Google
This 15 a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work 15 expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
- Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
- Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
* Maintain attribution The Google *watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
- Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book 15 in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
athttp://books.google.com/
| e£"
at
TITO
ἘΓ
à
ἰῷ
e
C»
GO
Oo
co
{||}
3
MEE
ZAZ8
Lo bec —
ΝΕ
-
AGLAOPHAMUS
SIVE
ΕΝ THEOLOGIAE MYSTICAE
GRAECORUM CAUSIS
LIBRI TRES
SCRIPSIT
CHR. AUGUSTUS LOBECK—
ANTIQQ. LITT, IN ACAD, REGIMONTANA PROFESSOR
IDEMQUE
0€
" POETARUM ORPHICORUM DISPERSAS
RELIQUIAS COLLEGIT.
/
TOMUS PRIMUS.
REGIMONTII PRUSSORUM
SUMTIBUS FRATRUM BORNTRAEGER
MDCCCXXD.
$*
Ld
GODOFREDO HERMANNO
PRAECEPTORI SUO
VENERABUNDUS DEDICAVIT
EDITOR.
PRAEFATIO.
No quia nunc cum maxime rerum mysticarum
Wulia flagrant, ea mihi ad scribendum ratio, sed
ipa rei gravitas ad hoc me impulit consilium,
quod ante' multos annos susceptum, temporibus
iMermissum et nuper demum, quum Phrynichi
editionem — abeolvissem, ex integro resumtum et
perfectum est; si modo pesfectum dicere lieet
quod ad propositum exemplar tantum deficit,
quantum sentio et prae me fero. Etenim quan-
quam idem hodie. de me profiteor quod quum
primo in publicum prodirem et quum secundo,
paem meam et in suscipiendo opere religionem
füsse et in persequendo constantiam: tamen id
minore facio quam antea fiducia tum propter ma-
triae difficultatem per emnes antiquitatis partes
laksime fusae, tum quia ad eum progressus sum
aetatis gradum in quo constituti et nostra et
aliena minus minusque probare solemus. Neque
Vi | PeR-Áh.d d^ An ESQ: -
vero me fallit, si alteros decem annos huic la-
beri adjecissem, si, quae lecta mihi sunt, ea
omnia relegissem, si denique doctrinae instrumen-
tis, quibus aegre carui, quocunque modo potitus
essem, eventurum fuisse ut haec tota disputatio
et copiosiqs feret e$ lüpatipr.. Sg et haec po-
. tiundi spes valde incerta et illa viae longae re-
plicatio jam deficienti parum tempestiva videba-
tur; postremo, quum aliorum festinationem vide-
wem. θὲ gratam -negligentianz,.deerevi publick ex-
empla sequi μηδ αἰδεῖσθαι «απὸς εἶναι. .. |
^ ."Pribus hisee. libzis tria principalia mysterio-
rudi gpnesa exposwi, diversam in quóque fatio-
nem» sequutus. Name de Eleusimiorem ritu οἱ ín-
stitutione et admihistris pleraque quae sciri: pos-
sunt ab aliis..oódlécta .sunt et .communi notitiae
tradita, de doctrinae autem "mysticae causis et
argamendis adeo: perwersa . invaluit opimio, «ut
hano: quaestionem praecipua cura digne: judica-
vem. Alia vja jet «haud paullo operosior ingre-
diehda erat.Owphica tráctaturo mysteria, de^qui-
bus nihil statui poterat nisi collectis antéa et dis-
positis Orphécorum poetarmm reliquis, quoram
pérpaucas: cümplexus est Gesnerus. Efünc igitur
locum usque ab imis fundamentis exaedificavi
itaque diligenter insttuxi ut primum ingressis et
pristinum squalorem recordantibus ad tempus s8a-
PRAEFATIO. vH
tiMaoterus videatur; insequens aetas caduca sta-
biliet, orsis adstruet, defecta supplebit. In sertio
autero libre, qui eat de Samothracuma initiis, ne-
cessarium duxi omnia, quae de Cabiris antiqwi-
tus predita sunt, et cognatas his Curetum, €o-
rybantum et Dactylorum fabulas quam accuratis-
sime poseen) enarrare, non ut lectores ad cogni-
tiónenp veri traducerema sed ut vindicarem a cen-
senmsu falsi; qua parte lecta si quis a nobis nihil
amplius quam nihil scire didicisse se dicet, equi-
dem nescio an de his rebus idem nunc valeat
quod olim judicavit Diedorus: τοὺς τὰ σιλεῖσετα
ἀποφαινομένονς ὀλίγιστα εἰδέμαι. Fingendi qui-
dem οορίδ mexima est nen solum in hoe lece
ed quacunque haec disputatio patet, de epertis
Orphicis, de arcanis Eleusiniis, de Pelasgoreum
mysterüs intimis; eamque ob causam haec Crata
Repoa à Damesippis, qui nostra negotia curant,
josdudum sursum deorsum versatur, neque est
ulla pars antiquwariae destrinae, in qua fraus, va-
nitas, lihido grassata sit effrenatius. (uo minws
quis niiretur, si quid stomachosius dietum faerit;
quod interdum difficile fuit non facere sed om-
nino factum est raro, qwoniam constitui, quid-
quid isto medo lusum est, silentio transmittere;
| neque ab hoc consilio discedam, nisi quis admo- -
dum flagitaverit. Sed saepius et libentiws viris
vH - |^. PRAEFATIO.
doctis, quum mihi quaedam nimis affirmare νἱ-
derentur, adversatus sum, sine cujusquam aut in-
sectatione amt assentatione; neque aegre ferent
qui a me reprehensi sunt, nisi forte sibi plus re-
verentiae deberi putant, quam Valckenario prae-
'statur aut Hemsterhusio aut ipsi adeo Bentlejo,
quorum ex multis et luculentis conjecturis haud
exigua pars cessit melioribus. Hisque mutuis de- -
trimentis quo tardior hoc certior fit artís nostrae
pregressus, cujus tessera est ἔλεγχ᾽ ἐλέγχου. -
Ilis autem tribus generibus inclusum est,
quidquid. mysticae sapientiae e veterum scriptis
recinit, neque ullam graviorem partem. ejus quae-
stionis, quam libri inscriptio indicat, plane prae-
teritam arbitror, nisi quid forte in locis aviis
occultisque abditum latuit. Sed omnes partes
aequabiliter perfectas esse nequaquam spondeo,
non quo noluerim omnia perficere sed quia scri-
bentibus, quum jam aliquantum in via processe-
rint, multa extra ordinem occurrunt, quae neque
praeterire sine causae detrimento, neque ita ex-
haurire possunt, ut si in prima operis institu-
tione comprehensa fuissent. Itaque fit ut quilibet
neque pessimus neque optimus liber non dissimi-
lis reperiatur Alcinoi horto, aliis germinanti-
bus, aliis adolescentibus, aliis plenam maturita-
tem adeptis. |
PRAEFATIO. | IX
Ceteras meas rationes et quos potissimum
duces sequutus sim in fine secundi et tertii libri
exposui eoque loco J. H. Vossio, hujus discipli-
nae conditori, debitum honorem detuli. Praeterea
sciri volo haud exiguam partem . eorum, quae
nunc conjunctim eduntur, jam prius evulgatam
esse in dissertationibus academicis, quarum prima
fuit de morte Bacchi MDOCCX. publicata, quam
insequütae sunt aliae complures de Corybantibus,
Telchinibus, de mysteriis Eleusiniis atque Orphi-
cis ceterisque. rebus, quae cum hac causa con-
junetae sunt. Deinde, quoniam hic liber sub
ipsum anni initium imprimi coeptus est, ea quae
hoc tempore et paullo ante ab aliis scripta sunt,
a me adhiberi non potuisse. Deinde locorum
longinquitatem obstitissee, quominus et librario-
rum menda plurima et quosdam orationis naevos
tollerem, qui in autographo multifariam correcto
facile delituerunt,. in nitide autem chartae cor-
pore apparent vel invito. Utriusque generis quae
sunt graviora absolute opere enotabuntur; paucis, ὦ
quibus celeri auxilio opus est, hic medebor. P.
85. not. b. v. 2. pro Pluto leg. Puto. P. 87. v.
15. pro mendacio 1. mendaeis. P. 131. v. 11. pro
divinis in mysteriis 1. divinis de rebus in myste-
ris. P. 145. v. 15. pro alternorum l. aeternorum.
P. 159. v. 15. pro dialectorum 1. dialecticorum.
x PRAEFATIO.
P. 234. omissum est Mallii testimonium. v. Ad-
dend. P. 272. €. 19. post συνεστιᾶαϑαι excide-
runt verba Καλλιδάμαντα ἐν πᾶσι τοῖς ἱεροῖς, πλὴν
εἴ που αὐτοῖς Πειραιεῦσι νόμιμόν ἐστιν eleiévai. —
P. 282. v. 5. pro enumeratio 1. enumeratis. P.
304. not. a. v. 4. pro eos l. cos, et v. 5. ante
τῆς μητρὸς adde τοῦ χεστοῦ. P. 304. v. 1]. pro
solemnibus maximas l. maximis, P. 395. v. 22.
pro servabili 1. observabili. P. 417. not. g. v. 9.
pro exordium l|. exodium. P. 436. v. 23. tolle
verba Palaephati loro ᾿ἀρτέμιδος, quae. recte -
in not. c. oppositae paginae leguntur. P. 469. v.
12. pro tertii 1. quarti. P. 477. v. 20. pro pos-
sit 1. jussit. P. 568. v. 10. pro Orphei — fa-
bulam leg. Orphici contra principalem
nostri partem aliquid divini in se ha-
. bere statuentes illam inficetam — Cetera
ὄπισϑεν ἀρεασόμεϑ. Ad extremum, quia eam
causam suscepi, quae maximis partium .studiis
agitatur, id quoque adjicere cogor, quod prae-
terire mallem, si quid non refellendi sed laedendi
causa, ut quondam, adversus me dictum fuerit,
repellendae injuriae tam promtum et paratum
me fore quam sum ab errore defendendo alienus.
Scripsi Regimontii Calendis Juliis.
* /
LIBER PRIM U S8.
ELEUSINLA.
?. *
c
. Ἀ
"
" Lk
"
T *
-—
"— εὧὖ
ul
A
"
“ἐᾷ
PROGOEMIUM..
/ ZEN
.
De Klensinijs. im multa, passim, doefi Andocti-
que scripsexunt ,. illi. certa antiquiatis vestigia se-
quentes, hi Sabinorum, similes, .quos.fama est
sexnniasse. quod. vellent, tamen, ei. quig; putat. ὑρ-
tam causam abunde pert&racta£am (6886. procul: er-
rat. Nam neque iis, qui primi hunc locum. com-
maeverunt, ommia veterum testimonia. gomplecti
licuit, ef qui. coeptam, a. Meursie telam. pertexere
cemati sunt, aliis. potius amnibus, .quam , anfiqui-
tafis studiis, imbuti praeter suas sibi eonjecturas
nihi fere novi attulerunt.. Fuit, qui..nen. melius
posset facere qunm. fecit; multos auscepti, operis
amor et impruba..cupita. credendi libido a: vexo
abstraxit; meanulli& nibil. aliud, aptum., et. quaesi-
íum. est, quam. u& lectorem miraculis. excitarent,
esoitaturum quippe, si per.qnotidiana duwoeeretur.
latexim, omnium, quos legerim, nullus.est,.a quo
mon aliquanto. adjut&um. me senGam,. . Nam et
doctorum, opezá, in. hanc: unam. rem .collatá | efe-
cmm eat, ut.laher facilius, quam, in -xudi. inculto-
que sole fieri. solet, procederef, et .cenjectorum
l *
4 LIBA4R PRIMUS.
naufragia maxima et miserrima praetermeantem -
idemtidem admonuere, quam facilis sit ad falsum
aberratio, quam non facilis ab errore regressus.
Verum unde mihi quaerendi occasio nata est, inde
scribendi ducetur exordium.
Magna. est apud ommes Hleusiniorum aucto-
rias, inclitum Hierophantarum nomen, praeclara
doctrinae mysticae existimatio, nihilque tam ar-
duum cogitatu, tam magnificum dictu reperitur,
quod nen aliqui in illo augustissimo mystarum
conse$su tractatum putent.. Quam opinionem pu-
blicám 'invetératamque '/si tollere. conabor, non
jam "vereot "te téieritàtis crimen subeam; adeo
graves "mihi"sunt ad"contra dicendum et copiosne |
ratióles; adeo: nia$nà est quaéstio ipsa. Nam si.
illa vàlent, in varuni: Pecident 'omnía, quae: de
priscae Graeciae "vietu et moribus, de.initiis av-
tium, iniprimisque de philogophiae sero ortu len-
toque progressu accepimus, neque hi, qdi hacte-
'nus crediti sunt; veri-investigandi^auctores fuere,
sed, quós nemo suspicatus erat, saeriiculi popae--
que. Hi. vero si multis ante. Tlialem seculis et
sub ipsis Pelasgorum''tesquis. omniüm' snagnarum
rerum scdiefitiam: consequuti'suht, haud deerumt,
qui ritus'quoque ab 'illis-institutos'et fabulas his
connexas non ex 'speéie, quam. prae. se ferunt;
sed ex auctorum sapientia judicari- pestulent.
Unde orientur suspiciones innumerabiles, neque
ullus ariolandi finis aut ' modus: erit; Nam quia, -
quid sacerdotes Pelasgici doeuerint, ighotum, δα
autem fixum ratumque est, omnia praeclara de-
| ELEUSINIA j
cuisse, nemo jam retinemx poterit, quominus ad
summam sacerdotalis doctrinae adsceribat, quan-
tum velit, non selum revelatae religionis decreta,
sed illa etiam, quae Cabbalistae ab Archangelis
cum Adamo communicata et ad ejus posteros de-
rivata tradunt, de mundi Ariluthici, Briathici et
Jeziratici contagiis, de lapsu animorum, de se-
culorum decursibus 'et rerum omnium regenera-
tione [*. Haec non unus vel duo dicent sed, que
causa nequior, eo plures; et quaerentibus nobis,
qua via mysterium veritatis ad Graecos defluxe-
rit, haud mora erit, quin veterem suam de Ce-
crope, DanBao, Cadmo cantilenam occinant, aut
Dionysum qwendam Indicum Protoplastorum orà-
cula secum in Graeciam transtulisse vaticinentur.
- Contra ea, si demonstrari poterit, Graeco-
rum mysteria erudiendis hominum ingeniis non
instituta, neque a sacris publicis quidquam di-
versa fuisse, maximum clericalis sapientiae. colu-
men-excisum erit; cum quo simul fabularum ve-
terum interpretationes mysticas ab ista opinione
profectas ruere: necesse est; quibus ablatis deter-
soque allegoriarum et symbolorum fuco, nativus
antiquitatis color veraque facies tanquam e pa-
limpsesto enitescet. taque, quemicunque exitum
haec habitura est disceptatio, in utramque par-
tem -haud levi erit momento. Sed priusquam eo
t v: . .
[*] V. le Moyne ad Varia Sacra p. 849. Reuchlinus Cabal. L. II.
698. omnia haec, inquii, ad nos ex Pythagora fluxerunt,
uae ipse partim ab Aegyptiis, partim ab Hebraeiset ,
Chaldaeis atque apud Magos didicit. Haec doctrina tam
vetas est, ut jam pro nova celebretur. .
6 LIBER PRIMUS.
devenire possimus, tota causa de integro.expo-
nenda videtur.
ELE
|. Quanta sit seueti illecebra et quam . curiese
ab. oimmnibus .quaerantur, quae de industria ab. ali-
quibus .occultantur, vel hic locus ostendit .et-mu]-
titudo eorum, qui sacrarum penetralia pan-
dere rerum conati sunt. Tribus abhinc secu-
lis Michael |Maierus, Spagirieorum doctissirgus,
solemnibus Eleusiniis, Samothradis et Olympiis
Artis. klermeticae praecepta occulfe..tradita esse
statuit["]. Waxburtoni vero, Episcopi Glecestrien-
si$, sententia fuit, Hierophantarum orationem in
eo versatam esse, ut deos, quos vulgus. venerare-
iur, homines fuisse demenstrarent, initiatesque..a
populari superstitione ad summi numinis intelli-
gentiam et religienem traducerent; neque vero id
solum, sed etiam de officiis οἱ de xaoribus .dis-
. Seruisse et.quae pest hanc vitam vixtuti sint oon-
stituta preemia [*]. Paulle vehementius inflavit Ples-
aingius nostras, qui omnia quae Pythagoras -do-
euit quaeque Plato awmguratus est de deo, .de aoa-
teria; de ideis, de animorum ortu divine et in
eorpora ferrestria tranaitu, mukis seculis- ante in
mysteris exposita esse adürmat, proxime-ad Ae-
L1 V1 fest aureae Mensae L. ΠῚ. p. 105. εὐ im Hieroglyph.
[9] De divin. lepat. Mosis L. II. Sect. IV. p. 210. vers. Germ.
"Warburtoniano .obsonio imamtissam addit Stasckiws in libro antenthe-
lico Hephaestion p. 39. dogma de resurrectiene οἱ judicio supremo.
BLEUSINLIA | 05
gyptiorumi dortrihars, qnibüs Gruaeoos phikisephoa
ommüa sua debene[7] 'Ecce e tramsverso Boulan-
gerus, architectus: Galláous, sacrorum mysticorum
et populariwm.idem argumentim fmisse putat di-
huvia, cyclos; :ealendaria (*], neque alia ratiere
homo levis lüstoriádm sacram interpretatur plau-
dente Voltario[*']. Ejusdem casae acter Dupwi-
sius, etsi ommia nmiysteria damnat[|'], pagana ta-
men .diristiamis .infimito praestare dictitat et ad
perfectionem ' geubris - humani "instituta crédit [*].
Meinersius, et: Villeisomus endem fere, quae Wat-
bértomus, nis quod ille subtilem de delemenwin
nadturu..d$ géneribus, edrumque: cum di» honsi-
mibusque:nedessitudine disputatienem [5], hic au-
tem Índorum scita, Pantheismum et. emanationem
acoumulat [^L : P. Kniglsias si verd loquitur; The
Mitidto was adinitted inte.the immost
récosses of the temple and made acquain-
ted "witlr 'thie 'first- prinobples ef reli
giom, the;lmowledge:of the.God df Nà-
ture, tke first, the supreme, the intel-
lectundl : ete. [ 1. Hordnius 'Ut :setera Ürraecorum
[1] Men. Memnonium "f. Tf. p. 91. a |
in; Lgs, vire. pire ils T ἀπ᾽ ἃ erreur
ποἱ à Ti
fitr, »Les esie re PK. e et en T inéra tous les inystéres
φκνοίεδι u wrend, dip d'ameliwer notze. eppive, de per-
»fectioner M mo. ^3 'T. IV. 369. 'La nature de l'ame humaine,
ioÀ,; fes Ea poFté, zvec £outé-la mature, tow
4,968 o
Cela fut l'objet des lecons, ns, quel on donnojt à l'iniié.* p. 530.
i Vermischte Schriften 'T. IIT. p. 299.
De lic. Theol
ΤΕΥ jm» the sylb. lag i Diari Chwie T. XXL.
P
8 | LIBER PRIMUS.
miyhteria, Ka :etiamr Eleusinia ab exteris: invecta:
verás: deorum: netiones, - physicas. et. symbolieas,
asservásse statuit[*]. Posset commemorare plures,
séd nihil epus videtur; nam .ommia ípre com-
plectitur : Creuzeri^ sententia, .quasm ut brevissime
absólvam, :referam iisdem: verbis;,: quibus à docto
Gallo: Silv. de: Sacy expesità ést:.M. Creuzer
pense, qu'aprés avoir mis sous les yeux
des initiés.les représentations symboli-
ques de.la'cósmogenie. et de.l'origine des |.
ehoses, les'migrations et.les purifica-
tiens.'de l'üáme, l'origine. et les progres
de.l'àgriculture: et de la civilisation de
la.Gréce, on tiroit de ces symboles et de
ees: scémes, dans les: grands. mystéreg,
une instruction destinée seulenient aux
plus: parfaits, ét .que. Fon eonfioit aux
époptes. les verités de lexistence d'un
dieu üniqué:6ét éternel et de'la destina-
tion de lanivers'!et.de l'homme: en parti-
eulier[^k : Magnifica : sine; dubie res et Graeco-
rum ingenio. dignissima, dummodo vera! : Sed te-
stimonia, quae a quoque harum sententiarum
auctore proferuntur, partim nihil amplius efficiunt
nisi; quod nemo dubitat, Eleusiniorum magnam
fuisse apud veteres famam et admiratiohem; pars
in conjecturis et suspicionibus posita est, in quas
sacrorum spectatores vel sua sponte inciderunt,
[t] Ideen über die Politik ' etc. T. ΠῚ. p.99. . ,
: [!], Not. ad Saintecr. T. 1. p. 448. .Creuzerum, qui in omnibus
Sancrucium pedetentim sequitur, in hac causa postea non nominabo, :
BLEUSINIA . 9
vel sacerdotum cellequiis: inducti .suht; pleraque
nen de Eleusiniis scripta-sunt sed de mysteriis
privatis, quorum antistátes, quum paucos haberent
nec. sempér eesdem auditores, amnia ad suum
arbitrium et ad gustum audientium componere
poterant; quod eos saepe fecisse multaque ex
philosophorum disputationibus asewyita venditasse
pro suis, alio loco. declarabitur. Quod ad pmi-
mum genus attinet, inconsiderate faciunt, qui
quüm admirationis ilius multae variaeque reddi
possint rationes, unam. praeoptant atque prepriam
et praecipuam mysterierum laudem: in. praecepto--
rum salutarium traditione pesitam esee quasi suo
jure sumunt. Ex ceteris testimoniis ad summam
quaestionis nihil proficàmus. Nam quid initiati
pro se quisque de sacrorum rituum et symbolo-
rum significatione suspicati sint aut quid sacer-
dotes ante' et post peracta. solemauia cum hospi-
tibus -disseruerint, «ant zaysteriorum .trivialium
magistri quas dapes. asseclis suis: epposuerint, nec
sciri potest, nec quaerere yacat. [ἃ enim tam
varium, incolstama3 et. mutabile fuit, quam erat.
ipsa hominum voluntas et temporum ratio et
doctrinarum omnium imprimisque philosophiae in
quaque aetate habitus et color. Nos enimvero
certam et constantem disciplinae arcanae formu-
lam.quaerimus sive memoriá hominum custodi-
tam sive, quod optabilius, ex vetustate librorum
sacerdotalium depromtam, certe quidem exemtam
ab Hierophantarum arbitrio, publicaque auctori-
tate sancitam. ' Sed.talis: formulae, si omnia per-
. 10 . LIBER PATMES.
vestiges, nullum indicium extat. Deinde. ilu ipsa
degmata, in quibus dectrinse mysticae. simrad
ponitur, una et consentieate üntiquitatis voce ad
plilescphos referuntur awetores, nec latet, quid
quisque in xeedium attulerit; a primo inde Tlhale
. usque ad Platonem; quos onmes aut furte ad. se
transtulisse Háecopliantarum inventa aut fortuito
in eórum -sihilitudinem. $ücurvisse, neque id eme
unquam animadversum, quis:sibi persuadere po-
test? Postrema absurdum est déetu, Eumolpidaus,
huc et sacerdotes Cereris Libéraequme publicos a
cemymumi sacerdotum :corniwwetitdime δὲ ἃ discipli-
nae .sacrifieàlis tenore tahtüm descivisse, ut non
selum. docendi munus in se suscipere&t, sod ctiwm
ea docerent, qeibus publicae patriaeque religiones
funditus tollerentur. Hec autem ἀφύη valeat,
primo loco exponam, üt si quid deimroeps in one-
meratiome testimoniorum oceprrat ankbigue dietem,
id ex toto quasi eausae eontextu potius, quam ex
libidine: interpretantium Judicecur.
8& 2.
Primdpio emnis saeroruni culüus puhlieus
apud Graecos non iinus quani épud Romanos et
᾿ Judaeos. quoque, porapis et sacxifeiis cons&abat,
Jec inter. edesa et porrecta quidquam. audidmmh
praeter solemne precatieni. carmem et verlia con-
eepta, quibus vota nuncuparent solveretitque. Sa-
«erdotum erat dis thure vinesue práefari, exta
pewrricere in aljaria, et piaeterea, ut Ápwlej ver-
RLEUSINIA ΕἸ
bis utar Apol p. 446. callere-leges cerimo-
niarum, fas religionum, .jus sacrerum.
Lactantius Instit. IV. c. 3. deorum cultus, im-
qui, non habet sapientiam, quia nihil ibi
discitur, quod proficiat ad mores exce-
lendos vitamque formandam; nec habet
inquisitionem. aliquam veritatis, sed.tam
tummodo ritum colendi, qui ministerio
corporis constat[*]. Cupidum il, ut adwerse
rii, .videri posset testimomimm, mái comeemtirent
Wü ipsi, centra quos dicitur, quorum nulus est,
qui sacerdetibus plus quam vovendi, dedicandi,
precendi et sacwificumdé scientiam tribuat. Varré
in primo antiegmitetum divinarum, quum tria fe.
csset 'Fheologiao genera, unum mythicog, que
maxime utuntur poetae, alterum physi-
con, quo philosophi, tertium civile, quo
populi, hoc tertium genus a seeundo plane di-
versum, maxime, inquit, sacerdotes nosse
atque administrare debent, in quo est,
quos deos colere, quae sacra et sacrifi-
cia facere quenquam par sit, p. 214., Bipont.
lisdem terminis Plato.sacerdotum provinciam de-
scribit in Polit. p. 290. D. τὸ τῶν ἑἱδρέων γένος
παρὰ μὲν ἡμῶν δωρεὰς ϑεοῖς διὰ ϑυσιῶν ἐπιστῆ-
[8] Augustin. de Civ. 1. 4. Dii illi cultores suos δὰ bene
vivendum quare nullis legibus adjuverunt? etc. et c. 6.
Nec nobis nescio quos susurros paucissimorum auribus
anhelatos et arcana velut religione jactent, quibus vi-
tae probitas castitasque discatur, sed demenstrentur
loca talibus aliquando conventiculis consecrata — ubi
populi audirent, quid dii praeceperint de cohibenda
avaritia, ambitione frangenda, luxuria refrenanda.
i
: 12 ' LIBER PRIMUS.
μόν. ἐστε χατὼ νοῦν ἐχείγοις δωρεῖσθαι » παρὰ δὲ
ἐχείνων εὐχαῖς 'χτῆσον ἀγαθῶν χτήσασϑαι[". Et
Stoici, ut efliciant sapientem eundem sacerdotem
esse, hujus: officia:ita definiumt:. τὸν ἑερόα δεῖν
üpupop εἶναι "νόμων τῶν περὶ ϑυσίας καὶ ϑρύ-
σεις xci τὰ τοιαῦτα Ntob..Ecl VIL.12. quaremi
rerum . rationes : cognitione. deorum contineri, hoc
est studio philosophiae[*]. Eosque sequens Por.
phyrius. de , Abst. II. 49. p. 192. philosophum
omnia sacerdotum. munia complecti: contendit, üt-
pote- :£gxeigor . τῆς ἱδρύσεως τῶν ἀγαλμάτων τῶν
4e ὀργιασμῶν᾽ καὶ τελετῶν, τῶν χαϑάρσεών τε].
.Hi igitur: quum non sacerdotibus philosophorum
scientiam sed his rerum ..sacrificalitim intellectum
tribuunt, hoc ipso, qnam. aliena illis fuetint sà-
pientiae studia, testatum faciunt. Non abnuerim
interim, unum alterumve eorum. animum ad phbi-
losophiam applicuisse [*] sententiasque doctorum
hominum :et..cognitas .habuisse οἱ in sacrorum ri-
tuum interpretatione: esse. sequutum; .sed id sua
΄ 7
Vo& quasi solemnis; εὐχομένου τοῦ ξερέως διϑόναι. τοῖς Ζὲ-
quias τϑὺς ϑιοὺς τἀγαϑα. Se Pind. Itb VIE 20. (correcta ἃ
"Villoisone in. Beckii Act. Semin. Phil. T. I. 238.) et Schol. Pyth. V.
101. ubi τοῦ χήρυχος εὐχομένου etc..legitur ut Herodot. Vl. 111.
Schol. Arist. Avv. 880. Spartanorum εὐχὴ ϑιϑόναι τὰ καλὰ ἐπὶ τοῖς
ἀγαϑοῖς Plut. Inst. Laconn. p. 958. T
[v] v. Menag. ad Diog. VIT. 119. Gatacker. ad M. Anton. III.
4. 69. Orell. ad Opusc. Sentent. T. I. p. 462.
[4] Haec ille subdole causae spae praestruit; melius Damascius :
φιλοσοφοῦντος οὐχ ἔστι μαντιχὴν ἐπαγγέλλεσθαι οὐδὲ τὴν ἄλλην
θατιχῦν ἐπιστήμην, χωρὶς γὰρ τὰ τῶν φιλοσόφων xcl ἱερέων ἀρέ--
σματα ap. Suid. 8. χωρὶς τὰ υσῶν.
. [e] Saepe factum est et fieri potest ut philosophus
aliquis deorum suscipiat sacerdotium. Lactant. IV. 8. id
q Stülponem fecisse constat Plutarch. Profect. virt. sent. p. 262.
. VIL. aliosque multos infra nominandos.
