her inij ve yakugta yigmtar 
yaptinrn. 

Cenab-i Hak, Musa ve Harun Aleyhimcssclamv Fir'avni da'vete 
mc'mur edincs oitlara :. 

Yani: •Korkmaytn.bcti bakikateit sizlide bcraberlm. Ijitlr ve gb'rit- 
ifim'» buyurcmij^, Keza peygamber Aleybissalatu Vesselam EJendimfee 
de ; 



^&tf£i f j 



<U Sfirai Tah*: «. 



3S2 



Van! i 'At'hli aw til ftliin (rcavtttiiiiden nuhftfnm cd*r*- dcmijti, Hz. 
Mcvlana da y3no Mosntvi'dc tier ki : -Bir Allah adamimn kalbi incin- 
meyirjce, Alln\ hi^bir knvinJ riisvay ctmcz.* 

Dogau da bnykvifjarji bumi suyliiyor ve .;deeekleri bir tecHviiziin ken- 
tfileri ifin Lii) Lik bir fclakct oliicriigim aniaiiyordu, Yine dogan Iisamndan 
bcyanaia devawi cdiliyor; 

5120 

"Padijahin Juif u inay tiler i benim muhSfizimdir. Nereye gidecek 
olsam padi$ah benini teimdcdir, yani, benimle bflr«berdir». 



Cenab-i Hak km Misa ve Harun Aleyhimesselama 
rabcrim* buyurmu| oldugu biraz ewe J Eoylenjlmljti, 



■Ben sizinle be- 



5121 

-Btnim hayiiim, Enftantn kalbmde mukimdir, Btnija hnyalim ol- 
Hinksizin padtj-lhin kalbi sakJm olui». 

Pidi^ahm kalbindc doganm mukim olmasi butiin mahliikata Aid 
a'y kxb-i sabiteftin il m -f llabjde buiunmasi demektir, 

5122 

*Pfidijah beni yiirUyiij esttasmda, yatiJ, ava giderken tifurunca giJntiJ 
eveinde onun .^ru gibi «;anm», 

5123 

T 

*Ay vt Gitnr-s gibi ufuun ve goklerfr perdclerinl yirtonm*. 



<2) Syrri Waldc: 6T. 



383 






5124 

•Akillarm pnrlukhgi bcnim fjkrimdpndir, gojflcrin yanlmasi bcuini 
y aradilisim d an d i r» . 

KurWi Keirim'de buyurulmugtur ki : 

Yard : «GoUyiizuniin yarilaca&i, yildularin sac,ilacagj, dcnizlerin do- 
kuiecegi, mezarlarm alius t oWagi kiyauieUc her nets, yani hvc itisan 
evyeliMj SMrfcte N> giindcutiig vc itoyi gcri biraknug oldugunu biieuek- 
lii J ». Dogan, yani, insan-i kamil diyor ki : *Ben v5ris-i kamit-i Muham- 
mcidiyim, Onuti hakkinda : «S*n olmasaydin gtikleri yaratmflzdmt* buyu- 
riilrnu^tLir. O il.tifat, hasbelverilse benim hakkimda da variddir, Binaen- 
aloyh Kur'iin'da hikaye buyurukn tehavviilat, hep benim yaradili^im 
ditlayisiylcdii'*. 

5125 

*Bcn bk doganmt, I akin hiinia denilen dcvletku^u ban a hayrandur. 
Baykui kim oluyor ki bizhn gibiluiin sir rim ve pudis3ba olan yakmh- 
|ini bilsin?ft 

lliiina : Guya bir kus. imi? ki u^arkfrn golgesi her kimin basina dii- 
serse o kimse hukumdar olurmuf Turk^ede ona dcvletku^u demUr, Bu- 
rada ondan imikstid ; Mdeklcrdir ki insamn ha life tu Hah olmasina hay- 
randirlar. Onun i£in insanlann avami, meleklerin avamindan, havassi 
da vine onlann havassmdan tidal dir. Cunki melekler ma'sum ularak 
yaradilmi^lardir; Kendilevinde giinah iskmck kudrcti yoktur, Yemek 
icmektert muarra olduklari igin esbab-i maiset tedSriki mecburiyyctinde 
degillcrdir, Allan ne emretmifse onu yaparlar, &0$ bir ma kin e gibi 
Verier. Insanlarda ise hem iyilige, hem kotuliige kabiliyyet vardir. Ya- 
jamak icin yiyip i<jmeye, giyinip ku^nnmaya muhtacdirlar, Bunlan te- 
darik icin ugragmaya mecburdurlar. Bu kadar ihtiyac ve mecburiyyet 



fift Stoi tnf Ltar : 1 :tt. 



384 









M 



kjlnde kfltttfugU birakip Jylll flfl e^Ii^an l&sanlar, elbette mecburi olarak 
jgkyen --I'inoJerdGti efdaldirlar, 

5JL2G 

-Padf^aJj benim i^in zjndani katjrladj da drada bagJi yuz biulerce 
mahbusu azM ctti». 

Evet; Cenab-i Hak, bir :nsan-i katnilin jefaatiyle yiis binlerce, mil- 
yoalarca gun^hkan afveder vo cehenneraden &zhd eykr, ElfcUini §imdi 
toplayamad^im bir Hadis duyttm^tum ki meali ^oyle idi : 

Hesulullah SallalJahii Akyhi Vesellem Efendimiz mi'rac .gecesi etti- 
gi miJnScat siraamda «Ya Kabbi sen den fcenj do^nrati Amineyi, emaireT? 
Halimeyi ye kmm Fatmieyi istemiyorum, Aucak vc ancak iin-.mciinihi 
nvl ii gufrana nail olmasmi istirbam ediyomm. demis, Taraf-i llahiden de: 
-Sen bir nebiy-yi 5 Mif 5 in, Ben bir Rab-bi latifim. Ummetin ise bir baJk-i 
zamir, Hall;-] zaif, nebiy.yi serif H e R a bb-i Iati£ arasinda nasil jays' 
olurV Stai ummciim dcrsin, ben de rahmetim derim». mtjdesi verilmijtir. 

5127 

i 

«B!r aii beni baykujlar ars$mda b«3undurdu. Benim nefesim ve soh- 
bchmdtn LaykiistaT] dogan dereccsine cj!tardj». 

Doganm bayku 5 lar arasjiida bulundurulmasi, yani, enbiya ve evliya- 
inn halk arasina gdnderilmesi onlan irsad Icmdir, Nitekim Hazret-i Mev^ 
lana bir gazelinde der ki : <Ben, is gormek ve halki ir^d etmek icin Dun^ 
yj habsinde kalnnsim. Yoksa ben nerede, zmdan nerede? Kimin malmi 
^almi^im da diinyada mahbus olmujum?* 

5128 

O* Si? yiH^r ^ J ^ f+* 

«Nc rnutlu o baykusa bi bcnim n ? ustimda hiistiu faliinden benim sir- 
rtim unlnyabibr". 



F; 35 



385 



Innri 
kirli 

JtlTjl 
lnrji 



11 ;n 



ki 



y 



5129 

*£y bayki^lar; bana sanhn ki si* de do*an olasmiz. Vakia Wki« 
hitab^"" Kerim ' de R " SftlU,lah SaIialIah1 ' 1 A3eyhi VesdIem *%&gfr 



* 5- ■ ■ ** 



IsS 



m 




ijs 



Alkl & SKF"! ^ Ey A " aha mahabbet ^asmd, fataufe 

r A 2S« "f *t? A1Iah da M ***** IbwbW 

! rSTSS L , m* S.if* *** sa ' d! *w £* 

acr jg . « Ey Sadl . Hasret^i Mustafa " Aleyhi EWliittehaya Efendimizm 

vi : ■ M i r ks " in - saM r iunda *** « w«* Bras 

o mta, ytot * * W nm dirt bir mursid^ k Sm il e Eg 

5130 
i-£=* j*ii oi*i, j^j ^j T 

j^« j^L y> 4$, \f^ 

•Her kim boyle bit 5 ah in sevgilisi buiuRursa, hex tiercde olursa „!. 
sun nasi! ga rib kalir?» D UIsa oi 

Allah, her yerde ozumla beraberdir ve yardimcisidir. 

5131 

«Padi ? ah h«r kimfn dcrdme deva clursa o kims & , »cy gibi kanm da 



(4) Sirti Al-i Imxan : M, 



5 J 32 
5133 



^^ ^ 



Bta HMMfa^ ^ a&idir * Miiddc * e ra ^« All,b bc- 

Sare-i Fecrdc buyurnlmugtur ki - 



> 



■9b * " 

9 <c 



I 



>*_» 



n »cr^ SftTiSS; S3 2 in3aD \^ »-»««■ eL ibine sg 

--t; AittiSfi^^ ™ = — 

JWfir kf hem e ™r, hem de JjJSST X e I, tmCISi: NefS ' S ^^~ 

•fw, C* M ' vo AAA* tehS^a iSwb « rSttffi y nta " abr y teha -^^ui 



«> 



■OrtJ Ftjcr: «!3a 



rjss 



3S7 



Soy y id Serif -i Ctircani onu (Ta'tifat) Jfidfl soyle anlatiyor > -Kalbin nii^ 
my la tcnsvvtir edip kotti SifaJXacdan temizleiien ve ahlak-i bamide fie 
te#eyyun eyleyen nefss. 

( ^^'j^'tj Jiji ) Nazm-i Celiline ba'zi urefa tarafindari 
soyle bix ma' int. verilmi^lir : «Hass kullarimm kalbinde yet cdiniz ye ken. 
dinizi oulara sevdiriniz ki centietc gi3ehii| olasimz, Zira o kalblcx, bird 
ccnnc-i aciicdim. 

Bundan. dolayi d er vizier : .Erenler; fakiri 'gonulden sikarma* diye 
biribirirtden temennide bulunurlardi. 






Bfibet vardir. Keza riizj|Ar ve ftie$ da ayn ayri bircr unsurdur, aralarmda 
drtMiyyct yoktur. Samb lie tnsrn tablati do bir einsien degildir. Fakat 
liova tilmayinca ate? yimmnz, Susan sarab igmeymce sarhos. olmas. Cins- 
1 1 ■ r E bagfta nlan bu maddoler araeinda ma'r.evi bir miinasebet oldugu gibi 
Allah ik* kul aramnda da zat iUbanylc hi$ mi hig bir murtasebet mevcud 
drfi iklir. Lakin Hakkm sjlatma insanin mazhariyyeti dslsfisiyfe yinG bir 
ni ({but bulunmakiadur. 



5134 

I) $ J** a? $* 4 J 

"Ban paclisahan cinsi degilim. Boyle bin: fikir ben den uzak olsim., Lii- 
kin onuji tccdlisi nuiumi hahim», 

5135 

«Evet Onunla §ekil vc zat cihctmilcn cmsiyyc(imiz yoktur. Fakat 
esnsasma ve sjfatma mazbaiiyyetimte i'tibaviyle ma'nen bir miinascbe- 
timiz vardir, Mesela neb at yet^tirnicktc sn, topragiii iji r ti bet ten cin- 
si d;r». 

5136 

p'jj ji-l C— *J-*| j»J*- \jp~J* 

«Ruzgiir alegi iifleyip yakmakta at eg in cinsi, §a?ab da insana nes/e 
vcrtnekte tabiatin cinsi olmustum. 

I Biraz evvel -Allah ile sekil ve zat eihetinden cinsiyyetimiz yoktur. 

x Fakat e^rnSEma ve sifitina maEbadyyetimiz i'tibarjyle ma'nen bir mtirm- 

ji^beUiYii?. via'xdir* denilmisti. £u Iki boyt, o miiialeayi izSh i^in ir^d edib 
migtir ki su ile toprak, biribirinin cinsi degildir. Ayn ayn birer unsur- 
dur, Lakin ikisi de nebatat yeti§tirdi^i i^in aralatinda ma'nen bir mtina- 

338 



5137 

Ljbi (J^w.w-1,- j *^-l* r-^- 

Ls j\ ^L ^ -L^j L ^U 

«Dhibn cinsimiz, sab im ism cinsi gibi dc^'ldir. Omm i^in bizim bizli- 
filnilw, yftiti variiSiiluz, onun bizli giade, yatii, varligmda £Sni olmiigtnif", 

Hia niahv u Tniistehlek olmu^u^ ancak o baki kalmistir. 



5138 



-'J 1 J?" f-Lr ^^ 



^■^H? 



-Hi/in) bizligimiz fiini olmica o, tek kalmigfir. Ben, onun atmin sya^i 



5139 

j^L jLJ ^iT U-j, .1—* 

»Cnri toprnh oldn. Otmn ni^anlan toprak iistiinde Ilakkui kademi 
r**Tl dlaritb Unldi». 

I bikkin kademinden mut'ad : Qnun iradc-ii vo kudrctidir ki canin top- 
mk ulrnasi, p kudr^tin loprak iistiindti kalan fsrfdif, 

R39 



5140 
■Bu nh*» m "»* a * al: tiiiabx 0l M dikbfl * lllarin ba§ * a " ° laStnB " 



B144 

^r d-> *■>» *= Jj JJi 



•Giiit tiGrunim knvvcti bir yag 
ihunla kniida gjzljtlii"- 



; tabakastyb gtfttlr, Goniil nfcu, bir 



r 
d 



5141 

4te»lm 5 ek1hii v. cfamtntojctim M aldatmasi*. gEfiMf intikaldea 
cvvel Icnim soikrimden istifade cdin». 



5142 






«M bit ft kimseyi fffcMM O gfM sArete kasdedeiek 
Allaha kar^i tecavuzfle buiu»mu§tui», 

YSni- enbiya ve evliyaya ibSnet ve kasd.ykyenler onlarm sQretine 
tecaviiz fe Albha taarruz etmiflkrdir. Bb HadW Kud*de : -B«nn Jfe 

^uhavebeve gO^i? ohular, buyurulmu^tur. Yum dcganm jlh ,e, y-J* 
£*£ kamilL AlU ile bir eh*ten Art* bahsine avdet ^hycr da 
deniliyor ki : 



5143 



•NMyet gu xubim bed™* teallrffcu vardir. Fakat o can beder, gibi 
mnddi bir §cy inidir? 



5145 

/ >• jj;i ^ <^ir ^ 
.M-c^ «M - *-«** AW da N &B IMAM 

5146 

-Ru Kallukla, farf** dtfU midir? Mi ftttfc *«?W o teal- 
l U kun null oldugunu IrilmcUten &cwdir-. 

«* ft* nOrun to A t f^ a ^^^^a 

ItoyClyel ve hltanrf afeBar >drak ^^J™S ; Blinun gibi h e r 
dtr. Oyle Iken aralannda ma'nevi bir munaseuet 
|IIM clB rto-l kulliden feyaalir. 

5147 

«, Milt, eta-, eUrtye t™». ctH. O c»», «* ltf«- * toi 

,.i.|i cabin* koydw*. 

391 



3ft0 






r: 



T 



oldu* 



514S 

- 

Cati-i ciiz'i, o temastan Meryem'in M'ya gebe kali^i glbi bamilo 



Ruh-i kiilli ki hakikaM Munammediyyedir, butuii eanlar oiidan feyze 
hamile oldular. 



5149 




,Mcsih dcmekle kuruda ve ya$ta yiirtfyeni kasdetmiyorum. Mura- 
dun: Mesiihattcii, olsiilmekteii ali bir rossibiii*, 

Mesih kelimeEi : Seyyah ma'nasma gelir. Bir de ba§ma yag, yabud 
su dokiilmekle takdis «dilmi 5 demektir, Hazret-i M grap d<»i|t ye 

IJrduri nehrinde Yahya Peygsmber tarafmdan bagma su dokukrok tak^ 
dis edildigi kin Hazret-i Mya Mesih denikni§tir. Fapazlann hiristiyan- 
lan vaftiz etmesi Isa Aleyhisseiamm Yahya Aleybissdam tarafmdan 
takdis cdtfmesinin hatirasidir. 

Hazret-i Mevlana'mn buradaki mesihterx maksadi : IsS'nin gahsiyyeti 
degil, ondaki Han! ruhtur ki hakkinda (ruhullah) ve (kelimctullah) bu- 
yuruTmugtur. 



5150 

^l^ J-L ,>^ jU <#r # 

,0 halde can-i ■■£; can-i can, yani; ruhlarm rfchu olan Allan'tan 
feyz almca ttyle bir candan bUtiin cihan mlistrfid vo miistcfrz *lur>. 

302 



5151 
,0 vakit bu ciban, ba§ka bir alem do^rur ve bu mahlukata bir mab- 



^ec goEttrir*. 



5152 



»-r 



[J Ie 



«Kiyaiticte kacla* sayip dbksem ybie bu kiy&metin 5 erhuidcii adz 
ItnliriKi". 

Ehlullab. indinde kiyamet uc tiirludiir. Eiri : Her eanli mahttkun 
t»dUkfs& sonra ba's ii ha^r oknasidir. Di^ri : «$lmcdcn cvvel Glunu*». 

NcMniKin arzularma tabi' olniamak suretiyle onu cldurunuz. Emri mu- 
Btbtncs olmeden evvelki ma'nevi oliimdiir. 






Yoni : *Kufr He, yabu^ cehl ile, dalalctle blti iken onu iman il&, yS- 
liuiL Sim ilp, yahud hidayetle dirittigimiz ve kendisine bak re b&tili tem- 
yj/ Odecek bir nur verdigimiz kimso ki o p.ut ile insanlar arasinda dogru 
yolti Killer, Bojdfl bir kinise karanhklar i^inde bulxiuup da oradan ?ika- 
Itmynn liir ?ahs ilfi miis&vi olur mu? & » 

'fofnirlerde yazildigma gore bu Ayet, Resuluilah Efendimizin amcasi 
[Iflmxa bin Abdiilmuttalib ilo EM CehL hakkmda naail olmu^tur. Bi'seM 
M^lminmodiyyenin altinci senesi i^inde idi ki Sailallabu Aleybi Vesellem 
Bfandtmia, Mckke'nm (Safa) denikn mevkimde yalnizca bulunuyordu. 
hi.u C\-bl habisi oradan j^ti, Resfil-i ekrem'i yalnjz goriince ^tabiatm- 
ilMki hobfiset Icabi— o peygamber-i ekbcre kotu sozJer sSyledi, Sallal- 



{() Sflt^; Eil'dm: 12*. 






lahii Aleyhi Vesellem hiasetteH &ukut lie mukabeiede bulundu. Vak'ayi 
gormus ve isitmig oka bir eariye, HazreM Hamia'ya Ebu Celdin edeb : 
sizligini anlatti, Kahraman Hamza, dogruca Ka'be'nin yamna gitti. gunki 
Kureyg'ift ileri gelenleri, o vakit (Hicr) simdi {Hatim) demlen mevlade 

olururJardi. Ebu Cehl de orada idi. Hazret-i Hamaa onun yamna gitti ve: 
<Kardesimm ogluna karsi edebsizlik eden sen mi idin?» diye ehndeki 
yayla h-ri^in kafa & ma vurdu. Habisin bagmdan akan kaulat, utanmayan 
yuzunii kizartti. Tarafdarlan Hamza'ya hiicum etmck istedilerse de Ebu 
Cehl: «Duvun, Hamza hakhdir, ben munasebetsizhk ettim* diye Hamza- 
tun hiddetmi teskine cah§ti. 

Ebu Cehl oyle azametli bir herffii ki Bedir muharcbcsmde basim fce- 
secek olan Abdullah bin Mes'ud (radiyallahii anhe) : *Gerdammla bu> 
Hkte kes ki Muhammede buyiik gSrunsun. deroisti. Eu sefer Hazret-i 
franwtfya tarziye wrmesi, hiddctte gidip musluman olmasin du$imco- 
siyle idi Fakat umdugu g ibi degil, korktagu gibi okhi. Cenab-L Hamza, 
Ebii Qefell tepekdiktcn soma gitti. Birader zadesmin huzurunda muslu- 

man oldu. TT £ ; ,» 

tgle Ayctte kendisine nur verildigi bildirikn kimse Hazre.-i Hamza, 

karanliklatdan gikamayacsgi baber verikn dc Ebucehl idi, 

Ayetiti hususiyyelh ondan umumi bir ma'ua is'inbatma mam olros - 

yacafrndaii sofiyye hazarati onu (*$&»«& vustu) diye te'vil eyletms- 

Kiyametin iicunciisu de salikin fena fillah mertebesinden beka billah 

derecesine ytikselmesidir ki buna da Kur'an'daki ( tf$$3.i '<*U\ «4- |# > 

Nazm-i Celih iskettir demiskrdir. 

{TanimetiilkUbra kiyametm en korkunc. bir amdir ki Cehennemlik 
olanlarm Cehennemc suriUdiigiL Cennatlik bukmanlarm Cennete sevke- 

dildigi zamandir, . >, 

Cenab-i Fir, bu kiyametin ^erh ve izahmdan aciz kaldigim itirat 

ediyor, Sonra da buyuruyor ki ! 



5153 

«B« toiler hakikatte (Y5 Kabbi) ma'nosii^r vc dua mevkiirrd^ir. 
Ciinki havflcr v« kciimelcr, tatii dill! bir zatin nd^ine l«zak kuraiak, 
yaiii, betilne ile nrux soyletmck icindh*, 

394 



•*»} u - jj^r ,j-i >-^ '^ ^jr 

«Eir ins am n yi Rabbi dL>iiiosinsf kar^i Allah'in kbbcyki vastl oJurkcn 
liir kimsc nasil oluv da o hitabda kusur tc slikut cdcbiiir?» 

51G5 

«H!y salik; o r oyle bir Icbbeyktir ki ishemezsin, lakin bagmdan aya- 
jjma kadar Ijiitiin mevtiQdiyyefinla onun ma'acvl zevkin; duyaisin». 

Bir A'rabi; Resul-i ekrcm Sallallahii Aleyhi Vese!leme : *Ya Ke^Qlal- 
Inli; Allah ban a yakmsa ona gfzlfcei usakta.ise yiiksek scsle dua edeyim.> 
Diyc sormasa uzerine su Ayet-i Kerime nasil oldu : 

«IIab£bim; knllarini sana benden sci-nnca Iiabcr vcr ki ben hakikaten 
luMidilcrinc yakimm. Bana dtia edicce dnacmm disasma icabet ederim. O 
llfilde bcnden icabet talebhide bulmisimlar ve bana iman ctsinler, icik- 
Imtiiiidcji cm in biiiiinsunlar, Mc'mnldiir ki hidayct .yoluim buhirlar 7 ». 

KesS {f J jl jjjTjl* ) =Beiii ziUredin ki ben de sizi zikredcyim*. Ve 
( jj/C" V j j S^G^j )«Baiia siikredinj kufran-i nrmcttc bulunmayin,^ 
Ayct-i Kerlmeai de vardir. 

tgte su Ayetlerla Cenab-i Hak, dua edene icabet buynracagmi' ve 
Kftt-1 akdesini zikreden kulunu zikretiecegini bildiriyor. Hadis-i §erifte 
tic i «Kul : Ya Rabbi deyincc Allahfi Tea I a da : LeLbeyk, iste, $ana verilir 
iHiyiirniA denilmi^tir. 

Ikindan dolayi Hazret-x Mevlana ; Ya Rabbi demesine kar§i lebbeyk 
rev Jibi gclecck olduHunu bikn bix kim^e, onu demckte nasil kusur eder? 



(T> SGrel H:ikiir«: K8. 



395 



dive makam-i teaccfiMe soruyor. Fakat o cevabm sesi kulakla i$itii™^ 
yi^mi, Iakia biitun mevcudiyyetle ma'nevi zevkinia duyulaeagim ha- 

Sarih Ankaravi kuddise simihCL da (sahih bir rivayet) kaydiyle ? oyle 
bir fftra naklediyor : Hazret-i Musa munucafa swasmda : JS& SfrWg» 
demisti. Cenab-i Hak ; -Lebbeyk ya Mtea* buyurdu. p^ ■» »■«*? 
scu s^sin, ben kimim ki bans lebbcyk diyc cevab «MM flfe *£ 
du Allahu TeSla: -Ben kendi nefsime yazdjm, yam teahhUd cttim « 
kuliarmidaa bid bana Rubutfyy^bnle bitab «*»•*« ^ 'elbiyo *J 
yfttt lebbevk decide ccvab v«irim. MM sordu ki : «Ya Rabbi; bu 
U Wiih Wta m *&» Hak siibhandm cevab verdi ki : -Hayir. 
Butiin eimahkSr kullar gfe* MOsa yine rill etti ki : -ttaaik&r ohna Ica- 
betb, onun taatinden delay, olacak, ya giiuahkar kuluna ucde* icabet 
e diy*r S u*?» Allah <*H« cdUiiM buyurdu ki ; djUk idm cevab v™ 
ve miikafat edcr de kotuluk edeni ™'cyfcye M fc ehirsam betum sdiavc- 

Bu pel; biiyiik mujdayi unutoayahm, gunahMr oldugumuza bakma- 
yalim da (Aman ya Rabbi) demekten ball kalmayahm. 



«DUVAR USTCNDE BULUNAN StISAMI§ BtB KiMSENiN 
SUYA KERPig ATMASI» 



5156 
rDere kenantida yilksek bir duvar vardi. Csiunde susami? derdH bid 



BUS 

..Hirdcnbiic suyy bir kcrpif parcasi atli. Kerpi^in diismesi ile suyun 
ni-ii onii Ijir bitab t'ihi geldi*. 

5159 

«S»iytm sesi, yaria hilfibi gibi tath ve kzzetli idi, O su sesi omi iiziitn 
Hiyu ntl]f intistctti". 

5160 



^ 






b«lunuyordu». 



-f), sii^iiz'Kik mihsiefim gtken^ su sesinm vcnlisi saiadart, dyvardan 
lii-ijsi.; Uopanp aimaya bagladt*. 

51G1 
>,S ta : (ley; bana boyle kerpk atmnlvtan SW& lie fayda var? dive 



d 



5157 

,0*u Mtdan m^'eden o duvard^. O ise «u i ? iti balik gibi ? irpi^- 
yordu». 



5162 



.jUij *j l^/* 



n ^T 



j £:* pJp** ^-* tJ fc^j' Cr" 



-SiiHiimi^ adam cevab vcrdi Id: Ey su; bu atijtan benim i<;in ikt 
fnydn vnnlir, Onun Ufin fcti san'nttcJi, yani, kcrpi^ miraaktan vaKgefmem». 



397 



390 



i 
1 

t 

1 



5163 

lJ dSj\ ^ Jjl f J\fi 

«BErinci fayda : En sesini Ijitmektir tt o, susanuglara rebab dinlemek 
gibi gelir^. 

5164 

*Onmn sesi, tsrafilin sum gibidir ki Siiiye omin sesmden tahvil valti 1 
ohiTj yaiu, diriliri., 

5165 

Yahud o su scsi, bahar vaktlndcki gok gik-tiltUsii gibidir ki (mdait 
haglyt, baggier bu kadai- naki$ bulur=. 

Yani; g ladder a^tlir. 

5166 

"Yahud o se^ fakir icm zekat veiilme giinU veyahud mahbiisa ku T , 
lulnia haberj gelmesi gibidii». 



Srtl!,ill;ibii Alcyhi Vc*kc 1 1 f 1 1 1 KfV.uiJmbt I «Uci\ t Yemen (arufmdnu ge- 
i, ii ncfo^-i rohmftm duyiiyofum* buyunnu$ bummla Yemon'de bulunan 
((Jv<'jsi;llciucju) i-£i(Jiy;i!Ip]Jiij mibe igfire* ctmi^tir, 



SIH8 

Jf ck"V* -UN lSjJ _}S>- L 

-Yiilmd yine o scs, gefaat husilstmda Ahined-i miirselm usiyo vasil 
nlan ehyihsst gibidir». 



5169 



U?1 






^tfjj ^ t. 



V^ 



** 



J* 



jr 



■ Vnlnul yine o scs, zayiflanng Ya'kub'nn ruhuna gelen giizel ve l^tif 



5170 



illtincl bir faydasj da §ndur ki : Kopardigim her kerpig ile duvesi 
ft] gal iy or, ben d« *> nisbotte akor suya yak!<isiyorum». 



■ 


5167 


5171 






Ol J 1 jKsj'O^f* ^>5"' 


^Jj j^ji c^- y J^ 




r 


^j^J t> «*^ iij-" >Lji>t 


-^^j* ii 1 t/* JJ^ j il— » 




[• 


flYilmd n ats, Yemea'deit HazrcM Mubammed AlcybissaJaiii Vesse- 
laiua ag™, barim vasdasi olmakjuzin geleit BeftoJ rahmani gibidir-. 


1 sEj" ijiiuiJn himsc, ylilcsck bir rinvardaKj ker;iidpriu 
I iliiviii' ^ikbhvsiss al^nlii-it. 


aica'uiasiTaddii 




30S 




399 



5172 

oDuvarm a^almasi, suya yakmlik hasil eder, O kerpiclerin aynlmasi 
vuslat dermani oIut», 

5173 

«AlIaha sccdc etmck, o yapisik kerpi 5 i kopairoaktir ki Hakka kur- 
biyycti mftcib olur, nitekhn Kur'an'da sccdc et ve yaklas buyutulmustur*. 

Hikayedeki susarms kimse : Bir Allah a§xkidir. Susamasi kalbindeki 
oynlili at^idir. Duvir : Onun varhgi ve benligidir Id visile mani 1 ol- 
laaktsdir. Ondan kerpif kopanlmssi, o maniin yavas yava$ izalesi de- 
mektir. Hazret-i MevlSna buyumyor ki ; Varhk duvanndan bir kerpi^ 
koparmak, secde etmek gibi Allah'a yakla^mak olur. Hadis-i fei^te; 
..liir kuluii llabbine en yaktn bidimmasi secde haiindcdir» buyumlmus- 
tur. yftw bir Hadis'te : «Ailab'a c.ok cok sccde ct. gfcnki sen sccde cttikce 
Cenab-i Ilak o secde JJe scni bit* derecc yiikseHfr ve yine o secde ile sen- 
den bir hatayi dii^iiriir, yani, afvedet* denilrnistlr. 



5174 

«Bu varhk duvari yiifcek bulunduk^a, bu bas eymeye, yant, 
etmeye mani* olur*. 

,5175 

*Bu toprak viicuddan kurtulmaymca egilip ab-* hayata secde 
vc ondan doya doya icmck inikam yoktur*. 

4fl0 



sccde 



etmek 






M 



5170 

j? ilii &v* jl^j ^ ^ 

wDnvui 1 iisLiiiid(; bet kim daba ziyade susami^sa duvarm ta^mi 
kefpicini d daha ^abuk ko[iarir». 



ve 



5177 

*Suyun se&inc her kim daba ziyade a§ik ise ona hicab ve mani' olan 
vurlik duvainidau daba buyuk pare, alar kopanr*. 

5178 

«0 kirase suyun sesinden beynuna kadat HTCist olur, Suyun ^itardigi 
sesten ba^ka bir sey i§itme^», 



S179 






<Nc mn tin o kimseye ki guDler;ini ganlmct biljr dc borcuuu cda 
celer". 

Ferai2-i IlShiyyeden her birinin \-akt u zamariiyle #§& kullar i^in 
birer bor^tur, Binaenaleyh vaktini fuirsat ve ganimet bilip de a borcu 
vaktinde eda eden bir rnusluman; ne mutln, ne bahtiyar bir kuldnr. Me- 
sela. sabah ezam okuuurken uyanmi? b: ! .r kimse kalkip abdest alrr ve na- 
roazroi kilaisa borcunu Sdemi? oVur. Uykumu alamadim, yahud kalkacak 
habm yok. Sonra kaaS ederim diyen k:imse : hem bor^lu kalir, hem de 
( Jjr j«.)i tiii* ) Yani : «Bir §ey'i sour a yupsrim dijenler lielak olduIar:» 
tehdidine dahil olur. 



F: '2C 



401 



5180 

*£ <^>» J Jj _y j j c^ 

-Bir binisctim kudretlk Sl hhaiH f g ii e Iii ve kuvvetli bulumlugu genelik 
ramaninda ibadet efmesi ba|ka tiirludiir*. 

51S1 



S185 

nQ ihtiyar cescd, gorak toprak gibi gcv^-k olur vc dokiiliir. ^orak 
1,1, (prla&ra big bir vaklt bo 5 bir nebat yetismcz*. 

5186 






*0 g«t £ iik mevsimi, ycgil ve tazc bir bag gibi bol bo! meyvc vc- 
tijtiriiir*. 


■tUllynrdn iw«i ve 5 ehvet suyu kcsilir. Kendisinden vc ba 5 kals- 
Iihi laydaluntuiiaiit. 


5182 


i 51S7 


J' j jtlijt-^ jiliji uf U *--is» 


,jJl j } f jJV j^- iWl 


ij'^ tj 1 o^*j ^j^ j*-~ 


jsti j^ji? .4*1 jp b^r 


«0 vakit vikwHa kuwet ve ijtiM $$fe«taii akar da ten zemini 


1 .lUjhm pallium gibi ajagi du 5 mii§, E^leri rutu!>etler.mi§ vc tarar- 

tllf". 


5183 J 


5138 


JJ* i*d (J-^~* J J**»* **te- • 


jlf-^-- c4{ _js- jtj ^p j 


J^ j JiJ^ ^ j j£^ Jj^ j 


XiV*^ ^ #^ tjM <^; 


-Geuglik; Wmur, S ati&i ? ok yiiksck, k6 5 e direkleri so^lam, i*^, J 
kan$maTBi$ ve payanda varuknaini§ bir cv gibidir*, 1 


-tbtiyarhklan yiizii kdet sirti gibi ft*mqpi$ diskri dokuldiisii i<;m 
».k ittylomcsi degi 5 mi§ vc bir ^fin tadim almasi kalmami?-. 


5184 


5189 


■***> jj> uV; {Wjtjt' j^i 


jbi »j J ^^ ^ **£ ^J 


**tst;^ j£..&3i ^ij" 


l m^ oj ^ j^j vfj^ 


-Ondan soma ^htiyarhk giiRlsrI e r t;Zp dte 'joytmim bi^a liflnden 
oriibm, 5 , yahud kuvvetli ve sik» biiktilmu 5 bir iple baglaymca*. 


-Gun g«clVmi 5f % imlmc gelon c^«d topnl, yi>l b« man vc uxrtk, 
j ( ( vt K nli harnb cimxii, i^m de d«ieni bowtoup. 


402 

i 


1 40: 



5190 

"KSlii buy Jar in ktikleri saglamlasms^ onlar* sokiip atacak kuvvet 
nzalmi§», 

ijte genglik He ihtiyarlik arasinda bu kadar fark oldugu gibi genjlik 
v.: ihtiyarhkta edilen Ibadetler arasmda da o kadar fark vardir. 



*BiR VALtNtN BiR KiMSEYE : DtKTlfilN BU ^ALIYI 
YOLUN BASINDAN S(>K DiYE EMtR VERMES!* 



5191 

-O sert ve hog sbzlii §ahjs gibi ki yolun oitasina Mr $ali dikmi§tb, 

5192 

«Gelip ge^nler onu levmettilft vc btrnu s<Jk dediler, fakat o sok- 
incdi». 



5193 
■■I'fi-r an o (ah biiyUr. halkm ayagi onun dikenleriuden kanardiu. 



404 



511)1 

•HaJkin elblscsi, ^aluim dilunitarindeii yirtihyor, ynbnaynk |fl>*«t 
ftikaramn ayaklsri Qtidan yuraInmyordu». 

5195 

«Vali ve hakim ona: Bunu safe diye ciddi emir veiince cvd, cvcd 
bir glin sokerim dedb. 

519C 

-Bir jniiddet yarm, obiirp ii u siikerim diye va'dde bulundu. Fakat lm 
■nUildcl esniisinda onun dikcn agaci saglam kokle$ti». 

5197 

-JSir gun hakim ona dcdi ki : Ey igri va'ddi, ysini, soziinti iutmayim; 
llerl gci, i|il**iW, yanl, §u agaci sbkmeye ikdam et, geri ka$ma». 

5198 

g Q l,yi dlken : -Ames; oiiuniiizdc bayli giin var, Onlnnn bbindo stf 
km ln>, dtdi, Hakhn do S gabuk, bile fllaj-. boi'tttmi gcciktirmc 



DlyoTcik ildve otii ki 1 



40S 



MM 



5199 
O 1 -^ u- 1 kj £ J>C* j6 j 

"Sen, dikenin sokiilmesi i E m yann diyorsun, gtmu bit ki saman ge^ 
tik^e ve her giin gelip gittik£e», 



5200 



J» lj»- A *L>- J3 O | 



JJ-i-J Ji^SJ 



J ^ 



»-C^ 



to 



«0 kotii ve dikcnh afa^ Mr dellkatth gibi kuvvetlenir, onu sokecek 
olan iso gittikse ihtiyarlar ve kuvvetten duger*. 

Bir Hadis-i §erifte buyurulrnu§tur ki : -Adem ogln ihtiyarladigi hal- 
dt> kcndisinde hirs ve tizttn uzadiya crueller hasleti gencle§ir», 

Diger bir Hadiste : «im&n yetmi^ bu kadar su'bedir. En yuksek de- 
reeesi ( <j|i Vl Jl V ) djtr. En ajagisi da musiumanlaiin yoJundan zahmet 
vvrccck §eyleri kaldirmakturo buyurulmugtur. 

Domek ki sokaga siipruntu atmamak, yol ortasmdaki ta§i bir kenara 
Qokmek, hiilS^a halki j-^hatssz edecek §eyleri yoldan kaldirmak imanm 
b!r dejecesi irnij. Yarii; musliiman olan, sokaklan telvis etrnedigi, oralara 
Bleberi atmadigx gibi atilan §eyleri de miimkun oldugu takdirde kaldi- 
mrnig, Oyle oldugu balde babshnizdeki adam, sokagin ortasina bir £ali 
dikrni^ herkesin iistii, baji yirtilmasina, vucudlarmin yaralanmasma se- 
bob olmuf Sokup kaldirmasi teklif edildigi halde de bugiin, yarni soka- 
rim diye teklifin yerine getirilmesini geciktirmig, 

Uui-adakl yoldan maksad ; Diinya ale ahiret arasmda gegilmesi her- 
ktt igin zaruri bulunan hayat yoludur, Oraya dlken dikmek : Kotii bir 
If! kcndi adet edinmek ve bagkalanni kotuliige tejvik ve mutazarrir 
•ylemektir. Mesela bir adam; nobranhgi, huysualugu tabiat ha line geti- 
lir. UEak tefek kusuriara karji niusaTnaha edeeegi yerde onu yapam tek- 
dlre kalkjjir. Faraza bin tiramvayda kalabalik delay asiyle bir yerine do- 
kunacak olsa hemen kavga eder ve kiyamet kopanr, tgte bu ve ems31i 
klitu huylar, halkin ge^eeegi yola dikilmi^ §ali gibidir, O ^alinin hem en 
pnktilup eikanlmasi, yaiii, kotti tabiatin vakit gegirmeksizin terkine 
(.'Mlj^ilniasi lazimdir, Bugiin, yann tGrkederim diye oyalanmak dogru de- 
ftl Id ir. -Sonra yaparim diyenlcr hclak oIiu:» Hadfe-i ^Grifi biraz evvel 
gesmijti. tnsanin ne kadar yajayacagim ve ne vakit olecegini Allah'tan 



406 






ba§ka kimse bilmos. Yarm, Ubiir giin dcrken ecd geftverix. OiLimib rt>n- 
^csi adiimin bogazma sanlir. Tevba vo fatigfdra vakit bulainadan gitmok 
ihtimali vardu*. Bundan bftjka bir fidan dikildigi yerde ditrduk^o kSk 
saliverdigi ve kuvvctlcndigi gihi fana i'tiyadlar da insanda durduk^a ve 
terkedilmedikee ^iddctlenir. Giinden gune sabibinc? ve bafkilarkia olan 
Earari artar, Sahibi ihtiyarladikga kendisindeki kolu i'tiyad kuvv^tlesir ve 
genslesir. 



5201 

«DJkea cgaci yerlnde durduk^a kuvvet pcyd£ eder f$ boy atar* Onu 
I'lkajracak olan ise ihtiyarlar ve kuvvetten dugcm. 

5202 

tDilien agaci her gun ve ber an ye§il ve tazo durar. Onu ^ikaracak 
im- bcr gun inler ve gUtik^e kurur*. 

5203 

=Kotii huylar mdan her biriui bir $ah farict ki onun dikenleri kag 
kcrre senin ayagina bath». 



5204 
«Ka^ korre kendi labinUttdcu Imsialandm. Fafta* his Rabifai oImadi|iu 



J\-in e ha^tabgtu aebebh)i fatkctmiyorsunj 50k bissiz bir adamsuis 



407 



5205 

i _J*r «p k8t11 faittto, dfellMlBil , ^^ ^ mujj ^ 

5206 

* J > (^Jj tiA J$ 

yorJf h h ^ 7 ^™^ ^ *■** hen, ba^kala^ Bfa^ edi . 



5207 

*m?££* " a " ayi erkdtt0 **« AU EiK * B ^«' " 



asinin 



5208 

****** bu dikcni sm agacina a?i ** y ^ iE *«** *^ «■*■ «* 

5209 
408 



Kotii huylardan kurtllfolk w ©filan iyl ahluka tfifedil etmek ^ 

Hazret-i Mevlanu, evvelft totori dip AH 0H Hayber kal'^mn kapisnu 
koparmayi, Italy* bit y&te, yli^ maV*Vl hekim olan mur^d-i kamile 
vasil olmayi tavsiye ediyor. ^^a 

Hayber'in kapftiu bopftrmak, riyazet ve mucahede rie nefs-i emmj- 
renin arzfi ve emirlerme muhSMet etmek demefctlr. Oyle yapxldigi tak- 
dirde tabiatteki kotU huylar yerinden kopanlip ^ikanlir. 

Hayber, Mediae epeyce mesafede ,kain blr kasaba idi ki yahudi- 

■lerle meskun bulunuyordu. Etrafma bir hisar cevrikrek o zamana gore 

muMfaza altana almrmsti. Akyliissalat Efendimiz, Hereto yedinci $e> 

nesinde orasnn rnuhasaraya aid,. HteM AIL hUfiin kapisim kopanp 

cikardi, Kapi acibnca hisarm fethi niiiyesser oldu. 

Ey salik- sen dc viicGdundaki ahlak-i ssyyteyi mikahedat le kopanp 
atack cl^n, E a*a da ma'nevi bir fetih Msil olur Fak,t_ kendi ken- 
dine yapilan bu mucSbedemn de o kadar feyjas* yoktur. Boyle ^bir ba- 
rekot'kendi kendine hekimlige kalk, 51 p ilag almaya ben^r Bmaenakyh 
bir mutsid-i kamile muracaat ve onun ma'nevl tedavisine debalet 3to>- 
d:r ki serin «anni nfira tebdil etsm ve ahlak-, seyyioni tedavi eylesin. 



S210 

o-Ji^ ^_ ^"1 o^ 
-Sen ceheimem gibisln, m«r S id de mil'mm misaUdir. Ate 5 i sKndUr- 
mek luii'mm igin mtimltitidir=. 



5211 

•Cchonnem, mii'mine dtyf:cek(ir ki: Ey $&b-i din; fabuk ge ?I git W 
senin nvrun benim xiarimi sondiiriiyor*. 

Ciinki : niir, daima i^ave galebc eder. Halt£ dikkat edilm^se goriil- 
mustiir ki giine 5 e karei konukn ate 5 soner, komiir de yanmaz. 

En mealde olmnk iizere : -KiyAmet giinUndc Col^ncm I Ya mu mm 
W ki senin nfirun, Jjcnim namm siHidUryyor diyecdair- Hadisi nvayel 
edilmektedir, 

40!) 



5212 

Jj£> j_J_J -Lil M? JLJ _jl 

■Ale$ vc cehcnncm Allab'm kataimdan, rnir ise Hakkm fazl u lscrc- 
tttlnden balk olunmi;;ti;r. Addict giinii olan ktyamette nar, ntirun ziddi 
olacolitir» 

£unki; Cen&b-i Hak ( .^* L* ^t*^ cJU. ) yUrti : «Benim mcrhnmetiin. 
;:;>■. sabi im gecti* yam, ondan fazladir, buyunnustur. Bina'enaleyh maglQb 
ve mesbuk olan gszabmdan yaradilmi§ ates, sabik ve galib bulunan rab- 
metteii zuhQra gekn nftra kar§i elbeite magliip olur. 

■ 



5213 

•rE^er sen narm §errini def'etmefc istersen Hakkin rabmcti suyunu 
ntejSn MStiino dok». 

Rahmet suyu nedirj diyecek olursan bil kl * 






5214 



Ab-i hayat ise mu p mh>i 



■O rnb met suyunun ^esmesi mii'mindir, 
mubsinin pak (dan liibudm'u, 

Ihs; in nedir ve mtihsin kiindir? denilecek olursa, ihsanin lugat ma*- 
nasi : Bir sey'i iyi ve giizel yspmaktir, §erlatteki mefhurnu bir Hadis-i 
$erjfto gSyle bey an buyurulmustar ; 4bsan : Senin Allah'a onu gofuyor- 
mm$ gibi ibadet etmendi*. Egei sen onu gorniiiyorsau o seni gilnnektcdiir*. 

fcjte Huztir-i liahiye durdugu vakit Cenab-i Hakki mu^ahede ederce- 
aine huzu', hu§fr p lis ib&det eden, namazim ihlas ile kilan, orucunu riy£- 
siz tutan, hiilasa kullagunu HuaOr-i Bad'de imig gibi i£a eyleyeti kimse 
de muhsindir. 



410 



-Senin ncfein b mii'mlM mnbsindcn cok kagar. £Lmki sen ates tabi- 
atlisin, o iso irmak suyu gtoldfr* 

5216 

.Ate ? in baTareti svidan sonddgii i?in ate§ sudaxx kagicidir., 

5217 



-Senin bi S5 in w fikxhx .t^tendir. §eyh-i kamilhv hissi ve fikri ise 
latff nuidandu». 

5218 

*ifrM nutu s«y U ateso damlaymca fi te |te n ^ cek. S ,si gelir, 
Hazret-i Mevlaiaa igek S ek, kelimesiyle su damlayan ate ? m aonerken 
; ikardtgi sesi anlatiyor. 

5219 



sr 1 A && t)J J &} 






*Ate 5 =^ek S ek* diyince, ^en dc ena «derd ve olurn obtin- de k» 
senin bu ccbennem gibi olan nefsin so^usun*, 

(Merk ii derd) ta'blri, mHsar makammda ve blzim .karin agnsi* 
dedigimiz makatnda kullatulir. 

411 



5220 

*Ta ki nefs ategi senin ruhmi gUHstauini ve onun adl u ihsaniiu yak- 
mas ma. 

5221 

«Ondan sonra ne ekersen, y&nl, tiasU bir ameM salihte bultinnrsan 
maiisul verir, Lale, beyaz gUl ve mamma yeti|tirir», 

(Slsenber) mar aims, yahud balsima dedikleri giizel kokulu bir yap- 
raktir. 



5222 
oJj *tj jl fjjt/ !& jk 

«Yine dagru yoldatt, yani mevzuumuadan aynldjk. Efendij sadede 
gel, babsimiz nerede idi?» 

5223 

j>-5- i^l fjj? jr^ i£V>£! 

*Ey hasedkar olan; §.unu takrit ediyorduk ki senin flierkebin topal, 
varaca£m menzil ise uzakfc*, . £abuk ol t tevbe ve istigfaTini jar ma 
birakma*. 



Li 
J 



5221 



*Seneiiin mevsimi gfijti. Ekin vakti degildir. Sende ise yite karab> 
gin dan ve kotii amellerdeii ba§ka bi* §ey yoktur*, 

413 



5225 

Mr" ^ j j j -^-0 c^*k 

«t;isim agacimn kokimc fciiri mm a all at oldu, Onu t;ikarip atege atmak, 
nyazct ve miicabede ile oldiinnelc lazimdir*. 



5226 

<*Ey ahuret yolcusu; aklmi basin a al. Vakil gceikti. Omr giineji ku- 
yuya dogru gitti*. 

Yam"; guruba yaklasti. 

5227 

*yr ^j'j\ Cr^ (jLi*tj*i 

;<lltr>iiz kuvvctli bulundugun §u iki giincegizdo comerdlik yolunda 
Mr hareket et«, 

t 

522S 

■Elinde kalan bu k:idsn nk iohumu sa^ ki bit iki nefeslik bmiir zama- 
mndan sana uzna bbf timiir bSsil ohim*. 

Elde kalan tohumdan, maksad : Bakiyye^i omiirdur. Hayat miidde- 
tuiden bakiyj^e olan birka^ giinliik omiir tohumunu ibadet tarlasma ek 
ki o kisa miiddet sana uzun bir omiir ■gibi gel sin ve uzun. bir omiir §ali^- 
masiyle dde edUocek fiiyA^t husuK- getirsin, 

413 



^■■H 



mill 
olac 



gaz 

ve 

mo 



5233 



5230 



Uf. 



5231 

K y a pina,k 
414 



5232 



Ǥ"2bvetleri, nefsin istcdigi ve lezzetH gikdtigii $eyleri terketmek de 
bir nevi 1 ve daba efdai bir comer dliktir. gebveto batan kimsc o untile v- 
ve&at i linden davramj) kalkamaz», 

Mescla milyon sahibi bir adamin sGrvetinden. birka^ lira feda ede-' 
rek fukar&ya vermesi, me vend parasma nisbetle hictir. Onu sarfetmesi 
kendisini sarsmaz. Lakin mesela ramazanda onuc tutmasi, sabah kahval- 
tismdan baglayip, ogle ve akgam yeroeklerindeki lezzetli taamlardan bir 
giifc olsun nefsini men'eimesl ve onlardan mahr&miyyete sabreylomesi, 
onua igin faiiyiilt bir comerdlik ve azim bir fedakarlik olur. 



5233 






*Bu comerdlik cennet selvisirds bir dalidii-. Bojle bir dah elinden 
kagitan kimseiiin vay balmo!» 

Ma'lum ya bir dah yakalayan kimse, onun. delaletiyle agaca vo aga- 
cm bulundugu yere vasil olur, Comerdlik de Cermet aga^Iarmdati bir 
dal gibidir kl bunu tutan, yant, comerdlik eden kimse de onun delBlj3J? 
liylc Cermets varir. Oyle bir dah tutamay an yShud elmden kaciran kim- 
se de tabii o agacin bulundugu Ccnneti bulamaz, Bu fikramn mefhum-i 
mubalifi, y£ni, aksine ma 'nasi goyle olur: Hasislik, Cebennemden bir 
daldir, Onu tutmus. olau, onun delaletiyle Cehenneme gider. 



5234 
\e"J UV- Hi Cr \ -Li^j- 

■ + ^~ -H + 

«Heva vii liovrsJ tttltottlf urvciyivUsbadir, saglam bir kulptur. O 

'-nip, ou:i (Uil.iiniiiirj allium rub unit Botnaya ;ckcr». 

415 



■» 






Sflre-i Bakara'da buyurulmu 5 lur hi : 



tmanm dahna sanlun ki§i f 
CenneU gotilrur dahn gehi$i. 
DinsMk dahna sanlanm da, 
Cehenneme gitmek olur soni$L 

5235 




u™^ t/i 



e mriu E e y ^f k * ******* WS*** b» alem kuyu ^slidi,, A1!ah , m 

(B) Sfirel Bakata ■ 2M, 

416 



52:iT 

«Ey DiinyS kuyJUSima difyntis olnn Yusiif; ip uzandi, iki clinlo (nl. 
Ipten gafil ohna vc yakaJamijkcn hirakma ki vakit ge£ini<itir». 



5238 

cAllali'a fcamdolsun ki bu Ipi sarkithlar v* fazl u kerem He ralmicl 
ii magfireji bMikle ihsjiii etti'eJr»J, 



5239 

<*Ki sen yeni foir ruli alcmini gOTCsin. O a lem, ehlinc gqk 5^ik;n\ oltll 
ofmayan ic,in dc maJhfidir». 

Hazret-i Mevlana, o ruh alemini anlatmak, onun ehline ajikar, nil 
ehline gizli bulundugunu bir misal ile anlatmak i5m buyuruyor kl : 

5240 

»-^ O^-J* Of? v^i &st^ 0* 1 

«Bu yokluk alemi, yani, evveli vc sonu adem bill una n Diinya, var 
l.ihi ^oriinmekte, hakiftaten mevcud vc Laki clan tibiir alem isc ft; 1 ; pfizli 
Ujhmmaktadir*. 

Buiiu tasavvur ve totehhum l$in gu misale dikkat etmelidfr : 
V\ 27 417 



mm 



M 






5241 

«Toz riizgDrm Ustundc vc onun tahrikiyle oyrtar. Lakin dogfu goriin- 
uiox T bakikati pcrdc altma ahi», 

Yani; riizgar esirsce yerdeki tozlari kaldinr ve oynatir. Toz, riizgarm 
ttihrfkiyla hareket eyledigi igin kendi kendine hareket ediyormuj gibi 
jjttrtinsiek hakikati gb'rniey order i aldatir. 



5242 



i*>— j i d 



] JliM J J*J il*-J IjJ &-> 'j 



«Bu, is goriiy Minus, gibi gikiinen toz, issizdit ve meyveye nisbctle 
ImLiuk ^ibidir. Gizli clan ve tozu kaldmp savuran rtizgiir ise asil mu- 
Jmrriktir ve meyvenin igi mbiilidir*. 



A 



5243 



•JJf^ ^* 



«Eu tozu rttzgann cHndc bir Slot bil Kiizgarm att ve asi] oldugumi 



unlit" 



5244 

JX ^ !&& Jj '{$*■ f±? 

.:ToprB£r a mensub goziin nazarj topragadit, Ruzgan giiren gite ise 



ibi 



B243 



«Atx at bilir ki onun ciiisi vc yindir. Siivarinin abvalini de yine 
siivari bilir». 

5246 

«His gozii, yani, bu zahiri goz, i§te o at gibidir. Nur-i tlahi ise at*» 
UsLuntleki siivariye benzcr ki stiver i olmaymca at i$c yavamaz». 

5247 

*0 balde o ati kotii huylardau te'rtib ederek vazgcgir. Yoksa padi- 
(jAlun nezdinde modud bir at olur*. 

5248 

«gahin ^6zu, atm goziine kilai T uz olur. SShm goiii olmayinca Aim 
giiifi sa§irir, kakr». 

Hazret-i Mevlana, ikl beyt ewel zahki gozii ata f Nur-i llyhiyi do 
atm Ustundekx siivariye benzetmigtk Bir slivavi gidecegi ysre gore ati 
ticvke-der. Dizgini sa^a, sola yekmek sQretiyle ona yol^i gostenr. §u hfll- 
i[c suvSnnin gbzu, a tin gbsoine kilavuzluk etmi^ olur ki siivari olma- 
yinca at gidecogi yolu ta'yin edyrnoz, gfijinr kolir, Bunun gibi bu zahir 
lliir-une hakikatl gb'stcrefi vc oru j'.kk-tM-j'.i y»l« f:''»Uivon dc Allah'm ona 



ba^ko tiitludilr*. 






< 




vormij oldugu hidayot nurudur. 








418 

■ 
















410 



52-10 

\jf J J,_£j J l_j* l£T^ 

-Albion gfeii ot ve m^Man bask* nereye ^irsan hayir, idrin ge- 



JJ-* 



■^1, 



5250 



JJ* jj tf* M 



i^L ^l_j J^ ^^ /^ ^jg | 



*Aiiah'm nur-i hidsyctj, gozdeki his n Q ru iizeriiie inzh^m c^W 
ri " da Ahah *arafma gite«& i S m rabbet gosterir*. 

5251 

*!j*ii, jj'U fc" jjL c Li 

"Siivami* at, yoi iisiilunu ve haidesiui ne bIHr? Omi scvk cdcccli 
i-iJ. bnfcrctnu!*) ki jahratu, yani, hidayct caddesini bidabHsia-. 

5252 



-u^C 



&>■& ^ 



*Ey salikj sen his tarafma £it Hi onun r&ktU oJan HahJ bit nur var- 
dir, O i) fir, his ichi iyi hi* musahibdir*. 



5253 



■sj* aj ># J* j# *tf» 

•His nuruna Hakkm n&ru tczyin olur Id ( ^ j* ^ ) << niir Serine 
mV'un ma'nasi budursf, 

<Abdest iistiine abdest, nur iizerine nur olur* mealinda bir Hadis-i 
$erff vardir. Muslumardarm abdest a'zasi; elleri, yiizleri, kollan, ba^ari 






vt> nyeklars kiyimetla mttneyvev olnralt h&§rolun$cakttr'. Bir musltiman 

liNJiyj'irin ne kedar §ok abdost alrnissa kiyfimet ciinihidoki nuru a kadar 
fir/ 1. , o dereeie parlak ohcaklir. Bundan do lay l abdcrstli bulunan bir mus- 
tuhumiu flbtjkjsti bozulraam^k-en abdest tazoleniGsi nur userine nur olur, 
Milium gib I gqzde bir gormc nuru vardir ki insan ofiuiifo etr&fim gore- 
blllyor. t§te o nur-i hisEir. Qna Kakkin hidayct nuru da munzam olunca 
mi iiwimam, nfinm ala nOrm, yam, nur iizerine nurun, parlakhk ustiine 
parlakhgin bir tecellisi olur ve tecelli eyledigi gozu tezyin eder. 



5254 



1 



jte ^- vi/ j^fc j>' 

-His nuru, Eahibini topiah lara£ina ^eker, Hak nfim isc onu a'lS vg 
bid it I"" alcmc giiiiiriirii. 



5255 

"C,'iiiiki mahsfisut alemi, y&iit, su alcm-i gehSclct. dereco i'tibatiyle 
iOn bir alcmdir. Hakkin nuru deiiiz gibidir, his ise o inisbctlc giy danesl 
|lbl kalir»„ 

Kvct; Dtinya bir his alemidir, C?^ n ki onda olan jeyler goruliir f isi- 
II In. koJdamr, tadilir, tutulur. Fakat hu hislerin verdigi hiikiirn tema- 
tlly (+■ dogtu degildir. Ragib Pa^a : 

Zanneder ke§U mgtnan sdMlri deryd yiiriir* 

(Indlfti gib', kayikta ve gernide bulunaniar; binmis olduklan kayik ve 
Hdnlrtin degil, bil'akis sahilln yuriidiigunu gorfirler. Kcza bir su i^ino 
lokulsn diiz bir deynek sn icinde garpik miisahede olunur. ■ ijte bes duy- 
■U&un en kuvvetlisi bulunan gormek hissi insani boyle aldatir, diger 
blslm de kiyas edini^. Fakat ba'zi musaffa ka!blerd&ki barret hissi ile 
ItrtriHecek seylerdc yamlrnak vs aldaninak ihtim.^Ii yokkir, Zira hak ve 
Inkikn', nfiru basfret-i kalbiyye bir deaiz farzedilirse nitr-i basar ona ni&- 
ktCQli <;iy dSneat gibi bir rutubetlen ibaret kalir. 

421 









5256 
jSjjf Ijjlii— *l.u*iU 

«Lakin o his iistiindeki xSkib, yani, nur-i Hak gb'riinracz. Ancak iyi 
hiirckctler ve gUzel sbslcrle asan gbriittiir*. 

Ir.sandaki hisler ata, on] an sevk u id are eden Nur-i Ilahi de siiva- 
riyc benzetilmigti. At, yanj, his, meydandadir. Fakat siivatisi mer'i de- 
gildJr. Onun mevcudiyyeti, atin harekatindan, y&ru, histe goriilen gii- 
zellik ve iyilikten stnlagihr. 

Acaba bu, neden boyledir? Nigin his va&tasi clan goz, kulak gibi 
a'za gdruniiyor.da oolan idare eden Ndr-i Hahi miis,ahede edilmiyor? 

5257 

«His nfii-a, yani, meshudab bize gGster™ gbz nikru, maddi eldugu 
i?m gafiz ve agnrdii. Oyle iken g6zlerui karasmda gizliduu. 



5258 

« Mad cm ki gbzde Ltilunan ve nisbcten madd* olan rii'yet tiurnnn 
gorcmiyorsun, o dlni ve HaM olan Nur-i hakki ki maddi ve galiz degil. 
dir t nasi] gdreLilirsin?* 

5259 

-Rti'ye*. niiru btx maddiyyeti ve gdzeti ile beraber gizli olunca, mu- 
saffa ve miizckkS bulunan N«r-i iishi nasil gizli kalmaz?» 



52G0 



folteto M.1W &dct .In**. Gaybm vergisi, ^ scvk u tahnlu bM,. 

5261 

„ 0nil ba'zan yfiksdtir, ba'zan al^altir, ba'zan &P&, ba'znn kirlU, 
diikuk bir halde buliindurun. 

5262 

.Ba'zan onu saga, ba'zan sola gyturtir, ba'zan <mu giilist^, ba^un 
4 lit dikcn yapar*. 

5263 

-El gizli, faltat omm kullandili kalcm mcydanda, f*& yazniakladir. 
At, gczip dola§makta, onu idare edcn siivari ise giiriitimemvktedir*. 

5264 

.Ok, ucup gdmekto burnt (jBr. Fnknt onu atan yoyi meydnnda djjjjl. 
Cnnlnr, b^denlere tcallfiku ve nntnrUn tusarrufxi riiblriyle pcydfti Iflklu 
r fih n mlh olan lIAhk<i tflftlft U'* li '- 

ill 



5265 



/I 



"Oku krtma fcj 



,-^T T, 






Ul* 



y 



**» * Uk «„;*x* u—v 



ym a ' lT «"? ok dcgggfe 



5266 



■Hat siibflaneiy ( iii , il ■ , % 




5267 

U^i Jljlfi jji- 1 ^^_ . 

m 



52(jS 



; ^b- ij^V *aVj 



jjj^j 



«A 5 ikSr clan acisdir, mukayyeddir, zebundtir, piinhan bulunan d* 

& ciiGzl b .Cn ma'neviyyat ve ftjtt gl«*tt «Wg kl -art 



5269 



^jjr j^V fSW $# 

.Bis hizaga tutulmns aviz. Boyle bir tuzak kimmdir? Bir ^evgam 
topuyuz, fafeat o deynek, W\ °y*at™ o dcynek »™* e -- 

IS» S der/ce dayanabilirse iradc-i cua'iyyeni* de *fr*« Mti>tt» N 
gisiXs o Isadar bile mukavemet gosteremiyecegini anlaimak isttyor. 



5270 

•Ynbp diken o terri secede, tffleyip yaka* o raft akiticr nerede? 

Kcffat: Eski kal'a vc gemi muharebelerinde neityagina batinlnr 
.pacavra ve saireyi dii 5 man tarahna atan muh&rib ki attigi o yakici ma 
dder, ttfetf* askerim yakar ve du 5 rnan gennierini tutu^ururdu C 
fliJ^i Hak da hikmot-i baiigasi kSbi ba'zan bir tcrzi gibi bit dbise 
virtar bazan da omi dikcr ve yaraar. Keza bir neftendaz g.bi kahr.c 
cek scbeblcri tttlujturur vc atar. Bu y,rtmanm ) bu yamamamn, bu uf 
yip tutufltunnamn tlltlarl ^irdniJr. Moscla sapasaglam bir adam dgr 
duru.kL.n kalb MkMlyle, yflbud bir otomobil ym™W^ WflWSfe l! 



x*Lsat o nayyai ve neffatm kendisi goriinmez. Ctoki ; 

Yani: -Oau gozler kavxaysma*, O i se biitiin cfcfcrl fa Wa ^ 



5271 

tj JijTj JiS -UJ£ ^L 
iizi bir liilnd derccesine t itavir». 

ub> dll^u" ihda ° nu11 iradesine mev ^ tur - *»•#* da ^> sap*- 



■*■ - h 



Yani : .Diledigini de Sl ^t-, miistekimc vo nzasi yoluna S evk e dcr"». 



yinca 



5272 

?5S m ^ IiS ^ 5* kendi£illdeu «****> tift ve halis olma- 
a, yam, iradcsmi Jra de-i Hakta kamilen ftni fc,W™, Q *„„^ ,.u 



Hkcsino diijtnek mubatarasmdadi 



kamilen fanl kilmaymea tuzak teh- 



f». 



CH) gfirat Yuniis ; £5. 



42G 






r>273 

«Zira muhlis yolcuduiv Ytihfe ise wis, jcytan giH haydudlar hisab- 
sizdir, lioylc bir yokulukta awcak Albli'ni amanmda olanlar kurtulabilir.. 

Ki 6yle zevata (rnuhlas) deiailir. 

Hak Teilanm makbul kalian arasinda {muhlfe) ve (mublas) denilen 
iki taife vardir. Muhlisler : Mahlukati nazar*i i'tibara almayanlar, ancak 
Allah nzasi igin ihlSs ile ibadette bulunanlardir, 

Muhlaslar ise : Kendi vavliklan vehminden .halas bulanlar ve hafiz-i 
hakikinin emn u ernanina siginmig olanlar die ki hifz-i ilaM sayesinde 
:?eytanm ve nefsin igvasmdan masun ve emindirler. Kasil ki seytau, 
Cenab-i Hakka hitab ederek: 

YSn! : -Ya Eabli; seniu iizin ve celalm bakki 15111 insanlann licpsitii 
a*diraca£im, Aucak onlaiQi arasindan muhlas kullarin milslesnadir ki 
benim igvS kudretim onlara kifayct edemez l£ p demi§ti. 

5274 

«Evot mnklas olanhr cmmdEiler. Fakat l^allji aynasi, masiva pasm- 
dfin iemamiyle temiilenmemi§ olanla? mublislcidir. Tevliid-i hakikl ku- 
§iinu hcndz tiitamami^ 0111111 sayduaa eali^makta buIunmii^tttrB, 



5275 

«Mublis bir aat, mtihlos tncrtcbcsino vasil olunca emu v cmSn me- 
kamina crcr. Vc neis ila soytana galebc ^alar*. 



CS) SfreJ Sa'd ; (3-13. 



4Z7 






iWLeUira Kuran-i Kcrltvi'dc ; 



Yij.nl ; «IIaberin etsun ki AUah'm dost lamia koiku ynktitt. Onlar 
malmm da olmayacaklardjr IS » buyurulmugtur. 



5276 



«IIi£ bir liziinij tckrar Voruk olmaz. Kemalc gclmis bir meyvc cte 
tuifiinda, yiiiiT, yen olmu? bir hale gelmc*». 

Bu buyle oldugu gibi muhlas olanlar da tekrar muhlis mertebesine 
dttgmez. 



5277 



jr* JJJ J^> j'^V 



0£ 



*Ey salik; sen de seyr ti siilukte iyicc pis ve kern&le get de tegayyiir 
ve iebeddiildeu kurtitl,, §eyb BiiiMmiddin rauhakkik-l Tirmiii gebi mil- 
cesscm bit Dur ol*. 

Seyyid Burh&nuddin muhakkik-i Tirmizi, zamammn yiiksek Slim ve 
ariflerinden olup (SuJtanuTuIema) hazrcilerinin halifesi idi. SultanuP- 
ulem§, yani, Hazret-i Mevlananm pederi Anadoluya hi ere t ettigi sirada 
Seyyid Burharmddini garkta irsada me'mur etrnisti, Sultanul'ulema 628 
de Konya'da irtihal eyledi. Seyyid Eiirhjnvddin, §eyhmin intikalini 
ke§fetti, §eyhzadesini ina'nen terbiye ve teslik i^iti kalkti, Konyaya gel- 
di. On sens kadar MevJana'y^i geyhlik etti ve hilafct vcrdi. Soma Kay- 
seri'ye gittij or ad a veJat etti, Kayseri'de tiirbesi ve yamnda bir mevlev! 
aatfiyesl vardir. Kayseri halkmca (Seyyid-i Sirdart) diye yad olunur. 



(13) SGrei Yunus-. C2, 



428 






527fl 

#*£ jlLJU JLi ins ■* «& » 



„Sen Uendiligmdcn knriidufte* 



iemiuiiylo ve mnhaldak-i Tirmizi 



^ISS^tofii. IE* ,ok «»*. «*■» ■*— 



527& 

.b^ hu * i-i — *«* ^^ H*r! II* ;, Sd ^ uddine 



52S0 



StWA&to g ^U»dc ve rtUmt. ayau b.yan ,on«u,iu rB . 

^Sar! Bundan dolay, (Z.rkub) diye me 5 hurdur S g^d Bu ^ £ 
dm) Kon^a>a geiai^i va ddi j irtihi i in den ^onra Cenab-i 

iken : 

5281 

jfe* JUT J O^ j^^ ^ 

*Fa^ bir ,cyh idi ki *m* HftU gibi 5letli ihUy&CX y0kt "' MU " d " 



3r o sUz sbylemcdcn iIwb vctirdi.. 



42^ 



5282 

«Gon(jlIcr omm elinde yumujak mum gibi muli'dir, 0, gbntillere 
bn'zan ayib, ba'zau iftilian mficib naki^lar yajjar*. 

