Skip to main content

Full text of "Acta pontificum danica;"

See other formats


ACTA  PONTIFICUM 


DANICA 


PAVELIGE  AKTSTYKKER  VEDR0RENDE   DANMARK 


1316--1536 

IV  BIND 

1471  —  1492 

UDGIVET  AF 


.."•< 


BRARY 

Toronto 


ALFR.  KRARUP  og  JOHS.  LINDB^K 


*Jt* 


UDGIVET    PAA   CARLSBERGFONDETS    BEKOSTNING 


K0BENHAVN 

I  KOMMISSION   HOS  G.  E.  C.  GAD 
1910 


e  o 


> 


LIBRARY    £ 


TRYKT  HOS  NIELSEN  &  LYDICHE  fAXEL  SIMMI-.l.Kl.l-.Hi 


INDLEDNING. 


Principehnk  for  Udgivelsen  af  dette  4.  Bd.  af  Acta  pontificum 
Danica  er  ganske  de  samme  som  ved  3.  Bd.  Hoved- 
massen  af  Brevene  er  trykt  efter  Afskrifter  fra  Vatikanerarkivet, 
tagne  af  Dr.  M.  Mackeprang  1896 — 97,  undertegnede  Krarup 
1897—98,  undertegnede  Lindbsek  1898—1900  og  1906  og  Biblio- 
tekar  Raphael  Meyer  1899 — 1900  i  Samarbejde  med  de  svenske 
og  norske  Udsendinge  i  Rom  (Dr.  K.  H.  Karlsson  og  Profes- 
sorerne  Gustav  Storm  og  Alex.  Bugge). 

Ligesom  i  3.  Bd.  har  vi  ogsaa  her  sogt  at  faa  med,  hvad 
der  fmdes  af  Brevstof  i  danske  Arkiver  og  i  Universitetsbiblio- 
tekets  Samlinger;  et  enkelt  Brev  (Nr.  2726)  skriver  sig  fra  Stats- 
arkivet  i  Venezia.  For  de  danske  Breves  Vedkommende  har  vi 
atter  fundet  megen  Hjselp  hos  Arkivsekretser,  Dr.  William  Chri- 
stensen,  hvorfor  vi  er  ham  overordentlig  taknemlige. 

Brevene  fra  Lunde  Stift  er  indtil  1485  incl.  trykt  i  Diplo- 
matarium  diocesis  Lundensis  IV,  som  vi  har  citeret  efter  Op- 
lysninger  fra  Udgiveren,  Landsarkivar  Dr.  L.  Weibull,  hvilke 
iinidlertid  har  vist  sig  ikke  altid  at  stemme  med  den  trykte  Ud- 
gaves  Numre;  ved  Hjselp  af  Datoen  vil  Brevene  dog  altid  kunne 
findes.  Efter  148o  har  vi  ikke  heller  optrykt  de  lundske  Breve, 
men  nojedes  med  Henvisninger  til,  at  de  vil  blive  trykte  i  Lunde- 
diplomatariets  5.  Bd.  ^r 

For  Hjaelp  med  Bestemmelsen  af  de  danske  Adelige  skylder 
vi  Arkivar  Thiset  megen  Tak;  som  ved  de  tidligere  Bind  har 
Rektor  Jul.  Nielsen  i  Ribe,  Dr.  E.  Ranuzzi  i  Rom  og  Professor 
M.  C.  Gertz  ydet  os  Hjselp  ved  Korrekturen  og  derved  paa  over- 


%& 


maade    mange    Punkter   forbedret   Teksten    baade   ved    Revision 
og  Konjektur. 

Siden  Afslutningen  af  3.  Bd.  er  Dr.  K.  H.  Karlsson  i  Maj 
1909  afgaaet  ved  Doden.  Under  sit  seksaarige  Ophold  i  Rom 
( lcSU4 — 1900)  arbejdede  han  sammen  med  nsesten  alle  de  danske 
og  norske  Udsendinge,  og  ved  sit  store  Kendskab  til  middel- 
alderlig  Historie,  Sprog  og  Skrift,  et  Kendskab,  som  han  altid 
med  stor  Redebonhed  stillede  til  vor  Raadighed,  var  han  os  til 
uvurderlig  Hjselp.  Vi  foler  Trang  til  ogsaa  nu  at  udtrykke  vor 
Tak  for  det,  han  har  vaeret  for  os  alle  under  Arbejdet  i  Rom, 
og  beklage,  at  hans  tidlige  Bortgang  har  hindret,  at  det  blev 
ham,  der  fik  afsluttet  Udgaven  af  de  svenske  Vatikanafskrifter, 
en  Arv,  som  det  dog  forhaabentlig  inden  alt  for  lang  Tid  vil 
blive  forundt  en  anden  at  lofte. 

K^benhavn,  i  September  1910. 

Alfr.  Krarup.  Johs.  Lindbcek. 


SIXTUS  IV 

valgt  9.  Aug.  1471,  viet  25.  Aug.  1471,  ded   12.  Aug.  1484. 


2453.  25.  Aug.   1471—12.  Aug.   1484. 

Klerken  Henrik  Rob  fra  Viborg  Stift  faar  Dispensation  til  at  modtage  og 
beholde  flere  ellers  uforenelige  Embeder. 

Vibergensis.    Enricus  Rob.    Dispensatio  ad  incompatibilia. 

Uddrag  i  Indiee  332  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  IV  an.  3  lib.  13  fol.  269. 

2454.  25.  Aug.   1471     Slutningen  af  1477.1) 

Ridderen  Otte  Nielsen  (Rosenkrantz)  til  Bjornholm  faar  Tilladelse  til  at 
va'lge  en  Skriftefader,  som  kan  give  ham  Aflad  i  visse  Tilfielde  og  Plenaraflad 
een  Gang  foruden   i  Dodsojeblikket. 

Ut  conscientie  puritati  et  anime  saluti  Ottonis  Nicolai  Aru- 
siensis  diocesis  salubrius  consulatur,  supplicat,  quatenus  sibi, 
ut  confessor  idoneus  secularis  vel  regularis,  quem  duxerit  eli- 
gendum,  ipsum  ab  omnibus  excommunicationis,  suspensionis  et 
interdicti  aliisque  ecclesiasTicis  sententiis,  censuris  et  penis,  tam 
a  jure  quam  ab  homine  apostolica  seu  quavis  alia  auctoritate 
in  eum  .  .  latis,  inflictis  et  promulgatis,  necnon  ab  omnibus  pec- 
catis,  criminibus,  excessibus  et  delictis  suis  ac  votorum  quorum- 
cunque  transgressionibus,  perjuriorum  et  homicidii  voluntarii  vel 
mentalis  reatibus,  manuum  violentarum  in  personis  ecclesiasti- 
cis  injectionibus,  penitentiarum  injunctarum  omissionibus  ac 
aliis  excessibus  et  delictis  quibuscunque,  etiam  quantumcunque 
enormibus,  de  quibus  corde  contrictus  (!)  et  ore  confessus  fuerit, 
etiam  si  talia  forent,  propter  que  merito  sedes  apostolica  con- 
sulenda    esset,  de  reservatis   semel    in  vita  et  in  mortis   articulo 


x)  Otte  Nielsen  (Rosenkrantz)  dode  i  1477, 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


2  SIXTLS  IV. 

et  de  non  reservatis  totiens,  quotiens  opus  fuerit,  absolvere1) 
et  penitentiam  salutarem  injungere  ac  vota  quecunque  per  eum 
forsan  emissa  in  alia  pietatis  opera  commutare  ac  juramenta 
quecunque  relaxare,  necnon  semel  in  vita  et  in  mortis  articulo 
plenariam  omnium  peccatorum  suorum  etiam  a  pena  et  a  culpa 
reinissionem  impendere  possit,  sibi  et  eidem  confessori  licentiam 
concedere  dignemini.  Fiat  in  forma.  F.  Et  quod  presentis  sup- 
plicationis  sola  signatura  sufficiat  absque  aliarum  litterarum  de- 
super  confeclione.     Fiat.   F.     Uden  Dato. 

Orig.  paa  Perg.  i  Danske  Selskabs  Membraner  (R.  A.). 

2455.  25.  Aug.   1471. 

Paven  befaler  Abbederne  i  Soro  og  /Ebelholt  og  Dekanen  i  Kobenhavn  at 
tildele  Hoskildekanniken  Niels  Skave  et  storre  Prrcbende  i  Koskilde.  hvorom 
han  forte  Proces  med  Jakob  Pedersen,  og  hvorpaa  Panlus  II  25.  Maj  1471  havde 
givet  ham  Bevilling  (Nr.  2451).  uden  at  der  dog  var  udstedt  nogen  Bulle. 

De  Sora  et  de  Paraclito  monasteriorum  abbatibus  ac  decano 
ecclesie  b.  Marie  Haffriensis  (!)  Roskildensis  diocesis.  Rationi  con- 
gruit  [etc.].  Dudum  siquidem  Bonifacius  papa  VIII  omnes  ca- 
nonicatus  et  prebendas  ceteraque  beneficia  apud  sedem  aposto- 
licam  vacantia  et  inantea  vacatura  dispositioni  sue  reservavit;  et 
deinde,  cum  canonicatus  et  maior  prebenda  ecclesie  Roskilden- 
sis,  in  qua  maiores,  medie  et  minores  prebende  fore  noscunlur, 
quos  bone  memorie  Olauus  episcopus,  tunc  electus,  Roskildensis 
tempore  promotionis  per  Nicolaum  papam  V .  .  facte  de  persona 
sua  ad  dictam  ecclesiam  .  .  obtinebat,  per  promotionem  huius- 
modi  ac  munus  consecrationis  eidem  episcopo  tunc  electo 
impensum  apud  sedem  predictam  vacarent  tunc  .  .  .,  Paulus 
papa  II  .  .,  volens  Nicolao  Skawe,  asserenti  se  de  militari  genere 
procreatum  e1  canonicum  predicte  ecclesie  minori  prebenda  pre- 
bendatum  existere,  et  quod  Jacobus  Petri,  qui  se  gerit  pro  cle- 
rico  Roskildensis  diocesis,  in  antedicta  maiori  prebenda  pretextu 
collationis  ordinarie  sibi  contra  reservationem  huiusmodi  de 
facto  facte  absque  aliquo  litulo  se  intruserat  ac  illam  per  multos 
annos  citra  detinuerat,  prout  detinebat,  indebite  occupatam,  apud 
ipsum  Paulum  predecessorem  de  nobilitate  generis,  vile  ac  mo- 
rmn  honestate  .  .  .  multipliciter  commendato  .  .  .,  gratiam  facere 
specialem  .  .  .,  sub  data  videlicel  diei  8.  kal.  junii  anno  7  voluit 
certis   dari   judicibus    in   mandatis,   ut,  vocatis  dicto  Jacobo   e1 


i  (i/.        Cod.  absolutionem 


SIXTUS  IV.  3 

aliis,  qui  fbrent  evocandi,  si  dictam  maiorem  prebendam  frucius 
8  mr.]   premisso   sive  alio   quovis   modo  .  .  .  vacare   repperirent, 

illam ,    dummodo   eius   dispositio   ad    ipsum    Paulum    pre- 

decessorem  ea  vice  pertineret  .  .,  eidem  Nicolao  auctoritate  apo- 
stolica  conferrent.  Ne  autem  prefatus  Nicolaus  voluntatis  huius- 
modi  pro  eo,  quod  super  illa  dicti  Pauli  predecessoris  littere, 
eius  superveniente  obilu,  confecte  non  fuerint,  frustretur  effectu, 
aut  de  illa  valeat  quomodolibet  hesitari,  volentes  .  .,  quod  vo- 
luntas  Pauli  predecessoris  huiusmodi  perinde  a  dicta  die  8.  kal. 
junii  suum  sortiatur  effectum,  ac  si  super  illa  dicli  Pauli  pre- 
decessoris  littere  sub  eiusdem  diei  dala  confecte  fuissent,  quod- 
que  presentes  littere  ad  probandum  plene  voluntatem  Pauli 
predecessoris  ubique  sufficiant,  nec  ad  id  probationis  alterius 
adminiculum  requiratur,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus. 
si,  vocatis  dicto  Jacobo  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  maiorem 
prebendam  predictam  dicta  die  8.  kal.  junii  vacavisse  et  tunc 
vacare  reppereritis,  et  eius  dispositio  ad  ipsum  Paulum  prede- 
cessorem  ea  vice  pertinebat,  illam  eidem  Nicolao  auctoritate 
apostolica  conferre  curetis  juxta  voluntatem  Pauli  predecessoris 
antedicti.     Datum  Rome  8.   kal.   sept.   anno   1. 

XXII. 

Reg.  Vat.   553  fol.  214  v. 

2456.  11.  Nov.   1471. 

Klerken  Ludolf  Nurwes  fra  Slesvig  Stift  faar  et  Kanonikat  i  Slesvig. 

Supplicat  Ludolphus  Nuurwes  clericus  Slesvicensis,  quatenus 
sibi  de  certis  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis,  ex  eo, 
quod  quidam  Andreas  Petri  illos  obtinens  cum  quadam  puella 
matrimonium  per  verba  legitima  contraxit  et  illud  consummavit, 
vacantibus  [fructus  3  mr.],  providere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.    Jo.   Mont.     Datum  Rome  3.  id.   nov.  anno   1. 

Suppl.  666  fol.  140  v. 

2457.  12.  Nov.   1471. 

Prioren  og  Kapitlet  i  Odense  faar  tilstaaet  7  Aars  Aflad  til  dem.  der  paa 
bestemte  Dage  besoger  St.  Knuds  Kirke  i  Odense;  Ansogningen  onskede  en 
storre  Aflad  i  Lighed  med  den,  der  var  bevilget  Antoniterklostret  i  Morkaer. 

Dudum  Bonifacius  papa  VIII,  cupiens,  ut  ecclesia  s.  Kanuti 
Ottoniensis  congruis  honoribus  frequentaretur  et  conservaretur, 
oinnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  in  die  b.  Marie  Mag- 
dalene   et   per   septem   dies  immediate   sequentes   eandem   eccle- 


4  SIXTUS  IV. 

siani  devote  visitarent  .  .  .,  illam  indnlgentiam  el  remissionem 
peccatorum  concessit,  quam  ecclesiam  domus  s.  Antonii  in  Morker 
Slesvicensis  diocesis  in  festo  Corporis  domini  nostri  Jesu  Christi 
visitantes  annualim  quomodolibet  consequebantur,  et  nichilo- 
minus,  ut  fideles  Christi  ad  huiusmodi  indulgentiam  assequen- 
dam  magis  animarentur,  priori  dicte  ecclesie  s.  Kanuti,  qui  pro 
tempore  foret,  sex  vel  plures  presbiteros  ad  hoc  idoneos  secu- 
lares  vel  religiosos  in  eadem  ecclesia  singulis  annis  in  confes- 
sores,  huiusmodi  indulgentia  durante,  qui  confessionem  quarum- 
cunque  personarum,  que  ad  ipsam  ecclesiam  eam  indulgentiam 
consequen[di  causa]  accessissent,  audire  valerent,  deputandi  ac 
eisdem  confessoribus  ipsarum  personarum  confessionem  audi- 
endi  et  ipsis  diligenter  auditis  eisdem  personis  absolutionem 
debitam  auctoritate  apostolica  impendendi  et  injungendi  peni- 
tentiam  salutarem,  nisi  forte  talia  forent,  propter  que  sedes  apo- 
stolica  esset  merito  consulenda,  eadem  auctoritate  plenam  con- 
cessit  facultatem  .  .  .  Ut  autem  Christi  fideles  eo  libentius  ad 
ecclesiam  predictam  confluant..,  supplicatur  ergo  pro  parte  pri- 
oris  et  capituli  ecclesie  Ottoniensis,  quatenus  indulgentiam,  re- 
missionem  et  litteras  predictas  ac  omnia  in  eis  contenta  confir- 
mare  ac  etiam  innovare  et  nichilominus  pro  potiori  cautela 
universis  Christi  fidelibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui 
ecclesiam  s.  Kanuti  predictam  in  die  b.  Marie  Magdalene  et  per 

septem  dies   immediate  sequentes  huiusmodi  visitaverint 

illam  indulgentiam  et  remissionem  peccatorum  concedere,  quam 
ecclesiam  domus  s.  Antonii  huiusmodi  visitantes  annuatim  quo- 
modolibet  consequuntur,  et  nichilominus  eidem  et  pro  tempore 
existenti  priori  ecclesie  s.  Kanuti  huiusmodi  sex  vel  plures  pres- 
biteros  seculares  vel  religiosos,  qui  confessiones,  ut  prefertur, 
audiant  el  pro  commissis  penitentiam  salutarem  injungant,  ut 
premittitur,  deputandi  licentiam  concedere  dignemini,  non  ob- 
stante  regula  v.  s.,  qua  voluit,  quod  littere  non  expedirentur 
super  indulgentiis  ad  inslar,  nisi  specificarentur.  Fiat  de  indul- 
gentia  septem  annorum.  F.  Dalum  Rome  pridie  id.  nov.  anno  1. 
Suppl.  666  fol.  53  v. 

2458.  12.   Nov.    1471. 

Paven    tilstaar  Aflad   til  dem,   der   paa  Marie  Magdalenes  Dag  besager  St. 
Knuds  Kirke  i  Odense;  Brevet  gselder  for  al  Fremtid. 

Qniversis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Ante 
thronum   divine   maiestatis   (ideles  Christi  sanctorum   sanctarum- 


SIXTUS  IV.  .") 

que  piis  adjuti  suffragiis  ad  illorum  celebranda  festiva  solennia 

eo  debent  ferventius  incitari,  quo  taliuin  patronorum  fulciti  pre- 
sidiis  potiora  retributionis  premia  exinde  uberius  valeant  pro- 
mereri.  Unde  nos  more  pastoris  vigilis  oves  nostre  cure  com- 
missas,  quas  cupimus  in  celesti  palria  collocari,  ad  ipsorum 
sanctorum  ac  sanctarum  trahemus  libenter  obsequia,  ul  eos  in 
conspectu  domini  devota  veneratione  collaudent.  Cupientes  igilur, 
ut  ecclesia  s.  Canuti  Otloniensis  congruis  honoribus  frequentetur 
[etc.  som  Nr.  860],  omnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui 
ecclesiam  predictam  in  festo  b.  Marie  Magdalene  devote  visita- 
verint  annuatim,  septem  annos  et  totidem  quadragenas  de  in- 
junctis  eis  penitentiis  relaxamus,  presentibus  perpeluis  futuris 
temporibus  valituris.  Volumus  autem  [etc.  som  Nr.  860].  Da- 
tum  Rome  pridie  id.   nov.  anno   1. 

P.  XXXXV.  de  Varris. 
Reg.  Lat.  718  fol.  92  v. 

2459.  1.  Dec.   1471. 

Paven  giver  Prioren  og  Kapitlet  i  Odense  Bekraeftelse  paa  deres  Privilegier 
og  Ejendomme. 

Priori  et  capitulo  ecclesie  Ottoniensis  ordinis  s.  Benedicti. 
Cum  a  nobis  petitur  [etc.].  Eapropter  vestris  justis  postulati- 
onibus  grato  concurrentes  assensu,  omnes  libertates  et  immuni- 
tates  a  predecessoribus  nostris  sive  per  privilegia  vel  alia  indulta 
vobis  et  ecclesie  vestre  concessas,  libertates  quoque  et  exempti- 
ones  secularium  exactionum  a  regibus  et  principibus  ac  aliis 
Christi  fidelibus  vobis  et*eidem  ecclesie  rationabiliter  indultas, 
specialiter  autem  fructus,  grangias,  domos,  agros,  terras,  posses- 
siones,  villas,  silvas,  piscarias,  prata,  molendina  aliaque  mobilia 
et  immobilia  bona  ad  mensam  capitularem  dicte  ecclesie  legi- 
time  spectantia  necnon  b.  Marie  in  Patorp,  Wbberudhe,  Sten- 
losse,  Aasum,  Sertzloff  et  Risse  in  Erriae  parrochiales  ecclesias 
Ottoniensis  diocesis  eidem  mense  canonice  unitas  cum  omnibus 
juribus  et  pertinentiis  suis,  sicut  ea  omnia  juste  et  pacifice  pos- 
sidetis,  vobis  et  per  vos  eisdem  ecclesie  et  mense  confirmamus 
et  presentis  scripti  patrocinio  communimus.  Datum  Rome  kal. 
dec.  anno  1. 

Afskrift  i  Odensebogen<  (Upsala  Universitetsbibliotek.  De  la  Gardies  Do- 
nation  Nr.  39)  efter  tabt  Bulle,  derefter  i  L.  Dipl.  Trykt  daarligt  i  Pontoppidan, 
Ann.  eeel.  Dan.   II,  (554;   Reg.  4422. 


()  SIXTUS  IV. 

2460.  20.  Dec.  1471. 
Slesvigkanniken   Hans  Breide  ansaettes  som  Klerk  i  Supplikkontoret. 
Cum   Hennichus  Cossel)ade   clericus  registri  supplicationum 

apostolicarum  officium  clericatus  dicti  registri,  quod  obtinet,  in 
manihus  s.  v.  vel  alterius  ad  id  potestatem  hahentis  exnunc  re- 
signet,  supplicat  «lohannes  Breide  canonicus  Slesvicensis,  de  mi- 
litari  genere  ex  utroque  parente  procreatus,  quatenus,  resigna- 
lionem  huiusmodi  admittentes  seu  per  aliquem  magistrorum 
dicti  registri  admitti  mandantes,  officium  predictum  cum  emolu- 
menlis,  jurihus,  gratiis,  honoribus  et  oneribus  consuetis  Johanni 
Breide  conferre  .  .  necnon  [ipsum]  numero  et  consortio  aliorum 
dicti  registri  clericorum  aggregare  dignemini.  Fiat.  F.  Datum 
Rome  13.  kal.  jan.  anno  1. 
Suppl.  667  fol.  149. 

2461.  31.  Dec.   1471. 

Paven  paabyder  paa  Grund  af  den  staerke  Fremtnengen  af  Tyrkerne,  der 
nylig  har  erobret  Alhanien  og  Enhoa,  og  fordi  Paulus  II  har  brugt  en  stor  Del 
af  Pavestolens  Midler  (200,000  Gylden)  til  at  understette  Dcspoten  paa  Morea. 
Skanderheg  og  andre  af  Troens  Forsvarere,  en  almindelig  Tiende  af  alle  Gejst- 
lighedens  Indtsegter,  undtagen  Johanniternes,  i  Kong  Christierns  Riger  og  Lande. 
Tienden   skal  opkneves  af  Pavens  Nuntius  og  Kollektor  Marinus  de  Fregeno. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quamvis  ad  applicanda  ec- 
clesiarum  omnium  commoda  (I)ipl.  Norv.  VI,  603 — 608;  Reg. 
*6950).     Datum  Rome  pridie  kal.  jan.  anno   1, 

Arm.   31    vol.   62  fol.  15;  ep.  11. 

2462.  31.  Dec.   1471. 

Paven  tillader  sin  Nuntius  og  Kollektor  i  Norden  Marinus  de  Fregeno  i 
Anledning  af  den  paatsenkte  Krig  mod  Tyrkerne,  hvis  Grusomhed  skildres  med 
staerke  Farver,  at  give  de  Indbyggere  i  Kong  Christierns  Lande  samt  i  Lifland, 
Lithauen,  Munster,  Verden  og  Camin  Stifter,  0st-  og  Vestfrisland.  Ditmarsken. 
Meckleoburg,  Lubeck  By  og  Stift,  der  betaler  et  bestemt  Bidrag  til  Korstoget, 
Lov  til  at  vaelge  en  Skriftefader,  dcr  een  Gang  i  Livet  og  i  Dodsojeblikket  kan 
give  dem  Plenarailad  for  de  fleste  Forseelser  og  tillade  dem  at  omhytte  nogle 
fromme  Lefter  med  andre. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ad  apicem  apostolatus  (Dipl. 
Norv.  VI,  608—611;  Reg.  *6951).  Datum  Rome  pridie  kal.  jan. 
anno    1. 

Arm.  31   vol.  62  fol.  12  v;  ep.  10. 

2463.  31.  Dec.   1471. 

Paven  befaler  sin  Nuntius  og  Kollektor  i  Norden  Magister  Marinus  de  Fre- 
geno  ;d  Indkrseve,  hvad  c\er  maatte  indestaa  hos  nogle  af  hans  nordiske  Sub- 
kollektorer   fra    Pius  II "s  Tid,    samt   de  400  Gylden,   som    Dominikanermunken 


SIXTUS  IV.  7 

Johannes  de  Castroeoronato  havde  indsamlet  til  Hjaelp  for  Kongen  af  C.ypern. 
Og  som  nn  var  deponeret  hos  DOgle  Borgere  i  Gdttingen.  Marinus  skal  end- 
videre  gaa  skarpt  frera  overfor  dem,  der  falskelig  prsediker  Plenaraflad,  soro 
er  ophaevet  eller  suspenderet,  faengsle  dem  o<j  konfiskere  al  deres  Ejendom. 
Alle  tidligere  Puldmagter  for  andre,  saerlig  for  Dekarien  Henricus  Pomert  i 
Hamhurg,  ophseves. 

Marino  de  Fregeno  clerico  Spoletane  diocesis  sacreque  the- 

ologie  magistro  ac  camere  apostolice  clerico  necnon  per  loca 
totius  ditionis  Christiefrjni  Dacie,  Svecie,  Norvegie,  Gothorum 
Flauorumque  (!)  regis  ducisque  Slesvicensis,  Holsatic  quoque  [et] 
Scolmarie  (!)  comitis,  et  per  nonnullas  alias  christianorum  regi- 
ones  nuntio  et  collectori  nostro.  Tua  erga  nos  et  sedem  aposto- 
licam  fides  (Dipl.  Norv.VI,  611—615;  Reg.  *6952).  Datum  Rome 
pridie  kal.  jan.   anno   1. 

Arm.  31   vol.   62  fol.  18;  ep.  12. 

2464.  1.  Jan.   1472. 

Kong  Christiern  faar  hevilgct  Ventehreve  til  54  Gejstlige. 

Supplicat  Cristiernus  Dacie  Svecie  Norvegie  et  Gotorum  rex, 
dux  Slesvicensis  et  comes  Holsacie  etc.  in  personas  infrascripto- 
rum,  quatenus  ipsis  nominatim  inferius  descriptis  de  duobus  cano- 
nicatibus  cum  reservatione  totidem  prebendarum  etiam  maiorum 
quarumcunque  duarum  cathedralium  seu  metropolitanarum  vel 
collegiatarum  ac  dignitatibus,  personatibus,  administrationibus 
vel  officiis  etiam  curatis  et  electivis  alicuius  earumdem  ecclesi- 
arum  necnon  de  uno  vel  duobus  beneficio  vel  beneficiis,  etiam 
si  alterum  cum  cura  aut  decanatus  vcl  archipresbiteratus  ruralis, 
qui  dignitas  etiam  curata  extra  tamen  cathedralem  ecclesiam 
reputetur,  seu  quodlibet  eorum  canonicatus  et  prebende  dignitas, 
personatus,  administratio  vel  officium  etiam  curatum  et  electi- 
vum  in  eisdem  ecclesiis  fuerint,  vacantibus  vel  vacaturis,  spec- 
tantibus  ad  collationem  etc.  omnium  collatorum  et  collatricum 
secularium  aut  quorumcunque  ordinum  regularium  per  quemlibet 
eorumdem  in  confectione  litterarum  ubilibet  eligendorum,  etiam 
ratione  dignitatum  etc.  providere  cum  formulis,  supplementis  et 
additamentis,  [non  obstantibus]  .  .  statutis  et  consuetudinibus  ec- 
clesiarum  huiusmodi  et  presertim  illis,  quibus  caveri  dicitur, 
quod  nullus  inibi  maiorem  aut  mediam  prebendam  obtinere 
possit,  nisi  prius  de  minori  ad  mediam  et  media  ad  maiorem  vel 
minori  ad  maiorem  gradatim  ascendat,  juramento  etc.  roboratis, 
quibus  hac  vice  dumtaxat  specialiter  et  expresse  derogare,  nec- 
non   cum   eisdem,    ut  quecunque   duo   curata   vel  -  alias   invicem 


8  SIXTLS  IV. 

incompatabilia    beneficia ,    si    sibi    alias  canonice  confe- 

rantur  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerint,  retinere  illaque 
sinml  vel  successive,  simpliciter  vel  ex  causa  permutationis,  quo- 
tiens  eis  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia 
recipere  et  retinere  similiter  libere  valeant,  et  cum  patientibus 
ex  infrascriptis  etatis  et  natalium  defectus  ad  plenarium  effectum 
premissorum  et  gratie  huiusmodi  consequende  dispensare  digne- 
mini.    Fiat  de  expectativis  pro  omnibus.  F. 

Johanni  Scameel  decretorum  doctori. 

Heinrico  Georgii  in  artibus  magistro. 

Henrico  Herhe  in  artibus  magistro. 

Johanni  Emeke. 

Johanni  Johannis  decretorum  doctori,  ex  utroque  parente 
de  nobili  genere  procreato. 

Gosuino  Rempgin   decretorum   doctori,  in  artibus  magistro. 

Hugoni  Ferster  in  utroque  jure  licentiato. 

Wilkyno  Meyleff  in  artibus  magistro. 

Johanni  Bermans. 

Heinrico   Gerdynck. 

Johanni  Brant,  alias  Beeker. 

Johanni  Pliyt. 

Rodolpho  de  Rettorp,  ex  utroque  parente  de  nobili  genere 
procreato. 

Martino  Tustohaw. 

Hermanno  Bolterman  in  artibus  magistro. 

Nicolao  Gernew. 

Heinrico  Hunoldi. 

Johanni  Scuuebusch. 

Johanni  Langen. 

Ludolpho  Telung  in  decretis  licentiato. 

Johanni  Neue  in  arlibus  magistro. 

Johanni  Lerer. 

Siffrido  Zestede. 

Johanni  Lene. 

Gerardo  Wrinstorp. 

Conrado  Heyne. 

Nicolao  Schagen. 

Paulo  Bolis. 

Johanni   Ghus. 

Nicolao  Schomaker. 

Remherlo   Reuil. 


SIXTUS  IV.  9 

Valentino  Stycz. 

Nicolao  Skawe. 

Nicolao  Slinckel. 

Heinrico  Sebbe. 

Johanni  Weyrhase. 

Johanni  Heyding. 

Lamperto  Vesse  utriusque  juris  doctori. 

Georgio  comiti  de  Lyningen. 

Johanni  Peregrini  sacre  theologie  professori. 

Henrico  Mettynck. 

Johanni  Muller. 

Remberto  Remberti. 

Ottoni  ther  Stege. 

Reynoldo  Eggard. 

Hartwico  Bulow,  de  militari  genere  ex  utroque  parente  pro- 
creato. 

Theodrico  Bulo,  ex  utroque  parente  de  militari  genere  pro- 
creato. 

Jacobo  Wyte. 

Johanni  Heyden. 

Gotschalco  Breydemeyer. 

Henrico  Bertoldi. 

Godfrido  Eliupte  alias  Fabri. 

Heinrico  Ywen. 

Theodrico  Amules. 

Et  sub  data  kal.  jan.  anno   1. 

Et  cum  dispensatione  ad  duo  incompatibilia  de  dig- 

nitatibus  et  duabus  parrochialibus  ecclesiis,  et  de  speciali  ad 
vitam  pro  omnibus  graduatis  et  nobilibus  ad  vitam,  et  pro  aliis 
de  duabus  parrochialibus  ad  septennium.  Et  cum  dispensatione 
super  defectibus  etatis  de  tribus  annis  et  natalium  pro  indul- 
gentia.  —  Et  quod  defectus  et  dispensationes  obtente  possint 
exprimi  in  expeditione  litterarum  cum  conditionibus  singu- 
lorum.  -  Et  quod  super  dispensationibus  ad  incompatibilia 
huiusmodi  littere  seorsum  in  aliis  litteris  expediri  possint.  — 
.  .  Et  quod  littere  super  gratiis  predictis  pro  familiaribus  conti- 
nuis  commensalibus  oratoris  dicti  regis  gratis  ubique  de  speciali 
mandato  s.  v.  expediantur,  attento  quod  ante  s.  v.  referendarius 
extitit.  —  Et  ad  secundam  prebendam  pro  nobilibus  et  graduatis. 
Fiat  ut  supra.   F. 

Suppl.  «53  fol.  30. 


1()  SIXTUS  IV. 

2465.  1.  Jan.   1472. 
Klerken  Jens  Nielsen  fra  Roskikle  Stift  faar  Ventebrev  paa  to  Kanonikater 

og  Prsebender. 

Supplicat  Johannes  Nicolai  clericus  Roskildensis  diocesis, 
quatenus  sibi  de  duobus  canonicatibus  duarum  cathedralium 
etiam  metropolitanarum  vel  collegiatarum  ecclesiarum  cum  re- 
servatione  totidem  inibi  prebendarum,  etiam  si  maiores,  medie 
aut  minores,  diaconales,  subdiaconales  aut  presbiterales  existunt, 
et  ad  dignilates,  personatus,  administrationes  vel  officia,  necnon 
de  uno  vel  duobus  beneficiis  consuetis  clericis  secularibus  assig- 
nari,  etiamsi  decanatus  vel  archipresbiteratus  ruralis,  qui  dignitas 
etc.  reputetur,  aut  canonicatus  et  prebenda  dignitates,  personatus, 
administrationes  vel  officia  in  cathedralibus  etiam  metropolitanis 
vel  collegiatis  ecclesiis  huiusinodi  fuerint,  et  ad  dignitates  etc. 
consueverint  qui  per  electionem  assumi,  eisque  cura  immineat 
animarum,  ad  quorumcunque  collatorum  seu  collatricum,  secula- 
rium  vel  ordinum  quorumcunque  regularium,  per  eundem  Johan- 
nem  in  confectione  litterarum  eligendorum  etiam  pertinentibus, 
si  quod  vel  si  qua  vacant  ad  presens  aut  cum  vacaverint,  providere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape  de  expectativa.  Jo.  Mont. 

Et  sub  data  kal.  jan.  anno  1.  .  .  .  Concessum.  Jo.  Mont. 

Suppl.   663  fol.  270. 

2466.  1.  Jan.   1472. 

Klerken  .lens  Nielsen  fra  Roskilde  Stift  og  Johannes  Heysen  faar  Vente- 
brev  paa  to  Kanonikater  og  Praebender. 

Supplicant  infrascripti,  quatenus  eis  de  uno  vel  duobus  ca- 
nonicatibus  cum  reservatione  totidem  prebendarum  necnon  dig- 
nitatis,  personatus,  administrationis  vel  officii  necnon  de  uno 
vel  duobus  beneficio  seu  beneficiis,  si  ipsum  unum  vel  ipsorum 

duorum  allerum  cum  cura  vel  sine  cura  extiterit etiam  si 

ipsis  seu  eorum  alteri  cura  immineat  animarum,  ad  collationem 
etc.  quorumcunque  collatorum  seu  collatricum  in  confectione 
litterarum  eligendorum  [pertinentibus]1),  etiam  ratione  dignitatum 
huiusmodi  providere  ipsosque  in  canonicos  creare,  seu  alias, 
prout  cis  utilius  fuerit,  dignemini.  Concessum  pro  omnibus  in 
presentia  pape.  Jo.  Mont.  Et  sub  data  kal.  jan.  anno  1.  Con- 
cessum  ut  supra.    Jo.  Mont. 

.  .  .  Johannes  Nicolai  clericus  Roskildensis  diocesis. 

Johannes  Heyson. 

Suppi.  (;(;:{  fol.  .")(). 

')  add.  (./.. 


SIXTUS  IV.  1  1 

2467.  1.  Jan.   1472. 

Paven  heialer  Provsten  i  [Bardewiek  ?  :  i  Verdeil  Stift  Og  OHieialerne  i 
Slesvig  og  Roskilde  at  reservere  Kanonikater  og  Praebender  i  Slesvig  og  Ros- 
kilde  for  Johan  Embeke. 

Preposito  ecclesie  ss.  Petri  et  Pauli  [Bardewicensis?]1)  Ver- 
densis  diocesis  et  Slesvicensi  ac  Roskildensi  officialibus.   Hodie.. 

Johauui  Eiubccke  cauouico  Slcsviceusi  .  .  .  uuuiu  Slesvicensj^  el 
alium  Roskildeusis  ecclesiarum  canonicatus  .  .  contulimus  et  de 
illis  etiam  [providimus,  etiam  si  ad  illum,  illam]  vel  illud2)  cou- 
suevisset  quis  per  electionem  assumi  ciquc  cura  immineret  ani- 
marum,  si  que  si  qui  aut  si  qua  vacabant  lunc,  scu  cum  vacarent, 
que  idem  Johannes  .  .  acceptaret,  conferenda  eidem  Johanni  dona- 
tioni  apostolice  reservavimus.  Quocirca  discretioni  vestre  man- 
damus,  quatinus  .  .  .  faciatis  eundcm  Johannem  vel  procuratorem 
suum  eius  nomine  auctoritate  nostra  in  qualibet  dictarum  eccle- 
siarum  [in  canonicum]  recipi  et  in  fratrem,  stallo  sibi  in  choro 
et  loco  in  capitulo  utriusque  earundem  ecclesiarum  assignatis, 
prebendas  vero  ac  dignitatem,  [personatum],  administrationem 
vel  officium  huiusmodi,  si  que  vacant  aul  cum  vacavcrint  .  .  . 
eidem  Johanni  post  acceptationem  predictam  auctoritate  nostra 
prefata  conferre  curetis.  Datum  Rome  kal.  jan.  anno  1. 
Beskadiget  Orig.   i  Statsarkivet  i  Slesvig.    L.   Dipl. 

2468.  9.  Jan.   1472. 

Lundekanniken  Jon  Clemenssen  (Skalder),  Vikar  ved  Jomfru  Maries  Alter 
i  samme  Kirke,  faar  Tilladelse  til  at  faa  et  hojere  gejstligt  Emhede  ved  Dom- 
kirken  mod  at  opgive  sit  Kanonikat  eller  Vikariat. 

Supplicat  Jonas  Clementis  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  163). 
Concessum  et  dimittat  alterum  obtentorum,  in  presentia  papc. 
Jo.   Mont.     Datum  Rome-  5.   id.  jan.   anno   1. 

Suppl.  anno  1   lih.  5  fol.  239. 

2469.  12.  Jan.   1472. 

Paven.  der  med  Kraft  vil  optage  Kampen  mod  Tyrkerne,  udnaevner  den 
pavelige  Kammerklerk  Marinus  de  Fregeno  fra  Spoleto  Stift  til  sin  Xuntius  og 
Kollektor  i  Kong  Christierns  Riger  og  Lande  samt  i  Lifland,  Munster,  Schwerin 
og  Camin  Stifter,  0st-  og  Vestfrisland  og  Ditmarsken.  befaler  ham  at  praedike 
den  tidligere  forkyndte  Korstogsaflad,  roser  hans  tidligere  Virksomhed  og  op- 
fordrer  alle  til  at  stotte  ham. 

Marino  Nicolai  de  Fregeno  clerico  Spoletane  diocesis,  sacre 
theologie    magistro    camerequc    apostolice    clerico   ac   per  terras 


l)  Bortskaaret  i  Cod.         a)  vel  henvisende  til  et  (tidligere)  beneficium. 


12  SIXTIS  IV. 

civitates  et  loea  totius  ditionis  Cristierni  Dacie  Svecie  Norvegie 
Gotorum  Slauorumque  regis  ducisque  Slesvicensis  atque  Holsatie 
et  Stonnarie  comitis  necnon  Liuonie,  diocesis  quoque  Mona- 
steriensis,  orientalis  et  occidentalis  Frisie,  Ditmartie  nostro  et 
apostolice  sedis  nuntio  et  collectori  generali.  Nonnullis  jam 
elapsis  annis  (Dipl.  Norv.  XVII,  1053 — 57).  Datum  Rome  pridie 
id.^an.  anno   1.  De  curia. 

Reg.  Vat.  552  fol.  22. 

2470.  12.  Jan.   1472. 

Paven  giver  Marinus  de  Fregeno  Tilladelse  til  at  have  et  Folge  paa  12  Ryt- 
tere.  til  at  tage  disses  Lon  (x/s  Gylden  om  Dagen)  og  de  andre  nodvendige  Ud- 
gifter  —  til  Pra?dikanter,  Subkollektorer  o.  lign.  —  af  de  indsamlede  Penge  og 
til  at  opkrseve  2  Bajocchi  af  enhver,  der  faar  et  Afladsbrev. 

Marino  de  Frigeno  [etc.].  Cum  de  prudentia,  fide  et  legali- 
tate  tuis  (Dipl.  Norv.  XVII,  1051 — 58).  Datum  Rome  pridie  id. 
jan.  anno  1.  De  curia. 

Reg.  Vat.  552  fol.  97. 

2471.  12.  Jan.   1472. 

Paven  udsteder  Pas  og  Anbefalingsskrivelse  paa  ubestemt  Tid  for  sin  Nun- 
tius  og  Kollektor  Marinus  de  Fregeno  med  12  Ledsagere. 

Universis,  ad  quos  presentes  nostre  littere  pervenerint.  Cum 
Marinus  Nicolai  de  Fregeno  (Dipl.  Norv.  XVII,  1059),  .  .  .  presen- 
tibus  ad  nostrum  beneplacitum  valituris.  Datum  Rome  pridie 
id.  jan.  anno  1. 

Reg.  Vat.  552  fol.  97  v. 

2472.  12.  Jan.   1472. 

Paven  befaler  Marinus  de  Fregeno  at  udbetale  Halvdelen  af,  hvad  han 
indsamler  i  Kong  Christierns  Lande,  til  denne,  der  har  beklaget  sig  over,  at 
hans  Lande  ofte  hjemsoges  af  Kaettere  og  Vantro.  Omkostningerne  skal  dog 
forst  traekkes  fra,  og  Marinus  skal  have  ordentlig  Kvittering. 

Marino  Nicolai  de  Fregeno  [etc.].  Pro  parte  .  .  .  regis  Dacie 
(Dipl.  Norv.  XVII,  1059 — 61).  Datum  Rome  pridie  id.  jan.  anno  1. 

Reg.  Vat.   552  fol.   98. 

2473.  12.  Maj   1472. 

Klerken  Enwald  Sovenbroder1)  fra  Bremen  Stift  faar  Sognekirken  i  Garding 
i  Slesvig  Stift. 


')  Blandt  oratores  aationis  Alamanie  curiam  s.  v.  sequentes  otevnes  15.  Nov. 
l  \1'A  Enwaldus  de  Septemfratribus  cantor  et  canonicus  Slesvicensis  (Suppl.  691 
fol.  202). 


SIXTUS  IV.  13 

Supplicat  Enwaldus  Sonenkroder  (!)  clericus  Bremensis  dio- 
cesis,  quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  in  Gardinghe  Slesvi- 
censis  diocesis,  que  de  jure  patronatus  ducis  Slesvicensis  existit, 
per  obitum  Johannis  Stenwarter  vacante  [fructus  ()  mr.],  provi- 
dere  dignemini,  non  obstante  quod  quidain  Theodericus  Tetens 
in  minoribus  constitutus  illam  vigore  presentationis  et  ordinarie 
institutionis  de  se  factarum  per  annum  et  ultra,  nulla  super 
defectu  etalis,  quem  tunc  in  decimo  sexto  patiebatur  el  nunc 
in  decimo  octavo  vel  circa  sue  etatis  anno  constitutus  patitur, 
canpnica  dispensatione  oblenta,  detinuerit,  prout  detinet,  indebite 
occupatam.  Fiat.  F.  Et  quod  verus  et  ultimus  vacationis  modus 
in  cancellaria  apostolica  lieri  [o:  exprimi]  possit  in  confectione 
lilterarum.     Fiat.   F.     Datum  Rome  4.  id.  maji  anno   1. 

Suppl.  672  fol.  207  v. 

2474.  13.  Maj   1472. 
Klerken  Jesper  Elavsen  fra  Odense  Stift  faar  Sognekirken   i   Broby. 

Supplicat  Jaspar  Elaui  clericus  Ottoniensis  diocesis,  in  de- 
cimo  octavo  sue  etatis  anno  constitutus,  quatenus  sibi  de  par- 
rochiali  ecclesia  in  Braby  eiusdem  diocesis  per  obitum  Michaelis 
Elaui  vacante  [fructus  4  mr.]  provideri  mandare  secumque,  ul 
ecclesiam  predictam  recipere  et  retinere  valeat,  dispensare  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Mont.  Dalum  Rome 
3.  id.   maji  anno   1. 

Snppl.  672  fol.  36. 

2475.  22.  Maj   1472. 

Niels  Skave  fritages  for  at  betale  Annater  af  Kanonikat  og  storre  Prae- 
bende  i  Roskilde  (jfr.  Nr.  245.")). 

[1472]  Die  22.  eiusdem  mensis  maji  Nicolaus  Skawe  cano- 
nicus  ecclesie  Roskildensis  principalis  obligavit  se  camere  apo- 
stolice  pro  annata  canonicatus  et  maioris  prebende  dicte  ecclesie 
Roskildensis  [fructus  8  mr.],  vacantium  per  promotionem  Olaui 
episcopi,  tunc  electi,  Roskildensis  de  persona  sua  ad  ecclesiam 
Roskildensem  per  bone  memorie  Nicolaum  papam  V  factam. 
Et  mandatur  provideri  dicto  Nicolao  de  diclis  canonicatu  et 
prebenda  in  tbrma  Rationi  congruit  sub  data  Rome  8.  kal.  sept. 
anno  1.  Et  promisit  solvere  annatas  dictorum  canonicatus  el 
maioris  prebende  camere  apostolice  hic  in  curia  infra  sex  men- 
ses  immediate  a  die  habite  possessionis  computandos  sub  penis 
dicte    camere    in    meliori    forma   etc.    Juravit   etc.     Restituta   de 


14  SIXTUS  IV. 

inandato  mensarii,  qnia  in  bulla  dictorum  canonicatus  et  pre- 
bende  narrat  intrusus. 

Die  9.  mensis  maji  1472  (!)  [o:  1473]  dictus  Nicolaus  Skawe 
hahuit  unam  aliam  bullam  gralie  si  neutri  super  dictis  canoni- 
catu  el  maiori  prebenda  sub  data  Rome  3.  id.  oct.  anno  2  sub 
eodem   valore,  et  ratificavit  dictam  obligationem  etc. 

Annate   1471 — 72  fol.  151   (Archivio  di  Stato). 

2476.  22.  Maj   1472. 

Klerken  Niels  Skave  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirken  i  Bjerreby  i 
Odense  Stift. 

Supplicat  Nicolaus  Skaue  clericus  Roskildensis  diocesis,  de 
militari  genere  ex  utroque  parente  procreatus,  quatenus  sibi  de 
parrochiali  ecclesia  in  Bierby  Ottoniensis  diocesis,  per  obitum 
cuiusdam  Michaelis  Martini  vacante  [fructus  4  mr.],  providere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Mont.  Datum  Rome 
11.  kal.  juriii  anno  1. 

Suppl.  673  fol.  224  v. 

2477.  12.  Juni   1472. 

Paven  kommenderer  Kardinal  Franciscus  (Gonzaga)  for  Livstid  med  Lunde 
.Krkestol,   efter  at  .Erkebiskop  Tuve  Nielsen  (Juul)  er  dod. 

Francisco  s.  Marie  nove  diacono  cardinali.  Romani  ponti- 
ficis  providentia  circumspecta  (DipL  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  17i).  Da- 
tum   Rome  pridie  id.  junii  anno   1. 

Simili  modo  Capitulo  ecclesie  Lundensis. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Lundensis. 
Populo     —         -         —  - — 

Universis  vassallis  ecclesie 
Christierno  regi  Dacie. 

A.  Gratis  pro  persona  cardinalis.  Garilliati. 
Reg.   Lat.  727  fol.  181. 

2478.  19.  Juni   1472. 

Klerken  Otto  Jensen  (Fogedf)  fra  Odense  Stift  faar  ny  Provision  paa  Ka- 
Donikat  og  Prsebende  i  Roskilde. 

Dudum  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  per 
obitum  Johannis  Johannis  vacantibus,  Otlo  Johannis  clericus 
Ottoniensis  diocesis  illos  vigore  quarundam  Litterarum  Pauli 
pape  II  post  revocalionem  gratiarum  expectativarum  per  s.  v. 
factam  acceptavit  et  sibi  de  illis  obtinuit  provideri,  possessione 


SIXTUS  IV.  15 

forsan  subsecuta.  Supplicat  igitur  idem  Otto,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prel)enda  [fructus  4  mr.]  .  .  .  in  forma  nove 
aut  simplicis  provisionis  provideri  mandare  dignemini.  Conces- 
sum   in   presentia  pape.    Jo.   Mont.     Datum  Rome  13.   kal.  julii 

anno   1. 

Suppl.  074  fol.  (>o  v. 

2479.  4.  Juli   1472. 

Paven  befaler  /Erkebiskoppen  i  Antivari,  /Erkedegnen  i  Muele  i  Cuenca 
Stift  og  Officialen  i  Roskilde  at  overdrage  Jens  Andersen  Kanonikat  og  mindre 
Praebende  i  Roskilde. 

Archiepiscopo  Antibarensi  et  archidiacono  de  Huele  in.ec- 
clesia  Conchensi  ac  officiali  Roskildensi.  Vite  ac  morum  hone- 
stas  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Johannis 
Andree  canonici  Roskildensis  petitio  continebat,  quod,  dudum 
una  ex  minoribus  prebendis  ecclesie  Roskildensis,  in  qua  mai- 
ores,  medie  et  minores  prebende  fore  noscuntur,  ex  eo,  quod 
Johannes  Petri  canonicus  dicte  ecclesie,  illam  tunc  obtinens, 
unam  ex  dictis  maioribus  prebendis  tunc  vacantem  juxta  statuta 
et  consuetudines  predicte  ecclesie,  prout  ex  illorum  forma  po- 
terat,  infra  tempus  legitimum  optaverat.  minori  prebenda  huius- 
modi  per  eum  libere  dimissa,  vacante,  Olauus  episcopus  Roskil- 
densis  minorem  prebendam  huiusmodi,  que  inoptata  remanserat, 
prefato  Johanni  Andree,  etiam  tunc  in  canonicum  prefate  ecclesie 
apostolica  auctoritate  recepto,  ordinaria  auctoritate  contulit  et  de 
illa  etiam  providit,  ipseque  Johannes  Andree  collationis  et  pro- 
visionis  huiusmodi  vigore  dictam  minorem  prebendam  extitit 
assecutus,  una  ex  dictis  maioribus(I)  prebendis,  Wasby  vulgariter 
nuncupata,  quam  tunc  vacantem  ipse  Johannes  Andree  vigore 
quarundam  litterarum  apostolicarum  per  Paulum  papam  II  sibi 
gratiose  concessarum,  prout  ex  illarum  forma  poterat,  infra  tem- 
pus  legitimum  acceptaverat  et  de  illa  sibi  provideri  obtinuerat 
ac  illam  acceptationis  et  provisionis  huiusmodi  vigore  assecutus 
extiterat,  per  eum  prius  libere  dimissa.  Cum  autem  dubitet  sibi 
factas  collationem  et  provisionem  huiusmodi  viribus  non  sub- 
sistere,  et  dicta  minor  prebenda  adhuc  vacare  noscatur,  nos  dis- 
cretioni  vestre  mandamus,  quatenus  dictam  minorem  prebendam 
[fructus  4  mr.]  eidem  Johanni  Andree  auctoritate  nostra  conferre 
curetis.    Datum   Rome  4.  non.  julii  anno   1. 

N.  XX.  expedita  id.  julii  anno  1.   de  Bonaparte. 

Reg.  Lat.  721   fol.-98;  ogsaa  Supplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.   674  fol.  132  v. 


16  SIXTUS  IV. 

2480.  6.  Juli   1472. 

Kardinal  Franciscus  Gonzaga  lover  at  betale  Servispenge  af  Lunde  Stift. 

[1472]  Die  6.  [mensis]  julii  Guillermus  Molitoris  presbiter 
Leodiensis,  Francisci  s.  Marie  nove  diaconi  cardinalis  de  Pon- 
zague(!)  Mantuani  capellanus,  notarius  et  assertus  procurator  ut 
principalis  et  privata  persona  ac  vice  et  nomine  dicti  cardinalis 
obtulit  camere  apostolice  et  sacro  collegio  cardinalium  pro  com- 
muni  servitio  ecclesie  Lundensis,  eidem  cardinali  comendate  auc- 
toritate  apostolica  per  bullas  domini  Sixti  sub  data  Rome  pridie 
id.  junii  anno,  1  fl.  auri  de  camera  4000,  ad  quos  dictum  mo- 
nasterium  (!)  taxatum  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  con- 
sueta.    Eorundem  etc.  Gratis  pro  cardinali. 

Oblig.  84  fol.  149.    Trykt  Dipl.  dioc.   Lund.   IV.  Nr.  17."). 

2481.  23.  Sept.  1472. 

Sogneprsesten  Jens  Jakobsen  Rel  i  Avnslev  i  Odense  Stift  faar  Absolution 
for  den  Del,  han  har  haft  i  Drabet  paa  en  ung  Klerk. 

Exponit  Jobannes  Jacobi,  alias  Rel,  rector  parrochialis  ec- 
clesie  de  Arenslaff  Ottoniensis  diocesis,  quod,  cum  olim  ipse  in 
quodam  opido,  Nyborgh  nuncupato,  dicte  diocesis  scolas  regeret 
et  quendam  Suenum  juvenem  clericum  sedecim  annorum  vel 
circa  ad  docendum  eum  in  litteratura  in  expensis  haberet,  et 
quodam  die  idem  Johannes  de  sero  in  certa  domo  cum  quibus- 
dam  presbiteris  et  clericis  collationem  faceret,  et  dictus  clericus 
pro  eo  cum  lucerna  causa  ducendi  eum  ad  domum  habitationis 
sue  venisset,  dictus  clericus  et  quidam  juvenis  laicus  alteri  pres- 
bitero  serviens  inter  se  verbis  contumeli[os]is  rixas  fecerunt1),  et 
cum  dictus  orator  a  prefato  clerico  lucernam  ducente  in  domo 
causam  questionis  et  rixe  audiret,  prefato  clerico  dixit:  »Cum 
veneris  ad  juvinatorem,  tum  trahas  ipsum  leviter  per  crines.« 
Quo  audito  prefatus  clericus  altera  die,  dicto  juvene  reperto, 
ipsum  crinibus  traxit,  quare,  dictus  juvenis  volens  ire  ad  con- 
querendum  domino  suo,  sepedictus  juvenis  severius  se  in  via,  ne 
ipsmn  apud  dominum  suum  accusaret,  interposuit  et  ipsum  reti- 
nuil,  propter  quod  dictus  juvenis  quodam  evaginato  parvo  cul- 
tello  cleiicum  ipsum  vulneravit,  ita  quod  ex  huiusmodi  vulnere 
extitit  vita  functus.  Cum  autem  dictus  exponens  de  morte  dicti 
clerici  alias,  quam  ut  premittitur,  culpabilis  non  fuerit,  imo  de 
morte  eius  doluerit,  prout  dolet,  cupiatque  in  suis  susceptis  or- 

')  (iz.        Cod.  facientes 


SIVITS  IV  17 

dinibus  ministrare,  bonarum  mentium  tamen  esl  culpam  limere, 
ubi  minime  reperitur,  snpplicat  igitnr  dictns  exponens,  quatenus 
dignemini  alicni  prelato  in  Romana  curia,  ad  quam  cum  magnis 
perieulis,  laboribus  et  expensis  pro  obtinenda  huiusmodi  gratia 
personaliter  se  contnlit,  commoranti  mandare,  ut  eundem  cx- 
ponenlem  ab  excessibus  et  reatu  huiusmodi,  si  qnos  premis- 
soruin  occasione  ineurrerit,  absoivat,  secumque  super  irregulari- 
tatis  maeula  el  inhabilitatis  nola,  si  qnas  contraxerit,  qnodqne 
premissis  non  obstantibus  in  dictis  suis  snsceptis  ordinibus, 
etiam  preshiteraius,  ministrare  et  prelatam  eeelesiam  parrochi- 
alem  [fructus  4  mr.|  lihere  retinere  possit,  dispenset  aboleatqne 
inhabilitatis  et  infamie  maeulam  sive  notam  per  eum  premis- 
sornm  oeeasione  forsan  eontraelam.  Concessum  in  presentia 
pape.     Jo.   Mont. 

Kt  etiam  in  altaris  ministerio  .  .  .  Kt  eum  eommissione  in 
enria,  in  qua  idem  orator  presens  existit,  attento  quod  exeessus 
huiusmodi  est  occultns.     Datum   Home  9.   kal.   oct.  anno  2. 

Suppl.   67(5  fol    10  v. 

Ottoniensis.    Johannes  Jacobi  dispensatio  ab  homicidio. 
Uddrag  i  Indice  332  efter  taht  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  [Van.  2  Iil).  10  fol.  203. 

2482.  2.  Okt.   1472. 

Paven  paahyder  af  Taknemlighed  mod  den  hellige  Frants  af  Assisi,  at 
hans  Pestdag  (4.  Okt.)  herefter  over  hele  Kristenhedcn  skal  hojtideligholdes 
med  dohhclt  Ritus  Og  Hvilc  fra  Arhcjde  samt  tilstaar  hans  Dyrkerc  ndstraktc 
Indulgenser. 

Ad  perpeluam  rei  memoriam.  Preclara  sanetorum  merila 
(Wadding,  Annales  Minorum  XIV,  36—37;  Dipl.  Norv.  IX,  334—36). 

Datum   Rome  (). !)   non.   oct.   anno   2. 

Afskrift  i   [Nic.  .lordanis  Kopibog  og  derefter  i     Iiarth.   D,  272 — 77. 

2483.  13.  Okt.   1472. 

Paven  hcfalcr  sin  Kapellan  og  Auditor  .lohannes  Franciscus  de  Paninis  at 
ovcrdrage  Roskildekannikcn  Nicls  Skave.  som  fornd  har  en  mindre  Pnchendc 
i  Roskilde,  en  storre  Prsebende  sammesteds,  hvorom  han  forte  Proces  med 
Kanniken  Jakob  Pedersen. 

Magistro  Johanni  Francisco  de  Paninis,  capellano  nostro  et 
eausarum   palatii   apostolici  auditori.     Nobilitas  generis,  vite  ac 


l)  I   Dipl.  Norv.   er  Datocn   .").   non.   oct. 
Acta  pontificum' Danica  TV. 


18  SIXTUS  IV. 

morum  honestas  [etc.].  Dudum  siquidem  Paulus  papa  II  inter 
cetera  statuit,  quod,  quicunque  beneficium  tunc  per  aunum  im- 
mediate  precedentem  pacifi.ee  possessum,  et  quod  certo  modo 
vacare  pretenderet,  deinde1)  impetraret,  nomen,  gradum  et  no- 
bilitatem  possessoris  eiusdem,  et  quot  annis  illud  possedisset, 
ac  specificam  et  determinatam,  e\  qua  clare  constare  posset, 
quod  nullum  ipsi  possessori  in  dicto  beneficio  jus  competeret, 
causam  in  huiusmodi  impetratione  exprimere  et  extunc  infra 
sex  menses  ipsum  possessorem  ad  judicium  evocari  facere  et 
causam  desuper  infra  annum  usque  ad  sententiam  diffinitivam 
inclusive  prosequi  deberet,  alioquiu  impetratio  predicta  et  que- 
cuuque  inde  secuta  nullius  existerent  firmitatis,  et  idem  im- 
petrans  de  damnis  et  interesse  possessorem  predictum  propterea 
contingentibus  ei  satisfacere  et,  si  possessorem  ipsum  injuste, 
frivole  ac  indebite  molestasse  repertus  extitisset,  50  fl.  auri  per- 
solvere  camere  apostolice  esset  astrictus,  nec  alius  quam  pre- 
misse  vacationis  modus  etiam  per  litteras  si  neutri  aut  surro- 
galionis  vel  alias  sibi  quoad  hoc,  ut  huiusmodi  beneficium  ea 
vice  consequi  vel  obtinere  valeret,  quomodolibet  suffragaretur, 
illudque  nullatenus  inantea  litigiosum  propterea  censeretur.  Et 
deinde  per  eundem  predecessorem  accepto,  quod  canonicatus  et 
una  de  maioribus  prebendis  ecclesie  Roskildensis,  in  qua  mai- 
ores,  medie  et  minores  prebende  fore  noscuntur,  quos  bone 
memorie  Olauus  episcopus,  tunc  electus,  Roskildensis  tempore 
promotionis  per  Nicolaum  papam  V  facte  de  persona  sua  ad 
ecclesiam  predictam  .  .  obtinebat,  per  promotionem  huiusmodi 
et  munus  consecrationis  eidem  episcopo,  tunc  electo,  impensum 
apud  sedem  apostolicam  vacarent,  tunc  idem  Paulus  de  ipsis 
canonicatu  et  prebenda  sic  vacantibus  et  antea  dispositioni  apo- 
stolice  reservatis  Nicolao  Skawe  canonico  Roskildensi,  asserenti, 
(piod  Jacobus  Petri,  qui  se  gerit  pro  clerico  Roskildensis  dio- 
cesis,  in  dicta  maiori  prebenda  pretextu  collationis  ordinarie 
sibi  post  et  contra  reservationem  huiusmodi  ac  in  ea  appositum 
decretum  de  facto  facte  absque  aliquo  titulo  se  intruserat  ac 
illam  per  multos  annos  delinuerat,  prout  tunc  detinebat,  inde- 
bite  occupatam,  sub  certis  modo  et  forma  mandavit  provideri, 
prout  in  nostris  inde  confectis  litleris,  cum  idem  Paulus,  ante- 
quam  sue  littere  super  hoc  conficerentur,  rebus  fuerit  humanis 
exemptus,    plenius   continetur.     Postmodum  vero,  sicut  exhibita 


')  Cod.  el  deinde 


SIXTUS  IV.  19 

nobis  nuper  pro  parte  dicti  Nicolai  Skawe  petitio  continebat, 
orta  inter  ipsum  et  prefatum  Jacobum  super  dictis  canonicatu 
et  maiori  prebenda,  de  quibus  Nicolaus  Skawe  sibi  per  pre- 
dictas   litteras   provideri   mandatum   fuisse  dictumque  Jacobum 

litteris  et  mandato  huiusmodi  eontra  justitiam  se  opponere  ac 
facere,  quominus  littere  et  mandatum  huiusmodi  suum  eon- 
sequerentur  effectum,  seque  in  eisdein  eanonieatn  et  prebenda 
intrusisse  ac  illos  oeeupasse  et  detinuisse  ac  detinere  indebite 
occupatos,  Jacobus  vero  prefati  canonicatum  et  prebendam  pre- 
dictos  ad  se  de  jure  spectare  asserebant,  prout  adhuc  asserunt, 
materia  questionis,  nos  causam  huiusmodi,  non  obstante  quod 
de  sui  natura  ad  Romanam  curiam  legitime  devoluta  et  apud 
eam  tractanda  et  finienda  non  esset,  tibi  ad  instantiam  dicti 
Xicolai  Skawe  audiendam  commisimus  et  iine  debito  terminan- 
dam,  tuque  in  ea  ad  aliquos  actus  citra  tainen  conclusionem 
diceris  processisse.  Cum  autem,  licet  ipse  Nicolaus  Skawe  pre- 
fatum  Jacobum  infra  sex  menses  predictos  ad  judicium  evocari 
fecerit,  tamen  causam  desuper  infra  annum  usque  ad  sententiam 
(iiffmitivam  inclusive  prosecutus  non  fu[er]it,  et  propterea  ac 
etiam  quia,  quot  annis  idem  Jacobus  dictos  canonicatum  et  pre- 
bendam  detinuisset,  in  prefatis  litteris  determinate  expressum  non 
extitit,  a  nonnullis  asseratur  ipsos  canonicatum  et  prebendam 
juxta  statutum  Pauli  predecessoris  huiusmodi  litigiosos  non  cen- 
seri  in  illisque  etiam  dicto  Jacobo1)  jus  non  competere,  nos  eidem 
Nicolao  Skawe,  asserenti  se  de  militari  genere  procreatum  et 
canonicum  dicte  ecclesie  minori  prebenda  prebendatum  existere, 
specialem  gratiam  facere  volentes  ac  litteras  et  mandatum  huius- 
modi  necnon  inde  secuta  quecunque  a  data  presentium  perinde, 
ac  si  tempus,  per  quod  dictus  Jacobus  maiorem  prebendam  pre- 
dictam  detinuerat,  in  litteris  mandati  dicti  Pauli  predecessoris 
per  ipsum  Nicolaum  Skawe  clare  specificatum  et  determinatum 
extitisset,  valere  decernentes,  discretioni  tue  mandamus,  qua- 
tenus,  si  per  eventum  litis  huiusmodi  tibi  constiterit  etiam  dicto 
Jacobo  in  prefata  maiori  prebenda  jus  non  competere,  ipsam 
maiorem  prebendam  [fructus  8  mr.]  .  .  .  eidem  Nicolao  Skawe 
auctoritate  nostra  conferas  .  .  .  Volumus  autem,  quod,  quampri- 
mum  dictus  Nicolaus  Skawe  ipsius  maioris  prebende  possessi- 
onem  fuerit  vigore  presentium  pacificam  assecutus,  minorem 
prebendam    predictam,    quam    ipse    Nicolaus    Skawe    obtinet,    et 

*)  Nicolao  Gz. 


20  SIXTUS  IV. 

quam    extunc    vacare    decernimus,    omnino    dimittere    teneatur. 
Datum   Rome  'A.   id.   oct.   anno  2. 

XXX. 

Reg.  Vat.  ;>r>.-)  fol.  86;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  F.)  i  Suppl.  (i7(>  fol.  174  \ '). 

2484.  14.  Nov.   1472. 

Kong  Christiern  faar  bevilget,  at  Biskoppen  i  Odense  og  Laurens  Brandsen 
maa  fore   Franciskanerklostret  i  Svendborg  tilbage  til  den  stra>ngere  Observans. 

Nuper  episcopus  Ottoniensis,  prepositus  Lubicensis  et  Lau- 
rencius  Branderji  ordinis  Minorum  conventum  Otloniensem  et 
eiusdem  fratres,  plena  ad  id  per  sedem  apostolicam  potestate 
sufYulti,  reformarunt  et  ad  generalem  observantiam  et  ministri 
generalis  obedientiam  reduxerunt.  Restat  nichilominus  alius 
eiusdem  ordinis  in  Ottoniensi  diocesi  conventus,  qui  simili  no- 
scitur  reformatione  indigere.  Ut  igitur  cum  civitatis  conventu 
reformato  alius  dictus  conventus  ad  imparia  non  judicetur,  sed 
parem  in  observantia  regulari  assumat  disciplinam,  supplical 
Cristianus  Dacie  Svecie  Norvegie  et  Goctorum  rex,  in  cuius 
regno  dicti  sunt  conventus  situati,  et  qui  dicto  plurimum  affici- 
tur  ordini,  quatenus  predietis  episcopo  et  Laurentio  dignemini 
mandare,  ut  dictum  conventum  et  fratres  in  Svineborch  refor- 
ment  et  ad  ministri  generalis  obedientiam  reducant  faciantque 
in  premissis  et  circa  ea  necessaria  seu  quomodolibet  oportuna, 
contradictores  per  censuram  ecclesiasticam  et  alia  juris  remedia 
compescendo.     Fiat.   F.     Datum  Rome  18.   kal.  dec.  anno  2. 

Suppl.  ()77  fol.  35. 

2485.  4.  Febr.  1473. 

Paven  hefaler  efter  Ansogning  fra  Kong  Christiern  Biskoppen  i  Odense  at 
stadfa\ste  et  Brev  fra  Franeiskanerordenens  Generalminister,  Zanettns  de  Utino. 
hvorved  denne  havde  bekraeftet  Laurens  Brandsens  Reform  af  Klostret  i  Odense 
og  tilladt  Brodrene  i  Odense  at  indfore  Reformen  i  Klostrene  i  Nysted  og 
Svendborg. 

Episcopo  Ottoniensi.  Inter  curas  multiplices  (Wadding,  An- 
nales  Minorum  XIV,  544-;  Reg.  4-4-50).  Datum  Rome  pridie  non. 
febr.  anno  2. 

Iv\   lib.  'J.S  |       Reg.  Lat.  auiio  2  lib.  11.  taht)  fol.  ()().    Tddrag  i   Indice  S32. 


')  II  ined  tolgende  liegyndelse:  Cum  per  ninnus  eonseerationis  Olano  Daa 
episcopo  Roskildensi  apostolica  auctoritate  impensum  prebenda  maior,  quam 
idciii  Olaiius  .  .  obtinuerat,  ipso  facto  vacaret,  Paulus  papa  II  Nicolao  Skaue 
eiusdem  ecclesie  canonico  certa  prebenda  minori  in  eadem  ecclesia  prebendato 
provideri  mandavit,  proui  in  litteris  apostolicis  s.  v.  in  forma  Rationi  congruit 
super  dicta  provisione  expeditis  continetur . . . . 


SIXTUS  IV.  21 

2486.  26.   Marts   1473. 

Klerken  Paulus  Boltzen  fra  Lubeck  faar  et  evigl  Vikariat,  kaldet  Skaane- 
farernes,  i  Mariekirken  sammesteds. 

Alias  perpetua  vicaria,  mercatorum  der  Schonenfarer  vulga- 
riter  nuncupata,  in  parrochiali  ecclesia  b.  Marie  Lubicensi,  que 
de  jure  patronatus  provisorum  Laicorum  ac  plebani  dicte  ee- 
elesie  pro  tempore  existentium  fore  dignoscitur,  el  in  cuius  fun- 
datione  inter  alia  caveri  dicitur  expresse,  quod,  dum  pro  tem- 
pore  vacat,  illius  quatuor  patroni  laici  unum  ex  eis  ad  presen- 
tandum  personam  idoneam  suo  el  aliorum  trium  nomine  eligere 
possiut,  et  ipse  sic  electus  uua  cum  plebano  pro  tempore  ex- 
isteute  dicte  ecclesie  pauperem  sacerdotem  et  nou  alium  ad  illaiu 
presentare  debeant,  qui  sic  preseulatus  cum  illa  nullum  aliud 
beneficium  obtiuere  possit,  et,  si  secus  fiat,  ipso  facto  vicaria 
ipsa  vacare  ceuseatur,  tunc  per  obitum  Jacobi  Westerhoff  va- 
cante,  Paulus  Boltzen  clericus  Lubiceusis,  uon  pauper  nec  iu 
sacerdotio  constitutus,  ad  illam  per  plebanum  dicte  ecclesie 
1).  Marie  et  unum  ex  quatuor  patrouis  laicis  ab  aliis  tribus  elec- 
tum  presentatus  et  ad  preseutationem  huiusmodi  ordiuaria  auc- 
loritate  iustitutus  fuit  pacifica  possessione  subsecuta.  Cum  autem 
de  viribus  presentatiouis  et  institutionis  predictarum  a  nonnullis 
hesitetur,  supplicai  prefatus  orator,  quatenus  sibi  de  prefata 
vicaria,  que  sine  cura  esl  [fructus  3  mr.],  providere  seu  de  novo 
provideri  mandare  necuon,  altento  quod  ipsa  vicaria  est  sine 
cura,  quodque  diclus  orator  paratus  est  debita  et  consuela  illius 
ouera  per  idoneum  sacerdotem  proferri  (!)  facere,  sibi,  ul,  licet 
actu  sacerdos  non  sit  uec  pauper,  illam  recipere  et  cum  qui- 
busvis  aliis  beneficiis,  que  obtinet  et  imposterum  obtiuebit, 
quoad  vixerit,  retinere  libere  valeat,  quodque  staudo  in  Romana 
curia  vel  litterarum  studio  iu  loeo,  ubi  illud  vigeat  generale, 
iusistendo,  per  septennium  ratioue1)  illius  ad  aliquem  ex  sacris 
ordinibus  se  promoveri  facere  iuvitus  miuime  teneatur,  .  .  uec 
propterea  vicaria  ipsa  vacare  ceuseri  possit  sive  debeat,  gratiose 
eoncedere  diguemini.  Fial.  F.  Datum  Home  17.  kal.  aprilis 
auuo  2. 

Suppl.  681   fol.  204  v. 

2487.  3.  April   1473. 

Niels  Skave   faar   bevilget,    at  Provisionsbrevet    paa    en  storre  Praebende  i 
Roskilde  (Nr.  2483)  maa  blive  udfaerdiget  med  nogle  £)ndringer. 

')  Gz.  —  Cod.   neenon 


22  sixtus  iv. 

Reformatio  Nicolai  Skaue. 
Super  supplicatione,  cuius  copia  est  preinserta,  fuerunt  expe- 
dite  littere,  in  quibns  expressum  fuit,  quod  idem  orator  infra  se\ 
menses  possessionem  ipsam  ad  judicium  evocari  fecerat,  cnm 
re  vera  non  infra  sex,  sed  infra  seplem  menses  ad  hniusmodi 
judicium  possessionem  ipsam  fecit  evocari,  et  quod  ipsi  oratori 
de  dictis  canonicatu  et  prebenda  sic  vacantibus  mandatum  fuerat 
per  litteras  apostolicas  provideri,  cum  re  vera  non  mandatum 
per  litteras  apostolicas,  sed  dumtaxat  concessum  fuerat  pro- 
videri.  Ideo,  ne  littere  ipse  possint  de  surreptione  notari,  sup- 
plicatur  pro  parte  dicti  oratoris,  quatenus  dignemini  decernere 
iitteras  ipsas  ac  processus  desuper  habitos  seu  habendos  valuisse 
et  valere  dictumque  auditorem  ipsi  oratori  de  dictis  canonicatu 
et  prebenda  [fructus  8  mr.]  provideat  [o:  -dere]  omniaque  alia 
in  dictis  litteris  contenta  exequi  posse  et  debere  in  omnibus, 
ac  si  in  dictis  litteris,  quod  orator  ipse  non  infra  sex  menses, 
sed  infra  septem  menses  possessionem  predictam  ad  judicium 
evocari  fecisset,  et  quod  sibi  non  mandatum,  sed  quod  conces- 
sum  fuerat  de  ipsis  canonicatu  et  prebenda  provideri,  expressum 
extitisset.     Fiat.   F.     Datum  Rome  3.   non.   aprilis  anno  2. 

Suppl.  082  fol.  228  v. 

2488.  10.  April   1473. 

Paven  hefaler  efter  Ansogning  af  Poul  Winter,  Prseceptor  for  Antoniter- 
klostret  i  Morka?r,  /Erkedegnen  i  Slesvig  at  stadfaeste  Kong  Christierns  Gave  af 
Sognekirken  i  Pra?sto,  som  han  var  Patron  for,  og  som  var  ledig  ved  Morten 
van  Lantkens  Resignation,  til  Morkaer  Kloster.  som  derefter  skulde  indfore  An- 
toniterordenen   i   Priesto. 

Archidiacono  ecclesie  Slesvicensis.  Ex  injuncto  nobis  de- 
super  apostolice  servitutis  officio  (Kirkehist.  Saml.  fi .  R.  I,  212 — /  I). 
Datum  Home  4.  id.  aprilis  anno  2. 

F.  XXVIII.  Sassenatensis. 

[ndtaget  i  et  Brev  fra  ^Erkedegnen  Cord  (Conrad)  Cordes  i  Slesvig,  udstedt 
23.  Fehr.  1474  (Praeste  5;   H.  A.).  --  Ogsaa  i   Reg.  Lat.  723  fol.  221. 

2489.  29.  April   1473. 

Paven  tildeler  Didrik  Stoveman  Kanonikat  og  Prsebende  samt  Kantoriel 
i  Slesvig. 

Theoderico  Stoueman  canonico  et  cantori  ecclesie  Slesvi- 
ceusis.  Vite  ac  morum  boneslas  [etc.].  Dudum  siquidem  omnes 
canonicatus  et  prebendas  ac  dignitates  ceteraque  beneficia  (juo- 
rumcunque   subcollectorum    unicorum   fructuum  camere  aposto- 


sixtus  iv.  23 

lice  in  quacunque  civitate  vel  diocesi  debitorum,  illa  videlicet 
beneiieia  dumtaxat,  ({ue  durante  eorum  officio  obtinerenl  ac  in 
quil)us  jus  lune  eis  competeret,  tunc  vacantia  el  inantea  vaca- 
tura  dispositioni  nostre  reservavimus.  Cum  itaque  postmodum 
canonicatus  el  prebenda  ac  cantoria  ecclesie  Slesvicensis,  quos 
Johannes  Weghener  .  .,  dum  viverel  fructuum  in  Slesvicensi  el 
Razeburgensi  civitatibus  el  diocesibus  eidem  camere  debitorum 
unieus  subcollector  existeret,  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Jo- 
hannis  vacent  .  .,  nos  .  .  .  eanoniealum  et  prebendam  et,  que  in 
diela  ecclesia  dignitas  non  tamen  maior  post  pontificalem  existit, 
canloriam  predictos  [fructus  ()  mr.]  .  .  .,  duminodo  eorum  dis- 
positio  ad  nos  liac  vice  pertineal,  tihi  conferimus  et  de  illis 
etiam  providemus.  Datum  Home  apud  s.  Mariam  Maiorem  3.  kal. 
maji  anno  2. 

Simili  modo  preposito  s.  Willehadi  Bremensis  et  decano  1). 
Marie  Hamburgensis  Bremensis  diocesis  ac  archidiacono  Rostoc- 
censis  Zwerinensis  ecclesiarum. 

x  x 

Reg.  Vat.  559  fol.  106. 

2490.  9.  IVIaj   1473. 
Roskildekanniken  Jens  Pedersen  faar  Dekanatel  sammesteds. 
Supplicat  Johannes  Petri   canonicus  Roskildensis,  quatenus 

sibi  de  decanatu  eiusdem  ecclesie,  qui  inibi  dignitas  maior  post 
pontificalem  curatus  et  electivus  existit,  per  obitum  Magni  Andree 
extra  Romanam  curiani  defuncti  vacante  [fructus  12  mr.],  provi- 
dere  dignemini,  necnon  secum,  ut  quodeunque  beneficium  cura- 
tum  unacuni  dicto  decanatu  per  ipsum.Iohanneni  forsan  ohtentum 
vel  inantea  ohtinendum  cuiuscunque  generis  incompatibile  etiam 
cum  auctoritate  permulandi  et  dimittendi  etc.  insimul  lihere  re- 
tinere  possit,  dispensare.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Monl. 
Datum  Rome  apud  s.  Mariam  Maiorem  7.  id.  inaji  anno  2. 
Suppl.  684  fol.  145. 

2491.  9.  Juni   1473. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Aarhus  og  Odense  at  afgore  en  Strid  mcllem 
Pra?eeptoren  Poul  Winter  i  Morkser  Kloster  paa  dcn  enc,  Dominikanerne  i 
Roskildc  og  Yejlc  og  Franciskanerne  i  Roskilde  og  Kolding  paa  dcn  anden  Side. 

Arusiensi  et  Ottoniensi  episcopis.    Humilihus  supplicum  vo- 

tis  [etc.].   Exhihita  si([uidem  not)is  nuper  pro  parle  Pauli  Winther, 


24  SIXTUS  [V. 

preceptoris  domus  s.  Antonii  in  Mordker  ordinis  s.  Augustini  Sles- 
vicensis  diocesis,  petitio  continebat,  quod  s.  Dominici  Roskilden- 
sis  et  in  Wedel  Ripensis  diocesis  priores  el  fratres  ac  s.  Fran- 
cisci  etiain  Roskildensis  el  in  Koidinghe  dicte  diocesis  gnardiani 
et  fratres  domorum  Predicatorum  et  Minorum  ordinum  super 
quibusdam  porcis  et  aliis  animalibus,  annuis  redditibus,  juribus, 
pecuniarum  summis,  bonis  et  rebus  aliis  ad  dictam  domuin  s. 
Antonii  legitime  spectantibus  injuriantur  eidem.  Quare  idem 
Paulus  preceptor  nobis  supplicari  fecit,  ut  causam,  quam  ipse 
premissorum  occasione  contra  priores,  guardianos  et  fratres  do- 
morum  huiusmodi  movere  intendit,  aliquibus  prelatis  in  partibus 
illis  committere  dignaremur.  Nos  itaque  fraternitati  vestre  man- 
damus,  quatinus  vos,  vocatis  dictis  prioribus  guardianis  et  fra- 
tribus  ac  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  et  auditis  hinc  inde  propo- 
sitis,  quod  justum  fuerit,  appellatione  remota  decernatis,  facientes, 
quod  decreveritis,  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter  observari. 
Datum   Rome  5.   id.  junii  anno  2. 

A.  X.  de  Petra. 

Reg.  Lat.  729  fol.  15. 

2492.  8.  Juli   1473. 

Paven  befaler  sin  Kapellan  og  Anditor,  Magister  Nicolaus  de  Edam,  at 
overdrage  Johan  Jensen  (Quitzow)  Kanonikat  og  Praebende  samt  Dekanatet  i 
Roskilde,  hvorom  han  har  fort  Proces  med   Klerken   Mogens  Andersen. 

Magistro  Nicolao  de  Edam,  capellano  noslro  et  causarum 
palatii  apostolici  auditori.  Nobilitas  generis,  litterarum  scientia, 
vite  ac  morum  honestas  [etc.j.  Kxhibila  siquidem  nobis  nuper 
pro  parle  Johannis  Johannis  clerici  Roskildensis  diocesis,  decre- 
tornm  docloris,  pelitio  continebat,  quod  dudum,  postquam  Pius 
papa  II  inter  cetera  voluerat,  quod,  si  quis  sibi  supplicaverit  de 
beneticio  quocunque  tanquam  per  obitum  alicuius,  licet  tunc 
viventis,  vacante  provideri,  et  deinde  post  obitum  eius  bene- 
ncium  ipsum  vacaret,  provisio  dicto  supplicanti  per  obitum 
huiusmodi  denuo  facienda  nullius  essel  roboris  vel  momenti, 
ac  ipse  Johannes  decanalum  ecclesie  Roskildensis,  qui  inibi 
dignitas  post  pontificalem  maior  existit,  quem  per  obitum  Jacobi 
Dam1),  licel  tunc  viventis,  vacare  putabat,  tanquam  per  obitum 
Jacobi  huiusmodi  vacantem  ab  eodem  predecessore  impetraverat, 
idemque  predecessor  prefatum  decanatum  tanquam  per  obitum, 

)   II:   Jacohi   Olaui 


sixtus  iv.  25 

ut  prefertur,  vacanteni  eidem  Johanni  quamvis  de  facto  contu- 
lerat  et  de  illo  etiam  providerat1),  prefatus  quoque  Jacobus 
fuerat  vita  functus,  orta  inter  ipsuni  Johannem  et  condam  Mag- 
num  Andree  clericum  super  dicto  decanatu,  quem  tanquam  per 

obitum  huiusmodi  seu  alias  quovis  modo  vacantem  Johannes 
sibi  collatum  et  de  eo  provisum  fuisse,  ul  prefertur,  prefatumque 
Magnum  collationi  et  provisioni  prefatis  contra  justitiam  se  op- 
ponere  ac  facere,  quominus  ille  suum  sortirentur  effectum,  seque 
in  dicto  decanatu  intrusisse  ac  illum  occupasse,  detinuisse  ac 
detinere  indebite  occupatum,  Magnus  vero  prefati  decanatum 
ipsum  ad  se  de  jure  spectare  asserebant,  prout  ipse  Johannes 
asserit,  materia  questionis,  Paulus  papa  II  causam  huinsmodi, 
nou  obstante  quod  de  sui  natura  ad  [Romanam]  curiam  legilime 
devoluta  ac  apud  eam  tractanda  et  finienda  non  esset,  magistro 
Johanni  de  Cesarinis  nostro,  tunc  suo,  capellano  et  causarum 
palatii  apostolici  auditori  ad  instantiam  ipsius  Magni  audien- 
dam  commisit  et  iine  debito  terminandam,  ipseque  auditor  in 
dicta  causa  procedens  diffmitivam,  per  quam  prefatum  Magnum 
ab  impetitione  Johannis  absolvit,  ipsumque  Johannem  in  ex- 
pensis  huiusmodi  factis  condemnavit,  sententiam  promulgavil, 
a  qua  pro  parte  ipsius  Johannis  ad  sedem  apostolicam  appel- 
lato,  nos  causam  appellalionis  huiusmodi  tibi  ad  instanliam 
ipsius  Johannis  audiendam  commisimus  et  fine  debito  terminan- 
dam,  quique  [d:  tuque]  in  eadem  causa  appellationis  ad  omnium 
terminorum  observationem  citra  tamen  conclusionem  inter  dictas 
partes  diceris  processisse.  Cum  autem,  lite  huiusmodi  sic  coram 
te  indecisa  pendente,  prefatus  Magnus  in  possessione  eiusdem 
decanatus  existens  extra  dictam  curiam  fuerit  vita  functus,  et 
secundum  premissa  collatio  et  provisio  eidem  Johanni  facte  pre- 
dicte  viribus  non  subsistant,  nos  prefalo  Johanni,  qui  de  mili- 
lari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  ne  novus  sibi 
in  huiusmodi  causa  surrogetur  adversarius,  .  .  specialem  gratiam 
facere  volentes  .  .,  discretioni  tue  mandamus,  quatinus  ipsum 
Johannem,  dummodo  in  dicto  decanatu  intrusus  non  sil,  in 
omni  jure,  si  quod  prefato  Magno  tempore  dicti  sui  obitus  in 
prefato  decanatu  quomodolibet  competebat,  auctoritate  nostra 
surroges  dictumque  jus  sibi  conferas  et  provideas  etiam  de  illo 
.  .  .  et   nichilominus   decanatum    predietum,    ad    quem    consuevit 

')  II:  prout  in  litteris  Panli  pape  II  in  fornia  Rationi  congruit  expqditis... 
plenius  eontinetnr. 


20  SIXTUS  IV. 

quis    per    electionem    assumi,    cuique    cura    imminet    animarum 

[fructus  16  mr.], dummodo  tempore  date  presentium   non 

sit    in    eo    alicui    specialiter  jus   quesitum,    eidem  Johanni   dicla 
auctoritate  nostra  conferas.    Datum   Home  (S.  id.  julii  anno  2. 

A.   XXV.  expedita  3.  kal.   nov.  anno  3.  de  Petra. 

Reg.   Lat.   724  fol.  72  v;    ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.  686  fol.  86. 

2493.  14.  Juli   1473. 

Klerken  Magister  Otto  Jensen  (Foged)  fra  Odense  Stift  faar  ny  Provision 
paa   Kanonikat  og  Prcebende  i   Lund.   ledige  ved  Jakob   Pedersens  Dod. 

Xuper  canonicatu  et  prebenda  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  186). 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  electus  Vasionensis.  Datum 
Rome  pridie  id.  julii  anno  2. 

Suppl.  686  fol.  70. 

2494.  9.  Aug.   1473. 

Klerken  Jens  Nielsen  fra  Roskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat 
og  Prcebende  i  Lund,  ledige  ved  Jakob  Strangesens  Dod. 

Xuper  vacantibus  canonicatu  et  prebenda  (Dipl.  dioc.  Lund. 
IV,  Nr  187).  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  electus  Vasio- 
nensis.     Datum  Tibure  5.  id.   aug.   anno  2. 

Suppl.  687  fol.  193. 

2495.  18.  Aug.   1473. 

Roskildekanniken  Joban  Jensen  (Quitzow)  faar  Dispensation  til  at  mod- 
tage  og  beholde  to  ellers  uforenelige  Embeder. 

Supplicat  Johannes  Johannis  decretorum  doctor,  canonicus 
ecclesie  Roskildensis,  quatenus  sibi  specialem  gratiam  facientes, 
ul  quecunque  duo  beneficia  curata  sive  alias  ad  invicem  in- 
compatibilia,  .  .  .  si  sibi  alias  canonice  conferantur  .  .,  recipere 
et,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  necnon  illa  et  quevis  alia 
per  ipsum  vigore  presentium  in  posterum  obtinenda  incompati- 
bilia  beneficia,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimis- 
sorum  beneficia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  similiter 
recipere  et,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  libere  valeat .  .  .,  cum 
prefato  Johanne,  qui  etiam  ex  utroque  parente  de  militari  ge- 
nere  procreatus  existil,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  |>aj)e.  Jo.  electus  Vasionensis.  Dalum  Tibure  15.  kal. 
sept.  anno  2. 

Suppl.  688  fol.  .">. 


sixtus  iv.  27 

2496.  9.  Okt.   1473. 

Jesper  Henriksen  faar  ny  Provision  paa  Dekanatet  i  Kabenhavn  o^  Sogne- 
kirken  i  Kolstrup  i  Odense  Stift  og  Dispensation  til  a1   forene  de  to  Embeder. 

Dudum  Jasperus  Henrici,  decanatum  ecclesie  Haffnensis 
Roskildensis  diocesis,  qui  inibi  dignitas  curata  e1  electiva,  non 
tamen  principalis  existit,  obtinens,  parrochialem  ecclesiam  in 
Kolenstorpp  Ottoniensis  diocesis  lune  vacantem  canonice  sil)i 
collatam  extitit  assecutus,  ei  ipse  Jasperus,  credens  secum  dis- 
pensatum  fuisse,  quamvis  non  esset,  eandem  parrochialem  ec- 
clesiam  una  cum  dicto  decanatu  per  biennium  vel  circa  detinuit, 
fructus  percipiens  forsan  ex  eisdem.  Cum  autem  dubitet  propter 
premissa  inhabilitatis  maculam  incurrisse  et  tani  decanatum 
quam  parrochialem  ecclesiam  huiusmodi  vacare,  supplicat  igi- 
tur,  quatenus,  omnem  inhabilitatis  et  infamie  maculam  per  eum 
dicta  oeeasione  contractam  abolentes,  sibi  de  decanatu  [fructus 
100  11.  Renenses]  el  parroehiali  ecclesia  prediela  [fructus  18  11. 
Renenses]  providere  secumque,  ut  decanatum  et  parrochialem 
ecclesiam  huiusmodi  seu  alias  quecunque  duo  eurata  vel  alias 
invieem  ineompatibilia  benelieia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice 
conferantur  .  .,  recipere  et,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  illa- 
que  et  quevis  alia  per  eum  imposterum  canoniee  assequenda 
incompatabilia  beneficia,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et 
loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  incompatibilia  si- 
militer  recipere  et,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  libere  valeat. 
dispensare  dignemini.    Fiat.  F.    Datuni  Home  7.  id.  oct.  anno  «i. 

Suppl.  690  fol.  112. 

Rosjcildensis.    Jasperus  Knrici.    Dispensatio  ad  incompalibilia. 
Uddrag  i   Indice  333  efter  tabt   Brev  i   Reg.   Lat.  anno  4  lib.  .">  lib.  121. 

2497.  26.  Okt.   1473—15.  Nov.   1475. 

Kantoren  Didrik  Stoveman  i  Slesvig  lover  at  betale  Annater,  men  faar 
Udsaettelse  dermed. 

[1473]  Dicta  die  [o:  26.  mensis  ocl.]  Theodericus  Clinckrad, 
prepositus  ecclesie  ss.Wilhadi  et  Stephani  Bremensis,  procurator 
causarum  in  Roniana  curia,  ut  principalis  et  privata  persona 
obligavil  se  camere  apostolice  noniine  Theoderici  Stoueman  ca- 
nonici  et  eantoris  ecclesie  Slesvicensis  pro  annata  canonicatus 
et  prebende  necnon  cantorie  dicte  ecclesie  Slesvicensis  [fructus 
6  mr.],  vacantium  per  obitum  Johannis  Weghener,  eiusdem  ec- 
clesie  Slesvicensis  canonici  et  cantoris  necnon  tructuum  camere 


28  sixtus  iv. 

apostolice  debitorum  ')  subcollectoris  unici,  extra  Romanam  cu- 
riain  dcfuncti;  et  providetur  eidem  Theoderico  Stoueman  de  ca- 
nonicatu  et  prebenda  ac  cantoria  predictis  sub  data  Rome  3.  kal. 
inaji  anno  2.  Et  promisit  solvere  annatam  dictorum  beneficiorum 
camere  apostoliee  hic  in  curia  infra  sex  menses  proxime  et  im- 
mediale  sequentes  sub  penis  dicte  camere  in  meliori  forma. 
Hestituta   de  mandato   mensarii. 

/  Marginen:  Die  15.  [mensisj  nov.  1475  domini  camere  apo- 
stolice  prorogarunt  dicto  Theodorico  tempus  solutionis  dicte  an- 
nate  usque  post  latam  sententiam  in  favorem  dicti  Theodorici, 
et  si  non  feratur  sententia,  immediate  post  habitam  possessionem 
dictorum  canonicatus  et  prebende  etc,  Baptista  de  Vrsinis  ref- 
ferente. 

Annate   1473  fol.  102  (Archivio  di  Stato). 

2498.  27.  Okt.   1473. 

Klerken  Luclolf  Myneeker  (?)  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende 
i  Slesvig,  hvorom  han  havde  fort  Proees  med  Prsesten  Didrik  Engelbertsen. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis  per  con- 
tractum  matrimonii  cuiusdam  Andree  Petri  vacantibus,  Ludol- 
phus  Mynecker  clericus  Slesvicensis  de  eisdem  canonicatu  et 
prebenda  sibi  per  v.  s.  gratiose  provideri  obtinuit.  Quidam  vero 
Theodericus  Enghelberti  assertus  presbiter,  pretendens  sibi  de 
illis  auctoritate  ordinaria  provisum,  se  in  dictos  canonicatum  et 
prebendam  intrusit  ac  illos  occupavit,  de  quibus  quidem  intru- 
sione  et  occupatione  et  aliis  gravaminibus  in  appellatione  de- 
super  interjecta  latius  expressis  dictus  orator  ad  s.  v.  sanctamque 
sedem  apostolicam  appellavit  et  causam  appellationis  huiusmodi 
una  cum  negotio  principali  Gaspari  de  Theramo,  sacri  palatii 
apostolici  causarum  auditori,  committi  fecit.  Cum  autem  ab  ali- 
quibus  asseratur  neutri  predictorum  Ludolphi  et  Theoderici  in 
dictis  canonicatu  et  prebenda  jus  competere  et  illos  adhuc  va- 
care,  quare  supplicatur  pro  parte  dicti  Ludolphi  Mynbres  (!), 
quatenus  prefato  Gaspari  aut  alii  in  eius  loeum  surrogato  vel 
forsan  surrogando  auditbri  mandare  dignemini,  ul,  si  per 
eventum  lilis  huiusmodi  sit)i  constiterit  neutri  predictorum  Lu- 
dolphi  et  Theodorici  in  dictis  canonicatu  et  prebenda  jus  com- 
petere,   eosdem   canonicatum  et  prebendam   [fructus  >\  inr.    pre- 

')  add.  (',/.. 


SIXTUS  IV.  2(.) 

fato  Ludolpho  de  Mvrcbiis  (!)  conferat  ac  provideat  de  eisdem  .  .  . 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  electus  Vasionensis.  Datuni 
Rome  6.  id.  nov.  anno  3. 

Suppl.    702   fol.  106. 


Se  Nr.  2497  (26.  Okt.   1473). 


NOtits  om   Knevold  Sovenbroder  se  Nfr.  247.'{. 


15.  Nov.   1473. 


24.   Nov.    1473. 


2499.  27.   Nov.   1473. 

.lohan  Jensen  (Quitzow)  lover  at  betale  Annater  af  Dekanatet  i  Roskilde. 

[1473]  Dicta  die  .):  27.  mensis  nov.j  Johannes  Johannis 
clericus  Roskildensis  diocesis   decretorum  doctor,  canonicus  ee- 

elesie  Hoskildensis,  principalis  ohligavit  se  eamere  apostoliee,  el 
Henricus  Holtsther  canonicus  ecclesie  s.  Martini  Helgenstadensis 
Magunline  dioeesis,  in  Romana  euria  eausarum  procurator,  ul 
principalis  et  privata  persona  nomine  dieti  Johannis  Johannis 
ohligavit  se  diete  camere  apostolice  pro  annata  deeanalus  eccle- 
sie  Roskildensis,  qui  dignitas  maior  existit  [fructus  16  mr.j,  va- 
eantis  per  ohitum  Magni  Andree  collitigantis  possessoris  extra 
Roinanam  euriam  defuncti.  Et  mandatur  provideri  dieto  Johanni 
Johannis  de  dieto  deeanatu  per  moduin  surrogationis  juris  col- 
litigantis  sub  dala  Rome  .  .  .  . l)  Et  proinisit  solvere  annatam 
dicti  decanatus  camere  apostolice  hic  in  euria  infra  sex  menses 
proxime  sequentes  suh  penis  eamere  in  meliori  forina.  Juravit 
etc.  Restituta  de  mandato.  dominorum  eamere  suh  huiusmodi 
obligatione,  mensario  refferente. 

Nota2),  quod  dietus  Henrieus  Holtsther  canonietis  eeelesie 
s.  Martini  Heligenstadensis  Maguntine  (diocesis  obligatus  erat 
recessurus  curia;  propterea  supplkavil  dominis  eamere,  quod 
in  dicta  obligatione  loeo  sui  poneretur  infraseriptus  Henricus; 
propterea  de  eonsensu  dielorum  dominorum  eainere  Henricus 
Ryiff,  reetor  parroehialis  eeelesie  in  Walsleben  diete  Maguntine 
dioeesis,  ohligavil  se  eamere  apostoliee  nomine  dicti  Johannis 
Johannis  pro  annala  dieli  deeanalus.  Et  promisit  solvere  dic- 
tam   annatain   diete  eainere. 

Annate  1473  fol.  118  (Archivio  di  Stato). 


')  Hnl  i  Cod.         2)   I   Margen   nedenunder  ou  nied  en  anden   Haand. 


30  SIXTUS  EV. 

2500.  Dec.   1473  (?). 
Praesten   Jens   Madsen   (Brun)   fra   Odense  Stift   faar   ny  Provision   paa   et 

Beneficium,  der  er  knyttet  til  Hellig  Trefoldighedsalter  i   Lunde  Domkirke. 

Nuper  quodam  simplici  beneiicio  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV, 
Nr.  195).  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  electus  Vasionensis. 
Uden  Dato1). 

Suppl.  692  fol.  134  v. 

2501.  6.— 10.  Jan.   1474. 

Klerken  Niels  Skave  fra  Roskilde  Stift  faar  Dekanat,  Kanonikat  og  Pra?- 
bende  i  Lund,  ledige  ved  Laurens  Nielsen  (Juul)s  Dod. 

Supplicat  Nicholaus  Schaue  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  199). 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
8.  id.  jan.-)  anno  3. 

Suppl.  693  fol.  211   og  (II)  fol.  190. 

2502.  7.  Jan.   1474. 

Klerken  Joakim  ClaUsen  Daa  fra  Roskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa 
Kanonikat  og  Praebende  i  Roskilde. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  per 
obitum  Laurentii  Nicolai  vacantibus,  Joachim  Nicolai,  alias 
Daa,  clericus  Roskildensis  diocesis,  de  militari  genere  ex  utro- 
que  parente  procreatus,  canonicatum  et  prebendam  predictos  vi- 
gore  litterarum  gratie  expectative  per  s.  v.  sibi  concessarum 
per  certum  procuratorem  suum  in  partibus  acceptavit  et  de  illis 
sibi  provideri  obtinuit.  Cum  autem  dubitet  acceptationem  et 
I^rovisionem  huiusmodi  viribus  non  subsistere,  pro  parte  dicti 
oratoris  s.  v.  supplicatur,  quatenus  de  canonicatu  el  prebenda 
htiiusmodi  [fructus  6  mr.]  eidem  oratori  in  forma  simplicis  vel 
nove  provisionis  aut  alias,  prout  sibi  melitts  fuerit,  providere 
dignemini.     Concessum  in  presentia  pape      Jo.  Vasionensis. 

Et  cum  derogatione  statutorum  et  consuetudinum  de  op- 
tando.  Concessum.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  7.  id.  jan. 
anno   ,'}. 

Suppl.   (i!).'i   fol.   TIW  v. 

2503.  11.  Jan.   1474. 

Klerken  Joakim  Clausen  Daa  fra  Roskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa  De- 
kanat.   Kanonikal  og  Prsebende  i  Lund,  ledige  ved  Laurens  Nielsen  (Juul)s  Dod. 

')  Mellem   Breve  af  13.  Nov.  og  11.  Dec.  147:5.         *)  II:  4.  id.  jam. 


SIXTUS  IV.  31 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  '200). 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
3.  id.  jan.  anno  3. 

Suppl.   <><)4  fol.  111  v. 

2504.  12.  Jan.   1474. 

Klerken  Magister  Otto  Jensen  Woger  (Foged)  fra  Odense  Stifl  faar  ny 
Provision  paa  et  evigt  Vikariat  i  Lund,  Ledigt  ved  Lanrens  Nielsen  (Juul)s  Ded. 

Supplicat  Otto  Johannis  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  201).  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Roine  pridie 
id.   jan.   anno  3. 

Suppl.  693  fol.  300. 

2505.  12.  Jan.   1474. 

Klerken  Johan  Jensen  (Quitzow)  fra  Roskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa 
Kanonikat,   Praebende  og  Vikariat  i  Lund,  ledigt  ved  Mogens  Andersens  Dod. 

Duduin  canonicatu  et  prebenda  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  202). 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
pridie  id.  jan.  anno  3. 

Suppl.  004  fol.  58. 

2506.  13.  Jan.   1474. 

Klerken  Johan  Breyde  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikater  og  Prsebender  i 
Bremen  og  Hamburg  og  et  evigt  Vikariat  i   Buxtehude  i  Verden  Stift. 

Supplicat  Johannes  Breyde  clericus  Slesvicensis  diocesis,  ex 
utroque  parente  de  militari  genere  procreatns,  in  registro  sup- 
plicationum  s.v.  clericus,  quatenus  sibi  de  Bremensis  et  b.  Marie 
Hamborgensis  Bremensis  diocesis  ecclesiarum  canonicatibus  et 
prebendis  [fructus  8  sive  cuiuslibet  4  mr.]  ac  perpetua  vicaria  in 
parrochiali  ecclesia  in  Bruxtehude  (!)  Verdensis  diocesis  [fructus 
3  rar.j,  per  obitum  Henrici  Gherwen  vacantibus,  providere  dig- 
nemini.    Fiat.   F.     Datum  Rome  id.  jan.   anno  3. 

Suppl.  701   fol.  178. 

2507.  14.  Jan.   1474. 

Paven  tildeler  Boskildekanniken  Johan  Jensen  (Quitzow)  en  storre  Vrx- 
bende  sammesteds. 

Johanni  Johannis  canonico  Roskildensi,  decretorum  doctori. 
Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Dudum  si- 
quidem  omnes  canonicatus  et  prebendas  ceteraque  beneficia  apud 
sedem  apostolica  vacantia  et  inantea  vacatura  dispositioni  nostre 


32  sixtus  iv. 

reservavimus.  Cum  itaque  postmoduiD  canonicatus  et  prebenda 
ecclesie  Roskildensis,  in  qua  maiores,  minores  et  nonnulle  alie 
prebende  fore  noscuntur,  per  liberam  resignationem  Johannis 
Brostorp  nuper  de  illis  per  Ottonem  Wogel  canonicnm  Lun- 
densem  procuratorem  suum  in  manibus  nostris  sponte  factam 
et  per  nos  admissam  apud  sedem  apostolieam  vacent,  nos,  vo- 
lentes  tibi,  qui  canonicus  dicte  ecclesie  existis  et  certam  aliain 
illius  prebendam  [fructus  4  mr.]  inter  alia  obtines,  specialem 
gratiam  facere,  prebendam  vacantem  predictam  [fructus  6  mr. 
tibi  conferimus  et  de  illa  etiam  providemus.  Volumus  autem, 
quod,  quamprimum  dictam  vacantem  prebendam  vigore  pre- 
sentium  fueris  pacifice  assecutus,  dictam  obtentam  prebendam, 
quam  extunc  vacare  decernimus,  omnino,  prout  ad  id  etiam  te 
sponte  obtulisti,  dimittere  tenearis.  Datum  Rome  19.  kal.  febr. 
anno  3. 

Simili  modo  Ringstadensis  et  de  Sora  Roskildensis  diocesis 
monasteriorum  abbatibus  ac  Henrico  de  Estel  canonico  Bre- 
mensi. 

A.  XIII.  XI.   1().  kal.  aprilis  anno  'A.  Garilliati. 

Reg.  Lat.  737  fol.  238  v:  ogsaa  Snpplik  (Goncessum  in  presentia  pape.  .Jo. 
Vasionensis)  i  Suppl.  694  fol.  7(5  v. 

2508.  14.  Jan.  1474. 

Paven  tildelcr  Roskildekanniken  Niels  Skave  Kanonikat  og  mellemstor 
Praebende  i   Roskilde. 

Nicolao  Schave  canonico  Roskildensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Hodie  siquidem  Johanni  Johannis  canonico  Ros- 
kildensi,  tunc  certam  prebendam  ecclesie  Roskildensis  obtinenti, 
quandam  aliam  prebendam  eiusdem  eeclesie,  tunc  per  liberam 
resignationem  Johannis  Brostorp  de  illa  .  .  per  certum  procura- 
torem  suum  in  manibus  nostris  sponte  factam  et  per  nos  ad- 
missam  apud  sedem  apostolicam  vacantem  el  antea  dispositioni 
apostolice  reservatam,  per  alias  nostras  litteras  contulimus  el  de 
illa  eliam  providiinus,  volentes  inter  cetera,  quod  ipse  Johannes, 
quamprimum  dictarum  lilterarum  vigore  dictam  vacantem  pre- 
bendam  foret  pacifice  assecutus,  obtentam  prebendam  predictam, 
quam  extunc  vacare  decrevimus,  omnino,  prout  ad  id  etiam  sc 
sponte  oblulil,  dimittere  teneretur  .  .  Cum  itaque  propterea  dicta 
obtenta  prebenda  per  assecutionem  paciiicam  eiusdem  vacantis 
prebende  per  dictum  Johannem  Johannis  prefatarum  litterarum 
vigore   faciendam   vacare   speretur,   nos,   volentes   tibi,  qui  cano- 


sivns  iy  'X\ 

nicus  dicte  ecclesie  .  .  .  cxistis  et  minorem  prebendam  ipsius  ec- 
clesie  [fructus  3  mr.]  inter  alia  obtines,  specialem  gratiam  facere, 
dictam  prehendam  vacaturam  ipsius  Johannis  Johannis  [fructus 
4  mr.]  conferendam  tibi  donatiohi  apostolice  reservamus.  Datum 
Rome   19.   kal.   febr.   anno  3. 

Simili  modo  Ringstadensis  et  de  Sora  Roskildensis  [diocesis 
monasteriorum    abbatibus    ac    Henrico   de    Estel    canonico   Bre- 
mensi. 

I>.  XIII.  XI.   14.  kal.  aprilis  anno  3.  de  Varris. 

Reg.  Lat.  7.'57  fol.  21(>:  ogsaa  Supplik  (Concessum  iu  presentia  pape.  Jo. 
Vasionensis)  i  Suppl.  (>')4  fol.  76  v. 

2509.  14.  Jan.   1474. 

Paven  tildeler  Klerken  Otto  Poged  (Woger)  fra  Odense  Stifl  Kanonikat  og 
mindre  Praebende  i  Roskilde. 

Ottoni  Voget1)  canonico  Roskildensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Hodie  siqnidem  Nicolao  Scaue  canonico  Roskil- 
densi,  tunc  minorem  prebendani  ecclesie  Roskildensis  .  .  .  obli- 
nenti,  de  certa  alia  prebenda  eiusdem  ecclesie,  tunc  per  assecuti- 
onem  pacificam  cuiusdam  alterius  prebende  predicte  ecclesie  per 
Johannem  Johannis  etiam  canonicum  Roskildensem  auctoritate 
apostolica  faciendam  vacatura,  per  alias  nostras  litteras  provideri 
mandavimus,  volentes  inter  celera,  quod  ipse  Nicolaus,  quain- 
primum  dictarum  litterarum  vigore  prefatam  aliam  vacaturain 
prebendam  foret  pacifice  assecutus,  minorem  prebendam  pre- 
dictam,  quam  extunc  vacare  decrevimus,  prout  ad  id  etiain  se 
ohtulil,  dimittere  teneretur.  Cum  itaque  propterea  dicta  minor 
prebenda  per  assecutionem  eiusdem  vacature  prehende  per  eun- 
dem  Nicolaum  prefatarum  litterarum  vigore  faciendam  vacare 
speretur,  nos  .  .  .  canonicatum  dicte  ecclesie  tihi  conferimus  et 
de  illa  etiam  providemus,  prebendam  vero  minorem  predictam 
[fructus  3  mr.]  conferendam  tibi  donationi  apostolice  reservamus. 
Datum  Rome   19.  kal.  febr.  anno  3. 

Simili  modo  Ringstadensis  et  de  Sora  Roskildensis  diocesis 
monasteriorum  abbatibus  ac  Henrico  de  Kslel  canonico  Rre- 
mensi. 

P.  XIII.   XI.    14.   kal.   aprilis  anno  3.   de  Varris. 

Heg.  Lat.  737  fol.  1 1  (>  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
,Jo.  Vasionensis)  i  SuppL  694  fol.  7(>  v. 


l)  II:  Woger  clericus  Ottoniensis  diocesis 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


34  sixtus  iv. 

2510.  1.  Febr.   1474. 

Paven  erklserer,  at  den  Aflad,  som  Marinus  de  Fregeno  preediker  i  Norden, 
ikke  er  indbefattet  i  den  almindelige  Suspension  af  al  Aflad  i  Anledning  af  det 
forestaaende  Jnbihenmsaar  (1475). 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Iutenta  eontinue  saluti  ani- 
marum  Christi  fidelium  (Dipl.  Norv.  VI,  615 — 16;  Reg.  *7135). 
Dalum  Rome  kal.   febr.   anno  3. 

Arm.  31   vol.  ()2  fol.  7(>  v:  ep.  57. 

2511.  1.  Febr.   1474. 

Paven  befaler  Marinus  de  Fregeno  at  inddrive  de  Pengesummer,  der  paa 
Paulus  Hs  Tid  blev  indsamlede  til  Krigen  mod  Bobmerne  og  deponerede  hos 
Magistraterne  i   Hamburg  og  Kiel. 

Magistro  Marino  de  Frigeno,  notario  ac  in  Dacie  Norvegie 
et  nonnullis  aliis  partibus  nostro  et  apostolice  sedis  nuntio. 
Cum  .  .  .  apud  consulatum  Amborgensem  (Dipl.  Norv.  VI,  616; 
Reg.  -7136).     Datum   Rome  kal.  febr.  anno  3. 

Arm.  31   vol.  (52  fol.  7(i;  ep.  56. 

2512.  4.  Febr.  1474. 

Praesten  Jens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  Stift  faar  Dispensation  til  med 
.Erkepraestestillingen  i  Collignola  at  forene  Besiddelsen  af  et  andet  ellers  der- 
med  nforeneligt  Embede. 

Supplicat  Johannes  Mathei  presbiter  Ottoniensis  diocesis, 
archipresbiter  plebis  b.  Marie  de  Collignola  Veronensis  diocesis, 
qui  ecclesie  hospitalis  s.  Spiritus  de  Urbe  eiusque  regimini  plu- 
ribus  annis  prefuit  et  preest,  quatenus  sibi,  ut  una  cum  dicto 
archipresbiteralu  quodcunque  aliud  et  absque  illo  quecunque 
(iuo  curata  seu  alias  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  si  sibi  alias 
canonice  conferanlur .  .,  libere  recipere  et  retinere,  quoad  vixerit, 
necnon  illa,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  beneficia  duo  tantum  incompatientia  similiter  recipere  et, 
(juoad  vixerit,  retinere  libere  possit,  dispensare  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis  .  .  .  Datum  Rome  pridie 
non.  febr.  anno  3. 

Snppl.  695  fol.  102. 

2513.  10.  Febr.   1474. 

Klerken  Johao  Breyde  fra  Slesvig  Stift,  som  ef  Klerk  ved  Supplikkontoret, 
faar  Kanonikat  og  Prsebende  i  .  .  .') 

[Vacantibus  canonicatu  et  prebenda  .  .  .1)]  per  obilum  .  .  .l) 
apud  sedem   apostolicam  defuncti,   [s.  v.  de]  illis  sic  vacantibus 

')  Cod.   her  odelagt  af  Fugtighed. 


sixtus  iv.  35 

Johanni  Breyden,  clerico  Slesvicensis  diocesis  ac  in  registro 
supplicationum  s.  v.  clerico,  ex  utroque  parente  de  militari  ge- 

nere  procreato,  gratiose  providit,  et  idein  Johannes  eiusdem 
provisionis  vigore  eanonieatum  et  prebendam  predictos  extitit 
assecutus.  Cum  autem  dubitet  provisionem  huiusmodi  viribus 
non  subsistere,  supplieat,  qualenus  sibi  de  eanonieatu  et  pre- 
benda  predictis  [fruetus  4  mr.J  providere  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  5.  id.  febr. 
anno  3. 

Suppl.  696,  upag.    (Hele  Bindets  everste  Del  er  edelagt  af  Fugtighed.) 

2514.  11.  Marts  1474. 

Optegnelse  om,  at  Marinus  de  Fregeno  indbetaler  1337  Gylden  til  det 
pavelige  Kammer. 

[1474]  Die  11.  [mensis  martii]  babuit  similiter  thesaurarius 
a  Marino  de  Fregeno,  collectore  in  Dacia,  Svecia  et  aliis  pro- 
vinciis,  fl.  1337  exactos  in  dicta  collectoria  et  pro  saneta  cru- 
eiala,  quam  ibi  predicat,  per  manus  Petri  Antonii  de  Fregeno 
et  Bartholomei  Antonii  de  Monte  Vlmeo,  in  11.  auri  de  camera 
400  et  tl.  873  renensibus  et  674  apostolatis. 

A  Marino  de  Fregeno  predicatore  cruciate.    Ita  est  B.  Regas. 

Introitus  et  Exitns  489  fol.  58.    Trykt  Dipl.   Norv.  XVII.   574. 

2515.  Marts— April   1474. 

Optegnelse  om.  hvad   Kong  Christiern  vilde  opnaa  ved  Kurien. 

Item.  Der  sachen  halben,  die  in  dem  bebstlichen  hofe  zu 
handeln  sein,  ist  geratslagt. 

Item.  In  den  konigreichen  Tennmark,  Sweden  vnd  Nor- 
wegen  ist  grosslich  nottorft  frid,  willen  vnd  eynigkeit  zwischen 
beden  steenden,  gaistlichen  vnd  werntlichen,  zu  behalten,  an- 
gesehen  das  mechtige  erzbistum  vnd  bisthum  dorjnn  gelegen 
sein,  die  sunderliche  stand  vnd  wesen  in  eins  konigs  rate  ye 
zu  zeilen  haben,  vnd  wo  dieselbigen  einem  konig  widerwertig- 
lich  fallen  solten,  mocht  daraus  nicht  klein  plutvergiessen  und 
verderben  der  land  erwachsen,  als  zu  vil  malen  geschehen  ist. 
Solch  kunftig  vbel  vnd  vnrate  zu  furkommen  ist  geratslagt  dise 
nachvolgcnd  artikel  vnd  freyheit  bei  vnnserm  heiligen  vater  dem 
babst  zu  erlangen  zu  erbeiten: 

Item.  Nachdem  grosse  vnd  mechtige  ritterschaft  in  den 
landen   ist,   erfordert   die   nottdorft   dieselben   nach   geburnus   in 

3* 


36  SfXTUS  IV. 

willen  zu  behalten,  desshalben  vnns  bedunken,  will  nottorftig 
sein,  ob  vnnser  herr  der  konig  erlangen  mocht,  das  in  disen 
hernach  gesehriben  stiften  dureh  bebstliche  fursehung  vnd  frey- 
heit  versorgt,  das  nyemants  daselbst  zu  thumherrn  oder  eynieher 
prelatur,  dignitet  vnd  officia  aufgenomen  wurde,  dann  der  vom 
adel  von  sein  vier  anen,  oder  aber  in  der  heiligen  schrift,  in 
keyserlichen  oder  in  bebstlichen  rechten  doctor  vnd  aus  dem- 
selben  konigreich,  darinn  die  kirche  leyt,  geboren  were. 

Item.  Nachdem  die  compactata  deutscher  nation  vnder  an- 
dern  artickeln  geben,  dass  vnnser  heiliger  vater  der  babst  sechs 
monat,  vnd  die  andern  ordinarien  sechs  monat  haben,  vnd  die 
konigreich  vnd  furstenthumb  vnnsers  hern  des  konigs  von  deut- 
scher  nation,  gezung  vnd  wesen  nit  aussgeschlossen  sein,  wer- 
den  doch  dieselben  konigreich  vnd  land  mer  beswert,  also,  das 
sich  etlich  vndersteen  mit  bebstlichen  briefen  den  ordinarien 
zween  monat  abzusneyden  vnd  nicht  mer  dann  vier  monat  zu- 
zugeben,  ist  geratslagt,  das  durch  vnsern  hern  den  konig  geer- 
beit  werden  sol  sein  konigreich  vnd  fiirstenthum  in  dem  der 
deutschen  nation  gleich  zu  halten. 

Item.  Nachdem  auch  in  den  egemelten  concordaten  in  con- 
firmation  vnd  provision  der  erzbisthum  vnd  bisthum  berurende 
ein  artikel  gesatzt  ist,  das  rechtliche  wale  der  capitel  zugelassen 
werden  sollen,  es  were  dann,  das  vnser  heiliger  vater  der  babst 
einen  bessern  geben  mocht,  vnd  aber  vnnserm  herrn  dem  konig 
an  den  bischofen  hoh  gelegen  ist,  angesehen  das  ein  iglicher 
bisehoff  von  stund  an,  so  er  confirmiret  wurdt,  sein  state  in 
des  konigs  rate  hat,  das  dann  vnnser  herr  der  konig  daraufT 
arbeiten  woll,  keinen  ertzbischoff  oder  bischof  in  seinen  konig- 
reichen  erwelt  zu  besletigen,  sunder  in  [macht  des  artikels  in 
den  compactaten  geselzt  meinem  herrn  dem  konig  ein  freyheit 
geb,  hierfuro  nyemanls  zu  ertzbischof  oder  bischof  in  denselben 
kirchen  zu  besletigen  on  erlangten  wissen  vnd  willen  des  konigs, 
angesehen  das  der  konig  bass  wayss,  wer  der  beste  darzv  sey, 
dann  yemants  anders. 

Item.  Von  der  praposilur  vnd  ander  specialiler  reservirten 
lehen  wegen  zu  erlangeir,  was  der  dignitet,  beneticia  oder  officia 
were  in  ertzbischofliche.n,  bischoflichen  vnd  collegialen  kirchen, 
das  die  nicht  andern  dene  personen,  so  von  adel  oder  doctores 
sein,  von  der  nalion  geboren,  do  die  lehen  gelegen  sind,  wie 
obgeschriben  ist. 

Item.     Das  vnnser   berr   der   konig   ein   conservatorium    fur 


sixtus  iv.  ;>/ 

sich,  seine  reich  vnd  vnderthan,  geistlich  vnd  werntlich,  erlang 
in  meliori  forma. 

Item.  Von  des  bisthumbs  vnd  stifts  wegen  zu  Odensee, 
sant  benedictinerordens,  die  zu  wandeln  in  werntlich  canonici 
vnd  zu  versorgen  mil  dvn  freyheiten,  hinfnr  nit  anders  gehalten 
zu  werden,  dann   wie  von    den    andern   stiften  obgeschriben  ist. 

Item.  Lileras  promotoriales  in  meliori  forma  von  vnserm 
hern  dem  keyser  vber  dise  ding  an  vnsern  heiligen  vater  den 
babst  zu   erlangen. 

Archiv  fur  Kunde  oesterr.  Geschichtsquellen  VII,  98-  99.  Jfr.  Hist.  Tidsskr. 
;>.  R.   II,  £87—89. 

2516.  Marts— April   1474. 

Pave  Sixtus  byder  Kong  Christiern  velkommen. 

Litterse  Sixti  IV  papae  ad  Christianum  I  regem  Danise  de 
eius  adventu  versus  Romam   1474. 

Cognovimus  ex  litteris  tiue  serenitatis  in  itinere  te  esse,  nt 
ad  saneta  apostolornm  limina  venias  et  successorem  Petri  in 
lerra  hac  visites  martirum  sanguine  conseerata.  Lsetati  eo  nun- 
tio  plurimum  sumus,  videntes  peregrinationem  tuam  plenam 
esse  propositi  boni  ac  fidelis  et  de  salute  animse  non  minus 
quam  rebus  terrenis  te  cogitare.  Speciosa  est  fides  tua,  fili 
charissime,  religiosa  etiam  ex  tam  longinquo  profeetio,  tanto 
quidem  in  te  rege  devotior,  quanto  in  magnis  principibus  rarior. 
Queris  Dominum,  dum  inveniri  potest,  et  invocas  eum,  dum 
prope  est.  Viarum  incommoda  prsetulisti  quieti  domestic-e  et 
regnum  saeculi  reliquisti,  ut  ca»leste  regnum  parares,  illud  Salva- 
toris  attendens  nullam  satis  dignam  commutationem  dare  ho- 
minem  posse  pro  anima  sua.  Si  ergo  fuerint  juxta  verbum  Isaiae 
peccata  tua  ut  coccinum,  per  haec  sancta  opera  quasi  nix  de- 
albabuntur,  et  si  fuerint  rubra  quasi  vermiculus,  velut  lana  alba 
erunt.  Omnipotens  Deus,  cui  labor  hic  servit,  venientem  te  at- 
qne  abeuntem  incolumem  servet  angelisque  suis  mandet  de  te, 
ut  custodiant  te  in  omnibus  viis  tuis.  Nos,  qui  tuam  sereni- 
tatem  comitatumque  tuum  omnem  in  tempore  accipiant  et  in 
Urbem  usque  prosequantur,  ad  fines  ditionis  ecclesiae  [praesto]1) 
esse  jubebimus.  Sine  incommodo  venies,  sine  incommodo  abibis, 
discrimen  nullum  in  domo  patris  tibi  erit  timendum.  Ubique,  si 
non  pro  meritis,  at  pro  studio  nostro  prsesto  erit  lsetitia  et  cha- 

J)  add.Gz. 


38  sixtus  iv. 

ritas,  ingressus  vero  Urbem  accipieris  ohviis  manibus  el  paterno 
sinu  ibvebere  nullaque  pietatis  et  devotionis  ofiieia,  quae  pnestari 
eatholieis  regibus  soleant,  a  nobis  venerabilibusque  fratribus  no- 
stris  s.  Romanse  ecclesiae  eardinalibus  tibi  bene  merito  deerunt. 
Veni  ergo  in  benedictione  patris,  fili  charissime,  et  pium  pro- 
positum  feliciter  imple.     Uden  Dato. 

Brevet,  der  er  affattet  af  Kardinal  Jacobus  Ammanati,  er  tidligere  trykt 
i  J.  .1.  Miillcrs  Reichstags-Theatrum  Friderici  V  [o:  III]  II,  651.  Rcg.  4f>38* 
—  *7160. 

2517.  8.  April   1474. 

Kardinal  Jacohus  Ammanati  af  Pavia  givcr  La?gen  Rernardus  Ileinensis 
Underretning  om,  hvad  der  cr  foregaaet  i  Rom,  isaer  om  Kong  Christierns  An- 
komst  og  Ydmyghed  overfor  Paven. 

Bernardo  Ilcinensi.  De  liberata  sorore  (Dipl.  Norv.  XVII, 
1061—62;  Reg.*7161).    Rome  4.   [o:  8]1)  aprilis   1474. 

2518.  13.  April   1474. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Tarazona,  Abhcden  i  Yitskol  Kloster  og  Offici- 
alen  i  Viborg  at  overdrage  Kanonikat  og  Pnehende  i  Yiborg  til  Pnesten  .Icns 
Laurenssen  fra  Borglum  Stift. 

Episcopo  Tirasonensi  et  abbati  monasterii  Vitescole  Viber- 
gensis  diocesis  ac  officiali  Vibergensi.  Vite  ac  morum  honestas 
[etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Johannis  Lau- 
rentii  presbiteri  Burglanensis  diocesis  petitio  continebat,  quod 
dudum,  videlicet  de  mense  nov.  proxime  preterito,  canonicatu 
et  prebenda  ecclesie  Vibergensis,  quos  Laurentius  Nicolai,  alias 
Tuonis,  .  .  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Laurentii  vacantibus, 
Kanutus  episcopus  Vibergensis  canonicatum  et  prebendam  pre- 
dictos  eidem  Johanni  auctoritate  ordinaria  contulit  et  de  illis 
etiam  providit,  ipseque  Johannes  collationis  et  provisionis  huius- 
modi  vigore  dictos  canonicatum  et  prebendam  extitit  assecutus. 
Cum  autem  .  .  .  dubitet  collationem  et  provisionem  huiusmodi 
viribus  non  subsistere,  et  canonicatus  et  prebenda  predicti  ad- 
huc  vacare  noscantur,  nos,  dicto  Johanni  consideratione  Cri- 
stierni  regis  Dacie,  nobis  pro  ipso  Johanne  dilecto  capellano 
suo  super  hoc  supplicantis,  specialem  gratiam  facere  volentes, 
discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .  canonicatum  el  pre- 
bendam  predictos  [fructus  4  mr.|,  dummodo  tempore  date  pre- 
sentium  non  sil  in  eis  alicui  specialiter  jus  quesitum,  eidem  Jo- 


')  Brevet  er  skrevet  Langfredag,  der  var  8.  April. 


sixtus  iv.  39 

hanni  auctoritate  nostra  conferre  curetis.   Datum  Hoine  id.aprilis 
anno  3. 

XX. 

Reg.  Vat.   561    fol.   272. 

2519.  13.  April   1474. 

Paven  giver,  cfter  Kong  Christierns  Ben,  Aflad  til  dem,  som  paa  bestemte 
Dage  besoger  Franciskanerkirken  i  Barby  i  Nfagdeburg  Stift;  Brevet  gaelder  for 

al   Fremtid. 

Universis  Christi  iidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Li- 
cet  is  [etc.].  Cupientes  igitur,  ul  ecclesia  domus  opidi  Barbi 
Magdeburgensis  diocesis  ordinis  Minorum,  apud  quam,  ut  Cristi- 
erni  Dacie  Svecie  Norvegie  regis  insinuatione  didicimus,  maiores 
nobilis  viri  Guntheri  comitis  de  Mulingen  et  domini  dicti  opidi 
sepelliri  consueverunt,  congruis  honoribus  frequentetur  ....  [som 
Nr.  860],  omnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  in  domi- 
nica  »In  vocem  jocunditatis«  post  resurrectionem  domini  nostri 
Jesu  Christi  ac  s.  Francisci  festivitatibus  dictam  ecclesiam  de- 
vote  visitaverint  annuatim  .  .  .  .,  quatuordecim  annos  et  totidein 
quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus,  presentibus 
perpetuo  duraturis.  Volumus  autem  [osv.  som  Nr.  860].  Datum 
Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  653  fol.   43  v. 

2520.  13.  April   1474. 

Paven  giver  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  Kirken  ved 
Helligaandshospitalet  i   Kobenhavn;   Brevet  ga?lder  for  al   Fremtid. 

Universis  Christis  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Pa- 
storis  eterni,  qui  pro  salute  humani  generis  se  in  pretium  im- 
molare  non  abnuit,  vices  quamvis  immeriti  gerentes  in  terris, 
cunctos  Christi  fideles  ad.  pia  cariiatis  opera  ferventer  inducere 
satagimus  eosque  indulgentiis  et  remissionibus  incitamus,  ut  ip- 
sorum  operum  indulgentiarumque  participes  effecti  supernam 
patriam  valeant  introire.  Cupientes  igitur,  ut  ecclesia  hospitalis 
s.  Spiritus  opidi  Hafmensis  ordinis  s.  Augustini  Roskildensis 
diocesis  ac  singula  altaria  in  ea  instituta  et  imposterum  insti- 
tuenda  congruis  honoribus  frequententur,  ac  Christi  fideles  eo 
libentius  devotionis  causa  ad  illa  confluant  et  pro  sustentatione 
pauperum  et  aliarum  miserabilium  personarum  manus  promp- 
tius  porrigant  adjutrices  .  .  .,  omnibus  Christi  fidelibus,  qui  ec- 
clesiam    el    singula    altaria    erecta    et    erigenda    huiusmodi,    sub 


40  sixtus  iv.. 

quocunque  vocabulo  nuncupentur,  in  s.  Trinitatis  et  dedicationis 
eiusdem  ecclesie  festivitatibus  devote  visitaverint  annuatim  .  .  ., 
singulis  diebus  festivitatum  earundem  septem  annos  et  totidem 
quadragenas,  ac  illis,  quotienscunque  eimiterium  sive  sacrarium 
dicti  hospitalis  pro  benefactoribus  exorando  eireuierint,  centuni 
dies,  qui  vero  pro  recollectione  pauperum  et  infantium,  ne  de- 
inceps  exponantur,  ad  huiusmodi  recollectionis  manutentionem 
manus  adjutrices  porrexerint,  duos  annos  et  etiam  totidem  qua- 
dragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus,  necnon  indul- 
gentias  septem  annorum  et  totidem  quadragenarum  huiusmodi 
semel  in  anno,  videlicet  in  festo  reliquiarum  dicti  hospitalis,  ad 
ecclesiam  ipsam  visitantes  extendimus  et  duplicamus,  presenti- 
bus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis.  Volumus  autem  isom 
Nr.  860].     Datum   Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Heg.  Vat.  653  fol.  66. 

2521.  13.  April   1474. 

Paven  overdrager  motu  proprio  Kong  Christierns  Kapellan  Jens  Laurens- 

sen  Kanonikat  med  Ventebrev  paa  Praebende  i  Aarhus  og  Ret  til  at  nyde  samme 
Privilegier  som  de  pavelige     familiares  . 

Johanni  Laurentii  canonico  Arusiensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi,  qui  Ciistierni  Dacie  Svecie 
et  Norvegie  regis  capellanus  familiaris  continuus  commensalis 
existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub  data 
kal.  jan.  anno  1  concesse  tbrent,  litteras  valere  volentes,  motu 
proprio  ....  canonicatum  ecclesie  Arusiensis,  in  qua  maiores 
et  minores  prebende  fore  noscuntur,  tibi  conferimus  et  de  illo 
etiam  providemus,  prebendam  vero  ac  dignitatem,  personatum, 
administrationem  vel  officium  eiusdem  ecclesie  necnon  bene- 
licium  .  .  consuetum  clericis  secularibus  assignari,  etiam  si  pre- 
positura  ruralis,  que  dignitas  curala  extra  tamen  ecclesiam  ca- 
Ihedralem  reputetur,  ....  fuerit,  .  .  .  dummodo  aliqua  dignitatum 
earundem  in  Arusiensi  post  ponlificalem  maior  aut  collegiata 
ecclesia  huiusmodi  principalis  non  existat,  [fruclus,  si  cum  cura 
aut  dignitas  vel  personatus,  25  nir.,  si  vero  sine  cura  .  .,  18  mr.j, 
;id  collationem  .  .  .  episcopi  Burglanensis  et  prepositi  et  capituli 
singularumque  personarum  ecclesie  Burglanensis  ordinis  Pre- 
monstratensis  s.  Benedicti,  etiam  ratione  dignitatum,  personatuum, 
administrationum  et  officiorum,  que  in  illa  obtinent,  pertinentia, 
si    qua    vacanl    aul    cum    vacaverint,    conferenda    tibi    donationi 


SIXTUS  IV.  41 

apostolice  reservamus,  non  obstantibus  si  bodie  pro  aliis  super 
equalibns  gratiis  in  dicta  Arusiensi  s.  Xicolai  (!)  necnon  de  si- 
mili  beneficio  ad  collationem  .  .  .  episcopi  el  capituli  Burglanen- 
sium  .  .  .  pertinente  litteras  nostras  duxerimus  concedendas  .  .  . 
Et  insuper,  ut  ex  litteris  et  gralia  huiusmodi  celeriorem  conse- 
quaris  eifectum,  volumus,  (|uod  tu  in  canonicalus  el  prebende 
ac  dignitatis,  personatus,  administrationis  vel  officii  Arusiensis 
ac  beneficii  predictorum  assecutione  omnibus  ac  illis  prorsus 
similibus  .  .  .  privilegiis,  quibus  nonnulli  familiares  nostri  con- 
tinui  commensales  in  quibusdam  aliis  noslris  litteris  in  assecu- 
tione  quorumcunque  beneiiciorum,  (jue  vigore  gratiarum  expec- 
tativarum  per  nos  eis  etiam  motu  simili  concessarum  duxerint 
acceptanda.  gaudent  seu  gaudere  poterunt  quomodolibet  in  (u- 
turum,  pariformiter  ad  eorundem  familiarium  nostrorum  de- 
scriptorum  instar  sine  tamen  illorum  prejudicio  gaudere  valeas 
in  omnibus,  perinde  ac  si  unus  ex  eisdem  familiaribus  descriplis 
existeres.     Dalum  Rome  id.   aprilis  anno  «5. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Simili  modo]  archiepiscopo  Fatracensi  et  abbati  monasterii 
Care  Insule  Arusiensis  diocesis  ac  officiali   Burglanensi. 
Reg.  Yat.  663  fol.  31. 

2522.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motn  proprio  Kong  Christierns  dileetus,  Skolaren  Christofoms 
de  Heysen  fra  Bremen  Stift  Ventebrev  paa   Beneficier  i   Liibeek  og  Schwerin. 

Cristoforo  de  Heysen  scolari  Bremensis  diocesis.  Laudabilia 
probitatis  et  virtutum  merita  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi, 
[qui]  in  quintodecimo  vel  circa  tue  eiatis  anno  constitulus  el 
Cristierni  Dacie  Norvegie  et  Svecie  regis  dilectus  exislis,  speci- 
alem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub  dala  kal.  jan.  anno 
1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes,  molu  proprio  .... 
unum  vel  duo  beneficia  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa  in  cathe- 
drali  post  pontificalem  maior  seu  collegiata  ecclesia  huiusmodi 
principalis  non  existat  [fructus,  si  alterum  eorum  cum  cura  aut 
dignitas  vel  personatus,  25  mr.,  si  vero  sine  cura,  .  .  18  mr.  ad 
Lubicensis  et  Swerinensis  episcoporum  ac  prepositorum,  deca- 
norum,  archidiaconorum  et  capitulorum  singulorumque  canoni- 
corum  et  personarum  Lubicensis  et  Swerinensis  ecclesiarum  .... 
collationem  ....  pertinentia,  si  qua  vacant  aut  cum  vacaverint, 
que   tu,    postquam    clericali   caractere  rite  insignitus  fueris  losv. 


42  sixtus  iv. 

som  Nr.  796],  duxeris  acceptanda,  conferenda  tibi  post  accepta- 
tionem  hniusmodi  donationi  apostolice  reservamus,  non  obstan 
tibus  si  hodie  [osv.  som  Nr.  2521].  Et  insuper  tecum,  ut,  quam- 
primum  vicesimum  dicte  etatis  annum  attigeris,  curatum  bene- 
ficium  huiusmodi .  .  .,  si  tibi  vigore  presentium  conferatur,  reci- 
pere  et  retinere  libere  valeas,  tenore  presentium  motu  simili 
dispensamus.  Et  nichilominus,  ut  ex  litteris  [som  Nr.  2521].  Da- 
tum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Tirasonensi  et  Aleriensi  episcopis  ac  decano 
ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis  diocesis. 

Reg.  Vat.  663  fol.  33. 

2523.  13.  April  1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Kong  Christierns  Raadgiver  Klerken  Hermannus 
Reynsberger  fra  Ramberg  Stift  Ventebrev  paa  to  Beneficier. 

Hermanno  Reynsperger  clerico  Bambergensis  diocesis,  legum 
doctori.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc 
est,  quod  nos,  volentes  te,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Nor- 
vegie  regis  consiliarius  existis,  gratioso  favore  prosequi,  motu 
proprio  .  .  .  tecum,  ut  quecunque  duo  beneficia  curata  vel  alias 
invicem  incompatibilia  .  .  .,  si  tibi  alias  canonice  conferantur, 
recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinere  illaque  et  quevis  alia 
per  te  imposterum  canonice  assequenda  incompalibilia  bene- 
ficia  .  .  .,  quotiens  tibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  beneficia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  similiter 
recipere  et  insimul,  etiam  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas, 
tenore  presentium  dispensamus.    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  663  fol.  43  og  101. 

2524.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Kong  Christiems  Sekretaer,  Magdeburgkan- 
niken  Albertus  Clitzing  Tilladelse   til   at   forene   to   ellers  uforenelige  Embeder. 

Alberto  Clitzinge  canonico  Ma[g]deburgensi.  Nobililas  gene- 
ris,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  qui  du- 
dum  inter  alia  voluimus,  quod  per  quamcunque  signaturam  per 
nos  deinceps  faciendam  nulli,  cuiusvis  status  foret,  certis  lunc 
expressis  personis  exceptis,  daretur  dispensatio,  quod  duas  par- 
rochiales  ecclesias  vel  dignitates  maiores  post  pontificales  in 
cathedralibus    seu    principales    in    collegiatis    ecclesiis    et    unam 


SIXTUS  IV.  •  4,'i 

cuni  reliqua  earum  insimul  retinere  valeret,  nisi  ipse  ecclesie 
parrochiales  adeo  contigue  el  invieem  propinque  essent,  quod 
ipsis  per  ununi  eoinmode  deserviri  possel,  illarumque  fructus 
ultra  24  il.  auri  de  camera  non  valerent  aninialim,  et,  si  per 
preoccupationem  vel  alias  littere  super  tali  dispensatione  con- 
fecte  reperirentur,  ille  nullius  essent  roboris  vel  momenti,  vo- 
lentes  te,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  secretarius 
ac  ex  utroque  parente  de  militari  genere  procreatus  existis,  gra- 
tioso  favore  prosequi,  motu  proprio  ....  tecum,  ut  quecunque 
duo  curata  vel  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  si 
tibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et,  quoad  vixeris,  in- 
simul1)  retinere  illaquc  et  quevis  alia  per  te  imposterum  canonice 
assequenda  incompatibilia  beneficia  .  .  .,  quotiens  tibi  placuerit, 
dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  in- 
vicem  incompalibilia  similiter  recipere  et  etiam,  quoad  vixeris, 
insimul  retinere  libere  valeas,  priori  voluntate  predicta,  et  quod 
tu  ex  predictis  exceptis  personis  non  existis,  non  obslantibus, 
tenore  presentium  dispensamus.    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Reg.  Vat.  (}(>;*  fol.   43. 

2525.  13.  April   1474. 

Paven  stadfa^ster  Pius  II  s  Brev  af  27.  Febr.  14(>3  (Nr.  2277),  hvorved  denne 
havde  bekrseftet  Kong  Christierns  Patronats-  og  Prsesentationsret  til  Provstiet  i 
Hamburg,  hvilken  By  horte  under  ham  som  Hertug  i  Holsten,  Stormarn  og 
Ditmarsken,  og  fastslaar  hestemt,  at  Kongen  og  hans  Kfterfolgere  altid  skal  kunne 
indstille  vaerdige  Personer  til  Provstiet.  selv  om  dette  er  ledigt  ved  Kurien. 

Cristierno  regi  Dacie.  Precellens  fidei  constantia  (Jensen, 
Schleswig-Holsteinische  Kir-chengesch.  II,  34-3 — 46;  Reg.  4-4-95*). 
Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape.  . 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Hamhorg  7  (B.  A.);  ogsaa  i  Beg.  Vat.  663 
fol.  59  v. 

i 

2526.  13.  April   1474. 

Paven  overdrager  motu  proprio  Kong  Christierns  dileetus,  Liibecker- 
kanniken  Mathams  de  Czerwest  Kanonikater  i  Liibeck  og  Stendal  i  Halberstadt 
Stift  og  giver  ham  Ventebreve  paa  Prabender  sammesteds. 

Matheo  de  Czerwest  canonico  Lubicensi.  Vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi,  qui  Cristierni  Dacie 
regis   dilectus   existis,  specialem   gratiam    facere  et  presentes,   ac 


l)  Gz.  --  Cod.   invicem 


44  sixtus  iv. 

si  siib  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forenl,  litteras  valere  vo- 
lentes,  motu  proprio  .  .  .  unum  Luhicensis  et  alium  s.  Nicolai 
Stendaliensis  Halberstadensis  diocesis  ecclesiarum  canonicatus 
til)i  conferimus  et  de  illis  etiam  providemus,  unam  vero  Lubi- 
censis  et  aliam  Stendaliensis,  in  qua  maiores,  medie  et  minores 
prebende  fore  noscuntur,  etiam  ex  dictis  maioribus  prebendas1) 
ac  dignitatem,  personatum,  administrationem  vel  officium  alte- 
rius  earundem  ecclesiarum,  ....  dummodo  dignitas  ipsa  in  Lu- 
bicensi  post  pontificalem  maior  seu  in  Stendaliensi  ecclesiis 
huiusmodi  principalis  non  existit,  si  que,  si  qui  vel  si  qua  va- 
cant  aut  cum  vacaverint  .  .  .,  conferendas,  conferendos  seu  con- 

ferenda    tibi   donationi   apostolice  reservamus ,  non  ob- 

stantibus  .  .  .  earundem  ecclesiarum  statutis  et  consuetudinibus, 
illis  presertim,  quibus  caveri  dicitur,  quod  nullus  in  predicta 
ecclesia  Stendaliensi  maiorem  prebendam  obtinere  possit,  nisi 
de  minori  ad  mediam  et  de  medra  prebendis  ad  maiorem  pre- 
bendas  huiusmodi  gradatim  et  per  optionem  ascendat,  quibus 
hac  vice   dumtaxat,  eis   alias  in  suo   robore   permansuris,  motu 

simili   derogamus Datum  Rome  id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  episcopo  Tirasonensi  et  decano  ecclesie  Magde- 
burgensis  ac  officiali  Brandeburgensi. 

Reg.  Vat.  663  fol.  65  v. 

2527.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Kong  Christierns  familiaris,  Klerken  Fredericus 
Wilant  fra   Bamberg  Stift  to  Beneficier  i  Bamberg  og  Wurzburg  Stifter. 

Frederico  Wilant  clerico  Bambergensis  diocesis.  Vite  ac  mo- 
rum  honestas  jetc.j.  Hinc  est,  quod  nos  tibi,  qui  in  vicesimo 
quarto  vel  circa  tue  etatis  anno  constitutus  ac  Cristierni  Dacie 
Xorvegie  et  Svecie  regis  dilectus  familiaris  continuus  coinmen- 
salis  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub 
data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes  .  .  ., 
motu  proprio  ....  unum  vel  duo  beneiicia  .  .  .  .,  dummodo  dig- 
nilas  in  calhedrali  post  pontiiicalem  maior  vel  collegiata  eccle- 
sia  huiusinodi  principalis  non  existat  [fructus,  si  alterum  eorum 
cum  cura  aut  dignitas  vel  personatus,  25  mr.  .  .,  si  vero  sine 
cura  nec2)  dignitas  vel  personatus  seu  ipsa  duo  fuerint,  1S  mr.], 
ad  Bambergensis  ei  Herbipolensis  episcoporum  ac  prepositorum, 

')  (i/.        Cod.  predictarum         ~)  vel  (i/. 


SIXTUS  IV.  4."> 

decanorum,  archidiaconorum,  thesaurariorum  et  capitulorum  sin- 
gulorumque  canonicorum  et  personarum  Bambergensis  et  Her- 
bipolensis    ecclesiarum  .  .  .  collationem  ....  pertihentia,  si  quod 

vel    si   qua   vacant   aut   cum    vacaverint conferenda    tibi 

donationi   apostolice   reservamus non   obstante  quod   ad 

obtinendnm  beneficium  cum  cnra  huiusmodi  etatis  premisse 
deiTectum  pateris,  in  illins  anno  constitutus,  nl  prefertur,  anl 
si  hodie  pro  aliis  isoin  Nr.  2521].  Et  insnper  leciim,  nt  curatum 
beneficinm  huiusmodi,  etiain  si  dignitas,  personatus,  admini- 
stratio  vel  officium  fuerit,  si  tibi  vigore  presentium  conferatur, 
recipere  et  retinere  libere  valeas,  deffectu  premisso  non  obstante. 
tenore  presentium  motu  simili  dispensamus  .  .  .,  et  nichilominus, 
ut  ex  lilleris  et  gratia  huiusmodi  celeriorem  consequaris  effec- 
tum,  motu  simili  volumus  osv.  som  Nr.  2521].  Datum  Rome 
id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modoj  Gaspari  Smidhauszer  Frisingensis  et  Udalrico 
Entzenberger  Pataviensis  ac  Nicholao  Gleywitz  Wratislaviensis 
ecclesiarum  canonicis. 

Reg.  Vat.  (>(),'}  fol.  7(1. 

2528.  13.  April   1474. 

Paven  giver  efter  Kong  Christierns  Bon  Grev  Gunther  af  Mulingen  og 
hans  4  Sonner  Lov  til  at  have  Rejsealter  og  holde  Messe  for  Daggry  og  paa 
Steder,  som  er  nnderlagte  Interdikt. 

Nobili  viro  Gunthero  comiti  de  Mulingen.  Sincere  devoti- 
onis  affectus  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  consideratione  Cristierni 
Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis,  nobis  super  hoc  supplicantis,  et 
tuis  supplicationibus  inclinati,  ut  tu,  qui  etiam  loci  de  Barbi 
dominus  existis,  et  nobiles  viri  Johannes,  Burckardus,  Albertus 
et  Wilhelmus  nati  tui .  .  cum  reverentia  et  honore  debitis  altare 
habeatis  portatile,  super  quo  etc,  cum  clausula  ante  lucem  et 
in  loco  interdicto  etc  in  forma.    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.   663  fol.  82. 

2529.  13.  April  1474. 

Paven  giver  paa  Kong  Christierns  R011  Grev  Giinther  og  hans  Sonner  og 
Dotre  Tilladelse  til  at  vselge  en  Skriftefader.  soni  kan  give  dem  Atlad  i  alle 
Tilfaelde  nndtagen  dem,  der  er  forheholdte  Pavestolen. 

Nobili  viro  Gunthero,  comiti  de  Mulingen.  Ex  tue  devoti- 
onis  alYectu  [etc].    Hinc  est,  quod  nos  consideratione  Cristierni 


4()  SIXTUS  IV. 

som  Nr.  2528  tibi  et  nobilibus  viris  Johanni,  Burchardo,  Al- 
berto  et  Wilhelmo  tuis  natis  ac  sororibus  eorum,  ut  aliquem 
idoneum  presbiterum  secularem  vel  regularem  in  vestrum  pos- 
sitis  eligere  confessorem,  qui  in  omnibus  preterquam  sedi  pre- 
dicte  [o:  apostolice]  reservatis  casibus  etc.  in  forma  cancellarie. 
Datum   Home  id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Yat.   663  fol.  <S2  v. 

2530.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Kong  Christierns  dilectus,  Albertus  Gosmann  Ka- 
nonikater  i  Hamhnrg  og  Bardewiek  og  Vcntehreve  paa  Pra?hender  sammesteds. 

Alberto  Gosman  canonico  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis 
Bremensis  diocesis.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est, 
quod  nos  tibi,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  di- 
lectus  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub 
data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes, 
motu  proprio  .  .  .  unum  b.  Marie  Hamburgensis  et  alium  ss.  Petri 
et  Pauli  Bardewicensis  Bremensis  et  Verdensis  diocesium  eccle- 
siarum  canonicatus  tibi  conferimus  et  de  illis  etiam  providemus, 
unam  vero  b.  Marie  et  aliam  ss.  Petri  et  Pauli  predictarum  ec- 
clesiarum,  in  quibus  maiores,  medie  et  minores  prebende  fore 
noscuntur,  prebendas  etiam  ex  dictis  maioribus  ac  dignitatem, 
personalum,  administrationem  vel  ofhcium  alterius  earundem 
ecclesiarum  .  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa  in  aliqua  dictarum 
ecclesiarum  principalis  non  existat,  si  que,  si  qui  vel  si  qua 
vacant  aut  cum  vacaverint,  .  .  .  conferendas,  conferendos  seu  con- 
ferenda  tibi  .  .  .  donationi  apostolice  reservamus  .  .  .  .,  non  ob- 
stantibus  .  .  .  de  certo  canonicorum  numero  et  aliis  earundem 
ecclesiarum  statutis  et  consuetudinibus,  illis  presertim,  quibus 
caveri  dicitur,  quod  nullus  in  dictis  ecclesiis  maiorcs  prebendas 
obtinere  possit,  nisi  de  minoribus  ad  medias  et  de  mediis  pre- 
bendis  ad  maiores  prebendas  huiusmodi  gradatim  et  per  opti- 
onem  ascendat,  qnibus  hac  vice  dumtaxat,  eis  alias  in  suo 
robore  permansuris,  motu  simili  derogamus  .  .  .,  aut  si  hodie 
pro  aliis  isom  Nr.  2521].  Et  insuper,  ut  lilterarum  et  gratie  [som 
Xr.  2521  |.     Dalum    Rome  id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Simili  modo    Preposito  ss.  Stephani  et  Wilhardi  Bremensis 
el  decano  Verdensis  ecclesiarum  ac  officiali  Verdensi. 

Reg.  Vat.  663  fol.  s:{. 


SIXTUS  IV.  47 

2531.  13.  April   1474. 

Paven  befaler  Biskop  Jacobus  (Minutoli)  i  Nocera  at  give  Kong  Chri- 
stierns  Lsege,  Klerken  Johannes  Heysen  fra  Mainz  Absolution  for.  at  han,  trods 
Lefte  om  at  lade  sig  prssstevie,  har  taget  Del  i  forskellige  Krige,  <>g  Dispensa- 
tion  til  at  lade  sig  indvie  til  de  hojere  Grader  saint  modtage  Embeder,  soin 
kan  forenes. 

Jacobo  episcopo  Nucerino,  in  Roinana  curia  residenti.  Apo- 
stolice  sedis  indefessa  clementia  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis 
nuper  pro  parte  Johannis  Heysen  clerici  Maguntine  diocesis  pe- 
titio  continebat,  quod,  cum  alias  ipse,  tunc  in  juvenili  etate  con- 
slitutus,  gravi  quadam  infirmitate  oppressus  esset,  sibique  quedam 
maxima  pericula  imminerent,  vovit  altissimo,  ut,  si  ex  iniirmi- 
tate  et  periculis  predictis  liberaretur,  ad  omnes  etiam  sacros  et 
presbiteratus  ordines  se  promoveri  faceret  et  in  illis  altissimo 
redderet  perpetuum  famulatum.  Postmodum  vero  certo  justo 
bello,  ubi  plures  homines  vulnerati,  mutilati  et  nonnulli  inter- 
fecti  fuere,  presens  interfuit  ac  capitaneo  principali  tunc  ibidem 
existenti  contra  eorum  inimicos  consilium  et  favorem  in  huius- 
modi  bello  prestitit,  et  successive  quadam  die  pro  incarceratione 
cuiusdam  latronis  et  homicide,  qui  eiusdem  Johannis  proprium 
famulum  in  via  publica  absque  ulla  causa  crudeliter  interfecerat, 
apud  judicium  ordinarium  instetit  et,  ut  ipse  homicida  bene 
puniretur,  solicitavit,  nullum  tamen  propriis  manibus  mutilavit 
seu  interfecit;  propter  que  dubitat  votum  per  eum,  ut  prefertur, 
emissum  adimplere  non  posse,  dispensatione  super  hoc  aposto- 
lica  non  obtenta.  Quare  pro  parte  dicti  Johannis  nobis  fuit 
supplicatum,  ut  ipsum  a  pvedictis  excessibus  absolvere  ac  secum 
super  irregularitate,  quam  premissorum  occasione  contraxit,  dis- 
pensare  dignaremur.  Nos,  .volentes  ipsum  Johannem,  qui  Chri- 
stierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  medicus  existit,  favore 
prosequi  gratioso,  fraternitati  tue  mandamus,  quatinus  ipsum 
Johannem,  si  hoc  humiliter  petierit,  a  predictis  voto  et  exces- 
sibus  auctoritate  nostra  hac  vice  dumtaxat  absolvas  in  forma 
ecclesie  consueta,  injunctis  inde  sibi  pro  modo  culpe  penitentia 
salutari  et  aliis,  que  de  jure  fuerint  injungenda,  necnon  secum 
super  irregularitate,  quam  propterea  contraxit,  quodque  ad  om- 
nes  etiam  sacros  et  presbiteratus  ordines  promoveri  et  quecun- 
que  beneficia  se  invicem  compatientia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  cano- 
nice  conferantur,  recipere  et  retinere  illaque  .  .  .,  quotiens  sibi 
placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  sese,  ut 
prefertur,  compatientia   recipere  et  retinere  libere  valeat,  eadem 


4N  SIXTUS  IV. 

auctoritate  dispenses  aboleasque  omnem  inhabilitatis  et  infamie 
maculam  sive  notam  per  eum  dicta  occasione  contraetam.  Da- 
Uun   Rome  id.   aprilis  anno   'A. 

Gratis  de  nuuulato  pape. 
Reg.  Vat.   663  fol.  <)1  v. 

2532.  13.  April   1474. 

Paven  overdrager  motu  proprio  Kong  Christierns  Kansler  Jens  PederseD 
Kanonikater  og  Praebender  i  Aarhus  og  Ribe. 

Johanni  Petri  canonico  Arusiensi.  Vite  ac  morum  honestas 
[etc.].  Hinc  est,  quod  nos  .  .  tibi,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et 
Norvegie  regis  cancellarius  existis,  specialem  gratiam  facere  et 
presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litte- 
ras  valere  volentes,  motu  proprio  .  .  .  unum  Arusiensis  et  aliud(!) 
Ripensis,  in  quibus  maiores  et  minores  prebende  fore  noscun- 
tur,  ecclesiarum  canonicatus  tibi  conferimus  et  de  illis  etiam 
providemus,  unam  vero  Arusiensis  et  aliam  Ripensis  predictarum 
prebendas  etiam  maiores  ac  dignitatem,  personatum,  admini- 
strationem  vel  officium  ■alterius  earundem  ecclesiarum,  etiam  si 
ad  illam,  illum  vel  illud  consueverit  quis  per  electionem  assumi, 
cique  cura  immineat  animarum,  dummodo  dignitas  ipsa  in  al- 
tera  ecclesiarum  predictarum  post  pontiticalem  maior  non  ex- 
istat,  si  que,  si  qui  vel  si  qua  vacant  aut  cum  vacaverint,  .  .  . 
conferenda  tibi  .  .  .  donationi  apostolice  reservamus.  Datum  Rome 
id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modoj  preposito  Roskildensis  et  decano  s.  Andree 
Hildesemensis  ecclesiarum  ac  officiali  Roskildensi. 

Heg.  Vat.   ()<).'{   fol.   <).'{. 

2533.  13.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  Kong  Christierns  »aeeeptus  ,  Klerken  Petrus 
Wittorp  fra  Bremen  Stift  eet  eller  to  Beneficier  i  Lubeck  og  Hamhurg. 

Petro  Wittorp  clerico  Bremensis  diocesis.  Vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  [tibi],  qui  Cristierni  Dacie 
Svecie  et  Norvegie  regis  acceptus  cxistis,  specialem  gratiam 
facere  ei  presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  fo- 
rent,  Litteras  valere  volentes,  motu  proprio  .  .  .  unum  vel  duo 
beneficia  .  .  .,  dummodo  dignitas  in  cathedrali  post  pontificalem 
maior  aut  collegiata  ecclesia  huiusmodi  principalis  non  existat, 


sixtus  iv.  49 

[fructus,   si  cuiu   cura   aut   dignitas   vel   personatus,  25,    si  vero 
siue   cura,    18  mr.  secundum    taxationem    decime]    ad    episcopi 

Lubicensis  ac  prepositorum,  decanorum,  scolasticorum,  canto- 
rum,  thesaurariorum,  capitulorum  singulorumque  canonicbrum 
et  personarum  Lubicensis  ac  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis 
diocesis  ecclesiarum  ....  collationem  ....  perlinentia,  si  qua 
vacant  aut  cum  vacaverinl,  .  .  .  conferenda  tibi  donalioni  apo- 
stolice  reservamus.  Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 
Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili    modo]    decano    s.  Andree    Hildesemensis   et   Hinrico 
de  Estel  canonico  Bremensis  ecclesiarum  ac  officiali  Lubicensi. 
Reg.  Vat.  663  fol.  94. 

2534.  13.  April   1474. 

Paven  stadfaester  efter  Kong  Christierns  Bon  det  Helligtrefoldighedskapel, 
som  han  med  Dronning  Dorotheas  Bistand  og  Tilladelse  af  Biskoppen  i  Ros- 
kilde  har  stiftet  i  Roskilde  Domkirke  til  ^re  for  Trefoldigheden,  Jomfru  Marie, 
St.  Anna  og  de  hellige  tre  Konger,  hans  Oprettelse  af  et  Kanonikat  og  nogle 
evige  Vikariater  for  nogle  Gejstlige,  der  hver  Dag  skal  lsese  fire  Messer,  hans 
Praesentationsret  til  disse  Renefieier  og  lians  Gave  af  Kirkerne  i  Heddinge  og 
Udby,  som  Riskoppen  i   Roskilde  derefter  har  forenet  med  Kapellet. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Apostolice  nobis  licet  imme- 
ritis  desuper  injuncte  servitutis  officium  (Dipl.  Chr.  I,  295 — 96; 
Reg.  4496*).    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Samtidig  Paaskrift:  De  confirmatione  erectionis  capelle  regie 
in  ecclesia  Roskildensi  et  de  absolutione  pro  insulanis  Iislandie. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Sjaelland-Moen  61  (R.  A.).  —  Afskrift  i  Reg. 
Vat.  003   fol.  90. 

2535.  13.  April   1474. 

Paven  befaler  efter  Kong  Christierns  Ron  Riskoppen  i  Skalholt  at  give  de 
Ishendere  Absolution,  som  nu  i  over  50  Aar  har  vaeret  bandlyste,  fordi  de  i 
sin  Tid  havde  myrdet  Riskop  Jens  (Gerekesen  Lodehat)  i  Skalholt,  mens  han 
laeste  Messe,  dog  paa  Retingelsc  af.  at  de  giver  Riskoppens  Arvinger  Krstatning. 
bygger  et  Stenkapel  ved  Kirken  og  lonner  en  fast  Prasst,  der  skal  holde  Messe 
i  Kapellet  for  Biskoppens  Sjael. 

Episcopo  Sclalotensi.  Etsi  antiquus  ct  versutus1)  hostis  (Dipl. 
Norv.  VI,  617—18;  Ny  kirkehist.  Saml.  VI,  560—62;  Reg.  *7166). 
Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Reg.  Vat.  003  fol.   97. 


l)  Gz.  —  Cod.  versatus 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


50  SIXTUS  IV. 

2536.  13.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  eet  eller  to  Beneficier  i  Hamburg  eller 
Lubeck  for  Kong  Christierns  aeceptus  et  dilectus<,  Klerken  Johanncs  Remstede 
fra  Brcmcn  Stift. 

Johanni  Remstede  clerico  Bremensis  diocesis,  magistro  in 
artibus.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc 
est,  quod  nos  .  .  tibi,  qui  Gristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis 
acceptus  et  dilectus  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes, 
ac  si  sub  data  kal.  jan.  .  .  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere 
volentcs,  motu  proprio  .  .  .  unum  vel  duo  beneficium  seu  bene- 
ficia  .  .  .  [etc.  ganske  som  Nr.  2533].  Datum  Rome  id.  aprilis 
anno  3. 

[Simili  modo]  decano  ecclesie  Bramessensis  Osnaburgensis 
[o:  Osnabrugensis]1)  diocesis  acBremensi  ac  Lubicensi  officialibus. 

Reg.  Vat.  663  fol.  98. 

2537.  13.  April   1474. 

Paven  overdrager  motu  proprio  Kong  Christierns  acceptus  <  Johannes 
van   Kamp  Kanonikater  og  Praebender  i  Mtinster  og  Deventer. 

Johanni  van  Kamp  canonico  Monasteriensi.  Nobilitas  ge- 
neris,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi, 
qui  ex  utroque  parente  de  militari  genere  et  legitimo  matri- 
monio  procreatus  et  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis 
acceptus  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub 
data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes, 
motu  proprio  ....  unum  Monasteriensis  .  .  .  et  alium  s.  Lebuini 
Daventriensis  Trajectensis  diocesis  ecclesiarum  canonicatus  tibi 
conferimus  et  de  illis  etiam  providemus,  unam  vero  Monasteri- 
ensis  etiam  maiorem  ac  s.  Lebuini  predictarum  aliam  prebendas 
ac  dignitatem,  personatum,  administrationem  vel   officium   alte- 

rius   earundem   ecclesiarum ,  dummodo   dignitas   ipsa  in 

Monasteriensi  post  pontificalem  maior  aut  s.  Lebuini  ecclesiis 
huiusmodi  principalis  non  existat,  si  que  .  .  .  vacant  aut  cum 
vaeaverint,  .  .  .  conferenda  tibi  donationi  apostolice  reservamus 
Dalum   Rome  id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Simili   modo]   preposito  ecclesie  Osnaburgensis  (!)  et  Mona- 
steriensi  ac  Trajectensi  officialibus. 
Reg.  Vat.  663  fol.  99. 


SIXTUS  IV.  51 

2538.  13.  April    1474. 

Paven  overdrager  niotu  proprio  Kong  Christierns  Sekretaer  Henriclis  San- 
ckenstede  Kanonikater  og  Prebender  i  Verden  og  Erftirt. 

Henrico  Zanckenstede  canonico  Verdensi,  legum  doctori. 
Litterarum  seientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est, 
quod  nos  tibi,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  se- 
cretarius  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si 
sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volen- 
tes,  motu  proprio  .  .  .  unum  Verdensis  et  alium  b.  Marie  Erfur- 
densis  Maguntine  diocesis  ecclesiarum  canonicatus  tibi  confe- 
rimus  et  de  illis  etiam  providemus,  unam  vero  Verdensis  et 
aliam  b.  Marie  predictarum  prebendas  ac  dignitatem,  perso- 
natum,  administrationem  vel  officium  alterius  earundem  eccle- 
siarum  .  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa  in  Verdensi  post  pontiii- 
calem  maior  aut  b.  Marie  ecclesiis  huiusmodi  principalis  non 
existat,  si  que  .  .  .  vacant  aut  cum  vacaverint,  conferenda  tibi 
donationi  apostolice  reservamus  ....  Datum  Rome  id.  aprilis 
anno  3. 

[Simili  modo]  preposito  ss.  Petri  et  Pauli  Bardewicensis  et 
s.  Seueri  Erffurdensis  ac  b.  Marie  Hamburgensis  Verdensis,  Ma- 
guntine  et  Bremensis  diocesium  decanis  ecclesiarum. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Rcg.  Vat.  663  fol.  102. 

2539.  13.  April   1474. 

Paven  giver  efter  Kong  Christierns  Bon  hans  dilectus,  Skolaren  Georgius 
de  Heyszin  Dispensation  for  uaegte  Fodsel  og  Tilladelse  til  at  modtage  og  be- 
holde  gejstlige  Embeder. 

Georgio  de  Heyszin   scolari  Suerinensis   diocesis.     Illegitime 

natos,    quos    morum    decorat    honestas,    nature   vitium    minime 

decolorat,  quod   decus  virtutum   geniture   maculam   abstergit   in 

filiis,  et  pudicitia  morum  pudor  originis  aboletur.   Hinc  est,  quod 

nos,    qui   dudum  inter   alia   voluimus,   quod   nulli,    cuiuscunque 

status   foret,  certis   dumtaxat  tunc  expressis   personis    [exceptis], 

daretur  dispensatio,   quod  duas  parrochiales  ecclesias  vel  digni- 

tates   post  pontificales  maiores  seu  principales  in  collegiatis  ec- 

clesiis  vel  unam  cum  reliqua  earum  insimul  retinere  valeret,  nisi 

parrochiales  ecclesie  adeo  contigue  et  invicem  propinque  forent, 

quod    ipsis    per    unum    commode    deserviri    posset,    illarumque 

fructus   ultra  24  fl.   auri   de   camera   non    valerent   annuatim,  et 

si  per  preoccupationem  vel  alias  littere  super  tali  dispensatione 

4* 


52  SIXTUS  IV. 

reperirentur,  ille  nullius  essent  roboris  vel  momenti,  atlenden- 
tes,  quod  tu,  qui  delTectum  natalium  pateris,  de  soluto  genitus 
et  conjugata  seu  soluta,  deffectum  huiusmodi  honestate  morum 
et  vite  .  .  .  recompensas,  redimens  favore  virtutum,  quod  in  te 
ortus  odiosus  ademit,  et  propterea  nos  (!),  volentes  te  favore 
prosequi  gratioso,  .  .  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis, 
pro  te  dilecto  suo  nobis  super  hoc  supplicantis,  supplicationibus 
inclinati,  tecum,  qui  desideras  inscribi  militie  clericali,  ut  cleri- 
cali  caractere  insigniri  et  ad  omnes  etiam  sacros  ordines  pro- 
moveri  necnon  quecunque  duo  curata  seu  alias  invicem  incom- 
patibilia  ac  quecunque  se  invicem  compatientia  beneficia  .  .  .  ., 
si  tibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et,  quoad  vixeris, 
etiam  si  incompatibilia  forent,  retinere  illaque  .  .,  quotiens  tibi 
placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dum- 
taxat  incompatibilia  similiter  recipere  et,  quoad  vixeris,  etiam 
si  incompatibilia  forent,  insimul  retinere  et  in  quibuscunque 
bonis  parentum,  agnatorum  et  cognatorum  tuorum  tam  ex  te- 
stamento  quam  ab  intestato  absque  tamen  prejudicio  eorum, 
qui  in  dictis  bonis  succedere  deberent,  si  parentes,  agnati  et 
cognati  predicti  intestati  decederent,  succedere  et  ad  illa  quovis 
titulo  devenire  illaque  consequi  et  habere,  et,  si  te  ad  laica  vota 
forsan  aspirare  contingat,  ad  honores  et  officia  quecunque  secu- 
laria  eligi,  recipi  et  assumi  eaque  et  quoscunque  alios  actus 
legitimos  exercere  libere  valeas,  et  in  quibuscunque  litteris,  gra- 
tiam  vel  justitiam  concernentibus,  de  cetero  per  te  a  sede  apo- 
stolica  vel  alias  obtinendis  de  defTectu  et  dispensatione  huius- 
modi  mentionem  facere  non  tenearis,  ipseque  littere  nichilominus 
valide  et  efficaces  existant  et  eo  pretextu  impugnari  nullatenus 
possint,  detfeclu  predicto,  etiam  si  ex  quovis  alio  illicito  et 
damnato  complexu  ....  genitus  fores,  et  Pictavensis  et  gene- 
ralis  conciliorum,  priori  voluntate  nostra  predicta,  quodque  tu 
de  dictis  pcrsonis  exceptis  non  existis,  et  aliis  constitutionibus 
.  .  .  nequaquam  obstantibus,  dispensamus  .  .  .  Datuin  Rome  id. 
aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  ()().'{  fol.  108. 

2540.  13.  April   1474. 

Paven    giver   efter  Kong  Christierns  B011    hans  dilectus,  Skolaren  Christo- 
forus  de  Hcvszin  fra   Bremen  Stift  samme  Dispensation. 

Cristoforo  de  Heyszin   scolari  Bremensis  diocesis.    Illegitime 
natos  jclc.   som   Nr.  2539].     Hinc  cst,  quod  nos  [som  Nr.  2539, 


sixtus  iv.  53 

dog  tilfojes  her  efter  duo  dumtaxat  incoinpatibilia  »et  quecun- 
que  invicem  compatibilia  similiter  recipere  et,  quoad  vixeris, 
etiam  si  incompatibilia  forent,  insimul  retinere«].  Datum  Rome 
id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Beg.  Vat.  663  fol.  111  v. 

2541.  13.  April   1474. 

Faven  giver  efter  Kong  Christierns  B011  Brodrene  Lndovieus  og  Fridcricus, 
Grever  til  Helfenstein,  og  Indbyggerne  i  nogle  Byer  i  deres  Land  Tilladelse  til 
at  spise  Smor  og  Maelkemad  i  Fasten. 

Ludovico  comiti  de  Helfensteyn.  Ut  sedi  apostolice  te  de- 
votiorem  exhibeas,  quo  magis  illius  gratie  ubertate  noveris  te 
foveri,  hinc  est,  quod  nos,  Cristierni  Dacie  regis  et  tuis  in  hac 
parte  supplicationibus  inclinati,  tibi  et  Friderico,  etiam  de  Helfen- 
steyn,  fratri  tuo  germano,  ac  vestris  successoribus  necnon  uni- 
versis  incolis  et  habitatoribus  utriusque  sexus  in  castro  Hildem- 
burg,  opido  Wisensteig  ac  villa  Gospach  cum  eorum  attinentiis 
Constantiensis  diocesis  provincie  Maguntine,  que  in  vestro  do- 
minio  consistunt,  et  ubi  oleum  olivarum  non  crescit,  pro  tem- 
pore  commorantibus,  quod  quadragesimalibus  et  aliis  diebus, 
quibus  esus  lacticiniorum  de  jure  vel  consuetudine  est  prohi- 
bitus,  butiro  et  aliis  lacticiniis,  excepta  dumtaxat  septimana 
sancta,  vesci  libere  valea[ti]s  ac  ipsi  successores  necnon  incole 
et  habitatores  presentes  et  futuri  valeant,  tenore  presentium  in- 
dulgemus.     Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Beg.  Vat.  663  fol.  113. 

2542.  13.  April   1474. 

Faven  befaler  efter  Kong  Christierns  B011  tre  Dekaner  i  Magdeburg  at 
hjaelpe  Grev  Giinther  til  Mulingen,  Herre  til  Barby  mod  /Erkedegnen  i  Calve  i 
Magdeburg,  som  indblander  sig  i  den  verdslige  Jurisdiktion. 

Maioris  et  s.  Sebastiani  ac  s.  Nicolai  Nouifori  Magdeburgen- 
sis  ecclesiarum  decanis.  Humilibus  supplicum  votis  [etc.].  Ex- 
hibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  nobilis  viri  Guntheri 
comitis  de  Mulingen  et  domini  loci  de  Barbi  Magdeburgensis 
diocesis  petitio  continebat,  quod,  licet  archidiacono  in  Calue  in 
ecclesia  Magdeburgensi  in  subditos  dicti  Guntheri  preterquam 
in  causis  spiritualibus  nulla  sit  jurisdictio  attributa  de  consue- 
tudine  vel  de  jure,  tamen  dictus  archidiaconus  dictum  comitem, 


54  sixtus  iv. 

quominus  jurisdictionem  ad  eum  pertinentem  in  eosdem  sub- 
ditos  exercere  et  de  causis,  que  inter  eos  pro  tempore  oriuntur, 
cognoscere  illasque  audire  possit,  de  facto  impedire  presumit 
in  ipsius  comitis  prejudicium  uon  modicum  et  gravamen.  Quare 
pro  parle  eiusdem  comitis  nobis  fuit  supplicatum,  ut  sibi  super 
his  oporlune  providere  dignaremur.  Nos  itaque  consideratione 
Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis,  nobis  super  hoc  sup- 
plicantis,  et  dicti  comitis  supplicationibus  inclinati,  discretioni 
vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .,  si  vocatis  dicto  archidiacono 
et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  vobis  de  assertis  premissis  legit- 
time  constiterit,  non  permitta[ti]s  ipsum  comitem  per  dictum 
archidiaconum  super  jurisdictione  huiusmodi  et  aliis  premissis 
quomodolibet  indebite  molestari.   Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  663  fol.  113  v. 

2543.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Sogneprsesten  i  Tikob  Hans  Urne  Tilladelse  til 
med  sin  Sognekirke  at  forene  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Johanni  Urne  rectori  parrochialis  ecclesie  in  Tidekoping 
Roskildensis  diocesis,  magistro  in  artibus.  Litterarum  scientia, 
vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  qui  dudum 
inter  alia  voluimus,  quod  per  quamcunque  signaturam  deinceps 
faciendam  nulli  [etc.  som  Nr.  2539  til  momenti],  volentes  le, 
qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  acceptus  existis  .  .  ., 
gratioso  favore  prosequi,  motu  proprio  .  .  .  tecum,  ut  una  cum 
dicta  parrochiali  ecclesia  quodcunque  aliud  vel  absque  illa  el 
ea  per  te  dimissa  quecunque  duo  alia  beneficia  curata  seu  alias 
invicem  incompatibilia  .  .  .,  si  tibi  alias  canonice  conferantur  .  .  ., 
recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinerc  illaque  et  quevis  alia 
per  te  imposterum  canonice  assequenda  incompatibilia  bene- 
licia  .  .  .,  quoliens  tibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  beneficia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  similiter 
recipere  et  insimul,  etiam  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas, 
tenore  presentium  dispensamus.    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  663  fol.  177. 

2544.  13.  April   1474. 

Paven  giver  motu  proprio  Kong  Christierns  acceptus  Klerken  Albertus 
Goserman  fra  Bremen  Stiil  Dispensation  til  at  modtage  ojj;  beholde  to  ellers 
uforenelige  Embeder. 


SIXTUS  IV.  55 

Alberto  Goserman  clerico  Bremensis  diocesis.  Vite  ac  mo- 
rum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  qui  dudum  inter  alia 
voluimus,  quod  .  .  nulli  [etc.  som  Nr.  2539  til  momenti  i,  volentes 
te,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  acceptus  existis, 
gratioso  favore  prosequi,  motu  proprio  .  .  .  tecum,  ut  quecunque 
duo  beneficia  curata  vel  alias  invicem  incompatibilia  .  .  .,  si  tibi 
alias  canonice  conferanlur .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixeris, 
retinere  illaque  [etc.  som  Nr.  2543]  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  .  .  recipere  et  .  .  reti- 
nere  .  .  valeas,  tenore  presentiuin  dispensamus.  Datum  Home  id. 
aprilis  anno  3. 

(iratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  663  fol.  177  v. 

2545.  13.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  Kanonikater  og  Prsebender  i  Hamburg  og 
Utrecht  for  Kong  Christierns  dilectus,  Magister  Leve  Leven. 

Leoni  Leue  canonico  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bre- 
mensis  diocesis,  magistro  in  artibus.  Litterarum  scientia,  vite 
ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi,  qui  Cristi- 
erni  Dacie  regis  dilectus  existis,  specialem  gratiam  facere  et 
presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  lit- 
teras  valere  volentes,  motu  proprio  .  .  .  unum  b.  Marie  Ham- 
burgensis  Bremensis  diocesis  et  alium  eiusdem  b.  Marie  Trajec- 
tensis  ecclesiarum  canonicatus  tibi  conferimus  et  de  illis  etiam 
providemus,  unam  vero  Hamburgensis,  in  qua  maiores  et  mi- 
nores  prebende  fore  noscunlur,  etiam  ex  dictis  maioribus,  et 
aliam  b.  Marie  Trajectensis  predictarum  prebendas  ac  digni- 
tatem,  personatum,  administrationem  vel  officium  alterius  earun- 
dem  ecclesiarum  .  .  .  .,  dumm.odo  dignitas  in  aliqua  ecclesiarum 
predictarum  principalis  non  existat,  si  que,  si  qui  vel  si  qua 
vacant  aut  cum  vacaverint,  .  .  .  conferenda  tibi  donationi  apo- 
stolice  reservamus  .  .  .  Datum  Rome  id.   aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  preposito  ecclesie  Halberstadensis  et  Bremensi 
ac  Trajectensi  officialibus. 

Reg.  Vat.  663  fol.  187  v. 

2546.  13.  April   1474. 

Paven,  der  med  Sorg  har  hort,  at  den  regulaere  Observans  i  Klostrene  i 
Kong  Christierns  Riger  er  slappet,  saa  at  nogle  Munke  endogsaa  holder  Kon- 
kubiner,  befaler  efter  Kong  Christierns  0nske  sin  Nuntius  Marinus  de  Fregeno 
med  nogle  Munke  som  Ledsagere  at  visitere  og  reformere  alle  Klostrene.     Ma- 


,")()  SIXTUS  IV. 

rinus    faar  Ordre    til    at   forhore   alle  Behoerne  og  afsiette  eller  stratfe  de  skyl- 
dige.     De  Munke,  der  har  holdt  Konkuhiner.   skal  dog  straffes  af  Biskoppernc. 

Magistro  Marino  Nicolai  de  Frigeno,  notario  ac  in  regno 
Dacie  nostro  et  apostolice  sedis  nnntio.  Ad  decorem  venustatem 
et  exaltationem  (Dipl.  Norv.  XVII,  1063— 66)1).  Datum  Rome  id. 
aprilis  anno  3. 

Beg.  Vat.  663  fol.  221. 

2547.  13.  April   1474. 

Paven  stadfsester  efter  Kong  Christierns  Bon  Oprettelsen  af  et  Helligaands- 
kloster  i  Kohenhavn,  som  skal  nyde  samme  Privilegier  som  Moderklostret  i 
Bom  og  kun  vaere  afhiengigt  af  dette. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Superne  dispositionis  arbitrio 
meritis  licet  insufficientibus  in  apostolica  sede  locati,  inter  curas 
multiplices,  quibus  [pro]  rerum  occurrentium  varietatibus  obside- 
mur,  ad  ea  ex  debito  pastoralis  officii  nobis  commissi  solicite 
intendimus,  per  que  in  quibusvis  piis  locis  hospitalitas  obser- 
vetur,  ac  pauperum  ac  aliarum  miserabilium  personarurn  com- 
moditatibus  consulatur,  necnon  Christi  fideles  ad  bona  opera 
peragenda  indulgentiarum  muneribus  inducantur,  et  hiis,  que 
propterea  processisse  dicuntur,  ut  firma  perpetuo  et  illibata  per- 
sistant,  cum  a  nobis  petitur,  apostolici  muniminis  adjicimus 
firmitatem.  Sane  Cristiernus  Dacie  Svecie  et  Norvegie  rex,  in 
presentia  nostra  personaliter  constitutus,  nobis  nuper  exposuit, 
quod  ipse,  preconsiderans,  quod  per  totum  eius  regnum  Dacie 
unum  solum  hospitale  s.  Spiritus  ordinis  s.  Augustini  erat,  et 
quod  ad  oppidum  Haffnense  Roskildensis  diocesis,  ubi  idem 
rex  ut  plurimum  residet  et  pro  negotiis  regni  consultandis  mo- 
ram  trahere  consuevit,  quamplures  principes,  barones,  milites 
et  armigeri  confluebant,  quodque  nullus  locus,  ubi  infantes  ex- 
positi  vel  pauperum  seu  ex  illegitimo  matrimonio  nati  poneren- 
tur,  nutri[r]entur  et  sustentarentur,  existebat, 2)  singulari  devo- 
tione,  quam  ad  hospitale  nostrum  eiusdem  s.  Spiritus  in  Saxia 
de  [Urbe]  ac  prefatum  ordinem  gerit,  et  etiam  pietate  motus, 
ne  talia  discrimina  et  infantium  expositioncs  turpiter  fierent, 
unum  hospitale  sub  eodem  vocabulo  s.  Spirilus  dicti  ordinis, 
quod  prius  confuse  tantum  hospitale  s.  Spiritus  dicebatur,  cum 
ibidem  nec  ordo  neque  regularis  observanlia,  prout  in  dicto 
hospitali    nostro,  sed   ut  quedam   secta   observaretur8),   de  novo 

')    Her   dog   med   den   gale   Dato    13.  Sept.  1474.         ')   Cod.   et  quod    ipse   rcx 
)  (iz.  —  Cod.  observabatur 


SIXTUS  IV.  57 

erigi  et  edificari  fecit.  Quare  pro  parte  eiusdem  regis  nobis 
fuit  supplicatum,  ut  eisdem  erectioni  ef  edificationi  pro  illarum 
subsistentia  firmiori  robur  apostolice  confirmationis  adjicere  .  .  . 
dignaremur.  Nos  itaque  constructionem  et  edificationem  predictas 
et  inde  secnta  quecunque  tenore  presentium  confirmamus  nec- 
non  presentis  scripti  patrocinio  communimus  .  .  .  Et  nichilomi- 
nus  tenore  predict[o]  perpetuo  statuimus  ac  decernimus,  quod 
hospitale  sic  erectum  et  edificatum  ibidem  pro  recollectione 
pauperum  et  infantium  expositorum  remaneat  ac  dicto  hospitali 
nostro  et  nulli  alteri  perpetuo  sit  subjectum  et  responsiones  an- 
nuas,  quas  dicto  hospitali  nostro  debebit,  respondeat  et  ab 
omnium  locorum  et  monasteriorum  dicti  ordinis  exactione  et 
obedientia,  quibuscunque  nominibus  censeantur  et  ubilibet  con- 
stituta  existant,  in  omnibus  ad  instar  aliorum  hospitalium  ipsi 
hospitali  nostro  subjectorum  [exemptum  sit],  quodque  tam  pre- 
sentes  quam  futuri  prior  et  fratres  dicti  hospitalis  erecti  omnibus 
privilegiis  gaudeant,  quibus  gaudent  et  pro  tempore  gaudebunt 
magistri  et  fratres  hospitalis  nostri  antedicti.  Et  insuper,  ut  in- 
fantes  expositi  et  alie  miserabiles  persone  ad  ipsum  hospitale 
erectum  pro  tempore  confluentes  recipi  ac  sustentari  ac  in  suis 
oportunitatibus  adjuvari  et  confoveri  possint,  omnes  indulgentias 
et  remissiones  plenarias  aliaque  privilegia,  litteras  et  indulta  apo- 
stolica  et  etiam  per  archiepiscopos  et  alios  quoscunque  dicto 
hospitali  dudum  erecto  et  illud  visitantibus  sub  quacunque  ver- 
borum  forma  concessa  ....  prefato  noviter  erecto  hospitali  con- 
cedimus  et  ad  illud  absque  tamen  prejudicio  dicti  hospitalis 
nostri  transferimus,  non  obstantibus  regula  nostra,  per  quam 
voluimus,  quod  non  expediantur  littere  indulgentiarum  ad  instar, 
nisi  specificentur  .  .  .  .,  necnon  statutis  hospitalis  nostri  et  or- 
dinis  predictorum,  quibus  omnibus  hac  vice  dumtaxat,  eis  alias 
in  suo  robore  permansuris,  specialiter  et  expresse  derogamus. 
Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  222  v.  Uddrag  trykt  i  Ny  kirkehist.  Saml.  VI,  564; 
Reg.  *7165. 

2548.  13.  April   1474. 

Paven  giver  Kong  Christierns  Kapellan,  ^Erkepraesten  i  Collignola  i  Verona 
Stift,  Jens  Madsen  (Brun)  fra  Hindsgavl,  Tilladelse  til  ikke  at  residere  ved  Em- 
bedet. 

Johanni  Mathei  de  castro  Hincegaulis  de  Grimis(?)  de  Dacia, 
rectori,    archipresbitero   nuncupato,    parrochialis   ecclesie,    archi- 


58  sixtus  iv. 

presbiteratus  nuncupate,  b.  Marie  Collignola  Veronensis  diocesis. 
Vite  ac  morum  honestas  [etc.j.  Hinc  est,  quod  nos,  te  .  .  .  .  con- 
sideratione  Cristierni  Dacie  regis,  pro  te  dilecto  suo  capellano 
nobis  super  hoc  supplicantis,  gratioso  favore  prosequi  volentes, 
til)i,  ut,  quoad  vixeris,  in  Romana  curia  seu  dicta  ecclesia  vel 
aliquo  alio  beneficiorum  tuorum  aut  aliqua  universitate  studii, 
ubi  illud  vigeat  generale,  residendo,  seu  prefati  regis  vel  alicuius 
prelati  servitiis  insistendo  fructus  dicte  ecclesie  necnon  quorum- 
cunque  aliorum  beneiiciorum  cum  cura  vel  sine  cura,  que  nunc 
in  quibusvis  ecclesiis  sive  locis  obtines  et  imposterum  obtinebis, 
....  libere  percipere  valeas,  distributionibus  quotidianis  dum- 
taxat  exceptis,  et  ad  residendum  in  eisdem  interim  minime  te- 
nearis  .  .  .,  tenore  presentium  indulgemus,  non  obstante  si  in 
eisdem  ecclesiis  sive  locis  aut  aliqua  earum  primam  non  feceris 
residentiam  personalem  consuetam.  Datum  Rome  id.  aprilis 
anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Urbinatensi  et  Civitatis  Castelli  ac  Ottoniensi 
episcopis. 

Reg.  Vat.  663  fol.  401  v. 

2549.  13.  April   1474. 

Paven  giver  Kong  Christierns  Marsk  Ridderen  Claus  Ronnov  til  Hvidkilde 
i  Odense  Stift  og  hans  Rorn  Tilladelse  til  at  have  Rejsealter  og  lade  holde 
Messe  ogsaa  fer  Daggry. 

Nobili  viro  Nicolao  Ronow  militi  Oltoniensis  diocesis.  Sin- 
cere  devotionis  affectus,  quem  ad  nos  et  Romanam  geris  eccle- 
siam,  promeretur,  ut  votis  tuis,  in  hiis  presertim,  que  ad  tue  libe- 
rorumque  tuorum  animarum  salutem  cedere  valeant,  quantum 
cum  deo  possumus,  favorabiliter  annuamus.  Hinc  est,  quod  nos, 
ul  tibi,  qui  Cristierni  Dacie  regis  marescallus  existis,  ac  liberis 
prefatis  liceat  habere  altare  portatile  cum  debita  reverentia  et 
honore,  snper  quo  in  locis  ad  hoc  congruentibus  et  honestis 
sine  juris  alieni  prejudicio  et,  cum  qualitas  negoliorum  pro 
lemporc  ingruentium  id  exegeril,  ante  diem,  circa  lamen  diur- 
nain  lncein,  proviso  quod  hoc  vobis  vel  sacerdoti  taliter  cele- 
branti  ad  culpam  nequeat  imputari,  et  parce  isto  utamini  in- 
dulto,  quia  cum  in  altaris  officio  im[m]oletur  dominus  noster  dei 
lilins  .Icsns  Christus,  qui  candor  est  lucis  eterne,  congruil  hoc 
non  noctis  tenebris  fieri,  sed  in  luce,  in  vestra  ac  familiarium 
vestrorum    domesticorum    presentia    possitis    per    prbprium    vel 


SIXTUS  IV.  59 

aliuni  sacerdotem  irioneum  missam  et  alia  riivina  officia  facere 
celebrari,  rievotioni  vestre  auetoritate  presentium  inriulgemus. 
Datum   Home  iri.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  681    fol.  «7  v. 

2550.  13.  April   1474. 

Paven  befaler  Provsten  i  Roskilde  at  give  Ridderen  Claus  Rennov  til  Hvid- 
kilde  i  Odense  Stift  Patronatsret  til  Sognekirken  i  Seden. 

Preposito  eeelesie  Roskildensis.  Sineere  rievolionis  affectus, 
quem  nobilis  vir  Nieolaus  Ronow  miles  Ottoniensis  riioeesis  ari 
nos  et  apostolicam  sedem  gerere  comprobalur,  non  inriigne  me- 
retur,  ut  illa  sibi  favorabiliter  conceriainus,  per  que  sibi  et  sue- 
cessoribus  suis  honor  accrescat,  et  ipsi  aliis  se  possint  reddere1) 
gratiosos.  Cum  itaque,  sicut  exhibita  nobis  nuper  pro  parte 
riicti  militis  petitio  continebat,  parrochialis  ecclesia  in  Serihen 
predicte  diocesis,  in  solo  atque  fundo  ipsius  militis  sittuata,  per 
eius  predecessores  fundata  et  dotata  fuerit,  intendatque  prefatus 
miles  eandem  ecclesiam  in  calicibus,  libris  et  paramentis  eccle- 
siasticis  aliisque  ad  riivinum  cultum  necessariis  augmentare, 
pro  parte  dicti  militis  nobis  fuit  supplicatum,  ut  sibi  et  succes- 
soribus  jus  patronatus  et  presentandi  personam  idoneam  ad 
prefatam  ecclesiam,  dum  illam  pro  tempore  vacare  contigerit, 
concedere  dignaremur.  Nos  igitur,  prefati  militis  pium  et  lauda- 
bile  propositum  in  hac  parte  plurimum  in  domino  commen- 
dantes  ac  de  premissis  certam  notitiam  non  habentes,  discre- 
tioni  tue  mandamus,  quatenus,  si  ita  esl,  ipseque  miles  eandem 
ecclesiam  in  calicibus,  libris  et  paramentis  aliisque  ad  divinum 
cultum  necessariis,  ut  prefertur,  condecenter")  augmentare  voluerit 
et  ad  hoc  efficaciter  se  obligaverit,  prefato  militi  eiusque  suc- 
cessoribus  jus  patronatus  et  presenlandi  personam  idoneam  .... 
auctoritate  nostra  perpetuo  reserves  atque  concedas,  jure  tamen 
cuiuscunque  alterius  in  omnibus  sempcr  salvo.  Datum  Rome 
iri.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.   «81   fol.  98. 

2551.  13.  April   1474. 

Paven   befaler   Biskoppen  'i  Slesvig   at   give   Skolaren   Markvard  Quale   fra 

sammc  Stift  Dispensation  for  usegte  Fodsel  og  Tilladelse  til  at  modtage  gejst- 
lige  Embeder. 

l)  Cod.  reddi  2)  (^od.  eoneedenter 


(>()  SIXTUS  IV. 

Episcopo  Slesvicensi.  Ex  parte  Marquardi  Quale  scolaris 
tue  diocesis  nobis  fuit  supplicatum1),  ut  cum  eo,  qui  militie  cle- 
ricali  ascribi  desiderat,  super  deffectu  natalium,  quem  patitur  de 
soluto  genitus  et  soluta,  ut  eo  non  obstante  ad  omnes  sacros 
etiam  presbiteratus  ordines  promoveri  necnon  quecunque  bene- 
iieia  cinn  cura  vel  sine  cura  se  invicem  compatientia  .  .  .  .,  si 
sihi  alias  canonice  conferantur  .  .  .,  recipere  et  retinere  illaque, 
quotiens  sibi  placeret,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  bene- 
licia  sese,  ut  prefertur,  compatientia  similiter  recipere  et  retinere 
libere  valeat,  dispensare  dignaremur.  De  tua  igitur  eircumspec- 
tione  plenam  in  domino  fiduciam  obtinentes,  fraternitati  tue 
mandamus,  quatinus,  consideratis  diligenter  circumstantiis  uni- 
versis,  que  circa  idoneitatem  persone  fuerint  attendende,  si  dictus 
Marquardus  alias  fuerit  idoneus  nec  paterne  incontinentie  imi- 
tator  existat,  sed  bone  conversationis  et  vite,  aliasque  merita  sibi 
suffragentur  ad  huiusmodi  dispensationis  gratiam  obtinendam, 
secum  super  premissis  auctoritate  nostra  dispenses,  prout  secun- 
dum  deum  anime  sue  saluti  noveris  expedire.  Datum  Rome  id. 
aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  681   fol.  98  v. 

2552.  13.  April  1474. 

Paven.  som  tidligere  havde  givet  Kong  Christierns  acceptns,  Biskop  Albert 
Krummediges  Sekretaer  Gerardus  Schare  Ventebrev  paa  Priebender  i  Liibeck  og 
Slesvig,  giver  ham  ogsaa  Ventebrev  paa  en  Praebende  i  Butzow  i  Schwerin  Stift. 

Gerardo  Schare  canonico  ecclesie  Butzowensis  Zwerinensis 
diocesis.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Dudum  siquidem,  vide- 
licet  sub  data  kal.  jan.  anno  1,  tibi  de  uno  Lubicensis  et  alio 
Zwerinensis  .  .  ecclesiarum  canonicatibus  cum  reservatione  inibi 
tolidem  prebendarnm  etiam  maiorum  ac  dignitatis,  personatus, 
administrationis  vel  officii  alterius  earundem  ecclesiarum  .  .  ., 
vacanlium  lunc  aut  vacaturarum  per  alias  nostras  litteras  pro- 
vidimus,  certis  tibi  super  hoc  executoribus  deputatis.  Nos  igitur, 
volentes  te,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  accep- 
tus  et  Alberti  episcopi  Lubicensis,  eiusdem  regis  consiliarii,  se- 
cretarius  existis,  amplioris  gratie  favore  prosequi,  molu  proprio 
....  litteras  predictas  ac  processus  habitos  per  easdem  ab  eorum 
omnium  datis  ad  canonicatum  et  prebendam  etiam  maiorem  ac 
dignitatem,  personatum,  administrationem  vel   officium    ecclesie 


')  (]/,.  -     Cod.  expositum 


SIXTUS  IV  61 

Butzowensis  Zwerinensis  diocesis  .  .  extendentes  el  ampliantes,  ca- 
nonicatum  dicte  ecclesie  Butzowensis  .  .  tibi  conferimus  et  de 
illo  etiam  providemus,  prebendam  vero  ac  dignitatem,  perso- 
natum,  administrationem  vel  officium  eiusdem  ecclesie  Butzo- 
wensis  .  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa  principalis  non  existat,  si 
qua  inantea  vacare  contigerit,  conferenda  tibi  donationi  aposto- 
lice  reservamus;  et  insuper  motu  proprio  volumus,  quod  lu  tam 
predictarum  quam  presentium  litterarum  et  processuum  per  eas- 
dem  alias  litteras  habitorum  vigore,  quas  et  quos  etiam  ad  hoc 
ab  eorum  omnium  datis  valere  et  plenam  roboris  (irmitalem 
obtinere  decernimus,  canonicatum  et  prebendam  etiam  maiorem 
ac  dignitatem,  personatum,  administrationem  vel  oHicium  eccle- 
sie  Butzowensis  huiusmodi  acceptare  valeas,  necnon  executores 
predicti  et  quicunque  ab  eis  pro  tempore  deputati  subexecutores 
tibi  de  illis  providere  .  .  .  possint  et  debeant.  alias  juxta  ipsarum 
priorum  litterarum  continentiam  in  omnibus,  perinde  ac  si  in 
dictis  prioribus  litteris  tibi  de  canonicatu  cum  reservatione  pre- 
bende  etiam  maioris  ac  dignitatis,  personatus,  administrationis 
vel  officii  ecclesie  Butzowensis  huiusmodi  duxissemus  providen- 
dum  ....  Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  681   fol.  131. 

2553.  13.  April   1474. 

Paven  giver  Kong  Christierns  Sekretaer  Dekanen  i  Hildesheim  Henricus 
Sanckenstede  Dispensation  til  at  modtage  og  heholde  tre  ellers  uforenelige 
Embeder. 

Henrico  Sanckenstede  decano  ecclesie  s.  Andree  Hildesmen- 
sis,  legum  doctori.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas 
[etc.].  Dudum  siquidem  Pius  papa  II  tecum,  ut  una  cum  de- 
canatu  ecclesie  s.  Andree  Hildesmensis,  qui  inibi  dignitas  non 
tamen  principalis  existit,  et  ad  quein  consuevit  quis  per  elec- 
tionem  assumi,  cuique  cura  imminet  animarum,  et  quem  tunc 
obtinebas,  unum  vel  illo  per  te  dimisso  duo  alia  quecunque 
curata  vel  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  ....  reci- 
pere  et  insimul,  quoad  viveres,  retinere  illaque,  quotiens  tibi 
placeret,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dum- 
taxat  invicem  incompatibilia  similiter  recipere  et,  etiam  quoad 
viveres,  insimul  retinere  libere  valeres,  per  suas  litteras  gratiose 
dispensavit.  Nos  igitur,  volentes  te,  qui  Cristierni  Dacie  Svecie 
et  Norvegie  regis  secretarius  existis  ac  eundem  decanatum  ad- 
huc  obtines,  amplioris  gratie  favore  prosequi,  motu  proprio  .  .  .  . 


62  sixtus  iv. 

tecum,    ut    quodcunque  lertium  curatum  vel  alias  incompatibile 

beneficium si   tibi   alias   canonice   conferatur  .  .  .,  recipere 

ei  insimul,  quoad  viveres,  retinere,  necnon  ipsum  tertium  sive 
ipsa  tria  incompatibilia  beneficia,  quotiens  tibi  placuerit,  dimit- 
tere  ct  loco  dimissorum  alia  beneficia  tria  dumtaxat  invicein 
incompatibilia,  dummodo  inter  ipsa  tria  nisi  due  parrochiales 
ecclesie  vel  earum  perpetue  vicarie  existant,  similiter  recipere  et 
insimul,  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas,  tenore  presentiuin 
dispensamus  ....  Datum  Rome  id.  aprilis  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  (>81   fol.  132  v. 

2554.  16.  April   1474. 

Paven  giver  Kong  Christiern  og  Dronning  Dorothea  Tilladelse  til  at  va?lge 
en  Skriftefader,  som  maa  give  dem  Absolntion  for  deres  Synder  og  een  Gang, 
i  Dodsojeblikket,   Plenaraflad. 

Crist[i]erno  regi  et  Dorothee,  eius  conthorali,  regine  Dacie. 
Dum  ad  illam  fidei  plenitudinem  et  maxime  devotionis  affec- 
tum,  quibus  in  nostro  conspectu  splendere  noscimini,  nostre 
dirigimus  considerationis  intuitum,  dignum  non  immerito  arbi- 
tramur,  ut  illa  vestre  sublimitati  regie  favorabiliter  concedamus, 
per  que  conscientiarum  pacem  et  animarum  vestrarum  salutem 
annuente  domino  consequi  valeatis.  Cum  itaque  tu,  fili  rex, 
fervore  devotionis  accensus,  nuper  bb.  Petri  et  Pauli  apostolorum 
limina  atque  alias  alme  Urbis  ecclesias  sacratissimas  peregre 
personaliter  visitaveris,  firma  spe  fiduciaque  conceptis,  quod  ip- 
sorum  apostolorum  ac  aliorum  sanctorum  meritis  et  interces- 
sione  adjutus  misericordiarum  patri1)  et  omnipotenti1)  deo1),  cui 
proprium  est  misereri  semper  et  parcere,  peregrinationem  tuam 
acceptabilem  redderes2)  ac  etiam  salutarem,  nos  itaque,  ut  eo 
coinmodius  boni  operis  fructum  tuorumque  peccaminum  remis- 
sionem,  quemadmodum  pie  desideras,  consequaris,  paterna  cari- 
tate  prospicere  cupientes,  tuis  ac  ipsius  regine  supplicationibus 
inclinati,  vobis,  ut  confessor  idoneus,  quem  duxeritis  eligendum, 
confessionibus  vestris  diligenter  auditis,  vobis  pro  commissis 
criminibus,  peccalis  et  excessibus  quibuslibet,  etiain  in  casibus 
sedi  apostolice  reservatis,  quotiens  oporlunum  fuerit,  debitam 
vobis  absolutionem  impcndere  et  penitentiam  salutarem  injun- 
gere   necnon    omnium   peccatorum  vestrorum,   de  quibus  corde 


')  G/.        Cod.  pater  et  omnipotens  deus         *)  Gz.  —  Cod.  reddet 


SIXTUS  IV.  63 

contriti  et  ore  confessi  fueritis,  semel  tantum  in  mortis  articulo 
plenam  remissionem  vohis  in  sinceritate  fidei,  unitate  s.  Romane 
ecclesie  ac  devotione  et  obedientia  nostra  el  successorum  nostro- 
rum  persistentibus  auctoritate  apostolica  concedere  valeat,  tenore 
presentium  indulgemus,  sic  tamen,  quod  idem  confessor  de  his, 
de  quibus  fuerit  alteri  satisfactio  impendenda,  eani  vobis  et  suc- 
cessoribus  vestris  per  vos,  si  supervixeritis,  vel  per  eos,  si  super- 
vixerint,  aut  heredes  vestros  vel  eorundem,  si  forsan  tunc  transie- 
ritis  vel  transierint,  faciendam  injungat,  quam  vos  vel  illi  facere 
teneamini,  quodque  propter  huiusmodi  gratiam  seu  remissionis 
coniidentiam  procliviores  non  reddamini  ad  illicita  imposterum 
committenda.    Datum  Rome  16.  kal.   maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  662  fol.  303. 

2555.  16.  April   1474. 

Raven  reserverer  eet  eller  to  Benefieier  i  Mainz  og  Bamberg  Stift  for 
Kong  Christierns  dileetns  Henrieus  de  Hevven   fra  Constanz  Stift. 

Henrico  de  Hevven  clerico  Constantiensis  diocesis.  Nobilitas 
generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  tibi, 
qui  ex  patre  de  baronum,  ex  matre  de  comitum  genere  pro- 
creatus  et  in  decimonono  tue  etatis  anno  constitutus  ac  Cristi- 
erni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  dilectus  existis,  specialem 
gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  con- 
cesse  forent,  litteras  valere  volentes,  motu  proprio  ....  unum 
vel  duo  beneficia  .  .  .  .,  dummodo  dignitas  in  metropolitana  vel 
alia  cathedrali  post  pontificalem  maior  seu  collegiata  ecclesia 
huiusmodi  principalis  non  existat  [fructus,  si  ipsorum  aliquod 
cum  cura  aut  dignitas  vel  personatus,  25  mr.,  si  vero  sine  cura 
...  18  rar.j,  ad  archiepiscopi  Maguntini  et  episcopi  Bambergensis 
ac  prepositorum  et  decanorum  necnon  capitulorum  singulorum- 
que  canonicorum  et  personarum  earundem  ecclesiarum  collati- 
onem  ....  pertinentia,  si  qua  vacant   aut  cum  vacaverint,  con- 

ferenda  tibi  donationi  apostolice  reservamus Et  nichilo- 

minus  episcopo  Theanensi  et  abbati  monasterii  de  Herenav 
Argentine  diocesis  ac  preposito  ecclesie  s.  Thome  Argentinensis 
motu  simili  mandamus,  quatenus  .  .  .  beneficia  huiusmodi  per 
nos,  ut  premittitur,  reservata,  si  vacant  aut  cum  vacaverint, 
tibi  auctoritate  nostra  conferre  procurent  ....  Datum  Rome 
16.  kal.  maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  663  fol.  51. 


()4  SIXTUS  IV. 

2556.  16.  April   1474. 
Johan  Jensen  (Quitzow)  lover  vcd   Klerken  Otto  Jensen  (Foged)  fra  Odense 

Stift   at   betale   Annater  af  Kanonikat  og   Praebende   i   Roskilde. 

[1474]  Dicta  die  [16.  mensis  aprilis]  Otto  Johannis  clericus 
Ottoniensis  dioeesis  ut  principalis  et  privata  persona  ohligavit 
se  camere  apostolice  noinine  Johannis  Johannis  decretorum  doc- 
loris  pro  annata  canonicatus  et  prehende  ecclesie  Roskildensis 
[fructus  6  mr.],  vacantium  per  resignationem  Johannis  Brostorp 
.  .  .  apud  sedem  apostolicam  factam.  Et  providetur  dicto  Johanni 
Johannis  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  sub  data  Rome  19. 
kal.  febr.  anno  3. 

Dicta  die  solvit  pro  compositione  fl.  1.3  per  manus  dicti 
Ottonis;  patet  per  cedulam  depositarii. 

Annate  1474  fol.   62  v  (Arcbivio  di  Stato). 

2557.  16.  April   1474. 

Joban  Jensen  (Quitzow)  betaler  ved  Otto  Jensen  (Foged)  Annater  af  Ka- 
nonikat  og  Priebende  i  Roskilde. 

Universis  etc.  Thomas  [de  Vincentiis  de  Fano  apostolice 
sedis  prothonotarius,  pape  generalis  thesaurarius]  etc.  Universi- 
tati  etc,  quod  Johannes  Johannis  decretorum  doctor  pro  com- 
positione  annate  canonicatus  et  prebende  ecclesie  Roskildensis, 
in  quibus  erat  etc.  obligatus,  fl.  auri  de  camera  13,  spectabilibus 
viris  ut  supra  recipientibus,  die  presenti  tempore  debito  per 
manus  Ottonis  Johannis  solvi  fecit  etc.  De  quibus  etc.  In  quo- 
rum  etc.  Datum  Rome  etc.  ut  supra  [o:  in  camera  apostolica] 
1().   mensis  aprilis  anno  3. 

Div.   Sixti   IV  1471—74  (Quietantie)  fol.  239  v  (Archivio  di  Stato). 

[1474]  Die  16.  [mensis]  aprilis  habuit  similiter  thesaurarius 
a  Johanne  Johannis  decretorum  doctore  fl.  13  pro  compositione 
annate  canonicatus  et  prebende  ecclesie  Roskildensis  per  manus 
Ollonis  Johannis. 

Introitus  et  Exitus  489  fol.  68  v. 

2558.  17.  April   1474. 
Paveo    befaler    ifolge    Kong  Gbristierns  Anbefaling    Dekanen    i    Kobenhavn 

at   overdrage    Kanonikat   og   Prsebende  i  Lund,   ledige  ved   Jens  Brostrups  Ud- 
nsevnelse  til  /Lrkebiskop,  til  Klerken  Peder  Poulsen  fra  Lunde  Stift. 

Decano  ecclesie  b.  Marie  virginis  AiYnensis  Roskildensis  dio- 
cesis.  Dignuni  arbitramur  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  206).  Datum 
Rome   15.   kal.   maji  anno  3. 

I'.   XXII.   4.   id.   maji   anno  .'J.   de  Varris. 
Keg.   Lat.   7.'J7  fol.  292  v. 


sixtus  iv.  65 

2559.  18.  April   1474. 

Paven  giver  Allad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  Vor  Frue  Kirke 
i   Kobenhavn;   Brevet  gselder  for  al   Premtid. 

Universis  Chrisli  Rdelibus  presentes  Litteras  inspecturis.  Dum 
precelsa  [ele.  som  Nr.  (.)2(i  .  Cupientes  igitur,  ul  ecclesia  b.  Marie 
Haffnensis  Roskildensis  diocesis,  cui  Cristiernus  Dacie  Svecie 
Norvegie  Slavorum  Gottorumque  rex  plurimum  esl  affectus,  et 
ad  quam  plerique  languidi  ac  variis  infirmitatibus  oppressi,  ut 
a  suis  sanentur  langoribus  et  pristine  restituantur  valitudini,  ac 
alii  Christi  (ideles  confluunt,  in  suis  structuris  nianulenealur, 
reparetur  et  augeatur  necnon  libris,  calicibus  ac  aliis  ornamentis 
ecclesiasticis  decenler  muniatur  et  congrue  decoretur,  in  ea  quo- 
(jue  cultus  divinus  augealur  ....  [som  Nr.  860],  omnibus  vere 
penitentibus  et  confcssis,  qui  in  festivitate  assumptionis  eiusdem 
b.  Marie  ac  die  dedicationis  eiusdem  ecclesie  a  primis  vesperis 
usque  ad  secundas  vesperas  earundem  festivitatum  [o:  -tisi  et 
diei  inclusive  ecclesiam  ipsam  devote  visitaverint  annuatim  .  .  .  ., 
singulis  festivitatum  (!)  earundem  [diebusj  viginti  annos  et  totidem 
quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus,  presentibus 
perpetuis  futuris  temporibus  valituris.  Volumus  autem  [etc.  som 
Nr.  860].     Datum  Rome  14.   kal.   maji  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  223  v. 

2560.  18.  April   1474. 

Paven  giver  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  Hoskilde  Dom- 
kirke;   Brevet  gaelder  for  al  Fremtid. 

Universis  Christi  fideiibus  presentes  litteras  inspecturis.  (ilo- 
riosi  Lucii  martiris  [etc.j.  Cupientes  igitur,  ut  ecclesia  Roskil- 
densis  sub  invocatione  eiusdem  sancti  dedicata,  ad  quam  Cristi- 
ernus  Dacie  Svecie  Norvegie  Slavorum  Gottorumque  rex  necnon 
Jolanus(!)  episcopus  Roskildensis  plurimum  sunt  affecti,  et  in  qua 
precibus  et  intercessionibus  eiusdem  sancti  effecta1)  corruscant 
miracula,  in  suis  structuris  et  divitiis  manuteneatur,  reparetur 
et  augeatur  necnon  casulis,  libris,  calicibus  et  aliis  ornamentis 
ecclesiasticis  decenter  muniatur  et  congrue  decoretur,  in  ea  quo- 

que  divinus   cultus   continuum  suscipiat  incrementum , 

omnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  in  dominica  infra 
octavas  celebritatis  sacratissimi  corporis  domini  nostri  Jesu 
Christi  ac  festivitate  eiusdem  s.  Lucii,  que  de  mense  martii  ce- 


l)  Gz.  —   God.  erecta 

Ac-t-i  pontificum  Danica  IV. 


66  sixtus  iv. 

lebratur,  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  earun- 
dem    festivitatum    inclusive   ecclesiam   ipsam   devote  visitaverint 

annualim singulis   diebus   doininicis   ac   festivitatis   huius- 

modi  triginta  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  ois 
penitentiis  relaxamus,  presentibus  pcrpetuis  futuris  temporibus 
valituris.  Volumus  autem  [etc.  som  Nr.  8601 .  Datum  Rome  14. 
kal.   maji  anno  3. 

Reg.  Yat.   6C>3  fol.   225. 

2561.  18.  April   1474. 
Paven  stadfaester  Roskilde  Domkirkes  Privilegier. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ea,  que  pro  ecclesiarum  [etc.]. 
Hinc  est,  quod  nos,  Cristierni  Dacie  Svecie  Norvegie  Slavorum 
Gottorumque  regis,  apud  nos  presentialiter  constituti,  supplica- 
tionibus  inclinati,  omnia  privilegia,  ....  indulta,  gratias,  indul- 
gentias,  dummodo  plenariam  in  se  non  contineant  peccatorum 
remissionem,  ecclesie  Roskildensi,  in  temporali  dominio  eius- 
dem  regis  constitute,  eiusque  personis  hactenus  a  predecessoribus 
nostris  necnon  archiepiscopis,  episcopis  et  alias  sub  quibusvis 
modis  et  formis  .  .  .  concessa,  dummodo  non  obviantia  nec  con- 

traria  sint, tenore  presentium  et  ex  certa  scientia  confirma- 

mus  ac  presentis  scripti  patrocinio  communimus  illaque  plenum 
firmitatis  robur  oblinere  decernimus.  Datum  Rome  14.  kal. 
maji  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  225  v. 

2562.  18.  April   1474. 
Paven  stadfsester  Privilegierne  for  Frue  Kirke  i   Kobenhavn. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ut  ea,  que  [pro]  divini  cultus 
augmcnto  ac  felici  regimine  et  gubernatione  ecclesiarum,  preser- 
tim  collegiatarum,  et  quiete  ac  pace  personarum  ecclesiasticarum 
quarumlibet  provide  facta  et  concessa  fuisse  dicuntur,  firma 
perpetuo  el  illibata  persistant,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  ia- 
vorem  apostolicum  impartimus.  Hinc  est,  quod  nos,  Cristierni 
Dacie  Svecie  Norvegie  Slavorum  Gottorumque  rcgis,  apud  nos 
presentialiter  conslituti,  supplicationibus  inclinati,  omnia  privi- 
legia  . .,  gratias  et  indulgentias,  non  tamen  plcnariam  peccatorum 
suorum  remissionem  in  se  continentes,  ecclesie  b.  Marie  Haff- 
nensi  Roskildensis  diocesis  ac  illius  personis  a  predecessoribus 
noslris  [etc.  som   Xr.  2561]  .  .  .  concessa  ....  tenore  presentium 


sixtus  iv.  67 

ex  certa  scientia  confirmamus Datum  Rome  14.  kal.  maji 

anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  226. 

2563.  18.  April   1474. 

Paven  overdrager  Provstiet  i  Slesvig  til  Kong  Christierns  Sekretser,  Slesvig- 

kanniken  Johan  Embeke,som   saa   skal  opgive  Skatmesterembedel    sammesteds. 

Johanni  Embecke  canonico  Slesvicensi.  Vite  ac  niorum  ho- 
nestas  [etc.].  Cum  itaque  prepositura  ecclesie  Slesvicensis,  quani 
Elricus  electus  Slesvicensis  tempore  promolionis  per  nos  facte 
de  persona  sua  ad  ecclesiain  Slesvicensem  ohtinebat,  prout  ob- 
linet,  per  huiusmodi  promotionem  ac  munus  consecrationis  im- 
pendendum  eidem  electo  vacare  speretur,  nos,  volentes  tibi,  cum 
quo  dudum,  ut  una  cum  parrochiali  ecclesia  in  Hausim  Lubi- 
censis  diocesis,  quam  tunc  obtinebas,  unum  vel  absque  ea  que- 
cunque  duo  alia  curata  vel  alias  invicem  incompatibilia  bene- 
licia  .  .  .  .,  si  tibi  alias  canonice  conferrentur,  recipere  et,  quoad 
viveres,  retinere  illaque  ....  dimittere  et  loco  dimissorum  alia 
beneficia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  similiter  recipere 
et  etiam,  quoad  viveres,  retinere  libere  valeres,  apostolica  fuit 
auctoritate  dispensatum,  et  qui  canonicus  actu  prebendatus  ip- 
sius  ecclesie  Slesvicensis  existis  et  adhuc  prefatam  parrochialem 
ecclesiam  ac  thesaurariam  dicte  ccclesie  Slesvicensis,  que  inibi 
simplex  officium  existit,  obtines,  consideratione  Cristierni  Dacie 
Svecie  et  Norvegie  regis,  pro  te  suo  secretario  familiari  continuo 
commensali  nobis  super  hoc  supplicanlis,  specialem  gratiam  fa- 
cere  .  .  .  .,  preposituram  predictam,  que  in  dicta  ecclesia  Slesvi- 
censi  dignitas  post  pontificalem  maior  existit  et  per  illius  ca- 
nonicos  actu  prebendatos  teneri  consuevit,  et  ad  quam  solitus 
est  quis  per  electionem  assumi,  cuique  cura  imminet  animarum 
[fructus  4  mr.J,  cum  illam  quovismodo  preterquam  per  obitum 
ipsius  electi  vacare  contigerit,  conferendam  tibi  donationi  apo- 
stolice  reservamus  ....  Volumus  autem,  quod,  quamprimum 
dictam  preposituram  vigore  presentium  fueris  pacifice  assecutus, 
prefatam  thesaurariam,  quam  obtines,  omnino,  prout  ad  id  te 
sponte  obtulisti,  dimittere  tenearis.  Datum  Rome  14.  kal.  maji 
anno  3. 

Simili  modo  archiepiscopo  Patracensi  et  decano  ecclesie  b. 
Marie  Hamburgensis    Bremensis   diocesis   ac   officiali    Lubicensi. 

P.  XIIII.   XII.   4.   kal.   maji  anno  3.   de  Varrfs. 
Reg.   Lat.  736  fol.  20. 


68  sixtus  iv. 

2564.  18.  April   1474. 

Paven   befaler  Officialen  i  Lubeck  at  overdrage  Skatmesterembedet  i  Sles- 
vig  til   Klerken  Sigfrid  Sehested  fra  Slesvig  Stift. 

Officiali  Luhicensi.  Dignum  arbitramur  etc.   Hodie  siquidem 

Johanni   Emheck,  tunc  thesaurariam   ecclesie   Slesvicensis   ohti- 

nenti,  de   prepositura   eiusdem   ecclesie,  que   inibi   dignitas   post 

pontificalem    maior    existit,    et    quam    Helricus    van    der   Wisch 

electus   Slesvicensis  ....  ohtinehat,    per   promotionem    [som    Nr. 

2563]   vacatura,    per   alias   nostras   litteras   gratiose  mandavimus 

provideri,    volentes    inter    cetera,    quod,    quamprimum    ipse    Jo- 

hannes    dictarum    litterarum    vigore    eiusdem    prepositure    pos- 

sessionem    foret    pacificam    assecutus,    thesaurariam    predictam, 

quam   extunc  vacare  decrevimus,  omnino,  prout  ad  id  se  sponte 

obtulit,  dimittere  teneretur  ....  Cum  itaque   propterea  thesaura- 

ria    predicta    per    assecutionem    pacificam    eiusdem    prepositure 

earundem  litterarum  vigore  faciendam  vacare  speretur,  nos,  vo- 

lentes    Sifridum    Sestede    clericum    Slesvicensis    diocesis,    qui    de 

militari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  considera- 

tione  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis,  pro  ipso  Sifrido 

Alberti   episcopi  Lubicensis   ipsius  regis  consiliarii  nepote  nobis 

super  hoc  supplicantis,  favore  prosequi  gratioso,  discretioni  tue 

mandamus,  quatenus,  si  per  diligentem  examinationem  eundem 

Sifridum  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris,  thesaurariam  predic- 

tam,  que  in  dicta  ecclesia  officium  existit  [fructus  3  mr.],  cum 

illa[m]  quovis  modo  preterquam  per  ohitum  ipsius  Johannis  va- 

care  contigerit,  conferendam  eidem  Sifrido  donationi  tue  auctori- 

late  nostra  reserves  .  .  .  .  et  nichilominus  thesaurariam  predictam, 

cum  vacaverit,  ....  dummodo  tempore  date  presentium  non  sit  in 

ea  alias  alicui  specialiter  jus  quesitum,  ....  eidem  Sifrido  aucto- 

ritate  predicta  conferas  ....  Datum  Rome  14.  kal.  maji  anno  3. 

P.   XX.   non.   nov.  anno  4.  de  Varris. 
Reg:  Lat.  739  fol.  285  v. 

2565.  18.  April   1474. 

Optegnelse   om,   at    Paven   udnaevner  ^Erkedegnen   i    Lund  Jens  Brostrup 

til  .Kikebiskop  sammesteds. 

1474  Die  lune  18;  [niensis]  aprilis  idem  sanctissimus  do* 
minus  noster  Sixtus  ad  relationem  domini  Mantuani  providit 
ecclesie  Lundensi  in  Dacia  de  persona  Johannis  Gloscorp  (!)  ip- 
sius  ecclesie  archidiaconi,  vacanti  per  resignationem  ipsius  do- 
mini  cardinalis  Mantuani  ipsius  ecclesie  commendatarii  etc. 
Oblig.  82  fol.  57  v  og  83  fol.  32.    Trykt  Dipl.  dioc.   Lund.  IV,  Nr.  206. 


sixtus  iv  69 

2566.  |18.  April   1474.] 

Paven  udnaevner  Jens  Brostrup  til  /Erkebiskop  i  Lund  efter  Tuve  Xiel- 
sen  (Juul)s  Dod. 

Johannes  /it  archiepiscopus  Lundensis  per  obitum.  Pro  eodem 
absolutio. 

Uddrag  af  Garampi  efter  Beg.  Lat.  Sixt.  IV  an.  3  lih.  16  fol.  263,  265. 
Trykt  Dipl    dioe.   Lund.   IV,   Nr.   207. 

2567.  18.  April   1474. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udnaevner  Provsten  i  Slesvig  Helrik  v.  der  Wisch 
iil   Biskop  sammesteds  og  reserverer  en   Pension  for  Biskop  Claus  Wulf. 

[1474]  Eadem  die  et  consistorio  [die  lune  18.  mensis  aprilis 
ad  relationem  domini  Mantuani  fuit  provisum  ecclesie  Slesvicensi 
in  Germania  (!)  de  persona  Holrici  ipsius  ecclesie  prepositi,  va- 
canti  per  resignationem  Nicolai  dicte  ecclesie  episcopi  cum  reser- 
vatione  pensionis  200  11.  Renensium  super  fructibus  dicte  eccle- 
sie  ipsi  Nicolao  resignanti. 

Oblig.  83  fol.  32  v  og  82  fol.  57  v. 

2568.  [18.  April   1474.] 

Paven  reserverer  en  aarlig  Pension  for  Biskop  Claus  (Wnlf)  i  Slesvig  (jfr. 
Nr.   2598). 

Pro  Nicolao  otiin  Siesuicensi  episcopo  pensio  super  inensa  Sles- 
uicensi. 

Uddrag  af  Garampi  og  i  Indice  332  efter  tabt  Brev  i  Beg.  Lat.  Sixti  IV 
an.   3  lib.  11   fol.  152.     Datoen  ses  af  Nr.  2598. 

Sixti  IV  ratihabitio  et  consensus  super  contractum  permutati- 
onis,  quam  cedens  Nicotaus  IV  episcopus  Stesuicensis  cum  suo  in 
locum,  dignitatem  et  jura  episcopalia  cessionario  Helrico  uon  der 
Wisch,  prwposito  Slesuicensi,  sub  stiputata  annua  pensione  200  fl. 
Rhen.  in  festis  Omnium  sanctorum  et  Philippi  atque  Jacobi  persot- 
uendorum  iniuit,  constitutis  quoque  ad  hunc  processum  judicibus 
episcopis  Urbinatensi  [etj  Lubicensi  et  decano  Hamburgensi  et  ex- 
ecutore  Johanne  episcopo  Vrbinatensi  Sixti  IV  referendario.  Datce 
Romcc  anno  14-74-  die  29.  [j  :  18.]  aprilis. 

Uddrag  efter  tabt  Brev  i  Westphalen  IV.  3189.    Beg.  4501. 

2569.  19.  April   1474. 

Paven  tillader  den  nyudnaevnte  Biskop  Helrik  v.  d.  Wisch  i  Slesvig  at 
lade  sig  indvie  af  hvilken   Biskop,   han  vil. 


70  SIXTUS  IV. 

Elrico  electo  Slesvicensi.  Cum  nos  pridem  (Pontoppidan, 
Annales  eccl.  Dan.  II,  665 — 671);  Reg.  £503).  Datum  Rome  13. 
kal.   maji  anno  3. 

V 
X 

X 
L. 

Orig.   [med  Bulle]   i  Svavsted  Bispearkiv  Nr.   (>2  (R.  A.). 

Slesvicensis.  Helricus  electus  Slesvicensis  ecclesia  per  cessionem. 
Idem  munus. 

Uddrag  i  Indice  332  og  af  Garampi  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  IV 
an.  3  lib.  16  fol.   314. 

2570.  20.  April   1474. 

Paven  overdrager  Karl  Ronnov  Dekanatet  i  Roskilde. 

Carolo  Ronnow  decano  ecclesie  Roskildensis.  Nobilitas  ge- 
neris,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Dudum  siquidem  omnes 
dignitates  in  cathedralibus  ecclesiis  post  pontificales  maiores  .  .  . 
dispositioni  nostre  reservavimus  .  .  .  Cum  itaque  postmodum  de- 
canatus  ecclesie  Roskildensis,  qui  inibi  dignitas  post  pontificalem 
maior  existit,  et  quem  Magnus  Andree  obtinebat,  per  obitum  ip- 
sius  Magni  vacaverit  et  vacet  ad  presens  .  .  .,  nos,  in  quorum 
manibus  Johannes  Petri  canonicus  Roskildensis,  cui  de  dicto 
decanatu  sic  vacante  et  reservato  sub  data  7.  id.  maji  anno  2 
concessimus  provideri,  concessionis  gratie  huiusmodi,  litteris 
apostolicis  super  ea  non  confectis,  hodie  in  manibus  nostris  (!) 
sponte  cessit,  nosque  cessionem  huiusmodi  duximus  admitten- 
dam,  volentes  tibi,  qui  de  nobili  et  militari  genere  ex  utroque 
parente  procreatus  et  nobilis  viri  Nicolai  Ronnow,  Cristierni 
regis  et  regni  Dacie  marescalli,  nalus  existis,  specialem  gratiam 
facere  .  .  .,  decanatum  predictum,  ad  quem  consuevit  quis  per 
electionem  assumi,  cuique  cura  imminet  animarum  [fructus 
16  mr.],  etiam  si  .  .  .  ipse  decanatus  dispositioni  apostolice  spe- 
cialiter  vel  ex  eo,  quod  dicto  quondam  Magno  tempore,  quo 
Francisci  s.  Euslacchii  diaconi  cardinalis  familiaris  continuus 
commensalis  extitit,  jus  in  dicto  decanatu  competiisse  dicitur, 
aul  alias  generaliter  reservatus  existat,  .  .  .  tibi  conferimus  et  de 
illo  eliam   providemus.     Datum   Rome   12.   kal.   maji  anno  3. 


)  II ii    under  den  urigtige  Dato  13.  Maj. 


SIXTUS  IV.  71 

Simili  modo  decano  b.  Marie  virginis  Hafihensis  Roskildensis 
diocesis  et  archidiacono  ac  cantori  Lnndensis  ecclesiarum. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  562  fol.  98. 

2571.  20.  April   1474. 

Paven  giver  efter  Kong  Christierns  Bon  hans  Slsegtning  (nepos),  Hispe^nmwn         ^4 
Johannes  de  Diepholt  fra  Utrecht  Stift  Dispensation  til  at   modtage  og  beholde 
tre  ellers  uforenelige  Embeder. 

Johanni  de  Diepholt  clerico  Trajectensis  diocesis.  Vite  ac 
morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  qui  dudum  inter 
alia  voluimus  [etc.  som  Nr.  2539  til  momenti],  volentes  te,  qui 
de  nobili  genere  procreatus  existis,  el  pro  quo  etiam  Cristiernus 
rex  Dacie,  asserens  te  dilectum  nepolem  suum  fore,  nobis  super 
hoc  supplicavit,  ac  cum  quo  hodie,  asserenle,  quod  tecum  su- 
per  defectu  natalium,  quem  pateris  de  episcopo  genitus  et  soluta, 
ut  eo  non  obstante  ad  minores  ordines  promoveri  et  benelicium 
sine  cura  obtinere  valeres,  ordinaria  fuerat  auctoritate  dispen- 
satum,  quique  post  dispensationem  huiusmodi  te  feceras  cleri- 
cali  caractere  rite  insigniri,  ut  quecunque  beneficia  cum  cura  et 
sine  cura  se  invicem  compatientia  .  .  .  .,  si  tibi  alias  canonice 
conferrentur  .  .  .,  recipere  et  retinere  illaque  .  .  .,  quotiens  tibi 
placeret,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  se  invicem 
compatientia  similiter  recipere  et  retinere  valeres,  per  alias  no- 
stras  litteras  dispensaviinus  .  .  .,  gratioso  favore  prosequi,  prefati 
regis  ac  tuis  in  hac  parte  supplicationibus  inclinati,  tecum,  ut 
quecunque    tria    benencia    curata    seu    alias    invicem    incompati- 

bilia  .  .  .  .,    si   tibi    alias    canonice   conferantur recipere   et 

insimul,  quoad  vixeris,  retinere  illaque  .  .  .,  quotiens  tibi  pla- 
cuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  tria  dumtaxat 
invicem  incompatibilia,  dummodo  ex  ipsis  tribus  .  .  .  plures  quam 
due  parrochiales  ecclesie  vel  earum  perpetue  vicarie  aut  porti- 
ones  insimul  non  existant,  similiter  recipere  et  retinere  libere 
valeas,  .  .  .  .  tenore  presentium  de  speciali  gratia  dispensamus  .... 
Datum  Rome   12.  kal.  maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  660  fol.  283:  ogsaa  Supplik  (Fiat.  F.)  i  Suppl.  697  fol.  301). 


l)  Her   havde  Johannes  de  Diepholt  sogt  om     tria  beneficia  .  .  .,  etiam  si 

nnnm  illornm  eninsvis  ordinis  regnlare  fuerit«  og  anfort  hlandt  Xon-ohstanterne 

statntis  monasterii  ant  loei.  a  quo  henefieinm  regnlare  predictum  forsan  depen- 

dere  contingerit  (!).  et  ordinis.  cuius  fuerit,  presertim  ordinis  Cluniacensis,  illis,  qni- 


72  sixtus  iv 

2572.  20.  April   1474. 

Paven  reserverer  cet  eller  to  Beneficier  i  Utrecht  for  Kong  Christierns 
Slaegtning,  Bispesonnen  Johannes  de  Diepholt  fra  Utrecht  Stift. 

Johanni  de  Diepholt  clerico  Trajectensis  diocesis.  Vite  ac 
nioriini  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  volentes  te  [o:  tibi], 
qui  Cristierni  regis  Dacie  nepos  existis,  et  cum  quo  asserente 
[elc.  som  forrige  Brev  til  dispensavimus],  specialem  gratiam  fa- 
cere  necnon  presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse 
forent,  litteras  valere  volentes,  ....  unum  vel  duo  benelicia  con- 

suetum    seu  consueta  clericis  secularibus  assignari ,  dum- 

modo  dignitas  ipsa  principalis  non  existal  [fructus,  si  cum  cura 
aut  dignitas  vel  personatus,  25  mr.,  si  vero  sine  cura  nec  dig- 
nitas  vel  personatus  seu  ipsa  duo  fuerint,  18  mr.  secundum 
taxationem  decime],  ad  prepositi,  decani,  cantoris,  scolastici, 
thesaurarii  et  capituli  singulorumque  canonicorum  et  persona- 
rum  ecclesie  s.  Salvatoris  Trajectensis  ....  necnon  abbatis  et  con- 
ventus  monasterii  s.  Pauli  Trajectensis  ordinis  s.  Benedicti  col- 
lationem  ....  pertinentia,  si  qua  vacant  ad  presens  aut  cum 
vacaverint  .  .  .  .,  conferenda  tibi  ....  donationi  apostolice  reser- 
vamus.     Datum  Rome  12.   kal.   maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  papc. 

[Simili  modo]  Decano  Attrebatensis  et  Johanni  Militis  ca- 
nonico  Morinensis  ecclesiarum  ac  officiali  Cameracensi. 

Reg.  Vat.  660  fol.  304. 

2573.  20.  April   1474. 

Paven  giver  Johannes  de  Diepholt  Dispensation  til  at  ladc  sig  indvie  til 
alle  de  gejstlige  Grader  og  modtage  hvilkesomhelst  Emheder. 

Johanni  de  Diepholt  clerico  Trajectensis  diocesis.  Vite  ac 
morum  honestas  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte 
tua  petitio  continebat,  quod  olim  tecum  [etc.  som  Nr.  2571  til  in- 
signiri];  nos,  volentes  te,  pro  quo  Cristiernus  rex  Dacie,  asserens 
te  dilectum  suum  nepotem  fore,  nobis  super  hoc  supplicavit, 
gratioso  favore  prosequi,  ....  tecum,  ut  ad  omnes  etiam  sacros 
ordines    promoveri   et  quecunque   beneiicia  .  .  .  se  invicem  com- 


bus  cavetur,  quod  beneficia  ordinis  Cluniacensis  aliis  quam  professis  dicti  or- 
dinis  aut  s.  Romane  ecclesie  cardinalibus  commendari  [non]  possint  .  .  .  .<■  — 
I  Resolutionen  tilfojedes:  Et  quod  Littere  desuper  conficiende  gratis  ubique 
etiam  in  taxa  abbreviatorum  de  mandato  v.  s.  expediantur. 


sixtus  iv.  73 

patientia   [etc.   mutatis    mutandis    som    Nr.  2571    .  .  .  recipere   et 

retinere    libere  valeas,  .  .  dispensamus.     Et   insuper   tibi,    a\   de- 

inceps   in   quibuscunque   litleris,  gratiam  et  justitiam  quomodo- 

lihet   concerncntibns  a  sede  apostolica  vel  eius  legalis  tibi  quo- 

modolibet    concedendis,    nullam'de  defectu   el   dispensationibus 

huiusmodi  mentionem  facere  tenearis,  concedimus  per  presentes. 

Datum   Rome   12.   kal.   maji   anno  3. 

(iratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  660  fol.  307;  ogsaa  Supplik  (Fiat.  F.)  i  Suppl.  <i<)7  fol.  31.  I  Re- 
solutionen  tilfejes:  Et  quod  littere  .  .  .  expediantur  [som  Nr.  2571  . 

2574.  20.  April   1474. 

Paven   reserverer   motu   proprio   eet    eller  to  Beneficier  i   Erfurt  for  Kong 

Cbristierns  La?ge,   Klerkeu  Johannes   Heyseu  fra   Maiuz  Stift. 

Johanni  Heysen  clerico  Maguntine  diocesis.  Vite  ac  nioruin 
honestas  [etc.j.  Hinc  est,  quod  nos  tibi,  qui  Crislierni  Dacie 
Norvegie  et  Svecie  regis  medicus  existis,  specialem  gratiam  fa- 
cere  et  presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent, 
litteras  valere  volentes,  molu  proprio  ....  unum  vel  duo  bene- 
ficia  .  .  .,  dummodo  dignitas  in  collegiata  ecclesia  principalis 
non  existat  [fructus,  si  alterum  eorum  cum  cura  aut  dignitas 
vel  personatus,  25  mr.,  si  vero  sine  cura  nec  dignitas  vel  per- 
sonatus  fuerit  seu  ipsa  duo  fuerint,  18  mr.|,  ad  prepositorum, 
decanorum  et  capitulorum  singulorumque  canonicorum  el  per- 
sonarum  b.  Marie  et  s.  Severi  Erfordensis  Maguntine  diocesis 
ecclesiarum  ....  collationem  ....  pertinentia,  si  qua  vacant  ad 
presens  vel  cnm  vacaverint  ....  conferenda  tibi  ....  donationi 
apostolice  reservamus.     Datum   Kome   12.   kal.   maji  anno  3. 

(iratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Tirasonensi  et  Aleriensi  episcopis  ac  decano 
ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis  diocesis. 

Reg.  Vat.  663  fol.  109. 

2575.  20.  April   1474. 

Paven  stadfrester  efter  Kong  Christierns  Ansogning  det  Broderskab.  soed 
denne  har  stiftet  i  Forbindelse  med  Helligtrefoldighedskapellet  i  Roskilde,  og 
de  Regler,  som  Kongen  har  givet  for  det.  Endvidere  giver  han  Kongen,  Dron- 
ning  Dorothea,  deres  Born  og  Kongens  Efterfelgere  Tilladelse  til  at  vselge  en 
Skriftefader,  der  kan  give  dem  Plenaraflad  een  Gang  i  Livet  foruden  i  Dods- 
ojeblikket,  dersom  de  hvert  Aar  besoger  Kapellet  Sksertorsdag.  Endelig  tilstaar 
han  Aflad  til  dem,  der  besoger  Kapellet  paa  visse  Festdage.  Brevet  gselder  for 
al  Fremtid. 


74  sixtus  iv. 

Cristierno  Dacic  Svccie  Norvegie  Slauorum  Gottorumque 
regi.  Ad  preclara  devotissime  fidei  tue  merita  (Dipl.  Chr.  I, 
296—98;  Reg.  U98*).    Datum  Rome  12.  kal.   maji  anno  3. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Sjselland-Moen  62  (B.  A.).  Afskrift  i  Beg. 
Vat.   663  fol.   215. 

2576.  20.  April   1474. 

Paven  tilstaar  efter  Kong  Christierns  Ansogning  50  Medlemmer  af  det  af 
ham  oprettede  Broderskab  Bet  til  at  vaelge  en  Skriftefader,  der  kan  give  dem 
Plenaraflad  i  Dodsojeblikket.  Endvidere  fastssetter  han,  at  de  naevnte  Med- 
lemmer  skal  testamentere  deres  Ordensksede  med  5  rhinske  Gylden,  deres  Vaa- 
benmaerke  og  Underskrift  til  Kapellet  samt  faste  hver  Fredag  et  Aar  igennem. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Dum  ad  illam  iidei  constan- 
tiarn  (Dipl.  Chr.  I,  298—300;  Reg.  U99*).  Datum  Rome  12.  kal. 
maji  anno  3. 

Samtidig  Paaskrift:  Plena  remissio  pro  quinquaginta  con- 
fratribus  in  mortis  articulo. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Sjselland-Moen  (53  (B.  A.).  Afskrift  i  Beg. 
Vat.  603  fol.  220. 

2577.  20.  April   1474. 

Paven  giver  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  hesoger  Klosterkirken 
i   Mariho;   Brevet  grelder  for  al  Fremtid. 

Cniversis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Loca 
sanctorum  omniuni  pia  sunt  devotione  veneranda,  ut  hii1)  vene- 
rantes  amicos  Christi  nos  devotos  et  amabiles  deo  reddant,  et 
illorum  nobis  quodam  modo  patrocinium  vendicantes  apud  ip- 
sum,  quod  merita  nostra  non  obtinent,  eorum2)  intercessioni- 
bus  assequi  mereamur.  Cupientes  igitur,  ut  ecclesia  monasterii 
s.  Birgitte  de  Moriebos(!)  ordinis  s.  Augustini  Ottoniensis  diocesis, 
ad  quam  Cristiernus  Dacie  Svecie  Norvegie  Slavorum  Gottorum- 
que  rex  non  mediocriter  est  afTectus,  in  suis  edificiis  manu- 
teneatur,  reparetur  ac  augeatur,  ut  [o:  et]  cum  libris,  calicibus 
et  aliis  ornamentis  eeclesiasticis  decenter  muniatur  et  congrue 
decoretur,  in  ea  quoque  cultus  divinus  sedulo  continuum  susci- 
piat  incrcmentum,  utque  Christi  fideles  eo  libentius  contluant 
ad  eandem  .  .  .  .,  omnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  in 
die  veneris  sancta,  salutifera  sexta  feria  nuncupata,  ac  lestivi- 
tate  eiusdem  s.  Brigitte  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas 
vesperas  diei  et  festivitatis  earundein  ecclesiam  predictam  devote 
visilavcrint  annuatim  et  ad  reparalionem,  manutentionem  ac  alia 


')  Cod.  dei         *)  Cod.  eorumque 


sixtus  iv.  75 

premissa  manus,  ut  prefertur,  porrexerint  adjutrices,  viginti  an- 
nos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus, 
presentibus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis.  Volumus  au- 
tem  [etc.   som  Nr.  860].     Datum   Rome   12.   kal.   maji  anno  3. 

Reg.  Vat.   663  fol.  224. 

2578.  20.  April   1474. 

Paven  sksenker  efter  Kong  Christierns  Bon  Aflad  til  dem,  der  paa  St.  Lan- 
rentius'  og  St.  Knnds  Helgendage  besnger  Lnnde  Domkirke.  som  har  lidt  meget 
ved   tjendtlige   Indfald;   Brevet  ga?lder  for  al   Fremtid. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Ante 

tronum  divine  clementie  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  209).    Datum 

Rome   12.  kal.   maji  anno  3. 

Heg.  Vat.  663  fol.  224  v.  En  anden  Afskrift  i  Lundebogen  (Riksarkivet  i 
Stockholm). 

2579.  20.  April   1474. 

Faven  stadfaester  efter  Kong  Christierns  B011  alle  Lunde  Domkirkes  Fri- 
vilegier. 

Ad   perpetuam    rei   memoriam.      Hiis,    que    pro    universitate 

(Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  210).   Datum  Rome  12.  kal.  maji  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  227.  En  anden  Afskrift  i  Lnndehogen  (Riksarkivet  i 
Stoekholm). 

2580.  20.  April   1474. 

Faven  giver  Aflad  til  dem,  der  paa  hestemte  Dage  hesoger  Slesvig  Dom- 
kirke;  Brevet  gaelder  for  al  Fremtid. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Ec- 
clesiarum  omnium,  presertim  insignium  cathedralium,  fabricis 
manus  porrigere  adjutrices  [etc.  som  Nr.  833].  Cupientes  igitur, 
ut  ecclesia  Slesvicensis,  ad  q.uam  Christi  fideles  partium  illarum 
devotionis  causa  in  numero  copioso  confluere  consueverunt, 
cuique  Cristiernus  Dacie  Svecie  Norvegie  Slavorum  Gottorumque 
rex  non  vulgariter  afficitur,  in  suis  editiciis  manuteneatur  [etc. 
som  Nr.  2577],  .  .  .  omnibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui 
in  celebritate  sancte  et  individue  trinitatis  ac  die  dedicationis 
eiusdem  ecclesie  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas 
celebritatis  et  dedicationis  huiusmodi  inclusive  ecclesiam  pre- 
dictam  devote  visitaverint  annuatim  .  .  .  .,  quindecim  annos  et 
totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus,  pre- 
sentibus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis.  Volumus  autem 
[etc.   som  Nr.  860].     Datum  Rome  12.  kal.   maji  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  226  v. 


7()  SIXTUS  IV. 

2581.  20.  April   1474. 

Paven  befaler  Provsten  i  Hihe  at  afsaette  Sognepraesten  i  Sinding  Jens  Lang 
og  overdrage  Kirken  til  Rihekanniken   Mads  Jensen. 

Preposito  eeclesie  Ripensis.  Dignum  arbitramur  [etc.].  Ad 
audientiam  siquidem  nostram,  Matthia  Johannis  canonico  Ri- 
pensi  referente,  pervenit,  quod  Johannes  Langh  rector  parrochi- 
alis  ecclesie  s.  Michaelis  in  Sinddinge  Ripensis  diocesis,  sue  sa- 
lutis  immemor,  dei  timore  postposito,  postquam  suis  culpis  et 
demeritis  exigentibus  per  eius  ordinarium  ab  executione  sacro- 
rum  ordinum  canonice  suspensus  fuerat,  missas  et  alia  divina 
officia  in  contemptum  clavium  celebrare,  immo  verius  propha- 
nare  et  illis  se  immiscere  non  expavit  irregularitatem  incurrendo, 
in  dictaque  parrochiali  ecclesia,  postquam  abilitatus  foret,  resi- 
dere  et  illius  parrochianorum  animarum  curam  exercere,  etiam 
[cum]  per  dictum  ordinarium,  ut  ipsam  curam  exerceret  aut  sal- 
tem  de  capellano  seu  vicario  ibidem  provideret,  etiam  canonice 
citatus  et  monitus  fuerat,  id  facere  recusavit  in  anime  sue  peri- 
culum  ac  perniciosum  exemplum  et  scandalum  plurimorum. 
Nos,  attendentes,  quod  premissis  veris  existentibus  prefatus  Jo- 
hannes  parrochiali  ecclesia  predicta,  quam  obtinet,  merito  se 
reddidit  indignum,  ac  volentes  ipsum  Mathiam  favore  prosequi 
gratioso,  discretioni  tue  mandamus,  qualenus,  si  dictus  Mathias 
prefatum  Johannem  super  premissis  relatis  coram  te  accusare 
et  se  in  forma  juris  inscribere  voluerit,  postquam  eum  accusa- 
verit  et  se  inscripserit,  vocatis  dicto  Johanne  et  aliis,  qui  fuerint 
evocandi,  super  eisdem  relatis  inquiras  auctoritate  nostra  dili- 
gentius  veritatem,  et,  si  per  eandem  inquisitionem  relata  ipsa 
reperias  veritate  subniti,  prefatum  Johannem  parrochiali  ecclesia 
predicta  eadem  auctoritate  perpetuo  sententialiter  prives  et  am- 
moveas(!)  realiter  ab  eadem,  prout  de  jure  fuerit  faciendum,  et 
nichilominus,  si  privationem  el  ammotionem  (!)  huiusmodi  per  le 
vigore  presentium  (ieri  contingat,  parrochialem  ecclesiain  pre- 
dictam  [fructus  24  fl.  auri  de  cameraj  eidem  Mathie  auctoritate 
noslra  conferas.     Dalum   Rome   12.   kal.   maji  anno  3. 

A.   XXII.   expedita   4.   kal.    maji   anno   .'}.   de   Petra. 
Reg.   Lat.   737  fol.  30  v. 

2582.  21.  April   1474. 

Paven  befaler  efter  Kong  Ghristierns  Ansogning  ^Erkebiskoppen  i  Lund 
og    Biskoppen   i   Roskilde  at  omdanne  St.  Knuds  Kloster  i  Odense    til    et   seku- 


sixtus  iv.  77 

laert  Domkapitel  med  Provsti,  Dekanat,  Kantori  og  en  Del  Kanonikater  og  Prse* 
bender  og  give  Kongen  Patronatsret  til  Digniteterne  <>g  (>'  Kanonikater. 

Archiepisco  [Lundensi  ct]  episcopo  Roskildensi.  Kx  su- 
perne  providentia  maiestatis  Romanus  pontifex  in  excelse  digni- 
tatis  specula  constitutus,  ecclesiarum  quarumlibet,  presertim  ca- 
thedralium,  qualitatem  attendens,  illarum  statum  quandoque  in 
melius  eoinmutat  ac  votis  catholicorum  reguin  et  principum, 
in  hiis  presertim,  que  divini  cultus  augmentum  respiciunt,  fa- 
vorabiliter  annuil  nonnullaque  eirea  ea  iieri  et  ordinari  hortatur 
et  mandat,  prout  rationabiles  cause  persuadent,  et  id  conspicit 
in  domino  salubriter  expedire.  Sane,  sicul  Cristiernus  Daeie 
Svecie  Norvegie  Slavorum  Gottorumque  rex,  in  nostra  consti- 
tutus  presentia,  nobis  exposuit,  pro  eo,  quod  ecclesia  Ottoniensis, 
olim  monasterium  s.  Canuti  ordinis  s.  Benedicti,  cuius  ordinis 
ecclesia  ipsa  inpresentiarum  existil,  et  totus  illius  clerus  secu- 
laris  est,  circa  celebranda  inibi  divina  officia  notabilis  diversilas 
censetur  et  differentia,  ac  persone  civitatis  Ottoniensis  [ad]  di- 
versa  litterarum  studia  pro  adipiscenda  scientie  margarila  non 
absque  gravi  sumptu  ac  continuis  laboribus  [se]  contulerunt  et 
in  dies  conferunt.  Cum  non  sperent  in  ipsa  ecclesia  consequi 
posse  aliquos  canonicatus  et  prebendas,  dimissis  propriis  labo- 
ribus  [o:  laribus]  ad  alia  prefati  regis  loca  proliciscunlur,  quo 
fit,  ut  civitas  ipsa  litteratis  ac  peritis  viris  penitus  destituta1) 
remaneat.  Et  si  dignitates  regulares,  si  que  sint,  necnon  idem 
ordo  ac  conventualitas  in  ipsa  ecclesia  supprimere[n]tur  .  .  illa- 
que  in  cathedralem  secularem  ecclesiam  sub  invocatione  eius- 
dem  s.  Canuti  Persis  [o:  regis)  et  martiris  erigerelur  ac  omnibus 
cathedralibus  insigniis  decoraretur,  et  inibi  dignitales  et  officia 
necnon  canonicatus  et  prebende  ac  alia  beneficia  de  novo  crea- 
rentur  et  instituerentur,  profecto  divinus  ibidem  cultus  conti- 
nuum  susciperet  incrementum,  idque  ad  gratiam  pretati  regis, 
sub  cuius  temporali  dominio  civitas  ipsa  fore  dinoscitur,  cederet 
singularem,  ac  plures  persone  scientiarum  litteris  decorate  inibi 
suam  eligerent  residentiam.  Quare  idem  rex,  que  [o:  qui]  etiain  .  . 
plurimum  exoptat  nonnulla  beneficia  ad  suam  presentationem 
spectantia  pro  augmentatione  fructuum  mense  capitularis  dicte 
ecclesie,  postquam  in  seculareiu  erecta  fuerit,  uniri,  nobis  sup- 
plicavit,  ut  ordinem  ac  illius  dignitates  ac  conventualitatem 
huiusmodi  in  prefata  ecclesia  supprimere  et  extinguere  illamque 


")  Cod.   destinata 


78  sixtus  iv. 

in  secularem   cathedralem  ecclesiam  ac  inibi  preposituram,  que 

maior  post  pontilicalem  existat,  necnon  decanatum,  qui  secunda, 
ac  cantoriam,  que  tertia  in  predicta  ecclesia  dignitates  existant, 
ac  nonnulla  officia,  canonicatus  et  prebendas  ac  beneficia  erigere 
et  instituere  .  .  .  dignaremur.  Nos  itaque,  qui  divini  cultus  pro- 
pagationem  et  incrementum  studiis  proseqnimur  indefessis,  de 
premissis  certam  notitiam  non  habemus  [o:  habentes],  huius- 
modi  supplicationibus  inclinati  etc.  mandamus,  quatenus  vos 
super  premissis  omnibus  .  .  .  auctoritate  nostra  vos  diligenter  in- 
formetis,  et,  si  per  informationem  huiusmodi  ita  esse  repere- 
ritis  .  .  .  .,  ipsum  ordinem  s.  Benedicti  ac  illius  dignitates  necnon 
conventualitatem,  si  qua  sit  in  prefata  ecclesia,  eadem  auctori- 
tate  penitus  supprimatis  .  .  necnon  antiquis  provectis  et  valitudi- 
nariis  monachis,  qui  ad  alia  monasteria  sive  regularia  loca 
commode  transferri  non  possent,  congruas  pensiones  sive  por- 
tiones,  ex  quibus  in  aliquo  concedendi  [o:  condecenti]  loco  apud 
dictam  ecclesiam  constituto  decenter  sustentari  possint,  auctori- 
tate  memorata  reservetis  et  constituatis,  juniores  vero  monachos 
ad  alia,  in  quibus  voluntarios  receptores  inveniunt  (!),  eiusdem 
ordinis  monasteria  sive  loca  prefata  auctoritate  transferatis  ip- 
samque  ecclesiam  in  cathedralem  secularem  cum  omnibus  ca- 
thedralibus  insigniis  ad  instar  aliarum  secularium  cathedralium 
illarum  partium  sine  quavis  difTerentia,  necnon  preposituram, 
que  prima  et  maior  post  pontificalcm  existat,  ac  decanatum, 
que  [o:  qui]  secunda,  et  cui  cura  animarum  dicte  ecclesie  immi- 
neat,  necnon  cantoriam,  que  tertia,  et  cui  cura  regendi  chorum 
incumbat,  in  dignitates  ac  etiam  officia  necnon  canonicatus  et 
prebendas  ac  alia  beneficia,  prout  facultates  et  redditus  dicte 
ecclesie  suppetierint,  memorata  auctoritate  et  votis  [o:  prout  vo- 
bis]  concedens  [o:  condecens]  et  oportunum  visum  fuerit,  creetis, 
instiluatis  et  dotetis  ac  illis  congruentia  qualitates  et  onera  adji- 
ciatis  omnesque  fructus,  deduclis  poriionibus  monachorum  huius- 
modi,  mense  capitulari  dicte  erigende  ecclesie  inter  prepositum, 
decanum,  cantorem  et  canonicos  ac  beneficiatos,  qui  fuerint  pro 
tempore,  prout  vobis  videbitur,  dividendos,  perpetuo  applicelis 
[ac  statuatisj,  quod  prepositus  pro  tempore  exislens  omnimodam 
jurisdictionem  habeat  in  canonicos  ipsius  ecclesie  in  hiis,  que 
chorum,  divihum  cultum  et  capitulum  ac  honestatem  vite  con- 
cernunt,  quodque  ipse  ac  decanus,  cantor  et  capitulum  archa 
communi,  sigillo  ac  omnibus  aliis  cathedralibus  insigniis,  hono- 
ribus,  immunitatibus,  gratiis  et  privilegiis  aliarum  cathedralium 


SIXTUS  IV.  79 

ecclesiarum  regnorum  predictomm  tam  in  habitibus  ecclesia- 
sticis  quam  alias  gaudeant,  memorala  auctoritale  perpetuo  sta- 
tuatis,  nirsiis  vero  pro  commodiori  et  decentiori  sustentatione 
prepositus  [o:  -ti],  decani,  cantoris  el  capituli  predictorum  unum, 
duo  aut  tria  beneficia  cum  cura  vel  sine  cura,  cuiuscunque  qua- 
litatis  sint,  de  jure  patronatus  dicti  regis,  dummodo  illins  ad 
hoc  expressus  accedat  assensus,  cum  omnibus  juribus  et  perli- 
nentiis  snis  prefate  mense  capitulari,  cuius  necnon  omnium  be- 
neficiorum  uniendorum  fruetus  illorumque  qualitates,  designa- 
tiones,  dioceses  et  loca  presentibus  haberi  volumus  pro  expressis, 
auctoritate  prefata  perpetuo  uniatis  ita,  quod  simul  vel  succes- 
sive,  cedentibus  vel  [dejcedentibus  unienda  beneficia  huiusmodi 
obtinenlibus  seu  .  .  alias  quomodolibet  dimittentibus,  liceat  pre- 
posito  et  capitulis  predictis  .  .  corporalem  beneficiorum  unien- 
dorum  .  .  .  predictorum  possessionem  auctoritate  propria  libere 
apprehendere  necnon  in  suos,  prout  desuper  statueritis,  per 
equales  portiones  vel  aliter,  ut  censueritis  expedire,  usus  utili- 
tatemque  convertere  et  retinere,  diocesani  locorum  et  quorumvis 
[o:  cuiusvis]  alterius  licentia  desuper  minime  requisita.  Et  pro 
pleniori  premissorum  executione  vobis  statuta  .  .  in  dicta  eccle- 
sia,  licita  tamen  et  honesta  et  a  jure  communi  non  discrepantia 
[ordinandi]1)  ac  omnia,  que  divini  cultus  in  ipsa  ecclesia  concei- 
nunt  augmentum  ac  illius  felicem  et  prosperum  slatum  el  hone- 
statem,  venustatem  et  decorem  conspiciunt,  perpetuo  vel  ad] 
certum  tempus  faciendi  ac  etiam  statuendi  et  exercendi  necnon 
contradictores  .  .  .  compescendi  ac  bracchii  secularis  auxilium,  si 
ad  hoc  opus  fuerit,  evocandi,  plenam  et  liberam  tenore  presen- 
tium  concedimus  facultatem.  Nos  enim,  si  suppressionem,  extinc- 
tionem,  erectionem  et  institutionem  huiusmodi  ac  alia  premissa 
per  vos  fieri  contigerit,  ut  prefertur,  regi  et  successoribus  pre- 
dictis  jus  patronatus  ac  presentandi  personas  idoneas  ad  prepo- 
situram  Romano  pontifici  infra  quattuor  mensium  spatium  a  die 
illius  vacalionis  computandum  ac  [ad]1)  decanatum  et  cantoriam 
predictos  necnon  etiam  ad  sex  canonicatus  et  totidem  prebendas, 
quos  in  ipsa  ecclesia  creari  contigerit,  ut  prefertur,  tam  hac  pri- 
maria  vice  quam  totiens,  [quotiens]  illos  vacare  contigerit,  loci 
ordinario  perpetuo  reservamus  .  .  .,  ac  perpetue  et  irrefragabilis 
constitutionis  edicto  statuimus,  quod  aliorum  canonicatuum  et 
prebendarum,  que  ultra  dictum  numerum  sex  canonicatuum  et 

x)  add.  Gz. 


80  SIXTUS  IV. 

prebendarum  supererunt,  ac  beneficiorum  creandorum  collatio 
[etc.  ad  episcopum  Ottoniensem  necnon  prepositum  et  decanum 
ac  capitulum  ecclesie  huiusmodi  tam  hac  primaria  vice  quam, 
tjuotiens  illos  vacare  contigerit  in  posterum,  conjunctim  perli- 
neat,  uou  ohstantibus  constitutionihus  .  .  apostolicis  atque  no- 
stris,  illis  presertim,  per  quas  voluimus,  quod  petentes  beneficia 
aliis  uuiri  verum  annuum  valorem  tam  beneficii  uniendi  quam 
illius,  cui  uuiri  petitur,  exprimere  teneantur,  et  quod  semper  in 
unionihus  commissio  fieret  ad  partes,  vocatis  quorum  interest, 
necnon  quihusvis  .  .  reservationihus  de  dignitatihus  in  cathedra- 
libus  post  pontificales  maiorihus  per  nos  editis,  quibus  hac  vice 
dumtaxat,  illis  alias  in  suo  robore  permansuris,  [derogamus]  .  .  .  ., 
proviso  quod  propter  unionem  predict[am],  si  vigore  presentium 
iiat  et  effectum  sortiatur,  unienda  beneficia  huiusmodi  dehitis 
propterea  non  fraudentur  obsequiis,  et  animarum  cura,  si  qua 
illis  immineat,  nullatenus  negligatur  ....  Datum  Rome  11.  kal. 
maji  anno  3. 

Reg.  Vat.  663  fol.  216. 

2583.  22.  April   1474. 

Paven  befaler  JErkebiskop  Johannes  i  Magdeburg  at  sorge  for,  at  den  af 
forskellige  Paver  og  Kong  Christiern  trnfne  Afgorelse  i  Striden  om  Saltvaerkerne 
i   Liinebnrg  bliver  overholdt. 