EKLEUSINIA 13
quadam propria facultate non communi sacerdo-
tum consequuti aunt. ΕΗ periti cultus[!] et
religionum[*] ut vocabantur, sic erant, hec ent
scire et nosse debebant, quibus diebus ad «ques
aras sacrificandum , quove ritu, quae cuique divo
decorae grataeque sint hostiae, ceteraque juris
pontificii praecepta. Quae autem noatri Theolo-
gi profitentur
᾿ Magni primordia mundi
et rerum causas, et quid natura, docentes,
quid deus —
et , porro, quae vera bona, quid mitiget metus,
coerceat cupiditates, quid diffidentes saluti suae
excitet erigatgge afflictos; tum illa, quae maxime
mortalium mentes inter spem metumque suspen-
Sas tenent
sub terris si jura deum et 9ormeAta nocentum,
an ficta in miseras descendat fabula gentes;
haec igitur et quae his connexa sunt, veteres sa-
cerdotes scientia complexos. et in orationibus sa-
cris tractare solitos esse, contrarium est qmnibus,
quae de deorum cultu et disciplinae sacerdotalis
ratione memoriae prodita sunt[*. Hoc vero in-
(f] Valer. Max. I. 8. 2. quem locum Boettigerus in Spr
Beitrüge z. ὦ Gesch. d. Med. I. 2. 188. perverse de geritis τοὶ
[s] Liv. XLI. 18.
[5] Vossius Antisymb. T. I. 220. Maucher qutm ütige Prie-
ster hat gewiss an der Góttlichkeit solcher Moral ge-
zweifelt, und in,stiller Seelsorge zu gemeingültiger
Menschentugend erma&hnt. Doch hóren wir nicht daas.
Priester mit Jugendbildung, mit Erbauungsreden, mit
Besserung der. Gemeine, sich bescháftigt. Maligae ha
14 | LIBEN PRIMUS.
talieeto: quis--emedene potest, Eurmnlpides fetiase,
quod nullus illorum. fecit, doctorum publicorum .
u$. personas. inüduerent et ad populum - orbéiones
heberegt de rübus.divinis?.—— ὁ.
: E
ΟΣ me aet uou & 3.
eHE Vua ui MEE ΝΣ ᾿
Verum si hoc parum credibile, illud portent
simile est, Hierophantas communes de deorum na-
tura ac mente ópiniones sustulisse, veras inseruisse.
. Quonam loco et tempore? Sacro Cereris et Libe-
rae Eleusinio multis millibus coram, stultis et
sapientibus." Nam ex'quo Graeci in ünam nomi-
nis 'et' sermonis societatém coaluerunt, nemo graece
loquentium: exclusus est, cujuscunque generis, or-
dini&,'sexus esset, ne cerdo quidem, dummodo
justo tempore adiret, dum nihil inexpiabile ausus,
dum legitimis. eerixaoniia. perfunctus [*], id quod
Ara
velicat Hoeckius in Creta Praef. p. 84. T. II. Wührend Voss
das Sohánd)ichste den.Bniestern beylegt, spricht or ib-
nen so ziemlich alles Verdienstliche ab. Voss hat nicht
geBhort, duas. Briesto?'sich:mit Jogendbildnng, Brbau-
ongereden eic. beschüftigten. Erinmerte er sich nicht
def priesterlichen'BSlinger Thaletas und Epimenides?
Laer nie wie eraterer Sparta hberuhig£e? Prüfte er je
die Nachrichten von Epimenides? Has ítriviales fabulas Vos-
sias, «ub wtam vitam in his studii$ exegit, cer(e:ngs igaorsvit, sed
illud fortasse nunquam cogitavit se multis'suis et praeclaris laboribus
hanc gratiam consequuturum esse, ut non solum a Papistarum para-
sitig οἱ cetera imperitótum tutba sed etiam ab hominibus liheraliter
ewuditis pwerilis issokiae imsimularetur. Ceterum 'Thaletas sacerdos
non fuit; Epimenides (si sacerdotum nomen cum omnibus sacri&oulis
communicare volumus) fuit sacerdos sed talis, quális Apollonius 'T'ya-
nites 'olim: et hodie sunt Subemani; re vera autem huc non magls per-
tinet quiam Empedocles aut, Abaris aut. Pythagoras.
[*] Herodo. VIIL 63. τὴ» ὁρτὴν ἄγουσο ἀνὰ πάντα ἔτεα τῇ My-
τοὶ xoà τῇ Κόρη xal αὐτέων ó βουλόμενος καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων
pvsfro;, Lysias c. Andoc, p. 198. ríva γνώμην οἴεσθε ἕξειν τοὺς μύ-
Gvug, ἐπειδὰν ἴδωσι τὸν βασιλέα Geri; Mw Modi ἢ τοὺς ἄλλους "Elis
ELRESANIA. 1$
ex. ipsa. selenia:edieti fonunula. npparet, qune ao-
loa harbaxes apcotz dhipoAnidos web Kreta dn τῇ
tajaifi τῶν. quoc ugiem .. meg: βαρβόφοις “ἴργεσϑαι
ἐῶν. Qui» ὕςπρρ «ai dvdQoqévora cuooryagesiatos ἡ
Esecr: Paneg, c..42. et & Lihanii Qx. Cerint. p.
356. Ὑ.. IV. qni de mystgegia Inge, οὗτοι ydo,
inqiit » ξά 2 .GALe semDaooic. οἴκῳ. κοῖς μύστῳωις. ἂν
«αὐ νῷν προαγριαρεύοι ιν, olor vào xé9r9.' vipr yrs
eir xpo IEAdspwg elews, id est, natu Greeeos ne-
que» capitali: freude obligatos. . Calsus ἦν, Onigenem
ἴω El. p. 1A. ed, Spence. e. 4θ. p. 439: Rusa: ioi
μὲνι' ἐξ τὼς iC Ae: valere. κλφῦμεες: προιηφήτεοι;-
eu πε ; "cx cc xod o αὐ αὠϑαρὸς. xni geris
dasmráp: xo abDk ren Qunec dy da: 46
παντὸς μίσους καὶ ὅτῳ ἡ ψυχὴ οὐδὲν GU v-
οἶδὲ χαχόν Καὶ, Ὅτῳ εὖ xai δικαίαις βε-
βέωταε. «οὐὐἱὰβ verba συνετὸς φωχήν; non illud
agnilicant quod interpres posuit lingua seu vo-
ce Sapiens, nec quod Sancrucius T. L' p. 273.
regervé dans le discours, sed ingenuum
Graecum, quem Libanius τὴν φωνὴν "EAMjva νο-
cat, οἱ eodem modo Xenophon Cjmeg. II. 4. Τὸ
γὰρ βαρβαρικόν, Maximus ait Tyrius XIV. 267.
τοῦ Ἑλληνιχοῦ διήρηται φωγῆς συνέσει [*]. Barba-
τα Κα κῶν ῆς καὶ ere por dern ge
ϑεωροὶ λέγρνταωι x τῶν μυστηρίων ἑπόπται. Dit keniatius Or. XXVIH.
54. .A. antiquos Socraticos praedicat, quod MM causa conventus
rige frequentaverint s ἐφοίτων δὶ ὑπὸ οπίας καὶ Ὀλυμ-
ies κα e qus xe εἰς AHywav ἃ καὶ εἰς tud MN ἐτέλουν di
xm cs Maro τῶν ϑεῶν κοῖς πολλοῖς. duinus emendat
τοὺς mulie: ; am non explet; quod factu facile: ἐξελοῦνεο ---
τοῖς πολλοῖς.
[Ν] Aristides Or, Plat, III. p, 847. Jebb. fj τε γὰρ ἡμῶν φωνὴ
UH
16 LIBER PRIMUS.
ros Gràeei a-'xmysteriis et :a ludis: publicis[*]; ex-
terininabant internecíno. quodam. universi: generis
odio, quod testantur multi. Plato Rep. 'V. 470. D.
Demost.. C. Mid. p. 580. Apollon. Tyan. Epist
XXX 301. Olear.:Liban. Decl. Τὶ ΤΥ, p. 68. sed
gravissime Maeedonum legati! ap. Liv.. XX.XI. 29.
Aetolos; Acarnanas, Macedonas, ejusdem
linguae hemines, leves ad tempus ortae
cáussae disjangunt conjunguntque; cum
adienigemis, cum-barbaris aeternum:.om.
nibWs' Graecis bellum est, eritque; natu-
r& enim, quae perpetua est, non muta-
bilibus in dies causis hostes sunt; quo te-
stimohio jugulantur, quotquot Graecos rerum maxi-
οὐχὶ χώλυβια τὸ μηδὲν ἂν ἐχείνου (EIU) δέχεσθαι δύγασϑαι, ob-
Ru Ed e
- μένοι" quae male reddit interpres Nam nec eloquentiae studi-
uüm vetat nos ab. ipso quidquam accipere, neque uHum
oraculum a mysteriis abigif, nec recte Canterua pro εἰ xc)
corrigit ἔχάς. Scribendum est 7] xel, i. e. οὐδέ τις τοιαύτη ἡμᾶς ἀπε--
λαύγει πρόβῤῥησιξ, 31. καὶ ιμνστηρέων ποὺς φῳνὴν ἀσυνέτους, . Aristides
dicit se neque sermonis inscitia neque vitae pravitate ἃ Platonicae
doctrinae sacris prohiberi, translata a. mysteriis: imagine,: quibus lin-
gua barbari, moribus impuri interdicebantur. Libanius l. c. τὸ xy-
pQuyui τοῦτο χηρίπτεται" "Ocrig τὰς χεῖρας μὴ ᾿καϑαρὸς,
ὅςτις σιρἂν ἀξύνετος leg. eris φωνῆς ἀξύνετος i e. barbarus,
. p- 246.
uS
ut interpretatur Lucianus Demon. $. . (T. V. ἐτόλμησε xe
Ἰϑηναίους ἐρωτῆσαι, τῆς προβῥήσεως ἀχούσας ,' διὰ τόᾳι. αἰτίαν ἀπρ--
χλείουσι τοὺς βαρβάρους. Ex perversa àutem hujus interdicti inter-
paro natum est putidum Pythagoreorum recentiorum commentum,
Pythagoram A sectatoribus suis linguae patriae usum exegisse; φωνῇ
χρῆσϑαι τῇ πατρῷᾳ Éxócrovc ὕσοι τῶν Ἑλλήνων προσῆλθον πρὸς τὴν ᾿
χοινωνίαν ταύτην Jamblich. V. Pyth. XXXIV, 194. quod Bentlejum
de Epist. Phal. c. XII. p. 26, et Sturzium de Empedocl. p. 95. pro
vero habuisse miror. Quis enim unquam Graecorum in quotidiani: ser-
monis commerciis alia est dialecto usus quam verhacula? De Hbrorum
autem compositione vix ille quidquam praescripsit, qui fihil'ipse
scripsit; nec jd observarunt veteres Pythagorei, quorum multi Iones
nati dorice erunt.
[c] v. PWfabri Agonist. IIT. 19. 599.
ELEUSINLA. 1?
marum cognitionem ab Aegyptiis, Persis, Indis
accepisse et memoriam acceptorum. religiose. ser-
vasse putant Sed de hoc alius erit dicendi lo-
cus. Altera pars interdicti proprie de homicidis
valebat, postea autem latius accepta est, ut nemo
ingrederetur, nisi qui se innocentem nos-
set Lamprid. Sever. c. XVIII. qua praeconis
voce impii et scelerati initiatione sub-
movebantur Sueton. Ner. c. XXXIV. Verum
ne hoc quidem Eleusiniorum proprium dici po-
test, quum omnis praefatio sacrorum eos,
quibus non sint purae manus, sacris ar-
eeat Liv. XLV. 5. idque adeo templorum vesti-
bulis inscriptum fuerit, μὴ παριέναι εἴσω τῶν ns-
οιῤῥαντηρίων, ὅςτις μὴ χαϑαρός ἐστι τὰς χεῖρας
Lucian. de Sacrif. 8. 13.[^] Sed fortasse haec li-
bertas tacitis quibusdam exceptionibus circum-
scripta. fuit, neque hoc solum sancitum, ut a sce-
lere puri sed etiam ut cives Attici essent, qui
Eleusinia accipere vellent? Id quidem Julianus af-
firmat verbis minime obscuris Or. VII. 238. σὺ
δ᾽ ὅπως ἡμῖν μὴ τὸν Διογένη προβαλὼν ὥςπερ τι
μορμολυχεῖον ἐχφοβήσῃς. Οὐ γὰρ ἐμυήϑη, φησίν,
[4] Egregium epigramma [4δεσπ. CCXXXIII. b.]
Myvó» χρὴ νηοῖο ϑυώδεος ἔνδον &óvta
ἔμμεναι" ἁγνείη d' ἐστὶ φρονεῖν ὅσια.
templo Epidaurio inscriptum fuit. Porphyrius A. N. c. 15. τοῖς τὰ
«Δεονειχὰ μυουμένοις παραγγέλλουσι καϑαρὰς ἔχειν τὰς χεῖρας ἀπὺ
παντὸς λυπηροῦ καὶ βλαπτιχοῦ καὶ μυσαροῦ. Quod autem Casaubo-
nus ad Capitol p. 78. et plurimi hunc sequuti affirmant, praeconem
in sacris Eleusiniis proclamasse Exóc, ἕχας ὅςτις ἄλιτρος, nemo ve-
terum testatur, neque haec formula praeconi Attico convemt. Ter-
tulliani verba Apol. II. 7. semper impiae initiationes arcent
profanos et ab arbitris cavent, ad mysteria. privata spectant.
18 LIBER PRIMUS.
᾿ἀλλὰ πρὸς τὸν προτρεπόμενον μυηϑῆναι; γελοῖόν,
εἶπεν, ὦ νεανίσχε, si τοὺς τελώγας οἵεε ταύτης |
ἕνεκὰ τῆς τελετῆς χκὸινώσειν [] τοῖς ϑεοῖς τῶν Bv
ἔδου καλῶν, ᾿4γησίλαον δὲ καὶ Ἐπαμεινώνδαν ἐν
βορβόρῳ κεῖσθαι. Τοῦτο δεόμενον ἐξηγήσεως"
φαίνεται γὰρ ὃ Διογένης, οὐχ ὥςπερ ὑμεῖς ἀδιοῦ-
τε, ἄλλὰ συνεὶς ὅτι τὸν μυούμέενον ἐχρῇν πολιτο-
γραφῆναι (Scr. πόλιτογραφηϑῆνα!) πρύτερον καὶ
Ἡϑηναῖον, εἷ xoi μὴ φύσει, τῷ νόμῳ δὲ γενέσθω.
Τοῦτο δ᾽ ἔφυγεν, o τὸ μυηϑῆναι, νομέζων αὐτὸν
εἶναι τοῦ χόσμου πολίτην. Quem lecum praeter-
mittens Erasmus Muellerus multis modis mysta-
rum numerum circumstribere studet in Comment.
de Hierarch.' p. 142. Primum ex peregtinis pay-
cos tantummodo, qui itineris sumtus tolerare pos-
sent, initiatos esse statuit, servorum: nullum; fe-
niinae an spectatum admissae fuerint, dubitat;
clarissimum Aristidis testimonium Or. Eleus. p.
256. T. I. ὅσα μὲν δὴ ϑέας ἐχόμενα, εἶδον γενεαὶ
παμπλήϑεις εὐδαιμόνων ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, non
de Eleusiniis accipit, de quibus tota oratio et
scripta et inscripta est, sed de Thesmophoriis, ad
quorum adspectum mares (ἀνδρῶν yeveat) nun-
quam admissi sunt. Quid vero aget mystarum
chorus orcinus, quem Aristophanes inducit in Ra--
'nis, ex utroque sexu mixtus?
De servorum exclusione Muellerus non Isaeo,
quem nominat, credidisse videtur sed Sancrucio
[5] Pro χοινωνήσει»ν, et hoc vicissim pro χοινοῦν Philostr. Apoll.
III. 26. 116. Heroicc. IL. 2. 678. Artemid. L. V. Prooem. p. 258.
. Epist. Socr. XXVIII. p. 82. et Latini communicare pro participare
Quintil. Decl. VIII. 6. 161. Burm.
ElLEUSINIA. 19
T..L p. 227. quem, non nominat, Sancrucius au-
2m. Spanhepio credidit ad Callim. H. in Ap. v.
2. vel Salmasio, idem, affirmant in Exercitt. SoJin.
p- 7352. qui si rem intentis oculi& contemplati es;
sent, [φβῆθ de Philoct. Her. p. 148. non de
Elsusinis, loqui. sed de Thesmophoriis animadver-
tissent! Quum sacraá publica (ἱερὰ δημοτελῆ) ser-
vis. adise licuerit, [Demosth. c. Neaer. p. 1374]
equidepa.non pro certo negabo civibus Atticis per-
rsen fuisse ut servorum suorum quem vellent
im templum Eleusinium introducerent; idque de
swe demino praedicare videtur vernula Atticus
apud Theophilum
τὸν τροφέα, τὸν σωτῆρω, δὲ ὃν εἶδον νόμους
ἕλληνας, ἔμαϑον γράμματ', ἐμυήϑην ϑεοῖς"
im SchoL ad Dion. Gramm. p. 724. Verum haec
omittimus ut ambigua et in neutram partem va-
litura. Sed de Juliani testimonio multa in men-
te veniunt, quae fidem ejus magnopere labe-
factent, Primum Diogenis responsum referunt Plu-
taexchbus quoque de Aud. Poet. IV. p. 18. et Dio-
genes. Laertius VI. 39. quorum uterque Eleusinia
significare videtur, rationem autem, cur ille ini-
Gari noluerit, nullam afferunt, praeter quam ipse
planissimis verbis indicat. Eaque tam gravis et
aperta est, ut interpretatione non egeat. Secundo '
non potest sumi, Athenienses, quamvis largiendae
civitatis prodigos[Í], usque 60 processisse, ut
omnes illos, qui quotannis e cuncta Graecia ad
[6] v. Jacobs ad Anthol. T. IV. p. 132. Saintecroix sur les Me-
toeques p. 268. in Mem. Acad. Inscript. T. XLVIII.
3 x
20 | LIBER PRIMUS.
concelebranda Eleusinia: confluebant, in aequum
suum jus reciperent. Quis porro nescit, Romanos,
quorum plurimi Eleusinia acceperunt, alienam ci-
vitatem adsciscere non potuisse, quin suam- amit-
terent? His omnibus evincitur, Julianum sectae
cynicae addictum eundemque coelestium - cerimo-
niarum reverentissimum, illam defensionis ratio- .
nem, qua magistrum crimine contemtae religionis
liberaret, suopte reperisse ingenio sive potius. ve-
terem fabulam eorum, qui Herculem et Dioscu-
ros, quum initiari vellent, a civibus Atticis adop-
tatos ferunt [^], ad Diogenis tempora transtulisse.
Ceterum non necessariam emse istam excusatio-
nem declarant Zenonis, Cleanthis et Panaetii ex-
empla [f] civitatem "Atticam recusantium ἵνα μὴ
δόξωσι τὰς αὑτῶν πατρίδας ἀδιχεῖν. v. infr. L. Hl.
c. ΠΙ. ὃ. 3. not. p. Si vero quilibet unus Graeco-
rum his sacris interesse potuit, si cives, exteri,
viri, foeminae, noti, ignoti, principes vulgusque.
admissi sunt, quot, quaeso, illius arcani conscios.
fuisse necesse est! E cunctis Graeciae solemnibus
nullum fuit pari religione praeditum; Athenae ip-
sae hoc festo tempore multitudine peregrinorum
refertae erant[t*], omnesque, qui quum possent
initiari, non initiati essent, vulgi certe judicio
[f| v. Orell. ad Epist. Socr. p. 263. Hoc a ludis publicis tra-.
ductum videtur; Philammon ad agonem non admissus priusquam ab
: Aristotele adoptatus esset '"Themist. Or. XXI. 249. D.
o (6) Plutarch. Stoic. Repugn. IV. 840. T. XIII. Prod. ad Hesiod.
PP.
[e] Philostr. V. Apell. I. 18, 155. περὶ μυστηρέων dpa» ὅτε
᾿4ϑηναῖοι πολυανϑρωπότατοι. Aristides Panath. P. T91. dépeod τῷ
Ἐλευσινίῳ πλείους ἢ οὗ ἕτεροι τῇ πάσῃ πόλεε.
ELEUSINIA. 21
impietatis damnabantur et contemtus deorum [*].
. Kt in hoc maximo hominum omnis generis, sexus,
aetatis, conventu llierophantas contra communes
receptasque de deorum, cultu et natura opiniones
dedita: opera disputasse credamus? Id, puto, nemo
a nobis non dicam. impetrabit sed ne exposcet
quidem. Quid igitur disciplinae arcanae adserto-
res adversus haec proferunt! Vetus: est opinio,
antiquos philosophos dypligi genere docendi usos
esse, uno ad peppulum,. altero familiares inter;
hanc esetericam vocari et arcanam, doctrinam, il-
Jam popularem[!] Hinc jam sumitur, universos
quidem in templum. receptos, sed non..omnes ad
intima. arcanoram .admissos esse; plebeculam mi-
nimum veluti gustum. haugisse doctrinas. sublimio-
ris, eoque modo cavisge, Hierophantas ,;: ne , exclu-
derent quenquam..aditu, neve adeuntibus plus
-*raebepent quam concoquere possent. Haec igitur
ratio an accurate. fundata sit, ante ompia expen-
dendum. |. ^ 55 BP
[8] Lucian. Demon. IX. 237. xe τινὲς iw αὐτῷ συνέστησαν
zivvios x Mélsses τὰ bti χατηγοροῶμπες ὥστερ: xéxeivor votg,
ὅτι οὔτε ϑύων ὥφϑη πώποτ' οὔτε ἐμυήϑη μόνης ἁπάντων ταῖς ᾿Ἐλευ--
σινίαις (80: 'ϑεαῖς nom, ^ut 'Quietus, τελεταῖς). Ἔχ Boc loco colliguat,
. Secratem. non, iniiatyg. fuispt. et. rationem quoque qualemcunque com-
miniscuntur; hunc enim sapientissimum virum de rebus divinis omnia
eadem sensisse qmae.auysberiorum. antistitee, et propterea noluisse
nomen suum apud illos profiteri, ne prohiberetur ea palam omnibus
-docere, quae illi paucis neta esse vellent..: Verum Sócratem sacro-
rum Eleusiniorum expertem fuisse neque dixit quisquam , neque id
"sequitur ex eo quod cum Demonacte comparatur. tique "commune
fuit impietatis crimen, sed. oausa Hi&per; nam neque Demonax nova
daemonia induxisse dicebatur, neque Socrates contemsisse mysteria.
(1] Warburton. III. Sect. II. 481. unde ceteri pendent." boe
»or MM n 0107
Π 1 H , r LEPLM f.
b» LIBER PRIMUS.
| v n | (8&8 4 '
llla, inquiünt, promiséua terba extra sindo-
hem 'et quási in vestibulo sacrae doctrinae cónst-
tit, poripae spectatrix , 'seéreti'ignura et expers;
capit coenae et quidquid non plebeji saporis es-
Set;' probatissimis quibusque - reservátum, - αὶ
dliitiel jàh gradus a capite ad calcem permensi
essent. ^ Ei veritatem"in clara duce collocatam,
illi symbola quaedam - ἐἴ ' glau&9mata adspexere,
lae neque obessent'cuidttümi'.sreque. prodessent,
id quod' de: eraplastris quibusdam : dicitür. - &rii-
trium 'autem' 'intromíittendi quem vellent penes'sid-
cerdótes efat, qui candidatos diuturna :probatione
éxplóràretit, ekpleratos ab uno :gradu'àd alterum
promovérent. Orem práéclatam omniumque, 'q«ae
ab'homihibüs iügénii prodigis noctu ditque'exeo-
gitata siint; rnulto: satuberritram ! 'Qu&"ina 1€ quis
non infélligit turn 'isthih scrupulum de ittitíatorugn
. mhültitudirie ' exemtum,' tiim "etiam hoc perfectum
esse longe fructuosissimum, ut de mysteriótémi yi
et indole deque doctrinae arcanae causis et ar-
gumentis quicunque velit. quod velit, quomodo ve-
lit, statuere et decernere possit, et id quidem
septus undique et munitus, dummodo, qunecimque
opponantur sibi contraria : testimonia, ab-iis pro-
fecta dicat auctoribus, qui in infimo initiatorum
gradu constituti neque omnium participes fuerint.
, Ergo, 81’ Eumolpidae patronorum rmrore tur-
bam suam segregarunt. atque alios in secretum re-
ceperunt, alios cum pluribus, alios cum univer-
SiS, consequens est ut in ipso limine sacrarii et
ELEUSINIA . 23
ad omnes imtreitus scrutatores dispositos fuisae
credamus, qui introsuntes diüigenter exeuferent,
ne quis profanus simulata conscientia surreperet,
e£ ii ipsi, qui. jam initiati sed nondum censum-
mati essent, ne qua alüus penetrarent quam fas
et jus esset.:.Id qua ratione cautum fuerit, hi,
qui de mysteriis scripsere haud prius audita, non
nesciunt; tesaeras et symbola, narrant, solis injitia-
£s :mota, .quibus se: invicem agnosceremt. Sancru-
cdo $deo in mentem venit,.initiatos in introitu
oranes breviter. inferrogatos respondisse aliquid,
quod pro decumento initiationis e&yet; verbi cau-
sa inferrogante aliquo Sind Sie Meister, re-
Sponsi loco dixisse Ich kénne die.Acacie[*].
Est hoc exempli instar a me positum sed pzor-
Aus ex. gnaasoripto Sancrucii, qui fosmulam quae-
sü8onum .eaponsionumque in -Eleusiniis . eandem
fisse. putát,. quae nunc in Latemorum .conyentibus
obtinet, contineturque in Catechismis eorum no-
mine inscriptis("]. Lepidum videtur; sed quis spon-
det! .Julius Firmicus de Err. Prof. Rel p. 30.
(p. 440. Gronov.) ,,Libet nunc,* inguit, ,,expla-
,nare, quibus se signis vel quibus sym-
»bolis in ipsis superstitionibus miseran-
»da hominum turba cognoscat. Habent
enim propria signa, propria responsa,
»quae illis in istis sacrilegiorume coeti-
. [2] v. Signatstern. T. I. p. 67.
{Ὁ] -Becherch.. T. L p. 30$: Fabulam repetunt Hermsmaas ὁ fre-
ρος. in; Feste von Hellas T: 1. 386. auctor libri: Eleusis oder
&ber den Ursprung und die Zwecke der alten Myste-
rien. Gotha 1819, p. 166. et ceteri.
24 LIBER PRIMUS. |
bus diaboli tradidit disciplina... In quo-
dam templo, ut in interiores partes ho-
,mo moriturus (oraturus) possit admitti,
licit, de tympano manducavs, de cymba-
οἷο bbs et religtsonts sacra perdsedscs;
Quod graeco sermone dicitur ix vrvundvov
υβΒέβρωχα, ix χυμβάλου πέπτωχα, γέγονα uvott-
»xóc* [^]. De postremis, quae ab aliena manu ad-
dita videntur, dissentit Clemens, unde illa sumta
sunt: Δηοῦς μυστήρια xai (leg. oi) Διὸς πρὸς μη-
τέρα Δήμητρα ἀφροδίσιοι συμπλοκαὶ καὶ μῆνις τῆς
Δηοῦς καὶ Διὸς ἱκετηρίαι' ταῦτα τελίσχουσιν ol
Φρύγες “ττιδι χαὶ Κυβέλῃ καὶ Κορύβασι ---- τὰ σύμ--
βολα τῆς μυήσεως ταύτης Ἐκ τυμπάνου ἔφαγον, ἐκ
κυμβάλου ἔπιον, ixegroqógnoa, ὑπὸ τὸν παστὸν
ὑπέδυον Cohort. I. 2. 13. [*] Jam admirari. libeat
interpretum verecundiam. — Quod Firmicus. dicit
in quodam templo factum esse, quedgie Cle-
[b^] Idem p. 43. Invenimus etiam dici Ἐλελέχερες diuóg-
qt, ubi Wowerus emendat 'Elifóxegec δίμορφε. Praefero "Elie
x0pt.
. [5] Pater Lafiteau, Symbelicus ante Symbolicam, illad de ty m-
pano manducare, symbolum esse putat paupertatis clericalis elee-
mosynam poscentis, de aris viventis (imo helluantis) et renunciantis
voluptatibus mundialibus, Moeurs des Sauvag. T. I. 272. Eschen-
bachius, vir ingeniosissimus, quem si nostra aetas tullsset, tanquam
primipilarem venerarentur spiritualia castra, si
verba explicat in Epig. p. 14. hoc modo: ,,Interrogatus mystes novus
ab Hierophanta an edisset, respondebat animae nomine ἐνήστευσα
»i. e. ἃ terrenis quidem voluptaübus abstinui, ἀλλ᾽ ἔπιον τὸν χυχεῶς--
"X nihileminus allabentis mrteríae potum hausi; ξργασάμενος ἀπε--
»9£un/, hog facto, hoc est, materiali potu in corpus condita sum,
ο»χαὶ Ex χαλάϑου tl; κίστην ex corpore nunc illuc, unde descendi, sal-
tem contemplatione revertor* Sancrucius TT. I. 820. ema ὑσεὸ
τὸν παστὸν ὑπέδ. vertit Je me suis glisé dans le lit nuptial,
τοὶ illustrat e Plutarcho Phoc. c. XXVIII. ubi Eleusiniorum μυστι--
"καὶ χοῖταιε commemorantur, hoc est cistae mysticae non lecti, ut
ille opi ; quae de Heraclide philosopho addit, Heracliti sunt ver-
ba, ab hoc loco alienissima.