52S3 



c~~.o (3 L (■jSj ^S' jT jl 



«Onun miihiir mtimu, bir yiiziik ha&asmi hikaye eder ki onun kagin- 
il;il:i nuk§ kiuii hik&ye etinektedi^. 



52S4 



Cs**> J^j jjjJ'^jis-^ 4~^— 



«0 altm varukeisi olan §eyh Sclahiiddinin diisuncesim* hikaye eU 
mekledir ki o dugiiiite- halkasmiii zinciricri yekdigerine merbtit ve inut- 

52S5 



c— V *j ifo ! &JP L j! 



k_^fjf 



tiGtinii! dagindaki bu ses, khnin sadasidir ki a dag; bu sesle knh do- 
Itrdiir. kuli bostUr». 



5286 

«^eyb Sclfihiiddiii, her nerede olursa olsun iistad bir heMmdir. Otiun 
sesi ggnul dagina uksctmcden h3li kalmasm*. 



430 



Ilazrct-i Movl3n5 sftlik kolbtwtnl da&l&ra, mur^d nnsihatlsrinl o dftft- 
larda igLUlen sedalara bemaUyor. SoJira u kalblcrdcki isti'datl ve lwbiliy- 
yeti anlatmak iqln buyuruyur ki : 



52S7 
i 

-Dag vardir ki sesi kalmevli tckrarlar, yinc dag varuir ki yll? knt 
kuvvetli ve mukerrci olmak tfzerc akscttirii". 

Yani- ba T zi salik, $eyhinden isitmi^ oldugu sozun ma'iiasim tckrnr- 
lar, orun kabfflyyeti ksdardir. Ba'zi S&$ vardir ki duydugu bir scfedw 
yiia tiirlu msVi istinbat eder ve -oyle aksettirir. 

5238 
«0 ses ve sozdcti dag, yiiz bsnlercc ziilal se§mesl sizdirir". 



52SD 

*Dagdtin o letafet zuhur edince menbft'lardaki sulfir on a fiibiu ctiik- 
leriudo» kan kesilii'ler*. 



5290 

-Na'H mubarck bir gdilnquh olan Hazrct^i MGsa'niu paiHicumi iiptil- 
guild en dolayi Tflr-1 SSnfi dnflt tcnnmuylo WH hfiHttji ulni^ti-. 

431 



5291 

«Hazret-i; Musa'nin feyziyle Tur dagimn butlm eczasi ruh vc akil sa- 
hibi oldu, Ey avam takinn; biz isc tartan daha adiyiz ki cvliya feyzini 
kabul cdcmiyor vo on<Jan miistefiz olamiyoruzn. 

Hayvanat joyle dursim, cemadatta bile kendilerine gore bir kabiliy- 
yet vardir, Mesela Hazrct-i Musa'nin rii'yet-i tlahiyye talebine kar^i : 

^ \ if B 










^> v ->".,^ 



Yam : *Sen bctii gflremczsin. Lakin da£a bak, ycritlde kalirsa sen de 
beni goveceksin. Musa'nin Kabbi daga tccclli edince oim pareaJadi, Mfisa 
da dujjfcp kcndindea ge^tl 11 " Ayetinde hikaye buyuruldugu iizere Tur 
dagi keridisindeki kabiliyyet dolayisxyle tecelli-i liahiyyeye tehammul 

edememi§ti, Keza Hazret-i lbrah:m'in atildigi ateg : 



teitz?&j^,m& 



> l4* f } 



Yani; *Ey ate?; ibrahime kar§i sogu ve sclamet ol 1E * emrini idrak 
eylemij oldugu icin Halilullahi yakmamigti. Keza Ebu Cehl habisi avu- 
tuna birkas dane ta§ parcasi almi§ ve ; *Elimde ne var?» diye Aleyhis- 
salatu Vesselam Efendimizden sorrmi§tu. Sallallahii Aleyhi Vesellem 
Ha wetter i : -Qnlarm ne olduldarim mi bileyim, yoksa onlar bcnim kim 
oldufumu tnu soylesiiilcr?* sualinde bulununca Ebficehl ikbcisini istcdi. 



(14) KOrel A'rof J 143. 
(11) SGrul EnMyn : <30, 












ResCilulIarun «Ben khnini?* istifhlmi uterine % pare al an dile geldiler, 
zatri akdes-i Nebcvinln Fcygamb&r-i ilahj dldu£una iasih bii liEanla §dia- 
det et tiler, 

tgte hayvanat vc cemadatta faoyle bir kabiliyyet v-ardir ki enbiya 
— ■ ve cvliya muxixat ve keram^ti eseri olaralt > — onlai'in sozlerini snlar- 
lar ve dilediklcrJni ysparlar. liaLbuki bis oiilara hay van va cemad diye 
chemmiyet verm^yis, kendimizi omlardan cok iisiiin gorurus. Cen£b-i 
McvlSna : 

ffiEy avam talaim, cy kabiliyyetsiz insan gtiruliu; nihayet biz tartan 
daha adiyiz* diyor. 

Cenab-i Plrin hjtab etligi kabiliyyetsiz giiruha nefsini de tegrik et~ 
mesi ve i Eiz tastan daha adiyiz buyurmasi tcvSzv.undandir, Bu yoldaki 
iiado!ere (iisliib-i bakim) dcnilir, Mesela birine kar^i <Miina*cbetsii;lik 
cdiyors^n^ diyecck yerdo sMiinasebftsizlik ediycruz^ demlmesa gifci, Bu 
yoldski sdzlcr, mubatabi irtchmez, belki de hiisnii te'sir gosterir, Yint 
by ilslub ilc tercbib u irgada devam ediliyor : 

5292 

T L + 

«Ne candan bir cesme kaymyoi-, nc da bedtn ys§il giyciiltrden, yaiil 
mcleklejf gibi rftliaiiilcidcn oluyor>. 

Bedenin melcklerdeu olmasi, onlar gibi gUfiab ialemes raa h sum bir 
hale gdmesidir, 

5293 

«0 bcdcndc nc bir i^tiyakm bis&i var f no dc vididui srikisiiiiti geriibi 
cur'asinin safasi ve neivesl mev^nd". 






5294 



*Bbylc bir dagi, ka-ima v« IttUiiuU tie dibiiidtm Jtaldnip alacak bir 
ii:<iiilvyct vc gay ret nercdo'N 



m 



I' I'll 



i:t:i 



Boyle yapiiacak olursa j «Belki on« n n*J{ j .- 



5296 



5297 

5298 

a.-l'.tar etaek ' '°* a -*^ «*— N* MM. v. . M 

Evet; Ekmek canslz jj ir maddedi F k 

434 



Dlfttir bir mlall : 



5299 



■K*.fa*I* «*» ateg* yakla^ca zulmcti gider, tfnbo ibaret M***. 

BLr misul daba : 

5300 

rtlmfll bir «£ bir tuzUya atdsa ve orada bh miidde* kaka ^^0^ 
vii Iflvtdifii bcrtaraf olur*. 

Ctinki fierapa tuz kesilir vs temizlenmJS olur. 

5301 

jjii «/" &$»j ja ^^ 

■ HA renginin Uilpii wbgatulhbto. Biitim sm'atfar onun i^de yek 

IfMU illlir». 

MpUdUh: Allah-m boyasi demektir ki tett&m kin&yedk Boya 

»*«.,], soy'm ens&ci ve zerrati dahillne gb»E de icra-yi gfer ederse, 

1 ,£ da miFminin btitun M ve c.varihine ndfuz «ftgtfen 

5302 

.Btr sfdik o kupe dii^er do s*n ona talk! diyccek ohnMiV »* « 
Ltbttden ben kiipiim, bana levmetme cevabini v^n*. 

Vftn!- tevhld-i zat martebesine vasil olan bir zate bu makamdan aynl 
feflll* o', oradan o kadar zevk ali^tir M o n^ve 1* ben yabanci de- 

fltlm, hatta kiipten ib&retim der. 

435 






"On kttpJlm (knieh hiiMJu'Eva (EpicJbatk) t!cjnektii\ Keaui&Me atcs 
trti;:l btikniaialila bei'&lwr ikisiiydh^ 

Dcrulmtgtir ki : 

* Allah atfa'mlpfc, jrlcillultah donilers aevSt-i kirSm; A-Bab olmazla:-, 
i'lkili Allah'tafl da hall kahmazar*. Ba'ziri Teceili-i ilahiyvG sidik? gskjbe 
cdci, omm demir gprfel cdsn begercsiid yakai, kipkirmizi afeg biline geii- 
iii'. Iste o vakit sulik lis&miidaii cnclhsk gibi soaler Ead:r ohir, §u Ml 
JaU-^bih atege sokiilmug b|r dewi}* pa^asimn .yalmaliis hilini biUmasr/Io 
■i::i ;iU'Hjnv> demesne betiEsr. En bulin dcvimi mlirfdetinec *Ez-n ate- 
r'r.i. (Jfiiit'ktc hakkdi", Cihiki atean rengfeij vs yakic:Ij£:ni Miz&i-. Fa- 
llal u lull jiaii olunea o:iun da deniirligi mcyctoria cikar. 

flflzrot-J MevlSna asagidaki b-sytlcrle banian anbtiyor ■ 

530-i 

i^-ij (j^t-j 4*VuT ^ I j 

«ll< tuhin reisgi atcsin misinda iiiulivoituiistiir. Siiknt cde* £ibi oi- 
mull la bwnfce* hdl dilijdu atogliktcn balieefe*. 

5305 
xldrmmtilda ina'don altim (jihi oluaca itr 



tlUD'l li:H j!l> ben uicsim deutcife pfe#» 



^iizti dilsiz olmrak.. ySM, 



53CS 



,ivAL^ j£jl jt-itj *2^V?j *^ 



' t>* J 1 ■* 



fUimn (uhiiUi alexin Ic'sLuylu ibtjsam peytla cdince q ■ Hon atcsim, 
lii'h jak L s : Jii dcr ve s,byle siiyki- hi- : 

m 









«Ccn atesim. Ate; oldttjjuni mimu ijNUhII flpUyw.sa tiir an jii/:hiii hij- 
tir, bcni m yilsiitnc key*, 

jpjto ebliillabiii (Endhak}. (Lpj ■ ■ Ji rllbbrti sivalkdi) gib; walor fjBy- 
Ifexn.esi atcSiG kizmis vg t;ir - nnii[ , i dcinirln Inn nlciini demesi kabilindon- 
dir, Kendilorinc vaki 1 ol^n Tcivlli-j HAhinin le*«5rldir, 

5303 

L^ 1 j tit > "■* J i:^— i ^^.fs 

«Adcin efltidi, Allaluu u6mna miliar ohmca Elakkm UiiititeTinti vi' 
mucieba^a oldn^u fcln meleklcrin inestudu oIsj^b, 

Yimi : mclekkr : ceddine seeds ettikleri gibi o^a rfa la'slm vc lektini 
dc Lubmuilai'- 

53G9 



*_X^j iJLij j^ i-)l>- »l--l: <™_j 



«i"alina mdcbl^ifiji mcscijdu olinakla da babr.az, Kubu, mdcklcr j.;ilii 
>jek ve sfdjht (n^yiminJan kurtylnr, ins aula mi da mabtldinn vc mutiVt 

5310 

"Atfls nedir, drmir nedir? Ddini tut, Du tesbihi yapamu sckulinn 
giilmei, 

Hazrct-i Fir, yubarida Cenab-i Hakkm tocellisini :iIgpg vo o tot'clUyo 
majibar obm kulu dt?mire benzctraisti ki maksadi o hnkikati Lir pnr^a 
olsun anlatabilmckti. Fakat benziyen jle bcnzctilen arasmdaki benzuyty 



t'.n 



her cihollen defiH, blr rthotltmHr, Euudan doTnyi yapdan te$bih de o ha- 
k k !lt i temflmtyto vt ..Muftii gibi anlatamadxftt fcin o benzetfeien ruefi' 
cdjsrek mutiak bak.kati blr bth*i muhite, zahir fikmini de ontin bir sa- 
hi line tc^bib cdiyor, , 



5311 

.Denize ayak atma ve ondan bahsetme. BahM muhttla kctiaiinda 
ilitduklanni isinp siiltut eyle». 

Ki o denize dalmak, senin merteben ve derecen degildir. 

5312 

«Viik,» benim gjbj yiidcrce kimse o denizin viis'at ve dehjet'lne ie- 
hanmOI edemez. Bdyl<> elmakla beraber ben o Lahre garkolmadan sab* 
rtiUmiiyoruinu, 

5313 

■»'* y 1 p\ J^j OV ti'r <J^ 

.IJcnini tfihmn vo akin*, o denize feda olsun ki *fibnmu« ve aklunm 
di yet j m yine o deuiz verdi*. 



5314 

*Ayagim spy* ii sulfiko devam ottikeo a denize dalip gideyim, yiiril. 
yum™ Iiiilo gcluice de omda ka*lnr glbi yuzeyim- 

43B 



tfltl 

■Tcrbiyesizce huzurdti litiliinmuk, null tihmiktnii ve o liiinurdn bullW" 
mamaktatt evladir. llalka l£il iiliimhlii IutJiIut kapimu ustdndo dcftll 
midir?» 



i_— jj j- 



53 Ki 

*Ey vikiidu klrli olanj havzin etrMini dola§. Lakin ona kaTiaat otOM 
dc i^indeki suya ulas,. B5r kimse havuzim dijan&inda dolasmakta nasi I 
temtalenebilir?* 

5317 

it* jl jj if Jftjh &\ j jl 
*Havuzdan nzakla|an tir pak, kendi pakliginden de uaiak dlljor-. 

5318 

-Bu havuzun temizligme nibayet yoktur. Cisimlerin temiili^l in'k 
azdn*. 



5319 

-GSnlil gizli bir havuzdur, LnUin onuii deniz taiafma gizli bir yolu 
vardir». 

Mi 



«Senm mabdud obn tenmftgin mcdcd istcr. Yoksa ccrh edikn aded- 
lisr azahr*. 

Vahdet dcnizine birdenbire girmek Jierkesiu kan degildh*. Onun igin 
evvelemirdc ka& havuzunun etrafinda dolagmahdir ki o havuzun denize 
dogru bii h yoJu vardir, Nasil ki bir Hadis-i §erT£te : «&lirim:iiu katbi 
Ccnab»i E ah man in paTmaklarmdan iki parmagi arasindudir. Guy dilcdi^i 
sibi <;cvii-ir>j buyui'ulmugtui\ 

Es&hi-i Rahmandan murad : Hnkkin sifat-j cdilesi, isbaayndan mak- 
sad da : C<jlal ve cemM safatkiridir. 

5321 

kjjll— jj^JJ V* J _T ' "*J "-J I 

"Giiiiaii levsiue miistagrak olmug bir kimscye su; lisfta-i hal ilc: K05, 
lnma g(|J <£*£. giiftaLku? da; Sudan, yt-ni, miii^d-i kamdden utanmnj, 
filnUi b^niiu !evs-i byammi kesfeder cevabiiu vei-ir». 



5322 

-S11 dcr ki : Utanmayi icab eden o giina*i fcfelifigL benshs nasi! gider 
ve bula5j]klik tiasi] zevaie «>rer?i> 

5323 

"Her kirli, sudan ntamp gizlenirse hay a, imam men'eder*. 

Vakui Hadiste : =HayH, imamja» g«lh-» ve -Jlaya ile iman katdesfia*, 

biribirindeti aynhnaz- buynrulmu^tuf. Fakat hay a; gunahkarliktan, 



AW 






muhalif olur, 

532 1 

>» aifalmltf blrikfii luiiciUlaii, y&nl, ioplanan gu- 
«Goniil, ten M»» d- »" . k l|a ,; uMimin ^^ yM , 
nahlardan camui-lasir. I** 11 ^ m» 1 "" 1 

halde ; 

5325 

ddd bal ? iga saplamp kalmaktan sakm». 

532G 

.Ten i^ He ^ d.ni.ibiHbiri^ muU^ldirl^. takin ^»& 
bir betzali vavdir Id k&l^toafeTS 

Knr'5ii ? da ve SSre-i Eahmanda : 

W : «Um n^ ^la, a n iki M -M«- » W»W* bk 
ra anJa vav,U I( biribhin, k.r^mazlar^, buyurulmu 5 tur. 

Mirier, bu iki de^ f.^ ^^II^^S^ 
ffiv/vder denia suyuna karigmateiSW skmaktadir. s^ 



(10> S^raJ IliJin"" 1 ! W**'* 



441 



Sofiyycye gdince : Onlar ■ Bahisynden ITiaksad ehU n3r ve m 
nurdur surota ihtilat etmis gBrttafctar, fakat atalannda ma'nevi bir bi- 
zah bulundugu i ? in birbMerine kan§mazlar demijlerdir 

™tM^ ? t^' ayn ^ danlx ° Iar ^ k tasvir •*& ve onlarin 

muttasil olmakla boraber yekdigerinde* ayri bulundugunu ve k**a«. 



5327 

^ son dog™ olsan da, igri oI San da velev ki'siktun^k olsim 
iicnyc dogm siirtun, geri siirtanme ve geri kalma*. 



5328 



jbM, ill 






ok 



-Padisahb™ hnz U *unda can $n muhatara vardir. Lakin himmet si 
hibi olanlar, a hudhdan u*ak bulunmaya tebaimnfil otmeder*. 

***&&£N yak^k,' yakm bir ategtir. diye bir mesel vard,r. O ya~ 

kmhgm yakici bir ate § otoasi, padigahm hig yoktan gazaba gdip mu- 
karrebi olan kimseyi tardetmesi, yahnd oldtirtmesidir. Boyle olmakla be- 
raber ilerlemek, servet ve 5 [>hret sahibi olmak isteyenler o muhatarayi 
goze ahrlar, *Ya devlet ba^a, yAuzg.m l e§ e„ diyerek devk hizmetine 
girerler Hazret-i Mevlana da padi 5 ah Immetinde bulunmayi tavsiye edi- 
yor. Fakat onun hrzmetinde bulmunayi tavsiye eltigi padi^ah, tahitan 
S^V^l^*"^ bir W**fc «1, saltan-, cbedlyy* biitto 
t IS h> §ehin ^ h ~ 1 ^ali^pen&h, yani, dogrudan dogmya Haz- 



5329 



-O jalu fizam §ekcrdcn daha tatlidir, Kuhun o tatliltfa gitmesi 
yolunihi feda ijTmusi 50k ho§turp. 



ve 



442 



R930 

«Ey b«ni bit hmusta Uvmi d<n saim aclftnict ola, yani, igine git. Ey 
stilfijtitt aiayarv kimse; son do bimS kendi balime bii*ak». 

5331 

«Konim canjm ocak gibidir ki ate§le arasi iyidir. 0«ak icin ate§ ma- 
balli olmak §erefi kafidir*, 

5332 

h-jZjtj-y* \j ^^i* -jjT _>^ 
c-a ♦jj5' jjlI jjf 4rj jlftu> 

*A§k i$3n ocak gibi yanmak gcrektir. Bu ategten kbr, yajitj mahriun 
olan kini&e ocak olamaz». 

Yani; a§k, bir ate§, gonul ise ate§ni ocagidir. Kalbde ate§ yaa- 
dikca kalb erir ve ondaki maddiyyet p^sasi gider. O posayi gidemiek i<;in 
goniil ocagimn yanmasi, ate^le de bedenin eriyip safiyyet kazanmasi 
lazimdn. Boyle yaptigin takdirde beden!n zayiflar h fakat lrtibun kuwet- 
lenir. Gidasizlik sana gida olur, 

5333 

•Gnlasizhk saiia nzk oltinta ruh-i baki ve hayat-i ebediyye bulursun 
da ma'nevi olUm scuden uzakla§ir». 

Ma'lQm ya, insan yagamak £cin gidaya muhtacdir. O gida ne kadar 
azaltihrsa rub o kadar kuwetlenir, hatta gidisislik, ySn!, riyazet ve oruc, 
ma'nevi bir gida halmi alir. Ehlullahtan niceleTj vardir ki bu gidasizltkla 
gidalanmi^lardir, yan!, onkirin karm aq dnrmakla doyarlardi da (savm-i 
visal) dediklcrl oruca giililcrce devam ederferdi. 

443 



5334 

aijf a*# '^ <* \* top 

' — ft^-smss sets; 

iri ahr, urada maarif sigeklevi acdir. 

****** **** *« -7 ?- 3- « ggj* ^" ** 

.in Id lit doUh kuvvctlitfr, tavuk ^ Ku ve ffrfftfe 

5336 

lvU»*han Ev habib ben tefcrar sevdayi oldum-. 
«Ey hckim; ben yi»e crfebrmm. L J iai>lu 

5337 

j^j- J*i ^j **&* Js^* 

.Serin «dtf»« I*** —«** * h " » ,,! "" a5 ' ">'" Wr 

5338 






cuniiu getiriyOT", 



I 



*^-X J 0^ *^ ^ & 



l;*r flu &«#» iurlii bit ^nutt Vfi»k*« 



Bunu!;i (T.iblb) vc (Hubtb) tjif.ti hUib olu.nari Cetifib-i Haktu. Zineii- 

ilo hri!' "l.,niuLii u ; mb;:id da tlgli'un sifit-j ratHeaddide ve miitekobilc- 
sidir. Mii'Iuiudur ki IlukJuu bte /.;',ii, bir cok sifdli vardir. Burnt §oyh\ 
buyle Lij]L,y;ihi!iiiL.:. i(;Sn Iutt.;Uh rtedfklcn sanra bir mj&al verelim : Ah 
mod Efcndi ismiiidu a\mi g-Hr, ktliib vg miitcfenrjin bb asjf tasavvuv cde- 
lim. i : ;'o Ahmed li&riciinin kciidisi, onun zaii, ahmli»i, pairligi, Mtiblijgi, 
mtilefeUTijiiHgj do hirer siMidir. jGSctiifiyor. ki Ahmed Efendi bir zat ol- 
d«gu halde attni* gate, ha:::,, mtttefessnia Qlmasi dt$$y/as:yls? muteaddiu 
E-ifat sihibidir. Cc:iiib-i Hal; da bdyledir, ( jM$|^Jj ) i i^rct .edilen 
zat-1 akdesidir ki birdit. C fiUi^T,^. ) diyc sayikn csir.|ju!hi^na Sse 
mmec^^iddlir. Kur^'a'cJa ve Iladiatc cD:na-i husnadan, yani, Sifat-i lla- 
idyyeden C^'u Kfhr«jSlm!§th\ Htlbuki £iT:lt-j Ilahiyye nannLtenaludir, Ni- 
ielaro I:r.zL-c*»i LIcvL-.na da biifaila (Tabib ve Eabib) dive esmaiil^ 
hjusawcla raozkur olmayaa J!:: sifatla biiab cdiyor vg sea in E"racirin sifat- 
kinr.vn her liiiltasi ayri aytt fen vo rr.a'riiet sabibidir diytir, Ev&t bay- 
led ir, Mcsolu (Ha !ik) yarada« domek+ir. 0^ bir zindr for,^i]i:h:-> halka- 
hxvi cnun r::abldi£ lccall:ya:i o!ur. En biiyuk kurclcrdtJi ctl Uiu. ilk zgitq- 
Icro fcadar niubtelif no^'e-i vc cesamei. ve tabiatte iH'ahluhnl vai-br ki 
bLLiiIa:';^ kopji tip (Halik) ^ir.cirinm halka^n &'sibeslndcdiP, 

HazreM Mevlyna diyor ki : Madem ki jiirtcirin her hnlkiuintln hillIi- 
tefii bir kcmal teeelii etmditedir. O tccelliy^ti giiren botlihi i^ln dc ln'r 
an ayn bir ^iiaun ve bas':a b^r cazbo bisildir. 




5339 






I 






•^O lii'ildo fiinim (iklii iibliidiir ve mij{ca:!r]iddir ki { j^ijjli ) sun 
jmxt'J iiiilununu almishr. Husiisiyla Im azsm beyin, jai.l, AMnbii aain t ;i : 
|&IUn KhiCiriotle o!an cihifui sayitaniaz dt'rflcedcc1sr». 

Allah trrallisini tokrar e^mcz, yam. bir yaptigini bir daha yapmaz 
1 1- 1' lili L Fi'l-i Jlahisi yeni ve bedi'i bir tecebidir. O muhlelif ve layu.ad 
VO |j'iyiili:>a tecelliyat kargismda ukftl-i Mmile eshsbinm ve basar-i basi 
I'vl o 1Mb mm ugradiklan cczbeler ve dii.^tukleri eunim da o nisbettc eo! 
Ini- l.l : ( jj,^ .l*Bi jjii J-gjil ) Yani: "Delilik ttJrJu tMFiJ&J^r, envmnu 
mi an .vrlnusi bmliirj. diye arabca bir mesel vardir. 



41 



4*14 



5333 

•^3 ^J [ ?SaB ^ \J. fyg. 

{yj-'J i—L-s Oil*- *^>jj 

"Gam vo keder sana fazlaca siteftr vcrmeyc baslaymca ruhumiti ba£- 
cesinde giillcr ve susam t^eklcH acibr". 

Allah 'in, sevdigi kullanm magmuttl v.e muked:Ier kdmakla on] aria 
cilvclegtJgii-ii du^unur vc bir gey icin milked dc-i' oluijca onu Allahm sana 
olan mahabbetine igyrot bilir do sevinirs^n ruhun ma'nevi bir ba£ee hu- 
ll ni ahr, orada ma aril cifjckleri acilir, 

5335 

ffEr^talaimin koi'Mugu s.sy seain icin etim (i email olur, Gcrmcz mi- 
sin ki fcas dsnizda kuvyethdir, tavnk ise lci2 ve zayifim>. 

533G 

«Ey lickim; ben vine c,ildirdam. Ey ha bib be it tekrar scvdfly! oldum*. 

5337 

OJ**- jfy> ^i **^>- (Sl^ 

-Senfri zindrinrfcki halkalar mariffrtlidlr ki her bir halkasi ayri bir 
tiinun getitiyotu. 

5338 



-^jO^^-s^* V jkj 



«^;nciniuleki her balhnnin (c'siri ha ska tlivUidiii\ O hfildo bent in tein 
)>'t iii: hnslfit tiivlii bir cmum vmdu>, 















Burads (Tab;!:) ve (Hubib) diyc hitib oilman Cci-iab-i Haktir, Zincir 
jrle hak:aiannd£n tneks&d da Haklan siiat-i mutcaddide ve iniUekabile- 
sidir, Ma'iiimdur ki Hakkm bir za'a, bir gok sifati vardir, Bunu soyle, 
boyle ankyabilmek iein latosbih dedikten sonra bir mi sal verelim : Ah- 
med IStettdi isminde ab'm, sair, kutib ve mutclennin bir zat tasavvur ede- 
lim. ts'c Ahmed Ekndiniii kendisij omm zafij alimligi, sairligj, katibligi, 
mut^c-nninligi da hirer sifaudir, Goriihjyor ki Ahmed Eftndi bir zat ol- 
dutju halde iJli»i s$k". Kltibj muicfciirUn oJniasi doluyasjyle miit^addid 
■■s&Stt sykfoidir, Cenitb-i Iiak da boyledir, ( ^mij»^ ) Id i§aret >edi!en 
ziii-j alidcsidir ki birdir. ( ^'/.J!^^;.^! ) diye sayibvi esmaiilliLmi ise 
miitcaddiddir. Km an "da ¥e IladistG erma-i hthncidcn, yS^i, Siiat-i Ila- 
kiyyeden SD 7 u zil;vcdi1niisiir, Halbuki sdBSt-S liiibiyyc namutertahiclir. Ki- 
tckini I->.s:ict-: r.le^dana da bu;*£da (TaLib ve Kabib) diye esmfiiU- 
husneda: Rjexfe&r olmaycn iki sifatla hi'tlb ediyor vc seaitt ^incirin Elf ft I- 
lajamn her kalkfLSi ayn cyn fon i?e ma'riiet sa!i!!;idix dijor. Evet bc}y- 
ledir, Me sola (Kfiljk) yarad^i demcktir. ; b:r einfcii' fttraedllii-se Iiotlw- 
lari Quuii rv:uktelif lec^lkyati olur. En buyiil: kur-elel'dcm en k%u!t EGri'c- 
lcre kadsfi ^t':htelif rc-s'et vc -cCEdmcl; ve tabiattG malil-Qlcat vardit ki 
btiisia-rm kensi da (Hakk^ KiricirinLii kslkalari mesabesiiudedlir, 

Hazret-i Me#lafi3 diyor ki : Madem ki zincirin her hall-iasnula muh- 
telif bir kemal teceli?. etmd;tedir. O tecelliyati goren benim icin dp lie?: 1 
an ay n bir c Li nun ve tu?fka bir cezbe hisilthr. 



5339 



Ji* jJ:, £ 1 j_^*- J-^ Idj^'tjpi 



^ 









«0 hiilde tiiiiun liirlii lihlihliir vc mutcadtlitk-iv Ui ( dy-> j/i' ) sozi 
uieset l:ii!;n]iiiui ahiu^tir, Hii*ii:sij j Ic hu iiziin key in, yiinl, Allaliii azkniiii 
^am ziiieiiiiule uton ciiuiiii sayilnmuz dci'£CodediF», 

Allah tcccIliBini tekrar etmez, ya^J, bir yai:hgim bir daha yopma; 
Her bir Fi'l-i tlShlSJ yeni vo brdH bir iet'^ilkiir. O muhtclif vc layunc 
ve layuhsa tecolUy6t kar^tsitida ukuUi kamilf? eshiibinin ve basar-i basi 
let erbabmm u^ri'dikbn ccKbeler vo dti|tilkl*rl eitniin da o nisbetle go!: 
tur ki : ( j, M I4U1 j^i Jj.;J.t ) Yimi i .Jlclilik UliJil liii'HHiir, euvfmm 
011 11V.1 yi'hrtlsl Luliir* diy<; iiitibcii bir umstd vmdir. 

« 

— — ^_ J ^ J _^ J ___^ J „.„ J — ^^ — ^^. — „ 






5340 

4V. C^- S j ^-i'j'j 0^1 

\ 1 






-Allah'm mulilelif ve urtiteaddid tecelliyatmm miij&hedeai, bendeki 
, skA labjtasim oyle kirdi ki akilb. gesinen ve bu esrata vukfifu ofmayan. 
delilet bana nasihat vcrmeye ba§Iadi*. 



-zUNNONJ MISRI RAHMETULLAHi ALEYIll YOKLAMAK t£LN 
B0STLAR1NJN HASTAHANEYE GELMELERJU 

Ziittniln-i Misrl: Sofiyye rkaiinin biiyuklerinden Misir'h bir zattir, 
Tarikat-i sofiyyeyi Misir'da nesretmigtir. Hallfe Miitevekkile mdik diye 
gikayet edilmesi tizerine Bagdad'a celb edilmis, ise de selah ve kerolili 
goriilunce memleketme Sade olumnu§tur. Bir def'a da deli oldu diye Mi- 
sir'da timarhaneye koiiuhTuij, hurmetkarlarindan ba'zilan ziyaretine git- 
m\§, Ziinmln onlara : «KimsitUE?» diye sormuj, onlar da ; «Setiin dostla- 
nmz», demeleri iizerina taj atmaya bajjlamis,, gelenierin kacisfcklarini 
goriinee kahkaha tie gulmu? : « Vay gidi dostlar vay! Dost, dostun cefasin- 
dan ka^ar mi? Dost altiA misali, cefa ates gibidir ki halis adtinm atejte 
tasfiye edilmesi lazimdir* demisti. Vefati 245 tarihindedir, Kaddesallahii 
sirruhu, 

5341 

<Eb>Iece, yanS, bcnde oldufu gibi Ziinnan-i Misriye de yeni bir cezbe 
ve ma'nevi bir ciinun vaki* o!du». 

5342 

«Onda ijyle ciinun juhifca geldi ki guklerdekl melekleHn dgetine 
omm Mli tuac ekmis. gibi oldu*. 

446 



Clgare Lusi ckmck, bizim yarasina tuz dtttirk mnhammda kiillnmlir 
ki fcvkal'udc mateessir etti demekttr vo burada a ma'nAdu ku]|amlnu;lir. 

Mcleklev cism-i litiflir, onlarda ciger vc cigci'lcrinde ynra olur mu? 
diye i'tiraza kalki^mak ham ervahhk olur. 



5343 

«Ey corak toprak, yaul, mahstiltt olmayan arflzi gibi faydasiz kimse, 
sen kendi cilgmligmi mukaddes zevahn ctzbesine ve cuuutiima kiyas 

elmt». 

5344 

«Onun cunfiiiutia haJkm iehammiil edecck kudretj yoktu, Onun atesi 
halkm sakalim kavu*uyordu». 



5345 

-Halkm sakalma ate§ dUgunce, yan*, onun cezbe haliyle soyledi^i 
sSzIer avSmm kalditamayacaii bir dereceye gditice: Onu bagladilar ve 
zindana kaydular». 

5346 

-Avato-i nas bu yddan daralur ve soylenilcn sbzleii akillan almadigj 
i^in tehaiTimiilleri azali^ ise de, a s kjn dizginini S ekip w nun siir'atini kes- 
meye itakan yoklut*. 



447 



5317 

fZiiuhim fdbi haklkal ^alilarj aviim~i siastan can. hotkusu £unm : LsIer- 
flir. (iinlii RVGin ki>rdiJJr, o ^hiar ise binisandu-". 

Sattauat cmmaroleri maddsten goriilmedigi i^in, kor takimi onlari 
laiiimasJiar, latiirtiadiklari igin do l&yik olduklari hunnettc bulunmazlar. 



534S 

■IJikl,i:t vu irfidc rind levin ve selikleirirt el hide b illumine a =ubhe$jz ki 
KUhtiQii stliulann nlihi^ 



5349 

kAvjiti bir patlis^h yalniz ba§ma gitmekie, kiymctli bir inri £ocuk- 
kirm elf tide bulmiinaktadirn, 

Yani; Ziinnun hakikatte azim bir pSdi^ah ids. Lakin debdebesi, da- 
n':ti ohnadigi igin taninmryordu, O, gayet kiymetli bir inci idi. Fakat co- 
cuklann clinc diistugu irin degeri bilinmiyordu. 



5350 
-iloyir, ind dofiil, lititraiia i^^li bir deniz vc zcrrcdo iimMi bir gl'i- 






nesti». 
448 



5351 

r 

*Bk gune§ kendim zcrrc ebsicrdi dc azar *&& yuztt™ acdi*. 

5352 

«Butu*i zsrreler, 6 yfirin tecdUsmdc mahvoldu. Alcm omm zuhurtyle 
mestoldu. Sour a sabve geldi-, 

Hazret-i Ziinmiri o cezbe halite kendinde degildi. Onun varhgi ze> 
resmde bir gOoe* gizl e nmi ? ti ki c tfftgi ziyasmdan butun akin Wtal 
rnus ve sahv ImteU bu3*u 5 tu. (Mabv) k^did kaybetmek, (sahv) 
Uridine gelrnek detnektir ki tasavvufuri birer derecesidir. 

5353 

«Fetv& katcmi gaddann elinde buhmunca sjiibhcai* Mansm dara 

Mansur: Evliyauliabt^ cezb £ yG dujmu? ve (Enelhak) demi § bir ^t 
id^ Bundan dolayi bakkmda fetva verildi ve 30S tSrihinde Eagdadda 
i^kence ile i^dam edildi. UkmS ve me^yihten ba'z^n idamma fetva 
^'ermeini^lGrdi. 

5354 

.B« ig tc bu Jiilkiim sefibkrin ohmca peygamberkrin bile katli 1S- 
tim fcelirs, 

Ve oderler. 

449 
F: 2D 



5fire-i Al-i imran'daki bir Ayete i 5 arettir ki 

■SM 







^UZ 



<* ' » ^ 



iO. 



**. bir art* »'Z5^, ^«""«^1«.. d. oldttrurtor. Data „ 

mImS *ss? jass? ■sags?' ,ara,mto ** w 

5355 

f> *1j f_?» <£> l;U'l 

"Daiaiet y*I„ sSliklerj, akilsirfjMarmdan tjeveamhorW v- 
{Y;lsin) suresindekl Ayetlere i^rettir 3d : 

.«u~^g'r * * ariyc eM,isi,d mm -— *«<«<• »»i 

ten ^i kf musarumleyhi* emriyle oraya gonderilr^lerdi 



<17> SOrci AM ImrEm : a. 
(18) Sdrd Ytaiu; is. 



■i:.i> 



siiG 



-'&fi>iJ fix* 



«Biz kendilerlns iki d$i guudei'mJ^tik de iwlan tekzib etmi§bidi. 
Biz de on!ari ii£ijncii bir el$:i tie i'zaz eltik">z>. 

Hiiseyin Vaiz Tefsirin.de den illy or ki : Evvelce iki havari Mb tev- 
hide da'vet i$n Antakya'ya gifeml$, gehre girerken koyun otlatan bir ih- 

tiyara tesadiif etmislerdi. Selam verdikleri bu ihtiyar, onlara tKimsiniz?* 
diye sordu. «Haaret-i f$g tarafindan gonderllmi^/ halki dalaletten hida- 
yete da Vet edecegiz» dediler. ihtiyar : «Bu da'v^ya burhanuuz var mi?* 
sualinde bulundu, <Evet hast al an iyi ederiz» cev&bmi verdiler, ihtiyar: 
«Benim sender den beri yatalak bir oglum var. Onu iyi edersente, ben de 
size Sman ederim. dedi. Dua ettiler, hc^sta iyile^ti. Ihtiyar imSna geldi. 
(Sahib yasin) ve (Habib Neccar) denilen bu z^ttir, Yatalak bir has- 
taniu iyilegmesi haberi §ehirde duyuidu. Kerkes havirlte^ miirlcaatte 
bulundular. §ebrin hakimi putperest idi. Musriklik gayretiyle havarileri 
zindana attirdi. Sonra havSrilerin reisi bulunan Butrus Antakya'ya gel- 
di. Hiikumet adamlariyle munascbet peyda cderek onlar' vSsitssiyle ha- 
kim ile go'rujtii. 



&gur 



—^ * 



==4Jl 








•n^\i\ 



^i^^JMU^M 






Oti Bd/.t YlUn i ll 



Y5ni : ((Eljilcr, Antakyahlata ; IwkikiiUm biz sizi da 'vet iyin giinda- 
riblik dediler. Antakyaldar dedilar hi; Siz dc bizim gibi insandan baska 
bir §cy degilsiniz ve Allah valiy, lisalet, hi tab gib-i bir §cy iucIiruiE:mj;Ur, 
Siz yalai;da:i bajka bii- §cy sijyleiniycrsimuz if aril; soylediklcrmiz biitiin 
yalandir.) ElciJer clcdilet lei : Rabbi mi z biiir ki biz mukakkak si" 3 gon- 
dorildik, Uisim vazifemiz dc afiktan ac^a tebligatta bulunmaktir. An- 
takyalilar dedilev hi : Siz sizi ugui'suz bulduk. £iz gele*i bori yagimir 
3?a£madi, mahsdiatixsiz kmucki. Egoi' bu daVadan vazgeri^ezseiuz sizi 
fa^la bkluriifiiz ve bizden sizo can y saltan t&£h tiokuruir. El^ilci- declibr : 
Asil wgttrsuzSuk sizdadir, Size uasihat vcrilmesmi htrtiiliik telakki ediycr- 
sumiz, Edlii sis haddi tccaviiz efsttig bir £ui L '.ihsijnii2. 2D *. 

Naldedikyor ki : gem'un, yani, Butrus, sehrin hakimi nezdinds mev- 
ki' pcyda etmijti, Ona daniijmadan bir is, ysp.'viiyordvi. Berabor puthancyc 
gidiyorlardi. Butrus Allah : a seeds cdiycr, Mkim p&t la ra secd-2 ediyor 
samyordu, Bir giin : *i§it^igime goro garib iki kisiyi zindana attirmiasan, 
Jicebii kabahatlgri r.e idi?> diye hakinne sordu. da : *Si:r4n putlarmizdan 
bii:;k;i bit tlab oldtjgunu iddia ediyorlars cevabim verince ; *Garib bir 
tln'v/l ijlirdatt ge-tirtseniz do gorsels* tekltfinde bulundu. iki havariyi zin- 
dninkm gctirditer. Onlar §em'unu gbrunce sevindiler. §em'un onlara : 
*Sh UJmo Ib&dftt ndiyorsunuz?* spitljfide bulundu. «Yeri ve gogii yaratan 
Allniia* ili'ilikir. gem'ufttl «Sizin ma'budmuz ns jap&r* dedi? «K6rlerin 
gPlliliil nr;iir» ccvabsni vcrdiicr. §em'unun teklifi uzcrine birkay dans kor 
)[< 'ii ill 1 1 ve havarilerin duSsiyle gozleri acildi, Sem'un hakime ; «Bia de 
tm'budlerim laden boyle bir gey isteyelim* dedi. 

Ili'ikim, gera'imun kuJagma : sBilmiyor musun? Bizim putlarda big 

bir kudiot yoktur.-. dedi. ^eria'un, arkadaglarma: *]Ma'budiinuz bagfea ne 
.vu|kit'?i diye sordu, t6luyii diriltir* dedilcr. §em'un : «Eger bunu yapar- 
sa btTa de topi an ona iman ederizi-, dedi. HSkimin yedi giin evvel bir kizi 
iilmii^Ui. Otiim ka brine git tiler. Havarilerin dT.:vi vzeritte kiz dirildi. 
Bunun Ijaerilts h5kim ve ba'^ilan iraana gelti.i^r. Ehalinin mutaassib 
mijjrik olanlan ise mukatdeye kalki^tilar. IT^dJseyi haber alan Habib 
Neccar kosnrak geldi ve halka nasihat verir.c-o basladi. Zavalhyi jehid 
ettiler. 

Bu b3dJEe yine (YS^in) SOresinde |« suretle hikaye edilmistir : 



(20) Surei Yasin : J1-T9. 






\ 









!,;::;J ve °i; *™ .— «•«. o «•* be. ta a^« ^ *- **■ 

5356 

«lllaMiMKI «JlftMl«l Ifr "". ^* vobimleri^e a S i!mi § Iff 
rtW llldOT, y&n1. «n«eW ^ ri ' ll "» Hmf,,U k ^ m,1 ' aT "' 



453 



5357 
^_jv*" "~>^*** Z^y Jy* jj>y 

"Iliristiyftijilara giire CenSb*i isa" yahudiler tarafmdan asibndfijbr. O 
lifdrte ena nasi] emu it emin gosterllir?* 

5358 

AJ? jjf [^ CJ\j O—ftP 

-O .sliIi i risaletin kaJM onlardan mecrub olitnca ( ^J^ al jf Uj 
„, I .: 1 1 ) isinet ve emniyyeli nerede katir?» 

S !■!■ i EmMldeki su Ayetlere isarettir : 

ii-t Kcrirrv isazil olmaya ve musjiiMer arasinda igitilmeye basla- 

■ i" ■■- Modr bin H&ris gibi imijrikler Ay&t-i Kerime i^iri. : Biij es&tir-i ev- 

linden tbartrftirj Istersek biz de emsalini soyleriz demisler ve onun 

V Liduguna inanmadiklanm anlatrnak igin §oyle demi§lerdi r 



Yfmi : *]\Iiisrik]er : Y& Kabb? h e£er b« Kur'aii, seam indinden geUnif. 
!mk bar sot, ise mamma digimiz ifiu ha^jmifia gok yuziinden ta§lar yagfdir, 
y lib iid hiz<} can yakie: bir awab getk, Habibira; sen atalarmda bulundukca 
QTilnra azab gonderxneyeeektir. Ve yine aralaruida istigfar edenTer varken 
Atbli oniari ta'iih etmeyetektir^c Bazret-i Ali buyurrno^tur ki : *AlIahin 
REtzab ve azabma kargi yer yuzynde emniyet siperi olarak ikj §ey varda. 
■ i Ttaznet-i Feygaiiiher idi ki o irtihal e ttL Digeri istigfardir ki o baki- 
dir* Binienaleyh biz de isiigfar aiperine sarilahm ve- Allnh'm gaza- 
btndan kurtuhlp afv u gufrarina iiail olmaya gaiisaltm. 

Evet.- Kureys naugrikleri boyle kczeyan ettikleri ve gdkteii bagiarma 
| yagmasmi istedikferi hatde istedikleri olmuyordu, Clinki aralaranda 



\m sttre) finifci: aa^sa. 



J3t 






bulunan RcsLiIulIah Haasretlartyl* [pllflrar edcn diger rausliimanlar — ki 
rahmot-i llahiyt Idiler— bidiuiuytiilard], O ayn-i rahmete kar^i da 
azab-i Ilah? gaJmiyordti. Fftkat vaklaki hicret vukua ..geldi, Mekke'deki 
miJslumankii' da yavaij yavag jeklldL Ondan sonra Kurey§ilere kar§i fe- 
lalBetfer basladi. Evvela Bedil'de magliQb olduiar. Efraftsan ^ogunu o 
harbde kaybettik;-. Hendek gasvcsinde bir §ey'e muvaffak olamadan don- 
diilen Sonra bir kitliga ugraddar. Nibayet Mckke fethedildi. 

Biger bir misal de Ha aret-i Hiiseyn (Radiyallahii anh) in Hicazdan 
Sekitoesi uterine Medine ve Mekke ahalisinin ugradigi felltketlerdir, 
Hazret-i Hasan (radiyaliahii anb> in vefatindan sonra Muaviye oflu Ye- 
Kidi vebhat ta'yin etmek istemi§, bunun i^in Hicaza gelip abaliden Yezid 
nSmma biat almisti. Hazret-i Hiiseyn, Abdullah, Abdullah ibni Omer ve 
Abdidlab ibni Ziibeyr, Yezid gibi fasik bir herifin hilafetini kabiil et- 
medikleri iein onun namina da biat etmsdiler, MuSviye ileri gitmedi. 
Yalms ogluna su tenbiht^ bulundu : *Hiiseynin ikrammda kusur etme 
ve hurOc etmeaine meydan verme. Abdullah bin Orner, namaz merak- 
Iisi zahid bir adamdir. Ondan gekinme, Abdullah Ibni 2iibeyr'e ise firsat 
bulnnca aman vermes 

Muaviye 60 tarihinde oldu. Vellabdi olan Yezid yerina gegf ve Me- 
dfnc'de bulunan IliJseyn bin Ali, Abdullah bin dmer ve Abdullah ibni 
ZiibKyr'den kendi nairuna biat alniasmi Medina valisine emretti. Hazret-1 
lluseyn biat etmemek i ? in Mekk^ye gitti. Orada iken Kufelilerin bir 
<h h vetn3me&i geldi. Onlar Yezide kar§i hurtle etmigler ve bilafet i9iu 
(bizret-i Hiiseyni sagirmislardi. Cenab-i Huseyn Kufe'ye miit^eccihen 
Mekke'den ve Hieaz'dan aynldi, Ma'Ium olan Kerbela faciasi vukua gel- 
Hi, Bunun iiKerfne Medineliler Abdullah ibn Hanzele'ye Mekkeliler ise 
Ibniiszubeyr'e biat ettiler ve Yezid'in gonderdigi askerk harbederek fena 
li-'ilde maglub oldular ve tiirlii felakete wgradilar. Eger onlar sonradan 
vjtptiklan §u hareketi evvelce ve Imam Huseyne biat sGretiyle yapmi? 
olia idiler Mekke ve MedLne km-vetleri biileserek Yezid'in satvet ve sav- 
Ictine kargi durabilir ve tarihteki mesbur fHarre vak'asi) ile Mekke mu- 
basarasi ve bil'ahare Jbn-i Ziiboyr'in katlolunmasi da vukfla gelmezdi. 
Meat sibt-i Ncbi gibi bir siper-i kazgnm i S Ierinden aynlip gitmesi bu 
notrcGleri verraisti. Enbiyaya edilen tearruaun cezasi boyle oldugu gibi 
*vliyaya edilen tecSvikun cezasi da boyledir. Hazret-i Mevlana buyuru- 
y< ip ki : 



jjjj -uf Ui- ji/* Jj L" 
•Kir Allob ndnminiii kalbi indTimedikco Atlab M 5 bir kavmi rfavh 

!<LlllOE», 



Ehlullah hazatSti bulunduklan beldeler i^in sipfir-i kaza Mkmfrv 
de-dMer. Allah onlarin yiizii suyu hiimietins o belde: -r halkim merzuk 
eder ve muhafaza eyler, Fakat onlarm kalbi kinldi ve oralardan gefcil- 
diler mi semavi ve arzl felaketler ba§ gpsterfr. 

Ba'zan da bir beldede buliman ricalullah, o belde ah&Ksinin fisk u ■ 
fiicurundan kasmmak ve onlarla bir arada bulunmamak jgin hicrete 
mecbur clur. giinki Kur'in'da : 



V 



;cii 



^' >r£v- ■'~><*i - 



Yam : *Zalinalere meyletmeyiniz, <mlara taraldar olmaymiz. Taraf. 
darhk cdojseniz onlara gelecek azab ve te'dib-i fiahl ate§* size de isabei 
eder^» buyurulttlustur. Evet Albh'in azabl gelince umumi olarak gelir, 
$unu bumi ayirdettnez, hepsini siipurur goturiir. Ormana ate$ dugunce 
pgaglarm ne kurusu kahr no ya§i! 

I$te bun dan delay i havass-i fcmmet, av&m-i halk iie ihtiiat etmekten 
sakmjr ve gekinir. Hazret-i Mevlana bunu da birka^ misal jle izah ediyor: 

5359 

.£Aj|i ipS- ^y* j\ aj.1, 
«Halis aldna ve kuyumcuya haiii kalpazandan 50k muhatara oltfr-. 

5360 

"YGsufler jitkinlerm hasedinden gizli imlunurlar, gUzellei* do dug- 
man §etrinden adcta ate$ i^itide ya§arlfir». 

5361 



«YusUflcr karde§ mekrinden kuyuya atihrlar. giinki o karde^Ier ha- 
sed sevkiyle Yiisufii kurda vcrirler*. 



(23} SOrsi Hud ! 113, 



456 






53fl2 

OJj O-i^j 1 i>> >^ 4 ~" *" ^v 
•toll tMAl l^ma kav^lennm Mhte f^*^ gel<JL 

Hazrat-i Yusiif ma'Mm oldugu uz.rc K.n'an ilinden, yani, Fihstm 
;S^ vo orada hukumct me 'murlu gU .tmi, olma^nda.dxr. 



5363 






,%te hallm olan Ya'kflb AleyhisseSam bu hascd kurdundan dolayt 

( laima Yustif icin korksrdt*. 

Haiti Ccnab-r **&» «Baba; gune 5 ve ayla on bir^jb^ 
■ .cde ettiklerini ru'yamda gordumi demesi uzerme : lEvIad^, .akm 

Srt^iSaS- s ^^ diye ° ni ™ ian 9m f^- firs 

K icode Hazret-i Ya'kubun korktugu vukua ge« Y^^n karde^n 
Sutal gotdrmu 5 ler f kendisini kuy.ya a tm i5 lar, gomkgm, tar -k»*u 
SmyS boyayxp Yasdf'u kurt paratad! diyo babalarma getmm.krd!. 

5364 



31 jj p 



-I 



«Zahiri fcurd, 



Yfi 5 U£iin ctrafmda doIa § mann? T kard^lerimn hascdi, 



.-fthgrt es^ri gSstcrmekte kurdlan gecmi§ti-. 

5365 

.B„ fatud tarfwiu. Prfrl vc yarasi tath ^ Uo tfM^ ^ 
( jjj l-.i t" ) Ayotinde Wkfiyo cdilmi^ir-. 

4S1 



S&re-i Yui;uftc |« Ayetlerc i§aret edilmi|tjr : 






tl2ii^1#6 * $ps^t$i 



>^ * -* < 






.1 



Yani : «Yu&iifiln ka*de$1cri onu kira goturiip kuyuya attiktan soma 
a>(laya aglaya babalarinm yanina geldiler ve dediler ki : Baba biz ko§ma 
yan 5 i yapmak i^in. giimig, YfisuW metaimiz (yani, elbise ve sairemizi) 
bekkmek i S in buakmigUfe. O sirada ojhj kurd paualadi vc yedi. Biz dogru 
sjjylcmi? olsak da bize inanKiazsui 2i ". 

Yiisufun kardegleri, yaptiklsn canavarligi kurda isnad ettiler, Fakat: 

5366 

4*njJ> ily u - ^ ■>>* Ijjwj ^^ 

«Yife binlerce kurdda bu bjyle ve mekir yoktu. Bu kurd yani, hased 
canavan niti&yct rdsv^' olacakhr. Sen sabre(», 

Nitekini somuida mes'ele meydana cjktt Kardejleri yaptiklannda* 
dolayi mahcub oldular, 

5367 






-Zitii liascdkarlar kiyamet guniinde kurd sflretinde ba§ir edikcek- 
lerdir*. 

(Stire-i Nebe') deki : 

Yani ; *Kiyamette sura titfenilecek, Slmus olanlar dirilip takira taknti 
makers gelecektir* 5 -. Ayet-i Kferittesiftin tefsirinde gosterildigi vecbile 



t24> S5n>< Sto§£ ? IE-IT. 



45S 



bir insan duny&da hangl hftyvAnMm LiMstine g6« yn&amissa a surette, 
jttMtU ha.edci olanlnr kurcl, In nil liulunanlnr dcmuz sfiiatindo , h<*™di- 
Iccektir. Onuu igm miih|«rd« town **lladi gSrunmek tcin dunyada w 
gibi yagamal! v, Jnunhrft fnyilali *>I«P ™» dokunmamahdir. Zaten 
musIUmanhgm bir »%ta da fartift felhlM* **W V^llem Efr£ 
dimiz buyurmi^tur ki : .Madia vo dilind** miMumanlarm scl.mctte 
kaldil* kimse haMM mUsIUaWddtf-. Evct, burada insatica yapmali hay- 
vanhk derekesinc dugtnemeliyiK ki : 

5368 

-Haratn yiye« bails bir akjagin ha 5 n, yevtniilkisabda demuz sfireti^ 
de olacaktitB. 

5369 

-DUnyada zhia «denbdu gi*U a'sSsi ve garab isenlejfiJi alizlan pek 
aiyade kekmws bir halde ha§rcdjleci;ktir». 

5370 

JU^_M IftJ-V ^6 j£ J^ 

n > 

«Diinyada yaltnz ^Bniilkrin, yani f gb'niil sahibi firiflerin hissetfigi 
gi^li pis kaku, mah^erde berkes tarafindan hissoluuacaktir*, 

giinki o gtin < J^k^" r ,. ,) y^% S1 rlarm meydana gikacagi ve 
herkesce anla§ilacagi bir giindiir. 



5371 



L^jl DJ*-J 






•tnsamn vtltudb bir ormitn filbidir, E&cr o nefestcn, ySnl, ( 
j-„ ^ U) foyalndfln Idh»oyfili hen bu vUcuddan sakin*. 



45S 



Sir onnanda faydak, s-ararl, ve jm,™,-., k 1H m ,„ , , 

^an viicudunda da iyi kotii W f t "f, V W ™ U bulLJI ^-^ gibi 

SwuwfcdiK * mak lfm bu f3m * e maggns vuc&da baglan- 



5372 
*,^« ve jirlim haj-larj temsil «tmcktc;lfe». 



ir Id sahl,, g ayr ^ 



C-J.JU $i g^r^ >^ ^ 



■JJD 



uiuX 






bakir- 



5374 



5375 






lci-i 



•Selah ve kin itililiitliil gtoU bir yol visitasiyle goguslcrden gups- 
•, yam, kalblerden kalfaioxo Sirayet cd<w». 



Sohbet, yanf, goru^O^ kcnunma birinden digerine sirayet edar. Tabiat 
de o solibeti cekip alir. EinScnaleyh ins an caimi olarak gt>rti§1:ugu him 
selerin as £ok te'siri altmda kahr. Eu tf % goniiller arasinda tauliman 
ve goz ile gouilmeyen gizli bir yol vasU&siyle intikal eder. 

Ulemadan bn'zi.lan : 

Yam : *AUak'm j-arattigi de^mcz 55 " Ayetinden istidIM edsrek ah- 
lakm degismeyecegine kail oltfiujtur. Ba'ailan da degigmeyen hilkat-i 
tabiiyye, yari' s-.ah.iri §efcil ve surettir demistir. Evsaf-i jurfsaniyyc tea 
degisebilir. Bunun degigebilecegine nabli ve cskll deliller vardir. Mesela: 
«Ahiakwra giizclfestii-irilz* Hadis-J ijerifi vardir Id Eailallahu Aleyhi 
Vosellett Efendimizin bu einr-i celilinden kotii ahlakm giizellesebilecegi 
ve kotiiliik haiinin degi^cbilecegi anla^hyor. I§te bu bir delil-i naklidir. 
Bir insanin diger bir insan a, hatta kabil-i tcrbiye olati bir hayvana bir 
§ey ogretmesij o ta'lim ils ondaki ahlakin degigmesi de tebeddiil-x ahliik 
icin akli bir deHldir. Haaret-i Mevlana buna dtiir birkas miKal irtd 
cdiyor : 

5377 

«Ci?Iki iiisandan Skiize ve c^efe bile ilm ve hiiner sirayet edcr*. 

Ehli hayvanlar sahiblerirideii bir 50k sey ogrenirler ve sahibinin bi 
jijaretiyle onun. niurfidltM anlar ve yaparlar. 



cm kuii-l Hum : :nt. 



H 



5378 

«A3gm at tcrbiyc lie muti* ve rahvan olur, Ayx oyun oynar, keji 

5379 

elnsimlardan kiipega heves sirayct etti ele ya goban, ya avci yshud 
iv riuihiiiizj olciu. 

5380 

"Msltiilj-i kchfin kopegine o ccmantten bir buy sirayet etli dfc Allahia 
iilibi olfhi". 

5381 

*Gogiis, yani, kalhdc her zamau bir tiirld huy baggosteriiv Ba'zan 
.cytanhk, ba'zatt melekKk, ba'zan tuzak ve cmiavarbk tabiatlcri zuhur 
sder*. 



5382 

*Her arslanm agah oldugu grmundan gugttsler luzagina kadar gizli 
iir yol vardir*. 



hz 






Baratfekl ounAndui mnlmnd : Muknm-i Ulijhiyyettta ki Allah arslani 
elan hot nebt ve vol] oriillB Wrlnnll Vftkiflir. Yine oradan her kalbe 
gizli bir ilhfim yohi vnrtlir ki kfllbltt IfltfVMms gore o yol vasitasiyle 
fey a ve ilJuiiiiQ msilmr olur. 

5383 



. i . i 






-Ey kopckteti bayagi olan : Aviflertn kalbradeki can mercanuulan, 
yanij onlaiin. cevher-i irfamndun bir mikdajrmi $al=. 

5384 

«£alai5an bari oyle latif bir tnciyi gal, tajiyacaksan bari byle rouba- 
rek bir yiikii ta§i». 



*§EYII ZUNNONUN DELt OLMADIGlNI VE KASDEN CtJNUN 
HALLEKt GOSTEEDIGINi MttRIDLERiN ANLAMASI* 

5385 

■ 

■^'■sj Ub &!yj j j^'j iJ>- 

KDostlar, Ziii milium kissasmda^ yiini, ondan babscderck zindana git' 
tUef ve §ijylc bur mUgaverede bulundular ki:» 



538C 



•O, bu i§i mabsus mn y«piy*F, yoksa bit Iiikmeti mi var? Kendisi 
bu dijiia kxblcsi vo fiyati mesabesindedirpt, 

463 



5387 

•cOmm deniz j^ibi vast' olan akhna cumin galebe clinesi, £ok uzak 
hir baldly*. 

53S8 

.y J* $< >1 * ^ 

*JH&§& vo kella onun Kamer gibj parlak clan akhm hastahk Iiulutu 
iji tcmcz. Eti lial onun yiiksek derecesine l&yik degildir*. 

5353 
jjj *& jj*v.l **k j-ij jl 

«0 lialkii? $eirinden timarhaneye girdi, t> akilli gecmcnlcrden utan- 
digi it; in deli gibi oldui>. 

5390 

.j^ iutyi j ^-j>j teds 



«O f tenbel ve tenpeiest olan akildun ntandigi igin kasderi gilmi§ ve 
kcndisini deli gijstermi^tifn. 



5391 

=.£e>Iu diyetek ki : Bcni saglamca baglayin ve okttziin kuyrugiylo 
ba$ima ve sir tuna vurtin, bu harekethi stibebini de arashrmayui*. 

404 



mz 

«Ti ki Bejii i.xi'ililifoki mHUiiliin, MiWi Aleyhissel&mui kesilmcsini 
cnirelligi sigirm kuytugu ilmln ,inilin diiildigi yibi, ey inu'temed dostlar 
ben dc kpingi lahmindcn bayat bu lay urn., 

Hazret-i MusS zatti&nmda Beni israil arasinda bid 61durulmu§, fakat 
katili buhmamamistu Ceh3b-l KdimuUah onlsra bir sigir kesin, kuyrugu 
ile oliiye vujfun, dirilir ve katilini haber verir buyurdu, Katiliti vahyen 
bilriirilmesi, yJthud maktuliin Hazret-i Musa'nm duasiyJe dirilmesi mumkiin 
iken araya Sifimi kangtivilniasi, Allah u a'lem Beni Israili Missrda gordiik- 
leri (Apis bogasfjna hiirnjel; gosterniekten kurtarmak igindi. £iinki Misir- 
hlar, (Apis) dedikleri bir bogaya tapmirlardi. Beni Israil de onlari gore 
gore sigir cinsine kar^ bir hurmet gostermeye bajlami^ardi. Hazret-i 
Musa'xim emrini garib goimu§ler, bizirnle egleniyor musun? demiglerdi, 
Nihayet sigiri kestiler, kuyrngu yiihud ba?ka bir uavu ile maktule vur- 
dular, adamcagiz dirildi. *Beni fiilan ki§i oldiirdii* dedikten sonra oldii, 

Hazret-i Mevl^n^ diyor ki : eZ-iirmun Hazretleri miioaheds igin ken-* 
disini deli olmu^ gostenni^ti, Onu timarhan&ye koydular, O vakitler de- 
Isleri mushil igirmek ve kamc^ ile' dtivmek sflretiyle tedavlye faii$iTlardi. 
Zunnun Hazi'etlerl de timarhanede yiyecogi kam^i darbesini Beni Israil 
maktultine vurulan sjgir kuyrugnna ben^etiyor. O xnaktdlun kuyruk dar- 
besinden dirildigi gibi ben de kamei darbesinden ba§k a bir hay at I^ula^ 
vim diyordu. Bn kissa (Sure-i Bakara'da) hiklye bnyurulmn|tur. Keza : 

5303 

«0 kuyfuk darbesinden boj olayira, Musa'nm sifin darbesiuden di- 
rilen maktul gibi makbiil bir hale geleyiun*. 

1 

5394 

■SigiriJi kuyiugu asahmindcit msl :ul *j 4 . ildl, iksir suriibnug bakm 
misali halis al(m oldu-. 



F: 30 



4G5 



.. 



5305 
1j j\^] £j& 3 C±~=* j <^S 

«Mak(ul snjradi ve esraiitii sbyledi, keadisini Slclurmii$ clan lmnhar 
ziimicji giJsierdi*, 

5396 

"Aqikcu dedi ki ; Eu ccmaat beni dldiirdU. giinki gu sirada bana diis- 
tiiim kesilmi^IerdU, 

Ccnab-i Pir, kissadan hissc beyam»,a §uru f edip buyuruyox ki j 

5397 

«Bu sakiJ ve maddi cisim oliince csi-Sra vakif clan ruh divilii», 

5398 
; j *£ > *4*; •*£». j! oU- 

Ya ishriirJ olarak b'kjj, yahud inert -i jliliy;*.;? jJe nefsini oldureu kim- 
sonin riihu cenncti ve cdiciincmi govixi ve ethnic csi'&ra vakif ohn», 

5309 
«Kanli jcytanlan ve Mylc ve bud'a ttizaklarmi gosierir*. 

m 









M no 

-Siftiri, y&nf, ncfal BWtiemek LttrffcatSB |lf(itlir, Dmiu yapnMi ki 
Imyriigu ziiilmibnleH rtili lftkfli buliufl«< 

6401 



a™' 



L 



err, * *j> J^ £ *J J J- 

-Hifiir Kil)i yiyip i^uniktcn bagka Hi floy diljttBfflisyea uetslni rlytoot 
v* miiciihcile ile fabuctik uldiir ki ^i/li obn rulran alal vc gufir Uo yeni 
|il i hayfit bulsim». 

■■/.liNNDN KUDDiSE SlttRUIlflNUN HIKAYESINE AVDET* 

5402 

-O eUtit*£ Ziinnamm yamna yakla$mca : Hey I Kim$m1z7 Sakmim* 
illy v mislcndi". 

5403 

«T<Ii!eb ve nezakclle dcdil^r ki : Eiz scum dostlaniidauiz. Bmayn cfin 
v* (llWen bir arzu He istifsat-i hatiTa gddik«. 

5404 
■Ey mtitefi'miin vu alul dsiylfl imstlsm? Akliiia karji Iju clinQn li- 

i.;. ill unl !.':'" 

407 



5405 



«B u mi ii sebebim bizden gideme. Biz senin dostlarjniz. Bize kaiji 
u s a rim kci muy lemc* . 



540G 

«D ostium uzakla^jimak, biyle nikabiyle sirti setretmek yaki§aoaz»- 

5407 

«Ey s,ah-x ma xi$yj, ey biiylik adam; sum ortaya key, y&ni, bey an et». 

540S 

rlcjp ^^ J ^ J J J J 
«Bii scnin yiircgi yarali ve sadik muhiblcrimz. BUnya ve abirette 
^miliimiizU senin himmctine ba£Iami§iz». 



5409 



«Ziinmm kdlii sosler sijjdcnusye ve sbtmeye ba§ladi. Deliler fiibi 
su^ma sapan l&kirdilur ctti». 



UiH 






-Yei-ind™ SlfCadl) Iflf *W vo »pa firlnlti. 2&3rft#ifec ta^arm ita- 
lic ti korkusundan ka^ilnr-. 

5411 

-Kabkaha lie giildtl ve bagm, salludx, §u dostlarw sakah yrfme, yaul> 
dM-Uuk iddialarmH bak dedb. 



5412 

■ 

.Dostbm gar. Ham dosfluk ni 5 ani? Zahmet ve me § akkat do&tlara 
tin i gibiydi». 

Yanl; dost dostu* cefasinda* ka 5 maz, onu adeta cam gibi fc££$ eder, 

5413 

«Bir dosta dostimun cef&si ftwfl ag» gtfir? Cefa ve.mesakkat i S gi- 
bldir, dostluk onun kabuguna benzci-**. 

5414 

*Bcla, aiet ve milmuilo basi I105 olmak dflstluk ni$ani olmu^txir*. 

469 



5415 

.LOKMAN.N 2EKAS]NI vmmm 1MI{HAN ETjiEst> 

5416 

h.ki m ve hekim bir « old^ TlJit^l araSmda bulUndugU ' 

K^r'an-i Kerim'de o^n namma bir Sflr e vardir. 

5417 

fc*25f "" ****** d ^ h «-» to *ftttfe«i ** 

541S 

470 



Rftre-t-i Maviana Lokmftnm hem kfiletWt, Mm A '■'"'"'' nldufiunu, 

yAiil, nefsjne osfr olfflaMiin kurtulnui? hulutuliiR »H W" ai ' adu 1,lr 

fikrLicik paklediyor : 

5419 

-Salim biri, ktmustuiti bir $cyho b'AM u Unto* d&fe b«udcn bir-jey 
Istc, yanf, ta'bir-i mahsusiylc; Dilc bendett RO dikrsen dedi-. 

5420 

lj" u> Jul rj~^ ^k$! «i.*S 

-^yk cevab vcrdi ki: Ey &ah; Wfl boyle bi* tekliEle bulmimnyii 
uliihiviiyov musnn? Bunijan vax gn$». 

5421 

«Bcnim hukir ild kolem vatdjr ki ontnr Sana hakim ve cmtrdirleB* 

5422 

C_jJi t>l X\ **■ j J 01 **• ^^ 

c— j_^ ^j j p5?? til) 1 *-»^ 

.P4tl!0b o iki kbte khnlertfir, Bana hakim vc emtr ohimlan &on)m 
Lgln bir 2lllcttit diyc sordvi. §«yh dc : Biri gazab biti |0lWO#! CWftblW 
vniili". 

§ fl h kelimesinin |?W«1 dtdflyisiyb hnkikottc kimin s;"ih oldufiunu 
boydn l<;ln HazreW Movlfttii t>uyutiiyor ki : 

m 



5423 
5424 
5425 
5426 

ivirrirr 5 ** ^* ** *■* 



$ah-i merdan tarafamlflii kondlllno iftncflk, yfnii, kumEindanlik verilmis 
vg cansiparanc harbcdonk 3 Mi Id iiljiuiylur. Radtyallahu afth. 