Johanni  archiepiscopo  Magdeburgensi.  Ad  hoc  deus  in  apo- 
stolica  sede  posuit  plenitudinem  potestatis,  ut  Romanus  ponti- 
fex,  qui  claves  discretionis  a  b.  Petro  celesti  clavigero  acceptavit, 
nunc  rigorem  exerceat,  nunc  mansuetudinem  interponat,  prout 
in  domino  conspicit  saluhriter  expedire.  Dudum  siquidem  Pio 
pape  II  exposito,  quod  certa  pars  prelatorum,  capitulorum,  cleri 
et  ecclesiasticarum  personarum  diversarum  diocesium,  inter  quos 
et  proconsules  opidi  Luneburgensis  Verdensis  diocesis  super  pro- 
ventibus  salinaribus,  quibus  ipsi  prelatos,  capitula,  clerum  et 
personas  spoliarunt,  lis  el  causa  in  Romana  curia  et  extra  eam 
coram  diversis  successive  judicibus  et  commissariis  tam  Ni- 
eolai  \T  (fuam  Calixti  III  quam  Pii  II  temporibus  mote,  et  varie 
senteutie  et  pene  ecclesiastice  contra  eosdem  proconsutes,  eon- 
sules  el  adherentes  premissorum  occasione  late  et  promulgate 
fuerunt,  euni  eisdem  proconsulibus  et  consulibus  super  psalina- 
ribus  (!),  bonis  et  proventibus  huiusmodi  concordassent,  et  certi 
alii  ex  prelatis,  capitulis,  clero  el  personis  prefatis  cum  eisdem 
proconsulibus   et   consulibus  in    Cristiernum    Dacie   Svecie   Nor- 


SIXTUS  IV.  81 

vegie  Slavorum  Gottorumque  regem  et  Arnoldum  Lubicensem, 
Wernerum  Swerinensem  et  Nicolaum  Slesvicensem  episcopos  et 
Johannem  Rode  prepositum  Bremensem  litterarum  apostolicarum 
correctorem  compromisissent,  et  idem  rex  aliquos  ex  prelatis, 
capitulis,  clero  et  personis  predictis  ad  salinam  et  proventus  pre- 
dictos  restitui  mandasset,  idem  Pius  predecessor  regi,  episcopis 
et  preposito  predictis  inter  prelatos,  capitula,  clerum  et  personas 
prefatos  et  alios  sua  interesse  putantes  ac  proconsules  et  con- 
sules  predictos  in  premissis  et  quibuscunque  aliis  differentiis 
ex  illis  quomodolibet  exortis  compromittere  volenlibus  laudandi 
ei  arbitrandi,  privilegiis  et  libertatibus  saline  semper  salvis, 
certis  modis  et  conditionibus  adjectis,  per  suas  litteras  concessit 
facultatem.  Et  expost  ad  Pauluin  papam  II  deducto,  quod  postea 
vigore  facultatis  premisse  per  regem  ipsum  et  duos  ex  episcopis 
prefatis  lata  fuisset  arbitramentalis  inter  partes  huiusmodi  sen- 
tentia,  ex  qua  iterum  tunc  suborte  fuerunt  altercationes,  dicen- 
tibus  nonnullis  ex  clero,  quod  nec  bullis  Pii  nec  pronuntiationi 
regis  predictorum  per  ipsos  Luneburgenses  fu[er]it  satisfactum, 
atque  quod  ideo  ipsi  nequaquam  censeri  debeant  adhuc  fore  ab- 
soluti,  cum  tain  in  bulla  Pii  quam  pronuntiatione  regis  prefa- 
torum  expresse  contineatur,  quod,  si  ipsi  non  satisfecerint,  eo 
ipso  pristinis  censuris  et  penis  debeant  esse  innodati,  Lune- 
burgensibus  autem  ex  adverso  asserentibus  se  per  omnia  paru- 
isse  et  satisfecisse  atque  rite  et  juste  fore  absolutos,  memoratus 
Paulus  predecessor  tibi  per  suas  litteras  dedit  in  mandatis,  ut 
te  tam  de  continentia  bulle  pape  Pii  quam  pronuntiatione  regis 
predictorum  et  inde  secutis  cum  omni  diligentia,  quantum  suf- 
ficit,  informares,  et,  si  inveneris  Luneburgenses  realiter  et  cum 
effectu  omnibus  satisfecisse.  aut  saltem  adhuc  infra  terminum, 
quem  eis  duxeris  prefigendum,  velle  plenarie  satisfacere,  quod 
tunc  eosdem  satisfactione  premissa  in  forma  ecclesie,  si  humi- 
liter  petierint,  apostolica  auctoritate  absolveres,  si  vero  non  satis- 
fecerunt  nec  infra  terminum  per  te  statuendum  et  realiter  satis- 
fecerint,  extunc  juxta  mandatum  tibi  per  eundem  Paulum  pre 
decessorem  tunc  factum  eos  nequaquam  absolutos  declarares, 
quin  imo  in  pristinas  censuras  et  penas  etiam  de  novo  intruderes 
et,  quatinus  feceris  in  premissis,  per  tuas  patentes  litteras  tuo 
sigillo  munitas  quanto  citius  certificare  procurares  ....  Cum 
autem,  licet  tu  commissionem  huiusmodi  .  .  .  in  te  susceperis, 
tamen  interim,  quoad1)  idem  predecessor  in  humanis  ageret,  nec 

*)  Gz.  —  Cod.  quod 

Acta  pontificum  Danica  IV.  () 


82  sixtus  iv. 

illum  neque  nos  post  defluxum  plurium  annorum  de  premissis 
per  litteras  tuas  predictas  vel  quovis  alio  modo  certioraveris, 
nos  igitur,  .  .  .  paterna  sollicitudine  providere  volentes,  ne  sub 
convenientia  tante  more  ecclesiis  et  ecclesiasticis  personis  nimium 

prejudicetur,  motu  proprio fraternitati  tue,  de  qua  nos 

non  minorem  quam  idem  predecessor  noster  gerimus  confiden- 
tiam,  mandamus,  quatenus  tam  de  continentia  bulle  Pii  prede- 
cessoris  quam  pronuntiatione  regis  prefatorum  cum  inde  secutis 
cum  omni  diligentia,  quanlum  sufficit,  ut  premittitur,  te  in- 
formes,  et,  si  inveneris  Luneburgenses  realiter  et  cum  etYectu 
omnibus,  ut  premittitur,  satisfecisse  aut  saltem  adhuc  infra  ter- 
minum  quattuor  mensium  eis  per  te  prefigendum  velle  plenarie 
satisfacere,  et,  postquam  satisfecerint,  extunc  eosdem  satisfactione 
premissa  in  forma  ecclesie,  si  humiliter  petierint,  auctoritate  apo- 
stolica  absolvas,  si  vero  non  satisfecerunt1)  nec  infra  predictum 
terminum  eis  per  te  statuendum  realiter  satisfecerint2),  volumus . . ., 
quatenus  huiusmodi  termino  eftluxo  ipsos  nequaquam  absolutos 
declares,  quin  imo  in  pristinas  censuras  et  penas,  quibuscunque 
concordiis  post  et  contra  tenorem  bullarum  predecessorum  no- 
strorum  predictorum  ac  in  prejudicium  sententie  arbitramentalis 
predicte  necnon  pactis3)  ecclesiasticarum  personarum  per  cer- 
tos  ex  prelatis  et  capitulis  predictis  initis  non  obstantibus,  etiam 
de  novo  intrudas4)  necnon  ipsos  proconsules  et  consules  ad  sa- 
tisfactionem  pene  in  sententia  laudi  regis  et  episcoporum  pre- 
dictorum  con[ten]te,  videlicet  1000  mr.  auri  puri,  pro  una  sedi 
apostolice,  pro  alia  vero  medietatibus  dicti  regis  camere  juxta 
eiusdem  sententie  latiorem  continentiam  applicandarum  teneri 
et  obligatos  fore  declares  atque  per  prefatum  regem,  quem  in 
eventum  declarationis  tue  huiusmodi  executorem  deputavimus 
ac  presentibus  deputamus,  commoneri5)  facias  atque  disponas  et, 
quidquid  feceris  in  premissis,  nos  per  tuas  patentes  litteras  tuo 
sigillo  munitas  post  lapsum  terminum  [o:  -ni]  atque  declarationis 
predictorum  quantocius  nos  certificare  non  obmiltas,  super  qui- 
bus  omnibus  necnon  conlradictores  quoslibet  et  rebelles  cuius- 
cunque  slatus  per  censuram  ecclesiaslicam,  sublato  cuiuslibet 
appellationis  obstaculo,  auctoritate  apostolica  compellendi  ac 
compescehdi  concedimus  plenam  tenore  presentium  facultatem 
non    obstantibus  Bonifacii   pape  VIII  de  una   ac  in  concilio  ge- 


')  (iz.  —  Cod.  satisfecerint        2)  Gz.  —  Cod.  satisfecerunt 
)  Cod.  pauperis        4)  Gz.  —  Cod.  intendas  )  Gz.  —  Cod.  emoveri 


MXTUS  IV.  83 

nerali  de  duabus  dielis  et  aliis  apostolieis  eonstitutionihus  .... 
Datum  Rome   10.   kal.   maji  anno  3. 

Reg,  Vat.  663   fol.  218  v.  -     Afskrift   med   Dagen    10.  die   maji   i   L.  Dipl. 

efter  Gem.  Archiv  I,  f)  (tabt). 

2584.  22.  April   1474. 

Paven  giver  Kong  Christiern  efter  hans  Ansogning  Patronats-  og  Praesen- 
tationsret  til  Provstierne  i  Lund,  Upsala,  Slesvig,  Abo,  Linkoping  og  Vesteras, 
Dekanatet  i  Hoskikle  og  £!rkedegneembederne  i  Aarhus,  Ribe  og  Strengnas,  der 
er  de  hojeste  Embeder  efter  Biskoppens,  til  ^Erkedegneembedet  i  Upsala  og 
Dekanaterne  i  Lund,  Abo  og  Linkoping  samt  Provstiet  i  Roskilde,  endelig  til 
Dekanatet  i  Kebenhavn.  Prsesentationen  skal  ske  til  vedkommende  Biskopper, 
der  straks  skal  indsaette  de  praesenterede ;  dog  skal  der  i  Lobet  af  fire  Maa- 
neder  sendes  Meddelelse  til  Paven  om   Priesentationen. 

Aci  futuram  rei  memoriam.  Ad  cognitam  devotionis  con- 
stantiam  (Dipl.  Chr.  I,  300—01;  Reg.*7l69).  Datum  Roine  10. 
kal.   maji  anno  3. 

Samtidig  Paaskrift:  Reservatio  juris  patronatus  regi  et  suc- 
cessoribus  ad  16  dignitates,  10  maiores  post  pontificales,  5  non 
maiores  et  unam  principalem  etc.  cum  decretis,  quod  alie  col- 
lationes  et  presentationes  sint  nulle  etc. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Danske  gejstlige  Sager  17  (R.  A.).  Afskrift  i 
Reg.  Vat.   663  fol.  220. 

2585.  22.  April   1474. 

Paven  befaler  Officialen  i  Slesvig  at  overdrage  Klerken  Didrik  Tetens  fra 
Slesvig  Stift  Sognekirken  i  Garding  og  give  ham  Dispensation  til  at  modtage 
den,  skont  han  kun  er  20  Aar  gammel. 

Officiali  Slesvicensi.  Dignum  arbitramur  etc.  Exhibita  si- 
quidem  nobis  nuper  pro  parte  Theoderici  Theten  clerici  Slesvi- 
censis  diocesis  petitio  continebat,  quod  olim,  parrochiali  ecclesia 
in  Gerdinck  eiusdem  diocesis,  que  de  jure  patronatus  regis  Dacie 
ratione  ducatus  Slesvicensis  existit,  per  liberam  resignationem 
Johannis  Stenuelt  de  illa,  quam  tunc  obtinebat,  in  manibus  Ni- 
colai  in  universali  ecclesia  tunc  Slesvicensis  episcopi  sponte 
factam  et  per  eundem  episcopum  auctoritate  ordinaria  admis- 
sam  vacante,  Cristiernus  rex  Dacie,  qui  etiam  dux  Slesvicensis 
existit,  verus  et  unicus  patronus  dicte  ecclesie,  existens  in  paci- 
fica  possessione  vel  quasi  juris  presentandi  personam  idoneam 
ad  ipsam  ecclesiam  .  .  .,  prefatum  Theodericum  tunc  in  decimo 
octavo  sue  etatis  anno  constitutum  et  nulla  super  defectu  etatis 
huiusmodi  quoad  obtinendum  parrochialem  ecclesiam  apostolica 

6* 


84  sixtus  iv. 

dispensatione  obtenta  ad  ipsam  ecclesiam  .  .  prefato  episcopo 
infra  tempus  legitimum  quamvis  de  facto  presentavit,  ipseque 
episcopus  eundem  Theodericum  in  rectorem  dicte  ecclesie  aucto- 
ritate  predicta  instituit,  ac  prefatus  Theodericus  presentationis 
et  institutionis  earundem  pretextu  parrochialem  ecclesiam  pre- 
dictam  extitit  assecutus  similiter  de  facto,  nullos  tamen  fructus 
percipiens  ex  eadem.  Cum  autem  presentatio  ac  institutio  huius- 
modi  secundum  premissa  viribus  non  subsistant,  dictaque  par- 
rochialis  ecclesia  adhuc,  ut  prefertur,  vacare  noscatur,  nos,  vo- 
lentes  dictum  Theodericum,  qui  in  vicesimo  sue  etatis  anno 
constitutus  ac  in  universitate  studii  Rosztockcensi  Zwerinensis 
diocesis  studens  existit,  consideratione  prefati  Cristierni  regis, 
pro  dicto  Theoderico  nobis  super  hoc  supplicantis,  favore  pro- 
sequi  gratioso  .  .  .,  discretioni  tue  mandamus,  quatenus,  si  per 
diligentem  examinationem  eundem  Theodericum  ad  hoc  idoneum 
esse  reppereris,  prefatam  parrochialem  ecclesiam  [fructus  3  mr.] 
eidem  Theoderico  auctoritate  nostra  conferas,  ....  non  obstante 
quod  idem  Theodericus  ad  obtinendum  dictam  parrochialem 
ecclesiam  etatis  premisse  defectum  patitur  .  .,  ut  prefertur.  Nos 
enim  cum  eodem  Theoderico,  ut  prefatam  parrochialem  eccle- 
siam,  si   sibi  vigore    presentium   conferatur,  recipere   et   retinere 

libere  valeat,  tenore  presentium  dispensamus Datum  Rome 

10.  kal.  maji  anno  3. 

A.  XXVIII.  expedita  6.  non.  maji  anno  3.  de  Petra. 

Reg.  Lat.  734  fol.  70;  ogsaa  Snpplik  (Concessnm  in  presentia  pape  in  vi- 
gesimo  anno.  Jo.  Vasionensis)  i  Snppl.  697  fol.  3  v. 

2586.  22.  April   1474. 

Paven  befaler  Officialen  i  Slesvig  at  overdrage  Kong  Christierns  Skriver, 
Klerken  Jacobus  de  Wettringe  fra  Verden  Stift,  Kanonikat  og  Prsebende  i  Slesvig. 

Officiali  Slesvicensi.  Dignum  [arbitramur]  etc.  Cum  itaque 
canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis,  quos  Helricus 
electus  Slesvicensis  tempore  promotionis  per  nos  facte  de  per- 
sona  sua  ad  ecclesiam  Slesvicensem  .  .  .  obtinebat,  prout  obtinet, 
per  huiusmodi  promotionem  ac  munus  consecrationis  impendcn- 
dum  eidem  vacare  sperentur,  nos,  Jacobum  deWettringe1)  clericum 
Verdensis  diocesis  consideratione  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Nor- 
vegie  regis,  pro  eodem  Jacobo  scriba  in  cancellaria  sua  nobis 
super  hoc  supplicantis,  gratioso  favore  prosequi  volentes,  discre- 
tioni   Uie  mandamus,  quatenus,  si  per  diligentem  cxaminationem 

')  II:  Welternigho 


sixtus  iv.  85 

eundeni  Jacobum  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris,  canonicatum 
et  prebendam  predictos  [fructus  4  mr.],  cum  illos  quovis  modo 
preterquam  per  obitum  ipsius  electi  vacare  contigerit,  conferen- 
dos  eidem  Jacobo  donationi  tue  reserves  et  nichilominus  canoni- 
catum  et  prebendam  predictos,  cum  vacaverint,  ut  prefertur, 
etiam  si  actu  quovis  modo  seu  ex  eo,  quod  Albertus  episcopus 
Lubicensis  Bertoldum  van  der  Owe,  tunc  ipsius  ecclesie  canoni- 
cum  ac  in  diocesi  sua  Lubicensi  nonnulla  beneiicia  obtinentem, 
suis  culpis  et  demeritis  exigentibus  .  .  canonicatu  et  prebenda  ac 
aliis  beneficiis  privavit1),  vacent,  vel  ex  eo,  quod  prefatus  Ber- 
toldus  Pauli  pape  II  familiaris  continuus  commensalis  extitit, 
generaliter  dispositioni  apostolice  reservati  existant,  prefato  Ja- 
cobo  conferas  ....  Datum  Rome  10.  kal.  maji  anno  3. 

F.  XXII.  pridie  kal.   maji  anno  3.  de  Varris. 

Reg.  Lat.  737  fol.  289;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
Jo.  Vasionensis)  i  Suppl.  697  fol.  9. 

2587.  23.  April  1474. 

Faven  reserverer  motu  proprio  Kanonikater  og  Pnebender  i  Roskilde  og 
Aarhus  for  Karl  Ronnov. 

Carolo  Ronnow  canonico  Roskildensi.  Nobilitas  generis,  vite 
ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  tibi,  qui  de  no- 
bili  et  militari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  existis  ac 
Christierni  Dacie  Norvegie  et  Svecie  regis  dilectus  existis,  spe- 
cialem  gratiam  facere  et  presentes,  ac  si  sub  data  kal.  jan. 
anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes,  motu  proprio.  .  .  . 
unum  Roskildensis  et  alium  Arusiensis  ecclesiarum  canonicatus 
tibi  conferimus  et  de  illis  etiam  providemus,  unam  vero  Roskil- 
densis  et  aliam  Arusiensis  predictarum,  in  quibus  maiores,  me- 
die  et  minores  prebende  fore  noscuntur,  prebendas  etiam  ex  dictis 
maioribus  ac  dignitatem,  personatum,  administrationem  vel  offi- 
cium  alterius  earundem  ecclesiarum  .  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa 
in  aliqua  dictarum  ecclesiarum  post  pontificalem  maior  non  ex- 
istat,  si  que,  si  qui  vel  si  qua  vacant  ad  presens  aut  cum  vaca- 
verint,  conferendos,  conferendas  seu  conferenda  tibi  donationi 
[apostolice]  reservamus,  non  obstantibus  .  .  de  certo  canonicorum 
numero  et  aliis  dictarum  ecclesiarum  statutis,  .  .  .  illis  presertim, 
quibus  caveri  dicitur,  quod  nullus  in  dictis  ecclesiis  maiorem 
prebendam  assequi  possit,  nisi  de  minori  ad  mediam  et  de  me- 
dia   prebendis   ad    maiorem    prebendam    huiusmodi    gradatim   et 


x)  II  tilfejer:  que  privationis  sententia  in  rem  transivit  judicatam 


86  sixtus  iv. 

per  optionem  ascendat,  quibus  hac  vice  dumtaxat,  eis  alias  in 
suo  robore  permansuris,  motu  simili  derogamus.  Datum  Rome 
9.   kal.   maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Lubucensi  [o:  Lubicensi;  cfr.  2590  og  2592] 
et  Aleriensi  episcopis  ac  decano  ecclesie  Bardewicensis  Verdien- 
sis  (!)  diocesis. 

Heg.  Vat.  063  fol.  73. 

2588.  23.  April   1474. 

Faven  reserverer  motu  proprio  Kanonikater  og  Praebender  i  Bamberg  og 
Constanz  for  Kong  Cbristierns  dilectus,  Grev  Fridericus  de  Ottingen. 

Friderico  de  Ottingen  canonico  Bambergensi.  Nobilitas  ge- 
neris,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  tibi, 
qui  in  vicesimo  vel  circa  tue  etatis  anno  constitutus  et  Cristierni 
Dacie  regis  dilectus  ac  de  comitum  genere  ex  utroque  parente 
procreatus  existis,  specialem  gratiam  facere  ac  presentes,  ac  si 
sub  data  kal.  jan.  anno  1  concesse  forent,  litteras  valere  volentes, 
motu  proprio  .  .  .  unum  Bambergensis  et  alium  Constanciensis 
ecclesiarum  canonicatus  tibi  conferimus  [etc.  mutatis  mutandis 
som  forrige  Brev  til  reservamus],  non  obstante  quod  ad  obti- 
nendum  dignitatem  vel  personatum  seu  cum  cura  administra- 
tionem  vel  officium  huiusmodi  defectum  etatis  premisse  pateris 
.  .  .  Nos  enim  tecum,  ut  exnunc  dignitatem  seu  personatum  aut 
cum  cura  administrationem  vel  officium  huiusmodi,  si  tibi  vigore 
presentium  conferatur,  recipere  et  retinere  libere  valeas,  .  .  .  .  te- 
nore  presentium  dispensamus  ....  Datum  Rome  9.  kal.  maji 
anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  preposito  b.  Marie  Feuchesbangen  Augustensis 
diocesis  et  Bambergensi  et  Constanciensi  officialibus. 

Reg.  Vat.  663  fol.  85  v. 

2589.  23.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  Kanonikater  og  Prrebender  i  Wiirzburg  og 
Eickstadt  for  Kong  Cbristierns  dilectus,  Grev  Johannes  de  Ottingen. 

Johanni  de  Ottingen  canonico  Herbipolensi.  Nobilitas  ge- 
noris,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  tibi, 
qui  in  decimo  octavo  vel  circa  tue  etatis  anno  constitutus  ac 
Cristierni  Dacie  regis  dileclus  ac  de  comitum  genere  ex  ulroque 
parente  procreatus  exislis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes 
[etc.   som  forrige   Brev  til]   volentes,   motu   proprio  unum   Herbi- 


sixtus  iv.  87 

polensis  et  alium  Eystetensis  ecclesiarum   canonicatus   tibi  con- 
ferimus    [etc.   mutatis   mutandis    som    Nr.   2587    til    reservamus 
Datum  Rome  9.  kal.   maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  papc. 

[Simili  modo]  preposito  b.  Marie  Feuchwangen  Augustensis 
diocesis  et  Eberhardo  de  Rabensteyn  canonico  Bambergensis  ec- 
clesiarum  ac  officiali  Herbipolensi. 

Reg.  Yat.  663  fol.  88  v. 

2590.  23.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  for  Kong  Christierns  dilectus  Niels  Stigscn 
(Thott),  som  er  21  Aar,  Kanonikat  og  Pnebende  i  Lund  og  et  Emhede  (dignitas. 
personatus,  administratio  vel  officium)  i  samme  Kirke  samt  Beneficium  \  Rihe 
Kirke;  Brevet  gaelder  fra  1.  Jan.  1472. 

Nicolao  Stuggess  canonico  Lundensi.  Nobilitas  generis,  vite 
ac  morum  honestas  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  212).  Datum  Rome 
9.  kal.  maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Lubicensi  et  Aleriensi  episcopis  ac  preposito 
ecclesie  Bardewicensis  Verdensis  diocesis. 

Reg.  Vat.  663  fol.  104  v. 

2591.  23.  April   1474. 

Biskop  Helrik  v.  d.  Wisch  i  Slesvig  betaler  sine  Servispenge  til  Kardinal- 
kollegiet. 

Berardus  etc,  quod  Helricus  episcopus  Slesvicensis  pro  to- 
tali  solutione  suorum  communis  et  minuti  servitiorum,  in  qui- 
bus  etc,  ac  termino  etc  ratione  etc,  fl.  auri  de  camera  535 
sol.  35  den.  10  nobis  etc  per  manus  honorabilium  virorum  Ju- 
liani  et  Laurentii  de  Medicis  et  sociorum  suorum  curiam  Ro- 
manam  sequentium  die  date  presentium  solvi  fecit  realiter  et 
cum  effectu.  De  quibus  etc  In  quorum  etc  Datum  Rome 
23.   [mensis]  aprilis  anno  3.  fl.3gr.  3. 

Diverse  1469 — 79  (Quietantie)  fol.  116  v  (Archivio  di  Stato). 

2592.  26.  April   1474. 

Paven  reserverer  motu  proprio  Kanonikater  og  Praebender  i  Aarhus  og 
Rihe  for  Thomas  Robertsen. 

Thome  Roberdi  canonico  Ripensi.  Vite  ac  morum  honestas 
[etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  tibi,  qui  Cristierni  Norvegie  et  Svecie 
regis  dilectus  existis,  specialem  gratiam  facere  et  presentes  [etc 
som  Nr.  2587  til]  volentes,  motu  proprio  unum  Ripensis  et  alium 


88  sixtus  iv. 

Arusiensis  ecclesiarum  canonicatus  tibi  conferimus  et  de  illis 
etiam  providemus,  unam  vero  Ripensis  et  aliam  Arusiensis  pre- 
dictarum,  in  quibus  maiores  prebende,  medie  et  minores  fore 
noscuntur,  prebendas  etiam  ex  dictis  maioribus  ac  dignitatem, 
personatum,  administrationem  vel  officium  alterius  earundem 
ecclesiarum  .  .  .,  dummodo  dignitas  ipsa  in  aliqua  dictarum  ec- 
clesiarum  post  pontificalem  maior  non  existat,  si  que,  si  qui  vel 
si  qua  vacant  ad  presens  aut  cum  vacaverint,  ....  conferendas, 
conferendos  seu  conferenda  tibi  .  .  .  donationi  apostolice  reser- 
vamus,  non  obstantibus  .  .  .  de  certo  canonicorum  numero  et 
aliis  dictarum  ecclesiarum  statutis  .  .  .  .,  illis  presertim,  quibus 
caveri  dicitur,  quod  nullus  in  dictis  ecclesiis  maiorem  preben- 
dam  assequi  possit,  nisi  de  minori  ad  mediam  et  de  media  pre- 
bendis  ad  maiorem  prebendam  huiusmodi  gradatim  et  per  op- 
tionem  ascendat,  quibus  hac  vice  dumtaxat,  eis  alias  in  suo 
robore  permansuris,  motu  simili  derogamus  .  .  .  Datum  Rome 
6.  kal.   maji  anno  3. 

Gratis  de  mandato  pape. 

[Simili  modo]  Lubicensi  et  Aleriensi  episcopis  ac  officiali 
Ripensi. 

Reg.  Vat.  663  fol.  46  v. 

2593.  26.  April  1474. 

Klerken  Petrus  Henrici  fra  Linkoping  Stift,  Forstander  for  Birgittes  Ho- 
spital  i  Rom,  faar  efter  Kong  Christierns  Bon  Absolution  for  et  ufrivillig  be- 
gaaet  Drab  og  Dispensation  til  at  modtage  Skrifte  af  nordiske  Pilgrimme  i  Rom. 

Exponitur  pro  parte  Petri  Henrici  clerici  Lincopensis  dio- 
cesis,  provisoris  hospitalis  s.  Brigitte  de  Urbe,  quod,  cum  ipse 
in  decimo  octavo  sue  etatis  anno  in  partibus  constitutus  quo- 
rundam  juvenum  laicorum  solatiis  [et]1)  ludis  interesset  ac  archu 
ligneo  more  juvenum  illius  patrie  ad  metam  sagitando  cum  aliis 
uteretur,  quidam  ex  colludentibus  laicus  ex  multorum  se  dixit 
relatione  sepius  audivisse  nullum  umquam  archum  ligneum 
tanti  vigoris  esse,  quod  sagitta  ab  eo  ^emissa  vestem  aliqualiter 
solidam  penetrare  posset,  qui  juvenis,  de  quodam  mantello, 
(juem  in  corpore  gestabat,  confisus,  ipsum  ante  se  suis  tenebat 
manibus  predictumque  exponentem  sepius  admonuit,  ut  sagit- 
tam  in  mantellum  emitteret.  Qui  quidem  exponens  post  multi- 
plices  et  imperativas  huiusmodi  admonitiones  solatiosas,  tamen 
credens    ipsum    mantellum    sagittam    penetrare   non  posse,  sicut 

')  add.  ()/.. 


sixti  s  iv.  89 

fortasse  non  penetrasset,  sagittam  ex  archu  emisit  ipsumque 
laicum,  in  eodem  emissionis  sagitte  momento  supra  mantellum 
respicientem,  in  gula  vulneravit,  de  quo  vulnere  ipse  laicus  diem 
vite  sue  clausit  extremum.  Cum  autem  predictus  exponens  de 
premissis  doleat  ex  intimis  cupiatque  super  huiusmodi  excessu 
reconciliari,  atque  cum  occasione  huiusmodi  excessus  sanctam 
sedem  apostolicam,  que  tamquam  pia  mater  se  reddit  propi- 
tiam  delinquentibus,  sepius  visitaverit,  et  quod  dictus  exponens 
provisor  et  procurator  hospitalis  s.  Brigitte  de  Urbe  sit  con- 
stitutus,  ad  quod  hospitale  de  remotissimis  Dacie  Svecie  Nor- 
vegie  Gotie  etc.  partibus  multi  sepius  limina  ss.  Petri  et  Pauli 
apostoiorum  devotionis  causa  petentes  hospitio  recipiuntur,  qui 
propter  defectum  sacerdotum  illius  ideomatis  coguntur  absque 
confessione  et  eukaristie  sacramento  in  patriam  redire,  et,  quod 
lamentabilius  est,  multi  etiam  sine  confessione  et  eukaristie  sa- 
cramento  ac  extrema  unctione  in  Urbe  decedunt,  etiam  cum 
predictus  exponens  magno  devotionis  fervore  in  ordine  sacerdo- 
tali  cupiat  domino  necnon  peregrinis  de  partibus  illis  in  admi- 
nistratione  sacramentorum  huiusmodi,  dummodo  necesse  fuerit, 
devote  famulari,  supplicat  igitur  Cristiernus  dictorum  regnorum 
rex  in  personam  prefati  exponentis  sui  dilecti,  [quatenus  cum 
eo]1),  attentis  premissis,  et  quod  ipse  exponens  non  animo 
ledendi  neque  rixa,  odio  aut  invidia  quomodolibet  interveniente, 
sed  animo  levitatis  tantum  hoc  perpetraverit,  necnon  quod  ipse 
orator  militie  clericali  aut  in  studio  generali  aut  in  divinorum 
officiorum  ministeriis  cum  sacerdotibus  et  aliis  clericis  cum 
habitu  et  tonsura  clericalibus  semper  et  continue  insudaverit, 
ut  ad  omnes  sacros  etiam  presbiteratus  ordines  ordinari  et  in 
eisdem  etiam  [in]  altaris  ministerio  solum  et  dumtaxat  in  dicto 
hospitali  in  Urbe  ministrare  possit,  dispensare  dignemini,  attento, 
quod  orator  ipse  offert  perpetuo  peregrinis  in  dicto  hospitali  in 
ecclesiasticis  sacramentis  servire  velle.  Fiat.  F.  Et  cum  absolu- 
tione,  si  qua  indigeat.     Datum  Rome  6.  kal.   maji  anno  3. 

Suppl.  697  fol.  12. 

Lincopensis.    Petrus  Henrici  .  .  absolutio  ab  homicidio. 

Uddrag  i  Indice  332  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  IV  an.  3  lib.  11  fol.  250. 

2594.  27.  April   1474. 

Optegnelse  om,  at  den  udvalgte  iErkebiskop  Jens  Brostrup  i  Lund  gennem 
Roskildekanniken  Jens  Andersen   lover  at  betale  Servispenge  med  Tilfojelse  af, 

})  add.  Gz. 


90  sixtus  iv. 

at  Kongen  i   Decemher  Maaned  lovede,  at  Pengene  sknlde  blive  betalte  gennem 
Dronningen  inden  to  Maaneder. 

[1474]  Die  27.  [mensis]  aprilis  Johannes  Andree  canonicus 
Roskildensis  procurator  Johannis  electi  Lundensis  ex  publico 
instrumento  in  curia  archiepiscopali  Lundensi  die  1.  mensis 
maji  anno  etc.  1472  stipulato  et  publicato,  per  Ottonem  Fogis 
clericum  Ottoniensis  diocesis,  publicum  apostolica  et  imperiali 
auctoritate  notarium,  in  apostolica  camera  dimisso  eius1)  nomine 
ac  etiam  ut  principalis  et  privata  persona  obtulit  camere  apo- 
stolice  et  sacro  collegio  cardinalium  pro  communi  servitio  dicte 
ecclesie,  ratione  prefectionis  de  persona  dicti  electi  eidem  ecclesie 
facte  auctoritate  apostolica  per  bullas  sub  data  Rome  etc.  14.  kal. 
maji  anno  3,  fl.  auri  de  camera  2000,  ad  quos  ipsa  ecclesia  tax- 
ata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  consueta.  Eorundem 
autem  etc.     Cardinales  XIIII. 

Ad  preces  regis  Dacie  fuerunt  date  bulle  sub  obligatione 
usque  ad  festum  nativitatis  domini,  et  dedit  multos  fidejussores 
nobiles  viros  .  .  .  .,  et  patet  in  libro  camere.  Venerunt  postea  lit- 
tere  ad  Ludouicum  de  s.  Geminiano  de  mense  dec,  que  dixe- 
runt,  quod  rex  se  excusabat,  quia  miserat  jam  pecunias,  que 
non  fuerant  solute  in  tempore,  sed  infra  duos  menses  omnino 
solveret,   [ac]2)  illas  portaret  regina  in  pecunia  numerata. 

Oblig.  84  fol.  193.    Trykt  Dipl.  dioc.  Lnnd.  IV,  Nr.  214. 

2595.  27.  April   1474. 

Karl  Ronnov  lover  gennem  sin  Fader  Rigsmarsken  Claus  Ronnov  og  Ros- 
kildekanniken  Jens  Andersen  at  betale  Annater  af  Dekanatet  i  Roskilde. 

[1474]  Dicta  die  [o:  27.  mensis  aprilis]  magnificus  et  nobilis 
vir  dominus  Nicolaus  Ronnow  laicus,  marescallus  regni  Dacie  pro 
domino  rege,  et  Johannes  Andree  canonicus  Roskildensis  ut  prin- 
cipales  et  private  persone  obligarunt  se  camere  apostolice  nomine 
Caroli  Ronnow  decani  ecclesie  Roskildensis,  filii  dicti  Nicolai, 
pro  annalis  decanatus  ecclesie  Roskildensis,  qui  inibi  dignitas 
post  pontificalem  maior  existit,  [fructus  16  mr.],  vacantis  per 
obitum  Magni  Andree3)  .  .  .  Et  mandatur  provideri  dicto  Garolo 
de  dicto  decanatu  sub  data  Rome  12.  kal.  niaji  anno  3.  Et  pro- 
miserunt    solvere   annatas  dicti  decanatus  camere  apostolice  hic 

l)  Gz.        Cod.  et         '-)  add.  Gz. 

3)  Tilfwjet  aedenunder:  et  etiam  per  cessionem  Johannis  Petri  apud  sedem 
factam. 


SIXTUS  IV.  91 

in  curia  infra  sex  raenses  immediate  a  die  hahile  possessionis 
computandos  sub  penis  camere  in  meliori  forma  etc.    Jurarunt 

etc.  Reslitula  suh  huiusmodi  obligatione  de  mandato  omniuin 
doininoruin  in  publica  camera  etc.  Et  dictus  dorainus  Xicolaus 
promisit  relevare  indeinpnem  a  dicta  obligatione  dictum  Johan- 
nem  Andree  suh  dictis  penis.    Obligavit  [se]1)  et  juravit. 

Annate  1474  fol.  68  v  (Archivio  di  Stato). 

2596.  27.  April   1474. 

Den  udvalgte  Biskop  i  Slesvig,  Helrik  v.  d.  Wiseh  lover  gennem  Provsten 
Johan  Emheke  at  hetale  Servispenge. 

[1474]  Die  27.  [aprilisj  Johannes  Emheck  prepositus  Slesvi- 
censis,  assertus  procurator  Henrici  electi  Slesvicensis,  ohtulit  ca- 
mere  apostolice  et  sacro  collegio  cardinalium  ratione  prefectionis 
de  persona  sua  eidem  ecclesie  auctorilate  apostolica  facte  suh 
data  Rome  14.  kal.  maji  anno  3  11.  auri  de  camera  1000,  ad 
quos  dicta  ecclesia  taxata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia 
consueta.   Eorundem  autera  etc.  .  .  . 

Dicta  die  hulle  dicte  ecclesie  fuerunt  date  Jacobo  de  Spinis 
mercatori  Florentino  de  Romana  curia  de  mandato  domini  An- 
tonii,  qui  Jacobus  promisit  illico  solvere  commune  et  omnia 
alia  jura  et  minuta  servitia  .  .  . 

Oblig.  84  fol.  193. 

2597.  28.  April   1474. 

Klerken  Jens  Andersen  fra  Roskilde  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende  i 
Lund,  ledige  ved  Mogens  Andersens  Dod.  Denne  havde  vaeret  familiaris  dome- 
sticus  lios  Kardinal  Franciscus  (Piccolomini).  som  giver  sit  Samtykke  til,  at 
Jcns  Anderscn  faar  Kanonikatet. 

Supplicat  Johannes  Andree  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Xr.  21,')). 
Fiat.   F.     Datum  Rome  4.   kal.   maji  anno  3. 

Suppl.  697  fol.  167  v. 

2598.  28.  April   1474. 

Optegnelse  om.  at  cn  Bulle  om  Pension  til  den  afgaaede  Biskop  Claus 
(Wulf)  i  Slesvig  er  udstedt  uden   Betaling. 

[1474]  Die  28.  mensis  aprilis  unum  par  hullarum  pro  .  . 
Nicolao  in  universali  ecclesia  olim  Slesvicensi  episcopo  super 
pensione  annua  200  fl.  Renen.  eidem  assignata  super  fructihus 
episcopalis  [mense]  Slesvicensis  per  consensum  electi  eiusdem; 
patet   per   bullas   suh   data   Rorae    14.   kal.   raaji   anno  3.     Resti- 

l)  add.  Gz.     . 


92  sixtus  iv. 

tutimi  de  mandato,  quia   sunt   soluta  jura   omnia  dicte  ecclesie 
per  societatem  de  Spinellis. 

Annate  1474  fol.   211   (Archivio  di  Stato). 

2599.  28.  April   1474. 

Optegnelse  om,  at  Biskop  Helrik  (v.  d.  Wisch)  i  Slesvig  hetaler  sine  Ser- 
vispenge  til  det  pavelige  Kammer. 

[1474]  Dicta  die  [o:  28.  mensis  aprilis]  habuit  thesaurarius 
a  .  .  Henrico  episcopo  Slesvicensi  fl.  500  pro  communi  ecclesie 
Slesvicensis  per  manus  societatis  de  Spinellis. 

Introitus  et  Exitus  489  fol.  71. 

2600.  30.  April   1474. 

.Jens  Brostrup  faar  udfserdiget  en  tidligere  Supplik  i  en  noget  aendret  Form. 
Reformatio  Johannis  Brostorp. 

Cum  sollicitator  litterarum  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  216). 
Fiat.   F.     Datum  Rome  pridie  kal.   maji  anno  3. 

Suppl.  697  fol.  88. 

2601.  7.  Maj   1474. 

Klerken  Georgius  Schiitte  fra  Naumhurg  Stift,  tidligere  Sognepraest  i  Rends- 
borg,  faar  pavelig  Stadfaestelse  paa  en   Pension  af  dette  Emhede. 

Dudum,  cum  Georgius  Schutte  clericus  Numburgensis  dio- 
cesis  parrochialem  ecclesiam  in  Rendesborch  Bremensis  diocesis, 
(juam  tunc  obtinebat,  in  manibus  ordinarii  loci  sponte  resig- 
nasset,  et  idem  ordinarius,  resignatione  ipsa  admissa,  Martinum 
Smyd  clericum  ad  presentationem  Dorothee  regine  Dacie  etc, 
de  cuius  jure  patronatus  ipsa  ecclesia  existit,  in  ipsius  ecclesie 
rectorem  instituisset,  idem  ordinarius  eidem  Georgio,  ne  ex  ipsa 
resignatione  nimium  dispendium  pateretur,  pensionem  annuam 
20  mr.  denariorum  monete  Lubicensis,  que  2  mr.  arg.  vel  circa 
constituunt,  super  fructibus  ipsius  ecclesie,  qui  6  mr.  arg.  .  .  . 
non  excedunt,  prefato  Georgio  annis  singulis  persolvendam  de 
consensu  ipsius  regine  reservavit,  prout  in  instrumento  publico 
inde  confecto  plenius  continetur.  Supplicat  igilur  dictus  Geor- 
gius,  (juatenus  pensionem  huiusmodi  conlirmare  sive  illam  super 
fruetibus  ecclesie  huiusmodi  annis  singulis  per  ipsum  Martinum 
in  locis  et  terminis  ac  sub  sententiis,  censuris  et  penis  statuen- 
dis  ij)si  Georgio,  quoad  vixerit,  persolvendam  de  consensu  ipsius 
Martini  de  novo  reservare  dignemini.  Concessum  in  jjresentia 
pape  de  novo.  Jo.  Vasionensis  .  .  .  Datum  Rome  non.  maji 
anno   '.). 

Suppi.  <;;>n  foi.  21  v. 


sixtus  iv.  93 

2602.  12.  Maj   1474. 

Kong  Christiern   faar   udvirket  Absolution   for  sin  Kansler,    Pnesten  Jena 

Pcdersen  fra  Lunde  Stift,  fordi  denne  havde  skrevet  Missiver  til  nogle  af  Kon- 
gens  Undersaatter,  i  Folge  hvilke  disse  havde  briendt  en  oprorsk  By  og  draebt 
en  gammel  Kone.  Jens  Pedersen,  der  senere  havde  ladet  sig  praestevie,  faar 
Tilladelsc  til  at  vedblive  at  vaere  Praest,  dog  uden  at  fungere  ved  Alteret,  <>g 
opnaa  gejstlige  Beneficier. 

Dudum  Johannes  Petri  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  '219).    Fiat 
citra  ministeriuui   altaris.   F.     Datuiu   Rome  4.   id.   maji   anno  3. 
Snppl.   698  fol.   88  v. 

2603.  20.   Maj    1474. 
Prsesten  Anders  Krog  i  Slesvig  faar  et  evigt  Vikariat  sammesteds. 

Supplicat  Andreas  Krok  presbiter  Slesvicensis,  quatenus  sibi 
de  perpetua  sine  cura  vicaria  in  ecclesia  Slesvicensi,  per  liberam 
resignationem  Marquardi  Rutze  per  eum  seu  suum  legitimum 
procuratorem  coram  notario  publico  et  testibus  in  partibus 
sponte  factam  vacante  [fructus  4  mr.j,  dignemini  providere.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Jo. Vasionensis.  Datum  Rome  13.  kal. 
junii  anno  3. 

Suppl.  698  fol.   93  v. 

2604.  25.  Maj   1474. 

Pavens  Kammermester,  Latinus  de  Ursinis,  befaler  Skatmesteren,  Biskop 
Thomas  Vincenzi  i  Terni,  at  betale  Regningen  paa  den  gyldne  Rose,  Paven  havde 
givet  Kong  Christiern. 

Latinus  etc.  [episcopus  Tusculanus  cardinalis  de  Vrsinis 
pape  camerarius].  Paternitati  vestre  harum  serie  mandamus,  ul 
Thome  episcopo  Interamnensi  pape  generali  thesaurario  etc.  per 
manus  spectabilium  virorum  Laurentii  et  Juliani  de  Medicis  etc. 
pecuniarum  camere  apostolice  depositariorum  et  de  pecuniis 
dicte  camere  solvi  faciatis  honorabilibus  viris  magistro  Petro  de 
Senis  et  Jeronimo  de  Sutrio  aurifabris  infrascriptas  florenorum 
summas  ex  causis  infrascriptis, .  videlicet  primo  pro  una  libra  et 
11  unciis  ac  den.  12  auri  21  caratorum  cum  uno  quarto,  quem  (!) 
posuerunt  in  rosa  pontificali  presentis  anni,  quam  fecerunt,  du- 
catos  auri  papales  163  et  baiocchos  12,  qui  valent  de  camera 
fl.  174  bol.  33.  —  Item  pro  chalo  dicti  auri  ad  rationem  2  den. 
pro  qualibet  uncia,  videlicet  pro  uncia  una  et  den.  23,  duc.  pa- 
pales  14  bol.  13,  qui  valent  de  camera  fl.  15  bol.  11.  —  Item 
pro  uno  saphiro  et  una  perla  positis  in  dicta  rosa  duc.  papales 
29,  qui  valent  de  camera  fl.  31  bol.  1.  —  Item  pro  laboralura 
dicte  rose  et  totius  dicti  operis  factura  duc.  papales  32,  qui  va- 


94  SIXTUS  IV. 

leni  de  camera  fl.  33  bol.  16.  —  Constituentes  in  toto  11.  de  ca- 
mera  254  bol.  61,  quos  etc.  Datum  Rome  1474  die  25.  maji 
pontificatus  anno  3. 

L[atinus]  cardinalis  de  Ursinis  etc.  manu  propria. 

Gaspar  Blondus. 

Thesaurario.  P.  v.  harum  serie  mandamus,  ut  per  manus 
depositarii  pecuniarum  camere  apostolice  et  de  pecuniis  dicte 
camere  solvi  faciatis. 

Div.  Cam.  38  fol.  166  v;  ogsaa  i  Mandata  cameralia  1472—76  fol.  81  (Ar- 
chivio  di  Stato).     De  sidste  to  Linjer  kun  det  sidste  Sted. 

2605.  27.  Maj   1474. 

Subdiakonen  Jens  Vilhelmsen  (?)  fra  Slesvig  Stift  faar  Dispensation  til, 
skent  kun  23  Aar,  at  modtage  og  beholde  et  hvilketsomhelst  Beneficium,  ogsaa 
en  Sognekirke. 

Supplicat  Johannes  Wilienis  subdiaconus  Slesvicensis  dioce- 
sis,  in  vicesimo  tertio  sue  etatis  anno  constitutus  vel  circa,  qua- 
tenus  secum,  ut  non  obstante  defectu  dicte  etatis,  quem  patitur 
in  illo  anno  constitutus,  quodcunque  beneficium  cum  cura,  etiam 
si  parrochialis  ecclesia  fuerit,  si  sibi  apostolica,  ordinaria  aut 
alia  quavis  auctoritate  conferatur,  recipere  et  retinere  libere  va- 
leat,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo. 
Vasionensis.     Datum  Rome  6.   kal.  junii  anno  3. 

Suppl.  699  fol.  105  v. 

2606.  6.  Juni   1474. 

Paven  giver  efter  Kong  Ghristierns  Ben  Atlad  til  dem,  der  paa  bestemte 
Dage  besoger  Klosterkirken  i   Maribo. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Licet 
is  [etc.].  Cum  itaque  nonnulli  predecessores  nostri,  ut  ecclesia 
monasterii  ss.  Marie  et  Brigitte  opidi  Mariebo  ordinis  s.  Augu- 
stini,  s.  Salvatoris  nuncupati,  Otloniensis  diocesis,  in  quo  viget 
observantia  regularis,  congruis  honoribus  frequentaretur,  omni- 
bus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  ecclesiam  predictam  certis 
festivitatibus  et  diebus  devote  visitaverint  annuatim,  omnes  in- 
dulgentias  ac  peccatorum  remissiones  ad  instar  s.  Petri  ad  vin- 
cula  de  Urbe  concesserunt  et  eam  illis  dotaverunl,  ac,  sicut 
relatione  Cristierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  didicimus, 
ante  biennium  diclum  opidum  fere  cum  mullis  ipsius  monaslerii 
structuris  et  edificiis  miserabiliter  igne  concrematum  fuerit,  nos, 
cupientes,  ut  ecclesia  ipsius  monasterium  [o:  -riij  congruis  hono- 


sixtus  iv.  95 

ribus  frequentelur,  ac  idem  monasterium  in  suis  structuris  huius- 
modi  reparetur  et  conservetur  .  .  .,  omnibus  vere  penitentihus  et 
confessis,  qui  in  dicti  [o:  dictarumj  sancti  [o:  sanctarum]  et  aliis 
quihusvis  festivitatihus  ac  diebus  ecclesiam  dicti  monasterii  de- 
vote  visitaverint  annuatim  .  .  .  .,  similes  indulgentias  et  peccatorum 
remissiones,  dummodo  plenarie  non  sint,  quas  illi,  qui  dictam 
ecclesiam  s.  Petri  visitant,  quomodolihet  consequuntur,  et  ad 
instar  illarum  singulis  festivitatibus  et  diebus  predictis  eidem 
ecclesie  s.  Petri  concessis  tenore  presentium  elargimur  conces- 
sasque  indulgentias  et  remissiones  huiusmodi  innovamus,  pre- 
sentibus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis.  Volumus  autem 
[etc.   som  Nr.  860].     Datum  Rome  8.  id.  junii  anno  3. 

LXXXX.   A.  de  Urbino. 

Reg.  Vat.  665  fol.  421 ;  ogsaa  Supplik  (Fiat,  dummodo  non  sint  plenarie.  F.) 
i  Suppl.  699  fol.  96.  —  En  anden  Afskrift  i  Vadstena  Klosters  Brevbog  A  23 
fol.  129. 

2607.  6.  Juni   1474. 

Kong  Christiern  faar  tilstaaet  1)  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage 
besoger  Vor  Frue  Sognekirke  i  Lykaa  i  Lunde  Stift,  som  han  har  ophygget  af 
Sten,  ligesom  han  har  anlagt  en  By  og  Borg  der,  hvor  der  for  kun  levede  et 
Par  Fiskere;  2)  en  lignende  Aflad  til  dem,  der  besoger  St.  Clarse  Kapel  i  Turke 
i  Lunde  Stift,  der  for  var  uhehoet,  men  hvortil  der  nu  strommer  mange  Men- 
nesker,  efter  at  der  er  fundet  et  undergorende  Alahasterhillede  af  St.  Clara ; 
3)  til  sin  Raad,  Ridderen  Eggert  Krummedige  fra  Lunde  Stift  og  dennes 
Hustru  Bevilling  af  Rejsealter,  hvor  der  maa  holdes  Gudstjeneste  for  Dag,  og 
Tilladelse  til  at  holde  Gudstjeneste  under  Interdikt  og  til  at  spise  Smor  m.  m. 
i  Fastetiden. 

In  loco  Lukka  (I)ipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  221).  Fiat  .  .  .  F. 
Datum  Rome  8.  id.  junii  anno  3. 

Suppl.  699  fol.  96. 

2608.  23.  Juni   1474. 

Paven  tilstaar  efter  Kong  Christierns  Ansogning  Klerken  Georgius  Schiitte 
fra  Naumburg  Stift,  tidligere  Sognepnest  i  Rendsborg,  en  aarlig  Pension  af 
denne  Kirke  (jfr.  Nr.  2601). 

Georgio  Schutte  clerico  Nuemhurgensis  diocesis.  Vite  ac 
morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  exhihita  nohis  nuper 
pro  parte  tua  petitio  continebat,  postquam  olim,  parrochiali  ec- 
clesia  in  Rendensborch  Bremensis  diocesis,  que  de  jure  patro- 
natus  regine  Dacie  pro  tempore  existentis  existit,  per  liberam 
resignationem  tuam  de  illa,  quam  tunc  obtinebas,  in  manibus 
Nicolai  Huge  cantoris  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  dicte  dio- 
cesis,    cui    Johannes    Roden    prepositus    dicte    ecclesie   b.  Marie, 


96  sixtus  iv. 

cuni  ad  prepositum  ipsius  ecclesie  b.  Marie  pro  tempore  existen- 
tem  ipsius  parrochialis  ecclesie  resignationis  admissio  ac  ad  illam 
.  .  institutio  persone  idonee  de  antiqua  et  approbata  hactenusque 
pacifice  observata  consuetudine  pertineat,  in  hac  parte  commi- 
serat  vices  suas,  .  .  sponte  factam  et  per  ipsum  Nicolaum  auctori- 
tate  ordinaria  admissam  vacante,  Dorothea  regina  Dacie,  vera  pa- 
trona  dicte  parrochialis  ecclesie,  existens  in  pacifica  possessione 
vel  quasi  juris  presentandi  personam  idoneam  ad  illam,  dum  pro 
tempore  vacat,  Martinum  Smyd  clericum  dicte  diocesis  ad  illam 
prefato  Nicolao  infra  tempus  legitimum  presentaverat,  idem  Nico- 
laus  vigore  commissionis  sibi  facte  predicte  dictum  Martinum  ad 
presentationem  huiusmodi  in  rectorem  eiusdem  ecclesie  institu- 
erat,  ipseque  Martinus  presentationis  et  institutionis  predictarum 
vigore  dicte  parrochialis  ecclesie  possessionem  pacifice  extiterat1) 
assecutus,  nos,  volentes  tibi,  asserenti,  quod  etiam  prefatus  Ni- 
colaus  tibi  pensionem  annuam  20  mr.  Lubicensium,  que  2  mr. 
arg.  constituunt,  super  fructibus  dicte  parrochialis  ecclesie  tibi 
per  eundem  Martinum  et  successores  suos  . .  annis  singulis  integre 
persolvendam,  de  consensu  ipsius  Martini  reservavit,  licet  de 
facto,  ne  propter  resignationem  huiusmodi  nimium  dispendium 
patiaris,  de  alicuius  subventionis  auxilio  providere  necnon  con- 
sideratione  Cristierni  Dacie  regis,  pro  te  dilecto  suo  nobis  super 
hoc  supplicantis,  specialem  gratiam  facere  .  .  .,  eandem  pensi- 
onem  annuam  20  mr.  Lubicensium,  que  2  mr.  arg.  constituunt, 
ut  prefertur,  super  fructibus  dicte  ecclesie,  [fructus  8  mr.  arg.], 
tibi,  quoad  vixeris,  vel  procuratori  tuo  .  .  .  per  ipsum  Mar- 
linum,  cuius  ad  id  per  Conradum  Kranntz  clericum  Frisingen- 
sis  diocesis  procuratorem  suum  .  .  .  expressus  accedit  assensus, 
et  successores  suos  .  .  in  festivitate  s.  Michaelis  mensis  sepl. 
in  civitate  Lubicensi  annis  singulis  integre  persolvendam,  reser- 
vamus  .  .  .  .,  volentes,  quod  quisquis  ex  Marlino  et  successoribus 
prefatis,  qui  in  eadem  festivitate  vel  saltem  infra  triginta  dies 
extuhc  immediate  sequentes  eandem  pensionem  tibi  non  per- 
solverit  cum  effectu,  lapsis  diebus  eisdem  excommunicationis 
sententiam  incurrat,  a  qua,  donec  tibi  vel  eidem  procuratori 
tuo  de  pensione  tibi  tunc  debita  huiusmodi  integre  satisfaclum 
seu  alias  tecum  vel  cum  dicto  procuratore  tuo  super  hoc  amica- 
biliter  concordatum  fuerit,  preterquam  in  mortis  articulo  con- 
slitutus  absolutionis  bcneficium   nequil  obtineri,  si  vero  per  sex 

')  Cod.  extiterff 


SIXTLS  IV  97 

menses  dictos  triginta  dies  immediate  sequentes  sententiam  ip- 
sam  animo,  quod  absjt,  sustinuerit  indurato,  extunc  mensibus 
elapsis  eisdem  prefata  parrochiali  ecclesia  perpetuo  privatus  ex- 
istat,  illaque  vacare  censeatur  eo  ipso.  Datum  Home  9.  kal. 
julii  anno  3. 

[Simili  modo]  Bremensis  et  Lubicensis  prepositis  ac  Hen- 
rico  Estel  canonico  eiusdem   Bremensis  ecclesiarum. 

P.  XII.  X.  de  Varris. 

Reg.  Lat.  734  fol.  253.  Ogsaa  samtidig  Afskrift  paa  Papir  i  et  Ekseku- 
tionsbrev  fra  Kanniken  Henricus  Estel  i  Bremen,  dat.  Home  24.  Aug.  1474  (Re- 
gistrant  90  pag.  172—73,   Nr.  86  i  Rigsarkivet). 

2609.  1.  Juli   1474. 

Paven  fordommer  i  skarpe  Udtryk  det  Aagerva?sen,  der  drives  baade  af 
(iejstlige  og  Verdslige  i  Hertugdommerne  Slesvig  og  Holsten,  kasserer  og  loser 
alle  Eder,  Lofter  og  Kontrakter  om  Laan,  der  strider  imod  Kirkens  Regler,  og 
truer  enhver  gejstlig  Kreditor,  der  ikke  lader  sig  noje  med  Kapitalens  Erstat- 
ning  af  Pantets  Indtajgter,  med  det  hojeste  Band  og  Embedsfortabelse  samt  til- 
fojer  lignende  hoje  StrafTe  for  de  verdslige  Herrers  Vedkommende. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ab  eo,  qui  humani  generis 
sumens  effigiem  (Dipl.  Chr.  I,  306—10;  Reg.*7196).  Datum  Rome 
kal.  julii  anno  3. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Gem.  Archiv  I,  4  (R.  A.). 

2610.  18.  Juli  1474. 

Klerken  Johan  Embeke  fra  Liibeck  Stift  faar  paa  Kong  Christierns  Bon 
Kanonikat  og  Pra?bende  i  Hamburg;  Klerken  Envald  Sovenbroder  fra  Bremen 
Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Liibeck. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  b.  Marie  Hamburgen- 
sis  Bremensis  diocesis,  qui  de  jure  patronatus  serenissimi  regis 
Dacie  etc.  ratione  comitatus  Holtsacie  etc.  existunt,  per  obitum 
Johannis  Aneueld  vacantibus,  idem  rex  ad  illos  Johannem  Em- 
beck  clericum  Lubicensem  ordinario  loci  infra  tempus  legitimum 
presentavit,  institutione  et  possessione  subsecutis.  Cum  autem 
prefatus  Johannes  Embeck  dubitet  presentationem  et  instituti- 
onem  huiusmodi  viribus  non  subsistere,  supplicat,  quatenus  sibi 
de  ipsis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.j  provideri  man- 
dare  dignemini. 

Nuper  perpetua  vicaria  in  ecclesia  Lubicensi  per  obitum 
eiusdem  Johannes  Aneueld  vacante,  E[n]waldus  Seuenbroder  cle- 
ricus  Bremensis  diocesis  illam  vigore  gratie  expectative  sibi  per 
s.  v.  concesse  infra  tempus  legitimum  acceptavit,  obtinens  sibi 
de  illa  provideri,  possessione  forsan  subsecuta.    Cum  autem  du- 

Acta  pontificum   Danica  IV.  7 


98  sixtus  iv. 

bitet  acceptationem  et  provisionem  predictas  viribus  non  sub- 
sistere,  supplicat  dictus  Enwaldus,  quatenus  sibi  de  ipsa  vicaria 
[fructus  4  mr.]  cum  omnibus  clausulis  ac  vacationum  modis  in 
preinserta  supplicatione  contentis  provideri  mandare  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
15.  kal.  aug.  anno  3. 

Suppl.   702  fol.  115  v. 

2611.  23.  Aug.  1474. 

Optegnelse  om,  at  Georgius  Sehiitte  fritages  for  at  betale  Annater  af  sin 
Pension  af  Sognekirken  i  Rendsborg  (jfr.  Nr.  2608). 

[1474]  Die  23.  [mensis]  aug.  unum  par  bullarum  pro  Geor- 
gio  Schutte  clerico  Nuemburgensis  diocesis  super  pensione  annua 
20  libr.  Lubicensium,  que  2  mr.  arg.  constituunt,  eidem  assig- 
nata  super  fructibus  parrochialis  ecclesie  in  Rendesborch  Bre- 
mensis  diocesis,  que  de  jure  patronatus  regine  Dacie  existit. 
Patet  per  bullas  sub  data  Rome  9.  kal.  julii  anno  3.  Restitutum 
de  mandato,  quia  est  provisum  de  dicta  ecclesia  auctoritate  or- 
dinaria. 

Annate  1474  fol.  233  v  (Archivio  di  Stato). 

2612.  31.  Aug.  1474. 

Paven  stadfaester  de  Privilegier,  som  Eugenius  IV  og  Glemens  IV  havde  til- 
staaet  Franciskanerordenen,  hvoraf  han  selv  havde  vaeret  Medlem,  udvider  dem 
med  flere  nye  og  fortolker  en  Del  omtvistede  Punkter  i  aeldre  Pavebreve  an- 
gaaende  Ordenen. 

Ad    futuram    rei    memoriam.     Regimini    universalis   ecclesie 
(Wadding,  Annales  Minorum  XIV,  99—111;  Dipl.  Norv.  X,  190- 
199).     Datum  Rome  pridie  kal.  sept.   anno  4. 

Afskrift  i  [Nic.  Jordanis  Kopibog  og  derefter  i]  Barth.  D,  205—06,  223—38. 

2613.  6.  Okt.   1474. 

Ludolfus  Varecker,  evig  Vikar  i  Lubeck.  faar  Kanonikat  og  Pnebende  samt 
Kantoriet  i   Haderslev  og  Sognekirkerne  i  Taps,  Vonsild  og  0dis. 

Supplicat  Ludolphus  Verecker  perpetuus  vicarius  in  ecclesia 
s.  Petri  Lubicensi,  quatenus  sibi  de  cantoria  ac  canonicatu  et 
prebenda  ecclesie  Hadersleuensis  Slesvicensis  diocesis,  que  can- 
loria  in  dicla  ecclesia  curata  et  electiva  ac  dignitas  principalis 
exislit,  necnon  de  parrochialibus  ecclesiis  Tab,  Odensul  et  Vr 
dicte  diocesis  invicem  unitis,  [cantorie  ac  canonicatus  et  pre- 
bende  fructus  .'*  mr.  necnon  dictarum  parroehialium  ecelesiamm 


SIXTUS  iv.  99 

unitarum  etiam  3  mr.],  per  ohituin  Petri  Laurentii  vacantibus, 
provideri  mandare,  necnon  secum,  ut  huiusmodi  cantoriam  cum 
dictis  parrochialihus  ecclesiis  unitis  insimul,  quoad  vixerit,  lihere 
retinere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessiun  in  presentia 
pape.    Jo.  Vasionensis.      Datum   Rome   pridie    non.   oct.   anno  4. 

Suppl.   716  fol.  175  v. 

2614.  15.  Okt.   1474. 

Klerken  Johan  Breyde  fra  Slesvig  Stift,  soin  er  Klerk  ved  Supplikkontoret, 
faar  Kanonikater  og  Pnebender  i   Hildesheim  og  Magdeburg. 

Supplicat  Johannes  Breyde  clericus  Slesvicensis  diocesis,  ex 
utroque  parente  de  militari  genere  procreatus,  in  registro  sup- 
plicationum  s.  v.  clericus,  quatenus  sibi  de  canonicatu  et  pre- 
henda  ecclesie  Hildesemensis  [fructus  4  mr.]  ac  canonicatu  et 
prebenda  ecclesie  Magdeburgensis  [fructus  4  mr.]  per  obitum 
Leuini  [de  Relthem]  vacantibus  providere  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Et  quod  maior  valor .  . 
in  cancellaria  exprimi  possit.    Datum  Rome  id.  oct.  anno  4. 

Suppl.   711   fol.  216. 

2615.  23.  Dec.  1474. 

Klerken  Jens  Nielsen  fra  Roskilde  Stift  faar  Kanonikat  og  Pra^bende  i 
Roskilde. 

Nuper  vacantibus  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskil- 
densis  per  obitum  Jacobi  Laurentii,  Johannes  Nicolai  clericus 
eiusdem  diocesis  eosdem  canonicatum  et  prebendam  vigore 
gratie  sue  expectative  per  s.  v.  sibi  facte  acceptavit  et  de  eis- 
dem  sibi  provideri  obtinuit,  possessione,  ut  creditur,  desuper 
minime  subsecuta.  Dubitat  tamen  acceptationem  et  provisionem 
huiusmodi  et  omnia  inde '  secuta  viribus  non  subsistere.  Sup- 
plicat  igitur,  quatenus,  acceptationem  et  provisionem  et  omnia 
inde  secuta  huiusmodi  rata  et  grata  habentes  et  ea  etc,  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.]  eidem  oratori  de 
novo  providere  seu  in  forma  nove  provisionis,  simplicis  impe- 
trationis,  gratie  si  nulli  sive  si  neutri,  prout  oratori  magis  vide- 
bitur  expedire,  providere  .  .  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.    Jo.  Vasionensis.     Datum  Rome  10.  kal.  jan.  anno  4. 

Suppl.  706  fol.  83. 

2616.  29.  Dec.  1474. 

Kardinalerne  Angelus  (de  Capranica),  Oliverius  (Caraffa),  Philippus  (de  Le- 
vis),  Antonius  Jacobus  (Venier)   og  Johannes  Michael  (de  Michaelis)   giver   efter 

7* 


100  SIXTUS  IV. 

Ansogning  af  .lens  Eggertsen,  Sognepraest  i  Lumbv  i  Odense  Stift,  Aflad   til   dem, 
der  paa  bestemte  Dage  besoger  den  inevnte  Kirke;   Brevet  gselder  for  al  Fremtid. 

Angelus  episcopus  Penestrinus,  Oliuerius  tituli  s.Eusebii,  Phi- 
lippus  tituli  ss.  Petri  et  Marcellini,  Antonius  Jaeobus  tituli  s.Viti 
presbiteri1),  Johannes  Michael  tituli  s.  Angeli  diaconus  cardinales 
universis  Christi  tidelibus  presentes  litteras  inspecturis,  visuris, 
lecturis  pariter  et  audituris.  Splendor  paterne  glorie  (Rordam, 
Monumenta  2.  R.  II,  536—38;  Reg.  4-5702)).  Datum  Rome  in 
domibus  nostris  anno  1475  indictione  8  die  vero  29.  dec.  pon- 
tificatus  anno  4. 

Orig.  paa  Perg.  med   [5]   Segl  i  Fyens  Bispearkiv  (B.  A .). 

2617.  18.  Jan.   1475. 

Klerken  Gregers  Sorensen  fra  Odense  Stift  faar  Sognekirken  i  Agerskov  (?), 
som   Indehaveren  Peder  Tostesen  havde  forbrudt. 

Cum  quidam  iniquitatis  filius  Petrus  Tostonis,  qui  pro  rec- 
tore  parrochialis  ecclesie  s.  Dionisii  in  de  Gerescola  Ripensis 
diocesis  se  gerit,  dei  timore  postposito  ac  sue  salutis  immemor, 
quendam  Nicolaum,  tunc  familiarem  abbatis  Loci  dei  ordinis 
s.  Bernardi  Ripensis  diocesis,  suis  propriis  manibus,  nulla  legi- 
tima  causa  subsistente,  interfecerit  et  propterea  se  indignum  ad 
huiusmodi  parrochialem  ecclesiam  et  alia  beneficia  obtinenda 
reddiderit,  veniatque  propterea  illa  merito  privandus,  idcirco 
supplicat  Gregorius  Seuerini  clericus  Ottoniensis  diocesis,  qua- 
tenus  dignemini  alicui  probo  viro  in  partibus  mandare,  ut  se 
de  premissis  informet  et,  si  per  informationem  huiusmodi  pre- 
missa  vera  esse  reppererit,  eundem  Petrum  Tostonis  auctoritate 
apostolica  dicta  parrochiali  ecclesia  privet  amoveatque  ipsum  ab 
eadem  et  post  privationem  et  amotionem  huiusmodi  de  eadem 
parrochiali  ecclesia  [fructus  2  mr.]  prefato  oratori  .  .  prefata  auc- 
toritate  provideat  illamque  sibi  conferat.  Concessum  in  presentia 
pape  in  forma  juris.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  15.  kal.  febr. 
anno  4. 

Suppl.  707  fol.  150  v. 

2618.  20.  Jan.  1475. 

Pnesten  .lens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  faar  Kanonikat  og  Pnebende  i 
Kobenhavn. 

Alias  certis  canonicatu  ct  prebenda  ecclesie  b.  Marie  virginis 
Haffnensis  Roskildensis  diocesis  per  obitum  Detlewii  Ranzo  [va- 

')  Kardinaltitelen  var  korrekt  ss.  Viti  et  Modesti  eardinalis  diaconus. 
')   Her    med    den    sikkert    Utigtige    Dato    24.   Dec.    1475.      Hvis    Indiktionen 
regnes  fira  '-!.">.  Dec.,  stemmer  Aaret  overeas  med  Paveaaret  og  Indiktionen  8. 

LI3RARY 

V.        i 


SIXTUS  IV.  101 

cantibusj,  Johannes  Mathei  presbiter  Ottoniensis  iilos  vigore  gra- 
tie  expectative  sibi  alias  a  s.  v.  concesse  per  proeuralorem  in 
partibus  acceptavit  et  de  illis  sil)i  provideri  obtinuit,  possessione 
subsecuta.  Cuni  autem  dictus  Johannes  dubitet  acceptationem 
et  provisionem,  possessionis  adeptionem  ac  inde  secuta  quecun- 
que  viribus  non  subsistere,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere  .  . 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Da- 
tum  Rome  13.  kal.  febr.  anno  4. 
Snppl.   707  fol.  242  v. 

2619.  8.  Febr.   1475. 

Optegnelse  om  en  ludbetaling  til  Kammeret  af  Penge,  indsamlede  i  Dan- 
mark  at*  Marinus  de  Fregeno. 

[1475  mensis  febr.]  Dicta  die  [o:  8.]  habuit  similiter  thesau- 
rarius  a   Marino   de  Fregeno   nuntio   et  colleclore   in  Dacia   etc. 

fl.  365  ex  dicta  collecloria  exactos  per  manus  de  Franzettis 

Die  8.  habuit  similiter  thesaurarius  a  Marino  de  Fregeno  in 
regno  Dacie  nuntio  et  collectore  11.  similes  127  et  bolendinos  37, 
in  renensibus  170,  exactos  in  dicto  regno,  per  manus  Gregorii 
sui  servitoris. 

Introitus  et    Kxitns  490  fol.  45  v,  46;  trykt  Dipl.   Norv.  XVII.  580—81. 

2620.  1.  Marts  1475. 

Kanniken  Didrik  Stoveman  fra  Liibeek  faar  Kantoriet  i  Slesvig,  hvorom 
han  havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Envald  Sovenbroder. 

Dudum  lite  pendente  in  Romana  curia  inter  Theodericum 
Staueman  canonicum  ecclesie  Lubicensis  reum  et  possessorem 
et  quendam  Enwaldum  Souenbroder  actorem  [o:  assertum]  cle- 
ricum  actorem  de  cantoria  in  ecclesia  Slesvicensi,  vacante  tunc 
per  obitum  Johannis  Weghener,  rebusque  aliis  in  actis  latius 
deductis  in  prima  instantia  coram  Fantino  de  Valle  vestri  sacri 
palatii  causarum  auditore,  tandem  idem  Fantinus  auditor  simi- 
liter  (!)  taliter  qualiter  procedens  diffinitivam  sententiam  cum 
expensarum  condempnatione  et  fructuum  pro  ipso  Enwaldo  et 
contra  prefatum  oratorem  tulit  et  promulgavit,  a  qua  appellato 
causaque  appellationis  huiusmodi  Nicolao  de  Edam  commissa 
et  coram  eodem  ad  omnium  terminorum  observantiam  processo, 
lite  huiusmodi  sic  indecisa  pendente,  dictus  Enwaldus  preposi- 
turam  in  Barthizuzel,  que  in  ecclesia  eadem  Slesvicensi  dignitas, 
licet  in  collegiata  Hadersleuensi  principalis  curala  dicitur,  existit 


102  SIXTUS  IV. 

pacifice  assecutus,  et  propterea  juri,  si  quod  ipsi  Enwaldo  ante 
huiusmodi  assecutionem  in  cantoria  competebat,  resignasse 
videtur  de  jure.  Ne  igitur  novus  collitigans  ipsi  oratori  consti- 
tuatur,  supplicat  dictus  Theodericus,  quatenus  ipsum  in  omni 
jure,  si  quod  ipsi  Enwaldo  ante  huiusmodi  assecutionem  com- 
petebat,  ac  litis  et  cause  prosecutione  surrogare  .  .  dictumque 
jus  seu  ipsam  cantoriam,  etiam  si  inibi  dignitas  curata  et  elec- 
tiva  fuerit  [fructus  6  mr.],  sive  premisso  sive  alias  quovis  modo 
vacet  seu  ex  eo,  quod  dictus  quondam  Johannes  Weghener  col- 
lector  sive  subcollector  fructuum  camere  apostolice  fuisse  dicitur, 
eidem  Theoderico  in  forma  gratie  si  neutri,  nove  provisionis  aut 
surrogationis.  prout  melius  sibi  expediat,  providere  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
kal.  martii  anno  4. 

Suppl.  708  fol.  191. 

2621.  3.  Marts  1475. 

Optegnelse  om.  at  Pavcn  udnaevner  Kanniken  i  Odense  Karl  (Ronnov)  til 
Biskop  sammesteds. 

[1475]  Eadem  die  et  consistorio  [o:  3.  mensis  martii)  idem 
sanctissimus  dominus  noster  in  consistorio  secreto  ad  relationem 
domini  Mantuani  providit  ecclesie  Ottoniensi  de  persona  Caroli 
canonici  dicte  ecclesie,  vacanti  per  obitum  Magni  extra  Roma- 
nam  curiam  defuncti. 

Oblig.  83  fol.  36. 

2622.  3.  Marts  1475. 

Faven  udnaevner  Karl  Ronnov  til  Biskop  i  Odense  og  giver  ham  Lov  til 
at  lade  sig  indvie  af  en  hvilkensomhelst  Biskop. 

Carolus  Ronnon(!)  fit  episcopus  Ottoniensis  per  obitiun.   Munus. 

Uddrag  i  Indice  333  og  af  Garampi  efter  Reg.  Lat.  Sixti  IV  anno  .")  lib.  4 
fol.  257  og  259  (tahte). 

2623.  3.  Marts  1475. 

Paven  giver  Lundekanniken  Karl  Ronnov  Dispcnsation  til,  skont  han  kun 
er  29  Aar  gammel,  at  lade  sig  indvie  til   Biskop  i  Odense. 

Carolo  Ronnou  canonico  Lundensi.  Supereminens  largitas 
[etc.].  Cum  itaque  nos  hodie  ecclesie  Ottoniensi  ordinis  s.  Bene- 
dicti,  pastoris  ad  presens  regimine  destitute,  de  persona  tua  pro- 
videre  inlendamus,  nos,  sperantes,  quod  tu  propler  grandia  vir- 
tutum    dona,    quibus    circumfultus    exislis,    el   alia   tibi    affutura 


SIXTUS  IV.  103 

suffragia    eidem    ecclesie    esse    poteris    multipliciter    fructuosus, 

tecum,  qui  in  tricesimo  lue  etatis  anno  constitutus  ac  illum  in 
brevi  completurus  existis,  ut  curam  el  administrationem  dicte 
ecclesie  recipere  illasque  in  spiritualihus  et  temporalibus  exercere 
necnon  munus  consecrationis  suscipere  libere  valeas,  defectu 
etatis  premisse,  quem  pateris,  nequaquam  obstante,  tenore  pre- 
sentium  dispensamus.     Datum   Home  5.   non.   martii  anno  4. 

A.  XX.  de  Petra. 

Reg.   Lat.   74.")  fol.   224  v. 

2624.  8.  Marts   1475. 

Kong  Christiern    faar   bevilget.    at   Hertug  Balthasar  af  Meeklenburg,  som 

var    postuleret    af  Kapitlet  i  Sehwerin    til  Administrator  af  Bispedommet,  maa 

faa  2  Aars  Udsaettelse  med  at  lade  sig  indvie,  for  at  han  inden  denne  Tids 
Forlob  kan  faa  Arvefolgen  sikret. 

Dudum  s.  v.  Zwerinensi  [ecclesie]  tunc  pastoris  solatio  de- 
stitute  Balthasarem  ducem  Magnopolensem,  Sclauie  inferioris 
principem,  comitem  Zwerinensem  etc,  in  minoribus  dumtaxat 
ordinibus  et  in  vigesimo  secundo  sue  etatis  anno  constitutum, 
de  consilio  cardinalium  ac  consideratione  Cristierni  regis  Daeic. 
tunc  apud  sedem  peregrinationis  causa  constituti,  administra- 
torem  in  spiritualibus  et  temporalibus  deputavit,  ac  voluil 
inter  alia,  quod  idem  administrator  infra  annum  a  data  litte- 
rarum  s.  v.  super  hoc  confectarum  sacros  subdiaconatus  et 
diaconatus  ordines  suscipere  et  in  vigesimo  septimo  sue  etatis 
anno  munus  consecrationis  sibi  impendi  facere  teneretur,  alio- 
quin  administratio  ipsius  ecclesie  sibi  foret  penitus  interdicta. 
Cum  autem  prefatus  administrator,  qui,  ut  ecclesiam  ipsam, 
prochdolor  calamitatibus  et  indigentiis  suppressam  et  in  illi[u]s 
bonis  non  mediocriter  destitutam,  relevaret  et  ad  recuperati- 
onem  faciendam  adjuvaret,  per  capitulum  ipsius  ecclesie  nemine 
discrepante  postulatus  fuit,  relevationi  ipsius  ecclesie  ac  bono- 
rum  recuperationi  ope  et  auxilio  magnatorum  et  nobilium  do- 
miniorum  et  terrarum  suarum  modo,  quo  potest  ad  presens, 
meliori  intendat,  et  iidem  magnati  et  nobiles,  dubitantes  huius- 
modi  terras  et  dominia  absque  heredibus  posse  remanere,  quod 
administrator  prefatus  dictos  ordines  adhuc  suscipiat,  quamvis 
ipse  ad  hoc  satis  inclinatus  esset,  omnino  reclament,  ac  prop- 
terea  certisque  aliis  causis  .  .  .,  [secum]1)  ut  usque  ad  quinquen- 
nium,   infra   quod   concedente   domino   aliquam    prolem,  que  in 

')  add.  Gz. 


104  SIXTUS  IV. 

lerris  et  dominiis  succedere  possit,  per  semen  suum  procuraturum 
sperat,  ad  ordines  sacros  predictos  transcendere  illosque  suscipere 
non  teneatur,  per  sedem  apostolicam  dispensari  desideret,  et  ca- 
pitulum  huiusmodi,  attentis  premissis,  et  quod  ipse  Balthasar  in 
spiritualihus  et  temporalihus  absque  eo,  quod  in  dictis  sacris 
ordinihus  constitutus  existat,  administrare  possit,  pro  dispensa- 
tione  dicti  quinquennii  obtinenda  suum  prebuerint  assensum,  sup- 
plicat  idem  rex,  quatenus,  sibi  in  personam  ipsius  Balthasaris 
administratoris  specialem  gratiam  facientes  et  ipsi  administratori 
in  premissis  oportune  consulentes,  secum,  quod  usque  ad  quin- 
quennium  a  data  presentium  computandum  sacros  ordines  huius- 
modi  minime  recipere  teneatur.  priori  voluntate  huiusmodi  non 
obstante,  dispensare  sive  illud  sihi  indulgere  dignemini.  Con- 
cessum  ad  biennium  in  presentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Datum 
Rome  8.  id.  martii  anno  4. 

Suppl.   708  fol.  213  v. 

2625.  8.  Marts  1475. 

Den  udvalgte  Biskop  Karl  (Ronnov)  lover  gennem  Provsten  Laurens  An- 
dersen  i  Tofte  og  Sogneprsesten  Niels  Tanskvet  i  Vestenskov  at  betale  Servispenge. 

[1475]  Die  mercurii  8.  [mensis]  martii  Laurentius  Andree 
prepositus  Tossiensis  et  Nicolaus  Tansquesth  rector  parrochialis 
ecclesie  Vestinscof  Ottoniensis  diocesis  procuratores  et  procura- 
torio  nomine  Caroli  electi  Ottoniensis  obtulerunt  camere  aposto- 
lice  et  sacro  collegio  cardinalium  pro  communi  servitio  ratione 
provisionis  sibi  de  dicta  ecclesia  Ottoniensi  auctoritate  aposto- 
lica  facte  per  bullas  domini  Sixti  sub  data  Rome  5.  non.  martii 
anno  4  fl.  auri  de  camera  150,  ad  quos  dicta  ecclesia  taxata 
reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  consueta.  Eorundem 
etc.  .  .  . 

Dicta  die  de  mandato  dominorum  fuerunt  date  bulle  Phi- 
lippo,  qui  promisit  solvere  in  continenti  omnia  jura. 

Oblig.  84  fol.  212  v. 

2626.  8.  Marts  1475. 
Biskop  Karl  (Rennov)  i  Odense  betaler  Servispenge  til  det  pavelige  Kammer. 
Universis  etc.  ut  supra  [Latinus  etc.],  quod  Carolus  episco- 

pus   Ottoniensis    pro   communi   servitio  dicte  ecclesie,    pro  quo 

eral  in  camera  obligatus  etc,  fl.  auri  de  camera  75  Thome  etc. 

episcopo  [nteramnensi]  thesaurario  necnon   pro  solutione  totali 

unius  minuti   servitii  etc.  debili  11.  similes  5  sol.  17  den.  10  nec- 


SIXTUS  IV.  105 

non  pro  totali  solutionc  triuin  ininntorum  servitiorum  familia- 
rium  [p:  -ribus]  et  officialium  [o:  -libus]  pape  dehitorum,  pro 
quibus  etc.  obligatus,  11.  similes  16  sol.  3  den.  (5  dicte  monete  etci 
per  manus  Johannis  Breide  clerici  in  registro  supplicationum 
solvi  fecit  etc.  cum  effectu.  De  quibus  quidem  etc.  In  quorum 
etc.  Datum  Rome  in  camere  apostolica  die  8.  mensis  martii 
anno  4.  11.  1  gr.  2. 

Div.  Sixti  IV  (Quietantie)   1471— 84  fol.  41  b.  v.  (Archivio  di   Stato). 

[1475]  Die  8.  [mensis  martiij  dictus  thesaurarius  habuit  a 
Carolo  electo  Ottoniensi  il.  75  pro  communi  dicte  ecclesie  Otlo- 
niensis  per  manus  Laurentii  Andree. 

Introitus  et   Exitus  490  fol.   50. 

2627.  8.  Marts  1475. 
Biskop  Karl  (Ronnov)  i  Odense  betaler  Servispenge  til   Kardinalkollegiet. 

Bartholomeus  etc,  quod  .  .  Carolus  episcopus  Oltoniensis  pro 
totali  solutione  suorum  communis  et  minuti  servitiorum,  in  qui- 
bus  etc,  ac  termino  etc  ratione  etc  fl.  auri  de  camera  80  sol. 
18  nobis  etc  per  manus  honorabilium  virorum  Laurentii  et  Ju- 
liani  de  Medicis  et  sociorum  suorum  curiam  Romanam  sequen- 
tium  die  date  presentium  solvi  fecit  realiter  et  cum  elYeetu.  De 
quibus  etc  In  quorum  etc  Datum  Rome  8.  [mensisl  martii 
anno  ut  supra  [o:  4].  11.  1  gr. 2. 

Quietantie  1409  —  79  fol.  134  v  (Arehivio  di  Stato). 

2628.  29.  Marts  1475. 

Ridderen  Erik  Akselsen  (Thott)  faar  bekraeftet  Stiftelsen  af  ct  Hospital  for 
Spedalske  i  Viborg  i  Finland. 

Cum  Ericus  Absolonis  miles  de  Lagn[oe],  castellanus  castri 
Wiborgensis  Aboensis  diocesis,  unus  ex  maioribus  consiliariis 
regni  Svecie,  pestiferum  et  contagiosum  morbum  illum,  qui  lepra 
communiter  appellatur,  in  partibus  illis,  ubi  dominium  obtinet 
temporale,  propter  nimiam  frequentiam,  quam  habent  ipsi  le- 
prosi  cum  certis  hominibus  conversando,  adeo  ingrossari  vidisset, 
ut,  nisi  oportuno  remedio  provideretur,  posset  tota  patria  illa, 
ut  verisimiliter  creditur,  hoc  morbo  respergi,  nec  aliquod  hospi- 
tale  pro  huiusmodi  recolligendis  infirmis  in  decem  dietis  legali- 
bus  ab  illa  domo  fundatum  existit,  volens  igitur  ipse  orator 
publice  hominum  utilitati  succurrere  et  sue  suorumque  progeni- 
torum   animarum  providere  saluti  diemque  ultionis  extreme  pie- 


106  SIXTUS  IV. 

tatis  operibus  prevenire  quandam  domum  ad  usum  leprosorum 
huiusmodi  prope  et  extra  muros  opidi  Wiborgensis  dicte  Abo- 
ensis  diocesis  unacum  quadam  solempni  capella,  in  qua  sex 
presbiteros  ipsius  capelle  capellanos  instituere  proponit,  cum  suf- 
ficientibus  redditibus  ex  bonis  suis  propriis  immobilibus,  vide- 
licet  pluribus  prediis  et  aliis  possessionibus,  erexit  et  fundavit, 
volens  etiam,  accedente  eorum  consensu,  quorum  interest,  ut 
coloni  et  reddituarii,  qui  possessiones  et  predia  huiusmodi  pro 
tempore  obtinent,  in  decimis  predialibus  universaliter  omnes,  et 
qui  infra  limites  parrochie,  in  qua  ipsa  domus  sita  esse  dinosci- 
tur,  resident,  tam  in  predialibus  quam  personalibus  rectori  dicte 
capelle  et  nulli  alteri  respondere  debeant  et  teneantur,  ipsique 
sic  residentes  in  ea  capella  dicte  domus  percipere  debeant  eccle- 
siastica  sacramenta  et  inibi  possint,  si  velint,  ecclesiasticam  eli- 
gere  sepulturam.  Quare  supplicat  s.  v.  idem  orator,  quatenus 
more  pii  patris  dictis  erectioni,  fundationi  et  donationi  robur 
adjicere   dignemini   apostolice   flrmitatis,  confirmantes  .  .  .  erecti- 

onem,  fundationem  et  donationem  ac  voluntatem  predictas , 

inhibentes  locorum  ordinariis  pro  tempore  existentibus  et  qui- 
buscumque  aliis,  quacunque  prefulgeant  dignitate,  sub  penis,  sen- 
tentiis  et  censuris  ecclesiasticis,  ne  ullo  umquam  tempore  futuro 
quacunque  necessitate  urgente  presumant . .  aliqua  bona,  posses- 
siones  et  jura  ipsius  domus  distrahere,  vendere,  alienare  vel 
diminuere  quocunque  ingenio  vel  colore  .  .  Concessum  de  confir- 
matione  sine  prejudicio  in  presentia  pape.     Pe.  Tirasonensis. 

Et  quod  committatur  archiepiscopo  metropolitano  illius  pro- 
vincie  et  aliis,  de  quibus  videbitur,  attento  quod  non  sit  aliquis 
in  diocesi  Aboensi,  qui  recipere  possit  delegationem  sedis  apo- 
stolice.     Datum  Rome  4.  kal.  aprilis  anno  4. 

Suppl.   709  fol.  171  v. 

2629.  29.  Marts  1475. 

Faven  befaler  ^Erkebiskoppen  i  Upsala  at  beknefte  Erik  Akselsen  (Thott)s 
Indstiftelse  af  et  Spedalskhedshospital  i  Viborg  i   Finland. 

Archiepiscopo  Vpsalensi.  Hiis,  que  pro  divini  cultus  [etc.]. 
Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  nobilis  viri  Erici  Ab- 
solonis  militis,  castellani  castri  Wiborgensis  Aboensis  diocesis, 
petitio  continebat,  quod,  cum  alias  ipse  pestiferum  et  conta- 
giosum  morbum  lepre  in  partibus  illis,  ubi  dominium  obtinct 
temporale,  adeo  augeri  vidisset,  ut,  nisi  oporluno  remedio  pro- 
videretur,    posset   tota   patria   illa,    ut   verisimiliter  creditur,   illo 


SIXTUS  IV.  107 

morbo  respergi,  nee  aliquod  hospitale  pro  huiusmodi  recolligen- 

dis   infirmis   in   decem   dietis   legalibus   ab   illa   domo   fundatum 

erat,  ipse,  volens   publice   huiusmodi   utilitati   succurrere  ac  sue 

suorumque    progenitoruni    animarum    providere    saluti    diemque 

ultionis   extreme   pietatis   operibus   prevenire,   quandam    domum 

ad  usum  leprosorum  huiusmodi  prope  et  extra  muros  dicti  castri 

una  cuin  quadam  solemni  capella,  in  qua  sex  presbiteros  ipsius 

capelle   capellanos  instituere  proponit,  cum   sufficientibus  reddi- 

tibus  ex  bonis  suis  propriis  immobilibus,  videlicet  pluribus  prediis 

et  aliis  possessionibus,  erexit  et  fundavit,  volens  etiam,  accedente 

eorum,  quorum  interest,  consensu,   ut  coloni  et  reddituarii,  qui 

possessiones    et    predia    huiusmodi    pro    tempore    obtinerent,    in 

decimis    predialibus    universaliter,    qui    vero    infra    limites    par- 

rochie  parrochialis  ecclesie,  in  qua  domus  ipsa  sita  est,  reside- 

rent,  tam  in  predialibus  quam  personalibus  rectori  dicte  capelle 

et  nulli  alteri  respondere  tenerentur,   ipsique  residentes  in  dicta 

capella   ecclesiastica    sacramenta   percipere   deberent  et  inibi,    si 

vellent,    ecclesiasticam    sepulturam    eligere    possent.     Quare   pro 

parte  dicti  Erici  nobis  fuit  supplicatum,  ut  erectioni,  fundationi 

et  voluntati  prefatis  pro  illarum  subsistentia  tirmiori  robur  apo- 

stolice  confirmationis  adjicere  .  .  dignaremur.    Nos  itaque,  de  pre- 

missis  certam  notitiam  non  habentes,  fraternitati  tue  mandamus, 

quatinus,  si   et   postquam   de   erectione,  fundatione  et  voluntate 

predictis    tibi    legittime    constiterit,    illas    auctoritate    nostra   sine 

tamen  alicuius  prejudicio  confirmes Datum  Rome  4.  kal. 

aprilis  anno  4. 

x 
X 

X 
X 

L.  Dipl.  efter  Jon   Hakansens  bok;  ogsaa  Reg.  Vat.   678  fol.  491. 

2630.  5.  April   1475. 

Praesten  Jens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  Stift  faar  motu  proprio  tilstaaet 
de  samme  Privilegier,  som  Pavens  »familiares  continui  commensales  in  quodam 
cancellarie  apostolice  libro  .  .  descripti«. 

Dudum  Johanni  Mathei  de  Dacia,  presbitero  Otloniensis  dio- 
cesis  et  in  officio  nostre  sacre  penitentiarie  confessori  jam  diu 
substituto,  gratiam  ad  duas  collationes  et  totidem  beneficia  sub 
data  kal.  jan.  anno  1  fecimus  expectativam,  prout  in  nostris 
desuper  confectis  litteris  et  processibus  inde  secutis  plenius  con- 
tinetur.    Ut  autem  idem  Johannes  celeriorem  ex  huiusmodi  gra- 


108  SIXTUS  IV. 

tia  consequatur  effectum,  igitur  motu  proprio  et  ex  certa  scientia 
ipsi  Johanni,  ut  in  assecutione  beneficii  seu  beneficiorum  vi- 
gore  huinsmodi  sue  expectative  assequendorum  possit  omnibus 
.  .  privilegiis,  quibus  nonnulli  familiares  nostri  continui  com- 
mensales  in  quodam  cancellarie  apostolice  libro  de  mandato 
nostro  descripti  in  simili  beneficiorum  assecutione  per  eos  vigore 
expectativarum  per  nos  eis  alias  concessarum  et  imposterum 
concedendarum  assecutorum  vel  assequendorum  hactenus  gavisi 
sunt  et  gaudent  de  presenti  seu  gaudere  imposterum  quomodo- 
libet  poterint,  ipse  Johannes  gaudere  pariformiter  immediate  in 
omnibus  ad  instar  eorundem  familiarium  continuorum  commen- 
salium  absque  ulla  differentia,  sine  tamen  prejudicio  eorundem, 
perinde  ac  si  unus  dictorum  familiarium  continuorum  commen- 
salium  in  eodem  libro  descriptus  foret,  indulgemus.  Concessum 
in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  non.  aprilis 
anno  4. 

Suppl.   710  fol.  206. 

2631.  8.  April   1475. 

Slesvigkanniken  Johan  Brejfde  fra  Slesvig  Stift  faar  Embedet  som  vice- 
dominus     i  Camin. 

Dndum  Nicolaus  papa  V  Nicolao  Bruckman  preposito  eccle- 
sie  b.  Marie  Colebergensis  Caminensis  diocesis,  litterarum  apo- 
stolicarum  abbreviatori,  de  dicta  prepositura,  que  inibi  dignitas 
principalis  existit,  tunc  vacante  gratiose  providit  ac  secum,  ut 
dictam  preposituram  recipere  et  cum  illa  vicedominatum  ecclesie 
Caminensis,  qui  inibi  dignitas  non  tamen  maior  post  pontifica- 
lem,  curata  et  electiva  existit,  et  de  quo  tunc  vacante  apostolica 
sibi  fuerat  auctoritate  provisum,  et  super  eo  contra  diversos  suos 
adversarios  litigando  tres  sententias  diffinitivas  reportaverat,  et 
quem,  si  illum  possideret,  ignorabat,  si  illum  pacifice  asseque- 
retur,  per  biennium  dumtaxat  insimul  retinere  valeret,  dispen- 
savit,  prout  in  litteris  aposlolicis  desuper  confectis,  in  qnibns 
idem  Nicolaus  predecessor  voluit,  quod  infra  dictum  biennium 
alterum  ex  prepositura  et  vicedominatu,  quem  seu  quam  niallel, 
pro  alio  beneficio  cum  retenta  seu  retento  incompatibili  permu- 
tare,  alioquin  dicto  elapso  biennio  illum  vel  illam  ex  vicedominatu 
et  prepositura  predictis,  quem  seu  quam  prius  assecutus  foret, 
el  quam  seu  quem  idem  Nicolaus  predecessor  extunc  vacare 
decrevit,  omnino  dimittere  teneretur,  plenius  continetur.  Cum  au- 
tem  idem  Nicolaus  Bruckman  huiusmodi  vicedominatum  primo 
assecutus  Puerit  illumque  uria  cum  dicta  prepositura  per  viginti 


SIXTUS  IV.  109 

unum  annos  vel  circa,  citra  tamen  vigintiduos,  absque  alia  dis- 
pensatione  apostolica  insimul  possederit  nec  alterum,  ut  teneba- 
tur,  dimiserit,  et  propterea  ipse  vicedominatus  per  assecutionem 
ac  ex  voluntate  Nicolai  predecessoris  huiusmodi  vacet  ad  presens, 
supplicat  igitur  Johannes  Breyde  canonicus  Slesvicensis,  de  mi- 
litari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  ac  in  registro  sup- 
plicationum  v.  s.  clericus,  quatenus  sibi  de  dicto  vicedominatu, 
qui  inibi  dignitas  curata  existit  non  tamen  maior  post  pontifi- 
calem  [fructus  20  mr.],  providere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  Jo.  Vasionensis.    Datum  Rome  6.  id.  aprilis  anno  4. 

Suppl.   710  fol.  204  v. 

2632.  25.  April   1475. 

^Erkebiskop  Jens  Brostrup  i  Lund  betaler  Servispenge  til  Kardinalkollegiet. 

Bartholomeus  etc,  quod  Johannes  archiepiscopus  Lundensis 
pro  parte  solutionis  suorum  communis  et  minuti  servitiorum, 
in  quibus  etc,  ac  termino  etc  ratione  etc  fl.  auri  de  camera 
1071  sol.  21  den.  4  nobis  etc  per  manus  honorabilium  virorum 
heredum  Thomasii  de  Spinellis  et  sociorum  suorum  curiam  Ro- 
manam  sequentium  die  date  presentium  solvi  fecit  realiter  et 
cum  effectu.  Residuum  vero  et  totum  id,  in  quo  tenebatur, 
idem  collegium  ex  certis  causis  etc  remisit  pariter  et  donavit 
pro  hac  vice  dumtaxat.  Quod  nos  etc  De  quibus  etc  In  quo- 
rum  etc    Datum  Rome  25.  [mensis]  aprilis  ut  supra  [o:  anno  4]. 

fl.6gr.6. 

Quietantie  1469—79  fol.  139  (Archivio  di  Stato).  Trykt  Dipl.  dioc.  Lund. 
IV,  Nr.  243. 

2633.  29.  April   1475. 

iErkebiskop  Jens  Brostrup  i  Lund  betaler  Servispenge  til  det  pavelige 
Kammer. 

Universis  etc  Latinus  etc,  quod  Johannes  episcopus(!)  Lun- 

densis   hodie   pro   totali   et   integra    solutione    communis    servitii 

dicte  sue  ecclesie  apostolice  camere  debiti,  pro  quo  erat  in  ipsa 

camera   sub   certis   sententiis,   censuris   et  penis   efficaciter  obli- 

gatus,    fl.  auri   de  camera    1000,  Thoma   episcopo    Interamnensi 

sanctissimi  domini  nostri  pape  generali  thesaurario  pro  ipsa  ca- 

mera   recipiente,  necnon   pro   simili   solutione  unius  minuti  ser- 

vitii  nobis  et  clericis  camere  predicte  debiti,  pro  quo  erat  simi- 

liter  obligatus,  fl.  similes  71   sol.   21   den.   4  et  pro  simili  etiam 

solutione  trium  minutorum  servitiorum  familiaribus  et  officiali- 

bus  sanctissimi  domini  nostri  pape  debitorum,   pro  quibus  erat 


1 10  SIXTUS  IV. 

pari  modo  obligatus,  fl.  similes  214  sol.  14,  predictis  elericis 
camere  nostro  et  eorum  propriis  ac  dictorum  familiarium  el 
oificialium  nominibus  recipientibus,  per  manus  honorabilium  vi- 
rorum  heredum  Thome  de  Spinellis  mercatorum  Florentinorum 
Romanam  curiam  sequentium  realiter  et  cum  effectu  solvit  et 
numeravit.  De  quibus  quidem  etc.  In  quorum  etc.  Datum  Rome 
in  camera  apostolica  die  29.  mensis  aprilis  anno  4.  fl.6  gr.  7. 

Div.  Sixti  IV  (Quietantie)  1471—84  fol.  43  v  (Archivio  di  Stato). 

[1475]  Die  29.  [mensis  aprilis]  habuit  thesaurarius  a  Jo- 
hanne  episcopo  (!)  Lundensi  fl.  1000  pro  communi  dicte  Lun- 
densis  ecclesie  ad  exitum  societati  de  Medicis  in  una  posta  du- 
catorum  3052  .  .  . 

Introitus  et  Exitus  490  fol.  69.     Trykt  Dipl.  dioc.  Lund.  IV,   Nr.  244. 

2634.  8.  Maj   1475. 

Fru  Barbara  (Brahe)  til  Bollerup  i  Lunde  Stift,  Enke  efter  Bidderen  Stig 
Olufsen  (Krognos),  for  Tiden  Dronning  Dorotheas  Ledsagerske  i  Bom,  faar  til- 
staaet  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  en  Del  Kirker,  Kapeller 
og  Altre,  der  er  indstiftede  af  hendes  Forseldre,  og  som  hun  har  Patronatsret  til, 
nemlig  St.  Peders  Kirke  i  Bollerup,  St.  Olufs  Kirke  i  Lunkede,  Sognekirkerne  i 
Brondby  og  >Sterloff«  [o:  Ferlov?],  St.  Botulfs  Kirke  i  Lund,  der  er  brsendt  af 
Fjenderne,  Sognekirkerne  i  Valby  og  Ingelstrup,  som  Fru  Barbara  agter  at 
skaenke  flere  Ejendomme  til,  St.  Arvids  Kapel  ved  Krabberup,  St.  Gertruds  Ka- 
pel  i  Laholm,  der  er  stiftet  af  hendes  Fader  Torkil  Brahe,  der  har  givet  tlere 
F/jendomme  dertil,  St.  Mortens  Alter  i  Lunde  Domkirke,  St.  Birgittas  i  samme 
Kirke,  St.  Annas  Alter  i  Karmeliterklostret  i  Landskrone,  hvortil  Fruen  har 
skamket  flere  Ejendomme  til  at  opretholde  en  daglig  Messe  og  en  evig  bra?n- 
dende  Lampe,  St.  Barbaras  Alter  i  Franciskanerklostret  i  Malmo,  St.  Brandanus 
Alter  i  Franciskanerklostret  i  Lund,  St.  Bernardinus'  Alter  i  Franciskaner- 
klostret  i  Vstad,  ved  hvilke  tre  Altre  hun  har  indstiftet  tre  ugentlige  Messer. 
og  Vor  Frue  Alter  i  Halmstad,  indstiftet  af  Torkil  Brahc. 

Dignetur  s.  v.  infrascriptas  petitiones  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV, 
Nr.  246).  Fiat  de  decem  pro  parrochialibus,  de  septem  pro  ca- 
pellis  et  de  quinque  pro  altaribus.  F.  Et  quod  perpetuo  durenl. 
Datum  Rome  8.  id.  maji  anno  4. 

Suppl.   712  fol.  54. 

2635.  8.  Maj   1475. 

Boskildekanniken  ,Iens  Andersen  og  Kong  Christierns  Kapellan.  Jens  Madsen 
(Brun)  fra  Hindsgavl  optages  blandt  de  pavelige  Akolyter. 

Supplicat  Johannes  Andree  canonicus  Roskildensis,  quatenus 
sibi  specialem  gratiam  facientes  ipsum  in  vestrum  et  sedis  apo- 
stolice  accolitum  auctoritate  apostolica  gratiose  recipere  et  ali- 
orum  v.  s.  et  ipsius  sedis  accolitorum  numero  favorabiliter  aggre- 


SIXTUS  IV.  11  1 

gare  eidemque,  ut  omnibus  privilegiis,  quibus  vestri  et  dicte 
sedis  aceoliti  gaudent  ac  gaudere  poterunt  quomodolibet  in  fu- 
turum,   gaudere  valeat,  concedere  dignemini. 

Item  similem  gratiam  facientes  in  omnibus  Jobanni  Matbei 
de  Hintegaules,  archipresbitero  plebis  Colignole,  regis  Dacie  etc. 
capellano,  Veronensis  diocesis.     Fiat  sine  prejudicio.   F. 

Datum  Rome  8.  id.   maji  anno  4. 

Suppl.   712  fol.  118. 

2636.  8.  Maj   1475. 

Dronning  Dorothea  faar  bevilget,  at  hendes  Skriftefader,  Franciskaner- 
nmnken  Conradus  (iruhen  fra  Saehsen,  maa  valfarte  til  Kristi  Grav. 

Supplicat  Dorothea  regina  Svecie  et  Norvegie  in  personam 
Conradi  Gruben  de  Saxonia  ordinis  fratrum  Minorum  s.  Fran- 
cisci,  licentiati  in  theologia  et  prefate  regine  confessoris  et  in 
basilica  s.  Petri  etiam  confessoris  deputati,  quatenus  ipsum  in 
s.  v.  et  sedis  apostolice  capellanum,  ita  ut  omnibus  privilegiis, 
quibus  alii  s.  v.  et  sedis  apostolice  veri  capellani  gaudent,  ipse 
quoque  gaudere  possit,  deputare  et  preficere  et  eum  numero 
aliorum  cappellanorum  vestrorum  aggregare  necnon  etiam,  cum 
dictus  exponens  fervore  devotionis  accensus  cupiat  sanctissimum 
sepulchrum  domini  nostri  Jesu  Christi  Aisitare  et  ibidem,  si 
oportune  poterit,  perpetuo  permanere  et  deo  servire,  sibi,  ut  dic- 
tum  sepulchrum  cum  uno  socio,  quem  duxerit  eligendum,  visi- 
tare  [possit,]  et  ibidem  permanendi  et,  donec  ibidem  permanserit, 
confessiones  illorum,  qui  ad  dictum  sepulcrum  se  conferent,  au- 
diendi  et  illos  ab  omnibus  eorum  peccatis  et  casibus  preterquam 
sedi  apostolice  reservatis  absolvendi  necnon  etiam,  si  continget 
ipsum  ex  causa  a  dicto  sepulcro  se  absentare  et  recedere,  sibi 
eligendi  conventum  et  locum  ordinis  sui  sibi  gratum  et  conve- 
nientem.  in  quo  secundum  vota  et  desideria  eius  predicando  et 
verbum  dei  seminando  animas  Christi  lidelium  lucrifaciens1)  per- 
manere  possit,  licentiam  concedere  dignemini.  Fiat  de  facultate 
eundi  ad  sepulcrum.  F.  Et  quod  littere  desuper  conficiende 
gratis  de  mandato  s.  v.  ubique  expediantur.  Datum  Rome  8.  id. 
maji  anno  4. 

Suppl.   712  fol.  126  v. 

2637.  8.  Maj   1475. 

Dronning  Dorothea  faar  Dekanatet  i  Roskilde,  hvorom  der  havde  vaeret 
fort  Proces  ved  Kurien,  overdraget  til  sin  dilectus  Stig  Nielsen2)  fra  Aarhus  Stift. 


*)  Gz.  —  Cod.  liicrifacere     2)  Skal  maaske  va?re  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz). 


1 12  SIXTUS  IV. 

Alias  decanatu  ecclesie  Roskildensis,  qui  inibi  dignitas  maior 
post  pontificalem  ac  curata  et  electiva  existit,  per  obitum  Olaui 
.lacobi  [o:  Jacobi  Olaui]  vacante,  quidam  Magnus  Andree  cleri- 
cus  Roskildensis  diocesis  ipsum  decanatum  impetravit  et  sibi 
de  illo  provideri  obtinuit  possessione  subsecuta.  Et  deinde  qui- 
dam  Johannes  Johannis  canonicus  Roskildensis  dictum  Magnum 
Andree  occasione  dicti  decanatus  coram  certo  auditore  sacri  pa- 
latii  apostolici  v.  s.  molestavit  in  vim  certe  pretense  impetrati- 
onis  de  dicto  decanatu,  vivente  adhuc  eiusdem  ultimo  possessore 
Olauo  Jacobi  (!)  facte,  et  ipse  Magnus  sententiam  absolutoriam 
pro  se  et  contra  dictum  Johannem  reportavit,  a  qua  pro  parte 
dicti  Johannis  appellato  dictus  Magnus  Andree  diem  suum  clau- 
sit  extremum,  ac  dictus  Johannes  Johannis  se  in  jus  defuncti 
surrogari  fecit,  non  facta  mentione,  quod  dictus  Magnus  colli- 
tigans  erat  cardinalis  Senensis  tempore  obitus  sui  familiaris, 
cuius  quidem  surrogationis  pretextu  idem  Johannes  Johannis 
possessionem  decanatus  huiusmodi  extitit  assecutus,  quamvis 
ante  surrogationem  huiusmodi  quidam  Johannes  Petri  regis 
Dacie  etc.  cancellarius  sibi  de  dicto  decanatu  provideri  obtinuit, 
et  deinde  in  manibus  v.  s.  jus  suum,  quod  sibi  competebat, 
resignavit  ac  concessionis  gratie  huiusmodi  litteris  nondum  con- 
fectis  sponte  cessit  in  favorem  Caroli  Ronnels  (!)  clerici  Otto- 
niensis  diocesis,  nobilis  ex  utroque  parente,  cui  postmodum  per 
resignationem  ac  concessionem  huiusmodi  gratie  sibi  provideri 
concessum  extitit,  et  antequam  littere  huiusmodi  suum  sinl 
sortite  effectum,  Carolus  ipse  ad  ecclesiam  Ottoniensem,  tunc 
pastoris  solatio  destitutam,  assumptus  extitit,  ac  jus  dicti  Caroli 
Ranols(!)  per  provisionem  de  persona  sua  factam  vacare  dinosci- 
tur.  Supplicat  igitur  Dorothea  Dacie  etc.  regina  in  personam  sui 
dilecti  Stigoti  Nicolai  Arusiensis  diocesis,  nobilis  et  militaris  ex 
utroque  parente  procreati,  quatenus  de  dicto  decanatu  [fructus 
28  mr.],  inquantum  vacet,  sive  in  jus  dicti  Caroli,  quod  vigore 
impetrationis  et  resignationis  huiusmodi  ante  promotionem  suam 
habebat .  .  .,  vel  alias  ex  eo,  quod  dictus  Johannes  Johannis  ex- 
eommunicatus  fuerat  et  propterea  inhabilis  sit,  vel  ex  eo,  quod 
annatam  non  solverit  sine  solutione  in  tempore  et  penas  in  tales 
promulgatas  incurrit  et  decanatus  [o:  -tu]  huiusmodi  privandus 
venit,  eidem  Stigolo  Nicolai  de  dicto  decanatu,  cui  dicti  regis 
Dacie  in  vim  privilegii  sibi  alias  per  s.  v.  de  dignitalibus  illarum 
partium  post  pontificales  maioribus  facti  et  indulti  expresse  accedit 
assensus,  aut  cx  eo  eliam,  quod  ipse  Johannes  ob  impetrationem 


SIXTUS  IV.  1 13 

ante  obituni  factam  inhabilis  et  incapax  existit,  providere  digne- 
mini  sive  in  jus,  ut  prefertur,  surrogare.  Fiat  in  forma  juris.  F. 
Et  quod  littere  desuper  ubique  de  mandato  s.  v.  gratis  etiam  in 
ofticio  abbreviatorum  expediantur.  Fiat.  F.  Datuin  Roine  <S.  id. 
maji  anno  4. 

Suppl.  712  fol.  165  v. 

2638.  8.  Maj    1475. 

Dronning  Dorotheas  Hushovmester  .lohau  Oxe  faar  hevilget  AHad  til  tlem, 
der  paa  hestemte  Dage  hesoger  Trefoldighedskapellet  i  Helsingors  Sognekirke, 
St.  Hirgittes  Alter  i  Hoskilde  Domkirke,  St.  Annas  Alter  i  Hoskilde  Franeiskaner- 
kirke  og   Hellig   Kors  Alter  i   Helsinghorgs   Dominikanerkirke. 

Ut  capella  s.  Trinitatis  sita  in  parrochiali  ecclesia  in  Hel- 
singor  Roskildensis  diocesis,  que  per  nobilem  virum  Johannem 
Oxe  militem  eiusdem  diocesis,  consiliarium  regni  Dacie  ac  ina- 
gistrum  curie  regine  eiusdem  regni,  apud  sedem  apostolicam 
constitute,  fundata  et  sufficienter  dotata  extitit,  congruis  hono- 
ribus  frequentetur  ac  manuteneatur  .  .  .,  dignetur  s.  v.  omnibus 
Christi  fidelibus,  qui  eandem  capellam,  ad  quam  ipse  miles, 
nunc  in  Urbe  cum  dicta  regina  existens,  specialem  gerit  devo- 
tionis  affectum,  in  duobus  festis  in  cancellaria  exprimendis  a 
primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  inclusive  devote  vi- 
sitaverint  annuatim  ac  ad  reparationem  et  conservationem  huius- 
modi  manus  porrexerint  adjutrices,  singulis  festis  eisdem  quin- 
decim  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis 
relaxare. 

Simili  modo  dignetur  s.  v.  pro  altari  s.  Brigitte  sito  in  ec- 
clesia  Roskildensi  per  prefatum  militem  fundato  indulgentias 
decem  annorum  perpetuis  duraturas  temporibus  pro  confugien- 
tibus  ad  illud  devotionis  causa  in  duobus  festis  in  cancellaria 
exprimendis  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  in- 
clusive. 

Item,  ut  altare  s.  Anne  situm  in  ecclesia  domus  ordinis 
Minorum  civilatis  Roskildensis,  etiam  fundatum  per  dictum  mi- 
litem,  congruis  honoribus  frequentetur,  dignetur  s.  v.  pro  Ghristi 
fidelibus  visitantibus  illud  ac  pro  conservatione  manus  adjutrices 
porrigentibus  indulgentiam  similem  decem  annorum  in  duobus 
festis  in  cancellaria  exprimendis  concedere. 

Similem  dignetur  s.  v.  concedere  indulgentiam  decem  an- 
norum  pro  altari  s.  Crucis  sito  in  ecclesia  domus  ordinis  Pre- 
dicatorum  in  Helsingfborg]  Lundensis  diocesis,  etiam  fundato 
per  dictum  militem,  in  qua  est  genitor  ipsius  Johannis  sepultus, 

Acta  pontificum   Danica  IV.  8 


114  SIXTUS  IV. 

ad  duo  festa  in  cancellaria  exprimenda.  Fiat  de  septem  pro  ca- 
pella  et  de  quinque  pro  altaribus.  F.  Et  cum  indulgentia  quin- 
decim  annorum  pro  capella  ac  totidem  quadragenarum  et  pro 
tribus  altaribus  indulgentia  decem  annorum  .  .  .  Et  quod  per- 
petuo  durent  tam  pro  capella  quam  altaribus  predictis.  Et  quod 
indulgentie  huiusmodi  pro  capella  ac  altaribus  predictis  in  una 
bulla  expediantur,  attento  quod  illa  omnia  sunt  fundata  per  mi- 
litem.    Fiat  ut  supra.   F.     Datum  Rome  8.   id.   maji  anno  4. 

Suppl.   712  fol.  181  v.    Trykt  Dipl.  dioc.   Lund.   IV.   Nr.  245. 

2639.  9.  Maj   1475. 

Paven  udmevner  paa  Grund  af  Dronning  Dorotheas  Klage  iErkebiskop- 
perne  i  Lund,  Magdeburg  og  Ragusa  til  Eksekutorer  af  den  Bandlysning.  der 
skal  paalaegges  dem,  der  forholder  hende  hendes  faste  og  lose  Ejendomme. 
hvis  de  ikke  inden  en  fastsat  Frist  gor  deres  Uret  god  igen. 

Lundensi  et  Magdeburgensi  ac  Ragusino  archiepiscopis.  Sig- 
nificavit  nobis  Dorothea  (Dipl.  Norv.  VI,  620— 21 ;  Reg.  :7261). 
Datum  Rome  7.  id.  maji  anno  4. 

Reg.  Vat.  678  fol.  581. 

2640.  9.  Maj   1475. 

Paven  befaler  iErkebiskoppen  i  Magdeburg  at  paadomme  den  Sag,  Dron- 
ning  Dorothea  vil  anlaegge  mod  Sten  Sture  og  andre  Svenskere.  som  forholder 
hende  hendes  Livgeding. 

Archiepiscopo  Magdeburgensi.  Humilibus  supplicum  votis 
[etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Dorothee  Dacie 
Svecie  Norvegie  et  Sclauorum  regine  petitio  continebat,  quod 
nobilis  vir  Steno  Sture  miles,  dominus  loci  Reffznes  Vpsalensis 
diocesis,  et  quidam  alii  clerici  et  laici  regni  Svecie  nonnulla 
immobilia  in  eodem  regno  consistentia  mobiliaque  bona,  para- 
frenalia  eiusdem  regine  ac  ad  ipsam  ratione  donationis1)  propter 
nuptias  legitime  spectantia,  detinent  indebite  occupata  in  ani- 
marum  suarum  periculum  et  ipsius  regine  prejudicium  non 
modicum  et  gravamen.  Quare  eadem  regina  nobis  supplicavit, 
ut  militem  ac  clericos  et  laicos  predictos  ad  restituendum  sibi 
bona  prefata  per  aliquem  prelatum  in  partibus  illis  cogi  man- 
dare  .  .  .  dignaremur  Nos  ilaque  .  .  .  fraternitati  tue  mandamus, 
quatinus,  vocatis  milite  ac  clericis  et  laicis  predictis  et  aliis, 
qui  iuerint  evocandi,  auditisque  hincinde  propositis,  quod  justum 
fuerit,    appellatione    remota    decernas,    faciens,    quod    decreveris, 


')  (iz.  —   Cod.   devotionis 


SIXITS  IV.  115 

per  censuram  ecclesiasticam  iirmiter  observari  .  .  .  Datum  Rome 
7.  id.  maji  anno  4. 

Reg.  Vat.   078   fol.   .")71  v. 

2641.  9.   Maj   1475. 

Paven  giver  Dronning  Dorothea  og  hendes  Born  Lov  til  at  spise  Smor, 
JEg  og  Msetkemad  i  Pasten,  dog  den  stille  Uge  undtagen. 

Dorothee  Dacie  Svecie  Norvegie  et  Sclauorum  regine.  Ut 
sedi  apostolice  te  devotiorem  exhibeas,  quo  magis  illius  gratie 
ubertate  noveris  te  foveri,  tuis  in  hac  parte  supplicationibus  in 
clinati,  tibi  ac  omnibus  .tuis  utriusque  sexus  liberis  pro  tempore 
existentibus,  quod  quadragesimalibus  et  aliis  diebus,  quibus  esus 
lacticiniorum  et  ovorum  de  jure  vel  consuetudine  est  prohibitus, 
butiro,  ovis  et  lacticiniis,  exceptis  dumtaxat  diebus  septimane 
sancte,  vesci  libere  valeatis  .  .,  tenore  presentium  indulgemus. 
Datum  Rome  7.  id.   maji  anno  4. 

Reg.  Vat.  678  fol.  572  v. 

2642.  9.  Maj   1475. 

Paven  befaler  iErkebiskoppen  i  Magdeburg  at  opfordre  Indbyggerne  i  Sve- 
rige  til  at  adlyde  Kong  Christiern,  og,  hvis  de  naegter  dette,  bandlyse  dem  samt 
formane  Hansestaederne  til  at  opgive  Handelen  paa  Sverige. 

Archiepiscopo  Magdeburgensi.  Ad  ea  ex  apostolice  servitutis 
officio  [etc.].  Accepimus  siquidem,  quod,  etsi  regnum  Svecie  ad 
Cristiernum  Dacie  et  Svecie  regem  legitime  pertineat,  et  eiusdem 
regni  incole,  eius  dominio  et  ditioni  subjecti,  ut  eorum  regi  fide- 
litatis  debite  juramentum  prestiterint  et  aliquamdiu  obtempe- 
raverint,  nichilominus  ab  aliquibus  temporibus  citra  nobilis  vir 
Steno  Sture,  miles  et  dominits  loci  Reffznes  Vpsallensis  diocesis, 
et,  eo  procurante,  quamplurimi  ex  incolis  ipsius  regni  ab  eiusdem 
regis  obedientia  et  devotione  se  subtrahere  et  rebellare  [presump- 
serunt]1)  ac  ei  eiusque  mandatis  obtemperare  recusarunt  et  recu- 
sant,  et  eapropter  rex  ipse  hoc  tempore,  quo  sevissima  Turchorum 
immanitas  tantas  intulit  christianis  strages,  damna  pariter  et  jac- 
turas,  et  illorum  dux  eiusdem  fidei  infestissimus  hostis,  elatus 
plurimum  victoriarum  cursu  et  dominandi  insatiabili  cupiditate, 
suas  vires  ad  interemptionem  credentium  quotidie  auget  et  gra- 
viora  continuo  temptat  adeo,  ut,  nisi  catholicorum  principum 
viribus  eius  occurratur  furori,  pertimescendum  sit,  ne  per  ulte- 
riores,  quod  absit,  dilatationes  omnis  adversus  illius  conatus 
habenda  provisio  sera  futura  sit,  requisitus  a  nobis  opem  ferre, 

*)  add.  Gz. 


1  1()  SIXTUS  IV. 

ut  optat,  nullatenus  potest.  Nos  igilur,  qui  illius  viees  gerimus 
in  terris,  per  quem  reges  regnant,  quique  regem  prefatum  ob 
prelatam1)  fidei  constantiam  et  devotionis  sinceritatem,  quibus 
nos  et  Romanam  reveretur  ecclesiam,  speciali  dilectione  prose- 
quimur  ac  cupimus,  ut,  sublatis  huiusmodi  impedimentis  in 
tanta  fidei  eiusdem  necessitate  oportunis  nobis  assistat  favo- 
ribus,  motu  proprio  ....  fraternitati  tue  mandamus,  quatinus, 
vocatis  dicto  Stenone  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  de  premissis 
omnibus  summarie,  simpliciter  et  de  plano,  sine  strepitu  et 
figura  judicii,  sola  facti  veritate  inspecta,  auctoritate  nostra  te 
diligenter  informes,  et,  si  per  informationem  huiusmodi  ita  esse 
reppereris,  eosdem  Stenonem  et  alios  inobedientes  et  rebelles 
regni  prefati  Svecie,  cuiuscunque  status  existant,  ut  juxta  pre- 
stitum  per  eos  fidelitatis  juramentum  huiusmodi  eidem  Christi- 
erno  regi  eorum  pareant  et  intendant  eique  exhibeant  obedien- 
tiam  et  reverentiam  congruentes  debitaque  per  eos  illi  jura 
persolvant  permittantque  eum  in  eos  et  in2)  loca  dicti  regni 
Svecie  regia  superioritate  solita  uti,  sub  censuris  et  penis  eccle- 
siasticis,  de  quibus  tibi  videbitur,  eo  ipso,  si  non  pareant,  incur- 
rendis,  dicta3)  auctoritate  moneas  et  indicas,  quacunque  appella- 
tione  remota,  et  illos,  quos  juramentum  huiusmodi  observare  et 
tuis  monitionibus  et  mandatis  obtemperare  nolle  tibi  constiterit, 
censuras  et  penas  predictas  incurrisse  declarare  et  censuris  ac 
penis  eisdem  irretitos  esse  publice  nuntiare  et  ab  omnibus  arc- 
lius  evitari  mandare  censurasque  huiusmodi  iteratis  vicibus  ag- 
gravare  dicta  auctoritate  procures,  invocato  ad  hoc,  si  opus 
fuerit,  auxilio  brachii  secularis,  et  nichilominus  universis  archi- 
episcopis,  episcopis  et  aliis  prelatis  ac  personis  ecclesiasticis  nec- 
non  ducibus,  marchionibus,  principibus  et  aliis  quibuslibet  tem- 
porale  dominium  obtinentibus  el  illorum  subdilis,  cuiuscunque 
status  existant,  necnon  civibus  et  opidanis  quibuscunque  et  pre- 
sertim  Bremensis,  Lubicensis,  Hambergensis,  Hostocensis,  Vis- 
marensis  et  Gripsualensis  ac  Danssyckensis  civitalum  et  locorum 
eadem  auctoritate  sub  eisdem  et  aliis,  quibus  tibi  videbitur,  for- 
midabilibus  penis  pari  modo  incurrendis  inhibeas,  ne  durante 
eorundem  inobedientium  et  rebellium  inobedientia  el  rebellione 
huiusmodi  cum  eisdem  rebellibus  aliquod  com[m]ercium  habere 
aut  eos   per  terras  el  loca  eorura  dominio  subjecta  transire  seu 

')  probatam  Gz.         ~)  Cod.  eos  etiam   loca 

i  (i/         ('.()<!.  dictaque 


SIXTl  S  IV.  117 

transeuntibus  com[ni]eatum  et  vietualia  exhibere  quoquomodo 
presumant,  donec  rebelles  et  inobedientes  prefati  compuncti  corde 
tuis  studuerint  obtemperare  mandatis  et  prestitum  per  eos  ser- 
vare  juramentum  meruerintque  a  perjurio  et  eensuris  huiusmodi 
absolutionis  beneficium  obtinere.  Nos  enim  tibi,  si  pro  citati- 
onibus  et  monilionibus  huiusmodi  faciendis  ad  loca,  in  quibus 
eitandi  et  moneudi  esseut,  tutus  non  paterel  accessus,  eosdem 
citandos  et  monendos  citandi  et  monendi  per  edieta  publica  in 
locis  publicis  affigenda,  de  (|uibus  sit  verisimilis  conjectura, 
(juod  ad  ipsorum  citandorum  et  monendorum  notitiam  possint 
eilationes  et  monitiones  ipse  pervenire,  facultatem  eoncedimus 
per  presentes,  ac  volumus,  .  .  .,  quod  citationes  et  moniliones 
liuiusmodi  perinde  eosdem  monitos  et  citatos  arctent,  ac  si  eis 
personaliter  insinuate  forent.    Datum  Rome  7.  id.  maji  anno  4. 

Reg.  Vat.  (i78  fol.  578  v. 

2643.  9.  Maj   1475. 

Paven  giver  Dronning  Dorothea  og  hencles  Bern  Tilladelse  til  at  va?lge  en 
Skriftefader,  som  kan  give  dem  fuld  Aflad,  ogsaa  i  Tilfselde,  som  ellers  er  for- 
heholdte  Pavestolen.  og  forandre  Lofter  om  Pilgrimsfa?rd  til  andre  fromme 
Gserninger. 

Dorothee  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regine  et  nobilibus  viris 

eius    utriusque   sexus    liberis.     Magne   devotionis   affectus    [etc.]. 

Hine   est,    quod   nos  .  .  vobis,    ut   aliquem   idoneum    presbiterum 

secularem  vel  religiosum  in  vestrum  possitis  eligere  confessorem, 

qui  in  easibus  etiam  sedi  apostolice  reservatis  totiens,  quotiens 

fuerit   oportunum,    confessionibus   vestris   diligenter   auditis,  pro 

commissis   per  vos   peccatis,    eriminibus   et   excessibus  vobis   de 

per  se  debitam   absolutionem    impendat  et  injungat  penitentiam 

salutarem  et  a  quibusvis  excommunicationum  sententiis  .  .  .  a  jure 

vel  ab  homine  latis  et  inftictis  absolvat,  quodque  confessor  pre- 

dictus,  quem  quilibet  vestrum  duxerit  eligendum,  omnium  pec- 

eatorum  vestrorum,  de  quibus  eorde  contriti  et  ore  confessi  fu- 

eritis,  etiam   totiens,  quotiens   fuerit   oportunum,   plenam  remis- 

sionem    vobis auctoritate    nostra    concedere    necnon   vota 

quecunque  peregrinationis  etiam   ultramarine  et  bb.  apostolorum 

Petri  et  Pauli  de  Urbe  ac  s.  Jacobi  in  Compostella  et  abstinentie, 

si   qua    jam   emisistis   aul   in    futurum    emittetis,  in  alia    pietatis 

opera    eommutare    possit,    devotioni    vestre    tenore    presentium 

indulgemus,    sic   tamen,    quod    idem    confessor   de   hiis,   de  qui- 

bus    fuerit    alteri   satisfactio    impendenda,    eam    vobis    per    vos, 

si  supervixeritis,  vel  per  alios,   si   forte   tunc  transieritis,  faeien- 


118  SIXTUS  IV. 

dani  injungat,  quam  vos  vel  alii  facere  teneamini  .  .  Datuin  Home 
7.   id.   maji  anno  4. 

Reg.  Vat.  G78  fol.   .">80  v. 

2644.  9.  Maj   1475. 

Paven  giver  Dronning  Dorothea  og  hendes  Born  Tilladelse  til  at  have 
Rejsealter  og  der  lade  holde  Messe  for  Daggry,  ogsaa  paa  Steder.  som  er  under- 
lagte  Interdikt. 

Dorothee  Dacie  Svecie  Norvegie  et  Sclauorum  regine  et  no- 

bilibus    viris    eius    utriusque    sexus    liberis.     Sincere    devotionis 

affectus,  quem  ad  nos  et  Romanam  geritis  ecclesiam,    promere- 

tur,    ut   petitionibus   vestris,    illis    presertim,  quas   ex   devotionis 

fervore   prodire   conspicimus,  et  per  quas  divinis  officiis  intenti 

existatis,    ac    spiritualis    salutis    vobis    proveniat    incrementum, 

quantum  cum  deo  possumus,  favorabiliter  annuamus.    Hinc  est, 

quod    nos,    vestris    devotis    supplicationibus    incjinati,    ut    liceat 

vobis   habere   altare   portatile   cum    debita    reverentia  et   honore, 

super  quo   in   locis  ad  hoc   congruentibus  et  honestis  sine  juris 

alieni   prejudicio,  et   cum    qualitas   negotiorum    pro   tempore  in- 

gruentium  id  exegerit,  ante  diem,  circa    tamen   diurnam  lucem, 

proviso  quod  hoc  vobis  vel  sacerdoti  taliter  celebranti  ad  culpam 

nequeat   imputari,  et    parce   isto    utamini   indulto,  quia,  cum  in 

altaris  officio  immoletur  dominus  noster  dei  lilius  Jesus  Christus, 

qui   candor1)   est  lucis   eterne,  congruit   hoc  non  noctis  tenebris 

fieri,  sed  in  luce,  et,  si  contigerit  vos  ad  loca  ecclesiastico  inter- 

dicto    supposita    declinare,    in    illis    clausis  januis,  non    pulsatis 

campanis  et  submissa  voce,  excommunicatis  et  interdictis  pror- 

sus   exclusis,  in  vestra  ac  familiarium  vestrorum  domesticorum 

presentia   per   proprium  vel  alium  sacerdotem  idoneum  missam 

et   alia   divina   officia   celebrari  facere  necnon  ecclesiasticam  se- 

pulturam    in   dictis   locis   interdictis  vobis  eligere  possitis,  devo- 

tioni  vestre  .  .  .  auctoritate  presentium  indulgemus.    Datum  Home 

7.   id.   maji  anno  4. 

Reg.  Vat.  (>78  fol.  582. 

2645.  9.  Maj   1475. 

Sogneprsesten    Otto  Nielsen    i    Lysahild    (paa  Als)    faar  Dispensation    til    at 
modtage  og  heholde  et  andet  ellers  med  denne  Kirkc  uforeneligt  Embede. 

Dignetur    s.   v.   Ottoni    Nicolai,    rectori    parrochialis    ecclesie 
in  Lusappel  Slesvicensis  diocesis,  ut  una  cum  parrochiali  eccle- 

')   Cod.    caiitoi 


SIXTUS  IV.  119 

sia  predicta,  quani  obtinet  [fructus  4  mr.J,  quodcunque  aliud 
vel  sine  ea  quecunque  alia  duo  beneficia,  etiam  se  invicem  in- 

compatibilia  (!) ,  si  sibi  canonice  conferantur.  .  .,  recipere  et 

insimul  retinere  illaque  et  quevis  alia  per  ipsuin  in  posterum 
assecuta  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dum- 
taxat  invicem  incompatibilia  similiter  recipere  [et],  quoad  vixerit, 
retinere  ac  in  altero  eorundem,  ubi  sibi  placuerit,  absque  ordi- 
naria  cohertione  libere  residere  valeat,  dispensare  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
7.  id.   maji  anno  4. 

Suppl.  712  fol.   245  v. 

2646.  9.  Maj   1475. 

Dronning  Dorothea  faar  bevilget,  at  Sognepraesten  Alexander  Giffurd  i 
Bigar  i  Glasgovv  Stift   maa  forene  to  ellers  uforenelige  Embeder. 

Supplicat  Dorothea  regina  Dacie  in  personam  dilecti  sui 
Alexandri  Giffurd  Scoti,  magistri  in  artibus,  rectoris  parrochialis 
ecclesie  de  Bigar  Glasguensis  diocesis,  de  nobili  genere  ex  utro- 
que  parente  procreati,  quatenus  cum  eo,  ut  quecunque  duo 
beneficia  .  .  .  recipere  et  .  .  .  retinere  ....  valeat,  dispensare  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum 
Rome  7.  id.   maji  anno  4. 

Suppl.   717  fol.  227  v. 

2647.  18.  Maj   1475. 

Klerken  Mikkel  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikat  og 
Praebende  i   Haderslev. 

Supplicat  Michael  Petri  clericus  Slesvicensis  dioeesis,  qua- 
tenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  collegiate  ecclesie  Hader- 
sleuensis  dicte  diocesis  [fructus  4  mr.],  per  obitum  Petri  Laurentii 
vacantibus,  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
Jo.  Vasionensis.     Datum   Rome   15.   kal.  junii  anno  4. 

Suppl.   713  fol.  10(>  v. 

2648.  10.  Juni   1475. 

Paven  giver  Lage  Eskesen  Brock  til  Gl.  Estrup  Lov  til  at  vaelge  en  Skrifte- 
fader,  der  kan  give  ham   Plenaraflad  i   hans  Dodsojeblik. 

[De  plenaria  remissione.j 

Lago  Broch  laico  Arusiensis  diocesis.  Ex  tue  etc.  .  .  .  Datum 
Rome  4.  id.  junii  anno  4. 

P.  VI.  de  Varris. 

Reg.  Lat.   770  fol.   292  v. 


120  sixtus  iv. 

2649.  17.  Juni  1475. 

Subdiakonen  Leve  Leven,  Provst  i  Ejdersted,  faar  Tilladelse  til  at  lade 
sig  indvie  til  de  bojere  Grader  i   Rom. 

Supplicat  Leuo  Leue  subdiaconus  Slesvicensis  dioeesis,  ar- 
tium  magister  ac  Lubicensis  et  Slesvicensis  ecclesiarum  cano- 
nicus  necnon  prepositus  in  Eydersteden  dicte  diocesis  Slesvicen- 
sis,  qui  etiam  per  tres  annos  proxime  preteritos  in  universitate 
Perusina  juri  canonico  operam  dedit  et  ratione  dicte  sue  pre- 
positure,  cui  cura  imminet  animarum,  artatus  existit,  quatenus 
sibi,  u t  a  quocunque  catholico  antistite  maluerit  in  Romana 
curia  residente  aliquibus  diebus  dominicis  vel  festivis,  etiam 
extra  tempora  ad  hoc  a  jure  statuta,  ad  alios  sacros  et  pres- 
biteratus  ordines  successive  rite  se  promoveri  facere  libere  va- 
leat,  eisdem  antistiti  conferendi  et  oratori  recipiendi  ordines 
huiusmodi  licentiam  concedere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Et  quod  presentis  supplicationis 
sola  signatura  sufficiat.  Et  quod  examinetur  in  camera  aposto- 
lica.  Concessum.  Pe.  Tirasonensis.  Datum  Rome  15.  kal.  julii 
anno  4. 

Suppl.   715  fol.   08  v. 

2650.  17.  Juni   1475. 

Klerken  Ulrieus  de  Wolfferstorff  fra  Naumburg  Stift  faar  et  Embede  i 
Supplikkontoret,  som  Joban  Breyde  havde  resigneret. 

Cum  Johannes  Breyde,  in  registro  supplicationum  aposto- 
licarum  per  s.  v.  seu  de  mandato  vestro  signatarum  clericus, 
ofiicium  clericatus  dicti  registri,  quod  obtinet  et  exercet,  in  ma- 
nibus  s.  v.  vel  alterius  ad  id  potestatem  habentis  resignare  pro- 
ponat  et  exnunc  resignet,  supplicat  Vlricus  de  WolfferstorfT  cle- 
ricus  Nuemburgensis  diocesis,  nobilis  ex  utroque  parente,  qua- 
tenus...,  resignationem  huiusmodi  admittentes  seu  per  aliquem 
magistrorum  et  aliorum  dicti  registri  recipi  mandantes,  oflicium 
predictum,  per  huiusmodi  resignationem  vacans,  ....  eidem  ora- 
tori  per  eum,  quoad  vixerit,  exercendum  concedere  et  assignare 
ac  ipsum  oratorem  aliorum  clericorum  dicti  registri  numero  et 
consortio  aggregare  et  in  locum  dicti  Johannis  surrogare  ac  ad 
dictum  offieium  eiusque  liberum  exercitium  .  .  .  huiusmodi  recipi 
mandare  dignemini.  Fiat.  F.  Et  quod  presentis  supplicationis 
sola    signatura    sufficiat  .  .  .  Datum   Rome   1").   kal.   julii  anno  4. 

Suppl.   715  fol.  190  v. 


SIXTUS  IV.  121 

2651.  19.  Juni   1475. 
Paven  giver  Plenaraflad  til  dem,  der  paa  Sondagen  Laetare  besoger  Hellig 

Trefokligheds  Kapel  i  Roskilde  Domkirke;  Brevet  gaelder  for  al   Premtid. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  Litteras  inspecturis.  Pa- 
storis  eterni  [etc.].  Cupientes  igitur,  ul  capella  s.  Trinitatis,  in 
ecelesia  Roskildensi  sita  et  per  Cristiernum  Dacie  regem  fundata, 
et  ad  quam  ipse  rex  magnum  gerit  devotionis  aiieclum,  congruis 
honoribus    irequentetur   ac   in   suis    structuris   reparetur   et  con- 

servetur ,    oinnibus   utriusque   sexus   Chrisli    fidelibus,  qui 

in  die  dominica,  qua  in  ecclesia  cantatur  Letare  Jerusalem,  a  pri- 
mis  vesperis  usque  ad  seeundas  vesperas  capellam  predictam 
devote  visitaverint  annuatim  et  ad  reparationem  et  consejrvati- 
onem  predictas  manus  porrexerint  adjutrices,  plenariam  omniuin 
peccatorum  suorum  indulgentiam  et  veniam  tenore  presentium 
elargimur,  presentibus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis. 
Datum   Rome   13.   kal.  julii  anno  4. 

Heg.  Vat.  678  fol.  671  v. 

2652.  19.  Juni   1475. 

Paven  befaler  /Erkebiskoppen  i  Lund  at  tillade  Oprettelsen  af  et  fukl- 
stivndigt  Universitet  paa  det  Sted  i  Kong  Christierns  Lande,  som  denne  maatte 
udvadge  dertil.  Kongen  havde  neinlig  fremstillet  for  Paven,  at  der  i  hans  store 
og  rige  Lande  ikke  var  noget  studium  generale«,  som  hans  Undersaatter  kunde 
soge  til.  Ved  Universitetet  skal  der  vaere  Laerestole  i  alle  Fakulteter  og  Hektorat. 
.Erkebiskoppen  eller  den  Biskop,  i  hvis  Stift  Universitetet  kommer  til  at  ligge. 
skal  va?re  dettes  Kansler,  tildele  alle  Universitetsgrader  med  jus  doeendi  og  i 
Almindelighed  indtage  samme  Stilling  som  /Erkedegnen  i  Hologna  overfor  denne 
Bys  Universitet.  Det  nye  Universitet  skal  have  de  saedvanlige  Universitets- 
privilegier  og  saerlig  de  samme,  der  tilkommer  Universitetet  i   Bologna. 

Archiepiscopo  Lundensi.  Copiosus  in  misericordia  dominus 
(Matzen,  Kjobenhavns  Universitets  Retshistorie  I,  Tillceg  1 — 2;  Reg. 
1546*).     Datum   Rome   13.   kal.  julii  anno  4. 

Seripta  de  mandato  s.  d.  n.   P.   de  Monte. 

Orig.  med  Bulle  i   Konsistoriums  Arkiv.  —  Afskrift  i  Heg.  Vat.  678  fol.  672. 

2653.  19.  Juni   1475. 

Paven  giver  Medlemmerne  af  Kong  Christierns  Broderskab  Tilladelse  til 
at  vaelge  en  Skriftefader,  der  i  Dodsojeblikket  kan  give  dem  Plenaraflad  i  alle 
Tilfaelde,  selv  dem,  der  ellers  er  forbeholdte  Pavestolen. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Tunc  pastoralis  officii  debi- 
tum  (Snhms  Samiinger  I,  1,  66 — 67;  Reg.  654-7).  Datum  Rome 
13.   kal.   julii  anno  4. 

Scripta  de  mandato  pape. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Sja?lland — Moen  64  (R.  A.).  —  Afskrift  i 
Reg.  Vat.  678  fol.  671. 


122  sixtus  iv. 

2654.  27.  Juni   1475. 

Johan  Breyde.  som  er  Klerk  ved  Kurien,  faar  (sammen  med  flere  tyske 
Kurialer)  Tilladelse  til  at  lade  sig  indvie  til  de  hejere  Grader  i  Rom. 

Cum  Johannes  Brede,  in  rcgistro  supplicationum  per  s.  y. 
vel  de  eius  mandato  signatarum  clericus,  in  Slesvicensi,  Tilman- 
nus  Brandis  in  Hildesemensi  archidiaconi,  Balthasar  de  Man- 
deslo  in  Bremensi  scolasticus  et  Johannes  Frise  in  collegiata 
h.  Walpurgis  in  Wilhurg  Treuerensis  diocesis  prepositus  ecclesiis, 
in  vestro  sacro  palatio  apostolico  causarum  procur[atores],  in  cle- 
ricatus  ac  accolitatus  respective  ordinibus  dumtaxat  constituti, 
devotionis  zelo  accensi  intendant  ad  ulteriores  ordines  se  facere 
promoveri  et  in  ipsis  susceptis  et  suscipiendis  ordinihus  altis- 
simo,  quoad  vixerint,  famulari,  supplicant  igitur  omnes  prefati, 
quatenus  ipsis,  ut  a  quocunque  antistite  in  Romana  curia  resi- 
dente  aliquibus  diebus  festivis  aut  dominicis  a  se  invicem  di- 
stantibus  etiam  extra  tempora  a  jure  statuta  ad  alios  minores  et 
maiores,  etiam  presbiteratus,  sacros  ordines  se  facere  promoveri 
libere  possint,  ipsique  antistiti  dictos  ordines  conferendi  [et]1) 
eisdem  oratoribus  [recipiendi]1)  licentiam  impertiri  dignemini. 
Concessum  pro  omnibus  in  presentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Et 
quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  absque  aliquarum  lit- 
terarum  expeditione  sufficiat.    Datum  Rome  5.  kal.  julii  anno  4. 

Suppl.   715  fol.  265  v. 

2655.  27.  Juni  1475. 

Kapitlet  i  Slesvig  faar  bevilget  et  Vaernebrev,  som  skal  gaelde  for  al  Fremtid. 

Supplicant  prepositus,  canonici  et  capitulum  ac  perpetui  be- 
neficiati  in  ecclesia  Slesvicensi,  quatenus  eis  conservatoriam  per- 
petuo  duraturam  in  forma  concedere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Datum  Rome  5.  kal.  julii 
anno  4. 

Suppl.  715  fol.  286  v. 

2656.  28.  Juni   1475. 

Paven  giver,  efter  Ansogning  fra  Laurens  Leve,  Aflad  til  dem,  der  paa 
bestemte  Dage  besoger  Sognekirken  i  Morsum  i  Slesvig  Stift;  Brevet  ga?lder  for 
al   Fremtid. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Ad 
restaurandas  etc.  Cupientes  igitur,  ut  parrochiaiis  ecclesia 
s.  Laurcntii  Morsum  Slesvicensis  diocesis,  quam  destructam  et 
collapsam   nobilis  vir  Laurenlius  Leue,  domicellus  eiusdem  dio- 

')  add.  Gz. 


si.vns  iv.  123 

cesis,  de  novo  reedificare  incepit,  debite  restauretur  et  restaurata 
in  suis  structuris  conservetur,  necnon  Christi  fideles  ad  eandem 
ecclesiam  eo  libentius  devotionis  causa  confluant  ac  ad  restaura- 
tionem  et  conservationem  predictas  manus  promptius  porrigant 

adjutrices omnibus  fidelibus  ipsis  vere  penitentibus  et  con- 

fessis,  qui  ecclesiam  predictam  in  ipsius  s.  Laurentii  ac  dedica- 
tionis  eiusdem  ecclesie  feslivilatibns1)  devote  visitaverint  annu- 
atim  [et]  ad  restaurationem  ac  conservationem  huiusmodi  manus 
porrexerint  adjutrices,  tres  annos  et  totidem  quadragenas  de  in- 
junctis  eis  penitentiis  relaxamus,  presentibus  perpeluo  duraturis. 
Volumus  autem  [etc.  som  Nr.  860].  Datum  Kome  4.  kal.  julii 
anno  4. 

A.  XXII.  de  Petra. 

Reg.   Lat.   744  fol.  172;  ogsaa  Supplik   (II)  i  Shippl.   715  fol.  247"). 

2657.  28.  Juni   1475. 

Biskop  Claus  (Wulf)  i  Slesvig  og  Sognepraesten  Henrik  Sehimer  i  Mildsted 
faar  Bekraeftelse  paa  Oprettelseu  af  et  Kapel  i  Husum,  som  Biskoppen  havde 
grundlagt. 

Dudum  Nicolaus  quondam  episcopus  Slesvicensis  pro  com- 
moditate  parrochianorum  parrochialis  ecclesie  s.  Lamberti  in 
Melstede  dicte  Slesvicensis  diocesis  in  opido  Husom  hahitantium 
quandam  capellam  suh  vocabulo  h.  Marie  virginis  de  consensu 
moderni  rectoris  dicte  parrochialis  ecclesie  s.  Lamberti  ac  sine 
prejudicio  rectoris  pro  tempore  existentis  et  dicte  parrochialis 
ecclesie  ita,  quod  huiusmodi  capella  per  ipsum  rectorem  regi, 
ac  unicum  et  individuum  heneficium  cum  dicta  parrochiali  ec- 
clesia  et  minime  ah  eadem  parrochiali  ecclesia  distinctum  cen- 
seri  debeat,  prout  in  litteris  patentibus  ipsius  episcopi  plenius 
continetur,  in  dicto  opido  Husom  erexit,  quam  quidem  erecti- 
onem  pro  illius  subsistentia  firmiori  tam  ipsa  vestra  creatura 
quam  Henricus  Sehimer  modernus  rector  dicte  parrochialis  ec- 
clesie  cupiunt  munimine  sedis  apostolice  rohorari.  Idcirco  sup- 
plicant,  quatenus  erectionem  huiusmodi  et  quecunque  inde  se- 
cuta  confirmare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Pe. 
Tirasonensis.     Datum   Home  4.   kal.  julii  anno  4. 

Suppl.   71,")  fol.  247  v. 


1)  II:  ae  resurreetioms  domini  nostri  .Iesu  Christi  festivitatihus  necnon 
in  die  veneris  saneta  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  devote  vi- 
sitantibus 

2)  II:  Coneessum   in  duobus  festis  in   presentia  pape.    Pc.  Tirasonensis. 


124  sixtus  iv. 

2658.  28.  Juni   1475. 

Biskop  Claus  (Wulf)  i  Slesvig  faar  Bekrseftelsc  paa  et  tidligere  oprettet 
LeUtorat   i   Haderslev   (jfr.   Nr.   2386). 

Dudum  Nicolaus  olim  episcopus  Slesvicensis  pro  decentia 
et  augmento  divini  cultus  in  collegiata  ecclesia  b.  Marie  virginis 
Hadersleuensi  Slesvicensis  diocesis  officium  lectoratus  erexit 
dictoque  lectoratui  unam  prebendam  eiusdem  ecclesie  tunc  va- 
cantem  pro  sustentatione  lectoris  pro  tempore  existentis,  qui  sit 
doctor  vel  bachalarius  formatus  in  theologia,  univit  et  incorpo- 
ravit,  quas  quidem  erectionem  et  incorporationem  pro  illarum 
subsistentia  iirmiori  cupit  prefala  creatura  vestra  munimine  sedis 
apostolice  roborari.  Idcirco  supplicat,  quatenus  erectionem  et  in- 
corporationem  predictas  et  omnia  inde  secuta  confirmare  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Datum 
Rome  4.   kal.  julii  anno  4. 

Suppl.   716  fol.  5. 

2659.  28.  Aug.   1475. 

Klerkeu  Johauues  Russchart  fra  Koln  Stift  og  Klerken  Johan  Hreyde  fra 
Slesvig  Stift,  som  havde  fort  Proces  ved  Kurien  om  et  evigt  Vikariat  i  Eutin 
i   Liiheck  Stift,  faar  Bekraeftelse  paa  et  Forlig,  de  havde  indgaaet. 

Lite  et  causa  alias  coram  certo  pallatii  causarum  apostolici 
auditore  de  perpetua  vicaria  sila  ad  altare  ss.  Marcelli  et  Mar- 
cellini  in  ecclesia  Vtinensi  Lubicensis  diocesis  inter  Johannem 
Russcharl  clericum  Coloniensis  diocesis  et  Johannem  Breyde  ca- 
nonicum  Slesvicensem  in  prima  instantia  pendente,  partes  ipse 
ad  parcendum  laboribus  et  expensis,  salvo  tamen  illo,  quod  apo- 
stolice  sedis  auctoritas  interveniret,  medio  nonnullorum  amico- 
rum  suorum  se  intermediantium  quandam  amicabilem  concor- 
diam  conceperunt  et  tandem  ad  talem  devenerunt,  quod  dictus 
Johannes  Russchart  actor  juri,  liti  et  cause  cedere  deberet,  el 
ipse  Johannes  Breyde  reus  snmptibus  suis  litteras  apostolicas 
gratie  expectative  pro  dicto  Johanne  Russchart  actore  expedire 
deberet  ac  S  duc.  auri  de  camera  eidem  actori  pro  expensis 
per  eum  in  huiusmodi  lite  el  causa  factis  solvere  teneretur, 
prout  dictus  reus  ad  hoc  se  obligavit,  el  preterea  dicta  concordia, 
sicut  premittitur  concepta,  fere  sortita  est  effectum.  Verum  pre- 
fati  oratores  concordiam  antedictam  forsan  minus  legitime  factam 
csse  dubitant  el  sic  viribus  non  subsistere.  Recurrunt  igitur  ad 
s.  v.  supplicando,  quatenus  omnes  defectus,  si  qui  forsan  in 
premissis    inlervenerint,    supplenles    concordiam1)    predictam    e1 

)  ()/..         Cod.  concordiamque 


sixtus  i\  125 

omnia  inde  secuta  licita  et  legitima  esse  decernere  ac  ipsam  con- 
firmare  dignemini.    Fiat.   F.     Datum   Rome  5.  kal.  sept.  anno  5. 
Suppl.  719  fol.  11. 

2660.  3.  Okt.    1475. 

Paven  bekraefter  et  Brev  af  Biskop  Jep  (Friis)  i  Berglum  (af  19.  Maj  1474) 
oui,  at  der  fremtidig  ikke  uiaa  indsaettes  verdsligc  Priorer  for  Nonnerne  i  0kloster 

Ad  perpetuam  rei  memonam.  Inter  cetera,  que  solicitudini 
pastoralis  officii  nohis  divinitus  crediti  imminent  peragenda,  illud 
saluberrimum  reputamus,  nt  monasteria  et  alia  pia  loca,  in  qui- 
bus  prudentes  virgines  aeeensis  lampadibus  sponso  obviam  ire 
se  preparantes  illi  devotnm  exolvnnt  eontinue  famulatum,  sul> 
felici  et  prospero  ac  quieto  statu  gubernentur,  et  illa,  que  prop- 
terea  provide  facta  fuisse  eomperimus,  ut  firnia  perpetuo  et  il- 
libata  permaneant,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostoiico 
munimine  roboramus.  Sane  pro  parte  priorisse  el  eonvenlus 
monasterii  b.  Maric  virginis  de  Insula  .  .  .  ordinis  s.  Benedicti 
Burglanensis  diocesis  nobis  nuper  exhibita  petitio  continebat, 
quod  nuper  Jacobus  episeopus  Burglanensis,  provide  eonside- 
rans,  quod  quedam  inibi  prava  consuetudo,  ([ue  polius  corrup- 
tela  existit,  inoleverat,  videlicet  quod  prior  dieti  monasterii,  in 
quo  etiam  preter  priorissam  et  conventum  predielas  solel  esse 
unus  prior,  sub  cuius  cura  ipse  priorissa  et  conventus  guhernari 
solent,  prout  in  quibusdam  aliis  monasteriis  circumvicinis  ob- 
servatur,  contra  honestatem  et  sanctorum  patrum  institula  laicus 
assumebatur,  ac  volens  statui  el  honori  monasterii  necnon  paei 
et  quieti  priorisse  et  conventus  earundem  salubriter  providere, 
de  illarum  seu  maioris  parlis  earum  unanimi  eonsensu  ordi- 
naria  auctoritate  inter  cetera  statuit,  quod  de  cetero  nullus  laicus 
in  priorem  eiusdem  monasterii  assumeretur,  sed  unus  presbiler 
bone  vite  et  honeste  conversationis,  de  cuius  probitate,  scientia 
et  honestate  fidedigna  testimonia  haberentur,  in  ipsius  monasterii 
priorem  eligi  deberet,  qui  inibi  [degentibus] l)  preesset  et  prodesset 
ac  crimina  et  excessus  delinquentium  corrigeret  et  punirel,  sta- 
tuens  etiam  ipse  Jacobus  episcopus,  quod  priorissa  el  conventus 
prefate  essent  deinceps  ab  omni  superioritate  et  jurisdictione  lai- 
corum  prorsus  exempte,  inhibendo  predictis  laicis  sub  excom- 
municationis  pena,  ne  de  regimine  prefati  monasterii  ullerius  se 
ullatenus  intromitlerent,  prout  in  quodam  publico  instrumento 
desuper  confecto,  cuius  tenorem,  signis  et  caracteribus  dumtaxat 

*)  add.  Gz. 


12()  SIXTUS  IV. 

exceptis,  de  verbo  ad  verbum  presentibus  annotari  feeimus,  ple- 
nius  eontinetur.  Quare  pro  parte  priorisse  et  eonventus  predic- 
tarum  nobis  fuit  supplicatum,  ut  statuto  et  inhibitioni  predictis 
.  .  .  pro  illorum  subsistentia  firmiori  robur  apostolice  coniirma- 
tionis  adjicere  ....  dignaremur.  Xos  igitur,  qui  monasteriorum 
et  aliorum  piorum  locorum  singulorum  felicem  statum  ac  per- 
sonarum  in  illis  degentium  pacem  et  quietem  sinceris  desideriis 
affectamus,  attendentes  statutum  et  inhibitionem  predicta  fore 
rationabilia  et  honesta  ac  conformia  canonicis  institutis  .  .,  sta- 
tutum  et  inhibitionem  huiusmodi  ac,  prout  illa  coneernunt,  om- 
nia  in  dicto  instrumento  contenta  tenore  presentium  coniirmamus 
ac  presentis  scripti  patrocinio  communimus,  supplentes  omnes 
defectus,  si  qui  forsan  intervenerint  in  eisdem,  illaque  per  pri- 
orem  et  priorissam  pro  tempore  existentes  et  conventum  predictos 
sub  excommunicationis  pena  perpetuis  futuris  temporibus  ob- 
servari  volumus,  et  pro  habundantiori  cautela  quibusvis  laicis, 
cuiuscunque  status  existant,  sub  simili  excommunicationis  pena, 
quam  quilibet  contrafaciens  ipso  facto  se  noverit  incurrisse,  di- 
strictius  inhibemus,  ne  de  regimine  dicti  monasterii  seu  eius 
bonorum  se  intromittere  aut  in  priorem,  priorissam,  conventum, 
familiares,  res  et  bona  eorum  quecuhque  mobilia  et  immobilia 
jurisdictionem,  dominium,  potestatem  aut  superioritatem  ali- 
quam  exercere  seu  alias  de  illis  aut  monasterio  predicto  directe 
vel  indirecte  se  impedire  quomodolibet  presumant,  decernentes 
priorem,  priorissam  et  convenlum  ac  singulas  moniales  dicti 
monasterii  earumque  omnium  familiares,  res  et  bona  predicta 
quecunque  Jacobi  predicti  et  pro  tempore  existentis  episcopi 
Burglanensis  jurisdictioni  deinceps  perpetuo  subesse  .  .  . 

Tenor  vero  dicti  instrumenti  talis  est.  In  nomine  domini 
Amen.  Per  hoc  presens  publicum  instrumentum  cunctis  pateat 
evidenter  et  sit  notum,  quod  anno  .  .  1474  indiclione  7  die  veneris 
19.  raensis  maji  pontiiicatus  Sixti  pape  1 1 1 1  anno  3  in  mei  notarii 
publici  el  testium  infrascriptorum  ad  hoc  vocatorum  specialiter  et 
rogatorum  presentia  personaliter  constitutus  .  .  Jacobus  episcopus 
Burglanensis,  devote  considerans  et  attendens  sanctum  et  ratio- 
nabile  deo  et  hominibus  fore  et  expediens  omni  gregi  deo  devoto 
unicuique  fideli  pastori  commisso1)  esse  summopere  succurren- 
dmn  sanioribiisque  et  salubrioribus  consiliis,  assistentiis  aliisque 
bonis  provisionibus  salutem  [vestram]*)  vestrorumque  concernen- 

')  (1/.        Cod.  hominibus  omni  gregi  ....  commisso  fore  et  expediens 
->  add.  Gz. 


SIXTUS  iv.  127 

tihus  in  omnibus  oportunitatibus  quomodolihet  assistendum, 
hinc  est,  quod  dictus  [episcopus  ,  attendens  mundi  statum  labi- 
lem  et  diversis  erroribus  subjugatum,  unde  rerum  quamplurima- 

rum  discrimina  suhoriri  dinoscuntur,  pro  honeslate,  constantia 
et  indeinnitatihus  religionis  sanetimonialiuin  conventus  s.  Marie 
virginis  de  Insula  Burglanensis  diocesis  quedain  statula  ordi- 
naria  statui  feeit  de  consensu  plenario  earundem  perpetuo  dura- 
tura  [et]1)  per  modum  solemnis  processus  omnibus  modo,  via, 
jure,  forma  et  causa  meliorihus  et  eHicacioribus,  quibus  melius 
et  efticacius  de  jure  potuit  et  de  officio  suo  pastorali  debuit,  or- 
dinavit,  qui  el  quales  i psi s  monialihus  essent  in  priores  provi- 
dendi,  instituendi  et  ab  ipsis  eligendi,  que  et  quales  priorrsse  et 
de  earum  penis,  si  contra  regulam  delinquerunt  (!),  de  modestia 
ceterarum  monialium  ihidem  et  de  earum  pia  correptione,  de 
privilegiis,  jurisdictionihus  et  earuni  Libertatibus  et  possessioni- 
bus  quihuscunque.  Processus  suh  hac  forma  sequitur  et  est  talis: 
In  nomine  sancte  et  individue  Trinitalis  patris  et  lilii  et 
Spiritus  sancti  Amen.  Jacobus  dei  gratia  episcopus  Burglanensis 
in  Christo  devolis  et  sanctis  monialihus  in  monasterio2)  s.  Marie 
de  Insula  nostre  diocesis  ordinis  s.  Benedicti  degentibus  paternum 
affectum  in  domino  cum  salute.  Quoniam  pius  et  misericors 
deus  sua  divina  benignaque  honitate  nostris8)  fragilibus  humeris 
pastoralis  cure  jugum  tradendo  credidit  et  alto  fluctuantem  pe- 
lago  fidelis  populi  regere  jussit  naviculam,  nam  in  mari  reptilia, 
quorum  non  est  numerus,  que  diu  noctuque  gregem  nostrum 
per  navigium  honorum  operum  ad  perpetue  felicitatis  pascuam 
properantem,  ne  recipiat,  quod  pie  desiderat,  portum4)  recludere 
et  vineam  domini  demoliri  seu  gregem  delaniare  infatigabiliter 
non  desistunt,  nos  igitur,  .[ut]  talium  conatihus  malignantium 
salutaribus  et  oportunis  remediis  occurramus,  oculos  nostros 
specialiter  ad  vestram  devotionem  seu  predictum  monasterium 
et  priorem  nunc  ibidem  pro  tempore  existentem  et  eius  inantea 
successores,  ne  in  vestra  devota  congregatione  a5)  sancta  voca- 
tione  regulari,  qua  a  deo  fueritis  vocate,  declinetis,  et  ut  eo 
liberius  valeatis  divino  vacare  famulatui,  per  ministerium  spe- 
cialis  statuti  nostri  dirigere  cupientes,  ad  memoriam  nichilomi- 
nus  revocantes,  qualiter  hec  plantatio  et  domini  sancta  hec  vitis 
fructifera,  hec  vinea  denique  domini  sub  primo  supradicti  mo- 
nasterii    fundatore   et   quampluribus    aliis    priorihus   et   patrihus 

')  add.  Gz.        2)  Gz.  —  Cod.  monialibus  monasterii        3)  Gz.  —  Cod.  juxta 
4)  Gz.  —  Cod.  portam  °)  Gz.  —  Cod.  et 


128  sixtus  iv. 

pululavit  ac  palmiies  longe  lateque  produeens  ad  mortifera  ve- 
nena  pellenda  ilores  protulit  et  odores,  nos  igitur,  qui  pastoralis 
[officii]  juguin  a  domino  suscepimus,  eontinua  urgemur  preme- 
ditatione,  ut  juxta  eredite  nobis  dispositionis1)  officium  reli- 
giose  viventium  commodum,  in  quorum  fructificatione  utique 
prosperamur  jugi,  quantum  nobis  ex  alto  concessum  fuerit,  so- 
licitudinis  studio  attendamus,  primo  et  principaliter  in  favorem, 
protectionem  et  securitatem  et  curam  vestre  religionis  Romano- 
rum  pontiiicum  statutis  et  decretis  desuper  generaliter  editis  ob- 
temperare  ac  tutis  gressibus  inherere  non  immerito  cupientes,  ut 
ab  omni  laicoruni  jurisdictione  et  superioritate  sitis  exempte,  et, 
ne  quis  laicorum,  sicut  in  quibusdam  monasteriis  sanctimonia- 
lium  de  eorrupta  consuetudine  inolevit  tam  morbida  pestis,  in 
priorem  vestrum  quovis  modo  eligatur,  sub  excommunicationis 
pena  strictissime  prohibemus,  ut  dignum  deo  ibidem  obsequium 
sub  tuta  religionis  observantia  valeatis  adhibere,  [et  super  hoc]2) 
vobis  per  hee  statuta  nostra  ordinaria  perpetuo  duratura  pacem 
imponimus  et  quietem;  nam  tales  ad  agenda  officia  monasterii 
vestri  et  ad  curam  spiritualem  et  temporalem  inibi  exercendam 
per  eonsensum  nostrum,  prout  ab  antiquo  fuerit,  ac  nostrorum 
successorum,  super  hoc  collegii  vestri  sanioris  partis  requisito 
consensu  pariter  et  habito,  juxta  formam  electionis  deputentur, 
qui  iideles  sint  et  discreti  presbiteri,  litterarum  scientia  eruditi, 
vite  laudabilis  moribus  prefulgentes;  priorissam  vero  zelo  religi- 
onis  imbutam,  proveete  etatis  et  honestam  in  supradictum  mo- 
nasterium  preeipimus  eligendam,  que  ceteris  sororibus  preesse  et 
prodesse  valeat  vita,  moribus  et  exemplo,  delinquentes  corripiat 
et  eastigel,  obedientes  foveat  et  eonfortet,  que,  si  forte  fuerit  reli- 
gionis  observantie  eontentrix  (!),  negligens  aut  remissa,  per  nos  et 
successores  nostros  et  priorem  pro  tempore  existentem  pro  certo 
se  noverit  deponendam  vel  alio  modo  secundum  regulam  casti- 
gandam,  cum  offensa  non  solum  propria,  verum  etiam  aliena 
de  suis  manibus  requira[n]tur,  ipsumque  priorem  supradictum  et 
monasterium  vestre  devotionis  intuitu  ab  omnibus  inconsuetis 
oneribus  et  exactionibus  sive  immoderatis  totaliter  liberamus  et 
eximimus  per  presentes.  Insuper  et  vobis  et  vestre  religioni  de 
cetero  condescendere  cupientes,  mandamus  supradicta  statuta 
nostra  cum  eorum  concordantiis  juxta  primevam  religionis  in- 
stitutionem   et    monasterii   predicti   fundationem   sub  pena  dicta 


)  Gz.        Cod.  dispensationis  )  add.  Gz. 


SIXTl  S  IV  129 

perpetuis  temporibus  inviolabiliter  observari.  Cetemm  universa 
privilegia,  jurisdictiones  et  libertates  a  regibus  et  a  predecessori- 
bus  nostris  super  possessionibus,  ecclesiis  et  prediis  eoncessas 
et  indultas,  quantum  de  jure  possumus,  in  domino  eonlirinamus. 
In  fidem,  robur  et  testimonium  omnium  premissorum  sigillum 
nostrum  una  cum  sigillo  dileeti  capituli  nostri  et  Burglanensis 
presentibus  duximus  appendenda.  Acta  sunt  bec  in  domo  nostra 
capitulari  anno   1474  infra  octavam  ascensionis  domini. 

Cuius  quidem  processus  insinuationem,  provisionem  et  per- 
fectionem,  [prout]1)  devotus  in  Cbristo  et  humilis  prior  predicti 
monasterii  sanctimonialium  hec  omnia2)  de  gratia  speciali  ipsius 
episcopi  facta  ex  parte  predictarum  monialium  acceplavit  et  pro 
acceptatis  haberi  voluit,  [et]1)  prout  ipse  moniales  de  libera  et 
spontanea  voluntate  unanimes  supplicarunt  et  acceptarunt,  adeo 
hec  prout  sic  [o:  sunt]3)  in  processu  acceptata,  idem  episcopus 
prelibatus  omnia  ut  in  ipso  processu  contenta  approbavit,  ra- 
tum  fo:  -ta]8)  et  gratum  [o:  -ta]3)  habuit  et  habere  [o:  -ri]  voluit, 
quantum  de  jure  potuit,  inviolabiliter  observandum  [o:  -da]3). 
Insuper  vigore  ratificationis  et  approbationis  ipse  [episcopus] 
antedictus  super  premissis  provisione,  insinuatione  et  ratifica- 
tione  omnibusque  aliis,  ut  premittitur,  factis  et  gestis  me  no- 
tarium  publicum  in  capitulo  Burglanensi  duxit  requirendum. 
Acta  sunt  hec  in  capitulo  Burglanensi  sub  summa  missa  anno, 
indictione,  die,  mense,  pontificatu,  quibus  supra,  presentibus 
ibidem  honorabilibus  dominis  Andrea  Jacobi  preposito  Burgla- 
nensi,  Mathia  Henrici,  Erico  canonicis  ibidem,  Johanne  priore 
domus  s.  Spiritus  in  Albergia  Vibergensis  diocesis  et  aliis  quam- 
pluribus  discretis  et  honorabilibus  viris  presbiteris  testibus  ad 
premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis.  Et  quia  ego  Sueno  Mar- 
tini  clericus  Ripensis  diocesis,  publicus  imperiali  auctoritate 
notarius  dictis  provisione  [o:  -ni]3),  insinuatione  [o:  -ni]3),  rati- 
ficatione  [o:  -ni]8)  et  requisitione  [o:  -ni]3)  omnibusque  aliis,  dum 
sic,  ut  premittitur,  fierent  et  agerentur,  unacum  prenominatis 
testibus  presens  interfui  eaque  sic  fieri  vidi  et  audivi,  ideo4) 
hoc  presens  publicum  instrumentum  manu  mea  scriptum  ex- 
inde  confeci,  subscripsi,  publicavi  et  in  hanc  publicam  formam 
redegi  signoque  et  nomine  meis  solitis  et  consuetis  signavi  una- 
cum  episcopi  prenominati  sigilli  appensione  rogatus  et  requisitus 


*)  add.  Gz.  ~)  Gz.  —  Cod.  omnia,  prout         *)  corr.  Gz. 

4)  Gz.  —   Cod.  ideoque 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


130  SIXTUS  IV. 

in   fidem   et  testimonium   omnium    premissorum.     Datum  Rome 
5.   non.   oct.   anno  5. 
xxxxv. 

Reg.  Vat.  570  fol.  259;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  F.  Kt  quod  littere  appro- 
bationis  desuper  conficiende  expediantur  per  cancellariam  in  forina  gratiosa)  i 
Suppl.   719  fol.  250. 

2661.  7.  Okt.   1475. 

Karmeliterordenens  Provincial  for  Provinsen  Dacia  Niels  Christiernsen  faar 
bevilget,  at  under  Provinskapitlet  maa  Ordenens  egne  Praester  modtage  Skrifte 
og  uddele  Aflad. 

Ut  animarum  saluti  Christi  fidelium  utriusque  sexus  regni 
et  provincie  Dacie,  qui  vota  peregrinationis  et  jejuniorum  emit- 
tunt,  salubrius  consulatur,  supplicat  frater  Nicolaus  Cristierni, 
prior  provincialis  dicte  provincie  Dacie  ordinis  dei  genetricis 
b.  Marie  virginis  de  monte  Carmeli,  quatenus  .  .  .  ipsi  Nicolao 
et  pro  tempore  existenti  priori  provinciali  predicte  provincie, 
ut,  quam  diu  et  quotiens  capitula  provincialia  in  dicta  provincia 
durabunt,  fratribus  probis  dicti  ordinis  in  dictis  capitulis  exi- 
stentibus  omnium  Christi  fidelium  utriusque  sexus  eisdem  fra- 
tribus  probis  confiteri  volentium  confessiones  audiendi  ac  vota 
jejuniorum  et  peregrinationis  tribus  dumtaxat,  videlicet  liminum 
apostolorum,  s.  Jacobi  in  Compostella  ac  ultramarino  votis  dum- 
taxat  exceptis,  in  alia  pietatis  opera  commutandi  debitamque 
absolutionem  impendendi  licentiam  libere  valeant  perpetuis  fu- 
turis  temporibus  concedere  .  .  .,  concedere  dignemini.  Fiat  quoad 
religiosos  sui  ordinis,  votis  exceptis,  que  sunt  de  essentia  reli- 
gionis.  F.  Et  perpetuo  et  in  dicto  regno  Dacie  dumtaxat.  Fiat.  F. 
Datum  Rome  non.  oct.  anno  5. 

Suppl.  720  fol.  246  v. 

2662.  24.  Okt.    1475. 

Karmeliternes  Ordensgeneral  Christoforus  Martignan  samt  Prioren  og  Hrod- 
rene  i  Saeby  Kloster  faar  Hekra?ftelse  paa  Oprettelsen  af  dette  Kloster. 

Alias  Pius  II  per  suas  litteras  in  forma  plumbea  euni  cor- 
dula  canapis  archiepiscopo  Lundensi,  proprio  nomine  non  ex- 
presso,  directas  concessit  licentiam  provinciali  et  fratribus  dei 
genitricis  Marie  de  monte  Carmeli  regnorum  Dacie  Svecie  et  Nor- 
vegie  propter  paucitatem  domorum,  quas  habuit  dictus  oralor 
):  ordo]  in  dictis  regnis,  duas  domos  recipiendi  et  edificandi 
.  .  .  cum  ecclesiis,  campanilibus,  campanis,  ortis,  ortalitiis  et 
aliis  neeessariis  officinis,  el  quod  fralres,  qui  in  domibus  sic 
susceptis  manerent,  omnibus  privilegiis  dicto  ordini  et  domibus 


SIXTUS  IV.  131 

et  fratribus  eisdem  in  genere  concessis1)  valerent  gaudere,  sub 
data  in  abbatia  s.  Salvatoris  Cluniacensis  [o:  Clusine]  diocesis 
1462  4.  kal.  aug.  pontiticatus  anno  4  .  .  .  .  Qui  archiepiscopus  su- 
pradictas  lilteras,  ut  ei  a  sede  apostolica  mandabatur,  ad  execu- 
tionein  mandavit  et  auctoritate  apostolica  fratri  Mathie,  dicti 
ordinis  et  provincie  Dacie  Svecie  Norvegie  tunc  provinciali, 
quandam  ecclesiam  sub  titulo  s.  Marie  in  Stehn  diocesis  Burg- 
lanensis,  vulgariter  dictam  Marie  Stedum,  cuius  possessionem 
habuerant  dicti  provincialis  et  fratres  a  Jacobo  episcopo  Burg- 
lanensi  cum  consilio  et  consensu  prepositi  et  capituli  ecclesie 
Burglanensis,  contulit  et  a  dicto  episcopo  Burglanensi  collatam 
confirmavit  per  annuli  impositionem  et  alia,  que  latius  in 
litteris  dicti  episcopi  Burglanensis  plenius  continentur,  cui  col- 
lationi  et  contirmationi  Cristier[n]us  Dacie  rex  una  cum  suo 
consilio  assensum  prebuerunt  et  suum  votum  imposuerunt,  ut 
apparet  per  auctenticum  instrumentum  super  premissis  etiam 
confectum.  Verum,  cum  in  litteris  predecessoris  vestri  nulla  fit 
mentio,  quod  dicte  due  domus  in  dicti  ordinis  membra  erigende, 
etiam  si  sint  parrochiales  ecclesie,  habeantur  et  possint  erigi, 
dubiteturque  verisimiliter  dictam  collationem  a  dicto  episcopo 
Burglanensi  et  confirmationem  ab  archiepiscopo  Lundensi  factas 
occasione  premissorum  viribus  subsistere,  et  an  prior  et  fratres 
ad  confessiones  audiendas  in  dicta  domo  electi  [et]2)  deputati 
illam  et  eandem  habeant  auctoritatem  in  confessionibus  audien- 
dis  et  penitentiis  injungendis,  quam  haberent,  si  in  dictis  litteris 
apostolicis  de  cura  animarum  habenda  dicte  ecclesie  mentio 
facta  foret.  Eapropter  Christoforum  [o:  -rus]  Maguntin  (!)  dicti 
sacri  ordinis  gloriosissime  dei  genitricis  per  v.  s.  clementiam 
generalis  modernus  dicteque  [ecclesie]2)  s.  Marie  in  Stehi  prior 
et  fratres  supplicant,  quatenus  s.  v.  dignetur  dictam  collationem 
dicto  ordini  a  dicto  episcopo  Burglanensi  collatam  et  ab  archi- 
episcopo  huiusmodi  auctoritate  apostolica  confirmatam  de  novo 
confirmare  .  .  .  et  per  v.  s.  litteras  in  forma  gratiosa  dictam 
ecclesiam  s.  Marie  et  [o:  in]  Stehi  oppido  sitam  parrochialem 
curam  habentem  etiam  de  novo  cum  animarum  cura  conferre 
ita,  quod  prior,  qui  pro  tempore  in  dicta  ecclesia  erit,  possit 
intuitu  gloriosissime  dei  genitricis  Marie  de  monte  Carmeli,  cuius 
titulo  dictus  ordo  specialiter  in  ecclesia  sancta  dei  insignitur  et 
a  multis  Romanis  pontificibus  multis  privilegiis  decoratus  exislit, 


')  Gz.  —  Cod.  concessis  gaudent  et  utuntur  valerent         2)  add.  Gz. 

9* 


1  ',V2  SIXTIS  IV. 

onines  utriusque  sexus  ad  dictam  eeelesiam  eoniluentes  Christi 
lideles  in  eonfessione  audire  et  absolutionis  beneficium  impen- 
dere  et  pro  eommissis  penitentiam  salutarem  injungere,  dum- 
modo  talia  non  sint,  propter  que  merito  sedes  apostolica  con- 
sulenda  foret,  et  quod  fratres  in  dicta  domo  perpetuo  manentes 
omnibus  privilegiis  gaudeant,  quibus  omnes  alie  domus  utrius- 
que    sexus   et   dicti   ordinis  fratres  et  sorores  in  genere   gaudent 

,  et  de  possessionibus  acquisitis  vel  acquirendis  vel  a  qui- 

buscunque  tam  a  regibus  quam  principibus  quam  aliis  quibus- 
cunque  personis  legatis  vel  legandis  nulli  decimam  vel  censum 
solvere  teneantur.  Fiat.  F.  Et  quod  dicta  ecclesia  auctoritate 
apostolica  conlirmata,  quam  prior  et  fratres  rexerunt  multis  annis 
et  laudabiliter,  de  novo  cum  animarum  cura  confirmetur.  Fiat.  F. 
Datum  Rome  9.  kal.  nov.  anno  5. 

Suppl.   721   fol.  197. 

2663.  24.  Okt.   1475. 

Paven  giver  Prioren  og  Brodrene  i  Karmeliterklostret  i  Saeby  Bekraeftelse 
paa  Oprettelsen  af  dette  Kloster  og  Tilladelse  til  at  besorge  Gudstjenesten  i 
Sognekirken. 

Priori  et  fratribus  domus  b.  Marie  in  Sebii  ordinis  b.  Marie 
de  monte  Carmeli  Burglanensis  diocesis.  Dum  sacrum  vestrum 
ordinem  precelse  dei  genitricis  vocabulo  specialiter  insignitum  et 
sublimium  vestrarum  virtutum  merita  deo  quidem  grata  et  in 
conspectibus  [o:  -tu]1)  apostolice  sedis  accepta  digna  memoria 
recensemus,  dumque  vos  et  ordinem  ipsum,  qui  inter  ceteros 
regularium  professores  in  lirmamento  calbolice  iidei  militantes 
tanqnam  religionis  speculum  et  exemplar  speciali  c^ljaritate1)  ful- 
getis,  attenta  meditatione  pensamus,  tanto  libentius  in  hiis,  que 
pie  a  nobis  deposcitis,  animarum  considerato  profectu  vobis  apo- 
stolici  favoris  gratiam  impartimur,  quanto  commodius  per  ipsius 
ordinis  fratrum  fructuosa  studia  et  laudabilia  opera  et  exempla 
affectatum  lucrum  animarum  huiusmodi,  quo  nichil  est  deo  ac- 
ceptius,  poterit  divina  annuente  clementia  salubriter  provenire. 
Dudum  siquidem  Pio  pape  II  pro  parte  prioris  provineie  Dacie 
Svecie  et  Norvegie  regnorum  ordinis  b.  Marie  de  monte  Carmeli 
seeundum  morem  dicti  ordinis  et  nonnullorum  fratrum  ipsius 
ordinis  exposito,  quod  ipsi,  pie  considerantes  in  dictis  regnis 
paueas  domos  eiusdem  ordinis  consistere,  cuperent  duas  domos 
dicti  ordinis  in  locis  ad  hoe  congruis  el  honestis  in  ipsis  regnis 

')  corr.  (i/. 


sixtus  iv  133 

consistentibus  sibi  ad  hoe  dandas  seu  offerendas  pro  usu  et  hahi- 
tatione  fratrum  dicti  ordinis  e\  elemosinis  Christi  fidclium  de 
novo  fundare  et  edificare  .  .  .  .,  si  eis  ad  id  apostolice  sedis  suffra- 
garetur  auctoritas,  idem  predecessor  archiepiscopo  Lundensi,  eius 
proprio  noinine  non  expresso,  suis  dedit  litteris  in  mandatis,  ut, 
si  essel  ita,  ac  ordinarioruin  locoruin  ad  hoc  expressus  accederet 
assensus,  priori  et  fratribus  predictis  duas  domos  cuin  ecclesiis, 
campanilibus,  campanis,  cimiteriis,  donniloriis,  ortis,  ortalitiis  et 
aliis  necessariis  officinis  in  locis  ad  hoc  congruentibus  pro  usti 
et  habitatione  fratrum  eiusdem  ordinis  de  novo  fundandi  et  edi- 
ticandi  .  .  .  illasque  recipiendi,  inhabitandi  et  perpetuo  reliuendi 
plenam  licentiam  auctoritate  apostolica  largiretur.  El  deinde, 
sicul  exhibita  nobis  nuper  pro  parte  vestra  petitio  continebat, 
Jacobus  Burglanensis  episcopus  dictis  priori  et  fratribus  par- 
rochialem  ecclesiam  b.  Marie  in  Seby  Burglanensis  diocesis  .  .  . 
ac  terre  spatium  ad  structuram  domus  ipsius  ordinis  competens 
de  prepositi  et  capituli  ecclesie  Burglanensis  consensu  auctoritate 
ordinaria  donavil,  cuius  quidem  donationis  vigore  parrochialis 
ecclesie  et  spatii  terre  huiusmodi  possessionem  fuistis  pacifice 
assecuti,  et  Tuo  archiepiscopus  Lundensis  loci  metropolitanus 
donationem  et  assecutionem  huiusmodi  vigore  litterarum  pre- 
dictarum  confirmavit,  prout  in  litteris  auctenticis  inde  confectis 
et  ipsorum  Tuonis  archiepiscopi  et  Jacobi  episcopi  ac  prepositi 
et  capituli  predictorum  sigillis  respective  munitis  dicitur  plenius 
contineri.  Cum  autem  de  ecclesiis  parrochialibus  recipiendis  el 
perpetuo  retinendis  nulla  in  litteris  Pii  predecessoris  huiusmodi 
mentio  facta  fuerit,  et  propterea  dubitelis,  an  donatio,  assecutio, 
contirmatio  huiusmodi  viribus  subsistant  et  curam  animarum 
parrochianorum  ipsius  parrochialis  ecclesie,  quain  hactenus  ex- 
ercuistis,  exercere  valealis,  pro  parte  vestra  el  Cristoferi  Mar- 
tignani  prioris  generalis  dicti  ordinis  nobis  fuit  supplicatum,  ut 
donationi,  assecutioni,  confirmationi  predictis  pro  illaruin  sub- 
sistentia  tirmiori  robur  apostolice  confirmationis  adjicere  .  .  . 
dignaremur.  Nos  itaque,  qui  dictum  ordinem  vestrum  velut 
ortum  irriguum  fecundumque  virtutibus  plantatum  in  domo  do- 
mini  atfectione  paterna  diligimus,  illo  volentes  favore  vos  pro- 
sequi,  per  quem  salus  animarum  proyeniat,  et  erga  vos  dictum- 

que  ordinem  valeat  tidelium  devotio  adaugeri donationem. 

assecutionem,  confirmationem  predictas  et,  prout  illa  concernunt, 
omnia  in  archiepiscopi  et  episcopi  litteris  huiusmodi  contenta 
vobis    et    per   vos    eidem    ordini    confirmamus  ....  necnon    par- 


134  sixtus  iv. 

rochialem  ecclesiam  et  terre  spatium  huiusmodi  vobis  perpetuo 
de  novo  concedimus  juxta  archiepiscopi  et  episcopi  litterarum 
huiusmodi  tenorem.  Et  nichilominus  vobis,  quod  curam  ani- 
marum  huiusmodi  exercere  et  parrochianorum  aliorumque  Christi 
lidelium  utriusque  sexus  ad  dictam  ecclesiam  b.  Marie  pro  tem- 
pore  confluentium  confessiones  audire  et,  eorum  confessionibus 
diligenter  auditis,  ipsis  parrochianis  et  fidelibus  pro  commissis 
debitam  absolutionem  in  forma  ecclesie  consueta  impendere  et 
penitentiam  salutarem  injungere  valeatis,  nisi  talia  fuerint, 
propter  que  sedes  apostolica  sit  merito  consulenda,  quodque 
vos  et  pro  tempore  existentes  fratres*  domus  vestre  omnibus  pri- 
vilegiis  .  .  .,  quibus  alie  domus  utriusque  sexus  dicti  ordinis  et 
illarum  fratres  et  sorores  in  genere  gaudent,  gaudere  possitis, 
tenore  presentium  indulgemus.  Datum  Rome  9.  kal.  nov.  anno  5. 
LX. 

Reg.  Vat.  674  fol.  363. 

2664.  13.  Nov.   1475. 

Marinus  de  Fregeno  intlbetaler  723  Gylden.  indsamlede  i  Norden,  til  det 
pavelige  Kammer. 

Universis  etc.  Latinus  [episcopus  Tusculanus,  sacrosancte 
Romane  ecclesie  cardinalis,  pape  camerarius].  Universitati  etc, 
quod  Marinus  de  Frigeno  apostolice  sedis  prothonotarius,  fruc- 
tuum  in  regnis  Dacie  etc.  apostolice  camere  debitorum  collector, 
hodie  de  pecuniis  per  eum  ex  dicta  collectoria  receptis  ipsi  ca- 
mere  fl.  auri  de  camera  in  auro  723  per  manus  honorabilium 
virorum  heredum  Thome  de  Spinellis  et  sociorum  mercatorum 
Florentinorum  Romanam  curiam  sequentium  realiter  et  cum 
etfectu  solvi  fecit,  Fabiano  de  Montepoliciano  decretorum  doc- 
tore  camere  apostolice  clerico,  pape  generali  vicethesaurario,  pro 
ipsa  camera  recipiente  .  .  .  Pro  quibus  .  .  .  ipsum  Marinum  eiusque 
heredes  et  successores  ac  eorum  bona  quecunque  auctoritate 
nostri  camerariatus  ofticii  harum  serie  quietamus  ...  In  quo- 
rum  etc.  Datum  Rome  in  camera  apostolica  anno  1475  die  vero 
13.   mensis  nov.   pontificatus  anno  5.  fl.3gr.  4. 

Div.   Sixti   IV  —  Quietantie  -      1471  — 84  fol.   30  (Arcliivio  di  Stato). 

|1475  nov.j  Die  13.  habuit  [Fabianus  de  Montepolitiano 
vicethesaurarius,  similiter  a  Marino  de  Fregeno  collectore  in 
Dacia  etc,  fl.  auri  in  auro  723  de  pecuniis  in  dicta  Dacia  col- 
lectis   ad    exitum   societati   de  Medicis  —  fl.  753,  9  (!). 

Introitus  et   Kxitus  492  fol.  47  v.  —  Trykte  Dipl.   Norv.  XVII,  584  —  85. 


SIXTUS  IV.  135 

2665.  25.  Nov.   1475. 

Liibeckcrkanniken  Wilhclmus  Westfall    faar   Skatmesterembedet  i  Slesvig. 

Cum  nuper  prepositura  ecclesie  Slesvicensis,  que  inibi  dig- 
nitas  maior  post  pontificalem  existit,  per  promotionem  Vlrici  (!), 
tunc  electi  eiusdem  ecclesie,  et  munus  consecrationis  eidem  im- 
pendendum  vacare  speraretur,  s.  v.  de  eadem,  cum  eam  vacare 
contingeret,  Johanni  Emeken  clerico  Lubicensi  providit .  .,  prout 
in  litteris  desuper  confectis  plenius  continetur,  qui  in  vim  dic- 
tarum  litterarum  possessionem  eiusdem  extitit  assecutus.  Et  de- 
inde  s.  v.  Henrico  de  Estel  clerico  Bremensis  diocesis  de  thesau- 
raria  eiusdem  ecclesie  Slesvicensis,  per  assecutionem  predictam 
prepositure  huiusmodi  vacante,  providit  similiter  .  .,  prout  in 
supplicatione  desuper  signata  plenius  continetur,  qui,  litteris 
apostolicis  desuper  minime  expeditis,  apud  sedem  apostolicam 
vita  functus  est.  Supplicat  igitur  Wilhelmus  Westfall  canonicus 
Lubicensis,  Juliani  tituli  s.  Petri  ad  Vincula  presbiteri  cardinalis 
familiaris  continuus  commensalis,  quatenus  sibi  de  dicta  thesau- 
raria,  que  inibi  simplex  officium  existit  [fructus  4  mr.],  provi- 
dere  dignemini,  statutis  et  consuetudinibus  dicte  ecclesie,  pre- 
sertim,  quibus  caveri  dicitur,  quod  nemo  inibi  dignitatem, 
personatum,  administrationem  vel  officium  obtinere  possit,  nisi 
actu  canonicus  etiam  maiori  prebenda  prebendatus  existat,  cui 
pro  hac  vice  derogare  placeat,  non  obstantibus.  Fiat.  F.  Et 
quod  maior  specificatio,  an  dignitas  vel  officium  etc.  existat, 
in  expeditione  litterarum  fieri  possit.  Fiat.  F.  Datum  Rome 
7.   kal.  dec.  anno  5. 

Suppl.   723  fol.  190. 

2666.  13.  Dec.  1475. 
Paven    giver  Abbedcn    Hymbertus  i  Citeaux   og   hele  Cistercienserordenen 

Tilladelse   til    at  va?lge  Skriftefcedre,    der    kan    give   dem   Plenaraflad  i   Dodsoje- 
blikket  og  Jubelaarsafladen. 

Universis  abbatibus,  abbatissis,  prioribus,  monachis,  mili- 
tibus,  monialibus,  novitiis,  conversis,  donatis,  familiaribus,  con- 
tinuis  commensalibus,  iconomis,  procuratoribus  et  aliis  personis 
ulriusque  sexus  Cisterciensis  ordinis  presentibus  et  futuris.  Sa- 
crosancte  religionis  vestre  puritas,  vite  sanctimonia,  fervor  de- 
votionis  ac  in  dominici  agri  cultura  labor  assiduus,  quibus  ad 
supernum  bravium  feliciter  comprehendendum  ceterisque  fideli- 
bus  impetrandum  totis  insudatis  viribus,  nos  provocant,  ut 
antiqui  hostis  jacula,  quibus  vos  ceterosque  spiritualis  vite  sec- 
tatores  impetere  atque  impedire  nititur,  scuto  nostre  protectionis 


136  sixtis  iv. 

tanto  propellamus  diligentius,  quanto  de  veslri  profectus  frustra- 
tione,  si  forte,  quod  absit,  eallidi  hostis  deeepti  versutiis  in  va- 
num  eurreretis,  amplius  doleremus.  Hinc  est,  quod  nos  .... 
Hymberti  abbatis  Cistereii  supplieationibus  inclinati,  ut  confes- 
sor  idoneus  de  ordine  vestro,  quem  quilibet  vestrum  ad  hoe 
duxerit  eligendum,  confessionibus  vestris  diligenter  auditis,  ah 
omnihus  exeommunieationis,  suspensionis  et  interdieli  aliisque 
ecclesiastieis  senlentiis,  eensuris  et  penis  a  jure  vel  ab  homine 
quomodolibet  latis,  quihus  ligati  fueritis,  necnon  pro  commissis 
per  vos  criminihus,  excessihus,  delietis  et  peccatis  quibuscunque. 
quantumcunque  enormibus,  etiam  si  talia  fuerint,  propter  que 
sedes  apostolica  merito  foret  consulenda,  semel  in  mortis  articulo 
debitam  vobis  absolutionem  impendere  ac  penitentiam  salutarem 
injungere  necnon  omnium  peccatorum  vestrorum,  de  quibus 
corde  contriti  et  ore  confessi  fueritis,  plenariam  remissionem  nec- 
non  sanctissimum  jubileum  sive  omnes  indulgentias  ac  plena- 
riam  omnium  peccatorum  vestrorum  remissionem,  per  nos  et 
predecessores  nostros  Christi  fidelibus  personaliter  anno  jubilei 
Romam  venientibus  et  ecclesias  ad  hoc  deputatas  vere  contriti  s 
et  confessi[s]  visitantibus  quovis  modo  concessas,  et  quas  con- 
sequuntur  ac  consequi  possent,  ac  si  personaliter  veniretis  et 
easdem  ecclesias  per  tempus  ad  hoe  statutum  visitaretis  ac  om- 
nia  per  nos  et  predecessores  nostros  pro  jubileo  sive  indulgenliis 
et  remissionibus  huiusmodi  consequendis  ordinata  adimpleretis, 
consequereinini  seu  consequi  possetis,  vobis  ....  auctoritate  apo- 
stolica  concedere  valeat,  ita  tamen,  quod,  si  vobis  in  aliqua  in- 
firmitate  gravi  remissio  et  jubileum  sive  indulgentie  huiusmodi 
concedantur,  et  mors  inde  non  sequatur,  nichilominus  absoluli 
maneatis,  ut  prefertur,  ac  plenaria  remissio  et  jubileum  seu  in- 
dulgentie  huiusmodi  in  vero  mortis  articulo  iterum  impendi 
possint  et  vobis,  ac  si  alia  non  precessisset,  suffragari,  devotioni 
vestre  tenore  presentium  indulgemus,  sic  tamen,  quod  idem 
confessor  de  hiis,  de  quibus  fuerit  alteri  satisfactio  impendenda, 
eam  vobis  et  alteri  vestrum,  ad  quem  speclabat,  per  vos  et  dic- 
tum  alterum  vestrum,  si  supervixeritis  aul  supervixerit,  vel  per 
alios,  si  forle  tunc  transiveritis  aul  transiverit,  faciendam  in- 
jungat,  quain  vos  seu  dictus  alter  vestrum  aul  illi  [alii]1)  faceie 
teneamini,  ut  pfefertur;  et  ne,  quod  absit,  propler  huiusmodi  gra- 
tiain   procliviores  reddamini  ad  illicila  imposterum  eommittenda, 

')  add.  (./. 


sixtus  i\  137 

volumus,  quod,  si  ex  confidentia  remissionis  huiusmodi  aliqua 
forte  alter  vestrum  committeret,  quoad  illa  predicta  remissio  et 
jubileum  sive  Lndulgentie  huiusmodi  nullatenus  suffragentur, 
presentibus  perpetuis  futuris  temporibus  duraturis.  Datum  Rome 
id.  dec.  anno  5. 

Afskrift    e.\  transsumpto  impresso    i  Sorebogen  (Arnemagh.  *J9o  Fol.)  fol.  12. 

2667.  13.  Dec.   1475. 

Paven  giver  efter  Ansogning  af  Abbeden  Hymbertus  i  Cfteaux  Cister- 
cienserordenens  Medlemmer  Tilladelse  til  paa  Rejser  udenfor  Klostrene  ;it  spise 
Kod.  trods  Ordensreglens  <>g  Pave  Benedikt  XIIs  Porbud. 

Ad  perpetuam  rei  niemoriam.  Ex  superne  dispositionis  ar- 
bitrio  Homanus  pontifex  in  suprema  ecclesie  militantis  statione 
locatus,  circa  statum  ecclesiasticarum  personarum,  presertim 
sacre  religioni  deditarum,  continuo  sollicitus,  ad  ea,  per  que  hu- 
mane  fragilitati  succurritur  et  ipsarum  personarum  saluti  el 
oportunitatibus  consulitur,  operosis  studiis  et  remediis  intendit 
ac  hiis,  que  propterea  processisse  comperit,  ne  in  recidive  con- 
tentionis  scrupulum  relahantur,  apostolici  muniminis  adjicit  fir- 
mitatem.  Duduin  siquidem  Benedictus  papa  XII  per  quasdam 
suas  litteras  inter  alia  inhihuit,  ne  ahhates  et  monachi  Cister- 
ciensis  ordinis  extra  monasteria  seu  loca  conventualia  eiusdem 
ordinis  ac  etiam  ipsi  monachi  infra  monasteria  seu  loca  huius- 
modi  aut  in  cameris  et  extra  iniirmitoriuin  commune  carnes 
vel  puhnenta  ciim  carnihus  decocta  vel  condita  comedere  pre- 
sumerent  contra  ohservantiam  dicti  ordinis  diutius  observatam; 
monachus  autem  aut  conversus,  qui  huiusmodi  inhibitionis 
transgressor  esset,  tribus  diehus  pro  qualibet  carnium  vel  pul- 
inentorum  huiusmodi  comestione  jejunare  in  pane  et  aqua  te- 
neretur,  et  quod  nichiloininus  quolibet  ipsorum  dierum  in  capi- 
tulo  regularem  accipere  t  ')  disciplinain,  sed  abhas  inhibitionis 
huiusmodi  transgressor  non  ad  disciplinam  ipsain,  sed  ad  jeju- 
nia  ipsa  teneretur,  et,  si  scienter  lioc  omitteret  negligenter'-)  facere 
observari,  etiain  ex  negligentia  leneretur  ad  jejunia  prelihata, 
que  quidem  j)ene  linlli  remitti  valerent,  nec  super  eis  vel  ip- 
sarum  parte  aliqua  cum  aliquo  dispensari;  quod  si  aliqui  super 
esu  carniurn  vel  pulmentorum  predictorum  sepe  inventi  essent 
delinquentes  seu  esum  ipsuin  contra  ordinalionem  huiusmodi 
frequentantes    ac   per   ahhates    proprios,  quod  a  talihus  ahstine- 

l)  add.  Gz.      ■  '")  (i/. :  diligenter 


138  SIXTUS  IV. 

ant,    canonice   moniti    non   desisterent,    essent    post   monitionem 
huinsmodi  per  biennium  eo  ipso  inhabiles  ad  quecunque  officia 
et  administrationes  in  eodem  ordine  obtinenda,  obtinentes  vero 
illa  removerentur,  si  abbatibus  eorum  visum  foret,  ab  obtentis; 
quodque    nullus    monachus    vel    conversus    dicti    ordinis,    cuius- 
cunque    conditionis    existeret,    etiam    si    officium    haberet,    nisi 
egritudine    gravi   vel   debilitate   detentus   foret,    carnes   de   cetero 
in  cameris   infirmitorii   comedere   presumeret,  sed  omnes  come- 
derent  in  communi  infirmitorio  deputato,  nec  carnes  pararentur 
vel   decoquerentur   alibi   quam   in   infirmitorio   communi   seu  in 
coquina  eidem  infirmitorio  deputata  vel  in  posterum  deputanda, 
nisi    abbas   ex  aliqua   causa   rationabili  alibi  decoqui  vel  parari 
mandaret    easdem    vel    in    eius    absentia    ille,    cui    dictus    abbas 
committeret  vices   suas;    ubicunque   autem    pro    aliis   quam    pro 
infirmis    vel    debilibus     parate    essent,     per    infirmarium    inter 
comedentes    in    infirmitorio    dividerentur;    abbatibus   vero   bene- 
meritis,  qui  cessarent  vel  cederent  spontanea  voluntate,  locus  et 
esus  carnium  per  abbatem  proprium  secundum  sue  discretionis 
arbitrium  concederetur,  et  quilibet  abbas  dicti  ordinis  ex  indul- 
gentia   posset  interdum   aliquos   fratres,    prout   necessitas  postu- 
laret,  advocare,  ipsosque  secum  in  camera  sua  melius  et  plenius 
exhibere ;   abbates   aut[em]    ac   alie   notabiles    persone   ipsius  or- 
dinis   ad   monasteria    declinantes   de    abbatis   vel   eo   absente   de 
presidentis   regimini   ipsius   monasterii  Hcentia  in  camera  ipsius 
abbatis  vel  in  communi  infirmitorio  carnibus  uti  possent,  prout 
in  eisdem  litteris  plenius  continetur.    Cum  autem,  sicut  exhibita 
nobis  nuper  pro  parte  Hymberti  abbatis  monasterii  Cisterciensis 
Cabilonensis   diocesis   petitio   continebat,   ex   statuto   seu   inhibi- 
tione   huiusmodi  vel   tenore  verborum    in    ipsius  Benedicti  pape 
litteris  contentorum   predictorum  esus  carnium  et  pulmentorum 
huiusmodi   abbatibus,  monachis  professis  et  aliis  personis  eius- 
dem    ordinis   extra    septa    monasteriorum    suorum    videatur   esse 
vetitus,   ordoque    et    monasteria    ipsa    per   orbem    respersa,    pro 
mayori     parte    tenue,    et    super     laboribus     manuum     et     nutri- 
mentis  animalium   fundata,  ac  eorum   aliqua   ob  guerrarum  tur- 
bines  et  alios  sinistros  eventus  ruinosa  et  quasi  desolata,  aliqua 
vero  in  locis  sterilibus  posita  existant,  et,  si  eis  alii  sint  redditus, 
qui    ut    plurimum    rari    sunt  et  in  diversis  locis  consistunt,  tam 
premissorum   quam    aliorum   ordinis   et   monasteriorum    predic- 
torum    pro  tempore  occurrentium  communium  et  particularium 
negotiorum  occasione,  collectione,  defensione,  directione  ct  con- 


sixtus  iv.  139 

servatione  abbates,  monachi  et  alie  eiusdem  ordinis  persone 
extra  septa  monasteriorum  suorum  ad  diversa  loca  eliam  remota 
et  diversarum  regionum  sepius  transire  et  illa  frequentare  habe- 
ant,  que  adeo  ut  plurimum  sterilia  sunt  et  bonis  ad  victum 
necessariis  privata,  ut  alium  cibum  quam  carnes  vel  de  carnibus 
decoctum,  quo  se  commode  sustentare  valeant,  non  receperunt 
[o:  reciperent]1),  et  sicut  eadem  petitio  subjungebat,  si  abbates, 
monachi  et  alie  persone  huiusmodi  ad  loca  predicta  transeuntes 
[nonj  reiicerenlur,  importabiles  incurrerent  inlirmitates,  aut,  si 
non  transeant,  fundationes  ipsorum  monasteriorum,  que  a  diversis 
tam  violentia  quam  processuum  involutionibus  ac  innumerabili- 
bus  aliis  modis  impetuntur,  perire  et  deperdi  possent,  peivsata 
etiam  humane  conditionis  fragilitate,  que,  prout  experientia  docet, 
proclivior  ad  debilitatem  seu  impotentiam  redditur,  transeuntes, 
jejunia  et  vite  austeritatem  antiquorum  patrum  nequaquam  per- 
ferre  multoque  minorem  vite  rigorem  vix  sustinere  valentes,  con- 
tra  scrupulum  conscientie  extra  septa  monasteriorum  predictorum 
carnibus  et  pulmentis  huiusmodi  inrirmitatem  vitando  corporalem 
sepe  vesci  oporteat,  pro  parte  dicti  Hymberti  abbatis  nobis  fuit 
supplicatum,  ut  statuto  et  concessioni  quoad  esum  carnium  et 
pulmentorum  predictorum  infra  septa  monasteriorum  ac  etiam 
inhibitioni  huiusmodi  loca  diversa  infra  septa  monasteriorum 
concernenti  ac,  prout  illa  concernunt,  prefatis  litteris  ....  pro 
illorum  subsistentia  firmiori  robur  apostolice  confirmationis  ad- 
jicere  ....  dignaremur.  Nos  igitur  litterarum  necnon  statuti, 
concessionis  et  inhibitionis  huiusmodi  tenores  et  formas,  ac  si 
de  verbo  ad  verbum  insererentur  presentibus,  pro  expressis  ha- 
bentes  ac  attendentes  humane  conditionis  fragilitatem,  et  quod 
esus  vel  non  esus  carnium  ,de  substantialibus  regule  eiusdem 
ordinis  alias  non  est,  predictorumque  saluti  ac  eorum  necessi- 
tatibus  premissis  et  aliis  non  expressis,  quantum  cum  deo  pos- 
sumus,  providere  et  humane  fragilitati  huiusmodi  succurrere 
cupientes,  prefatis  rationibus  et  aliis  rationabilibus  animum 
nostrum  moventibus  pensatis,  huiusmodi  supplicationibus  in- 
clinati,  statutum  et  concessionem  quoad  esum  carnium  et  pul- 
mentorum  predictorum  infra  septa  monasteriorum  necnon  inhi- 
bitionem  quoad  hoc  subjunctam  ac,  prout  illa  concernunt,  eas- 
dem  litteras  apostolicas  .  .  .  ac  inde  secuta  quecunque  ex  certa 
scientia   tenore   presentium  .  .  .  confirmamus  ac  presentis  scripti 

*)  corr.  Gz. 


140  SIXTUS  IV. 

patrocinio  communimus  necnon  illa  sub  penis  in  eisdem  litteris 
contentis  volumus  et  mandamus  perpetuis  futuris  temporibus 
firmiter  observari.  Et  insuper  capitulo  generali  dicti  ordinis  et 
eo  cessante  prefato  et  pro  tempore  existenti  abbati  eiusdem 
monasterii  Cisterciensis  cum  quibuscunque  abbatibus,  monachis, 
monialibus  ac  aliis  personis  eiusdem  ordinis  presentibus  et  fu- 
turis  secundum  discretionis  eorum  arbitrium  et  conscientie  judi- 
ciuin,  .  .  .  quandocunque  et  quotienscunque  necesse  eis  seu  alteri 
ipsorum  videbitur,  per  se  vel  alium  seu  alios  dispensandi  ac 
eis  licentiam  concedendi,  quod  carnibus  et  pulmentis  huiusmodi 
etiam  extra  dictorum  monasteriorum  septa  in  predictis  et  qui- 
busvis  aliis  locis  absque  alicuius  pene  incursu  aut  conscientie 
scrupulo  vesci  et  uti  possint,  liberam  et  plenam  facultatem  .... 
presentium  tenore  concedimus  ....  Datum  Rome  id.  dec.  anno  5. 

Afskrift  »ex  transsumpto  impresso«  i  Sorobogen  (Arnemagn.  290  Fol.)  fol.l2v. 

2668.  13.  Dec.   1475. 

Ridderen  Frederik  Barsebek  og  bans  Hustru  Bekc  fra  Odense  Stift  faar  det 
overdraget  til  Marinus  de  Fregeno  at  oprette  et  Karteuserklpster  paa  deres  Ejen- 
dom  Elvedgaard  og  dertil  indkalde  Munke  fra  Klostrene  i  Bostock  og  Arnsbeck. 

Exponitur  pro  parte  Frederici  Barsebeck  militis  et  Bekam 
eius  uxoris  Ottoniensis  diocesis,  quod  ipsi,  pia  devotione  ducti 
ac  cupientes  terrena  in  celestia  et  transitoria  in  eterna  felici 
commercio  commutare,  desiderant  unam  domum  pro  fratribus 
ordinis  Cartusiensis  in  loco  seu  curia,  que  juxta  linguam  pa- 
triam  Eluit  vocatur,  de  bonis  ipsis  a  deo  collatis  unam  domum 
cum  ecclesia,  dormitorio,  cimiterio,  claustro,  campanili,  cam- 
panis,  ortis  et  ortalitiis  ac  aliis  necessariis  officinis  dc  novo 
fundare  et  edificari  facere  illique  pro  dote  et  sustentatione  fra- 
trum,  qui  in  dicta  domo  pro  tempore  degent,  dictam  curiam, 
que  ad  eos  legitime  spectat,  cum  multis  collonis  (!)  ad  illam  per- 
tinentibus  et  cum  pluribus  piscinis  et  silvis,  pratis  et  agris,  etiam 
antequam  illam  edificare  incipiant,  assignare  et,  postquam  edi- 
ficata  et  fratres  in  illam  introducti  fuerint,  alia  etiain  bona  im- 
mobilia  et  etiain  mobilia,  videlicet  calices,  capsulas  et  paramenta 
ad  divinuin  cultum  necessaria,  prefate  domui  elargiri;  supplicant 
igitur  prefati  oratores,  qnatenus  eorum  pium  proposilum  con- 
foventes  Marino  de  Fregeno  clerico,  protonotario  apostolico  el 
s  \.  ac  sedis  aposlolice  nuntio  ad  partes  illas  destinato,  quod 
eisdem  oratoribus  edificandi  domum  huiusmodi  ac  dotandi  licen- 
tiam   concedat  ac  donationem  curie,  piscinarum,  pratorum,  sil- 


SIXTUS  IV.  141 

varum,  agrorum  et  aliorum  bonorum  immuhilium  huiusmodi 
nomine  et  vice  dicte  donms  edificande  et  illius  doti  assignan- 
dorum  recipiat,  et  nichilominus  iralribus  domorum  prope  Ho- 
stock    et    in    Arnsboken    Szwerinensis    et    Lubicensis    diocesinm 

auctoritate  apostolica  et  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  pena 
excominunicalionis,  quam  inohedientes  incurrant,  eosque  districte 
districtius  precipiendo  mandet,  quatenus  dictam  domum  edifi- 
candam,  postquam  edificata  liierit,  recipianl  et  per  aliquos  ex 
tis,  (juos  ad  id  duxerint  deputandos,  perpetue  inhahitent  et  de- 
serviant  inihi  laudabiliter  in  divinis,  eisdemque  fratribus,  qui 
domum  ediiicandam  huiusmodi  receperint,  quod  omnibus  pri- 
vilegiis  eidem  ordini  et  aliis  domibus  eiusdem  in  genere  conces- 
sis  gaudere  possint,  eadem  auctoritate  apostolica  indulgefajt .  .  .  ., 
mandare  dignemini,  non  obstante,  quod  dictus  Marinus  forsan 
de  personis  non  sit,  quibus  cause  a  sede  apostolica  committi 
solent.  Concessum  sine  prejudicio  in  presentia  pape.  Pe.  Tira- 
sonensis.     Datum  Rome  id.   dec.   anno  5. 

Suppl.   724  fol.  53. 

2669.  13.  Jan.   1476. 

Klerken  Jens  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig  Stift  faar  Dispensation  til  at 
modtage  og  beholde  to  ellers  uforenelige  Embeder. 

Supplicat  Johannes  Petri  clericus  Slesvicensis  diocesis,  qua- 
tenus  [secum],  ut  quecunque  duo  curata  seu  alias  incompatibilia 
beneficia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et, 
quoad  vixeril,  etiam  cum  potestate  permutandi,  quotiens  sibi 
placuerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.   Pe.  Tirasonensis.   Datum  Rome  id.  jan.  anno  5. 

Suppl.  726  fol.  2. 

2670.  23.  Jan.   1476. 

Kanniken  Gregers  Svendsen  i  Vestervig  Kloster  faar  Provstiet  sammesteds, 
bvortil  Kapitlet  forud  havde  valgt  ham. 

Dudum,  prepositura  monasterii  Westerwieensis  ordinis  s.  Au- 
gustini  Burglanensis  diocesis  ex  eo,  quod  Seuerinus  Iwari  pre- 
posituram  ipsam,  quam  tunc  obtinebat,  in  manibus  conventus 
dicti  monasterii  sponte  resignavit,  ipseque  conventus  resigna- 
tionem  huiusmodi  de  consensu  Jacobi  episcopi  Burglanensis 
admiserunt,  vacante,  prefati  conventus,  pro  electione  futuri  pre- 
positi  dicti  monasterii  convenientes  in  unum,  vocatis,  qui  volu- 
erunt,  potuerunt  seu  debuerunt  electioni  huiusmodi  commode 
interesse,  die   ad   eligendum    prefixa,  ut  moris  est,  convenientes 


1 42  sixtus  iv. 

in  unum,  Gregorium  Swenonis  canonicum  dicti  monasterii  in 
prepositum  eiusdem  concorditer  elegerunt,  ipseque  Gregorius 
electioni  huiusmodi  illius  sibi  presentato  decreto  consensit  nec- 
non  electionem  de  se  factam  huiusmodi  obtinuit  auctoritate  or- 
dinaria  confirmari,  in  hiis  omnibus  statutis  a  jure  temporibus 
observatis.  Cum  autem  dictus  Gregorius  dubitet  electionem  et 
confirmationem  huiusmodi  viribus  non  subsistere,  supplicat  pre- 
fatus  Gregorius,  quatenus  resignationem  huiusmodi,  si  rite  ad- 
missa  non  sit,  admittentes  necnon  electionem  et  confirmationem 
predictas  ratas  habentes  et  gratas  pro  potiori  dicti  oratoris  cau- 
tela  preposituram  ipsam,  que  inibi  dignitas  principalis  et  elec- 
tiva  existit  et  ab  aliquo  alio  monasterio  seu  regulari  loco  non 
dependet  [fructus  16  mr.],  eidem  Gregorio  providere  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Pe.  Tirasonensis.  Datum  Rome 
10.  kal.  febr.  anno  5. 

Suppl.  726  fol.  150  v. 

2671.  29.  Jan.   1476. 

Paven  forbyder  efter  Ansogning  af  Kong  Christiern  den  Uskik,  at  en  Del 
af  Kannikerne  i  Hamburgs  Domkapitel  modtager  Indtaegten  af  deres  Prsebender, 
skont  de  ikke  residerer  ved  dem,  og  tillader  dem  kun  at  modtage  Udbytte  under 
deres  Fravaerelse,  dersom  de  er  borte  med  Kapitlets  udtrykkelige  Tilladelse. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Pastoralis  officii  debitum 
(Staphorst,  Hist.  eccl.  Hamburg.  I,  2,  288—89;  Reg.  4575).  Datum 
Rome  4.  kal.  febr.  anno  5. 

2672.  12.  Febr.  1476. 

Gregers  Svendsen  lover  ved  Jens  Madsen  (Brun)  at  betale  Annater  af 
Provstiet  i  Vestervig  Kloster. 

[1476J  Dicta  die  [12.  mensis  febr.]  Johannes  Mathei  ple- 
banus  plebis  b.  Marie  de  Colinyola  Veronensis  diocesis  ut  prin- 
cipalis  et  privata  persona  obligavit  se  camere  apostolice  nomine 
(iregorii  Swenonis  canonici  monasterii  Westerwicensis  ordinis 
s.  Auguslini  Burglanensis  diocesis  pro  annata  prepositure  dicti 
monasterii  [fructus  16  mr.],  vacantis  per  resignationem  Seuerini 
Ywari  .  .  .  in  manibus  conventus  dicti  monasterii  factam.  Et 
mandatur  provideri  dicto  Gregorio  sub  data  Rome  10.  kal.  febr. 
anno  5. 

//  MargenJ  Dicta  die  solvit  pro  compositione  annate  fl.  32 
per  manus  dicti  Johannis  obligati  de  mandato  dominorum  ca- 
mere;  patel  per  cedulam  depositarii  .  .  . 

Annate  1  17.r>     7(>  fol.  N1  v  (Archivio  di  Stato). 


sixtus  iv.  143 

2673.  12.  Febr.   1476. 

Gregers  Svendsen  betaler  Annater  af  Provstiet  i  Vestervig  Kloster. 

Universis  etc,  quod  Gregorius  Suenonis  pro  compositione 
annate  prepositure  Westeruuicensis  Burglanensis  diocesis,  in  qui- 
bus  erat  etc.  obligatus,  11.  auri  de  cainera  32  depositariis  reci- 
pienlibus  die  presenti  tempore  debito  per  manus  Johannis  Mathei 
solvi  tecit  etc.     Datum   12.   febr.  anno  ut  supra  [o:   anno  5]. 

Divers.  Sixti   IV  1474—76  fol.  141  v  (Archivio  di  Stato). 

(1476J  Dicta  die  [o:  12.  febr.J  habuit  similiter  a  Gregorio 
Suenonis  fl.  auri  32  pro  compositione  annate  prepositure  mona- 
sterii  Uesteruicensis  Burglanensis  diocesis  per  manus  Johannis 
Mathei.     //  Maryen]  fl.  32,  24. 

Introitus  et  Exitus  492  fol.  84. 

2674.  28.  Febr.  1476  (eller  27.  Febr.  1477). 

Paven  meddeler  store  Indulgenser  og  giver  Aflad  til  dem,  der  hejtidelig- 
holder  eller  overvaerer  Messe  eller  Gudstjeneste  i  Anledning  af  den  hellige 
Jomfrus  uhesmittede  Undfangelse  efter  den  af  Magister  Leonardus  de  Nogarolis 
udstedte  og  af  Paven  bekraeftede  Anordning. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Cum  precelsa  (Wadding,  An- 
nales  Minorum  XIV,  170—71;  Dipl.  Norv.  IX,  340—41).  Datum 
Rome  3.  kal.  martii  anno  5  (Wadding);  anno  6  (Dipl.  Norv.). 

Afskrift  i  [Nie.  Jordanis  Kopibog  og  derefter  i]  Barth.  D.  270 — 72  (anno  6; 
ogsaa  i   Dipl.  Norv.). 

2675.  29.  Febr.   1476. 

Paven  erklaerer,  at  Afskrifter  af  Pave  Paulus  IIs  Forordning  af  1.  Marts  14(58 
(Nr.  2415)  skal  have  samme  Gyldighed  som  Originalen. 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Provisionis  nostre  debet  pro- 
venire  subsidio,  ut  suum  jus  cuilibet  conservetur.  Hinc  est, 
quod  nos  tenorem  quarundam  litterarum  .  .  Pauli  pape  II  in  re- 
gistro  ipsius  predecessoris  repertum  pro  eo,  quod,  sicut  exhibita 
nobis  nuper  pro  parte  abbatis  et  conventus  monasterii  Cister- 
ciensis  Cabilonensis  diocesis  petitio  continebat,  ipsi  huiusmodi 
tenore  ex  certis  causis  se  asserunt  indigere,  de  registro  ipso  de 
verbo  ad  verbum  transcribi  et  ad  ipsorum  abbatis  et  conventus 
supplicantium  instantiam  presentibus  annotari  fecimus,  qui  est 
talis  (1.  Marts  1468,  Nr.  24-15).  Ceterum,  ut  earundem  litterarum 
tenor  predictus  sic  insertus  omnimodam  rei  facti  certitudinem 
faciat,  decernimus,  ut  illud  idem  robur .  .  .  dictus  tenor  per  omnia 


144  sixtus  iv. 

habeat,  quod  haberent  originales  littere,  si  producte  essent,  et 
etiam  prorsus  eidem  tenori  fides  adbibeatur,  quantumeunque 
et  ubicunque  sive  in  judicio  vel  alibi,  ubi  fuerit  exhibitus  vel 
ostensus,  et  eidem  iirmiter  stetur  in  omnibus,  sieut  eisdem 
originalibus  litteris  staretur,  si  foreut  exhibite  vel  ostense.  Per 
hoc  autem  nullum  jus  cuiquam  de  novo  acquiri  volumus,  sed 
antiquum  tantummodo  conservari.  Datum  Rome  pridie  kal. 
martii   anno  5. 

Afskrift  i  Sorobogen   (Arnemagn.  290  Fol.)  fol.  42  v. 

2676.  7.  Marts  1476. 

Paven  erkherer.  at  Afskritter  af  Fave  Pins  H's  Forordning  af  4.  Ang.  14f>9 
(Nr.  2180)  skal  have  samme  Gyldighed  som  Originalen. 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Provisionis  nostre  debet  pro- 
venire  subsidio,  ut  suum  jus  cuilibet  conservetur.  Hinc  est, 
quod  nos  tenorem  quarundam  litterarum  Pii  pape  II  in  registro 
ipsius  predecessoris  repertum  pro  eo,  quod,  sicut  exhibita  nobis 
nuper  pro  parte  Cisterciensis  Cabilonensis  diocesis  et  aliorum 
abbatum  necnon  abbatissarum  eiusdem  ordinis  monasteriorum 
et  conventuum  eorundem  petitio  continebat,  ipsi  huiusmodi  te- 
nore  ex  certis  causis  se  asserunt  indigere,  de  registro  ipso  de 
verbo  ad  verbum  transcribi  et  ad  ipsorum  abbatum,  abbatis- 
sarum  et  conventuum  supplicantium  instantiam  presentibus 
annotari  fecimus,  qui  talis  est  (4-.  Aug.  1459,  Nr.  2180).  Ceterum 
ut  earundem  litterarum  tenor  predictus  sic  inserfus  omnimodam 
rei  facti  certitudinem  faciat,  decernimus,  ut  illud  idem  robur  .  .  . 
dictus   tenor  per  omnia  habeat,  quod  haberent  originales  littere 

supradicte si  forent  exhibite  vel  ostense.     Per  hoc  autem 

nullum  jus  cuiquam  de  novo  acquiri  volumus,  sed  antiquum 
lantummodo  conservari.     Datum   Rome  non.   martii  anno  5. 

Afskrift     ex  transsumpto  impresso«  i  Sorobogen  (Arnemagn.  290  Fol.)  fol.  :J<S. 

2677.  13.  Marts  1476. 
Lundekanniken  Jens  Nie'sen  faar  Lpv  til  at  lade  sig  prsestevie  i  Rom. 
(.uin  Johannes  Nioolai  (I)ipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  275).    Con- 

eessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Et  quod  presentis 
supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Et  quod  examinelur  in 
camera.  Concessum.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  3.  id.  martii 
anno   ."). 

Suppl.    72!)    Fol.    I")  v. 


sixtus  iv.  145 

2678.  10.   Maj    1476. 

Kong  Christierns  acceptus  Gerardus  Schore,  Sekretser  hos  Biskop  Albert 
Krummedige  i  Lubeck,  som  tidligere  havde  faaet  Ventebrev  paa  Kanonikat  og 
sterre  Praebende  sammesteds,  faar  Fornyelse  paa  dette  Brev,  skont  Biskoppen 
siden  har  givet  hara  en     distincta  prebenda   .  som  han  nu  vil  opgive. 

Alias  sub  data  kal.  jan.  anno  1  s.  v.  Gherardo  Schore  cle- 
rieo  Lubicensi  de  uno  Lubicensis  ac  alio  Zwerinensis  ecclesiarum 

eanonicatibus  eum  reservatione  inibi  totidem  prebendaruin  etiam 
maioruin  ac  dignitalis  etc.  providit,  ac  deinde  sub  data  12.  kal. 
maji  anno  3  e.  s.  v.,  intellecto,  quod  predictus  Gherardus  Cri- 
slierni  Dacie  etc.  regis  acceptus  atque  Alberti  episeopi  Lubicensis 
dicti  regis  consiliarii  secretarius  foret,  ipsum  amplioris  dono 
gratie  prosequi  volens,  ut  ipse  dictarum  litterarum  s.  v.  celeri- 
orem  consequeretur  effectum,  voluit  atque  motu  proprio  con- 
cessit,  quod  idem  Gherardus  in  canonicatuum  et  prebendarum 
etiam  maiorum  et  dignitatis  ete.  in  dictis  litteris  s.  v.  compre- 
hensorum  assecutione  omnibus  privilegiis,  quibus  nonnulli  s.  v. 
familiares  continui  commensales  et  descripti  gaudent,  ad  eorun- 
dem  instar  sine  tamen  eornm  prejudicio  possit  gaudere  .... 
Quoniam  autem  post  gratiam  et  concessionem  s.  v.  huiusmodi 
ipse  Gerardus  ordinaria  auctoritate  ex  dicti  Alberti  episcopi  Lu- 
bicensis,  cuius  idem  Gerardus  secretarius  est,  collatione  certam 
distinctam  prebendam  diete  Lubicensis  ecclesie  est  assecutus, 
supplicant  rex  atque  episcopus  supradicti,  ne  memoratus  Gerar- 
dus  dictarum  litterarum  s.  v.  quoad  maiorem  prebendam  ac 
dignitatem  etc.  vigore  earundem  assequendas  frustretur  effectu, 
quatenus  s.  v.  predictas  litteras  et  processus  desuper  subsecutos 
ab  eorum  omnium  datis  revalidare  et,  prout  dicto  Gerardo  ex- 
pediens  fuerit,  validos  declarare  dignetur,  sicque  idem  Gerardus, 
non  obstante  collatione  ordinaria  sibi  de  dicta  distincta  pre- 
benda  facta,  nichilominus  huiusmodi  litteris  s.  v.  et  processibus 
hincinde  secutis  ab  eorum  omnium  datis  in  omnibus  quoad 
maiorem  prebendam  ac  dignitatem  etc.  in  dicta  Lubicensi  ec- 
clesia  assequendas  uti  possit,  perinde  ac  si  dictam  distinctam 
prebendam,  quam  post  assecutionem  pacificam  maioris  prebende 
predicte  se  paratum  dimittere  offert,  non  fuisset  assecutus  .... 
Fiat.   F.     Datum  Rome  6.   id.   maji  anno  6. 

Suppl.   732  fol.  28. 

2679.  18.  Aug.   1476. 

Marinus  de  Fregeno  indbetaler  til  Kammeret  700  (lylden,  indsamlede 
i  Norden. 

Actn  pontificuni  Danica  IV.  10 


146  sixtus  iv. 

Universis  etc.    Latinus  etc.    Universilati  etc,  quod  Marinus 
de    Frigeno,    apostolice    sedis    prothonotarius    necnon    in    regnis 
Svecie   etc.  nuntius    apostolicus   et   fruetuum    apostoliee   camere 
in  eisdem  regnis  debitorum  collector,  hodie  de  pecuniis  per  ip- 
suin    in    dieta    collectoria    exactis    et    receptis    predicte    camere, 
Pabiano    de    Montepolitiano    decretorum    doctore,    dicte    camere 
clerico,  pape  generali  vicethesaurario,  pro  ipsa  camera  recipiente, 
realiter   el    cum   eftectu  solvi  et  numerari  fecit  summam  706  tl. 
auri    de    camera    per    manus    honorabilium    virorum    heredum 
Thome    de    Spinellis    et    sociorum,    mercatorum    Florentinoruni 
Romanam  curiam  sequentium  ......  de  quibus  quidem  706  fl. . .  . 

nos  ipsum  Marinum  collectorem  et  eius  in  posterum  successores, 
heredes  et  bona  de  mandato  pape  etc.  et  auctoritate  etc.  quit- 
tamus.  In  quorum  etc.  Dalum  Nummentano  Sabinensis  diocesis 
anno   1476  die   18.   mensis  aug.  pontificatus  anno  5. 

fl.l  gr.2. 

Div.  Sixti  IV  --  Quietantie  -  -  1471—84  fol.  33  v  (Archivio  di  Stato). 

[1476  aug.]  Die  18.  dicti  [mensis]  habuit  [Fabianus  de  Mon- 
tepolitiano]  vicethesaurarius  a  Marino  de  Fregeno,  collectore  in 
regno  Svecie,  et  pro  eo  ab  heredibus  Thomasii  Spinelli  et  sociis 
de  curia  vigore  unius  littere  cambii  facte  in  Nurinberga  die  ul- 
tima  junii  currentis  per  manus  Rigi  Fuigger  de  Auspurgo  ad 
exitum  sanctissimo  domino  nostro  in  presenti  libro  fol.  [188  v] 
II.  706  auri  de  camera  .  .  .  fl.  73o,  30. 

Introitus  et  Exitus  494  fol.  14.     -  Trykte  Dipl.  Norv.  XVII,  586—87. 

2680.  19.  Aug.   1476. 

Klerken  Laurens  Bucken  fra  Flensborg  faar  Kanonikat  og  Praebende  i 
Haderslev. 

Supplieat  Laurentius  Bucken  de  Flensborg  clerieus  Slesvi- 
censis  dioeesis,  quatenus  sif>i  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie 
cathedralis  Hadersleflensis,  per  obitum  Petri  Irami  vacante  [fruc- 
tus  4  mr.],  providere  dignemini.  Fiat.  F.  Datum  Narnie  14.  kal. 
sept.   anno   f). 

Suppl.   7:54  fol.   57  v. 

2681.  5.  Okt.   1476. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Linkdping  og  Vesteras  og  Provsten  i  Strengnas 
;ii  bekraefte  Fru  Birgitte  (Olufsdatter  Thott)s  Gave  til  Upsala  dErkestol  af  sin 
Gaard   Hammarstad  i  ()<lsm<>  Sogn  i  Strenenas  Stift. 


sixtus  iv  147 

Lincopensi    et    Arosiensi    episcopis    ac    preposito    ecclesie 

Stre[n]gnensis.  His,  que  pro  ecclesiarum  elc.|.  Exhib.ita  siqui- 
dem  nobis  nuper  pro  parle  Jacobi  archiepiscopi  Vpsalensis  ac 
nobilis  mulieris  Birgitte  de  Hammarstadha  relicte  quondam 
Eringizlonis  Nielsson  militis  vidue  Strengenensis  diocesis  petitio 
continebat,  (juod  ipsa  vidua,  humanis  postpositis  solicitUdinibus, 
de  propria  ac  prefati  militis  necnon  iiliorum  atque  parentum 
suorum  defunctorum  animarum  salute  pia  consideratione  reco- 
gitans  ac  cupiens  terrena  in  celeslia  et  transitoria  in  eterna  felici 
commercio  commutare,  quoddam  manerium,  Hammarstadha  nun- 
cupatum,  situm  infra  limites  parochie  parochialis  ecclesie  Osma 
dicte  diocesis,  ad  eam  ratione  donationis  propter  nuptias  legit- 
time  pertinens  et  quod  pacihce  possedit,  cuni  omnibus  prediis 
ac  juribus  et  pertinentiis  suis,  reservato  scilicet,  quoad  viveret. 
usufructu  manerii  et  prediorum  predictorum,  ecclesie  Vpsalensi 
perpetuo  donavit  et  concessit  ita,  quod  pro  sua  et  mililis  et 
filiorum  ac  parentum  predictorum  animabus  certa  anniversaria 
et  misse  cum  aliis  suffragiis  annis  singulis  perpetuo  iri  dicta 
ecclesia  celebrentur,  prout  in  quibusdam  litteris  auctenticis  sive 
quodam  publico  instrumento  inde  confectis  seu  confecto  dicitur 
plenius  contineri.  Quare  pro  parte  Birgitte,  asserentis  se  liberis 
carere,  et  Jacobi  archiepiscopi  predictorum,  qui  donationem  et 
concessionem  huiusmodi  nomine  predicte  ecclesie  acceptavit, 
nobis  fuit  supplicatum,  ut  donationi  et  concessioni  predictis  pro 
illarum  subsistentia  firmiori  robur  apostolice  conhrmationis  ad- 
iicere  .  .  .  dignaremur.  Nos  itaque,  de  premissis  certam  notitiam 
non  habentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .,  si  et 
postquam  de  donatione  et  concessione  prediclis  vobis  legittime 
constiterit,  illas  ac,  prout  eas  concernunt,  omnia  in  litteris  sive 
instrumento  huiusmodi  contenta,  dummodo  ad  id  capituli  dicte 
ecclesie  expressus  accesserit  assensus,  auctoritate  nostra  con- 
hrmetis,  .  .  .  .  et  insuper,  si  confirmationem  huiusmodi  per  vos 
vigore  presentium  fieri  contigerit,  ipsis  Jacobo  archiepiscopo  et 
vidue  in  premissis  efficacis  defensionis  presidio  assistentes,  non 
permittatis  eandem  ecclesiam  super  manerio  huiusmodi  quo- 
modolibet  molestari,  moleslatores  et  contradictores  quoslibet  per 
censuram  ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendo. 
Datum  Fulginei  3.   non.  oct.  anno  6. 

Indtaget  i  et  Eksekutionsbrev  fra  Biskop   Henricus  i   Linkoping  at*  8.  Juli 
1477  (Orig.  paa  Perg.  i  Riksarkivet  i  Stockhohn.    L.  Dipl.). 

10* 


14S  SIXTLS  IV. 

2682.  28.  Nov.   1476. 

Paven  giver  Klerken  Petrus  Wittorp  fra  Bremen  Stift,  sam  er  anbefalet 
;it  Kong  Christiern,  Dispensation  til.  skont  kun  19  Aar  gammel,  at  faa  et  Be- 
neficium  med  Sjaelesorg. 

Petro  Wittorpi  clerico  Bremensis  diocesis.  Vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  te,  qui  in  decimonono  tue 
etatis  anno  constitutus  existis,  consideratione  Cristierni  Dacie 
regis,  nobis  pro  te  super  hoc  supplicantis,  gratioso  favore  pro- 
sequi  volentes  .  .  .,  tecum,  ut  quodcunque  beneficium  curatum  .  .  ., 
si  tibi  alias  canonice  conferatur,  recipere  et  retinere  valeas,  de- 
fectu  etalis  premisse  ....  non  obstante,  tenore  presentium  dis- 
pensamus  ....  Datum  Rome  4.  kal.  dec.  anno  6. 

Jo.  XXV.  Gerona. 

Reg.  Lat.  777  fol.  71;  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape.  Pe. 
Tirasonensis)  i  Suppl.   l'M  fol.   'M . 

2683.  16.  Dec.   1476. 

Paven  befaler  Lubeckerkanniken  Didrik  Stoveman  at  overdrage  Sogne- 
praesten   Ludolf  Vareeker  paa  For  Provstiet  i  Barvidsyssel. 

Tbeoderico  Stoueman  canonico  Lubicensi.  Dignum  arbitra- 
mur  [etc.].  Cum  itaque  prepositura  in  Barriluzel  (I)1)  in  ecclesia 
Slesvicensi  per  liberam  resignationem  Conradi  Moliinbacb  de 
illa,  quam  tunc  obtinebat,  in  manibus  moderni  episcopi  Slesvi- 
censis  .  .  sponte  factam  et  per  eundem  episcopum  ordinaria  auc- 
toritate  admissam2)  vacet,  nos,  si  est  ita,  Ludolfum  Verker8) 
rectorem  parrochialis  ecclesie  s.  Joannis  in  Foor  Slesvicensis 
diocesis  gratioso  favore  prosequi  volentes,  .  .  .  discretioni  tue 
mandamus,  quatenus,  si  per  diligentem  informationem  eundem 
Ludolfum  ad  hoc  idoneum  esse  repereris,  preposiluram  predic- 
tam,  que  in  dicta  ecclesia  Slesvicensi  personatus  existit,  et  ad 
(juani  non  consuevit  quis  per  electionem  assumi,  cuique  cura 
Imminet  animarum  [fructus  4  mr.]  .  .  .  .,  [etiani  si)  ipsa  prepo- 
situra  dispositioni  apostolice  specialiter  vel  ex  eo,  (juod  .  .  .  pre- 
fatus  Conradus,  olim  dictam  preposituram  obtinens,  Pii  pape  II 
familiaris  continuus  commensalis  fuit,  generaliter  reservata  ex- 
islal  .  .  .,  dunimodo  tempore  dale  presentium  non  sit  in  ea  ali- 
cui  specialiter  jus  quesitum,  eidem  Ludolfo  auctoritate  nostra 
conferas  ....  Volumus  autem,  quod,  quamprimum  dictus  Lu- 
dolfus  preposituram  predictam  fuerit  vigore  presentium  pacifice 

»  II     Berthuel  )  II:  si\c-  per  similefti  resignationeni   Enwaldi  Seuen- 

broder  *)  Vrrecker 


sixirs  iv.  1-M 

assecutus,    parrochialem    ecclesiam    predictam,   quam    inter   alia 

obtinet,  et  quam   exnunc  vacare   decernimus,   omnino   dimittere 

teneatur  .  .  .  Datum  Rome  17.  kal.  jan.  anno  6. 

XXII. 

Reg.  Vat.  (>07  fol.  4(5  v:  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
Jo.  Vasionensis)  i  Suppl.  749  fol.  211. 

2684.  7.  Jan.   1477. 

/Erkebiskoppen  og  Kapitlet  i  Bremen  samt  Ditmarskerne  faar  Bekrseftelse 
paa  Frederik  Barbarossas  Brev  af  1180.  stadfsestet  af  Filip  af  Schwaben,  om, 
at  Ditmarsken  horer  nnder  Bremens  /Erkestol,  samt  indsat  Eksekutorer. 

Alias,  videlieel  de  anno  1180,  comitatu  terre  Dithmartiensis 
Bremensis  dioeesis  vacante,  Fredericus  primus  Homanorum  ini- 
perator,  ad  quem  tunc  dictus  comitatus  fueral  devolutus,  Syf- 
frido  archiepiscopo  Bremensi  et  ecclesie  sue  in  solempni  curia 
sua  Erffordie  Maguntine  diocesis  celebrata  in  multorum  prin- 
cipum  tam  ecclesiasticorum  (juam  secularium,  videlieel  novem 
episcoporum,  unius  abbatis,  unius  ducis,  trium  marebionum, 
duodeeim  comitum  et  aliorum  nobilium  et  ministerialium  qua- 
tuordecim,  presentia  dictum  comitatum  cum  castro  Fotadii1)  el 
Burg  cum  ministerialibus  et  universis  pertinentiis  suis  et  omni 
jure  suo  eum  libera  donalione  contulit  et  lilteris  suo  sigillo  ro- 
boratis  et  confirmatis  huiusmodi  donalionibus  [o:  -tionem]  et 
collationum  [o:  -em]2)  munivit  cum  magnarum  penarnm  adjec- 
tione,  que  omnia  Philippus  secundus  etiam  Romanorum  im- 
perator  confirmavit,  prout  in  litleris  suis  patentibus  seu  trans- 
sumptis  publicis  in  Romana  curia  existentibus  clarius  continetur. 
Ac  extunc  ecclesia  Bremensis  huiusmodi  donationis  vigore  co- 
mitatus  predicti  possessionem  apprehendit,  prout  hodie  possidet, 
certis  modis  et  formis  videlicet:  nam  archiepiscopus  ponit  in 
eodem  comitatu  seu  patria  Dithmergensium  quinque  advocalos, 
prout  ipsa  patria  secundnm  illorum  vulgarem  [ini  quinque 
dossee3)  divisa  noscitur,  quorum  quilibet  in  jurisdictione  sua 
seu  dossee8)  nomine  archiepiscopi  merum  et  mixtum  imperinm 
habet,  gubernat  et  regit,  prout  tam  archiepiscopus  quam  dicti 
advocati  necnon  maiores  judices  dicte  patrie  a  tempore,  cuius 
initii  sive  contraria  [o:  -rii?]  hominum  memoria  non  existit,  ac 
provincie  quadraginta  octo  judices  una  cum  dictis  quinque  advo- 
catis  nomine  ipsius  archiepiscopi  in  pacifica  possessione  existunt, 
prout    in    litteris   desuper  confectis  ....  plenius   continetur.     Ut 


!)  II:  Stadii         2)  II:  donationis  et  collationis  annuni         "')  II:  dofete 


150  SIXTUS  IV. 

autem  donatio  et  concessio  predicte  firmius  observentur,  suppli- 
canl  tam  dictus  archiepiscopus  et  capitulum  ecclesie  Bremensis 
quam  dicti  advocati  neenon  maiores  dicte  patrie  Dithmarsie  pre- 
Pati,  quatenus  donationem  et  concessionem  predictas  [et],  prout 
eas  eoneernunt,  omuia  in  predictorum  imperatorum  Frederici 
primi  et  Philippi  secundi  Romanorum  regum  litteris  eontenta 
et  inde  seeuta  .  .  .  seeundum  modum  et  formam,  in  quibus  et 
seeundum  (juas  jam  Bremensis  et  prius  Hamburgensis  dicte  Bre- 
mensis  dioeesis  eeelesie  per  tempora  et  pro  tempore,  quorum 
memoria  hominum  non  existit,  fuerunt  ipsis1)  eeclesiis  respective, 
confirmare  ae  aliquos  exeeutores,  qui  advocatos  necnon  maiores 
iudices  dicte  patrie,  quorum  [o:  qui]  numero  sunt  quadraginta 
oelo,  eorumque  singulorum  [o:  singulos]2*)  pacifica  possessione, 
in  qua  sunt,  faeiant  gaudere  pacifice  ac  non  permittant  eos 
eonlra  donationem  huiusmodi  per  quoseunque  molestari,  depu- 
tare  dignemini.     Fiat.   F.     Datum   Rome  7.   id.   jan.   anno  6. 

Suppl.  738  fol.  217  og  (II)  741  fol.  94,  det  sidste  senere  overstreget  og 
udateret,     quia  copia  . 

2685.  18.  Jan.  1477. 

Kong  Christiern  faar  bevilget,  at  /Erkebiskoppen  af  Bremen  for  Frem- 
tiden  skal  kalde  sig  af  Hamburg-Bremen«,  og  at  Kirkerne  i  Wesselburen  <>g 
Lunden  skal   hegges  ind  under  Hamburgs  sherkt  forarmede  Domkapitel. 

Exponilur  pro  parte  Cristierni  Dacie  etc.  regis,  quod  in  suis 
dominiis  constitute  Hamburgensis  et  Bremensis  ecclesie  dudum 
apostoliea  auetoritale  unite  fuerinl,  ita  quod  unus  esset  archi- 
episcopus  ecclesiarum  ipsarum,  pluresque  pro  tempore  sive  a 
tempore  unionis  huiusmodi  se  Bremenses  et  Hamburgenses  archi- 
episeopos  nominarunl,  ac  super  electione  pro  tempore  archiepi- 
seopi  huiusmodi  altereationes  inter  ipsarum  ecelesiarum  eapitula 
exorte  sie  lameu  eoncordate  sunl,  quod  prepositus,  decanus  et 
scolasticus  Hamburgenses  jure  capituli  et  ecclesie  Hamburgen- 
sium  unaeum  capitulo  et  eeelesia  Bremensibus  habeant  jus  eli- 
gendi  ipsum  archiepiscopum,  prout  est  hactenus  observatum  et 
hodie,  si  casus  vacationis  occurreret,  observaretur.  Verum  plu- 
ribus  jam  elapsis  anuis  arehiepiseopus  ipse  pro  tempore  Bre- 
mensem  archiepiscopum  dumtaxat  et  non  Hamburgensem  simul 
in  derogationem  honorum  ipsius  Hamburgensis  ecclesie  se  nomi- 
navil  ipsamque  Hamburgensem  ecclesiam  b.  Marie  Hamburgen- 
scni   describi   fecerurit    .):  fecit],  quamvis  huiusmodi   unio  non 

)  II     fuerinl   sue  aut   ipsis         -)  II;  eorumque  sueeessores 


SIXTUS  IV.  151 

sit  aliquo  morio  dissoluta.  Et  quia  eiusdem  regis  interest,  ul  ee- 
clesie  suorum  riominiorum  in  pristinis  honoribus  conserventur 
indeque  rieperdita  recuperentur,  recurrit  igitur  ad  pedes  s.  v. 
prefatus  rex  supplicando,  quateniis  alicui  prelato  in  partibus 
illis  manriare  dignetur,  ut  rie  premissis  omnibus  se  informet  et, 
si  per  informationem  huiusmorii  sibi  constiterit  premissa  fore 
vera,  dicta  auctoritate  statual  modernum  et  pro  tempore  existen- 
tem  Bremensem  archiepiscopum  archiepiscopum  Hremensem  et 
Hamburgensem  simul  in  quibuscunque  actibus  etiam  ipsas  ee- 
elesias  conjunctim  vel  separatim  concernentibus  sub  penis  el 
censuris  ecclesiasticis,  quas  contrafacientes  eo  ipso  sine  alia  de- 
claratione  incurra[n]t,  necnon  ipsam  Hamburgensem  ecclesiam 
metropolitanam  et  non  collegiatam  per  quoscunque  nominari 
riebere  ....  Concessum  de  assertis  in  presentia  pape.  Pe.  car- 
(iinalis  Tirasonensis. 

Quia  fructus  mense  capitularis  ecclesie  b.  Marie  Hamburgen- 
sis  Bremensis  riiocesis  propter  aquarum  inundationem  et  sterili- 
latem  terre  ac  expensarum  onera,  que  decanus  et  capitulum 
ipsius  ecclesie  in  defensanriis  illius  juribus  subierunt,  plurimum 
riiminuti  existunt,  verum,  si  in  Weslingburen  [fructus  9  mr.]  et 
in  Lunden  dicte  diocesis  parrochiales  ecclesie  [fructus  (>  mr.] 
dicte  mense  perpetuo  unirentur,  decanus  et  capitulum  predicti 
ex  hoc  aliquale  susciperent  relevamen,  supplicat  igitur  Cristiernus 
Dacie  etc.  rex,  in  cuius  dominio  ipsa  Hamburgensis  ecclesia 
consistit,  quatenus  dictas  duas  parrochiales  ecclesias,  etiam  si 
ambe  vel  altera  earum  ex(!)  personis  illas  obtinentibus  generaliter 
reservate  sint,  eidem  mense  perpetuo  unire  dignemini,  ita  quod, 
ultimique  [o:  ultimisj  etiam  in  Romana  curia  cedentibus  vel 
decedentibus  modernus  [o::nis]  ipsarum  parrochialium  ecclesia- 
rum  rectoribus  seu  illas  alias  quomodolibet  dimittentibus,  liceat 
prefatis  decano  et  capilulo  corporalem  et  actualem  parrochialium 
ecclesiarum  possessionem  propria  auctoritate  Jibere  apprehendere 
ac  illorum  fructus  in  suos  ac  mense  et  ecclesiarum  parrochia- 
lium  huiusmodi  usus  convertere  ac  perpetuo  retinere  ....  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Pe.  carriinalis  Tirasonensis.  Dalum 
Rom   15.   kal.   febr.   anno  (i. 

Suppl.   739  fol.  121  V. 

2686.  11.  Febr.   1477. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Halberstadt  og  Merseburg  at  skride  ind  med 
gejstlige  Straffe  mod  Sten  Sture  og  Svenskerne,  hvis  de  ikke  adlyder  Kong 
Christiern,  samt  at  forbyde  Hansestaederne  al   Handel  med  Sverige. 


152  sixtus  iv. 

Halberstadensi  et  Merseburgensi  episcopis.  Ad  ea  ex  apo- 
stolice  servitutis  officio  [etc.j.  Accepimus  siquidem,  quod,  etsi 
regnum  Svecie  ad   Cristiernum    Dacie  et  Svecie    regem    Legitime 

pertineat,  et  eiusdem  regni  incole,  eius  dominio  et  ditioni  sub- 
jeeli,  ut  eoruin  regi  tidelitatis  debite  juramentum  prestiterint  et 
aliquamdiu  obtemperaverint,  nichilominus  ab  aliquibus  lem- 
poribus  eitra  nobilis  vir  Steno  Sture,  miles  et  dominus  loei 
Roffznes(!)  Upsallensis  diocesis,  et,  eo  diversisque  aliis  spirituali- 
bus  et  secularibus  eiusdem  regni  ineolis  sive  consiliariis  procu- 
rantibus,  quamplurimi  ex  ineolis  ipsius  regni  ab  eiusdem  regis 
obedientia  et  devotione  se  subtrahere  et  rebellare  [temptarunt] 
ae  ei  eiusque  mandatis  obtemperare  reeusarunt  et  recusant,  et 
eapropter  rex  ipse  hoc  tempore,  quod  [o:  quo]  sevissima  Turcho- 
rum  immanitas  tantas  intulit  christianis  strages,  damna  pariter 
et  jacturas,  et  illorum  dux  eiusdem  fidei  infestissimus  hostis, 
elatus  plurimum  victoriarum  cursu  et  dominandi  insatiabili  cupi- 
ditate,  suas  vires  ad  interemptionem  credentium  cotidie  auget  et 
graviora  conlinuo  temptat  adeo,  ut,  nisi  catholicorum  principum 
virihus  eius  occurratur  furori,  pertimescendum  sit,  ne  per  ulteri- 
ores,  quod  absit,  dilatationes  omnis  adversus  illius  conatus  ha- 
heuda  provisio  sera  futura  sit,  requisitus  a  nohis  opem  ferre,  ut 
optat,  nullatenus  potest.  Nos  igitur,  qui  illius  vices  gerimus  in 
lerris,  per  quein  reges  regnant,  quique  regem  prefatum  ob  pro- 
batam1)  fidei  constantiam  et  devotionis  sinceritatem,  quihus  nos 
el  Komanam  reveretur  ecclesiam,  speciali  dilectione2)  prosequimur 
ac  eupimus,  ut  sublatis  huiusmodi  impedimentis  in  tanta  tidei 
eiusdem  neeessitate  oportunis  nohis  assistat  iavoribus,  motu  pro- 
prio  ....  fraternilati  vestre  mandamus,  quatinus  vos,  .  .  .  vocatis 
dieto  Stenone  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  de  premissis  omui- 
bus  suininarie,  simpliciter  et  de  plano  sine  strepitu  et  iigura  ju- 
dieii,  sola  1'acti  verilate  inspecla,  auctoritate  noslra  diligenter  iu- 
formetis  et,  si  per  informationem  huiusmodi  ita  esse  reppereritis, 
eosdem  Steuonem  el  alios  inohedientes  et  rehelles  regni  prefati 
Svecie,  cuiuscunque  status  .  .  .  existant  .  .  .',  ut  juxta  prestitum 
per  eos  ndelitatis  juramentum  huiusmodi  eidem  Cristierno  regi 
eorum  pareant  et  intendant  eique  exhibeant  ohedientiam  et  reve- 
rentiam  congruentes  debitaque  per  eos  illi  jura  persolvant  permit- 
tantque  eum  in  eos  et  in8)  loca  dicti  regni  Svecie  regia  superiori- 

')  <i/         Cod.  prelatam         *)  Gz.  —  Cod.  devotione 

i    C.ixl.    in    cos    cli;im    loca 


sixtus  iv.  153 

late  solita  uli,  suh  censuris  el  penis  ecclesiasticis,  de  (jiiil)us  vobis 
videbitur,  eo  ipso,  si  nOn  pareaul,  incurrendis,  diela  auctoritate 
moneatis  et  indicatis  quacunque  appellatione  remota  et  illos, 
quos  juramentum  huiusmodi  observare  et  vestris  monitionibus  et 

mandalis  ohtemperare  uol|l  |e  vohis  eoustiterit,  censuras  et  peuas 
predictas  incurrisse  declarare  el  censuris  et  penis  eisdem  irreti- 
tos  esse  publice  uuutiare  et  ah  omuihus  arelius  evitari  mandare 
censurasque  liuiusmodi  iteratis  vicibus  aggravare  dieta  auetori- 
tate  proeuretis,  iuvoealo  ad  hoe,  si  opus  fuerit,  auxilio  hraehii 
secularis,  et  nichilominus  universis  archiepiscopis,  episeopis  et 
aliis  prelatis  ae  personis  ecclesiasticis  ueeuou  dueihus,  marchi- 
onibus,  principibus  el  aliis  quihuslihet  temporale  dominium 
ohtinentihus  et  illorum  suhditis,  cuiuscunque  status  existant, 
neenon  eivihus  et  oppidanis  quibuscunque  et  presertim  Bre- 
mensis,  Lubicensis,  Hamhergensis,  Rostocensis,  Yismarensis  el 
Gripsualensis  ae  Danssyckensis  civitatum  et  loeorum  eadem 
auctorilate  sub  eisdem  el  aliis,  quibus  vohis  videhitur,  formida- 
hilihus  penis  pari  modo  incurrendis  inhibeatis,  ne,  durante 
eorundem  inohedientium  et  rebellium  inohedientia  et  rehellione 
huiusmodi,  cum  eisdem  rebellibus  aliquod  comercium  habere 
aut  eos  per  terras  et  loea  eorum  dominio  subjecta  transire  seu 
transeuntibus  eommeatum  et  vietualia  exhihere  quoquomodo 
presumant,  donee  rebelles  et  inohedienles  prefati  compuncti 
eorde  vestris  studuerint  ohtemperare  mandatis  et  prestitum  per 
eos  servare  juramentum  meruerintque  a  perjurio  et  censuris 
huiusmodi  ahsolutionis  beneficium  obtinere,  conlradictores  per 
eensuram  eeelesiastieam  appellatione  postposita  compescendo. 
Nos  enim  vobis  [etc.  som  Nr.  2642  ti  1  ]  personaliter  insinuate 
forent.     Datum   Rome  3.  id.  febr.  anno  6. 

Reg.  Vat.  667  fol.  1(>4.     Svensk  Uddrag  jfr.  Reg.  *  7377. 

2687.  11.  Febr.   1477. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Halherstadt  og  Merseburg  at  skride  ind  mod 
Sten  Sture  og  Svenskerne.  hvis  de  ikke  vil  give  Dronning  Dorothea  hendes 
Livgeding  tilbage. 

Halherstadensi  el  Merseburgensi  episeopis.  Humilihus  sup- 
plicum  votis  [etc.].  Exhibita  siquidem  nohis  nuper  pro  parte 
Dorothee  Dacie  Svecie  Norvegie  et  Sclavorum  regine  petilio 
continebat,  quod  nohilis  vir  Steno  Sture  miles,  dominus  loei 
Reffznes  Upsallensis  diocesis,  et  quidam  alii  eleriei  et  laiei  regni 
Sveeie  nonnulla  immohilia  in  eodem  regno  eonsistentia  mobilia- 


1  54  SIXTUS  IV. 

(|ue  bona  parafrenalia  eiusdem  regine  ae  ad  ipsani  ratione  do- 
nationis  propter  nnptias  legitime  spectantia  detinent  indebite 
occupata  in  animarum  snarum  pericnlum  et  ipsius  regine  pre- 
judicium  non  modicnm  et  gravamen.  Quare  eadem  regina  nohis 
supplicavit,  ut  militem  ac  clericos  et  laicos  predictos  ad  resti- 
tuendum  sibi  bona  prefata  per  aliquem  prelatum  in  partibus 
illis  cogi  mandare  et  alias  sibi  in  premissis  oportune  providere 
(iignaremur.  Nos  itaque  .  .  fraternitati  vestre  mandamus,  qua- 
linus  .  .,  vocalis  milite  ac  clericis  et  laicis  predictis  et  aliis,  qui 
fuerint  evocandi,  auditisque  hincinde  propositis,  quod  justum 
luerit,  appellatione  remota  decernatis,  facientes,  quod  decreve- 
ritis,  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter  observari.  Datum 
Home  3.   id.   febr.  anno  (j. 

Reg.  Vat.  (i(i7  fol.  1(5.')  v.  —  Afskrift  i  L.  Dipl.  efter    Colleetio  Johannis  Weisze 
i  Biblioteket  i  Jena.  —  Svensk  Uddrag  jfr.  Reg.  '••'•7370. 

27.  Febr.   1477. 

Se  2<S.   Febr.   1470  (Nr.   2074). 

2688.  14.  Marts   1477. 

.Krkebiskoppen  og  Kapitlet  i  Bremen  faar  Brevet  om  Ditmarsken  (Xr.  2684) 
udstedt  in  forma  gratiosa  et  ad  perpetuam  rci  memoriam. 

Reformatio  archiepiscopi  et  capituli  Bremensium. 

De  concessione  et  donatione  ac  coniirmatione  premissis  nec- 
non  litteris  Frederici  imperatoris  et  Philippi  regis  predictorum 
desuper  confectis  constat  per  earundem  litterarum  autentica  trans- 
sumpta  manu  notarii  publici  et  sigillo  curie  officialatus  Bremen- 
sis  munila,  hic  in  curia  Romana  existentia.  Dignetur  igitur  s.  v. 
litteras  apostolicas  super  premissis  in  forma  gratiosa  et  ad  per- 
petuam  rei  memoriam  necnon  cum  expressione,  quod  maiores 
advocati  et  judices  prefati  dictum  comitatum  eis  modo  et  forma, 
quibus  consueverunt,  de  cetero  regere  valeant,  expediri  mandare 
....  Fiat.   F.    Datum   Rome  pridie  id.  martii  anno  (>. 

Suppl.   741    fol.  !)i  v. 

2689.  14.  Marts   1477. 

Paven  stadfaester  efter  Ansegning  af  ^Erkebiskoppen  og  Kapitlet  i  Breroen 
saml  Ditmarskernes  0vrighed  Kejser  Prederik  Is  Gave  af  Landet  Ditmarsken 
med  Slottene  Stade  og  Burg  til  ADrkebiskop  Sigfridus  i  Bremen,  hvilkeu  Gave 
blev  givet  paa  Rigsdagen  i  Erfurt  11<S(»  og  senere  stadfsestet  af  Kong  Filip  af 
Schwaben,  saml  Ditmarskens  Porfatning,  ;ii  det  skal  styres  af  .">  Fogder  og  48 
Dommere. 


sixtus  iv.  155 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  In  supreme  apostolice  dig- 
nitatis  specula  (Bolten,  Ditmars.  Gesch.  III,  83—85;  Reg.  1604-). 
Datum   Rome  pridie  id.   martii  anno  (>. 

LXX. 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Gem.  Arch.  I,  (>  a.  Endtagct  i  Notarialinstru- 
ment  (Gem.  Areh.  I,  (>  c)  og  i  Bulle  af  14.  Okt.  1477. 

2690.  1.  April   1477. 

Paven  stadfsester  alle  tidligere  Pavers  Privilegier  til  Karmeliterordenen. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Dum  atlenta  meditatione  pen- 
samus,  (jnod  gloriosissima  dei  genetrix  Maria  virgo  venustissima 
et  omnium  virtutum  iloribus  insignita,  euius  inefiabilem  pulchri- 
tudinem  sol  et  luna  mirantur,  euiusque  preeihus  juvatur  populus 
ehristianus,  et  que  tlorem  pretiosissimum,  immareeseihilem  eter- 
num  dominum  nostrum  Jesum  Christum,  immensa  s.  Spiritus 
eooperante  virtute,  genuit  produxitque  sacrum  ordinem  h.  Marie 
de  monte  Carmelo,  a  sancta  sede  apostolica  et  plurihus  Romanis 
pontilicihus  et  etiam  a  nohis  multipliciter  approhatum,  (quem 
eiusdem  gloriosissime  dei  genetricis  semperque  virginis  Marie  spe- 
cialiter  titulo  voluit  insigniri,  ut  ob  eiusdem  virginis  reverentiam 
ordo  ipse  a  Christi  fidelibus  merito  peramplius  veneraretur,  ipsi- 
que  iideles  propterea  eiusdem  virginis  Marie  suilragiis  adjuti  eterne 
retrihutionis  premia  facilius  consequi  mererentur),  dumque  suhli- 
mium  dicti  ordinis  utriusque  sexus  personarum  virtutum  merila, 
deo  quidem  grata  et  in  eonspectu  predicte  sedis  accepta,  digna 
memoria  recensemus  ac  ordinem  ipsum  et  illius  personas  suh  sedis 
apostolice  et  ecclesie  Romane  protectione  immediate  existentes 
et  inter  ceteros  regularium  ordinum  proiessores  in  iirmamento 
catholice  fidei  militantes  tanquam  religionis  speculum  et  ex- 
emplar  speciali  claritate  fulgentes  sanctorumque  prophetarum 
Helie  et  Elisei  et  Enoch  necnon  etiam  ajiorum  sanctorum  patrum, 
qui  montem  sanctum  Carmeli  juxta  p]lisei  fontem  inhahitarunt, 
successionem  hereditariam  tenentes,  fructus  quoque  uheres,  quos 
dictus  sacer  ordo  in  agro  militantis  ecclesie  in  propagationem 
religionis  et  fidei  orthodoxe  hactenus  produxil  utiliter  et  pro- 
ducit  ac  in  futurum  producturum  fore  indubitanter  speramus, 
paterna  caritate  intuemur,  dignum,  quin  potius  dehitum  repu- 
tainus  nos  ad  illa  nostras  dehere  dirigere  cogitationes,  per  que 
ea,  que  pro  divini  cultus  gloria  et  dicti  ordinis  incremento  ac 
Christi  iidelium  animarum  salute  a  quamplurihus  Romanis 
pontiiicibus  concessa  dicuntur,  sublatis  ambiguitatibus,  que  ex- 
inde   emersisse   noscuntur,  in  sua    integritate   persistant  et  tanto 


156  sixtus  iv 

lirmius  observentur,  quanto  erunt  sepius  predicte  sedis  muni- 
mine  stabilita.  Sane,  sicut  exhibita  nobis  nuper  pro  parte  Chri- 
stophori  Marlignoni,  dicti  ordinis  generalis  magistri  et  sacre 
theologie  professoris,  petitio  eontinebat,  licet  multi  Romani  pon- 
tifices  ob  reverentiam  gloriosissime  ac  intemerate  dei  genitricis 
semperque  virginis  Marie  de  monte  Carmeli  et  singularem  de- 
volionem,  quam  ad  illam  et  predictum  ordinem  sub  eiusdem 
dei  genitricis  Marie  titulo  specialiter  insignitum  gesserunt,  di- 
versas  indulgentias  et  peccatorum  remissiones  ac  privilegia  et 
indulta  ipsi  ordini  et  illius  domibus  concesserint,  que  in  eisdem 
domibus  sunt  recepta,  et  quorum  continentia  in  publicis  scripturis 
et  dicli  ordinis  ecclesiis  aptissime  reperiuntur,  sub  hac  vide- 
licet  forma : 

Leo  papa  IV  omnibus  Christi  fidelibus,  qui  ecclesias  b.  dei 
genitricis  Marie  de  monte  Carmeli  huiusmodi  in  festis  nativitatis 
dominice,  pasche,  apostolorum  Petri  et  Pauli,  pentecostes,  as- 
sumptionis,  nativitatis,  annuntiationis,  purificationis  eiusdem  1). 
dei  genitricis  Marie,  s.  Michaelis  archangeli,  omnium  sanctorum, 
in  duobus  festis  s.  Crucis,  nativitatis  s.  Johannis  baptiste,  sanc- 
torum  martyrum  Fabiani  et  Sebastiani  et  in  die  Parasceves  et 
per  octavas  predictarum  festivitatum  et  vocabulis  omnium  ec- 
clesiarum  dicti  ordinis  devote  visitarent  et  pias  eleemosinas 
largiti  forent  seu  domos  confractas  eiusdem  ordinis  reficerent, 
septem  annos  et  totidem1)  quadragenas  fdonavit]. 

Et  Adrianus  II,  Stephanus  V,  Sergius  III,  Johannes  X  et 
Johannes  XI,  Sergius  V  (!)2)  et  Innocentius  IV,  qui  diclum  or- 
dinem  confirmarunt,  omnibus  Christi  fidelibus  vere  penitentibus. 
contritis  el  eonfessis,  qui  predictas  ecclesias  pie  visitarent  in 
predictis  festivilatibus  et  earum  octavis,  seu  qui  domos  fractas 
eiusdem  ordinis  reficerent  vel  pro  fabricis  ipsarum  ecclesiarum 
munera  darenl  vel  confratriam  dicti  ordinis  assumerent  et  eam 
intrarent8)  au1  calicem  pro  missis  celebrandis  vel  tobaglias 
scu  mappas  erogarent,  vel  qui  in  premissis  .  .  manus  porrigerent 
adjutrices,  vel  qui  in  suis  ultimis  testamenlis  aliquid  legarent, 
tertiam   partem  omnium  peccatorum  in  domino  relaxarunt. 