ELEUSIMIA 25
mems nominatin de sacris Phrygiaeis, omnium
turpissimis, narrat, id illi sua fiducia ad Eleusi-
nia transferunt His hic quidem aliam formulam
adscribit p. 18. ἔστι τὸ σύνθημα Ἐλευσινίων 'Evij-
στευσὰα;, ἔπιον τὸν χυχεῶνα, ἔλαβον ix χώτης, ἐρ-
γασάμενος (leg. ἐγγευσάμενος) ἀπεϑέμην εἷς κάλα-
ODov xoi ix χαλάϑου εἰς κίστην quhe repetens Ar-
mebius V. c. 20. haec symbola esse affieniat, quae
regati sacrorum in acceptionibus respen-
deant. Sed introeuntes hoc pronünciasse conse-
craneos, ut possent a profamis dignosci, newter di-
cit, neque id ex nominibus σύμβολον et σύνθημα
colligi potest. Quomodo in vetere ecelesia bap-
tizandi symbolum apostolicum recitare, ἀπαργιέλ-
As» τὸ σύμβολον jubebantmr, sic illa formmla im
mysteriorum acceptione, ut clare dicit Arno-
bius, recitata est, eaque sacrorum istorum nota
et symbolum dicitur eodem sensu quo aliae ἐπιῤῥή-
σεις et solemnia verba Sabaziorum, Mithriacorum,
- Carpocratianorum sui quaeque generis symbola dici
possunt, neque non illa, quae Islamiticorum sa-
crorum cultores vulgo decantant: Non est, deus
nisi deus ille, Muhammed nuntius dei il-
lius. Verum nón solum nullo testimonie probari
potest, eos, qui sacrum Eleusinium inirent, isto
modo exploratos esse, sed contrarium intelligitur
e Livii narratione L. XXXI. 14. Acarnanes
duo juvenes per initiorum dies non ini-
tiati templum Cereris imprudentes reli-
gionis cum cetera turba ingressi sunt. Fa-
cile eos sermo prodidit absurde quae-
06 LIBER PRIMUS.
dam percunctantes, deduotique ad ansi-
stites templi, quum palam esset per:er-
rorem ingressos, tanquam ob infandum
scelus interfecti sunt. .Apparet igitur oum
cetera, turba intromissum qui vellet; qui taceret,
tutum fuisge; de tesseris interrogatum neminem.
τις Óeterpm hás, quae Clemens tradit de Eleusiniis,
noh firmissme assemtar, et quia a nullo veterum
menmeriae prodita, et quia in hao :tota: doctisgieni
Apolegetae. disputatieme longe. diversa. genera. sa-
«rom permixta et:confusa sunt; de quo-in. ex-
trema hujus libri parte dicem&ur plura. Quam in-
tta autem - sit .in'hac causa soriptomm (Christia-
ποῖα fides, uno .exemplo ex re ipsa sumto aper-
tius .faciam; Scholiasta Platonis. p. 123. Ruhnk.
adversus Elewsihia. mysteria .ex: professe disputans
4e 'his ea narrat, quae apud .Clànentem de saeris -
Magnae -Matris: velata legerat: ἐν οἷο (EAsboevlosc)
σιολλὰ. μὲν ἐπράσυοτο αἰσχρὰ, ἐλέγετο δὲ πρὸς τῶν
ipebvhéroy τῶὠῦτα "Ex τυμτάμου ἔφαγον, 8x
κυμβάλου. ἕπεον, ἐκερνοφόρημαα (κόρκος. δὲ
τὸ ^ λίκνον , ἤγουν." τὸ πυύον). ὑστὸ τὸν πασεὸν
ὑπἔδυον. - Μϊο. nisi.suo.se indicio Christianam
iés$e Ῥγοάονοῖ, misi Clementis ..locus:..nobis.-ante
0cülos esset..quo ille falsi arguitur, haud. fadle
quisquam tam manifesto testimenio.registere au-
deret; ' Quanquam ipsa £halami [**] cymbali, .tym-
pani “οἵ. maxime κέρνους:[] amaqntio cogitationem
^ [66] Cubiculum dese Apulej. Met. XI. 250. ϑάλαμος Lucian. Déa
-Byr. S. :81. p. 116. unde. ϑαλαμηπόλοι Phygii.,v.. |eisk. d:(ophal.
Anthol. p. 86.
* -[4] Χέρνος erat lanx: ampla, marginata, multis intus cavernulis,
ELEUBINIA. ey
ab Bleusiniis ad sacra deae: Phrypiae traducit. His
enim 'preprium faisse hujus vusis usum e Nicandr.
Alex. 217. et Alexandri Aetoli. epigremmato ἢ im
Alotmanem seripto appuret:
Σάρδιες, ἀῤχαῖος παξέρων νομός, el μὲν ἂν ὑμῖν»
ἐτμεφύμαν, κάφνας ἦν τις, ἂν ἢ βακέλας. —
χρυσοφόρος. ῥήσσων κῳλὰ τύμπανα — τοι,
T. 10 p. 204. -Et in-herum saereruna: aditu tosse:-
ras redditas esse ab intpevmütibus, quibus con-
sciemtine ste fidem. facevent, e: Plauti. deco :col-
Mgi potest Mil. Glor. dV. Q. .25.. Gedo signum,
Si harunece Baocharuüm una es, et ex his
quae de'Bacchanalibus dicit. Statias Acláll. 1.- 501.
'stet BSne dato metuenda sacerdos ᾿
exploratque: aditus , me: υΐφ, rtemerster obegret, . :
Sed de Corerie -sievis niti ejeunodi-traditum-uet.
in quibus modo lucernae modo patellae inserebantur. Χερνοφόρης. ἡ
τοὺς μυστικοὺς κρατῆρας" φέρουσα ἱέρεια" κέρνοὐς quoi τοὺς μυστι--
δοὺς χρατῆρας) y λύχκους τιϑέασι Schol. Nieand. Alex. .217.
Athenaeus 476. E. dicit ἄγγος χεραμεοῦν ἔχον ἐν αὑτῷ πολλοὺς
ποξυλίσχοῦς, δ oid εἰσι μήχωνες, πφροὶ; ."θιθ4ὶ, φακοῖνεῖς. ὁ δὲ βα--
ατάσας αὐτὸ οἷον λιχνοφορήσας͵ τούτων γεύεται. unde in Clementis
leco pro ἐργασάμενος, ΟΝ, ϑεασάμενος; quod -Reinesius prebat: Varr,
Lectt. p. 102. /sed ἐγγευσά itia substituimus.- De saltatione. Cerno-
phoro 7 &d Pitt. di Ércol. Ilf. p. 154.
[e] Sic Statius "Theb. x. '644. tympana rümpere dete.
Male Jaogbsius pro w4grag seu χεργᾶς substituit χέρνας, nomen a, Cy-
lac cl pridie ldd!siguificat idem. qued: χερνοφόρος seu χερνέ-
ut. Box ἃς pro βαχχευτὴξ, βήασας pro βηχίᾳς
Ozeraf Dora Dosas. v. "Reines. PD" ad Ἧς manm p. AGÍ aliaque dc ad
Phrynichum p. 434, éxposlta, il 1 royerh. Vatio, . 46, Βησᾷς ἅστη-
mug, οἷον ἀχανὴς, παταγώδης xol ὑπόμωρος scribendum βησσᾶς 1. 4.
» Brixós ' qus, "gravedinomue, quod ut: x
μυξώδης, βλεννός et latinum pituita ad stuporem reertr Nomen
proprium Besas non E: quien ut proverbii interpr t, v.
Casaub. ad Spartian. p. p. | . Vales.
Antiochi iochi, Epi I. p. 18. T.
an, XIX. p. p. $49. sed "alienum ab hoc loco. ΤΙχταγώδης vero
non Monitra perculsum signiflcat, sed tussicum, a tundo πα-
τάσσω, unde etiam morbus patagus apud Plautum , quo nonnulli apo-
plexiam significatam esse putant.
98 ΜΙΒΒΕ PRIMUS.
.v
Si igitur nen admodum ariolari neque nostro pe-
riculo, quidquid unquam de ullo gehere .myste-
riorum narratur, id propter nominis societatem
ad Eleusinià transferre volumas, tota. illa tessera-
rum et symbolorum inventio, explodenda, potius-
que sic statuendum est,. adytum Eleusinium sua
magis religione quam custodiis et' excubiis circi-
terum :fectam. fuisse. Et quae tandem causa erat,
.Qur quis clam. et furtim surreperet peritulumque
adiret xáinime necegsafinm, qgeum unusquisque, ut
demonstravimus, -sacra illa suscipere posset. tem-
pore et loco legitima? quum ipsi peregrini ab
hospitibus: quique suis nemine prohibente initia-
rentur? Credo id insperatum accidere. iis, qui
nescio. quos : Theologiae. egoteriéae .thesauros sub
iatis claustris latuisse sibi persusserunt. Sed res,
si qua alia, testata est. Lysias amicam suam
Athenas invitavit xoi αὐτὸς ὑπέσχετο μυήσειν De-
mosth. c. Neaer. 1352. [ cf. Taylor. Lys. Vit. p.
. 151. T. VL Andocides vero, qui Cerycum. fami-
liam cognatione. attingebat, plures initiavit: τρία
μὲν ἔτη ἐπιδημῶν οὐκ ἀσεβεῖν αὐτοῖς ἐδόκουν μυῶν
μὲν τὸν ἀδελφὸν [^] ἔτι δὲ ἄλλους ξένους ἐμαυτοῦ
καὶ εἰςιὼν εἷς τὸ Ἐλευσίνιον de Myst. p. 64. M.
"Aurelius in Epistola quadani ad Herodem Atti-
cum ap. Pbilostr. Vit. Soph. II. 12. ηὐξάμην. μυη-
ϑῆναι εἴη δὲ σοῦ μυσταγωγοῦντος, ubi Olearius
-. [ἢ] Midias Anagyrasius meretriculam quandam: elc μυστήρια ἄγει
Dem. c. Mid. 565. 24. Aristippus Epp. Socr. XXVII. Myrtus et Xan-
thippae rogatu filiam ἐπὶ τὰ μυστήρια ἄγειν constituit. Quid hoc a
verbo μυεῖν differat, parum constat.
[f] v. Sluiter. Lectt. Andocid. p. 158.
ELEUSINI A. . 29
nimis liberaliter facit Herodi, qui genus ab Aea-
co ducebat, Hierophantae officium impertiens. Ni-
mirum is vulgaris error est, hoc initiandi munus
neminem. praeter Hierophantam obiisse; quod re-
fellitur Platonis testimonio mystagogiam inter vul-
garia hospitalitatis officia numwerantis Epist. VII.
333. χατιὼν οἴκαδε Δίων ἀδελφὼ δύο προςολαμβά-
veu ᾿ϑήνηϑεν, οὐχ ἐκ φιλοσοφίας γεγονότε φίλω ὧλλ᾽
ix τῆς περιτρεχούσης ἑταιρείας ταύτης [5] τῆς τῶν
πλείστων φίλων, ἣν àx τοῦ ξενίζειν τε καὶ μυεῖν xai
ἐποπτεύειν πραγματεύονται. Horum hospitum al-
terum eundemque Dionis interfectorem mystagogi
titulo ornat Plutarchus V. Dion. c. LVI. 322. ἔσφατ-
t€ τὸν μύστην αὐτῆς (Proserpinae) ó μυσταγωγός,
quod nomen deléhdum censet Reiskius propterea
quod ille Callippus sive Callicrates [66] omnino sa-
cerdos non fuerit. Sed mystagogi dicebantur qui-
cunque Atheniensium hospitem ad mysteria visenda
introducerent, quos interdum etiam μύστας vocant.
Hesychius: Μύστης ὃ εἰςηγητής. Suidas: ὃ τὰ μυ-
στήρια διδάσχων. Ζοπατιᾶβ: ὃ τῶν μυστηρίων ἐξηγη-
τῆς" quo ex usu μύστης dicitur Himer. Or. VII. 512.
et in Epigr. "40son. DXVII. p. 260. ἣν δέ σε μύστης
εἰςαγάγῃ, id est, doctus interpres. Plerique tamen
utrumque nomen distinguunt ut Moschopulus prae-
| cipit in Sched. p. 140. μύστης ὃ μαϑητής, μυστα-
γωγὸς ὃ διδάσκαλος [5]. cf. Cyrill. Lex. in Aretin.
Maximus "Tyr. XXXV.. 4. 171. εὐδαιμονίας ἐραστὴς οὗ τα-
πεινῆς μὰ Ζία οὐδὲ τῆς περιτρεχούσης.
[££] Aristot. Rhet. I. 12. 187. Interpr. ad Cornel. Dion. c. VIII.
[h] ΜΜυσταγωγὸς τῆς ἀφϑέγχτου olxovouas Didymus de Trinit.
II. 8. 222. μυσταγωγεῖν docere African. Cest. p. 311
80 LIBHR PRIMUS.
Beitrág. z. Gesch. u. Litt. T. IX. p. 1260. et hoc
medo Limeriüs Or. XV. 674. ἀγαϑοὶ μυσταγω-
you μύσταις ἀνδρώσεν, ὅσοι τελδτῆς ἐμπεέρως ἔχουσι.
De Atheniensibus universe Aristides Panath, p.
182. τῇ τῶν Ἐλευσινίων. τελετῇ τοῖς εἰσραφικνουμέό-.
voi; ἐξηγηταὶ vév ἱερῶν xai μυσταγωγοὶ κέχλησϑε
διὰ παντός [115 sicut eosdem Appianus Civ. II. 70.
ἱερεῖς τῶν Θεσμοφόρων vocat et Ennenses Cicero
Verr. IV. 50. sacerdotes Cereris. Quid? quod
mystagogi iidem dicebantur qui periegetae? Cicero
Verr. IV. 59. Hi qui hospites ad ea quae
visenda sunt ducere solent et unumquod-
que ostendere; quos illi mystagogos. vo-
cant. cf. Vales. ad Sozom. I. 20. p. 103. ad Am-
mian. XXI. 144. [*] Strabo XVH. 812. ὃ ἡμέτερος
ξένος αὐτόϑι μυσταγωγῶν ἡμᾶς. Quorum hominum
efficiosam sedulitatem describit Ambrosius Hexaem.
L. VL c. l. si is, qui explorans novorum
adventus hospitum toto eos circumducit
urbis ambitu praestantiora quaeque ope-
ra demonstrans, non mediocrem habet
gratiam etc. Prae ceteris autem templa a philo-
theoris adita esse tum res ipsa subjicit, tum Dre-
panius docet in Panegyrico c. XXI. p. 391. Quod
[1] Nicolaus in oratione a Diodoro ficta XIII. 27. qua Syracusa-
nos a caede Atheniensium captivorum dehortatur: ὅσοι τῶν ἄγνοτάτων
μυστηρίων μετειλήφατε, σώσατε τοὺς μυήσαντας. Similiter Athe-
nienses Potidaeatae μυσταγωγούς suos vocant Liban. Decl. T. IV. 867.
[k] Diversi ab his o£ ἐξηγηταὶ τοῖς ξένοις τῶν περὶ τὰ ἑερά.
Strab. XVII. 806. et qui commemorantur a Porphyr. ad Horat, Il.
Epist. I, 280. Aeditui templorum et numinum quibus in-
serviunt, sacrorum originem advenis et ignorantibus:
enarrant. Nec tamen dubito quin saepe unus aliquis haec in se
susceperit negotia omnia.
RLEUSINIA 31
facere maghas urbes ingressi solemus, ut
primüm sacras aedes et dicata numini
summo delubra visamus, tum fora atque
gymnasia et ambulaera miremur. Eaque
ratio fuisse videtur, cur mystagogorum memen a
s«rorum monstratoribus transferretur ad periege-
t vulgares, verbumque μυσταγωγεῖν eodem mo-
do ut ξεναγεῖν ap. Lucian. Contempl. ὃ. l. p. 30.
T. 3. de iis diceretur, querum ductu advenae
quidquid in urbe aut vetustate inclitum aut magni-
ficentia. adspectabile esset, lustrabant et circum-
spitiebant [1].
Quid ex his sequitur? Hoc, opinor; unicui-
que Atheniensium licuisse, quum Cereris Liberae-
que dies festus ageretur, non solum ipsum adire
. templum sed etiam hospites suos introducere iis-
que spectaculi cupide expetiti copiam facere.
&. 5.
Haec supergressi de mysteriorum gradibus
quae afferuntur testimonia excutiamus. Tertullia-
nus in exordio dicacissimi adversus Valentinia-
08 libelli hos et ceteros arcanorum simulatores
üihil aliud quod celent habere dicit, nisi hoc ip-
$m nihil; in quo totam constare mysticae dis-
dplinae sapientiam. "Valentiniani, inquit, ni-
hil magis curant, quam occultare quod
praedicant; si tamen praedicant, qui oc-
dultant. Custodiae officium conscientiae
. [!] Sic Alciphr. III. Ep. 31. ubi male initiare redditur.
32 | LIBER PRIMUS.
officium est. Confusio[*] praedicatur dum
religio asseveratur. Nam et illa Eleusi-
nia haeresis et ipsa Atticae superstitio-
nis, quod tacet, pudor est. Idcirco et
aditum prius cruciant, diutius initiant,
quam consignant, quum epopfías ante.
quinquennium instituunt, ut opinionem
suspendio cognitionis aedificent atque
ita tantam majestatem adhibere videan-
tur, quantam praestruxerunt cupiditatem.
Sequitur jam silentii officium; attente cu-
stoditur, quod tarde invenitur. Ceterum
tota in adytis divinitas, tota suspsrta
epoptarum, totum signaculum linguae,
simulacrum membri virilis revelatur. Sed
naturae venerandum allegorica disposi-
tio praetendens, patrocinio coactae figu-
rae sacrilegium obscurat et convicium
falsi simulacris excusat. p. 289.
Abstrusa Septimii oratio multos veterum Cri-
ticorum exercuit, quorum in numero["] iidem qui
[8] Id est turpitudo. Hieronymus Comm. in Isai. c. IL. p. 27. et
lisdem verbis ad Ámos. c. IV. 1897. Og, qui appellatus est
rex Basan et interpretatur αἰσχύνη, hoc estignominia, -
quam si confusionem transferre volumus, magis ovyyv-
σιν significat. Glossae Gr. Lat. “ἰσχύνη, confusio.
[b] Casaubonus ad Áthen. VI. c. 15. Wouwer. ad Petron. c. 17.
qui Scaligeri emendationem probant; Petavius ad Themist. p. 414. qui
δὰ portas instituunt emendat, improbans Scaligeri inventum
epoptas, quia tirones instituuntur, non epoptae, idemque porta-
rum suspiria retinet, pro quo Guther. de Jur. Pont. I. c. 28. suspi-
cia, id est, ϑεωρίας substituit; Crojus in Specim. Observ. p. 15. in
Grabii Irenaeo, Valentini collegium in principio corrigens; tum
P. Halloix Notat. ad Vit. Quadrat. c. IV. 695. sq. Panelius de Cisto-
.phoris p. 84. Petit. ad Legg. Att. p. 99. Wessel., Van Dale Dissert.
Ágon. p. 608. qui quanquam nihil novi consilii, quod idem salutare
esset, attulerunt, tamen quae attulerunt, Semlero nota esse debebant.
Ν
ELEUSINI A. 33
wbique. emiment J.. Scalige De Emend. Temp.
L. V. 393. et Nalmasius ad Spartien. Adrian. p.
S3. sq.. ille certissima. emendatione epoptas; et
epepturum suspiria: pro vulgato. portas et
pertarum substiGuit. - Saliasius primum aditu
cruciant, &m os.signant seribendum putat,
Rigaltias "aupen) ob sequeàs linguae signacu-
lum aluit linguam consigmant, quorum ni
hil megnopere probandmme videtur. Tertullianus
per cemtestuim Valentimianos Eleusiniorum mysáe-
riorum . praefectis. assimilat; ut»osque doctrinae
suae multa:umbrgcüla et involuora obducentes dis-
aipnulis. suis. rerum nmeeximarum spem. ostendere ;
diuturma: expectatione desideria. hominsa | incen-
dere; ad: extremum symbolorum interppe&atnenta -
et allegericas quasdam nugas hianübus infulcire.
Ὦ πόλις ᾿Ἄργόυς, κλύεϑ'᾽ οἷα λέγει! Sed. eamus per
singula. .Aditum crucinant i.e. adeuntes aive
discenbes .per ambages fatigant. et paeme enecant;
tutius initiant quam. coasignamt£.h. e.
πλείονα , roÓvey . μυοῦσι; ἢ τελοῦσι, plus temporis
it praeparnndo quain in docendo et consummando
conterunt; consignare. est 'ἐπεσφραγίζεσθαν, τέλος
ἐπιϑεῖναε, ' sicat. .ogoayíc:et τελείωσις pro baptis-
me.:v. Megamr ad Clement. Quis div. sal. p. 380.
consignare seu obsignare baptismo i. q.
τελειοῦν! v. Milles ad Cyrill. Catech. Il. p. 35. et
de myeteriis ipsis. Clemens. Cohort. p. 94. τὸν
ϑεὸν ἐποπτεύσας Ó ἅγιος γίνομαι μυούμενος, ἱεροφαν-
τεῖ δὲ ὃ ϑεὸς xai τὸν μύστην σφραγίξεται φω-
ταγωγῶν. Quum epoptas ante quinquen-
| 3
34. LIBER PRUMUS.
nium institcuutt h.. 6. quarido cessycqui: epep-
tne fievi-cupiunt (ques pez-prólépsim dpaptay vor
cat). quinque ante .consignationem:-anílá in. disc£-
. plinam recipiunt, Verum :hoc quinquenmim quagi-
mas Criticorum- tuebas.. excitaxit. Primum » hàng
Scaligeri error natus 'est, mysteria .anajnsoula an-
Mo quaque quinto .celebrata-esse Gonj.iin Tib. TIR.
p. 160. sq: ubi momenéa siv; dispüsgil. ,.mitiandi
$per totmn quadriennium" μύσται slreqbnmtus , : ia
,:quo praeceptis. .süperstiGonis -Eléusiniae. ieformar
bantur ipso mehse Anthestesione. riinusculis .mey-
steriis,qwinto autein'ahno ell ipsh saerá admissi
dicebantur :ànprrcoo/^..Sed . quum Petavius interim
ád Themést. p. 411." Hard. cértinaigis arguneii-
tis -demonstiasset. majulcula Exeusinizo füisse vaudi-
nue [5]: :hanc:'retionem sequutus. Salmasies: aliam
interpretandi: viam ingrediendam . putavit: .,, Parva;
"inquit, et^ amagna mysteria intra end ém .dsesuim
et quetannis, parua. Anthesterione; mags: Bos
»dromione. Qui parva aocipsebat, monfiebat'epeptéa
in magnis:sed illis:tantmmi initiabatgr; «leinde
Xanno 'post' ἐπώπεευε in: iisdem: niwsterijs. .: Sic
,magna mysteria erant Xam""weotezd quam dors
»τιχά; ndm necesse erdb iis primunidsitiari, deinde
»interjecio ἃ adho wt miwimunn' !in xucrafium .adc
o .
D . TEMPE 58 0123 "aiealt 12if6o n)
[f] Veteram de — srihrdn, repelbit/ Palmer. Exexc.- p.
358. Valckenarius οἱ et Monckius ad pol. M E Heindorf, ad Phae-
drum p. 262.': Celeris absbntur: mui a ; fManieb.
E 151. imitati sunt Christiani in iM ΤῊΝ gentiles
leüsinia tractantes, ubi qui mystae minoribus sacri
ad ἐποπτείαγν tjerfous ΝΗ αὶ εὐ vestibule &onp&iste- '
bait, qum major bus initiati intra adytum recipe
rét mtr. Fr... PU »'*5 33., y ν᾿ .
ΟΠ BEL EUSINLEA. j,95
Inti: ek ἐπυπτεύειν licebat. Parva erant tagtum
praeparatio. Inter μύησιν et ἐποπτείαν, quae
caque in magnis mysteriis, non minus quam
annus intererat, sed multorum expectatio longio-
ribus lineis suspemdebatur et plerique totum an-
,BEncminstitweban&ur epoptae. Qued autem putant
quinquennium interfuisse, male intelligunt Ter-
,tulianum: Aditu prius cruciant et diutius initiant
£,quam os signant, quum epoptas an£e quin-
Jquemnium instituunt. Initiatio et institutio
»e8t προχάϑαφσις in parvis mystesiis, inter quae
δὲ magma intererat quimquennium; oris signatio
ομὕὔησις τῶν μεγάλωμ. ΑΒ initiatiene seu a parvis
»Mysteriis ad oris signationem seu μύησι» in ma
»gnis quinquennium totum, ab signatione oris vero
"(silenti officio) ad ἐπηππείαν tantum annum.* ad
Npart. 1l. c. conf. Exerc. Solin. p. 8. À. Non po-
tuit vir summus pravam causam callidius defen-
dere. Statuit eos qui in numerum initiandorum
recepti fuissent parvis mysteriis, non ad majus-
cula ejusdem anni.admissos sed quinto demum
anno in his μύστας, denique altero anno post in
iisdem ἐπόπτας factos esse. Itaque et quinquen-
nium Tertulliani tuitus neque testes gravissimos,
qui mysteria annua fuisse tradunt, rejicere coactus
est, termos gradus constituendo, quos in mysteriis
servari oporteret, primum προχάϑαρσιν quandam
it minusculis susceptam, secundum μύησιν 8. Oris
signationem , tertium ἐποπτείαν. Sed illa oris si-
gnatio res commentácia est, extrinsecus in textum -
illata; Tertullianus nihil amplius dicit, quam pri-
3 *
36 - LIBER PRIMUS.
nram epoptarum: institutionem quinto: ante con-
summationem anno coeptam, consummatis, hoc
est iis qui omnibus cerimoniis perfuncti. et in eon-
scientiam sacrorum asciti essent, silentii. officium [1],
quo in perpetuum adstricti tenerentur, impositum
esse, quum ante hoc tempus ne habuissent : qui-
dem quod aliis proderent, quippe nullius rei .con-
cii facti. Haec: est Tertulliani sententia elara . et
evidens sed falsa, Namque.illa ipsa. per quinqne
annos centinuata praeparatio tum ab .omnium Sac
crorum consuetudine abhorrens tum a nullo vete-
rum auctorum memoriae .prodita, tum testimoniis
notis et illustribus contraria est. Plutarchus V.
Dem. XXVI. ei qui vellet τὴν τελετὴν. ἅπασαν
ἀπὸ τῶν μιχρῶν ἄχρι τῶν ἐποπτιχῶν παραλαβεῖν,
minimum decem et octo menses insumendos esse
» Idem signaculum vocat i. e. σ ραγῖδα ut Gregor. Nàz.
Or. 678. Α. ἔχεις τῶν μυστηρίων τὰ ἔχφορα, τὰ dà ἄλλα εἴσω
αϑήσῃ ὃ καὶ χρύψει παρὰ σαυτῷ σφραγῖδι χρατούμενρος. "Tertullianus
ipse Apolog. VIII. 12. Herald. talia initiatus et consignatus.
Σῳφράγιζε τὸν λόγον σιγῇ Solom Stob. Serm. IIIL..p. 46, 23. ubi. me-
lius cod. σφραγέζου, ut Heliod. VI. 15. 296. * (ἐῥήτων ἐπέων γλώσσῃ
σφρηγὶς ἐπιχείσϑω Lucian. Epigr. XXXV. p. £6. 'T. IIT. e£ Aeschy-
lus Fragm. CCCII. 218. ἀλλ ἔστι χἀμοὶ xÀeg ἐπὶ yAeqay φύλαξ,
uam clavem Sophocles ipsorum Eumolpidarum ori imponit Oed. C.
050. σεμνὰ τέλη ὧν xol χρυσέα κλὴς ἐπὶ γλώσσᾳ βέβακεν, i. e. σε--
μναὶ καὶ ἄῤῥητοι τελεταί. Àlii χκλεῖϑρον et χαλινὸν linguae vocant et
βοῦν ἐπὶ γλωσσὴ, quod varie interpretantur veteres. v. Mingarell. ad
idym. Il. 6. 157. Blomfield. ad Ágam. $5. plerique de aere tacendi
causa accepto. Sed de bovis signo atticis numis impresso fabula est.
v. Eckhel. Doctr. 'T. II. 207. Fortasse bo j* significatur, quod nomea
vulgo quidem de collari seu λαιμοπέδῃ dicitur, sed γλωττοπέδῃ quo-
que sive camo convenit, qualis damnatorum ori applicabatur; Chry-
sost. Hom. IIT. de Incompr. dei mat. p. 470. B. (i I. σπαρτίον ἐπὶ
τοῦ. στόματος λαβὼν ἐξήγετο vi». ἐπὶ ϑάνατον ὁδόν. cf. Cresoll.
Theatr. Rhet. V. c. 7. Vales. δὰ Απιπιίίδη, XXIX. 1. 44. at camus
quoque modo colli vinculum denotat modo oris frenum sive oram;
unde εὐχαμία Dores dixerunt pro ἡσυχία Etym. M. jllius Sophocleae
clavis simulacrum praebet fibula lunata Angeronae os ambiens, nisi
errat Saxius de Anger. p. 61. .
WZLEUSINLIA. 37
docet,. sex mensibus inter mysteria τὰ πρὸς ἄγραν
et illa quae majora vocantur, interjectis. Schol. .
ad Aristoph. Rann. 745. simpliciter μύησιν et. in-
οσττείαν anni interjectione. distincta fuisse affirmat.
De quinquennio nemo loquitur, neque id conve-
nit cum eorum rationibus, quos post brevem com-
morationem Athenis initiatos esse scimus, velut
Sulla Plut. c. XXVI. Antonius Id. c. XXIII. Phi-
lippus rex Liv. XXXI. 47. aliique mult. . Cicero,
qu de Eleusiniis ita loquitur, ut initiatum esse
appareat, semel sex menses Athenis commoratus
est (074.) et multis annis post (702.) quum pro
consule. in Ciliciam proficisceretur, decem dies in
hac urbe fuit, paulo diutius in reditu apud Ari-
stonem diversatus. Octavianus tempore illo, quod
post Actiacam victoriam constituendis Graeciae
rebus impendit, sacra Cereris suscepit (723.). cf.