I§te boyle fedakiir w cnnMpAr bh *AUn hiiyuklflgOnii Ali {Kerrcmal- 
lahu veche) gibi buyiik btr acAL loktlir edchilir. Meghurdur ki horozun 

bin coplukte e$inirken irl bir !nd bufzmig vg : dnsaniar arasmda belki 
kiymetli bir seydir, Onun ycciw blr arpa dimes! olsaydi benim igin daha 
makhul olurdu* demi§. 

5427 



\u 



, 



*£6le, mcfate ySnl, kurttilns yeri denilmisfo. tsim ve reng gibi sey- 
1i>r, dilnya ehlinin akhna tuzak o!musta)r». 

Dunyada tersine clan $eyler pek ooktur, Mesela issiz, subuz ve urn- 
rnnsiz bir ^ole niehleke, yani, tehlikeli yer denmck Iazim gelir, raefaze, 
yflnii mahabll necat denilmistir. 'Keza yilan sokmus bir kimseye selim, 
yfinj, sel&mette adi verilmJEtir. Kurkak bir sahsa kahraman, yahud Kus- 
1<™, simsiyah bit zenclye kafur adi konulur. Edebiyyatta buna (tesimye 
liinnakz) denilir M bir geye mddiyle tsim vcmek demektir. 

5423 

«Bir gurfihu tamtau clbisedir. Avam kiyafetindc bulunan bir Srife 
tU nvamdan detlei". 

Evet; ulema ve urefa kisvesine girmi? ami bir sabs a kiyafeti dola- 
yisiyip boea efendi, yahud geyh efendi diye hiirraet ederler. Avam dbi- 
rtttii giyinmi? bir alim, yahud arifi de elbbesine bakip avamdan vehme^ 
doi-lor. 

5429 

«»lr tritrfilitti tin t lib J U kmifiatirj zabiri ve miirailigi vaTdic Fakat 
lnum h«ko» fnrlimlrmi'K. ZUlul H kmnint taBii^y olmak, yaiil, hakikl ziihd 

17S 



ile riyai zuhdii temyiz eylumck igi 



fin iiis an da basirut nuru bulttinaajj 



5430 

-Takliddoi, ve (fed Ml rtftggft bir n f, r olmak gcrcktir. insan 
bir fctmsey! Mai gormcksizin ve favlbl I^tmeksizin tamyabilc,, 

5431 
-"asfrc, s»Hbi o]a„ Srif, aM y „Ij yk kalbin j iM M fe 

L*iS£r M,,,asahc "° a " ,a " su "-' ta -" ** * **& ** 

5432 

wSSSSig? 5cy,cri Mcn A1!aI,m has Mta " ™ "-** k °»- 

„ imf S "i ^'"f; « Mi, ' mi " in «AtowI«m IWseiWen sato,,,. cilnld 
"',,** 1 " ,k '' r ve *»*"« buyarulmujtnr. KszE : -HaHlaten Al- 

sxr vMd " h ■*■ ****** *-**»» ^1-. 

Ssj* j*iis# Merasin ister soyle f tetef. soyleme; 
Ademin moMyyetin enz&ra $im& sdyluyor. 

Evet; iman ve irfan erbaln arasmda oyleieri vor.hr ki bir kimsenin 
yusune bakmea on™ **) bir adam old^mu anlayiverirler BaSK 

?**> derkrdi bl, ma yaninda dilin muha***, yanhs bir soz S ovl cy ip 



P& oaEusiJlkulfib olan urefa-yi iimmet 



474 



MMMM 



1480 

ju j* Ail ^-£ j* i^; 

-NuTOm (lazariylo hnyftl flH,1 Mlbb W» *** oradaki fcfe onun 



goiii otviindc mekstif t>1ur«. 



5434 



.Scrsemu d»»ta**l tcrtib ve dft#*tt *edi* ^ *#**■ ak!ma karsi 
gizli kalsm*, 

bc .if^e Stt Mir « gonuH^lu aarfa, bas ile t W. tnunl^f 

oiur. 

5435 

.Altalun esTatma vakif ol^lara kar^i mablfikatm sirri n. olabllir?* 

5436 

.FdcH^r ii^iinde yu^ycn kim.e i 5 i« ftt ^kfa^ ?***&# ^ e 
zoilu&ii vardir?» 

5437 

.Davttcl Fcygamborin avucunda ilcmir, mum gibi olmu 5 t«. Ey zallm 
kimsc; o haldc imim o««" clintlc ne idi?» 

475 



Sr^lSSSf 1 ^ T^ muMreba * (&*»* prffrr yap.rd, 
nazret-i MevJanS Lokman kissssina avdetle diyor ki : 

5438 

-Lokuian, ktilc kiyafefinde ma'nen bir efendi itfj Kcitelik 
ritellg&Mfeki bir alamet idi». . 



onim gfi- 



5439 

e&wSJL^ efeiKl!f * te,m " d *' blr ycrc ?^" mcsi »° k * metli 

5440 

•Kcndisi itflemn elblsesini giycr vc gidcrken koleyi fine g^Erir*. 

5441 

jy «Tl ^S j j * U L" 













5442 








■ 


■ 






0b* 


j 1 *-* jj jj y *-^ 


tSJ jo jf 














OS 5 " 


*^ &«: 


^^ 










"Kjjlcys 
ayakkabmi 


: dcr Mi Sen git ba§ 
nitthafaza edeyim». 


smdlrdi 


; otur, ben 


hakir 


bir kijJt 


£ibi 


47C 





















p|l»Ll purl ilnvrnn VC 



5443 
ban* siifi. Hi? t&11» ™ »«^Wc bulunma*. 




5441 



fi.il 



/ 



,ij » 



5445 

.no*** ***** w> m*» fe efendiler **** um[k 

inkinmi^laifdo?** 

5446 

jfii ^w y^ 

pEfendiliktcn mustagiu vc gozlen »K an. v 
iijlcri bazulami^^idi-. 



tavn 



Innim 



5447 
£q hevfl Vtt fcWfl* tota hi «i1^ ^*** kcndilenni aM vc ca 



UMM 



5448 
«Bir efendiden i ev az« goriiacMllr, Fakat bit fck*«a , -, 



*o 



5449 



mW£2£? b " s4rot 6,K " to ° ««• w« « 



biyder, f e r- 



5450 

jUl L^Jjl J^ .Jo ^|j ^ 

•Lokttaum nieadhi by rfafi hale vilfati i i 

5451 



5452 



478 









— 



s4r>:i 

i1^£;bV'tjM4 it) 

«ainUi Lokmuiun BWfSdi, o urs-imi > ' l . 
nlniumasi UVi-'. 

5154 



i-iiU §6y, sjrrxm 



kcu (Linden s>aklaman<lir». 



5455 



4,inl, mtm. *»■» e^ 1 " 1 ™ bilc sakla ki ***** iyI Ve kytQniin 
lltemtsfeuden selamettc kalsin*. 

Amelia! ficzundcn saklsmak, ben gtfcte ibadet ^"J^J***^ 
JwySX) dcmi.tir ki ; «Ame!d, oyta ihlas bulunmah « o ka- 
dUflriBti, yam geytan larkina varma^ali^ 



545G 
J>A-li j^-->^^ j^. *^j^3j 

lumii hftMkEittndon Wp |sy nl»- 

479 



ttcret tuMgmdan. ffiUlAd, Allah in emri ve nehyidir ki onlar vasita- 

Siyte mu'novj iicret den&ek ohm sevab kazamhr. Kendini ona teslim et- 
mck do, mahza Allahin emrinx if a etmi$ olmak i?in h hatta sevab kazan- 
mok ve ikabdan kurtuhnak kaydi biilunmaksizm emre imtisal ve nehiy- 
dert ictin&b et. Boyle yapacak olursan kendini Rrza-yi Bariye terketmi& 
ve ben lj gin den kyrtulmu^ olursun, Boyle olunca da eneiyyetiti olmak- 
siizxri Hakikat Vucudundan, y$nj, sana viicud vermis olan Allehtan feyzal- 
rrtig olnrsLin. Hazret-i Mevlana bunu bir misal ile tavzih ediyor ; 



5457 



Jui5 jjjy jj-^j' j'J^' v v 



wViicuduna saplamm§ cku jekmek i^in yarah bir adama afyon vc- 
rirler*. 

B.ijka bir misal : 



5458 

«Riih kabzetmcyc mcmur olan mclcklefj bir hastayi olecegi esnada 
maraz derdiyle incitirler. O f onimla mejgul ik*n camm alirlar». 



5459 

ftHer hangi bir fikir ile kalbini me§gul criers en o sirada gizlice bir 
§ey ahp Eotiirurler». 

Mesela : Sen ticaret edeyim, para kazanayim, apartman yaptirayim 
huK'Ssma daiar qidersin; fakat farkmda olmazsin ki Benin o tehayyulatm 
arasmda kiymetH onirunun gunleri gecer, gider. 

480 



t.i....,. 



1100 

rnHnbAfttt ve omin ridujun clhi It ftfb v. old, rttftu §ey i al,r, 

l^iliniir". 



5461 

-O h&fe on iyi bir 5t yle me^l ol ki scnden ebemmiycls^ bir 5 ey 
ytiliiretjilsitt*!. 

Mcseia- sen bayrat ve hasenat ile igtigal et ki gelecek hu'si^ naim-i 
ehodfye nisbetlc ehemmiyetsiz kalan ? u fan! hayatm^ gotursun. 

54G2 

•Bir tatirm ytikii suya du^efc oharsa t&dr, elini en iyi kuma^a u^a- 
lir, yi'mi, en evvel kiymctH metaiin kmtarxuaya 5^^ iriD - 

Sen de : 



5463 



F: 31 



481 



«iMTiHAN EDENLERIN HUZCRUNDA LOKMANIN FAZlLETlNiN 

BELLI OLMASI* 

5464 

^tokmanin efendisiuc ber ycmek getirdiklerinde der'akab Lckmana 
bir atam gonderir, onu £a£irtirdi», 

5465 

*Lokman o yemege cl uiatsin vc bir lokma alsin da efcndisi onun 
tsrngihj yesin diye». 

5466 

^Lgkmamn artigmi i^cc ve n^'elwiirdi Omtti ycmedigi ve icmcdi&f 
leyleri ise d<jkerdi». 

Hadi£-i §erifte; i<MU'niiirin aiiigi $ifadir» buyuruJmustur Sari bir 

Jhete miibfeM olmu 5 kimssniii artigi aagtf yenir ve i^ilir? diye ftiraz 
edecekler bulunabilir. Evet, sirayet-i maraz vardir. Hatta Taif ehalM 
tarafmdaii Medme'ye gelen murahhas hey'et araanda buliman bir ciiz- 
samljya Resulullah SallallahU Aleyhi Vesellem Efcndimiz dini uiatma- 
im 5r se mn de biatini kabul ettik demij, §u hareketiyle BirSyet-i maraz- 
dan t'ckiniltnesini ummetc ta'lim etmi§ti. Nitekim aynca da ■ «ArsIaudait 
ka^titm ffibi ciizzambdan kac» buyurmu^tu. Hal boyle iken <Mu'mmin 
artigi gjfadir. Hadisi arasmda bir tenakua yok mudur* Hayir yoktur 
pjftki cdebiyyatta bir kaide vardir. Bir jey mutlak zikrdununca kema- 
lmc sarfedjlir. Mesela bir adam denildi mi, onun hie bir kavd ile mu* 
kayyed bulunmadigi, korluk, safirltk, colaklik, topalhk gibi nakisalardan 
azade, Eap£aglam oldtigu anlosrtir. Hadiste artigmm sifa oldugu bildirilen 
nurmin de mutlak sikredildjjfi i e in onun sapasaglam bir kimse oldu'-u 
yanf, kendisinde ba 5 kaJarimi g^eeek bir hastalik bulunmadiffi wlagibr; 

482 



MM. 






.tokmfinm dYWisi, Lokmm.M* l.ir |oy yiy^ck olursa gBmiMz ^e 
|||1IiA«m yt'i-dl. Ijte sotMtts mtrbiltiyyri biiyl« «bir». 

54G8 

.til. Clin cEcudiyc bediyye olarak kaviin getirmi^lerdi. Kfilclerinrtea 
»..,...■ Hit ogl urn Lokman'i ^agir dedi*. 

5469 

•Kftvutra kesip de Lokmana bir dilim vedncc ouu §e k«r ve bal gfti 

5470 

•LoUmaa onu kcmal-i i 5 Hha ile yedi : ikinci ve ugilncu bir dilim daka 
vpnll kl pur^alat on yediyc buli^ oldu». 



5471 



fJJ^U* 



J jj'l »1JJ L?"^ ^^ 



-Bir pnr^n knlinca bunu dn b«i yiyoybu de nc kadar tatli kavun 



ulduguiiii baluijtin di-di-. 



483 



5472 

-Lokman o kadnr ho 5 yjyor ki onun zcybiyle tabiatler islihava ge- 
ls; or vc lolima auyorw. 



M77 



■It yo«okt«a Kn'iAi *>« ^ **» " i;r ^ lt! ^ hh ^ 

t»| I • ■ • I ■ i ini'ilinV" 



5473 



-j j r I 



tGsfi&h bir Jflfeaw yiyincc E o=tintkii atcs cikti. Hem dili kabarcli, 
t:c:n bogaja yaiuljj>. 



5478 

,.|. a hmii» ilcdi ki: Ben scni* iii'mct vcrcn cWen kadni yedim ki 
util I.tirsi ulsmcmidao iki Ual olimisiimduti*. 



5474 

*t&mu ttnlitindaM Jbir miiddci kenttincl™ ge^ti, soma Lokman 'a ekdi 
ki : Hy ciliaum cam». 



5475 

'j > s #J i^f ^j l wiiJ oyr 
«Bu ksdar zchii nasil yertm, boyle bir kakn nasil gldn da ItUf snndisu 



547D 

Llislj jlj ^ f^i jU» k" 

»Uir rf*FaM ac! bir scy gStdagam ve yedigim iri" *# haberdar 
1 1 mm 1l ii'ii sik]]dim». 

siso 

^Mftdffl* bi vucGdummi ber dhrti, senin ni'mot Jennie yeli 5 mis vc 
Bl'metlctln dnncsiiio v.c tiiza£ma t»tufcm>$faK* 



547G 

-hBu msijl 1>L ssijiitdir, b« kivriar sabfirluk neden ikri gclrusiir, yo^sa 
Jiuyiitjn sniSn indinde diisnian niidir?* 

484 



t* 



5481 

jbj ±\>J *£ t/tb'iA.J j^ 

„KjMr bir nci doInyi«iylo ^rj^d vn slkayct edcctk olursam yudcrce 

485 



. 



cthirn. 



5482 

^~ -"lJi t!li^>- jX~> il^o 0>jJ 

«5ckcr vereu eljnia lezzeti, bu kavunda nasjl acJik bji:akir?» 

5483 

■sj-" Co3 y^ 1 £*i^ j' 
•Acilar muhabbctt&n tathlastf. Bakirlar muhabbetten altin olur», 

54S4 
iji, jU» Ujjj o*^ jl 
jjnl tjLi Uij j »^-# j\ 
■Tortular mukabbetten safilegir, derdler mahabbctten stfa verici 



5485 

■ 

-W.X-* 4 J^ a Lu OJ^ }! 

'Maftabbetten tiliiyti diriltltler. Mababbettcn $ahi kul edcrlom. 



5486 
hi'*— i 

*Bu mahabbet de irfan netlcesidir. li-ransiz bir Uimsc mahabbet tah' 
Ima nasi I oturabilir?* 

Denilmistir ki : «AUah bir eahili veli, yani, kertdine dost ittihaz- et~ 
mez, Eger ittihaz edecek olursa ont! talim eyler ve ilm-i lediinni verir* 
Hazret-i Lokinan'in efendisine katfi minneti ve fevkal'ade mahab- 
beti vardi, Ondan dolayi onun elinden aldigi kavun kendisine tath 

486 



~mm 



1-lmlM V ci tasmfiM ijtihA lit o lifcll HIM dtllmlwl y»m1|tl, A«jk vo mahab- 
boiin iiyk Mr kudret vardi* kl mi* kftrji kJhUap bnyrftn slur. Hazret-i 
MovtAnA yhc MeanovVdo buyurur h! ! -A,iUlili mccftrt olsu da, hakiki 
llin ihi sowunda btea Allnh imnfimi «UlUck kin kdavu/luk cckr*. 

• Mrra-/. haklkat kopi-luiu<!ilr. dtrlwr, Kukikat tontfina ancak o kb> 
ffidutl flesHobilk. Ni$in? §unutl L$ln ki »oyr u sefcr edocek, yani, bir ta- 
i„r,i gldccek kimscye aynk bagi rtncrte Mr ili§lk buWmamak lazimdir. 
JUiblndc muayycn bir gabsa mahabbet olniflyan adam ise her gordiigune 
bUjUmii', bu iuretle onun Dunyaya oian mcfbitiyyet baglan ? ogaldikca 
dofinlir. Fakat candan, e^iM™ birini seven kimse sevgilisine baglan- 
mukln differ La£brdan kuilulur. MLiteaddid rabitalan bire indirmij olur. 
DlbKlG bir bagdan kurtulmak, bir gok baffian halas olmaktan kolaydir. 
n lyle bir bafii olan kirasenin o, tek bagi da kannl bir mxirsid ckyle ko- 
liyun ^flzuloyerix, Fakat snr^i uiiutulmarnalidir ki mecSzi olan ve sa- 
hlblnl Ick bagh haline getircn o rnababbet nefsSm vc geJivaii olmamali- 
(1,i !i.,n'atkaran[? yapilraig bir rcsim levhasmi seyr eden kimsenin ona 
Uflr^i r;n!)vct dcgil bayrct duyclugu gibi bir giizele baglanmi? olan da on- 
.i i.'i kudtct-i fatiramn gostcrmis oldugu san s at-i bediaya hayran olmsh, 
hftlmiin baslta bir scy gdmemelidir. Gelecek oluTsa ona_a$k-i mcca^i 
(Iciillinrv, ask-i bimari denilir. Oyle bir tutkunluk da hakikate kopru ol- 
mnA Mi-. Hak tarafina geeid veTroez. hian ^ahibi olmayanlar : 



54S7 

JtJ^, hJ_^ tlS^lj i£j*«? $ 

t-llir ccinad (izerindc matlubluk rengini goriir, bir isliktan malvbub- 
Ink st'sini i^Uir». 

54S8 

\j J J, Jj'lj; y^*V ^iilj 

-Noksan Uini, fark giizctmcz, 5 ubhesiz ^imsegi gune? saiiu-. 

Mcscta ilmi nlkis olan Mr kimse altimn sari, gumu 5 tm beyaz oldu- 
Hinui goriir h o rengkri onbrm kendiliginden vebmeUigi icin sever. Kez& 
liir giiielta ^taU«d« vc cntttmnidaki tcnasubii yino kendiiiginden ^an- 
Mttift i^lTi ona tululup bafllanir. E|W kimscnin ilmi tamam olsaydi, 
o renfilcrjn vr o hUmd ecmfiUn (A^r/,) ve (Ccmil) esmaM ilahiyyesimn 

487 



p.rtevi oldufunu, yoksa o sevdiklermde hi S bir meziyyet bulunmad^m 
anlar Bmaenalcyh sevgfemi o isimlerm mSsemmSs, bulunan AlJaha ha s - 
rea era i. Bundan delay i j 



54S9 

J^tf- j Lai' Jj. jlr j j j,jj 
dedi ve bu nakis, akxl noksSm ile te'vi] tdildi*. 



5490 

-Simla cestdi nBk, s olanlar, Kabmet-i Ilahiyyc mankandir. Mcrh&m 
olan la'nete ve bu Beetle yaralanmaya Iayik dcgiWir.. 

«Ek s ik otat, mcl'tmduF- Hadisi ulema tarafmdan sJd ve guftru noksan 
bulunanlardir diye te'vil ve izah. edilmigtir. Oradaki noksan bede* ndi- 
sam degildir. §6yle de bir Hadis rivayet edilmistir : cGiiziin giirmcz ol- 
masi giinahlann magfiretidir, kulagm i 5 itm« ] masi ma gfi rctt ir, ^den- 
den bir uzvuii eksflmesi dc magfirettir* mealindedir, A'zasmdan birinitj 
gitmesine mukafater, rahmet ve MagfireM I^ij^yenln mazhan dan kirn- 
se tabii m r ncte miistehak oimsz. 

5491 



*En kotii hastahk akil eksikligldir ki laWs mficib olur ve sahibiui 
Allahtan uiaklagtmrB. 

Buradaki noks^n-i a,klden maksad: Ddilik degildir. Tecenmin etmis 
olan bir zavalh akh ohnadjgi i e in zfiten mukellef degildir ki bir de la'- 
ncie miisteh^k dsuo. Belki kasdedilsm noksan-i akl — bevan e&ieKftH 
uaere- FJrWn gibi (Ene rabbikum) da'vasjna kalki§an heriflerin suur 

noksamdir. 






(14D2 

<imki akdlari kcm&lc rr^lijmek batd dcyildir. Lakin noksaii bir 
n/vii bulunan bedeni luiiimiilamidt miiiiikiiii olmai*. 

5493 

j,jk, vuT Jjp- o^- : J 1 4? 

lAIIahtan uzakla§mi§ olan h*r givuruii kiifrii ve fir'avtiligi akil nok- 
Mmmdan ileri gelmi$tii>. 

Evot; Fir'avti'de akl ve §uur tamarn ol&aydi ve hakikati anbr bft 
hfilde bulunsaydi ve be^eri aczine bakmadan <Ene rabbukiimul'a'M.) yani, 
"Tk>n si^in tanrimniirift der miydi? Fir'avn me§rebli ba'zi budalalar da 
Itii^uk da^lETi ben yarattim iddiasina kalkar miydi? 

5494 

«BcdcTi noksaiu igin Km'an'da :( £J , ^^^U 6 ^ ) Ferah ve sUT " r 
f;eli]ii§tir», 

(inna felahna) suresindeki : 

Yani : «Mnharebt;den gcri kalan a'maya giinEh yoktur, topala giinah 
yoktur, bastaya gu» iah yoktur^» Ayetine i§aret edilmi^, bununla da (En- 
riakisu mcl'un) Hadisindeld noksamn bedeni bir noksan olmadigi te'yid 
oluntriujtu,^ 



(tli :l.-.r.-L S-Dthi it. 



■1M 



■H 



ldraki noksan bulunan kimsc ^im^ giine 5 zasinedecegi, yini geci- 
ci bir gvzeUm baki vehmile on;: luluhcagi bJraz evvd soylenGmisti. 
O bahis tazeleniyor ve deniliyor ki : 



5495 

h$ ^)> ^ JiTjj 

-§imgok gok vefa^zdir, S akar r soner. Ey irfansiz kimso scnde satt-yj 
kalb olmad^i icin fSni il e baklyi, yanl, devamsi* olanla dsimiyi bilmi- 
yorsun». 

$im§egin cakip sondii^u gibi, guzelledn cemali de cabucak gecer 
Ifcisann de vefasi ve devami yoktur, Ey kalbinde basiret ve safvet bulun- 
mayan irhnaz, sen o giizele foasnu veren ve mahbfib-i hakiki olan Al- 
tabi birakiyorsun da onufl aks-i pertevinden ibaret bulunan geljp se^ici 
husne tutultiyoreun. 



5496 

Ǥinisek gilliiyox, yaui, 9 akiyor. Nerien ve kimc guluyor? Sbyle, sim- 
Scgki ani aydnnhgina goniil vcwai Budalanm abdalhgina giiliiyor*. 



5497 

°-i : -^ C-rT t^U* 

«?cLegm j^Hari, yani, ecram-i setnaviyye, izieri kesilmi$ yfint, n* 
kistir.-OSiiaiij §arki ve garbi olmayan Niir-i baki gibi nasi! olurbu>. 

m 



Hazr*W MevlSnfi (NOi AytiHJi" 1 i|*rot edlyon 



«AHah, gSklerin ve yerin niirudur. Nur-i ilahmin misali, initio katidil 
limimak i^in duvara a^lmi^ oyuk gibidir ki cilali olditgu icin kandilin zi- 
vitHiiu iiarlak aksettirir. O mijkat i^itide yanmi? katidil vardur, O kandil 515c 
i^iiiclcdir. O 5^e parlak bir yildiz gibidir, O kandil m^barek iceytin aga- 
cinin nmjvesi yagiyJc yanar. O agag no §ark tnraflarinda yeti^ir, no de 
garb cihetlerindc. Oium yagi att? doltunmadan, yanl, yakilmadan evvel 
t.\yi\ vcrccck derecede parlaktir. Nftr Serine nurdur. (Yarrf : zeytiii ya- 
([indBi kaadilde ve migkatta ayri ayn parlaklik vardir ki bunlar biribirine 
]t is 1 mam edince nur uzerine nur olur.) AUab dUcdigiui nOruna hfclayet 
mtvr. Vti Aliaii nas i?hi me«ieller irad cder. Cenab-i Hak celle ve ala her 
^t'y'c alimdir zs ». 

Bu mesdler Iiakkmda vlemh bir 50k soz soy km is, ezciimle Fahriid^ 
ilin-i Kazi demi^tir ki : iCenab-i Hak mu'minin gogsunii duvardaki mis- 
](Mn F gijgsiindeki kalbini miskattaki cam kandil e, ira&ni yanmig ?iraga, 
cirigi parlak yildiza, kelime-i ihlasi mubarck zeytin agacina benzetmigtir, 
1) k(!lime r mii'minin lisanmdan csti olunca Slcmi tenvir edecek dereceye 
goUr, ltKanen ikrar ve kalben tasdik edilince de nur alS nur olur,» Yine 
lirmrn Fahruddin demistir ki : « Allah imam kandil e tesbih etmi^tir. ^tm- 
ki bir uvde kondil yanaTSft, hirsiz o evin etrafinda dolasama^. Onun gibi 
imimn aydmlatmis oldugu kalbe de gey tan giremez. Yanan bir kandil 



OS) SOrel Hw! 33, 



^91 



L 



evin igini aydmiatti^ gib) Ziyasi pencerelerden dijanvo akseder, Btiylcc- 
;man nuru da hem kalbi tenvir eylcr hem do havas v&sttasiyte a'zaya ak- 
seder onbrda da nuraniyyeti zahti olur^ 

5498 

«$im.$<;gm tabiatini goz kamastittci, wfir-i bakiyi isc temamivle yar- 
dimci bil». 

Sui'( -i Bakara'da mimafiklarm halim ta'rif eden Ayetlere is-areitir : 

m i 

Yani ; iMiijiafiklarin injsll! ate? yak an bir kirn wye benz«r ki, ales 
parley ip da o kimsenin etrafinda nlankm aydiulahnca Allah on! arm nfi- 
runu gidrrdi ve onlari karanhklarda ^mez bir balde birakti. Onlar 
sa£mbr. tiH^dir, kordtir. Onlar eski haline doncineiler. Yahud o mtina- 
fiklarin ba!i semadan pagan bir yagmura bcnzer kt o yagmurda kavati- 

432 



liklttf gBfe K iiiiihilsii vu |tTO|»Uler vnHlir. YsWmmlru di^tiik™ ffltin 

hnduKii 'ito parmnhtaPiiii Unli.M.n- hksrlar. Allah i*e feSfirieri ihata 

rfmisfir. §ito?ek onlnrtn g««lMlitl Munns»hr:|i kiir ctme dcrcccsine getirir. 

Her cakijwila v«j onlfin *1y&L ^umHi « aythnhkda jiiruribrj onlari 

knmntikta bn-aklifcra tin durwtor. Kger djlcscydi onlar m kulaklarmi sa- 
ftir V o gBateriill ItW teflurdl. Kritlkflten Allah her $ey'i yapm&ya hadndir^, 

Buradaki yalmuMw rmitfd, Dln<i klS^du-. Zulumat ve ra'ddan 
HTalfSflci : Miinafikkta gor jjeieri tekltfafc-3 ^riyyedir. Berk ve ziyadan 
mnk^Ud da ganaiir. vc emv«ldir r Hiiiiahklajf, islamin maddi menafum 
J: n:dukcc ona doj^ru yuruder. Fakat o aydmlik kesilip l^ranbk, yan!, 
1r4dj£i1; yukit alt:nda kaJdikca durarkirdt. 

ITazrct-i Mevlanf, ^uvskkat faydalari §im^gin ^Eikmtisma benze- 
i ivor. K"lli-i i^hi LQin daimi yardimcidir diyor, 

5199 
«])cnl7 kiipiigii ustiinc at siirm^k, ^iin^cU ziySsiiida mcktub okmnak». 

5soa 

^Ihrs vc lama'daii akibtiti goimcmt-!^ kendi kalbine vc kendi aklma 

giiltjiektir*, 

Dcnizm ktipugii vc simscgin siy^S sabit bir ?ey dcgildir. Gc^ici ol- 
mak'.a fa«J £uze Henri c em Bine benzer, Binuejnaleyft oylt; fan! vc zail bit 
busr.e merifin oli^ak, akjbeti gormemcktcr; bs^fe^ bir sey degildir. 

5505. 

kHcj scy'iii, soinimi gSrmek aklm bass as in clan dir. Akibeti gpriliey*] 
is i; iiefslk". 



iJKH Sil'iil BtiVura : IT : 20. 



•LIS 



5502 



-Li 






^_J *^Jt* 



'J o 



^5" Jis 



■Bit »k,l, nrfsc „«£!«, „| 0rsa , „ da ^, , d.toeks, «..,.,,„, 



bak». 



5503 
p n.htfset i E inde ikende nazarm] ^ seni nahsc m ^ ^ 



5504 

-^s^^^ b i --r ** b[r ***** - 

muayyen vakitlerde clu, Cftfc* H akk)n da bast ^STSSjK 
W* ta bdncisi bidayeti, i kjndsi g^ ^ ^ £S£ 
bu bast y ■ kabz tecdlHerini med~du cezr hadisderiyle SSiSK 

bir yol bulabilir diyor ve dcvajn ediyor ; 7 tarafma 



5505 



UHj 



JIT! 



jj j 



uTu- 



".j j^s? 



bir hlfglSr^ *** " !<J " 11 Peyd " edC " h AUah Se!li ^ WW* 



ItQfl 

«Sciii hnltlen h|I« liiliki.t nttir ll ctfl sen in autuss.] maiden, yani, sol 

lurnfn gilinck vc dalalcto (lUqmrltli'ii kin'Uman ve sag taraf, yani, htdiiyet 
tozzktinl bulman i^inJir. Bicftl-i lurikai hep q lezzeti amar ve amlam. 

5507 

*Ta ki iki kanadli olasin. Tck kanadli bir kus,, ucmaktaii tetnamiyle 

tntan Rab-bi Z!s,amna kargi havf ii reea arasmda olrnalidir. Yani, 
Kahr-l Ilahiden korkmah ve Lutf-i Rebbamyi ummalidir, §u hal, yani/ 
havf vc reca arasmda olus, onun i^in ma'nevi iki kanad teskil cder ve 
o Itanadlar vasitasiyle feza-yi hidSyette u^abilir. Bunlardan biri eksik 
nlnrsa, y^iii, sade korkuya tutulup Rshmet-i Rahmaniyyeden umtdini 
koser'se, yahud Kahr^i BSri'den em in olup korkuyu hatirina getirmezse 
ii kanad Is rm biri kirJmis ve tek kanad la usomaz bir Mle gelmig olur. 

Hazi-et-i Mcvlana bundan sonTa Cenab-i Hakka hitaben diyor ki : 

550S 

«ilaht; ya bcnl birak soz soylemeyeyim, yahud izin ver dc temamiyle 
|»lh cdeyim». 

5503 

•Omi da, hVinu da, yani, benim susmaini da, soylemcmi de istemi- 
yflrsrm yine fctman setiindir, Setiin raaksudvin ne oldugunu ve lie (arafta 
luilliiidiiguiiu kim bilit?» 

495 









JfAMjgj.C 



j 



^^sSwj.-^Vt © 



-; 






i ■ * 



' J' ^ blSSala Efendimi.in gayba dahil ve istikbale &d fefe 5 ey- 
ien haber vermes,. i^| Sftr|M«h« fcfcjft fetf ^anbul^ mjK 
manw tarafind™ Mhcdikeegmi bUdiirai gjbi. 

Shirt* hczarat, ^#&J,i *«* Efedimizin varisleri bulundukkr, 
ihb.n mmnkundur. MeseLl eshatdan Ha^ot-i Sariy H Rait I M™ 

sahlarca MM US *te bulunan Sfcdyo de FArcL S wS%to 
daga ptefeg :dn cevrilme tohlikesinden kurtultt^fo ' 



igitip 






BH11 

•Yhw c&n-i Ibrahim gjjti Ijjr rub obiiiilnbr ki bnlka gibi kapiya m,tih 
ImtmasjJi va jifevcct fl&seee Ay:i vc Gtf«c£c ytlkseb>iit». 



5512 






"line jbrajiim Halil gibi ( ^^.V ) diycrek yedinci kai giigii 



i cm 



H:ililullah Hozretleri yildialan, Ayj ve Gtthegi goriip her bin 

liahbim acaba bu mu? tfediktett ve onlcrin uful vc gurub cttigini gbr 

fli'lkten . sonra ( o^Vi^IV ) Yani : «Ecu yildizlar gibi dogup bataiifou 

M'tiut'in* diyerob cnlarm habki buiunan sam'-i yeganeye tevecciih et- 
imsti. 



5510 

^ibrabimin cam gibi bit r«h olmahdir hi ate^ i^inde ike,, nOr-i n, E 
nietlc Ccnnct, ve oradaki kinkier! eoicbilsin-. 



<30) Sur«i Cili r 26-27. 



495 



5513 

«Bu ces*d ve in a tide aleuii (jlan Diinya sa?irt,t,dir. Her 5 cy'i gal at 
v» iersiitc goslerir, E^fiyi ^alai ^iimekteii m>cuk 5 cbvet1en ^ekinmis 



Fj 32 



1!J7 



rtlMHi 



"PAdJ^AHIN O HAS KOLESINE MAEYYET HALKININ 
IIASEDI HiKAVESiNlN DEVAMl* 

5514 

Ǥahm ye emlrlerin, akl-x sultani buhman haj kolcye hasedlcri hi- 
kayesi*, 

5515 

fit Ijr ] j_f j »^_l5^ j,l 3 1 j 

«Suziin siizit ^ekmcsindeii, yatif, ■miinnscbet dolayisiyle mtthttfif ba- 
lds lorn gc^ilmcsinden geeikti. Geri dunrcck ve hikuyeyi tamamlamak 

Ifizimdir™, 

5516 



«Mcmlckelitt scadctli vc tali'li bag^evatii olau pad is. ah bir agaci digcr 
bir aga^lan nasil taniyjp ayird otmcz*. 

Burada padisjaha bagcevan denilmi§tir. Qiinki bir bagcevanm vazifesi 
hizmetinde bulundugu bf.gceyi bakip orada turlu gi^ek, yahut miitenevvi' 
meyve agaci, yahut sebze yetijtinnek oldugu gibi bir devlet rcisinin va- 
ziiesi de memlekete hizmet ederek meyve verecek fidanlar, yani, millet e 
faydasi dokuriacak adamlar yeti§t;imek ve onlarm yardimiyle memleketi 
bir ma'mure haline gctirmektir. Baggevan bang! fidamn meyve vert'ce- 
gini, hangtsinin vermeyecegini san'ati icSbi olarak bildigi gibi, devlet re- 
isinin de memlekete kimirt hizmet edecegini ve mi Ho tin kimden istifade 
eyleyecegini bilmesi, kisa bir ta'birle a dam 'taiiima&i ve i§ bajina ehil 
olanlan gctkmcsi icab cder, Hikilyecic bahsj ge^en hukitmdar da adammi 
tamyan bir zfit nldugu igin kolenin meziyyetlcrini anlami§ ve on a tevcc- 
eab gusiermigti, ICvet, bir bahgevan aga^lan tamr. 

498 



6517 
5518 



v~*k {^-^ ijLi-ti^v, j^. 



-ssa-satssf' najor,a *** itin **» ?*»5***** 



5519 



lil Hi ». 



■0 aga^lar, gozc bir giiriimirlcrse 



sonundaki meyvelcri nedir? Onu 



W« fa«fcMM d'kecegrvedS ve VSS "T^^' 1 ^ 0nutl 
IwtU mcyvder veren ne^" SL ! SSf 1 Vcti^ir.cefi fidanlari 

« <ll> nniad.g, gibi- y ' b;r ^ GyVe vereceklerini Ibtidadan go- 



5520 



■JL .'it. 



fch SKIJ^IS^^ ^-^ ** bir , cyh dc ^ 



-199 



tvx 



S521 



tri 



1 ±.^ 



f~r 



*t> feyli, yabanci govcn gi>itt Uapamjj vts ta'lim vc ir^acl Emsusimda 
so:ui ^iji'c^ giizfi a^mjijtirB, 

(^Ggm-i ahirb:n) y Kb unci gc~cn goz denscktir, Yabanci gormek, su 
"ikindeki kesreti, vuc&d-i bakiki ile itttijtfcstf sarnie I mck-ten kinayec-ir-. 
Mnt-i vahdctc asma olanlar, aleinin varligina (hosti-i mcvhum) derlcr,- 
i.mu Viicud-j Hakkin aks-i pcrtcviuden ibaret baljtier. t§ie bo\?lG olan bir-, 
gcyh'i karniL. terbiyesindc bulunasi bir salikin bidoyetini de, mbayetird. 
tic keijfoder, y§h£ onun m rr.aksad.la mtisab eyledigine ve ne derece ieyzi 
idabiiec^gmp vakif bulunur. 



5522 

i 

»0 lifts t -.Filey i? based edcnlcr, kotti aga^Iai- gibi ccvhcri aci vc talil 

titi'iihi'ts Etlllti-", 



5523 



idlascdloiintleii cosuj'ojrlar, agtzJaiuuJafl kijpUk saciyorbr ve giziice 
nxcki ii tcrvir terlib cdiyorlaidi". 



5524 

..< i - 

"Ki euk'im-i hfiSKin Iioyminii vursunlar \a omin zeiilSriedieJii yani, 
liaviillnn kukiiiui ](iizisnilui-i>. 






«0 nasil fcjui bulnrdii Li rum pndi$nJi idi, |<uki.k mcvcfldiyyctf Ah 
lalun hif^ u cmaneUntlo billiiiiurtltt^ 

Bir kimseyi ki Allah rnuhafaaa e-der, hi^ kinise ona bir zarar ver- 
mez. Kitekim Resulullah Sattallahu Aleyhi Vessel lorn Efendimize Cen3b-i 
Hid; : 



Yard : «Al!ah seni nhsm senmdcn ve tccaviizundcn Infzedteuktir* 1 " 

l-nyurmustu. Ondai: dolayi en azih du§manlari o kadar c#%kik&« ha:de 
it t'dctid-i mahfdza bir fey yapamarmglardi. 

552G 

—ul >*J*Jji j^l £tjl e Li 

HPatlisah, bascdkarlanii i5siarina vakif oldiigu balde Ebiibekiri Kc- 
Is.ibi gibi siiUvit ediyojfilu». 

Ebubekir Rebabi me-^ayihtcn bir Eat imis, Hakkin da c-dilon ta'n u 
Icvine akhrmaz, cevab vermoye tunezziil otmezmis. Siikutjylc i^tihar ey- 
lemia old^undan bir bakarete ugrayip da hiddotini tesldn edenbr bak- 
luisdd : tEbii Eckiri EebSbJ gibi sukut atih derlermis. 

5527 

^ v/ O 1 ^ ^^ ^j;l*- 

«0 nsb bozult bascelkarlami kalbluiiudcki biyancti gm iiyor ve o bfy- 
hluii'lara lslik cahjoidii". 



WT) Sunei MiLi4c i B7, 



501 



now 



5528 

aJ'jj j/isi^ Ij-ti^ £ L" 

'Hiylekar olanlar padigahi, gcrbet destislne sokmak kin mekr va . 
parlar». * J 

5529 ' 

-S^ derecedc azim bir padfjab, $erbet destisme nas ,I Sl g ar ? Hey 
c$efc[er!» 

5530 
«Padi§ah icin bir tuzak kuruyorlardi. Fakat bunu da tmdan 



inijleidi" 



ogrcn^ 



« > J 



vew* a m^. 



' ? J tT> *V£*V* ^ R^"*'* 0:1?! 



Yani ; -Haltikaten munafiklar, Allaha mekr U kud'a yapmak istiyor* 
lar Hallmki Allah onlara hM% efmektedir ye hud'a ya pi y<m,z zann^tir- 
mektedir^*. Ayetine i^arettir. KezS ■ 



Srt** 






■ 




\<rj **! 









Yani : «Niih nnismilu tiyMtrl vnrtln kl Alhihu w ahiret Kiimiiio inan- 
iIiIl diyurlnr. lldlbnlii nnbir inU'iiiln (trfjllrnllr. AHaha vc imun etmi§ 
dltinlaiii hiylc ve liiiil'a ynimi'^ Mlywlur. BSyt* yapmakla da kendilc- 
rlntlcii Ivi^kiiMiu ildntiiiuiynrliir. t.'lliiki Milium mii'min olmadiklarnu 
AlLiIi r!;i liiliyur, iiiii'niinb'i- d<\ (hilur biiylfi eddujuim, (yarn, mufiafik 
hiilimduklamun herkcage bllindijjinl) du faritetoilyorlar 3 *?. 

Ayctlerinde da hikayc lmyuruldugu iizcre Medine'de «munafik> na- 
nuylc bir takirn kimsckr vnidi hi (Abdullah bin Obey bin Selul) im ba- 
■,in:i Loplanmiglardi. Bun for, din-i islam a inanmadiklari halde i nan mi § 
ilihi gdruiiiirier, bu sure tic ehl-i imam aldatmak isterler, kersdilerine : 
■llerkts gibi inian edin diyenlere kai^i bir takjm Imdalalarm inauciiklan 
nihi inamr raiyiz?** derler ve chl-i i&lama (&efih) ta'bir ederleidl Kur'an-i 
I'.rr'ijn, bu ta f biri onlara iade etti ve : 



•$P&$ p^# 



Yani ; «Haberiniz clsun ki asil siifcha ve budala kendilcridir, lakin 
liiiylf! mduklarini bilmezlcr 11 " dedi. 

ZamimmiKda da bir takim miinafiklar peyda olmugtu ki eski muna- 
1'iUnnn temamiyle tcrsi idilei-. A^i'-i s^ilfktteki ehl-i nifak inanina^ko.'. 
inimmig gorunmeye cah^irlsrdi. Yem miinafiklav ise, cski inandigim fed a 
rili'fucmcklo bcraber ho§ goriinmek ve kendilerine mu newer dedirtmek 
ii;in inanmaz gibi goriinuyorlardi. Onlara kar§i gu beyt hatira gelmi^ti : 



Moda dinsizlerinin bak hepsi, 
Eski erbab-i nif&kin tersi. 



Munafiklarm Allaha karsi hud'a etmeye kalki^tiklan gibi hascdkar 
maiyyc 4 . halki da hiikumdarlanm.aldatmaya vc ondan ogrendiklerini ona 
;;nlitiaya kalkjjmijlardi. 















(33) fltrei Baktira l 8-9. 
• 3.1) SOrci 1 J.-i k i : ra : 13- 




HZ) Sflrei Jfisi : 148. 




503 






■ 


503 



5531 

"Ustasina kar§i berabcrlik daVSsiy]* meydana pUan cirak, n& kadar 
ugursuzdiiT", 

5532 

O 1 ^ 4|^1 i|L:i (.US' I 

«Hem de nasi] bit fotada karsi? Nazarmda 0s&t ve gizli seylcr mii- 
savi bulunan fcir dhfin (tstadina-. 

5533 

Oyic bir ustad ki ; =OriLm gbzii, Allah iitkiyle bakar ve cchalet per- 
deierini yirtaru. 

O nasara kar§i kalbindekini gizlemek isteyen : 



5534 



*&'*£(£.. 



*Eski kilim gibi delik de^ik ©linns bu kalb lie o Hakim-i llabini 
gozii oniiiic perde cckmeyc snhsir». 

5535 

■ 
T 

Fnkat : «0 pcidenin her (kligi bir agiz ha line gdir ik« onn giiici-i.. 
504 



B09O 

-llsla, ciraga dor hi : Hy Uiipdttwi nl f ak; sende bana karji hi S veto 
>'«Ii imidur?» 

5537 
J-j ^ftT ^L. fcu<.i li/* j^* 

-Heni hakikaten dcinir koparan bir list a bilme, kendin gibi kalbi 
liliv bir firak farzet*. 

5533 

-Sciiin sukuna olan yardim benden degi] midir? Bcusiz seniii taia- 
fnm bir su akiuaz». 

5539 

d~J O^- oU jb /^. Jj J 



•Bfiiiim gotiliim sana tall' tezgahi iken ey miistakim dmayan; bu 
IHtfBhl ncdoti kirjyorsun?- 

( 
5540 

*Bcn gizll falititnlc fakiyoriuti diyorsun. Kalbdcn kalbe pencere yok 
intiihit?K 



505 



■...in 



5541 

9 j& -^ ijjjj jl js*! 

«NihSyet gb'mil o fienceveden senm fikrini goriiyor ve zihrine gehadet 
cdiyor*. 

5542 

•Gonul, senfn kalbinde olanx gbriiyor da yiizune vurmuyor, her ne 
d era en gtiluyor ve evet diyor^ 

5543 

-O stnin gidikiamandan ve latsfeiiden ptiliniiyor, kalbindcki k6t& 
fikirlere kar§i guluyor» ( 

■ 

5544 

'Vji tLt^i j^^- »jj5 jj c-6 
-Hiylekarm cezfisi hiyledir. Kase yap, bar dak al nicscli sana l-kyditir*. 

Biraz cvvel mttnafiklarm Allaha hud 'a yaphklan ve a suretle mu- 
kabele gikdukleri, hud'ayi ondan ftgrenmis olduklari hald.e cna satmaya 
kalki§tiklan bahsi geemijti. Hazret-i Mevlana o bahsi Uuh t$ih bir ci- 
ragm ustasina kargi beraberl ilt da'vSsjnda bulunrnasi uzerine okun.an 
beytlerin mealini soyledigitii nakbdiyor, giraigik gizli diisimduklermi an- 
layan ustanm on! an a ul am amis gibi gdrunerek surety tasdik etti^ini soy- 
liiyor ve biylekarm eez&s: hiyledir diyordu. Nitekim Kur'anMa : 




SGli 



Yani: •KtituMGUii ciuiAm ifrnlyt* kMUIuktiir 35 * buyui'utmustur. !§te 
Utinul esrarim ke§Ssdjn Anflrr, kfllidlierltie karsi hurmct&iz muamdede 
hulunanlara kar§i biiylu iniiniiK'lr cdcrler. 

Bundan sonra HoiroM MevUnfl, surcta o ciraga, hakikatte salike 
liitaben buyumyor hi : Usltinui, yuni, atiim sana karsi glildugiinii fakat 
c gulmenia zevk u ne^'od^n iter! gelmedifiini soylemistirn. 



5545 



>y* jiXi jT o^jij* -w. 



«Eger onun Sana karp giilUsu send en razi oldugu icm olsaydi, senin 
i<;m yiiz binlerce giil a ? ilmi§, yum" fuyuzat ve fiUuhSt zuhflra gelmis 
<jhirdu»- 

5546 

*Onun kalbi nza ile amel cder, jan?, senden ra^t olursa o nzayi gU* 
lie-in haiaei burcima getmesi bil». 

Ma : lum ya gUnegin hamel burcuna intikali^ ilk bah ar mevsiminin ib- 
tidasidir. Bir arifin nzasi da bir s31ik icin rna'nevi ilkbahar tesiri goste- 
[■ir s onun kalbinde turlu tuTlii ma'rifet ^i<;eklGri a^ilmasiTia sebeb olur. 



5547 t 

^ jS*'j j^' j* ^;4^. jj 

•Guncgin hamel biircuaa geli^inden hem neharj hem bahar g tiler, 
fi^cklcr ve ye§Hlikler biribirinc karj*ir». 

Evet; O mevsimdc hem nehar, hom bahar giiler, Nehann gulme&i, 
ktstn tBEUH. "geceleri jiecmi§ ve gunduzlerin u?-amaya ba^lami?, baharm, 
yltit, a gag p^eklerinm gulmesi de da liar ustiinde acilmj? ve aga^lan 
kaplarm§ olmasidir. 





(S8) Bflfd Sjfliu : *« 



507 



5548 



=yinc j lit baharda ytiz binlcrcc hiilbiil ve kumru, iitincyc baslar da 
l«Hn sessiz, sedasiz kalmis olan Dimyayx cinlatjr». 

(Agaclarda gicelderin agildigi ve veiny eg il taze yapraklarm Eiirdugu 
bbyle bir so man da) : 

5549 

*Sen rflhiinu hazstna fig#rrtj| ve Uarnr 11115 bir yaprsk gibi gifrttyor- 
Sitti da padjjahin gazabmi nedeii bilroiyorsuii?" 

Rublara ba T zan bir kasavct, bir sikmti aria olur. Zabiri bir sebeb til- 
madigi Mlde ins a mn id igine sigmayacak precede lztiraba du§cr, Buna 
kabz hali detfer ki ekseriyya edilen bir gilnah dolayisiyle Cenab-i Hal; kin 
g32abindan ileri gelir. Nitexim Cenab-i Plr vine Mcsnevi'de demi^tir ki : 
«Sen kalbinde gam ye kedcr gcriince istigfar ct ki gam, Allabin emriyle 
muessir n I muster*. Boyle bir pikmtiya ugraymca hcmen *estn8firijlliiher- 
azim* diyerek istigfara ba^lamaii ve Allahm gazahmdan, afvine ve riza- 
sma sigmmalidir. 

5550 

"Padi^alun guitesi, iffib ii tckdir burcunda yuzlevi kebab gibi ka* 
rartir». 



Yazm giincste gczenlerin yiizii, Guam te'siriyle karam. Bu, suri gii- 

nes>n te'sirkUr. AJlahjii gazabi guncsi de itaba kalkarsa insamn j§ yii-' 
ziimi karartir, gam, keder, ic sikmtisi gibi rahatsizhklar da ondan ileri 
gelir. 

5551 



«Utaridm kagidlan bizim cniilarirmz, kagitlardaki aklik karalik da 
bizim Kijzaiilatimjzdir*. 



3 



mm 



Buhscdile tivk-n nMn vr nAhlmi IWikiiMil (Vnib-i Hak vo bilmazhariyye 
Arif-i fcamildir kj n hiji'h- vlyyAI M.<ii)fc<mm ularididir. Fezadaki utarid 
:;i'yy."iroHi fekyin k&Ubi Irlmyylil ntlUU". Aiif-i kanij de ma'nevi bir utS- 
rltidir. Fakat odum kfi£iijkii Li J*. 1 in ivmbnmizdir, yani; yazacagim rah- 
l.,r;i y^ar, EQhla»-jnii/d;] fjuflildi btsysizlik vo siyahlik da yibe bizim ml- 
■^Nnmnzdir ki omnia &Mllii ve dolfiyisiylc Hekkm rizasma mi, gazabma 
ni! raazhar oldugumuz plcriiUtr. 



5552 



I, 



«Ku!;Iarm scvdadan ta aczden kuriubnalain i<;m ma'ncvi Utarid, 
tekrar kii'misi vc ye§il fcimaH yazari., 

Ilakkin ve balifcsi bulunan arifin mcrhameti galib ve gazabi sabik 
cldiulu it; in ruhlann kuitulmasi mak^idiyle yine muhtoiif rcngde fcr- 
madar yazar. 

Allah, tevbe ve isiigfar ederJcr.in tevbesini kabul vc gunablarim 
nfveylcdigi gibi halife-i Hak olan arif de kcnrtisine hiirmetsizlik cden- 
Irrin tTicd|meti»e kar^i orilann kiistfihliklsi'Lni Efveder v^ razi oldugunn 
bjids-rir. Fermanlann muhtclif rcngli olmasi rizanin ve afvm derecSlJ 
dlsa gereklir, tvitcivim : 

5553 

«tlk babai-m VP7i:i n kavs-i luszuhta oldn|fii gibi ksrmizi ve yc^ildii^ 

BaVan yagmurdau sonra G Lines aepinca ufuk uzerinde mnhteli 
r^iikh daire gdriiniir. Buna kavs-i kuzah td'bir tderkr. Kadmlar arasund- 
adi e3egimsagiTiadir r Bunun gibi ilk bahar gelince onun kalerni de tiirl 1 
iiainslarcizer ki en ziyade goze gdriinen rayirda ve yapraklardakj yesi 
No ciecklerdeki kirimzihktir. Bimiin daha aak<;asi bahar gelince Diiny 
vt^crir ve nuihtrfif renki; cicekler at-dir demektir, Bakihrsa ye^il ren 
imiumidir, kirmiEi ve sair TenkleT ise ciceklerin nev'ine gore husiisidi' 
h.'itta muhtelif renkh giqeklerin yapraklannda bile yesilHk vardir, B 
namaleyh birincisi Allahm rahm&t-i ammesine, ikincisi ruhlarm kabilh 
vdt-i muhMifosine isarellir. 



— - 



«HUDHUDtiN HAKiB SOBEWnDEN VE UFAK CfiSSESftilMHW 
SDLEYMAN AI,EV,IiS S ELAMiN TA 'Zl M j S^SS XhS 

AKSETMESI» 

*Jd!^J?*^ UZere S " le ^ n Aleyhisselam, pedori Davud Alev- 
hw u' ^ pe ^ ai » bc ' idi " HiikGmeti nx.rk^i de Kudus S l£ 

saymaz a ip muhife-i Seal I sra ,iden addederler. Belkis ise Yemen'deki 
Himyenyy, derieti hukumdadannda* idi, Sebi, y£hud tS dlS 
¥durde aaltanat siiruyordu. Hasret-i Siileyman budhiiH v^f -T V 

*&» Sf '??? r: bir ■** »©SSs£Mt 






# »-*j T-tft 



511) 









Vi'iEtl < Ki^lnr iHtogmgln liildliUilll Ii Mjiii «>l<lu hi liuilhudii 

goi Milium voksa Urtyiti mi oliluV Onu lu'iJlb \\'m ya §iddc(Ii bir ccxfi 

I .i,k.ih 1*1111, ya onu kcseccjjjlmj yd] Hid unyhilbctl ftpbebi b:i!:kinda baaa 
anl. vi« muliik bir didil bey&ll I'llc. (.'i»k [{ucmedctt hitilhibl f;cldi. Hazrct~i 
Milh^ntiMi iitiii. nemlcn jtlinV dlyu lii.ilir HtL [Eudbiid dcdi hi: Seiiiti 
|jliiiii'ilii>Ln jjty'i £<>rdiijm, sana Sebo' gehriadcn rloffru bir babcr geiirdim. 
Himi htiliiltalcn bir bad in bulduis hi Sebn'hkrt::! hiikiimdarlik etmakte. 
Olin Iht yy vcrilmijiir, emni btiytlk bir liiliSi da vnr. Ecu onu vc kav- 
miImI .H.il:! birakrnij vc giinc^e sccdc cdcr Mr halcle buldum. ^eytan 
Hiilntu y;i|Fl]kl;is im bos gostcrmi? vc yoldon ciktirmig Id hitJiyct tutikim 
biiljunmn !ar. Gftlilerile ve yorcSc olflu gizli ^uyltsri ineydana ;ik;^ran v* 
llfln n,i'1i'[lif;i«i" ve i'lin cylcdiginiz gcylcri de frilc]) Alir-ha se^ do ei- 
fnly ijrlitr. Cenfib-i Halt iiylc Lir AUahtir hi ondan ba§ka ma'btl yoktur, 
1 1 1 1 ,h 1 1 1 l nielli rabbi, haliki vc sahibidir^". 

I luiiliiidu)! bu sozl'eii iizerine Hazret-i Siileyman : 






Yi'mi : «Dcdi ki : Dogru mil sSyiuyoi'sim, yobfia yalancilardan misin 
mill IjokacJi^iJ ve labkik edeceyiz. Sti mfiktubiimu ge'lur onlara at t sonra 
iiiilmiluLi dott VC bir tarn fa cddl; mcktiib babkiiula birbirlerine nasil mii- 
hli'H"! csleceltleririi vc nasil goi'ii^iip korHi^acablarjtij i>grcji 3, ». 

Iludhud mcktubu gotitrdii ve Belkis'in sarayi perjceresind&n iceri 
(Hi i. Urlkis onu giwdp mealirti anlayinca devbti erkamni topladi ve 
i.nLu'ii : 






511 



■Mm 






> V ■* < 



*|2I © |^^^f55^J 



■< A -* Mi 



££jC*tjy i>^j :o ' -■ ■- 



Yani r «Oedi ki: ey cemaat-i egt&i! Sana buylik bir zat tarafindan 
gender:! mis bii- muktub atildi. mektub, Siilcymandaii geliyor, Rahman 
ve Hahim olao Allahui adi ilc ba^Iiyor. Ban a kar§i biiytikliik taslaroayi- 
ftiz, mii'min vc muvahhid olarak iiezdimc geliniz diyor. Yinc Beikis dcdi 
ka i Ey cemaai, bn i^imdo lb ana miitaleaitizi soyleyiniz, ben size datiig- 
madau bir i§i kestiremem, (yam, kat'S karSr vermem) O ejemfiat duller. 
hi : Eii kuvvet, satvet ve secAat sahjblcriyiz, hade Sse senindir, I?ak, mii- 
saleha ve muh3rebedeti neyi ve hangismi emrcdersin? Eelkis dcdi ki : 
Hakikatcti hiikiimdarlar ofdulariyle bir memlckcie prince o memickcts 
iVs;itla verifier; ahalfcinm azlz olanlariivi jrclil bir bale gei^UIcr ve istc 
boyJc yaparJar. Ben onlara hediyye gondercceghn ve scfirletin nasil do- 
nec elder in e bakaca*im 38 B. 



tfXt Euro! Hurtil: 23:35, 



512 



■■■■■■■ 




i\ 



- >* ..< > M 



Urllds'm sefirlcn vg hedtyyelcri ; 



*I4^** mi htiyorsunuz? Allabm Ian, verdikleri .i.e *f*""*» 

h LlZ Beiki bcdiyyelefinhl, sfc ferahW ve #^frjTj* 
Lt ^dcrentedn ya.ma avdet et; clara «d.lar ge t^cjgb ta ik ^ 

; cri nin o kuvvetlere kar 5 i duiacak halleri yoktur. Onla* bor, hakfe bi* 

h tilde mcmlckeflcrmden ^ikaracagiz. 

Hazret-i Siileyman bundan sonra maiyyetine liitlb ederek: 

-Dedi ki- Ev ccm&att Musliimanbim, (yanl ( gonder ec e|im crdu 

SfiLtt .etiririm ve fa.l. bu Ijl y.pmakta kuwethyxm ve ^ini^ 

513 



Wmdc lutabftm ilin, buluimn -ki esbcr-i rivayata gore Suleyman a W- 
hissdamm vezin Asaf bin Berhya idi- dcdi ki : B* n auu onu tarfi 
iilyn i S md« setiririffl. Hazrat-i Suleyman faht-i BeUtfs'iu kar^smda bu- 
lundugumi goriince dedi hi : Bu koramet, Rabbimm ibsanmdandir sakiir 
md edecegmi, kiifranda mi buhmaca&mi? diy B fceni imtihan i s im Ve her 
Him sukjedcise nefsi i s m jiikretmis olur. £dnki AHahm oi'metine stik- 
rstmek, a m^etm .rtmasma sebebd*. He* kim de kttfr*™ ni'mette V 
hmar« gene keudmedir. Hakikaten Rabbim, mahlfikatmin siikrundcn 
mustagnldir ve yarattikiarina in'Sm u ibsan hususnnda kerimdi^. 

Belkfe tahtmin Seba' ?e hnnden kaldinhp an-i vahidde Kudus'* ve 
Suleyman AteyhfsselSmm huzuruna getirilmesi bakkinda tiirlii turlu 
sczler soylenilmistir. Kimi ; Bulundugu yerde yere batti, Siileyman'm 
saraymda yerden pJrti demi,; kimi : Ccnab-, Hak, onu Seba'da /ok S| 
Kudus* var etti mutaleasinda bulunmustur. Tahtin o sOretle getiril- 

hS f ^ M 1 k ^ meU idL Mu ' ckeief de - Mte*tti de haruW&e 
Mllerden oldugundan nasil olduklarj, bilinmez. Tahtin, Suleyman Pev- 
gamberm mu'cizesiyle d^iL de Asaf m ker^metiyle gdmesinde bir nflkie 
vardir ki Suleymamn buyuklugime ddalet eder. Gfiya, veziri bovle jfc 
*!!?*.*"* kuvvete maiik olan Peygamber bir hiikumdann ma'nevi bu- 
yuklugunu anlaym demek istenilmig ve evliyaullahtan keramet zuhur 
eJebilecegme dair bar numune gosterHmistir. 

I^Jw* Sffi P^ambcr dedi ki : Belkxs i^in tahtai (amnma* 

\akaki Bdkis Kudus'* ve Ha^reM SUlcyman'm huzikuua geldi; ena 
demld. Uj Scmn tabtm boyl e mi idi? B.lkis teV ab vcrdi ki : Sanki bu 
UX '? U keramctin *mmriha. evvd de kudret-i liahiyyenm kemaline 
ye Suleymamn sihhat-i nlibuvvetine dair bize ili m Ve Himi 5 do bi, ona 
iman etmi^tik*" 3 *. 



<33) Sur«l Ncrtl ; 36 : 40. 
(«> Surei A'eml ; 41^42. 



514 



MM 



Bill 

iQ lldkis'c yiii Uftt nimiu'l uUiiii kl Allnh ona crkek akli \*crmijti». 



■ ltir jiudhiid ku§u ona Sii ley man dan mektub va nijan getirdi. O 1 
tnclUnb birkas keUmcdcii ibfiret bir beyandiv. 

555S 

-M<!klubda miinderic olan ^uiuullii nukiclcri okuyunca onu getiten 
til^lyi'i j'unj, biidbiide hakarctle bakmadi». 

5557 
(liiun cismiiii hiidhiid, canmi anka, hissini kopiik, kalbini dcry^ 



5558 

«Bu iki rcngli tilsnulardan, y^nS, suret ve ma'radati ibaret cisimlcr- 
itvii dolayi akil lie Ids, Mubammed Alcy hiss clam gibi, EbutebillerLe 
tonfidedit", 

515 



Ma'lum ya insan nets ilc ruhtan, ta'bir-i digerle, suret ve ma'neviy- 
yetten inute§ekkildir. Bundan dolayi.iki rengli tilsim denilmisttr. Z&hiri 
hisler^ insartm ancak suretini gfirur, ajal ise onun ma'neviyyetine nazar 
eder. Bimdan dolayi kSfirler, H&timulenbiya Aleyhi Ve Alihi Ekmeliit- 
tehaya Efendimizin z&hirine baktilar ve onun sneak bejcriyyetini gor- 
diiler, «Bu nasil peygambcr? Bizim gibi yiyor, i^iyor, cars,ida, pazarda 
gezip dola^iyor* dediler. Evet; RestU-i Ekrem de be^er ve hayrulbe§er 
idi, fakat onun Vahy-i llahi telakki edon bir ma'neviyyeti varch. Nitekim 
Cena b-i Hak kendisine ; 



s 



v ft 



^^::\.---; 



Yam : "Habitbini; kafirlere de ki : Evet b&ktkalen ben. de shin gibi 
bcscrim, lakin batia Kabbim tarafindan vahy U ilham olunur 41 » deracktir. 



5559 

J^ 1 ^ t£jy jfM 0>r 

fcKSfirlerj Hazret-i Ahmed ve Muhammed Aleyhi V* Alibi Saleva- 
tulehadi bcscr gcirdiiler. ^iinki on dan (ingakkalkamer)i gormediler*. 

Ewelce de bahsedilmi§ti ki, Mekke miisrikleri Resul-i Ekrem'den bir 
mu'eize istemiglerdi. Bi'setin sekizinci senesi i^inde katnerin bsdir halin- 
de bulundugu bir gece idi. Sahib-t mu'cifc&t Aleyhi- Vellihissalevat Efen- 
dimiz mubarek parmagiyle i^ret buyurdu. Saffcu-i kamer ikiye ay- 
nkb, biras durduktan sonra birle^tk Musrikier sa§irdilar, Kure-i Kameri 
yaran ma'nevi kuvveti takdir ederaediior, ancak Resulullahm bes,eriyye- 
tinl mu§ahede etmekte olduklarmdan onu bir sihirbaza benzettiler, *Bu 
da Muhammedin bir sihri!» dediler, £iinki his goziiyle bakiyor ve onun 
gosterebildigini goruyorlardi. 



1 


(41) SGrei Kchf : 110. 






510 




i 







H100 

-Ey salib; hUfl oltm K ii*ilim lbprrit sn 5 . £linki his gozii 
incxftc&a dii^manxdirn. 



5561 

-Allah, hte gozune a'ma, pytperest ve bizim siddniiizdir dedi». 
Cenab-i Hak Kur'anda mu^rikter ve miinafiklar i^in : 



ve 



SSJJsfryC/f >ri 



Yanl ' -Onlarm E i>zlerl vard^r, lakin gormezlcr 12 * buyuruyor. Gdr- 
mc-ycn goz, kdrden ba^ka nedir? Halbuki o mu^rikler ve munafiklar 

jiuver-i zahireyi goruyorlaTdi ve goTemedikleri ma'neviyyat ldi. 



5562 

«Haiin ve istikb&Hn cfendisi oJan nebt, yahud veil onun Sniinde idi. 
O ise bir liaznjeden, bir mangiidan baska bir sey gonnuyordu^. 

Enbiya ve bilverase evliya hazarati 1 maMeviyyetleri i'tMriyle birer 
hazine idiler. Onlarm yalmz zahiri sekillerim goriip de kendileri gibi 
vebmedenkr ise hazfncde nukud ve cevabiri gdrmeyip de oradan bit 
myna ir gdrebilenlerdi. 



Utt SOroi A'rai: 1.T9. 






517 



5563 
Haklkat gune^indoi habcr getir™ hk zcrreye fezadaki Guiie? kole 



■rsliir--? 



Meselt; Hazret-i Miisi'mn haljfesi olan Yu 5 a' Feygamber Beni Israil 
lie bir kaFay, muhasara etmi 5 ve alinmasma az bir 5 ey kalmisti, Fakat 
gurub yaklagmigti. Ertesi gun de cumartesi idi ki musevilerin ta'til giinu 
bulunuyordu, Yu?a' Aleyhisseiamin dua^i iizerine giinesi* gurubu ge- 
cikti o gun kal'a almdi, 

Efdalulenbiya Aleyhj Veilihi EkmeliAttehaya Efendimiz de mubarek 
parmagiyle aya i^ret etmi 5 ve kurs-i kamer ikiye aynlmigti. fete ;u iki 
tarihi misal h giine$Ie aym enbiya ve evliya hazaratma bende ve emir- 
lerine tabi' olduguiui anlatjr. 

Ke2a : 



5564 

jrwl iili lj « J=U j^'i j^- i^j* 

•Vahdet dcnizimn sefhri olan bir dam lay a yedi denis esi* olur-. 

Nasil ki Musa Aleyhisselam asSsiyle Bahr-i Ahmere vurmuj, §ab 
denial acdip Beni lsraU J in kar$iki sahile gecmesine yol vermi§ti, 

5565 

*Eger bir avuj toprak, link km cvamiri ifada sevik olursa, Allabin 
felekleri, OflUfl topragmn, j^ni (opraktan mahluk olan ceseditle kaisi 
bag in j cgcr». 



518 



HazreM Adorn Alpyhissolama kar^i meleklerin ttTalm spcdesi gibi. 



ISOfl 

«Ademin toprn';i, yilnf, cL-sod-1 hakisi Hakkin jalaki oldugu 3$in o 
lopragfl) oniindc Imklaii midcklcri secde ettiler*. 

5567 

"Semanin yanlmasi neden delay* idi? HakSligi a^an bir gozden otfirti 
irli», 

Fakire gore beytte (cegmi) kelimesinin (cisrni) olmak ihtimali de 
vardir ki o vakit «Topraktan mahluk bir cismin gentries! i^in sema ya-- 
1114-1* meaK anlagihr. Evet T Peygamberlerden Idria ve IsS ALeyhimesse- 
fflm haki bir cesed olduklan halde semaya gikimj ve onlann ge^mesl 
li; in semada yol a^ilmrgti. Keza Aleyhisselatu Vesselam Efendimizin ee- 
rie d -i mukaddesleri de hasbelbe?er haki idi, Oyle oltnakla beraber rni'rac 
gecesitile onun miiruru ijin gokler ar§a kadar acilm^ti. 

5508 

«Toprak tgrtu olarak suyun altma cokerken, o toprak Vikfld-i Mu- 
linmmediyi gor ki kemal-i siir'atle ac^-i a'layi gc^ti-. 

5569 

-imdi §unu bil ki cesed-i hakideki Ietafet sudan degildir. Ancak miib- 
(li'-i vchhab olan Allahin atasi iktizasxdir-. 