Item  Clemens  III,  Alexander  II,  Gregorius  V  et  Gregorius  VII 
in  predictis  festis  et  in  quolibet  eorundem  similem  gratiam  lar- 
giti   sunt.         Item   Clemens  IV  eisdem   Christi   lidelibus,   qui   pre- 

Den   trykte  Qdg. :  duodecim  8)  Eksisterer  ikke,  maaske  Sergius  IV. 

')  Trykt :  Initiarenl 


sixns  iv.  157 

dictas  ecclesias  quater  in  anno  visitarent,  videlicet  in  quatuor 
festivitalibus  eiusdem  dei  genitricis  Marie,  triginta  annos  et 
totidem  quadragenas  pie  concessil.  -  Item  in  privilegio  generali 
Lucii  pape  IV  (l)1)  remittuntur  ab  eodem  peccata   levia,  offensa 

parentum,  negligentie  votorum  fractorum,  dum  lamen  fractor 
ad  vota  rediret,  et  male  acquisita,  si  nescitur,  cui  restitui  debe- 
ant,  dummodo  predictis  locis  seu  illorum  eonvenlibus  assig- 
nentur.  -  Demum  Innocentius  IV  et  Gregorius  VIII  contulerunt 
qualibel  die  cuilibet  dicenti  Pater  noster  et  Ave  Maria  in  dictis 
ecclesiis  semel  pro  vivis  et  defunctis  40  dies  indulgenliarum.  - 
lUirsus  Honorius  III  et  Nicolaus  IV  omnibus  vere  penitentibus 
et  manus  adjutrices  predictis  domibus  porrigentibus  et  illarum 
iralribus  omnium  peccatorum  suorum  veniam  polliciti  fuerunt. 
Insuper  Honorius  IV  omnibus  vere  penitentibus  et  confessis 
dicti  ordinis  ecclesias  visitantibus  seu  manus  illis  adjutrices 
porrigentibus  40  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis 
penitentiis,  videlicet  in  festo  vocabulorum  ipsarum  ecclesiarum 
el  in  die  sancto  Parasceves  necnon  in  die  s.  Crucis  ac  in  festi- 
vitatibus  nativitatis,  annuntiationis,  purificationis  et  assumptionis 
b.  dei  genitricis  Marie,  misericorditer  in  domino  relaxavit  et  con- 
cessit.  —  Ulterius  Benedictus  papa  X  omnibus  vere  penitentibus  et 
confessis,  qui  ter  in  septimana,  videlicet  quadragesimali  tempore, 
secunda  et  quarta  ac  sexta  feriis,  et  etiam  in  festis  vocabulorum 
omnium  ecclesiarum  dicti  ordinis  necnon  diebus  sabbatbinis  ob 
dei  genitricis  reverentiam  et  in  diebus  dominicis  pie  visitarent, 
40  annos  et  totidem  quadragenas  et  omnium  peccatorum  septime 
partis  remissionem  in  domino  relaxavit,  omnes  indulgentias  et 
peccatorum  remissiones  a  suis  predecessoribus  dicto  ordini  con- 
cessas  in  diebus  et  in  festis  predictis  duplicando.  —  Item  Johan- 
nes  XXII  omnes  indulgentias  et  peccatorum  remissiones  a  Ro- 
manis  pontificibus  dicto  ordini  concessas  contirmavit  ac  40  annos 
et  totidem  quadragenas  de  injunctis  penitentiis  universis  Christi 
lidelibus  dicti  ordinis  ecclesias  in  qualibet  solennitate  quatuor 
festivitatum  b.  dei  genitricis  Marie,  videlicet  nativitatis,  annuntia- 
tionis,  purificationis  et  assumptionis,  contritis  et  confessis  Ivisi- 
tantibus]2)  in  domino  pia  iargitione  concessit.  —  Successive  Ur- 
banus  papa  V  omnes  indulgentias  similiter  a  suis  predessoribus 
dicto  ordini  concessas  confirmavit  atque  in  festo  annuntiationis 
b.  Marie  dieti   ordinis   ecclesias  visitantibus   septem  annos  et  12 


*)  Eksisterer  ikke.  maaske  Lucius  III.         ~)  add.  Gz. 


1  T>*S  SIXTUS  IV. 

quadragenas  in  domino  relaxavil.  -  Postremo  Nicolaus  papa  V 
omnes  indulgentias  et  peecatorum  remissiones  ac  omnia  privi- 
legia  dicto  ordini  a  supradictis  Komanis  pontificibus  in  predictis 
diebns  et  festis  concessas  et  concessa  motu  proprio  duplicando 
coniirmavit  atque  annos  7  et  totidem  quadragenas  in  domino 
relaxavil  -  -  tamen,  sicut  prefati  Christophori  generalis  dicti  or- 
dinis  magistri  relatione  nuper  aecepimus,  pro  eo,  quod  propter 
singularitatem  privilegiorum  originales  desuper  littere  ad  manus 
generalis  predicti  non  pervenerunt,  nec  de  illis  aliter  quam,  ul 
prefertur,  doceri  potest,  circa  litteras  et  privilegia  huiusmodi 
eorumque  vim  et  efficaciam  nonnulla  dubia  sunt  exorta,  alia- 
que  in  dies  suboriri  formidantur,  nisi  per  nostre  providentie 
studium  super  hoc  provideatur  opportune,  presertim  cum  ex 
injuncto  desuper  nobis  apostolice  servitutis  officio  ad  nos  spectet 
singulorum  ordinum  commodis  invigilare  ac,  quantum  valemus, 
omnium  animas  altissimo  lucrifacere  cupiamus1).  Itaque,  ut 
indulgentie  ac  singule  predecessorum  nostrorum  littere  dicto 
ordini  ac  eius  domibus  et  ecclesiis  concesse,  sublatis  quibus- 
cunque  hesitationum  obstaculis,  inviolabiliter  observentur,  eis- 
que,  prout  concesse  dicuntur,  indubia  fides  adhibeatur,  devotio- 
que  universi  populi  crescat  et  augeatur  atque  dicti  ordinis 
ecclesie,  domus  et  conventus  conserventur,  edificentur  et  in 
eorum  edificiis  amplientur,  restaurentur  et  reparentur,  predic- 
torum  et  aliorum  plurimorum  Romanorum  pontificum,  qui  or- 
dinem  predictum  variis  privilegiis  non  immerito  decorarunt,  et 
quem  etiam  nos  diversis  aliis  gratiis  ac  privilegiis  gratiosissime 

et  liberaliter  ornavimus,  vestigiis  inherendo,  motu  proprio 

et  ex  certa  nostra  scientia  singulas  indulgentias  non  tamen  ple- 
narias  ac  alias  spirituales  et  temporales  gratias  a  predictis  seu 
quibusvis  aliis  Romanis  pontificibus  dicto  ordini  b.  Marie  de 
monte  Carmeli  et  illius  domibus,  ecclesiis  ac  personis  in  genere 
vel  in  specie  quomodotibet  concessas  ....  tenore  presentium  in 
suo  robore  suaque  firmitate  confirmamus  et  innovamus  ac  de 
novo  concedimus  .  . . .  Et  quoniam  inter  sanctorum  et  sanctarum 
solemnia  gloriosissime  dei  genitricis  Marie  solemnitates  et  festa 
numero  septem,  videlicet  annuntiationis,  visitationis,  assumpti- 
onis,  nativitatis,  conceptionis,  presentationis  et  purificationis,  ac 
ea,  que  in  honorem  sui  nominis  dedicata  sunt,  loca  eo  solemnius 
;i   Christi    fidelibus   conveoit   venerari,   quo   ipsa   de  utero    matris 


')  (i/.        Cod.  cupientes 


sixtus  iv.  159 

sue  procedens  fecundavirlutibus  el  Spiritu  sancto  repleta,  caligi- 

nanti  mundo  ignorantie  tenebris  obducto  et  etiam  populo  in  te- 
nebris  ambulanti  habitantibusque  in  regione  umbre  morlis  lucem 
ineffabilem,  videlicet  dominum  nostrum  Jesum  Christum  redemp- 
torem  omnium,  eiusdem  Spiritus  sancti  cooperante  virtule,  ex 
suis  purissimis  visceribus  genuil  et  ab  angelo  annuntiata  inter 
omnes  mulieres  benedicta  predicatur  et  congrue  incomparabiliter 
virgo  Maria  benedicta  dicitur,  quia  mater  tilii  dei  effecta  suscepil 
gloriam  et  integritatis  sue  servavit  coronam,  et  vere  esl  benedicta 
in  mulieribus,  que  sine  exemplo  muliebris  conditionis  cum  de- 
core  virginitatis  gavisa  est  honore  parentis,  idcirco  affectantes, 
ut  omnes  ecclesie  in  honore  el  sub  invocatione  nominis  eiusdem 
gloriosissime  dei  genetricis  Marie  de  monte  Carmeli  per  univer- 
sLim  orbem  iundate  et  constructe  ac  deinceps,  que  divina  annu- 
ente  clementia  edificabuntur,  congrua  devotione  a  Christi  fideli- 
bus  venerentur  ac,  que  imperfecte  sunt,  ad  operis  complementum 
deducantur  et  complete  conserventur  necnon  paramentis  et  aliis 

ad  divinum  cultum  inibi  necessariis  debite  ornentur ,  om- 

nibus  Christi  fidelibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  in  con- 
ceptionis,  presentationis,  nativitatis,  annuntialionis,  purificati- 
onis,  visitalionis  et  assumptionis  dicte  gloriosissime  dei  genetricis 
Marie  festivitatibus  a  primis  vesperis  usque  ad  occasum  solis 
dierum  festivitatum  huiusmodi  dicti  ordinis  de  monte  Carmeli 
predictas  ecclesias  ubilibet  constitutas  necnon  per  7  dies  pre- 
dictas  festivitates  immediate  sequentes  ac  etiam  in  diebus  vo- 
cabulorum  earundem  ecclesiarum  devote  visitaverint  annuatim, 
.  ...  30  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  peni- 
tentiis  relaxamus,  presentibus  perpetuo  valituris.  Et  quia  dif- 
ficile  admodum  foret  presentes  litteras  ad  singulas  provincias  el 
loca  originaliter  destinare,  volumus  .  .  .,  quod  transumptis  earum 
notarii  publici  subscriptione  et  pro  tempore  existentis  dicti  or- 
dinis  protectoris  vel  alicuius  archiepiscopalis  seu  episcopalis  aut 
generalis  auditoris  causarum  camere  apostolice  vel  allerius  ec- 
clesiastice  curie  seu  dicti  ordinis  generalis  magistri  sigillo  mu- 
nitis  ea  prorsus  in  judicio  et  extra,  ubicunque  exhibita  fuerint 
vel  ostensa,  fides  habeatur  indubia,  ac  si  ipse  originaJes  littere 
forent  exhibite  vel  ostense.     Datum  Rome  kal.  aprilis  anno  6. 

Orig.  i  Rom  (Archivio  di  S.  Chrisogono  Nr.  29):  trykt  i  Bullarium  Car- 
melitanum   P.  1   (Romae  1715)  p.   346 — 49. 

[Ogsaa  daarlig  Afskrift  i  Notarialinstrument.  undertegnet  og  beseglet  af 
den  pavelige  Kammerauditor  Johannes  Aloysius.  i  Helsingor  Karmeliterklosters 
Arkiv:  dcrefter  ii   Rescns  Atlas  (Uldall   186   Fol.,  432—43). 


1()()  SIXTIS  IV. 

2691.  19.  April   1477. 

Kanniken  i  Roskilde  og  Odense  Otto  Jensen  (Foged)  faar  Tilladelse  til  at 
lade  sig  indvie  til  de  hojere  Grader  i  Hom. 

Cum  Otto  Johannis,  in  artibus  magister,  ecclesiarum  Ros- 
kildensis  et  Ottoniensis  canonicus,  ad  sacros  ordines  suscipien- 
dos  acri  mentis  desiderio  ac  devotionis  causa  et  ol)tentorum 
beneficiorum  ferventer  anhelat,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi, 
u t  post  diligentem  in  camera  apostolica  factam  examinationem  a 
quocunque  catholico  antistite  eligendo  in  Romana  curia  residente 
in  temporibus  a  jure  statutis  seu  etiam  extra  tempora  a  jure  [sta- 
tuta  ad  ordines]  sacros  prefatos  se  promoveri  facere,  eidemque 
antistiti,  ut  ordines  huiusmodi  sibi  conferre  possit,  apostolica 
auctoritate  licentiam  concedere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Et  quod  sola  presentis  supplica- 
tionis  signatura  sufficiat.  Et  examinetur  in  camera  apostolica. 
Concessum.  Jo.  Vasionensis.    Datum  Rome  13.  kal.  maji  anno  5. 

Suppl.   743  fol.  143  v. 

2692.  29.  April   1477. 

Paven  stadfaester  den  Omdannelse  af  Benediktinerklostret  i  Odense  til  et 
sekulaert  Domkapitel,  der  var  foretaget  af  iErkebiskop  Jens  Brostrup  i  Lund 
og  Biskop  Oluf  Mortensen  (Baden)  i  Boskilde  i  Henhold  til  Bullen  af  21.  April 
1474  (Nr.  2582). 

x\d  perpetuam  rei  memoriam.  Super  universas  orbis  eccle- 
sias  etc.j.  Dudum  siquidem  per  Cristiernum  Dacie  regem  nobis 
exposito,  quod  Ottoniensis  ecclesia,  monasterium  s.  Canuti  nun- 
cupata,  ordinis  s.  Benedicti  et  totus  alius  clerus  Ottoniensis  se- 
cularis  erat,  et  propterea  circa  celebranda  inibi  divina  officia 
inler  personas  predicte  et  aliarum  ecclesiarum  notabilis  erat 
diversitas  et  differentia,  et  quod  persone  civitatis  Ottoniensis, 
que  se  ad  diversarum  litterarum  studia  non  absque  gravi 
suinptu  ac  continuis  laboribus  in  dies  conferebant,  pro  eo,  quia 
in  ipsa  ecclesia  consequi  non  poterant  aliquos  canonicatus  et 
prebendas,  dimissis  propriis  laribus  ad  alia  prefati  regis  loca 
proficiscebantur,  quo  fiebat,  ut  civitas  ac  diocesis  Ottoniensis 
litteratis  et  peritis  viris  penitus  destituta  remaneret,  et  in  eadem 
expositione  subjuncto,  quod,  si  dignitates  regulares,  si  que  erant, 
necnon  dictus  ordo  ac  conventualitas  in  ij>sa  ecclesia  supprime- 
rentur,  illaque  in  secularem  ecclesiam  sul)  invocatione  eiusdem 
s  Canuti  regis  et  martiris  erigeretur  ac  omnibus  insignibus  ca- 
thedralibus  decoraretur,  et  inibi  dignitates  et  officia  necnon 
canonicatus  et  prebende  ac  alia  beneficia  de  novo  creareutur  et 


SIXTUS  IV.  161 

instituerentur,  profecto  divinus  ibidem  cultus  oportunum  susci- 
peret  incrementum,  ac  plures  persone  scientia  litterarum  deco- 
rate  inibi  suam  eligerent  residefrtiam.  Nos  tunc,  prefati  regis, 
asserentis  optare  nonnulla  beneticia  ad  suam  presentationem 
spectantia  mense  capitulari  dicte  ecclesie,  postquam  in  secularem 
erecta  foret,  pro  augmento  fructuum  illius  uniri,  in  ea  parte 
supplicationibus  inclinati,  archiepiscopo  Lundensi  el  episcopo 
Roskildensi,  eorum  propriis  nominibus  non  expressis,  per  alias 
nostras  litteras  dedimus  in  mandatis,  ut  ipsi  super  premissis 
expositis  omnibus  se  informarent  et,  si  per  informationem 
huiusmodi  ita  esse  repperirent,  dictum  ordinem  s.  Henedicti  ac 
illius  dignitates  et  conventualitatem,  si  qua  esset  in  prefata  ec- 
clesia,  penitus  supprimerent  necnon  provectis  et  valitudinariis 
monachis,  qui  ad  alia  monasteria  sive  regularia  loca  commode 
transferri  non  possent,  congruas  pensiones  sive  portiones,  ex 
quibus  in  aliquo  condecenti  loco  apud  dictam  ecclesiam  consti- 
tuto  decenter  sustentari  possent,  reservarent  et  constituerent  ac 
juniores  monachos  ad  ea,  in  quibus  voluntarios  receptores  inve- 
nirent,  eiusdem  ordinis  monasteria  sive  loca  transferrent  ipsam- 
que  ecclesiam  in  secularem  cum  omnibus  cathedralis  secularis 
ecclesie  insignibus  ad  instar  aliarum  secularium  cathedralium 
ecclesiarum  illarum  partium  sine  quavis  differentia  necnon  pre- 
posituram,  que  inibi  maior  post  pontificalem,  ac  decanatuin, 
qui  secunda,  et  cui  cura  animarum  dicte  ecclesie  immineret, 
necnon  cantoriam,  que  tertia,  et  cui  cura  regendi  chorum  in- 
cumberet,  in  dignitates  ac  etiam  officia  necnon  canonicatus  et 
prebendas  ac  alia  beneficia,  prout  facultates  et  redditus  dicte 
ecclesie  suppeterent  et  eisdem  archiepiscopo  et  episcopo  con- 
decens  et  oportunum  visum  foret,  crearent  et  dotarent  ac  illis 
congruentia  qualitates  et  onera  adjicerent  omnesque  fructus,  de- 
ductis  portionibus  monachorum  huiusmodi,  mense  capitulari 
dicte  erigende  ecclesie1)  inter  prepositum,  decanum,  cantorem 
et  canonicos  ac  beneficiatos,  qui  forent  pro  tempore,  prout  eis 
videretur,  dividendos  perpetuo  applicarent  et,  quod  prepositus 
pro  tempore  existens  omnimodam  jurisdictionem  haberet  in  ca- 
nonicos  ipsius  ecclesie  in  hiis,  que  divinum  cultum  et  capitulum 
ac  honestatem  vite  concernerent,  quodque  ipse  et  decanus,  can- 
tor  et  capitulum  archa  comuni,  sigillo  ac  omnibus  aliis  cathe- 
dralibus  insignibus  .  .  .  et  privilegiis  aliarum  cathedralium  eccle- 


*)  Gz.  —  Cocl.  ecclesie  et 

Acta  pontiHeuni   Danica  IV.  1  1 


lb'2  SIXTUS  IV. 

siarum  regnorum  predictorum  tam  in  habitibus  ecclesiasticis 
quam  alias  gaudercnt,  statuerent  ac  pro  commodiori  et  decen- 
tiori  sustentatione  prepositi,  decani,  cantoris  et  capituli  predic- 
torum  unum,  duo  aut  tria  beneficia  .  .,  cuiuscunque  qualitatis 
essent,  de  eius  jure  patronatus,  dummodo  illius  ad  hoc  expressus 
accederet  assensus,  prefate  mense  capitulari  ....  unirent,  ita 
quod,  cedentibus  vel  decedentibus  tunc  unienda  beneficia  huius- 
niodi  obtinentibus  seu  illa  alias  quomodolibet  dimittentibus,  li- 
ceret  preposito  et  capitulo  predictis  per  se  vel  alios  corporalem 
possessionem  beneficiorum  uniendorum  .  .  propria  auctoritate  li- 
bere  apprehendere  illorumque  fructus  in  suos,  prout  archiepi- 
scopus  et  episcopus  statuerent,  per  equales  portiones  vel  aliter, 
prout  censerent  expedire,  usus  convertere  et  retinere,  diocesa- 
norum  locorum  et  cuiuslibet  alterius  licentia  super  hoc  minime 
requisita;  ac  pro  pleniori  premissorum  executione  eisdem  archi- 
episcopo  et  episcopo  statuta  et  ordinationes  in  dicta  ecclesia, 
licita  tamen  et  honesta  et  a  jure  comuni  non  discrepantia,  [ordi- 
nandi]1)  ac  omnia,  que  divini  cultus  in  eadem  ecclesia  concerne- 
rent  augmentum  et  illius  felicem  ac  prosperum  statum  et  hone- 
statem,  venustatem  et  decorem  conspicerent,  perpetuo  vel  ad 
tempus  faciendi  facultatem  concessimus,  ac  regi  predicto  eiusque 
successoribus  jus  patronatus  et  presentandi  personas  idoneas  ad 
preposituram  Romano  pontifici  infra  quatuor  mensium  spatium 
a  die  illius  vacationis  computandum  ac  [ad]1)  decanatum  et  can- 
toriam  predictos  necnon  etiam  ad  sex  canonicatus  et  totidem 
prebendas,  quos  in  ipsa  ecclesia  creari  contingeret,  tam  prima 
vice  quam,  quotiens  illos  vacare  contingeret,  loci  ordinario  reser- 
vavimus  necnon  statuimus,  ut  aliorum  canonicatuum  el  preben- 
darum,  qui  ultra  dictum  numerum  sex  canonicatuum  et  pre- 
bendarum  superessent,  ac  beneficiorum  creandorum  huiusmodi 
collatio,  provisio,  presentatio,  electio  seu  quevis  alia  dispositio 
ad  episcopum  Ottoniensem  necnon  prepositum,  decanum  et  ca- 
pitulum  ecclesie  huiusmodi  tam  prima  vice  quam,  quotiens  iilos 
vacare  contingeret  imposterum,  communiter  spectaret  .  .  .  Et  de- 
inde,  sicul  exhibita  nobis  nuper  pro  parte  prepositi  et  capituli 
dicte  ecclesie  Ottoniensis  pelitio  continebat,  Johannes  archiepi- 
sco|)us  Lundensis  el  Olauus  episcopus  Roskildensis  ad  execu- 
tionem  dictarum  litterarum  procedentes  illarum  forma  servata 
in  dicta  ecclesia  ordinem  s.  Benedicti  predictum  el  collegium  ac 

')  add.  './. 


SIXTUS  iv.  163 

dignitates  et  officia  regularia  penitus  suppresserunt  neenon  eccle- 
siam  ipsain  in  seeularem  et  in  ea  unam  preposituram  maiorem 
post  pontitiealem  et  unum  deeanatum  ac  nnam  cantoriam,  digni- 
tates  ac  quindecim  canonicatus  et  totidem  prebendas  pro  totidem 
canonicis  necnon  vicarias  et  alia  ofticia  ad  instar  aliarum  cathe- 
dralium  seeularium  ecclesiarum  eum  plenitudine  juris  eanonici 
ac  aliis  juribus  et  jurisdietionibus  et  cum  omnibus  . .  privilegiis  bo- 
norum  subdilorum  loco  et  ecclesie  Ottoniensi  predictis  concessis 
erexerunt  ac  illis  nonnulla  parrochiales  ecclesias,  prepositnras  et 
alia  beneiieia,  fructus  quoque,  jura,  jurisdietiones,  res  et  bona 
perpetuo  univerunt  .  .  .  ae  nonnulla  divinum  cultum  ac  felicem 
statum  dicte  ecclesie  concernentia  statuerunt,  prout  in  proces- 
sibus  seu  instrumentis  publicis  desuper  confectis  sigillis  Johannis 
archiepiscopi  et  Olaui  episcopi  predictorum  munitis  plenius  di- 
eitur  contineri.  Quare  pro  parte  prepositi  et  eapiluli  predictorum 
nobis  fuit  supplicatum,  ut  suppressioni,  .  .  unioni  .  .  .  .,  statuto 
ac  aliis  premissis  per  dictos  Johannem  archiepiscopum  et 
Olauum  episcopum  gestis  et  factis  .  .  omnibus  in  instrumentis 
seu  processibus  predictis  contentis  pro  eorum  subsistentia  tirmiori 
nostre  contirmationis  robur  adjicere  et,  ne  quispiam,  cuiuscun- 
que  status  existat,  infringere,  mutare  aut  variare  quicquam  quoad 
dignitates,  personatus,  administrationes  et  officia,  vicarias  et  be- 
neficia  in  dicta  ecclesia  erecta  et  ordinata  ac  illis  annexa,  par- 
rochiales  ecclesias  et  bona  cum  administratione  vini  spectantia 
ac  beneticia  per  Johannem  archiepiscopum  et  Olauum  episcopum 
executores  predictos  [erecta],  et  quibusvis,  presertim  episcopo  Ot- 
toniensi  pro  tempore  existenti,  ne  de  agris,  pratis,  pascuis,  pisca- 
turis  et  silva,  Wberwt  nuncupata,  et  duobus  molendinis  ac  curia 
solite  residentie  quondam  prioris  et  monachorum  aliisque  bonis 
communibus  mense  capitulari  diete  ecclesie  pro  cottidianis  distri- 
butionibus  personis  diete  ecclesie  divinis  pro  tempore  interessen- 
tibus  in  eadem  faciendis  per  dictos  Johannem  archiepiscopum  et 
Olauum  episcopum  executores  predictos  specialiter  deputatis  se 
intromittere  quoquomodo  presumant,  inhibere,  et  quod  parrochi- 
ales  ecclesie  et  alia  beneficia,  que  ad  collationem  prioris  et  ca- 
pituli  dicte  ecclesie  ante  suppressionem  predictam  pertinebant, 
ad  prepositi  et  etiam  capituli  predictorum  collationem  [etc.]  de 
cetero  pertineant  sicut  prius,  ipsique  ecclesia,  prepositus  et  ca- 
pitulum  .  .  .  privilegiis  a  sede  apostolica  ac  regibus  et  principibus 
aliisque  auctoritatem  habentibus  dicte  ecclesie  et  illius  personis 
regularibus   concessis   pariformiter   in  futurum  gaudere  debeant, 

11* 


1()4  SIXTLS  IV. 

ac  quecunque  possessiones  et  bona,  que  ecclesia  predicta  ante 
suppressionem  predictam  habebat,  eidem  ecclesie  finna  et  illi- 
bata  permaneant,  quodque  vicarias  et  beneficia  alia  in  dicta  ec- 
elesia  ante  et  post  erectionem  predictam  instituta  et  fundata 
nunc  et  pro  tempore  obtinentes  divinis  in  dicta  ecclesia  singulis 
horis  eanonicis  sub  pena  per  prepositum  et  capitulum  predictos 
moderanda  et  limitanda  interesse  et  ecclesiarum  regularium,  etiam 
mendicantium  ordinum,  priores,  guardiani  ac  fratres  tempore  so- 
lemnium  festivitatum  dicte  ecclesie  in  eorum  ecclesiis  divina 
tempestive  celebrare  teneantur,  ut  populus  ad  ecclesiam  ipsam 
confluere  et  illam  congruis  honoribus  venerari  possit,  ac  quod 
parrochialium  ecclesiarum  Ottoniensis  civitatis  rectores  et  vicarii 
et  in  illis  beneficiati  pro  tempore  existentes  diebus  solemnium 
festivitatum  earundem  ad  ecclesiam  ipsam  accedere  et  inibi  pro- 
cessionibus  et  divinis  interesse  similiter  sint  astricti  sub  pena, 
ut  prefertur,  moderanda,  statuere  ....  dignaremur.  Nos  igitur, 
qui  ecclesiarum  quarumlibet,  quarum  cura  generaliter  nobis  est 
commissa,  presertim  cathedralium,  decorem  et  venustatem  et  in 
illis  divinum  cultum  llorere  et  augeri  nostris  presertim  tem- 
poribus  cupimus  et  earundem  ecclesiarum  incommodis,  quan- 
tum  possumus,  obviamus,  ac  dudum  inter  alia  voluimus,  quod 
petentes  benefieia  aliis  uniri  tenerentur  exprimere  verum  valorem 
tam  beneficii  uniendi  quam  illius,  cui  unio  fieri  peteretur,  alio- 
quin  unio  non  valeret,  et  semper  in  unionibus  commissio  fieret 
ad  partes,  vocatis,  quorum  interest,  et  idem  in  unionum  huius- 
modi  confirmationibus  observari  voluimus,  huiusmodi  supphea- 
lionibus  inclinati,  suppressionem,  erectionem,  unionem,  .  .  .  sta- 
luta  et  ordinationes  huiusmodi  per  dictos  archiepiscopum  et 
episcopum  facta  et,  prout  illa  concernunt,  omnia  in  prefatis 
instrumentis   seu    litteris   eontenta   tenore    presentium    confirma- 

mus ,  ac   prefato    moderno   et   pro  tempore  existenti  epi- 

seopo  Ottoniensi  et  quibusvis  aliis,  cuiuscunque  status  existant, 
ne  quicquam  quoad  dignitates,  personatus,  administrationes  et 
officia,  eanonieatus  et  prebendas,  vicarias  et  benefieia  in  dicta 
ecclesia  erecta  et  ordinata  et  illis  annexa  et  applieata,  parrochi- 
ales  et  bona,  administrationem  vini  ac  benefieia  per  executores 
predictarum  Litterarum  uostrarum  [erecta]  infringere  vel  variare 
nec  dc  agris,  pralis,  pascuis,  piseaturis  et  silva,  Wberwt  nuneu- 
pata,  ac  aliis  silvis  et  duobus  molendinis  ae  euria  solite  residentie 
quondam  prioris  et  monachorum  dicte  ecclesie  aliisque  bonis 
communibus  mense  capitulari  dicte  ecclesie  pro  quotidianis  distri- 


sixtus  iv  165 

butionibus  personis  diete  ecclesie  divinis  pro  tempore  interes- 
sentibus  in  eadeni  faciendis  per  dictos  executores  specialiter 
deputatis  quoquoinodo  se  intromittere  presumant,  inhibemus 
necnon,  quod  parrochiales  ecclesie  et  alia  beneficia,  que  ad  col- 
lationem  prioris  et  capituli  dicte  ecclesie  ante  suppressionem 
predictam  pertinebant,  ad  prepositi  et  capituli  predictorum  col- 
lationem  [etc.]  de  cetero  pertineanl,  ipsique  ecclesia,  prepositus 
et  capitulum  .  .  .  privilegiis  a  sede  predicta  ac  regibus  et  princi- 
pibus  aliisque  auctoritatem  habentibus  dicte  ecclesie  illiusque 
regularibus  personis  concessis  pariformiter  in  futurum  gaudere 
debeant  sicut  prius  ac  quecunque  possessiones  et  bona,  que  ec- 
clesia  predicta  ante  suppressionem  huiusmodi  habebat,  ipsi 
ecclesie  firma  et  illibata  permaneant,  quodque  vicarias  et  bene- 
ficia  alia  in  dicta  ecclesia  Ottoniensi  ante  et  post  erectionem 
huiusmodi  instituta  et  fundata  nunc  et  pro  tempore  obtinentes 
divinis  in  dicta  ecclesia  singulis  horis  canonicis  sub  pena  per 
prepositum  et  capitulum  predictos  moderanda  et  limitanda  in- 
teresse  et  regularium,  etiam  mendicantium  ordinum,  ecclesiarum 
Ottoniensium  priores,  guardiani  et  fratres  sub  simili  pena  tem- 
pore  solemnium  festivitatum  dicte  ecclesie  Ottoniensis  in  eorum 
ecclesiis  divina  tempestive  celebrare  teneantur,  ut  populus  ad 
ecclesiam  ipsam  Ottoniensem  contluere  et  illam  congruis  hono- 
ribus  venerari  possit,  quodque  parrochialium  ecclesiarum  Otto- 
niensium  rectores  et  vicarii  ac  in  illis  beneficiati  pro  tempore 
existentes  diebus  solemnium  festivitatum  earundem  ad  ecclesiam 
ipsam  accedere  et  inibi  processionibus  et  divinis  interesse  simi- 
liter  sint  astricti  sub  pena^  ut  prefertur,  moderanda,  statuimus. 
Datum   Rome  3.   kal.   maji  anno  6. 

Jo.  CXXXX.  Gerona. 

Reg.  Lat.  777  fol.  228  v.  Ogsaa  Supplik  (Fiat  de  confirmatione.  F.  og  med 
Tilfojelserne  Et  cum  statuto.  quod  electio  episcopi  cessantibus  reservationibus 
apostolicis  spectet  ad  prepositum  et  capitulum  .  .  .  .  Et  in  forma  gratiosa  de 
omnibus)  i  Suppl.   743  fol.  175. 

Mense  capitulari  [ecclesie  Ottoniensis]  de  monasterio  ordinis 
s.  Benedicti  in  cathedralem  secularem  erecte  omnes  fructus  dicti 
monasterii  ac  etiam  una  domus  et  tria  beneficia,  cuiuscunque 
valoris  existerent,  sub  data  3.  kal.  maji  anno  6  Sixti  IV  per- 
petuo  uniri  concessa  fuerunt,  et  de  quindennio  etc.  lib.  8  anna- 
larum  Sixti  IV  fol.  8. 

Arm.  33  vol.  2  fol.  351. 


166  sixtus  iv. 

2693.  14.  Maj   1477. 

Kong  Christiern  faar  bevilget  Aflad  til  dem,  der  paa  tre  Pestdage  beseger 
St.  Knuds  Kirke  i  Odense. 

{[  ecclesia  Ottoniensis  sub  invocatione  et  in  honorem  s.  Ca- 
nuti  regis  el  martiris  fundata,  que  non  diultius]  est  monaste- 
rium,  ordinis  s.  Henedicti  existens  in  cathedralem  et  secularem 
instante  Cristierno  rege  Dacie  erecta  extitit,  turri,  sacrestia,  libris, 
paramentis  et  aliis  ecclesiasticis  ornamenlis,  quihus  indiget,  de- 
corari  cum  Christi  fidelium  suffragiis,  quibus  indigere  dinoscitur, 
commodius  possit  et  in  suis  structuris  aliis  debite  reparari  et 
manuteneri  valeat,  necnon  Christi  hdeles  eo  libentius  ad  ipsam 
ecclesiam  causa  devotionis  confluant  .  .  .  .,  supplicat  dictus  rex, 
qui  ad  ecclesiam  ipsam  specialem  gerit  devotionis  affectum, 
quatenus  omnibus  Christi  fidelibus  utriusque  sexus  presentibus 
et  futuris,  qui  eandem  ecclesiam  in  quinque  festis  sive  diebus 
in  confeclione  litterarum  eligendis  a  primis  vesperis  usque  ad 
secundas  vesperas  devote  visitaverint  annuatim  et  ad  huiusmodi 
reparationem  et  manutentionem  manus  porrexerint  adjutrices, 
triginta  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis 
perpetuo  relaxare  et  nihilominus,  ut  saluti  animarum  Christi 
lidelium  ad  prefatam  ecclesiam  confluentium  salubrius  consu- 
latur,  preposito  et  capitulo  ipsius  ecclesie  Ottoniensis  pro  tem- 
pore  tot  confessores  idoneos  seculares  vel  regulares,  quot  vide- 
bitur  oportunum,  qui,  ipsorum  confluentium  confessionibus 
diligenter  auditis,  eos  ab  omnibus  peccatis  enormibus  et  exces- 
sibus,  etiam  in  casibus  episcopalibus,  occultis  et  manifestis,  ab- 
solvere  et  pro  commissis  penitentiam  salutarem  injungere  libere 
valeant,  [eligendi]  plenam  licentiam  concedere  dignemini.  Fiat 
in  tribus  festis.  F.  Et  de  indulgentia  triginta  annorum  et  toti- 
dem  quadragenarum  in  quinque  diebus  exprimendis,  ut  pre- 
fertur  .  .  .  Et  quod  indulgentia  huiusmodi  perpetuo  duret.  Fiat 
ut  supra.   F.     Datum   Rome  pridie  id.   maji  anno  (). 

Suppl.   74.'{  fol.  280  v. 

2694.  14.  Juni   1477. 

Optegnelse  om,  at  Odensekanniken  Otto  Jensen  (Foged)  lover  ;it  betale 
Annater  af  alle  Embeder  i  det  nyoprettede  Odense  Kapitel. 

1  177  Dicta  die  [o:  14.  mensis  juniij  Otto  Johannis  cano- 
nicus  ecclesie  Ottoniensis  nomine  suo  proprio  et  ul  principalis 
et  privata  persona  obligavil  se  camere  apostolice  nomine  pre- 
positi  ci  capituli  ecclesie  Ottoniensis,  noviter  (ie  monasterio  or- 


SIXTUS  IV  1()7 

dinis  s.  Benedicti  in  cathedralem  secularem  auctoritate  apostolica 
erecte,  pro  omnium  fructuum  dicti  monasterii  integra  annata  ac 
etiam  unius,  duorum  aul  trium  beneiiciorum  cum  cura  vel 
sine   cura,   cuiuscunque  qualitatis    essent,    etiam   de  jure    patro- 

natus  unitorum  et  aplicatorum  mense  capitulari  dicte  ecclesie 
perpetuo.  Et  mandalur  uniri  per  modum  confirmationis  dicta- 
rum  erectionis  sivc  erectionum  ac  unionis  sive  aplicationum 
sub  data  Rome  3.  kal.  maji  anno  6.  Et  promisit  solvere  camere 
apostolice  pro  compositione  annate  dictorum  fructuum  ac  be- 
neficiorum  predictorum  facta  cum  camera  apostolica  11.  auri 
de  camera  80  infra  decem  menses  proxime  ct  immediate  se- 
quentes  sub  penis  camere  etc.  Juravit  etc.  Hestiluta  de  man- 
dato  mensarii. 

Solvit  pro  jocali  25. 

Tilfojet  nedenunder :  Fruclus  nec  nomina  beneficiorum  non 
exprimuntur.  Overstreget  og  i  Margen:  Die  10.  martii  1478  sol- 
vit  pro  annata  integra  dictorum  fructuum  et  beneficiorum  uni- 
torum  et  uniendorum  ex  compositione  facta  cum  camera  fl.  80 
per  manus  dicti  Ottonis  Johannis.  Patet  per  cedulam  deposi- 
tarii  ....  Med  anden  Haand:  Vide  obligationem  parlicularem 
factam  per  societatem  de  Medicis  ad  10  menses  proxime  se- 
quentes  pro  dictis  80  11.   -f- 

Annate  1477—78  fol.  8  (Archivio  di  Stato). 

2695.  18.  Juni   1477. 

Lundekanniken  Hans  Urne,  der  liar  byttet  sit  Kanonikat  med  Laurens 
Andersen,  faar  denne  Ombytning  stadfa*stet.  Kanonikatet  har  tidligere  tilhort 
Oluf  Nielsen,  der  nu  er  gaaet  i   Kloster. 

Pridem  Laurentius  Andree  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  273). 
Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome 
14.  kal.  julii  anno  6. 

Suppl.   74«  fol.  201. 

2696.  1.  Juli   1477. 

Faven  overforer,  efter  Kong  Christierns  Bon,  den  Plenaraflad,  som  tidligere 
var  tildelt  Trefoldigheds  Kapel  i  Boskilde  Domkirke,  men  aldrig  traadt  i  Kraft. 
til  Slesvig  Domkirke;  Brevet  gaelder  for  al   Fremtid. 

Universis  Christi  tidelibus  presentes  litteras  inspecturis. 
Omnipotentis  dei  [etc.].  Dudum  siquidem,  cupientes,  ul  capella 
s.  Trinitatis,  sita  in  ecclesia  Roskildensi  et  per  Cristiernum  Dacie 
regem  fundata,  congruis  honoribus  frequentaretur  ac  in  suis 
structuris   repararetur  et  conservaretur, omnibus  utriusque 


168  SIXTLS  IV. 

sexus    Christi    fidelibus,    qui    in    die   dominica,    qua    in    ecclesia 

cantatur  Letare  Jerusalem,  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas 

vesperas  capellam  predictam  devote  visitaverint  annuatim  et  ad 

reparationem  et  conservationem  manus  porrigerent  (!)  adjutrices, 

plenariam  omniuin  peccatorum  suorum  indulgentiam  et  veniam 

concessimus,    prout   in   nostris   inde  confectis   litteris,  quas   per- 

petuo   valere  voluimus,    plenius    continetur.      Cum   autem    littere 

predicte  nullum  hactenus  effectum  consecute  fuerint,  ac  ecclesia 

Slesvicensis,  crue  inter  ecclesias  cathedrales  illarum  partium  in- 

signis  adinodum  et  solemnis  reputatur,  et  ad  quam  prefatus  rex 

singularem    gerit    devotionis    affectum,    ad    quam    etiam    Ghristi 

iideles  cum  maiori  commoditate  accedere  poterunt,  in  suis  struc- 

turis   reparationibus   indigeat   non  modicum   sumptuosis  et  alias 

multas    magnasque    necessitates    patiatur,    ad    quas    reparationes 

faciendas  et  necessitates  sublevandas  ipsius  ecclesie  Slesvicensis 

proprie  facultates  non  suppetunt,  sed  ad  hec  pia  Christi  fidelium 

suffragia  sunt  quam  plurimum  oportuna,  nos,  cupientes,  ut  ec- 

clesia  ipsa  Slesvicensis  in  suis  structuris  huiusmodi  debite  repa- 

retur  et  conservetur   ac   ab   eisdem    necessitatibus   congrue  sub- 

levetur  .  .  .  .,  indulgentiam  et  veniam  supradictas  de  dicta  capella 

ad   ecclesiam    eandem   Slesvicensem  tenore  presentium  transferi- 

mus  et  ad  festum  et  dies   infrascripta  commutamus  necnon  .  .  . 

omnibus   Christi    hdelibus    predictis    utriusque    sexus   vere   peni- 

tentibus  et  confessis,  qui  dictam  ecclesiam  Slesvicensem  a  primis 

vesperis  festi  nativitatis  b.  Marie  virginis  usque  ad  vesperas  tertie 

diei   festum    ipsum    immediate   sequentis   devote   visitaverint   an- 

nuatim    et    ad    reparationem,    conservationem    et    sublevationem 

predictas  manus  porrexerint  adjutrices,  plenariam  omnium  pec- 

catorum   suorum  indulgentiam  et  remissionem  tenore  presentium 

elargimur,    presentibus    perpetuis    futuris    temporibus    duraturis. 

Preterea,  ut  fideles  predicti  indulgentie  et  remissionis  huiusmodi 

deo  propitio  facilius  capaces  efficiantur,  preposito,  archidiacono 

«l  capitulo  eiusdem  ecclesie  viginti  confessores  idoneos  seculares 

vel  quorumvis   ordinum    regulares  eligendi  et  deputandi,  qui  in 

festo  (l   diebus  predictis  lidelium   ad  ecclesiam  ipsam   Slesvicen- 

sem  causa  indulgentiarum  huiusmodi  consequendarum  pro  tem- 

pore   confluentium    coufessiones   audire  ac  eis  in  singulis   etiam 

sedi   apostolice   reservatis  casibus,  exceptis  quinque  per  nos  ex- 

cipi    solitis,    debitam    absolutionem    tmpendere    et    penitentiam 

salutarem   injungere   valeant,   plenam   el  liberam   tenore  prefato 

concedimus    facultatem.    Volumus   autem,   quod   predicte   littere 


sixtus  iv.  169 

quoad    eandem    capellam    nullius    sint    penitus    roboris    vel    mo- 
menti.     Datum  Rome  7.   kal.  julii  anno  6. 
CC. 

Reg.  Vat.  (W8  fol.  189. 

2697.  22.  Aug.   1477. 

Paven  befaler  Provsterne  i  Slesvig  og  Ejdersted  og  Kantoren  i  Slesvig  at 
overdrage  Kanonikat  og  storre  Praebende  i  Haderslev  til  Klerken  Gregers  S<>- 
rensen  fra  Odense  Stift. 

Slesvicensi  et  Sderstedensi  (!)  Slesvicensis  diocesis  prepositis 
ac  cantori  eiusdem  Slesvicensis  ecclesie.  Vite  ac  morum  hone- 
stas  [etc.].  Cum  itaque  canonicatus  et  una  ex  maioribus  pre- 
hendis  ecclesie  b.  Marie  Haderszleuensis  Slesvicensis  diocesis,  i.n 
qua  nonnulle  maiores  et  alie  prebende  fore  noscuntur,  quos 
Petrus  Iuari  ohtinebat,  per  obitum  eiusdem  Petri1)  vacent  ad 
presens,  licet  Nicolaus  Sterk2),  qui  se  gerit  pro  clerico,  pretextu 
certe  optionis  de  illis,  ut  premittitur,  vacantibus  in  uno  ex 
mensibus,  in  quibus  Nicolaus  papa  V  canonicatuum  et  preben- 
(iarum  ac  aliorum  beneficiorum  in  illis  partibus  pro  tempore 
vacantium  collationem  ad  Romanum  pontificem,  non  obstanti- 
bus  quibusvis  statutis  de  optando,  per  suas  litteras  pertinere 
voluit,  per  eundem  Nicolaum  Sterk2)  contra  tenorem  earundem 
litterarum  facte  canonicatum  et  prebendam  predictos  per  an- 
num  et  ultra  citra  tamen  biennium3)  detinuerit,  prout  detinet, 
indebite  occupatos,  nos,  Gregorio  Seuerini  clerico  Ottoniensis 
diocesis  specialem  gratiam  facere  volentes,  ....  discretioni  vestre 
mandamus,  quatenus  .  .  .,  si,  vocatis  dicto  Nicolao  Sterk  et  aliis, 
qui  fuerint  evocandi,  canonicatum  et  prebendam  predictos  [fruc- 
tus  4  mr.]  vacare  repereritis,  illos  .  .  .,  dummodo  tempore  date 
presentium  non  sit  in  eis  alicui  specialiter  jus  quesitum,  eidem 
Gregorio  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome  1 1 . 
kal.   sept.  anno  6. 

X 
x 

Reg.  Vat.  577  fol.  143  v;  ogsaa  (II)  Snpplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.  749  fol.  56  v. 

2698.  14.  Okt.   1477. 

Paven  indssetter  Biskoppen  i  Verden,   Provsten  i   Liibeck  og  Skolastikeren 
i  Breslau  til  Vaerneherrer  for  /Erkebiskoppen  og  Kapitlet  i  Bremen  samt  Landet 


')  II  tilfojer  defuncti  in   mense  jan.  '")  II:  Serk 

3)  non  obstante  quod  sit  lapsum  bienninm 


170  SIXTUS  IV. 

Ditmarsken  og  befaler  dem  at  vaage  over,  at  det  pavelige  Privilegium  af  14.  Marts 
(Nr.  2689)  bliver  overholdt. 

Episcopo  Verdensi  et  preposito  Lubicensis  ac  scolastico 
Vratislaviensis  eeclesiarum.  Nuper  a  nobis  emanarunt  (Bolten, 
Ditmars.  Gesch.  III,  86 — 87;  Reg.  4-616).  Datum  Rome  pridie  id. 
oct.   anno   7. 

XXX. 

Orig.  med  Bulle  i  Hampesnor  i  Gemeinschaftl.  Arch.  I,  (>  b;  indtaget  i  Brev 
fra  Skolastikeren  i  Breslau,  Friedelus  de  Corheke  af  24.  Nov.  (tr.  Bolten  III. 
89—98). 

2699.  5.  Nov.   1477. 

Pavens  Kammermester  erklaerer  fra  Marinus  de  Fregeno  at  have  modtaget 
215  Gylden  22  Bajocher.  indsamlede  i  de  nordiske  Biger;  Kammeret  udbetaler 
Pengene  til  Hospitalerne  i  S.  Spiritus  in  Saxia  og  S.  Salvator  ved  Lateranet 
som  Arvinger  for  den  afdode  Notar  Philippus  de  S.  Miniato. 

Universis  etc.  Guillermus  [episcopus  Ostiensis  s.  Romane 
ecclesie  cardinalis  Rothomagensis,  pape  camerarius]  universi- 
tati  etc,  quod  Marinus  de  Fregeno  apostolice  sedis  protho- 
notarius,  fructuum  etc.  apostolice  camere  in  regnis  Dacie  etc. 
collector  hodie  de  pecuniis  per  ipsum  ex  dicta  collectoria  ex- 
actis  realiter  et  cum  effectu  solvit  dicte  camere  fl.  auri  de  ca- 
mera  215  et  baiochos  22  per  manus  egregii  viri  domini  Antonii 
de  Eugubio,  pape  procuratoris  fiscalis,  nuntii  sui  ad  id  deputati, 
Petro  de  Aranda  electo  episcopo  Calagurritano  pape  generali 
vicethesaurario  pro  ipsa  camera •  recipiente;  qui  pro  ipsa  camera 
numerati  fuerunt  quondam  Filippo  de  s.  Miniato,  olim  eiusdem 
Marini  in  predicto  officio  collectorie  notario  per  dictam  cameram 
deputato,  pro  totali  et  integra  satisfactione  salarii,  quod  in  pre- 
dicto  officio  notariatus  meritus  erat,  et  pro  ipso  presidentibus 
hospitalium  s.  Spiritus  in  Saxia  et  s.  Salvatoris  Lateranensis, 
(juos  papa  prefatus  voluit  ei  succedere  loco  pauperum  in  eius 
testamento  designatorum  .  .  .  De  quibus  quidem  llorenis  .  .  .  ip- 
sum  Marinum  collectorem  eiusque  heredes  ac  successores  ac 
corum  bona  quecunque  auctoritate  nostri  camerariatus  officii 
harum  serie  quietamus  .  .  .  In  quorum  etc.  Datum  Rome  in  ca- 
mera  apostolica  anno  1477  die  vero  5.  nov.  pontificatus  etc. 
anno  7.  Tax.  11.  1  gr.  2. 

I)i\.  Sixti  IV         Quietantie         1471     84  fol.  40  v  (Archivio  di  Stato). 

[ntroitus  nov.  1477.   Dicta  die  .>:  5]  [Petrus  deAranda  electus 
Calagurritanus,  Sixti   pape  IV  vicethesaurarius]   habuit   similiter 


SIXTUS  IV.  171 

fl.  215  auri  de  camera  boloninos  22  a  Marino  de  Frigeno  in  regno 
Dacie  etc.  collectore  ex  pecnniis  exactis  per  eum,  per  manus 
Antonii  de  Eugubio   procuratoris   fisci,  ad  exitnm  Filippo  de  s. 

Miniato  olini  notario  dicti  collectoris.  Ad  exitnni  hospitalibus 
s.  Salvatoris  Lateranensis  et  s.  Spiritus  in   Saxia  .  .  .  .  fl.  224,  19. 

Exitus  nov.  1477.  Dicta  die  [o:  5]  [Petrus  de  Aranda  electus 
Calagurritanus,  Sixti  pape  IV  vicethesaurariusj  solvit  similiter 
de  mandato  per  inlroitum  et  exitum  facto  die  1  oct.  fl.  auri  de 
camera  215  holoninos  22  Filippo  de  s.  Miniato,  olim  notario 
Marini  de  Frigeno  in  regno  Dacie  etc.  collectoris,  pro  eins  inte- 
gro  salario  temporis,  quo  servivit  dicto  collectori,  et  pro  eo 
hospitalibus  s.  Salvatoris  Lateranensis  et  s.  Spiritus  in  Saxia  de 
Urbe 11.  224,  19. 

Introitus  et   Exitus  49.")  fol.  (>0  v  og  22(>.  Trykte  Dipl.  Norv.  XVII,  591—93. 

2700.  12.  Nov.   1477. 

Kong  Christiern  faar  Supplikken  af  18.  Jan.  1477  (Nr.  2685)  udfaerdiget 
med  en  mindre  Rettelse. 

Reformatio  Cristierni  regis  Dacie. 

In  supplicatione,  cuius  copia  supraponitur,  per  inadverten- 
tiam  fuerit  [o:  scriptum  fuerat],  quod  Hamhurgensis  et  Hremensis 
ecclesie  invicem  canonice  unite  sunt  in  dominio  regis  Dacie, 
cum  re  vera  Hamhurgensis  sil  in  quodam  ducatu  prefato  regi 
subjecto,  videlicet  in  ducatu  Stormarie  et  Holtzatie,  et  Bremensis 
ecclesia  sit  extra  dominium  prefati  regis  et  sub  dominio  tem- 
porali  archiepiscopi  Bremensis  pro  tempore  existentis.  Dignetur 
igitur  s.  v.  litteras  desuper  conficiendas  cum  expressione  pre- 
missorum  expediri  mandare.  Fiat.  F.  Datum  Rome  pridie  id. 
nov.  anno  7. 

Suppl.   753  fol.  91. 

2701.  12.  Nov.   1477. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Lubeck  og  Slesvig  og  Kantoren  i  Slesvig  at 
sorge  for,  at  ^Erkebiskoppen  af  Bremen  for  Fremtiden  kalder  sig  /Erkebiskop 
af  Hamburg  og  Bremen,  og  at  Hamburgs  Mariekirke  bliver  kaldt  Metropolitan- 
kirke  og  ikke  Kollegiatkirke.  Kong  Cbristiern  bavde  som  Hamburgerkirkens 
verdslige  Overherre  og  Patron  klaget  over,  at  den  i  saa  Henseende  blev  for- 
urettet,  endskont  dens  Provst,  Dekan,  Skolastiker  og  Kapitel  plejede  at  deltage 
i  Valget  af  £)rkebiskop,  og  flere  tidligere  /Erkebiskopper  bavde  kaldt  sig  »af 
Hamburg  og  Bremen   . 


1  72  sixtus  iv. 

Lubicensi  et  Slesvicensi  episcopis  ac  cantori  ecclesie  Sles- 
vicensis.  Cum  sit  una  ecclesia  (Staphorst,  Hist.  eccl.  Hamburg. 
1.   /.  l~)'t — 55;  Reg.  4-6171).)    Datnm  Rome  pridie  id.  nov.  anno  7. 

Jo.  XXXX.  Gerona. 
Reg.   Lat.   779  fol.  282. 

2702.  13.  Nov.   1477. 
Optegnelse  om   Udfaerdigelsen  af  Bnllen  af  14.   Marts  (Nr.  2689). 
[1477]   Die  13.  dicti  mensis  nov.  una  bulla  pro  archiepiscopo 

et  capitulo  Bremensibus  et  advocatis  maioribus  et  judicibus  pa- 
trie  Dithmargensis  super  confirmatione  commitatus  Dithmargien- 
sis  alias  facta  ecclesie  et  capitulo  dicte  ecclesie  Bremensis.  Patet 
per  bullam  sub  data  pridie  id.   martii  anno  6.     Solvit  jocale. 

Annate   1477  —  78  fol.   225   (Arehivio  di   Stato). 

2703.  19.  Jan.   1478. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Liibeck  at  overdrage  Kong  Christierns  Sekretaer 
Albertns  Clitzing  fra  Havelberg  Stift  Provstiet  i  Hamburg,  hvortil  Kongen  ifolge 
sin   Patronatsret  havde  praesenteret  ham. 

Episcopo  Lubicensi.  Dignum  arbitramur  etc.  Cum  itaque 
prepositura  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis  diocesis, 
que  de  jure  patronatus  Cristierni  regis  Dacie  ratione  sui  ducatus 
Holtzatie  et  Stormarie  ex  privilegio  sedis  [apostolice],  cui  non 
est  hactenus  in  aliquo  derogatum,  existit,  et  quam  Johannes 
Hode  notarius  noster  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Johannis, 
qui  etiam  litterarum  apostolicarum  corrector  extitit,  vacet  ad 
presens,  nos,  Albertum  Clittzingk2)  clericum  Hauelbergensis  dio- 
cesis,  quem  idem  Cristiernus  rex  ad  dictam  preposituram,  ut 
prefertur,  vacantem  vigore  dicti  privilegii  infra  tempus  debitum, 
prout  quodam  publico  documento  constat,  nobis  litteratorie  pre- 

sentavit, consideratione  dicti  regis,  pro  ipso  Alberto  dilecto 

suo  secretario  nobis  super  hoc  supplicantis,  gratioso  favore  pro- 
sequi  volentes,  fraternitati  tue  mandamus,  quatenus,  si  per  dili- 
gentem  examinationem  eundem  Albertum  ad  hoc  idoneum  esse 
reppereris,  preposituram  predictam,  que  in  dicta  ecclesia  dignitas 
principalis  existit,  et  cui  cura  imminet  animarum  [fructus  8  mr.], 
prefato  Alberto  auctoritate  nostra  conferas.  Datum  Rome  14.  kal. 
febr.  anno  7. 

N.  XXV.  11.  kal.  febr.  anno  8.  Garriliati. 

Reg.  Lat.  784  fol.  61  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  F.)  i  Suppl.  T.w  fol.  297  v. 

i  Rcg.  J(H8  er  kun  et  forkortel  Uddrag  af  samme  Brev.       ■)  II:  Clytznigh 


SIXTUS  IV.  17:5 

2704.  21.  Jan.   1478. 
Gentagelse  af  det  forrige  Brev. 

Episcopo  Lubicensi.  Dignuni  etc.  (som  forrige  lirev,  men) 
Datum   Rome   12.   kal.   febr.   anno  7. 

Jo.  XXX.  9.  kal.  febr.  anno  7.  Gerona. 

Reg.   Lat.   78.")  fol.  135;  ogsaa  Supplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.   7.">(>  fol.  135  v. 

2705.  21.  Jan.   1478. 

Paven  befaler  motu  proprio  Skolastikeren  i  Breslau  og  Officialerne  i  Mun- 
ster  og  Paderborn  at  overdrage  den  22aarige  Conradus  Rethberg  Provstiet  i 
Hamhurg  uden   Hensyn  til  Kong  Christierns  Patronatsret. 

Scolastico  ecclesie  Wratislaviensis  et  Monasteriensi  ac  Pade- 

burnensi  officialibus.    Nobilitas  generis,  vite  ac  morum  hohestas 

[etc.].    Cum  itaque  prepositura  ecclesie  Hamburgensis,  que  inibi 

dignitas  maior  post  pontificalem  et  de  jure  patronatus  Crist[i]erni 

regis  Dacie  ex  speciali   privilegio,  cui  non  est    haclenus  deroga- 

tum,    existit,    et   quam   Johannes   Roden    obtinebat,    per   obitum 

eiusdem   Johannis,  qui   illam   obtinens   corrector   et   abbreviator 

litterarum  apostolicarum  erat,  vacet  ad  presens,  nos,  juri  patro- 

natus  huiusmodi  hac  vice  dumtaxat  specialiter  et  expresse  dero- 

gantes  ac  volentes  Conrado  de  Rethberch  canonico  Coloniensi,  qui 

in  vicesimo  secundo  vel  circa  sue  etatis  anno  constitutus  et  de 

comitum  genere  ex  utroque  parente  et  prefati  regis  consanguineus 

ac  Francisci  s.  Marie  nove  diaconi  cardinalis  familiaris  continuus 

commensalis  existit,  gratiam  facere  specialem,  motu  proprio  .  .  . 

discretioni  vestre  mandamus,  quatenus   preposituram   predictam 

[fructus  30  mr.]   prefato  Conrado  auctoritate  nostra  conferre  cu- 

retis.     Datum  Rome   12.   kai.   febr.   anno  7. 

Jo.  XXXV.  9.  kal.  febr.  anno  7.  Gerona. 
Reg.   Lat.   780  fol.  16. 

2706.  26.  Jan.   1478. 

Praesten  Jens  Madsen  (Rrun)  fra  Odense  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende 
i  Kobenhavn. 

Alias  certis  canonicatu  et  prebenda  Wandoss  ecclesie  colle- 
giate  b.  Marie  virginis  de  Haifnia  Roskildensis  diocesis  per  obi- 
tum  Johannis  Petri  vacantibus,  Johannes  Matheus  [a:  -theil  de 
Hintzegaulis  presbiter  Ottoniensis  diocesis  illos  vigore  gratie  sue 
expectative  sibi  per  s.  v.  concesse  ac  processuum  desuper  fac- 
toruui  dictos  canonicatum  et  prebendam  per  procuratorem  suum 
in  partibus  infra  terminum  legitimum  acceptavit  et  de  illis  in 
forma   sibi   obtinuit   provideri,  et  ad  maiorem  cautelam  eosdem 


174  sixtis  iv. 

canonicatum  et  prebendani  auetorilate  ordinaria  similiter  idem 
proeurator  aeeeptavit  et  de  illis  extilit  investitus,  possessione 
subsecuta.  Cum  autem  dietus  Johannes  dubitet  aeceptationem, 
provisionem,  possessionis  adeptionem  ac  inde  secuta  quecunque 
tam  vigore  expeclative  quam  collationis  ordinarii  viribus  non 
subsistere,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu 
et  prebenda  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasionensis.  Datum  Rome  7.  kal. 
febr.  anno  7. 

Suppl.  757  fol.  209  v. 

2707.  14.  Febr.   1478. 

Paven,  der  tidligere  (Nr.  2(>8(>  og  2687)  havde  befalet  Biskopperne  i  Hal- 
berstadt  og  Merseburg  at  paadomme  Sagen  mellem  Dronning  Dorothea  og  Sten 
Sture,  og  nn  ved  Klage  fra  Dronningen  har  erfaret,  at  det  paa  Grund  af  Usik- 
kerhed  ikke  er  mnligt  at  bringe  Sten  Sture  Staevningen,  befaler  dem  at  ind- 
kalde  ham  for  deres  Domstol  ved  offentlig  Staevning,  der  skal  opslaas  paa  de 
nsermest  mulige  Steder.  og  derefter  fa?lde  Dom  i  Sagen. 

Alias  exposito  nobis  (Aarsberetn.  fra  Geheimearch.  IV,  371 — 
72;  Re(j.  *7M9).  Datum  Rome  sub  anulo  piscatoris  die  14.  febr. 
anno   7. 

Udskrift:  Halberstadensi  et  Merseburgensi  episcopis. 

Orig.  paa  Perg.  med  Spor  af  paatrykt  Segl  i  Gemeinsehaftl.  Areh.  I,  7  (H.  A.). 

10.  Marts  1478. 
Se  14.  Juni   1477  (Nr.  2(>94). 

2708.  11.  Marts  1478. 

Odense  Domkapitel  betaler  Annater  af  det  nedlagte  Benediktinerklosters 
og  dc  nye  gejstligc  Va^rdigheders   Indtaegter. 

Iniversis  etc.  Petrus  [pape  vicethesaurarius]  etc.  universi- 
tali  etc,  (juod  prepositus  et  capitulum  ecclesie  Ottoniensis  pro 
integra  annata  omnium  fructuum  monasterii  dicte  ecclesie  Otto- 
niensis  ae  etiam  unius,  duorum  aut  Irium  beneficiorum  eum 
cura  vel  sine  cura,  cuiuscunque  qualitatis  etc,  de  jure  patronatus 
unitorum]1)  et  applicatorum  mense  capitulari  dicte  ecclesie,  in 
quibus  etc,  ratione  unionis  etc,  11.  auri  de  camera  80  ipsi  ea- 
mere,  depositariis  ut  supra  recipientibus  die  date  presentiinn  ete. 
per  manus  societatis  de  Spanochis  etc.  De  quibus  quidem  etc 
In  quorum  etc  Datum  etc  die  11.  martii  anno  7. 
I)i\.  Si.xti   IV   U7(>     7<>  fol.  139  (Archivio  di  Stato). 

i  add.  ('./.. 


sixtus  iv.  175 

Dicta  die  [o:  11.  niartii  1478]  Petrus  de  Aranda  electus  Ca- 
laguritanus,  Sixti  pape  IV  vicethesaurarius  habuit  similiter  11.80 
auri  de  camera  a  preposito  et  capitulo  ecclesie  Ottoniensis  pro 
integra  annata  fructuum  dicte  ecclesie  et  beneficiorum  eidem  an- 
nexorum  per  manus  societatis  de  Spanochis.  83 — 24. 

Introitus  et  Exitus  495  fol.  122  v. 

2709.  14.  Marts   1478. 

Paven  befaler  Abbeden  i  Holme  Kloster  at  stadfaeste  Oprettelsen  af  et 
Helligaandskloster  i  Faaborg  og  dets  Forening  med  Klostret  i  Nakskov. 

Abbati  monasterii  de  Insula  dei  Ottoniensis  diocesis.  In 
sacra  Petri  sede,  meritis  licet  insufficientibus,  divina  dispositione 
constituti,  ad  ea  nostre  mentis  continue  diffundimus  cogifatus, 
per  que  hospitalium  et  aliorum  piorum  locorum  pro  Christi 
pauperum  sustentatione  propagatio  cum  religionis  observantia 
procuretur  ac  in  illis  divinus  cultus  vigeat  et  augealur,  et  illa, 
que  propterea  provide  facta  fuisse  dicuntur,  ut  firma  perpetuo 
et  illibata  permaneant,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolice 
confirmationis  munimine  roborari  mandamus,  illos  quoque  gra- 
tioso  favore  prosequimur,  quos  religionis  zelus  et  alia  virtutum 
merita  laudabiliter  commenda[n]t.  Exhibita  siquidem  nobis  nuper 
pro  parte  Johannis  Olaui  preceptoris  domus  s.  Spiritus  in  Nak- 
schow  membri  hospitalis  nostri  s.  Spiritus  in  Saxia  de  Urbe  or- 
dinis  s.  Augustini  Ottoniensis  diocesis  petitio  continebat,  quod 
olim  Fridericus  Barsbeck  et  Nicolaus  Kamstorp1)  ac  Andreas 
Jacobi2)  laici  de  Feonia  necnon  Britha  eiusdem  Friderici  uxor, 
de  propria  salute  recogitantes  ac  temporalia  in  spiritualia  et 
transitoria  in  eterna  felici  commercio  commutare  cupientes,  que- 
dam  funda,  terras  et  loca,  in  opido  Foberg  eiusdem  diocesis 
posita3),  ad  ipsos  legitime  pertinentia,  ad  effectum,  ut  ibidem 
quoddam  hospitale  cum  ecclesia  seu  quedam  domus  sub  invo- 
catione  s.  Spiritus  pro  habitatione  aliquorum  fratrum  et  sororum 
sub  regulari  observantia  dicti  hospitalis  s.  Spiritus  in  Saxia  de 
Urbe  degentium  ac  receptione  pauperum  egrotorum  et  aliarum 
miserabilium  personarum  ad  illud  pro  tempore  confluentium 
erigeretur,  prefato  Johanni  tunc  presbitero  seculari  ac  provisori 
hospitalis  s.  Spiritus  civitatis  Ottoniensis  pro  ipso  ordine  reci- 
pienti  donaverunt  .  .  .,  et  deinde  Carolus  episcopus  Ottoniensis, 
Cristierni  Dacie  regis  ac  Friderici,   Nicolai,  Andree  et  Berche(!) 


x)  II:  Kranstorp         '')  II:  A.  J.  de  oppido  Femborgh  de  Feonia. 
:i)  II:   in  territorio  dieti  oppidi  jnxta  snos  eonfines  sitnata 


1  7()  SIXTUS  IV. 

predictorum  necnon  consulatus  et  universitatis  dicti  opidi  Fo- 
borch  precibus  inductus,  donationes  predictas  ac  alia  circa  hoc 
facta,  ita  tamen,  quod  erigendum  hospitale  huiusmodi  omnibus 
privilegiis  et  indulgentiis  dicti  hospitalis  nostri  gauderet  et  sub 
eius  observantia  regulari  regeretur,  ordinaria  auctoritate  confir- 
mavit  ac  statuit,  quod  extunc  de  cetero  sacra  religio,  que  in 
hospitali  nostro  predicto  tenetur,  in  eodem  erigendo  hospitali 
cum  ecclesia  observaretur  et  continuaretur;  postmodum  vero 
Innocentius  Flauius  dicti  nostri  hospitalis  preceptor  et  ipsius 
ordinis  generalis  magister  donationem,  statutum  et  alia  premissa 
confirmavit,  acceptavit  et  approbavit,  domum  sive  hospitale  eri- 
gendam  vel  erigendum  huiusmodi  cum  eius  bonis  presentibus 
et  futuris  hospitali  nostro  et  ordini  prefatis  auctoritate  prefata 
perpetuo  incorporavit  atque  submisit1)  illamque  et  illud  prefato 
Johanni  per  eum,  quoad  viveret,  una  cum  dicta  domo  in  Nak- 
schow  juxta  ipsius  hospitalis  nostri  regularia  instituta  regendum 
eadem  auctoritate  concessit  et  commisit1)  ....  Quare  pro  parte 
Innocentii  et  Johannis  predictorum  nobis  fuit  supplicatum,  ut 
donationem,  confirmationem,  statutum,  incorporationem,  submis- 
sionem  et  commissionem  et  alia  supradicta  confirmare  ac  pro 
potiori  cautella  ipsi  Johanni  domum  sive  hospitale  huiusmodi 
in  fundis  et  terris  prefatis  edificandi  et  inibi  fratres  et  sorores 
predicti  ordinis2),  qui  sub  observantia  predicta  vivere  debeant, 
instituendi  licentiam  concedere  ac  pro  illius  dote  bona  donata 
huiusmodi  et  nonnulla  alia  bona3)  per  eundem  Johannem  ex 
provisione  et  questu  dicti  hospitalis  Ottoniensis  in  civitate  Otto- 
niensi  acquisita3)  el  specialiter  unum  fundum  a  cimaterio(!)  usque 
ad  torrentem  versus  aquilonem  cum  omnibus  edificiis  per  ipsum 
Johannem  constructis  perpetuo  applicare  aliasque  in  premissis 
oportune  providere  dignaremur.  Nos  igitur,  de  premissis  certam 
notitiam  non  habentes  ....  discretioni  tue  mandamus,  quatenus, 
si  et  postquam  de  donatione,  confirmatione,  statuto,  incorpora- 
lione,  submissione,  commissione  et  aliis  premissis  tibi  legitime 
constiterit,  illa  ac,  prout  ea  concernunt,  omnia  in  litteris  et  in- 
strumentis   predictis   contenta   auctoritate  nostra  et  ex  certa  sci- 


')  II:  el  postjnodum  Jolianni  Olaui  dicti  hospitalis  et  ordinis  professo  do- 
iniim  seu  hospitale  predictum  erigendum  ac  domum  seu  hospitale  s.  Spiritus  in 
Hakschanu  (')  dicte  diocesis  erectum  dudum  simul  per  eundem  regendum,  quoad 
vixedt,  contulit  ...  -)  II:  fratres  dicti  ordinis  :t)  II:  cum  omnibus  hedi- 
iiciis  per  ipsnm  Johannem  constructis  ratione  lucri  per  ipsum  fecti  ex  provi- 
sione  el  questu   hospitalis  s.  Spiritiis  Ottoniensis  emptis  et  quesitis 


sixtus  iv.  177 

entia  confirmes  .  .  .,  et  nichilominus,  si  coniirmationem  liuins- 
modi  per  te  vigore  presentium  fieri  contigerit,  ut  prefertur,  pro 
potiori  cautella  prefato  Johanni  domum  sive  hospitale  huius- 
modi  cum  ecclesia  et  cimiterio  in  fundis  et  terris  donalis  pre- 
dictis  construendi  .  .  .  et  inihi  fratres  et  sorores  predicti  ordinis, 
qui  sub  eadem  observantia  vivere  debeant,  instiluendi  licentiam 
dicta  auctoritate  nostra  et  ex  certa  scientia  concedas  necnon  pro 
domus  seu  hospitalis  erigende  vel  erigendi  huiusmodi  dote  do- 
nata  prefata  et  alia  bona  per  eundem  Johannem  ex  provisione  [et] 
questu1)  dicti  hospitalis  Ottoniensis  in  dicta  civitate,  ut  prefertur, 
acquisita  et  specialiter  fundum  a  cimiterio  usque  ad  torrentem 
cum  edificiis  ibidem  per  ipsum  Johannem  constructis  huiusmodi 
eadem  auctoritate  nostra  et  ex  certa  scientia  perpetuo  appropries, 
aliqua  promissione  seu  oblatione  dicti  Johannis  patronis  nomine 
dicti  hospitalis  Ottoniensis  facta  quacunque  firmitate  roboratis 
non  obstantibus.  Nos  enim,  si  confirmationem,  concessionem 
et  approbationem  huiusmodi  per  te  vigore  presentium  fieri  con- 
tigerit,  ut  prefertur,  eidem  Johanni,  ut  erigendum  hospitale  seu 
erigendam  domum  una  cum  domo  sive  hospitali  in  Nakschow 
huiusmodi  [amborum  fructus  4  mr.]  juxta  regularia  instituta 
supradicta,  quoad  vixerit,  regere  libere  valeat,  concedimus  per 
presentes.     Datum  Rome  pridie  id.  martii  anno  7. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  586  fol.  269;    ogsaa   (II)  Supplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.   759  fol.   155. 

2710.  19.  Marts  1478. 

Paven  befaler  Dekanen  i  Ribe,  Provsten  i  Rarvidsyssel  og  Ribekanniken 
Peder  Friis  at  overdrage  Klerken  Esger  J^nsen  ira  Slesvig  Stift  Kapellerne  i 
0dis  og  Taps  i  samme  Stift. 

Decano  Ripensi  et  preposito  in  Baricsysel  Slesvicensis  dioce- 
sis  ac  Petro  Friis  canonico  Ripensis  ecclesiarum.  Vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Cum  itaque  Mathias  Swartzmar,  rector  duarum 
capellarum,  Odes  et  Tap-)  nuncupatarum,  invicem  canonice  uni- 
tarum  dicte  [Slesvicensis]  diocesis,  capellas  huiusmodi,  quas  ob- 
tinet,  sponte  resignare  proponat,  nos,  votis  ipsius  Mathie  in  hac 
parte   favorabiliter   annuentes  ac  Eschero  Johannis  clerico  Sles- 

vicensis  diocesis   speciaiem    gratiam  facere  volentes, dis- 

cretioni  vestre   mandamus,   quatenus  .  .  .  .  ab  eodem  Mathia  vel 
procuratore  suo  resignationem  huiusmodi,  si  illam  in  vestris  ma- 


*)  Cod.  questis         2)  II:  Torp 
Acta  pontificum  Danica  IV.  12 


178  sixtus  iv. 

nibus  sponte  facere  voluerit,  auctoritate  nostra  hac  vice  dumtaxat 
admittatis  eaque  per  vos  admissa  capellas  predictas,  que  sine 
cura  sunt  [fructus  6  fl.  auri  de  camera],  eidem  Eschero  eadem 
auctoritate  conferre  curetis  ....  Ceterum,  cum  non  sit  verissimile, 
quod  quis  beneficia  sua  multis  forsan  laboribus  acquisita,  ex  qui- 
bus  percipit  vite  subsidium,  absque  magna  causa  resignet,  attente 
provideatis,  ne  in  resignatione  huiusmodi,  si  fiat,  ex  parte  Escheri 
et  Mathie  predictorum  aliqua  pravitas  interveniat  seu  etiam  cor- 
ruptella.     Datum  Rome  14.  kal.  aprilis  anno  7. 

Jo.  Gratis  pro  deo.  3.  id.  aprilis  anno  7.  Gerona. 

Reg.  Lat.  782  fol.  280;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
.Jo.  Vasionensis)  i  Suppl.  759  fol.  277  v. 

2711.  1.  April  1478. 

Pnesten  Niels  Kletkomp  fra  Slesvig  Stift  faar  Vor  Frue  Kirke  i  Flensborg. 

Cum  parrochialis  ecclesia  b.  Marie  virginis  in  Vlensborch 
Slesvicensis  diocesis  vacet  et  tanto  tempore  vacaverit,  quod  eius 
collatio  juxta  Lateranensis  statuta  concilii  est  ad  sedem  aposto- 
licam  legitime  devoluta,  supplicat  igitur  Nicolaus  Kletkomp  pres- 
biter  eiusdem  diocesis,  quatenus  sibi  de  dicta  parrochiali  [fructus 
6  mr.],  ut  premittitur  aut  ex  eo,  quod  quidam  Nicolaus  Beck 
illam  per  biennium  detinuit  nec  ad  sacros  et  maxime  presbite- 
ratus  ordines,  nulla  sedis  apostolice  licentia  desuper  obtenta,  se 
promoveri  minime  fecit,  vacet,  providere  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  Pe.  cardinalis  Tirasonensis.  Datum  Rome 
kal.  aprilis  anno  7. 

Suppl.   760  fol.  166  v. 

2712.  14.  April   1478. 

Niels  Kletkomp  lover  at  betale  Annater  af  Sognekirken  i  Flensborg. 

[1478]  Dicta  die  [o:  14.  mensis  aprilis]  Nicolaus  Kletkomp 
presbiter  Slesvicensis  diocesis  principalis  obligavit  se  camere 
apostolice  pro  annata  parrochialis  ecclesie  in  Vlensborch  dicte 
diocesis  [fructus  6  mr.],  vacantis  per  non  promotionem  Nicolai 
Buk  ad  sacerdotium  infra  annum.  Et  mandatur  provideri  dicto 
Nicolao  Ruk  (!)  et  vocatis  vocandis  aliis  sub  data  Rome  kal. 
aprilis  anno  7.  El  promisit  solvere  annatam  dicte  parrochialis 
ecclesie  camere  apostolice  hic  in  curia  infra  sex  menses  imme- 
diate  a  die  liabite  possessionis  computandos  sub  penis  camere 
etc.  Juravit  etc.  Restituta  de  mandato,  quia  in  bulla  narrat 
intrusus. 

Annate   1478     70  fol.  10  (Archivio  di  Stato). 


, 


sixtus  iv.  179 

2713.  2.  Maj   1478. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Viborg  at  overdrage  Borglumkanniken  Niels 
Styggesen  (Bosenkrantz)  Provstiet  sammesteds,  som  Kapitlet  tidligere  liavde  til- 
delt  ham. 

Episcopo  Vibergensi.  Dignum  etc.  Dudum  siquidem  omnes 
dignitales  in  cathedralibus  ecclesiis  maiores  post  pontificales 
vacantes  et  inantea  vacaturas  dispositioni  nostre  reservavimus. 
Et  deinde,  prepositura  ecclesie  Burglanensis  Premonstratensis 
ordinis,  que  inibi  dignitas  maior  post  pontificalem  existit,  per 
liberam  resignationem  Andree  Jacobi  in  manibus  capituli  eius- 
dem  ecclesie  sponte  factam  et  per  eosdem  capitulum  admissam 
vacante,  sicut  exhibita  nobis  nuper  pro  parte  Nicolai  Stigonis 
canonici  dicte  ecclesie  petitio  continebat,  capitulum  prefati,  ad 
quos  cessantibus  reservationibus  apostolicis  dicte  prepositure 
collatio  ac  omnimoda  dispositio  de  antiqua  et  approbata  hac- 
tenusque  pacifice  observata  consuetudine  spectare  dinoscitur, 
preposituram  ipsam  dicto  Nicolao  auctoritate  sua  ordinaria  licet 
de  facto  contulerunt  et  providerunt  etiam  de  eadem,  ipseque 
Nicolaus,  collationis  et  provisionis  earundem  pretextu  posses- 
sionem  dicte  prepositure  apprehendens,  illam  extunc  possedit, 
prout  possidet  de  presenti,  similiter  de  facto.  Cum  autem  se- 
cundum  premissa  collatio  et  provisio  predicte  viribus  non  sub- 
sistant,  et  dicta  prepositura  adhuc  vacare  noscatur  .  .  .  .,  nos, 
volentes  dictum  Nicolaum,  qui  canonicus  dicte  ecclesie  ordinem 
ipsum  expresse  professus  existit  .  .  .  .,  favore  prosequi  gratioso, 
fraternitati  tue  mandamus,  quatenus  preposituram  predictam, 
cui  cura  imminet  animarum  [fructus  4  mr.],  prefato  Nicolao  auc- 
toritate  nostra  conferas.     Datum  Rome  6.  non.   inaii  anno  7. 

N.  XXX.  non.  maii  anno  7.  .Garilliati. 
Beg.   Lat.   787  fol.  101  v. 

2714.  26.  (27.)  Maj   1478. 

Paven  stadfaester  efter  Ansogning  af  Biskop  Jep  (Friis)  i  Borglum  et  Brev 
af  10.  Maj  fra  Franciskanernes  Ordensgeneral  Franciscus  Sanson  til  Laurens 
Brandsen  og  Jens  Tidikkesen,  hvori  han  havde  befalet  disse  at  tilbagegive  Kon- 
ventualerne  de  Klostre,  de  havde  udjaget  dem  af,  og  indsa?tter  .-Erkebiskoppen 
i  Upsala  og  Biskopperne  i  Boskilde  og  Aarhus  til  at  paase,  at  Brevet  bliver 
rigtig  udfort. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Pacem  et  tranquillitatem  inter 
Christi  fideles,  presertim  sub  religionis  jugo  sua  altissimo  vota 
persolventes,  vigere  intensis  desideriis  affectantes,  ea,  que  con- 
traria    sunt,    vigilis    pastoris    solicitudine    eradicare    conamur   et 

12* 


180  SIXTUS  IV. 

illa,  que  pro  conservatione  mutue  caritatis  provide  processisse 
comperimus,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  innovamus  [et]  con- 
iirmamus,  prout  rerum  et  locorum  qualitate  pensata  id  conspi- 
cimus  in  domino  salubriter  expedire.  Sane  episcopi1)  Burgla- 
nensis  relatione  et  nonnullorum  militum  ac  aliorum  nobilium 
ac  communitatum  et  civitatum  regni  Dacie  attestatione  non  sine 
grandi  animi  nostri  displicentia  percepimus,  qualiter  innocentia 
vite  seu  puritas  regularis  discipline  fratrum  Minorum  sub  pia 
et  humili  conventualitate  in  nonnullis  partibus  regni  Dacie  de- 
gentium  detrimentum  minus  juste  sustinent  in  scandalum  uni- 
versalis  ecclesie,  ymo  in  dispersionem  filiorum  dei,  maxime 
cum  surrexerint  quidam  falsi  fratres  eiusdem  regule  et  ordinis 
professores,  dicentes  se  vitam  Christi  ac  regulam  s.  Francisci 
professoris  eximii  pure  et  perfecte  in  omnibus  immitari  necnon 
extreme  absque  vitio  observare;  qui  veniunt  in  vestimentis 
ovium  falsis  eorum  persuasionibus  commovendo  totum  popu- 
lum,  ita  ut  auxilio  aliquorum  dominorum  non  recta  pro  tanto 
sapientium  loca  quorundam  simplicium  fratrum  conventualiter 
viventium  nlanu  armata  et  sub  brachio  seculari  non  sinceritate 
regule,  sed  magis  quadam  odiosa  iniquitate  sub  privato  intrant, 
fratres  quoque  ibidem  degentes  immanissime  verberando  et  spo- 
liando  expellunt  expulsosque  proprium  nidum  defendendo  et 
malum  malo  addendo,  quantum  possunt,  undique  confundunt, 
non  advertentes,  quod  dudum  tam  per  Paulum  papam  II  quam 
per  nos  ....  dictis  fratribus,  de  observantia  nuncupatis,  sub  gra- 
vibus  penis  inhibitum  extitit,  ne  loca  fratrum  s.  Francisci  sub 
conventualitate  degentium  capere  aut  illos  molestare,  publice  vel 
occulte,  directe  vel  indirecte,  quovis  cfuesito  colore  presumerent, 
et,  si  secus  agerent,  penas  excommunicationis  late  sententie  in- 
currerent.  Ex  quo  Franciscus  Sanson  eiusdem  ordinis  et  theo- 
logie  professor,  totius  ordinis  Minorum  generalis  minister,  volens 
in  premissis,  quantum  in  eo  erat,  providere,  Laurentio  Branderi 
et  Johanni  Tidichini  provincie  Dacie  ordinis  Minorum  ceteris- 
que  fralribus  et  consociis,  de  observantia  nuncupatis,  per  suas 
Litteras  dislricte  precipiendo  mandavit  in  virtute2)  sancte  obedi- 
entie  et  sub  penis  rebellionis,  excommunicationis  et  maledicti- 
onis  eterne  ac  s.  Francisci,  ut  omnes  conventus  et  loca  ab  eis 
post  mortem  minislri  dicte  provincie  Dacie  accepta  vel  occupata 
in  dicta    provincia   infra   spatium   quindecim  dierum  ab  intima- 


')  II:  Jacobi  episcopi         '-')  (1/..  —  Cod.  veritate 


SIXTUS  IV  181 

tione   litterarum   suarum   restituere  et  realiter  reassignare  fratri- 

bus  dictorum  conventuum  seu  locorum  deberent,  assignando 
eis  quinque  dies  pro  primo  termino,  quinque  pro  secundo  el 
reliquos  quinque  pro  tertio  et  ultimo  termino  peremptorio,  quo 
elapso  voluit  et  decrevit,  si  obedire  suis  mandatis  contemnerent, 
penas  prefatas  eos  incurrisse,  neque  imposterum  aliqua  recipere 
sub  eisdem  penis  deberent,  prout  tam  in  Pauli  predecessoris  ac 
nostris  quam  litteris  prefati  generalis  ministri  suo  sigillo  mu- 
nitis,  quas  in  cancellaria  nostra  diligenter  inspici  et  examinari 
ac  presentibus  inseri  fecimus,  plenius  continetur.  Quare  pro 
parte  dictorum  fratrum  s.  Francisci  sub  conventualitate  degen- 
tium  nobis  fuit  supplicatum,  ut  in  premissis  oportune  providere 
dignaremur.  Nos  igitur,  volentes  in  premissis  tantam  temeri- 
tatem  ea,  qua  decet,  juris  severitate  compescere,  .  .  .  ex  certa 
scientia  tam  Pauli,  quarum  initium  est  Superne  dispositionis  ar- 
bitrio,  quam  nostras,  que  incipiunt  Dum  singulos  regulares  ordines, 
innovantes  ac  efTectum  perpetuo  et  inviolabiliter  sortiri  debere 
illisque  contravenientes  seu  contravenientibus  dantes  auxilium, 
consilium  vel  favorem  penas  in  eis  contentas  incurrere  volentes, 
litteras  generalis  ministri  huiusmodi  presentibus  insertas  confir- 

marnus  ac  viribus  perpetuo  subsistere  debere  decernimus, 

non  obstantibus  ....  quibuscunque  litteris  contemplatione  regum 
seu  principum  etiam  motu  proprio  et  scientia  simili  cum  qui- 
busvis  clausulis  etiam  derogatoriarum  derogatoriis  a  nobis  vel 
predecessoribus  nostris  ....  forsan  emanatis,  quas  .  .  .  .,  si  supra- 
dictis  litteris  Pauli  et  nostris  contradicunt  seu  in  aliquo  dero- 
gant,  pro  infectis,  nullis  et  invalidis  nulliusque  roboris  vel  mo- 
menti  haberi  volumus  .....  Tenor  autem  litterarum  generalis 
ministri  huiusmodi  de  verbo  ad  verbum  sequitur  et  est  talis: 

In  Christo  sibi  carissimis  fratribus  Laurentio  Branderii  et 
Johanni  Tidichini  provincie  Dacie  ordinis  Minorum  ceterisque 
confratribus  et  consociis  Franciscus  Sanson  eiusdem  ordinis, 
sacre  theologie  professor  ac  totius  dicti  ordinis  Minorum  gene- 
ralis  minister  et  servus  salutem  in  eo,  qui  est  errantium  via  et  re- 
ductor  deviantium  singulorum,  et  pacem  in  domino  sempiternam. 
Inter  nostri  redemptoris  pro  nostra  salute  exhibita  humano  ge- 
neri  documenta  illud  vel  precipuum  fuit,  ut  pax  et  paterna  in 
omnibus  caritas  servaretur,  quod  a  religiosis  viris  et  maxime 
Christi  vitam  sectantibus  debet  totis  viribus  et  assiduo  studio 
custodiri.  Que  quidem  pax  et  fraterna  concordia  in  nonnullis  a 
vobis  interrupta  et  suffocata  est,  siquidem  tempore  generalatus .  . . 


182  sixtus  iv. 

pape  Sixti  ac  etiam    mei   immediati   predecessoris  preter  ordinis 

morem    et    instituta    fratres    dicte    provincie   Dacie    ab   aliquibus 

vestrum   diffamati    fuerunt,    quod  a  regulari   vita   relapsati  vive- 

rent,   et    quod    in    eis   quasi    extincta    esset   vita    religiosa,    cuius 

oppositum    multiplici   fidedignorum  tam  prelatorum  quam  secu- 

larium  personarum  et  communitatum  testimonio  intellexi.    Super 

omnia  quoque   hec    non  sine  gravi  molestia  et  dolore  michi  re- 

latum  est,  quosdam  ex  nostris  fratribus   post  obitum  .  .  ministri 

provincie  nostre  Dacie  prenominate  preter  juris  ordinem  et  reli- 

gionis   honestatem,  nulla   ordinis   auctoritate  suffultos,  invasisse 

quosdam   conventus  et  expulsis  inde  nativis  fratribus  cum   bra- 

chio  seculari,  fractis   conventuum  foribus,  novos  ex  nostris  fra- 

tres  introduxisse,  non  sine  religionis  scandalo,  pauperum  fratrum 

inde  ejectorum  injuria  atque  nostri  officii  generalatus  contemptu 

contra    formam   et  tenorem   litterarum   pape   Pauli  II    confirma- 

tarum  a  .  .  .  Sixto  papa  IV  super  pace  et  concordia  servanda  in 

nostra  religione,  ex  qua  re  magna  conturbatio  in  dicta  provincia 

exorta   esse   dicitur.     Admiratus   sum  vehementer   hanc  vestram 

presumptionem    et    audaciam,    utpote,    qui    potissimum    pacem 

custodire    et    conservare    debuissetis,    operante    humani    generis 

inimico    discordiarum    noxia    semina    in    agro    sancte    religionis 

projecistis.  Quare  volens,  prout  ex  debito  nostri  generalatus  of- 

ficii  astringor,  huiusmodi  insolentiis  et  rebus  maleactis  obviare  et 

providere,  ne  ad  deteriora  procedatur,  tenore  presentium  nostri 

prefati   officii   generalatus   auctoritate   precipio  vobis   districte  in 

virtute   sancte    obedientie   sub  penis  rebellionis,  excommunicati- 

onis  et  maledictionis  eterne  ac  beatissimi  patris  nostri  Franeisci, 

ut  omnes  conventus  et  loca  a  vobis  post  mortem  ipsius  ministri 

dicte    provincie   Dacie    accepta   vel   occupata   in    dicta    provincia 

infra   spatium  quindecim  dierum   ab  intimatione  presentium  re- 

stituere    et    realiter    reassignare    fratribus    dictorum    conventuum 

seu  locorum  debeatis,  assignando  vobis  quinque  dies  pro  primo 

termino,  quinque  pro  secundo  et  reliquos  quinque  pro  tertio  et 

ultimo  termino  peremptorio,  quo  elapso  volo  et  decerno  exnunc, 

proul  extunc,  si  obedire  hiis  nostris  mandatis,  quod  absit,  con- 

tempseritis,   penas  prefatas  incurrisse,   neque  imposterum  aliqua 

recipere    sub    eisdem    penis    debeatis.     Valete    in    domino    Jesu 

Christo  ct  orate  pro  me.    Datum  Rome  apud  s.  Salvatorem  pon- 

tis  Sixli  anno   1478  die   10.   mensis  maji. 

Datum   Rome  7.   kal.  junii  anno  7. 


SIXTUS  IV.  183 

Simili  modo  archiepiscopo  Vpsalensi  et  Roskildensi  ac  Arn- 
siensi  episcopis.  Hodie  a  nohis  emanarunt  littere  subsequentes 
(Hovedbrevet).  Quocirca  fraternitati  vestre  mandamus,  quatenus 
.  .  .  .,  presentes  litteras,  quotiens  pro  parte  prefatorum  fratrum 
s.  Francisci  sub  conventualitate  degentium  fueritis  requisiti,  so- 
lemniter  publicantes  eisque  efficacis  defensionis  auxilio  assisten- 
tes  ac  facientes  ipsos  innovationis,  confirmationis  ac  voluntatis 
nostrarum  huiusmodi  pacifica  possessione  gaudere,  non  permit- 
tatis  eos  contra  tenorem  litterarum  earundem  per  antedictos 
fratres,  de  observantia  nuncupatos,  seu  quoscunque  alios  mole- 
stari,  impediri  seu  quomodolibet  perturbari,  molestatores,  im- 
pedientes  ac  perturbatores,  contradictores  quoque  et  rebeiles  per 
censuram  ecclesiasticam  et  alia  juris  remedia  appellatione  post- 
posita  compescendo,  invocato  ad  hoc,  si  opus  fuerit,  auxilio 
brachii  secularis Datum  ut  supra. 

Jo.  XXX.  X.  Gerona. 

Reg.  Lat.  778  fol.  130;  ogsaa  (II)  Supplik  motu  proprio  (Fiat.  F.)  i  Suppl. 
762  fol.  117  v1). 

2715.  29.  Maj   1478. 

Aarhuskanniken  Christiern  Nielsen  faar  Provstiet  sammesteds,  som  Bi- 
skoppen  tidligere  havde  overdraget  ham. 

Olim  prepositura  ecclesie  Arusiensis,  que  prepositura  inibi 
dignitas  secunda  post  pontificalem  existit,  illique  cura  imminet 
animarum,  per  obitum  Michaelis  Petri  nuper  defuncti  vacante, 
episcopus  Arusiensis  de  consensu  capituli  dicte  ecclesie  de  dicta 
prepositura  Cristierno  Nicolai  canonico  prebendato  dicte  ecclesie 
Arusiensis  auctoritate  ordinaria  providit,  possessione  subsecuta. 
Cum  autem  ab  aliquibus  ,de  provisione  huiusmodi  et  aliis  inde 
secutis  dubitari  possit  illamque  et  alia  inde  secuta  viribus  non 
subsistere,  supplicat  igitur  dictus  Cristiernus,  quatenus  sibi  .... 
de  dicta  prepositura,  que  curata  et  forsan  electiva  existit,  cui- 
[que]  prebenda  muneralis  annexa  est  [fructus  4  mr.],  de  novo 
providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jo.  Vasio- 
nensis.    Datum  Rome  4.  kal.  junii  anno  7. 

Suppl.  762  fol.  237  v. 


l)  II  med  Tilfojelserne  Et  in  forma  gratiosa  ad  perpetuam  rei  memoriam 
—  Et  eum  deputatione  conservatorum,  quatenus  opus  sit,  samt  Datum  6.  kal. 
junii  anno  7. 


184  sivns  iv. 

2716.  25.  Juni   1478. 

Sognepnesten  Svend  Stulpe  i  Kvidinge  i  Lunde  Stift,  som  har  slaaet  sin 
Hnsholderske  Christine,  der  nyligt  havde  fodt  ham  en  Son,  og  derved  forvoldt 
hendes  Dod.  faar  Ahsolntion  herfor;  dog  maa  han  ikke  gore  Tjeneste  ved  Alteret. 

Nuper   Sueno   Stulpe   (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr,-  314).     Fiat 
citra  ministerium  altaris.   F.     Datum  Rome  7.  kal.  julii  anno  7. 
Snppl.  764  fol.  32  v. 

2717.  6.  Juli   1478. 

Praesten  Jens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  Stift,  som  er  Ponitentiar  vcd 
Peterskirken,  faar  Kanonikat  og  Pnehende  i  Hamhnrg  mod  at  opgive  Kirken  i 
Collignola  i  Verona  Stift. 

Motu  proprio  Johanni  de  Dacia1)  presbitero  Ottoniensis1) 
diocesis,  in  basilica  principis  apostolorum  de  Urbe  penitentiario 
ordinario  et  sacre  theologie  professori,  de  canonicatu  et  pre- 
benda  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis  diocesis,  per 
obitum  Theodorici  Clinckerode  in  Romana  curia  defuncti  vacan- 
tibus  [fructus  40  fl.  auri  de  camera],  dummodo  in  eventum  as- 
secutionis  huiusmodi  canonicatus  et  prebende  ecclesiam  colle- 
giatam  s.  Marie  de  Colonogla  cum  cura  Veronensis  diocesis 
[fructus  20  fl.  similium],  quam  obtinet,  prout  dimittere  volumus 
et  exnunc  vacare  decernimus,  dimittat,  providemus  .  .  .  Fiat.  F. 
Datum  Rome  pridie  non.  julii  anno  7. 

Suppl.  764  fol.  40  v. 

2718.  9.  Juli   1478. 

Johan  Breyde  faar  ny  Provision  paa  iErkedegneembedet  i  Slesvig,  hvorom 
han  havde  fort  Proees  ved  Kurien  med  Theodericus  Clinckrode. 

Alias  coram  Petro  de  Ferrera  vestri  sacri  palatii  causarum 
auditore  inter  quendam  Theodericum  Clinckrode  et  Johannem 
Breda  archidiaconum  Slesvicensem  reum  et  possessorem  de  ar- 
chidiaconatu  Slesvicensi  rebusque  aliis  in  actis  cause  latius  ex- 
pressis  orta  materia  questionis,  et  causa  huiusmodi  usque  ad 
nonnullorum  terminorum  substantialium  (!),  citra  tamen  conclu- 
sionem,  introducta,  dictus  Theodericus  lite  huiusmodi  indecisa 
pendente  in  Romana  curia  .  .  .  diem  vite  sue  clausit  extremum. 
Ne  igitur  prefato  Johanni  oratori  et  possessori  novus  in  huius- 
modi    causa    detur    adversarius,    recurrit  ad   pedes  s.  v.   suppli- 


')  Tidligere   stod     Dalmatia     <>g   >Numburgensis«,    der  er     correctam   de 
mandato  Salernitani  . 


SIXTUS  IV.  185 

jcando,  quatenus  ipsum  in  omni  jure,  si  quod  prediclo  Theode- 
rico  in  dicto  archidiaconatu  competierit,  surrogare  sibique  de 
dicto  archidiaconatu  [fructus  (5  mr.J,  sive  adhuc  per  obitum 
Conradi  Conradi  sive  premisso  aut  quovis  modo  vacet,  in 
forma  simplicis  aut  nove  provisionis  .  .  .  cum  extinctione  dicte 
litis  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Pe.  Sa- 
lernitanus. 

Et  quod  maior  valor  usque  ad  10  mr.,  quatenus  opus  sit, 
possit  exprimi.  Concessum.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  7.  id. 
julii  anno  7. 

Suppl.   764  fol.  216. 

2719.  7.  Aug.   1478. 

Klerken  Didrik  Stin  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa  en  Kommende 
i  Hambnrg. 

Pridem  commenda  in  capella  s.  Georgii  prope  muros  Ham- 
burgenses  Bremensis  diocesis  sita  per  obitum  Luderi  Rotermund 
vacante,  Theodericus  Stin  clerieus  Slesvicensis  diocesis,  ad  ean- 
dem  per  consules  Hamburgenses,  de  quorum  jure  patronatus 
existit,  ordinario  loci  presentatus,  ab  eodem  investiri  et  sibi  de 
eadem  provideri  obtinuit,  possessione  subsecuta.  Verum  idem 
Theodericus  orator  dubitat  provisionem  huiusmodi  et  inde  se- 
cuta  viribus  non  subsistere.  Supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de 
dicta  commenda  [fructus  2  mr.]  de  novo  providere  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Pe.  cardinalis  Tirasonensis.  Da- 
tum  Brachiani  Sutrine  diocesis  7.  id.  aug.   anno  7. 

Suppl.   764  fol.  118. 

2720.  24.  Aug.  1478. 

Marinus  de  Fregeno,  der  er  Kong  Christierns  Sendebud  ved  Kurien,  faar 
motu  proprio  Ret  til  at  besidde  tre  ellers  uforeneligc  Embeder. 

Motu  proprio  cum  magistro  Marino  de  Fregeno  canonico 
Stri[n]gnensi,  in  theologia  magistro,  notario  nostro  et  camere 
apostolice  clerico  ac  Cristierni  Dacie  Svecie  etc.  regis  ad  nos  et 
sedem  apostolicam  oratori  destinato,  ut  cum  quocunque  curato 
seu  alio  incompatibili  beneficio,  quod  forsan  obtinet,  vel  de  quo 
sibi  concessum  provideri  aut  provisum  extitit  vel  alia  quavis 
auctoritate  foret,  ac  cum  illo,  si  illud  assecutus  sit  aut  in  fu- 
turum  assequetur,  duo  alia  vel  sine  illo  ac  per  eum  illo  non 
assecuto  tria  quecunque  curata  seu  aliter  invicem  incompatibilia 
beneficia  .......  si  sibi  canonice   conferantur  .  .  .  .,   recipere  et 


186  sixtus  iv. 

insimul,  quoad  vixerit,  retinere  illaque  .  .  .  .,  quotiens  sibi  pla- 
cuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  tria  dumtaxat 
invicem  incompatibilia  etiam  recipere  et  similiter  etiam,  quoad 
vixerit,  retinere  libere  valeat,  dispensamus.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  Pe.  Salernitanus.  Datum  Brachiani  Sutrine  diocesis 
9.  kal.   sept.  anno  7. 

Suppl.   765  fol.  207  v. 

2721.  26.  Aug.   1478. 

Kong  Christiern  faar  pavelig  Bekrseftelse  for  Danmark  paa  Privilegiet  de 
non  evocando  med  Calixtus  III's  Stadfaestelse  (Nr.  2091).  men  ikke  hevilget  Ud- 
videlsen  af  Privilegiet  til  ogsaa  at  omfatte  Holsten. 

Dudum  Nicolao  pape  pro  parte  Cristierni  Dacie  etc.  regis 
exposito,  quod  regnum  Dacie,  sue  regie  dictioni  subditum,  fluc- 
tuationibus  et  inundationibus  marinis  undique  insitum  et  cir- 
cumdatum  erat,  et  habitatoribus  dicti  regni  nimis  sumptuosum 
et  grave  existebat  ad  prosequendum  causas,  quas  contra  eos  pro 
tempore  moveri  contingebat,  extra  dictum  regnum  [se  conferre], 
idem  Nicolaus  predecessor  sue  irrefragabilis  constitutionis  edicto 
ordinavit,  quod  extunc  inantea  nullus  ex  huiusmodi  habitatori- 
bus  in  beneficialibus,  matrimonialibus,  testamentariis  et  aliis 
quibuscunque  causis  ad  quorumvis  instantiam,  apostolica  vel 
alia  quavis  auctoritate,  vigore  seu  pretextu  quarumvis  litterarum 
apostolice  sedis  vel  legatorum  eius,  etiam  si  in  eis  de  ipsorum 
statutis  et  ordinationibus  plena  et  expressa  mentio  fieret,  extra 
dictum  regnum  in  prima  instantia  quomodolibet  trahi  vel  evo- 
cari  posset  sive  in  causam  conveniri,  sed  quod  huiusmodi 
cause  coram  competentibus  judicibus  in  ipso  regno  in  huiusmodi 
prima  instantia  decidi  deberent  ac  etiam  terminari,  decernendo 
omnes  processus  ac  quasvis  [sententias],  etiam  censuras  ecclesia- 
sticas  in  se  continentes,  necnon  totum  id,  quod  contra  ipsius  sta- 
tuti,  ordinationis  et  decreti  tenorem  et  formam  haberi  contingeret, 
irritum  et  inane.  Successive  vero  etiam  pro  parte  dicti  Cristierni 
regis  Calisto  pape  III  exposito,  quod  judices  delegati  seu  conser- 
vatores  in  partibus  Alamanie,  quibus  per  sedem  apostolicam  im- 
portunitate  petentium  causarum  decisiones  contra  prefatos  inco- 
las  regni  Dacie  contingebat  persepius  delegari,  constitutionem 
seu  decretum  prefati  predecessoris,  etiam  requisiti,  minime  ad- 
vertentes  et  penitus  non  curantes,  ipsos  ad  eorum  tribunalia 
magnis    sumptibus,    expensis    et    periculis    ac    sepius    naufragiis 


SIXTUS  IV.  187 

vocari.  citari,  comparere,  ipsorum  quoque  judicio  sisti  compelle- 
bant,  in  ipsorum,  immo  regni  predicti,  dampnum  et  gravamen, 
idem  Calistus,  prefati  Nicolai  litteras  secundum  omnem  suum 
tenorem  ratas  et  gratas  habens,  eidem  [o :  easdem]  edicto  irrefra- 
gabilis  constitutionis  confirmavit  ac  ex  certa  scientia  sua  quos- 
cunque  processus,  sententias,  etiam  censuras  aliasque  penas  quas- 
cunque,  post  dictas  Nicolai  et  suas  litteras  per  quoscunque 
judices  delegatos  seu  conservatores  auctoritate  apostolica  sive 
legatorum  eius  deputatos  contra  ipsarum  tenores  decretas  et  ful- 
minatas  necnon  extunc  in  posterum  decernendas  et  fuimnandas 
tamquam  iniquas  et  temerarias  [ac]1)  nulliter  et  de  facto  pre- 
sumptas  extinxit  ....  illisque  per  regnum  Dacie  predictum  vel 
ubicunque  locorum  nullatenus  stari  [voluit] l),  inhibendo  quibus- 
cunque  judicibus  et  conservatoribus,  cuiuscunque  conditionis  ex- 
isterent,  sub  pena  excommunicationis  late  senlentie,  ne  aliquem 
ex  indigenis  et  incolis  dicti  regni  extra  ipsum  regnum  ad  eorum 
tribunalia  citare  seu  quovis  modo  in  prima  instantia  ad  judicium 
evocare  presumerent,  certis  executoribus  et  conservatoribus,  qui 
contradictores  et  rebelles  quomodolibet  per  censuram  ecclesia- 
sticam  et  alia  juris  remedia  et  invocationem  brachii  secularis 
ac  promulgationem  sententie  interdicti  in  locis,  in  quibus  forent, 
[vel]  ad  que  applicarent,  usque  ad  satisfactionem  plenariam  etiam 
ultra  duas  dietas  et  cum  potestate  citandi  per  edictum  publicum 
compellerent,  per  eundem  Calistum  predecessorem  desuper  de- 
putatis  ....  Cum  autem  incolis  et  indigenis  ducatus  Holtzatie, 
qui  eiusdem  regis  dictioni  et  potestati  suppositus  est,  valde  dis- 
pendiosum  et  incommodum  existat,  si  pro  eorum  causis  trac- 
tandis  extra  dictum  ducatum  ad  judicium  evocentur,  supplicat 
igitur  Cristiernus  rex,  quatenus  indultum  huiusmodi  Nicolai  et 
Calisti  predecessorum  prefatorum  incolis  ....  regni  prefati  Dacie 
concessum  .  .  .  .  ad  incolas  ducatus  predicti,  ita  quod  judices  et 
conservatores  dictis  inhabitatoribus  et  indigenis  regni  Dacie  in 
prefatis  litteris  deputati  etiam  eisdem  habitatoribus  et  indigenis 
ducatus  predicti  in  premissis  efficacis  defensionis  presidio  assi- 
stere  et  omnia  facere  et  exequi  possint,  sicut  prefatis  habitatori- 
bus  prefati  regni  Dacie  assistere  possunt,  extendere  dignemini. 
Fiat  de  confirmatione.  F.  Et  quod  littere  expediantur  in  forma 
gratiosa  ad  perpetuam  rei  memoriam.    Et  cum  insertione  Nicolai 

l)  add.  Gz. 


188  sixtus  iv. 

et  Calisti  litterarum.  Fiat  ut  supra.  F.  Dntum  Brachiani  Sutrine 
diocesis  7.  kal.  sept.  anno  8. 

Suppl.   76(>  fol.  41. 

2722.  29.  Aug.   1478. 

Marinus  de  Fregeno  faar  motu  proprio  Dispensation  til  med  sine  andre 
Embeder  at  forene  en  Kommende  under  Cluniacenserordenen. 

Motu  proprio  cum  Marino  de  Fregeno  canonico  Stergiensi 
[d:  Strengnensi],  magistro  in  theologia.  notario  nostro  et  camere 
apostolice  clerico  ac  Cristierni  Dacie  et  Svecie  etc.  regis  ad  nos 
et  sedem  apostolicam  oratori  destinato,  ut  decentius  sustentari 
et  statum  suum  deducere  valeat....,  quod  quecunque  duo  alia 
curata  et  electiva,  secularia  vel  quorumvis  ordinum,  etiam  Clu- 

niacensis,  regularia ,  si  sibi  alias  canonice  conferantur  .  .  ., 

recipere  et  insimul  per  eum,  quoad  vixerit,  in  commendam  [ac- 
cepta]1),  ita  quod  liceat  sibi  de  illarum  fructibus  disponere  etc, 
in  eandem  commendam  retinere  ipsaque  duo  secularia  vel  regu- 
laria  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  commende  huius- 
modi  cedere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat 
secularia  vel  quorumvis,  etiam  Cluniacensis,  ordinum  regularia, 
etiam  recipere  et  insimul  per  eum,  quoad  vixerit,  in  eandem 
commendam  retinere  libere  valeat,  dispensamus,  privilegiis  eius- 
dem  ordinis  Cluniacensis,  quibus  inter  cetera  caveri  dicitur, 
quod  illius  benelicia  nullis  nisi  ipsum  ordinem  professis  com- 
mendari  nequeant,  et  quibusvis  aliis  [o:  que  alias]  in  suo  robore 
permanere  volumus,  ac  [quibus]  pro  hac  vice  expresse  dero- 
gamus,  [non  obstantibus].  Fiat  de  uno  regulari  in  commen- 
dam.  F.    Datum  Brachiani  Sutrine  diocesis  4.  kal.  sept.  anno  8. 

Suppl.   76(i  fol.  79  v. 

2723.  1.  Okt.   1478. 

Birgittinerklostrene  i  Maribo,  Mariager  og  Mariencrone  faar  Tilladelse  til 
at  optage  Piger  med  det  fyldte  9de  Aar,  som  dog  forst  skal  afUeggc  Ordens- 
loftet  med  dct  fyldtc  13de  Aar. 

Cum  tam  ex  institulis  et  consuetudinibus  [o:  constitutioni- 
bus]  quam  statutis  et  consuetudinibus  ordinis  s.  Salvatoris,  vul- 
gariter  s.  Brigide  nuncupati,  auctoritate  forsan  apostolica  confir- 
matis,  caveatuf  expresse  inter  cetera,  quod  abbatisse  et  priorisse 
ac  conventus  nullam  virginem,  cuiuscunque  status  fuerint,  in 
earum    monasteriis    et    locis    aliis    a    suarum    claustris    recipere 

i  add.  ('./. 


SIXTUS  IV.  189 

possint  aut  teneantur,  nisi  decem  et  octo  annos  sue  etatis  com- 
pleverint,  et  modernis  temporibus  proehdolor  in  tantum  malitia 
hominum  crev[er]it,  quod,  antequam  dicte  virgines  [ad]  etatem 
decem  et  octo  annorum  pervenerint,  aul  carnis  ille[ce]britate  aut 
diaboli  instigatione  seducte,  deflorentur  vel,  ad  stalum  matri- 
monialem  aspirantes,  earum  animum  a  religione  penitus  revo- 
cant,  unde  monasteria,  loca  et  c[l]a[u]stra  dicti  ordiuis  sepe  nu- 
mero  personarum  defectum  patiuntur,  et  inde  divinum  servitium 
diminuitur;  ad  obviandum  igitur  hiis  inconvenientiis,  et  ut  ipse 
ordo,  sufficientibus  personis  instructus,  latius  possit  divinum 
servitium  peragere,  supplicant  abbatisse,  priorisse,  conventus, 
confessores  et  fratres  monasteriorum  et  locorum  Maribo  [etj 
Mariagher  Ottoniensis  et  Arusiensis  diocesium  in  Dacia  necnon 
prope  muros  opidi  Sunth  Zwerinensis  diocesis  in  Almania  pre- 
fati  ordinis  s.  Salvatoris,  [quatenus]  ad  perpetuam  rei  memoriam 
statuere  ac  sibi  concedere,  quod  premissis  non  obstantibus  iu 
perpetuum  liceat  eis  ac  eorum  successoribus  pro  tempore  exi- 
stentibus  in  earum  monasteriis  et  locis  quascunque  virgines, 
cuiuscunque  status  fuerint,  sepedictum  ordiuem  ac  monasteria 
et  loca  huiusmodi  ingredi  volentes,  cum  nonum  annum  sue 
etatis  compleverint,  in  earum  sorores  recipere  aliarumque  vir- 
ginum  eiusdem  ordinis  numero  et  consortio  aggregare  possint(!), 
ita  tamen  quod  annus  probationis  in  dicto  ordine  virginibus  et 
fratribus  ipsis  dari  solitus  non  citius  incipere  intelligatur,  quam 
postquam  duodecim  annos  sue  etatis  antedicte  virgines,  sicut 
premittitur  recipiende,  compleverint,  et  deinde  professionem  per 
sorores  dicti  ordinis  emitti  solitam  emittere  et  alia  circa  ea  ue- 
cessaria  facere  et  exercere  valeant  in  omnibus,  ac  si  ingredientes 
ipse  juxta  premissa  decimum  octavum  etatis  annum  complevis- 
sent,  dignemini.  Fiat.  F.  Et  ad  perpetuam  rei  memoriam. 
Fiat.   F.     Datum  Rome  kal.  oct.  anno  8. 

Suppl.  767  fol.  4  v. 

2724.  1.  Okt.   1478. 

Paduakanniken  Raphael  de  Medieis  faar  motu  proprio  Kanonikat  og  Prae- 
bende  i  Hamburg,  som  Jens  Madsen  (Brun)  opgiver. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  collegiate  b.  Marie 
Hambergensis  Bremensis  diocesis  per  obitum  Theodorici  Clincke- 
rode  in  Romana  curia  defuncti  vacantibus,  nos  Johanni  de  Dal- 
matia  [o:  Dacia]1)  presbitero  Numburgensis  [o:  Ottoniensis]1)  dio- 


x)  Jfr.  Brevet  Nr.  2717. 


190  sixtus  iv. 

cesis,  sacre  theologie  professori  ac  in  basilica  principis  aposto- 
lorum  de  Urbe  penitentiario  ordinario  nostro,  proviso,  quod 
dictus  Johannes  ecclesiam  collegiatam  cum  eius  cura  b.  Marie 
de  Collognolla  Veronensis  diocesis,  quam  obtinet,  dimitteret, 
gratiose  providimus.  Cum  autem  dictus  Johannes  dictam  eccle- 
siam  collegiatam  dimittere  nolit,  ymo  provisioni  sibi  per  nos 
facte  necnon  juri  eidem  Johanni  provisionis  huiusmodi  per  nos 
facte  vigore  competenti  in  nostris  manibus  resignare  proponat, 
prout  resignat,  motu  proprio  et  ex  nostra  certa  scientia  resigna- 
tionem  predictam  admittimus,  necnon  motu  simili  Raphaeli  de 
Medicis  canonico  Paduano,  secretario  et  familiari  nostro  con- 
tinuo  commensali,  canonicatum  et  prebendam  predictos,  per 
resignationem  huiusmodi  vacantes  [fructus  4  mr.j,  conferimus 
et  de  illis  etiam  providemus.  Fiat.  F.  Et  sub  data  concessionis 
eidem  Johanni  per  nos  facte.  Fiat.  F.  Datum  Rome  kal.  oct. 
anno  8. 

Suppl.  7()6  fol.  232. 

2725.  3.  Okt.   1478. 

Paven  tilstaar  efter  Ansogning  af  Frn  Hilleborg  Ottesdatter  (Skinkel)  Aflad 
til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  Husby  Kirke  i  Odense  Stift;  Brevet 
gaelder  for  al  Fremtid. 

Universis  etc.  Pium  apud  deum  et  meritorium  existimamus 
fabricis  ecclesiarum  manus  adjutrices  porrigere,  ne  aut  vetustate 
vel  incuria  ipsarum  structure  deveniant  ad  ruinam.  Quapropter 
Christi  fideles  ad  porrigendum  fabricis  eisdem  adjutrices  manus 
spiritualibus  muneribus,  indulgentiis  scilicet  et  remissionibus, 
frequenter  invitamus,  ut  per  auxilia  temporalia,  que  illis  pre- 
buerint,  eterna  premia  valeant  promereri.  Cupientes  igitur,  ut 
parrochialis  ecclesia  s.  Nicolai  in  Husby  Ottoniensis  diocesis,  ad 
quam  tam  nobilis  mulier  Hydburgh  Ottonis  domicella1)  dicte 
diocesis  quam  alii  Christi  iideles  illarum  partium  singularem 
gerunt  devotionis  affectum,  et  in  qua  nonnulle  decem2)  millium 
martirum  reliquie  fore  perhibentur,  in  suis  structuris  reparetur 
et  manuteneatur  necnon  libris,  calicibus  et  aliis  ornamentis  ec- 
clesiasticis  ad  divinum  cultum  necessariis  muniatur,  ipsorumque 

fidelium   devotio  ad  dictam   ecclesiam  augeatur ,  omnibus 

fidelibus  ipsis  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  ecclesiam  pre- 
dictam  in  illius  dedicationis  ac  eorundem  decem    millium  mar- 

')  II:  Hyldeburgh  filia  quondam  Ottonis        *)  II:  undecim 


SIXTUS  IV.  191 

tirum1)  festivitatibus  devote  visitaverint  necnon  ad  reparationem, 
manutentionem  et  munitionem  predictas  manus  porrexerint  ad- 
jutrices,  septem  annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis 
penitentiis  relaxamus,  presentibus  perpetuis  futuris  temporibus 
duraturis.  Volumus  autem  [etc.  som  Nr.  860].  Datum  Rome 
5.  non.   oct.  anno  8. 

P.  L.  de  Varris. 

Reg.  Lat.  789  fol.  37  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat  in  duobus  festis.  F.)  i 
Suppl.  766  fol.  208  v. 

2726.  15.  Okt.   1478. 

Kong  Christiern  anbefaler  til  Paven  sin  Sekretaer  og  Afsending  Jacobus 
de  Wetteringe. 

Post  devota  pedum  oscula  beatorum  obedientiam  filialem 
pariter  et  devotam  .  .  Ad  v.  s.  mitto  latorem  presentis  Jacobum 
de  Wetteringe  secretarium  continuumque  commensalem  meum, 
michi  fidelem  et  sinceriter  dilectum,  in  meis  specialibus  nego- 
tiis  eidem  v.  s.  oretenus  explicandis  et  negotiandis,  affectuose 
rogando,  quatenus  ipsa  v.  s.  eundem  Jacobum  secretarium  meum 
in  huiusmodi  meis  negotiis  gratiose  audire  illique  in  referendis 
et  mei  ex  parte  ista  vice  negotiandis  fidem  integram  et  credi- 
tivam  uti  michi,  si  personaliter  coram  loquerer,  adhibere  seque 
in  hiis  gratiosam  et  benivolam  exhibere  velit  et  dignetur,  michi 
in  singularissimam  pergratissimamque  complacentiam  et  hono- 
rem,  debitis  obsequiis  erga  v.  b.  et  sedem  apostolicam  sedulo 
promerendos,  quam  v.  b.  altissimus  longe  sanam  pro  mea  sin- 
gulari  consolatione  votive  conservet.  Datum  in  monasterio  meo 
Omicloster  die  jovis  15.  mensis  oct.  anno  1478  regali  meo  sub 
secreto  presentibus  impresso. 

Cristiernus  R  (egenhcendigt). 

Cristiernus  .  .  Dacie  Svecie  Norvegie  rex,  dux  Slesvicensis  ac 
Holtzatie  Stormarie  etc.  dux  etc. 

.  .  .  Sixto  .  .  pape  IV,  sacrosancte  Romane  ac  universalis  ec- 
clesie  summo  pontifici  domino  clementissimo. 

Orig.  med  Spor  af  paatrykt  Segl  i  Statsarkivet  i  Venedig  (Danica). 

2727.  27.  Okt.   1478. 

Birgittinerklostrene  i  Vadstena,  Marienkrone,  Maribo  og  Mariager  faar  til- 
staaet  samme  Aflad  til  dem,  der  besoger  disse  Klostre,  som  ellers  Pilgrimme 
i  Rom  faar. 


*)  II:  in  annuntiationis  et  assumptionis  b.  Marie  virginis  ac  undecim  mil- 
lium  martirum  necnon  dedicationis  dicte  ecclesie  festivitatibus 


192  sixtus  iv. 

Supplicant  abbatissa  et  confessor  generalis  ceterique  fratres 
et  sorores  s.  Salvatoris  et  s.  Brigide  monasteriorum  Wastenensis 
Lincopensis,  Marienkrone  extra  muros  opidi  Stralsund  Zweri- 
nensis,  Maribo  Ottoniensis  et  Mariager  Arusiensis  diocesium  or- 
dinis  s.  Augustini  sub  regulari  observantia  necnon  perpetua 
clausura  inibi  degentes,  quatenus  eis  et  eorum  successoribus 
pro  tempore  existentibus,  quod  omnes  vere  confessi  et  contriti 
in  quadragesimalibus  et  aliis  diebus,  in  quibus  stationes  in  et 
extra  Urbem  Romanam  celebrantur,  easdem  indulgentias  et  gra- 
tias  ac  peccatorum  suorum  remissionem  consequantur  et  con- 
sequi  mereantur  et  habeant,  quas  alii  Christi  fideles,  easdem 
stationes  realiter  et  corporaliter  visitantes  et  in  locis  illis  per- 
sonaliter  existentes,  consequantur,  dum  coram  summo  eorum 
altari  septem  psalmos  penitentiales  et  totiens  orationem  domini- 
calem  et  angelicam  salutationem  genibus  flexis  devote  dixerint 
vel  legerint  vel  eorum  vere  infirmi  in  locis  piis  et  honestis  sibi 
possibilibus  dixerint  vel  legerint,  dignemini  concedere  perpetuis 
temporibus  duraturas.   Fiat.  F.   Datum  Rome  6.  kal.  nov.  anno  8. 

Suppl.   767  fol.  96  v. 

2  728.  14.  Nov.  1478. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Camin,  yErkedegnen  i  Viborg  og  Provsten  i 
Vestervig  at  overdrage  Prsesten  Jens  Christiernsen  fra  Viborg  Stift  Sognekirkerne 
Aasted  og  Selde  i  samme  Stift. 

Episcopo  Caminensi  et  archidiacono  Vibergensi  ac  preposito 
Westerumgsensi  (!)  Burglanensis  diocesis  ecclesiarum.  Vite  ac 
morum  honestas  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte 
Johannis  Cristierni  presbiteri  Vibergensis  diocesis  petitio  con- 
tinebat,  quod  olim,  parrochiali  ecclesia  s.  Johannis  in  Astez, 
cui  parrochia[lis]  eeclesia,  Selda  nuncupata,  canonice  est  annexa, 
dicte  diocesis  per  liberam  resignationem  Andree  Petri  in  mani- 
bus  Canuti  episcopi  Vibergensis  sponte  factam  et  per  ipsum  epi- 
scopum  auctoritate  ordinaria  admissam  vacante,  idem  episcopus 
dictam  ecclesiam  .  .  .  eidem  Johanni  dicta  auctoritate  contulit  et 
providit  etiam  de  eadem,  ipseque  Johannes  collationis  et  provi- 
sionis  predictarum  vigore  ecclesiam  predictam  cum  eius  annexa 
extitit  pacifice  assecutus  illamque  extunc  possedit,  prout  pos- 
sidet.  Cum  autem  dubitet  collationem  et  provisionem  predictas 
viribus  non  subsistere,  et  ecclesia  ipsa  adhuc,  ul  prefertur,  va- 
care  noscatur,  nos,  dicto  Johanni  specialem  gratiam  facere 
volentes,    discretioni   vestre   mandamus,    quatenus  .  .  .  ecclesiam 


sixtus  iv.  193 

predictam  [cuius  et  annexe  huiusmodi  fructus  4  mr.]  cuin  an- 
nexa  huiusmodi  eidem  Johanni  auctoritate  nostra  conferre  cu- 
retis.     Datum  Rome   1(S.   kal.   dec.  anno  8. 

P.  XX.  8.  kal.  dec.  anno  8.  de  Varris. 
Reg.   Lat.  797  fol.  82  v. 

2729.  20.  Nov.   1478. 

Optegnelse  om,  at  Paven  efter  Indstilling  af  Kardinal  Raphael  (Riario)  ud- 
nsevner  Viborgkanniken  Niels  Glob  til  Riskop  sammesteds. 

[1478]  Die  veneris  20.  mensis  nov.  idem  sanctissimus  domi- 
nus  noster  in  suo  concistorio  (!)  secreto  ad  relationem  cardinalis 
s.  Georgii  providit  ecclesie  Vibergensi  in  Dacia  de  persona  Ni- 
colai  Glob  canonici  dicte  ecclesie,  vacanti  per  renuntiationem 
seu  resignationem  Kanuti  absque  pensione  aliqua. 

Oblig.  83  fol.  58. 

2730.  20.  Nov.   1478. 

Paven  udnsevner  Viborgkanniken  Niels  Glob  i  Viborg  til  Riskop  samme- 
steds  efter  Knud  Mikkelsens  Resignation. 

Nicolao  Glob  electo  Vibergensi.  Apostolatus  officium  [etc.]. 
Dudum  siquidem  provisiones  omnium  ecclesiarum  apud  sedem 
apostolicam  tunc  vacantium  et  inantea  vacaturarum  dispositioni 
nostre  reservavimus  .  .  .,  et  deinde,  ecclesia  Vibergensi  ex  eo, 
quod  Kanutus  nuper  episcopus  Vibergensis  regimini  eiusdem 
ecclesie,  cui  tunc  preerat,  in  manibus  nostris  sponte  cessit,  nos- 
que   cessionem   ipsam   duximus   admittendam,  apud   sedem  pre- 

dictam  vacante,  nos ad  te,  ipsius  ecclesie  canonicum, 

in  subdiaconatus  ordine  et  etate  legitima  constitutum,  .  .  .  di- 
reximus  oculos  nostre  mentis  .  .  .  [ac]  de  persona  tua  .  .  .  eidem 
ecclesie  .  .  .  providemus  teque  illi  pieficimus  in  episcopum  et 
pastorem Datum  Rome  12.   kal.  dec.  anno  8. 

Simili  modo  Capitulo  ecclesie  Vibergensis. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Vibergensis. 
Populo      —        -         —  — 

Universis  vasallis  ecclesie 
Archiepiscopo  Lundensi. 
Cristierno  Dacie  regi. 

Jo.  XX.  X.  X.  X.  X.  X.  X.    Gerona. 
Reg.  Lat.  793  fol.  14. 

Acta  pontificum   Danica  IV.  13 


194  sixtus  iv. 

2731.  20.  Nov.   1478. 

Paven  reserverer  motu  proprio  Kanonikat  og  Praebende  i  Viborg  for 
Prsesten  Dr.  .lens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  Stift. 

Johanni  Matthei  de  Dacia  presbitero  Ottoniensis  diocesis, 
decretorum  doctori.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  hone- 
stas  [etc.].  Cum  itaque  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Viber- 
gensis,  quos  Nicolaus  electus  Vibergensis  tempore  promotionis 
per  nos  facte  de  persona  sua  ad  dictam  ecclesiam  obtinebat, 
prout  obtinet,  per  huiusmodi  promotionem  et  munus  consecra- 
tionis  eidem  electo  impendendum  vacare  sperentur,  nos,  tibi, 
(jui  bone  memorie  Franchette  de  Ruuere  secundum  carnem  so- 
roris  nostre  capellanus  fuisti,  specialem  gratiam  facere  volen- 
tes  .  .  .,  motu  proprio  .  .  .  canonicatum  et  prebendam  predictos 
[fructus  4  mr.J,  cum  illos  .  .  .  quovis  modo  preterquam  per  ip- 
sius  electi  obitum  vacare  contigerit,  conferendos  tibi  donationi 
apostolice  reservamus.     Datum  Rome  12.  kal.   dec.  anno  8. 

Simili  modo  Civitatis  Castelli  et  Ottoniensi  episcopis  ac 
Luciano  Cole  canonico  Firmano. 

XII. 

Heg.  Vat.  592  fol.  175;  ogsaa  Supplik  (Fiat.  F.  Et  quod  motu  proprio  lit- 
tere  expediantur)  i  Suppl.   768  fol.  33  v. 

2732.  21.  Nov.   1478. 

Paven  tillader  den  udvalgte  Biskop  Xiels  Glob  i  Viborg,  der  kun  er  Sub- 
diakon,  at  lade  sig  indvie  af  bvilken  Biskop,  han  vil. 

Xicolao  electo  Vibergensi.  Cum  nos  pridem  [etc.  som  Nr.  861]. 
Datum  Rome  11.  kal.  dec.  anno  8. 

Jo.  XXVIII.  Gerona. 
Reg.   Lat.   793  fol.  16. 

2733.  23.-25.  Nov.   1478. 

Biskop  Niels  Glob  i  Viborg  lover  at  betale  Servispenge  til  det  pavelige 
Kammer  og  Kardinalkollegiet. 

11478]  Die  23.  [mensis]  nov.  Stetfanus  de  Catiis  canonicus 
Novariensis  ut  principalis  et  privata  persona  ac  nomine  Nicolai 
Glob  electi  Vibergensis  obtulit  camere  apostolice  et  collegio  car- 
dinalium  pro  communi  servitio  dicte  ecclesie  ratione  provisionis 
el  prefectionis  de  persona  dicti  electi  per  bullas  sub  data  Rome 
12.  kal.  dec.  anno  8  11.  auri  de  camera  33  cum  uno  tertio,  ad 
(|iios  dicta  ecclesia  taxata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia 
consueta.    Eorundem  autem  etc.  .  .  . 


SIXTUS  iv.  195 

Die  25.  dicti  mensis  bulle  dicte  ecclesie  date  fuerunt  parti, 
que  satisfecit  de  omnibus  juribus.    Patet  per  cedulas  depositarii. 
Oblig.  84  A  fol.  19. 

2734.  25.  Nov.   1478. 

Den  udvalgte  Biskop  Marinus  de  Fregeno  i  Camin1)  faar  Lov  til  at  lade 
sig  indvie  i  Rom  af  hvilken  Biskop,  han  vil. 

Supplicat  Marinus  de  Frigeno  electus  Caminensis,  qui  cle- 
ricali  caractere  insignitus  existit  et  cupit  ad  omnes  alios  sacros 
et  presbiteratus  ordines  promoveri  et  in  illis  promotus  altissimo 
perpetuo  famulari,  quatenus  sibi  specialem  gratiam  facientes, 
ut  a  quocunque  catholico  antistite  maluerit  in  Romana  curia 
residente  aliquo  seu  aliquibus  diebus  dominicis  vel  festivis  etiam 
extra  tempora  ad  hoc  a  jure  statuta  simul  vel  successive  ad 
dictos  sacros  et  presbiteratus  ordines  rite  se  promoveri  facere 
libere  valeat,  eisdem  antistiti  conferendi  et  ipsi  recipiendi  ordines 
huiusmodi  licentiam  concedere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.     P.   Salernitanus. 

Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat .... 
Datum  Rome  7.  kal.  dec.  anno  8. 

Suppl.   768  fol.  88  v. 

2735.  3.  Dec.  1478. 

Jeiis  Madsen  (Brun),  forhen  Kapellan  hos  Favens  Sester  Franehetta  de 
Bovere,  faar  motu  proprio  Kanonikat  og  Fraebende  i  Viborg. 

Motu  proprio.  Cum  Banutus(!)  episcopus  ecclesie  Vibergensis 
dictam  ecclesiam  in  manibus  nostris  sponte  resignare  ac  omni 
juri  sibi  ad  illam  quomodolibet  competenti  cedere  proponat,  et 
propterea  ad  dictam  ecclesiam  Nicolaus  Glob  eiusdem  ecclesie 
canonicus  a  capitulo  ipsius  electus  fuerit,  nos  eundem  promo- 
vere  debemus,  et  [cum]  sic  dictum  canonicatum  et  prebendam, 
quos  idem  Nicolaus  ante  electionem  eandem  possidebat,  vacare 
debeant,  eosdem  canonicatum  et  prebendam  [fructus  4  mr.] 
Johanni  Matthei  de  Dacia,  bone  memorie  Franchette  de  Ruuere 
secundum  carnem  sororis  nostre  capellano,  conferimus  et  de 
illis  etiam  providemus,  ita,  ut  idem  Johannes  in  assecutione 
dictorum  canonicatus  et  prebende  omnibus  cuiuscunque  status, 
etiam  si  nobiles  ex  utroque  parente  vel  baronum  seu  militum 
genere  procreati,  etiam  si  familiares  nostri  continui  commensales 


*)  Udnaevnelsesbullen  af  16.  Nov.   1478  findes  i  Beg.   Lat.   793  fol.  49. 

13* 


196  sixtus  iv. 

vel  alicuius  s.  Romane  ecclesie  cardinalis  fuerint  aut  priores  in 
data  et  diligentiores  in  processibus  fuerint,  preferatur.  Fiat  motu 
proprio  F.     Datum  Rome  3.  non.  dec.  anno  8. 

Suppl.  768  fol.  174. 

2736.  11.  Jan.   1479. 

Prsesten  Laurens  Nielsen  fra  Ribe  Stift  faar  Dispensation  til  at  have  et 
Alter,  han  har  grundet  i  Vor  Frue  Kirke  i  Haderslev,  sammen  med  et  evigt 
Vikariat  i  samme  Kirke. 

Cum  Laurentius  Nicolai  presbiter  Ripensis  diocesis,  qui 
unus  ex  quatuor  vicariis  capelle  b.  Marie  virginis  site  in  colle- 
giata  ecclesia  eiusdem  b.  Marie  virginis  opidi  Hadersleue  diocesis 
Slesvicensis  existit,  adl)  laudem  et  gloriam  omnipotentis  dei 
et  gloriosissime  virginis  Marie  et  s.  Andree  apostoli  ac  pro  sua 
et  progenitorum  suorum  animarum  salute  unum  altare  sub  in- 
vocatione  eiusdem  s.  Andree  apostoli  in  dicta  collegiata  ecclesia 
b.  Marie  virginis  cum  licentia  ordinarii  loci  fundaverit  [et]  con- 
struxerit  sive  fundare  [et]  construere  proponat,  supplicat,  quatenus 
dignemini  secum,  ut  dictum  altare...,  postquam  sibi  de  eodem 
canonice  provisum  fuerit,  una  cum  dicta  vicaria  sive  capella 
b.  Marie  virginis  in  eadem  collegiata  ecclesia  b.  Marie  virginis, 
quoad  vixerit,  insimul  retinere  possit,  dispensare  .  .  .  Concessum 
in  presentia  pape.  Pe.  Salernitanus.  Datum  Rome  3.  id.  jan. 
anno  8. 

Suppl.  769  fol.  273. 

2737.  14.  Jan.   1479. 

Kong  Christierns  Hofmester  Erik  Ottesen  (Rosenkrantz)  faar  Tilladelse  til 
at  faa  sin  Datter  og  to  andre  Smaapiger  optagne  i  Klostrene  i  Mariager  eller 
Maribo,  naar  de  er  fyldt  9  Aar:  dog  skal  de  ikke  aflaegge  Klosterloftet  for  efter 
det  fyldte  12te  Aar. 

Cum  tam  cx  institutis  et  constitutionibus  [etc.  som  Nr.  2723 
til  revocant],  et  quia  gratiosus  miles  Ericus  Ottonis  magister 
curie  Cristiani  Dacie  etc.  regis  quandam  suam  filiam  et  unam 
vel  duas  alias  sibi  attinentes  puellas  virgines  zelo  et  fervore 
devotionis  erga  deum  suamque  intemeratam  genitricem  virginem 
Mariam  et  s.  Birigiatam  (!)  ad  unum  vel  plura  et  diversa  mona- 
steria  et  claustra  antedicti  ordinis  dare  et  ponere  proponat,  ul 
altissimo  deo  ibi  perpetuo  famulentur,  supplicat  idem  Ericus 
miles,  quatenus,  liuiusmodi  constitutionibus,  statutis  et  ordina- 
tionibus    antedicti    ordinis   pro   liac   vice   derogantes,   abbatissis, 

')   («/.  Cod.   et   ad 


sixtus  iv.  197 

priorissis  et  monialibus  claustrorum  ac  monasteriorum  Mari- 
ager  Arusiensis  et  Maribo  Ottoniensis  diocesium  prefati  or- 
dinis  statuere  ac  mandare  dignemini,  ut,  dum  a  prefato  Erico 
milite  requisite  fuerint,  antedictas  virgines,  ipsius  Krici  militis 
filiam  et  attinentes,  cum  nonum  annum  etatis  attingerint  (!),  ad 
earum  monasteria  et  claustra  recipiant  easque  aliarum  virginum 
et  sororum  eiusdem  monasterii  numero  et  consortio  aggregent, 
ita  tamen,  quod  annos  [o:  -nus]  probationis  in  dicto  ordine 
sororibus  dari  solitus  prefatis  virginibus  usque  post  duodecimum 
annum  ipsarum  reservetur,  et  deinde  professionem  per  tales 
fieri  solitam  emittere  possint  et  alia  necessaria  facere  valeant 
in  omnibus,  ac  si  puelle  ipse  singule  decimum  octavum  annum 
complevissent,  dignemini.  Fiat.  F.  Et  per  breve  v.  s.  Fiat.  F. 
Datum   Rome   19.   kal.  febr.  anno  8. 

Suppl.   770  fol.  23. 

2738.  14.  Jan.   1479. 

Kong  Christiern  faar  bevilget,  at  den  Aflad,  cier  er  tilstaaet  dem,  der  be- 
soger  hans  Kapel  i  Roskilde,  maa  blive  flyttet  til  andre  Dage. 

Dudum  pro  parte  Cristierni  Dacie  Svecie  Norvegie  Sclauo- 
rum  Gothorumque  regis  inter  cetera  exposito,  quod  ipse  ad 
sancte  et  individue  Trinitatis,  gloriosissime  Marie,  s.  Anne  ac 
trium  regum  totiusque  triumphantis  curie  exaltationem,  laudem 
et  gloriam  ac  pro  sua  et  progenitorum  suorum  animarum  salute 
unam  ecclesiam  sive  capellam  sub  invocatione  eiusdem  s.  Tri- 
nitatis  in  ecclesia  Roskildensi,  obtenta  prius  ab  ordinario  loci 
super  hoc  licentia,  fundaverat  [et]  construxerat,  s.  v.  ad  suppli- 
cationem  prefati  regis,  cupientis,  ut  predicta  ecclesia  sive  ca- 
pella  erecta  congruis  frequentaretur  honoribus  ac  eo  libentius 
utriusque  sexus  fideles  ad  dictam  erectam  ecclesiam  sive  capel- 
lam  confluant  [o:  -erent]  .  .  .,  omnibus  vere  penitentibus  et  con- 
Tessis,  eandem  erectam  ecclesiam  sive  capellam  in  nativitatis 
domini  nostri  Jesu  Christi  ac  assumptionis  eiusdem  b.  Marie 
virginis  festivitatibus  necnon  eandem  die  Cene  domini  devote  an- 
nuatim  visitantibus  et  ad  reparationem  ac  manutentionem  edifi- 
ciorum  dicte  ecclesie  sive  capelle  erecte  necnon  illius  librorum, 
calicum  et  casularum  aliorumque  ornamentorum  ecclesiasticorum 
divino  cultui  dedicatorum  fulcimentum  manus  adjutrices  porri- 
gentibus,  pro  singulis  festivitatibus  et  die  predictis  indulgentiam 
centum  annorum  et  totidem  quadragenarum  inter  cetera  con- 
cessit  ....  Verum,    quia    in    predictis    festivitatibus    et   die   Cene 


1 98  sixtus  iv. 

concursus  populi  pro  huiusmodi  indulgentiis  centum  annorum 
et  totidem  quadragenarum  [consequendis  minime  habeatur,  sup- 
plicat  predictus  rex,  quatenus]  de  dictis  festivitatibus  et  die 
Cene  domini  ad  festum  Epiphanie  et  dedicationis  eiusdem  ec- 
clesie  sive  capelle  ac  dominicam,  qua  in  ecclesia  dei  cantatur 
Jubilate,  dies  transferre  dignemini.  Fiat.  F.  Datum  Rome  19.  kal. 
febr.  anno  8. 

Suppl.   770  fol.  23  v. 

2739.  14.  Jan.   1479. 

Paven  flytter  efter  Ansogning  af  Kong  Christiern  den  Aflad,  som  var  til- 
staaet  dem,  der  besoger  hans  Kapel  i  Roskilde  paa  Jesu  Fodselsdag,  Mariae 
Himmelfartsdag  og  Skaertorsdag,  hen  til  Helligtrekongersdag,  Kapellets  Ind- 
vielsesdag  og  Sondagen  Jubilate,  da  der  paa  de  forstnaevnte  Dage  ikke  indfinder 
sig  nogen. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.    Benigno  (Dipl.  Chr.  I,  338 — 
391);  Heg.  4-624  —  *7474).    Datum  Rome   19.   kal.  febr.  anno  8. 
xxx. 

Orig.  med  vedhaengende  Bulle  i  Silkesnor  i  Sjaelland — Meen  65  (R.  A.). 

2740.  16.  Febr.   1479. 

Kong  Christierns  Sekretaer  Jacobus  deWettringe  faar  Sognekirken  i  Olden- 
burg,  skont  Kapitlet  i  Hamburg  tidligere  ved  falske  Opgivelser  havde  opnaaet 
en  Bulle,  som  lagde  Kirken  ind  under  Kapitelsbordet. 

Alias  s.  v.  ad  supplicationem  Gristierni  regis  Dacie  in  Veden 
et  in  Hilgenstedt  parrochiales  ecclesie  [o:  -as]  Bremensis  diocesis 
mense  capitulari  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  dicte  diocesis 
perpetuo  univit  per  alias  suas  litteras,  in  quibus  continetur 
e.  s.  v.  unionem  huiusmodi  fecit  [o:  fecisse]  ad  [supplicationem] 
Cristierni  regis  Dacie;  et  deinde,  dicta  (!)  ecclesia  in  Oldenebur- 
den  per  obitum  Petri  Bentz  vacante,  Jacobus  de  Wetteringhe 
clericus  Verdensis  diocesis,  dicti  regis  secretarius  continuus  com- 
mensalis,  illam  vigore  quarundam  litterarum  gratie  expectative 
per  s.  v.  sibi  concessarum  acceptavit  et  de  illa  sibi  provideri 
obtinuit,  decanus  vero  et  capitulum  prefate  ecclesie  Hambur- 
gensis  eiusdem  parrochialis  ecclesie  possessionem  pretextu  litte- 
rarum  predictarum  apprehenderunt.  Gum  autem  prefatus  rex 
in  veritate  numquam  supplicaverit  beatitudini  vestre,  ut  uniret 
prefalas  ecclesias  prefate  mense,  prout  s.  v.  per  litteras  eiusdem 
regis  certificata  extitit,  et  decanus  el  capitulum  prefati,  ut  cre- 
ditur,    id   snggesserint  v.  s.,  ut   facilius   unionem    predictam   ex- 


')   Her  dog   ined   det   urigtige  Aar   1478. 


sixtus  iv.  199 

torquere  possent  ab  eadem,  supplicat  s.  v.  rex  prefatus,  quatenus 
litteras  unionis  predictas  surreptitias  et  invalidas  iuisse  et  cum 
inde  secutis  nullius  roboris  vel  momenti  existere  ac  dictis  de- 
cano  et  capitulo  et  mense  illarum  pretextu  nullum  jus  queri 
potuisse  in  prefatis  parrochialibus  ecclesiis  aut  posse  sicque  per 
quoscunque  in  quavis  causa  judicari  et  interpretari  debere,  sub- 
lata  omnibus  quavis  aliter  interpretandi  facultate  et  auctoritate 
ac  irritum  et  inane  etc.  decernere,  et  nichilominus  dicto  Jacobo, 
quod  dubitat  acceptationem  et  provisionem  predictas  viribus 
non  subsistere,  de  dicta  parrochiali  in  Oldenbburden  [fructus 
6  mr.],  sive  ut  premittitur  sive  alias  quovis  modo  sive  ex  eo, 
quod  suas  acceptationem  et  provisionem  non  publicavil  aut 
alias  diligentias  requisitas  non  fecit,  vacet,  ....  dicto  Jacobo  pro- 
videre  dignemini.  Concessum,  constito  de  assertis  in  presentia 
pape.    P.  Salernitanus  ....  Datum  Rome  14.  kal.  martii  anno  8. 

Suppl.   771   fol.  143. 

2741.  9.  Marts  1479. 

Praesten  Jens  Madsen  (Brun)  fra  Odense  Stift  fritages  for  at  betale  An- 
nater  af  Pensioner  af  Kanonikat,  Praebendc  og  Vikariat  i  Hamburg  og  Kirken 
i  Nigenkerken. 

[1479]  Die  9.  eiusdem  mensis  [o:  martii]  unum  par  bul- 
larum  pro  Johanne  Mathei  presbitero  Ottoniensis  diocesis  super 
pensione  annua  24.  duc.  auri  de  camera,  videlicet  8  super  ca- 
nonicatus  et  prebende  ecclesie  b.  Marie  Hamburgensis  Bremensis 
diocesis  et  8  super  perpetue  vicarie  ad  altare  ante  faciem  s.  Sal- 
vatoris  nuncupatum,  situm .  in  eadem  ecclesia  et  etiam  8  super 
parrochialis  ecclesie  in  Nigenkerken  terre  Dittmertie  dicte  Bre- 
mensis  diocesis  fructibus  etc.  eidem  assignata  etc.  Patet  per 
bullas  sub  data  Rome  6.  non.  martii  anno  8.  Restituta  de  man- 
dato.     Bulle  restitute  absque  obligatione. 

Annate  1478—79  fol.  231  v  (Archivio  di  Stato). 

2742.  16.  Marts  1479. 

Paven  udnaevner  Kanniken  Jens  Madsen  (Brun)  i  Kobenhavn  til  pavelig 
Nuntius  og  Kollektor  i  de  nordiske  Riger  (Provinserne  Lund,  Trondhjem,  Up- 
sala  og  Riga). 

Johanni  Mathei  de  Dacia  canonico  ecclesie  b.  Marie  Haff- 
nensis  Roskildensis  diocesis,  decretorum  doctori,  in  regnis  Dacie, 
Svecie  et  Norvegie  necnon  in  Lundensi,  Nidrosiensi,  Vpsalensi 
et  Regensi  provinciis  eorumque  civitatibus  et  dioeesibus  aposto- 


200  sixtus  iv. 

lice  sedis  nuntio  ac  jurium  [et]  fructuum  camere  apostoiice  de- 
bitorum  collectori.  Ex  fideli  et  solicita  ac  diligenti  prudentia 
(Dipl.  Norv.  XVII,  1073—76).  Datum  Rome  17.  kal.  aprilis 
anno  8.  Non  taxata. 

Reg.  Vat.  60  7  fol.  220. 

2743.  29.  Marts  1479. 

Optegnelse  om,  at  Viborgkanniken  Jens  Madsen  (Brun),  der  er  udnsevnt 
til  Kollektor  i  de  nordiske  Riger,  aflaegger  Lofte  om  serlig  Regnskabsforelse  m.  m. 
under  en  Bode  af  500  Kammerdukater. 

[1479]  Die  29.  martii  Johannes  Matthei  canonicus  Vibergen- 
sis,  collector  deputatus  in  regnis  Dacie,  Svecie,  Norvegie  etc, 
prout  in  bulla  latius  continetur,  principalis  principaliter  se  obli- 
gavit  in  forma  camere  et  omnia  bona  sua  quecunque,  quod 
ipse  fideliter  exercebit  officium  huiusmodi  sue  collectorie  et  bo- 
nam  rationem  et  fidelem  computum  reddet  camere  apostolice 
de  pecuniis,  quas  continget  eum  recipere  in  dicta  collectoria 
juxta  formam  commissionis  sibi  desuper  facte  sub  pena  500  duc. 
auri  de  camera  eidem  camere  applicandorum.  Et  Lucianus  de 
Firmo  abbreviator  apostolicus  ad  requisitionem  et  instantiam 
dicti  Johannis  collectoris  fidejussit  pro  [eo]  et  se  obligavit  in 
solidum  pro  supradictis  omnibus  in  forma.  Et  juraverunt,  re- 
nuntiaverunt,  constituerunt,  promiserunt  etc  in  camera  aposto- 
lica 

Dicta  die  Petrus  de  Parma  acolitus  apostolicus  et  rector 
ecclesie  s.  Silvestri  de  Gambaretulo  Parmensis  diocesis  accessit 
supradicte  obligationi  in  forma  predicta1). 

Dicta  die  Marinus  de  Fregeno  episcopus  Caminensis  accessit 
supradicte  obligationi  in  forma  predicta. 

Libri  officialium  1478—92  fol.  14  (Archivio  di  Stato).  Trykt  Dipl.  Norv. 
XVII,  596. 

2744.  19.  April   1479. 

Kollektoren  Jens  Madsen  (Brun)  faar  Tilladelse  til  at  have  Bejsealter. 

Dignetur  s.  v.  Johanni  Mathei  de  Dacia,  ex  utroque  parente 
nobili,  decretorum  doctori,  collectori  apostolico  in  regnis  Dacie 
etc,  olim  bone  memorie  Franchete  de  Ruere  s.  v.  secundum 
carnem  sororis  capellano,  [concedere,  ut]  devotionis  causa  extra 


')  Dette  vr  overstreget  og  i   Randen  sat:    Cassata,  quia    noluit   promittere. 


SIXTl  S  IV.  201 

Urbem    altare    suum    portatile    secum    ad    parles    deferre   possit. 
Concessum  in  presentia  pape.     P.   Salernitanus. 

Et  quod  sola  signatura  suHicial.  Concessum.  P.  Salernitanus. 
Datum  Rome  13.  kal.  maji  anno  8. 

Suppl.  773  fol.  160  v. 

2745.  20.  April   1479. 

Paven  udsteder  Pas  og  Anbefalingsskrivelse  for  sin  Nuntius  og  Kollektor 
til  de  nordiske  Riger,  Kanniken  Jens  Madsen  (Brun)  i  Kobenhavn,  med  12 
Ledsagere. 

Universis  etc.  Cum  Johannes  Mathei  de  Dacia  (Dipl.  Norv. 
XVII,  982— 831)  og  1084—85*).)  Datum  Rome  12.  kal.-maji 
anno  8. 

Reg.  Vat.  670  fol.  146  v. 

2746.  21.  April   1479. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Lebus  og  Brandenburg  at  paadomme  en  Sag 
om  nogle  Pengefordringer,  som  Dronning  Dorothea  har  overfor  en  Del  Klostre 
i  Camin  Stift. 

Lubucensi  et  Brandeburgensi  episcopis.  Humilibus  suppli- 
cum  etc.  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Dorothee 
Dacie  Svecie  et  Norvegie  regine  petitio  continebat,  quod  Col- 
batzensis,  in  Hilda,  Dargum,  Bucowensis,  Puddeglauensis  et 
Bebulck  abbates  et  per  prepositos  gubernari  solitorum  Grampe- 
zowensis  et  Jasenitze  prepositi  Cisterciensis  et  Premonstratensis 
ac  s.  Augustini  ordinum  Caminensis  diocesis  monasteriorum  de 
quibusdam  pecuniarum  summis,  in  quibus  eidem  regine  effica- 
citer  obligati  existunt,  ipsi  regine  satisfacere  indebite  recusarunt 
hactenus  et  recusant  in  animarum  suarum  periculum  et  ipsius 
regine  prejudicium  non  modicum  et  gravamen.  Quare  pro  parte 
eiusdem  regine  nobis  fuit  supplicatum,  ut  omnes,  quas  ipsa  re- 
gina  adversus  abbates  et  prepositos  predictos  super  dictis  pecu- 
niarum  summis  et  illarum  occasione  movere  intendit,  causas 
aliquibus  prelatis  in  partibus  illis  comrnittere  ....  dignaremur. 
Nos  itaque  .  .  .  fraternitati  vestre  mandamus,  quatenus  .  .,  vocatis 
abbatibus  ac  prepositis  predictis  ac  aliis,  qui  fuerint  evocandi, 
auditisque  hincinde  propositis,  quod  justum  fuerit,  appellatione 


*)  Her  dog  med  den  urigtige  Dato  20.  April  1449.  *)  Her  dog  med  den 

urigtige  Dato  20.  Aug.  1479. 


202  sixtus  iv. 

reniota  decernatis,  facientes,  quod  decreveritis,  per  censuram 
ecclesiasticam  firmiter  observari.  Datum  Rome  11.  kal.  maji 
anno  8. 

Jo.  X.  Gerona. 

Reg.   Lat.   788  fol.  135. 

2747.  6.  Maj   1479. 

Paven  paalaegger,  efter  Kong  Ghristierns  Ansogning,  de  Gejstlige  i  Kongens 
Riger  at  hjaelpe  ham  med  at  paase,  at  ingen  ulovlig  bemaegtiger  sig  Vraggods, 
som  skal  tilfalde  Kongen,  og  straffe  de  ulydige  med  Ban,  hvis  de  ikke  giver 
det  tagne  Gods  tilbage. 

Cristierno  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regi.  Devotionis  tue 
sinceritas  (Dipl.  Christiernl  I,  343 — 44;  ogsaa  Dipl.  Norv.  XVII, 
1076 — 77;  Reg.  *7489).     Datum  Rome  pridie  non.   maji  anno  8. 

x. 

Orig.  med  vedhaengende  Blybulle  i  Silkesnor  i  Danske  gejstlige  Sager  18  (R.  A.). 
Paa  Ryggen,  med  samtidig  Haand:  Pawen  bywder  alle  biscoper  oc  prelater  i 
Danmark  at  the  laegge  them  alle  dag  fore,  ehwo  som  helst  the  ere,  som  nogen 
wrag  hiemligh  tagit  eller  forryckt  haffue,  at  the  thet  igien  antworde  ko.  eller 
hanss  embitzmaen  inden  sex  dage  sub  pena  excommunicationis.  Afskrift  i  Reg. 
Vat.  670  fol.  101.     Samtidig  Oversaettelse :  .Eldste  Archivreg.   I,  80—82. 

2748.  6.  Maj   1479. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Camin,  Slesvig  og  Ratzeburg  at  tillade  Biskop 
Albert  Krummedige  at  beholde  et  Kapel  udenfor  Ploen  og  to  Beneficier  i  Kiel 
og  Oldenburg  sammen  med  sit  Stift. 

Caminensi  et  Slesvicensi  ac  Raseburgensi  episcopis.  Per- 
sonam  Alberti  episcopi  Lubicensis  .  .  .  paterna  benivolentia  pro- 
sequentes,  illa  sic  libenter  concedimus,  que  suis  commoditatibus 
fore  conspicimus  oportuna.  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro 
parte  dicti  Alberti  episcopi  petitio  continebat,  quod,  olim  capella 
s.  Ulpirici  ante  opidum  Plone  ac  uno  in  Kile  necnon  alio,  vi- 
caria  nuncupato,  in  Oldenborgh  opidorum  Lubicensis  et  Bre- 
mensis  diocesium  parrochialibus  ecclesiis  perpetuis  beneficiis, 
que  de  jure  patronatus  comitis  Holsatie  et  Stormarie  pro  tempore 
existentis  fore  noscuntur,  tunc  successive  vacantibus,  prefatus 
Albertus  episcopus,  illorum  sic  vacantium  de  expresso  consensu 
Cristierni  regis  Dacie  ac  Holsatie  et  Stormarie  comitis  posses- 
sionem,  nullo  sibi  suffragante  titulo,  de  facto  apprehendens,  illa 
extunc  detinuit,  prout  detinet,  occupata,  nullos  tamen  fructus 
perCipiens  ex  eisdem.  Cum  autem  capella  et  beneficia  predicta 
adhuc  vacare  noscantur  ad  presens,  nos,  eidem  Alberto  episcopo, 
ut  stalum  suum  juxta  pontificalis  dignitatis  exigentiam  decentius 


sixtus  iv.  203 

tenere  valeat,  de  alicuius  subventionis  auxilio  providere  volentes, 
fraternitati  vestre  mandamus,  quatenus  ....  capellam  et  in  Kile 
[quorum  fructus  50  fl.  auri  de  camera]  necnon  in  Oldenborgh 
[fructus  24  11.  auri  de  camera]  beneficia  predicta,  que  et  dicia 
capella  sine  cura  sunt,  eidem  Alberto  episcopo  per  eum,  quoad 
vixerit,  una  cum  ecclesia  Lubicensi,  cui  preest,  ac  omnibus  be- 
neliciis,  que  obtinet  et  imposterum  obtinebit,  tenenda,  ita  quod, 
debitis  et  consuetis  capelle  et  vacantium  beneficiorum  predicto- 
rum  supportatis  oneribus,  liceat  sibi  de  residuis  illorum  fructibus 
disponere,  sicuti  illa  in  titulum  obtinentes  de  eis  disponere  po- 
tuerunt,  alienatione  tamen  quorumcunque  bonorum  immobilium 
et  pretiosorum  mobilium  penitus  interdicta,  auctoritate  nostra 
commendare  curetis  ....  Volumus  autem,  quod,  antequam  ad 
executionem  presentium  in  aliquo  procedatis,  prefatus  Albertus 
capellam  et  vacantia  benefieia  predicta  in  manibus  vestris  rea- 
liter  et  omnino  dimittat.    Datum  Rome  pridie  non.  maji  anno  8. 

Jo.  XXXXV.  Gerona. 
Reg.  Lat.   792  fol.  100. 

2749.  25.  Maj   1479. 

Klerken  Mads  Boesen  fra  Roskilde  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig 
praestevie  ved  Kurien. 

Supplicat  Mathias  Boetii  clericus  Roskildensis  diocesis,  ca- 
pellanus  perpetuus  ad  altare  s.  Marie  Gestmodensis  (!)  diocesis, 
quatenus  sibi,  ut,  a  quocunque  maluerit  catholico  antistite,  in 
Romana  curia  residente,  in  tribus  dominicis  aut  aliis  festivis 
diebus  etiam  extra  tempora  ad  hoc  a  jure  statuta  ad  omnes 
sacros  etiam  presbiteratus  ordines  se  facere  promoveri  ipseque 
antistes  in  dictis  diebus  et  extra  tempora  illos  sibi  conferre 
possit,  concedere  dignemini.'  Concessum  in  presentia  pape.  Pe. 
Salernitanus. 

Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat. 
Et  examinetur  in  camera  apostolica.  Datum  Rome  8.  kal.  junii 
anno  8. 

Suppl.  775  fol.  76  v. 

2750.  11.  Juni   1479. 

Paven  udnaevner  Franciskaneren,  Lektor  Kanutus  Johannis  fra  Stockholm 
til  Inkvisitor  mod  Kaetteriet  i  Danmark,  Sverige  og  Xorge.  Han  skal  indsende 
Tredjedelen  af  det,  han  opkraever  af  Kaetterne,  til  det  pavelige  Kammer. 

Kanuto  Johannis  de  Stikholin  (!),  ordinis  fratrum  Minorum 
professori,    in    theologia    lectori,    heretice    pravitatis    in    Dacie, 


204  sixtus  iv. 

Svecie   et   Norvegie   regnis   inquisitori.     Dum   tuam   integritatem 
(Dipl.  Norv.  XVII,  1078—79).    Datum  Rome  3.  id.  junii  anno  8. 

Reg.  Vat.   657  fol.  246. 

2751.  20.  Juni   1479. 

Paven  giver  sin  Nuntins  i  de  nordiske  Riger,  Riskop  Marinus  de  Fregeno 
i  Camin.  Tilladelse  til  at  give  30  Par  indenfor  hans  Nuntiaturs  Omraade  Lov 
til  at  indgaa  /Egteskab  i  forbudte  Grader,  endvidere  Tilladelse  til  at  tilstaa 
25  Adelige  Rejsealter,  hvor  de  kan  lade  holde  Messe  ogsaa  for  Daggry,  til  at 
udnaevne  30  ugifte  Personer,  der  ikke  er  Prsester.  til  Notarer  og  til  at  bortgive 
30  Embeder,  som  dog  ikke  maa  vaere  de  overste  i  Kirkerne  og  ikke  maa  have 
en  Aarsindtaegt  paa  mere  end  50  Kammergylden. 

Marino  episcopo  Caminensi,  apostolice  sedis  nuntio.  Per- 
sonam  tuam  (Dipl.  Norv.  XVII,  1079—83).  Datum  Rome  12.  kal. 
julii  anno  8. 

Reg.  Vat.  591   fol.  42. 

2752.  26.  Juni  1479. 

Riskop  Albert  Krummedige  i  Lubeck  faar  Tilladelse  til  at  laegge  Reinfeld 
Kloster  i  Liibeck  Stift  ind  under  Riskopsbordet,  saa  laenge  han  lever. 

Licet  monasterium  in  Reymeruelde  in  ducatu  Holtzatie  Ci- 
sterciensis  ordinis  Lubicensis  diocesis  satis  insigne  per  modum 
illarum  partium  et  in  suis  redditibus  competenter  dotatum  exi- 
stat,  tam[en]  propter  incuriam  et  malum  regimen  nonnullorum 
abbatum  eiusdem  monasterii,  qui  hactenus  fuerunt,  inter  quos  et 
monachos  eiusdem  ac  inter  ipsos  monachos  divisiones,  conten- 
tiones  et  partialitates  et  scandala  oriuntur,  nobiles  et  laici  illa- 
rum  partium  monasterium  ipsum  gravant  et  affligunt,  propter 
que  proventus  illius  passim  diminuuntur,  divinus  cultus  negli- 
gitur  et  de  totali  desolatione  ipsius  monasterii,  presertim  cum 
modernus  illius  abbas  senio  confectus  et  viribus  sui  corporis 
destitutus  existat,  verisimiliter  formidari  potest.  Verum,  si  mona- 
sterium  ipsum  [fructus  200  fl.  auri  de  camera]  mense  episcopali 
Lubicensi  ad  vitam  Alberti  episcopi  Lubicensis  dumtaxat  uni- 
retur,  profecto  ipse  Albertus  episcopus  ex  datis  sibi  ab  illarum 
largitore  virlutum  donis  seditiones  et  rixas  tollere,  [pacem]1)  pa- 
rare  et  unionem  consiliare  (!),  prolapsa  reformare  ac  monasterium 
ipsum  in  spiritualibus  et  temporalibus  feliciter  regere  posset  ac 
etiam  ex  hoc  in  suis  necessitatibus  aliquod  relevamen  susciperet. 
Quare  supplicat  Cristiernus  rex  Dacie  etc.  illustrissimus,  sub 
cuius    temporali   dominio   ratione   sui   ducatus  Holtzatie  dictum 

')  add.  Gz. 


SIXTUS  IV.  20.") 

monasterium  consistit,  quatenus  .  .  .  monasterium  prefatum  eidem 
mense  ad  vitam  dicti  Alberti  episcopi  dumtaxat,  seu  quamdiu 
ecclesie  Lubicensi  prefuerit,  unire  [dignemini]1),  ita  quod,  cedente 
vel  decedente  dicto  moderno  abbate  seu  alias  monasterium  ipsum 
quomodolibet  dimittente,  liceat  ipsi  Alberto  episcopo  .  .  .  mona- 
sterii  predicti  corporalem  possessionem  propria  auctoritate  libere 
apprehendere  illiusque  fructus  etc.  in  suos  ac  mense  et  monasterii 
predictorum  usus  convertere,  cuiusvis  super  hoc  licentia  minime 
requisita,  non  obstante  regula  cancellarie,  qua  cavetur,  quod  in 
unionibus  fructus  exprimantur.  Et  fiat  commissio  ad  partes. 
vocatis  etc.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et 
in  forma  gratiosa.     Datum  Rome  6.   kal.  julii  anno  8. 

Suppl.   776  fol.  174  v. 

2753.  5.  juli   1479. 

Paven  laegger  Reinfeld  Kloster  ind  under  Biskopsbordet  i  Lubeck,  saa 
lsenge  Biskop  Albert  Krummedige  lever,  og  befaler  Abbeden  i  Doberan  og  I3i- 
skoppen  i  Gamin  at  sorge  for,  at  Bullen  bliver  bragt  til   Udforelse. 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Ex  superne  maiestatis  provi- 
dentia  [etc.].  Cum,  sicut  coram  nobis  propositum  est,  monaste- 
rium  Reynwelde  Cisterciensis  ordinis  Lubicensis  diocesis,  cau- 
santibus  dissensionibus,  que  retroactis  temporibus  fuerunt  inter 
illius  pro  tempore  abbatem  et  monachos  ac  inter  ipsosmet 
monachos,  plurima  in  temporalibus  et  spiritualibus  perpessum 
fuerit  hactenus  detrimenta  et  continue  patiatur,  nos,  ne  mona- 
sterium  ipsum  tot  exponatur  incommodis,  paternis  et  solicitis 
studiis  intendentes  ac  sperantes,  quod,  si  monasterium  ipsum 
mense  episcopali  Lubicensi,  quamdiu  Albertum  episcopum  Lubi- 
censem2)  ecclesie  Lubicensi  preesse  contingeret,  uniretur,  ipse  Al- 
bertus  episcopus  sua  providentia  et  circumspectione  contentiones 
et  litigia  huiusmodi  de  medio  summoveret,  ipsumque  monaste- 
rium  ad  votive  reformationis  statum  reduceretur  et  grandia  in 
eisdem  temporalibus  et  spiritualibus  susciperet  incrementa  cum 
divini  cultus  augmento  et  animarum  salute,  habita  super  hiis 
cum  fratribus  nostris  s.  Romane  ecclesie  cardinalibus  delibera- 
tione  matura,  licet  dudum  inter  alia  voluerimus,  quod  petentes 
beneficia  aliis  uniri  tenerentur  exprimere  verum  valorem  .  .  .  tam 
beneficii  uniendi  quam  illius,  cui  unio  fieri  peteretur,  alioquin 
unio  non  valeret,  et  semper  in  unionibus  commissio  fieret  ad 
partes,   vocatis,    quorum    interest, monasterium    ipsum  .  . 


x)  add.  Gz.  2)  Gz.  —  Cod.  Albertus  episcopus  Lubicensis 


206  SIXTLS  IV. 

mense  prefate,  quam  diu  prefatus  Albertus  episcopus  dicte  ec- 
clesie  preerit,  ....  presentium  tenore  unimus,  ita  quod  [etc.  som 
forrige  Brev  til  requisita],  rogantes  et  hortantes  attente  abbatem 
monasterii  in  Dobrano  prefati  ordinis  Zwerinensis  diocesis,  cui 
dictum  monasterium  Reynwelde  ut  patri  abbati  ex  institutis 
dicti  ordinis  per  sedem  predictam  approbatis  subesse  dinoscitur, 
sibique  mandantes,  quatenus  eundem  episcopum  et  monasterium 
sue  mense  predicte  unitum,  postquam  unio  predicta  suum  de- 
bitum  sortita  fuerit  effectum,  habeat  pro  nostra  et  apostolice 
sedis  reverentia  propensius  commendatos  in  ampliandis  et  con- 
servandis  juribus  suis  et  sic  eos  favoris  sui  presidio  prosequa- 
tur,  quod  idem  episcopus  in  commisso  sibi  dicti  monasterii 
regimine  se  deo  propitio  utilius  exercere  valeat,  ipseque  pater 
abbas  divinam  misericordiam  ac  dicte  sedis  benedictionem  et 
gratiam  exinde  uberius  consequi  mereatur.  Et  nichilominus 
episcopo  Caminensi  ....  mandamus,  quatenus,  si  dictus  moder- 
nus  abbas  regimini  dicti  monasterii  ad  effectum  unionis  predicte 
in  eius  manibus  sponte  cedere  voluerit,  cessionem  ipsam  ab 
eodem  moderno  abbate  vel  procuratore  suo  .  .  .  auctoritate  nostra 
hac  vice  dumtaxat  recipiat  eaque  per  ipsum  recepta  decernat 
unionem  huiusmodi  extunc  suum  effectum  sortitam  fuisse,  nec- 
non  a  conventu  dicti  monasterii  obedientiam  et  reverentiam,  ab 
illius  vero  vassallis  et  aliis  subditis  fidelitatem  et  consueta  ser- 
vitia  atque  jura  ab  ipsis  dicto  monasterio  debita  prefato  epi- 
scopo  Lubicensi  libere  impendi  et  exhiberi  ac  sibi  de  ipsius 
monasterii  fructibus  [et]  juribus  integre  responderi  faciat.  Da- 
tum  Rome  3.  non.  julii  anno  8. 
LX. 

Reg.  Vat.   591   fol.  190. 

2754.  26.  Juli   1479. 

Paven  fornyer  og  stadfsester  alle  de  Privilegier,  dcr  tidligere  var  tilstaaede 
Dominikanerne  og  Franciskanerne,  isaer  med  Hensyn  til  Aflad,  Velynderes  Gaver 
og  Begravelse  i  Ordensdragten,  kirkelige  Beneficier  og  Inkvisitorer,  samt  udvider 
alle  Privilegier,  der  er  indrommede  andre  Tiggerordener,  til  ogsaa  at  gielde  de 
to  naevnte  Ordener. 

Ad  perpeluam  rei  memoriam.  Sacri  Predicatorum  et  Mi- 
norum  fratrum  ordines  (Wadding,  Annales  Minornm  XIV,  224 — 
29;  Dipl.  Xorn.  IX,  346—53).    Datum  Rome  7.  kal.  aug.  anno  8. 

Indtaget  i  Pavebrev  af  2.  Okt.  1482,  der  er  afskrevet  i  [Nic.  .lordanis 
Kopibog  og  derefter  i     Barth.  I).  159—71. 


SIXTTS  IV.  207 

2755.  12.  Aug.   1479. 

Dominikanermunken  Hemming  Pedersen  Quitzow  faar  fornyet  Tilladelse 
til  at  praedike  og  dobe  i  Kong  Christierns  Lande  og  Provinserne  Saehsen  og 
Polen.    Tilladelsen   skal  meddeles  ham   i   en  Bulle  og  ikke  som   for  i  et   Brev. 

Licet  alias  s.  v.  ad  supplicationem  Cristierni  Dacie  Svecie  et 
Norvegie  regis  per  suas  certi  tenoris  litteras  in  forma  brevis  He- 
mingo  Petri  Swytzaw(!)  ordinis  Predicatorum,  ut  in  prefati  regis 
dominiis  et  regnis  ac  Polonie  et  Saxonie  provinciis  verbum  dei 
cum  duobus  sociis  per  ipsum  oratorem  eligendis  predicare  libere 
posset,  licentiam  concesserit  ac  omnibus  dicti  ordinis  Predica- 
torum  prelatis  ac  monasteriorum  guardianis,  ne  ipsum  oratorem 
quoquo  modo  desuper  impedire  auderent,  immo  eundem  qrato- 
rem  benigne  recipere  et  tractare  deberent,  mandaverit,  ipseque 
orator  juxta  sibi  a  munerum  omnium  largitore  domino  tributam 
gratiam  et  facultatem  sibi  a  e.  s.  v.  concessam  in  nonnullis  civi- 
tatibus  et  terris  prefati  regis  dictum  verbum  dei  predicaverit  et 
non  parvum  fructum  cum  huiusmodi  suis  predicationibus  in 
partibus  illis  et  presertim  in  confinibus  Ruthenorum  fecerit  et 
quamplures,  qui  nondum  baptisati  erant,  ad  suscipiendum  sa- 
crum  baptisma  induxerit,  nichilominus,  quia  de  huiusmodi  licen- 
tia  sibi  concessa  [non]1)  aliter  quam  per  dictas  litteras  in  forma 
brevis  et  non  per  bullam  plumbeam  [certitudinem]  facere  poterat, 
quamplures  difficultates  per  non  habentes  notitiam  de  validitate 
dictarum  litterarum  sibi  facte  extiterunt,  et  propterea,  ut  ipse  ora- 
tor,  qui  sexagenarius  est  et  nullum  aliud  optat  nisi  animarum 
salutem,  sublatis  difficultatibus  et  impedimentis  occasione  pre- 
missorum  sibi  factis  et  imposterum  fiendis,  eius  desiderium 
commodius  adimplere  et  saluti  animarum  evangelicam  doctrinam 
in  dictis  suis  predicationibus  exponendo  consulere  et  providere 
valeat,  supplicat  e.  s.  v.,  quatenus  sibi,  ut  in  dictis  regnis,  pro- 
vinciis  et  dominiis  verbum  dei  huiusmodi  juxta  facultatem  sibi 
in  dicto  brevi  concessam  predicare  possit,  licentiam  concedere 
litterasque  apostoiicas  desuper  expediri  mandare  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  quod  littere  ex- 
pediantur  in  forma  gratiosa.  Concessum.  P.  Salernitanus.  Da- 
tum  Rome  pridie  id.  aug.  anno  8. 

Suppl.   778  fol.  47  v. 

2756.  12.  Aug.   1479. 

Paven  giver,  efter  Kong  Christierns  Ansogning,  Dominikaneren  Hemming 
Pedersen  Quitzow,  der  nu  er  60  Aar,  med   Held  har  praediket  Kristendommen 

J)  add.  Gz. 


208  sixtus  iv. 

i  Kongens  Lande,  saerlig  i  Naerheden  af  Russernes  Graenser,  og  dobt  ikke  faa 
Hedninger,  Tilladelse  til  sammen  med  to  Ledsagere  at  fortsaette  sin  Missions- 
virksomhed  i  Kongens  Lande  samt  Provinserne  Polen  og  Sachsen. 

Heningo  Petri  Quitzaw  ordinis  fratrum  Predicatorum  pro- 
fessori.  Religionis  zelus,  vite  ac  morum  honestas  (Dipl.  Norv. 
XVII,   596 — 97).    Datum  Rome  pridie  id.   aug.  anno  8. 

N.  XVI.  Garilliati. 
Reg.   Lat.   791   fol.  292. 

2757.  14.  Dec.  1479. 

Paven  befaler  Kantoren  i  Slesvig  at  overdrage  Klerken  Jens  Tetens  fra 
Slesvig  Stift  Sognekirken  i  Mildsted  med  Kapellet  i  Husum. 

Cantori  ecclesie  Slesvicensis.  Dignum  etc.  Cum  itaque  Hur- 
ricus(!)  Schriuer,  rector1)  parrochialis  ecclesie  in  Milstede  Slesvi- 
censis  diocesis,  qui  Martini  pape  V  familiaris  continuus  commen- 
salis  fuit,  ecclesiam  predictam,  quam  obtinet,  sponte  resignare 
proponat,  nos,  votis  ipsius  Hurrici  (!)  favorabiliter  annuentes  ac 
Johannem  Tetenssen  clericum  dicte  diocesis  in  artibus  magistrum 
gratioso  favore  prosequi  volentes,  .  .  .  discretioni  tue  mandamus, 
quatenus  ab  eodem  Hurrico(!)  .  .  .  resignationem  huiusmodi  reci- 
pias  eaque  per  te  recepta  ecclesiam  predictam,  cui  capella  Husen 
eiusdem  diocesis  canonice  est  annexa  [cuius  et  dicte  capelle  fruc- 
tus  4  rar.j,  cum  capella  annexa  huiusmodi  eidem  Johanni  auc- 
toritate  nostra  conferas.  Nos  enim,  qui  dudum  inter  alia  vo- 
luimus,  quod,  si  quis  in  infirmitate  constitutus  resignaret  aliquod 
beneficium  sive  simpliciter  sive  ex  causa  permutationis  et  postea 
infra  viginti  dies  de  ipsa  infirmitate  decederet,  ac  ipsum  bene- 
ficium  conferretur  per  resignationem  sic  factam,  collatio  huius- 
modi  nulla  esset,  ipsumque  beneficium  nichilominus  per  obitum 
vacare  censeretur,  volumus,  quod,  si  forsan  ipse  Hurricus(!)  tem- 
pore  resignationis  per  eum  faciende  huiusmodi  in  aliqua  infir- 
mitate,  ex  qua  ipsum  infra  viginti  dies  post  dictam  resignationem 
decedere  contingat,  constitutus  fuerit,  nichilominus  collatio  et 
provisio  ipsi  Johanni  de  dicta  ecclesia  per  huiusmodi  resigna- 
tionem  per  te  faciende  valide  et  efficaces  existant,  ipsaque  ec- 
clesia  non  per  obitum,  sed  per  resignationem  huiusmodi  vacavisse 
censeatur.    Datum  Rome  19.  kal.  jan.  anno  9. 

N.  Garilliati. 

Reg.   Lat.  801   fol.  96  v:    ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.   F.)  i  Suppl.   781   fol.  67. 


')  II:  rector  sive  vicarius  curatus 


SIXTLS  IV.  209 

2758.  14.  Dec.   1479. 

Klerken  Jakob  Bartoldsen  fra  Odense  Stift  faar  Absolution  for  den  Del, 
han  har  haft  i,  at  hans  Herre  Hans  Boyske  (til  Betridsgaard)  har  ladet  en 
Kvinde,  som  havde  draebt  sit  Barn.   bnende. 

Exponitur  pro  parte  Jacobi  Bertoldi  clerici  Ottoniensis  dio- 
cesis,  quod,  cuin  ipse  olim  nobilis  viri  Johannis  Poscke  dicte 
diocesis  obsequiis  insisteret,  et  quedain  mulier  eiusdem  diocesis, 
dum  in  humanis  ageret,  sue  anime  salutis  immemor  proprium 
puerum  suuni  interfecisset1)  et  propter  huiusmodi  scelus  carceri- 
bus  mancipata  fuisset  et  ab  eisdem  carceribus  auffugisset,  ipseque 
orator  cum  certis  castrensibus  sive  dicti  nobilis  Johannis  fami- 
liaribus  dictam  mulierem  sic  profugam  in  quadam  villa  latentem 
reperisset  ipsamque  capi  et  ad  castrum  dicti  nobilis  reduci  et 
in  carceribus  remancipari,  non  animo,  ut  ad  mortem,  sed  ad 
aliquam  pecuniarum  summam  sive  congruentem  penam  con- 
dempnaretur,  fecisset,  tamen  idem  nobilis,  antequam  ipse  orator 
ad  castrum  reverteretur,  eandem  mulierem  sententialiter  igne 
cremari  fecit.  Cum  autem  prefatus  orator  in  morte  sive  sen- 
tentia  dicte  mulieris  culpabilis,  ut  premittitur,  non  fuerit  ac  de 
premissis  doleat  ab  intimis  et  intendat  facere  penitentiam  de  per 
eum  commissis  cupiatque  ex  magno  devotionis  fervore  ad  omnes 
sacros  ordines  etiam  presbiteratus  promoveri  et  in  illis  altissimo 
famulari,  quare  pro  parte  dicti  oratoris  supplicatur,  quatenus 
eum  ab  huiusmodi  reatu  absolvere  omnemque  inhabilitatis  et 
infamie  maculam  sive  notam  per  eum  premissorum  occasione 
contractam  quomodolibet  penitus  abolere  ac  secum  super  irre- 
gularitate  modo  premisso  per  eum  contracta,  quod  ipse  ad 
omnes  etiam  sacros  et  presbiteratus  ordines  promoveri  et  in 
illis,  huiusmodi  per  eum  susceptis  ordinibus,  ministrare  libere 
valeat,  dispensare  dignemini.  Fiat  citra  ministerium  altaris.  F. 
Datum  Rome  19.  kal.  jan.  anno  9. 

Suppl.   781   fol.  152  v. 

2759.  14.  Dec.   1479. 

Kong  Christiern  faar  Privilegiet  de  non  evocando  (Nr.  2127)  udvidet  til 
ogsaa  at  omfatte  Holsten. 

Dudum  Nicolao  pape  V  pro  parte  Cristierni  Dacie  etc.  regis 
exposito  [etc.  soin  Nr.  2121  indtil  evocentur].  Supplicat  igitur 
Cristiernus  rex  prefatus,  quatenus  huiusmodi  Nicolai  et  Calixti  .  . 
privilegium  et  indultum  suo  regno  Dacie  concessum  .  .  .  ex  certa 


x)  Gz.  —  Cod.  interfecerit 

Acta  pontificum  Danica  IV.  14 


210  SIXTUS  IV. 

scientia  confirmare  et  de  novo  concedere  dictumque  indultum 
ei  privilegium  cum  omnibus  censuris  et  penis  in  contrarium 
facientes  promulgatis  ac  decretis  omnibusque  aliis  in  litteris 
predictis  contentis  ad  incolas  .  .  .  ducatus  predicti,  ita  quod  ju- 
dices  et  conservatores  dictis  habitatoribus  et  indigenis  regni 
Dacie  in  prefatis  litteris  deputati  etiam  eisdem  habitatoribus  et 
indigenis  ducatus  predicti  in  premissis  efficacis  defensionis  pre- 
sidio  assistere  et  omnia  exequi  possint,  sicut  prefatis  habita- 
toribus  et  indigenis  prefati  regni  Dacie  assistere  possint,  exten- 
dere  dignemini.  Fiat.  F.  Et  quod  littere  expediantur  ad  futuram 
sive  perpetuam  rei  memoriam  in  forma  gratiosa.  Fiat.  F.  [Da- 
tum  Rome  19.  kal.  jan.  anno  9.] 
Suppl.  781  fol.  66. 

2760.  14.  Dec.  1479. 

Kong  Christiern  faar  bevilget,  at  hans  Sekretser,  Slesvigkanniken  Enwald 
Sevenbroder,  faar  Provstiet  i  Slesvig  mod  at  udrede  en  Pension  til  den  af- 
gaaende  Provst  Johan  Embeke. 

Item,  cum  Johannes  Eanche(!)  prepositus  ecclesie  Slesvicensis 
preposituram  ipsius  ecclesie,  que  inibi  dignitas  post  pontificalem 
maior  et  de  jure  patronatus  regis  Dacie  etc.  ex  privilegio  per 
s.  v.  dicto  regi  concesso  existit,  et  quam  ipse  Johannes  obtinet, 
in  manibus  s.  v.  seu  alterius  ad  id  potestatem  habentis  resig- 
nare  proponat,  supplicat  prefatus  rex  tam  in  personam  dicti 
Johannis  quam  etiam  Enwaldi  de  Sauenbrader  canonici  eius- 
dem  ecclesie  Slesvicensis  et  ipsius  regis  secretarii,  quatenus,  re- 
signationem  huiusmodi  admittentes  ipsique  Enwaldo  specialem 
gratiam  facientes,  de  dicta  prepositura  [fructus  6  mr.j  eidem 
Enwaldo  in  eventum  resignationis  et  admissionis  huiusmodi  per 
eiusdem  regis  litteras  s.  v.  presentato  providere  dignemini  ac 
eidem  Johanni,  ne  ex  cessione  huiusmodi  nimium  dispendium 
patiatur,  pensionem  annuam  tertie  partis  fructuum  etc.  dicte 
prepositure  eidem  Johanni,  quoad  vixerit,  per  dictum  Enwaldum 
et  successores  suos  annis  singulis  in  terminis  de  partium  con- 
sensu  statuendis  ac  sub  censuris  in  talibus  apponi  consuetis 
uitegre  persolvendam  reservare,  et  nichilominus,  si  ipse  Johannes 
tempore  resignationis  huiusmodi  in  aliqua  infirmitate,  ex  qua 
ipsum  post  huiusmodi  resignationem  infra  viginti  dies  decedere 
contingat,  constitutus  fuerit,  quod  nichilominus  collatio  et  pro- 
visio  de  dicta  prepositura  eidem  Enwaldo  faciende  huiusmodi 
valide  et  efficaces  sint,  ipsaque  prepositura  non  per  obitum,  sed 


SIXTUS  IV.  211 

resignationem   vacare   censeatur,    decernere   dignemini.     Fiat.  F. 
[Datum  Rome  19.   kal.  jan.  anno  9.] 

Suppl.   781   fol.  66  v. 

2761.  18.  Dec.   1479. 

Lundekanniken  Peder  Poulsen  faar  ny  Provision  paa  Dekanatet  i  Lund, 
der  med  Patronens,  Kong  Christierns,  Samtykke  er  tildelt  ham  efter  /Erkedegnen 
i  Roskilde  Jens  Pedersen,   Kongens  Kansler,  der  havde  opgivet  Emhedet. 

Decanatu  ecclesie  Lundensis  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  3k2). 
Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome 
15.  kal.  jan.  anno  9. 

Suppl.  781  fol.  152  v. 

2762.  20.  Dec.   1479. 

Provsten  Johannes  Poldenhughe  i  Doberan  faar  et  Beneficium  i  Sogne- 
kirken  i  Goldberg  i  Sehwerin  Stift,  efter  at  Klerken  Anton  Antonsen  fra  Slesvig 
Stift  havde  opgivet  det. 

Cum  perpetuum  beneficium  situm  in  parrochiali  ecclesia 
opidi  Goltberch  Zwerinensis  dioce&is,  quod  de  jure  patronatus 
laicorum  existit,  per  obitum  Didrici  Poylen  vacet  ad  presens, 
supplicat  Johannes  Poldenbughe  prepositus  secularis  monasterii 
Dobbertinensis  dicte  diocesis  ordinis  Cisterciensis,  quatenus  sibi, 
ad  cuius  nominationem  sive  petitionem  ratione  prepositure  sue 
Dobbertinensis,  quam  obtinet,  patroni  dicti  beneficii  personam 
idoneam  presentare  teneantur,  de  dicto  beneficio,  quod  sine  cura 
existit  [fructus  2  mr.],  sive  ut  premittitur  seu  per  liberam  .  .  . 
cuiusdam  Anthoniy  Antonii  clerici  Slesvicensis  diocesis  nuper 
ad  dictum  benelicium  ad  nominationem  sive  petitionem  dicti 
Johannis  prepositi  per  patronos  ipsius  beneficii  presentati  .  .  . 
sponte  factam  resignationem  vacet,  providere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  13.  kal. 
jan.  anno  9. 

Suppl.   781  fol.  114. 

2763.  31.  Dec.  1479. 

Paven  stadfaester  Oluf  Jensen  som  Abbed  i  Soro  Floster,  hvortil  han  tid- 
ligere  var  valgt  af  Kapitlet  og  stadfsestet  af  Abbed  Peder  i  Esrom. 

Olano1)  abbati  monasterii*  de  Sora  Cisterciensis  ordinis  Ros- 
kildensis  diocesis.  Solicite  considerationis  intuitum,  prout  pasto- 
ralis   officii   cura  requirit,  circa  statum  ecclesiarum  et  monaste- 


')  II:  Olavus  Johannis 

14* 


212  sixtus  iv. 

riorum  omnium,  que  vacationis  incommoda  deplorare  noscuntur, 
salubriter  dirigendum  extendentes  operose  diligentie  studium 
libenter  impendimus,  ut  singulis  ecclesiis  et  monasteriis,  ne 
diuturne  vacationis  incommoda  sustineant,  de  salubris  provi- 
sionis  remedio  salubriter  consulatur.  Exhibita  siquidem  nobis 
nuper  pro  parte  tua  petitio  continebat,  quod  alias,  monasterio 
de  Sora  Cisterciensis  ordinis  Roskildensis  diocesis  ex  eo,  quod 
Petrus1)  monachus,  tunc  abbas  dicti  monasterii,  regimini  illius, 
cui  tunc  preerat,  in  manibus  Petri  abbatis  monasterii  de  Esrom 
ordinis  et  diocesis  predictorum  sponte  cessit,  ipseque  Petrus 
abbas  monasterii  de  Esrom,  cum  ad  illius  abbatem  pro  tempore 
existentem  admissio  cessionis  regiminis  dicti  monasterii  de  Sora, 
que  pro  tempore  fit,  ac  de  persona  idonea  ipsi  monasterio  de 
Sora,  dum  pro  tempore  vacat,  prefectio  et  provisio  de  antiqua 
et  approbata  hactenusque  pacifice  observata  consuetudine  per- 
tineant,  cessionem  predictam  ordinaria  auctoritate  duxit  admit- 
tendam,  abbatis   regimine   destituto,    conventus   dicti    monasterii 

de  Sora  de  licentia  Petri  abbatis  monasterii  de  Esrom te 

ordinem  ipsum  expresse  professum  in  eorum  et  dicti  monasterii 
de  Sora  abbatem  concorditer  elegerunt,  tuque  electioni  huiusmodi 
illius  tibi  presentato  decreto  consensisti  ac  de  persona  tua  eidem 
monasterio  de  Sora  provideri  teque  illi  in  abbatem  prefici  per 
dictum  Petrum  abbatem  monasterii  de  Esrom  juxta  statuta  dicti 
ordinis  dicta  auctoritate  obtinuisti  ac  electionis  et  provisionis  .  .  . 
huiusmodi  vigore  possessionem  regiminis  bonorum  dicti  mona- 
sterii  de  Sora  assequutus  illa  extunc  laudabiliter  exercuisti,  prout 
exerces  de  presenti.  Cum  autem  dubites  electionem,  provisionem 
et  prefectionem  de  te  factas  huiusmodi  viribus  non  subsistere, 
et  dictum  monasterium  de  Sora  adhuc,  ut  prefertur,  vacare 
noscatur,  nos,  cupientes  eidem  monasterio  de  Sora,  ne  longe 
vacationis  subjaceat  detrimentis,  de  persona  utili  et  idonea,  per 
quam  circumspecte  regi  et  salubriter  dirigi  valeat,  providere  .  .  .  ., 
de  persona  tua  eidem  monasterio  de  Sora  [fructus  12  mr.]  .  .  . 
providemus  teque  illi  preficimus  in  abbatem  ....  Quocirca  epi- 
scopo  Ortano  et  Johanni  Baptiste  de  Ferrariis  canonico  ecclesie 
Mutinensis  ac  archidiacono  Roskildensi  mandamus,  quatenus  .... 
libi  in  apprehendenda  possessione  regiminis  dicti  monasterii  de 
Sora  assistentes  faciant  tibi  a  dictis  conventu  obedientiam  et 
reverentiam  congruentes  necnon  a  vassallis  et  aliis  subditis  dicti 

1  >  II:  Petrus  Benedicti 


sixtus  iv.  213 

monasterii   de  Sora   consueta    servitia   et  jura    exhiberi.     Datum 
Rome  pridie  kal.   jan.  anno  9. 
L. 

Reg.  Vat.  630  fol.  288  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  de  nova  provisione 
in  presentia  pape.    P.   Salernitanus)  i  Suppl.   781   fol.  222  v. 

2764.  31.  Dec.   1479. 

Odensekanniken  Otto  Jensen  (Foged)  faar  Lov  til  at  forene  Besiddelsen  af 
Prsebenden  Aasum  og  et  Beneficium  i  Odense. 

Exponitur  pro  parte  Ottonis  Johannis  canonici  Ottoniensis, 
magistri  in  artibus,  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  pro- 
creati,  quod  alias  Johannes  Lundensis  archiepiscopus  et  Olavus 
Roskildensis  ecclesiarum  episcopus,  ad  instantiam  Cristierni  Dacie 
etc.  regis  judices  et  executores  ad  infrascripta  a  sede  apostolica 
specialiter  deputati,  ecclesiam  Ottoniensem  in  cathedralem  secu- 
larem  ecclesiam  erexerunt  et  inibi  nonnullas  prebendas  canoni- 
cales  instituerunt  et  inter  alia  eadem  auctoritate  apostolica  eis  con- 
cessa  cuidam  prebende  canonicali  institute,  Aaswin  (!)  vulgariter 
nuncupate,  quoddam  simplex  sine  cura  beneficium,  bona  vicaria 
nuncupatum,  ad  collationem  .  .  episcopi  Ottoniensis  pro  tempore 
existentis  spectans  unierunt,  ipseque  orator  prebendam  canoni- 
calem  institutam  et  beneficium  simplex  sibi  annexum  acceptavit 
et  de  illis  auctoritate  predicta  sibi  obtinuit  provideri  possessione 
subsecuta.  Cum  autem  ex  eo,  quod  episcopus  Ottoniensis  in  uni- 
onem  predictam  expresse  non  consensit  .  .  .,  dubitat  ipse  Otto 
unionem  ac  collationem  huiusmodi  viribus  non  subsistere,  sup- 
plicat  igitur,  quatenus,  unionem  ac  collationem  huiusmodi  cum 
inde  secutis  ratas  et  gratas  habentes,  nichilominus  de  dicta  pre- 
benda  canonicali  Aasin  (!)  et  simplici  beneficio,  vicaria  nuncupato, 
[fructus  insimul  3  mr.]  eidem  Ottoni  de  novo  provideri  mandare 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Da- 
tum  Rome  pridie  kal.   jan.  anno  9. 

Suppl.   781   fol.  22"). 

2765.  21.  Jan.   1480. 

Enwald  Sovenbroder  lover  at  betale  Annater  af  Provstiet  i  Slesvig. 

[1480]  Die  predicta  [o:  21.  mensis  jan.]  honorabilis  vir  Lu- 
douicus  de  S.  Gemigniano  litterarum  apostolicarum  abbreviator 
ut  principalis  et  privata  persona  obligavit  se  camere  apostolice 
nomine  Enwaldi  de  Savenbrader  canonici  ecclesie  Slesvicensis 
pro  annata  prepositure  eiusdem  ecclesie  [fructus  6  mr.].  vacature 
per   resignationem   Johannis    Emeke  .  .  extra    Romanam    curiam 


214  sixtus  iv. 

faciendam.  Et  mandatur  provideri  dicto  Enwaldo  de  dicta  pre- 
positura  sub  data  Rome  19.  kal.  jan.  anno  9.  Et  promisit  sol- 
vere  annatam  dicte  prepositure  eidem  camere  hic  in  curia  infra 
octo  menses  proxime  sequentes  sub  penis  camere  etc.  Juravit 
etc.  Restituta  de  mandato,  quia  est  commissio  resignationis  ad 
partes  etc. 

Annate  1479—80  fol.  152  v  (Archivio  di  Stato). 

2766.  13.  Febr.  1480. 

Paven  giver,  efter  Ansogning  af  Kong  Christiern,  ^Erkebiskop  Jens  (Bro- 
strup),  Biskop  Oluf  (Mortensen  Baden)  i  Boskilde  og  Biskop  Karl  (Bonnov)  i 
Odense  samt  Guardianerne  og  Brodrene  i  Franciskanerklostrene  i  Odense, 
Svendborg  og  N^^sted,  Observanterne  i  disse  3  Klostre  Lov  til  at  vaelge  en 
Vikar  af  deres  egen  Midte,  som  skal  staa  direkte  under  den  ultramontane 
Generalvikar  for  Observanterne.  Vikaren  skal  stadfaestes  af  Provinsialmini- 
steren,  men  hvis  det  ikke  er  sket  inden  3  Dage  efter  Valget,  skal  dette  anses 
for  at  vaere  bekraeftet  af  Paven.  Biskoppen  og  Dekanen  i  Odense  samt  Provsten 
i  Boskilde  indsaettes  til  Eksekutorer. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quamquam  ex  debito  summi 
pontificatus  officii,  nobis  licet  immeritis  dispositione  divina  com- 
missi,  circa  quorumlibet  fidelium,  presertim  mundanis  abjectis 
illecebris  sub  regularis  observantie  jugo  altissimo  famulantium, 
profectus,  utilitates  et  commoda  nos  deceat  intentos  existere, 
ordinem  tamen  fratrum  Minorum  eiusque  professores  tanto  po- 
tioribus  favoribus  confovere  satagimus,  quanto  ex  illorum  sci- 
entia,  doctrina  et  virtutibus  ac  fructuosis  operibus  maiores  etiam 
ad  fidei  catholice  propagationem  ac  divini  nominis  laudem  et 
gloriam  fructus  in  dei  ecclesia  noscuntur  provenire,  et  ad  illa, 
que  eorum  paci  et  quieti  ac  animarum  suarum  saluti  oportuna 
fore  conspicimus,  nos  favorabiles  et  benivolos  exhibemus,  proul 
cognoscimus  in  domino  salubriter  expedire.  Sane  pro  parte  guar- 
dianorum  et  fratrum  Ottoniensis,  Svinburgensis  ac  Nistadensis1) 
Ottoniensis  diocesis  provincie  Dacie  domorum  ordinis  fratrum 
Minorum  nobis  nuper  exhibita  petitio  continebat,  quod  olim 
ipsi,  cupientes,  ut  superioribus  annis  in  dicta  provincia  regu- 
laris  vigeret  vite  observantia  secundum  regulam  et  instituta 
b.  Francisci,  nonnullas  lilteras  desuper  a  Zanetto  de  Utino,  tunc 
dicti  ordinis  generali  ministro,  impetrarunt,  quas  a  nobis  posl- 
modum  auctofitate  apostolica  confirmari  obtinuerunt.  Cum  au- 
tem,  sicul  eadem  petitio  subjungebat,  licet  guardiani  et  fratres 
huiusmodi  predictarum  litterarum  vigore  regularem  observantiam 


')  Gz.  —  Cod.  Nistadensis  locorum  Ottoniensis 


SIXTUS  IV.  215 

inter  se  voluntarie  assumpserint  et  in  illa  certis  annis  persevera- 
verint,  nichilominus  propter  varias  et  multiplices  in(|uietationes, 
perturbationes  et  molestationes,  que  eis  a  nonnullis  fratribus 
reformationi  et  observantie  huiusmodi  penitus  contrariis  inces- 
santer  inferuntur,  dubitant  verisimiliter  in  futurum  in  huius- 
modi  observantia  perseverare  posse,  pro  parte  tam  Cristierni  Dacie 
Svecie  et  Norvegie  regis  ac  Johannis  arehiepiscopi  Lundensis  et 
Olavi  Roskildensis  ac  Caroli  Ottoniensis  episcoporum  quam  guar- 
dianorum  et  fratrum  predictorum  nobis  fuit  supplicatum,  ut  ip- 
sis,  quod  unum  ex  eis,  scientia,  moribus  et  religione  preditum, 
fratrem  in  suum  possint  eligere  vicarium  provincialem  ad  instar 
.  .  .  aliorum  fratrum  de  observantia  in  provinciis  ultramontanis 
existentium,  concedere,  ipsosque  ac  eorum  domos  predictas  ab 
omni  jurisdictjonis  superioritate,  et  potestate  tam  generalis  quam 
provincialis  ministrorum  totaliter  eximere  ac  eos  jurisdictioni 
et  correctioni  dicti  vicarii  per  eos  pro  tempore  electi  necnon 
generalis   vicarii   fratrum   familie   ultramontane   eiusdem   ordinis 

et  observantie   subjicere   et   summittere dignaremur.     Nos 

igitur,  qui  ad  ordinem  et  illius  professores  predictos  singularem 
gerimus  devotionis  affectum  et  eorundem  professorum  pacem  et 
quietem  intensis  desideriis,  quantum  cum  deo  possumus,  pro- 
curamus,  Eugenii  IV  et  Pii  II  ac  nonnullorum  aliorum  Roma- 
norum  pontificum  vestigiis  inherentes,  prefatis  ac  pro  tempore 
existentibus  dictarum  domorum  guardianis  et  fratribus,  quod 
de  cetero  perpetuis  futuris  temporibus  unum  ex  ipsis,  scientia, 
moribus  et  religione  preditum,  fratrem  in  suum  possint  eligere 
vicarium  provincialem  ad  instar  .  .  aliorum  fratrum  de  obser- 
vantia  dicti  ordinis,  quem  sic  electum  pro  tempore  ministro 
provinciali  dicti  ordinis  pro  confirmatione  electionis  huiusmodi 
obtinenda  presentare  teneantur,  quam  electionem,  si  ipse  mini- 
ster  provincialis  confirmare  recusaverit  seu  etiam  distulerit, 
electio  ipsa  post  triduum  per  sedem  apostolicam  confirmata 
esse  censeatur,  tenore  presentium  concedimus.  Et  insuper,  ut 
ipsi  guardiani  et  fratres  liberius  et  quietius  divinis  vacare  va- 
leant  beneplacitis,  ipsos  ac  eorum  domos  ab  omni  jurisdictionis 
superioritate  et  potestate  predictorum  ministrorum  penitus  exi~ 
mimus  eosque  et  domos  predictas  jurisdictioni  et  correctioni 
tam  provincialis  per  eos  pro  tempore  electi  quam  generalis 
ultramontani  vicariorum,  ^etiam  tam  generalis  huiusmodi1),  qui 


l)  ber  vist  udgaa. 


216  sixtus  iv. 

in  eos  ac  domos  predictas  similem  potestatem  habeant,  quam 
etiam  provinciales  vicarii  ordinis  et  observantie  predictorum  in 
aliis  provinciis  ultramontanis  quomodolibet  habent,  perpetuo 
subjieimus,  ita  quod  ipse  vicarius  sic  pro  tempore  electus  in 
eos  ac  domos  predictas  quoscunque  ordinem  predictum  ingredi 
volentes  recipere  ac  ipsius  ordinis  habitum  exhibere  et  ad  pro- 
fessionem  admittere,  visitare,  corrigere,  delinquentes  quoscunque 
punire,  incarcerare  et  a  carceribus  liberare,  a  censuris  absolvere, 
congregationes  et  capitula  convocare  et  generaliter  omnia  facere, 
ordinare  et  disponere  possit,  que  alii  vicarii  provinciales  de  ob- 
servantia  ultramontani  dicti  ordinis  de  jure,  privilegio  vel  con- 
suetudine  facere  possunt  et  consueverunt,  dictorum  ministrorum 
provincialis  et  generalis  et  cuiusvis  alterius  licentia  vel  assensu 
minime   requisitis.     Preterea  vicario   sic   electo  ac  guardianis  et 

fratribus  prefatis,  ut  omnibus  privilegiis et  litteris  aposto- 

licis  aliis  domibus  de  observantia  et  illarum  vicariis,  guardianis 
et  fratribus  in  genere  per  sedem  predictam  aut  alios  quomodo- 
libet  concessis,  et  quibus  alie  domus  et  illarum  vicarii,  guar- 
diani  et  fratres  huiusmodi  gaudent  seu  gaudere  poterunt  quo- 
modolibet  in  futurum,  vicarius  sic  electus  ac  tres  domus  et 
illarum  guardiani  et  fratres  pro  tempore  gaudere  etiam  possint 
ac  debeant,  eodem  tenore  similiter  concedimus,  decernentes 
omnes  processus  ac  executiones  aliasque  sententias,  censuras 
et  penas,  quos  et  quas  per  prefatos  ministros  in  provincialem 
vicarium  electum  ac  guardianos  et  fratres  dictarum  trium  do- 
morum  fieri  seu  promulgari,  necnon  quicquid  super  hiis  a 
quoquam  quavis  auctoritate  contigerit  attemptari,  irrita  et  inania 
nulliusque  existere  roboris  vel  momenti,  moderationibus  et  aliis 
constitutionibus  alias  per  Eugenium  et  Pium  predecessores 
prefatos  editis  in  omnibus  semper  salvis.  Et  nichilominus  epi- 
scopo  Ottoniensi  ac  preposito  Roskildensis  ac  decano  Otto- 
niensis  ecclesiarum  mandamus,  quatenus  ....  premissa  omnia, 
ubi  et  quando  expedierit,  ac  pro  parte  guardianorum  et  fratrum 
Ottoniensis,  Svinburgensis  et  Nystadensis  domorum  predictarum 
super  hoc  fuerint  requisiti,  solenniter  publicantes  ipsisque  guar- 
dianis  et  fratribus  super  hiis  efficacis  defensionis  presidio  assi- 
stentes,  faciant  omnia  premissa  inviolabiliter  observari  ac  ipsos 
pacifica  exemptione  aliisque  premissis  pacifice  gaudere,  non  per- 
mittentes  vicarium  pro  tempore  electum,  guardianos  et  fratres 
predictos  contra  presentium  litterarum  tenorem  per  quoscunque, 
cuiusvis  .  .  .  status  .  .  fueriul,   impediri,  perturbari  seu  etiam  mo- 


sixtus  iv.  217 

lestari,  impedientes,  perturbatores  et  molestatores  necnon  contra- 
dictores  quoslibet  et  rebelles  auctoritate  nostra  per  censnram 
ecclesiasticam  et  alia  oportuna  juris  remedia  appellatione  post- 
posita  compescendo,  invocato  etiam  ad  hoc,  si  opus  fuerit, 
auxilio  bracchii  secularis.  Non  obstantibus  ....  quibusvis  privi- 
legiis  .  .  et  litteris  quibuscunque  aliis  domibus,  locis  sive  per- 
sonis  dicti  ordinis  per  sedem  predictam  aut  alias  quomodolibet, 
presertim  per  Paulum  II  in  bulla,  que  Concordia  appellatur,  aut 
sub  quacunque  alia  forma  etiam  per  nos  quomodolibet  concessis, 
quibus  omnibus,  inquantum  presentibus  prejudicent,  ....  hac 
vice  dumtaxat  specialiter  et  expresse  derogamus  ....  Datum 
Rome  id.  febr.  anno  9. 

[Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor,  der  er  indtaget  i  et  Eksekutionsbrev  af  1(5. 
Maj  1480  fra  Biskop  Karl  Ronnov  og  Dekanen  Claus  Andersen  (Ulfeld)  i  Odense; 
dette  atter  afskrevet  i  Nicolaus  Jordanis  Kopibog,  hvorefter]  Afskrift  i  Barth.  D, 
134—39. 

2767.  17.  Febr.  1480. 

Paven  stadfaester  Oprettelsen  af  et  Helligaandskloster  i  Malmo,  efter  An- 
sogning  af  Kong  Christiern.  Denne  havde  sorget  for,  at  nogle  Brodre  fra 
Klostret  i  Kobenhavn  var  blevne  overforte  til  Malmo  for  at  indfore  den  regu- 
laere  Observans;  derpaa  havde  ^Erkebiskop  Jens  Brostrup  stadfa?stet  Klostret  og 
tildelt  det  de  Privilegier,  der  tilkom  Klostret  i  Kobenhavn  og  hele  Ordenen, 
og  dennes  Stormester  Innocentius  Flavius  de  Rovere  havde  efter  Opfordring  af 
den  kobenhavnske  Prior  Christiern  Torkilsen  og  Raadet  i  Malmo  forenet  de  to 
Klostre  og  gjort  Christiern  Torkilsen  til  sin  Vikar  og  Visitator  i  alle  nordiske 
Klostre. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ex  debito  pastoralis  officii 
(Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  348).  Datum  Rome  14.  kal.  martii 
anno  9. 

L.  XXXX.  de  Restis  pro  A.  de  Petra. 

Reg.  Lat.  803  fol.  50  v;  ogsaa  (II)  Reformatio  af  Supplik  (Concessum.  P. 
Salernitanus)  i  Suppl.  782  fol.  196. 

2768.  21.  Febr.  1480. 

Prioren  for  Helligaandsklostret  i  Kobenhavn  fritages  for  at  betale  Annater 
af  det  med  dette  Kloster  forenede  Kloster  i  Malmo. 

[1480]  Die  predicta  [o:  die  21.  mensis  febr.]  una  bulla  pro 
priore  hospitalis  domus  s.  Spiritus  AfTnensis  ordinis  s.  Spiritus 
Roskildensis  diocesis  super  unione  domus  sive  hospitalis  Malmu- 
gensis  eiusdem  ordinis  Lundensis  diocesis,  cuius  fructus  haben- 
tur  pro  expressis,  facta  dicto  hospitali  dicte  domus  AfTnensis  in 
forma  confirmationis  unionis.    Patet  per  bullam  sub  data  Rome 


218  sixtus  iv. 

14.  kal.  martii  anno  9.    Restituta  de  [mandato],  quia  non  ascen- 
dit  summam,  prout  probavit  etc.   per  testes. 
Bulle  restitute  sine  obligatione. 

Annate  1479—80  fol.  249  v  (Archivio  di  Stato).  Trykt  Dipl.  dioc.  Lund. 
IV,  Nr.  348. 

2769.  9.  Marts  1480. 

Klerken  Marcus  de  Maldorp  fra  Lunde  Stift,  der,  skont  kun  20  Aar  gam- 
mel,  har  opnaaet  et  Kapellani  i  Lunde  Domkirke  og  ladet  sig  praestevie,  faar 
Absolution  herfor  og  Tilladelse  til  at  laese  Messe,  naar  han  er  22  Aar. 

Vacante  nuper  certa  capellania  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  351). 
Concessum  in  22.  anno  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Da- 
tum  Rome  7.  id.  martii  anno  9. 

Suppl.  783  fol.  138  v. 

2770.  16.  Marts  1480. 

Paven  stadfaester  Skovklosters  Privilegier  og  befaler  iErkebiskoppen  i  Lund 
og  Biskoppen  og  Provsten  i  Roskilde  at  vaage  over,  at  de  overholdes. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Sacri  apostolatus  ministerio 
divina  dispositione  presidentes,  vota  personarum  quarumlibet, 
presertim  sub  regularis  jugo  [observantie]  altissimo  famulantium, 
benigno  favore  complectimur  et  ea,  que  pro  illarum  ac  ecclesi- 
arum  ac  monasteriorum  eorundem  commoditate  ac  quiete  largi- 
tione  pontificum  et  secularium  principum  munificentia  eis  pie  con- 
cessa  fuisse  noscuntur,  ut  firma  perpetuo  illibataque  persistant, 
libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolico  munimine  roboramus. 
Sane,  sicut  exhibita  nobis  nuper  pro  parte  abbatis  et  conventus 
monasterii  s.  Petri  de  Nestweth,  alias  Sckowcloster,  ordinis  s.  Be- 
nedicti  Roskildensis  diocesis  petitio  continebat,  licet  monasterio 
prefato  nonnulla  littere,  privilegia  .  .  .  ac  jura  etiam  decimandi, 
conferendi  beneficia  ac  presentandi  ad  eadem,  jurisdictiones  quo- 
que  et  bona  mobilia  et  immobilia  per  sedem  apostolicam  et  eius 
legatos  ac  archiepiscopos,  episcopos  aliosque  prelatos,  impera- 
tores,  reges,  duces,  marchiones,  comites,  milites,  barones  et  alias 
ecclesiasticas  et  etiam  seculares  personas  concessa  et  donata  ac 
alias  acquisita  fuerint,  ac  prefati  et  pro  tempore  existentes  dicti 
monasterii  abbates  et  conventus  a  rectoribus,  plebanis  nuncupa- 
tis,  parrochialium  ecclesiarum,  plebium  nuncupatarum,  s.  Petri 
et  s.  Martini  opidi  Nestweth  dicte  diocesis  certum  annuum  cen- 
sum  singulis  annis  receperunt(!)  ac  rectorem  sive  magistrum  sco- 
larium  et  ministrum  dictarum  ecclesiarum  instituere  et  destituere 


sixtus  iv.  219 

ac  luminaria,  que  ad  easdem  ecclesias  tempore  nuptiarum  et  post 
puerperia  tam  per  parrochianos  quam  quoscunque  alios  por- 
tantur,  recipere  et  levare  consueverint,  tamen  abbas  et  conven- 
tus  prefati  dubitant  super  premissis  omnibus  molestari  posse 
tempore  procedente.    Quare  pro  parte  abbatis  et  conventus  pre- 

dictorum  nobis  fuit  supplicatum,  ut  litteras,  privilegia jura, 

jurisdictiones  ac  jus  etiam  decimandi  et  alia  premissa  pro  illo- 
rum  subsistentia  firmiori  confirmare  .  .  .  dignaremur.    Nos  igitur, 

litteras,    privilegia  .  .  .  .  ac   donationes   et    concessiones 

abbati  et  conventui  ac  monasterio  prefatis  facta  et  concessa  ac 
predictas  et  quascunque  alias  consuetudines  in  abbatis  et  con- 
ventus  ac  monasterii  predictorum  favorem  introductas,  quatinus 
sint  in  usu,  ex  certa  scientia  tenore  presentium  confirmamus  ac 

robur   perpetue   firmitatis   obtinere   debere   declaramus, et 

nichilominus  archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Roskildensi  ac 

preposito  ecclesie  Roskildensis  mandamus,  quatinus eisdem 

abbati  et  conventui  dicti  monasterii  efficacis  defensionis  auxilio 

assistentes,  faciant  ipsos  litterarum,  privilegiorum jurium, 

jurisdictionum,  bonorum   et   consuetudinum  ac  aliorum  premis- 
sorum  necnon  confirmationis  nostre  huiusmodi  pacifica  posses- 
sione  gaudere  .  .  .  Datum  Rome   17.  kal.   aprilis  anno  9. 
L. 

Reg.  Vat.  671  fol.  398  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum,  quatenus  sint  in 
usu,  in  presentia  pape.    P.  Salernitanus)  i  Suppl.   783  fol.  289. 

2771.  16.  Marts  1480. 

Paven  giver  10  Aars  Aflad  til-dem,  der  paa  2  bestemte  Festdage  besoger 
Skovklosters  Kirke;    Klostrets  Ansogning   gjaldt  50  Aars  Aflad   paa  8  Festdage. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis. 
Gloriosi  principis  nostri  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus, 
licet  in  monasterio  s.  Petri  de  Nestweth,  alias  Sckowcloster, 
ordinis  s.  Benedicti  Roskildensis  diocesis  regularis  vigeat  obser- 
vantia,  tamen  fructus  eiusdem  monasterii  pro  sustentatione  mo- 
nachorum,  qui  benedicente  domino  ibidem  in  satis  copioso  nu- 
mero  habentur,  admodum  tenues  et  exiles,  et  propterea  Christi 
fidelium  elemosine  eis  plurimum  oportune  noscuntur.  Cupienles 
igitur,  ut  ecclesia  dicti  monasterii  congruis  frequentetur  honori- 
bus,  et  fideles  ipsi  eo  libentius  causa  devotionis  confluant  ad 
eandem  et  pro  sustentatione  huiusmodi  manus  porrigant  adju- 
trices,  de  omnipotentis  dei  misericordia  ac  bb.  Petri  et  Pauli 
apostolorum   eius   auctoritate    confisi  ....    omnibus   vere    peni- 


220  sixtcs  iv. 

tentibus  et  confessis,  qui  in  celebratione  dedicationis  eiusdem 
ecclesie  ac  eorundem  apostolorum  festivitate  ecclesiam  dicti  mo- 
nasterii  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  celebri- 
tatis  et  festivitatis  earundem  devote  visitaverint  annuatim  ac 
pro  sustentatione  predicta  manus  porrexerint  adjutrices,  decem 
annos  et  totidem  quadragenas  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxa- 
mus1),  presentibus  perpetuis  futuris  temporibus  valituris.  Vo- 
lumus  autem  [etc.  som  Nr.  860].  Datum  Rome  17.  kal.  aprilis 
anno  9. 

L. 

Reg.  Vat.  671  fol.  506  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  de  indulgentia  de- 
cem  annorum  in  duobus  festis  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus)  i  Suppl. 
783  fol.  289  v. 

2772.  16.  Marts  1480. 

Abbeden  og  Munkene  i  Skovkloster  faar  Tilladelse  til  at  modtage  testa- 
mentarisk  Arv  og  Tilstaaelse  af  et  Vaernebrev. 

Quia  a  nonnullis  revocatur  in  dubium,  an  modernus  et  pro 
tempore  existens  abbas  et  conventus  monasterii  s.  Petri  de  Nest- 
weth,  alias  Scowecloster,  ordinis  s.  Benedicti  Roskildensis  dio- 
cesis  per  parentes,  consanguineos  et  affines  suos  vel  alias  per- 
sonas  heredes  institui  possint,  ad  huiusmodi  tollendum  dubium 
supplicant  oratores  predicti,  quatenus  .  .  predictum  et  pro  tem- 
pore  existentem  abbatem  monasterii  et  singulares  personas 
conventus  huiusmodi  per  parentes,  consanguineos  et  affines  pre- 
dictos  aliasque  personas  ad  usum  ipsius  monasterii  heredes  in- 
stitui  posse  perpetuo  declarare  dignemini.  Concessum,  prout 
de  jure,  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  quod  littere  in 
forma  et  ad  perpetuam  rei  memoriam  expediantur.  Concessum. 
P.  Salernitanus. 

Dignetur  s.  v.  abbati  et  conventui  ac  membris  necnon  ca- 
pellis  et  ecclesiis  ac  personis  monasterii  s.  Petri  in  Nestweth, 
alias  Scowcloster,  ordinis  s.  Benedicti  Roskildensis  diocesis  et 
ipsi   monasterio    subjectis   eorumque   rebus  et  bonis   conservato- 


')  II:  quatenus  omnibus  .  .  .,  qui  ecclesiam  ipsius  monasterii  in  octo  festi- 

vatibus visitaverint quinquaginta    annos  et  totidem  quadragenas  de 

injunctis  eis  penitentiis  relaxare  ac  oratoribus  predictis  [confessores]  seculares 
aul  dicti  vel  alterius  ordinis  regulares,  quot  eis  expediens  videbitur,  qui  perso- 
narura  pro  consequenda  indulgentia  huiusmodi  ad  dictam  ecclesiam  confluen- 
tium  dictis  festivitatibus  etiam  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas  vesperas 
confessiones  audire  et  illas  in  quibuscunque  casibus  sedi  apostolice  non  reser- 
\;itis  absolvere  possint,  licentiam  concedere  dignemini  ... 


sixtus  iv.  221 

riam  in  forma  Militanti  perpetuo  concedere.    Concessum  in  pre- 
sentia  pape.   P.  Salernitanus.   Datum  Rome  17.  kal.  aprilis  anno  9. 

Suppl.  783  fol.  289  v— 290. 

2773.  8.  April   1480. 

Paven  befaler.  efter  Ansogning  af  Kong  Christiern.  Biskopperne  i  Mhnster 
og  Verden  at  paase  Overholdelsen  af  den  kejserlige  Bansdom  over  Byerne  Am- 
sterdam  og  Leiden  samt  nogle  Laegmsend  i  Itreeht  Stift,  som  havde  plvndret 
nogle  Borgere  i  Magdeburg,  hvis  Lrstatningskrav  senere  var  gaaet  over  til  Grev 
Johan  af  Barby. 

Monasteriensi  et  Verdensi  episcopis.  Humilihus  etc.  Exhibita 
siquidem  nobis  nuper  pro  parte  nobilis  viri  Johannis  comitis  de 
Mulingen,  domini  loci  de  Barbi  Magdeburgensis  diocesis,  petitio 
continebat,  quod,  licet  olim  consules  et  universitates  Amsterdam 
et  Leyden  oppidorum  ac  Ludouicus  de  Wauscleben,  Johannes 
Wilhelmi,  Eghardus  Sone  et  Theodericus  Brum  laici  Trajectensis 
diocesis  pro  eo,  quod  quondam  Tilonem  et  Bele  Losen [)  cives 
Magdeburgenses  bonis  suis  spoliaverant  et  ei[s]  quasdam  alias 
graves  injurias  irrogaverant,  judicio  imperialis  curie  in  senten- 
tias  et  penas,  forebanni  seu  superbanni  nuncupatas,  incidisse, 
rite  declarati  fuerint,  prout  in  quibusdam  litteris  imperialibus 
desuper  confectis  plenius  dicitur  contineri,  dicteque  sententie  ad 
ipsorum  spoliatorum  notitiam  indubitatam  pervenerint,  tamen 
ipsi  in  reprobum  sensum  dati  sententias  ipsas  surda  aure  pre- 
tereuntes  illas  temere  spreverunt  et  ipsas  per  plures  annos  ani- 
mis  sustinuerunt  induratis,  non  curantes  bona  predicta  prefato 
Johanni  comiti,  ad  quem  illa  ratione  cuiusdam  cessionis  per 
Petrum  et  Tilonem  Lindow2)  cives  Magdeburgenses,  dictorum 
Tilonis  Lose  et  Bete3)  heredes,  facte  pertinent,  restituere  in  ip- 
sius  Johannis  comitis  non  Inodicum  detrimentum.  Quare  pro 
parte  eiusdem  comitis  nobis  fuit  supplicatum,  ut  sententias  ipsas 
citra  tamen  penam  sanguinis,  sicut  justc  late  sunt,  observari 
mandare  dignaremur.  Nos  itaque,  de  premissis  eisdem  certam 
notitiam  non  habentes,  consideratione  Cristierni  regis  Dacie, 
pro  eodem  comite  nobis  super  hoc  supplicantis,  ....  fraternitati 
vestre  mandamus,  quatenus,  si  et  postquam,  vocatis  spoliatoribus 
prefatis  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  de  premissis  nobis  expo- 
sitis  vobis  legitime  constiterit,  sententias  predictas,  sicut  juste 
late   sunt,    citra    penam    sanguinis    per   censuram    ecclesiasticam 


*)    Indsat   i    Steden    for:    Johannem    Lindow    civem  ")    Indsat    i    Steden 

for:  Tilonem  :i)  Indsat  i  Steden  for:  dieti  Johannis  Lindov\    iilios  et 


222  sixtus  iv. 

appellatione  remota  auctoritate  nostra  firmiter  observari  faciatis 
Datum  Rome  6.  id.  aprilis  anno  9. 

L.  XII.   de  Restis  pro  A.  de  Petra. 
Reg.  Lat.  803  fol.  118  v. 

2774.  11.  April   1480. 

Paven  giver  Abbeden  og  Konventet  i  Skovkloster  de  samme  Privilegier, 
som  er  tilstaaede  Bursfelderkongregationen,  hvis  Regler  de  folger,  skont  de  ikke 
er  optagne  i  den  og  paa  Grund  af  den  lange  Afstand  ikke  meder  ved  dens 
Kapitler. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Sacre  religionis,  qua  abbas 
et  conventus  monasterii  s.  Petri  de  Nestweth,  alias  Skowcloster, 
ordinis  s.  Benedicti  Roskildensis  diocesis  sedulum  et  devotum 
exhibent  altissimo  famulatum,  promeretur  honestas,  ut  ipsos, 
qui  sub  stricta  regulari  observantia  degunt,  specialibus  favoribus 
apostolicis  faveamus  et  eorum  vota,  per  que  cum  conscientie 
puritate  studio  contemplationis  ferventius  vacare  valeant,  ad  ex- 
auditionis  gratiam  favorabiliter  admittamus.  Cum  itaque,  sicut 
exhibita  nobis  nuper  pro  parte  dictorum  abbatis  et  conventus 
petitio  continebat,  alias  Olavvs  Daa  episcopus  Roskildensis1), 
speciali  super  hoc  ab  apostolica  sede  per  illius  litteras  facultate 
sufTultus,  illius  vigore  accersitis  ad  se  nonnullis  patribus  con- 
gregationis  Bursfeldensis  dicti  ordinis  et  regularis  observantie  ad 
monasterium  predictum  personaliter  accedens,  abbatem  et  con- 
ventum  ac  monasterium  huiusmodi  illiusque  monachos  secun- 
dum  canonicas  sanctiones  et  ipsius  ordinis  instituta  ac  congre- 
gationis  et  observantie  huiusmodi  statuta,  quantum  cum  deo 
potuit,  apostolica  auctoritate  visitaverit  et  reformaverit,  ac  ipsi 
congregationi  et  illius  personis  nonnulla  privilegia  .  .  .  .  et  indul- 
gentie  tam  in  foro  conscientie  quam  alias  per  sedem  predictam 
et  legatos  eius  concessa  existant,  quibus  abbas  et  monachi  pre- 
dicti,  si  eorum  monasterium  prefate  congregationi  unitum  esset, 
et  ipsi  ad  capitula  dicte  congregationis  accedere  et  in  illis  con- 
venire  possent,  gauderent,  sed,  quia  propter  locorum  distantiam, 
viarum  discrimina  et  intermedii  maris  pericula  diclum  mona- 
sterium  eidem  congregationi  unitum  non  est,  ac  abbas  et  mo- 
naclii  prefati  ad  eadem  capitula  accedere  et  in  illis  convenire 
nequeunt,    ideo    privilegiis   et   aliis   premissis    non    gaudent,    nos 

igitur ,  eorundem  abbatis  et  conventus  commoditatibus  et 

conscientie  paci   providere  volentes,  tenore  presentium  statuimus 


')  II :  abbas  (!)  Roskildensis 


sixtus  iv.  223 

ac  moderno  et  pro  tempore  existenti  dicti  monasterii  abbati 
necnon  eisdem  conventui  et  monachis  concedimus,  quod  ipsi, 
eis  ad  accedendum  ad  predicta  capitula  legitime  impeditis,  om- 
nibus  privilegiis,  .  .  .  indulgentiis  et  indultis  eidem  congregationi 
et  illius  personis  in  genere  vel  in  specie,  conjunctim  vel  sepa- 
ratim  concessis  et  concedendis  tam  in  foro  conscientie  quam 
alias  perpetuo  gaudeant,  perinde  ac  si  dictum  monasterium 
eidem  congregationi  unitum  foret,  ipsique  ad  capitula  predicta 
personaliter  accederent  et  illis  interessent.  Datum  Rome  3.  id. 
aprilis  anno  9. 

x 
x 
x 

Reg.  Vat.  671  fol.  414;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  eis  legitime  impeditis, 
in  presentia  pape.   P.  Salernitanus)  i  Suppl.   784  fol.  209  v. 

2775.  13.  April   1480. 

Paven  stadfsester  Haderslev  Kantors  og  Domkapitels  Privilegier. 

Cantori  et  capitulo  ecclesie  b.  Marie  virginis  Hadersleuensis 
Slesvicensis  diocesis.  Cum  a  nobis  petitur  (Jensen,  Schlesw.-holst. 
Kirchengesch.  II,  351 — 52;  Reg.  *7549).  Datum  Rome  id.  aprilis 
anno  9. 

Efter  Michelsens  Afskrifter  fra  R.  A. 

2776.  17.  April  1480. 

Laurens  Nielsen  fra  Hejls,  evig  Vikar  i  Haderslev,  faar  Dispensation  til 
med  dette  Embede  at  forene  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Supplicat  Laurentius  Nicolai  de  Heylsza  perpetuus  vicarius 
altaris  b.  Marie  virginis  de  Abelelen  (?)  situati  in  collegiata  eccle- 
sia  eiusdem  b.  Marie  virginis  Hadersle[ue]nsis  Slesvicensis  dio- 
cesis,  quatenus  secum,  ut  una  cum  dicta  vicaria,  que  sine  cura 
est  [fructus  20  fl.  auri  de  camera],  quodcunque  aliud  beneficium 
sub  eodem  tecto  seu  illa  dimissa  quecunque  duo  beneficia  [cu- 
rata]  seu  alias  invicem  incompatientia  sub  eodem  tecto,  si  sibi 
alias  canonice  conferantur,  .  .  .  recipere  et,  quoad  vixerit,  retinere 
illaque  ....  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dum- 
taxat  etiam  similia  sub  eodem  tecto  simul  recipere  et,  quoad 
vixerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  15.  kal.  maji 
anno  9. 

Suppl.  785  fol.  9. 


224  sixtus  iv. 

2777.  19.  April   1480. 

Kapitlct  i  Haderslev  faar  tilstaaet  Vsernebrev,  som  skal  gaelde  for  al  Fremtid. 

Supplicant  cantor,  canonici  et  capitulum  collegiate  ecclesie 
b.  Marie  virginis  Hadersleuensis  Slesvicensis  diocesis,  quatenus 
ipsis  conservatoriam  perpetuo  duraturam  in  forma  concedere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Da- 
tum  Rome  13.   kal.  maji  anno  9. 

Suppl.  784  fol.  272. 

2778.  19.  April  1480. 

Paven  befaler  efter  Kong  Christierns  Ansogning  Biskoppen  i  Ribe  at  for- 
ene  St.  Nicolai  Nonnekloster  udenfor  Ribe  med  Johanniterklostrct  i  Ribe. 

Episcopo  Ripensi.  Pastoralis  officii  [etc.  som  Nr.  2050].  Sane 
pro  parte  tam  Cristierni  Dacie  regis  quam  preceptoris  et  fratrum 
domus  s.  Clementis  Ripensis  hospitalis  s.  Johannis  Jerosolimitani 
nobis  nuper  exhibita  petitio  continebat,  quod  preceptoria  dicte 
domus  in  eius  edificiis  adeo  angusta  existit,  quod  preceptor  et 
fratres  predicti  inibi  habitare  commode  non  possunt,  et  cum 
etiam  juxta  litus  maris  constituta  sit,  edificia  huiusmodi  neque- 
unt  ampliari,  timendumque  est,  ne  maris  inundationibus  illam 
conterentibus  (7)1)  ad  totalem  ruinam  reducatur.  Verum,  si  mo- 
nasterium  monialium  s.  Nicolai  extra  muros  Ripenses  ordinis  s. 
Benedicti,  quod  de  jure  patronatus  prefati  regis  ex  privilegio 
apostolico,  cui  non  est  hactenus  in  aliquo  derogatum,  fore  di- 
noscitur,  quodque  parrochiam  et  jura  parrochialia  habet,  et  in 
quo  olim  regularis  observantia  vigebat,  nunc  vero  ibidem  adeo 
refrigescit,  ut  in  eo  tres  dumtaxat  moniales,  etiam  vitam  ab 
eadem  observantia  alienam  ducentes,  existant,  et  propter  ea  ac 
etiam  alios  earum  ritus  et  mores  religioni  non  convenientes 
pauce  mulieres  repperiuntur,  que  in  illo  in  moniales  recipi  ve- 
lint,  suppressis  in  eodem  monasterio  abbatissali  dignitate  et 
dicto  ordine  cum  juribus  parrochialibus  huiusmodi  prefate  pre- 
ceptorie  perpetuo  uniretur,  dicteque  moniales  ad  alia  eiusdem 
vel  aliorum  ordinum  monasteria,  in  quibus  benivolas  invenirent 
receptrices,  transferrentur,  profecto  commodo  et  utilitati  precep- 
loris  et  fralrum  predictorum  plurimum  consulerelur,  ac  eiusdem 
regis  j)io  desiderio  non  mediocriter  salisfactum  forel,  ipsisque  mo- 
nialibus  pro  earum  sustentatione,  quoad  vixerint,  ex  bonis  dicti 
monasterii  portio  sufficiens  assignaretur,  [et]2)  in  ecclesia  ipsius 
monasterii   divinus   cultus   celebrius  et   frequentius   perageretur. 


')  Cod.  conentientibus  (betegnet  som  Fejlskrift).         *)  i\d(\.  Gz. 


SIXTLS  IV.  2'2f) 

Quare  pro  parte  Cristierni  regis,  asserentis,  quod  ipse  ad  hospi- 
tale  predictum  et  illius  fratres  precipuum  gerit  devotionis  affec- 
tum,  necnon  preceptoris  et  fratrum  predictorum,  asserentium, 
quod  monasterii  cum  illius  parrochiali  ecclesia  12  et  preceptorie 
predictorum  20  fl.  Renensium  fructus  valorem  annuum  non  ex- 
cedunt,  nobis  fuit  supplicatum,  ut  abbatissalem  dignitatem  et 
ordinem  huiusmodi  in  dicto  monasterio  supprimere  illudque 
cum  parrochialibus  ac  aliis  omnibus  juribus  suis  eidem  precep- 
torie  perpetuo  unire  .  .  .  dignaremur.  Nos  igitur,  de  premissis 
certam  notitiam  non  habentes,  fraternitati  tue  mandamus,  qua- 
tenus,  vocatis,  quorum  interest,  de  eisdem  premissis  auctoritate 
nostra  te  diligenter  informes,  et,  si  per  informationem  huiusmodi 
ita  esse  reppereris,  dignitatem  abbati[ss]alem  et  ordinem  predictos 
in  prefato  monasterio  prefata  nostra  auctoritate  penitus  sup- 
primas  illudque  cum  parrochialibus  ac  aliis  omnibus  juribus 
supradictis  eidem  preceptorie  perpetuo  unias  ita,  quod  liceat  ex- 
tunc  preceptori  et  fratribus  predictis  per  se  vel  alios  corporalem 
possessionem  monasterii  juriumque  predictorum  propria  auctori- 
tate  apprehendere  illudque  pro  suis  usu  et  habitatione  perpetuo 
retinere  necnon  eius  fructus  in  suos  ac  dicte  preceptorie  usus 
convertere  ac  curam  animarum  parrochianorum  eiusdem  per 
unum  ex  fratribus  ipsius  preceptorie,  alias  quemadmodum  ab- 
batissa  et  conventus  ipsius  monasterii  id  facere  consueverunt, 
exerceri  facere,  cuiusvis  licentia  super  hoc  minime  requisita, 
prefatas  quoque  moniales  ad  alia  eiusdem  vel  quorumvis  aliorum 
ordinum  monasteria,  ubi  benivolas  invenerint  receptrices,  eadem 
auctoritate  transferas  ac  illis,  quoad  viverint  (!),  ex  bonis  dicti 
monasterii  pro  earum  sustentatione  sufficientem  portionem  assig- 
nare  procures,  proviso,  quod  propter  suppressionem  [et]  unionem 
predictas,  si  vigore  presentium  fiant,  dictum  monasterium  et 
illius  ecclesia  ad  prophanos  usus  nullatenus  reducantur,  sed  in 
ipsa  ecclesia  divina  officia  congrue  celebrentur,  ac  animarum 
cura  huiusmodi  nullatenus  negligatur.  Datum  Rome  13.  kal. 
maji  anno  9. 

N.  L.  Garilliaci. 

Reg.  Lat.  802  fol.  265;  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape.  P. 
Salernitanus.  Et  quod  littere  desuper  expediantur  in  forma  gratiosa  ad  perpe- 
tuam  rei  memoriam)  i  Suppl.  784  fol.  271  v. 

2779.  19.  April   1480. 

Pra?ceptoren  i  Johanniterklostret  udenfor  Horsens  faar  bevilget,  at  Byens 
Beboere  maa  have  Sognekirke  i  St.  Jakobs  Kapel  i  Horsens  i  Stedet  for  som 
for  at  soge  til  Klosterkirken. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  1«~> 


226  sixtus  iv. 

Preceptor  preceptorie  b.  Marie  virginis  hospitalis  s.  Johannis 
Jerusolimitani  extra  opidum  Horsens  Arusiensis  diocesis  curam 
animarum  incolarum  prefati  opidi  habere,  et  ipsi  incole  tam 
quam  parrochiani  dicte  preceptorie  ad  ipsam  ecclesiam  pro 
missis  audiendis  et  aliis  ecclesiasticis  sacramentis  suscipiendis 
accedere  consueverunt.  Verum  cum  parrochiani  predicti  pro 
huiusmodi  sacramentis  suscipiendis  non  parvum  incommodum 
suscipiant,  ac  etiam  opidum  prefatum  non  ad  jactum  lapidis 
[mari]  propinquum  sit,  et  sunt^?)1)  pirrate  et  latrunculi  marritimi 
pertranseunt,  contingere  posset,  quod,  dum  incole  et  alii  par- 
rochiani  predicti  divinis  in  ecclesia  b.  Marie  interessent,  latrun- 
culi  et  pirrate  predicti  inde  transeuntes,  cognoscentes  seu  pre- 
sentientes  opidum  huiusmodi  vacare,  illud  aut  depredarentur 
seu  alias  inibi  diversa  dampna  et  jacturas  facerent.  Si  cura 
parrochianorum  et  incolarum  predictorum  ab  eadem  ecclesia  ad 
capellam  s.  Jacobi  dicti  opidi,  que  de  jure  patronatus  regis  Dacie 
existit  et  per  fratres  dicti  hospitalis  obtineri  consuevit  seu  ab 
eadem  preceptoria  dependet,  transferretur  ita,  ut  parrochiani  et 
incole  predicti  inibi  missas  audirent,  et  ipse  preceptor  eisdem 
incolis  et  parrochianis  in  eadem  capella  sacramenta  ecclesiastica 
eisdem  modis  ministraret,  quibus  in  dicta  ecclesia  ministrare 
consuevit,  commoditati  incolarum  predictorum  consuleretur  ac 
periculis  predictis,  ne  evenirent,  obviaretur.  Supplicant  igitur 
prior  modernus  generalis  regni  Dacie  dicti  ordinis  ac  incole  pre- 
fati  necnon  modernus  preceptor  dicte  preceptorie  ac  fratres  eius- 
dem  preceptorie,  quatenus  curam  animarum  huiusmodi  ad  ip- 
sam  capellam  transferre,  et  quod  preceptor  predictus  illam  in 
ipsa  capella  perpetuo  exercere  ac  eisdem  parrochianis  sacra- 
menta  ecclCsiastica  et  alia  jura  parrochialia  modo  et  forma, 
quibus  necessaria  dicte  preceptorie  ministrabat,  ministrare  pos- 
sit,  statuere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Saler- 
nitanus.    Datum  Rome  13.  kal.  maji  anno  9. 

Suppl.   78")  fol.  9  v. 

2780.  28.  April  1480. 

Kapitlet  i  Haderslev  faar  stadfiestet  de  Privilegier,  som  var  tilstaaede  det 
af  Hertug  Gerhard  (VI)  og  Kong  Christiern. 

Dudum  bone  memorie  Gerardus  dux  Slesvicensis  ob  salutem 
anime  sue  et  suorum  progenitorum  inter  cetera  cantorem,  cano- 
nicos  et  capitulum  ecclesie  b.  Marie  virginis  Hadersle[ue]nsis  Sles- 
vicensis  diocesis  ipsamque   ecclesiam  ac  eorum  familiam,  servi- 

')  sepe  (iz. 


sixtus  iv.  227 

tores,  colonos  et  bona  ubicnnque  in  suo  dominio  existentia  sub 
eius  protectione  suscepit  ipsosque  ab  omnibus  solutionibus,  one- 
ribus  et  servitiis  etiam  ratione  excessuum  per  homines  et  colonos 
dicti  capituli  et  maiores  [o :  in  eorum]  possessionibus  residentes 
committendorum  fiendis  immunes  et  exemptos  esse  voluit  ac  om- 
nibus  officialibus  aliisquc  personis,  cuiuscunque  status  existerent, 
ne  ipsam  ecclesiam  et  capitulum  eorumque  colonos  et  familiam 
et  servitores  quoquo  modo  in  premissis  inquietare  presumerent 
sive  auderent,  inhibuit,  que  omnia,  ipso  Gerardo  ab  humanis 
exempto,  licet  Cristiernus  Svecie,  Dacie  et  Norvegie  rex  ac  pre- 
fati  ducatus  Slesvicensis  dux  confirmaverit,  prout  in  quibusdam 
litteris  prefatorum  dominorum,  ipsorum  auctenticis  siglllis  mu- 
nitis,  hec  et  alia  plenius  continentur,  nichilominus  modernus 
cantor  et  capitulum  prefati  ecclesie  Hadersle[ue]nsis  pro  maiori 
subsistentia  premissorum  cupiunt  predicta  ac  omnia  alia  in 
dictis  litteris  contenta  munita  [o:  muniniine]  e.  s.  v.  roborari  et 
confirmari.  Supplicant  igitur,  quatenus  dignemini  omnia  pre- 
missa  per  prefatos  regem  et  ducem  concessa  et  facta  et  in  dictis 
eorum  litteris  contenta  cum  omnibus  inde  secutis  ....  confir- 
mare  ac  munimine  e.  s.  v.  cum  deputatione  executorum  sive 
conservatorum,  qui  in  premissis  eis  contra  rebelles  in  contra- 
rium  facientes  assistant  ac  illa  observari  etiam  sub  censuris  et 
penis  faciant  et  procurent,  roborare,  mandantes  et  inhibentes 
nichilominus  omnibus  etiam  sub  eisdem  censuris  et  penis,  ne 
contra  formam  et  tenorem  dictarum  litterarum  et  in  eis  con- 
tentorum  aliquid  audeant  innovare  vel  attemptare.  Concessum 
in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  quod  littere  expediantur 
in  forma  gratiosa  ad  futuram  sive  perpetuam  rei  memoriam, 
non  obstante  regula  in  contrarium  edita.  Datum  Rome  4.  kal. 
maji  anno  9. 

Suppl.  785  fol.  188  v. 

2781.  30.  April  1480. 

Optegnelse  om,  at  Johanniterklostret  i  Ribe  fritages  for  at  betale  Annater 
for  Indlemmelsen  af  Nonneklostret  udenfor  Byen  (jfr.  Nr.  2778). 

[1480]  Die  ultima  mensis  aprilis  una  bulla  pro  preceptore 
et  fratribus  domus  s.  Clementis  Ripensis  hospitalis  s.  Johannis 
Jerusolimitani  super  unione  monasterii  monialium  s.  Nicolai 
extra  muros  Ripenses  dicti  ordinis  [fructus  12  fl.  auri  Renenses] 
facta  preceptorie  dicte  domus  s.  Clementis.  Patet  per  bullam 
sub  data  Rome  13.  kal.  maji  anno  9.     Restituta  de  mandato. 

'  Annate  1479 — 80  fol.  227  o:  262  v  (Archivio  di  Stato). 

15* 


228  sixtus  iv. 

2782.  9.  Maj   1480. 

Praesten  Henrik  Olufsen  fra  Ribe  Stift  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i 
Mors  og  Hanherred.  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Viborg- 
kanniken  Jens  Hogg. 

Dudum,  prepositura  rurali  provinciarum  Moors  [et]  Hanhareth 
Burglanensis  diocesis  per  ohitum  Johannis  Laurentii  vacante,  Hen- 
ricus  Olaui  presbiter  Ripensis  diocesis  de  illa  sibi  auctoritate  or- 
dinaria  provideri  obtinuit  possessione  subsecuta,  et  deinde,  orta 
lite  inter  dictum  oratorem  et  quendam  Johannem  Hogg  canoni- 
cum  ecclesie  b.  Marie  virginis  Vibergensis  de  dicta  prepositura, 
qua  lite  sive  controversia  sic  coram  certo  judice  seu  auditore 
indecisa  pendente,  prefatus  Johannes  liti  et  cause  ac  controver- 
sie  huiusmodi  ac  omni  juri  sibi  in  dicta  prepositura  quomodo- 
libet  competenti  in  manibus  ordinarii  sponte  cessit.  Cum  autem 
dictus  Henricus  dubitet  provisionem  et  assecutionem  huiusmodi 
sibi  factas  viribus  non  subsistere,  dictamque  preposituram  ad- 
huc  vacare,  supplicat  igitur,  quatenus,  cessionem  huiusmodi,  si 
rite  admissa  non  fuerit,  admittentes  causamque  sive  controver- 
siam  huiusmodi  ad  s.  v.  advocantes  et  litem  sive  controversiam 
desuper  extinguentes,  de  dicta  prepositura  [fructus  4  mr.]  eidem 
Henrico  de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.     P.   Salernitanus.     Datum  Rome  7.  id.  maji  anno  9. 

Suppl.  785  fol.  267  v. 

2783.  12.  (18.)  Maj   1480. 

Prsesten  Henrik  Olufsen  fra  Ribe  Stift  faar  ny  Provision  paa  Sognekirkerne 
i  Nors  og  Tved  i  Borglum  Stift. 

Dudum,  parrochiali  ecclesia  in  Nors  Burglanensis  diocesis 
cum  parrochiali  ecclesia  de  Thweth  illi  perpetuo  unita  per  obi- 
tum  Johannis  Laurentii  vacante,  Henricus  Olaui  presbiter  Ri- 
pensis  diocesis  de  illa  cum  illius  annexa  huiusmodi  auctoritate 
ordinaria  sibi  provideri  obtinuit  possessione  subsecuta.  Cum 
autem  dubitet  provisionem  et  assecutionem  huiusmodi  ac  inde 
secuta  viribus  non  subsistere  dictamque  ecclesiam  cum  huius- 
modi  sua  annexa  adhuc  vacare,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi 
de  dicta  ecclesia  cum  huiusmodi  sua  annexa  [fructus  insimul 
4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.     P.   Salernitanus.     Datum   Rome  4  id.  maji  anno  9. 

Suppl.  785  fol.  2.">.'{  og  78G  fol.  49,  her  dog  Datum  Rome  15.  kal.  junii  anno  9. 

2784.  22.  Juni   1480. 
Eksekutorerne    af   Sognepraesten  i   Pederstorp   Claus    Holtsens  Testamente 

faar  bevilget,  ;it  Testamentet  forandres. 


sixtus  iv.  229 

Olim  quondam  Nicolaus  Holtsen  rector  parrochialis  ecclesie 
Preterstorpe  terre  Imbrie  Ottoniensis  [diocesis],  condens  de  bonis 
suis  sibi  a  deo  pie  collatis  in  eius  ultima  voluntate  testamentum, 
inter  cetera  nonnulla  bona  et  pecuniarum  summas  tunc  expres- 
sas  ecclesie  predicte  ac  certis  beneficiis  in  illa  fundatis  ipsius- 
que  ecclesie  personis  in  illa  beneficiatis  reliquit,  ita  tamen, 
quod  persone  beneficiate  huiusmodi  singulis  diebus  ferialibus 
in  honorem  gloriose  virginis  Marie  et  pro  ipsius  testatoris  et 
suorum  parentium  [etj  amicorum  salute  omnes  horas  canonica- 
liter  cum  missa  eiusdem  cantarent1),  certis  aliis  tunc  expressis 
conditionibus  et  oneribus  inibi  adjectis,  que2)  quidem  bona  per 
certos,  quos  tunc  dicti  testamenti  deputavit  executores,  dari  voluit, 
prout  in  quodam  publico  instrumento  desuper  confecto  plenius 
continetur.  Cum  autem  iste  persone  in  dicta  ecclesia  beneficiate, 
nolentes3)  beneficia  predicta  honeribus  (!)  huiusmodi  gravari,  as- 
serentes  bona  per  testatorem  eis  relicta  pro  onerum  huiusmodi 
supportatione  non  sufficere,  testamentum  et  voluntatem  dicti 
testatoris  admittere  ac  onera  per  ipsum  testatorem  imposita 
adimplere  nescitur  quo  spiritu  recusaverint  et  de  presenti  recu- 
sent,  quod  in  maximum  salutis  anime  ipsius  testatoris  cedit 
detrimentum,  verum,  si  bona  et  pecunie  aliaque  legata  ecclesia- 
stica  beneficiis  et  personis  predictis  relicta  ad  alias  ecclesias 
sive  loca  ecclesiastica,  quorum  persone  onera  per  dictos  execu- 
tores  imponenda  pro  salute  anime  dicti  testatoris  subire  habe- 
rent,  transferrentur  vel  ex  eisdem  bonis  et  pecuniis  duo  benefi- 
cia  in  honorem  ipsius  virginis  gloriose  per  eosdem  executores 
erigerentur,  exinde  prefatus  testator  sua  pia  voluntate  totaliter 
non  frustraretur,  sed  eius  anime  saluti  oportune  consuleretur, 
supplicant  igitur  Martinus  Bertoldi,  Euerhardus  Bartoldi,  Uuil- 
lelmus  Westfael  et  Johannes  Laurentii  executores,  quatenus,  sa- 
luti  anime  dicti  testatoris  in  premissis  consulentes,  necessario 
voluntatem  dicti  testatoris  et  testamentum  predictum  ad  infra- 
scripta  commutantes,  omnia  bona,  redditus  et  pecuniarum  summe 
[o:  -mas]  per  ipsum  testatorem  ecclesie,  beneficiis  et  personis  in 
ea  beneficiatis  relicta  ad  alias  ecclesias  sive  loca  ecclesiastica, 
que  executores  prefati  duxerint  secundum  eorum  conscientiam 
et  viderint  saluti  anime  dicti  testatoris  expedire,  eligenda  et  de- 
putanda,  transferre  ipsa[s]que  ecclesia[si  et  loca  ecclesiastica 
eligenda   et   deputanda   in   locum   dicte   ecclesie   Petersorpe  (!)  et 


l)  Gz.  —  Cod.  cantando         2)  Gz.  —  Cod.  cure         3)  Gz.  —  Cod.  volentes 


230  sixtus  iv. 

illius  beneficiorum  et  personarum  predictorum  surrogare,  et  nichi- 
lominus,  si  eisdem  executoribus  magis  placuerit  et  magis  expe- 
dire  anime  saluti  dicti  testatoris  viderint,  de  bonis,  redditibus  et 
pecuniis  huiusmodi  duo  beneficia  in  una  vel  duabus  ecclesiis 
sive  locis  ecclesiasticis,  quam  seu  quas  duxerint  eligendam  seu 
eligendas,  pro  duobus  capellanis,  qui  singulis  diebus  duas  mis- 
sas  pro  anima  ipsius  testatoris  celebrare  teneantur,  erigendi  illa- 
que  de  bonis,  redditibus  et  pecuniis  predictis  dotandi  licentiam 
concedere,  et  in  eventum  erectionis  et  dotationis  huiusmodi  jus 
patronatus  et  presentandi  personas  idoneas  ad  dicta  beneficia 
ea  prima  vice,  et  quoties  illa  pro  tempore  vacare  contingerit(l), 
prefati  testatoris  heredibus  et  successoribus  ih  perpetuum  reser- 
vare,  dictosque  executores  ad  dandum  seu  consignandum  bona 
predicta  ecclesie  Preterstorpe  ac  illius  beneficiis  et  personis  pre- 
dictis  de  cetero  non  teneri  nec  obligatos  esse  .  .  .  decernere  digne- 
mini,  non  obstante  testamento  predicto,  cui  hac  vice  derogare 
placeat.  Concessum,  nisi  infra  mensem,  in  presentia  pape. 
P.   Salernitanus.     Datum  Rome   10.  kal.  julii  anno  9. 

Suppl.   787  fol.  145. 

2785.  For  26.  Sept.   1480. 

Sten  Sture  appellerer  til  Paven  angaaende  den  formentlig  uretfcerdige  Maade, 
hvorpaa  Biskop  Tilo  i  Merseburg,  som  var  den  ene  af  de  pavelige  Dommere  i 
Sagen  mellem  ham  og  Dronning  Dorothea.  var  gaaet  frem  imod  ham,  idet  denne 
uden  Hensyn  til,  at  Sten  Sture  havde  protesteret  og  ladet  sin  Protestskrivelse 
opslaa  paa  Kirkedoren  i  Merseburg,  havde  indsat  Biskop  Johannes  (Parkentin) 
i  Batzeburg,  som  derefter  havde  bandlyst  Sten  Sture,  til  sin  Stedfortraeder. 
Paa  Grund  heraf  faar  Hr.  Sten  Kardinal  Stephanus  (Nardini)  af  Milano  indsat 
som  Dommer  med  Fuldmagt  til  at  haeve  Bandlysningen. 

S.  v.  ad  supplicationem  domine  Dorothee  (Aarsberetn.  fra 
Geh.  Arch.  IV,  378—81;  Reg.  *7585).  Audiat  .  .  .  cardinalis  Me- 
diolanensis  et  constito  summarie  de  non  tuto  ad  dictam  reginam 
aditu  .  .  .  absolvat  per  se  vel  alium  etiam  ad  caulelam,  prout  de 
jure.     Uden  Dato. 

Indtaget  i  det  folgende  Brev. 

2786.  26.  Sept.  1480. 

Kardinal  Stephanus  (Nardini)  befaler  som  pavelig  Domnier  .KrUebiskoppen 
i    Lund   Og   Biskoppen   i   Linkoping  at   hieve   Bandlysningen   over  Sten   Sture. 

Stephanus  .  .  .  lituli  s.  Marie  in  Transtiberim  s.  Romane  ec- 
elcsie  presbiter  cardinalis,  Mediolanensis  vulgariter  nuncupatus, 
.  .  .  a  sanctissimo   domino   nostro    papa   judex   et  commissariiis 


sixtus  i\  231 

specialiter  depulatus  .  .  archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Lin- 
copensi  judicihus  ad  infrascripta  ....  specialiter  deputatis  .... 
Noveritis  (Aarsberetn.  fra  Geh.  Arch.  IV,  378  og  381—83;  Reg. 
7586).  Datum  et  actuni  Rome  in  doniihus  nostre  solite  residentie 
sub  anno  1480  indictione  13,  die  vero  martis  26.  mensis  sept. 
pontificatus  anno   10. 

Danske  Kongers  Historie  Fasc.  2  B  Nr.  4  (B.  A.). 

2787.  3.  Okt.   1480. 

Paven  kasserer  den  tidligere  (Nr.  2753)  bestemte  Ordning,  at  Beinfeld 
Kloster  i  Liibeck  Stift  skulde  lsegges  under  Biskopsbordet  i  Liibeck. 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Romanus  pontifex  variis  con- 
tinue  negotiis  circumseptus  nonnulla  interdum  petentium  im- 
portunitate  seu  alias  concedit,  que  in  aliorum  noxam  tendunt, 
unde  postmodum  melius  informatus  illa  quandoque  revocat  et 
annullat,  prout  id  maxime  in  monasteriorum  utilitatem  et  alias 
conspicit  in  domino  saluhriter  expedire.  Sane  dudum,  cum  mo- 
nasterium  in  Reynevelde  Cisterciensis  ordinis  Luhicensis  diocesis 
causantibus  dissensionibus,  que  retroactis  temporibus  fuerunt 
inter  illius  pro  tempore  abbatem  et  monachos  ac  inter  ipsosmet 
monachos,  plurima  in  spiritualibus  et  temporalibus  passum  fu- 
isset  detrimenta  et  continue  pateretur,  nos  tunc,  sperantes,  quod, 
si  monasterium  ipsum  mense  episcopali  Lubicensi,  quamdiu 
Albertus  episcopus  Lubicensis  ecclesie  Lubicensi  preesset,  uni- 
retur,  ipse  Albertus  episcopus  sua  providentia  contentiones  et 
jurgia  huiusmodi  de  medio  submoveret,  ipsumque  monasterium 
per  hoc  ad  votive  reformationis  fructum  reduceretur  ac  in  eis- 
dem  spiritualibus  et  temporalibus  susciperet  incrementa,  nos 
tunc,  habita  super  hiis  cum  s.  Romane  ecclesie  cardinalibus 
deliberatione  matura,  ihonasterium  ipsum  mense  prefale,  quam- 
diu  dictus  Albertus  episcopus  eidem  ecclesie  preesset,  de  fratrum 
eorundem  consilio  univimus  ita,  quod,  cedente  vel  decedente 
tunc  abbate  dicti  monasterii  seu  illius  regimen  alias  quomodo- 
libet  dimittente,  liceret  prefato  episcopo  per  se  vel  alios  regimi- 
nis  ac  bonorum  dicti  monasterii  possessionem  propria  auctori- 
tate  apprehendere  illiusque  fructus  in  suos  et  monasterii  ac 
mense  predictorum  usus  convertere,  cuiusvis  licentia  super  hoc 
minime  requisita  ....  Cum  autem,  sicut  exhibita  nobis  nuper 
pro  parte  Johannis  abbatis  et  conventus  dicti  monasterii  petitio 
continebat,  unio  predicta  in  non  modicum  eorum  et  dicti  mo- 
nasterii   prejudicium   cedat,    pro  parte  Johannis   abbatis   et  con- 


232  sixtus  iv. 

ventus  predictorum  nobis  fuit  supplicatum,  ut  unionem  huius- 
modi  dissolvere  ac  illam  et  litteras  desuper  confectas  predictas 
revocare  dignaremur.  Nos  igitur,  quibus  per  publica  documenta 
legitima  fuit  facta  fides,  quod  prefatus  Albertus  unioni  predicte 
coram  Jacobo  de  Wetteringe  et  Johanne  Cordes  clericis  Verdensis 
diocesis  et  Hauelbergensis  civitatis  notariis  publicis  et  nonnullis 

testibus  fidedignis  sponte  renuntiavit, unionem  predictam 

tenore  presentium  penitus  dissolvimus  illamque  et  litteras  desuper 
confectas  revocamus  nulliusque  roboris  vel  momenti  fore  decer- 
nimus  ac  monasterium  predictum  in  pristinum  et  eum  statum, 
in  quo  ante  unionem  prefatam  quomodolibet  erat,  eodem  tenore 
restituimus.     Datum  Rome  5.  non.  oct.   10. 

X 
x 
X 

X 

Orig.  med  vedhaengende  Bulle  i  Silkesnor  i  Gemeinschaftl.  Arch.  I,  10.    Af- 
skrift  i  Barth.  C,  641. 


2788.  12.  Okt.  1480. 

Kong  Christierns  Sekreta?r,  Slesvigkanniken  Enwald  Sevenbroder,  som  er 
Provst  i  Barvidsyssel,  faar  Dispensation  til  med  dette  Embede  at  forene  Besid- 
delsen  af  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Supplicat  Enwaldus  Souebrodel  canonicus  ecclesie  Slesvi- 
censis,  prepositus  prepositure  ruralis  in  Berchsusel,  quatenus, 
ipsum,  qui  regis  Dacie  secretarius  existit,  specialibus  favoribus 
prosequentes,  secum,  ut  una  cum  dicta  prepositura  in  Bersusel, 
que  in  dicta  ecclesia  Slesvicensi  personatus  curatus  et  forsitan 
electivus  existit,  quam  obtinet,  quodcunque  beneficium  ineompati- 

bile ,  si  sibi  alias  canonice  conferatur .  .  .  .,  [recipere]  illa- 

que  totiens,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  benelicia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  .  .  .  .,  si  sibi 
alias  canonice  conferantur .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit, 
retinere  ac  totiens,  quotiens  sibi  placuerit,  permutare  possit,  dis- 
pensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus. 
Datum  Rome  4.  id.  oct.  anno  10. 

Suppl.  790  fol.  48  v. 

2789.  12.  Okt.   1480. 

Slesvigkanniken  Enwald  Sovenbroder,  som  er  Provst  i  Barvidsyssel,  faar 
Dispensation  til  at  opnaa  to  forenelige  og  to  ellers  uforenelige  Embeder. 


sixtus  iv  233 

Supplicat  Enwaldus  Souenbroder  canonicus  ecclesie  Slesvi- 
censis  ac  prepositus  prepositure  ruralis  in  Berchsusel,  que  in 
dicta  ecclesia  Slesvicensi  personatus  curatus  existit,  quatenus, 
ipsum,  qui  etiani  regis  Dacie  etc.  secretarius  existit,  specialibus 
favoribus  prosequentes,  secum,  ut  quecunque  duo  dissimilis 
qualitatis,  se  tamen  invicem  alias  compatientia  in  quacunque 
cathedrali  etiam  metropolitana  vel  collegiata  aut  parrochiali  vcl 

alia  ecclesia  seu  alio  loco  ecclesiastico  existentia ,  necnon 

una    cum    dicta    prepositura    unum    seu    absque    illa   quecunque 

duo  alia  curata  seu  alias  invicem  incompatibilia  beneiicia , 

si    sibi    alias    canonice    conferantur ,  recipere    et    insimul, 

quoad  vixerit,  etiam  cum  potestate  tam  sub  eodem  tecto  consi- 
stentia  quam  incompatibilia  benelicia  huiusmodi  permutandi 
totiens  quotiens  etc.  retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape,  P.  Salernitanus.  Datum  Rome 
4.  id.  oct.  anno   10. 

Suppl.  790  fol.  53. 

2790.  31.  Okt.   1480. 