Jacobs ad Crinagor. Ep. XXX. 404. T. VIIL nec -
ante huc reversus est quam firmato jam imperio
in Orientem tenderet, unde reducem Zarmarus
Indus sequutus est secundae legationis a Pandione
et Poro missae princeps, quem Athenienses quam-
vis alieno tempore sacris initiarunt. Dio LIV. 9.
Similiterque Apollonius, quum: peragrato Oriente
sub ipsum auctumnum anni post Chr. n. quinqua-
gesimi primi Athenas venisset non antea visas, sta-
tim ab hierophanta petiit ut sibi sacris interesse
liceret sed rejectus est propter magiae suspicio-
nem, circumacto autem anno quarto voti com-
pos factus Philostr. IV. 18. lisdem religionibus
sese obstrinxerunt Adrianus quum Athenis hiemem
38 LIBER PRIMUS.
transigeret[*] et M. Aurelius compressa Cassii se-
di&one. Dio LXXI. 31. Quibus omnibus quin-
quennium illud remissum, remissionem autem
ipsam silentio praeteritam esse, quis sibi persua-
deat? Erravit ergo Presbyter Carthaginensis de re
fando audita, vel potius, quum Valentinianes com-
paratione Ethnicorum deprimere vellet, rheterieo
quodam acumine id quod de mysteriorum ceri-
moniis per intervallum consummatis acceperat, ín
quinquennium vertit, propterea quod Gnostici qwi-
dam doctores Pythagorae exemplo tantum tem-
poris in praeparandis et explerandis catechume-
nis consumebant, sicut Basilides discipulis suis
πενταετῆ σιωπήν praescripsit πυϑαγοριχῶς, ut Eu-
sebius nit Hist. Eccl. IV. 7. 148.
Non aliemum putavi locum diífficlem paullo
uberius enarrare, quo mysteriographi tanquam ti-
bicine doctrinae esotericae praesumtionem suffel-
ciunt, nec unquam reputant, quid momenti ad
causam suam afferat. Num Tertullianus delectum
quendam initiatorum fuisse dicit? num gradus pro
dignitate competitorum distinctos? num aos pro-
batos, alios rejectos, alios in limine retentos, alios
in ipsum quasi sacrae doctrinae meditulium in-
troductos memorat?
^ Veniamus ad alterum testem. Theo Smyrnaeus
Mathem. 1. p. 18. ed. Bull. καὶ γὰρ αὐτὴν φιλο-
[€] In primo itinere Graeco — an in secundo rursus initiatus
fuerit, dubitat Schowius ue Pap. 80. ᾿ οἵ. Dallaeus de libr. sup-
p Dion. et lpnat. L 18. Dodwell. Dissert. de aet.
u
xin. L 116. Buttmann. Ning zu Ideler histor. Untersuch. der
&btron. Meobacht. p.
ELEUSIN:A 390
σοφέαμ aUtgoty quí Tac: ἄκ ἀληϑοῦς τελετῆς xoà τῶν
ὄνεων. ὡς ἀληϑῶς μυστηρίων παράδοσιν. Μυήσεως.
δὲ μέρη πέντε. Τὸ μὲν προηγούμενον χαϑαρμός"
οὐδὲ γὰρ. ἅπασι τοῖς βουλομένοις μετουαία τῶν
μυστησίων ἐστὶν, ἀλλ εἰσὶν oUg αὐτῶν εἴργεσθαι
προαγορεύεται, οἷον τοὺς χεῖρας μὴ χαϑαρὰς xci
qun» ἀξόνετον ἔχομτας, χαὶ αὐτοὺς τοὺς μὴ εἶρ-
γομένους ἀνάγκη «αϑαρμοῦ τινος πρότερον τυχεῖν.
Μετὰ δὲ τὴν χάϑαμσιν δευτέρα ἐατὴν ἡ τῆς τελε-
τῆς παράδοσις [Π. "Toc δὲ ἣ ἐπονομαζομένη ἐπο-
πτεία. Τεεάρνη «δὲ, ὃ δὴ καὶ τέλος τῆς ἐποπτεί-
εἰς, ἀνάδεσιο καὶ στεμμάτων ἐπέϑεσις, ὥςτε xai
ἑτέροις de τὲς παρέλαβε τελετὰς παραδοῦναι δύ-
γασϑαι, δαϑδουχίας οὐχόμτᾳ ἢ. ἱεροφαντίας ἤ τινος
ἄλλης ἱερωσύνης. Ἢ -δὲ πέμπεη d) ἐξ αὐτῶν περε-
γενομόγη. x&và τὸ ϑοοιριλὲς xol ϑεοῖς συνδιαιτὸν
εὐδαιμονία. Hoc igitur leceo probare volunt, Hie-
rophantas Eleusinies quibus vellent quem vellent
gradum. assignasse. Quaeritur quo jure. De Eleu-
sins ia.dici, quae modo retulimus, quum Theo
ipse meo verbo significet, sic demum credi pos-
set;: si. iloruim sacrorum. quaedam propria nota
apposita esset. Quad non est ita. Nam impies
et ségiaratos" aditu excludi, rite adeuntes lustrari,
f£] Nomen hoc solemne est sed ex re ipsa natum. Diod. V. 49.
τὰ ὃν Aaa ditior .t&lovuévq μόνοις παραδίδοται τοῖς μυηϑεῖσιν. Idem
ΤΙ 54. ἕν ἀποῤῥήτῳ rà τελετὴν π τ αδιδόμενον. umelpus τελετάς
χρὸ, τὴν τῶν μυστηφίων παράϑοφιν. τὴν ταῖς ϑυγατράσιν αὖ-
τοῦ γενομένην. Suid. s. v. traditio sacrorum'Á ulej. Met. XI.
384: οὐ τὰ “τοῦ MiSpo. μυστήρια παραδιδόντες Justin. Dial. c. "Tryph.
P. 293. Ὁ. 4, 1& e^ παραλαμβάνων Porph. 1. c. πφραλαμβάνειν
τὰ μυστήρια € Arist. Rahn. D [o λέγεται ἡ τῶν μυστηρίων
εἰμὶ ig i ipyys. Horat oel..p. 3. et. iisdem verbis Ni-
ΛΩΝ in Synes. D. 86 . C. Ácceptio in Tnscriptionibus Mithriacis
v. Walch. δᾶ Πίος, Grot. in. Act..Soc. Jenens. T. IV.:p. 115.
Y
40 LIBER PRIMUS.
communis mos sacrorum erat. Quae autem quarto
loco commemoratur coronae impositio et sacrorum
cum alíis communicatio, ea vero certissimum ar-
gumentum praebet Theonem non de Eleusiniis sed
de privatis loqui mysteriis, quorum antistites titu-
lum et munia Hierophantarum et Daduchorum con-
ferre poterant quibus commodum videretur , sicut
hodie Superiores qui dicuntur in mysteriis neote-
ricis ad dignitates clericales et saeculares promo-
vent quos volunt. Ac si vel maxime de Eleusi-
nlis scripsisset ista Theo, quaererem tamen eadem
quae supra; unde intelligi potest, ex initiatorum
turba duntaxat aliquos secretorum emnium con-
aclos factos esso, reliquos in secundis tertilsque
constitisse? Gradatim sacra percipi dieit et ex in-
tervallo. Quid ad rem? Nemo nom eo, quo in-
tendit, per gradus pervenit. Hoc enimvero qüae-
ritur, utrum vulgus initiatorume et quicunque di-
viniori doctrinae inhabiles repesti essent, rudi-
mentis quibusdam leviter imbuti circa iniia sub-
atiterint an (quod etiam atque etiam cemármo)
omnino emnibus, qui quidem nihil gravius. com-
muisissent, sapientiae istius pemetralia reserata et
popularis religionis vanitates detectae faerimt. id
miti probaveriat mysteriorum admiratores, quod
probari prersus non potest, paucis expertae vir-
tatis et predentiae viris veram dei colendi scen-
tiam treditasa esse, tetama ietama doctrimae mysti-
«ae jactatiemema ad mibilusa recjdere mecemse est.
Seperest umas Olysapiederi leces (Saimte
ceàx p. 393) ques primus Casembenms im neti-
BLEUSINLILA! 43
tiam publicam: protulit, post Forsterus οἱ Fische-
rus in-commentariis ad Phaedonem' c. XIII. repe-
tivermt et novissime Sancrucius in Comment. de
Zosimo.: (Mem. Acad. Paris. T. XLIX. 475.) pro
inedito edidit. Testis ipse non admodum Iuculen-
tus, ut qui diu post Eleusiniorum interitum vixe-
rit, testimoniuin hujusmodi est: ἐν τοῖς ἱδροῖς
ἡγοῦντο μὲν αἱ πάνδημοι χαϑάρσεις, εἶτα ἐπὶ ταύ-
ταις αἱ ἀποῤῥητότεραι' μετὰ ταύτας συστάσεις καὶ
ini ταύταις μυήσεις, ἐν τέλει δ᾽ ἐποπτεῖαι. "ἅνα-
λογοῦσεν αἱ ἠϑεκαὶ καὶ πολιτικαὶ ἀρεταὶ τοῖς ἐμφα-
γέαι χαϑαρμοῖς, αἱ δὲ καϑαρτιχαὶ, ὅσαι ἀποσχευά- ἡ
ζουσι πάντα τὰ ἐκτὸς, τοῖς ἀποῤῥητοτέροις etc. Ad-
versus quae idem mihi dicemdum, quod modo de
Theone dixi, ineertum esse de quonam genere my-
steriorum sermocinetur Olympiodorus, neque ini-
tiatorum ab eo discrimen ullum tradi sed sacro-
rum partes describi, sicut fabularum scenicarum
actus. distincti sunt, spectatores iidem. — Praeterea
non praetereundum est, plerosque duas facere my- -
Steriorum -partes, μύησι» et ἐποπτείαν, nonnullos
tres,. τελετήν, uwvnot, ἐποπτείαν. Herm. in Phaedr.
p. 158. Olympiodorum .et Theonem quinque nu-
merare sed. nen easdem. ^ Ille χάϑαρσιν, παράδο-
σιν, ἀνάδεσιν. ἐποπτείαν. et quintum. quiddam
quod cum Anagoge Platonicorum conjunctum est,
hic χάϑαρσιν . duplicem, σύστασιν, μύησιν; ἐποπ-
τεέαν. (γπῶρο sententiarum: diversitas ostentui ' est,
hoc mystictwm quinquertiwm excogitatum esse ad
eam rem, ut philosophia ipsa cum miysteriis' com-
parari posset, que.tota tendit Theenis disputatie.
42 |^ LIBER PRIMUS.
Ejuemedi autem cemparatienes -mánifeatum :.ent
nom exiliter ad cakculos vocandas .sed..ex;.scriben-
tium consilio aestimandas esse, Num quis:ex- eo
(quad Arbtophanes poetam gubernatori compiuat
et hune dieit.
| ἐρέτην χσῆναι πρῶτα γενέσϑαι — δειλειρεῖν,
a d ἐντεῦϑεν πρωφατεῦσοι χαὶ τοὺς deles desit
x&v κυβερνᾷν αὐτὸν ἑαυτῷ —
argumentum ducat Graecos tres constituisse pee-
ticae consequendae gradus? Hujusmodi. sunt igitur
illa testimonia, quae pro Eleusinierum variis gra-
.dibus et ordinibus afferuntur, ἑματὰ κοὐδὲν ὑγιὲς,
ἀλλὰ πᾶν πέριξ. |
At fortasse res.Ma conpaxata eat, ut etiamsi
nullo ideneo auotore con&rmeri pessit, tamen per
se habeat aliqnam. probabilitatem ?!: Primum .mise-
| nm videtur, in tanta Eleusiniorum celebritate rei
tam singularis indicium: extare nullum.. Deimde
omnem fidem excedit, Atheniemses paueis. secer- -
detibus tantum: potestatis fecisse, ut deerum im-
mortalium augustissima munera in commune tra-
dita arbitratu suo impertirent, quibus vellent, hos
ad interiora saera vocaremt, plebems excluderent;
quod nescio an nusquam ,:serte in ila. suspieacis-
sima et aequissipa civitate nullo modo feri po:
terat, ἘΠ quinam tandem illi erant hujus de-
' lectus arbitri? Callias aliquis aut Archias aut En-
rymedon aut Theodorus, quorum nonnulla facta
rrudeliter et flagitiose novimps, sapientiam autem
nemo unquam praedicavit. Pestreme, quod qui-
dam. dicunt maagHa et:parva nweystema.non aliam
ELEUSINIA ^ 48
ob camsam nominata esse, quem: quod haec res.
minoris mementi et.quasi prima elementa conü-
nerent, illa autem. ám: explicatioBe rerum .gravio-
rum versarentur, mon meminisse videntur, etiam
Quinquatrus minusculas dici, et Daedala, Olym-
pia, Panathenaea quaedam minora. alia autem ma-
jera, aut quia prius instituta ewsent aut quia a
pluribus et cum majore apparatu celebraxentur.
$. 6.
Sublate esotericae et exotericae doctrinae disczi-
mine omnis spes tuendae mysteriorum dignitatis
abjicienda est. jui enim fieri potuit, ut quotan-
nis. multa millia hominum illa.audirent, quae San-
crudus et ceteri Hierophantas tradidisse putant,
quin aut veritate eorum: perspecta: vulgaribus su-
perstitionibus in perpetuum renunciarent atque non
nomine sed re Christiani fierent, aut non per-
specta sacerdotes execrarentur deoxum patrierum
culum et honorem, religionesque. a majoribus tra-
ditas abolere ausos? Praeterea non in Áttica so-
lum sed etiam Spartae Pausan. HI. 20. Megalopoli
VH. 3l. apud Pheneatas VIII 14. et Phjiasieg
H. 14. Eleusinia eelebrabantur, eedem quo illa ri-
tu, neque fuit facile urbs paullo amplior, quae
non vel Cereris ac Liberae. vel alierum deorum
mysteria haberet. v. Dupuis P. L T. IV. p. 35. sq.
Meiners in Comum. Goetting. T. XVL 236. Sainte-
croix T. Il. p. 20—50. Est igi fatendum, aut
haec omhia docendis hominibua et ad veritatam
44 LIBER PRIMUS.
traducendis imstituta esse, aut ne Eleusinia qui-
dem. lIilud adeo fidei absonum, ut,. quamvis
multa a mysteriosophis nostris dicta sint, quae
homines festiviores ridere: nunquam desinent, ta-
men nemo adhuc affirmare sustnuerit, in singulis
fere Graeciae urbibus quotquot annis veram dei
colendi rationem a sacerdotibus traditam esse.
Sed quia casus tulit, ut Eleusimia et Samothracia
magnam prae ceteris famam ctonsequuta sint, haec
velut seminaria quaedam divinae sapientiae in ore
ferunt fanatici antiquitatis cultores. Sine ulla qui-
dem idonea ratione. Nam neque discrimen ullum
mysteriorum a veteribus traditur, neque credi po- -
. test, inter ea sacra, quae eodem nomine appel-
. lata et iisdem numinibus imsctipta. fuere, tan- ὀ
tum interfuisse, ut alia consuetas receptasque. de :
deorum natura opiniones . confirmarent, alia. tol- -
lerent.
Sed ne quis hanc ipsam Eleusiniorum cele-
britatem singularis cujusdam institutionis et a ce-
teris diversae argumentum esse. ducat, demon-
strabo quam multae hujus rei, quamque probabi- -
les causae partim fingi, partim excogitari. possint.
Prima causa fuit eivitatis ipsius, cujus hoc.sacrum
erat, splender et amplitudo domi bellique .parta,
quae omnibus hujus gentis factis inventisque gra-
tiam et' auctoritatem circumdabat. Secunda do-
qmesticorum scriptorum multitudo et. claritas, res
patrias praeconio. suo nobilitantium. v. Sallust.
Cat. VIII. 2. Tertia loci, ubi dea beneficentissima
olim a longis erroribus requiesse credebatur, re-
ELEUSINIA. 45
ligio, et munerum; quae .ab:ea in. ünivessum - ge-
nus humanum profecta sunt, maghitudo, 'Querta
spectaculorum, quae in temple Eleusinie 'etteban.
tr, magnificentia, quam amplissimis verbis: descri-
bit Aristides in Eleus.:p..250. 'T. 1. oy "tt. γῆς
τέμενος ἡ Ἐλευσὶς xai πάντων ὅσα 054 ἀνϑρώποις,
ταὐτὸ φρικωδέστατον. καὸ ᾿ραοδρότατον vlys δ᾽ ἄλλῳ
χωρίων ἢ μύϑων φῆμαι ϑαυμαστότεραι ἐφυμνήϑη“
σαν ἢ τὰ δρώμενα palo τὴν ἔχπληξιν ἔσχεν ἢ μᾶλ-
λον εἰς ἐφάμιλλον κατέστη; παῖς ἀχοαῦς' τὰ δρώμενοι;
ὅσα μὲν δὴ ϑέας ἐχόμενα εἶδον γεμεαὶ παμιλήϑειῤ
εὐδαιμόνων ἀνδρῶν xai γυναικῶν ἐν vois φῤῥήτοις
φάσμασι. Possum plures enumerare. causas; sed
nemo .requiret. Jam quantam ponderis: siuguwlae
apud veteres habuerint, ipsis eorum verbis 'expla-
nabo. Plinius Maximo: suo. scribens VIIL 24. his
eum verbis admonet:. [n Achaeam proficis- |
cére illam veram et meram Graeciam, in
qua primum "humanitas, literae, etiani
fruges inventae esse creduntur — Reve-
rere deos conditores — sit ápud te ho.
nor antiquitati, sit ingentibus factis, sit
fabulis quoque! Hinc pro se quisque conjectu-
ram capiat, quo sensu Graeci, quibus vegetum
semper ingenium animusque ad omnia. mobilis,
templi augustissimi sacrarium ingressi fuerint. Si-
mulque etiam illud consideret, quod Pythagoras
dixit(*], tum maxime pietatem et religionem ver-
8] Plutarchus de Superst. c. VIIL 74. βέλτιστοι ἑκυτῶν γένον-
ται ἄνϑρωποι, ὅταν πρὸς τοὺς ϑεοὺς Bedítoc:. Plura coatulit Wyt- —
tenbach. Animadv. p. 1026.
46 LIBER PRIMUS
sari:in animis,;:quum: rebus. divinis. operam dare-
mus, et quod. Apulejus:, Met. .VIH. p, :172; deüm
praesenLia:- homünes Suà& meliones ;fieri
&elere; (Quod: si áàta amore: wetecum-«bmpazatum
fait, οἱ δι nos iqqiDque.Jogs.aacris et religidsià mi-
rifice. erigimus et altieres: nobis-fieri videmur, .deo-
que .propieres[^], quanto; magis: illos pempae 3a-
crifisalis splendore, .adorantium. frequentia, iaje-
state loci; numinum praesentia. commnofos et. exei-
tatos.«g836. .oportet?. klinc, omnis: miyaterjórum re-
ligio: :fuxit. [, .hine^illae..admirantium. vooes et
commubis: epinie, haee: $acra'qui caste: adirent,
regum; -coelestium 'inteligentiones, «dis vcariores,
onmwmisque. virtutis capaciores fieri; δά quod de
Samethraciis praedicat Diodorus . V. .48. γίνόσθιμί
φασι: Καὶ: εὐσεβεσεἔρουςι: καὶ δικαιοτέρους rii χατὰ
πᾶ» βελείρνας δαυτῶν τοὺς udo μυστηρέωμ xou-
νήσαντας; - Cujusmodi testimonia. in. transitu arrepta
lectores supini ex sue sensu.et ex ecclesiae Chrj-
stianae institutis interpretantur, -lpngas: nobis nar-
rantes. Hierophantarum eretiones e philesephema-
fa, ex. emni: genere disciplinarum. delibata. Qui-
' bus quam facile eareant ^hemines. vividiores, .do-
cere .nos potest illa magnifica Mortimeri oratio
[P] Hoc de ipsa Scripturae S. lectione affirmat Chrysostomus de
Lazaro IIT. 2. 739. B. εἰ δὲ ἀνάγνωσις πρδργένοιτο (EeyyeMov). xa-
ϑάπερ ἐκ ἱεροῖς ἀδύτοις ἡ ψυχὴ τελουμένη οὕτως ἐχχαϑαίρεται xol
βελτίων γίνετᾶι, τοῦ ϑεσῦ ὁμιλοῦντος αὐτῇ διὰ τῶν γραμμάτων.
[bb] Τὸ πρὸς τοὺς ϑεοὺς εὐσεβεῖς εἶμαι καὶ μεμυῆσϑαι πάντα và
μυστήρια καὶ τετελέσϑαι τὰς ἁγιωτάτας τελετὰς, τοῖς εἴσω τοῦ περι--
παάτου προηγορεύετο Julian. Or. VII. 287. D. Sacrorum pleraque
initia in Graecia participavi — multijuga sacra et plu-
rimos ritus, varias cerimonias studio veritatis et offi-
cio erga deos didici Apulej. Apol. p. 494.
BLEUSINIA. y
Hierophentiam.non. Eleusiniam sed: Elensiniae Bi-
millimam, et.qui tum fuerit animi afiecths, enar
renti: TET
Es war die Zeit des grossen Kirehenfest's
Von Pilgerschaaren wimmelten die Wege,
Bekrünzt war jedes Gottesbild ; mich selbst
Ergriff der Strom der glaubensvollen Menge —
^ o'. 9e Wurde ἥν, &ls ich in's Innre nun
7 Der'Kircheh trat, und die Musik det: Himmel:
5i 'Herunterstieg, ünd der Gestalten Fülle... “-!
ες Versohwenderisch aus Wand πὰ Decke quelli, .
Das Herrlichste, das Hóchste gegenwürtig
Vor den entzückten Sinnen sich bewegte!
Als ich sie selbst nun sah, die Góttlichen,
Den "Grüss des Engels, die Geburth de& Herrn, -
Die feilge Mutter, die herabgestiegne |
Dreifaltigkeit, die: leuchtende Verklirung — —
Als. ieh den Pabst.drauf sah ig seiner Pracht
Das Hochamt halten und die: Volker segnen —
Pre romano pontifice.si quis Hierophantam sub-
sütuerit illa'canora et venerabili praecentione|[*]
deas invocantem et tanquam praesentibus suppli-
cantem, si idem caetera istius saerae noctis illu-
Stramenta animo proposuerit, : chereas,. odores,
symphoniarum. cantus ex longinquo leniter reso-
nantes,. adyti, crebris luminibus collicentis pro:
apectum pulcherrimum, haec: omnia si quis cogita.
tione comprehenderit ,. haud: negabit, opinor, .in
ipso harum rerum spectaculo gatis. fuissé momenti
«ἢ
1
[5] Epigr. 4δεσπ. DCCL.
M e 10d" ὑψιφανὲς “Ἰηοῦς ταμἴασ δέδορχας, —
ὃς reri ἀνέφηνε xo) ὕργια͵ πάννυχα μύσταις
Εὐμόλπου πρόχέων ἱμερόεσσαν ὅπα. —
4
. 48 LIBER PRIMUS.
ad homines. percellendos. et rursum. recrenndos,
etiamsi Hierephanta mullum : verbum de iis rebus
dixerit, quas vulgo sermonibus sacris expHicatas
fuisse putant. |
9 7.
Posteaquam, quid in Eleusiniis mysteriis prae-
sentium, oculis animisque subjectum fuisse pute-
mus, breviter et summatim ostendimus, sequitur
ut sententiam nostram ipsis confirmemus: veterum
testimoniis. ^ ' )
Commodum , videtur a clarissimo sacrarum
antiquitatum monimento et ab ea ordiri causa,
qua nulla ad tuendam mysteriorum dignitatem ac-
commodatier, nulla rei publicae damnosior fuit.
lllam díco, quae per nomen vindicandarum reli-
gionum adversus: Alcibiadem ejusque sodales in-
stitata. est. Summam: actionis verbis ipsis, quibus
scripta. est, asservavit Plutarehus V.-Akib. e. XXII.
| Θερσαλὸς ᾿Ἀίμιωνος —— 3i ftdt "εἰςήγγείλεν dór-
πεῖρ περὶ τὼ ϑεὼ [5]» ἀπομιμυύμένον' τὰ μυστήρια
καὶ δεικνύονξα Toi; αὑτοῦ áraígorc ; ἔχοντα δτολὴν
oldvneg ἱεροφόντης ἔχων δεικνύει τὰ ἱερά, καὶ ὄνα-
μδδομεο: αὑτὸν μὲν ἱεροφάντην, Πολυτέωνα-δὲ δ-
ϑοῦχον, κήρυχα δὲ Θεόδωρον. Qui ἃ Plutarclio
plurianum: dissidet in. hac causa, Lysias, ejusdend
facti Andecidem «arguit ὅτε ἐνδὺς στολὴν [9] μέ
[8] Addita a glosaatore formulae legitimae interpretatio : τὴν 4η-
μητρα καὶ τὴν Κόρην...
[98] Καλλίας ὁ Ἱππονίκου. (daduchus) τὴν. σχευὴν ἔχων Andocid.
ELEUSINIA, 49
μούμενος τὰ ἱερὰ ἐπέδείχγυε τοῖς ἀμυήτοις xol εἶπε
τῇ φωνῇ τὰ ἀπόῤῥητα p. 107. unde manifesto in-
telligitur illam δεῖξον τῶν ἑερῶν Hierophantae mu-
nus maxime proprium ommniumque.quae ei agenda
essent, partem fuisse prindipalem. Sed quid ille
fecerit, quum sacra ostenderet, res est' longae de-
liberationis. .EHlud ᾿ δεῖξαι. τὰ ἱερά primum dicitur
de primis sacri eujusque conditoribus, qui ordi-
nem et medum omnium, quae ad religionem per-
tinent, constituunt, riafsque praemonstrant. Eusta-
thius p. 152& 4. ᾿Ξ ἠῥιανὸς. ἱστορεῖ ὅτι Ἰασίων ἀδελ-
φὸς ᾿Ζετέωγος ["]. xe. “αρᾷζάνου ἐκ Δήμητρος xoi
Κόρης κάτοχος γενόμενος εἴς ve ΣΣιχελίαν ἦλϑε καὶ
ἐπὶ [ πολλὴν ἄλλην γῆν ἐπλανήϑη τὰ ἐχείνης ὄργια
δειχνύων. Diodor. V. 49.. Zevc Ἰασίωνι παρέδειξε
τὴν τῶν. μυστηρέων. τελοτὴν τότε πως παραδοϑεῖ-
σαν []. Aphareo ejusque filiis Lycus τὰ ὄργια τῶν
μεγάλων ϑεῶν παρόδειξε Pausan. IV. 2.: Postremo
Ceres ipsa: Triptolemo et -Bumolpo sacra sua δεῖξαι
dicitur. - v. -Epimetr. L.Latini hac in re verbis
ostendere: et.:docere:; utuntur. Hyginus Fab.
CCXXV.. Eleuther:simulacrum: Liberi Pa-
tris constituit et quemadmodum coli de-
Myst. 15, 9. i. e. τὴν ἱερὰν στολήν. v. Palmer. δὰ ἢ. 1. quam Lysias
στολήν dicit." — | |
[^] Hic clare distinguuntur Iasion et Eetion, ille ab ἰᾶσϑαι dictus
alernante quantitate, de quo v. ad Phryn. 642., alter ab ἀετὸς. v.
Etym. M. 420. Buttmanno (Comment. Acad. Berol. anni 1818. p. 229.)
lasion et Eetion idem nomen videtur.
[f] Praepositionem omittit Eudocia p. 234. Sic πλανηϑεὶς τὸν
rod Philo de VII. Miracc. init. πολλὴν γῆν ἀληϑείς Heliodor. X.
[ἃ] πιαραλυϑεῖσαν requiritur aut παροφϑεῖσαν aut παραλει-
φϑεῖσαν..
4
50 LIBER PRIMUS.
beret ostendit. Servius ad Aen. I. 430. Apud
Isthmum anus quaedam nomine Melissa[*]
fuit; hanc Ceres sacrorum suorum quum
secreta docuisset, interminata est, ne eui
ea aperiret. Sicut Diomysius L. I. e. 40. Her-
culem. didt: Pinarium-et Potiium διδέξαι τὰς Ov-
σίας Ive χεχαριαμένως. αὐτῷ. ϑύοιεν, ita^ Atrelius
Victor Origg. ο. ὙΠ]: δὲ Εδδίυθ p. 361. :Recara-
num docuissé[!].ees sacra. certe. ritu. admini-
stranda, Servius autem. Aen. VHI.. 269. eundem
ostendisse àit, qualiter.se cóli vellet, scili-
cet ut mane et vespere ei sacrificarent[*].
scriptor Epigrammatis XXXIX. in L. I. Anth.
Lat tradidisse sacrum.. Num igitur sta-
tuendum . est, . Hierophantam. tum. quum aliis
praeiret et ostenderet rationem sacri perpetrandi,
δεῖξαι τὰ ἱερά. dictum esse? À munere'qüidem sa-
cerdoíali id nequaquam alienum, neque aliter Ci-
cero verbo monstrare usus, ὁδί p. Corn. Balb.
c. XXIV. sacra Céreris assumtà de Grae-
cia et curata per Graecos sacerdotes; sed
quum illam^quae sacrum iliud monstra-
ret et faceret, ex Graecía deligerent. etc.
[e] Notae sunt Melissae Cereris sacerdotes.