Mi'raci inkar cdemeyen musliiman. feylesoflan, onun vukuuna bir 
sobeb ve irtikan Rfistermek ijin «Cesedin Eemflyn urucu, ruhun ve akhn 
kemSW lettfclindcudir ki beden-i kesffi filem-i balaya yukEeltmigtir, 

r>ta 







Yoksa hergey kendi merkezlne dogru hareket eder. Cesed de tnprak ol- 
dugu icin tabii topraga meyleder, semaya dogru yiikselemez. icerisine 
hava doldufuJrmi§ bir cisim suyun dibinden yiizime eiktigi gibi kuvvetli 
bir rfrhu ihtiva eden bir cesed de semaya i'tila eder* demislerdir. 

Hazret-i Mevlana, bu felsefi mutaleayi baltalamak igin bay jr.. o yiik- 
seli§, ne sudan, ne havadandir, ancak Allabm l&tf y keremi eseridir diyor. 



5570 

■ 

«Eger Allah, havayi ve atesi siifl! kilsa vc dikeni giilden mu'teber 
eylese*. 



5571 



AiL iitj-i* jl £j| t 



>i 



J* i. 



J>i tJ» j J 



*0 hakimdir, diledigmi yapar vc derdin keudisinden deva husule 
getiiir*. 

Hava olsun, ateg olsun tab 'an ulvidir. Yard, riizgar yiiksekten eser, 
ate? alev olarak yiJkselir, Gill hsrkcsiu sevdigi ve i'tibar ettigi bir gU 
sektir, dlken >se insana batan ve camm yakan bir nesncdir. Cenab-i 
Hak dilerse havayi da, ategd de su ve toprak gibi siifli yapar, irade ederse 
dikene gulden ziyade letafet verir, onu gulden fazla makbQl bir hale 
getlrir. 



5572 



j" 



•fAliah, dilerse havayi ve ateji stiflilcstirir, bulanjk toriiilu vc agjt 
bir mahiyyet verir*. 



520 






«0 balde yaklncn bilinir ki, Allah diledigitii aziz eyler, 
mahluk bir cesede feawadUw n§ da u£ der». 

Kur'an'daki bir Ayete isaretir ki ; 



topraktan 



<b5.|^^^4' 



Yam : ^Habibim; sen de ve biitttn mu'minlet desinler : Ey miJlktiti 
Bflhibi olan Eabbim! Miilkii ve Ubkutncti diledigine vcrirsin; miilkii ve 
Sflitanati dilediginden ahrsm. Diledigini aziz kilarsin ve diledigini zillet 
ve hakarete ugjratirsin. Hayr, senin yed-i kudrctindedir, ne vapaisan 
Imyrdii:. Allah jm sen hakikaten her §ey'e kadirsm, her §ey'i yapabilir- 

Evet boyle her §ey'e kadir olan AUoh, baki bir cesede ilm ve akl 
kanadlari verdi, onlan acip ulviyyct sern&sinda u^masim vc meleklerin 
si?cde£ine mihrab olmasim emretti. 



557^ 



^crt^ *■> 



bur 5 



"Bir atese, yalii, ate«tten yaradilmij olan Azazile de git §eytan ol, 
ycdinti kat arzin altinda telbls ve izliil ile ngrag decli». 

Adem toprak tall yaradilmi?, topragin al^akta bulunmasi Jazttn gel- 
nit§ken onu yiikseltmsj, geytan ategten halkolunmu?, ateg alevinin ytik- 
Kdmesi Ecab ederkoti onu a^altmigtir. 



142) Sflwl hU Itlirun : £0. 



521 



5575 

«Ey topraktan yaraddmis. Adem; sen siihaya kadar cik, ey atesten 
mabliik olan seytan; sen topraga kadar in* demi^ir. 

5576 

-Ben, anasir-i crbaa ve illet-i ula, yani, ilk.sefacb de£ilim, hukm ve 
tasarrufta daim ve bakiyim». 

5577 

*Benim i$im iltetsizdir ve nuuttekimdir, Ey sakim feylesof, benira tak- 
dirim vardir ki o illet dogildir». 

Eski tabiiyyun, hilkatin esasi olmak iizere topragi, suyu, ate$i ve ha- 
vayi go's terminer ve bunlaia «anasir-i erbaa» adini vermi^ler, her gey'in 
bir illet, yani, sebeb ile zuhyra geJdigini dtigiJnerek yaradilijm ilk sebe- 
bine de *illet-i ula» demi$lerdir, Hiikemaya gore illet-i fila «akl-i ewel- 
dir. Derfer ki Cenab-i Hak zuhur murad tdince, y£nt, bilinmesini irade 
eyleyince fbtidS akl~i evveli yaratti, Akl-i evvelin bir viicubu bir de im- 
k6rn ciheti vardi, Yani, yaraddmadan evvel ilm-i il abide mevcud olmasi 
i'tibariyle kadim, yaradili^i dolayisiyle hadis idi, Onun cihet-i viicubi- 
sinden skl-i saniyi, cihet-i imkamsmden felek-i atlasi yaratii, Akl-i sa- 
nmin viieubu cihetinden akl-i salisi, Imkam cihetinden felek-i kiirsiyi 
halketti. Bayleee ukul-i asere ile eflak-i tis'a ve onlardaki ecram zuhijra. 
geldi ve devrana ba^ladi, Feleklerirt dontigunden anasir-i erbaa, anasir-i 
crbaamn terkibinden mevalid-i selase meydana ? ikti. §u sayilan $ey]er 
biribirinin h ilka tine sebeb oldu. Bimdan doiayi ilk mahluk olan akl-i 
evvele « illet-i ula> denildi. Akl-i evvel, Hakkin ir&desine tabi' ve onun 
tasarrufunda olmak la beraber diger esySda mutasarrift]r. Ondan dolayjt 
Allaba (illetiirilel) yani, (sebeblerin sebebi) ta'bir edildi. 

Bu mezheb ve dugiince dogru degildir. giinki Allahi sebebsiz bir §ey 

522 



yirnLnmosi fjibi bir hnjid nil i nu mIii. Ondan dolayi Hazret-i Mevlana 
llNiln-i Ilahiden olarnk : ■Unit niuVur-i prbaa ve illct-i ula degilim. Her 

flt'ydc tasarruf ve hlikmutffloklo bakjyim ve sabitim, Benim islerim ii- 
tnhiz ve sebebsizdir, Tnkdirim vardir, illet yoktur* diyor. Yine lisan-i 
NilhTden olmak iizere duvmn ediyor ki : - 

557S 

4 I - &fi T " 

-Rendi adet ve sttrtnetimi vaktinde ddndiiriirum ve icabinda degijti- 
rlrJiu, Bu ^iibhe vc §ek yolunu zamanmda gbz dniinden kaldirinm», 

Kur'an'da j 



Yani : "Allahm adatinda degi 5 iklik bu]amazsin' l ' , » Ayeti vardir, Bu 
Ayet »Kanfin-i tabiat> denilen usuliin degijrfi&yeeegini bildirir, fakat 
|)eygomberlfrm mu'cizeleri, evliy§mn kerametleri gibi ba*zi h&diseler, 
fidsrtin fevkinde Juhur etmektedir. Demek ki ba'zan adet-i miistemirre 
llllfih, hSdisatin vukdu da yine siinnet-i liahiyye ctimlesinden imi§ H Buna 
bltiuen: 



5579 
•Denize derlm ki agah ol ve atesle dpi, ate^e derim ki yiirii giil bag- 



Keiam-i Ilahide 



j*U^>> * 



Yani : *Kiyn>netc yakin deniilir ate^in bir hate gc!incc«* ve 






52^ 



K^fe^^ 



1 * \ 

$4 



Yani : «Ey atcs; Ibr^hime karjx *ogu ve sdamet ol^- buYutuImus ve 
hiikmu vuku' buJmustur. 



55S0 









"Da«:a derim ki yiin gibi hafiflej, gbkyiizline derim ki go* oniinc 
dokiilt. 



tss 



J£vy 



Yani :' "KjySmet gijnii insanlar, dagilmis, pervaneler giW olncaktir. 
Daglar da boyanmis yiiti gibi dagilacaktir*V 



Kez£: 



Ve: 



© 



•S»M 



*^\:ts^: 



Yani: «GSk yanldigi zamaii«» ki buidar, kanun-i tabiat demlen 
mustemir usuliin hilafi olarak vukua gelecektir. 



<AT> Sflwi Kariah : d-5. 
<4&i Sunri Inj&ak : 1. 
(49> Syrei Infltar : 1. 



B5R1 

■Ey gUnc?; feaawrc yrtklnj dlyaei^ her ikisini de kara bulut gibi 
hsiiiirtacafiiE*. 

Add! bin Kebia, kiyferrct ne vakit kopacak diye soruyor : 

Yani : «G6i kamastigj, Ay tutuldugu ve Giinesle ay bir araya gcldigi 
unman ki, gimdi kiyameti inkax «den insa^ o laman ka^acak yer tiertsi? 
diyccEiktir 50 ». 

5582 

wGiincsin ccsmcsini, yani, kursimu kurutur ve ziyasn birakim, kah 
^gmcsini fen vc hikmetle misk yapanz». 

Misk ahularmda oldugu gibi ki, mfsk denilen ?ey bir cms geyigin 
;;obeginde topLanan. kandan ibarettir. 

55S3 

« Allah, Giincjin ve Aym boymilaruia bir cift siyaii bkuz gibi boyun- 

duruk takar*. 

Ve onlan bir araya getirip ziya3iz ve nursuz- birakir, 

tate Kadir-i Mutlak olan. Cenab-i Hak, bu gibi fevkattubia o3an iin- 

diseleri vuku a getirmeye rnuktedirdiT. 



(50J S^rti Kiywmeh : 6 :3D, 



*25 



524 



-SIB PELSEFECiNiN i jgfr qJ J ) AYETi OKUNUKKEN 

JnkAra kalki§masi» 

5584 

•Kur'an okuyau birt; kitabm ytizUiiden, yanl, Mushaftan {kaynaktan 
suyu kestim) mefilindeki < \^ ^ > Ayetinl okuyordu-., 
Tebareke Suresindeki : 






'^Kf-'*f-- 



Kj* jyv j 



yj-tfl 



#ru 









Yani j -Eger suyunuz, derlne gider de akroaz alursa, she tatlx SU y U 
kirn genu*"- Ayetine jjfcgife Ha»et-i MevISna bunu teroenfe ederek 
diyor ki : 



5585 

-Benin, gibi faciei ve ma'rifei sahibi bir zattan ba 5 ka suyu tekrar 
meubaa kim gctirir^ 

5586 
jl,!™* Jkj jJi 

-Mantikci, hakfc bir feylcsof, „ 5 , E sda mekteb yamndan geeiyo*du*. 



I51> SOrtl MUlk : SO. 



ftSHT 

±£ \ L. ]j J\ f/\ ^J>f 
■I3u Ajcti igitint'e br£eii!iu'dtginden suyu kazma ile biz getiririz*. 
Yam; tDpragi kazar, suyu buluruz dedi vc Have ettf ki : 

5588 

«Bii bel ile yarar, kazma ile kazar ve suyu asagidan yukariya <pka- 
nri'i*. 

5589 

«Gece uyuctu. Rti'yfisinda arslan gibi bir yigit gdrdii. O yigit buna 
i"l;i< atn, ve iki goziinii kor alii*. 

5590 

*0 fcylesofa dedi ki : E£cr soziiiule sadik issn gozuniin puianndau 
kazma ile mir aknr*. 

Yam; nfmct-i ru'yetini iade et. 

5591 

•V jy o 1 *^^ ^ ^— «wj £b 

-Feylcsof, s;i!>;ihli>,viii yatagindan firladi ve iki gtiziinu kor gordik 
tlii'yrl mi in o iki ►;<»/.< I rn uzakla^mi^tiw. 



S26 



S2T 






5592 

^4-i ^ fj T j\ O; jyt . 

-Eger inkyerck istigfar etmi§ olsaydi, $eki!ip giden ofir-i £c$mi, Al- 
ia Kin keremiyfo zShir oUirdu, avdet ederdi*. 



569(1 

■ $imyyil) l*cycanibcr kH>lh1 BWeUo Ui ilimsljb 
lut In, h fit i iic getirsiu?- 



dajji ziraat ynpilncak 



5593 

BH* J* <tj LJJ j 

«Lakin AUahtan magfirct tafeb etmc de eWe degildir. Tiivbe zfcvki, 
her sarhnsjfi mezc oImai»» 



5591 

uAmelletiniii ugursuzlugu ve ittkaTinin soiiilugii, omin kalbioc giete- 
tek tiivbe yolunu kapatmi§ti*. 



5595 

»KsH>, sertlikte tag yiizii gibi olmug. TBvbe emu ekin ijin nasil ya- 
rabilir?- 

Insan hasbelbesjeriyye giinaha girebilir, giinalii miiteakib tSvbe ve 
istigfar etmelidir. Fakat tovbe de isyan sarhoslnrmin agzina meze olamaz. 
Giinahlar, toplana toplana kalbde kasvet t abate Ian hustle getirip ora- 
smi bel, capa i$)emez sert ve corak erSziye ben set ir. Ma'mafih makbul-i 
Ilah! bir merd-i kamilin birnmeti ve duasiyle o sert telbin yumu§amasi 
ve hasenat tohumlanm inbat edeeek bir dereceye gelmesi de miimkindir. 



5597 



538 










1 jli^l j }U 3 l 



-0 balilin f yarn, Ibrahim Alcyhisselamm htisnii i'tikadi ve Ccnab-i 
\Ukha niyiizi dolayi^yle muhal dcnilecck giic *»' »5p rniimkin oidu». 



559S 

.Yahud Mukavkis'bi llazret-i Fcygamberden tcttieimJsi uietine bte 
(nslik, usulime gtir* bir tar la olda*. 

tjuayyib Peygamberin duasi ile dagin tarla haline girdi^i, Halilvl- 
Wiin niyaziyle atcgin giil bag^esi oldugu f Habibullah Eiendimizin reca- 
myli- ta^Uk ve kayalik bir yerin ziraale yarar bir der^ceyi buldugu gibi; 
Wilnrin varisi olan kamil bir zat-i §cdf do hinimet edecek olursa by}e 
kriynlik kesilmig bir kalb de yumu^or, 

Mukavkis, asr-i se^dette Misir Hiikumdan idi; fakat Bizans Devleti- 
tiiu libiiyyetinde bnlunmaya mecbur kalmisti, Etraftaki hukiimdarJara 
blrer name-i risalet gond^rilip kendileri i maris da' vet edildigi sjrada, ona 
tin bir sefir ile bir mektup yollamlmi^ti. Mukavkis rausluman olmamakla 
b«r*ber sefir-i peygamberive hiirmelte butuiimug ve zat-i akdes-i nebe- 
vlyti ba'21 hediyyokr lakdtm etmigti. Bu mu'dze o sirada, yabud biras 
atmia vukua gelmif oliiidlulir. 



h': U 



5 £9 



5539 

-Bir kimsc&iti ink an da aksine olarak altim bakii ve sulhu ceng ha- 
line getirir*. 

Allaha iman ve ricalullaha biisrni i'tikad, bakrn altm, cengi sulh-ya- 
par, fakat onlari inkar edi$, lutuf yerine kahri mucib olur. 

5600 

*Bu inkar, hu azffiiilik meshin kehrubasi dmu^tur ki, nebatat ye- 
tKiirniL-yL' kabitiyyctli olan topra£i, la; ve ^akil yapar». 

Mesh, suretin kotii bir ^ekle girmesidir. Bu da sdri ve ma'nevi olur, 
Silrl mesh, insnnin zahiri, mesela yiizii drkinlesroektir. Giizel bir yiiziin 
d<;ok gikaraiakla, yahud ustunde bir amdiyyat yapilmakla veyahud car- 
pitttiakla cirkinlc^tnesi gibi, Mesh-i ma'nsvi ise kalbin meshe ugramasi, 
ahlakin degi§mesi ve kotiilegmesi gibi, 



*-frJ._^Jt «j \ ?~j L 



Yani ; « Allah onlariia kalbini miihUricmi$tir 5:! » Nazm-i celilinde buna 
i^aiet vardir. 

Hazret-i Musa'mn §erlatinc!t* cumartesi giinleri Istirahate mahsustur. 

Eskiden o giin Yahudiler cali$maziardi h Fakat Bern Israil'den bir takim . 
bahk^ilar, cumartesi gurderi fazla balik gdrunmesi dolayisiyle cumartesi 
aglanni atmaya ve pazar giinii qekmeye baglarmjlardi, Bu hiylekarliklari 
dolayisiyle onJara : 



® u^\±ityjj 



Yani : «Haklr ve zetit maj-munlat o1unuz 53 » denildigi hikaye edilmigj 
miifesalrlerdeii ba'zilan, o heriflerin raaymun §ekline girdigini, ba'zilan 



(52) Surci B;ikara i 7. 

(53) SGrei Bakara i G5 



dn ma'nevi meshe uftrayu) ihliMftnmn btUOn btttttn degijtifiini sbylc- 
mljlerdir- 

lliila^i : Maddi oJ»un, iini'iiovi ulsun vukua gelen meshin sebebi cn- 
|., v ji ve cvliyfiyi inkJr otmeklir, ^airesi isa o inkan birakmak, D zevat-i 
kiiinjuti kurgismda hurmuL ve la'zlm He yerlere kapanmaktir. 

5601 

-Allnlia kar 5 i secde ve ricaliillaba ta'zici etmck i S m de bet kalbc iiin 
vrrilinemj;tit. gunki rahmet iicreti her cali|amn nasibi d«ltldir». 

Evet; layikiyle fali§an ameley^ giindelik verildigi gibi ihlSs ile iba- 
dcl L'Jen kullnra sevab verilir. Yoksa gbsteri? olsun diye amelde bulu- 

nuidjira bir ;ey veriimes. 

5G02 

.Aklim bagina a] da tiivbe edcrim ve Allaliin l«tf U keremine siii- 
niriin di^iiiicesine i'timad edciek; giinah ijlerac. 

Ki; tbvbeye vakit bulamadan gitmek ihtimfili de vardir. Hem side 

t'tylc lovbe ve estagfurullah demekle insan tiiib ve mustagfir olamaz, 

5G03 

-Tbvbe idn revnak ve ktafet lazimdir, iuvbenin §arti fjimscU ve 
bultitlur>. 

Hadis-i gerfflfi : «Tbvbe, nedamettcn ibaretlir » lsuyurulrnu^tur. Yap- 
lifi! kiitu bir isten nadim olan kimse keski y.ipmasaydim diye pegimanlik 
ibiynr, dcrflni ah eder ve ^iwLjnden yaEflar diiker, fste o ategin ah, tov^ 
Tmnin'ejmsegi, aflluyan Ri* de bulutu mesabesindedir. Ha^ret-i Mevlana 
bir miaal vedyor : 



530 



mWHn 






5604 



\j *,? 






■Bir meyvciiin yctijjnmsi kin hartiret ve su lazimdjr. Onun gibi ti>v- 
bcuin kabuLii 15111 de bidut ve §iinsek, yiiil, ab-i dflruti He gozya^i icab 
eder*. 



f*-T J J y 



5605 



I*"*' $ *&? u~* 



\ 



r 



■-Gutuil KJmsegi vc giiz hul 11 tu olmayinca ve onlar $akip yaginnyimca 
tcbdid ve gazab atcgi nasil soner?» 



5GGG 

JL»J ,jj afa Jjjj ^ 

*Vu&lat 5im§e^mm ye^illigi yanij tcccllw tlahl mi run u n t a ravels vo 
jiarlakhgi gbniilde nasil basil olur? Ve orada ab-i ziilal metiba'lari nasjl 
eosup akar?» 

5607 



«Fezada simsek va yajjHiur ohuasa giiJ lingers! nasil olur da cenicne 
sir sijyler ve tncnckjc beyaz giille abidlejirdi?" 

Af&kta boyle oldugu gibi cnfuste de menek^e gibi olan fikirlerin, 
envar-i llahi giilleriyle Eoztcsmesi, kalbdeki ate 5 ■§im§eginin tjiikmasma 
ve gozden yagmur gibi ya§lar akmasina mutevakkiftir, 

Cenab-i Pir, bu ve em sal j bey tier le tabii s.im§ek ve yagmuru ve onun 
husule geli/digi astkri zikrederek, onun goniildeki te'sh'lerini ]- a£ lediyor, 
Evet; o simgek ve onun akibeti olan yagmur gakmasa ve yaf -n;.sa : 



532 



6Q08 

tj j +\iS ^js <£j^ S 

«£mar agaci nasi I avuciiTin duaya agar, nasi] olur da bii afaij havaya 
llofjrn basim sa3lar?» 

ginai h agacinin yapraklan tosan elini andirdigi i^in duaya kaldiril* 
mis ellere, agaem list dallan da nes'e He iki tarafa sallanan bastara ben- 
KeUlmifUr. Yam, £inar agacmm hararet ve rutubet bularak yapraklan- 
tuasi, onun Cen&b-i Hakka te^ekkiir igin semaya dogru agilmi? hamd ii 
»eni ellcridir; agaclann tepesinrieki dalSann ve yapraklarm riizgar te'- 
.'.iriylc sallanrnasi da neg'e ve siirur i^indeki bir insanin key find en basim, 
i!:i targfa oynatmasi kabiliindendir. 



5609 
*A|6$ cigegi, sagi sajat. Yeniol bahar meysimmde nasi! etrafma 



5610 

-Nasi! olur da laktiin yaxnigi, yaiii, yapragi kuarir, nasil olur da 
Kiiliin gotica kcsKsini afip idndcki tsltin!ari di^nnya ^ikardi?" 



5611 

jllT j5jf *^^ t_JLL ^y* S 

•Nasil olur tin billlilil fioHr vr «iilii hoklardj? Naid ulurdii da ci geyik 
Illicit, ncrcdr, nncibt ihvi> mullAbimu arardi?* 

S33 






5G12 

jU d) ou jl diSJ jȣ S 
^L^m tf\ c~J (iiijt JLiii ^3- tijy 

•■%'.! ,r i i if? 1 1 da ley lek kusu, candan vc gibiiilden lek lek diye otebi- 
l!rdl? i .<U lit dcmektir? Ey kendisinden avn ii inayet Istenilen Allah; 
hittihi miilk vc niciektit senindir ma'n Sri nadir". 

Hazret-i Mevlana bu mazmunu bit beytinde de irad eytemig ve de- 
inlatlx kl : «LeyIek, kuslarm seyhidir. Onun lck lek demesi nedir bJllr 
mllln? Ey ilab-i mustean hamd de senindir, emir de senindir, miilk ii 

hi i km Liu t de senindir ma'nasmadrr*, 

5613 

" M 

■Toprnk) /amirindeki esran nasil giisterir, bostan, giik yiizii gibi na- 
il pill I II Til I.'* 

5614 

«IJn£folcrin giy minis oldnklpn o hull tier i nereden bulup gcfirmis- 
lcr ,f 1 loiisini de kenra ve xahun elan All ah in lutf u ke rem in den*. 

Hulle; tear ve rida' denilen iki parcadan murekkcb bir lib astir, tzar : 
Festemal gibi bele baglanjr, rida'; Silecek gibi omuzlara ortutur. Bag^e- 
lerin zeminindeki ^emenler ve g^ekler izara, agatflaxm cigekleriyle y a P~ 
raklari ridaya benzetilinistir, 

5615 
.Lijl 4}lft3 3I jLi jj2, 4_f I 

•Padisahi gormiig olan kimse, onun nisan ve al&metinden s,ad otur. 
Giirincmis olan ise a uissuubin nifibah basil ctmcz*. 

m 



Pfldisahtan moksmi: MAMcUlmillk olan Allnhtir. Onu Gdrmek: Kuh~ 
bra (Eioslii birabbikiim). yflnf : -Hen sJziri Itabbiniz degil miyim?» hi- 

tSbi csiinsinda uyanik butunmak vc o hitab-i cclile- (bda), yanl : «Evet 
ICabbirnizsiiip derafs. olmaktir. J$te vakit uyanik bulunmu^ olan, Ma- 
li kulnv.ilkun diinyadaki fisanm ve taravct-i bahanm gb'rmekle de mii- 
Uincbbih olur. O zaman gaflet iginde kalmis vo svet dememij olan ise 
bu alemdeki kudret alumctlcrini gormekle de intibaha gelmez. 



5616 

J J(J" J ->^. J ™'J(J-i>*" 1 T J J J i* J 






■ Blest hetigainmda Rabbini giiriip de krndmdcn ge^mi; ve semicst 
olan kimscnitt riihu, onun alamat ve asanni giiriiuce bilira. 

r^leaela : 



5617 

■§arabin kokusunu ^arab i^mis olan tamr. iiimemis olan ise kokla- 
misim nc bilif?* 



5613 
,2— UlU* iif j^J* u2^C- ^Jlj 

s^bnki hikmet, kaybolmus devc gibidir; rehbcrler, mabeyncller gibi 
i'M'l:-.LiliIu,r huzuruna dclalet cder», 

Hadis-i ^erjfto : «Hikmet. mu'rninm knvhctmiij oJdugu devofidir. O 
bikmeti nercclo tmhirsa omm bakkidjc- buyurulmistur. Y:ne hikmet 
bir rehberdir ki wJihibinp dclalet ederck onu hakikate goturiir. 



mm 



•u.. 



5619 

-Sen rii'ySda giizel yUarlii birini giirursun ki saua bir va'de nisani 
Ve der ki j 



5620 
jLii <4fc1 j.j.1 y 1^ ^ 

-Muradin olacaktjr. j 5 (e ni^am kE ■ Yarm senin karjina fiil&n gelt 
cekfir&. 






5621 
jVj — ^,1, jl 4^1 j'liitil 

*Bir tiigan daha ki : o siivarl alarak gcleeek ve seni kucaklayacakfir*. 

5622 

*Bir ni 9 an daha kf : sem'n kar$mda giiletektir. Bir nig an : buzfovinda 
e] baglayip duracaktjr, 

5623 

*j* ^ T «*$* 1j j* j j^ <J>r 

-Bir ni^an daba Id \ bti rii'yayi yarm huvrslcnip kimseyc siiyieme- 
yeceksin*. 



«Cenab-j Hak munid husflliiritin 1115am olmak iizcrc Yabyama baba» 
tiaa, yam, Zekeriyya Aleyhinicssclama : t T c giin asla site siiylemeyecek- 
sin demist in. 

Valid-i Yahya Zekeriyya Aleyhimesselamdir. Hazret-i Zekeriyya . ih- 
1 iyarladigi halde socugu olmamisti. Kendisine bir hayrulhalef ihsan olun- 
ities] igin dua etml§ti. Tazarruu Sure~i Mcryemde §u vechile hikaye bu- 

yiiruhmigtur : 



W$& 



Yanf : -Zekeriyya 1 dcdi ki : Ya Rabbt, benim hakikatcii kemigim za- 
yiflndi ve bq^imda ihtfyarhk nfou patladi, (yani, sacim. sakahm agardi). 
Yn Rabbi; sana dui etttgimde nevmid olmadim, (yarn, ne vakit dua et- 
lirnse duami kabil ettin, berti me'yus birakmadin). Ve ben hakikaten 
11 kri 1 iATft dan ycrimc ge^ecck ve balifcm olacak kinine buluiimayigindan 
korkuyafum. Hareinim i$e Imyzdnti, feyzden kesilmifitir. Bana nesd-i 
I llillisyyctinden bir evlQd vet ki veliahd-i niibiivvetim olsmi. B^nti ve 
iiT-i Ya'kubdan devim edip gcleu nubiivvct ve lira u hikmetc \avh olsun. 
Vii Kabbk onu riizi olacafin kavl ve am el ilc va&iflandir 11 *. 

Bum ccvaben vahy buyumldu ki : 



(54) Kili-nl W»ry«im till. 



530 



B3T 



*■ *- 



^-J 



Lrt. 



Yam : «Ya Zekeriyya! Biz seni bir ogulla mujdeteriz ki adi Yahya 
olacakUr. Evvelce bu nihnda kimseyi tesmiye etmedik. Zekeriyya dedi 
ki : Ya Rabbi bcnim nasil ogJum alar ki f harimiim haysdan, f C y*dcn ke- 
silmi^r; ben de hgkikatcn ihtlyarbkta son derece sa'fa ve kuvvetsizliie 
■«wba; Yahy teblig eden mefck dedi ki : B6yfe«> ( yan i, Kyle clmanla 
berater) Rabbm buyordu ki zayi f bir babadan gocuk tavltd ettirmek be- 
mra i^in kofoy^r. Nasi] ki seni evveJce bir ? cy t ( yan f, mevcud) degilken 
.varnlm^ijm. Zekariyya dedi ki : Ya Rabbi bu bususta bana bir nisan 
filler. OaSrj.1 Hak buyurdu ki ■ Sarasiyle iic gece ve gundQ* E oz soylc 
ycmeyeLeksin, sana nigaa bu olacaktir^*, 

5625 

.. * -' * 

*U S geccye kadar tyiden, kottiden siikut et. t§l« bu siikut, Yahya'mn 
dogacagma dair sana bir fs§rettlr». 

5626 



y sj*£* <£*T C—j^5C 



tfu 



«0 S gun lakirdiya a£,z a S ma ki bu siikut, senin maksudunun basil 
o la tag in a i§arettir». 



(55) SOrei Mtryem ; 7 : UK 



53S 



nli27 

Oif- Jj j.J j\^ i_j j^, ^j 
-Sakin bu nijatu saiU anlatma, bu sSzii kalhinde gizle-. 



5628 



j& S*J> J±f \r\£i frl 



Jtyil J Lit JUj JLiL *: 



r <£' 



*0 Hi'yada geiip mujdeleyen kW, bu seker gibi alametori, hattg 
bunlar ne alur? Yu* kat bbylesini soykse ve ai 5an lai: verse. 



me 



5629 
*Bu, daima aradigm mulk ve mansibi lutf-i liajii ile bulacagma ala- 



5630 

<dyle bir mtijdo ni, an i ki onun i^i« H zun geceler aglarsm ve seher 
\akulen dua ederek yanar yakilusm-. 



5631 

•Oyle bij ni^Dii lit im*uz sen in jfiin[erin kara 
iiwclir*. 



nr ve boymni ig gibi 



S3fl 



^■B 



5(132 

«OyJe bir ni^an ki oiiun i^in her neye malik is en ickat otarak verir- 
sin, miicerrcd3n-i tarikat, mameleklerini nasil zekai olarak vciirterse*. 



w;:i7 



<— "> j y-rj •*. 



/>/, 



r- 



«0 nis,aa vc a iikmidlcr ucrdc? diyo saga, sola bakitiir, dumrsun*. 



5633 



^ #^ J tf*3? 



-u 



i"" 



*Malim, uylmnu, yiizimliit rengini ve bas.uu feda ettin, yini, rlyaKct 
vc miicahcde iJ e kil gibi oldun>. 



,$£ J$ jLii j 3jj ^ _f 

1 "Giindiiz gejef dc gbsterilen ni§an zuhur etmeiEsc diye yaprak gibi 
iitretsiir*. 



5634 

"iJefnlnrcn ©dagaci g:ibi ategte otinchm, defnlarea tolga gihi kiTig 

'■Mt- : .i:-i";|;.. durdun*. 



5639 

uBuzagisim knybetmi§ kinase gibi mahfllle, pazar Vc Saraya dogru 
fcosarsttio. 



5635 

«B6yIe yiiz binlerce bi^arelikler Id a^iklarin tabiatidir ve sayiya 
gehnez*. 

Sen de bunlann hepsini ynptin ve tiirlii miicahedede bulundim. 



5640 

iiEfendi; hayrula, Bu kOjJJttail ncdir? Bur ail a kaybetfigin biri mi var» 
dotlw. 



5636 

«Gecc bu ru'yuyi gorimcc o gccea gundiiz vc ouiin Umidiyle giindii- 
ziin ugurlu olur». 

540 



' 



5641 



0*$* 0^- 



"crfcT 



jji jj 



lji £ j,Lii ,j 



«Sorana derslii hi bnyndir, laldn bana aid bir bayirdir. Onan ifin 
bctidcn ii.i-.i..' -mm tin ii >-i iinc-.i jjrr olt me 2 ». 



54 1 



■--- 



5612 

J-i^j>*»i* joy AS j Lii ^ J* 

«Eger soyleyecek oltusam bir nijanim fevtolur, ni§anin fovt olmasi 
da uliini vakli demek olur*. 

5643 



jpy$$* V* ^^ ZJ-^y 



•Her gordOgiiti suvsrt kimsetiin yiiziute bakarsui. da sana dell gibl 
yimJme bakma der». 



5044 






// 



UT^-U* lK 



■1 j* ^ j £*** 



d 



JJ 



ifnr*. 



■Ona dersin ki ben bir dost kaybettim, onu aramakla me5,gfl]um». 

5645 

■Ey siivirij devletin daim ohun, a$iklara mcrhamcl et Ve ma'i&c 



5646 



jl>- JLil^^JlriS- 



^X; o^ 



•Madem ki aradin ve ciddiyyetle baktin ; Ciddiyyet hata etmez, ha- 
berde bbyle varid olmitsUirn, 

Hadis-i §erifte : *Bir kimse Mr §ey'i ciddiyyetle nrarsa bulur ve hir 
kinase bir kapiyi israr He galarsa iqcriye girer* buyurulrnugtur, Cenab-i 
Fir, bi: VtiflS&t I^uret ediyor. Demek aradigirniz bir gey 1 i bulmamiz igin 

542 



* 






cnloiuui torn. DlgM Wr Htdb-l *rffte! ■*-™ ,h " Hak duada .si.r 
tur. Dufilarda bir taUbta Uf deVt icferar olunrcasi da buna mebnidir. 



5647 

-Birdcubhe tyi tali'Ii siivari gel* ve seni aki ^ki kucaklai-. 
Yani; gordiigii rii'yada verilen nisan zuhOra gelir. 



5643 

yc™ dusersh,. Senin balm, V*M «***?<* fciri : t*S i«« % mdriUlk 
/« miiaafaklik niim&nesi! der«> 

■ 

5649 

-O mu'tcriz, bcrikiudeki bu ci\ ? u buri^un nedcn ileri gcldigini ne 
liilir? Bu §evkm f kimin vashndan dogdugimu o gafil bilmcz-. 



4650 



, Bu nija,,, w Mmm huhlundn ?*vk aver dur ki omi giJrm« 5 ve bil- 
mi,tir p digcrLiit l)U ttl|W 11'W 1 J « ,hlr o5ur? ' 



i>4J 



5G51 

-Her seaman Allahtan has kulutia bir jiijan exi^ir ve oimn camna ycni 
bir can vast] olur». 

5652 

*Sudan jikmis ve caresiz kaliiug faaligin SiiUnc su ge]mi 5 gibi olur. 
Bu niganlar kitabm, yani, levh-i mafiftteun ayct ve alameflermdendir.. 



5653 

ui jjj'i ^ y lls ^j 

«Pe>*nmbcTle*de buluaaa Hr $ok ayet ve is^etler, Allaha a$ina olatt 

j-tili'.ir.i raahsustui". 

5654 

*Bu soz, nakis ve kararsiz kaldi, y&ni, notice] cum eilL Eundaji dalayi 
beai ma'zflr gijr ki gtinliim elimdc degil f cezbcdar bir halcleyimn-. 



5655 

«Kuin zerrelenni saymak mttmkin dcgildir. HusQsiyle aklmi a§k iza- 
le cylemis bir kimse icin*. 



Bayanni". 



sosa 

-Bagdald yapraklan vc keklikferte kargalann otii 5 I er bii 

5657 

iCletm "* Ml W *W* »* mumkm oldufu kadar Ufa tft££ 

5658 

aZuhal yildmnm uiursuriugu, yShud Mii 5 teri seyySrcsmh, nS™*. 
lu|« W jlip ha S rodiJ tn ;ez olmaUa beraber,. W**™*** ngnrlu- 

5659 

5660 

t^ /I rj U ^ L H 



n^Wmn Zuhri ftWket, MQfterf i se S£? adGt yi Idizid ir Miinec 

B T ; 35 

54r t 



M^M 



MMM> 






kendlliklerinden dc^il, knzli ve ktulcr ahkammm zuhilruna ancak bir v;V 
sitadfrlar, Bumi herkesle berftber muneecJiHleie de anlatmak kjin o yil- 

dizlann fayda ve zaranndan bit mikdar bahsedilmelt geioktir. 



5G61 
^jjj jLil ^T t _ / £ I Jit 

flTilii Miistcri olan kitrtse serverlik nesatindan nicsrui olui>, 

5662 

■Tali] Zuhal olan kimsc kjhi dc L^Icrinde, §erlerdeji ihtjyatli bulun- 

Uiak \kziTXl giilil-a. 



5GG3 






L> »J^. $V* $$jj£» d&'ty 

«Efer o Zubal tali'H kimsenin ma'ruz kaldigi u&ursiizlugu sayfcyc 
cck olutsam onun atc^i o bi^aireyi yakar*. 

Binaenaleyh ondan bahsetmeyecegim ve ona zikrullah ile me?guliy»] 
yeti tavsiye edecegim ki : 



5664 

jVs jjf Ijlt ■*»,: (j^l #*i' 

"Sahimiz vc ycgane Allahinuz ii7kiirullah diye izin Verdi ve at«ji 
iccrisiniie gordugii ipn biie nnr ilisan ctti». 

Kur an'da buy urul must ur ki : 
516 



5665 



degiicliix 



5G66 



Jfe- J 

•Liikfi! msvir vc ha>Glin 
InlnvtuiKU". 



>i>dJL 



i ' i ■ i ■ 



56U7 

^CbmlAl olan Z j|;j r> j^k, s fa| r ^yg^n ib , rpfl - «-. s 
".dus J.u.vulk-rdtM, lifilistii-... HWM*^. S a l, alIP vasiflnr he 



ni7 



sugg 

-Mescla birinin padi§ah i$in sulha degildir dome si nasil mcdih ola- 
liilir? Cini ii soy ley en ve Allahi biijlc anlatmak istcyen tiraae merrcr fci 
nj^'ili dc£ildir». 



^OBANIN MUNACAATINI MCSA ALEYHiSSELAMlN 
INKAR ETMESI, YANi, HO§ gOBMEMESI* 

5660 

- 

■0.1 sjtak&- j^l i^iT i^jf 

KjHftsa Alcyhisselam yolda bir ^oban giirdii ki : ( Jl $> If* $ ) 
iliyc 2ikrDdii> thiruyardn. Ve iminacnatina soyle diycrck devam cdiyonlu: 






5G70 

«Scti ncrtdesin ki hizmetinife bulunayim, origini dikcyim, basim 
iiii-ayayimi*. 

5671 

«Ey mubtcgcm ve ttiuazzani olan Allah! Senin elbiscni yjkiyayim, 
IjillcHm oldureyim, Hiiiine Hut geiireyim*. 



548 



5672 

«Ekc£iziiti ciiicyim, Jiyiikrajjuiizi ovaymi, uyku zamam gelincc ya- 

1. 1 1 -i, ill n ycii supurcj im-> 

5673 

«Ey biitiin kccilcrim yoluna km ban olasi Allahim, ey benim 
^ l r*j l/l/ diye firakindan feryad etU&im RaJbbim». 

5674 

«0 Co ban boyle miinasebefsizct! sijyleniyordu. Musa Aleybissdam : 
((Job an; bimlari kmie soyluyorsun?) diye sordu?». 



5675 

«Coban : Eizi yaratnn ve Lu yer ile gbk, Liudretiyle zuhura gckji Al- 
lah'a sityliiyorum, dt"di». 

567S 

"MM A ley hiss el am dcdi ki; Hoy ktndine gb\ gildirdm im? Miis- 
Juman oluindaii kiJir olmu^surnt, 

54fl 



5677 



-t-r 



jUi j^ £j* a jJt f | J^ 
«ni aszui^ pamuk hka!» n 



soylemcmck 



5678 



ij£ <,-l5" i^'^b 



y >r al5" 



J_P .Ajlj jjrj jj;L A y j£ 



"Sc: 



•p. *fcS. m kokxJ511 *"" kot " tlu ' senin *<«. * w 



5679 

I* iS&ttE 5* " "* *'- **• «M* 1* ^ 



568Q 



&- 



'jj-^ j* tj*^- 1> 3 cSJ^ 



I v Lli- 



jj ^1 1 



-^rcsssKattar — ■» » 



5G81 



w-AP- i_jj ^ I (Jj 



1 o# 5** *; 



Lff~ 



-*T J J- 



** jljj Allf <_ '1 



man i 



550 



i ixdirr ta nm kflrar]m; ve mcnlHd oI]mf5 ^ ^ m 



clu- 



BOSS 

•Allaiun liiikim aldu^iui'i biliyorsnn bit nmnasebctsizlik ve terbiyc- 



Ni;lik suna nasil liyik oluyor?" 



5683 






^l>i linrn dostlugu, hakikattc diismaiiUktir. «ak Tcfila oylc bir biz- 
mrtteu mustasnidir, bu suretlc stikrcdilmege muhtac detildir-, 

5684 

- 

• liu suzlori ntncaiia im, dayma mi, kime soyluyorstin? Cismiyet ve 
ititiyat Allah Ziil'tcliiUn sifah olnr tnu?* 

5635 
&«Ac j _j.JLj ja j^ J-i.y ${ ._?£ 

-Nc?v li niimaya ihtiyaci olaia sut i^er, aya£a muhtac olati da sank 
ffiyer*. 

5GSG 

«Ey soban; ii'itln l>» rttalerln, hnklundu Allabiu (O beii'im, ben 
(j "yum) dctlljjl blr Uiil Lgtn 1m*»: 

5'il 







-Ui, 



5C87 






568S 

JhM HW do nm e yak diye SS ett L B r Sf **«*>« ]4» u 






1*5*1 buy urilMll . Knza : Fe - v e aI >*»"> bfrfm Allah'a Mat ya ugn 






Vint ■ IVyijiimherw Unal ed«l h&klk&tle Allnh'ft itnat ctmig olur 58 » 

■4 K«*tl si (it- Pcyriombcvin cmrine itaat etmtinm Allah'in emrim 

H| Vit l.i i ri jlniit [,'lrapk demek olduguTiu bildiidi. Koza Hazret-i Mev- 
lA'DMb t, 1 iti i llahiclcn : "Yalut/ o hdNtnlaniiindi, ben de hasta o!;1nm^ 
^^■»l |K llmlir-L Kuliiiyc i^arottir. 

I'.iidlii |[ji[i, ktynmcttc kullanndan birine diyecoktir ki : 

■ I \ \ i Frni (i£l«; ben Uii^talsivdim bc»i ^orruc^e gelmecHi), istilsar-i 
*4ii*<l)i biihiiiiiuidiTi; hriulcTi yemck iiik'dini, bana ysmck vec merlin, sen- 
flin »n iiicdlni, E]im;i hii iciriiicditi," Bu hitaba mubatab olan kul cevab 
1 in In ; nYii Itnbbj; btn seni nasjl gi>ti«e§o gclebiliriJii ki, Sen 
hiiUiUl filrintiVilu xv islifsyr-i lifilir gibi seylerc muhtac degilsin,* Ce- 
ll, 'h liLiyni'iiciikCii' ki : "Bilmedm mi ki falnn kuhim hiatal audi, cjih 
iMnHKiiliH I.JIiiH'ibi] mi Id oiui gifJ;i) yoklami; olsaydm, beni omui 
i <pniiijii liiiliinihin?pi 

A Ibli ! l,i in' -i kfiinfit vc Hulik^i inumkinathr, Hususiyle insantara 
■ntll ri'iUiiuilnn nrfhoylcmiBtir, Bundan dolayi; Habblin-nas ilo ras'in 
mini i.tumikIii kiyaissiB bir ittisal vardir. Fnkat o itti&al, iki ^Gyin birbi- 
iIm>' ill," ii i mi i;i1)i dpjiildir. Nasil oldugu tarif ve kiyas edilemez bir itti- 

|||l| 

i i ifl hurnda ITnzrct-i Pir diger bir Hadis-i Kutsiye isaret ediyor : 
tpillHlIll (r nil /ilnt fji/.hi nafilo ibatltt ile buna yakla^tnaktan ball kalniaz, 
fA 1*1 fn'ii "iiti fieveriin, Onti s evince de onun isitir kula^T, gbrtir goKii vo 
llllni ill ultirumn. 

I'll i' luindan dt)]ayid]r ki Cenab-i Hak, Peygamber-i Ekberin soylc- 
nil ill 1 1 nhriii!}, Kur'&ni ve Ehadis-i Kutsiyyeyi onun lisSnindan siiylc- 
ur. 

56S9 

^-<jJE }\ OiiLl ^1*1 j,_p ^^* 

"Kur'i'i ii lisiiii'i IVy^ambpiiclcn STidi'ir ctmekle berabcr, her kim onn 
1 1, i It iBylomcdJ, A I tub ki'lunii <li- «ii!n diyccek olursu o kilfirdir». 



mi S«»l Nln i II, 



;.:, : 



^ataws kildigmiiz vakit riiku'a vannca Ccn&b-] Hakki teafch *a 

azirn edfyor, ve kalkar^n ; (Semi Allatift Hmen hamidch, jabbena Jckcl 

namd) , yan, - «Ey i-abbimfc; hamd ve scna sana feafautftiz. diyoruz Ce- 

nab-i Hak da bizim lis3n;mizdan -Allah, oaa hamdedeni isitti- dive bil- 

dirjyor, * J 

Qnun icin insanlara kar ?J nezaketle mua^de etmeli ve husutiet gos- 
termemelidir ferine kar §1 begenmezlik etmck her san'atkar, dar&F 
Husu&yle AHakm mihtosna ve mucteba kullar, mev*ibahi 6 olditfu za- 
man mesele 50k daba tnuhimdir. £unki ; 

5690 



-Allahm has kullarma, sevi'Hi kuIJarina edebsizce s6z sovlcmefc, kai* 
Ui oldunji-, dofter-i a'mali kmartir." Meselu j 

5691 

^^ dV ';^ /jT 

*^ OJ JJ^ 42*J* i& *> f 

-E&v scn bir erko£e Fatima diyceck olursan, erkek ve kaclinlarin 
hepsi insan cmsdnden olmakla berabei>; 

5692 



w-j- L j ^ j >***>■ <*_£ 



«0 kimse iji huylu, halim, scliro vc sakin iken, imkamm bubsa st ni 
BJdurmey* kasdedcr*. 



5603 



*o 



**i«fe 



«Ffituua ismi kadmkr crasmda incdibdir. Fakat *rke£ e sdylerscn 
BUUtt i£i» mizrak jar a si olur», 

S5M 



I^kiden bclediyc- hadbmttlindctn ihUyar bir adom vardi. Nedense 

H'nklur ve sflygiSialar p wlimm Ayijn banim dcrlerdi Bu aavalli bu hi- 

I»Imi tigradikja ciledon e]fcai\ bnflinr, t-agmr, soger, sayardi. Keza benim 

t.<x*ufcltigumda Emiiu- nine diys) ihtiyar bir kadin vardi ki hamamda us- 

Iwhk edcrdL Bu da kendisLtu> (Abdi cfrndi) demlmesine pek ziySde tu- 

1 ''■ sciyleyene beddUfllar sdcrdL Bu hal, bahsettigim bclodiye hade- 

rnrd lie, Emine nineye dt: fliahs«3 degildir. Zanneclerim ki hi ? b:r erkek 
l.rndinimn kadina, hie bir kadm da erkege benseti lines inden hoglanmaz. 
Siytrr kitabi okuyanlar bilirler ki Mekke miisriklerinderi ve musldman- 
li^jn miidhij diismanlanndim (tJmeyye bint Halef) namtnda biri vardi 
\mU Hahefi (radiyaUahii anh)' in efendisi idi. BfJSlI muslQmanliktaji 
(.(indurmek iqin ona yapmadigi iskenec kalmozdi. EKciimk ogle ate^mda 
I Wall kizgin ta^lar lizcriiie yatinr, gdgsunim iizenne yine kizgm t^lar 
Vtfrn-, iki ate§ arasinda eziyet edcr s sonra boynuna ip gecirir ucunu cc^ 
1 irklann eline verir, kjzgm kumlar iistunde surtikletir, HazreU Bilal ise 
< I'lhad, Ehad) diye zikr ile o i^kenceyt; tchammul ederdi. 

M-J^rikler Bodr mubarebesine cikacaklan Eirada tJ^ieyye ihtiyarh- 
1 " i: ba ^°f edcrek (NaJJ kalmak istemisti. Fakat Ebu Cehl babisi d'ne 

u ' jh "^an alip bunun ©vine gitti, Madem ki erkekler gibi harbe eit- 

imk istemiyorsun, kad,nlar gjbi evinde otur da btmunla mbhnl diye- 
rfk bahurdam uzatti. Ebft C,hlfn bu t^rifi Umeyye'ye kadar f ena te'sir 
'■in ki: Allah semn de belam vcrsin, gGtirdi£m bahurdanm da diyerek 
v.ila cikdi ve Bedr'de oglu ile biriikte belasmi buldu. 

_ Cenab-i Pfr bundan soma eoban hikayesine ve onuti : 4laW dce- 
tawl opeyim, ayakcagi^m [>vay;m» demesne avdetle buyuruyor 'ki ; 



5694 



.iifc-lL 






-El ve ayak bizim bakk,mizda medibdir. Ciinki cli QTa^t o!an khnsc 
ni .1st k ve t fl pal do£H d S -r«ukiir. Fakat bu gibi 5 eyle r deu tniistagm olan 
.1 liana karsi hiirmulsi/Iiktir", 

Vukia Kur'iin-i Kwim Vd Hndls-i §erifte Cenab-t Hak icin ■ (Yed) 
ve (Kndem) ta'bMwi g^m.-klrdjr. Evet, Allah'm eli ve oyagi vatdu 
Uakin r-nlaun kt-yfiyy, M 1 .. ' 1 'm. H l5! i m hjlciigimlz ^ibi ;C yier dcCii 
dir, Onlflr* (mlkl^blhlll d»rl« kl Q»ki Slimier: 



.... 



GSfi 



f 






^lt^f~; r /^k r r:' da " **• ki ™ w -* 



* n 



mezhcbi olL g^S, **■¥*** A1I <^ tf* dofi™ fa^J 



5605 



<5S) SiJi-el Alt Imran : 7. " 
'60) Sllrei Ali Imraa ; 7. 
CQU Sui'oi Ihlas: 1:4, 






(Ehad) kelhnesi (BJrJ riomvk nlmNkla beraber, sayida feendisiatiefi 

*"»ni iki gdcn bir demeh deftlWir, Vrgine, biricik, iki olmasma ihtimal 
Iniluaraayaa ma'flasmadir hi Ihl krfit'rutf cellle ile muteaddid pu tiara 
k'lpinan nril?riklcrin; (Ixili.i, o|»ul, ruhul-kudus) diye u^uzlii bir ilah ta- 
lj.i.\yul tdorv biristiyankinji, ifcedan ve Ehrimen namlariyle hayrm ve 
:.'JTin habki iki ma'tud vehmeyleyeo mecfailurin i'tikadi ccrhedilmi§, 
iiv'nim ve bill tin alerr.Ierin Eabbi olan Allah Zu'1-celal, o ZaU ecell ii 
a'bVdir ki ycgancdir, lekdir, bir ikincisi olmak iir.kam yoktur, Bu Ayet-i 
L'elilede tcvhidin $g derecosi ve insanlarm ijg simfi gosterilmijtir. ( j* ) 
rna'ltim qldufu iizere (o) demckiir ki bununkt dogmdan dogruya Zat-i 
BarPye' i$aret olunmugtur. Muvah.hid-i ekmel olanlar Haktan ba§ka bir 
Vvieud-i Vacib gormezkr, Vi;;ud f yani, varhk, iki turludiir. Biri (Viicud-i 
Vacib) dir ki var olmasi i^in ba^ka biri tarafmdan vav edilmeye ihtiyaci 
voktBTj varligi kendindendir. Digeri (Vticad-1 raumkin) dir kf ba§ka bi- 
tiuin vSr ttmesine muhtacdir. Kainatm ve Kar ^eyin ve bepirrrizin var- 
f<gi gibi ki, biz ve butiin k?.inat var cJmak igin evvel emirde Hakkin var- 
ligma ve bizi var etmcsine mubtiicia, Su balde hakkin varli£i esastir. 
\iizim varbgimiz, Vitcud-i Kakkm aksinden ibarettir vc omm tecellisiyle 
kfiimdir. Yank? ania§ilmasm ve Frenk pantcistlGrinin vehmi gibi, kaina- 
'm ber zen-es; AHah'm bir parcasi ve mukovvcnat:n tamami Allab'dn'! 
-mnolunmasin. Boyle bir vebme du^mek aynrya bakanla orada f»iJriinen 
fiksio ikisini bir sanmak gibi olur. SSfiyyenin (V^hd^t-i viicud) dcdigi 
1ni dcgildir, Onlarca Kabkm variigi, bizim (Ayart-i shbfte) miz ayn.;.^i^ 
da tecelli ederck bizi var g(istermi§ demektir. (L& Mtvciidt; illalbh) de- 
nilmesk hakiki, ezfell, ebedi vicib bir viicud ile Adah 'dan ba?k^ muttasif 
rl;n yoktur ma'nasmadir. Ondan dolayi birinci kistm muvabhidkr, Hak'- 
drirt bagka hakiki mevcud gorxinedik3eri icin o.nlanii goru§unc ( y* ) zs.- 
mlTiyle i^rei kilininis*ir. ikinci kisim muvahhidierin gorged ise, birin- 
t'ik^r kadar derin olir.adig^ndan onlar ejyaya da velev ki fsni ve gayr-i 
dulmi olsua, bir varhfc verirler. Bundan dolayi o goriisc gore (Allah) 
iam-J cd&3i ile hr.a buyurulmugtur. ^unki lsn>i cslal, AHah'm hem za- 
!me ve hem do sifatlarma dd a let eder. Ociincu kisim i&e Hakkin var!i- 
Pmi ve birligini miidrik olmakia beraber, mii^rikler gibi tnuteadd'd ola- 
bilmesine de ihtimal verdiklerindon onlar m zehabma gore de (£had) 
Mfntiyle U3uhiyyet-i bavi ta'rif edilmigtir. 

l?te bir ikincisi olmak ihtimSlj butunmayan Rahbul-ehad (AHahiis- 
^rimoil), yimj, biitlin mobliikatm kendisine mahtae bulundugu Allah'dir. 
(Lcmydid) O All^h, kim^yi dogurmadi; yanf, yahudilerin zinnmca 
Uzftyrtn, hirirttyftnllfm tannmca Isa'nin, ba : zi arab miiijnkleTiinn vch- 
mlnce molcklorin biibuiii otnutdj. (VL-lumyiilcd) O'nu dogtiran da olmadi. 



55fi 



imiiiiiiiiiiiiHii 



(VclcraydtUnkhft (rflfiiven elrotl) Hie bir ktMM i.nuii klifvti vc aki-am 

da dcgildir. 

Muathla. den i I en bir cemaat : ialcmin s&ni'i yokUir* dcrlci\ Fcla&ife : 
fSani'i vardir, fakat sifattan mur.ezzGhtir* Verier. Seneviler, yani, Yezdan 
ve Ehrimcn'e tapanlar, Hakka §erik isnad ederler. Miigebbehc ; N <Halka 
benzer, a'zasi vardir* derler. Yahudiler ve hirisiiyanlar, Allah's ogul tffe* 
bet ederlcr. Onun igiu bir mii'min ( j* ) deyince ta'tilden ve zindiklikdan 
kurtulur. ( 4! ) deyince felasife i'tikMindan bed olur. ( a*.] } deyin- 
ce Yebud ve Na^ri i'tikadindan hal&s olur. 

Hazrct-i Mevlanu bunlara isaret ettikten sonra buyuruyor ki: 

5696 



«Hcr ne ki ddmdir, dogitm onim vasiidir. Dogimts olan her at varsa 
*> An rnh nuhtinin bu tarafmdant!ir», 

C en Eib-i Hak ne dogurrrm§ttir T ne do dogurulmustur. £unki cisim de- 
gildir. Dogujp, doguracak seyin ise cisim olmasi garttir. Sonra dogan kim- 
se, ubudiyyctle rububiyyet arasinda akip giden ruh nehmrin bu tata fin- 
dan, yani, ubudiyyet dhetindendiiv Ondan doiayi halk tie Hak arasmda 
rtonklik yoklur. Hie, bir kirose, hie bir §ey Onun dengi olarnaz. 

5697 

*£unki hlfevlftd olanlar, su kevn ii fesSd yam, (clup-btmilnia) filc- 
mindondir, ve hadistir, yiiiiT, sonradan moydana gelmedir. Her had is isc 
mutlaka bir mulidis ister. Yuni, sonradan oJan i^in bir olduruen lazimdir*. 

£eban Mtisa Aleyhisselamm bu sbzlerini iddinee : 



5698 






«Dtdi ki: Ey Mftsfl! Sen ngzimi dihtin, yani siikufe mechiir eltin, 
Beni perisan bir bale getirdin vc can inn yaktm». 



55S 






MOD 

•Cobati dbisedni yii-tli v.- htnar«tli bir ith cuUti. Otidfln soma jole 
n-vtjcdili ederck nilti". 



-HAK TEAlA'NIN gOBAN iglN MCSA ALEYHtSSELAMA 

IT AC ETMESL 



5700 

_ 

-Ri7-iin knUimuau bizdcii ayirdin diye Hazrct-i Musa'ya valiy geldi». 

5701 

t^jj i o^y t-^ 1 * l5'^ ^ 

«Scn, kullanmi bana ilctmck icin mi geklin, joksa bcnde» ayirmak 
ld» mi?» 

5702 

..yjtikteri'ir oldnk^a aynbk dbctine gitnie, £iinki benim indiinde Ua- 
rismi btj^amak, en cok bn£z cttigim §eydjr». 

Hadis-s Serifte I "Allah, kbit vc cariyc azad etmektcn ziyide, kcudisi 
id iv sev^iH bir mubah yaratmadi. Ve yitie Allah, kadin bosainaktan dab a 
Nevimaiz bir mubah yaratmadi", buyurulmustur. Bir kadi n in kecasindan 
riyi'dmasi boyle olunca, bir kulun Mevlasmdan uzaklasmasimn ind-i ila- 
hiyede ne kadar yukiyiksiz obeagmi du^unmelidir. Bo^anan bir kadin 

£59 



baflka birine vanibiHr. Fakal Rah Linden uzaklapn bir kul, ncrcye gidc- 
bilir ve kimc iltica cdebilir? 

5703 

flsjl^ Jj*— btsH V* 

*IIerkcsD bir siret vai } ctUm ve her kims^yc bir istilah verdirun. 

Istilah: Bir k>3irn halka mahsus ta'bir ve ta'riftir ki onu ehli elan 
anlar, Mesela (Keman) keiimesi sazendeler arasinda bir sazin adidir. 
Oyle oldugu halde ayni kelime eski muharebelerde kullamlan (ok yayi) 
domektir. Bu bir kelime iki sinif halk arasinda ayrj. ayri ma*nada bir is- 
tilahtir, Keza (Kemane) lafzi sazemdelerce Keman, yayi h merdiven par- 
makbgi vesair yapan esnai indinde agaci ceviren kiriglj yay demektir. 
Kcta bit lisanda baffca bir mana ifade cden bir kelime. diger bir dilde 
ha^kn bir mana ifMe eder. Mesela, Bagdad'da bir hiyarci : «On hryar bir 
(U'n^(>:» dtye baginyormus,, Evliyaullahdan birJ, bundan : *Hayirii olan 
tin ki:;i bir denk degerindedir» mealini anlamis, ve ; §erir olanlar nas:l- 
dir?i dlye cezbeye tululmuij. Diger bir misal : Konya cargisinda bir 
kiiylil (diiku, dilkuj diye iiiki postu satiyormus. Bunu igiten Haziet-i 
Mevl&nd : ■Goniil ve gomil sahibi olanlar nerede?* mefhumunu anlarmg. 
Ilulisti her kavmin, her srrufin kendine mahsus bir istilahl vardir. Hatta 
o istilah ba'zan : 

5704 

« So > ley en hakkinda medh ve bal gibi, scnin ha kk in da ise zem ve 
zchir gibi oliir.". 

Mesela arabcada ( k*lj ) kelime si »Bize bak ve iltifat buyun mea- 
iini ifade eder, fbran! lisanmda ise sdvup sayma ma'nasina gel jr. Ashah-i 
Kli-amin Sallallahii Aleybl Vescliem Efendfmize < l^j ) dedihlerini 
i^iden Me dine yahudilc-ri cifitliga kalkarck Zat~i Risalete onunla hitab 
etme^e barium l^lardi. Bunun iizerine : 



l>— i£\\JrpS 






5(ms , J»*^%F 



Yjjiii : «Ey mii'minler Jtt ku1ii!]li[ui hitab eder ken (ramn) demcyiniz, 



5G0 



Irtltin (ihuimiq) dflySnl*"* Ay*f.l nfi/ll olrou^tu, Bundan Hazret-i Mevla- 
ut\, Ccnrib-i Ilakkm IuiIJlmi [,. btJuudon, tunzihindeti do miiteali bulun- 
(inAunu ]i$an-i iiuhidt'ii beyin iijm Hnyur ki ; 

5705 

-Bia biitiin pakliiLdcn de, napakliltden de, ficr encamlikdan, ealak- 
hktart da berl ve miUcaliyiz. 

Buradaki (piki) den murad tenzih ve takdis, nSpaklikden maksud da 
hi.ljihdir. Malum ya bilinmeyen bir §ey anlatilmak igin bajka bir ?Gye 
iiL'nsretilir, veya benzemea oldugu bildirilir. Mesela : *Toz ^ekcri tuza 
bi.-nzer f fakat o tuzlu degildir.* cumlesinin birinci kismi te?bih f ikinei 
ktsmi ise ienzihtir, Allah 'in Ise benzeri ve ziddi olmadigmdan ikisi ile de 
laVii edilerae?,. Ondan dolayi zul'cdal mutefil elan Allah bunlai-m hep, 
milden bendir, Dahasi vat : Allah goyledir demek onu bir kayd aitma 
-Imak demektir. Cenab-i Hak byle kaydlardan beri oldugu zibi difer 



bir kayd demek olan kayidsiLlikdan da betid 



IX, 



5706 

-Ben kullarjma ibadefi mcnleat bulmak ifin cmretmtdira, belki on- 
bu'a cud ve sehada buHuuuak i?m emrci-tim», 

Cen-ib-i Hak Ganiy'yul^Iemindir. Hig b:r 5 eyc muhtac olmadigi gibi 
ki.llannm taat ve ibadetine de muhtac degildir. Oniari bir taksm feraizle 
muke31 G f kilmasi, o tekljfat mukabilinde lutf ve ih*anda buulmnak iein- 

[iir. 



--JL, JJJk 



5707 



\j ijo;* 



*Hindlilere Html ishlnln medh oldugu c jhi Sindliloie dn Sind istilahl 
niL'dlidjrt. 






5f;i 



kl^^HMM 



iflFj^ie sem medh ve send ederler*, ^"lan* 

Hatta insaiilar ve hayvahlar delil ceiii^t ■ „&. t * 




,*-#■? 






vini Kurt kob ™ 1 & T ^^ ^^^ S ^ toai ** «-HI 






C- 



570S 

3 [ 4 



r-* 



-Ben fcpl| atIB beni tesbih CImclerin(lcn m L 

Stt i. I Wff<wHA) desek de demesek fe Zat-! Bar! sGbhSndjr 

famii . vtevft ve .Ben Allah',, ,&m n « i fiyik oimavan seyleKfeS beri ttlUd 
eden bir muslumanmn. demek ohir. 



<ca> Sdi-Di hrn i 4i h 



poo 

»V.\l At$m%-|an dlle ve »ti» Imkmiiyiz, riiha ve hale bakanz». 

Nitekim Aleyhissfllilii Veftelfim E:re t :dimlz : -Hakikatte Allah Tcala, 
tbh. Htitetlciiirit* Vis ttmelUdetM — bir riviiyeitc — ve sHzlennwe bak- 
,„„,, bdki kaibl«taiw ve niyyctletfiimo bakat>» buyurmustur ki suret, 
Hurl ve sozleriniz de myycltir. Onlari, hakikatte Allah rizasi icin mi ya- 
inyinsunuz, yokss halka gesteri$ yapmak icin mi? Allah igte ona nazar 

Biri sniatafcsfc; gankm'da haw bilmem ne a^a isminde ihtiyar bir 
ichni varmj§. Bacaklannda §iddetli Tomatlzma agnlari varken, oturdugu 
v n-li. Iwcaklarini uzatarak camaz lulmasi eaizken ayakta cdaya gak 5 ir, 
i ,i .1 | ie r cpip do£rulu§ Linda jzdirabmdaii far kin a varmaksizin (Hay 

[•iiiismi! Allaliu Ekber) dermi^. Dunya kelami namazx bozar. Bunu bir 
nmuilli farfenda olarak soylcrae namazi fasid oldugu gibi gimaha da 
irtiv, Fakat Haci aga can acisiyle ve iarkina varmaksi^m soyledigi icin 

mi hTirn ki namazi mak-btjl-i Uahi olimistur. Bunun diger bir rm^ali : 

Ik, urkadaj bir camiye girmi §1 ta'dil-i erkina riayet eder f go^u Rurmeli, 

| fens i misvakli, ustii basi had yagi kokulu biriniti nama^ kildigmi gormu^ 

||vi Hirl digerine: ^Birader 5 u mubarek zata bak : tie kadar guEel k:h- 
f,!!. dcmi?. Butiu i?iden mubarek zat, dayanamami?, namazim bozraus i 
,11<-m da orucluy«mt» haberini vermis. ?imdi insaf edelim, 5 u mubarek , 

%ftt lie haci alanm namazlarindan hangisi daha sahihdir? Ve hangisi 
fiKikluil-i ilihidir? Ben haci aganm namazi diyecegim. Ciinki o kulluk 

» ,ui ifa etmek Jcin kibvor ve farkmda olrr.aksizm bir nida-yi ^irab 

iwlivrriyor. Beriki h miiravi herif ise halki aidatmak, dini ve ibadeti men- 

ft , ;Uet yapmrk ve by suretle halkm bir kac kuru 5 unu kapmak icirv 

KlUyM. Kuran-l Kerim iae : 

YiinS ; «RahbiH« miiffikt olacagmi uman kimso amel-i sahhacla biiluu- 
•iiii ve Uabbiniir ibudetme kimseyi Itsriit etmcsm, yatt}, tiiiiraibk vap- 
»v „ u ii b Nazm-i Celili ilo riyakathgin §irk-i hafi elduSunu beyan buyu- 



fMl SOrti Kfhf ■ I "I 



5ea 



5G3 



■■ 



JJ» 






5710 



,^. 



«'Rir hulun sozii hudii'suz dmiis bile olsa, biz kalbinc bakariz. I ■:■■. 
k alb hide luisi vo hurtu varsn sgzii makbulumiizdiir". 

5711 

U"^ \j*y? xj"^ >X* I Ji»ii ^ 

«0utiki kalb ccvhur, sOz bse arazdir. Maksud olan ccvhcrdir, araz oof 
tabi'dirj', 

Ccvhcr : Cisim cbmqktir. Araz ise : Ona ariz olan §eyd:r. Met, 
giiffin cicegi bir cevherdir, rengi ve kokusu arazdir. Insamn cevheri 

haMktfj da kalbidir, Matlub olan onun sihhat ve selamelidir. Nitekil 
llur'an-i Kedn'dfi kiyamet gunu icin : 

Yani: «Kiyamct giiniindc mal da, ^luk cocnh da fayda vermcz. . 
tab Iltiaui-i IlabJyo salim ve sn&lam l>ir kalb He g<dc» fayda bulur* 5 * bu 

yurulmustur. Huhi Bagdadi'nm su me^hur beyti ne kadar giizddir 

C«rm&tte mu'terif ol, taste magrilr olraal 
Yevme Id yenfc'uda kalb-i nellm istcrler, 

Keza Hadiste: «Ce S cdde bir el pat-casi vaj-di* fcl salih ve s-aUt 
oluirsa rcscd de 5 n£lrm glur, o bozulatak oiins^ ceEtd de temamiyle 
zuhir, Ilaberiniz ohuix kj o ct pavcasi I:aUr:tir.» buyurulmustur. 

Bu Hadisi §erif hem suiet ve hem dc mana ilibiktyle izah olunabiljl 

Kalbi saglaro bir kimsenin ccsedi de saglam olur, E-r hastaliga ugram] 
olan kalbin fcfemesindeki intizamsizhktan boden de selametini ve ss 
bambini kaybsder. Keza kalbinin maneviyati tcmiz olan kimsenin, . 
deni vasitasiyle olan taut ve ibadati da riya, sek ve siiphe v.s. gibi'ml 
nevi hastahklardan az&de ve asfid? bidu&tut. 