Slesvigkanniken  Enwald  Sovenbroder  faar  Dispensation  til  at  forene  Be- 
siddelsen  af  Provstiet  i  Barvidsyssel  med  Provstiet  i  Slesvig. 

Alias  Enwaldus  Sovenbroder  canonicus  Slesvicensis,  tunc 
preposituram,  in  Brechsusel  nuncupatam,  in  ecclesia  Slesvicensi, 
que  inibi  personatus  existit,  et  cui  cura  imminet  animarum, 
obtinens,  preposituram  eiusdem  ecclesie,  que  dignitas  inibi  post 
pontificalem  maior,  curata  et  electiva  ac  de  jure  patronatus 
regis  Dacie  existit,  tunc  vacantem,  auctoritate  apostolica  sibi 
collatam,  assecutus,  illam  et  dictam  preposituram  in  Brechsusel, 
nulla  per  eum  super  hoc  dis>pensatione  obtenta,  insimul  per 
mensem  citra  tamen  semestre  post  et  contra  constitutionem  Jo- 
hannis  pape  XXII,  que  incipit  Execrabilis,  detinuit,  prout  detinet, 
occupatas,  fructus  forsan  percipiens  ex  eisdem,  inhabilitatem 
incurrendo.  Cum  autem  prepositura  in  Brechsusei  per  asse- 
cutionem  prepositure  Slesvicensis,  ac  prepositura  Slesvicensis 
huiusmodi  per  eandem  constitutionem  vacare  noscantur,  sup- 
plicat  prefatus  Enwaldus,  qui  eiusdem  regis  secretarius  existit, 
quatenus  omnem  inhabilitatis  et  infamie  maculam  sive  notam 
per  eum  premissa  occasione  contractam  penitus  aboJentes  de  in 
Brechsusel  [fructus  3  mr.]  et  in  ecclesia  Slesvicensi  preposituris 
[fructus  6  mr.]  eidem  Enwaldo  providere  ac  secum,  [ut]  cum 
earum    altera   unum  vel    absque   illis   duo  alia  quecunque  bene- 


234  sixtus  iv. 

iicia  curata  seu  alias  invicem   incompatibilia si  sibi  alias 

canonice  conferantur  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  re- 
tinere  cum  potestate  totiens  quotiens  permutandi  libere  valeat, 
dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Saler- 
nitanus.  Et  quod  dispensatio  ad  duo  incompatibilia  etiam  sub 
eodem  tecto,  quatenus  opus  sit,  etiam  ad  partem  expediri  possit. 
Et  quod  latius  exprimi  possit,  qua  auctoritate  dictas  preposituras 
assecutus  sit.     Datum  Rome  pridie  kal.  nov.   anno   10. 

Suppl.   790  fol.  162  (202). 

2791.  •  18.  Jan.   1481. 

Kantoren  Didrik  Stoveman  i  Slesvig,  der  tillige  er  Kannik  i  Liibeck,  faar 
Dispensation  til  ikke  at  residere. 

Supplicat  Theodoricus  Stouemannus  cantor  Slesvicensis  ac 
eiusdem  et  Lubicensis  ecclesiarum  canonicus  prebendatus,  qua- 
tenus  secum  (!),  ut  iitterarum  studio  in  loco,  ubi  illud  vigeat  ge- 
nerale,  insistendo  aut  in  Romana  curia  commorando  vel  altero 
suorum  beneficiorum  insistendo,  que  obtinet  et  in  posterum  ob- 

tinebit ,  fructus  tam  dicte  cantorie  quam  aliorum  suorum 

beneficiorum  .  .  .  .  ea  integritate  percipere  possit,  ac  si  in  eccle- 
siis,  in  quibus  beneficia,  ut  premittitur,  qualificata  consistunt, 
personaliter  resideret  ac  horis  diurnis  et  nocturnis  interesset, 
quotidianis  distributionibus  dumtaxat  exceptis,  quoad  vixerit, 
recipere  libere  possit,  quodque  ipse  interim  ad  residendum  in 
eisdem,  etiam  si  personalem  residentiam  ex  fundatione  aut  alias 

requirerent,  minime  teneatur ,  concedere  dignemini.    Con- 

cessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  15.  kal. 
febr.  anno   10. 

Suppl.  792  fol.  154  v. 

2792.  13.  Febr.  1481. 

Markvard  Juel  faar  ny  Provision  paa  Prioratet  i   Hundslund  Kloster. 

Nuper  vacante  perpetua  rectoria  seculari  et  curata  in  mo- 
nasterio  monialium  sub  vocabulo  s.  Clementis  ordinis  s.  Augu- 
stini  in  Hunslundt  Burglanensis  diocesis,  prioratus  nuncupata, 
per  obitum  Ergistel  (!)...,  Marquardus  Juul  de  dicta  rectoria 
auctoritate  Jacobi  moderni  episcopi  Burglanensis,  ad  quem  ut 
ad  ordinarium  collatio  et  provisio  dicte  rectorie  spectat  de  jure, 
sibi  obfmuil  provideri,  possessione  eiusdem  paeifice  subsecuta, 
proul  in  Litteris  dicti  episcopi  desuper  confectis  plenius  dicitur 
contineri.     Cum  autem  orator  prefatus,  qui  de  nobili  genere  ex 


SIXTl  S  IV.  2.V) 

utroque  parente  procreatus  existit,  dubitel  eollationem  et  provi- 
sionem  predictas  cum  omnibus  inde  secutis  viribus  non  sub- 
sistere  et  sic  rectoriam  eandem  adhuc  vacare,  supplieat  igitur, 
quatenus  sibi  de  dicta  rectoria,  prioratus  nuncupata,  [fructus 
4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.    P.  Salernitanus.     Datum  Rome  id.   febr.  anno   10. 

Suppl.   792  fol.   251  v. 

2793.  3.  Marts  1481. 

Helligaandsordenens  Stormester  Innocentius  (Flavius  de  Rovere)  faar  be- 
vilget,  at  Helligaandsbroderen  Poul  Nielsen  fra  Kobenbavns  Kloster  maa  lade 
sig  praestevie  i  Rom. 

Cum  cultus  divinus  in  ecclesia  hospitalis  s.  Spiritus  Hasven- 
sis(!)  ordinis  s.  Augustini  Roskildensis  diocesis  ab  hospitali  s.  Spi- 
ritus  in  Saxia  de  Urbe  dicti  ordinis  dependenlis  propter  carentiam 
fratrum  canonicorum  eorundem  ordinis  et  hospitalis  Hasnensis 
professorum  in  presbiteralus  ordine  constitutorum  plurimum  di- 
minutus  existat,  supplicat  igitur  Innocentius  preceptor  dicti  hospi- 
talis  s.  Spiritus  in  Saxia,  quatenus,  sibi  in  personam  fratris  Pauli 
Nicolai  accoliti  canonici  professi  eorundem  hospitalis  Hasnensis 
et  ordinis  specialem  gratiam  facientes,  eidem  fratri  Paulo,  ut  a 
quocunque  catholico  antistite,  quem  duxerit  eligendum,  aliquibus 
tribus  diebus  dominicis  vel  festivis  etiam  extra  tempora  a  jure 
statuta  ad  omnes  sacros  ordines  libere  promoveri  et  in  eis  post- 
modum  licite  ministrare  [valeat],  ac  eidem  episcopo  dictos  or- 
dines  sibi  conferendi  litterasque  desuper  suo  vel  alterius  de  eius 
consensu  sub  sigillo  dandi  licentiam  concedere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  presentis  suppli- 
cationis  sola  signatura  sufficial.  Datum  Rome  5.  non.  martii 
anno   10. 

Suppl.   793  fol.  223  v. 

2794.  8.  Marts  1481. 

Paven  fratager  Kardinal  Stepbanus  (Nardini)  af  Milano  Afgorelseri  af  Sagen 
mellem  Sten  Sture  og  Dronning  Dorotbea  og  overdrager  den  paany  til  Riskop 
Jobannes  (Parkentin)  i  Ratzeburg. 

Refereret  i  Notarialinstrument  af  15.  Sept.  1481  (Aarsberetn. 
fra  Geh.  Arch.  IV,  383— 8i;  Reg.*7617).  Datum  Rome  sub  anulo 
piscatoris  die  8.  martii  1481   pontificatus  anno   10. 

Dauske  Kongers   Historie  Fase.  2  R  Nr.   7  (R.  A.). 


236  sixtus  iv. 

2795.  12.  April    1481. 

Klerken  Johannes  Hotjer  fra  Bremen  Stift  faar  Sognekirken  i  Garding. 

Cum  quidam  Theodoricus  Thetens,  qui  se  gerit  pro  rectore 
parrochialis  ecclesie  in  villa  Gardanegh  Slesvicensis  diocesis,  [ad] 
ecclesiam  ipsam  tunc  vacantem,  canonice  sibi  collatam,  se  non 
fecerit  infra  annum,  impedimento  legitimo  cessante,  ad  sacros 
ordines  promoveri,  et,  si  aliquam  dispensationem  desuper  ob- 
tinuit,  illa  ad  certos  annos  aut  certum  tempus  se  extendebat, 
aut  quod  pro  hac  vice  expiravit,  et  eandem  ecclesiam  per  an- 
num  et  longe  ultra  detinuit,  prout  hodie  detinet  indebite  occu- 
patam,  supplicat  igitur  Johannes  Hotier  clericus  Bremensis  dio- 
cesis,  in  artibus  magister,  familiaris  Francisci  de  Aldaciis  clerici 
Imolensis,  s.  v.  familiaris  continui  commensalis,  quatenus  sibi 
de  dicta  parrochiali  ecclesia,  que  de  jure  patronatus  laicorum 
et,  ut  asseritur,  principis  jure  ducis  Slesvicensis  existit  [fructus 
12  mr.],  provideri  mandare  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  P.  Salernitanus.  Et  cum  derogatione  juris  patronatus 
quorumcunque  laicorum  pro  hac  vice.  Datum  Rome  pridie  id. 
aprilis  anno  10. 

Suppl.   795  fol.  34  v. 

2796.  26.  Maj   1481. 

Klerken  Poul  Santbeke  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikat  og  sterre  Prae- 
bende  i  Liibeck. 

Dudum  certis  canonicatu  et  prebenda  maiori  ecclesie  Lubi- 
censis  per  obitum  Johannis  Podendorp  vacantibus,  extitit  de 
eisdem  Paulo  de  Santbecke  clerico  Slesvicensis  diocesis  in  vim 
cuiusdam  indulti  per  e.  s.  v.  Marino  de  Fregeno  episcopo  Cami- 
nensi,  ad  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  regna  aliaque  tunc  expressa 
loca  nuntio,  cum  potestate  legati  de  latere  destinato,  concessi 
provisum,  illorum  possessione  subsecuta.  Verum  quia  de  viri- 
bus  provisionis  huiusmodi  dubitet,  supplicat,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  maiori  [fructus  5  mr.],  sive  ut 
premittitur  vacent  aut  alias  generaliter  vel  specialiter  etiam  per 
obitum  Henrici  Pomtor,  qui  illos  obtinens  in  partibus  illis  fruc- 
luum  camere  apostolice  debitorum  collector  extitit,  reservati 
existant,  dignemini  de  novo  providere.  Concessum  in  presentia 
pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  7.  kal.  junii  anno  10. 
Suppl.  795  fol.  161. 


sixtus  iv.  237 

2797.  23.  Juli   1481. 

Paven  tilstaar  Medlemmerne  af  Cistercienserordenen.  at  den  Tilladelse. 
han  paa  Ordenens  Generalkapitel  havde  givet  dem  til  at  va*lge  Skriftefader, 
men  senere  havde  ophaevet  igen,  dog  alligevel  skal  staa  ved   Magt. 

Universis  abbatibus,  prioribus,  monachis,  donatis  et  con- 
versis  ordinis  Cisterciensis.  Concessimns  alias  vobis  et  singulis 
vestrum  ad  generale  capitulum  vestri  ordinis  accedentibus  facul- 

tatem  eligendi  confessorem Cum  autem  omnes  huiusmodi 

facultates  revocate  per  nos  fuerint,  nobis  de  oportuno  confirma- 
tionis  remedio  supplicari  curastis.  Nos  .  .  tenore  presentium,  fa- 
cultatem  huiusmodi  de  eligendo  confessore  vobis  concessam 
juxta  tenorem  earundem  litterarum  confirmantes,  eam  in  suo 
pristino  robore  esse  declaramus,  perinde  ac  si  revocatio  nostra 
huiusmodi  quoad  illam  nullatenus  emanasset.  Datum  Rome 
sub  anulo  piscatoris  die  23.  julii   1481   pontificatus  anno   10. 

Afskrift  »ex  transsumpto  impresso«  i  Sorohogen  (Arnemagn.  290  Fol.)  fol.  12v. 

2798.  27.  Juli   1481. 

Paven  befaler  efter  Franciskanernes  Minister  for  Provinsen  Daeia  Stepha- 
nus  Laurentiis  og  Kong  Christierns  Ansogning,  at  Laurens  Brandsen  skal  af- 
saettes  som  Vikar,  og  Observansen  i  Klostrene  i  Odense,  Svendborg  og  Nysted 
vel  vedblive  at  bestaa,  men  under  Kontrol  af  Provinsialministeren;  han  paa- 
laegger  ^Erkebiskoppen  i  Upsala,  Biskoppen  i  Odense  og  Provsten  i  Roskilde  at 
sorge  for,  at  dette  Brev  overholdes. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.    Magnitudine  negotiorum  no- 

stris  sane  humeris  pene  intollerabili  et  varietate  rerum  immensa, 

quibus  Romanus   pontifex   continua    pulsatur  instantia,  plerum- 

que  contingit  ea  ad  importunam  petentium  instantiam  concedi, 

que   nullatenus   emanarent,    si   per   otium   et   animi  quietem  illa 

diligentiori   rationis   examini   subjicere   liceret;  quo  fit,  ut  inter- 

dum  necessarium  existat,'  ipsis  attentioris  diligentie  trutina  pon- 

deratis  justitia   mediante  moderationis  interpretatio  aut  declara- 

tionis  apostolice  limitatio  decretumque  novum  merito  sint  impo- 

nenda,  prout  rerum  ac  temporum  qualitas  id  exigere  dinoscuntur. 

Dudum  Jacobi  episcopi  Burglanensis  relatione  [necnon]1)  nonnul- 

lorum  militum  ac  communitatum  et  civitatum  regni  Dacie  attesta- 

tione  non  sine  grandi  animi  nostri  displicentia  percepto,  qualiter 

innocentia  vite  seu  puritas  regularis  discipline  fratrum  Minorum 

sub    pia   et   humili    conventualitate   in   nonnullis    partibus    regni 

Dacie  degentium  detrimenta  minus  juste  sustinerent(!),  et  aliqui 

fratres,  de  observantia  nuncupati,  auxilio  aliquorum  dominorum 

J)  add.  Gz. 


238  sixtus  iv. 

temporalium  loca  dictorum  fratrum  couveutualiter  viveutium 
doiuus  [que]1)  mauu  armata  et  sub  brachio  seculari  iutrabant  ac 
fratres  quoque2)  ibidem  degentes  immanissime  verberando  et  spo- 
liando  expellebant,  non  advertentes,  quod  dudum  antea  [tam]  per 

Paulum   papam  II  quam   [per  nos] dictis  fratribus,  de  ob- 

servantia  nuncupatis,  sub  gravibus  penis  inhibitum  extiterat,  ne 
loca  s.  Francisci  fratrum  sub  conventualitate  viventium  capere 
aut  illos  molestare  publice  vel  occulte,  directe  vel  indirecte, 
quovis  quesito  colore  presumerent  et,  si  secus  agerent,  penam 
excommunicationis  late  sententie  incurrerent,  ex  quo  Franciscus 
Sanson  eiusdem  ordinis  et  theologie  professor  ac  totius  ordinis 
Minorum  generalis  minister,  volens  in  premissis,  quantum  in  eo 
erat,  providere,  Laurentio  Branderi  et  Johanni  Tidichin  pro- 
vincie  Dacie  ordinis  Minorum  ceterisque  fratribus  et  consociis, 
de  observantia  nuncupatis,  per  suas  litteras  districte  precipiendo 
mandaverat  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  penis  rebellionis, 
excommunicationis  et  maledictionis  eterne  ac  s.  Francisci,  ut 
omnes  conventus  et  loca  ab  eis  post  mortem  ministri  dicte  pro- 
vincie  Dacie  accepta  vel  occupata  in  dicta  provincia  infra  spa- 
tium  15  dierum  ab  intimatione  litterarum  suarum  computan- 
dorum  restituere  et  realiter  reassignare  fratribus  dictorum  con- 
ventuum  seu  locorum  deberent,  assignando  eis  quinque  dies 
pro  primo  termino,  quinque  pro  secundo  et  reliquos  quinque 
pro  tertio  et  ultimo  termino  peremptorio,  quo  elapso  voluerat 
et  decreverat,  si  obedire  suis  mandatis  contempsissent,  penas  pre- 
fatas  incurrisse,  neque  in  posterum  aliqua  hora  [o:  loca]  con- 
venlualium  recipere  sub  eisdem  penis  deberent,  nos3)  auctori- 
tate  apostolica  et  ex  certa  scientia  tam  Pauli  predecessoris,  qua- 
rum  initium  est  Superne  dispositionis  arbitrio,  quam  nostras,  que 
incipiunt  Dum  singulos  regulares  ordines,  [litteras]1)  innovavimus 
ac  effectum  perpetuo  et  inviolabiliter  sortiri  debere  decrevimus, 
illisque  contravenientes  aut  contravenientibus  dantes  auxilium, 
consilium  vel  favorem  penas  in  eis  contentas  incurrere  voluimus 
ac  litteras  generalis  ministri  predictas  nostris  litteris  insertas 
eonfirmavimus  ac  viribus  perpetuo  subsistere  debere  declaravi- 
mus  .  .  .  .  Kt  deinde  pro  parte  guardianorum  et  fratrum  Otto- 
niensis,  Swenbergensis  el  Nistadensis  Ottoniensis  diocesis  pro- 
vincie  Dacie  domorum  ordinis  fratrum  Minorum  nobis  exposito, 
quod  olim   ipsi,  cupientes,  ul  superioribus  annis  in  dicta  provin- 


')  add.   (i/..         "')  Cod.  quosque         '')  Gz.  —  Cod.  necnon 


sfxti  s  iv.  239 

cia  regularis  vigeret  vite  observantia  secundum  regulam  et  in- 
stituta  b.  Francisci,  nonnullas  litteras  desuper  a  Zanetto  de  Utino 
tunc  dicti  ordinis  generali  ministro  impetraverant,  quas  a  nobis 
postmodum  confirmari  obtinuerunt,  et  subjuncto,  quod,  licet 
guardiani  et  fratres  domorum  huiusmodi  predictarum  litterarum 
vigore  regularem  observantiam  inter  se  voluntarie  assumpsissent 
et  in  illa  certis  annis  perseverassent,  nihilominus  propter  varias 
et  multiplices  inquietationes,  perturbaliones  et  molestationes,  que 
eis  a  nonnullis  fratribus  reformationi  et  observantie  huiusmodi 
penitus  contrariis  incessanter  inferebantur,  dubitabant  verisimi- 
liter  in  futurum  in  huiusmodi  observantia  perseverare  posse, 
nos  tunc,  tam  ad  Christierni  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regis  et 
Johannis  archiepiscopi  Lundensis,  Olaui  Roskildensis  et  Caroli 
Ottoniensis  episcoporum  quam  ad  guardianorum  et  fratrum  pre- 
dictorum  instantiam,  Eugenii  IV  et  Pii  II  ac  nonnullorum  ali- 
orum  Romanorum  pontificum  vestigiis  inherentes,  prefatis  ac 
pro  teinpore  existentibus  dictarum  domorum  guardianis  et  fra- 
tribus,  quod  de  cetero  perpetuis  futuris  temporibus  unum  ex 
eis,  scientia,  moribus  et  religione  preditum,  fratrem  in  suum 
possent  eligere  vicarium  provincialem  ad  instar  aliorum  fratrum 
de  observantia  dicti  ordinis,  quem  sic  electum  pro  tempore 
ministro  provinciali  dicti  ordinis  pro  confirmatione  electionis 
huiusmodi  obtinenda  presentare  tenerentur,  quam  electionem  si 
ipse  minister  provincialis  confirmare  recusaret  seu  etiam  differret, 
electio  ipsa  post  triduum  per  sedem  apostolicam  confirmata  esse 
censeretur,  per  alias  nostras  litteras  concessimus  et  indulsimus. 
—  Et  insuper,  ut  ipsi  guardiani  et  fratres  liberius  et  quietius 
divinis  vacare  valerent  beneplacitis,  ipsos  et  eorum  domus  ab 
omni  jurisdictione,  superioritate  et  potestate.  predictorum  mini- 
strorum  penitus  exemimus  eosque  ac  domos  predictas  jurisdic- 
tioni  et  correctioni  tam  provincialis  per  eos  pro  tempore  electi 
quam  generalis  ultramontani  vicariorum  l)etiam  tam  generalis 
huiusmodi1)  qui  in  eos  ac  domos  predictas  similem  potestatem 
haberent,  quam  etiam  provinciales  vicarii  ordinis  et  observantie 
predictorum  in  aliis  provinciis  ultramontanis  quomodolibet  ha- 
bebant,  perpetuo  subjecimus,  ita  quod  ipse  vicarius  sic  pro 
tempore  electus  in  eos  ac  domos  predictas  quoscunque  ordinem 
predictum  ingredi  volentes  recipere  ac  ipsius  ordinis  habitum 
exhibere    et    professionem    admittere,    visitare,    corrigere,    delin- 


1    *)  ber  vist  udgaa. 


240  sixtus  iv. 

quentcs  quoscunque  punire,  incarcerare  et  a  carceribus  liberare 
et  a  censuris  absolvere,  congregationes  et  capitula  convocare  et 
generaliter  omnia  facere,  ordinare  et  disponere  posset,  que  alii 
vicarii  provinciales  de  observantia  ultramontani  dicti  ordinis  de 
jure,  privilegio  vel  consuetudine  facere  poterant1)  et  consueverant, 
dictorum  ministrorum  provincialis  et  generalis  ac  cuiusvis  alte- 
rius  licentia  desuper  minime  requisitis.  Preterea  vicario  sic  electo 
ac  guardianis  et  fratribus  prefatis,  ut  omnibus  privilegiis  .  .  .  ., 
immunitatibus  et  litteris  apostolicis  aliis  domibus  de  observantia 
et  illarum  vicariis,  guardianis  et  fratribus  in  genere  per  sedem 
predictam  vel  alias  quomodolibet  concessis,  et  quibus  alie  do- 
mus  et  vicarii,  guardiani  et  fratres  huiusmodi  gaudebant  seu 
gaudere  poterant  quomodolibet  in  futurum,  vicarius  sic  electus 
ac  tres  domus  et  illarum  guardiani  et  fratres  pro  tempore  gau- 
dere  possent  et  deberent,  eisdem  auctoritate  et  tenore  similiter 
concessimus,  decernentes  omnes  processus  ac  excommunicationes 
aliasque  sententias,  censuras  et  penas,  quos  et  quas  per  prefatos 
ministros  [contra]  provincialem  vicarium  electum  ac  guardianos 
et  fratres  dictarum  trium  domorum  fieri  seu  promulgari,  nec- 
non  quicquid  super  hiis  a  quoquam  quavis  auctoritate  scienter 
vel  ignoranter  contigerit  attemptari,  irrita  et  inania  nulliusque 
roboris  vel  momenti,  moderationibus  et  aliis  constitutionibus 
alias  per  Eugenium  et  Pium  prefatos  editis  in  omnibus  semper 
salvis.  Et  nihilominus  episcopo  Ottoniensi  et  preposito  Roskil- 
densis  ac  decano  Ottoniensis  ecclesiarum  dedimus  in  mandatis, 

ut premissa  omnia,  ubi  et  quando  expediret,  ac  pro  parte 

guardianorum  et  fratrum  Ottoniensis,  Swembergensis  ac  Nistar- 
densis  domorum  predictarum  super  hoc  forent  requisiti,  solem- 
niter  publicantes  ipsisque  guardiano  et  fratribus  super  hiis  efii- 
cacis  defensionis  presidio  assistentes,  facerent  omnia  premissa 
inviolabiliter  observari  ac  ipsos  pacifica  exemptione  aliisque  pre- 
missis  pacifice  gaudere,  non  permittentes  vicarium  pro  tempore 
electum,  guardianos  et  fratres  predictos  contra  earundem  litte- 
rarum  nostrarum  tenorem  per  quoscunque,  cuiusvis  .  .  .  status  .  . 
forent,  impediri,  perturbari  seu  etiam  molestari,  impedientes, 
perturbatores  et  moleslatores  necnon  contradictores,  quoslibet  et 
rebelles  auctoritate  nostra  per  censuram  ecclesiasticam  et  alia 
oportuna  juris  remedia  appellatione  postposita  compescendo,  in- 
vocato  etiam  ad  hoc,  si  opus  fbret,  auxilio  bracchii  secularis  .  .  ., 

')  Cod.  poterunt 


SIXTUS  IV.  241 

Et  deinde,  sicut  accepimus,  postquam  Stefanus  Laurentii 
ordinis  fratrum  Minorum  professor  et  in  regnis  Dacie,  Svecie  et 
Norvegie  minister  provincialis  dicti  ordinis  apud  prefatum  regem 
de  diversis  injuriis  et  contumeliis,  que  sibi  per  prefatum  Lau- 
rentium  Branderii  et  nonnullos  alios  fratres,  de  observantia  se 
nuncupantes,  inferebantur,  lamentabili  voce  querimoniam  ex- 
posuerat,  prefatus  rex  tamquam  pacis  et  tranquillitatis  amator 
ac  justitie  fautor  voluit  et  ordinavit,  quod  dictus  Laurentius  et 
alii  guardiani  domorum  et  fratrum  reformatorum  huiusmodi 
eidem  Stefano  Laurentii  provinciali  parerent  et  intenderent,  ac 
declaravit,  quod  numquam  intentionis  sue  fuerat,  quod  per  lit- 
teras  majestatis  sue  nobis  directas  Laurentius  et  alii  guardiani 
domorum  reformatarum  predictarum  a  superioritate  et  obedientia 
dicti  provincialis  essent  exempti,  sed  illi  in  omnibus  obedien- 
tiam  prestarent,  prout  ex  tenore  aliarum  litterarum  dicti  regis 
eidem  Laurentio  directarum  constat  manifeste,  ipseque  Lauren- 
tius  et  alii  reformati  predicti  coram  prefato  rege  promiserunt, 
licet  nimia  superbia  elati  premissa  adimplere  et  observare  con- 
tempserint.  Nos  attendentes,  quod  ut  plurimum  diabolus  tam- 
quam  leo  rugiens  circuit  querens,  quem  devoret,  [et]1)  sub  specie 
boni  humanam  decipit  imbeccillitatem,  unde  necesse  est,  ut  inde 
mali  sequantur  efTectus,  et  anime  in  damnationis  periculum  di- 
labantur,  quodque  obedientia,  que  ab  humilitate  procedit,  fun- 
damentum  est  religionis,  et,  qui  novas  septas  struunt,  nihil  aliud 
querunt  nisi  a  suorum  superiorum  obedientia  discedere,  ex  pre- 
missis  et  aliis  causis  nobis  notis  motu  proprio  .  .  .  .  de  nostra 
certa  scientia  et  mera  voluntate  litteras  supradictas  sectionem 
prefati  ordinis  in  dicta  provincia  Dacie  inducentes  ac  omnia  in 
eis  contenta  cum  executoribus  et  defensoribus  in  eis  deputatis 
et  inde  secuta  tenore  presentium  revocamus,  cassamus  et  an- 
nullamus  ac  juribus  totaliter  evacuamus  nulliusque  decernimus 
esse  roboris  vel  momenti.  Et  nihilominus  prefatum  Laurentium 
ab  officiis  vicariatus,  commissariatus,  guardianatus  et  lectoratus 
deponimus  et  perpetuo  depositum  esse  volumus,  ipsumque  et 
alios  fratres  dicti  ordinis  de  observantia  reformatorum  nuncupa- 
torum  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  regnorum  predictorum  ac  alios 
clericos  et  laicos  eorum  complices,  fautores  et  eis  adherentes  in 
virtute  sancte  obedientie  et  sub  penis  excommunicationis  nec- 
non    maledictionis    eterne    et,    si    perseverare    videbuntur,    quod 


J)  add.  Gz.  . 

Acta  pontificum  Danica  IV.  lo 


242  sixtus  iv. 

absit,  sub  incursu  heresis  et  privationis  graduum,  dignitatum  et 
bonorum  ae  inhabilitationis  ad  illos  motu  simili  tenore  presen- 
tium  monemus  eisque  districte  precipiendo  mandamus,  quatenus 
suis  superioribus,  videlicet  ministro  generali  ac  provincialibus 
ministris  dicti  ordinis,  ipsis  tamen  fratribus  reformatis  alias  in 
sua  observantia  remanentibus,  juxta  piam  intentionem  regis 
memorati  omnino  pareant  et  intendant  eosque  tamquam  suos 
superiores  admittant  et  venerentur  in  omnibus,  que  ad  mini- 
stratus  officium  spectant,  absque  alicuius  excusationis  seu  more 
difTugio;  alioquin  exnunc  prout  extunc  ipsos  sententias,  censuras 
et  penas  antedictas  incurrisse  declaramus,  eosque  pro  talibus 
ubilibet  publicari  et  ab  omnibus  arctius  evitari.  Mandamus  pre- 
terea  archiepiscopo  Vpsalensi  et  episcopo  Ottoniensi  ac  preposito 
ecclesie  Roskildensis  aut  quibusvis  aliis  personis  in  ecclesiastica 
dignitate  constitutis  infra  limites  dicte  provincie  Dacie,  quos 
minister  dicte  provincie  duxerit  eligendos,  motu  simili  manda- 
mus  (!),  quatenus  per  se  vel  alios  premissa  omnia,  ubi,  quando 
et  quotiens  expedierit  ac  pro  parte  ministri  generalis  ac  provin- 
cialium  ministrorum  predictorum  fuerint  super  hoc  requisiti, 
solemniter  publicantes  ipsisque  in  premissis  efficacis  defensionis 
presidio  assistentes  faciant  omnia  premissa  inviolabiliter  observari 
ac  [ipsos]1)  litteris  nostris  huiusmodi  cum  omnibus  in  illis  con- 
tentis  clausulis  pacifice  gaudere,  non  permittentes  ministrum  gene- 
ralem  ac  provinciales  ministros  antedictos  contra  presentium  litte- 

rarum  tenorem  per  quoscunque,  cuiuscunque  status fuerint, 

impediri,  perturbari  seu  etiam  quomodolibet  molestari,  impedien- 
tes,  perturbatores  et  molestatores  necnon  contradictores  quoslibet 
et  rebelles  auctoritate  nostra  etc,  invocato  ad  hoc,  si  opus  fuerit, 
auxilio  bracchii  secularis,  non  obstantibus  premissis  ac  Boni- 
facii  pape  VIII,  quibus  cavetur,  quod  quis  extra  suam  civitatem 
et  diocesim  nisi  in  certis  exceptis  casibus  et  in  illis  ultra  unam 
dietam  a  line  sue  diocesis  ad  judicium  evocetur,  seu  ne  judices 
a  sede  predicta  deputati  extra  civitatem  et  diocesim,  in  quibus 
deputati  fuerint,  contra  quoscunque  procedere  aut  aliis  vices 
suas  committere  presumant,  et  de  duabus  dietis  in  concilio  ge- 

nerali    editis   necnon  aliis  constitutionibus  .  .  apostolicis 

Datum   Home  G.   kal.  aug.  anno   10. 

(iratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  6 12  fol.  59. 

i  add.  ('./.. 


SIXTUS  IV. 


243 


2799.  13.  Sept.   1481. 

Sognepraesten  Lubbert  Hayesen  i  Stuntebiill  i  Slesvig  Stift  faar  Dispensa- 
tion  til  dermed  at  forene  et  andet  ellers  uforeneligt  Embede. 

Supplicat  Lubbertus  Hayessen  rector,  plebanus  nuncupatus, 
parrochialis  ecclesie  in  Stuntebol  Slesvicensis  diocesis,  quatenus 
secum,  ut  una  cum  dicta  parrochiali  ecclesia,  quam  obtinet, 
quodcunque  beneficium  seu  illa  dimissa  quecunque  duo  curata 
seu  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  ca- 
nonice  conferantur,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere 
illaque  et  quelibet  alia  per  eum  in  posterum  consequenda  bene- 
ficia  incompatibilia  huiusmodi  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  di- 
mittere  et  loco  dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  invicem 
incompatibilia  ....  recipere,  quoad  vixerit,  libere  valeat,  dispen- 
sare  dignemini.  Fiat.  F.  Datum  Brachiani  Sutriensis  diocesis 
id.  sept.  anno   11. 

Suppl.  797  fol.  168. 

2800.  For  25.  Sept.  1481. 

Sten  Sture  forkaster  i  Processen  mellem  ham  og  Dronning  Dorothea  Bi- 
skoppen  i  Ratzeburg  som  Dommer  og  appellerer  fra  ham  til  Paven. 

Quoniam    a    citationibus    (Aarsberetn.    fra    Geheimearch.    IV, 

385—87;  Reg.  *  764-2).     Uden  Dato1). 

Danske  Kongers  Hist.  Fasc.  2  B  Nr.  6  (R.  A.). 


2801.  12.  Okt.   1481. 

Paven  fordommer  den  af  en  Del  lombardiske  Gejstlige  af  forskellige  Or- 
dener  udtalte  Paastand,  at  Kirkens  Hojtideligholdelse  af  Jomfru  Marias  Und- 
fangelse  kun  sigter  til  en  aandelig  Undfangelse  eller  Helliggorelse  og  ikke  til 
hendes  Frihed  for  Arvesynd,  hvorom  der  endog  er  udgivet  Skrifter.  Paven 
bandlyser  Tilhaengerne  af  disse  falske  Lasrdomme  og  befaler,  at  dette  Brev  skal 
bekendtgores  i  Kirkerne. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Grave  nimis  gerimus  (Wad- 
ding,  Annales  Minorum  XIV,  310—11;  Dipl.  Norv.  IX,  356—58). 
Datum  Rome  4.  id.  oct.  anno  11. 

Afskrift  i   [Nic.  Jordanis  Kopibog  og  derefter  i]  Barth.  D,  267 — 70. 


2802. 


17.  Nov.   1481. 


Klerken  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  fra  Roskilde  Stift  og  Praesten  Jakob 
Pedersen  fra  samme  Stift  faar  motu  proprio  Ventebreve  paa  to  Kanonikater  og 
Praebender  og  eet  eller  to  Beneficier,  den  forste  soger  tillige  Dispensation  til  at 
forene  tre  ellers  uforenelige  Embeder. 


Indtaget  i  Notarialinstrument  af  25.  Sept.  1481. 


16* 


244  sixtus  iv. 

Motu  proprio  Johanni  Jacobi  clerico  Roskildensi,  de  mili- 
tari  genere  ex  utroque  parente  procreato,  et  Jacobo  Petri  magi- 
stro  in  artibus,  presbitero  Roskildensis  diocesis,  de  duobus  ca- 
nonicatibus  cum  reservatione  totidem  prebendarum  duarum 
cathedralium  et[iam]  metropolitanarum  aut  collegiatarum  ecclesi- 
arum  aut  dignita[ti]s,  personatus,  administrationis  vel  officii,  etiam 
curati  et  electivi   alterius  earundem  ecclesiarum  necnon  de  uno 

vel  duobus  beneficio  seu  beneficiis ,  vacantibus  vel  vaca- 

turis,  spectantibus  ad  collationem  etc.  quorumcunque  collatorum 
vel  collatricum  secularium  vel  quorumvis  ordinum  regularium 
per  eos  in  confectione  litterarum  eligendorum  .  .  .  providemus, 
necnon  cum  dicto  Johanne,  ut  quecunque  tria  curata  seu  alias 

invicem    incompatibilia    beneficia ,    si   sibi    alias    canonice 

conferantur,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere  illaque 
et  quevis   alia   per  eum   in   posterum  assequenda  incompatibilia 

beneficia  huiusmodi ,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  ac 

loco  dimissorum  alia  beneficia  tria  dumtaxat  invicem  incompati- 
bilia  recipere  et,  quoad  vixerit,  similiter  retinere  libere  valeat, 
dummodo  inter  ipsa  tria  plures  quam  due  parrochiales  ecclesie 
vel  earum  perpetue  vicarie  non  sint,  dispensamus.  Concessum 
motu  proprio  de  expectativa  pro  utroque  in  presentia  pape. 
P.   Salernitanus.     Et   sub   data    15.  kal.  nov.   [o:  dec.]  anno  11. 

Suppl.   796  fol.  92  v. 

2803.  17.  Nov.  1481. 

Klerken  Joakim  Ahlefeld  fra  Slesvig  Stift  faar  motu  proprio  Ventebrev 
paa  to  Kanonikater  og  Praebender  og  eet  eller  to  Beneficier. 

Motu  proprio  Joachim  de  Avenelde  clerico  Slesvicensis  dio- 
cesis,  nobili  ex  utroque  parente  procreato,  de  duobus  canoni- 
catibus  quarumcunque  duarum  cathedralium,  etiam  metropolita- 
narum,  vel  collegiatarum  ecclesiarum  cum  reservatione  inibi 
totidem  prebendarum  etiam  maiorum  ac  dignitatis,  personatus, 
administrationis  vel  [officii],  etiam  curati  et  electivi,  alterius  earun- 
dem  necnon  de  uno  vel  duobus  beneficiis  .  .  .  .  ad  quorumcunque 
collatorum  vel  collatricum  secularium  vel  regularium  in  expedi- 
lione  litterarum  eligendorum  etiam  ratione  dignitatum  etc.  colla- 
tionem  etc.  pertinentibus,  vacantibus  vel  vacaturis  ....  gratiose 
providemus,  non  obstantibus  constitutionibus  de  optando,  quibus 
cavetur,  quod  nullus  in  ipsis  ecclesiis  recipiatur,  nisi  de  minori 
ad  maiorem  ascendat  elc.  Concessum  motu  proprio  in  presentia 
pape.    P.  Salernitanus.    Et  sub  data   15.  kal.  dec.  anno  11. 

Suppl.  796  fol.  10."). 


sixtus  iv.  245 

2804.  17.  Nov.   1481. 

Klerkcn  .lakob  Semelbecker  fra  Slesvig  Stift,  der  studercr  vcd  Knricn,  faar 
motu  proprio  Ventebrev  paa  Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig  og  et  Beneficiuin. 
som  horer  under  Itzehoe  Klostcr. 

Motu  proprio  Jacobo  Germelbecker  clerico  Slesvicensis  dio- 
cesis,  utriusque  juris  bacalario,  qui  studium  suum  in  jure  ca- 
nonico  continuando  actu  in  hac  curia  residet,  de  uno  canonicatu 
cum  reservatione  unius  prebende,  etiam  curate,  ac  dignitatis,  per- 
sonatus,  administrationis  et  officii  curati  et  electivi  .  .  .  .  ad  col- 
lationem  [etc.]  episcopi  et  capituli  singulorumque  canonicorum 
et  personarum  ecclesie  Slesvicensis  pertinentium,  necnon  de  uno 

beneficio  .  .  .  ad dispositionem   abbatisse   in   Idtzehe  Bre- 

mensis  diocesis,  quod  per  cessum  vel  decessum  seu  quamvis 
aliam  dimissionem  primo  vacare  contigerit,  et  dictus  Jacobus 
infra  mensem  duxerit  eligendum,  ....  providemus  .  .  .,  non  ob- 
stantibus  ecclesie  Slesvicensis  statutis,  illis  presertim,  quibus 
cavetur,  ut  nullus  supernumerarius  acceptetur  nec  aliquam  cu- 
ratam  [prebendam]  canonicalem  eiusdem  ecclesie  obtinere  possit, 
nisi  in  eadem  ecclesia  resederit  et  gradatim  per  optionem  et 
senium  ad  illam  ascendat,  quibus  placeat  pro  hac  vice  derogare. 
Concessum  motu  proprio  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus. 
Et  sub  data   15.  kal.  dec.  anno  11. 

Suppl.   796  fol.  138. 

2805.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  Vincens  Gertsen  fra  Roskilde  Stift  faar  motu  proprio,  skont  kun 
tolv  Aar  gammel,  Ventebrev  paa  to  Kanonikater  og  Pnebender  og  eet  eller  to 
Beneficier. 

Motu  proprio  infrascriptis  de  duobus  canonicatibus  cum 
reservatione  totidem  prebendarum  [etc.  som  Nr.  2802  til  provi- 
demus]  et  nichilominus  cum  illis,  qui  in  duodecimo  vel  circa 
sue  etatis  anno  constituti  existunt,  ut  canonicatum  et  preben- 
dam  metropolitanarum  ac  cathedralium  ecclesiarum  in  eodem 
anno  recipere  et,  quoad  vixerint,  retinere  libere  possint,  [dispen- 
samus]1)  defectu  etatis  premisse  .  .  .  non  obstante.  Concessum 
motu  proprio  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  sub  data 
15.  kal.  dec.  anno  1.  Et  cum  derogatione  statutorum  de  optando, 
quatenus  opus  sit  .  .  .  . 

Vincentius  Gerardi  clericus  Roskildensis  diocesis. 

Suppl.   796  fol.  148. 
')  add.  Gz. 


246  sixtus  iv. 

2806.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  .lens  Knudsen  fra  Viborg  Stift  faar  motu  proprio  Ventebrev  paa 
to  Kanonikater  og  Prsebender  og  eet  eller  to  Beneficier. 

Motu  proprio  Johanni  Canuti  clerico  Vibergensis  diocesis 
de  duobus  canonicatibus  [etc.  som  Nr.  2802  til  providemus]. 
Concessum  niotu  proprio  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Et 
sub  data   15.  kal.  dec.  anno  11. 

Suppl.   796  fol.  208. 

2807.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  Markvard  Pojske  fra  Roskilde  Stift  faar  motu  proprio  samme 
Bevilling. 

Motu  proprio  Marquardo  Poysk  clerico  Roskildensis  dio- 
cesis,  de  nobili  et  militari  genere  ex  utroque  parente  procreato, 
de  duobus  canonicatibus  [etc.  som  Nr.  2802  til  providemus]. 
Resolution  og  Dato  som  Nr.  2806. 

Suppl.  796  fol.  209  v. 

2808.  17.  Nov.  1481. 

Klerken  Jens  Juel  fra  Viborg  Stift  faar  motu  proprio  samme  Bevilling. 

Motu  proprio  Johanni  Iwel  [o :  Juel]  clerico  Vibergensis 
diocesis,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreatus 
existit,  de  duobus  canonicatibus  [etc.  som  Nr.  2802  til  provi- 
demus].    Resolution  og  Dato  som  Nr.  2806. 

Suppl.   796  fol.  235. 

2809.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  Mikkel  Jensen  fra  Odense  Stift  faar  motu  proprio  samme  Be- 
villing. 

Motu  proprio  Michaeli  Johannis  clerico  Ottoniensis  diocesis 
de  duobus  canonicatibus  [etc.  som  Nr.  2802  til  providemus]. 
Resolution  og  Dato  som  Nr.  2806. 

Suppl.   796  fol.  295  v. 

2810.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  Poul  Aagesen  fra  Lunde  Stift  faar  motu  proprio  Ventebrev  paa 
to  Kanonikater,   Pra.'bender  og  Benefieier. 

Motu  prodrio  Paulo  Acionis  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  393). 
Resolution  og  Dato  som  Nr.  2806. 

Suppl.    796   fol.   298  v. 


sixtus  iv.  24  7 

2811.  17.  Nov.   1481. 

Klerken  Mikkel  Pedersen  Hostorp  fra  Slesvig  Stift  faar  samme  Bevilling 
samt  Ret  til  at  nyde  de  pavelige  Kurialers  Privilegier. 

Motu  proprio  Michaeli  Petri  de  Hostorpp  clerico  Slesvicensis 
diocesis,  quatenus  sibi  de  duobus  canonicatibus  [etc.  som  AY. 
2802  til  eligendorum]  providere,  et  insuper,  ut  dictus  orator  pre- 
fate  gratie  celeriorem  consequatur  effectum,  sibi,  ut  omnibus  ac 
illis  prorsus  similibus  antelationum  privilegiis  etc,  dignemini  (!), 
non  obstante  parrochiali  ecclesia  Warnisz,  quam  possidet,  et  de 
qua  sibi  canonice  provisum  fuit  [fructus  2  mr.].  Concessum 
motu  proprio  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Et  sub  data 
15.  kal.  dec.  anno  11. 

Suppl.  823  fol.  10  v. 

2812.  17.  Nov.   1481. 

Paven  giver  motu  proprio  Magister  Vincens  Erhardsen  Ventehrev  paa  Ka- 
nonikater  og  Praebender  i  Lund  og  Roskilde  og  paa  eet  Embede,  der  dog  ikke 
maa  h.0re  til  de  hojeste,  i  een  af  disse  Kirker. 

Vincentio  Erhardi  canonico  Lundensi,  magistro  in  artibus. 
Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  (Dipl.  dioc.  Lund. 
IV,  Nr.  394).  Et  nihilominus  episcopo  Tricaricensi  et  decano 
ecclesie  b.  Marie  Haffnensis  Roskildensis  diocesis  ac  officiali 
Roskildensi  ....  Datum  Rome  15.  kal.  dec.   anno  11. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  633  fol.  83. 

2813.  18.  Nov.   1481. 

Paven  reserverer  Kanonikat  og  Praebende  i  Roskilde  og  et  Beneficium, 
som  horer  under  Kapitlet  i  Lund,  for  Magister  Jakoh  Pedersen. 

Jacobo  Petri  canonico  Roskildensi,  in  artibus  magistro. 
Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est, 
quod  nos,  volentes  tibi  gratiam  facere  specialem,  motu  proprio 
....  canonicatum  ecclesie  Roskildensis  tibi  conferimus  et  de  illo 
etiam  providemus,  prebendam  vero  ac  dignitatem,  personatum, 
administrationem  vel   officium   eiusdem   ecclesie   necnon   benefi- 

cium  cum  cura  vel  sine  cura ,  dummodo  aliqua  dignitatum 

in  Roskildensi  vel  metropolitana  ecclesia  post  pontificalem  maior 
aut  in  collegiata  ecclesia  huiusmodi  principalis  non  existat  [fruc- 
tus,  si  cum  cura  aut  dignitas  vel  personatus,  25  mr.,  si  vero 
sine  cura  nec  dignitas  vel  personatus  fuerit,  18  mr.],  ad  colla- 
tionem  .  .  archiepiscopi  Lundensis  et  prepositi,  decani,  archidia- 
coni,  cantoris  et  capituli   singulorumque    canonicorum  et  perso- 


248  sixtus  iv. 

narum   ecclesie  Lundensis pertinens,   si   que  vacant  aut 

cum  .  .  vacaverint  .  .  .  .,  conferenda  tibi  .  .  .  donationi  apostolice 
rvamus.     Datum  Rome  14.  kal.  dec.  anno  11. 
Simili    modo    Caminensi    et    Mutinensi    episcopis    et    abbati 
monasterii  Ringstadensis  [Roskildensis]  diocesis. 

M.  XII.  X.   6.  non.  martii  anno  11,  Bonattus  pro  A.  de  Petra. 
Reg.   Lat.  819  fol.  149. 

2814.  Fer  22.  Febr.  1482. 

Sten  Sture  appellerer  atter  til  Kurien  fra  Biskop  Johannes  (Parkentin)  i 
Ratzeburg,  der  uden  Hensyn  til  den  forrige  Appel  (Nr.  2800)  havde  domt  til 
Skade  for  ham  og  bandlyst  ham. 

Johannes  episcopus  Ratzeburgensis  (Aarsberetn.  fra  Geheime- 
arch.  IV,  388—91;  Reg.  *7665).      Uden  Dato. 

Indtaget  i  Notarialinstrument  af  22.  Febr.  1482  (Danske  Kongers  Historie 
Fasc.  2.  B.  Nr.  6  (R.  A.). 

2815.  2.  Marts  1482. 

Praesten  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  fra  Roskilde  Stift,  som  i  sit  18.  Aar 
havde  haft  Forbindelse  med  en  Skoge,  men  som  ved  sin  Faders  Trusler  og 
heftigt  Nreseblod  havde  ladet  sig  bevsege  til  alligevel  at  lade  sig  indvie  til  de 
hellige  Grader,  faar  Absolution  herfor  og  Tilladelse  til  at  fungere,  ogsaa  ved 
Altertjenesten. 

Exponitur  pro  parte  Johannis  Jacobi  presbiteri  Roskildensis 

diocesis,  de  militari   genere  ex  utroque   parente   procreati,  quod 

alias   ipse,   tunc   in   decimo    octavo    sue   etatis  anno  constitutus, 

carnis  flagilitate  (!)  ductus,  absque  tamen  patris  sui  tunc  viventis 

scitu   et   consensu    cum    quadam    muliere   corrupta   et   meretrice 

matrimonium   contraxerat  et  illud   carnali  copula  consummavit, 

quod   cum   ad   notitiam   dicti   patris   devenisset,  magna  indigna- 

iione    atque    rancore    in    dictum    oratorem    affectus    atque   com- 

motus   fuit,  et   cupiens   pater  ipse,  ut   matrimonium   huiusmodi 

dissolveretur,   et  credens,  quod,  si   dictus    orator   ad   sacros   or- 

dines   se   promoveri   faceret,   matrimonium    ipsum   divortiaretur, 

unde(!)  prefatum  oratorem  variis  et  magnis  minis  affecit  ac  sibi 

inter   alia   comminatus   fuit,    quod,    si   ad   dictos    sacros   ordines 

st>  promoveri  non  faceret,  eum  exheredaret  seu  emanciparet;  et, 

dum  animus  predicti  oratoris  super  hoc  anceps  foret,  supervenit 

ei  magnus   fluxus  sanguinis  narium,  qui  tribus  diebus  et  nocti- 

bus  perseveraverit,  et  in  huiusmodi  lluxu  existendo  quadam  in- 

spiratione  ductus   et   lluxu  huiusmodi  perterritus  voverit,  quod, 

si  ab  huiusmodi    fluxu  liberaretur,  se  ad  dictos  ordines  promo- 

veri   faceret,  et  sic  voto  huiustnodi  emisso  a  dicto  Iluxu  liberatus 


sixtls  iv.  249 

fuit;  unde  dictus  orator  ratione  voti  huiusmodi  motus  ac  etiam 
metu  minarum  predictarum,  que  in  eum  verisimiliter  cadere 
poterant,  ad  ordines  ipsos  se  fecit,  alias  tamen  rite  et  legitime, 
promoveri  et  in  illis,  etiam  in  altaris  ministerio,  ministravit. 
Cum  autem  mulier,  cum  qua  orator  contraxit,  defuncta  sit, 
ipseque  orator  deo  et  hominibus  honestius  in  clericali  quam  in 
laicali  habitu  servire  posse  credat,  supplicat  igitur,  quatenus .... 
secum,  ut  clericali  caractere  uti  ac  in  susceptis  per  eum  ordini- 
bus,  etiam  in  altaris   ministerio,  ministrare  ac  quecunque  bene- 

ficia  cum  cura  et  sine  cura  se  invicem  compatientia ,  si  sibi 

alias  canonice  conferantur  .  .  .  .,  recipere  et  retinere  libere  valeat, 
ac  super  irregularitate,  si  quam  contraxit,  dispensare  ab  eoque 
omnem  inhabilitatis  et  infamie  maculam  sive  notam  abolere 
dignemini.  Concessum  de  absolutione  et  ad  unum  simplex  bene- 
ficium  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  6.  non. 
martii  anno   11. 

Suppl.  801   fol.  123  v. 

Lundensis.    Johannes  Jacobi.    Dispensatio  ad  futuram. 

Uddrag  i  Indice  335  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  IV  anno  13  lib.  8 
fol.  241 J). 

2816.  27.  April   1482. 

Markgrev  Johan  af  Brandenburg  faar  bevilget,  at  Praesten  Laurens  Jensen 
fra  Odense  Stift  faar  Dispensation  til  at  modtage  og  beholde  et  Beneficium. 

Supplicat  Johannes  marchio  Brandenburgensis,  quatenus, 
sibi  in  personam  dilecti  sui  Laurentii  Johannis  presbiteri  Otto- 
niensis  diocesis  ordinis  s.  Benedicti  specialem  gratiam  facientes, 
secum,  ut  quodcunque  beneficium  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice 
conferatur,  .  .  .  recipere  et,  ,  donec  vixerit,  retinere  illudque  .  .  . 
dimittere  et  loco  dimissi  aliud  etiam  recipere  et,  quoad  vixerit, 
libere  retinere  possit,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.     P.   Salernitanus. 

Et  quod  littere  desuper  conficiende  ubique  gratis  etiam  in 
officio  abbreviatorum  expediantur.  Concessum.  P.  Salernitanus. 
Datum  Rome  5.   kal.  maji  anno   11. 

Suppl.  803  fol.   13  v. 

2817.  6.  Maj   1482. 

Biskop  Albert  Krummedige  i  Liibeck  faar  Bekraeftelse  paa,  at  han,  som 
Kong    Christiern    havde    tilstaaet    ham,    maa    laegge    Sognekirken    i    Oldenburg, 


])  Om  dette  herer  til  her,  er  ikke  sikkert. 


250  sixtus  iv. 

hvortil    Hertugen    af   Holsten    havde    Patronatsret,    ind   under   Bispebordet,    saa 
lsenge  han  lever 

Dudum  Cristiernus  Dacie  etc.  rex,  Holtzatie  atque  Stormarie 
dux,  attendens,  quod  parrochialis  ecclesia  in  Olidenborrch  Lu- 
bicensis  diocesis,  cuius  jus  patronatus  ad  ducem  Holtzatie  pro 
tempore  existentem  pertinere  consuevit,  non  longe  a  castro  resi- 
dentie  episcopi  Lubicensis  distat,  eiusque  possessiones  vicine 
sunt  possessionibus  mense  episcopalis  Lubicensis,  quodque  fruc- 
tus  dicte  mense  episcopalis  adeo  tenues  sunt  et  exiles,  quod 
episcopus  Lubicensis  pro  tempore  existens  ex  illis  juxta  episco- 
palis  dignitatis  decentiam  statum  suum  commode  tenere  et  onera 
ei  incumbentia  supportare  non  potest,  Alberto  moderno  episcopo 
Lubicensi  bene  inclinatus,  de  consiliariorum  suorum  maturo 
consilio  per  suas  patentes  litteras  jus  patronatus  dicte  parrochi- 
alis  ecclesie  in  Oldenborch,  quod  ad  eum  tamquam  ducem 
Holtzatie  pertinere  dinoscebatur,  quatenus  dicta  parrochialis  ec- 
clesia  prefate  mense  episcopali  uniretur,  a  se  suisque  heredibus 
et  in  dicto  ducatu  Holtzatie  successoribus  abdicavit  et  dimisit, 
ut1),  si  dicta  parrochialis  ecclesia  dicte  mense  episcopali  Lubicensi 
perpetuo  uniretur,  episcopus  Lubicensis  pro  tempore  existens 
statum  suum  commodius  et  honestius  ducere  et  onera  predicta 
commodius  perferre  posset.  Quare  pro  parte  prefati  Alberti  epi- 
scopi  Lubicensis  supplicatur,  quatenus  premissis  attentis  alicui 
probo  viro  in  illis  partibus  residenti  mandare  dignemini,  ut  se 
de  premissis  informet,  et,  si  per  informationem  huiusmodi  ita 
esse  repererit,  prefatam  parrochialem  ecclesiam  [fructus  44  fl. 
auri  de  camera]  mense  episcopali  predicte  [fructus  similiter  (!) 
180  mr.]  uniat  ita,  quod,  cedente  vel  decedente  moderno  eius- 
dem  ecclesie  rectore  seu  illam  quomodolibet  dimittente,  liceat 
moderno  seu  pro  tempore  existenti  episcopo  dicte  parrochialis 
ecclesie  corporalem,  realem  et  actualem  possessionem  propria 
auctoritate  apprehendere  et  illius  fructus  [in  suos  et  dicte  eccle- 
sie  usus  convertere]  .  .  .  et  de  consensu  dicti  regis.  Fiat.  F.  Da- 
tum  Rome  pridie  non.   maji  anno   11. 

Suppl.  803  fol.  193  v. 

2818.  9.  Maj   1482. 

Prsesten  Laurens  Andersen  fra  Odense  Stift,  som  20  Aar  gammel  var 
bleven    forledet  til   at  gaa   Ind  i  Johanniterordenen  og  var  bleven   pnesteviet, 

')  (iz.        Cod.  et 


sixtus  iv.  251 

men   senere   udgaaet   af  Ordenen,    faar  Ahsolution    herfor   og  Tilladelse  til  ved- 
blivende  at  fungere  som  Praest. 

Exponitur  pro  parte  Laurentii  Andree  presbiteri  Ottoniensis 
diocesis,  quod,  cum  ipse  alias  esset  etatis  viginti  annorum,  qui- 
dam  Johannes  Johannis  frater  ordinis  s.  Johannis  Jerusolimi- 
tani  ipsius  oratoris  cognatus  eundem  oratorem  ad  emittendam 
professionem  in  dicto  ordine  s.  Johannis  Jerosolimitani  seduxit 
ac,  asserens  professis  ordinis  huiusmodi  in  prefata  etate  viginti 
annorum  constitutis  licere  facere  se  promoveri  ad  ordines  sacros 
et  presbiteratus  ordines,  eundem  oratorem  ad  dictos  ordines 
promoveri  fecit,  ipseque  orator  tamquam  simplex  et  juris  igna- 
rus  in  dictis  ordinibus  ministravit  et  contra  eius  voluntatem  ha- 
bitum  per  fratres  dicti  ordinis  gestari  solitum  per  duos  annos  vel 
circa  portavit  et  demum  cognoscens  se  fuisse  per  dictum  suum 
cognatum  ad  premissa  facienda  seductum,  cum  non  valeret  in 
dicto  ordine  cum  quiete  animi  sui  permanere,  dicto  habitu  di- 
misso  per  quinquennium  in  dictis  per  eum  susceptis  ordinibus 
ut  presbiter  secularis  ministravit  et  in  dicto  habitu  presbiterorum 
secularium  incessit  et  apostatavit,  penas  et  censuras  contra  tales 
a  jure  inflictas  ac  irregularitatis  maculam  propterea  incurrendo. 
Cum  autem  non  valeat  cum  salute  et  quiete  anime  sue  in  dicto 
ordine  s.  Johannis  permanere  cupiatque  in  dictis  suis  susceptis 
ordinibus  tamquam  presbiter  secularis  ministrare  et  vota  sua 
altissimo  pro  salute  dicte  sue  anime  et  suorum  predecessorum 
reddere,  idcirco  supplicat,  quatenus  more  pii  patris  secum  agendo 
dignemini  ipsum  a  censuris  et  penis,  quibus  propter  premissa 
ligatus  existit,  absolvere  et  super  irregularitate  per  eum  forsan 
contracta  dispensare  omnemque  inhabilitatem  et  infamie  macu- 
lam  abolere  ac  secum,  ut ,  non  teneatur  in  dicto  ordine  s.  Jo- 
hannis  Jerusolimitani  permanere,  etiam  dispensare,  ac  quod 
valeat  in  dictis  suis  susceptis  ordinibus  tamquam  presbiter  secu- 
laris  ministrare  et  secularis  in  seculo  remanere.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.    P.  Salernitanus.     Datum  Rome  7.  id.  maji  anno  11. 

Suppl.  803  fol.  233  v. 

2819.  11.  Maj   1482. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Camin  og  Dekanen  og  Kantoren  i  Odense  at 
overdrage  Prsesten  Peder  Nielsen  fra  Odense  Sognekirken  i  Erst  (nu  Lejrskov)  i 
Ribe  Stift. 

Episcopo  Caminensi  et  decano  et  cantori  ecclesie  Ottoniensis. 
Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus, 
parrochialis    ecclesia    ss.  Crispini    et    Crispiani  in    Erst   Ripensis 


252  sixtus  iv. 

diocesis  ex  eo,  quod  Torstanus  parrochialem  ecclesiam  prediclam 
obtinens  quandam  aliam  parrochialem  ecclesiam  in  dicta  diocesi 
tunc  vacantem  et  canonice  sibi  collatam  extitit  assecutus,  vacet 
ad  presens  et  tanto  tempore  vacaverit,  quod  eius  collatio  juxta 
Lateranensis  statuta  concilii  est  ad  sedem  apostolicam  legitime 
devoluta,  nos,  volentes  Petro  Nicolai  presbitero  Ottoniensis  dio- 
cesis  gratiam  facere  specialem  .  .  .  .,  discretioni  vestre  mandamus, 
quatenus  dictam  ecclesiam  ss.  Crispini  et  Crispiani  [fructus  2  mr.] 
eidem  Petro  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome 
5.  id.  maji  anno   11. 

M.  Gratis  pro  deo.   10.  kal.  junii  anno  11.   Bonattus  pro  A.  de  Petra. 
Reg.  Lat.  812  fol.  318. 

2820.  21.  Maj   1482. 

Universitetet  i  Kobenhavn  faar  motu  proprio  tilstaaet  Provisionsret  til 
nogle  Kanonikater  og  Praebender  i  alle  de  danske  Stifter  undtagen  Borglum; 
Dekanen  i  Kobenhavn  skal  vsere  Dr.  juris  canonici  og  holde  Forelaesninger  ved 
Universitetet.     Universitetet  faar  tilstaaet  et  Vaernebrev. 

Motu  proprio  etc.  Cupientes,  ut  universitas  opidi  Hossznen- 
sis  (!)  Roskildensis  diocesis  feliciter  conservetur  et  in  dies  augea- 
tur,  ex  certa  scientia  statuimus,  quod  de  singulo  uno  in  Lundensi 
et  Arusiensi  ac  in  Vibergensi  ac  Ripensi  necnon  Ottoniensi  ac 
in  Slesvicensi  necnon  quatuor  in  Roskildensi  ac  duobus  in  col- 
legiata  Hossznensi  (!)  ecclesiis  canonicatibus  et  totidem  etiam  ex 
maioribus  prebendis,  quos  per  cessum  vel  decessum  aut  quam- 
vis  aliam  dimissionem  illos  obtinentium  extra  Romanam  cu- 
riam  in  quibusvis  mensibus  vacare  contigerit,  ac  quatuor 
decani  dicte  universitatis  eligendos  acceptandosque  duxerint, 
etiam  si  dispositioni  apostolice  ex  quavis  causa  generaliter  re- 
servati  fuerint,  perpetuis  futuris  temporibus,  quoties  illos  va- 
care  contingeret,  dicte  universitatis  doctoribus  et  magistris  etiam 
quecunque  beneficia  obtinentibus  et  expectantibus,  qui  in  qua- 
tuor  facultatibus  in  eadem  universitate  publice  legere  debeant, 
per  rectorem  dicte  universitatis  et  quatuor  decanos  prefatos  per- 
petuis  futuris  temporibus  provideri1)  possit  et  debeat,  quodque 
ad  decanatum  dicte  ecclesie  Hossznensis(!),  qui  inibi  dignitas  prin- 
cipalis  existit  ac  presentationi  et  nominationi  regis  Dacie  pro 
tempore  existentis  pertinet,  etiam  si  curatus  et  electivus  existat, 
quoties  tlla  [o:  -uni]  per  cessum  vel  decessum  aut  quamvis 
aliam  dimissionem  extra  dictam  curiam  vacare  contingerit  (!),  ad 


')  d/.        Cod.  conferri 


sixtus  iv.  253 

decanum  videlicet  alius  quam  doctor  in  jure  canonico  idoneus, 
qui  ordinarie  de  mane  hora  sexta  singulis  diebus  in  dicta  uni- 
versitate  in  loco  ad  id  deputato  vel  deputando  legat,  presentari 
et  in  illo1)  institui  non  possit,  quodque  illi,  quibus  canonicatus 
et  prebende  huiusmodi  collati,  ac  illi,  qui  ad  decanatum  huius- 
modi  presentati  et  in  eo2)  instituti  fuerint,  residendo  in  dicta 
universitate  omnes ,  illorum  fructus  etc.  cum  ea  integritate  per- 
cipere  possint,  cum  qua  illos  perciperent,  si  in  dictis  ecclesiis 
personaliter  residerent,  nec  ad  residendum  in  eisdem  compelli 
possint,  in  omnibus  perinde  ac  si  alique  gratie  expectative,  re- 
servationes  et  nominandi  seu  nominatis  conferendi  facultates  et 
mandata  a  nobis  seu  sede  apostolica  vel  eius  legatis  seu  alias 
eius  auctoritate  etiam  regum,  ducum,  principum  vel  prelatorum 
aut  quavis  alia  consideratione  nullatenus  emanassent  seu  in 
posterum  emanarent,  decernentes  exnunc  omnes  acceptationes, 
provisiones,  uniones  ac  alias  dispositiones,  processus,  sententias 
et  censuras  desuper  necnon  totum  id  et  quicquid  secus  super 
hiis  a  quoquam  quavis  auctoritate  contigerit  attemptari,  [nullius 
esse  roboris  vel  momenti],  necnon  canonicatus  et  prebendas  ac 
decanatum  huiusmodi,  quos,  ut  prefertur,  vacare  et  dictis  per- 
sonis  conferri  contigerit,  ut  prefertur,  graduatorum  dicte  uni- 
versitatis  nuncupari  debere  et  aliis  quam  illis  conferri  non  posse 
et  sub  predictis  vel  quibusvis  aliis  gratiis  expectativis,  reserva- 
tionibus,  unionibus,  extinctionibus  et  legatis  et  aliis  concessis 
et  concedendis  facultatibus  non  comprehendi;  et  insuper  eidem 
universitati  illiusque  doctoribus,  magistris,  decanis  seu  officiali- 
bus  et  scolaribus  aliisque  servitoribus  et  in  ea  residentibus  con- 
servatoriam  in  forma  militantis  ecclesie  perpetuo  duraturam  con- 
cedimus  .  .  .  Concessum  motu  proprio  et  de  decanatu  de  consensu 
patroni  et  de  conservatoria  in  forma  in  presentia  pape.  P.  Sa- 
lernitanus.  Et  quod  littere  super  premissis  omnibus  in  forma 
gratiosa  et  ad  perpetuam  rei  memoriam  ac  motu  proprio  et  ex 
certa  scientia  expediantur.  Concessum  ut  supra.  Pe.  Salerni- 
tanus.     Datum  Rome  12.   kal.  junii  anno   11. 

Suppl.  804  fol.  93. 

2821.  27.  Maj   1482. 

Raadmanden  Esbern  Jakohsen  Skriver  i  Kebenhavn  appellerer  til  Paven 
en  Sag,  han  forer  med  Kapitlet  sammesteds  om  nogle  Ejendomme,  der  tilhorer 
St.  Mikkels  Alter. 

l)  Gz.  —  Cod.  illis         2)  Gz.  —  Cod.  eo 


254  sixtus  iv. 

Per  hoc  presens  publicum  instrumentum  pateat  (Kbhs.  DipL 
IV,  165—67).  Acta  sunt  hec  anno  [1482]  indictione  [15]  die  [27] 
mense  [maji]  pontificatus  [anno   11]. 

Samtidig  Afskrift  paa  Papir  i  Kobenhavns  Gaarde  og  Huse  317  (R.  A.). 

2822.  4.  Juni  1482. 

Ribekanniken  Knud  Lund  faar  bekraeftet,  at  Sognekirken  i  Farup  for 
bestandig  maa  laegges  sammen  med  hans  Kanonikat  og  Pra?bende. 

Cum  Cristiernus  bone  memorie  episcopus  Ripensis  cum 
consensu  eapituli  sive  ecclesie  Ripensis  ad  supplicationem  Ka- 
nuti  Rymid  (!)  canonici  et  presbiteri  dicte  ecclesie  propter  exigui- 
tatem  corporis  prebende  sue  ad  altare  b.  Luce  [o:  Lucii]  sub 
maiori  altari  [o:  turri]  in  dicta  ecclesia  [fructus  5  fl.  auri  de 
camera]  quandam  parrochialem  ecclesiam  s.  Nicolai  in  Far- 
drop  dicte  diocesis  [fructus  etiam  5  fl.  auri  de  camera],  quam 
tunc  idem  Kanutus  pacifice  possidebat,  sua  auctoritate  ordinaria 
univit  perpetuo,  prout  in  litteris  desuper  confectis  ....  plenius 
continetur,  cuius  quidem  unionis  vigore  idem  Kanutus  presbiter 
in  pacifica  possessione  eiusdem  ad  triginta  annos  et  ultra  con- 
tinuo  permansit,  prout  de  presenti  pacificus  existit,  et  ut  pre- 
missa  maioris  iirmitatis  robore  solidentur,  supplicat  Kanutus 
Lyund,  canonicus  et  presbiter  predictus,  quatenus  unionem  pre- 
dictam  et  omnia  inde  secuta  rata  habentes  et  grata  confirmare 
dignemini  ex  certa  s.  v.  scientia,  et  nichilominus  pro  ipsius  Ka- 
nuti  et  suorum  successorum  uberiori  cautela  et  tutiori  illas  per- 
petuo,  quatenus  opus  sit,  invicem  de  novo  unire,  ita,  quod 
liceat  prefato  Kanuto  earum  possessionem  continuare,  sibi  et 
pro  tempore  existenti  canonicatum  et  corpus  dicte  prebende 
[et]  illarum  fructus  etc.  in  suos  ac  predicte  ecclesie  et  vicarie 
usus  convertere,  diocesani  loci  et  cuiusvis  alterius  licentia  super 
hoc  minime  requisita.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Saler- 
nitanus.     Datum  Rome  pridie  non.  junii  anno   11. 

Suppl.  804  fol.  222. 

2823.  8.  Juni  1482. 

Paven  forbyder  Antoniterne  at  forulempe  Helligaandsbrodrenes  Svin  og 
Bedere,  som  kommer  med  Klokker  (i  0rerne  og  i  Hsenderne)  for  at  bede  om 
Almisse,  og  befaler  /Erkebiskopperne  i  Trier  og  Mainz  og  Biskoppcn  i  Strass- 
burg  at  snrge  for,   at   Forbudet  overholdes. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Alto  divine  providentie  con- 
silio  meritis  nostris  licet  inequalibus  summi  sacerdotii  curam 
gerentes    in    terris,  licet  ad  universa   pia  loca  pro  illorum  felici 


sixtus  iv.  255 

statu  confovendo  nostre  vigilantie  frequenter  dirigamus  intuitum, 
ad  hospitale  tamen  s.  Spiritus  in  Saxia  de  Urbe  ordinis  s.  Au- 
gustini,  quod  sub  visceribus  nostris  continuo  versatur  et  sedis 
apostolice  preclarissimum  opus  ac  monimentum  existit,  et  alia 
loca  ab  eo  dependentia  attentiori  quadam  solicitudine  mentis 
nostre  consideratione^m]1)  intendimus,  ut  tam  hospitale  quam 
loca  predicta,  sine  quibus,  ut  experientia  docere  potest,  grandis 
infantium  expositorum  et  languentium  multitudo  deperiret,  in  suis 
privilegiis  et  consuetudinibus  valea[n]t  absque  ulla  contradictione 
inviolabiliter  observari.  Licet  a  tanto  tempore  citra,  cuius  con- 
trarii  memoria  hominum  non  existit,  in  Germania  et  diversis 
aliis  mundi  partibus  observatum  fuerit  et  de  presenti,  consuetu- 
dine  inviolabili  comprobante,  observetur,  quod  fratres  ordinis 
s.  Augustini  hospitalium  et  locorum  ab  eodem  hospitali  nostro 
dependentium  sub  vocabulo  s.  Spiritus  deo  militantis,  pro  sub- 
ventionibus  et  elemosinis  a  Christi  fidelibus  habendis  et  in  usus 
necessarios  et  opportunos  infantium  expositorum  et  aliorum  in- 
iirmorum  et  languentium  convertendis  per  civitates,  villas,  castra, 
oppida  et  alia  loca  cum  campanellis  in  manibus  dantibus  soni- 
tum  ad  excitandum  fideles  ipsos  ad  pias  largitiones  predictas, 
libere  et  sine  aliquo  impedimento,  quotiens  eis  fuerit  oppor- 
tunum  [et]1)  expedire  videtur,  ire  et  redire,  necnon  animalia  et 
presertim  porci,  qui  eisdem  fratribus  pro  similibus  sustentatione 
et  piis  causis  in  elemosinam  elargiuntur,  etiam  cum  campanellis 
auribus  appensis  per  easdem  civitates,  oppida,  castra,  villas  et 
loca  alia,  ut  simili  largitione  nutriantur,  discurrere  tute  et  libere 
consueverint,  et  hospitale  nostrum  predictum  et  reliqua  loca  ab 
eo  dependentia  pluribus  et  diversis  tam  nostris  quam  predeces- 
sorum  nostrorum  privilegiis  muniantur,  tamen  non  sine  gravi 
nostri  animi  displicentia  riuper  ad  nostrum  pervenit  auditum, 
quod  nonnulli  preceptores  et  fratres  domorum  etiam  ordinis 
s.  Augustini  et  sub  vocabulo  s.  Antonii  Viennensis,  in  partibus 
illis  questuantes  seu  questus  facientes,  sive  livore  seu  nimia 
cupiditate  commoti,  quamvis  per  dictos  fratres  s.  Spiritus  omnis 
questuandi  percipiatur  utilitas,  eosdem  fratres  s.  Spiritus  super 
consuetudine  eundi  per  civitates  [etc.]  cum  campanellis  in  ma- 
nibus  suis  Christi  fideles  ad  elemosinas  incita[n]tes  multipliciter 
perturbare  et,  ne  porci  cum  eisdem  campanellis  per  civitates  [etc.] 
discurrant,    impedire    nituntur  in   grave   prejudicium   fratrum   s. 

*)  add.  Gz. 


256  sixtus  iv. 

Spiritus  et  per  consequens  infantium  expositorum  et  aliorum 
pauperum  et  languentium  ad  hospitalia  et  loca  s.  Spiritus  huius- 
modi  declinantium  pariter  et  jacturam.  Nos  igitur,  attendentes 
antiquam  consuetudinem  huiusmodi  et,  quanto  favore  predeces- 
sores  nostri  primos1)  fundatores  dicti  hospitalis  s.  Spiritus  in 
Saxia,  quod  nos  proximis  temporibus  a  fundamentis  edihciis 
amplissimis  instauravimus  ac  bonis  temporalibus  multipliciter 
auximus  et  ampliavimus  novisque  privilegiis  apostolice  sedis  com- 
munivimus,  et  alia  loca  ab  eodem  hospitali  dependentia  semper 
fuerint  prosecuti,  et  presertim,  quod,  si  devotio  fidelium  erga  istos 
magis  quam  alios  inclinatur,  nullatenus  impediri  debet,  ne  con- 
tingat  e[x]inde  fideles  ipsos  a  piis  operibus  cessare  et  devotionem 
ipsam    frigescere,  ex  premissis  et  aliis   causis   nobis   notis   motu 

proprio ,  quod    omnes   fratres  quorumcunque   hospitalium 

domorum  et  locorum  a  dicto  hospitali  nostro  s.  Spiritus  in  Saxia 
dependentium  tam  in  Germania  quam  aliis  quibuscunque  par- 
tibus  per  quascunque  civitates  [etc.]  cum  campanellis  in  ma- 
nibus  Christi  fideles  quoslibet  ad  erogandum  et  exhibendum  eis 
pias  elemosinas  sono  campanellarum  huiusmodi  excitare  et  ele- 
mosinas  huiusmodi  petere  et  habere  ac  in  usus  expositorum, 
pauperum  et  infirmorum  predictorum  convertere  necnon  porcos2) 
eorum  per  civitates  [etc.]  ad  hoc,  ut  a  Christi  fidelibus  ipsis 
pia  largitione  nutriantur,  cum  campanellis  auribus  appensis 
mittere  et  eos  ire  et  discurrere  etiam  permittere  libere  possint, 
quod[que]3)  fratres  s.  Antonii  Viennensis  ac  omnes,  qui  fratres 
s.  Spiritus  huiusmodi  super  hiis  quomodolibet  impediverint  seu 
molestaverint4),  cum  campanellis  pias  elemosinas  querentes 
et  eorum  animalia  cum  eisdem  campanellis  transmittentes,  ut 
prefertur,  cuiuscunque  status  fuerint,  sententiam  excommuni- 
cationis  eo  ipso  incurrant,  tenore  presentium  ac  irrefragabili  et 
perpetuo  valitura  constitutione  sancimus  .  .  et  decernimus,  ac 
universis  patriarchis,  archiepiscopis,  episcopis,  abbatibus,  pri- 
oribus,  prepositis,  decanis,  archidiaconis  et  aliis  ecclesiarum 
prelatis  et  personis  ecclesiasticis  presertim  ecclesiarum  rectori- 
bus  et  eorum  vices  gerentibus  in  virtute  sancte  obedientie  et 
sub  pena  suspensionis  et  excommunicationis  districte  precipiendo 
injungimus,  ut  preceptores  et  fratres  eorumque  nunlios  predictos 
s.  Spiritus  et  membrorum  eiusdem  ad  eorum  ecclesias,  civitates, 


)  (>/..        Cod.  primi         *)  Gz.  —  Cod.  porcorum         s)  add.  Gz. 
')  Cod.  molestaverint  quomimis  eum 


sixfus  iv.  257 

terras  et  loca  quecunque  accedenles  ad  querendum  elemosinas 
et  pia  suffragia  huiusmodi  cum  eorum  nolis  sive  campanellis 
sonantihus  et  sanctuariis  suhsequenlihus  benigne  et  charitative 
recipiant  et  pcrtractent  ac  populum  eis  credilum  utriusque  sexus, 
dum  et  prout  desuper  per  eos  fuerint  requisiti,  in  unum  locum 
convocent  ad  audiendum,  que  proponere  voluerint  coram  eis; 
et  nichilominus  Maguntino  et  Treverensi  archiepiscopis  sacrique 
Romani  imperii  electoril)us  ac  Argentinensi  episcopo  presentihus 
et  futuris  mandamus,  quatenus,  .  .  .  premissa,  uhi,  quando  et 
quotiens  expedire  cognoverint  fuerintque  desuper  pro  parte  pre- 
ceptoris  et  fratrum  hospitalis  s.  Spiritus  et  memhrorum  predic- 
torum  aut  nuntiorum  eorundem  legitime  requisiti,  solemniter 
puhlicantes,  faciant  auctoritate  nostra  eosdem  preceptorem  et 
fratres1)  ad  premissa  omnia  ut  prefertur  eis  concessa  recipi 
ac  concessorum  huiusmodi  usu  et  pacifica  quasi  possessione 
gaudere,  non  permittentes  eos  super  hiis  per  quoscunque  quavis 
auctoritate  impediri  seu  quomodolibet  molestari,  contradictores 
[etc.],  invocato  etiam  ad  hoc,  si  opus  fuerit,  auxilio  hrachii 
secularis,  non  obstante  ....  quod  forsan  lis  aliqua  super  pre- 
missis  inter  ipsos  preceptorem  et  fratres  hospitalis  s.  Spiritus  el 
membrorum  eius  predictorum  aut  aliquos  ex  eis  ac  abbatem 
monasterii  s.  Antonii  predicti  seu  preceptores,  magistros,  rectores 
et  fratres  preceptoriarum  et  hospitalium  ab  eodem  monasterio 
dependentium  predictorum  indecisa  in  quavis  etiam  appellati- 
onis  instantia  pendere  diceretur  in  Romana  curia  vel  extra  eam, 
etiam  si  coram  aliquo  auditore  causarum  nostri  sacri  palatii 
seu  quocunque  alio  auditore,  [cuius]  statum,  si  [in]  ea  ad  con- 
clusionem  processum  foret,  pro  expresso  hahemus,  quamquam  (!) 

ad   nos  advocantes  et  litem  penitus  extinguentes  eandem 

Et  quia  difficile  foret  presentes  litteras  ad  singula  loca,  in  qui- 
bus  preceptor  et  fratres  prefati  s.  Spiritus  illis  indigerent,  deferre, 
volumus  .  .  .,  quod  earum  transumpto  sigillo  alicuius  prelati 
ecclesiastici  aut  causarum  camere  apostolice  generalis  auditoris 
munito  et  manu  publici  notarii  subscripto  et  signato  eadem 
prorsus  detur  fides  in  judicio  et  extra,  ubi  fuerit  exhibitum  vel 
ostensum,  que  daretur  presentibus  originalibus  litteris,  si  exhi- 
berentur  ibidem  ....  Datum  Rome  6.  id.  junii  anno   11. 

Ufuldstaendig  Afskrift  i  Kbhs.  Gaarde  og  Huse  430  (R.  A.).  Hcr  trykt 
efter  Transsumptum  privilegiorum  ordinis  s.  Spiritus  (Bibl.  Vitt.  Eman.  14,  26, 
M,  36,  fol.  89  v). 


*)  Gz.  —  Cod.  ac  ad 

Acta  pontificum   Danica  IV.  17 


258  sixtus  iv. 

2824.  9.  Juni  1482. 

Klerken  Jakob  Semelbecker  fra  Slesvig  Stift,  som  studerer  ved  Kurien, 
faar  Provstiet  i  Greifswald,  skont  han  forud  har  Sognekirken  i  Stolp. 

Exponitur  pro  parte  Jacobi  Semelbecker  clerici  Slesvicensis 
diocesis,  quatenus  quidam  Johannes  Perleberch  prepositus  ec- 
clesie  collegiate  s.  Nicolai  opidi  Gripesualdensis  Caminensis  dio- 
cesis,  proprie  salutis  et  honoris  immemor  deique  timore  post- 
posito,  auctoritate  ordinaria  suis  exigentibus  demeritis  publice 
excommunicatus  et  a  suo  ordinario  declaratus  et  publicatus,  ex- 
communicationis  [o:  -ne]  et  declarationis  [o:  -ne]  huiusmodi  non 
obstantibus  missas  et  alia  divina  officia  celebrare  ac  in  illis  se 
immiscere  non  expavit  in  contemptum  clavium  ecclesie  anime- 
que  sue  periculum,  perniciosum  exemplum  et  scandalum  pluri- 
morum,  propter  quod  dicte(!)  prepositure  (!)  se  reddidit  indignum 
et  illi(!)  merito  venit  privandus.  Eapropter  supplicat  orator  pre- 
dictus,  quatenus  sibi,  qui  in  jure  canonico  Reme  [o:  Rome]  actu 
studet,  specialem  gratiam  facientes  alicui  prelato  mandare  dig- 
nemini,  qui  de  premissis  [per]  memoratum  prepositum  in  par- 
tibus  habitum  et  alios  vivos  testes  ad  hoc  necessarios  se  in- 
formet  et,  si  per  informationem  huiusmodi  repererit  premissa 
veritate  fulciri,  dictum  Johannem  Perleberch  prepositum  preme- 
morate  prepositure  (!),  que  inibi  prima  dignitas  existit,  privet  et 
amoveat  realiter  ab  eadem  necnon  dictam  preposituram  [fructus 
4  mr.]  eidem  Jacobo  auctoritate  apostolica  conferat  ac  provideat 
de  eadem,  non  obstante  parrochiali  ecclesia  in  Antiqua  Stolp 
[fructus  4  mr.],  de  qua  a  s.  v.  nuper  sibi  provisum  extitit,  licet 
eius  possessionem  nondum  assecutus  sit.  Concessum  in  forma 
juris  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome  5.  id. 
junii  anno   11. 

Suppl.  804  fol.  198. 

2825.  22.  Juli   1482. 

Paven  udvider  en  tidligere  Kommission,  som  han  har  givet  Biskop  An- 
gelus  (Gherardini)  i  Suessa,  udsender  ham  som  Nuntius  med  Myndighed  som 
legatus  de  latere  til  Tyskland,  Ungarn,  Polen,  Behmen  og  Danmark  og  bestem- 
mer,  at  han  skal  have  de  samme  Bettigheder  til  at  bortgive  Embeder,  som  vir- 
kelige  legati  de  latere. 

Angelo  episcopo  Sucssano,  ad  Alamaniam  ac  universa  pro- 
vincias,  civitates,  terras  ac  loca  Germanie,  necnon  Ungarie,  Po- 
lonie,  Boemie  et  Dacie  regnorum  nostro  et  apostolice  sedis  cum 
plena  potestate  legati  de  laterc  nuntio  et  commissario.     Dudum 


S!\l TS  iv.  259 

siquidem  emanarunl  littere  (l)ipl.  Nori>.  XVII,  1093 — 9k).    Datum 
Roine   11.   kal.   aug.   anno   11.  De  curia. 

Reg.  Vat.  655  fol.  27. 

2826.  22.  Juli   1482. 

Paven  giver  sin  Nuntius,  Biskop  Angelus  (Gherardini)  i  Suessa  Tilladelse 
til  indenfor  sin  Nuntiaturs  Omraade  at  udnaevne  Notarer,  bortgive  kirkelige 
Embeder  til  en  Vaerdi  af  hojst  10  Mark  Solv,  anvise  Pensioner,  give  Lov  til  at 
indgaa  JEgteskab  i  forbudte  Grader  og  Dispensation  for  usegte  Fodsel,  Tilladelse 
til  at  forene  ellers  uforenelige  Embeder,  til  at  opholde  sig  ved  Universiteter 
og  dog  nyde  Indtiegterne  af  sine  Embeder,  til  at  have  Hejsealter  og  vaelge 
Skriftefader,  der  kan  give  Syndsforladelse  een  Gang  foruden  i  Dodsojeblikket, 
til  at  ombytte  fromme  Lofter  med  andre,  til  at  give  Aflad  til  dem,  der  besoger 
Kirker  og  andre  hellige  Steder,  samt  til  at  paadomme  Sager,  der  er  appellerede 
til  Pavestolen.  Endvidere  skal  han  kraeve  Hegnskab  og  Penge  af  alle  Kuriens 
Kollektorer  i  de  naevnte  Lande.  De  omtalte  Hettigheder  skal  gaelde  ogsaa  i  det 
Tilfaelde,  at  han  begiver  sig  til  andre  Lande. 

Angelo  episcopo  Suessano,  ad  Alamaniam  et  universas  pro- 
vincias,  civitates,  communitates,  lerras  et  loca  Germanice  nati- 
onis  sacroque  Romano  imperio  subjecta  necnon  Polonie,  Boemie 
et  Dacie  regna  aliaque  loca,  ad  que  te  declinare  contigerit, 
nostro  et  apostolice  sedis  cum  plena  potestate  legati  de  latere 
nuntio  et  commissario.  Cum  te  (Dipl.  Norv.  XVII,  1089 — 92). 
Datum  Rome  11.   kal.  aug.  anno  11.  De  curia. 

Reg.  Vat.  655  fol.  28. 

2827.  16.  Aug.  1482. 

Paven  tillader  Indbyggerne  i  de  tre  nordiske  Higer  at  aere  og  dyrke  den 
hellige  Birgittas  Datter  Katarina  som  Helgen,  skont  hendes  Kanonisation  paa 
Grund  af  de  nodvendige  Forundersogelser  (der  er  overdragne  til  Kardinal- 
biskoppen  Johannes  Baptista  Zeno,  Kardinalpresbyteren  Stephanus  Nardini  og 
Kardinaldiakonen  Franciscus  Piccolomini)    endnu    ikke   har    kunnet    finde  Sted. 

Archiepiscopis,  episcopis  ceterisque  prelatis  necnon  militi- 
bus  et  militaribus  regnorum  Svecie,  Dacie  et  Norvegie  .  .  .  Pro 
parte  vestra  (A.  Dipl.  Norv.  XVI,  302— 031);  B.  Dipl.  Norv.  XVII, 
109b — 95).     Datum  Rome   17.   kal.   sept.  anno   11. 

A)  Indtaget  i  Brev  af  19.  Marts  1501  fra  nogle  svenske  Biskopper  til  den 
danske  Gejstlighed  (Reg.  5200),  der  er  afskrevet  i  Cod.  E.  146  fol.  61  ff.  (Upsala 
Universitetsbibl.).     B)  Orig.  paa  Perg.  i  Riksarkivet  i  Stockholm. 


*)  Overskriften    lyder    her:    Archiepiscopis   et    episcopis   ac    principibus   et 
communitati  regnorum  Dacie,  Svecie  et  Norvegie. 

17* 


260  sixtus  iv 

2828.  3.  Sept.   1482. 

Provinsialprioren  for  Karmeliterordencns  Provins  Dacia  Niels  Christiernsen 
og  Karmelitermnnken  Niels  Mord  faar  pavelig  Bekraeftelse  paa  Oprettelsen  af  et 
Kloster  i  Aarhus. 

Dudum  Johannes  episcopus  Arusiensis,  provide  attendens 
honestos  mores  et  vitam  exemplarem  et  religionis  ardorem  fra- 
trum  ordinis  beate  et  gloriose  semperque  virginis  Marie  de  monte 
Carmeli,  Nicolao  Crist[i]erni  provinciali  provincie  Dacie  et  Nicolao 
Mord  fratri  dicti  ordinis  ad  hoc  a  sede  apostolica  generali  facul- 
late  eidem  ordini  per  s.  v.  concessa  fultis  de  consensu  capituli 
ecclesie  Arusiensis  ac  consilio  consulatus  civitatis  Arusiensis 
quandam  capellam  sine  cura  sub  vocabulis  ss.  Georgii  militis  et 
Kanuti  regis  ac  Kanuti  ducis  ad  mensam  episcopalem  Arusien- 
sem  legitime  pertinentem  eisdem  fratribus  pro  eorum  usu  et 
habitatione  perpetuis  auctoritate  sua  ordinaria  concessit,  prout 
in  quodam  instrumento  publico  desuper  confecto  .  .  .  plenius 
continetur,  ipsique  Nicolaus  provincialis  et  Nicolaus  Mord  vice 
et  nomine  totius  ordinis  predicti  capellam  ipsam  privilegii  [et] 
concessionis  huiusmodi  vigore  acceptarunt  et  in  illa[m]  nonnullos 
fratres  dicti  ordinis  introduxerunt,  missas  et  alia  divina  officia 
die  noctuque  inibi  altissimo  persolventes.  Supplicant  igitur  tam 
Nicolaus  provincialis  et  Nicolaus  Mort  prefati  quam  universi 
fratres  in  dictam  domum  introducti,  quatenus,  eos  ab  excom- 
municationis  aliisque  sententiis,  censuris  et  penis,  si  quas  missas 
et  alia  divina  officia  celebrando  forsan  propterea  incurrerunt, 
absolventes  omnemque  ab  eis  inhabilitatis  et  infamie  maculam 
sive  notam  per  eos  premissorum  occasione  contractam  penitus 
abolentes,  concessionem  predictam  ac  omnia  in  dicto  instru- 
mento  contenta  conhrmare  .  .  .  .,  et  nichilominus  pro  premis- 
sorum  potiori  cautela  eisdem  fratribus,  quod  capellam  per  eos 
reccptam  huiusmodi  tenere  et  inibi  [domum]  dicti  ordinis  cum 
cimiterio,  claustro,  dormitorio,  refectorio,  ortis,  ortalitiis,  cam- 
panis,  campanili  ac  aliis  necessariis  officinis  erigere  et  edificare 
inibique  perpetuo  habitare  et  altissimo  sua  vota  persolvere, 
quodque  prior  et  fratres,  qui  inibi  pro  tempore  habitabunt,  om- 
nibus  privilegiis  .  .  .,  quibus  alie  domus  dicli  ordinis  gaudent, 
gaudere  libere  possint,  concedere  dignemini.  Concessum  sine 
prejudicio  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Et  in  forma  gra- 
tiosa  ad  perpetuam  rei  memoriam.  Datum  Rome  3.  non.  sept. 
anno  12. 

Suppl.  807  fol.  10  v. 


sixtus  iv.  261 

Arusiensis.  Nicolaus  Cristanus  provincialis  provincie  Danie  et 
Nicolaus  Moid  frater  ordinis  b.  Marie  de  Monte  Carmelo.  Confir- 
matio  concessionis  et  donationis  cuiusdam  capelle  pro  fratrum  or- 
dinis  huiusmodi  perpetuis  usu  et  habitatione.    Ad  perpetuam. 

Uddrag  i   Indice  334  efter  Reg.  Lat.  Sixti  IV  anno  11   lib.  12  (tabt)  fol.  49. 

2829.  5.  Sept.   1482. 

Odensekanniken  Otto  Jensen  (Foged)  faar  Tilladelse  til  at  residere,  hvor 
han  vil. 

Supplicat  Otto  Johannis  canonicus  Ottoniensis,  quatenus 
sibi,  qui  magister  in  artibus  et  de  nobili  genere  ex  utroque  pa- 
rente  procreatus  existit,  quod  in  Romana  curia  vel  aliquo  bene- 
ficiorum  suorum  residendo  aut  litterarum  studio  in  loco,  ubi 
illud  viget  generale,  insistendo  fructus  canonicatus  et  prebende 
ecclesie  Ottoniensis  necnon  omnium  beneficiorum,  que  in  dicta 
Ottoniensi  et  in  quibuslibet  aliis  ecclesiis  sive  locis  ....  obtinet 
et  imposterum  obtinebit,  quecunque  fuerint,  quottidianis  distri- 
butionibus  dumtaxat  exceptis,  quoad  vixerit,  percipere  valeat, 
sibi  indulgere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  P.  Sa- 
lernitanus.     Datum   Rome  non.   sept.   anno   12. 

Suppl.  807  fol.  108  v. 

2830.  6.  Sept.   1482. 

Optegnelse  om,  at  Faven  udna?vner  ^Erkedegnen  i  Aarhus  Ejler  Madsen 
(Bolle)  til  Biskop  sammesteds. 

[1482]  Die  6.  [mensis]  sept.  idem  sanctissimus  dominus 
noster  ad  relationem  domini  Melfitani  providit  ecclesie  Arusiensi 
de  persona  Eylerii  Mathei  archidiaconi  Arusiensis  vacanti  per 
obitum  Johannis  Iuerii. 

Oblig.  83  fol.  81. 

2831.  6.  Sept.   1482. 

Kardinal  Hieronymus  Bassus  de  Bovere,  Biskop  af  Recanat1,  bevidner 
Ejler  Madsen  (Bolle)s  Udnaevnelse  til  Biskop  i  Aarhus. 

Reverendissime  domine  mi.  Hodie  sanctissimus  dominus 
noster  Sixtus  .  .  papa  IV  in  suo  secreto  consistorio,  ut  moris  est, 
ad  relationem  meam  ecclesie  Arusiensi.  per  obitum  Johannis 
Iueri  pastoris  solatio  destitute,  de  persona  Eylerii  Mathie  archi- 
diaconi  Arusiensis,  in  presbiteratus  ordine  constituti,  providit, .... 
electionem  de  persona  dicti  Eylerii  per  capitulum  dicte  ecclesie 
factam  cassando  et  annullando.  In  quorum  fidem  presentem 
cedulam  fieri  feci  et  soliti  sigilli  mei  impressione  munitam  manu 


262  sixtus  iv. 

propria   subscripsi.     Datum    Rome    in    palatio   apostolico   die  6. 
mensis  sept.   1482  anno   12. 

Ita  est.   Hieronymus  cardinalis  Racanetensis(I)  manu  propria. 

Cod.  Vat.  3478  fol.  81  v. 

2832.  6.  Sept.   1482. 

Paven  udmevner  Ejler  Madsen  (Bolle)  til   Biskop  i  Aarhus  og  kasserer  Ka- 
pitlets  tidligere  uloviige  Valg. 

Eylero  electo  Arusiensi.  Divina  disponente  clementia  [etc.]. 
Dudum  siquidem,  Johanne  episcopo  Arusiensi  regimini  ecclesie 
Arusiensis  presidente,  nos  .  .  .  provisionem  eiusdem  ecclesie  dis- 
positioni  nostre  duximus  ea  vice  specialiter  reservandam  .  .  . 
Postmodum  vero,  dicta  ecclesia  per  obitum  dicti  Johannis  epi- 
scopi  vacante,  capitulum  eiusdem  ecclesie  reservationis  predicte 
ignari,  ut  creditur,  .  .  .  .  te  in  eorum  et  dicte  ecclesie  episcopum 
concorditer  elegerunt  licet  de  facto,  tuque  reservationis  predicte 
similiter  inscius  electioni  huiusmodi  illius  tibi  presentato  decreto 
consensisti  etiam  de  facto,  et  deinde,  huiusmodi  reservatione  ad 
tuam  deducla  notitiam,  huiusmodi  electionis  negotium  proponi 
fecisti  in  consistorio  coram  nobis.  Nos  igitur,  electionem  ipsam 
et  quecunque  inde  secuta  utpote  contra  reservationem  predictam 
de  facto  attemptata  irrita,  prout  erant,  et  inania  reputantes,  .... 
ad  te  archidiaconum  dicte  ecclesie  ....  direximus  oculos  nostre 
mentis,  [ac]  dictorum  capituli  et  eligentium  concordi  voluntati  (!) 
attenta  meditatione  pensata  de  persona  tua  .  .  .  eidem  ecclesie 
providemus  .  .  .  Datum  Rome  8.  id.  sept.  anno  12. 
Simili  modo  Capitulo  ecclesie  Arusiensis. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Arusiensis. 

Populo     — 

Universis  vasallis  ecclesie 

Johanni  regi  Dacie. 

Archiepiscopo  Lundensi. 

M.  XX.  X.  X.  X.  X.  X.   X.   Bonattus  pro  A.  de  Petis. 
Beg.   Lat.  825  fol.  24  v. 

2833.  7.  Sept.   1482. 

Paven  giver  den  udvalgte  Biskop  Ejler  Madsen  (Bolle)  i  Aarhus  Tilladelse 

til   at   lade  sig  indvie  af  hvilken    Biskop,   lian   vil. 

Eylero  electo  Arusiensi.   Cum  nos  pridem  letc.  som  Nr.  861]. 
Datum   Rome  7.  id.  sept.  anno  12. 

M.  XXVIII.  Bonattus  pro  A.  de  Petis. 
Reg.  Lat.  «25  fol.  26. 


sixtus  iv.  263 

2834.  7.  (19.)  Sept.   1482. 

Den  udvalgte  Kong  Hans  og  Odenseprovsten  Hans  Urne  faar  stadfsestet 
de  tidligere  af  forskellige  iErkebiskopper  i  Lund  Provstiet  i  Odense  tilstaaede 
Privilegier. 

Dudum,    postquam,  coram  Nicolao  archiepiscopo  Lundensi 

inter  Ericum  episcopum  Ottoniensem  et  quondam  Jacohum  Magni 

prepositum  ecclesie  Oltoniensis  de  omnibus  causis  jurisdiclionem 

prepositure   dicte  ecclesie   concernentihus   lite  et  materia  questi- 

onis  indecisa  pendente,  idem  Nicolaus  archiepiscopus,  cum  qui- 

busdam  suffraganeis  suis  ac  aliis  pluribus  ecclesiarum  cathedra- 

lium  prelatis  et  canonicis  ceterisque  jurisperitis  apud  eum  tunc 

presentibus  habita   super   hiis   deliberatione  matura  et  scrutinio 

diligenti,  tandem  de  eorundem  consilio  et  assensu  dictis  partibus 

in  sua  adhuc  presentia  constitutis  et  sententiam  ferri  petenlibus 

taliter  decreverat  et  sententialiter  diffiniverat,  ut  prepositus  Otto- 

niensis,    qui    pro    tempore   foret,    in    omnibus    causis   et  casibus 

coram  eo  ventilatis  seu  ventilandis  jurisdictionem  ecclesiasticam 

tam  in  clericos1)   seculares  quam  etiam  religiosos  ecclesias  par- 

rochiales  regentes  ac  etiam  laicos  per  totam  suam  preposituram 

sive  illius  districtum  [consistentes]2),  sicut  ceteri  prelati  inferiores 

ecclesiarum   cathedralium  in  regno  Dacie  exercuerant  et  habere 

dinoscebantur,    in   consimilibus    causis    et   casibus,    quibus    ipsi 

utebantur,  libere  valeret  exercere,  decretum  et  diffinitionem  pre- 

dicta  Magnus  etiam  archiepiscopus  Lundensis  ipsius  Nicolai  suc- 

cessor  tamquam  juri  consona  una  cum  omnibus  circa  premissa 

factis  et  diffinitis  confirmavit,  et  successive  Johannes  Lapmann 

etiam    archiepiscopus   Lundensis,   eorundem    predecessorum    su- 

orum  vestigiis   inherens,   ad   prefati  Jacobi   prepositi    instantiam 

jurisdictionum,    libertatum    et    privilegiorum    [tenores]2)    necnon 

unionem  de  prebenda  Pughescola3)  nuncupata   una   cum   tribus 

ecclesiis,  videlicet   b.  Marie   virginis   et   s.  Albani   Ottoniensis   ac 

s.  Laurentii  Ottoniensis  diocesis  ad  ipsam  prebendam  spectanti- 

bus  ac  dicte  prepositure  per  quondam  Dacorum  reges  ac  etiam 

episcopos  Ottonienses  tunc  [o:  tam]2)  ab  antiquis  temporibus,  quo- 

rum   contrarium   memoria   hominum    tunc  non  habebat,  factam 

etiam  auctoritate  sua  metropolitica  confirmavit,  prout  in  litteris 

patentibus    dictorum    archiepiscoporum    suis    sigillis    respective 

munitis  .  .  .  hec  omnia  plenius  continentur.    Supplicat  igitur  tam 

Johannes  electus  in  regem  Dacie  etc.  quam  Johannes  Urne  mo- 


l)  Gz.  —  Cod.  clericos  quam  seculares        *)  add.  Gz.        3)  II:   Preghescola 


264  sixtus  iv. 

dernus  prepositus  dicte  ecclesie  Ottoniensis,  quatenus  .  .  .  decre- 
tum  el  diffinitionem  necnon  eorundem  confirmationes  huius- 
modi  cum  omnibus  in  dictis  instrumentis  contentis  ....  confir- 
mare  in  iorma  gratiosa  et  ad  perpetuam  rei  memoriam  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  P.  Salernitanus.  Datum  Rome 
7.   id.   sept.  anno   12. 

Suppl.  807   fol.  88  v  og  152  v,  her  dog  med  Datoen  13.  kal.  oct.  anno  12. 

2835.  13.  Sept.   1482. 

Biskop  Ejler  Madsen  (Bolle)  i  Aarhus  lover  at  hetale  Servispenge  til  det 
pavelige  Kammer  og  Kardinalkollegiet. 

[1482]  Die  13.  mensis  sept.  Cherubinus  causarum  procurator 
ut  principalis  et  privata  persona  ac  nomine  et  vice  Eylerii  electi 
Arusiensis  obtulit  camere  apostolice  et  sacro  collegio  cardinalium 
pro  communi  servitio  ecclesie  Arusiensis  ratione  provisionis  de 
persona  dicti  Eylerii  eidem  ecclesie  per  bullas  Sixti  pape  IIII 
sub  data  Rome  8.  id.  sept.  anno  12  auctoritate  apostolica  facte 
fl.  auri  de  camera  66  cum  duobus  tertiis  fl.,  ad  quos  dicta  ec- 
clesia  taxata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  consueta. 
Eorundem  etc.     Cardinales  XIV. 

Ohlig.  84  A  fol.  94. 

13.  sept.  1482  Eilerius  electus  Arusiensis,  provisus  (!)  8.  id.  sept. 
anno  12  obtulit  fl.  662h. 

Uddrag   af  Garampi   efter   S.  C.  25  fol.  94  og  Ohlig.  C.  A.  fol.   29  (tabte). 

2836.  14.  Sept.   1482. 
Praesten  .Jens  Kynde  (Guido)  faar  Sognekirken  i  Tiset  i  Aarhus  Stift. 

Supplicat  Johannes  Kynde  presbiter  Arusiensis  diocesis,  qua- 
tenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  Tusnich  in  provincia  Nichret 
regni  Dacie,  ad  quam  quidem  parrochialem  ecclesiam,  dum 
alias  per  obitum  Johannis  N.  vacaverat,  quidam  Christiernus 
Nicolai  assertus  clericus  se  in  eandem  sine  aliquo  canonico  ti- 
lulo  intruserat,  prout  intrusus  est  de  presenti,  eamque  per  bien- 
liium  citra  tamen  triennium  una  cum  aliis  beneiiciis  curatis  et 
incompatibilibus  sine  dispensatione  legititna  illicite  detinuit  oc- 
eupatam  [cuius  quidem  ecclesie  iruclus  4  mr.|,  providere  digne- 
mini,  non  obstante  perpetuo  sine  cura  beneiicio  in  ecclesia. . .  .*), 


')  Hul   i  Teksten. 


sixtus  iv.  265 

quod    obtinet   [fructus  3  mr.].     Fiat.   F.      Datuni   Home   18.   kal. 
oct.  anno   12. 

Suppl.  807  fol.   76  v. 

Arusiensis.    Johannes  Guido.     Parrochialis  per  obitum. 
Uddrag  i   Indice  334  efter  Keg.   Lat.  anno   11   lib.  17  (taht)  fol.   294. 

2837.  14.  Sept.   1482. 

Klerken  Mogens  Eriksen  (Rosenkrantz)  fra  Aarhus  Stift  faar  /Erkedegne- 
emhedet  i  Aarhus,  skont  han  forud  har  iErkedegneemhedet  i  Viborg,  som  han 
er  rede  til  at  opgive. 

Supplicat  Magnus  Erici  clericus  Arusiensis  diocesis,  studens 
in  jure  canonico,  de  militari  genere  ex  utroque  parente  pro- 
creatus,  quatenus  sibi  de  archidiaconatu  ecclesie  Arusiensis,  qui 
in  dicta  ecclesia  dignitas  curata  et  electiva  ac  maior  post  pon- 
tificalem  existit  et  per  munus  consecrationis  Eylero  Mathie  electo 
seu  proviso  dicte  ecclesie  Arusiensis  impendende  vacare  speratur 
[fructus  4  mr.],  providere  dignemini,  non  obstante  archidiaconatu 
Vibergensi,  quem  obtinet  [fructus  4  mr.],  quem  per  assecutionem 
dicti  archidiaconatus  Arusiensis  dimittere  est  paratus  [Resolution 
og  Dato  sammen  med  de  f&lgende  Brevej. 

Suppl.  807  fol.   79. 

Arusiensis.    Magnus  Erici.    Archidiaconatus  per  promotionem. 

Uddrag  i   Indice  334  efter  Reg.   Lat.  anno  11   lib.   17  (tabt)  fol.  286. 

2838.  14.  Sept.   1482. 

Niels  Lykke  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Aarhus  og  iErkedegneembedet 
i  Viborg,  skont  han  forud  har  Kanonikat  og  Praebende  i  Odense. 

Item  Nicolao  Loche  clerico  Ottoniensis  diocesis,  de  nobili 
genere  ex  utroque  parente  procreato,  nepoti  dicti  electi  seu  pro- 
visi,  de  canonicatu  et  prebende  dicte  ecclesie  Arusiensis,  per 
munus  consecrationis  dicto  proviso  impendende  vacantibus,  nec- 
non  de  archidiaconatu  ecclesie  Vibergensis,  qui  in  dicta  ecclesia 
dignitas  curata  et  electiva,  non  tamen  maior  post  pontificalem 
existit,  per  assecutioiiem  dicti  archidiaconatus  Arusiensis,  ut  spe- 
ratur,  vacante  [quorum  fructus  8  mr.]  providere  dignemini,  non 
obstantibus  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Ottoniensis,  quos 
obtinet  [fructus  4  mr.].  [Resolution  og  Datum  sammen  med  det 
folgende  BrevJ. 

Suppl.  807.  fol.   79. 


266  sixtus  iv. 

Arusiensis.     Nicolaus    Luche.     Canonicatus   per   promotionem. 
Vibergensis.    Nicolaus  Luche.    Archidiaconatus  juxta  decretum. 

Uddrag  i  Indice  334  efter  Reg.   Lat.  an.   11   lib.   17  (tabt)  fol.  289  og  292. 

2839.  14.  Sept.   1482. 

Otto  Jensen  (Foged)  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Lund,  skont  han  forud 
har  Kanonikater  og  Praebender  i  Odense  og  Roskilde. 

Item  Ottoni  Johannis  artium  liberalium  magistro,  clerico 
Ottoniensis  diocesis,  qui  decretum  electionis  dicte  creature  vestre 
ad  s.  v.  detulit,  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Lundensis, 
sic,  ut  prefertur,  per  munus  consecrationis  prefato  proviso  Aru- 
siensi  iinpendende,  ut  speratur,  vacantibus  [fructus  4  mr.],  non 
obstantibus  canonicatibus  et  prebendis  Ottoniensis  [fructus  3  mr.] 
et  Roskildensis  [fructus  etiam  3  mr.]  ecclesiarum.  Fiat  de  et  pro 
omnibus.  F.     Datum  Rome   18.  kal.  oct.  anno  12. 

Suppl.  807  fol.   79. 

2840.  14.  Sept.   1482. 

Riskop  Ejler  Madsen  (Bolle)  i  Aarhus  betaler  Servispenge  til  det  pavelige 
Kammer. 

Universis  etc.  Guillermus  etc.  Quod  Eylerus  electus  Aru- 
siensis  pro  totali  etc.  communis  servitii  ecclesie  Arusiensis,  in 
quo  etc.  ratione  prefectionis  etc.  efficaciter  obligatus,  fl.  auri  de 
camera  31  bol.  62  ipsi  camere  B.  etc.  recipiente  .  .  .,  et  pro  si- 
mili  solutione  unius  minuti  servitii  nobis  etc.  debiti  fl.  similes 
2  sol.  19V2  necnon  pro  simili  solutione  trium  minutorum  servi- 
tiorum  familiaribus  etc.  debitorum,  in  quibus  erat  etc,  fl.  si- 
miles  7  sol.  7  monete  in  Urbe  currentis  per  manus  Antonii  de 
Viterbio  solvi  fecit  etc.  De  quibus  etc.  In  quorum  etc.  Datum 
Rome  in  camera  apostolica  die  14.   mensis  sept.   anno  12. 

fl.lgr.2. 

Div.  Sixti  IV  1471—84  (Quietantie)  fol.  123  (Archivio  di  Stato). 

19.  Sept.  1482. 

Supplik  af  denne  Dato  se  Nr.  2834  (7.  Sept.). 

2841.  19.  Sept.   1482. 

Otto  Jensen  (Foged)  faar  Provisionsbrevet  paa  Kanonikat  og  Praebende  i 
Lund  (jfr.  Nr.  2831))  udstedt  med  forskellige  /Endringer. 

Reformatio  Ottonis  Johannis. 

Dudum  s.  v.  statuit,  quod  nullus  vigore  gratiarum  expecta- 
tivarum  vel  aliarum  quarumlibet,  quas  etiam  molu  proprio  ema- 
11:110    contingeret,    super  vacantibus    vel    vacaturis    principalium 


sixtus  iv.  267 

metropolitanarum  et  aliarum  cathedralium  ecclesiarum  canoni- 
catibus  et  prebendis  illos  assequi  posset,  si  ipse,  pro  quo  ema- 
narent,  in  duabus  aliis  cathedralibus  ecclesiis  canonicus  actu 
prebendatus  existeret  tempore  date  litterarum  aut  assecutionis 
huiusmodi,  nisi  id  ei  specialiter  per  s.  v.  per  signaturam  ad  par- 
tem  illi  similiter  specialiter  faciendam  concederetur,  vel  ipsi[s], 
pro  quibus  emanarent  concessiones  predicte  etc,  ipse  littere  quoad 
effectum  assecutionis  huiusmodi  dumtaxat  nullius  essent  roboris 
vel  momenti.  Dignetur  igitur  s.  v.  prefato  Ottoni  Johannis,  quod 
dictos  canonicatum  et  prebendam  ecclesie  Lundensis,  si  asse- 
qtiatur,  recipere  et  una  cum  Ottoniensis  et  Roskildensis  eccle- 
siarum  canonicatibus  et  prebendis  predictis,  quos  obtinet^  reti- 
nere  libere  possit,  indulgere  necnon  litteras  apostolicas  pro 
prefato  Nicolao  Luche  super  canonicatu  et  prebenda  ecclesie 
Arusiensis  [fructus  4  mr.]  et  super  archidiaconatu  ecclesie  Vi- 
bergensis  [fructus  etiam  4  mr.]  seorsim  et  ad  partem  expediri 
mandare.    Fiat.   F.     Datum   Rome   13.   kal.   oct.  anno   12. 

Suppl.   807  fol.  163  v. 

2842.  26.  Sept.   1482. 

Faven  stadfaester  de  Cistercienserordenen  af  Honorius  III  og  Martin  V  tid- 
ligere  tilstaaede  Privilegier,  saerlig  angaaende  Fritagelse  for  at  betale  Tiende. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Dispositione  divina  gregi  do- 
minico  quamvis  immeriti  presidentes,  dum  preclara  abbatis 
Cisterciensis  eiusque  coabbalum  et  priorum  ac  abbatissarum  et 
aliarum  personarum  Cisterciensis  ordinis  honestatem  et  merita 
deo  grata  et  hominibus  accepta  intra  nostre  mentis  archana 
recensemus  et  ad  commendabiles  fructus,  quibus  operosis  eorum 
ministeriis  erga  ipsum  deum  et  homines  huiusmodi  indesinenter 
exuberant,  nostros  diffundimus  cogitatus,  vota  illa  ad  exaudi- 
tionis  gratiam  favorabiliter  admittimus,  per  que  ipsorum  statui 
et  indemnitatibus  eorum  consulitur,  et,  que  in  illorum  profectum 
emanasse  comperimus,  presidio  muniminis  apostolici  libenter 
solidamus,  illa  etiam  pro  potiori  cautela  de  novo  eis  conce- 
dendo.  Sane  pro  parte  abbatis,  coabbatum,  priorum,  abbatis- 
sarum  et  personarum  predictorum  nobis  nuper  exhibita  petitio 
continebat,  quod  olim  Honorius  papa  III,  ut  nullus  ab  eis  de 
terris  suis  ante  generale  concilium  acquisitis,  etiam  de  illis,  quas 
aliis  concesserant  excolendas,  et  ad  eos  redierant,  si  eas  manibus 
propriis  aut  sumptibus  colerent,  decimas  exigere  aut  extorquere 
presumeret,  inter  alia  inhibuit,  et  deinde  Martinus  papa  V  archi- 


268  sixtus  iv. 

episcopis  et  abbatibus,  prioribus,  decanis,  archidiaconis,  prepo- 
sitis  et  aliis  ecclesiarum  prelatis,  ad  quos  sue  super  hoc  confecte 
littere  pervenirent,  expresse  mandavit,  ut  abbatem  Cisterciensem 
ac  omnes  abbates,  priores,  abbatissas  ac  omnia  monasteria  pre- 
sentia  et  futura  ubicunque  pro  tempore  consistentia1)  necnon 
singulares  personas  dicti  ordinis  a  prestatione  decimarum  tam  de 
possessionibus  habitis  ante  et  post  concilium  antedictum  quam 
de  cetero  habendis  et  etiam2)  de  novalibus  sive  ante  sive  post 
huiusmodi  concilium  acquisitis  et  acquirendis,  que  propriis 
sumptibus  excolebant  seu  excolent3),  quam[vis]4)  alias  quo- 
modocunque  excolerentur,  et  etiam  de  illis  possessionibus,  de 
quibus  aliquis  hactenus  percepisset,  necnon  de  ortis,  virgultis  et 
piscationibus  suis  ac  de  suorum  animalium  nutrimentis  singuli 
ipsorum  omnino  servarent  immunes,  contradictores  per  censuram 
ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendo,  invocato  ad 

hoc,  si  opus  foret,  auxilio  bracchii  secularis Cum  autem, 

sicut  eadem  petitio  subjungebat,  littere  ipse  incipiant  vetustate 
consumi,  et  propterea  de  illis  ac  contentis  in  eisdem  successu 
temporis  ab  aliquibus  hesitari  posset,  pro  parte  abbatis  Cister- 
ciensis,  coabbatum,  priorum,  abbatissarum  et  personarum  pre- 
dictorum  nobis  fuit  supplicatum,  ut  litteras  predictas  pro  illarum 
subsistentia  iirmiori  confirmare  ....  dignaremur.  Nos,  tranquilli- 
tatem  et  utilitatem  ipsius  ordinis  ac  singularum  personarum 
eiusdem  supremis  desiderantes  affectibus,  litteras  tam  Honorii 
quam  Martini  huiusmodi  .  .  .  ratas  et  gratas  habentes  illas  .  .  . 
presentium  tenore  confirmamus  ac  juxta  omnimodas  earum  con- 
tinentias   et  formas   in   sui   roboris  firmitate  perpetuo  subsistere 

decernimus ,  et  nichilominus  pro  potiori  cautela  abbatem 

Cisterciensem  ac  omnes  abbates,  priores,  abbatissas  necnon  om- 
nia  monasteria  presentia  et  futura  ubilibet  consistentia  singu- 
laresque  personas  dicti  ordinis  a  prestatione  decimarum  tam  de 
possessionibus  habitis  ante  et  post  concilium  predictum  quam 
de  cetero  habendis,  etiam  de  nonalibus  sive  ante  sive  post  con- 
cilium  huiusmodi  acquisitis  et  acquirendis,  que  propriis  sump- 
libus  excolunt  et  excolent,  quam[vis]4)  alias  quomodocunque  ex- 
colantur,  el  etiam  de  illis  possessionibus,  de  quibus  aliquis 
hactenus  percepit,  necnon  de  ortis,  virgultis,  piscationibus  suis 
el  de  nutrimentis   suorum    animalium  de  speciali  gratia  penitus 


')  (>/..        Cod.  presentia-  consistentia  efter  dicti  ordinis 

»d.  ei  de  tani         :|)  Gz.  —  Cod.  excolerent        *)  add.  Gz. 


sixtus  iv.  269 

eximimus  et  exempla  fore  perpetuo  decernimus  per  presentes  .  .  . 
Verum,  quia  difficile  forel  presentes  originales  litteras  ad  sin- 
gula,  in  quibus  de  eis  fides  forsan  facienda  forel,  loca  deferre, 
volumus  ipsarum  transsumptis  alicuius  episcopalis  aut  superioris 
ecclesiastice  curie  seu  prelati  vel  persone  in  dignitate  ecclesia- 
stica  constitute  aut  metropolitane  vel  cathedralis  ecclesie  cano- 
nici  sigillo  et  manu  ac  sul)scriptione  alicuius  notarii  publici 
munitis  tamquam  presentibus  litteris,  si  exhiberentur,  in  judicio 
et  extra  plenariam  fidem  ubilibet  adhiberi,  perinde  ac  si  eedem 
presentes  littere  exhibite  forent  vel  ostense.  Dalum  Rome  6.  kal 
oct.  anno   12. 

Afskrift  »ex  transsumpto  impresso«  i  Sorobogen  (Arnemagn.  290  Fol).  fol.  ."il 

2843.  29.  Sept.   1482. 

Klerken  Didrik  Tetens  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  pafa  Sognekirken 
i  Garding. 

Dudum  parrochiali  ecclesia  in  Gardinghen  Slesvicensis  dio- 
cesis,  que  de  jure  patronatus  ducis  Slesvicensis  pro  tempore 
existentis  existit,  per  liberam  resignationem  Johannis  Stenuelt 
coram  notario  et  testibus  factam  vacante,  extitit  de  eadem  auc- 
toritate  apostolica  ad  presentationem  Cristierni  Dacie  et  Svecie 
et  Norvegie  regis  et  ducis  Slesvicensis  Theodorico  Thetens  cle- 
rico  Slesvicensis  diocesis,  tunc  in  decimo  octavo  sue  etatis  anno 
constituto,  cum  quo,  ut  non  obstante  defectu  etatis  huiusinodi 
dictam  parrochialem  ecclesiam  oblinere  posset,  dicta  auctoritate 
apostolica  dispensatuin  extitit,  provisum  possessione  subsecuta. 
Verum  quod  idem  orator  de  viribus  institutionis,  presentationis 
sive  provisionis  predictarum  dubitet  credatque  dictam  parrochi- 
alem  ecclesiam  adhuc  vacare,  idcirco  supplicat,  quatenus  digne- 
mini  sibi  de  parrochiali  predicta  ....  [fructus  4  mr.],  sive  ut 
premittitur  sive  ex  eo,  quod  ipse  orator  in  tempore  a  jure  sta- 
tuto  ad  sacros  et  presbiteratus  ordines  promotus  minime  extitit, 
vacet,  providere.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis. 
Datum  Rome  3.   kal.  oct.  anno   12. 

Suppl.  808  fol.  250  v. 

2844.  30.  Sept.   1482. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Odense  og  Provsterne  i  Roskilde  og  Odense  at 
optage  Vidnesbyrd  fra  Kong  Hans,  Dronning  Dorothea  og  Biskopperne  i  Ribe. 
Viborg  og  Odense  (!)  om  Stridighederne  indenfor  Franciskanerordenens  danske 
Provins;  derefter  skal  de  paany  anerkende  Observansens  Uafhaengighed  af  Pro- 
vinsialministeren  og  kassere  Brevet  af  27.  Juli  1481  (Nr.  2798)  og  lade  Brevet 
af  13.  Febr.  1480  (Nr.  2766)  gselde  samt  anerkende  Laurens  Brandsen  som  Vikar. 


270  SIXTUS  IV. 

Episcopo  Ottoniensi  et  Roskildensis  et  Ottoniensis  eccle- 
siarum  prepositis.  Dum  vota  petentium  pro  mentis  affectu  be- 
nigno  favore  complectimur1),  contingit  plerumque  ea  per  nos 
eoncedi,  que  per  diligentiorem  veritatis  indaginem  moderatione 
indigere  noscuntur.  Dum,  postquam  pro  parte  guardianorum 
et  fratrum  Ottoniensis  et  Swyembergensis  et  Nistadensis2)  Otto- 
niensis  diocesis  domorum  ordinis  fratrum  Minorum  provin- 
cie  Dacie  nobis  fuerat  expositum,  quod  ipsi,  cupientes,  ut  in 
dicta  provincia  regularis  vigeret  observantia,  nonnullas  litteras 
a  Jannecto,  nunc  episcopo  Tarvisino,  tunc  vero  generali  mini- 
stro  dicti  ordinis,  super  reformatione  eorum  ad  regularem  obser- 
vantiam  obtinuerant,  ipsique  sese  sub  dicta  observantia  refor- 
maverant,  diverse  molestie  et  perturbationes  eis  per  fratres  sub 
conventualitate  degentes  et  eorum  superiores  inferebantur,  nos- 
que  tunc  certas  litteras,  per  quas  eisdem  fratribus,  ad  obser- 
vantiam  se  velle  transire  [et]  se  illam  inter  eos  introducere  velle 
asserentibus,  concedebatur,  quod  unum  vicarium  provincie  Dacie 
ad  instar  aliorum  fratrum  de  observantia  in  partibus  ultramon- 
tanis  eligere,  ipseque  vicarius  per  eos  taliter  electus  per  provin- 
cialem  ordinis  et  provincie  predictorum  confirmari  deberet,  et, 
si  illum  confirmari  [o:  -e]  differret,  pro  confirmato  haberetur,  cum 
certis  aliis  privilegiis  concesseramus,  pro  parte  tunc  ministri 
provincialis  et  aliorum  fratrum  dicte  provincie  nobis  exposito, 
quod  fratres,  de  observantia  nuncupati,  huiusmodi  potentia  laicali 
suffulti  nonnullas  domos  fratrum  conventualitatis  huiusmodi 
violenter  occupaverant  fratresque  nativos  dictarum  domorum 
verberaverant,  vexaverant  et  perturbaverant  et  demum  a  domibus 
eorum  expulerant  et  multa  alia  gravamina  injuriasque,  molesta- 
liones  et  jacturas  eis  intulerant  et  continue  inferebant,  nos  tunc, 
premissis  obviare  volentes,  etiam  per  nos  accepto,  quod,  post- 
quam  Stephanus  Laurentii  ordinis  fratrum  Minorum  professor 
et  in  regnis  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  minister  provincialis  dicti 
ordinis  apud  prefatum(!)  regem  de  diversis  injuriis  et  contumeliis, 
que  sibi  per  Laurentium  Branderi  et  nonnullos  alios  fratres,  de 
observantia  se  nuncupantes,  inferebantur,  lamentabili  querimonia 
exposuerat,  prefatus  rex,  tamquam  pacis  et  tranquillitatis  amator 
ac  justitie  fautor  ordinavit,  quod  dictus  Laurentius  et  alii  guar- 
diani  domorum  et  fratrum  reformatorum  huiusmodi  eidem  Ste- 
phano  Laurentii  provinciali  parerent  et  intenderent,  ac  declaravit, 


')  (>/.        Co<L  complectitur     -)  (iz.  —  Cod.  Nistadensis  locorum  Ottonicnsis 


sixtus  iv.  271 

quod  numquam  intentionis  sue  fuerat,  quod  per  litteras  suas 
nobis  directas  Laurentius  et  alii  guardiani  domorum  reforma- 
tarum  predictarum  a  superioritale  et  obedientia  dicti  provincialis 
essent  exempti,  sed  illi  in  omnibus  obedientiam  prestarent,  prout 
ex  tenore  aliarum  litterarum  dicti  regis  eidem  Laurentio  direc- 
tarum  constabat  manifeste,  ipsique  Laurentius  et  alii  reformati 
predicti  coram  prefato  rege  promiserant  atque  promissa1)  adim- 
plere  et  observarc  contempserant,  nos  tunc  litteras  predictas 
sectionern  prefati  ordinis  in  dicta  provincia  Dacie  inducentes  ac 
omnia  in  eis  contenta  cum  executoribus  et  defensoribus  in  eis 
deputatis  et  inde  secuta  quecunque  per  alias  noslras  litteras 
motu  proprio  revocavimus  et  annullavimus  ac  viribus  lotaliter 
evacuavimus  nulliusque  decrevimus  esse  roboris  vel  momenti 
ac  nonnulla  alia  fecimus,  prout  in  illis  plenius  continetur.  Cum 
autem  occasione  litterarum  huiusmodi  in  partibus  illis  diverse 
contempliones  et  controversie  inter  fratres  ipsos  fuerint  exorte, 
nos,  cupientes  scandalis  et  dissensionibus  inter  quoscunque 
fideles  et  presertim  eiusdem  professionis  religiosos,  quantum 
cum  deo  possumus,  obviare,  discretioni  vestre  mandamus,  qua- 
tenus,  si,  vocatis  partibus  predictis,  et  postquam  per  attestationem 
Johannis  regis  et  Dorothee  regine  Dacie  ac  Ripensis,  Ottoniensis, 
Vibergensis  episcoporum  et  militum  et  consiliariorum  dicti  regni, 
nobis  super  hoc  supplicantium,  quod  de  Christierni  olim  regis 
Dacie  fuerit  ac  eorum  mente  sit,  quod  prime  littere  eisdem  fra- 
tribus  observantie  concesse  locum  habeant,  vobis  constiterit .  .  ., 
et  ipsi  Johannes  rex  ac  Dorothea  regina  ac  episcopi  et  consili- 
arii  predicti  hoc  sese  velle  asserant,  primo  dictas  litteras  in  suo 
robore  permanere  et  effectum  sortiri  debere  auctoritate  nostra 
decernatis  ipsumque  fratrem  Laurentium  Branderi,  vicarium  ca- 
nonice  electum,  confirmatum  vel  non  confirmatum  ad  officium 
vicariatus  huiusmodi  et  ad  alia  dicti  ordinis  officia  juxta  ipsius 
consuetudines  et  statuta  exercendum  reponatis  et  confirmetis, 
non  obstantibus  secundis  litteris  huiusmodi,  quas  in  eventum 
antedictum  effectum  sortiri  minime  debere  predicta  auctoritate 
similiter  declaretis Datum  Rome  pridie  kal.  oct.  anno  12. 

x 
x 
X 

Reg.  Vat.  622  fol.  178  v. 


x)  Gz.  —  Cod.  premissa 


272  sixtus  iv 

2845.  23.  Okt.   1482. 

Paven  tillader  Provinsialvikaren  for  Franciskanerobservanterne  i  Provinsen 
Dacia  at  anlsegge  tre  nye  Klostre. 

Yicario  provinciali  ordinis  fratrum  Minorum,  de  observantia 
nuneupatorum,  provincie  Dacie  secundum  morem  dicti  ordinis. 
Pia  deo  et  ecclesiis  desideria,  per  que  sacre  religiouis  propagatio 
cum  divini  cultus  et  devotionis  fidelium  augumento(!)  procuratur, 
ad  exauditionis  gratiam  libenter  admittimus,  et,  ut  illa  optatum 
sortiautur  effectum,  favorem  apostolicum  liberaliter  impartimur. 
Sane  pro  parte  tua  nobis  nuper  exhibita  petitio  contiuebat,  quod 
in  provincia  Dacie  numerus  fratrum  ordinis  Minorum,  de  obser- 
vantia  nuncupatorum,  et  devotio  fidelium  erga  illos  divinusque 
cultus,  benedicente  altissimo  ac  bonis  operibus  et  exemplari 
vita  eorundem  fratrum  mediantibus,  magis  ac  magis  in  dies 
augetur.  Quare  pro  parte  tua  nobis  fuit  supplicatum,  ut  tibi  in 
prefata  provincia  tria  loca  ad  hoc  congruentia  et  honesta,  etiam 
si  in  totum  vel  in  parte  a  quibusvis  constructa  fuerint,  si  tibi 
a  iidelibus  legitime  donentur,  pro  usu  et  habilatione  perpetuis 
eorundem  fratrum  sub  regulari  observantia  viventium  recipiendi 
ac  in  singulis  locis  predictis  singulas  domos  dicti  ordinis  cum 
ecclesia,  campanili  humili,  campana,  claustro,  dormitorio,  cimi- 
terio,  refectorio,  ortis,  ortalitiis  et  aliis  necessariis  officinis  eri- 
gendi  et  construendi  ipsasque  domos  tunc  vel  alias  erectas  et 
constructas  perpetuo  retinendi  et  inhabitandi  ac  juxta  ritus  et 
consuetudines  ac  regularia  instituta  sub  obedientia  vicarii  gene- 
ralis  eiusdem  ordinis  pro  tempore  existentis1)  et  observatione  par- 

tium   ultramontanarum  regendi  licentiam  concedere digna- 

remur.  Nos  igitur,  qui  religionis  propagationem  et  ecclesiarum 
ac  devotionis  huiusmodi  incrementum  nostris  potissime  tem- 
poribus  summopere  desideramus,  tibi  in  prefata  provincia  tria 
loca  ad  hoc  congruentia  et  honesta  huiusmodi,  etiam  si  in  totum 
vel  in  parte  a  quibusvis  constructa  forent,  ut  prefertur,  si  tibi 
per  eosdem  lideles  legitime  donentur,  pro  usu  et  habitatione 
predictis  recipiendi  et  in  singulis  locis  eisdem  singulas  non 
tamen  ultra  tres  domos  huiusmodi  cum  ecclesia,  campanili  hu- 
mili,  campana,  claustro,  dormitorio,  cimiterio.  refectorio,  ortis, 
ortalitiis  et  aliis  ofhcinis  predictis  absque  tamen  alicuius  pre- 
judicio  erigendi  [et]  construendi  illasque  sic  vel  alias  erectas  et 
constructas   perpetuo   retinendi   et   inhabitandi   ac  juxta   ritus  et 

')  (iz.       Cod.  ordinis  et  observatione  partium  ultramontanarum  pro  tcm- 
pore  existentis  regendi 


SIXTUS  IV  21\\ 

consuetudines  ac  regularia  instituta  predicti  [sub  obedientia]  vi- 
carii  generalis  ordinis,  observantie  ac  partium  buiusmodi  pro 
tempore  existentis  regendi,  cuiusvis  alterius  licentia  super  hoc 
minime  alias  requisita,  tenore  presentium  licentiam  concedimus, 
non  obstantibus  Bonifacii  pape  VIII  prohibentis,  ne  cuiusvis 
ordinis  mendicantium  fratres  loca  ad  habilandum  de  novo  reci- 
pere  seu  jam  recepla   mutare  presumant  sine  dicte  sedis  licentia 

speciali et   aliis   apostolicis   constitutionibus  .  .  .  .,    jure  ta- 

men  parrochialium  ecclesiarum  et  quarumlibet  aliarum  in  om- 
nibus  semper  salvo.  Et  insuper,  si  domus  huiusmodi  per  te 
vigore  presentium  conslrui  et  erigi  contigerit,  ut  prefertur,  sin- 
gulis  domibus  predictis  ac  guardianis  et  fratribus  illas  pro  tem- 
pore  inhabitantibus,  sub  regulari  observantia  huiusmodi  viventi- 
bus,  ut  omnibus  privilegiis  .  .  .  .  et  indultis,  quibus  alie  domus 
et  fratres  ordinis  et  observantie  huiusmodi  in  genere  gaudent, 
gaudere  libere  valeant,  tenore  presentium  indulgemus.  Datum 
Rome  10.   kal.   nov.  anno   12. 

V 

X 
X 
X 
X 

Reg.  Vat.  623  fol.  161. 

2846.  13.  Nov.   1482. 

Paven  bekraefter  forskellige  Lunde-iErkebiskoppers  Afgorclse  om  den  Juris- 
diktion,  der  tilkommer  Provsten  i  Odensc,  og  befaler  ^rkebiskoppen  i  Lund  samt 
Biskoppen  og  Provsten  i  Roskilde  at  vaage  over  Brevets  Udforelse  (jfr.  Nr.  2834). 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quietem  et  tranquillitatem 
inter  Christi  fideles  quoslibet  vigere  intensis  desideriis  affectan- 
tes,  hiis,  que  propterea  provide  facta  et  determinata  fuisse  com- 
perimus,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolice  auctoritatis 
adjicimus  firmitatem.  Sane  pro  parte  Johannis  Urne  prepositi 
Ottoniensis  nobis  nuper  exhibita  petitio  continebat,  quod  dudum, 
postquam,  coram  bone  memorie  Nicolao  archiepiscopo  Lundensi 
inter  recolende  memorie  Henricum  episcopum  Ottoniensem  et 
quondam  Jacobum  Magni  prepositum  ecclesie  Ottoniensis  de 
omnibus  causis  jurisdictionem  prepositure  dicte  ecclesie  concer- 
nentibus  lite  et  materia  questionis  indecisa  pendente,  idem  Ni- 
colaus  archiepiscopus,  cum  quibusdam  suffraganeis  suis  ac  aliis 
pluribus  ecclesiarum  cathedralium  prelatis  et  canonicis  ceterisque 
juris   peritis   apud   eum   tunc   presentibus   habita   super   hiis   de- 

Acta  pontificum  Danica  IV.  lo 


274  sixtus  iv. 

liberatione  matura  et  serutinio  diligenti  tandem  de  eorundem 
assensu,  dictis  partibus  in  sua  adhuc  presentia  constitutis  et 
senlentiam  ferri  petentibus,  taliter  decreverat  et  sententialiter 
diffiniverat,  videlicet  quod  prepositus  Ottoniensis,  qui  pro  tem- 
pore  foret,  in  omnibus  causis  et  casibus  coram  eo  ventillatis 
seu  ventillandis  jurisdictionem  ecclesiasticam  tam  in  clericos 
seculares  quam  etiam  religiosos  ecclesias  parrochiales  regentes 
ac  etiam  laicos  infra  terminos  sue  prepositure  consistentes,  sicut 
ceteri  prelati  inferiores  ecelesiarum  cathedralium  in  regno  Dacie 
exercuerant  et  habere  dinoscebantur.  in  consimilibus  causis  et 
casibus,  quibus  ipsi  utebantur,  libere  valeret  exercere,  bone 
memorie  Magnus  etiam  archiepiscopus  Lundensis  .  .  .  decretum 
et  diffinitionem  predicta  tamquam  juri  consona  una  cum  om- 
nibus  circa  premissa  factis  et  diffinitis  ratificavit  et  conlirmavit, 
et  successive  pie  memorie  Johannes  Laxman  etiam  archiepisco- 
pus  Lundensis  .  .  .  .  ad  prefati  Jacobi  prepositi  instantiam  juris- 
dictionum,  libertatum  et  privilegiorum  [tenores]  huiusmodi  ra- 
tificavit  [et]  confirmavit,  prout  in  litteris  patentibus  dictorum 
archiepiscoporum  suis  sigillis  respective  munitis  hec  omnia  ple- 
nius  contineri  dicuntur.  Quare  pro  parte  tam  Joannis  regis 
Dacie  quam  Joannis  Urne  prefati  nobis  fuit  supplicatum,  ut 
decreto  et  diffinitioni  necnon  eorundem  confirmationibus  [ac] 
ratificationibus  per  ipsas  partes  comprobatis  pro  eorum  sub- 
sistentia  firmiori  robur  apostolice  confirmationis  adjicere  digna- 

remur.    Nos  igitur decretum  et  diffinitionem  Nicolai  archi- 

episcopi  per  ipsas  partes  comprobata  necnon  eorundem  confir- 
mationes  [ac]  ratificationes  huiusmodi  ac  omnia  in  dictis  litteris 
contenta  eadem  concernentia,  quatenus  in  eorum  pacifica  pos- 
sessione    dicte    prepositure    prepositi    fuerint    et    ipse    Johannes 

Urne  ad  presens   exislat,  tenore  presentium  confirmamus 

Datum  Rome  id.  nov.  anno  12. 

Simili  modo  archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Rokildensi 
ac  preposilo  ecclesie  Roskildensis.  Hodie  emanarunt  a  nobis 
littere  tenoris  subsequentis.  Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quie- 
tem  [etc.]  ut  supra.  Quocirca  discretioni  vestre  mandamus,  qua- 
tenus,  presentes  litteras,  ubi  ac  quando  et  quoliens  expediens 
fuerit  ac  pro  parte  prefati  Johannis  Urne  et  pro  tempore  ex- 
istentis  prepositi  prefate  ecclesie  Ottoniensis  fueritis  requisiti, 
solemniter  publicantes  ac  eidem  Johanni  Urne  et  pro  tempore 
existenti  preposito  ecclesie  Oltoniensis  huiusmodi  super  premissis 
omnibus  efficacis  defensionis  auxilio  assistentes,  faciatis  auctori- 


sixtus  iv.  275 

tate   noslra    ipsum   Johannem   Urne   el    pro   tempore   exislentem 

prepositum    dictarum    confirmationis    ac    litlerarum    nostrarum 

huiusmodi    pacifica   possessione  gaudere,   non  permittentes1)  eos 

contra    earundem  et  presentium    tenorem    per  quoscunque   inde- 

hite    molestari,    iuquietari    seu    etiam    quomodolibet    perturhari, 

contradictores  [etc.j.     Datum   ut   supra. 

X  x 
x 
x 
x 

Reg.  Vat.   625  fol.  254  v. 

2847.  10.  Dec.   1482. 

Klerken  Gregers  Smed  fra  Odense  Stift  faar  Sognekirken  i  Vilstrup,  skont 
han  forud  har  Kanonikat  og  Prrebende  i   Haderslev. 

Supplicat  Gregorius  Smyde  clericus  Ottoniensis  diocesis, 
quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  Wilstorp  Slesvicensis  dio- 
cesis,  per  ohitum  Nicolai  Steccken  vacante  [fructus  4  mr.],  pro- 
videre  dignemini,  non  obstante,  quod  dictus  orator  canonicatum 
et  prebendam  ecclesie  collegiate  Hadersleuensis  Slesvicensis  dio- 
cesis  [fructus  4  mr.]  obtinet.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis.     Datum  Rome  4.  id.   dec.  anno   12. 

Snppl.  810  fol.  162. 

Slesvicensis.     Gregorius  Smyd.    Parrochialis  per  obitum. 

Uddrag  i   Indiee  334  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat.  Sixti  IV  an.  11  1.  16  fol.  4. 

2848.  10.  Dec.   1482. 

Klerken  Gregers  Smed  fra  Odense  Stift  faar  Kantoriet  i  Haderslev,  skont 
han  forud  har  Kanonikat  og  Pnebende  sammesteds. 

Supplicat  Gregorius  Smyt  clericus  Ottoniensis  diocesis,  qua- 
tenus  sibi  de  cantoria  ecclesie  collegiate  Hadersleuensis  Slesvi- 
censis  diocesis,  que  in  eadem  ecclesia  principalis  dignitas  existit, 
et  cui  cura  imminet  animarum,  et  ad  quam  quis  per  electionem 
consuevit  eligi,  per  obitum  Nicolai  Stecken  vacante  [fructus  4  mr.] 
providere  dignemini,  non  obstante  quod  predictus  Gregorius  ca- 
nonicatum  et  prebendam  [fructus  4  mr.]  in  eadem  ecclesia  ob- 
tinet.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome 
4.  id.  dec.  anno   12. 

Suppl.  810  fol.  163. 


*)  Gz.  —  Cod.  permittatis 

18* 


I 


276  sixtis  iv. 

2849.  10.  Dec.   1482. 

Klerken  Jens  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa 
et  evigt  Vikariat  i  Nonneklostret  udenfor  Slesvig. 

Alias  perpetua  vicaria  ad  altare  b.  Marie  virginis  situm  in 
monasterio  monialium  prope  et  extra  muros  civitatis  Slesvicensis 
per  obitum  Heynomanni  Scheper  vacante,  Johannes  Petri  cle- 
ricus  Slesvicensis  diocesis  auctoritate  ordinaria  obtinuit  [illami 
sibi  conferri  et  de  illa  etiam  provideri,  possessione  subsecuta. 
Cum  autem  dubitet  collationem  et  provisionem  predictas  viribus 
non  subsistere  ipsamque  vicariam  adhuc  vacare,  supplicat  igitur, 
quatenus  sibi  de  dicta  vicaria  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum 
Rome  4.  id.  dec.   anno   12. 

Suppl.  810  fol.  192  v. 

2850.  17.  Dec.   1482. 

Klerken  Johan  Cosze  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat 
og  Prrebende  i  Slesvig  og  et  evigt  Vikariat  i  Nonneklostret  sammesteds. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  Slesvicensibus  tunc  per  libe- 
ram  resignationem  Erici  Hacken  in  manibus  ordinarii  rite  et 
legitime  factam  ac  simpliei  sine  cura  perpetua  vicaria  in  mona- 
sterio  s.  Johannis  sanctimonialium  ad  altare  ss.  Andree  et  Nico- 
lai  eiusdem  diocesis  per  mortem  Gerardi  de  Santbeke  vacantibus, 
Johannes  Cosze  clericus  dicte  Slesvicensis  diocesis  de  illis  auc- 
toritate  ordinaria  sibi  obtinuit  provideri  ac  vigore  provisionis 
huiusmodi  illorum  possessionem  assecutus  extitit.  prout  possidet 
de  presenti,  verum  dubitat  provisionem  sibi  et  assecutionem 
per  eum  factas  viribus  non  subsistere:  quapropter  supplicat, 
quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  Slesvicensibus 
et  simplici  beneiicio  [fructus  simul  4  mr.j  de  novo  providere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum 
Rome   16.   kal.   jan.   anno   12. 

Snppl.  820  fol.  200  v. 

2851.  10.  Jan.   1483. 

Paven  meddeler  hlandt  andre  Kongen  af  Danmark,  at  han  har  sluttet 
Fred  med  de  italienske  Stater,  for  at  alle  Kristne  i  Feellesskab  kan  gaa  imod 
Tyrkerne.  I  den  almindelige  Fred  fattes  kun,  at  Dogen  i  Venedig  Johannes 
Moeenigo  skal  tiltra?de  den  og  fueve  Belejringen  af  Ferrara.  Paven  opfordrer 
(lerfor   Kongen   til   at  stotte  ham  ved   Gesandtskah  eller   Brev  til   Venedig. 

Imperatori.  Ut  nihil  omitleretur  (Dipl.  Norv.  XVII,  604—  05). 
Datum   Rome  die  10.  jan.   anno   12.    Simile regi  Dacie. 

Arm.    .'{<)    vol.   15   fol.    301. 


sixtus  iv.  277 

2852.  14.  Jan.   1483. 

Viborgprovsten  Hartvig  .luel  faar  Dispensation  til  ined  Frovstiet  og  dets 
Anneks  Asmild  at  forene  et  andet  Beneficium. 

Cum  prepositura  ecclesie  cathedralis  s.  Marie  virginis  Vi- 
bergensis  adeo  exilis  et  diminuta  sit  in  suis  redditibus,  quod  ex 
illis  prepositus  dicte  ecclesie  vix  sustentare  se  potest,  suppli- 
catur  igitur  pro  parte  Hartuuici  Wel  [o:  Juel]  dicte  ecclesie  pre- 
positi,  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreati,  quatenus 
secum,  ut  una  cum  dicta  prepositura,  cui  annexa  est  parrochi- 
alis  ecclesia  de  Ostenild  cum  suis  annexis,  cuius  quidem  pre- 
positure  una  cum  dicta  ecclesia  et  annexis  fructus  4  mr.  non 
excedunt,  et  que  in  dicta  ecclesia  cathedrali  post  pontificalem 
maior  existit,  quam  obtinet,  quodcunque  aliud  seu  absque  illa 
quecunque   duo   alia   beneficia   curata   et  se   invicem    incompati- 

bilia  (!) ,  si  sibi  alias  canonice  conferantur  .  .,  recipere  et 

insimul,  quoad  vixerit,  retinere  illaque  et  quevis  alia  per  ipsum 
imposterum  canonice  assequenda  beneficia  incompatibilia  .... 
dimittere  et  loca  dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  invi- 
cem  incompatibilia  similiter  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit, 
retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.    A.  Aleriensis.    Datum  Rome  19.  kal.  febr.  anno  12. 

Suppl.  811   fol.  98  v. 

2853.  18.  Jan.   1483. 

Klerken  Jens  Pedersen  Hostorp  fra  Slesvig  Stift  faar  Uispensation  til  at 
forene  Besiddelsen  af  to  uensartede  Embeder. 

Supplicat  Johannes  Petri  de  Hostorpp  clericus  Slesvicensis 
diocesis,  quatenus  [secum],  ut  duo  beneficia  dissimilia,  etiam  si . . . 
simul  sub  uno  et  eodem  tecto  fuerint,  si  sibi  alias  canonice  con- 
ferantur  .  .  .,  recipere  et,  quoad  vixerit,  etiam  cum  potestate  per- 
mutandi,  quoties  sibi  placuerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum 
Rome   15.   kal.  febr.  anno   12. 

Suppl.  811   fol.   283  v. 

2854.  22.  Jan.   1483. 

Paven  overdrager  Jens  Pedersen  Hostorp  Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig 
og  Sognekirken  i  Grumtofte,  som  Pavens  familiaris  Henricus  Strow  (Snaw)  har 
afstaaet. 

Johanni  Petri  de  Hostorppe  canonico  Slesvicensi.  Aposto- 
lice   sedis   circumspecta    benignitas  [etc.].     Cum  itaque  hodie  tu 


A 


278  sixtus  iv. 

quandain  perpetuam  vicariam  ad  altare  b.  Marie  virginis  situin 
in  ecclesia  monasterii  monialium  in  insula  Hollem  prope  et 
extra  muros  Slesvicenses,  clericis  secularibus  assignari  solitam, 
et  Herricus(!)  Strow  familiaris  continuus  commensalis  noster  ca- 
nonicatum  et  prebendam  ecclesie  Slesvicensis  cum  suo  corpore 
in  Grinitoflt  Slesvicensis  diocesis  consistente  per  eos(l)1),  de  illis, 
quos  tunc  obtinebatis,  desiderantes  illos  invicem  permutare,  in 
manibus  nostris  ex  causa  permutationis  huiusmodi  sponte  re- 
signaveritis,   nosque  resignationes  ipsas  duxerimus  admittendas, 

nos canonicatum  et  prebendam  predictos  [quorum  et  dicti 

corporis  fructus  4  mr.],  per  resignationem  Henrici  huiusmodi 
vacantes  ....  cum  .  .  corpore  huiusmodi  tibi  conferimus  et  de 
illis  etiam  providemus  .  .  .  Datum  Rome  11.  kal.  febr.  anno  12. 
Simili  modo  episcopo  Aleriensi  et  Lubicensis  ac  s.  Ludgerii 
Monasteriensis  ecclesiarum  decanis. 

N.  XII.  X.  id.  febr.  anno  12.  Garilliaci. 
Reg.   Lat.  831   fol.  125. 

2855.  22.  Jan.   1483. 

Klerken  Henricus  Snaw(?)  fra  Verden  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  ved  Nonne- 
klostret  i  Slesvig,  som  han  havde  tilbyttet  sig,  mod  til  Jens  Pedersen  Hostorp 
at  afstaa  Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig  samt  Sognekirken  i  Grumtofte. 

Cum  Henricus  Snaw  clericus  Verdensis  diocesis  et  v.  s.  fa- 
miliaris  et  continuus  commensalis  canonicatum  et  prebendain 
in  ecclesia  Slesvicensi,  per  obitum  Theodcrici  Clinckrade  apud 
sedem  apostolicam  defuncti  vacantia,  cum  corpore  optata  in 
GerumtolTt  dicte  Slesvicensis  diocesis,  ac  Johannes  Petri  de  Hus- 
torpp  clericus  Slesvicensis  diocesis  perpeluam  sine  cura  vicariam 
ad  altare  b.  Marie  in  monasterio  monialium  prope  et  extra  civj- 
tatem  Slesvicensem  in  insula  Hollem,  que~)  obtinent  et  ad  que 
eis  jus  competit,  desiderant  invicem  permutare  et  illa  in  ma- 
nibus  e.  s.  v.  ex  causa  permutationis  huiusmodi  et  non  alias 
sponte  resignant,  supplicant  igitur  .  .  .  .,  quatenus  resignationes 
huiusmodi  admittentes  [o:  -ere]  ipsisque  admissis  Henrico  de  per- 
petua  vicaria  predicta  [fructus  4  mr.]  ac  Johanni  de  canonicatu 
ei  prebenda  ac  corpore  in  Gerumtofft  leliani  fructus  4  mr.J  pro- 
videre  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis. 
Datuin    Rome    11.   kal.   febr.   anno    12. 

Suppl.    811    fol.    24<)  v. 

')  Cod.  eos         ")  Cod.  qinis 


sixtus  iv.  279 

2856.  12.  Febr.   1483. 

Paven  meddeler  blandt  andre  Kongen  af  Danmark,  at  han  har  tiltraadt 
den  italienske  Liga,  som  skal  arbejde  for  Fred  paa  Halvoen  og  er  rettet  mod 
Venedig,  der  belejrer  Ferrara. 

Duci  Saxoniae.  Scripsimus  superioribus  diebus  (Raynaldus, 
Annales  eccles.  (Lucce  1754)  XI,  36 — 31 ;  Reg.  i7£Q).  Datuin  Home 
die   12.  febr.  anno   12.  —  Simile  regi  Dacie. 

Arm.  39  vol.  15  pag.   362. 

2857.  7.  April   1483. 

Klerken  Alardus  Span  fra  Liibeck  faar  Kanonikat  og   Prsebende  i  Slesvig. 

Supplicat  Alardus  Span  clericus  Lubicensis,  quatenus  sibi 
de  certis  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis,  per  obi- 
tum  Theoderici  Clinckradt  dudum  in  Romana  curia  defuncti 
vacantibus  [fructus  4  mr.],  providere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  A.  Aleriensis.   Datum  Rome  7.  id.  aprilis  anno  12. 

Suppl.  814  fol.  283  v. 

2858.  28.  Maj   1483. 

Den  svenske  Gejstlighed  besva?rer  sig  til  Paven  over.  at  ./Erkebiskop  Jens 
(Brostrup)  i  Lund  ved  et  Fredsmode  i  Upsala  Kirkeprovins  har  ladet  baere 
Korset  foran  sig  og  derved  gjort  Fordring  paa  Primatet  over  den  svenske  Kirke, 
endskent  ^Erkebiskopperne  i  Upsala    laenge  har  hort  direkte  under  Pavestolen. 

Post  humillimam  recommendationem  devota  pedum  oscula 
beatorum.  Etsi  omnium  ecclesiarum  privilegia  (Hist.  handl.  VIII, 
44 — 46).  Ex  opido  Stokholmensi  Upsalensis  diocesis  sub  anno 
1483  die  vero  maji  28.   nostro  sub  secreto. 

Samtidig  Afskrift  paa  Perg.  i   Riksarkivet  i  Stockholm. 

2859.  31.  Maj   1483. 

Paven  reserverer  Provstiet  r  Viborg  for  Klerken  Markvard  Pojske  fra  Hos- 
kilde  Stift. 

Marquardo  Poyske1)  clerico  Roskildensis  diocesis.  Nobilitas 
generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque  prepositura 
ecclesie  Vibergensis,  quam  Hartuicus2)  electus  Ripensis  tempore 
provisionis  per  nos  facte  de  persona  sua  ad  ecclesiam  Ripensem 
tunc  pastore  carentem  obtinebat,  prout  obtinet,  per  promotionem 
huiusmodi  et  munus  consecrationis  ipsi  electo  impendendum 
vacare  speretur,  nos  tibi,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque  pa- 
rente   procreatus  existis,  specialem  gratiam  facere  volentes,  pre- 


J)  II  tilfojer:  Supplicat  M.  P.   in  Romana  curia  presens 
')  II:  Hartuitius  Juwel 


280  sixtus  iv. 

posituram  predictam,  que  in  ipsa  ecclesia  Vibergensi  dignitas 
maior  post  pontificalem  existit,  et  ad  quam  consuevit  quis  per 
electionem  assumi,  cuique  cura  imminet  animarum  [fructus 
4  mr.],  cum  illam  quovis  modo  preterquam  per  ipsius  electi 
obitum  vacare  contigerit,  conferendam  tibi  donationi  apostolice 
reservamus.   Datum  Rome  pridie  kal.  junii  anno   12. 

Simili  modo  episcopo  Glandacensi  et  archidiacono  Roskil- 
densis   ac   decano  HalTnensis  Roskildensis   diocesis   ecclesiarum. 

N.  XVI.  XIIII.   13.  kal.  julii  anno  12.  Garilliati. 

Rcg.  Lat.  827  fol.  123;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis)  i  Suppl.  817  fol.  155. 

2860.  2.  Juni   1483. 

Praesten  Eggert  Haynck  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende 
i  Ribe. 

Motu  proprio  Egghardo  Haynck  presbitero  Slesvicensis  dio- 
cesis  nullum  habenti  beneficium  de  canonicatu  et  prebenda  ec- 
clesie  Ripensis,  quos  Hartwicus  Jwl  electus  Ripensis  tempore 
promotionis  sue  ad  ecclesiam  Ripensem  obtinuit,  prout  obtinet, 
[fructus  4  mr.],  cum  per  promotionem  huiusmodi  et  munus  con- 
secrationis  eidem  electo  [impendendum]  aut  alias  quovis  modo 
preterquam  per  ipsius  electi  obitum  vacabunt,  ....  providemus. 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  4.  non. 
junii  anno   12. 

Suppl.  817  fol.  126  v. 

Ripensis.     Eggardus  Haijnck.     Canonicatus  per  promotionem. 

Uddrag  i   Indice  335   efter  Reg.   Lat.  Sixti  IV  anno  12  lib.   7  (tabt)  fol.  4. 

2861.  3.  Juni   1483. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Ribe  og  Provstiet 
i  .lellingsyssel. 

Pridem  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Ripensis  ac  prepo- 
situra  rurali  Juellingfusel  (!)  dicte  Ripensis  diocesis  per  obitum 
Petri  Wesen  vacantibus,  Johannes  Petri  de  Hostorpp  clericus 
Slesvicensis  diocesis,  sacri  palatii  apostolici  causarum  notarius, 
illos  vigore  gratie  expectative  per  s.  v.  sibi  concesse  acceptavit 
el  de  illis  sibi  provideri  oblinuit.  Cum  autem  dubilet  accepta- 
tionem  el  provisionem  predictas  viribus  non  subsistere,  suppli- 
cat,  quatenus  sibi  de  diclis  canonicatu  et  prebenda  ecclesir 
Ripensis  ac  prepositura  rurali  Juellingsigel  (!)  dicte  Ripensis  dio- 


SIXTI  s  iv.  281 

cesis  [fructus  iusimul  4  mr.j  providere  dignemini.  Concessum 
in  preseutia  pape.  A.  Alerieusis.  Et  cuiu  derogatione  regule  de 
optando.     Datum  Rouie  3.   uou.  junii  auno   12., 

Suppl.  817  fol.  148  v. 

2862.  3.  Juni   1483. 

Klerken  Claus  .lensen    fra  Hibe  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende  i  Bibe. 

Dudum  iu  partibus  per  liberam  resignatiouem  Johannis 
Urne  canonici  Ripensis  canonicatu  et  prebenda  Ripensibus  va- 
cantibus,  Nicolao  Johannis  clerico  Ripensis  diocesis  extitit  pro- 
visum  de  eisdem  auctoritate  ordinaria  possessione  subsecula. 
Dubitat  tamen  dictus  Nicolaus  Johannis  collationem  et  provi- 
sionem  cum  inde  secutis  viribus  haud  subsistere  eosque  adhuc 
vacare.  Supplicat  [igitur],  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et 
prebenda  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  3.  non. 
junii  anno   12. 

Suppl.  817  fol.  188. 

2863.  6.  Juni   1483. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udmevner  Viborgprovsten  Hartvig  Juel  til  Bi- 
skop  i  Ribe. 

[1483]  Die  6.  [mensis]  junii  idem  sanctissimus  dominus  noster 
in  suo  consistorio  secreto  ad  relationem  domini  Senensis  providit 
ecclesie  Ripensi  de  persona  Hartuuici  preposili  Vibergensis  et 
canonici  dicte  ecclesie  Ripensis,  vacanti  per  obitum  Petri  ultimi 
episcopi. 

Oblig.  83  fol.  85. 

2864.  6.  Juni   1483. 

Den  pavelige  Vicekansler,  Kardinal  Kodericus  (Borgia)  bevidner  Pavens 
Udnaevnelse  af  Hartvig  Juel  til   Biskop  i   Ribe, 

R[odericus]  episcopus  Portuensis,  cardinalis  Valentinus,  sacre 
Romane  ecclesie  vicecancellarius.  Hodie  Sixtus  .  .  papa  IV  in  suo 
consistorio  secreto,  ut  moris  est,  ad  relationem  .  .  .  .  F.  s.  Eustacii 
cardinalis  Senensis  de  cardinalium  consilio  ecclesie  Ripensi,  tunc 
per  obitum  Petri  episcopi  Ripensis  pastore  destitute,  de  persona 
Hartuuici  prepositi  Vibergensis  et  canonici  Ripensis  ecclesiarum 
in  sacerdotio  et  etate  legitima  constituti,  providit  ipsumque  Hart- 
uuit[i]um  dicte  ecclesie  Ripensi  prefecit  in  episcopum  et  pastorem, 
curam  et  administrationem  ipsius  ecclesie  Ripensis  in  spirituali- 
bus  ac  temporalibus  plenarie  committendo.   Et  nichilominus  elec- 


282  sixtus  iv. 

tionem  de  persona  eiusdem  Hartuici  ad  dictain  ecclesiam  Ripen- 
sem  per  illius  capitulum  factam  cassavit  et  annullavit  ipsumque 
Hartuuilum  a  censuris  etc.  ad  efYectum  etc.  absolvit.  In  quo- 
rum  iidem  presentem  cedulam  fieri  et  manu  propria  subscriptam 
soliti  nostri  parvi  sigilli  impressione  communiri  fecimus.  Datum 
Rome  die  6.  junii  anno   12.     R.  vicecancellarius. 

Cod.  Vat.   3478  fol.  115. 

2865.  6.  Juni  1483. 

Paven    udnaevner  Viborgprovsten    Hartvig  Juel    til    Biskop  i  Ribe   og   kas- 
serer  Kapitlets  tidligere  ulovlige  Valg. 

Hertwico  (!)  electo  Ripensi.  Divina  disponente  clementia 
[etc.].  Dudum  siquidem,  Petro  episcopo  Ripensi  regimini  ecclesie 
Ripensis  presidente,  nos  .  .  .  provisionem  eiusdem  ecclesie  dispo- 
sitioni  nostre  duximus  ea  vice  specialiter  reservandam.  Post- 
modum  vero,  dicta  ecclesia  per  obitum  eiusdem  Petri  vacante, 
capitulum  eiusdem  ecclesie,  reservationis  predicte  ignari,  ut  cre- 
ditur,  .  .  .  te  in  eorum  et  dicte  ecclesie  episcopum  concorditer 
elegerunt  licet  de  facto,  tuque,  reservationis  predicte  similiter 
inscius  electioni  huiusmodi,  illius  tibi  presentato  decreto,  con- 
sensisti  etiam  de  facto.  Et  deinde,  huiusmodi  reservatione  ad 
tuam  deducta  notitiam,  huiusmodi  electionis  negotium  proponi 
fecisti  in  consistorio  coram  nobis.  Nos  igitur,  electionem  ipsam 
et  quecunque  inde  secuta  utpote  post  et  contra  reservationem 
predictam  de  facto  attemptata,  irrita,  prout  erant,  reputantes  . . .  ., 
ad  te  prepositum  ecclesie  Vibergensis  direximus  oculos  nostre 
mentis  [ac]  dictorum  capituli  et  eligentium  concordi  voluntate  at- 
tenta  meditatione  pensata  de  persona  tua  .  .  .  eidem  ecclesie  pro- 
videmus.  Datum  Rome  8.  id.  junii  anno  12. 
Simili  modo  Capitulo  ecclesie  Ripensis. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Ripensis. 

Populo      — 

Universis  vasallis  ecclesie 

Archiepiscopo  Lundensi. 

Johanni  regi  Dacie. 

N.  XX.  X.  X.  X.  X.  X.  X.  Gariliaci. 
Reg.   Lat.  827  fol.  322. 

2866.  6.  Juni   1483. 

Paven   befaler  Officialen  i  Lubeck  ;tt  reservere  Provstiet  i  Viborg  for  Kong 
Hans's  Kansler,  Roskildekanniken  Niels  Skave. 


SIXTUS  IV.  283 

Officiali  Lubicensi.  Dignum  etc.  Cum  itaque  prepositura 
ecclesie  Vibergensis,  quam  Hartwicus1)  electus  Ripensis  lempore 
promotionis  per  nos  facte  de  persona  sua  ad  ecclesiam  Kipensem 
obtinebat,  prout  obtinet,  per  huiusmodi  proniotionem  et  munus 
consecrationis  eidem  electo  impendendum  vacare  speretur,  nos, 
volentes  Nicolaum  Skave  canonicum  Roskildensem,  qui  Johannis 

regis    Dacie    cancellarius    existit favore    prosequi    gratioso, 

discretioni  tue  mandamus,  quatenus,  si  per  diligentem  examina- 
tionem  eundem  Nicolaum  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris,  pre- 
posituram  predictam,  que  inibi  dignitas  maior  post  pontificalem 
existit,  et  ad  quam  consuevit  quis  per  electionem  assumi,  cuique 
cura  imminet  animarum  [fructus  4  mr.J,  ciim  illam,  ut  p.remit- 
titur  aut  quovismodo  preterquam  per  ipsius  electi  obitum  vacare 
contigerit,  conferendam  eidem  Nicolao  donationi  tue  aucloritate 
nostra  reserves.     Datum  Rome  8.   id.  junii  anno   12. 

Jo.  XXX.   13.  kal.  julii  anno   12.  Gerona. 

Reg.  Lat.  827  fol.  151  ;  ogsaa  (II)  Supplik  (Coneessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis.  Et  cum  derogatione  regule  de  non  eoneedendo  benefieia  per  pro- 
motionem)  i  Suppl.  817  fol.  135. 

2867.  6.  Juni   1483. 

Niels  Friis  faar  Kanonikater  og  Pnebender  i  Viborg  og  Ribe. 

Cum  Hartwicus  Jun  Yanonicus  prehendatus  Vihergensis  el 
Hipensis  ecclesiarum  ad  eandem  ecclesiam  Ripensem  .  .  .  in  pa- 
storem  sive  episcopum  sit  electus,  et  propterea  dicti  Vihergensis 
et  Ripensis  ecclesiarum  canonicatus  et  prehende,  quos  idem 
Hartwicus  inihi  obtinet,  per  promotionem  et  consecrationem 
sive  temporis  de  consecrandis  episcopis  a  jure  diffiniti  lapsum 
vacare  sperentur,  supplicat  Nicolaus  Friise,  ex  utroque  parente 
de  militarium  genere  procreatus,  quatenus  sihi  de  dictis  Viber- 
gensis  et  Ripensis  ecclesiarum  canonicatibus  et  prebendis  [fruc- 
tus  canonicatus  et  prebende  Vibergensium  4  mr.  ac  etiam  Ri- 
pensium  4  mr.],  cum  eosdem  vacare,  ut  prefertur,  contigerit, 
providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis. 
Et  cum  derogatione  regule,  quod  beneficia  ante  promotionem 
conferri  non  possint.     Datum  Rome  8.   id.  junii  anno   12. 

Suppl.  817  fol.  135. 

Ripensis.  Viburgensis.  Nicolaus  Friis.  Canonicatus  per  pro- 
motionem. 

Uddrag  i  Indice  335  efter  Reg.   Lat.  anno  12  lib.  7  fol.  50  (tabt). 


')  II :   Hartwicus  Jun 


284  sixtus  iv. 

2868.  7.  Juni   1483. 

Paven  giver  den  udvalgte  Biskop  Hartvig  Juel  i  Ribe  Tilladelse  til  at  Jade 
sig  indvie  af  en  hvilkensomhelst  Biskop. 

Hertwico  electo  Ripensi.  Cum  nos  nuper  fetc.  som  Nr.  861]. 
Datum   Home  7.   id.  junii  anno   12. 

N.  XXVIII.   (iariliaci. 
Beg.   Lat.  827  fol.  323  v. 

2869.  7.  Juni   1483. 

Paven  udnsevner  Kammerets  Skatmester,  Biskoppen  Bartholoma?us  (Ma- 
rasca)  i  Citta  di  Castello  til  sin  Nuntius  med  Myndighed  som  legatus  de  latere 
i  Tyskland,  Ungarn,  Polen,  Behmen  og  Danmark,  og  befaler  ham  at  indkraeve 
de  Penge,  der  var  indsamlede  for  at  forsvare  Bhodos  mod  Tyrkerne  og  endnu 
befandt  sig  i  disse  Lande,  og  at  gaa  skrapt  frem  mod  dem,  der  naegter  at  betale. 

Bartholomeo  episcopo  Civitatis  Castelli,  ad  Almaniam  ac 
universa  provincias,  civitates,  terras  et  loca  Germanie  sacro  Ro- 
mano  imperio  subjecta  necnon  Ungarie,  Polonie,  Boemie  et 
Dacie  regna  apostolice  sedis  cum  potestate  legati  de  latere  nun- 
tio  et  oratori.  Cum  in  Almanie  ac  universis  provinciis  (Dipl. 
Noru.  XVII,   1095—98).     Datum  Rome  7.  id.  junii  anno   12. 

Beg.  Vat.  655  fol.  33  v. 

* 

2870.  7.  Juni   1483. 

Paven,  der  26.  Maj  1483  havde  udsendt  Bartholomaeus  Marasca  som  sin 
Nuntius  til  Tyskland  og  nu  har  udvidet  hans  Virkekreds,  stiller  ham  i  enhver 
Henseende  lige  med  legati  de  latere  ogsaa  med  Hensyn  til  Bortgivelse  af  Be- 
neficier. 

Eidem.  Dudum  siquidem  emanarunt  littere  tenoris  subse- 
quentis  (I)ipl.  Norv.  XVII,  1098—99).  Datum  Rome  7.  id.  junii 
anno   12. 

Beg.  Vat.   655  fol.   35. 

2871.  12.  Juni   1483. 

Paven  befaler  Dekanen  i  Paderborn  og  Officialerne  i  Ribe  og  Lubeck  at 
overdrage  Ribekanniken  Henneke  Saxesen  Provstiet  i  Jellingsyssel  med  dets 
Anneks  Sognekirken  i  Bredsten. 

Decano  ecclesie  ss.  Petri  et  Andree  Padeburnensis  et  Ripensi 
ac  Lubicensi  officialibus.  Vite  ac  mornm  bonestas  [etc.  .  Exhi- 
bita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Hennekini  Saxe  canonici 
Ripensis  petitio  continebat,  quod  dudum,  prepositura  rurali  in 
Jelingsusel  Ripensis  diocesis,  quam  Petrus  Frysz  obtinebat,  per 
obitum   eiusdem   Petri  vacante,  ordinarius   loci  illam  sic  vacan- 


sixtus  iv.  2(S."> 

tem  prefato  Hennckino  auctoritate  sua  ordinaria  contulit  et  de 
illa  etiam  providit,  ipseque  Hennekinus  collationis  et  provisionis 
huiusmodi  vigore  dicte  prepositure  possessionein  extitit  assecutus. 
Cum  autem  dictus  Hennekinus  dubitet  collationem  et  provisionem 
predictas  viribus  non  subsistere,  et  dicla  prepositura  adhuc,  ut 
prefertur,  vacare  noscatur,  nos,  volentes  prefato  Hennekino  gra- 
tiam  facere  specialem,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .  . 
preposituram  predictam,  que  in  ecclesia  Ripensi  personatus  re- 
putatur,  et  cui  cura  non  imminet  auimarum,  ac  cuij  parrochi- 
alis  ecclesia  in  Bresten  prefate  diocesis  canonice  esl  annexa 
[cuius  et  annexe  huiusmodi  fructus  4  mr.],  ....  duinmodo  tem- 
pore  date  presentium  non  sit  in  ea  alicui  specialiter  jus  que- 
situm,  cum  annexa  huiusmodi  .  .  prefato  Hennekino  auctoritate 
nostra  conferre  curetis.     Datum   Rome  pridie  id.  junii  anno   12. 

,Io.  XX.   13.  kal.  julii  anno   12.  Gerona. 
Reg.   Lat.  827  fol.  152. 

2872.  12.  (29.)  Juni   1483. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Provstiet  i  Harsyssel  med  to  Annekskirker 
(Ny  Sogn  og  Gammel  Sogn). 

Alias  vacante  prepositura  rurali  in  Harlsusel  cum  duabus 
annexis  parrochialibus,  videlicet  nova  et  antiqua  ecclesiis  in 
Hollen1)  Ripensis  diocesis  per  obitum  Dionisii  Hesten,  quidam 
Nicolaus  Johannis  assertus  presbiter  Ripensis  diocesis  nullo  ti- 
tulo  sibi  suffragante  in  illis  de  facto  se  intrusit  et  illas  per 
plures-)  annos  fructus  ex  eisdem  percipiendo  detinuit,  prout 
detinet8),  indebite  occupatam3).  Supplicat  igitur  Johannes  Petri 
de  Hostorpp  clericus  Slesvicensis,  causarum  palatii  apostolici 
notarius,  quatenus  sibi  de  dicta  prepositura  rurali  Hartsusel 
cum  duabus  annexis  ecclesiis  parrochialibus  [fructus  insimul 
4  mr.]  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis.     Datum  Rome  pridie  id.  junii4)  anno   12. 

Suppl.  817  fol.  198  og  (II)  818  fol.  223. 

2873.  12.  Juni   1483. 

Paven  befaler  Provsten  i  Slesvig,  Skatmesteren  i  Magdeburg  og  Offieialen 
i  Ribe  at  overdrage  Jens  Pedersen  Hostorp  Provstiet  i  Harsyssel.  som  Claus 
Jensen  uretmaessig  bavde  siddet  inde  med  i  over  10  Aar. 


l)  II:   Hollem  2)  II:  decem  vel  undecim  *)   II:  et  in  suos  dampna- 

biles  usus  indebite  convertit  et  occupat         4)  II:  3.  kal.  julii 


286  sixtus  iv. 

Preposito  Slesvicerisis  et  thesaurario  s.  Sebastiani  Magde- 
burgensis  ecclesiarum  ac  officiali  Ripensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  elc.i.  Cum  itaque,  sicut  accepinuis,  prepositura  ruralis 
in  Hartsusel  Ripensis  diocesis,  quam  Diouisius  Hesten  obtine- 
bat,  per  obitum  eiusdem  Dionisii  vacaverit  el  vacet  ad  presens, 
licet  Nicolaus  Johannis,  qui  se  gerit  pro  presbitero  dicte  dio- 
cesis,  illam  sic  vacantem  nullo  titulo  nullove  juris  admiuiculo 
sibi  desuper  suffragante,  sed  propria  temeritate  et  de  facto,  illam 
per  decem  et  ultra  citra  tamen  quindecim  aunos  detinuerit, 
prout  adhuc  detinet  indebite  occupatam,  nos  Johanni  Petri  de 
Hostorpp    clerico    Slesvicensi,    qui    unus    ex    notariis    causarum 

palatii  apostolici  existit,  specialem  gratiam  facere  volentes , 

cuni  dictus  Johannes  non  speret  in  civitate  vel  diocesi  Ripensi 
consequi  posse  justitie  complementum,  discretioni  vestre  man- 
damus,  quatenus,  si,  vocatis  dicto  Nicolao  et  aliis,  qui  fuerint 
evocandi,  preposituram  predictam,  ut  premittitur,  sive  alias 
quovis  modo  .  .  .  vacare  reppereritis,  illam,  que  sine  cura  est 
[fructus  [4]  mr.]  .  .  .  .,  dummodo  tempore  date  presentium  non 
sit  in  ea  alicui  specialiter  jus  quesitum,  cum  annexis  suis  dicto 
Johanni  auctoritate  nostra  conferre  curelis.  Datum  Rome  pridie 
id.  junii  anno   12. 

x 

Reg.  Vat.  639  fol.  189  v. 

2874.  12.  Juni   1483. 

Domkapitlet  i  Ribe  faar  pavelig  Stadfa?stelse  paa  et  Rrev  af  Riskop  Chri- 
sticrn  (Hemmingsen)  om  Forening  af  et  evigt  Vikariat  i  Ribe  og  Kirken  i  Farup 
med  et  Praebende,  hvis  nuvaerende  Indehaver  er  Knud  Lund. 

Dudum  bone  memorie  Christiernus  episcopus  Ripensis  per- 
petuam  sine  cura  vicariam  ad  altare  b.  Lucii  situm  in  ecclesia 
Ripensi  sub  maiori  turri,  cui  parrochialis  ecclesia  s.  Nicolai  in 
Fardorp  Ripensis  diocesis  canonice  est  unita,  prebende,  quam 
nunc  Kanulus  Lundh  canonicus  dicte  ecclesie  obtinet,  per  unum 
ex  canonicis  ipsius  ecclesie  Ripensis  perpetuis  futuris  [tempori- 
bus]  obtinendam,  jam  viginti  annis  el  ultra  efiluxis  univit, 
prout  in  dicti  episcopi  litleris  .  .  .  plenius  continetur.  Verum  si 
stalueretur,  quod  dictus  Kanutus  et  canonicus  prebendam  pre- 
dictam  pro  tempore  obtinens  apud  dictam  ecclesiam  Ripensem 
personaliter  residere  et  in  illa  in  divinis  officiis  interesse  teneretur 
et,  cedente  vel  decedente  dicto  Kanuto  seu  prebendam  predictam 
alias  quomodolibet  dimittente,  ac  alias  eius  vacatione  occurrente, 


sixtus  iv.  287 

capitulum  unum  ex  canonicis,  quem  ad  hoc  ducerent  eligendum, 
presentare  possent,  cui  episcopus  Ripensis  pro  lempore  exislens 
providere  teneretur  de  eadem,  exinde  divinus  cultus  in  ipsa  Ri- 
pensi  ecclesia  cum  decore  eiusdem  non  modicum  susciperet  in- 
crementum,  et  ut  unio  etc.  de  vicaria  predicta  prebende  pre- 
fate  facta  eo  firmius  subsistat,  quo  erit  maiori  auctoritate  rohorata, 
supplicant  igitur  capitulum  dicte  ecclesie  Ripensis,  quatenus,  de- 
cori  ipsius  ecclesie  consulentes,  unionem  etc.  de  vicaria  huiusmodi 
prebende  [fructus  4  mr.]  factam  conhrmare,  quodque  Kanutus 
et  successores  sui,  dictam  prebendam  pro  tempore  obtinentes, 
apud  ecclesiam  Ripensem  personaliter  residere  et  in  illa,  impedi- 
mento  cessante  legitimo,  divinis  ofhciis  interesse  teneantur,  et 
quod,  cedente  vel  decedente  dicto  Kanuto  seu  prebendam  pre- 
dictam  alias  quomodolibet  dimittente,  ac  alias  eius  vacatione 
occurrente,  capitulum  prefati  unum  ex  canonicis,  quem  ad  hoc 
duxerint  eligendum,  infra  tempus  legitimum  dicto  episcopo  Ri- 
pensi  presentare  possint,  et  episcopus  Ripensis  pro  tempore 
eidem  presentato  providere  teneatur  de  eadem,  ....  statuere,  et 
si  forte  episcopus  sic  presentato  providere  de  prebenda  recusaret, 
quod  eidem  presenlato  de  illa  prebenda  extunc  provisum  cense- 
atur,  decernere  dignemini.  Concessum  de  conhrmatione  unionis, 
in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  pridie  id.  junii 
anno  12. 

Suppl.  818  fol.  101. 

2875.  12.  Juni  1483. 

Paven  stadfaester  efter  Ribe  Kapitels  Bon  et  Brev,  udstedt  af  Biskop  Chri- 
stiern  (Hemmingsen)  i  Bibe,  hvorved  denne  havde  forenet  et  evigt  Vikariat  ved 
St.  Lucius  Alter  under  Domkirkens  store  Taarn  og  den  dertil  horende  St.  Ni- 
colaus'   Kirke  i  Farup  med  et  Praebende,  som  Knud  Lund  nu  sidder  inde  med. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Dispositione  divina  ecclesiis 
omnibus  (Terpager,  Ripee  Cimbricce,  290 — 91 ;  Reg.  4-74-9).  Datum 
Rome  pridie  id.  junii  anno   12. 

X 
x 
X 
X 

Orig.  med  Bulle  i  Silkesnor  i  Ribe  Bispedommes  og  Kapitels  Diplomer  Nr.  162. 

Ripensis.  Capitulum  et  canonici  ecclesie  Ripensis.  Confirmatio 
unionis  vicarie  certe  prebende  dicte  ecclesie  ad  perpetuam. 

Uddrag  i  Indice  335  og  (lignende)  af  Garampi  efter  tabt  Brev  i  Reg.  Lat. 
Sixt.  IV  anno  12  lib.  9  fol.  234. 


288  sixtds  iv. 

2876.  14.  Juni  1483. 

Paven  befaler  Officialen  i  Liibeck  at  overdrage  Provstiet  i  Harsyssel  til 
Ribekanniken  Claus  Jensen. 

Officiali  Lubicensi.  Dignum  etc.  Exhibita  siquidem  nobis 
nuper  pro  parte  Nicolai  Johannis  canonici  Ripensis  petitio  con- 
tinebat,  quod  dudum,  prepositura  rurali  in  Hartsusel  in  ecclesia 
Ripensi,  quam  Dionisius  de  Hest  obtinebat,  per  obitum  eiusdem 
Dionisii  vacante,  bone  memorie  Petrus  episcopus  Ripensis  illam 
prefato  Nicolao  auctoritate  sua  ordinaria  contulit  et  de  illa  etiam 
providit,  ipseque  Nicolaus  collationis  et  provisionis  huiusmodi 
vigore  dicte  prepositure  possessionem  extitit  assecutus.  Cum  au- 
tem  dictus  Nicolaus  dubitet  collationem  et  provisionem  predictas 

viribus   non   subsistere,    nos discretioni    tue   mandamus, 

quatenus  preposituram  predictam,  que  in  dicta  ecclesia  perso- 
natus  reputatur,  et  ad  quam  consuevit  quis  per  electionem  as- 
sumi,  cuique  cura  imminet  animarum  [fructus  4  mr.],  sive  ut 
premittitur  .  .  .  seu  per  liberam  resignationem  dicti  Dionisii  vel 
Johannis  Vrne  clerici  Ottoniensis  diocesis,  cui  de  dicta  prepo- 
situra  sic  vacante  auctoritate  apostolica  concessum  fuit  provi- 
deri  .  .  .  .,  vacet,  prefato  Nicolao  auctoritate  nostra  conferre  pro- 
cures  .  .  .  Datum  Rome   18.  kal.  julii  anno   12. 

Jo.  XX.  11.  kal.  julii  anno  12.  Gerona. 

Reg.  Lat.  827  fol.  156  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis)  i  Suppl.  817  fol.  241  v. 

Ripensis.     Nicolaus  Johannis.     Nova  provisio  prepositurc. 
Uddrag  i   Indice  335  efter  Reg.  Lat.  anno  12  lib.   12  fol.  258  (tabt). 

2877.  14.  Juni   1483. 

Den  udvalgte  Biskop  Hartvig  (Juel)  i  Ribe  lover  at  betale  Servispenge  til 
det  pavelige  Kammer  og  Kardinalkollegiet. 

[1483]  Die  14.  [mensis]  junii  Theodoricus  Ardeus  canonicus 
Lubicensis  ut  principalis  et  privata  persona  ac  vice  et  nomine 
Walretii  electi  Ripensis  obtulit  camere  et  collegio  etc.  pro  communi 
servilio  elc.  ratione  promotionis  etc.  per  bullas  Sixti  sub  data 
Rome  8.  id.  junii  anno  12  facte  fl.  auri  de  camera  120,  ad  quos 
laxata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  consueta.  Eorun- 
dem  etc. 

Dicta  (iie  Antonius  de  Palatio  mercator  Florentinus  habuit 
bullas,  quia  solvil  commune  pape  et  collegii  cum  omnibus  aliis 
juribus  camere  etc.     Patet  per  cedulam  depositarii. 

Ohlig.   8«)   (308)  fol.  130  v. 


SIXTUS  IV.  289 

14.  Juni  1488.    Valretius  electus  Ripensis  provisus  <S\  id.  junii 

anno  12  obtulit  fl.  120. 

Uddrag  af  Garampi  efter  S.  C.  25  fol.  130  v  og  (lignende)  i  Obl.  C.  A. 
fol.  73  (tabte),  hvor  dog  Biskoppen  kaldes  Hartwicus. 

2878.  16.  Juni   1483. 

Abbed  Oluf  i  Soro  lover  at  betale  Annater. 

[1483]  Die  16.  dicti  mensis  junii  Petrus  Fanelli  clericus 
Terracinensis  diocesis  ut  principalis  et  privata  persona  obligavii 
se  camere  apostolice  nomine  Olaui  abbatis  monasterii  de  Sora 
Cisterciensis  ordinis  diocesis  Roskildensis  pro  annata  dicti  mo- 
nasterii  de  Sora  .  .  .  [fructus  12  mr.],  vacantis  per  cessionem  ad- 
ministrationis  dicti  monasterii  per  tunc  abbatem  nunc  monachum 
factum,  et  providetur  dicto  Olauo  de  dicto  monasterio  sub  data 
Rome  pridie  kal.  jan.  anno  9. 

Overstreget  og  i  Margen:  Dicta  die  solvit  pro  annata  dicti 
monasterii  fl.  28  cum  dimidio  per  manus  Antonii  de  Palatio  de 
Romana  curia.     Patet  per  cedulam  depositarii. 

Annate  1483  fol.  77  v  (Archivio  di  Stato). 

2879.  20.  Juni   1483. 

Abbed  Oluf  i  Soro  betaler  Annater. 

[1483]  Die  20.  [mensis]  junii  habuit  similiter  fl.  28  et  medium 
auri  de  camera  ab  Aulao  abbate  monasterii  de  Sora  Cisterciensis 
ordinis  Roskildensis  diocesis  pro  annata  dicti  monasterii  per  ma- 
nus  Antonii  de  Palatio.  Fl.  32,  42. 

Introitus  et  Exitus  509  fol.  43. 

2880.  20.  Juni  1483. 

Niels  Friis  betaler  Annater  af  Kanonikater  i  Viborg  og  Ribe. 

[1483]  Dicta  die  [o:  20.  mensis  junii]  habuit  similiter  fl.  19 
auri  de  camera  a  Nicolao  Frosis(!)  pro  annata  canonicatuum  et 
prebendarum  Vibergensis  et  Ripensis  ecclesiarum  per  manus 
dicti  Antonii.  Fl.  21,  55Va. 

Introitus  et  Exitus  509  fol.  43. 

2881.  23.  Juni  1483. 

Klerken  Niels  Friis  fra  Borglum  Stift  lover  gennem  Klerken  Henneke  Sasse 
fra  Ribe  Stift  at  betale  Annater  af  Kanonikater  i  Viborg  og  Ribe. 

[1483]  Dicta  die  [o:  23.  mensis  junii]  Henichinus  Sasse  cle- 
ricus  Ripensis  diocesis  ut  principalis  et  privata  persona  obligavit 

Acta  pontificum   Danica  IV.  19 


290  sixtus  iv. 

se  camere  apostolice  nomine  Nicolai  Friisz  clerici  Burglanensis 
diocesis  pro  annata  canonicatuum  et  prebendarum  Vibergensis 
[fructus  4  mr.J  necnon  Ripensis  ecclesiarum  [fructus  etiam  4  mr.], 
vacantium  per  promotionem  et  munus  consecrationis  Hartwici 
electi  Ripensis  auctoritate  apostolica  facta,  et  mandatur  provi- 
deri  dicto  Nicolao  de  prefatis  canonicatibus  et  prebendis  sub 
data  Rome  8.  id.  junii  anno  12. 

Overstreget  og  i  Margen:  Dicta  die  solvit  pro  annata  dicto- 
rum  canonicatuum  fl.  19  per  manus  Antonii  de  la  Palaso.  Patet 
per  cedulam  depositarii. 

Annate  1483  fol.  84  v  (Archivio  di  Stato). 

2882.  23.  Juni  1483. 

Kapitlet  i  Ribe  fritages  for  at  betale  for  Bullen  af  12.  Juni  1483  (Nr.  2875). 

[1483]  Dicta  die  [o:  23.  mensis  junii]  una  bulla  pro  capi- 
tulo  ecclesie  Ripensis  super  confirmatione  unionis  facte  alias 
auctoritate  ordinaria  de  perpetua  vicaria  ad  altare  b.  Lucii  situm 
in  ecclesia  Ripensi  sub  maiori  turri,  cui  parrochialis  ecclesia 
s.  Nicolai  de  Fardorp  Ripensis  diocesis  canonice  est  annexa, 
certe  prebende  ecclesie  Ripensis,  quam  Canutus  Lundh  ipsius 
ecclesie  canonicus  ad  presens  obtinet,  cuius  vicarie  et  illi  an- 
nexe  necnon  prebende  predicte  fructus  etc.  4  mr.  non  excedunt. 
Restituta  de  mandato,  quia  fructus  non  excedunt  summam 
24  fl.  etc. 

Annate  1483  fol.  205  v  (Archivio  di  Stato). 

2883.  27.  Juni  1483. 

Praesten  Birger  Pedersen  fra  Lunde  Stift  faar  motu  proprio  Kanonikater 
og  Pra?bender  i  Ribe  og  Kobenhavn,  ledige  ved,  at  den  pavelige  Kapellan  og 
Kollektor  i   Danmark  Jens  Madsen  (Brun)  er  dod. 

Motu  proprio  Berguerio  Petri  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  4-38). 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  5.  kal. 
julii  anno   12. 

Suppl.   818  fol.  1()7. 

2884.  23.  Juli   1483. 

Dodsboet  efter  Kollektoren  i  Provinsen  Daeia  Jens  Madsen  (Brun)  ind- 
betaler  4<M)  Kammergylden  til  det  pavelige  Kammer. 

•Universis  etc.  Raphael  etc,  quod,  cum  bone  memorie  Jo- 
hannes  Mathei  olim  collector  provincie  seu  in  regno  Dacie  11. 
auri  de  camera  4(.)()  ex   pecuniis  a  se  exactis  ratione  dicti  col- 


sixtis  iv.  291 

lectorie  officii  camere  apostolice  solvere  teneatur,  hinc  est,  quod 
dictus  condam  Johannes  collector  prefatos  490  fl.  prefate  ca- 
inere,  Falcone  de  Sinibaldis  de  Urbe  sedis  apostolice  protho- 
notario  et  cainere  clerico  necnon  pape  generali  vicethesaurario 
pro  dicta  camera  recipiente,  per  manus  Vincentii  Berardi  die 
23.  julii  1483,  qui  est  dies  date  presentium  litterarum,  realiter 
et  cum  effectu  solvi  fecit  .  .  .  .  De  quibus  etc.  In  quorum  etc. 
Datum  Rome  in  camera  etc.  die  23.  julii  1483  pontificatus 
anno   12.  De  curia. 

Diversa  Sixti  IV  1471—84  (Quietantie)  fol.  106  (Archivio  di  Stato).  Trykt 
Dipl.  Norv.  XVII,  607 — 08.  —  En  Notits  om  samme  Indhctaling  findes  i  Man- 
data  Sixti  IV  1482—84  fol.  201  v  (Archivio  di  Stato);  trykt  Dipl.  Norv.  XVII, 
1099—1100. 

2885.  2.  Aug.   1483. 

Dodsboet  efter  Kollektoren  i  Provinsen  Dacia  Jens  Madsen  (Brun)  ind- 
betaler  490  Kammergylden  til  det  pavelige  Kammer. 

[1483]  Dicta  die  [2.  mensis  aug.]  habuit  similiter  fl.  490 
auri  de  camera  a  Johanne  olim  collectore  in  regno  Dacie  ad 
computum  dicte  collectorie  per  manus  Vincentii  Erardi.  Ad 
exitum  Ludouico  Margano  ad  computum  abundantie  Urbis  pro 
emendo  granum Fl.  561,  33. 

Introitus  et  Exitus  509  fol.  59  v.     Trykt  Dipl.   Norv.  XVII,  608. 


2886.  9.  Aug.   1483. 

Klerken  Markvard  Pojske  fra  Roskilde  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Lunde 
Domkirke,  ledigt  ved  Kollektoren  Jens  Madsen  (Brun)s  Dod. 

Supplicat  Marquardus  Poeske  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  440). 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  5.  id. 
aug.  anno  12. 

Suppl.  820  fol.  156  v. 

2887.  11.  Okt.   1483. 

Paven  anbefaler  sin  Nuntius,  Bartholomeus  de  Camerino,  der  afsendes  for 
at  praedike  Korstog,  til  ^Erkebiskopper  og  Biskopper  i  Sverige  og  Norge. 

Archiepiscopo  Vpsalensi1).  Mittimus  ad  partes  istas  (Dipl. 
Noru.  XVII,  611).    Datum  Rome  die  11.  oct.  anno  13. 

Arm.  39  vol.  16  fol.  47. 


!)  Lignende  Breve  udsendtes  til  7  svenske  og  4  norske  Biskopper. 

19* 


292  sixtus  iv. 

2888.  [11.  Okt.   1483.J 

Paven  anbefaler  Bartholomeus  de  Camerino  til  Kongen  af  Danmark  og 
Higsforstanderen  i  Sverige. 

Regi  Dacie.  Mittimus  ad  partes  istas  (Dipl.  Norv.  XVII,  612). 
Uden  Dato. 

Arm.  39  vol.  16  fol.  47  v. 

2889.  14.  Okt.   1483. 

Paven  giver  Bartholomeus  de  Camerino,  Nuntius  og  Indsamler  af  Tyrker- 
tienden  i  Sverige  og  Norge,  Tilladelse  til  at  give  dem,  der  betaler  et  Bidrag  til 
Tyrkerkrigen,  Lov  til  at  vaelge  Skriftefader,  som  kan  give  dem  Afiad  een  Gang 
i  de  Tilfaelde,  der  ellers  er  forbeholdte  Pavestolen,  og,  saa  ofte  de  onsker,  i  alle 
andre  Tilfaelde,  samt  lade  dem  ombytte  fromme  Lofter  med  andre.  Al  anden 
Afiad  suspenderes  forelobig.  Paven  udnaevner  Bartholomeus  til  eneste  Ind- 
samler  af  Korstogsbidragene  i  de  naevnte  Lande  og  giver  ham  Tilladelse  til  at 
indsaette  Subkollektorer  m.  m.,  give  Aflad  for  forskellige  Forseelser,  give  Dis- 
pensation  til  at  indgaa  .ZEgteskab  i  forbudte  Grader  m.  m.,  og  anbefaler  ham 
cndelig  til  dem,  i  hvis  Lande  han  kommer. 

Ad  futuram  rei  memoriam.  Sacrosanctis  domini  nostri  Jesu 
Christi  preceptis  (Dipl.  Norv.  XVII,  1100—1106).  Datum  Rome 
pridie  id.  oct.  anno   13.  De  curia. 

Reg.  Vat.  549  fol.  279  v.  Et  trykt  Eksemplar  findes  i  Kongl.  Bibl.  i  Stock- 
holm  (jfr.  Kyrkohist.  Arsskrift  III,  123  f.). 

2890.  17.  Okt.  1483. 

Klerken  Didrik  Tetens  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat 
og  Praebende  i  Liibeck. 

Alias  canonicatu  et  distincta  prebenda  ecclesie  Lubicensis 
tunc  vacantibus  per  liberam  resignationem  Johannis  Voiszen  in 
manibus  episcopi  Lubicensis  tamquam  ordinarii  simpliciter  fac- 
tam,  Theoducus  (!)  Theten  clericus  Slesvicensis  diocesis  de  illis 
auctoritate  ordinaria  sibi  obtinuit  provideri,  possessione  nondum 
subsecuta.  Verum   dubitat   provisionem   sibi  factam  viribus  non 

subsistere,  quapropter   supplicat,  quatenus [sibi]  de  dictis 

canonicalu  et  distincta  prebenda  [fructus  4  mr.]  de  novo  provi- 
dere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis. 
Datum  Rome   16.   kal.   nov.   anno   13. 

Suppl.  832  fol.  193  v. 

2891.  31.  Okt.   1483. 

Kollektoren  i  Danmark  Bartholomeus  »Frigenus«  (d:  de  Camerino)  betaler 
looo  Kammergylden  til  det  pavelige  Kammer. 

Raphael  elc.  Similiter  poni  et  describi  facialis  ad  introitum 
camere  apostolice  II.  1000  auri  de  camera  a  Barthomeo  Frigeno(l) 


sixtus  iv.  2{X\ 

collectore  in  regno  Dacie  etc.  ad  computiim  dicto  colleclori,  ad 
exitum  vero  magnifico  domino  Julio  de  Varano  Camerini  etc. 
domino  in  deductionem  eius  prestantie  presentis  anni,  quos  etc. 
Datum  ut  supra  die  ultima  oct.   anno   13. 

Mandata  etc.  Sixti  IV  anno  1482—84  fol.  232  (Archivio  di  Stato).  Trykf 
Dipl.  Norv.  XVII,   1106 — 07. 

2892.  2.  Nov.   1483. 

Klerken  Franciscus  Grambeke  fra  Lubeck  Stift  faar  Sognekirken  i  Lant- 
kerken  paa  Femern,  hvortil  Kongen  af  Danmark  har  Fatronatsret. 

Cum  quidam  iniquitatis  filius  Petrus  Vittorp  clericus  N. 
diocesis  diabolico  spiritu  instigatus  et  nimio  furore  ac.census 
quendam  N.  certe  conditionis  hominem  Crudeliter  vulnerare,  ex 
quo  vulnere  prefatus  N.  infra  paucos  dies  vite  obiit  diem  ex- 
tremum,  in  anime  sue  periculum  plurimorumque  detestabile  el 
perniciosum  exemplum  non  expaverit,  propterea  prefatus  Petrus 
Vittorp  parrochiali  ecclesia  ville,  vulgariter  dicte  to  der  Lancte- 
kerken,  insule  Imbrie  Ottoniensis  diocesis,  que  secunda  in  pre- 
fata  insula  parrochialis  ecclesia  dicitur  ac  etiam  de  jure  patro- 
natus  esse  dicitur,  quam  ibidem  obtinet,  se  indignum  reddiderit 
illaque  [s]celeris  immanitate  atque  atrocitate  attenta  privandus 
existat,  supplicat  igitur  Franciscus  Granbecke  clericus  Lubi- 
censis  in  vigesimo  quarto  etatis  sue  anno  constitutus,  quatenus 
aliquibus  probis  et  honestis  viris  illis  in  partibus  existentibus, 
ut,  constito  eis  de  premissis,  dictum  Petrum  Vittorp  parrochiali 
ecclesia  predicta,  que  de  regis  Dacie  jure  patronatus  esse  dicitur, 
sententialiter  privent  .  .  .  et  amoveant  realiter  ab  eadem,  prout 
de  jure  existit  faciendum,  et  nichilominus  parrochialem  eccle- 
siam  predictam  [fructus  8  rar.j  eidem  oratori  conferant  ac  pro- 
videant  de  eadem,  mandare  dignemini,  non  obstantibus  etatis 
huiusmodi  defectu  ac  jure  patronatus  regis  Dacie  predictis,  qui- 
bus  derogare  placeat.  Concessum  in  forma  juris  in  presentia 
pape.  A.  Aleriensis.  Et  quod  .  .  .  specificatio  .  .  valorum  usque 
ad  12  mr.  etc.  ac  patronorum  beneficii  fieri  possit  in  confectione 
litterarum.     Datum  Rome  4.   non.   nov.  anno   13. 

Suppl.  822  fol.  278  v. 

2893.  2.  Nov.   1483. 

Magister  Niels  Mikkelsen  fra  Aarhus  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig 
pnestevie  i  Rom. 

Cum  Nicolaus  Michaelis  Arusiensis  diocesis,  in  artibus  ma- 
gister,  ad  ordines  minores  seu  clericatus  se  facere  intendat  pro- 


294  sixtus  iv. 

moveri,  supplicat,  quatenus  eidem,  ut  ab  aliquo  antistite  [ca- 
tholico]  in  Urbe  existente  aliquo  die  festo  vel  privato  ad  huius- 
modi  ordines  minores  se  facere  promoveri  [possit]1),  ac  eidem 
antistiti  illum  promovendi  licentiam  concedere  digneinini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  4.  non. 
nov.  anno  13. 

Suppl.  824  fol.  126. 

2894.  3.  Nov.   1483. 

Klerken  Jens  Pedersen  Hostorp  fra  Slesvig  Stift  faar  motu  proprio  Sogne- 
kirken  i  Burg  paa  Femern. 

Motu  proprio  Johanni  de  Hostorpp,  alias  Petri,  clerico  Sles- 
vicensis  diocesis  specialem  gratiam  facere  volentes  de  parrochiali 
ecclesia  in  Uneghe(!)  in  terra  Imbrie  Ottoniensis  diocesis  [fructus 
6  mr.],  per  obitum  Petri  Wittorp  clerici  Bremensis  diocesis  va- 
canti,  conferimus  et  de  illa  etiam  providemus,  jure  patronatus 
regis  Dacie  etc.  aut  ducis  Slesvicensis  et  Holtzathie  eiusdem  ec- 
clesie,  cui  hac  vice  de  consensu  eorundem  derogamus,  non 
obstante.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Et  cum 
derogatione  juris  patronatus  dictorum  principum  regis  et  ducis. 
Datum  Rome  3.  non.  nov.  anno  13. 

Suppl.  824  fol.  79  v. 

2895.  13.  Nov.  1483. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  ny  Provision  paa  Sognekirken  i  Burg  paa 
Femern. 

Vacante  alias  parrochiali  ecclesia  in  Burgho  terre  Imbrie 
Ottoniensis  diocesis  per  privationem  in  forma  juris  cuiusdam 
Petri  Wittorp,  qui  suorum  status  et  salutis  immemor  deique 
timore  postposito  quendam  laicum  detinere2)  non  expaverit  in 
anime  sue  periculum  et  scandalum  plurimorum,  propter  quod 
ad  dictam  rectoriam  ulterius  obtinendam  se  inhabilem  merito 
reddidit  et  indignum,  s.  v.  tunc  episcopo  Ottoniensi  mandavit, 
ut,  si  per  diligentem  requisitionem  per  eum  de  premissis  fiendam 
premissa  aut  aliquid  aliud  ad  ipsius  Petri  Wittorp  privationem 
sufficiens3)  repererit  veritate  subniti,  eundem  Petrum  rectoria  sen- 
tentialiter  privaret  et  amoveret  realiter  ab  eadem  et  Johanni  de 
Hoslorpp,  alias  Petri,  clerico  Slesvicensis  diocesis  dictam  recto- 
riam  conferret  ac  de  eadem  provideret,  qui  quidem  episcopus  post 
privationem  et  amotionem  huiusmodi  juridice  factas  ipsi  oratori 

')  add.  (i/..  ">   laicum    [ad    mortem   vulnerare   et    niehilominus   dictam 

ecclesiam]  detinere  Gz.        ;i)  Cod.  sufficere 


SIXTUS  IV.  295 

de  dicta  parrochiali  ecclesia  providil.  Cum  auteni  prefatus  Jo- 
hannes  dubitet  provisionem  huiusmodi  viribus  non  sul)sistere, 
supplicat  igitur,  quatenus  sibi  rectoriam  predictara  [fructus  8  mr.] 

de  novo   conferre  et  de  illa  etiam    providere  dignemini. 

Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  id. 
nov.  anno   13. 

Suppl.  824  fol.  203. 

2896.  16.  Nov.   1483. 
Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Sognekirken  i  Burg  paa  Femern. 
Supplicat    Johannes    Petri    de    Hostorpp    clericus   Slesvicen 

sis  diocesis,  quatenus  de  parrochiali  ecclesia  in  Burgho  terre 
Ymbrie  Ottoniensis  diocesis,  cui  cura  imminet  animarum  [fruc- 
tus  6  mr.],  ex  eo,  quod  quidam  Michael  Johannis  dictam  eccle- 
siam  obtinens  aliam  parrochialem  ecclesiam  ac  etiam  preposi- 
turam  ecclesie  raetropolitane  Lundensis,  que  inibi  maior  post 
pontificalem  dignitas  est,  quibus  etiam  cura  immineant  ani- 
marum,  per  mensem  et  ultra  absque  dispensatione  canonica  in- 
simul  detinuit,  prout  detinet  indebite  occupatas,  vacante,  eidem 
oratori  Johanni  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  A.  Aleriensis.  Et  quod  maior  valor  dicte  ecclesie  exprimi 
possit  in  litteris.  Et  quod  nomen  et  cognomen  occupantis  verius 
exprimi  possit  in  litteris.  Concessum.  A.  Aleriensis.  Datum 
Rome  16.  kal.  dec.  anno  13. 

Suppl.  832  fol.  249  v. 

2897.  30.  Nov.   1483. 

Den  pavelige  Kammermester,  Kardinal  Raphael  (Riario)  giver  Bartholo- 
meus  de  Camerino,  Nuntius  i  Sverige  og  Norge,  Tilstaaelse  for,  at  han  har 
laant  det  pavelige  Kammer  1000  Kammergylden,  som  er  hleven  hetalt  til  Kon- 
dottieren  Julius  Cesari  de  Varano,  Herre  til  Camerino,  og  som  Bartholomeus 
skal  faa  tilbagehetalt  af  Udhyttet  fra  sin  Korstogsindsamling. 

Raphael  etc.  Bartholomeo  de  Camerino  in  regno  Svecie  el 
Norvegie  apostolico  nuntio.  Cum  tu  nuper  (Dipl.  Norv.  XVII, 
1107 — 08).  Datuin  Rorae  in  camera  apostolica  die  ultiraa  nov. 
anno   13. 

Arm.  29  vol.  41   fol.  207  v. 

2898.  2.  Dec.  1483. 

Provsten  Emvald  Sovenhroder  i  Slesvig  faar  Kanonikat  og  Praehende 
sammesteds. 

Vacantibus  alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicen- 
sis  per  liberara  resignationem  Jacobi  Wetteringh  presbiteri  Bre- 


296  sixtis  iv. 

mensis  diocesis,  de  quibus  [o:  de  eisdem]  Enwaldo  Souenbroder 
preposito  dicte  ecclesie  Slesvicensis  ordinaria  provisum  fuit 
auctoritate,  possessione  etiam  subsecuta.  Cum  autem  prefatus 
Enwaldus  dubitet  provisionem  et  collationem  huiusmodi  aucto- 
ritate  ordinaria  factas  sibi  viribus  non  subsistere,  supplicat,  qua- 
tenus   sibi   canonicatum  et  prebendam  predictas  [fructus  3  mr.j 

de  novo  conferre  et  sibi  de  illis  providere  dignemini.    Con- 

cessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis  .  .  .  .  Et  quod  verior  valor 
dictorum  canonicatus  et  prebende  exprimatur  in  litteris.    Datum 
Rome  4.  non.  dec.  anno  13. 
Suppl.  825  fol.  66. 

2899.  26.  Jan.   1484. 

Paven  befaler  Provsten  i  Slesvig  at  overdrage  Klerken  Cbristiern  Andersen 
fra  Ribe  Stift  Kanonikat  og  Praebende  i  Ribe. 

Preposito  ecclesie  Slesvicensis.  Dignum  etc.  Cum  itaque 
canonicatus  et,  de  Klabrimarth  nuncupata,  prebenda  ecclesie 
Ripensis,  quos  Petrus  Frys  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Petri 
vacent  ad  presens,  nos  Cristiernum  Andree  clericum  Ripensis  dio- 
cesis,  qui  in  decimo  septimo  sue  etatis  anno  constitutus  existit, 
....  gratioso  favore  prosequi  volentes  .  .  .  .,  discretioni  tue  man- 
damus,  quatenus,  si  per  diligentem  examinationem  eundem  Cri- 
stiernum  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris,  ....  canonicatum  et 
prebendam  predictos  [fructus  2  mr.]  prefato  Cristierno  auctori- 
tate  nostra  conferas.     Datum  Rome  7.  kal.  febr.  anno   13. 

G.  XXXV.  4.  id.  febr.  anno  13.  Polycarpus. 
Reg.   Lat.  832  fol.  292  v. 

2900.  26.  Jan.   1484. 

Paven  befaler  Dekanen,  Kantoren  og  Officialen  i  Ribe  at  fratage  Niels  fra 
Ginding  Herred  Sognekirken  i  Sal,  som  ban  har  faaet  ved  Simoni,  og  over- 
drage  denne  til  Klerken  Ville  Andersen  fra  Ribe  Stift. 

Decano  et  cantori  ecclesie  Ripensis  ac  officiali  Ripensi. 
Litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Ad  audien- 
tiam  siquidem  nostram,  Wilhado  Andree  clerico  Ripensis  dio- 
cesis,  magistro  in  artibus,  referente,  pervenit,  quod  alias  Nico- 
laus  de  provincia  Gydingaheredh,  qui  se  gerit  pro  clerico,  ad 
parrochialem  ecclesiam  Sale  dicte  diocesis  simoniace  aspirans, 
cum  Michaele  eiusdem  provincie,  tunc  ipsius  ecclesie  rectore, 
pepigil  et  convenit,  quod,  si  idem  Michael  prefatam  ecclesiam 
ad  hoc,  u t  de  illa  ipsi  Nicolao  provideretur,  resignaret,  dictus 
Nicolaus  eidem   Michaeli,  quoad  viveret,  de  expensis  necessariis 


sixtus  iv.  297 

provideret,  et  deinde,  pacto  et  convenlione  huiusmodi  preceden- 
tibus,  prefatus  Michael  eandem  ecclesiam  in  manibus  lunc  epi- 
scopi  Ripensis  resignavit,  ipseque  episcopus,  solutis  sibi  prius, 
ut  resignationem  huiusmodi  admilteret,  quam  alias  admittere 
nolebat,  per  eundem  Nicolaum  20  11.  auri  et  ultra,  resignatione 
huiusmodi  per  eum  ordinaria  auctoritate  admissa,  ecclesiam  ip- 
sam  tanquam  per  huiusmodi  resignationem  vacantem  prefato 
Nicolao  dicta  auctoritate  contulit  et  de  illa  etiam  providit  quam- 
vis  de  facto,  ac  dictus  Nicolaus  collationis  et  provisionis  earun- 
dem  pretextu  dicte  ecclesie  possessionem  apprehendens  illam 
extunc  detinuit,  prout  detinet,  similiter  de  facto,  simonie  labem 
ac  excommunicationis  aliasque  sententias,  censuras  et  penas 
per  predecessores  nostros  in  simoniacos  latas  damnabiliter  in- 
currendo  in  anime  sue  periculum  ac  perniciosum  exemplum  et 
scandalum  plurimorum.  Nos  igitur,  attendentes,  quod,  veris 
existentibus  premissis,  collatio  et  provisio  predicte  viribus  non 
subsistant(l),  dictaque  ecclesia  adhuc,  ut  premitlitur,  vacare  di- 
noscitur,  ac  volentes  eidem  Wilhado  gratiam  facere  specialem, 
....  discretioni  vestre  mandamus,  qualenus,  si  dictus  Wilhadus 
eundem  Nicolaum  super  premissis  relatis  coram  vobis  accusare 
seque  in  forma  juris  inscribere  volueril,  postquam  illum  accu- 
saverit  et  se  inscripserit,  ut  prefertur,  vocatis  dicto  Nicolao  et 
aliis,  qui  fuerint  evocandi,  super  eisdem  relatis  inquiratis  auc- 
toritate  nostra  diligentius  veritatem  et,  si  per  inquisilionem 
huiusmodi  relata  ipsa  inveneritis  veritate  subniti,  collationem  et 
provisionem  predictas  ac  inde  secuta  quecunque  nulla  et  inva- 
lida  nulliusque  roboris  vel  momenti  fuisse  et  esse  auctoritate 
nostra  decernatis  pariter  et  declaretis  ipsumque  Nicolaum  a  de- 
tentione  dicte  ecclesie  reajiter  amoveatis,  prout  de  jure  fuerit 
faciendum.  Et  nichilominus,  si  decretum  et  declarationem  huius- 
modi  per  vos  vigore  presentium  fieri  contigerit,  ecclesiam  pre- 
dictam  [fructus  4  mr.  in  partibus  illis  cursum  habentium]  eidem 
Wilhado  dicta  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome 
7.  kal.  febr.  anno  13. 

Jo.  XXV.  pridie  id.  febr.  anno  13.  Gerona. 
Reg.  Lat.  836  fol.  143  v. 

2901.  10.  Febr.   1484. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Glandeves,  Provsten  i  Slesvig  og  Dekanen  i 
Ribe  at  overdrage  Kanonikat  i  Ribe  med  de  tilhorende  Kirker  i  Ho  og  Oksby 
til  Ville  Andersen,  evig  Vikar  i  Ribe,  og  giver  denne  Dispensation  til  dermed 
at  forene  Besiddelsen  af  Vikariatet. 


298  sixtus  iv. 

Episcopo  Glandatensi  et  preposito  Slesvieensis  ac  decano 
Ripensis  ecclesiarum.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  ita- 
que  canonicatus  ac  in  Hoo  et  Oysaby  nuncupata  prebenda  dicte 
ecclesie  ex  eo,  quod  Johannes  vam  Hagen  ipsius  ecclesie  archi- 
diaconus  dudum  illos  obtinens  certos  alios  canonicatum  et  pre- 
bendam  dicte  ecclesie  tunc  vacantes,  ordinaria  auctoritate  sibi 
collatos,  extitit  pacifice  assecutus,  vacent  ad  presens,  nos,  Wil- 
hado  Andree  perpetuo  sine  cura  vicario  ad  altare  ss.  Philippi 
et  Jacobi  situm  in  ecclesia  Ripensi  specialem  gratiam  facere 
volentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .  canonicatum 
et  prebendam  vacantes  predictos  [fructus  2  mr.]  prefato  Wilhado 

auctoritate   nostra   conferre   curetis Nos  enim  cum  eodem 

Wilhado,  ut  una  cum  canonicatu  et  prebenda  predictis,  si  sibi 
vigore  presentium  conferantur,  prefatam  vicariam,  quoad  vixerit, 
retinere  illosque  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco 
dimissorum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  dissimilia  sub  eodem 
tecto  recipere  et  etiam,  quoad  vixerit,  retinere  libere  valeat .  .  .  ., 
tenore  presentium  dispensamus  ....  Datum  Rome  4.  id.  febr. 
anno  13. 

G.  XXXX.   14.  kal.  martii  anno  13.  Polycarpus. 
Reg.  Lat.  836  fol.  146  v. 

2902.  30.  Marts  1484. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Alessandria,  Provsten  i  Slesvig  og  Kanniken 
Wilhelmus  Westfal  i  Liibeck  at  overdrage  et  evigt  Vikariat  i  Nonneklostret 
udenfor  Slesvig  til  Jens  Pedersen  Hostorp. 

Episcopo  Alexandrino  et  preposito  Slesvicensis  ac  Wilhelmo 
Westfal  canonico  Lubicensis  ecclesiarum.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Cum  itaque  perpetua  vicaria  in  ecclesia  monasterii 
monialium  s.  Johannis  extra  muros  Slesvicenses  ordinis  s.  Be- 
nedicti  per  clericos  seculares  regi  solita,  quam  Gerardus  Scul- 
velre1)  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Gerardi  vacet  ad  presens, 
nos,  Johanni  Petri  de  Hostorpp  clerico  Slesvicensis  diocesis, 
qui  palatii  apostolici  causarum  notarius  existit,  specialem  gra- 
tiam  facere  volentes,  discretioni  vestre  mandamus,  qualenus  .... 
vicariam  predictam,  que  sine  cura  est  [fructus  1  mr.],  eidem  Jo- 
hanni  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Daturn  Rome  3.  kal. 
aprilis   anno   13. 

(1.   X.   id.   aprilis  anno   13.   Polycarpus. 

Reg.   Lat.   832    fol.   172;    ogsaa  (II)    Supplik    (Motu    proprio;    coneessum    in 
ntia    papc.   A     Alcricnsis)   i   Suppl.   827   fol.  143. 

')  II.  Sentbeke 


sixti  s  iv.  299 

2903.  29.  April   1484. 

Klerken  Henrik  Krogh  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa  KanoniUat 
og  storre  Prcebende  samt  Sognealter  i   Haderslev. 

Vacantibus  alias  canonicatu  et  prebenda  maiori  ac  altari 
parrochiali  collegiate  ecclesie  b.  Marie  Haderslevensis  Slesvicen- 
sis  diocesis  per  obitum  Ottonis  Drake,  quos  canonicatum  et 
prebendam  maiorem  cum  huiusmodi  altari  parrochiali  sic  va- 
canles  Nicolaus  quondam  episcopus  Slesvicensis  auctoritate  or- 
dinaria  Henrico  Kroght  clerico  Slesvicensis  diocesis  contulil  et 
de  eisdem  canonice  providit,  possessione  etiam  subsecuta.  Cum 
autem  Henricus  prefatus  dubitet  provisionem  huiusmodi  sibi 
ordinaria  auctoritate  factam  viribus  non  subsistere,  supplicat 
igitur,  quatenus  sibi  canonicatum  et  prebendam  predictos  cum 
dicto  parrochiali  altari  [fructus  4  mr.]  de  novo  conferre  et  de 
illis  sibi  providere  digneinini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis.     Datum  Rome  3.  kal.   maji  anno   13. 

Suppl.  828  fol    112. 

2904.  2.  Juni   1484. 

Lundekanniken  Oluf  Hildebrandsen  faar  et  evigt  Vikariat  ved  Jobannes 
den  Dobers  Alter  i  Lunde  Domkirke  og  St.  Mortens  Sognekirke  i  Lund,  ledige 
ved  Niels  Sevedsens  Dod. 

Supplicat  Olanus  Hillebrandi  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  \(Vi). 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  4.  non. 
junii  anno   13. 

Suppl.  828  fol.  280. 

2905.  7.  Juni   1484. 

Pavens  Staldmester,  Klerken  Henrieus  Cirow  fra  Verden  Stift  faar  Kan- 
toriet  og  Kanonikat  og  storre  Pr.a?bende  i  Haderslev  samt  et  evigt  Vikariat  i 
Saltwedel  i  Verden  Stift. 

Nuper  s.  v.  Nicolao  Zeghere  clerico  Alberstadensis  diocesis 
de  cantoria  collegiate  ecclesie  in  Hadersleue  Slesvicensis  dio- 
cesis,  que  inibi  principalis  dignitas  ac  curata  existit,  eanonicatu- 
que  et  prebenda  maiori  dicte  ecclesie,  tunc  per  obitum  Nicolai 
Sterken,  necnon  de  perpetua  sine  cura  vicaria  in  capella  s.  Ni- 
colai  opidi  Saltwedel  Verdensis  diocesis  sita,  per  obitum  Andree 
Juterbuche  vacantibus,  divisim  providit,  prout  in  supplicationibus 
desuper  signatis  plenius  continetur.  Cum  autem  dictus  Nicolaus 
concessionis  gratie  huiusmodi,  litteris  apostolicis  nondum  con- 
fectis,  ac  omni  juri  sibi  ad  dictam  cantoriam  canonicatumque 
et    maiorem    prebendam    ac    perpetuam   vicariam    quomodolibet 


300  SIXTUS  IV. 

competenti  in  s.  v.  vel  alterius  manibus  ad  id  potentiam  habentis 
sponte  resignat,  motu  proprio  dictam  resignationem  admittentes 
ac  Henrico  Cirow  clerico  Verdensis  diocesis  familiari  ac  para- 
frenario  nostro  continuo  commensali  specialem  gratiam  facere 
volentes,  de  dictis  cantoria  canonicatuque  et  prebenda  [fructus 
4  mr.]  et  vicaria  perpetua  [fructus  2  mr.j  eidem  Henrico  pro- 
videmus,  non  obstantibus  constitutione  et  statuto  predicte  ec- 
clesie  collegiate  in  Hadersleue,  in  qua  minores  et  maiores  pre- 
bende  distincte  fore  noscuntur,  et,  quod  nemo  ad  maiorem  nisi 
prius  de  minori  ad  maiorem  prebendam  gradatim  per  optionem 
ascendat,  statuto  caveri  dicitur,  quibus  pro  hac  vice  dumtaxat 
derogamus,  necnon,  ut  beneficia  huiusmodi  in  manibus  cuius- 
cunque  prelati  seu  persone  in  dignitate  ecclesiastica  constitute 
ac  locorum  ordinarii,  in  quibus  dicta  beneficia  consistunt,  vel 
cathedralis  ecclesie  canonicorum  simpliciter  vel  ex  causa  per- 
mutationis  resignare,  ipsique  prelatus,  ordinarius,  canonicus  aut 
persona  resignationem  pro  parte  dicti  Henrici  seu  eius  legitimi 
procuratoris  pro  eo  aut  aliorum  quorumcunque  quam  si  (!)  dicti 
Nicolai  resignantis  et  cum  ipso  permutare  volentium  permuta- 
tionem  et  resignationem  hincinde  admittere,  etiam  si  ipse  per- 
sone  compermutantes  sedis  apostolice  aut  e.  s.  v.  seu  alicuius 
s.  Romane  ecclesie  cardinalium  familiares  seu  eorum  beneficia 
affecta  seu  devoluta  fuerint,  in  Romana  curia  vel  extra  eam  et 
in  partibus  resignare  ac  permutare  ac  de  beneficiis  huiusmodi 
sic  resignatis  eisdem  personis  providere  libere  valeant,  prefato 
Henrico  facultatem  concedimus.  Concessum  et  per  se  in  pre- 
sentia  pape.    A.  Aleriensis.     Datum  Rome  7.  id.  junii  anno   13. 

Suppl.  830  fol.  85. 

2906.  20.  Juni  1484. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Nocera,  Provsten  i  Roskilde  og  Dekanen  i  Ko- 
benhavn  at  overdrage  Klerken  Holger  Jensen  fra  Lunde  Stift  Kanonikat  og 
Fraebende  i  Kobenhavn,  ledige  ved  Kollektoren  Jens  Madsen  (Brun)s  Dod,  og  et 
evigt  Beneficium  ved  St.  Mortens  Alter  i  Roskilde  Domkirke,  ledigt  ved,  at 
Birger  Pedersen  fra  Halland  er  dod. 

Kpiscopo  Nucerino  et  preposito  Roskildensis  et  decano  b. 
Marie  virginis  in  Affina  Roskildensis  diocesis  ecclesiarum.  Vite 
ac  morum  honestas  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  469 — 70).  Datum 
Rome   12.   kal.  julii  anno   13. 

Gratis  pro  deo. 

Reg.  Vat.  (>47  fol.  281 :  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape.  A.  Ale- 
riensis)  i  Suppl.  8.'U)  fol.  l.r>4. 


sixtus  iv.  ;wi 

2907.  16.  Juli   1484. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Bekraeftelse  paa  BesiddelseD  af  et  evigt  Vika- 
riat  i  Slesvig,  som  Marinus  de  Fregeno  havde  tildelt  ham  i  Kraft  af  et  paveligt 
Privilegium,  skont  Paven  senere  havde  opheevet  dette. 

Dudum,  postquam  boue  memorie  Mariuo  episcopo  Cami- 
uensi  et  per  regna,  terras,  civitates  et  loca  Dacie,  Svecie,  Norvegie 
ducatusque  Slesvicensis,  Holtzatie  et  Stormarie  comitatum  necnon 
Livonie,  Lithuanie  et  orientalis  et  occidentalis  Frisie,  diocesium 
quoque  Traiectensis,  Caminensis  et  Monasteriensis  et  per  totum 
dominium  ducis  Magnopolensis  vestro  et  apostolice  sedis  nuntio, 
ut  (!)  triginta  personis  idoneis  etiam  quecunque  beneficia  obti- 
nentibus  et  expectantibus  triginta  beneficia,  cum  et  sine  cura, 
secularia  et  ordinum  quorumcunque  regularia,  in  regnis,  civitati- 
bus  et  dominiis  predictis  consistentia  et  ad  quorumcunque  colla- 

tionem  ....  pertinentia, conferendi  et  de  illis  etiam  provi- 

dendi  [s.v.]  per  suas  litteras  inter  alia  concesserat  facultatem  ac 
voluerat,  quod  dicte  littere  sub  quibusvis  facultatum  rcvocationi- 
bus  [litteris]1)  vestris  et  eiusdem  sedis  pro  tempore  concessarum 
per  s.  v.  vel  sedem  predictam  eatenus  factis  et  imposterum  forsitan 
faciendis  nullatenus  comprehenderentur,  nisi  in  illis  de  nomine  et 
dignitate  dicti  Marini  episcopi  necnon  de  eisdem  litteris  de  verbo 
ad  verbum  specialis  et  expressa  mentio  haberetur,  emanavit  certa 
constitutio  a  s.  v.,  per  quam  huiusmodi  facultates  quibusvis  con- 
cesse  revocate  fuerunt.  Verum,  antequam  de  revocatione  huius- 
modi  ad  notitiam  predicti  Marini  episcopi  tunc  in  partibus  remo- 
tissimis  agenti[s]  perveniret,  vacante  perpetua  vicaria  in  ecclesia 
Slesvicensi  ad  altare  bb.  Bartholomei  et  Pauli  [fructus  2  mr.]  per 
obitum  Gerardi  Santbeke,  prefatus  Marinus  episcopus  vicariam 
huiusmodi  Johanni  Petri  de  Hostorpp  clerico  Slesvicensis  dio- 
cesis  facultatis  huiusmodi  vigore  contulit  et  de  illa  etiam  pro- 
vidit.  Objicitur  modo  eidem  oratori,  quod  tempore  collationis 
sibi  facte  huiusmodi  facultas  eidem  Marino  episcopo  concessa 
revocata  erat,  ut  prefertur.  Cum  autem  equitate  suadente  con- 
stitutio  s.  v.  non  debeat  ligare  ignorantes,  presertim  cum  igno- 
rantia  non  fu[er]it  crassa  aut  supina,  sed  acciderit  propter  longin- 
quitatem  viarum  et  distantiam  locorum  seu  deffectum  nuntiorum, 
quod  ipse  Marinus  de  dicta  revocatione  notitiam  non  habu[er]it, 
supplicat  prefatus  Johannes  Petri,  quatenus  sibi .  .  specialem  gra- 
tiam    [facientes],    nisi2)    per    adversarios    legitime    et    sufficienter 


*)  add.  Gz.  8)  Gz.  —  Cod.  qnod,   nisi 


302  sixtus  iv. 

probatnm  fuerit,  quod  dictus  Marinus  de  revocatione  predicta 
tempore  collationis  vicarie  prefate  huiusmodi  notitiam  habuerit 
vel  per  eum  steterit,  quominus  haberet,  collationem  et  provi- 
sionem  de  dicta  vicaria  eidem  Johanni  oratori  factas  huiusmodi 
validas  et  efficaces  esse  statuere  ....  dignemini.  Concessum, 
prout  de  jure,  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome 
17.   kal.  aug.  anno  13. 

Suppl.  831   fol.  116  v. 

2908.  28.  Juli  (8.  Aug.)   1484. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  sin  naermest  foregaaende  Supplik  (Nr.  2907) 
bevilget  med  en  TiJfojelse. 

Reformatio  Johannes  Petri  de  Hostorpp. 

Cum  in  supplicatione,  cuius  copia  supraponitur,  per  inad- 
vertentiam  non  fuit  facta  mentio,  quod  inter  prefatum  Johannem 
Petri1)  et  quendam  Remarum  Boifflet2),  qui  se  gerit  pro  clerico, 
super  dicta  vicaria  lis  pendet  indecisa,  dignetur  s.  v.  litteras 
apostolicas  desuper  conficiendas  cum  expressione  litis  huius- 
modi  ac  status  cause  et  aliorum  necessariorum  expediri  man- 
dare.  Concessum.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  5.  kal.  aug.3) 
anno  13. 

Suppl.  831   fol.  247  og  (II)  832  fol.  35. 

2909.  8.  Aug.  1484. 

Paven  befaler  sin  Kapellan  og  Auditor  Paulus  de  Tuscanella  at  overdrage 
Jens  Pedersen  Hostorp  et  evigt  Vikariat  i  Slesvig,  hvorom  han  havde  fort  Proces 
ved  Kurien. 

Magistro  Paulo  de  Tuscanella  capellano  nostro  et  causarum 
palatii  apostolici  auditori.  Decet  Romanum  pontificem  [etc.]. 
Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Johannis  Petri  de  Os- 
torp  clerici  Slesvicensis  diocesis,  sacri  palatii  apostolici  causarum 
notarii,  petitio  continebat,  quod  dudum,  postquam  nos  bone  me- 
morie  Marino  ....  [som  Nr.  2907],  ut  (!)  triginta  personis  idoneis 
etiam  quecunque  . .  beneficia  obtinentibus  et  expectantibus  triginta 
benettcia  ....  conferendi .  .  per  alias  nostras  litteras  inter  alia  con- 

cesseramus  facultatem ,  emanavit  certa  constitutio  a  nobis, 

per  quam  huiusmodi  facultates  .  .  .  revocate  fuerunt  .  .  .  [etc.  som 
Nr.  2907  til  providit].  Ortaque  postmodum  inter  ipsum  Johan- 
nem  et  Remarum  Borssiet(I),  qui  se  gerit  pro  clerico,  super  dicta 
vicaria,    quam,    ut    premittitur,    vacantem    Johannes    Petri    sibi 


')   II   tilf:  de  Hostorpp         ")   II:  Gorfflet         :t)  II:  (i.  id.  aug. 


sixtus  iv.  303 

collatam  et  de  illa  provisum  fuisse,  dictumque  Remarum  colla- 
tioni  et  provisioni  huiusmodi  contra  justitiam  se  opponere  ac 
facere,  quominus  collatio  et  provisio  predicte  suum  sortirentur 
effectum,  Remarus  vero  prefati  illam  ad  se  spectare  assereba[njt, 
prout  uterque  eorum  adhuc  asserit,  materia  questionis,  nos  cau- 
sam  huiusmodi,  non  obstante  forsan,  quod  de  sui  natura  ad 
Romanam  curiam  legitime  devoluta  et  apud  eam  tractanda  et 
iinienda  non  esset,  magistro  Jheronimo  de  Porcariis  primo,  et, 
postquam  dictus  Jheronimus  in  causa  huiusmodi  rite  procedens 
diffinitivam  pro  dicto  Johanne  Petri  et  contra  prefatum  Remarum 
sententiam  promulgaverat,  a  qua  pro  parte  dicti  Remari  fuerat 
ad  sedem  predictam  appellatum,  Gundisalvo  de  Villaviego,  eapel- 
lanis  nostris  et  causarum  palatii  apostolici  auditoribus  et  succes- 
sive,  postquam  dictus  Gundisalvus  vel  in  eius  locum  surrogatus 
Petrus  de  Ferrera  in  ea  perperam  procedens  sententiam  dicti 
Jheronimi1)  per  suam  sententiam  revocaverat,  tibi  ad  instantiam 
dicti  Johannis  Petri  audiendam  commisimus  et  fine  debito  ter- 
minandam,  tuque  in  ea  ad  nonnullos  actus  citra  tamen  illius 
conclusionem  diceris  processisse.  Cum  autem,  sicut  eadem  pe- 
titio  subjungebat,  equitate  suadente  constitutio  revocationis  facul- 
tatum  huiusmodi,  in  qua  de  facultate  dicto  Marino  concessa  spe- 
cialis  et  expressa  ac  de  verbo  ad  verbum  mentio,  prout  juxta 
tenorem  litterarum  dicte  facultatis  debuisset.  non  habetur,  illum 
ignorantem  ligare  non  debuerit,  presertim  cum  ignorantia  non 
fuerit  crassa  aut  supina,  sed  acciderit  propter  longinquitatem 
viarum  et  distantiam  locorum  seu  defectum  nuntiorum,  quod 
ipse  Marinus,  qui  tunc  in  partibus  illis  nostra  et  predicte  sedis 
negotia  gerebat,  de  dicta  revocatione  notitiam  non  habuerit,  pro 
parte  dicti  Johannis  Petri  nobis  fuit  supplicatum,  quod,  nisi  pre- 
fatus  Remarus  et  alii,  si  qui  sint  dicti  Johannis  Petri  in  causa 
huiusmodi  adversarii,  legitime  probaverint  [et]2)  sufficienter,  quod 
prefatus  Marinus  de  revocatione  predicta  tempore  collationis  et 
provisionis  de  dicta  vicaria  prefato  Johanni  Petri  per  eum  facta- 
[rum]  huiusmodi  notitiam  habuerit  vel  per  eum  steterit,  quominus 
haberet,  et  quod  facultas  ipsa  in  eadem  revocatione  comprehen- 
datur,  collationem  et  provisionem  de  dicta  vicaria  prefato  Jo- 
hanni  Petri  per  eundem  Marinum  episcopum  factas  huiusmodi 
validas  et  efficaces  esse  decernere  .  .  .  dignaremur.  Nos  igitur .  .  .  . 
discretioni  tue  mandamus,  quatenus  in  causa  huiusmodi  ad  ul- 


x)  Gz.  —  Cod.  Remari  ~)  add.  Gz. 


304  SIXTUS  IV. 

teriora  procedens,  nisi  in  prefata  causa  dictus  Remarus  adver- 
sarius  seu  adversarii  dicti  Johannis  Petri,  quod  prefatus  Marinus 
episeopus  tempore  collationis  et  provisionis  de  dicta  vicaria  pre- 
falo  Johanni  Petri  per  eum  facta[rum]  de  revocatione  huiusmodi 
notitiam  habuerit  vel  per  eum  steterit,  quominus  haberet,  et  quod 
dicta  facultas  in  prefata  revocatione  nostra  comprehendatur,  le- 
gitime  docuerint,  ut  prefertur,  collationem  et  provisionem  de  ipsa 
vicaria  prefato  Johanni  Petri  factas  huiusmodi  validas  et  effica- 
ces  esse  auctoritate  nostra  declares  .  .  .  Datum  Rome  6.  id.  aug. 
anno  13. 
X. 

Reg.  Vat.  G49  fol.  12. 

2910.  22.  Aug.   1484. 

Optegnelse  om  den  pavelige  Nuntius  Bartholomaeus  de  Camerinos  Kors- 
togsaflad  i  Sverige. 

Bartholomcei  de  Camerino,  nuntii  apostolici,  indulgentice  Svecis 
dispensandw  pro  colligenda  stipe  ad  expeditionem  cruciatam.  Dat. 
22.  aug.   1484,  sede  papali  vacante. 

Celse,   Bull.  svio-gothicum,  207. 


INNOCENS  VIII 

valgt  24.  Aug.  1484,  viet  12.  Sept.  1484,  dod  25.  Juli  1492. 


2911.  12.  Sept.   1484-25.  Juli   1492. 

Paven  giver  Laurens  Olufsen  fra  Roskilde  Stift  Dispensation  til  at  forene 
flere  ellers  uforenelige  Embeder. 

Roskildensis.    Laurentius  Olani.    Dispensatio  ad  incompatibilia. 

Uddrag  i  Indiee  336   efter   Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  a.   1   1.   15  (tabt)  fol.  184. 

2912.  12.  Sept.   1484— 25.  Juli   1492. 

Paven   giver  Hemming  Seghebobe  ny  Provision  paa  en  Sognekirke  i  Ros- 
kilde  Stift. 

Roskildensis.      Herminghus    Seghebobe.      Xova    provisio   par- 
rochialis. 

Uddrag  i  Indice  336    efter   Reg.  Lat.   Innoc.  VIII  a.   1   1.  15  (tabt)  fol.  199. 

2913.  12.  Sept.   1484-25.  Juli   1492. 

Paven  overdrager  Mynrik  Menckel  Kanonikat  og  Pnebende  i  Slesvig. 

Slesvicensis.   Minricus  Menekel.    Canonicatus  per  resignationem. 

Uddrag  i  Indice  337  efter  Reg.   Lat.  Innoc.  VIII  a.  6  1.  6  (tabt)  fol.  43. 

2914.  12.  Sept.   1484-25.  Juli   1492. 

Paven   overdrager  Christoffer  Nielsen  (Preseut)    Kanonikat   og  Pra>bende  i 
Roskilde. 

Roskildensis.     Christophorus  Nicolai.     Canonicatus  per  prefec- 
tionem. 

Uddrag  i  Indice  337  efter  Reg.  Lat.   lnnoc.  VIII  a.  6  1.  6  (tabt)  fol.  294. 

2915.  18.  Nov.   1484. 

Provsten    Mikkel  Jensen  i  Lund    faar  Kanonikat  og  Pra?bende  i  Roskilde, 
ledige  ved  Mogens  Jensens  Dod. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  20 


306  INNOCENS  VIII. 

Supplicat  Michael  Johannis  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  £72). 
Fiat.  J.    Datum  Rome  14.  kal.  dec.  anno  1. 

Suppl.  837  fol.  201  v. 

Roskildensis.     Michael  Joannis.     Canonicatus  per  obitiun. 
Uddrag  i  Indice  336  cfter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  1  lib.  12  (tabt)  fol.  1(5. 

2916.  21.  Nov.  1484. 

Klerken  Poul  Santbeke  fra  Slesvig  Stift,  som  har  fert  Proces  ved  Kurien 
om  Kanonikat  og  Praebende  i  Liibeck,  faar  det  overdraget  til  Auditoren  i  Sagen 
at  overdrage  ham  Embedet  paany. 

Lite  et  causa  in  curia  s.  v.  coram  Johanne  Prioris  decre- 
torum  doctore,  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditore,  inter 
Paulum  de  Santbeke  clericum  Slesvicensem,  canonicum  Lubi- 
censem  maiori  inibi  prebenda  prebendatum  et  ab  eisdem  minus 
legitime  dejectum,  et  quendam  Johannem  Scaue  assertum  cle- 
ricum  de  canonicatu  et  prebenda  supradictis  rebusque  aliis  in 
actis  cause  huiusmodi  latius  expressis  .  .  .  indecisa  pendente,  in 
qua  ad  nonnullos  actus  judiciales  citra  tamen  ipsius  cause  con- 
clusionem  extitit  processum,  et  cum  ab  aliquibus  asseratur  neutri 
dictorum  litigantium  in  eisdem  canonicatu  et  prebenda  jus  com- 
petere,  supplicat  igitur  dictus  [Paulus],  quatenus  ....  dicto  Jo- 
hanni  Prioris  aut  in  eius  locum  forsan  surrogato  vel  surrogando 
auditori,  ut,  si  sibi  per  litis  eventum  constiterit  neutri  predic- 
torum  in  dictis  canonicatu  et  prebenda  maiori  jus  competere, 
ipsum  oratorem  injuste  dejectum  ad  eorundem  canonicatus  et 
prebende  possessionem,  cui  prius  incubuit,  [reducat]1)  et  ut  ipsum 
reassumat  et  ad  eius  continuationem  restituat  seu  ad  pristinam 
suam  possessionem  reponat .  .  .  necnon  ipsos  canonicatum  et  pre- 
bendam  [fructus  4  mr.],  sive  ut  premittitur,  sive  .  .  .  per  obitum 
Johannis  Francisci  auditoris  vel  Henrici  Pomert,  collectoris  ca- 
mere  apostolice  et  Nicolai  de  Cusa  tituli  s.  Petri  ad  Vincula  car- 
dinalis  familiaris  continuique  commensalis  et  litterarum  apostoli- 
earum  abbreviatoris,  vel  Johannis  Podendorp  predictorum  (!) 
resignationem  .  .  .  vacent  .  .  .,  eidem  oratori  conferat,  mandare 
dignemini.     Fiat.  J.    Datum  Rome  11.   kal.  dec.  anno   1. 

Suppl.  837  fol.  150  v. 

2917.  26.  Nov.   1484. 
Klerken   Markvard  Pojske  fra  Hoskilde  Stift,  som  har  fort  Proces  ved  Ku- 

rien    med  Niels  Skave   om  Provstiet  i  Viborg,    faar   det  overdraget  Auditoren  i 
Sagen  at  give  ham  ny  Provision  paa  Embedet. 

')  add.  (,/.. 


INNOCENS  VIII.  307 

Lite  et  causa  in  vestro  sacro  palatio  apostolico  causarum 
coram  certo  illius  auditore  inter  Marquardum  Poijske  clericum 
Roskildensis  diocesis  actorem  et  quendam  Nicolaum  Skaaw  reuin 
de  quadam  prepositura  ecclesie  Vibergensis  rebusque  aliis  ra 
actis  cause  huiusmodi  deductis  et  deducendis  in  prima  instantia 
pendente  et  aliquali  processu  coram  eodem  ac  inter  partes  seu 
eorum  procuratores  aliqualiter  habito,  a  nonnullis  asseritur  neutri 
dictorum  Marquardi  et  Nicolai  ad  dictam  preposituram  jus  com- 
petere  ipsamque  preposituram  adhuc  per  promotionem  Hartvici 
ad  ecclesiam  Ripensem  ....  seu  quovis  alio  [modo]  vacare  nosca- 
tur(l);  supplicat  igitur  dictus  orator,  de  nobili  genere  ex  utroque 
parente  procreatus,  quatenus  ....  prefato  auditori  sive  in  eius 
locum  surrogato  seu  surrogando  judici  mandare,  ut,  si  per  even- 
tum  litis  huiusmodi  sibi  constiterit  neutri  dictorum  collitigantium 
in  dicta  prepositura  jus  competere,  dictam  preposituram,  que  in 
dicta  ecclesia  Vibergensi  dignitas  curata  et  electiva  et  post  pon- 
tificalem  maior  existit  ac,  si  de  jure  patronatus  regis  Dacie  foret 
[fructus  4  mr.],  eidem  Marquardo  conferat  ac  provideat  etiam 
de  eadem,  non  obstantibus  quod  dicta  prepositura  de  jure  pa- 
tronatus  regis  predicti  Dacie  etc.  foret  seu  esse  dinosceretur, 
[cui]  in  eventum  huiusmodi  pro  hac  vice  derogare  dignemini, 
gratia  expectativa  per  Sixtum  papam  IIII  dicto  Marquardo  gra- 
tiose  facta  ac  processibus  inde  secutis  ....  Fiat.  J.  Daium  Rome 
6.  kal.  dec.  anno  1. 

Suppl.  835  fol.  57. 

2918.  14.  Dec.   1484. 

Klerken  Markvard  Pojske  fra  Roskilde  Stift,  som  har  fort  Proces  ved  Ku- 
rien  med  den  nu  afdode  Praest  Birger  Pedersen  fra  Lunde  Stift  om  Kanonikat 
og  Prsebende  i  Viborg,  faar  ny  Provision  paa  Embedet. 

Dudum  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Vibergensis  per  obi- 
tum  Johannis  Mathei,  Sixti  pape  capellani  ipsiusque  et  sedis 
apostolice  ac  fructuum  camere  apostolice  in  regno  Dacie  collec- 
toris  in  partibus  defuncti,  vacantibus,  idem  Sixtus  papa  de  illis 
canonicatu  et  prebenda  tunc  motu  proprio  quondam  Birguero 
Petri  presbitero  Lundensis  diocesis  gratiose  providit,  prout  in 
supplicatione  desuper  signata  et  contentis  in  eadem  plenius  con- 
tinetur.  Qui  quidem  Birguerus,  litteris  super  provisione  huius- 
modi  sibi  facta  per  eum  non  expeditis  .  .  .  .  ad  partes  recessit  [ac] 
in  eisdem  partibus  extitit  vita  functus.  Quapropter  supplicat 
Marquardus  Poyske  clericus  Roskildensis  diocesis,  de  nobili  ge- 

20* 


3()8  INNOCENS  VIII. 

nere  ex  ulroque  parente  procreatus,  quatenus  omne  jus  [o:  de 
omni  jure],  quod  dicto  Birguero  .  .  .  .  ad  dictos  canonicatum  et 
prebendam  quomodolibet  competebat,  .  .  .  necnon  [de]  canonicatu 
et  prebenda  huiusmodi  [fructus  3  mr.]  eidem  Marquardo  provi- 
dere  dignemini,  non  obstante  prepositura  dicte  ecclesie,  de  qua 
per  Sixtum  papam  mandatum  [sibi]  extitit  provideri,  prout  in  lit- 
teris  desuper  confectis  continetur,  et  super  qua  in  dicto  palatio 
apostolico  causarum  coram  certo  illius  auditore  contra  certum 
suum  adversarium  in  prima  instantia  litigat.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  19.  kal.  jan.  anno  1. 
Suppl.  840  fol.  179. 

2919.  9.  Febr.   1485. 

Klerken  Didrik  Tetens  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat 
og  Praebende  i  Lubeck. 

Dudum  vacantibus  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Lubi- 
censis  per  liberam  resignationem  Johannis  Wiserem  coram  no- 
tario  publico  et  testibus  sponte  factam,  Theodoricus  Thetens 
clericus  Gelaseravicensis  [o:  Slesvicensis]  diocesis  de  eisdem  ca- 
nonicatu  et  distincta  prebenda  sic  vacantibus  auctoritate  ordi- 
naria  sibi  obtinuit  provideri,  possessione  subsecuta.  Ea  de  re1) 
exposito  Sixto  idem  predecessor  prefato  oratori  de  novo  providit, 
litteris  desuper  nondum  confectis.  Dubitat  tamen  dictus  orator 
dictas  provisiones  sibi  successive  factas  viribus  non  subsistere. 
Supplicat,  quatenus  sibi  de  dictis  prebenda  ac  canonicatu  [fruc- 
tus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome 
5.  id.  febr.  anno   1. 

Suppl.  838  fol.  239. 

2920.  8.  Marts  1485. 

Paven  befaler  Provsten  i  Slesvig  at  overdrage  Provsten  Mikkel  Jensen  i 
Lund  Kanonikat  og  Praebende  i  Roskilde,  der  var  ledige  ved  Hemming  Ber- 
telsens  Dod,  og  som  var  overdragne  Mikkel  Jensen  ifolge  et  Vcntebrcv,  som 
Sixtus  IV  havde  givet  ham  paa  Kanonikater,  Praebender  og  Embeder  i  Ros- 
kilde  og  Lund. 

Preposito  ecclesie  Slesvicensis.  Dignum  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV, 
Nr.  4-83).    Datum  Rome  8.  id.   martii  anno   1. 

P.   XX.   12.  kal.  aug.  anno  1.  Altissensis. 
Reg.   Lat  842  fol.  5. 


')  (lz.  —  Cod.  eidem.    Exposito 


INNOCENS  VIII.  309 

2921.  2.-8.  April  1485. 

Optegnelse  om,  at  Johan  Haleken  fra  Slesvig  Stift  indvies  til  de  fire  lavere 
gejstlige  Grader  ved  Kurien. 

Ordines  celebrati  per  Philippum  episcopum  Ariensem  de 
mandato  et  commissione  Raphaelis  s.  Georgii  diaconi  cardinalis 
pape  camerarii  in  ecclesia  b.  Marie  de  Regina  Celi  in  Burgo 
s.  Petri  die  sabati  s.  Quattuor  temporum  2.  aprilis  1485  infra 
missarum  solemnia  juxta  formam  et  consuetudinem  s.  Romane 
ecclesie  in  talibus  servari  solitas 

Ad  quatuor  minores  .... 

Johannes  Haleken  Slesvicensis  diocesis 

Johannes  Haleken  Slesvicensis  diocesis  contentus  in  proxi- 
mis  retroscriptis  ordinibus  habuit  formatam  ad  quattuor  minores 
8.  aprilis  1485.  Hadrianus. 

Bol.  20. 

Libri  formatari  1484—88  fol.  14—15  (Arehivio  di  Stato). 

2922.  14.  April  1485. 

Paven  befaler  Provsterne  i  Liibeck  og  Hameln  samt  Officialen  i  Liibeck 
at  overdrage  Jens  Pedersen  Hostorp  et  evigt  Vikariat  i  Liibeck. 

Lubicensis  et  s.  Bonifacii  Hamelensis  Mindensis  diocesis  ec- 
clesiarum  prepositis  ac  officiali  Lubicensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  perpetua  vicaria  in 
ecclesia  Lubicensi,  quam  Johannes  Gerckons1)  obtinebat,  per 
obitum  eiusdem  Johannis  Gerckons1)  vacet  ad  presens,  nos,  in 
quorum  manibus  Albertus  de  Aschen2)  clericus  Ottoniensis  dio- 
cesis,  asserens  se  vicariam  predictam,  ut  prefertur  vacantem, 
vigore  quarundam  litterarum  gratie  expectative  sibi  per  Sixtum 
papam  IIII  concessarum,  prout  ex  illarum  forma  poterat,  infra 
tempus  legitimum  acceptasse  et  de  illa  sibi  provideri  obtinuisse, 
omni  juri  sibi  in  dicta  vicaria  quomodolibet  competenti,  illius 
possessione  per  eum  non  habita,  hodie  per  Arnoldum  Clouer 
clericum  Coloniensis  diocesis,  procuratorem  substitutum  a  Jo- 
hanne  Petri  de  Hostorpp  Slesvicensis  diocesis,  ipsius  Alberti 
procuratore  ad  hoc  specialiter  constituto,  sponte  cessit,  quique 
cessionem  huiusmodi  duximus  admittendam,  eidem  Johanni 
Petri,  qui  causarum  palatii  apostolici  notarius  existit,  specialem 
gratiam  facere  volentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus 
vicariam   predictam,  que   sine   cura  est  [fructus  2  mr.], 


l)  II:  Gerekens         2)  II:  Asthem 


310  INNOCENwS  VIII. 

prefato   Johanni   Petri    auctoritate    nostra    conferre    curetis  .... 
Datum  Rome  18.  kal.   maji  anno   1. 

N.  X.   17.  kal.  maji  anno  1. 

Reg.  Lat.  843  fol.  57;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis)  i  Suppl.  839  fol.  143  v. 

2923.  26.  April  1485. 

Skolaren  Peder  Jensen  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirken  i  0rslev. 

Supplicat  Petrus  Johannis  scolaris  Roskildensis  diocesis,  in 
vicesimo  vel  circa  sue  etatis  anno  constitutus,  quatenus  sibi  de 
parrochiali  ecclesia  in  villa  Oreslorff  eiusdem  diocesis  cum  eius 
annexis  [fructus  4  mr.],  per  obitum  Hennimingii  (!)  Petri  vacante, 
postquam  clericali  caractere  rite  insignitus  fuerit,  provideri  man- 
dare  secumque  super  defectu  etatis  premisso,  ut  dictam  parrochi- 
alem  ecclesiam,  si  de  ea  vigore  presentium,  postquam  clericali 
caractere  fuerit  insignitus,  provideatur,  retinere  libere  possit, 
dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Osti- 
ensis.     Datum  Rome  6.   kal.  maji  anno  1. 

Suppl.  839  fol.  220. 

2924.  18.  Maj   1485. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Nocera,  Aarhuskanniken  Johan  Jepsen  (Ravens- 
berg)  og  Officialen  i  Viborg  at  overdrage  iErkedegneembedet  i  Viborg  til  Pra*sten 
Kjeld  Ovesen  fra  Aarhus  Stift. 

Episcopo  Nucerino  et  Johanni  Jacobi  canonico  Arusiensi  ac 
officiali  Vibergensi.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque, 
sicut  accepimus,  archidiaconatus  ecclesie  Vibergensis,  quem  Ni- 
colaus  Lucke  obtinebat,  per  obitum  dicti  Nicolai  vacet  ad  pre- 
sens,  nos,  volentes  Ketillo  Auonis  presbitero  Arusiensis  diocesis, 
cui  hodie  de  Eggo  nuncupato  Arusiensis  et  aliis  Ottoniensis 
ecclesiarum  canonicatibus  et  prebendis  etiam,  ut  prefertur,  va- 
cantibus  concessimus  provideri  .  .  .,  specialem  gratiam  facere, 
discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  archidiaconatum  predic- 
tum,  qui  in  dicta  ecclesia  Vibergensi  dignitas  non  tamen  maior 
post  pontificalem  existit  [fructus  4  mr.1)],  prefato  Ketillo  aucto- 
ritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome  15.  kal.  junii  anno  1. 

P.   XX.   pridie  kal.  junii  anno  1.  Altissensis. 
Reg.   Lat.  843  fol.  68.     Supplik  se  felgende  Nr. 

1  >  II:  6  mr, 


1NNOCENS  VIII.  311 

2925.  18.  Maj   1485. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Nocera,  Aarhuskanniken  Johan  Jepsen  (Ravens- 
berg)  og  Officialen  i  Viborg  at  overdrage  Kanonikater  og  Praebender  i  Aarhus 
og  Odense  til  Praesten  Kjeld  Ovesen  fra  Aarhus  Stift. 

Episcopo  Nucerino  et  Joanni  Jacobi  canonico  Arusiensi  ac 
officiali  Vibergensi.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque, 
sicut  accepimus,  singuli1)  Arusiensis  et  Ottoniensis  ecclesiarum 
canonicatus  et  prebende,  quos  Nicolaus  Luche  obtinebat,  per 
obitum  dicti  Nicolai  vace[n]t  ad  presens,  nos,  volentes  Ketillo 
Auonis  presbitero  Arusiensis  diocesis,  cui  etiam  hodie  de  archi- 
diaconatu  ecclesie  Vibergensis  per  obitum  Nicolai  huiusmodi 
vacante  per  alias  nostras  litteras  mandavimus  provideri,  spe- 
cialem  gratiam  facere  volentes  (!),  discretioni  vestre  mandamus, 
quatenus  Arusiensis  [fructus  2  mr.]  et  [fructus  etiam  2  mr.2)] 
Ottoniensis  ecclesiarum  canonicatus  et  prebendas  huiusmodi 
prefato  Ketillo  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome 
15.  kal.  junii  anno   1. 

xxx. 

Reg.  Vat.  705  fol.  76;  ogsaa  (II)  Supplik,  fselles  for  dette  og  foregaaende 
Nr.,  (Concessum    in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis)  i  Suppl.  840  fol.  151  v. 


2926.  19.  (26.)  Maj   1485. 

Skolaren  Peder  Jensen  fra  Roskilde  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig 
indvie  i  Rom  til  de  lavere  Grader. 

Cum  Petrus  Johannis  scolaris  Roskildensis  diocesis3)  ad 
minores  ordines  se  facere  promoveri  intendat,  supplicat,  qua- 
tenus  sibi,  ut  a  quocunque  catholico  antistite  .  .  .  in  Romana 
curia  residente,  quem  maluerit  et  ad  hoc  duxerit  eligendum, 
aliquibus  diebus  dominicis  vel  festivis  etiam  extra  tempora  a 
jure  statuta  ad  huiusmodi  ordines  minores  se  possit  facere  pro- 
moveri,  ac  eidem  antistiti  illum  promovendi  auctoritate  aposto- 
lica  licentiam  concedere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura 
sufficiat,  4)et  examinetur  in  camera4)  .  .  .  Datum  Rome  14.  kal. 
junii5)  anno  1. 

Suppl.  841   fol.  68  og  (II)  fol.  132  v. 


*)  Gz.  —  Cod.  singularum         2)  II:  fructus  cuiuslibet  4  mr. 

3)  II  tilf. :  fervore  devotionis  accensus  militie  clericali  ascribi  et  ad  quatuor 

4~4)  Udeladt  i  II.  5)  II:   7.  kal.  junii 


312  INNOCENS  VIII. 

2927.  26.  Maj   1485. 

Klerkcn  Peder  Griis  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirken  i  Tamdrup  i 
Aarhus  Stift. 

Supplicat  Petrus  Grijs  clericus  Roskildeusis  diocesis,  qua- 
teuus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  in  Taudorp  Misueusis  [o:  Aru- 
sieusis]  diocesis  [fructus  4  mr.],  vacante  ex  eo,  quod  quidam 
A.  Hinrici  aliam  parrochialem  ecclesiam  incompatibilem  cum 
illa  in  Sampsow,  cui  etiam  cura  imminebat  animarum,  obtinens 
per  decem  anuos  et  ultra  absque  canonica  dispeusatione  iusimul 
detinuit  et  occupavit,  prout  de  presenti  detinet  indebite  occu- 
patam,  providere  diguemini.  Concessum  in  preseutia  pape. 
Jul.  Ostiensis.     Datum  Rome  7.  kal.  junii  anno  1. 

Suppl.  841   fol.  84. 

2928.  8.  Juni  1485. 

Paven  giver  Biskop  Helrik  (v.  d.  Wisch)  Tilladelse  til  at  lade  Kirker  og 
Kirkegaarde  m.  m.  indvie  paa  ny  ved  en  Pra?st. 

Helrico  episcopo  Slesvicensi.  Tue  devotionis  piecibus  [etc.]. 
Cum  itaque,  sicut  pro  parte  tua  fuit  propositum  coram  nobis, 
in  tua  diocesi  Slesvicensi  nonnulle  insule  maritime  existant,  ad 
quas  non  sine  gravi  et  magno  periculo  accedi  et  deveniri  potest, 
et  in  quibus  sepe  contingat(!)  ecclesias,  monasteria,  cimiteria  et 
alia  pia  loca  ibidem  situata  per  effusionem  sanguinis  vel  semi- 
nis  seu  alias  violari,  que  non  possunt  reconciliari  commode  per 
te  ipsum,  nobis  fuit  supplicatum,  ut  providere  tibi  super  hoc 
dignaremur.  Nos  itaque  .  .  .,  quod  ecclesias,  monasteria,  cimi- 
teria  et  alia  pia  loca  supradicta  per  aliquem  secularem  vel  re- 
gularem  sacerdotem  idoneum,  quem  ad  hoc  duxeris  eligendum, 
quoad  vixeris,  reconciliare  valeas,  quotiens  fuerit  oportunum, 
aqua  per  te  prius  vel  alium  antistitem,  ut  moris  est,  benedicta, 
presentium  tibi  auctoritate  concedimus  facultatem.  Per  hoc  au- 
tem  constitutioni,  que  hec  precipit  per  episcopos  tantum  fieri, 
nullum  volumus  imposterum  prejudicium  generari.  Datum  Rome 
6.  id.  junii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  683  fol.  482;  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape.  Jul. 
Ostiensis)  i  Suppl.  841   fol.  148. 

2929.  8.  Juni   1485. 

Paven  giver  Biskop  Helrik  (v.  d.  Wisch)  i  Slesvig  Tilladelse  til  at  gore 
Testamente. 

Helrico   episcopo   Slesvicensi.     Quia    presentis   vite   conditio 

etc.  .     Nos   itaque,   tuis  in  hac  parte  supplicationibus  inclinati, 


INNOCENS  VIII  313 

ut  de  bonis  tuis  undecunque,  non  per  ecclesiam  seu  ecclesias 
tibi  commissas,  alias  tamen  licite  acquisitis,  que  ad  te  pertinere 
omnimode  dinoscuntur,  libere  testari  valeas  ac  de  bonis  mobi- 
libus  ecclesiasticis  tue  dispositioni  seu  administrationi  commissis, 
que  tamen  non  fuerint  altaris  seu  altarium  ecclesiarum  tibi  com- 
missarum  ministerio  seu  alicui  speciali  earundem  ecclesiarum 
divino  cultui  seu  usui  deputata,  necnon  de  quibuscunque  bonis 
mobilibus  a  te  per  ecclesiam  seu  ecclesias  licite  acquisitis,  pro 
decentibus  et  honestis  expensis  tui  funeris  et  pro  remuneratione 
illorum,  qui  tibi  viventi  serviverint,  sive  sint  consanguinei  sive 
alii,  juxta  servitii  meritum  moderate  tamen  disponere  et  erogare 
et  alias  in  pios  ac  licitos  usus  convertere  possis1),  prius  tamen 
de  omnibus  predictis  bonis  ere  alieno  et  hiis,  que  pro  recupe- 
randis  domibus  seu  edificiis  consistentibus  in  locis  ecclesiarum 
seu  beneficiorum  tuorum  culpa  seu  negligentia  tua  seu  procura- 
torum  tuorum  destructis  seu  deterioratis  necnon  restaurandis 
aliis  juribus  earundem  ecclesiarum  vel  beneficiorum  deperditis 
ex  culpa  vel  negligentia  supradictis  fuerint  oportuna,  deductis, 
plenam  et  liberam  fraternitati  tue  auctoritate  presentium  con- 
cedimus  facultatem.  Volumus  autem,  quod  in  eorundem  eccle- 
siasticorum  dispositione  bonorum  juxta  quantitatem  residui  erga 
ecclesias,  a  quibus  eadem  percepisti,  te  liberalem  exhibeas,  prout 
conscientia  tibi  dictaverit  et  anime  tue  saluti  videris  expedire. 
Datum  Rome  6.  id.  junii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  683  fol.  500  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  forma  in  pre- 
sentia  pape.  Jul.  Ostiensis)  i  Suppl.  841  fol.  204. 