[ Διδάσχειν τὰ ἑερά "Theocr. XXVI. 9. Lucian. D. Syr. XV. 97.
T. IX. διδαχϑῆναι viv ἱερουργίαν Paus. IX. 40. sacra docere
Ovid. Fast. V. 99. idemque vulgatum 'libull. IIf. 5. 8. et probatum
Huschkio. Verum dubito an verbum illud, quod semper solemnem et
legitimam sacrorum traditionem denotat, ad profanandi significationem
transferri possit. 0j
I Fortasse propter hànc operosam observationem cura sacri ser-
vis delegata dicitur, quos interdum aris et sacellis praepositos fuisse
legimus. v. P. Fabri Semestr. L. II. p. 526. Oudendorp. ad Apul. Met.
p. 528. Gori de Libert. Columb. oexcv. neque ignoti sunt servi
sacrorum causa manumissi.
M M ————————H— —————— ÁÁ'ÉÓERRRRRRRRREREERERRRRRRR — — ..ἰἀππὺὶὸ'πτΠὸΡ'ΠὋΠέΠ Πὃ9ὅ9»ὃΞ...- «ὕ.... .θ.---------
————————HÁÉ———M— M — ——————
ELEUSINIA. 51
Sed parum convenit Atheniensibus, qui quum ipsi
τὰ ἑερὰ δεικνύναι dicuntur [5], non licet aliud quid
intelligere quam aditum ad sacra dare, visendi
copiam facere. Sacrorum autem nomine tam
Graeci['] quam Remani[*] praecipue signa et ima-
gines deorum, omnemque sacram supellectilem
üignari solent. Quae res animum illuc potius incli-
nat, ut putem Hierophantas. ejusmodi ἱερά in con-
spectum hominum protulisse, sive deorum simu-
lara sive vasa sacra et instrumenta aliave priscae
religionis monimenta, qualia in sacrario Eleusinio
aservata fuisse, etsi.nullo testimonio aflirmare
possumus, tamen probabilitatis speciem habet te-
stimonii similem. Namque noa solum in templis
fere omnibus cimelia venerandae antiquitatis oon-
dia erant [1], sed in mysteriis ipsis talium rerum
[1] "HoaxAé? xol “ιοςκούροις πρώτοις ξένων ἡ πόλις δείκνυσι τὰ
ἱερὰ Aristid. Τ'. I. 251. “Ἱέγεται Τριπτόλεμος τὰ “]ήμητρος xoà Κόρας
αῤῥητα ἱερὰ δεῖξαι "HooxAst τε xol “ιοςκούροις Xenoph, Hell. VI. 3.6.
τα (Ἐλευσίνια) ἱερὰ xoà νῦν δείχνυμεν καϑ' ἕχαττον ἐνιαυτῶν — Isocr.
Paneg; ς, VI, Hinc dicitur “ήμητρος Ἐλευσινίης ἑερὴ Ów Antimach.
Schellenberg. p. 94. σεμνῶν ὄψις καὶ τέλη μυστηρίων Eur. Hipp. 25.
[ἢ Philostr. V. Ap. V. 27. 210. τῷ αὐτοχράτορι τὰ ἱερὰ πρὸ πυ-
lov ἀπήντα. Clarius Justinus V. 4. Athenienses Alcibiadi deos
$ratulantes tulere obviam. Alexandrinos Antonino Caracallae
μεϑ' ἱερῶν τιγων ἀποῤῥήτων ante urbem obviam ivisse narrat Dio
Cas. LXXVII. 22, 1806, Omnes proceres ac sacerdotes
Una cum diis et religionibus suia obviam precessere Ju-
lius Valer, Res gest. Alex. L. III. e. 91. et similiter L. I. v. 86. Se-
δῦ Romanus pacem oraturus mittit. pontifices ἔ ας ἅμα αὐτοῖς
τῶν ϑεῶν τὰ σύμβολα. Dion. Hal ΥἼΙ. 38. 1698... Sacerdotes
cum insignibus suis ac dii prope ipsi exciti sedibussuis
Intrantem :exceperunt Liv. I. 14, Adventu (Constantini)
e*Xornavimus vias paupere quidem supellectile sed
(omnia signa collegiorum, omnium deorum nostrorum
umuülacra protulimus Eumnenius Grat. Act. Const. c. VIII.
[k] v. Brouckhus. ad Tibull. II. 5. 40. u
[!] Qued Pontifici in quibusdam locis pennas aliquot. Gabrielis
aMgeli et ossiculum unius Cherubinorum atque etiam stellae illius, quae
Megis praefulsit, radios forte elapsos ostentant (v. Fabric. ad Cod.
4 *
52 LIBER PRIMUS.
*
mentio occurrit, quas initiati summa cum venera-
tione adspicerent, non initiatis ne adspicere qui-
dem liceret. De statuis luculentum habemus The-
mistii testimonium, qui Or. XX. 235. B. patrem
suum difficillimos quosque Aristotelicae doctrinae
locos illustrantem sacerdoti comparat signorum
mysticorum involucra tollenti: σὺ γνωματεύων τοὺς
ἐπαξίους περιήρεις ve αὐτοῖς τὸν ζόφον xai ἐγύμνους
τὰ ἀγάλματα, ὥςτε ὃ μὲν ἄρτι προςιὼν τοῖς ἀδύτοις
φρίκης vs “ἐνεπίμπλατο καὶ Ἰλίγγου ---- ὅπότε δὲ ὃ
προφήτης . ἐχεῖνος ἀναπετάσας τὰ προπύλαια τοῦ
γεὼ. χαὶ τοὺς χιτῶνας περιστείλας τοῦ ἀγάλματος
ἐπεδείκνυ τῷ μνυουμένῳ μαρμαρύσσον vs ἤδη καὶ
αὐγῇ καταλαμπόμενον ϑεσπεσίᾳ — ἅπαντα δὲ ἀνεῴ--
γνυτο τῶν σοφῶν τὰ ἀνάκτορα xai συνεπώπτευσας
ἂν τὰ ἱερὰ καὶ ὅσα Πυϑαγόρας ἐκόμισεν ἐξ Αἰγύπτου
Pseudepigr. V. T. p. 98. Τ. II. cf. Christophori carmen ap. Boisson. ad
Kunap. p.277.sq.) est sane admiratione dignissimum sed haud minoris
aestimo veterum templorum miracula: ovum Ledae (nisi forte strutho-
cameli fuit) Pausan. IIT. 16. dentes suis Erymanthii VIII. 24. 2. cujus
exuviae a Tegeatis ostentabantur Lucian. adv. Ind. 13. p. 16. T. VIII.
item Calydoniae suis dentes Beneventi asservati Procop. Bell. Goth. I.
15. 849. C. Memnonis gladius Paus. III. 3. 6. Epei ferramenta Iustin.
XX.-1. Olla aenea in qua Pelias coctus una cum Teucri sagittis et
Ulixis chlamyde in aede Apollinis Sicyone Ampel. Mem. VIII. 68. cf.
Beckmann. Gesch. d. Krfind. T. II. p. $64. Scrofae Aeneae (illius
quae triginta porcellos enixa augurium dedit Albae condendae) a s a-
cerdotibus quod in salsura foret, demonstratur Varro
R. R. II. 4. 18. quod illustrat "Tatianus c. Graec. c. XXXIV. mulie-
rem foecundissimam comparans τῇ χατὰ Ῥωμαίους συΐ, ἥτις xol αὐτὴ
μυστιχωτέρας, ὥς φασιν, ἠξίωται τιμῆς. Incudes, quas Jupiter Ju—
nonis pedibus appenderat, a periegetis in 'Troade monstrari refert Εὐτι.--
stathius p. 15. 80. ubi etiam Paridis citharam videre unicuique licuit
Plutarch. Alex. c. 15. Neque illos puduit rem eandem pluribus asse-
rere locis; Isidis crinem Coptitis. v. Etym. s. Kózroc 522. 12. sed
eosdem etiam Memphitis. v. Lucian. l. c. Proinde minus mirum si Eucti
Romani Sisyphi pollubro (Horat. IL. Sat. 8. 21.) et Laomedontis aut
Didus poculis (Martial. VIII. 6.) gavisi sunt, sed illi miserandi, qui
harum fabularum auctoribus et subscriptoribus plus auctoritatis tri-
buunt, quam certissimis argumentis quae ex historia geographiae,
astronomiae ceterarumque artium ducuntur.
ELEUSINIA. 53
ἐς Ἑλλάδα xai ὅσα ὕστερον Ζήνων. quo loco in an-
tecessum enotari velim verba ἀνάχτορα et ἐποπτεύ-
ay conjuncte. posita; nam ad haec ipsa infra re-
curendum erit. Cetera mysteriorum genera ob-
scuius cognita sunt, sed patet plura fuisse. Àe-
lianus in. Fragm. p. 354. coll. 324. narrat quemad-
modum hominem improbae curiositatis Proserpi-
nae sacra rimantem deluserint astutulae antistites:
ἀνὴρ λίχνον ὄμμα πιαίνων χαχῇ ἑστιάσει. τὰ τῆς
Φεῤῥεράττης. ὄργια ἐδίψησε ϑεάσασθϑαι ἀτέλεστος
ὦν. Τὰ μὲν πρῶτα αἱ ἑέρειαι ἐπειρῶντο αὐτὸν
πραῦνειν, βιαίως δὲ ἐγχειμένου τῶν μὲν ἀποῤῥήτων
xu ἃ μὴ ἰδεῖν λῷον ἦν, τούτων οὐχ ἐχοινώνουν
οἱ, τῶν. δὲ πρώτων καὶ ἐξ ὧν οὔτε τοῖς ϑεασαμέ-
γοις οὔτε τοῖς δείξασιν ἔμελλέ τι ἀπαντήσεσθαι δει-
γὺν, παρεῖχόν οἱ βλέπειν ταῦτα. Cui persimile
fatum Elagabali. narrat Lampridius c. VI. Et
penetrale sacrum egt auferre conatus,
quumque seriam quasi veram rapuisset
quam ei virgo maxima falsam monstra-
verat, atque in ea nihil reperisset, ap-
plosam fregit nec tamen quidquam reli-
gioni demsit, quia plures similes factae
dicuntur esse, ne quis veram unquam pos-
5t auferre["]. Unde perspicitur in veterum ci-
[m] Recurrit hic fabula vetus de Palladiis et Ancilibus. Religiosa
quedam Vestalium in doliolis defossa saepius memorant rerum roma-
arum scriptores, Plutarchus Camill. c. XX. Varro, Florus. v. Dracken-
bore, ad Liv. VI. c. 40. Marini Arval. Monum. 'Tom. II. 541. Hesy-
dius: Καϑίσχοι, σιπύα, εἰς ἃ τὰ ἑερὰ ἐτίϑεσαν. Ydem Πιϑάχναι σι-
πύαι, : Casaubonus ad Athen. XI. 478. ubi χαδέσχον i. e. ἀγγεῖον ἐν
ᾧ τοὺς Κτησίους Δίας ἐγκαϑιδρύουσι, de aediculis parieti inclusis in-
terpretatur, locum Sap. XIII. 15. οἴκημα ἐν τοίχῳ etc. respexisse vi-
: Wu, Sed illo loco doliola significari videntur.
54 LIBER PRIMUS.
meliarchiis sacris copiam talium rerum fuisse,
quarum aliae primum adeuntibus, aliae initiatis
et jam ad summa producendis ostenderentur, sive .
' id iisdem solemnibus sive post intervallum factum
est. llae dicebantur τὰ πρῶτα τῶν ἱερῶν, quo
nomine utitur una feminarum in Aristoph. Thesm.
629. alteram simulatae conscientiae suspectam per-
contans his verbis: τί πρῶτὸν ἡμῖν τῶν ἱερῶν
ἐπεδείχνυτο; Hinc transferri solet tam ad alias
res gradatim percipiendas quam ad artes et lite-
ras, quarum rudimenta illis sacrorum primordiis
assimilari solent [5], perfectio autem Epoptiae. Pue-
rilis doctrinae elementa τὰ πρῶτα τῶν ἱερῶν vo-
cat Libanius Or. in Julian. T. 1. p. 375. simili-
terque Aristides divinis Aesculapii monitis edoctus
Se τὰ πρῶτα τῶν ἱερῶν ὑπὸ τῷ τελεωτάτῳ δᾳδού-
χῳ xoi μυσταγωγῷ τελεσϑῆναι dicit de Concord.
T. I. p. 520. Aristophanes autem Vesp. 831. ipsis
tribunalium septis hoc nomen confert; de quo ge-
nere translationum alíus nobis est constitutus ad
dicendum locus. Nunc de rebus ipsis, unde hae
similitudines ductae sunt. Macrobius Sat. 1. 6.
220. Verrius Flaccus ait, quum populus
Romanus pestilentia laboraret, essetque
responsum, id accidere, quod dii despi-
cerentur, anxiam urbem fuisse, quia non
intelligeretur oraculum evenisseque, ut
Circensium die puer de coenaculo su-
[^] Galen. de Vict. Acut. XI. p. 196. T. XL ψυχαὶ μὴ προτετε--
λεσμέναι toig ἐν τῇ ἐγκυχλοπαιδείᾳ ὅροις. Synes. Dion. p. 48. D. οὐ
προετελέσϑη τῷ χύχλῳ. Epicurus τῆς ἐγχυχλίου παιδείας ἀμύητος di-
citur Athen. XIII 588. quem ἀχύχλιεον vocare possis ex Hesychio.
ELEUSINIA. 55
perne despiceret et patri referret, quo
ordine secreta sacrorum in arca pilenti
composita vidisset, quorsum spectat illa Cal-
limachi admonitio in H. in Cer. v. 4.
Τὸν κάλαϑον κατιόντα χαμαὶ ϑασεῖσϑε βέβαλοι
μηδ᾽ ἀπὸ τῶ τέγεος [5],
quo caveri voluit, ne quis profanorum sicut puer
ille fecerat, ex alto prospectans illa secreta sacro-
rum in calatho recondita curiosis oculis contrecta-
rt, Eandem calatherum cistarumque religionem
testatur Aristid. Or, Plat. III. 320. πότερον. ταῦτα
ὀρθῶς καὶ ἀναγκαίως ἔχει ἐνεγκεῖν ἐς μέσον ἢ xai
τοῦτο ddixoüusv xoi περιδργαζόμεϑα, εἰ μὴ προς-
χυνούμεθα ὥςπερ οἱ κέστιν ἀπόῤῥητα χρύπτουσαν;
ἰγὼ δ᾽ οὗ τοῦτο duy. εἶναι τὸ τὰ ἀπόῤῥητα ἐκφέ-
εν []. Haec autem mystiearum cistarum fercula,
quum mysteria celebrarentur, in lucem prolata et
iniiatorum in conspectu locata esse docet Plutar-
di narra£io in V. Caes. X. 369. T. IV. ubi Clo-
dium narrat sub Psaltriae habitu ad sacra Bonae
Deae subrepsisse; quo animadverso Aurelia damia-
[9] Blomfieldio, qui praeceptum de pompa e terra spéctenda non
tantum ad profanos sed ad universam turbam pertinere putat, ipsa Cal-
limachi verba. adversantur. Initiatos nihil opus erat super hoc admo-
mre, adspectu harum rerum jam dudum imbutos exsatiatosque et mox
iterun perfructuros. Nec tolerari potest Spanhemii interpretatio, Ce-
reris nomine "Terram matrem significari, quam desuper adspici nefas
esse, quia omnia in se sustineat etc. . u
[P] Ἐκχφέρειν τὰ μυστήρια "Themist. Or. IV. 55. B. τὰ ἀπόῤῥητα
Kump. V. Proaer. p. 152. τὰ ἱερὰ εἰς βεβήλους Liban. Progymn. p.
334. T. IV. Plotinus Enn. VI. Lib. IX. 11. 770. A. τοῦτο δὴ ἐϑέλει
θηλοῦν τὸ τῶν μυστηρίων ἐπίταγμα τὸ μὴ ἐχφέρειν εἷς ut μεμυημέ-
γους. Eustathius p. 1788. 10. inter ceteras verbi φέρει» propagines
alert τὸ ἐκφέρειν μυστήριον ὅπερ ἐχρῆν ἀνέχφορον. cujus formulae
usun ab Ecclesiasticis quoque scriptoribus perceptum exemplis hinc
sumtis illustrarunt Casaubonus in Exercc. Antib. et Suicerus. v.
Epimetr. II,
56 LIBER PRIMUS.
trix τὰ ὄργια τῆς ϑεοῦ κατέπαυσε καὶ συνεχάλυψε,
cujus. contrarium sed translate dixit Dionysius Hal.
Ep. de Praecc. Hist. c. VI. 785. T.. VL. τὰ μυ-
στήρια (τῆς κακίας) ἐχχαλύπτειν. Propert. IV. 9. 26.
sacra retegere. .Nec difficile ad suspicandum,
quod genus rerum fuerint illa .orgia.: Namque
Theocritus XXVI. 7. Maenadum sacrificium enar-
rans.et.ut Agave conspecto Pentheo prosiluerit
Σὺν δ᾽ ἐτάραξε ποσὶν μανιώδεος ὄργια Βάκχου
ἐξαπένας ἐπιοῦσα" τὼ δ᾽ οὐχ δρόωσι βέβαλοι
hoc nomine illa ἑερὰ significat πεποναμένα, quae
sacrificaturae paullo ante de cista in aram trans-
tulerant, Agaue autem exsultabunda projicit et
disturbat; liborum genera varia, quae Clemens in
cistis mysticis recondi tradit una cum malis pu-
nicis, ferulisque et papaveribus. Haec igitur et
talia seruta quum. passim ἀπόῤῥητα, ἱερά, μυστή-
ρια[] et secreta sacrorum dicantur, quumque ea-
- dem velis involucrisque ne qua profanis .paterent,
cireumdata['], coram sacratis vero retecta fuisse
constet, vix potest dubium haberi, quin in Eleu-
[4] In Statii Achill. II. 138. sunt virgines Bacchea ferentes
orgia. Pollux X. ult. ἑλένη πλεχτὸν ἀγγεῖον, iv ᾧ φέρουσιν ἱερὰ
ἄῤῥητα τοῖς Ἑλενηφορίοις. | Suidas: “ἀῤῥηφόροι αἱ τὰ ἄῤῥητα φέρου--
σαι μυστήρια. Gentilium asinorum sine dubio coryphaeus est ille ὄνος
ἄγων μυστήρια, cujus dignitati egregie consuluerunt illi qui partici-
pium ἄγω» non pro φέρων sed pro ἀπιών (ad visenda mysteria scili-
cet) acceperunt, Orion in Anect. Bekk. T. 1. 332. et Eustath. p. 640.
Sed longe magis huic mystico asello patrocinatur Sancrucius T. I. p
288. 'T'yphonis id symbolum fuisse contendens. Equidem, qui nunquam
in bicipiti somniavi Parnasso, Athenienses putabam non aliam ob cau-
sam sacras sarcinulas asino clitellario imposuisse, quam quia nollent
bajulare ipsi. ,
[r] Simplicius in Categ. A. 4. a. τῶν παλαιῶν νομιζύντων μὴ
δεῖν xol toic σχυτοτόμοις τὴν ἑαυτῶν σοφίαν προτιϑέναι, οἱ μὲν μύ--
ϑοις, οὗ δὲ συμβύλοις αὐτὴν ἀπέχρυψαν, ὡς ἐν τοῖς παραπετάσμασι
ELEUSINIA. 57
sniis.quoque mysteriis vel dearum simulacra reli-
gone antiqua praedita vel donaria antiquitus con-
serata vel quaedam divina utensilia ad. veneran-
dum proposita fuerint. Equidem certe nullam ra-
tom video, cur, quae de omnibus mysteriis
generatim praedicantur, ab illis auferamus. Sed
de statuarum interpositione res prope certa est.
Etenim Plato in Phaedr. p. 250.. quum docere
Vdlet, quantum oblectationis: habeat . inquisitio
e investigatio . veri (ἡ τῶν ὄντως ὄντων ϑέα), ex-
emplum sumit a mysteriis, contenditque. animos
eremum superarum immutabiliumque. . cognitione
pis. voluptatis. capere, .quam divinae species.
initiatis afferant: εἶδον (animi a corporibus se-
aei et liberi) xoi ἐτελοῦντο τελετῶν,. ἢν ϑέμις
Myw, μακαριωτάτην, ἣν ὠργιάζομεν ὅδλόχληροι
μὲν αὐτοὺ ὄντες καὶ ἀπαϑεῖς χαχῶν, ὅλόκχληρα
δὲ χαὶ ἀτρεμῆ καὶ εὐδαίμονα φάσματα μυούμε-
γυί τὸ xai ἐποπτεύοντες" quae ab Eleusiniis trans-
hta esse recte judicat Hermias. Easdem species .
Himerius Ecl..X. 186. XXII. 304. ἀγάλματα et
ϑεῖα φάσματα vocat, Theosophi autem Platoniani -
in teletis theurgicis repraesentari asseverant. Pro-
"uus in Polit. p. 372. τὰ μυστήρια xoi oi τελεταὶ
τὸ δραστήριον ἐν τούτοις (roig συμβόλοις) ἔχουσι
χαὶ ὁλόχληρα xci ἀτρεμῆ xoi ἁπλᾶ ϑεάματα διὰ
τούτων προξενοῦσι τοῖς μύσταις χαϑορᾷν, quae ru-.
1ὰ ἀποῤῥητότερα τῶν ἱερῶν. Praetensa statuis vela memorat Porphy-
Tlüs À, N. cC. 26. ἱσταμένης μεσημβρίας ἐν τοῖς γαοῖς τῶν ϑεῶν τα
περιπετασματα ἕλχουσι. Pausanias V. 12. vela Jovis Olympii et Dia-
làe Ephesiae praetensa memorat; Aegyptiorum ἄδυτα πέπλοις ἐπισκιά--
. ὦονται χρυσοπάστοις Clemens Paedag. III. 252.
58 .LIBER PRIMUS.
minator ille decies reponit in Theol. IV. 9. 193.
ce. 20. 225. 1. 19. 33. etc. Jamblichus autem in
Myst. II. 10. 53. ubi has Schroepferianas artes attin-
git, ἀγάλματα nominat: ἡνίκ᾽ ἂν ἁμάρτημά τι συμ-
βαίνῃ περὶ τὴν ϑεουργικὴν τέχνην xoi μὴ, οἷα δεῖ,
τὰ αὐτοπτικὰ ἀγάλματα ἀπαντήσῃ (pata, si pro Ga-
briele Átramelechus oceurrat[*]). His inter se col-
latis efficitur in Eleusiniis ἀγάλματα quaedam initia-
tis ob oculos constituta fuisse, quae eadem dicun-.
tur, τὰ ϑεῖα, τὰ ἱερὰ φάσματα. Nec ambiguum
est, quorumnam deorum simulacra fuerint Nam
Aristides divinas species, quas Herodotus Athenien-
sium signa sequutas narrat, tribus lecia a Valcke-
nario indicatis τὰ ἱερὰ φάσματα, τὰ ἀπὶ Ἐλευσῖνος
φάσματα vocat, Plutarchus V. Phocion. XXVIII.
30. τὰς μυστικὰς ὄψεις, Maximus autem Tyrius
XXXVI. 0..212. recta deas (συνεπήχουν Θεμιστο-
χλεῖ αἱ ϑεαὶ τῷ χορῷ Ἐλευσίνοθϑεν) et Libanius in
Demosth. T. IV. p. 279. Cererem Liberamque et
Iacchum, quem solum agnoscit Aristides (μόνος
τῶν ἱερῶν φασμάτων ἐξεφοίτησεν). Horum igitur
deorum simulacra et symbola credibile est initia-
tis ad intuendum proposita esse; quod quum fie-
ret, quumque repente["'] reductis velis prospectus
[98] ,Magi suis accitionibus memorant antitheos sae-
»pius obrepere pro accitis, esse autem hos quosdam m a-
»teriis ex crassioribus spiritus, qui deos se fingant
»nesciosque mendaciis ludant.* Arnob. IV. c. 12. Δαίμονας
πονή οὺς ἀντὶ τῶν ϑεῶν εἰκαρίνοντα, oUc δὴ καλοῦσιν ἀντιϑέους
blich. Myst. III. 81. p. 108.
[56] In mysteriis deos vel superos vel inferos repentino quasi ex
machina apparuisse colligimus e "T hemist. Or. XVI. 199. C. ἐπειδὴ
τῆς ἡμέρας ἐκείνης αὐτόπτης κατέστην, ἐν ᾧἦ τὴν εἰρήνην εἰςῆγεν ὥς-
περ ἐν τελετῇ ἀψοφητὶ καὶ ἀπραγμόνως.
ELEUSINI A. 59
in ultimum penetrale pateret, tum vero illud, de
quo quaerimus, vere proprieque dici potuit, τὰ
ἑρὰ δείχνυσϑαι. Paule ante protulimus Themistii
lecum, velorum reductionem [!] adyti apertionem
et adspectum sacrarum imaginum sic consociantis,
ut pateat haec non solum uno tempore facta sed
ftam epoptiae summam complexa esse. Quod
ipsum in Eleusiniis quoque obtinuisse, facile, si
cuncta testimonia in unum, conferimus, intelligi
pest. Primum Himerius Or. XXIL 7. 702. ὅς-
τις ἀχούει ὑμῶν καὶ πείϑεται, πολὺν ἠχήσει τὸν
loxyoy, τῷ δὲ ἀπειϑοῦντι κρύψω τὸ πῦρ καὶ κλείσω
λόγου ἀνάχτορα, indicium praebet, templi Eleusi-
Bi sacrarium quum aperiretur, ingens effulsisse
lumen. ᾿νάχτορον autem Themistius Or. V. 71.
À. mysteriorum nomina ad rerum civilium admi-
histrationem transferens, sicut propriam teletae
tedem designat: ἔξω τοῦ νεὼ và προτέλεια μυήσας
ἐς τὰ ἀνάχτορα τὴν τελετὴν χατατεϑήσεται ["]. cf.
Mar. Tyr. IL. 245. idque recludi seu aulaeis seu
[ Rei per se credibili sufficit vel mediocris auctor Psellus ap.
Van Dal Diss. Agon. VIII. 609. ἐπὶ τῶν λεγομένων τελετῶν τὰ μὲν
ἄδυτα jy, τὰ δὲ παραπετάσματα παραβέβληνται — ἐν dà τοῖς "EXev-
σιγίοις ἀνεμέγνυντο (sc. ἀνεώγνυντο) καὶ ἀγεγυμνοῦντο τὰ ἀποχέ-
ὑμμένα. ,
[7 Obscure Hesychius, ᾿ἀνάχτορον τὸ τῆς “ἤμητρος. ὃ χαὶ μέγα-
(9 χαλοῦσιν, ὅπου τὰ ἀνάχτορα τέϑεται" ubi "Toupius ἀναχτόρια cor-
Πριί, quod quomodo ab ἀνάχτορα differat, non explicat, neque disci-
ür ex Anecd. Bekk. p. 202. ἀναχτορίου τὸ ἅγιον ἱερὸν τῶν ἀνακχτό--
θὼν, aut Hermiae Schol. in Phaedr. p. 157. ἱεροῖς xol ἀναχτορίοις
χρὴ ἀδύτοις. Photius: άγαρον εἰς ὃ τὰ μυστικὰ ἱερὰ τίϑεται" Àm-
fons τὰ μυστικὰ τῆς “Π]ἡμητρος" unde coligas utroque nomine signi-
fcari cellam , ubi dei statua colitur, sive sacrarium. Servius Áen.
XIL 198. et Tsidor. XV. c. 5. sacrarium proprie locus in quo
sàcra reponuntur (ὅπου τὰ ἑερὰ τέϑεται). Glossae: ᾿ϊεροϑήχη 8 ἃ-
crarium. Hic locus, qui in nonnullis templis adyti instar habeba-
Ur Áelian, Fragm. p. $42. in alijs patebat adoraturis, ἀνάχτορον dici-
x
-—
60 LIBER PRIMUS.
valvis testatur etiam Synesius Dion. p. 44. C. ὃν
ὃ ϑεὸς κινεῖ, τούτῳ xoi παρ᾽ ἡμῶν ἀνεῴξεται τὰ
ἀνάχτορα. Aristophanes Nubb. 302. Atticam prae-
ov σέβας ἀῤῥήτων ἱερῶν, ἵνα μυστοδόκος δόμος.
ἐν τελεταῖς ἁγίαις ἀναδείκνυται.
Id quo artificio effectum et quae reclusi penetra-
lis species fuerit, ex his, quae de Carani convi-
. vio narrat Athenaeus IV. 130. A. suspicari pos-
sumus: τῆς ὥρας ὑποσκιαζούσης, ἀναπετάγνυσι τὸν
οἶχον, ἐν ᾧ χύχλῳ ὀϑόναις περιείληπτο πάντα λευ-
καῖς καὶ ἀναπετασϑεισῶν, δᾷδες ἐφάνησαν, λάϑρα
χατὰ μηχανὰς σχασϑέντων τῶν φραγμάτων καὶ
Ἔρωτες καὶ ᾿Αρτέμιδες καὶ Πᾶνες χαὶ "Eguot καὶ
τοιαῦτα πολλὰ εἴδωλα ἀργυροῖς δᾳδοὐχοῦντα λαμ-
πτῆρσι. Quibus similis sine dubio fuit scenae my-
Sticae instructus, deorum signis luciferis in me-
dio positis vel etiam solemni pompa circumductis.