C't-nib-i Mcvlfina, bu hihlkltWl BdylrtllktiMI waits. buyLiruyor ki ; 

)'f ) A-i i J*Wi t/ji -^^> 

jL ;_>- jll ^^ ^Ij^- jj- 

.I!n sozler, bu izmat vu tbainlarla mccnzij iladeJcr ne kadar siiiccck? 
Hi n Ji-.k ulesfi istiyorum. Kalbtndc o atc5i uyandirmaya ^ab?*. 

5713 

■ Uiiliunda a^kdan bir ateg partat. Dii|iinceleri vo pailak so:I(jri o 
1 1 ■ ■ > ! i - ycltn. 

5714 

. i:>- Miisat Alimicim adabi ba^hadir, Efthu yand: asikbrmbi j'ine 
l|luidir», 

5715 

-A'jiklar i<rin bei' aw tutusup yanma vartlir. Harab bir ki>y icin baia^ 
\v ii^iir yoktni'S'. 

nuzrtjl-i Mcvlana'nin «Ey MusaS diye hitabmda bir niikto vardir. 

■K^.'i AlcyhiEsoIam &abib-i seri'at bir peygambardi. Ahkam ve iidab-i 

. 1 1 tcblig ve muhfifazaya jnoniLST bulunuyyrdu. Ondan dolayi ^oban- 

f iliMt, rjoriata muhaiif ba'zi sozler i^idsnee herr.en onu menetti, Ulema da 

pynrimbcr varisi olduklari if in zahir ser'a ninhalif gb'rdiilileci ka\ r l ve 

fill led menededer. Haltac^i Mai-sur ve emsidine yapdan mu am elder 

kundJin dolayidsc Fakat rna'ltim ya, miikelleiij-et iein $kt$ ikidir : Biri 

Jitul, diflcri de bbk*igdur. Bir mecnun ve bir t^ncuk sedat Sdabma riayetle 



564 



5G5 



miikellcf defiiJkrdir. Babsimiadeki qohan gibi AlWm muhabbetiylo cez- 
beye tutuJmu^ olardar ise cezbelori dolayisiyle adeta mccnun gibidirler 
Harab bir koydcn harac, yam, araai vergisi, dsr, yam, mahsulat vergisi 
alinmadigi gibi meczQbiiw Ilahiyyeden de byle inceden inceye tekalif 
axanmaz. Ondan dolayi ; 



5716 



«Oyhj bir lat hntij da sb'ylese on a lmihti' dome, Schidin cescdi kanli 
da olsa otiu yikania". 



5717 

"Sckidler i£fn kan sudan evladir. Bu hala otilar hukkmda yita dt>£- 
rtidan daha miinasibdir". 

Ma J Ium yi, musliiman oliileri gasledhir. Hastahk dolayi£"y1e ruku'u 

tabi! bulunan kirj, pasi izale olunduktan soma temiz ve pak olarak go- : 
miiliir. Fakat §ehidler buyle degiUlir. Onlar cesedlerindeki tot, toprak va. 
kanla defnedilir. Kiyame-tte o kan' arm misk kokusu liesredeccguie dair " 
hadisler vardir. Bir sehidin hoyle kanh olarak gomtibnesi, sehid olmak- 
sizin 6'lcderiii yikanmasma kqfftaen bir hata farzedilse bilo, o hata, yuz- 
lerce sevabdan daha dogrudur. Yam, her luikiim, adamma gore degisir 
Bir misal daha ; 

5718 

^^^J-l IjL^j* )'l JP K*< 

tKa'bc dfehilindfl Kibble tcvcccuh «$mi ycUiur. Oalgij irin pu gilts 
ttfimizsa unu lie raruri ohir?* 

5&U 



* * (■ 



> ^ » < 



Aii***-J 



i^ViAi 



Y.mi : -Nc Uirafa dBnonmnU Allah n (sirafiadtr^ Nazm-i Celili mu- 

.,i, .... ir.sati ne tarafa Lewrcuh efcw Cc-nSb-i Hakka mnteveccib buiu- 
fimki AIM, mekSndnn riitmuiHseh obmkla beraber ondan hah fcje 

,,,,!.■ yoktur. Onun ii;in klWcyi tn'ym cde.iwjyen kimsenin kiblenin bu- 
IiiikIu ii lafaf oimasina ihtimfll vcrdigi dhete namaz kilmasi, hattS ila- 
r. , Hi i ken ;ctihadt dDgi-^ir, yaiii, klble bu tsraf degil, sagda, Eolda yahud 
i .1 olmasi muhtemel dese, namaz icinde iken o taraia dtomesi '&- 
i ,ii- Iliiyle old«|u haldo ftikaden muvahhld olan mu^lumanlann *m$- 

,1 ■ ,-,-,vHichid olmalgn ioin Tiamaz kiLarken Ka'be'ye tevecculi etmel^i 

( ,,, i-.ihnmtshr. Fakat Ka : behm icine girmi? olan bh ixuisluroan, cihctle 

I., ||!.f deiildhr, istedigi tarafa dogiU nwm kilabhir. Kcsa kavda yu- 

ruvnlfT syaklarina (pacile) takarlar, Pa^le : Kavda giyikn bir nev 1 : 
,1 I ,bi ':r. Bizde ba'zilarmm lastik ustiisc giydikleri kaba terlik gib;, 
i , ik> k-jrada ve karda giy:hr. Denize dal^iis olan dalgn; i^in buna litzun 
v, ki,ir. Yfmi, co?he halindo bnhinanlar bir takim kuyud ve merSsimle 
i,, i kayyed Dlmadar. 



5719 

-Sen sarhos ulanlanlan kdavn/Iuk mama. Elbiscsini n*tW$ olanlara 
yumn tavsiyesiude bnlnnmatn 

fhiradiki s^fko^Iardan maksad : Allah'm eeKbeelne tut-j!mus ve 0i>- 
,!,,!, bagka her §eji unntmu? olanlatdir, Dilse kalka giden ve fftnfe tesi- 
ii vie kondini kayheden bit sarhognn kilavuzluk edemeyecegi gibi, mec- 
■i,l,i M -i ilahiyyo'dc mursidhk vazifesi gorenncKler, Mtirsid olacak zatin 
„Mi ve MJiimnun ycrlndc ohnasi lazimdsr. Mcczublar ise var3ik elbisc- 
miiI yicttmstardir. Bayk KWatl yamada^ bahsetmok, ve kcndilerinilon 
n.. rAsIme riayct brkli-mc*k defTU nlnmaz. Onlar her milletin ve her moz- 
hi bin fevkfafodlriw, 



ico' Rami UuIkhih tin 



^^^^■1 



5720 



5721 

yoktur. A$k, jam, ajik, gam dwyasma diisso miikeddcr olmaz*. 

^ri^rM^ en T m f kEad: **W ^^^ ^^iirden murM ise , 

J>*W e ,,medigi gibi cezb.dar obalar da adSb-i nW, riayet eWz 
ltt» be's yoktu, On Iann hakiki ttwJBW **£? E^Ie ^Lb olan 
zevat arasmda ( OjM* ) denifcn bir fa spa vardir kl onfcn Allah bifee- 

Muh^ddm. Arabi (kuddi se ^rrubu) bir ar.bk «**>» d^mU, fak" 

lup Cwhve gel nee ben n^azlan kdd^m m> di/ e sorm^L 1 
vabim abnea **, l]»hiyyede b^undu^ma jflkEWmii 1,1, b<* hto I oS 

Allah m teeelbsi tele* ve ne tiirlu znhur ederse »« he^utinkl. kar- 
gilarlar. Hazret-i Hiidayi'mn : B 

Hostur bana venden gelen 
Ya gonca vey&hud diken 
Ya k\Vat vey&kud kefen 
Lutfun da bos knknix da has. 

d ernes J bu makarna i^Srettir. 



568 



.0 COBAN1 MA"/ 1 HI QOltMBlt RAKK1NDA MGsA 
ALEYIlliSELAMA VAIIV OliLfttKSt-" 

Oi£ iff jl oi5 y»)!j 

*Ondari sour a Cen3b-i Hak Musi AlcyhisBcI&miii sirrma gizlice soi 
siiylcdi ki onlar ifad« cdilemez». 



5723 



J.Z^ i t— 



f J l l^- L3->" *» -' 



f*: 



i>« j ^ 



^j 



"Mxisa'jiin k a] bine rosier ilka eiiiler ve miikaleme ile mU§Shedeyi 
l>irlti<jtirdiler». 

5724 

«Haii-ct-l Miis5 kac defa kendinden gecti, kae dc£a ken dine gcldi vc 
kn$ defa eielden eliedc kadar tii:Ui». 

5725 

"Bnndait sonva sethe kalkisirsam abdalbk olur. C«iki buiuin jerlii 
vuknfun ote tarafmdadin*, 

572U 

-F4cr S (iy]*ypfrk uHinnm « stiilcT akillan hide eder, yaiacak oliu:- 

sum i'ok ktiU'iiiU'r Kinhrc 

5C9 



5727 

T 

aiiisa Afcyhissclyn,, Hak'ia* feu fetti i 5 hinco k.rda 5 ob an , n 
(a'lub ccleftk Iffflflu-, ¥*°*^ 



iziai 



5728 

***££? < "" ,a5 tol "" ,m SB ** s "'' a!ic 5ii,i •• ** **J 



5729 



hell 






5730 
-Hazref-i Musa'mn bit- adimi. salranclahi (R„h) t™ yibi vukanrl' 



inistiM. 



JihJ- 



5731 
j^Ctjf *ijfj ^L <Vesk ,15 

■G6!i 01& S ih? **,«* kald.njordu, ^h bflfifc gibi fcatt« ij^ rillii 
g«P> -ui'du;-. 

J) 70 



BT81 

■Baza* da rami ati» »*«ninM K IU hcndl hf.lini lopr«k UfftiN fffr 
ynl'llut. 

Su beytlcde Hwrcl-i MWflm pftwn bulmak icin &fi*f& ***■ 
v,r;ii vg to F ak tistflftdeki iKlorimn gsy^ muntazom curette faffe *4»- 
lihyo*, 

5733 

J j \Sj^> «■> **;/» ^*-> 

-Nihfiyet b^uh buldu vc gordii dc dedi ki : Miijdemi vcr. Scnin i S -in 
Allah iaralmdan rnhsat verildK 

5734 

•Hi? bir edeb vc tertib arama, daralmi? gonliin ne isterse onu sby!c-. 

5735 



jU jjf £>J J 



frl 



jU 1 jJtiWji- ij i*> T 

*Senin kiifriin dindir, dinm de can uumdar. Sen emin oldt^giin gihi 
mm nil hurmethie fihan da *aiaii-i ilahiyycdedir». 

573G 
LiiL. dlitj^ J^ ^ 

«Ey dUcdifjinl ynpmi Allabm nuiaf!! Git, cJHmi ^kmck.izm a ?> y^ni, 
nti sciyle!» 

571 



Mgiimi eck'iij Uun-knmtaimti sciyle!» 



IHMIB 



5737 

«goban dedi ki ■ Ey Mfisa; ondan, yam, evvelco buhmdtigum cezbe 
halindc'i geL-mL^im, $injdi gbn«[ kanma bul^m^im, ynni, maliy ve fena 
dcreccshio ermi§hrn>. 



5738 

-Sidrc-i inunlehayi ge^m^ ve yjfe binlcrcc yjlJik dcrccedo oradan 
ilei-i gilmigim», . 

Sidrc-i miintebu yedinci kat gogun uattinde bir mahaldir ki, Cebrail 
Aleyhisselamm makami oradadir. Hal km aki! ve §uuru oradan ileri gi- 
demez. Nitekim MfrSc geeesinde Hazret-i Pcygamhen orava kadar ge- 
tiren Cebrai] or ad a kalmi^ re \ 



Ger ge$em bir serve denlu ileru, 

Yananm banian ayaga ey ulu. 

dcmis ve taraf-i Risalettea : 

Cun ezelden bona a$k oldu dcHl, 
Yanar isem ben yanaytm ey ha.Hl. . . 

<:evubim almisch. Akil ile harakft edenler ancak Sfdreye kadar. yol bilk 
mwler: Aska jktida ej'leyenler ise orayi da fersah fersah gecer'c 



ier. 



5739 



«Sen bir kampj urdmi da beni;:i at™ sj^radi ve fetekiei-i gcetiu, 



.Libftt, bJrfm nkfttwnirca rnaliran oldu. feitfe plSnp ve koluna a 5 k 

0l5lltl»- 

Hasut; insSniyyet Sleml, LAhut da; ak-m-i uliihiyyct demekdir. 

5741 

*SiiiuIi benim hSlim, sbzle atilaldmamn fcvUindedir. §u soylcdigim 
de bci;ii:i ahvalim dcgildir". 

,5742 

«A>'tiada gbrdiiiiln imk?, seiim aksindir, aynamn nal^i dc^ikiir-, 

Ben de safSy-i kalbirnle fcir ayna gibi oldum. O aynaya senin naks-i 

kemalin sksetti. Bmionaleyh bendcki bu myuzat benim degil, senmd.r 

5743 



:■/■ ^j_js- ^J (J 



si.- 



Ji*- JJ 



;?2 



,.Bir ncyzenin ncyc ufltmcsi, neyiii kabiliyctine gbrecUr, aeyicnin 
kudrctine gbre degildii>. 

Malilm ya nev denilen saz, i^i bo 5 bir kamistan ibarcttir. Kondi kcn^ 
dine terenniim etrneye kudroti yoiitur. Ancak neyzenin linemesiyle &Si 
cikar ve ufiiin, kisa, kahn f ince olmasma gore ses verir. Ney^emn uEe- 
mesi bir okiugu hnldo ueyin scsi : kabilfyetbie gore degisiktir. Bmaena- 
leyh o iiflcyi 5 . noy^nin f^?.ine gore degil, neyin tefeyyurline goredir. 

Coban dumt'k iMiyovdu ki : Ya Milsa., bende |ohur etmis olan bu tc- 

57J 






fcyyiia, ser.iii kcin aline tifsbetlo deBII Kb*™* uir 

HazreM Mevlana bund an soma nasihat v«4W *» » 

»«»*». %lk oiMadlsmi Hiaek t:\«r^^ g s- 

5744 
lTU ^T j_jT 4f X J 1 * i jl* 

o senL^f niEn; S r All * h '* b ™* ™ ««»* IWJ«li^ da o h.md ve 
o f-enayj, ^obamn sdsleri gibi muna$efc 3ts iz If]-, 

5745 

kiyle vc «* |*£ bi r ftp* dta*.*** b^urinu^r 

5746 

-Ben h Hmd odlyon*., sfikredivon.m <% e * sfiy [ enip durttyom,^ 

sr4 







O Xj^. 



* v- _* ™. 



5^£ t 



ilSl « ^lUV^j 



YOni : «S<min gifeikidcil perfay) kttltlirdik. liiigiin gOK^n g^«t fr* 
UrfrmcUtedh*. ayet-i ketfrocsi madbWe UriimJ ruh cdecegiti sirada ve 
I ivAmbt gtinUncte goziinden gallet perdcsi siynlmig olacagnidati, o vakit 
hiikikatl gorcceksin, bdki dc muraiycn etii^n ibadcjlerin Allah indmde 
i .. kbui otmodiklarini anlay&caksin. 



5717 



jl IJO JL# & 



k Sl:^ii bu s&ijr v(j fikrifeia kabulU, Altaii'm rdimcli csemlir. Mlis* 
Idiida olrn kadimn nam™ kdmasi-m caii olmasi gibi yine mum bit rah- 

■■ilnki-", 

llavz; kadinlann adct bfilidir. Bn adet, mutadindan eksik veyAhud 
-,.,/h olursa bna istihada, oyie kiidma da mustchida dendir. Adeti uc 
; -undcn elifiik olan, y-ihud on gUr.EJen foala egren bir kadin, kam devar.i 
I'tligi ve kendi tsiaia olmadj£i. halde her namaz vakli gh-dikcc abdeit 
i-lijj Ramawaai kibbdir. Bu cevaz, Allah tarafindan kadinlar h.ikkinda 

I if ruhssltir. 

Uie iitem de gaflet icerisinde ve knsurlu olarak cttigimis ibadetlcr 
i:oy]Gdir. Oniari!i lftifen kabul edilmesi, iaat ve ibadatimtzin kabule miia- 
trfiak olmasindan degil, mahza AUahin kcmaM m^rhametindendir. Onun 
i^ln, ^oyle boyie y?.piyoiuz dive kildigimiz namozlara, tuUugumus oruc- 
la.ra, verdigimiz sadnkalaia magrur olmamaliyiz. Bolki onlann lutf-i ka- 
liuIiinU Allah'ir. kerem vc rahmctinden bcklomeliyaz. 

5748 

'i 



Jit J 






«.Miintt!i:irfa kjulimn (umiii/iiini kma bu!asim 5 oldu|JU gibi, senin 
/ikf ve tpsbitilu lie tt(Whi vi* BCftba imsil? tlcniEklc filid^dir^ 



i a i 9QitJ KnIt ft 



575 



■M 



^ 



Allah! dcdigimiz Dman, onu uc kadar te»ziho faTifSak vc hie bir 
?eye mu$£bih olmachlmi haljrlasak yine az eok te 5 bihden kurtulamayiz, 

hslla hie for seye benzemez deyigimizde yine te^bihden ba 5 ka bit sey 
degddu ■ Sonra acaba Allah nasddn? diye bir vesveseye dii^riz. Halbuki 
Allah, Allah'dir vessel am. 

Muallim Nad meriiumun su bcyti nc kadar arifanedir: 

Allah nzdir? deyince gafil t 
Allah deyip kamu§ olur dil. 

I§te bizin> bu benzetisli V e nasil? diye soru ? lu zikrirniz miistehada 
kadmin kana bula$mjs namazina benzer, Miistebada fedinin namazina 
Allah tarafmdan ruhsat verilmis oldugu gibi bizim o vesveseli zikrimizin 

dc makbul-i Ilahi olmasj Hakkm kemal-i rahmetinden umulur 



5749 



«Kan pistir, lukin su ilo z5U olur ve temizlenir. Insamu deriinunda 
<j.Vle mancvl pislikler vardir ki». 



lYii.jb-i link t'ltiiiU'hii/i buntirdin l*ml h in vm hnplrtiM: 

I iJfiiUna nail buynrstiti. 

Ilrwct-i Me vlanfi' nni baliseitlgl lutf-i Ilahi suyu t-edir? Ve nerede 
I iilimui? Nc oldugunu vo ULTudo buUuidugunu siyerd Peygamberiden 
1 ■ ■ i " misal tie anlatayim : 

llicrctin sckizinci senesinde Mekke-i Mukerreme fethedildi ve birkag 
Li.nU'h mAiida ahalisine- email verildh Kesul-i Ekrem Ka'be'yi tavaf eder- 
ki'ii (Fijdaia bin Umcyyir) isminde bir Mckkeli, onu vurmak kasdiyle 
' .ilium sokuidu. Ilazret-i Peygamber ona : *Fiida]a' misui?» diye sordu. 
iKvel* ccvabiM ahnca : «Zihninde kurdugun ^eyden tevbo ve istigfar et» 
Imvtti'du vi-miibarc!: elini Fudala'run gogsiine koymasiyle onun zihnin- 
tU'U\ habdset zuil oldu ve kalbi iman nuru ile doldu, Butiu sonra kendisi 
Inki'iyo elmijtir. 

f jte bu vak'a Allah 'in lutf ve hidaycti, Resul-i Ekremm eli suretinde 
t'<rl1i otmistir. Dcniek ki Cenab^i Hak; biT kimsenin temizlenmesini ve 
linltiyi;te ennesini murad buyurunca sevgiSi kullanndan bh'i vasatasiyle 
mil i t>:,u -diyor. Allah o sevgili kullanndan birini bize gondersin de 
i ll.imizi tathiv vc tasfiye kibm. 



5750 

>i* _ 

)$*£ ^jLi ijl jfy j£ 

X*v* fojd ; : \ ajj y 

-Onlar, Allab'm luffu suvundan baska bir seyle, amcldc bulunaii 
kimscnm dertiutindan 2ail olmaz-. 

Donilmi§tir ki : Necaset vc teharet dort tiirliidur : 

1 _ Nocaset-i zahiredir ki yikanmakia temizlenir, 

2 — Wecaset-i nefsiyyedir ki ^yandan hasil olur, tevbe ile temizle- 

3 — Necaset-i ahlakiyyedir ki kotu huykirdan hasil dur. Ahlak-i 
fadila ve evsaf-i merdsyye ile temizlenir. 

4 ~ tiw&m Wffye®K ki drk s cehfdet ve marifet afihgiadan liasd 
olur, Tevhid, ilim ve kesret-i ma'rifet ile Itmizlenir, 



5751 

«ICe|kfi setde ettjgln vakit yiiziiiiii v^virstydin da (Siibhane rabbiycl 
alii) mJi'nfisitii bilscyrlui". 

Ma 'Kim ya secde Kibleye kar.51 olur ve aim yere konulur, Yibs kib- 
kden inhiraf eder f yahud aim yere konulmazsa o sccde, seede ohnaz. 
('■■nab-] Pir buyuruyor ki : Eu biiyle olmakla beriiber (Siibbane rabbiyel 
iih'i) nin ma 'nasi m bibnemek, on dan bisyiik bir hatadir. O eiinde-i celne: 
-' y liciiiiu altyy'ul-a'lil ulan Rabbim, scui sannia Iayik olmayan her §ey* 
dun U-n/.ih rduriiiii rit'tnfklir. 



F: 37 



577 



»_ 



■MM 



5752 



k. -^iSlI Kcrfmim &etde edi 5'm de viicudum gibi lay,ksi z d,r Ser 
bemm kof ultimo iyiliklt; muscle ctl>J **■**«*. S e* 

dtf^ *?** Ha ^ """^ CderSe ku3imutl ^tiilugunc iyilikle mj 
mele edsr, Omm seyytttim hasenata tebdil evlcr mm Aiw u ? T 

fetttfta b^ mahlukatmda bile vardTr ^ bU lutH - 



5753 

«|u toprak da bile Allah] ti hilmi 
sonra giillcri yctistirir*. 



cscri vardjr ki pislikleii malivedw,. 



5754 
*0 toprak birim pisliklerimizi drier vc nmkabilindc 



ffoncnlar ptyda 



5755 






578 



ma 

■Marietta vuci'mUiikIiiii gUI va idl-jv? yelled!. &U*tt* tcmfeUkleri 
| M uiLi|t fcaaddan Jiiisku Mr $t\v nranuiili". 

5757 

islj C^ jU I t"_^»- 

■Oirfaiin her biri diyeccklerdir ki gidigimde 50k geri gitmigim. Kej- 
|n> lu'ii dc toprak olaydim». 

5758 
uf& y$J- J*» life .£1 (J"o 

.Kcske toprakhkdau sefer edip yfiksehiwytj-diro, toprak gibi ben de 
da hi- dcv§irip oim mcyve ha I Sue getiruydim», 

5750 
iV jT i\££ f iJ y- djfr 

uTofpraUliktan insanliga *efer cdlnce yol beni iintihEin etti. Ba sufer- 
1I1. Ijulmiroaktatt yol bediyem ne oldu?». 

5760 

.0, iiniinde tiir Wil* «orun-t!<fli ^111 gbxU topraktadin>. 

579 






57G1 

*Omin yuzUnii geriye sevirmdsi, dunyaya dan hirsmdandtr, £id« ce- 
il i yida tcvecciib ctinosi isc sitlki ve iuyazidir». 

5762 
$fe Jf* ^ jf\\f^ 

-Yukanya m^ylcdcn, yarn, huyiiyiiy yiikselen her olta nesv ii nema 
ve hqyat fazlah£fi vardir*. 

57G3 

tt* Jtf* 1 ' JtP*- J^JJ 

*BaglSl towraga (.-evitincc eksilir, kurur, nolisan buhir ve zarara 
KErars, 



5764 

«Egtir ruhun mcyti bulfiya, yani, R-abb'iUj 
£Vin da O i! tin iit?id-i IJluliiyycii oluru. 



uluvsa nit'tci ve nit- 






5765 
l,vj <$}} Zt.jr' <£j^~ bf^si 



«Eger ba^iui yer yibtiine cevirirsen guiiib el mis, batmis df melts in 
ki Allah iifil otanlan sevmez». 



■NCSA ALKWllMKUlKW 1IAK TKAtJVlWN fcAUMLKIllN 

(,am;mi;s| m it him soumaki- 
9706 

,Mfisa Alcjhl^clam dec!', kl ; By &!&* S°™ vc Itfetfle g«tfeen Rabb-i 
K.iimim: sctiin bir an i S iiide *ikim, uziin bir b'mre hedcldir-. 

tfaul; seni bir lahzada yad etmek, uzun bir cmur icinde taat vc- ibl- 
iLit etmeye muudildir. 



5767 

■Bcn s* vc camurda, v3m, oiilardan yai-atilmi* bnlunau insanlarda 
pM l^grii bir takf* iiaki$lar gordiim do kalbim, Adcinin yaratii^agirm 
mcleklcr gibi i'tiraz cttb>, 

Kur'&n'da Sure-i BakaTa'da buyurulmu§tur ki : 



$$a£J0 '^\0&&& 15 



%fe,/s ^.c^u4$ y v?> y,- 



w - ,v ^\^^ 



■* - T#' ii-i-* ' 






Yani ■ -Wt Rabbin mtlcklere ben ycryuziii^c bir lialiie yarataca- 
iim demigti. Melekipr d«diler ki , Ya Kabb^ia; orada miifcidhk adecck 
ve kan dokewk bir mahluk mu yaratatak^in? ^k sana liamd edcriz, tes- 
bih fcdciiz vc seni tnkdis ederi*. &*8M Hak btiyurda ki : Ben Add 
bilmctliginiz ? eyi, yani, o haWfoyi yarat^aM^ki mnksadi bilmir.^-. 



<G9) Surel EiikarJ I 30- 



&S0 



581 



57G8 

. "r I ^ m . 

-Btr naks yapjp da oaa fcsad tohiimu ka^tirmaktan maksad nedir?J 

5769 

At ictdirN '' C fCSad B *^ E,,i parIatmak ' me5ddL " *«<<* •** yakmak 



5770 
^KanU SU ve S3 n si, maycsini tazami' fern ^tnrmanm ma ' n ^j 






5771 






*B.ml a rm hep s inin «>■„., hikmet oMugtam biliyoram. Lakin nmks J 
dum agikca goriip aiitamaklir», 

_ Malum yS, sualler_ y a imtihan, yahud itmi'nan f s j n oJ w . Wihan J 
bir nevi rtim vardir. Imtfnan, vani, sck ve suphesi kalmamak icin «J 
niakda i se , fttl* yoktur. tfr Ha.rei-i Misa'mn bu EU ali de ilmfmn tJ 
lebi kabihnden idi. Kitekim Ibrahim Aleyhissdam da : 



<J>* 



it' 



«*■■* 



(Jj-M? 



i ' * 



Yani: «Ya Rabbi, HUileri na s ,I dirillErsiii bona gbs-ter™* divs lalobde 

bulunrnus ; i 



CTUl Sflrei Bukaru j 25fl. 



• ■' ,-- 



Vani : = 0!iiliji dirillt-tcgliiu' insmmmhii im? TI » sitaline de 









Vz 



1 , "> 

^6 







Yam : «Evet; iniindiin, Jakiii kalbhn mutmain dIslui diye gormek is- 
tlMn-ii]ii 72 n cevabini vermi§ti. 

5772 
tf off**- r-^y*^ O^ 1 O' 

{/ Syr J f>*m AiJj ^j*- 

«Ynpli*iii isleriu ayir-i hikmet buhuaduguna dair olan ilm-s yakinim, 
htkiw mis diyor, lakin giirmeyc olan Lursun, hayir, cos diyor». 

5773 

$& *iM l/* t£& &>■ cf 

■ Kciidi uremi meleklere gostcrdin ki Iioylc bir lutf, Kyle bir cojkmi- 
l*i|;ii de^cr». 






Moleklere halife yaratilmadaki sirnn gosterilmesi, eamSrim Adem 
AlryhisBotima ogretilip meleklerin bilnnedigi o isimleri, Haaret-i Ebu'I- 
B*(crln meleklere bLIdirmcsi ve ken d is in in ilim ve irfun dhetinden me- 
l-Mi'iden yuksek oldugimnn meydana' ^lkmasi idi. 

5774 

-Adcmin ru'muiu. vhiii, ilim w iifilnmi mclcklcrc a^ikca gbstciince. 
imlnnn nnisl.il Kri bcyiln rdilnii'v iilt|ti». 

t 



iV1i K,Vrl Hi.h.,1,1 • SIM) 



5S1 



^^^■■i 






5775 






lisjji* 



"Seisin hasnn, y&nt, mahlukatj oldiirdtiktell sotita diriltip mabscrc 
lci[iIomnn ve ornela her biriiii muhakeme edefck miikaiat vc miicazatta- 
i mi vermeu oliimiiti sirrmi soyleyecektir. Nilekim dilnyadaki agaclarm 
mi -yvderi yapragin sirnniTi nc oldngjimi anlntir ki yspraktan maksad : 
Li n sonrs yctiijectk okm meyvedir*. , 

5776 

Z*—m Jf- \ ^jAi y* ^ L, 

•Kttmn ve nutfetiin, yani. men in in sirn, insnnhk hissidir. Her fa^la- 
llJBrOi ilitiiJasi noksanhklii:*. 

Ins an; yer igcr. ma'kulat ve mesrubatmm posasi gittikten sonra kan 
vt> meni olur. Bunlann Sim, onlardan zuhuxa gclecek olan his sahtbi bir 
I nsoridffc Her gey evvela eksik bir §el:ilde baslar, sonra tekSmiil ve tekem- 
n ml eder. Mesela : 

5777 

. . ft* 

^jj*- v -t-l? <£}j t j^ \ 

• Bir £ocuk, ilmc v3ki£ ftlmaksizin tevhasuu yikar, sonra otjuii iistiinc 
harlleri yazsr». 

Kskidon sibyan mcktebinde her gocugun sathi diiz ve boyali bir yazi 
tnhtssi varmig. Haifleri ve cumleleri onun tistune yazar, onlari ogrendik- 
ti'ii sonra tahlayi yikayip temizler, sonra diger ibureleri tahrir e derm is, 
Dtrriek ki ilim ve irfamn da ibtidasi noksan ile ve yazi tahtasmi yika- 
mnkia bosjiyor, sonra o temiz satha yiiksek ma'lumat yazihyor. 






577S 



\H j, I 



•I A*-- £j 



'CJ 



^j-L -U*lji- iSJi* Vj> lw* ^ 
• I.cvhd yikanactijji vakil oradaki hariler ve rulnslni-i bir defter ha- 



:.x\ 



\inv K (.U.- L <L-dJcrint, jAul, li«l»»i birwUip 1 m okuUcdilwmi bUinek 

gerektk** 

Birkiig misSl dnha : 

T,771> 

=B5r evin tcincHni atncaklatl vakit, evvdki bmiyi yikarlar-. 

5780 

-Y««n dibinden ibtida gamur cikarnlar, yiiiii, kuyu kasiarlar ki so- 
nun da oradan iath su tekersin». 

5781 

-Cocnklar isin sirrmi bibncdikleri i E in hacamatieti korkarliir vc hi^- 
kira Injkira aglarlar». 

57*2 

«Kan aldiratak kimse, yam, s&cugun babasi ise hacamaitiya para 
verir ve kan rikaran negiere iitifat eder». 

5783 

-Bir hamal, agir yiik altinda kc^ip gid*r, batta o agir yiikii baska- 

Jdrimti elinden k:ipar=, 

5S3 



5784 



>.X ■*{ 



j 



j "" T ri 

«Ytik ifin Iiamallanu kavgasim go* de her i§e enl^manm bbyle oldu. 



5785 



'-- ■*-"■ ' i - - 1 ;Jj 



I ,* 



>" f^*^ 



ii^Jj 



«Achklnr, ni'metin ixuikaddemcsj oldiifiii gibi n£irhk]ar da rahalm 
es/isidir*, 

Mesela; bir san'atkar, gunduz bir takim agir ve yorucu iijlerle ugra- 
sir. ugragma tabii ona aci gelir. FakM aksam olup da gundeligini aia- 
lak evine donunce, kuruhnus bir sofra ve yapilmis bir yatak bulup rahat 
edcr ye gtmdiizki yorgunlugunu giderir. Demek ki agirlik raaatin esasi 
ve sebebi ttnif. Bir miisliiman da d tiny ad?, nam a* kit ma k, oruc tutmak, 
harbe gitmek v.s, gibi miigkil islere katlanacak olursa ahirette onlara 
mukabil rahat ve ni'mct bulacaktir. Burada o yorgunluklara tahammu] 
eimeyenler fee tabii onlardan majrum kaJaeaklar ve Allah 'in asabina 
ugrayacaklai'dir. 



oLl^ 



57SG 

"Ccunut; bizc kerih ^clon seylcrlc, celicmicm de; bizim hoslaiichSi- 
miz §ey]erh> hazirlfiimnshi*. 

Bu beyt bir Hadis-i Serjfin terciimcsidir. Cennet, diinyada hosa git- 
meyecek ve tenbclleri yoracak tlat ve ibadatm miikafati olmak'tizero 
bazirlaTimiftir. C eh@nnem.de sehvetpenest olanlarm seyyiatina miicaz&t 
olarak hazirlanmistsr. 



jSG 



5787 






Li 



ftScnm yakdigm dtejin infiycsl lilK*? diddir. Alrijlit Vflktfifti kevscric 
yikauacaktiia. 

Hadis-i §eriite vSrid olmugtur ki timmet-i MuliiUiiiijiHkh'n bir eema- 
at. Cehennemde bir miiddet yanip kSmtiC halinr gpldlklen annra Cchen- 
nettlden cikanlacak ve kevscr suyu lis yikwup fanlzlcndikten sonra 
Cenncte girecek; C en net tekiler bunbm (bahfiimemiyy&n) diyoccklcrdir. 
Onlar bu ta'birden muteessJr olactiklan i<jin Cer.ab-i Hakka tasatru'da 
bulunacaklar, ABab da onlardan bu ta'blri rcf vc izalu? eyloyccckdir. 




«IIcr kim zindanda mill net cekmigse o mihnet, liaram lokma ycnie- 
nin v e ^ehvetijic tabi' olmamn cezaaidir». 



57S9 

^ Pi-* L>_j* f* 3 J J ^1/* 

-Her kim de bir kii^kde dcvJet \a seadpt idiirte ise tt seadctj bir har- 
bin ve bir mihnttin nelicesidir». 



5790 

-Her kind ulUn vu Kiiini^dt*, ynnt, servet $ahibi olmakda miinferld 
fforiirsen Ml ki a liiifimmuk ndiuuMiisc Mibroytemtrtlr*. 



587 



■^m 






5791 



iCIiA 



•-Giizii miisebbib^iil-csbaVa nazir olari kimse bunlan sebcbsiz gore- 
liilir, Sen ki his alemindcsiii sebebe kulak tut-. 

Bu iSlem, alcm-i esb&bdir. Musebbib'iil-esbab olan Allah, her seyin 

lurjulc golmesinc diger bir seyl sebeb kilmi^tir. Sebebsiz big bit* §ey ol- 
maz. MeseJS kuyudan su gekikcek, eweia bir kova, sonra bir ip lazun- 
Mir, Zaten scbeb de arabcada ip ma'nasinadir. Daha sonra ipi rahatga 
i;ekmek icjn giknk gerektir, Bu kadar. sebebdert sonra sikngi cevifecek 
bir kimsc isfer. Sefccblerin sebebi udur. Ccnab-i Hsk da miiscbbib'ul- 
i-sbab'dir. Sebeblerin sebebidir. Nur-i irfan life g°zu acinus, olan ftrlfleti 
tebeblerdeis evvel miisebbibi go'ri.'irler, scbeblerc chemmiyet vermezler, 
her fieyin husulunu sebeb-i evvel olan Hakdan bilirler. Fakat his aiemin- 
, lr - bulunankr, o mu$ahcdeye nail olamadiklarmdan esbabin hi^ birin- 
J<m mvistagm kalamazlar. 

5792 

-rSebebleri yarip yirfmak, labial aleraiudeii li&rlce ^ikm^ bir kims*- 
n in mansibidn - ". 

5793 

U J >_fl %1^i -^-Aj ^J~* |J 

«Atif olati kimsenin sijzti cnbiya mu'cizeleri resmesini Sit ve ot gibi 
sebchlerle ilegi!, bila sebeb miisabede cetera. 

5794 



Jj o^ 11 ^ *rr^ ^ T 



Jjij 



w t- 1 ^^ v^-* ^ 



.Bu scbeb hckini V* Imsta gibiclir. Iteza feu sebflb kumlil vc fitil gi- 



bldit*, 
BUS 



---- 



&705 

«U e ce kanditin itin y*n! bit (Ml bill, Faknt pUne#n kandilim fitil- 
tlcn, jamandiratJan piB*tn^til Wl»»t 

579G 

.Sen Rit do spmatib balcikdan sofra iirtlisu yap, Felek damini ^a- 
manb balcikdan pik bil». 

B-rada kebkilden murad : YenikCEk vg jcilccek seylerdir ki beds- 
nin ve ruh-i hayvaoSmn kevani ye l^vanu onlarladir. Sakf-i gerdundan 
maksad da : Eub-i Sultani ve ilabidir ki onuti yemeyo ve i^meyc ibtiyaci 
yoktor, Onun gidasi, Hakkin nurudur. 

5797 

,«Ab ki sfcvgilimiz, gam ve kedciimizi yakti, i.ale ctti. Gc«nin bab 
vcii gc£ti, giJiidiiz oldn», 

Buyiirjluyor ki i Biiim sovgilimia olan rub-i Sudani, yahud lutf-i 
t-erim-i rabbSni, bi^deki be.eriyyet gamim i^ale etlk Bcdcn halveU gech, 
vaslat giiriuM zubura geMi. O haldo ey nefis yemckleL^ c^mim bes- 
leyen sana ib ve ya^ik! ■ 

579S 

-Kahnn cllVOflt, jiiiii, nimvnu negr etinesi geccj-e mabsi^dtTf. Stride 
fl dilbfdii goiiul dvrdile urn-. 

Yiini; rfih-i BuHfun. yihud lutf-i tlahi knbn ancak gece. yanT, ter 

SB! 



in 



ruhtifftlntffffl cllvo ccler ve tnioinlnn ancak saf blr j|Unill later- Sen dc 

fun Imlmrik ist«i"$en firuk dcrdiyle frnnnak olan Lit' yiinulle ara. Halbiiki 
iy lenpurvur kimst.' sen ; 

5709 

"Isayi hnakmiSj c^cgi bcslcmi^sin. Bun dan dolayi da gaflct perde- 
^iiiin ;n- It lis 1 11 cl;i kalmj^ins, 

Isa'dan reurac!, rub, e§ekden murad da bedendir. 



ssoo 






SL 



I ^" ,- ^!U- 



«Ey r-jck sifath; ilim ve inu'dlH. isa'mn, yanl, nihil n nasibidir, e§e- 
.! I "= n , yuiii, bedeum nasibi degildira. 

5801 

"E^egiti iniltisini 15! tip 01m aciyorsan da cit'gh] sana Ojjeklik emret- 
tiyiiii aiUanuyoirsiin". 

Esegin kami acikinca zirlar, arpa ve saman ister, Ey nefsinc kul olan 
ve onim araularma aciyip Jstedigini veren kimse; esek h e§eklikle emr et- 
tigi gibi nefs de seni derekeye dii§ur:mek istiyor. 

5802 
ti** j^j~" *?*" <$**/ b^* 

«1sa 7 ya, yaui, ruhuna aci da escge, yanl, nefsine merhamet etme. Ta- 
biati ve tipfshu akhnu hakim kilma». 



,-gn 



,X«Vfttl birak .In Elifiltiu bi«k«o ^lasm. Ondan al, J^i, amdann, 
vcrme de, nihil 11 boicitnii dtlti». 

Ruhlar alem-i AVflJ* (Elestu birabbikum) yanl : «Be» ^^ Rabhi * 

„b de*il mWta.?. httabma mazhar clmu? ve (Bela) dwcrek Hakkin ru- 
hubiyvotini itirri etmi£ ve on. kar ?1 ubudiyyet borclusu W«. Bma- 
enaleyh ona borcunu eda etmek iizere taat ve ibadatta bulun, 

5804 

K Yl n arC a csck RiM oldun, artik ycti^ir. giinki ^«k se-ytei, ^ekden 
geridlt*! 

Egek seyisligi yapmalt, nefsine hizmet eylemckdir. Hizmet eyleyen 
ise, bizmct enigiiidcn a 5 ag;dir. O halde nefsine bizmct eykyen ondan 
a^agi vc bayagi olui". 

5805 



-Peygamber Alevhisselaunn (Abbiruhi'mnc) bnyi.rma^iidan tiling : 
Sentn ucfsindir ki cnun gcri kalmasi vp aklmm ilericlc buhin.nasi !a- 
zimdir**. 

Ma'luin ya, namazda eriieklcr on saflarda, kadinlar ise arka saflarda 
bnlunur Eovlo olmasi Sallallului Aleyhi V^sellem Efeiidimissin t ^tlpli'w 
mirasda vcsiiredc geri bsrakt^i C ibi <?y crkeklcr, si* dc, oulai-i gcnki saf- 
Uu-da birakiji." emri iszerinedir. Bu hadisin ziihiTi ma'nafei kadinlann gen 
saflarda namaz kilmasi demck oldugu gibi, batim ma'nas) da; nefsin ar- 
zulaimm geri bnakilmasmi ve aklm tavsiyderinin ileri abnmasinv emre- 
der Fakat noksan olan aktl dogil, yuksck ve kamil olon aklm ihtarati. 



Yoksa : 



591 









580G 






*Bu pest vc a§agi olan akil, e^ek niizadidir ki uncak nasjl Dt clde 
edecc£mj t i ii *> Li n i i i- ■* . 

5307 

flisa'nm bhidigi meikeb, Wya bizmeti saycsinde goniil niiiaci buldu 
ve aUillcr makamiai menzil edindi». 



Hayvaiiatin mahjErde ioprak cdacaklari, hatta' onlan goren imansiz- 



iarm 



ft 



» > * >. 



i* 







Yard : *Kc^ke ben de foprak olaydim 1J » temenni&inde bidunacaklan 
Kur'an-i Kerim'de haber verilmigtir. Hayvanat iginden on tanesinin miia- 
tesna olarak yasayacaklan ve Connote girecekleri de Hadis-i §crifte bil- 
dirjlrr.igtjr, Onlar da surdardir : EfdartU-Enbiya aleyhi ekmel'it-tehaya 
Efendimizin. devesi, Salih Aley-hisselumin d eves I, isma.il Aleybisselarmn 
ko^Uj Yunus Aleyhisselamm bahgi, Musa Aleyhisselamm bakarasi, Bel- 
kis'itt Hiidhtid'ii, Sulcyman AleyhisselUmin karmcasi, Uzeyr vc tsa Aley^ 
himesselamlarm merkeblori, bir de ashab-i kehfin kopegi. 



580S 



^_^-..iii' 



i^ 



«(^unki o zayif mtirkuhin akli galjbdi, Sa^lain siivaridcu m'eikeb 
igyjilar-. 

Htikiim galibin oldugu i^in Euhullab'm gSlib olan aklma kargi o 

merkebcik maglub olmus ve eseklikden kurtulmustur. 



'13) Stirei awfH^H***' : 4C. 



Kibfir-i EAfiyycdcn (N«WftM1iM KM«A) hMi'Olterlntn bir milrfdl, 
„,aba 96 yhinm»n hoyvhilti dfl l»ti nJ.i ml? d-v illmlmtai ^tan* 

BHmie differ kopeWM tniun Iwimn iwijlumnntlur. Bujiu >hlar otmck users 
'UliWir ki : -§eyh Nwmmldm'iti humsur.ll liUfili olan kcipc*, kopek- 



k-rin servefidrr,* 



5800 



" *** i 

«Ey Cfek kiymctlil Sendeki alUm zayifhguidaii bu BflisSm c^k ( yani, 
nefs cjderba cilmu?". 

Her istcdigini s^na yaplirmakta bulunmui, batta emrnafO dereresini 
njmig, ta^mi^tiT, 

,5810 

. J* >#j ^^ mt^ 3 / 
V V y «*-y «^ J J V 

«Esor fe^dnj ya»t, fiWitl iavsiyderindeii halbin yarali ise sihbat vo 
ntijci de ondan gclir. Bmaenaleytj akli teikctme^, 

!gg isminin ge S me 3 i dolnyisiyle Hazret-i Mevl^na, vaktiti Isa'si ve 
mu^idi olanbra hitap'ile isttfsar-i baltrda bdunuyor ve diyor H : 

5S11 



^ ) ti'j> ^ tr>- 



t> 



^5 ;U,j jlvr j^ 1 W & 



*£y eiizd nefeli fej Halkm ver.Ii&i me^kkatlen nanism? niinynda 
viliinsiz define olmadigi gibi mtsakkatsiz ks£id olinaz*. 

Halka nasibat cnnoli vc onlari irsada fali§ma^i Qoklannm a:zu^u hi- 
laf] oldugu k'in nSaih vo mii^id danlara sikmti ^ektmrler, Bunun en. 
yi.ksev Tnisaii Alcyhissolatu VottelSm Efondimizin halidir. O Nobiyy-i 
Zisan, musnklerdcn o rfcrew mt^akkat rekm^ti ki : «Hi t bir pey? atnbere 
heuim kadar eiiyoL Hilnwili.- Imyurmustu. Bu raiyetlerhi sebebx ise 
JU-Mid-i Ekrcmm on) An Wvllld ve bidi.yo^ davot e'mosindfin ba^ka bit 
t;^y dt h 0iklii'. 



F: 3B 



593 



4V I 






5312 

«Ey Tsa, yahudilerc kai^i nasdsin? Ey Yusuf, bilckai vc basud olan 
karelcijleriide nasilsm?» 

feubiya ve Evliya bazerali, uzak olanlardan ziyadc kendi yakinlarm- 
da»j, akryba ve taallukatindan t* fa gormuglerdjr. MeseJ& Yusuf Alcyhis- 
scTimx, kardegleri goturiip kityuva atim^ar, &onra da kole diycrck ucuz 
bir fiatla satmi§lardir. Aleybis:sa!atti Vesselam Efendimiz de en ziyade 
amcasi Ebu Leheb'in tecavuzler.ne maruz kalmistj, O kadar ki hae mev- 
simirtSc- Mekke^e gden arab kabilclerini Eesiil-i Ekrem teiana davct 
edorkcn Ebu Lchcb arkasinda dolasu' vc o knbileterc : «Sakin inamnaym, 
bil yalancidir* dive emu tekzibe ^alssirdr Keza hanc-i scadctle Ebu Lc- 
heb'irc evi biti^ik oldugu icin Kosul'jllah'in bahgesine otcberi atardi. Ka- 
lis 1 tiir.mii Ccmil de call ve diken toplar, sirtina ytiklcnip getirir, Zat-i 
Eisalotin kapisi oniine vc gecttgi y*4a ynv&rdi, 

5813 

j? pjj a' J )* 3jsj j ~*£ / 

«Sctl gece giineltiz bu ahmak kavim i^iii gccc gitudiiz gibi onlaun 
omilinc imdud e deism", 

5814 

«Eu safia hastasi olan hiinergizlerle ]ia«lsm? Safra baslaligmdan, 
bus a ''ii 5 in lUu basfco nasil bir biinor pcyda oltir?" 

5815 

tfJSy siiliib-i vakt; sen saik guncsiniii yap tig im yap. Biz; miinafikhk, 
hijlekili-lik, kayirsizhk ve miiriiHiU cdiyoruz*, 

591 



Curies dofiunca ulimI hor |oy«i /iynuni nejrctter, tcmiz ve pis yerlcri 
jiyird etmezse, sen de bixlitt j.[il.n]<n iriu ir§ad vc bidayct. nurunu sa^. 

HaarcW Pirin biz ^tiyio bOyJe tdiy^fus cicmcsi, tcvazu ve iislub-i 
liakim tarzindachi 1 ki bir ftdeme °-^t?Tt i-iuyh\ boylo yapiyorsun* denilecek 
ycrtie «biz jjoyle boyle yapiyoruz* dive bitab c-tmcktir, Bu yoldaki hitab- 
i.la bir nc^aket bulLindugLi icin muhatabi kizdirmaz. 

5816 



<fSen, dbi ve diinya h«s«slarmda balsm, faiz dc siikcyiz. Bu safranm 
dcfoiIitme$i liigeiigebin sniubn ile olur», 

SirRcngcbin : Sirke, bal ve c,$rek otundan y^pilan bir $urub ki eski- 
tien safra hastaligi icin icilirmis, 

5817 

T 

«Basni j hastali^mn fudilm;^ olan biz, sirkeyi fazlaiu^lirdik. Sen de 
bab artir vc kciemmi cksik etmcp. 

5818 

_ ^ T F T J ■** 

«Biie yaki^an bu oklu^it icin bizden ijytc zuhtir cUi, Cloze gh-tu kavm, 
liirUigu a i - U mi <ik tan b;isi;a ne yaput?* 



5819 



*Ey azb siirnn;, satin do u yiikl^ir hi Uvv liiiiliiit.ltnr $ey, sendon bit 
sty, bir basiyct bulnrw. 



- 



5!>R 



■IHB 



M^^H 



v,:'i 



5S20 

X hiyet. ***« feb dua .dories 

5S21 



'^j$& ? *'j&f$&^ 



7 , " -,,,. Wdcnishi. Sana at^ vuvacak oUtr- 



5822 

,y, ^ ^ lT jj t>J « 



i 



JJ3 **- &*» $* jfr J -^ 

. 0( , ,,„ ,« wm »d ,*i j-rtsjf^ nu,s51 " , " m 



" 



<Ey ittsan*i kftnillj lUnttlk-r qviitnle *nf« toihtf, saenin ccfait ba^kala- 
rm;;i refits i ml mi ii'liiiln ■■, 

j>; /*■ T J4r *^J J 1 
<Ciinki akHdw bb' cclii smhtr cderse o ec£a, cr&liiliH vefasindan 
cvludiri>. 

5S20 



-.1 



,Uc 



^r 



-Hazrct-i Tcygambor huyurmtiifttir ki nliiMnim adiivcti, cibilki nut- 
habbctbidcn daha iyidir». 

Hadis-i S^iiitc ; "Abilbmn dusmanbgi, cabilin sadtkntijukn daba 

bayirlidir^ huyuruln-ius vc bu husu5a b H^zM-i Mcvlana tarafmdan yukn- 
Tiki beyt ile de i?aret okilnmuftUi* 

Akdiri adix-otiylc; cihilin niuhabbetinc dair iki misi! arzcdcyini ; 

Asliab-i Kirirmn fukaliasir.d.i.n (Ebiiddei'da) RsdiyaHyhu anh $C3*i'da 
kadibk ediyordu, Sir ^un s]^lii^n bir gQnabkiira Bo|ftp sayd'.klarjni i;it- 
ti vc: .Siz knyuya dihmus bir adnm gbrscniz no yapflrsiniz?« d:ye sor- 
du. 4f rarkihp cikarmaya c;al ; s:riz» dcdiler, *Mi, gunab kuyvisuna d'a> 
miis adam ic:;T nicin oyle yaprruyei'simuu?* dedi. *Scn otia adisvet etrnez 
misin?:. siiallnde bulundular, lEderim amma sabur.a degit. fi'linp diis- 
ir:annn» dedj. 

i|to akilh bir kimscriiii o^ivoli. Bir dt cabi! vc chmak bir k[!nsenin 
muhabbetine bakalim ' Bir adarn, bir ayiyi yilandan kurtanraB, ayi da 
kurtaneiaiyto do^t clarak daimu on it takibe bafilamis, Bir gufi adajnea- 
giz uyumu^. Ayi da onun yuztme konan sinckleri kovalormis. Ko^dugu 
sincklerin tfkrar kondugunu gSrfift^ h:ddetlcnm:R r ayica akliyle, hep- 
sini birden o3dLirmok idn koca b:r ias getirip sir.oklerin ustiine vurmitK. 
Sinck!er bimiis Emma altir.daki adamm da kafasi paralanrnis. Lste bit da 
bir cfihHin mubabbeti niimuncsi. Allah cuiidcrmzi boyle dosllardan ve 
boylf dost ink lard an muhafa?,a buyursun. 

5<tf 



-UYURKEN AfcZJNA VILAN GillliS WftlNl Blfl UKYlN iNCiTHESt- 

5827 

jlj~ *ufi/ , .1^ jit 



jL ^Jjv< ci- jU, 



o^jjj 



-Akdh bir E ai afe Mpmfeff. Uyn mil5 bi r adamiJ1 aglina bir lau 



5828 

"O siivari onU gordii ve onu iirlciitup ka ? nma! t kit, a f mi sthdiiysc 
<k< yc(i 5I |i cmclinc muvaffak olniadi*, 

5829 



5830 

«0 kuwctli topua datbcsi onu suvaride« bii ag 
kacirdi". 



agac altina kadar 



5831 

«A£ae aiimn tir ?0 k ^iik dma d;>kulmtj 5 (u. SUvari : Ey derdli buti 
iarrtan yc, dedi». 



f»H:i: 



AM *>)-J* j'Jv^ 1 J -^ 



«AdamcaI>iza o ruriils c-lniakirdaii u kadar cok yedirdi ki yediklcri 
;cri geltaeyo baijladi". 



'J? ? 



5S33 



>J> ** t>jy 



o.^ 



«Elma yiyeu bcgirdi ki : % emir; Ceri 5 ana nc yaptim ki linn a kas- 
dettin? §H zv.lmih] scbobi nqdjt?» 



5S3i 









*J$H oj fe 



*E£cr bcnim hayatmda sen in r*1i bir adavctin varsa bir kibe vtir 
da kammi dok». 

5835 

*■*» y <j *j » ^jj 1 < ^* _ 1^ 

*tSafta gurundiigiim sa at ne u&ut sua bir zam a 1111115. Son in yiiziimi £e>r- 

mcyoiiJcr iriii ne mnthi!» 

583G 

-Citinyctslsi. gdmluiL^ nifi i;ok bir say yapmis olmaksmn bu zulmii 
il in siilcr hik* vhit lUttnOflot 1 *, 

590 



MM 



5837 
Cry tr^& jM U*- <$ 



-Lakjrcli il e bcryber agzimdan kan firbyor. ilahi, p skflmtln ccziisiin 

sen ver». 



5838 

'<IIcr zamfiti yeni [a'ljct^c ediyor, siivari ise bu kirda kcj diye 
ruyordua. 



VII- 



5839 

4 3^ jh* j iff* f-j 

fcRfcgfr j;n.i iijr'atle hapekct eden siivarinm topuzu bercsinden o, 
kosuyoi 1 vl yiizii ustiine diisfWortlu#, 



5840 



*& 



«Midosi dolmti$, uykiisu jtail olmami5, viiciuhi gevsemis, ayaklan i*e 
yiizii binlcrcc yara aiitnsdw. 



S3-U 

^Cece vjlitim; kadui; o siivari, omi cckti ve a?ti, Ta ki omtn saii-asi 
galebe dfi ve kay clmeyc ba§ladi». 

m 



BI42 

j)li»-r Jjj? ■■ } J-f ; * £'M* 
•Onm ycdifii iyi MWI »•«*«« -Uli: o s-mckl-lc yilan fed*** 
fuladi", 

5S43 

-Ketidindcu o yjlanin ciktigim g&'&Mfc o spliU siivarinin ominde yer- 
lore kananili" . 

5844 

CJj; <iJ^ ^->JJ il* 1 -^ ^>T 
«0 kara, cirkin ve iri yilani giiruncc omui Uorfeiisiyfc dcidlcii to 
disindea gitti*. , 

5845 

K Dedi ki : Sen liakikaten ralunct-I Cebiail, yahud Uudasm ki vditti- 
mulimsin*. 

5810 

(4**uij£ y jU. r^j| *-V' 
-cBetii fiiirdtlKllli sunt no tniibarck zamaumi?, Ben olmiis Eilmi^ira, 
^ana yciii blr lvfi>iil I»Otl|lodm». 

Ml 







iK-17 






«Es,cIr, e§eklig widen delay i sahibinden kncar, sahib i dc ha; r iiha&U$m- 
ilim dolayi onuti izini fakip eder». 



5348 

«() takip metifeat ve ziyan scvUiylt degiklir; esegi kurrt, yahud ca- 
iinvnr yni-ala;:iaiijii diyedir&, 

5849 
<* Sen in yiiziimi sorcne, yahucl ansi?m niuhalleiie gobble ne mutlu!» 



5850 

«Ey teniiz vo scnaya layik olan mb; sana ne kadar sa^ma sap an soz- 
Icr s'jyledixii". 

5851 

*Ey efciuli, cy gtliiiisali, ey beg, on Ian ben soylcmedim, cehaletim 
soy led i, on lard an dolayi beni afvel*, 

602 






jjfcS— lljri .JJ,^ (>ij 



d 



«Egcr bii l)!ili n/iftU liibni'j oUiiytlmi, mitnasclietsfe siizler siiylcme/- 



im ». 



8r n 



aotfii 






=Egcr bana bu haJden remz vc i^aret yoliyle bir $ey anlatmis; olsny- 
dm, ey giizel tabiath emir, sana mcdlni sen a da tuihittui-diim*. 



5S54 



«Lakin stikftt ettigim Icin biddctletimi^, s&ssiz, fiisdasiz basima vtir- 
mustimw. 

5855 

<iBasib sersem ohtui$, akhm ba^imdpn gitmisti, Husnsiycifc 1m bas 
ki ancik bir beyni vavdim, 



5S5S 



-,^i 



:-i i .': i 



ji^ *^n 



«Ey giizel yiizlii ve giize! isli emir; sb'ylediklerim ciiuuti ?seridir. On- 
lan a£vct». 

003 



,-MivAt rk-di ki; Egcr bcti vafcfc sana bir psuca suykmi* oteaydim 
M"iii &fiin kopar<h». 

535S 

a Ky cr ben sana yilnnin uasil oldngimii .sciylcscydim korlm seni hcl&Ii 
cdcrdi». 

ht* aktfh bir kimsenin dusrr.anhgi buylo o!ur. Daha do£r^u eana 
ho^'feti ibUda adavet gibi e 6vunur, sonro muk^bet ve s^akat ctau-a 
onlasihr. 

Cenab-i Pir kissadan blsse nakhne sum ilo bv.yuruyor ki : 

5859 

«Hazrct-S Mi»*b& Salcvutullaln vo SclanuiUfi Alcyhi v* Alihi buyur- 
must™- ki : shin oanmizib ohii dui^mm ^ cilccck vc aritoja ^ ata " 
cak olsam^ 

58GD 

-Ccsurlarin Mu patlar da nc yola giddiilfr, ne 8* bir igta garomi >'«• 
ylnt rarcsine bakardi". 

BafifeM Serifte Hazrct-i Peygamber buyurmustur ki : *Bg* jicn*m 

Mifai he vcmck ftMttifefc Ebedijy.-x MfrO* »n ipnMdmii. Ve gol- 



«04 






^leimick irbi hit <::ili nJlinrt HlilttMtflfife Vc gii^Uslcdiiiii tllilccick ila*- 
Liiii, tepctere $ihav da ni'fislmiil/u &£tsr(ltniz», 

Kcza EbCi Zct" Ra4lyuMku SPb IlozretZorniden dc gu Hadis-i ^crit 
rivayci olunmujiur : •Efi'cr bcnlni bildigimi bihcydinlz autttafaa a/ giiler 
vc $ok a&lairdmiz, Vc yeroeft ifiwek icimzG sinnicsdK 

5HG1 

^Egcr Ucsiilutkib'iii biWiklciini bir ndam biimirj oltiaydi ih niyaz 
etmsgo fealbintJt; fiikat, vl- uajnaz Lilmnya, oiiie hU;naya tismindr Ijuv- 



5SG2 



Jj^i ^ jh 7 L|r * (jSy >^^ 



-Krdi onijivjelu fare gibi laahvnktr, kutila lintgt Uli^M uibi Iftul 



58G3 

T 1 

«Onda uc Kiiyr ii siiluk, «e tic ona rare fe^hft O hdWc bt^ si?.! siizsiiz 
icibiye cdcvim». 

Pcygnmbcr-i Ekroin Eipiidimiz bSy!e oldugti ^ibi onur, viivisleri bu- 
lunan cvliyiiiiiSob HazerSti da tcjylcdir. OnLir da bildiklerini ^iylcmcz- 
ler, sozd.cn ziyadc liil vc havdictlcriyte tcrbiyc t;d--!'ler. Bun dan dolayi 
~&a Ccnub^i MovlLinQ bnyuruyor ki : 

5864 

Evliyaiillalidini I !»u ISckr-S robnbi — lii daiin£i aiikfil cdt'nli— ^il>i 
siikut rderim. DftVUil l*ivvr'*LMliri- Klbl rlimi dcniiv.' \ununm., 

inn 



Davud Aleyhissclam hiikumilar. ikon helal loknia ycmek igili zirh 
y,-iuip saUinr, onun bedelini naraka yapardi. Cenabi Hak ona miiki^c 
i.larak soguk dcmiri yumu^atmak kudretini ihsati etmi^tL 

EkluLkh hazarati da demit gibi Eertle^mi? ve ta§ kcsilmi^ olan kalb- 
' ri, Davud Aleybisselamin. soguk dcmiri yumugattigi gibi tesir etmek 
Itussasma malikdirkr. Allahu Ziikclal kerameten bu hassayi onlara vcr- 
iniftiY, Cenab-i Pir buyuruyor ki ben Davud gibi dcmire el atarim, Mak- 
liiidim : 



n.'ic Bwvflinil vc xilliiccpniii M. f^rctRi itl.i, Mt^rikler bir imt'c&c Isli I) 
lor. AkyhissohU Efendimiji miibai.-k [jarmngtyk bedr-i lum halinde bu 
lunan Ay'a igatet cdince kmumn ajfhasi ikiyc aynldi. 12ii- muddel dui 
duktan scfcra birle$ii. M«f riklcr : -iJu d:i Muhammedin bir sihrin ficw 
yani-ni ettikr. Bu vakin ehl-i hedis arasmda tcvaliir derccosfntk tnaahui 
d«r. ^ Vikja miifessirbrdon bazdon (fnrakka'l-Komer) yard, (Aji y;uil 
di) aye tine (Kiyameite yanlacaktir) ma^nasini vermirjlcrijo tli: U^Hhil 
etmi^icrdir. Qunki wk tarafiyk o ma'na birbirinj tulmriz, Ciinfcl : 



5S65 

« Mahal bentm dimde hal okun r imkan duLitinc girsiu, tiiyii yolun- 

1 1 1 1 1 ■, kits kanad) ztibtir effeiii*. 

5866 

eMadem ki Alkhm eli, oidarm cllcri iiEtundedir, Kabb-i Eh ad bizim 
climbs i tin kendi eli buyurinu^tur*. 

5867 

"O ha I tic benim iizim bir ctitn vardir ki ycdhici kat g<>i;un yiiziinii 
gegmi£tijf», 

5868 

*Bciimi elim Eekkde kiiner gostcrmistir. Ey biifiz! (rusakka'kkaiucr) 
ayetini flkn«. 

Besfd-i TMTP.m Hazretleri Mekke'nin Mina mevkiinde bulunuvordu, 



VWi 







fi 









Yani : oKiySmet yakk^di ve katn^r yanldi da mi]- ? ril.kr hip (lyrl, l.li 
mtfclxs goriintm iliraz tdiyoi^ar vc bu da diiimi aihideniUr cliyoilnr 11 ,- 

Ayet-i Kerimesi ste, ksmerin §ak okcagim de^ii, pU olduflunu li.il. i 
vermektGdir. Kadi lyad (Sifa) kitabmda trandan uzun uu%a bttlwot. 
mis, vukua geldigini fk nakli ve akli deldleHc isbat oykuuviu' k| birirti - 
cildtk de bun dan bahsoUinmu.^tu, 

§u birkac beyt Mevlana lisamndan oldugu gibi, agKJRO yilin i' i i 

adsmi dopp yilam tj!:artan emir in diliftdeu dc olabilir. (Unlcl ! lu 

uyumus olan iiisan, in&an-i gafikir, agzma gisefi yikn nuf^-i ommlwdli 
Emir suvftri mikgid-i kamildir, onu uykuda iken dogo d5|o uyflJldUf||i 
kuda bnyirda kosdurmasi riyazot vg mucahededir, yilaiim jikigi da «&lil In 
ncfs-i crnmar&deii kurtuJmasidir. (Ycdullahi kvka c-ydihfm) * yfml : .A I 
lah'm eli on!arin cb iistundudir^ ayetrndo clkr, filvaki ResQJ-i Stoiml» 
Asbab-j Ksrarmn eikri idi ki ona biiit etmiskrdi, Ehhdkhin hflttfl rn 
iciz bir deryi^ifl de. eldcn gIg Resulullah vg o vastia ik Aibhn bJa.il 
vardn-, BinfienalGyh o ellerin iJEttinds olan da Cenab-i Halikm yodi-j kucb 
vetidir. O halck Allah'ift ycd-i kudrctino ve peygambcrin ycd-i bint ii it' 
vknl olan kamil elkv dc kvkal'ade igler gorcbilirler. 



i74) SuipI Xirniwi 1*t 



(HIT 



^■mm 



5869 

«En sifat, yani, enbiya ve evliyada zuhur cden Hakk'in kudrctim 
(y*d) He lavsif cylemek, akiltorin zaif ohuasindandir. Zftff olanhira, yiik- 
sek ma^akm kavramayan alciltara kudrcti ^crhcylcmek nasi] miimkm 



5870 

"Gaflot uykusundan basini kaldumca, jail], ya hay a tin da, yah nil 
oldiikien soiira, hakikate vakif olunca, taimun boyle olduguna ken din de 
vakif olureuii, Bti bahs, burada hitam buldu, Dojjruya a'Icni elan Al. 
I ah ! d iT". 



5S71 

t'Ey bifaro c£er k-iad?ki yd am biJroi§ ofay dm nc giiriilc clmalan 
yemege, ne dc sonra kay etmpjje kudrci bubbilfrdinu. 



5572 

r-^'j**^" i— J _? 3 j—Ji^jj 

"Sendon mihinsebetsiz soder isilmchlc berpber ndnu snrtiyor, suui 
kosdmTiyorum, PudaSimm allmdau, yank iciinden de (Rabbi ycsisiv) yam, 
ydanui cdtmasim kolayiastir diyc rliid cdiyuriiiiu>. 



cm 






ri«7:i 

*Sebebmi siiylcnick i^iti bana tain yoktu. Soni ti haldo titiiddji jjU* 
mek de miimkm de£ildi« h 

5874 



j^*JjJ_ J *j- 1 u^_jJ 



J** 1 



-Icimdeki detd dolayisiyb Hazrel-i Peygamhcrin TaiHjlero (Imi odtfl 
gib! (Ya Rabbi kavmimi hidajcte cri§(ir, onlar bilmiyorlai) diycinnu -. 

5875 

f J j <L»J j I .J jX~4 l»« JjTLu, 

»0 sikmlidaii kurtulan, halaskarmm o nun do ye Here kapamyor ve vy 
bcnim seadetim, ikbalim vc hazincm>. 

5876 

*Ey mnktctli olan emir; sana Allah giikictsin. Bcndc o dudak, a (Olio 
ye o l nr rn ni hi) yok«, 

Yani; etti^in iyillge tejekkiirden ^ciziin diyordu. 



5877 

«AkjHi]prm tlilfjiiimififlL l|(« bUyt* olur kt oolonn vurdlklcrl n?blr, 
riiha mcserrnl verit-. 



Ti 3S 



<W> 



i^^^^Hi 



587S 






lEZd'p 



«* AVIXIN YALTAKLANMASlYLE VEFASINA BtR KiM5E^ 

ITIMAD GOSTERBJESl* 



5S70 
i lerjutl ve muJaduia yetisti". J 



on tin 



5880 

.Alomdc Imlka jm^atl t&U bir Eabn s.rmerdier vaithr H m^h>m 
form fagflj vc fefanlltthnu j^ 01llan]1 yai , ( j :in!a , 1|lit fc *j^ 



5831 

d *E" t> C^j 0|* j> j~ 

Milium piJrcnlerin ^fditti onlsr lie.- ycrden $&&, va WtMW 
tmmm (fbi « tarala k03iirlai». 

010 



MM 



5882 

cDinrjil buzulibikkumui dlrckJcri, gizli liastalikhuiu hekiinlcri elan 
o zov&t-i kirlbii". 

5883 

«§efkat vc rahmcttcu ibarettilrler, Hak gibi illetsiz ve riijvelsiidirlcr», 

Yani; Cen5b-i Hak, yaptigi islerde nasil sebeb sramsz ve riigvet ara- 
:naz$3, bunlai' da abluk-i ilahiyye ile ahlaklsnmi? olduklarindan illetsiz 
vc riisvetsiz yardimda biilnnurlav. 