2930.  8.  Juni   1485. 

Paven  giver  Aflad  til  dem",  der  paa  bestemte  Dage  besoger  Vor  Frue  Kapel 
i  Sognekirken  i  Kiel,  som  er  grundlagt  af  Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroders 
Forseldre. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis.  Etsi 
cuncte  ecclesie  [etc.].  Cupientes  itaque,  ut  capella  b.  Marie  vir- 
ginis  et  s.  Crucis  sub  turri  parrochialis  ecclesie  opidi  Kylonensis 
Bremensis  diocesis  sita,  ad  quam  Enwaldus  prepositus  ecclesie 
Slesvicensis  pro  eo,  quia,  ut  accepimus,  parentes  eius  illam  fun- 
daverunt,  specialem  gerit  devotionis  afYectum,  congruis  honoribus 
frequentetur  et  in  suis  structuris  congrue  reparetur  et  conserve- 


*)  II  tilf. :  usque  ad  summam  4000  duc.  auri 


;U4  INNOCENS  VIII. 

tur  necnon   libris,  calicibus,   paramentis  et  aliis  ornamentis  ec- 

clesiasticis  muniatur, omnibus  utriusque  sexus  Christi 

fidelibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  capellam  predictam 
in  annuntiationis  b.  Marie  virginis,  in  conversionis  s.  Pauli,  in- 
ventionis  s.  Crucis  et  s.  Nicolai  festivitatibus  a  primis  vesperis 
usque   ad   occasum   solis   d[i]ei    sequentis  earundem  festivitatum 

devote  visitaverint  annuatim ,  singulis  videlicet  earundem 

festivitatum  diebus  1815  dierum  et  quinque  quadragenarum  [in- 
dulgentias]1)  de  injunctis  eis  penitentiis  relaxamus,  presentibus 
perpetuis  futuris  temporibus  valituris.  Volumus  autem  [etc.  som 
Nr.  860].    Datum  Rome  6.  id.  junii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  684  fol.  227;  ogsaa  Supplik  (Motu  proprio:  concessum  in  pre- 
sentia  pape.  Jul.  Ostiensis)  i  Suppl.  841  fol.  204  v. 

2931.  8.  Juni  1485. 

Biskop  Helrik  (v.  d.  Wisch)  faar  Tilladelse  til  at  saelge  nogle  Bispestolen 
tilhorende  Landstraekninger  i   Utholm  i  Nordfrisland. 

Exponitur  pro  parte  Helrici  episcopi  Slesvicensis,  quod  est 
[o:  possidet]  ecclesia  Slesvicensis  nonnulla  prata,  terrarum  petias 
et  alia  immobilia  bona  in  quadam  insula,  nomine  Utholm  terre 
Pfrisie,  ad  ipsam  ecclesiam  spectantia,  apud  et  prope  mare  con- 
sistentia,  quorum  fructus  annuatim  summam  20  duc.  auri  de  ca- 
mera  non  excedunt,  ubi  sepe  aqua  maris  [existit]1),  et  propter  illius 
turbines  et  tempestates  ac  undationes  multotiens  nulli  vel  modici 
ex  ipsis  bonis  redditus  percipiuntur  et  etiam,  ut  a  nonnullis  as- 
seritur,  dubitari  [potest],  quod   tempore   procedente  minus  fruc- 

tuosa et  forsan  totaliter  inutilia   reddantur,  que  posses- 

siones  et  bona  si  per  eundem  episcopum  vendi  et  permutari 
possent,  ipse  et  dicta  ecclesia  maiorem  perciperent  commodi- 
tatem,  hocque  in  evidentem  [dicte  ecclesie  cederet  utilitatem. 
Supplicat  igitur  dictus  episcopus,  quatenus]  dicte  ecclesie  com- 
modo  et  utilitati  providentes,  ut  aliquibus  probis  viris  in  par- 
libus  illis  consistentibus,  quod  de  premissis  se  informent,  [man- 
dare]1)  et,  si  per  informationem  huiusmodi  meditate2)  repererint 
venditionem  et  permutationem  huiusmodi,  si  fierent,  in  eviden- 
tem  dicte  ecclesie  cedere  utilitatem,  eidem  episcopo  illas  faciendi 
licentiam  concedere3)  dignemini.  Concessum,  si  in  evidentem,  in 
presentia  pape.   Jul.  Ostiensis.    Datum  Rome  6.  id.  junii  anno  1. 

Suppl.   841    fol.  148  v. 


')  add.   ()/..        '-)  Gz.  —  Cod.   me.diate        ;!)  Gz.  —  Cod.   conccdere  mandare 


INNOCENS  VIII.  315 

2932.  8.  Juni  1485. 

Klerken  Johan  Wulf  fra  Bremen  Stift  faar  ny  Provision  paa  et  evigt  Vi- 
kariat  i  Liibeck. 

Nuper  perpetua  vicaria  b.  Marie  virginis  et  s.Wentzslai  sita 
in  capella  s.  Georgii  prope  et  extra  civitatem  Lubicensem,  que 
de  jure  patronatus  laicorum  existit,  vacante,  Johannes  Vulff 
clericus  Bremensis  diocesis  ad  ipsam  vicariam  per  Henricum 
Krummeuoet  insule  Imbrie  Ottoniensis  diocesis  illius  verum  pa- 
tronum,  existentem  in  pacifica  possessione  vel  quasi  juris  pre- 
sentandi  personam  legitimam  ad  dictam  vicariam,  dum  pro 
tempore  vacat,  et  quidam  Gotschalcus  Bredemeyger  clericus 
Lubicensis  per  provisores  dicte  capelle  s.  Georgii  falso  se  pro 
patronis  dicte  vicarie  gerentibus  [o :  -tes]  loci  ordinario  presentati 
fuerunt,  ipseque  ordinarius,  nescitur  quo  spiritu  ductus,  Johan- 
nem  renuit,  Gotschalcum  prefatum  quamvis  de  facto  in  dicta 
vicaria  instituit,  ipseque  Gotschalcus  presentationis  et  institu- 
tionis  predictarum  pretextu  se  in  dicta  vicaria  intrusit  illamque 
aliquamdiu  citra  tamen  annum  pacifice  detinuit,  prout  detinet, 
indebite  occupatam,  ipseque  ordinarius  causam  inter  Johannem 
et  Gotschalcum  prefatos  super  premissis  officiali  suo  cognoscen- 
dam  commisit  et  fine  debito  terminandam,  ipseque  officialis  in 
ea  ad  nonnullos  actus  citra  tamen  cause  conclusionem  dicitur 
processisse.  Cum  autem  secundum  premissa  dicta  vicaria  adhuc 
vacare  noscatur,  supplicat  Johannes  prefatus,  quatenus  ei  de 
dicta  vicaria  [fructus  3  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum  Rome  6.  id. 
junii  anno  1. 

Suppl.  841   fol.  148  v. 

2933.  8.  Juni   1485. 

Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroder  faar  en  Pension  af  St.  Johannes 
Kirke  paa  For. 

Supplicat  Enwaldus  de  Eruembra  (!)  ecclesie  Slesvicensis 
prepositus,  quatenus,  ut  statum  suum  juxta  dicte  prepositure 
dignitatem,  quam  obtinet,  decentius  substentare  possit,  ei  de 
alicuius  subvenientes  auxilio  subventionis,  pensionem  annuam 
12  duc.  auri  de  camera  super  fructibus  parrochialis  ecclesie 
s.  Joannis  in  insula  Foer  Slesvicensis  diocesis  [fructus  4  mr.], 
per  Lubbertum  Haymge  modernum  [rectorem]  annis  singulis  in 
certis  loco  et  tempore  de  ipsarum  partium  consensu  statuendis 
eidem  Enwaldo  vel  procuratori  suo  ad  hoc  ab  eo  speciale  man- 


316  ixxocexs  viii. 

datum  habenti  sub  excommunicationis  sententiis  in  talibus  ap- 
poui  cousuetis  integre  persolvendam,  de  consensu  dicti  Lubberti 
rectoris  reservare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis.     Datum  Rome  6.  id.  junii  anno   1. 

Suppl.  841   fol.  204  v. 

2934.  8.  Juni  1485. 

Slesvigprovsten  Knwald  Sovenbroder  faar  Dispensation  til  med  Provstiet 
at  forene  Besiddelsen  af  to  andre  ellers  dermed  uforenelige  Kmbeder. 

Supplicat  Enwaldus  de  Souenbroder  prepositus  Slesvicensis 
ac  a  Johanne  Dacie  Norvegie  etc.  rege  ad  s.  v.  orator  destinatus, 
prepositus  ecclesie  Slesvicensis  (!),  quatenus  .  .  .  secum,  ut  una 
cum  prepositura  predicta  quecunque  duo  .  .  .  seu  sine  illis  que- 
cunque  tria  alia  curata  seu  alias  invicem  incompatibilia  bene- 
ficia  in  eisdem  cathedralibus,  etiam  metropolitanis  vel  collegiatis, 
ecclesiis  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et  in- 

simul,  quoad  vixerit,    retinere   illaque ,  quotiens   sibi   pla- 

cuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  ....  beneficia  tria  dum- 
taxat  invicem  incompatibilia,  etiam  si  duo  ex  hiis  sub  eodem 
tecto  consistunt,  dummodo  inter  ipsa  tria  plures  quam  due  par- 
rochiales  ecclesie  non  fuerint,  recipere  et  similiter,  quoad  vixerit, 
insimul  retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum  Rome  6.  id.  junii 
anno  1. 

Suppl.  841   fol.  244. 

2935.  12.  Juni  1485. 

Kong  Hans  og  Hertug  Frederik  faar  pavelig  Stadfsestelse  paa  Privilegiet 
de  non  evocando  og  Privilegiet  udvidet  til  ogsaa  at  gjelde  Holsten. 

Dudum  Nicolao  V  pro  parte  preclare  memorie  Christerni 
Dacie  etc.  regis  exposito  [etc.  som  Nr.  2721  til  deputatisj.  Cum 
autem  incolis  et  inhabitatoribus  et  indigenis  ducatuum  Slesvi- 
censis,  Holsatie  et  Stormarie  etc,  qui  exnunc  Johannis  Dacie  etc. 
regis  et  illustrissimi  principis  domini  Frederici  eorundem  duca- 
tuum  ducis  ipsius  domini  regis  fratris  dictioni  et  potestati  com- 
muniter  ad  presens  suppositi  sunt,  ipso  Frederico  nichilominus 
sub  tutela  dicti  domini  regis  ex  minorennitate  existente,  valde 
dispendiosum  et  incommodum  existat,  si  pro  eorum  causis  trac- 
tandis  extra  dictos  ducatus  ad  judicium  evocentur,  supplicant 
igitur  Johannes  rex  ei  Fredericus  dux  prefati,  [quatenus]  privi- 
iegium  et  indultum    regno  Dacie  concessum ex  certa  sci- 


INNOCENS  VIII.  317 

entia  confirmare  et  de  novo  concedere  dietumque  indultum  et 
privilegium  cum  omnibus  censuris  in  contrarium  facientes  pro- 
mulgatis  et  decretis  omnibusque  aliis  in  litteris  predictis  con- 
tentis  et  [o:  ad]  incolas,  inhabitatores  et  indigenas  ducatuum  pre- 
dictorum,  ita  quod  judices  et  conservatores,  videlicet  episcopus 
Lubicensis  et  prepositus  Slesvicensis  perinde,  prout  judices  et 
conservatores  dictis  inhabitatoribus  et  indigenis  regni  Dacie  [in] 
prefatis  litteris  deputati,  etiam  eisdem  inhabitatoribus  ....  duca- 
tuum  predictorum  in  premissis  efficacis  defensionis  presidio  as- 
sistere  et  omnia  facere  et  exequi  valeant,  sicut  conservatores  et 
judices  prefati  regni  Dacie  inhabitatoribus  dicti  regni  Dacie  as- 
sistere  possint,  extendere  dignemini  .  .  .  Fiat.  J.  Et  quod  littere 
expediantur  ad  futuram  sive  perpetuam  rei  memoriam  in  forma 
gratiosa.    Fiat.  J.    Datum  Rome  pridie  id.  junii  anno   1. 

Suppl.  841  fol.   281. 

2936.  12.  Juni  1485. 

Paven  fornyer  Privilegiet  de  non  evocando  (Nr.  1940,  jfr.  2091)  og  udvider 
det  til  ogsaa  at  gaelde  Holsten. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ea,  que  a  predecessoribus 
nostris  suadentibus  honestis  causis  provide  emanarunt,  ut  eo 
firmius  illibata  persistant,  quo  sepius  fuerint  apostolica  auctori- 
tate  munita,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  nostre  approbationis 
munimine  solidamus  et  extendimus  ac  de  novo  facimus,  prout 
catholicorum  regum  exposcit  devotio  et  id  in  domino  conspici- 
mus  salubriter  expedire.  Dudum  siquidem  pro  parte  Cristierni 
regis  Dacie  Nicolao  pape  V  exposito,  quod  incolis  regni  sui 
nimis  sumptuosum  et  grave  erat  trahi  extra  dictum  regnum, 
fluctuationibus  et  inundationibus  maritimis  undique  inclusum 
et  circumdatum,  ad  prosequendum  causas,  quas  contra  eos  pro 
tempore  moveri  contingebat,  idem  predecessor,  prefati  regis  sup- 
plicationibus  inclinatus,  statuit,  quod  extunc  inantea  nullus  ex 
habitatoribus  et  incolis  prefatis  in  beneficialibus,  matrimoniali- 
bus,  testamentariis  aut  aliis  quibuscunque  causis  ad  cuiusvis 
seu  quorumvis  instantiam  apostolica  vel  alia  quavis  auctoritate 
vigore  sive  pretextu  quarumvis  litterarum  apostolice  sedis  vel 
legatorum  eius  ....  extra  dictum  regnum  in  prima  instantia 
quomodolibet  trahi  aut  conveniri  posset  sive  in  causam  evocari, 
sed  quod  huiusmodi  cause  coram  competentibus  judicibus  in 
ipso  regno  in  huiusmodi  prima  instantia  decidi  deberent  et  ter- 
minari;  decrevit  quoque  omnes  processus,  quasvis  etiam  censuras 


318  INNOCENS  VIII. 

et  penas  eeclesiasticas  in  se  continentes  ac  etiam  totum  id1), 
quicquid  contra  statuti  huiusmodi  tenorem  promulgari  contin- 
geret,  irrita  et  inania  ac  nullius  subsistere  robore  firmitatis. 
Et  deinde  pro  parte  prefati  regis  Calixto  pape  III  exposito, 
quod  judices  delegati  seu  conservatores  in  partibus  Almanie, 
quibus  per  sedem  predictam  importunitate  petentium  causarum 
decisiones  contra  prefatos  incolas  regni  Dacie  contingebat  per- 
sepe  delegari,  de  statuto  prefati  Nicolai  predecessoris  minime 
curantes,  ipsos  ad  eorum  tribunalia  ex  regno  predicto  magnis 
sumptibus  et  periculis  ac  persepe  naufragiis  vocari,  citari  et 
comprimi2)  ipsorumque  judicio  sisti  compellebant  in  ipsorum, 
immo  regni  Dacie  prelibati,  damnum  et  gravamen,  idem  Ca- 
lixtus  Nicolai  prefati  statutum  predictum  confirmavit  ac  sen- 
tentias,  censuras  et  penas  quascunque  post  eiusdem  Nicolai 
statutum  huiusmodi  per  quosvis  judices,  delegatos,  subdelegatos 
seu  conservatores  predicte  sedis  seu  legatorum  eius  auctoritate 
deputatos  contra  statuti  huiusmodi  tenorem  decretas  et  pro- 
mulgatas,  ac  quas  extunc  imposterum  decerni  et  promulgari 
contingeret,  nullius  roboris  vel  momenti  esse  illisque  per  reg- 
num  Dacie  et  ubicunque  locorum  nullatenus  stari  aut  quo- 
modolibet  obediri  decrevit;  et  nichilominus  delegatis,  judici- 
bus  et  conservatoribus,  quibus  imposterum  contra  predictos 
Dacie  incolas  per  sedem  predictam  vel  eius  auctoritate  cau- 
sarum  cognitio  contingeret  delegari,  cuiuscunque  .  .  conditionis 
existerent,  conjunctim  vel  divisim  in  virtute  sancte  obedientie  et 
sub  excommunicationis  late  sententie  pena,  quam  contra  eos,  si 
contrafacerent,  tulit,  districte  precipiendo  inhibuit,  ne  in  preju- 
dicium  constitutionis  Nicolai  et  Calixti  predictorum  de  cetero 
habitatores  et  incolas  regni  Dacie  tunc  presentes  vel  futuros 
extra  dictum  regnum  in  prima  instantia  evocare,  citare  vel  ad 
ipsorum  tribunalia  trahere  et  ad  actum  aliquem  judicialem  pro- 
cedere  quovis  modo  presumerent,  archiepiscopo  Lundensi  et  epi- 
scopo  Slesvicensi  ac  preposito  ecclesie  Roskildensis,  eorum  pro- 
priis  nominibus  non  expressis,  desuper  executoribus  et  conserva- 

toribus  deputatis Cum  autem,  sicut   exhibita  nobis  nuper 

pro  parte  Johannis  Dacie  regis  et  nobilis  viri  Frederici  Slesvi- 
censis,  Holsazie  et  Stormarie  ducatuum  communiter  cum  prefato 
rege  ducis  fratrum  petitio  continebat,  incolis  et  habitatoribus 
dncatuum    predictorum,  qui  ditioni  eorundem  regis  et  Frederici 


')  (i/.    -  Cod.  id  et  quicquid        *)  Gz.  —  Cod.  vocare,  citare  et  comprimere 


INNOCENS  VIII.  319 

fratris,  cuius  in  pupillari  etate  constituti  idem  Johannes  rex 
tutor  existit,  sustituti1)  sunt,  sit  valde  dispendiosum  et  incom- 
modum,  si  pro  eorum  causis  tractandis  extra  dictos  ducatus  ad 
judicium  evocentur,  pro  parte  eorundem  regis  et  Frederici  nobis 
fuit  supplicatum,  ut  eorundem  Nicolai  statuto  ac  Calixti  decreto, 
inhibitioni  ac  executorum  deputationi  necnon  litteris  predictis 
et  contentis  in  eis  pro  eorum  subsistentia  firmiori  robur  nostre 
approbationis  adjicere  illaque  et  executorum  predictorum  pote- 
statem  ad  incolas  et  habitatores  ducatuum  predictorum  exten- 
dere  et  pro  potiori  cautela  omnia  per  eosdem  predecessores  sta- 
tuta,  decreta,  inhibita  et  mandata  de  novo  quoad  incolas  et 
habitatores  predictos  regni  et  ducatuum  predictorum  statuere, 
decernere,  inhibere  et  mandare  ....  dignaremur.  Nos  igitur,  qui 
eorundem  regis  et  Frederici,  quos  eorum  exigentibus  meritis 
sincera  diligimus  in  domino  caritate,  rationabilibus  et  honestis 
votis  libenter  annuimus,  huiusmodi  supplicationibus  inclinati, 
eorundem  Nicolai  statutum  ac  Calixti  decretum,  inhibitionem 
et  mandata  ac,  prout  illa  concernunt,  omnia  in  dictis  eorum  lit- 
teris  contenta  tenore  presentium  approbamus  et  robur  perpetue 
firmitatis  obtinere  debere  decernimus  necnon  litteras  ipsas  cum 
omnibus  in  eis  contentis  clausulis  etiam  promulgationes2)  senten- 
tiarum,  censurarum  et  penarum  in  contrafacientes  ad  incolas  et 
habitatores  ducatuum  predictorum  extendimus,  et  quod  de  cetero 
perpetuis  futuris  temporibus  incole  et  habitatores  regni  et  duca- 
tuum  predictorum,  qui  nunc  sunt  et  pro  tempore  erunt,  extra 
regnum  et  ducatus  predicta  alias  juxta  Nicolai  et  Calixti  pre- 
dictorum  litterarum  earundem  continentiam  evocari  nequeant, 
de  novo  statuimus.  Et  ne  contra  predecessorum  et  nostra  sta- 
tuta  huiusmodi  extra  regnum  et  ducatus  predictos  trahantur, 
sub  eisdem  censuris  et  penis,  sub  quibus  idem  Calistus  prede- 
cessor  eiusdem  regni  incolas  et  habitatores  predictos  trahi  inhi- 
buit,  pariformiter  incurrendis  inhibemus  ....  Datum  Rome  pridie 
id.  junii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  684  fol.  264  v.  Origg.:  A  (med  Bulle  i  Silkesnor)  Danmark  13; 
B  (uden  Bulle)  Danmark  13  b;  C  (med  Bulle  i  Silkesnor)  Gem.  Archiv  I,  11. 
Den  sidste  har  felgende  to  samtidige  Paaskrifter :  1)  In  forma  gratiosa  confir- 
matio  et  de  novo  concessio  indulti  concessi  incolis  regni  Dacie,  quod  in  causis 
quibuscunque  in  prima  instantia  non  possunt  trahi  extra  regnum,  et  eiusdem 
indulti    extensio    ad    incolas    Slesvicensis,    Holtsacie,    Stormarie    etc.  ducatuum 


*)  Gz.  —  Cod.  constituti         2)  Gz.  —  Cod.  promulgationis 


320  [NNOCENS  VIII. 

ciusdem  regis  ditioni  subditos.  —  2)  Procurata  et  sollicitata  per  me  Enwaldum 
Souenbroder  prepositum  Slesvicensem,  tunc  oratorem  regium  Rome  pro  pre- 
standa  obedientia  missum  per  illustrissimum  et  serenissimum  dominum  Jo- 
liannem  Daeie  etc.  regem,  ducem  Slesvicensem,  Holtzatie  et  Dytmertie  etc,  etiam 
nomine  sui  germani  illustris  domini  Ffriderici  ducis  Slesvicensis.  Hoc  in  com- 
modum  et  utilitatem  incolitarum  (!)  dictorum  ducatuum.  —  Jfr.  Reg.  4805*. 

2937.  12.  Juni   1485. 

Paven  befaler  Riskoppen  i  Lubeck  og  Provsten  i  Slesvig  at  paase,  at  Pri- 
vilegiet  de  non  evocando  overboldes  i  Hertugdommerne. 

Episcopo  Lubicensi  et  preposito  ecclesie  Slesvicensis.  Hodie 
illas,  per  quas  Nicolaus  papa  V  dudum  statuit,  quod  incole  et 
habitatores  regni  Dacie  extra  regnum  ipsum  in  aliquibus  causis 
coram  judicibus  delegatis  a  sede  apostolica  vel  legatis  eius  in- 
viti  trahi  non  possent,  et  alias,  per  quas  Calixtus  papa  III  sta- 
tutum  huiusmodi  approbando  decrevit  irritum  et  inane,  quicquid 
contra  eiusdem  Nicolai  statutum  attemptatum  erat(!)  vel  imposte- 
rum  contingeret  attemptari,  ac  sub  nonnullis  censuris  et  penis 
ecclesiasticis  tunc  expressis  inhibuit,  ne  quispiam  delegatorum 
judicum  predictorum  eosdem  incolas  et  habitatores  extra  regnum 
predictum  trahere  presumeret,  certis  desuper  executoribus  depu- 
tatis,  qui  non  permitterent  illos  trahi  contra  statutum  predictum, 
litteras  et  in  eis  contenta,  statutum,  decretum  et  inhibitionem 
huiusmodi  ac  illa  concernentia  quecunque  per  alias  nostras  lit- 
teras  approbavimus  et  robur  perpetue  firmitatis  obtinere  debere 
decrevimus  illaque  ad  Slesvicensem,  Holsazie  et  Stormarie  du- 
catus  et  illorum  incolas  et  habitatores  extendimus  et  pro  potiori 
cautela,  quod  regni  et  ducatuum  predictorum  incole  et  habita- 
tores  extra  regnum  et  ducatus  huiusmodi  inviti  trahi  pari  modo 
nequirent,  de   novo   statuimus,    neve  traherentur,    sub   similibus 

censuris  et  penis  inhibuimus Quocirca  discretioni  vestre 

mandamus,  quatenus  vos  vel  alter  vestrum,  si  et  postquam  dicte 
littere  nostre  vobis  presentate  fuerint,  per  vos  seu  alios  premissa, 
ubi,  quando  et  quotiens  expedire  cognoveritis  fueritisque  desuper 
pro  parte  eorum,  quorum  interest,  legitime  requisiti,  solemniter 
publicantes  et  eisdem  incolis  et  habitatoribus  ducatuum  pre- 
dictorum  super  hiis  efficacis  defensionis  auxilio  assistentes,  non 
permittatis  eosdem  ducatuum  predictorum  incolas  et  habitatores 
extra  ducatus  predictos  invitos  trahi  et  illos,  quos  extensioni 
[et]  slatuto  huiusmodi  vobis  contravenisse  constiterit,  censuris 
el  penis  predictis  irretitos  esse  publice  nuntietis  faciatisque  ab 
aliis    uuntiari  el  ab  omnibus   arctius   evitari,    contradiclores   per 


INNOCENS  VIII.  321 

censuram    ecclesiasticam    appellatione    postposita    compescendo. 
Datum  Rome  pridie  id.  junii  anno   1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Orig.  A  i  Gem.  Archiv  I,  9,  B  og  C  (alle  tre  med  Buller  i  Hampesnor)  i 
Slesvig  89  og  89  a.    L.  Dipl.     Jfr.  Beg.  4805*. 

2938.  12.  Juni  1485. 

Paven  bestemmer,  at  Kantoren  i  Slesvig  for  Fremtiden  skal  vaelges  af  Bi- 
skoppen  og  Kapitlet,  ikke  efter  forudgaaende  pavelige  Ventebreve,  og  at  han 
skal  vsere  forpligtet  til  at  residere  ved  Embedet. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Divina  disponente  clementia 
ad  regimen  universalis  ecclesie  deputati,  ad  ea  nostre  vigilantie 
studia  propensius  extendimus,  per  que  in  singulis,  precipue 
cathedralibus,  ecclesiis  divinus  cultus  vigeat  et  continuum  susci- 
piat  incrementum,  et  ut  id  annuente  domino  facilius  subsequa- 
tur,  ordinationes  et  statuta  salubria  edimus,  presertim  dum  ca- 
tholicorum  principum  id  exposcit  devotio,  et  conspicimus  in 
domino  salubriter  expedire.  Sane  pro  parte  Johannis  regis  et 
Dorothee  eius  genitricis  regine  Dacie  et  Norvegie  nobis  nuper 
exhibita  petitio  continebat,  quod,  licet  ad  cantoriam  ecclesie 
Slesvicensis,  que  inibi  dignitas  non  tamen  post  pontificalem 
maior  existit,  cuique  cura  imminet  animarum  [fructus  6  mr.], 
quis  per  electionem  episcopi  Slesvicensis  pro  tempore  existentis 
et  capituli  eiusdem  ecclesie  assumi  consueverit,  expediatque 
eidem  ecclesie,  quod  illius  cantor,  qui  curam  et  gubernationem 
eiusdem  quoad  ea,  que  divinum  cultum  in  illa  concernunt,  ex- 
ercere  tenetur,  apud  ipsam  ecclesiam  personaliter  resideat,  eve- 
niat1)  interdum,  quod  nonnulli  vigore  gratiarum  expectativa- 
rum,  specialium  reservationum  aut  alias  dictam  cantoriam 
acceptare  et  de  illa  sibi '  provideri  facere  procurent  et  post- 
modum  apud  eandem  ecclesiam  non  resideant,  in  non  parvum 
dicte  ecclesie  detrimentum  et  divini  cultus  in  ea  diminutionem, 
quodque,  si  statueretur,  quod  nullus  vigore  quarumcunque  gra- 
tiarum  expectativarum  aut  illarum  revalidationum,  mutationum, 
collationum,  specialium  reservationum,  unionum  .  .  .  cantoriam 
huiusmodi  acceptare  vel  de  illa  sibi  provideri  facere  posset,  sed 
occurrente  illius  vacatione  episcopus  et  capitulum  prefati  etiam 
in  mensibus,  in  quibus  expectative  gratie,  reservationes  et  alia 
premissa  locum  haberent,  cantorem  dicte  ecclesie  prout  in  men- 


*)  Gz.  —  Cod.  eveniatque 

Acta  pontificum  Danica  IV.  21 


322  INNOCENS  VIII. 

sibus  ordinariis  collatoribus  concessis  eligere  possent,  qui  sic 
etiam  in  mensibus  apostolicis  electus  apud  ecclesiam  ipsam  per- 
sonaliter  residere  ac  novam  provisionem  a  sede  apostolica  obti- 
nere  teneretur,  profecto  episcopus  et  capitulum  prefati  occurrente 
vacatione  predicta  talem  in  cantorem  dicte  ecclesie  eligerent, 
qui  apud  illam  personalem  residentiam  faceret  et  personas  illius 
circa  ea,  que  divinum  cultum  prospiciunt,  dirigeret  et  attentas 
redderet,  unde  cultus  ipse  in  eadem  ecclesia  cum  populi  devo- 
tione  continuum  susciperet  incrementum.  Quare  pro  parte  regis 
et  regine  predictorum,  asserentium  se  ad  prefatam  ecclesiam 
specialem  gerere  devotionis  affectum,  nobis  fuit  supplicatum,  ut 
in  premissis  oportune  providere  dignaremur.  Nos  igitur,  qui 
in  singulis,  presertim  cathedralibus,  ecclesiis  cultum  predictum 
vigere  et  augeri  intensis  desideriis  affectamus,  ....  tenore  pre- 
sentium  statuimus,  quod  de  cetero  perpetuis  futuris  temporibus 
nullus,  cuiuscunque  status  fuerit,  vigore  gratiarum  expectativa- 
rum  [etc.  til  unionum]  cantoriam  ipsam  acceptare,  unire  seu 
alicui  mense  aut  dignitati  vel  beneficio  uniri  facere  possit,  sed 
ad  episcopum  et  capitulum  prefatos  ipsius  cantorie  illius  occur- 
rente  vacatione  in  mensibus  etiam  apostolicis  prout  ordinariis 
electio  pertineat,  et  quod  sic  electus  apud  eandem  ecclesiam 
personalem  residentiam  facere  et,  si  in  aliquo  ex  mensibus  apo- 
stolicis  cantoria  ipsa  vacaverit,  novam  provisionem  super  dicta 
cantoria  infra  annum  a  die  electionis  sue  computandum  a  sede 
apostolica  impetrare  et  effectualiter  expedire  teneatur,  decer- 
nentes  omnes  acceptationes  et  provisiones  seu  quasvis  alias  dis- 
positiones,  quas  vigore  gratiarum  expectativarum  [etc.  til  uni- 
onum]  huiusmodi  de  dicta  cantoria  fieri,  et  processus  habendos 
ac  sententias  ferendas  per  easdem  et  pro  tempore  inde  secuta 
quecunque  necnon,  quicquid  secns  a  quoquam  quavis  aucto- 
ritate  scienter  vel  ignoranter  attemptari  contigerit,  nulla,  irrita 
et  inania  nulliusque  roboris  vel  momenti.  Datum  Rome  pridie 
id.  junii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  (584  fol.  228  v;  ogsaa  Supplik  (Fiat.  ,1.;  et  in  forma  gratiosa  ud 
perpetuam  rei  memoriam)  i  Suppl.  841   fol.  223  v. 

2939.  12.  Juni   1485. 

Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroder  faar  bevilget,  at  hans  familiaris,  Laeg- 
manden  Wulfridus  Wilden  fra  Bremen  Stift  maa  vaslge  en  Skriftefader,  som 
Uan  tillade  ham  at  ombytte  det  Lofte,  han  har  aflagt  om  at  besoge  Compo- 
stella,  med  andre  fromme  Handlinger. 


INNOCENS  VIII.  323 

Supplicat  s.  v.  Enwaldus,  prepositus  ecclesie  Slesvicensis  ac 
regis  Dacie  ad  s.  v.  orator  destinatus,  in  personam  Vulfridi 
Wilden  laici  Bremensis  diocesis  oratoris  familiaris, x)  cum  alias 
in  partibus  gravi  periculo  corporis  detentus  cor  suum  ad  deum 
dirigens  votum  fecerit,  si  ex  dicto  periculo,  quo  tunc  detine- 
batur,  liberaretur  et  pristino  statui  restitueretur,  ecclesiam  s.  Ja- 
cobi  in  Compostella  devote  visitare,  et  cum  idem  Vulferdus  (!) 
votum  huiusmodi  adimplere  nequeat,  quatenus  placeat  eidem 
anime  sue  saluti  consulere  ac  eidem  Vulfredo,  ut  hic  Rome  aut 
in  partibus  aliquem  secularem  vel  regularem  presbiterum,  quem 
duxerit  eligendum,  eligere,  et  ipsi  presbitero,  ut  huiusmodi  votum 
in  alia  pia  opera  convertere  libere  valeant,  licentiam  concedere 
dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signa- 
tura  sufficiat.     Datum  Rome  pridie  id.  junii  anno  1. 

Suppl.  841   fol.  223  v. 

2940.  14.  Juni   1485. 

Paven  giver  Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroder  Tilladelse  til  at  gore 
Testamente. 

Enwaldo  de  Souenbroder2)  preposito  ecclesie  Slesvicensis 
Quia  presentis  vite  conditio  [etc.  som  Nr.  2929].  Datum  Rome 
18.  kal.  julii  anno   1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  683  fol.  501  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  forma  in  pre- 
sentia  pape.  Jul.  Ostiensis)3)  i  Suppl.  841   fol.  155. 

2941.  14.  (16.)  Juni  1485. 

Klerken  Peder  Jensen  fra  Roskilde  Stift,  som  er  20  Aar  gl.,  faar  Kano- 
nikat  og  Praebende  i  Viborg  mod  at  betale  en  Pension  til  den  forrige  Indehaver 
Markvard  Pojske,   Klerk  fra  Roskilde  Stift. 

Dudum,  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Vibergensis  per 
obitum  Johannis  Mathei,  Sixti  papc  IIII  capellani  ipsiusque  et 
sedis  apostolice  ac  fructuum  camere  apostolice  in  regno  Dacie 
collectoris  extra  Romanam  curiam  et  in  partibus  defuncti,  va- 
cantibus,  idem  Sixtus  papa  IIII  de  dictis  canonicatu  et  prebenda 
tunc  Burgero  Petri  presbitero  Lundensis  diocesis  gratiose  pro- 
vidit,  prout  in  supplicatione  desuper  signata  .  .  .  continetur. 
Qui  quidem  Burgerus,  litteris  super  provisione  huiusmodi  sibi 
facta  per  eum  non  expeditis,  extitit  vita  functus.    Et  deinde  s.  v. 


*)  Cod.  qui,  cum         2)  II:  Sewenbreder 

3)  Supplikens  Tekst  tilfojer:  usque  ad  summam  5000  duc.  auri  de  camera. 

21* 


324  ENNOCENS  VIII. 

Marquardo  Poyske  clerico  Roskildensis  diocesis,  de  nobili  genere 
ex  ntroque  parente  procreato,  de  omni  jure,  quod  dicto  Burgero 
ante  tempus  et  tempore  obitus  sui  ad  dictos  canonicatum  et  pre- 
bendam  quomodolibet  competebat,  necnon  [de]1)  canonicatu  et 
prebenda  huiusmodi  per  dicti  Burgerii  seu  adhuc  Johannis  Mathei 
[obitum]  seu  alias  quovis  modo  [vacantibus]  providit,  prout  in 
supplicatione  desuper  signata  latius  continetur.  Cum  autem 
dictus  Marquardus  omni  juri  sibi  in  dictis  canonicatu  et  pre- 
benda  quomodolibet  competenti  litteris  super  illis  minime  con- 
fectis  in  manibus  e.  s.  v.  cedere  proponit,  prout  cedit  de  pre- 
senti,  supplicant  igitur  tam  dictus  Marquardus  quam  Petrus 
Johannis  pauper  clericus  Roskildensis  diocesis,  in  vigesimo  vel 
circa  sue  etatis  anno  constitutus,  in  Romana  curia  presens  et 
nullum  benehcium  obtinens,  quatenus,  cessionem  huiusmodi 
admittentes,  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  3  mr.] 
providere,  et,  ne  dictus  Marquardus  propter  cessionem  huius- 
modi  nimium  dispendium  patiatur,  pensionem  annuam  5  fl. 
Renensium,  qui  tertiam  partem  fructuum  dictorum  canonicatus 
et  prebende  minime  constituunt,  prefato  Marquardo,  quoad 
vixerit,  super  fructibus  eorundem  canonicatus  et  prebende  per 
prefatum  Petrum  Johannis  et  successores  suos  annis  singulis  in 
terminis  et  locis  ad  hoc  statuendis  persolvendam  ac  sub  censuris 
et  penis  ecclesiasticis  consuetis  reservare  dignemini,  non  obstante 
defectu  etatis  premisse  .  .  .  statutisque  et  consuetudinibus  dicte 
ecclesie,  quibus  omnibus  pro  hac  vice  dumtaxat  derogare  pla- 
ceat  .  .  .  Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum 
Rome   18. 2)  kal.  julii  anno   1. 

Suppl.  841   fol.  99  v  og  (II)  fol.  199  v. 

Viberyensis.     Petrus  Joannis.     Canonicatus  per  obitum. 
Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.VIII  anno  1  lib.  3  (tabt)  fol.  56. 

2942.  16.  Juni   1485. 

Raadet  og  Borgerskabet  i  Kiel  faar  pavelig  Bekra?ftelse  paa  de  Privilegier, 
der  af  yFrkebiskopperne  i  Bremen,  Konger  og  Fyrster  er  givet  Byen  og  dens 
Kirker  (Nicolai  Kirke,  Helligaands-  og  Vor  Frue  Kapel  i  Byen  samt  St.  Jergens 
og  St.  Gertruds  Kapeller  udenfor  Byen),  saerlig  m.  H.  t.  Raadets  Ret  til  at  styre 
Kirkerne  og  de  andre  gejstlige  Stiftelser,  og  faar  det  overdraget  til  Abbeden  i 
St.  Michaels  Kloster  i  Luneburg,  Provsten  i  Slesvig  og  Dekanen  i  Lubeck  at 
sorge  for,  at  dette  bliver  overboldt. 

')  add.   (1/.  -)   II:   16. 


INNOCENS  VIII.  325 

Dudum  ab  archiepiscopis  Bremensis  ecclesie  pro  tempore 
successive  existentibus  necnon  aliis  regibus,  principibus  et  per- 
sonis  tam  spiritualibus  quam  secularibus  opido  Kilonensi  dicte 
Bremensis  diocesis  nonnulla  privilegia  [ac]  indulta  concessa 
fuere,  .  .  .  .  et,  cum  intra  dictum  opidum  quedam  parrochialis  ec- 
clesia  s.  Nicolai  dueque  capellanie  s.  Spiritus  et  b.  Marie  virginis, 
extra  id  et  prope  illud  due  alie  capelle  s.  Georgii  et  s.  Gertrudis 
site  existunt,  quibus  illius  opidi  universitas  et  nonnulli  alii 
Christi  fideles  propter  singularem,  quem  gerunt  ad  eas,  devo- 
tionis  affectum  erectiones,  fundationes  diversas  capellaniarum, 
commendarum  et  aliorum  beneficiorum  ipsorumque  dotationes 
et  elemosinas  pro  leprosis  et  aliis  pauperibus  hominibus  et  per- 
sonis  sustentandis,  presbiteris  [o:  -orum]1)  inibi  missis  decan- 
tandis  et  in  alios  diversos  pios  usus  convertendas  facere  et  dare 
consueverunt,  prout  in  dies  dant  et  faciunt,  proconsulibus  et 
consulibus  dicti  opidi  Kilonensis,  ut  presbiteros  ad  missas  cele- 
brandas  et  alia  divina  officia  in  ecclesia  et  capellis  predictis 
laudabiliter  peragenda  necnon  elemosinas  et  alia,  ut  prefertur, 
diversa  pia  opera  juxta  eorundem  fundantium  et  donantium 
commissionem  et  voluntatem  deputent,  presentent,  distribuant 
et  faciant  ac  villas,  possessiones,  res  et  bona  mobilia  et  im- 
mobilia  ad  prefatos  pios  usus  spectantia  in  quibuscunque  locis 
et  diocesibus  existentia,  ut  eis  mero  et  pleno  jure  et  preessen- 
tia  presint,  tueantur,  gubernent  et  defensent,  plenam  con- 
cesserunt  auctoritatem,  eorum  desuper  conscientias  non  modice 
onerando.  Ut  autem  dictum  opidum  Kilonense  privilegiis  et  in- 
dultis  huiusmodi  etiam  ex  auctoritate  apostolica  gaudeat,  et 
[cum]  dicti  proconsules  et  consules,  qui  in  pacifica  vel  quasi 
possessione  predictorum  existunt  et  ad  ea  tanto  tempore,  cuius 
contrarii  hominum  memoria  non  existit,  quia  a  prefatis  defunclis 
deputati  fuerunt,  prout  sunt  de  presenti,  cupiant  concessionem, 
deputationem  ac  predicta  omnia  pro  illorum  subsistentia  firmiori 
auctoritate  apostolica  communiri,  supplicant  igitur  universitas 
dicti  opidi  necnon  illius  consules  et  proconsules  prefati,  qua- 
tenus  s.  v.  privilegia  [ac]  indulta  predicta  necnon  administra- 
tionem,  preessentiam,  gubernationem  ac  omnimodam  dispositi- 
onem  omnium  bonorum  predictorum  et  ad  ea  quomodolibet 
respective  pertinentium  ac  presbiterorum  ad  divina  officia  in 
ecclesia    et  capellis    predictis    deputationem    ipsis    proconsulibus 

J)  add.  Gz. 


326  INNOCENS  VIII. 

et  consulibus  concessas  coniirmare  ipsosque  proconsules  et  con- 
sules  ad  predicta,  quatenus  opus  sit,  de  novo  deputare  necnon 
statuere,  ut  presbiteri  predicti  in  parrochiali  et  capellis  huius- 
niodi,  ad  nutuni  proconsulum  et  consulum  apponendi,  deputandi 
sint,  prout  hactenus  consueverunt,  ac  rectori  et  capellanis  eius- 
dem  parrochialis  ecclesie  s.  Nicolai  et  aliis  quibuscunque  per- 
sonis  sub  excommunicationis,  quam  ipso  facto  contrafacientes 
incurrant,  penis,  ne  ecclesiasticas  aut  alias  seculares  personas 
in  eorum  sermonibus  aut  alias  directe  vel  indirecte  ab  elemosi- 
narum  devotione  et  legatorum  in  quoscunque  pios  usus  et  po- 
tissime  fabrice  de  dispensatione  et  totali  cura  dictorum  pro- 
consulum  et  consulum  existentium  ipsi  ecclesie  s.  Nicolai  et 
capellis  predictis  quoquomodo  facienda  verbo  vel  facto  retrahant 
aut  quacunque  suggestione  retrahere  presumant,  districtius  in- 
hibere  dignemini,  mandantes  abbati  monasterii  s.  Michaelis  opidi 
Luneburgensis  Verdensis  diocesis,  preposito  Slesvicensi  et  decano 
Lubicensi,  quatenus  per  se  vel  alios  .  .  .  .,  quatenus  expedire 
cognoverint,  post  et  ante,  elemosinas,  legata,  donationes  et  alia 
pia  opera  predicta  fienda  huiusmodi  solempniter  publicantes,  ea 
omnia  ad  [notitiam]  ipsorum  rectorum  et  capellanorum  par- 
rochialis  ecclesie  predicte  et  quorumcunque  aliorum  prelatorum 
per  presentes  deducant,  ne  de  illis  valeant  ignorantiam  allegare, 
et  si  eos  inhibitionem  predictam  contravenire  contigerit,  illos 
censuris  et  penis  predictis  cogant,  et  postquam  censuris  et  penis 
huiusmodi  irretiti  fuerint,  denuntient  faciantque  ab  aliis  nuntiari 
ac  ab  omnibus  arctius  evitari  et  legitimis  super  hiis  habendis 
servatis  processibus  iteratis  vicibus  aggravent,  contradictores  etc, 
invocent  [o:  -ato]  ad  hoc,  si  opus  fuerit,  auxilio  bracchii  secularis. 
Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Et  in  forma  gra- 
tiosa.  Et  qnod  presbiteri  deputandi  ad  nutum  proconsulum  et 
consulum  sint  amovibiles.  Concessum.  Jul.  Ostiensis.  Datum 
Home   16.   kal.  julii  anno   1. 

Suppl.  841   fol.  258. 

2943.  16.  Juni   1485. 

Paven  stadfsester  efter  Anmodning  af  Haad  og  Borgerskab  i  Kiel  de  Pri- 
vilegier,  der  af  /Erkebiskopperne  i  Bremen,  Konger  og  Fyrster  er  givne  Byen 
og  dens  Kirker  (Sognekirken  St.  Nicolai,  Helligaands-  og  Vor  Frue  Kapel  i  Kiel 
samt  st.  Jergens  og  St.  Gertruds  Kapeller  udenfor  Kiel),  sserlig  m.  H.  t.  Raadets 
Ret  til  at  styre  Kirkerne  og  de  andre  gejstlige  Stiftelser,  og  befalcr  Abbeden  i 
St.  Michaels  Kloster  i  Luneburg,  Provsten  i  Slesvig  og  Dekanen  i  Lubeck  at 
sorge  for,  al  dette  bliver  overholdt. 


INNOCENS  VIII.  327 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ex  injuncto  nobis  desuper 
servitutis  officio  (Westphalen,  Monumenta  IV,  3325 — 27;  Reg. 
t:'7796).     Datum  Rome  16.   kal.  julii  anno   1. 

2944.  18.  Juni  1485. 

Paven  giver  Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroder  Dispensation  til  med 
Provstiet  at  forene  fire  andre  ellers  dermed  uforenelige  Embeder. 

Enwaldo  de  Souenbroder  preposito  ecclesie  Slesvicensis. 
Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  volentes  te, 
qui  nuper  pro  parte  Johannis  Dacie  et  Norvegie  regis  ad  nos 
et  sedem  apostolicam  orator  destinatus  existis  necnon  preposi- 
turam  ecclesie  Slesvicensis,  que  inibi  dignitas  post  pontiflcalem 
maior  existit,  et  ad  quam  consuevit  quis  per  electionem  assumi, 
cuique  cura  imminet  animarum,  inter  alia  obtines,  ....  favore 

prosequi  gratioso ,  tuis  in  hac  parte  supplicationibus  incli- 

nati,  tecum,  ut  una  cum  dicta  prepositura  quecunque  duo  et 
absque  illa  quecunque  tria  curata  seu  alias  invicem  incompati- 

bilia  beneficia necnon  in  .  .  quibusvis  .  .  ecclesiis  quecun- 

que  alia  duo  beneficia  sub  uno  et  eodem  tecto  consistentia  dis- 

similia  tamen si  tibi  alias  canonice  conferantur , 

recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinere  illaque  omnia  .  .  .  ., 
quotiens  tibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  .  .  . 
beneficia  tria  dumtaxat  curata  seu  alias  incompatibilia  et  duo 
alia  sub  uno  eodemque  tecto  consistentia,  ut  prefertur  qualificata, 
similiter  recipere  et,  dummodo  inter  ipsa  omnia  ultra  quam  tria 
curata  seu  alias  incompatibilia  et  inter  ipsa  tria  plures  quam 
due  parrochiales  ecclesie  vel.earum  perpetue  vicarie  non  existant, 
etiam,  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas  .  .  .  .,  tenore  presen- 
tium  dispensamus.    Datum  Rome  14.  kal.  julii  anno   1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  684  fol.  230  v;  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis)  i  Suppl.  842  fol.  25. 

2945.  21.  Juni  1485. 

Slesvigprovsten  Enwald  Sovenbroder  faar  et  evigt  Vikariat  og  en  Kom- 
mende  i  Kiel,  Klerken  Jobannes  Brant  fra  Bremen  Stift  faar  Kanonikat  og 
Praebende  i  Slesvig. 

Supplicant  Enwaldus  de  Souenbroder  prepositus  ecclesie 
Slesvicensis  et  pro  Johanne  Dacie  etc.  rege  ad  s.  v.  orator  de- 
stinatus  et  Johannes  Brant  clericus  Bremensis  diocesis,  quatenus, 
specialem  gratiam  eis  respective  facientes,  videlicet  de  perpetua 


:V2X  INNOCENS  VIII. 

vicaria  b.  Marie  virginis  et  s.  Crucis  sita  in  capella  sub  turri 
parrochialis  ecclesie  seu  infra  illius  limites  s.  Nicolai  oppidi 
Kylonensis  dicte  diocesis,  que  de  jure  patronatus  laicorum  ex- 
istit  [fructus  3  mr.j,  necnon  de  ({uodam  perpetuo  beneficio,  co- 
menda  nuncupato,  sito  in  dicta  capella,  quod  de  simili  jure 
patronatus  existit  [fructus  3  mr.],  dicto  Enwaldo,  de  canonicatu 
vero  et  prebenda  dicte  ecclesie  Slesvicensis  [fructus  3  mr.],  per 
obitum  .lohannis  Embkin  vacantibus,  eidem  Johanni  Brant  re- 
spective  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis.     Datum  Rome  11.   kal.   julii  anno   1. 

Suppl.  842  fol.  20. 

2946.  22.  Juni  1485. 

Paven  giver  Biskoppen  i  Slesvig  Befaling  til  at  reservere  en  aarlig  Pension 
af  St.  Johannes  Kirke  paa  For  for  Enwald  Sovenbroder. 

Episcopo  Slesvicensi.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.j.    Hinc 

est,  quod  nos,  Enwaldo  de  Souedroder1)  preposito  ecclesie  Sles- 

vicensis,  qui  pro  Johanne  Dacie,  Norvegie  rege  ad  nos  et  sedem 

apostolicam  orator  destinatus  [existit]2)  et  preposituram  dicte  ec- 

clesie,  que  inibi  dignitas  curata  et  electiva  ac  maior  post  ponti- 

ficalem  existit,  inter  alia  obtinet,  ut  se  decentius  sustentare  valeat, 

de   alicuius   subventionis    auxilio    providere  volentes,  fraternitati 

tue   mandamus,    quatenus    pensionem    annuam    12  duc.  auri   de 

camera  super  parrochialis  ecclesie  s.  Joannis  in  insula  Foer  Sles- 

vicensis  diocesis,  que  de  jure  patronalus  prefati  regis  ac  nobilis 

domini   Frederici   eiusdem   regis   germani,   Holsacie   ac  Slevicen- 

sium  ducum,  existit,  fructibus,  qui  6  mr.  arg.  puri  valorem  an- 

nuum  non  excedunt,  per  te  modernum  episcopum  Slesvicensem  de 

consensu  Lubberti  Heglirges3)  ipsius  parrochialis  ecclesie  rectoris 

reservatam  .  .  et  assignatam,  per  eundem  Lubbertum,  dummodo 

eius   ad   id  de  novo   expressus    accedat   assensus,  et  successores 

suos    dictam    parrochialem    ecclesiam    pro    tempore    obtinentes 

eidem   Enwaldo,  quoad  vixerit,  vel  procuratori  suo  legitimo  .  .  . 

in   terminis  et  loco  ac  sub  censuris  et  penis  ecclesiasticis  ad  id 

de  Enwaldi  et  Lubberti  predictorum    consensu  statuendis  annis 

singulis    inlegre    persolvcndam    reservare  .  .  .  auctoritate    nostra 

procures Datum  Rome  10.  kal.   julii  anno  1. 

Gratis  de  mandato. 

Reg.  Vat.  707   fol.   294;    ogsaa  (II)  Snpplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  842  fol.  30  v. 

')  II:    Supplicat   Knwaldus  de  Souenbroder  2)  add.   Gz. 

'')  II:'Luberti  Haybiger 


INNOCENS  VIII.  329 

2947.  22.  (25.)  Juni   1485. 

Dronning  Dorothea  faar  bevilget,  at  et  evigt  Beneficium  i  St.  Laurentius 
Kirken  ved  Itzehoe  maa  laegges  ind  under  Prsestekaldet,  og  at  Klostret  maa 
have  Patronatsretten  over  Kaldet. 

Exponit  Dorothea  regina  Dacie  etc,  quatenns  fructus  par- 
rochialis  ecclesie  s.  Laurentii  prope  et  extra  muros  opidi  Idtzeho1) 
terre  Holsatie  Bremensis  diocesis,  que  de  jure  patronatus  abba- 
tisse  et  conventus  monasterii  monialium  b.  Marie  virginis  et  s. 
Crucis  Cisterciensis2)  extra  et  prope  muros  dicti  opidi  situati 
ratione  cuiusdam  donationis  per  principes  terre  Holtsatie  pre- 
dictis  abbatisse  et  conventui  dicti  monasterii  facte  existit,  sunt 
plurimum  tenues  et  exiles,  ita  quod  rector  dicte  ecclesie  pro 
tempore  existens  ex  illis,  qui  3  mr.  arg.  valorem  annuum  non 
excedunt,  commode  se  sustentare  et  onera  ratione  dicte  ecclesie 
sibi  incumbentia  perferre  non  potest,  verum,  si  quoddam  per- 
petuum  beneficium  ad  altare  s.  Crucis  situm  in  dicta  ecclesia, 
quod  ad  presentationem  dicte  abbatisse  et  conventus  pertinet, 
eidem  parrochiali  ecclesie  perpetuo  uniretur,  statueretur  quoque, 
quod  rector  dicte  ecclesie  pro  tempore  existens  [pro  solo  nutu 
abbatisse  ipsius  monasterii  amoveretur,  profecto  rector  pro  tem- 
pore  existens]3),  timens  ab  eadem  ecclesia  amoveri,  ab  illicitis 
abstinere  studeret  et  ex  ipsius  ecclesie  fructibus,  postquam  unio 
huiusmodi  sortita  esset  effectum,  commodosius  se  substentare 
valeret.  Supplicat  igitur  dicta  regina,  que  plurimum  huic  mona- 
sferio  monialium  eiusque  religioni  et  laudabili  regimini  singu- 
laribus  devotione  et  auxilio  ac  assistentia  affectionata  existit, 
quatenus  predictis  abbatisse  et  conventui  in  premissis  oportune 
providere  et  beneficium  huiusmodi  [fructus  3  mr.]  parrochiali 
ecclesie  perpetuo  unire,  ita  quod,  cedente  vel  decedente  moderno 
ipsius  beneficii  possessore  aut  alias  beneficium  huiusmodi  quo- 
modolibet  dimittente,  liceat  rectori  dicte  ecclesie  pro  tempore 
existenti  corporalem  beneficii  huiusmodi  possessionem  etc.  auc- 
toritate  s.  v.  perpetuo  apprehendere  et  illius  fructus  etc.  in  suos 
et  parrochialis  ecclesie  huiusmodi  usus  convertere,  diocesani 
loci  et  cuiusvis  alterius  licentia  super  hoc  minime  requisita, 
quodque  etiam  rector  dicte  ecclesie  pro  tempore  existens  pro 
solo  nutu  dicte  abbatisse  dicti  monasterii  amoveri  possit  et 
alter  virtuosus  et  honestus  [in  eius  locum  substitui],  qui 
confessionem    monialium    dicti    monasterii    de    scitu    et    licentia 


II:  Ideze  .       2)  II:  ordinis  C.         3)  Saaledes  i  II. 


330  INXOCENS  VIII. 

superioris  dicti  monasterii  ad  hoc  deputati  pro  tempore  existen- 
tis  audire  possit  et  debeat,  statuere  dignemini  ....  Fiat.  J.  Et 
in  forma  gratiosa  de  omnibus  .  .  .  Datum  Rome  10. x)  kal.  julii 
anno   1. 

Suppl.  841   fol.  213  v  og  (II)  fol.  240  v. 


2948.  23.  Juni  1485. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Ribe  at  give  Envvald  Sovenbroder  Absolution 
for.  at  han  har  kebt  Provstiet  i  Slesvig  af  Johan  Embeke,  og  tillade  ham  frem- 
deles  at  beholde  Provstiet. 

Episcopo  Ripensi.  Sedis  apostolice  exuberans  clementia 
[etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Ewaldi  de  Son- 
nebroder2)  presbiteri  Bremensis  diocesis  petitio  continebat,  quod 
alias,  postquam  Paulus  papa  II  omnes  excommunicationes  alias- 
que  sententias,  censuras  et  penas  antea  a  Romanis  pontificibus 
in  simoniacos  latas,  et  quas  omnem  manifestum  vel  occultum 
simoniacum  ipso  facto  incurrere  voluerant,  approbaverat  et  in- 
novaverat,  illarum  absolutionem  sibi  et  successoribus  suis  dum- 
taxat  reservando,  prefatus  Ewaldus,  ad  preposituram  ecclesie 
Slesvicensis,  quam  Johannes  Embecken  tunc  obtinebat,  aspirans, 
cum  prefato  Johanne  pepigit  et  convenit,  quod,  si  ipse  Johannes 
dictam  preposituram  ad  hoc,  ut  de  illa  eidem  Enwaldo  provi- 
deretur,  resignare  vellet,  ipse  Enwaldus  ex  fructibus  dicte  pre- 
positure  50  duc.  vel  eorum  valorem  singulis  annis  eidem  Jo- 
hanni,  donec  ipso  Enwaldo  procurante  de  beneficiis  ecclesiasticis 
usque  ad  valorem  annuum  14  duc.  dicto  Johanni  provisum 
foret,  persolveret  et  pensionem  annuam  tertie  partis  fructuum 
prefate  prepositure,  que  transiret  ad  successores,  et  ultra  hoc 
24  alios  duc.  ex  fructibus  aliorum  beneficiorum  suorum  vel  alias 
etiam  sub  certis  obligationibus  tunc  expressis  eidem  Johanni 
reservari  procuraret,  quo  facto  ipse  Enwaldus,  necessitatem  dicti 
Johannis,  qui  lepre  morbo  percussus  erat,  prospiciens,  sibi  50 
duc.  vel  circa  pro  pensione  unius  anni  tunc  proxime  futuri 
statim  persolvit,  simonie  labem  ac  excommunicationis  aliasque 
sententias,  censuras  et  penas  incurrendo.  Et  deinde  per  Sixtum 
papam  IIII,  pacti  et  conventionis  eorundem  prorsus  ignarum,  ac- 
cepto,  quod  dictus  Johannes  eandem  preposituram,  quam  tunc 
obtinebat,  sponte  resignare  proponebat,  prefatus  Sixlus  episcopo 

')   II:   7.   kal.  julii  ")   II:    Enwaldus  de  Souenbroder 


INNOGENS  VIII.  331 

Lubicensi  eius  proprio  nomine  non  expresso  suis  litteris  man- 
davit,  quatenus  ab  eodem  Johanne  vel  procuratore  suo  .  .  .  .  re- 
signationem  huiusmodi,  si  illam  in  suis  manibus  sponte  facere 
vellet,  apostolica  auctoritate  ea  vice  dumtaxat  reciperet  illaque 
per  eum  recepta  preposituram  predictam,  que  de  jure  patronatus 
Cristierni  Dacie  regis  existebat  .  .  .,  Enwaldo  de  consensu  ipsius 
regis  conferret  necnon  Johanni  prefato  pensionem  annuam  tertie 
partis  fructuum  dicte  prepositure  sibi,  quoad  viveret,  vel  pro- 
curatori  suo  legitimo  per  dictum  Enwaldum  et  successores  suos 
....  annis  singulis  persolvendam  eadem  auctoritate  reservaret. 
Postmodum  vero,  cum  dictus  Johannes  preposituram  prefatam 
in  manibus  tunc  episcopi  Lubicensis  resignasset,  ipse  episcopus, 
pacti  et  conventionis  predictorum  forsan  ignarus,  ad  executionem 
dictarum  litterarum  procedens,  resignatione  huiusmodi  per  eurn 
recepta  preposituram  predictam  tamquam  per  huiusmodi  resig- 
nationem  tunc  vacantem  eidem  Enwaldo  auctoritate  predicta  de 
expresso  consensu  dicti  regis  quamvis  de  facto  contulit  et  de 
ilia  etiam  providit  necnon  pensionem  predictam  dicto  Johanni 
reservavit,  ipseque  Enwaldus,  collationis  et  provisionis  earundem 
pretextu  dicte  prepositure  possessionem  apprehendens,  illam  ex- 
tunc  per  sex  annos  vel  circa  detinuit,  prout  detinet,  fructus  per- 
cipiens  ex  eadem  etiam  de  facto.  Cum  autem  secundum  pre- 
missa  collatio  et  provisio  predicte  viribus  non  subsistant,  et  dicta 
prepositura  adhuc,  ut  prefertur,  vacare  noscatur,  pro  parte  eius- 
dem  Enwaldi  nobis  fuil  supplicatum,  ut  ipsum  a  labe  simonie 
ac  excommunicationis  aliisque  sententiis,  censuris  et  penis  pre- 
fatis  absolvere  ....  dignaremur.  Nos  igitur,  attendentes,  quod 
prefate  sedis  benignitas  recurrentibus  ad  eam  post  excessum 
cum  humilitate  personis  sue  pietatis  gremium  claudere  non 
consuevit,  ac  eidem  Enwaldo  ....  specialem  gratiam  facere  vo- 
lentes,  fraternitati  tue  mandamus,  quatenus  eundem  Enwaldum, 
si  hoc  petierit,  a  reatu  simonie  ac  excommunicationis  aliisque 
sententiis,  censuris  et  penis  predictis  auctoritate  nostra  hac  vice 
dumtaxat  absolvas  in  forma  ecclesie  consueta,  injunctis  inde 
sibi  pro  modo  culpe  penitentia  salutari  et  aliis,  que  de  jure 
fuerint  injungenda,  necnon  secum  super  irregularitate,  si  quam 
sententiis,  censuris  et  penis  ligatus  predictis  missas  et  alia  di- 
vina  officia  non  tamen  in  contemptum  clavium  celebrando  vel 
alias  se  illis  immiscendo  contraxit,  eadem  auctoritate  nostra 
dispenses  aboleasque  omnem  inhabilitatis  et  infamie  maculam 
sive  notam  per  eum  premissorum  occasione  contractam,  et  nichi- 


332  INNOCEXS  VIII. 

lominus,  si  absolutionem,  dispensationem  et  abolitionem  pre- 
dictas  per  te  vigore  presentium  lieri  contigerit,  ut  prefertur, 
preposituram  predictam,  que  in  eadem  ecclesia  dignitas  post 
pontificalem  maior  existit  [fructus  6  mr.j,  eidem  Enwaldo  auc- 
toritate  nostra  predicta  conferas.  Datum  Rome  9.  kal.  julii 
anno  1. 

(iratis  de   mandato  etc. 

Reg.  Yat.  706  fol.  63;  ogsaa  (II)  Supplik  (Goncessum  in  presentia  papc. 
Jul.   Ostiensis)  i  Suppl.  841   fol.  214. 

2949.  23.  Juni  1485. 

Enwald  Sevenbroder  faar  ct  evigt  Vikariat  og  en  Kommende  i  Kiel. 

Supplicat  Enwaldus  de  Sovenbroder  prepositus  ecclesie  Sles- 
vicensis,  nuper  ad  s.  v.  a  Johanne  Dacie  etc.  rege  orator  desti- 
natus,  quatenus  sibi  de  perpetua  vicaria  necnon  commenda  sive 
eIemosina[ria]  in  cappella  b.  Marie  virginis  et  s.  Crucis  sub  turri 
parrochialis  ecclesie  s.  Nicolai  opidi  Kilonensis  Bremensis  dio- 
cesis  respective  sitis,  que  de  jure  patronatus  laicorum  et  dicti 
oratoris  consanguineorum  existunt  [fructus  b.  Marie  3  nir.  et 
s.  Crucis  etiam  3  mr.],  per  obitum  Johannis  Embecken  vacan- 
tibus,  providere  ac  juri  patronatus  pro  hac  vice  dumtaxat  dero- 
gare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis. 
Datum  Rome  9.  kal.  julii  anno   1. 

Suppl.  841   fol.  214. 

2950.  23.  (28.)  Juni   1485. 

Paven  befaler  sin  Auditor,  Biskop  Antonius  de  Grassis  i  Tivoli,  at  ovcr- 
drage  Klerken  Jens  Pcdcrsen  Hostorp  fra  Slesvig  Stift  et  evigt  Vikariat  i  Slcs- 
vig,  hvorom  han  havde  fort  langvarige  Processcr  vcd  Kurien  med  Remarus 
Borfflet. 

Antonio1)  episcopo  Tiburtino  in  Komana  curia  residenli. 
Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper 
pro  parte  Johannis  Petri  de  Hostorpp  clerici  Slesvicensis  dio- 
cesis2)  petitio  continebat,  quod,  orta  dudum  inter  eum  et  Rema- 
rum  Borfflet3),  qui  se  gerit  pro  clerico,  super  quadam  vicaria 
perpetua  in  ecclesia  Slesvicensi,  quam  tunc  per  obitum  Gerardi 
Santbeke  vacantem  Johannes  per  Marinum  episcopum  Cami- 
nensem,    tunc   in    partibus   illis   apostolice   sedis    cum   potestate 


')   II  og  III   lilf. :   de  Grassis        *)   III  tilf:  sacri  palatii  apostolici  causarum 
notarii         ;|)  II  og  III:   Borsslet 


INNOCENS  VIII.  333 

legati  de  latere  nuntium  et  habentem  ad  hoc,  ut  asserebat,  spe- 
cialem  ab  eadem  sede  per  illius  litteras  facultatem,  iliius  vigore 
sibi  collatam  et  de  illa  provisum  fuisse  dictumque  Remarum 
collationi  et  provisioni  huiusmodi  contra  justitiam  se  .  .  .  .  oppo- 
nere  et  impedire  .  .  .,  quominus  collatio  et  provisio  predicte 
suum  debitum  consequerentur  effectum,  Remarus  vero  prefati 
vicariam  ipsam  ad  se  de  jure  spectare  asserebant,  prout  asse- 
runt,  materia  questionis,  Sixtus  papa  IIII  causam  huiusmodi, 
non  obstante,  quod  ad  prefatam  curiam  legitime  devoluta  et 
apud  eam  de  juris  necessitate  tractanda  et  finienda  non  esset, 
magistro  Jeronimo1)  de  Porcariis  nostro,  tunc  suo,  capellano  et 
causarum  palatii  apostolici  auditori  ad  instantiam  ipsius  Jo- 
hannis  audiendam  commisit  et  fine  debito  terminandam,  qui 
in  illa  rite  procedens  diffinitivam  pro  eodem  Johanne  et  contra 
dictum  Remarum  sententiam  promulgavit,  a  qua  pro  parte  ipsius 
Remari  ad  sedem  apostolicam  extitit  appellatum2),  ipseque  Six- 
tus  causam  appellationis  huiusmodi  magistro  Gundisalvo3)  de 
Villadiego  et  deinde  magistro  Petro  de  Ferrera  nostris,  tunc  suis, 
capellanis  et  causarum  dicti  palatii  auditoribus  ad  instantiam 
ipsius  Remari  audiendam  commisit  et  fine  debito  terminandam, 
ipseque  Petrus  auditor  in  causa  huiusmodi  perperam  procedens 
sententiam  Jeronimi  auditoris  huiusmodi  per  suam  etiam  diffini- 
tivam  sententiam  revocavit  iniquam,  a  qua  pro  parte  ipsius  Jo- 
hannis  ad  sedem  predictam  extitit  appellatum,  ac  dictus  Sixtus 
causam  posterioris  appellationis  huiusmodi  magistro  Paulo  de 
Tuscanella  et  deinde4)  magistro  Guillermo  de  Perereriis  similiter 
nostris,  tunc  suis,  capellanis  et  causarum  dicti  palatii  auditoribus 
ad  instantiam  dicti  Johannis  audiendam  commisit  et  fine  debito 
terminandam,  ipseque  Guillermus  auditor  in  causa  huiusmodi 
etiam  perperam  procedens  diffinitivam  pro  eodem  Remaro  et 
contra  dictum  Johannem  sententiam  promulgavit  iniquam,  a  qua 
pro   parte   ipsius  Johannis   ad    sedem   predictam   similiter  extitit 

appellatum,  nosque causam  ultime  appellationis  tibi,  etiam 

tunc  locum  unius  ex  causarum  dicti  palatii  auditoribus  de  man- 
dato  nostro  tenenti,  ad  instantiam  eiusdem  Johannis  audiendam 
commisimus  et  fine  debito  terminandam,  tuque  in  illa  ad  non- 
nullos  actus  citra  tamen  conclusionem  diceris  processisse.    Cum 


*)  II  og  III:   Hieronymo         2)  II  og  III  tilf.:  frivole 

3)  III:  episcopo  de  Villadiego  et  in  eius  absentia  a  Romana  curia  Petro 

4)  II  tilf. :  propter  eius  infirmitatem  usque  ad  eius  convalescentiam 


334  INNOCENS  VIII. 

autem  .  .  .  !),  postquam  prefatus  Jeronimus  auditor  vigore  certe 
specialis  commissionis  per  eundem  Sixtum  predecessorem  sibi 
super  hoc  facte  prefatam  vicariam  illiusque  fructus  et  posses- 
siones  per  prepositum  et  archidiaconum  dicte  ecclesie  Slesvicen- 
sis  sequestrari  mandaverat,  prefatus  Remarus  sequestrum  huius- 
modi  ausu  temerario  per  se  vel  procuratorem  violare  non  eru- 
buerit,  quasi  medietatem  fructuum  dicte  vicarie  levando,  nos, 
attendentes,  quod,  si  est  ita,  dictus  Remarus  ab  omni  jure,  si 
(juod  sibi  in  dicta  vicaria  quomodolibet  competebat .  .  .,  noscitur 
cecidisse,  ac  volenles  prefato  Johanni,  qui  causarum  palatii  apo- 
stolici  notarius  existit,  gratiam  facere  specialem,  ....  fraternitati 
tue  mandamus,  quatenus,  si  et  postquam  de  violatione  sequestri 
huiusmodi  tibi  legitime  constiterit,  eundem  Remarum  ab  omni 
jure,  si  quod  sibi  in  dicta  vicaria  tempore  violationis  huiusmodi 
quomodolibet  competebat  aut  competere  poterat,  cecidisse  auc- 
toritate  nostra  declares,  prout  de  jure  fuerit  faciendum,  et  nichi- 
lominus,  si  declarationem  huiusmodi  per  te  vigore  presentium 
fieri  contingat,  ipsum  Johannem  in  omni  jure,  si  quod  eidem 
Remaro  in  dicta  vicaria2)  [fructus  2  mr.]  competebat .  .  .  .,  eadem 
auctoritate  surroges  dictumque  jus  sibi  conferas  et  provideas 
etiam  de  eodem,  necnon  eundem  Johannem  ad  dictum  jus  illius- 
que  et  dicte  cause  prosecutionem  et  defensionem  in  eo  statu, 
in  quo  dictus  Remarus  tempore  violationis  huiusmodi  erat,  et, 
si  illam  non  fecisset,  posset  et  deberet  admitti,  et  ad  posses- 
sionem  ipsius  vicarie,  in  qua  dictus  Remarus  existit,  auctoritate 
prefata  admittas,  ut  est  moris,  ac  alias  in  causa  huiusmodi 
procedas  in  omnibus  perinde,  ac  si  de  jure  ipsius  Remari  nichil 
appareret.     Datum  Rome  9.  kal.  julii  anno   1. 

B.  X.  8.  kal.  nov.  anno  8.  Bagarothns. 

Beg.  Lat.  846  B  fol.  261;  ogsaa  Suppliker  (Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.  Ostiensis),  (II)  i  Suppl.  841  fol.  298  v  og  (III)  samme  Bind  fol.  216  v.  sidste 
Sted   Datum   4.   kal.  julii   anno   1. 


])  II  og  III:  Cum  autem  prefatus  orator  Johannes  Petri  post  dictam  pri- 
mam  seutentiam  dictam  vicariam  in  ecclesia  Slesvicensi  ac  fructus  de  mandato 
Sixti  pape  IIII  ac  vigore  litterarum  dicti  Hieronymi  de  Porcariis  fecerit  et  pro- 
curaverit . . . .  sequestrari  et  sub  firmo  sequestro  poni,  prefatus  tamen  Remarus 
et  eius  procurator  Paulus  Santbek  detentores  huiusmodi  sequestrum  violaverunt 
el  viohmt  ultra  mcdictatem  fructuum  ....  levantes  et  in  suos  damnahiles  usus 
convertentes 

')  II   og  III   tilf. :  que  sine  cura  est 


INNOCENS  VIII.  335 

2951.  23.  Juni  1485. 

Bo  Nielsen  faar  ny  Provision  paa  et  evigt  Vikariat  i  Ribe. 

Alias  perpetua  vicaria  ad  altare  bb.  apostolorum  Petri  et 
Pauli  in  ecclesia  Ripensi  per  obitum  Petri  Suenonis  vacante, 
Boecius  Nicolai  ab  ordinario  obtinuit  illam  sibi  conferri  et  de 
illa  etiam  provideri,  possessione  subsecuta.  Cum  autem  dubitet 
collationem  et  provisionem  predictas  viribus  non  subsistere  ip- 
samque  vicariam  adhuc  per  obitum  ipsius  Petri  Suenonis  vacare, 
supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de  dicta  vicaria  [fructus  2  mr.] 
de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
Jul.   Ostiensis.     Datum  Rome  9.  kal.  julii  anno   1. 

Suppl.  842  fol.  121  v. 

2952.  23.  Juni   1485. 

Klerken  Mikkel  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig  Stift  faar  ny  Provision  paa 
Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis  per  obitum 
Johannis  Emeken  vacantibus,  Michael  Petri  clericus  Slesvicensis 
diocesis  illos  vigore  gratie  expectative  sibi  per  Sixtum  [papam  IV] 
concesse  acceptavit  debitoque  tempore  et[iam]  de  illis  sibi  provi- 
deri  obtinuit.  Cum  autem  dubitet  acceptationem  et  provisionem 
predictas  viribus  non  subsistere  ipsosque  canonicatum  et  pre- 
bendam  adhuc  per  obitum  ipsius  Johannis  Emeken  vacare, 
supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda 
[fructus  2  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.    Jul.  Ostiensis.     Datum  Rome  9.  kal.  julii  anno  1. 

Suppl.  842  fol.  276. 

2953.  25.  Juni  1485. 

Paven  giver  Dronning  Dorotheas  Kansler  Birger  Gunnersen,  der  er  Sogne- 
praest  ved  Vor  Frue  Kirke  i  Kallundborg  og  Vor  Frue  Kirke  i  Vestenskov  paa 
Laaland,  og  som  tidligere  af  Sixtus  IV  har  faaet  Lov  til  at  forene  to  ellers 
uforenelige  Embeder,  Tilladelse  til  at  modtage  et  tredje  Embede  samt  to  for- 
enelige  Embeder  i  samme  Kirke  og  til  at  modtage  Embedernes  Indtaegter  uden 
at  behove  at  residere  ved  dem  samt  bortforpagte  Indtaegterne  til  hvem,  han 
vil,  ogsaa  til  Laegmaend. 

Birgerio  Gunnari  rectori  parrochialis  ecclesie  b.  Marie  vir- 
ginis  opidi  Kalundeborch  Roskildensis  diocesis.  Vite  ac  morum 
honestas  (Dipl.  dioc.  Lund.  IV,  Nr.  A85 — 86).  Datum  Rome  7.  kal. 
julii  anno  1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  684  fol.  262;  ogsaa  Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  842  fol.  58  v. 


;};W  INNOCENS  VIII. 

2954.  26.  Juni   1485. 

Kong  Hans  og  Hertng  Frederik  faar  Stadfaestelse  paa  de  pavelige  Privi- 
legier  for  deres  Riger  og  Lande. 

A  predeccssoribus  s.  v.,  presertim  Sixto  papa  IV,  Cristierno 
[Dacie]  etc.  regi  ac  duci  Slesvicensi  et  Dorothee  regine  ipsius 
Christierni  regis  uxori  ac  nonnullis  aliis  ipsius  Christierni  pre- 
decessoribus  regibus  et  ducibus  regnorum,  ducatuum  et  domi- 
niorum  predictorum  ipsisque  et  eorum  regnis,  ducatibus,  comi- 
tatibus,  terris,  castris,  ecclesiis,  monasteriis  et  capellis  ac  locis 
omnibus  ipsius  regis  et  ducis  etc.  dominio  seu  jurisdictioni  sub- 
jectis  nonnulla  privilegia  et  indulta  concessa  fuerunt,  deside- 
rantque  Johannes  Dacie,  Norvegie  etc.  rex  et  Fridericus  duces 
Slesvicenses  et  Holzatie,  Stormarie  et  Ditmarcie  duces,  in  Olden- 
borch  et  Delmenhorst  comites,  ipsius  Cristierni  tilii,  privilegia 
et  indulta  pro  illorum  omnium  subsistentia  firmiori  auctoritate 
etiam  s.  v.  communiri.  Supplicant  igitur  Johannes  rex  et  Fri- 
dericus  duces  prefati,  quatenus  privilegia  huiusmodi  rata  et  grata 
necnon  omnia  illa,  ac  si  illorum  omnium  tenores  de  verbo  ad 
verbum   inserti   forent,    sufficienter   pro   expressis   habentes   con- 

firmare dignemini.     Fiat.  J.      Datum    Rome    6.  kal.  julii 

anno   1 . 

Suppl.  842  fol.  58  v. 

2955.  26.  Juni   1485. 

Paven  stadfsester  efter  Ansogning  af  Kong  Hans  og  Hertug  Frederik  af 
Slesvig  de  Privilegier,  som  Sixtus  IV  og  andre  tidligere  Paver  havde  tilstaaet 
Kong  Christiern  og  hans  Forgaengere  samt  Dronning  Dorothea  for  dem  selv, 
Kongeriget  Danmark,  Hertugdemmerne,  Kirker,  Klostre  og  Kapeller. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  In  supremo  apostolice  digni- 
tatis  culmine  (Dipl.  Norv.  XVII,  612 — lb).  Datum  Rome  6.  kal. 
julii  anno   1. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Duplicata  sub  eadem  data  et  scripta  per  eundem  scriptorem. 

Reg.  Vat.  684  fol.  237.  —  Orig.:  A  (med  Bulle  i  Silkesnor  og  Paategning 
Gratis  pro  rege)  i  Danske  gejstlige  Sager  20.  B  (som  A)  i  Gemeinschaftl.  Archiv 
I,  8.   L.  Dipl.     Uddrag  i  ^lldste  Archivreg.  IV,  399. 

2956.  11.  Juli   1485. 

Paven  meddeler  Kong  Hans,  at  han  har  modtaget  hans  Gesandt  Enwald 
Snvenbroder,  Provst  i  Slesvig,  som  har  udfort  sit  Hverv,  gserlig  angaaende  Re- 
servationen  af  Roskilde  Bispedomme,  paa  en  forstandig  Maade.  Paven  vil,  som 
Enwald  inermere  skal  udvikle  mundtlig,  opfylde  Kongens  0nsker  og  sender 
hain  forskellige  Meddelelser  gennem  denne. 


INNOCENS  VIII.  337 

Johanni  Dacie  regi.  Audivimus  Enwaldum  de  Seuenbroder 
(Dipl  Norv.  VI,  633—34-;  Reg.  *7801).  Datum  [Rome  die  11.  julii 
anno   1]. 

Arm.  39  vol.  18  fol.  219. 

2957.  [11.  Juli  1485.] 

Paven  meddeler  Dronning  Dorothea,  at  han  ikke,  som  hun  gennem  En- 
wald  Sovenbroder  har  udtalt  0nske  om,  kan  indblande  sig  i  hendes  rent  verds- 
lige  Sag  mod  Markgreve  Albrecht  af  Brandenburg,  men  henviser  hende  til  Kej- 
serens  Domstol. 

Dorothee  Dacie  regine.  Instantissime  requisivit  nos  (Dipl. 
Norv.  VI,  634;  Reg.*7800).     Datum   ut  supra. 

Arm.  39  vol.  18  fol.  219  v. 

2958.  [11.  Juli  1485.] 

Paven  opfordrer  efter  Dronning  Dorotheas  Ansogning  Hertug  Bugislav  af 
Stettin  og  hans  Baad  til  at  udbetale  hende  hendes  afdode  Soster,  Hertuginde 
Elisabeths  Medgift,  som  hun  er  eneste  Arving  til. 

Buguslao  duci  Stettinensi  eiusque  prelatis  et  consiliariis. 
Fuit  nobis  supplicatum  pro  parte  Dorothee  (Dipl.  Norv.  VI,  635; 
Reg.*7802).    Datum  ut  supra. 

Arm.  39  vol.  18  fol.  219  v. 

2959.  14.  Juli  1485. 

Klerken  Soren  Jensen  fra  Bibe  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Aarhus. 

Cum  Nicolaus  Johannis  canonicus  prebendatus  ecclesie  Aru- 
siensis  dictos  canonicatum  et  prebendam  cum  suis  annexis  et 
incorporatis  ac  omni  juri  sibi  in  illis  competenti  in  manibus 
s.  v.  resignare  proponat,  prout  de  presenti  resignat,  supplicat 
igitur  Severinus  Johannis  clericus  Ripensis  diocesis,  quatenus 
sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  cum  suis  annexis  et  in- 
corporatis  huiusmodi  [fructus  3  mr.]  dignemini  providere.  Gon- 
cessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum  Rome  pridie 
id.  julii  anno  1. 

Suppl.  842  fol.  267. 

Arusiensis.    Severinus  Joannis.    Canonicatus  per  resignationem. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Beg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  1   lib.  3  (tabt)  fol.  57. 

2960.  16.  Juli  1485. 

Bibekanniken  Glaus  Jensen  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Harsyssel 
med  Ny  Sogn  og  Gammel  Sogn  i  Holmsland,  som  han  havde  haft  i  14  Aar  og 
hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Jens  Pedersen  Hostorp. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  22 


338  INNOCENS  VIII. 

Postquam    Nicolao   Johannis   canonico   ecclesie   Ripensis  de 
prepositura  rurali  Hartsusel,  cui  nova  et  antiqua  in  Hallem  par- 
roehiales    ecclesie  dicte  diocesis  Ripensis  canonice  sunt  annexe, 
tnnc  per  liberam  resignationem  quondam  Dionisii  Hesten  in  ma- 
nibus  bone  memorie  Petri  episcopi  Ripensis  sponte  factam  et  per 
eundem  episcopum  ordinaria  auctoritate  admissam  vacante,  or- 
dinaria  etiam  auctoritate  per  eundem  episcopum  provisum  extitit, 
et    postquam    ipse    orator    preposituram    huiusmodi    cum    dictis 
suis    annexis    in   vim    dicte   provisionis    ordinarie    sibi   facte   per 
quadortecim  (!)  annos  et  ultra  paciiice  possedit,  quidam  Johannes 
Petri  de  Hostorp   notarius   palatii,    pretendens  sibi  in  dicta  pre- 
positura   in  vim   cuiusdam   sue    pretense    impetrationis   de   dicta 
prepositura  post  dictos  quatuordecim  annos  facte  jus  competere, 
causam    contra    eundem     oratorem    de    huiusmodi    prepositura 
A[ntonio]  de  Grassis   electo  Tiburtino,  unius  ex  vestri  sacri  pa- 
latii    apostolici    causarum    auditoribus    locum   tenenti,   committi 
fecit,  et  non  obstante,  quod  ipse  Johannes  Petri,  lite  sic  coram 
dicto  Antonio  de  Grassis   inter  dictas  partes  introducta  et  inde- 
cisa   pendente,    omni   juri    sibi    in    dicta   prepositura   competenti 
coram  notario  publico  et  testibus  in  Romana  curia  resignaverat, 
post  mortem  procuratoris  ipsius  oratoris  ac  in  ipsius  oratoris  a 
Romana  curia  absentia  dictam  causam  non  sine  dolo  et  fraude 
per   audientiam   contradictarum   persecutus   extitit  ac  unam   pro 
se  et  contra   predictum    oratorem  cum  fructuum  et  expensarum 
condempnatione    adjudicatoriam    diffinitivam    reportavit    senten- 
tiam,  que  nulla  provocatione  suspensa  in  rem  dicitur  transivisse 
judicatam,   processibus   executorialibus  desuper  subsecutis,  quo- 
rum  vigore   cum   ipse   orator  sub  penis  et  censuris  in  illis  con- 
tentis  ad  parendum  illis  in  parlibus  per  edictum  publicum  mo- 
nitus  et  requisitus  et  ad  docendum  se  dictis  processibus  paruisse 
coram  dicto  Antonio  de  Grassis   citatus  esset,  e.  s.  v.  per  suam 
specialem   commissionem  ad  instantiam   ipsius   oratoris  Gundis- 
salvo  de  Villadego    dicti    sacri    palatii    causarum   audilori    man- 
davit,    ut   suspenso  judicato    eundem    oralorem   ad   defensionem 
et  prosecutionem   sui  juris   non   obstante   dicta  sententia  admit- 
lerel  et  ad   ipsius   cause   convictionem  et  decisionem    procederet 
et  alia  facerel,  prout  in  dicta  commissione  .  .  .  plenius  continetur. 
Verum,  quia  eventus  litis  dubii  sunt  asseraturque(!)  ab  aliquibus 
neutri   predictorum   collitigantium   in  dicta  prepositura  et  illius 
annexis  parrochialibus  jus  competere,  idcirco  supplicat  prefatus 
orator,    quatenus  ....  dignemini    prefato   Gundissalvo    auditori 


INNOCENS  VIII.  339 

mandare,  ut,  si  per  eventum  litis  et  cause  huiusmodi  sibi  con- 
stiterit  neutri  predictorum  collitigantium  in  dicta  prepositura  et 
annexis  huiusmodi  jus  competere,  preposituram  huiusmodi,  cui 
cura  imminet  animarum  [cuius  ac  illi  annexorum  fructus  4  mr.] 
prefato  oratori  auctoritate  apostolica  conferat  provideatque  sibi 
de  eadem.  Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum 
Rome  17.  kal.  aug.  anno   1. 

Suppl.  843  fol.  6. 

2961.  18.  Juli  1485. 

Ludovicus  de  St.  Geminiano  og  Johannes  Petrus  Blasii  de  Camerino  giver 
Kaution  for,  at  den  pavelige  Nuntius  i  Sverige  Bartholomeus  de  Camerino  vil 
vende  tilbage  inden  l1/^  Aar. 

Incipiunt  note  contractuum  stipulatorum  per  notarios  camere 
apostolice  infrascriptos  de  rebus  et  negotiis  tangentibus  dictam 
cameram  de  tempore  Innocentii  pape  VIII  et  primo  videlicet 
obligatio  Ludouici  de  Sancto  Geminiano  et  Johannis  Petri  etc. 
pro  nomine  Bartholomei  de  Camerino. 

Die  18.  mensis  julii  1485  pontificatus  .  .  .  anno  1  in  mei 
notarii  publici  testiumque  infrascriptorum  presentia  personaliter 
constitutus(I)  spectabilis(I)  vir(!)  Ludovicus  de  Sancto  Geminiano 
litterarum  apostolicarum  abbreviator  et  Johannes  Petrus  Blasii  de 
Camerino  frater  Bartholomei  etiam  de  Camerino,  nuntii  aposto- 
lici  in  regno  Svecie,  in  manibus  Urbani  episcopi  Forojuliensis 
in  apostolica  camera  presidentis  et  in  infrascriptis  obligationibus 
nomine  ipsius  camere  assistentis,  stipulantis  et  recipientis  sponte 
et  in  solidum  se  obligarunt  eidem  apostolice  camere  sub  hiis 
verbis,  videlicet: 

Ego  Ludovicus  de  Sancto  Geminiano  litterarum  apostoli- 
carum  abbreviator  promitfo  sub  pena  3000  duc,  quod  Bartho- 
lomeus  de  Camerino,  nuntius  apostolicus  in  regno  Svecie,  se 
representabit  camere  apostolice  infra  decem  et  octo  menses 
proxime  futuros,  dummodo  impeditus  legitime  non  fuerit,  et 
dummodo  supervivat,  et  hoc  sub  predicta  pena  3000  duc,  pro 
qua  pena  me  obligo  in  meliori  forma  camere  apostolice,  sanctis- 
simo  domino  nostro  et  dicte  camere,  ad  que  verba  formalia 
inibi  stipulata  prefatus  Johannes  Petrus  etiam  similiter  se  obli- 
gavit,  obligando  se  ipsos  et  eorum  bona  mobilia  et  immobilia 
presentia  et  futura  etc  in  forma  camere  etc  Juraverunt  etc 
Et  ultra  prefatus  Johannes  Petrus  promisit  relevare  indemnem 
de  premissis   prefatum  Ludovicum  sub  simili  forma  camere,  se 

22* 


340  INNOCENS  VIII. 

et  bona  predicta  obligando  etc.  Juravit  etc.  Acta  fuerunt  hec 
Rome  in  palatio  apostolico  in  camera  proprie  habitationis  pre- 
fati  Urbani  episcopi  Forojuliensis.  .  .  . 

Doku.men.tei  er  overstreget,  og  i  Margen  er  tilfojet: 
Die  lune  30.  oct.  1486  prefatus  Ludovicus  de  Sancto  Ge- 
miniano  presentavit  in  camera  apostolica  coram  dominis  eius- 
dem  juxta  presentem  obligationem  prefatum  Bartholomeum  de 
Camerino  et  petiit  cassari  presentem  obligationem,  ex  quo  pre- 
sentavit  ut  supra  et  adimplevit  promissa  juxta  eandem  obliga- 
tionem  per  eum,  ut  premittitur,  factam,  et  domini  de  camera 
admiserunt  etc 

Oblig.   79  A  fol.  43. 

2962.  23.  Juli  1485. 

Claus  Jensen  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Harsyssel,  hvorom  han 
havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Jens  Pedersen  (Hostorp),  som  nu  giver  Af- 
kald  paa  sin  Ret. 

Dudum,  lite  et  causa  coram  Antonio  de  Grassis,  tunc  vestri 
sacri  palatii  apostolici  causarum  [auditore],  nunc  vero  episcopo 
Tibnrtino  unius  ex  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditoribus 
locum  tenente,  inter  Nicolaum  Joannis  prepositum  in  Hartsussel 
Ripensis  diocesis  reum  et  possessorem  et  quendam  Joannem 
Petri  assertum  clericum  adversarium  actorem  de  dicta  preposi- 
tura  rebusque  aliis  in  actis  cause  latius  expressis  .  .  .  in  prima 
instantia  suborta,  idem  Antonius  taliter  qualiter  procedendo 
diffinitivam  adjudicatoriam  cum  fructuum  et  expensarum  con- 
dempnatione  pro  dicto  Joanne  adversario  et  contra  oratorem 
tulit  et  promulgavit  sententiam,  que  nulla  provocatione  suspensa 
in  rem  pretenditur  transivisse  judicatam,  litteris  executorialibus 
desuper  decretis,  quarum  vigore  postquam  orator  personaliter 
ad  parendum  eisdem  requisitus  fuerat,  s.  v.  per  certam  consti- 
tutionem  expressam  e-.  s.  v.  eundem  oratorem  contra  dictam 
sententiam  et  rem  judicatam  restitui  mandavit,  prout  in  consti- 
tutione  restitutionis  desuper  signata  .  .  .  plenius  continetur,  qua 
(juidem  constitutione  restitutionis  Gundissalvo  deVilladiego  veslri 
sacri  palatii  apostolici  causarum  auditori  presentata  et  illius  vi- 
gore  ad  nonnullos  actus  cilra  tamen  cause  conclusionem  pro- 
cesso,  partes  hincinde  ulterioribus  volentes  parcere  laboribus  et 
expensis  mutuo  concordarunt,  ita  quod  prefatus  Joannes  adver- 
sarius  liti  et  cause  ac  juri,  si  quod  sibi  competeret,  renuntiare 
cst   paratus,   prout  renuntiat  de  presenti.     Supplicat  igitur  pre- 


INNOCENS  VIII.  341 

fatus  Nicolaus  Joannis,  quatenus causam   huiusmodi  [ad 

vos]  advocantes  et  litem  penitus  extinguentes  cessionemque  huius- 
modi  admittentes  prefato  oratori  de  dicta  prepositura,  que  per- 
sonatus  in  ecclesia  Ripensi  existit,  et  cui  cura  imminet  animarum 
[fructus  4  mr.],  de  novo,  quatenus  opus  sit,  providere  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  Jul.  Ostiensis.  Datum  Rome  10. 
kal.  aug.  anno   1. 

Suppl.  842  fol.  247  og  247  v. 

2963.  29.  Juli  1485. 

Samme  Aar  [o :  1485]  4.  kal.  aug.  gaf  forskrefne  Pafve  Inno- 
centius  hannem  [o :  Kong  HansJ  en  almindelig  Stadfestelse  paa  alle 
de  Friheder,  atskillige  Pafver  hafve  gifvet  Danmarkis  Rige  til  JEre 
oc  Bistand,  serdelis  paa  de  Friheder,  hans  Herre  Fader,  Kong 
Christiern,  hafde  forhverfvet,  hand  vaar  til  Rom,  som  de  udi  deris 
Tenor  oc  Punkter  ere  indholdendis . 

Uddrag  hos  Hvitfeld  Kvart.  VI,  66.  Reg.  *7804.  Maaske  det  samme  som 
Nr.  2955. 

2964.  30.  Juli  1485. 

Markvard  Pojske  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Viborg. 

Reformatio  Marquardi  Poyske. 

In  supplicatione,  cuius  copia  preinseritur,  expressum  fuit 
per  ignorantiam  s.  v.  pro  parte  oratoris  preposituram,  de  qua 
in  ea  mentio  erat,  valorem  annuum  6  mr.  non  excedere.  Cum 
tamen,  ut  ab  aliquibus  asseritur,  dicta  prepositura  valorem  an- 
nuum  15  mr.  excedere  seu  ascendere  noscatur,  ne  igitur  dictus 
Marquardus,  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreatus, 
concessionis  gratia  sibi  de  dicta  prepositura  sic,  ut  prefertur, 
facta  frustrari  videatur,  dignetur  s.  v.  litteras  super  preinserta 
supplicatione  conficiendas  in  forma  simplicis  vel  nove,  si  neutri, 
si  nulli,  surrogationis,  perinde  valere  seu  cuiuscunque  alterius 
oportune  provisionis,  prout  id  oratori  utilius  videbitur,  et  cum 
expressione  verioris  valoris,  videlicet  15  mr.,  expediri  mandare 
in  omnibus  et  perinde,  ac  si  valor  debitus  huiusmodi  ex- 
pressus  fuisset,  constitutionibus  .  .  apostolicis  ac  dicte  ecclesie 
Vibergensis  statutis  ....  non  obstantibus,  merita  cause  et  cau- 
sarum  huiusmodi  ac  omnium  in  ea  actitatorum  tenores,  etiamsi 
in  secunda  instantia  foret,  habentes  pro  sufficienter  expressis, 
aut  quod  exprimi  possint  in  confectione  litterarum.  Fiat.  J.  .  .  . 
Et  cum  expressione  valoris  15  mr.  etiam  ascendendo  vel  descen- 


342  INNOCENS  VIII. 

dendo  usquc  ad  medietatem  dictorum  fructuum  veriorum  aut 
alias,  prout  eidem  oratori  utilius  videbitur.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  3.  kal.  aug.   anno  1. 

Suppl.  843  fol.  217. 

2965.  5.  Aug.   1485. 

Paven  anbefaler  til  Kong  Hans  sin  Nuntius  og  Kammerberre  Benedictus 
de  Mansella,  .Erkedegn  i  Aquino,  som  er  udsendt  for  at  undersoge  Bartbolo- 
meus  de  Camerinos  og  alle  andre  Kollektorers  Regnskaber  samt  inddrive  de 
Penge,  som  disse  skylder  det  pavelige  Kammer. 

Regi  Dacie.  Mittimus  ad  partes  istas  (Dipl.  Norv.  VI,  635; 
Reg.  *7805).     [Datum  Rome  die  5.   aug.  anno  1.] 

Arm.  39  vol.  18  fol.  246  v. 

2966.  20.  Aug.  1485. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Glandeves  og  Provsten  og  iErkedegnen  i  Ros- 
kilde  at  give  Klerken  Markvard  Pojske  fra  Roskilde  Stift  ny  Provision  paa  Ka- 
nonikat  og  Praebende  i  Roskilde. 

Episcopo  Glandatensi  et  preposito  et  archidiacono  ecclesie 
Roskildensis.  Nobilitas  generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.j. 
Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Marquardi  Poyszke 
clerici  Roskildensis  diocesis  petitio  continebat,  quod  alias,  ca- 
nonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis,  in  qua  nonnulle 
maiores  et  alie  prebende  fore  noscuntur,  quos  Johannes  Nicolai 
obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Johannis  vacantibus,  prefatus 
Marquardus  canonicatum  et  prebendam  predictos  vigore  qua- 
rundam  litterarum  gratie  expectative  Sixti  pape  1 1 II,  per  quas 
idem  predecessor  dudum  sibi  motu  proprio  de  uno  predicte  et 
alio  Lundensis  ecclesiarum  canonicatibus  cum  reservatione  toti- 
dem    inibi    prebendarum    ac    dignitatis,    personatus,   administra- 

tionis  vel  officii  alterius  earundem  ecclesiarum vacantium 

vel  vacaturarum  mandaverat  provideri,  infra  tempus  legitimum 
acceptavit  et  de  illis  sibi  provideri  obtinuit.  Cum  autem  dubitel 
acceptationem  et  provisionem  predictas  viribus  non  subsistere, 
et  canonicatus  et  prebenda  acceptati  huiusmodi  adhuc  ut  pre- 
fertur  vacare  noscantur,  nos  prefato  Marquardo,  qui  de  nobili 
genere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  specialem  gratiam 
facere  volentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  canoni- 
catum  et  prebendam  acceptatos  predictos  [quorum  et  illis  an- 
nexorum  fructus  4  mr.]  eidem  Marquardo  auctoritate  nostra 
conferre  curetis, non  obstantibus  dicte  ecclesie  .  .  .  statutis, 


INNOCENS  VIII.  343 

illis  presertim,  quibus  inter  alia  caveri  dicitur  expresse,  quod 
antiquiores  eiusdem  ecclesie  Roskildensis  canonici  gradatim  et 
successive  pinguiores,  si  voluerint,  possint  optare  prebendas, 
quibus,  illis  alias  in  suo  robore  permansuris,  hac  vice  dumtaxat 
specialiter  et  expresse  derogamus.  Datum  Rome  13.  kal.  sept. 
anno  1 . 

XXIIII. 

Reg.  Vat.   708  fol.  118;  ogsaa  Supplik  motu  proprio  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  843 
fol.  250  v  og  844  fol.  122  v. 


2967.  20.  Aug.   1485. 

Lubeckerkanniken  Johan  Breyde  faar  indsat  udenlandske  Dommere  til  at 
paadomme  en  Sag,  han  forer  mod  Laegmanden  Arvid  Trolle  fra  Upsala  Stift. 

Exponitur  pro  parte  Johannis  Breyde  canonici  Lubicensis, 
quod,  licet  Erwicus  Turlle  [o:  Arvidus  Trolle]  laicus  Vpsalensis 
diocesis  quedam  hereditaria  bona  ad  dictum  Johannem  legitime 
pertinentia  detineat  indebite  occupata  ac  quasdam  pecuniarum 
summas  et  res  alias  sibi  solvere  et  assignare  legitime  teneatur, 
tamen  prefatus  Ewericus  eidem  Johanni  pecuniarum  summas 
solvere  ac  bona  et  res  alias  huiusmodi  assignare  indebite  con- 
tradicit.  Quare  pro  parte  ipsius  Johannis,  [cum]1)  pro  eo,  quod 
prefatus  Ewericus  illustrissimi  regis  Svecie  consiliarius  et  potens 
existit,  ac  propter  alios  inordinatos  favores,  quibus  idem  Eweritus 
in  regno  Svecie  ac  civitate  et  dicta  diocesi  Apsulensi  (!)  gaudet,  in 
regno  ac  civitate  et  diocesi  predictis  justitie  complementum  super 
hiis  adversus  eundem  Erwicum  consequi  minime  speret,  sup- 
plicat[ur],  quatenus  causas,  quas  dictus  Johannes  super  bonis 
hereditariis,  pecuniarum  summis  et  rebus  aliis  contra  predictum 
Erwicum  movere  intendit,  aliquibus  probis  viris  in  litteris  super 
presentibus  conficiendis  nominandis  extra  dictum  regnum  Svecie 
ac  civitatem  et  diocesim  predictas  etc.  ultra  duas  dietas  cum  po- 
testate  citandi  etiam  per  edictum,  quatenus  opus  sit,  dummodo 
ad  ipsum  Erwicum  tutus  non  pateat  accessus,  que  perinde  arte[n]t 
etc,  audiendi  et  fine  debito  terminandi  committere  dignemini, 
non  obstantibus  ....  privilegiis,  illis  maxime,  quibus  caveri  di- 
citur,  quod  nullus  extra  dictum  regnum  ad  causam  et  judicium 
evocari2)  possit,  nisi  primitus  coram  archiepiscopo  Vpsalensi  in 
dicto  regno  ad  causam  et  judicium  vocatus  fuerit,  quibus  .... 


*)  add.  Gz.         2)  Cod.  evocari  non 


,'U4  (NNOCENS  VIII. 

derogare    placeat    hac  vice   dumtaxat,    illis    alias    in    suo    robore 
duraturis  .  .  .  Fiat.  J.    Datum   Home  13.  kal.  sept.  anno   1. 

Suppl.  843  fol.  14(5. 

2968.  8.  Sept.  1485. 

Kardinalerne  Julianus  (de  Rovere),  Gabriel  (Rangone)  og  Raphael  (Riario) 
giver  100  Dages  Aflad  til  alle  dem,  der  besoger  Hellig  Kors  Kapel  paa  Vor 
Frue  Kirkegaard  i  Aarhus  paa  Dagene  Inveutio  crueis  (3.  Maj),  Exaltatio  erueis 
(14.  Sept.),  Spinea  corona  domini,  Laneea  domini  og  Kapellets  Indvielsesdag. 
Brevet  gselder  for  al  Fremtid. 

Julianus  Ostiensis  episcopus  et  Gahriel  tituli  ss.  Sergii  et 
Bachi  presbiter1)  ac  Raphael  s.  Georgii  ad  Velum  aureum  dia- 
conus,  sacrosancte  Romane  ecclesie  cardinales  etc.  Cupientes, 
ut  capella  in  honorem  s.  Crucis  dedicata  (Pontoppidan,  Annales 
eccles.  Dan.  II,  683;  Reg.  4809)2).  Datum  Rome  in  domibus  no- 
strarum  solitarum  residentiarum  sub  anno  1485  die  vero  8.  men- 
sis  sept.  pontificatus  anno   1. 

[Orig.  i  Vor  Frue  Kirkes  Arkiv  i  Aarhus,  derefter  i]   Rartholin  F,  VI,  189. 

2969.  23.  Okt.   1485. 

Klerken  Niels  Friis  fra  Borglum  Stift  faar  ny  Provision  paa  Frovstiet  i 
Vendsyssel  med  Annekskirkerne  i  Skallerup  og  Vennebjserg  (?). 

Vacante  prepositura  rurali  Vendlie  cum  ecclesiis  sibi  an- 
nexis,  videlicet  s.  Nicolai  Glekop  necnon  s.  Marie  in  Vmbec 
Burglanensis  diocesis,  per  obitum  Auonis  Petri,  Nicolaus  Friisz 
clericus  dicte  diocesis  illam  auctoritate  ordinaria  sibi  conferri 
et  de  illa  provideri,  prout  in  litteris  desuper  confectis  [plenius 
continetur],  obtinuit  possessione  subsecuta.  Et  quia  a  nonnullis 
hesitatur  collationem  et  provisionem  ordinarias  huiusmodi  ac 
possessionis  assecutionem  viribus  non  subsistere,  supplicat  igitur, 
quatenus  sibi  de  dicta  prepositura  rurali  cum  annexis  prefatis 
[fructus  3  mr.]  providere  dignemini.  Fiat.  J.  .  .  .  Et  in  forma  sim- 
plicis  aut  nove  provisionis  ....  Datum  Rome  10.  kal.  nov.  anno  2. 

Suppl.  845  fol.  213. 

Burglanensis.    Nicolaus  Frijs.    Nova  provisio  prepositure. 

Uddrag  i  Indice  330  efter  Reg.  Lat.   Innoc.  VIII  a.  2  lib.  9  (tabt)  fol.  129. 

2970.  4.  Nov.   1485. 

Kardinal  Johaunes  (Balue)  af  Anjou  hevidner,  at  Paven  efter  hans  Ind- 
stilling  har  udnsevnt  Boskildekanniken   Niels  Skave  til   Biskop  i   Boskilde. 


')   Kardinalen    af  Sergius    og   Bacchus  var  i   Virkeligheden    ikke   Presbyter, 
meu   Diakon.         *)  Her  dog  med  urigtig  Dato,  13.  Sept. 


INNOCENS  VIII.  345 

Reverendissime  in  Christo  pater  et  domine  mi  .  .  .  .  Hodie 
sanctissimus  in  Christo  pater  et  dominus  noster  Innocentius  .  . 
papa  VIII  in  suo  consistorio  secreto,  ut  moris  est,  ad  relationem 
meam  ecclesie  Roskildensi  per  obitum  Olaui  ....  pastoris  solatio 
destitute  de  persona  Nicolai  Schawe  dicte  ecclesie  canonici,  in 
etate  legitima  et  quatuor  minoribus  ordinibus  dumtaxat  consti- 
tuti,  per  capitulum  dicte  ecclesie  in  eorum  et  dicte  ecclesie 
[episcopum]  concorditer  postulati,  de  .  .  .  .  cardinalium1)  consilio 
providit  .  .  .  .  In  quorum  fidem  presentem  cedulam  fieri  et  manu 
mea  propria  subscriptam  soliti  mei  parvi  sigilli  impressione 
communiri  feci.  Datum  Rome  in  domibus  mee  solite  residentie 
die  veneris  4.  mensis  nov.  anno   1485. 

Servitor  Johannes  cardinalis  Andegauensis  manu  propria  etc. 

Bibl.  Vat.  3478  fol.  258  v. 

2971.  4.  Nov.   1485. 

Paven  udnaevner  Niels  Skave  til  Biskop  i  Boskilde,  hvortil  Kapitlet  en- 
stemmig  havde  valgt  ham. 

Nicolao  Sckawe  electo  Roskildensi.  Apostolatus  officium 
[etc.].  Dudum  siquidem,  Olauo  episcopo  Roskildensi  regimini 
ecclesie  Roskildensis  presidente,  nos  ....  provisionem  ipsius 
ecclesie  dispositioni  nostre  duximus  ea  vice  specialiter  reservan- 
dam  ....  Postmodum   vero,    prefata    ecclesia    per  obitum    dicti 

Olaui    pastoris   regimine    destituta,  nos ad   te   canonicum 

dicte  ecclesie,  in  minoribus  ordinibus  dumtaxat  constitutum, 
quem  capitulum  dicte  ecclesie  reservationis  predicte  forsan  ignari 
in   eorum   et   dicte   ecclesie   episcopum,  quamvis   de   facto,   con- 

corditer    postularunt, direximus    oculos    nostre   mentis   et 

unanimi  capituli  predictorum  postulatione  debita  meditatione 
pensata  de  persona  tua  eidem  ecclesie  providemus.  Datum 
Rome  pridie  non.  nov.  anno  2. 

Simili  modo  Capitulo  Roskildensi. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Roskildensis. 

Populo      —  —  — 

Universis  vassallis  ecclesie  Roskildensis. 

Johanni  regi  Dacie. 

Archiepiscopo  Lundensi. 

B.  XX.  X.  X.  X.  X.  X.  X.  Polycarpus. 
Beg.  Lat.  847  fol.   74. 


J)  I  Margen  XXXXII. 


346  INNOCENS  VIII. 

2972.  4.  Nov.  1485. 

Paven  giver  den  ny  udnaevnte  Biskop  Niels  Skave  i  Roskilde  Absolution 
for  de  Kirkestraffe,  han  forud  maatte  vaere  ifaldet. 

Nicolao  Sckawe  canonico  Roskildensi.  Romani  pontificis 
copiosa  benignitas  [etc.].  Cum  itaque  nos  hodie  intendamus  ec- 
clesie  Roskildensi  per  obitum  Olaui  vacanti  de  persona  tua  pro- 
videre,  nos,  ne  provisio  predicta  possit  pretextu  quarumvis 
censurarum  ecclesiasticarum,  quibus  forsan  ligatus  existeres, 
quomodolibet  impugnari,  te  ab  omnibus  excommunicationis, 
suspensionis  et  interdicti  aliisque  ecclesiasticis  sententiis,  cen- 
suris  et  penis  a  jure  vel  ab  homine  quavis  occasione  latis,  qui- 
bus  forsan  quomodolibet  ligatus  existis,  quoad  hoc  dumtaxat, 
ut  provisio  predicta  ac  singule  desuper  .  .  conflciende  littere  sor- 
tiantur  effectum,  tenore  presentium  absolvimus.  Datum  Rome 
pridie  non.  nov.  anno  2. 

B.  XX.  Polycarpus. 
Reg.  Lat.  850  fol.  181. 

2973.  4.  Nov.   1485. 

Klerken  Jens  Brun  fra  Viborg  Stift  faar  Provstiet  i  Viborg  og  Kanonikat 
og  Pra?bende  i  Roskilde. 

Cum  prepositura,  que  inibi  dignitas  post  pontificalem  maior 
curata  et  electiva  existit,  Vibergensis  ac  canonicatus  et  prebenda 
Roskildensis  ecclesiarum,  quas  [o :  quos]  Nicolaus  Skaffwe  electus 
seu  postulatus  tempore  promotionis  de  persona  sua  ad  ecclesiam 
Roskildensem  tunc  vacantem  per  s.  v.  facte  obtinebat,  prout 
obtinet,  per  promotionem  huiusmodi  ac  munus  consecrationis 
eidem  electo  impendendum  vacare  sperentur,  supplicant  nobilis 
vir  Johannes  Dacie  et  Norvegie  rex  etc.  in  personam  Johannis 
Brini  [o:  Brun]  clerici  Vibergensis  diocesis,  capellani  sui  et  fa- 
miliaris  continui  commensalis,  quatenus  sibi  de  prepositura, 
que  de  jure  patronatus  dicti  regis  existit  [fructus  4  mr.],  ac  ca- 
nonicatu  et  prebenda  predictis  [fructus  etiam  4  mr.]  providere 
dignemini.     Fiat.  J.     Datum  Rome  pridie  non.   nov.  anno  2. 

Suppl.  845  fol.  279  v. 

2974.  4.  Nov.   1485. 

Paven  befaler  Dekanen  i  Kobenhavn  at  overdrage  Kanonikat  og  Prtebende 
i  Roskilde  til  Klerken  Jens  Brun  fra  Viborg  Stift. 

Decano  ecclesie  b.  Marie  virginis  Halsnensis  (I)  Roskildensis 
diocesis.  Dignum  arbitramur  [etc.].  Cum  ilaque  canonicatus  et 
prebenda    ecclesie    Roskildensis,   quos    Nicolaus   SkafTue   electus 


INNOCENS  VIII.  347 

Roskildensis  tempore  promotionis  per  nos  facte  de  persona  eius 
ad  ecclesiam  Roskildensem  tunc  pastore  carentem  obtinebat, 
prout  obtinet,  per  huiusmodi  promotionem  et  munus  consecra- 
tionis  eidem  electo  impendendum  vacare  sperentur,  nos,  volentes 
Johannem  Brun  clericum  Vibergensis  diocesis  ....  consideratione 
Johannis  Dacie  et  Norvegie  regis,  pro  eodem  Johanne  capellano 
ac  familiari  continuo  commensali  suo  super  hoc  supplicantis, 
favore  prosequi  gratioso,  discretioni  tue  mandamus,  quatenus, 
si  per  diligentem  examinationem  dictum  Johannem  Brun  ad  hoc 
idoneum  esse  reppereris,  canonicatum  et  prebendam  predictos 
[fructus  4  mr.]  conferendos  eidem  Johanni  Brun  donationi  tue 
auctoritate  nostra  reserves.   Datum  Rome  pridie  non.  nov.  anno  2. 

XX. 

Reg.  Vat.  710  fol.  123. 

2975.  5.  Nov.  1485. 

Paven  giver  Biskop  Niels  Skave  i  Roskilde  Lov  til  at  lade  sig  indvie  af 
en  hvilkensomhelst  Biskop. 

Nicolao  electo  Roskildensi.  Cum  nos  pridem  [etc.  som  Nr. 
653].    Datum  Rome  non.   nov.  anno  2. 

B.  XXVIII.  Polycarpus. 
Reg.  Lat.  847  fol.  75  v. 

2976.  7.  Nov.  1485. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Nocera  og  Tivoli  og  Provsten  i  Roskilde  at 
overdrage  Klerken  Markvard  Pqjske  fra  Roskilde  Stift  Provstiet  i  Viborg,  hvorom 
han  havde  fort  Proces  ved  Kurien   med  Niels  Skave. 

Nucerino  et  Tiburtino  episcopis  ac  preposito  ecclesie  Ros- 
kildensis.  Nobilitas  generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Ex- 
hibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Marquardi  Poyske  clerici 
Roskildensis  diocesis  petitio  continebat,  quod,  orta  dudum  inter 
eum  et  Nicolaum1)  electum  Roskildensem,  tunc  in  minoribus 
constitutum,  super  prepositura  ecclesie  Vibergensis,  de  qua  tunc 
per  promotionem  Hartwici2)  episcopi,  tunc  electi,  Ripensis  per 
Sixtum  papam  IIII  et  munus  consecrationis  eidem  Hartwico  im- 
pendendum  vacatura,  Marquardus  auctoritate  apostolica  sibi 
provideri  mandatum  fuisse  dictumque  Nicolaum  mandato  huius- 
modi  contra  justitiam  se  opponere  et  impedire  .  .  .  .,  quominus 
mandatum    huiusmodi    suum    debitum    consequeretur    effectum, 


*)  II:  Nicolaum  Sckaue         2)  II:   Hartwicus  Juul  nunc  episcopus  Ripensis, 
tunc  vero  in  minoribus  constitutus 


348  INNOCENS  VIII. 

Nicolaus  vero  prefati  preposituram  ipsam  ad  se  de  jure  spectare 
asserebant,  prout  asserunt,  materia  questionis,  prefatus  prede- 
cessor  causam  huiusmodi,  non  obstante  quod  ad  Romanam  cu- 
riam  legitime  devoluta  ac  apud  eam  de  juris  necessitate  tractanda 
et  linienda  non  esset,  Johanni  Francisco  de  Paninis,  tunc  ca- 
pellano  suo  et  causarum  palatii  apostolici  auditori,  ad  instan- 
tiam  ipsius  Marquardi  primo,  et  demum,  cum  dictus  Johannes 
Franciscus  ab  hac  luce  decessisset,  magistro  Matheo  de  Ubaldis1), 
nostro,  tunc  suo,  capellano  et  causarum  eiusdem  palatii  audi- 
tori,  audiendam  commisit  et  fine  debito  terminandam,  qui  in 
illa  perperam  procedens  diffinitivam  pro  eodem  Nicolao  et 
contra  dictum  Marquardum  sententiam  promulgavit  iniquam, 
a   qua    pro    parte    dicti    Marquardi    fuit    ad    sedem    apostolicam 

appellatum,    nosque causam    appellationis    huiusmodi 

Gundisalvo  electo  Ovetensi2),  tunc  capellano  nostro  et  causa- 
rum  dicti  palatii  auditori3),  primo,  et  demum  ex  certis  causis 
magistro  Petro  de  Ferrera,  similiter  capellano  nostro  et  eius- 
dem  palatii  causarum  auditori,  audiendam  commisimus  et  fme 
debito  terminandam,  ipseque  Petrus  auditor  in  causa  sibi  com- 
missa  huiusmodi  ad  nonnullos  actus  citra  tamen  conclusionem 
dicitur  processisse3).  Cum  autem,  lite  huiusmodi  sic  coram 
eodem  Petro  auditore  indecisa  pendente,  nos  de  persona  ip- 
sius  Nicolai  ecclesie  Roskildensi  tunc  vacanti  per  alias  nostras 
litteras  ....  duxerimus  providendum  .  .  .,  et  propterea  omne  jus, 
si  quod  sibi  in  dicta  prepositura  tempore  provisionis  huiusmodi 
quomodolibet  competere  poterat,  per  provisionem  eandem  ac 
munus  consecrationis  eidem  Nicolao  impendendum  vacare  spe- 
retur,  nos  prefato  Marquardo,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque 
parente  procreatus  existit  .  .,  specialem  gratiam  facere  volentes, 
ipsamque  causam  in  eventum  impensionis  muneris  predicti 
eidem  Nicolao  seu  lapsus  temporis  de  consecrandis  episcopis  a 
canonibus  diffiniti  et  non  alias  ad  nos  harum  serie  advocantes 
et  litem  huiusmodi  penitus  extinguentes,  discretioni  vestre  man- 
damus,    quatenus  jus   predictum,    cum   illud,    ut   premittitur  vel 


')  II:   Waldis         2)  II:  nunc  episcopo  Ovetensi 

)  II:  auditori  commissa  et  per  eum  in  illa  ac  intcr  partes  eorumque  pro- 
curatores  predictos  equali  processu  incohato  ct  coram  eodem  seu  per  illius 
cause  et  causarum  huiusmodi  ad  cancellariam  apostolicam  factam  remissionem 
aut  alias  coram  illius  surrogato  scu  surrogando  auditore  eventumque  ctiam 
conclusionis  forsan  factum  in  secunda  instantia  successive  adhuc  pendente, 
dictus  Nicolaus  ad  ecclesiam  Roskildensem  . . . 


INNOCENS  VIII.  349 

alias  quovis  modo  preterquam  per  ipsius  Nicolai  obitum,  vacare 
contigerit,  necnon  preposituram  predictam,  que  in  dicta  ecclesia 
Vibergensi  dignitas  post  pontificalem  maior  et,  ut  a  nonnullis 
asseritur,  de  jure  patronatus  Johannis  Dacie  regis  ex  privilegio 
apostolico  seu  alias  existit,  et  ad  quam  consuevit  quis  per  elec- 
tionem  assumi,  cuique  cura  imminet  animarum  [fructus  81)  mr.], 
cum  .  .  .  annexis  et  connexis  suis  prefato  Marquardo  eadem  auc- 
toritate  conferre  curetis.     Datum  Rome  7.   id.  nov.  anno  2. 

XXX. 

Reg.  Vat.  714  fol.  74  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  846  fol.  101. 

2977.  8.  Nov.  1485. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Alessandria,  Provsten  i  Lund  og  ^Erkedegnen  i 
Slesvig  at  overdrage  Jens  Pedersen  Hostorp  Kanonikat  og  Praebende  i  Haderslev 
og  Sognekirkerne  i  Vilstrup  (?)  og  Tellingstedt  i  Slesvig  og  Bremen  Stifter. 

Episcopo  Alexandrino  et  preposito  Lundensis  et  archidia- 
cono  Slesvicensis  ecclesiarum.  Litterarum  scientia,  vite  ac  mo- 
rum  honestas  [etc.].  Cum  itaque  canonicatus  et  prebenda  eccle- 
sie  b.  Marie  Haderslevensis  Slesvicensis  diocesis,  quos  Georgius 
senior  ipsius  ecclesie  canonicus  et  in  Eustropp  ac  Tellingenstede 
predicte  et  Bremensis  diocesium  parrochiales  ecclesie,  quas 
dictus  Georgius  et  Martinus  Brogder  dictarum  ecclesiarum  rec- 
tores  respective  obtinebant,  per  obitum  Georgii  et  Martini  pre- 
dictorum  vacent,  nos,  Johanni  Petri  de  Hostorpp  clerico  Sles- 
vicensis  diocesis,  magistro  in  arlibus,  qui  unus  ex  notariis 
causarum  palatii  apostolici  existit,  cum  quo  dudum  ad  dictas 
parrochiales  ecclesias  insimul  obtinendas  auctoritate  apostolica 
sufficienter  dispensatum  fuit,  specialem  gratiam  facere  volentes, 
discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  canonicatum  et  preben- 
dam  ac  in  Eustropp  ac  -in  Tellingenstede  ecclesias  predictas 
[omnium  insimul  fructus  4  mr.]  eidem  Johanni  auctoritate  nostra 
conferre  curetis.     Datum  Rome  6.  id.  nov.  anno  2. 

XII. 

Beg.  Vat.   709  fol.  223  v. 

2978.  8.  Nov.   1485. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  et  evigt  Vikariat  i  Liibeck. 

Motu  proprio,  Johanni  Petri  clerico  Slesvicensis  diocesis 
sacri  palatii  apostolici  causarum  notario  specialem  gratiam  fa- 
cere  volentes  de  perpetua  sine  cura  vicaria  in  ecclesia  Lubicensi 

a)  II:  6  mr. 


350  INNOCENS  VIII. 

per  obitum  Nicolai  Hoyk  vacante  [fructus  4  mr.],  eandem  vica- 
riam    eidem   Johanni    conferimus   et   de   illa    etiam    providemus. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  6.  id.   nov.  anno  2. 
Suppl.  846  fol.  16  v. 

2979.  8.  Nov.   1485. 
Jens  Pedersen   Hostorp  faar  Sognekirken  i  Tellingstedt  i  Bremen  Stift. 

Motu  proprio,  Johanni  Petri  de  Hostorpp  [etc.  som  forruje 
Brev  til  volentes]  de  parrochiali  ecclesia  in  Edhgistede  Bremensis 
diocesis  in  districtu  prepositure  Hamburgensis,  vacante  per  mor- 
tem  Martini  Krogher  [fructus  4  mr.],  eandem  ecclesiam  eidem 
Johanni  conferimus  et  de  illa  etiam  providemus.  Fiat.  J.  Da- 
tum  Rome  6.  id.  nov.  anno  2. 

Suppl.  846  fol.  32  v. 

2980.  8.  Nov.   1485. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Kanonikat  og  Prsebende  i  Haderslev  og  Sogne- 
kirken  i  Vilstrup  (?). 

Motu  proprio,  Johanni  Petri  de  Hostorpp  [etc.  som  Nr.  2978 
til  volentes]  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  collegiate  b.  Marie 
Hadersleuensis  cum  parrochiali  ecclesia  in  Enstropp  Slesvicensis 
diocesis  per  obitum  Gregorii  senioris  vacantibus  [fructus  2  mr.], 
eosdem  eidem  Johanni  Petri  conferimus  et  de  illis  providemus. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  6.  id.  nov.  anno  2. 

Suppl.  846  fol.  98  v. 

2981.  8.  Nov.   1485. 

Mikkel  Pedersen  Hostorp  faar  motu  proprio  Kanonikat  og  Prsebende  i 
Haderslev  og  Sognekirken  i  Vilstrup. 

Vacantibus  alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  collegiate 
b.  Marie  Hadersleuensis  Slesvicensis  diocesis  cum  parrochiali 
ecclesia  in  Wilstorpp  eiusdem  Slesvicensis  diocesis  per  obitum 
Gregorii  Sanede,  eos1)  sic,  ut  premittitur  vacantes  Michael  Petri 
de  Hostorpp  presbiter  dicte  Slesvicensis  diocesis  vigore  gratie 
expectative  sibi  per  Sixtum  [papam  IV]  concessit  [o:  -cesse]  accep- 
tavit  et  sibi  de  eisdem  provideri  obtinuit  possessione  subsecuta. 
Cum  autem  prefatus  Michael  Petri  dubitet  acceptationem  et  pro- 
visionem  huiusmo.di  sibi  factas  viribus  non  subsistere,  sup- 
plical  igilur,  quatenus  .  .  .  pro  potiori  cautela  dictos  canonicatum 
el   prebendam   cum   parroehiali  ecclesia  [fructus  4  mr.]  de  novo 

)  (iz.  —  Cod.  quos 


INNOCENS  VIII.  351 

conferre  et  de  illis  sibi  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  6.  id.  nov.  anno  2. 

Suppl.  846  fol.  91. 

2982.  22.  Nov.   1485. 

Praesten  Christian  Jan  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirken  i  Dobberkau  (?) 
i   Havelberg  Stift. 

Supplicat  Cristianus  Jan  pauper  presbiter  Roskildensis  dio- 
cesis,  in  Romana  curia  presens  et  nullum  beneticium  obtinens, 
quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  in  Dobbergati  Havelbergensis 
diocesis  [fructus  2  mr.],  que  de  jure  patronatus  laicorum  existit, 
per  obitum  Nicolai  Wickbolt  vacante  providere  dignemini.  Fiat.  J. 
Datum  Rome  10.  kal.  dec.  anno  2. 

Suppl.  846  fol.  164. 

2983.  10.  Dec.  1485. 

Brunectus  de  Maccabrino  de  Camerino  forpligter  sig  til  at  begive  sig  til 
/Erkebiskoppen  paa  0sel  og  inden  8  Maaneder  komme  tilbage  med  saa  mange 
Penge  scm  muligt  fra  Bartholomaeus  de  Camerinos  Indsamling. 

Die  10.  [mensis]  dec.  1485  ....  honorabilis  vir  Brunectus 
de  Maccabrino  de  Camerino  .  .  .  .  se  et  bona  sua  quecunque  mo- 
bilia  et  immobilia  presentia  et  futura  sub  pena  2000  duc,  si 
contrafecerit,  apostolice   camere   applicandorum  sponte  obligavit 

[et   promisit] x)   se   personaliter   accedere   ad   inveniendum 

archiepiscopum  Osiliensem  in  regno  Dacie  et  presentare  .... 
bullas  et  brevia  pape  juxta  commissionem  sibi  datam  et  repor- 
tare    ab   eodem   archiepiscopo    responsum  de  premissis  bullis  et 

brevibus infra  octo  menses  proxime  et  immediate  sequentes 

et  etiam  portare  ad  papam  omnem  sibi  possibilem  pecuniarum 
quantitatem  de  pecuniis  collectis  per  Bartholomeum  de  Camerino 
commissarium  apostolicum  in  dicto  regno  Dacie  per  illum  tutum 
modum,  secundum  quem  melius  et  tutius  sibi  videbitur,  obli- 
gando  se  super  premissis  in  forma  et  sub  penis  camere  etc. 
Juravit  etc.  Acta  fuerunt  hec  Rome  in  camera  proprie  habita- 
tionis  ipsius  Falconis  [o;  de  Sinibaldis  pape  generalis  thesaurarii]. 

Oblig.   79  A  fol.  43  v. 

2984.  11.  Dec.   1485. 

Klerken  Peder  Griis  fra  Roskilde  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Odense. 

Supplicat  Petrus  Griis  clericus  Roskildensis  diocesis,  qua- 
tenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Ottoniensis  [fruc- 

J)  add.  Gz. 


352  INNOCENS  VIII. 

lus  2  mr.],  per  obitum  Nicolai  Skenckel  vacantibus,  providere 
dignemini  .  .  .,  dicte  ecclesie  etiam  juramento  etc.  roboratis  sta- 
tutis  etc.  etiam  de  optando,  quibus  caveri  dicitur,  quod  nullus 
in  ecclesia  predicta  prebendam  assequi  possit,  nisi  de  minori 
ad  mediam  et  de  media  prebenda  ad  maiorem  prebendam  buius- 
modi  gradatim  et  successive  ac  per  optionem  ascendat,  quibus 
hac  vice  dumtaxat  derogare  placeat,  non  obstantibus.  Fiat.  J. 
Datuni  Rome  3.  id.  dec.  anno  2. 

Snppl.  847  fol.   32. 

2985.  11.  Dec.   1485. 

Klerken  Peder  Griis  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Roskilde. 

Supplicat  Petrus  Griss  clericus  Roskildensis  diocesis,  qua- 
tenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  [fruc- 
tus  4  mr.],  per  obitum  Jacobi  Martini  vacantibus,  providere 
dignemini,  dicte  ecclesie  [etc.  som  forrige  Brev  til  non  obstanti- 
bus].     P'iat.  J.     Datum  Rome  3.  id.  dec.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  122  v. 

Roskildensis.    Petrus  Grijsser.     Canonicatus  per  obitum. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  2  lib.  2  (tabt)  fol.  288. 

2986.  11.  Dec.  1485. 

Klerken  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Roskilde 
og  Sognekirken  i  Svogerslev. 

Supplicat  Johannes  Jacobi  in  artibus  magister,  clericus  Ros- 
kildensis  diocesis,  quatenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ec- 
clesie  Roskildensis  [fructus  3  mr.],  per  obitum  Nicolai  Sekimckel, 
ac  parrochiali  ecclesia  in  Suarslef  dicte  diocesis  [fructus  1  mr.], 
per  obitum  Henrici  Johannis  vacantibus,  providere  dignemini, 
dicte  ecclesie  Roskildensis  [etc.  som  Nr.  298i  til  non  obstantibus]. 
Fiat.  J.  Et  quod  littere  simul  vel  seorsim  expediri  possint.  Da- 
tum  Rome  3.  id.  dec.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  81  v. 

2987.  13.  Dec.  1485. 

Klerken  Vincens  Erhard  fra  Roskilde  Stift  faar  Kanonikat  og  Pnebende 
i   Roskilde. 

Supplicat  Vincentius  Erhard  clericus  Roskildensis  diocesis, 
quatenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis, 
per  Johannis  Burgerii  obitum  vacantibus,  qui  dictos  canonicatum 


INNOCENS  VIII.  353 

et  prebendam  obtinens  prefate  ecclesie  Roskildensis  sacrista  fuit 
[fructus  4  mr,],  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  id. 
dec.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  48. 

2988.  19.  Dec.  1485. 

Klerken  Tymme  Johannis  fra  Vesteras  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende 
i   Roskilde. 

Alias  certis  canonicatu  et  prebenda  in  ecclesia  Roskildensi 
per  obitum  Nicolai  Schynckel  vacantibus,  fuit  per  s.  v.  sanctam- 
que  sedem  apostolicam  Johanni  Jacobi,  prout  in  supplicatione 
desuper  signata  latius  continetur,  provisum,  quique  (!),  litteris 
apostolicis  super  huiusmodi  provisione  non  confectis  neque  pos- 
sessione  dictorum  canonicatus  et  prebende  subsecuta,  in  Romana 
curia,  sicut  domino  placuit,  diem  vite  sue  clausit  extremum, 
sicque  dicti  canonicatus  et  prebenda  adhuc  vacare  dinoscuntur. 
Supplicat  igitur  Tymme  Johannis  clericus  Arosiensis  diocesis, 
artium  liberalium  magister,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu 
et  prebenda  [fructus  4  mr.]  providere  dignemini,  .  .  .  dicte  eccle- 
sie  .  .  .  privilegiis  de  optando  .  .  .  non  obstantibus.  Fiat.  J.  Da- 
tum  Rome  14.   kal.  jan.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  100. 

2989.  21.  Dec.   1485. 

Klerken  Laurens  Falster  fra  Odense  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende 
i  Roskilde. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  per  obi- 
tum  Nicolai  Schinckel  vacantibus,  s.  v.  de  illis  Johanni  Jacobi 
nondum  decem  diebus  elapsis  providit,  prout  in  supplicatione 
desuper  signata  plenius  continetur,  quique  (!)  litteris  super  illis 
minime  expeditis  in  dicta  (!)- curia  extitit  vita  functus.  Supplicat 
igitur  Laurentius  Falster,  de  nobili  genere  procreatus,  clericus 
Ottoniensis  diocesis,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  pre- 
benda  [fructus  3  mr.]  providere  dignemini,  dicte  ecclesie  statutis 
[elc.  som  Nr.  2984  til  non  obstantibus].  Fiat.  J.  Datum  Rome 
12.  kal.  jan.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  129. 

2990.  22.  Dec.  1485. 

Kong  Hanss  Sekretaer,  Provsten  Jens  Brun  i  Viborg  faar  Dispensation  til 
med  Provstiet  at  forene  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Supplicat  Johannes  Bibbii  (!),  prepositus  Vibergensis  ac  se- 
cretarius  illustrissimi   principis  regis   Dacie,  Svecie   et   Norvegie 

Acta  pontificum  Danica  IV.  23 


,354  INNOCENS  VIII. 

etc,  quatenus  [secum,  utj1)  una  cum  prepositura  dicte  ecclesie 
Vibergensis,  que  inibi  principalis  dignitas  sive  maior  post  ponti- 
ficalem  existit  [fructus  4  nir.],  quodcunque  aliud  beneficium  cu- 

ratum  incompatibile ,  si  sibi  canonice  conferatur,  recipere 

et  simul  cum  dicta  prepositura,  quoad  vixerit,  retinere  illaque  et 
quevis  alia,  que  ipse  sic  assecutus  est,  vel  cum  ipsum  assequi 
eontigerit,  incompatibilia  beneficia  .  .  .  totiens,  quotiens  sibi  pla- 
cuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  .  .  duo  beneficia  invicem 
incompatibilia  recipere  et,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  libere 
valeat,  dispensare  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  11.  kal.  jan. 
anno  2. 

Suppl.  847  fol.  163  v. 

2991.  23.  Dec.  1485. 

Klerken  Johannes  Teyme  fra  Koln  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende  i 
Roskilde. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  per 
obitum  Nicolai  Schinckel  vacantibus,  s.  v.  Johanni  Jacobi  tunc 
in  humanis  agenti  [de  eisdem]  auctoritate  apostolica  concessit 
provideri,  prout  in  supplicatione  desuper  signata  plenius  con- 
tinetur.  Cum  autem  dictus  Johannes  Jacobi,  litteris  non  con- 
fectis  sive  expeditis  ac  illorum  canonicatus  et  prebende  posses- 
sione  per  eum  non  habita  sive  subsecuta,  in  Romana  curia 
vita  extit[er]it  functus,  et  propterea  canonicatus  et  prebenda  pre- 
dicti  adhuc,  ut  premittitur,  vacare  noscantur,  supplicat  igitur 
Johannes  Teyme  clericus  Coloniensis  diocesis,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.]  providere  digne- 
mini.  Fiat.  J.  Et  cum  derogatione  statutorum  de  optando. 
Datum  Rome   10.   kal.  jan.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  133  v. 

Roskildensis.    Joannes  Huf/ine.     Canonicatus  per  obitmn. 

Uddrag  i   Indice  336  efter  Heg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  1  lib.  16  (tabt)  fol.  224. 

2992.  24.  (30.)  Dec.   1485. 

Klerken  Henneke  Pedersen  fra  Viborg  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende 
i   Ribe. 

Supplicat   Hennekinus2)  Pelri   clericus  Vibergensis   diocesis, 

m   artibus   magister,   quatenus   sibi   de  canonicatu   et  prebenda 

ecclesie   Ripensis  [fructus  4  mr.],    per   obitum    Lagonis   Seuerini 


')  add.  (}/..        -)  II:  Benekinus 


INNOCENS  VIII.  355 

vacantibus,  provideri  mandare  dignemini.  Fiat.  J.  x)Et  quod 
verius  cognomen  dicti  Lagonis  ultimi  possessoris  exprimi  possit 
in  litteris1).     Datum  Rome  9.   kal.  jan.2)  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  56  v  og  (II)  fol.  183  v. 

2993.  30.  Dec.   1485. 

Klerken  Johannes  Moller  fra  Itzehoe  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig. 

Canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis  per  obitum 
Bertoldi  van  der  Olve  vacantibus,  quorum  collatio  .  .  .  ad  s.  v. 
et  sedem  apostolicam  juxta  Lateranensis  statuta  concilii  legitime 
devoluta  existit,  non  obstante  quod  post  devolutionem  ipsorum 
canonicatus  et  prebende  quidam  Enwaldus  Seuenbroder  assertus 
clericus  se  in  eisdem  intrusit  illosque  triennium  et  ultra,  citra 
[tamen]3)  decennium,  occupavit,  prout  de  presenti  occupat,  sup- 
plicat  igitur  Johannes  Moller  de  Idzehoe  clericus  Bremensis  dio- 
cesis,  e.  v.  s.  familiaris  continuus  commensalis,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.]  providere  digne- 
mini.    Fiat.  J.    Datum  Rome  3.  kal.  jan.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  166  v. 

2994.  6.  Jan.   1486. 

Klerken  Henneke  Pedersen  fra  Viborg  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende 
i  Kobenhavn. 

Supplicat  Benefrinus(!)  Petrus(!)  clericus  Vibergensis  diocesis, 
in  artibus  magister,  quatenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ec- 
clesie  b.  Marie  virginis  opidi  Haffnensis  Roskildensis  diocesis 
[fructus  2  mr.],  per  obitum  Olaui  Hettelanch  vacantibus,  pro- 
videri  mandare  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  8.  id.  jan. 
anno  2. 

Suppl.  847  fol.  293  v. 

2995.  7.  Jan.   1486. 

Kong  Hans's  Kapellan,  Klerken  Johannes  Richardi  fra  Koln  Stift,  faar  Ka- 
nonikat  og  Prsebende  i  Viborg. 

Supplicat  Johannes  Richardi  clericus  Coloniensis  diocesis, 
regis  Dacie  capellanus  et  continuus  commensalis,  quatenus  sibi 
de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Vibergensis,  per  obitum  Jo- 
hannis  Bruni  vacantibus  [fructus  4  mr.],  providere  dignemini. 
Fiat.  J.    Datum  Rome  7.  id.  jan.  anno  2. 

Suppl.  847  fol.  278. 


l)  Fattes  i  II.         2)  II:  3.  kal.  jan.         3)  add.  Gz. 

23j 


356  INNOCENS  VIII. 

2996.  7.  Jan.   1486. 

Paven  udnaevner  sin  Kammerherre,  Provsten  Magister  Guntherus  de  Bunow 
til  Nuntius  og  Kollektor  i  Norden  og  Tyskland  og  hefaler  ham  at  opkrseve  de 
Penge,  som  Marinus  de  Fregeno  havde  samlet  til  Korstoget  mod  Tyrkerne,  dem, 
der  var  indsamlet  til  Hospitalet  St.  Spiritus  in  Saxia  og  af  Nuntien  Bartholo- 
mseus  Marasca,  samt  paabyder  ham  at  anvende  alle  mulige  Midler  for  at  faa 
Pengene  udleverede. 

Magistro  Gunthero  de  Bunow,  preposito  ecclesie  s.  Seba- 
stiani  Magdeburgensis,  decretorum  doctori,  notario  et  ad  Dacie, 
Svecie  et  Norvegie  regna  et  illis  adjacentia  loca  universamque 
Germaniam  nuntio  et  commissario  nostro  ac  nonnullorum  pio- 
rum  suffragiorum  collectori.  Bomanus  pontifex  (Dipl.  Norv.  XVII, 
61 A — 11).    Datum  Bome  7.  id.  jan.  anno  2. 

Reg.  Vat.  692  fol.  34  v. 

2997.  10.  Jan.   1486. 

Paven  beder  Kong  Hans  hjaelpe  hans  Kammerherre,  Notar  og  Nuntius 
Guntherus  de  Bunow,  der  er  sendt  til  Danmark,  Sverige  og  Norge,  imod  nogle 
falske  Indsamlere,  der  bedrager  Indbyggerne  og  afpresser  dem  Penge. 

Begi  Dacie.     Dedimus  Gunthero  de  Bunaw  (Dipl.   Norv.  VI, 
636;  Reg.  ""'7823).    Datum  Bome  die  10.  jan.   1486  anno  2. 
Arm.  39  vol.  19  fol.  123  v. 

2998.  12.  Jan.   1486. 

Paven  overdrager  Klerken  Reymarus  Hauen  fra  Schwerin  Stift  Kanonikat 
og  Pra?bende  i  Roskilde. 

Bemaro  Hauen1)  canonico  Boskildensi.  Vite  ac  morum  ho- 
nestas  [etc.].  Dudum  omnes  canonicatus  et  prebendas  ceteraque 
beneficia  apud  sedem  apostolicam  vacantia  et  inantea  vacatura 
dispositioni  nostre  reservavimus  .  .  .  Cum  itaque  postmodum 
canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Boskildensis,  quos  Johannes 
Bichardi  obtinebat,  per  obitum  ipsius  Johannis,  qui  apud  sedem 
predictam  diem  clausit  extremum,  apud  sedem  eandem  vacave- 
rint  et  vacent,  nullusque  de  illis  preter  nos  hac  vice  disponere 
possit  .  .  .  .,  nos  tibi,  cui  hodie  de  quadam  perpetua  vicaria  in 
ecclesia  b.  Marie  Hamburgensi  Bremensis  diocesis2)  [fructus 
4  mr.]  et  quibusvis  (!)  aliis  benetlciis,  per  obitum  ipsius  Johannis 
vacantibus,  quorum  fructus  in  litteris  apostolicis  desuper  con- 
ficiendis    exprimi    voluimus,    concessimus    provideri,    specialem 


')  II:    Reymaro  Hauen  clerico  Zwerinensis  dioeesis  2)  II  tilf.:    que  de 

jure  patronatus  principis  loci  illius  sive  ducis  Holtzatie  esse  asseritur 


INNOCENS  VIII.  357 

gratiam  facere  volentes,  canonicatum  et  prebendam  predictos 
[fructus  4  mr.j  ....  tibi  conferimus  et  de  illis  etiam  providemus. 
Datum  Rome  pridie  id.  jan.  anno  2. 

Simili  modo  Zwerinensis  et  b.  Marie  Stettinensis  Caminensis 
diocesis  ecclesiarum  prepositis  ac  officiali  Razeburgensi. 

N.  XII.  X.   10.  kal.  maji  anno  2.  episcopus  Yporiensis. 
Reg.   Lat.  848  fol.  257;    ogsaa    (II)    Supplik    (Motu  proprio.    Fiat  de  omni- 
bus.  J.)  i  Suppl.  847  fol.  292. 

2999.  13.  Jan.  1486. 

Klerken  Jens  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig  Stift  faar  motu  proprio  Ka- 
nonikat  og  Pra?bende  i  Roskilde  og  et  evigt  Vikariat  paa  Femern. 

Motu  proprio  Johanni  Petri  clerico  Slesvicensis  diocesis, 
regis  Dacie,  ducatusque  Slesvicensis  et  Holzatie  atque  Stormarie 
ducis,  continuo  familiari  ac  sacri  palatii  apostolici  causarum 
notario,  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis  ac  per- 
petua  sine  cura  capellania  sive  vicaria  in  Ymbria  Ottoniensis 
diocesis  [fructus  respective  2  mr.,  simul  4  mr.],  per  obitum  Jo- 
hannis  Richardi  apud  sedem  apostolicam  defuncti  vacantibus  .  .  ., 
etiam  si  de  jure  patronatus  ipsius  regis  Dacie  ratione  regie  maje- 
statis  aut  ducalis  dignitatis  fuerint,  [cui]  hac  vice  pro  dicto  ora- 
tore,  familiari  continuo  prefati  regis,  attento,  quod  dicti  canoni 
catus  et  prebenda  ac  perpetua  capellania  apud  sedem  apostolicam 

vacaverint.  dumtaxat   derogamus1), providemus.     Fiat.  J. 

Et  quod  littere  seorsim  et  divisim  expediri  possint.  Et  cum 
derogatione  statutorum  de  optando  novos  canonicatum  et  pre- 
bendam.     Datum  Rome  id.  jan.  anno  2. 

Suppl.  848  fol.  4  v. 

3000.  22.  Jan.   1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  motu  proprio  Kanonikat  og  Praebende  i 
Roskilde. 

Cum  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis,  quos 
Nicolaus  Skaue  postulatus  et  confirmatus  Roskildensis  tempore 
promotionis  per  nos  facte  de  persona  sua  ad  dictam  ecclesiam 
Roskildensem  obtinebat,  prout  obtinet,  per  promotionem  ipsam 
et  munus  consecrationis  eidem  postulato  et  contirmato  impen- 
dendum  vacare  sperentur,  motu  proprio  canonicatum  et  preben- 
dam  [predictos]2)  [fructus  2  mr.]  Johanni  filio  Petri  de  Hostdop(!), 


*)    Cod.    derogamus   et   eidem    oratori    motu   simili    conferimus   et   de   illis 
providemus.         2)  add.  Gz. 


358  INNOCENS  VIII. 

clerico  Slesvicensis  diocesis,  palatii  apostolici  causarum  notario, 
conierendos  donationi  apostolice  reservamus  et  nichilominus  ca- 
nonicalnm  et  prebendam  eidem  Johanni  Petri  motu  simili  con- 
ferimus  et  de  illis  etiam  providemus.  Fiat.  J.  Et  cum  derogatione 
statutorum  de  optando.     Datum  Rome  11.   kal.   febr.  anno  2. 

Suppl.  848  fol.  231  v. 

3001.  10.  Febr.   1486. 

Paven  giver  Provsten  Hans  Urne  i  Viborg  Dispensation  til  med  Provstiet 
at  forene  Besiddelsen  af  et  andet,  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Johanni  Urwu  (!)  prepositoTecclesie  Vibergensis.  Vite  ac  mo- 
rum  honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  te,  qui  Johannis  Dacie 
regis  secretarius  existis  ac  preposituram  ecclesie  Vibergensis, 
que  inibi  dignitas  post  pontificalem  maior  existit  [fructus  4  mr.j, 
inter  alia  obtines,  favore  prosequi  gratioso  [volentes],  tuis  in  hac 
parte  supplicationibus  inclinati,  tecum,  ut  una  cum  dicta  pre- 
positura  ....  quodcunque  aliud  et  sine  illa  duo  alia  curata  seu 
alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  si  tibi  alias  canonice 
conferantur,  recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinere  illa- 
que  .  .  .  .,  quotiens  tibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  beneficia  duo  dumtaxat  invicem  incompatibilia  similiter 
recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas,  dis- 
pensamus.     Datum  Rome  4.  id.  febr.  anno  2. 

B.  XXXX.   Polyearpus. 
Beg.   Lat.  850  fol.  37. 

3002.  25.  Febr.   1486. 

Klerken  Markvard  Pojske  fra  Boskilde  Stift  faar  Provstiet  i  Lund  samt 
Kanonikat  og  Prsebende  sammesteds,  ledige  ved  Mikkel  Jensens  Dod,  og  Til- 
ladelse  til  at  besidde  dem  sammen  med  Provstiet  i  Viborg,  bvorom  ban  i  anden 
Instans  forer  Proces  ved  Kurien,  samt  til  at  ombytte  begge  Embeder  med  andre. 

Supplicat  Marquardus  Poyske  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).  Fiat.  J. 
Datum  Rome  5.   kal.   martii  anno  2. 

Suppl.  849  fol.  272. 

3003.  8.  Marts  1486. 

Hemming  Gad  fra  Linkoping  Stift,  der  er  Skolar  i  Bom,  faar  Provstiet  i 
Lund,  ledigt  ved  Mikkels  Dod. 

Supplicat    Hemmingus   Gadz   (Dipl.  dioc.  Lund.  V).    Fiat.  J. 
Dalum   Rome  <S.   id.   marlii  anno  2. 
Suppl.  850  fol.  67  v. 


INNOCENS  VIII.  359 

3004.  16.  Marts  1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  motu  proprio  Kanonikat,  Praebende  og  Provsti 
i  Lund,  ledige  ved  Mikkel  Jensens  Dod;  Kongens  Praesentationsret  til  Kapitler- 
nes  hojeste  Embeder  suspenderes. 

Motu  proprio  Johanni  Petri  de  Hostorpp  (Dipl.  clioc.  Lund.  V). 
Fiat.  J.     Datum  Rome  17.  kal.  aprilis  anno  2. 

Suppl.  849  fol.  291  v. 

3005.  3.  April   1486. 

Klerken  Peder  Nielsen  fra  Aarhus  Stift,  der  studerer  i  Bologna,  faar  JErke- 
degneembedet  i  Aarhus  og  Kanonikater  og  Prsebender  i  Roskilde  og  Aarhus. 

Supplicat  Petrus  Nicolai  de  Dacia  clericus  Arusiensis  dio- 
cesis,  in  theologia  bachalaureus  ac  in  jure  canonico  in  univer- 
sitate  Bononiensi  studens,  quatenus  sibi  de  archidiaconatu  ec- 
clesie  Arusiensis,  qui  inibi  dignitas  post  pontificalem  maior 
existit  [fructus  4  mr.],  ac  canonicatu  et  prebenda  eiusdem  ec- 
clesie  [fructus  etiam  4  mr.]  necnon  canonicatu  et  prebenda  eccle- 
sie  Roskildensis  [fructus  similiter  4  mr.],  per  obitum  Magni  Erici 
vacantibus,  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  maior  spe- 
cificatio  singulorum  premissorum  etiam  maioris  et  minoris 
valoris  archidiaconatus,  canonicatuum  et  prebendarum  usque 
ad  6  alias  mr.  pro  quolibet  in  litteris  fieri  possit  ....  Et,  qua- 
tenus  opus  sit,  cum  dispensatione  obtinendi  archidiaconatum  ac 
canonicatum  et  prebendam  ecclesie  Arusiensis  insimul  ad  vitam. 
Datum  Rome  3.  non.   aprilis  anno  2. 

Suppl.  850  fol.  132  v. 

3006.  7.  April   1486. 

Paven  overdrager  Jens  Pedersen  (Hostorp)  et  evigt  Vikariat  i  Liibeck  til 
Trods  for  mindre  nojagtige  Oplysninger  i  den  tidligere  Supplik. 

Johanni  Petri  de  Hostorpp  clerico  Slesvicensis  diocesis. 
Vite  et  morum  honestas  [etc.].  Dudum  siquidem  per  nos  ac- 
cepto,  quod  quedam  perpetua  vicaria  in  ecclesia  Lubicensi, 
quam  Johannes  Gerckens1)  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Jo- 
hannis  vacabat,  tunc  nos,  in  cuius  manibus  Albertus  de  Aslen2) 
clericus  Ottoniensis  diocesis,  asserens  se  predictam  vicariam  vi- 
gore  quarundam  litterarum  gratie  expectative  sibi  per  Sixtum 
papam  IIII  concessarum  infra  tempus  legitimum  acceptasse  et 
de  illa  sibi  provideri  obtinuisse,  omni  juri  sibi  in  dicta  vicaria 
quomodolibet  competenti,  illius  possessione  per  eum  non  habita, 


*)  II:  Gemkens         2)  II:  Asthen 


360  INNOCENS  VIII. 

per  Arnoldum  Clouer1)  clericum  Coloniensis  diocesis,  procura- 
torem  substitutum  a  te  ipsius  Alberti  procuratore,  sponte  cesse- 
rat,  nosque  cessionem  ipsam  duxeramus  admittendam,  prefatam 
vicariam  tibi  per  alias  nostras  lilteras  conferri  et  de  illa  etiam 
provideri  mandavimus  ....  Cum  autem  prefatus  Arnoldus  tem- 
pore  date  lilterarum  earundem  a  te  nundum  (!)  substitutus  fuerit, 
licet  tempore  prefati  consensus  dicte  concessioni[s]  et  earundem 
litterarum  expeditioni[s]  talis  extiterit,  et  propterea  dubites  litteras 
predictas  de  subreptionis  vitio  notari  posse,  nos,  ne  littere  ipse 
de  subreptionis  vitio  huiusmodi  notari  valeant,  te,  qui  causarum 
palatii  apostolici  notarius  seu  scriba  existis,  gratioso  favore  pro- 
sequi  volentes,  ....  volumus,  quod  littere  ac  cessio  et  illius  ad- 
missio  predicte  necnon  collatio  et  provisio  tibi  de  dicta  vicaria 
litterarum  earundem  vigore  facte  ac  processus  per  ipsas  litteras 
habiti  et  inde  secuta  quecunque  a  data  presentium  valeant  ple- 
namque  roboris  firmitatem  obtineant  perinde,  ac  si  dictus  Ar- 
noldus  tempore  date  litterarum  predictarum  a  te  substitutus 
fuisset.     Datum  Rome  7.  id.  aprilis  anno  2. 

N.  X.  3.  kal.  maji  anno  2.  episcopns  Yporiensis. 

Reg.  Lat.  851   fol.  128;    ogsaa  (II)  Supplik   (Fiat.  .1.)  i  Snppl.  850  fol.  283. 

3007.  8.  April   1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat  og  Praebende 
i  Slesvig. 

Vacantibus  dudum  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvi- 
censis  per  liberam  resignationem  Henrici  Sarouw,  Sixti  pape  II II 
familiaris  continui  commensalis,  idem  Sixtus  de  eisdem  Johanni 
Petri  de  Hostorpp,  vestri  sacri  palatii  apostolici  causarum  notario, 
providit,  possessione  etiam  subsecuta,  quam  ad  aliquos  annos 
continuavit.  Verum,  quia  dubitat  huiusmodi  provisionem  et  col- 
lationem  cum  inde  secutis  viribus  non  subsistere,  supplicat, 
quatenus  sibi  de  predictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.] 
in  forma  simplicis  seu  nove  provisionis  providere  dignemini. 
Fiat.  J.     Dalum   Rome  6.  id.  aprilis  anno  2. 

Suppl.   850   fol.   286. 

3008.  11.  April  1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  Brevet  angaaende  en  tidligere  Supplik  ud- 
fserdiget  med  forskellige  Tilf&jelser. 

')  II:  Clauer 


INNOCENS  VIII.  361 

Reformatio  Johannis  Petri  de  Hostorpp. 

Dignetur  s.  v.  litteras  apostolicas  super  preinserta  supplica- 
tione  conficiendas  cum  clausula  de  speciali  ad  vitam  oratoris  et 
cum  clausula  de  parrochialibus  etiam  ad  vitam  oratoris  cum 
omnibus  clausulis  in  preinserta  supplicatione  contentis  expediri 
mandare.    Fiat.  J.     Datum  Rome  3.  id.  aprilis  anno  2. 

Suppl.  850  fol.  204 

3009.  11.  April   1486. 

Paven  giver  Jens  Pedersen  (Hostorp)  Dispensation  til  med  Provstiet  i 
Harsyssel  med  Annekskirkerne  Gammel  Sogn  og  Ny  Sogn  at  besidde  4  andre 
Embeder. 

Johanni  Petri  de  Hostorpp  preposito  in  Hartzusol  Ripensis 
diocesis,  magistro  in  artibus.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos,  volentes  te,  qui  palatii  apo- 
stoiici  causarum  notarius  existis  et  preposituram  in  Hartzusol 
Ripensis  diocesis,  cuius  et  parrochialis  ecclesie,  nova  et  antiqua 
nuncupate,  in  Hollem  eidem  prepositure  canonice  annexe  fructus 
4  mr.   non    excedunt,    inter    alia    obtines,    favore    prosequi    gra- 

tioso  .  .  .  .,  tecum,  ut  una  cum  dicta  prepositura quod- 

cunque   aliud   et   sine   illa  quecunque   duo   alia  curata  seu  alias 

invicem   incompatibilia   beneficia necnon   duo  quecunque 

cum  cura  vel  sine  cura  dissimilia  tamen  sub  eodem  tecto  .  .  .  ., 
si  tibi  alias  canonice  conferantur,  ....  recipere  et  insimul,  quoad 
vixeris,  retinere  illaque  omnia,  ....  quotiens  tibi  placuerit.  di- 
mittere  et  loco  dimissorum  alia  .  .  .  beneficia  duo  dumtaxat  in- 
vicem  incompatibilia  et  duo  dissimilia  sub  eodem  tecto,  dum- 
modo  inter  ipsa  omnia  tam  sub  eodem  tecto  quam  alia  bene- 
ficia  huiusmodi  plura  quam  duo  incompatibilia  et  ipsa  beneficia 
sub  eodem  tecto  per  te  pro  tempore  obtenta  due  dignitates  aut 
duo  canonicatus  et  totidem  prebende  insimul  non  fuerint,  simi- 
liter  recipere  et  insimul,  quoad  vixeris,  retinere  libere  valeas, 
tenore  presentium  dispensamus  ....  Datum  Rome  3.  id.  aprilis 
anno  2. 

X 

x 

x 

Reg.  Vat.  688  fol.  150. 

3010.  13.  April  1486. 

Klerken  MarkVard  Pojske  fra  Roskilde  Stift  faar  Provstiet  i  Lund,  efter 
at  Mikkel  Jensen  er  dod,  og  Klerken  Hemming  Gad  fra  Linkoping  Stift,  der 
tidligere  havde  faaet  Embedet  tildelt,  nden  at  der  dog  var  udstedt  nogen  Bulle, 


3()2  INNOCENS  VIII. 

har  trukket  sig  tilbage.  Kongens  Prsesentationsret,  der  var  tildelt  ham  af 
Sixtus  IV,  hliver  suspenderet  for  denne  Gang.  Markvard  Pojske  faar  Tilladelse 
til  at  besidde  Emhedet  sammen  med  Provstiet  i  Viborg,  hvorom  han  i  andeu 
Instans  forer  Proces  ved  Kurien,  samt  til  at  ombytte  hegge  Embeder  med  andre. 

Alias  prepositura  ecclesie  Lundensis  (Dipl.  dioc.  Lund.  V). 
Fiat.  J.    Datum  Rome  id.  aprilis  anno  2. 

Suppl.  850  fol.  57  v. 

3011.  14.  April  1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  ./Erkedegneembedet  og  Kanonikat  og  Pra?- 
hende  i  Aarhus. 

Supplicat  Johannes  Petri  de  Hostorpp  clericus  Slesvicensis 
diocesis,  sacri  palatii  apostolici  causarum  notarius,  quatenus 
sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ac  archidiaconatu  ecclesie  Aru- 
siensis,  qui  archidiaconatus  inibi  post  pontificalem  maior  dig- 
nitas  existit,  eique  cura  imminet  animarum  [fructus  4  mr.],  per 
obitum  Magni  Erici  in  Italia  in  civitate  Bolonensi  defuncti  va- 
cantibus,  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  18.  kal. 
maji  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  46. 

Arusiensis.  Joannes  Petri  de  Horstopp.  Arehidiaconatus  et  ca- 
nonicatus  per  obitum. 

Uddrag  i  Indiee  336  efter  Reg.  Lat.  Inuoe.  VIII  an.  2  lih.  9  (tabt)  fol.  279. 

3012.  22.  April  1486. 

Paven  hefaler  Officialen  i  Borglum  at  overdrage  Prioratet  i  0  Kloster  til 
Praesten  Gerlak  Mortensen  fra  Borglum  Stift,  som  tidligere  havde  faaet  Provi- 
sion  paa  Emhedet  af  Biskop  Jep  (Friis). 

Officiali  Burglanensi.  Dignum  etc.  Exhibita  siquidem  nobis 
nuper  pro  parte  Gerlaci  Martini  presbiteri  Burglanensis  diocesis 
petitio  continebat,  quod  olim,  prioratu  seculari  in  ecclesia  mo- 
nasterii  insule  Oo  ordinis  s.  Benedjcti  dicte  diocesis,  in  quo 
preter  illius  priorissam  et  inbniaTes  dictus  prioratus  secularis 
fore  dignoscitur,  et  quem  Petrus  (1'Wz1)  obtinebat,  per  obitum 
eiusdem  Petri  vacante,  Jacobus  episcopus  Burglanensis  priora- 
tum  predictum  prefato  Gerlaco  ordinaria  auctoritate  conlulil  el 
providit  etiam  de  eodem,  ipseque  Gerlacus  collationis  et  provi- 
sionis  predictarum  vigore  prioratum  predictum  extitit  assecutus. 
Cuin   autem   dubiki  collationem  et  provisionem  prediclas  viribus 

')  II:  Dwa 


INNOCENS  VIII.  363 

non  subsistere,  et  dictus  prioratus  adhuc  vacare  noscatur,  dis- 
cretioni  tue  mandamus,  quatenus,  si  per  diligentem  examina- 
tionem  eundem  Gerlacum  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris, 
prioratum  predictum,  qui  dignitas  non  est  [fructus  4  mr.],  pre- 
fato  Gerlaco  auctoritate  nostra  conferas.  Datum  Rome  10.  kal. 
maji  anno  2. 

N.  XX.  3.  kal.  maji  anno  2.  episcopus  Yporiensis. 

Reg.  Lat.  848  fol.  34  v;    ogsaa   (II)   Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  851   fol.  46. 

3013.  22.  April   1486. 

Provinsialen  for  Provinsen  Dacia  af  Karmeliterordenen  Niels  Mord  faar 
Tilladelse  til  at  anlaegge  et  Kloster  i  Solvesborg.  Kong  Hans,  der  havde  Patro- 
natsret  til  den  dervaerende  Sognekirke,  som  var  indviet  til  den  hellige  Biskop 
Nicolaus  og  var  ledig,  havde  skaenket  den  til  Karmeliterordenen  med  den  Be- 
tingelse,  at  Brodrene  i  det  nye  Kloster  hver  Dag  skulde  synge  en  Messe  og 
een  Gang  aarlig  holde  en  Aartid  for  at  bede  for  det  danske  Rige.  Derefter 
havde  ^Erkebiskop  Jens  Brostrup  bekraeftet  Overdragelsen  og  paabudt  Munkene 
at  besorge  Gudstjenesten  for  Sognets  Beboere.  Provinsialen  havde  endelig  mod- 
taget  Kirken  og  indfort  nogle  af  sin  Ordens  Brodre.  Klosteranlaeget  bekraeftes 
nu  af  Paven  efter  Kongens,  ^rkebiskoppens  og  Provinsialens  Bon,  og  det  be- 
stemmes,  at  Klostret  skal  have  Kirke,  Klokketaarn,  Klokker,  Blomsterhave, 
Urtehave,  Spisesal,  Sovesal,  Omgang  etc.  Klostret  skal  nyde  alle  Ordenens 
Privilegier. 

Exponitur  pro  parte  Nicolai  Mordh  (Dipl.  dioc.  Lund.  V). 
Fiat  sine  prejudicio.  J.    Datum  Rome   10.   kal.  maji  anno  2. 

Suppl.  850  fol.  293. 

3014.  22.-27.  April   1486. 

Paven  bekraefter  efter  Biskop  Jep  Friis  i  Borglums  Ansogning  0  Klosters 
Grundlaeggelse  af  Biskop  Tyge  og  Bestemmelsen  om,  at  det  skal  staa  under 
Borglum  Bispestols,  ikke  under  Kongens,  Jurisdiktion. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Sedis  apostolice  providentia 
circumspecta  [etc.].  Sane  pro  parte  Jacobi  episcopi  Burglanensis 
nobis  nuper  exhibita  petitio  continebat,  quod  olim  Tuco  epi- 
scopus  Burglanensis,  de  propria  salute  recogitans  et  cupiens  ter- 
rena  in  celestia  et  transitoria  in  eterna  felici  commercio  commu- 
tare,  fervore  devotionis,  quem  [o:  quam]  ad  ordinem  s.  Benedicti 
illiusque  moniales  propter  earum  bonos  mores  semper  gesserat, 
accensus,  de  propriis  bonis  suis  patrimonialibus  sibi  a  deo  collatis 
unum  monasterium  dicti  ordinis  sub  vocabulo  b.  Marie  virginis 
in  insula  Oo  sue  Burglanensis  diocesis  cum  ecclesia,  campanili, 
campanis,  dormitorio,  refectorio,  ortis,  ortalitiis  et  aliis  necessariis 
officinis  pro  una  priorissa  et  aliis  monialibus,  que  inibi  sub  re- 


;W4  INNOCENS  VIII. 

gulari  habitu  ac  secundum  instituta  dicti  ordinis  altissimo  fa- 
mularentur,  auctoritate  ordinaria  fundavit  ac  illud  sufficienter 
dotavit  et  in  illo  moniales  dicti  ordinis  introduxit  necnon  ordi- 
navit,  quod  monasterium  predictum  perpetuo  esset  sub  sua 
suorumque  successorum,  episcoporum  Burglanensium  pro  tem- 
pore  existentium,  gubernatione  et  protectione,  prout  in  quibus- 
dam  litteris  auctenticis  dicti  Tuconis  desuper  confectis  dicitur 
plenius  contineri1).  Quare  pro  parle  eiusdem  Jacobi,  asserentis 
moniales  prediclas  in  monasterio  predicto,  postquam  illud  fun- 
datum  fuit,  cum  odore  bone  fame  vitam  duxisse  regularem, 
nobis  fuit  supplicatum,  ut  fundationi  et  ordinationi  predictis 
pro  illarum  subsistentia  firmiori  robur  apostolice  confirmationis 
adjicere  ....  dignaremur.  Nos  igitur,  qui  monasteriorum  et  re- 
ligiosorum  locorum  ac  personarum  in  illis  sub  suavi  religionis 
jugo  degentium  omnium  statum  nedum  conservari,  sed  augeri 
nostris  potissime  temporibus  supremis  desideramus  affectibus . . ., 
fundationem  et  ordinationem  predictas  ac,  prout  illas  concernunt, 
omnia  in  dictis  litteris  contenta  et  inde  secuta  quecunque  tenore 
presentium  confirmamus  ....  Datum  Rome  5.  kal.  maji2)  anno  2. 

N.  XXXX.  episcopus  Yporiensis. 

Reg.  Lat.  851  fol.  129;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  J.  Et  quod  littere  desuper 
in  forma  gratiosa  et  ex  certa  scientia  expediantur  .  .  .  Et  sine  prejudicio  .  .  .) 
i   Suppl.  850  fol.  229  v. 

3015.  29.  April   1486. 

Paven  givcr  Biskop  Ejler  Madsen  (Bolle)  i  Aarhus  Tilladelse  til  at  vselge 
en  Skriftefader,  som  hele  hans  Levetid  kan  give  ham  Ahsolution,  ogsaa  i  Til- 
faelde,  som  ellers  er  forheholdte  Pavestolen  undtagen,  hvor  det  ga?lder  Kraen- 
kelser  af  Kirkens  Frihed. 

Elero  episcopo  Arusiensi.  Fervens  etc.  Hinc  est,  quod  nos 
tuis  supplicationibus  inclinati  tibi,  ut  aliquem  idoneum  pres- 
biterum  secularem  vel  religiosum  in  tuum  possis  eligere  con- 
fessorem,  qui  vita   tibi    comite   in   casibus   sedi  apostolice  reser- 

vatis  preterquam  ofTenso  ecclesiastice  libertatis  etc Datum 

Rome  3.   kal.   maji  anno  2. 

(i.  VI.  Polycarpus. 

Reg.   Lat.  912  fol.  169  v. 


')  II  tilfejer:  Et  deinde,  quia  ab  aliquibus  asserebatur  dictum  monaste- 
liinn  esse  de  jure  patronatus  rcgis  Dacie  pro  tempore  existentis,  Cristiernus 
tunc  Dacie  rcx  per  declarationem  veritatis  sponte  confessus  est  monasterium 
predictum  de  suo  jure  patronatus  non  csse  illudque  legitime  pertinere  ad  epi- 
scopum  et  successores  suos *)  II:  10.  kal.  maji 


INNOCENS  VIII  365 

3016.  29.  April   1486. 

Praesten  Peder  Nielsen  fra  Borglum  Stift  faar  ny  Provision  paa  Sogne- 
kirkerne  i  Heltborg  og  Visby  i  samme  Stift. 

Alias  parrochiali  ecclesia  principis  apostolorum  b.  Petri  in 
Helthborgh  cum  commenda  sive  ecclesia  s.  Johannis  baptiste 
in  Vyby  Burglanensis  diocesis,  per  mortem  Johannis  Bruni  ca- 
nonici  Arusiensis  vacante,  Petrus  Nicolai  presbiter  diocesis  pre- 
notate  sibi  dictam  ecclesiam  parrochialem  cum  commenda  con- 
ferri  et  de  illa  etiam  provideri  juxta  formam  collationis  sibi 
facte  per  ordinarium  (?)  desuper  assignatam  (I)1)  auctoritate  ordi- 
naria  obtinuit ....  Cum  autem  dubitet  collationem  et  provisionem 
huiusmodi  ac  inde  secuta  quecunque  viribus  non  subsistere,  sup- 
plicat,  quatenus  sibi  de  dictis  parrochiali  ecclesia  et  commenda 
[fructus  insimul  2  mr.J  per  modum  simplicis  aut  nove  provi- 
sionis,  prout  sibi  utilius  videbitur,  providere  dignemini.  Fiat.  J. 
Datum  Rome  3.  kal.  maji  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  78. 

3017.  9.  Maj   1486. 

Paven  stadfaester  Voer  Klosters  Ejendomsret  til  Vissing  Kloster  og  Kirkerne 
i  Voer,  Yding,  Vissing  og  Bryrup  og  de  tidligere  Beskyttelsesbreve  for  Klostret. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ad  statum  pacificum  et  tran- 
quillum  ecclesiarum  et  monasteriorum  [etc.].  Sane  pro  parte 
abbatis  et  conventus  monasterii  de  Wore  ordinis  s.  Benedicti 
Arusiensis  diocesis  nobis  exhibita  petitio  continebat,  quod  olim, 
postquam  Innocentius  papa  III  monasterium  predictum  sub  b. 
Petri  et  sua  protectione  susceperat  et  apostolici  scripti  patrocinio 
communiverat  ac  inter  alia  statuerat,  ut  ordo  monasticus,  qui 
secundum  deum  et  b.  Benedicti  regulam  ac  institutionem  Clu- 
niacensium  fratrum  in  eodem  monasterio  institutus  erat,  per- 
petuis  ibidem  temporibus  inviolabiliter  observaretur,  quodque 
quecunque  possessiones  et  bona,  que  dictum  monasterium  pos- 
sidebat  tunc  et  in  futurum  canonice  adipisci  posset,  quorum 
aliqua  propriis  vocabulis  duxit  exprimenda,  presertim  locum 
ipsum,  in  quo  prefatum  monasterium  situm  est,  et  ecclesiam 
in  Wero,  eidem  monasterio  firma  perpetuo  et  illibata  permane- 
rent,  Esgerus  archiepiscopus  Lundensis  et  deinde  Esgerus  epi- 
scopus  Arusjensis  sub  excommunicationis  pena  universis  districte 
inhibuerunt,  ne  quis,  cuiuscunque  status  existeret,  in  aquis 
Mossioe   ad   dictum    monasterium    pertinentibus    piscari    auderet 


x)  diocesis  preassignate.  Gz. 


366  [NNOCENS  MIT. 

sine  consensu  et  voluntate  ac  speciali  licentia  abbatis  dicti  mo- 
nasterii,  qui  pro  tempore  esset,  necnon  Sweno  etiam  episcopus 
Arusiensis  parrochialem  ecclesiam  b.  Marie  in  Yding1)  Arusiensis 
diocesis  de  consensu  capituli  ecclesie  Arusiensis  prefato  mona- 
sterio  ordinaria  auctoritate  perpetuo  univit,  Ulricus  vero  simi- 
liter  episcopus  Arusiensis  omnia  bona  monasterii  Vissing2)  ad 
ultime  desolationis  obprobrinm  redacti  in  parrochia  Vissing2) 
sita,  parrochiali  ecclesia  s.  Nicolai  dumtaxat  cum  sua  sacerdotali 
residentia  excepta3),  cum  suis  pertinentiis,  videlicet  agris,  pratis, 
silvis,  campis,  aquis  et  piscaturis  ac  juribus  aliis  quibuscunque, 
regis  Dacie  et  archiepiscopi  Lundensis  tunc  existentium  ad  hoc 
accedente  consilio  et  assensu,  prefato  monasterio  salvo  jure  epi- 
scopali,  et  deinde  etiam  Johannes  similiter  episcopus  Arusiensis 
ecclesiam  Bitrop  cum  sua  vera  sacerdotali  residentia  omnibusque 
pertinentiis  suis  de  consensu  dictorum  capituli  prefato  mona- 
sterio  similiter  perpetuo  univerunt;  postmodum  vero  Cristiernus 
rex  Dacie,  habita  super  hoc  cum  eius  consilio  deliberatione 
matura,  locum  dicti  monasterii  Vissing  cum  omnibus  bonis 
suis,  silvis  videlicet,  campis,  agris,  pratis,  pascuis,  piscinis,  siccis 
et  humidis,  quocunque  nomine  censerentur,  4)specialiter  pisca- 
tura  Osagardhe  usque  ad  medium  torrentis,  prout  locus  Vising 
tunc  ut  nunc  desolatus  uti  consueverat,  ac  in  stanno  Mosio  ad 
medium  linealiter  protendens  usque  ad  fines  silve  Hoom,  nichil 
dempto  vel  excluso4),  prefato  monasterio  de  Wore  pro  divini  cul- 
tus  augmento,  quantum  in  eo  fuit,  approbavit  [o:  appropriavit]5) 
et  applicavit,  prout  in  Innocentii  predecessoris  plenius  continetur 
ac  Cristierni  regis  necnon  archiepiscopi  et  episcoporum  predic- 
torum  litteris  desuper  confectis  dicitur  contineri.  Quare  pro  parte 
abbatis  et  conventus  predictorum,  asserentium,  quod  fructus  eccle- 
siarum  unitarum  predictarum  insimul  24  duc.  auri  de  camera  non 
excedunt,  quodque  ipsi  in  illarum  ac  aliorum  bonorum  predic- 
torum  pacifica  et  quiela  possessione  vigore  unionum  predictarum 
existunt,  nobis  fuit  supplicatum,  ut  susceptionem,  communitio- 
nem  et  statutum  Innocentii  predecessoris  approbare  ac  inhibi- 
tionibus,  unionibus,  applicationi  et  appropriationi  predictis  pro 
illarum  subsistentia  tirmiori  robur  apostolice  confirmationis  adji- 
cere  ....  dignaremur.  Nos  igitur,  qui  dudum  inter  alia  volui- 
mus,    quod    petentes    beneficia    aliis    uniri    tenerentur    exprimere 


')  II:  Inding        ')  II:  Wishing        :i)  (iz.  —  Cod.  adjecta 
1    4)  Fattes  i  II.         B)  Gz. 


INNOCENS  VIII.  367 

verum  annuum  valorem  tam  beneficii  uniendi  quam  illius,  cui 
uniri  peteretur,  alioquin  unio  non  valeret,  et  in  unionibus  sem- 
per   commissio   fieret  ad   partes,   vocatis,    quorum    interesset,  ac 

idem  voluimus   in   confirmationibus    unionum  observari 

susceptionem,  communitionem  et  statutum  Innocentii  presentium 
tenore  approbamus  necnon  inhibitiones,  uniones,  applicationem 
et  appropriationem  predictas  confirmamus  illaque  omnia  per- 
petuum  firmitatis  robur  obtinere  decernimus.  Datum  Rome  7.  id. 
maji  anno  2. 

Simili  modo  archiepiscopo  Lundensi  et  Ottoniensi  ac  Nuce- 
rino  episcopis.     Datum  ut  supra. 

P.  LX.  Altissensis. 

Reg.  Lat.  851  fol.  137  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  851  fol.  168  v. 

Monasterio  et  conventui  de  Wore  ordinis  s.  Benedicti  Arusiensis 
diocesis  due  parrochiales  ecclesie  [fructus  insimul  24  duc.J  sub  data 
7.  id.  maji  anno  2  perpetuo  alias  unite  confirmate  fuerunt 

Arm.  33  vol.  2-fol.  410. 

3018.  12.  Maj   1486. 

Abbederi  og  Munkene  i  Voer  Kloster  faar  Tilladelse  til  at  leve  ikke  som 
for  efter  Cluniacenserordenens,  men  efter  Bursfelderkongregationens  Regler. 

Licet  olim  abbati  et  monachis  monasterii  de  Wore  ordinis 
s.  Benedicti  Arusiensis  diocesis  per  sedem  apostolicam  indultum 
fuerit,  ut  ordo,  qui  secundum  deum  et  b.  Benedicti  regulam  ac 
institutionem  fratrum  Cluniacensium  ibidem  institutus  erat,  per- 
petuis  inibi  temporibus  observaretur,  tamen  a  tanto  tempore 
citra,  de  cuius  initio  sive  contrario  memoria  hominum  non 
habetur,  nullus  monachus  Cluniacensis  ordinis  in  dicto  mona- 
sterio  fuit,  quin  immo  ab  eodem  tcmpore  citra  abbas  et  monachi 
dicti  monasterii,  qui  exturic  fuerunt,  sub  dicta  regula  s.  Bene- 
dicti  ac  juxta  instituta  regularia  congregationis  Burfeldensis 
eiusdem  ordinis  s.  Benedicti  semper  vixerunt  et  de  presenti 
vivunt.  Cum  autem  abbas  et  monachi  predicti  pro  eorum  con- 
scientie  serenitate  summopere  desiderant  deinceps  perpetuo  juxta 
institutiones  dicte  congregationis  vivere  ac  horas  canonicas  et 
alia  divina  officia  secundum  illius  ritum  celebrare,  cum,  post- 
quam  monasterium  ipsum  ter  combustum  fuerat,  libri,  quos 
postea  habuerunt,  secundum  ritum  dicte  congregationis  scripti 
et  compositi  sint,  supplicant  abbas  et  conventus  dicti  mona- 
sterii,  quatenus  ipsis  deinceps  perpetuis  futuris  temporibus  juxta 
instituta    regularia   dicte  congregationis  vivere  et  illis  se  confor- 


368  INNOCENS  VIII. 

mare  necnon  horas  canonicas  et  alia  divina  officia  secundum 
ritum  ipsius  congregationis  recitare  et  celebrare,  ac  eis,  ut  mona- 
sterium  predictum  omnibus  privilegiis  .  .  .  .,  quibus  dicta  con- 
gregatio  illiusque  monasteria  [et]  loca  quecunque  gaudent  in 
genere  ac  gaudere  poterunt  quomodolibet  in  futurum,  similiter 
gaudere  libere  valeat  in  omnibus  perinde,  ac  si  privilegia  .  .  . 
huiusmodi  pro  eis  specifiee  et  nominatim  emanassent,  indulgere 
dignemini.  Fiat.  J.  Et  in  forma  gratiosa  ad  perpetuam  rei  me- 
moriam.     Datum  Rome  4.  id.   maji  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  213. 

Arusiensis.  Abbas  et  conventus  monasterii  de  Wore  ordinis 
s.  Benedicti  Arusiensis  diocesis.  Statutum  et  ordinatio  in  dicto  mo- 
nasterio  vivendi  juxta  ritus  fratrum  Ctuniacensium  (!).  Ad  per- 
petuam. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  2  lib.  12  (tabt)  fol.  82. 

3019.  12.  Maj   1486. 

Klerken  Johannes  Branth  fra  Camin  Stift  og  Skolaren  Jakob  Wedderlinck 
fra  Slesvig  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig  indvie  til  de  4  lavere  Grader  af 
en  Biskop  ved  Kurien. 

Cum  Johannes  Branth  clericus  Caminensis  diocesis  bene- 
ficiatus  perpetui  beneficii,  elemosinaria  nuncupati,  clerico  secu- 
lari  conferri  soliti,  in  ecclesia  s.  Jacobi  opidi  Sundis  Swerinensis 
diocesis  et  Jacobus  Vedderlinck  scolaris  Slesvicensis  diocesis, 
qui  militie  clericali  ascribi  intendit,  sufficiens  patrimonium 
habens,  fervore  devotionis  accensi  cupiant  respective  ad  quatuor 
minores  promoveri  et  in  illis  promoti  perpetuum  altissimo  red- 

dere  famulatum,  supplicant,  quatenus ipsis  .  .  .,  ut  a  quo- 

cunque  catholico  antistite  in  Romana  curia  residente  ad  minores 
etiam  extra  tempora  a  jure  statuta  possint  se  facere  promoveri, 
eisdemque  antistiti  ordines  huiusmodi  conferendi  et  oratoribus 
recipiendi  licentiam  concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  tribus 
dominicis  vel  aliis  festivis  diebus.  Et  presentis  supplicationis 
signatura  sola  sufficiat.     Datum   Rome  4.   id.   maji  anno  2. 

Suppl.  851  fol.  282  v. 

3020.  14.  Maj   1486. 

Paven  overdrager  Klerken  Jakob  Pedersen  fra  Roskilde  Stift  Kanonikat 
og  Praebende  i  Roskilde. 

Jacobo  Petri  clerico  Roskildensis  diocesis,  magistro  in  arti- 
bus.     Litlerarum   scientia,  vite  ac  morum   honestas  [etc.].     Cum 


INNOCENS  VIII.  369 

itaque  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis,  quos  Ni- 
colaus1)  electus  Roskildensis  tempore  promotionis  per  nos  facte 
de  sua  persona  ad  ecclesiam  Roskildensem  ....  obtinebat,  prout 
obtinet,  per  promotionem  huiusmodi  et  munus  consecrationis 
eidem  electo  impendendum  vacare  sperentur,  nos  ....  canoni- 
catum  et  prebendam  predictos  [fructus  4  mr.],  cum  illos  quovis 
modo  preterquam  per  ipsius  electi  obitum  vacare  contigerit, 
conferendos  tibi  donationi  apostolice  reservamus.  Datum  Rome 
pridie  id.  maji  anno  2. 

Simili  modo  preposito  Lundensis  et  decano  Haffnensis  Ros- 
kildensis  diocesis  ecclesiarum  ac  officiali  Roskildensi. 

N.  XII.  X.   10.  kal.  junii  anno  2.  episcopus  Yporiensis. 

Reg.  Lat.  848  fol.  233;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  851  fol.  171  v. 

3021.  14.  Maj   1486. 

Klerken  Niels  Jensen  Basse  fra  Lunde  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  ved 
Jomfru  Maries  Alter  i  Lunde  Domkirke,  ledigt  ved  Anders  Madsens  Dod,  og  Til- 
ladelse  til  at  besidde  det  sammen  med  Kanonikat  og  Prsebende  i  samme  Kirke. 

Supplicat  Nicolaus  Johannis,  alias  Basso  (Dipl.  dioc.  Lund.  V). 
Fiat.  J.    Datum  Rome  pridie  id.   maji  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  171. 

Lundensis.    Nicolaus  Joannis.    Vicaria  per  obitum. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  anno  2  lib.  3  (tabt)  fol.  15. 

3022.  18.  Maj   1486. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  ny  Provision  paa  iErkedegneembedet  og  Ka- 
nonikat  og  Praebende  i  Aarhus. 

Vacantibus  alias  archidiaconatu  ac  canonicatu  et  prebenda 
ecclesie  Arusiensis  per  obitum  Magni  Erici,  s.  v.  Johanni  Petri 
de  Hostorpp  clerico  Slesvicensis  diocesis,  palatii  apostoiici  cau- 
sarum  notario,  de  eisdem  providit,  possessione  nondum,  cre- 
ditur,  subsecuta.  Verum.  quia  hesitat  huiusmodi  provisionem 
vestram  cum  inde  secutis  viribus  non  subsistere,  supplicat,  qua- 
tenus  sibi  de  dictis  archidiaconatu,  qui  maior  post  pontificalem 
curata  et  electiva  dignitas  existit,  ac  canonicatu  et  prebenda 
[fructus  seorsum  et  divisim  4  mr.]  in  forma  seu  (!)  nove  provi- 
sionis  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  littere  expediantur 
in  forma  seu  (!)  nove  provisionis,  prout  videbitur.  Et  quod  lit- 
tere  seorsum  et  divisim  super  archidiaconatu  specialiter  aut  ca- 


*)  II:  Nicolaus  Scamen 

Acta  pontiflcum  Danica  IV.  ^* 


370  INNOCENS  VIII. 

nonicatu  et  prebenda  specialiter,  si  opus  fuerit,  expediri  possint. 
Datum  Rome   15.  kal.  junii  anno  2. 
Suppl.  851   fol.  256  v. 

3023.  18.  Maj  1486. 

Klerken  Jesper  Jensen  faar  ny  Provision  paa  et  evigt  Vikariat  i  Roskilde. 

Alias  vicaria  perpetua  ad  altare  s.  Georgii  in  ecclesia  Ros- 
kildensi  sita  per  obitum  Johannis  Iiss  vacante,  Jaspero  Johannis 
clerico  Ottoniensis  diocesis  per  electum  dicte  ecclesie,  non  tamen 
connrmatum,  provisum  extitit.  Cum  autem  dubitet  dictam  pro- 
visionem  viribus  non  subsistere  et  adhuc  eandem  vicariam  va- 
care,  supplicat,  quatenus  sibi  de  dicta  vicaria  [fructus  2  mr.] 
de  novo  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  15.  kal. 
junii  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  237. 

3024.  18.  Maj  1486. 

Haderslevkanniken  Mogens  Olufsen  faar  et  storre  Kanonikat  og  Pne- 
bende  sammesteds. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  collegiate  ecclesie  b.  Marie 
virginis  Hadersleuensis  Slesvicensis  diocesis  per  obitum  Ditleui 
Wolff  vacantibus,  Magnus  Olaui  dicte  ecclesie  canonicus  eosdem 
canonicatum  et  prebendam  juxta  consuetudinem  dicte  ecclesie 
optavit  et  capitulariter,  ut  moris  est,  ad  dictam  optationem 
admissus1)  per  capitulum  ipsius  ecclesie  conferri  et  provideri 
obtinuit  possessione  subsecuta.  Gum  autem  dubitet  dictas  opta- 
tionem  et  provisionem  viribus  non  subsistere  dictosque  canoni- 
catum  et  prebendam  adhuc  vacare,  supplicat  idem  Magnus, 
quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  sic  optatis  [fruc- 
tus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome 
15.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  238. 

3025.  18.  Maj   1486. 

Klerken  Jens  Olufsen  fra  Hoskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa  et  evigt 
Vikariat  i  Roskilde. 

Alias  vicaria  perpetua  ad  altare  s.  Yvonis  in  ecclesia  Ros- 
kildensi  sita  per  obitum  Hemmingi  Suenonis  vacante,  Johanni 
Olaui  clerico  dicte  Roskildensis  diocesis  per  electum  dicte  eccle- 
sie  non  tamen  confirmatum  provisum  extitit.   Gum  autem  dubilel 


')  Cod.  admissus  est 


INNOCENS  VIII,  371 

dictam  provisionem  eo,  quod  collatio  et  provisio  ad  episcopum 
et  capitulum  spectat,  viribus  non  subsistat  [o :  -ere]  et  adhuc  ean- 
dem  vicariam  vacare,  supplicat,  quatenus  provisionem  predictam 
modo  premisso  etiam  per  non  episcopum  confirmatum  factam 
et  quecunque  inde  secuta  in  eadem  [confirmantes]  sibi  de  dicta 
vicaria  [fructus  3  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Fiat.  J. 
Datum  Rome  15.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  237  v. 

Roskildensis.    Johannes  Solani.    Nova  provisio  vicarie. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  anno  2  lib.  3  (tabt)  fol.  16. 

3026.  19.  Maj  1486. 

Prsesten  Gerlak  Mortensen  fra  Borglum  Stift  og  Katarina,  Enke  efter  Jakob 
Jorgensen  fra  Roskilde  Stift,  faar  Tilladelse  til  at  besoge  Kristi  Grav. 

Cum  Geralcus  Martini  presbiter  et  Catherina  relicta  Jacobi 
Georgii  Burglanensis  et  Roskildensis  diocesium  fervore  devotionis 
accensi  pro  animarum  suarum  salute  et  peccaminum  remissione 
ac  felici  statu  religionis  christiane  in  commemorationem  redemp- 
tionis  humane  per  passionem  creatoris  eius  cupiant  sepulchrum 
dominicum  et  loca  sacra  ultramarina  visitare,  sed  quia  id 
facere  non  valent,  licentia  sedis  apostolice  super  hoc  per  eos 
non  obtenta,  supplicant  igitur,  quatenus  sibi,  ut  sepulcrum  do- 
minicum  et  alia  loca  sacra  ultramarina  visitare  libere  possint, 
licentiam  concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  presentis  sup- 
plicationis  sola  signatura  sufficiat.  Datum  Rome  14.  kal.  junii 
anno  2. 

Suppl.  851   fol.  217. 

3027.  20.  Maj  1486. 

Klerken  Jens  Hagensen  fra  Lunde  Stift  faar  Provstiet  i  Lund,  ledigt  ved 
Mikkel  Jensens  Dod,  efter  at  Klerken  Hemming  Gad  fra  Linkoping  Stift  har 
afstaaet  det. 

Alias   prepositura   ecclesie   Lundensis   (Dipl.  dioc.  Lund.    V). 
Fiat.  J.    Datum  Rome  13.  kal.  junii  anno  2. 
Suppl.  851  fol.  267  v. 

3028.  20.  Maj   1486. 

Optegnelse  om,  at  Niels  Skave  udna?vnes  til  Biskop  i  Roskilde  og  lover 
at  betale  Servispenge. 

Pridie    non.  nov.   anno  2   Nicolaus    Sclrwe  (!)    fit   episcopus 

Roskildensis;  obtulit  1000  fl.    20.  maji  1486. 

Uddrag  af  Garampi  efter  S.  C.  27  fol.  48  (tabt). 

24* 


372  INNOCENS  VIII. 

3029.  23.  Maj   1486. 

Den  udvalgte  Biskop  Niels  Skave  i  Roskilde  betaler  Servispenge  til  det 
paveligc  Kammer. 

Universis  etc.  Raphael  [pape  camerarius].  Universitati  vestre 
etc,  quod  Nicolaus  Sck[a]we  electus  Roskildensis  pro  totali  et 
integra  solutione  communis  servitii  dicte  Roskildensis  ecclesie, 
in  quo  camere  apostolice  sub  certis  sententiis,  censuris  et  penis 
ratione  provisionis  et  prefectionis  de  persona  sua  eidem  ecclesie 
auctoritate  apostolica  facte  tenebatur  et  efficaciter  obligatus  erat, 
fl.  auri  de  camera  475,  F.  de  Sinibaldis  prothonotario  .  .  .  pape 

thesaurario    generali   pro   ipsa   camera   recipiente ,  ac   pro 

totali  et  integra  solutione  unius  minuti  servitii  nobis  et  dicte 
camere  clericis  debiti  fl.  similes  35  sol.  35  den.  8  monete  Ro- 
mane  necnon  pro  totali  et  integra  solutione  trium  minutorum 
servitiorum  familiaribus  et  officialibus  .  .  .  pape  debitorum,  pro 
quibus  erat  in  camera  apostolica  similiter  obligatus,  fl.  similes 
107  sol.  7  eiusdem  monete  ipsis  clericis  .  .  .  recipientibus  die  date 
presentium  per  manus  spectabilium  virorum  societatis  de  Spa- 
nochis  de  Romana  curia  tempore  debito  realiter  et  cum  effectu 
solvit.  De  quibus  etc.  In  quorum  etc.  Datum  Rome  in  camera 
apostolica  die  23.  mensis  maji  .  .  .  anno  2.  Fl.3  gr.  4. 

Oblig.  8(>  fol.  22. 

[1486]  Dicta  die  habuit  similiter  fl.  470  auri  a  Nicolao  Schage 
electo  Roskildensi  pro  communi  dicte  ecclesie  per  manus  de  Spa- 
nocchis  —  fl.  540,  4,  34. 

Introitus  et  Exitus  513  fol.  72  v. 

3030.  24.  Maj   1486. 

Klerken  Niels  Jensen  Basse  fra  Lunde  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kirken 
Odarslof  i  samme  Stift,  der  tidligere  var  tildelt  ham  af  ^Erkebiskoppen. 

Alias  parrochiali  ecclesia  Marie  virginis  (Dipl.  dioc.  Lund.  V). 
Fiat.  J.     Datum  Rome  9.   kal.  junii  anno  2. 
Suppl.  852  fol.  12  v. 

3031.  27.  Maj   1486. 

Klerken  Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig  praestevie 
ved   Kurien  af  en   hvilkensomhelst   Biskop. 

Cum  Johannes  Petri  de  Hostorp,  clericus  Slesvicensis  dio- 
ccsis,  causarum  palatii  apostolici  notarius,  zelo  devotionis  ac- 
census  cupiat  ad  omnes,  etiam  sacros  et  presbiteratus,  ordines 
promoveri  et  in  illis  promotus  perpetuo  altissimo  famulari,  sup- 


INNOCENS  VIII.  373 

plicat,  quatenus  sibi,  ut  a  quocunque  maluerit  catholico  anti- 
stite  .  .  .  etiam  extra  tempora  a  jure  statuta  aliquibus  tribus  do- 
minicis  vel  aliis  festivis  diebus  ad  omnes  ordines  promoveri,  ac 
ipsi  antistiti,  ut  ordines  huiusmodi  sibi  conferre  possi[n]t,  indul- 
gere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola 
signatura  sufficiat.  Et  quod  examinetur  ab  antistite.  Datum 
Rome  6.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  852  fol.  13. 

3032.  28.  Maj  (12.  Juni)  1486. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  ny  Provision  paa  iErkedegneembedet  samt 
Kanonikat  og  Praebende  i  Aarbus,    hvorom   han  havde  fort  Proces  ved  Kurien. 

Cum,  lite  sive  causa  in  prima  indecisa  pendente  instantia 
in  palatio  causarum  apostolico  coram  Matheo  de  Vbaldis,  vestri 
dicti  palatii  apostolici  causarum  auditore,  inter  Johannem  Petri 
de  Hostorpp  clericum  Slesvicensis  diocesis,  dicti  palatii  aposto- 
lici  causarum  notarium1),  ex  una  et  quosdam  Petrum  Nicolai  et 
Petrum  Grijs  assertos  clericos  de  archidiaconatu,  qui  maior  post 
pontificalem  dignitas  curata  et  electiva  existit,  ac  canonicatu  et 
prebenda  Arusiensibus,  de  quibus  nuper  eidem  Johanni  Petri 
per  s.  v.  apostolica  auctoritate  fuit  provisum,  et  illorum  occa- 
sione  partibus  ex  altera,  et  in  causa  ipsa  ad  nonnullos  actus 
citra  tamen  conclusionem  processo,  ab  aliquibus  asseritur  neutri 
vel  nulli  dictorum  Johanni[s]  et  Petro  [o:  -tri]  ac  Petro  [o:  -tri]2) 
in  dictis  archidiaconatu  ac  canonicatu  et  prebenda  jus  compe- 
tere  eosque  adhuc  vacare,  supplicat  prefatus  Johannes  Petri, 
quatenus  auditori  prefato  vel  eius  forsan  surrogato  vel  surro- 
gando  auditori  mandare  dignemini,  quatenus,  si  et  postquam  lis 
ipsa  coram  ipso  legitime  introducta  fuerit  et  per  illius  eventum 
sibi  constiterit  neutri  vel  nulli  ipsorum  Johanni[s]  et  Petro  [o:  -tri] 
aut  Petro  [o:  -tri]2)  in  dictis  archidiaconatu  ac  canonicatu  et  pre- 
benda  jus  competere,  dictos  archidiaconatum  ac  canonicatum  et 
prebendam  [fructus  respective  4  mr.]  eidem  [Johanni]  Petri  con- 
ferat  et  de  illis  sibi  provideat3).  Fiat.  J.  .  .  .  Et  quod  littere 
seorsum  et  respective  super  archidiaconatu  solum  aut  canonicatu 
et  prebenda   solum,    quatenus    opus   sit,    expediantur.     Et   quod 


*)  II :  actorem  et  quendam  Petrum  Nicolai  assertum  clericum  intrusum  de 

2)  II:  neutri  dictorum  Johanni[s]  aut  Petro   [d:  -tri] 

3)  II.  tilf. :  non  obstante  quocunque  indulto  regi  Dacie  super  dicto  archi- 
diaconatu  presentandi,  attento,  quod  maior  dignitas  post  pontificalem  existit, 
que  curata  et  electiva  est,  hac  vice  ultroque  dumtaxat  derogantes  .  .  . 


374  INNOCENS  VIII. 

huiusmodi  littere  in  forma  gratie  si  neutri  vel  nulli  expediantur. 
Datum   Rome  5.  kal.  junii1)  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  297  og  (II)  852  fol.  263. 

3033.  28.  Maj   1486. 

Dominikanerklostret  i  Ribe  faar  bevilget,  at  en  tidligere  tilstaaet  Aflad 
overfores  til  en  anden  Festdag. 

Dudum  Bonifacius  papa  VIII  visitantibus  ecclesiam  domum 
[o:  -mus]  s.  Catherine  virginis  Ripensis  ordinis  fratrum  Predica- 
torum  die  dominica  festo  sanctissime  Trinitatis  certas  tunc  ex- 
pressas  indulgentias  [concessit] ;  in  dicto  festo  ad  ecclesiam  ipsam 
magna  confluere  consuevit  fidelium  multitudo,  qui  ibidem  pias 
elemosinas  et  oblationes  erogare  soliti  sunt,  ex  quibus  pro 
maiori  parte  fratres  dicte  domus  sustentantur,  et  reparationi 
edificiorum  ecclesie  et  domus  earundem  intendunt,  et  quia  in 
[eadem]2)  dominica  est  festum  dedicationis  maioris  ecclesie  Ri- 
pensis,  quod  inibi  cum  magna  solempnitate  et  populi  devotione 
celebratur,  concursus  amborum  festorum  eo,  quod  in  eadem  ci- 
vitate  simul  sunt  constituti  [o:  -a],  plurimum  impedit,  quo  minus 
indulgentia  predicta  fuerit  eidem  domui,  prout  sibi  necesse  foret, 
satis  fructuosa.  Supplicant  igitur  prior  et  fratres  dicte  domus, 
quatenus  eorum  festum  huiusmodi  ad  festum  decem  milium  mar- 
tirum,  quod  10.  kal.  julii  celebrari  consuevit,  una  cum  indulgentiis 
et  remissione  prepetitis  transferre  necnon,  quod  visitantes  eccle- 
siam  dicte  domus  in  dicto  festo  decem  milium  martirum  et  pro 
reparatione  et  eonservatione  structurarum  et  edificiorum  domus 
et  ecclesie  predictarum  ac  fratrum  earundem  sustentatione 
aliisque  ipsius  domus  et  ecclesie  necessitatibus  adjutrices  manus 
porrigentes  indulgentias  et  remissionem  predictas  consequantur, 
statuere  dignemini.  Fiat  J.  Et  in  forma  gratiosa  ad  perpetuam 
rei  memoriam.     Datum  Rome  5.   kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  852  fol.  101. 

3034.  28.  Maj   1486. 

Praesten  .lens  Nielsen  fra  Ribe  Stift  faar  Absolution  for  Drabet  paa  Laeg- 
manden  Torkil. 

Cum  olim  quidnm  Torkullus  lnicus  Ripensis  dioecsis  in 
Johannem  Nicolai  presbiterum  eiusdem  diocesis  quam  plurima 
convicia  el  verba  ignominiosa  ac  bone  fame  ipsius  Johannis 
non     parum     detrahentia    protulisset,    ipse    Johannes    propterea 


')  II :  pridie  id.  junil         '2)  add.  Gz. 


INNOCENS  VIII.  375 

ira  commotus  et  dicta  verba  equo  animo  tollerare  et  animi  sui 
primi  [o :  -os]  motus,  qui  in  sua  potestate  non  erant,  reservare  non 
valens,  prefatum  laicum  in  utroque  brachio  et  in  crure  letaliter 
vulneraverat,  quin  ipse  laicus  propter  eius  malum  regimen  et 
medicorum  et  ciru[r]gicorum  carentiam,  quos  si  habuisset,  ex 
dictis  vulneribus  convaluisset,  post  aliquos  dies,  sicut  domino 
placuit,  ab  hac  luce  decessit.  Cum  autem  dictus  Johannes,  qui 
cum  parentibus  et  amicis  dicti  defuncti  super  premissis  composuit 
et  eum  [o:  eis]  satisfecit  et  expost  per  septem  annos  ab  altaris 
ministerio  continuo  abstinuit  et  de  morte  dicti  laici  ab  intimis 
dolet,  cupiat  ex  magno  devotionis  fervore  in  susceptis  per  eum 
ordinibus  ministrare,  supplicat,  quatenus  ipsum  a  reatu,  homi- 
cidii  huiusmodi  absolvere  ac  secum  super  irregularitate,  quam 
propterea  contraxit,  quod  in  ordinibus  per  eum  susceptis  citra 
tamen  altaris  ministerium  ministrare  libere  valeat,  dispensare 
omnemque  inhabilitatis  et  infamie  maculam  sive  notam  per 
eum  premissorum  occasione  contractam  abolere  dignemini. 
Fiat  de  absolutione.  J.     Datum  Rome  5.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  852  fol.  101. 

3035.  30.  Maj   1486. 

Klerken  Jakob  Weddeiiinck  fra  Slesvig  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig 
praestevie  ved  Kurien. 

Cum  Jacobus  Vedderlinck  clericus  Slesvicensis  diocesis,  anti- 
quus  curialis  in  ecclesiaque  s.  Nicolai  opidi  Sund  Swerinensis 
diocesis  perpetuus  vicarius,  in  curia  s.  v.  militie  clericali  as- 
sumptus  existit,  fervore  devotionis  accensus  cupiat  propterea,  et 
quod  ratione  dicte  perpetue  vicarie  artatus  existit,  ad  omnes 
sacros,  etiam  presbiteratus,  ordines  promoveri  et  in  illis  pro- 
motus  perpetuum  altissimo  reddere  famulatum,  supplicat,  qua- 
tenus  sibi,  ut  a  quocunque  catholico  antistite  in  Romana  curia 
residente  ad  omnes  sacros  ordines  huiusmodi  tribus  dominicis 
vel  festivis  diebus  etiam  extra  tempora  a  jure  statuta  valeat 
facere  se  promoveri,  eisdemque  antistiti  ordines  huiusmodi  modo 
premisso  conferendi  et  oratori  recipiendi  licentiam  concedere 
dignemini,  attento  quod  beneficium  huiusmodi  per  oratorem 
possessum  juxta  fundationis  tenorem  requiret  actu  presbiterum 
aut  infra  annum  ad  omnes  sacros  ordines  promovendum.  Fiat.  J. 
Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Et  quod 
examinetur  in  camera.    Datum  Rome  3.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  851  fol.  297  v. 


376  [NNOCENS  VIII. 

3036.  30.  Maj   1486. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  paany  tildelt  /Erkedegneembedet  samt  Ka- 
nonikat  og  Pra?bende  i  Aarhus,  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien 
(jfr.  Nr.  3032). 

Vacantibus  alias  canonicatu  et  prebenda  archidiaconatuque 
ecclesie  Arusiensis,  qui  maior  post  pontificalem  dignitas  curata 
et  electiva  existit,  per  obitum  Magni  Erici,  s.  v.  Johanni  Petri 
clerico  Slesvicensis  diocesis,  palatii  apostolici  causarum  notario, 
de  eisdem  providit.  Verum  e.  s.  v.  in  favorem  dicti  Johannis 
causam  super  dictis  canonicatu  et  prebenda  ac  archidiaconatu 
in  palatio  vestro  causarum  apostolico  coram  Matheo  de  Vbaldis, 
dicti  vestri  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditore,  inter  dic- 
tum  Johannem  et  quendam  Petrum  Nicolai  omnesque  alios  in- 
teresse  habentes  etc.  commisit,  coram  quo  ad  nonnullos  actus 
citra  tamen  ipsius  conclusionem  processum  est.  Dubitat  ipse 
[Johannesj  huiusmodi  provisionem  seu  collationem  cum  inde 
secutis  viribus  non  subsistere.  Supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de 
dictis  canonicatu  et  prebenda  ac  archidiaconatu  [fructus  respective 
4  mr.]  in  forma  simplicis  seu  nove  provisionis  providere  digne- 
mini,  constitutionibus  .  .  apostolicis,  si  quid  habent  super  pre- 
senlatione  archidiaconatus  huiusmodi,  attento  quod  archidiaco- 
natus  maior  dignitas  post  pontificalem  existit  et  in  partibus 
Italie  in  Bolonia  per  mortem  dicti  Magni  vacavit,  hac  vice  dum- 
taxat  derogantes,  non  obstantibus.  Fiat.  J.  Et  quod  littere  seor- 
sum  etiam  respective  super  archidiaconatu  solum  aut  canonicatu 
et  prebenda  solum  expediantur.   Datum  Rome  3.  kal.  junii  anno  2. 

Suppl.  852  fol.  173  v. 

3037.  6.  Juni  1486. 

Slesvigkanniken  Didrik  Tetens  faar  Kanonikat  og  Priebende  i   Lubeck. 

Cum  Thonius  Kaack  clericus  Bremensis  diocesis,  cui  alias 
de  certis  canonicatu  et  prebenda  maiori  ecclesie  Lubicensis,  tunc 
per   obitum    Gotefridi  Stanwer   vacantibus,    per   s.  v.  concessum 

fuit   provideri ,  in  manibus  s.  v.   ex  nunc  cedit,  supplicat 

Theodorus  Thetens  canonicus  prebendatus  ecclesie  Slesvicensis, 
quatenus   sibi   de   dictis   canonicatu  et  maiori   prebenda  ecclesie 

Lubicensis  [fructus  4  mr.] ,  sive,  ut  premittitur,  sive  alias 

quovis  modo  vaeajn]l  vel  ex  eo,  quod  dictus  Gotefridus  bone 
memorie  Bonifacii  tituli  s.  Laurentii  in  Damaso  presbiteri  car- 
dinalis  et  patriarche  Aquilegiensis  familiaris  et  continuus  com- 
mensalis  fuit,  dignemini  providere,  dicte  ecclesie  statutis  et  con- 


INNOCENS  VIII.  377 

suetudinibus,  quibus  inter  alia  caveri  dicitur,  quod  nullus  in 
maiorem  canonicatum  recipiatur,  nisi  graduatim  et  successive 
de  minori  ad  mediam  et  de  media  ad  maiorem  [prebendam] 
ascendat,  quibus  pro  hac  vice  derogare  placeat,  non  obstantibus. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  8.  id.  junii  anno  2. 

Suppl.  852  fol.  110. 

3038.  8.  Juni  1486. 

Sogneprsesten  Peder  Henningsen  i  Garding  faar  Kanonikat  og  Praebende 
i  Lubeck. 

Cum  certi  canonicatus  et  prebenda  distincta,  quos  Theodo- 
ricus  Therens(!)  in  ecclesia  Lubicensi  obtinet,  per  assecutionem 
certorum  aliorum  canonicatus  et  prebende  eiusdem  ecclesie  Lu- 
bicensis,  de  quibus  tunc  vacantibus  concessum  est  provideri, 
vacent  sive  vacare  sperentur,  supplicat  igitur  Petrus  Heningi 
rector  parrochialis  ecclesie  in  Gardingh  Slesvicensis  diocesis, 
quatenus  sibi  specialem  gratiam  facientes  de  dictis  canonicatu 
et  prebenda  [fructus  4  mr.],  cum  illos,  ut  premittitur,  vel  alias 
quovis  modo  preterquam  per  ipsius  Theodorici  obitum  vacare 
contigerit,  conferendos  eidem  Petro  donationi  apostolice  reser- 
vare  et  nichilominus  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  distincta, 
cum  vacaverint,  prefato  oratori  dignemini  providere.  Fiat.  J. 
Datum  Rome  6.  id.  junii  anno  2. 

Suppl.  851   fol.  279. 

3039.  11.  (15.)  Juni  1486. 

Paven  tillader  Provinsialvikaren  for  Franciskanerobservanterne  i  Provinsen 
Dacia,  at  hans  Eftermsend,  naar  Provinsialministeren,  der  rettelig  burde  be- 
kraefte  Valget  af  Vikaren,  er  fravaerende,  maa  modtage  Stadfaestelsen  af  den 
ultramontane  Generalvikar  eller  af  hans  Kommissser  i  Provinsen. 

Vicario    provincie   Dacie    ordinis   Minorum    de    observantia. 

Exponi  nobis  curasti  (Dipl.  Norv.  IX,  365 — 66  og  XVII,  111 — 12; 

Reg.  *7847).     Datum  Rome   sub  annulo   piscatoris  die  15.  junii 

anno  2. 

1)  Afskrift  i  [Nicolaus  Jordanis  Kopibog  og  derefter  i]  Barth.  D,  192 — 93. 
2)  Indtaget  i  Supplik  af  30.  Juli  1513  (Suppl.  1411  fol.  281  v),  men  her  med 
Datoen  11.  Juni. 

3040.  20.  Juni  1486. 

Klerken  Jakob  Vedderlinck  fra  Slesvig  Stift  indvies  til  de  hojere  Grader 
i  Rom. 

Universis  etc.  Raphael  etc.  Universitati  etc,  quod  Johannes 
episcopus  Calinensis  in  Romana  curia  residens  de  mandato  etc. 


378  INNOCENS  VIII. 

ac  auctoritate  etc.  necnon  vigore  supplicationis  sub  data  Rome 
3.  kal.  junii  anno  2  in  ecclesia  s.  Marie  de  Regina(!)  Celi  Jacobum 
Vedderlinck  clericum  Slesvicensis  diocesis,  perpetuum  vicarium 
in  ecclesia  s.  Nicolai  opidi  Synd  Swerinensis  diocesis,  die  domi- 
nica  4.  junii  anni  infrascripti  ad  subdiaconatus,  deinde  die  do- 
minica  11.  ipsius  mensis  ad  diaconatus,  postremo  vero  die  13. 
festo  s.  Antonini  (!)  de  Padua  ad  presbiteratus  sacros  ordines 
promovit  et  ordinavit  etc.  In  quorum  etc.  Datum  Rome  etc. 
die  20.  junii  .  .  .  anno  2.     Hadrianus. 

/  Margen :  Habuit  in  eadem  formata  fidem  de  tonsura  et 
quattuor  ordinibus  minoribus,  quos  accepit  in  proximis  quattuor 
temporibus. 

Libri  formatari  1484—88  fol.  88  (Archivio  di  Stato). 

3041.  20.  Juli   1486. 

Klerken  Markvard  Pojske  fra  Roskilde  Stift  faar  ^Erkedegneembedet  samt 
Kanonikat  og  Pra*bende  i  Lund,  ledige  ved,  at  Jens  Tetz  er  dod. 

Supplicat  Marquardus  Poyske  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).  Fiat.  J. 
Datum  Rome   13.  kal.  aug.  anno  2. 

Suppl.  855  fol.  138. 

3042.  12.  Sept.   1486. 

Klerken  Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Tilladelse  til  at  folge  Kuriens  Ritus 
ved  Messen. 

Cum  Johannes  Petri  de  Hostorpp  clericus  Slesvicensis  dio- 
cesis,  causarum  palatii  apostolici  notarius,  in  Romana  curia 
presens,  in  dicendis  horis  canonicis  morem  sive  ritum  Romane 
ecclesie  cum  socio  per  eum  eligendo  cupiat  observare,  supplicat 
igitur,  quatenus  sibi,  ut  in  Romana  curia  vel  studio  generali 
aut  alibi  etiam  extra  curiam  residendo  in  horis  dicendis  pre- 
dictis  morem  sive  ritum  Romane  ecclesie  huiusmodi,  quoad 
vixerit,  observare  possit,  ita  quod  in  illis  dicendis  alios  morem 
sive  ritum  observare  minime  teneatur,  concedere  dignemini. 
Fiat.  J.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat, 
atlento  quod  orator  est  presens  in  curia.  Datum  Rome  pridie 
id.   sept.   anno  3. 

Suppl.  856  fol.  (>.'J  v. 

3043.  19.  Sept.  1486. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Alessandria  og  Officialerne  i  Halberstadt  og 
Minden  at  overdrage  Kanonikat  og  Prsebende  samt  ASrkedegneembedet  i  Halber- 
stadt   til  den  pavelige  Auditor  og  Kapellan  Eggert  Durkop,  Dekan  i  Minden. 


INNOCENS  VIII.  379 

Episcopo  Alexandrino  et  Halberstadensi  ac  Mindensi  offi- 
cialibus.  Grata  devotionis  obsequia  [etc.].  Cum  itaque  canoni- 
catus  et  prebenda  ac  archidiaconatus  Balsanne  in  ecclesia  Hal- 
berstadensi,  quos  Wernerus  Jansman  obtinebat,  per  obitum 
eiusdem  Warneri  vacent  ad  presens,  nos,  volentes  magistro 
Egerdo  Durcap,  decano  ecclesie  Mindensis,  decretorum  doctori, 
capellano  nostro,  qui  etiam  causarum  palatii  apostolici  auditor 
existit,  et   cum  quo   dudum  Sixtus   papa  IV,  ut  quecunque  tria 

curata  seu  alias  invicem  incompatibilia  beneficia ,  dum- 

modo  inter  ipsa  tria  incompatibilia  plures  quam  due  parrochi- 
ales  ecclesie  vel  earum  perpetue  vicarie  non  existerent  .  .  .  .,  si 
sibi  alias  canonice  conferrentur  .  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad 
viveret,  retinere  libere  valeret,  dispensavit  .  .  .  .,  quique  decana- 
tum  ecclesie  Mindensis  inter  alia  obtinet,  gratiam  facere  spe- 
cialem,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  canonicatum  et 
prebendam  ac,  qui  inibi  dignitas  non  tamen  maior  post  ponti- 
ficalem  existit,  et  cui  cura  imminet  animarum,  ac  ad  quem 
quis  per  electionem  non  assumitur,  archidiaconatum  predictos 
[fructus  8  rar.j  prefato  Egerdo  auctoritate  nostra  conferre  curetis. 
Datum   Rome   13.   kal.  oct.   anno  3. 

Gratis  de  niandato. 
Reg.  Vat.  756  fol.  246  v. 

3044.  17.  Okt.  1486. 

Prsesten  Jens  Nielsen  fra  Ribe  Stift,  som  havde  draebt  Lsegmanden  Torkil 
Lille  fra  samme  Stift  og  saaret  hans  frugtsommelige  Kone,  saa  hun  10  Dage 
efter  fodte  en  dodfodt  Dreng,  faar  Absolution  herfor  og  yderligere  tildelt  et 
Reneficium  uden  Sjselesorg. 

Alias  pro  parte  Johannis  Nicolai  presbiteri  Ripensis  dio- 
cesis  exposito,  quod1)  alias  ipse  manus  suas  in  Trochillum  Lille 
laicum  dicte  diocesis  etiam  usque  ad  sanguinis  effusionem  non 
tamen  animo  ipsum  interficiendi  temere  injecisset  violentas,  ex 
qua  quidem  injectione  et  vulneratione  dictus  Trochillus  lapsis 
deinde  novem  vel  decem  diebus  diem  vite  sue  extremum  clau- 
sisset,  s.v.,  dicto  Johanni  oratori,  tunc  propterea  apud  sedem  apo- 
stolicam  personaliter  constituto,  gratiam  volens  facere  specialem, 
secum,  ut  [in]voluntario2)  homicidio  huiusmodi  non  obstante 
in  omnibus  suis  ordinibus  citra  tamen  altaris  ministerium,  alio 
sibi  non  obstante  canonico,  ministrare  libere  posset,  dispensavit, 


x)  Gz.  —  God.  quod  cum         2)  add.  Gz. 


380  INNOCENS  VIII. 

prout  in  supplicatione  desuper  signata  latius  continetur.  Verum 
tempore  vulnerationis  huiusmodi  Dorothea  uxor  gravida  dicti 
Trochilli  aderat,  que,  cum  dictum  Trochillum  eius  virum  defen- 
dere  voluisset,  trihus  vulnerihus  per  oratorem  ipsum  tunc  furore 
accensum  inopinate  etiam  usque  ad  non  modicam  sanguinis  efTu- 
sionem  percussa  fuit  et  vulnerata,  a  quibus  licet  postea  pristine 
fuerit  sanitati  restituta,  tamen  post  vulnerationes  huiusmodi 
nondum  decem  diebus  elapsis,  cum  gravida,  ut  prefertur,  fuerat, 
nimio  propter  vulnerationes  antedictas  terrore  perterrita  puerum 
quendam  abortivum  dicitur  peperisse,  quod  non  sine  ipsius 
oratoris  culpa,  ut  verisimiliter  presumitur,  dicitur  processisse, 
cumque  piarum  mentium  est  culpam  timere,  ubi  minime  ti- 
menda  est,  propterea1)  dictus  orator,  qui  de  premissis  ab 
intimis  doluerit,  prout  dolet  de  presenti,  recurrit  ad  pedes 
e.  s.  v.  prostratus  supplicando,  quatenus  sibi  more  pii  patris 
compatientes  ipsum  a  reatu  homicidii  huiusmodi,  quod  incurrit, 
ac  excommunicationis  aliisque  penis  .  .  .  premissorum  occasione 
forsan  incursis  pro  hac  vice  dumtaxat  absolvere  omnemque 
irregularitatis  maculam  sive  inhabilitatis  notam  propterea  con- 
tractam  abolere  ac  secum,  qui  nullum  beneficium  obtinet,  am- 
pliorem  gratiam  facientes,  ut  premissis  non  obstantibus  unum 
beneficium,  si  sibi  alias  canonice  conferatur,  libere  recipere  et, 
quoad  vixerit,  retinere  ac  in  omnibus  suis  ordinibus  citra  tamen 
ministerium  altaris,  super  quo  secum  per  s.  v.  jam  dispensatum 
est,  ne  in  ludibrium  presbiteralis  status  ipsiusque  ignominiam 
mendicare  cogatur,  etiam  quoad  vixerit,  libere  ministrare  necnon 
dictum  beneficium  sibi  conferendum  ....  per  alium  sacerdotem 
idoneum  secularem  vel  cuiusvis  ordinis  regularem,  quem  ad  hoc 
duxerit  eligendum,  in  dicto  ministerio  altaris  regi  facere  possit, 
dispensare  dignemini.  Fiat  de  absolulione  et  de  uno  non  cu- 
rato.  J.  ...  Et  quod  littere  expediantur  in  forma  gratiosa.  Fiat 
ut  supra.  J.     Datum  Rome   16.   kal.   nov.  anno  3. 

Suppl.  857  fol.  109. 

30.  Okt.   1486. 

Notits  se  18.  Juli   1485. 

3045.  31.  Okt.   1486. 

Klerken    Morten   Jensen   fra  Viborg  Stift   faar   Kanonikat   og   Praebende   i 
Roskilde  <>g  Sognekirken  i  Toreby  paa  Lolland. 


)  (iz.  —  Cod.  et  propterea 


INNOCENS  VIII.  381 

Supplicat   Martinus  Johannis  clericus  Vibergensis    diocesis, 
quatenus   sibi   de   canonicatu   et   prebenda   ecclesie   Roskildensis 
ac  parrochiali  ecclesia  Toreby  in  Lalandia  diocesis  Ottoniensis 
que   de  jure   patronatus   regine   Dacie    existit   ex   privilegio  Sixti 
pape  IV   concesso    ac   aliorum    pontificum    ac    dudum    per   s.  v 
revocato  [o:  renovato]   [fructus  insimul  8  mr.],  vacantibus  ex  eo 
quod    quidam    Johannes    Jacobi    assertus    clericus    Roskildensis 
diocesis   illos   obtinens   archidiaconatum  ecclesie  Arusiensis,  qui 
inibi  dignitas  maior  post  pontificalem  existit,  extitit  pacifice  as- 
secutus,  providere  ac  juri  patronatus  laicorum  huiusmodi,  qua- 
tenus  opus  sit,  hac  vice  dumtaxat  derogare  [dignemini].    Fiat.  J. 
Et  quod  littere  conjunctim  vel  divisim  expediri  possint.    Datum 
Rome  pridie  kal.  nov.  anno  3. 

Suppl.  857  fol.  73  v. 

3046.  31.  Okt.   1486. 

Herman  Fleming  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Aarhus. 

Vacante  prepositura  ecclesie  Arusiensis  post  pontificalem 
non  maiori,  que  curata  et  electiva  existit,  per  obitum  Cristierni 
Nicolai,  Hermannus  Flemingh,  ex  utroque  parente  nobilis,  cleri- 
cus  dicte  diocesis  Arusiensis,  illani  preposituram  sibi  auctoritate 
ordinaria  conferri  et  de  illa  sibi  provideri  obtinuit  possessione 
illius  subsecuta  .  .  .  Et  quia  a  nonnullis  hesitetur  collationem 
sive  provisionem  ordinariam  huiusmodi  ac  possessionis  assecu- 
tionem  viribus  non  subsistere,  supplicat  dictus  orator,  quatenus 
sibi  de  dicta  prepositura  Arusiensi  [fructus  4  mr.]  de  novo  pro- 
videre  dignemini.  Fiat.  J.  Et  in  forma  simplicis  aut  nove  pro- 
visionis,  prout  id  oratori  utilius  videbitur.  Datum  Rome  pridie 
kal.  nov.  anno  3. 

Suppl.  857  fol.  73. 

Arusiensis.     Ermannus  Fremingii.     Nova  provisio  prepositure. 
Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  2  lib.  16  (tabt)  fol.  163. 

3047.  4.  Nov.  1486. 

Franciskanermunken  Niels  Siggesen  faar  Lov  til  at  vaelge  en  Skriftefader, 
som  maa  give  ham  Absolution  i  forskellige  Tilfaelde. 

Ut  anime  saluti  fratris  Nicolai  Sigonis  Getti  ordinis  Mino- 
rum  provincie  Dacie  expresse  professi  salubrius  consulatur  eius- 
que  conscientia  sincerius  expurgetur,  supplicat,  quatenus  sibi, 
ut  confessor  idoneus  eiusdem  ordinis,  quem  ipse  duxerit  eligen- 


382  INNOCENS  VIII. 

dum,  ipsumque  ab  omnibus  peccatis  ....  ante  et  post  receptionem 
habitus,  quantumcunque  gravibus  et  enormibus,  etiam  si  talia 
fuerint,  propter  que  sedes  apostolica  sit  merito  consulenda,  ple- 
narie  semel  in  vita  et  a  quibuscunque  excommunicationis,  suspen- 
sionis  et  interdicti  aliisque  ecclesiasticis  sententiis,  censuris  et 
penis,  si  quas  a  jure  vel  ab  homine  latas  seu  contra  statuta  et 
ordinationes  dicti  ordinis  veneranda  superiorum  suorum  man- 
data  transgrediendo  aut  alias  quomodolibet  incurrit,  etiam  si  ip- 
sorum  absolutio  ex  quavis  causa  sedi  apostolice  reservata  existat, 
absolvere  et  pro  commissis  penitentiam  salutarem  injungere  nec- 
non  super  irregularitate  quacunque,  si  quam  premissis  sententiis 
vel  earum  aliqua  ligatus  missas  et  alia  divina  officia  aut  alias 
[in]  quibusvis  susceptis  ordinibus  ministrando  contraxit,  dispen- 
sare,  omnem  inabilitatem  et  infamie  maculam  sive  notam  per 
enm  premissorum  occasione  qnomodolibet  contractam  penitus 
abolere  necnon  in  mortis  articulo  plenariam  omnium  peccatorum 
suorum  remissionem  impendere  auctoritate  apostolica  possit, 
concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  per  breve.  Datum  Rome  pridie 
non.   nov.  anno  3. 

Suppl.  857  fol.  151. 

3048.  20.  Nov.   1486. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udnaevner  Provsten  i  Borglum  Niels  Styggesen 
(Rosenkrantz)  til  Biskop  sammesteds. 

[1486]  Die  20.  dicti  [o:  nov.]  idem  sanctissimus  dominus 
noster  ad  relationem  prefati  vicecancellarii  providit  ecclesie 
Burglanensi  per  obitum  Jacobi  vacanti  de  persona  Nicolai  Sti- 
gonis  prepositi  dicte  ecclesie. 

Oblig.  83  fol.  105. 

3049.  20.  Nov.   1486. 

Kardinal  Julianus  (de  Rovere)  bevidner  Niels  Styggesen  (RosenkrantzV  Ud- 
naevnelse  til  Biskop  i  Borglum. 

Reverendissime  pater.  Hodie  ....  Innocentius  .  .  papa  VIII 
in  suo  consistorio  secreto,  ut  moris  est,  ad  relationem  meam 
ecclesie  Burglanensi  Premonstratensis  ordinis,  tunc  per  obitum 
Jacobi  Fris  ....  pastoris  solatio  destitute,  de  persona  Nicolai 
Stigonis,  prepositi  dicte  ecclesie,  de  nobili  et  militari  genere  ex 
utroque  parente  procreati,  magistri  in  artibus  el  in  sacerdotio  ac 
etate  legitima  constituti,  de  cardinalium  consilio  providit.  XIII 
[cardinales] In  quorum  iidem  presentem  cedulam  manu 


INNOCENS  VIII.  383 

nostra  subscriptam  nostri1)  anularis  signeti  jussimus  impressione 

muniri.     Datum  Rome  1486 die  20.  mensis  nov.  anno  3. 

Ita  est.  Julianus  episcopus  Ostiensis  cardinalis  s.  Petri  ad 
vincula  manu  propria. 

Cod.  Vat.  3478  fol.  280  v. 

3050.  20.  Nov.  1486. 

Paven  udnsevner  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  til  Biskop  i  Borglum. 

Nicolao  electo  Burglanensi.  Apostolatus  officium  [etc.].  Du- 
dum  siquidem,  Jacobo  Friz  episcopo  Burglanensi  Premonstra- 
tensis  ordinis  regimini  ecclesie  Burglanensis  presidente,  nos  .... 
provisionem  eiusdem  ecclesie  dispositioni  nostre  duximus  ea  vice 
specialiter  reservandam.  Postmodum  vero,  prefata  ecclesia  per 
obitum   eiusdem   Jacobi   episcopi   pastoris   solatio   destituta,  nos 

ad  te  prepositum  dicte    ecclesie,  de  nobili  et  militari 

genere  ex  utroque  parente  procreatum,  in  sacerdotio  constitutum 
ac  in  artibus  magistrum  ....  direximus  oculos  nostre  mentis  [ac] 
de  persona  tua  .  .  .  eidem  ecclesie  providemus  ....  Datum  Rome 
12.  kal.  dec.  anno  3. 

Simili  modo  Capitulo  Burglanensi. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Burglanensis. 

Populo     — 

Universis  vassallis  ecclesie 

Archiepiscopo  Lundensi. 

Johanni  Dacie  regi. 

G.  XX.  Polycarpus. 
Reg.  Lat.  854  fol.  195. 

3051.  20.  Nov.  1486. 

Paven  giver  den  udvalgte  Biskop  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  i  Borglum 
Tilladelse  til  at  lade  sig  indvie  af  en  hvilkensomhelst  Biskop. 

Nicolao  electo  Burglanensi.  Cum  nos  hodie  [etc.som  Nr.  861]. 
Datum  Rome  12.  kal.  dec.  anno  3. 

G.  XXVIII.  Polycarpus. 
Reg.  Lat.  854  fol.  347. 

3052.  [20.  Nov.  1486.] 

Pro  Nicolao  Sidonis  (!)  absolutio  super  provisione  ecclesie  Burg- 
lanensis. 

Uddrag  i  Indice  482  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  3  vol.  7  (tabt)  fol.  173. 


*)  Gz.  —  Cod.  et  nostri 


384  INNOCENS  VIII. 

3053.  20.  Nov.   1486. 

Paven  hefaler  Biskoppen  i  Vihorg  at  overdrage  Provstiet  i  Borglum  til 
Klerken  Simon  Lseso,    saa   snart    han  er  gaaet    ind  i  Prremonstratenserordenen. 

Episcopo  Vibergensi.  Apostolice  sedis  circumspecta  benig- 
nitas  [etc.].  Cum  itaque  prepositura  ecclesie  Burglanensis  Pre- 
monstratensis  ordinis,  quam  Nicolaus1)  electus  Burglanensis 
tempore  promotionis  per  nos  facte  de  persona  sua  ad  ecclesiam 
Burglanensem  obtinebat,  prout  obtinet,  per  promotionem  huius- 
modi  et  munus  consecrationis  eidem  electo  impendendum  vacare 
speretur,  et  Simon  Lesso2)  clericus  Burglanensis  diocesis  cupiat 
ob  melioris  vite  frugem  in  dicta  ecclesia  una  cum  illius  capi- 
tulo  sub  regulari  habitu  virtutum  domino  famulari,  nos,  prefatum 
Symonem,  qui  Johannis  Dacie  regis  familiaris  continuus  com- 
mensalis  existit,  in  suo  laudabili  proposito  confovere  volentes, 
fraternitati  tue  mandamus,  quatenus  eundem  Symonem,  si  sit 
idoneus  et  aliud  canonicum  non  obsistat,  in  dicta  ecclesia  in 
canonicum  et  in  fratrem  auctoritate  nostra  recipias  sibique  ha- 
bitum  regularem  juxta  ipsius  ecclesie  consuetudinem  exhibeas 
....  necnon  professionem  regularem  per  canonicos  dicte  ecclesie 
emitti  solitam  ab  ipso  Symone,  si  illam  in  tuis  manibus  sponte 
emittere  voluerit,  eadem  auctoritate  recipias  eaque  per  te  re- 
cepta,  si  eundem  Symonem  ad  hoc  idoneum  esse  reppereris, 
preposituram  predictam,  que  in  dicta  ecclesia  dignitas  post 
pontificalem  maior  existit,  cuique  cura  imminet  animarum,  et 
ad  quam  consuevit  quis  per  electionem  assumi  [fructus  4  mr.], 
cum  illam  quovis  modo  preterquam  per  ipsius  Nicolai  electi 
obitum  vacare  contigerit,  conferendam  eidem  Simoni,  postquam 
habitum  susceperit  et  professionem  huiusmodi  emiserit,  dona- 
tioni  tue  eadem  auctoritate  reserves  ....  [ac  dictam  preposi- 
turam]  dicto  Symoni  eadem  auctoritate  nostra  conferas.  Volu- 
mus  autem,  quod  dictus  Simon,  quamprimum  professionem 
huiusmodi  emiserit,  aut  annus  probationis  sue  lapsus  fuerit 
seu  habitum  professorum  susceperit  et  illud  per  triduum  sci- 
enter  gestaverit  vel  etiam  antea,  si  constiterit  ipsum  vitam  ab- 
solute  mutare  voluisse,  omnia  beneficia,  que  obtinet,  et  que  ac 
omne  jus  sibi  in  aliis  beneficiis  competens  extunc  vacare  decer- 
nimus,  omnino  dimittere  teneatur.  Datum  Rome  12.  kal.  dec. 
anno  3. 

G.  XXXX.   1(5.  kal.  martii  anno  5.   Polycarpns. 

Beg.  Lat.  84(5  A  fol.  369;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  .1.)  i  Suppl.  857  fol.  95  v. 


')  II:  Nicolaus  Stigonis         a)  II:   Lessio 


INNOCENS  VIII.  385 

3054.  27.  Nov.  1486. 

Klerken  Morten  Jensen  fra  Viborg  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende 
i  Aarhus. 

'■  Supplicat  Martinus  Johannis  clericus  Vibergensis,  quatenus 
sibi|de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Arusiensis  [fructus  4  rrir.], 
vacantibus  ex  eo,  quia  quidam  Simon  Lessie  assertus  clericus 
Burglanensis  ordinis  Premonstratensis  illos  obtinens  habitum 
cum  professione  dicti  ordinis  indutus  est  ac  preposituram  dicte 
ecclesie  Burglanensis  de  ordine  Premonstratensi,  que  inibi  dig- 
nitas  maior  post  pontificalem  existil,  tunc  vacantem,  auctoritate 
apostolica  sibi  collatam,  extitit  pacifice  asseeutus,  providere  dig- 
nemini.  Fiat.  J.  Datum  Bome  5.  kal.  nov.  anno  3. 
Suppl.  858  fol.  4  v. 

Arusiensis.  Martinus  Johannis.  Canonicatus  per  emissionem 
professionis. 

Uddrag  i  Indice  336  efter  Reg.  Lat.  anno  2  lib.  16  fol.  242  (tabt). 

3055.  5.  Dec.  1486. 

Paven  befaler  Biskoppen,  Provsten  og  Kantoren  i  Odense  at  komme 
Biskop  Ejler  (Madsen  Bolle)  til  Hjselp  mod  Byraadet  og  Borgerskabet  i  Aarhus. 

Episcopo  Ottoniensi  et  preposito  ac  cantori  ecclesie  Otto- 
niensis.  Conquestus  est  nobis  Elerius  episcopus  Arusiensis,  quod 
proconsules  et  consules  ac  communitas  hominum  civitatis  Aru- 
siensis  necnon  quidam  alii  clerici  et  laici  dicte  civitatis  et  sue 
diocesis  super  quibusdam  immobilibus  in  civitate  et  diocesi 
predictis  consistentibus  mobilibusque  bonis,  pecuniarum  sum- 
mis,  juribus,  jurisdictionibus  et  rebus  aliis  ad  mensam  episco- 
palem  Arusiensem  legitime  spectantibus  injuriantur  eidem  ac 
quasdam  alias  graves  injurias  ei  irrogarunt  pariter  et  jacturas; 
ideoque  discretioni  vestre  mandamus,  quatinus,  vocatis,  qui 
fuerint  evocandi,  et  auditis  hincinde  propositis,  quod  justum 
fuerit,  appellatione  remota  decernatis,  facientes,  quod  decreve- 
ritis,  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter  observari,  proviso, 
ne  aliqua  singularis  persona  dicte  communitatis  auctoritate  pre- 
sentium  ad  judicium  evocetur,  seu  in  illam  aut  civitatem  pre- 
dictam  interdicti  sententiam  proferatis,  nisi  super  hoc  a  nobis 
mandatum  receperitis  speciale.  Testes  autem  [etc.].  Quod  si  non 
omnes  hiis  exequendis  potueritis  interesse,  duo  aut  unus  vestrum 
ea  nichilominus  exequantur.    Datum  Bome  non.  dec.  anno  3. 

L.  Dipl.  Barth.  C  585   [fra  Jens  Rosenkrantz'   Museum]. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  2o 


386  INNOCENS  VIII. 

3056.  9.  Dec.  1486. 

Optegnelse  om,  at  Biskop  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  betaler  Servis- 
penge  til  det  pavelige  Kammer. 

[1486]  Dicta  die  [o:  9.  mensis  dec.]  habuit  similiter  11.  31 
auri  bol.  34  a  Nicolao  electo  Burglanensi  pro  communi  ecclesie 
Burglanensis  per  manus  societatis  de  Spanocchis.  Fl.35,  71. 

Introitus  et  Exitus  514  fol.  28. 


3057.  11.  Dec.   1486. 

Optegnelse   om,   at  Biskop  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  i  Berglum  lover 
at  betale  Servispenge. 

Xicolaus  fit  episcopus  Burglanensis  12.  kal.  dec.  anno  3,  obtulit 
//.  662/3  11.  [mensisj  dec.  U86. 

Uddrag  af  Garampi  efter  S.  C.  27  fol.  62  (tabt). 


3058.  6.  Jan.   1487. 

Prsesten  Peder  Both  fra  Borglum  Stift  faar  ny  Provision  paa  Sognekirken 
i  Sennels. 

Alias  parrochiali  ecclesia  in  Seds  cum  suis  annexis  Burgla- 
nensis  diocesis  per  liberam  resignationem  Seuerini  Gregorii  va- 
cante,  Petrus  Both  presbiter  eiusdem  diocesis  sibi  obtinuit  auc- 
toritate  ordinaria  provideri  de  eadem,  possessione  subsecuta. 
Cum  autem  dubitet  possessionem  huiusmodi  cum  inde  secutis 
viribus  non  posse  subsistere,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de 
dicta  parrochiali  ecclesia  [fructus  5  mr.]  de  novo  seu  simpliciter 
providere  dignemini.     Fiat.  J.     Datum  Bome  8.  id.  jan.  anno  3. 

Suppl.  858  fol.  120  v. 

3059.  6.  Jan.   1487. 

Klerken  Yille  Friis  fra  Borglum  Stift  faar  Dispensation  til.  naar  lian 
hliver  19  Aar,  at  modtage  et  hvilketsomhelst  Benefieium. 

Supplicat  Veladus  Friis  clericus  Burglanensis  diocesis,  in 
decimo   septimo  vel   circa  sue  etatis  anno  constitutus,  quatenus 

secum,   ut  ex  nunc  quodcunque   benelicium ,  si  sibi  alias 

canonice  conferatur,  recipere  et,  quoad  vixerit,  etiam  cuni  pote- 
state  permutandi  totiens  quotiens,  retinere  libere  possit,  dispen- 
sare  dignemini,  .  .  .  defectu  elatis  premisse  .  .  .  non  obstante.  Fiat 
in  deciino  nono.     Datum  Bome  8.  id.  jan.  anno  3. 

Suppl.   858   fol.  120  v. 


INNOCENS  VIII.  387 

3060.  11.  Jan.   1487. 

Paven  befalcr  Biskoppen  i  Ribe  at  laegge  Kirken  i  Karby  ind  under  Bispe- 
stolen  i  Borglum,  saa  laenge  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  er  Biskop  der  (jfr. 
Nr.  2332). 

Episcopo  Ripensi.    Divina  disponente  clementia  [etc.].    Sane 
pro  parte  Nicolai  electi  Bnrglanensis  nobis  nuper  exhibita  petitio 
continebat,  quod,   licet   ecclesia  Burglanensis,  cui   ipse  Nicolaus 
preesse    dinoscitur,    ab   eius    primeva   fundatione    competentibus 
fuerit  dotata  redditibus,  tamen  causantibus  bellis  et  aliis  sinistris 
temporum    eventibus,    quibus    partes   ille   prohdolor   diu   afflicte 
fuerint,    ac    ipsius    ecclesie    diuturnis   vacationibus    ecclesia    ipsa 
adeo  in  suis  redditibus  diminuta  et  deteriorata  fuit,  ut  ipse  Ni- 
colaus    ex   illis  juxta    pontificalis    exigentiam    dignitatis    se   sub- 
stentare   non  possit;  verum,  si  parrochialis    ecclesia  de  Karleby 
sue   diocesis,   que    tempore    predecessoris    sui    mense    episcopali 
dicte    ecclesie    Burglanensis,    quamdiu    illi    preesset,    auctoritate 
apostolica   unita   fuit,  de  novo   eidem  mense,  quamdiu  ipse  Ni- 
colaus   electus  ecclesie   Burglanensi  predicte  preesseft],  uniretur, 
ex    hoc    profecto    ipse  Nicolaus    electus   statum   suum    sine   sub- 
ditorum  et  clericorum  suorum   jactura  decentius  tenere  valeret; 
quare   pro   parte    eiusdem    Nicolai   electi,   asserentis   parrochialis 
ecclesie   predicte   ac   certarum   capellarum  illi  annexarum  4  mr. 
fructus    non    excedere,    nobis  fuit    supplicatum,    ut   dictam    par- 
rochialem    ecclesiam    eidem   mense,   quamdiu   prefatus   Nicolaus 
electus    dicte    ecclesie    Burglanensi    prefuerit,    unire    dignaremur. 
Nos  igitur,  qui  dudum  inter  alia  voluimus,  quod  petentes  bene- 
ficia   aliis   uniri   tenerentur  exprimere  verum  valorem  etiam  be- 
neficii,    cui    aliud    uniri    peteretur,    alioquin    unio    non    valeret, 
quique  de  premissis   certam   notitiam  non  habemus,  fraternitati 
tue  mandamus,  quatenus,  vbcatis,  quorum  interest,  de  premissis 
omnibus   ac   eorum    circumstantiis    universis    auctoritate    nostra 
te  diligenter  informes,  et,  si  per  informationem  eandem  ita  esse 
reppereris,  parrochialem  ecclesiam  predictam  cum  annexis  huius- 
modi    dicta    auctoritate    nostra   eidem   mense,  quamdiu    prefatus 
Nicolaus   electus   dicte   ecclesie   Burglanensi   prefuerit,  unias,  ita 
quod,  cedente  moderno  dicte  parrochialis  ecclesie  rectore,  liceat 
eidem    Nicolao    electo    per   se  vel   alios   corporalem   parrochialis 
ecclesie    et   annexarum    possessionem    propria    auctoritate    libere 
apprehendere   et,    quamdiu   dicte   ecclesie   Burglanensi   prefuerit, 
retinere    illarumque    fructus    in    suos    ac    mense   et   parrochialis 
ecclesie    ac    annexarum    predictarum    usus    convertere,    cuiusvis 

25* 


388  INNOCENS  VIII. 

licentia    super    hoc    mininie    requisita  ....  Datum  Rome   3.   id. 

jan.  anno  3. 

N.  XXV.  episcopus  Yporiensis. 
Reg.   Lat.  856  fol.  77  v. 

3061.  16.  Jan.   1487. 

Margrete,  Enke  efter  Jeronimus,  fra  Bremen  Stift  faar  indsat  Dommere  i 
en  Sag  mod  nogle  Lseguuend  og  Gejstlige  fra  Slesvig  og  Bremen  Stifter,  som 
havde  tilfojet  hende  mange  svsere  Krsenkelser. 

Cum  nonnulli  Nicolaus  Starke,  Nicolaus  Nerkle,  Nicolaus 
Et  vicarius  perpetuus  in  ecclesia  parrochiali  in  Haselon,  Nico- 
laus  Oseborne  presbiter,  heredes  Nicolai  Barjohan  filii  quondam 
Kerstens,  Knue  Clawessone  et  Kannen  Spue  Wrse,  Johan  Egger- 
dus,  Jer  Junge,  Clawes  Tele,  Nichels  Hans,  Kerstine  Jungclawes, 
et  filii  quondam  Kerstens  Clawes,  Kerstens  Hans  eius  frater,  Wolk- 
marus  Reymari,  Clawes,  Reymarus  Arndes,  Junge  Reymar,  Johan 
et  Henneken  eius  frater,  Marquardus  Seyke,  Johan  ct  Kersten 
Keymer,  Jons  Poppe  et  Poppe  eius  filius,  Gesen  Syuerdessone, 
Kersten  Lyno  Wirkers,  Otto  Fersen  et  Nicolaus  Dene  laici  Bre- 
mensis  et  Slesvicensis  diocesium  Margarete1)  Jeronimi  vidue  pau- 
peri  mulieri  dicte  Bremensis  diocesis  de  nonnullis  pecuniarum 
summis  sibi  debitis  bonisque  mobilibus  et  immobilibus  ad  ipsam 
jure  hereditario  ab  utroque  parente  legitime  devolutis  illo[rum]- 
que2)  spolio,  detentione  et  occupatione  necnon  gravibus  et  enor- 
mibus  injuriis,  violentiis,  percussionibus,  vulnerationibus  et  mem- 
brorum  mutilationibus  ipsi  oratrici  et  eius  genitori,  dum  in 
humanis  ageret,  ausu  temerario  deique  timore  postposito  irrogatis 
graviter  injuriati  fuerint  eidemque  respective  injurientur  et  ob- 
noxii  existant  in  dicte  oratricis  non  modicum  prejudicium,  damp- 
num  permaximum  et  gravamen,  premissaque3)  etiam  adeo  notoria 
et  publica,  presertim  in  partibus  illis,  existant,  quod  nulla  pe- 
nitus  valeant  tergiversatione  celari,  ipsaque  impunila  transibunt, 
nisi  s.  v.  de  sua  solita  clementia  occurrat,  cum  etiam  utilitati 
rei  publice  intersit,  ne  crimina,  presertim  notoria  et  manifesta, 
remaneant  impunita,  sitque  perniciosi  exempli,  quod  mulieres 
viduali  statu  dedite,  que  demum  plus  aliis  privilegiate  sint,  tam 
dire  el  atrociter  injuriari,  percuti,  vulnerari  et  membris  mutilari 
bonisque,  rebus  presertim  hereditariis,  de  facto  spoliari  debuerint 
et  privari,  et  ne  aliis  cedat  in  exemplum,  ac  ne  dicti  presbiteri 
et  laici  adversarii  eorumque  heredes,  complices,  fautores  et  ad- 


')  Cod.   Margarete   Margarete        s)  add.   (iz.        :f)  Gz.  —  Cod.  impremissaqiie 


INNOCENS  VIII.  389 

herentes  de  tanto  facinore  remaneant  impuniti,  pro  tanto  dicta 
oratrix  in  Romana  curia  propterea  presens  recurrit  ad  e.  s.  v., 
que  pauperes,  afflictas,  desolatas  et  oppressas  personas  et  pre- 
sertim1)  viduali  statu  deditas  defensare  consuevit  et  debet, 
prostrata  humiliter  supplicando,  quatenus  sibi  paterno  eompa- 
tientes  afTectu  .  .  .  dignemini  causas,  quas  dicta  Margareta  pauper 
orphana,  et  que  spolio  huiusmodi  ac  adversariorum  spoliantium 
potentia  et  tyrannide  causantibus  de  divite  pauper  effecta  est, 
movet   movereque   vult   contra   presbiteros   et  laicos   adversarios 

antedictos  eorumque  heredes  et  filios omnesque  alios  sua 

interesse  putantes,  etiam  dictorum  adversariorum  injuriantium 
complices,  fautores  et  adherentes  ac  eisdem  in  premissis  auxi- 
lium,  consilium  vel  favorem  prestantes,  de  predictis  bonis,  pe- 
cuniarum  summis,  injuriis,  percussionibus,  vulnerationibus, 
mutilationibus  necnon  dampnis  et  interesse  propterea  passis  et 
incursis  ac  patiendis  et  incurrendis  rebusque  aliis  in  actis  cau- 
sarum  huiusmodi  latius  exprimendis  et  illarum  occasione,  ali- 
quibus  prelatis  seu  probis  viris  in  partibus  illis  residentibus 
per  unum  breve  s.  v.,  hac  supplicatione  introclusa,  summarie, 
simpliciter  et  de  plano  sine  strepitu  et  figura  judicii,  sola  facti 
veritate  inspecta,  cum  clausula,  quod,  si  non  ambo,  etiam  alter 
eorundem  exequatur,  quem  et  quotiens  oratrix  ipsa  duxerit  eli- 
gendum,  et(!)  excusatione  [o:  exoneratione]  alterius  judicis  non 
premissa,  mandare  audiendas,  cognoscendas,  decidendas  et  fine 
debito  terminandas  cum  ....  potestate  prefatos  presbiteros  et  laicos 
aliosque  adversarios  prenominatos  et  in  executione  citationis  de- 
cernende  nominandos  etiam  per  edictum  publicum,  cum  ad  ali- 
quos  eorundem  tutus  non  patet  accessus,  constito  de  non  tuto 
accessu,  citandi  illisque  et  quibuscunque  aliis  judicibus  et  personis 
sub  censuris  ecclesiasticis  et  peccuniariis,  quibus  sibi  videbitur,  et 
camere  apostolice  applicandis  penis  totiens,  quotiens  opus  fuerit, 
simili  edicto  inhibendi  et  cum  facultate  in  eventum  victorie  et 
rei  judicate  de  omnibus  premissis  per  ipsam  oratricem  forsan 
consequende  prenominatos  presbiteros  et  laicos  et  alios  adver- 
sarios  supradictos  respective,  si  spirituales,  sub  beneficiorum  et 
dignitatum,  si  vero  seculares  fuerint,  sub  honorum,  fundorum, 
officiorum  et  bonorum,  que  obtinent  et  in  futurum  obtinebunt, 
privationis  et  excommunicationis  penis  monendi2)  .  .  .  .,  ut  infra 
certum   brevem   peremptorium   terminum   competentem   eis   pre- 


')  Gz.  —  Cod.  presertim  in         2)  Gz.  —  Cod.  moneant 


390  INNOCENS  VIII. 

figendum  dicte  oratrici  de  omnibus  bonis,  pecuniarum  summis, 
quibus  spoliata  extitit  et  privala,  ac  alias  sibi  debitis,  si  extaut, 
alioquin  in  illorum  verum  valorem,  uecuon  de  omuibus  injuriis, 
violentiis,  percussiouibus,  vulnerationibus  et  membrorum  muti- 
lationibus  ipsi  oratrici  et  illius  geuitori  respcctive,  sicut  prefertur, 
ac  alias  factis  ac  irrogatis  una  cum  omnibus  dampnis,  expensis 
et   interesse   propterea   pcr   eaudem    oratricem   passis  et  iucursis 

ac  paliendis  et  incurreudis  satisfaciant sibique  illa  tradaut, 

restituant  ac  integraliter  satisfaciant de  eisdem,  aut  interim 

se  cum  dicta  oratrice  seu  eius  loco  procuratore  ad  hoc  suf- 
ticiens  mandatum  habente  de  premissis  omnibus  amicabiliter 
componant  .  .  .  .  cuui  potestate  dictos  presbiteros  et  laicos  alios- 
que  adversarios  supradictos  in  eveutum  non  paritionis  huius- 
modi  interdicti  excommunicationis  et  privationis  penas  .  .  .  inci- 
disse  declarandi,  aggravandi  et  reaggravandi,  interdictum  ponendi 
ac  auxilium  bracchii  secularis  invocandi  ceteraque  omnia  in  pre- 
missis   necessaria   faciendi,  que  ad  plenariam  huiusmodi  execu- 

tionem    spectant, cancellarie    regulis,    illa    presertim,    qua 

caveri  dicitur,  quod  littere  executoriales  sub  plumbo  expediri 
debeant,  alias  quod  sint  nulle,  et  quibuscunque  privilegiis  com- 
munitatibus  et  inhabitatoribus  civitatum,  opidorum,  villarum, 
villagiorum,  castrorum  et  aliorum  locorum,  in  quibus  dicti  ad- 
versarii  forsan  morantur  et  lites  suas  fovent,  concessis,  et  qui- 
bus  forsan  inter  alia  caveri  dicitur  expresse  ipsos  extra  dictas 
civitates,  opida,  villas,  villagia,  castra  et  alia  loca  illorumque 
dioceses  evocari  non  posse,  quibus  omnibus  pro  hac  vice  dum- 
laxat  derogare  placeal,  quodque  oralrici  ipsi  liceat  eligere  alle- 
ruin  ex  dictis  judicibus  deputatis  totiens  quotiens  pro  sibi  justitia 
ministranda,  ante  tamen  motam  litem,  exoneratione  superstitis 
non  premissa  ceterisque  in  contrarium  facientibus  non  obstanti- 
bus.  Fial.  J.  Kt  per  breve  s.  v.  hac  supplicatione  inlroclusa. 
Fiat.  .1.  Dalum  Rome  17.  kal.  febr.  anno  3. 
Suppl.  860  fol.  12*2  v. 

3062.  26.  Jan.   1487. 

Klerken  Johannes  Ernesti  fra  Hildesheim  faar  Sognekirken  i  Erfde  i 
Slesvig  Stift. 

Supplicat  Johannes  Ernesti  clericus  Hildesemensis  diocesis, 
Marii  de  Mellinis  scriptoris  v.  s.  familiaris  continuus  commen- 
salis,  quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  s.  Marie  Magdalene  in 
Arueto  Slesvicensis   diocesis,   per  obtfum  Marquardi  Syken  !va- 


INNOCENS  VIII.  391 

cante]    [fructus   4   mr.].    providere    dignemini.     Fiat.  J.     Datum 
Rome  7.  id.  febr.  anno  3. 

Suppl.  860  fol.  68. 

3063.  3.  Febr.  1487. 

Optegnelse  om  Udstedelsen  af  Bullen  Nr.  3060. 

[1487]  Dicta  die  [3.  febr.]  una  bulla  pro  Nicolao  electo  Burg- 
lanensi  super  unione  parrochialis  ecclesie  Karleby  sue  diocesis 
[fructus  4  mr.]  facienda  mense  dicte  sue  ecelesie,  quamdiu  ipse 
eidem  prefuerit,  cedente  vel  decedente  moderno  illius  rectore, 
sub  data  3.  id.  jan.  anno  3. 

Annate  1486—87  fol.  214  v  (Archivio  di  Stato). 

3064.  13.  Febr.  1487. 

Klerken  Claus  Borneman,  Praest  ved  St.  Nikolai  Alter  i  Flenshorg,  faar 
Tilladelse  til  at  lade  sig  indvie  til  alle  de  gejstlige  Grader  af  en  hvilkensom- 
helst  Biskop. 

Cum  Nicolaus  Bornamen,  clericus  et  accolitus,  rector  altaris 
s.  Nicolai  in  Flensborch  Slesvicensis  diocesis,  fervore  devotionis 
accensus  sit,  et  quoniam  ratione  fundationis  dicti  altaris  artatur, 
ad  omnes  sacros,  etiam  presbiteratus,  ordines  promoveri,  et  post- 
quam  promotus  fuerit,  ministrare  et  altissimo  domino  perpetuo 
famulari  [cupit],  supplicat  igitur,  quatenus  votis  et  desideriis 
[suis]1)  annuentes  sibi,  ut  [ab]  antistite  catholico  .  .  .  in  tribus 
diebus  dominicis  seu  festivis  etiam  extra  tempora  a  jure  statuta 
ad  dictos  ordines  [valeat  se  facere]1)  promoveri,  et,  postquam 
promotus  fuerit,  ministrare,  [et]1)  eidem  antistiti  conferendi 
dictoque  oratori  dictos  ordines  recipiendi  plenam  dignemini  im- 
pertiri  facultatem.  Fiat.  J.  Et  per  unum  breve  s.  v.  Fiat.  J. 
Datum  Rome  id.  febr.   anno  3. 

Suppl.  860  fol.   211. 

3065.  17.  Marts  1487. 

Klerken  Laurens  Vesteni  fra  Aarhus  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig 
pra?stevie  i  Rom. 

Supplicat  Laurentius  Vesten  clericus  Arusiensis  diocesis, 
qui  ratione  vicarie,  quam  in  ecclesia  s.  Clementis  obtinet,  ad 
sacros  ordines  se  facere  promoveri  tenetur,  quatenus  sibi,  ut 
a  quocunque  catholico  antistite  in  Romana  curia  residente  se 
aliquibus  tribus  diebus  dominicis  vel  festivis  etiam  extra  tem- 
pora  a  jure  statuta  ad  omnes,  etiam  sacros  et  presbiteratus,  or- 

')  add.  Gz. 


392  INNOCENS  VIII. 

dines  promoveri  facere,  ipseque  antistes  huiusmodi  ordines  sibi 
conferre  libere  possint  respective,  indulgere  dignemini.  Fiat.  J. 
Et  quod  sola  signatura  presentis  supplicationis  sufficiat.  Et  quod 
examinetur  in  camera  apostolica.  Fiat.  J.  Datum  Rome  16.  kal. 
aprilis  anno  3. 

Suppl.  8(52  fol.  l  v. 

3066.  17.  Marts  (10.  Maj)  1487. 

Paven  bekrsefter  og  fornyer  efter  Bega?ring  af  Generalvikaren  og  Provin- 
sialvikarerne  for  Franeiskaner-Observanterne  flere  af  sine  Formaends  Breve  om 
de  Brodre,  der  uden  deres  Foresattes  Tilladelse  gaar  over  fra  Observanter  til 
Konventualer. 

Generali  et  provincialibus  vicariis1)  ordinis  Minorum  de  ob- 
servantia  nuncupatorum.  Exponi  nobis  fecistis  (Dipl.  Norv.  IX, 
:W6 — 67;  Wadding,  Annales  Minorum  XIV,  424 — 25).  Datum 
Rome  sub  anulo  piscatoris  die  17.  martii2)  1487  pontificatus 
anno  2. 

Afskrift  [i  Nic.  Jordanis  Kopibog  og  derefterj   i  Barth.  D,  264 — 67. 

3067.  19.  Marts  1487. 

Klerken  Laurens  Vesteni  fra  Aarhus  Stift  faar  Tilladelse  til  at  forene 
Besiddelsen  af  et  Vikariat  i  Aarhus  Domkirke  med  Kanonikat  og  Praebende 
sammesteds. 

Dudum  certis  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  s.  Clementis 
Arusiensis  vacantibus,  s.  v.  de  illis  Laurentio  Westeyn  clerico 
Arusiensis  diocesis  gratiose  providit,  prout  in  supplicatione  de- 
super  signata  ....  plenius  continetur.  Cum  autem  certam  per- 
petuam  vicariam  in  dicta  ecclesia  sub  eodem  etiam  tecto  forsan 
cum  canonicatu  et  prebenda  consistentem  possideat,  ne  igitur 
in  eventum  pacifice  possessionis  canonicatus  et  prebende  pre- 
diclorum  juri  sibi  in  dicta  vicaria  quomodolibet  competenti  de- 
slitui  videatur,  quo  minus  illam  una  cum  dictis  canonicatu  et 
prebenda  retinere  possit,  supplicat  dictus  Laurentius  in  Romana 
curia  presens,  et  qui  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  pro- 
creatus  existit,  quatenus  sibi,  ut  vicariam  huiusmodi  cum  ca- 
nonicatu  et  prebenda  predictis,  si  illos  vigore  presentium  aut 
alias  assequatur,  etiam  sub  eodem  tecto,  quoad  vixerit,  retinere 
libere  possit,  eoncedere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  14.  kal. 
aprilis  anno  3. 

Suppl.  862  fol.  238  v. 


')  Hos  Wadding:  Vicario  generali  Cesimontano 

)   Hos   Wadding  med   Datocn    10.  maji. 


INNOCENS  VIII.  393 

3068.  20.  Marts  1487. 

Pavcn  befaler  Biskoppen  i  Odense  og  Kannikerne  Paulus  de  Casellis  i 
Reggio  og  Dines  Jensen  i  Viborg  at  overdrage  Laurens  Vesteni  Kanonikater  og 
Praebender  i  Ribe  og  Aarbus. 

Episcopo  Ottoniensi  et  Paulo  de  Casellis  ac  Dionisio  Jo- 
hannis  Regine  et  Vibergensis  ecclesiarum  canonicis.  Nobilitas 
generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  autem  Ripensis  et 
s.  Clementis  Arusiensis  ecclesiarum  canonicatus  et  prebende, 
quos  Anerius  Henrici1)  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Anerii 
vacent  ad  presens,  nos  Laurentio  Westen2)  clerico  Arusiensis 
diocesis,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreatus 
existit,  specialem  gratiam  facere  volentes,  discretioni  vestre 
mandamus,  quatenus  .  .  .  Ripensis  et  s.  Clementis  ecclesiarum 
canonicatus  et  prebendas  huiusmodi  [fructus  insimul  4  mr.]8) .  .  . 
eidem  Laurentio  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome 
13.  kal.  aprilis  anno  3. 

XXII. 

Reg.  Vat.   734  fol.   82;    ogsaa    (II)    Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  863  fol.  47  v. 

3069.  24.  Marts  1487. 