Iacchum certe tali sub specie repraesentatum esse
ex Aristoph. Rann. 340. non inepte: colligunt,
idemque significat Libanius T. IV. 189. τὸν μυστι-
xóv ϑεὸν βαχχεύοντα xoi δᾳδουχοῦντα xoi τὰς ἐξ
ἀναχτόρων λαμπάδας αἸἰωροῦντα Atheniensibus sup-
petias ivisse narrans, quae tota fabula ficta est
ad pompae Eleusiniae exemplum. Postremo Plu-
tur Plut. Sul. ΧΗ. 195. Heliod. VII. 8. 268. et μέγαρον Herodo. II.
141. cf. I. 65. quae nomina nonnunquam latius accipiuntur. Schol. ad
Dion. L. de divin. /nomin. p. 111. D. “Ἕλληνες ἀνάχτορα Pxclov» τὰ
τῶν ΤᾺ αὐτοῖς ϑεῶν τεμένη" eoque modo μέγαρο» dicitur ἃ Dion.
Cass. LIV. 19. Plut. Marcell. c. XX. Sed de Cereris adyto ἀνάχστορον
Antagor. Ep. LVI. p. 70. Herodo. IX. 65. Athen. IV. 168. F. Hinc
nescio an suspicari possimus, τὰ μυστικὰ τῆς Δήμητρος esse signa
mystica, quae in Inscript, Rom. cum aliis ornamentis dedicantur. .
3
ELEUSIN IA. 61
tarchi locum de Profect. Virt. sent. p. 258. T. VIL
ὡς οἱ τελούμενοι xor ἀρχὰς ἐν ϑορύβῳ xoi βοῇ
πρὸς ἀλλήλους συνίασι, δρωμένων δὲ καὶ δειχνυμέ-
vov τῶν ἱερῶν [“ προςέχουσιν ἤδη μετὰ φρίχης καὶ
σιωπῆς, οὕτω καὶ φιλοσοφίας ἐν ἀρχῇ --- πολὺν ϑό-
θυβον ὄψει --- ὃ δὲ ἐντὸς γενόμενος xai φῶς μέγα
ἰδὼν, olov ἀναχτόρων ἀνοιγομένων etc. componere
juvat cum simillima Themistii- sententia (nisi ejus-
dem Plutarchi est) ap. Stob. CXIX. 604. animos
corporis vinculis recens solutos auraeque coelestis
aflatu contactos similes fore initiatis, quos prin-
cipio tenebris et horrore circumfandi, deinde vere
eos excipere φῶς ϑαυμάσιον xoi σεμνότητας dxov-
σμάτων ἱερῶν xoi φαντασμάτων ἁγίων. Ex his igi-
tur testimoniis, quibus partim Eleusiniorum no-
men adscriptum, partim communes omnium my-
Steriorum notae insignitae sunt, tantum: efficitur,
quantum ad hanc causam judicandam satis est,
sacra, quae Hierophanta ostendit, illa ipsa fuisse
ἅγια φάσματα sive simulacra deorum, eorumque
adspectum qui praebeant δεῖξαι τὰ ἱερὰ vel παρέ-
χειν [Ἴ vel φαίνειν [“] dici et ab hoc quasi prima-
rio Hierophantae actu tum Eleusiniorum sacerdo-
tum principem nomen accepisse, tum totum né-
gotium esse nuncupatum. lllud vix opus est ad-
monitione, Alcibiadem convivis suis non cimelia
a b ] Hisdem verbis utitur de, Is. c. 8. 105. 'T. TX, τὰ δειχνίμενα
ρώμενα περὶ τοὺς ϑεοὺς τούτους.
[Y] Apollonia ὁ ἑεροφάντης οὐκ ἐβούλετο παρέχειν τὰ ἱερὰ --- μηϑὲ
τὴν Ἐλευσῖνα iecur Pilote IV. 1 156.
[V] Himer. Or. XX. 766. eins μύσταις τὰ ἑερά. Hesychius:
Ἱεροφάντης ὁ τὰ μυστήρια δεικνύων.
02 LIBER PRIMUS.
sácra ostehdisse-sed ostendentis habitum gestum-
que imitatum esse.
δ. 8.
De altera accusationis parte: χαὶ εἶπε τῇ φωνῇ
và ἀπόῤῥητα, perpauca dici possunt. Nomine hoc
postremo verba cencepta significari videntur, qui- -
bus Hierophanta vel deas invocaret earumque be-
neficia commemoraret, vel praesentes de religione
templi et ordine sacrorum admoneret. Ad pri-
mum genus fortasse pertimen£ illae χλήσεις ἱεραΐ,
de quibus Cleanthes loquitur (v. ὃ. 16. not. o.) et
αἱ ἐκ τῶν ἀναχιόρων qovotc(*] Hierophanta ipse
λέγει τοῖς ἀμυήτοις Seu. διηγεῖται τὰ μυστήρια Diog.
La. H.. 101. [ ὙΠ. 186..qued tum in precantem
[4] Philos. Soph. JI. 20. 600. quo loco ambigitur, wtrum irex-
τορα adytum Eleusinium an palatium significet, quod ipsum propter
majestatem inhabitantiun sanctuarium dicitur et ἀνάχτορον Tzetz.
Chil. L. III. 40. c£. Wernsdorf. ad Licent, v. 6. T. IV. P. II. Simi-
liter μέγαρον dici τὸ παλάτιον adnotat Schol. Pind. VI. 80. Ol. et
μόγωρα &vexroou jungit Plutarch. de Superst. VIII. 74. Kume-
nius p. Restaur. Schol. c. VI. p. 68. Vocem meam — ab arca-
ni$ sacrorum penetralium ad privata Musarum transtu-
li&t, hoc est, e magistro snemoriae fecit scholae doctorem. Τὰ μυστή-
ριᾳ τοῦ παλατίου Macar. Homil. XVII. 8. p. 73. T. VII. Gall. μυστι--
“οἱ vocantur secretioris comsilii senatores, eubieularii etc. Philostratum
tamen de Hierophantae voce loqui et Cuperus contendit Ep. ad Van-
dal. Lettres t. p. 619. et mihi credibilius videtur. ur ένα τῶν
ἀναχτόρων εἴσω idem est quod μυεῖσθαι Julian. Or. VII. 289.
'"'[b] Hoc loco "Theodorus atheus Euryclidem Hierophantam suo ne-
mihe compellat λέγε μοι Εὐρυκλείδη, sive Diogenes erravit, sive mos
ille nomen sacerdotum silentio transeundi (v. Vales. ad Euseb. IV.1 5,
. 96. de Constant. p. 272.) posterior est, sive tantummodo ad initiatos
pertinuit Honoris causa id primo institutum fuisse ex aliis exemplis
cognoscitur. Pseudo-Ignatius in Ep. ad Antioch. p. 158. αὖ γυναῖχες
τιμάτωσαν τοὺς ἄνδρας ὡς σάρχα ἰδίαν, μηδὲ ἐξ ὄνόματος τολμάτωσαν
εἰπεῖν. Similis fortasse causa Carinis fuit, etsi multo aliter existimat
Herodotus I. 146. διὰ τοῦτον τὸν φόνον αἱ yvvaixec νόμον ἔϑεντο μή--
xor ὁμοσιτῆσαι τοῖς ἀνδράσι, μηδὲ οὐνόματι βῶσαι τὸν ἑωυτῆς
ἀνδρα. ᾿
ELHUSINI A. 63
deosque praefantem cenvenit tum in praemonen-
tem, quid observandum sit rite sacrificaturis. Ac-
curatius haec explicari nequeunt. Rerum vero,
quae auditione perciperentur, duo facio genera,
Pausaniam sequens V. 15. 6. ὁπόσα ἐπὶ ταῖς σπον -
δαῖς λέγειν χαϑέστηχεν ἢ xei ὕμνους ὅποίους ddov-
σιν ete. quorum generum uno Hierophantae diis
libantis preces supplices continentur, altero can-
üum illud, cui nomen Iaechi. Hoe enim non
"hm quum pompa Eleusinem deduceretur sed
. ttiam ex adyto auditum esse, colligitur ex Athen.
V2B. D. τὴν ἱερὰν τοῦ Ἰάχχου φωνὴν σεσιγα-
δμένην, τὸ σεμνὸν ἀνάχτορον τοῖν ϑεοῖν κεκλειμέ-
"v, et ex Himerii verbis paullo ante allatis.
| Utwmque autem genus.Aristides uno nomine τῶν .
φωνῶν complecti videtur, -Lkis vero canticis ar-
pumentosis, ut credi par est, gravibusque, et ip-
sus Hierophantae oratione et opertorum magniá-
ae religionis adspectu homines deorum colentes
gaviter commotos et ab omni alia cogitatione ad
summi numinis venerationem traductos esse, sa-
nequam consentaneum est. . Sed iduirco non cre-
dimus Hierophantam. de dei:natura deque rerum
ommum causis et prinoipiis disserwisse. ^ Neque
hc Galenus ipse permittit, qmi rerum divinarum
Wtelligentiam accipi quidem: e mysteriis concedit,
οὶ haud minus utilitatis praebere naturae con-
templationem de Usu Part. L. VII. c. 14. p. 409.
T. VII. πρόςεχε τοίνυν μοι τὸν νοῦν μᾶλλον 4] εἴ-
| "Tote μυούμενος "EAevotyia καὶ ΣΣαμοϑράχια καὶ ἄλ-
Wy τινὰ τελετὴν ἁγίαν ὅλος ἦσϑα πρὸς vois δρω-
64. LIBER PRIMUS.
μένοις τὸ χαὶ λεγομένοις ὑπὸ τῶν ἱεροφαντῶν, μη-
δέν τε χείρω νομίσας ταύτην ἐχείνων τελετήν (na-
turae cognitionem) μηδ᾽ ἧττον ἐνδείξασθαι δυναμέ-
γην ἢ σοφίαν ἢ πρόνοιαν ἢ δύναμιν τοῦ τῶν ὅλων
δημιουργοῦ" quin. ex mirabili corporis humani fa-
brica et omnium membrorum conformatione tam
ad. usum apta. quam. ad speciem .decora naturae
^yationem intelligentis multo clarius apparere: ἅπαν-
τὸς γὰρ," ὡς οἶμαι, καὶ wer tOvog xai xav ἀριϑ-
μὸν ᾿ἄνγθρωσιοι, ὅσοι τιμῶσι ϑεοὺς, οὐδὲν ὅμοιον
ἔχουσιν ᾿Ελευσινίοις “τε xai ΣΞαμοθρᾳκίοις ὀργίοις.
Ἀμυδρὰ.μέν γε ἐκεῖνα πρὸς ἔνδειξιν. ὧν σπεύ-
δει. διδάσχειν, ἐναργῆ. δὲ τὰ τῆς" φύαεώς ἔστε πάν-
τὰ. L. XVII. 1. 102. E. Quod Galenus nulle modo
affirmare potuisset, si.Hirophantae de. sumana di-
vinae.mentis in: condendo, hoc. niundo: sapientia et
. ἀπ conservamdó. censtantia loquuti et ratienihbua ad
persuadendum. Secommedatis 4 usi fuisaant. : "E
5 9. boC,'. e 4.
died fortasis. j aliquis. subjieiat;- haec | in: quibus
mysteriorum summam:pedimus,:ptecatigges, hy-
mnes, pompas, non Eleusiniorum ; propria: fuisse
«ondimenta:.sed omm. omnibus sactis..comnpaumia,
neque: illa tantum -celehritatis consequi .: potuisse,
nisi quadam praecipua :et::singulari- dote: jnstruota
fuissent... Hec vero: duabus solvitur rationibus.
Primum quae 46 Eleusiniis percrebuit fama, .poe-
tarum et panegyristarum excitata, est praeconiis,
quibus licet et familiare est, laudando omia ex-
ELEUSINIA. 65
tollere in majus, Pindari videlicet, Sophoclis, Iso-
catis aliorumque, qui suo quique loco producen-
tu. Deinde secretum ipsum, ut quotidie expe-
rimur, incredibili quadam vi ad allicienda et re-
tinenda hominum studia praeditum est pluresque
ik arcanus horror sanctaque ignorantia
amateres..habet quam. muda. simplexque veritas;
quod vulgo est,. vile est; quidquid latet,
extat honorum, €ornippus ait de Laud. Just.
IV. 86. et. de mysteriis ipsis'Synesius de Prov.
I.124. B. ἀγνωσία σεμψότης ἐπὶ τελετῶν xoi νύξ.
διὰ τοῦτο πιστεύεται τὰ μυστήρια xal ἄβατα σπή-
λαια διὰ τοῦτο δρύττεται, χαιροὶ χαὶ τόποι χρύ-
"wy εἰδότες “ἀῤῥητουῤγίαν ἔνϑεον. — Esto, in-
quit; sed. cur eceuluerunt omnino quae scire omnes .
liceret$ INonme hoc magnum documentum est, po-
pulares superstitiones ab Hierophantis. rejectas et
refatatas esse? .Equidem haec multo aliter inter-
pretor.. Nam! sicut nulla fere urbs fuit, quae non
haberet domestica quaedami sacra in operto culta,
alia indigenis. duntaxat:nota, alia ne his quidem
emnibus, sed sacerdotibus solis conscia (v. L. 1Π,
c HL 8::8.) ita: veteres: Eleusinios contendo deos
patrios secretius et.sine arbitro propitiasse propter
eas causas,. quas in secunda horum sermonum
parte explicabo, postea vero, quum, Eleusine ab
Atheniensibus in ditronem recepta, primum Átti-
cae civibus. omnibus, . deinde Graecis universis
copia facta: esset. haec sacra obeundi, tum vero
retenta est quaedam secreti species ad tuendam
sanctitatis opinionem necessaria et omnibus, quae
EE
' »
66 | ' LIBER PRIMUS.
quondam occulta. fuissent vel dicis et honoris
causa. reservari solita et debita. Quam modeste
Cicero de juris auguralis mysteriis dudum evul-
gatis loquitar eo Joco et tempore, quo scientiam
suam impune jactare posset! Venio, inquit, ad
augures, quorum ego libros, si qui sunt
reconditi, non.scrutor; non sum in ex-
quirendo jure augurum curiosus p. Dom.
XV. — Quid est tam stultum, quam si
quis quid in libris vestris invenerit, id
narrare vobis, vel tam curiosum, quam
ea 8cire velle, de quibus niajores nostri
vos solos et consuli et scire voluerunt
c. XIV. — Non dissimulo me nescire, quae
etiamsi scirem[^] dissimularem, ne aliis
molestus, vobis etiam curiosus viderer,
etsi effluunt multa ex vestra disciplina
6. XLVI. quem lecum contra Marclamdi cavilla-
tienes praeclare defendit Gesnerus ἣν Comment.
Goetting. T. III. 266. Quam verecunde item Plu-
tarchi convivae, quum forte Lucio Pythagoreo
praesente de. piscium abstinentia mentie facta es-
set, inceptum sermonem continuo abrumpunt:
“εύκιος εἰ μὲν ἄχϑεται τοῖς λεγομένοις, ὥρα πε-
παῦσϑθαι καὶ ἡμᾶς, εἴγε ταῦτα τῶν ὑπὸ τὴν ἐχε-
. μυϑίαν ἐστί Symp. VIIL 1. 374. T. XI. Si igitur
de iis rebus, quae jam notiores neque apud omnes
Sanctae essent, adeo religiose loquuü sunt veteres
nihilque in quo vel umbra quaedam arcani resi-
[*] De Augurum disciplina Ciceronem ipsum scripsisse constat. v.
Schulüng. Jurisprud. Cicer. p. 266. d ἡ
BLEUSINIA. | 67
deret, in publico jactarunt, quantam reverentiam
vetustis civitatum arcanis adhibitam putemus, quae
a diis ipsis in fidem perennis tutelae condita cre-
debantur? Dionysius Hal. II. c. 660. quum varias
hominum de Vestae penetralibus percurrisset con-
jeturas, τίνα δὲ, inquit, ταῦτα ἔστιν, οὐχ ἀξιῶ
πολυπραγμονεῖν οὔτε ἐμαυτὸν οὔτε ἄλλον οὐδένα τῶν
βουλομένων τὰ πρὸς τοὺς ϑεοὺς ὅσια τηρεῖν. Haec
est illà μυστιχὴ σιωπή Clement. Protr. L 9. sive
silentii fides, quae, ut Tertullianus ait adv.
Nation, I. 51. Apol. p. 8. vel ex forma et le-
ge omnibus mysteriis debetur, atque ita
proprie ad hujusmodi solemnia pertinet, ut non-
nulli sacra opertanea non eb aliam causam ihsti-
tuta putent, quam ut homines silentii virtu-
tem["] insuescerent Plutareh. de Educ. c. XIV.
p. 40. 'F. VIL Jamblich. V. P. c. XVII 152. tum
ad ea, quae in mysteriis dieerentur, tacite atten-
dentes[*], tum autem audita intra conscientiam re-
tinentes[?]. Itaque argumentum illud a silentio
ει’
. [*] Hanc veteres fere cardinalibus aequiparant. v. Pindari Fragm.
LXIX. 649, et' Aeschyli CCCII. 218. Simonidis sententiam ἔστι καὶ
ἧς ἀκίχδηνον γέρας, Horatius verbis iiadem reddidit et plu-
ria) imitati gunt. v. Jacobs. Anthol. T. FX, 483. Meineke ad Me-
mand, p. 37. et Inscript. ap. Ignarrem de Phratr. p. 249. Hinc de-
rivatum illud δειλώς &xí(vdvvorv γέρας, quod Scholiastes Aristidis. per-
peram Sophoclis Ajaci Lorario adscribit. v. Not. ad v. 125. ubi nullus
ei locus esee potest, quidquid qblequatur Osasnmus Ueber Sopho-
kles Aias p. 182. De Silentio sacro laudatur Chr. Kortholdi
dimertatio Kiel. 1609. suntque ad Virgilii et Horati locos multa ab
interpretibus collecta. |
[c] Ὥςπερ àv μυστηρίοις ἐσιώπων Philostr. V. Ap. 1.15. 17. σιω-
πᾷ ὡς iv μυστηρίοις Achill Tet. L 11. 16. μυστηρίων τιμὴν εἶχε
— τοσαύτη αἰδὼς, σιωπὴ, ἡσυχία ἣν Liban. de Plethr. T. 1. p. 203
[d] Alciphr. III. 62. μυστήριον ἐν αὐταῖς στρέφεται ταῖν ϑεαῖν
ταῖν ᾿Ἐλευσιγίαιν ἀσφαλέστερον. De aliis Gregorius Naz. Or. XXXIII.
OS Ἂ
68 LIBER PRIMUS. -
ductum, ut in omnibus causis ambiguum; ita in
bac adeo invalidum est, ut ab: Ecclesiasticis scri-
ptoribus in contrariam partem. trahatur. Hi enim
mysteria ideo a promiscuo usu secreta fuisse at-
firmant, ne tuepitudo eorum patescéret. |
δ. 10. |
Priusquam ulterius progrediamur, omnia quae
hactenus disputavimus, in brevem summam con-
feramus. Vulgo creditum sacrorum initia a viris
quibusdam prudentibus ad conservandam rerum
divinarum scientiam, posterisque tradendam; sa-
lubriter utiliterque constituta esse quasi quaedam
sapientiae receptacula. Eam opinionem elevare
conati, sumus, tribus, ut nobis videtur, gravissi-
mis argumentis; uno, qued nullum idoneum. te-
stem habeat, altero, quod.a consuetudine veterum
abhorreat, tertio, quod. cum publicis Graecorum.
religionibus constare non possit; quumque praevi-
deremus fore, qui esotericam doctrinam perpau-
cis notam excusaret, hunc praetextum, üt ex va-
no haustum, rejecimus simulque ostendimus, ne-
que reverentiae officium, neque silentii religio-
nem, qua Eleusiniorum cultores se obstrictos pu-
tarunt, doctrinae ejusmodi fidem afferre. Sed quod
primo loco diximus, nullos extare testes, id ac-
582. C. μὴ σεμνοτέρους ἀποφαίνωμεν τοὺς προρςχυνοῦντας τοῖς δαι--
μονίοις, οὗ ϑᾶττον ἂν τοῦ αἵματος ἢ λόγων ἐστὶν ὧν μεταδιδοῖεν
τοῖς ἀμυήτοις. Paroemiographi οὐ. Suidas s. Zreyavóv — παροιμία
Ἐάχχης τρόπον, ἐπὶ τῶν Grtyardw xo σιωπηλῶν" α γὰρ Βάχχαυι ἐσί-
γων».. .
ELEUSINIA. 69
curatius explicandum .est; nam et producuntur
muli et subornari possunt plures.
& H
Agmen ducit Pindarus, magna loquuturus,
ut assolet |
Ὄλβιος ὅςτις ἰδὼν ἐκεῖνα κοίλαν εἶσιν ὑπὸ χϑόνα"
οἶδεν μὲν βιότου τελευτάν,
οἶδεν δὲ διόσδοτον ἀρχάν [5]
Fragm. CXVI 128. H. p. 625. B. Cui succinit
Sophocles
^ τριςόλβιοι
κεῖνοε βροτῶν, οὗ ταῦτα δερχϑέντες τέλη
μόλωσ᾽ ἐς &Óov' τοῖςδε γὰρ μόνοις ἐκεῖ
ζῇν ἐστέ, τοῖς δ᾽ ἄλλοισι πάντ᾽ ἐκεῖ κακά.
nec leviore sono usus Crinagoras Ep. XXX. ami-
cm admonet
— Kexpgozínc ἐπιβήμεναι, ὕφρ᾽ ἂν ἐκείνας
Δήμητρος μεγάλων νύκτας ἴδῃς ἱερῶν,
τῶν ἀπὸ κἢν ζωοῖσιν ἀκηδέα, X εὖτ᾽ ἂν ἵκηαι
ἐς πλεόνων, ἕξεις ϑυμὸν ἐλαφρότερον.
e qui huic exemplum praebuit Isocrates Paneg.
VL. p. 59. bina Cereris munera praedicans, fruges
& teletam, ἧς oí μεϊέχοντες περί vs τῆς τοῦ βίου
τελευτῆς καὶ τοῦ σύμπαντος αἰῶνος ἡδίους τὰς ἐλ-
πίδας["] ἔχουσι. Splendida vero testimonia! nemo
[8] Segaar. ad Clement. Quis div. salut. p. 226. διόςδοτον αἴγλαν
emendat et vulgatum χοινὰν pro χοίλαν tuetur; de hoc suum quisque
earum consulat, ἀρχάν neteesarium est; Pindarus de metempsychosi
oquitur. . eet oc
[0] Segaar. in Diatrib. Acad. p. 58. illa formula loquendi
-70 LIBER PRIMUS.
dicet. secus. Sed mehercule doctrinae, qualem illi
in Eleusiniis propesitam esse volunt, nullum vi-
. q . .
deo vestigium. Isocratis locum explicans Spohnius
Demonstratum est, inquit, initiatis ani-
mum esse immortalem et esse futuram
sortem beatam miseramve. ld quidem non
dicitur ab Isocrate, sed tantummodo hoc, sacri
illius cultores ad spem magnae felicitatis adduci;
quae spes profecta est a communi hominum opi-
nione, deorum favorem et gratiam maximi es-
se ad omnem vitae prosperitatem emolumenti,
illa autem pio sacrorum cultu obtineri, eorum
praesertim, quae ab ipsis constituta aut in illustri
quodam ad venerandum momento posita crederen-
Xur[*]. Quod Isocrates ipse confirmat in Sym-
mach. XII. 260. illa initiatorum praemia omnibus
juste pieque agentibus in commune tribuens: ὁρῶ
γὰρ τοὺς uev εὐσεβείας xol δικαιοσύνης ζῶντας
ἔν τὸ τοῖς παροῦσι χρόνοις ἀσφαλῶς διάγοντας xai
περὶ τοῦ σύμπαντος αἰῶνος ἥδίους τὰς ἐλπίδας
potissimum trita deinitiatis; Hemsterhusius adeo, ut Creuze-
rus narrat Symb. IV. 507. e mysteriis ductam putat, quasi dicas hoc
nostrum gute Hoffnung haben, e libris sacris fluxisse. Ὁ Ποπλε--
κόλας ταῖς ἐλπίσι πρὸς τὸ ϑεῖον ἠδίονα χατέστησε τὴν πόλιν Plutarch.
Publ. c. XXI. τὰς βελτίονας ἐλπίδας ἔχειν Liban. T. II. 208. μετὰτῆς
ἀγαϑῆς ἐλπίδος ἐντεῦϑεν ἀπιέναι Julian. Caes. in fin. sed eodem mo-
do de rebus quotidianis loquuntur: χρηστὰς ἐλπέδας ἔχειν Ziosim.
Hist. IV. 44. Lucian. Ver. Hist. II. 31. σὺν A nord ἐλπέδι Appian.
Pun. VIII. 20. 827. χαλὰς ἐλπίδας ἔχειν Polyb. X. 87. ἀγαϑαὶ ἕλπέ-
δὲς Arrian. Alex. VII. 28. 476. Jamblich. V. Pyth. XVIII. 154. τὴν
ἀγαϑὴν ἐλπέδα προβάλλεσθαι Demosth. Cor. 258. 23. Heliod. VI. 4,
229. προτεένεσϑαι Polyb. X. 96. ἐλπίσιν ἀγαϑαῖς τρέφειν τὴν ψυχὴν
Porphyr. Ep. ad Marcell. c. XXIV. ἐν ἀγαθαῖς ἐλπίσι διάγειν Plato
Ἱερὰ. IV. 718. A.
['] Lucian. Patr. Encom. 8. 5. p. 183. ἑερὰ κεχαρισμένα ταῦτα
γνομέζεται τοῖς ϑεοῖς, ἐπειδὰν εἰς τοὺς οἰχείους ἕχαστος dquxousvoc
ἑερουργῇ τόπους. ες 44 |
ELEUSINIA. . 71
ἔχοντας. Et suscepit hoc vita communis estque
in ore omnium -
Οἱ γὰρ ϑεὸν σέβοντες ἐλπέδας καλὰς
ἔχουσιν εἷς σωτηρίαν —
Phiem. Fragm. XC. 424. Jam si Virgilius in
. Oi v. 29. beatos praedicat, quibus contigit, ut
Panathenaea concelebrarent:
Felix ile dies, felix et dicitur annus,
felices, qui talem annum videre diemque!
. quate id magis de Eleusiniis dici meruit, splen-
. dore summo, augustissimoe loco celebratis? quorum
. Simwlacra sibi in Orcum profecto summam laeti-
tiam attulisse profitetur Hercules Euripideus Herc.
V. 613. τὰ μυστῶν Ogyi οὐτύχησ᾽ ἰδών. Nescio
, an haec satis supérque probent, vim et dignitatem
herum solemnium non in Hierophantae oratione
$d in ipso sacrorum adspectu et perceptione po-
stam fuisse. Sed si quis adhuc haesitet, animum
- vert ad illas innumerabiles devotorum cater-
và, qui sanctam casam Lauretanam aut Cempo-
silam aut Patmon aut alia loca divinis miracu-
lis et virorum sanctorum natalibus consecrata vi-
Stant, et ipsam Kaabam qui praesentes veneran-
tur, nullo doctrinae reconditioris desiderio ducti
"θὰ spe potiundae salutis. Hoc vero quid aliud
et, quam quod Isocrates dicit, initiatos et cum
laetitia vivendi et cum spe meliore moriendi ratio-
. wm accipere? quodque etiam de Martyrum condi-
toris[*] et Christianorum mysteriis dici solet, qui-
[^] Prudentius Perist. H. XI. 175. de S. Hippolyti Pass.
Mira lod pietas et promta precantibus ara
spes hominum placida prosperitate juvat.
72 LIBER PRIMUS.
bus nulla doctrina adjuncta est? De sacro lava-
cro loquens Theodoretus in Compend.. Haer. Fab.
V. 18. 441. Baptisma, inquit, non solum priorum
veniam peccatorum affert ἀλλὰ xoi ἐλπίδα τῶν
ἐπηγγελμένων᾽ ἐντίϑησιν. ἀγαϑῶν.. Atque ad hanc
spem neophyti non longa argumentatione addu-
cuntur, sed nomine et auctoritate dei compellun-
tur. Ad summum), si quis me obnixe roget, conce-
dam Hierophantam, quum Dearum Eleusiniarum
vim et potestatem praedicáret, dixisse aliquid de
praemiis religiosissimo cuique earum cultori pro-
positis et de contemtorum suppliciis ["], sed. yi-
cissim petam, ut.ne plus se accepisse putet, quam
dare voluerim. Nam. quum Eleusinia iis .essent
. consecrata numinibus, quorum vis ad inferos per-
tineret(*, quumque vulgàri interpretatione Proser-
pinae raptus et restitutio ad animorum in vitam
reditum referretur, non dubium. est, quin ex hy-
mnis, fabulis et ex toto cerimoniarum tenore
multae de vitae alterius. conjecturae duci potue-
rint, etiamsi Hierophanta verbum emitteret nul-
lum. ἘΠ si quid super his rebus disseruit, id a
vulgaribus fabulis minime disjunctum fuisse, ap-
paret ex Aeschinis aliorumque testimoniis. Ille in
[bb] Huc spectat quodammodo Hierophantae oratio ap. Ljys. c.
Andoc. p. 108. 5. !
[c] Χϑόνιοι vocantur Ceres et Libera Schol. Aristoph. Nub. 305.
Plutarch. Symp. III. 1. 565. Artemid. II. 35. Herodo. Vl. 184. et sae-
pius. Inscriptio apud Muratorium Anecd. T. XXII. p. 4. et "Thesaur.
T. III. Cl. XIX. 98. 5. παραδίδωμι τοῖς χαταχϑονίοις ϑεοῖς τοῦτο
τὸ ἡρῷον φυλάσσειν Πλούτωνε xol 4ήμητρι καὶ Περσεφόνῃ καὶ Ἔριν--
νυσι. lidem fertasse sunt 9€o0l λύσιοι,. quibus sepulcri tutela commit-
titur in monimento Chyndonactis. v. Hagenbuch. Epist. Epigr. p. 247.
cf. infr. L. II. C. 1. n. ὙΠ. ..