Riigvet : Bii' t§ gbrdiiriilraek icin is sabibmin verdigi, i§i gorecek ola- 
r.in aldigi 5eyd.i1: ki vermes! de, almast da haramdir. Veren de, alan da, 
arada vasiia clan da, Jisan-i peygamberi ile telin edi!mi§tir. Verene ra§i, 
alana muricsi derler. BilhasSa hiikurnet isleriilde gbriilen yolsuzluk ve 
kanunsuzluk, hop bu merancttcn ileri geJir. 

5884 

«Bimlardati biiinc bu yarditni 1115 in yapiyuisnn? illy a so r sen, (0 maz- 
Uuium c;a3!i vt kuderi ve birareliyi ichij cevabini vcrii-f. 

Hakim Tirmizl Radiyallaliii anh ! in bir escrinde (Ebfrd-Derda) xadi- 
yal!ahii anh'den §oyle bir Iladis rivayet ediltriistir : *Pey , .gaa3tM*lfflr Aley- 
him'tis-Sclnm arzm tcuieli mesabesinde idi!er, Pcygambci-lik kcsilmce, 
yani, arlik Pcygnmbor gdmck ibtirnali kalmayinca, ilium cttcn bir kavmi 
AllaU on! ma bedel fcildi ki onlar^ (ebdil) tlcmlir. Kendilerine bu unva- 
nm vcrilmc'Hine sebob olmak li^cro birkac vecih bay an ediltnlf isc de en 
dortiu&Li, HadJ*ln dtUtletl mucibince peygamberkrden bedel olma3andir. 
tstc bu it- v a 1*1 kUVtin. sair insanlar iizcrine, gcjt cru^ tuUuklarmdan ve 
rok namtiK kildiklntnultm tnfdil odilmeint^lfrriir. Lakin ahlakJarirrm gii- 
zellifii, niyyoUerltiln dofiruhijju ve buliin tniblUmanlora kar^i kalbleriniii 



M, 



imou,, 



ncUhueti ve Allah masi u;in ehl-l Islama hayirhihliklan ddayisiylc tercLh 
. Imi[i)u$laichi\ Hadlsin devawt ! 'Ontar pcyynmbcileriii bafifdcridhlcr, 
( hilar bir kavim, bir ccmaattir ki Allah, oulan zalina malts us olmak iizc- 
n> sctjmi^ ve ihliislariiij, bildijji icin Las kuUanndan lulnus.tir. Oular kirl; 
sKldiktlic. {Yini, kirklar dedigimiz zevat-i kiryrodir) iglcriudcH oUizunim 
knlbi ibruhim Aldvhissclamm kalbi iize*edir. {Yam, Halikulahin me§rc- 
hindadirtet) Amu kiyam vc dtivami onlarladir, yuzlcri suyu hikmctme- 
t\\:, llo^a gitmeyecek seylcri ehl-i arzdaii Allah, Dnlar vasitasiylc defe- 
cler. Ari iteeimdekilera ottlarin yiiati suyu hiirmclinc yagctur j«tar, rizk 
vL'iilir ve dii^maiilara galib gctkilir". 

Hazret-i Mevlana bu aevat-i kirami tarif ettikten sonra nasihata sum 1 
lie buyuruyor ki : 

5S65 

«Nerede derd varsa dcva oraya gider, tiered* aljak y@ guUur bulu- 
mirsa 511 giaya akar», 

Bir evde hasta olunca hekim (jagirrtir ye muayene ettirtlir, Doktor 
Brest* yazar, relets; eczahariede yapilir, gctirilir, Hasta il&ct kullamr ve 
AHali'm izniyle sifa bulur, Demek ki deva, derd buhinan yere gidiyor- 
)Tiu§, Keza bir kaynaktan fiskiran su, yukseklere degil, enginlere dogru 
akar. Onua igm manevi deva Meycn kimse Hak agiki ve a§k hastasi ol- 
mah, dik ba§bijfe degil, algak gonullliluk elmeH, yani, mtitcvazi bulunmau 
ki d ova si ve suyu ayagina gdsin. 

5886 
*Su arama! SusuzUigu elde et ki yuknriilati ve agagidan saua gclccck 

su COSSUll*. 

5887 

Jiyd\ it! «J)I OfV k*i 
ti(Vosekahiim Rabbiihtim scrabcii tahuva) Yaiii; Cenab-i Hak chl-i 









LI* 



iMUt dn gtsUtll, tlulltnl Hmkhiiu^ «l. DiifiniMinu AHnh hcrkrskn iltihn iyj 
liilirit. 



5S88 



1. 



3* 






«Sana Hakkm rahmet suyu lazimaa git, mutevazi' ol. ^iinki su a^agi 
dogi-n altar, Ondan sar.ra rnlmict vc inuhabbet ^arabun ieip meat 6U. 



58S9 

-Ofnl, AOah'in rabiueti, rahmei icinde lahraeliir. Seu bir rahmete 
kauaat etmo, rjhiiiLHtiiu hcpsini lalcb ct». 



5S90 






*Ey ieci' v« cesur olan niu f ii)iii, fclegi ayagimn altjiia al f onun iis- 
tuiideki sesleri isil». 

Fakat onu bu kulak isitemez, Ciinki vesvesc ve gaflet pamuguyla 
tikahdir. Binacnaleyh : 



5801 



^/j J Cij 



J^ LT'J-J 



A_\j 



*Vesvcse pamiigunu cau ItiilagintJun cikar ki tctitulardaki uieleklnrin 
tesbih ve takdis ugiilUi^imu isiilesin». 

613 



5892 

«*W gfefetfl rift kilmdan temizle ki alem-i g&tfw IfeSfefam 
viliklcriiu gciresiu». 



ve ser- 



5893 

ir S i^ Cy " indG11 V ° burnU " d!in nCzlcyi dcfct ki hun *m Allah riiyihasi 

5801 

,A^ *^ jW j' J U. IT 

-Cfemimle ^ vc safra hastalignida,! hie bh escr birakiua ki diln- 
yada §ukr tadini duyasui». 

O hgstahfclara tblulmus oJanlann tadma duvusu bozulmus cldu^n- 
dan lezzetm farkmda olmazlar. 

5895 

l&M SJj£" O^ J-J ^ I jj; L" 

<I ilLPklili Uiti yap da liadim gihi kosma ki sana j*te Uirhi <;iizd za- 



5S9G 



tiff u i ■* 






&ri«a Jmtnigm, can aya^mdatt kopar ki ™hu,, ttj&lovt cimeiuar- 
Ian ctr ;ifin aa dolassm*. 



614 



Mf. 



I nur. Vekliylo hnpl liAnt i I h cl mW ' di: ll,mmK 

In -i idi. 

5807 

0*'" w ^7 ' J ^'' >^. 

•HoifeKfc buka^iminu elfndss w Betd&ltudaa uziddastir da 5 u fetdfe 

lli. j-rui bir baht bid*. 

IVki ya Mcvlaiia! Bft tavsiycler *yi. Fak^, yapilm&si g&yet mu 5 kil 
pvii-i- Di!:de onlco yapmnya Itudrlt yd:, bu aczimizle nc yapalun? 

5S9S 

■lifter lutuf toto&SB «™ak i§fr kauadm yofesa, aczini, bicareligini 
lie I' 'ii.vo care bill ml AHafc'a a*iet», 

.\'\ IXzWA hen acisim, kuvvet vc kudret |pl afcSJk sensin! Eana 
|„, |»1 rt, dostsirim ol. diyc nun^ttc bttlu«, h.tta C ozlcrmd^ faflMU 
M lur dokorck ve hu.ur-i US&f« cpqAan, BfinttUw ^1^ «9J«J« 
IttUn ii CcniVi Hak, Byte Btr Erlwmur^himindir ki, go;; ya^ann^ karsT 
dt»y.inuna-/, aglayan biv feufennn murnchm vermeden go*I dvrman. 

HazreM Mcvlana As. diyor ki : 

5SH9 

-it.ilti ve aSlama kul icm saglam bir sciinay^lir. Hakkm ma&fr 
nii't-i killliycsi isr; en scfl.atli bic diiyedir». 

D^vc: Eizim fliit nine eledTtimizrtir. §elkatlt bi- silt nine ve asfil ana. 
null BOCUlSmian nf,Uimi!tim tHndirmej-e kosarEa Allahin r^hmet! de a^- 
l „ , m ve vuiv^imi ■' • ' ■■ .nt bir kub.t iiyloce fiitlduriir. HazrcM P^am- 
bar {S.A.V,I bir giift, I tindn Wr f'wuk bulun^n bir kndm e ovmu 5 ier, 

ctri 



■^^HH 







mnlyyet-1 Hi ski otic tin tie bulunnnlpra : «Bu Un<!m wvu&una atcgc alahdir 
„»!?» diye sormnglar. Aabib : «Atamaz Ya Resfitollah! ^fkat vu muhab- 
betl mam olur* demiskr, Alcvhisselatii Vesseliim Efendimiz de : -Allah 
ondau mcrharoetlidlr- buyurmuskir. Dikkat edilirse bu Hodis-i Shifts 
blzim gifai giinahkar kullar icin pck biiyiik bir miijde yatdjr. 

5000 

-Dad! ve ana, (ocuk He vakit aglayacak ki siit vciclim diye babane 
ararlar». 

5901 

-Allah, sizm hacctlcriniz ^cufixmu yaralti ki siz inleycsmiz, O'nun 
merhamet siitti x&hir vc sizm Mcctlerini* hasil qIsuu-. 

5902 

*Ccn£b.i Hak, bana dua cdiu buyurdu. Ey miJslunian duasn \c ta- 
zarru'suz olma ki onun muhabbctleri siitU co§5uii». 

Kur'an'daki : 



Yam ' «Bana dua edin, size icabet edeyim, duanizi kabul He hacet- 
texinizL vereyim' 5 - 5yet in e isarettir. Bu ayctten anlasihyor ki Allah'a 
edileft hie bir dua reddedllroez. Hepsine ya kabul ve inlfe #»# ^bul 
ve imhah veyahud istenilcn gey verilmemefcle icabet olunur. tola i W* 
musliiman yatarken : Ya Rabbi beni sabah namazina kaldir vc kildir* 



(.T^J SOrei Mft'min : 60. 



diyc dUfl odor. Diiasi knbul vn InfA/. dlunur. kul anbablcyin uytnir \r 
*alAUi feeri cda edcr. t«te bu btr kabul ye infaKdir. Koza Uhslla bifJamn 
bir ger.c : *Ya Rabbi batlfl lllzn ihiflu et, hayirji eserlcr ynzmayn uicv.if 
fak ayte* diyc dua edcr. Q do kabul ulunur. Fakat eser yazmaya mi, v. f 
fak olmasi, ilirade rlisuh ve. rnddto ()-.yda etmesina kadar tf hir olumir 
Bu da kabul ve imhiUdir. lI^i'mcitKU : Saygisiz ve munasebclHiz bir hetif 
mesela : *Yu Rabbi §u raki vc garflbi ucuzlat da doya doya iceylmli diyr 
ciiia eder, Fakat onu gun ah dan muhafaza i$n matlubu verilraez. tftfl Lu 
da matlubun verilmcraesiyle bir icabettir. 

5903 

i 

*Riiiga)-in gbruHii ile esmesi ve buhitnu ya^Tiiur diiloncsi bizim jjn- 
mimialo, yani, bbim i^indir, sen biraz sabvcyle». 

RuKgar guriiltii jlc eser, nebatat tohumlarim etrafa gotiiriip sagar. 
Sonra yagmur yagar, o tohutnlan c?imknd:rir. Boylcte gerek insanlarm, 
gerek hayvanlann yiyecekleri yetisir, Fakat ha sad vaktine, orak zam;i- 
nina kadar sabir laznndiT, 

5904 

»AAiJ J^-ijj *L-J'J 



j ■■*-.--. 



»*y *r ii*-l t/J^ 1 



616 



"(Riziktanmz semadadir) aye(|m i^itmedin mi? l^itdinse bn siifli 
diinyaya nifin yapigip kalin^sin?" 

Sema kelimesi igin : «Senin ydkseginde buiunan §ey, senin seman- 
dir» demi^ler, Mesela; bir odamn tavam onun semS^i, bir cevin gatisi onun 
Eemasi, bir camjin kubbesi onun semasidir. O takdirde arza nisbetle yiik- 
sekde bulunan bulutlar da ehl-i arzm semasidir. Oradon yagan yagmurla 
arzm nebatati yeti^tigi ic:n : -Riztklarimz sein^dadir» buyurubnu^tur. 

5905 

^ j'j"f ki)ij ^-j-L-y j (j-j 

•Senin tt(Uktan ItorkmiiH v« iimifsizlige diismen ^ulycbaiu sr>iilir r 
Buuu bil, a sts (*p»ii kulaftmdan r%r<?!-i sufilinc kadar rtlttT-, 

017 



... 



590G 
■*jj$y Vl> \J ^j, i a ^ 

-nSeni yiiksckler*} rckcn her nidi), bilmis ol ki yiikseklcvdcn gel- 

Buradaki nkkldan roaksad : iriana vuku' bulan ilhamdir. En iMin- 
lara Hadls-i Smftc {kmine) tabir oHimiuis-iir. (kmrnc) ynni, ilhW 
tor-; ya melek yahud seytan vasitasiyle ohw\ Suilun tcfriki kolaydir. Hay- 
m sevkoden loinir.clcr : i!ham-i melald, ^crre kiskirtan Icrcme'er do 
ilkamu ^cyti-nidir. 



5907 



vJ <^>- Ujf ^"j 1 J-' ** 



^fay^>i £j'j J^f c^L 

•Rtma hirsj gctiten iiidiyi, jani, tlhami, iman F mahya!i knit ttlii- 
iiin',1 blbi, Ki n nitKi seni esfeki safiBrie sotiirur. 



5903 



,<fe» Jit <j*_ 



.1^ 4jJL £1 



«0 yilfescklik Dack&3 ciketiHdcn (te*i!djr. O yiikscklikler, akil vc rail 

Yukanki bir beytte *seni yiiksckkkJero ceken bjr nidav dgniltgfcli 
Bli ^ukseklik sfirl degildir, meseki; yangm kulesine otkmayn bonzem*:*. 
MMevidi^ aki! ve raH itibiriyle tcrakkidiv. 

5909 

J j~-'_ ■**' jl* u i! £"**** 

- B.ts* sifcebj esciiudVii yiiUsdUJr. Cakmak tasiyh? dcuiii-, kmlciina 
f;nk(lii"". 



613 



Btr joyin meydfiiiLi ^ikmuninn viiaiki nl.in ^:yc gcbcb, scbeb vasita- 
sjylo ziihura gelen $oy« ih> mUwbbob ilnlci. Vu iicbeb mukaddc-m oldugu 
i$n miisebbebden yukawk inyurkr MWl-rt : Esfkidcrt kibrst ycviiie cak- 
mak kukambrdi, Dcnrurj gakmnli In-. nin uum'lfu 4 , tfikan kivdcinua kav: 
tutu§tui-urlar, ommlii cUj h1<vj ynkjirlnrfh. 



5Q10 

"MescJa; falan kimse, sure ten dik bash ve azamctli bir bcrifin ya- 
niiubi otnrmakla ileisitim oturusu bir o'maz". 



5911 



^Jy™ tSn y 



JLit j 



lAjuS 



-U1 'J> 

5" jj-j *s*- 



"Bir mtclisin sadrmdnn, yani, bas, Ecdirituini uzak olan ycr imtliak- 
kar sayjhtsa dfi t bir mcvkiiu yiiksekligi §eicf cthcliyledir*. 

Conab-i Pir, bir meclise goltmi?, daha ewel fficay* gelmis ve ba? £c- 
dire kuruimus olan azametli bazi haceler yorlerindcii cekilnicmlslcr. 
JTasret-i Mevlana kapimn yannia oturmn?, Kendi^no tazini ve ihlfisi 
olaniar hemen kalkmislar, onun yanina goimis otufmuslar. Kihayet min- 
der iistunda oturanlar da yei-Ierinden kalkio Mevlana'nifi y an inn inme- 
ye mesbur clmuHlar, Dcmek ki mekamn |erefi oturan kimie iie irnig. Bir 
niisai daha : 

Yavu^un niuftustkve zomammn en y«ksck ;dimi olan Ibn-i Kcmak 
vabmetullabi alcyh, Kemat Pasy.zade Siilcyman Bcyin ogludur. Gei^liSin^ 
de o da asker oimustiu Evranos beyin bir mcolisinde ve ELtmeli kf-v:e.L'i- 
nin ara$inda o da buUmmustil. Derken raagbur Moll a Luffi cadara glixll. 
Evranos boy vesture ulcrna aya^a kalkti, Moka Lutfi gc-^ip Evranos 
beyin List tarafina oturdii. Bu otunis ibn-i Kemakin camni SikiU, Yanin- 
daki 25 ta ; «fiU hfsea kim ki Evranos bay in ust tarafina gc^iyot?^ diye 
sordu. Muhatali: dn * »Onn MolLa Liitfi dorler, moshur ve darin bir alim- 
dir. llmi olatilar fflmi htlttHtt gSrOrlM* cavahini verdi, Bu cevab ii?c- 
rine Ibn-i Kem/il : EvraiWN tipy mbf olmarnn imkam yok, fakat Molla 
Liilfi gibi olmnk miinikm dlytrflt tlmcrflUk mcslckinden cehildi ve t;k- 
sile basladi. lilt iiluidnftii I | -l.i M,,H^ Uitfl olrnu^Tn. 

CI!) 







B012 

«£akmak taijiylc demir, kivdcimdan evvel ve on mi zuhuruns vasila 
•'''':!■.!;!]-] kin her ikisimn otulan iistiin o 1 mast layikdir». 



Fakat 



5913 



i^i 



kKiviIcuu ise takmagi (;akan kimsenm asil maksuclu oklugti tcin bu 
iilietlc caLinuk tasjyle demifden 50k 50k ilcridir*. 

Eundan dolayi Aleyhisselatii Vessels ni Efendimiz buyuriiui^tur ki : 
>d!iz jiojira geklik gir.ni a evvclkilcrden mukaddemiz». Qiinki; hilkat-i ka- 
i r.attan maksad : Habib-i ilahi olan Zat-i Akdes-i Risaletpenuhi'nin zu- 
hui'u idi. 

5914 
- , /- i ^V J ■*** J- 1 ^ # ^ *-^ 

*Cakmak ta§i ve demir, goriiniis hibariyls evvcL nidardan cikan ki- 
vtlcim sonradir. Lakin hunlar, yanl, &g ve demir, iusaiim kalbi gibiclir, 
mini ise an7ardau maksud olau candii-™. 

Iiisah ancak ruhu ile insandir. Cansiz bir cisim, oltiden baska bir 
5cy degildir. 

5S15 
^-^ u-t'j <^*3 j-*^ j/^ $>' 



«Cakmak tasmdan cikan kivtlcmi zaman itibuiiyle Eonrndir. Fakat 
6&\\ 111 ak stid ci oldngn i^in tasdan da il emir den dc yiikscktir». 

N?s:1 k: atta fcftExundaki cocugun evvela bedeni tesekkiil eder, za- 
mnru gelince cma rub verilir, ruhu gelince de harekcie ba§Iar. 

BSD 



_«~.. 



51) m 

-A&iflHi mak.ud ofcn y«ri|llr. luikfa rttlfl* olmakta meyve cv- 
h el, ;i£sk; sonradir», 

Ku hakikatler bildirlldiktrn sonra ki^amn tEhkiyesinc donuluyor ; 

5017 
\>ij\ Ji j^ -a^ji t># t/^- 

.Ayi, ^jdcihadan feryad cclbice atslaiv S ihi ccsux bir ad:im, OlVU ej- 
([< iliaiim ijuiicesindcn kiutardi*. 



S918 

■<lliy]c ilu 5 cc£at birbirine iabir olmu 5 ]ar t yaiu 1 yardim etmiskrdi. 
adani, o cjdcrhriyi bu kuwctle, birl^mig ala» biy!e vc secaatlc ob 
illinium 

Hivle kGlimesi ^re demektir. (Hiyle-i 5 er'iyyG) terkibindeki hiyle de 
o maiivndir. Yok & a lerialte bizim kullas*gantt ma^d a hiylc olmaz Etr 
do hud'a vardir ki bu da dvi^.ana kar § i tedbir almak demekiir, Nitek:m 
l):,di K -i ^srifte: ^MuhSrcbe ledbirden iMirettir» buyurulmu? ve Hendek 
eazasmda kulbmlmasjna imiisaade edilmi^tir. 

IHcretin V. &e nesi idi ki Mekke mu.rikkri 10 000 ki.ibk bir kuvvotle 
Mcdmoye hiioum etmeye kalkmi^rdi, Bunlara imidafaa ^. *»««* 
mtisluitianlamui kuvveti kSfi degildi. SelrnSn-i Farisi ^diyall.bu o^h : 
*a RcsulallaW Bi?, Iran'da bbyle ktivvetii bir hQcama kar^i beldemiE 
•Ullutt bond,k lw« "«u S^ *?** d ^m^u ^^^^ 
liu tedbir taraf-i Kisuictten kabul buyuruldu. Medindilerden 3 0D0 K| 
hendek k^niaya fiwmur oMu. Herkes on arsm derinliginde ve gtttifH- 
ftinds Biueywn bir y»r HaWttktl, V baslandi. Medtne'de krdik da vardi. 
t';<-Lx-k rlair»t-f PW0»mbtf ( Rtrck auh&b-j kirorni hemen hemen ^ b:r 
hnldQ ««^iyottefat, Ptm**|ta kwilmasi tamamlanmadan evvei mu 5 nk 

C21 



. 



,,Ju:u n&F.itad.U vo M*dirie> suldirdi. Fakoi hendck karsitarma giiunja 

r.i n'thlar. Ciiukl Eiipcr arkaiWidon mudafaa sureUyte barb ctmek srab- 

,', ,i {ultfi dcgjldi, Binaenaleyb ok muharebcsi yaprmiya bs^Udilar. Mc- 

I iH-'ntn arku "laraflaruida oiuran Eerd Kurayza yahudilerini de ittifakUv 

hi:-, nldilar, Bti halde Islam ordvrgu, hatta islam yurdu ifci dttgnaa ara- 

• ii :., kakyordu. O siralarda Nuaym bin Mesud GatafanE ismiuce biri 

i! ii ■ i I'trygamberiyo gcldi va muslum-m oldu, «Ya ResuLallab; musaadc 

1'ili'ii ii yabtidjlcrlc mi"*rik1erin atfttarmi acayim; ittifaktanm bCEdura- 

Situ Fnhat blinun idn i'iilaf-i hakikat sozlcr sbylemefc kUim. dedi. Re- 

hfitulltih Eicndimiz dc : -SSyic, Harb, bud'adan tfe icclbirden tMiattfe* 

liiiytfl^i Noym evvda vahudilere gitti. <Siz nc yapumz da, Kureys- 

hli-n-n B&tiw aldandimz, Mrfiammcdle olou ittifakinm bozdunuz. Onlar, 

1-u harbin dovammdan usaUtrngten Yarin, obiirgun savu-up giccrlcr, 

buracta muslumanlava kar§i yalmz birakirlar. Onun idn onlardan 

i, lintu olarafe 70 kisi isteyin ki biiakip gidcrlersa siz rehinderi Muham- 

,,,,1,, n-sbm tderciniz ve muslumanlarin kihcmdan kurtulursunus:. taj- 

, ,i m k. uulundu. Oadim soma Kureyslilcria lsarargahma gitti. Kuman- 

l„ M bubman EM Siifyan'a : .Yabudiler, Muhammcdle olan muahc- 

,l ,,,-duklanna psir.au olm^Iar. Sizden rehine ahp ona teslta 

, • , I. uhidlrriBl tccdid eyleycceklarrois. Adam isterleree sak:n- verme- 
m -hwrek i-okildi. Ebu Siifyan bu havadise hidddlendi, *Eurada ot»<- 

lUT ', m fr varm yShud obiirgiin bis onden, siz arkadan iraiumi bit 

I vnpanmda su is bits™, diya Bcni Kureyza'ya haber ^dnderdi, 

Mua-'jm^B tavsiyesi miscibince : «Kchine almedan biz har bi- 
rr- *Ura'i edemcyiz. Binaenaleyh 70 kisi gdnderin de bizde rehine ola- 
,-,,k kolsmlar. cevabmi vcrdilcr. Ebu S^Iyan : ^Nuaym dogru sfiyfejnis. 
t ]ediMcn sonra: -Biz rchinc vormeyiz, Istcr hueuma istirak edin, ister 
ctnieyiJJ B^z kalkip gidinco s=z Mxihammedle karsi karsiya kabvsmiz. 
dive ikinci bir mektup giJnderdi. Bunun iizerine-yohudilfii- : -Nuaym 
dJfiru saylcnMR diyerek t*kz< ahd ftttsklerine pis-aan oldular. I§te Ku- 
a-m'in $v kud'asi Madinc\'i arkadrn kusadilmak tchbkesinden kuvta-di- 



5919 

.cEjderhanin Ui^vcti vav^bt, Mylesi yoktnr. Fakat biylt; si^hibi elan 
ihiimrn liiylc^i Kcvkindu dc Uiylc viirdir». 



1122 



«Kcndi biylcni guidua, biylajaira saua notcd!*?a ^ftid *gi«si ' .gie^mclt 
irin iijabda' CUtilbh'SjC tlogi'U giii>, 

Vo sjtta Allidi'jn vci'dir'-i akilla o ledbirdc bulunabildiSiiv. aiib. 

3te o^" ^ ^^- U<*% 

KA.'ciJvda, yaul, nrzda ve insardik altirJudc lie varsa hepsi yitksck- 
den vo mir.eviyi;! alcmisidc.: sf*:m'Ur. O iialdo a;^1i ol da jgcsiiuii yiik- 
sc!:*tre dc^rn cavil 1 ". 

5D22 

cJp J^" J J^ X& ^>j 



u ^ j> j^s , r r 



«Yi[l:r,c!;lcii; babmak, nazaia nm- vc paTjaklik vcvir. Eve I. ibiklisin- 
dn o babu; ^i>z katnosjtiEtir?. 



592:i 






, _' t - - .,-"■'■■ 4. u- 



nGuziinfi ynrlnkbga alislii.', ogor yuvasa dcgi?spn o tiht-ic iiazfti- Ht>, 

Yi.i-:rd:!crc vc uz^Sdara ljakan bir bimscnin cvvela gczlcri kama^ir, 
lakin dovam cttik^o ab^ir. Katta dag kdylei'inde oturup uzaklara bakan 
k;m^c]cri i n gbi'us3erj sthfr dabillnde ve ninbaUc ariisir.da sakin oSarslarm 
gbt'UfloriiK'.en kuvvetkdir Ciinki gordiikleri ycr, kars?sindaki ovk'rden 
ib^i'Ctt'iv. ?.lat?.dcteii btiyle oldu^u g:bi mancn da bb'ylcdir, Esbaba tw2ft3f 
etmek r iitc^klarit miisebbfts b^bmak yitktiekleri gormsk glbidir. Mesely; 
biz goi-uyoruz. Gbrmemii;e sebeb olan %*f gb'z dciligimiz bir et parcasi- 









623 






ilir. Ona gb'rmek kuvveUni vcrcii ise musobhiburcsbab uirm AUah'dir. 
jyle jnisaniii bir $eyi gbriiuce o guriisti gozdeti degil, ona rU'yct nimetini 
veren Allah'dan bilrriesi, yiiksckleri, aydmhklari gbrmesi demcktir, Gbr* 

m<?yf, yalniz gozden vehmetmesi ise bir nevi yarasaliktir ki. omm gbz- 
Wi ziyaya tchammiil edemez, Qnuii igin Cenab-i Mevlana, boyle gorme- 
nin ibtidalan sor oldugunu, fakat soma alisacagim miijdeliyor. Bunun 
i S 'in de miistehlyatm mumkin oldugu kadar terkini tavsiye ederek : 

5924 

«Akibet binlik, yarli, bir scyin sgnunu vc hukikatini gtkmek, sende 
hir mii^fihede num buhmdugumui ni$aaidm §ehvet hali iso hakikaUe 
nicimlikticn. 

Karanlikta kalnn? oldugunun alametidir. Bu gafkt ^ukumndan kHT- 
tulmamn glresini Sallallahii Aleybi Vcsellem Efendimiz bir Hadis-I §e- 
rifte bildirmi? ve buyurrcmgtur ki: Ǥu yalanci ve aldatici diinyayt teTk 
etmek vc sevlug yeri olan ttianevl vc uhrev* alemc tevccciib. eylemek vc 
gelmcden evvcl ollime haurlaiunaktir*, 

Bundaa, dunya islerini biituti biitim birakm da bir k6§eye cekilin, 
uyuklaym manasi anlagilmamahdir, Diinya mesai alemidir, Diinyadakile- 
rin salismasi ve kazanmasi lazimdir. Bir adam ne kadar salisir ve hela- 
linden. ne kadar kazamrsa Allah 'in a kadar sevgilisi olur. Nasil ki Sal- 
lallahii Aleyhi Ves&llera Efendimiz : «Kazaium Allah'in s*vgili&idir» bu- 
yurmugtur. Tavsiye buyurulatx haireket, kalibin diinya ile, kalbm Mevla 
He meggul olmasidir. «Hic blmeyecckmis gibi ?alisin t yafin blecekmis gibi 
hazirlanm* emri de buna IsaTettir, 

5925 

* 
«Akibet binlik, yani f bir bjin sonumi ev veld en kesdinnck bir $6k 
ahval t:cirmiis ve Icciiibcfcr K^irm^ kimsc gibidir, ITalaiz bir hali ve 
hareketi !$itittj| kimscnJn bJtl^iin? bcnzeiiiea*'. 

Nit^kim Kur'nn'da buyurulmii?tur ki : 



V,2A 



Yani : «JIi^ bilcnlorlb hlltmni tiief miisnvi olur inn?' 6 - mealindedir- 
Elbette oimazlai-, Aralarindaki futfc, Him He cehl ataiwdaki fark gibidir. 



592(1 

-Gafil bir kimsc bir tcciiihedc buliinmakla ona byJe aldamr vc ken- 
dini idcma-i kiil sanjr ki kibir vti yEametindeii ustadlardan uiak kalir», 

Haibuki tecriibe ve iiim arttik^a insan ceblini daha iyi anlar, (^unki 
bilinen seylere nisbotle biiinmeyenler o kadar coktur ki hcpsini ihata 
ctmeye imkin yoktur. Hanefi mezhebinm muctehidlerinden olan imam-i 
Ebu Yusiif, Ha run Resid'in (Kadiil-kudat)i> ySni, kadilar rc-isi olmus, bir 
gun Harun ona bir mcsole Bormu^u. Ebu YusLif «Bilmiyorum» dedi. Hali- 
fenjn adamtanndnn biri: tEjiiir'ul-mu'miQin sana bu kadar maag verdigi 
halde bilmiyoruni dem&ye manmiyorsun?^ ukalabginda bidundu. Ebu 
YCisiif de : «Eenim aldigim, ilmimin dsrecesine gored ir. Cehlime gtirc 
tahsi&at alacak ohaydim, halifenin hadncsi Mfi gelmezdi!* dive b&m 
miinsifane, hem arifane bir ccvap verrni^ti. 

^ Allanr-.e-i Rum ibn-i Keniyl tncrhusn da ibtidalan ilmine magrur 
imis. Bir glin yanma dervi§ kiyafeili biri gei^rif i ^Efendi, llm-i Ilahiye 
nisbctle insaniarin malumati ne kadardir?* diye Eormu§. tbn-i Kemal : 
*Hnydi hey torlak! Boyle stial mi olur?* demig ve geni§ bir tabaka ka- 
gidi Serine gdrunltr goninmez bir nokta koyir=u§ : i^te bu kagidi Al- 
ia h'ln ilmi, noktaeigi da biitun insanlarm malumati farzcU cevabmi ver- 
miE. Dervis tt^ckkiir ettikten 'sonra : .O nokta i^nde kendi ilminizi de 
ayjnp gosterEenize!^ deyinec ibn-j Kcmai cevap bulamami^ dervis de 
tjekilip gitmi^. Muftiis-se;kale>'n, ondan sonra ilmi gururunu terk etmis. 



'T6> Sfirei ZUmat; 9. 

F: 40 



)i2"i 



5927 

**2? *J*# ■> wM j'j t^^*^ 

-limine ma^ur oJait kijmo samJr . ^.^ ^ kcn[Hsini . 
Mnerm, g^** kibiHcudi vc «tP Alcyhi^lama Ufa tuffi 

SSrairi, Beni fcraildendi. Misir'da kuyumculuk ederdi. Alhrdan F ii- 

SSfSS*?*? 7apar * dl - Vakt " ki *»****; ?ab denizini **&* «L 
ret ;1 MGsa da da vct-i llahiye icabet ederck Tur'a gitti, Hamn Alcvhis- 
selam halrfesx olarak kaldi. Simiri, Benl Israilm, Mistfm cikarken 
komgularindan igreti diyo fra$ olduklan altm ve gihntu muzeyyenati 
topkdi, eritti ve bir buzagi heykeli yaph. Hcyfcelin iei bo 5 ve iki W 
_ gl oidugu *S in r " z ^ r estik 5 e ses veriyordu. 

Sumiri: *lste Musa'nin ilabi budur, onu aramaya gitii* dedi -Mi- 
sirda (Apis) denilen sigira tapimldigim gormbs olan yahudikr o ah* 
m& dolayisiyle buzag, ya tapmaya bagladilar. Hazret-i Musa avdetinde 
o buzagiyi ategte yaktiktan sonra kulimii denize atti. Halbuki - ' 



592S 

*0 htlnqrini Milsfi'dan ogienmis, 5(mra ^uallimme kai^i gbz kapa- 
mj§ f ynn?, chcmmiyct vermcmi^ti-. 



5929 
*M <£j\ Jj ury tjfc% 

"Silphesia Musa Aluyhlsselgm, baska bir hiiner vc miicise giSstci-di 
de omm Mine tin i vo caniiu aldi». 

Hazrct-i Musa, bumgiyi imlia ettiktcn soma Samm'ye j «Haydi ee- 
kU git. Sen bayalta bulmiduk^ ( ^V ) diycceksin, dcdi. Ondan sonra 
Samiri, kimseye yakkigamMdi. Yt.klapirsi her ikistnl de sitma tutardi 
Onun i fi i n Beni Israii ar*u«mdati aynJdi. g<5llere dtiftu vu heUk oldy uitti! 

•ttd 



■^■■B 



BD30 

«Ba§ta buhmsni nfco ilim ve arzn vai-dir ki sabibbdii bata gecracsi 
ve mesruv olinnsi i^in dob: sir. Fakat o sevdi ile ba^i gidcr», 

Meselu; Eba Cebi'in kafasindfl bb'yle bir fikir vardu Kavmi arasm- 
dald riya^etiiu kaybetmemek icin tiirlu habasetl&rde b'jlunTnu^, nihayet 
Rcdr muharebesinde yai'alymp yere serKmi^ ve Abdullah Bin Mes'ud 
RadiyallShu anhin eli ve kendi kihciyla ba?i kesilmi^ti. 

5031 

•iEasmm gittipii isteiiieKsen git ayak ol ve re'y sahibi olan kutlnin 
pcttati-i htmaycsinde bulvm*. 

Islam tarihi miitalea edilirse gorulur ki zaman zaman bir takim in- 
sanlar jikraig, bazilari bir devlet te^kiline muvaffsk olmurt. Bazilari ise 
yakalanmij, kafa_£i kesilmi5tir, Bimlarm bir diisturu vardi : »Ya devlet 
basa, ya kuzgun lese^ dcrlcrdi ki «ya devlet tacim basmiiz t i giyeriz, ya 
kirda yatan lesimize kargdar usiwurler^ demekti. Bevlet ve riyaset lursi 
bbyle tehlikfilidir, Fakat kendi £leminde bulunmak, Eiyaset i?lerine ka- 
ri^mamakda hie bir muhatara yoktur. Husu^iyle zamamn mancvi haki- 
mi buUinan liutbun hizrr;etinde ve himayesinde bulunmak en selametli 
yoldur, HazreM Me viand yine Mesne vi'de : «KaIbi miinevver bir zutm 
hizmctindc btilnnmak, padjsahlarjn lepcsine cikmaktan senin icin lyl vc 
hayirhdir.= buyuriir. 

Kutub : Bir sehrin man en idaresine memur olan zattnv Bu mukad- 
derdir. Yani, her Fehrin. yahud her iklimin bir kutbu varclir. Bir de 
kutb'ul-aktab yahud gavs vavdir kj bir asirda buhinan kutublarin reiaidir. 

5932 

■S«fl, (tavlol vi? iiiciundi ilihiuiyle sab isctt do kemliiH n butbuit lev- 

Q11 



MM. 



kind* giirmc, ilhn vc hiincidd bal gibi iswi dc omi nrtmt s^firi ^ibi gSf 
ve keiuH balhgmi gihmc*. 

5933 

«Seniit diisiincen nakishm ibaretih'. Omm fikri candir. Scnin nakdm 
kalbdir, oimn nakdi ise madcndir». 

Seninle kutub bevmnde, yahud murid ile mursid-i kamil avasmda 
su fark vardir: murld, bir gey& tfikgan diJsunebihr, rmirfid iss o seyij 
ruhunu ve hakikatlni ankir. Bunun icin murlddeki bibs ve gorus ka.b 
ak^eya benzer. Mui^din itaii ve mu 5 ahedesi balls akcenin, yam, altimtVj 
madenidir. 

5934 

$ && jj. #$ ? f if 

«0, s^i.., senligim cum (0)m S imch am! Ovcyik ku S n fiibi onim 
etrafma git ve (lm ku) Ac*. 

Murid-i aidik, miir&id-i kamilde oyle fani otmali ve kendi varligu* 
6yle mahvetmeli ki ketidine bakinca murgidini gormeli ve kendmi mm- 
skiinde aramahdm Bir felfin k 6 fa *» |d « Mft b. halm bir mi. , 
"aiidir -Ben scvgdimrion iharctim, frigtUm de bcndir. B« bir bad* ndo 
iki riilmz. Eg™ fen bakacak olursau onu giiriiiv «na bakacak oUirsan baa 
jniisahede qdersin*. .... 

Arablarm meshur (Hebenneka*) va*bi-, Bizde de CEnnebeka) d^ya 
kullan.br * abdaM- il_til «tffte B, meczub ^*^*jl 

icin boymma ipten bir halka 0*e0t» *™ °™ y*knl« h. benm 1, mj 
£S gun (Hermebeka) uyurken kardo.i o ipi .lmi,, bmdi boynuna.- 
takmil H.nLbok, uyantp d, ipi k S rd, § inm boynunda gorunce : .BoH 
der sen bensin, iakat ben kiinim?* diye sorrnu^. 

'Molla Ciimi kuddi S£J slrrubu hazretleri, mu^abede erbatam uce tak^m 

balk; hem Hakki g6r0rl«, yltol, her mertcbenin hakkini verier. Bun- 



exs 



Una da (zul-akl vc 7iVI ayii> (tin Irf FiL'ih-i !,iihftdtt» kdmi! elanlan 
i/a'1-ayn) ekmel bulUMmllTI < "'lull Vti Ru'l-ayn) Ltlruilarjdir. 

§eyh UrnmiJ Smnmu dorvtfl old" !>'.v.vul Scyttiltah Efcndi bir gece 
inVLismda geyhialn k«ndl»tna Rpldlfilnl v»- ynkjji^ikga kiiculdiigLinu ve 
tcrttani yanma gellnc« knybolduflunu gtirmiig ve zuburatsm Ommu Si- 
nana soylemi^. O da : uSisna Iriu'i E^fcyMn fiasil clacagi gos^rilmig. Son 
dt> 5eyhfne yokiajtik^a kli^ulrnell, nihayet onda fSftl olmabsin* diye rii- 
yayi ta'bir ctmi§. 

*Bir jeyi tatmayan onun lezzctini bilemez.» d&nilmistir. §u soylenilen 
i-'eylerin lezzeti dc btze ynbanci gclmektedir. Qunki tatmamtjia, Onun 
i^in benim bulilan anlattnaya ugra^n-iam, amanin renk tarifine ^al^mas^ 
n'drmedigi bir §eyi bildirmeye kalki^masi kabilindeiidir. 

Oveyik kusu (ki kH> diye otermis. (Kii) kelimcsi de Fariside «hani 
ve nerede?* demcktir, Mevlana diyor ki ; -Sen de hani ve nerede?. diye 
iiLursidindon isyz ara, yahud nerede? nidasiyle bir mdr§id-i kSmil taharri 
ryle*. 

Abraed Eflaki dodo (Menakib'ubArifin) dc yazar. Hazret-i Mevlana 
bir giin Kenya £ar$isma i^kmig, garsida bir turk (dilku dilku) diye tilki 
p6st« satiyormuj. Cenab-i Pir bunu i^idince «Gonul sahibi bir ehlullah 
nerede?* manasim anlamiP r vc ceabelenmif Keza Bagdad csr^ismda biri : 
■■.On hiyar bir akeeye^ diye hiyav satiyornuis- Yins ehlullahdan biri, bun- 
dan : tHayirh kimselerin onu bir ak^e edffiE* manaaini an! ami? ve «Ha- 
yirh kimselerin onu bir ak$e ederao, ser isleyenlerin liali nasil olur?» 
diye aglamaya baglamis. Munevi kimselerin duymalan da, anlamalari da 
baska olur. 

5935 

^ ^u ^~& &\j$M 

«F£(?r ebniiy-i ciiisin sohbet vc hszmcthide buhmmak istemcz do ori- 
el ail uzaklasivsan hikiiye ediku ayi gibi ejdeifba agnna diisevsiri"'. 

«llcr epeuk fitrat-i Jslimiyye vc hilkat-i sfifiyy* ile dofar, Sonra o 
roewgun RlSSSI ve b^basi omi yahud i yabud nasrani r yimi, hirisiiyan ya- 
hud mecusl ya|sarlar» diye bir Had:£-i §erif vardir, Bir cocuk hoyle ol- 
du£u gibi bir insant da bbyledir. Iy ile trie h end em ohirsa iyi olur, Kotli- 
Icrle diiser kalkarsa kotulesir ve gider nefs-i ejderhamn a|zma duser, 
llazret-i^Mevlanii 511 ball Mesnevi'de bir misal ile anlatm Misk yagct 
diikkarjina giden misk yagei olmasa da hie olmazsa ustU basi misk gibi 

fl29 



■^■11 



kokar, Dcmirci dukkajarida oturanm i&c si^raytm kivilcimdan elbisesi 
yanar, 

5936 

<*BcIki us la blr kimse seni knrtanr ve rmibataiadan dijj&nya seker». 
Onus igin : 

5937 

sZoj-hii, yarn J, kuvvetin ycksa a&hyarak istimdadda bulun ki, belki 
biri gelip seni kurtanr. Mad cm ki kurslin, goren bir adama kar^i kara 
In una vc onun krfavuzlugundan kacma». 



593S 



a?" ^> 3 [ £ i 



*Scjh ayidan bayagisin ki dcidli oldugun haltlc inlemiyor vc yard mi 
istemiyoTsun, Ayi fei-yari ve isthndad ettigi kin ojderhanm agzmdan tur» 

5939 

-llahi; su las kesilmis 1-cn.lbi sen mum gibi yiiiuujat ve.miUisini hos 
ve §ayan-i merhamet bir bale pctir ki feryadtaa yctisenler bulimsun*. 



(i.10 






•.KOB ESllt DlLUM'lNlN, III-.NIIM Mil T( 1111.11 RflRLtjK VAll, 
BAN A MlCIMIAitlO RDlNtZ, DKMtiSU 

5911) 
*Bir kdr vatdi ki ; Ey chili, cl cman, bcnde iki turlti kbrliik var, 



derdi 



5941 



r== 



*lki tlisltl korlugiim oldngm, ben dc aralannda kaldijtim i^in bana 
iki kaf mei-Iiamet cdiniz*. 

5942 

L ** iy &* _jy *it ^ij 
lis*l j jliIj fp- 1^ jj5" j> j jT 

"Biri, biz sftttitl bir korlugiiuu gbr iiyonri, ikinci korliik ne oUiyar? 
Anlat, dcdi». 

5943 

nDileiici duel j hi : Sesini chkin, tcrciiniimum nalios. Civkiii seslilik 
vc kurlilk bana iki hat be! a ohimstiir». 

5944 

*i A ^ 1 r 5 ^ ^^ J 1 J^ -rt- 

«t,' irk in vcxiin sum iHilyi>«l uluyor, Yani, brikcnt itulflondiriyvr, Bu 
iniitiiisrbrUi* btillim biimw k<*»v ttiui'liniiiull ax imiyor-. 



G31 



MM 



M Illll 



5945 

*rC ir ^i» sesim nereye kadat Eider ve duyuUirsa hlddct, kasavet vo 
kin maycsi oJuyoi>, 

5946 

^^T UiJ' L-=^T L" &m£i 

«iki kat Uorliik uzerine iki kat merhamet ediniz, benim gibi yci-J, 
yniclu olmayan bir kimsesizi bii- yerde barmdinmzi*. 



5947 

4$ t>J ** ^ j'jT *^j 

*}.»& tf^-J <S_i/ *C jVi- 

«Onun bu sikayeti Uzerlne scsiniu crrkiuligi kayboldn, yHtni t unutitl- 
ihr. Ilalk otia arimnk hususunda kalben bitlcsti», 

5948 
bj'j j 11 ^*>j jj=? J& jj) 

^jjV i_H-= j'j' «-^* 

«0 £akir sjrrmi soyloyince kalbinm scsiudeki Ictiifet, eirkiu sesim, 
ljilp^tircl]». 

5949 

j j x > ^pj jljT ^ji 

■Rir ad a. mm kalb fce&i, yfinl, yalvprniasi da kotii nlni'-.n ii^ tiirlii kor- 
lllk liir nraya gelir vo U(j Umliik, oruh i^iti cbedcn lnerliameU'eii uzak- 
li^mayu sebeb ttlur-, 

832 



imu 






3B50 

H Likiti scbcbsi* ve illotsi* vcrcu kerem sahibleti, bclki omm drkin 
baana el koynrhir, sAfll, merhamet edctlor d= ondaa o cbkinH^n e'de- 
rirler-. 

5951 

JLi f$64 j J-^ J-jW &$? 

Jj^f}* df? #X* $$** 4 s JJ 
«Sesi ho? vc mazfumane olunca, o scstcti ta 5 yurcUH olaulanti kalbi 
dc mum gibi yumu$arj>. 

5952 



-Kafirin sesi ? irUm ve kijtu o'dugu gibi icabele dc refik olmai, yfisrtf, 
A Hah taiaijndau kabul criilmczw. 

5953 

j — .sy c£- j>s- Jfc dy~'iy 

•Susim! Hitnbi ^ivkm scs iizenne EC bni 5 tiT ki o scs sabiblerl balkm 
kamtidan Uiipck gibi mest olmuslai-di». 

Bu beyt lie (Kad efleha) suresindeki §u ayetlere telmih ddiliyor : 

% 

r 



C33 



f i^p.\i1 #pp4ppfee 



MQjjrikler ve miinafiklar cchennemde diyeceklerdir ki; Eir ayet cwe- 
lindcn ( l/i ) diye maKi sigasiyle ifade buyurulmast tahakkuk vc vukuun- 
ca, yan?, mutlaka diyc-ceklerine isarettir, Evet; ehl-i cehennem clan mu^- 
rikler ve miinafiklar diyecoklerdir ki : «Ey KabJiimtz, bizi eclicnucmdcii 
Sikar, egcr eski halimize avdet cdersck, yani, girki ve nifiki Mr daha 
yaparsak o vnkit nefsimizc auliiictini^ oliiruz, Cenab-i Hak buyuracaktir 
ki orada : Stisuti, dinlti ctmcyin vc bana sue soylemcyiu" 7 *. 

Meghur Haceac-i Salim, Irak valisi iken (Vasit) gchrini bina ettirir- 
ken bir de hapiahSne yaptirmigti. Bu mahbes, iistii agik w genig bir gii- 
kurdu. Orada bakh haksiz mahbuskr giinesden ve yagmurdan koruna- 
maziardi. Eir gun a ^kurun ksnanna gelmis, iceriden kadin. ve erkek 
mahbuslann acikh hallcrini seyretmi$ti. Kahbuslar. 01m gortince : «Eizi 
tuiradan gifcas, bir daha bir gey yapmayiz, yaparsak kendi kendimize 
zulrrcetmis, olumz.* diye bagnstdar, Hacc^c bunu isitince : *Orada dn> 
lanmayi-n, bana da soz sbylemcyin.* diyerek onlan susturdii. Herifin bu 
ayeti okuyup, kcndini Aziziin zii'iitikam yerine koyiEus olmasi dolayisiyb 
bazilan onu tekfir etmiijlerdir, 

Haecik, b'yle bir a2lemu haJkillah idi ki kiifriine hukmedilmek icin 
bu ayeti okunassina litzum yoktu. Ciinku yalmz eli bag]] olarak kestir- 
&lp muslumanlnrm sayisi tarn 120 000 idi ki Allah-'i tan iv all hie bir miis- 
liJman bu kadar biiyiik bir dnayeti irtikab edemez. 



5954 

■sy \fy~i> C 1 J^r y "*" 

-Ayiiim iniUisi mcrliamct cezbetti»i hulde, son in lazniTiitm rah mo £ 
eclbcimezse, bu bal hie de bos olmaz». 



Bunun sebebi nedir biliyor musun? 

585S 
Ufjf y *JL y L ^J b 






"Rilmis ol ki bir Yiisijfc karsi kuftluk elmis, yiihinJ ^ttnahsjz bir 



*T7i SCiftl Mu'mlnuti : 107- tlfl 



\\:\\ 



■■ 



r.!i:.ii 



^j" 



*Teybe vc isitijifar ei! Ifitifiin ma/bim kanindan isti^far ile onlarla, 
yani, zulmcttiklorinic belfitlfij*. 

Egor zulmun sends aotlgi yara cskiyip kapanma-i bir hale geldiyse 
onun ust iine dag vur, yanf H onu riyazet ve miicahede atejiyle yak! Dik- 
kai, buyuruldu mu? Mevlana istigfur ile. beraber helalk^mcyi de tavsiye 
ediyor, giinlii bid hakkullah, biri hsUck* ibaddir, Hakk'u-llih, tevbe ve 
istigfur ile afv edilebilir, fakat hak-i ibadin afvi igin hak sahibiyle her- 
]al]a^mak lazimdir. 



«AYI tLE O AG DAL HIKAYESiNlN TAMAMI. 
S957 

«Ayi ejdorJiadan kurtuldu. O inerd a dam dan kcndini kurtarma ke- 
remini giirunce*. 

5958 

J^j if J* <J\ »— *<J ^U?i ^lil- jy^ 

*0 zavalh ayi, nshab-3 kckfin litipegi gibi o miitehaminil kimseniii, 
yanf, kurtaran adamm izini takibe basladi, artik ondan nynlmadi*. 

Ashab-i Kehf d^nilen zpvSI, rmivahhid bir taktra kitnselerdi ki pui- 
poi'estlikten kacmijlcr, bir magaraya sakbttmislardi. Eir kopek de on- 
J arlft beraber majjaraya girdi. 

Resulullnh EfondimiKden Asbab-i Kohi'in sorulniasi tizerine Kuran'- 
da ktrndilerimln; bahwluomuf, fnkat kac ki$i oldugu lasrih edilmemis, 
rniibhem bjrakiltrntjl), Cutiku (ntanlar da onlarin sayjsini kat'i olarak bil- 
miyovlardt, Efter BdcillttH Kur'iui'dn kat'i oiarak beyan cdilfieydi inanina- 
yucaklardi. Bllftkli mttl>hsnily»tl hisdik ettiler. Ciinkii kendi bildiklcrino 
iGVafuk cdlytudu. Huiilur ltd mm it Tarsus' ta bir magara ve yaninda bir 
crimi' vardir. 



5959 

jl iTy j-* ,JLA— * 






*Q m lis Hi man hastaLinip yatti. Ayi da merbfltiyyct ve muhabbcti il- 
licit bek^ilik etli«, 

5DG0 



r 



^>t/i \j** $& ^ 



■ Ciii e;ccii vc hastiinm bas ucmidaki ayiyi gufiince : Biradcr bu hal 
ikmHi-',' Bu ayi seniii neyijulii? diyc sordu*. 

5361 

l«b I Ji -tu <j^ _?>■ j ^5 

"Ilasta, ny I y i ejdcrhadan kiirhirdigmi, omin da kendisiue baglamp 
kaldigmi anlatli. MtiEial£ln ise dcdi ki : Biidala adam, ayiya Uiinad olnic!>» 



59G2 

"Buctalamn dosllugti, du^mardiUtai] bctcrdir. Eilirsiii ki otimi carcsi 
defeltiicLtir". 

«El>leh» : Etliye, siUluye akli e one yen safdil kimse demektfr. Ho- 
dts-i §crifte buyumlmuHtur ki : *Ceimci chlinin cogu safdil olnnlav vc 
seytanhjja akb cimcyeii Uim<ieIei-{Hr», Evet, boyle kimseler; ssfhklarm- 
dan bazan oyle harekette buhmuHar ki yaptifclari is zaran raueib olur. 

Hi cretin VIH. senesi icinde idi ki Kurcysltlcrin Hxideybjyc musala- 
hasim bozmalan uzerine Mekke fethi icin tesebbiisde bulumilmus ve 
Mekkeliler haberdar olmasmlar da beyhude yere kan dokiilmesin dive 
yspdncak harekDt gsy*jt 0&\i fcululmiisid., O sirada Beni Hasirn azadhla- 
rmdan (Sare) isminde bjr kadin Mekke 'ye gitmek icin yala cikti. 

636 



Biraa eonra Uam-u Ptygfintofi All, fciibayr w Mikdfid radlyallahii 

Etnhi j ui/jirui. Qnlara IVb-kK" yolimu Uklji wlliiix Rest gcluecginiz 

kadinds bir mektuji varchr, nltti KtiUrtri witrlmj vi-nli I in zcvul-1 kiraiu 
Sarc'yc tes&dtii etti. Quda bulduklori kapah bir mektnbu alip gelirdiler. 
Mektup aplmca tlilib larefnidnn ynailmris bir mddup idi ki RusijI-i Ek- 
rcmta, iisikrinc g.^lee<;ginJ Kurt'yflliltfrc hflber mlyordu. ilorkes gagti. 
CL::iki Halib h muliicinndcn vc cbl^i Kcdrdondi. Osidcn boyle bit harc- 
ket ^uhuruna kimse ihtimal vcrmczdi. AleyhissduL Efendimiz, on a bu 
ifi ncdcn yaptigini sordu. Ha'ib. ycmin ederek imamna ha Ltd gclmcdigi- 
ni, bu mektubu bit sil-i niyctic? degU, Mekk^deki aitesini Kureyglilcrin 
bimaye etmesini tcmin icin ya^digitn soyledi ve safiiyi nazar-i itibara 
ahmp Besiilulbh tarafmdan aiv buyuruldu. 

Hat]b 1 m yaptifi casus! uk* an baslia bir joy degildi. Fakat onun ve- 
T2ccgi zarari dusiincmemis, llekke'dcki ailesini nnuhafaza ettirmek gibi 
saf bir dU^unce He yapmr^ti. 

5963 

J- 1 oij ^j»_j- jl <!Jlj. zJo 

*Hasta, kfindisine nasibat vc renin sSzii iizcrinc, bunu basL'dintlcn 
soyliiyorsim, Aydiga nc bakiyovsun, gostevrfigi sju mubabbcti fiur, dedi*. 



59G4 

■ 6W 






«Nasihat vcrt-n dudi ki : Sail sir in itinhabbet: abtaticidiT, Sana has fid 
diyorsim. Bcnim bti based lm, onun muhabbclinden cvladir». 



50CS 



L UtiS 



■Haydi knlk, h rutin la ^e), mi nviyi tleftd. Bit ayiyi licnicinsin nlsn 
bir itiiiiiim tcrtili ctmc», 



0:17 



5966 

-Hasta, cy haseclci, haydi isine git, dedi. Na$ihaki de ccvab vcrtli 
ki; I§im bu, yatii, scni (eblikedcn kuKarmakh, ama tabhin yokmus». 

5967 

■ 

«Ey serif vc muhtercm kimse, ben bir ayidan a$a£i de£Uim, Onu 
btiak dn sana arkada$ ben olayim», 

5965 

«U£rayacn£m tehlikeyi dtt$tmdugmn icin yjlre£jm oynuyor. BSyle 
bir eyi jJe ormaiia gifme«. 



•snlitniii. f.'lmki o, Allah' j tt liemljsim' vcrtl|£| lilr HUE lit- ^iiril r vi* bulirii- 

mi iinlnr.- ImyuMilmuftur. 

Alt>ijte<tei Mccusilerin, igtnde ntej yakip knrguiiNttii swede elUklerl 
ibfidolhimc. Burada ayi una u.->bih uUilm^lir. (,'miks >imJ;i tlu vuhgel w 
gailcl fctegi vardir. 



5371 

-Nasihatci bunim hepskii siiyledi. Fakat betikiain kuiafuffl iftrmedl 
£iinki su-i jail, insan kin biiyiik bir &cd, azim bir nianidft-. 



5972 
•i-^tj i£jj) O-o ^J*'. j< 

«Nasibaic,i ba;.t^r:ni clini tuitn, Hasta eHni ^cUti. Nasjhatci tie aUtlh 
bir dost ofrnndigm k;in (ndiytmim, dcdi*. 



- s r 



5969 

JL ji jl *|J] jT^* jig J- j 

-Bos yete yiingim qynamami^tir. Bn ke?f, AUah'in verdigi h 
dur, boguna bir d&vil vcj manasn bir sbz dejHIdir*, 



ir m:it- 



5970 

•Ben Allah'in nfiriyle bak,p goren bir mii'minim. Sakm, sakin. Bvi 
atc^-ode olau ayidati kag ki onun atesi tehlikesinc yanmayasim*, 

Hadis-i §erifte : -Mii'mimi] firasetinden, zckasmdan, kavrayismdan 



G3S 



5973 
-Hasta dcdi ki, gJt, Ijchi dibiimnt-, ."\Iiiisascbetsi7 a:^ani h irfandaii. 



5974 

tNnsibatri iokinr t dffttl I I »■ n s-ntn dtl^mnnin dcgflim. BtnimSe 

bcrabet gelitwn liitkluiiilu Inftif vUtltktir». 



CM 



^^^m 



5075 

-Hasta dedi ki uykum var, boni birak da i|ine git. Nasihatci dodi 
ki : Hayirhah bir dosta haat et Id* 



597(5 

Jj w^»-L» ^h^J j^3-;i 



"Akil ve sahibdU bir dostun rivannda vc bimaycsinde xij J uyasin«, 

Nasihatcinin bu kadar israr ctmesi ve hasta adami ayimn arkada§h- 
gindan kurlarmaya cahsmasi, insanhk ve hafaskarhk gayretiyie hasbeten 
lj!lah yapilan bir hareketti, Birinin tehlike kar^isinda oldugumi gorun- 
ce onu o tehlikeden kurtarmaya tjalismak insardyyet icabidir. Gulistan 
sliiibi Seyh Sadi : «Korun yolunda kuyu oldugunu goriip de ses <;ikar- 
ma;; ve o tehlikeyi ona haber vermezsem giinaha girmig olurum.i tie- 
mi$tir. Fakat : 



5977 



%> 



u £ 



j> jjj -^ i^-.-^- 



< 1 Lis ta a dam, nasi bate in in rsriirmdan sii-1 zarma kapildi ve biddct- 
Icnip ondan yfis& ^evirdi». 



5978 

■ T 

J3- Xa I '-A J„flJ 









"(Kcttdi kendinc d*di ki : Bu, galiba bana kasd igin gobius fair ka- 
iildir, yibud btnden hir §ey almak tarna-mda buliinan bir scrseridir*. 



■H'i 



^■■B 



5973 

o^ aU \ ^-^-\ > f \ 

-Y3hud beni bu ayidan korUutmak zcin arkada^laiiyle bahse gir- 
mijtb:*. 

5980 

ifj^ jX\ jj <vlS" tit 

•Kafasmin habasttlndtn, yanl, su-i zan s&hibi oldugu i s in, hahrma 
hij bir husn-j ran gelmedi*. 

5981 

-y tfifc/i tAr tr 5 ? c£ 

«Onuti olanca hiisn-i sanm ayiya idi, Galiba ayi ile hemcins Irnlu- 
nuyorduB. 



59S2 

-Akitlj bir adama yiizlerce kiiJiiliik ve tbhmet htiacl etii de ayiyi 
inubabbet ve adalet Sahibi sandi*, 

Kureyglilerin e^cviyye ctmaatindan (Ukbe Bin Ebi Muad) ismin- 
de bir mu§ rik v^rdi. Bir seferden doni: ? dnde bir eiyafet tcrtib etmis 
butun e 5 rM iJe birlikte Resftl-i Ekremi de daVet etmi 5 ti. Aleyhisselat 
Efendimiz davete icabet ctmekle berabcr yemek yemedi. Ukbe'nin is- 
ran iizerine : .Irnana gelmeyince yemeginden vemem. dedi. Ukbe keli- 
me^i 5 ehadeti irad etti. ITa^ret-i Pcygamber de yemek yc di. Sonra vine 
mujnklerdon Ubey Bin IlaU f : .Sen de mi Mubammedin dinine glrdin^ 
diye Ukbe'ye Horriu. Ukb^ : .Htyir, fakat yemekten yemodigi icin iste- 
digi sfeij sdylcdlm- LTvAbtm vr-rdi. Ubey : .Eger Muhammedm yiiztine 
tukurmczeen bir duhtt i-nlttlu konivjinam* deyince i «Merak etme yapa- 

F: 41 



IM[ 



- - - 



nm» dedi vc bir gun a kOstahligl yapmaya knlki^h. Fakat liikrugu kcndi 
suratina tsabet edcrck diigtugy yeri kavurdu, yakdi vc iz birakti. Bcdr 
gaEasmdan snnra Jdurn edilinceye kadar o yamk yeri yuziinde kolmisti. 
fg-te bu herif de hikayendzdeki abdal gibi Ubey ayismm dostluguna inan- 
rmf ve Aleyhissalat Efenrtimizin hayifhahhginda giipheye dusmus, otiei 
sfl-i zan beslemis, nihayet edebsizligini yapmish, 

Sure~i Furkan'daki : 



Yam ; "Kiynmet giinitnde o ialim, cUcrini lsjFitcalt, keske Fcygam- 
berin yoliina gitmi§ olaj'dim diyocck, valil Bana, in? olaydi da fiilam, 
(yam, Ubey bin Hatefi) dost ittihaz etrneyeydim. Ban a ailtr-i llaiii gcl- 
diktcn (yani, ben kelime-i jehadeti. soyledikten) soma o herif beni da- 
Ialctc dtiftMMJ diye tcessiif edccektir. §eytan in&am igv'ii cdir dc sonra 
cckilir, onu yalmz birakir™* ayqtjefi Ukbe hakkinda nasi! olmujtur, Oglu 
Vclid hakkmda da yine Kur'an'da (fasik 1, iabir buyurijlmusnir, Nasihat 
verenlcrin sEfcunii dinlemeyip de tehlikeli kinr'.ckre ehemmiyet verenler 
hakkinda bir rnisal olmak iizere HazreM Mevlano buyuruyor ki ; 

5983 
J^> h ajBA J 1 ^ iV+ ^ 

«Hazrc(-i Musa, bir hay a J sarhosiina, yanl, Samiii'nin yuptiyi fan- 
zagiya Allah diye tapinan bir budaiaya dedi ki gekavet vc dalalet scv- 
kiyle kdtU diistindiigiindt'ni>. 



<7M Sdrpi Fuikftn : 21 -JO, 



G42 



■ ■■ 



non i 

-Urmm hiisit-l ithtaluui m> huilttiti vi. hiiiVImIiiIiiii* karji p«ygttm< 
luf oldufomda yii/li'in' |«kktB Vd |II|i9h<ii Vflnlt*, 

r;, 

riBcndcn yiixbiulvrcu mnVI/.i« ulirilUflUn haltlp, yllaterco linyftl Ni'iiili'hl 
jdt vc ianni ntliriyuidiio. 

5fl8(t 

«H:iyuldcn, vcsvcscden aciz o!du|'un i<;in iu-ium iiciygamlu'rll^itiir 

1 n'n t'cli yo rckum. 



iiflRT 






«Oi>ti|xd«u apa^ikur toz ha id ir dim da Fir'avnlai-m ^rrjndcii kuittil- 
dunuz*s 

tlazrtt-i Ya'kijb v& evladi, Yiisuf peygamberin da'veti uiflrino Kun'tin- 
daki ymdundan Misira gftmigler, orada yt-i'lt uitJjkrdi. O vakil Mi^u'dji 
tlikscslar, ySnf, Arabislnndan gelmis fir'avnlotr vai'cli. Bunliir Bpri! Inri>. 
il'c htisn-i nuamde flttfler, Soma yerti Fir'avnlcr hiikimidu gOftflff 
Ya'kub aeullanni esir d«rekcsino diijurduler. Anj;arya]ani;i ^IikIii.IiI.h 
M vicl-t Musii hunlan Kir'nuidn miiBaadosiyk Mifsir'dan (pkiKll, 1'akut 
Fii'ovn bu kiidiit b«dfVI ainclcyJ eUrtden kn;>(rdiftin[i pj|man al.lu Or- 
dusiyle finJnii Ulldbl ^difi vc |ab ili'^i/inin Misir JtrthJlindi? yttiftl Hun 
rct-l Mfl*l a«fl«nt dwnlw vrndu, D«Jlli ^ckllfp yollar mildi. Ardan yullnr- 



ii(:i 



— ., 






giinejin nksiyle kurudu ve tozlar peyda oldli, Fir'avn da orduslyle o yol- 
larg g in rice denjz kapandi, Fir'avn ve ordusu boguldu. 

Ben! isruil kar$iki sahile gcgince orada putperest bir kavm giird ti- 
ler. Ve Ya Musa, or] ax da oldugu gibi bize de ma'budlar, pullar yap> de- 
diter. Hazret-i Musa onlari *Siz cahil bit kavimsimz» diye tekdir ettL 

59S8 

«Kitk sens gtikden kasc ve sofra gcldi vc cttigim diia uterine kaya- 
ilit 1 1 nekr fiskirdiu. 

59S9 

eEy soguk, yini, kendhidc jua'riict hariireti buUinmayan hcrif, bun- 
lar ve bu gibi yiiiterte mu'cizelei-, sendcki tevehhiimU ve giipheyi izale 
ct medi>. 

5990 

■H + 

*Ma'dcndeii yap dm 15 bir huzagt Lcykcii sihirbazhkla see veiince 
ma 1 bud urn sens in diye ona sccde ettin*. 

Kuyumcu Sarmri'niti yaptigi buzagi heyke3i ic!* ki i§i bog ve agzi ile 
kuyrugunun altj de'lik oldugu igin riizgar or alar dan giri§ c,ikarken sea 
veriyordu. Beni tsrairin pek c,ogu da ona tap miliar di. 



5991 



ij ^y 'jCj^j 



&>$ 



JJ 



■Kcnin tevcbhtimlerini, yant, buzagi heykelintn ma' bud olmasi 
bukkindaUi aldnm^mi &cl suyu got Urdu. Soguk zekavctini de gnflut uy- 
kusu m:Jivit(i> 

•M 









Tcvchbumiinii su gotiirdU donilmttil lt«r*1 I Ittti n li*yk«!t Mpyta 
yaklirmij vc eritmij, kullcrinl iln dtmli* ilaltllumti| •Imtitlldindir, 



BQ03 

■Nasil ohlu da bir mi'iclm iinr^im ulim n Imjlml bukkincla sii-i aan 
lifsIemcdK bu bey lid mn'bflJ ulur urn, nliilnd mt? illjd :,iiphcyc ddsme- 
din? Halbuki bak pcygamb^r ciUlnflimiiln |t'l* i<illy<irdnu, Nasil eldu da 
Samiri'nin yaptigi buiugiya kiirjt ivcilcyp UiipjiiiiliuV* 



59D3 

■Nasil flldu da omm mekr vc itzvirini ve ftliinak kandiran buyiisil- 
luin fesadmi hayalinc gctirmedin?» 

5994 

^!S— < tj^ -^V «jj^ tSi/'l— 

*Ey kopekler; bir Samiri, kim oJuyor da dtinyada bir ma'bfld yupa- 
bilsin?» 

5995 

-Mas 1 1 oldu tin Bitnlri'nln bu tcsivirinde onmila mbtfofik oldun? YAnJ, 
0111111 mabud drdi£ini kjiluil I'ltin v« LiUttifl ^chlerden, ;uphvUirdi!U bfdt 
olduti?» 