Paven,  der  tidligere  bar  udsendt  Provsten  ved  St.  Sebastians  Kirke  i 
Magdeburg  Guntherus  de  Runow  som  Nuntius  og  Kollektor  til  Danmark,  Sve- 
rige,  Norge  og  Tyskland  for  at  opkrseve  de  Penge,  som  var  indsamlede  i  disse 
Lande  af  Marinus  de  Fregeno,  af  det  romerske  Helligaandsklosters  Udsendinge 
og  af  Rartholomaeus  Marasca,  men  har  bragt  i  Erfaring,  at  Guntherus  ikke  kan 
overkomme  sit  Arbejde  alene,  udnaevner  derfor  Abbeden  Johannes  Antonius 
i  Klostret  St.  Geminus  i  Narni  Stift  og  Kanniken  Dr.  Hermannus  Tuleman  i 
Utrecht  til  Nuntier  og  Kollektorer  sammen  med  ham.  De  skal  ligeledes  op- 
kraeve  de  Penge,  der  er  indsamlede  af  Rartholomaeus  de  Camerino  og  hans 
Subkollektorer. 

Johanni  Antonio  abbati.  monasterii  s.Gemini  de  Sanctogemino 
Narniensis  diocesis  et  Hermanno  Tuleman  canonico  ecclesie  Tra- 
jectensis,  decretorum  doctori,  acolito  nostro,  ad  Dacie  Svecie  et 
Norvegie  regna  et  illis  adjacentia  insulas  et  loca,  universam 
quoque  Germaniam  nuntiis  et  commissariis  nostris  ac  nonnul- 
lorum  piorum  suiTragiorum,  fructuum  quoque  omnium  camere 
apostolice  in  illis  debitorum  collectoribus.  Ex  fideli  et  solicita 
diligentia  (Dipl.  Norv.  XVII,  619—23).  Datum  Rome  9.  kal.  aprilis 
anno  3. 

Reg.  Vat.  693  fol.  125  v. 


J)  II:  Arnerus         2)  II:   Mesteni         3)  II:  fructus  separatim  4  mr. 


394  INNOCENS  VIII. 

3070.  6.  April   1487. 

Paven  giver  de  Bcboere  af  Tyskland,  Danmark,  Sverige  og  Norge,  der  i 
Lebet  af  lVa  Aar  giver  et  Bidrag  til  Tyrkerkrigen  til  bans  Udsendinge  Abbed 
Johannes  Antonins  i  St.  Geminus  (Narni  Stift),  Provsten  Guntherus  de  Bunow 
i  Magdeburg  og  Kanniken  Hermannus  Tuleman  i  Utrecht,  Tilladelse  til  at  vselge 
en  Skriftefader,  der  maa  give  dem  Aflad  een  Gang  i  Livet  for  alle  Forseelser. 
ogsaa  dem,  bvis  Paakendelse  ellers  er  forbeboldt  Pavestolen.  samt,  saa  ofte  de 
onsker,  for  alle  ikke  reserverede  Forseelser;  desuden  maa  Skriftefaderen  tillade 
dem  at  ombytte  visse  fromme  Lofter  med  andre.  Al  anden  Atlad  suspenderes 
forelobig.  Johannes.  Guntherus  og  Hermannus  udnaevnes  til  Nuntier  og  Kol- 
lektorer  med  Bet  til  at  vaelge  Praedikanter,  sterlig  Franeiskanerobservanter,  til 
at  lade  Folk  loskobe  sig  for  Simoni,  til  at  give  /Egteskabsdispensationer,  Alders- 
dispensationer  m.  m.  Endelig  opfordrer  Paven  dem  til  at  udfore  deres  Hverv 
trofast  og  nidkaert. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Sacrosanctis  domini  nostri 
Jesu  Christi  preceptis  (Dipl  Norv.  XVII,  1110—1117).  Datum 
Kome  8.  id.   aprilis  anno  8.  De  curia. 

Beg.  Vat.   722  fol.   262  v. 

3071.  7.  April   1487. 

Prioren  og  Brodrene  i  Katrineklostret  i  Ribe  faar  bevilget  en  tidligere 
Supplik  (Nr.  3033)  med  en  Bettelse. 

Reformatio  prioris  et  fratrum  s.  Caterine  Ripensis. 

Per  inadvertentiam  prefatorum  prioris  et  fratrum  ac  pro- 
curatoris  eorundem  in  preinserta  supplicatione  fuit  supplicatum 
Bonifacio  pape  VIII,  qui  tamen  fuit  Bonifacius  papa  IX.  Dig- 
netur  igitur  s.  v.  litteras  ipsas  sub  [nomine]  Bonifacii  pape  IX 
expediri  mandare.    Fiat.  J.     Datum  Rome  7.  id.  aprilis  anno  ,'J. 

Suppl.  862  fol.  100  v. 

3072.  7.  April   1487. 

Nonnerne  Anna  Hindzadoth  og  Katarina  i  Dalum  Kloster  faar  det  over- 
draget  til  Prioren  i  Antvorskov  og  Provsten  i  Viborg  at  tillade  dem  at  forlade 
deres  Kloster  og  overgaa  til  et  andet  Benediktinerkloster. 

Exponitur  pro  parte  Anne  Hindzsadoth  ac  Caterine  sue  con- 
sororis  monasterii  seu  loci  Dalum  ordinis  s.  Benedicti  diocesis 
Ottoniensis  in  regno  Dacie  ultra  mare  constituti,  quod  alias 
dicte  domus  seu  monaslerii  moniales  secundum  ordinis  insti- 
tutam  regulam  bene  et  virtuose  vivendo  operam  dederinl,  ta- 
men  jam  propler  vitam  inordinatam  lam  abbalisse  quam  aliarum 
sororum  in  dicto  loco  commoranlium,  que  laxatis  habenis  in 
mala  fama  ordinem  el  domum  ipsam  denigrarunt  ac  quotidie 
male  vivendo  denigrant,  cum  eis  in  bona  conscientia  cohabitare 


INNOCENS  VIII.  395 

formidabant.  Quare  pro  parte  dictarum  Anne  et  Caterine  sup- 
plicatur,  quatenus  earum  saluti  animarum  consulentes,  ut  priori 
in  Andwarscragh  diocesis  Roskildensis  ac  preposito  Vibergensi 
mandare  diguemini,  ut  constito  de  premissis  auctoritate  aposto- 
lica  eisdem  oratricibus  licentiam  [concedant]1)  locum  alium  eius- 
dem  ordinis  vel  alium  magis  artum2)  intrare,  ubi  deo  cum  quiete 
et  sine  conscientie  scrupulo  servire  poterunt.  Fiat  in  regulari 
observantia.  J.  Et  per  breve  attenta  paupertate  oratricum. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  7.  id.  aprilis  anno  3. 

Suppl.  862  fol.  100  v. 

3073.  7.  April  1487. 

Rektoren  Jens  Laurenssen  fra  Roskilde  Stift  faar  et  Kanonikat  og  »Vice- 
<lominat«    [i  Camin?]. 

Supplicat  Johannes  Laurentii  rector  scolarium  Roskildensis 
diocesis,  [quatenus  sibi]  de  canonicatu  ac  vicedominatu  eccle- 
sie  .  .  . a)  [fructus  insimul  24  duc.  auri],  [vacantibus  per  obitum] 
Johannis,  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  maior  et  verior 
[valor]1)  fructuum  beneficiorum  usque  ad  40  duc.  in  totum  in 
litteris  exprimi  possit  .  .  .  .  Et  quod  littere  insimul  et  ad  partem, 
prout  oratori  magis  expedierit,  expediri  possint.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  7.  id.  aprilis  anno  3. 

Suppl    863  (meget  odelagt  af  Fugtighed)  fol.  162  v. 

3074.  12.  April  1487. 

Optegnelse  om  Udstedelsen  af  Afladsbullen  Nr.  3070  (6.  April   1487). 

[1487]  Dicta  die  [o :  12.  mensis  aprilisj  una  bulla  pro  Jo- 
hanne  Antonio  abbate  monasterii  s.  Gemini  de  s.  Gemino  ordinis 
s.  Beuedicti  Narniensis  diocesis  et  Gunthero  de  Bunawe  prepo- 
sito  s.  Sebastiani  Magdeburgensis  et  Hermanno  Tuleman  cano- 
nico  Trajectensi  domini  nostri  famiiiaribus,  nuntiis  et  collectori- 
bus  oblationum  pro  fide  obventurarum  in  Alamanie  et  Dacie, 
Svecie  et  Norvegie  regnis,  insulis  etc.  deputatis  cum  facultatibus 
et  indulgentiis  etc.  sub  data  8.  id.  aprilis  anno  3.  Restituta  epi- 
scopo  Aleriensi  mandanti  de  mandato  domini  nostri. 

Annate  1486—87  fol.  234  v  (Archivio  di  Stato).    Trykt  Dipl.  Norv.  XVII,  623. 

3075.  19.  April   1487. 

Klerken    Bjorn    Eriksen    fra  Viborg   Stift    faar  Tilladelse    til    at    besoge    det 
hellige  Land. 


*)  add.  Gz.  2)  aptum  Gz.  3)   Hul  i  Codex. 


396  INNOCENS  VIII. 

Cum  Bero  Erici  clericus  Vibergensis  diocesis  fervore  devo- 
tionis  accensus  ac  de  propria  et  parentum  eius  saiute  cogitans 
cupiat  terram  sanctam  Jerusalem  deo  propitio  visitare,  supplicat 
igitur,  quatenus  ....  sibi  terram  sanctam  huiusmodi  libere  visi- 
tandi  facultatem  concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  pre- 
sentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  13.   kal.   maji  anno  3. 

Suppl.  863  fol.  265. 

3076.  27.  April   1487. 

Sognepnesten  Mikkcl  Jensen  i  Medelby  i  Slesvig  Stift  faar  indsat  Dom- 
mere  imod  nogle  Lsegmsend  og  Gejstlige  fra  samme  Stift,  som  har  berovet  hans 
Pnestekald  nogle  Ejendomme. 

Exponitur  s.  v.  pro  parte  Michaelis  Johannis  pauperis  pres- 
biteri,  rectoris  parrochialis  ecclesie  s.  Mathei  apostoli  et  evange- 
liste  ville  Medelbu  in  Kerherde  Slesvicensis  diocesis,  gravi  cum 
querela,  quod,  licet  alias  Paulus  papa  II  vigore  perpetue  con- 
stitutionis  sive  bulle,  cuius  copia  preinseritur  (1 .  Marts  1^68; 
i\Y.  24-15),  contra  immobilia  et  pretiosa  mobilia  bona  deo  dicata, 
ex  quibus  ecclesie,  monasteria  ac  pia  loca  reguntur,  illustrantur 
illorumque  ministri  sibi  alimoniam  vendicant,  prophanis  usibus 
applicare  aut  cum  maximo  illorum  ac  divini  cultus  detrimento 
exquisitis  mediis  usurpare  ipsaque  alienare  presumentes  decre- 
verit  tam  alienantes  quam  eos,  qui  alienatas  res  et  bona  predicta 
receperint,  sententiam  excommunicationis  incurrisse  .  .  .,  et,  si 
prelati,  videlicet  commendatarii  et  alii  ecclesiarum  rectores  bene- 
ficiati  vel  administrationes  quomodolibet  obtinentes,  fuerint,  prio- 
ratibus,  preposituris,  prepositatibus,  dignitatibus,  personatibus, 
administrationibus,  officiis,  canonicatibus  et  prebendis  aliisque 
ecclesiasticis  cum  cura  et  si[ne]  cura  secularibus  et  regularibus 
beneficiis,  quorum  res  et  bona  alienarunt,  dumtaxat  ipso  facto 
pri[vatos]  existere  illaque  absque  declaratione  aliqua  vacare  de- 
bere,  nichilominus  nonnulli,  videlicet  Johannes  Lasse,  Vmarus 
Pelsen,  Johannes  Nigelsen,  Nicolaus  Hanszen,  Yesse  Hanszen, 
Yesse  Perszen,  Petrus  Wersen  et  Andreas  Bassen  villani  laici 
in  Erherde  dicte  diocesis  et  s[u]i  in  hac  parte  complices,  quo 
spiritu  ducti  nescitur,  oratorem  ipsum  quibusdam  agris  et  pralis 
etiam  notabilibus  in  locis  Legel  el  Swibecke  dicte  diocesis  situ- 
atis  el  ad  dictam  ecclesiam  pleno  jure  etiam  ab  antiquo  perti- 
nentibus,  nonnullis  iniquitatis  filiis,  videlicet  Enwaldo  Soven- 
broeder  preposito,  Henrico  Vaget,  Jacobo  Seuelbergh,  Alberto 
Wilhauen,   Andrea   Junge,  Troderto  Engelke,   Henedicto,  Ottone 


INNOCENS  VIII.  397 

Nicolai  et  Nicolao  Junge  canonicis  ecclesie  Slesvicensis  instan- 
tibus  et  procurantibus,  spoliarunt  et  illa  in  dicta  ecclesia  aliena- 
runt  licet  de  facto.  Quis  enim  dubitat  dictos  adversarios  laicos 
et  alios  nominatos  instantes  et  procurantes1)  contra  omnem  juris 
rigorem  et  canonicam  equitatem  ac  ecclesiasticam  libertatem  pre- 
missa  fecisse  et  attemptasse  ipsosque  tamquam  jurium  violatores 
[ac]  transgressores  fore  penis  legalibus  acriter  fer[i]endos2)  ac  eos 
excommunicationis  maioris  sententiam  et  alias  penas,  sententias 
et  censuras  ecclesiasticas  etiam  privationis  etc.  in  talibus  et  con- 
tra  tales  res  et  bona  et  fructus  ecclesiarum  temere  et  violenter 
alienare  non  formidantes  a  jure  promulgatas  et  [in  tenore]2)  bulle 
seu  constitutionis  preinserte  a[c]2)  die  jovis  sancta  anno  singulo 
publicari  solite  contentas  et  expressas  ipso  facto  temere  et  sci- 
enter  incidisse  et  incurrisse  et  quibus  usquequaque  insorduerunt, 
prout  insurdescunt  de  presenti,  in  animarum  suarum  grave  peri- 
culum,  ecclesiastice  libertatis  vilipendium  et  conculcationem  et 
dicti  oratoris  permaximum  prejudicium,  dampnum,  injuriam  et 
gravamen?  Ne  igitur  premissa,  que  adeo  publica  et  notoria,  saltim 
in  dictis  partibus,  existunt,  quod  nulla  penitus  valeant  tergiversa- 
tione  celari,  transierint  impunita,  et  bona  ecclesie  huiusmodi 
perpetuo  alienata  remanere  videantur,  prout  re  vera  transibunt 
et  remanebunt,  nisi  s.  v.  de  sua  solita  clementia  occurrat,  et  ut 
pena  ipsorum  alias  forte  similia  et  peiora  audentes  valeat  for- 
midare,  recurrit  ad  pedes  e.  s.  v.  dictus  Michael  orator,  qui3) 
jam  senio  confractus  pro  dictis  bonis  alienatis  recuperandis  et 
divini  cultus  augmento  in  curia  Romana  presens  existit,  qua- 
tenus  sibi  paterno  compatientes  affectu  ....  dignemini  aliquibus 
prelatis  seu  probis  viris  in  partibus  illis  residentibus  per  unum 
breve  s.  v.  mandare,  ut  constito  sibi  de  premissis  summarie, 
simpliciter  et  de  plano,  sirie  strepitu  et  figura  judicii,  prenomi- 
natos  prepositum,  canonicos  et  laicos  adversarios  eorumque 
complices,  fautores  et  adherentes  ac  eisdem  in  premissis  auxi- 
lium  ....  quovis  quesito  colore  ....  prestantes  ....  omnesque 
alios  sua  interesse  putantes  et  in  executione  moratorii  in  even- 
tum  citatorii  presentium  vigore  decernendi  nominandos  sub  penis, 
sententiis  et  censuris  etiam  privationis  in  dictis  litteris  apostolicis 
et  processibus  desuper  .  .  .  forsan  fulminatis  contentis  moneant 
et  requirant  vel  alter  eorum,  qui  ad  hoc  primo  requisitus  fuerit, 
moneat   et   requirat,  ut   infra   certum  brevem  peremptorium  ter- 


J)  Cod.  procurantes  ob  premissa  contra     2)  add.  Gz.      3)  Gz.  —  God.  quique 


398 


[NNOCENS  vili. 


minum  conipetentem  prefigenduin  prefato  oratori  omnes  agros 
omniaque  prata  et  bona  alia  a  dicta  ecclesia  alienata  restituant 
ac1)  ipsum  ac1)  illam  et2)  illa  in  eum,  quo  ante  alienationem 
huiusmodi  fuerant,  statum  reintegrent  sibique  etiam  de  omnibus 
injuriis  sibi  irrogatis  dampnisque,  expensis  et  interesse  premis- 
sorum  occasione  passis  et  incursis  ac  patiendis  et  incurrendis 
satisfaciant ....  realiter  et  cum  effectu,  cum  potestate  citandi  .  .  .3), 
[ac  casu]  quo  dicti  monendi  monitionibus  huiusmodi  non  parue- 
rint  aut  alias  se  legitime  non  excusaverint,  [omn]es  penas,  sen- 
tentias  et  censuras  etiam  privationis  etc.  antedictas  incidisse  de- 
clarandi  [illajsque  eorum  contumacia  id  exigente  aut  alias,  prout 
justum  fuerit,  aggravandi,  reaggravandi,  interdictum  ecclesiasti- 
cum  ponendi  ac  auxilium  bracchii  secularis  totiens,  quotiens  opus 
fuerit,  contra  eos  eorumque  res  et  bona  decernendi  et  invocandi 
dictisque  etiam  adversariis  et  aliis,  quibus  videbitur,  etiam  ju- 
dicibus  et  personis  sub  excommunicationis  et  pecuniariis,  de 
quibus  sibi  videbitur,  penis  inhibendi  ceteraque  faciendi  et  exer- 
cendi,  que  merita  causarum  huiusmodi  ac  juris  ordo  postulave- 
rint  et  requisiverint  ac  in  premissis  necessaria  fuerint  seu  quo- 
modolibet  oportuna.  Concessum  de  commissione  cause  in  pre- 
sentia  pape.  Jo.  cardinalis  Mediolanensis.  Et  cum  absolutione 
a  censuris  ad  effectum  presentium,  Pauline  introcluse  et  commis- 
sionis  attenta  presentia  oratoris  et  illius  paupertate  ....  Datum 
Rome  5.  kal.  maji  anno  3. 
Suppl.  864  fol.  10. 

3077.  3.  Maj   1487. 

Johannitcrordenens  Stormcster  paa  Rhodos  faar  stadfaestet  de  Regler,  som 
Visitatoren  Johannes  de  Cardona  havde  faaet  indfort  for  Valg  af  en  Prior  for 
Provinsen  Dacia. 

Olim  magister  hospitalis  s.  Johannis  Jerosolimitani  et  con- 
ventus  Rhodi  hospitalis  eiusdem,  ne  prioratus  Dacie,  Svecie  el 
Norvegie  dicti  hospitalis  regnorum  predictorum  ob  illius  ab  in- 
sula  Rhodi  distantiam  occurrente  illius  vacatione  detrimentum 
pateretur,  provide  ordinaverunt,  quod  in  huiusmodi  vacationis 
eventum  ad  electionem  inibi  futuri  prioris  per  illius  et  mem- 
brorum  eiusdem  preceptores  et  fratres  sub  certis  tunc  expressis 
inodo  et  forma  pro  tempore  procederetur,  deberetque  electus 
sui    electionem  a  magistro    hospitalis    prefati    pro    tempore    exi- 


')  (1/.        Cod.  ad         ')  (iz.  -  -  Cod.  illum  ct  ad 
)  0delagt  af  Fugtighed  (omtrent  10  Bogstaver). 


INNOCENS  VIII.  399 

stente  vel  alio  ad  hoc  ab  eo  potestatem  habente  obtinere,  fuit- 
que  juxta  ordinationem  eandem  ab  immemorabili  tempore  citra 
prioris  electio  occurrente  tali  vacatione  celebrata;  et  deinde 
quidam  Johannes  de  Cardona  baiulivus  domus  Moricar1),  dicti 
hospitalis,  prioratuum  et  membrorum  dicti  hospitalis  per  uni- 
versum  mundum  visitator  et  [o:  a]  tunc  magistro  et  conventu 
Rhodi  hospitalis  eiusdem  cum  plena  potestate  reformatione  in- 
digentia  in  eisdem  reformandi  specialiter  deputatus,  per  sedem 
apostolicam  confirmatus  et  [ad]  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  reg- 
norum  prioratum  dicti  hospitalis  personaliter  se  conferens  ac 
provide  attendens,  quod  illius  fratres  ad  insulam  Rhodi  pro 
fidei  catholice  defensione  in  ultramontanis  partibus  commode 
se  conferre  non  poterant,  creveratque  adeo  numerus  eorundem, 
quod  eiusdem  prioratus  fructus  ad  eorum  sustentationem  et 
solutionem  responsionis  per  eos  debite  annuatim  communi 
thesaurario  ipsius  hospitalis  et  alia  ipsius  prioratus  onera 
perferenda2)  [non]  commode  sufficiebant,  cessaverantque  ali- 
quamdiu  et  cessabant  prior  et  fratres  dicti  prioratus  propterea 
in  responsionum  earundem  solutione  in  [non]  modicum  dicti 
hospitalis  detrimentum,  et  ne  hospitale  ipsum  in  posterum  tali 
detrimento  afficeretur,  providere  volens,  inter  alia  priori  et 
fratribus  predictis  ei[us]dem3)  inibi  [o:  inhibuit],  ne  de  cetero  in 
prioratu  ipso  et  membris  eius  reciperent  in  fratres  nisi  solum 
illos,  qui  necessarii  essent  pro  cultu  et  servitio  divino  cele- 
brando  et  decantando  in  ecclesiis  eorundem,  ita  quod  cultus 
ipse  debitis  et  consuetis  in  nullo  diminueretur  obsequiis,  sed  in 
eisdem  ecclesiis  cum  summa  devotione  et  decenti  numero  fra- 
trum  celebraretur  omni  superfluitate  fratrum  ammota.  Ut  igitur 
premissa  sic  provide  ordinata  et  extunc  laudabiliter  observata 
eo  firrnius  illibata  perdurent,  quo  erunt  maiore  robore  solidata, 
supplicant  prior  et  fratres  dicti  prioratus,  sub  regulari  obser- 
vantia  divinis  inibi  obsequiis  insistentes,  quatenus  eisdem  ordi- 
nationi,  inhibitioni  ac,  prout  illa  concernunt,  omnibus  in  instru- 
mentis  seu  litteris  autenticis  desuper  confectis  contentis  confir- 
mationem  adjicere4),  et  ne  contra  tenorem  dicte  ordinationis,  quo 
minus  libere,  dum  prioratum  ipsum  pro  tempore  vacare  contin- 
gat,  secundum  deum  et  rectam  conscientiam  ac  modum  et  for- 
mam    dudum   a   magistro    hospitalis    predicti    tunc    existente   eis 


J)  II:  baiulive  Maioricarum         2)  Cod.  proficienda         3)  add.  Gz. 
4)  Gz.  —   Cod.  confirmare 


400  INNOCENS  VIII. 

traditam  et  concessam  priorem  inibi  eligant,  impediantur  neve 
ad  recipiendum  aliquos  inibi  fratres  contra  inhibitionem  pre- 
dictam  inviti  compellantur  per  quoscunque  cuiuscunque  status, 
sub  excommunicationis  late  sententie  pena  inhibere  et  aliquos 
executores,  qui  eis  in  hoc  efficacis  defensionis  presidio  assistant 
et  non  permittant  contra  inhibitionem  ipsam  molestari  seu  quo- 
modolibet   inquietari  et  contra   facientes   excommunicatos  publi- 

cent,  deputare  dignemini, invocato  etiam  auxilio  bracchii 

secularis  ....  Fiat.  J.     Datum  Rome  5.   non.   maji  anno  3. 

Suppl.  865  fol.  261  v.    Jfr.   Nr.  3084,  hvis  Afvigelser  er  anferte  som  II. 

10.  Maj   1487. 

Se  17.  Marts  1487  (Nr.  3066). 

3078.  29.  Maj   1487. 

Dronning  Dorothea  opnaar  for  sig  selv  og  en  anden  Kvinde.  hun  vselger,  den 
Aflad,   Franciskanerne  faar  ved  at  lrese  den  hellige  Franciscuss  7  Bodssalmer. 

Cum  Dorothea  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  regina  permaxime 
optet  pro  salute  anime  sue  ac  remissione  suorum  peccatorum 
posse  consequi  omnes  indulgentias  per  Romanos  pontiflces  pro 
lectura  septem  salmorum  penitentialium  fratribus  ordinis  s.  Fran- 
cisci,  de  observantia  nuncupatis,  concessas,  idcirco  supplicat 
prefata  regina,  quatenus  sibi  et  uni  alteri  mulieri  de  suis,  quam 
ipsa  regina  pro  legendis  dictis  septem  salmis  penitentialibus  una 
secum  duxerit  eligendam,  ut  indulgentias  dictis  fratribus  de  ob- 
servantia  pro  lectura  dictorum  septem  salmorum  penitentialium 
per  Romanos  pontifices  concessas  totiens,  quotiens  septem  salmos 
huiusmodi  legerint,  consequantur  ac  consequi  possint,  concedere 
dignemini.  Fiat.  J.  Et  per  breve.  Datum  Rome  4.  kal.  junii 
anno  3. 

Suppl.  865  fol.  196  v. 

3079.  29.  Maj   1487. 

Borgerne  i  Haderslev  faar  Tilladelse  til  at  oprette  et  Helligaandskloster 
og  gore  Helligaandsbroderen  .lens  Madsen  til  dets  Prior. 

Cum  communitas  et  cives  civitatis  Haderslewensis,  cupientes 
terrena  in  celestia  et  transitoria  in  eterna  felici  commercio1)  com- 
mutare,  quandam  domum  in  dicta  civitate  sitam  in  domum  sive 
hospitale  sub  ordine  s.  Spiritus  in  Saxia,  in  qua  aliqui  fratres 
dicti  ordinis,  qui  inibi  deservire  possint  in  divinis,  recipiantur, 
summo    opere    erigi    desiderant,    supplicant    igitur    tam    prefati 


')  Cod.  commemoratione 


INNOCENS  VIII.  401 

quam  Johannes  Mathie  frater  dicti  ordinis,  qui  presbiter  et 
dictum  ordinem  expresse  professus  existit,  quatenus  eisdem,  ut(!) 
dictam  domum  in  dicta  civitate  sitam  in  domum  sive  hospitale 
ordinis  s.  Spiritus  in  [o:  cum]  ecclesia  sive  capella,  campanili, 
campana,  ortis,  ortalitiis  ac  aliis  necessariis  officinis  pro  usu 
et  habitatione  religiosorum  ibidem  pro  tempore  degentium  de 
novo  erigendi,  construendi  et  edificandi  ....  ipsumque  Johan- 
nem  administratorem  dicte  domus  seu  hospitalis,  quamdiu  vix- 
erit,  deputare  [o:  -tandi]  sibique  quoscunque  alios  dicti  ordinis 
fratres  in  dicta  domo  in  fratres  recipiendi  ipsisque  fratribus  de 
quibuscunque  aliis  domibus  dicti  ordinis  ad  domum  prefatam 
transeundi  et  ibidem  perpetuo  remanendi  facultatem  concedere 
necnon  domui  seu  hospitali  et  inibi  pro  tempore  degentibus  reli- 
giosis,  ut  omnibus  privilegiis  ....  ordini  predicto  per  sedem  apo- 
stolicam  quomodolibet  concessis  gaudere  libere  valeant,  indulgere 
dignemini,  non  obstantibus  Martini  pape  V,  que  incipit  Viam 
ambitiose  eupiditatis,  et  aliis  apostolicis  constitutionibus.  Fiat 
sine  prejudicio.  J.  .  .  .  Et  in  forma  gratiosa  ad  perpetuam  rei 
memoriam  ....  Datum  Rome  4.  kal.  junii  anno  3. 

Suppl.  865  fol.  218. 

3080.  29.  Maj   1487. 

Klerken  Peder  Albertsen  fra  Roskilde  Stift  faar  det  overdraget  til  den 
pavelige  Auditor  Eggert  Durkop  at  give  ham  ny  Provision  paa  Kanonikat  og 
Prsebende  i  Kobenhavn,  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien. 

Postquam  Petro  Alberti  clerico  Roskildensis  diocesis,  decre- 
torum  doctori,  de  canonicatu  et  prebenda  collegiate  ecclesie  b. 
Marie  virginis  AlTnensis  dicte  Roskildensis  diocesis,  per  obitum 
Johannis  Nicolai  tunc  vacantibus,  ordinaria  auctoritate  provisum 
extitit,  illorum  possessione  subsecuta,  quidam  Johannes  Lau- 
rentii  assertus  clericus  eiusdem  diocesis,  pretendens  sibi  in  dictis 
canonicatu  et  prebenda  jus  competere,  causam  contra  eundem 
oratorem  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  Egerdo  Durcop,  vestri 
sacri  palatii  apostolici  causarum  auditori,  committi  ipsumque 
oratorem  coram  eodem  auditore  citari  fecit.  Verum  [cum],  quia 
eventus  litis  dubii  sunt,  asseratur  ab  aliquibus  neutri  prefatorum 
Petri  et  Johannis  collitigantium  in  dictis  canonicatu  et  prebenda 

jus  competere,  propterea  supplicat  idem  orator,  quatenus 

dignemini  prefato  Egerdo  auditori  mandare,  ut,  si  per  eventum 
litis  et  cause  huiusmodi  sibi  constiterit  neutri  prefatorum  Jo- 
hannis  et  Petri  collitigantium  in  dictis  canonicatu  et  prebenda 
jus   competere,   canonicatum   et   prebendam   huiusmodi   [fructus 

Acta  pontificum  Danica  IV.  ^" 


402  INNOCENS  VIII. 

4  nir.l  prefato  oralori  auctoritate  apostolica  conferat  sibique  pro- 
videat  de  eisdem.     Fiat.  J.     Datum  Rome  4.  kal.  junii  anno  3. 

Suppl.  8(55  fol.  252  v. 

3081.  8.  Juni   1487. 

Kong  Hans  faar  Tilladelse  til  at  hente  Relikvier  fra  »Scala  caeli«  i  Rom 
og  lade  dem  bringe  til  Maribo  Kloster  ved  sin  Kapellan  Ejler. 

Cum  Johannes  rex  Dacie  singularem  gerit  devotionis  affec- 
tum  ad  reliquias  sanctorum  decem  milium  martirum,  orat  igitur 
atque  obsecrat  ac  ut  obedientissimus  s.  Romane  ecclesie  vestre- 
que  sanctitatis  filius  supplex  precatur,  quatenus,  [ut]1)  reliquias 
aliquas  quamcunque  parvas  in  Scala  Celi  ex  ossibus  sive  costis 
ibidem  reconditis  de  v.  s.  licentia  sibi  concedenda  et  in  persona 
Eleri  prefati  oratoris  capellani  accipere  et  secum  reverenter  ad 
monasterium  Mariebo  ordinis  s.  Brigide  in  regno  Dacie  consti- 
tutum  deferri  [o:  -re]  lice[a]t  reverenter  (!),  eidem  concedere  dig- 
nemini  .  .  .  Fiat.  J.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signa- 
tura  sufficiat,  .  .  .  et  committatur  vicario  Urbis.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  6.  id.  junii  anno  3. 

Snppl.  866  fol.  78  v. 

3082.  12.  Juni  1487. 

Paven  befaler  Prioren  for  Helligaandsklostret  i  Kobenbavn  og  ^Erkedegnen 
i  Roskilde,  at  de  skal  bringe  den  Dom  til  Udforelse,  som  Biskoppen  i  Roskilde 
har  faeldet  i  en  Sag  mellem  Kobenhavns  Domkapitel  og  St.  Nikolaj  Sogns 
Beboere  om  Fisketienden  af  Nikolaj  Sogn,  som  Biskoppen  havde  tilkendt 
Frne  Kirke. 

Priori  prioratus  s.  Spiritus  Hafnensis  Roskildensis  diocesis 
et  archidiacono  ecclesie  Roskildensis.  Sua  nobis  modernus  de- 
canus  ....  petitione  (Kbhs.  Dipl.  IV,  W0;  Reg.  4837).  Datum 
Rome  pridie  id.  junii  anno  3. 

Indtaget  i  Notarialinstrnment  af  14.  Sept.  1487  (Bartholin  F,   175). 

3083.  21.  Juni   1487. 

Johanniterne  faar  Bullen  Nr.  3077  (3.  Maj  1487)  udfaerdiget  med  en  Til- 
fejelse. 

Reformatio  prioris  et  fratrum  hospitalis  s.  Johannis  Jeruso- 
limitani  Dacie. 

Dignetur  s.  v.  litteras  super  supplicatione,  cuius  copia  pre- 
inseritur,  cum  inhibitione  predicta  sub  pena  interdicti  ingressus 
ecclesie  in  episcopos  et  superiores  prelatos  et  excommunicalionis 

')  add.   (',/.. 


INNOCENS  VIII.  403 

late  sententie  in  alios  quacunque  ecclesiastica  vel  mundana, 
etiam  principali,  dignitate  fungentes  contravenientes  eo  ipso  in- 
currenda  ita,  ut,  si  episcopi  et  superiores  sub  interdicto  huius- 
modi  per  mensem  permanserint,  excommunicationis  penam  eo 
ipso  incurrant,  et  cum  invocatione  bracchii  secularis  expediri 
mandare.    Fiat.  J.    Datum  Rome  11.  kal.  julii  anno  3. 

Suppl.  865  fol.  299. 

3084.  21.  Juni  1487. 

Paven  stadfaester  Johanniterordenens  Regler  for  Valg  af  en  Prior  for  Pro- 
vinsen  Daeia. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Regimini  universalis  ecclesie 
quamquam  immeriti  disponente  domino  presidentes,  curis  perur- 
gemur  assiduis,  ut  juxta  credite  nobis  dispositionis  officium 
quieti  subditorum  quorumlibet,  presertim  sub  regulari  obser- 
vantia  studio  vacantium  pie  vite,  in  quorum  utique  prosperitate 
reficimur  jugi,  quantum  nobis  ex  alto  commissum  fuerit,  solici- 
tudinis  studio  intendamus,  et  hiis,  que  pro  religionis  incremento 
provide  ordinata  et  concessa  comperimus,  ut  illibata  persistant, 
libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolici  adjicimus  roboris  firmi- 
tatem.  Sane  pro  parte  prioris  et  fratrum  prioratus  Dacie,  Svecie 
et  Norvegie  hospitalis  s.  Johannis  Jerosolimitani  nobis  nuper 
exhibita  petitio  continebat,  quod  olim  tunc  magister  generalis 
dicti  hospitalis  et  conventus  Rhodi  [etc.  som  Nr.  3077  til  inhibere] 
dignaremur.  Nos  igitur,  qui  vacantibus  sub  regulari  observantia 
apostolici  favoris  presidium  libenter  impendimus  et  [in]1)  hiis,  que 
tranquillitatem  eorum  respiciunt,  nos  eis  gratiosos  et  favorabiles 
exhibemus,  .  .  .  ordinationem  et  inhibitionem  predictas  ac,  prout 
illas  concernunt,  omnia  in  litteris  et  instrumentis  auctenticis 
super  illis  confectis  contenta  tenore  presentium  confirmamus  ac 
presentis  scripti  patrocinio  communimus  .  .  .  .,  et,  ne  contra  te- 
norem  dicte  ordinationis,  quominus  fratres  predicti  occurrente 
pro  tempore  prioratus  vacatione  huiusmodi  ad  futuri  inibi  pri- 
oris  electionem  procedere  valeant,  impediantur,  neve  fratres  ipsi 
ad  recipiendum  aliquos  in  dicto  prioratu  in  fratres  contra  inhi- 
bitionem  predictam  inviti  compellantur  per  quoscunque  cuius- 
cunque  status  existentes  et  quacunque  dignitate  et  auctoritate 
ecclesiastica,  etiam  episcopali  et  superiori,  vel  mundana,  etiam 
principali,  fungentes  sub  interdicti  ingressus  ecclesie  per  epi- 
scopos    et    superiores    prelatos    ac   excommunicationis    late    sen- 

:)  add.  Gz. 

26* 


404  INNOCENS  VIII. 

tentie  per  alios  ab  eis  eo  ipso  incurrendis  [penis]  eisdem  auc- 
lorilate  et  tenore  inhibemus  ....  Datum  Rome  11.  kal.  julii 
anno  3. 

Simili  modo  preposito  s.  Nicolai  Grepswaldensis  et  HaiTe- 
nensis  Caminensis  et  Roskildensis  diocesium  ac  Lubicensis  de- 
canis  ecclesiarum  .... 

N.  XXX.  XV.    N.  episcopus  Yporiensis. 
Reg.  Lat.  846  A  fol.  73. 

3085.  30.  Aug.   1487. 

Paven  bekraefter  Cistercienserordenens  Privilegier  og  fritager  dem  for  at 
staa  under  den  ordinaere  Jurisdiktion. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ad  Romani  pontificis  spectat 
officium  suorum  predecessorum  inherendo  vestigiis  illa,  que  per 
ipsos  predecessores  laudabiliter  ac  provida  ratione  pro  statu  et 
quiete  personarum  sub  regulari  observantia  assidue  studio  pie 
vite  vacantium  gesta  sunt,  ut  mayorem  obtineant  roboris  firmi- 
tatem,  quo  sepius  fuerint  apostolico  presidio  communita,  sui 
presidii  munimine  roborare  et  illa  etiam  de  novo  concedere, 
prout  rationabiles  cause  suadent  et  id  in  domino  conspicit  salu- 
briter  expedire.  Sane  pro  parte  Johannis  Cistercii  Cabilonensis 
diocesis  aliorumque  Cisterciensis  ordinis  monasteriorum  abbatum 
et  conventuum  eorundem  nobis  nuper  exhibita  petitio  contine- 
bat,  quod,  licet  ipsi  eorumque  ac  dicti  ordinis  monasteria  tam 
virorum  quam  mulierum  et  alia  religiosa  loca  et  membra  ac 
monachi,  moniales,  vasalli,  subditi  et  eis  servientes  bonaque 
omnia  jam  dudum  per  plures  Romanos  pontifices  sub  ipsorum 
pontificum  et  apostolice  sedis  protectione  recepti  et  recepta  ac 
sedi  predicte  immediate  subjecti  et  subjecta  necnon  ab  omni 
jurisdictione  ordinaria  exempti  et  exempta  fuerint,  eisque  con- 
cessum  exstiterit1),  ut  ad  prestationem  aliquarum  collectarum 
seu  subsidiorum  aut  procurationum  et  aliarum  exactionum  per 
sedem  predictam  seu  eius  legatos  aut  ipsorum  auctoritate  et 
mandato  seu  per  locorum  ordinarios  vel  alios  pro  tempore  im- 
positarum  non  tenerentur,  tamen  desiderant  pro  mayori  eorum 
quiete  premissis  receplioni,  exemplioni,  subjectioni  et  aliis  pre- 
dictis  etiam  noslre  approbalionis  robur  adjici  illaque  omnia 
eliam  per  nos  eis  de  novo  concedi.  Quare  pro  parte  abbatum 
et  conventuum  prediclorum  nobis  fuil  supplicatum,  ul  receptioni, 
exemptioni  et  subjectioni  predictis  ac  singulis  desuper  confectis 


')  Gz.  —  Cod.  constiterit 


INNOCENS  VIII.  405 

litteris  pro  illorum  subsistentia  firmiori  robur  nostre  approba- 
tionis  adjicere  ac  eos  necnon  monasteria,  loca,  membra,  mo- 
nachos,  moniales,  vassallos,  subditos,  servientes  et  bona  omnia 
huiusmodi  de  novo  sub  nostra  et  sedis  predicte  protectione 
suscipere    ac    ab    huiusmodi    jurisdictione    perpetuo    eximere    et 

totaliter   liberare dignaremur.     Nos   igitur,    qui   in   singu- 

lorum  sub  regulari  observantia  pie  vite  studio  vacantium  quiete 
reficimur,  cupientes,  ut  religiosi  dicti  ordinis,  quos  pre  ceteris 
propter  uberes  fructus,  quos  in  militanti  ecclesia  continue  bonis 
eorum  operibus  afferunt,  in  visceribus  gerimus  caritatis,  eo  li- 
berius  divinis  beneplacitis  insistere  possint,  quo  a  sede  predicta 
mayori  libertatis  privilegio  noverint  se  communitos,  huiusmodi 
supplicationibus  inclinati,  receptionem,  exemptionem,  subjectio- 
nem  ac  singulas  desuper  confectas  litteras  cum  omnibus  in  eis 
contentis  clausulis  ex  certa  scientia  tenore  presentium  approba- 
mus  ac  perpetue  et  inviolabilis  firmitatis  robur  obtinere  decer- 
nimus  .  .  .  .  Et  nichilominus  pro  potioris  cautele  suffragio  mo- 
nasteria,  loca,  membra,  bona  omnia  predicta  presentia  et  futura, 
abbates,  abbatissas,  monachos,  moniales,  vassallos,  subditos  et 
servientes  prefatos  nunc  [et]  pro  tempore  existentes  scientia  pre- 
fata  sub  b.  Petri  et  sedis  predicte  ac  nostra  protectione  susci- 
pimus  ac  ab  omni  jurisdictione,  superioritate,  correctione,  visi- 
tatione,  dominio  et  potestate  archiepiscoporum,  episcoporum  et 
aliorum  judicum  ordinariorum  eorumque  vicariorum  et  officia- 
lium  quorumcunque  necnon  a  solutione  subsidiorum  etiam  cari- 
tativorum,  procurationum,  collectarum  et  aliarum  exactionum 
huiusmodi  pro  tempore  imponendarum  scientia  predicta  per- 
petuo  prorsus  eximimus  et  totaliter  liberamus  ac  nobis  et  sedi 
predicte  subjicimus,  ita  quod  archiepiscopi,  episcopi,  ordinarii, 
vicarii,  judices  et  officiales  predicti  etiam  ratione  delicti  aut 
contractus  vel  rei,  de  qua  agetur1),  ubicunque  committatur 
delictum,  ineatur  contractus,  aut  res  ipsa  consistat,  nullam  in 
eos  vel2)  eorum  aliquem  aut  monasteria,  membra  et  bona  predicta 
tamquam  prorsus  exemptos  et  exempta  jurisdictionem,  correc- 
tionem,  superioritatem,  dominium  vel  potestatem  exercere  aut 
excommunicationis,  suspensionis  vel  interdicti  aut  quasvis  alias 
sententias,  censuras  et  penas  ecclesiasticas  promulgare  presumant 
seu  possint  aut  debeant  quoquomodo,  nec  ipsi  sic  exempti  co- 
ram  illis  aut  ipsius  sedis  legatis  vel  subdelegatis,  nisi  in  litteris 


J)  Gz.  —  Cod.  ageretur         2)  Gz.  —  Cod.  et 


406  INNOCENS  VIII. 

eis  pro  tempore  directis  de  presentibus  specialis  et  expressa  ac 
de  verbo  ad  verbum  mentio  fiat,  ad  judicium  evocari  aut  quovis 
modo  directe  vel  indirecte  molestari  possint,  decernentes  omnes 
processus,  sententias,  censuras  et  penas,  quos  et  quas  per  archi- 
episcopos,  episcopos,  ordinarios,  judices,  vicarios  et  officiales 
predictos  .  .  .  contra  abbales  et  alios  exemptos  necnon  mona- 
steria  et  loca  huiusmodi  etiam  exempta,  ut  prefertur,  haberi 
vel  promulgari,  necnon,  quicquid  secus  super  hiis  ab  eis  et  alio 
quoquam  quavis  auctoritate  scienler  vel  ignoranter  contigerit 
attemptari,  irrita  et  inania  nulliusque  roboris  vel  momenti,  non 
obstantibus  Innocentii  pape  IV,  que  incipit  Volentes,  et  aliis  con- 

stitutionibus  et  ordinationibus  apostolicis Verum  quia  dif- 

iicile  foret  [etc.  som  Nr.  1567].    Datum  Rome  3.  kal.  sept.  anno  3. 

[Simili  modol  Abbati  monasterii  s.  Stephani  de  Diuione 
Lingonensis  diocesis  el  Parisiensis  ac  Cameracensis  ecclesiarum 
decanis. 

Afskrift  »ex  transsumpto  impresso«  i  Sorobogen  (Arnemagn.  290  Fol.) 
fol.  25  —  27.  Danske  samtidige  Oversaettelser  med  ufuldstaendig  Dato  i  Codex 
Esromensis,  277 — 79  og  Logum  Klosters  Brevbog  (Seript.  rer.  Dan.  VIII,  203 — 05, 
Reg.  5030),  indtagne  i  Notarialinstrumenter  af  26.  Juni  1492  og  4.  Febr.  1494: 
samt  i  et  Notarialinstrument  af  12.  Jan.  1494  i  Kiksarkivet  i  Stoekholm  (Per- 
gamentsbref  rorande  Danmark;  Cod.   Esrom.  288 — 89). 

3086.  30.  Aug.  (20.  Dec.)   1487. 

Klerken  Henricus  Crassow  fra  Roskilde  Stift  faar  Dispensation  til  at  be- 
nytte  Camin-Kirkens  Hitus. 

Cum  Henricus  Crassow  clericus  Roskildensis  dioeesis,  ex 
utroque  parente  de  nobili  et  militari  genere  procreatus,  cupiat 
divinum  oiiicium  horasque  canonicas  nocturnas  et  diurnas  se- 
cundum  usum  et  ritum  diocesis  Caminensis,  in  qua  idem  orator 
perpetuus  benenciatus  exislit,  celebrare  et  dicere  ac  in  illo  altis- 
simo  deservire,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi,  ut  officium  huius- 
modi,  quoad  vixerit,  dicere,  orare  et  celebrare,  cuiusvis  alterius 
licentia  super  hoc  minime  requisita,  [libere  possit],  et  ne  propter 
hoc  a  (fuoquam  invilus  cogi  vel  coartari  valeat,  licentiam1)  con- 
cedere  secumque  dispensare  dignemini.  Fiat.  J.  El  quod  pre- 
sentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat,  attento,  quod  esi 
presens  in  curias).    Fiat.  ,1.     Datum  Home  3.  kal.  sept.  anno  3*). 

Suppl.  870  fol.  33  og  (II)  874  fol.  69. 


')  Cod.  Libere  possit  licentiam         *)  II:   Et  per  breve  s.  v. 
'')  II:   13.  kal.  jan.  anno  4. 


INNOCENS  VIII.  407 

30.  Okt.  og  2.  Nov.   1487. 

Suppliker  fra  Birger  Gunnersen  se  8.  Nov.  1487. 

3087.  8.  Nov.  (30.  Okt.,  2.  Nov.)   1487. 

Paven  befaler  Biskopperne  i  Glandeves  og  Boskilde  og  Kanniken  i  Modena 
Johannes  Baptista  fra  Ferrara  at  overdrage  Klerken  Magister  Birger  Gunnersen 
fra  Lunde  Stift,  Dronning  Dorotheas  Kansler,  Kanonikat  og  Pra?bende  i  Lund, 
ledige  ved  Peder  Nielsens  Dod. 

Glandatensi  et  Roskildensi  episcopis  ac  Johanni  Baptiste  de 
Ferrariis  canonico  ecclesie  Mutinensis.  Litterarum  scientia,  vite 
ac  morum  honestas  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).  Datum  Rome  6.  id. 
nov.   anno  4. 

N.  XX.   18.  kal.  maji  anno  5.  episcopus  Yporiensis. 

Beg.  Lat.  865  fol.  181  v;  ogsaa  Suppliker  i  Suppl.  878  fol.  165  v,  879  fol. 
127  v  (her  dateret  4.  non.  nov.  anno  4)  og  879  fol.  141  (her  dateret  3.  kal.  nov. 
anno  4). 

20.  Dec.  1487. 

Supplik  af  denne  Dato  se  30.  Aug. 

3088.  30.  Dec.  1487. 

Paven  giver  5  Gejstlige  de  samme  Bettigheder  som  de  pavelige  familiares 
continui  commensales  antiqui. 

Motu  proprio  etc.  Infrascriptos,  quibus  dudum  sub  data 
kal.  nov.  anno  3  sub  certis  modis  et  formis  gratias  concessimus 
expectativas,  ....  specialibus  favoribus  prosequi  volentes,  eis,  ut 
ex  gratiis  et  litteris  huiusmodi  celeriorem  consequantur  effectum, 
quod  in  canonicatuum  et  prebendarum  ac  dignitatum,  persona- 
tuum,  administrationum  et  officiorum  aliorumque  benefieiorum 
quorumcunque,  que  vigore  gratiarum  expectativarum  huiusmodi 
seu  illarum  revalidationum  ....  respective  expectant  et  expecta- 
bunt  et  duxerint  acceptanda,  huiusmodi  assecutione  omnibus 
.  .  .  prerogativarum  [et]  antelationum  ....  favoribus  [et]  privi- 
legiis,  quibus  nonnulli  nostri  familiares  continui  commensales 
antiqui,  in  certis  aliis  nostris  litteris  seu  libro  cancellarie  de- 
scripti,  in  assecutione  canonicatuum  .  .  .  seu  aliorum  beneficiorum 
quorumcunque,  que  vigore  gratiarum  expectativarum  per  nos  eis 
etiam  motu  simili  concessarum  et  concedendarum  expectant  et 
duxerint  acceptanda  vel  alias  quomodolibet  [consequentur]1), 
gaudent  aut  gaudere  poterunt  quomodolibet  in  futurum,  non  ad 
instar,  sed  pariformiter  et  eque  principaliter  ac  absque  ulla  dif- 
ferentia    eorundem    familiarium    antiquorum    descriptorum    sine 

l)  add.  Gz. 


408  [NNOCENS  VIII. 

tamen  eoruin  prejudicio,  ....  perinde  ac  si  ex  eisdem  nostris 
veris  domesticis  antiquis  familiaribus  continuis  commensalibus 
et  in  dictis  litteris  seu  libro  descriptis  etiam  veri  familiares 
uostri  antiqui  et  contiuui  commensales  domestici  etiam  descripti 
existant,  ....  gaudere  possint,  motu  simili  concedimus  et  iudul- 
gemus.     Fiat  motu  proprio  pro  omnibus.  J. 

Xomiua  vero  dilectorum  sunt  hec: 

Guntherus  de  Bunaw  de  Estirberg  Nuemburgensis  diocesis  . . . 

Theodericus  Thelens. 

Francischus  Grambeke  .  . 

Theodericus  de  Bulow  .... 

Johannes  Hermanni. 

Et  quod  littere  pro  omnibus  etiam  conjunctim  vel  separatim 
pro  quolibet  possint  expediri.  Fiat  ut  supra.  J.  Datum  Rome 
3.  kal.  jan.  anno  4. 

Suppl.  885  fol.  93  v. 

3089.  1487—1488. 

Dronning  Dorothea  lader  frerastille  for  Paven,  hvorledes  Processen  mellem 
hende  og  Sten  Sture  hidtil  har  udviklet  sig  indtil  Biskoppen  af  Ratzehurgs 
Bandlysning. 

In  causa  .  .  regine  Dacie  contra  Stenonem  Sture  ....  expo- 
nenda  sanctissimo  domino  nostro. 

Quia  episcopus  Ratzeburgensis  (Geh.  Arch.  Aarsberetn.  IV, 
£06—08;  Reg.*7932).     Uden  Dato1). 

Danske  Kongers  Hist.  (R.  A.),   Fasc.  2  h. 

3090.  10.  Jan.   1488. 

Optegnelse  om,  at  det  pavelige  Kammer  har  faaet  2000  Gyldcn  fra  Bar- 
tholomaens  de  Camerinos  Indsamling  i  Norden. 

[1488]  Die  10.  [mensis]  jan.  prefatus  thesaurarius  posuit  ad 
introitum  vigore  mandati  facti  per  introitum  et  exitum  fl.  2000 
auri  papales  a  Bartholomeo  de  Camerino  collectore  in  regnis 
Dacie  et  Svecie  ad  computum  dicte  collectorie  .  .  .  .  fl.  2347,  16. 

Introitus  et  Exitus  517  fol.  41.    Trykt  Dipl.  Norv.  XVII,  024. 

3091.  15.  Jan.   1488. 

Biskop  Niels  Skave  i  Roskilde  og  Priorcn  i  Antvorskov  faar  den  Strid, 
de  har  fort  om  Biskoppens  Visitationsret,  henvist  til  Biskoppcn  af  Camins  (?) 
Afgerelse. 


')  Formodentlig  affattet   i  Anledning  af  Dronningens   Rejse  til  Rom   Maj 
1488,   i  al   Fald  for  Bullen  af  16.  Scpt.  1488. 


INNOCENS  VIII.  409 

Licet  Nicolaus  episcopus  Roskildensis  de  jure  et  consuetu- 
dine  privilegium  domos  et  monasteria  cuiusvis  ordinis  ac  alia 
loca  sue  diocesis  invisitandi  habuisset,  prout  nunc  habet,  et 
illorum  privilegiorum  vigore  alias  quandam  domum  hospitalis 
Andwarskow  ordinis  s.  Johannis  Jerosolimitani  dicte  Roskil- 
densis  diocesis  tempore  debito  visitare  vellet  ac  ad  dictam  do- 
mum  causa  visitationis  fiende  se  contulisset  et  nedum,  ut  preten- 
ditur,  ultra  mentem  et  voluntatem  prioris  dicte  domus  intrasset 
ibique  cum  sua  familia  per  duos  dies  stetisset  sumptusque  in 
eadem  domo  usque  ad  30  fl.  seu  quasi  fecisset,  nichilominus 
dictus  prior,  ex  premissis  pretendens  injuriam  sibi  irrogatam 
sibique  et  domui  predicte  violentiam  factam  fuisse,  causas,  quas 
contra  dictam  creaturam  super  quibusdam  pretensis  injuriis 
aliisque  differentiis  et  discordiis,  questionibus,  dampnis  passis 
aliisque1)  movere  tunc  intendebat,  Antonio  episcopo  Tyburtino, 
unius  ex  palatii  apostolici  causarum  auditoribus  locum  tenenti, 
committi  obtinuit,  qui  vigore  commissionis  sibi  facte  ad  instan- 
tiam  dicti  prioris  ac  procuratoris  fisci  s.  v.  monitoriam  in  even- 
tum  citationum  extra  Romanam  curiam  et  ad  partes  contra 
dictam  creaturam  [ordinavit].  Et  deinde  intervenientibus  non- 
nullorum  amicorum  [o:  nonnullis  amieisj  et  presertim  Johanne 
Dacie  Norvegie  etc.  rege  concordia  inter  dictam  creaturam  ac 
dictum  priorem  inita  fuit.  Igitur  tam  dicta  creatura  quam  etiam 
prefatus  prior  suo  et  conventus  sui  nominibus  ad  v.  s.  recur- 
runt  illique  supplicant,  ut  causas  coram  prefato  episcopo  Tybur- 
tino  ac  quovis  alio  judice  in  eodem  statu,  in  quo  sunt,  pen- 
dentes  ad  se  advocare  ac  penitus  extinguere  necnon  causas, 
quas  de  consensu  paitium  intentare  intendunt,  episcopo  Cadi- 
censi  [o:  Caminensi?]  in  partibus  residenti  per  unum  breve  s.  v. 
audiendas,  cognoscendas,  decidendas  et  fine  debito  terminandas 
....  summarie,  simpliciter  et  de  plano,  sine  strepitu  et  figura 
judicii,  sola  facti  veritate  inspecta,  mandare  dignemini  cum 
potestate  citandi  ac,  quibus  opus  fuerit  inhibendum,  inhibendi 
necnon  dictam  creaturam,  si  occasione  premissarum  questionum 
et  differentiarum  ab  ingressu  ecclesie  suspensus  esse  videretur 
sive  alias  quomodolibet  irretitus,  simpliciter  vel  ad  cautelam, 
quatenus  opus  sit,  absolvendi.  Fiat.  J.  Et  per  breve  s.  v. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  18.  kal.  febr.  anno  4. 

Suppl.  875  fol.  13  v. 


!)  Gz.  —  Cod.  et  aliis  que 


410  INNOCENSVIIl; 

3092.  16.  Jan.   1488. 

Praesten  Anders  Kok  fra  Slesvig  Stift  faar  Fristen  til  at  staevne  Praesten 
Conradus  Contiter  (!),  som  uretmaessig  i  nsesten  3  Aar  har  siddet  inde  med 
Kanonikat  og  Praebende  i   Hameln,  forkenget  med  et  halvt  Aar. 

Alias  certis  canonicatu  et  prebenda  ecelesie  s.  Bonifacii 
Hamelensis  Myndensis  diocesis  per  obitum  Gottfridi  Stauller 
vaeantibus,  s.  v.  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  Andree  Kvoch 
presbitero  Slesvicensi  concessit  gratiose  provideri,  prout  in  sup- 
plicatione  desuper  signata  plenius  continetur.  Cum  autem  orator 
ipse  Conradum  Contiter(l)  assertum  clericum,  possessorem  eorun- 
dem  canonicatus  [et]  prebende,  infra  triennium  ad  judicium  evo- 
cari  facere  posse  dubitat,  prout  juxta  quandam  s.  v.  et  cancel- 
larie  regulam  de  triennali  possessore  per  s.  v.  editam  teneretur, 
ne  igitur  propter  regulam  cancellarie  predictam  et  lapsum  dicti 
triennii,  cuius  finis  in  brevi  instare  dignoscitur,  orator  ipse  a 
suo  bono  jure  cadat,  supplicat  dictus  Andreas  orator,  qua- 
tenus  tempus  dicti  triennii  ad  alium  terminum  a  fine  triennii 
huiusmodi  computandum  prorogare  ipsique  oratori,  ut  prefatum 
Conradum  Contiter  possessorem  dicte  prebende  infra  eundem 
terminum  prorogatum  ad  judicium  evocari  facere  possit,  con- 
cedere,  quodque  vocatio  et  prosecutio  sic  facte  seu  fiende  infra 
tempus  prorogatum  huiusmodi  valeant  et  oratori  suffragentur  in 
omnibus  perinde,  ac  si  temporibus  debitis  facte  extitissent,  de- 
cernere  dignemini.  Fiat  ad  sex  menses.  J.  Et  quod  presentis 
supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Datum  Rome  17.  kal. 
febr.  anno  4. 

Suppl.  880  fol.  109. 

3093.  29.  Jan.   1488. 

Laegmanden  Hintze  Kersten  fra  Bremen  Stift,  som  havde  faaet  en  Proces 
med  Ovrigheden  i  Ejdersted  afgjort  af  Ovrigheden  i  Ditmarsken,  uden  at  Dom- 
men  var  hleven  hragt  til  Udforelse,  faar  nu  indsat  pavelige  Dommere  i  Sagen. 

Dudum  extra  Romanam  curiam  el  in  partibus  lite  et  causa 
coram  spectabilibus  viris  16,  judicibus  ordinariis  per  communi- 
tates  terrarum  Dilhmertie  et  Frisonie  Rremensis  et  Slesvicensis 
diocesium  in  temporalibus  deputatis,  inter  Hintzen  Kersten  lai- 
cii m  dicte  Rremensis  diocesis  ac  ipsius  litis  consortes  actores  et 
quendam  vocatum1)  vulgariter  Jans  Kindere  ac  communitates  [et]2) 
singulares  personas  prefecturarum  Eyderstedo,  Euerinckschoy  et 
Vtolm    laicos   dicte  Slesvicensis  diocesis  eorumque  in  hae  parte 


')  (i/.        Cod.  quosdam  vocatos        '")  add.  (i/. 


ixxocens  vi ri.  411 

complices,  litis  consortes  et  adherentes  reos  et  conventos  de 
nonnullis  enormibus  et  gravibus  injuriis,  dampnis,  expensis  et 
interesse  ipsi  oratori  et  litis  consortibus  per  eosdem  adversarios 
occasione  cuiusdam  injuste  condempnationis  amicorum  eorun- 
dem  facte  illatis  et  irrogatis  ac  pecuniarum  summis  rebusque 
aliis  in  actis  cause  huiusmodi  specialiter  deductis  .  .  .  .  in  prima 
instantia  vertentibus,  iidem  judices  in  causis  huiusmodi  rite  et  le- 
gitime  procedentes,  quod  prefati  Jans  Kindere  ac  communitates 
et  singulares  persone  ac  complices  et  adherentes  adversarii  dictis 
oratoribus  (!)  et  litis  consortibus  huiusmodi  summam  600  mr. 
Lubicensium,  que  300  duc.  auri  in  auro  de  camera  constituunt, 
premissorum  occasione  darent  et  assignarent,  per  eorum  con- 
dempnatoriam  diffinitivam  sententiam  condempnarunt,  prout  ih 
publico  instrumento  desuper  confecto  plenius  continetur,  que 
nulla  provocatione  seu  appellatione  suspensa  in  rem  transivit 
judicatam.  Cum  autem  parum  esset  sententias  ferre,  nisi  esset, 
qui  eas  debite  executioni  demandaret,  cumque  dicti  judices  jam 
annis  quindecim  vel  circa  nedum  in  ministranda  oratoribus  ju- 
stitia  negligentes  fuerint,  sed  etiam  justitiam  dicte  executioni 
saltem  tacite  denegarunt,  recurrunt  ad  pedes  s.v.  oratores(!)  pre- 
fati  et  litis  consortes,  qui,  sicut  hactenus  consequi  non  potuerunt, 
ita  deinceps  a  dictis  judicibus,  prout  jurare  parati  sunt,  circa 
eiusdem  summe  executionem  justitie  complementum  nullatenus 
consequi  sperant,  quatenus  ....  aliquibus  probis  viris  in  parti- 
bus,  ut,  constito  eis  de  re  judicata  ac  negligentia  judicum  ac 
denegata  justitia  saltem  tacite,  omnes  expensas  pro  parte  dic- 
torum  oratorum  (!)  in  hac  causa  [tam]  coram  dictis  sedecim  ju- 
dicibus  quam  coram  se  factas  taxent  et  moderent  necnon  sen- 
tentiam  diffinitivam  et  expensarum  taxationem  huiusmodi  sub 
excommunicationis  aliisque  sententiis,  penis  et  censuris  eccle- 
siasticis  ac  omnibus  aliis  juris  remediis  contra  dictos  adversa- 
rios  ac  alios  quoscunque  rebelles  et  inobedientes  et  contumaces 
debite  executioni  demande[n]t  cum  potestate  sententias  [etc.] 
huiusmodi  contra  eosdem  adversarios  et  omnes  suprascriptos 
aggravandi,  reaggravandi  et  auxilium  bracchii  secularis  invo- 
candi  et  implorandi  ac  incidisse  et  incurrisse  declarandi  et  publi- 
candi  litterasque  desuper  necessarias  et  oportunas  sub  eorum 
sigillis  concedendi  et  expediendi  ac  causas  huiusmodi  reassu- 
mendi  et  ulterius  cognoscendi,  audiendi,  decidendi  fineque  debito 
terminandi  .  .  .  .  ac  cum  potestate  dictum  Jans  Kindere  et  com- 
munitates    et    singulares    personas    ac    eorum    complices    et    litis 


412  INNOCENS  VIII. 

eonsortes  omnesque  alios  suprascriptos  in  executione  presentium 
decernenda  nominandos  totiens,  quotiens  opus  fuerit,  etiam  per 
edictum  publicum,  constito  de  non  tuto  accessu,  citandi  et  ju- 
dicihus  quibusvis  et  suprascriptis  ac  aliis,  quotiens  opus  fuerit, 
inhibendi  mandare  [dignemini],  non  obstantibus  cancellarie  apo- 
stolice  regulis,  illa  presertim,  qua  caveri  dicitur,  quod  littere 
executoriales  sub  plumbo  et  non  sub  sigillis  dudum  [o:  tantum] 
expediri  debeant,  alias  sint  nullius  roboris  vel  momenti.  Fiat 
constito  de  re  judicata  et  aliis  assertis.  J.  Datum  Rome  4.  kal. 
febr.  anno  4. 

Suppl.  875  fol.  240  v. 

3094.  31.  Jan.   1488. 

Klerken  Nicolaus  Franche  fra  Havelberg  Stift  faar  Kanonikat  og  Pra?bende 
i   Haderslev  og  et  evigt  Vikariat  ved  St.  Peders  Kirke  i   Liibeck. 

Cum  quidam  Johannes  Quand,  collegiate  ecclesie  in  Aders- 
cleue  Slesvicensis  diocesis  canonicus  prebendatus  ac  vicarius 
perpetuus  in  ecclesia  s.  Petri  Lubicensi,  in  monasterio  N.  Treue- 
rensis  diocesis  in  monachum  receptus  fuerit  et  in  fratrem,  et 
propterea  dicti  canonicatus  et  prebenda  necnon  perpetua  sine 
cura  vicaria  dictarum  ecclesiarum,  quas  idem  Johannes  obtinet, 
quamprimum  ipse  regulam  ordinis  dicti  monasterii  in  litteris 
exprimendi  expresse  professus  fuerit,  vacare  sperentur,  supplicat 
Nicolaus  Franche  clericus  Hauelbergensis  diocesis,  quatenus  sibi 
de  dictis  canonicatu  et  prebenda  ac  vicaria,  que  sine  cura  ex- 
istit  [fructus  insimul  4  mr.],  cum  prefatus  Johannes  dictam  pro- 
fessionem  emiserit  vel  annus  probationis  elapsus  fuerit  seu  etiam 
ante,  si  evidenter  constiterit  dictum  Johannem  vitam  absolute 
mutare  voluisse  vel  si  habitum  receperit  et  per  triduum  gesta- 
verit  professorum  vel  alias  quovis  modo  vacare  contigerit,  .  .  .  pro- 

videre  dignemini  ....  Fiat.  J Et  quod  verior  valor  annuus 

usque  ad  alias  4  mr.  etiam  consimiles  ascendendo  augeri  nomina- 
que  monasterii,  ordinis  et  diocesis  et  verior  situatio,  quatenus 
opus  sit  et  secundum  quod  oratori  melius  visum  fuerit,  exprimi 
possint  in  confectione  litterarum.  Datum  Rome  pridie  kal.  febr. 
anno  4. 

Suppl.  885  fol.  128. 

3095.  29.  Marts  1488. 

Paven  stadfaester  efter  Ansogning  fra  Biskoppen  og  Kapitlet  i  Odense 
Omdannelsen  af  Benediktinerklostret  i  Odense  til  et  sekulsert  Kapitel  og  befaler 
Bisperne  i  Viborg  og  Aarhus  at  sorge  for,  at  Brevet  bliver  overboldt. 


INNOCENS  VIII.  413 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quamvis  ea,  que  litterarum 
apostolicarum  auctoritate  facta  fuerunt  [etc.].  Dudum  siquidem, 
Sixto  pape  IV  pro  parte  Cristierni  Dacie  regis  exposito,  quod 
Ottoniensis  ecclesia,  monasterium  s.  Canuti  tunc  nuncupata,  or- 
dinis  s.  Benedicti,  totus  vero  alius  clerus  Ottoniensis  secularis 
erant,  et  propterea  circa  celebranda  inibi  divina  officia  inter 
personas  predicte  et  aliarum  ecclesiarum  notabilis  diversitas  et 
differentia  erat,  ac  persone  civitatis  Ottoniensis,  que  se  ad  di- 
versa  litterarum  studia  non  absque  gravi  sumptu  ac  continuis 
laboribus  in  dies  conferebant,  pro  eo,  quia  in  ipsa  ecclesia 
consequi  non  poterant  aliquos  canonicatus  et  prebendas,  dimis- 
sis  propriis  laribus  ad  diversa  prefati  regni  loca  proficiscebantur, 
quo  fiebat,  ut  civitas  et  diocesis  Ottonienses  litteratis  et  peritis 
viris  penitus  destituta  remaneret,  et  in  eadem  expositione  sub- 
juncto,  quod,  si  dignitates  regulares,  si  que  erant,  necnon  dictus 
ordo  ac  conventualitas  in  ipsa  ecclesia  supprimerentur  et  ex- 
tinguerentur  illaque  in  secularem  ecclesiam  sub  invocatione  eius- 
dem  s.  Canuti  regis  et  martiris  erigeretur  ac  omnibus  insignibus 
cathedralibus  decoraretur,  et  inibi  dignitates  et  officia  necnon 
canonicatus  et  prebende  ac  alia  beneficia  de  novo  crearentur, 
profecto  divinus  cultus  oportunum  inibi  susciperet  incrementum, 
ac  plures  persone  litterarum  scientia  decorate  suam  ibidem  eli- 
gerent  residentiam,  prefatus  Sixtus,  ipsius  regis,  asserentis  tunc 
optare  nonnulla  beneficia  ad  suam  presentationem  spectantia 
mense  capitulari  dicte  ecclesie,  postquam  in  secularem  erecta 
fuisset,  pro  augmento  fructuum  illius  uniri,  in  ea  parte  suppli- 
cationibus  inclinatus,  archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Ros- 
kildensi,  eorum  propriis  nominibus  non  expressis,  per  quasdam 
dedit  in  mandatis,  ut  ipsi  super  premissis  omnibus  se  infor- 
marent  et,  si  per  informatiohem  huiusmodi  ita  esse  reppererint, 
dictum  ordinem  s.  Benedicti  ac  illius  dignitates  et  conventuali- 
tatem,  si  qua  esset  in  prefata  ecclesia,  penitus  supprimerent  et 
extinguerent  necnon  provectis  et  valitudinariis  monachis,  qui 
ad  alia  monasteria  sive  regularia  loca  commode  transferri  non 
possent,  congruas  portiones  sive  pensiones,  ex  quibus  in  aliquo 
condecenti  loco  apud  dictam  ecclesiam  constituto  decenter  susten- 
tari  possent,  reservarent  ac  juniores  monachos  ad  ea,  in  quibus 
voluntarios  receptores  invenirent,  eiusdem  ordinis  monasteria 
seu  loca  transferrent  ipsamque  ecclesiam  in  secularem  cum  om- 
nibus  cathedralis  secularis  ecclesie  insignibus  ad  instar  aliarum 
secularium  cathedralium  ecclesiarum  illarum  partium  sine  qua- 


414  INNOCENS  VIII. 

vis  differentia  necnon  preposituram,  que  inibi  maior  post  ponti- 

ficalem,    ac    decanatum,    qui    secunda,    et    cui    cura    auiuiarum 

personarum    dicte    ecclesie    immineret,    necnon    cantoriam,    que 

tertia,  et  cui  cura  regendi   chorum  incumberet,  in  dignitates  ac 

etiam  officia  necnon  canonicatus  et  prebendas  ac  alia  beneficia, 

prout  facultates  et  redditus  dicte  ecclesie  suppeterent  ac  eisdem 

arehiepiscopo  et  episcopo  condecens  et  oportunum  visum  foret, 

crearent,    instituerent   et   dotarent   ac   illis   congrua   qualitates   et 

onera  adjicerent  omnesque  fructus,  deductis  portionibus  dictorum 

monachorum,  mense  capitulari  dicte  ecclesie  ac  inter  prepositum, 

decanum,  cantorem,  canonicos  et  beneficiatos  huiusmodi,  qui  fo- 

rent  pro  tempore,  prout  eis  videretur,  dividendos  perpetuo  appli- 

carent  nonnullaque  circa  ea  necessaria  et  oportuna  statuerent  ac 

pro   commodiori  et  decentiori    sustentatione  prepositi,  decani  et 

aliorum  predictorum  unum,  duo  aut  tria  beneficia,  cuiuscunque 

qualitatis  essent,  de  jure  patronatus  dicti  regis  de  illius  expresso 

consensu  prefate  mense  capitulari  perpetuo  unirent  ac  pro  felice 

statu    et   salubri    directione    dicte    ecclesie    ac   illius   personarum 

statuta    licita    et   honesta   ac  a  jure    communi    non   discrepantia 

facerent,  prout  pro  decore  et  venustate  ipsius  ecclesie  conspice- 

rent;    ipse  quoque  Sixtus  prefato  regi  eiusque  successoribus  jus 

patronatus    et    presentandi    personas    idoneas    ad    preposituram 

Romano    pontifici    infra   quatuor   mensium    spatium  a  die  vaca- 

tionis  illius  computandorum  ac  ad  decanatum  et  cantoriam  pre- 

dictos   necnon   ad   sex   canonicatus   et  totidem   prebendas,    quos 

in   ipsa   ecclesia   creari   contingeret,  tam   prima  vice  quam  quo- 

tiens  illos  vacare  contingeret,  loci  ordinario  reservavit,  ac  statuit, 

ut    aliorum    canonicatuum    et    prebendarum,    qui    ultra    dictum 

numerum    sex    canonicatuum    et    prebendarum    superessent,    ac 

beneficiorum  creandorum  huiusmodi  collatio  [etc.]  ad  episcopum 

Ottoniensem  necnon  prepositum,  decanum  et  capitulum  ecclesie 

huiusmodi  tam  prima  vice  quam  quoties  illa  vacare  contingerel, 

communitcr  spectarent.    Postmodum  vero,  prefato  Sixto  pro  parte 

prepositi  et  capituli  dicte  ecclesie  Ottoniensis  similiter  exposito, 

quod   Johannes   archiepiscopus   Lundensis   et   Olauus   episcopus 

Roskildensis    ad    executionem    dictarum    litterarum    procedentes 

illarum    forma    servala    in    dicta    ecclesia    ordinem    s.   Benedicli 

predictum   ac  collegium   el  dignitates  et  ofiicia  rcgularia  penitus 

suppresserant    necnon    ecclesiam    ipsam    in    secularem   et  in  ea 

unam    preposituram    maiorem   post   pontificalem    et  unum  deca- 

nalum  ac  unam  cantoriam,  dignitates  liecnon  quindecim  canoni- 


INNOCENS  VIII  415 

catus  et  totidem  prebendas  pro  totidem  canonicis  necnon  vicarias 
et  alia  officia  ad  instar  aliarum  cathedralium  secularium  eccle- 
siarum  cum  plenitudine  juris  canonici  ac  aliis  juribus  et  juris- 
dictionibus  et  alias  sub  recta  forma  erexerant  ac  illis  nonnullas 
parrochiales  ecclesias,  preposituras  et  alia  beneficia,  fructus 
quoque,  jura,  jurisdictiones,  res  et  bona  perpetuo  univerant, 
applicaverant  et  addiderant  et  nonnulla  divinum  cultum  ac  feli- 
cem  statum  dicte  ecclesie  concernentia  fecerant  [et]  statuerant, 
prefatus  Sixtus,  .  .  .  prepositi  et  capituli  predictorum  in  ea  parte 
supplicationibus  inclinatus,  suppressionem,  erectionem,  unionem, 
applicationem  [et]  statuta  huiusmodi  per  Johannem  archiepisco- 
pum  et  Olauum  episcopum  prefatos  facta  ac,  prout  illa  con- 
cernebant,  omnia  in  quibusdam  publicis  instrumentis  desuper 
confectis  contenta  per  alias  suas  litteras  inter  alia  confirmavit. 
.  .  .  .  Quare  pro  parte  episcopi  Ottoniensis  et  prepositi  necnon 
capituli  dicte  ecclesie  nobis  fuit  supplicatum,  ut  posteriores  lit- 
teras  predictas  ac  omnia  in  eisdem  contenta  pro  illorum  sub- 
sistentia  firmiori  approbare  ....  dignaremur.  Nos  itaque  .... 
posteriores  litteras  predictas  ac  omnia  in  eis  contenta  tenore 
presentium  approbamus  et  presentis  scripti  patrocinio  communi- 
mus,  decernentes  illa  robur  obtinere  perpetue  firmitatis,  et  nichi- 
lominus  statuimus  ac  eisdem  preposito  et  capitulo  concedimus, 
quod  ipsi  et  dicta  ecclesia  omnibus  indulgentiis  [et]  privilegiis 
gaudeant,  quibus  ecclesia  ipsa  ante  suppressionem,  erectionem 
et  alia  premissa  quomodolibet  gaudebat.  Datum  Rome  4.  kal. 
aprilis  anno  4. 

Simili  modo  Vibergensi  et  Arusiensi  episcopis. 

F.  LX.  X.  Suno. 

Reg.   Lat.  860  fol.  147;    ogsaa   Supplik1)   (Fiat.  J.)  i  Suppl.  877  fol.  210  v. 

3096.  17.  April   1488. 

Sognepraesten  Jakob  Jensen  i  Varde,  som  er  18  Aar  gammel,  faar  Dispen- 
sation  til  ikke  at  lade  sig  prsestevie,  for  han  bliver  25  Aar. 

Supplicat  Jacobus  Johannis,  rector  parrochialis  ecclesie  s.  Ja- 
cobi  in  Waden  Ripensis  diocesis,  in  decimo  octavo  anno  con- 
stitutus,  quatenus   secum,  ut  ratione  dicte   parrochialis  ecclesie, 


*)  Suppliken  er  meget  mere  kortfattet  og  har  Tilfojelserne:  Et  cum  clau- 
sula  de  perpetuo  imponendo  silentio  molestare  volentibus  propter  pacificam  et 
diuturnam  possessionem.    Et  cum  deputatione  conservatorum. 


41()  [NNOCENS  VIII.' 

quam  obtinet  et  de  jure  patronatus  regis  Dacie,  Norvegie  et 
Sveeie  existit  ac  ex  presentatione  eiusdem  regis  est  assecutus 
possessione  subsecuta  [fructus  3  mr.],  se  ad  aliquem  ex  sacris 
ordinihus,  donec  vigesimum  quintum  annum  attigerit,  promoveri 
facere  minime  teneatur  .  .  .  .,  dummodo  infra  annum  sit  sub- 
diaconus,  ac  dictam  ecclesiam  in  dicto  etatis  anno  retinere  illam- 
que  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  illius  aliud 
beneiicium  recipere  et  similiter,  ut  prefertur,  retinere  libere  va- 
leat,  dispensare  dignemini,  defectu  etatis  predicte  non  obstante, 
attentis  tenuitate  fructuum  ecclesie  ac  studio,  quo  inheret. 
Fiat.  J.     Datum  Rome   15.   kal.   maji  anno  4. 

Suppl.  878  fol.  135. 

3097.  4.  Maj   1488. 

Paven  stadfaester  efter  Dronning  Dorotheas  0nske  Grundkeggelsen  af  et 
Franciskanerkloster  i  Koge. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Admonet  nos  suscepti  cura 
regiminis,  ut  ad  ea  favorabiliter  intendamus,  per  que  religiosa 
loca,  presertim  per  Christi  fideles  et  catholicas  reginas  ex  eorum 
pia  devotione  de  propriis  bonis  suis  fundata,  ac  persone  in  illis 
sub  suavi  religionis  jugo  altissimo  famulantes  ab  indebitis  op- 
pressionibus  releventur,  nec  status  locorum  predictorum  contra 
fundatorum  voluntatem  successu  temporis  immutetur  et  alteretur. 
Sane  Dorothea  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regina  coram  nobiscon- 
stituta  nobis  nuper  exposuit,  quod,  licet  olim  ipsa  ob  singula- 
rem,  quem  ad  fratres  ordinis  Minorum,  de  observantia  nuncu- 
patos,  propter  eorum  bonos  et  exemplares  mores  ac  uberes 
fructus,  quos  continue  predicationibus  verbi  dei  et  aliis  bonis 
operibus  afferunt,  gerit,  devotionis  affectum  domum  b.  Marie 
virginis,  de  consolatione  nuncupatam,  in  Koke1)  dicti  ordinis 
Roskildensis  diocesis  de  propriis  bonis  suis  construi2)  fecerit 
illamque  calicibus,  libris,  paramentis  et  aliis  ornamentis  ad  di- 
vinum  cultum  necessariis  decenter  ornaverit,  ac  fratres  dicti 
ordinis  in  ea  hactenus  laudabiliter  conversati  fuerint,  proul  con- 
versantur,  tamen  dubitat,  ne  tempore  procedente  aliqui  domuin 
predictam  et  fratres  in  ea  pro  tempore  degentes  molestare  et 
perturbare  ac  statum  dicte  domus  forsan  mutare  eonentur,  quod 
ab    omni    voluhtate    sua    prorsus    forel    alienum.     Quare    dicta 


')   II:    Kike  2)   II   tilf. :   sumptuoso  opere 


INNOCENS  VIII.  417 

regina  nobis  cum  instantia  supplicavit,  ut  super  hoc  oportune 
providere  paterna  diligentia  curaremus.  Nos  igitur,  cupientes 
quieti  domus  fratrum  predictorum,  prout  tenemur,  debite  con- 
sulere,  .  .  .  omnibus  personis  cuiuscunque  status  .  .  .,  ne  domum 
et  fratres  predictos  quoquomodo  directe  vel  indirecte  perturbare 
vel  molestare  ac  illius  status  mutationem  procurare  presumant, 
sub  excommunicationis  late  sententie,  quam  contrafacientes  eo 
ipso  incurrant,  et  a  qua  non  nisi  a  nobis  et  successoribus  nostris 
preterquam  in  mortis  articulo  constituti  absolvi  possint,  ac  male- 
dictionis  eterne  pena  tenore  presentium  districtius  inhibemus. 
.  .  .  .  Et  nichilominus  quibuscunque  locorum  ordinariis  ac  ca- 
thedralium  seu  metropolitanarum  ecclesiarum  canonicis  aut  in 
ecclesiastica  dignitate  constitutis  personis,  quos  seu  quas  regina 
aut  fratres  dicte  domus  duxerint  requirendos,  omnes  molesta- 
tores  predictos,  quotiens  expedierit,  excommunicationis  et  male- 
dictionis  penam  huiusmodi  incurrisse  auctoritate  nostra  decla- 
randi  et  super  hiis  legitimis  servatis  processibus  sententiam 
ipsam  etiam  iteratis  vicibus  aggravandi,  contradictores  quoque 
per  censuram  ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendi, 
plenam  et  liberam  concedimus  facultatem.  Datum  Rome  4.  non. 
maji  anno  4. 

Gratis  de  mandato  pape. 

Reg.  Vat.  686  fol.  83;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat.  .1.)  i  Suppl.  879  fol.  15. 

3098.  4.  Maj  1488. 

Kong  Hans  faar  pavelig  Stadfa?stelse  paa  alle  kejserlige  og  pavelige  Privi- 
legier,  som  tidligere  er  tilstaaede  hans  Riger. 

Dignetur  s.  v.  omnia  privilegia  ....  Johanni  Dacie,  Svecie 
et  Norvegie  regi  suisque  in  dictis  regnis  predecessoribus  per 
e.  s.  v.  suosque  predecessores  ac  imperatores  pro  tempore  exi- 
stentes  sub  quacunque  forma  concessa  ex  vestra  certa  scientia 
confirmare  ac  munimine  e.  s.  v.  roborare.  Fiat,  quatenus  sint 
in  usu.  J.  Et  quod  littere  desuper  conficiende  expediantur  in 
forma  gratiosa  ad  perpetuam  rei  memoriam.  Fiat  ut  supra.  J. 
Datum  Rome  4.   non.   rriaji  anno  4. 

Suppl.  879  fol.  16. 

3099.  4.  Maj   1488. 

Paven  stadfsester  efter  Kong  Hans  s  Ansogning  alle  de  Privilegier,  som 
han  og  tidligere  Paver  har  tilstaaet  Kongen  og  hans  Forgaengere,  og  befaler 
iErkebiskoppen  i  Lund  samt  Biskopperne  i  Roskilde  og  Viborg  at  paase,  at 
Privilegierne  overholdes. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  27 


418  INNOCENS  VIII. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Licet  ea,  que  per  sedem  apo- 
stolicam  (Dipl.  Norv.  IX,  368—69:  Reg.*79&9;  Dipl  Norv.  XVII, 
624 — 26).    Datum  Rome  4.   non.*maji  anno  4. 

Gratis  de  mandato  etc. 
Reg.  Vat.   732  fol.  32. 

3100.  4.  Maj   1488. 

Ridderen  Johan  Oxe  til  Tordso  faar  bevilget  Aflad  til  dem,  som  paa  en 
bestemt  Dag  besoger  de  af  ham  grundlagte  Altre  i  St.  Olai  Kirke  og  Karmeliter- 
kirken  i  Helsingor.  i  Esrom  Kloster,  Dominikanerkirken  i  Helsingborg,  Sogne- 
kirken  i  Landskrona  og  Domkirken  i  Roskilde. 

Cum  Johannes  Oxe  miles  de  Thursse  regni  Dacie  Roskil- 
densis  diocesis  nonnullas  capellanias  ad  s.  Trinitatis  et  s.  Marie 
in  ecclesia  s.  Ilarii  (!)  in  Helsingor  et  s.  Trinitatis  in  ecclesia 
s.  Marie  ordinis  Carmelitarum  etiam  in  Helsingor  et  undecim 
millium  virginum  in  monasterio  Escroni  (!)  ordinis  s.  Bernardi 
Roskildensis  diocesis  et  s.  Crucis  in  ecclesia  s.  Dominici  in  Hel- 
singburg  et  s.  Anne  in  parrochiali  ecclesia  s.  Johannis  Baptiste 
in  Landescrena  Lundensis  diocesis  ac  s.  Johannis  Evangeliste 
in  cathedrali  ecclesia  Roskildensi  altaria  suis  propriis  sumptibus 
erexerit  et  edificaverit  dictaque  altaria  calicibus,  libris,  para- 
mentis  et  aliis  ornamentis  pro  divino  cultu  necessariis  fulciverit 
et  sufficienter  dotaverit,  cupiatque  idem  Johannes  orator,  ut 
altaria  huiusmodi  muneribus  indulgentiarum  fulciantur,  idcirco 
supplicat,  quatenus  dignemini  omnibus  utriusque  sexus  Christi 
fidelibus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  altaria  predicta  in 
die  dedicationis  illorum  a  primis  vesperis  usque  ad  secundas 
vesperas  causa  indulgentie  adquirende  devote  visitaverint  an- 
nuatim  et  ad  conservationem  et  manutentionem  structurarum 
illorum  et  munitionem  librorum,  calicum  et  paramentorum  et 
aliorum  ornamentorum  pro  divino  cultu  necessariorum  in  hiis 
elemosinis  manus  porrexerint  adjutrices,  septem  annos  et  toti- 
dem  quadragenas  indulgentiarum  relaxare  et  indulgere  digne- 
mini,  perpetuis  futuris  temporibus.  Fiat.  J.  Et  quod  littere  ad 
partem  super  qualibet  indulgentia  ad  quodlibet  altare  seorsum, 
prout  placuerit  oratori,  expediri  possint.  Datum  Rome  4.  non. 
maji  anno  4. 

Suppl.   87<)  fol.    165  v. 

3101.  4.  Maj   1488. 

Paven  sluenker  7  Aars  Aflad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  et 
Alter,  som  Dronning  Dorotheas  Hushovmester,  Ridderen  Johan  Oxe  til  Tordso 
aar  stiftet   i   Esrom   Kloster.     Brevet  gaelder  for  al  Fremtid. 


INNOCENS  VIII.  419 

Universis  presentes  litteras  inspecturis.  Licet  is  (Cod.  Esrom. 
286  f. ;  Reg.  *79b8).     Datum   Rome  4.   non.   maji  anno  4. 

Orig.   i  Danske  Selskabs  Membraner  (R.  A.). 

3102.  7.  (4.)  Maj   1488. 

Paven  giver  Plenaraflad  til  dem,  der  paa  Sondagen  La?tare  besoger  Fran- 
ciskaner-Observantklostret  i  Koge.     Brevet  gaelder  for  10  Aar. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis. 
Stella  maris  in  suppremo  celi  solio  collocata,  Maria  Christifera 
ex  regia  prole  stirpis  Davitice  mirifice  genita,  hec  est,  que  nobis 
clausam  salutis  portam  aperuit,  que  regem  regum  pro  nostra 
redemptione  humane  fragilitatis  veste  imbutum  immaculata  et 
intacta  genuit,  et  que  humilitatis  exemplar  existens  super  choros 
angelorum  ad  celestia  regna  meruit  exaltari;  cuius  dum  pre- 
celsa  meritorum  insignia,  quibus  veluti  sidus  prerutilans  et  jubar 
afYerens  matutinum  resplendescit,  interna  meditatione  pensamus, 
dum  etiam  intra  nostre  mentis  archana  revolvimus,  quod  ipsa 
angelorum  domina,  misericordie  mater,  fons  gratie  et  flumen 
pietatis  ac  humani  generis  consolatrix  tamquam  sedula  exoratrix 
et  pervigil  ad  regem,  quem  almo  gestavit  utero,  pro  nostrorum 
sarcina  deponenda  criminum  indefessis  precibus  intercedit,  dig- 
num,  quin  potius  debitum,  reputamus,  ut  ecclesias  et  loca  in 
suo  sacratissimo  nomine  instituta  condignis  honoribus  attollamus 
et  remissionum  impendiis  decoremus.  Cupientes  igitur,  ut  eccle- 
sia  domus  b.  Marie  de  Consolatione  in  Koke  ordinis  fratrum 
Minorum,  de  observantia  nuncupatorum,  Roskildensis  diocesis, 
quam  Dorothea  Dacie  Svecie  et  Norvegie  regina,  sicut  nobis 
nuper  apud  nos  constituta  exposuit,  dudum  pia  ducta  devotione 
a  fundamentis  de  propriis  bonis  suis  construi  fecit  ac  calicibus, 
libris,  paramentis  et  aliis  ornamentis  ad  divinum  cultum  neces- 
sariis  decenter  ornavit,  congruis  frequentetur  honoribus  ac  in 
suis    structuris    debite    conservetur,    libris    quoque,    calicibus    et 

aliis   ornamentis   huiusmodi   in  dies  peramplius  muniatur , 

omnibus  utriusque  sexus  Christi  fidelibus  vere  penitentibus  et 
confessis,  qui  ecclesiam  predictam  in  dominica  Letare  a  primis 
vesperis  usque  ad  secundas  vesperas  inclusive  devote  visitaverint 

annuatim ,    plenariam    omnium    suorum    peccatorum,    de 

quibus  corde  contriti  et  ore  confessi  fuerint,  indulgentiam  et 
remissionem    elargimur,    presentibus    post    decennium     minime 

27* 


420  INNOCENS  VIII. 

valituris1).     Volumus    autem    [etc.  som  AV.  860].      Datum    Rome 
non.   maji  anno  4. 

Gratis  de  mandato  etc. 

Reg.  Vat.  732  fol.  172  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Fiat  ad  biennium.  J.  Et  quod 
dicta  plenaria  indulgentia  perpetuo  duret.)  i  Suppl.  879  fol.  15  med  Datuin 
4.  non.   maji  anno  4. 

3103.  8.  Maj   1488. 
Klerken  Joakim  Ahlefeld  fra  Slesvig  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Liiheck. 

Supplicat  Joachim  de  Aleuelde  clericus  Slesvicensis  diocesis, 
ex  utroque  parente  de  militari  genere  procreatus,  quatenus  illi 
de  quadam  perpetua  vicaria  in  ecclesia  s.  Petri  Lubicensi  ad 
altare  s.  Andree  et  b.  Marie  Magdalene  in  parte  septentrionali 
eiusdem  sita  [fructus  4  mr.J,  [que]  per  ingressum  monasterii 
cuiusdam  Johannis  Stheker  clerici  Maguntine  diocesis  tempore 
provisionis  dicte  vicarie  tonsura  clericali  [vacare]  speratur,  .... 
providere  dignemini.    Fiat.  J.     Datum  Rome  8.  id.  maji  anno  4. 

Suppl.  880  fol.   71. 

3104.  10.  Maj   1488. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Lubeck  og  Abbederne  i  Na?stved  og  Soro  at 
kassere  Omdannelsen  af  Benediktinerklostret  i  Odense  til  et  sekulaert  Kapitel 
(Nr.  3095)  og  fore  det  tilbage  til  dets  tidligere  Tilstand. 

Episcopo  Lubicensi  et  s.  Petri  Nestuideusis  ac  Sorrensis 
monasteriorum  Roskildensis  diocesis  abbatibus.  Solet  Romanus 
pontifex  [etc.].  Dudum  siquidem  per  Cristiernum  Dacie  regem 
Sixto  pape  IV  exposito  [etc.  som  Nr.  3095  til  applicarent],  et 
quod  prepositus  pro  tempore  existens  omnimodam  jurisdictionem 
haberet  in  canonicos  dicte  ecclesie  in  hiis,  que  divinum  cultum 
et  capitulum  ac  honestatem  vite  concernerent,  quodque  ipse  ac 
decanus,  cantor  et  capitulum  archa  communi,  sigillo  ac  omni- 
bus  aliis  cathedralibus  insigniis,  honoribus  et  privilegiis  aliarum 
cathedralium  ecclesiarum  regnorum  dicti  regis  tam  in  habitibus 
ecclesiasticis  quam  alias  gauderent,  statuerent,  ac  eisdem  archi- 
episcopo  et  episcopo  statuta  et  ordinationes  in  dicta  ecclesia, 
licita  tamen  et  honesta  et  a  jure  communi  nou  discrepantia,  ac 
omnia,  que  divini  cultus  in  eadem  ecclesia  concernerent  aug- 
mentum  et  illius  telicem  statum  et  honeslatem,  venustatem  et 
decorem  conspicerent,  perpetuo  vel  ad  teinpus  faciendi  licentiam 
concessit  ac  regi  predicto  eiusque  successoribus  [etc.  som  Nr.  3095 
til  conIirmavit|.     (lum    aulem,    sicut   Dorolhea   regina    in    nostra 


')   II:   perpetuis   futuris  temporibus 


INNOCENS  VIII.  421 

presentia  constituta  nobis  nuper  exposuit,  ac  Johannes  rex  Dacie 
per  eandem  reginam  nobis  exponi  fecit,  monachi  et  religiosi, 
qui  ante  suppressionem,  extinctionem  et  erectionem  predictas  in 
dicta  ecclesia  degebant,  essent  vite  exemplaris  et  non  citati  nec 
in  aliquo  commoniti1)  nec  auditi  a  monasterio  predicto,  in  quo 
professi  fuerant  et  longo  tempore  cum  odore  bone  fame  deo 
servierant,  expulsi  ac  omnibus  clinodiis,  privilegiis,  ornamentis, 
bonis  mobilibus  et  immobilibus  spoliati  fuerint,  et  extunc  necesse 
fuerit  eos  hincinde  discurrere  non  sine  religionis  obprobrio  malo- 
que  exemplo  et  scandalo  plurimorum,  et,  ubi  antea  altissimus, 
inibi  intercedentibus  meritis  eiusdem  s.  Canuti  regis  et  martiris 
dicti  monasterii  fundatoris,  operabatur,  post  huiusmodi  suppres- 
sionem  et  extinctionem  nulla  inibi  fuerint  visa  miracula,  et 
propterea  rex  et  regina  prefati  summopere  desiderant  dictam 
ecclesiam  in  pristinum  statum  restitui  et  reintegrari,  pro  parte 
regis  et  regine  predictorum,  asserentium,  quod  Pascalis  et  non- 
nulli  alii  Romani  pontifices  sub  pena  maledictionis  eterne  in- 
hibuerunt,  ne  status  dicte  ecclesie  immutaretur,  nobis  fuit  sup- 
plicatum,  ut  suppressionem,  extinctionem,  erectionem  et  singulas 
litteras  predictas  illarumque  pretextu  gesta  et  facta  revocare  et 
annullare  dictamque  ecclesiam  ac  illius  dignitates,  administra- 
tiones  et  officia  antea  in  illa  instituta  cum  singulis  privilegiis  [et] 
indultis  illi  antea  concessis  in  suum  pristinum  statum  restituere 

et  plenarie  reintegrare dignaremur.    Nos  igitur,  qui  eccle- 

siarum,  presertim  cathedralium,  et  religiosorum  locorum  omnium 
statum  in  melius  dirigi  nostris  potissime  temporibus  suppremis 
desideramus  affectibus,  quique  de  predictis  certam  notitiam  non 
habemus,  ....  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .  .,  si 
et  postquam,  vocatis  episcopo  Ottoniensi  et  capitulo  dicte  ec- 
clesie  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  vobis  de  premissis  legitime 
constiterit,  suppressionem,  extinctionem,  erectionem,  institutio- 
nem  et  confirmationem  etiam  per  nos  factas  singulasque  litteras 
predictas  ac  omnia  illarum  pretextu  gesta  et  facta  et  inde  secuta 
quecunque,  sine  tamen  prejudicio  ad  presens  dignitates,  canoni- 
catus  et  prebendas,  officia  et  quecunque  alia  beneficia  in  dicta 
ecclesia  obtinentium,  auctoritate  nostra  revocare  et  annullare  ac 
ecclesiam,  dignitates  et  officia  ante  suppressionem,  extinctionem 
et  erectionem  predictas  inibi  instituta  cum  singulis  privilegiis  et 
indultis  illi  antea  concessis  in  suum  pristinum  et  eum,  in  quo, 


*)  II :   in  aliquo  facinore  convicti 


422  INNOCENS  VIII. 

antequam  suppressio,  extinctio  et  erectio  ac  alia  premissa  fierent, 
quomodolibet  existebant,  statum  penitus  et  omnino  modo  pre- 
misso  restituere  et  plenarie  reintegrare  [curetis]1)  ac  ecclesiam 
ipsam,  prout  antea  regebatur,  etiam  de  cetero  post  [o:  per]  alias 
dignitates,  canonicatus  et  prebendas  ac  officia  et  beneficia  huius- 
modi  ad  presens  detinentes  regi  debere  eadem  auctoritate  nostra 
statuatis  ac  monachos  et  religiosos  dicti  ordinis  in  dictam  eccle- 
siam  introducatis  faciatisque  presentes  litteras  omniaque  in  illis 
contenta  modo  premisso  observari,  contradictores  auctoritate  etc, 
invocato  etiam  ad  hoc,  si  opus  fuerit,  auxilio  bracchii  secularis, 
et  nichilominus  legitimis  super  hiis  habendis  servatis  processibus 
censuras  predictas,  quotiens  opus  fuerit,  iteratis  vicibus  aggra- 
vare  curetis,  non  obstantibus  ....  Bonifacii  pape  VIII,  qua  ca- 
vetur,  ne  quis  extra  suam  civitatem  et  diocesim  nisi  in  certis 
exceptis  casibus  et  in  illis  ultra  unam  dietam  a  fine  sue  diocesis 
evocetur,  seu  ne  judices  a  sede  deputati  predicta  extra  civitatem 
et  diocesim,  in  quibus  deputati  fuerint,  contra  quoscunque  pro- 
cedere  aut  alii  vel  aliis  vices  suas  committere  presumant,  et  de 
duabus  dietis  in  concilio  generali  ac  aliis  constitutionibus  apo- 
stolicis  contrariis  ....  Datum  Rome  6.   id.   maji  anno  4. 

LXXXX. 

Reg.  Vat.  733  fol.  117;  ogsaa  (II)  Supplik")  (Fiat  sine  prejudicio  presen- 
tium.  J.)  i  Suppl.  879  fol.  232  v. 

3105.  18.  Maj   1488. 

Klerken  Birger  Gunnersen  fra  Roskiide  Stift,  Dronning  Dorotheas  Kansler. 
faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Lund.  ledige  ved  Peder  Nielsens  Dod. 

Supplicat  Brigerus  Gumari  (Dipl.  dioc.  Lund.  V.)  Fiat.  .1. 
Datum  Rome  15.  kal.  junii  anno  4. 

Suppl.  880  fol.  01  v. 

3106.  21.  Maj   1488. 

Paven  udsender  Riskop  Simon  (v.  d.  Roreh)  i  Reval  som  sin  Nuntius  nied 
Myndighed  som  Legatus  de  latere  til  Kong  Hans  og  hans  Riger  samt  Preussen. 
Lifland  og  Lithauen  og  befaler  ham  at  arbejde  for  Fred  i  disse  Lande,  for  at 
de  samlede  kan  hja^lpe  den  tyske  Orden  imod  Russerne.  Simon  faar  Fuldmagt 
til  at  afslutte  Fredslutninger,  Vaabenhvile  m.  m. 


')  add.  (iz. 

'2)  Her  tilfojes  efter  Resolutionen :  Et  quod  dentur  exeeutores,  qui  assi- 
stant  eum  potestate  aggravandi  etiam  iteratis  vicibus.  et,  si  opus  fuerit,  auxilium 
brachii  secularis  invocandi  ae  alia  faciendi,  que  in  premissis  et  circa  ea  fuerint 
quomodolibet  oportuna.  Ft  cum  derogatione  singularum  litterarum  predictarum, 
que  latius  in  litteris  exprimi  possint.  late  extendenda.  ad  hoe  ut  sufficienter 
deroge  n  |tur  t-t  tollantur. 


INNOCENS  VIII.  423 

Simoni  episcopo  Revaliensi,  ad  Johannem  Dacie  regem  eius- 
que  regna  et  dominia  ac  Prusziam,  Livoniam,  Lutwaniam,  Sve- 
ciam,  Norvegiam  civitates  opidaque  stagnalia  et  loca  eircum- 
vicina  nostro  et  apostolice  sedis  cum  plena  potestate  legati  de 
latere  nuntio  et  oratori.  Pro  humani  generis  redemptione  (Dipl. 
Norv.  XVII,  1118—21:  Raynaldus,  Annales  eccl.  XI  (Lucce  1754), 
158;  Reg.   4-863).    Datum  Rome  12.  kal.  junii  anno  4. 

Reg.  Vat.  686  fol.  93. 

3107.  21.  Maj   1488. 

Paven  tillader  sin  Nuntius  Biskop  Simon  i  Reval  indenfor  sin  Legations 
Omraade  at  give  40  Personer  Lov  til  at  modtage  og  beholde  to  ellers  ufor- 
enelige  Embeder,  40  andre  Personer  Dispensation  for,  at  de  uretmsessigt  sidder 
inde  med  Embeder,  og  Tilladelse  til  fremdeles  at  besidde  dem,  40  Personer 
Lov  til  at  indgaa  ^Egteskab  i  forbudte  Grader,  40  Personer  Lov  til  at  lade  sig 
indvie  til  Praester  og  modtage  gejstlige  Embeder  til  Trods  for  uaegte  Fodsel, 
40  Gejstlige  Dispensation  for  at  have  holdt  Messe  trods  Bandlysning.  40  Gejst- 
lige  Tilladelse  til  at  nyde  Indtsegterne  af  deres  Embeder  uden  at  residere  ved 
dem,  50  Personer  Lov  til  at  have  Rejsealter,  hvor  de  maa  lade  holde  Messe 
selv  under  Interdikt,  samt  vselge  Skriftefader,  der  kan  give  dem  Absolution  for 
alle  Forseelser,  selv  om  de  egentlig  horer  ind  under  Pavestolen,  og  Tilladelse 
til  at  ombytte  fromme  Lofter  med  andre,  og  20  Gejstlige  Tilladelse  til  at  gore 
Testamente.  Endvidere  maa  han  bortgive  50  gejstlige  Embeder,  der  dog  kun 
maa  have  hojest  8  Mark  Solv  i  aarlig  Indtaegt,  samt  tilstaa  100  Dages  Aflad  til 
dem,  der  besoger  Kirker  og  Klostre  eller  er  tilstede  ved  hans  Messe.  og  give 
100  Personer  Lov  til  at  spise  Smor  i  Fasten. 

[Eidem.]  Cum  nos  hodie  (Dipl.  Norv.  XVII,  627—33).  Da- 
tum  Rome   12.   kal.  junii  anno  4.  De  curia. 

Reg.  Vat.  686  fol.  86  v. 

3108.  [21.  Maj   1488.] 

lnstruktion  for  Biskop  Simon  (v.  d.  Borch)  i  Reval,  hvorved  det  paalaegges 
ham  at  virke  for,  at  Kongerne  af  Danmark  og  Polen  samt  den  tyske  Orden  i 
Forening  skal  afvserge  Russernes  Indfald. 

Instructiones  gerendorum  per  Siinonem  episcopum  Rava- 
liensem,  nuntium  et  oratorem  apostolicum  cum  potestate  legati 
de  latere  per  sanctissimum  dominum  nostrum  ad  nonnullas 
provincias  dessignatum. 

Intelligens  sanctissimus  dominus  noster  sacrum  ordinem 
b.  Marie  Theutonicorum  per  Alemaniam,  Prusiam  et  Livo- 
niam  assiduis  Ruthenorum  incursionibus  infestari  ac  metuens, 
ne  ordo  ipse  et  ceteri  Christi  fideles  ab  eisdem  Ruthenis  chri- 
stiani  nominis  inimicis  orthodoxeque  fidei  insectatoribus  oppri- 
mantur ,  his  im[m]inentibus  malis  occurrere  providereque 


424  INNOCENS  VIII. 

satagens,  ita  per  prefatum  Ravaliensem  npiseopum  ad  illas  partes 
pacis  angelum  destinatum  agi  debere  decernit  et  mandat 

Signiiicetur  quoque  per  ipsum  nuntium  serenissimo  regi 
Dacie,  postquam  illum  nomine  sanctissimi  domini  nostri  saluta- 
verit  eique  verbo  benedixerit  et  propensissimum  in  suam  celsi- 
tudinem  eiusdem  sanctissimi  domini  nostri  animum  prudentibus 
gravibusque  verbis  ostenderit,  quale  periculum  inclito  regno  in 
futurum  immineat,  nisi  insolescentibus  et  jam  late  vagantibus 
magni  principis  Muscovie  viribus  per  excelsi  sui  animi  consilium 
et  efficacissimum  sue  majestatis  favorem  ad  presens  animo(!)  resi- 
statur.     Idem  fiat  cum  serenissimo  rege  Pollonie 

Et  ut  vere  idem  nuntius  pacis  angelus  dici  possit,  conabitur 
omni  industria  et  diligentia,  ut  idem  serenissimus  Pollonie  rex 
una  cum  illustrissimo  Dacie  rege  et  sacro  ordine  prefato  con- 
veniant  ad  hunc  dumtaxat  finem,  ut,  si  aliquis  illorum  ab  ipsis 
iniidelibus  infestari  contingat,  a  reliquis  duobus  lateribus  integris 
viribus  facilius  succurri  valeat  et  a  periculis  liberari  .... 

Miscellanea  Arm.  2  vol.  20  fol.  55. 

3109.  25.  Maj   1488. 

Lubeckerprjesten  Nicolaus  Gornow.  som  har  bortbyttet  et  Vikariat  i  Lii- 
beck  med  et  andet,  men  om  dette  sidste  har  fort  Proces  ved  Kurien  med  Jens 
Pedersen  (Hostorp)  og  nu  tabt  Processen,  faar  dct  overdraget  til  Biskoppen  i 
Lubeck  at  give  ham  ny  Provision  paa  det  forste  (bortbyttede)  Yikariat. 

Exponitur  pro  parte  Nicolai  Gornow  presbiteri  Lubicensis, 
quod  alias,  perpetua  sine  cura  vicaria  ad  altare  s.  Mauritii  sita 
in  ecclesia  Lubicensi  tunc  per  Johannis  Locsteden  Homs  obitum 
vacante,  Albertus  episcopus  Lubicensis,  ad  quem  et  successores 
[eius]  pro  tempore  existentes  collatio  etc.  dicte  vicarie  pertinuit 
ab  antiquo,  prout  pertinet  de  presenti,  vicariam  predictam  pre- 
fato  Nicolao  contulit  et  providit  de  eadem,  possessione  .... 
assecuta;  dictus  itaque  Nicolaus  in  possessione  seu  quasi  paci- 
fica  prefate  vicarie  s.  Mauritii  existens  eandem  s.  Mauritii  et 
quidam  Otto  Hestenberch  quandam  aliam  sitam  in  capella 
s.  Anne  eiusdem  ecclesie  vicarias  perpetuas  ex  causa  permuta- 
tionis  pure  et  non  alias  in  manus  Gerardi  Scharen  canonici 
Lubicensis  ad  hoc  per  prefatum  episcopum  deputati  resigna- 
runt  .  .  .  .,  qui  quidem  Gerardus  resignatione  per  eum  admissa 
s.  Mauritii  Oltoni  et  Nicolao  s.  Anne  perpetuas  vicarias  predictas 
contulit  ....  necnon  Nicolaum  et  Ottonem  predictos  in  possessi- 
one[m  s.  Anne  et  s.  Mauritii  vicariarum  predictarum  respective . . . 
induxil  .  .  .  .;   dictoque   deinde   Nicolao   in   possessione  eiusdem 


INNOCENS  VIII.  425 

vicarie  s.  Anne  ....  existente  quidam  Johannes  Petri  de  Hestorp 
assertus  clericus,  pretendens  dictam  vicariam  s.  Anne  ad  se  per- 
tinere  nullumque  jus  ipsi  Ottoni  tempore  resignationis  et  per- 
mutationis  predictarum  in  vicaria  predicta  s.  Anne  .  .  .  competere 
nec  ex  permutatione  predicta  ad  ipsum  Nicolaum  juris  aliquid 
in  ipsa  vicaria  s.  Anne  pervenisse,  ipsum  Nicolaum  coram  Petro 
Ferreria,  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditore,  vocavit  in 
causam,  et  consequenter  coram  Matheo  de  Ubaldis,  eiusdem 
vestri  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditore,  in  secunda  et 
Johanni  episcopo  Nucerino,  unius  ex  dictis  palatii  apostolici 
causarum  auditoribus  locumtenente,  in  tertia  instantia  litigando 
tres  eonformes  in  favorem  sui  et  contra  oratorem  prefatum  de 
dicta  vicaria  s.  Anne  cum  litterarum  executorialium  decreto  re- 
portavit  sententias  diffinitivas  possessione1)  dicte  vicarie  s.  Anne 
dictarum  litterarum  executorialium  vigore  per  eundem  Johannem 
Petri  assecuta  ac  eodem  Nicolao  ab  ipsius  vicarie  ac  juris  pre- 
dictorum  possessione  penitus  amoto.  Cum  autem  hoc  maxime 
in  permutationibus  actum  tacite  intelligatur,  quod,  nisi  resignans 
ex  causa  perrnutationis  beneiicium  suum  aliud  assequatur,  cuius 
causa  suum  resignavit,  ad  suum  debeat  sibi  interveniente  supe- 
riorum  auctoritate  reditus  concedi  et  perinde  censeri  debere  as- 
secutus  non  fuisse  et  assecutum  jure  resignantis  retinere  non 
potuisse,  et  ideo,  cum  constat,  quod  Nicolaus,  2)licet  assecutus 
dictam  vicariam  s.  Anne  fuerit  cum  eam  [o:  antea],  quia  nullum 
jus  eidem  compermutanti  suo  in  illa  competiit,  ab  eo  evicta 
fuerit2),  supplicat  orator  predictus,  quatenus  attentis  premissis 
episcopo  Lubicensi,  ut,  constito  sibi  summarie,  quod  dictus  Jo- 
hannes  Petri  vicariam  s.  Anne  predictam,  super  qua  coram  dictis 
auditoribus  litigando  tres  diftinitivas  conformes  sententias  repor- 
tavit  litteris  executorialibus  desuper  decretis,  quarum  vigore  ipse 
Johannes  Petri  possessionem  dicte  vicarie  assecutus  existit,  ab 
eodem  Nicolao  evicerit,  eundem  Nicolaum  ad  vicariam  s.  Mauritii 
in  ecclesia  Lubicensi,  quam  dictus  Otto  ex  predicta  causa  per- 
mutationis  obtinet,  restituat  ipsamque  vicariam  s.  Mauritii  Ni- 
colao  conferat  et  provideat  de  eadem,  amoto  exinde  dicto  Ottone 

et  quolibet  alio  illicito  detentore ,  mandare  dignemini.    Fiat 

de  commissione  cause  et  prout  de  jure.  J.  Datum  Rome  8.  kal. 
junii  anno  4. 

Suppl:  880  fol.   78  v. 


*)  Gz.  —   Cod.  possessioneque         2    2)  Teksten  her  korrupt. 


426  [NNOCENS  VIII. 

3110.  28.  Maj   1488. 

Optegnelse  om,  at  Bullerne  om  Odense  Benediktinerklosters  Omdannelse 
til  et  ssekulaert  Kapitel  (Nr.  3095)  udstedes  uden  Betaling. 

[1488]  Dicta  die  [o:  28.  mensis  maji]  due  bulle  ad  instan- 
tiam  regis  Dacie  super  confirmatione  ecclesie  Ottoniensis  alias 
per  Sixtum  IV  erecte  de  regulari  in  secularem  cum  certis  digni- 
tatibus  ac  canonieatibus  et  prebendis  et  unione  certorum  bene- 
fieiorum  ad  presentationem  dicti  regis  sub  data  Rome  4.  kal. 
aprilis  anno  4  restitute  de  mandato  mensarii,  quia  de  tempore 
prefati  Sixti,  quando  fuit  facta  prefata  erectio,  fuit  soluta  annata 
et  jocale 

Bulle  restitute  ahsque  solutione. 

Annate  1487—88  fol.  231  v  (Arehivio  di  Stato). 

3111.  [Maj   1488.] 
»Bod  Pdfven  strdngeliga,   att  Erkiebiskopen  och  the  andra  Bi- 

skoparna  sknlle  lysa  Herr  Sten   i  bann,  for  thet  han  hade  Orebro 

borta,  som  var  Drottning  Dorotheai  Mdrgongdfvo och  thetta 

bansbrefvet  kom  til  Sverige  anno   14-88.« 

Olaus  Fetris  Kronike  i  Script.  rer.   Svec.   I,  2,  327.    Beg.  *7952. 

3112.  Maj   1488. 

»Quia  /reginaj  hoc  nomine  Stenonem  apud  ponti/icem  accu- 
sarat,  quod  Oerebro,  donationem  propter  nuptias,  ipsi  injuste  ad- 
emisset,  pontifex  regimv  ad  Stenonem  litteras  dedit,  quibus  districte 
prcecipiendo  mandavit,  ut  visis  lectisque  titteris  apostoticis  donationem 
regimv  continuo  sub  anathematis  pwna  restitueret.« 

Uddrag  i  Svaningius  (Rosaefontanus)  Refutatio  calumniarum  cuiusdam  Jo- 
annis  Magni  Gothi.  fol.  Q  3  v,  jfr.  Q  4  v. ;  jfr.  Hvitfeld  VI.  87.  4to.    Reg.  *7953. 

3113.  7.  Juli   1488. 

Paven  tillader  sin  Nuntius  Biskop  Simon  i  Beval  at  give  0  Par  i  West- 
phalen  Lov  til  at  indgaa  ^gteskah  i  forhudte  Grader;  6  Personer  sammesteds 
Dispensation  for  usegte  Fodsel  og  Tilladelse  til  at  modtage  indtil  tre  Beneficier; 
6  fornemme  Gejstlige  eller  Verdslige  Lov  til  at  have  Rejsealter,  hvor  de  maa 
holde  Gudstjeneste  selv  under  Interdikt,  samt  til  at  vselge  en  Skriftefader.  der 
maa  give  dem  Ahsolution  i  Dodsojehlikket  og  tillade  dem  at  omhytte  fromme 
Lofter  med  andre;  endvidere  giver  han  ham  Lov  til  at  give  100  Dages  Aflad 
til  dem,  der  beseger  hans  Gudstjeneste,  og  at  tilstaa  6  Personer  i  Westphalen 
Rct  til  at  spise  Smor  i   Fastetiden. 

Simoni  episcopo  Revaliensi  [etc.  som  Nr.  3106].  Cum  nos 
hodie  (Dipl.  Norv.XVII,  1124     27).  Datum  Rome  non.  julii  anno  4. 

Reg.  Vat.  686   fol.   224  v. 


INNOCENS  VIII.  427 

3114.  8.  Juli   1488. 

Kanniken  i  Liibeck  og  Slesvig  Didrik  Tetens  faar  Tilladelse  til  med  en 
Kapellan  at  la?se  Messe  efter  romersk  Ritus. 

Supplicat  Theodericus  Tetens  Lubicensis  et  Slesvicensis  ec- 
clesiarum  canonicus,  in  Romana  curia  presens,  quatenus  sibi, 
ut,  ubicunque  eum  residere  contingat  pro  tempore,  una  cum 
cappellano  suo  seculari  vel  regulari  aut  quocunque  alio,  quem 
ad  hoc  assumendum  pro  tempore  [vel]  eligendum  duxerit,  horas 
canonicas  juxta  ritum  s.  Romane  ecclesie  dicere,  legere  et  reci- 
tare  ac  ritum  huiusmodi  in  dicendis  horis  predictis  [observare] 
licite  possit,  quodque  orator  ipse  et  ille  ad  se  [o:  ,  quem  sibij 
eligendum  duxerit,  alium  ritum  in  dicendis  horis  canonicis  pre- 

dictis    observare    minime   teneantur, indulgere   digneminL 

Fiat.  J.  Et  cum  indulto  et  concessione  ad  vitam  pro  se  et  quo- 
cunque  eligendo  vel  assumendo,  ut  prefertur.  Et  quod  presentis 
supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Fiat.  J.  Datum  Rome 
8.  id.  julii  anno  4. 

Suppl.  882  fol.  131. 

3115.  15.  Juli  1488. 

Klerken  Ericus  Johannis  Getyngh  fra  Upsala  faar  et  evigt  Vikariat  i 
Aarhus. 

Supplicat  Ericus  Johannis  Getyngh  clericus  Vpsalensis,  qua- 
tenus  sibi  de  perpetua  vicaria  sita  in  ecclesia  s.  Clementis  Aru- 
siensis  diocesis  [fructus  4  mr.],  vacante  per  obitum  Severini 
Michaelis,  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  id.  julii 
anno  4. 

Suppl.  882  fol.  173. 

3116.  15.  Juli  1488. 

Klerken  Morten  Oiufsen  fra  Borglum  faar  Kanonikat  og  Praehende  i  Ribe 
samt  Sognekirken  i  0rum  (?). 

Supplicat  Martinus  Olaui  clericus  Burglanensis,  nobilis  ex 
utroque  parente  procreatus,  quatenus  sibi  de  canonicatu  et 
prebenda  Ripensibus  necnon  parrochiali  ecclesia  de  Boyin  cum 
anexis  Burglanensis  diocesis  [fructus  insimul  4  mr.],  vacanti- 
bus  canonicatu  et  prebenda  per  obitum  Nicolai  Buchens  et 
parrochiali  per  obitum  Uuillelmi  Frijs,  providere  dignemini. 
Fiat.  J.  Et  cum  derogatione  statutorum  etiam  de  optando.  Et 
quod   littere   super  dictis  canonicatu  et  prebenda  ac  parrochiali 


428  INNOCENS  VIII. 

conjunctim  vel  divisim  expediri  possint.  Datnm  Rome  id.  julii 
anno  4. 

Suppl.   882  fol.  137  v. 

3117.  15.  Juli   1488. 
Prsesten   Laurens  Vesteni  faar  Embedet  som  ,3£rkedegn  i  Viborg. 
Snpplicat  Lanrentins  Vesteni  presbiter  Arnsiensis,  nobilis  cx 

ntroque  genere  procreatus,  quatenus  sibi  de  archidiaconatu  Vi- 
bergensi,  qui  inibi  dignitas  non  tamen  maior  post  pontificalem 
existit  [fructus  4  mr/,  vacante  per  obitum  magistri  Kitilli  N., 
providere  dignemini.    Fiat.  J.     Datum  Rome  id.  julii  anno  4. 

Suppl.   882  fol.  173. 

3118.  18.  Juli   1488. 

Optegnelse  om  Udstedelsen  af  Bullen  angaaende  Odense  Kapitlet  (Nr.  3104) 
uden  Betaling. 

[1488]  Dicta  die  [o:  18.  mensis  julii]  una  bulla,  in  qua  no- 
tatur,  quod  ecclesia  Ottoniensis,  [que]1)  fuit  alias  erecta  de  mo- 
nasterio  ordinis  s.  Benedicti,  extinctis  ordine  et  dignitate  epi- 
scopali  (!),  reducitur  in  pristinum  statum,  id  est  in  monasterium 
predictum,   ut  prius  erat,  sub  data  Rome  6.  id.  maji  anno  4. 

Bulle  restitute  absque  obligatione. 

Annate  1487—88  fol.   241   (Archivio  di  Stato). 

3119.  3.  Aug.   1488. 

Klerken  fra  Lunde  Stift.  Magister  Jens  Aagesen  (Hagensen)  faar  Provstiet  i 
Lund,  som  Klerken  Hemming  Gad  fra  Linkoping  Stift  tidligere  liar  faaet  sig  til- 
delt.   uden   at  der  dog  er  udstedt   nogen  Bulle  derom.   men  nu  giver  Afkald  paa. 

Cum   Hemmingus  Cadh  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).    Fiat.  J.     Da- 
tum   Rome  3.   non.   aug.   anno  4. 
Suppl.   883  fol.  168. 

3120.  3.  Aug.   1488. 

Roskildekanniken  Markvard  Pqjske,  som  er  Praest  i  Stokkemarke,  faar 
Tilladelse  til  at  lade  sig  praestevie  i   Bom. 

Cum  Marquardus  Poyske  canonicus  Roskildensis,  clericus 
dicte  diocesis,  fervore  devotionis  accensus  desiderat  ad  sacros, 
eliam  presbiteratus,  ordines  promoveri  et  in  eisdem  pro  eius  ac 
parentum  et  aliorum  Christi  tidelium  animarum  salute  altissimo 
perpetuo  famulari,  eapropter  supplicat  prefatus  orator,  qui  titu- 

)  add.  (i/. 


INNOCENS  VIII.  429 

lum  competentem  habere  dignoscitur,  quia  rector  parrochialis 
ecclesie  Stackamarch  diocesis  Roskildensis  (!),  quatenus  sibi,  ut 
a  quocunque  maluerit  catholico  antistite  in  Romana  curia  resi- 
dente  infra  tempora  a  jure  statuta  vel  extra  ad  omnes  sacros, 
etiam  presbiteratus,  ordines  promoveri  successive  possint  (!), 
eidem  antistiti  auctoritate  apostolica  conferendi  et  oratori  susci- 
piendi  tribus  diebus  festivis  continuis  ordines  huiusmodi  licen- 
tiam  concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  examinetur  in  ca- 
mera  apostolica.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura 
sufficiat.     Datum  Rome  3.  non.   aug.  anno  4. 

Suppl.  883  fol.  91  v. 

3121.  9.  Aug.   1488. 

Henricus  Sterneberch,  som  forst  var  Munk  i  Cistercienserklostret  i  Ritters- 
hausen  i  Halberstadt  Stift.  senere  i  4  Aar  Vagant,  derefter  uden  foregaaende 
Absolution  blev  valgt  til  Abbed  i  Klostret  i  Hiddensee.  saa  afsat  fra  dette  Em- 
bede  af  Abbeden  i  Dobberan  Kloster.  faar  nu  Absolution  for  sine  gamle  For- 
seelser  og  Dispensation  til  eventuelt  at  modtage  et  Abbedi. 

Exponitur  pro  parte  Henrici  Sterneberch  monachi  mona- 
sterii  in  Hyddenser  ordinis  Cisterciensis  Roskildensis  diocesis, 
quod  olim,  postquam  ipse,  tunc  in  quintodecimo  sue  etatis  anno 
constitutus,  monasterium  Riddershusen  eiusdem  Gisterciensis  or- 
dinis  Halberstadensis  diocesis  ingressus  regularem  in  eo  profes- 
sionem  per  illius  monachos  emitti  solitam  emiserat  et  inibi  per 
aliquot  annos  permanserat  ac  ad  ordinem  subdiaconatus  rite 
promotus  fuerat,  quadam  tamen  levitate  ductus  dictum  mona- 
sterium  exivit  et  habitu  regulari  per  eum  dimisso  per  quattuor 
annos  in  habitu  seculari  vagans  fuit,  apostasie  reatum  et  excom- 
municationis  sententiam  etc.  incurrendo,  et  deinde  prefatum  mo- 
nasterium  in  Hiddenser  ingressus  professionem  in  eo  regularem 
.  .  .  de  novo  emisit  et  ad  dictum  subdiaconatus  ordinem,  alias 
tamen  rite,  se  fecit  iterum  promoveri,  et  successive,  postquam 
ipse  Henricus  in  dicto  monasterio  in  Hiddenser  per  plures  annos 
alias  laudabiliter  vivendo  permanserat,  dicto  monasterio  in  Hid- 
densehr  certo  modo  vacante,  conventus  illius  eundem  Henricum, 
nulla  a  reatu  apostasie  ac  excommunicationis  sententia  et  aliis 
excessibus  premissis  absolutione  obtenta,  in  eiusdem  monasterii 
abbatem  quamvis  de  facto  elegerunt,  ipseque  Hinricus  electionis 
huiusmodi  pretextu  in  regimen  dicti  monasterii  se  intrusit  et 
illud  per  tres  annos  vel  circa  detinuit  seque  interim  ad  diaco- 
natus  et  presbiteratus  ordines,  alias  tamen  rite,  promoveri  fecit 
et    munus    benedictionis    suscepit.     Postmodum   vero,    cum    per 


430  [NNOCENS  VIII. 

eius  superiores  a  dieio  monasterio  in  Hiddenser  realiter  amotus 
et  omnibus  bonis,  que  secum  tunc  habebat,  spoliatus  fuisset, 
tunc  abbas  monasterii  in  Dubbran  dicti  ordinis  Zwerinensis 
diocesis  ipsum  incarceravit  e\  per  sex  septimanas  incarceratum 
detinuit,  ac  tandem  quidam  Hinricus  Swimerin  (!),  qui  prefatum 
monasterium  in  Hyddensehr  obtinebat,  eundem  Hinricum  Sterne- 
berch  200  mr.  monete  Lubicensis  illarum  partium  et  20  fl.  Rhe- 
nensibus,  cum  quibus  ipse  Hinricus  ad  Romanam  curiam  pro 
absolutione  super  premissis  obtinenda  venire  sperabat,  spoliari 
fecit,  dictus  vero  abbas  ipsius  monasterii  in  Dobbran  ab  eodem 
Hinrico  juramentum  extorsit,  quod,  si  contingeret  eum  ad  Ro- 
manam  curiam  venire,  ipsum  premissorum  occasione  numquam 
molestaret.  Cum  autem  dictus  Hinricus  Sterneberch,  qui  post 
multas  tribulationes,  angustias  et  calamitates  ad  predictam  cu- 
riam  non  absque  magnis  laboribus  et  periculis  se  contulit,  de 
premissis  excessibus  ab  intimis  doleat,  supplicat,  quatenus  ip- 
sum  a  reatu  apostasie  ac  excommunicationis  sententia  aliisque 
excessibus  absolvere  ac  secum  super  irregularitate,  si  quam 
dicta  sententia  ligatus  missas  et  alia  divina  officia  non  tamen 
in  contemptum  clavium  celebrando  vel  se  illis  alias  immiscendo 
contraxit,  quodque  in  omnibus  per  eum  susceptis  ordinibus, 
etiam  in  altaris  ministerio,  ministrare  ac  quecunque  admini- 
strationes  et  officia  dicti  ordinis,  si  ad  illa  alias  rite  assumatur, 
exercere  necnon  cuicunque  monasterio  eiusdem  ordinis  prefici 
illudque  in  spiritualibus  et  temporalibus  regere  libere  valeat, 
dispensare  ac  juramentum  predictum  sibi  penitus  relaxare  om- 
nemque  inhabilitatis  et  infamie  maculam  sive  notam  per  eum 
premissorum  occasione  contractam  abolere  dignemini.  Fiat.  J. 
Et  ad  unum  monasterium  eiusdem  ordinis.  Datum  Rome  5.  id. 
aug.   anno  4. 

Suppl.  883  fol.  191. 

3122.  16.  Aug.   1488. 

Munkcn  Mikkel  Pedersen  i  Maribo  Klostcr.  som  af  Konfessoren  Oluf  er 
bleven  sat  i  Faengsel  og  tvungen  til  at  gaa  ind  i  et  andct  Birgittinerkloster 
udcnfor  Danmark  (in  finibus  mundi)  og  bar  forpligtet  sig  til  at  blive  der,  faar 
det  overdraget  til  Biskoppeil  i  Odensc  eller  Bergen  at  undcrsogc  Sagen  og 
eventuelt  lade  bam  vende  tilbage  til  Klostret  i  Maribo. 

Pro  parte  fratris  Michaelis  Petri  ordinis  s.  Brigitte  de  Ma- 
rieboo  Ottoniensis  diocesis  exponitur,  quod,  cum  idem  orator 
honeste    et    laudabiliter   ac   absque    ulla    reprehensione    continue 


INNOCENS  VIII.  431 

vixisset,  nihilominus  tamen  quidam  frater  Olanus  assertus  con- 
fessor  eiusdem  monasterii  s.  Brigitte  eundem  oratorem  in  car- 
ceribus  dicti  monasterii  intrusit,  et  in  ipso  existentem  idem  frater 
Olanus  eundem  oratorem,  ut  dictum  monasterium,  in  quo  pro- 
fessionem  emisit,  exiret  et  ad  aliud  monasterium  in  finibus 
mundi  existens  libenti  animo  et  absque  violentia  se  transferret, 
vi  et  violentia  ac  metu  mortis  per  eundem  Olanum  comminatum 
obligari  et  manu  propria  scribi  [o:  -bere]1)  fecit  in  casu,  quod 
contra  promissionem  et  obligationem  suam  veniret,  quod  epi- 
scopo  Ottoniensi  seu  eius  officialibus  liceret  eundem  oratorem  ad 
perpetuos  carceres  ponere,  quod  in  ipsius  oratoris  detrimentum 
ac  jacturam  ac  inobservationem  propriorum  privilegiorum  et  re- 
gule  eiusdem  ordinis,  in  quibus  expresse  cavetur,  quod,  si  quis 
in  dicto  monasterio  professionem  emiserit,  sub  perpetua  clausura 
usque  ad  mortem  stare  debeat  et  nunquam  dictum  monasterium 
exire  nisi  de  suo  expresso  consensu  ad  edificanda  nova  mona- 
steria  eiusdem  ordinis  electus  fuerit,  cedit;  quare  pro  parte 
eiusdem  oratoris  s.  v.  supplicatur,  quatenus  alicui  probo  viro 
in  partibus  illis  residenti  et,  si  placet,  episcopo  Ottoniensi  aut 
episcopo  Bergensi,  eiusdem  ordinis  in  partibus  illis  protectori, 
ut  de  premissis  ac  vita  et  conversatione  eiusdem  oratoris  se 
summarie  et  extrajudicialiter  informet  et,  si  per  informationem 
huiusmodi  repererit  dictum  oratorem  bone  vite  et  conversationis 
honeste  fore  et  in  aliquo  culpabilem  non  fuisse,  eundem  ora- 
torem  a  juramento,  si  quod  intervenerit,  ac  promissione  predicta 
absolvat  ac  obligationem  et  scripturas  per  eum  factas  casset  et 
an[n]ullet  et  in  dicto  monasterio  et  loco  suo  consueto,  a  quo  ex- 
pulsus  modo  premisso  fuit,  revertere  et  collocari  ac  stare  mandet, 
necnon  eidem  confessori  et  aliis,  qnibus  opus  fuerit,  sub  [pena] 
excommunicationis  late  sententie,  ne  eundem  oratorem  in  per- 
sona,  rebus  aut  bonis  per  se  seu  alios  molestet  et  molestari  per- 
mittat  nec  a  dicto  monasterio  expellat  seu  expelli  faciat,  inhibeat 
et  inhibitionem  huiusmodi  observationibus,  juramentis  et  reme- 
diis  oportunis  faciat  [communiri]1),  ipsum  oratorem  ab  omni 
jurisdictione  et  correctione  dicti  confessoris  eximat  et,  si  eidem 
episcopo  constiterit,  dictum  oratorem  male  vite  et  conversationis 
inhoneste  ac  aliquod  malum  punitionem  et  correptionem  requi- 
rens  perpetrasse,  juxta  eiusdem  ordinis  regulam  et  statuta  per 
sententiam  patrum  eiusdem  monasterii  puniat  et  corrigat,  man- 

J)  add.  Gz. 


432  INNOCENS  VIII. 

dare  dignemini  ....  Fiat  constito  de  legitimo  metu.  J.  Et  per 
breve  e.  s.  v.  attenla  paupertate  oratoris.  Fiat.  J.  Datum  17.  kal. 
sept.   anno  4. 

Suppl.   883   fol.  17  v. 

3123.  9.  Sept.   1488. 

Roskildekanniken    Markvard    Pojske,    som    er   Sognepraest    i    Stokkemarke, 

faar  Tilladelse  til  at  give  sine  Sogneborn  Absolution  i  Tilfaelde,  som  ikke  er 
forbeboldte  Pavestolen,  samt  til  at  bave  Rejsealter. 

Supplicat  Ma[r]quardus  Poysske  canonicus  ecclesie  Roskil- 
densis,  rector  parrochialis  ecclesie  ville  Stechomarche  Ottoniensis 
diocesis,  de  nohili  genere  ex  utroque  parente  procreatus,  qua- 
tenus  sihi,  ut  omnes  suos  et  dicte  ecclesie  parrochianos,  etiam 
utriusque  sexus,  ah  omnihus  suis  peccatis,  criminihus,  excessihus 
et  delictis,  sedi  tamen  apostolice  non  reservatis,  que  sihi  aut 
uni  ex  suis  capellanis  vel  viceplebanis  confitebuntur,  et  de  quibus 
ipsi  corde  contriti  et  ore  confessi  fuerint,  totiens,  quotiens  opus 
fuerit,  per  se  vel  alios  absolvere  et  penitentiam  salutarem  in- 
jungere  [valeat],  sihique  ampliorem  gratiam  facientes,  ut  liceat 
sibi  in  domibus,  capellis  et  ecclesiis  ac  aliis  locis  honestis,  etiam 
non  sacris,  habere  altare  portatile  cum  debita  reverentia,  super 
quo,  etiam  ante  diem  ac  tempore  interdicti  auctoritate  ordinaria 
dumtaxat  appositi,  dummodo  causam  non  dederit  huiusmodi 
interdicto,  et  qualitas  negotiorum  id  exigeret,  per  se  ipsum, 
dum  ad  ordinem  presbiteratus  rite  promotus  fuerit,  aut  in  ipsius 
et  quorumcunque  familiarium  ac  parentium,  consanguineorum, 
affinium  et  supervenientium  presentia  per  suum  proprium  secu- 
larem  vel  cuiusvis  ordinis  regularem  presbiterum  missas  et  alia 
divina    officia    totiens,    quotiens    opus    fuerit,    celebrare    possit, 

facultatem   concedere  dignemini.     Fiat  de  altari  in  forma.  J 

Datum  Rome  5.  id.   sept.  anno  4. 

Suppl.   884  fol.  115. 

3124.  14.  Sept.  (14.  Nov.)   1488. 

Markvard  Pojske  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig  praestevie  i  Rom  og  benytte 
romersk  Ritus  ved   Messen. 

Cum  Marquardus  Poyske,  canonicus  ecclesie  Roskildensis  et 
rector  parrochialis  ecclesie  Stachamarch  Ottoniensis  diocesis, 
inagno  devotionis  fervore  accensus  cupiat  se  ad  omnes  sacros, 
etiam  presbiteratus,  ordines  rite  promoveri  et  in  dictis  sic  suscep- 
lis  ordinibus  deo  altissimo  perpetuo  famulari,  supplicat  igitur 
dictus    Marquardus,    qui    de    nobili    genere    ex    utroque    parente 


1NNOCENS  VIII.  433 

procreatus  et  ratione  dictorum  beneficiorum  arctatus  existit, 
quatenus  ....  sibi,  ut  a  quocunque  catholico  antistite  in  Ro- 
mana  curia  residente,  quem  ad  hoc  duxerit  eligendum,  se  ad 
omnes  sacros,  etiam  presbiteratus,  ordines  rite  et  successive  tribus 
diebus  dominicis  aut  festivis  etiam  extra  tempora  a  jure  statuta 
promoveri  facere  possit,  prefato  episcopo  conferendi  et  oratori 
ipsi  suscipiendi  ordines  huiusmodi  licentiam  concedere  sibique, 
ut  ipse  per  se  et,  dum  sibi  placuerit,  una  cum  uno  socio  per 
ipsum  totiens  quotiens  eligendo  horas  canonicas  seu  divinum 
officium  secundum  usum  Romane  curie,  absque  alicuius  pene 
incursu  superiorisque  sui  aut  alterius  eorundem  licentia  desuper 
minime  requisita,  in  Romana  curia  aut  quocunque  aliorum  loco- 
rum  etiam  in  dictis  beneficiis  residendo,  quoad  vixerit,  dummodo 
a  ritu  ecclesie,  in  qua  residebit,  alta  voce  non  discrepet,  dicere 
et  recitare  possit,  similiter  concedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et 
quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Et  quod 
examinetur  in  camera.     Datum  Rome  18.  kal.   oct.1)  anno  5. 

Suppl.  886  fol.  31  v  og  (II)  888  fol.  287  v. 

3125.  16.  Sept.  1488. 

Markvard  Pqjske  faar  Tilladelse  til  ikke  at  residere  ved  sit  Kanonikat  i 
Roskilde  og  dog  optere  en   Kannikegaard  der. 

Supplicat  Marquardus  Poyzike  canonicus  ecclesie  Roskil- 
densis  et  Johannis  Dacie  etc.  regis  familiaris,  quatenus  sibi,  qui 
de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  ut  in 
Romana  curia  vel  altero  suorum  beneficiorum  residendo  aut 
litterarum  studio  in  loco,  ubi  illud  vigeat  generale  etc,  insi- 
stendo,  quoad  vixerit,  fructus  tam  dictorum  canonicatus  et  pre- 
bende  quam  quorumcunque.  aliorum  beneficiorum  .  .  .,  que  in 
quibuscunque   ecclesiis   sive  locis  obtinet  et  imposterum  obtine- 

bit ,  distributionibus  quottidianis  dumtaxat  exceptis  libere 

percipere   valeat   et    ad    residendum    interim   in   eisdem    minime 

teneatur ,  et   curiam   canonicalem   dicte   ecclesie,  dum  va- 

caverit,  [optare  valeat,  non  obstantibus  consuetudinibus]  dicte 
Roskildensis  ecclesie,  quibus  inter  alia  caveri  dicitur  expresse, 
quod  in  illa  canonicatum  et  prebendam  aut  dignitatem  etc.  ob- 
tinens  teneatur  anno  singulo  in  festivitate  s.  Mauritii  in  capi- 
tulo  ecclesie  Roskildensis  per  se  comparere  et,  quod  illo  anno 
durante  velit  officiis  divinis  dicte  ecclesie  Roskildensis  et  actibus 


x)  II:   18.  kal.-dec. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  28 


434  INNOCENS  VIII. 

capitularibus  personaliter  interesse,  aut  quod  anno  isto  in  curia 
Roinana  vel  aliquo  studio  privilegiato  insistere  vel  residere  velit, 
solenniter  protestari  etc,  et  aliis,  quibus  cavetur,  ut  asseritur, 
quod  canonicus  ecclesie  Roskildensis  minori  prebenda  preben- 
datus  apud  ipsam  ecclesiam  Roskildensem  non  residens  pre- 
bendas  maiores  et  curias  canonicales  juxta  ipsius  ecclesie  con- 
suetudines  obtinere  non  possit.  Fiat.  J.  Datum  Rome  16.  kal. 
oct.   anno  5. 

Suppl.  880  fol.  85  v. 

3126.  16.  Sept.   1488. 

Paven  befaler  /Erkebisperne  i  Upsala  og  Lund  og  Biskopperne  i  Strengnas 
og  Roskilde  sammen  med  12  dansk-norske  og  12  svenske  Voldgiftsmaend  at 
undersoge  Processen  mellem  Dronning  Dorothea  og  Sten  Sture  og  derefter  lose 
denne  sidste  fra  det  ham  af  Biskoppen  i  Ratzeburg  paalagte  Band. 

Upsalensi  et  Lundensi  archiepiscopis  ac  Strengensi  et  Ros- 
kildensi  episcopis.  Humilibus  supplicum  votis  [etc.].  Exhibita 
siquidem  nobis  nuper  pro  parte  nobilis  viri  Stennonis  Sture 
regni  Svecie  gubernatoris  petitio  continebat,  quod,  cum  alias 
Dorothea  Dacie  regina,  vidua  Cristierni  Dacie  regis  relicta,  fede- 
rum  et  conveniionum  inter  dictum  Cristiernum  regem  pro  se 
suisque  heredibus  et  successoribus  ex  una  ac  universos  incolas  .  . 
Dacie,  Norvegie  et  Svecie  regnorum  necnon  prefatum  Stennonem 
ex  alia  partibus  pro  perpetua  pace  et  quiete  regnorum  et  inco- 
larum  eorundem  initorum  .  .  .  verisimiliter  non  ignara,  quibus 
inter  cetera  cavebatur,  quod  castrum  Orebro  alicui  ex  dicto 
regno  Svecie  oriundo  assignari  deberet  nomine  regine  Dacie  et 
regni  Svecie  sub  hac  conditione,  quod,  si  eidem  regine  per  viam 
justitie  adjudicatum  foret,  tunc  ille,  cui  castrum  commissum 
esset,  illud  libere  regine  resignare  deberet,  secundum  quod  vi- 
ginti  quatuor  arbitri  et  judices  in  confederatione,  pace  et  liga 
predictis,  quorum  ex  Dacia  et  Norvegia  duodecim  et  ex  Svecia 
duodecim  alii  fuerant,  deputati  judicarent,  prout  in  confedera- 
tionis,  pacis  et  lige  perpetue1)  litteris  plenius  continetur,  nulla  de 
illis  facta  mentione  contra  illa  veniendo  assereret2)  dictum  Sten- 
nonem  et  nonnullos  alios  clericos  et  laicos  dicti  regni  Svecie 
nonnulla  in  eodem  regno  Svecie  consistentia  immobilia  mobilia- 
(jue  bona  parafrenalia  ad  ipsam  pretexlu  cuiusdam  donationis 
propter  nuptias,  ut  asserebat,  spectantia  detinere  indebite  occu- 
pala,  Sixti   pape  IV  ad  Alberstadensem  et  Meserburgensem  epi- 


')  predietarum  (iz.  ')  IV:  falso  pretenderet 


INNOCENS  VIII.  435 

scopos  super  predictis  contra  dictum  Stennonem  et  litis  con- 
sortes  litteras1)  impetravit  primo,  et  deinde,  cum  assereret,  sibi 
ad  Stennonem  et  alios  clericos  et  laicos  predictos  tutum  non 
patere  accessum,  alias  in  forma  brevis2)  litteras  ad  eosdem  ex- 
torsit,  per  quas  eisdem  [mandabatur]3),  ut  ipsi  vel  alter  eorum, 
si  constaret  saltem  proprio  eiusdem  regine  juramento,  quod  tutus 
ad  eos  non  patebat  accessus,  Stennone  ac  aliis  clericis  et  laicis 
litis  consortibus  etiam  per  edictum  publicum  in  vicinioribus  locis 
affigendum  vocatis,  monitis  et  citatis,  de  contentis  in  prioribus 
litteris  antedictis  summarie,  simpliciter  et  de  plano,  sine  strepitu 
et  figura  judicii,  sola  facti  veritate  inspecta,  procedendo  se  dili- 
genter  informarent,  et,  si  per  informationem  eandem  predicta 
vera  fore  ipsi  vel  alter  eorum  comperirent,  Stennonem  ac  cle- 
ricos  et  laicos4)  litis  consortes  predictos  ad  bona  huiusmodi 
ipsi  Dorothee  regine  restituenda  per  censuram  ecclesiasticam  et 
alia  juris  remedia  compellerent,  prout  de  jure  foret  faciendum  .  .  . ; 
quarum  quidem  litterarum  pretextu,  in  quibus  nulla  similiter 
pactorum,  federum  et  conventionum  huiusmodi  mentio  habe- 
batur,  prefata  Dorothea  regina  a  Tito  episcopo  Merserburgensi, 
suo  in  ea  parte  collega  predicto,  ut  asseritur,  se  exonerante, 
quoddam  monitorium  sub  censuris  aliter,  quam  ex  forma  dic- 
tarum  litterarum  posset,  et  in  eventum  citatorium  contra  Sten- 
nonem  ac  clericos  et  laicos  predictos  decerni  et  illius  pretextu 
Stennonem  et  alios  litis  consortes  predictos,  eis  in  locis  per 
quadraginta  vel  quinquaginta  dietas  a  locis  domiciliorum  suorum 
distantibus  pro  vicinioribus  locis,  etiam  dictis  Stennone  [o:  -ni], 
clericis  et  laicis5)  litis  consortibus  huiusmodi  manifeste  non  tutis, 
ut  dicitur,  per  edictum  publicum  vocatis,  nulla  in  huiusmodi 
monitorio  et  in  eventum  citatorio  immobilium  mobiliumque 
bonorum  huiusmodi  specifica  et  expressa  habita  mentione  co- 
ram  dicto  episcopo  Merserburgensi  in  remotis  per  sexaginta 
dietas  agente  fecit  ad  judicium  evocari.  Et  licet  dictus  Stennon 
et  litis  consortes,  ut  primum  vaga  relatione  monitorii  et  citatorii 
eorundem  notitiam  habuerunt,  dictum  episcopum  Merserburgen- 
sem  ex  eo,  quod  ipsius  terre  Merserburgensis  [principes],  in 
qua  sedem  et  domicilium  habebat,  dicte  regine  magna  erant 
affinitate  conjuncti,  et  nonnuilis  aliis  justis  de  causis  tunc  ex- 
pressis  suspectum  allegassent  et  recusassent,  et,  quia  [ad  eum]3), 


x)  IV  tilf. :  in  forma  humilibus  votis         2)  II :  in  forma  gratiosa 
3)  add.  Gz.     .     4)  Gz.  —  Cod.  laicos  ac         5)  Gz.  —  Cod.  laicis  et 

28* 


436  INNOCENS  VIII. 

ad  quem  vocabantur,  et  intermedia  loca,  per  que  necessario 
transire  debebant,  quibus  ipsorum  inimici  preerant,  dicte  regine 
affines  et  confederati,  etiam  tutus  eis  non  patebat  accessus  et  ad 
locum,  ad  quem  vocati  dicebantur,  nunc  per  mare,  nunc  per 
terras  vix  duobus  mensibus  etiam  per  diversas  suorum  hostium 
et  inimicorum  terras  potuissent  accedere,  ab  eodem  episcopo 
Merserburgensi  et  suis  monitorio  penali  et  in  eventum  citatorio 
ac  fulminatione  censurarum  huiusmodi  coram  notariis  publicis 
et  testibus  fidedignis  ad  sedem  apostolicam  appellassent  appella- 
tionisque  huiusmodi  instrumentum  ipsius  episcopi  Merserburgen- 
sis  vicario  generali  seu  vicegerenti,  eo  tunc  in  remotis  agente, 
ac  certis  dicte  ecclesie  canonicis  capitulariter  congregatis  et  ipsius 
episcopi  notario  intimari  et  ad  valvas  eiusdem  ecclesie  Merser- 
burgensis  tempore  divinorum  officiorum  affigi  et  inibi  per  lon- 
gum  temporis  spatium  [affixum  remanere]  et  illarum  [o:  illius] 
copiam  auscultatam  dimitti  fecissent,  nichilominus  prefata  Doro- 
thea  Stennonem  et  litis  consortes  prefatos  per  tunc  episcopum 
Ratzeburgensem,  cui  prefatus  episcopus  Merserburgensis  suas 
vices,  ut  asseritur,  commiserat,  recusationis  et  appellationis  huius- 
modi  forsan  non  ignarus,  sub  pretextu,  quod  cuidam  pro  parte 
dicte  regine  coram  eo  oblato  libello  non  responderant1),  et  lis 
super  eo  in  causa  ipsa,  in  qua  secundum  dicte  commissionis  for- 
mam  absque  libello  et  litis  contestatione  procedi  poterat,  et  a  quo, 
si  ordinem  judiciarium  servari  voluisset,  merito  potuisset  appel- 
lari,  non  fuerat  contestata,  cuius  et  predicte  subdelegationis  noti- 
tiam  non  habebat,  excommunicari  et  ut  tales  publicari,  ut  dicitur, 
fecit  et  procuravit  quamvis  perperam  et  inique;  a  quo  cum  pro 
parte  prefatorum  Stennonis  et  litis  consortium  ad  eandem  sedem 
appellatum  extitisset,  prefatus  predecessor,  animadvertens  forsan 
premissa  in  regnis  predictis  scandala  plurima  productura,  ut 
illis  occurreretur,  causas  appellationis  huiusmodi  ac  nullitatis, 
iniquitatis  et  injustitie  huiusmodi  processus  et  sententie  ac  etiam 
surreptionis  et  obreptionis  dictarum  litterarum,  attemptatorum 
et  innovatorum  totius2)  negotii  principalis  bone  memorie  Ste- 
phano3)  lituli  s.  Marie  in  Transtyberim  presbitero  cardinali 
audiendas,  cognoscendas  et  fine  debito  terminandas  cum  pote- 
state  Stennonem  et  litis  consortes  predictos  per  se  vel  alium 
absolvendi  in  Romana  curia  vel  extra  eam  Commisit;  et,  dicta 
Dorolhea    regina   coram    eodem  cardinali  vocata  ac  Stennone  et 


l)  II:  libello  responderant      2)  IV:  totiusque      8)  IV:  Stephano  de  Nardinis 


INNOCENS  VIII.  437 

litis  consortibus  huiusmodi  a  prefatis  censuris  per  deputatum 
per  ipsum  cardinalem  in  partibus  illis  subdelegatum  absolutis, 
prefata  regina  postmodum  a  prefato  predecessore  certas  alias 
litteras  per  falsi  expressionem  et  veri  suppressionem  subrepti- 
cias  et  obrepticias  cum  advocatione  causarum  huiusmodi  a  pre- 
fato  cardinali  et  quibusvis  aliis  judicibus,  coram  quibus  quo- 
modolibet  penderent,  ad  prefatum  episcopum  Ratzeburgensem, 
per  quas  sibi,  ut  causam  huiusmodi  reassumeret  et  archiepiscopo 
Upsalensi  et  aliis  regni  Svecie  episcopis  sub  suspensionis  a  di- 
vinis  et  aliis  censuris  tunc  expressis  [mandaret]1),  ut  prefatum 
Stennonem  uti  dicti  castri  Orebro  in  regno  Svecie  situati  deten- 
torem  expellerent  et  a  participatione  et  communione  eorundem  et 
aliorum  facerent  evitari,  mandari  obtinuit,  similiter  extorsit,  qua- 
rum  litterarum  pretextu  Stennonem  et  litis  consortes  predictos 
fecit  coram  eodem  episcopo  Ratzeburgensi  ad  judicium  evocari; 
et,  postquam  coram  eo  ad  aliquos  actus  etiam  post  et  contra 
propositam  ex  causis  legitimis  contra  personam2)  ipsius  recusa- 
tionem  et  appellationem  in  causa  ipsa  taliter  qualiter  proces- 
sum  fuerat,  Albertus  Marcham3)  canonicus  Ratzeburgensis,  cui 
idem  episcopus  Ratzeburgensis  vices  suas,  donec  eas  duceret 
revocandas,  commiserat  in  eadem  causa  ad  ulteriora  etiam  ta- 
liter  qualiter  et  de  facto  potius  quam  de  jure  procedens  quan- 
dam  diffmitivam  sententiam  contra  dictos  Stennonem  et  litis 
consortes  et  pro  dicta  Dorothea  regina  promulgavit  iniquam;  a 
qua  etiam  licet  pro  parte  prefatorum  Stennonis  et  litis  consor- 
tium  ad  sedem  predictam  denuo  appellatum  fuisset,  et  infra 
tempus  legitimum4)  Stennon  et  litis  consortes  predicti  appella- 
tionem  huiusmodi,  cuius  Albertus  canonicus  et  episcopus  Ratze- 
burgensis  prefati  ignari  non  erant,  prosequuti  extitissent,  pro- 
cessus  executoriales  decrevit  temere  attemptando.  Postmodum 
vero  idem  episcopus  Ratzeburgensis  resumpta  causa  huiusmodi 
ad  ulteriora  etiam  de  facto  procedens  Stennonem  et  litis  con- 
sortes  predictos  ob  non  paritionem  litterarum  executorialium 
excommunicationis  et  alias  sententias,  censuras  et  penas  in  illis 
contentas  incurrisse  per  suam  etiam  sententiam  declaravit  ini- 
quam  etiam  temere  attemptando,  a  quibus  quidem  litteris  et 
processibus  executorialibus  ac  censurarum  fulminatione  et  sen- 
tentia  declaratoria   huiusmodi  pro  parte  eorundem  Stennonis  et 


*)  add.  Gz.         2)  II:  formam         3)  II:  Marchen;  IV:   Marclini 
4)  IV:  infra  prosecutionis  appellationis  huiusmodi  tempora 


438  INNOCENS  VIII. 

litis  consortum  fuit  ad  sedeni  appellatum  eandem.  Quare  pro 
parte  tam  Stennonis  et  litis  eonsortum  predictorum  quam  con- 
siliariorum  dicti  regni  Svecie,  asserenlium.  quod  viginti  quattuor 
arbitri  dudum  de  consensu  regis  et  trium  regnorum  predictorum ') 
recepti,  quibus  certissime  constat,  an  huiusmodi  bona  sint  re- 
gine  aut  corone  regni  Svecie,  et  infra  decem  vel  duodecim  aut 
ad  plus  quatuordecim  dies  possunt  coinmode  insimul  convenire 
et  fere  omni  anno  pro  pace  et  concordia  perpetua  vel  ad  minus 
aliqui  eorum  cum  aliis  dictorum  regnorum  consiliariis  con- 
veniunt,  prout  pluribus  annis  immediate  superioribus  de  pace 
huiusmodi  et  aliis  dictorum  regnorum  rebus  tractandis  et  etiam 
presenti  anno,  ut  dicitur,  in  festo  b.  Marie  Magdalene  convene- 
runt,  ac  dictorum  regnorum  pacem  et  animarum  salutem  affec- 
tuose  desiderant  et  a  partibus  suspecti  recusari  rationabiliter  non 
possunt,  nobis  fuit  supplicatum,  ut  Stennonem  et  litis  consortes 
predictos  a  prefata  excommunicationis  sententia  absolvere  ac 
omnes  causas  predictas  ad  nos  advocare  illasque  vobis  et  eis- 
dem  vigintiquatuor  arbitris  committere  dignaremur.  Nos  igitur, 
ne  dissensiones  et  discordie  per  conventiones,  confederationes  et 
ordinationes  inter  regem  et  regna  predicta  stabilitas  [compositae]2) 
huiusmodi  litis  pretextu  de  novo  suscitentur,  sed  ordinationes  et 
stabilimenta    huiusmodi   pro   perpetua   pace   et   quiete  regnorum 

predictorum    illesa   preserventur,   providere  volentes illas- 

que  [o:  causasque],  ubicunque  et  coram  quibuscunque  judicibus 
pendeant  indecise,  ad  nos  harum  serie  advocantes,  fraternitati 
vestre  mandamus,  quatenus  .  .  .  .,  vocatis  dicta  regina  et  aliis, 
qui  fuerint  evocandi,  eisdem  Stennoni  et  litis  consortibus  .  .  ., 
prestila  prius  per  eos  cautione  idonea  super  eo,  quo  excommu- 
nicati  habentur,  quod,  si  vobis  constiterit  eandem  excommunica- 
tionis  sententiam  in  eos  fore  juste  latam,  nostris  et  ecclesie 
mandatis  parebunt,  absolutionis  beneficium  ab  eadem  excom- 
municationis  sententia  auctoritate  nostra  hac  vice  dumtaxat  im- 
pendatis,  et  nichilominus  appellationuin  predictarum  et  tam  ante 
quam  post  illas  attemptatorum  et  innovatorum  quorumcunque 
necnon  nullitatis,  iniquitatis  el  injustilie  singulorum  processuum 
et  sententiarum  predictorum  ac  lotius  negotii  principalis  causas 
una  cum  vigintiquatuor  arbilris  prefatis  audiatis  ac  juxta  vim, 
seriem  et  continentiam  pactorum,  federum  et  stabilimentorum 
huiusmodi,  in  quantum  illa  res  et  bona,  de  quibus  in  huiusmodi 


')  II:  regni  predicti         *)  add.  Gz, 


INNOCENS  VIII.  439 

causis  agitur,  concernunt,  alias  vero,  prout  de  jure,  debito  fine 
decidatis,  facientes,  quod  decreveritis,  per  censuram  ecclesiasti- 
cam  et  alia  juris  remedia  quavis  appellatione  remota1)  firmiter 
observari,  invocato  ad  hoc  totiens,  quotiens  opus  fuerit,  auxilio 
brachii  secularis,  testes  autem,  qui  fuerint  nominati,  si  se  gra- 
tia,  odio  vel  timore  subtraxerint,  censura  simili  appellatione 
cessante  compellatis  veritati  testimonium  perhibere,  non  obstan- 
tibus  Bonifacii  pape  VIII,  qua  inter  alia  cavetur,  quod  nullus 
extra  suam  civitatem  vel  diocesim  ad  judicium  evocetur,  seu  ne 
judices  a  sede  predicta  deputati  extra  civitatem  vel  diocesim,  in 
quibus  deputati  fuerint,  contra  quoscunque  procedere  seu  aliis 
vices  suas  committere  presumant,  ac  de  duabus  dietis  in  con- 
cilio  generali  edita  et  aliis  constitutionibus  et  ordinationibus 
apostolicis  contrariis.  Datum  Rome  16.  kal.  oct.  anno  5. 
L. 

Reg.  Vat.  770  fol.  88;  (II)  daarlig  Afskrift  i  Suppl.  900  fol.  64  v;  (III)  Af- 
skrift  med  betydningslose  /Endringer  i  Eksekutionsbrev  fra  iErkedegnen  Rag- 
valdus  i  Upsala  (tr.  i  Geb.  Arch.  Aarsberetn.  IV.  419 — 23  som  Note  R  til  et 
senere  Pavebrev;  Reg.  *7970);  (IV)  Supplik  (Fiat.  ,1.)  i  Suppl.  880  fol.  43  v. 

3127.  22.  Sept.   1488. 

Paven  giver  dem,  der  viser  Velgierninger  mod  det  romerske  Helligaands- 
hospitals  Plejeborn,  Tilladelse  til  at  vaelge  en  Skriftefader,  som  kan  give  dem 
Plenaraflad  een  Gang  i   Livet  og  i  Dodsojeblikket. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Etsi  sedes  apostolica  cunctos 
pauperes  et  miserabiles  personas  materne  pietatis  officio  con- 
fovere  et  juvare  teneatur,  infantes  tamen  expositos,  et  presertim 
in  nostro  hospitali  s.  Spiritus  in  Saxia  de  Urbe,  quod  ante 
oculos  nostros  situm  est  et  ere  apostolico  per  Romanos  ponti- 
fices  fundatum  et  dotatum  extitit  ac  pluribus  et  diversis  privilegiis 
et  prerogativis  insignitum,  singulari  caritate  sua  [ac]  clementia 
in  visceribus  caritatis  complecti  consuevit  ac  eos  ita  specialibus 
favoribus  et  auxiliis  prosequitur,  quod  ipsorum  substentationi 
et  recreationi  necnon  saluti  animarum  fidelium,  illorum  maxime 
suas  operarias  manus  super  hoc  porrigentium,  oportune  pro- 
videri  et  salubriter  consuli  valeat.  Cum  itaque,  sicut  fidedig- 
norum    testimonio    percepimus    et    experientia    ipsa    didicimus, 


*)  IV :    cum    eis    certissime    constat,    an    bona    huiusmodi    sunt    regine    an 

regni  Svecie, et.  si  reppererint   dicta   bona   ad    dictam    reginam    legitime 

spectare,  quod   tunc    ipsum  oratorem  infra  certum  terminum  prefigendum  sub 
censuris  restituere  compellant 


440  INNOCENS  VIII. 

quamplures  infantes  pauperes  dietim  ad  dictum  hospitale  defe- 
rantur  et  ad  illud  pauperes,  infirmi  et  alie  miserabiles  persone 
cjuotidie  in  copioso  numero  confluant  et  inibi  caritative  recipi- 
antur  et  perlactentur1)  adeo,  quod  ipsius  facultates  ad  huius- 
modi  pia  opera  exercenda  non  suppetunt  et  in  futurum  veri- 
similiter  non  poterunt  suppetere,  nisi  sufYragio  ipsorum  fidelium 
adjuventur,  nos  igitur,  cupientes,  quantum  nobis  ex  alto  con- 
ceditur,  populum  christianum  deo  reddere  acceptabilem  et  bo- 
norum  operum  sectatorem  ac  necessitatibus  infantium  exposi- 
torum  et  pauperum,  inlirmorum  et  aliarum  miserabilium  per- 
sonarum  huiusmodi  subvenire  eosque  et  alios  fideles  indulgentiis 
et  remissionibus  prosequi,  omnibus  fidelibus  utriusque  sexus, 
qui  unum  vel  unam  ex  ipsis  infantibus  expositis  penes  se  re- 
ceperint  eumque  seu  eam  usque  ad  tempus  debitum  lactaverint 
seu  lactari  ipsumque  seu  ipsam  usque  ad  annum  unum  cum 
dimidio  propriis  expensis  aluerint  seu  ali  fecerinl  et  virgines 
seu  domicellas  expositas  apud  eosdem  fideles,  sicut  prefertur, 
receptas  vel  aliquam  aliam  ex  dicti  hospitalis  expositis  de  pro- 
priis  facultatibus  nupserint  seu  maritaverint  aut  eidem  hospitali 
illud  tantum  erogaverint,  quod  sufficiat  ad  lactandum  seu  alen- 
dum  infantes  expositos  aut  maritandas  virgines  [seu]  domicellas 
expositas  huiusmodi  unam  vel  plures,  necnon  pauperibus,  in- 
firmis  et  miserabilibus  personis  ac  aliis  fidelibus  christianis,  quos 
in  prefato  hospitali  etiam  decedere  contigerit,  quod  quilibet  seu 
quelibet  ex  eis  aliquem  presbiterum  idoneum  secularem  vel  re- 
gularem  in  suum  possit  eligere  confessorem,  qui  omnium  pecca- 
torum  suorum  etiam  in  omnibus  casibus  eidem  sedi  specialiter 
reservatis,  de  quibus  corde  contritus  et  ore  confessus  seu  con- 
trita  et  confessa  fuerit,  semel  in  vita  et  in  mortis  articulo 
plenariam  remissionem  sibi  impendere  valeat,  licentiam  et  fa- 
cultatem  tenore  presentium  concedimus  et  pariter  indulgemus. 
Dalum  Rome  10.   kal.  oct.  anno  5. 

Indtaget    i   et  Brev    fra  Helligaandsordenens  Stormester  Alexander  de  Ne- 
ronibus  af  22.  Jan.  151 1>  (Danske  Selskabs  Membraner). 

3128.  12.  Okt.   1488. 

Biskoppen  <>g  Kapitlet  i  Bibe  faar  Tilladelse  til  at  ombytte  Kirkerne  i  Mogel- 
tonder  og  Jandrup,  saaledes  at  Kapitlet  kan  ind-  og  afssette  Prsester  i  Jandrup. 

Olim  tunc  temporis  episcopus  Ripensis  et  capitulum  ecclesie 
Ripensis,    provide  attendentes,   quod,    si    ipsi    bona    immobilia2) 


)  Gz.         Cod.   perlactentur  et  adeo         2)  (i/  Cod.  immobilia  ad 


INNOCENS  VIII.  441 

s.  Nicolai  Mogeltunder  capitulari  ac1)  eiusdem  s.  Nicolai  in 
Jandorff  in  Westerheret  episcopali  mensis  perpetuo  unitarum 
parrochialium  ecclesiarum  Ripensis  diocesis  ac  ipsas  parrochiales 
ecclesias  invicem  permutarent,  ex  hoc  profecto  evidenti  dictarum 
mensarum  utilitati  consuleretur,  bona  predicta  invicem,  ut  pre- 
fertur,  permutarunt,  prout  in  quodam  publico  instrumento  [con- 
tinetur],  et  etiam  ab  olim  tempore  Innocentii  III  dicta  parrochi- 
alis2)  ecclesia  in  Mogeltunder  dictis  capitulo  unita  fuit3)  .... 
Ut  autem  permutatio  predicta  eo  maiorem  obtineret  roboris  fir- 
mitatem,  quo  per  s.  v.  fuerit  confirmata,  supplicant  prefati  epi- 

scopus   et   capitulum,    quatenus aliquibus    probis  viris   in 

partibus  illis  mandare  dignemini,  ut,  si  et  postquam  eis  de  per- 
mutatione  predicta,  et  quod  illa  in  evidentem  dictarum  mensarum 
cedat  utilitatem,  legitime  constiterit,  permutationem  predictam 
ac,  prout  illam  concernunt,  omnia  in  dicto  instrumento  et  litteris 
apostolicis  contenta  et  inde  secuta  quecunque  confirment.  Fiat.  J. 
.  .  .  .  Et  quod  regi  possit  dicta  parrochialis  ecclesia  in  Mogel- 
tunder  [o :  Jandorff]  per  amovibilem  ad  nutum  capituli  predic- 
torum.     Datum  Rome  4.  id.  oct.  anno  5. 

Suppl.  887  fol.  143  v. 

3129.  5.  Nov.   1488. 

Sognepraesten  Markvard  Pojske  i  Stokkemarke  faar  .'Erkedegneembedet  i 
Viborg  og  Tilladelse  til  at  beholde  begge  Embeder. 

Cum  alias  archidiaconatus  ecclesie  Vibergensis  tunc  per 
obitum  Ketilli  N.  a  tanto  tempore  vacaverit  et  vacet  ad  presens, 
quod  collatio  [eius]  juxta  Lateranensis  statuta  concilii  ad  sedem 
apostolicam  legitime  devoluta  existat,  licet  quidam  N.  Glob,  qui  se 
gerit  pro  clerico,  cuique  tunc  defectum  etatis  patienti  et  nondum 
in  decimoquarto  sue  etatis  anno  constituto  de  illo  sic  vacante 
quamquam4)  minorenni  et  inhabili,  sedis  apostolice  desuper  dis- 
pensatione  minime  obtenta  ordinaria  auctoritate,  ut  pretenditur, 
provisum  fuit,  huius5)  quidem  pretense  provisionis  pretextu  archi- 
diaconatum  huiusmodi  ad  annum  et  ultra  citra  tamen  biennium 
detinuit  indebite  occupatum,  quapropter  archidiaconatus  huius- 
modi  adhuc  vacare  noscatur,  supplicat  igitur  Marquardus 
Poyssce  rector  parrochialis  ecclesie  ville  Stochemarche  Otto- 
niensis  diocesis,  quatenus  sibi,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque 
parente  procreatus  et  in  Romana  curia  presens  existit,  de  dicto 


x)  Gz.  —  Cod.  ac  ad         2)  Cod.  de  dicta  parrochiali         s)  Cod.  fuerit 
4)  Gz.  —  Cod.  tamquam  5)  Gz.  —  Cod.  cuius 


442  INNOCENS  VIII. 

archidiacouatu,  qui  in  ipsa  ecclesia  Vibergensi  dignitas  curata 
et  forsan  electiva  existit  [fructus  4  mr.],  providere  secumque, 
ut  unacum  dicta  parrochiali  ecclesia,  quam  possidet  [fructus 
4  mr.],  dictum  archidiaconatum  ecclesie  Yibergensis,  si  illum 
assequatur,  seu  ahsque  illis  aliqua  alia  duo  curata  aut  alias  in- 

vicem  incompatibilia  benelicia si  sibi  alias  eanonice  con- 

ferantur,  recipere  et,  quoad  vixerit,  retinere  illaque  et  quecunque 
alia  duo  per  ipsum  in  posterum  assequenda  incompatibilia  be- 
neficia  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  .  .  .  beneficia  duo  dumtaxat  incompatibilia  etiam  recipere  et 
similiter,  quoad  vixerit,  insimul  retinere  libere  valeat,  concedere 
[o:  dispensare]  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  cognomen  ipsius 
Ketilli  .  .  .  necnon  nomen  proprium  et  qualitates  dicti  Glob  .  ., 
et  per  quantum  tempus  occupaverit,  latius  exprimi  possi[n]t  in 
litteris.  Et  quod  littere  simul  vel  seorsum  expediri  possint. 
Datum  Rome  non.   nov.   anno  5. 

Suppl.  888  fol.  65  v. 

14.  Nov.   1488. 

Se  14.  Sept.  1488  (Nr.  3124). 

3130.  17.  Nov.   1488. 

Praesten  Nicolaus  Lamberti  fra  Utrecht  Stift  faar  Kanonikat  og  Prtebende 
i  Middelburg  mod  at  give  Indehaveren  Klerken  Albert  Asschen  fra  Odense  Stift 
en  aarlig  Pension. 

Cum  Albertus  Asche  clericus  Ottoniensis  diocesis  v.  s.  fami- 
liaris  continuus  commensalis,  cui  nuper  s.  v.  de  canonicatu  et 
prebenda  collegiate  ecclesie  s.  Petri  Middelburgensis  Traiectensis 
diocesis,  tunc  per  obitum  Johannis  Nijs  in  Romana  curia  de- 
functi  vacantibus,  concessit  provideri,  gratie  concessionis  huius- 
modi  litteris  apostolicis  desuper  nundum  confectis  in  manibus 
s.  v.  cedit  de  presenti,  supplicat  Nicholaus  Lamberti  presbiter 
dicte  Traiectensis  diocesis,  capellanus  familiaris  et  continuus 
comrnensalis  Oliuerii  episcopi  Sabinensis  cardinalis  Neapolitani, 
quatenus  renuntiationem  huiusmodi  admittentes  sibi  de  dictis 
canonicatu  et  prebenda  [fructus  36  fl.  auri  de  camera],  etiam 
si  .  .  specialiter  vel  ex  eo,  quod  dicti  Albertus  et  Johannes  s.  v. 
familiares  continui  commensales,  dictus  vero  Johannes  illos  ob- 
tinens  sedis  aposloliee  prothonotarius  et  s.  v.  cubicularius  ex- 
titerunt,  vel  alias  generaliter  reservati  existant,  providere,  et,  ne 
dictus  Alberlus  propter  renuntialionem  huiusmodi  nimium  dis- 
pendium  patiatur,  annuam  pensionem  12  11.  similium  super 
fructibus   dictorum    canonicatus   et   prebende    per   ipsum   Nicho- 


INNOCENS  VIII.  443 

laum,  quoad  illos  tenuerit,  dicto  Alberto,  quoad  vixerit,  singulis 
annis  in  terminis  et  locis  concordandis  et  sub  censuris  in  tali- 
bus  apponi  solitis  [persolvendam]1)  de  consensu  ipsius  Nicholai 
dicto  Alberto  reservare  necnon  eidem  Alberto,  ut,  cedente  vel 
decedente  ipso  Nicholao  vel  alias  dictos  canonicatum  et  preben- 
dam  quomodolibet  dimittente,  lice[a]t  sibi  Alberto  ad  dictos  ca- 

nonicatum  et  prebendam  liberum  regressum  habere, con- 

cedere  dignemini.    Fiat.  J.     Datum   Rome   15.  kal.  dec.  anno  5. 

Suppl.  889  fol.  41  v. 

3131.  5.  Dec.   1488. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Glandeves,  Modenakanniken  Johannes  Baptista 
fra  Ferrara  og  Officialen  i  Boskilde  at  overdrage  Klerken  Laurens  Bertoldsen 
fra  Boskilde  Stift  Kanonikat  og  Pra?bende  i  Boskilde. 

Episcopo  Glandatensi  et  Johanni  Baptiste  de  Ferrariis  ca- 
nonico  ecclesie  Mutinensis  ac  officiali  Roskildensi.  Vite  ac  mo- 
rum  honestas  [etc.l.  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  canonicatus 
et  prebenda  ecclesie  Roskildensis,  quos  Petrus  Johannis  obtine- 
bat,  per  obitum  eiusdem  Petri  Johannis  vacent,  nos  .  .  .  discre- 
tioni  vestre  mandamus,  quatenus  vos  .  .  .  canonicatum  et  pre- 
bendam    predictos    [fructus   42)   mr.j    Laurentio    Bertoldi    clerico 

Roskildensis  diocesis   auctoritate  nostra  conferre  curetis 

Datum  Rome  non.  dec.  anno  5. 

N.  XX.  9.  kal.  aug.  anno  5.  episcopus  Yporiensis. 

Beg.  Lat.  876  fol.  107  v:  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis)  i  Suppl.  891   fol.   50. 

3132.  5.  Dec.  1488. 

Klerken  Didrik  Tetens  fra  Slesvig  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende  i  Hameln. 

Cum  Andreas  Keock  presbiter  Slesvicensis  diocesis  canoni- 
catui  et  prebende  ecclesie  ss.  Bonifacii  et  Innocentii  Hamelensis 
Mindensis  diocesis,  de  quibus  sibi  tunc  vacantibus  auctoritate 
apostolica  concessum  fuerat  provideri,  ac  omni  juri  ad  eosdem 
sibi  quomodolibet  competenti,  litteris  super  concessionis  gratia 
non  confectis,  de  presenti  resignat,  supplicat  igitur  Theodericus 
Totons  clericus  Slesvicensis  diocesis,  quatenus  sibi  resignati- 
onem  huiusmodi  admittentes  de  dictis  canonicatu  et  prebenda 
[fructus  4  mr.],  sive  premisso  sive  alias  quovis  modo  aut  adhuc 
per  Godfridi  Stulberc  vel  ipsius  Andree  obitum  vacent  ....  aut  ex 
eo,  quod  dictus  Godfridus  bone  memorie  cardinalis,  cuius  nomen 
et  titulus  exprimi  possint  in  litteris,  familiaris  continuus  commen- 


x)  add.  Gz.  ')  II:  0  mr 


444  INNOCENS  VIII. 

salis  fuit,  reservati  existant,  providere  dignemini.    Concessum  in 
presentia  pape.    A.  Aleriensis.     Datum  Rome  non.  dec.  anno  5. 

Suppl.   889  fol.   245   (225)  v. 

3133.  9.  Dec.   1488. 

Paven  bestemmer,  at  Provstiet  i  Harsyssel  med  tilhorende  Annekser  skal 
kegges  under  Biskopsbordet  i  Ribe. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Pastoralis  officii  debitum  [etc.]. 
Sane  pro  parte  Hardwici  episcopi  Ripensis  nobis  nuper  exhibita 
petitio  continebat,  quod  fructus  mense  episcopalis  Ripensis  ex- 
crescentes  in  possessionibus  dicte  mense  circa  mare  occidentale 
adjacentibus  ob  tempestates  et  aquarum  inundationes  ac  alios 
sinistros  eventus  sunt  adeo  tenues  et  exiles,  quod  idem  Hard- 
wicus  et  pro  tempore  existens  Ripensis  episcopus  ex  illis  juxta 
pontificalis  exigentiam  dignitatis  se  sustentare  ac  onera  ipsis 
incumbentia  perferre  commode  non  possint,  quodque,  si  eccle- 
sia,  prepositura  nuncupata,  loci  in  Hardesyssel  Ripensis  diocesis 
eidem  mense  perpetuo  uniretur,  ipse  Hardwicus  et  pro  tempore 
existens  episcopus  Ripensis  pro  sua  decentiori  sustentatione  ac 
onerum  huiusmodi  supportatione  aliqnod  exinde  susciperent 
relevamen.  Quare  pro  parte  dicti  Hardwici  episcopi  nobis  fuit 
supplicatum,  ut  eandem  ecclesiam  dicte  mense  perpetuo  unire . .  . 
dignaremur.  Nos  igitur,  qui  dudum  inter  cetera  voluimus,  quod 
petentes  beneficia  aliis  uniri  tenerentur  exprimere  verum  valorem 
beneficii,  cui  unio  fieri  peteretur,  alioquin  unio  non  valeret,  et 
semper  in  unionibus  commissio  fieret  ad  partes,  fructuum  dicte 
mense,  qui  in  libris  camere  apostolice  ad  120  11.  auri  de  camera 
laxantur,  verum  valorem  annuum  presentibus  pro  expresso  ha- 
bentes,  ecclesiam  predictam,  que  sine  cura  est  [cuius  et  non- 
nullorum  illi  canonice  annexorum,  quibus  cura  imminet  ani- 
marum,  fructus  4  mr.j,  cum  eisdem  annexis  prefate  mense  tenore 
presentium  perpetuo  ....  unimus,  ita  quod,  decedente  dicte  ec- 
clesie  moderno  rectore,  liceat  eidem  Hardwico  et  pro  tempore 
exislenti  episcopo  Ripensi  corporalem  possessionem  ecclesie  et 
annexorum  predictorum  ....  auctoritate  propria  libere  appre- 
hendere  et  perpetuo  retinere  ac  illius  et  annexorum  huiusmodi 
Iructus  in  suos  ac  mense  et  ecclesie  predictarum  usus  convertere, 
cuiusvis  licentia  super  hoc  minime  requisila.  Datum  Rome  5.  id. 
dec.   anno   5. 

F.   XXXX.   Suno. 

Rag.  Lat.  871  fol.  270  v;  ogsaa  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis)  i  Suppl.  889  fol.  172  v. 


INNOCENS  VIII.  445 

Mense  episcopali  Ripensi  prepositura  in  Fredefifel  (!)  Ripensis 
diocesis  [fructus  4  mr.J  sub  data  5.  id.  dec.  anno  5  Innocentii  VIII 
perpetuo  unita  fuit  .... 

Arm.  33  vol.  2  fol.  425. 

3134.  6.  Jan.   1489. 

Dekanen  i  Minden  Eggert  Durkop  faar  motu  proprio  Provstiet  sammesteds, 
Liibeckerkanniken  Henrieus  Meyer  motu  proprio  Dekanatet. 

Motu  proprio  magistro  Egerdo  Durcap  decano  et  canonico 
ecclesie  Mindensis,  capellano  nostro  ac  palatii  apostolici  cau- 
sarum  auditori,  necnon  Henrico  Meyer  canonico  Lubicensi,  de- 
cretorum  doctori,  cubiculario  ac  familiari  nostro  antiquo  et 
continuo  commensali,  respective  specialem  gratiam  facere  volen- 
tes,  magistro  Egerdo  de  prepositura  dicte  ecclesie,  que  inibi 
dignitas  post  pontincalem  maior  ac  curata  et  electiva  existit, 
per  obitum  Bernardi  Gropperdorp  vacante  [fructus  24  mr.],  ac 
supradicto  Henrico  de  decanatu  predicto,  quem  idem  magister 
Egerdus  in  eadem  obtinet  et  [qui]  etiam  dignitas  curata  et  elec- 
tiva,  non  tamen  post  pontificalem  maior  [existit],  per  assecu- 
tionem  dicte  prepositure  etc.  vacare  speretur  ac  per  assecutionem 
huiusmodi .  .  .,  prout  etiam  se  sponte  obtulit  dictus  Egerdus1),  vo- 

lumus  vacare  [fructus  8  mr.] ,  prefato  Egerdo  providemus 

ac  Henrico  respective  provideri  mandamus  necnon  dispensationi 
sive  indulto  ipsi  magistro  Egerdo  de  simul  obtinendo  duas  dig- 
nitates   in  eadem  ecclesia  et  sub  eodem  tecto  ad  certum  tempus 

apostolica    auctoritate    concesso pro    hac    vice    dumtaxat, 

consentiente  et  volente  id  dicto  Egerdo,  specialiter  et  expresse 
derogamus  ....  Concessum  motu  proprio  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis  .  .  .  Et  quod  littere  super  premissis  divisim  expe- 
diri  possint.  Concessum.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  8.  id.  jan. 
anno  5. 

Suppl.  893  fol.  147. 

3135.  8.  Jan.   1489. 

Bispebordet  i  Ribe  fritages  for  at  betale  Annater  af  Indlemmelsen  af 
Provstiet  i   Harsyssel. 

[1489]  Die  8.  jan.  una  bulla  unionis  perpetuo  prepositure 
in  Herdesysel  Ripensis  diocesis  [fructus  4  mr.]  facte  mense  epi- 


l)  Gz.  —  Cod.   Egerdus.  ac  volumus 


44()  [NNOCENS  VIII. 

scopali   Ripensi  sub  data  5.  id.  dec.  anno  5.     Data  de  mandato, 
quia  non  excedit,   et  fuit  aucta  taxa  dicte  ecclesie  ad   fl.  8. 

Bulle  restitute  absque  obligatione. 

Auuate   1488—89  fol.   229  (Archivio  di  Stato). 

3136.  31.  Jan.   1489. 

Paven  befaler  Yiborgkanniken  Bent  Knudsen  at  modtage  Provsten  i  Tvilum 
Poul  Mikkelsens  Besignation  og  indsaette  Praesten  Kjeld  Nielsen  fra  Borglum 
Stift  som  hans  Efterfolger. 

Benedicto  Kanuti  canonico  ecclesie  Vibergensis.  Apostolice 
sedis  circumspecta  benignitas  [etc.].  Cum  itaque  Paulus  Michaelis 
prepositus  monasterii  loci  Twifflum1)  ordinis  s.  Augustini  Aru- 
siensis  diocesis  pro  eo,  quod  jam  dudum  octuagesimum  sue 
etatis  annum  peregit  et  adeo  senio  confectus  et  viribus  sui  cor- 
poris  destitutus  existit,  quod  preposituram  dicti  monasterii, 
quam  obtinet,  amplius  regere  ac  onera  sibi  ratione  eiusdem 
prepositure  incumbentia  commode  perferre  non  potest  per  se 
ipsum,  ac  ex  nonnullis  aliis  rationabilibus  causis  preposituram 
predictam  sponte  resignare  proponat,  ac  Ketillus  Nicolai  pres- 
biter  Burglanensis  diocesis  cupiat  ob  melioris  vite  Irugem  in 
dicto  monasterio  una  cum  illius  conventu  sub  regulari  habitu 
virtutum  domino  famulari,  nos,  .  .  .  prefatum  Ketillum  in  huius- 
modi  suo  laudabili  proposito  confovere  volentes,  discretioni  tue 
mandamus,  quatenus,  si  est  ita,  ab  eodem  Paulo  vel  procura- 
tore  suo  resignationem  huiusmodi,  si  illam  in  tuis  manibus 
sponte  facere  voluerit,  auctoritate  nostra  hac  vice  dumlaxat  ad- 
mittas  eaque  per  te  admissa  prefatum  Ketillum,  si  sit  idoneus 
et  aliud  canonicum  non  obsistat,  in  dicto  monasterio  eadem 
auctoritate  in  canonicum  recipias  et  in  fratrem  sibique  regu- 
larem  habitum  juxta  ipsius  monasterii  consuetudinem  exhibeas 
.  .  .  necnon  professionem  regularem  per  canonicos  dicti  mona- 
sterii  emitti  solitam  ab  ipso  Ketillo,  si  illam  in  eisdem  manibus 
sponte  emiltere  voluerit,  eadem  auctoritate  simililer  admittas 
ipsaque  professione  per  te  admissa  preposituram  predictam,  que 
conventualis  est,  et  cuius  ac  in  Gennungh2)  necnon  in  Skorop 
dicte  Arusiensis  diocesis  parrochialium  ecclesiarum  et  aliorum 
eidem  prepositure  canonice  annexorum  fructus  4  mr.  arg.  va- 
lorem  annuum  non  excedunt,  cum  annexis  huiusmodi  eidem 
Ketillo,  postquam  habitum  susceperit  et  professionem  huiusmodi 


')  II:  Tesifflensis,  vulgariter  Tesifflum  nuncupati,         ~)  II:  Gerningh 


INNOCENS  VIII.  447 

emiserit,  ut  prefertur,    prefata   auctoritate  nostra  conferas 

Ceterum,  cum  non  sit  verisimile,  quod  quis  beneficia  sua  multis 
forsan  laboribus  aquisita,  ex  quibus  vite  subsidium  percipit, 
absque  magna  causa  sponte  resignet,  attente  provideas,  ne  in 
resignatione  huiusmodi,  si  fiat,  ex  parte  Ketilli  et  Pauli  predic- 
torum  aliqua  pravitas  interveniat  seu  etiam  corruptela.  Volumus 
autem,  quod  dictus  Ketillus,  quamprimum  professionem  huius- 
modi  emiserit,  aut  annus  probationis  sue  iapsus  fuerit  s[i]ve  habi- 
tum  professorum  susceperit  et  illum  per  triduum  scienter  gesta- 
verit  seu  etiam  antea,  si  constiterit  ipsum  absolute  vitam  mutare 
voluisse,  beneficia  per  eum  obtenta  predicta,  que  ac  jus  sibi  in 
aliis  beneiiciis  quomodolibet  competens  extunc  vacare  decernimus, 
omnino  dimittere  teneatur.    Datum  Rome  pridie  kal.  febr.  anno  5. 

G.   16.  kal.  martii  anno  5.  Polycarpus. 

Reg.  Lat.  869    fol.   1 ;    ogsaa    (II)    Supplik    (Concessum    in    presentia    pape. 
A.  Aleriensis)  i  Suppl.  892   fol.  119. 

3137.  3.  Febr.  1489. 

Praesten    Peder   Laurenssen    fra    Borglum    Stift   faar   Sognekirkerne  i  Jets- 
mark  og  Hune. 

Cum  Nicolaus  Laurentii  rector  parrochialis  ecclesie  s.  Ni- 
colai  in  Jetzmar  Burglanensis  diocesis,  cui  parrochialis  ecclesia 
b.  Marie  virginis  in  Honen  eiusdem  diocesis  perpetuo  est  an- 
nexa,  dictam  ecclesiam  s.  Nicholai  cum  annexa  huiusmodi  in 
manibus  s.  v.  resignare,  et  Laurentius  Bartholomei  presbiter,  cui 
olim  de  dicta  annexa,  quam  tunc  certo  modo  vacare  falso  as- 
serebat,  auctoritate  ordinaria  fuit  provisum,  omni  juri  sibi  in 
eadem  annexa  quomodolibet  competenti  cedere  in  manibus  v.  s. 
proponant,  prout  idem  Nicolaus  resignat  et  Laurentius  cedit  de 
presenti,  supplicat  igitur  Petrus  Laurentii  presbiter  eiusdem  dio- 
cesis,  quatenus  resignationem  huiusmodi  admittentes  de  dicta 
ecclesia  s.  Nicholaii,  [cuius  cum  annexa  huiusmodi  fructus  4  mr. 
arg.  monete  in  partibus  illis  currentis,  que  24  duc.  auri  de  ca- 
*  mera  non  transcenduntj  eidem  oratori  providere  ac  dicto  Nicholao 
loco  annue  pensionis  tres  lestas  annone,  que  valorem  8  duc.  si- 
milium  non  transcendunt,  de  fructibus  etc.  dictarum  ecclesiarum 
per  dictum  Petrum  et  suos  successores  dictas  ecclesias  pro  tem- 
pore  obtinentes  eidem  Nicolao  in  loco  et  terminis  ac  sub  penis 
et  censuris  in  talibus  apponi  solitis  annis  singulis  integre  per- 
solvendas  reservare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  Aleriensis.     Datum  Rome  3.  non.  febr.  anno  5. 

Suppl.  892  fol.  96  v. 


448  INNOCENS  VIII. 

3138.  7.  Febr.   1489. 

Klerken  Jakob  Jensen  fra  Ribe  Stift  faar,  skent  kun  20  Aar  gammel,  ny 
Provision  paa  Sognekirken  i  Varde  og  Dispensation  til  i  7  Aar  ikke  at  residere 
ved  Embedet;  dog  skal  ban  inden  eet  Aar  lade  sig  indvie  til  Subdiakon. 

Alias  parrochiali  ecclesia  s.  Jacobi  in  Warde  Ripensis  dio- 
cesis  per  obitnm  Nicolai  Barkensen  vacante,  Johannes  Dacie, 
Svecie  et  Norvegie  rex,  ad  quem  seu  eius  predecessores  ab  anti- 
qua  et  hactenus  observata  consuetudine  jus  presentandi  per- 
sonam  idoneam  ad  dictam  ecclesiam,  dum  et  quotiens  illam 
pro  tempore  vacare  contingerit  (!),  pertinere  consuevit,  prout  per- 
tinet  de  presenti,  Jacobum  Johannis  clericum  dicte  diocesis, 
tunc  in  decimo  nono  etatis  anno  constitutum,  ipsius  loci  ordi- 
nario  pro  institutione  canonica  oblinenda  presentavit,  et  extunc 
per  eundem  ordinarium  seu  eius  in  hac  parte  vicarium  in  spi- 
ritualibus  seu  officialem  generalem  institutus  fuit,  possessione 
subsecuta.  Dubitat  tamen  presentationem,  institutionem  et  pos- 
sessionis  assecutionem  cum  inde  secutis  propter  defectum  etatis 
premisse  ac  aliis  de  causis  viribus  posse  subsistere  dictamque 
ecclesiam  propterea  adhuc  vacare.  Supplicat  igitur,  quatenus 
sibi,  qui  jam  dudum  vigesimum  sue  etatis  annum  attigerit,  de 
antedicta  parrochiali  ecclesia,  que  de  jure  patronatus  prefati 
regis  Dacie  etc.  existit,  cui  pro  hac  vice  dumtaxat  de  expresso 
consensu  eiusdem  derogare  placeat,  [fructus  4  mr.],  per  modum 
simplicis  vel  nove  provisionis,  prout  id  oratori  utilius  videbitur, 
providere  sibique  etiam  ampliorem  gratiam  facientes,  secum,  ut 
ratione  dicte  parrochialis  ecclesie,  quam  obtinet,  seu  quorum- 
cunque  aliorum  beneficiorum  per  ipsum  jam  obtentorum  et 
imposterum  assequendorum  litterarum  studio,  ubi  illud  vigeat 
generale,  residendo  aut  servitiis  dicti  regis  aut  cuiuscunque  al- 
terius  principis  insistendo  ad  septennium  a  data  presentis  sup- 
plicationis  computandum  ad  aliquem  ex  sacris  ordinibus  se  pro- 
moveri  facere  minime  teneatur  seu  etiam  parrochiali  ecclesia 
vel  aliis  beneficiis  huiusmodi  privari  vel  super  eis  quomodolibet 
molestari  possit,  dispensare  dignemini.    Concessum  in  presentia 

pape.    A.  Aleriensis Et   cum    derogatione  juris   patronatus 

regis  Dacie,  attento  quod  de  consensu,  et  cum  indulto  huius- 
modi  de  non  promovendo  ad  septennium  stando  in  studio  vel 
servitio  dicli  regis  eliam  insistendo,  dummodo  infra  annum  sit 
subdiaconus.     Datum   liome  7.  id.  febr.  anno  5. 

Suppl.  893  fol.  21. 


INNOCENS  VIII.  449 

3139.  9.  Febr.  1489. 

Gejstligheden  og  Kirkevaergerne  i  Borglum  Stift  faar  indsat  Dommere 
(prelati  in  partibus)  imod  Biskop  Niels  Styggesen  (Rosenkrantz)  i  Borglum,  som 
havde  plaget  dem  med  overdrevent  Gaesteri  og  alt  for  store  Skattepaalseg. 

Exponitur  pro  parte  rectorum  parrochialium  ecclesiarum 
civitatis  et  diocesis  Burglanensis  ac  provisorum  seu  magistrorum 
fabricarum  earundem  ecclesiarum  et  diocesis  gravi  cum  querela, 
quod,  licet  Innocentius  IV  et  Gregorius  X  decreverint,  quod  lo- 
corum  ordinariis  non  liceat  rectores  parrochialium  ecclesiarum 
nisi  temporibus  debitis  et  in  constitutionibus  eorundem  latius 
expressis  visitare  et  ab  illis  procurationes  recipere,  nichilominus 
Nicolaus  episcopus  Burglanensis,  quo  spiritu  ductus  nescitur, 
decretis  huiusmodi  temere  et  de  facto,  cum  de  jure  non  pOsset, 
contraveniendo  dictos  rectores  quolibet  anno  pluribus  vicibus 
indebite  etiam  personaliter  cum  sexaginta  equitibus  et  interdum 
pluribus  visitare,  procurationes  indebitas  ab  eis  extorquere  et 
cum  aliquibus  eorundem  interdum  per  unam,  aliquando  per 
duas  et  interdum  per  tres  dies  et  noctes  morari  eosque  adeo 
enormiter  in  suis  bonis  et  rebus  ac  etiam  pecuniis  numeratis 
gravare  et  exactionare  non  expavit,  quod  aliqui  eorundem,  visi- 
tationibus,  gravaminibus  et  exactionibus  huiusmodi  causantibus, 
cum  illas  sufferre  non  possent,  ad  talem  devenerunt  penuriam 
et  paupertatem,  quod  ecclesiis  parrochianis  suis  dimissis  illisque 
etiam  per  aliquos  eorundem  resignatis  et  aliis  personis  idoneis 
in  illis  non  institutis  aufugerant;  et  hiis  non  contentus,  sed  mala 
malis  accumulans  provisores  dictarum  ecclesiarum,  magistros 
gildem  [o:  -darum]  aut  fabricatarum  [o:  -ores]  vulgariter  nuncu- 
patos,  ad  solvendum  sibi  singulis  annis  nonnullarum  pecuniarum 
quantitates  de  ipsarum  parrochialium  ecclesiarum  patronorum  et 
aliorum  Christi  fidelium  piissuffragiis  et  oblationibus  ac  alias  col- 
lectas,  de  quibus  ecclesie  ipse  in  suis  structuris  et  edificiis  repa- 
rari  et  conservari  ornamentaque  earundem,  videlicet  libri,  calices 
et  alia  paramenta,  restaurari  deberent,  totiens,  quotiens  sibi  vi- 
debitur,  compellit,  propter  que  divinus  cultus  diminuitur,  devotio 
fidelium  lentescit  et  sepius  subsequitur  periculum  animarum  in 
anime  prefati  Nicolai  episcopi  grave  periculum  ipsorumque  ora- 
torum  permaximum  prejudicium,  dampnum,  injuriam  et  grava- 
men  ac  perniciosum  exemplum  et  scandalum  plurimorum.  Ne 
igitur  premissa,  que  adeo  publica  et  notoria  in  civitate  et  diocesi 
antedictis  existunt,  quod  nulla  penitus  valeant  tergiversatione 
celari,  ipsaque  impunita  transibunt,  nisi  s.  v.  de  sua  solita  cle- 

Acta  pontificum   Danica  IV.  <sJ 


450  INNOCENS  VIII. 

mentia  occurrat,  [impunita  maneant]1)  et  ut  pena  ipsius  alios 
forte  similia  et  peiora  audentes  valeat  formidare,  dignetur  s.  v., 
qui  similes  pias  causas  ac  pauperes  et  oppressas  personas  de- 
fensare  consuevit  et  debet,  causas,  quas  prefati  oratores  habent 
habereque  intendunt  tam  conjunctim  quam  divisim  contra  dic- 
tum  Nicolaum  episcopum  adversarium  omnesque  alios  sua  in- 
teresse  putantes  de  dictis  injustis  visitationibus  ac  procurationum 
indebitarum  exactionibus  et  extorsionibus  injuriisque  per  eundem 
oratoribus  ipsis  tam  conjunctim  quam  divisim  illatis  et  inferri 
comminatis  dampnisque  et  interesse  per  dictos  oratores  passis 
et  patiendis  rebusque  aliis  in  actis  causarum  huiusmodi  latius 
deducendis,  cum  omnibus  illarum  incidentiis,  emergen[tiis],  de- 
pendentiis,  annexis  et  connexis  aliquibus  prelatis  in  partibus 
illis  residentibus  per  litteras  s.  v.  in  forma  Humilibus  etc.  expe- 
diendas  mandare  audiendas,  cognoscendas,  decidendas  et  fine 
debito  terminandas  cum  potestate  dictum  Nicolaum  episcopum 
adversarium  omnesque  alios  supradictos  et  in  executione  cita- 
tionis  presentium  vigore  decernende  nominandos  etiam  per  edic- 
tum  publicum,  cum  ad  ipsum  tutus  non  pate[a]tx)  accessus,  ci- 
tandi  sibique  et  aliis,  quibus  videbitur,  sub  censuris  et  100  mr. 
arg.  puri,  si  contrafecerit,  camere  apostolice  irremissibiliter  appli- 
candarum  penis  totiens,  quotiens  opus  fuerit,  simili  edicto  inhi- 
bendi  ceteraque  faciendi,  que  in  hiis  necessaria  fuerint  seu  etiam 
quomodolibet  oportuna,  Bonifacii  pape  VIII  de  una  ac  Viennensis 
ac  Lateranensis  conciliorum  de  duabus  dietis,  quibus  pro  hac 
vice  derogare  placeat,  non  obstantibus.  Concessum  in  presentia 
pape.    A.  Aleriensis.    Datum  Rome  5.  id.  febr.  anno  5. 

Suppl.  893  fol.  27  v. 

3140.  9.  Febr.  1489. 

Lsegmanden  Henrik  Friis  og  hans  Hustru  Anna  Lunge  faar  pavelig  Be- 
krceftelse  paa  Besiddelsen  af  Gaarden  Rugtved  i  Alba?k  Sogn  og  Bispegaven  i 
Borglum  Stift,  som  var  tilstaaet  ham  af  den  afdode  Biskop  Jep  Friis. 

Olim  bone  memorie  Jacobus  episcopus  Burglanensis,  pro- 
vide  considerans  grata  ac  longeva  et  fidelia  servitia,  que  Hen- 
ricus  Frijs  laicus  Burglanensis  diocesis  sibi  et  ecclesie  Burgla- 
nensi  magna  cum  fide  et  diligentia  prestiterat,  ac  sperans,  quod 
ipse  in  huiusmodi  fide  et  obsequiis  perseveraret,  volensque  ipsum 
ad    hoc   cum   ipsius   ecclesie  Burglanensis   commodo   et   utilitate 

')  add.   C.z. 


INNOCENS  VIII.  451 

quibusdam  gratiis  et  beneficiis  allicere,  ac  summopere  conside- 
rans,  quod,  si  prefatus  Henricus  unam  ex  dicti  episcopatus 
curiis,  Spodtvegli  (!)  vulgariter  nuncupatam,  in  parrochia  Albec 
sitam,  cum  omnibus  suis  annexis  tunc  pro  certa  notabili  et  magna 
pecuniarum  quantitate  cuidam  Botilde  filie  Johannis  impigno- 
ratam  ab  eadem  Botilda  propriis  sumptibus  et  expensis  suis 
redimeret,  prout  id  se  facturum  sponte  promisit,  profecto  id  in 
magnum  dicti  quondam  Jacobi  et  sui  episcopatus  mense  pro- 
cederet  incrementum,  habita  igitur  super  hiis  cum  capitulo 
ecclesie  Burglanensis  deliberatione  matura  et  de  illius  consilio 
et  expresso  assensu  antedictam  curiam  cum  omnibus  suis  an- 
nexis  ac  fructibus  eorundem  prefato  Henrico  et  uxori  sue  legi- 
time,  quam  tunc  sibi  prima  vice  matrimonialiter  fecerat1)  copu- 
lari,  quoad  viveret,  concessit  ac  ipsos  de  illa  et  illis  sponte 
infeudavit,  redemptione  dicte  curie  cum  suis  attinentiis,  ut  pre- 
fertur,  subsecuta.  Cumque  etiam  dictus  quondam  Jacobus  epi- 
scopus  aspiceret  fidem  servitutis  constantem,  quam  dictus  orator 
erga  eum  et  prefatam  suam  ecclesiam  Burglanensem  ex  toto 
mentis  sue  affectu  et  presertim  in  redemptione  dicte  curie  cum 
suis  annexis  ac  aliis  grate  fidelitatis  obsequiis2)  gerebat  et  impen- 
debat  et  tunc  impendere  non  desistebat,  eumque  ob  id  peram- 
plius  inremuneratum  dimittere  non  posse  considerans,  idcirco 
post  nonnulla  temporum  curricula,  eundem  oratorem  et  Annam 
filiam  Lewge  ipsius  oratoris  conjugem  ampliori  favore  prosequi 
volens,  similiter  prehabita  deliberatione  matura  et  de  dicti  sui 
capituli  consilio  et  assensu  eisdem  tamquam  benemeritis,  quo- 
niam  in  redemptione  dicte  curie  pecunias  suas  exhauserant,  ut 
ergo  se  commodius  sustentare  possent,  eisdem  aliquo  subventi- 
onis  auxilio  providere  volens,  nonnullos  redditus  episcopales, 
bisgaster  (!)  nuncupatos,  necnon  jura  episcopalia  ex  causis  emer- 
gentia,  quecunque  illa  fuerint  seu  quocunque  nomine  nuncu- 
parentur,  cum  omnibus  eorum  inquilinis  et  familia  per  diocesim 
Burglanensem  ubilibet  constitutis  nullis  exceptis  similiter,  quoad 
viverent  dumtaxat,  cessit  et  donavit  libere  et  pacifice  perfruenda, 
prout  hec  et  alia  in  litteris  seu  documentis  publicis  desuper  con- 
fectis  plenius  continentur.  Ut  igitur  donatio  et  indultum  huius- 
modi  maioris  roboris  firmitatem  obtineant,  supplicant  Jacobus 
[o:  Henricus]  Frijs  et  Anna  eius  uxor  legitima,  quatenus  dona- 
tionem  et  indultum  huiusmodi  confirmare  .  .  .  dignemini.    Con- 


*)  Gz.  —  Cod.  faceret         2)  Gz.  —  Cod.  alia  grata  .  .  obsequia 

29* 


452  [NNOCENS  VIII. 

cessum  si  in  evidentem  in  presentia  pape.    A.  Aleriensis.    Datum 
Rome  5.  id.  febr.  anno  5. 

Suppl.  893  fol.  27. 

3141.  9.  Febr.  1489. 

Klerken  Palle  Kirt  fra  Borglum  Stift  faar,  skont  blind  paa  venstre  0je, 
Dispensation  til  at  lade  sig  indvie  til  Subdiakon  og  forene  Besiddelsen  af  to 
eller  flere  Beneficier  uden  Sjielesorg. 

Licet  Palus  Kyrch  clericus  Burglanensis  diocesis  causante 
gravi  quadam  sui  corporis  infirmitate  lumine  oculi  sui  sinistri 
privatus  sit,  [cum]  nichilominus  magno  devotionis  fervore  accen- 
sus  cupiat  se  ad  sacros  subdiaconatus  et  diaconatus  ordines  rite 
facere  promoveri  et  in  dictis  sic  susceptis  ordinibus  virtutum 
domino  perpetuo  famulari,  supplicat  igitur,  quatenus  .  .  .  sibi, 
qui  in  artibus  magister  ac  de  nobili  genere  ex  utroque  parente 
procreatus,  Nicolai  episcopi  Vibergensis  consanguineus  ac  fami- 
liaris  continuus  existit,  specialem  gratiam  facientes,  ut  se  ad 
subdiaconatus  ordinem  a  suo  ordinario  loci  et  temporibus  a  jure 
statutis  rite  promoveri  facere  et  in  illis  libere  ministrare  secum- 
que(!),  ut  quecunque  .  .  .  duo  vel  plura  beneficia  sine  cura  sibi 
invicem  compatientia,  .  .  .  .  si  .  .  sibi  alias  canonice  conferantur, 
recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere  libere  possit,  indul- 
gere  ac  secum  dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  A.  Aleriensis.  Et  quod  littere  simul  vel  seorsum  expediri 
possint.     Datum  Rome  5.  id.  febr.   anno  5. 

Suppl.  893  fol.  4  v. 

3142.  2.  Marts  1489. 

Praesten  Peder  Soest  fra  Slesvig  Stift  faar  ii}r  Provision  paa  Sognekirken 
i  Broager  mod  at  give  Pension  til  den  afgaaende  Sognepraest  Mads  Bkek. 

Cum  Matheus  Bleck  rector  parrochialis  ecclesie  Bromeker 
Slesvicensis  diocesis  eandem  ecclesiam,  quam  tunc  obtinebat, 
in  manibus  loci  ordinarii  Nicolai  Jungen  sponte  resignavit,  et 
[resignalione  huiusmodi]  admissa  Petrus  Zost  presbiter  dicte 
Slesvicensis  diocesis  sibi  eandem  ecclesiam,  ut  prefertur,  vacan- 
tem  auctoritate  ordinaria  conferri  [oblinuit]  et  sibi  de  illa  per 
dictum  Nicolaum  Junghen  canonicum  et  ad  presens  sedi  episcopi 
vacante  vicarium  in  ecclesia  Slesvicensi  provisum  extitit,  posses- 
sione  eiusdem  subsecuta,  dubitans  tamen  idem  orator  collalionein, 
provisionem  et  assecutionem  ac  omnia  inde  secuta  viribus  non 
subsistere  illam[que]  parrochialem  ecclesiam  adhuc  vacare,  sup- 
plicat   igitur  dictus  Petrus  Zost,  quatenus  resignationcm,  provi- 


INNOCENS  VIII.  453 

sionem,  admissionem  cum  inde  secutis  huiusmodi  [confirmantes] 
sibi  de  dicta  ecclesia  [fructus  4  mr.]  per  modum  simplicis  aut 
nove  provisionis,  si  nulli  vel  si  neutri,  vel  surrogationis  seu 
perinde  valere,  prout  oratori  placuerit,  providere  dignemini  et 
nichilominus  eidem  Mathie,  ne  propter  resignationem  huiusmodi 
nimium  dispendium  patiatur,  quartam  partem  decime  frumenti 
et  hure  sex  orarum  certe  annone  de  colono  in  dicta  villa 
Broreker,  que  decime  et  hure  etc.  3  duc.  de  camera,  ut  as- 
seritur,  non  importaverit,  pro  substentatione  vite  dicti  Mathie 
annis  singulis  in  terminis  ac  sub  censuris  ac  penis  per  cancel- 
lariam  dari  solitis  persolvendam  reservare  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  6.  non. 
martii  anno  5. 

Suppl.  893  fol.  250  v. 

3143.  21.  Marts  1489. 

Klerken  Daniel  Berner  fra  Hildesheim  faar  Dekanatet  i  Minden,  ledigt 
ved  Eggert  Durkops  Resignation. 

Cum  s.  v.  capellanus  magister  Egerdus  Durcap,  canonicus 
Hildesemensis  et  sacri  palatii  apostolici  causarum  auditor,  .... 
decanatum,  quem  habet  in  ecclesia  Mindensi,  resignat  de  pre- 
senti,  supplicat  Daniel  Berner  clericus  Hildesemensis  .  .  .,  qua- 
tenus  sibi  de  dicto  decanatu  [fructus  8  mr.]  providere  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum 
Rome  9.  kal.  aprilis  anno  5. 

Suppl.  896  fol.  181. 

3144.  8.  April   1489. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udmevner  Auditoren  Eggert  Durkop  til  Biskop 
i  Slesvig. 

[1489]  Die  mercurii  8.  dicti  [o:  mensis  aprilis]  sanctissimus 
dominus  noster  ad  relationem  cardinalis  .  .  .  .*)  providit  de  per~ 
sona  Egerardi  sacri  palatii  causarum  auditoris  Slesvicensi  ecclesie 
per  obitum  .  .  .  .*)  illius  ultimi  episcopi  vacanti. 

Arch.  Cons.  Acta  Camerarii  I,  3. 

1489  8.  [mensisj  aprilis  Egerardus  auditor  causarum  sacri 
palatii  [it  Slesvicensis  episcopus  per  obitum. 

Uddrag  af  Garampi  efter  Prov.  S.  C.  pag.  4  (tabt). 

a)  Hul  i  Cod. 


454  INNOCENS  VIII. 

3145.  8.  April   1489. 
Paven  udnaevner  Eggert  Durkop  til  Biskop  i  Slesvig. 

Slesvicensis.  Egerdus  Durcap  electus  Slesvicensis .  Ecclesia  per 
obitum.    Idem.     Idem.     Idem  absotutio. 

Uddrag  i  Indice  337  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  a.  5  1.  3  (tabt)  fol.  154,  156. 

3146.  8.  April   1489. 

Paven  giver  Biskop  Eggert  Durcop  i  Slesvig  Dispensation  til,  indtil  han 
er  bleven  indviet  og  anerkendt  som  Biskop,  at  beholde  Provstiet  i  Minden, 
Kanonikat  og  Praebende  i  Koln,  Sognekirken  i  Diekholzen  i  Hildesheim  Stift.  et 
evigt  Vikariat  i  Verden  samt  Embedet  som  Auditer  ved  Kurien. 

Egerdo  episcopo  Slesvicensi.  Personam  tuam  [eic.  som  Nr. 
886].  Cum  itaque  nos  hodie  ecclesie  Slesvicensi  tunc  vacanti 
de  persona  tua  .  .  .  duxerimus  providendum,  .  .  .  .  et,  sicut  acce- 
pimus,  tu  tempore  provisionis  [eiusdem]  preposituram  Mindensis, 
que  inibi  dignitas  post  pontificalem  maior  existit,  [et]  ad  quam 
quis  per  electionem  consuevit  assumi,  cuique  cura  imminet  ani- 
marum,  ac  canonicatum  et  prebendam  b.  Marie  ad  Gradus  Colo- 
niensis  ecclesiarum  necnon  parrochialem  ecclesiam  Direckholt- 
husen  Hildesemensis  diocesis  necnon  quandam  perpetuam  sine 
cura  vicariam  in  ecclesia  Verdensi  nonnullaque  alia  beneficia 
obtineres,  prout  obtines,  ac  in  certis  aliis  beneficiis  jus  tibi 
competeret,  prout  competit,  et  alia  vigore  quarundam  litterarum 
nostrarum  expectares,  prout  expectas,  necnon  super  nonnullis 
aliis  benehciis  contra  quosdam  tuos  adversarios  in  Romana 
curia  coram  diversis  judicibus  apostolica  auctoritate  deputatis 
litigares,  prout  litigas,  et  ofhcium  auditoris  causarum  palatii 
apostolici  exerceres,  prout  exerces,  nos,  tibi,  ut  statum  tuum 
juxta  pontificalis  dignitatis  exigentiam  decentius  tenere  valeas, 
de   alicuius   subventionis   auxilio   providere  volentes,    motu   pro- 

prio tecum,  ut  una  cum  dicta  ecclesia  Slesvicensi,  donec 

regiminis  ac  bonorum  illius  possessionem  vel  quasi  provisionis 
[eiusdem]  vigore  fueris  pacifice  assecutus,  dumtaxat  preposituram 
ac  canonicatum  et  prebendam  necnon  parrochialem  ecclesiam  et 
vicariam  predictas  retinere  et  officium  auditoris  huiusmodi  exer- 
cere  necnon,  postquam  munus  consecrationis  susceperis  ac  pos- 
sessionem  vel  quasi  regiminis  ac  bonorum  dicte  ecclesie  Slesvi- 
censis  vel  maioris  partis  eorundem  pacitice  assecutus  fueris, 
una  cum  ipsa  ecclesia  Slesvicensi,  quamdiu  i  11  i  prefueris,  omnia 
alia  beneficia,  que  obtines,  ac  in  quibus  jus  tibi  quomodolibet 
competit [fructus  insimul  44  mr.],  obtenta  videlicet  ut  prius 


INNOCENS  VIII.  455 

obtinere  necnon  jus  tibi  in  aliis  beneficiis  predictis  quomodolibet 
competens  prosequi  et  defendere  et  illa,  si  ea  evincas  et  asse- 
quaris,  similiter  retinere  et  sub  gratia  expectativa  per  nos 
tibi  concessa  comprehensa  beneficia  acceptare  et  de  illis  tibi 
provideri  facere  ac  illa  etiam  cum  dicta  ecclesia  Slesvicensi, 
quam  diu  illi  prefueris,  retinere  libere  valeas,  litteris  nostris, 
per  quas  inter  alia  statuimus,  quod  extunc  de  cetero  perpetuis 
futuris  temporibus,  quotiens  per  nos  vel  sedem  predictam  ali- 
quem  ex  auditoribus  causarum  palatii  predicti  tunc  et  pro  tem- 
pore  existentibus  ad  aliquam  cathedralem,  etiam  metropolitanam, 
ecclesiam  promoveri  contingeret,  officium  auditoriatus  huius- 
modi,  quod  sic  promotus  obtineret,  per  promotionem  huiusmodi 
vacaret   et   vacare   censeretur   eo   ipso,    nequaquam    obstantibus, 

tenore    presentium   dispensamus Volumus   autem,    quod, 

quamprimum  possessionem  vel  quasi  regiminis  ac  bonorum 
predictorum  vel  maioris  partis  eorundem  fueris  pacifice  asse- 
cutus,  preposituram  ac  canonicatum  et  prebendam  necnon  par- 
rochiaiem  ecclesiam  et  vicariam  ac  officium  auditoris  huius- 
modi,  que  extunc  vacare  decernimus,  omnino  dimittere  tenearis. 
Datum  Rome  6.  id.  aprilis  anno  5. 

P.  Gratis  de  mandato  pape.  Altissensis. 
Reg.  Lat.  874  fol.  354. 

3147.  8.  April  1489. 

Klerken  Henricus  Meyer  fra  Bremen  Stift  faar  motu  proprio  Provstiet 
og  Kanonikat  og  Prsebende  i  Minden,  som  haabes  at  blive  ledige  efter  Eggert 
Durkop. 

Cum  nos  hodie  ecclesie  Slesvicensi,  tunc  certo  modo  pa- 
storis  solatio  destitute,  de  persona  Egerdi  electi  Slesvicensis  .... 
duxerimus  providendum  .  .  .. .,  et  prepositura  ecclesie  Mindensis, 
que  inibi  dignitas  maior  post  pontificalem  existit,  de  qua  nuper 
....  eidem  Egerdo  providimus,  quam  tamen,  ut  creditur,  non  pos- 
sidet,  necnon   canonicatus  et  prebenda   dicte   ecclesie  Mindensis 

per  promotionem  huiusmodi  vacare  sperentur, de  preposi- 

tura  ac  canonicatu  et  prebenda  predictis  [fructus  insimul  24  mr.] 
Henrico  Meyer  clerico  Bremensis  diocesis,  decretorum  doctori, 
cubiculario  nostro  et  continuo  commensali,  motu  proprio  pro- 
videmus.  Fiat  motu  proprio.  J.  Datum  Rome  6.  id.  aprilis 
anno  5. 

Suppl.  895  fol.  260. 


456  INNOCENS  VIII. 

3148.  8.  April   1489. 

Pavens  Staldmester,  Klerken  Sigismnndns  Venezent  fra  AugSburg  Stift  faar 
motn  proprio  Kanonikat  og  Prsebende  i  Mainz,  som  haabes  at  blive  ledige  ved 
Eggert  Dnrkops  Udmevnelse  til  Biskop  i  Slesvig. 

Cuin  nos  hodie  ecclesie  Slesvicensi  [etc.  som  Nr.  3147  til 
providendum],  ac  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  s.  Marie  ad 
Gradus  Maguntine,  de  quibus  nuper  vacantibus  eidem  Egerdo 
providimus,  possessione  tamen  illorum,  ut  creditur,  nondum 
per  eum  subsecuta,  per  promotionem  huiusmodi  ac  munus  con- 
secrationis  eidem  impendendum  vacare  sperentur,  nos,  volentes 
Sigismundo  Venczent  clerico  Augustensis  diocesis,  parafrenario 
et   familiari  nostro  continuo  commensali,  gratiam  facere  specia- 

lem,  canonicatum  et  prebendam  predictos  [fructus  6  rar.], 

etiam  si  specialiter  vel  ex  eo,  quod  prefatus  electus  cappellanus 
noster  et  causarum  palatii  apostolici  auditor  fuit,  reservati 
existant,  eidem  Sigismundo  motu  proprio  et  ex  certa  scientia 
post  adeptam  ipsius  ecclesie  Slesvicensis  per  eundem  electum 
pacificam  possessionem  provideri  mandamus.  Fiat  motu  pro- 
prio.  J.  Et  quod  fructuum  verior  specificatio  etiam  usque  ad 
alias  sex  mr.  augendo  fieri  possit  in  confectione  litterarum. 
Fiat.  J.    Datum  Rome  6.  id.  aprilis  anno  5. 

Suppl.  896  fol.  106. 

3149.  Efter  8.  April   1489. 

Optegnelser  om  Forlobet  af  Proeessen  mellem  Sten  Sture  og  Dronning 
Dorothea.  Af  Optegnelserne  erfares  blandt  andet,  at  Sagen  var  overdraget  til 
Biskop  Eggert  Durkop  i  Slesvig  (udnsevnt  8.  April  1489). 

Primum  fuit  causa  (Aarsberetn.  fra  Geheimearch.  IV,  409  f., 
427  f.). 

Danske  Kongers  Hist.  Fasc.  3  (R.  A.). 

3150.  Efter  8.  April   1489. 
Eggert  Durkop    faar  Lov   til  at  beholde  Kanonikat  og  Prsebende  i  Mainz. 

Pro  Egerdo  Slesvicensi  episcopo  indultum  regrediendi  ad  ca- 
nonicatum  Maguntinum. 

Uddrag  i  Indice  506  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  8  lib.  2  (tabt)  fol.  222. 

3151.  9.  April   1489. 

Klerken  Albert  Asschen  fra  Odense  Stift  faar  motu  proprio  et  evigt  Vi- 
kariat  i  Verden  uden  Hensyn  til.  at  Eggert  Durkop  tldligere  har  faaet  Lov  til 

;it    beholde   Kirken. 


INNOCENS  VIII.  457 

Cum  nos  nuper  de  persona  Egerdi  Durcap  ecclesie  Slesvi- 
censi  providerimus,  nos  vicariam  perpetuam  in  ecclesia  Verdensi, 
quam  prefatus  Egerdus  ante  promotionem  huiusmodi  obtinebat, 
prout  obtinet,  quamprimum  ipse  Egerdus  electus  possessionem 
regiminis  et  administrationis  bonorum  dicte  ecclesie  Slesvicensis 
seu  maioris  partis  eorundem  fuerit  assecutus,  motu  proprio  et 
ex  certa  scientia  vacare  decernimus  ac  motu  simili  Alberto  de 
Asschen  clerico  Ottoniensis  diocesis,  familiari  nostro  continuo 
commensali,  ipsam  perpetuam  vicariam,  que  sine  cura  est  [fruc- 
tus  4  mr.],  conferimus  et  de  illa  etiam  providemus,  non  ob- 
stantibus  quibusvis  litteris  seu  indultis  de  retinendo  vicariam 
predictam,  quibus  pro  hac  vice  derogamus  ac  illas  motu  et 
scientia  similibus  suspendimus.  Fiat.  J.  Datum  Rome  5.  id. 
aprilis  anno  5. 

Suppl.  896  fol.   75  v. 

3152.  9.  April  1489. 

Klerken  Jacobus  de  Questenberch  fra  Hildesheim  faar  Sognekirken  i  Diek- 
holzen,  ledig  ved  Eggert  Durkops  Udnsevnelse  til  Biskop  i  Slesvig. 

Cum  nos  nuper  [etc.  som  Nr.  3151  til  providendum],  nos 
parrochialem  ecclesiam  in  Diderick  van  Holten  Hildesemensis 
diocesis,  quain  prefatus  Egerdus  .  .  obtinebat  [etc.  som  Nr.  3151 
til  vacare  decernimus  ac]  motu  simili  Jacobo  de  Questenberch 
clerico  Hildesemensis  diocesis,  in  artibus  magistro,  M.  episcopi 
Penestrini  familiari  continuo  commensali,  parrochialem  eccle- 
siam  [huiusmodi]  [fructus  4  mr.]  conferimus  et  de  illa  etiam 
providemus,  non  obstantibus  quibusvis  litteris  seu  indultis  de 
retinendo  parrochialem  ecclesiam  predictam,  quibus  pro  hac 
vice  derogamus  et  illas  motu  et  scientia  similibus  suspendimus. 
Fiat.  J.     Datum  Rome  5.  id.  aprilis  anno  5. 

Suppl.  896  fol.  150. 

3153.  22.  April   1489. 

Paven  meddeler  Hertug  Frederik,  at  han,  efter  at  Biskop  Helrik  i  Slesvig 
er  dod,  motu  proprio  har  udnaevnt  Dr.  Eggert  Durkop,  Provst  i  Minden,  pave- 
lig  Kapellan  og  Auditor,  til  Biskop.  Der  var  i  Forvejen  tre  Kandidater  til 
Bispestolen,  af  hvilke  Hertugen  anbefalede  den  ene,  Dronning  Dorothea  den 
anden,  medens  den  tredje  selv  var  til  Stede  i  Rom  for  at  virke  for  sin  Sag. 
Paven  anbefaler  nu  Eggert  til  Hertugen  og  udtaler  Haabet  om,  at  Udnaevnelsen 
ikke  maa  mishage  ham,  da  han  tidligere  har  anvendt  Eggert  i  sin  Tjeneste, 
hvilket  netop  havde  vseret  en  stor  Grund  for  Paven  til  at  udnaevne  ham. 

Nobili  viro  Friderico  duci  Slesvicensi.  Leve  Sone  heyl .... 
Als    denne    de    Kerke    to    Sleszwick    (Ny  danske  Mag.  I,  302  f. ; 


458  INNOCENS  VIII. 

Reg.  4886).   Datum  Rome  sub  anulo  piscatoris  die  22.  aprilis  1489 
pontificatus  anno  5. 

Plattysk  Oversaettelse  i  R.  A.  (Slesvig  Stift  16).  —  14.  April  havde  Eggert 
Durkop  selv  skrevet  til  Hertugen  for  at  anbefale  sig  (Ny  danske  Mag.  I.  303  f. ; 
Reg.  4885).  I  dette  Rrev  synes  det  at  antydes,  at  de  to  Ansogere  til  Rispestolen 
var  Provsten  (!)  i  Slesvig  Didrik  Stoveman  og  Kanniken  Hartvig  Rulow. 


3154.  24.  April   1489. 

Enwald  Sovenbroder  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat  og  Praebende  i 
Slesvig,  hvorom  han  havde  fert  Proces  ved  Kurien. 

Dudum  certis  canonicatu  et  prebenda  in  ecclesia  Slesvicensi 
per  resignationem  Jacobi  van  der  Weteringhe  vel  alias  vacanti- 
bus,  Enwaldus  Souenbrodere  illos  sibi  conferri  ac  provideri  de 
eisdem  obtinuit,  possessione  subsecuta.  Orta  postmodum  lite 
sive  causa  inter  ipsum  oratorem  reum  et  defensorem  ac  quen- 
dam  Johannem  Molre  adversarium  de  dictis  canonicatu  et  pre- 
benda,  .  .  .  liteque  huiusmodi  in  Romana  curia  coram  Johanne 
episcopo  Nucerino,  unius  ex  causarum  sacri  palatii  apostolici 
auditoribus  locumtenenti,  in  prima  instantia  introducta  ac  ad 
nonnullos,  licet  paucos,  actus  processo,  a  quibusdam  asseritur 
neutri  ex  dictis  Enwaldo  oratore  ac  Johanne  Molre  adversario 
jus  ad  canonicatum  et  prebendam  predictos  competere  illosque 
adhuc  vacare.  Supplicat  propterea  supradictus  Enwaldus,  qua- 
tenus  ....  prefato  Johanni  episcopo  et  locumtenente  mandare, 
ut,  si  sibi  per  eventum  litis  et  cause  huiusmodi  vel  alias  sibi  con- 
stiterit  neutri  ex  dictis  Enwaldo  oratore  ac  Johanne  Molre  ad- 
versario  jus  ad  canonicatum  et  prebendam  predictos  competere 
ipsosque  adhuc  vacare,  eosdem  canonicatum  et  prebendam  [fruc- 
tus  4  mr.]  supradicto  Enwaldo  conferat  et  provideat  de  eisdem, 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum   Rome  8.  kal.  maji  anno  5. 

Suppl.  896  fol.  129. 

3155.  27.  April   1489. 

Optegnelse  om,  at  Klerken  Rirger  Gunnersen  fra  Lunde  Stift  lover  at  be- 
tale  Annater  af  Kanonikat  og  Prsebende  i  Lund. 

[1489]  Dicta  die  27.  [mensis]  aprilis  Ludouicus  de  S.  Gemi- 
niano  utriusque  juris  doctor  et  abbreviator  apostolicus  vice  et 
nomine  Brigerii  Gunari  clerici  Lundensis  diocesis  obligavit  se 
camere  apostolice  pro  annata  canonicatus  et  prebende  ecclesie 
Lundensis  [fructus  6  mr.],    per  obitum  Petri  Nicolai  vacantium. 


INNOCENS  VIII.  459 

Et  mandatur  provideri  sub  data  6.  id.  nov.  anno  4,  et  promisit 
solvere  dictam  annatam  hic  in  curia  infra  annum  etc.  aut  infra 
mensem  etc.  Data,  quia  probavit  de  intruso  per  testes  de  man- 
dato  thesaurarii. 

Annate  1488—89  fol.  135  (Archivio  di  Stato). 

3156.  7.  Maj   1489. 

Biskoppen,  Provsten  og  Kapitlet  i  Odense  faar  bevilget.  at  Paven  ind- 
sretter  Dommere,  som  skal  kassere  Brevet  af  10.  Maj  1488  (Nr.  3104)  og  lade 
Kapitlet  bevares  som  saekulaert. 

Exposito  alias  Sixto  pape  IV  per  Cristiernum  Dacie  regem, 
quod  ecclesia  Ottoniensis,  olim  monasterium  s.  Canuti  nuncu- 
pata  ordinis  s.  Benedicti,  et  totus  alius  clerus  Ottoniensis  se- 
cularis  erat,  et  propter  certa  celebranda  inibi  divina  officia  inter 
personas  predicte  et  aliarum  ecclesiarum  notabilis  erat  diversitas 
et  differentia,  et  quod  persone  civitatis  Ottoniensis  se  ad  diver- 
sarum  litterarum  studia  non  absque  gravi  sumptu  et  continuis 
laboribus  in  dies  conferebant  [ac]1)  pro  eo,  quod  in  ipsa  eccle- 
sia  consequi  non  poterant  aliquos  canonicatus  et  prebendas, 
omissis  propriis  laribus  ad  alia  prefati  regis  loca  proficiscebantur, 
quo  fiebat,  ut  civitas  ac  diocesis  Ottonienses  litteratis  et  peritis 
viris  penitus  destitute  remanerent,  quodque,  si  dignitates  regu- 
lares,  si  que  erant,  necnon  dictus  ordo  et  conventualitas  in  ipsa 
ecclesia  supprimerentur,  illaque  in  secularem  ecclesiam  sub 
invocatione  eiusdem  s.  Canuti  regis  et  martiris  erigeretur  ac 
omnibus  insigniis  cathedralibus  decoraretur,  et  inibi  dignitates 
et  officia  necnon  canonicatus  et  prebende  ac  alia  beneficia  de 
novo  crearentur,  inibi  divinus  cultus  oportunum  susciperet  in- 
crementum,  ac  plures  persone  scientia  litterarum  decorate  inibi 
suam  eligerent  residentiam,  idem  Sixtus  certis  prelatis  in  parti- 
bus  illis  suis  litteris  dedit  in  mandatis,  ut,  si  per  informationem 
per  eos  desuper  habendam  ita  esse  reperirent,  dignitates  regu- 
lares,  si  que  erant,  necnon  ordinem  et  conventualitatem  huius- 
modi  in  ipsa  ecclesia  supprimerent  illamque  in  secularem  eccle- 
siam  sub  dicta  invocatione  erigerent,  insigniis  cathedralibus 
decorarent,  dignitates  et  officia  necnon  canonicatus  et  prebendas 
ac  alia  beneficia  de  novo  crearent  et  alia  tunc  expressa  face- 
rent.  Ad  quorum  executionem  cum  processum  foret,  pro  parte 
Dorothee   regine  Dacie   in  presentia  s.  v.  tunc  constitute  suo  ac 

J)  add.  Gz. 


460  INNOCENS  VIII. 

Johannis  regis  Dacie  [nomine]  e.  s.  v.  exposito,  quod  monachi 
et  religiosi,  qui  ante  suppressionem,  extinctionem  et  erectionem 
predictas  in  dicta  ecclesia  degebant,  erant  vite  exemplaris  et 
non  citati  neque  in  aliquo  convicti  neque  auditi  a  monasterio 
predicto,  in  quo  professi  fuerant  et  longo  tempore  cum  odore 
bone  fame  deo  serviverant,  expulsi  ac  omnibus  clenodiis,  privi- 
legiis,  ornamentis,  bonis  mobilibus  et  immobilibus  spoliati 
fuerant,  et  necesse  fuerat  eos  hincinde  discurrere  non  sine  reli- 
gionis  obprobrio  maloque  exemplo  et  scandalo  plurimorum,  et 
quod  [post]  huiusmodi  suppressionem  et  extinctionem  nulla  mi- 
racula  intercessione  eiusdem  sancti,  prout  antea  visa  fuerant, 
fierent,  e.  s.  ad  supplicationem  regis  et  regine  predictorum,  as- 
serentium,  quod  Pascalis  et  nonnulli  alii  Romani  pontifices  pro- 
hibuerant  sub  pena  maledictionis  eterne  statum  dicte  ecclesie 
immutari,  certis  judicibus  in  partibus  illis  suis  litteris  dedit  in 
mandatis,  quatenus,  .  .  .  .  si,  vocatis  moderno  episcopo  Ottoniensi 
et  capitulo  eiusdem  ecclesie  et  aliis  evocandis,  de  premissis 
e.  s.  v.  expositis  sibi  legitime  constaret,  suppressionem,  extinc- 
tionem,  erectionem,  institutionem,  confirmationem  etc.  per  s.  v. 
factas  singulasque  litteras  predictas  ac  omnia  illarum  pretextu 
gesta  et  facta  et  inde  secuta  quecunque  sine  tamen  prejudicio 
tunc  dignitates,  canonicatus  et  prebendas,  officia  ac  quecunque 
alia  beneficia  in  dicta  ecclesia  obtinentium  cassarefnt]1)  ac  eccle- 
siam,  officia,  dignitates  ante  suppressionem,  extinctionem  et  erec- 
tionem  predictas  inibi  instituta  in  suum  pristinum  statum  resti- 
tuerent  et  reintegrarent  ac  ecclesiam  ipsam,  prout  antea  regebatur, 
regi  debere  statuerent  et  alia  tunc  expressa  facerent,  prout  in  sin- 
gulis  litteris  predictis  desuper  confectis  plenius  continetur,  ad 
quarum  posteriorum  litterarum  executionem  nondum  processum 
extitit,  ita  quod  hoc  ad  notitiam  moderni  episcopi  Ottoniensis 
devenerit.  Cum  autem  ad  priorum  litterarum  prefati  Sixti  execu- 
tionem  illarum  forma  servata  per  archiepiscopum  Lundensem 
et  episcopum  Roskildensem  in  dictis  litteris  execulores  deputatos, 
consiliariis  et  magnatibus  et  prelatis  dicti  regni  ac  prefato  Cri- 
sterno  rege  matura  deliberatione  prehabita  consentientibus,  pro- 
cessum  fuerit,  dignitatesque  et  beneficia  clericis  secularibus  et 
personis  idoneis  et  benemeritis  postmodum  collata  fuerint,  et  ipsa 
ecclesia  tam  in  eius  apparatu  quam  ornamentis2)  et  paramentis 
ecclesiasticis  ac  divino  culto  [o: -tu]  decorem,  venustatem  et  in- 


i  add.  Gz.         -)  Cod.  ordinamentis 


INNOCENS  VIII.  461 

crementum  susceperit,  et  tam  ipse  Sixtus  quam  s.  v.  postmodum 
per  dictos  archiepiscopum  et  episcopum  vigore  dictarum  priorum 
litterarum  Sixti  facta  et  executa  per  alias  suas  litteras  confir- 
mav[er]it,  ac  a  veritate  alienum  sit,  quod  prefati  monachi  et  reli- 
giosi  inde  expulsi  fuerint,  imo  ipsi,  utpote  cognoscentes  hoc  ad 
ipsius  ecclesie  incrementum  cedere,  suppressioni  et  extinctioni 
predictis  sponte  consenserint,  prout  publico  instrumento  con- 
stare  potest,  senioribus  monachis  et  religiosis,  ut  vivere  pos- 
sent,  certa  congrua  portione  reservata,  aliis  vero  junioribus 
monachis  ac  religiosis  ad  alia  monasteria  dicti  ordinis  translatis, 
et,  si  littere  apostolice  ad  instantiam  prefate  regine  a  s.  v.  obtente 
seu  potius  extorte  effectum  sortirentur,  sicque  status  ipsius  ec- 
clesie  per  eiusdem  Sixti  ac  litteras  s.  v.  confirmatus  ac,  uf  pre- 
fertur,  [a]  consiliariis,  magnatibus  et  prelatis  dicti  regni  insti- 
tutus  et  ordinatus,  et  cui  institutioni  et  ordinationi  prefatus  Jo- 
hannes  rex  ante  impetrationem  dictarum  posteriorum  litterarum 
per  ipsam  reginam  obtentarum  expresse  consensit,  immutaretur, 
hoc  pauiatim  ad  totalem  ipsius  ecclesie  desolationem  et  prefati 
regni  scandalum  ac  etiam  detrimentum  cederet  nam,  (cum  dig- 
nitates  et  officia  ac  alia  beneficia  pro  clericis  secularibus  inibi 
erecta  et  illis  collata  fuerint,  si  ipsa  ecclesia  in  pristinum  sta- 
tum  sine  prejudicio  obtinentium  beneficia  reponeretur,  sicque 
persone  religiose  inibi  ut  prius  instituerentur,  ex  huiusmodi 
universitate  personarum  magna  confusio  et  diversitas  subseque- 
retur),  ne  ergo  ipsius  ecclesie  status  a  tempore  reductionis  illius 
ad  ecclesiam  secularem  pascifice  (!)  possessus  immutetur,  sed 
conservetur  et  benedicente  altissimo  augeatur,  supplicant  igitur 
episcopus  Ottoniensis  et  prepositus  ac  capituium  ecclesie  pre- 
dicte,  quatenus  .  .  .  .  ad  obviandum  etiam  scandalis,  que  successu 
temporis  ex  huiusmodi  mutatione  in  futurum  evenire  possent, 
aliquibus  prelatis  in  partibus  illis,  ut,  constito  eis,  quod  suppres- 
sioni  ordinis  et  conventualitatis  in  dicta  ecclesia  erectionique 
illius  in  ecclesiam  secularem  necnon  creationi  in  illa  dignitatum 
et  officiorum  ac  beneficiorum  prefati  Cristierni  regis  necnon 
consiliariorum  ac  prelatorum  et  maiorum  dicti  regni  Dacie  ac 
postmodum  dicti  Johannis  regis  ante  impetrationem  posteriorum 
litterarum  predictarum  consensus  accesserit,  ac  monachi  et  reli- 
giosi  tunc  in  ipsa  ecclesia  existentes  ab  huiusmodi  erectione, 
suppressione  et  creatione  non  appellaverint  neque  declaraverint, 
sed  ipsam  ecclesiam  sponte  cum  omnibus  eorum  attinentiis 
dimiserint  et  resignaverint,  modernos  et  pro  tempore  episcopum 


4()2  INNOCENS  VIII. 

ac  prepositum  necnon  capitulum  predictos  ac  alias  eiusdem  ec- 
clesie  personas  super  statu  dicte  ecclesie  in  ea  vigore  priorum 
litterarum  dicti  Sixti  ac  beneficiis,  dignitatibus  et  officiis  inibi 
institutis  personasque  ecclesiasticas  beneficia  huiusmodi  obti- 
nentes  pretextu  posteriorum  litterarum  predictarum  ac  proces- 
suum  desuper  forsan  habitorum  et  habendorum  imposterum 
non  alias,  nisi  prout  de  jure  et,  prout  justitia  suadere  videbiturr 
molestari  permittant,  sed  eos  pascifice  (!)  possessione  vel  quasi 
status  eiusdem  ecclesie  vigore  dictarum  litterarum  Sixti  inibi 
instituti  ac  per  eundem  Sixtum  et  s.  v.  confirmati  gaudere  fa- 
ciant  ac  predictas  posteriores  litteras  tamquam  per  veri  sup- 
pressionem  et  falsi  expressionem  extortas  nullius  roboris  vel 
momenti  fuisse  et  esse,  prout  juris  fuerit,  quamcunque  litem 
propterea  forsan  ceptam  extinguendo  declarent  cum  potestate 
contradictores  quoslibet  per  censuram  ecclesiasticam  et  alia  juris 
remedia  appellatione  postposita  compescendi  ac  censuras  iteratis 
vicibus  aggravandi  et  reaggravandi,  invocato,  si  opus  fuerit, 
auxilio  bracchii  secularis,  mandare  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  non.  maji 
anno  5. 

Suppl.  896  fol.  261. 

Ottoniensis.  Prepositus  et  capitiilum  ecclesie  Ottoniensis.  Sup- 
pressio  monasterii  et  erectio  illius  in  secularem  ecclesiam.  Ad  per- 
petuam. 

Uddrag  i  Indice  337  efter  Reg.  Lat.  lnnoc.  VIII  an.  6  lib.  6  (tabt)  fol.  196 
og  an.  8  lib.  15  (tabt)  fol.  146. 

3157.  27.  Maj   1489. 

Dominikanerklostrets  Kirke  i  Helsingborg,  som  trsenger  til  Reparation, 
faar,  da  Klostret  selv  er  fattigt,  tilstaaet  Aflad  til  dem,  der  besoger  Kirken  paa 
St.  Nikolais  og  St.  Stefans  Festdage,  inventio  crucis  og  anden  Paaskedag  samt 
paa  Relikviedagen.     Rrevet  ga?lder  for  al  Fremtid. 

Ut  ecclesia  monasterii  s.  Nicolai  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
6.   kal.  junii  anno  5. 

Suppl.  898  fol.  96  v. 

Lundcnsis.  Indulgentia  pro  elargientibus  etemosinas  et  visi- 
tanlibus  quandam  ecclesiam. 

Uddrag  i   Indicc  337  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  5  lib.  6  (tabt)  fol.  116. 


INNOCENS  VIII.  463 

3158.  8.  Juni  1489. 

Kong  Hans  faar  Bevilling  for  sin  dilectus,  Klerken  Jens  Markvardsen 
Tinhus  fra  Roskilde  Stift,  til  at  opnaa  et  beneficium,  skont  han  kun  er  18  Aar 
gammel. 

Supplicat  Johannes  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  rex  in  per- 
sonam  dilecti  sui  Johannis  Marquardi  Tegenhuss  clerici  Roskil- 
densis  diocesis,  qui  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  pro- 
creatus  et  in  decimo  octavo  sue  etatis  anno  constitutus  existit, 
quatenus,  ipsum  suum  dilectum  specialibus  favoribus  et  gratiis 
prosequentes,  secum,  ut,  non  obstante  defectu  etatis,  quem,  ut 
premittitur,  in  decimo  octavo  sue  etatis  anno  constitutus  patitur, 
quodcunque  beneficium  curatum  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice 
conferatur  .  .  .  recipere  et  retinere  libere  possit  cum  clausula 
permutandi  totiens,  quotiens  etc,  dispensare  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
6.  id.  junii  anno  5. 

Suppl.  899  fol.  49. 

3159.  21.  Juni  1489. 

Klerken  Johannes  de  Oldensen  fra  Bremen  Stift  faar  motu  proprio  Ka- 
nonikater  og  Prsebender  i  Slesvig  og  Bardewich. 

Motu  proprio  ....  nos,  volentes  Johanni  de  Oldensen  cle- 
rico  Bremensis  diocesis  gratiam  facere,  unum  Slesvicensis  et 
alium  Bardewicensis  Verdensis  diocesis  ecclesiarum  canonicatus 
cum  reservatione  totidem  prebendarum  inibi  ac  dignitatis,  per- 
sonatus,  administrationis  vel  officii  etiam  curati  et  electivi  al- 
terius  earundem  ecclesiarum  vacantium  vel  vacaturarum  eidem 
Johanni  providemus  [o:  conferimus]  .  .  .  Concessum  motu  pro- 
prio  in  presentia  pape.  A.  Aleriensis.  Datum  Rome  11.  kal. 
julii  anno  5. 

Suppl.  899  fol.  152. 

3160.  22.  Juni  1489. 

Klerken  Marquardus  Ellenhusen  fra  Bremen  Stift  faar  ny  Provision  paa 
Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig  og  Tilladelse  til  at  ombytte  sine  Beneficier 
med  andre. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Slesvicensis,  quos 
Benedictus  Toppensem  obtinebat,  per  obitum  ipsius  Benedicti 
vacantibus,  Marquardus  Ellenhusen  clericus  Bremensis  diocesis, 
e.  s.  v.  familiaris  et  continuus  commensalis,  illos  gratie  expecta- 
tive  sibi  per  s.  v.  concesse  ac  processuum  desuper  decretorum 
vigore,    prout   ex   illorum   tenore   melius   potuit  et   debuit,   infra 


464  INNOCENS  VIII. 

tempus  legitimum  acceptavit  et  de  illis  sibi  provideri  obtiuuit. 
Cuiu  auteiu  ab  aliquibus  hesitetur  collationem  predictam  viribus 
non  subsistere,  et  propterea  canonicatus  et  prebenda  hninsmodi 
adhuc  vacare  [noscantur],  supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de  ca- 
nonicatu  et  prebenda  predictis  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere 
dignemini  necnon  omnia  beneficia,  que  obtinet  et  imposterum 
obtinebit.  simpliciter  vel  ex  causa  permutationis  cum  quibusvis 
personis  secum  permutare  volentibus  extra  Romanam  curiam  in 
ordinariorum  locorum  aut  personarum  in  ecclesiastica  dignitate 
constitutarum  seu  canonicorum  cathedralium  aut  metropolitana- 
rum  ecclesiarum  per  eum  eligendorum  vel  eligendarum  mani- 
bus  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  resignandi  ac  etiam  eisdem 
ordinariis  et  personis  .  .  .  .  ab  oratore  resignationes  easdem  ad- 
mittendi  ....  [licentiam]  indulgere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  10.  kal. 
julii  anno  5. 

Suppl.  899  fol.  153  v. 

3161.  3.  Juli   1489. 

Paven  tildeler  den  udvalgte  Biskop  i  Slesvig  Eggert  Durkop  Provstiet  i 
Klostret  Neuwerk  (?)  ved  Halle. 

Egerdo  electo  Slesvicensi.  Cum  personam  tuam  [etc.].  Du- 
dum  siquidem  omnes  preposituras  conventuales  ordinum  quo- 
rumcunque  tunc  vacantes  et  inantea  vacaturas  dispositioni  nostre 
reservavimus  ....  Cum  itaque  postmodum  prepositura  mona- 
sterii  .  .  .  Novi  Operis  prope  Halle1)  ordinis  s.  Augustini  Magde- 
burgensis  diocesis,  que  conventualis  existit,  et  quam  Erasmus2) 
obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Erasmi  vacet  ad  presens,  nos, 
volentes  tibi,  qui  locum  unius  ex  nostri  palatii  apostolici  audi- 
toribus  de  mandato  nostro  tenes,  ut  te  commodius  sustentare 
valeas,  de  alicuius  subventionis  auxilio  providere,  prepositu- 
ram  predictam,  que  dignitas,  archidiaconatus  Banni  Hallensis 
nuncupata,  in  ecclesia  Magdeburgensi  non  tamen  maior  post 
pontificalem  existit  ac  solum  per  canonicos  regulares  dicti  or- 
dinis  teneri  consuevit,  et  cui  cura  imminet  animarum,  et  ad 
(juam  quis  per  electionem  assumitur  [fructus  40  mr.8)],  ....  tibi 
per  te,  quoad  vixeris,  etiam  una  cum  ecclesia  Slesvicensi  .... 
el  omnibus  aliis  beneficiis,  que  oblines  et  in  posterum  obtinebis, 
tenendam,  ila   quod   liceat   tibi,  debitis   et   consuetis   ipsius  pre- 


')  II:   prope  ab  Albe         *)  II:    Krasmus  Berndes         '")  II:  30  mr 


INNOCENS  VIII.  465 

positure  et  conventus  eiusdem  supportatis  oneribus,  de  residuis 
illius  fructibus  disponere,  sicuti  illi,  qui  preposituram  ipsam  in 
titulum  pro  tempore  obtinuerunt,  de  illis  disponere  potuerunt 
seu  etiam  debuerunt,  alienatione  tamen  quorumcunque  bonorum 
immobilium  et  pretiosorum   mobilium  dicte  prepositure  tibi  pe- 

nitus  interdicta,  commendamus Datum  Rome  5.  non.  julii 

anno  5. 

Simili  modo  Nucerino  et  Alexandrino  episcopis  et  officiali 
Magdeburgensi. 

L.  Gratis  de  mandato  serenissimi  domini  nostri  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  884   fol.  8;    ogsaa    (II)    Supplik    (Concessum    in    presentia    pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis)  i  Suppl.  900  fol.  106. 

3162.  6.  Juli  1489. 

Dronning  Dorothea  faar  bevilget,  at  der  paa  ny  maa  indsa?ttes  en  Dom- 
mer  i  Norden  til  at  paadomme  Sagen  mellem  hende  og  Sten  Sture,  saaledes  at 
han,  uden  Hensyn  til  Pavebrevet  af  16.  Sept.  1488  (Nr.  3126),  hvis  han  finder 
Dronningens  Paastande  rigtige,  kan  domme  Sten  Sture. 

Si  in  litteris,  quarum  copia  [16.  Sept.  1488,  Nr.  3126}  de 
verbo  ad  verbum  preinseritur,  et  in  quibus  multa  fabulosa  nar- 
rantur  et  vera  subticentur,  que  merito  reddant  illas  surreptitias 
et  obreptitias  ac  nullius  roboris  vel  momenti,  expressum  fuisset, 
quod  appellationes,  de  quibus  in  dictis  litteris  fit  mentio,  ad 
notitiam  judicum  et  commissariorum  apostolicorum,  qui  servatis 
servandis  diffinitivam  sententiam  cum  expensarum  condemna- 
tione  in  favorem  Dorothee  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  regine  et 
contra  prefatum  Stenonem  Sture  occupatorem  et  detentorem 
regni  Svecie  ac  bonorum  et  castrorum  ad  ipsam  reginam  ratione 
suarum  dotis1)  et  donationis  propter  nuptias  spectantium  tule- 
runt  ac  processus  executoriales  super  dicta  diffinitiva  sententia, 
que  in  rem  transivit  judicatam,  decreverunt  et  fulminarunt, 
minime  devenerunt,  ac  quod  extrajudicialiter  interposite  ipsique 
regine  ac  prefatis  judicibus  minime  intimate  extiterunt,  et  quod 
pretense  appellationes  huiusmodi  per  lapsum  fatalium  fuerant, 
prout  sunt,  deserte,  et  quod  propterea,  posito  quod  alias  appel- 
lationes  predicte  legitime  interposite  fuissent,  prout  non  fuerant, 
dicta  diffinitiva  sententia  propter  huiusmodi  desertionem  in  rem 
transivit  judicatam,  ac  quod  huiusmodi  lis  jam  per  duodecim 
annos  et  ultra  coram  diversis  judicibus  et  tribunalibus  tam  in 
Romana  curia  quam  extra  ventilata  extitit  ac  subterfugiis  ipsius 


*)  Cod.  dotium 

Acta  pontificum  Danica  IV.  30 


466  INNOCENS  VIII. 

Stenonis  indecisa  pependit,  et  quod  prefatus  Steno  Sture  per 
viginti  annos  vi  et  violentia  castrum  et  bona,  de  quibus  agitur, 
detinuit  et  occupavit  ac  fructus  ex  illis  provenientes  percepit 
et  levavit  et  in  suos  damnatos  usus  convertit,  ac  quod  juris- 
dictio  sive  potestas  arbitrorum.  de  quibus  in  dictis  litteris  fit 
mentio,  se  non  extendit  ad  hanc  causam,  in  qua  agitur  de  bonis 
dotalibus  dicte  regine  Svecie  reg[n]i  Dacie,  Svecie  et  Norvegie  (!) 
sine  sanguinis  efTusione,  et  quod  numquam  pro  parte  dicti 
Stennonis  ante  prolationem  dicte  diffmitive  sententie  fuit  dictum 
sive  exceptum  de  surreptione  rescripti  impetrati  per  dictam  re- 
ginam,  cuius  vigore  huiusmodi  lis  incepta  ventilata  extitit,  ex 
capite  taciturnitatis  jurisdictionis  dictorum  arbitrorum,  et  cum 
de  jure  in  principio  cause  huiusmodi  exceptio  apponi  debuisset, 
et  quod  locus  judicii,  ubi  fuit  dicta  causa  agitata,  fore  [o:  fere] 
tantum  distat  a  regno  Svecie  per  aquas,  per  terras  quidem  viginti 
quatuor  dietis  veniendo,  et  quod  huiusmodi  locus  judicii  utri- 
que  parti  tutus  extitit,  non  creditur,  quod  s.  v.  dictas  preinsertas 
litteras  contra  rem  judicatam  in  maximum  prejudicium  et  dam- 
num  prefate  serenissime  regine  ac  contra  juris  dispositionem 
concessisset.  Et  propterea  pro  parte  prefate  regine  e.  s.  v.  sup- 
plicatur,  quatenus  attentis  premissis  dignetur  e.  s.  v.  prefatis 
judicibus  sive  commissariis  in  dictis  preinsertis  litteris  deputatis 
mandare,  ut  ad  executionem  dictarum  litterarum  minime  pro- 
cedant  seu  procedere  presumant,  nisi  prius  et  ante  omnia  pre- 
fatus  Steno  Sture  et  eius  litis  consortes  sententie  ac  judicato 
necnon  processibus  executorialibus  predictis  cum  effectu  parue- 
rint,  et,  si  contingat,  quod  ante  presentationem  presentium  lit- 
terarum  prefatus  Steno  Sture  eiusque  litis  consortes  per  dictos 
judices  sive  commissarios  in  dictis  litteris  deputatos  sive  alterum 
ipsorum  in  vim  dictarum  preinsertarum  litterarum  a  dictis  cen- 
suris  et  penis,  quibus  propter  non  paritionem  processuum  exe- 
cutorialium  predictorum  sive  alia  quacunque  de  causa  illaqueati 
existunt,  quoquomodo  absoluti  fuerint,  eosdem  Stenonem  et 
litis  consortes  in  eisdem  censuris  et  penis  auctoritate  apostolica 
reintrudant  ac  illos,  donec  judicato  huiusmodi  paruerint,  pro 
excommunicatis  et  anatematizatis  publicari  faciant  et  mandent 
ac  artius  a  Christi  fidelibus  evitari  procurent,  decernentes  irritum 
et  inane,  quidquid  per  dictos  judices  sive  commissarios  aposto- 
licos  contra  premissa  in  vim  dictarum  preinsertarum  litlerarum 
gestum  factumve  fuerit  sive  in  fulurum  lieri  contigerit;  vel,  si 
magis    placeat,    dignetur    s.   v.    alicui    probo    viro    in    parlibus 


INNOCENS  VIII.  467 

mandare,  ut,  constito  sibi,  quod  dicta  diffinitiva  sententia  in 
rem  transiverat  judicatam,  ad  ulteriorem  executionem  dictorum 
processuum  executorialium  contra  eosdem  Stenonem  Sture  illius- 
que  litis  consortes  et  ad  declarationem  et  publicationem  dictarum 
censurarum,  donec  dictus  Steno  judicato  paruerit,  procedat1),  et, 
si  contingat  eundem  Stenonem  et  eius  litis  consortes  in  vim 
dictarum  preinsertarum  litterarum  a  dictis  censuris  quoquomodo 
fuisse  absolutos,  eosdem  Stenonem  Sture  et  eius  litis  consortes 
ante  omnia  in  dictis  censuris  [reintrusos  declaret  faciatque  om- 
nia,  que]2)  in  premissis  quomodolibet  necessaria  erunt3)  et  opor- 
tuna,  [non  obstantibus]  predictis  preinsertis  litteris  ac  in  eisdem 
contentis  necnon  constitutionibus  et  ordinationibus  apostolicis, 
presertim  Bonifacii  pape  VIII  de  una  dieta  et  de  duabus  dietis 
in  concilio  generali  edita  ....  Concessum  de  secunda  parte  et 
committatur  eisdem  judicibus  in  presentia  pape.  A.  cardinalis 
Aleriensis.     Datum  Rome  pridie  non.  julii  anno  5. 

Suppl.  900  fol.  65  v. 

3163.  6.  Juli  1489. 

Paven  befaler  ^rkebiskopperne  i  Lund  og  Upsala  samt  Biskopperne  i 
Roskilde  og  Strengnas  at  genoptage  Sagen  mellem  Dronning  Dorothea  og  Sten 
Sture  om  0rebro  Slot  m.  m.  Hvis  det  da  viser  sig,  at  Dronningen  har  Ret  ir 
at  Dommen  i  Sagen  er  bleven  faeldet  for  12  Aar  siden,  samt  at  Sten  Sture  i 
mere  end  20  Aar  ulovlig  har  siddet  inde  med  Slottet,  skal  de  sorge  for,  at 
Dommen  bliver  udfort,  og  at  Sten  Sture  og  hans  Medskyldige  bliver  idomt 
Bandsstraf,  om  de  ikke  bojer  sig  for  den. 

Lundensi  et  Upsalensi  archiepiscopis  et  Roskildensi  ac 
Strengenensi  episcopis.  Humilibus  supplicum  votis  [etc.].  Ex- 
hibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Dorothee  (Raynaldus, 
Ann.  Eccl.  XI  (Lucce  1754),  167  f.*);  Reg.  4-892).  Datum  Rome 
pridie  non.  julii  anno  5. 

x 

X 

Reg.  Vat.   770  fol.  355. 

3164.  6.  Juli  1489— 25.  Juli  1492. 

Paven  befaler  /Erkebiskopperne  af  Lund  og  Upsala  samt  Biskopperne  af 
Roskilde  og  Strengniis  at  sorge  for,  at  den  tidligere  Overenskomst  mellem 
Dronning  Dorothea  og  Sten  Sture  om  hendes  Morgengave,  saerlig  Orebro  Slot, 
bliver    overholdt.     Bandlysningen    over   Sten    Sture   og   Svenskerne    ophseves   af 


l)  Gz.  —  Cod.  procedant         2)  add.  Gz.         3)  Gz.  —  Cod.  erant 
4)  Her  tildels  i  Regestform. 

30* 


468  INNOCENS  VIII. 

Hensyn  til,  at  Sverige  har  i  Sinde  at  angrihe  det  kaetterske  Rusland.  naar  det 
faar  Fred  med  Danmark.  og  Brevet  af  6.  Juli   1489  (Nr.  3163)  kasseres. 

[Archiepiscopis  Lundensi  et  Vpsalensi  necnon  Roskildensi  et 
Strengenensi  episcopis].  Humilibus  supplicum  votis  (Aarsberetn. 
fra  Geh.  Arch.  IV,  M9—27;  Reg.  *8053).     Uden  Dqto. 

L.  Dipl.  efter  1489. 

3165.  21.  Juli   1489. 

Klerken  Alhert  Asschen  fra  Odense  faar  hevilget  en  Udsaettelse  paa  '  s  Aar 
af  Fristen  for  Offentliggorelsen  af  en  Staevning  mod  Hertug  Erik  af  Sachsen- 
Lauenburg,  med  hvem  han  forte  Proces  om  Kanonikat  og  Praebende  i  Liibeck. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Lubicensis,  quos 
Alardus  Spaen  inibi  obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Alardi  va- 
cantibus,  familiaris  continuus  commensalis  vester  Albertus  de 
Asten  clericus  Ottoniensis  diocesis  eosdem  gratie  expectative  sibi 
per  s.  v.  gratiose  concesse  ac  processuum  inde  secutorum  vigore 
acceptavit  et  de  illis  sibi  provideri  obtinuit  acceptationemque  et 
provisionem  huiusmodi  juxta  regulam  de  publicandis  accepta- 
tionibus  et  provisionibus  huiusmodi  per  e.  s.  v.  desuper  editam 
publicari  fecit,  causasque,  quas  contra  quendam  Ericum  ex  duci- 
bus  in  Lowenborch,  alias  Saxonie,  intrusum  in  canonicatum  et 
prebendam  huiusmodi  super  eisdem  canonicatu  et  prebenda 
rebusque  aliis  rem  [o:  tunc]  habebat,  non  obstantibus  quod  ad 
Romanam  curiam  predictam  legitime  devolute  aut  apud  eam  de 
sui  natura  aut  juris  necessitate  tractande  et  finiende  non  essent, 
infra  annum  a  die  acceptationis  et  provisionis  huiusmodi  per  e. 
s.  v.  seu  de  eius  mandato  Felino  de  Scandeis,  vestri  sacri  palatii 
apostolici  causarum  auditori,  committi  obtinuit,  [datisque]1)  per 
oratorem  testibus  fidedignis  primitus  super  non  tuto  acccssu  ad 
dictum  Ericum  pro  litteris  citatoriis  et  inhibitoriis  dicte  commis- 
sionis  vigore  decernendis  in  illius  propria  [habitatione]  sive  do- 
micilio  aut  locis  consuetis  pro  dicta  citatione  una  cum  inhibitione 
per  edictum  publicum  in  Romana  curia  et  in  partibus  in  locis 
circumvicinis  ad  hoc  deputatis  afiigendis  et  publicandis  in  forma 
solita2)  per  eundem  auditorcm  decerni  oblinuit.  Vcrum  quia  idcm 
orator  acceptationem  et  provisionem  ac  publicationem  huius- 
modi  prefato  Erico  hactenus  minime  intimavit,  ncque  super  jure, 
quod  sibi  in  ipsis  canonicatu  et  prebenda  competere  credit,  judi- 
cialiter  expertus,  nec  etiam  citatio  et  inhibitio  predicte  in  dicta 
curia   execute   extiterunt,  dubitatque   citationem  et   inhibitionem 


')  add.  Gz.         '2)  nogct  vistnok  udfaldet  her,   maaske:  regulam  sibi  (Gz.) 


INNOCENS  VIII.  469 

huiusmodi  in  partibus  predictis  executas  fore  aut  in  annum 
exequi  [posse]1),  ne  igitur  orator  ipse,  qui  in  dicta  curia  presens 
est,  propterea  in  suo  bono  jure  supplantetur  aut  aliquod  preju- 
dicium  pati[a]tur,  supplicat,  quatenus  tempus  regule2)  huius- 
modi,  infra  quod  adhuc  existit,  ad  experiendum  cum  prefato 
Erico  aut  quovis  alio  in  eisdem  canonicatu  et  prebenda  hac- 
tenus  forsan  intrusus  [o:  -so]  vel  in  posterum  intrudendo  ad 
annum  similem  a  fine  anni  per  dictam  regulam  statuti  com- 
putandum  prorogare  dignemini  .  .,  dicta  constitutione  sive  regula, 
cui  pro  hac  vice  derogare  ....  placeat  .  .,  non  obstante.  Con- 
cessum  ad  sex  menses  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Alerien- 
sis.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat .  .  . 
Datum  Rome  12.  kal.  aug.  anno  5. 
Suppl.  901  fol.  179  v. 