ELEUSINLIA. 73
Áxioch. p. 371. D. initiatis promittit, quae pee-
tae decantant, amoenissimas in Orco sedes, can-
tu, convivia et cetera beata. Schol. Aristid. p.
101. Ἔλεγον oi Ἕλληνες ὡς οἱ và μυστήρια μυη-
vue εὐμενοῦς xoi ἵλδω τῆς Περσεφόνης ἐτύγχα-
γον etc. Denique, ut liberaliter agam, sacerdotes
interdum aliquid de metempsychosi dixisse largiar,
tum quia Clemens illa Pindari verba Pythagoricae
sententiae ' subnectit, tum ob Platonis locum . in
Men. p. 86. B. ἀνήχοα ἀνδρῶν .τὲ καὶ yvvoixów:
σοφῶν περὶ τὰ θεῖα πράγματα' ἱερέων ve καὶ ἱερει-
ὦν, ὅσοις ᾿μεμέληκε' περὸ ὧν μοταχειρίζονται λόγον
οἷοις v εἶναι ᾿διϑόναι --- τὴν μὲν ψυχὴν τότε μὲν
τελευτᾷν, τότε δὲ" πάλιν. γενέσθαι, quanquam: neu-
tum magnam vim babet; nam et illud fortuitum
ee potest et haec Platonis verba de.alio quo-
dam genere sacrorum dicta videntur, quod in se-
«ndo libro tractabitur. |
His fundamentis jactis sequitur ut reliqua te-
simonia percenseamus; quorum maxima pars ex
Mem genere sunt laudativo. "Cicero in dialogo
de legibus Quinto fratri ; quem cum Attico collo-
quentem facit, hanc orationem tribuit; Athenae
tuae tum multa eximia videntur peperis-
$e, tum nihil melius illis mysteriis, qui-
bus ex agresti immanique vita exculti
ἃ humanitatem et mitigati sumus, ini-
tiaque ut appellantur ita revera princi-
Pia vitae.cognovimus [3], neque solum.
[€] Haec rhetorica est non grammatica interpretatio. Initia prae-
dipue dicuntur sacra vel communiter sicut omnia quae ineuntur, unde
Initia pacis, initia nuptiarum Varro R. RR. II. 4. 9. vel quasi
44 LIBER PRIMUS.
cum laetitia vivendi rationem accepi-
mus sed etiam cum spe meliore morien-
di Π. 14. quae eum magis Attici in , gratiam
dixisse et ornandae urbis causa quam ut suam
de mysteriis opinionem proferret, totus orationis
᾿ς eelor ostendit(*]. Idem p. Flacc. c. XXVI. quum
ad rem pertinere putaret, Graecos legatos clien-
tis sui laudatores verbis illustrieribus commen-
dare, hinc ini&um sumit: Adsunt Athenien-
ses unde humanitas, dostrina, religie,
fruges, jura, leges ortae atque in omnes
terras distributae putantur; quae eadem
omnia Verris deprimendi cawsa in deas ipsas
transfert Verr. V. c. 141. a quibus initia, vitae
atque victus, legum, merum, humanitatis homi-
nibus et civitatibus data dicit. Nec secus faciunt
,
εἰςιτήρια in templi interiora; Festus p. 884. penetrale sacrum,
quod interiore parte sacri conficitur. Glossae veteres: Ini-
tia, ἐνηλύσια, bidental, quod ipsum est Abaton sive impene-
trale Apud Tacitum , Gern. XXX. caeso homine celebrant
barbari ritus primordia, Ernestius interpretatur initia μυστή
οια. In Eurip. Bacc ἢ. 459. Pentheo interroganti: πόϑεν δὲ τελετὰς
τάςδ᾽ ἄγεις εἷς Ἑλλάδα, id est, ἃ quonam accepisti has tele-
tas, quas in Graeciam infers? deus respondet Ζιόνυσὸς ἡμᾶς
εἰρέβησεν, i. e. initia vit. Orph. Arg. 470. ἔνϑα χαὶ ὄργια φρικτὰ
ϑεῶν — ἄσμενοι εἰςεπέρησαν. Ammianus XVI. 8. 3865. filium vene-
fico arcanis piacularibus tradidit inducendum i. e. ini-
tiandum. Aliter Ampelius c. VIII. 77. Olympiae templum Jo-
vis, ubi Athletae initiantur i.e. sacramento adiguntur. v. Paus.
V. 24. 2. Kasdem fere notiones Graeci verbis ἐνάρχεσθαι, κατάρχε--
σϑαιν etc. subjiciunt, unde ἄρχτοι fortasse dicebantur puellae Dianae
initiatae , χατηργμέμαι, δἀϊεσῶνο in substantivum verso, ut φόρτος.
ἄρτος. Denique caliger ad Cat. p. 67. elegantissimo galliambo T y m-
παν ih viae Delle: tua, mater, initia, assimilat Pin-
ricum Di . 48. ao xc. , μᾶτερ, πάρα, δόμβοι xu,
βαλων etc. quibus compares Epigr, Aeon. "CCLL de Cellade : p
γὰρ ἄχοντες xol πύλεμοι πάρα.
. [e] Goerenzius ἢ. 1. miratur Ciceronem de his initiis multo hono-
rificentias judicasse Platone putatque sacerdotes, ut Romanis satisfa-
cerent, multa immutasse. /Sed Plato damnat mysteria privata , hic
laudat publica.
RLEUSINIEA. 75
Graeci declamatores modo divinos horum mune-
rim auctores Cererem Liberamque[f] modo eorum
sequestres Athenienses [6] extollentes. Demetrius
. Phalereus ap. Rutil. Lup. de Fig. p. 53. Caperonn.
nobis primum dii immortales fruges de-
derunt, nos per omnes terras distribui-
mus. Has autem laudationes si quis tantum
valere. putat, quantum quaes a juratis pro testimo-
nio dicuntur, postremo eo redigetur, ut juris sci-
etiam, antiquitatis notitiam, agri colendi rationem,
viae beatae disciplinam, denique omnium artium,
qubus humanitas constat, viam et praecepta per
ille pauces initiorum dies tradita esse concedat.
Arriani et Praetextati de Eleusiniis judicia
luculenta quidem sunt et perhonorifica sed prae-
sumam doctrinae mysticae opinionem nihil ad-
jvant. Ille Epict. III. 21. 422. decere vult sa-
pintiae studium non inconsulto impetu nec su-
bito arripiendum esse sed diligenter et ex longin-
480 praeparandum; qui secus faciant, similes esse
hi qui mysteria rudes, imparati, tempore alieno,
loco non suo capessere velint: παρὰ τόπον ταῦτα
t . «sso τοῖο τὶ
Mal ies proie Jor καὶ perpe, de τας κῆρ τὴν τὸν
/, τοῖς dà τὴν γγώ ἡμέρωσε" τοὺς δ᾽ ἐφεξῆς πῶς νόμους οὐχ
᾿σαν οἱ ἄνθρωπόν. ror» jj πόλις διδάσκαλος. scrib. τὸ δ᾽ ἐφεξῆς
28,; γυμους —
[f] Himer. VII. 546. Liban. T. IV. 952. Diod. XIII. 26.
. à] Schol. Aristid. Panath. p. 91. (p. 8. Fromm.) ὁ μῦϑος av-
τοὺς πρώτους λέγει παρὰ ϑεῶν δεξαμένους. τὰ σπέρματα δὲ "Audov
χαὶ διὰ Κελεοῦ xol διὰ Τριπτολέμου. Ruhnkenius ad H. in Cer. p.
140. pro dr “διδου emendat διὰ Ῥάρου, quae ipsi certissima conjectu-
. P Videtur. Vera emendatio est διαδοῦναι ex δὲ "didov xoi, una lite-
ra mutata: δεξαμένους τὰ à wrc διαδοῦναι (distribuisse) διὰ
Κελέου xci Τριπτολέμου. Plato Legg. VI. 782. B. “ήμητρός τε καὶ
,
θρης ϑῶρα, Τριπτόλεμόν τέ τινα τῶν τοιούτων» ϑιάχονον.
76 LIBER PRIMUS.
ὠφελεῖ καὶ παρὰ. χαιρὸν xol μετὰ ϑυσίας δὲ xoi
pev εὐχῶν xai προηγνευχότα “αὶ προδιάχδέμδνον
τῇ γνώμῃ, ὅτι ἱεροῖς προςελεύσεται xai ἱεροῖς πα-
λαιοῖς" οὕτως ὠφέλιμα γίνεται τὰ μυστήρια, οὕτως
- εἷς φαντασίαν ἐρχόμεϑα, ὅτι ἐπὶ παιδείᾳ καὶ àma-
γορϑώσει. τοῦ βίου. κατεστάθη. taque, quo quis
animo ad haec.sacra accedat, multo plus refert,
quam quid ab Hierophanta audiat. — Quum. Va-
lentinianus sacra nocturna sustulisset, pro Grae-
corum cerimoniis deprecatus est Praetextatus pro-:
consul: χοῦτον ἔφη τὸν νόμον ἀβέωτον vois Ελλη-
σι χαταστήσειν τὸν βίον, el μέλλοιεν κιολύεσθαι τὰ
συνέχοντα τὸ: ἀνθρώπειον γένος ἁγιώτατα μυστή-
ρια κατὰ ϑεσμὸν. ἐκτελεῖν Zomim. IV. 3... Eleusinia
sine dubio significans, quae etiam Cicero Legg.
II. 14. in ipsa lege, quae est de nocturnis, exci-
pit nominatim.
^" Haec: fere sunt potiora argumenta, quibns
mysteriorum buccinatores uti solent ad compro-
bandum, .Hierophantas concionabundos ommis di-
vinae religionis et humani offidi rationem expli-
cuisse. Cetera, quae afferunt, versantur in simi-
litudinibus et translationibus, quarum quid quae-
que ad probationem conferat, expendere consti-
tuimus, iniio sumto ab Aeschyli causa, de qua
primum exposui in Dissert. de Myster. Árgum.
MDCCCXX.
8. 12.
Aeschylus, quum forte. aliqua in fabula dixis-
set aliquid vel spectandum exhibuisset, quod cum
ELEUSINIA. |,
Meusiniis haud fortuito congruere videretur, pro-
fanatae religionis reus factus hac excusatione usus -
eit, ut se nescire diceret, quid in: mysteriis fieri
solere Quo'exemple Aristoteles in Eth. Nicom.
- Il. 2. illustrat, quid sit'per imprudentiam pecca-
re: Ἅπαντα μὲν οὖν ταῦτα᾽ (quid quis fecerit et
quo consikio et qua ratione) οὐδεὶς ἂν ἀγνσήσεω: ἢ
δῆλον δὲ, ὡς οὐδὲ τὸν πράττογνεα'. πῶς γὰρ óav-
τόν γε; ὃ δὲ πράτερι,. -ἀγνοήσειεν. ἄμ' τις, οἷον λέ-
γοντες. φασὶν éxxsusiy αὐτοῖς, ἢ οὐκ εἰδέναι, ὅτι
ἀπόῤῥητα ἦν, ὥςπερ “Φἰσχύλος τὰ. μυστικά. Quem
δὲ Ἰοοιπὴ haec adnotat. Eustratius p.40. A. quae
eti jam ab aliis: prolmta sunt, tmmen ita.arcte
cm hac causa cohaerent, ut ométti: non possint:
Δοκεῖ Αἰσχύλος. λέγειν μυστιχά τιμα ἔν. τὸ ταῖρ
Τοξοτίσι καὺ Ἵερδίαις xai ἐν Σισύφῳ καὶ iy
| feria -χαὶ «ἂν ΟἸἰδίπσδε' ἐν γὰρ τούνοις πᾶσε περὺ
Δήμητρος: λέγων “νῶν μυστιχωτέρων περιδργόξδρον
ζητεσϑαὶ δοχεῦ. “Πέγει. δὲ περὶ Αἰσχύλου καὶ Ἧρα-.
χλοίϑης, ὡς κιμδυκεύοιτος ἐπὶ. σχηνῆς ἀναιρεθῆναι
i 3 V Ll ΄- Ld - ^
UA τῷ τῶν μυστικῶν προφέρδιν τινὰ δοχεῖν,. el
μὴ προοισϑόμενος ἐπὶ τὸν τοῦ Διονύσου κατέφυγε
βωμὸν, . καὶ "Αρειοπαγιτῶν αὐτὸν παραιτησαμέμωνψ,
ὑς ὀφύλοντα χριϑῆναι πρῶτον, ἐδόκει ὑπαχϑῆναυ
ἃς διιαστήριον, quam rem muki in transcursu.
Mügerunt, Meursius Eleus.:c. XX. Fabricius Bibl '
Gr. T. IL. p. 171.. docti. Itali in Le Pitture di Ez-
clan 'T. IL. p. 151. Petitis Legg. Att. L. L p.
103. Hemsterhusius ad Lucian. T. HL p. 332.
ünesque ii, qui de: mysteriis scripserunt. Si Star-
Xium sequimur in Hephaest. p. 50., : Aeschylus:
u
ΜΕΝ *
I
i
78 LIBER PRIMUS.
idem publice dixit, quod Hierophantae privatim,
Jovem, Apollinem et ceteros, qui pro diis habe-
rentur, homines fuisse; idque professus est in
Prometheo vincto — eo scilicet, quem Star-
ckiws legit. Freretius Sur le culte de Bacchus
in Mem, Acad. Inscr. T. XXIII. p. 266. Aeschy-
lum putat in illam suspicionem adductum esse eo
quod Dianam Cereris filiam dixisset; id enim dog-
ma Eleusinium fuisse et propterea ab Herodoto
II. 156. et Pausania Aegyptiacum nominari, quod
nollent Eleusiniae doctrinae mysterium prodere.
Videamus hoc quo proserpat. Sà Aeschylus, quum
ad Dianaám. transferret, quod vulgo de Proserpina
creditum, mysteria evulgavit, fere pro explorato
hàberi potest, in his illam Theocrasiae rationem
traditam ease, qua deorum populerium anomencla-
tura ad unius naturalis dei vim et naturam revo-
catur. idque mirifice confirmare videtur. Herach-
des Alleg. VI. p. 21. ὅτι τοίνυν ὃ αὐτὸς udnóAAow
ἡλίῳ xai ϑεὸς εἷς δυσὶν ὀνόμασε χοσμεῖται,. σαφὲς
ἡμῖν ἔχ τὸ τῶν μυστιχῶν λόγων, οἷς «i ἀπόῤῥη-
τοῦ τελεταὶ ϑεολογοῦαιν. Nam si Hierophantae Dia-
nam eandem Proserpinam esse doeuerunt οἱ Apol-
linem eundem Solem, id proxime convenit. cum
Stoicorum ràtione; Stoici autem dicunt non
esse nisi deum unum et unam potesta-
tem, quae pro ratione officiorum nostro-
rum variis nominibus appellatur; unde
eundem Liberum eundem Apollinem ap-
pellant, item Lunam eandem Preserpi-
nam dicunt etc. Serv. ad Georg. V. 1. Verum
A
ELEUSINI A. 79
illa sive Freretii sive Perizonii (ad Aelian. V. 19.)
conjectura a veritate longe aberrat Nam si Ae-
shylo crimini datum est, quod deorum nomini-
bus res naturales signicasset, haud intelligi po-
tet, cur Sophoclem Eurzipidemque paria ausos,
imltos impunitosque dimiserint ^ Koi Σοφοχλῆς
Jin τὸν ἥλιον καλεξ λέγων Ἥλιος olxveigeté ue, ὃν
οἱ σοφοὶ λέγουσι γεννητὴν ϑεοῶν xoi πατέρα πάν-
των Vit. Arat. p. 274[*]. Euripides autem aperte
Apollinem eundem Solem esse declarat in Phaeth.
Fr. II. 11. |
Ὦ χρυσοφεγγὲς 5A? ὥς μὲ ἀπώλεσας
xul τόνδ᾽. ᾿Ππόλλων δ᾽ ἐν βροταῖς σ᾽ ὀρϑῶς καλεῖ
ὅςτις τὰ σιγῶντ' ὀνόματ᾽ οἷδε δαιμόνων ["],
ldemque vim terrenam omnia generantem mode
. σα Baech. 275. modo Vestam Fr. CLXXVHI.
d; Valcken. Diatr. V. 34. tum in Dianam trams-
fet Lunae partes Iph. A. 1570. et eidem Heca-
te& nomen tribuit Ion. 1049.[*] Macrobius autem
Vat. L 18. ut Liberi et Apollinis nominibus unum
eudemque deum significari ostenderet, primum
Aeshyli versum profert *Q χισσεὺς Ἄπολλον Ka-
βαῖος ὃ μάντις [ἢ tum Euripidis Ζόσποτα φιλό-
"is Wakefieldius etiam τὸν xe? ἄστρα Ζῆνα 'Trachin. 145. de
le accipit, quod cum v. 1106. parum e convenit. 'H ἐν ἄστροις" "4oo-
indes omasiat eh o diro eschyl Agam. 1090.
yc ΒᾺΝ um ab A o sumtum v.
Liebel ad Archil. p. 65. d
[e] Eichstaedius in Quaest. Philol. Specc. c. VIIT. p. 78. Heca-
tn εἰ Proserpinam a "Tragicis confundi negat, sed contrarium docent
s, mpla collecta a Sprengelio in Symhol. ad Histor. Medic. P. III. p.
ἐν ior his quae Spanhemius attulit. Copiosius haec nuper tracta-
Mueller in Dissert. Euripides deorum popularium conteutor
Ynüsl. 1826. p. 40.
[ἢ Pro ᾿Μαραῖος ὃ μάγτις Nicol. Perottus Corn. Cop. p. 694. et
80 LIBER PRIMUS.
δαφκε Béxys Παιὰν "Ἄπολλον εὔλυρε. Verum vana
est tota illa argumentatio àb epithetis χισσεύς et
φιλόδαφνος repetita [*],. quoniam hedera etiam.
Apollini et Musis sacra fuit (v. Martian. Cap. L. I.
p. 9. Jacobs ad Amthol. T. VI. 381.) et Libero lau-
rus, quem scriptor Hymni Hom. v. 9. δάφνῃ καὶ
κισαῷ πεπυκασμένον inducit. cf. Tertullian. de Cor.
c. XII. Sed superest. in Aeschyli reliquiis multo.
certius hujus. confusionis .exemplum:
| Ὃν οὔτε πέμφιξ ἡλίον προςδέρμεται -
οὔτ᾽ ἀστερωπὸν ὄμμα ““ητῴας κόρης [ἢ].
quos versus Galenus.L. VI. de Merb. Epid. c. 29.
385. T. IX. e Xantriis profert, nen ex una illa-
rum fabularum, in quibus Aeschylus. res mysticas
atügisse dieitur. Quibus omnibus efficitur, Dia-
nae,. Lunae, . Proserpinaeque nomina. sme ulla
prefanati niysterii. suspicione promiscue posita
p. 994. scribit ὦ Βάχχε ὦ μάντις, sicut Editt. Basil. et Vesal. ubi ve-
tus lectio χαβαῖος in marg. motatur. -Barnesius ad Bacch. 408. Σα-
Beioc emendat; Meursius ὃ xci B« ὁ μάντεις, quod merite rejicit
Hermannus in Censura Stephani a Britànnis editi p. 20. Si nihil aliud,
eerte L4faioc emendandum egse.dixi in, Nott. ad. Aj. p. 8382. Vulpatam
lectionem Welckerus defendit in 'Trilog. p. 130. literam aeolicam prae-
texens, cujus usus si tam late patuit, ut. Aeschylas urbem notissimam
Abas in Καάβας mutare et fabula ejus Κάβειρρε, ut viro dooto videtur
. 165. Κάειροιε dici potaerit, quid: reliquum est; nisi ut Athenienses se
ipsos nonnunquam Καϑηναίους vocasse putemus? Vocabula &yyeouoc
εἰ χάγχαρμος, quae idem pro exemplo affert, tam sibi sunt diversa
quam praepositiones unde constant ἀνά et χατά.
[e] Thesauri editor. p. 26. ,Nemo dixerit Macrobium
hac una de cauaa versum attulisse, quod Aeschylus
»Apollinem Αισσέα appellavit, quo epitheto Bacchus
58&libi ornatur.*. Αἰ alia causa non extat,.quae autem extat mi-
nime abhorret a Macrobii ingenio, qui Liberum eundem Apollinem
esse hoc argumento probat, quod Lacedaemonii Hyacdnthia celebran-
tes hedera coronentur p. 309. Baxyoc in Aeschyli. versu. entheum
signi&care videtur.
[f] Corayi correctionem ad Isocr. p. 242. praecepit Bentlejus. v.
Naekii Sched. Crit. p. 81.
ELEUSINIA 81
esse[*^]. Si vero negamus Aeschylo ecriminosum
fuisse, quod ceteri Tragici, quod multo ante Phy-
δα, quod paullo post Stoici sine cujusquam of-
fensione fecerunt ; Don continuo hoc negotii susci-
pimus, ut causam ipsam criminationis patefacia-
mus. De qua veteres ipsi praeter Aristotelem
ejusque auditorem nihil exploratum habuisse vi-
dentur. Is autem liberam nobis. relinquit . conje-
duram, utrum Aeschylum aliquid dixisse in. fa-
bula, quod idem in mysteriis diceretur, ah. actum
quendam solemnem in scena assimulasse credamus.
Mihi quidem haec ratio ad veritatem propensior
videtur, nec inepta ad explicationem alius cauü-
se a rhetoribus decantatae, qua idem poeta, quum
Furias deceret, implicatus est. v.. Hermann. de
Choro Eumen. Il. p. 21. Nam quod vulgo nar-
rant de terrore puerulorum[*] et de aucto dearum
numero, alterum fabulosum est, alterum nen po-
tit in crimen vocari [8] neque Aeschylus victor
pronunciari, si, ut Heraclides narrat, prope factum
ut occideretur; quod in ipso fabulae exordio ac-
ddisse cum summa totius spectaculi perturbatione
sumendum est, si Heraclidae narratio, ut viro
praestantissimo visum, ad Eumenides spectat. Si
veo illa Areopagitarum pompa faces ardentes
ip et Furiarum solemnis deductio Eleu-
v. Epimetr. III.
d Conf. Juven. ΠΗ. 175. personae pallentis hiatum
In gremio matris formidat rusticus infans.
[8] Plures quam tres Furias Euripides inducit Iphig. T. 970. bi-
225 consecrarunt Athenienses Schol. Oed. 42. Sine dubio liberum fuit,
quot quis vellet Gratias, Horas, Musas introducere; quanquam terna-
rium numerum poetae et fictores tenuerunt ut colloquio struendo et re-
bus agendis aptissimum. 6
-
82 LIBER PRIMUS.
siniae daduchiae imaginem praebuit, existimare
possumus, quanta xeultitudinis indignatio, quan-
tus tumultus exortus fuerit, quum sanctissimas
cerimonias imitatione scenica profanari videret [1].
. Sic de suis temporibus narrat Pinedo in Breviar.
Aucter. ad Stephan. p. 753. b. ,,Poetae Itali
0omici et tragici non audent summos
»pontifices in suis fabulis iutreducere,
quum reges et imperatores intreducant.
Nam quum id fecisset poeta quidam jus-
»ϑὰ pontificio supplicio affectus fuit, me
dignitas. pontificia quodammede evi-
»lesceret/ Negue invidia caruerunt Schillerua
et Wernerus, ecclesiastieas cerimemhas in scena
ostentantes. Quod autem G. Hauptius in Quáest.
Aeschyl. p. 59. affirmat, id quod modo diximus
Axistotelis omnisque antiquitatis testimoniis .ad-
versari; quibus Aeschylum nen ritibus
mysteriorum sanctitatem sed dictis lae-
sisse constat, id multum abest ut concedam.
Aristoteles- dicit: Qui inscienter agit — à δὲ
ἄγνοιαν πράττων —- potest se purgare, si in lo-
quendo se lapsum dicat, aut si inscitiam exeuset:
ἢ οὐκ εἰδέναι ὅτι ἀπόῤῥηητὰ ἦν, ὥςπερ «Πἰσχύλας
τὰ μυστικά [5]. Minime ille de excusatione dicti
'' [i] Seneca Ep. CXV. Quum hi novissimi versus in tra-
goedia Euripidis (Bellerophonte) pronuntiati essent, to-
tus populus ad ejiciendum et actorem et carmen con-
surrexit unoimpetu. .
[1] Ex hoc sane colligi posse videtur, quod Clemens directe tra-
dit, Aeschylum non fuisse initiatum. Nam ut concedam Welckero de
Trilog. p. 107. sq. non eadem omnibus spectacula exhibita esse, quo
referri potest Sehecae testimonium Quaest. Nat. VII. 81. Non semel
quaedam sacrá traduntur, servat Eleusis, quod osten-
ELEUSIN IA. 83
loquitur sed in universum, quomede aliquis sew
dictum seu factum excusare possit; de quo tota
disputatio est. Heraclides autem narrat Aeschy-
lum graviter periclitatum esse ἐπὶ τῷ τῶν μυστι-
κῶν τι προφέρειν. unde nemo certier fit, utrum
dogmata mystica an oerimonias in lucem protule-
it, Aelianus simpliciter “ἰσχύλος ἐχρίψετο σεβεί-
ας ἐπί τινε δράματε, Clemens: τὰ μυστήρια «ἐπὶ
σχηνῆς ἐξειπών' quod verbum ἐξειπών nihil aliad
significat quam evulgare, neque incommode de
poeta scenice dicé potest, sive effatur celanda sive
oculis subjicit; ac ne taciti quidem egrediuntar illi
Juriarum deductores. Quae Eustratius dicit de
quinque fabulis rerum mysticarum memoriam re-
ferentibus, certum indicium praebent, aliud huie
mysticum visum esse, aliud Atheniensibus, quos
unum idemque facinus quater inobservatum inul-
tumque reliquisse prorsus incredibile videtur, nisi
forte Aristotelis interpretes christianos in his re-
bus acutiores fuisse putemus, quam illos ipsos
mysteriorum spectatores. Welckero quaerenti quae-
nam Hli Aeschyleae pompae similitudo esse po-
tuerit cum daduchia Eleusinéa (de Trilog. p. 100.)
neseio an satisfacterus sim si carmen propempü-
cum, si Areopagitarum vestitam et ornatum, sí
modes museos aliquam cum Elemeiniis similitudi-
nem habuisse respenderim [). Ac de ornatu qui-
dat revisentibus, tamen id Atheniensibus ignotum esse non po-
tuit ; cogaito antem, neminem scire posae quid alii ante se in myste-
ris vidissent, Aeschylo non nisi ii succensere poteramt, qui cum ipso
imtati erant.
[1] Consueverunt etiam Comici cl. orós cum facibus educere, ut
6 *
84 LIBER PRIMUS.
dem suáapicienem praebet Athenaeus L 21. E. 4i-
σχύλος ἐξεῦρε c9».aijc στολῆς εὐπρέπειαν xoi σεμνό-
τητα, ἣν ζηλώσαντες οἱ ἱεροφάνται xoi δᾳδοῦχοι
ἀμφιέννυνται. pro quo sie potius dicendum vide-
tur, Aeschylum, choragii scenici instructorem, sa-
cerdotalem habitum: ad stenam transtulisse. Nam
diadema et: purpura vetera fuerünt sacerdotum
insignia, quibus deinde omnes qui in ludis publi-
cis et pompis sacrorum. prodirent, usi sunt, hi
striones,. rhapsodi, citharoedi. 07
. -. Haec fuit nostra de Aeschyli crimine cen-
jeetura, si. minus vera, certe nulli veterum testi-
moniorum contraria De qua utcunque existima-,
bitur, illud quidem nemo amplius impetrabit, ui
Aeschylum Hierophantarum decreta de natura deo-
rum evulgaasse nobis persuadeat.
& ge
. Sed instat aliquis et urget intentius: Cur ergo
ille Aristotelis: interpres Aesohylum dicit de Ce- -
rere μυστιχώτερόν τινὰ εἰπεῖν; Si nibil de bac dea
in mysteriis sublimius traditum est? Cur Hexra-
clides Apollinem et Solem eundeni esse affirmans,
testes adhibet τοὺς μυστιχοὺς λόγους, οἷς αἱ ἀπόφῥη-
τοι ταλεταὶ ϑεολογοῦσι3 Quibus. congruit Sophoclis
enarrator ad Antig. 1146. Liberum Patrem ἄστρων
Aristophanes iw Ranis et Antiphanes Athen. XV. 686. C. qui nunquam
jn crimen vocati eunt. Neque ego daducbiam Aeschylo criminosam
faisse dixi sed daduchiam KEleusinize similem.^Ceterum hanc similitudi-
nem non admodum expressam fuisse necesse est, quando a.nemine ani-
madversa est eorum, qui fabulam, antequam in scenam committeretur,
examinarunt et edidicerunt, oro!
ELEUSINIA 85
χοραγόν a poeta cognominari χατά τίνα μυστικὸν
λόγον, et Clemens Strom.. 1. 349. ᾿“πόλλων μυστι--
χῶς χατὰ στέρησιν τῶν. πολλῶν νοούμενος" neque
discrepat Damascius ap. Phot. Bibl. CCXLII. 552.
Aeonem Alexandriae coli scribens, qui idem sit.
Nol et Adonis xoà τὴν μυστιχὴν ϑεοχρασίαν.