M5 



■■■n 



■MM 



3990 

«6kiiz, laf ile Hilda li£a lnyik olur ran? Nasil oldu da benim Resul-i 
bilhakk olduguma ve size Allah'™ bir tek Ilah oldn£unn soyledigime 

l]]::!-, nTi.-ifi ettin?» 

i 

5997 

•£/*■ ji t^y -j^t- tfjiT jj, 

St ""t 

i^L, >£* j^ oiSt o-iJ 

*Akhn, Samiri sihritim avi oldu da e^kliginden bir bkiiztm karsi- 
sin da sccdc citing 

599S 

« Allah m sana mdigi akla ve maHukSfc icuiden miintehab olarak 
seni bisnn yavaltigina yank! Seniii gibi bir cchl ma'denmi bldunnek 
liiyikhr". 

5999 

■ 

*Zu'I-Celal olan Allah'm mirnndan giizunn kapadm. fstc smifo, bit- 
Inez tiikcnmes! cehSletin ve ^apikligm ta fcendisi olan gsdijln*. 

Celal : Azoniet ve onun ieata olan gazab ma nasi nadir, Cen&b-i Haktu 
bu $m bulundugu igin ZiH-Cdal, yani, celalhdir. Ojr!e olmakla ber&- 
ber ZU'1-Ikramdir. Yanl, lutuf ve kef em saMbidir. Halta cemali ve ikra- 
mi, celal ve gazabma faiktir. Nitekim bfr Hadis-i KuUidc : -Mcrbametitn, 
gazabinu gecmijtir- buyurulmustur. 

SGre-i Hicr'de bir mujde vardir. Resul-i Ekrem Sallallahti Aleybi 
WeseJlem Efendimiz, bir gun bir kae. kbinin konusup gulustukbrini gdr- 
mii 5f onlan giilmelerindcn dolayi ta'yib eylemisti. O anda su Ayeller 
nazil oldu ; 



040 



Yani : cEy Pcygambcr-i Ekbcr; habcr vcr kullanma kl ben hakika- 
ten gafurum \e rahiinim ve baklkaien bcnim azainm clem vcrici ve ucu 
tic j bir a^abdir"*, 

Eurada gayet latif bir nukte vardir. Gafur ve Rahim, Zat-i llahinin 
sifatlan, azab fi'lidiv. Elbette sifat, fiilden, efdaldir. 

6000 
Ci5 ^^-Tj^^L^jjjLT . 



oiXi 



*^j lJ^*- t> ' U'^IS 



-Alfm buzagj heykcli ses verdi de ne sbyledi hi atinaldar on B bu 
kadai ragbet gosieTdi?^ 

6001 

«Madcnl bif cismin ses vormesmden dabn garjb mu'ciielcri b«iiden 
pctinmstunUi. L&km cor cop makQlesi hcrifler, hakki nasil kabnl eyler?>. 
Ve hnk ile batib nasil ayjrd eder? 
Samiri ne yapmisti? ici fc>| ve ikl tarafi delik bir heykel Rtiegar 

b^rmden giriyor, obiirunden cikiyor, ^ikarken de sea veriyordu Bu tabii 
bir seydir. Bum, cocukkr bile sogiit dalmdan yaptiklan dudiiklerle g,ka- 
rab]lirler. Mw$ AleyhissdSmm mu'cizeleri i Se berkesin vapabiJecegi 
$eyler degildi. Asasmjn kocaman bir yilan olup sihirbadarm iplerini de 
kendUermi de yutma Sl , Nil auyunun kabtilere kan olmasi, Sab denizinde 
yollar acilmasi, kayadan sular akmasi, bildircin kuslariyle kudret bel- 
vasi yagmasi gibi... 



!T9> Sflrei Hitrj 43-50. 









647 



6002 






6003 



mi? 



VjJ £/ j^. tff* jtf 

"£Mn& Iter eins cinsini ceker rtt-fi, i , 

« «eker, Okiiz, erkek a*sl anil ^ ^ ^ 

i 

6004 



6005 

6006 

yi£ ^ ^jj |^ ^jf 



m**Qi m Bekr gibi, kl ifc|tal 
iovi rayrtas,*, almca bu, ya]an Cl bir 

Ve hJg bir mu'cize f a f emedeil mii S lii man c ,, 



mm *m*m an * y ^CZ^t2£ v «*« 



G48 



6007 

«Ebfk Cfchil ise haklbali bulmnk dtriJinc ve arzusuna naiibtete olma- 
digi ifiii yiizlwce &akk'ul-kamcr gibi mu'dze ^ordugii baldc niibiivvct-i 
Muhammcdiyeyi tasdik etmedi-. 

6003 

•Legeni damdan aUjen, yani, esrart meydana ^ikan bir dcrdliden 
hakikafi gialedin, fazla izahat vermodin. Zira hak ve haklkat ondan gizli 
degildir*. 

( &&) $$ iit ) Fariside bir ta'blrdir ki, aim meydana ? ikmak 
ve rezil olmaktan. kinayedir. 

Bir §eyin t&libt elbette matlubimu bilir. A§k-i llaht tilibi ve derdlisi 
olanlar da matlubunu ve davasim bildikleri igin, Hazret-i Mevlana, faila 
izahat veimiyorurri diyor. 

6009 

*CahiI olup da, ask-i ilahi derdlisi olmayana be hakikati ne kadar 
gosterseler gbrmez*. 

Bin§enaleyb ona da soylemek faide vermez, 
Hulasa : her §eyin hakikatini gorebilmek i^in : 

6010 

jyjl Jut jLi Jj *** I 

-GiinOl nynmi >af ve bcrrak olinali ki, onun saibmda Riiriilecck akis- 
lertc ylrUbi V* uU*<"l N&rotlcri ayird cdcbllcsin*. 

649 



MM 



MM*M. 



Mfe 



«AY1YA KAFI1MI3 OLANJN NASillAT KABUL ETMEMEK 

HTJSTJSUNDA Ml) PAL AG A ETilESl L-ZERINE 

NASIHATCIKIN ONU TEEK ETIYIESi* 



6011 

■Q nasiha1$i mLislihiian, gnu birakti ve ylkegi yandigi i^in kendi 
■'inline la Uavle diycrek gcri dcindii*. 



G012 

iDedi ki benim ugi-a$mamdan h uasihat vermemden, hatta mucadclc 
tmemdeu onim kalbinde Mr tok su-i zan pcyda ohiyor». 



C013 

T v 

KBtinflan sonra nasihat yolw kapandi. ( f f( y/l ) tmri vasil oIdn». 

Ce-na'i-L Hak, milgrife Kureysin nasihat dinlc-ir.cmesi ve hidayeti ka- 
vjuI etmemesi u serine Habib-i Neeibine : 



o 'Fji 






YflHi : ■OnliLitlan yiii cevir, cmlaila ugrnsma ve beklc sq » emrini ver- 
ili. Mev'.ira da . uyuruyor ki I 






■ >=i> ■ SifBl Sti'ie; 19. 



050 



IHU 






COM 



jJ jjs -^j*w' £*0** OJT 



.1 



£T ju, 



*^d 



«Mndcm Ui ten in [leva olnrnk vt'rdijjiii nasibat, halkin gaflet ve 11 ef- 
ret derdini artmyor, kiasayij yiini, nasi ha ti, hakiki (a lib olanlara sdyle ve 
onlara (Abesevetevellii) tuiciini oku». 

Ashab-i Kiraradan ve Rcsulullahin muezzinlerinden Abdullah bin 
timm-i Mektum radiyallahii anh a'ma ve fakir bir zat idi. Her vakit 
Nobiyy-i Ekremin huzuruna gelir : *Ya Resulailah, Allanin sana bildir- 
diklermden ban a egrets diye ilim ve irfan talebinde bulunurdu. Bir gun 
Kurey§in. egtgft Hozre(-i Peygamberin nczdinde bulunuyor, Zat-i Risa- 
letpcnahi de onlarin Islama gelrneleri i^in ugragiyordu. sir ad a ibn-i 
t?mm-i Mektum da geldi, Tabii huzurda bajkalan bulundugunu goimti- 
yordu. Mutadi vechile ilim temennisinde bulundis. Rc-sul-i Ekrem, Ab- 
duUahin boyle munasebc-tsiz bir zamanda gelmis oldugu icin ka§larjni 
^atti ve mubarek yiizuniA cevirip cevab vermedi, O esnada (Abese Su- 
resi) nazil oldu ve Habib-i iJahi tenbih olundu. 






,-<x^JCw' i i'i. *"> 






YiinI : tEc^ulullah kaslarmi catti vc yiiziiDd cevirdi. A'mi (ySriT, 
Abdullah Ibn-i Umm-i Llektum) yanuia gck!i diyc. Ctinki o sirada miis- 
riklerin ii'sfltliyle mt-^idiUi, Ey Fcygambe^i Ekbcr! Sana kim ve ne 
bildirdi? Miinddn hi o a 'ma spniu nasihatmla giiuablartlan teniizlenir ya- 
hud iezekkiir ve tedebbiir edcr de o tezekkiir ve tedebbiir ona fiiide 
vi;rir- [ !>. 

eois 

f|Vl in\ I'll) kl pi in ft link lii I i hi i> I nr nl:, Imkskiitl qulpmnk isteyerok geT- 
mlqtlr, a fnUlnlli dlvrnk knlbinl inciimck yak^maz-. 



"Ill HOrij A«mni i 1 



6U 



..w...... 



■M 



G016 
^j** *!**** &%f*. y 

«Avam-i nas, cgraftan. bgrensinlcr ve oiilaun miisliiman olmalaiiyle 
digerEeri de i in an a gclsinler diye sen onlarin musliiman olmalan igbi gid- 
defli ariu gosteriyorsua*. 

6017 

' JjU i>| 0^1 tff^j i-^ 

(% £jj- ^S A^-S .^I^i 

«Ey Ahmed veyn Muliamoied; Kureygin reislerindcn bir cemaatin 
scni dinlediklerini gbrmice acuin hoguua gitii*. 

6018 

' ■ ■ f l .l • i 

*BeIki bu roister, dlnin yardimcisi olur diye. Bunlar, arab ve habes 
kavimlcrinin rd&idirler*. 

6019 

*Nfis, hukiiindarlatinm dinitie taM' olduklan i$in bunlar musliimatt 
olunca dhlin itibar ve §<>hreti Basra ve Tebuk'dsn ilerilerc yayiltr-. 



6020 



tP**T «*$£ jM?jj ^ ^ J; 
i 
*Bundan dolayi sen hidayct bulmus a'tnamn gtlmesinden yiiziiiiii 

i:i.'vir[fiii vc danism*. 



K>2 



m:.i 

*Bu otnrns nniJir hit' fiinnlttr. Sen ise ynrnnimdun.siii, scihq vaktin 
gcnigtir*. 

Kur'an-i Kerjm'du do hoy an buyuruldugu iizero Aleyhissolat.il Ves- 
sels ni EfendiniiZj ti tills in tnualuman olmasmi ve iimmct-i morhumenin 
cogalmasiru pek qok arzu cdiyordu. Hatta meghur ; cEvleniii, ^ocutt anasi 
ve babasi olun, £Uitkl ben iizinle yahud sizio. coklugunuzla dlger ummct- 
lere kaxsi [HibSr etiorim.ft Hadisinde fau arzu izbar buyurulmugtu. Ab~ 
dullah bin Unnm-i Mektumun geldigi sirada ise huzur-i nubiiwette Ku- 
reygin egrafi bulanuyoxdu. Resul-i Ekrem Sallallahii Aleyhi Vesellem 
Hazretleri onlari islama tergib ve tegvik buyuruyordu. O sirada Ibn-i 
timm-i Meklfim ile me$£ul olsa digerleTi kalkip savusacaklardi. Halbuki 
Abdullah Hazretleri ashabdan oldugu 15111 orsun Zat-i Risaletten mesele 
sorup ogrenmesi 15m bol bol vakti vardi. 



^r it 



6022 



"Eoylc daf bir vakittc gclip beni sikistudm. I*imu sana gazab ve 
kavga i^in dcgll, nasihat otarak sdyliiyorum*. 

Nazm-j Celilde yalmz : 



Qjfy\* t±o\® jjj^^p 



Yani : "A'ma clan Abdullah bin tJmm-i Mcktum, mcclise ficldi diye 
kaslarim ^atti ve yiiziintj ^ovirdis 2 .» buyuruldugu halde Bcsul-i Ekremin 

nicin o halde bulundugunu anlatmak iizere bu beytleri irade ederek h&- 
diseyi tefsir vg tavzih odiyor. Sonra da lisan-i flahidBn : 



183) SGftl AIj*i*i 1 -:' 






',:■;: 



I^H 



G023 

*Ey Ahmed, yam, oy Muhammed; Allah'm iadindc bu frir a'ma, yUi 
Knyserdcn, yiiz v^irden daha iyl, daha kjymctlidir*. 

G024 
... 

jljja Jrf jljjjj .Lit |JJU* 

«( «JjU ^bl ) hadisitiiD lticalini hatirla. Bit ma 'den ohir ki diger 
uia'denlcriii yiiz bitiinden daha kiymetli bulmiiir», 

"Lisajdar, altm, sdmiis vesair ma'deaJer gihidir* diye bir Hadis-i Se- 

rif vardir. %M, ma'denler kiymet itibariyle jfcjtf farklj i se I er insular 
da maneviyyai itibariyle oyledir-ler. Mcsela altm mademnin zimpara tasi 
ma den me msbctle kiymet i ne kadar yiiksektir. 

6025 

- 

*jg# J ^ *« *™kik madenleri, yilt bmlerce bakir madenindeii daha 



mm 



«Ey Alimcd; bm-ada, yiini, ind-i Unhide malik faydasi yaktur Ask 
derd ve ask atcsiaiii dmmimyle dolu bir grigiis gcrcktir-. 



**' -• fi. ^ 






Yani : ^Ktyi'imct iiylo Mr sundiir ki m niaf 



1154 



fay da cder, no e v lad ' 



mcnfcnt vciir. Ancak kalW ifitlm He, fcill tl £istm, liftli vc kcmiU-i iinnnUi 
dolu Mr ^tniiil ilu Im/dr-i Unliiyc jjHuii kn/amr H:i ." 

Rubi Eagdadi, bu iyclm incaliui ?w bey tic iktibas etmigtir : 



Sanma ey hace Id senden zer u sim isterler, 
Yevmc Id yenfQ'uda kalb4 selim i$terler> 



6027 

1 

*Ey peygamber^i Ekbcr! Huzuruna fealbt luihicvver bir a'ma geldi. 
Ona knpi kapama vc uasikati ona vcr ki uasihat omm hakkidi* ve nasi- 
hilt chlidirw. 



AJ^ 



...:■> J 



c 



6028 



«0»1 *— jj 



-■» L» r^^^T ^*, 



5"^- 



*E&cr iki iic bmlala seni inkar edeeek olursa inasil acdasirsiii ki sen 
sckeiin menba'^in", 

6029 

.tki i»; idimisk, scni mutteherii tutmuk istoi-sc ae zaran var k: AH all 
sen in Hak pc?yna)nht»r eldrtfuna sobiiJet eder». 

Mevlnnft liiindim WBPI Wsar.-i Peygamberiden olarak diyor ki : 



*«3( H<Wfl »u<im ' 



m 



- 



6030 



f 



to- 






JJ 






*Kesiil-i Ekrem Sail all aha Aleyhi Vesellcm buyurdu ki bu alemin 
ikrarindan farigim. Benim Resulullah oldugluuu balkm tasdik cdip et- 
memesiyle kayidli degilim. Allah bir khnscmn sidhina siihid oilmen onun 
halk tarnfindan tasdiU ohtnup olunmamasinda kunilisi i(,: in m> gam vaidir?» 

6031 

«Egcr bir yarasamn bir gtinegten uasibi ve mun&sebeti bulunsaydi, o 
miinasebet, yune§in giine^ olmadjgma parlak bir deli! ohii'du*. 

Malum ya, yarasamn gozleri giine^in ziyasma tehammui edemez, 
Bundan dolayi giindiizleri meydana (jikamaz. Eger yarasa gdzunun te- 
bamrnul edebilecegi bir giine§ olsaydi, onun giineg olmadigi, cunki ken- 
disinde gunesin kuwetli ziyasi buHmraadigi anla§ilirdi. Ben ki Risalet 
giineSiyim. Mii§rikler de yarasa gibidir ki nesrettigim ziyaya gozleri t$- 
hammul edemiyor, onlann su adem-i tehammiilleri, benim gune? oldu- 
guma, kendilerinin de yarasa bulundugutia bir delildir, Eger henim ifya- 
ma tehammiil edebilselerdi benim giineg clmarnukhgim lazim gelirdi, 

6032 

«Bir takim yarasaciklann bend en ncfret etmesi, benim AHaU'in par- 
lak bir giinesi ofduguma dclildir-. 



6033 










«Eger pislik boecgi bir giil siiyuna rabbet glister irse 
gill suyu olniadiguia dclalct eder*. 

656 


o ra|bet, onun 



gOrtkl pjfllik btotgl nproinlr* fttlfmiftir, CJttsel kokiil.irfl.TM liuglau- 
ma?, battfj fli.il kokntai onwti halAkino aebcb olur dealer. Bu mi^riklur du 
pislik buLcgi gittldlrlcr Pii kokutmn uh^fikdirfor. Btinini rayiba-i Nubiiv- 
vetimden hojbinmfizlav, K\y\ bumleu lioslanaalardi □ hidden benim gut 
ve gul suyu olmadigun omagtlii'dt, 

Bir misal dahu : 



6034 

«E£er kalp bir para, miJicnk tasma miigferi olursa, o ta§m dogru bir 
milicnk olditguuda giiplie lid trier*. 

Zira mibeiik ta^i altimn ayarmi meydana gikardigi ifin kalp para I at- 
onunla ibtilat etmeye cesarei edemozlor. Mii§rikler de kalp para gibi- 
dirlSSR Benim gibi bir mihenk tasma yaklajan^azlar, yakla^abilselerdi 
benim ay an dogru bildirmeyen bir tag olmam icabederdi. 



603JJ 






-JJ> 



Ǥnmi bil ki hjtsiz giinduzU degil, karanhktn ^alabilmck icin gec eyi 
ister. IJen ise geee degilini, diinj ■adu parlnyan vc parlaian bir giitidiizuni*. 

Bundan dolayi geee hn-;;i;'i i ; ibi olan mi^nkler, bcnimle ifttillt ede- 
mezler, f^iinki gece ile (jfOndiiJ bir a ray a gelmez. 



6036 

; ur 4,l ^ j.. 3^ & £ r 

-Hen farilom, lYu-iiktmi; mibjiiki, muudihidi, ^umuit vc dincyl knl- 
bur gibi ayird riforlm-. 



F: 42 






». ,/ 



G037 

»Bcn umi kcpckteu aytrir; gimlar nufib, y&ni, insandir, bimlar insan 
(h'fiili ins an hcykehdir derimn. 



603S 

«Ben Dtiny&da Allah terazisiyhn, hafif ve agi* obni g cistern im», 

hn'im-i Kaas&ni <Kad desalt hii sirrahu) demi§tir ki : «Mizan : fair 
Koyin lie kadar oldugunu anlamak igin muracaat edilcn v5sitadir. Ehl-i 
jsahirin mfoani §er'-i serif tir. Ehl-i batinm ir=izam nOr~i kulsi ve ilaht 
lid mil newer olan akildir. Havass-i ummetin mrzani tarikaM aliyedir, 
Insavvuftur, Havass-i ummetin icinden hassii'l-hass olanlamn miKam da 
Allah kdOmidir, Kur'an-i Kerim'dir ki msan-i MmiMen baskasi o kdanvi 
llihSnin maWsi iler tahakkuk edemez, O haldo insan-i kamil, hoik arasin- 
dii t.iir mizan-i iUihidir*. 

Buradaki insane kamilden maksad : Asnnin en buy uk vdfel olan 

i;iivr hiizrctlcridir.. Onun halk arasinda mizSm-i Iiaiu olm asi da ver&set 
vu tefeejyyet iledir ki asU o mizan-i ilahi, Zat-i Akdes4 Ris alct per.ahidir. 



6039 



«Bir buzagi, sigin Allah bilir, E^ek kiilliik imigteiwJir Ye ona ta- 

Bjra\£i sudiinu emdigi ana&m-i ma'bfid bilir-, e?ek de insjanlarm yemo- 
vl- tenezzul elmedikleri kiilliik icin bayilir. 



«5S 






CI) to 

•Ben sifiir degilim ki blttagi bsna nHiijieri vc laM olsun, Ben diken 
de&ilhn ki deve benilcn gilasiu ve JHiifadc ctshm, 

G041 

isjT kIj^j <ij 1 Jl £L 

^Tiisrikler ban a cevr ve cefa cttiklcrim saiurlar. Bclki on [arm cevr 
ve ctfasi ilo kalbimin aynasi iistunddti tozlar siipuriihnu^ ohir». 



-CIK DELtNiN CALINUSA YALTAKLANMASI VE 
■ CALtNLSUN KORKU SU» 

Cahnus: Yunan Icy! ezoflarin da 11 ve hekimlerindendir. Tibbm mii- 
(lidiei'inden sayibr, Tib me^-zuunda b ire ok cserler vermijtir, M.S. 13 1 jg- 

Imda Bei-giima'da dogmuE, eweia felsofe, sows tib tahsilinde bulunmuj, 
Jnkctideriye l de birkac sene oturnp torih lecriibeleil yapmi? T Roma'dii 
imparatorlarin hekimi olmus, sonra Bergama'ya avdotle miKidi 500 yihn- 
da Oimiistiin Bir pik escrlen vardir. Bazilan Arabcaya da tercume edi3- 

mi^tir. 



6042 

-'rnlimis lundl InlvfaMinci iJcdi ki; fil^na a3yfeyin de batia falau II 
vfrsiji*. 



uci 



«:-:) 










6043 

«U filaii kirose Calinus'a dedi ki ; ey mtitefcnmn iistad, bu HSci de- 
link i£in kuHanitlar». 

6044 

«0 lial, senin aklmdan uzak ofcun. Burnt bir daha sSylemc. Calinus 
tlcdi ki : bir dali bana tevecciib ctti». 






6045 



r> o - tfjj j-> J 1 



.L, 



#• ov I jj 



(C-r 



.Bir miiddet, yiizimic bakti, bans go* kipti ve ymimden e*k*t»; 

6046 

«Kger bemle onitnb bir cinsiyet obw *#l ^eli bana nasil] 

ill if at edcrdi?* 

6047 

i£*}j \&jh o^r j^ o- 

.Egei bendc ciraiyet gtirmeseydi nasi! g^ir ve cmsimn gayrisiyk 
Bundan sonra Hazret-i Ifevlana diyor ki : 



IHHH 
■»U 3i * J j,) ^j- ^ jj o*r 



<i!tl ki^i arasmda jhtiliil ohirsti gUphesis onlarin arasrtida bir ka- 
il cr-i miijtcrek, l>ir sebeb, bir v&sitn ¥«rdnf*. 



6049 

"Bir kttg, einsindcn gayn ile nasil beraber ugar? ^iinki bfl tins He 
iil let, mezar gibidir». 



«mtt CINSTEN OLMAYAN iKl KU§UN BlRUKTE UCMASI VE 
DANE TOPLAMASININ SEBEUl- 



6050 

«Bir hekim demistir ki : Ctildfc bull hizh gidiyorken bir kai-ga itc 
hir Icylcgi birlikte (jordiim*. 

6051 



iiii rt ^ joi ^ 



'; 



«Buna ^ .inn vt> amluninln no (jlbi bir knder-i jmi^tertk vnr? diye 
hallcrim tclKlk tifllin*. 



«yo 



1-r.l 



(J052 

«r§aijkm bit halde yakla 5 irica ihisinin de topal oldiigunu gtfrduirj.. 

Anladim ki ara?arindaki topalMs, onlan birtesUrmJsti. Hazret-j Mev 
lana kissanin naWinden sonra diyor ki | «Ev*et, na cins olanJar airaEinda 
ihlilat ve iilfet olmaz*. 

6053 

«Hu S fi s iy]e a^a malisus bir dogan il e siifli bli- baykus nasi! bM&fe 
hflir*, * 

Buradaki jehbasdan raksad arifler ve kamtflerdir. Baykuslardan 
ttuirad j$e cShiller ve nakisiardir, 

gtinki : 



6054 

-Sehbaz, iHiyyin giin^idir, bayku§ ise slcciadendir:-. 

imyyiR ; Yedinci kat semanm fevkinddri Sidret'itl-muntehada vahud 
arsm altjnda bir rnakam ki Biildhanin defter-i amali orada bulffliurrrmg. 

Slccln de : Qjhennemm en alt tabaknsmdq bir yer imis ki fasiklarm 
kaftrlei-ui, vc musriklerin amel deftcrlerf oraya komilmu& 

6055 

i 

<£j ^ft L^) t£&f &. fl l 

*Biri iiflrdur ki her tiirlU ayibdan bcridir. O biri bir kordiit ki her 
kapmiii dilciicmdir*. 

€B3 



SOSQ 

-*»J CfJJ J ^df^ (5*. J 

1 

-Biri aydrr hi Siireyyi ydrtmyle aksedur, o biri bir kiwddmr ki eubre 
icindc ya§ar=. 

6057 

u~* art? e£? ^ Jt ~'- J '. * ^ * 

-Biri Yfisiif #m W fea nefesii bir ittfai O hiri ynrtaci bir kurd, 
jahud boyini $ingirakh bir csektir». 

6058 

T 

Biri lamekatida usmakia, a biri kopekicr gibi samanlikta yatmak- 



tadu». 



6059 

=GiJl iisan-i hai iie pj?«k bbcaginc dcr ki ey koltugu kokmn^. 

Yani; pistikle oynayan mnvdar. 

6060 
«Egei sen e6l bahstsiivdcn ka<;iyorsan o neEretiii gubatan i<;in bir 



kemaldii*. 



c.ti:: 



6001 
6002 

6063 



eob'4 

ij 4 ^ T )i Oj- 1^ &* 



- i 



-an CKSS" ^ **»««• *" — »- « « r m „ r . 
-Senimle ihtiiat ettirir. 

GOGS 
BC4 



an 



(10(10 

-MeteUferin kendi&itie secde cdcccgi, Ad cm Aleyhissdamin erali bir 
uisam idb*. 

6067 

<*Diger bir mgani da iblisin : ben s&iiim, Tcisim, O'ndan Ustiiniim diye 
kendisfric secde ctmeyeeejjj idi». 

6068 

*0 halde Iblis, Hz. Adem*e secde ctmis olsaydi, O Adem olamazdi, 
ondmi ba§ka bir §ey o]nrdu». 

6060 

♦iMelcklerlH Eccdeleri, Adcmiiv yiiksekliginc mizan, §e>'tattui onu in- 
kan da yine Adctnin buyiikbj inline bir burliaiidir». 



6070 

«MeJ*k levin IkrftW Adcmhi ulviyyethic vo bnli(e-l link oldiignua, o 
rtcytim kiijjrfciiilti inUnrt da yine Aderain iiylo ol dug una «jahiddir«. 

DfiS 



6071 
*#* ^ t>'.L o-j* g\ >f fy f 



RUliitn, 



*Bu sozijn sonu gcline*. Geri don dc o 



aymm adama nc yuptigim 



-AYININ YALTAKLANMASISTA ALDANMIg OLAN O ZAVALL1NIN 

KISSASINIX BAKiYYESi* 



6072 



ijjh* li&C-lfc* i_?j>- j wi^ t ^«i 



cH 5JyjJ ^* j- i 



jj 



-O adam uyudu. A 7 ( rf 3 sbefM kctfakyor, $&$ kogidduk™ tek 
g;tljyordu». 5 



rar 



6073 

-Ay, o afaxm yuziinden bir ka? defa sinegi Ic^^it, Sinek tekrar ve 
ko$a ko$a "eldi-. 



6074 

o*j c^-— JL ..jTj ^ijjt 

«Aym smege kizcli vc K idip dagd™ koea bir kaya katdirdi* 









B07S 



«Ta$i ffctirdi vc sim-£tn uyiiyaii adnmm yiiziiuc komnujj ©IduJJiWU 
gordii=. 

0076 

«Degiimen lasi kadar oJati o kayayi kalchrdi, sinck gckilsiit diyu tiium 
lis dine vnrdii". 



6077 



jjf t^ljw^i- lj45£* ^_jj 



^ 



«Kaya uyuyamn yilzunij Iiur<talia§ ctti ve bu itteseti c hi id eye Ifljj 
oykdi". 

6078 

*Alimakin muhabbcti ayi nombabbeii gibidir. Omin kim muliti libel, 
tnubabbeli kindir». 



0079 






..Ahin:,r.!u ulnli. yfud, so* vcrj^l virnndir, zaiirilr, A full kuvvrlll, vc- 
iHsj cihvilir • 



Yard; kuvvidll guvvi'tli ho2 verir, fa kid vcrdljjl *oit^ Uiliu&z, 



Ofle 



UV1 



-■■■ 



Bizim ettigimiz Lcvbo]«r gtbt dcgil mi? Arasira yaptigimiz iglere 
KSjEman oUtruz, (Estagfirullnh) diye tevbe etmeye kalkanz. Fakat o tevbe 
i^cridcn gelmedigi halde ya!mz dudaklonmizdan dokuidiigii i^in tesirsiz 
kfilir. Ertesi gun yine aym j^c ba^lanz. Asil tevbe edilecek.gunah i 5 to bu 
ycjldaki tcvbedir, - 

Gonlumde w.ah i§lemege istek var } 
Dildeyse gczzr tevbe ile istigfar, 
Il&limle, mek&limden utamnrn billdh, 
Afjeyle benira ?u tevbcmi yd Gaff at! 

Vakia Hadis-i §erifte : «Gunahtan tevbe cden, bic gtinahi olmayan 
giMdif.- miijdesi verilmistir, fakat: -Tcvbc, nedumcttir, yani, yaptigi 
l>lt<n candan, goniildcn pisman. olmaktir.* badisiyle de tevbenjn nasil al- 
ums] lazmi geldigi beyan buyuru?mu§tur. 

6080 

J**~ ji - ^ jcSj^, a^.d; " 

«Dag<;u sbylemtiyen kimse etfifi yemini de bozar. Bmaenaleyh oyle 
bir adam yemin cfse de inanmas, 

G081 

«Bir kimscmn $i} Z u yemtaslz y&Inn alunca sen onun mekii ve yemini 
ilr hdaya d(i,snie». 



0082 



jwl jrl J5t j 






«Omm lu^fsi Mkintj akb iiefsimo esiridtr. Musbaf iizerinc yiiz bi ti- 
ler re y em in ctmis faraeK 

01 »K 









0083 

*Madem ki yeminsiz bir siisii vc ahdi noltsati ediyor, yemm edeeek 
olursa daha kbtusiiim yopar», 

Ettigi ahdi daha fena bir surelte bosar. 

6081 

*£iiaki nefsi alir bir yemin ilo bagladigm $$ daha ziyfldc hiddet- 
leliii«. 

Nefsin yemin ile takyid edilmesine kar 5 i nefsin hiddetini MevlSna 
bir misSl. ile go$toriyov. Mesala : 



6085 

J >*^ 0^^ ASA/ '-^ I f 
«Bir esi^, efendisini baglayacak glsa, cfendi a bagi koparir vo i^in- 
deu cikara. 



6080 
■ iiltldytlndtm ff tmjjfci, c*iriu kafasma vurur s buriitn Ribi hSJtiio obn 



uetb iii> iiiililblnln t-Ulfll yiniini ylUUnc ciitpar». 



««» 



^^^^^■i 



COST 

•Son gtiun ( .jjiJLijijl ) imdan iimidini kcs ve una ( $3£-1 I^^L ) 
demon. 

Kur'an'da ve? Mai.de suresindeki : 



Yard : «Ey iman ctmij olatt raiisliimanlni-; akd vc ahidlerinize vcfa . 
rdiniz. Ah§ verisinizde vesair muamelclcrinizde verdigmfe sSzii iutututz, 

i ■•.::,■.:: caymayimz s V Keza : 



p£^^^<|) 



Yani : <*Yemin cttightizdc, y em infer inizi muhafaza cdiniz, hi] if mi i$- 
lemekle qnlarj buzmayiiiiz 8 ^ ayetlerine isarettir. 



6083 

«Yrmin oimekle, halta bazilannm yapti^i ( jSj J^iL J* «lj ) ya- 
rn : "Suylediklcrimize ve etligimiz mukavcteye Allah vckiidii'." dcuickle 
kiminle mudhcdc yapbgmi bilun kimse vucuclimu iplik yapar, o ahditi 
etrafmda doners 

Yam; sanlsn bir iplilt sanldigi yumagi nasil kuvvetlendirirse, mitka- 
velenin hakikatinda Allah ile muahode oldugumi bilen bir adam, onun 
kirilmamasi icjn, verdigi sdzum muhEifazasi kin, onun etrafmda doner 
dolasjr. 



<Ssj0 SMS Matte : l. 
ISJ> SGrei Maide: 89, 



fi70 



.lIAZItBT-] MUSTAFA AUWIli VE Al.llll EKMBLtlT-tEHAYA 

EFENDlMl/JN II 1ST A Utli SAUAISiYJ! 1 1 ATI Li SORMAYA UITMESi 

VE IVAI)i:T, YANl, BASTA VOKI.AMANIN FA1DESI- 

mm 

«Ashnbtlnn bir zat hastttlandi vc o nastahk dolayisiyle* Iplik glbi za- 
y if la dm. 






6090 






'Ojt 



-Hairct-i Veygamber lyadut km onun yamna geldi. Ctfnki arnin tabi- 
ati luluf vc keremden ibaret idb>. 

Kur'an'da BcjsuM Ekreme hitaben : 

Yam : *Ey Peygambcr-i Ekbei; sen hakikaten buy ilk ve gttMsl bil- 
abial* ile yaraditmi^m™.- buyumldugu gibi Hadiste de : -Kabbim bcni 
turbiyc etii ve terbiyemi mukeiumcl UiJdi» dcnilmi^tir. 

Hazret-i Mcvlana bir na'tinde der ki ; «Allahin lutfu, TuablalEatta ke- 
rnel nainiua ne varsa hepsim bir yere cemetti ve mccmiia Mustafa na- 

TUIIll VCl'dl", 

Binaenaleyh Resiil-i Ekrem Efendiniiz her cihetle mahlukatin ek- 
meli, bundan dolayi peygamberlere varmcaya kadar mukevvenatin efda- 
hdsr. (Sallallahii Alcyht ve Alihi Vesellem) 

Hasta yoklamak, Icabat-i inaaniyyenin en buyuklorindendiT. ^iinki 
hasta acz-i mutlak igindcdir. Gidip ona teselli vennck h izdirabini bir ds- 
recti olsun hafifktmek, bir atize yardim etmek dymekdr. Hastahk hali 
acaibdir. Inaan; agrilar, sancdar arasmda kivramrken yakin dostbri soyle 
dursun uzaktan tanidiklanm dahi hatirlar vc gormesini %Ut. Allah size 
tccriibn ettirmesin, bf;n bu aci tecri'ibede bulundum. Prostat ameliyat] 



(3!> Sflri?! Kalem ! 



fi7l 



^M. 



<Joiayi9iylg iki ay hasl fl hanede yattUB, 2fy| M | gtin i er , nlllll[7( , ncobn ki]n 
jetoefcl dfye goakrim kapida idi. Ben b%k> .rklufium ^bi kogus ark^ 
cagl^imin hcpsi de bu halde bulunuyorriu. Bu gibi sebebier dokymyle 
Resulullab Efeiidimb; de basta ziyaretine gltmi § ti. Hasta olup da ziy arc- 
tine gidiien sah.abmin kim oldugunu Hazret-i Mevlana tasrih elmiyor 
Belki do Mekke'de hastaJanmis ve hayatmdan umidini kesti*i igin vasiy' 
yet etrnek istemi 5 olan <Sa'd Ibni Ebi Vakkas) dir. Cenab-i Peygamber 
Sa'd Ibn-i Vakkas'] ziyaret ve teselli ettikten sonra o zamamn mes'nur 
hekimi Haris bin Kdde'yi eagirtip tedavi etmesini de tavsiye buyurdu 
gunki bir geyin husulii esbabma tesebbus, tevekkiile manf degitdir Te- 
vekkul tesebbiisden sonra olur. Vakia bir peygamberin mu'cizesi ve bir 
velmin kerametiyle bir hasta tedavisiz iyi olabilir. Fakat bu atltfetfai ev* 
velemirde mukadder olmasi garttir. Eger mukadder degilse o mu'cize ,l 
o keramet de zuhur etm&z, 

Hazret-i Peygarnberin Mefcke'den Medine'ye hicretinden uc gtin sonra 
Medme'ye miiteveccihen yoJa gi kan Cenab-j Ali, Medina civarmdaki 
Kuba koyune gdmis ve Aleyhiss&iat Efendimizin mijlakstiyle serebyab 
olmugtv, Fakat yayan yuriimiis olan Hazreti Ali'mn ayakJan taslardan 
dikenleiden yava icirtde kalmisti. Hazret-i Pcygamber o hali goriirce mii- 
Lpestr oJdu ve mubarek elini o mecruh ayaklara auriince yaraiar iyile^i. 

Evliyaullab'dan me^hur (Ma'ruf Kerhi) bastalanmis, Bagdad balifesi 
de oau tedavi i^in yahudi bir hekim gdndermisti. Hekim Ma'rufu mua- 
yenc ctti. lV.idsi?, oidugunu anlaymca : «Canm ne istiyor, sana yollaya- 
yim» d:ye soidu. MaVuf i -Benirn catnm semn mtisUiman olmani istiyor* 
dfdi, Hekim : -Ben mtisluman oiursam sen iyi olaoak nnsin?* deyince de- 
-Evet, bir ? eyim kalmayacak* cevabim verdi. Hekim jebadet getirdi. Ma h - 
ruf da yatarken dip diri kalkip oturdu. Hekim bu hSli goriip tekrar mu- 
ayene edince de bi s bir bastahk eaeri bulunmadigmi anladi. Bu sefer 
ihlas ile rnuslunian oldu, 

Bunlar bir mu^ize ve bir keramet idi. Fakat btiyle olaca^i ezelen 
takdir edilmisti, 

Hasta yoklamanm mSnovi faydalarim beyan icin Hiizret^i MevIanS 
diyor ki ; 



6091 
-MasfJi yokJamaya Amende fiidc vardir ki d faide, yine sana aiddir^. 



00D2 

JJL^ ,Ll j jJ,\ Jhi fy 

•Biirinci ikidc udur hi «i luisln mlimi, olabilir ki zamamn kulbu ve 
rnsnu'vT biiyiik bii* sulu obir>> 

Kutwb : Bir memleketin maner: idaresire me'mur olan zat-i ilidir. 
Oyle bir zatm ziyaret ve iyidetindc bulundugun i^in sen de onun duasini 
almis ve man en bir cok feyze ermig olursnn, 

mz 

■ 

«Egcr kutub olmcizsa y<j] mltqdagi, yaiii, scyr ii siiluk crbabmdan 
olvt; 5 ah degilse bile siivati bit asker, yani, seyt ii sillukiinde ilerlemij 
bir zSt bulutiur». 

6094 

«Ey inadci kimse; sende kalb gd?ii, yatil, basar-i basiret denilen 
kegfden eser buhmmadigj Icin, adi odunlarla od agacim ayird edemi- 
yots\iOL». 

6095 

£y* ^UjJ Cs—* ^^rli -^Jja- 

«Dilnyada hazineler vardir, yani, evJiyaullahdan hali degiJdir. Onun 
igin hi 5 bir vitaneyi hazineden hali bilmc«. 

§alr Nef h i F Hazret-i MevJanamn vasfinda yazdi|i me|hur kasideniti 
E onun da : 

Her dam olsun ruh-i pakine dii&yt blhis&b 
Bvlly&dan t& ki h&lt olmaya dunya evi. 



fi?2 



F; 43 



673 






MMM 



■*. 



Viiiu ; «Dimyfi cvi, AllBh'in ^vgili kullarmdan hall olmadlksa ve ilemde 
evHyuuIlnh fcia.jedrd.ti bulunduk^a Mevlana'ntn r&h-i pabine hesabsiz dua- 
laf i)tMm.» boytinck; buna i^aret etniiftfcr. Evet diinylda evliyaullah bultin- 
clult^fl kiyamet kapmuyacakfir. "Diinyada Allah Allah diycn knlchkga ki- 
yinntt ktipmoao Hadis-i §erifinde bu MI i£ade buyurulmugtur. 

mm 

■Dervl| kiyafctli ve fakir siirctli her kimseyl ziyaret eyle, Kendisindu 
iTiimovi bir nijan bulursan, oiiui] hizmeiinde don dolap. 

0097 

»Sfnik' Ijilmi ve hakikati gorcn goz olmadif] i^in hex viicudda ma- 
in' vi ]>lr him in* var zannmda bidun-. 

0098 

«So>r ii siiliikdelti yol arkada^larmut liyaretini lazmi hi I, O arkada§, 
Inter plyado, istcr silvftti olsuu... 

Van I; mancvi der ecesi ister dun olsun, ister yiiksei; buiunsun*. 



6099 






•Ziyiiret vc tyadetine gittigin isterse dugmanin olsunj sonin bu giizel 

li:.n-i.<-ijiL yine lyidEr*, 



(JOnki lyllffc :le. £sk diisnvvn, &mi olmu^tui*. Abd-i Scfa bunu rjefs... 
d» Ucriibe eltim. Buhindugura mekteblerden birinde bir edebival hocasi 



reim- 



ir, 1 



■Ml 



sits* ^.cstte trsa rr 

sunu cgrenip na i'tiraz .derdl Bi r del hi ^th T SIT"?.?*"- 
da bana muhabbet g&teimeye ballad, dan SOn ™ 

refine getirir,. ^u re£m . 1>lhk ^j, kimsfiy . ^ ^ ^ 



Kiiraai 



« ST ana d " f ° Ima " ^ ** «*■ ^N iyilik, kin ve 



6101 

6102 

"Soziin htdas^t : Ci'iuivct ve combat vAH „i - x - 

0103 



"Ciinki bir k lt fH t .„J„ lHiJ„lMdiU 
" U:irm sir <'»' vu ,n|„iii Hititw 



■'irrll 



vo evmiywri al, Jlfl *, ( yo | kcsct) h 



r.y- 



G7S 



MMMMM* 



Ma'lum ya miislumanljkta nair.az kihimk, farz~i ayindir. Yuni her- 
kesin muttaka, bizzSt if a edecegi bir ibadettir. Bu da yalmz b agin a kihn- 
digi gibi cemaatle de eda edilir, Cemnatle kilman bir namaz, miinferiden 
kilman, namazdan yirmi sekiz, yahud daha fazla derece Allah m makbulQ 
olur, £unki cemaat arasmda evliyaullahdan birinin bulunmak ihtimali 
vardir. Cenab-i Hak onun kildigi namaz i kabul eder, omm yuzii suyu hur- 
metine diger comaatin jiairjazlan da makbul olur. Sonra miinferiden na- 
na a a kitmakla yalniz farz eda edilmij, cemaatla edasmda ise peygam- 
berin sunneti de icra edilmi^ olur. 



•BENtM IYADEHlVIE GELMEDlN DJYE IIAK TeAlA'NIN 
MCSA ALEYHlSSELAMA VAHYETMESI- 

6104 

«Hak Tealadan Musa Ateyhissclama $yla bir itab geldi ki ey yaka- 
smdan ay dogdugunu goren Ke]im'uIIah». 

6105 

«Scni tiur-i ilfihi He bir me^nk yapmi|tim. Ben ki Hakkim, basia- 
landim da lyadcfinie gelmedin*. 

6106 



L ^A.^-C/rl 



tjf ' »^~ "V** J *»- O" ' 



•Musa dedi ki : Ey subhan olan Allab; sen zarar vo ziyatidan ve has- 
talik gibi hallta-den miineziehsin. Bu soz nasil bir runiuzdiir? Yarabbi 
bunu bey an et». 



0107 

«Cenab-i Hak tekrar buyiirdu ki hastahgim csnasindn nnsil old u ■! < 
kercm edip Imlirimi sormadm?" 

£103 

«Musa dcdi ki : llabi senin i^in noksanlik olamax. Akhmi kaybedo- 
cef im. Ya Rabbit bu simi izalt eyle», 



i^' 



6109 






-Allab 2ii!cc!al tiuyuidu ki ; Evet, lias ve segiJmi§ bir kulunx bustun 
I audi. O kid bcnini, iyite bak*. 



6110 

vOmm dziiilu olmasi b*nim bziirlii olmam, 
hastaliiJimdiro. 






onun hastaUfi benim 



e:c 



Cenab-i Mevlana, bu fikra fie bir Hadis-i KutEi'ye i§aret ediyor. Ma'- 
lum ya Hazret-i Peygamberin lisan-i llahiden bey an buyurdugu kelamdir, 

«Ey Adem oghi hastabjichm, bcmiin lyadetimc j^ebnediii, &enden yc- 
mck istedim. bana yemeli vermcdij], scndcn &u isicdinij baiia su vctrac- 
din. i ms an dcdi ki : Ya Rabbi seni nasil lyfidct edeyim, sni rabb'ul-ulcmiin- 
sin, hastabk gibi arizJardan miiriczzclisiii. Allab Te;\lfi liuyurdii ki ; Bi!> 
miyflc nun itl in kt filnii kuhim hastalanmijti, avn !;i<\\\> 01m yoklamadtn, 
bilmiyntimiydmi ki mitt yoklasaydin vo hnlirnn t9t*a$6m, l".'Ni imun ya- 
ninda bubuakhn-, H«zret-i MevJanfi bu kiKsoyi nakil w bu Hadis-i Kut- 
slye ijaret rtlJkl.*n nonr« diyor ki : 

077 






^■H 







6111 



U 



jy jf*~i= 



-iVii 



f 



"Allah ilc bulunmak ve oturmak isteyene soyJc ki evliyshillali fruzu- 
r inula olur&un». 

CenSb-* Hakkm istila ve istignusiyk beraber insanlara kar§i bit* kur- 
biyeti de vardir. Nitekim Cenab-i Pic, Mesncvi'nm diger bir yerindc dcr 
ki : «Rabb'un-nas olan Allahin, insanlann rtihiyle bir itEisali, bir yakm- 
ligi vardir, Fakat bu yakintik nasjldir? Ta'rif edilmez, b.15 bir ?eyin ya- 
kmligina da kjySs olunamaz*. 

Evliyaulliihm kurbiyyeti ise avam-j nasdan farkhdir, £iinki Allah, 
onlarda kcmaliyle c&ridir. Onun icin onlaria oturmak, Huzur-i llahide. 
bulunmak demektir. 



€112 
Jjui tJj? $$ S> y 

VEy salik cger evliyaullab huzftrurtdan ayrdirsan hclak ol arson. £iin- 
ki sen bir cuVsun, kill clegilsin». 

Evliyaullah kimlcrdir? O zat-i 5 or i fieri bilmjyoruz ki huzurlarmda 
bulunalim diye bir aiiSl varid o?ur. Evct, dyledir. Fakat jahsiyetlerini 
bilmedigimiz o zevatin hie; oimazsa mevcudiyyetlerini kabul etmek, Al- 
lah 'in bazi sevgili kullan vardir diye ikrar etmek v^ onlardan yardim 
ve hjmmet beklemek de bir nevi huzurlarinda bulunmak demektir. Ola- 
bilir ki bu ikrar] miz ve onlara kargi giyabi hiirmetimiz bizi huzurlarma 
sevkcder de kendilerinden istif&de ve istifaza eyleriz, 



Gin 

*§cy(an her kimi kerom ve Iter am et sahib: olan d zcvatin huzti run- 
dan ayinrsa, pnu kimscsia ve haiuisiz buldugu i^iii has in 1 yer*. 

078 






eii4 



fjj'jv _y^> j j**™^ 



*Bir an icmile cemaatfan bir karig ayiilmak jeyxanin mckri v<? liih- 
sidir. Bunu 15 it ve iyice aula*, 

Imam-i Ahmed bin Hanbd'in Musned'ijnde Hz, Omcr'dcn rlviyot 

ediliyor ki : 

(■iicsulnllah SallaJIihii Aleyhi Vest Hem ararmzda kiyam buyiiriUi vt* 
dedi hi: i^inizden hansiniz ti C^nnciin oria&im istiyorsa ccmilatu ttfivAm 
etsin. giitikl ^eytan, bir kisi ile bcL-abcirdir ve o, iki kSsidm uzaktlfn, 

Kezd Hadiste : «Ccmaat rahmettir, ayvihk azabdir.. buyurulmiifltiir, 

Burada cemaattan maksad : Namaz cemaati oldugu &h't mitli vt* h:\\\n(\\ 
topiuluk da olabilJr, 



«RIR BAH^IVANIN SOFl, FAKIH, ALEVlDEN lUARET iiC Kt!jlVl 
BlllBiRiNDEN AYIRIP TENHA BERAKMASN 



6115 
«Bir ba^^ivan ba£a bakinca, baginda hirsiz gibi ile. kiji ffordii". 



611G 

lJ $<* * w«t -i tM * *Js til 

-fimilnr bir tali 111, yani, hoca, bir ?erif, yfinl, Hryyid, bir de siifi, yftui, 
chjtvi.'i idikr l*i lu-r hiri vefii etmvx va hak tmuniuvi MmM'tt-rilU, 



070 



-■-■ 



•MM 



--■ 



6117 

C~-J£? vL-a i,/* IjlJ I CJlT 

«Dcdi ki; buntara kar§i benim yiiz bKccetim var amma tophi bulu- 
miyorlar, ccmaat ise rahnictlir", 

011S 

"Yalnii ba^inia iic ki§i He ugrasamam. Evvela on! an bhbiimdt'n ayi* 
rayimit, 



6119 



«Her birini bir tatafa atayim, yalmz kahnca hcpsintn biyikkinui 
yolayimw. 



6120 

•V^fc U^ii ^Tt" 

r:\rkadafjJarinni sufiye karji inubabbetlcrim bozmak idn onu yola 
gtkardi*. 

6121 

jfe) & t$d Jj\ *£: liX 

«S6fiyc dcdi ki eve git dc bu arkada^lar i^in bir kilim gefir*, 
680 



6122 

A J ^ Cj£>- OlT Jjj cJj 



iU.L" 



*>../- JJ ^ JH 



«Sfitf giui. Ba| ? ivan iki arkadaja gizlke dcdi ; Ey fakih; Sen Slim 
bir zatsm, bu da me$hur vc nia'rijf bir &eyyiddir». 






6123 



•Bfc senin fetvan ik ekmek yiyomz ve scnih Umln katiadiyle ur 
yoruz*. 



ru- 



• 



6124 



"Bu z5t-i serif i Se sultammizm gcbzadtsidir, Mnedan-i Musta^dan 
bir seyyiddir». 



6125 

*0 fidi i?e obiiT sfifi kim oluyor k« siziri gibi suHanlarla bcrabc* bu- 
luniiyont. 



6126 
«0 KdiitM l,mi,,„ |MIIIUlk Klhl ut|11(7f bJr hnf(a b(j]i . m b 



Jainda miWifli itlinin/. 



gjfia ve tar- 



flMl 



•Mdi^^^Hi 



6127 



-Ey bcrtim sag gifmn, mesab^inde bulunan fakih ilo serif W 



nc- 



kismazu, 



C128 
On| ai , ft$«, vor.li vc akbft,. Halbuki arkada^rdar, aynhk j* 






6120 
-SMiyi yda gfcutfjfcr, a*4 *«**&& O da kalkip s m Omm bas 



y6130 

>- s^l j^ ^C # ^.r 

-jars 'Affais s Mis-*- w 5ab " cat •* 



6131 



p 

(182 






6132 

iValniz buldugu i^in s&fiyi tepeledi. Onu yari olmii? bir hale getirdi 
\e kafasim yardi». 

6133 

<£Li; Ajlj Ajp 1 ^y-l lj^*j t£^ 

«S6ii dcdi Ed bcuim cezam go^ti, L£kin bey arkada^lai: Uendinizi iyi 
muhafaza ediniz*, i 

6134 

•Rent yabanci ve ftgy&r bilmijtiiiiz. Habcriniz olsun bn keratadan 
daba agyat degildim», 

6135 

,1— **,>■ ifljf O/ ^gfgj 

vBenim ycdi£im bn dayagi siz de yiyeceltsiniz. BByle bir ^crbet her 
aleak kirn sen in cczasidir". 

6136 
y" iS jf i ^ 3 ±~»£ oi*- J} 

-Bu dilnyii daft ythlrflr, scilin sbzltrrin akis limkiyle senin tarafma 
pcIiT>J, 

Savt: Sc» niJliiJl«iunr.1ir. Brdfi is« s«ln nksi rfcmwhlii*. Binionaleyh 
(aks-i aadi) terklbl y(iiili|tir, DnQruiu (»k»-i «avU lift Dl|3^ bit arazide 

— ■ — — -^— »— -— -^— — -— — — _^^^ JM __^^^^._ J ^_^__. 



yiiluid kubbdJ bir yerde seeletlon kimflo acsjuin wksini i$ilir, f yi soyk, 
aksini iyf, kfctii Edybrse aksird koltt dtiyar, Bli clhsn da ; ip ki boyledi 
Her kisi ettigiriin kargihgmi dbctte buhir. 



crsc? 

r, 



G137 

-Bagcivan sofinin i^inden faritf oldukian sofira, yatii, on u dotmcsini 
muteakip onuii gibi bir bah fine buldu,» Ve : 



6138 

*Ey Myyld; eve dogru git ki ogle ycnicgi i^in yufka ekmegi aisirt- 
mi§tim». 



6139 

*Evin kapjsmda Kaymaz'a sbyle ki yufkabrla pi^rm? kaz, getirsin*. 
Kaymaz : Bagcivanm karisi, yahud km, veyahud hizmetcisi olacak. 



6140 

^:jf ill-' CJ^| t^J^ .^ JJ3- 

*§erifj yollanjica hocaya dedi ki : Ey keskhi gdiu 5 ]u s*n raklbsin. 
Bu, aahirdir ve yakineii hilmir*. 



ei4i 

*/" t£>^ -^-^t ^j4 >! 

,/ £V jjlj ^W j^U 

-Aiknda^jn ise serifim, scyyidim diye soguk bir iddlada bulunuyor. 
Anasiniri jie yapmi$ oldugunu kim biliif?* 

MevlanD ciyor ki : 

6142 

« Km I in a ve on ma igine ititnad etmeyin. Nakis bir akla kar$t itimad 
dogru degildir». 

6143 

t j ^,'L.j jjJl *i*— I c»j 

-Zamanedc bit 50k budala kendisini All ile Nebiyc vasleder ve sey- 
yidlik d&viisinda buhmur». 

Yakm zamanlara kadar bazi kimseler, §bhrct bulmak ve hiirmet gbr- 
mek i?in (Esseyyid fiilan) diye bir miihiir kazdinr ve Qnu kullanirdi, 
Hele seyyidlik Iran 'da pek ehemmiyetli oldugu igin bazi 391k gozliiler 
ba^in a ye^il bir sank sararlar, beline yesil bir ku^ak dolar, seyyidim diye 
ortaya 'gikardi. Biifde do istanbul'im liinon iiskelesi meydamnda ge- 
nisce bir iskemleye oturmnf yejil sarikh adamlar vardi ki bunlara (yedi 
einirler) derler, onlara okunmaya giderler ve epeyce bir para verirJerdi, 

Mevlana Carai B aha ri star) 'da yazar ki birisfi boyle seyyidlerden birine 
sb|mu3, savmi§. Seyyid yyhud miiteseyyid ; yani, uydurrna emir: Her na- 
masida (Aliahumme salJi all seyyidina muhammedin ve all ^li muliara- 
med) diye salat okudugun halde bana nasil aogiiyorsun? diye sormu§ f 
sofeii de : «Bcn maddi ve manevi va asil seyyid olanlata salat ve sela- 
mimi kayd altina alinm, sen onlardan degilsin!* cevabim vermi§. Maa- 
rnafih Sldai-i Kiram hakkinda hiisri-i zan gbstermek de edeb iktizasidir, 
Ve onlarin Cedd-i Kerimi olan Haaret-i Peygamber Sallallahu Aleyhi 
Vesellem Efendimize hiirmet icabidir, Hie olmazsa sii-i zanda bulunma- 
mah- Haztet-i Mevlana bu hususta diyor ki ;■ 

685 









6144 

«Her kim linadan dogmu?, kcndi de zanilerden bnJuamii^sa o sflhis, 
rabbani vc Ha hi zevata sii-i landa bukmur*, 

Mevlana bir misal daba go's tor iyo r : 



0145 



*£erb vurmasmdan bn$i dimcn kimse, ktndi gibi cvi de doiiiiyor 



BDrur*. 



6146 

J j— j j>y 3 jjj Jij' JU. 

*0 miinascbetsiz herzevckil bab^ivanm suyledikltri, kendj halmdcn 
ibaretlir, Boyle bir tubitiet evlad-i Rtsulden uiaktu™ ; 

-Ademden tn.na gdinceye kadar silsilemdc scfaft, yaui, lijia vuku 
biilmami§tir. Ecdud vc ccddatim hep nikih-i islam lai/mda olmujtur.* 
meahnde bir Hadis-i §eri:£ vardir. Habib-i Ekremin siiiaiesini boyle mu- 
Mfaza buyuran Cenab-i Hakkin, o Restil-i Z^anin neslinden gelenleri 
de aylece bdizedecegi kaviyyen iimid ohmur. 



ei4v 

j\X\i- i£lj jiS ,^j- J 

*E£*r (1 bahceviin murtcdlerin pici olmasayds, Re&ulu Until n torunlan 

i'.: I '-.i. ./'.- nasd Lti tjjjilori siiyltrdi?* 



6MS 



<ji 1 j, 1 Jij^i. V^ 1- " 



iiKII 






-0 zalini vc sefib b age 1 van bir takjm maval okuduktan, fakih de 
onkri dintedikten sonra $erifin arkasmdaii «ve dcjjru gitli». 

6149 

«Dcdi ki : H*y e§ck; Bu baga seni kim dav<et etti? Hixsisthk sana haja 
liuygambcrdcii mi iniras kaldi?" 

6150 

■ 

jj, *u ^ <ij ^jj^- 

"ArslaiUH yavrusu on a Uenzcr, sen nc ile peygamberc bcnziyorsati?" 

Bir nushada : 

6151 

<-tJ^- 0-^ $S *~* ^ 

"O al^ak bagjivan cgri'illiiidea, yani, dogru yoldan t:kmi§ oldugu 
15 in haiidlcriu ( &J, Jt ) C etligi eza ve ceBayi yapti". 

Hariciler, HWet-i Ali'nin (Siffin) raLjhyrebesinde biihinmu^ bir ta- 
kim cahil sofulnrdi ki Muaviye ordusunun tarn bozulma sirasmda, Amr 
Bin'it-As'm tavstyt^iyle mizrak ucuna Mushal bagbmalar! ve «Kitap 
nramizda hakirm olAUlP dcmeleri uzerini. 1 C^nab-i Murttva^a isyan etmi§- 
ler, muMr^bcyi durdurmazsan seni yakalar, karsj tarafa tes]im ederiz 
dcmi^lerdi. Iln?.n'1-l Ali nfigfir mnharebeyi durdttpdu. iki taraftan se^ilen 

iki hakemin lillkiiu i;i.tc harcke^ cdilniEsi kavatJasiiriidi. Sonra ykie 

bu heriflcr : •AHflbdan ln-.knsti hiikLim vcremc2» diyurek evvelkt Tikir- 
lerlndrn caydihn 'l>vb» vt? istigffir cderek ypnldcn musliiman oldulaiv 

6H7 



MM*. , . 



yMk 



Hazret-i Ali'ye de gidip ; iBiz hakemini kabul etmckle gavur olmugtuk, 
Akiimiz bagimiza geldi, iccdid-i imim ettik. Sen de imamni tazele de 
harbe ba$lat, Allan 'dan baska kLmse hukiim vcremezi dediler. 

Su cahil ve §irret herif lore bakin ki Hazret-i Ali gibi ashabin en alimi 
o3an bir zatin karsismda ictihada kalkigiyorlar ve ona gavur oldun de- 
niek edcbsizliginde bulunuyorlar. Cenab-i Ali bunlarc dinlemeyince or- 
dudan ayrildilar, sofuluk stfretmde eskiyaliga ba§Iadilar. Kudema-yi es- 
habdan Habbab Bin'il-Eret'in ogluna rast geldiler. Sen Ali taraftarjsin 
diye kendisini, haremlai ve c,ocuguiui bogazladilar. Hazret-i AH muta- 
reke yaptiktan sonra Nehrevan tarafinda toplanrms, olan bu hertfJerin 
ustune gitti, Dave tine icabet gbstermedikleri 151 n onlarla harbetti ve ga- 
lebe saldi. Ondan sonra hanedan-i AJeviyye, hatta Emeviyye ve Abba- 
siyycye kar§i huruc etmi? §akilere harici denilir, ( fy\ J T ) Resulullah 
Efendlmizin evladi, ahfadi ve taallukStidir. £iinki ( c^-» ) den maksad : 
Seyyid'tiL-murselin salavatuhahi Aleyhim Ecmem efendlmizdir, 

6152 

Jj-y J 1 1* j*± j j, j j^ 

«§eylan ve EuJyabani insanlara ve Yczid, §imr al-i Kesfllc ne kadar 
kmdar isclcr foagcivau da q strife oyle kin gbsterdi*. 

Gul: Guy a poller de ve tenhalarda insanlara geceleyin goriktup yo- 
lumi §asurtan ve hdakine sebeb olan bir mahluk imi§. Halbuki guliin 
viicudu olmadigi Hadis-i Serif ile sabittir. Bazilanmn gordiik dive iddia 
ettik! c-ri vehimlerinden ibaret olsa gerektir, 

Ycdd: Mahut Emevi hukumdarlarmdan Hazret-i Hiiseynin yk ken- 
disine biat ettirilmesi, y5hud sehid edilmesi igin emir veren herif. 

§imr' : Kerbelada Hazret-i Hiiseyne karsii cikan hrkamn kuniandan- 
lanndan. Hazret-i Hiis'eynin mdbarek basini bumm kesdigi mejjhur ise 
de o habaseti icra etmemis, kesilmesi i^in te§vikatta bulunmustur. Bag 
kesen Sinan isminde diger bir habistir. 



6153 

■§erif, ba^ivamn dayagmdan barab olunca fakihiu bay aline dedi ki 
ben sudan albidnn, yntii, iiiibctimi savdim-. 



rM 



0154 

-Ayngnu di-nk ill ve diiyan ki ^imdi tck v« kim^iik knldm. Artik 
davul gibi kariiin;i lokmak yc». 

I 

6155 



f 



p 



jju*. 



■i^eiii degilscni de, soli bo tit us Ia>ik bit atkada^ olamadunsa da sen in 
igin bu zaiimden daha dqgersiz degildimi^ 

G15B 

<Bcni yalniz. Jbtrakip bu garazkar herif e vermekle bam^kat oltin, 
sana kotir bir muUafat oldu», 

6157 

"Bag^ivan, gcrifi dbydukleu &onra geldi ve Ey fakib; sea fakihsia, 
belki sefihltrin utanaca|i bir habissin!* 



Q15S 



"Ey eli kesilesl; sen in ietvan bu mudur ki baguma gircrsin ve mii> 
siiado eder mi-.in dcmczsin.» 



F: 44 



GS9 



61 50 



■Bbj'lc bir rLibsali ve to Van (Vasit) dc .mi okudun? Yuksa bu me- 
selo (Muhit) de yazili mi?* 



6160 



-u- 



:-J 



J <Jj 



C^ 



-Fakih dcdi ki: Hakkm var, v«r ki clin crini;tir. O dayak, ai-kadas- 
lanndan aynlan irin layikfir*. 



^HASTA 1LE FEYGAMBEK ALEYHiSSELAMiN lYADETi 
EISSAS1NA AVDET» 

eiei 

■■ h ■■ 

iCu j' ok I ay J 5, bu, si I a i^indir, Bu, sila ise yiiz muhabbetteii bisil 
almu$tw*», 

Sila : Merhamet, §efkat ve yardim mariasinadir, Sila-i rahm dcrler 
ki his mi ve akrabaya muavenet demelttir. Memlckeline LLmek manasma 
da gelir ve bir nev'i hatir sorma melliiri ifade edei\ Za'.en sila, mubab- 
betten ileii gelir, Nitekim Resulullah Efendimiain, n hasta sehabiyi zi- 
yaret ve lyadet buyurmasi da fimmetine kargl olan muhabbetinm neticesi 
idi. 

6163 

*Bir esi daha otmayan Pcygamber, batir sormaya gitti ve sahabiyi 
halct-l ncz'dc giirdiu. 

6D0 



M. 



Besulullah SaUallahii Alcyhi ftse'tiem Efondlmizfa ve%y-i hah bir 
sehabiyi ziy&reti dolaytsiyje HttsreM Moviola bizS biisn-i zan crtuniUi 
lomsalarln fclyaret ve LyadaUne losvik kjin dtyor ki : 







Sitjs 




UjL 


fgJw* 3I _,.j ^^i 


3*f 


u^ 


31 


j M OL3 1L4J 


*" ;J 



-Evliyaullah Iiazuruudan uzaklasirsan, onlarin ziyardiiie gldip diia- 
lanm ve (evccciihlerini kazamnazsan halukatlc Allahdan itzaktafMq 



ohusun». 



C164 

«YoI arkadaslarmdan aynlmanin notices! gamdir, ins an buzne dd- 
?urui, Manevi sultan ofan veliJerin mUvacchesiiiden ayrdmak gndan az 
midir?B 



6165 

uft3 pj*y* sJLl* ^ULi *i L 

obi 1 j Jy ^,L ^;lj ^ji, L" 

«Hcr val;it sultan larin saycsini aramak {fin koj ki siiyede gli- 
ncsten daha parlak bir merd-i miiuevver olasin*. 



6I6G 



*E#er sefere ^ikiyorsan bu niyotle, yaiij, ehlullahi gb'rniek ve sobbe- 
tiylo fnyz almak cmetiylo ^ilt, Imtarda, yani, mcmlcketinde isen de bu 
takbdcn r.i<ii\ ohna». 



IJ01 






-BUY UK BiR ZATIN lSAYLZiD-i BE ST AMI KADDESALLAHO 
SIRKAHUYE : KA'BE BENtM, ETKAFiMDA TAVAE ET DtlMESi* 

Bayezid-i Best ami evliyaullahin meghurlprindandir-. O^unci'i usr-i 

hicrlde yasarru? ve en kuvvetli rivayete gore 2$1, yahud 264 tirihinde 
vefyt etmigtir. 

aKurkiinuzden bir parca verseniz de leberriiken ustumdc te^ggom* 
diyen biririe : «Gglum; sen adam olmazsan Bayeaidin kurkiinij degil, do- 
rir.ini ju/.ub de i^erisine girsen fayda etmez- demi? oldugu me^h^r^u-. 





6167 






-ViJ*« O* 


1 4S& 

*-- 


$£ 


,£>- 


JtJJL^" ■ 


/* i ; 


<**# 


Satf 



-Dmiiietin §CJ?hi Eiyczid-i BcstSmi, hac ve unire ifasi icin Mckkc'yc 
dogni siii-ptlu gidiyordu». 

I lac : Miiddci-i bmriinde bir kerre Mekke'yt gidip ihramli olarak 
Ka'beyi tavaf cylcmek, Safa ile Merve arasinda sa'yetmek ve Zilrjiccenin 
dokuzuncu gtinu Arafatta vakfe yapmaktir. 

Umro ise : Kugiik b:r hactir ki bund a Arafat a gikmak yoktur ve her 
vakil yapilabilir. 

G168 
*• — $ $ (j?; &*£#*" jf, J 1 

"C> gitligi her ;ebirde cvvela oramn azizlerini ..i'tiijdi-irdi". 

6169 

*Bu gebirde basiret saliibi kira var? diye diiniip dolagirdi-. 



0170 

<Sn tfw* j*- j- 1 *' 3*" ^* j " 

jj- tsswf iJll> Jj) *(r 

«C*tiob-j Hak nercyc sefcr edorsen evvtia bir Hak adami araman 
gerekdir buyuvmuslur;-. 

Ivitekim Allah ZiilceLal Iluzrelleri M&ss Aleyhisselama, Hmr'i ziya- 
ret etmesini emreykrnis, Musu'mn, hadimi vc $ykirdi bulunan Yi^a' 



AlcyhiESgfaraa 










Yarn : 4ki dcnliiu biilc^ligi yere Icadar varmadan yiirymekten geri 

kalmayacagim" 7 - dedigini Kchf Suresinde hi k aye buyurmugtur. Bu 
( &>-•&£ ) & neresl oldugu ihtilaflidir. Tahkiki de buvada lazim degil- 

dir. Keza Kur'an-i Kerimde : 

Yani ! *Bilmiyorsantz h zikr ehli olaivi IjJIenlcrdeu sorunua 58 ,*. denilmi§ 
ve bilmeyenler biletilerden sorup ogrenrnege memur edilmi|tir, 

6171 

"Seferc ^ikacagin vakit tlabl bir Tiaziiie olari itisati-i k&mil talebiyle 
cik ki t ticarci yolunda kat ve zarar ona tabi' olarak husfile gelir. Sea- 
o kar ve *arart esas defif, fer' olarak bit*. 