3166.  13.  Aug.  1489. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Chalons  sur  Saone  at  lade  Cistercienserklostrene 
nyde  deres  gamle  Privilegier,  saerlig  at  vaere  fri  for  at  visiteres  af  andre  end 
Udsendinge  fra  Faderabbeden  eller  Generalkapitlet. 

Episcopo  Cabilonensi.  Fidedignorum  relatione  accepimus, 
quod,  licet  monasteria  et  alia  religiosa  loca  Cisterciensis  ordinis 
tam  virorum  quam  mulierum  illorumque  persone  dudum  sedi 
apostolice  per  diversos  Romanos  pontifices  subjecta  illisque  et 
ordini  predicto  diversa  privilegia  et  immunitates  provide  per 
sedem  predictam  concessa  fuerint,  ac  patres  abbates  aut  com- 
missarii  a  generali  capitulo  dicti  ordinis  seu  abbate  Cistertii 
Cabilonensis  diocesis  pro  tempore  existente  pro  tempore  depu- 
tati  certis  temporibus  monasteria  et  loca  huiusmodi  juxta  eorum 
regularia  instituta  hactenus  laudabiliter  observata  visitare  con- 
sueverint,  tamen  nonnulli  archiepiscopi,  episcopi  et  alii  seculares 
prelati,  asserentes  se  [ad]  id  a  nobis  et  sede  predicta  specialem 
per  nostras  et  eiusdem  sedis  litteras  et  etiam  cum  derogatione 
privilegiorum,  exemptionum  et  immunitatum  huiusmodi  habere 
facultatem,  monasteria,  loca  et  personas  huiusmodi  in  dies  vi- 
sitare  volunt3)  ac  jura  visitationum  ordinaria  necnon  caritativa 
subsidia  petere  et  exigere  conantur  in  non  modicum  ordinis  et 
personarum  predictorum  prejudicium  et  detrimentum  et  eis  con- 
cessorum  privilegiorum  lesionem.  Nos  igitur,  qui  ordinem  pre- 
fatum  illiusque  personas  propter  uberes  fructus,  quos  continue 
in    agro    militantis    ecclesie    afferunt,    pre    ceteris    in    visceribus 


*)  add.  Gz.         2)  Cod.  regule  et  cum  predicto         3)  Gz.  —  Cod.  velle 


470  INNOCENS  VIII. 

gerimus  caritatis,  nobis  persuadentes,  quod  monasteria  et  loca 
ac  persone  dicti  ordinis  alia  visitatione  non  indigent  quam  illa, 
que  per  eorum  patres  abbates  seu  commissarios  ac  alios  per 
suos  snperiores  ad  id  pro  tempore  deputatos  fieri  consuevit, 
qui  optime  de  hiis,  que  pro  visitatione  monasteriorum,  locorum 
et  personarum  necessaria  existunt,  instructi  habentur,  et  prop- 
terea  non  intendentes,  quod  per  alios  quam  prefatos  et  alias 
[quam]1)  juxta  dicti    ordinis   regularia  instituta  visitentur,  motu 

proprio et  ex  certa  scientia  tenore  presentium  declaramus, 

[quod]1)  omnes  lilteras  a  nobis  hactenus  quovismodo  et  etiam 
motu  et  scientia  similibus  concessas  super  visitationibus  mona- 
steriorum  et  locorum  predictorum  per  alios  quam  dictos  presi- 
dentes  ac  alias  preterquam2)  juxta  eorundem  ordinem  [o:  eiusdem 
ordinis]  regularia  instituta  aut  generalia  vel  specialia  privilegia 
faciendis,  quascunque  clausulas  et  etiam  derogatoriarum  deroga- 
torias  ac  privilegiis  predictis  omnino  derogantes  in  se  continentes, 
motu  et  scientia  similibus  revocamus,  cassamus  .  .  .  ac  viribus 
omnino  vacuamus  dictumque  ordinem  in  suum  pristinum  et  eum 
statum,  in  quo,  antequam  ille  emanarent,  quomodolibet  existebat, 
restituimus,  reponimus  et  plenarie  redintegramus,  decernentes 
paribus  motu  et  scientia,  quod  de  cetero  perpetuis  futuris 
temporibus  monasteria  et  loca  predicta  pretextu  quarumcunque 
aliarum  litterarum  apostolicarum  per  nos  et  sedem  predictam 
imposterum  et  etiam  motu  et  scientia  similibus  et  ex  quibus- 
cunque  causis  ac  cum  quibuslibet  clausulis  et  etiam  derogato- 
riarum  derogatoriis  efficacissimis  et  insolitis  et  etiam  presenti- 
bus  expresse  derogantibus  et  etiam,  si  ille  in  eis  de  verbo  ad 
verbum  inserte  forent,  imposterum,  etiam  ad  instantiam  impera- 
toris,  regum,  ducum,  principum  et  aliarum  personarum  quarum- 
cunque  cuiuseunque  status  concedendarum  visitari  non  possint, 
districtius  in  virtute  sancle  obedientie  et  sub  censuris  ecclesia- 
sticis  inhibentes  quibuscunque  visitatoribus  supranominatis  ex- 
ceptis  hactenus  et  pro  tempore  deputatis,  etiam  si  patriarchali, 
archiepiscopali,  episcopali  aut  quavis  alia  ecclesiastica  dignitate 
fulgerent,  ne  pretextu  quarumcunque  facultatum  et  commis- 
sionum  in  genere  vel  in  specie  visitandi  eis  concessarum  se  de 
monasteriis,  locis,  personis  et  ordine  predictis  intromittere  quo- 

modolibet  presumant Quocirca  fraternitati  lue  ac  quibus- 

cunque  cathedralium,  etiam  metropolitanarum,  ecclesiarum  cano- 


')  add.  (i/.        *)  (lz.  —  Cod.  alios  predictos  et 


INNOCENS  VIII.  471 

nicis  ac  in  dignitate  ecclesiastica  constitutis  personis,  quos  seu 
quas  abbates,  priores  et  alie  persone  locorum  et  monasteriorum 
predictorum  pro  tempore  existentes  duxerint  requirendos,  motu 
et  scientia  similibus  [mandamus],  quatinus  ....  ipsis  in  pre- 
missis  efficacis  defensionis  presidio  assistentes  non  permittatis  *) 
monasteria  et  loca  predicta  illorumque  personas  quomodolibet 
alias  quam,  ut  premittitur,  visitari  seu  ab  illis  quecunque  etiam 
caritativa  subsidia  exigi  aut  occasione  alicuius  visitationis  vel 
alias  contra  presentium  tenorem  molestari,  molestatores  necnon 
contradictores  quoslibet  et  rebelles  per  censuras  ecclesiasticas 
et  alia  juris  oportuna  remedia  cum  illorum  aggravatione  et  re- 
aggravatione  [compescendo,  invocato],  quotiens  opus  fuerit,  auxi- 
lio  bracchii  secularis,  non  obstantibus  .  .  .  Bonifacii  pape  VIII, 
qua  cavetur,  ne  quis  extra  suam  civitatem  vel  diocesim  [etc. 
som  Nr.  1211}  evocetur,  et  de  duabus  dietis  in  concilio  generali 

edita  ac  aliis   constitutionibus   apostolicis Verum,  quia 

difficile  foret  [etc.  som  Nr.  2675].    Datum  Rome  id.  aug.  anno  5. 

Afskrift  »ex  transsumpto  impresso«  i  Sorobogen  (Arnemagn.  290  Fol.) 
fol.  27  v. 

3167.  [Aug.  1489.J 

Udkast  til  et  Brev  fra  Kong  Hans  og  Hertug  Frederik  til  Paven  angaaende 
Sagen  mellem  Sten  Sture  og  Dronning  Dorothea.  Udkastet  synes  at  vaere  affattet 
af  Dronningens  Kansler  Birger  Gunnersen. 

Dominus  rex  et  dominus  Fridericus  .  .  .  Post  [devota  pedum 
oscula]  (Aarsberetn.  fra  Geheimearch.  IV,  415 — 17;  Reg.  '■'•8043). 
Uden  Dato. 

Danske  Kongers  Hist.  Fasc.  3  (R.  A.). 

3168.  Efter  Aug.  1489. 

Optegnelser  (af  Birger  GunnersenV)  om,  hvorledes  Dronning  Dorothea  skal 
gaa  frem  i  Sagen  mod  Sten  Sture,  samt  Udkast  til  et  Brev  fra  iErkebiskoppen 
i  Lund  og  Biskoppen  i  Roskilde  til  /Erkebiskoppen  i  Upsala  i  Anledning  af 
Bullen  af  6.  Juli  1489  (Nr.  3163). 

Committitur  commissariis  (Aarsberetn.  fra  Geheimearch. 

IV,  417  f.;  Reg.*80U).     Uden  Dato. 

Danske  Kongers  Hist.  Fasc.  3  (R.  A.). 

3169.  22.  Sept.  1489. 

Den  pavelige  Kurial,  Klerken  fra  Odense  Stift  Albert  Asschen,  som  havde 
ansogt  om  under  en  toaarig  Fravaerelse  fra  Kurien  at  maatte  beholde  Kurialer- 
nes  Privilegier,  faar  dette  bevilget,  men  kun  for  eet  Aar. 


x)  Gz.  —  Cod.  permittant 


472  INNOCENS  VIII. 

Cum  Albertus  de  Ascken  elericus  Ottoniensis  diocesis  certis 
urgentibus  de  causis  a  Romana  curia  se  absentare  habeat,  du- 
bitat  in  huiusmodi  sua  absentia  sibi  dampnum  aut  incommodum 
afferri;  supplicat  igitur  dictus  Albertus,  qui  s.  v.  familiaris  con- 
tinuus  commensalis  existit,  quatenus  sibi,  ut  ad  duos  annos 
proxime  futuros  et  a  data  presentium  computandos  omnibus 
privilegiis,  quibus  ceteri  eiusdem  s.  v.  familiares  continui  com- 
mensales  et  alii  curiales  in  Urbe  et  curia  presentes,  etiam,  qui 
illam  per  sex  menses  ante  vacationem  beneficiorum  continue 
secuti  fuerint,  in  certis  constitutionibus  ac  litteris  s.  v.  ipsis 
concessis  et  in  futurum  concedendis  quomodolibet  gaudent  seu 
gaudere  poterunt  quomodolibet  in  futurum,  quoad  assecutionem 
quorumcunque  beneficiorum,  que  ipse  gratie  sue  expectative 
nuper  per  s.  v.  sibi  concesse  et  processuum  desuper  habitorum 
vigore  duxerit  acceptanda,  gaudere  possit,  quibus  etiam,  si  in 
dicta  curia  presens  foret,  e.  s.  v.  frequentibus  obsequiis  insisteret 
ac  in  tinello  eiusdem  s.  v.  continuam  refectionem  sumeret,  gau- 
dere  posset1),  necnon  executoribus  et  delegatis  vel  subdelegatis  in 
litteris  huiusmodi  deputatis  ac  per  eundem  oratorem  pro  tem- 
pore  requisitis,  ut  sibi  de  quibus[vis]2)  beneficiis  etiam  in  genere 
consueto  curialium  more  acceptandis  providere  et  super  huius- 
modi  acceptatione  et  provisione  quodcunque  instrumentum  publi- 
cum  in  specie  conficere  libere  possint,  concedere,  itemque3)  per 
quoscunque  judices  et  commissarios  necnon  sacri  palatii  aposto- 
lici  causarum  auditores  sententiari,  provideri  et  diffiniri  debere, 
sublata  eis  aliter  judicandi  etc.  facultate,  mandare  [et]2)  irritum, 
si  secus  judicatum  fuerit,  decernere  et  declarare  dignemini.  Con- 
cessum  de  presentialitate  ad  annum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis.  Et  quod  presentis  supplicationis  signatura 
sola  sufficiat.     Datum  Rome  10.   kal.  oct.  anno  6. 

Suppl.  904  fol.  298  v. 

3170.  15.  Okt.  1489. 

Den  udvalgte  Biskop  Eggert  Durkop  i  Slesvig  lover  at  betale  Servispenge 
til  det  pavelige  Kammer  og  Kardinalkollegiet. 

[1489]  Die  15.  eiusdem  [mensis]  oct.  Egerdus  Durcop  electus 
Slesvicensis  sponte  obtulit  camere  apostolice  et  sacro  collegio 
cardinalium  pro  communi  servitio  ecclesie  Slesvicensis  ratione 
provisionis  et  prefectionis  de  persona  Egerdi  eidem  ecclesie  per 


')  ()/..         Cod.  possit         '-)  add.  Gz.  :i)  Gz.  —  God.  ita  quod 


INNOCENS  VIII.  473 

bullas  Innocentii  pape  VIII  sub  data  Rome  6.  id.  aprilis  anno  5 
auctoritate  apostolica  facte  fl.  auri  de  camera  1000,  ad  quos 
dicta  ecclesie  taxata  reperitur,  et  quinque  minuta  servitia  con- 
sueta.  Eorundem  autem  communis  et  minutorum  servitiorum 
medietatem  infra  sex  menses  proxime  sequentes,  aliam  vero 
medietatem  infra  alios  sex  menses  extunc  et  immediate  etiam 
proxime  sequentes  solvere  promisit  et  submisit  se  et  renuntiavit 
etc,  instituit  procuratorem  etc,  voluit  etc  et  obligavit  etc,  ju- 
ravit  etc  Et  Cristoforus  episcopus  Cortonensis  in  camera  apo- 
stolica  presidens  tulit  sententias  in  scriptis  .... 

Die  22.  eiusdem  de  mandato  dominorum  camere  et  collegii 
predictorum  Johanne  Gerona  referente  bulle  dicte  ecclesie  fuerunt 
date  prefato  Egerdo  electo,  qui  promisit  solvere  omnia  jura  ca- 
mere,  sacri  collegii  et  officialium  eorundem  infra  octo  menses 
proxime  sequentes  sub  penis  camere  etc    Juravit  etc 

Die  24.  1490  de  mandato  prefatorum  dominorum 

referente  suprascripto  Johanne  Gerona  propagatus  fuit  dictus 
terminus  ad  sex  alios  menses  sequentes. 

Die   1.  martii  1494  solvit  omnia  jura. 

Oblig.  1489—92  fol.  31  v  (Archivio  di  Stato). 

1489.  15.  [mensisj  oct.  Egerdus  Durcap  electas  Slesvicensis  pro- 
visus  (!)  6.  id.  aprilis  anno  5  Inn.  VIII  obtulit  fl.  1000. 

Uddrag  af  Garampi  efter  Obl.  G.  A.  fol.  31  v  og  (lignende)  i  S.  C.  27  fol.  160. 

3171.  2.  Nov.  1489. 

Klerken  Niels  Pedersen  fra  Roskilde  Stift  faar  paa  ny  et  Alter  i  Roskilde 
Domkirke  og  et  Kanonikat  og  Pra?bende  i  Kobenhavn  samt  Tilladelse  til  at 
residere  det  sidste  Sted. 

Olim  altari  s.  Nicolai  episcopi  et  confessoris  sito  in  ecclesia 
Roskildensi,  quod  Lagho  Yuarii  obtinebat,  per  obitum  eiusdem 
Laghonis,  necnon  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  b.  Marie 
HafTniis  Roskildensis  diocesis  per  liberam  resignationem  Bregeri 
de  illis,  quos  tunc  obtinebat,  in  manibus  Olaui  episcopi  Ros- 
kildensis  sponte  factam  et  per  eundem  Olauum  episcopum  or- 
dinaria  auctoritate  admissam  vacantibus,  Nicolaus  Petri  clericus 
dicte  diocesis  altare  ac  canonicatum  et  prebendam  huiusmodi, 
ut  prefertur,  vacantes  dicta  auctoritate  sibi  conferri  et  de  illis 
etiam  provideri  respective  obtinuit  possessionibus  subsecutis. 
Cum  autem  dubitet  collationem  et  provisionem  predictas  viribus 
non   subsistere,  supplicat,  quatenus   sibi  de  altari  et  de  canoni- 


474  INNOCENS  VIII. 

catu  et  prebenda  predictis  [fructus  insimul  4  mr.]  in  forma  sim- 
plicis  aut  nove  provisionis  .  .  .  providere  necnon  sibi,  ut  in  dicta 
ecclesia  b.  Marie  residendo,  quoad  vixerit,  omnes  fructus  dicti 
altaris  ....  percipere  valeat  .  .  .  .  et  ad  residendum  interim  in 
eadem  [ecclesia  Roskildensi]  minime  teneatur,  attento  quod  illud 
altare  nullam  habeat  residentiam,  ubi  residere  poterit,  .  .  .  indul- 
gere  dignemini,  non  obstante  Bonifacii  pape  VIII,  per  quam 
concessiones  huiusmodi  sine  prefinitione  temporis  fieri  prohi- 
bentur,  constitutione.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardi- 
nalis  Aleriensis.     Datum  Rome  4.   non.   nov.  anno  6. 

Suppl.  905  fol.  37  v. 

3172.  2.  Nov.   1489. 

Paven  tillader  Klerken  Niels  Pedersen  at  oppebaere  Indtaegten  af  et  Alter 
i  Roskilde  Domkirke,  skont  han  residerer  i  Kobenhavn. 

Nicolao  Petri  clerico  Roskildensis  diocesis.  Vite  ac  morum 
honestas  [etc.].  Hinc  est,  quod  nos  te,  cui  hodie  de  canonicatu 
et  prebenda  ecclesie  b.  Marie  Affnis  Roskildensis  diocesis  ac  al- 
tari  s.  Nicolai  episcopi  et  confessoris  sito  in  ecclesia  Roskildensi 
tunc  vacantibus  per  alias  nostras  litteras  provideri  mandavimus, 
gratioso  favore  prosequi  volentes,  tibi,  asserenti,  quod  dictum 
altare  nullam  habitationem  habet,  ubi  illud  pro  tempore  obtinens 
residere  possit,  ut  in  dicta  ecclesia  b.  Marie  residendo,  quoad 
vixeris,  omnes  fructus  dicti  altaris,  .  .  .  quotidianis  distributioni- 
bus  dumtaxat  exceptis,  libere  percipere  valeas  .  .  .  .  et  ad  residen- 
dum  interim  in  eadem  minime  tenearis  .  .  .  .,  tenore  presentium 
indulgemus,  non  obstantibus  si  in  dicta  ecclesia  Roskildensi 
primam  non  feceris  residentiam  personalem  consuetam,  et  quibus- 
cunque  aliis  apostolicis  constitutionibus  necnon  ecclesie  Roskil- 
densis,  illis  presertim,  quibus  inter  alia  caveri  dicitur  expresse, 
quod  non  residentes  personaliter  in  eadem  minorum  fructus  be- 
neficiorum  eiusdem  ecclesie  Roskildensis  in  absentia  percipere 
non  possint,  quibus  hac  vice  dumtaxat,  illis  alias  in  suo  robore 
permansuris,  expresse  derogamus  .  .  .  Datum  Rome  4.  non.  nov. 
anno  6. 

Simili  modo  archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Glandatensi 
ac  officiali  Roskildensi. 

L.  XVI.  XIII I.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  880  fol.  148. 

3173.  12.  Nov.   1489. 
Vikaren  og  Brodrene  i  Franciskanerobservanternes  Provins  Dacia  faar  be- 

vilget.  at  Klostret  i  Malmo,  der  ligger  paa  et  sumpet.  trangt,  uroligt  og  usundt 


INNOCENS  VIII.  475 

Sted,  saa  at  dets  Brodre  ofte  bliver  syge  og  dor,  og  Provinsens  Udsendinge 
nodig  vil  holde  Provinsialkapitel  der,  maa  blive  flyttet  til  et  andet  bekvemt 
Sted  inde  i  Byen  og  der  faa  de  nodvendige  Bygninger,  Alterkalke  m.  m.  samt 
nyde  de  Privilegier,  der  tidligere  var  tilstaaet  Klostret. 

Vicarius  et  fratres  ordinis  fratrum  Minorum  (DipL  dioc. 
Lund.  V).  Concessum  sine  prejudicio  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis  .  .  .  Et  per  breve.  Datum  Rome  pridie  id.  nov. 
anno  6. 

Suppl.  905  fol.  266  v. 

3174.  21.  Nov.   1489. 

Pavens  Kammerherre  Henrieus  Meyer  faar  Provstiet  i  Minden,  som  er 
ledigt  ved  Eggert  Durkops  Forfremmelse  til  Biskop  i  Slesvig. 

Cum  alias  ecclesie  Slesvicensi  tunc  pastoris  solatio  desti- 
tute  de  persona  Egerdi  electi  Slesvicensis  .  .  .  .  s.  v.  duxerat  pro- 
videndum  .  .  .  .,  ac  prepositura  ecclesie  Mindensis,  que  inibi 
dignitas  maior  post  pontificalem  existit,  et  de  qua  tunc  antea 
.  .  .  eidem  Egerdo  electo,  tunc  sacri  palatii  causarum  apostolici 
auditori,  .  .  .  .  e.  s.  v.  duxerat  providendum,  possessione  tamen 
minime  subsecuta,  tempore  promotionis  sue  per  promotionem 
huiusmodi  ac  munus  consecrationis  eidem  electo  impendendum 
vacare  sperabatur,  eandemque  preposituram  s.  v.,  etiam  si  ipse 
Egerdus  eam  nondum  possiderat,  Henrico  Meyer,  s.  v.  cubicu- 
lario  ac  familiari  et  continuo  commensali,  cum  vacare  contin- 
geret  quovismodo  preterquam  per  obitum  ipsius  electi,  postquam 
tamen  idem  electus  fuerat  adeptus  pascificam  (!)  possessionem 
sive  maiorem  partem  regiminis  et  administrationis  bonorum  dicte 
ecclesie,  motu  proprio  et  ex  certa  scientia  conferri  mandavit,  prout 
in  litteris  eiusdem  Henrici  oratoris  plenius  continetur,  cum  autem 
ab  aliquibus  asseritur  mandatum  de  conferendo  huiusmodi  ac 
omnia  quecunque  inde  secuta  viribus  non  subsistere  et  preposi- 
turam  predictam  adhuc  vacare,  supplicat  igitur  idem  Henricus, 
quatenus  ....  verum,  indubitatum  et  ultimum  vacationis  modum, 
etiam  si  ex  .  .  .  .  quacunque  persona  Egerdi  electi  vel  Henrici 
oratoris  aut  quondam  Bernardi  ultimi  immediati  possessoris  vel 
cuiuscunque  alterius  resultet,  hic  pro  sufficienter  expressis  ha- 
bentes  sibi  de  dicta  prepositura,  que  curata  et  electiva  existit 
[fructus  24  mr.],  de  novo  [providere]  et  in  eventum  litis  in 
forma  gratie  [etc.],  ipsumque  oratorem,  si  quovis  modo  in  lit- 
teris,  quatenus  opus  sit,  exprimendo  inhabilem  seu  indignum 
ad  preposituram  huiusmodi  et  ad  alia  per  eum  obtenta  seu 
obtinenda  beneflcia  de  jure  vel  de  facto  se  reddidit,  rehabilitare 


476  INNOCENS  VIII. 

dignemini.   Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  11.  kal.  dec.  anno  6. 
Suppl.  916  fol.  217. 

3175.  15.  (20.)  Dec.   1489. 

Paven  befaler  (efter  Ansogning  fra  Kong  Hans,  Dronning  Dorotbea.  iErke- 
biskop  Jens  (Brostrup)  og  Biskopperne  i  Boskilde  og  Odense)  Abbeden  i  Skov- 
kloster,  Dekanen  i  Kobenhavn  og  JErkedegnen  i  Boskilde  at  omdanne  Francis- 
kanerklostret  i  Boskilde  fra  et  Konventual-  til  et  Observantkloster. 

Abbati  monasterii  Skouffkloster  et  decano  b.  Marie  virginis 
Haffnensis  Roskildensis  diocesis  et  archidiacono  Roskildensis 
ecclesiarum.  Quanta  in  dei  ecclesia  [etc.].  Exhibita  siquidem 
nobis  nuper  pro  parte  Johannis  regis  et  Dorothee  regine  Dacie 
petitio  continebat,  quod  in  domo  Roskildensi  ordinis  fratrum  Mi- 
norum,  conventualium  nuncupatorum,  pauci  afdjmodum1)  fratres 
inhoneste  ac  luxuriose  vitam  ducentes  in  maximum  scandalum 
et  perniciosum  exemplum  Christi  fidelium  [existunt],  et  propter 
multa  enormia,  que  per  dictos  fratres  perpetrantur,  divinus  cul- 
tus  in  ecclesia  prefate  domus  plurimum  diminutus  atque  Christi 
fidelium  devotio  annichilata  existit;  cupiuntque  propterea  prefati 
rex  et  regina,  que  eius  genitrix  et  jam  senio  confecta  existit, 
in  dicta  civitate  Roskildensi  suam  vitam  perpetuis  futuris  tem- 
poribus  pro  sui  animi  quiete  ducere  statuit,  presertim  si  fratres 
dicti  ordinis  de  observantia  nuncupati,  ad  quos  rex  et  regina 
prefati  propter  eorum  exemplarem  vitam  et  uberes  fructus  salutis 
animarum,  quos  quotidie  in  dicto  regno  et  in  domo  domini  ip- 
sorum  predicationibus  fidelibus  afferunt,  magnum  gerunt  devo- 
tionis  affectum,  in  dicta  domo  introducentur,  ut  eisdem2)  fratri- 
bus  de  observantia  domus  predicta  pro  ipsorum  usu  et  habitatione 
perpetuis  concedatur.  Quare  pro  parte  regis  et  regine  predicto- 
rum,  asserentium  se  equo  animo  ulterius  tollerare  non  possit 
[o:  posse],  quod  talia  enormia  per  dictos  fratres,  conventuales 
nuncupatos,  in  dicta  domo  committantur,  necnon  Johannis 
archiepiscopi  Lundensis  ac  Roskildensis  et  Ottoniensis  episco- 
porum  nobis  fuit  supplicatum3),  ut  dictos  fratres,  de  observantia 


J)  II:  admodum  a)  Gz.  —  Cod.  introducentur,  eisdemque 
)  II:  quatenus  dignemini  aliquibus  probis  viris  in  partibus  mandare,  ut 
se  de  premissis  omnibus  diligenter  informent,  et,  si  per  informationem  lmius- 
modi  eis  constiterit  premissa  veritate  fulciri,  vocatis  dictis  fratribus,  qui  [s>:  et], 
si  sub  regulari  observantia  dicti  ordinis  vivere  voluerint,  illos  in  eadem  domo 
una  cum  aliis  fratribus  de  observantia  in  dicta  domo  introducendis  remanere 
permittant,  et,  si  sub  dicta  regulari   observantia  velle  vivere  recusaverint,  eos- 


INNOCENS  VIII.  477 

nuncupatos,  in  dicta  domo  introducere  et  illam  eis  pro  eorum 
perpetuis  usibus  et  habitatione,  illis  ex  dictis  fratribus  conven- 
tualibus,  qui  sub  regulari  observantia  dicti  ordinis  cum  eisdem 
fratribus  de  observantia  vivere  voluerint,  dumtaxat  ibidem  re- 
manentibus,  et  reliquis  sic  vivere  et  [se]1)  reformare  recusantibus 
inde  amotis  et  ad  alias  domus  eorundem  fratrum  conventua- 
lium  translatis,  concedere  eosque  sic  in  eadem  manuteneri  man- 
dare  ....  dignaremur.  Nos  igitur,  qui  locis  religiosis,  que  de- 
formationis  [malo]1)  sentimus  subjici,  prout  ex  pastorali  officio 
debemus,  operosis  studemus  mediis  submovere  et  de  premissis 
certam  notitiam  non  habemus,  ....  discretioni  vestre  manda- 
mus,  quatenus,  vocatis  dictis  conventualibus,  guardiano  et  fra- 
tribus  in  dicta  domo  degentibus  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi, 
de  premissis  per  eosdem  regem  et  reginam  expositis  auctoritate 
nostra  vos  diligenter  informetis,  et,  si  per  informationem  huius- 
modi  ea  vera  esse  reppereritis,  prefatam  domum  [pro]  perpetuis 
usibus  et  habitatione  eorundem  fratrum  de  observantia  dicta 
auctoritate  nostra  applicetis  ac,  illis  ex  eisdem  guardiano  et  fra- 
tribus  conventualibus,  qui  sub  regulari  observantia  dicti  ordinis 
cum  introducendis  in  illa  fratribus  de  observantia  vivere  et  se 
reformare  recusaverint,  ab  eadem  domo  amotis  et  ad  alias  do- 
mus  eorundem  fratrum  conventualium  translatis  et  reliquis,  qui 
sub  observantia  regulari  cum  eisdem  fratribus  de  observantia 
vivere  voluerint,  ibidem  remanentibus,  eosdem  fratres  de  obser- 
vantia  in  eadem  domo  prefata  auctoritate  introducatis  et  intro- 
ductos  manuteneatis  in  eadem  ....  Nos  enim,  si  eosdem  fratres 
de  observantia  in  dicta  domo  vigore  presentium  introduci  illam- 
que  eorum  usibus  applicari  contigerit,  ut  prefertur,  eisdem  fra- 
tribus  de  observantia,  qui  illam  pro  tempore  inhabitabunt,  ut  om- 
nibus  privilegiis  .  .  .,  quibus  alii  fratres,  de  observantia  nuncupati, 
predicti  in  genere  gaudent  ac  gaudere  poterunt  in  futurum,  gau- 
dere  possint,  concedimus.    Datum  Rome  13.  kal.  jan.2)  anno  6. 

L.  XXX.  Trottus  prothonotarius. 

Reg.  Lat.  882  fol.  194  v.  —  Rester  af  Brevet  i  Eksekutionsbrev  fra  De- 
kanen  Johan  Jensen  Quitzow  i  Topogr.  Saml.  Perg.  Roskilde  (R.  A.).  —  Ogsaa  (II) 
Supplik  (Fiat.  J.)  i  Suppl.  907  fol.  181  v. 


dem   fratres   conventuales  a  prefata   domo   removeant   ac   fratres  huiusmodi  de 
observantia  in  eadem  domo  auctoritate  apostolica  introducant  et  inductos  manu- 
teneant   dictamque   domum    eisdem   fratribus  de  observantia   pro    ipsorum  usu 
et  habitatione  perpetuis  ....  concedant  .... 
l)  add.  Gz.         2)  II:   18.  kal.  jan. 


478  INN0CENS  VIII. 

3176.  29.  Dec.  1489. 

Provinsialministeren    for    Franciskaner-Provinsen    Dacia    faar    pavelig   Be- 
kraeftelse  paa  Sixtus  IVs  Bulle  af  27.  Juli  1481   (Nr.  2798). 

Dudum  Sixtus  papa  IV  ad  instantiam  guardianorum  et  fra- 
trum  Ottoniensis,  Swinbergensis  et  Nystadensis  locorum  Otto- 
niensis  diocesis  provincie  Dacie  ordinis  fratrum  Minorum  inter 
alia  per  eundem  Sixtum  concessa,  eidem  prius  inter  alia  ex- 
posito,  quod,  licet  guardiani  et  fratres  huiusmodi  regularem  ob- 
servantiam  inter  se  voluntarie  assumpsissent  et  in  illa  certis 
annis  perseverassent,  nichilominus  propter  varias  molestationes, 
que  eis  a  nonnullis  fratribus  observantie  huiusmodi  contrariis 
inferebantur,  dubitabant  propterea  in  huiusmodi  observantia 
perseverare  posse,  idem  Sixtus,  tunc  Eugenii  IV,  Pii  II  et  non- 
nullorum  aliorum  Romanorum  pontificum  vestigiis  inherentes 
[o:  -rens],  prefatis  et  pro  tempore  existentibus  dictarum  domo- 
rum  guardianis  et  fratribus,  quod  de  cetero  perpetuis  futuris 
temporibus  unum  ex  eis  scientia,  moribus  etc.  preditum  fratrem 
in  suum  possent  eligere  vicarium  provincialem  ad  instar  aliorum 
fratrum  de  observantia  dicti  ordinis,  quem  sic  electum  pro  tem- 
pore  ministro  provinciali  dicti  ordinis  pro  confirmatione  elec- 
tionis  huiusmodi  obtinenda  presentare  tenerentur,  quam  si  ipse 
minister  confirmare  recusaret  seu  differeret  (!),  electio  ipsa  post 
triduum  per  sedem  apostolicam  confirmata  esse  censeretur,  auc- 
toritate  apostolica  concessit,  et  insuper  ab  omni  jurisdictione, 
superioritate,  dominio,  potestate  dictorum  ministrorum  penitus 
exemit  eosque  ac  domos  eoruin  jurisdictioni  et  correctioni  tam 
provinciali[s]  per  eos  pro  tempore  electi  quam  generalis  ultra- 
montani  vicariorum  etc.  perpeluo  subjecit  quamplurimaque  alia 
fecit  ac  executores  deputavit  etc,  quibus  mandavit  etc,  prout 
in  eisdem  ac  diversis  aliis  litteris  .  .  .  plenius  continetur;  deinde- 
que  non  sine  eius  animi  displicentia  ac  illustrissimi  tunc  regis 
Dacie  etc  inquiete  et  incomodo  accepto,  qualiter  quidam  Lau- 
rentius,  tunc  guardianus,  et  fratres  dictarum  domorum  superbia 
involuti  ministro  provinciali  regnorum  Dacie,  Svecie  et  Norvegie 
ac  fratribus  ordinis  Minorum  de  observantia  contumelias  et  di- 
versas  injurias  inferebant,  idem  Sixtus  premissis  et  multis  aliis 
de  causis  in  ipsis  litteris  specificatis  motus  motu  proprio  et  ex 
certa  eius  scientia  litteras  predictas  ac  omnia  in  eis  contenta 
cum  executoribus  et  defensoribus  in  eis  depulatis  ac  quecunque 
inde  secuta  auctoritate  apostolica  revocavit  et  annullavit  ac  vi- 
ribus    totaliler    evacuavit    nulliusque    decrevit    esse    roboris    vel 


INNOCENS  VIII.  479 

momenti,  prefatumque  Laurentium  ab  officiis  vicariatus,  com- 
missariatus,  guardianatus  et  lectoratus  deposuit  et  perpetuo  de- 
positum  esse  voluit,  ipsique  [o:  ipsumque]  ac  alios  fratres  dicti 
ordinis,  de  observantia  reformatorum  nuncupatorum,  Dacie  etc. 
regnorum  predictorum L)  ac  alios  clericos  et  laicos  eorum  com- 
plices  et  fautores  ac  adherentes  in  virtute  sancte  obedientie  et 
sub  penis  excommunicationis  ac  maledictionis  eterne  et,  si  per- 
severare  viderentur,  sub  incursu  heresis  et  privationis  graduum 
etc.  monuit2)  eisque  districte  precipiendo  mandavit,  ut  suis 
superioribus,  videlicet  ministro  generali  et  provincialibus  mini- 
stris  dicti  ordinis,  ipsis  tamen  fratribus  reformatis  alias  in  sua 
observantia  remanentibus,  juxta  piam  intentionem  dicti  regis 
omnino  parerent  et  intenderent  eosque  tanquam  suos  superiores 
admitterent  ac  venerarentur  in  omnibus,  que  ad  ministeriatus 
officium  spectarent,  absque  alicuius  excusationis  seu  [more]3) 
diffugio,  alioquin  ipsos  et  eorum  quemlibet  extunc  sententias, 
censuras  et  penas  antedictas  incurrisse  declaravit  eosque  pro  tali- 
bus  ubilibet  publicari  et  ab  omnibus  artius  evitari  mandavit,  exe- 
cutores  deputavit  et  alia  fecit,  prout  in  suis  litteris  ....  plenius 
continetur.  Ut  autem  pia  mens  ac  voluntas  dictorum  Sixti  pape 
et  regis  observentur  maioremque  vim  et  efficaciam  obtineant, 
inferioresque  suis  superioribus  obediant  et  pro  talibus  eos  recog- 
noscant,  minister  generalis  regnorum  predictorum  ac  fratres  sui 
ordinis  supplicant,  quatenus  revocationem,  annullationem  et 
evacuationem  depositionemque  ac  mandata  sub  penis  predictis 
omniaque  in  litteris  revocationis  huiusmodi  contenta  ac  que- 
cunque  inde  secuta,  et  prout  [ea]3)  concernunt,  confirmare  per- 
petuumque  firmitatis  robur  obtinere  declarare  et  decernere  novos- 
que  executores  in  litteris  nominandos,  qui  premissa  observari 
faciant  exequanturque  et  assistant  etc,  deputare,  attento  quod 
deputati  per  Sixtum  in  partibus  remotis  existunt,  dignemini. 
Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Et  motu 
proprio  ad  perpetuam  rei  memoriam,  ac  littere  expediri  possint 
et  attenta  paupertate  oratorum,  et  quod  quamplurimas  litteras 
desuper  expediverunt.  Datum  Rome  4.  kal.  jan.  anno  6.  — 
Videat  protector.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Videtur  signanda.  Ju- 
lius  cardinalis  protector.    Videat  protector. 

Suppl.  907  fol.  254  (274)  v. 


*)  Gz.  —  Cod.  predictos         2)  Gz.  —  Cod.  monuitque 
3)  add.  Gz. 


480  [NNOCENS  VIII. 

3177.  31.  Dec.   1489. 

Prioren  Jens  Madsen  i  Helligaandsklostret  i  Randers  faar  Stadfa?stelse  paa 
Oprettelsen  af  dette  Kloster,  som  skal  nyde  Helligaandsordenens  Privilegier. 

Exponitur  pro  parte  Johannis  Mathie  prioris  hospitalis  s.  Spi- 
ritus  oppidi  Randrusiensis  Arusiensis  diocesis,  quod  consules  et 
proconsules  dicti  oppidi  et  illius  universitas  pia  devotione  ducti, 
cupientes  terrena  in  celestia  et  transitoria  in  eterna  felici  com- 
mercio  commutare,  de  bonis  ipsis  a  deo  collatis  quandam  ca- 
pellam  sub  invocatione  s.  Spiritus  in  parrochia  parrochialis  ec- 
clesie  s.  Martini  oppidi  et  diocesis  predictorum  de  loci  ordinarii 
consensu  fundaverunt  et  erexerunt,  quam,  licet  debiliter  dotave- 
runt,  consules,  proconsules  ac  universitas  prefati  de  Johannis 
regni  Dacie  regis  consensu  fratribus  s.  Spiritus  in  Aleburghii 
Vibergensis  diocesis  pleno  jure  dederunt  et  concesserunt,  et 
Eylerus  episcopus  Arusiensis  fundationem,  erectionem  ac  da- 
tionem  et  concessionem  prefatas  .  .  .  confirmans  capellam  eandem 
ordini  hospitalis  s.  Spiritus  in  Saxia  de  Urbe  in  perpetuo  (!)  univit 
ac  eidem  capelle,  ut  omnibus  privilegiis  [etc.]  ordini  s.  Spiritus 
quomodolibet  concessis,  et  quibus  hospitale  s.  Spiritus  in  Ale- 
burghen  Vibergensis  diocesis  gaudet,  ipsa  gaudere  valeret,  con- 
cessit,  quodque  postmodum  idem  Johannes  rex,  provide  consi- 
derans,  quod  eiusdem  capelle  fructus  adeo  tenues  erant,  quod 
pro  uno  dicti  ordinis  fratre,  qui  illam  regeret,  ac  illius  edificiis 
competentibus  non  suppetebant,  dictam  ecclesiam  s.  Martini, 
que  de  jure  patronatus  regis  Dacie  pro  tempore  existentis  erat, 
ut  de  illius  fructibus  dictam  capellam  repararent  et  conserva- 
rent,  fratribus  hospitalis  s.  Spiritus  dicti  oppidi  pleno  jure  do- 
navit,  ea  lege  adjecta,  ut  fratres  ipsi  in  dicta  ecclesia  semel  in 
qualibet  ebdomada  unam  missam  pro  sua1)  et  suorum  parentum 
animabus  celebrare  tenerentur,  quam  regis  donationem  prefatus 
Eylerus  episcopus  etiam  confirmavit  ac  ecclesiam  eandem  dicte 
capelle  incorporavit,  prout  de  premissis  in  instrumentis,  privile- 
giis  et  litteris  autenticis  desuper  confectis  plenius  continetur. 
Cumque  a  nonnullis  de  premissorum  omnium  viribus  hesitetur, 
cuperet[que]  orator  prefatus  pro  eorum  maioris  roboris  subsi- 
stentia  premissa  omnia  apostolico  munimine  roborari,  supplicant 
igitur  tam  Johannes  rex  quam  Johannes  Mathie  prior  prefatus, 
quatenus  erectionem,  dationem,  concessionem,  indultum  [et]  uni- 
onem   predicta   confirmare  ac  perpetue  firmitatis  rbbur  obtinere 

)  Cod.  sue 


INNOCENS  VIII.  481 

decernere,  .  .  .  .  et  nichilominus  pro  potioris  cautele  suffragio 
eisdem  capelle  et  ecclesie,  ut  omnibus  privilegiis  [etc.]  ordini 
s.  Spiritus  et  eiusdem  ordinis  fratribus  quomodolibet  concessis 
ipse  gaudere  libere  valeant,  de  novo  concedere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Et  in 
forma  gratiosa  et  ad  perpetuam  rei  memoriam.  Datum  Rome 
pridie  kal.  jan.  anno  6. 

Suppl.  908  fol.  28. 

3178.  1489-90. 

Optegnelse  om,  hvad  Dronning  Dorotheas  Udsending  skal  soge  at  faa  ud- 
virket  i  Rom  gennem  Ludovicus  de  St.  Geminiano:  1)  En  Bulle  om  Plenarafiad 
for  Franciskanerklostret  i  Koge,  gaeldende  for  10  Aar  til  Jubelaaret  1500, 
2)  Hsevdelse  af  Dronningens  Ret  overfor  Sten  Sture,  3)  Et  Brev  til  Francis- 
kanernes  Provinsialminister  i  Dacia  om  Reform  af  Klostrene  i  Roskilde  og  Kal- 
lundborg,  4)  Udnaevnelse  af  Dronningens  Sosterson  Ludovicus  Gonzaga,  Biskop 
i  Mantua,  til  Kardinal,  5)  for  Udsendingen  selv  en  Bulle  om  et  Prsebende  i 
Lunde  Domkirke 

Ex  parte  .  .  .  Dorothee  regine  Dacie.  Primo  ad  Ludouicum 
(Aarsberetn.  fra  Geheimeareh.  IV,  428 — 29).    Uden  Dato. 

Danske  Kongers  Hist.   Fasc.  2  (R.  A.). 

3179.  5.  Jan.   1490. 

Den  udvalgte  Biskop  Eggert  Durkop  faar  det  overdraget  til  den  pavelige 
Auditor  Franciscus  Brevius  at  give  ham  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Klostret 
Neuwerk  udenfor  Halle,  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien. 

Lite  et  causa  coram  Francisco  Breuio,  vestri  sacri  palatii 
causarum  auditore,  inter  Egerdum  electum  Slesvicensem  et  quen- 
dam  Johannem  N.  assertum  prepositum,  canonicum  regularem 
ordinis  s.  Augustini  canonicorum  regularium,  intrusum  in  pre- 
positura  monasterii  Novi  Op.eris  prope  et  extra  muros  Hallenses 
Magdeburgensis  diocesis,  nuper  per  obitum  Erasmi  Berndes  vacan- 
tem,  de  dicta  prepositura  necnon  commenda  propria  (?)  ad  vitam 
dicte  creature  de  dicto  monasterio  et  prepositura  rebusque  aliis 
in  actis  cause  huiusmodi  latius  deductis  et  deducendis  .  .  .  in 
prima  instantia  indecisa  pendente,  a  nonnullis  asseritur  nulli 
predictorum  collitigantium  ad  dictam  preposituram  et  monaste- 
rium  jus  competere  ipsamque  adhuc  vacare.  Supplicat  igitur 
dicta  creatura,  quatenus  .  .  .  dicto  Francisco  aut  in  eius  locum 
forsan  surrogato  vel  surrogando  auditori,  ut,  si  per  eventum 
litis  huiusmodi  sibi  ccnstiterit  neutri  predictorum  collitigantium 
ad  dictum  monasterium  aut  preposituram  jus  competere  ipsam- 
que  adhuc  vacare  cognoverit,  dictam  preposituram,  que  dignitas 

Acta  pontificum  Danica  IV.  31 


4S2  INNOCENS  VIII. 

principalis,  conventualis,  curata  et  electiva  in  dicto  monasterio 
et  in  ecclesia  Magdeburgensi  etiam  dignitas  archidiaconalis  non 
tamen  maior  post  pontificalem  esse  dinoscitur,  ac  solum  per 
canonicos  regulares  ordinis  s.  Augustini  expresse  professos  teneri 
consuevit  [fructus  100  mr.],  eidem  oratori  in  forma  nove  aut 
simplicis  provisionis,  gratie  [etc.]  ....  dictum  monasterium  sive 
preposituram  ac  [commendam]1)  ad  vitam  eidem  creature  com- 
mendet  ita,  quod  fructus  etc.  oneribus  deductis  in  utilitatem 
suam  et  monasterii  convertere  possit,  mandare  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
non.  jan.  anno  6. 

Suppl.  908  fol.  267. 

3180.  9.  Jan.   1490. 

Klerken  Ture  Bool  fra  Lunde  Stift  provideres  paany  med  Kanonikat  og 
Praebende  i  Lund,  ledige  ved  Amelungs  Dod  og  tidligere  tildelte  bam  af  ^Erke- 
biskoppen. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesia  Lundensis  (Dipl.  dioc. 
Lund.  V).  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  5.  id.  jan.  anno  6. 

Suppl.  908  fol.  209. 

3181.  9.  Jan.   1490. 

Kjeld  Jensen  Basse,  Sogneprsest  i  Harlose  i  Lunde  Stift,  faar  St.  Dionisius' 
Kapel  eller  Vikariat  i  Lunde  Domkirke,  ledigt  ved,  at  Odenseprovsten  Hans 
Urne  uden  Dispensation  har  baft  det  sammen  med  Kanonikat  og  Proebende  i 
samme  Kirke. 

Supplicat  Kelderus  Johannis,  alias  Basse  (Dipl.  dioc.  Lund.  V). 

Concessum  in  presentia  pape.    A.  cardinalis  Aleriensis.     Datum 

Rome  5.  id.  jan.   anno  6. 

Suppl.   908  fol.   209  v. 

3182.  13.  Jan.   1490. 

Paven  befaler  Biskoppen  og  Provsten  i  Borglum  at  undersoge  og  paa- 
domme  en  Klage  fra  Helligaandsklostret  i  Aalborg  over  Pnesterne  Laurens 
Evertsen  og  Niels  Poulscn  samt  nogle  Franciskanere  og  Dominikanere  i  Borg- 
lum  Stift,  der  uden  Klostrets  Tilladelse  holder  Messer  i  de  to  det  tilhorende 
Kirker  i  Skagen  og  Saltum  og  unddrager  Klostret  Kirkernes  Indtsegter. 

Kpiscopo  Burglanensi  et  preposito  ecclesie  Rurglanensis. 
Conquesti  sunt  nobis  (Danske  Mag.  f>.  R.  II,  206 — 07)*).  Datum 
Rome  id.  jan.   anno  (>. 

Orig.    med   Bulle   i    Hampesnor  i   Danske   Selskabs   Membraner  (B.  A.). 


])  add.  (i/.  >   Her  dog  med  det  urigtige  Aar  1489. 


INNOCENS  VIII.  483 

3183.  3.  Febr.   1490. 

Prioren  Jens  Madsens  Supplik  (Nr.  3177)  bevilges  med  en  Tilfojelse. 

Reformatio  fratris  Joannis  Mathie  prioris  hospitalis  s.  Spi- 
ritus  oppidi  Randrusiensis. 

Quia  per  preinserte  supplicationis  scriptorem  omissum  fuit 
in  eadem  valorem  fructuum  dicte  capelle  et  ecclesie  exprimere, 
dignetur  s.  v.  litteras  super  eadem  supplicatione  conficiendas 
cum  expressione,  quod  fructus  dicte  capelle  verus  [o:  unius]  et 
parrochialis  ecclesie  2  mr.  non  excedunt,  expediri  mandare  dig- 
nemini.  Concessum.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Et  cum  deroga- 
tione  regule  de  unionibus  fiendis,  quod  semper  commissio  fiat 
ad  partes.    Datum  Rome  3.  non.  febr.  anno  6. 

Suppl.  909  fol.  253. 

3184.  6.  Febr.  1490. 

Klerken  Didrik  Stoveman  fra  Liibeck  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Burg 
paa  Femern. 

Supplicat  Theodoricus  Stoueman  clericus  Lubicensis  dio- 
cesis,  quatenus  sibi  de  perpetua  sine  cura  vicaria  in  parrochiali 
ecclesia  loci  Borch  terre  Imbrie  Ottoniensis  diocesis  [fructus 
4  mr.],  per  obitum  Simonis  Heltze  vacante,  providere  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  8.  id.  febr.  anno  6. 

Suppl.  909  fol.  253. 

3185.  8.  Febr.   1490. 

Biskop  Niels  Skave  i  Boskilde  faar  det  overdraget  til  nogle  Nabo-Biskopper 
at  undersoge  hans  Klager  over  Cistercienserklostrene  i  Stiftet,  som  ikke  vil 
anerkende  hans  Visitationsret,  men  begaar  mange  frygtelige  Forbrydelser. 

Pro  parte  Nicolai  Roskildensis  ecclesie  episcopi  s.  v.  gravi 
exponitur  cum  querela,  quod,  quamvis  ab  antiquissimis  retro- 
actis  temporibus  monasteriorum  ordinis  Cisterciensis  sue  diocesis 
abbates,  priores  et  sui  monachi  predecessoribus  Roskildensis  ec- 
clesie  episcopis  pro  tempore  existentibus  obedientes  fuerant  et 
sue  ordinarie  jurisdictioni  subjecti,  ipsos  non  solum  ratione  or- 
dinarie  visitationis,  verum  etiam  ex  longeva,  approbata  et  pre- 
scripta  consuetudine  ad  hospitalitatem  in  suis  monasteriis  gra- 
tuite  recipiendo  suisque  monitis  et  mandatis  licitis  et  honestis 
obtemperando,  nichilominus  tamen  moderni  ipsorum  monaste- 
riorum  abbates,  priores  et  monachi,  consuetis  libertatibus  non 
contenti,  sed   certi  privilegii  apostolici  a  s.  v.  nuper  in  favorem 

31* 


484  [NNOGENS  VIII. 

fratrum    de    observantia    illius    ordinis    dumtaxat,    ut    dicitur, 
emanali    eameraliter    et    expediti    vigore,    quo    sepe    monasteria 
ahusi   sunt  et  abutuntur  in  dies,  annuatim  sibi  obedientiam  de- 
bitam,    reverentiam   et   subjectionem   consuetam  subtrahunt,  as- 
serentes  se  suosque  subditos  et  subjectos  ab  omni  jurisdictione 
ordinaria,  visitatione,  correctione,  superioritate,  dominio  et  pote- 
state    penilus    exemptos,    cuius    exemptionis   pretextu    multa   illi- 
cita    ab   ipsis   eorumque  vassallis,  subditis   et  subjectis,  quos  in 
multitudine   habent  copiosa,  fiunt  [et]1)  perpetrantur  diversaque 
scandala    in    clero    et    populo    oriuntur    et  generantur,    attento2) 
quod  ipsi  abbates,  priores  et  monachi  privilegiis  suis  abutentes 
et  saltem   [o:  falcem]    in   messem  alienam   mittentes,  homicidas, 
incestuosos  et  alios   criminosos   publice  delinquentes  diversaque 
nephanda,    horrenda    et    enormia    crimina    committentes    quod 
[o:  et]  in   sancta   sinodo   convictos   ob  non   paritionem  rei  judi- 
cate,  similiter  et  a  canone  s)Si  quis  suadente'6)  excommunicatos, 
eo  irrequisito,  lesis   et  dampnificatis  in  nullo  satisfactis,  indiffe- 
renter   absolvunt   et   ab   omni   ordinaria  jurisdictione   et  correc- 
tione   securos   reddunt  et  securant   ipsi  episcopo  in  prejudicium 
et  vilipendium    injuriatisque    et   dampnificatis    in    damnum    non 
modicum   et  gravamen,  eosque   etiam    seculares    sacerdotes,  qui 
parrochialibus  deserviunt  ecclesiis,  coram  suo  judice  non  citatos, 
monitos  vel  convictos  hostili  incursu  armalaque  manu  cum  gla- 
diis  et  fustibus  de  suis   residentiis  et  habitationibus   per  vim  et 
violentiam  ejiciunt  et  expellunt,  non  solumque  in  ipsos,  verum 
etiam  in  cathedralis  ecclesie  prelatos  et  eorum  servitores  manus 
violentas    et    sacrilegas    immittere    non    verentur,    res    et    bona 
eorum  contra  deum  et  justitiam  absque  cause  cognitione  et  juris- 
dictione  pretermissa  sibi  vindicant  et  usurpant,  suosque  subditos 
et  subjectos  talia  et  hiis  similia  [ac]1)  etiam  peiora  perpetrantes 
ipsi  abbates,  priores  et  monachi  in  suis  maleficiis  et  temeritati- 
bus    confortant    et    defendunt,    decimas   et   oblaliones    solvi    pro- 
hibent,    bona    monasteriorum    dilapidant,    impignoranl,    alienant 
et  devastant,  etiam  plures  insuper  parrochiales  ecclesias  habent 
ei    detinent  a   monasteriis    eorum    remote   distantes,    in    quibus 
forent    perpetui    vicarii    instituendi,    qui    concessioni    [o:   -nem]4) 
altaris  cum  cura   animarum  ab  episcopo  pro  tempore  existente 
reciperent  et  apud  ipsas  ecclesias  residunt  [d:  -derent],  quas  tamen 
accessu  altaris  non  petito  vel  obtento  per  monachos  suos  faciunt 


')  add.  (iz.        -)  II:  maxime  eo        ;!    *)  udeladt  i  II.        4)  II:  accessum 


INNOCENS  VIII.  485 

officiari  et  curam  animarum  ibidem  exerceri,  ad  quos  nocturno 
tempore  clausis  monasteriis  liber  non  patet  accessus,  et  propterea 
ibidem  cura  multotiens  negligitur  animarum;  sepius  namque  con- 
tingit,  quod  peste  mortalitatis  regnante  morientes1)  sine  confes- 
sione2)  et  aliis  ecclesiasticis  sacramentis  moriuntur  in  ipsorum 
officiantium  simul  et  decedentium  periculum  non  modicum  ani- 
marum.  Ceterum  quia  abbates,  priores  et  monachi  huiusmodi 
non  solum  spiritualem,  verum  etiam  temporalem  exercent  juris- 
dictionem  injuriatique  et  dampna  passi  plerumque  inopes  et  adeo 
pauperes  existunt,  quod  defieientibus  eis  facultatibus  sedem  apo- 
stolicam  ita  remote  distantem  pro  justitia  consequenda  visitare 
non  possunt  et  jure  suo  penitus  cadentes  illicitas  injurias  sine 
quacunque  satisfactione  dimittere  [coguntur]  minime  prosecutas, 
de  quo  plurimum  conqueruntur,  quibus  de  causis  fit,  quod 
episcopalis  dignitas  despicitur3)  et  opprimitur,  nocentes  defen- 
duntur,  malefactores  in  suis  maleficiis  confortantur,  criminosi 
in  suis  criminibus  et  excessibus  animantur,  bona  monasteriorum 
dilapidantur,  animarum  cura  negligitur,  laici  a  solutione  deci- 
marum  et  oblationum  retrahuntur  et  delinquendi  occasio  aliis 
sic  tribuitur,  et,  nisi  aliter  de  oportuno  remedio  per  s.  v.  pro- 
videatur,  plura  mala  et  timenda  etiam  imposterum  subsequen- 
tur,  quia  de  facili  in  ritum  Bohemie  convertuntur,  qui  succes- 
sive  illum  insequuntur,  dignetur  igitur  s.  v.  dicti  oratoris  ec- 
clesieque  sue  gregisve  dominici  sibi  crediti  et  commissi  necnon 
monasteriorum  huiusmodi  pauperumque  innocentium,  dampni- 
ficatorum,  injuriatorum  et  oppressorum  indempnitati  et  saluti 
consulere  ac  de  premissis  vel  aliis  similibus  de  opportuno  juris 
remedio  providere,  dictarum  exemptionum  privilegium,  prout 
juris  esse  videbitur,  committere  moderandum  in  ipsius4)  in- 
telligentiam  et  s.  v.  mentem,  videlicet,  qui  sub  hiis  dictionibus 
subditi  et  subjecti  in  privilegio  positi  comprehenduntur,  decla- 
rando,  necnon  ipsis  abbatibus,  prioribus  et  monachis  precipere 
et  mandare,  quatenus  dicto  episcopo  suisque  successoribus  de 
cetero,  prout  ab  antiquo  consuetum  est,  obediant,  eius  juris- 
dictionem  ordinariam  non  impediendo,  sed  monitis  suis  et  man- 
datis    licitis    et    honestis    obtemperando    ipsosque    ad    consuetas 


x)  II:  infirmi         2)  II:  communione 

3)  II  har  herefter:  et  minor  abbatiali  dignitate  reputatur,  eius  potestas 
contemnitur,  ordinaria  jurisdictio  enervatur,  pauperes  innocentes  in  eorum 
justitia  opprimuntur,  nocentes   [etc.] 

4)  Gz.  —  God.  ipsiusque 


486  INNOCENS  VIII. 

visitationes  et  hospitalitatem  gratuite  recipiendo,  et,  si  placet, 
aliquihus  vicinarum  ecclesiarum  episcopis  mandare,  ut  se  de 
premissis  eorumque  cicumstantiis  universis  summarie,  simpli- 
citer  et  de  plano  informent  et  vocatis  vocandis  irregulata  auc- 
toritate  apostolica  regulent,  corrigenda  corrigant  et  reformanda 
reforment,  unicuique  conquerenti  justitiam  omni  appellatione 
postposita  ministrando.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  6.  id.  fehr.  anno  6. 

Suppl.  910  fol.  48  v.  —  Varianter  (II)  efter  Nr.  3187. 

3186.  20.  Febr.  1490. 

Paven  befaler  Biskop  Niels  Skave  i  Roskilde  og  Dekanen  sammesteds  at 
udfore  Auditoren  Petrus  de  Aecoltis'  Paalseg  om  at  undersoge  Sporgsmaalet  om 
Omdannelsen  af  Odense  Kapitel. 

Nicolao  episcopo  Roskildensi  et  decano  ecclesie  Roskildensis. 
Nuper  cum  Carolus  episcopus  et  capitulum  Ottoniensis  ecclesie, 
asserentes  [se]1)  per  nonnullos  ordinis  s.  Benedicti  monachos  in 
partihus  illis  degentes  super  ecclesia  Ottoniensi  et  illius  statu 
coram  moderno  abbate  monasterii  Sorensis  Roskildensis  diocesis 
judice  ex  delegatione  apostolica,  ut  ipsi  monachi  asserebant,  de- 
putato,  molestari,  ab  eis  ex2)  huiusmodi  molestia  et  nonnullis  aliis 
eisdem  episcopo  et  capitulo  per  dictum  abbatem  illatis  gravamini- 
bus  ad  nos  et  sedem  apostolicam  appellassent,  nos  appellationem 
huiusmodi  et  negotii  principalis  causas  magistro  Petro  de  Ac- 
coltis,  capellano  nostro  et  causarum  palatii  apostolici  auditori, 
audiendas  commisimus  et  fine  debito  terminandas,  ipseque  Petrus 
auditor  vos  ad  habendum  jura  ad  decisionem  cause  huiusmodi 
necessaria  judices  et  executores  in  partibus  illis  deputavit  cum 
potestate  compellendi  quoslibet  ad  exhibenda  jura  in  partibus 
illis  existentia  et  ad  decisionem  ipsius  cause  necessaria.  Nos 
vero,  cupientes,  ut  huiusmodi  causa  recto  judicio  terminari 
possit,  tibi,  episcope,  sub  interdicti  ingressus  ecclesie,  tibi  vero, 
decane,  sub  excommunicationis  sententie  penis  per  presentes 
mandamus,  quatenus  commissum  in  premissis  per  dictum  Pelntm 
auditorem  negotium  juxta  commissionem  vobis  factam,  quamto- 
cius  poteritis,  exequi  curetis,  quod  si  facere  contempseritis,  quod 
non  credimus,  cogemur  justitia  exigente  conlra  vestrum  quem- 
libet  pro  inobedienlia  acrius  procedere;  verum  speramus  vos 
pro  noslra  et  apostolice  sedis  reverenlia,  quod  mandamns,  debite 

')  add.   (iz.  ■)  Gz.  —  Cod.   ef 


INNOCENS  VIII.  487 

executioni  demandaturos.    Datum  ut  supra  [o:  Rome  die  20.  febr. 
1490  anno  6]. 

A.  cardinalis  Aleriensis. 
Arm.  39  vol.  21   fol.  365  v. 

3187.  4.  April  1490. 

Paven  befaler  Biskoppen,  Dekanen  og  Officialen  i  Lubeck  at  skaffe  Bi- 
skop  Niels  Skave  i  Roskilde  Ret  overfor  Gistercienserklostrene  i  hans  Stift  (jfr. 
Nr.  3185). 

Episcopo  Lubicensi  et  decano  ecclesie  Lubicensis  ac  officiali 
Lubicensi.  Decet  Romanum  pontificem  [etc.].  Exhibita  siquidem 
nobis  nuper  pro  parte  Nicolai  episcopi  Roskildensis  petitio  con- 
tinebat,  quod,  quamvis  ab  antiquissimis  retroactis  [etc.  som  Nr. 
3185  til  Dignetur].  Quare  pro  parte  prefati  Nicolai  episcopi, 
asserentis,  quod  in  dicto  regno  nullus  judex  competens  inveni- 
tur,  quin  sibi  episcopo  et  injuriatis  vel  etiam  abbatibus,  priori- 
bus  et  monachis  supradictis  videatur  suspectus,  nobis  fuit  sup- 
plicatum,  ut  in  premissis  oportune  providere  paterna  diligentia 
curaremus.  Nos  igitur,  tam  ipsius  episcopi  quam  pauperum 
innocentium  oppressorum  et  dampnificatorum  predictorum  in- 
demnitatibus  in  premissis  oportune  providere  volentes,  .  .  .  dis- 
cretioni  vestre  mandamus,  quatinus,  vocatis  abbatibus,  prioribus 
et  monachis  predictis  ac  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  dictum  ex- 
emptionis  privilegium,  prout  juris  fuerit,  auctoritate  nostra  limi- 
tetis  et  moderemini  ipsisque  abbatibus,  prioribus  et  monachis 
precipiatis  et  mandetis,  ut  Nicolao  prefato  suisque  successoribus 
episcopis  Roskildensibus  pro  tempore  existentibus  de  cetero, 
prout  ab  antiquo  consuetum  est,  pareant  eiusque  jurisdictionem 
ordinariam  nullatenus  impediant,  sed  monitis  et  mandatis  suis 
licitis  et  honestis  obtemperent  ipsosque  ad  consuetas  visitationes 
et  hospitalitatem  gratuite  recipiant  et  illa,  que  in  eis  reforma- 
tione  indigere  cognoverint,  reforment  ac  corrigenda  corrigant  et 
emendent,  unicuique  summarie,  simpliciter  et  de  plano  justitiam 
ministrando  necnon  contradictores  quoslibet  et  rebelles  per  cen- 
suram  ecclesiasticam  et  alia  juris  remedia  appellatione  postposita 
compescendo.    Datum  Rome  pridie  non.  aprilis  anno  6. 

xxxx. 

Reg.  Vat.  687  fol.  279  v. 

3188.  15.  April   1490. 

Klerken  Mynrik  Menkel  fra  Slesvig  Stift  faar  to  Vikariater,  eet  i  Kiel  og 
eet  i  Krempe. 


488  INNOCENS  VIII. 

Alias  duabus  perpetuis  sine  cura  vicariis,  una  cum  com- 
menda  in  capella  s.  Crucis  et  decem  milium  militum  snh  turri 
parrochialis  ecclesie  s.  Xicolai  opidi  Rybonensis  [o:  Kylonensis] 
Hremensis  diocesis  de  jure  patronatus  certorum  clericorum  et 
laicorum  dicte  diocesis  ex  uno  sanguine  procreatorum  existente 
fructus  simul  5  mr.]  et  alia  in  parrochiali  ecclesia  opidi  Krempe 
Luhicensis  diocesis  de  jure  patronatus  dominorum  Holsatie, 
etiam  ducum  existentium,  [fructus  3  mr.],  respective  situatis  per 
Liberam  resignationem  Enwaldi  de  Souenhroder  prepositi  ecclesie 
Slesvicensis  in  partibus  coram  certis  notario  publico  et  testibus 
sponte  factam  vacantibus  et  [resignatione]  admissa,  prefati  cle- 
rici  et  laici  quoad  primum  [o:  -mam]  cum  commenda  et  do- 
mini  duces  quoad  reliquam  vicarias  huiusmodi  patroni,  deducto 
ad  ipsorum  notitiam  huiusmodi  vicarie  cum  commenda  vaca- 
tionis  modo,  Mynricum  Monkel  clericum  Slesvicensem  .... 
Bremensi  archiepiscopo  seu  illius  administratori  et  vicario  gene- 
rali  Lubicensi,  sede  episcopali1)  tunc  vacante,  ut  et  tamquam 
loci  ordinariis  seu  eorum  in  hac  parte  vicariis  ac  officialibus 
generalibus  pro  institutione  canonica  obtinenda  respective  pre- 
sentarunt,  quarum  [presentationum]2)  vigore  orator  ipse  in  vicariis 
cum  commenda  huiusmodi  extitit  institutus,  prout  hec  et  alia  in 
documentis  publicis  plenius  continetur.  Cum  autem  dictus  ora- 
tor  dubitet  presentationem  et  institutionem  huiusmodi  cum  inde 
secutis  viribus  non  subsistere  dictasque  vicarias  cum  commenda 
adhuc  vacare,  supplicat  igitur  idem  Mynricus,  [quatenus]  resig- 
nationem  huiusmodi,  quatenus  usquequaque  rite  admissa  non 
sit,  admittentes,  sibi  de  vicariis  et  commenda  preexpressis  [fruc- 
tus  simul  8  mr.]  de  novo  seu  simpliciter,  prout  id  sibi  melius 
videbitur,  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis.    Datum  Rome  17.  kal.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  90. 

3189.  1.  Maj   1490. 

Paven  giver  Biskop  Eggert  Durkop  Tilladelse  til  at  vselge  en  Skriftefader, 
som  kan  give  ham  Syndsforladelse  i  forskellige  Tilfselde,  samt  til  at  have  Rejse- 
alter  og  gore  Testamente. 

Egerdo  episcopo  Slesvicensi.  Personam  tuam  [etc.].  Hinc 
est,  (|uod  nos  te,  qui  etiam  unius  ex  sacri  palatii  causarum  apo- 
stolici  audiloribus  de  mandato  nostro  locumtenens  existis,  favore 
gratioso  prosequi  volentes,  .  .  .  tibi,  ul  aliquem  idoneum  et  dis- 


'i  Cod.  Lubicensi,  ij>sius  episcopali         '*)  add.  Gz. 


INNOCENS  VIII.  489 

cretum  presbiterum  secularem  vel  cuiusvis  ordinis  regularem  in 
tuum  possis  eligere  confessorem,  qui  in  omnibus  etiam  sedi 
prefate  reservatis  semel  in  vita  et  in  mortis  articulo,  in  aliis 
vero  non  reservatis  casibus,  quotiens  fuerit  oportunum,  confes- 
sione  tua  diligenter  audita  pro  commissis  tibi  debitam  absolu- 
tionem  impendat  et  injungat  penitentiam  salutarem,  quodque 
idem  vel  alius  confessor,  quem  duxeris  eligendum,  vota  quecun- 
que,  Jerosolimitano,  visitationis  liminum  apostolorum  ss.  Petri 
et  Pauli  de  Urbe  et  s.  Jacobi  in  Compostella  ac  religionis  et 
continentie  votis  dumtaxat  exceptis,  in  alia  pietatis  opera  com- 
mutare,  juramenta  quoque  relaxare  ac  omnium  peccatorum 
tuorum,  de  quibus  corde  contritus  et  ore  confessus  fueris,  etiam 
semel  in  vita  et  semel  in  mortis  articulo  plenam  remissionem 
tibi  ....  auctoritate  apostolica  concedere  valeat,  et  insuper,  quod 
liceat  tibi  habere  altare  portatile  cum  debita  reverentia  et  ho- 
nore,  super  quo  in  locis  ad  hoc  congruentibus  et  honestis,  etiam 
ante  diem,  cum  necessitas  incubuerit,  et  in  locis  interdicto  ec- 
clesiastico  auctoritate  ordinaria  suppositis,  clausis  januis,  ex- 
communicatis  et  interdictis  exclusis,  non  pulsatis  campanis  et 
submissa  voce,  per  te  vel  per  proprium  aut  alium  sacerdotem 
idoneum  in  tua  et  etiam  familiarium  tuorum  ac  assistentiurn  pre- 
sentia  missam  et  alia  divina  officia  celebrare  seu  celebrari  facere 
[valeas]1),  dummodo  tu  vel  illi  causam  non  dederitis  interdicto  nec 
id  tibi  vel  illis  contigerit  specialiter  interdici,  quodque  tu  visi- 
tando  tria  ex  altaribus  situatis  in  ecclesia,  in  qua  te  pro  tem- 
pore  personaliter  residere  contigerit,  diebus  stationum  huiusmodi 
eandem  indulgentiam  consequaris,  quam  stationum  ecclesias  in 
alma  Urbe  constitutas  tempore  quadragesimali  visitantes  conse- 
quuntur,  ac  horas  canonicas  tam  diurnas  quam  nocturnas  more 
Romane  ecclesie  cum  uno  vel  duobus  aut  tribus  sociis  familiari- 
bus  tuis  per  te  pro  tempore  eligendis  dicere  valeas  nec  tenearis, 
si  nolueris2),  ad  morem  sive  ordinem  alium  super  hiis  observan- 
dum,  ceterum  vero,  ut  de  bonis  tuis  undecunque,  non  per  eccle- 
siam  seu  ecclesias  tibi  commissas,  alias  tamen  licite  acquisitis, 
que  ad  te  pertinere  omnimode  dinoscuntur,  libere  testari  valeas 
[etc.  som  Nr.  2929  til  expedire]  .  .  .  [Volumus  autem,]  quod  huius- 
modi  concessione  celebrandi  ante  diem  parce  utaris,  quia,  cum 
in  altaris  officio  immoletur  dominus  noster  dei  filius  Jesus  Chri- 
stus,  qui  candor  est  lucis  eterne,  congruit  hoc  non  noctis  tene- 


*)  add.  Gz.         2)  Gz.  —  Cod.  volueris 


490  INNOCENS  VIII. 

bris  fieri,  sed  in  luce,  ac  ecclesiarum,  in  quibus  te  pro  tempore 
residere  contigerit,  consuetudinem  in  predictis  horis  dicendis 
observare  studeas,  quotienscunque  in  eisdem  ecclesiis  horis  ca- 
nonicis  te  contigerit  interesse.     Datum  Rome  kal.  maji  anno  6. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Eteg.  Vat.  687  fol.  238. 

3190.  5.  Maj   1490. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udnsevner  Niels  Clausen  (Skade)  til  Biskop  i 
Aarhus. 

[1490]  die  mercurii  5.  mensis  maji  sanctissimus  dominus 
noster  in  suo  consistorio  secreto,  ut  moris  est,  et  ad  relationem 
cardinalis  Senensis  admisit  resignationem  ecclesie  Arusiensis  in 
manibus  sue  sanctitatis  factam  per  Eylerum  olim  ipsius  epi- 
scopum  et  illi  de  persona  Nicolai  Claussen  providit. 

Arch.  Cons.  Acta  Camerarii  I,  9  v. 

Nicolaus  Clausen  fit  episcopus  per  resignationem  Eijlerii. 
Uddrag  af  Garampi  efter  Prov.  S.  C.  (tabt)  fol.  13  v. 

3191.  5.  Maj   1490. 

Paven  udnsevner  Aarhuskanniken  Niels  Clausen  (Skade)  til  Biskop  i  Aarhus. 

Nicolao  Clausen  electo  Arusiensi.  Apostolatus  officium  [etc.]. 
Dudum  siquidem  provisiones  ecclesiarum  omnium  apud  sedem 
apostolicam  tunc  vacantium  et  inantea  vacaturarum  dispositioni 
nostre  reservavimus.  Postmodum  vero,  ecclesia  Arusiensi  ex  eo, 
quod  Elerus  episcopus  nuper  Arusiensis  regimini  illius,  cui  tunc 
preerat,  hodie  in  manibus  nostris  sponte  cessit,  nosque  cessionem 
ipsam    duximus    admittendam,    apud   sedem    predictam  vacante, 

nos ad  te  canonicum   eiusdem  ecclesie,  in  presbiteratus 

ordine    constitutum,    de   nobili    genere    ex   utroque   parente    pro- 

creatum, direximus  oculos  nostre  mentis  [ac]  de  persona 

tua  .  .  eidem  ecclesie  providemus  ....  Datum  Rome  3.  non.  maji 
anno  6. 

Simili  modo  Capitulo  ecclesie  Arusiensis. 

Clero    civitatis  et  diocesis  Arusiensis. 

Populo      — 

Universis  vassallis  ecclesie 

Archiepiscopo  Lundensi. 

Johanni  Dacie  regi. 

L.  XX.  X.  X.  X.  X.  X.  X.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.   Lat.  87.")  fol.  156. 


INNOCENS  VIII.  491 

3192.  5.  Maj   1490. 

Paven  tilstaar  den  tidligere  Biskop  i  Aarhus  Ejler  Madsen  (Bolle)  en  Pen- 
sion,  som  skal  udbetales  af  Indtsegterne  af  Silkeborg  Slot. 

Elero  episcopo  nuper  Arusiensi.  Personam  tuam  [etc.j.  Cum 
itaque  hodie  tu  regimini  ecclesie  Arusiensis,  cui  tunc  preeras, 
in  manibus  nostris  sponte  cesseris,  nosque  cessionem  ipsam  ad- 
mittentes  eidem  ecclesie  per  eandem  cessionem  vacanti  de  per- 
sona  Nicolai  electi  Arusiensis  ....  provid[er]imus  .  .  .  .,  nos  te, 
ne  propter  cessionem  huiusmodi  nimium  dispendium  patiaris, 
de  alicuius  subventionis  auxilio  providere  .  .  .  volentes,  motu  pro- 
prio  .  .  .  tibi  pensionem  24  duc.  auri  de  camera  super  fructibus 
curie  Sildkaborig  et  nonnullorum  aliorum  bonorum  immobilium 
ad  mensam  episcopalem  Arusiensem  pertinentium  et  in  qiiodam 
instrumento  publico  super  quadam  concordia  inter  te  et  pre- 
fatum  Nicolaum  de  consensu  capituli  eiusdem  ecclesie  inita 
confecto  contentorum  et  expressorum  tibi,  quoad  vixeris,  vel 
procuratori  tuo  ad  hoc  a  te  speciale  mandatum  habenti  per  pre- 
fatum  Nicolaum,  cuius  et  dictorum  capituli  ad  hoc  expressus 
accedit  assensus,  et  ipsius  Nicolai  successores  episcopos  Aru- 
sienses  pro  tempore  existentes  annis  singulis  in  festo  nativitatis 
domini  nostri  Jesu  Christi  integre  persolvendam  tenore  presen- 
tium  reservamus,  decernentes  Nicolaum  electum  et  successores 
predictos  ad  integram  solutionem  pensionis  huiusmodi  tibi  facien- 
dam  .  .  .  fore  efficaciter  obligatos,  ac  volumus,  quod  illi  ex  Ni- 
colao  et  successoribus  prefatis,  qui  in  dicto  festo  vel  saltem 
infra  triginta  dies  illud  immediate  sequentes  pensionem  per  eum 
tunc  debitam  huiusmodi  non  persolverit  cum  effectu,  lapsis 
diebus  eisdem  ingressus  ecclesie  sit  penitus  interdictus,  si  vero 
per  sex  menses  dictos  triginta  dies  immediate  sequentes  sub 
interdicto  huiusmodi  animo,  quod  absit,  permanserit  indurato, 
extunc  effluxis  mensibus  eisdem,  a  regimine  dicte  ecclesie  eo 
ipso  suspensus  existat.     Datum  Rome  3.  non.  maji  anno  6. 

Simili  modo  abbati  monasterii  de  Oratorio  Arusiensis  diocesis 
et  archidiacono  de  Vico  Aretine  et  cantori  Arusiensis  ecclesiarum. 

L.  XVI.  XIIII.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  892  fol.  194  v. 

3193.  5.  Maj   1490. 

Kong  Hans'  Kansler  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  faar  motu  proprio  Kano- 
nikat  og  Praebende  i  Roskilde. 

Cum  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Roskildensis,  quos 
Nicolaus   Clauson   electus   Arusiensis    tempore    promotionis    per 


492  INNOCENS  VIII. 

nos  facte  de  persona  sua  ad  ecclesiam  Arusiensem  obtinebat, 
prout  obtinet,  per  promotionem  huiusmodi  et  munus  consecra- 
tionis  eidem  electo  impendendum  vacare  sperentur,  nos  Joanni 
Jacobi  eiusdem  ecclesie  Roskildensis  canonico,  de  nobili  genere 
ex  utroque  parente  procreato  ac  Dacie  regis  cancellario,  canoni- 
catum  et  prebendam  predictos  [fructus  4  mr.],  cum  illos  .... 
quovis  modo  preterquam  per  ipsius  electi  obitum  vacare  con- 
tigerit,  motu  proprio  conferimus  et  de  illis  etiam  providemus. 
Volumus  autem,  quod  dictus  Joannes,  quamprimum  eosdem 
vacaturos  canonicatum  et  prebendam  fuerit  pacifice  assecutus, 
alios  canonicatum  et  prebendam,  quos  in  eadem  ecclesia  obti- 
net,  et  quos  extunc  vacare  decernimus,  omnino  dimittere  tcnea- 
tur.  [Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  3.  non.  maji  anno  6.] 

Suppl.  911   fol.  54  v. 

Roskildensis.     Joannes  Jacobi.     Canonicatus  per  prefectionem. 
Uddrag  i  Indice  337  efter  Reg.  Lat.  Innoc.VIII  anno  (5  lib.  (5  (tabt)  fol.  292. 

3194.  5.  Maj   1490. 

Klerken  Christoffer  Nielsen  (Present)  fra  Roskilde  Stift  faar  motu  proprio 
Kanonikat  og  Prsebende  i  Roskilde1). 

Item,  cum  canonicatus  et  prebenda,  quos  prefatus  Johannes 
Jacobi  in  eadem  Roskildensi  ecclesia  de  presenti  obtinet,  per 
assecutionem  paeificam  aliorum  canonicatus  et  prebende  huius- 
modi  per  eundem  Joannem  fiendam  vacare  sperentur,  nos  Chri- 
stophoro  Nicolai  clerico  Roskildensis  diocesis,  qui  de  nobili  ge- 
nere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  vacaturos  per  assecu- 
tionem  canonicatum  et  prebendam  predictos  [fructus  4  mr.j, 
cum  illos  quovis  modo  preterquam  per  ipsius  Joannis  obitum 
vacare  contigerit,  motu  proprio  conferimus  et  de  illis  etiam  pro- 
videmus.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  3.   non.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  54  v. 

3195.  5.  Maj   1490. 

Praesten  Laurens  Eggertsen  (Vesteni)  fra  Aarhus  Stift  faar  motu  proprio 
Kanonikat  og  Praebende  i  Aarhus. 

Cum  canonicatus  et  prebenda  ecclesie  Arusiensis,  quos  Ni- 
colaus  Clauson  electus  Arusiensis  ....  oblinebat,  prout  obtinet, 


')  Hertil  herer  Nr.  2914  (Uddrag  af  den  tilsvarende  Bulle). 


INNOCENS  VIII.  493 

per  promotionem  huiusmodi  et  munus  consecrationis  eidem 
electo  impendendum  vacare  sperentur,  nos,  volentes  Laurentio 
Eggardi  presbitero  Arusiensis  diocesis,  de  nobili  genere  ex  utro- 
que  parente  procreato,  gratiam  facere  specialem,  de  dictis  cano- 
nicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.],  cum  illos  quovis  modo  preter- 
quam  per  ipsius  electi  obitum  vacare  contigerit,  eidem  Laurentio 
motu  proprio  provideri  mandamus.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis.    Datum  Rome  3.  non.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  55. 

3196.  6.  Maj   1490. 

Paven  giver  den  udvalgte  Biskop  Niels  Clausen  (Skade)  i  Aarhus  Tilladelse 
til  at  lade  sig  indvie  af  en  hvilkensomhelst  anden  Biskop. 

Nicolao  electo  Arusiensi.  Cum  nos  pridem  [etc.  som  Nr.  985}. 
Datum  Rome  pridie  non.  maji  anno  6. 

L.  XXVIII.  Trottus  prothonotarius. 
Beg.  Lat.  875  fol.  157. 

3197.  8.  Maj   1490. 

Praesten  Laurens  Pedersen  fra  Aarhus  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kano- 
nikat  og  Prsehende  (Egaa)  i  Aarhus. 

Dudum  canonicatu  et  prebenda,  Ego  nuncupatis,  ecclesie 
Arusiensis  cum  annexis,  et  quibus  cura  imminet  animarum  ra- 
tione  annexorum,  per  obitum  Nicolai  Licki  vacantibus,  Eylerus 
episcopus  Arusiensis  illos  sic  vacantes  Laurentio  Petri  presbitero 
dicte  Arusiensis  diocesis  cum  annexis  contulit  et  de  illis  sibi 
providit,  possessione  subsecuta.  Cum  autem  ipse  orator  dubitet 
collationem  et  provisionem  huiusmodi  viribus  non  subsistere 
dictosque  canonicatum  et  prebendam  adhuc  vacare,  propterea1) 
supplicat,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  cum 
annexis,  et  quibus  cura  imminet  animarum  [quorum  ac  annexo- 
rum  fructus  4  mr.],  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.    A.  cardinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  8.  id.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  55. 

3198.  9.  Maj  1490. 

Sognepnesten  Peder  Nielsen  i  Grenaa  i  Aarhus  Stift  faar  Dispensation  til 
med  dette  Emhede  at  forene  Besiddelsen  af  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt 
Beneficium. 

Supplicat  Petrus  Nicolai  rector  parrochialis  ecclesie  de  Greno 
Arusiensis  diocesis,  in  artibus  magister,  quatenus  secum,  ut  una 


*)  Gz.  —  Cod.  et  propterea 


494  [NNOCENS  VIII. 

cum  dicta  parrochiali  ecclesia  quodcunque  aliud  curatum  seu 
alias  cum  illa  incompatibile  beneficium  .  .  .  .,  si  sibi  alias  cano- 
nice  conferatur  .  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere 
illudque  simpliciter  vel  ex  causa  permutationis,  quotiens  sibi 
placuerit,  dimittere  et  loco  dimissi  aliud  .  .  beneficium  similiter 
recipere  et,  quoad  vixerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare  dig- 
nemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  7.  id.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  165. 

3199.  11.  Maj   1490. 

Sogneprsesten  Peder  Esgersen  i  Lem  i  Ribe  Stift  faar  Dispensation  til,  til 
Trods  for  et  begaaet  Drab  (jfr.  Nr.  3209),  at  forblive  i  sin  Praestestilling,  dog 
uden  at  maatte  gore  Altertjeneste. 

Reformatio  Petri  Esgeri. 

Cum  dictus  Olauus  in  preinserta  supplicatione  expresse, 
antequam  ex  hac  vita  migraret,  confessus  sit  offensam  sibi  per 
prefatum  Petrum  Esgeri  oratorem  inflictam  parum  sibi  nocuisse 
vel  offuisse  nec  ex  ea  discrimen  vite  sibi  illatum  putav[er]it,  sup- 
plicat  prefatus  Petrus  Esgeri,  qui  presbiter  existit,  quatenus  se- 
cum,  ut  in  ordinibus  predictis,  etiam  in  aitaris  ministerio,  mini- 
strare  et  quecunque  beneficia  .  .  .  .,  dummodo  alias  sibi  canonice 
confera[n]tur  .  .  .,  cum  clausula  permutandi  totiens  quotiens  etc. 
recipere  et  retinere  possit,  dispensare  dignemini.  Concessum 
citra  altaris  ministerium.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
5.  id.  maji  anno  6. 

Suppl.  911   fol.  201. 

3200.  11.  Maj   1490. 

Prsesten  Peder  Lem  fra  Ribe  Stift  faar  Dispensation  til,  trods  et  begaaet 
Drab  (jfr.  Nr.  3208),  at  forblive  i  sin  Pnestestilling,  dog  uden  at  maatte  gore 
Altertjeneste. 

Reformalio  Petri  Leme. 

Cum  cyrurgicus  adhibitus  ad  curanda  vulnera  dicto  Olano 
per  oratorem  inilicta  publice  confessus  fuerit  huiusmodi  vulnera 
minime  letalia  videri  et  sine  corporis  periculo  mederi  posse,  et 
ideo  verisimiliter  credendum  est(!),  quod  dictus  Olanus  negligentia 
adhibitionis  cure  et,  quod  tam  periculoso  anni  teinpore  in  medio 
ferventis  et  tempestatibus  ac  nive  ac  pluvia  sevientis  hiemis 
maxime  in  frigidissimis  septentrionalibus  oris  se  itineri  comiserit 
el  profectus  fuerit,  egritudinem  contraxeril  vulneraque  ipsa  negli- 


INNOCENS  VIII.  495 

gentia  et  excessibus  huiusmodi  deterioraverit  ac  exinde  tandem 
et  culpa  propria  decesserit,  supplicat  igitur  prefatus  Petrus  Leme 
orator,  quatenus,  attentis  premissis,  et  quod  ab  innocentia  sua 
semper  honestissima  queque  sectatus  fuerit,  ab  huiusmodique 
actibus  abhorruerit,  secum,  ut  in  altaris  ministerio  in  ordinibus 
susceptis  ministrare  et  quecunque  beneficia  .  .  .  .,  dummodo  sibi 
canonice  conferantur .  .  .,  cum  clausula  permutandi  totiens  quo- 
tiens  etc.  recipere  et  retinere  possit,  dispensare  dignemini.  Con- 
cessum  citra  altaris  ministerium.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum 
Rome  5.  id.  maji  anno  6. 
Suppl.  911  fol.  201  v. 

3201.  13.  Maj   1490. 

Den  udvalgte  Biskop  Niels  Clausen  (Skade)  i  Aarhus  betaler  Servispenge 
til  det  pavelige  Kammer. 

Universis  etc.  Raphael  etc,  quod  Nicolaus  Clausen  electus 
Arusiensis  pro  totali  et  integra  solutione  communis  servitii  dicte 
ecclesie  Arusiensis,  in  quo  camere  apostolice  sub  certis  sententiis 
etc.  tenebatur  efficaciter  obligatus,  fl.  auri  de  camera  31  et  sol.  32, 
Falcone  protonotario  pape  generali  thesaurario  pro  ipsa  camera 
recipienti,  ac  pro  totali  et  integra  solutione  unius  minuti  servitii 
nobis  et  .  .  .  dicte  camere  clericis  debiti  fl.  similes  2  et  sol.  19 
necnon  pro  simili  solutione  trium  minutorum  servitiorum  fami- 
liaribus  et  officialibus  pape  debitorum,  pro  quibus  erat  in  dicta 
camera  similiter  obligatus,  fl.  similes  7,  sol.  7,  den.  3  monete 
Romane  ipsis  clericis  .  .  .  recipientibus  die  date  presentium  per 
manus  societatis  Saulorum  tempore  debito  solvit  .  .  .  De  quibus 
quidem  [etc.].  In  quorum  [etc.].  Datum  Rome  in  camera  apo- 
stolica  anno  1490  die  13.  [mensis]  maji  anno  6. 

Oblig.  86  fol.  65. 

3202.  13.  Maj   1490. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Boskilde  og  Dekanerne  i  Boskilde  og  Koben- 
havn  at  undersoge  og  faelde  Dom  i  Sagen  mellem  Biskop  Karl  Bonnov  og  Ka- 
pitlet  paa  den  ene  Side  og  St.  Knudsbrodrene  paa  den  anden  Side  angaaende 
Kapitlets  Stilling,  hvorom  der  havde  vaeret  fort  Proces  for  Abbeden  i  Soro 
Kloster. 

Episcopo  Roskildensi  et  Roskildensis  ac  b.  Marie  Haffnensis 
Roskildensis  diocesis  ecclesiarum  decanis.  Humilibus  [etc.].  Ex- 
hibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Caroli  episcopi  et  pre- 
positi  et  capituli  Ottoniensis  in  hac  parte  litis  consortum  petitio 


496  INNOCENS  VIII. 

continebat,  quod,  licet  ecclesia  predicta1),  olim  monasterium  s. 
Cranutii  (!)  ordinis  s.  Benedicti  existens,  quarundam  litterarum 
Sixli  pape  IV  ad  Cristierni  Dacie  regis  supplicationem  emanata- 
rum  vigore  in  secularem  cathedralem  ecclesiam,  ordine  et  dig- 
nitatibus  inibi  tunc  existentibus  regularibus  penitus  extinctis, 
erecta  ac  dignitatibus,  officiis,  canonicatibus,  prebendis  ac  om- 
nibus  cathedralibus  insignibus  juxta  earundem  litterarum  teno- 
rem  et  formam  legitime  erectis  decorata  fuerit,  tamen,  nonnullis 
monachis  in  dicta  ecclesia,  tunc  monasterio,  ordinem  predictum 
expresse  professis  falso  asserentibus  se  ab  episcopo  et  capitulo 
prefatis  clenodiis,  privilegiis,  ornamentis  ecclesiasticis,  bonis  im- 
mobilibus  et  dicta  ecclesia,  alias  monasterio,  inter  alia  fuisse 
spoliatos,  eosdem  litis  consortes  super  hiis  inter  cetera  coram 
Olano  abbate  monasterii  Sorensis  Roskildensis  diocesis  quarun- 
dam  aliarum  litterarum  apostolicarum  pretextu  traxerunt  in  cau- 
sam,  et,  quia  idem  abbas,  quibusdam  recusationis  et  suspicionis 
urgentibus  causis  contra  personam  et  jurisdictionem  suam  in 
causa  huiusmodi  pro  parte  ipsorum  litis  consortum  coram  eodem 
abbate  legitime  propositis,  illis  saltem  tacite  rejectis,  se  judicem 
competentem  in  huiusmodi  causa  et  ad  ulteriora  coram  eo  pro- 
cedendum  fore  pronuntiavit,  pro  parte  ipsorum  litis  consortum, 
sentientium  ex  hiis  indebite  se  gravari,  ad  sedem  fuit  apostoli- 
cam  appellatum,  et,  licet  dictus  abbas  et  eius  in  ea  parte  college 
Johanni  archiepiscopo  Lundensi  in  totum  super  hiis  commise- 
rint  vices  suas,  et  idem  archiepiscopus,  postquam  ad  nonnullos 
actus  in  causa  huiusmodi  per  partes  ipsas  coram  eo  processum 
fuerat,  causam  ipsam  ad  superiorem  remiserit,  quia  tamen  dictus 
abbas,  premissis  non  attentis,  quorum  non  erat  ignarus,  causam 
ipsam  ad  se  reassumens,  quibusdam  etiam  recusationis  et  suspi- 
cionis  causis  et  aliis  exceptionibus  urgentibus  denuo  coram  eo 
pro  parte  dictorum  litis  consortum  loco  et  tempore  congruis, 
exhibitis  saltem  tacite  rejectis,  ad  ulteriora  procedendum  fore 
pronuntiavit  et  quedam  alia  tunc  expressa  gravamina  eisdem 
lilis  consortibus  de  facto  intulit,  pro  parte  eorundein  litis  con- 
sortum,  sentientium  ex  hiis  etiam  indebite  se  gravari,  ad  sedem 
eandem  extitit  iteratis  vicibus  denuo  appellatum,  sed  idein  ab- 
bas,  appellationibus  huiusmodi,  quarum  non  erat  ignarus,  et 
infra  quarum  prosecutionis  tempus,  de  quo  non  modicum  super- 
erat,  dicli   litis  consortes  adhuc  tunc  existebant,  contemptis,  ad 


')  (iz.        Cod.  predicta,  que 


INNOCENS  VIII.  497 

ulteriora  perperam  procedens,  forma  litterarum  predictarum  mi- 
nime  servata,  diffinitivam,  per  quam  inter  alia  extinctionem, 
erectionem,  institutionem,  approbationem,  confirmationem  et 
omnia  quecunque  inde  secuta  et  gesta  post  litteras  prefati  pre- 
decessoris  annullavit  ac  monachos  prefatos  ad  dictam  ecclesiam 
restituendos  fore  declaravit,  sententiam  promulgavit  iniquam,  et 
successive  infra  terminum  juris  datum  ad  appellandum  execu- 
toriales  litteras  super  sententia  huiusmodi  temere  decrevit.  Quare 
pro  parte  dictorum  litis  consortum,  sentientium  etiam  ex  hiis 
indebite  se  gravari,  ad  sedem  fuit  appellatum  eandem  et  deinde 
nobis  supplicatum,  ut  appellationum  huiusmodi  ac  post  et  con- 
tra  illas  attemptatorum  et  innovatorum  quorumcunque  nullitatis- 
que  processus  per  dictum  Olanum  abbatem  monasterii  Sorensis 
facti  necnon  negotii  principalis  huiusmodi  causas  aliquibus  pro- 
bis  viris  in  partibus  illis  committere  .  .  .  dignaremur.  Nos  igi- 
tur  .  .  .  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  .  .,  vocatis  dictis 
monachis  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  et  auditis  hincinde 
propositis,  etiam  de  negotio  principali  huiusmodi  cognoscentes 
legitime,  quod  justum  fuerit,  appellatione  remota  decernatis, 
facientes,  quod  decreveritis,  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter 
observari.  Testes  autem  etc.  Non  obstantibus  Bonifacii  pape  VIII, 
qua  inter  alia  cavetur,  ne  quis  extra  suam  civitatem  vel  dioce- 

sim  [etc.  som  Nr.  2798}  evocetur, dummodo    ultra   duas 

dietas  aliquis  auctoritate  presentium  non  trahatur,  aliisque  con- 
stitutionibus  et  ordinationibus  apostolicis.  Datum  Rome  3.  id. 
maji  anno  6. 

L.  XII.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  893  fol.  106. 

3203.  13.  Maj  1490. 

Paven  indsa?tter  Biskoppen  i  Slesvig  og  Abbederne  i  Voer  og  0m  Klostre 
i  Aarhus  Stift  til  Vserneherrer  for  den  udvalgte  Biskop  Niels  Clausen  (Skade) 
i  Aarhus. 

Episcopo  Slesvicensi  ac  de  Oratorio  ac  Care  insule  Aru- 
siensis  diocesis  monasteriorum  abbatibus.  Ad  hoc  nos  deus 
pretulit  [etc.  som  Nr.  126].  Sane  Nicolai  electi  Arusiensis  con- 
questione  percepimus,  quod  nonnulli  archiepiscopi  [etc.  som 
Nr.  84-9],  presentibus  perpetuis  futuris  temporibus  valituris.  Da- 
tum  Rome  3.  id.  maji  anno  6. 

L.  LX.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  892  fol.  196. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  32 


498  INNOCENS  VIII. 

3204.  13.  Maj   1490. 

Provsten  Hans  Urne  i  Odense  faar  pavelig  Hekraeftelse  paa  tidligere  Breve 
af  Sixtus  IV  og  af  forskellige  Lunde  JErkebiskopper  angaaende  Provstiets  Juris- 
diktion  og  Provstekornet. 

Alias  cum  inter  bone  memorie  Henricum  episcopum  Otto- 
niensem  et  quondam  Jacobum  Magni  prepositum  ecclesie  Otto- 
niensis  super  omnibus  causis  jurisdictionem  prepositure  dicte 
ecclesie  concernentibus  orta  foret  materia  questionis,  bone  me- 
morie  Nicolaus  archiepiscopus  Lundensis,  cum  quibusdam  suf- 
fraganeis  suis  ac  aliis  pluribus  ecclesiarum  cathedralium  prelatis 
et  canonicis  ceterisque  juris  peritis  apud  eum  tunc  presentibus, 
habita  super  hiis  deliberatione  matura,  de  eorundem  consilio  et 
assensu,  partibus  predictis  etiam  in  sua  presentia  constitutis  et 
sententiam  fieri  petentibus,  decrevit  et  sententialiter  diffinivit, 
quod  prepositus  Ottoniensis,  qui  pro  tempore  foret,  in  omnibus 
causis  et  casibus  coram  se  ventilatis  et  ventilandis  jurisdictionem 
ecclesiasticam  tam  in  clericos  seculares  quam  etiam  religiosos 
ecclesias  parrochiales  regentes  ac  etiam  laicos  infra  terminos  sue 
prepositure  existentes,  sicut  ceteri  prelati  inferiores  ecclesiarum 
cathedralium  in  regno  Dacie  exercuerant  et  habere  dinosceban- 
tur  in  similibus  causis  et  casibus  .  .  .,  quibus  ipsi  utebantur, 
libere  valeret  exercere,  et  deinde  bone  memorie  Magnus  ac  suc- 
cessive  Johannes  archiepiscopi  Lundenses  eiusdem  Nicolai  suc- 
cessores  decretum  et  diffinitionem  huiusmodi  ratificarunt,  ac  de- 
mum  Sixtus  papa  IV  ad  supplicationem  Johannis  regis  Dacie  ac 
Johannis  Utimi  [o :  Urne]  dicte  ecclesie  prepositi  supplicationi  in- 
clinatus,  decretum  et  diffinitionem  Nicolai  archiepiscopi  per  ipsas 
partes  approbata  necnon  easdem  confirmationes  et  ratihcationes 
ac  omnia  in  litteris  dictorum  archiepiscoporum  desuper  con- 
fectis  contenta  illas  concernentia,  quatenus  in  earum  pacifica 
possessione  dicti  prepositi  fuissent  et  ipse  Johannes  prepositus 
tunc  existens,  per  quasdam  suas  litteras  confirmavit  .  .  .  .,  certis 
desuper  executoribus  deputatis,  qui  facerent  illas  observari  .... 
Cum  autem  idem  Johannes  Utine  (!)  prepositus  cupiat  confirma- 
tionem  Sixti  predecessoris  huiusmodi  etiam  per  s.  v.  approbari, 
et  ipsa  prepositura  habeat  certam  annonam  annuatim  ab  eccle- 
siis  parrochialibus  et  a  recloribus  seu  plebanis  earundem  sub 
sua  jurisdictione  ratione  dicte  prepositure  consistentibus,  prepo- 
sitalem  nuncupatam,  supplicat  dictus  Johannes  Utine  (!)  pre- 
positus,  quatenus  litteras  Sixli  predecessoris  huiusmodi  ac,  prout 
decretum  e\  diffinitionem  necnon  ratihcationes  archiepiscoporum 


1NN0CENS  VIII.  499 

predictorum  huiusmodi  concernunt,  omnia  in  eis  contenta  ap- 
probare  roburque  perpetue  firmitatis  obtinere  debere  decernere, 
et  nichilominus  sibi,  quod1)  jurisdictione  predicta  pro  conse- 
quenda  huiusmodi  annona  prepositali  in  rectores  sive  plebanos 
predictos,  alias  juxta  decretum  et  diffinitionem  predicta,  uti  et 
illam  exercere  ac  executores  predicti  sibi  etiam  circa  exercitium 
jurisdictionis  etiam  quoad  executionem  dicte  annone  assistere 
possint,  concedere  dignemini.  Concessum  de  confirmatione  in 
presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  3.  id. 
maji  anno  6. 

Suppl.   911   fol.  196  v. 

3205.  14.  Maj   1490. 

Praesten  Peder  Kjeldsen  fra  Aarhus  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Aarhus 
Domkirke. 

Cum  per  assecutionem  canonicatus  et  prebende  ecclesie  Aru- 
siensis  per  quendam  Laurentium  Eggardi  presbiterum  Arusiensis 
diocesis,  cui  de  eisdem  canonicatu  et  prebenda,  per  munus  con- 
secrationis  impendendum  Nicolao  Clauson  electo  Arusiensi  va- 
cantibus,  concessum  est  provideri,  factam  perpetua  vicaria  ad 
altare  Corporis  Christi  situm  in  eadem  ecclesia  Arusiensi,  quam 
ipse  Laurentius  obtinet,  vacare  speretur,  supplicat  Petrus  Ketilli 
presbiter  Arusiensis  diocesis,  quatenus  sibi  de  dicta  vicaria 
[fructus  2  mr.]  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  pridie  id.  maji 
anno  6. 

Suppl.  911   fol.  229. 

3206.  14.  Maj  1490. 

Den  udvalgte  Biskop  Niels  Clausen  (Skade)  i  Aarhus  lover  gennem  Aar- 
huskanniken  Peder  Nielsen  at  betale  Servispenge  til  det  pavelige  Kammer  og 
Kardinalkollegiet. 

Die  14.  [mensis]  maji  1490  Petrus  Nicolai  canonicus  Aru- 
siensis  ut  principalis  et  privata  persona  necnon  vice  et  nomine 
Nicolai  Clausen  electi  Arusiensis  obtulit  camere  apostolice  et 
sacro  collegio  cardinalium  pro  communi  servitio  dicte  ecclesie 
Arusiensis  ratione  provisionis  de  persona  ipsius  Nicolai  electi 
eidem  ecclesie  apostolica  auctoritate  per  bullas  sub  data  Rome 
3.  non.  maji   anno  6  [facte]  fl.  auri  de  camera  66  cum  duobus 


x)  Gz.  —  Cod.  quod  sibi 

32* 


500  INNOCENS  VIII. 

tertiis,  ad  quos  dicta  ecclesia  taxata  repperitur,  et  quinque  minuta 
servitia  consueta.  Eorundem  autem  communis  et  minutorum  ser- 
viliorum  medielatem  infra  sex  menses  proxime  sequentes,  aliam 
vero  medietatem  infra  alios  sex  menses  extunc  etiam  proxime 
sequenles  solvere  promisit,  submisit,  renuntiavit  et  se  in  ibrma 
camere  obligavit  et  etiam  constituit  procuratores  etc.  et  juravit. 
Et  arehiepiscopus  Arelatensis  camere  apostolice  presidens  tulit 
sententias  in  scriptis  in  forma,  presentibus  in  camera  aposto- 
lica  [etc.]. 

Dicta  die  bulle  supradicte  ecclesie  Arusiensis  fuerunt  date 
supradicto  Petro  Nicolai,  quia  solvit  omnia  jura,  ul  patet  per 
cedulas  depositariorum. 

Oblig.  1489—92  fol.  48  v  (Archivio  di  Stato). 

Nicolaus  Clausen  electus  Arusiensis,  provisus  (!)  3.  non.  maji 
anno  6,   obtulit  /l.  662/3. 

Uddrag  af  Garampi  efter  Obl.  C.  A.  fol.  48  v  og  S.  C.  27  fol.  176  (tabte). 

3207.  17.  Maj   1490. 

Peder  Esgersen  faar  Tilladelse  til  trods  et  begaaet  Drab  at  forblive  i  sin 
Pra?stestilling  og  ogsaa  gore  Tjeneste  ved  Alteret  (jfr.  Nr.  3199  og  3209). 

Reformatio  Petri  Esgeri. 

Cum  dictus  Olauus  in  superius  inserta  supplicatione,  ante- 
quam  ab  hac  luce  migraret,  obtulerat  se  prefato  Petro  Esgero 
pro  offensa  et  injuria  ab  eo  eidem  Petro  Esgeri  illata  perimenda, 
videlicet  pro  biretto,  quod  de  capite  eius  lapide  decusseral  el 
igni  abjectum  comburi  fecit,  novum  aliud  birettum  eque  validum 
vel  melius  exsolvere  velle  pro  bona  et  amicabili  compositione 
tunc  inler  illos,  ex  quo  satis  verisimiliter  apparet  offensam  ab 
eodem  oratore  eidem  Olauo  illatam  non  fuisse  atrocem  neque 
magni  periculi  discrimen  eidem  Olauo  intulisse,  supplicat  pre- 
fatus  Petrus  Esgeri,  quatenus  sibi,  ut  premissis  non  obstantibus 
in  ordinibus  per  eum  susceptis,  etiam  in  altaris  ministerio,  mi- 
nistrare  possit,  concedere  dignemini.  Concessum.  A.  cardinalis 
Aleriensis.     Dalum  Rome  16.  kal.  junii  anno  6. 

Suppl.   912  fol.  21. 

3208.  17.  Maj   1490. 

Paven  befaler  Kantoren  i  Hibe  at  give  Prasten  Peder  Lem  fra  Ribe  Stift 
Absolution  for  den  Del,  ban  bavde  i  Drabet  paa  Kobmanden  Olnf  Kreemmer 
fra  Ribe  (jfr.  Nr.  3200). 


INNOCENS  VIII.  501 

Cantori  ecclesie  Ripensis.  Sedes  apostolica  pia  mater  [etc. 
som  Nr.  14-11].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Petri 
Leyne  presbiteri  Ripensis  diocesis  petitio  continebat,  quod,  cum 
ipse  alias  in  civitate  Ripensi  in  quodam  convivio,  in  quo  plures 
clerici  et  laici  congregati  fuerunt,  interesset,  et  quondam  Olanus 
Kremer  laicus  Ripensis  tunc  in  humanis  agens  multa  contu- 
meliosa  et  obprobriosa  verba  in  personas  ecclesiasticas  ibidem 
presentes  protulisset,  ac  prefatus  Petrus  eundem  Olanum  prop- 
terea,  quod  talia  contumeliosa  et  obprobriosa  verba  in  easdem 
personas  ecclesiasticas  protulisset,  increparet,  idem  Olauus  con- 
tra  eundem  Petrum  insurrexit  cultellum,  quem  apud  se  ferebat, 
manu  attrectans.  Verum  ipse  Petrus,  timens  se  ab  eodem 
Olano  cum  dicto  cultello  percuti,  baculo,  quem  in  suismani- 
bus  habebat,  eundem  Olanum  in  capite  percussit  eique  ali- 
qua  vulnera  inflixit  usque  ad  sanguinis  etfusionem;  et  cum 
Petrus  Esgeri  presbiter  dicte  diocesis  animo,  ut  creditur,  eosdem 
Olanum  et  Petrum  Leyne  ad  invicem  separandi  se  interposuisset, 
et  dictus  Olanus  quodam  lapide  biretum  de  capite  ipsius  Petri 
Esgeri  dejecisset,  idem  Petrus  Esgeri  eundem  Olanum  cultello, 
quem  apud  se  ferebat,  in  capitem  (!)  percussit,  nulla  tamen  ex 
percussione  huiusmodi  sanguinis  effusione,  que  videri  potuerit, 
subsecuta.  Dictus  autem  Olanus,  percussionem  huiusmodi  parum 
curans  et  quasi  pro  nichilo  reputans,  ad  negotia  consueta  sua 
expedienda  conversus  mercimoniorum  suorum  causa  usque  ad 
civitatem  Lubicensem,  que  Lubicensis  a  Ripensi  civitate  30  mi- 
liariis  Alamanicis,  que  150  miliaria  Italica  constituunt,  distat, 
maximis  frigoribus  et  pluviis  ac  tempestatibus  hieme  tunc  sevi- 
ente,  profectus  est,  et  depositis  ibidem  rebus  suis  inde  rediens 
in  opido  Flenssebirche,  quod  a  civitate  predicta  Ripensi  10  mili- 
ariis  Alamanicis,  que  50  Italica  constituunt,  distat,  ex  fatigatione, 
frigoribus,  laboribus  et  aliis  excessibus  et  eo  potissime,  quod 
nimis  negligens  in  curatione  adhibenda  fuerat,  ut  creditur,  egri- 
tudine  contracta,  die  vigesima  sexta  per  [o:  post]  vulnerum  huius- 
modi  inflixionem,  sicut  domino  placuit,  expiravit.  Cum  autem 
dictus  Petrus  Leyne  alias  quam,  ut  prefertur,  in  premissis  cul- 
pabilis  non  fuerit,  et  cyrurgicus  adhibitus  ad  curandum  vulnera 
dicto  Olauo  per  ipsum  Petrum  Leyne  inflicta  publice  confessus 
fuerit  huiusmodi  vulnera  minime  letalia  videri  et  sine  corporis 
periculo  curari  posse,  et  ideo  verisimiliter  credendum  est,  quod 
dictus  Olanus  negligentia  adhibitionis  cure  et  ex  eo,  quod 
tam  periculoso  anni  tempore  in  medio  hiemis  tempestatibus  ac 


502  INNOCENS  VIII. 

nive  et  pluvio  stridentis  maxime  in  frigidissimis  septentrionalibus 
oris  se  itineri  commiserit  et  profectus  fuerit,  egritudinem  con- 
traxerit,  vulnera  ipsa  negligentia  et  excessibus  huiusmodi  dete- 
rioraverit  ac  exinde  tandem  et  culpa  propria  decesserit,  pro 
parte  dicti  Petri  Leyne,  asserentis  se  aliquod  beneficium  non 
obtinere,  et  quod,  si  sibi  altaris  ministerium  interdiceretur,  in 
obprobrium  sacerdotalis  ordinis  mendicare  cogeretur,  nobis  fuit 
supplicatum,  ut  ipsum  a  reatu  homicidii  huiusmodi,  si  quovis 
modo  culpabilis  fuerit,  absolvere  ....  dignaremur.  Nos  igitur, 
attendentes  quod  prefate  sedis  clementia  non  consuevit  petenti- 
bus  veniam  denegare  .  .  .  .,  discretioni  tue  mandamus,  quatenus 
eundem  Petrum  Leyne,  si  hoc  humiliter  petierit,  a  reatn  homici- 
dii  huiusmodi,  si  quovis  modo  culpabilis  fuerit,  auctoritate  nostra 
hac  vice  dumtaxat  absolvas  in  forma  ecclesie  consueta,  injunctis 
inde  sibi  pro  modo  culpe  penitentia  salutari  et  aliis,  que  de 
jure  fuerint  injungenda,  aboleasque  omnem  inhabilitatis  et  in- 
famie  maculam  sive  notam  per  eundem  Petrum  Leyne  premis- 
sorum  occasione  contractam  secumque  super  irregularitate  prop- 
terea  contracta,  quodque  in  suceptis  per  eum  ordinibus,  etiam 
in  altaris  ministerio,  extra  tamen  locum  perpetrati  delicti,  mini- 
strare  et  quecunque  beneficia  se  invicem  compatientia  .  .  .  .,  si 
sibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et  retinere  illaque  .  .  ., 
quoties  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum  alia  bene- 
ficia  se  invicem  compatientia  similiter  recipere  et  retinere  libere 
valeat,  eadem  auctoritate  nostra  dispenses.  Datum  Rome  16.  kal. 
junii  anno  6. 

L.  XXV.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.   Lat.  892  fol.  215  v. 

3209.  17.  Maj   1490. 

Paven  befaler  Kantoren  i  Ribe  at  give  Sognepnesten  Peder  Esgersen  i 
Lem  Absolution  for  den  Del,  han  havde  haft  i  Drabet  paa  Kobinanden  Oluf 
Krammer  fra  Ribe,  Tilladelse  til  at  gore  Tjeneste  ved  Alteret  og  modtage  nye 
Beneficier  (jfr.  Nr.  3199  og  3207). 

Cantori  ecclesie  Ripensis.  Sedes  apostolica  pia  mater  [etc. 
soni  Nr.  1411].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parle  Petri 
Esgeri  rectoris  parrochialis  ecclesie  s.  Vincentii  in  Lembz  Ri- 
pensis  diocesis  petitio  continebat,  quod,  cum  alias  ipse  in  civi- 
tate  Ripensi  in  quodam  convivio,  in  quo  plures  laici  et  clerici 
erant,  interesset,  et  quondam  Olanus  Kremer  laicus  Ripensis 
tunc  in  lunnanis   agens   multa  obprobria  el  contumelias  in  sla- 


INNOCENS  VIII.  503 

tum  ecclesiasticum  et  personas  ibidem  presentes  protulisset,  et 
Petrus  Leyne  presbiter  dicte  diocesis  eundem  Olanum  propterea, 
quod  talia  verba  in  personas  ibidem  presentes  proferret,  quasi 
corriperet  et  increparet,  dictus  Olanus  quodam  modo  iracundus 
surrexit,  unde  Petrus  Leyne  predictus,  timens  se  ab  eodem  Olano 
cum  quodam  cultro  seu  cultello,  quem  apud  [se]  deferebat,  per- 
cuti,  eundem  Olanum  quodam  baculo,  quem  in  suis  manibus 
tenebat,  percussit  et  aliqua  vulnera  eidem  Olano  in  capite  usque 
ad  sanguinis  effusionem  inflixit.  Sed  cum  dictus  Petrus  Esgeri 
animo  et  intentione  ipsos  Olanum  et  Petrum  Leyne  ab  invicem 
separandi  accessisset,  prefatus  Olanus  biretum  eiusdem  Petri 
Esgeri  de  eius  capite  ictu  cuiusdam  lapidis  dejecit,  ex  quo  ictu 
prefatus  Petrus  Esgeri  commotus  et  ira  incensus  dictum  Olanum 
cultello,  quem  apud  se  ad  quotidianum  usum  deferebat,  in  ca- 
pite  percussit,  nulla  tamen  ex  huiusmodi  percussione,  que  videri 
potuerit,  sanguinis  effusione  subsecuta.  Dictus  vero  Olauus  [etc. 
som  Nr.  3208]  vicesima  sexta  die  post  vulnerum  huiusmodi  in- 
flictionem,  sicut  domino  placuit,  expiravit.  Cum  autem  dictus 
Petrus  Esgeri  alias  quam,  ut  premittitur,  in  premissis  culpa- 
bilis  non  fuerit  et  nullum  vulnus  letale  prefato  Olano  inflixerit 
et  propterea  occasionem  mortis  eidem  Olano  minime  prestiterit, 
sed  ipse  Olanus  negligentia  curationis  adhibende  et  aliis  ex- 
cessibus,  laboribus  et  frigoribus  decessisse  potius  putetur,  dictus- 
que  Olanus,  antequam  ex  hac  vita  migraret,  confessus  sit  offen- 
sam  sibi  per  prefatum  Petrum  Esgeri  illatam  parum  sibi  nocuisse 
et  offuisse  nec  ex  ea  discrimen  vite  sibi  illatum  putavit,  immo 
obtulit  se  prefato  Petro  Esgeri  ex  offensa  et  injuria  ab  eo  eidem 
Petro  Esgeri  illata  amendam  prestare  velle,  videlicet  pro  bireto, 
quod  de  capite  eius  lapide  dejecerat  et,  propter  huiusmodi  actum 
in  ignem  dejectum,  comb,ustum  fuerat,  novum  aliud  biretum 
eque  bonum  vel  etiam  melius  persolvere  velle  pro  bona  et  ami- 
cabili  compositione  inter  eos  conservanda,  ex  quo  satis  verisimi- 
liter  apparet,  et  offensam  ab  eodem  oratore  eidem  Olano  illatam 
non  fuisse  atrocem  neque  magni  periculi  discrimine  [o:  -men] 
eidem  Olano  attulisse,  tamen,  cum  bonarum  mentium  sit  culpam 
timere,  ubi  culpa  non  est,  pro  parte  dicti  Petri  Esgeri  nobis 
fuit  supplicatum,  ut  ipsum  a  reatu  homicidii,  si  quovis  modo 
in  eo  propter  premissa  culpabilis  esse  posset,  absolvere  .... 
dignaremur.  Nos  igitur  ....  discretioni  tue  mandamus,  quatenus 
eundem  Petrum  Esgeri,  si  hoc  humiliter  petierit,  a  reatu  homi- 
cidii,  si  quovis   modo   in  eo  ex   premissis   culpabilis   fuerit,  hac 


504  INNOCENS  VIII. 

vice  dumtaxat  auctoritate  nostra  absolvas  in  forma  ecclesie  con- 
suela,  injunctis  inde  sibi  pro  modo  culpe  penitentia  salutari  et 
aliis,  que  de  jure  fuerint  injungenda,  aboleasque  omnem  inha- 
bilitatis  et  infamie  maculam  sive  notam  per  eum  premissornm 
occasione  contractam  ac  secum  super  irregularitate  propterea 
contracta,  quodque  in  susceptis  per  eum  ordinibus,  etiam  in 
altaris  ministerio,  ministrare  et  ecclesiam  predictam,  quam  ob- 
tinet,  et  quecunque  alia  beneficia  se  invicem  et  cum  dicta  ec- 
clesia  compatientia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice  conferantur,  reci- 
pere  et  retinere  illaque  .  .  .  .,  quoties  sibi  placuerit,  dimittere  et 
loco  dimissorum  alia  ....  beneficia  quecunque  se  invicem  com- 
patientia  similiter  recipere  et  retinere  libere  valeat,  eadem  auc- 
toritate  dispenses.     Datum  Rome  16.  kal.  junii  anno  6. 

L.  XXV.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.   Lat.  892  fol.   216  v. 

3210.  22.  Maj   1490. 

Abbeden  og  Konventet  i  Soro  Kloster  faar  pavelig  Stadfaestelse  paa  et  af 
Kong  Hans  oprettet  Alter  i  Klostret. 

Dudum  Johannes  Dacie  rex  fervore  devotionis  accensus, 
cupiens  terrena  in  celestia  et  transitoria  in  eterna  felici  com- 
mercio  commutare,  quoddam  altare  ad  honorem  s.  Trinitatis  et 
virginis  Marie  ac  s.  Johannis  babtiste  (!)  et  Omnium  sanctorum 
in  ecclesia  monasterii  Sorensis  Cisterciensis  ordinis  Roskildensis 
diocesis  construi  fecit  illudque  fundavit  et  sufficienter  dotavit 
ac  abbati  et  conventui  dicti  monasterii  pro  dote  huiusmodi 
nonnulla  jura  ad  eum  legitime  pertinentia,  scilicet  biercher[e]th, 
donavit,  ea  tamen  adjecta  conditione,  quod  abbas  et  conventus 
prefati  nonnulla  onera  tunc  expressa  pro  sue  et  progenitorum 
suorum  animarum  salute  perferre  tenerentur,  prout  hec  et  alia 
in  quodam  instrumento  publico  desuper  confecto  plenius  conti- 
ne[n]lur.  Ut  autem  donatio,  fundatio  et  alia  premissa  eo  maiorem 
obtineant  roboris  firmitatem,  quo  per  s.  v.  fuerint  approbate, 
supplicant  prefati  abbas  et  conventus,  quatenus  ....  funda- 
tionem  et  donationem  predictas  ac,  prout  illas  concernunt,  om- 
u ia  in  dicto  instrumento  contenta  et  inde  secula  quecunque 
confirmare  dignemini.  Concessum,  quatenus  conditiones  sinl 
honeste,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum 
Rome   11.  kal.  junii  anno  6. 

Suppl.  912   fol.    17  v. 


INNOCENS  VIII.  505 

3211.  24.  Maj   1490. 

Kong  Hans,  Dronning  Dorothea,  Munkene  og  Kannikerne  i  St.  Knuds 
Kloster  i  Odense  faar  pavelig  Stadfiestelse  paa  en  Overenskomst  om,  at  Bene- 
diktinerklostret  skal  genoprettes  mod  en  livsvarig  Pension  til  Kannikerne. 

Dudum  Sixtus  papa  IV  ad  supplicationem  Cristierni  Dacie 
regis  ecclesiam  Ottoniensem  seu  monasterium,  s.  Canuti  nuncu- 
patum,  ordinis  s.  Benedicti,  suppressis  inibi  dicto  ordine  ac 
dignitatibus  regularibus,  administrationibus  et  officiis  in  illa 
tunc  existentibus,  in  secularem  ecclesiam  ac  in  ea  seculares 
dignitates,  canonicatus  et  prebendas  ac  alia  beneficia  secularia 
erigi  et  nonnulla  alia  tunc  expressa  erectionem  et  mutationem 
status  dicte  ecclesie  concernentia  fieri  mandavit,  et  deinde  idem 
Sixtus  predecessor  omnia  dicti  mandati  pretextu  gesta  et  facta 
et  etiam  s.  v.  confirmarunt.  Postmodum  vero  e.  s.  v.  certis  judi- 
cibus  in  partibus  illis  dedit  in  mandatis,  ut,  vocatis  episcopo 
Ottoniensi  et  capitulo  dicte  ecclesie  et  aliis,  qui  forent  evocandi, 
suppressionem  ac  omnia  premissa,  sine  tamen  eorum  prejudicio 
tunc  dignitates,  canonicatus  et  prebendas,  officia  et  quecunque 
alia  beneficia  dicte  ecclesie  obtinentium,  revocarent  et  annulla- 
rent  ac  ecclesiam,  dignitates  et  officia  ante  suppressionem  et 
erectionem  predictas  instituta  cum  singulis  privilegiis  illi  antea 
concessis  in  suum  pristinum  et  eum,  [in  quo],  antequam  sup- 
pressio,  erectio  et  alia  premissa  fierent,  quomodolibet  existebant, 
statum  penitus  et  omnino  restituerent  et  plenarie  reintegrarent 
ac  ecclesiam  ipsam,  prout  antea  regebatur,  etiam  de  cetero 
post  [o:  per]  alios  dignitates,  canonicatus  et  prebendas  ac  officia 
et  beneficia  huiusmodi  tunc  obtinentes  regi  debere  statuerent 
ac  monacos  et  religiosos  dicti  ordinis  in  dictam  ecclesiam  intro- 
ducerent.  Successive  vero,  cum  premissorum  occasione  inter 
monachos  et  seculares  ecclesiasticas  personas  dicte  ecclesie  .  .  . 
diverse  lites  et  contentiones  exorte  fuissent,  tandem,  intervenien- 
tibus  Johanne  eiusdem  Dacie  rege  et  episcopo  Ottoniensi  ac 
aliis  probis  viris,  ad  concordiam  inter  se  devenerunt,  videlicet, 
quod  monaci  in  suum  pristinum  statum  restituerentur,  prout 
restituti  fuerunt,  ac  alie  seculares  persone  ecclesiastice,  ne  eis, 
quoad  viverent,  prejudicaretur,  medietatem  omnium  bonorum 
predialium  dicte  ecclesie  percipere  deberent,  prout  hec  et  alia 
in  diversis  litteris  apostolicis  desuper  confectis  ac  instrumento 
publico  super  dicta  conventione  habito  plenius  contine[n]tur. 
Ut  autem  conventio  predicta  eo  maiorem  obtineat  roboris  firmi- 
tatem,  quo  per  s.  v.  fuerit  approbata,  supplicant  tam  Johannes 


,">(»()  INNOCENS  VIII. 

rex  quam  Dorothea  eiusdem  Dacie  regina  et  monachi  et  alie 
seculares  persone  ecclesiastice  huiusmodi,  quatenus  ....  con- 
ventionem  predictam  ac,  prout  illam  concernunt,  omnia  in 
dicto  instrumento  contcnta  et  inde  secuta  quecunque  necnon 
omnia  privilegia  .  .  .  .,  indulgentias  et  indulta  tam  apostolica 
quam  ordinaria  seu  imperiali,  re[gajli  et  reginali  auctoritatibus 
aut  alias  dicte  ecclesie,  dum  regularis  erat  et  in  statu  regulari 
permanebat,  concessa  ....  confirmare  ac  perpetuo  inviolabiliter 
observari  mandare  necnon  omnes  litteras  hactenus  per  s.  v.  et 
sedem  apostolicam  in  prejudicium  status  regularis  dicte  ecclesie 
sub  quibusvis  verborum  formis  et  clausulis  ....  concessas  revo- 
care  et  annullare  dictamque  ecclesiam  ac  illius  statum  regularem 
huiusmodi  in  suum  pristinum  et  eum,  in  quo  ante  premissa 
quomodolibet  existebat,  statum  restituere  et  plenarie  reintegrare 
dignemini.  Concessum  de  consensu  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis.  Et  cum  advocatione  cause  et  litis  extinctione, 
attenta  concordia  huiusmodi.  Et  quod  nullus  preponatur  prior 
vi  seu  ingenio  sine  consensu  fratrum  .  .  .  .  Et  quod  dentur  exe- 
cutores,  qui  assistant,  invocato  ad  hoc,  si  opus  fuerit,  auxilio 
bracchii  secularis.     Datum  Rome  9.   kal.  junii  anno  6. 

Suppl.  912  fol.   75  v. 

3212.  2.  Juni   1490. 

Paven  udsteder  for  eet  Aar  Pas  og  Anbefalingsskrivelse  for  Biskop  Eggert 
Durkop  i  Slesvig  og  12  Ledsagere,  med  hvilke  han  vil  begive  sig  til  Slesvig  og 
forskellige  nordtyske  Stifter. 

Universis,  ad  quos  presentes  nostre  littere  pervenerint.  Cum 
Egerdus  episcopus  Slesvicensis,  locum  unius  ex  causarum  palatii 
nostri  apostolici  auditoribus  tenens,  ad  Slesvicensem,  Hildesemen- 
sem,  Mindensem,  Lubicensem  et  Verdensem  ecclesias  et  nonnul- 
las  alias  diversas  mundi  partes  tam  pro  nostris  et  sedis  aposto- 
lice  quam  suis  peragendis  negotiis  se  transferre  habeat,  nos, 
volentes  eundem  Egerdum  episcopum  cum  sociis  et  familiaribus 
equestribus  et  pedeslribus  suis  usque  ad  numerum  duodecim, 
salmis,  bonis  et  rebus  suis  quibuscunque  in  eundo,  stando  et 
redeundo  plena  ubique  securitate  atque  immunitate  gaudere, 
universitatem  vestram  requirimus  et  hortamur  in  domino,  sub- 
dilis  vero  et  genlium  armorum  capitaneis  nostris  districte  pre- 
cipiendo  mandamus,  quatenus  eundem  Egerdum  episcopum  cum 
sociis  el  familiaribus,  rebus  et  bonis  predictis,  que  tamen  mer- 
cimonii  causa  non  deferantur,  per  civitates,  terras,  castra,  villas, 


INNOCENS  VIII.  507 

portus,  pontes,  passus  et  loca  alia  quelibet  tam  nostra  quam 
vestra  et  tam  per  aquam  quam  per  terram  transire,  stare,  ire 
et  redire  sine  aliqua  datii,  pedagii  vel  gabelle  aut  alterius  cuius- 
cunque  oneris  exactione  pro  nostra  et  dicte  sedis  reverentia 
libere  permittatis  nec  ei  in  personis,  rebus  et  bonis  prefatis  ali- 
quam  molestiam,  injuriam  vel  ofiensam  inferatis  nec  ab  aliis, 
quantum  in  vobis  fuerit,  permittatis  inferri,  sed  potius  ei  de 
securo  et  tuto  transitu  vel  salvoconductu,  si  opus  fuerit  et  re- 
quirendum  duxerit,  provideatis  et  liberaliter  adeo  providere 
curetis,  quod  exinde  vestra  devotio  apud  nos  et  sedem  pre- 
dictam  veniat  merito  commendanda,  presentibus  ad  unum 
annum  dumtaxat  duraturis.  Datum  Rome  5.  (!)  non.  junii 
anno  6. 

Gratis  de  mandato  pape. 
Reg.  Vat.  687  fol.  308. 

3213.  4.  Juni  1490. 

Soro  Kloster  faar  pavelig  Stadfsestelse  paa  sine  af  tidligere  Paver,  Konger 
og  andre  givne  Privilegier  (jfr.  Nr.  3221). 

Olim  Waldemarus  et  deinde  Ericus  ac  successive  Cristoforus 
Danorum  reges  monasterio  b.  Marie  virginis  in  Sora  Cisterciensis 
ordinis  Roskildensis  diocesis  diversa  privilegia  et  libertates  con- 
cesserunt,  et  dudum  Johannes  rex  modernus  huiusmodi  privi- 
legia  et  libertates  confirmavit  ac  de  novo  dicto  monasterio  ac 
abbati  et  conventui  ibidem  singularem  quandam  libertatem,  que 
in  vulgari  Danico  bijerckaratt  dicitur,  donavit.  Preterea  prede- 
cessores  s.  v.  Lucius  papa  III,  Urbanus,  Gregorius,  Innocentius, 
Honorius  et  ceteri  Romani  pontifices  predictum  monasterium 
Sore  sub  suis  et  b.  Petri  protectione  susceperunt  ac  apostolicis 
privilegiis  munierunt,  statuentes,  quod  ordo  monasticus,  qui 
secundum  deum  et  b.  Benedicti  regulam  atque  institutionem 
Cisterciensium  fratrum  in  eodem  monasterio  institutus  erat,  per- 
petuis  ibidem  temporibus  inviolabiliter  observaretur,  quodque 
quecunque  possessiones  et  bona,  que  idem  monasterium  tunc 
juste  et  canonice  possidebat  aut  in  futurum  justis  modis 
adipisci  possit,  eidem  monasterio  iirma  et  illibata  permanerent, 
quorum  nonnulla  propriis  vocabulis  tunc  expressa  fuerunt,  prout 
in  diversis  litteris  autenticis  tam  juri  [o:  Lucii]  et  aliorum  s.  v. 
predecessorum  quam  etiam  regum  predictorum  desuper  con- 
fectis,  quarum  tenores  ab  eisdem  litteris  originalibus  per 
notarium    publicum    extracti    fldeliter   in    duobus    sexternis    per- 


508  INNOCENS  VIII. 

gameneis  in  cancellaria  s.  v.  cxhibendis  et  diligenter  examinan- 
dis  sii>nis  et  subscriptione  eiusdem  munitis  annotati  sunt,  plenius 
continetur.  lTt  igitur  concessiones  et  libertates,  quemadmodum 
suis  propriis  voeahulis  in  ipsis  originalihus  litteris  et  earum  ex- 
tractis  exprimuntur,  atque  susceptio,  eommunitio  et  status  pre- 
dicti  eo  maiorem  rohoris  obtineant  firmitatem,  quo  sedis  apo- 
stoliee  munimine  fuerint  lirmius  stabilita,  supplicant  abbas  et 
conventus  dicti  monasterii  Sorensis,  quatenus  litteras  ipsorum 
Lueii,  Urbani,  Gregorii  ac  ceterorum  s.  v.  predccessorum  appro- 
bare  et  innovare  ac  perpetue  iirmitatis  rohur  obtinere  decernere 
necnon  concessiones,  donationes  ac  libertates  predictorum  regum, 
archiepiscoporum  quoque  et  episcoporum  et  aliorum  fidelium, 
et,  prout  illas  concernunt,  omnia  in  litteris  huiusmodi  contenta 
coniirmare  ....  dignemini.  Concessum,  quatenus  sint  honesta 
et  in  usu,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum 
Bome  pridie  non.  junii  anno  6. 
Suppl.  912  fol.  236  v. 

3214.  5.  Juni   1490. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Tivoli,  Provsten  i  Slesvig  og  Dekanen  i  Koben- 
havn  at  give  Sognepraesten  i  Tottarp  i  Lunde  Stift  Ture  Bool.  der  tillige  har 
et  evigt  Vikariat  ved  Fabians  og  Sebastians  Alter  i  Lunde  Domkirke,  ny  Pro- 
vision  paa  Kanonikat  og  Praebende  i  Lund  med  den  dertil  horende  Sognekirke 
i  Vram.  ledige  ved  Folmer  Jakobsens  Dod  og  tidligere  overdragne  liam  af  ^-Erke- 
biskop  Jens  Brostrup. 

Episcopo  Tyhurlino  et  preposito  Slesvicensis  et  decano 
HalTnensis  ecclesiarum.  Litterarum  scientia,  vite  ac  morum 
honestas  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).    Datum  Rome  non.  junii  anno  6. 

Ja.  XX.  9,  kal.  julii  anno  (5.  du  Breucquet. 

Beg.   Lat.   884  fol.  283. 

3215.  7.  Juni   1490. 

Kong  Hans  og  andre  faar  Suppliken  om  Odense  (Nr.  3211)  bevilget  med 
den  .Lndring,  at  Ordene     de  consensu     i   Resolutionen  bortfalder, 

Reformatio  Johannis  regis  Dacie  cum  aliis. 
Quia  s.  v.  posuit  in  signatura  dicte  preinserte  supplicationis 
de  consensm   (Dipl.  Noru.  XVII,   635)1).     Concessum.    A.  cardi- 
nalis  Aleriensis.     Datum  Rome  7.   id.  junii  anno  (>. 
Suppl.  912  fol.  40. 


)  Her  dog  med  den  urigtige  Dato  7.  kal.  junii. 


INNOCENS  VIII.  509 

3216.  8.  Juni   1490. 

Sognepra?sten  Niels  Jensen  i  Tingsted  paa  Falster  faar  Dispensation  til 
med  dette  Embede  at  forene  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Beneficium. 

Supplicat  Nicolaus  Johannis,  rector  parrochialis  ecclesie  in 
Tynckstada  in  Falsteer  Ottoniensis  diocesis,  quatenus  sibi,  ut 
cum  dicta  parrochiali  nnum  aliud  beneficium  incompatibile  aul 
[sine  illa]  quecunque  duo  benefieia  alias  invicem  incompati- 
bilia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  canonice  conferantur,  recipere  et  insimul, 
quoad  vixerit,  retinere  cum  clausula  permutandi  aut  simpliciter 
resignandi  toties  quoties  etc.  libere  possit,  dispensare  dignemini, 
non  obstantibus  constitutionibus  et  ordinationibus  apostolicis, 
etiam  s.  v.,  quibus  [o:  qua]  cavetur,  quod  nulli  detur  dispen- 
satio  ad  duas  parrochiales,  nisi  sint  adeo  vicine,  quod  illis 
commode  per  unum  serviri  possit,  cui  derogare  placeat.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
6.  id.  junii  anno  6. 

Suppl.  912  fol.  274  v. 


3217.  8.  Juni  1490. 

Kanniken  i  Aarhus  og  Ribe  Laurens  Vesteni  faar  ny  Provision  paa  Ka- 
nonikat  og  Prrebende  i  Aarhus. 

Lite  inter  Laurentium  Vesteni  canonicum  Arusiensis  et  Ri- 
pensis  ecclesiarum,  ex  utroque  parente  de  nobili  genere  pro- 
creatum,  et  Nicolaum  Nicolai,  tunc  ecclesie  Arusiensis  canoni- 
cum  prebendatum,  nunc  vero  per  capitulum  eiusdem  ecclesie 
Arusiensis  electum  et  per  s.  v.  episcopum  conlirmatum,  super 
dictis  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Arusiensis  coram  episcopo 
Tiburtino,  tunc  unius  ex  auditoribus  locum  tenenti,  in  prima 
instantia  indecisa  pendente,  et  quia  dictus  Nicolaus  in  episco- 
pum  Arusiensem  electus  et  per  s.  v.  confirmatus  extitit,  supplicat 
igitur  dictus  Laurentius,  quatenus  [causam  huiusmodi]  ad  s.  v. 
advocantes  et  litem  penitus  extinguentes  ipsum  in  omni  jure, 
si  quod  dicto  Nicolao  adversario  in  ipsis  canonicatu  et  prebenda 
quomodolibet  competebat,  surrogare  ipsumque  electum  [o:  ora- 
torem]  ad  huiusmodi  jus  necnon  illius  ac  litis  et  cause  pre- 
dictarum  prosecutionem  et  defensionem  in  eo  statu,  in  quo  ipse 
Nicolaus  electus  huiusmodi  existebat,  admittere  et  nichilominus 
de  dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  2  mr.]  eidem  oratori 
in   forma   nove  provisionis,  surrogationis  aut  gratie  [etc.]  provi- 


510  INNOCENS  VIII. 

dere    dignemini.     Concessum    in    presentia    pape.     A.  cardinalis 
Aleriensis.     Datum  Rome  6.  id.  junii  anno  6. 

Suppl.   912  fol.  294. 

3218.  8.  Juli   1490. 

Paven  befaler  .Erkebiskoppen  i  Trondhjem  og  Biskoppen  paa  0sel  at 
nndersoge  Sagcn  mellem  Sten  Stnre  og  Dronning  Dorothea.  da  Sten  Sture 
havde  erkkeret,  at  hvis  Sagen  skulde  behandles  ved  Kurien,  vilde  der  udbryde 
Krig  mellem  Danmark  og  Sverige,  og  Sten  Sture  kunde  da  ikke  lamgere  fere 
Krig  med  Russerne. 

Archiepiscopo  Nidrosiensi.  Nuper  pro  parte  nobilis  viri 
Stennonis  (Dipl  Noru.  XVII,  1128—29).  Datum  ut  supra  [o:  8. 
julii  1490]. 

Simile  episcopo  Osiliensi  in  Livonia. 

Brevia  Lateran.  1  fol.  49  v. 

3219.  10.  Juli  1490. 

Paven  opfordrer  Dronning  Dorothea  til  at  slutte  Forlig  med  Sten  Sture 
og  omtaler,  at  han  har  skrevet  et  lignende  Brev  til  Sten  Sture. 

Dorothee  Dacie  regine.  Pastoralis  cura  nos  admonet  (Geheime- 
arch.  Aarsberetn.  IV,  429—30;  Reg.  *8078).  Datum  Rome  sub 
anulo  piscatoris  die  10.  julii  1490  anno  6. 

Samtidig  Afskrift  i  Gemeinschaftl.  Arch.  XV,   15. 

3220.  10.  Juli  1490. 

Paven  opfordrer  ^Erkebiskoppen  i  Upsala  til  at  anvende  sin  Indflydelse 
hos  Sten  Sture  til  at  udvirke,  at  denne  slutter  Forlig  med  Dronning  Dorothea. 

Archiepiscopo  Vpsalensi.  Quoniam  intelleximus  (Handl.  ro- 
rande  Skand.  hist.  22,  1 — 2;  Reg.  4917).  Datum  Rome  sub  anulo 
piscatoris  die  10.  julii   1490  anno  6. 


3221.  22.  Juli   1490. 

Abbeden  og  Konventet  i  Soro  Kloster  faar  pavelig  Stadfaestelse  paa  deres 
Privilegier,  ogsaa  for  saa  vidt  disse  angaar  Bonderne,  dog  med  Tilfojelsen: 
quatenus  sint  honesta  et  iri  usu. 

Olim  Waldemarus  rex  Dacie  monasterio  1).  Marie  virginis 
in  Sora  Cisterciensis  ordinis  Roskildensis  diocesis  nonnullas 
regii  oneris  exemptiones,  gralias  et  privilegia  concessit,  ac  no- 
vissinu'   Johannes    rex    modernus    quemadmodum    sui   predeces- 


INNOCENS  VIII.  511 

sores  Danorum  reges  dicto  monasterio  eadem  confirmavit  atque 
de  novo  eidem  quoddam  singulare  jus,  quod  in  vulgari  bier- 
koerett  dicitur,  super  colonis  et  bonis  in  litteris  suis  descriptis, 
quo  liberius  alii  abbates  et  regni  proceres  huiusmodi  jus  ha- 
bentes  illud  exerce[a]nt  et  exercere  possint,  exercendum  donavit. 
Preterea1)  predictum  monasterium  de  Sora  nonnullas  rurales  ec- 
clesias  ad  ipsum  monasterium  proxime  circumjacentes  in  instru- 
mento  publico  nominatim  descriptas  ante  tempora  antiquissima 
retroacta  per  comcambia  et  permutationes  bonorum  immobilium 
pro  illis  ac  aliis  justis  titulis  acquisivit  ac  hodie  quiete  possidet 
easdem.  Dudum  etiam  s.  v.  predecessores  Lucius,  Urbanus, 
Gregorius  et  ceteri  Romani  pontifices  predictum  monasterium 
de  Sora  sub  suis  [o:  sua]  et  b.  Petri  protectione  susceperunt  ac 
specialibus  privilegiis  munierunt,  confirmantes  eidem  quascunque 
possessiones  et  bona,  que  tunc  canonice  possidebat,  quorum  non- 
nulla  tunc  propriis  vocabulis  expressa  fuerunt,  prout  in  diversis 
litteris  autenticis  desuper  confeetis,  quarum  tenores  ab  eisdem 
litteris  originalibus  per  notarium  publicum  fideliter  extracti  in 
duobus  sexternis  pergameneis  signo  et  suscriptione  eiusdem 
munitis  annotati  sunt,  plenius  continetur.  Cum  igitur  singula 
premissa  honesta  sint  et  in  usu,  ac  abbas  et  conventus  mona- 
sterii  predictas  litteras  et  instrumenta  desuper  data  et  confecta, 
ne  forsan  frustratim  eadem  amitti  contingat,  in  unam  auctenti- 
cam  formam  colligere  disposuerint  etiam,  quatenus  predicte 
concessiones,  donationes,  susceptiones,  communitiones  et  ac- 
quisitiones  eo  maioris  obtineant  roboris  firmitatem,  quo  sedis 
apostolice  munimine  sepius  fuerint  stabilita,  supplicant  devoti 
capellani  vestri,  abbas  et  conventus  predicti,  quatenus  litteras 
huiusmodi  predecessorum  vestrorum  approbare  et  innovare  ac 
perpetue  firmitatis  robur  obtinere  decernere  necnon  concessiones 
et  donationes  regum  predictorum,  quemadmodum  suis  propriis 
vocabulis  in  ipsis  litteris  originalibus  et  earum  extractis  expri- 
muntur,  ecclesias  predictas  nominatim  cum  earum  dotibus  et 
pertinentiis  exprimendas  aliasque  archiepiscoporum  et  episcopo- 
rum  concessiones,  la[r]gitiones,  gratias  et  confirmationes  et,  prout 
illas  concernunt,  omnia  in  predictis  litteris  et  instrumentis  con- 
tenta  confirmare,  concedentes  abbati  et  conventui  nunc  et  pro 
tempore  existentibus  in  predictis  ipsorum  ecclesiis  de  ipsarum 
possessionibus   liberam   facultatem  a  tutoribus   latrocinia  [o:  ra- 


l)  Gz.  —  Cod.  propterea 


512  INNOCENS  VIII. 

tiocinia  capiendi,  attento  quod  ipsius  monasterii  tam  juri  pa- 
tronatus  quam  aliis  ecclesiasticis  juribus  pertineant,  et,  dum  per 
seculares  visitantes  ratiociniis  capiendis  in  eisdem  paulatim1)  gra- 
vantur,  et  graves  discordie  inter  abbatem  et  conventum  ac  ipsos 
seculares  oriuntur,  eliam  s.  v.  superioribus  mensibus  monasterio- 
rum  ulriusque  sexus  Gisterciensis  ordinis,  abbatum,  conventuum. 
vasallorum  et  subditorum  eorundem  ac  eis  servientium  recep- 
tionem  sub  protectione  sedis  apostolice  et  exemptionem  cum 
earum  submissione  sedi  prefate  dumtaxat,  que  a  predecessori- 
bus  vestris  emanarunt,  per  quasdam  suas  litteras  approbavit 
et  robur  perpetue  firmitatis  obtinere  decrevit,  et  pro  potiori 
cautela  monasteria,  loca  et  membra  dicti  ordinis,  abbatcs,  abba- 
tissas,  monachos,  moniales,  vassallos,  subditos  et  servientes  pre- 
fatos  tunc  et  pro  tempore  existentes  de  novo  sub  simili  protec- 
tione  suscepit,  exemit  et  voluit  dicte  sedi  immediate  subesse  .  .  ., 
cum  autem  a  nonnullis  revocetur  in  dubium,  an  coloni,  agri- 
cultores  seu  rustici  bonorum  dicti  ordinis  utriusque  sexus  mo- 
nasteriorum  in  regno  Dacie  consistentium  et  presertim  1).  Maric 
de  Gora  (!)  etc,  quatenus  eosdem  bonorum  dictorum  monaste- 
riorum  colonos,  agrorum  cultores  seu  rusticos  in  litteris  pre- 
dictis  subditorum  appellatione  includi  et  inclusos  esse  decernere 
et  declarare,  et,  quatenus  non  includerentur,  litteras  ipsas  ei  con- 
lenta  in  eis  ad  illos  extendere  et  aliquos  executores  in  regno 
predicto  aut  locis  vicinis,  qui  eis  assistant  et  faciant  ipsos 
exemptos  exemptione  et  contentis  in  eisdem  litteris  gaudere, 
non  permittentes  eis  contra  dicte  exemptionis  tenorem  molestari. 
deputare  dignemini.  Concessum  de  confirmatione,  qualenus  sint 
honesta  et  in  usu,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Et  cum  executorum  deputatione,  qui  assistant  per  censuras  etc, 
invocatione  bracchi  secularis  et  appellatione  remota.  Datum 
Rome  11.   kal.  aug.  anno  (). 

Suppl.   914   fol.  109. 

3222.  3.  Okt.   1490. 

Eggert  Durkop  faar  ny  Provision  paa  Dekanatet  i  Minden. 

Lite  seu  causa  coram  Petro  de  Accoltis,  vestri  sacri  palatii 
apostolici  causarum  auditore,  inter  Egerdum  Durcap  electum 
Slesvicensem  et  quendam  Wasmodum  Helingman  assertum  cle- 


')  Teksten  korrupt. 


INNOCENS  VIII.  513 

ricum  adversarium  de  decanatu  Mindensi  .  .  .  indecisa  pendente, 
a  nonnullis  asseritur  neutri  dictorum  collitigantium  jus  com- 
petere  sed  decanatum  huiusmodi  adhuc  vacare.  Supplicat  igitur 
Egerdus  electus,  unius  ex  dicti  palatii  apostolici  causarum  audi- 
toribus  locum  tenens,  quatenus  ....  prefato  Petro  de  Accoltis 
auditori  aut  in  eius  locum  forsan  subrogato  vel  subrogando 
auditori,  ut,  si  per  eventum  litis  et  cause  huiusmodi  neutri  dic- 
torum  collitigantium  jus  competere  dinoscitur,  decanatum  pre- 
dictum,  qui  inibi  dignitas  curata  et  electiva,  non  tamen  maior 
post  pontificalem  [fructus  8  mr.j,  sive  premisso  modo  sive  per 
mortem  Conradi  Hoberg  vacet,  eidem  creature  vestre  in  forma 
nove  aut  simplicis  provisionis  [etc.]  provideri  mandare  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
Datum  Rome  5.  non.  oct.  anno  7. 

Suppl.  918  fol.  286  v. 

3223.  21.  Okt.  1490. 

Paven  tillader  Biskop  Eggert  Durkop  i  Slesvig  at  indtage  den  forste  Plads 
i  Kapitlet  i  Hildesheim  og  bruge  Bispedragten  ved  Festerne  i  samme  Kirke, 
naar  han  er  bleven  indviet. 

Egerdo  electo  Slesvicensi.  Personam  tuam  [etc.].  Cum  ita- 
que,  sicut  accepimus,  in  consuetudinibus  ecclesie  Hildesemen- 
sis  inter  alia  caveatur  expresse,  quod  presbiteri  primum  locum, 
diaconi  secundum,  subdiaconi  tertium  et  sic  de  reliquis  obti- 
neant,  etiam  si  posterius  admittantur,  nos,  te,  qui  canonicus 
dicte  ecclesie  existis  et  juxta  consuetudines  dicte  ecclesie  per 
sedecim  annos  et  ultra  loca  inter  diaconos  et  presbiteros  suc- 
cessive  tenuisti,  pacifice  et  quiete  fructus  percipiendo,  prout 
hodie  tenes  et  percipis,  et  de  cuius  persona  ecclesie  Slesvicensi 
per  obitum  Helmi  [s>:  Helrici]  vacanti  duxerimus  providendum . . ., 
tecum  super  retentione  canonicatus  et  prebende  dicte  ecclesie  Hil- 
desemensis,  quos  obtinebas,  prout  obtines,  quoad  viveres,  etiam 
cum  dicta  ecclesia  Slesvicensi  dispensando,  quique  locum  unius 
ex  causarum  palatii  apostolici  auditoribus  de  mandato  nostro 
tenes,  gratioso  favore  prosequi  volentes,  tuis  in  hac  parte  suppli- 
cationibus  inclinati,  tibi,  ut,  quamdiu  canonicatum  et  prebendam 
predictos  obtinebis,  illorum  ratione  primum  et  eminentiorem  lo- 
cum  et  stallum  immediate  post  episcopum  Hildesemensem  supra 
omnes  canonicos  et  in  quocunque  ordine  ac  dignitate  constitutos 
in  choro  et  capitulo    dicte   ecclesie  Hildesemensis   tenere  debeas 

Acta  pontificum  Danica  IV.  oo 


514  INNOCEXS  VIII. 

et  de  consensu  episcopi  Hildesemensis  et  aliorum  ordinariorum 
locorum  aut,  quorum  intererit,  postquam  in  episcopum  rite 
consecratus  fueris,  mitra  episcopali  ac  omnibus  aliis  insignibus 
pontificalibus  in  festivitatibus  usitatis  et  consuetis  gaudere  ac 
cum  illis  missas  et  alia  divina  officia  pontificalia  in  dicta  Hil- 
desemensi  ac  aliis  ecclesiis,  in  quibus  beneficiatus  existis,  cele- 
brare  libere  valeas,  presentium  tenore  concedimus.  Datum  Rome 
12.  kal.  nov.  anno  7. 

L.  Gratis  de  mandato.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.   Lat.   908  fol.  213  v. 

3224.  30.  Okt.   1490. 

Klerken  Hermannus  Vere  fra  Hildesheim  Stift  faar  Kanonikat  og  Prse- 
bende  i   Haderslev. 

Supplicat  Hermannus  Vere  clericus  Hildesemensis  diocesis, 
quatenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  b.  Marie  vir- 
ginis  Hadersleue  Slesvicensis  diocesis,  per  obitum  Gregorii  Jo- 
hannis  vacantibus  [fructus  -1  mr.],  providere  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome 
3.  kal.  nov.   anno  7. 

Suppl.  920  fol.  18. 

3225.  6.  Dec.   1490. 

Klerken  Franciscus  Grambecke  fra  Lubeck  Stift  faar  Sognekirken  i  Olden- 
burg,  som  havde  hort  under  Liibecks  Bispestol  i  Albert  Krummediges  Bispetid. 

Cum  nuper  Sixtus  papa  IV  parrochialem  ecclesiam  oppidi 
Oldenberch  Lubicensis  diocesis,  que  de  jure  patronatus  ducis 
Holsatie,  tunc  vero  regis  Dacie  etc,  existebat,  cum  eam  per 
cessum  vel  decessum  tunc  possessoris  vacare  contingeret,  mense 
episcopali  ecclesie  Lubicensis,  si  dicti  regis  consensus  ad  hoc 
accessisset,  uniri  mandasset,  certis  executoribus  desuper  depu- 
tatis,  et  deinde,  dicto  rege  ad  hoc  suum  consensum  prebente, 
ipsaque  [o:  ipsa]  parrochialis  ecclesia  per  cessum  vel  decessum 
tunc  possessoris  vacassel,  bone  memorie  Albertus  tunc  episcopus 
Lubicensis  possessionem  dicte  parrochialis  ecclesie  apprehendens 
ipsamque  d:  ipsam]  possessionem  multis  annis  continuavit.  Cum 
autem  dicta  parrochialis  ecclesia  adhuc  vacare  spcretur  et  vacet 
ad  presens,  supplicat  Franciscus  Grambech  clericus  Lubicensis, 
Litterarum  apostolicarum  solicitator,  quatenus  de  parrochiali 
[fructus  6  mr.    eidem   Francisco  providere  dignemini  ....  Con- 


INNOCENS  VIII.  515 

cessum  in  presentia  pape.    A.  cardinalis  Aleriensis.    Datum  Rome 
8.  id.  dec.   anno  7. 

Suppl.  922  fol.  13. 

3226.  23.  Dec.  1490. 

Eggert  Durkop  faar  Kanonikat  og  Prsebende  i  Koln  og  Dispensation  til  at 
beholde  dem  sammen  med  sit  Bispedomme. 

Lite  seu  causa  coram  Petro  de  Accoltis,  vestri  sacri  palatii 
apostolici  causarum  auditore,  inter  Egerdum  electum  Slesvicen- 
sem,  unius  ex  dicti  palatii  apostolici  causarum  auditoribus 
locumtenentem,  et  quosdam  Fredericum  ex  ducibus  Bauarie  et 
Johannem  Heylerd  de  officio  chori  ac  canonicatu  et  prebenda 
ecclesie  s.  Gereonis  Coloniensis,  nuper  per  obitum  Galantini  de 
Ysembruck  vaeantibus,  .  .  .  .  in  prima  instantia  indecisa  pen- 
dente,  a  nonnullis  asseritur  nulli  dictorum  collitigantium  ad 
officium  ac  canonicatum  et  prebendam  huiusmodi  jus  competere 
ipsosque  adhuc  vacare.  Supplicat  igitur  dicta  creatura,  quate- 
nus  ....  dicto  Petro  de  Accoltis  auditori  vel  in  eius  locum 
forsan  subrogato  vel  subrogando  auditori,  ut,  si  per  eventum 
litis  et  cause  huiusmodi  sibi  constiterit  nulli  predictorum  col- 
litigantium  ad  officium  chori  ac  canonicatum  et  prebendam 
huiusmodi  jus  competere  ipsosque  adhuc  vacare  cognoverit, 
officium  chori,  canonicatum  et  prebendam  predictos  [fructus  in- 
simul  20  mr.J  eidem  oratori  in  forma  gratie  [etc.]  conferat  ac 
etiam  provideat  de  eisdem,  mandare  dignemini  .  .  .  .,  [non  ob- 
stantibus]  statutis  et  consuetudinibus  dicte  ecclesie  s.  Gereonis, 
quibus  inter  cetera  caveri  dicitur,  quod  nullus  possit  retinere 
canonicatus  et  prebendas,  dignitates  et  officia  inibi,  nisi  ex  octo 
avis  et  progenitoribus  suis  de  illustrium  genere,  domo  et  pro- 
genie  procreatus  existat.  Goncessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis  .  .  .  .  Et  cum  dispensatione  retinendi  ad  vitam 
dictos  canonicatum  et  prebendam  ac  officium  cum  dicta  ec- 
clesia  Slesvicensi,  si  ipsam  evicerit.  Datum  Rome  10.  kal.  jan. 
anno  7. 

Suppl.  923  fol.  14  v. 

3227.  31.  Dec.  1490  (13.  Jan.  1491). 

Den  adelige  Klerk  Morten  Olufsen  fra  Aarhus  Stift  faar  Provstiet  og  Ka- 
nonikat  og  Prsebende  i  Roskilde. 

Supplicat    Martinus    Olaui    clericus    Arusiensis    diocesis,    in 
artibus  magister,  de  nobili  genere  ex  utroque  parente  procreatus, 

33* 


516  INNOCENS  VIII. 

quatenus  sibi  de  canonicatu1)  et  prepositura  cathedralis  ecclesie 
Roskildensis,  que  inibi  dignitas  post  pontilicalem  maior2)  existit 
et  per  canonicum  inibi  prebendatum  teneri  consuevit,  per  obitum 
Odonis3)  N.j  cuius  cognomen  in  litteris  exprimi  possit,  vacanti- 
bus  [omnium  fructus  12  mr.4)],  providere  dignemini  ....  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Et  cum  dero- 
gatione  privilegiorum  et  consuetudinum  de  optando,  ut  supra  .  .  . 
Datum  Rome  pridie  kal.  jan.5)  anno  7. 

Suppl.  923  fol.  291  og  (II)  Suppl.  926  fol.  231  v. 

3228.  1.  Jan.   1491. 

Eggert  Durkop  faar  motu  proprio  et  Ventebrev  paa  Kanonikat  og  Pra?- 
bende  i  Liittich  overfort  til  Kanonikat  og  Praebende  i  Hildesheim. 

Motu  proprio  Egerdum  Durcap  electum  Slesvicensem,  locum 
unius  ex  causarum  palatii  apostolici  auditoribus  de  mandato 
nostro  tenentem,  cui  dudum,  tunc  capellano  nostro  et  eiusdem 
palatii  apostolici  auditori,  videlicet  sub  data  kal.  nov.  anno  3, 
de  duobus  beneficiis  etiam  ad  duas  collationes  spectantibus,  va- 
cantibus  seu  vacaturis,  per  quasdam  providimus,  certis  desuper 
executoribus  deputatis,  cuique  postmodum  in  promotione  de 
persona  sua  ad  ecclesiam  Slesvicensem,  quod  etiam  post  munus 
consecrationis  sibi  impensum  aut  lapsum  temporis  de  consecran- 
dis  episcopis  a  canonibus  diffinitum  gratiam  et  litteras  predictas 
ac  beneficia  in  eis  comprehensa  prosequi  et  acceptare  ac  de  illis 
sibi  provideri  facere  posset,  concessimus  .  .  .  .,  quique  post- 
modum  litterarum  et  gratie  huiusmodi  vigore  quoddam  bene- 
ficium  N.  [fructus  4  mr.]  tunc  vacans  et  in  dictis  litteris  com- 
prehensum  infra  tempus  legitimum  acceptavit  et  de  illo  sibi 
provideri  obtinuit,  possessione  forsan  subsecuta,  ac  quoad  eccle- 
siam  Leodiensem  etiam  in  eisdem  litteris  comprehensam  nullum 
fructum  hactenus  consequutus  est  nec  assequi  posse  sperat,  spe- 
cialibus  favoribus  prosequentes  ac  litteras  predictas  quoad  dic- 
tam  ecclesiam  Leodiensem,  eodem  Egerdo  in  hoc  expresse  con- 
senliente,  cassantes,  quoad  aliam  vero  collationem  in  dictis 
litteris  comprehensam  in  suos  robur  vigoremque  pristinos  et 
eundem  Egerdum  quoad  illarum  consequendum  elTectum  in 
pristinum  ct  eum  statum,  in  quo  ante  acceptationem  et  provi- 
sionem    predictas   quomodolibet    existebat,    plenarie   restituentes, 


')  II:  prepositura  ac  canonicatu  et  prebenda         *)  II:  maior  non 
)  II:  Oddonis        4)  II:  6  mr.         ')  II:  id.  jan. 


INNOCENS  VIII.  517 

volumus  et  sibi  concedimus,  quod  littere  predicte  .  .  .  necnon 
processus  habendi  per  easdem  ab  eorum  omnium  datis  et  inde 
sequuta  quecunque  valeant  et  sibi  suffragentur  etiam  quoad  hoc, 
ut  canonicatum  et  prebendam  ac  dignitatem,  personatum,  admi- 
nistrationem  vel  officium  curatum  et  electivum  ecclesie  s.  Crucis 
Hildesemensis  [ac]1)  aliud  beneficium  ad  aliam  collationem 
pertinens,  alias  in  dictis  litteris  comprehensum,  si  qua  vacant 
ad  presens  aut  inantea  vacare  contigerit,  tam  predictarum  quam 
super  hiis  conficiendarum  litterarum  vigore  acceptare  valeat, 
prefatique  executores  et  ab  eis  pro  tempore  deputati  subexecu- 
tores  eidem  Egerdo  de  illis  providere  ac  omnia  in  premissis 
necessaria  et  oportuna  facere  possint  et  debeant,  alias  juxta 
priorum  litterarum  continentiam  in  omnibus  perinde,  ac  si  idem 
Egerdus  beneficium  predictum  non  acceptasset  et  de  illo  sibi 
provideri  non  obtinuisset,  nosque  per  predictas  nostras  litteras 
non  de  Leodiensis,  sed  s.  Crucis  Hildesemensis  ecclesiarum  pre- 
dictarum  canonicatu  cum  reservatione  prebende  ac  dignitatis, 
personatus,  administrationis  vel  officii  duxissemus  providendum, 
processusque  desuper  decreti  fuissent.  Concessum  motu  proprio 
in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  kal. 
jan.  anno  7. 

Suppl.  923  fol.  151  v. 

3229.  4.  Jan.   1491. 

Den  adelige  Klerk  fra  Aarhus  Stift,  Magister  Morten  Olufsen,  faar  Kanoni- 
kat,  Prsebende  og  /Erkedegneembede  i  Lund,  ledige  ved  Laurens  Brostrups  Dod. 

Supplicat  Martinus  Olavi  (Dipl.  dioc.  Lund.  V).  Concessum 
in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  pridie 
non.  jan.  anno  7. 

Suppl.  924  fol.  16. 

3230.  11. Jan.  1491. 

Klerken  Hermannus  Koch  fra  Hildesheim  faar  Kanonikat  og  Prsebende, 
ledige  ved  hans  Onkel,  Biskop  Eggert  Durkops  Resignation  (jfr.  Nr.  3237). 

Alias  canonicatu  et  prebenda  in  ecclesia  s.  Andree  Hilde- 
semensi  per  obitum  Hemmingi  Scuderan  vacante,  Egerdus  electus 
Slesvicensis  ....  expectative  sibi  per  s.  v.  concesse  et  proces- 
suum  desuper  decretorum  vigore  [eos]  acceptavit  et  sibi  [de  eis] 
provideri  obtinuit.  Cum  autem  dictos  canonicatum  et  preben- 
dam   ac   omne  jus   ad   eosdem   canonicatum   et   prebendam   sibi 

*)  add.  Gz. 


518  INNOCENS  VIII. 

quomodolibet  competens  in  manibus  s.  v.  resignare  intendit, 
prout  resignat,  supplicat  igitur  Hermannus  Cock  clericus  Hil- 
desemensis,  nepos  dicti  electi,  quatenus  [Franciseo  Breuio  palatii 
apostolici  causarum  auditori],  ut  eosdem  canonicatum  et  pre- 
bendam  [fructus  4  mr.j  eidem  oratori  in  forma  nove  aut  sim- 
plicis  provisionis,  gratie  [etc.]  conferat  ac  etiam  provideat  de 
eisdem,  mandare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  3.  id.  jan.   anno  7. 

Suppl.  924  fol.  69  v. 

3231.  11. Jan.  1491. 

Giistrowkanniken  Liborius  Meyer  faar  pavelig  Bekraeftelse  paa  en  ham  af 
den  pavelige  Nuntius  i  Norden,  Biskop  Simon  (v.  d.  Borch)  i  Reval  tildelt  Dis- 
pensation  til  at  modtage  og  forene  tre  ellers  uforenelige  Embeder. 

Alias  Simon  episcopus  Revaliensis,  s.  v.  et  apostolice  sedis 
ad  regna  Dacie,  Svecie  et  certas  alias  partes  nuntius  cum  pote- 
state  legati  de  latere  destinatus,  cum  Liborio  Meyer  canonico 
ecclesie  Gustrawensis  Caminensis  diocesis,  utriusque  juris  doc- 
tore,  clerico  Lubicensi,  ut  quecunque  duo  curata  seu  alias  invi- 
cem  incompatibilia  beneficia,  si  sibi  alias  canonice  conferrentur, 
....  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere  valeret,  etiam 
cum  clausula  permutandi  toties  quoties  etc,  dispensavit,  vigore 
specialis  sibi  ad  hoc,  ut  asserebatur,  ab  eadem  sede  concesse 
facultatis  ....  Cum  autem  a  nonnullis  de  viribus  facultatis  et 
concesse  dispensationis  huiusmodi  hesitetur,  supplicat  prefatus 
orator,  quatenus  secum,  ut  quecunque  tria  curata  seu  alias  in- 
vicem  incompatibilia  beneficia  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit, 
et  cum  clausula  permutandi  toties  quoties  etc,  retinere  libere  pos- 
sit,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  3.  id.  jan.   anno  7. 

Suppl.  924  fol.  45. 

3232.  31. Jan.  1491. 

Vikaren  Holger  Jensen  i  Kobenhavn  faar  Kanonikat  og  Pra?bende  samme- 
steds  og  Dispensation  til  at  beholde  Vikariatet  sammen   med   det  nye   Embede. 

Cum  canonicatus  et  prebenda  collegiate  ecclesie  b.  Marie 
virginis  in  Affnia  Roskildensis  diocesis,  quos  Alexander  Johannis 
obtinebat,  ex  eo  vacare  noscuntur,  quod  dictus  Alexander  Jo- 
hannis  domum  ordinis  s.  Spiritus  in  opido  Affenensi  dicte  dio- 
cesis  ingressus  est  ibique  professionem  per  fratres  dicti  ordinis 
emitti   solitam    sponte  et  publice   emiserit  et  habitum  regularem 


INNOCENS  VIII.  519 

eiusdem  ordinis  susceperit,  supplicat  igitur  Orgardus  Johannis, 
vicarius  ad  altare  b.  Katarine  virginis  situm  in  dicta  collegiata 
ecclesia  in  Affnia,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda 
[fructus  2  mr.]  providere  dignemini,  non  obstante  dicta  vicaria, 
quam  ....  possidet  [fructus  similiter  2  rar.],  secumque,  ut  ca- 
nonicatum  et  prebendam  ac  vicariam  predictos  sub  uno  et 
eodem  tecto  consistentes  simul,  quoad  vixerit,  libere  retinere 
possit,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  pridie  kal.  lebr.  anno  7. 

Suppl.  924  fol.  272  v. 

3233.  5.  Febr.  1491. 

Paven  befaler  Provsten  i  Slesvig  og  Dekanerne  i  Liibeck  og  Hildesheim  at 
overdrage  Kanonikat  og  Praebende  i  Haderslev  til  Klerken  Joakim  Ahlefeld  fra 
Slesvig  Stift. 

Preposito  Slesvicensis  et  Lubicensis  ac  Hildesemensis  decanis 
ecclesiarum.  Nobilitas  generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.]. 
Cum  itaque,  sicut  accepimus,  canonicatus  et  prebenda  ecclesie 
Haderslevensis1)  dicte  diocesis,  quos  Henricus  Vaget  obtinebat, 
per  obitum  eiusdem  Henrici  vacent  ad  presens,  nos,  Joachino2) 
de  Alevelde  clerico  Slesvicensis  diocesis,  cui  hodie  de  quodam 
perpetuo  beneficio  in  parrochiali  ecclesia  s.  Petri  Lubicensi 
[fructus  4  mr.]  tunc  vacante  provideri  concessimus,  quique  de 
militari  genere  procreatus  existit,  specialem  gratiam  facere  vo- 
lentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  canonicatum  et 
prebendam  predictos  [fructus  4  mr.],  sive,  ut  premittitur,  sive 
per  obitum  Nicolai  Sterken3)  olim  ipsius  ecclesie  Haderslevensis 
canonici  aut  ex  eo,  quod  Johannes  Sticher4)  canonicatum  et 
prebendam  predictos  obtinens  professionem  per  fratres  hospi- 
talis  s.  Johannis  Hierosolymitani  emitti  solitam  expresse  emiserit, 
sive  alias  vacent,  eidem  Joachino  auctoritate  nostra  conferre  cu- 
retis.    Datum  Rome  non.  febr.  anno  7. 

L.  XX.  9.  kal.  martii  anno  7.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  896  fol.  52.     Supplik  se  Nr.  3234. 

3234.  5.  Febr.  1491. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Slesvig,  Abbeden  i  Reinfeld  Kloster  og  De- 
kanen  i  Hamburg  at  overdrage  Joakim  Ahlefeld  et  beneficium  perpetuum  i 
Liibeck. 


x)  II:  qui  in  eadem  ecclesia  maiores  existunt         2)  II:  Joachim 
8)  II:  Stecken         4)  II:  Joannes  Sterkit  non  existens  clericus 


520  INNOCENS  VIII. 

Episcopo  Slesvicensi  et  abbati  monasterii  in  Reinevelde  ac 
decano  ecclesie  1).  Marie  Hamburgensis  Lubicensis  et  Bremensis 
diocesium.  Nobilitas  generis,  vite  ac  morum  honestas  [etc.]. 
Cum  itaque,  sicut  accepimus,  quoddam  perpetuum  beneficium 
ad  altare  ss.  Andree  et  Marie  Magdalene  situm  in  parrochiali 
ecclesia  s.  Petri  Lubicensi,  quod  Gherardus  Petershaghen  obtine- 
bat,  per  obitum  eiusdem  Gerardi  vacet  ad  presens,  nos,  Joachino 
de  Alevelde  clerico  Slesvicensis  diocesis,  cui  hodie  de  canonicatu 
et  prebenda  ecclesie  Haderslevensis  dicte  diocesis  [fructus  4  mr.] 
....  provideri  concessimus,  ....  specialem  gratiam  facere  vo- 
lentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  beneficium  pre- 
dictum,  quod  sine  cura  est  [fructus  4  mr.],  sive,  ut  premittitur, 
sive  ex  eo,  quod  Johannes  Stecher  olim  beneficium  predictum 
obtinens  professionem  regularem  per  fratres  hospitalis  s.  Johan- 
nis  Jerosolumitani  emitti  solitam  expresse  emiserit,  vacet,  eidem 
Joachino  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome  non. 
febr.  anno  7. 

L.  XX.  9.  kal.  martii  anno  7.  Trottus  prothonotarius. 

Reg.  Lat.  896  fol.  53;   ogsaa  (II)  Supplik,   faelles   for  dette   og  foregaaende 
Brev  (Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis)  i  Suppl.  925  fol.  39  v. 

3235.  4.  Marts  1491. 

Klerken  Luderus  de  Brunswick  fra  Hildesheim  Stift    faar   det   overdraget 

til  Auditoren  Matheus  de  Ubaldis  at  give  ham  ny  Provision  paa  Kanonikat  og 

Prrebende  i   Haderslev,    hvorom    han  forer  Proces  ved  Kurien    med  Mikkel  Pe- 
dersen  (Hostorp). 

Gum   canonicatus   et  prebenda   ecclesie   in  Hadersleue  Sles- 

vicensis  diocesis,  quos  per  decem  annos  et  ultra  tenuit  et  tenet 

Michael    Petri    intrusus,    ex    eo    dicebantur   vacare,    quod    idem 

Michael   censuris   ecclesiasticis   per  ordinarium   suum  innodatus 

divinis   officiis  se  immiscere   temerarie   presumpsit,  in  contemp- 

tum  clavium  divina  celebrando,  episcopus  dicte  ecclesie  eosdem 

Ludero  de  Brunswick   clerico  Hildeshemensi   contulit,  licet  nul- 

liter  et  de  facto  foret;  deinde  per  s.  v.  ad  instantiam  oratoris  con- 

tra    prefatum  Michaelem  intrusum  de  dictis  canonicatu  et  pre- 

benda    Malheo   de  Ubaldis   auditori   commissa   causa   et  decreta 

citatione  ad  partes,  a  nonnullis  asseritur  neutri  predictorum  col- 

Litigantium   ad   canonicatum  et  prebendam  huiusmodi  jus  com- 

petere   ipsosque  adhuc  vacare.     Supplicat  igilur  Luderus  orator 

predictus,    quatenus  ....  prefato    Malheo    audilori    aut   in   eius 

locum  forsan  surrogato  vel  surrogando  audilori,  ut,  si  per  even- 


INNOCENS  VIII.  521 

tum  litis  et  cause  huiusmodi  sibi  constiterit  neutri  predictorum 
collitigantium  ad  dictos  canonicatum  et  prebendam  huiusmodi 
jus  competere  ipsosque  adhuc  vacare  cognoverit,  eosdem  [fructus 
4  mr.]  eidem  oratori  in  forma  nove  aut  simplicis  provisionis, 
gratie  [etc.]  conferat  ac  etiam  provideat  de  eisdem,  mandare 
dignemini,  constitutionibus  .  .  .,  presertim  s.  v.  regula  de  annali 
possessore,  non  obstantibus.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  Aleriensis.    Datum  Rome  4.  non.  martii  anno  7. 

Suppl.  926  fol.  266  v. 

3236.  5.  Marts  1491. 

Katarina  (Breyde),  Enke  efter  Lsegmanden  Hans  Rantzau  fra  Liibeck  Stift, 
faar  indsat  pavelige  Dommere  imod  Mandens  Slaegtning  Ove  Rantzau,  der  ikke 
vil  tilbagebetale  bende  1000  Mr.  lybsk,  som  han  har  laant  af  hende. 

Exponitur  pro  parte  Katherine  relicte  uxoris  nobilis  viri 
Johannis  Rantzow  laici  Lubicensis  diocesis,  quod  defuncto  dicto 
Johanne  quidam  Oue  Rantzow,  eiusdem  Johannis  consanguineus, 
etiam  laicus  et  nobilis  predicte  diocesis,  ad  quem  merito  spec- 
tasset  ipsam  oratricem  defendere  et  a  damnis  incurrendis  ac 
fraudibus  et  dolositatibus  perferendis  et  substinendis  preservare, 
eandem  oratricem  ad  sibi  communicandum  sive  ratione  amica- 
bilis  mutui  concedendum  et  prestandum  1000  mr.  monete  Lu- 
bicensis  equivalentes  500  duc.  auri  Ungaricalibus  dolose  et  frau- 
dulenter  sub  spe,  ut  verius  creditur,  numquam  eas  restituendi, 
induxit  et  easdem  infra  certum  tunc  expressum  et  jamdudum 
effluxum  terminum  ad  solvendum  ab  eadem  oratrice  recepit;  et, 
licet  post  huiusmodi  tunc  effluxum  terminum  idem  Oue  pro 
parte  ipsius  oratricis  sepius  requisitus  fuerit  super  solutione 
dictarum  1000  mr.  Lubicensium  eidem  oratrici  facienda,  ipse 
tamen  in  sensum  reprobum  ductus  huiusmodi  debitum  sive 
mutuum  solvere  et  restituere  ac  eidem  oratrici  de  eodem  satis- 
facere  minime  curavit,  prout  nec  curat  de  presenti,  licet  indebite 
et  injuste,  in  anime  sue  periculum  ac  oratricis  non  modicum 
prejudicium  et  gravamen.  Et  cum  dictus  Oue  adversarius  sub 
jurisdictione  temporali  regis  Dacie  degat1),  et  ad  quem  seu  eius 
tribunal  aut  consistorium  pro  justitia  super  premissis  conse- 
quenda  tum  propter  maris  periculum  tum  etiam  propter  ip- 
sius  Oue  adversarii  potentiam  et  inordinatos  favores  facilis  aut 
tutus  oratrici  non  pateat  accessus,  quare,  ne  oratrix  sit  seducta 
et  suis  pecuniis,  que  dotales  existunt,  diutius  careat  et  remaneat 


*)  Gz.  —  Cod.  degeat 


522  INNOCENS  VIII. 

frustrala,  et  cuni  aliter  propter  premissa  oratrix  ipsa  minime 
justitiam  consequi  speret  in  partibus  illis,  utque  justitia  in  curia 
et  rota  e.  s.  v.,  ubi  est  fons  justitie,  partibus  hincinde  equa  lance 
valeat  ministrari,  recurrit  ad  pedes  e.  v.  s.  prefata  oratrix,  illi 
supplicando,  quatenus  eiusdem  indempnitati  in  premissis  provi- 
dentes  .  .  .  causas,  quas  habet  habereque  vult  contra  Oue  adver- 
sarium  prefatum  omnesque  alios  sua  interesse  putantes  et  in  exe- 
culione  citationis  presentium  vigore  ad  partes  decernende  nomi- 
nandos,  de  mutuo  1000  mr.  Lubicensium  predictarum  rebusque 
aliis  necessariis  alicui  ex  vestri  sacri  palatii  apostolici  causarum 
auditoribus  mandare  [dignemini]  audiendas,  cognoscendas,  deci- 
dendas  et  fine  debito  terminandas  cum  omnibus  suis  incidentibus, 
dependentibus,  emergentiis,  annexis  et  connexis  ac  potestate  Oue 
adversarium  omnesque  alios  supradictos  tam  in  Romana  curia 
quam  extra  eam  et  in  partibus  toties,  quoties  opus  fuerit,  etiam 
per  edictum,  constito  summarie  de  non  tuto  accessu  ad  eundem 
Oue  adversarium,  citandi  ipsisque  et  aliis,  quibus  videbitur,  in 
forma  solita  et  consueta  inhibendi,  quod  cause  huiusmodi  non 
sint  forsan  ad  dictam  curiam  legitime  devolute  neque  in  eadem 
de  sui  natura  vel  juris  necessitate  tractande  seu  finiende,  con- 
stitutionibusque  et  ordinationibus  apostolicis,  privilegiis  forsan 
dicto  adversario  aut  partium  illarum  incolis  sive  regnicolis  regni 
Dacie,  presertim  illis,  quibus  caveri  dicitur  eosdem  extra  terri- 
torium  sive  regnum  predictum  etiam  in  quibuscunque  causis  in 
prima  instantia  ad  judicium  evocari  non  posse,  et  aliis,  etiam 
ipsis  sub  quibusvis  verborum  formis  per  s.  v.  et  sedem  aposto- 
licam  quomodolibet  concessis,  etiam  si  talia  forent,  quod  de 
eis  specialis,  specifica  et  expressa  mentio  fieri  deberet,  quibus 
pro  hac  vice  derogare  placeat,  ceterisque  in  contrarium  facien- 
tibus  non  obstantibus  quibuscunque,  attentis  periculis  maris, 
locorum  distantia  ac  favoribus  et  potentia  predictis.  Concessum, 
quod  committatur  in  partibus  in  presentia  pape.  A.  cardinalis 
Aleriensis.     Datum  Rome  3.  non.   martii  anno  7. 

Suppl.   937  fol.  91  v. 

3237.  8.  Marts  1491. 

Klerken  Hermannus  Koch  fra  Hildesheim  Stift  faar  ny  Provision  paa 
Provstiet  samt  Kanonikat  og  Prrebende  i  Slesvig,  hvorom  han  forer  Proces  vcd 
Kurien  med  Enwald  Savenbroder  (jfr.  Nr.  3230). 

Alias  ecclesia  Slesvicensi  per  obitum  Helrici  episcopi  vacante, 
quidam    Ewaldus   Seuenbroder  prepositus  et   canonicus  preben- 


INNOCENS  VIIL  523 

datus  eiusdem  ecclesie,  postquam  dicta  beneficia  per  decem  an- 
nos  et  ultra  pacifice  possedit,  per  canonicos  et  capitulum  ad 
dictam  ecclesiam  electus  administrationi  dicte  ecclesie  et  bono- 
rum  ac  jurisdictioni  eiusdem  temeritate  propria  de  facto  se 
im[m]iscuit,  unde  prepositura[m]  ac  canonicatu[m]  et  prebenda[m] 
huiusmodi  sic  aut  alio  quovis  modo  vacantes  episcopus  dicte  ec- 
clesie  Hermanno  Cock  clerico  Hildesemensi  auctoritate  ordinaria 
contulit  licet  de  facto.  Deinde  orta  lite  super  dictis  prepositura 
ac  canonicatu  et  prebenda  inter  dictum  oratorem  et  prefatum 
Ewaldum  coram  Francisco  Breuio,  sacri  palatii  apostolici  cau- 
sarum  auditore,  idem  orator  credit  collationem  preinsertam  vi- 
ribus  non  subsistere  ipsosque  adhuc  vacare,  Unde  supplicat 
dictus  orator,  qui  familiaris  et  nepos  dicti  episcopi  existit,  qua- 
tenus  ....  dicto  Francisco  auditori  aut  in  eius  locum  forsan 
surrogato  vel  surrogando  auditori  [mandare  dignemini],  ut,  si 
per  eventum  litis  et  cause  huiusmodi  sibi  constiterit  neutri  pre- 
dictorum  collitigantium  ad  dictam  preposituram  ac  canonicatum 
et  prebendam  jus  competere  ipsosque  adhuc  vacare  cognoverit, 
dictos  canonicatum  et  prebendam  [fructus  4  mr.]  ac  preposituram 
predictam,  que  inhibi  (!)  dignitas  curata,  electiva  ac  maior  post 
pontificalem  et  de  jure  patronatus  illustrissimi  regis  Dacie  pro 
tempore  existentis  esse  dicitur  [fructus  4  mr.],  eidem  oratori, 
etiam  cum  derogatione  juris  patronatus  ....  pro  hac  vice,  attento 
quod  illustrissimus  rex  Dacie  nullum  pro  hac  vice  presentare 
curavit,  ac  regulis  [o:  -le]  de  annali  s.  v.,  in  forma  nove  aut  sim- 
plicis  provisionis,  gratie  [etc.]  conferat  ac  etiam  provideat  de 
eisdem.  Concessum .  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis. 
.  .  .  Et  quod  bulle  conjunctim  vel  divisim  super  ipsa  preposi- 
tura,  canonicatu  et  prebenda  expediri  valeant,  prout  oratori 
utilius  videbitur.     Datum  Rome  8.  id.   martii  anno  7. 

Suppl.  926  fol.  176  v. 

3238.  17.  Marts  1491. 

Klerken  Detlev  Buchwald  fra  Liibeck  Stift  faar  ny  Provision  paa  evige 
Vikariater  i  Kiel  og  Neustadt. 

Nuper  ex  resignatione  cuiusdam  Johannis  Sestede  in  parti- 
bus  vacantibus  perpetuis  vicariis  sine  cura,  una  in  parrochiali 
ecclesia  s.  Nicolai  oppidi  Kyl  Bremensis  diocesis,  alia  in  par- 
rochiali  ecclesia  oppidi  Nigenstat  Lubicensis  diocesis,  que  de 
jure  patronatus  principum  ac  ducum  Holtzatie  et  consulatus 
civitatis   Lubicensis   respective   esse  dicuntur,   Detlonus  de  Bok- 


524  INNOCENS  VIII. 

roglde  clericus  Lubicensis  diocesis,  de  militari  genere  procreatus, 
per  patronos  respective  supradictos  presentatus  ordinariaque  auc- 

toritate  institutus supplicat,  quatenus  sibi  de  dictis  vicariis 

fructus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  16.  kal. 
aprilis  anno  7. 

Suppl.  927  fol.  151. 

3239.  17.  Marts  1491. 

Klerken  Detlev  Buehwald  faar  ny  Provision  paa  Kanonikat  og  Praebende 
i  Lubeck,  som  allerede  forud  var  tildelte  ham  af  Kong  Hans  og  Hertug  Frederik. 

Nuper  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Lubicensis,  qui  de 
jure  patronatus  regis  Dacie  et  ducis  Holsatie  pro  tempore  exi- 
stentis  esse  dicuntur,  per  liberam  resignationem  Johannis  See- 
stede  in  partibus  factam  vacantibus,  Detleuus  de  Bekwolde  cle- 
ricus  Lubicensis  diocesis  ad  eosdem  canonicatum  et  prebendam 
per  .  .  .  Johannem  regem  Dacie  et  .  .  .  Fredericum  ducem  Holt- 
zatie  institutus  est,  possessione  subsecuta.  Dubitat  tamen  pre- 
sentationem  et  institutionem  ac  singula  premissa  viribus  non 
subsistere  ipsosque  adhuc  vacare.  Supplicat  igitur  dictus  orator, 
quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  [fructus  4  mr.] 
de  novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  Aleriensis.     Datum  Rome  16.   kal.  aprilis  anno  7. 

Suppl.  927  fol.   74  v. 

3240.  25.  Marts  1491. 

Klerken  Alhert  Asschen  fra  Odense  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Hamburg. 

Cum  Jacobus  Witte  presbiter,  vicarius  perpetuus  ecclesie 
s.  Katherine  oppidi  Hamburgensis  Bremensis  diocesis,  vicariam 
huiusmodi,  quam  obtinet,  in  manibus  s.  v.  aut  alterius  cuius- 
cunque  ad  id  potestatem  habentis  resignare  proponat,  prout  re- 
signat,  supplicat  igitur  Albertus  de  Aschen  clericus  Ottoniensis 
diocesis,  quatenus  resignationem  huiusmodi  admittentes  sibi  de 
perpetua  vicaria  predicta  [fructus  4  mr.]  providere  dignemini, 
regula  cancellarie  de  supervivendis1)  resignantibus  ad  viginti  dies 
per  s.  v.  edita,  cui  pro  hac  vice  derogare  placeat,  attento  quod 
resignans  sit  extra  curiam,  non  obstante.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis.  Datum  Rome  8.  kal.  aprilis 
anno  7. 

Suppl.   928  fbl.   53. 


')  superviventibus  (iz. 


INNOCENS  VIII.  525 

3241.  7.  Maj   1491. 

Slesvigkanniken  Helmold  Alverding,  som  staar  i  Kong  Hanss  Tjeneste, 
faar  Dispensation  til  at  forene  to  ellers  uforenelige  Embeder. 

Supplicat  Helmoldus  Aluerdingk  canonicus  Slesvicensis,  Jo- 
hannis  regis  Dacie  famulus  et  servitor,  quatenus  sibi  [o:  secum], 
ut  duo  beneficia  etiam  curata  seu  alias  invicem  incompatibilia  .  .  ., 
si  sibi  alias  canonice  conferantur .  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad 
vixerit,  retinere  illaque  ....  toties,  quoties  sibi  placuerit,  dimit- 
tere  et  loco  dimissorum  alia  ....  beneficia  duo  dumtaxat  in- 
vicem  incompatibilia  recipere  et  simul,  quoad  vixerit,  sub  uno 
et  eodem  tecto,  dummodo  dissimilia  sint,  habere  et  consequi 
libere  possit,  dispensare  dignemini.  Fiat.  J.  Datum  Rome  7.  id. 
junii  anno  7. 

Suppl.  934  fol.  129. 

3242.  10.  Juni  1491. 

Prsesten  Henneke  Jakobsen  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirkerne  i  Nsesb}' 
og  Tyvelse. 

Supplicat  Henninchinus  Jacobi  presbiter  Roskildensis  dio- 
cesis,  quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  de  Nesby  cum  annexis 
de  Tywesse  Roskildensis  diocesis  [fructus  2  mr.],  per  obitum 
Olaui  Hahvelge  yacantibus,  providere  dignemini.  Fiat.  J.  Datum 
Rome  4.  id.  junii  anno  7. 

Suppl.  931   fol.  246  v. 

Roskildensis.    Henrichinus  Jacobi.    Parrochialis  per  obitum. 

Uddrag  i   Indice  338  efter  Reg.  Lat.  anno  7  lib.  7  (tabt)  fol.  145. 

3243.  .  10.  Juni  1491. 

Slesvigkanniken  Helmold  Alverding  faar  Sognekirkerne  i  Hatsted  og  Skovby. 

Cum  Siluester  Hoppener  rector  parrochialis  ecclesie  in 
Hastede  cum  filia  sua  in  Sconpu  sibi  vicina  et  invicem  per 
unum  rectorem  gubernari  solita  Slesvicensis  diocesis  eandem 
ecclesiam  una  cum  dicta  sua  filia  in  manu  s.  v.  resignat  de 
presenti,  supplicat  igitur  Helmoldus  Aluerdingk  ecclesie  Slesvi- 
censis  canonicus,  quatenus  huiusmodi  resignationem  admittentes 
sibi  de  dicta  parrochiali  ecclesia  in  Hastede  cum  eius  filia,  que 
de  jure  patronatus  ducis  Slesvicensis  esse  dicitur  [fructus  3  mr.], 
providere  dignemini.    Fiat.  J.     Datum  Rome  4.  id.  junii  anno  7. 

Suppl.  931   fol.  256  v. 


526  INNOCENS  VIII. 

Slesvicensis.  Hilmondus  Alverdinghe.  Parrochialis  per  resig- 
nationem. 

Uddrag  i  Indice  338  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  7  lib.  3  (tabt)  fol.  254. 

3244.  14.  Juni   1491. 

Klerken  Laurens  Andersen  fra  Odense  Stift,  Sognepraest  i  Hove  (?)  i  Ribe 
Stift.  faar  Dispensation  til  at  lade  sig  indvie  til  de  gejstlige  Grader  i  Rom. 

Cum  Laurentius  Andree  clericus  Ottoniensis  diocesis,  rector 
parrochialis  ecclesie  s.  Petri  in  Boen  Ripensis  diocesis,  cum  quo 
alias  super  defectu  natalium,  quem  patiebatur  de  presbitero 
genitus  et  soluta,  ut  ad  omnes  sacros,  etiam  presbiteratus,  or- 
dines  se  tacere  promoveri  et  beneficium,  etiam  si  curam  haberet 
animarum,  [recipere  valeret]1),  per  penitentiarium  s.  v.  rite 
secum  (!)  fuit  dispensatum2),  ideo  supplicat  dictus  orator,  qua- 
tenus  sibi,  qui  ratione  dicte  parrochialis  ecclesie  ad  sacerdotium 
se  facere  promoveri  arctatus  existit,  ut  a  quocunque  catholico 
quem  maluerit  antistite  in  Romana  curia  residente  in  aliquibus 
dominicis  vel  aliis  festivis  diebus  etiam  extra  tempora  a  jure 
statuta  ad  omnes  sacros,  etiam  presbiteratus,  ordines  se  facere 
promoveri  et,  postquam  promotus  fuerit,  in  illis  libere  valeat, 
etiam  in  altaris  ministerio,  ministrare  eidemque  antistiti  huius- 
modi  ordines  conferendi  et  oratori  illos  recipiendi  licentiam  con- 
cedere  dignemini.  Fiat.  J.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola 
signatura  sufficiat.  Et  examinetur  in  camera.  Datum  Rome 
18.  kal.  julii  anno  7. 

Suppl.  931   fol.  233. 

3245.  21.  Juni  1491. 

Klerken  Niels  Laurenssen  fra  Slesvig  Stift  faar,  skont  ban  bar  en  Svaghcd 
paa   det  ene  0je,   Dispensation  til  at  lade  sig  indvie  til  de  gejstlige  Grader. 

Exponitur  pro  parte  Nicolai  Laurentii  clerici  Slesvicensis 
diocesis,  quod  ipse,  qui  in  oculo  sinistro  ex  certa  iniirmitate 
superveniente  certam  maculam  habet,  que  tamen  levis  existit  et 
non  talis,  que  possit  in  populo  scandalum  generare,  fervore  de- 
votionis  aecensus  desiderat  ad  omnes,  etiam  sacros,  ordines 
promoveri  et  in  illis,  etiam  in  allaris  ministerio,  ministrare; 
quare  supplicat,  quatenus  .  .  .  secum,  ut  ad  omnes,  etiam  sacros, 
ordines  predictos  promoveri  et  in  illis,  etiam  in  dicto  altaris 
ministerio,    ministrare    libere    possit,    dispensare   omnemque   in- 


')  add,  G/.         J)  Teksten  korrupt;  noget  er  udfaldet. 


INNOCENS  VIII.  527 

habilitatis  maculam  sive  uotam  ex  premissis  provenientem  pe- 
nitus  abolere  dignemini.  Concessum,  quod  committatur  ordi- 
nario,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum 
Rome   11.  kal.  julii  anno  7. 

Suppl.  932  fol.  158  v. 

3246.  24.  Juni  1491. 

Paven  befaler  /Erkebiskoppen  i  Lund,  Biskoppen  i  Aarhus  og  Abbeden  i 
Soro  at  paadomme  de  Sager,  Franciskaner-Konventualerne  vil  rejse  mod  Obser- 
vanterne  for  deres  Ulydighed. 

Archiepiscopo  Lundensi  et  episcopo  Arusiensi  ac  abbati 
monasterii  de  Sora  Roskildensis  diocesis.  Exhibita  siquidem 
nobis  nuper  pro  parte  ministri  et  universorum  fratrum  ordinis 
Minorum,  conventualium  nuncupatorum,  provincie  Dacie  secun- 
dum  morem  dicti  ordinis  [viventium]  petitio  continebat,  quod, 
licet  universi  fratres  ordinis  et  provincie  predictorum,  de  obser- 
vantia  nominati,  juxta  formam  diversarum  litterarum  tam  per 
Sixtum  papam  IV  quam  per  nos  eisdem  ministro  et  fratribus, 
conventualibus  nuncupatis,  concessarum  ipsi  ministro  obedien- 
tiam  et  reverentiam  debitas  et  devotas  exhibere  capitulaque  pro- 
vincialia,  que  per  eum  et  alios  fratres1)  pro  tempore  celebrari 
contingeret,  visitare  eisque  interesse  sub  excommunicationis  et 
nonnullis  aliis  censuris  et  penis  in  eisdem  litteris  contentis  inter 
alia  legitime  teneantur,  tamen  fratres,  de  observantia  nominati, 
predicti,  censuras  et  peuas  huiusmodi  contempnentes,  premissa 
facere  indebite  recusarunt  hactenus  et  recusant  in  animarum 
suarum  periculum  ac  ministri  et  fratrum  conventualium  eorun- 
dem  prejudicium  non  modiCum  et  gravamen.  Quare  pro  parte 
eorundem  ministri  et  fratrum,  conventualium  nuncupatorum, 
nobis  fuit  supplicatum,  ut  omnes,  quas  ipsi  contra  eosdem  fra- 
tres,  de  observantia  nuncupatos,  super  contentorum  in  dictarum 
[o:  -tis]  litterarum  [o:  -ris]  [non]2)  observatione  et  aliis  premissis 
ac  illorum  occasione  movere  intendunt,  causas  aliquibus  probis 
viris  in  parti[bu]s  illis  cognoscendas  et  fme  debito  terminandas 
committere  dignaremur.  Nos  igitur  discretioni  vestre  mandamus, 
quatenus,  vocatis  eisdem  fratribus,  de  observantia  nominatis,  et 
aliis,  qui  fuerint  evocandi,  auditisque  hincinde  propositis,  quod 
justum  fuerit,  appellatione  remota  decernatis,  facientes,  quod  de- 
creveritis,    per   censuram    ecclesiasticam   firmiter   observari,    non 


2)  Gz.  —  Cod.  per  eum  et  alios  fratres,  que         2)  add.  Gz. 


528  INNOCENS  VIII. 

obstantibus  Bonifacii  pape  VIII,  qua  inter  cetera  cavetur,  ne 
quis  extra  suam  civitatem  vel  diocesim  nisi  in  certis  exceptis 
casibus  et  in  illis  ultra  unam  dietam  a  fine  sue  diocesis  ad  ju- 
dicium  evocetur,  seu  ne  judices  ab  eadem  sede  deputati  contra 
quoscunque  procedere  aut  aliis  vices  suas  committere  presumant, 
dummodo  ultra  duas  dietas  aliquis  auctoritate  presentium  non 
trahatur,  et  aliis  apostolicis  constitutionibus  contrariis  quibus- 
cunque,  seu  si  eidem  ordini  a  sede  apostolica  indultum  existat, 
quod  illius  persone  ad  judicium  trahi,  suspendi  vel  excommuni- 
cari  seu  ipsi  aut  dicti  ordinis  loca  interdici  non  possint.  Datum 
Rome  8.  kal.  julii  anno  7. 

L.  XX.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.   Lat.  908  fol.  57. 

3247.  16.  Juli   1491. 

Klerkene  Niels  Laurenssen  og  .lens  Nielsen  faar  Dispensation  til  at  lade 
sig  praestevie  i  Rom  af  Slesvig-Biskoppen  paa  Grund  af  hans  Fravserelse  fra 
Stiftet. 

Cum  Nicolaus  Laurentii  et  Joannes  Nicolai  clerici  Slesvi- 
censis  diocesis,  vicarii  perpetui  altarium  b.  Marie  virginis  et 
ss.  apostolorum  Petri  et  Pauli  sitorum  respective  in  ecclesia 
parrochiali  ville  in  Egebeke1)  eiusdem  diocesis  propter  ordinarii 
loci  episcopi  Slesvicensis  absentiam  in  Romana  curia  et  apud 
sedem  apostolicam  residentiam  et  propter  vicarii  generalis  eius- 
dem  loci  carentiam  ad  ordines  sacros  in  illis  partibus  minime 
se  promoveri  facere  queant,  unde  pro  ordine  recipiendo  dicti 
oratores  se  ad  dictam  Romanam  curiam  transferentes,  prout 
adhuc  presentes  existunt,  supplicant,  quatenus,  ut  ab  ordinario 
dicti  loci  in  dicta  curia  vel  quocunque  alio  antistite  maluerint 
in  dicta  Romana  curia  [residenti]  aliquibus  diebus  dominicis 
vel  festivis  etiam  extra  tempora  ad  hoc  a  jure  statuta  ad  sacros 
subdiaconatus,  diaconatus  et  presbiteratus  ordines  rite  se  pro- 
moveri  libere  facere  valeant,  eidem  ordinario  vel  antistiti  con- 
ferendi  et  oratoribus  predictis  recipiendi  ordines  huiusmodi 
licentiam  concedere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Et  quod  presentis  supplicationis  sola 
signatura  sufficiat  et  commitlatur  ordinario,  qui  est  in  curia. 
Datum   Rome  17.   kal.  aug.  anno  7. 

Suppl.   <Ki4   fol.   8. 


')  parrochiali  in   Lec  et  in  Egebeke  Gz. 


INNOCENS  VIII.  529 

3248.  16.  Juli  1491. 

Klerken  Johannes  Alten  fra  Miinster  Stift  faar  Sognekirken  i  Diekholzen 
i  Hildesheim  Stift,  ledig  ved  Eggert  Durkops  Resignation. 

Vacanti  alias  parrochiali  ecclesia  in  Diderekholtensen  Hil- 
de[seme]nsis  diocesis  per  liberam  resignationem  Egerdi  episcopi 
Slesvicensis  in  manibus  certi  prelati  in  partibus  potestatem  re- 
signationem  huiusmodi  admittendi  et  conferendi  habentis,  Jo- 
hannes  Alten  clericus  Monasteriensis  diocesis  eandem  sibi  con- 
ferri  et  de  eadem  sibi  provideri  obtinuit.  Dubitat  nichilominus 
collationem  .  .  .  viribus  non  subsistere.  Supplicat  igitur,  quatenus 
sibi  de  dicta  parrochiali  ecclesia  [fructus  4  mr.]  de  novo  pro- 
videre  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis 
s.  Anastasie.     Datum  Rome  17.  kal.  aug.  anno  7. 

Suppl.  933  fol.  280. 

3249.  6.  (29.)  Aug.  1491. 

Klerken  Engelbertus  Eichel  (Herkel)  fra  Mainz  Stift  faar  Kanonikat  og 
Prsebende  i  Mainz,  som  er  ledige  ved  Eggert  Durkops  Resignation;  dog  skal 
han  betale  en  Pension  af  Embedet  til  Klerken  Euenglus  Inken  fra  Min- 
den  Stift. 

Cum  Egerdus  episcopus  Slesvicensis,  qui  in  Romana  curia 
coram  certo  vestri  causarum  palatii  apostolici  auditore  contra 
quendam  Ottonem  Cronemberch  pro  clerico  se  gerentem  super  ca- 
nonicatu  et  prebenda  ecclesie  b.  Marie  ad  Gradus  Maguntine,  de 
quibus  olim,  per  obitum  Johannis  Espar  .  .  .  vacantibus,  aposto- 
lica  sibi,  tunc  in  minoribus  constituto,  fuit  auctoritate  provisum, 
litigando  diffinitivam  adjudicatoriam  [sententiam  reportavit]  cum 
fructuum  et  expensarum  condempnatione  pro  se  et  contra  eun- 
dem  Ottonem,  que  nulla  provocatione  suspensa  in  rem  transivit 
judicatam,  litteris  executorialibus  desuper  in  forma  decretis  et 
executioni  demandatis,  illorum  ac  ecclesie  sue  Slesvicensis  per 
eum  possessione  non  habita,  in  manibus  s.  v.  sponte  .  .  .  resig- 
nat,  supplicant  Engelbertus  Eichel  et  Euenglus  Inken1)  clerici 
Maguntine  et  Mindensis  diocesium,  quatenus  resignationem 
huiusmodi  admittentes,  de  canonicatu  et  prebenda  predictis 
[fructus  10  mr.]  Engelberto  .  .  .  providere,  Euenglo2)  vero,  ut  com- 
modius  substentari  valeat,  pensionem  annuam  15.  duc.  auri  de 
camera  super  fructibus  etc.  dictorum  canonicatus  et  prebende  re- 
servare  dignemini.     Concessum  in  presentia  pape.    A.  cardinalis 

')  II:   Engelbertus  Herkel  et  Henniglus  Incken         2)  II:   Henniglo 

Actd   pontificum   Danica   IV.  34 


530  INNOCENS  VIII. 

s.  Anastasie.    Et  quod  verior  valor  usque  ad  tres  mr.  similes  in 
litteris  exprimi  possit.    Datum  Rome  8.  id.  aug.1)  anno  7. 
Suppl.  935  fol.  43  v  og  (II)  930  fol.  63  v. 

3250.  2.  Okt.   1491. 

Praesten  Sylvester  Haist  fra  Liibeek  Stift  faar  Kirken  i  Ris  i  Slesvig  Stift. 

Vaeante  parrochiali  ecclesia  in  Ryesse  Slesvicensis  diocesis 
per  obitum  Johannis  Nicolai,  supplicat  Silvester  Haist  presbiter 
Lubicensis  diocesis,  quatenus  sibi  de  dicta  parrochiali  ecclesia 
in  Ryesse  [fructus  4  mr.]  providere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Et  quod  .  .  .  melior 
et  individua  specificatio2)  dispensationis  seu  defectus  natalium, 
quem  patitur,  exprimi  possit  in  confectione  litterarum.  Datum 
Rome  6.   non.   oct.  anno  8. 

Suppl.  954  fol.  14  v. 

3251.  3.  Okt.   1491. 

Klerken  Niels  Pedersen  fra  Slesvig  Stift  faar  Sognekirkerne  i  Halk  (eller 
Hogelund)  og  Vedsted  i  samme  Stift. 

Alias  cappellaniis  parrochialium  ecclesiarum  s.  Nicolai  epi- 
scopi  et  confessoris  in  Hegelo  et  Wedzdat  Slesvicensis  diocesis 
per  obitum  Laurentii  Nicolai  vacantibus,  Nicolaus  Petri  clericus 
Slesvicensis  de  dictis  sibi  obtinuit  auctoritate  ordinaria  provideri, 
possessione  subsecuta.  Cum  autem  dubitel  dictas  collationem  et 
provisionem  viribus  non  subsistere,  supplicat,  quatenus  sibi  de 
dictis  cappellaniis  et  parrochialibus  ecclesiis  [fructus  4  mr.j  de 
novo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  5.  non.  oct.  anno  8. 

Suppl.   938   fol.  123  v. 

3252.  3.  Okt.  1491. 
Prsesten  Bo  Nielsen  fra  Ribe  Stift  faar  Kanonikat  og  Prsebende  i  Hibe. 
Alias   canonicatu    et   prebenda    eathedralis   ecclesie   b.  Marie 

virginis  Ripensis  per  liberam  resignationem  quondam  Nieolai 
Bocquini  vacantibus,  Roetius  Nicolai  presbiter  dicte  Ripensis 
dioeesis  de  dietis  canonicatu  et  prebenda  sibi  obtinuit  auclori- 
tate  ordinaria  canonice  provideri,  eorum  possessione  pacifice 
subseeuta.   Cum  autem  dubitet  dietas  collalionem  et  provisionem 


')  II:  4.  kal.  sept.         '"')  Cod.  specificatio  et 


INNOCENS  VIII.  531 

viribus  non  subsistere  ex  eo,  quod  dictus  resignans  infra  lapsum 
mensis  a  die  resignationis  diem  vite  clausit  extremum,  suppli- 
cat,  quatenus  sibi  de  dictis  canonicatu  et  prebenda  sic  vacanti- 
bus  [fructus  4  mr.]  de  novo  providere  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
5.  non.  oct.  anno  8. 
Suppl.  938  fol.  123  v. 

3253.  11.  Okt.   1491. 

Biskop  Eggert  Durkop,  der  tidligere  havde  faaet  Ventebrev  paa  Kanonikat 
og  Praebende  i  Liittich  og  et  Beneficium  i  Hildesheim,  faar  motu  proprio  dette 
udvidet  til  to  andre  Beneficier  i  Hildesheim;  desuden  faar  han  de  samme 
Privilegier  som  de  pavelige  familiares  med  Hensyn  til  Opnaaelsen  af  Embeder. 

Dudum,  videiicet  sub  data  kal.  nov.  anno  3,  Egerdo  epi- 
scopo  Slesvicensi,  tunc  in  minoribus  constituto,  cappellano 
nostro  et  causarum  palatii  apostolici  auditori,  de  canonicatu 
cum  reservatione  prebende  ac  dignitatis,  personatus,  administra- 
tionis  vel  officii,  etiam  curati  et  electivi,  ecclesie  Leodiensis 
necnon  beneficii  tunc  qualificati  ad  collationem  episcopi  Hildes- 
emensis  necnon  prepositi,  decani  etc.  ecclesie  Hildesemensis 
pertinentis  motu  proprio  providimus;  et  deinde,  cum  de  per- 
sona  sua  ecclesie  Slesvicensi  tunc  vacanti  providissemus,  nos 
secum,  ut,  postquam  munus  consecrationis  suscepisset  ac  pos- 
sessionem  vel  quasi  regiminis  ac  bonorum  dicte  ecclesie  Slesvi- 
censis  vel  maioris  partis  eorundem  pacifice  assecutus  foret,  be- 
neficia  sub  gratia  et  litteris  predictis  comprehensa,  et  que  etiam 
tunc  vacare  contingeret,  acceptare  et  de  iilis  sibi  provideri  facere 
ac  illa  etiam  cum  dicta  ecclesia  Slesvicensi,  quam  diu  illi  pre- 
esset,  retinere  valeret,  dispensavimus;  ac  successive  per  nos 
accepto,  quod  ipse  Egerdus  episcopus  postmodum  quosdam  ca- 
nonicatum  et  prebendam  ecclesie  s.  Andree  Hildesemensis  [fruc- 
tus  4  rar.]  tunc  vacantes  earundem  litterarum  vigore  accepta- 
verat  et  de  illis  sibi  provideri  obtinuerat  et  illos  forsan  assecutus 
fuerat  et  ex  litteris  predictis  nullum  alium  fructum  eatenus  re- 
portaverat  ac,  prout  canonicatum  et  prebendam,  dignitatem, 
personatum,  administrationem  vel  officium  ecclesie  Leodiensis 
concernebant,  in  posterum  reportare  posse  non  speraret,  nos, 
tunc  priores  litteras  predictas  mutantes,  et,  prout  beneficium 
per  eas  sibi  conferendum  predictum  concernebant,  in  suos  robur 
vigoremque  pristinos  et  ipsum  Egerdum  episcopum  quoad  illa- 
rum    consequendum    effectum    in    pristinum    et   eum    statum,   in 

34* 


532  INNOCENS  VIII. 

quo  quomodolibet  erat,  antequam  canonicatum  et  prebendam 
predictos  acceptaret  et  de  illis  sibi  provideretur,  restituentes  et 
plenarie  reintegrantes  concessasque  sibi  super  earum  prosecu- 
tione  post  sui  promotionem  litteras  predictas  ad  prosecutionem 
mutationis  et  revalidationis  huiusmodi  et  sub  illis  comprehensa, 
que  ipsum  assequi  contingeret,  beneficia  extendentes,  motu  simili 
voluimus  litteras  huiusmodi  et  processus  habitos  per  easdem 
ab  eorum  omnium  datis  valere  eidemque  Egerdo  episcopo,  quod 
singulorum  predictorum  vigore  canonicatum  et  prebendam  ac 
dignitatem,  personatum,  administrationem  vel  officium,  etiam 
curatum  et  electivum,  ecclesie  s.  Crucis  Hildesemensis  necnon 
beneficium  per  easdem  priores  litteras  sibi  conferendum  reser- 
vatum  acceptare  valeret,  concessimus.  Cum  autem  prefatus 
Egerdus  posteriorum  litterarum  huiusmodi  vigore  canonicatum 
et  prebendam  dicte  ecclesie  s.  Crucis  Hildesemensis  [fructus 
4  mr.]  tunc  vacantes  infra  tempus  legitimum  acceptaverit  et  de 
illis  sibi  provideri  obtinuerit,  nos,  eidem  Egerdo  episcopo,  ut 
statum  suum  juxta  pontificalis  dignitatis  exigentiam  decentius 
tenere  valeat,  de  alicuius  subventionis  auxilio  providere  volentes, 
necnon  litteras  super  dicta  dispensatione  sibi  concessas  ad  pro- 
secutionem  litterarum  super  presentibus  conficiendarum  et  sub 
illis  comprehensa,  que  ipsum  assequi  contingit,  beneficia  exten- 
dentes,  motu  simili  voluimus  [o:  volumusl  et  sibi  concedimus, 
quod  singule  littere  predicte  .  .  .  ac  processus  per  priores  litteras 
huiusmodi  habitos  [o :  -ti]  ab  eorum  omnium  datis  et  inde  secuta 
quecunque  valeant  plenamque  roboris  firmitatem  obtineant  et  sibi 
sufTragentur,  etiam  quoad  hoc,  uttam  illarum  quam  super  presen- 
tibus  conficiendarum  litterarum  vigore  canonicatum  et  prebendam 
ac  dignitatem,  personatum,  administrationem  vel  officium  etiam 
curatum  et  electivum  ecclesie  s.  Mauritii  prope  et  extra  muros 
Hildesemenses,  si  qua  inantea  vacare  contigerit,  acceptare  va- 
leat,  ipsique  executores  et  ab  eis  pro  tempore  deputati  sub- 
executores  de  illis  sibi  providere  omniaque  alia  in  premissis  et 
circa  ea  necessaria  seu  quomodolibet  oportuna  facere  possint 
et  debeant  juxta  priorum  lillerarum  huiusmodi  continentiam  et 
tenorem  in  omnibus,  perinde  ac  si  nos  per  priores  huiusmodi 
predictas  eidem  Egerdo  episcopo1)  de  canonicatu  cum  reservatione 
prebende  ac  dignitatis,  personatus  et  administrationis  vel  officii 
ecclesie  s.  Maurilii  huiusmodi  duxissemus  providendum,  et  pro- 


')  Cod.  episcopo  quani  de 


INNOCENS  VIII.  533 

cessus  prefati  super  hoc  habiti  et  decreti  fuissent,  dictaque  dis- 
pensatio  etiam  sibi  ad  hoc  concessa  fuisset,  et  canonicatum  et 
prebendam  ecclesie  s.  Crucis  huiusmodi  non  acceptasset  et  de 
illis  sibi  provisum  non  fuisset.  Ceterum,  ut  ipse  Egerdus  ex 
gratia  et  singulis  litteris  huiusmodi  celeriorem  consequatur  effec- 
tum,  motu  simili  volumus  et  sibi  concedimus,  quod  in  canoni- 
catus  et  prebende  ac  dignitatis,  personatus,  administrationis  vel 
officii  ecclesie  s.  Mauritii  necnon  beneficii  sub  aliis  litteris  com- 
prehensi  assecutione  omnibus  ac  illis  prorsus  antelationum 
similibus  prerogativis,  decretis,  declarationibus,  derogationibus, 
suspensionibus,  concessionibus,  favoribus,  privilegiis  et  indultis, 
quibus  nonnulli  familiares  nostri  continui  commensales  etiam 
antiqui  et  in  certis  aliis  nostris  quoad  certas  illis  concessas 
prerogativas  descripti  in  assecutione  canonicatuum  et  preben- 
darum  ac  dignitatis  [etc.]  aliorumque  beneficiorum  quorumcun- 
que  sub  gratiis  exspectativis  per  nos  eis  concessis  comprehen- 
sorum,  et  que  duxerint  acceptanda,  gaudent  ac  gaudere  poterunt 
quomodolibet  in  futurum,  non  ad  ipsorum  familiarium  descrip- 
torum  instar,  sed  pariformiter  absque  ulla  differentia  sine  tamen 
eorum  prejudicio  gaudere  libere  valeat  in  omnibus,  perinde  ac 
si  unus  ex  eisdem  descriptis  familiaribus  et  in  prefatis  litteris 
descriptus  et  annotatus  foret,  decernentes  sic  per  quoscunque 
auditores,  judices  et  commissarios  in  quibuscunque  nostris  etc. 
sublata  etc.  sententiari,  judicari  et  diffiniri  debere,  non  obstanti- 
bus  premissis  ac  constitutionibus  et  ordinationibus  apostolicis, 
statutis  etc.  ac  regula  cancellarie  die  21.  febr.  anno  4  pontifi- 
catus  nostri  [edita,  cui]  motu  simili  derogamus,  necnon  omnibus 
illis,  que  in  singulis  litteris  predictis  voluimus  non  obstare.  Con- 
cessum  motu  proprio  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie. 
Datum  Rome  5.  id.   oct.  anno  8. 

Suppl.  938  fol.  22G  =  246. 

3254.  19.  Okt.  1491. 

Klerken  Niels  Andersen  fra  Roskilde  Stift  faar  Sognekirkerne  i  Naesby  og 
Tyvelse,  skont  Klerken  Henneke  Jakobsen  ogsaa  har  faaet  Provision  paa  dem 
(jfr.  Nr.  3242). 

Olim  vacanti  ecclesia  parrochiali  Nesbi  cum  sua  annexa 
Tawulse  Roskildensis  diocesis  per  obitum  Olaui  Halwege,  Nico- 
laus  Andree  clericus  Roskildensis  diocesis  de  dicta  ecclesia  par- 
rochiali  cum  sua  annexa  sibi  obtinuit  provideri,  possessione 
subsecuta.     Cum    autem   dubitet   dictas   provisionem    et  collatio- 


534  INNOCKXS  VIII. 

aem  viribus  non  subsistere,  maxime  quia  quidam  assertus  Heui- 
kinus  Jacobi  dicte  Roskildensis  diocesis  clericus  eandem  eccle- 
siam  cum  sua  annexa  post  pacificam  possessionem  eiusdem 
oratoris,  in  excommunicatione  dictus  Henekinus  tunc  existens, 
a  nonnullis  dicitur  importasse,  supplicat  idem  orator,  quatenus 
sibi  de  dicta  ecclesia  et  sua  annexa  [fructus  4  mr.]  de  novo 
providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardi- 
nalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome   14.  kal.   nov.  anno  8. 

Suppl.   !)3cS   fol.  177. 

3255.  19.  Okt.   1491. 

Klerken  Engelbertus  Eichel  fra  Mainz  Stift  faar  ny  Provision  paa  Kano- 
nikat  og   Praebende  i  Mainz,  ledige  ved  Eggert  Durkops  Resignation. 

Nuper  cum  Egerdus  episcopus  Slesvicensis  canonicatum  et 
prebendam  ecclesie  b.  Marie  ad  Gradus  Maguntine,  de  quibus 
olim  apostolica  sibi,  tunc  in  minoribus  constituto,  fuit  auctori- 
tate  provisum,  illorum  ac  ecclesie  sue  Slesvicensis  per  eum 
possessione  non  habita,  in  manibus  s.  v.  sponte  resignasset,  ac 
s.  v.  resignationem  ipsam  duxisset  admittendam,  s.  v.  de  cano- 
nicatu  et  prebenda  predictis,  per  resignationem  huiusmodi  va- 
cantibus],  Engelberto  Erkel  clerico  Maguntine  diocesis  .  .  .  pro- 
vidit  .  .  .  Cum  autem  Sigismundus  Vennzor  clericus  Augustensis 
diocesis,  cui  [s.  v.]  de  canonicatu  et  prebenda  predictis  per  pro- 
motionem  prefati  episcopi  ac  munus  consecrationis  sibi  impen- 
dendum  tunc  vacaturis  sub  data  videlicet  6.  id.  aprilis  anno  5 
motu  proprio  concessit  provideri,  concessioni  gratie  huiusmodi, 
litteris  apostolicis  super  ea  non  confectis,  in  eisdem  manibus 
sponte  cedit,  et  a  nonnullis  asseritur  canonicatum  et  prebendam 
predictos  forsan  alias  quam,  ut  prefertur,  vacare,  supplicat  s.  v. 
prefatus   orator,  quatenus  sibi,  quod  littere  ac  provisio  predicte 

.  .  et   inde   secuta  queeunque  a  data   presentium  valeant , 

indulgere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardi- 
nalis  s.  Anastasie.      Datum   Rome   14.   kal.   nov.   anno  cS. 

Suppl.   938  fol.   212  v. 

3256.  7.  Nov.   1491. 

Paveo  befaler  Abbeden  i  Hyd  Kloster,  Provsten  i  Ltibeck  og  Dekanen  i 
Hildesheira  al  overdrage  Prsesten  fra  Liibeck  Stift  Johannes  Kremer  Kantoriet 
i  Haderslev  og  Kanonikat  og  Prsebende  i  Slesvig. 

Abbati  monasterii  Rurisregii  Slesvicensis  diocesis  et  prepo- 
sito  Lubicensis  ac  decano  Hildensemensis  ecclesiarum.    Vite  ac 


INNOCENS  VIII.  535 

morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  cantoria 
b.  Marie  Herderstinensis  (I)1)  Slesvicensis  diocesis,  quam  Lago 
Johannis,  per  eiusdem  Lagonis,  ac  canonicatus  et  prebenda  Sles- 
vicensis  ecclesiarum,  quos  Ericus  Hacken2)  obtinebant,  per  ipsius 
Erici  obitus  vacent  ad  presens,  nos,  Johanni  Kremer  presbitero 
Lubicensis  diocesis  specialem  gratiam  facere  volentes,  discretioni 
vestre  mandamus,  quatenus  cantoriam,  que  in  dicta  ecclesia 
b.  Marie  dignitas  non  tamen  principalis  existit,  et  ad  quam  non 
consuevit  quis  per  electionem  assumi,  cuique  cura  non  imminet 
animarum,  ac  canonicatum  et  prebendam  predictos  [fructus  in- 
simul  4  mr.]  eidem  Johanni  auctoritate  nostra  conferre  curetis. 
Datum  Rome  7.  id.  nov.  anno  8. 

Ja.  XXV.   11.  kal.  dec.  anno  8.  du  Breucquet. 

Reg.  Lat.  914  fol.  233;    ogsaa  (II)  Supplik   (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie)  i  Suppl.  939  fol.  247  v. 


3257.  11.  Nov.   1491. 

Paven  befaler  Abbeden  i  Ryd  Kloster,  iErkedegnen  i  Slesvig  og  Slesvig- 
kanniken  Claus  Junge  at  overdrage  Klerken  Jens  Pedersen  (Hostorp)  fra  Slesvig 
Stift  Provstiet  i  Haderslev. 

Abbati  monasterii  Rurisregii  Slesvicensis  diocesis  et  archi- 
diacono  ac  Nicolao  Jungen  canonico  ecclesie  Slesvicensis.  Vite 
ac  morum  honestas  [etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  pre- 
positura  ecclesie  Haderslevensis  dicte  diocesis  vacet  ad  presens 
et  tanto  tempore  vacaverit,  quod  eius  collatio  juxta  Lateranensis 
statuta  concilii  est  ad  sedem  apostolicam  legitime  devoluta,  licet 
Johannes  Bosen,  qui  pro  clerico  se  gerit,  illam  pretextu  certe 
collationis  ordinarie  sibi  de  illa  post  devolutionem  huiusmodi 
quamvis  de  facto  facte  detinuerit,  prout  adhuc  detinet,  indebite 
occupatam,  nos,  qui  dudum  inter  alia  voluimus,  quod  quicunque 
beneficium  tunc  per  annum  immediate  precedentem  per  alium 
pacifice  possessum,  et  quod  vacare  pretenderat,  extunc  deinceps 
impetraret,  quot  annis  illud  ipse  possessor  possedisset,  in  huius- 
modi  impetratione  exprimere  deberet,  alioquin  impetratio  pre- 
dicta  et  quecunque  inde  secuta  nullius  existerent  firmitatis,  vo- 
lentes  Johanni  Petri  clerico  Slesvicensis  diocesis,  qui  causarum 
palatii  apostolici  notarius  existit,  gratiam  facere  specialem,  dis- 
cretioni  vestre  mandamus,  quatenus,  vocatis  dicto  Johanne  Bosen 


*)  II:  virginis  Haderstevensis         2)  II:   Henricus  Harken 


536  INNOCENS  VIII. 

et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  preposituram  predictam,  que  inibi 
dignitas  non  tamen  principalis  et  in  ecclesia  Slesvicensi  perso- 
natus  existit,  ....  illam  [fructus  4  mr.l,  etiam  si  dispositioni 
apostolice  specialiter  reservata  existat,  et  ad  illam  consueverit 
quis  per  electionem  assumi,  eique  cura  immineat  animarum  .  .  ., 
dummodo  tempore  date  presentium  non  sit  in  ea  alicui  specia- 
liter  jus  quesitum  .  .  .,  prefato  Johanni  Petri  auctoritate  nostra 
conferre  curetis.     Datum  Rome  3.  id.   nov.   anno  8. 

Ja.  XV.   13.  kal.  dec.  anno  8.  de  Breucquet. 
Reg.   Lat.  910  fol.  202. 

3258.  16.  Nov.   1491. 

Klerken  Marquardus  Langemake  fra  Bremen  Stift  faar  Sognekirken  i 
Svavsted,  Kanonikat  og  Praebende  i  Haderslev  og  et  evigt  Vikariat  i  Nonne- 
klostret  paa  Holmen  ved  Slesvig. 

Vacantibus  alias  ecclesia  parrochiali  s.  Jacobi  in  Swanestede 
Slesvicensis  diocesis  per  obitum  Conradi  Haspelkam  [fructus 
4  mr.]  ac  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Hadersleuensis  per 
obitum  Ebbonis  Symonis  et  perpetua  vicaria  ad  altare  b.  Marie 
in  ecclesia  monasterii  monialium  extra  muros  civitatis  Slesvi- 
censis  in  Hollem  dicte  Slesvicensis  diocesis  per  liberam  dimis- 
sionem  Hinrici  Tzirolvem  extra  Romanam  curiam  [quoruin  fruc- 
tus  4  mr.],  supplicat  Marquardus  Langhemake  clericus  Bremensis 
diocesis,  quatenus  sibi  de  parrochiali  ecclesia  in  Swanestede, 
canonicatu  et  prebenda  Hadersleuensi  ac  perpetua  vicaria  in 
monasterio  monialium  in  Hollem  predicte  Slesvicensis  diocesis 
providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardi- 
nalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  16.   kal.  dec.  anno  8. 

Suppl.  940  fol.  250. 

3259.  20.  Nov.   1491. 

Kardinalhiskopperne  Oliverius  (Carafa)  af  Sabina,  Georgius  (Costa)  af  Al- 
bano,  Kardinalpresbyterne  Paulus  (de  Campofrigoso)  og  .lohannes  (de  comitibus) 
og  Kardinaldiakonen  Johannes  (de  Columna)  giver  100  Dages  Aflad  til  dem. 
der  paa  5  bestemte  Dage  besoger  St.  Annas  Alter  i  Kobenhavns  Vor  Frue  Kirke, 
der  er  stiftet  af  Lsegen  Jens  Pedersen.     Brevet  ga?lder  for  al  Fremtid. 

Oliverius  Sabinensis,  Georgius  Albanensis,  episcopi,  Paulus 
tituli  s.  Sixli,  Johannes  tituli  s.  Vitalis,  presbiteri  et  Johannes 
s.  Marie  in  Aquiro  diaconus,  sacrosancte  Romane  ecclesie  cardi- 
nales  universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis. 
Qnanlo  frequentius  (Kbhs.  Dipl  IV,  221—22;  Reg.  ty62).    Datum 


INNOCENS  VIII.  537 

Rome    in    domibus    nostris  .  .  .  anno    1491    die   vero    20.  mensis 
nov.  pontificatus  anno  8. 

[Orig.  med  5  Segl  i  Frue  Kirkes  ArkivJ.     L.  Dipl. 

3260.  22.  Nov.  1491. 

Klerken  Jens  Laurenssen  fra  Roskilde  Stift  faar  det  overdraget  til  Eggert 
Durkop  at  give  ham  Provision  paa  Kanonikat  og  Praebende  i  Kobenhavn, 
hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien   med  Klerken  Peder  Albertsen. 

Lite  et  causa  coram  Egerdo  episcopo  Slesvicensi,  unius  ex 
causarum  palatii  apostolici  auditoribus  locumtenenti,  inter  Jo- 
hannem  Laurentii  clericum  Roskildensis  diocesis  actorem  et 
quendam  Petrum  Alberti  reum  et  conventum  assertum  clericum 
de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  b.  Marie  in  Haffnia  dicte 
diocesis  in  prima  instantia  indecisa  pendente,  et  in  qua  ad  ali- 
quorum  terminorum  substantialium  [observationem]1)  citra  tamen 
cause  conclusionem  extitit  processum,  a  nonnullis  asseritur  neutri 
dictorum  Johannis  Laurentii  et  Petri  Alberti  in  dictis  canonicatu 
et  prebenda  jus  competere  illosque  adhuc  vacare;  supplicat  [igi- 
tur]  dictus  Johannes  Laurentii,  quatenus  .  .  .  eidem  episcopo  seu 
in  eius  locum  surrogato  aut  surrogando  auditori  mandare,  ut,  si 
per  eventum  litis  huiusmodi  sibi  constiterit  neutri  ipsorum  in 
dictis  canonicatu  et  prebenda  jus  competere,  canonicatum  et 
prebendam  predictos  [fructus  24  fl.  auri  de  camera]  eidem  [Jo- 
hanni]  conferat  et  de  illis  provideat  in  forma  gratie  [etc.],  sim- 
plicis  aut  nove  provisionis,  ....  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome  10.  kal. 
dec.  anno  8. 

Suppl.  940  fol.  233. 

3261.  26.  Nov.   1491. 

Abbeden  og  Konventet  i  Soro  faar  de  tidligere  danske  Kongers  (Valdemar 
Eriksens,  Erik  af  Pommerns,  Christoffer  af  Bajerns,  Christiern  l's  og  Hanss) 
Privilegier  for  deres  Kloster  bekraeftede  af  Paven. 

Olim  Waldemarus  rex  Dacie,  volens  abbatem  et  conventum 
monasterii  de  Sora  Cisterciensis  ordinis  Roskildensis  diocesis 
speciali  favore  et  regia  prerogativa  attollere,  ipsos  abbatem  et 
eonventum  tunc  et  pro  tempore  existentes  cum  omnibus  bonis 
et  familia  illis  attinentibus  sub  suis  pace  et  protectione  suscepit 

])  add.  Gz. 


538  INNOCENS  VIII. 

specialiter  defendendos,  admittens  eis  omnia  bona  sua  ab  omni 
exeaditionis  gravamine,  impetitione  exactoria,  vectigalibus,  que 
dicuntur  roeskixt,  inua,  stwt,  lettingh,  ceterisque  solutioni- 
bus,  oneribus  et  servitiis  ad  jus  regium  speetantibus  libera 
pariter  et  exempta,  hanc  illis  superaddens  gratiam  speeialem. 
quod  omnes  villici  seu  eoloni  et  inquilini  eeterique  de  ipsorum 
familia  pro  exeessibus  suis  omnibus,  videlieet  furto,  homieidio, 
vulneribus,  frijtkop,  bokem,  stramword,  gardeueithe  et  eausis 
aliis  juris  regii  quibuseunque  nulli  de  cetero  respondere  debe- 
rent  nisi  abbati  et  conventui  predictis,  et,  si  aliqui  de  predicta 
eorum  familia  in  judicio  aliquo  seculari  pro  causis  aliquibus, 
quecunque  fuerint,  sive  infra  sive  extra  truncos  vel  scabella 
placiti  convincerentur1),  placito  suo  justitiario  dumtaxat  excepto, 
eisdem  abbati  et  monachis  pro  jure  suo  regio  quocunque  re- 
spondere  et  satisfacere  teneantur  et  nulli  alii  quoquomodo,  in- 
hibens,  ne  quis  advocatorum  suorum  vel  officialium  eorundem 
seu  quisquis  alius,  cuiuscunque  status  existat,  ipsos  aut  aliquem 
de  ipsorum  familia  contra  tenorem  huiusmodi  sui  privilegii 
molestare  auderet,  quod  quidem  privilegium  et  in  eo  singula 
contenta  successores  sui  Hericus,  Christoforus,  Cristernus  et 
etiam  Johannes  modernus  Danorum  etc.  reges,  quemadmodum 
progenitorum  ipsorum  sonant  littere,  successive  ratiiicando  con- 
firmarunt.  Insuper  etiam  idem  Johannes  rex  modernus,  divina, 
ut  asseritur,  inspiratione  considerans  nichil  utilius  ad  perpetuam 
salutem  quam  illis  intendere,  per  que  omnipotenti  deo  laus  ex- 
hibeatur  et  gloria  et  ea,  que  sunt  transitoria,  in  perpetua  com- 
mutentur,  altare  quoddam  in  ecclesia  b.  Marie  virginis  mona- 
sterii  de  Sora  predicti  in  honorem  s.  Trinitatis,  virginis  Marie, 
s.  Johannis  baptiste  atque  Sanctorum  omnium  novissime  funda- 
vit  et  dotavit  ita,  quod  in  ipso  altari  abbas  et  conventus  nunc 
et  pro  tempore  existentes  quotidie  perpetuis  futuris  temporibus 
unam  missam  celebrari  faciant  diebus,  die  uno,  videlicet  domi- 
nica  de  s.  Trinitate  cantando,  aliis  sequentibus  feriis,  videlicet 
secunda  feria  de  s.  Spiritu,  tertia  de  s.  Johanne  baptista  apo- 
slolo,  quarta  pro  lidelibus  defunctis  legendo,  quinta  de  Cor- 
pore  Christi  canendo,  sexta  de  passione  Domini  et  sabbalo 
de  b.  virgine  Maria,  in  singulis  proprie  et  ad  hoc  populum 
astanlem  horlando  pro  statu  suo  regio  uxoreque  et  prolibus  in 
vita,    post    autem    decessum    suum    pro    ipsius    ac    parentum    et 


')  Gz.        Cod.  commirentur 


INNOCENS  VIII.  539 

successorum  suoruni  regum  [animis]  cum  anniversario,  vigiliis, 
elemosinis  et  aliis  operibus  misericordie  fideliter  orare;  et  qua- 
tenus  abbates  et  conventus  monasterii  predicti  pro  tempore  exi- 
stentes  huiusmodi  missas  et  servitia  eo  diligentius  perficere  stu- 
deant,  eisdem  et  eorum  monasterio  predicto  per  suas  litteras  in 
presentia  consiliariorum  regni  sui  Dacie  annuit  atque  dedit  pri- 
vilegium  speciale,  quod  abbates  et  conventus  ibidem  perpetuo  in 
ipsorum  villa,  que  dicitur  Pedersbugh,  deputare,  statuere  et  ha- 
bere  proprium  placitum  sive  judicium  seculare,  vulgariter  bierk- 
tingh  appellatum,  possint  et  debeant  cum  [o:  ,  et  quod]  omnibus 
huiusmodi  .  .  .  privilegiis,  quemadmodum  alii  abbates  et  regni 
sui  proceres  huiusmodi  jure  et  placito  utuntur,  etiam  uti  pos- 
sint  abbates  et  conventus  de  Sora  pro  causis  subditorum  sive 
inhabitatorum  bonorum  suorum  in  dicto  privilegio  descriptis, 
et  quatenus  ipsi  abbates  et  conventus  omnibus  ad  predictum 
placitum  sive  judicium  seculare  confugientibus  justitiam  mini- 
strari  faciant  singulis  diebus  sabbatinis,  videlicet  de  parrochiis 
Alstede,  Biernet,  Padersburgh,  Brwmw,  Bierbi,  Swartorp, 
Guidioni,  Rynnortopt  et  de  ambabus  villis  Oorsloff  et  villa 
Walbry.  Preterea  etiam  ecclesie  parrochiales  de  parrochiis  jam 
nominatis  in  predicti  monasterii  bonis  fundate  et  constructe 
ad  proprietatem  et  mensam  ipsius  monasterii  a  tempore  im- 
memoriali  spectarunt,  prout  etiam  hodie  spectant,  ad  quas  ab- 
bates  pro  tempore  existentes  mittunt  nunc  hunc,  nunc  illum 
monachum  sine  aliqua  alia  institutione,  per  quos  faciunt  in 
illis  celebrari  divina  et  sacramenta  ministrari.  Insuper  s.  v. 
superioribus  mensibus  monasteriorum  utriusque  sexus  Cister- 
ciensis  ordinis,  abbatum,  conventuum,  vasallorum,  subditorum 
ac  eis  servientium  receptiones  sub  protectione  sedis  apostolice 
ac  exemptiones  cum  earum  submissione  sedi  prefate  dum- 
taxat,  que  a  predecessoribus  vestris  emanarunt,  per  quasdam 
suas  litteras  approbavit  et  robur  perpetue  firmitatis  obtinere  de- 
crevit  et  pro  potiori  cautela  monasteria,  loca,  membra  ac  bona 
omnia  presentia  et  futura  dicti  ordinis  Cisterciensis,  abbates, 
abbatissas,  monachos,  moniales,  vasallos,  subditos  et  servientes 
prefatos  tunc  et  pro  tempore  existentes  de  novo  sub  simili  pro- 
tectione  ex  certa  scientia  suscepit,  exemit  et  voluit  dicte  sedi 
immediate  subesse  .  .  .  Ut  igitur  regum  predictorum  donationes, 
confirmationes,  fundationes,  privilegia  et  placitum  huiusmodi 
berck,  ecclesie  predicte  et  eorum  pertinentia,  dotes  et  jura,  s.  v. 
toti  ordini  concessa  exemptio  ac  in  ea  et  in  predictorum  regum 


540  [NNOCENS  VIII. 

litteris  singula  contenta  et  concessa,  prout  predictum  monaste- 
rium  omnibus  utitur  ac  hodie  gaudet,  eidem  de  cetero  illibata 
permaneant  illisque  gaudere  imposterum  liberius  possit,  illa 
quoque  et  omnia  alia  dicto  monasterio  de  Sora  per  s.  v.  prede- 
cessores  Romanos  pontifices  concessa  privilegia  eo  maioris  ob- 
tincant  roboris  firmitatem,  quo  sedis  apostolice  munimine  sepius 
fuerint  stabilita,  supplicant  s.  v.  humiles  cappellani,  vobis  et 
vestre  sancte  sedi  apostolice  immediate  subjecti,  Olanus  abbas 
et  totus  conventus  monasterii  de  Sora  predicti,  quatenus  huius- 
modi  regum  litteras  et  privilegia,  libertatem  ipsam  berck,  ec- 
clesias  predictas,  etiam  s.  v.  exemptionem  predictam  toti  ordini 
concessam  ceteraque  s.  v.  predecessorum  eidem  ordini  et  loco 
concessa  privilegia  .  .  .  .,  villas  ambas  OorslolT  et  villam  Walbj 
eisdem  abbati  et  conventui  ac  eorum  monasterio  de  Sora  con- 
firmare  dictamque  s.  v.  exemptionem  cum  nonnullis  aliis  ordini 
et  loco,  ut  prefertur,  concessis  privilegiis,  dummodo  de  ipsis  vel 
in  eorum  originalibus  seu  de  registro  bullarum  aut  camere  apo- 
stolice  fideliler  extrahendis  sumptibus1)  aut  in  aliis  auctenticis 
transsumptis  et  formis  sacre  cancellarie  v.  s.  legitime  constiterit, 
presentibus  inseri  de  verbo  ad  verbum  mandare,  abbates  quoque 
et  conventum  predictos  illis  ac  in  eis  contentis  gratiis  et  indultis 
gaudere  debcre  declarare  dignemini,  omnibus  ac  quibusvis  ordi- 
nariis  eorumque  vicariis  et  officialibus  ac  dicte  sedis  apostolice 
legalis  seu  delegatis  et  quibusvis  aliis  personis,  cuiuscunque  .  .  . 
status  existant,  sub  excommunicationis  late  sententie  pena,  quam 
scienter  contrafacientes  eo  ipso  incurrere  debeant,  districtius  in- 
hibentes,  ne  de  cetero  ipsos  oratores  contra  huiusmodi  s.  v. 
exemptionem  ac  privilegia  pontificum  summorum  s.  v.  predc- 
cessorum  et  regum  predictorum  etiam  pretextu  quaruincunque 
lilterarum  concessarum  seu  concedendarum  directe  vel  indirectc 
quovis  quesito  colore  molestare  aut  perturbare  presumant.  de- 
cernentes  irrilum,  quicquid  secus  contingat  attemptari  .  .  .  .; 
nulli  de  cetero  de  introitibus  et  possessionibus  earum  nisi  ab- 
bati  et  conventui  predictis  etc.  aliquos  executores,  qui  assistanl 
per  ccnsuram  etc,  cum  invocatione  etc,  quatenus  opus  sit,  de- 
putare.  Coneessum  de  conlirmatione  privilegiorum,  qualenus 
sinl  in  usu,  in  presenlia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  I)a- 
tum    Kome  6.   kal.   dec.   anno  8. 

Suppl.    <)4()   fol.   271   v. 
')  summis   Gz. 


INNOCENS  VIII.  541 

3262.  27.  Nov.   1491. 

Prsesten  Benekinus  Pedersen  fra  Borglum  Stift  faar  Sognekirken  i  Ydby 
med  Annekskirkerne  i  Bodum  og  Hurup. 

Alias  parrochiali  ecclesia  s.  Martini  in  Ytby  cum  suis  an- 
nexis  in  Bothum  et  Huropp  Barghaken  [o :  Burglanensis]  diocesis 
per  obitum  Willjadi  (!)  Frijs  vacanti,  Benekinus  Petri  presbiter 
eiusdem  diocesis  sibi  obtinuit  auctoritate  ordinaria  provideri  de 
eadem,  possessione  subsecuta.  Gum  autem  dubitat  possessionem 
et  provisionem  huiusmodi  cum  inde  secutis  viribus  non  posse 
subsistere,  supplicat  igitur,  quatenus  sibi  de  dicta  ecclesia  par- 
rochiali  cum  suis  annexis  in  Bothum  et  Huropp  [fructus  4  mr.] 
de  novo  seu  simpliciter  providere  dignemini.  Concessum  in  pre- 
sentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome  5.  kal.  dec. 
anno  8. 

Suppl.  940  fol.  275. 

3263.  3.  Dec.  1491. 

Jens  Pedersen  (Hostorp)  faar  det  overdraget  til  Auditoren  Franciscus  Bre- 
vius  at  overdrage  ham  et  evigt  Vikariat  i  Nonneklostret  paa  Holmen  ved  Sles- 
vig,  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Jens  Bossen. 

Orta  dudum  inter  Johannem  Petri  de  Hostorpp,  clericum 
Slesvicensis  diocesis  ac  vestri  sacri  palatii  causarum  notarium, 
et  quendam  Johannem  Bossen  assertum  clericum  de  perpetua 
vicaria  ad  altare  b.  Nicolai  situm  in  ecclesia  monasterii  monia- 
lium  extra  muros  Slesvicenses  ordinis  s.  Benedicti  questionis 
materia,  vacante  alias  per  obitum  Gherardi  Santbeke  .  .  .,  et  de 
qua  idem  orator  in  vim  provisionis  apostolice  sibi  provideri 
obtinuit,  Johannes  Bosse  eam  ad  se  pretextu  alicuius  pretense 
collationis  ordinarie  sibi  per  Helricum  episcopum  Slesvicensem 
[facte]  spectare  asserit  et  pr,ovisioni  apostolice  se  opponit.  Pre- 
fatus  igitur  orator  causam  huiusmodi,  non  obstante,  quod  ad  pre- 
fatam  curiam  legitime  devoluta  et  apud  eam  de  juris  necessitate 
recte  tractanda  et  finienda  non  esset,  Johanni  Antonio  episcopo 
Alexandrino,  unius  ex  causarum  palatii  apostolici  auditoribus 
locum  tenenti,  determinandam  committi  fecit,  qui  in  illa  rite 
procedens  diffinitivam  pro  eodem  Johanne  Petri  oratore  et 
contra  dictum  Johannem  Bossen  sententiam  promulgavit;  a  qua 
pro  parte  ipsius  Johannis  ad  sedem  apostolicam  appellatum 
extitit  et  causa  appellationis  huiusmodi  Hieronimo  de  Porcariis 
commissa,  ipseque  Hieronimus  auditor  perperam  procedens 
sententiam    Johannis    Antonii    episcopi    Alexandrini    per    suam 


542  INNOCENS  VIII. 

etiam    diffinitivam    sententiam    revoeavit    iniquam;    a    qua    pro 

parte  Johannis  Petri   ad   sedem   predictam    extitit  appellatum  et 

causa  posterioris  appellationis  huiusmodi  Francesco  Breuio  cau- 

sarum   dicti   palatii  auditori  ad  instantiam  ipsius  Johannis  coin- 

missa    fuit;    et,   licet   postea1)   coram    dicto   Francesco   in   causa 

huiusmodi    ad    aliquorum    terminorum    substantialium    observa- 

tionem  citra  tamen  ipsius  cause  conclusionem  processum  fuisset, 

oralor  ipse,  credens  quandam  pretensam  litteram  collationis  ip- 

sius   quondam  Helrici   episcopi  Slesvicensis   pro   parte  Johannis 

Bossen    ex    adverso    productam    esse   veram,    juri,    liti    et   cause 

huiusmodi    sibi    in    dicta    vicaria    competentibus    coram    eodem 

auditore    cessit.    Verum    quia    huiusmodi    pretensa    littera   colla- 

tionis,  quam    orator   ipse  veram   esse    existimabat,   falsa  et  con- 

licta  fuit  per  dolum  et  fraudem  citra  agnitionem  prefati  Helrici 

episeopi    per    prefatum   Johannem  Bossen    falsissime    extractam, 

qui  etiam  sequestrum  in  huiusmodi   causa  alias  pro  parte  dicti 

Johannis  Petri  oratoris  post  primam  sententiam  in  favorem  sui 

latam  decretum  super  fructibus  dicte  vicarie  juxta  formam  Cle- 

mentine    Ad    compescendum    etc.  violare    non    erubuit,    et,    cum 

pro[pter]  hoc  ipsum  a  suo  pretenso  jure,  si  quod  ei  in  dicta  vi- 

caria  competebat,  cecidisse  creditur,  et  cum  lesis  et  gravatis  nunc 

ad  appellandum,  nunc  in  integrum  restitutionis  beneficio  per  prin- 

cipem   etiam   post  res  bis  judicatas  succurri  debeat  et  provideri 

deceptisque  et  non   decipientibus  jura   succurrere  consueverunt, 

pro   tanto,    ne   dictus   Johannes   Bose   ex    malitia,    fraude,    teme- 

rario  ausu,  violatione   sequestri  commodum  reportare  et  de  illo 

gloriari  videatur,   recurrit   ad   pedes   s.  v.  dictus   Johannes  Petri 

supplicando,  ut  .  .  .  .  dignemini   prefato   Francisco  Breuio   audi- 

tori  mandare,  ut,  constito  sibi  de  violatione  sequestri  huiusmodi 

prefatum  Johannem  Bossen  ab  omni  jure,  si  quod  sibi  in  dicta 

vicaria  tempore  violationis  huiusmodi  quomodoiibet  competebat, 

aut    etiam    constito    sibi    de    falsitate    antedicte    pretense    littere 

collationis  quondam  Helrici  episcopi  Slesvicensis,  cecidisse  auc- 

toritate  apostolica   declaret,  prout   de  jure  fuerit  faciendum,  ip- 

sumque  Johannem  Petri  oratorem  in  omni  jure,  si  quod  eidem 

Johanni    Bossen    in    dicta    vicaria    [competebat]    [fructus  2  mr.], 

eadem    aucloritate   apostolica,  si   et   prout  de  jure,  restiluat  dic- 

tumque  jus  conferat  et  de  illa  ipsi  oratori  provideat  eundemque 

ad   dictum   jus   illiusque  et  dicte  cause  prosecutionem  et  defen- 

')  Cocl.  postquam 


INNOCENS  VIII.  543 

sionem  in  eo  statu,  in  quo  dictus  Johannes  Vosse  (!)  tempore 
violationis  huiusmodi  erat,  admittat  et  ad  possessionem  ipsius 
recipi,  ut  moris  est,  demandet  ac  alias  in  causa  huiusmodi  pro- 
cedat  in  omnibus,  perinde  ac  si  de  jure  ipsius  Johannis  Bossen 
nichil  constaret  .  .  .  Concessum  prout  de  jure  et  in  forma  juris 
in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
3.  non.   dec.  anno  8. 

Suppl.  941   fol.  110  v. 

3264.  5.  Dec.   1491. 

Praesten  Silvester  Sigm  (?),  evig  Vikar  i  Haderslev  og  Sognepraest  i  Vons- 
baek,  faar  Dispensation  til  ikke  at  residere  ved  Vikariatet. 

Cum  in  fundatione  perpetue  sine  cura  vicarie  ad  altare  s. 
Anne  situm  in  collegiata  ecclesia  b.  Marie  virginis  Hadersle[ve]nsis 
Slesvicensis  diocesis,  que  de  jure  patronatus  laicorum  esse  dici- 
tur  [fructus  4  mr.],  caveri  dicitur  expresse,  quod  illum  [o: -lam] 
pro  tempore  obtinens  apud  eandem  continuam  personalem  resi- 
dentiam  facere  teneatur  et  eidemmet  deservire  in  divinis,  sup- 
plicat  igitur  Siluester  Sigm  presbiter  dicte  vicarie  necnon  divi- 
norum  rector  capelle  curate  parrochialis  ecclesie  in  Wedenszbeke 
dicte  diocesis,  quatenus  secum,  quatenus  apud  dictam  cappel- 
lam,  que  curam  animarum  habet,  aut  aliud  beneficiorum  suorum, 
que  obtinet  vel  in  futurum  obtinebit,  residendo  apud  dictam  vi- 
cariam  continuo  personaliter  residere  minime  teneatur,  dispen- 
sare,  nec  ad  id  invitus  a  quoquam  coarctari  possit,  concedere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Ana- 
stasie.     Datum  Rome  non.  dec.  anno  8. 

Suppl.  941   fol.  1B9. 

3265.  10.  Dec.   1491. 

Paven  befaler  /Erkebiskoppen  i  Ragusa,  Biskoppen  i  Ribe  og  Dekanen  i 
Ternone  i  Valencia  Stift  at  overdrage  Sognekirken  i  Ydby  i  Borglum  Stift  til 
Diakonen  Benekinus   Pedersen. 

Archiepiscopo  Ragusino  et  episcopo  Ripensi  ac  decano  ec- 
clesie  s.  Juliani  Tornonis  (?)  Valentine  diocesis.  Solet  sedes  apo- 
stolica  pia  mater  [etc.].  Exhibita  siquidem  nobis  nuper  pro 
parte  Benekini1)  Petri  diaconi  Burglanensis  diocesis,  magistri 
in  artibus,  petitio  continebat,  quod  olim  ipse,  parrochialem  ec- 
clesiam    s.  Martini    in    Itby2)    dicte    diocesis,    dudum    tunc    per 


*)  II:   Barckini  ~)  II:   Iby 


544  INNOGENS  VIII. 

obitum  Wilhadi1)  Friis  ipsius  ecclesie  rectoris  vacantem  cano- 
nice  sibi  eollatam,  per  annum  et  amplius2)  pacifice  possidens, 
impedimento  cessante  legitimo  et  nulla  super  hoc  dispensatione 
obtenta,  se  non  fecit  ad  presbiteratus  ordinem  promoveri  eccle- 
siamque  ipsam  propterea  vacantem  post  dicti  anni  decursum 
per  duos  alios  annos  vel  circa  de  facto  detinuit,  fructus  perci- 
piens  ex  eadem  similiter  de  facto,  inhabilitatis  maculam  contra 
hendo.  Cum  autem  secundum  premissa  dicta  ecclesia  per  non 
promotionem  huiusmodi  vacare  noscatur,  fuit  pro  parte  dicti 
Benekini  nobis  supplicatum,  ut  statui  suo  in  premissis  oportune 
providere  dignaremur.  Nos  [igitur],  volentes  dicto  Benekino,  qui 
obsequiis  Nicolai  episcopi  Burglanensis  insistit  et  in  illis  pluri- 
mum  occupatus  fuit,  prout  occupatur  de  presenti,  gratiam  facere 
specialem  .  .  .  omnemque  inhabilitatis  maculam  sive  notam  per 
eum  premissorum  occasione  contractam  penitus  abolentes,  dis- 
cretioni  vestre  mandamus,  quatenus  ....  ecclesiam  predictam 
[cuius  et  illi  annexorum  fructus  4  mr.]  cum  annexis  huiusmodi 
eidem  Benekino  auctoritate  nostra  conferre  curetis.  Datum  Rome 
4.  id.  dec.  anno  8. 

Ja.  XXX.  non.  jan.  anno  8.  du  Breucquet. 

Reg.  Lat.  914  fol.  179;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie)  i  Suppl.  941   fol.  57  v. 

3266.  10.  Dec.   1491. 

Benekinus  Pedersen  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig  praestevie  i  Rom. 

Cum  Benkinus  Petri  in  diaconatus  ordine  constitutus,  rector 
parrochialis  ecclesie  s.  Martini  in  Nu(!)  Burglanensis  diocesis,  cu- 
piat  ad  sacrum  et  presbiteratus  ordinem  promoveri  et,  postquam 
promotus  fuerit,  perpetuum  altissimo  reddere  famulatum,  qui- 
que  (!)  ratione  dicte  ecclesie,  quam  obtinet,  ad  dictos  presbilcra- 
tus  ordines  se  facere  promoveri  est  astrictus,  supplicat,  quatenus 
sibi,  ut  a  quocunque  catholico  antistite  in  Romana  curia  resi- 
dente,  quem  duxerit  eligendum,  aliquo  die  dominico  vel  festivo 
etiam  extra  tempora  a  jure  statuta  ad  dictum  presbiteratus  or- 
dinem  se  promoveri  facere  valeat  ipsique  antistiti  illum  confe- 
rendi  et  oratori  recipiendi  licentiam  concedere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie  .  .  .  .  Et 
examinetur  in  camera  apostolica.  Et  quod  presentis  supplica- 
tionis  sola  signatura  sufliciat.     Datum   Rome  4.  id.  dec.  anno  8. 

Suppl.  941   fol.  58  v. 


')  II:  Willardi         ~)  II:  per  triennium  vel  circa 


INNOCENS  VIII.  545 

3267.  17.  Dec.   1491. 

Kong  Hanss  Kansler,  Akoliten  Anders  Nielsen  fra  Roskilde  Stift,  faar 
Dispensation  til  at  besidde  to  ellers  uforeneligc  Embeder. 

Supplicat  Andreas  Nicolai  in  ordine  accolitatus  constitutus 
Roskildensis  diocesis,  regis  Dacie  cancellarius  et  familiaris  con- 
tinuus  commensalis,  quatenus  secum,  ut  quecunque  duo  curata 
seu  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  si  sibi  alias  ca- 
nonice  conferantur,  .  .  .  recipere  et,  quoad  vixerit,  insimul  reti- 
nere  illaque  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  commende 
cedere  ac  loco  dimissorum  alia  .  .  .  beneficia  duo  dumtaxat  in- 
compatibilia  [recipere  et],  quoad  vixerit,  retinere  libere  valeat, 
dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardi- 
nalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  16.  kal.  jan.  anno  8. 

Suppl.  943  fol.  152  =  172. 


3268.  10.  Jan.   1492. 

Paven  giver  Afiad  til  dem,  der  paa  bestemte  Dage  besoger  et  af  Kong 
Hans  grundlagt  Alter  i  iEbelholt  Kloster. 

Universis  Christi  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis. 
Redemptoris  nostri  Jesu  Christi  [etc.].  Cupientes  igitur,  ut  al- 
tare  sub  invocatione  b.  Marie  virginis  ac  ss.  Johannis  baptiste 
et  Johannis  evangeliste  et  Georgii  situm  in  ecclesia  monasterii 
s.  Willelmi  de  Paraclito  Ebbelholt  ordinis  s.Victoris1)  sub  regula 
s.  Augustini  Roskildensis  diocesis,  ad  quod,  sicut  accepimus, 
Johannes  Dacie  rex,  qui  illud  fundavit  atque  dotavit,  magnum 
gerit  devotionis  affectum,  congruis  frequentetur  honoribus  et  in 
debita  veneratione  habeatur,  ....  omnibus  utriusque  sexus  fideli- 
bus  vere  penitentibus  et  confessis,  qui  altare  predictum  in 
ascensionis  domini  nostriJesu  Christi,  assumptionis  b.  Marie 
ac  ss.  Johannis  baptiste  et  Willelmi  abbatis  festivitatibus2)  de- 
vote  visitaverint  annuatim  et  ad  eius  conservationem  manus 
adjutrices  porrexerint,  singulis  festivitatum  earundem  diebus, 
quibus  id  fecerint,  septem  annos  et  totidem  quadragenas  de  in- 
junctis   eis   penitentiis    relaxamus,    presentibus   perpetuis   futuris 


*)  Gz.  —  Cod.  ordinis  eiusdem  s.  Willelmi 

'")  II:  in  singulis  eorundem  b.  virginis  Marie  ac  ss.  Jobannis  baptistc, 
Johannis  evangeliste,  Georgii,  ascensionis  domini,  b.  Wilielmi  et  dedicationis 
[festivitatibus] 

Acta   pontificum   Dnnica  IV.  OO 


546  INNOCENS  VIII. 

temporibus  duraturis.  Volumus  autem  [etc.  som  Nr.  860}.   Datum 
Rome  4.   id.  jan.   auuo  8. 

Ja.   L.  du   Hreucquet. 

Reg.  Lat.  913  fol.  203  v;  ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  de  iudulgentia  sep- 
tem  annorum  in  quatuor  festis,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasic) 
i  Suppl.  943  fol.  ()(i  =  8(5. 

3269.  19.  Jan.   1492. 

Klerken  Jens  Laurenssen  fra  Hoskilde  Stift  faar  Kanonikater  og  Prsebender 
i  Aarbus,  Trient  og  Verllenmuk  i  Salzburg  Stift. 

Supplicat  Johannes  Laurentii  clericus  Roskildeusis  diocesis, 
quateuus  sibi  de  cauouicatu  et  prebeuda  ecclesie  Arusiensis, 
quibus  cura  auimarum  immiuere  dicitur,  vacantibus  ex  eo,  quod 
quidam  Audreas  Nicolai  ecclesiam  parrochialem1)  iu  Falster  Otto- 
uieusis  diocesis  extitit  assequtus  et  uua  cum  dictis  cauonicatu  et 
prebeuda  absque  eanonica  dispensatioue  possidet  ueque  se  pro- 
moveri  facere  infra  auuum  curavit  [fructus  4  mr.],  uecnou  cauo- 
uicatu  et  prebenda  ecclesie  Tridentine,  per-  obitum  Vincentii  de 
Montefort  ffructus  8  mr.],  ac  canonicatu  et  prebenda  in  Verllen- 
muk  Salzeburgensis  diocesis,  per  Antonii  Cherfreger  obitum  va- 
cantibus  [fructus  2  mr.j,  providere  dignemini.  Concessum  in 
presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome  pridie 
id.  jan.   anno  8. 

Suppl.   943   fol.  75  =  98. 

3270.  19.  Jan.   1492. 

Aarbuskanniken  Laurens  Vesteni  faar  .^Erkedegneembedet  i  Aarbus  og 
Dispensation    til    dermed  at  forene  et  andet  ellers  dermed  uforeneligt  Embede. 

Supplicat  Laurentius  Westeni  canonicus  Arusiensis,  de  no- 
bili  genere  e\  utroque  parente  procreatus,  quatenus  sibi  de 
archidiaconatu  dicte  ecclesie  Arusiensis,  qui  inibi  dignitas  maior 
post  pontificalem  existil,  et  cui  cura  imminet  animarum  [fructus 
30  duc.  auri  de  camera],  vacante  ad  presens  ex  eo,  quod  quidam 
Joannes  Jacobi  prefatum  archidiaconatum  una  cum  canonicatu 
el  prebenda  sub  vocabulo  parrochialis  ecclesie  s.  Olaui,  cui 
etiam  cura  imminet  animarum,  per  annum  et  ultra  indebite 
detinuit,  licentia  sedis  apostolice  minime  obtenta,  prout  adhuc 
de  presenti  delinet  .  .  .  . ,  providere  necnon  secum,  ut  una  cum 
dicto  archidiaconatu  Arusiensi,  si  sibi  vigore  presentium  con- 
feratur,  quodcunque  aliud  seu  ipso  per  eum  dimisso  quecunque 

')  Sognets  Xavn  mangler  i  Cod. 


INNOCENS  VIII.  547 

alia  duo  eurata  seu  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  ., 
si  sibi  alias  canonice  conferantur  .  .  .  .,  recipere  et  insimul  cum 
clausula  permutandi  et  alia  similia  vel  dissimilia  etc,  quoad 
vixerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum 
in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
14.   kal.   febr.   anno  8. 

Suppl.  943  fol.   288  v  =  309  v. 

3271.  20.  Jan.   1492. 

Aarhuskanniken  Morten  Olufsen  faar  Provstiet  i  Thyholm  med  Anneks- 
kirken  i   Hvidhjerg  og  Kanonikat  og  Prsebende  i   Hihe. 

Supplicat  Martinus  Olaui  canonicus  Arusiensis,  quatenus 
sibi,  qui  in  artibus  magister  et  de  nobili  genere  ex  utroque 
parente  procreatus  existit,  de  prepositura  rurali,  in  Tyerholm 
nuncupata,  Burglanensis  diocesis,  ad  quam  principalis  ecclesia 
de  Hwidbragh  [pertinet],  habens  aliquas  alias  sibi  annexas  eccle- 
sias,  que  omnes  parrochiales  sunt,  sicut  et  principalis,  apud 
quam  solet  prepositus  pro  tempore  residere,  necnon  canonicatu 
et  prebenda  cathedralis  Ripensis  [fructus  insimul  8  mr.],  vacan- 
tibus  ex  eo,  quod  quidam  Wilhadus  Friis  ipsam  preposituram 
alias  sibi  collatam  canonice  per  annum  et  ultra  pacifice  possi- 
dens  legitimo  cessante  impedimento  et  nulla  desuper  canonica 
dispensatione  obtenta  se  non  fecit  ad  sacerdotium  promoveri,  et 
super  hoc  [quod]1)  episcopus  Ripensis  sibi  contulit  dictos  cano- 
nicatum  et  prebendam,  qui  adhuc,  ratione  detentionis  dicte  pre- 
positure  ac  parrochialium  ecclesiarum  prenominatarum  inhabi- 
litatus,  non  extitit  per  s.  v.  rehabilitatus,  ratione  cuius  juris 
censura  vacant  dicti  canonicatus  et  prebenda,  providere  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie. 
Datum  Rome   13.   kal.   febr.  anno  8. 

Suppl.  943  fol.  254  v. 

3272.  26.  Jan.  (8.  Febr.)   1492. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  indsat  Dommere  »in  partibus«  mod  forskellige 
Gejstlige,  som  har  tilfojet  ham  mange  Forurettelser. 

Dignetur  s.  v.  causam  et  causas  appellationis  et  appella- 
tionum  pro  parte  Johannis  Petri  de  Hostorpp  clerici  Slesvicensis 
diocesis  ac  palatii  apostolici  causarum  notarii2)  a  quibusdam  spo- 
liationibus  fructuum  beneficiorum3),  mandatorum  apostolicorum 


')  add.  Gz.  2)  II:  ac  camere  apostolice  auditoris 

J)  II:  spoliis  et  fructuum  heneficiorum  occupatione 

35* 


T)4cS  [NNOCENS  VIII. 

detentione,  debitorum  obligatione,  manuum  violeutarum  injec- 
tione  et  aliarum  [o:  aliisj  injuriarum  [o:  -riis],  vexationibus  et 
molestationibus  contra  quosdam  Petrum  Parsow  presbiterum  et 
rectorem  parrochialis  ecclesie  s.  Nicolai  opidi  Vlensburgensis 
Slesvicensis  diocesis,  Hennekinum  Saxen  canonicum  Ripensem, 
Wilhelmum  Scroder  canonicum  Haderslensem  Slesvicensis  dio- 
cesis,  Nicolaum  Junghen1),  Andream  Junghen,  Johannem  Ros- 
sen  canonicos  -)Slesvicenses2),  Johannem  Lups3)  et  Johannem 
4)Brun  alias  Russe4)  clericos  Lubicensis  diocesis  omnesque  alios 
sua  interesse  putantes  de  dictis  spoliationibus 5),  detentione0), 
obligatione,  manuum  violentarum  injectione  et  injuriis,  mole- 
stationibus  rebusque  aliis  in  actis  cause  et  causarum  huius- 
modi  latius  deductis  et  deducendis  et  illarum  occasione  inter 
dictum  Johannem  Petri  et  dictos  prenominatos  molestatores 
ad  e.  s.  v.  sanctamque  sedem  apostolicam  interposite  et  inter- 
positarum  alicui 7)  ex  episcopis  causarum  commissariis  extra 
rotam  et,  si  placeat,  episcopo  Tricaricensi7)  committere  digne- 
mini  (!)  audiendas,  cognoscendas,  decidendas  fineque  debito  ter- 
minandas  cum  omnibus  suis  incidentiis,  dependentiis,  emergen- 
tiis,  annexis  et  connexis  et  cum  potestate  dictos  Petrum,  Henne- 
kinum,  Wilhelmum,  Nicolaum,  Andream,  Johannem,  Johannem 
et  Johannem  presbiteros  et  clericos,  adversarios,  injuriatores, 
spoliatores  et  debitores  omnesque  alios  sua  interesse  putantes 
in  Romana  curia  vel  extra  eam  toties,  quoties  opus  fuerit,  ci- 
tandi,  inhibendi,  monendi  monitoriumque  in  eventum  citationis 
decernendi  ac  penas  [et]  censuras  canonis  Si  quis  suadente  inter- 
esse  declarandi  litterasque  desuper  necessarias  et  oportunas  de- 
cernendi  illaque  successive  aggravandi  et  reaggravandi,  etiam 
cum  appositione  interdicti  et  invocatione  bracchii  secularis,  alios- 
que  judices  loco  sui  in  partibus  ad  huiusmodi  censuras  cohtra 
prefatos  molestatores8)  procedendum,  deputandi  et  subdelegandi 
ac  omnia  sibi  commissa  exercendi  et  faciendi  et  declarandi  eos- 
que,  quatenus  opus  fuerit,  renovandi,  attcnto,  quod  in  dicta 
diocesi  Slesvicensi  non  sil  pronunc  judex  ordinarius  neque  epi- 
scopus  vel  vicarius  in  spiritualibus  ad  ministrandum  justitiam 
et  jurisdictionem  episcopalem  exercendum  propter  mctum  prin- 
cipum  durante  differentia  super  negotio  episcopatus  dicte  ecclesie 


')  II:  Junge       ■    ')  Fattes  i  II.       :))  II:   Lupi       4    4)  Johannem  alias  Nusse 
')   II:   spoliis         6)   Mangler  i    II.  7    T)   II:   alicui  scu   aliquibus  digno  vcl 

dignis         B)  II   tilfojer:  prosequendum,  continuandum  ct  ad  uheriora 


INNOCENS  VIII.  549 

Slesvicensis,  premisse  quodque  cause  huiusmodi  non  sint  forsan 
ad  dictam  curiam  legitime  devolute  neque  in  ea  de  juris  neces- 
sitate  tractande  et  finiende,  ceterisque  in  contrarium  facientibus 
non  obstantibus  quibuscunque.  Concessum,  quod  committatur 
in  partibus,  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  Aleriensis1).  Datum 
Rome  7.  kal.  febr.2)  anno  8. 

Suppl.  944  fol.   73  v  og  (II)  i  Suppl.  945  fol.  26. 

3273.  18.  Febr.  1492. 

Jens  Pedersen  Hostorp  faar  Suppliken  Nr.  3263  udfaerdiget  med  en  formel 
/Endring. 

Reformatio  Johannis  Petri  de  Hostorpp. 

Orator  predictus  non  intendit  accusare  adversarium  super 
falsificatione  dictarum  litterarum  episcopi,  sed  petit  solum  eum 
declarari  cecidisse  a  jure  suo  propter  violationem  sequestri  et 
surrogari  in  jure  suo.  Dignetur  igitur  s.  v.  litteras  apostolicas 
super  premissis  conficiendas  cum  dicta  provisione  in  eventum 
declarationis  violationis  sequestri  expediri  mandare.  Concessum. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  12.  kal.  martii  anno  8. 

Suppl.  945  fol.  227  =  233. 

3274.  29.  Febr.   1492. 

Praesten  Vincens  Madsen  fra  Odense  Stift  faar  Lov  til  at  besidde  to  ellers 
uforenelige  Embeder. 

Supplicat  Vincentius  Mathie  presbiter  Ottoniensis  diocesis, 
quatenus   sibi,  ut  quecunque   duo   beneficia  cum  cura  ac  se  in- 

vicem  incompatibilia  (!) ,  dummodo  alias  sibi  canonice  con- 

ferantur,  cum  potestate  dicta  duo  vel  alterum  eorundem  .... 
totiens,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittendi3)  et  loco  dimissorum 
alia  [recipiendi]4)  recipere  et  retinere  libere  valeat,  concedere 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Ana- 
stasie.     Datum  pridie  kal.  martii  anno  8. 

Suppl.  946  fol.  282  v. 

3275.  5.  Marts  1492. 

^Erkedegnen  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  i  Aarhus  faar  Dispensation  til  at 
besidde  tre  ellers  uforenelige  Embeder  og  tillige  to  forenelige  Embeder  i  een 
og  samme  Kirke. 


l)  II:  Concessum  in  presentia  pape  .  .  .  .  2)  II:  6.  id.  febr. 

8)  Gz.  —  Cod.  dimittere         4)  add.  Gz. 


550  [NNOCENS  VIII. 

Supplicat  Johannes  Jacobi  archidiaconus  Arusiensis,  de  mi- 
litari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  ac  Johannis  regis 
Dacie  cancellarius,  quatenus  secum,  ut  una  cum  dicto  archi- 
diaconatu  queeunque  duo  seu  illo  per  eum  dimisso  quecunque 
tria  curata  seu  alias  invicem  incompatibilia  beneficia  .  .  .  .,  nec- 
non  ut  quecunque  duo  beneficia  se  alias  invicem  compatientia 
....  sub  uno  eodemque  tecto  consistentia,  si  sibi  alias  canonice 
conferantur,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere  illaque 
omnia  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimissorum 
alia  .  .  beneticia  tria  dumtaxat  incompatibilia  et  duo  beneficia  se 
alias  invicem  compatientia  ac  sub  uno  eodemque  tecto  consi- 
stentia,  dummodo  inter  ipsa  tria  incompatibilia  beneficia  huius- 
modi  plures  quam  due  parrochiales  ecclesie  vel  earum  perpetue 
vicarie  aut  inter  ipsa  duo  beneficia  sub  uno  eodemque  tecto 
consistentia  duo  canonicatus  totidemque  prebende  seu  perpetue 
vicarie  non  existant,  similiter  recipere  et  etiam,  quoad  vixerit, 
retinere  libere  valeat,  gratiose  dispensare  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
3.   non.   martii  anno  8. 

Suppl.  947  fol.   187. 

3276.  8.  Marts  1492. 

Jens  Federsen  (Hostorp)  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Barvidsyssel 
trods  forskellige  urigtige  Opgivelser  i  en  tidligere  Ansogning. 

Dudum  prepositura  ecclesie  Hadersleuensis  in  Barchsusel 
Slesvicensis  diocesis  vacante,  et  que  tanto  tempore  vacaverat,  quod 
eius  collatio  juxta  Lateranensis  statuta  concilii  erat  ad  sedem 
apostolicam  legitime  devoluta,  licet  quidam  Johannes  Bosse, 
qui  se  gerebat  pro  clerico,  illam  pretextu  certe  collationis  ordi- 
narie  sibi  de  illa  post  devolutionem  huiusmodi  quamvis  de  facto 
facte  detinuisset,  prout  nunc  detinet,  s.  v.  de  dicta  prepositura 
tunc  vacante  Johanni  Petri  clerico  eiusdem  diocesis  provideri 
mandavit,  prout  ex  litteris  apostolicis  desuper  confectis,  in  qui- 
bus,  quod  dicta  prepositura  dignitas  non  tamen  principalis 
in  predicta  et  in  Slesvicensi  ecclesiis  personatus  existebat,  ex- 
pressum  fuit,  plenius  continetur.  Cum  autem  dicta  prepositura 
in  eadem  ecclesia  Hadersleuensi  dignitas  principalis  et,  ut  pre- 
fertur,  in  dieta  ecclesia  Slesvicensi  personatus  exislat,  ct  propterea 
orator  ipse  dubitat  litteras  predictas  de  surreptionis  vitio  notari 
posse  lempore  procedente,  supplicat  igittir,  quatenus  sibi,  quod 
littere   predicte   cum   omnibus  in  eis  contentis  clausulis  valeant 


INNOCENS  VIII.  551 

plenamque  roboris  firmitatem  obtineant  et  sibi  suffragentur,  ac 
executores  in  illis  deputati  ad  earum  executionem,  alias  juxta 
earundem  continentiam  et  tenorem,  procedere  possint  et  debeant 
in  omnibus,  perinde  ac  si  in  eisdem  litteris,  quod  dicta  prepo- 
situra  dignitas  principalis  erat,  prout  existit,  expressum  fuisset, 
Guillelmo[que]  de  Perreriis,  causarum  palatii  apostolici  auditori, 
coram  quo  causa  super  dicta  prepositura  nunc1)  indecisa  pendet, 
et  coram  ipso  ad  certos  terminos  citra  tamen  conclusionem  pro- 
cessum  sit  inter  dictum  oratorem  et  Johannem  Bossen  adversa- 
rium,  quodque  in  causa  huiusmpdi  in  vim  provisionis  procedat, 
etiamsi2)  dicta  prepositura  [fructus  4  mr.]  adhuc  quovis  modo 
vacet,  concedere  dignemini.  Goncessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis   s.  Anastasie.     Datum  Rome   8.  id.   martii  anno  8. 

Suppl.  946  fol.  215  v. 

3277.  9.  Marts  1492. 

Paven  befaler  sin  Kapellan  og  Auditor  Franciscus  Brevius  at  overdrage 
Jens  Pedersen  (Hostorp)  et  evigt  Vikariat  i  Nonneklostret  paa  Holmen  ved 
Slesvig,  hvorom  han  havde  fort  Proces  ved  Kurien  med  Jens  Bossen. 

Magistro  Francisco  Brevio  capellano  nostro  et  causarum 
palatii  apostolici  auditori.  Vite  ac  morum  honestas  [etc.].  Ex- 
hibita  siquidem  nobis  nuper  pro  parte  Johannis  Petri  de  Hos- 
torpp  clerici  Slesvicensis  diocesis  petitio  continebat,  quod,  orta 
dudum  inter  eum  et  Johannem  Bossen,  qui  se  gerit  pro  clerico, 
super  vicaria  perpetua  per  clericos  seculares  obtineri  solita  ad 
altare  s.  Nicolai  situm  in  ecclesia  monasterii  monialium  extra 
muros  Slesvicenses  ordinis  s.  Benedicti,  quam  dudum,  tunc  per 
obitum  Gherardi  Santbeke  in  Romana  curia  defuncti  vacantem, 
Johannes  Petri  apostolica  sibi  auctoritate  collatam  et  de  illa  pro- 
visum  fuisse  dictumque  Jo.hannem  Bossen  collationi  et  provisioni 
huiusmodi  coiitra  justitiam  se  opponere  et  impedire,  quominus 
collatio  et  provisio  predicte  suum  debitum  consequi  possent  effec- 
tum,  Johannes  Bossen  vero  predicti  vicariam  ipsam  ad  se  de  jure 
spectare  asserebant,  prout  dictus  Johannes  Bossen  asserit,  materia 
questionis,  nos  causam  huiusmodi,  non  obstante  quod  ad  pre- 
fatam  curiam  legitime  devoluta  ac  apud  eam  de  juris  necessitate 
tractanda  et  finienda  non  esset,  Johanni  Antonio  episcopo  Alex- 
andrino,  etiam  tunc  olim  unus  [o:  locum  unius]  ex  causarum 
palatii  apostolici  auditoribus  de  mandato  nostro  tenenti,  ad  in- 


])  Gz.  —  Cod.  non         2)  Gz.  —  Cod.  aut  etiamsi 


552  INNOCENS  VIII. 

stantiam  ipsius  Johannis  Petri  audiendam  commisimus  et  fine 
debito  terminandam,  qui  in  illa  rite  procedens  diffinitivam  pro 
eodem  Johanne  Petri  et  contra  dictum  Johannem  Bossen  sen- 
tentiam  promulgavit;  a  qua  pro  parte  ipsius  Johannis  Bossen 
ad  sedem  apostolicam  extitit  appellatum,  nosque  causam  appel- 
lationis  huiusmodi  magistro  Jeronimo  de  Porcariis,  capellano 
nostro  et  eausarum  eiusdem  palatii  auditori,  ad  instantiam  ip- 
sius  Johannis  Bossen  audiendam  commisimus  et  fine  dehito 
terminandam,  qui  in  illa  perperam  procedens  sententiam  pre- 
dietam  per  eius  diffinitivam  sententiam  revocavit  iniquam ;  a  qua 
pro  parte  ipsius  Johannis  Petri  ad  sedem  predictam  extitit  ap- 
pellatum,  nosque  causam  posterioris  appellationis  huiusmodi 
lihi  ad  instantiam  ipsius  Johannis  Petri  audiendam  commisimus 
et  fine  dehito  terminandam ;  et  deinde,  cum  in  causa  tihi  com- 
missa  huiusmodi  ad  nonnullos  actus  citra  tamen  conclusionem 
processisses,  prefatus  Johannes  Petri  ex  certis  causis  liti  et  cause 
huiusmodi  ac  omni  juri  sihi  in  dicta  vicaria  quomodolihet  com- 
petenti  coram  te  sponte  cessit.  Cum  autem  prefatus  Johannes 
Bossen  sequestrum  per  prefatum  Johannem  Antonium  episco- 
pum  post  per  eum  latam  sententiam  huiusmodi  in  dicta  vicaria 
juxta  constitutionem  Clementis  pape  V,  que  incipit  Ad  compe- 
scendas,  rite  appositum  ausu  temerario  violare  presumpserit,  nos, 
attendentes,  quod,  si  est  ita,  dictus  Johannes  Bossen  ah  omni 
jure,  si  quod  sihi  in  dicta  vicaria  quomodolibet  competebat .  .  ., 
noscatur  cecidisse,  ac  ne  prefatam  vicariam  per  aliquem  illicite 
detineri  contingat,  si  causa  huiusmodi  legitimo  careat  defensore, 
q-ui  tueatur  eandem,  providere  dictoque  Johanni  Petri,  qui  cau- 
sarum  dicti  palatii  notarius  existit,  specialem  gratiam  facere 
volentes,  discretioni  tue  mandamus,  quatenus,  si  et  postquam 
de  violatione  huiusmodi  tibi  legitime  constiterit,  prefatum  Jo- 
hannem  Bossen  ab  omni  jure,  si  quod  sibi  tempore  violationis 
huiusmodi  in  dicta  vicaria  quomodolibet  competebat,  cecidisse 
auctoritate  nostra  declares,  prout  de  jure  fuerit  faciendum,  et, 
si  declarationem  huiusmodi  per  te  vigore  presentium  fieri  con- 
tingerit  (!),  prefatum  Johannem  Petri,  dummodo  in  dicta  vicaria 
intrusus  non  fuerit,  in  omni  jure,  si  quod  eidem  Johanni  Bossen 
tempore  violationis  huiusmodi  in  dicta  vicaria  quomodolibet 
competebat,  eadem  auctoritate  nostra  surroges  dictumque  jus 
sibi  conferas  et  provideas  etiam  de  eodem  necnon  eundem  Johan- 
nem  Petri  ad  dictum  jus  illiusque  et  dicte  cause  prosecutionem 
et  defensionem  in  eo  statu,  in  quo  dictus  Johannes  Bossen  tem- 


INNOCENS  VIII.  553 

pore  violationis  huiusmodi  erat,  et,  si  illam  non  feeisset,  posset 
et  deberet  admitti,  ac  ad  possessionem  ipsius  vicarie,  in  qua 
dictus  Johannes  Bossen  existit,  eadem  auctoritate  admittas  .... 
et  nichilominus  vicariam  predictam,  que  sine  cura  est  [fructus 
2  mr.],  ....  eidem  Johanni  Petri  auctoritate  nostra  conferas. 
Datum  Rome  7.  id.  martii  anno  8. 

L.  X.   pridie  kal.  aprilis  anno  8.  Trottus  prothonotarius. 
Reg.  Lat.  915  fol.  8  v. 

3278.  17.  Marts  1492. 

Klerken  Joakim  Ahlefeld  fra  Slesvig  Stift  faar  Provstiet  i  Vidaa  i 
samme  Stift. 

Supplicat  Joachim  de  Alefelde  clericus  Slesvicensis  diocesis, 
quatenus  sibi,  qui  in  Romana  curia  presens  ac  de  nobili  et 
militari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  existit,  de  prepo- 
situra  rurali  in  Wide  Slesvicensis  diocesis,  que  dignitas  curata 
seu  forsan  officium  curatum  in  ecclesia  Slesvicensi  non  tamen 
principalis  existit  [fructus  4  mr.],  per  obitum  Conradi  Mulbach 
vacanti,  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  16.  kal.  aprilis  anno  8. 

Suppl.  947  fol.  165  v. 

3279.  20.  Marts  1492. 

Provsten  i  Ejdersted  Leve  Leven  faar  for  sin  Levetid  pavelig  Stadfa?stelse 
paa  en  Kannikeresidens,  som  tidligere  havde  hort  til  Provstiet. 

Cum  dudum  quondam  Conradus  Milebach  cathedralis  ec- 
clesie  Slesvicensis  canonicus  curiam  sue  habitationis  coram  Ni- 
colao  tunc  episcopo  et  capitulo  Slesvicensibus  capitulariter  con- 
gregatis  sponte  resignasset  ,ac  omni  juri,  si  quod  sibi  in  eadem 
curia  quomodolibet  competere  potuit,  simpliciter  renuntiasset, 
ipseque  quondam  Nicolaus  episcopus  resignationem  et  renuntia- 
tionem  huiusmodi  admisisset,  dictam  curiam  sic  vacantem  ad 
Lenonem  Leuen  eiusdem  ecclesie  canonicum  et  prepositum 
Eyderstetensem,  cui  prepositure  dicta  curia  dudum  incorporata 
exstiterit  [o:  -tit]  sive  verius  ad  quam  pertinere  consuevit,  prout 
et  quemadmodum  ad  predicti  Lenonis  immediatos  predecessores, 
qui  dictam  curiam  successive  inhabitare  consueverunt,  pertinuit, 
de  jure  pertinere  declaravit  necnon  capitulo  et  canonicis  dicte 
ecclesie  Slesvicensis,  ne  super  optione  dicte  curie  per  eos  attemp- 
taretur,  inhibuit  etc.  et  nichilominus   omnibus  notariis  etc.  per 


554  INNOCENS  VIII. 

dictum  Lenonem  requisitis  seu  requirendis  in  virtute  sancte 
obedientie  et  sub  excommunicationis  pena.  quatenus  eundem 
Lenonem  principalem  seu  eius  legitimum  procuratorem  pro  eo 
in  possessionem  realem  et  actualem  dicte  curie  omniumque  ad 
dictam  curiam  spectantium  induceret,  mandavit,  prout  in  litteris 
sigillatis  dicti  quondam  Nicolai  episcopi,  vigore  quarum  dictus 
Leno  orator  possessionem  pacilicam  extitit  assecutus  memorate 
curie  eamque  pluribus  annis  possedit  pacifice  et  quiete,  prout 
possidet,  et  aliis  documentis  publicis  desuper  confectis  con- 
tinetur.  Ut  autem  dicte  littere  et  in  eis  contenta  maioris  roboris 
iirmitatem  obtineant,  supplicat  dictus  Leno,  quatenus  declara- 
tionem,  inhibitionem  et  mandatum  predicta  ac,  prout  illa  con- 
cernunt,  omnia  in  eisdem  litteris  contenta  et  inde  secuta  que- 
cunque  pro  illorum  subsistentia  firmiori  auctoritate  apostolica 
confirmare  .  .  .  dignemini.  Concessum  sine  prejudicio  in  pre- 
sentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Et  quod  littere  in  forma 
gratiosa  ad  perpetuam  rei  memoriam  expediantur.  Et  cum  de- 
rogatione  clausule  de  vacantibus  committendis  ad  partes,  vocatis 
etc,  si  opus  fuerit.  Datum  Rome  13.  kal.  aprilis  anno  8. 
Suppl.  950  fol.  59  v. 

3280.  20.  Marts  1492. 

Klerken  Johannes  Baum  fra  Verden  Stift  faar  Kanonikat  og  Praebende  i 
Hiklesheim,  som  Eggert  Durkop  har  resigneret. 

Alias  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Hildesemensis  per 
obitum  Johannis  Grepellinch  vacantibus,  Egerdus  episcopus 
Slesvicensis  illos  certarum  litterarum  apostolicarum  gratie  ex- 
pectative  vel  specialis  reservationis  et  processuum  desuper  de- 
cretorum  vigore  acceptavit  et  sibi  de  illis  provideri  obtinuit 
commendari.  Cum  autem  canonicatus  et  prebenda,  quos  dicta 
creatura  in  eadem  ecclesia  pacifice  obtinet,  per  assecutionem 
prefatorum  canonicatus  et  prebende  vacare  sperantur,  supplicat 
Johannes  Baum  clericus  Verdensis  diocesis,  decretorum  doctor, 
quatenus  sibi  de  canonicatu  et  prebenda  predictis  [fructus  4  mr.] 
....  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  13.   kal.   aprilis  anno  «S. 

Snppl.   947   fol.   245  v. 

3281.  22.  Marts  1492. 

Wasmodus  Helingman  faar  Dekanatet  i  Minden,  hvorom  han  havde  f<>rt 
Proces  ved  Kurien  med  Eggert  Durkop,  som  nu  giver  Afkald  paa  sin  Ret. 


INNOCENS  VIII.  555 

Orta  alias  questionis  materia  inter  Wasmodum  Helinchman 
et  Egerdum  Durcap  episcopum  Slesvicensem  de  decanatu  eccle- 
sie  Mindensis  rebusque  aliis  in  actis  cause  latius  expressis  et 
illarum  occasione,  causaque  huiusmodi  ad  instantiam  dicti 
Egerdi  per  s.  v.  Petro  de  Accoltis,  vestri  sacri  palatii  causarum 
auditori,  commissa  et  in  illa  in  audientia  contradictarum  pro- 
cesso,  idem  Petrus  auditor  taliter  qualiter  procedens  pretensam 
diffinitivam  sententiam  canonizatoriam  et  adjudicatoriam  curn 
fructuum  et  expensarum  condempnatione  in  favorem  dicti  Egerdi 
et  contra  prefatum  Wasmodum  promulgavit,  a  qua  pro  parte 
ipsius  oratoris  ad  s.  v.  sanctamque  sedem  apostolicam  appellato 
et  appellationis  causa  huiusmodi  Felino  eiusdem  palatii  aposto- 
lici  auditori  commissa,  idem  Felinus  etiam  perperam  procedens 
pretensam  sententiam  dicti  Petri  per  suam  similem  confirma- 
vit,  a  qua  pro  parte  ipsius  oratoris  appellato  et  causa  appel- 
lationis  huiusmodi  Matheo  de  Porta  eiusdem  palatii  auditori 
commissa  et  tam  coram  eo  quam  coram  Guillelmo  de  Pereriis, 
etiam  dicti  palatii  causarum  auditore  in  locum  ipsius  Mathei 
surrogato,  ad  quamplures  actus  citra  tamen  cause  conclusionem 
processum  extitit.  Cum  autem,  lite  et  causa  sic  indecisa  pen- 
dente,  dictus  Egerdus  liti  et  cause  huiusmodi  ac  omni  juri  sibi 
in  dicto  decanatu  quomodolibet  competenti  in  manibus  s.  v. 
sponte  cedit,  supplicat  dictus  Wasmodus  orator,  quatenus  .... 
eundem  Wasmodum  in  omni  jure,  quod  eidem  episcopo  tem- 
pore  cessionis  huiusmodi  quomodolibet  competebat,  surrogare 
.  .  .  .  et  nichilominus  de  dicto  decanatu,  qui  in  dicta  ecclesia 
dignitas  non  tamen  maior  post  pontificalem  existit  [fructus  8  mr.], 
eidem  Wasmodo  providere  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome  11.  kal.  aprilis 
anno  8. 

Suppl.  947  fol.  261  v. 

3282.  22.  Marts  1492. 

Eggert  Durkop  faar  ny  Provision  paa  Provstiet  i  Minden,  hvorom  han 
havde  fort  Proces  ved  Kurien. 

Cum  alias  prepositura  ecclesie  Mindensis,  quam  Egerdus 
episcopus  Slesvicensis  tempore  promotionis  per  s.  v.  facte  de 
persona  sua  ad  ecclesiam  Slesvicensem  obtinebat,  per  promo- 
tionem  huiusmodi  et  munus  consecrationis  eidem  electo  impen- 
dendum  vacare  speraretur,  s.  v.  motu  proprio  preposituram  pre- 
dictam  Henrico  Meyer  clerico  Bremensis  diocesis,  cubiculario  et 


556  INNOCENS  VIII. 

familiari    vestro    continuo    eommensali,    cum    illam    per    assecu- 

lionem  possessionis  regiminis  dicte  ecclesie  Slesvicensis 

vacare  contingeret,  conferendam  reservavit Et  deinde,  orta 

questionis  materia  inter  creaturam  actorem  et  Henricum  pre- 
fatos  aliosque  litis  consortes  reos  et  conventos  de  dicta  prepo- 
situra  rehusque  aliis  etc.  coram  Felino  et  Matheo  de  Porta 
auditorihus,  idem  Matheus  auditor  in  causa  ipsa  rite  procedens 
sententiam  in  favorem  dicte  creature  adjudicatoriam  dicte  pre- 
positure  et  contra  prefatum  Henricum  promulgavit,  que  nulla 
provocatione  suspensa  in  rem  transivit  judicatam.  Cum  autem 
dictus  Henricus  juri  sibi  in  dicta  prepositura  quomodolihet 
competenti  ac  gratie  et  reservalioni  huiusmodi  in  manibus  s.  v. 
sponte  resignat,  supplicat  dicta  creatura,  quatenus  resignalionem 
huiusmodi  admittentes  .  .  .  preposituram  (!)  huiusmodi,  que  in 
dicta  ecclesia  dignitas  maior  post  pontificalem  existit  [fructus 
14  mr.],  eidem  creature  providere  secumque,  ut  preposituram  pre- 
dictam,  quoad  vixerit,  una  cum  dicta  ecclesia  et  alia  quacunque 
cathedrali,  etiam  metropolitana,  ad  quam  ipsum  transferri  con- 
ligerit,  ac  omnibus  aliis  beneficiis  .  .  .  .,  que  obtinet,  retinere 
libere  valeat,  dispensare  dignemini.  Concessum  in  presentia 
pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome  11.  kal.  aprilis 
anno  (S. 

Suppl.  947  fol.  204  v. 


3283.  27.  Marts  1492. 

Kardinalerne  Oliverius  (Carafa).  Julianus  (de  Hovere),  Johannes  Michael 
(de  Miehaelis),  Dominieus  (de  Roverc).  Johannes  (de  Comitihus)  og  Ardicinus 
(de  Forta)  giver  efter  Ansogning  af  Troels,  Sogneprsest  i  Ondlose,  100  Dages 
Aflad  til  dem,  der  paa  Paaskedag.  Juledag,  St.  Laurentiuss  Dag,  Allehelgcnsdag 
og  Indvielsesdagen  for  St.  Annas  Alter  i  samme  Kirke  beseger  det  naevnte  Alter. 
Brevet  gaelder  for  al  Fremtid. 

Oliverius  Sabinensis,  Julianus  Ostiensis,  Johannes  Michael 
Praenestinus  [episcopi],  Dominicus  tituli  s.  Clementis,  Johannes 
tituli  s.  Vitalis,  Ardicinus  tituli  ss.  Johannis  et  Pauli,  pres- 
biteri,  s.  Romane  ecclesie  cardinales,  universis  Chrisli  lidelibus 
presentes  litteras  inspecturis.  Quanto  frequenlius  (Estrup, 
Tygestrup,  1(>(>~68;  Reg.  *8182).  Dalum  Rome  in  domibus 
nostris  sub  anno  1492,  die  vero  27.  mensis  martii  pontilicatus 
anno  <S. 

Afskrift  af  Fr.  Drejer  i  Ondlosa  (Arnemagn.  872,  4l°,  fol.  50). 


INNOCENS  VIII,  557 

3284.  29.  Marts  1492. 

Paven  befaler  Prioren  i  Siguenza  og  Kanniken  Rodericus  de  Cabredo  i 
Leon  samt  Officialen  i  Slesvig  at  overdrage  Praesten  Mikkel  Jensen  fra  Slesvig 
Stift  et  beneficium  ved  Nicolai  Kirke  i  Flensborg. 

Priori  Seguntine  et  Roderico  de  Cabredo  canonico  Legionen- 
sis  ecclesiarum  ac  officiali  Slesvicensi.  Vite  ac  niorum  honestas 
[etc.].  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  quoddam  perpetuum  sim- 
plex  beneficium  ad  altare  s.  Trinitatis  situm  in  ecclesia  s.  Nicolai 
in  Flenismorch1)  dicte  diocesis,  quod  Gerardus  Prin2)  clericus 
obtinebat,  per  obitum  eiusdem  Gerardi3)  vacet  ad  presens,  nos, 
Michaeli  Johannis  presbitero  Slesvicensis  diocesis  specialem  gra- 
tiam  facere  volentes,  discretioni  vestre  mandamus,  quatenus  be- 
neiicium  predictum  [fructus  3  mr.]  prefato  Michaeli  auctoritate 
nostra  conferre  curetis.     Datum  Rome  4.  kal.  aprilis  anno  8. 

Ja.  Gratis  pro  deo.    15.  kal.  maji  anno  8.    du  Breucquet 
Reg.   Lat.  917  fol.   57  v;    ogsaa  (II)  Supplik  (Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie)  i  Suppl.   948  fol.  93  v. 


3285.  3.  April  1492. 

Aarhuskanniken  Morten  Olufsen  faar  Provisionsbullen  paa  Provstiet  i  Thy- 
holm  med  Sognekirken  i  Hvidbjerg  samt  Kanonikat  og  Prsebende  i  Ribe  udstedt 
trods  nogle  Mangler  i  Suppliken  (Nr.  3271). 

Reformatio  Martini  Olaui. 

Beneficia,  que  orator  intendit  impetrare  per  huiusmodi  non 
promotionem,  sunt  parrochialis  ecclesia  in  Hwidbergh  cum  suis 
annexis,  prepositura  ruralis,  de  Tierholm  nuncupata,  Burgla- 
nensis  diocesis,  quam  dictus  Wilhaldus  post  dictam  vacationem, 
nullo  sibi  in  ea  de  novo  acquisito  titulo  aut  juris  adminiculo, 
sed  temeritate  propria  et  de  facto  per  plures  annos  ....  deti- 
nuit,  prout  detinet,  indebite-  occupatam,  ac  canonicatus  et  pre- 
benda  Ripenses  vacantes  per  dicti  Wilhardi  inhabilitatem  seu 
verius  per  obitum  ultimi  possessoris  ante  dictum  Wilhardum, 
cuius  nomen,  cognomen,  gradus,  annum  obitus,  que  per  locorum 
distantiam  et  temporis  retroacti  longitudinem  sciri  faciliter  non 
possunt,  presertim  cum  orator  sit  in  Romana  curia  presens, 
dignetur  s.  v.  pro  sufficienter  expressis  habere,  ac  si  de  verbo 
ad  verbum  exprimerentur  omnia  premissa,  etiam  ac  si  post 
obitum  ultimi  possessoris  antedictus  Wilhardus  impetrasset  ca- 
nonicatum  et  prebendam  predictos.    Dignetur  igitur  s.  v.  litteras 


*)  II:  Fleborch         2)  II:  Johannes         3)  II:  Johannis 


558  INNOCENS  VIII. 

apostolicas  super  preinserta  supplicatione  conficiendas  cum  pre- 
missorum  expressione  .  .  .  expediri  mandare.    Concessum.  A.  car- 
dinalis  s.  Anastasie.     Datum  Rome  3.  non.  aprilis  anno  8. 
Suppl.  948  fol.  104. 

3286.  6.  April   1492. 

Paven  befaler  Biskoppen  i  Lubeck  at  give  Laegmanden  Hans  Kantzau  fra 
Lnbeck  Stift  og  Margrete  Brockdorff  fra  Slesvig  Stift  Dispensation  til  at  indgaa 
Mgteskah,  skent  de  er  beslaegtede  i  fjerde  Grad. 

Episeopo  Lubicensi.  Oblata  nobis  nuper  pro  parte  Johannis 
Ranzouwe  laici  et  Margarete  Brocktorppe  mulieris  Lubicensis 
et  Slesvicensis  diocesium,  petitionis  series  continebat,  quod  ipsi 
desiderant  invicem  matrimonialiter  copulari,  sed  quia  quarto 
consanguinitatis  gradu  invicem  sunt  conjuncti.  eorum  deside- 
rium  adimplere  nequeunt,  dispensatione  apostolica  desuper  non 
obtenta.  Quare  pro  parte  Johannis  et  Margarete  predictorum, 
qui  de  nobili  militari  genere  ex  utroque  parente  procreati  ex- 
istunt,  nobis  fuit  supplicatum,  ut  super  hoc  ipsis  de  oportune 
dispensationis  gratia  providere  dignaremur.  Nos  igitur  fraterni- 
tati  tue,  cum  Egerdus  episcopus  Slesvicensis,  cui  in  hoc  casu 
scribendum  foret,  impresentiarum  in  Romana  curia  resideat, 
mandamus,  quatenus,  si  est  ita  dictaque  Margareta  propter  hoc 
rapta  non  fuerit,  cum  Johanne  et  Margareta  predictis,  ut  im- 
pedimento  huiusmodi  non  obstante  matrimonium  inter  se  libere 
contrahere  et  in  eo,  postquam  contractum  fuerit,  remanere  libere 
valeant,  apostolica  auctoritate  dispenses,  prolem  exinde  susci- 
piendam  legitimam  nuntiando.   Datum  Rome  8.  id.  aprilis  anno  8. 

Ja.  XVI.  du   Brenequet. 

Beg.  Lat.  1)19  fol.  123;  ogsaa  Supplik  (Coneessum  in  presentia  pape.  A.  ear- 
dinalis  s.  Anastasie)   i   Suppl.   949  fol.   .'5.'). 

3287.  14.  April   1492. 

O.tto  Jensen  (Foged),  Kannik  i  Hoskilde  og  Sognepraest  i  Tostrup,  faar 
Dispensation  til  ined  denne  Kirke  at  forene  et  ellers  derined  uforeneligt 
Embede. 

Supplicat  Otto  Jobannis  ex  ulroque  parente  nobilis,  cano- 
nicus  Roskildensis  ac  rector  parrochialis  ecclesie  in  Tostrup, 
in  artibus  magister,  quatenus  secum,  ut  una  cum  dicta  par- 
rochiali  ecclesia  [fructus  2  mr.  cum  dimidiaj  quodcunque  aliud 
beneficium  curatum  seu  absque  illa  quecunque  duo  curata  seu 
alias  invicem   incompatibilia  beneficia ,  si  sibi  alias  cano- 


INNOCENS  VIII.  559 

nice  conferantur  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere 
illaque  .  .  .  .,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere  et  loco  dimisso- 
rum  alia  beneficia  duo  dumtaxat  incompatibilia  similiter  reci- 
pere  et  insimul,  quoad  vixerit,  retinere  libere  valeat,  dispensare 
dignemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Ana- 
stasie.     Datum  Rome  18.   kal.   maji  anno  8. 

Suppl.  949  fol.  211. 

3288.  14.  April   1492. 

Klerken  Knud  Bryske  fra  Odense  Stift,  Sognepraest  i  Magleby,  faar  Dis- 
pensation  til,  skont  han  kun  er  13  — 14  Aar  gammel,    at  beholde  denne  Kirke. 

Dignetur  s.  v.  cuin  Canuto  Briske  clerico  Ottoniensis  dio- 
cesis,  ex  utroque  parente  de  nobili  genere  procreato,  cUrato 
parrochialis  ecclesie  in  Magleby  Ottoniensis  diocesis  predicte, 
ut  ipse,  non  obstante  defectu  etatis.  quem  patitur  in  decimo 
tertio  vel  decimo  quarto  sue  etatis  anno  vel  circa  constitutus, 
predictam  ecclesiam  vel  quodcunque  aliud  beneficium  curatum, 
si  sibi  quavis  auctoritate  canonice  conferatur,  libere  recipere  et 
licite  retinere.  cum  potestate  etc.  permutandi  etc.  possit,  dispen- 
sare.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie. 
Datum  Rome  18.  kal.   maji  anno  8. 

Suppl.  954  fol.  252. 

3289.  23.  April   1492. 

Paven  tildeler  sin  familiaris  Gotfridus  Sehutfuth  Provstiet  i  Viborg  og 
befaler  Biskoppen  i  Volterra,  Provsten  i  Basel  og  Offieialen  i  Viborg  at  indfore 
ham  i   Embedet. 

Gotfrido  SchufTuth  preposito  ecclesie  Vibergensis,  familiari 
nostro.  Grata  familiaritatis  obsequia  [etc.].  Dudum  siquidem 
omnes  dignitates  in  cathedralibus  ecclesiis  post  pontificales 
maiores  dispositioni  nostre  reservavimus.  Cum  itaque  post- 
modum  prepositura  ecclesie  Vibergensis,  que  inibi  dignitas  post 
pontificalem  maior  existit,  et  quam  Bero  Erici  obtinebat,  per 
obitum  eiusdem  Beronis  vacet  ad  presens,  nullusque  de  illa 
preter  nos  hac  vice  disponere  possit,  nos,  volentes  tibi,  qui 
etiam  continuus  commensalis  noster  existis,  gratiam  facere  spe- 
cialem,  preposituram  predictam  [fructus  8  mr.]  tibi  conferimus 
et  de  illa  etiam  providemus. 

Et  nichilominus  episcopo  Vulterano  et  preposito  ecclesie 
s.  Petri  Basiliensis  ac  officiali  Vibergensi  mandamus,  quatenus 
.  .  .  .  te  vel  procuratorem  tuum  tuo  nomine  in  corporalem  pos- 


560  INNOCENS  VIII. 

sessionem    prepositure    predicte   inducant.     Datum  Rome  9.  kal. 
maji  anno  (S. 

Reg.  Vat.  781   fol.  GH  v. 

3290.  14.   Maj   1492. 

Paven  tillader  Leve  og  Christian  Leven  at  onihytte  deres  Embeder,  saa- 
ledes  at  Leve  faar  et  evigt  Vikariat  i  Slesvig,  Ghristian  Kanonikat  og  Praebende 
sammesteds  og  Provstiet  i  Ejdersted;  tillige  loser  han  Leve  af  det  Band.  Eggert 
Durkop  havde  faaet  lyst  ham  i. 

Lenoni  Leuen  perpetuo  vicario  ad  altare  b.  Marie  virginis 
ac  ss.  Philippi  et  Jacobi  apostolorum  situm  in  ecclesia  Slesvi- 
censi,  decretorum  doctori.  Apostolice  sedis  circumspecta  benig- 
nitas  [etc.j.  Cum  itaque  hodie  tu  per  Hermannum  Ouelsust 
clericum  Padeburnensis  diocesis  procuratorem  tuum  canonica- 
tum  et  prebendam  necnon  preposituram,  Eyderstetensem  nun- 
eupatam,  ecclesie  Slesvicensis  et  Carstianus  Leuen  per  se  ipsum 
perpetuam  vicariam  ad  altare  b.  Marie  virginis  ac  ss.  Philippi 
et  Jacobi  apostolorum  situm  in  dicta  ecclesia,  quos  tunc  obtine- 
batis,  desiderantes  illos  .  .  .  invicem  permutare,  in  manibus  no- 
stris  ex  causa  permutationis  huiusmodi  sponte  resignaveritis, 
nosque  resignationes  huiusmodi  ex  eadem  causa  duxerimus  ad- 
mittendas,  nos,  qui  dudum  inter  alia  statuimus  clausulam  gene- 
ralis  absolutionis  a  censuris,  quam  in  litteris  apostolicis  apponi 
contingeret,  non  suffragari  non  parentibus  rei  judicate  et  certis 
aliis  personis  tunc  expressis  ac  generaliter  quibuscunque  aliis, 
qui  censuris  aliquibus  etiam  alias,  quam  ut  prefertur,  quomodo- 

libet  ligati  in  illis  per  annum  continuum  insorduissent te, 

qui  quibusdam  litteris  monitorialibus  contra  te  super  certo  alio 
beneficio  ad  inslantiam  Egerdi  episcopi  Slesvicensis  decretis  de- 
bite  super  hoc  requisitus  non  paruisti,  ac  quem  propterea  auditor 
super  hoc  deputalus  censuras  in  eisdem  litteris  monitorialibus 
contentas  incurrisse  declaravit,  a  predictis  ac  quibuscunque  aliis 
excommunicationis  sententiis  et  penis  .  .  .  absolventes,  vicariam 
predictam.  que  sine  cura  est  [fructus  4  mr.],  per  resignationem 
Carstiani    huiusmodi  vacantem,  ....  tibi  conferimus   et   de  illa 

etiam    providemus Noslre   tamen  intentionis  existit,  quod 

c\  collatione  nostra  huiusmodi  nullum  libi  jus  in  vicaria  quo- 
modolibet  acquiratur,  nisi  Carstianus  inilla  et  lu  in  canonicatu 
el  prebenda  ac  prepositura  huiusmodi  per  vos  taliter  resignatis 
jus  habueritis  tempore  resignationis  earundem.  Datuin  Ronie 
pridie  id.  maji  anno  8. 


INNOCENS  VIII.  561 

Simili  modo  episcopo  Lubicensi  ac  decano  ecclesie  Lubi- 
censis  ac  officiali  Slesvicensi. 

Ja.  XIIII.  XII.  4.  kal.  junii  anno  8.  du  Breucquet. 
Reg.   Lat.  917  fol.  75. 

3291.  23.  Maj   1492. 

Kong  Hans's  Kansler,  yErkedegnen  Johan  Jepsen  (Ravensberg)  i  Aarhus  faar 
Dispensation  til  med  dette  Embede  at  forene  to  ellers  dermed  uforenelige  Em- 
beder  og  desuden  opnaa  to  indbyrdes  forenelige  Embeder  i  een  og  samme  Kirke. 

Supplicat  Johannes  Jacobi  archidiaconus  Arusiensis,  de  mi- 
litari  genere  ex  utroque  parente  procreatus  ac  Johannis  regis 
Dacie  etc.  cancellarius,  quatenus  secum,  ut  una  cum  dicto  archi- 
diaconatu  quecunque  duo  seu  illo    per  eum  dimisso  quecunque 

tria    curata    seu    alias    invicem    incompatibilia    beneficia ', 

necnon  ut  quecunque  duo  beneficia  se  alias  invicem  compatien- 
tia  .  .  .  .  sub  uno  eodemque  tecto  consistentia,  si  sibi  alias  ca- 
nonice  conferantur  .  .  .  .,  recipere  et  insimul,  quoad  vixerit,  reti- 
nere  illaque  omnia  ....  totiens,  quotiens  sibi  placuerit,  dimittere 
et  loco  dimissorum  alia  beneficia  tria  dumtaxat  incompatibilia 
ac  duo  beneficia  seu  [o:  se]  alias  invicem  compatientia  ac  sub 
uno  eodemque  tecto  consistentia,  dummodo  inter  ipsa  tria  in- 
compatibilia  beneficia  huiusmodi  plures  quam  due  parrochiales 
ecclesie  vel  earum  perpetue  vicarie  ac  inter  ipsa  duo  beneficia 
sub  uno  eodemque  tecto  consistentia  duo  canonicatus  et  due 
prebende  seu  perpetue  vicarie  non  existant,  similiter  recipere  et, 
quoad  vixerit,  retinere  iibere  valeat,  gratiose  dispensare  digne- 
mini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie. 
Datum  Rome  10.   kal.  junii  anno  8. 

Suppl.  954  fol.  226. 

3292.  23.  Maj   1492. 

Klerken  Daniel  Berner  fra  Hildesheim  Stift  faar  Provstiet  og  Kanonikat 
og  Praebende  i  Minden  mod  at  betale  Forgaengeren  Eggert  Durkop1)  en  aarlig 
Pension. 

Alias  prepositura  ac  canonicatu  et  prebenda  in  ecclesia 
Mindensi  per  obitum  Bernardi  Gnopendorp  et  Conradi  de  Ho- 
berge  vacantibus,    s.  v.  Egerdo  Durcap,    tunc   sacri   palatii   apo- 


*)  16.  Juli  1492  (Suppl.  953  fol.  310)  tilstaas  der  Eggert  Durkops  Moder, 
Enken  Martha  Durkop,  hendes  Born,  Svigerborn  og  Borneborn  og  sserlig  hendes 
Datter  Margareta  professa  monasterii  monialium  ordinis  s.  Augustini  canoni- 
cissarum  regularium  Myndensis  diocesis«  samt  7  andre  Nonner  i  samme  Kloster 
Tilladelse  til  at  vaelge  Skriftefader,  have  Rejsealter  m.  m. 

Acta  pontificum  Danica  IV.  36 


,")62  [NNOCENS  VIII. 

stolici  causarum  auditori,  nunc  vero  episcopo  Slesvicensi  et 
unius  ex  dicti  palatii  auditorum  [o:  -ibus]  locumtenent,  providit 
[de  eisdem],  possessione  subsecuta.  Tamen  ....  preposituram  ac 
canonicatum  et  prebendam  huiusmodi  resignat  de  presenti;  sup- 
plicat  igitur  Daniel  Berner,  legum  doctor,  clericus  Hildesemensis. 
quatenus  sibi  de  dicta  prepositura,  que  inibi  dignitas  curata 
maior  post  pontificalem  electiva  existit,  ac  canonicatu  et  pre- 
benda  huiusmodi  [fructus  insimul  24  mr.]  providere  necnon 
prefate  creature,  ne  ex  cessione  huiusmodi  nimium  dispendium 
patiatur,  pensionem  annuam  10  mr.  super  fructibus  dictorum 
prepositure,  canonicatus  et  prebende,  quoad  vixerit,  [ipsi]1)  vel 
procuratori  suo  legitimo  per  dictum  oratorem  et  suos  successores. 
prepositure,  canonicatus  et  prebende  huiusmodi  possessores  pro 
tempore  existentes,  annis  singulis  in  terminis  et  locis  et  sub 
sententiis  et  penis  in  talibus  apponi  solitis  integre  persolvendam 
reservare,  ita  tamen,  quod,  cedente  vel  decedente  dicto  Daniele 
oratore  vel  quomodolibet  dimittente,  ad  dictam  [o:  -tosi  prepo- 
situram,  canonicatum  et  prebendam  illorumque  possessionem 
dicta  creatura  absque  alia  confectione  litterarum  regressum  ha- 
bere  possit,  concedere  dignemini.  Concessum  in  presentia  pape. 
A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Et  quod  bulle  provisionis,  pensionis 
et  regressu[s]  seorsum  et  ad  partem  aut  conjunctim  expediri 
possint  et  de  ambobus  et  pro  ambobus  respective.  Datum  Rome 
10.   kal.  junii  anno  8. 

Suppl.  950  fol.  169  v. 

3293.  24.  Maj   1492. 

Klerken  Pedcr  Thomsen  fra  Slesvig  Stift  faar  et  evigt  Vikariat  i  Mildsted 
i   samme  Stift. 

Supplicat  Petrus  Thome  clericus  Slesvicensis  diocesis,  qua- 
tenus  sibi  specialem  gratiam  facientes  de  perpetua  sine  cura 
vicaria  sita  in  ecclesia  parrochiali  Milstede  dicte  Slesvicensis 
diocesis  .  .  .,  que  tanlo  lempore  vacavit,  quod  eius  collatio  .  .  .  . 
esl  juxta  Lateranensis  statuta  concilii  ad  sedem  apostolicam 
legitime  devoluta,  licel  quidam  Thomas  Sunl  assertus  clericus 
predicte  Slesvicensis  diooesis  absque  titulo  canonico  sive  admi- 
niculo  sibi  suffragante  eandem  .  .  vicariam  per  decem  sive  duo- 
decim  annos  citra  vel  supra  detinuit,  prout  detinet,  indebite 
occupatam    [fructus  .'*  mr.],    aliquibus    probis   viris    in    partibus 

')  add.  Gz. 


INNOCENS  VIII.  563 

illis  residentibus  mandare,  ut  se  de  premissis  diligenter  infor- 
ment,  et,  si  per  informationem  huiusmodi  sibi  constiterit  [ita 
esse]1),  eundem  Thomam  Sunt  a  dicta  perpetua  sine  cura  vicaria 
amoveant  ita,  quod  perpetuam  sine  cura  vicariam  sic,  ut  pre- 
mittitur  vacantem,  aut  per  obitum  Henrici  Crim,  eidem  Petro 
oratori  conferant  seu  provideant  de  eadem,  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
9.   kal.  junii  anno  8. 

Suppl.  950  fol.  128. 

3294.  1.  Juni  1492. 

Optegnelse  om,  at  Slesvigkanniken  Christian  Leve  lover  at  betale  Annater 
af  Kanonikat  og  Praebende  i  Slesvig  samt  af  Provstiet  i  Ejdersted. 

[1492]  Die  1.  [mensis]  junii  Johannes  Wardeman  clericus 
Maguntine  diocesis  ut  principalis  ac  vice  et  nomine  Cristiani 
Leuen  canonici  Slesvicensis  in  utroque  jure  bacallarii  obligavit 
se  camere  apostolice  pro  annata  maioris  valoris  canonicatus  et 
prebende  necnon  prepositure  Eyderstetensis  in  eadem  ecclesia 
[fructus  insimul  8  rar.],  vacantium  per  resignationem  ex  causa 
permutationis  facte  cum  Lenone  Leuen  pro  vicaria  ad  altare 
b.  Marie  virginis  et  ss.  Philippi  et  Jacobi  in  eadem  [fructus  4  mr.] 
sub  data  Rome  pridie  id.  martii  anno  8. 

Overstreget  og  tilfojet  i  Margen :  Dicta  die  solvit  pro  annata 
maioris  valoris  dictorum  canonicatus  et  prebende  ac  prepositure 
tl.  9  et  bol.  40. 

Annate  1492—93  fol.  163  v  (Archivio  di  Stato). 

3295.  1.  Juni  1492. 

Leve  Leven  faar  ny  Provision  paa  et  evigt  Vikariat  i  Slesvig,  Christian 
Leve  faar  paany  Kanonikat  og  Prsebende  samt  Provstiet  i  Ejdersted. 

Cum  Leno  Leuen  canonicatum  et  prebendam  ac  preposi- 
turam  Eyderstadensem  et  Cristianus  Leuen  vicariam  perpetuam 
sine  cura,  quas  in  ecclesia  Slesvicensi  respective  obtinebant,  ex 
causa  permutationis  in  manibus  s.  v.  resignarunt,  sanctitasque 
vestra  ipsi  Lenoni  de  dicta  vicaria  et  prefato  Cristiano  de  dictis 
canonicatu  et  prebenda  ac  prepositura  providit  .  .  .,  possessione 
nondum  subsecuta,  dubitari  possit  de  viribus  huiusmodi  per- 
mutationis  ac  provisionis  subsecutarum.  Dignetur  igitur  s.  v. 
dicto   Lenoni    de   dicta  vicaria    [fructus  4  mr.]    et  ipsi  Cristiano 

l)  add.  Gz. 

36* 


564  (NNOCENS  VIII. 

de  dictis  canonicatu  et  prebenda  ac  preposilura  [fructus  insimul 
<S  mr.]  de  novo  providere.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  car- 
dinalis  s.  Anaslasie  .  .  .  Et  quod  maior  specificatio  premissorum 
el  circa  ea  necessariorum  ac  qualitatum  dictorum  beneficiorum. 
etiam  si  ipse  Leno  per  annum  et  ultra  censura  ecclesiastica 
propter  rem  judicatam  aut  alias  in  causis  beneficialibus  sive  dig- 
nitatem  [o:  -tum]  tangentibus  dicta  beneiicia  insorduit,  fieri  pos- 
sit  in  litteris  desupcr  conficiendis.   Datum  Rome  kal.  junii  anno  8. 

Suppl.   950  fol.   2o()  v. 

Slesvicensis.  Christianus  Leven.  Canonicatus  per  permutationem. 
Uddrag  i   Indice  338  efter  Reg.  Lat.  Innoc.  VIII  an.  8  lib.  14  (tabt)  fol.  63. 

3296.  3.  Juni   1492. 

De  evige  Vikarer  Peder  Thomsen  i  Mildsted  og  Jakob  Bartoldsen  i  Simons- 
herg  i  Slesvig  Stift  faar  Tilladelse  til  at  lade  sig  indvie  til  de  gejstlige  Grader 
vcd   Kurien. 

Cum  Petrus  Thome  de  Milstede  et  Jacobus  Bartoldi  clerici 
Slesvicensis  diocesis,  vicarii  perpetui  altarium  b.  Marie  virginis 
parrochialium  ecclesiarum  in  Milstede  et  Simensberg  dicte  dio- 
cesis  respective  sitarum  propter  ordinarii  loci  Slesvicensis  absen- 
tiam,  in  Romana  curia  residentis  et  propter  vicarii  generalis 
eiusdem  loci  carentiam  ad  ordines  sacros  in  illis  partibus  mi- 
nime  se  promoveri  facere  valeant,  unde  pro  ordinibus  recipien- 
dis  dicti  oratores  se  ad  dictam  Romanam  curiam  transferrentes(l), 
prout  adhuc  presentes  existunt,  supplicant  s.  v.,  quatenus  ipsis, 
u t  a  quocunque  antistite  maluerint  in  dicta  Romana  curia  [re- 
sidente]  aliquibus  diebus  dominicis  vel  festivis  etiam  extra  tem- 
pora  ad  hoc  a  jure  statuta  ad  sacros  subdiaconatus,  diaconatus 
el  presbiteratus  ordines  rite  se  promoveri  libere  facere  valeant, 
[dictoque  antistiti]  conferendi  et  omnibus  predictis  recipiendi  or- 
dines  huiusmodi  licentiam  de  consensu  ordinarii  concedere  dig- 
nemini.  Concessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anaslasie. 
El  quod  presentis  supplicationis  sola  signatura  sufficiat.  Et  quod 
examinentur  in  camera  apostolica.  Datum  Rome  3.  non.  junii 
anno  8. 

Suppl.  951    fol.  101. 

3297.  4.  Juni   1492. 

Biskop  Petrus  de  Vicentiis  i  Cesena  faar  motu  proprio  Befaling  til  at 
suspendere  Bandlysningen  over  Sten  Stures  Kapellan,  Praesten  Nicolaus  Gornow 
i  Lubeck,  som  var  paalagl  efter  Jens  Pedersen  Hostorps  Begaering  (jfr.  Nr.  .'U  <)!)). 


INNOCENS  VIII.  565 

Motu  proprio  tibi  Petro  de  Vicentia  episcopo  Cesenatensi 
curie  causarum  camere  apostolice  nostre  generali  auditori  man- 
damus,  quatenus  Nicolaum  Gornow  presbiterum  Lubicensem, 
Stenonis  Stuwre  regni  Svecie  viceregis  capellanum,  in  nostrum 
et  camere  nostre  apostolice  negotium  arduum  specialiter  mis- 
sum,  a  sententiis  et  censuris  per  te  in  eundem  ad  instantiam 
cuiusdam  Johannis  Petri  de  Hestorp  asserti  clerici  ob  non  pari- 
tionem  litterarum  executorialium  in  quadam  causa  Lubicensis 
vicarie,  etiam  per  Johannem  episcopum  Nucerinum,  unius  ex 
sacri  etc.  [o:  palatii  apostolici  causarum  auditoribus]  locum  te- 
nentem,  contra  eundem  Nicolaum  decretarum  et  executarum  latis 
absolvas  et  interdictum  premissorum  occasione  impositum  tollas 
ad  duos  annos  proxime  sequentes,  ut  ipse  possit  interim  per 
curiam  Romanam  secure  incedere  ac  negotia  dicte  camere  apo- 
stolice  cum  presidentibus  eiusdem  camere  nostre  apostolice  per- 
tractare  super  summa  debita  eidem  camere  26000  mr.  arg.,  et 
interim  in  negotio  executionis  huiusmodi  supersedeas.  Conces- 
sum  ad  duos  menses  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Ana- 
stasie.  Et  quod  sola  signatura  sufficiat.  Et  quod  de  assertis 
constare  debeat  eidem  auditori.  Datum  Rome  pridie  non.  junii 
anno  8. 

Suppl.  950  fol.  179  v. 

3298.  16.  Juni  1492. 

Helligaandsklostret  i  Kobenhavn  faar  efter  Ansogning  af  Kong  Hans,  Or- 
denens  Stormester  og  Klostrets  Prior  pavelig  Stadfaestelse  paa,  at  det  maa  nj^de 
Helligaandsordenens  Privilegier  og  staa  direkte  under  Moderklostret  i  Rom 
(jfr.   Nr.  2547). 

Dudum  Sixto  pape  IV  per  Cristiernum  regem  Dacie  tunc  in 
ipsius  predecessoris  presentia  constitutum  exposito,  quod  alias 
ipse  rex,  pie  considerans,  quod  per  totum  eius  regnum  Dacie 
unum  solum  hospitale  s.  Spiritus  ordinis  s.  Augustini  erat,  et 
quod  ad  opidum  Haffnense  Roskildensis  diocesis,  ubi  idem  rex 
nt  plurimum  residere  consueverat,  quamplures  principes,  barones, 
milites  et  armigeri  confluebant,  quodque  nullus  locus,  ubi  in- 
fantes  expositi  vel  pauperum  aut  ex  illegitimo  matrimonio  nati 
reciperentur,  nutrirentur  et  sustentarentur,  existebat,  et  quod 
ipse  rex  singulari  devotione,  quam  ad  hospitale  s.  Spiritus  in 
Saxia  de  Urbe  et  prefatum  ordinem  gerebat,  ac  etiam  pietate 
motus,  unum  hospitale  sub  eodem  vocabulo  s.  Spiritus  dicti 
ordinis  de  novo  erigi  et  edificari  fecerat,  prefatus  Sixtus  ad  ip- 


566  [NNOCENS  VIII. 

sius  regis  supplicationem  erectionem  predictam  .  .  .  coniirmavit 
ac  slatuit,  quod  hospitale  sic  erectum  pro  recollectione  pauperum 
et  infantium  expositorum  remaneret  ac  dicto  hospitali  in  Saxia 
de  Urbe  et  nulli  alteri  perpetuo  subjectum  esset  et  sibi  annuas 
responsiones  solitas  persolveret  et  ab  omnium  monasteriorum 
et  Locorum  dicti  ordinis  exactione  et  obedientia  in  omnibus  ad 
instar  aliorum  hospitalium  ipsi  hospitali  in  Saxia  de  Urbe  sub- 
jectorum  exemptum  esset,  quodque  prior  et  fratres  dicti  hospi- 
talis  erecti  omnibus  privilegiis  .  .  .  gauderet,  quibus  gaudebant 
ac  gaudere  possent  magister  et  fratres  dicti  hospitalis  in  Saxia 
de  Urbe,  et  insuper  omnes  indulgentias,  remissiones  preter  ple- 
narias  aliaque  privillegia  apostolica  et  etiam  per  archiepiscopos, 
episcopos  et  alios  dicto  hospitali  erecto  et  illud  visitantibus  sub 
quacunque  verborum  forma  concessa  prefato  de  novo  erecto 
hospitali   concessit  et  [ad]1)   illud  tamen  absque  prejudicio  dicti 

hospitalis  in  Saxia  de  Urbe  transtulit.    Et  deinde  s.v conces- 

sionem,  indulta,  statuta,  exemptionem,  relaxationem,  indulgentias 
ac  litteras  tam  per  dictum  Sixtum  quam  quoscunque  alios  Ro- 
manos  pontifices  eidem  hospitali  in  Saxia  et  eius  membris  con- 
cessa  ....  confirmavit  ac  illa  omnia  robur  perpetue  firmitatis 
obtinere  decrevit.  Ut  igitur  jam  in  eodem  hospitali  Haffnensi 
sic  erecto  regularis  vite  observantia  secundum  regulam  s.  Augu- 
stini  dicti  ordinis  pariter  et  hospitalitas  existat  et  observetur, 
etiam  pauperum  et  miserabilium  personarum  commoditatibus 
inibi  consulatur2),  prout  in  aliis  membris  dicti  hospitalis  in 
Saxia  de  Urbe  existit  et  conservari  solet,  quare  supplicant  tam 
Johannes  rex  Dacie  filius  et  successor  in  regno  predicti  Cristierni 
regis,  eiusdem  hospitalis  Haffnensis  principalis  fundatoris  et  erec- 
toris,  ....  quam  in  Saxia  de  Urbe  preceptor  ac  Haffnensis  hospi- 
lalium  predictorum  prior  et  illius  fratres,  quatenus,  quod  dictum 
hospitale  Haffnense  sit  verum  et  indubitatum  meinbrum  predicti 
Hospitalis  in  Saxia  de  Urbe  necnon  preterea  omnibus  privillegiis 
dicto  ordini  in  genere  concessis  et  in  futurum  concedendis  tam- 
quam  aliud  verum  membrum  gaudeat,  statuere,  declarare  et  pro 
potiori  cautele  suffragio,  si  necesse  fuerit,  eas  [o:  ea]  de  novo 
ad  predictum  hospitale  Haffnense  extendere  dignemini.  Conces- 
sum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum  Rome 
16.  kal.  jubi  anno  8. 

Suppl.   951   fol.   295  v  (—  254  v). 


')  add.   (i/.         *)  (i/  Cod.  consoletur 


INNOCENS  VIII.  567 

3299.  28.  Juni  1492. 

Klerken  Poul  Andersen  fra  Roskilde  Stift  faar  ny  Provision  paa  et  evigt 
Vikariat  i  Roskilde. 

Alias  vacante  perpetua  vicaria  cathedralis  ecclesie  Roskil- 
densis  ad  altare  s.  Laurentii  per  obitum  Georgii  Olani,  Paulus 
Andree  clericus  eiusdem  Roskildensis  diocesis  eandem  perpetuam 
vicariam  auctoritate  ordinaria  sibi  conferri  et  de  illa  provideri 
obtinuit,  possessione  subsecuta.  Dubitat  [tamen  provisionem 
huiusmodi]  viribus  non  subsistere  dictamque  vicariam  adhuc 
vacare;  supplicat  [igitur],  quatenus  sibi  de  dicta  perpetua  vicaria 
[fructus  2  mr.  cum  dimidia]  de  novo  providere  dignemini.  Con- 
cessum  in  presentia  pape.  A.  cardinalis  s.  Anastasie.  Datum 
Rome   4.  kal.  julii  anno  8. 

Suppl.  954  fol.  11  v. 

3300.  3.  Juli  1492. 

Paven  befaler  Officialen  i  Verden  at  fselde  Dom  i  Sagen  mellem  Katarina 
Breide,  Enke  efter  Hans  Rantzau,  og  hendes  Mands  Slaegtning  Ove  Rantzau. 

Officiali  Verdensi.  Humilibus  etc.  Exhibita  siquidem  nobis 
nuper  pro  parte  nobilis  mulieris  Catherine  relicte  Johannis 
Rantzow  domicelli  vidue  domicelle  Lubicensis  diocesis  petitio 
continebat,  quod  nobilis  vir  Ouo  Rantzow  domicellus  eiusdem 
diocesis  eiusdem  Johannis  consanguineus  1000  mr.  monete  Lu- 
bicensis  ad  dotem  ipsius  Catherine  spectantes,  quas  prefata 
Catherina  eidem  Ouoni  amicabiliter  mutuaverat,  eidem  Catherine 
restituere  recusavit  in  ipsius  Catherine  prejudicium  non  modi- 
cum  et  gravamen.  Quare  pro  parte  eiusdem  Catherine  nobis 
fuit  supplicatum,  ut  omnes,  quas  ipsa  Catherina  contra  dictum 
Ouonem  super  marchis  predictis  et  illarum  occasione  movere 
intendit,  causas  alicui  probo  viro  in  partibus  illis  committere 
dignaremur.  Nos  itaque  discretioni  tue  mandamus,  quatenus, 
vocatis  dicto  Ouone  et  aliis,  qui  fuerint  evocandi,  auditisque 
hincinde  propositis,  quod  justum  fuerit,  appellatione  remota 
usuris  cessantibus  decernas,  faciens,  quod  decreveris,  per  cen- 
suram  ecclesiasticam  flrmiter  observari.  Datum  Rome  5.  non. 
julii  anno  8. 

B.  X.  Bagarothus. 
Reg.  Lat.  921   fol.  270. 

330K  9.  Juli  1492. 

Optegnelse  om,  at  Paven  udnaevner  [den  danske  Munk]  Mads  Knudsen 
til  Biskop  i  Gardar  efter  Jakob  Blaas  Resignation. 


568  INNOCENS  VIII. 

1492]  Die  lune  9.  mensis  julii  sanctissimus  dominus  noster 
in  suo  consistorio  secreto,  ut  moris  est,  ad  relationem  vicecan- 
cellarii  admisit  resignationem  ecclesie  Gardensis  in  manibus  sue 
sanctitatis  factam  per  Jacobum  Blaa  .  .  .  .  et  illi  de  persona 
Mathie  Canuti  prefecit  [o:  providit]. 

Gadensis  gratis. 

Arch.  Consist.  Acta  Camerarii  I,  24.     Trykt  Dipl.  Norv.  XVII,  1131. 


REGISTER.1) 


Abo  2584  —  Stift  2628. 

Aager  i  Slesvig  og  Holsten  2609. 

Aalborg,  Helligaandsklostret,  31 77, 3182, 
3190;   Prior  se  Jens  Nielsen. 

Aarhns  2521,  2532,  2584,  2587,  2592, 
2820,  2837  f.,  2841,  2924  f.,  2959, 
3005,  3011,  3022,  3032,  3036,  3046, 
3054  f.,  3065,  3067  f.,  3115,  3195, 
3197,  3217,  3269  f.  —  Byraadet, 
2828,  3055  —  Vor  Frue  Kirke,  2968 
—  St.  Olai  Kirke,  3270  —  Kar- 
meliterklostret,  2828  —  Kapitlet, 
2828,  2831  f.,  3191  f.  —  Prasbenden 
Egaa,  2924  f.,  3197  —  Biskoppen, 
2491,  2714  f.,  3095,  3246;  jfr.  Esger, 
Svend,  Stygge  (Ulrik),  Lange  (Jens 
Iversen),  Bolle  (Ejler  Madsen),  Skade 
(Niels  Clausen)  —  Provster  se  Mik- 
kel  Pedersen,  Christiern  Nielsen, 
Fleming  (Herman)  —  iErkedegne 
se  Bolle  (Ejler  Madsen),  Rosenkrantz 
(Mogens  Eriksen),  Griis  (Peder), 
Ravensberg  (Johan  Jepsen),  Peder 
Nielsen,  Hostorp  (Jens  Pedersen), 
Vesteni  (Laurens) —  Kantoren,  3192. 

Aasted  S.  (Harre  H.,  Viborg  Stift) 
2728. 

Aasum  S.  (Aasum  H.,  Odense  Stift) 
2459,  2764. 


Accoltis,  Petrus  de,  pavelig  Kapellan 
og  Auditor,  3186,  3222,  3226,  3281. 

Afiadsbreve,  Aarhus  Helligkors  Kapel, 
2968  —  Barby  Franciskanerkirke, 
2519    —  Bollerup  Sognekirke,  2634 

—  Brondby  Sognekirke,  2634  — 
Esrom,  3100  f.  —  Ferlov  Sognekirke, 
2634  —  Halmstad  Sognekirke,  2634 

—  Helsingborg  Dominikanerkirke, 
3157,  (Helligkorsalter),  2638,  3100  — 
Helsingor  Sognekirke  (Trefoldigheds- 
kapel),  2638,  St.Olai  Kirke,  3100,  Kar- 
meliterkirke,  3100  —  Husby  Sogne- 
kirke,  2725  —  Ingelstrup  Sogne- 
kirke,  2634  —  Karmeliterordenen, 
2690;  Provinsen  Dacia,  2661  — 
Kiel,  Vor  Frue  Kapel,  2930 
Krabberup,    St.  Arvids  Kapel,  2634 

—  Kobenhavn,  Frue  Kirke,  2559, 
(St.  Annas  Alter),  3259 ;  Helligaands- 
kirken,  2520  —  Koge,  Franciskaner- 
kirken,  3102  —  Laholm,  St.  Ger- 
truds  Kapel,  2634  —  Landskrone 
Sognekirke,  3100 ;  Karmeliterkloster, 
2634    —    Lumby   Sognekirke,    2616 

—  Lunde  Domkirke,  2578,  (St.  Mor- 
tens  og  St.  Birgittas  Altre),  2634; 
St.  Botulfs  Kirke,  2634;  Francis- 
kanerkirken,  2634  —  Lunkede  Sogne- 


')  Heri  er  ikke  medtaget  Ordet  Danmark  og  de  regerende  Pavers  Navne. 
Kardinalerne  og  enkelte  andre  Kurialer,  hvis  Slsegtsnavne  ikke  findes  i  Teksten, 
er  anforte  under  Fornavnet;  S.  betyder  Sogn,   H.   Herred,  Hgd.   Herregaard. 


570 


REGISTER. 


kirke,    2(534  Lykaa,    Vor    Frue 

Kirke,  2607  —  Malmo  Franciskaner- 
kirke,    2634  Mariager,   2727  — 

Maribo,  2 577.  2606,  2727  —  Marien- 
krone,  2727  -  Morsum  Sognekirke, 
2656  Odcnse   St.  Knuds    Kirke, 

2457  f.,  2693  —  Ondlose  Sognekirke, 
3283  —  Ribe  Dominikanerkirke, 
3033,  3071  —  Hoskilde  Domkirke. 
2560,  3100.  (Birgittas  Alter),  2638, 
(Trefoldighedskapel) ,  2575,  2651, 
2090.  2738  f.;  Franciskanerkirken. 
2038  -  -  Skovkloster,  2771  —  Sles- 
vig  Domkirke.  2580,  2(590  —  Turko, 
St.  Claras  Kapel,  2007  —  Vadstena, 
2727  —  Valby  Sognekirke.  2034  — 
Ystad  Franciskanerkirke.  2034  — 
.Ebelholt,   3208. 

Agerskov  (Gerescola  ?)  S.  (Rangstrup  H., 
Ribc.  nu  Slesvig,  Stift)  2017. 

Ablefeld,  Hans,  Kannik  i  Hamburg, 
cvig  Yikar  i  Liibeck,  2010. 
-  Joakim,  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  2803, 
cvig  Yikar  i  Liibeck,  3103,  Kannik 
i  Haderslev.  3233  f.,  Provst  i  Yidaa, 
3278. 

Ahrensboeck  (Holsten),  Karteuscrklo- 
ster,  2008. 

Albanien   2401. 

Albertus,  Grevc  af  Mulingen,  2528  f. 

Albrecht  (Achilles),  Markgreve  af  Bran- 
denburg.  2957. 

Albaek  S.  (Dronninglund  H.,  Borglum 
Stift),  3140. 

Aldaciis.  Franciscus  de,  Klerk  fra  Imola, 
Pavens     familiaris< ,  2795. 

Aleria  (Korsika),  Biskoppen,  2522,  2574. 
2587,   2590,   2592,   2854,   3074. 

Alessandria,  Biskoppen,  2902,  2977. 
3043,  3161;  jfr.  Johannes  Antonius. 

Alexander  II.  Pave,  2090. 

Jensen,  Kannik  i  Kobenhavn.  siden 
Munk,  3232. 

Aloysius,  Johannes,  pavelig  Auditer, 
2690. 

Alsted  S.  (Alstcd  II..  Boskilde  Stift), 
3201. 

Alten,  Johannes,  Klerk  fira  Munster 
Stift,  Sognepraest  i  Diekholzen, 
3248. 


Alvcrding.    Helmold.    Kong    Hans'    fa- 

mulus.     Kannik     i     Slesvig,     3241. 

Sognepraest    i    Hatstcd    og   Skovby, 

3243. 
Amelung,  Kannik  i  Lund,  3180. 
Amsterdam  2773. 
Amules,  Tbeodericus.  24(54. 
Anders    Jakobsen.    Provst    i    Berglum. 

2000.  2713. 

—  —  Lsegmand  i   Faaborg,  2709. 

—  Madsen,  evig  Vikar  i   Lund.  3021. 

—  Nielsen.  Kong  Hans  Kansler.  Akolit 
fra  Boskilde  Stift,  3207,  Kannik  i 
Aarhus,  Sogneprrest  paa  Falster, 
3209. 

—  Pedersen,  Kannik  i  Slesvig.  siden 
gift.  2450.  2498. 

—  —  Prsest  i  Aasted    og  Seldc,    2728. 
Angelus  (de  Capranica).  Kardinalbiskop 

af  Praeneste,   2010. 
Antivari    (i    Epirus),     .Erkebiskoppen. 

2479. 
Anton  Antonsen,  Klerk  fra  Slesvig  Stift. 

Beneficiar  i  Goldberg,  2702 
Antoniterne   2823  —  Klostre    se    Mor- 

kser.  Vienne. 
Antonius  (de  Eugubio),   Finansembcds- 

mand  ved  Kurien,  2590,  2099. 

—  (de  Palatio),  Finanscmbedsmand  vcd 
Kurien,  2878—81. 

—  (de  Yiterbio),  Finanscmbedsmand 
ved  Kurien.  2840. 

—  Jacobus  (Venier),  Kardinaldiakon  af 
St.  Vitus  et  Modestus,  2010. 

Antvorskov,  Johanniterkloster  (St.  Pe- 
ders  Landsogn.  Slagelse  H.,  Bos- 
kilde  Stift),  3091  —  Prioren,  3072, 
3091. 

Ardeus  (Arndes?),  Tbeodcricus,  Kannik 
i  Lubeck,  2877. 

Ardicinus  de  Porta,  Kardinalprcsbyter 
af  St.  Johannes  ct   Paulus,  3283. 

Ario  (Krcta),  Biskoppcn.  se  Pbilippus 
Bartholomsei. 

Arles,  /Erkebiskoppen.  3206. 

Arndes,   Beymar,   3001. 

—  Theodericus,  se  Ardeus. 

Arne  Henrikscn.  Sognepriest  i  Tam- 
druj),  2927,  Kannik  i  Bibe  og  Aar- 
hus.   3008. 


REGISTEK. 


571 


Arnsbeck  se  Ahrensboeck. 

Arras,  Dekanen,  2572. 

Asschen,  Albert,  Klerk  fra  Odense  Stift, 
evig  Vikar  i  Liibeck,  2922,  3006, 
Kannik  i  Middelburg,  3130,  evig 
Vikar  i  Verden,  3151,  3165,  3169, 
evig  Vikar  i   Hamburg,  3240. 

Asmild  S.  (Norlyng  H.,  Viborg  Stift) 
2852. 

Atrebatensis  se  Arras. 

Augsburg  2679. 

Augustinerklostre  se  Gramzow,  Hunds- 
lund,  Jasenitz,  Neuwerk,  Tvilum, 
Vestervig,  iEbelholt. 

Avnslev  S.  (Vindinge  H„  Odense  Stift) 
2481. 


Baden,   Oluf  Mortensen,   Biskop  i  Ros- 

kilde,  2479,  2560,  2692,  2764,  2766, 

2798,  2970  ff.,  3095,  3171. 
Bajern,   Hertugen,  se  Fredericus. 
Balthasar,      Hertug     af     Mecklenburg, 

FjTste    i    Nedre-Slavien,    Greve    af 

Schwerin,   Administrator   i    Schwe- 

rin,  2624. 
Bamberg  2527,  2555,  2588  —  Kapitlet, 

2527,  2555  —  Biskoppen,  2527,  2555 

—  Officialen,  2588. 
Barby  (Magdeburg  Stift),  Franciskaner- 

kirken,  2519  —  Grever  se  Gunthe- 

rus,  Johannes. 
Bardewick     2530,     3159    —    Provsten, 

2467  (?),    2538,    2590    —    Dekanen, 

2587. 
Barjohan  se  Storjohan. 
Barsebek,     Frederik,     til     Elvedgaard, 

Bidder,  2668,  2709. 
Bartholomaeus    de    Camerino,     pavelig 

Nuntius    i    Norden,    2887  ff.,    2891, 

2897.  2910,  2961,  2965,  2983,  3069, 

3090. 

—  (Roverella),  Kardinalpresbyter  af  St. 
Clemens,  2627,  2632. 

—  Antonii  de  Monte  Ulmeo,  2514. 
Barvidsyssel,  Provsten,  2710;  jfr.  Soven- 

broder  (Enwald),    Mulenbach  (Con- 
rad),     Varecker    (Ludolf),     Hostorp 
(Jens  Pedersen),  Jens  Bossen. 
Basel,   Provsten,  3289. 


Basse,  Anders,  Bonde  fra  Kaer  H.,  307(5. 

—  Kjeld  Jensen,  Sognepraest  i  Har- 
lose,   evig  Vikar  i  Lund,  3181. 

—  Niels  Jensen,  Klerk  fra  Lunde  Stift, 
evig  Vikar  i  Lund,  3021,  Sogne- 
praest  i  Odarslof,  3030. 

Baum,  Johannes,  Klerk  fra  Verden  Stift, 

Kannik  i   Hildesheim,  3280. 
Beck,    Niels,    Sognepra?st    i    Flensborg, 

2711  f. 
Becker,  Johannes,  se  Brant. 
Beel,  Ture,  se  Bool,  Ture. 
Beke,    Frederik    Barsebeks    Hustru.    se 

Krummedige,   Beke. 
Belbog,  Praemonstratenserkloster  (Pom- 

mern),  2746. 
Benedikt  X,  Pave,  2690. 

—  XII,   Pave,  2667. 
Benediktinerordenen ,      Bursfelderkon- 

gregationen,  2774,  3018  —  Klostre, 
se  Dalum,  Odense  (St.  Knuds  Klo- 
ster),  Ribe  (St.  Nicolai),  Ringsted, 
San  Gemine,  Skovkloster,  Slesvig 
(Holmen),   Utrecht,  Vissing,  Voer,  0 

Benekinus  Pedersen,  Praest  fra  Borg- 
lum  Stift,  Sognepraest  i  Ydby,  Bo- 
dum  og  Hurup,  3262,  3265  f. 

Bent,   Kannik  i  Slesvig,  3076. 

—  Knudsen,   Kannik  i  Viborg,  3136. 
Bentz,  Petrus,  Sognepnest  i  Oldenburg, 

2740. 
Berardus  (Eruli),   Kardinalpresbyter  af 

St.  Sabina,  2591. 
Bergen,  Biskoppen,  3122. 
Bermans,  Johannes,  2464. 
Bernardus  Ilcinensis,  Laege,  2517. 
Berndes,  Erasmus,    Provst  i  Neuwerk, 

3161,  3179. 
Berner,  Daniel,    Klerk  fra  Hildesheim, 

Dekan    i    Minden,    3143,     Provst    i 

Minden,  3292. 
Berridsgaard,  Hgd.  (Taars  S„  Musse  H.. 

Odense  Stift  (Lolland)),  2758. 
Bierbi  se  Munkebjiergby. 
Bigar  S.  (Glasgow  Stift)  2646. 
Bild,  Niels  Jonsen,  iErkebiskop  i  Lund, 

2834,  2846,  3204. 
Birger,  Kannik  i  Kobenhavn,  3171. 

—  Gunnersen,  Dronning  Dorotheas 
Kansler.   Sognepraest  i  Kallundborg 


,)/^ 


BKGISTKK. 


og  Vestenskov,  2953,  Kannik  i  Lund, 

:J()S7.  3105,  3155,  3167  f. 
Birger  Pedersen,  Klerk  fra  Lunde  Stift, 

Kannik  i  Hibe  og  Kobenhavn,  2883, 

Beneficiar  i  Roskilde,  2900,  Kannik 

i  Viborg,  2918,  2941. 
Birgitta,  svensk  Helgen,  2827. 
Birgittinerklostre  se  Mariager,  Maribo. 

Marienkrone,  Vadstena. 
Birkeret  3210,  3213,  3221. 
Birketing  3261. 
Bjergby  se  Munkebjergby. 
Bjernede  S.  (Alsted   H.,   Boskilde  Stift) 

3261. 
Bjerreby    S.    (Sunds    H.,    Odense    Stift) 

2476. 
Bjern  Eriksen.  Klerk  fra  Viborg  Stift, 

307."),  Provst  i  Viborg,  3289. 
Bjornholm,    Hgd.    (nu    Hogholm,    Tir- 

strup  S.,    Sonder  H.,  Aarhus  Stift), 

2454. 
Blaa,  .lakob,  Biskop  i  Gardar,  3301. 
Bla?k,     Mads,     Sognepraest     i     Broager, 

3142. 
Bo    Nielsen,    evig  Vikar   i    Bibe,    2951, 

Kannik  i   Bibe,  3252. 
Bodum  S.  (Befs  H.,  Borglum  Stift)  3262. 
Boifflet  se  Borfflet. 
Bokem  (en  Afgift)  3261. 
Bolis,  Paulus,  2464. 
Bollerup,     Hgd.    og    S.    (Ingelstad    H., 

Lunde  Stift),  2634. 
Bologna    3011,    3036  iErkedegnen, 

2652  -      Universitetet,    2652.    3005. 
Bolterman,  Hermannus,  2464. 
Boltzen,    Paulus,    Klerk,    evig    Vikar    i 

LCibeck,  2486. 
Bonifacius  VIII,  Pave,  2455,  2457,2798, 

2845,   3033.   3071,  3104,  3126.  3139, 

3162,  3166.  3171,  3202,  3246. 

—  IX.   Pave,   3071. 

—  Kardinalpresbyter  af  St.  Laurentius 
in  Damaso,  3037. 

Bool.  Ture,  Klerk  fra  Lunde  Stift,  Kan- 
nik  i  Lund,  3180,  evigVikari  Lund, 
Sogneprsest  i  Tottarp.  Sogneprsest  i 
Vram,  3214. 

Borch,  Simon  v.  d..  Biskop  i  Bcval, 
pavelig     Nuntius,     3106  ff..     3113, 

3231. 


Borftlet,  Beimar,    evig  Vikar  i   Slesvig, 

2908  f.,  2950. 
Borneman.    Claus,    Pnest   i    Flensborg, 

3064. 
Borssiet  se  Borfflet. 
Both,   Peder,    Prsest  fra  Berglum  Stift, 

Sognepnest   i   Sennels,   3058. 
Botilde  .lensdatter,    fra    Borglum  Stift. 

3140. 
Boyin  se  0rum. 
Brahe,  Barbara,  til  Bollerup.  2634. 

—  Torkil,  Bidder,  2634. 

Bramsche  (Osnabriick  Stift),    Dekanen, 

2536. 
Brandenburg,  Biskoppen,  2746  —  Mark- 

grever   se  Johan,  Albrecbt  —   Offi- 

cialen,  2526. 
Brandis,  Tilmannus,  /Erkedegn    i    Hil- 

desheim,  2654. 
Brant  (Becker),  Johannes,  2464,    Klerk 

fra  Bremen  Stift,  Kannik  i  Slesvig, 

2945. 

—  Jobannes,  Klerk  fra  Gamin  Stift, 
Beneficiar  i  Stralsund.  3019. 

Bredemeyer,  Gotscalcus,  Klerk  fra  Lii- 
beck  Stift,  evig  Vikar  i  Liibeck, 
2464,  2932. 

Bredsten  S.  (Torrild  H.,  Bibe  Stift)  2871. 

Bremen  2506,  2642,  2684,  2686,  2688  fif., 
2700,  2942  f.  —  Stift  3061  —  iErke- 
biskoppen,  2684  f.,  2688  f.,  2698, 
2701  f.;  jfr.  Syffridus  —  Kapitlet, 
2684,  2698,  2701  f.  —  Provsten,  2608; 
jfr.  Bode  (Johannes)  (?)  —  Provsten 
ved  St.  Willehad,  2489.  2530;  jfr. 
Clinckrade  (Tbeodericus)  —  Officia- 
len.  2536,  2545. 

Breslau,  Skolastikeren,  2698.  2705;  jfr. 
Corbeke  (Friedelus  de). 

Brevius,  Franciscus,  pavelig  Kapellan 
og  Auditor,  3179,  3230,  3237.  3263. 
3277. 

Breyde,  Johan.  Kannik  i  Slesvig,  Klerk 
i  det  pavelige  Supplikkontor,  2460, 
Kannik  i  Bremen  og  Hamburg,  evig 
Vikar  i  Buxtehude,  2506,  2513. 
Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Kannik  i 
Hildesheim  og  Magdeburg,  2614, 
2626,  Vicedominus  i  Camin,  2631. 
2650,    /Brkedegn    i    Slesvig,    2654, 


REGISTER. 


573 


evig  Vikar  i  Eutin,  2659,  2718,  Kan- 

nik  i  Liibeck,  2967. 
Breyde,     Katarina,     Enke     efter    Hans 

Rantzau,  3236,  3300. 
Breydemeyer  se  Bredemeyer. 
Broager  S.(Sundeved,  Slesvig  Stift)  3142. 
Broby  S.  (Salling  H.,  Odense  Stift)  2474, 
Brock,    Lage    Eskesen,    til    Gl.  Estrup, 

Ridder,  2648. 
Brockdorff,   Margrete,  3286. 
Brogder,    Martinus,    se    Krogber,    Mar- 

tinus. 
Bromme  S.  (Alsted   H.,    Roskilde  Stift) 

3261. 
Brostrup,    Jens,     Kannik     i     Roskilde, 

2507  f.,    2556,    2558,    .Erkebiskop  i 

Lund,    2565  f.,    2594,    2600,    2632  f., 

2692,     2764,     2766  f.,     2798,     2858, 

3013,  3095,  3175,  3202,  3204,  3214. 

—  Laurens,  ^Erkedegn  i  Lund,  3229. 
Bruckmann,  Nicolaus,  Provst  i  Kolberg, 

Vicedominus  i  Gamin,  2631. 

Brum,  Theodericus,  Laegmand  fra 
Utrecht  Stift,  2773. 

Brun,  Jens,  Klerk  fra  Viborg  Stift, 
Kong  Hans'  Kapellan,  Provst  i  Vi- 
borg,  Kannik  i  Roskilde,  2973  f., 
2990,  2995,  Kannik  i  Aarhus,  Sogne- 
praest  i  Heltborg  og  Visby,  3016. 

—  Jens  Madsen,  Praest  fra  Odense  Stift, 
Beneficiar  i  Lund,  2500.  Prsest  i 
Helligaandshospitalet  i  Rom,  /Erke- 
praest  i  Collignola,  2512,  Kong  Chri- 
stierns  Kapellan,  2548,  Kannik  i 
Kebenhavn,  2618,  pavelig  familiaris, 
2630,  pavelig  Akolyt,  2635,  2672  f., 
2706,  Ponitentiar  ved  Peterskirken, 
Kannik  i  Hamburg,  2717,  2724, 
Kannik  i  Viborg,  2731,  2735,  evig 
Vikar  i  Hamburg,  Sognepraest  i 
Nigenkerken,  2741,  Kollektor  i  Nor- 
den,  2742—45,  Kannik  i  Ribe,  2883 
—86,  evig  Vikar  i  Lund,  2886,  2906, 
2918,  2941. 

—  Johannes,    Klerk   fra    Liibeck    Stift, 

3272. 
Brunnby  se  Brondby. 
Brunswick,  Luderus  de,  Klerk  fra  Hil- 

desheim  Stift,   Kannik  i  Haderslev, 

3235. 


Bryrup  S.  (Tyrsting  H.,  Aarhus  Stift) 
3017. 

Bryske,  Knud,  Klerk  fra  Odense  Stift, 
Sognepraest  i  Magleb},   3288. 

Brondby  (Brunnby)  S.  (Luggude  H., 
Lunde  Stift)  2634. 

Buchens,  Nicolaus,  se  Niels  Bakkensen. 

Buchwald,  Detlev,  Klerk  fra  Lubeck 
Stift,  evig  Vikar  i  Kiel  og  Neustadt, 
3238,   Kannik  i  Lubeck,  3239. 

Bucken,  Laurens,  Klerk  fra  Flensborg, 
Kannik  i   Haderslev,  2680. 

Buckow,  Cistercienserkloster  (Pom- 
mern),  2746. 

Bugislav,   Hertug  af  Stettin,  2958. 

Buk,  Niels,  se  Beck,  Niels. 

Bunow,  Guntherus  de,  pavelig  Nuntius 
og  Kammerherre,  Provst  i  Magdc- 
burg,  2996  f.,  3069  f.,  3074,  3088. 

Burckhardus,  Greve  af  Mulingen,  2528  f. 

Burg  S.  (Femern)  2894  ff.,  3184. 

Burg,  Slot  (Bremen  Stift),    2684,  2689. 

Bursfelderkongregationen  se  Benedik- 
tinerordenen. 

Butzow  (Schwerin  Stift)  2552. 

Buxtehude  (Verden  Stift)  2506. 

Biilow,  Hartvig,  2464,  Kannik  i  Slesvig. 
3153. 

—  Theodericus,  2464,  3088. 

Bohmen,  Bohmerne,  2511,  2825  f.,  2869. 
3185. 

Bolle,  Ejler  Madsen,  /Erkedegn.  siden 
Biskop  i  Aarhus,  2830—33,  2835, 
2837,  2840,  3015,  3055,  3177,  3190 ff., 
3197. 

Borglum  2820,  3053  f.  —  Bispedomme 
3014  —  Stiftets  Gejstlighed,  3139  — 
Biskopsbordet,  3060  —  Bispegaven, 
3140  —  Kapitlet,  2521,  2660,  2662  f., 
2713,  3140  —  Biskoppen,  2521,  3182 ; 
jfr.  Tyge,  Friis  (Jep),  Rosenkrantz 
(Niels  Styggesen)  —  Provsten,  2662  f., 
3182;  jfr.  Anders  Jakobsen,  Rosen- 
krantz  (Niels  Styggesen),  Lseso  (Si- 
mon)  -  -  Officialen,  2521,  3012. 

Cabredo,  Rodericus  de,  Kannik  i  Leon, 

3284. 
Calahorra  (Spanien),   Biskoppen,  se  Pe- 

trus  de  Aranda. 


574 


REGISTER. 


Calinensis  (episcopus)  se  Carinola. 
Calixtus  III.    Pave,    2583,    2721.    2759, 

2936  f. 
Calve    (Magdeburg   Stift),   ^Erkedegnen, 

2542. 
Cambray  (Cameracensis),  Dekanen,  308«") 

—  Officialen,  2572. 
Camerino  (Mellemitalien)  2891.  2897. 
Camin   2631,   3073  ~  Stift  2402,  2469. 

2907,  3086  —  Biskoppen.  2728,  2748, 

2753,  2813.  2819.  3091 ;  jfr.  Marinus 

de  Fregeno. 
Carinola  (Syditalien),  Biskoppen,  se  Jo- 

hannes. 
Casellis,    Paulus   de,    Kannik  i   Beggio. 

3068. 
Castrocoronato,   Johannes  de,   Domini- 

kanermnnk,   2463. 
Catiis.  Stephanus  de,  Kannik  i  Novara. 

2733. 
Cesarinis,  Johannes  de,  pavelig  Kapel- 

lan   og  Anditor,    2492. 
Cesena,    Biskoppen,    se    Vicentiis,     Pe- 

trns  de. 
Chalons  snr  Saone,   Biskoppen,  3166. 
Cherfreger,  Antonins,  Kannik  i  Verllen- 

muk,  3269. 
Cheruhinus,     Finansemhedsmand     ved 

Knrien,   283,"). 
Christiern    I,    Konge,    2461—64,    2469, 

2472,  2477.  2484  1'..   2488,  2515—19, 

2521—49,2552—55,  2558—64,  2570 

—80,     2582—90.     2592—95,     2602, 

2606  if.,  2610.  2624,  2635,  2642. 

2651  ff.,  2662  f.,  2671,  2678.  2682. 

2685  f,  2692  f,  2696.  2700  f..  2703  ff., 

2709.  2720  ff .  2726.  2730.  2737—40, 

2747  f.,  2752,  2755  f,  2759  ff,  2764, 

2766  f,  2773.  2778,  2780,  2788  ff, 

2798,  2817,  2843  f.  2935  f.,  2948, 

2954  f,  2963.  3014.  3017.  3095. 

3104,  3126.  3156.  3202.  3211.  3261. 

3298. 
-  Andersen.  Klerk  fra  Bihe  Stift,  Kan- 

nik  i  Bihe.  2890. 

Hemmingsen,  Biskop  i  Bihe.  2822. 

2874  f. 

Nielsen,  Kannik  og  Provst  i  Aarhns. 

2715.   3046. 

Sogneprsesl   i  Tiset«,  2836.   . 


Christiern  Torkilsen,   Prior  for   Hellig- 

aandsklostret  i  Kohenhavn.  Ordens- 

vikar  i  Norden.  2767. 
Christine.      Husholderskc     hos     Svend 

Stulpe.   2716. 
Christoffer    af    Bajern,     Konge.     3213. 

3261 ;  jfr.  Cristophorus. 
Cirow,    Henricus.    Pavens  Staldmester. 

Klerk    fra  Verden   Stift.    Kannik  og 

Kantor    i    Haderslev.    evig    Vikar   i 

Saltwedel.  2905. 
Cistercienserordenen  2(566 f.  2(576,  2797. 

2842.   3085.   3166.  3185.  3187.  3221. 

3261  —  Klostre  se  Buckow.  Citeaux. 

Colhatz,    Dargnn.    Doheran.   Kldena 

(Hilda).    Esrom.   Hiddensee,   Holme. 

Itzehoe,   Logum.   Beinfeld,  Biddags- 

hausen.   Byd.  Soro.  Vitskol.  ()m. 
Citeaux.     Kloster     (Frankrig).     2666  f.. 

2675  f.    2842.    3065.    3166  Ah- 

heden.  2675  f.  2842;  jfr.  Hymhertus. 

Johannes. 
Citta   di  Castello   (Mellem-Italien),    Bi- 

skoppen.   2548.   2731  :    jfr.    Marasca. 

(Bartholomiens). 
Claus     Jensen.     Klerk    fra    Bihe    Stift. 

Kannik  i  Bihe,   2862,   Provst  i  Har- 

syssel.   2872  f..   2876.   2960.   2962. 
Clawes  (Claus)  3061. 
Clemens  III,  Pave,  2690. 
-    IV.    Pave.   2612.   2690. 
—   V.   Pave.   3263.   3277. 
Clinckrade,  Theodericus,  Provst  i  Bre- 

men,  Prokurator  ved  Kurien,  2497. 

Kannik  i  Hamhurg.  2717,  .Krkcdegn 

i  Slesvjg.  2718.  2724.  Kannik  i  Sles- 

vig.   2855.   2857. 
Clitzing,    Alhertus.    Kannik    i     Magde- 

hurg,     Kong    Christierns    Sekreta-r. 

2524.     Klerk     fra     llavelherg    Stift. 

Provst   i    Hamhurg.   2703  f. 
Clover,  Arnoldus.   Klerk  fra  Koln  Stift. 

2922.   3006. 
Cluniacenserordenen  2722,  3017  f. 
Colhatz.Cistcrcienserkloster  (Pommern). 

2746. 
Cole,   Lucianus,  Kannik  i  Fermo,  2731, 

pavelig  Ahhreviator.   2743. 
Collignola    (Verona    Stift)    2512.    2548. 

26:55.   2672.   2717.   2724. 


REGISTER. 


575 


Compostella  (Spanien)  2643,  2661,  2939, 

3189. 
Conradus  Conradi  se  Cordes. 
Constanz  2588  —  Officialen,  2588. 
Contiter,  Conradus,  Kannik  i  Hameln, 

3092. 
Corbeke,    Friedelus    de,    Skolastiker    i 

Breslau,  2698. 
Cordes,  Cord  (Conradus  Conradi),  ^Erke- 

degn  i  Slesvig,  2488,  2718. 
-  Johan,    Klerk    fra    Havelberg    Stift, 

Notar,  2787. 
Cortona  (Mellem-Italien),  Biskoppen,  se 

Cristoforus  (Bordini). 
Cossebade,  Henricus,  Klerk  i  Bom,  2460. 
Cosze,   Johan,    Klerk   fra   Slesvig  Stift, 

Kannik  i  Slesvig,  evig  Vikar  i  Nonne- 

klostret  paa  Holmen,  2850. 
Crassow,   Henricus,  Klerk  fra  Boskilde 

Stift,  3086. 
Crim,    Henrik,    evig  Vikar   i    Mildsted, 

3293. 
Cristoforus  (Bordini),  Biskop  i  Cortona, 

3170. 
Cronemberch,    Otto,    Kannik    i    Mainz, 

3249. 
Cypern,   Kongen,  2463. 
Czerwest,    Mathseus   de,    Kannik  i  Lii- 

beck  og  Stendal,    Kong   Christierns 

dilectus,  2526. 

Daa,   Joakim  Clausen,    Klerk  fra  Bos- 

kilde  Stift,  Kannik  i  Boskilde,  2502, 

Kannik  og  Dekan  i  Lund,  2503. 
—  Oluf,  Biskop  i  Boskilde,  2455,  2475, 

2483,  2774. 
Dalum,  Benediktinerkloster  (Dalum  S., 

Odense  H.  og  Stift),  3072. 
Danzig  2642,  2686. 
Dargun,  Cistercienserkloster  (Pommern), 

2746. 
Dene,   Nicolaus,  3061. 
Deventer  (Utrecht  Stift)  2537. 
Didrik  Engelbertsen,   Praest  fra  Slesvig 

Stift,   Kannik  i  Slesvig,  2490. 
Diekholzen  S.  (Hildesheim  Stift)  3146, 

3152,  3248. 
Diepholt,    Johannes   de,    Christiern  I's 

nepos,    fra  Utrecht  Stift,    Bispeson, 

2571  ff. 


Dijon,  St.  Stephans  Kloster,  Abbeden, 
3085. 

Dines  Jensen,  Kannik  i  Viborg,    3068. 

Ditmarsken  2462,  2469,  2525.  2684, 
2688  f,  2698,  2702,  2936,  3093. 

Diuione  se  Dijon. 

Dobberkau  S.  (Havelberg  Stift)  2982. 

Doberan,  Cistercienserkloster  (Schwerin 
Stift),  Abbeden,  2753,  3121;  jfr. 
Schwimerim  (Henricus)  —  Provsten 
se  Poldenbughe  (Johannes). 

Dominicus  (de  Bovere),  Kardinalpres- 
byter  af  St.  Clemens,  3283. 

Dominikanerordenen  2754  f.,  3182  — 
Klostre  se  Helsingborg,  Bibe,  Bos- 
kilde,  Vejle. 

Dorothea,  Christiern  I's  Dronning,  2534, 
2554,  2575,  2594,  2601,  2608,  2634, 
2636—41,  2643  f.,  2646,  2687,  2707, 
2746,  2785,  2794,  2800,  2844,  2938, 
2947,  2953  ff.,  2957  f.,  3078,  3087, 
3089.  3097,  3101  f.,  3104  f.,  3111  f., 
3126,  3149,  3153,  3156,  3162  ff., 
3167  f.,  3175,  3178,  3211,  3218  ff. 

—  Torkil  Lilles  Hustru,  3044. 
Drake,  Otto,  Kannik  i  Haderslev,  2903. 
Durkop,    Eggert,    pavelig    Kapellan    og 

Auditor,  Dekan  i  Minden,  3043, 
3080,  Provst  i  Minden,  3134,  3143, 
Biskop  i  Slesvig,  3144—48,  Kannik 
i  Koln,  Sognepraest  i  Diekholzen, 
evig  Vikar  i  Verden,  3146,  Kannik 
i  Mainz,  3148—53,  Provst  i  Neu- 
werk,  3161,  3170,  3174,  3179,  3189, 
3212,  3222  f.,  3226,  3228,  3230, 
3248  f.,  3253,  3255,  3260,  3280  ff., 
3286,  3290,  3292. 

—  Margareta,  Nonne,  3292. 

—  Martha,  Eggerts  Moder,  3292. 
Dus,  Peder,  Prior  i  0,  3012. 

Ebbe    Simonsen,    Kannik    i  Haderslev, 

3258. 
Edhgistede  se  Tellingstedt. 
Eggard,   Beynoldus,  2464. 
Eggebaek    S.    (Uggel    H.,    Slesvig    Stift) 

3247. 
Eichel,    Engelbertus,    Klerk   fra    Mainz 

Stift,    Kannik  i  Mainz,    3249,  3255. 
Eickstadt  (Bajern)  2589. 


576 


REGISTER. 


Ejdersted    3093.    3294  f.  Provsten, 

2697;  jfr.  Leven  (Leve  og  Christian). 

Ejler,  Kong  Hans    Kapellan,  3081. 

Eldena  (Hilda),  Gistercienserkloster 
(Pommern),  2740. 

Elias,  Profet,  2690. 

Elisa.  Profet.  2090. 

Elisabeth.   Hertuginde  af  Stettin.  2958. 

Eliupte(?),  Godfridus  (Fabri),  2464. 

Ellenhusen,  Marquardus,  Klerk  fra  Bre- 
men  Stift.    Kannik  i  Slesvig,    3160. 

Elvedgaard.  Hgd..  Kartenserkloster  (Vef- 
linge  S.,  Skovby  H..  Odense  Stift), 
2668. 

Embeke,  Johan.  Kannik  i  Slesvig  og 
Roskilde.  2464.  2467,  Provst.  tid- 
ligere  Skatmester  i  Slesvig,  2563, 
2596,  Klerk  fra  Liibeck  Stift,  Kan- 
nik  i  Hamburg,  2610,  2665,  2760, 
2765,  2945.  2948.  evig  Vikar  i  Kiel, 
2949,  2952. 

Enoch,   Profet,  2690. 

Enstrup  se  Vilstrup. 

Entzenberger.  Udalricus,  Kannik  i  Pas- 
sau,   2527. 

Erfurt  (Mainz  Stift)  2538.  2574.  2684, 
2689  —  Kapitlet  ved  Frue  Kirke, 
2574  —  Kapitlet  ved  St.  Severus. 
2574  —  Dekanen  ved  St.  Severus, 
2538. 

Erik  af  Pommern.   Konge.   3213.  3261. 

—  Kannik  i  Borglum.  2660. 

—  Hertug  af  Sachsen-Lauenburg,  3165. 
Erngisle,   Prior  i   Hundslund.   2792. 

-  Niisson.    svensk    Hiddcr,    til    Ham- 

marstad,   2681. 
Erst  se  Lejrskov. 
Ervde    S.   (ved    Ejderen,    Slesvig   Stift) 

3062. 
Esger.   Biskop   i   Aarhus,   3017. 

—  Jensen,  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Praest 
i   0dis  og  Taps,   2710. 

Espar,  Johannes,  Kannik  i  Mainz.  3249. 
Esrom,    Cistercienserkloster  (Esbonde- 

rup    S.,    Holbo    H..    Hoskilde    Stilt). 

3l<)()  f.     -  Abbeden  se  Peder. 
Estel,   Henricus  de,  Kannik  i  Bremen, 

2507  ff.,   2533.   2608,    Klerk   lra  Bre- 

men    Stift,    Skatmester    i    Slesvig, 

2665. 


Estrup,  GL,  Hgd.  (Earsing  S..  Sonder- 
hald   H.,  Aarhus  Stift).  2648. 

Et,  Nicolaus,  evig  Vikar  i  Haselau, 
3061. 

Euboa  2461. 

Euerinckschoy  se   Everscop. 

Eugen  IV.  Pave,  2612.  2766.  2798.  3176. 

Eustrop  se  Vilstrup. 

Eutin  (Holsten)  2659. 

Everhard  Bertoldsen  2784. 

Everscop  (Ejdersted)  3093. 

Faaborg    2709    —    Helligaandsklostret, 

2709:  Prior  se  Hans  Olufsen. 
Fabianus    de    Montepoliciano.    Pavens 

Vieeskatmester.  2664.  2679. 
Fabri  se  Eliupte,  Godfridus. 
Falco  se  Sinibaldis.   Falco  de. 
Falster  3216,  3269. 
—   Laurens,     Klerk    fra    Odense    Stift, 

Kannik  i   Boskilde.  2989. 
Fanelli,    Petrus,    Klerk    fra    Terracina 

Stift.  2878. 
Fantinus     de    Valle.     pavelig    Auditer, 

2620. 
Farup,  Norre,  S.  (Kalslund,  nu  Bibe  H., 

Bibe  Stift)  2822,  2874  f..  2882. 
Felinus  se  Sandeis,  Felinus  de. 
Femern  2784,  2892,  2932,  2999. 
Ferlov    (Fiirlof)    S.    (Gonge    H..    Lunde 

Stift)  2634. 
Ferrara  2851,  2856.  3087.  3131. 
Ferrariis,   Johannes  Baptista  de.    Kan- 

nik  i   Modena,   2703. 
Ferrera,    Petrus    de.    pavelig    Auditor. 

2718,   2909,   2950.   2976,   3109. 
Fersen,   Otto,   3061. 
Ferster.   Hugo,  2464. 
Feuchtwangen  (Augsburg  Stift)    2589  f. 
Filip  af  Schwaben,    tysk  Konge.    20.S4. 

2688  f. 
Fleming,    Herman.     Klerk    fra    Aarluis 

Stift,   Provst   i   Aarhus.   3040. 
Flensborg  2680,  3004,  3208,  3272.  3284 

—  Vor  Frue   Kirke.   2711  f. 
Florens  (Firenze)  2596,  2633.  2064.  2679. 
Foged,    Henrik.   Kaunik  i  Slesvig.  3076, 

Kannik   i   Haderslev.   3233. 
-  Otto  Jensen,  Klerk  fra  OdenseStift, 

Kannik   i   Boskilde.   2478,   Kannik   i 


HEGISTEK. 


577 


Lund,  2493,  2504,  2507,  2509,  2556  f., 
kejserlig  Notar,  2594,  Kannik  i 
Odense,  2691,  2694,  2764,  2829, 
2839,  2841,  Sognepraest  i  Tostrup, 
3287. 

Folmer  Jakobsen,  Kannik  i  Lund, 
Sognepraest  i  Vram,  3214. 

Forojuliensis  se  Frejus. 

Fotadi  se  Stade. 

Francke,  Nicolaus,  Klerk  fra  Havelberg 
Stift,  Kannik  i  Haderslev,  evig  Vi- 
kar  i  Lubeck,  3094. 

Franciscus  (Frans)  (af  Assisi),  Helgen, 
2482,  2714,  3078. 

—  (Gonzaga),  Kardinaldiakon  af  St.  Ma- 
ria  Nova,  ^Erkebiskop  i  Lund,  2477, 
2480,  2565,  2567,  2621,  2705. 

—  (Todeschini  -  Piccolomini)  (senere 
Pius  III),  Kardinaldiakon  af  St.  Eu- 
stachius,  2570,  2597,  2637,  2827, 
2863  f.,  3190. 

Franciskanerordenen  2612,  2714,  2754, 
3039,  3078,  3182  —  Konventualer, 
2714,  3066,  3246  —  Observanter, 
2714,  2766,  2798,  2845,  3066,  3097, 
3246  —  Generalvikaren,  3039,  3066 
—  Ordensgeneraler  se  Zanettus  de 
Utino,  Sanson  (Franciscus)  —  Kar- 
dinalprotektor,  se  Julianus  (de  Ro- 
vere)  —  Provinsen  Dacia,  2766, 
2796,  2844  f.,  3039,  3173  —  Pro- 
vinsialminister,  3176,  3178;  jfr.  Ste- 
phanus  Laurentii  —  Provinsialvikar, 
2845,  3039,  3173 ;  jfr.  Laurens  Brand- 
sen  —  Klostre,  se  Barby,  Kallund- 
borg,  Kolding,  Koge,  Lund,  Malmo, 
Nysted,  Odense,  Roskilde,  Svend- 
borg,  Turko,  Ystad. 

Franzettis,  de,  Bankierfirma,  2619. 

Fredericus,   Hertug  af  Bajern,  3226. 

Frederik,  Hertug  af  Slesvig  og  Holsten, 
2935  f.,  2946,  2954  f.,  3153,  3167, 
3239. 

—  Barbarossa,  Kejser,  2684,  2688  f. 
Fredkob  3261. 

Frejus  (Sydfrankrig),  Biskoppen,  se  Ur- 

banus  de  Flisco. 
Fridericus,       Greve      af      Helfenstein, 

2541. 
Friis,  Henrik,  Adelsmand,  3140. 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


Friis,  Jep,  Biskop  i  Borglum,  2660, 
2662  f.,  2670,  2714,  2792,  2798, 
3012,  3014,  3048  ff.,  3140. 

—  Niels,  Kannik  i  Ribe  og  Viborg, 
2867,  2880  f.,  Klerk  fra  Borglum 
Stift,  Provst  i  Vendsyssel,  Praest  i 
Skallerup  og  Vennebjaerg,  2969. 

—  Peder,  Kannik  i  Ribe,  2710,  Provst 
i  Jellingsyssel,  2861,  2871,  2899. 

—  Ville,  Klerk  fra  Berglum  Stift,  3059, 
Provst  i  Th^iiolm,  Sognepraest  i 
Hvidbjerg,  Kannik  i  Ribe,  3271, 
3285. 

—  —  Sognepraest  i  0rum  (?),  3116, 
Sognepraest  i  Ydby,  Bodum  og  Hu- 
rup,  3262,  3265. 

Frise,    Johannes,     Provst    i    Wilburg, 

2654. 
Fugger,     »Rigi«    (Georg),     Bankier    fra 

Augsburg,  2679. 
For,    St.  Johannes    Kirke,    2683,    2933, 

2946. 

Gabriel   (Rangone),    Kardinaldiakon  af 

St.  Sergius  et  Bacchus,  2968. 
Gad,    Hemming,    Klerk    fra   Linkoping 

Stift,  Skolar  i  Rom,  Provst  i  Lund, 

3003,-3010,  3027,  3119. 
Gambaretulo  (Parma  Stift)  2743. 
Gammel    Sogn    (Holmsland,    Hind    H., 

Ribe  Stift)  2872,  2960,  3009. 
Gamtofte  se  Tofte. 
Gardar  (Gronland),  Biskopper,  se  Blaa 

(Jakob),  Mads  Knudsen. 
Gardeuoithe  3261. 
Garding    S.    (Ejdersted,     Slesvig    Stift) 

2473,  2585,  2795,  2843,  3038. 
Gaspar   de  Theramo,    pavelig   Auditer, 

2498. 
Georgius  (Costa),  Kardinalbiskop  af  Al- 

bano,  3259. 

—  senior,  Kannik  i  Haderslev,  se  Gre- 
gers  Smed. 

Gerckens,  Johannes,    evig  Vikar  i  Lii- 

beck,  2922,  3006. 
Gerdynck,   Henricus,  2464. 
»Gerescola<    se  Agerskov. 
Gerhard  VI,  Hertug  af  Slesvig,  2780. 
Gerlak  Mortensen,    Praest  fra  Borglum 

Stift.   Prior  i  0,  3012,  3026. 
37 


578 


REGISTER. 


Gernew,  Nicolaus,  se  Gornow. 

(ierona.  Johannes.  Finansembedsmand 

ved  Kurien,  3170. 
(iesen   Syiierdessone  3061. 
Getyngh,    Ericus    Johannis,    Klerk    fra 

Upsala,  evig  Vikar  i  Aarhus,  3115. 
Gherardini,    Angelus,    Biskop  i  Suessa, 

pavelig  Nuntius,  2825  f. 
Gherwen,  Henricus,  Kannik  i  Bremen 

og   Hamburg,    evig  Vikar   i    Buxte- 

hude,  2506. 
Ghus,  Johannes,  2464. 
Giffurd,  Alexander,  Sogneprsest  i  Bigar, 

2646. 
Ginding  Herred  2900. 
Gjern  S.  (Gjern  H.,  Aarhus  Stift)  3136. 
Glandeves  (Frankrig),  Biskoppen,  2859, 

2901,  2966,  3087,  3131,  3172. 
Gleywitz,  Nicolaus,    Kannik  i  Breslau, 

2527. 
Glob,    Niels,    Kannik,    senere   Biskop   i 

Viborg,  2729—33,  2735,  3141. 

—  .Erkedegn  i  Viborg,  3129. 
Gnopendorp,  Bernardus,  Provst  i  Min- 

den,  3174,  3292. 
Goldberg  (Schwerin  Stift)  2762. 
Gonzaga  se  Franciscus. 

—  Ludovicus,  Biskop  i  Mantua,  3178. 
Gorfflet  se  Borfflet. 

Gornow,  Nicolaus,  2464,  Praest  og  evig 

Vikar  i  Liibeck,  3109,    Sten   Stures 

Kapellan,  3297. 
Goserman,    Albertus,    Kannik  i  Barde- 

wick  og  Hamburg,  2530,  Klerk  fra 

Bremen  Stift,  2544. 
Gospach  (Constanz  Stift)  2541. 
Gotia  (Gotland?)  2593. 
Grambeke,    Franciscus,    Klerk   fra    Lu- 

beck  Stift,  Sognepraest  i  Lantkerken, 

2892,    3088,    Sognepnest    i    Olden- 

burg.   3225. 
Gramzo\v,AugustinerklosterlPommern), 

2746. 
Grassis,  Antonius  dc,    Biskop  i  Tivoli, 

pavelig  Auditor,    2950,    2960,  2962, 

3091. 
Gregers   Jensen,    Kannik   i    Haderslev, 

3224;  jfr.  Gregers  Smed. 

Smed,  Klerk  fra  Odense  Stift,  Sogne- 

prsest  i  Vilstrup,   2847,    Kannik  og 


Kantor    i    Haderslev,     2848.     2977, 
2980  f. 
Gregers  Svendsen,  Kannik,  senere  Provst 
i  Vestervig,  2670,  2672  f. 

—  Sorensen,  Klerk  fra  Odense  Stift, 
Sognepnest  i  Agerskov  (?),  2617, 
Kannik  i   Haderslev,  2697. 

Gregor  V,  Pave,  2690. 

—  VII,  Pave,  2690. 

—  VIII,  Pave,  2690. 

—  IX.  Pave,  3213,  3221. 

—  X,  Pave,  3139. 

Gregorius,  Tjener  hos  Marinus  de  Fre- 

geno,  2619. 
Greifswald  2642,  2686,  2824  —  Provsten, 

3084. 
Grenaa  3198. 
Grepellinch,   Johannes,    Kannik   i  Hil- 

desheim,  3280. 
Griis,  Peder,    Klerk  fra  Boskilde  Stift, 

Sognepraest  i  Tamdrup,  2927,  Kan- 

nik  i  Odense,  2984,  Kannik  i  Bos- 

kilde,    2985,    iErkedegn    i    Aarhus, 

3032. 
Grobe  (Puddeglove),  Prsemonstratenser- 

kloster  (Usedom,  Camin  Stift),  2746. 
Gropperdorp,  Bernardus,  Provst  i  Min- 

den,  3134. 
Gruben,  Conradus,  Dronning  Dorotheas 

Skriftefader,  Franciskanermunk  fra 

Sachsen,  2636. 
Grumtofte  S.  (Ny  H.,  Slesvig  Stift)  2854  f. 
Gudum  S.  (Slagelse  H.,  Boskilde  Stift) 

3261. 
Guillermus  (de  Estouteville),   Kardinal- 

biskop  af  Ostia,  2699,  pavelig  Kam- 

mermester,  2840. 

—  Molitoris,  Praest  fra  Liittich  Stift, 
Prokurator  ved  Kurien,  2480. 

Gundisalvus  de  Villadiego,  pavelig  Ka- 
pellan  og  Auditor,  2909,  2950,  2960, 
2962,  Biskop  i  Oviedo,  2976. 

Guntherus,  Greve  af  Mulingen,  2519, 
2528  f..   2542. 

Gottingen  2463. 

Hacken,  Erik,  Kannik  i  Slesvig,  2850, 

3256. 
Haderslev  2613,  2620,  2647,2680,2697, 

2776.     2847  f.,     2903,     2905,     2977, 


REGISTER. 


579 


2980  f.,  3024,  3079,  3094,  3224, 
3233  ff.,  3256  ff.,  3264,  3276  —  Vor 
Frue  Kirke,  2736  —  Helligaands- 
klostret,  3079;  Prior  se  Jens  Mad- 
sen  —  Kapitlet,  2775,  2777,  2780  — 
Kantoren,  2775,  2777;  jfr.  Peder 
Laurenssen ,  Varecker  (Ludolfus), 
Sterk  (Niels),  Zeghere  (Nicolaus), 
Cirow  (Henricus),  Lage  Jensen,  Kre- 
mer  (Johannes)  —  Lektorat,  2658  — 
Provster  se  Jens  Bossen,  Hostorp 
(Jens  Pedersen). 

Hadrian  II,  Pave,  2690. 

Hagen,  Johan  van,  iErkedegn  i  Ribe, 
Sognepraest  i  Ho  og  Oksby,  2901. 

Haist,  Silvester,  Praest  fra  Liibeck  Stift, 
Sognepraest  i  Ris,  3250. 

Halberstadt  3043  —  Biskoppen,  2686  f., 
2707,  3126  —  Provsten,  2545  — 
iErkedegnen  se  Jansman  ( Wernerus) 

—  Officialen,  3043. 

Haleken,  Johan,  Klerk  fra  Slesvig  Stift, 

2921. 
Halk  S.(Haderslev  H.,  SlesvigStift)  3251. 
Halland  2906. 
Halle  3161,  3179. 
Halmstad  2634. 
Halvegge,  Oluf,  Sognepraest  i  Naesby  og 

Tyvelse,  3242,  3254. 
Hamburg  2463,  2506,  2511,  2525,  2530, 

2545,  2610,  2642,  2684,  2686,  2700, 

2717,  2719,  2724,  2741,  2998,  3240 

—  xMariekirken,  2701  —  Kapitlet, 
2533,  2671,  2685,  2701,  2740  — 
Provsten,  2685,  2701 ;  jfr.  Rode  (Jo- 
hannes),  Clitzing  (Albertus),  Reth- 
berg  (Conradus)  —  Dekanen,  2489, 
2522,  2538,  2563,  2568,  2574,  2685, 
2701,  3234;   jfr.  Pomert  (Henricus) 

—  Kantoren  se  Huge  (Nicolaus)  — 
Skolastikeren,  2685,  2701. 

Hamburg  -  Bremen ,       iErkebiskoppen , 

2685,  2701. 
Hameln   (Minden  Stift)    3092,    3132  — 

Provsten,  2922. 
Hammarstad,  Hgd.  (Odsmo  S.,  Streng- 

niis  Stift),  2681. 
Hanherred    2782  —  Provster  se  Mors. 
Hans,    Konge,    2832,  2834,  2844,  2846, 

2851,    2856,    2865  f.,    2888,    2934  ff., 


2938,  2944  ff.,  2949,  2954  ff.,  2963, 
2965,  2971,  2973  f.,  2976,  2990, 
2995,  2997,  3001,  3013,  3050,  3053, 
3081,  3091,  3098  f.,  3104,  3106, 
3108,  3110,  3125,  3138,  3156,  3158, 
3167,  3175,  3177,  3191,  3193,  3204, 
3210  f.,  3213,  3215,  3221,  3239,  3241, 
3261,  3267  f.,  3275,  3291,  3298. 

Hans  Olufsen,  Forstander  for  Hellig- 
aandshuset  i  Odense,  Prior  for  Hel- 
ligaandsklostrene  i  Nakskov  og  Faa- 
borg,  2709. 

Hantbeke,  Gerardus,  se  Santbeke. 

Harlose  S.  (Froste  H.,  Lunde  Stift)  3181. 

Harsyssel,  Provstiet,  2872,  2876,  2960, 
2962,  3009,  3133,  3135  —  Provster 
se  Hesten  (Dines),  Urne  (Hans),  Claus 
Jensen,  Hostorp  (Jens  Pedersen). 

Haselau  (Haselon),   Holsten,  3061. 

Haspelkam,  Conrad,  Sognepraest  i 
Svavsted,  3258. 

Hatsted  S.  (Sondergos  H.,  Slesvig  Stift) 
3243. 

Hausim  se  Hohenstein  (?). 

Haven,  Reymarus,  Klerk  fra  Schwerin 
Stift,  Kannik  i  Roskilde.  2998. 

Haybiger,  Lubbert,  se  Lubbert  Hayesen. 

Hayenge,  Lubbert,  se  Lubbert  Hayesen. 

Haynck,  Eggert,  Praest  fra  Slesvig  Stift, 
Kannik  i  Ribe,  2860. 

Hedinge  se  Store  Hedinge. 

Hegelo  se  Halk,  Hogelund. 

Heglirges,  Lubbert,  se  Lubbert  Hayesen. 

Heiligenstadt  (Mainz  Stift)  2499. 

Heiligenstedten  (Holsten)  2740. 

Hejls  S.  (N.  Tyrstrup  H.,  Slesvig,  nu 
Ribe,  Stift)  2776. 

Helfenstein,  Greverne,  se  Fridericus, 
Ludovicus. 

Helligaandsordenen  2823  —  Stormeste- 
ren,  3298 ;  jfr.  Rovere  (Innocentius 
Flavius),  Neronibus  (Alexander  de) 
—  Hospitaler  (Huse)  se  Kobenhavn, 
Odense  —  Klostre  se  Aalborg,  Faa- 
borg,  Haderslev,  Kobenhavn,  Malmo, 
Nakskov,  Randers,  Rom. 

Helingman,  Wasmodus,  Dekan  i  Min- 
den,  3222,  3281. 

Helsingborg,  Dominikanerkirken,  2638, 
3100,  3157. 

37* 


580 


KEGISTEK. 


Helsingor,  Sognekirken,  2638  —  St.  Olai 

Kirke,    3100  —  Karmeliterklostret, 

2090,  3100. 
Heltborg    S.    (Refs    H.,    Borglum    Stift) 

3016. 
Heltze,  Simon,  evig  Vikar  i  Burg,  3184. 
Hemming  Bertelsen,  Kannik  i  Roskilde, 

2920. 

—  Pedersen,  Sognepraest  i  Orslev,  2923. 

—  Svendsen,  evig  Vikar  i  Roskilde, 
3025. 

Henneke,  Laegmand,  3061. 

—  Jakobsen,  Praest  fra  Roskilde  Stift, 
Sognepraest  i  Naesby  og  Tyvelse, 
3242,  3254. 

—  Pedersen,  Klerk  fra  Viborg  Stift, 
Kannik  i  Ribe,  2992,  Kannik  i  Ko- 
benhavn,  2994. 

Henricus  Bertoldi  2464. 
-  Georgii,  Magister,  2464. 

—  Hunoldi  2464. 

Henrik,  Biskop  i  Odense,  se  Krabbe 
(Erik  Jensen). 

—  Jensen,  Sognepraest  i  Svogerslev, 
2986. 

—  Olufsen,  Praest  fra  Ribe  Stift,  Provst 
i  Mors  og  Hanherred,  2782,  Sogne- 
praest  i  Nors  og  Tved,  2783. 

—  Skriver  se  Skriver,  Henrik. 
Herenau  (?),    Kloster  (Strassburg  Stift), 

2555. 
Hcrhe,   Henricus,   Magister,  2464. 
Herkel,  Engclbertus,  se  Eichel. 
Hesten,     Dines,     Provst    i     Harsyssel, 

2872  f.,  2876,  2960. 
Hestenberch,  Otto,  evig  Vikar  i  Liibeck, 

3109. 
Hettelanch,  Oluf,  Kannik  i  Kobenhavn, 

2994. 
Hcvvcn,    Hcnricus  de,    Klcrk   fra  Con- 

stanz    Stift,    Kong    Christierns    di- 

lectus,  2555. 
Heyden,  Johannes,  2464. 
Heyding,  Johannes,  2464. 
Heylerd,    Johannes,     Kannik     i    Koln, 

3226. 
Heyne,  Conradus,  2464. 
Heysen,  Christoforus,   Skolar   fra  Bre- 

incn  Stift,  Kong  Christierns  dilectus, 

2522,  2540. 


Heysen,  Johannes.  2466.  Kong  Chri- 
stierns  Laege,  Klerk  fra  Mainz  Stift, 
2531,  2574. 

Heyszin,  Christoforus  de,  se  Heysen, 
Christoforus. 

—  Georgius  de,  Skolar  fra  Schwerin 
Stift,  2539. 

Hiddensee,  Cistercienserkloster  (Riigen), 

3121  —  Abbcden  se  Swimerin  (Hen- 

ricus). 
Hieronymus  Bassus   (de  Rovere),    Kar- 

dinalpresbyter   af  St.  Chrysogonus, 

Biskop  i  Recanati,  2831. 
Hilda  se  Eldena. 

Hildemburg,  Borg  (Constanz  Stift),  2541. 
Hildesheim     2614,     3212,    3223,    3228. 

3230,     3253,     3280    —     Biskoppen, 

3223,    3253    —    Dekanen,     2532  f., 

3233,  3253,  3256  —  Provsten,  3253; 

jfr.  Sanckenstede(Henricus)  —  ^rkc- 

degnen  se  Brandis  (Tilemannus). 
Hilgenstadt  se  Heiligenstadt. 
Hindsgavl,  Slot  (Middelfart  Landdistrikt, 

Vends  H.,  Odense  Stift),  2548.  2635, 

2706. 
Hindzadoth,    Anna,    Nonne    i    Dalum, 

3072. 
Ho  S.  (V.  Horne  H.,  Ribe  Stift)  2901. 
Hoberg,    Conradus,    Dekan    i    Minden, 

3222,  3292. 
Hogg,  Jens,  Kannik  i  Viborg,  Provst  i 

Mors  og  Hanherred,  2782. 
Hohenstein  (?)  (Hausim)  (Liibeck  Stift) 

2563. 
Holger  Jenscn,    Klerk  fra  Lundc  Stift, 

Kannik   i    Kobenhavn,    Bencficiar  i 

Roskilde,  2906,  evig  Vikar  i  Koben- 

havn,  3232. 
Holme,  Cistercienserkloster  (Salling  H., 

Odense  Stift),  Abbeden,  2709. 
Holsten  2609  f.,  2700,  2703,  2721,  2748, 

2752,     2759,     2817,    2907.    2935  ff, 

2947  —  Hcrtugen,  2525.  2817,  2894. 

2998,   3188,   3225,   3238. 
Holsther,  Henricus,  Kannik  i  Hciligcn- 

stadt,  Proknrator  ved  Kurien.  2499. 
Holtsen,   Claus,   Sognepraest    i   Peders- 

torp,   2784. 
Honorins   III,    PaVe,    2690.   2842.   3213. 

—  IV.  Pave    2690. 


REGISTER. 


581 


Hoom  (Hom),  Skov  ved  Vissing  Kloster, 
3017. 

Hoppener,  Silvester,  Sognepraest  i  Hat- 
sted  og  Skovby,  3243. 

Horsens  2779  —  Johanniterklostret, 
2779  —  St.  Jakobs  Kapel,  2779. 

Hostorp,  Jens  Pedersen,  Klerk  fra  Sles- 
vig  Stift,  2669,  evig  VUcar  i  Slesvig 
Nonnekloster,  2849,  2853,  Kannik 
i  Slesvig,  Sognepraest  i  Grumtofte, 
2854  f.,  Kannik  i  Ribe,  Provst  i 
Jellingsyssel,  Notar  ved  Rotaen, 
2861,  Provst  i  Harsyssel,  2872  f., 
Sognepraest  i  Burg,  2894  ff.,  2902, 
evig  Vikar  i  Slesvig,  2907  ff.,  evig 
Vikar  i  Lubeck,  2922,  2950,  2960, 
2962,  Kannik  i  Haderslev,  Sogne- 
praest  i  Vilstrup  og  Tellingstedt, 
2977—80,  Kannik  i  Roskilde,  evig 
Vikar  paa  Femern,  2999  f.,  Provst 
i  Lund,  3004,  3006—09,  ^rkedegn 
i  Aarhus,  3011,  3022,  3031  f.,  3036, 
3042,  3109,  Provst  i  Haderslev, 
3257,  3263,  3272  f.,  Provst  i  Bar- 
vidsyssel,  3276  f.,  3297. 

—  Mikkel  Pedersen,  Klerk  fra  Slesvig 
Stift,  Kannik  i  Haderslev,  2647, 
Praest  i  Varnaes,  2811,  Kannik  i 
Slesvig,  2952,  Sognepraest  i  Vilstrup, 
2981,  3235. 

Hotjer,  Johannes,  Klerk  fra  Bremen 
Stift,  Sognepraest  i  Garding,  2795. 

Hove  S.  (Vandfuld  H.,  Ribe  Stift)  3244. 

Hoyk,  Nicolaus,  evig  Vikar  i  Liibeck, 
2978. 

Huele  (Cuenca  Stift,  Spanien),  ^Efke- 
degnen,  2479. 

Huffine,  Johannes,  se  Teyme,  Johannes. 

Huge,  Nicolaus,  Kantor  i  Hamburg, 
2608. 

Hundslund,  Augustinerkloster  (Dron- 
ninglund  S.  og  H.,  Borglum  Stift), 
2792  —  Priorer  se  Erngisle;  Juel 
(Markvard). 

Hune  S.  (Hvetbo  H.,  Borglum  Stift) 
3137. 

Hurup  S.  (Refs  H.,  Borglum  Stift) 
3262. 

Husby  S.  (Vends  H.,  Odense  Stift)  2725. 

Husum  2657,  2757. 


Hvidbjerg   S.  (Refs   H.,    Borglum  Stift) 

3271,  3285. 
Hvidkilde,  Hgd.  (Egense  S.,  Sunds  H., 

Odense  Stift),  2549  f. 
Hynvbertus,  Abbed  i  Citeaux,  2666  f. 
Hogelund    (Vedsted    S.,    Haderslev    H., 

Slesvig  Stift)  3251. 

Iis  se  Jens  (Jessen). 

Ingelstrup  S.  (Ingelstad  H.,  Lunde  Stift) 

2634. 
Inken,     Euenglus,     Klerk    fra    Minden 

Stift,  3249. 
Inne  3261. 
Innocens  III,  Pave,  3017,  3128,  3213. 

—  IV,  Pave,  2690,  3085,  3139. 
Interamnensis  (episcopus)  se  Terni. 
Island,  Islaenderne,  2534  f. 
Italien  2856. 

Itzehoe  2993  —  St.  Laurentii  Kirke, 
2947  —  Nonneklostret,  2804,  2947. 

Iver  Persen  (Vmarus  Pelsen),  Laegmand 
fra  Kaer  Herred,  3076. 

Jacobus  (Ammanati),  Kardinalpresbyter 
af  St.  Chrysogonus,  2516  f. 

—  (Minutoli),  Biskop  i  Nocera,  2531. 
Jakob    Bartoldsen,    Klerk    fra    Odense 

Stift,  2758. 

—  —  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  evig  Vikar 
i  Simonsberg,  3296. 

—  Jensen,  Sognepraest  i  Varde,  3096, 
3138. 

—  Jorgensen,  Laegmand  fra  Roskilde 
Stift,  3026. 

—  Laurenssen,  Kannik  i  Roskilde,  2615. 

—  Mogensen,  Provst  i  Odense,  2834, 
2846,  3204. 

—  Mortensen,  Kannik  i  Roskilde,  2985. 

—  Olufsen,  Dekan  i  Roskilde,  2492, 
2637. 

—  Pedersen,  Kannik  i  Roskilde,  2455, 
2483,   Kannik  i  Lund,  2493. 

Praest  fra   Roskilde  Stift,    2802, 

Magister,  Kannik  i  Roskilde,   2813, 
3020. 

—  Ulfson,  ^Erkebiskop  i  Upsala,  2681. 
Jan,  Christian,  Praest  fra  Roskilde  Stift, 

Sognepraest  i  Dobberkau,  2982. 
Jandrup  S.(V.Horne  H.,  Ribe  Stift)  3128. 


582 


REGISTER. 


Jannectus,  Biskop  i  Treviso,  se  Zanettus. 

Jans  Kindere  3093. 

Jansman.  Wernerus,  iErkedegn  i   Hal- 

berstadt,  3043. 
Jasenitz,  Augustinerkloster  (Pommern), 

2740. 
Jellingsyssel,  Provster,  se  Friis  (Peder), 

Hostorp  (Jens  Pedersen),  Saxe  (Hen- 

neke). 
Jens,  Sogneprsest  i  Tiset,  2836. 

—  Aagesen  (Hagensen),  Klerk  fra  Lunde 
Stift,  Provst  i  Lund,  3027,  3119. 

—  Andersen,  Kannik  i  Roskilde,  2479, 
2594  f.,  pavelig  Akolyt,  2635. 

—  —  Klerk  fra  Roskilde  Stift,  Kannik 
i  Lund,  2597. 

—  Birgersen,  Kannik  i  Roskilde,  2987. 

—  Bossen,  Provst  i  Haderslev,  3257, 
evig  Vikar  i  Slesvig  Nonnekloster, 
3263,  Kannik  i  Slesvig,  3272,  Provst 
i  Barvidsyssel,  3276  f. 

—  Christiernsen,  Praest  fra  Viborg  Stift, 
Sognepraest  i  Aasted  og  Selde,  2728. 

—  Eggertsen,  Sognepraest  i  Lumby, 
2616. 

—  Hagensen  se  Jens  Aagesen. 

—  Jakobsen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
Kannik  i  Roskilde,  Sognepraest  i 
Svogerslev,  2986,  2988  f.,  2991. 

—  »Iiss«  (Jessen),  evig  Vikar  i  Ros- 
kilde,   3023. 

—  Jensen,  Kannik  i  Roskilde,  2478. 
Johanniter,  2818. 

—  Knudsen,  Klerk  fra  Viborg  Stift, 
2806. 

—  Lassen,  Bonde  fra  Kaerherred,  3076. 

—  Laurenssen,  Praest  fra  Borglum  Stift, 
Kannik  i  Viborg,  2518,  Provst  i 
Mors  og  Hanherred,  2782,  Sogne- 
praest  i   Nors  og  Tved,  2783. 

Kong  Christierns  Kapellan,  Kan- 
nik  i  Aarhus,  2521. 

Rektor  fra  Roskilde  Stift,  Vice- 
dominus  i  Camin,  3073. 

Klerk  fra  Roskilde  Stift,  Kannik 
i  Kobenhavn,  3080,  3260,  Kannik  i 
Aarhus,  Trient   og  Salzburg,   3269. 

—  Madsen,  Helligaandsbroder,  Prior  i 
Eiaderslev,  3079.  Prior  i  Randers, 
3177,  3183. 


Jens  Nielsen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
2465  f.,  Kannik  i  Lund,  2494,  Kan- 
nik  i  Roskilde,  2615,  2677,  2966. 

—  —   Kannik  i   Kebenhavn,  3080. 

—  —  Prior  for  Helligaandsklostret  i 
Aalborg,  2660. 

—  —  Laegmand  fra  Kaer  Herred,  3076. 

Sognepra\st  i  Tiset,  2836. 

Praest  fra  Ribe  Stift,  3034,  3044. 

—  —  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  evig  Vi- 
kar  i  Eggebaek,  3247. 

—  —  Sognepraest  i  Ris,  3250. 

—  Olufsen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
evig  Vikar  i  Roskilde,  3025. 

—  Pedersen,  Kannik  i  Roskilde,  2479, 
Dekan  smst.,  2490,  2570,  2595,  Kon- 
gens  Kansler,  2637. 

—  —  Kong  Christierns  Kansler,  Kan- 
nik  i  Roskilde  og  Ribe,  2532,  Praest 
fra  Lunde  Stift,  2602,  Kannik  i  Ke- 
benhavn,  2706,  Dekan  i  Lund,  ^Erke- 
degn  i  Roskilde,  2761  (maaske  iden- 
tisk  med  den  foregaaende). 

tLaege,  3259. 

—  Tidikkesen,  Franciskaner,  2714, 
2798. 

—  Vilhelmsen,  Subdiakon  fra  Slesvig 
Stift,  2605. 

Jeronimus,  Laegmand  fra  Bremen  Stift, 
3061. 

—  de  Sutrio  (fra  Sutri),  Guldsmed, 
2604. 

Jerusalem    3075  —  Kristi  Grav,    2636, 

3026. 
Jes  Hansen,    Bonde    fra    Kaer    Herred, 

3076. 

—  Persen,  Bonde  fra  Kaer  Herred, 
3076. 

Jesper  Elavsen,  Klerk  fra  Odense  Stift, 
Sognepraest  i   Broby,  2474. 

—  Henriksen,  Dekan  i  Kobenhavn, 
Sognepreest  i  Kalstrup,  2496. 

—  Jensen,  Klerk  fra  Odense  Stift.  evig 
Vikar  i  Roskilde,  3023. 

Jetsmar  S.  (Hvetbo   H.,   Borglum  Stift) 

3137. 
Johan,   Liegmand,  3061. 

—  Markgreve  af  Brandenburg,   2816. 

—  Eggerdus  3061. 

—  Jensen  se  Quitzow. 


KEGISTER. 


583 


Johan    Laurenssen,   fra   Pederstorp  (?), 

2784. 
Johannes  X,  Pave,  2690. 

—  XI,  Pave,  2690. 

—  XXII,  Pave,  2690,  2790. 
Johannes,  Abbed  i  Citeaux,   3085. 

—  Abbed  i  Reinfeld,  2787. 

—  Biskop  i  Garinola,  3040. 

—  Provst  i   Neuwerk,  3179. 

—  Vicedominus  i  Camin,  3073. 

—  (Balue),  Kardinalbiskop  af  Albano, 
2970. 

—  Greve  af  Barby  og  Mulingen,  2528  f., 
2773. 

—  (de  Cardona),  »baiulivus«  i  Johan- 
niterklostret  Moricar,  3077. 

—  (de  Ceretanis),  Biskop  i  Nocera, 
3109,  3154,  3297. 

—  (de  Columna),  Kardinaldiakon  af 
St.  Maria  in  Aquiro,  3259. 

—  (de  Comitibus),  Kardinalpresbyter  af 
St.  Vitalis,  3259,  3283. 

—  Ernesti,  Klerk  fra  Hildesheim  Stift, 
Sognepraest  i  Ervde,  3062. 

—  Hermanni  3088. 

—  (de  Melinis),  Biskop  i  Urbino,  2568. 

—  Militis,  Kannik  i  Terouanne,   2572. 

—  (af  Pfalz),  iErkebiskop  i  Magdeburg, 
2583. 

—  Prioris,  pavelig  Auditor,  2916. 

—  Richardi,  Kong  Hans'  Kapellan, 
Klerk  fra  Koln  Stift,  Kannik  i  Vi- 
borg,  2995,  2998  f. 

—  Wilhelmi,  Laegmand  fra  Utrecht 
Stift,  2773. 

—  Antonius,  Abbed  i  Sangemine, ,  pa- 
velig  Nuntius  i  Norden,  3069  f.,  3074. 

—  —  de  St.  Georgio,  Biskop  i  Ales- 
sandria,  3263,  3277. 

—  Baptista  fra  Ferrara,  Kannik  i  Mo- 
dena,  3087,  3131. 

—  —  Cibo,  senere  Innocens  VIII,  Kar- 
dinalpresbyter  af  St.  Caecilia,  2830. 

—  —  Zeno,  Kardinalbiskop  af  Tuscu- 
lum,  2827. 

—  Franciscus,  Auditor,  Kannik  i  Lii- 
beck,  2916. 

—  Michael  (de  Michaelis),  Kardinaldia- 
kon  af  St.  Angelus,  2616,  Kardinal- 
biskop  af  Praeneste,  3283. 


Johannes  Petrus  Blasii  de  Camerino 
2961. 

Johanniterordenen  2461,  2818,  3077, 
3084  —  Stormesteren,  3077,  3084, 
3233  f.  —  Provinsen  Dacia,  3077, 
3083  f.;  dens  overste  Prior,  2779 
—  Klostre  se  Antvorskov,  Horsens, 
Majorca  (Moricar),  Ribe. 

Juel,  Hartvig,  Provst  i  Viborg,  2852, 
Biskop  i  Ribe,  2859  f.,  2863—68, 
2877,  2881,  2917,  2976,  3133. 

—  Jens,    Klerk  fra  Viborg  Stift,  2808. 

—  Markvard,  Prior  i  Hundslund,  2792. 
Julianus  (de  Rovere),  Kardinalpresbyter 

af  St.  Petrus  ad  Vincula,  2665,  2968, 
Kardinalbiskop  af  Ostia, Vicekansler, 
3048  f.,  Protektor  for  Franciskaner- 
ordenen,  3176,  3283. 

Jungclawes,   Kirstine,  3061. 

Junge,  Anders,  Kannik  i  Slesvig,  3076, 
3272. 

—  Claus,  Kannik  i  Slesvig,  3076.  3142, 
3257,  3272. 

—  Jeb,  3061. 

Juterbucke,  Andreas,  evig  Vikar  i  Salz- 

wedel,  2905. 
Juul,  Esger,  iErkebiskop  i  Lund,  3017. 

—  Laurens  Nielsen,  Kannik  og  Dekan 
i  Lund,  2501,  Kannik  i  Roskilde, 
2502  f.,  evig  Vikar  i  Lund,  2504. 

—  Tuve  Nielsen,  iErkebiskop  i  Lund, 
2477,  2566,  2663. 

Jorgen  Olufsen,  evig  Vikar  i  Roskilde, 
3299. 

Kaack,  Thonius,  Kannik  i  Liibeck,  3037. 
Kallundborg     2953     —     Franciskaner- 

kiostret,  3178. 
Kamp,   Johannes  van,    Kannik  i  Miin- 

ster  og  Deventer,  2537. 
Kannen  Spue  Wrse  3061. 
Kanslere,  kongelige,  se  Jens  Pedersen, 

Skave    (Niels),     Ravensberg    (Johan 

Jepsen),  Anders  Nielsen. 
Kanutus    Johannis,     Lektor,     Francis- 

kaner,     Inkvisitor    mod    Ksetteriet, 

2750. 
Kapellaner,    kongelige,    se  Brun  (Jens), 

Brun    (Jens    Madsen),     Ejler,     Jens 

Laurenssen,  Johannes  Richardi. 


f)84 


REGISTER. 


Kapellaner,  pavelige,  se  Accoltis  (Petrus 
de),  Brevius  (Franciscus),  Cesarinis 
(Johannes  de),  Durkop  (Eggert),  Fer- 
rera  (Petrus  de),  Gaspar  de  The- 
ramo,  Guillermus  de  Pereriis,  Gun- 
disalvus  de  Villadiego,  Nicolaus  de 
Edam,  Paninis  (Franciscus,  Johan- 
nes  de),  Paulus  de  Tuscanella,  Por- 
cariis  (Jeronimus  de),  Ubaldis  (Ma- 
theus  de). 

Karhy  S.  (Mors,  Borglum  Stift)  3060, 
3063. 

Kardinaler  se  Angelus  (de  Capranica), 
Antonius  Jacobus  (Venier),  Ardici- 
cinus  (de  Porta),  Bartholomaeus  (Bo- 
verella),  Berardus  (Eruli),  Bonifacius, 
Dominicus  (de  Bovere),  Franciscus 
(Gonzaga,  Todeschini  -  Piccolomini), 
Gabriel  (Bangone),  Georgius  (Costa), 
Guillermus  (de  Estouteville),  Hiero- 
nymus  Bassus  (de  Bovere),  Jacobus 
(Ammanati),  Johannes  (Balue,  de 
Columna,  de  Comitibus),  Johannes 
Baptista  (Cibo,  Zeno),  Johannes  Mi- 
chael  (de  Michaelis),  Julianus  (de 
Bovere),  Latinus  (de  Ursinis),  Mar- 
cus  (Barbus),  Nicolaus  (de  Cusa), 
Oliverius  (Caraffa),  Paulus  (de  Cam- 
pofrigoso),  Philippus  (de  Levis),  Ba- 
phael  (Biario),  Bodericus  (Borgia), 
Stephanus  (Nardini). 

Karmeliterordenen  2690,  3013  —  Klo- 
stre,  se  Aarhus,  Helsinger,  Lands- 
krone,  Saeby,  Solvesborg  —  Ordens- 
generalen  se  Martignan,  Christo- 
forus  —  Provinsen  Dacia,  2661  ff., 
2828  —  Provinsialpriorer  se  Mads, 
Niels  Christiernsen,  Mord  (Niels)  — 
Provinsialkapitlet,  2661. 

Karteuserklostre  se  Ahrensboeck,  El- 
vedgaard,  Rostock. 

Katarina,  den  hellige  Birgittas  Datter, 
2827. 
-   Enke  efter  Jakob  Jorgensen,    3026. 

—  Nonne  i  Dalum,  3072. 
Kersten  3061. 

—  Clawes,  3061. 

—  Hans,  3061. 

—  Hintze,  Lsegmand  fra  Bemen  Stift. 
3093. 


Kersten  Lynowirker  3061. 

Keymer  se  Beymar. 

Kiel   2511,    2748,    2942  f.  —  Vor    Fruc 

Kapel,  2930,  2942  f.  —  Nicolai  Kirke, 

2942  f.,    2945,    2949,    3188.  3238  — 

Helligaands    Kapel,    2942  f.    —    St. 

Jorgens    Kapel,    2942  f.  —  St.  Ger- 

truds  Kapel,  2942  f. 
Kindertofte    S.    (Slagelse    H.,    Roskilde 

Stift)  3261. 
Kirt,    Palle,    Klerk    fra   Berglum   Stift. 

3141. 
Kjeld  Nielsen,  Praest  fra  Borglum  Stift, 

Provst  i  Tvilum,  3136. 

—  Ovesen  se  Krabbe. 

Kletkomp,  Niels,  Praest  fra  Slesvig  Stift, 

Sognepraest  i  Flensborg,  2711  f. 
Klosterreform  2546  —  Franciskanerne 

i  Nysted,    2485;    i  Odense,  2484;    i 

Svendborg,  2484,  2714,  2766,  2798. 
Knud  Mikkelsen,  Biskop  i  Viborg.  2518, 

2728  ff.,  2735. 
Knue  se  Kune. 
Koch,    Hermannus,    Kannik    i    Hildes- 

heim.  3230,   Provst  i  Slesvig,  3237. 
Kok,    Anders,    Praest   fra   Slesvig   Stift, 

Kannik  i  Hameln,   3092,  3132. 
Kolberg,    Provsten,   se   Bruckman,    Ni- 

colaus. 
Kolding,  Franciskanerklostret.  2491. 
Kollektorer  se  Nuntier. 
Korstogsaflad  2462,  2469. 
Krabbe,  Erik  Jensen,  Biskop  i  Odense, 

2834,  2846,  3204. 

—  Kjeld  Ovesen,  Prsest  fra  Aarhus  Stift, 
^Erkedegn  i  Viborg,  Kannik  i  Aar- 
hus  og  Odense,  2924  f..  3117,  3129. 

Krabberup,  Hgd.  (Brondby  S.,  Luggude 

H.,  Lunde  Stift),  2634. 
Krafse,  Mogens,  Biskop  i  Odense,  2621. 
Krantz,  Conradus,  Klerk  fra  Freisingen 

Stift,  2608. 
Kremer,   Johannes,    Praest   fra    Liibeck 

Stift,   Kantor  i  Haderslev,  Kannik  i 

Slesvig,  3256. 
Krempe  (Holsten)  3188. 
Krog,    Anders,    Praest    og   evig  Vikar  i 

Slcsvig,  2603. 

—  Henrik,  Klerk  fra  Slesvig  Stift.  Kan- 
nik  i   Haderslev,  2903. 


REGISTER. 


585 


Krogher    (Brogder),    Martinus,     Sogne- 

praest  i  Tellingstedt,  2977,  2979. 
Krognos,  Stig  Olufsen,  Ridder,  til  Bol- 

lerup,  2634. 
Krummedige,  Albert,  Biskop  i  Liibeck, 

2552,  2564,  2586,  2678,  2748,  2752  f., 

2787,  2817,  3109,  3225. 

—  Beke  Hennekedatter,  Frederik  Bar- 
sebeks  Hustru,  2668,  2709. 

—  Eggert,  Ridder,  2607. 
Krummevoet,  Henrik,  fra  Femern,  2932. 
Krumstrup,  Claus,  Vaebner,  2709. 
Kune  Clawessone  3061. 

Kvidinge  S.  (S.  Asbo  H.,  Lunde  Stift) 
2716. 

Kynde,  Jens,  Praest  fra  Aarhus  Stift, 
Sognepraest  i  Tiset,  2836. 

Ka?r  H.  (Slesvig  Stift)  3076. 

Kobenhavn  2496,  2584,  2618,  2706, 
2820,  2883,  2906,  2994,  3080,  3171  f., 
3232,  3260  —  Vor  Frue  Kirke,  2559, 
2562,  3082;  St.  Mikkels  Alter,  2821; 
St.  Annas  Alter,  3259  —  St.  Nikolai 
Kirke,  3082  —  Helligaandsklostret, 
2547,  2767  f.,  3232,  3298;  Prioren, 
3082,  3298,  jfr.  Christiern  Torkild- 
sen;  Klosterkirken,  2520  —  Uni- 
versitetet,  2652,  2820  —  Kapitlet, 
2820  f.,  3082  —  Praebenden  Vanlose 
(Wandoss),  2706  —  Dekanen,  2455, 
2558,  2570,  2812,  2820,  2859,  2906, 
2974,  3020,  3084,  3175,  3202,  3214; 
jfr.  Jesper  Henriksen. 

Koge,  Franciskanerklostret,  3097.  3102, 
3178. 

Keln  3146,  3226. 

Kelstrup  S.  (Bjaerge  H.,  Odense  Stift) 
2496. 

Ladelund  S.  (Kaer  H.,  Slesvig  Stift)  3076. 
Lage    Iversen,    evig   Vikar   i   Roskilde, 
3171. 

—  Jensen,  Kantor  i  Haderslev,  3256. 

—  Sorensen,  Kannik  i  Ribe,  2992. 
Lagno,  Hgd.  (Sodermanland)  2628. 
Laholm,  St.  Gertruds  Kapel,  2634. 
Landskrone,  Sognekirken,  3100  —  Kar- 

meliterklostret,  2634. 
Lang,    Jens,     Sognepraest    i     Sinding, 
2581. 


Lange,  Jens  Iversen,  Biskop  i  Aarhus, 
2828,  2830  ff.,  3017. 

Langemake,  Marquardus,  Klerk  fra  Bre- 
men  Stift,  Sognepraest  i  Svavsted, 
Kannik  i  Haderslev,  evig  Vikar  i 
Slesvig  Nonnekloster,  3258. 

Langen,  Johannes,  2464;  jfr.  Lang,  Jens. 

Lantken,  Martin  van,  Sognepraest  i 
Praesto,  2488. 

Lantkerken  S.  (Femern)  2892. 

Latinus  (de  Ursinis),  pavelig  Kammer- 
mester,  Kardinalbiskop  af  Tuscu- 
lum,  2604.  2626,  2633,  2664,  2679. 

Laurens  Andersen,  Provst  i  Tofte, 
2625  f.,  Kannik  i  Lund,  2695. 

—  —  Johanniter,  siden  Praest,  2818. 

—  —  Klerk  fra  Odense  Stift,  Sogne- 
praest  i  Hove,  3244. 

—  Bertelsen,  Sognepraest  i  Jetsmar  og 
Hune,  3137. 

—  Bertoldsen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
Kannik  i  Roskilde,  3131. 

—  Brandsen,  Franciskaner,  Guardian 
i  Odense,  2484  f.,  2714,  Vikar  for 
Observanterne  i  Provinsen  Dacia, 
2798,  2844,  3176. 

—  Evertsen,  Praest  fra  Borglum  Stift, 
3182. 

—  Jensen,  Praest  fra  Odense  Stift,  2816. 

—  Nielsen  (Tuvesen),  Kannik  i  Viborg, 
2518. 

—  —  Praest  fra  Ribe  Stift,  evig  Vikar 
i  Haderslev,  2736,  2776. 

—  —  Sognepraest  i  Halk  (?)  og  Vedsted, 
3251. 

—  Olufsen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
2911. 

—  Pedersen,  Praest  fra  Aarhus  Stift, 
Kannik  i  Aarhus,  3197. 

Laxmand,    Hans,   ^Erkebiskop  i  Lund, 

2834,  2846,  3204. 
Lebus  (Brandenburg),  Biskoppen,  2746. 
Leding  3261. 
Legel  se  Ladelund. 
Leiden  2773. 

Lejrskov  S.  (Andst  H.,  Ribe  Stift)  2819. 
Lem  S.  (Belling   H.,    Ribe   Stift)   3199, 

3209. 

—  Peder,  Praest  fra  Ribe  Stift,  3200, 
3208  f. 


586 


ttEGISTER. 


Lene.  Johannes,  2464. 

Leo  I\\   Pave,  2690. 

Leonardus  de  Nogarolis,  Magister.  2674. 

Lerer.  Johannes,  2464. 

Leven,  Christian,  evig  Vikar,  siden  Kan- 

nik  i  Slesvig  og  Provst  i  Ejdersted, 

3290,  3294  f. 

—  Laurens,  Adelsmand  fra  Slesvig  Stift, 
2656. 

—  Leve,  Kannik  i  Hamhurg  og 
Utrecht,  2545,  Subdiakon  fra  Sles- 
vig  Stift,  Provst  i  Ejdersted,  Kan- 
nik  i  Liiheck  og  Slesvig,  2649,  3279, 
evig  Vikar  i  Slesvig,  3290,  3294  f. 

Lifiand  2462,  2469,  2907,  3106  ff. 
Lindow,    Johannes,    Borger    i    Magde- 
burg,  2773. 

—  Petrus,    Borger  i  Magdeburg,    2773. 

—  Tilo,  Borger  i  Magdeburg,  2773. 
Linkoping    2584   —    Biskoppen,    2681, 

2786;  jfr.  Tidemanni,   Henricus. 
Lithauen  2462,  2907,  3106. 
Locsteden  Homs,  Johannes,  evig  Vikar 

i  Liibeck,  3109. 
Lodehat,  Jens  Gerekesen,  Biskop  i  Skal- 

holt,  2535. 

—  Peder  Nielsen,  Biskop  i  Bibe,  2863  ff., 
2876,  2960. 

Losen,  Bete,  Borger  i  Magdeburg,  2773. 

—  Tilo,  Borger  i  Magdeburg,  2773. 
Lubbert  Hayesen,  Sognepraest  i  Stunte- 

biill,     2799,    Sogneprsest    paa    Fer, 

2933,  2946. 
Lucius  III,  Pave,  3213,  3221. 

-  IV  (d:  III),  Pave,  2690. 
Ludovicus,  Greve  af  Helfenstein,  2541. 

—  de  St.  Giminiano,  2594,  Abbreviator 
ved  Kurien,  2765,  2961,  3155,  3178. 

Lumby  S.  (Lunde  H.,  Odense  Stift) 
2616. 

Lund  2468,  2477,  2480,  2493  f.,  2500  f., 
2503  ff.,  2558,  2565  f.,  2584,  2590, 
2597,  2769,  2812  f,  2820,  2839, 
2841,  2886,  2904,  2920,  2966,  3002  ff., 
3010,  3021,  3027,  3041,  3087,  3105, 
3119,  3155,  3178,  3180  f.,  3214, 
3229  Kapitlet     2477,    2813    — 

Kirkeprovinsen  2742  —  Domkirken, 
2578  f.;  St.  Birgittas  Alter.  2634; 
St.   Mortens    Alter,     2634    —    St. 


Botulfs  Kirke,  2634  —  St.  Mortens 
Kirke,  2904  —  Franciskanerklostret. 
2634  —  ^Erkebiskoppen,  2582,  2639. 
2652,  2662  f„  2692,  2730,  2770. 
2786,  2813,  2832,  2846,  2865,  2936. 
2971,  3017,  3030,  3050,  3095,  3099. 
3126,  3156,  3163  f.,  3168,  3172, 
3180,  3191,  3246;  jfr.  Juul  (Esger). 
Bild  (Niels  Jonsen),  Mogens  Nielsen. 
Laxmand  (Hans),  Juul  (Tuve  Niel- 
sen),  Franciscus  (Gonzaga),  Brostrup 
(Jens)  --  Provsten  2977,  3020;  jfr. 
Mikkel  Jensen,  Pojske  (Markvard), 
Gad  (Hemming),  Hostorp  (Jens  Pe- 
dersen),  Jens  Aagesen  (Hagensen)  — 
Dekaner  se  Juul  (Laurens  Niel- 
sen),  Skave  (Niels),  Daa  (Joakim 
Clausen),  Jens  Pedersen,  Peder  Poul- 
sen  —  Kantoren,  2570  —  iErke- 
degnen,  2570;  jfr.  Brostrup  (Jens), 
Tetz  (Jens),  Pojske  (Markvard),  Bro- 
strup  (Laurens),   Morten  Olufsen. 

Lund,  Knud,  Kannik  i  Bibe,  Sogne- 
praest  i  Farup,  2822,  2874  f,  2882. 

Lunden  S.  (Bremen  Stift)  2685. 

Lunge,  Anna,  Henrik  Friis'  Hustru, 
3140. 

Lunkede  S.  (Albo  H.,  Lunde  Stift)  2634. 

Lupi,  Johannes,  Klerk  fra  Liibeck  Stift, 
3272 ;  jfr.  Wulf. 

Liibeck  2462,  2486,  2526,  2552,  2608, 
2610,  2613,  2642,  2678,  2686,  2796, 
2890,  2916,  2919,  2922,  2932,  2978. 
3006,  3037  f.,  3103,  3109,  3165, 
3208,  3212,  3233  f.,  3238  f.  —  Baadet. 
3238  —  Stift  2462,  2522  —  Kapitlet, 
2522,  2533  —  Skaanefarernes  Vika- 
riat,  2486  —  St.  Peders  Kirke,  3094 
—  Biskoppen,  2522,  2533,  2568, 
2587,  2590,  2592,  2701,  2703  f., 
2890,  2935,  2937,  2948,  3104,  3109, 
3187,  3286,  3290;  jfr.  Westphal  (Ar- 
noldus),  Krummedige  (Albert)  — 
Biskopsbordet  2748,  2752  f.,  2787, 
2817,  3225  —  Vikaren,  3188  — 
Provsten,  2484,  2608,  2698,  2922, 
3256  —  Dekanen,  2854,  2942  f, 
3084,  3187,  3233,  3290  —  Officialen, 
2533,  2536,  2563  f.,  2866,  2871, 
2876,   2922.   3187. 


REGISTER. 


587 


Lykaa  S.  (0ster  H.,  Bleking)  2607. 
Lykke,  Niels,  Kannik  i  Odense  og  Aar- 

hus,  iErkedegn  i  Viborg,  2838,  2841, 

2924  f.,  3197. 
Liineburg,    Saltvserkerne,    2583   —   St. 

Michaels  Kloster,  2942  f. 
Lyningen,  Georgius,  Greve,  2464. 
Lysabild  S.  (Als)  2645. 
Liittich  3228,  3253. 
Lseso,  Simon,  Klerk  fra  Borglum  Stift, 

Kong    Hans'     familiaris,     Provst    i 

Borglum,    3053,    Kannik    i   Aarhus, 

3054. 
Logum,  Cistercienserkloster  (Logum  S., 

Loge    H.,    Ribe,    nu   Slesvig,    Stift), 

2617. 

Maccabrino,  Brunectus  de,    fra  Came- 

rino,  2983. 
Mads,  Provinsialprior  for  Karmeliterne, 

2662. 

—  Boesen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
2749. 

—  Henriksen,  Kannik  i  Berglum,  2660. 

—  Jensen,  Kannik  i  Ribe,  Sogneprsest 
i  Sinding,  2581. 

—  Knudsen,  Biskop  i  Gardar,  3301. 
Magdeburg  2614,  2773  —  .Erkebiskop- 

pen,  2639  f.,  2642;  jfr.  Johannes  (af 
Pfalz)  —  Provsten  se  Bunow  (Gun- 
therus  de)  —  Dekanen  ved  Hoved- 
kirken,  2526,  2542  —  Dekanen  ved 
St.  Nikolai  (Neumarkt),  2542  —  De- 
kanen  ved  St.  Sebastian,  2542  — 
Skatmesteren,  2873  —  Officialen, 
3161. 

Magleby  S.  (Langelands  Sonder  H., 
Odense  Stift)  3288. 

Mainz  2555,  3148,  3150,  3249,  3255  — 
Kapitlet,  2555  —  ^Erkebiskoppen, 
2555,  2823. 

Majorca  (Johanniterklostret)  3077. 

Make,  Albertus,  se  Marcham,  Albertus. 

Maldorp,  Marcus  de,  Klerk  fra  Lunde 
Stift,  2769. 

Malmo  2767  —  Franciskanerklostret, 
2634,  3173  —  Helligaandsklostret, 
2767  f. 

Mandeslo,  Balthasar  de,  Scolasticus  i 
Bremen,  2654. 


Mansella,  Benedictus,  pavelig  Kammer- 

herre     og     Nuntius,     ^Erkedegn     i 

Aquino,  2965. 
Mantua,  Biskoppen,  se  Gonzaga,  Ludo- 

vicus. 
Mantuanus  dominus  se  Franciscus  (Gon- 

zaga). 
Marasca,  Bartholomaeus,  Biskop  i  Citta 

di  Castello,  pavelig  Nuntius,  2869  f., 

2996,  3069. 
Marcham,    Albertus,    Kannik    i    Ratze- 

burg,  3126. 
Marcus    (Barbus),     Kardinalbiskop    af 

Preneste,  3152. 
Margano,     Ludovicus,    Finansembeds- 

mand  ved  Kurien,  2885. 
Margrete,    Enke    efter   Jeronimus,    fra 

Bremen  Stift,  3061. 
Mariager,  Birgittinerkloster,  2723,  2727, 

2737. 
Maribo  (Skemminge),  Birgittinerkloster- 

kirken,     2577,     2606,     2723,     2727, 

2737,  3081,  3122  —  Konfessoren  se 

Oluf. 
Marienkrone,     Birgittinerkloster     (ved 

Stralsund),  2723,  2727. 
Mariested,  Karmeliterkloster,  se  Saeby. 
Marinus    de   Fregeno,    pavelig  Nuntius 

i  Norden,  2461  ff.,  2469—72,  2510  f., 

2514,  2546,  2619,  2664,  2668,  2679, 

2699,    Kong    Christierns    Sendebud 

ved    Kurien,    Kannik    i    Strengnas, 

2720,  2722,    Biskop  i  Camin,  2734, 

2743,  2751,  2796,  2907,  2909,  2950, 

2996,  3069. 
Martignan    (Martignoni),     Christoforus, 

General    for   Karmeliterne,    2662  f., 

2690. 
Martin  V,  Pave,   2757,  2842,  3079. 
Mecklenburg  2462,  2624,  2907  —  Her- 

tugen  se  Balthasar. 
Medelby    S.    (Kasr    H.,     Slesvig    Stift) 

3076. 
Medicis,  florentinsk  Bankierfirma,  2633, 

2664,  2694. 

—  Julianus,  2591,  2604,  2627. 

—  Laurentius,  2591,  2604,  2627. 

—  Raphael,  Kannik  i  Padua  og  Ham- 
burg,  2724. 

Melfitanus  se  Johannes  Baptista  Cibo. 


588 


REGISTER. 


Mellinis.    Marius    de,    pavelig    Skriver, 

3062. 
Menckel,     Mynrik,     Kannik    i    Slesvig, 

2913,  evig  Vikar  i  Kiel  og  Krempe, 

3188. 
Merseburg    2785,    3126    —    Biskoppen, 

2686  f.,  2707,  3126;  jfr.  Trotha  (Tilo). 
Mettynck,  Henricus,  2464. 
Meyer,     Henricus,     Kannik    i    Lubeck, 

Dekan    i    Minden,    3134,    Provst    i 

Minden,  3147,  3174,  3282. 

—  Liborius,  Kannik  i  Gustrow,    3231. 
Meyleff,  Wilkinus,  2464. 
Middelburg  (Holland)  3130. 

Mikkel,  Sognepraest  i  Sal,  2900. 

—  Elavsen,  Sognepraest  i  Broby,  2474. 

—  Jensen,  Klerk  fra  Odense  Stift,  2809, 
Provst  i  Lund,  Sognepraest  i  Burg, 
2896,  Kannik  i  Roskilde,  2915,  2920, 
3002  ff.,  3010,  3027. 

—  —  Sognepraest  i  Medelby,  3076. 

—  —  Praest  fra  Slesvig  Stift,  evig  Vi- 
kar  i  Flensborg,  3284. 

—  Mortensen,  Sognepraest  i  Bjerreby, 
2476. 

—  Pedersen,  Provst  i  Aarhus,  2715. 

Munk  i  Maribo,  3122. 

Milano,  Kardinalen,  se  Stephanus  (Nar- 

dini). 

Mildsted  S.  (Sondergos  H.,  Slesvig  Stift) 
2657,  2757,  3293,  3296. 

Minden  3134,  3143,  3146  f.,  3174,  3212, 
3222,  3281  f.,  3292  -  -  Provster  se 
Gnopendorp  (Bernardus),  Gropper- 
dorp  (Henricus),  Durkop  (Eggert), 
Meyer  (Henricus),  Berner  (Daniel)  — 
Dekaner  se  Durkop  (Eggert),  Meyer 
(Henricus),  Berner  (Daniel),  Hoberg 
(Conradus),  Helingman  (Wasmodus) 
—  Officialen,  3043. 

Mocenigo,  Johannes,  Doge  i  Venedig, 
2851. 

Modena,  Biskoppen,  2813. 

Mogens  Andersen,  Dekan  i  Roskilde, 
2490,  2492,  2499,  Kannik  og  evig 
Vikar  i  Lund,  2505,  2570,  2595, 
2597,  2637. 

—  Jensen,  Kannik  i  Roskilde,  2915. 

—  Nielsen,  iErkebiskop  i  Lund,  2834, 
2846,  3204. 


Mogens  Olufsen,    Kannik   i    Haderslev, 

3024. 
Moller,    Johannes,    Klerk    fra    Itzehoe, 

Kannik  i  Slesvig,  2993,  3154. 
Montefort,    Vincentius     de,     Kannik    i 

Trient,  3269. 
Mord,    Niels,     Karmelitermunk,     2828. 

Provinsial  i  Provinsen  Dacia,  3013. 
Morea  2461. 

Moricar,  Johanniterkloster,  se  Majorka. 
Morkaer,  Antoniterkloster  (Strustrup  H., 

Slesvig   Stift),    2457,    2488.  2491    — 

Praeceptor  se  Winter  (Poul). 
Mors  2782. 

—  og  Hanherred,  Provster,  se  Jens 
Laurenssen,  Henrik  Olufsen,  Hogg, 
(Jens). 

Morsum  S.  (Sild,  Slesvig  Stift)  2656. 
Morten  Bertoldsen  2784. 

—  Jensen,  Klerk  fra  Viborg  Stift,  Kan- 
nik  i  Roskilde,  Sognepraest  i  Toreby, 
3045,  Kannik  i  Aarhus,  3054. 

—  Olufsen,  adelig  Klerk  fra  Borglum, 
Kannik  i  Ribe,  Sognepraest  i  0rum, 
3116,  Provst  i  Roskilde,  3227,  .Erke- 
degn  i  Lund,  3229,  Provst  i  Thy- 
holm,  Sognepraest  i  Hvidbjerg,  3271, 
3285. 

Moskva,  Fyrsten,  3108. 

Mos  So  3017. 

Mulenbach,  Gonrad,    Provst   i    Barvid- 

syssel,    Pius    H's    familiaris,    2683, 

Provst  i  Vidaa,  3278,  Kannik  i  Sles- 

vig,  3279. 
Mulingen,  Greverne,  se  Albertus,  Burck- 

hardus,  Guntherus,  Johannes,  Wil- 

helmus. 
Munkebjsergby  S.  (Alsted  H..  Roskilde 

Stift),  3261. 
Muller,  Johannes,  2464. 
Mynbres,  Ludolf,  se  Mynecker. 
Mynecker  (?)  (Myrebiis,  Mynbres),  Lu- 

dolf,  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Kannik 

i  Slesvig,  2498. 
Miinster  2537  —  Stift  2462,  2469,  2907 

—    Biskoppen,    2773    —    Dekanen, 

2854  —  Officialen,  2537,  2705. 
Myrebiis,  Ludolf,  se  Mynecker. 
Mogeltonder   S.  (Tonder    H.,    Ribe,    nu 

Slesvig,  Stift)  3128. 


REGISTER. 


589 


Nakskov,  Helligaandsklostret,  2709. 

Nerkle,  Nicolaus,  3061. 

Neronibus,    Alexander    de,    Stormester 

for  Helligaandsordenen,  3127. 
Neue,  Johannes,  Magister,  2464. 
Neuenkirch  se  Nigenkerken. 
Neustadt  (Lubeck  Stift)  3238. 
Neuwerk,  Augustinerkloster  ved  Halle, 

3161,  3179  —  Provster  se  Berndes 

(Erasmus),     Durkop     (Eggert),     Jo- 

hannes. 
Nichels  Hans,  3061. 
Nicolaus  IV,  Pave,  2690. 

—  V,  Pave,  2455,  2475,  2483,  2583, 
2631,  2690,  2697,  2721,  2759,  2935  ff. 

—  de  Gusa,  Kardinalpresbyter  af  St. 
Petrus  ad  Vincula,  2916. 

—  de  Edam,  pavelig  Kapellan  og  Au- 
ditor,  2492,  2620. 

—  Lamberti,  Praest  fra  Utrecht  Stift, 
Kannik  i  Middelburg,  3130. 

Niels,  familiaris  hos  Abbeden  i  Logum, 
2617. 

—  Praest  i  Sal,  2900. 

—  Andersen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
Sognepraest  i  Naesby  og  Tyvelse, 
3254. 

—  Bakkensen,  Kannik  i  Ribe,  3116, 
Sognepraest  i  Varde,  3138,  3252. 

—  Christiernsen,  Provinsialprior  for 
Karmeliterne,  2661,  2828. 

—  Hansen,  Bonde  fra  Kaer  Herred, 
3076. 

—  Jensen,  Kannik  i  Aarhus,  2959. 

—  —  Sognepraest  i  Tingsted,  3216. 

—  Laurenssen,  Sognepraest  i  Jetsmar 
og  Hune,  3137. 

Klerk    fra    Slesvig    Stift,     3245, 

evig  Vikar  i  Eggebaek,  3247. 

—  Mikkelsen,  Klerk  fra  Aarhus  Stift, 
2893. 

— -  Pedersen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
evig  Vikar  i  Roskilde,  Kannik  i 
Kobenhavn,  3171  f. 

—  —  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Sogne- 
praest  i  Halk  (?)  og  Vedsted,    3251. 

—  Poulsen,  Praest  i  Borglum  Stift, 
3182. 

—  Sevedsen,  evig  Vikar  og  Sognepraest 
i  Lund,  2904, 


Niels  Siggesen  »Getti«,  Franciskaner- 
munk,  3047. 

Nigenkerken  (Neuenkirch)  (Ditmarsken) 
2741. 

Nijs,  Johannes,  Kannik  i  Middelburg, 
3130. 

Ning  Herred  2836. 

Nocera  (Mellem  -  Italien),  Biskoppen, 
2906,  2924  f.,  2976,  3017,  3161;  jfr. 
Jacobus  (Minutoli),  Johannes  (de 
Ceretanis). 

Nordfriesland  2931. 

Norge  2510,  2515,  2593,  2662  f.,  2742  f., 
2750,  2796,  2798,  2827,  2844,  2887, 
2889,  2897,  2907,  2996  f., -3069  f., 
3074,  3077,  3084,  3106,  3126,  3162, 
3176. 

Nors  S.  (Hillerslev  H.,  Borglum  Stift) 
2783. 

Noviforum  (Neumarkt?)  se  Magdeburg. 

Nu  se  Ydby. 

Nuntier  og  Kollektorer,  pavelige,  se 
Bartholomaeus  de  Camerino,  Borch 
(Simon  v.  d.),  Brun  (Jens  Madsen), 
Bunow  (Guntherus  de),  Gherardini 
(Angelus),  Johannes  Antonius,  Mac- 
cabrino  (Brunectus  de),  Mansella 
(Benedictus  de),  Marasca  (Bartholo- 
maeus),  Marinus  de  Fregeno,  Pomert 
(Henricus),  Tuleman  (Hermannus), 
Wegener  (Johan). 

Nurwes,  Ludolf,  Kannik  i  Slesvig.  2456 ; 
jfr.  Mynecker. 

Nyborg  2481. 

Niirnberg  2679. 

N}r  Sogn  (Holmsland,  Hind  H.,  Ribe 
Stift)  2872,  2960,  3009. 

Nysted,  Franciskanerklostret,  2485, 
2766,  2798,  2844,  3176. 

Naesby  S.  (Tybjasrg  H.,  Roskilde  Stift) 
3242,  3254. 

Naestved  2770  —  St.  Peders  Kloster  se 
Skovkloster. 

Odarslof  S.  (Torne  H.,  Lunde  Stift) 
3030. 

Odde  (Hansen),  Provst  i  Roskilde,  3227. 

Odense  2515,  2692,  2709,  2764,  2820, 
2829,  2838  f.,  2841,  2924  f.,  2984, 
3095,     3156    —     St.  Knuds     Kirke, 


590 


KEGISTER. 


2457  f.,  2693  —  St.  Knuds  Kloster, 
2582,  2692,  3095,  3104,  3110,  3118, 
3156,  3186,  3202,  3211,  3215  —  Vor 
Frue  Kirke,  2834  —  Albani  Kirke, 
2834  —  St.  Laurentii  Kirke,  2834  — 
Franciskanerklostret,  2484  f.,  2766, 
2798,  2844,  3176  —  Helligaands- 
huset,  2709  —  Pogeskolen,  2834  — 
Kapitlet,  2457,  2459,  2515,  2692  ff., 
2708,  3095,  3104,  3110,  3118,  3156, 
3186,  3202,  3211,  3215  —  Biskop- 
pen,  2484  f.,  2491,  2548,  2692,  2731, 
2764,  2766,  2798,  2844,  2895,  3017, 
3055,  3068,  3095,  3104,  3122,  3156, 
3175,  3211;  jfr.  Krabbe  (Erik  Jen- 
sen),  Krafse  (Mogens),  Ronnov  (Karl) 
—  Prioren,  2457,  2459  —  Provstiet, 
2834,  2846,  3204  —  Provstekornet, 
3204  —  Provsten,  2692  f.,  2708, 
2844,  2846,  3055,  3095,  3156;  jfr. 
Jakob  Mogensen,  Urne  (Hans)  — 
Dekanen,  2692,  2798,  2819;  jfr.  Ul- 
feld  (Claus  Andersen)  —  Kantoren, 
2819,  3055. 

Oksby  S.  (V.  Horne  H.,  Ribe  Stift)  2901. 

Oldenburg  (Holsten)  2740,  2748,  2817, 
3225. 

Oldensen,  Johannes  de,  Klerk  fra  Bre- 
men  Stift,  Kannik  i  Slesvig  og  Bar- 
dewick,  3159. 

Oliverius  (Caraffa),  Kardinalpresbyter 
af  St.  Eusebius,  2616,  Kardinal- 
biskop  af  Sabina,  3130,  3259,  3283. 

Oluf,  Konfessor  i  Maribo,  3122. 

—  Hildebrandsen,  Kannik,  evig  Vikar 
og  Sognepraest  i  Lund,  2904. 
Jensen,  Abbed  i  Soro,  2763,  2878  f., 
3202,  3261. 

—  Krsemmer,  Borger  i  Ribe,  3199  f., 
3207  ff. 

—  Nielsen,  Kannik  i  Lund,  siden  Munk, 
2695. 

Olve  Bertold  se  Owe  Bertold. 
Ondlose  S.  (Merlose  H.,  Roskilde  Stift) 

3283. 
Orte  (Mellem-Italien),  Biskoppen,  2763. 
Osagardhe,  ved   Vissing    Kloster,    3017. 
Osebahr    (Oseborne),    Nicolaus,    Prsest, 

3061. 

Osnabruck,  Provsten,  25.T7. 


Ottingen,  Fridericus  de,  Greve,  Kannik 
i  Bamberg  og  Constanz,  2588. 

—  Johannes  de,  Greve,  Kannik  i  Wiirz- 
burg  og  Eickstadt,  2589. 

Otto  Jensen  se  Foged. 

—  Nielsen,  Sognepraest  i  Lysabild,  2645. 

Kannik  i  Slesvig,  3076. 

Ouelsust,  Hermannus,  Klerk  fra  Pader- 

born  Stift,  3290. 
Ove     Pedersen,    Provst    i    Vendsyssel, 

Sognepraest   i   Skallerup   og  Venne- 

bjaerg,  2969. 
Owe,  Bartold  van  der,  Kannik  i  Sles- 

vig,  2586,  2993;  jfr.  Dauwe  (i  3.  Bd.). 
Oviedo  (Spanien),  Biskoppen,    se  Gun- 

disalvus  de  Villadiego. 
Oxe,  Johan,  til  Tordso,  Rigsraad,  Hus- 

hovmester  hos  Dronning  Dorothea, 

2638,  3100  f. 

Paarup  S.  (Odense  H.  og  Stift)  2459. 
Paderborn,  Dekanen,  2871  —  Officialen, 

2705. 
Paninis,   Johannes   Franciscus   de,   pa- 

velig    Kapellan    og    Auditor,    2483, 

2976. 
Paris,  Dekanen,  3085. 
Parkentin,   Johannes,    Biskop  i  Ratze- 

burg,  2785,  2794,  2800.  2814. 
Parsow,    Peder,    Sognepraest    i    Flens- 

borg,  3272. 
Paschalis  II,  Pave,  3104,  3156. 
Patorp  se  Paarup. 
Patras    (Graekenland),    .Erkebiskoppen, 

2521,  2563. 
Paulus  II,    Pave,    2455,    2461,    2478  f., 

2483,  2492,  2511,  2583,  2586,  2675, 

2714,  2766,  2798,  2948,  3076. 
Paulus  (de  Campofrigoso),  Kardinalpres- 

byter  af  St.  Sixtus,  3259. 

—  de  Tuscanella,   pavelig  Kapcllan  og 
Auditor,  2909,  2950. 

Peder,  Abbed  i  Esrom,  2763. 

—  Albertsen,   Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
Kannik  i  Kobenhavn,  3080,  3260. 

—  Bentsen,  Abbed  i  Sore,  2763. 

—  Esgcrsen,  Sognepraest  i   Lem,  3199, 
3207  ff. 

—  Henningsen,   Sognepraest  i  Garding, 
Kannik  i   Lfibeck,  3038. 


REGISTER. 


591 


Peder  Iversen,  Kannik  i  Haderslev, 
2680,  2697. 

—  Jensen,  Skolar  fra  Roskilde  Stift, 
Sogneprsest  i  0rslev,  2923,  2926, 
Kannik  i  Roskilde,  3131. 

—  —  Klerk  fra  Roskilde  Stift,  Kannik 
i  Viborg,  2941. 

—  Kjeldsen,  Praest  fra  Aarhus  Stift, 
evig  Vikar  i  Aarhus,  3205. 

—  Laurenssen,  Kannik  og  Kantor  i 
Haderslev,  Sognepraest  i  Taps,  Von- 
sild  og  0dis,  2613,  2647. 

—  —  Praest  fra  Borglum  Stift,  Sogne- 
praest  i  Jetsmar  og  Hune,  3137. 

—  Nielsen,  Praest  fra  Borglum  Stift, 
Sognepraest  i  Heltborg  og  Visby, 
3016. 

—  —  Sognepraest  i  Grenaa,  3198. 

—  —  Klerk  fra  Aarhus  Stift,  Stude- 
rende  i  Bologna,  iErkedegn  i  Aar- 
hus,  Kannik  i  Roskilde  og  Aarhus, 
3005,  3032,  3206. 

—  —  Praest  fra  Odense  Stift,  Sogne- 
praest  i  Erst,  2819. 

Kannik  i  Lund,  3087,  3105,  3155. 

—  Poulsen,  Kannik  i  Lund,  2558,  De- 
kan  smst.,  2761. 

—  Svendsen,  evig  Vikar  i  Ribe,  2951. 

—  Thomsen,  Klerk  fra  Slesvig  Stift, 
evig  Vikar  i  Mildsted,    3293,  3296. 

—  Tostesen,  Sognepraest  i  Agerskov, 
2617. 

—  »Wersen«,  Bonde  fra  Kaer  Herred, 
3076. 

Pedersborg  S.  (Alsted  H.,  Roskilde  Stift) 

3261. 
Pederstorp  S.  (Femern)  2784. 
Penestrinus  episcopus  se  Marcus  (Bar- 

bus). 
Peregrini,  Johannes,  2464. 
Pereriis,    Guillermus    de,    pavelig    Ka- 

pellan  og  Auditor,  2950,  3276,  3281. 
Perleberch,  Johannes,  Provst  i  Greifs- 

wald,  2824. 
Perugia,  Universitetet,   2649. 
Peterstaghen,  Gherardus,   evig  Vikar  i 

Lubeck,  3234. 
Petrus  Antonii  (de  Fregeno)  2514. 

—  de  Aranda,  Biskop  i  Calahorra,  Pa- 
vens  Viceskatmester,  2699,  2708. 


Petrus  Henrici,  Klerk  fra  Linkoping 
Stift,  Forstander  for  St.  Birgittes 
Hospital  i  Rom,  2593. 

—  de  Parma,  Sognepraest  i  Gambare- 
tulo,  2743. 

—  de  Senis  (fra  Siena),  Guldsmed,  2604. 
Philippus,  Finansembedsmand  ved  Ku- 

rien,  2625. 

—  Bartholomaei,  Biskop  i  Ario,    2921. 

—  (de  Levis),  Kardinalpresbyter  af  St. 
Petrus  et  Marcellinus,   2616. 

—  de  S.  Miniato,  Notar  hos  Marinus 
de  Fregeno,  2699. 

Pius  II,  Pave,  2463,  2492,  2525,  2553, 

2583,     2662  f.,     2676,     2683,     2766, 

2798,  3176. 
Pliyt,  Johannes,  2464. 
Ploen  (Holsten)  2748. 
Podendorp,  Johannes,  Kannik  i  Liibeck, 

2796,  2916. 
Pojske,  Hans,  til  Berridsgaard,  Vaebner, 

2758. 

—  Markvard,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
2807,  Provst  i  Viborg,  2859,  evig 
Vikar  i  Lund,  2886,  2917,  Kannik 
i  Viborg,  2918,  2941,  2964,  Kannik 
i  Roskilde,  2966,  2976,  Provst  i 
Lund,  3002,  3010,  iErkedegn  i  Lund, 
3041,  Sognepraest  i  Stokkemarke, 
3120,  3123  ff.,  Kong  Hans'  familiaris, 
3125,  iErkedegn  i  Viborg,  3129. 

Poldenbughe,    Johannes,    Provst   i  Do- 

beran,  Beneficiar  i  Goldberg,  2762. 
Polen  2755  f.,  2825  f.,  2869  —  Kongen, 

3108. 
Pomert,  Henricus,    Dekan  i  Hamburg, 

pavelig   Kollektor,    2463,    Kannik   i 

Liibeck,  2796,  2916. 
Pomtor,  Henricus,  se  Pomert,  Henricus. 
Poppe,  Jons,  3061. 

—  Poppe,  3061. 

Porcariis,   Jeronimus    de,    pavelig   Ka- 

pellan  og  Auditor,  2909,  2950,  3263, 

3277. 
Porta,    Matheus    de,    pavelig    Auditor, 

3281  f. 
Poul  Aagesen,    Klerk   fra   Lunde   Stift, 

2810. 

—  Andersen,  Klerk  fra  Roskilde  Stift, 
evig  Vikar  i  Roskilde,  3299. 


592 


UEGISTEK. 


Poul  Mikkelsen.  Provst  i  Tvilum.  3136. 

—  Nielsen,  Helligaandsbroder  i  Koben- 
liavn,  2793. 

Poylen,  Didricus,  Beneficiar  i  Goldberg, 

2762. 
Present.  Christoffer  Nielsen,    Kannik  i 

Roskilde,  2914,  3194. 
Preussen  3106  ff. 
Prin,  Gerhard,  evig  Vikar  i  Flensborg, 

3284. 
Privilegiet  de  non  evocando  2721,  2759, 

2935  ff.,  3236. 
Pnemonstratenserklostre      se      Belbog, 

Grobe  (Puddeglove). 
Pnesentationsret,  Kongens,  2584,  3004. 
Praesto  2488. 
Puddeglove  se  Grobe. 

Quale,    Markvard,    Skolar    tra    Slesvig 

Stift,  2551. 
Quand,  Johannes,  Kannik  i  Haderslev, 

evig  Vikar   i  Liibeck,    siden  Munk, 

3094. 
Questenberch,  Jacobus,  Klerk  fra  Hil- 

desheim,  Sognepraest  i  Diekholzen, 

3152. 
Quitzow,   Hemming  Pedersen,  Domini- 

kanermunk,  2755  f. 

—  Johan  Jensen,  2464,  Dekan  i  Ros- 
kilde,  2492,  2495,  2499,  Kannik  og 
evig  Vikar  i  Lund,  2505,  2507  ff., 
2556  f.,  2637,  3175. 

Rabenstein,  Eberhardus  de,    Kannik  i 

Bamberg,  2589. 
Ragusa,  iErkebiskoppen,  2639,  3265. 
Ragvaldus,   /Erkedegn   i  Upsala,    3126. 
Randers    3177   —    Helligaandsklostret, 

3177,  3183;    Prior  se  Jens  Madsen 
-  St.  Mortens  Kirke,  3177. 
Rantzau.   Ditlev,  Kannik  i  Kobenhavn, 

2618. 

—  Hans  (Henriks  Son),  3286. 
Hans  (Schacks  Son),  3236,  3300. 
Ove  (Clausen),  3236,  3300. 

Raphael  (Riario),  Kardinaldiakon  af 
St.  Georgius  ad  velum  aureum, 
272«),  pavelig  Kammermester,  2884, 
2891,  2897,  2921.  2968,  3029.  3040, 
3201. 


Ratzeburg,  Biskoppen,  2748,  2800,  3089. 

3126;    jfr.  Parkentin,   Johannes  — 

Officialen,  2998. 
Ravensberg,    Johan   Jepsen,    Klerk    fra 

Roskilde  Stift,  2802.  2815,    Kannik 

i  Aarhus,  2924  f.,  iErkedegn  i  Aar- 

hus,  3045,  Kannik  i  Roskilde,  Kong 

Hans'  Kansler,    3193  f.,  3270,  3275. 

3291 ;  jfr.  Jens  Jakobsen. 
Recanati    (Mellem-Italien),    Biskoppen. 

se  Hieronymus  Bassus  (de  Rovere). 
Redskud  (Roeskixt)  3261. 
Reinfeld,  Cistercienserkloster  (Holsten). 

2752  f.,  2787  —  Abbeden.  3234. 
Rel,    Jens   Jakobsen,    Praest   i  Avnslev, 

tidligere  Skolemester  i  Nyborg,  2481. 
Relthem,  Levinus  de,  Kannik  i  Hildes- 

heim  og  Magdeburg,  2614. 
Rembertus  Remberti  2464. 
Rempgin,  Gosvinus,  2464. 
Remstede,  Johannes,  Klerk  fra  Bremen 

Stift,  2536. 
Rendsborg  2601,  2608,  2611. 
Rethberg,    Conradus,    Kannik    i    Koln, 

Provst  i  Hamburg,  2705. 
Rettorp,  Rudolphus  de,  2464. 
Reuil,  Rembertus,  2464. 
Reval,  Biskoppen,  se  Borch,  Simon  v.  d. 
Reymar,  Johan,  3061. 

—  Junge,  3061. 

—  Kersten,  3061. 

—  Volkmar,  3061. 

Reynsberg,  Hermannus,  Klerk  fra  Bam- 
berg  Stift,  Kong  Christierns  Raad, 
2523. 

Rhodos  2869,  3077,  3084. 

Ribe  2532,  2584,  2590,  2592,  2820. 
2860  ff.,    2867,    2874,    2880  f„    2883. 

2899,  2901,  2951,  2992,  3068,  3116, 
3208  f.,  3217,  3252,  3271,  3285  - 
Johanniterklostret,  2778,  2781  — 
Nonneklostret,  2778,  2781  —  Do- 
minikanerklostret,  3033,  3071 
Domkirken,  Lucius'  Alter,  2822, 
2874  f.,  2899  —  Kapitlet,  2822. 
2864  f.,  2874  f.,  2882,  3128  —  Pr«- 
benden  Klabris  Mark.  2899  -  Bi- 
skopsbordet,  3133,  3135  —  Biskop- 
pen,    2778,    2844,    2874  f..    2380  f., 

2900,  2948.  3060.  3128,  3265,  3271; 


REGISTER. 


593 


jfr.  Christiern  Hemmingsen,  Lode- 
hat  (Peder  Nielsen),  Juel  (Hartvig) 
—  .Erkedegnen  se  Hagen,  Johan 
van  —  Dekanen,  2710,  2900  f.  — 
Kantoren,  2900,  3208  f.  —  Provsten, 
2581  —  Officialen,  2592,  2871,  2873, 
2900. 

Riddagshausen ,  Cistereienserkloster 
(Halberstadt  Stift),  3121. 

Riga,   Kirkeprovins,  2742. 

Ringsted  Benediktinerkloster,  Ahbeden, 
2507  ff.,  2813. 

Ris  S.  (Ris  H.,  Slesvig  Stift)  3250. 

Rise  S.  (JEre)  2459. 

Rob,  Henrik,  Klerk  fra  Viborg  Stift,  2453. 

Rode,  Johannes,  Provst  i  Bremen  (!), 
2583,  Provst  i  Hamhurg,  2608,  pa- 
velig  Notar  og  »Corrector«,  2703  ff. 

Rodericus  Borgia  (senere  AlexanderVI), 
Kardinalhiskop  af  Porto,  2864. 

Roeskixt  se  Redskud. 

Rom  2516,  2547:  2554,  2593,  2634, 
2643,  2649,  2654,  2666,  2677,  2688, 
2691,  2717  f.,  2724,  2727,  2734, 
2749,  2791,  2793,  2804,  2824,  2829, 
2857,  2859,  2885,  2893,  2926.  2939, 
2941,  2950,  2960,  2963,  2982,  2988  f., 
2991,  3003,  3031,  3035,  3040,  3042, 
3061,  3065,  3067,  3076,  3114,  3120  f., 
3124,  3129  f.,  3146,  3153  f.,  3162, 
3165,  3169,  3178,  3189,  3236,  3244, 
3247,  3249,  3266,  3272,  3277  f., 
3285  f.,  3296  f.  —  Vikaren,  3081  — 
Peterskirken,  2636,  2717,  2724  — 
St.   Petri    ad   Vincula,    2606  St. 

Maria  de  Regina  coeli,  2921,  3040  — 
Birgittas  Hospital,  2593  —  Scala 
coeli,  3081  —  Hospitalet  St.  Sal- 
vator,  2699  —  Helligaandsklostret, 
2512,  2547,  2699,  2709,  2793,  2823, 
2996,  3069,  3079,  3127,  3177,  3298; 
Pra?ceptorer  se  Rovere  (Innocen- 
tius  Flavius),  Neronibus  (Alexan- 
der  de). 

Rosenkrantz,  Erik  Ottesen,  til  Bjorn- 
holm,  Ridder,  Rigshofmester,  2737. 

—  Mogens  Eriksen,  Klerk  fra  Aarhus 
Stift,  .Erkedegn  i  Viborg,  siden  i 
Aarhus.  3837,  Kannik  i  Roskilde 
og  Aarhus,  3005,  3011,  3022,  3036. 

Acta  pontificum  Danica  IV. 


Rosenkrantz,  Niels  Styggesen,  Dekan  i 
Roskilde,  2637,  Kannik  og  Provst 
i  Borglum,  2713,  Biskop  i  Borglum, 
3048—53,  3056  f.,  3060,  3063,  3139, 
3265. 

—  Otte  Nielsen,  til  Bjornholm,  Ridder, 
2454. 

Roskilde  2455,  2467,  2475,  2478  f., 
2484,  2487,  2490,  2492,  2499,  2502, 
2507  ff.,  2556  f.,  2570,  2584,  2587, 
2595,  2615,  2812  f.,  2820,  2839, 
2841,  2906,  2914  f,  2920,  2966, 
2973  f.,  2985—89,  2991,  2998  ff., 
3005,  3020,  3023,  3025,  3045,  3125, 
3131,  3171  f.,  3175,  3193  f.,  3227, 
3299  Domkirken,    2560,    2638, 

3100  Trefoldighedskapel,    2534, 

2575,  2651,  2696,  2738  f.  -  -  Tre- 
foldigheds  Broderskab,  2575  f.,  2653 

—  Prsebenden  Vasby,  2479  —  Do- 
minikanerklostret,  2491  —  Francis- 
kanerklostret,  2491,  2638,  3175,  3178 

—  Biskoppen,  2534,  2582,  2692, 
2714,  2770,  2846,  3082.  3087,  3095, 
3099,  3126,  3156,  3163  f.,  3168, 
3175,  3202;  jfr.  Baden  (Oluf  Mor- 
tensen),  Skave  (Niels)  —  Bispedom- 
met,  2956  --  Kapitlet,  2971  -  De- 
kanen,  3186,  3202;  jfr.  Jakob  Oluf- 
sen,  Mogens  Andersen,  Jens  Peder- 
sen,  Quitzow  (Johan  Jensen),  Rosen- 
krantz  (Niels  Styggesen),  Bonnov 
(Karl)  —  Provsten,  2532,  2550,  2766, 
2770,  2798,  2844,  2846,  2906,  2936, 
2966,  2976;  jfr.  Odde  (Hansen), 
Morten  Olufsen  —  .Erkedegnen, 
2763,  2859,  2966,  3082,  3175;  jfr. 
Jens  Pedersen  —  Officialen,  2467, 
2479,  2532,  2812,  3020,  3131,  3172. 

Rostock    2642,    2686  ^Erkedegnen, 

2489  —  Karteuserklostret,  2668  — 

Universitetet,  2585. 
Rotermund,  Luderus,  Beneficiar  i  Ham- 

burg,  2719. 
Rovere,  Franchetta  de,    Soster  til  Six- 

tus  IV,  2731,  2735,  2744. 
—  Innocentius    Flavius  de,    Praeceptor 

for  Helligaandsklostret  i  Rom,  2709, 

2767,  2793  ;  jfr.   Dominicus,   Hiero- 

nymus  Bassus,  Julianus. 
38 


594 


REGISTER. 


Rugtved,  Hgd.  (Albsek  S..  Dronning- 
lund   H..   Borglum  Stift),  3140. 

Husland  2755  f,  3106,  3108,3164.3218. 

Russchart,  Johannes.  Klerk  fra  Koln 
Stift,  evig  Vikar  i  Eutin,  2650. 

Husse,  Johannes,  se  Brun. 

Rutze.  Markvard,  evig  Vikar  i  Slesvig, 
2603. 

Hvd,  Cistereienserkloster  (Husby  H.. 
Slesvig  Stift),  Abbeden,  3256  f. 

Ryiff,  Henrieus,  Sognepraest  i  Wals- 
leben.  Prokurator  ved  Kurien,  2499. 

Hynnortopt  se  Kindertofte. 

Rafsnas,  Hgd.  (Sddermanland)  2640, 
2642,  2686  f. 

Ronnov,  Claus,  til  Hvidkilde,  Chri- 
stiern  I's  Marsk.  2449  f,  2570,2595. 
Karl  Clausen,  Dekan  i  Roskilde, 
2570,  Kannik  i  Roskilde  og  Aarhus, 
2587,  Dekan  i  Roskilde,  2595,  Kan- 
nik  i  Odense,  2621,  Kannik  i  Lund, 
2623,  Biskop  i  Odense,  2621  ff., 
2625  ff.,  2637,  2709,  2766,  2798, 
3186,  3202. 

Saehsen,  Kirkeprovins,  2755  f. 
—  Hertugen,  2856. 

-  -Lauenburg,   Hertugen,  se  Erik. 
Sal  S.  (Ginding  H.,  Ribe  Stift)  2900. 
Saltum    S.  (Hvetbo  H.,    Borglum   Stift) 

3182. 
Salzburg  3269. 

Salzwedel  (Verden  Stift)  2905. 
Sainso   2927. 
Sanekenstede.     Henricus,     Kong    Cliri- 

stierns  Sekretser,   Kannik  i  Verden 

og    Erfurt,    2538,    Dekan    i    Hildes- 

lieim,    2553. 
Sandeis,   Felinus   de.    pavelig  Auditor, 

3165,   3281  f. 
Sanede,  Gregorius,  se  Gregers  Smed. 
San  Gemine,  Benediktinerkloster  (Narni 

Stift),  3069  f.,   3074. 
Sanson,  Franciscus,  Ordensgeneral  for 

Franciskanerne,  2714,  2798. 
Santbeke,  Gerhard,  evig  Vikar  i  Slesvig 

Nonnekloster,  2850,  2902,    evig  Vi- 

kar  i  Slesvig,  2907,  2950.  3263,  3277. 

Poul,  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Kannik 

i   Lfibeck,  2796,  2916,  2950. 


Sarouw,  Henrik.  Kannik  i  Slesvig.  3007. 
Saxe  (Sasse),  Henneke,  Kannik  i  Ribe, 

Provst  i  Jellingsyssel,  Sogneprsest  i 

Rredsten,  2871,  2881,  3272. 
Scameel,  Johannes,  decretorum  doetor, 

2464. 
Scandeis,   Felinus  de.  se  Sandeis. 
Scave  se  Skave. 
Schagen,  Nicolaus,  2464. 
Schare  (Schore),  Gerardus,  Kong  Chri- 

stierns  acceptus,   Kannik  i   Liibeek, 

Slesvig  og  Rutzow,  2552.    Sekreta?r 

hos  Albert  Krummedige,  2678,  3109. 
Sehomager,   Nicolaus.  2464. 
Schoper,    Hejnomaiinus,    evig   Vikar    i 

Slesvig  Nonnekloster,  2849. 
Schore,  Gerardus,  se  Schare. 
Schroder,  Vilhelm,  Kannik  i  Haderslev. 

3272. 
Schuffuth,  Gotfridus,  pavelig  familiaris. 

Provst  i  Viborg,  3289. 
Schwerin    2552  Stift    2469.    2624, 

2678  —  Kapitlet,  2522,  2624  --  Bi- 

skoppen,  2522;  jfr.  Wernerus  (Wol- 

mers),  Balthasar  --  Provsten.  2998. 
Schutte,  Georgius,  Klerk  fra  Naumburg 

Stift,  Sognepraest  i  Rcndsborg.  2601. 

2608,  2611. 
Scuderan,    Hemmingus,    Kannik  i  Hil- 

desheim.  3230. 
Scutvelre,  Gerardus,  se  Santbeke.  Ger- 

hard. 
Scuvebusch,  Johannes,  2464. 
Sebbe,   Henricus,   2464. 
Seden  S.  (Aasum  H.,  Odense  Stift)  2550. 
Seghebobe.     Hemming,     Sognepraest     i 

Roskilde  Stift,  2912. 
Sehested,  .lohannes,    evig  Vikar  i  Kiel 

og  Neustadt,  3238,  Kannik  i  Liibeck. 

3239. 

Sigfrid,  Klerk  fra  Slesvig  Stift.  2464, 

Skatmester  i   Slesvig.   2564. 
Sehimer,    Henrik,    Sognepnest    i    Mild- 

sted.   2657. 
Selde  S.  (Norre  H..  Viborg  Stift)  2728. 
Semelbecker,  Jakob,   Klerk  fra  Slesvig 

Stift,     Studerende     i     Rom.     2804, 

Sogneprsest    i    Gl.  Stolp,    Provst    i 

Greifswald,  2824.   Kannik  i  Slesvig, 

3076. 


REGISTEK. 


595 


Senensis  dominns  se  Franciscus  (Todes- 

chini-Piccolomini). 
Sennels  S.  (Hillerslev  H.,  Borglum  Stift) 

3058. 
Sergius  III,   Pave,  2690. 

—  V  (o:   IV),   Pave,  2690. 
Serk,  Niels,  se  Sterk. 
Seuelbergh,  Jakob,  se  Semelbecker. 
Seyke,   Marquardus,  Sognepraest  i  Erv- 

de,  3061. 
Siena,    Kardinalen,    se    Franciscus  (To- 

deschini-Piccolomini). 
Sigfridus,  ^rkebiskop  i  Bremen,  2684, 

2689. 
Sigm,  Silvester,  evig  Vikar  i  Haderslev, 

Sognepraest  i  Vonsbsek,   3264. 
Siguenza  (Spanien),  Prioren,  3284. 
Silkeborg  3192. 
Simonsberg  S.  (Lundenberg  H.,  Slesvig 

Stift)  3296. 
Sinding  S.  (Hammerum   H..  Bibe  Stift) 

2581. 
Sinibaldis,  Falco  de,  pavelig  Viceskat- 

mester,  2884  f.,  2983,  3029,  3201. 
Sixtus  IV,   Pave,  2917—20,  2922,  2941, 

2948,    2950,    2952—55,    2966,  2976, 

2981,     3006  f.,     3010,     3043,     3045, 

3095,  3104,  3110,  3126,  3156,  3176, 

3202,  3204,  3211,  3225,  3246,  3298. 
Skade,   Niels  Clausen,  Kannik  i  Aarhus 

og  Boskilde,  Biskop  i  Aarhus,  3190 

—93,    3195  f..    3201.    3203,    3205  f., 

3217. 
Skagen  3182. 
Skalder,    Jon    Clemenssen,    Kannik    og 

evig  Vikar  i   Lund,  2468. 
Skalholt,  Biskoppen,  2535;  jfr.  Lodehat 

(Jens  Gerekesen). 
Skallerup  S.  (Vennebja?rg  H.,  Borglum 

Stift)  2969. 
Skanderbeg  (Georg  Castriota)  2461. 
Skave,     Johannes.     Kannik    i    Liibeck, 

2916. 

—  Niels,  Kannik  i  Boskilde,  2455,  2464, 
2475,  Sognepra?st  i  Bjerreby,  2476, 
2483,  2487,  Kannik  og  Dekan  i  Lund, 
2501, 2508  f.,  KongensKansler,  Provst 
i  Viborg,  2866,  2917,  Biskop  i  Bos- 
kilde,  2970—76,  3000,  3020,  3028  f., 
3091,  3185  ff. 


Skinkel,  Claus,  2464,  Kannik  i  Odense. 
2984,  2986,  2988  f.,  2991. 

—  Hilleborg  Ottesdatter,  til  Iversnses, 
2725. 

-  Otte,  til  Enggaard,  Bidder,  2725. 
Skorup  S.  (Gjern  H.,  Aarhus  Stift)  3136. 
Skovby  S.  (Sondergos  H.,  Slesvig  Stift) 

3243. 
Skovkloster,     Benediktinerkloster     (0. 

Flakkebjaerg     H.,     Boskilde     Stift), 

2770  ff.,  2774  — Abbeden,  3104,  3175. 
Skriver,    Esbern  Jakobsen,    Baadmand 

i  Kobenhavn,  2821. 

—  Henrik,  Sogneprsest  i  Mildsted,  2757. 
Slesvig   2456,    2467,    2498,    2563,  2567, 

2584,  2586,  2603,  2620,  2765,  2790, 
2804,  2820,  2854  f.,  2857,  2898. 
2907,  2909,  2913,  2945,  2948,  2950, 
2952,  2993,  3007,  3154,  3159  f., 
3212,  3237,  3256,  3272,  3290,  3294  f. 
-  Stift  2928,  3061  -  -  Domkirken, 
2580,  2696  —  Nonneklostret,  2849  f., 
2854  f.,  2902,  3258,  3263,  3277  — 
Kapitlet,  2655,  2938,  3279  —  Bi- 
skoppen,  2551,  2683,  2701.  2748, 
2936,  2938,  2946,  3203,  3234  f., 
3247;  jfr.  Wulf  (Claus),  Wisch  (Hel- 
rik  v.  d.),  Durkop  (Eggert)  —  Bispe- 
stolen,     2931  Provsten,     2655, 

2696  f.,  2873,  2899,  2901  f..  2920, 
2935,  2937,  2942  f.,  2950,  3214, 
3233;  jfr.  Wisch  (Helrik  v.  d.),  Em- 
beke  (Johan),  Sovenbroder  (Enwald), 
Koch  (Hermannus)  —  iErkedegnen, 
2488,  2696,  2950,  2977,  3251;  jfr. 
Cordes  (Cord),  Breyde  (Johan), 
Clinckrade  (Theodericus)  —  Kan- 
toren,  2697,  2701,  2757,  2938;  jfr. 
Wegener  (Johan),  Sovenbroder  (En- 
wald),  Stoveman  (Didrik)  —  Skat- 
mestre  se  Embeke  (Johan),  Sehe- 
sted  (Sigfrid),  Estel  (Henricus),  West- 
phall  (Wilhelmus)  —  Officialen,  2467, 
2585  f.,  3284,  3290. 

Slesvig,  Hertugdomme,  2609,  2907, 
2935  ff.  —  Hertugen,  2795,  2843, 
2894,  3243. 

Slinckel,  Nicolaus,  se  Skinkel. 

Smidhauser,  Gaspar,  Kannik  i  Frei- 
singen,  2527. 

38* 


596 


REGISTER. 


Smyd,  Martinus,  Klerk  fra  Brcmen  Stift, 

Sogneprsest  i  Rendsborg,  2601,  2608. 
Snaw.   Henricus,  se  Strow.   Henricus. 
Soest,    Peder,    Praest    fra    Slesvig   Stift. 

Sognepraest  i  Broager,  3142. 
Sone,  Eghardus,   Liegmand  fra  Utrecht 

Stift,  2773. 
Sorternp  S.  (Slagelse  H..  Roskilde  Stift) 

3261. 
Soro,  Cistercienserkloster,  2878  f..  3210, 

3213,  3221,  3261  --  Abbeden,  2455, 

2507  ff.,     3104,     3186.    3202,    3210, 

3221,  3246.  3261:  jfr.   Peder  Bent- 

sen,  Oluf  Jensen. 
Span.  Alardus,  Klerk  fra  Liibeck.  Kan- 

nik  i  Slesvig,  2857,  Kannik  i  Lubeck, 

3165. 
Spanocchi,    Bankierfirma.    2708,    3029, 

3056. 
Spinellis.      florentinsk      Bankierfirma, 

2598  f. 

Thomas  de,  2632  f.,  2664.  2679. 
Spinis,  Jacobus  de,  florentinsk  Bankier, 

2596. 
Spodtvegli  se  Bugtved. 
Stade,  Slot  (Bremen  Stift),  2684,  2689. 
Stanwer,  Godefridus,  Kannik  i  Lubeck, 

3037. 
Starke,   Nicolaus,  3061. 
Stauller   (Stulberc),   Gotfridus,    Kannik 

i   Hameln,  3092. 
Stecher    (Stheker,    Sticher),    Johannes, 

Klerk  fra  Mainz  Stift,  evig  Vikar  i 

Lubeck,  3103,  Kannik  i  Haderslev, 

siden  Mnnk.  3233  f. 
Stecken,   Niels,   se  Sterk,   Niels. 
Stendal   (Halberstadt  Stift)  2526. 
Stenlose   S.   (Odense   H.)  2459. 
Stenwarter  (?),  Johannes,  Sognepraest  i 
Garding,    2473;    jfr.    Stenveld,    Jo- 
hannes. 
Stenveld,  Johannes,  Sogneprsest  i  Gar- 

ding,   2585,   2843. 
Stephanus  V,  Pave,  2690. 

Laurentii,  Provinsialminister  for 
Franciskanerprovinsen  Dacia,  2798. 
2844. 
—  Nardini,  KardinalpresbyterafSt.  Ma- 
ria  in  Transtiberum  2785  f.,  2794, 
2827,   3126. 


Sterk,  Niels,  Kannik  i  Haderslev,  2697, 
Kantor   i    Haderslev,    Sogneprsest    i 
Vilstrup.  2847  f..  2905.  3233. 
Sterloff  se  Ferlov. 
Sterneberch.     Henricus,    Cistereienscr- 

munk,  3121. 
Stettin,     Hertugslaegten,     se    Bugislav. 

Elisabeth    —   Provsten,  2998. 
Stheker,  Johannes,  se  Stecher. 
Sticher,  Johannes,  se  Stecher. 
Stig  Nielsen  se  Bosenkrantz  (Niels  Styg- 

gesen). 
Stin,    Didrik,    Klerk    fra    Slesvig    Stift. 

Beneficiar  i  Hamburg,  2719. 
Stockholm  2750,  2858. 
Stokkemarke    S.  (Lollands    Sonder    H.. 

Odense  Stift)  3120,  3123  f.,  3129. 
Stolp,  Gl.  (Pommern),  2824. 
Storcken,  Niels,  se  Sterk. 
Store-Hedinge  2534. 
Storjohan,   Nicolaus,  3061. 
Stormarn    (Holsten)    2525,    2700.    2703. 

2748,  2907,  2935  ff. 
Stoveman,    Didrik,    Kannik   og  Kantor 

i  Slesvig,  2489,  2497,   Kannik  i  Lii- 

beck,    2620,  2683,  2791,  3153,    evig 

Vikar  i   Burg,  3184. 
Stralsund  2723,  2727,  3019,  3035,  3040. 
Strangesen,     Jakob,     Kannik     i     Lund, 

2494. 
Strassburg,  Biskoppen,  2823  —  Provsten 

ved  St.  Thomas,  2555. 
Strandword  (Strandvagt  ?)  3261. 
Strengnas    2584  Biskoppen.    3126, 

3163  f.  -  -  Provsten,  2681. 
Strow,     Henricus,     Kannik     i     Slesvig. 

Sognepra?st  i  Grumtofte,  evig  Vikar 

i  Slesvig  Nonnekloster,  2854  f. 
Stud  3261. 
Stulberc  (Stanller),  (iotfridus.  Kannik  i 

Hameln,  3132. 
Stulpe,  Svend.   Sogneprsest  i   Kvidinge, 

2716. 
Stuntebiill  S.  (Nordstrand,  Slesvig  Stift, 

nii   forsvundet)  2799. 
Sture,    Sten,    Bigsforstander    i    Sverige, 

2640.    2642,    2686  f.,    2707.    2785  f.. 

2794,  2800,  2814,  2888.  3089,  3111  f, 

3126.    3149,    3162  11'..    3167  1"..    3178. 

3218  ff.,   3297. 


KEGISTER. 


597 


Stycs,  Valentinus,  2464. 

Stygge,  Ulrik,    Biskop  i  Aarhus,  3017. 

Suessa   (Sessa),    Syditalien,    Biskoppen, 

se  Gherardini,  Angelus. 
Sunt,  Thomas,    evig  Vikar   i    Mildsted, 

3293. 
Swartorp  se  Sorterup. 
Swartzmar,  Mathias,    Praest  i  0dis   og 

Taps,  2710. 
Svavsted  S.  (Sondergos  H.,  Slesvig  Stift) 

3258. 
Svend,  Biskop  i  Aarhus,  3017. 

-  Klerk  fra  Odense  Stift,  2481. 

-  Mortensen,     Klerk    fra    Ribe    Stift, 
kejserlig  Notar,  2660. 

Svendborg,  Franciskanerklostret,  2484  f., 
2766,   2798,  2844,  3176. 

Sverige  2510,  2514  f.,  2593,  2628,  2640, 
2642,  2662  f.,  2679,  2686  f.,  2742  f., 
2750,  2796,  2798,  2827,  2844,  2887  f., 
2897,  2907,  2910,  2961,  2967,  2996  f., 
3069  f.,  3074,  3077,  3084,  3090,  3106, 
3126,  3162  ff.,  3176,  3218,  3231  — 
Gejstligheden,  2858,  3090. 

Swimerin,  Henricus,  Abbed  i  Hidden- 
see,  3121. 

Svinbaek  (Laek  S.,  Kaer  H.,  Slesvig  Stift) 
3076. 

Svogerslev  S.  (Somme  H.,  Roskilde  Stift) 
2986. 

Syken  se  Seyke. 

Saeby,  Sognekirken,  2663  —  Kar- 
meliterklostret,  2662  f. ;  Prioren, 
2663. 

Saerslev  S.  (Skovby  H.,  Odense  Stift) 
2459. 

Solvesborg  (Bleking),  Karmeliterklostret, 
3013. 

Soren  Gregersen,  Sognepraest  i  Sennels, 
3058. 

—  Iversen,  Provst  i  Vestervig,  2670, 
2672. 

—  Jensen,  Klerk  fra  Ribe  Stift,  Kan- 
nik  i  Aarhus,  2959. 

—  Mikkelsen,  Kannik  i  Aarhus,  3115. 
Sovenbroder,    Enwald,    Klerk   fra  Bre- 

men  Stift,  Sognepraest  i  Garding, 
Kannik  og  Kantor  i  Slesvig,  2473, 
evig  Vikar  i  Liibeck,  2610,  Provst 
i    Barvidsyssel,    2620,    2683,     Kong 


Christierns  Sekretaer,  Provst  i  Sles- 
vig,  2760,  2765,  2788  ff.,  2898,  2930, 
2933,  Kong  Hans'  Sendebud  ved 
Kurien,  2934,  2936,  2939  f.,  2944, 
evig  Vikar  i  Kiel,  2945  f.,  2948  f., 
2956  f,  2993,  3076,  3154,  3188, 
3237. 

Tamdrup    S.    (Nim    H.,    Aarhus    Stift) 

2927. 
Taps  S.  (Tyrstrup  H.,  Slesvig,  nu  Ribe, 

Stift)  2613,  2710. 
Tarazona   (Spanien).    Biskoppen,    2518, 

2522,  2526,  2574. 
Teano  (Syd-Italien),  Biskoppen,  2555. 
Tele,  Claus,  3061. 
Tellingstedt    S.    (Bremen     Stift)     2977, 

2979. 
Telung,  Ludolphus,  2464. 
Terni,  Biskoppen,  se  Thomas  (de  Vin- 

centiis). 
Tetens,  Didrik,    Sognepraest  i  Garding, 

2473,    2585,    2795,    2843,    Kannik    i 

Liibeck,  2890,  2919,  Kannik  i  Sles- 

vig,    3037  f.,    3088,    3114,    Kannik   i 

Hameln,  3132. 

—  Jens,  Klerk  fra  Slesvig  Stift,  Sogne- 
praest  i  Mildsted  og  Husum,    2757. 

Tetz,  Jens,  .Erkedegn  i  Lund,  3041. 
Teyme,  Johannes,  Klerk  fra  Keln  Stift, 

Kannik  i  Roskilde,  2991. 
Ther  Stege,  Otto,  2464. 
Thomas    Robertsen,    Kannik   i   Aarhus 

og  Ribe,  2592. 

—  de  Vincentiis  (de  Fano),  pavelig 
Protonotar  og  Skatmester,  2557, 
Biskop  i  Terni,  2604,  2626,  2633. 

Thott,  Birgitte  Olufsdatter  til  Hammar- 
stad,  2681. 

—  Erik  Akselsen,  til  Lagno,  svensk 
Bigsraad,  Lensmand  i  Viborg,  2628  f. 

—  Niels  Stigsen,  Kannik  i  Lund,  Bene- 
ficiar  i  Ribe,  2590. 

Thyholm    3285    —    Provster    se    Friis 

(Ville),  Morten  Olufsen. 
Tidemanni,    Henricus,    Biskop    i    Lin- 

koping,  2681. 
Tikob  S.  (Lynge-Kronborg  H.,  Roskilde 

Stift)  2543. 
Tilo  Trotha   se  Trotha,  Tilo. 


598 


REGISTER. 


Tingsted     S.     (Falster    Norre     Herred, 

Odense  Stift)  3216. 
Tinhus,   Jens   Markvardsen,    Klerk   fra 

Roskilde  Stift,  3158. 
Tiset    S.  (Xing  H.,  Aarhus  Stift)   2836. 
Tivoli,    Hiskoppen,    2976,    3214,    3217; 

jfr.  Grassis,  Antonius  de. 
Tofte    (Gamtofte   S..    Baag    H.,    Odense 

Stift);     Provsten     se     Laurens    An- 

dersen. 
Tonskvest,  Niels,  Sognepraest  i  Vesten- 

skov,  2625. 
Toppensem,    Bent,     Kannik    i    Slesvig, 

3160. 
Tordso.    Hgd.    (Solberga    S.,    Vemmen- 

hogs  H.,   Lunde  Stift),   3100  f. 
Toreby  S.  (Musse  H.,  Odense  Stift)  3045. 
Torkil  Lille,    Laegmand   fra  Ribe  Stift, 

3034,  3044. 
Tornone  (Valencia  Stift),  Dekanen,  3625. 
Torsten,  Sognepra?st  i  Erst,  2819. 
Tostrup  S.  (Merlose  H.,   Roskilde  Stift) 

3287. 
Tottarp  S.  (Bare  H.,  Lunde  Stift)  3214. 
Trefoldigheds  Broderskab  se  Roskilde. 
Treviso,    Biskoppen,     se    Zanettus    (de 

Utino). 
Tricarico  (Syd-Italicn),  Biskoppen,  2812, 

3272. 
Trient  3269. 

Trier,  ^Erkebiskoppen,  2823. 
Trodertus    Engelke,    Kannik    i    Slesvig, 

3076. 
Troels,  Sognepraest  i  Ondlose,  3283. 
Trolle,    Arvid,    Adelsmand    fra    Upsala 

Stift,   2967. 
Trondhjem,  Kirkeprovins,  2742  — JErke- 

biskoppen,   3218. 
Trotha,  Tilo,  Biskop  i  Merseburg,  2785, 

3126. 
Tuleman,  Hermannus,  Kannik  i  Utrecht, 

pavelig  Nuntius.   3069  f.,  3074. 
Turko  S.   (BleUinge)  2607. 
Tustohan,  Martinus,  2464. 
Tved  S.  (Hillerslev  II..    Borglum   Stift) 

2783. 
Tvilum,    Angustinerkloster  (Tvilum  S., 

Gjern    H.,    Aarhus    Stift),    Provster 

se  Poul  Mikkelsen,  Kjeld  Nielsen. 
Tyge,  Biskop  i  Borglum,  301  1. 


Tymme    Johannis,    Klerk   fra   Vesteras 

Stift.    Kannik  i   Roskilde,   2988. 
Tyrkerne     2461  f.,     2469.    2642.    2686. 

2851.   2869,   2996,   3070. 
Tyskland    2721,    2823,    2825  f.,    2869  f., 

2936.   2996,   3069  f.,   3074,   3108. 
Tyske  Orden   3106,   3108. 
Tyvelse  S.  (Tybjaerg  H.,   Roskilde  Stift) 

3242,  3254. 
Tzirolven,   Henricus.  evig  Vikar  i  Sles- 

vig  Nonnekloster.   3258. 

Ubaldis,  Matheus  de,  pavelig  Kapellan 
og  Auditor,  2976,  3032,  3036,  3109. 
3235. 

Ubberud  S.  (Odense  H.  og  Stift)  2459. 
2692. 

Udby  S.  (Roskilde  Stift)  2534. 

Ulfeld,  Glaus  Andersen,  Dekan  i  Odense, 
2766. 

Ungarn  2825,  2869. 

Universiteter  se  Bologna,  Kobenhavn. 
Perugia,   Rostock. 

Upsala   2584,  2681   -  -  Stiftet,  2967   - 
^rkebiskoppen,  2628  f.,  2714,  2798. 
2858,  2887,  2967,  3111,  3126,  3163  f.. 
3168,    3220;    jfr.    Jakob    Ulfson 
Kirkeprovins,  2742,  2858  —  ASrke- 
degnen  se  Ragvaldus. 

Urban  III,   Pave,  3213,  3221. 

—  V,  Pave,  2690. 

Urbanus  (de  Flisco),  Biskop  i  Frejus. 
2961. 

Urbino  (Mellem- Italien),  Biskoppen, 
2548,  2568;  jfr.  Johannes  (de  Me- 
linis). 

Urne,  Hans,  Sognepnest  i  Tikob,  2543, 
Kannik  i  Lund,  2695,  Provst  i 
Odense,  2834,  2846.  Kannik  i  Ribe, 
2862,  Provst  i  Harsyssel,  2876,  Kong 
Hans'  Sekretaer,  Provst  i  Viborg, 
3001,  evig  Vikar  i  Lund,  3181,  3204. 

Ursinis,  Baptista  de,  Embedsmand  ved 
Kurien,  2497;  jfr.  Latinus. 

Utholm,  Nordfriesland,  2931,  3093. 

Utrecht  2545,  2572  —  Stiftet,  2907  - 
Kapitlet  ved    St.  Salvator,    2572  - 
Abbeden  i  St.   Pauls  (Benediktiner) 
Kloster,    2572  Officialen,    2537, 

2515. 


REGISTER. 


599 


Vadstena,  Birgittinerkloster  (Linkoping 

Stift),  2727. 
Vaget,   Henrik,  se  Voget. 
Valby   S.    (Jaerrestad    H.,    Lnnde    Stift) 

2634. 
—  Landsby  (St.  Mikkels  Landsogn,  Sla- 

gelse  H.,  Boskilde  Stift),   3261. 
Valdemar  Eriksen,  dansk  Konge,  3213, 

3221,  3261. 
Valencia,     Kardinalen,     se     Bodericns 

Borgia. 
Walsleben  S.  (Mainz  Stift)  2499. 
Varano,  Julius  Caesar  de,  Herre  til  Ca- 

merino.  2891,  2897. 
Varde  3096,  3138. 
Wardeman,  Johannes,  Klerk  fra  Mainz 

Stift,  3294. 
Varecker,    Ludolfus,    evig  Vikar   i  Lu- 

beck,   Kannik  og  Kantor  i  Haders- 

lev,  Sognepraest  i  Taps,  Vonsild  og 

0dis,    2613,    Sognepraest    paa    For, 

Provst  i  Barvidsyssel,  2683. 
Varnaes  S.  (Sundeved,  Slesvig  Stift)  2811. 
Wauscleben,    Ludovicus  de,    Laegmand 

fra  Utrecht  Stift,  2773. 
Wedderlinck,  Jakob,  Skolar  fra  Slesvig 

Stift,  3019,  Vikar  i  Stralsund,  3035, 

3040. 
Wedel  S.  (Holsten)  2740. 
Vedsted  S.  (Haderslev  H.,  Slesvig  Stift) 

3251. 
Wegener,  Johan,  Kantor  i  Slesvig,  2489, 

pavelig  Subkollektor,  2497,  2620. 
Vejle,  Dominikanermunkene,  2491. 
Vendsyssel    2969    - —    Provster    se   Ove 

Pedersen,  Friis  (Niels). 
Venedig  2851,  2856  —  Dogen  se  Moce- 

nigo,  Johannes. 
Vennebjaerg  S.  (Vennebjaerg   H.,    Borg- 

lum  Stift)  2969. 
Vennzor,  Sigismundus,  se  Vinczent. 
Verden     2538,     3146,     3151,     3212 

Stiftet,    2462    —    Biskoppen,    2698, 

2773  —  Dekanen,  2530  —  Officialen, 

2530,  3300. 
Vere,  Hermannus,  Klerk  fra  Hildesheim 

Stift,  Kannik  i  Haderslev,  3224. 
Verllenmuk  (Salzburg  Stift)  3269. 
Wernerus  (Wolmers),  Biskop  i  Schwe- 

rin,  2583. 


Vesse,  Lampertus,  2464. 

Wesselburen  S.  (Bremen  Stift)  2685. 

Vesteni,  Laurens  Eggertsen,  Klerk  fra 
Aarhus  Stift,  evig  Vikar  i  Aarhus, 
3065,  Kannik  i  Aarhus,  3067,  Kau- 
nik  i  Bibe,  3068,  ^Erkedegn  i  Vi- 
borg,  3117,  3195,  3205,3217,  ^rke- 
degn  i  Aarhus,  3270. 

Vestenskov  S.  (Lollands  Sonder  Herred, 
Odense  Stift)  2625,  2953. 

Vesteras  2584  —  Biskoppen,  2681. 

Westerhoff,  Jacobus,  evig  Vikar  i  Lii- 
beck,  2486. 

Vestervig,  Augustinerkloster  (Thy,  Borg- 
lum  Stift),  2670,  2672  f.  —  Kapitlet, 
2670  —  Provsten,  2728;  jfr.  Soren 
Iversen,  Gregers  Svendsen. 

Westfalen  3113. 

Vestfrisland  2462,  2469,  2907. 

Westphal,  Arnoldus,  Biskop  i  Liibeck, 
2583. 

—  Wilhelmus,  Kannik  i  Liibeck,  Skat- 
mester  i  Slesvig,  2665,  2784, 
2902. 

Wettringe,  Jacobus  de,  Klerk  fra  Ver- 
den  Stift,  Kannik  i  Slesvig,  Kong 
Christierns  Skriver,  2586,  Kongens 
Sendebud  ved  Kurien,  2726,  Sogne- 
praest  i  Oldenburg,  2740,  Notar, 
2787,  2898,  3154. 

Weyrhase,  Johannes,  2464. 

Viborg  2518,  2731,  2820,  2837  f.,  2841, 
2852,  2859,  2866  f.,  2880  f.,  2917  f., 
2924  f.,  2941,  2964,  2973,  2976, 
2995,  3002,  3010,  3117,  3129,  3289 
—  Biskoppen,  2713,  2844,  3053, 
3095,  3099;  jfr.  Knud  Mikkelsen, 
Glob  (Niels)  --  Provsten,  3072;  jfr. 
Juel  (Hartvig),  Pojske  (Markvard), 
Skave  (Niels),  Brun  (Jens),  Urne 
(Hans),  Bjorn  Eriksen,  Schuffuth 
(Gotfridus)  —  iErkedegnen,  2728; 
jfr.  Bosenkrantz  (Mogens  Eriksen), 
Lykke  (Niels),  Krabbe  (Kjeld  Ove- 
sen),  Vesteni  (Laurens),  Glob,  Pojske 
(Markvard)  —  Officialen,  2518, 2924  f., 
3289. 

Viborg  (Finland)  2628  f. 

Vicentiis,  Petrus  de,  Biskop  i  Cesena, 
3297. 


000 


REGISTER. 


Wickbolt.   Nicolaus,  Sognepraest  i  Dob- 

berkau,  2982. 
Yico  (Arezzo  Stift),  /Erkedegnen,  3192. 
Vidaa  3278  —  Provster  se  Mulenbaeh 

(Conradus),  Ahlefeld  (Joakim). 
Vienne,   Antoniterklostret,   2823. 
Wilant.    Fredericus,    Kong   Christierns 

familiaris,  Klerk  fra  Bamberg  Stift, 

2527. 
Wilburg  (Trier  Stift)  2654  —  Provsten 

se  Frise,  Johannes. 
Wilden,  Wulfridus,  Laegmand  fra  Bre- 

men    Stift ,     Enwald    Sovenbroders 

familiaris,  2939. 
Wilhauen,    Albert,     Kannik    i    Slesvig, 

3076. 
Wilhelmus,  Greve  af  Mulingen,  2528  f. 
Ville   Andersen,    Klerk    fra    Bibe  Stift, 

Sognepraest  i  Sal,  2900,   evig  Vikar 

og  Kannik  i   Bibe,  2901  ;  jfr.   Friis, 

Ville. 
Yilstrup  S.  (Haderslev  H.,  Slesvig  Stift) 

2847,  2977,  2980  f. 
Vincens    Gertsen,    Klerk    fra   Boskilde 

Stift,    2805,    (»Erhardsen«),    Kannik 

i   Lund  og  Boskilde,  2812,  (Berardi) 

2884,  (Erardi)  2885.  (Erhard)  2987. 
—  Madsen,  Praest  fra  Odense  Stift,  3274. 
Vinczent,  Sigismundus,  Klerk  fra  Augs- 

burg  Stift,  pavelig  Staldmester,  Kan- 

nik  i  Mainz,   3148,  3255. 
Winter,     Poul,     Praeceptor    i     Morkaer 

Kloster,  2488,  2491. 
Yisby   S.    (Hassing   H.,    Borglum    Stift) 

3010. 
Wisch,    Helrik  v.  d.,    Biskop   (tidligere 

Provst)    i    Slesvig,    2563  f.,    2567  ff., 

2586,  2591,  2590,  2599,  2665,  2928  f., 

2931,   3153,   3223,   3237,   3263. 
Wisensteig,    By   (Constanz  Stift),    2541. 
Wiscrem,   .lohannes,   Kannik   i  Liibeck, 

2919. 
Wismar  2042.   2686. 
Vissing,  Nonnekloster  (S.  Vissing  Sogn, 

Tyrsting  I!..  Aarhus  Stift),  3017. 

Sonder-.   Sogn  (Tyrsting  H.,  Aarhus 

Stift).   3017. 
Vitskol,    Cistercienserkloster    (Bjorns- 

holm   S..   Slct  H..  Viborg  Stift),   Ab- 

beden,   2518. 


Witte,  Jacobus.  evig  Vikar  i  Hamburg, 

3240. 
Wittorp,     Petrus.     Klerk     fra    Bremcn 

Stift,  2533.  2682,  Sognepraest  i  Lant- 

kerken,  2892,  i  Burg,  2894  f. 
Vmarus  Pelsen  sc  Iver  Persen. 
Voer,  Bencdiktinerkloster(Vorladegaard 

S..  Tyrsting  H.,  Aarhus  Stift),  3017  f. 
-  Abbeden,  3192,  3203. 

—  Sogn  (nu  Vorladegaard  S.)  3017. 
Woger,  Otto.  se  Foged. 

Voget,   Henrik,   se  Foged. 

Yoiszen,    Johannes,    Kannik    i  Liibeck, 

2890. 
Wolf,  Ditlev,  Kannik  i  Haderslev,  3024. 
Wolfferstorff,     Ulricus    de,     Klerk     fra 

Naumburg  Stift,    ansat  i  det  pave- 

lige  Supplikkontor,  2650. 
Volterra,   Biskoppen,  3289. 
Vonsbaek  S.  (Haderslev  S.,  Slesvig  Stift) 

3264. 
Vonsild  S.  (N.  Tyrstrup  H.,  Slesvig,  nu 

Bibe,  Stift)  2613. 
Vrag,  Kongens  Bet  til,  2747. 
Vram  S.  (Lunde  Stift)  3214. 
Vrese,  Peder,  se  Friis,  Peder. 
Wrinstorp,  Gerardus,  2464. 
Wulf,  Claus,  Biskop  i  Slesvig,    2567  f., 

2583,  2598,  2657  f.,  2903,  3279. 

—  Johan,  Klerk  fra  Bremen  Stift,  evig 
Vikar  i   Liibeck,  2932;  jfr.   Lupi. 

Wiirzburg  2589  —  Stift  2527  -  Ka- 
pitlet,  2527  -  Biskoppen,  2527  — 
Officialen,  2589. 

Wyte,  Jacobus,  2464. 

Ydby  S.  (Befs  H.,  Borglum  Stift)  3262, 

3265  f. 
Yding  S.  (Vor  H.,    Aarhus  Stift)    3017. 
Ysembruck,    Galantinus    de.    Kannik    i 

Koln,  3226. 
Ystad,   Franciskanerklostret,  2634. 
Ywen,   Henricus,  2464. 

Zanettus  de  Utino,  Franciskanerorde- 
nens  Generalminister,  2485,  2766, 
2798,    Biskop   i   Treviso.   2844. 

Zeghere,  Nicolaus,  Klerk  fra  Halber- 
stadt  Stift,  Kantor  i  Haderslev, 
2905. 


REGISTER. 


601 


^Ebelholt,  Augustinerkloster  (Tjaereby 
S.,  Stro  H.,  Roskilde  Stift),  3268  — 
Abbeden,  2455. 

0,  Benediktinernonnekloster  (01and  S., 
0.  Han  H.,  Borglum  Stift),  2660, 
3012,  3014  —  Priorer  se  Dus  (Pe- 
der),  Gerlak  Mortensen. 

0dis  S.  (N.  Tyrstrup  H.,  Slesvig,  nu 
Ribe,  Stift)  2613,  2710. 

Odsmo  S.  (Strengnas  Stift)  2681. 


0m,   Cistercienserkloster   (Ry   S.,  Tyr- 

sting    H.,    Aarhus    Stift),    Abbeden, 

2521,  2726,  3203. 
0rebro,  Slot,  3111  f.,  3126,  3163  f. 
0rslev  (Bringstrup  S.,  Ringsted  H.,  Ros- 

kilde  Stift)  3261. 
-  S.  (Roskilde  Stift)  2923. 
0rum    S.  (Hassing   H.,    Borglum    Stift) 

3116. 
0sel,  Biskoppen,  2983,  3218. 
Ostfriesland  2462,  2469,  2907. 


TILLjEG. 

BEGYNDKLSESFORMLKR. 

(*  betegner,  at  Formlen  findes  fuldstaendig  aftrykt  her  nedenfor.) 


Nr.  2609.  Ab  eo,  qui  humani  generis  sumens  effigiem. 

-  2462.  Ad  apicem  apostolatus. 

-  2584.  Ad  cognitam  devotionis  constantiam. 

-  2546.  Ad  decorem,  venustatem  et  exaltationem. 

-  2642.  Ad  ea  ex  apostolice  servitutis  officio  (trykt  111,460). 

-  2583.  Ad  hoc  deus  in  apostolica  sede. 

-  3203.  Ad  hoc  nos  deus  pretulit  (trykt  Nr.  126). 

-  2575.  Ad  preclara  devotissime  fldei  tue  merita. 

-  2656.  Ad  restaurandas. 

-  3085.  Ad  Romani  pontificis  spectat  officium. 

-  3017.  *Ad  statum  pacificum. 

-  3097.  Admonet  nos  sucepti  cura  regiminis. 

-  2823.  Alto  divine  providentie  consilio. 

-  2578.  *Ante  tronum  divine  clementie. 

-  2458.  Ante  thronum  divine  majestatis. 

-  2730.  Apostolatus  officium  (trykt  451). 

-  2534.  Apostolice  nobis  licet  immeritis. 

-  2854.  Apostolice  sedis  circumspecta  benignitas  (trykt  1480). 

-  2531.  Apostolice  sedis  indefessa  clementia   (trykt  III,  461) 

-  2739.  Benigno. 

-  2652.  Gopiosus  in  misericordia  dominus. 

-  2459.  Cum  a  nobis  petitur  (trykt  1791). 

-  2470.  Cum  de  prudentia,  fide  et  legalitate  tuis. 

-  2868.  Cum  nos  nuper  (trykt  859). 

-  2569.  Cum  nos  pridem  (trykt  985). 

-  2674.  Cum  precelsa. 

-  2701.  Cum  sit  una  ecclesia. 

-  2909.  *l)ecet  Romanum  pontificem. 

-  2747.  Devotionis  tue  sinceritas. 

-  2558.  Dignum  arbitramur  (trykt  521). 

-  2875.  Dispositione  divina  ecclesiis  omnibus. 

-  2842.  Dispositione  divina  gregi  dominico. 


BEGYNDELSESFORMLER.  603 

Nr.  2938.     Divina  disponente  clementia. 

-  2576.     Dum  ad  illam  fidei  constantiam. 

-  2554.     Dum  ad  illam  fidei  plenitudinem. 

-  2690.     Dum  attenta  meditatione  pensamus. 

-  2559.     Dum  precelsa  (trykt  II,  463). 

-  2663.     Dum  sacrum  vestrum  ordinem. 

-  2750.     Dum  tuam  integritatem. 

-  2844.     Dum  vota  petentium. 

-  2936.     Ea,  que  a  predecessoribus. 

-  2561.  *Ea,  que  pro  ecclesiarum. 

-  2580.     Ecclesiarum  omnium  (jfr.  833). 

-  2535.     Etsi  antiquus  et  versutus  hostis. 

-  2930.  *Etsi  cuncte  ecclesie. 

-  3127.     Etsi  sedes  apostolica. 

-  2767.     Ex  debito  pastoralis  officii  (trykt  1182). 

-  2742.     Ex  fldeli  et  solicita  ac  diligenti  prudentia. 

-  2488.     Ex  injuncto  nobis  desuper  apostolice  servitutis  officio. 

-  2667.     Ex  superne  dispositionis  arbitrio. 

-  2582.  *Ex  superne  providentia  majestatis. 

-  2529.  *Ex  tue  devotionis  affectu. 

-  3015.  *Fervens. 

-  2560.  *Gloriosi  Lucii  martyris. 

-  2771.  *Gloriosi  principis  nostri. 

-  3043.     Grata  devotionis  obsequia  (trykt  2069). 

-  2801.     Grave  nimis  gerimus. 

-  2629.  *Hiis,  que  pro  divini  cultus. 

-  2681.  *Hiis,  que  pro  ecclesiarum. 

-  2579.  *Hiis,  que  pro  universitate. 

-  2491.     Humilibus  supplicum  votis  (trykt  1475). 

-  2539.     Illegitime  natos. 

-  2709.     In  sacra  Petri  sede. 

-  2689.     In  supreme  apostolice  dignitatis  specula. 

-  2955.     In  supremo  apostolice  dignitatis  culmine. 

-  2510.     Intenta  continue  saluti  animarum  Christi  fidelium. 

-  2660.     Inter  cetera,  que  solicitudini  pastoralis  officii. 

-  2485.     Inter  curas  multiplices. 

-  2522.     Laudabilia  probitatis  et  virtutum  merita  (trykt  11,464) 

-  3099.    Licet  ea,  que  per  sedem  apostolicam. 

-  2519.     Licet  is  (trykt  II,  464). 

-  2577.     Loca  sanctorum  omnium. 

-  2643.  *Magne  devotionis  aftectus. 

-  2798.     Magnitudine  nogotiorum  nostrorum. 

-  2696.     Omnipotentis  dei  (trykt  2172). 

-  2714.  Pacem  et  tranquillitatem. 

-  3219.  Pastoralis  cura  nos  admonet. 

-  2671.  Pastoralis  officii  debitum. 

-  2520.  Pastoris  eterni. 

-  2751.  *Personam  tuam. 

-  2845.  Pia  deo  et  ecclesiis  desideria. 

-  2725.  Pium  apud  deum  et  meritorium. 


604  TILL^G. 

Nr.  2525.  Precellens  fidei  constantia. 

-  2482.  Preclara  sanctorum  merita. 

-  3106.  Pro  humani  generis  redemptione. 

-  2675.  Provisionis  nostre. 

-  2766.  Quamquam  ex  debito  summi  pontificatus  officii. 

-  2461.  Quamvis  ad  applicanda  ecclesiarum  omnium 

commoda. 

-  3095.  *Quamvis  ea,  que  litterarum  apostolicarum  auetoritate. 

-  3175.  *Quanta  in  dei  eeelesia. 

-  3259.  Quanto  frequentius. 

-  2929.  Quia  presentis  vite  eonditio  (trykt  1124). 

-  2846.  Quietem  et  tranquillitatcm. 

-  2455.  Rationi  congruit  (trykt  549). 

-  3268.  *Redemptoris  nostri  Jesu  Christi. 

-  3084.  Regimini  universalis  ecclesie. 

-  2972.  *Romani  pontificis  copiosa  benignitas. 

-  2477.  Romani  pontificis  providentia  circumspecta  (tr.  666). 

-  2787.  Romanus  pontifex. 

-  2774.  Sacre  religionis  (trykt  1601). 

-  2770.  Saeri  apostolatus  ministerio. 

-  2754.  Sacri  Predieatorum  et  Minorum  ordines. 

-  2666.  Saerosancte  religionis  vestre  puritas. 

-  2889.  Sacrosanctis  domini  nostri  Jesu  Christi  preceptis. 

-  3208.  Sedes  apostolica  pia  mater  (trykt  1411). 

-  2948.  *Sedis  apostolice  exuberans  elementia. 

-  3014  Sedis  apostolice  providentia  circumspecta  (trykt  1026). 

-  2549.  Sincere  devotionis  affeetus  (Rejsealter). 

-  2550.  Sincere  devotionis  affectus  (Patronatsret). 

-  3104.  *Solet  Romanus  pontifex. 

-  3265.  *Solet  sedes  apostolica  pia  mater. 

-  2763.  Solieite  eonsiderationis  intuitum. 

-  2616.  Splendor  paterne  glorie. 

-  3102.  Stella  maris. 

-  2692.  *Super  universas  orbis  ecclesias. 

-  2547.  Superne  dispositionis  arbitrio. 

-  2623.  *Superveniens  largitas. 

-  2463.  Tua  erga  nos  et  sedem  apostolicam  fides. 

-  2928.  *Tue  devotionis  precibus. 

-  2653.  Tunc  pastoralis  officii  debitum. 

-  2562.  Ut  ea,  que  pro  divini  cultus  augmento. 

-  2641.  Ut  sedi  apostolice. 

-  2479.  Vite  ac  morum  honestas  ftrykt  983). 


Folgende   Formler,    som   ikke   findes   fuldstaendig  optrykte  i  dette 
Bind,  meddeles  her: 

Ad  statum  pacificum  et  tranquillum  ecclesiarum  et  monasteriorum 
omnium   cure  nostre  divina  dispositione  commissorum  ac  ])ersonarum 


BEGYNDELSESFORMLER.  605 

in  illis  divinis  laudibus  insistentium  solicitis  studiis  intendimus  et  illa, 
que  propterea  ac  etiam  pro  ecclesiarum,  monasteriorum  et  persona- 
rum  eorundem  commodis  et  utilitatibus  per  ecclesiasticos  prelatos  et 
catholicos  principes  facta  fuisse  comperimus,  ut  firma  perpetuo  et  in- 
concussa  remaneant,  libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolico  muni- 
nime  roboramus. 

Ante  tronum  divine  clementie  iideles  Christi,  sanctorum  piis  adjuti 
suffragiis,  ad  eorum  colenda  festiva  solemnia  eo  debent  ferventius 
excitari,  quo  talium  patronorum  fulciti  presidiis  potiora  retributionis 
premia  promerentur;  propterea  nos  more  pastoris  vigilis  oves  gregis 
dominici  cure  nostre  commissas,  quas  cupimus  in  loco  pascue  collo- 
cari,  ad  eorundem  sanctorum  trahimus  libenter  obsequia,  ut  illos  in 
conspectu  domini  devota  veneratione  collaudent. 

Decet  Romanum  pontilicem  singula  queque  certo  rationis  modera- 
mine  considerantem  litium  dispendia  equitatis  compendio,  qua  potest 
industria,  celeriter  contrahere,  prout  rerum  et  temporum  qualitate  pen- 
sata  id  conspicit  salubriter  in  domino  expedire. 

Ea,  que  pro  ecclesiarum,  presertim  cathedralium  ac  personarum 
in  illis  divinis  preconiis  famulantium,  provide  dicuntur  processisse,  [ut] 
illibata  perpetuo  maneant  et  firma,  cum  a  nobis  petitur,  apostolico 
munimine  roboramus. 

Etsi  cuncte  ecclesie  et  loca  sub  sanctorum  fundata  vocabulis  digne 
revereantur  et  a  Christifidelibus  jugiter  rever[a]ntur,  illa  tamen,  que  in 
honorem  b.  Marie  virginis  simul  ac  vivifice  ac  salutifere  Crucis  fun- 
data  reperiuntur,  maiori  quadam  veneratione  et  devotione  convenit 
honorari,  quarum  altera  regem  regum  humane  fragilitatis  veste  in- 
dutum  immaculata  genuit  et  intacta,  in  altera  vero  idem  rex  regum 
salvator  noster  dominus  Jesus  Christus  pro  nostra  redemptione  de 
hoste  humani  generis  triumphavit,  ut,  unde  mors  orta  fuerat,  inde  vita 
resurgeret. 

Ex  superne  providentia  maiestatis  Romanus  pontifex  in  excelse 
dignitatis  specula  constitutus  ecclesiarum  quarumlibet,  presertim  cathe- 
dralium,  qualitatem  attendens  illarum  statum  quandoque  in  melius 
commutat  ac  votis  catholicorum  regum  et  principum,  in  hiis  presertim, 
que  divini  cultus  augmentum  respiciunt,  favorabiliter  annuit  nonnulla- 
que  circa  ea  fieri  et  ordinari  hortatur  et  mandat,  prout  rationabiles 
cause  persuadent  et  id  conspicit  in  domino  salubriter  expedire. 

Ex  tue  devotionis  affectu,  qua  nos  et  sedem  apostolicam  revereris, 
provenire  dinoscitur,  ut  illa  tibi  favorabiliter  [concedamus],  per  que 
conscientie  pacem  et  anime  tue  salutem  deo  propitio  consequi  valeas. 

Fervens  sinceraque  devotio  vestra,  quam  ad  nos  et  Romanam 
ecclesiam    gerere    comprobamini,    merito    nos    inducunt,    ut    illa   vobis 


()()6  TILLjEG. 

favorabiliter  concedamus,  per  que  conscientie  pacem  et  anime  vestre 
salutem  deo  propitio  consequi  valeatis. 

Gloriosi  Lucii  martiris,  qui  caritatis  flagrans  ardore  manus  pau- 
peribus  et  periclitantibus  liberales  aperuit,  eeelesias,  presertim  cathe- 
drales,  sub  eius  vocabulo  dedicatas,  eo  maiori  a  Christi  fidelibus  vene- 
ratione  congruit  visitari,  quo  ipse  per  viam  martirii  meruit  in  celestibus 
collocari  ac  eius  meritis  et  intercessionibus  mutuis  placatur  altissimus, 
votis  inclinatur  i)ro])itius  et  sue  pietatis  aures  supplicum  precibus  fa- 
vorabilius  accommodat  et  gratiosius  impartitur. 

Gloriosi  principis  nostri  eterni  dei  imperscrutabilis  altitudo  pru- 
dentie,  nullis  comprehensa  limitibus  nullisque  circumscripta  terminis, 
sed  ingens  atque  ineffabilis,  sic  per  nos  et  alios,  qui  in  sede  Petri  Ro- 
mane  ecclesie  gubernacula  hactenus  eo  diligente  rexerunt,  sue  pietatis 
et  immense  liberalitatis  thesaurum  spiritualem  inter  quoscunque  fideles 
voluit  liberaliter  dispensari,  quod  fideles  ipsi,  cupientes  aule  celestis 
attingere  limina,  non  per  insupportabiles  labores  et  anxios  spiritus, 
non  per  formidanda  pericula  et  immensas  augustias,  sed  per  eius  dona 
gratie  spe,  fide  et  caritate  muniti  ad  celestia  regna  cum  beatis  valeant 
feliciter  pervenire. 

Hiis,  que  pro  divini  cultus  augmento  ac  nobis  et  apostolice  sedi 
devotarum  neenon  pauperum  et  aliarum  miserabilium  personarum 
morbo  lepre  detentarum  commoditatibus  provide  facta  sunt  aut  fue- 
rint,  [ut]  perpetua  et  illibata  persistant,  cum  a  nobis  petitur,  apostolici 
mandamus  adjici  muniminis  firmitatem. 

Hiis,  que  pro  ecclesiarum  et  presertim  metropolitanarum  ac  illis 
presidentium  personarum  commodo  et  utilitate  ac  divini  cultus  aug- 
mento  et  animarum  salute  provide  facta  sunt,  ut  illibata  persistant, 
libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolici  mandamus  adjici  muniminis 
firmitatem. 

Iliis,  que  pro  universitate  et  decore  ecclesiarum,  presertim  cathe- 
dralium,  ac  personarum  in  illis  divinis  laudibus  insistentium  pace  et 
tranquillitate  concessa  repperiuntur,  ut  firma  et  inconcussa  persistant, 
libenter,  cum  a  nobis  petitur,  apostolici  muniminis  adjicimus  firmitatem. 

Magne  devotionis  afFectus,  quem  ad  nos  et  Romanam  ecclesiam 
gerere  comprobamini,  digne  meretur,  ut  illa  vobis  favorabiliter  conce- 
damus,  per  que  conscientie  pacem  et  animarum  vestrarum  salutem 
deo  propitio  consequi  possitis. 

Personam  tuam  nobis  et  apostolice  sedi  devotam  tuis  exigentibus 
meritis  paterna  benivolentia  prosequentes  illa  tibi  libenter  concedimus, 
que  luis  commoditatibus  fore  conspicimus  oportuna. 

Quamvis  ea,  que  litterarum  apostolicarum  auctoritate  facta  sunt, 
plenam   deceat   obtinere   roborls   firmitatem,  nonnumquara  tamen   Ro- 


BEGYNDELSESFORMLER.  607 

manus  pontifex  illa  de  novo  approbat  et  robur  decernit  obtinere  per- 
petue  firmitatis,  ut  eo  solidiora  permaneant,  quo  frequentius  per  sedem 
apostolicam  fuerunt  roborata. 

Quanta  in  dei  ecclesia  ad  salutem  animarum  Christi  fidelium  per- 
sone  religiose  vita  exemplari  et  honestis  operibus  afferunt  incrementa 
virtutum,  tanta  eisdem  inferunt  detrimenta  salutis,  si  a  recto  tramite 
per  incontinentiam  et  vitam  lassiorem  ad  illicita  prolabuntur,  quo  fit, 
ut  diligens  et  curiosum  reformationis  ministerium  in  talibus  oportunum 
esse  noscatur,  ne  propter  vitiorum  atque  excessuum  tolerantiam  hostis 
antiqui  operante  versutia  maiores  errores  et  scandala  cum  inevitabili 
jactura  exinde  valeant  exoriri. 

Redemptoris  nostri  Jesu  Christi,  qui  non  mortem  sed  salutem  de- 
siderat  peccatorum,  cuius  licet  immeriti  vices  in  terris  gerimus,  exemplo 
eruditi  fidelium  omnium  nostre  cure  divinitus  creditorum  sakitem 
summo  desiderio  appetentes,  ipsos  nonnunquam  ad  ecclesias  et  in  eis 
sita  altaria,  presertim  sub  beate  et  gloriose  virginis  Marie,  cuius  ubera 
ipsum  redemptorem  lactare  meruerunt,  et  aliorum  sanctorum  fundata 
nominibus  visitanda  et  caritatis  ibidem  auxilia  impendenda  indulgentiis 
et  remissionibus  libenter  inducimus,  ut  virginis  ac  sanctorum  eorundem 
adiuti  suffragiis,  que  propriis  meritis  attingere  nequeunt,  premia  con- 
sequantur  felicitatis  eterne. 

Romani  pontifieis  copiosa  benignitas  de  statu  personarum  quarum- 
libet,  et  presertim  ad  dignitatem  episcopalem  assumendarum,  quas  opor- 
tet  omni  carere  macula,  ne  tante  dignitatis  censeantur  indigni,  solicite 
considerans,  ad  ea  libenter  intendit,  per  que  persone  assumende  pre- 
dicte  ecclesiis  sibi  commissis  salva  conscientia  et  integra  mente  preesse 
salubriter  valeant. 

Sedis  apostolice  exuberans  clementia  recurrentium  ad  ea  post  ex- 
cessum   cum   humilitate    personarum   statui   libenter  consulere   illisque 
ad  gratiam   se  liberalem   exhibere   consuevit,  quos  ad  id  alias  propria. 
virtutum  merita  laudabiliter  recomendant. 

Solet  Romanus  pontifex,  cui  plenitudo  celitus  est  indulta  potestatis, 
illa,  que  a  predecessoribus  suis  ex  sinistris  suggestionibus  conspicit 
emanasse,  ex  commissi  sibi  officii  debito  pastoralis  in  tramitem  redu- 
cere  rationis  ac  pro  sue  modestie  providentia  cassare  et  annullare, 
prout  pia  catholicorum  regum  et  principum  devotio  exposcit  et  id  in 
domino  conspicit  salubriter  expedire. 

Solet  sedes  apostolica  pia  mater  recurrentium  ad  eam  cum  humili- 
tate  filiorum  statum  post  lapsum  libenter  se  propitiam  et  benignam 
exibere  et  erga  illos  dexteram  sue  liberalitatis  extendere,  quos  ad  id 
propria  virtutum  merita  favorabiliter  recommendant. 

Super  universas  orbis  ecclesias  obtinentes  divina  institutione  pri- 
matum    et    circa    illarum    singulas    exacta    diligentia   vigilantes,   earum 


608  TILL.Ld. 

profcctibus  libenter  intendimus  et,  ut  in  hiis  eultus  divinus  jugiter 
tlorere  valeat,  opem  et  operani  adhibemus  efficaees,  ac  biis,  que  prop- 
terea  de  mandato  nostro  facta  fuisse  dieuntur,  lieet  plenam  obtineant 
roboris  lirmitatem,  ut  eo  firmius  illibata  permaneant,  quo  magis  fuerint 
apostoliea  auetoritate  munita,  cum  a  nobis  petitur,  nostri  adjicimus 
muniminis  firmitatem. 

Superveniens  Largitas  nonnumquam  in  multis  sic  sua  dona  diffun- 
dit,  quod  etiam  etatis  defeetum  patientes  per  suarum  virtutum  merita 
eundem  supplentes  defeetum  merentur  ad  dignitatum  culmina  pro- 
moveri. 

Tue  devotionis  precibus  benignum  impartientes  assensum,  libenter 
ea  tibi  eoncedimus  gratiose,  que  tue  quietis  commodum  respicere 
dinoscuntur. 


TRYKFEJL  OG  RETTELSER. 


S.       6  L.     2  f.  o.  Hans  Breide,  laes  Johan  Breyde. 

-  12  -      2  f .  n.   15.  Nov.,  laes  24.  Nov. 

-  22  -    12  f.  n.  4.  B.  I,  laes  4.  B.  II. 
29  -      8  f .  o.  Enevold,  laes  Enwald. 

56  -    15  f.  n.  preconsiderans,  laes  pie  considerans. 

60  -    15  f.  n.  Slesvig,  laes  Schwerin. 

-  209  -      3  f.  o.   Poyske,  laes  Pojske. 

-  241  -      9  f.  n.  juribus,  lajs  viribus. 

-  242  -    12  f.  o.  laes  evitari  mandamus.    Preterea. 

-  242  -    17  f.  o.   Udraabstegnet  bortfalder. 

-  258  -      2  f.  o.  Stolp,  laes  Gl.  Stolp. 

-  278  -      6  f.  o.  eos  (I)1),  laes  nos  (I)1). 

-  284  -      8  f.  n.  Saxesen,   laes  Saxe. 

-  288  -      1   f.  n.  89  (308),  laes  84  A. 

-  289  -      4  f.  n.  Sasse,  laes  Saxe. 

-  305,  Nr.  2913.    Menekel,  kes  Menkel. 

-  305,  Nr.  2914.    Tilfoj :  Er  vist  fra  5.  Maj   1490  (jfr.  Nr.  3194). 

-  310-11   I  Overskrifterne  til  Nr.  2924  og  25  laes  Kjeld  Ovesen  (Krabbe). 

-  352  L.  17  f.  n.  Johan  Jepsen  (Ravensberg),  laes  Jens  Jakobsen. 

-  371  -    12  f.  n.  Jens  Hagensen,  laes  Jens  Hagensen  (Aagesen). 

-  454  -      6  f.  o.  Durcop,  laes  Durkop. 

-  456  -      1   f.  n.   Kirken,  laes  Vikariatet. 

-  458  -    17  f.  n.  locumtenente,  Lses  locumtenenti. 

-  461  -    19  f.  O.   nani  (cum,   kes  (nam   cum. 


MoltesenfL.  -  Acta  Pontificum  Danica. 


v.  k 


FONTIFICAL  INSTITUTE 
OF   MEDIAEVAL  STUDIES 

59  OUEEN'S  PARK 
TORONTO  5.    CANADA 


29011    ,