Yani; ticaret seferine giksan bile eblullahdan biriyle goru§me niy ft* 
tiyle 5»fe 



iV,t Riln-i K.'hf : CO. 
[84) hOtol Unhiyk : 7. 



092 



G93 






G172 

-Her kirn ckiii ckcrse maksadi bugday almak olur. Sam an zatcn 
Emgdayla Insult- gclir>f. 

6173 

"Saman (ikersen bngday basil olmaz. Oyleysc sen de insan-i kamil 
ii' rehber-i fuiil ara. Adam tfitihi oK 



6174 

«IIac vakti olunca Ka'bcyi ziyflret ve tavaf inaksadiyle git. En mak- 
sadla gidilince Mekke de gSiulmlis olur». 



6175 

*Ec5uIuUah Eicndimizin Mi'r Sedan maksadi, dosiu gatjmek, Hak 
Siibhatiehu ve Teal^yi ru'yet etmekti. O inaksad vc azimete teban Arj-i 
I lilli i vo melckler dc mii§abcde oluudu*. 



GM 



-VENl EV YAPTIKAN EN It MtltllttN HtKAYESk 

J,J, Ijjl <iU. JUI jw 

"Yeni bir miirid, yeni bir cv yaptirimsti. Seylii gcldi, onun evini 
gbrdu». 









G177 



<Scyh, o yeni dcrvi$im dorsad icin dedi ki :>■ 






* 






til 73 



- 



«Ey r«Eik; bu pcnccrcyi nicln actirdm? Miirid cevap verdi ki: Ora- 
dan fecriye aydinlik gel sin diye,» 



6179 
jL" j^L #J z~.tj $ *iiT 

*§cyb dedi ki ; oradan aydinhk girmesi fei'dir. Asil olan bir niyax, 
bir ibadet maksadi olmabdir. Pen cere acmaktan kasdin or a dan czan 
sesini isitmek bnlunmaEidir*, 

Hazret-1 Mqvl&riS bu fikralau naklettikten sonra hacca gtden Bsye- 
zid-i Best a mi kissasma avdetle diyor ki : 



gisg 

■*«**" i-»J /^ J,L[ 



>S 






£2a£?* JSrUW H - «*««»■* «wto 



edilmi§, hakkinda 



da hikaye 



*W%x&i 



-nd. n e," E S2?, h0 ^ H-™ ™l S lti oldukl » nm ve 
Mdir O haktoTi , evhyJuHahin y a l an soytemeyraji de bedi . 

to*i^*3LS5SSys?Sf; Bsr, ", H,zin olur,3r ' YS " 1 

eisi 

6182 

i- 



GDC 



nasi! oldugmiu soylemekle levi] cdlvor]ar ' ^rmeKten 

bir Sm&SJ? 181 Pir ' j ^ mH ^ Hindistani *fc*WW goren fit gjbi 
naide idi demek jstenjliyor. 









6183 
«Go*u kapali uyuyan kimse rii'yAda ^ turlti zevk ve n*.'e aicrai 









6184 







i^SSBSSS* 11 l 2 tar fi " fiil "'' u,kuda iken ka,b > bir tak - «**• 

mata ve mii^ahcdelei-e pen cere oh,i>. 

Nitekim Resulullah Efcndimiz bidayet halmde kendisine alti ay riiVa 
gor^k suretiyle vahy vuku' bulm U , tu , Buh^rde Ha.r et -i A radiyal 

oim i S tnr His bir ru y a gorm^di ki Sa bah aydmligi e ibi vfi^b ve i 5 ikar 

SStS ^St^&SiSS^ 82 s5ren 46 da b * p ^ amber 

6185 

* ! 1 - 



mi mi 






Malum ya rii'ynda muhal duiiicbilecck fcpyk'r ^uiLilltr ve bilinnici- 
yen bazi afemler mugahede ediiir O gibi halieri uyanikken gorcbilon 

kmise arif-i billah ve vasil-i ilallah olanlardarcdii'. 






6186 

«Buyezid hazrcllcri o zalm bar sis ma olurdu. vc ha] in den sordu. Onun 
fakir, cvlad vc iyal sahibi oldiigunu aiiladi». 

G187 

^ ^ if ij^s &tj 

■<0 iiil dedi hi : Ey Bayczid; nercyc gidiyorsuti, gurbet csyismi ne- 
I'L'ji' j,'iiliii'ijj'fli'suii». 

Gifts 

«Bayczid : Ei-kcnce Ka'beyc gilmek niyyctindeyim dedi. O zat, ya- 
mnda yol azigi ve masrafi otmak iizei:c : ncyin var? diyc sardu». 

G189 

«Bayezid, iki yiiz ilirhcm giiniii^iiin var, f^te ridamm kb^esiude siki 
siki bagluhr, dcrii». 

6190 



jl £J» njij jj J_^b oLi 



«0 i at dedi ki : Etrafimda yedi defa tavaf ct ve onu hae tavafindaii 
dahn ziyude iyi bil«. 

■ 

fins 



_••» 



1 



rs i f ) i 



*Ey comer d Bayczid; o iki yiiz dirhemi be mm duilme bit ah. Biiyle 
yapmakJa kcndiiii hac ctmis, ve mui-idi hasi] u 1 111115 bil». 

itimad ct ki bunu yapmalda : 

6192 

"limre yapmis. vc iJmr-ii baki bid 111115, Safa'da sa'y cylcycrck safvet 
k«sbctiui§ oJur£un». 

Umrenin ne demek oldugu yukanda gegti. Hakkinda tafsilat almak 
dilenirse (Musliimanlikta ibadet Tarihi) jsimli esorime mufaceat bnyu- 
r Li Is un. 

Safa : Mekke'de bir tepecigin adidir. Onun la (Me-rve) do nil en diger 
bir tepecigin arasjrtda yecii defa gidip gelmek, hac ve umrcnin erkamn- 
dandir, 

6193 



«Rfihuaan mujahedc etinis oldugu Hak Tea lava yemin cdtrini ki 
Zat-i Bari beni Beyt-i Miikerremi iizcritic tafdil ve intihab ctm^tirv. 



6194 



is- 



j> ^ 



lIJJL^ 



•Ka'he, Allah in haned birri, ynnl, ziyureli sevabi milcib otan bir 
haytlir, Iakin bctiim yaratilj^im dn Hakkm sir hlnwldlfc*. 



(W!) 



fill) J 



*0 evi, yani, Knbe-yi MijEizzamayi lb rill im \c ismali Aleyhiincsse- 
lama yapUidigindpii bed, mum hinc giimedi. Fakat bcnim bu goniil cvi* 
inc otic] an ba^ka^i girjnedi». 

Enbiya ve cvliya hesarltinttt Ka'beden cfdal ve Hakka daha sevgili 
olduguna ittifak vardjr. £unki Ka'be, fkj peygamber iarafindan yapilmis, 
enbjya ve cvliya &j bizzat Hak tai-ahndan yaratdmi^tir. Elbettc mah- 
luk-i Hak, itfasjfift-i mahtokdan efdaldrr. Mevlanamn buyurrlugu gibi 
Ka-beye (Beytullab) denilmekle beraber orasi Hakkm otuidugu bir ev 
dcgildir. Allah her yerdtf mevcud. hazir ve nazir olmakJa beraber her yer 
gibj Ka'bcnin icinde de bizim anladigimw manada bir oturu^Ia oturmaz, 
1 falbuki : «YerLe gokkrim bcni ibata clmedi; lakin iiiii'mm, mJHtckt, te- 
rn iz ve KiiiiaMardaii ccklncti kuluniuii kaibi istiab cykdi.* hadis-i kut- 
sisi nuiktezasinca boyle kullann kalbleri, AUahin nazargahi ve tccelli- 
gahidir, Dervi$ Yunus der ki : 

Ararsan Mevlayi kalbindc am, 
Kudiiste, Mekkede, kacda degildir. 

Hazret-i Mevlana da bir gazelinde buyuruyor ki ; «Ey hacca giimi§ 
olanlar; nereye, tioj-eyc gidiyorsunuz, sevgili bnradadir, buraya geiiniz, 
buraya gelinizS 

Ismet Nccearinin §u beyti de mc$bur vc arifanedir ; 

«Hiic] Kabc yolunda lioguyor, bense didar-i Hakka talibim. Haci 
cvi a ii y or, bensc ev sahibinio, 

Yine Mevlana buyuruyor ki : 



O-jjTl JJ^ «lOftJ Jj 



«Ka'be, Azcr o&Iu ibrahimin binasidir. Goniil ise Cclil ve Ekber olan 
A I lah in nazai-gah id ir *> . 

§urasi vardir ki Ka'beden efdal olan goniil, bizim gibilerin degil, 
asnmn gavs-i a'zami bulunan afit-i §erifin kalbidir, Nitekim Cenab-i Mev- 
ISna da dyle bir kalb icm : 

700 






iUyle bir poniit liir dannlir, Lir dfinedir* dlynr 

gimdi burada bir iwtfdv Buhur Kdiytff, AtaM BayL L zid!n o zat-i ^c- 

rifin Oirafmda tavaf Qtmeaiylo liinitlisinden hatpin famyutj sakit yldu 
mu? Ehluliah hazaraLma vaki olan lihamlar lie ancak kendikri amel ede- 
bilirler. O ilhamlar, digerlori irin sciicd olamaz, Binfienaleyh o pir-i ka- 
mi! ve miikommilin tcklifi ve Eavozidin onu kabulu ahenJe kcrdi- 
Jeri iyin niedar-i istinaddir, b^^kalan ieji) dcgildir. (Jiihki bizsat Re- 
5ul-i Ekrem Sail a] la hu A ley hi vc Alihi Vescllem Efendimiz, yalnii Ka n - 
bedon deyl, ondan iistun olduklarnida si'iphe bulunniayan hiUiin pey^ 
gamberlerdca de efdal bulunduyu halde h ace in farziyeiioden sonra ve 
hicretin onuncu sonesinde bacca gltmi§ ve bu babdaki emr-i Ilahiyi tfa 
ctmi^tir. ihEiinal ki Bayezidin bu scferinde o pir-i ekmeli Jiyaretle don- 
mesi, ya ikhiei bacci olmasindan dolayi idi, yaliud bundan tonra gidip 
Ka'beyi ztyiret etmi^tir. 

Vine o ptr-i hakbin lisanmdan Bayezide hitaben deniiivor ki : 



G197 
*j,j yi#- t£-*o Jig* jjs- 

- ■ ••"•■* 

-aiidem ki beni gordiin, AHah : i pbrmug oiduii tc sidk ve iblas 
Ka'bcsini tavaf ettm», 

*Mii-min mii'mimfi aynasidir. diye bir soz vardir. Buradaki ikinci 
mu'nainin esmaii'l-busnildan olan (MO'min) ism-i jerifi oldugu da sfifice 
i^aret odilmi^ttr. Bu m^naca o kelam ^Mii'inin olan kul, bir ismi de (Md'- 
mm) olan Allah'm aynaiidir, Hak o aynada tecelli *dcr- demek olur. 



C198 



O-ri-U"- HJt- J ^\L> ^* Cr*!**" 






'•*?- *y 3 1 j= 



^j 



ioi* y 



tBana btonet, Allah'a (aai ve hamd etmektir. Sakm zan elmeyesiit 
ki Hak bemlrn ayndir-. 



Kur'fin'da : 



701 









Yam : «*fer«<i$ buliinursuuz feubmumiz Ailali sizing berabcrdir^ 
ayeti vortir. Allah/dan halt vc onun naiwu^ gizli bir mahluk yoktur 



bak». 



6199 

y™J »^w J*- jy ^-* L" 
"Hakkm MtHwn i»sanda "gr.niis olmuli *#> gozUnii ac da baiia i 



yice 



G20Q 
*»*Mi bl1 «W«#J Kavradi, O sozleri rt,n kUpe gibi kutafcw 



6201 

,. jf^Sl* pMn J"*******, *iyad e bir kemai il e mcmleketine 
dondu ki *u!ukur«i e miimehi ike,,, intihinm da nihayctmc var m , § oldu-. 



<30) Surei Hadid : i, 
702 



.Kl<MH.L'M<Ail[N ZtVABET Vi: lyADET ETTiOl SEHABlNJN 

MCN/vsi:tiKisiz iiiit dOA etmIs olduGunu kazretvI 

F E Y G AM BE It i N A N 1 - A MASI* 



G202 

<*A!eyliissciat Efeiidimii! o yur-i giir olan haslnyi giiriincc onu InUif 

(Yar-i gar) usrkibi *ma£ f ara {tsjsa.dasp domektir ki, Siddik-i Ekber 
ladiyallahifanh hazrcUermin Lakab-i mefliariyye'Jdir. gLinki Medbe'ye 
hicret ednecegi sirada ResuUi Ekren, Efendimizin niatyyeLinde bulunmus 
ve uq giin ber&ber olarak CebeM Nur'daki bir magarada suklanmi^lardi. 

Bundan dolayi oyle tehlifceli mcvkiierde sadakat ^ostei-cn hakiki dostlara 
(Yar-i g&r) denilir, 

G203 
" ' "' <** 






*IIasta, peygambcri giJriiiice dirttdi. Sanki Allah onu atida yarat- 
tms g,bi oldu». 






6201 

«Dedi ki : Hastalik bana bn l,Usn-j lalihi vcrdi ki Sullan-i Enbiya 
HazTiitlcri sabahleyin bent yokSamaya gcldi». 



C205 
O-te _j i^^j l^-^ li/^L 

-Bu maiyyolsii pacM|ah,n viirfldiylc bana sibhat ve afiyet eri?ti-. 



70S 






Sihhal vi- Afiyet itPnALitrlti inAniicn fnik vardir. Sjhfeat ■ S-hih v ■ - , 
lum eiraak, yAnl, haatu bulunmim^ a.m*ktir, Afiyct j se - maddi v& my 

Bund«n delay! R^l-i Etam, S^IMhii Aleyhf YesoUe* Efendimi, ; 
"* . Hubb,, Dmdfc, OTM fc v, Allelic sondcn afv « Miyet istirMm 

caewm* diye aun V e umm^ino uTm\ buyumriardi. 

Ha 5 iy e: Bir p4digthffl veya dovlet adamlarinm maiyyeti demektir. 
UeiuJ-i Ekrem Efendimiz isc bSyle geyltt&& ttiustatni bulundugu ve ef- 
^c<J|i bit yerc maiyy^^ gittigj i<;in boyle ta'bir edilmigtir. 

6206 
( *^ B hasta]lk ™ S1 "™ *"*eti, ™ miibarek dcrt ve ge ce uya- 



6207 
-Allah, bans ihfiyar haiimde hiiylc bit hastaltfi ] ut f ve keremiyk 



\l 



6208 

«Brma gece yans! mccbtir olatak kalk&m a«le diye sict agr,M verdi.. 

6209 

-Moftda pbi batun gece uyumasm diye Allah, bana lutuf ve k ere . 
701 



Dcrdlcr dc ihsum nlur mil? Kvh. bir In till' vo ihaandir. Djkkat cdi- 
Iirse anlagilir ki, sihlmi, gflfl*t Ira* «ider, Uaatahk Ise intiboh g«tirlr, Bir 

defa hastalarm <;ojBju izdinljLniJmi iiynyiimae (Aman Allah) diye feryad. 
cderler, Bu feryad, bit' nt'v'l siikr-j llflhiriir. ihliyari olarak Hakki zik- 
iftoeyenler, buylc mhrfiri ahivnk Allah lit ziknnde bulunurlar, Hakkin 
rahmotine sigmnlnr va merhamet-i llitliiyi co^tururlar. 

6210 

^Beriim bu kirik, dcikiik bir balde bulunujumdan, yani, hasta olujum- 
dan ve feryad cdijimden o manevi ^ablarin merhameti gal cyan etti ve 
Cehcnuemi, beni tebclid etnteden sustutfUi"-. 

Hazret-i Mevlarta bu miin^sebetle diyoa* ki ; 

6211 

f k *$&. y? ^ *J 1 ' >* 

-Hastahk^ irindc merbametler btdunan bir hazmedir, Deri, yadl, kahb 
btiziilunca beyin, yani, ruh tazelem**. 

6212 

*j~- i Sijt £**j* ji\j ts\ 

«Bh-aderj kaianlik ve soguk bir mevkide yatij? hastalik, kuvvctsizlik, 
gam v<s kcdeie sabretmek*. 

6213 

«Ab-i hayat metibn'idir vo mancu mest olmak kadebidir. ^iinki bil- 
tiin yiiksekiiklcr, fill vc mfinovi olan derecelcr, butun tevaiu' ve mefikc- 
nct H;imb-dir... 

Mc.'irb'i :. 



F: 45 



705 



- - 



b'2U 



6218 



ar 



om- 



«0 bahar mci-sinilcri vc skokicri ba*auda gizlidir. Ilazan da bah 
i<,!incle saklidii-M. 

Binaenaleyh hazan gitai okm hastahk ve fakr u aarftret cibi sevler- 
den ^ekmmc. * J 



6215 

«Ga:n ve kedcrle yolda S ol, balvcl ve riyazctle uyu 5 . Mfidilef-i 
nints llIun bir *»*»*. yam, tb^cli hayat taJcbinde bulim.. 

C)2U 

-Nefsin saua bu hastalik, bu ihtiyac kbtiidib: diyccek oU irsa onu din- 
leme kj ucfsiti Jji aksincdir*, 

^°* fNt rahat iSteF ' aZ 5eyG kanaat etm "' ? u d ° rt &«* Dunyanm 
saadetmi Ahiretin ebedi nrmetlerine tercih eder. 

6217 

i 

«Scn ncfsinm tavstyelori hitafuut harckat et ki, Diinyada biituii 
peygambcrlLMin iiimnetfcrine olan nasihati ne f 5 i n bevasma m«haliftii». 



Yapaeagm Sglerde emin ve sadik kim sclera de dunis ki 



>j-i fcjH^ljf *j&js cjjj^-* 

-Sonunda pieman olmamak, bi$ olmaz.sa az bir zarar ile kuitul- 
mak kin goriilecek islerde mc^verel vaciptir». 












6219 
\jS\ jL—j jJjj> U4-*- 



«iFeygamberler bir yok jare bildirdilcr dc bu dje£irmen * a 5' dondti- 
Yam j alemin ietimaiyati yoluna girdi. 















6220 


















706 



«NcfSj bu intizam-i iciimaiyi viran ve halki sapitip server dan ctmck 
ister», 

Biitun dinlerde dirtf ve diinyevi Midelcr vardrr, O faideler ve Fey- 
gamberlerin yapmi§ olduklan tavsiyeler sayesinde, Diinya bir parga in- 
tizam kesbetmigtir, Peygamberlerin. tavsiyekri ise ya Allah : a, ya mab.- 
lukata mutealliktir. .Tevhid, yani f Allah' i bir bJlmek ve O'na kulluk et- 
mek Allah'a ait tavsiyelei'in birincisidir, N efs ise bunda tereddiid gb's- 
tcrir, Bir Allah, bu kadar kainati idare edebilir mi? diye ortaya bir 
§uphe atar, Derken miiteaddid ilahlar ortaya ^ikar, onlara tapmanlar da 
dalalet i^inde yuvarlamr giderler. Ke^a din, kanaati ve hakperestligi tav- 
siye eder. Fakat, nsfs bu kadar vaddat ile ge^itiemezsbi, ne yaparaan 
yap, varidatmi artir, rahat rahat vaktini ge^ir. $al y uydur mucazatindan 
ictinab etrne der. Seni ba§kalarinin hakkmi ga&betmeye ve turlu tiirlii 
te'vil ile hirsizhga, murtekiplige te^vik eder, birmetke nizara bozulur, 

707 







6221 

«Uni metier : Kimlerle mtsijveret edclim? diye sordnJar, p cy gam berk r 
ilu imam ve mukteda olacak akii saliibieriyle eevabmi verdilcr*. 



6222 

«tJmmet : Eger mu^avirimiz akil ve parlak bir re'y sahibi # 
£ocuk yahud kadm olursa ne yapahm? dcdiler*. 



Smayan 



6223 

"Feygamberlex cevab verdiler ki o nun I a miigaverede bulun, fakat 
re'yi hil&fi harcket et». 

$oyle bit Hadis vardir ; «Kadinlarla mo§veret ediniz, lakin onlara 
muhaiii harekctte bmununuz». 

■ Hammlanmizin hep^i boyle akilsiz degilse de kwasi ki§in paltosuz 
gezerkeiij adamcagizin eline be§ on lira ge^incc ~" .a kendisme manto 
yaptirmayi istemeyen ka$ tanesi sikabilfr? Onu. i£in : 



6224 






-KcJidi nefsini kadm, hatia ondan beter bil, ^iinkl kadm, $etden blr 
ciizdiJT, nefsin Isa M-n-in killlUdilr*. 

708 



IMH 



(i22S 



fKendi nefsinJe me^verct cdersen, o al^agm iavsiye cttiklerinin hi- 
iafmi yap=. 






6226 



JbL 



«Sana namm, orue emvctse bile nefis m«kkar ve luylekar oidu|u icm 
o cm rind nn sana bir mekr ve hiylc £ikar». 









622T 

«<i§lei-de, nefis ile edilen mtifaverede, onun sbylediklerinm ak$i ke- 
, maldir». 



.; 









G22S 
J 1 sjfejJ J& t&&?33 



«N**s ile ve onun lniicaddesiyle ba§a cikamazsati hakiki bir dostun 
yamna git, onun shut vc ahtakina sanh. 



6229 
J J Jiff j\ ij5^ oji Jiff 

*§cker kami^i nasil birhirihden fuyz alirsa akil da difcr akdlann 
>ii id inn n dan kuvvet bulur>. 

TOD 



6230 



fcr - j<y 



j«*- j< ->^ 



,r 



«Ecn kendi nefs im den <jyle 5 eyler gordiim ki onlarin sihr ve tc'siti 
sab ib in in fark ve temyizini bale edecek devecede idi». 

Haarefrl Mevianl kibar-i evliyaullahdan iken onda da boyle nefs 
Kiylesi vc mekri bulutiur niu? diye ieaccub edilnaamalidir. Yusiif Aley- 
bissclam, enbiya-yi izamdan oldugu halde ; 



1>J 









Yani : «Ben nefeimi tebriyc e dementi, kotii a T zulardan beridir diye- 
mcm. Ctinki nefs, hakikaten kolulukk vc jiddctle emrcder, Megcr ki 
Itubbim, o nef sin sihibini esirgemis. ola, Zira Rabbim cok yarligayici ve 
i^nU esirgeyiridir 9J », 

Demek ki- enbiya ve evliyada da nefs arzulan bulunuyor. Lakin Al- 
lahm b£» onlari nluhafaza ediyor, 

6231 

«Ncfs f salaba dair sana tSze taze va'dlci verdigi haldc binlercc defa 
o va'dleri, tevbelcri bozar*. 

6232 

i 

aOmiir, bin seue bile sana miihlct verse hefsin her gun yeni bir 
liahane bulur*. 



(3D Sflral Yusuf: S3, 



710 



6233 

lj»^ i^ dp** ^.J''r 

cSoguk va'dlevi sana sieak ve kabul ohinucak siircLie scyler vc kan- 
dttir. Nefs oyle kuvvetli bir silmbazdir ki efsuniylc eikek biv aihmu 
kandinr ve ba«lar». 



Bunun <;aresi nedir: 



6234 



d£y Hakkm nuru ve ziyasi olan Hiisanieddin Cclebil Qui ki smln 
cc matin olmadan bu corak ycilerden ot bUmiyor*. 

Husartiuddm gelebi, Hazret-i Pirin halifesidir, Cenab^i McvIjuii'i. 
ihvan-i mevleviyyeniti teslik ve te'dibini O'na havale buyurmu<ftu. NaBll 
ki yakin aamanlara kadar Konya mevlcvihanesinde ^elebi efe^diden ayn 
bir (tarikatc.1 dsde) vardi ki dedegynin terbiyesiyb; inejgul olurdu. Ha*- 
ret-i Hi'tdaveildigar, mefsin hiylderinden kurtulmak i^in yegane gfireain 
hiylekd, ve omm ^arelerini bilen manevi bir tabibin taht-i tedavisinrU- 
bulunmak oldugunu ima ediyor, Ve yine buyuruyor ki : 

G23S 

- 

«Kalbi incimui? bir Tatm nefroti ve inkisan dolayisiyle balkin bn- 
klkati gSrememclcri i^in goileri on title gbkdcn bir perde asilmi^tir». 

Ki kaza ve kader icabidir, 



623G 

pip jJb Usi ,j^ l jLdS ij \ 

«Bu knzanui ilacmi yinc Ua^a vl- kader bilir. Bu hutuata halkm akil* 
Ian ^kiudir*. 

711 



6237 

«Viiktlyle yola dii§mii? bir kurt oiaa o kara yilan, yaui, nefs, sWi 
i-jderba olmu^turi], 

623S 

*Ey Iluaamfiddin Cclcbi; ejderha da, yilati da senin elindedir. M6s£*- 
mii asa-yi mu'dzesi seniii mestin olmu£tur»» 

6239 

=5 min elinde cjderh&mn asa olmasi igin Allah &ana ( *o* llj l*^ ) 
bukmiiniJ vermistir*, 

(Tahl) Suresindeki aye Here isaret edilmi§tir. Cenab-i Hak buy Ur- 



du ki 



Y4nt ; «Ya Musa! Sag cfo'ndeki ncdir? Musa cevab verdi ki ; benim 
asamdtr, ona dayaninm ve ominla koyimlarmia aga^lardan yaprak sil- 

712 






ki-rmi vi> martin daba lift^ka hiicrllrrinii K»r»'i""- Ouatii Hak: Yu 
Mis*' <) asayi ycrc at, buymdu. M1W1 da ami alii. Asa, bteye bcnye 
kojar bayttk bir yilan olmusln. Cen&b-i BWc: Onu yakala, korkina, onu 
cskl halirn; elbndureccgiz 3 -" buyUI'du. 

Cenib-i Mevlana diyor ki : «Py vaktto MfisM* otaa Hiirameddm 6* 
lebiE Halkin yilan gibi i^fiskvi biiyiidii ve koskoca bir <>jd<^ oldii Sen 
ejdcrMlai-i yakala ki keramfitlt elbidc asa olsun ve zararsiz bir hale 

6240 

«Ey manevi sultan; (Yed-i beyaS) gbst€* de karanlik gecdcrden yeni 
bir sabah a$>i. 

6241 

&>«! f^-»j' ^j-j 1 ' u/^p 
ijjj* fe>» r J j* / f J $ 

*Ey neic$i derya n&fcsmden ?ok vc niuessic olan Hiisameddin Qelebi; 
Bir Cehennem parladi. Ouuu itAium u!lc de sondiit-. 

Insanm nefsi Cehenneme te ? bih edilmi^tir. Qunki ikisi de doymaz 
ve istemekten geri dunnaz. Kiyamette ehl-i azab Cehetineme konulduk- 
tan sonra Cenab-i Hak ona 1 *Dold«n an*** diye soracak; o da \ «Dalia 
failasi var m,?« diyecektir, l?te nefis de (Daha var mi?) demckte Cehen- 
nem gibidir. tstedigi seyler ne kadar verilse, her hevS ve bcvesi yerme 
getirilss ba 5 ka ^eyler istemekten hali kalmaz. Omin i^in ey Kusameddm 
Qelebi, nefis Cehennemine UBfe ki senin nefha-i kerametinle onun heva 
ve heves ate^i sonsiin, 

6242 

^Nefs hiylekardir ki sana bir kbpekden ibarct goriJDmii^ar, Keia 
o nefs bir Cebcnnemdif, lakin sana adi bir hararet gibi niimay&n olmu§- 
tur». 



02} SyraL Tih5 : 17-21. 






7W 



Vflflt i-Cfjiliibiiii; Allah, o mlljrlklrii snmi a/, gostcrrN, E£er ^ok gSs> 
li-m»>il| c.v Jisliiih-i Mu hammed korkimlunz. Vc bar be gitclmi mi, Kirme- 
yelim mi? dlyc miinazca edtiriLimz, Lukin Allak, sizi Lorkmaktan vc mb- 
upKCiiya kalkismaktan selamcltc; binddi. Xiia A Hah kalbicrdc gMi olan 
se,viei-i bilir. Dusniiinla kajsilajujcg il;i cnlan sizin gozlerinize az g$$- 
terdi* 3 ». 

Harb £-afi teskil ediiince Abdullah Bin Mes'ud (R.A.) Hazretleri, ya- 
nmdaki mucahide; «Du?]iiaii yetmijj ki^i var mi?- diye sormug, muhatabi 
da : «Yiiz kadar olmali* cevabim vcrmisti. Halbuki mtfs.rik kuvveti 900 
ile 1090 arasi fell. Kezfi ; 



*> 



*.#.. 



-M^f L5 j :< %^fey^- 



Yani ; «Ey iimmct-i Muhammcd; sizi de on la r in nazannda azakti* d ,» 

Hatta EbQ Cehil : «Dii§manla harb etmcyiniz, birer biier tutup bagla- 
yinizs demigtf. tki tarafi boyle biribirine az gostermesi : 



*■ > e 






>^ <>> 



<?>* S** 



■ 



Yard : «Mukadder bir hadiscyi Allabin kaza elmcsi vc meydana ge- 
tirmesi iehidk Ma'lflmunuz ohun ki her i§ Allah a raci'dir, O'nuii takdiH 
vechile oIui ,:; ,» 



> 6246 

■ 

"Ka^ilikh kuvvetteri boyle yekdigcriue az gbstermek, Allahm bir 
inayeti olmu$tu ki, ey Ahmed u Mu hammed AleyhesselSm! Sen o ina- 
yetin ehli vc layiki idjn, Ifoksa cok gostermis olsaydi sen de endiseye 
diiserdin*. 



«W Sflrel Enfal : 43. 
<9« Sfi,-, i Enfol : 41 
<9W SQrrl EnJfol : 44. 



715 



(1243 

«Omt gijr de, hakkincla gazabin harekct etdn H^ 

Nitekim, Bedr.i^harebosinde murder tarafi g£g g^M%ife 

6244 

*j6 Jj-0 ^£ k-ji^Cs^ 

6245 
^ylc az soriindiiklert i f in Hazret-i Pev^amber n^ln,^ -^ iii 



A 



.3* 

t 

*> 3 



>"» 




^' 




ri 



3i 







714 






H^B^m 



G247 

"Allah, peygamberiuc ve O'nuii asliabina tahiri vc batmi uiikahe- 
deyi az ve za'if gbsterdi ki»; 



624S 

"Allah, peygajtibcrine kolayhgi milycsscr eylesin ve Hazret-i Fey- 
gam fa er zorhiktan ytiz £cvirme5in=. 

Cihad: Ugrasmak demektiv. Bund an do J ay 1 du§tnanla harb etmeye 
cihad denilmijtir. Cihad (asgar) ve (ekber), yani, kiictik ve biiyuk diye 
ikiye ayrilmigtjr. 

Cihad-i asgar; du§marda, cihad-i ekber; nefisle ugrasmaktjr. Resulul- 
lah Sallallahu Aleyhi Vesellem Efendhmz; bir gazadan avdet ederken : 
"Cihad.i asgardan cihad^i ekbere dtfrmyomz* buyumrdu, Ciinku nefisle 
ugrajraak, en getift bir du§manla ^rpi^maktaii zordur. §tiafcj dusmanla 
carpjjmak hay a tin birkag giinune munhasirdir, Nefisle mticahede ise 
btitun bir bmiir miiddetince devam eder. 



(1249 



oldu 



«Du & mani Peygambere ve ash&bma az g£steri§ Besulullah icm zafer 
ki Dak, O'min, yardimeisi ve yol gostericisi idi». 



Cenab-i Hak, bir kimsemn mum ve yardimcisi olur&a onun gerek 
z&hiri, gerek batini c,' 



cihadda miuaffer olacagmda giiphe yoktur. 



710 



(J250 

«Eir Idmscnin de JUflk inhjrf, arkasi, yardnncm olmazsa; Mr kedi, on a 
cikck arslan gibi gciriliiLh'KC" veya. 

6251 

«Yiiz ki§iyi uiaktan bir ki$i gibi gotiip kibir ve azaroetle onlada ug- 
ra^maya kalkarsa vay haline!» 

G252 

Hjr &3& jw Jilf jlj . 

«ZU']-fikar ondau dolayi bir iifak siingii gibi, erkck ar&lan da kedi 
gibi gdi-iijiiii ki». 

6253 

^ALmak ve koi-kak bir kimse cesaretlewip cenge kalki&sm, Allah da 
onu bn mekr ve hile lie yakalasiti». 

Nasil ki Yunanhlar, harb-i umOmideki maglfibiyetimiz iizerine yarali 
bir arslana donmiis clan Tiirk kahramanlanmn yurduna saldirmtg ve 
kolayca emelime nail olurum vehmine dii^mugtii, giinki Turku n elindeki 
merdlik ziiUikarini Ml bir siingu, Turkii de, dedigim gibi, yarali bir 
arslan iken kedi gibi gormtiijtu. Fakat neticesinde o yarali arslanin ziil- 
fikariyle inaglub olarak denize dokulrnii^tii. 

Ziilfikar: Hiizret-i Aliniii rneghur kilmcidir, Kureyg miJBrikleriiiden 
Haccacm raalx ikcn sahibinin Bedr gazasinda maktul olmasi iizerine gani- 
met taksimlndo IJazrot-i Peygamberin hissesine du^muij ,ve taraf-i Ris§~ 
letten Cenbb-i All'ye ihsftn buyurulmu^tu. Agzi, iyl kessin diye girintili 

717 







rifcmtih yapilmij oldiigundon, bel kemigindeki fikmtilara lejbih kJU&t 
j-ek ziilfiktir dwe $ohret bulmu^ui. Yoksa bazj resirnterde goruldugii gibi 
ii£U catal deglldi. Kaarnus tei-cemesinde tafsilati vardir. O ^atalhk ne 
mimascbctle uydui'ulmug bilmiyorum. 



•0254 



,ojTjJ,L 



n£o£uri i»sc h azin $ok gosterilmusinin bir sebebi de bir takim faydasiz 
ImlL'i muzir mahlftkalm atc§gedeye, yam, heliik mahallerine kcndi ayak- 
Iitriyli! gclmcleri ir,indir». 

Nas;l ki Yunanblar, Anadoluya saldirmjslar ve orada mtizmahil ol- 
rmiiskirdi. 






d- 



0255 

. - • 

•Cea&b-J Hak bazan Saman'i sana bir yaprak kadar bafif ve zaif geis- 
:iir Id ona j:bf dcr adeta varliktati stfrersm*. 



6255 

"Akhni bag ma al ki o Saman daglan ycriuden koparmij, ondan dban 
aglarken o giiliimsemckte bulunmusturu. 



6257 



*Bu, stir eta 1 S amain gibi Jiafif olan enbiy£ ve evliya bir dereyc 
bcnzer ki snyu topuklara kadar $ihacak zanncdmiur, fakat hakikatte 
(uc-ibnUunuk) gibileri anda bo*uhir». 

718 



i'l-M-niiiberlerin ve evliyiimn g&tttlri ^killer hie bakanlar onl^i z^yii 
ve lisfif. kimsosiz ve kuvyetsiz goriirier. LI kin unlarin zahiri ve yarmmcisi 
Allah oktugu icin kGridfleriyic mifcadeleya girisenler elbetfe magtub 
olurlar. Cenab-i Hak : 






*Qti^?J^j 



Yani: «Muhakkak bizim askerleiimiz (mirminkr), mutlak onlar 
galib gdeceklcidir^, buyuruyer. i§te cimd-ii ilahi bu gibi zcvat-i aliye- 
dir ki elbette du§m an I anna karai galib ve muzaffer olurtar, Bahsi ge^en 
(t/c ibni unuk) Hz. MOsa'mn harb etiagi Amalika l.aiiesindendir, Keii- 
mullah hazi-etleri asayi onun bajina vuimuj ve oldurmu^tur, 

Uc't dair bir takim rivSyetler de vardir. Guy a anasi babasi gayet 
kisa boylu insanlarmi?. ,Cenab-i Hak kemal-i kudfetini gijsterraek i^in 
oyle cuce dcnecek ana-babadan boyb .uzun boylu ve iri yan bir insan 
halketmi?. . 

l§te enbiyS vo evliya, suyu topuklara kadar ^ikan bir derecik gibi 

gorundiigii halde onlara ada^et besleyen (Uc ibni unuk) gibi herifler' 
onlavm bedduasiyle helak olur. Nitekim Hazr.et-I Musa <Uc ibni unuklu 
dldurmu^tiir, 






6258 

t ~^" 4 <^~ o^ ^~ m,^* "-vMs? 
d-^ m. h^ j* ^Ut/ 

-Onlatm kam dalgasi, misk yigmi gibi, manevjyallai-jnm dibi kuru 
(oprak gibi gbriiniii'j*. 

Mesela : 



6259 

/^ Ib ^ kdr olatt f«'avn Sab denizini kuru gardii d e yi^itlik vc zor- 
baJik liknyJe craya at stirdiii.. 



tm aflrti s^at: m 



119 



Fir'avn, Beni'lsrailin wvhrflyfl t;ikmaaiua mn vermis, onlar da Musi 
■MeybissoMrn rrtaiyyetinde blr 50k kalabahklar. olarak Miair'dan c^Knii^ 
<vc Snb dotii^i kenarma gelmiijU. Stmra Fir'avn, burdann c^kmasma mil- 
Uihidc (.'divine pieman cslmus^ geri dondiirmek iizerc ordusuyia takibe cik- 
im: ; Li. Museviler, Sab deeiizi kenarinda iken ftr'iivn Qi'cuiurum iozu 
>:JiLundiJ. Emr-i lis hi ile BazreM Musa asasuu denize vurdu. Ya'kttb 
AliyliiKselamm 011 iki evlSdimn torunlari sayisinca denizde on iki yol 
ni;L]dj. O yol tar, he men kuvuyup tozlar kalkmaya basladi. Hz. Musa ve 
irmtyyeti o yollardan gectiler. Filistin ar&zisirie ayak bastilar. Arkadan 
HeUn fir'avn ve ordusu da denizde a^ibn yolHara girince sular hiicum 
(Klerek Milan bogdu. 

6260 

iy ^jj tii.^j a)j$ dy? 

■ Fir'avn yoilara girince deniz eski Mlini aldj. Halbuki fir'avnin 
j;o/ii iju hakikati evvelec nasil gbtiirdii?* 

Mfisa Aleyhisselam, hakikaUe bir bahT-i muhit idi. Fir'avn ise basar-i 
Imi.ireL fiahlbi olmadigmdan bu seferki gifciig gibi onu kurumus, bir top- 
en k san mis, BiKi^et bahr-i muhitin dibinde bogulrnu§tu. 

6261 

«Goz, Allahin nui-i ccmaliyle gbrur, Hak Siibhanehu ise her ahmakla 
iihsiI sirda§ oIur?« 



6262 

■ _ 

Jji i^*j jj) jT JJhJj jJ 

*6ylc bir ahmak, §ekcr gb'fiir, fakat o g&rdiigii bldiiriicii bir zehir- 
dlr. Yint o ahmak yol samr, [akin i^ittigi gulyebam Besidir*. 

Culyebfininin vchimden ibarct oldugu evvelce sb'ylenilmisti. 
720 



MMMMHM 



G2G3 

*Ey fclck; Shir zaman littles i koparmak i^in pek bizh doriilyotsiiii, 
azicik aman vcr». 

§airler s ekseriya felekclen gikayet ederler. Qunki muneccimlere gore 
arzda ve -in&ardar uzerinde mue&sir olan, onlara gah saadet, gah ^ckavet 
iras odi^n yddialardir; yddizlar ise fezada, yani, felekde devr etmektedir. 
Halbuki hakikatte takdir ed&n ve muessir plan ancak Allah'tsr, Eger yil- 
dularm arz uzerinde bir 1;e'siri varsa takdir-i ilahisiin zuhuruna vasita 
olmalitan ibarettir. 

!Ha2fet-i Mcvlana, bu ve gelecek birkag beyti, felegin te'sirine itikat 
edenler lisanindan tehekkum tarikiyle $6'ylyyor. 






6264 

•'Ey felek; sen bize kascl iqhi keskin bir han^efdn, bizden kan atmak 
icLi zcbirli bir negtersin». 



6265 

«Iiy felek; Allahin rahmetinden matbamet ogren de bizim gibi ka- 
iincaUrin kalbiue yiSati misilli yara a^ma». 

I 

1 

6266 



«E 
oJsmiit 

F: 49 






^ O '■ j^Jj o 1 



^.J 



' felak; jjenln ^nrkim 511 ari: iizcrinde doiidiiren Allah hakki i^ia 



721 



G2G7 
«Doiiii jiiiiii dtgi 5 tji vt kakumii™ kastimadan «vcl bize aei!« 



(J26S 



«Evvdec dadiJik cttiii do bizim vaihk fidajiuiuz sudan ve ton taklao 
yetigti. tsi.c o dadild; usiskj igitut.. 

Feiok dadjligi, buluttaa yagmuriar yagmosi ve uohirler akmasiyle 
arzja isk&Jaia liaabil bir hale gelmesid>r 

1 
G269 



«Seni saf ve temiz yaratn» 5 ve fezayi mcs'alclcrle dona t mis olan 
Sniw A'aam, ymd, Hiidivend-i ski em hurmctiiio bize aci*. 



6270 

T 

« Allah scni iiylc m&fafo vc zsjval bulixiayacabuti; gibi gosterd* . Dehri 
mezhcbinde bidutiaular, varii&mi ezdi sandbar ve (lifidis), yanij sotira. 
dan ohna bidunduguna bianniaddar*. f 



Dehrilen §u kainatm ezeli ve ebed? c-lduguna, yam, boyle gelj 
devam edecegme inanmi; budalatardir. Sani-i k-Mn&ti ianwiaasLar y 

ancak zaman oldumr* derler. Jnsanm da ot gibi yetisip ot gibi 1 
cagim zaimederfcr, aliiretin viicudunu ve oradaki'bi/takim vuk 
kfir ederler. 



722 



p bdyle 
e *Bizi; 

turuya- 
jati in- 



U27L 



I j^A^iL 



iy jij o i ^ 






« A 11 aha sdkiii-, biz sentfl baslaitgicmi,, yini, kadim clmayip had is 
buliinditiitijni Sgi-endik:. Pey^amberler, seiiiti esiai'iiu, yard, mahJilkd ila- 
bi vc had is buhindiigunu sbylcdiler*. 



6272 

il^— * ^ <^i> jj (3 3 j^-^ 

<dman yviii soiiradan yapilmi§ oldugunu bilh L . Fakat oiada ag gcrip 
yuva vapan iiriimcck bbylu oldugumt hilni<:z». 

Hazret-i Mevlana, idem in kadtm ve c^cli bulunduguna inananlan, bir 
cv dahiline ag geren orumce^e te§bih ve tahrnik ediycr. Kesa ; 



6273 

flSivri, seum bu bagmm nc vakiLten ben uievcud oldugiinu ne bilir? 
O ball a rd a dogmnstur, ki§in dlccektir» h 

Ke2a ; 



6274 



ri 



Jl <■ j wJ'iS- jJu 



'^/ 



Jly <LJj bv>?" *&^i ^ 



I'AjJaf kiddti itgncui iginile ve fjfiyct zayif bir halde dogar, agacm ne 
vakit dlldlin no yiunnii ii>ii|:tiidi;';ini vc onun fiilanlik wraiinim nc bilir?- 

723 



6275 

J^'jyn JLiL f 5 JLit_ Jit 

#3f*e* hurt, agacm mabiyyetini vc ne vakit dikilip biijudugumi vc 
nihayot kmujup kcsiJecejJkij Jiilmi^ ©Jsaydi kurt surctindc bir altil 

6276 



«Akil, yanf, insari-i kamil, kcudini tiirlii rtnktc gostcrir, Lakin o 
lonkltrlji, g suretlcrm hepsmdcn peri gibi ttzakfir». 

Qijnki ; 

6277 

"insiin, mclekden efdaltlir, peri no demek? Ey cabil vc gaiil ins an, 
sen sintk kanadli oIdu£fun ictn, aljaklarda ucabiliyorsun. Yiik&ek bahis- 
lcri kavi-ayamiyorsun". 

tnsan nev'imn avSmi, melaikenin avammdan, enbiya ve evliy£ gjbi 
h:ivass-i ijisaniyyemn havass-i melSikeden efdal bulundugunda ehl-i sun- 
net Tnuttefiktir. 



6278 






jjs-(y VL $$%* liiifc ^J> 
jjtj (^a £M4* £</-* 

=Ey cabil itisan; vakia aklm yiikseklerde ufar, fakat taklid kn^uti 
aigaktarda otlar», 

Cenab-i Pir, bu beytiyle din! taklidleri ve cnbiyS ve evliyanin- mu 1 - 
cizat ve keramat escri olan ahbaratmi birakip da, kendi akillariyle, yahud 
selcflerini taklid ederek sarf-i aktiyyat ile ugrasart ve onunla hidayet 
bulacakiarmi sanan felsefe erbabma ta'ria cdiyor ve buyuruyor ki : 



724 






•MM 



627fl 



-L ^bo^-iiL j ^1, 



-Aj ite 



«Takl i( {,, jani, yalmz ok urn ak la, isitmckle igxtaiifai ilim, bizim in- 
hiiimiza. zarar verir. Zii- a o ilim, >„ il« yiUnnmis vc hatira levhalarmdan 
s^mistir. Biz™, «anfc erbab-i tahkikin irfam be levbalar uzerinden &u 
ile yikanip siJimnezw. 



6280 

i$jk£ stir ^ J*L 



a j 



"Bu akddan, yllni, bu takbdi dimden cabil olmak vc divanclik ete- 
ymc satibiiak Iajnndir». 

Ruhi Bagdadi, jMi^fegar gazelinde der ki : 

Vnutup bildigini drif isen, nad&n oil 
Bizim vahdette ne Mim ne alira isterler. 

_ Iste Mtvlana'nin da bu taklidi ilimden cahil olmak gerektir dedigi, 
bjzim validate sorulmayan ve Shirete faidesi olmayan ilimdii* ki sfifiyye 
bazerati buna (kil ii kal), yanf, (dedi-kodu) derler. Gdnul ay n asi bu gibi 
dodikodLilardPii mmm ve miicella olmali ki oraya ulum-i Ilahiyye ve 
jrfati-i Muhammediyye aksetsin. 

Molla eami hazretleri de bir kasidesinde dcr ki : «Muallini k™dir? 
Askfu-. Sukut ko 5 esi o muallimm dorshancsidb. Dcrs : Hayret. Beiiini 
alcm-i kalbim de o mcktebin ders okuyan bir cocugudur-. Maamafih bu 
sozIerde:i cehlin ilme miJreccah oldugu ardasilmasui. A snmn her fende 
ou yuksek mm olan Mevlana, okumayin, yShud okuduklarmizi birakin 
kipkizd mil kalm demek ktemiyor. Bildigiaiz ilimlere magrur olmavin 
ve bilmcidigmiz mSnevi ihmleri de ogrenin tavsiyesinde bulunuyor. 






G2S1 



diik-. 



•Her nc dc nefsani bir iatde goriirscn ondan kag. Xchri ic, ab-i hayati 



725 



■mm. 



Mcsela tair kis sabahi steak bir yataklg uyurkcn cr-an sesiyle uyarii- 
yoruz. Kalkip abdest atrftak ve salM-i fecri kilmnk lav,im; oels bizc; hyiir 
bir parca i5inm)§sin, doha uykun do var. Simdi y;it, soars kalkar L namazi 
k;\z& edersin! diyor. Vak;a bunda viicudca bir faide var. Lafcin e Mide 
ve hazlar fteJsam Iste bunun gibi £5idelerden kaemak gerek. Scguk bir 
havada sicak yatagindan kalkip da buz gibi su ile abdest atmak, msM 
i<jin zehir yntmak kadar muhlik. Yatip uykuya devam etmek ise ab-i ha- 
yat icmek kadar hay at verici. Ey miigliimsn; Sen o zehri yut veo ab-i 
hayati dok, Yani, nefsin igvasmi dinleme, kaik sbdestini al, Allaha o3an 
kulluk borcunu eda et. 



6282 

«Seni oveni tahkSr ct. Ti caret vc sennaycyi bore olatak miiflise 
vermew, 

Medh edilmek; insam vehme du§uriir. Bak ben boyle biiyuk bir adam 
imi§im dc haberim yokmu$ dive kibir ve gurura sevk eder. 5yle zanne- 
diyorum Id eski pad igahl aria vezirlerini zulum vc istibdada bskirtan en 
birinci sebeb : ^airlerin tanairn ve birkac kuru§ keparmak icin takdim 
ettikleri kasidelerdir, Maalesef, satrlerin cogu bu giiaaha girmi§lerdir. 
Hazret-i Peyg amber : -Sijri medh cdeiderin vc o yolela kaside soyleyen- 
lcrin yuzleriuc foprak &acm» buyurmus.tur. 

Fakat medh, hakikatin ifadesi olursa, yam, isnad cdilen kem ad at, ha- 
kikaten rnedhedilende bulunursa ve memduhun d medihlerden a hi a ken 
sarsilmayacagi bilinirsc o vakit kaside soylemenin zaran yoktur. Meseia 
ashab-i kMmdan Ka'b Bin Ziiheyr, Resiilullah Efendimizin merfhinde 
bir kaside tanzim etmig, huzur-i Peygambcride onu okurnug vc taraf-i 
Risaletten kendisine bir (biirde), yani, hirka ihsan buyurulmujtu. 

Mevlana bir na'tinde der kL : «AHalim luifa, raahlukatta ke^al, yani, 
tioksansnhk namma itc v^rsa onlaim her-sini bir gey yapti ve o §eye 
Mustafa namiri! verdi-, Boyle bir halde bulunan Zat-i Akdes-i Nebevinin 
Ka'b Bin ZubeyrMn okudugu m^db^yeden guTura diijmeyecegi pek be- 
dibidir. Boyle sb'zlerdc giin§h de^il, pek yuksek bir sevib vardir. 



72fl 










iVZXll 

r 

■d]min[i^i lurak, korkn k;inJc buhm. Suri n&musu tcrkot, liisvidikiii 

insan Ijeyn'el-bavi ve'r-rcca bulunrhalj, yani, ne Aljahiri rahmciiiK]™ 
umid kesmeli, no de azab ve ikabindan e:uin olmakdir. bi'imi ,■■ t - . r . ■ - 1 
ubudiyyete kapanip ';Aman Ya Babbi! Afvci* deuselTdiTi Zai.0,1 b"o>lc 
yapmak Q'na olan kulluk vaaifemizi if a eimektir. 

Scr'a muhalif bulunan, fakat avam halk arasinda iiamus, adct, ut- 
Jjiyc soyilan Feyiore do cbemmiyet vernier el idir. Mcsela resvm bir ycrde 
ijo'pka cikanhycr diye camicle de basi. kabah naxam kilmsya kalk^ma- 
inalidir. gi'mki namaz kilarken basi kapali bulunmak su^net-i niiiekkotlt' 
cutnicsindendir. Alcyhisselatu Vesseiam cfcndtmiz ihramda bulunduklai] 
Mmandan ba^ka vakit icrde bir defa olsun ba^ acik namaz kilmamiftir, 
«fS«ni namaz kilarken gdrdtisuimz gibi siz de nanra' kihmz» hadis-i ^eri- 
i ly-le bu siinneli ifaya borelujfK2. 



C2S4 

\fli_j>~ ^1^ <j'l_yj J'j jj 

«Uiun ve tizak du§iltign akbi mca?i t«crube cttlm. ^imdiden soma 
kind i in i divane yapacagim», 

Akil ikiye taksirn e'dilmis; birinc (akki mea», digerine (akl-i mead) 

(.fcnilmi^ir, Ald-i meas : Diinya jna'i ? etini Mien akddir. Akl-i mead 
!-:c : Mahall-i avdotimiz olan Ahirete eren akildir. Akl-i mea^ pek tabu 
nlarak ahiret i^lcrini kavrayarnaz. Ve akl-i meade gore harekct e demo re 
deli nazariyle bakar. Bun dan dolayi Hazret-i Mevlana, akl-i mea^i dene- 
dim, ahirete faidosi olmadjgini anbdmi. Simdiden sonra da akl-i meade 
nyncagim. isterlcr^e bana dc]i desinlcr diyerek akl-i meade ituba h nnizi 
1)1 ae tavsiye ediyor. 



727 



-DELKAK'IN ftfglN $*R PAHt§EYl NlKAll ETTiGtNE HAift 
SEYYID-i ECELLE AZAU SOYLEMEgi" 

Seyyid-i dcel, Tirmiz vilayet in in emiri, Delkak ds orna mu&ahibi ve 
nedlmidir. Delkak, kotu bir kadmla tezevviic ctmis, Scyyid-i ecel de 
bunun sebebini sormug : 



6285 

Jji-I j^rf ^i dJLiS.il 

«Bir gece, Seyyid-i ecel Delkak'a dedi ki; aciile ile bir kahbeyi ni» 
kah etm]ssin». 



6286 

aBunu bana soylcmcliydiji de scni mcsUivis ve a fife bir kadmla cv 
lcnd!ireydjmj>. 






6287 



«Delkak cevab verdi ki; evvelce dokuz tane mesturc ve saliha kadm 
abrustim. Sonra bepsi kotii oldu. Eenim de kcdcrimdmi viicudum eridi». 



6288 

*Bu scfer bu kahbeyi tahkiksiz aldjm. Bunun Skibetinin ne olacagim 
gorraek istcrdim». 

738 

.. . .,_ ,^^~.— »»^_ „_. 






0289 



lS~ 



-' ^ u*i** ^ 



«Ben aklin icabuhm 50k aradim. Fakat faydasnn gormedim. ^iiudi- 
den so ura da deliee harekct etmek istiyorum». 



«BIR KtMgLKiN, KEN DIN I DtVANE Gt>STESEN bOyOK Bit! ZATA 
HJYLE ILE SOZ SOYLETMESi* 



- 



6290 






#» is** 



-A*' Jk# 



J Jjj fjt OJ>-"* 



<*Biri dedi ki; mlisjkil bir ij S^itt mesveret etmek iiiwro akilh bir adarp 
i.stiyorum=. 









6291 

«Diger biri dc ona dedi ki; ijehriioiSzdc 511 ken d mi mecnun gostcren 
kimseden bash a ah 1U1 yokfur ». 



6292 

U&iy jL*jj Jj'Ij-a.j 

flt^tc o adam fiilrtidir ki bir kami$a bimni?, yfln^ kamisi at yapmij 
oldufiu baldc foevk'^r nra^inda ko^up durmaktadir". 

729 



li2M 



tjUfl j 



■■- 



L^-S-l^J 



o iL- 



-~ jA* 



L 
1^ 



'ai gibi pariak ukirJei yagdincidH-*. 



6294 



d/Jl 



' . 1 :i 



**> 



Wr*Ji4 jljj J^ l^ j ;JJ | 

dcliLlae gmlen*iistii». ^*?J f .*r+> 

Steven b„zi evliya vardir. Fakat her gdrufen dell de v C fi degildir Mfe. 



G295 

v 4u1^;^f U1VU K halife ***** Ml * Isevi!er a ^ 3nda ^ ku- 

& tapmt 5 , hem d & Bern Israilin bir kisrmru taptimnsti.. 

I§g her gomien ve sa^rna soyleyen deliye de voli iwsatiyfe bakmak 

obaydi Bakirkiiy ha^tanesi evliya yatagi oturdu. 

730 



<** vdi ^ ¥ ^. E 0|:ifat £ayba ^ ^ ^ 



rce sir soy lose*. 



G207 

f Ch(Ie ° ^ayjs ve Ufin «l 
a ynd cdenaczsin*. 



ilmaymca giibie i] c od 



afiaci kokusunu 



6298 

6299 

"i 

^^ VC rdlbei " ^ bir gdKan ti ^»de kilimc mm& tit Koll m 



mo 



*r; 






t:jj 



•^miMM 






6301 



^:^s^:::--- 



G3Q2 



s?i ti L^ 



6303 

" Hllil1 ' k** *»**$& *fP* l^r om, tamjama^. 

6304 

!j^ ^U _./ 4a ^ j^ r 

■k^SS* C5ki pasW ***** bir ** -»■»> U5 ' • >"«- «** 












- 






■Bill KOPEQIN, K6R BiR DlLENCiYE SALDIRMASI- 

6305 

■ 

t^jflt^. jjj |<y ^ 

.Bir kjfeok, koyde $* bir dilenci.e ceng ar^m gfjtf , aId]rdl ,, 






732 



630(7 



, 






6307 

■- 

Ml-- r - 



w%3PS32f^-« tor, " ,su "' ! ''" iciz w» - «»* 












6303 

jKi jj, ^lj 4^ ^! iS ^ 

J * J* >l h^wj) t^i ^j j^y^ 



■ 



6309 



O L -" J ' * ^ J j*k*> ^ 



mcnm tefsh-idir hi ■ dostUra hituf ?-' D "" yada lahat e ^> § u iki ke^ 

*$Nfrte., diy e bir hadis de ^^S^*^ ^^ "^ 



bulun U y () ,du. S J ' (? ' kar arsIani > #1 ta'zimkar hit.blarda 



MHMl 



6310 

mYiih: o zaciifct vt mtigbiiriyyet scvkiyle dedi ki ; cy arslan! Bcnim 
l'jU'i /nil' bir sidamdan Sana no hasd olur?* 



G311 

"Arkada^laijn, yum, hemcinsin dajjjda yaban e$e]Ji uvliyor, ey Sciz 
M-ii isr kliyde ktir tLituyorsuii». 



6312 



-^-ixL'J ._. \ '[) 



-\r* *^Z-V* 



>$ 



■'Scniu jjibilcri uvda jabau e^egi ataikci], sen mabjiWe hivlc He kor 
miyorsutt*. 



6313 



^ if $& ^ <&- j' 1 

jjl ;y -A-ti 4,Lj (iL-J-j 



«0 to 'Km edilmis kopek, yaban c§egi aviat, bu sci-miyesiz yE ta'Km- 
ttle, liitpck ise kor bir znvulhya kasdederi'. 



6314 

"Kiipck la'Iim cdilincc dnlatcttcn kurtulur vc ormanlurda Jiclii! av 
yiilculnrn, 



7M 







U31S 

« Kopek albn flfcawc* ax a atilmaltlEi ecviU ohir. Kopek arif olunca 
osiiiib-* keUJidcn sayikt"- 

Aihab-i Kchf, dltilGiLii rciuhafnzo i$lfl bir magaraya illfca eylemisj 
birkae muvalibtd&r ki biv kopek de bunlara jiljak eylcmi$ ve ashab-i 
Kohl in bahsi gages yerde w dfa zikrolumnakla I^Uim-us-kiii-. 

Byi-ada kupekden niaksad : iiisaiai* uefeidii 1 ki ta-lim vo teibiye gb- 
rik&e ^aluh kesbedor ve muallcm av kopegino benzer ki avlayip getirdigi 
hekU oiuf, Tclizib ye isiah olunniayan nefis ise gayl'-i muallem kopek 
gifeidlr ki av vakalayacagi ycrdi> insana saldinr. 

6316 

i(K£pck :iv be^ini uc keiidi sabibini 'jili.f. Il^bi, av S}M <>lan uur 
iiudir?* 

6317 

<=Kiif av btgiiii tanimaz. Ouu tammayisi g^siizliikteii de^il, cell a let 
savliosu oldiigiindaiidirp. 

6318 

^TopraUian daha ki>r maKlult olmadjgi halde Allah ui fazl ve kere- 
iniylc clii^mam gl : nny^tiir«. 

6319 

«0 ffii^llz t»|iriilt ( Milhi'ji tan id i vc O'na Uizimdc. biilimdugu gibi 
Knnrumi dn inlndi VQ yuthl". 

7n:> 



Sil 



SL' 



ar 



Haircl-i Musa'nm ummeti arasmrfs wa* - 

C3£0 
«Kcza zemin, AJiahm ( u ■ i \ ... 



fc*2S&iSKs tt ~ erbto ~° * **■ 

m m m* wiii ri* S™2 ,r su k ' " r * S sem4nm *«** ™« 

Mevlfc* o M isaretl6 fcy<Jw*f Ve 5Uura deIa! « etmAtedir. H a2re t-i 
y£ ffl) Sflrtf Hud : *i. 

7a 



SI. 









e:t2i 



Emr-i Ilahiyi .nnlor vc> dorhal i^ cdwler . 






6322 






^-CdL 



-/-*< ij^t 



' :l *3r |i ^0 



wSSSSSSfSslSifW sayrisi " d "" ****** - 


















6323 



KurtSnda Ahzab Stasinde buyuruliwjtur Ki ; ' 







737 



•urn 



MM 






ifjffir 

*Rir htrsiz, btr kiirdi-n kttnia?, ralaiak olsa o kur, blbnedcn fervfid 
rdpf». 









6327 



«0 hTi-siz «olin cli? ey kiir, scrim knmagmi oalan hcuim, O kuiimsi 
Citldim. £iinki usla l>ir lursium dctncyiiic.,'*. 









',rks- $3$ J; 



«K3r, siJa niimna ve riiyct ziyasma sahib olmadigi icin kumsis 
(iilnn hirsizi nasil Cnnir7» 



sun 









6329 

■ t* -_/ r 

Hirsn Rolip (it- malmi o a [(!irr im j't^r ctlSnte SCfl om| ^ ^ m „ 
tilled pi jjdjifla wlfiiTic't?ei-mi s<iyk?sin». 

■ 



- 



G330 

"Hirsm s.ki^irmuk rihii<l-i ckb«r sayilir. Onu s l kmn) t kl np caldjf 
vy lie gtitti ril tiffin it siiyli<*in». 



IHJ 



M» 



l ^^ tmmt ^ M 



u jnsnii, P-cfsinc kar$i afulittt v* cabi]41"V" Eki ciii.'iih -Lid iju d-ktuguntki 
ailmksr arasmda ihtitif ediimis vc muhickf ki'hmvkrfe Ici'sir ol li ti m u s- 

tur ki, hulftsas) : mtrikellefiyyet-i ijor'iyyodir. Yank iiisuti, bii' lakim scy- 
lcri yapmak, bir takirn soy lor i de yapmair.ak];] mtYnur ve nuikeile£ti:\ 
By tektif, insandan uvvel gokiore, yere ve da^iiiia vuki' oliuu^. Iiqjs; dr 
c emaneii rnuhafaea edomemek, yam. Allahin onu- vo ndiyini Jayikiyle 
yapamamak korkusunctan, ozur dilemi^lor vc mukollofiy el ton afv pftjVh^- 
lori ncasmda bulunmuglardi. Sonra insaii dcnilen adz mahluk, gokkriir, 
yerin ve daglann yuklcnme^o ccsitrct edemedigi o aglv y ti k Li yukk-ndL 

6324 

\ H A f 

«Tekli£ vukn'uim kar^i giiklei 1 , ycr \c iluginr: bk balk H« diH vc 
Hakka kar§i blii olacak h!r bayalfnn biiiiriz dcclik-r^ 



6325 

i 

«0 kimse ki Hakdan aynlir, yetim oUir, Hak Ho iinsiyel irin kalb-i 



sclim gorcklir^. 



"'l^' ' 



S ^ 






Yani : «Kjyamettc maf ye cvJad gibi §cyler menfeat vein) r r, ancak 
kalb-i selim ilti Lefniz bir yiirek ve niyye<lf huiur-i Ifyhiyt gelcn kimso 
mciifcat bulur"», 

Sanma ey hdee ki seiiden zer u sim isierler, 
Yevme layenfeu'de kalb-i seiim isterler. 



<■-«■■■ ^'.il-i Al.vi,!; : 12. 
1911) Sdrei Sunrn : SS-I 






73B 










Bwradata h-l««d ? n matohrfj §^n vo nofistir ki hor gun bfzim eibi 
2^' " ^ gm ^ a WPW*l nefi 3 l e U ^a 5 mny a nisb.tk fe k cibad 



6331 



I 



^'j-^r t£\ jl lift* o>*- 

-.Kvv,ln o hi.s.z soni, ^Un.lcn lA^ gtytfgft „u istirdad cde- 
('»* flhiTSftii m „-., | Hls j rc tj ni ride C dcr s in». 

6332 



6333 



6334 

i 

^y«iii, v, on.i, <,].,, ^UiidilkleHni kail, flhJM tf fo a anfknkn S o* 
V* W™. CBnifitktiftll mmib (Jilnki mflfc<W*« k«l|, s&hiMeri inclined 

710 



__ 



Bundar, sonra fozret-j MuvlM baglarnis oldugu f,kraya tvdftfli 

diyor ki ; 



6335 



fZA "-L* I *=^L"_ 



>^ ■P>j-.' 



"Miisavere ^mek isteyt-n kimse, o meeaubun karsjsma soldi vr <- L v 
^'ocyklar babasi, ban a hir sit soylc, dedi». 



6336 

-Meczyfo dedi ki; hu hulkadai,, yanf, bir Udebmdon va* g0 r, b„ klpi 
kapal,di r . Gcri dbn ki bugiin sir grunii desildir*. 

Mil sir gun, herkesin estarmm rneydiina ^tkacagi kiyameL gUmidLr 

k] ; ( j-L-Hj;-" r r ) diye tarii: edilmistir. 



6337 

Jbj jf ^i t^J^y, o^- 1, ^ ;>t ^ 
olsaydi ben do ^oyhJer gibe diikMnda ohrui-, hdka ktramet satardim-. 



741 



«Muim.;si8iN fjakab vr myitis olan sarho^u 

ZIXDANA DAVKTL- 

Muhtesib, rakidcm zaluia vc polJs isterinde kullanjlan, hususiyk sar- 
ho$]an takip cdip c^ithiTKhran momur ki bb.de buna (ihiisab aga^ij 
f]pri(?rdi. 

6333 

- 



j,jVJjv 



t*r* J'J'J a;J 



"ihtisab a£aci &*■? yansi Mr yore field i ve bir surliosim duvar dibin- 
tie [iviinms, oldiiffTmu tfiinUit. 



fi33<l 






j-;- j^ I c^~* £»j j^ ^._;1 ^.S 

4fr> Sil vlii> s; no l<^iu? Siiyh bakahm rfiye sordu. Sarhos: Decide 
ohmdim ccvaJnni vi-rdi». 



0340 

■Ms ^P ^-^"T^r 






■«Mulitesif> : D^Kde ,Aan jicdir? Acik si>yk docli. Sarhos ; ictigimden 
miihdheLcsindc iuilumln, JVlulUpsib ; B„ s ^ nnl^ilnnyor, izah cK 

6341 

j I iii4a^ j T ~ ;-J£ j l „£i 
"icLiifiTi nrdir? diye siiiU «lti, Sarhos . O, dostidc saklidir, dedi», 

6342 

«B» siial V t'vvab ikvrt-dip dunk* Muhdudh, yamiira bat mi? cgek 
fihi aria kaldi", 

12 



in; 



0343 

A tfn, (M.) do baW.m, dtf. Sarho S I* •** «!«■*« h« hu frflfe 






5 ^i* JS ' m jj>J. } j Li ty 



,aj 



nMulili'sih dt'di ki 



Pen ah el, diyorum, sen hu diyoJ-situ. S»rho$ da 



.rtih verdi ki ; lien uc^liyim, s™ ^mdai, iki k*t olmu^.n,. 



6345 



-j j'i- 



. —■ 



* d.rd, s ^ n *mtim e^ fefc#»* hft h * dcmfllcrL is,; 



iicjVtkitdii». 



6346 

■ ■ ■ L ■■<-- i 
j-j- j*>- <p-i- 1 ' ^j 

- , jr I j^-C tjrljjl o*^ 



^litedfb dedi Id: Oim bilmom. §imdi s Ctt kalk, niikl.danbk j|f 
,i UIJ ii kalkigwa, bu miicidelc vft miibahtjseyi bicak-. 



6347 









..S^bos d,di ki: Tl.iy.li *1»e S^ M ^ fi j b,n n^oyim? 
Mubtwib <k> ili.ll Mi ""» «»rl,^im ( b»ydi kalk, «$^fp k.dar «d*. 



74a 



I 

cleric 



"I 

tlt> i| VI 



It, 
ttbiridtm 



6348 

jjT o^ L o^" 5^*v ji 

■Sarho$ dedi ki : Ey uiuhte&ib, bcni birak da ijjine git, £jplak bir 
adamdan robin olnbikct-k bir $ey" ahn:iHilir mi?» 

G349 

-Eger betide yiiruyecek ve gidetek kuwet olsaydi cvime giderdim, 
yd] da dii^tip 5 aim rast gelmczdtm». 

6350 

* Ben ini skhni b&vmida olsaydi ve yurtimekliginu? itukan bulunsaydi 
syik iilan $eybler gibi diikkanda oturur, halki dji'vcic ve irsada falisir- 
dim». 



! 



-iUuJ 
'iiirkfji^tr 










TKlNCt ClLT, tKiNCi KITABIN SONU 

■ 






"kiljii 










■ 






fJJ" ski* kn 








j IJ