Nonne haec satis superque declarant, in mysteriis.
unius summi dei. notionem explicatam esse? Hos.
serupulos ut eximam,. primum mihi exponendum.
est, nomen ,vorixóy quam late pateat, deinde:
teletae illae, de quibus Heraclides loquitur, quam
diversae fuerint Eleusiniis. :
Mysticum igitur non solum illud dicitur [5],
quod in mysteriis proponitur (qua una exceptione
excluduntur pleraque, quae pro mysteriis et quae
contra dici solent) sed quidquid difficiliorem in-:
tellectum speciemque secreti habet, sive. a natura
ipsa involutum est, sive reconditis quibusdam
continetur doctrinis, seu ob verborum obscuri-
tatem majorem minoremve pro captu audientium.
Justinus Paraen. p. 18. Πυϑαγόρας ὃ τὰ δόγματα
ϑιὰ συμβόλων μυστιχῶς ἐκϑέμενος, hoc est, sym-
bolis suis praecepta sapientiae latenter inclusit.
[e] ἩἩυσειχὸς λόγος ὁ περὶ τὰ ἄῤῥητα μυστήρια Schol. Arist.
Nub. $02, — Hesychius: Muotixóv, λεπρὸν $ λεπτόν" Pluto χοῖρον
μυστιχόν (Aristoph. Acharn. 747. 764.) sigrificari macilentum illum,
quoniam imperatur, sicut agnus curio dicitur Plaut. Aulul. III. 6. 27.
qui ossa atque pellis totus est, quales afferre solebant curia-
les. Alexander ad Aristot. Soph. El. p. 4. b. ef. φυλαὶ ἐν τῇ προζα-
yeyj, τῶν ἱερείων — σπεύδουσα ἑχατέρα τὴν ἑτέραν ὑπερβάλλειν
ἐνεφύσα τῷ λιπόχρεῳ xoà λιπῶδες ἐποίει abeo τὸ μὴ. ὃν ix τοῦ
φυσήματος. v. Valckenar. δὰ Theocr. Id. IV. 20. ἸΠύστην λούοντα χοι--
ρίδιον iy Κανϑάρῳ λιμένι κῆτος συνέλαβε Plut. Phoc. XXVIII. 31..
cujusmodi portentum significatur in Aeschin. c. Ctesiph. 520. (72.) τὸ
τοῖς μυστηρίοις φανὲν σημεῖον, ἡ τῶν μυστῶν τελευτή. 07
N
86 | LIBER PRIMUS.
Clemens Strom. IV. 633. μυστικῶς. xoi τὸ Πυϑα-
γόρειον ἐλέγετο ἕνα γενέσθαι xai τὸν ἄνθρωπον
δεῖν. Himerius Ecl. XVIIL 262. ὥδινεν ἐξ οὐρα-
vob τὴν ldpoodiuv 17 ϑάλασσα, τὰς δὲ ὠδῖνας
ταύτας αἵτινές ποτ᾽ εἰσὶ, μυστικοὶ λόγοι χρύπτειγ
κελεύουσι, significans quandam subtiliorem ratio-
nem nec omnibus in premptu posítam. Sidonius
Apoll. Ep. IX. 264. mystico amplexu tecum
membra conjungit philosophia. Causam
symboli in: occulto habitam hoe nomine significat
Achilles Tat. III. 6. de Jovis Casii statua lo-
quens: προβέβληται τὴν χεῖρα καὶ ἔχει δοιὼν im
αὐτῇ τῆς δὲ ῥοιᾶς ὃ λόγος μυστικός. Juno Poly-
cleti cur altera manu malum punieum gerat, di-
cere recusat Pausanias IL 17. quia ἀποῤφῥητότερος
ὃ Aóyog. Strabo L. IX. 411. συγχαϑίδρυται ὃ “Ἅε-
δης τῇ ᾿4ϑηνᾷ, κατά τινα, ὥς φασι, μυστικὴν ci-
τίαν. Est, ubi ab alegorico discerni non possit.
Servius ad Georg. IIL 391. Endy mion amasse
dicitur Lunam; qui spretus pavit pecora
et sic eam in suos illexit amplexus. Cu-
jus rei mystici volunt quandam secre-
tam esse rationem. Illam videlicet quam Stoi-
cidae venditant. Lactantius ad Stat. Theb. III.
560. Fama cataclysmi inanis est, nec fie-
ri potuit, sed mystice per fabulam figu-
ratum est, quia genus mortalium vitia
atque ignavia invasit Idem ad II. 715. de
Minervae partu: Est vero mysterium, quod
lucis (Lucinis) intaminata atque armis mu-
. hita virgo de vertice dei maximi orta di-
. ELEUSINIA 87
catur. Augustinus de Civ. X. 21. Hoc nomen
(heros) a Junone dicitur tractum, quae
graece Ἥρα, et ideo nescio quis filius se-
᾿ς eundum Graecorum fabulas heros fuerit
nuncupatus, hoc videlicet velut mysti-
cum significante fabula, quod aer Junoni
deputetur, ubi volunt heroas habitare.
Amob V. 32. Itaque qui dicit, cum sua
concabuit Jupiter matre, Jovem pro plu-
via, pro tellure Cererem nominat. Sic
et raptus Cereris aliud dicitur, aliud
significatur, et sub vulgari simplici-
tate sermonis latet ratio secreta et al-
titudo involuta mysterii. Fulgentius Myth.
L |. Praef. p. 21. repulso mendacio Grae-
ciae fabuloso commento, quid. mysticum
in his sapere debeat cerebrum, agnosca-
mus; quo exordio inducitur fabulae interpretatio
alegorica, quales hodie quoque cerebra mystica
exudant. cf. L. II. c. 15. et 16. Et illae ipsae
Eeesiasticorum ϑεωρίαι uvovixoi quid aliud sunt,
quam explicationes librorum sacrorum allegoricae?
quibus in libris aliud secundum literam vel
historiam, aliud secundum mysterium dici
Ambrosius L. de Vid. p. 145. T. I. Philastrius de
Haer. p. 51. Bibl. Bing. T. IV. P. I. aliique affir-
mant plurimi. Nec distat quidquam a symbolico
gare dicendi. Anecd. Bekk. T. L 384. ἁλὸς
. ϑείοιο (1l. 24. 214) μυστικῶς οὕτως προραγορεύε-
τὰι' σπονδαὶ γὰρ καὶ ὁμεστίων χαὶ ἱερῶν xo
ὑσίων xai τραπέζης κοινωνία τούτῳ ᾿χαρακτηρί-
88- LIBER PRIMUS. |
ζονται [*]. Sed Schol. ad Lyc. 132. ἅλα ἐτίϑουν
οἱ παλαιοὶ. ἐν ταῖς τῶν ξενίων χαταρχαῖς συμβολι-
κῶς, ἐπευχόμενοι ὥςπερ. ὃ ἃλς ἐκ δύο φύσεων εἷς
μίαν . ἐπάγη, οὕτω παγῆναι χαὶ τούτους. Et quan-
quam symboli nomen latius patet quam allegoriae,
allegorici autem. genus quoddam sublimius m y a ti-
cum- appellatur, illud fere, quod ad Theoriam
sive Anagogam [5] inclinat, tamen vocabula illa
mystici, allegorici, symbolici, vices inter
se permutant, .saepeque indiscreta sunt. - Proculus
verbi causa in Theol. L. V. 5. 256. τοὺς Koo-
γίους. δεσμοὺς μυστιχῶς τὴν περίληψιν τῶν ὅλων
. χαὶ τὴν ἕνωσιν πρὸς τὸν νοῦν significare dicit, et
eadem vincula in L. V. p. 321. σύμβολα τῆς συν»-
ἐχτικῆς τῶν νοερῶν κοσμήσεως appellat. Plotinus
Enn. V. Lib. V. c. 6. τὸν ᾿πόλλωνα, inquit, οὗ
Πυϑαγορικοὶ συμβολικῶς πρὸς ἀλλήλους ἐσήμαινον
ἀποφάσει τῶν πολλῶν, at Lydus de Mens. p. 26.
Apollinem dicit μυστιχῶς τὸν ἕνα λέγεσθαι. Mta
quod Pindarus Ol. X. 13. carminis sui impetum
Ψᾶφον ἑλισσομέναν vocat, unus Scholiastarum a4-
ληγορικόν esse dicit, alter συμβολιχόν. Ergo in-
eassum luctatur Heynius ut Homerum non alle-
gorice sed symbolice. (id enim vendibilius) inter-
pretari videatur; hoc vero est, ut ipse ait (Exc.
Hl. ad Il. XXIII. p. 569) accommodate ad
antiquiorem sensum poetarum ante Ho-
[5] Τοὺς ἅλας τῆς φιλοφροσύνης ὑπὸ τὰς πτέρνας καταβαλλόμε--
γος ''heophylact. Excc. Lege. p. 186. C. οὗ ἅλες τῆς ὁμολογίας ἠϑέ-
φηνται Id. Hist. VI. 6. 151. C. v. Liebel ad Archiloch. p. 107.
[5] Gregor. Naz. Or. XLII. 684. τὰ ἄγαν ϑεωρητικὰ χαὶ ἀνηγμένα.
Glossae Gr. Lat. ᾿φναγωγιχός, mysticus. cf. δ. 19. De nom. ϑεωρία
v. Vales. ad Socr. H. fed. I. 8. p. 75.
BLEUSINIA 89
merum. Praeclare, si quis nosset illos Ante-Ho-
meros, legissetve. Sed pro his Heraclidae scri-
nia compilant symbolerum Daedali. ᾿
Neque angustiores terminos .habet usus no-
minum ὄργια, τελεταίγ μυστήρια, quibus sacra lu-
stralia, depulsoria, parentalia atque magica com-
prehenduntur. De Plynteriis Plutarchus. V. Alcib.
XXXIV. δρῶσι. τὰ ὄργια Πραξιεργίδαι. Hesychius:
Κεντριάδαι οἱ περὶ τὰ μυστήρια. Athenagoras Leg.
C 1. ᾿Ὡἀγραύλῳ ᾿4Ἁϑηναῖοι καὶ τελετὰς καὶ μυστήρια
ἄγουσι xci Πανδρόσῳ. Anecd. Bekk. p. 239. δει-
πγοφορία ἐστὶ τὸ φέρειν δεῖπνα τοῖς Kéxgonog 9v-
γατράσι᾽ ἐφέρετο δὲ πολυτελῶς χατά τινα μυστιχὰν
λόγον. Lupercalia, quae χαϑαρμῷ similia Plut. V.
Num. c. XIX. Varro ap. August. Civ. XVIII. 17.
(Fragm. p. 362.) mysteria appellat, idemque no-
men Secularibus tribuit Herodian. ΠῚ. 8. nec la-
tet causa. Cybelae et Gallorum mysteria
Zeno Veronens. Tract. L. I. 13. 126. T. V. Gall.
et Lydus de Mens. p. 43. Galenus de Theriac.
LL 1. p. 931. A. Πείσωνος υἱὸς ἁπαλὸς πάνυ,
ἐπειδή τις δημοτελὴς ἦν μυστηρίων ἱερουργία, διὰ
ϑρησχείαν τὴν ὑπὲρ τῶν Ῥωμαίων ϑεῶν ἀναγκαίως.
ἀγομένη ποτέ, ἐφ ὅτῳ καὶ τοὺς εὐγενεστάτους
παῖδας ἱππεύοντας xai χορεύοντας ἔδει τινὰ τῶν
μυστηρίων xci αὐτοὺς ἐπιτελεῖν, ludicrum Trojae
significat, tempus incertum relinquit(^] Nec sa-
tis liquet, quaenam illa sint mysteria, quorum
[4] Cajus Caesar ἐν τινῶν τελεταῖς μυστηρίων, ἃς αὐτὸς συνί-
σταῖτο, στολὰς ἐνδυόμενος γυναιχείας Joseph. XIX. 1. Praetereo re-
cenGores, qui hoc nomine liberius utuntur, Schol. Aristoph. Nubb. 508.
& Lys. 646. quorum hic puellarum Atücarum ἄρχεευσι»ν enarrans τὸ
i
90 LIBER PRIMUS.
tempus sibi nuntiari jubet Cicero ad Att. V. 21.
v. Grenov. Observ. IV. 9. 614. Sam. Petit. de
Anno et Per. p. 377. in Graev. Thes. T. VIL
Mongault. Lettr. de Cicer. à Attic. T. IL p. 95.
Pausanias I. 38. Junonis τελετήν memorat in de-
scriptione urbis Naupliae; Dryopis apud Asinaeos
IV. 34. Antinoi Mantineae VIIL 9. Gratiarum
Athenis IX. 35. Sed praecipue sacris feralibus et
resolutoriis haec nomina conveniunt. Servius Georg.
IV. 503. mysticum est; dicitur enim bis
eandem umbram evocare non licere. Áu-
ctor Anon. de Mulier. Virt. in Bibl. Vet. et Art.
P. V. p. 17. Didonem narrat rogum exstruxisse
σχηψαμένην τελετήν τινὰ πρὸς ἀνάλυσιν ὕρχων»
hoc est ad deprecationem ϑεῶν ὀρχίων καὶ ἀραί-
ΩΡ [, Zosimus IV. 13. 320. ἔστησαν τρίποδα τὸ
Pd αν / J “ὖ
μόλλον αὐτοῖς σημαίνοντα διά τινος τελετῆς [7].
μυστήριον vocat, pro quo Huelmannus de Orig. Damii p. 4. τελετὴν,
sicut Hesychius vocat, dici oportuisse putat; altero loco, qui in 'ro-
phonii antrum descendunt of μυούμενοι nominantur; et oraculum Py-
thium μυσεήριον Eur. El. 87. «λῷα δορτὴ μυστήρια περιέχουσα d50—
μητρος Schol. ad Lucian. Dial. Meretr. vit. 298. T. VIII. In Mu-
rator. Inscr. Cl. II. 163. 4. et Marm. Oxon. Append. XIX. τῆς “4ρτέ-
μεέδος ἑέρεια ἐπιτελέσασα τὰ τῆς 9600 μυστήρια χαὶ τὰς ϑυσίας λαμ--
πρῶς. De Herculis (Coi, ut videtur) mysteriis loquitur Lydus Mens.
p. 92. et ejusdem sacra Romana mysteria appellat Aurel. Vict. c. VIII.
Κρόνου μυστήρια ἐπιτελεῖν ἐν τῷ τεχνοφονεῖν Justin. Apol. c. XII,
604. τελεταὶ τεχχοφόνοι ἢ χρύφια μυστήρια Sap. XIV. 15.28. τελετὰς
συνίστασαν ὡς po σπλαγχνοσχοπούμενοι παῖδας χαταϑύειν ἀφϑόρους
Socrat. Hist. II. 13. 189.
[e] Plutarch. V. Rom. XXII. τὸν ἀποδιδόμενον γυναῖχα ϑύεσϑαε
χϑονίοις ϑεοῖς, lis, puto, quos in contrahendo foedere conjugali juris
jurandi testes et vindices adhibent. Dionys. Antiqq. VI. 89. τοῖς μὲν
ἐμπεδοῦσι τὸν Ügxov τοὺς ϑεοὺς τοὺς οὐρανίους ἵλεως εἶναι x«i
αίμονας τοὺς καταχϑονίους — qui, ut Homerus ait, ὑπένερϑε xa—
μόντας ἀνθρώπους τίγυσϑον ὅτις X ἐπίορχον ὀμόσσῃ v. Heyn. ad III.
279. Hinc igitur o£ ἑερεῖς παρεγένοντο τῇ τοῦ γάμου διαλύσει πολλὰ
φουυδη καὶ ἀλλόχοτα xc) σχυϑρωπὰ δρῶντες. Plutarch. Quaest. Rom.
[f] De sacris magicis Synesius de Insomn. p. 144. A. ἔγνιαε τῶ»
RLEUSINIA. 91
Schol. Pind. Pyth. IV. 281. i9oc ἦν τῶν τελευ-
τησάντων im ἀλλοδαπῆς τὰς ψυχὰς διά τινων uv-
στηρίων ἀναχαλέσασϑαι. Annaeus Gaz. Theophr.
p. 24. (Bibl Bing. T. XII. 627.) παρὰ Χαλϑαίοις
xxi Αἰγυπτίοις καὶ “Ἕλλησιν οἱ τὰς τελετὰς ἐγεί-
ροντες xai γοητεύοιν τῶν πάλαι τελευτησάντων τὰς
ψυχὰς ἐπαγγελλόμενοι, εἰ τὴν Ὃμήρου ἐχχαλεῖν, d
τὴν ᾿Ορφέως, sl «Φοορωνέως, εἰ τὴν Κέκροπος, ἄλεχ--
τρυόνα ϑύοντες xol χαραχτῆρα ὑπογράφοντες M-
γουσι προχαλεῖσθαι καὶ δεικνύναι. Simonis magi
praestigias, quibus pueri speciem ex aere format,
τελετήν vocat Clemens Recogn. H. 20. 637. T. II.
Sagae mortuum evocantis miracula ὠυστήρια He-
liodor. Aeth. VI. 14. 251. Et his magorum offa-
dis proxima similitudo cum Platonicorum .ce2«-
ταῖς ἁγιωτάταις, quae quoniam turpi quorundam
errore huic causae implicatae sunt, operae pre-
tium erit earum simulacrum hoc loco inserere.
8. 14
Etenim illo fatali tempore, quo omnis huma-
nus et civilis cultus seculi in pejus ruentis ver-
ügine haustus pessum ire coepit, inter caetera
gliscentis barbariei signa et portenta pullulavit illa
ex variis fontibus temperata Theosophia, futuri
scientiam, fatorum regimen[*] et quidquid hiantes
ln) προγνώσει τελετῶν τοὺς ἑεροφάντας ἀπὸ τῶν μεγίστων τιμημάτων
αἱροῦνται (operosum apparatum requirunt) xol δεῖ δαπάνης συχνῆς
xa) τύχης συγχομίσαν Κρῆσσαν βοτάνην xel πτέρον «Αἰγύπτιον καὶ
ὀστέον Ἰβηριχόν. Dioscorid. V. 118. p. 296. b. χρώνταέ τινες καὶ εἰς
αὐτῇ (terra Lemnia).
[t] vid. Porphyrii locum a Ficino ad Enn. II. L. III. c. 8. 126.
N
92 LIBER PRIMUS.
superstitiosorum cupiditates explere posset, pro-
fessa ac pollicita. Ad quam si populus et vul-
gus imperitorum sese dedisset, si pauci, si illi,
quos Ennius detestatur |
Aut inertes aut insani aut quibus egestas imperat,
nihil sane nisi communem indoctae semidoctae-
que multitudinis sortem conquereremur. Sed, pu-
dendum dictu, philosophos legimus neque eos
ignobiles et satis arrogantes hujus türpitudinis
non participes sed duces et signiferos fuisse, il-
los ipsos Platenicorum coryphaeos, Porphyrium,
Jamblichum, Proculum, caeteros hujus ἱερᾶς γε--
»s&c, quibus terrae motus compescere ludus erat,
imbres elicere jocus, tantaque cum divinis naturis,
heroibus, geniis, angelis, archangelis familiaritas,
ut quem quisque eorum in Hierarchia coelesti ob-
tineret locum, primo adspectu agnoscerent. ita-
que: de his omnium intelligentium una semper at-
que eadem fuit sententia, solumque hoc ambigitur,
improbiusne mentiti an putidius philosophati an
ineptius Homeri Platonisque sententias interpretati
fuerint Platonici. Sed de mendaciis eorum infra
. dicetur; de ceteris virtutibus Ruhnkenius breviter
distincteque, quod res habet, pronunciavit. ,,Etsi
»Longinus, inquit, Ammonium, Origenem, Am-
J,moniique discipulum Plotinum, aliis aetatis suae
»philosophis anteferebat, non tamen idcirco exi-
»8tümandum est, philosophandi rationem, quam
»illi sequerentur, per omnia probasse — — Lon-
»ginum ignoret oportet, qui tali ingenio placuisse
»credat duram et contortam philosophorum, qui
ELEUSLINIA. 93
cnciliari nolent, conciliationem, insanum alle-
forici sive secretioris sensus quaerendi studium,
Jmysticas disputationes de deo divinisque emana-
J.ionibus et daemenibus,. quibus ommes illorum
»libri sunt referti, alia. denique multa, hic nen
itingenda, quibus tum vera et sincera Platonis
»philosephia feedum in modum adukerabater.«
Bt paullo. pest commemoratis Longini in Timaeum
commentariis, hujus, inquit, libros utinam
fanaticorum interpretum, Procli, Her-
miae et Olympiodori jactura redimere
liceret[*]. (p!
Bonum factum; ut ne quis hujus sententiae
indicium Jacobo Tayloro facere velit, Platonico-
τ) omnium admiratori acerrimo, qui quum
Asium nostrum ob levem Hermiae reprehensio-
Mm noth more than a garrulous smatte-
ΤΟΣ esse promunciaverit["] facile, quid Ruhnke.
Hie/faoturus sit, existimare possumus. Ut lenia-
me fecerit, Criticum mere verbalemxr et la-
tratorem vocabit, quo titulo Bruckerum ompes-
que Platenicerum contemtores nuper ornavit Vi-
"or Cousinus[* Ergo sunt tamen, quibus isti
[8] Dissert. de Vit. et Script. Long. Sect. VI. p. LXXVIII.
Weisk. Idem sensit "Themistius, rhetorum elegantissimus Or. IL. p. 83.
C εἰ ἐγὼ μόνα dvo nuce μεταβαλὼν χαὶ μεϑαρμόσας ἐρεσχελοίην.
"0€ ὑμᾶς χαὶ ἀγροιχιζοίμην, οἷα τὰ πολλὰ εἰώϑασιν οὗ νέοι IIÀa-
ec ϑιασῶται, ὅτι ταῦτα πάντα συγγέγραπταιε τῷ φιλοσόφῳ noorpa-
ἴέύογτι περὶ τοῦδε τοῦ βασιλέως etc.
[Ὁ] Class. Journ. T. XXII. 400. Pari gravitate idem censores Suos
(the generality of reviewers) ne honorem quidem praefatus χαϑαρματα
"at, p. 117, eosque similes esse dicit to the mice that nibbled .
the veil of Minerva p. 263. .
ες, *] Praefat. Gener. in Procl. T. I. p. XLI. commemorato Bruckeri
JMico, qui in Proculi scriptis rudem indigestamque molem se depre-
4
θέ LIBER PRIMUS.
placeant? Swmnt vero multi et erunt mox plures,
si ista nova aetas, quam Cousinus vaticinantis in
modum praenunciat(^], paullulum irroboravezit.
Sed sunt eerte, qui Plotini asseclas tanquam cer-
tissimos philosophandi auctores et unicos antiqui-
tatis interpretes propemodum in coelum feramt.
Nen lectos, inquis. De ceteris. mon nimis repu-
gno. Sed quomodo hoc de Tayloro suspicari pos-
sumus, qui in Platonicorum studio quasi vitae
suae tabernacula collecavit? qui Pletini, Jambli-
chi, Proculi libros plerosque, denique Platenem
ipsum, quantus quantus est, in vernaculum trans-
tulit sermonem? cujus conjectaris docti homines
inventa sua superstruere solent tanquam fwnda-
mentis? Est sane anceps judicium; Taylerus ait,
Ruhnkenius negat. Utri creditis? Equidem me
non interponam; tantum dicam, quantum ex ia
Chaldaeorum oraculorum collectione [*] jedieare
possum, Taylorum in interpretandis veterum: sen-
tentiis 'sic versari solere, ut neque librariorum
menda, neque typothetarum errata animadvertat,
sed verbum de verbo reddere contentus saepe
hendisse dicit et confusionem materiarum male cohaerentium temereque
effusarum, haec addit: Id vero parum imnirum videtur ab eo
, homine, qui philosophiam neo-platonicam appellat sen-
tina et cento versicolor. Proclum magis allatrat, quam
noscendum et intelligendum facit. Tales hucusque hi-
storicos habuere Alexandrini. Hoc est de Bruckero, Moshe-
ijo, Tennemanno Cousini judicium; neque id mirum ab eo hpmi-
ne, qui Eclectismus et recollexit et caetera scripsit, quae a
Creuzero Taylori admiratore et laudatore &umimo in Praef. Procl. T. I.
exagitata sunt, non indignà sane Plotini praecone; qui, ut£ Perphyriüs.
refert in Vita p. 9. ne humane loqueretur ἀναμημνίσχεται potius quam
e] [reet dieere inalebat, et alia bujusmodi
. C.
p. .
[e] Classical Journ. T. XVI. et XVII.
Li
BLBUSINIA 05
grammnatieam, saepissime sensum pervertat. Quum
verbi causa in Proculi loco quodam (in Pelit. p.
370.) 7) δυὰς προςρήχει τῶν νοερῶν βασιλέων τῷ
δημιουργικῷ “τοῦ παντὸς, δυὰς γὰρ παρὰ τῷδε
κάϑηται, φησὶ τὸ λόγιον καὶ τὸ κυβερνᾷν τὰ
πάντα xai τάττειν ἕχαστον, οὗ ταχϑὲν γνιχῶσαν
μὲν ἀρετὴν, χακίαν δὲ ἡττωμένην ἀποδείξει, quam
igitur casus tuliseet, ut pro οὗ ταχϑέν typogra-
phus o? ταχϑέν, apposito puncto ederet, ille alter
Ruánus ^ejusmeodi oraculum Chaldaicum concin-
navit :
vac yap naga τῷδὲ καϑηται καὶ νοεραις ἀστραπτει τομαις
xw τὸ χύβερναν τὰ navra καὶ ταττειν οὗ ταχϑεν. |f]
et postremam hujus Saturnini carminis partem, quae
intellectu caret, nihil cunctatus sic reddidit: pla-
cing in order every thing, which is not
regularly disposed[*] ne indicio quidem ad
letorem facto, unde illa verba νοεραῖς ἀστράπτει
τομαῖς sumserit, quorum nullum in l. c. vestigium
ettat sed e Comm. in Tim. ΠΗ. 216. huc translata
sunt[^]. Alium ejusdem Proculi locum in Tim. III.
167. τοιοῦτος γὰρ ὃ ἐκεῖ νοῦς πρὸ ἐνεργείας ἔνερ-
γῶν, ὅτι μηδὲ προῆλϑεν ἀλλ ἐν τῷ πατρικῷ βυϑῷ
etc. Taylorus sic truncavit, ut schema Alabandi-
cum, sensus autem nullus appareat: Μηδὲ προῆλ-
- [f] ,,The privation of accent is the system of the author** T. XVI.
[f] Haec omnia tacite sumsit a Kirchero Oed. Aeg. T. H. e
m. p. 131. qui eadem verba eodem modo scripsit et interpreta-
est.
[^] Kadem leguntur p. 200. sumta ex oraculo quod Damascius .
servavit Ἔστι γὰρ ἀλχῆς ἀμφιφαοῦς dUreuig νοεραῖς στράπτουσα TO- —
heic: p. 195.
06 LIBER PRIMUS.
ϑὲν ἀλλ — T. XVII. 132. Neque hoc bis terqne
fecit sed fere omnibus locis verba ad intellectum
Sententiae necessaria resecuit, aliena et superva-
canea addidit, quasi ex ipsis oraculis depromta,
et neque mendosís, quae multa sunt, correctio-
mem adhibuit, neque obscuris interpretationem,
nisi: illam .Ru&nianam. Quae ille omnia sine du-
bie levia ducet et ignoscenda heniinibus in akie-
rum rerum oogitatione defixis (very pardona.
ble in:men who are in pursuit ef the
most important truths T. XXI. 117.) Verum
enimvero, ὁ boni! τὰ μιχρὰ μυεῖαϑαι πρὸ τῶν με-
γάλων, Sic mystica lex est, neque magna pro-
fessos parva et puerilia nescire decet.
Vellem equidem hac parte disputationis, quae
in aliorum reprehensione consumta est, superse-
dere potuissem. Sed quaestio ipsa, in quam in-
gressi sumus, natura sua cum ea causa conjuncta
est, cujus illi .patrecinium susceperunt. Etenim
de mysteriorum genere quaerimus eo quod a Pla-
tonistis auctoritatem, a Chaldaeis speciem disci-
plinae accepit, quorum illos Platonicae doctrinae
interpretes perfectissimos, hos ipsius Platonis do-
ctores fuisse Taylorus, ejusque sectatores affir-
mant. Contra quos non plus dicam quam ad in-
stitutum pertinet. Ac primum pro concesso va-
leat, mysteria ista, quorum mentio est in Plato-
nicorum scriptis, privatim celebrata esse et in an-
gulis. Cujus generis sacra post imperii Persici
occasum et multo magis sub Romanorum domi-
natu in dies plura insinuata sunt, auctoribus di-
ELEUSBINIA. | 97
venis, artificis iis, quorum specimen exemplum-
qe est Álexander Lucianeus. His vero, quod
constet, omnibus: ritus inter se pares erant, vota,
cstimoniae, purificationes; spectaculorum mysti-
cxrum. tenor unus idemque, divinae species, pho-
tapogiae et cetera glaucomatum pro re ac loco
&pparata; praemiorum, quae initiatis proponeren-
tr, genera varia, summa tamen haee erat, . ut
initiati divinae se gratíae digniores votorumque
emium compotes fore sperarent Quam spem
afjuvit ' publica - hominum persuasio, secretiore
Werum cultu et insolito plus profici ad salutem
qmm legitima 'sáerorum popularium observatione.
lame etiara omnes illos, quibus veritas lwdibrio,
spemtitio in quaestu fuit, singularem quandam
| SMüfirandi - disciplinam prae se tulisse legimus,
. lorum; placandorum potentissimam, eandemque
pais. cogwitam noscendamque. De quorum va-
We Philo breviter, quod in universum valeat,
munciavit. Tí γὰρ, inquit, εἰ χαλὰ ταῦτ' é&ouv,
| ὦ μύσται, καἀὲ συμῴέρυντα ἢ συγκλεισάμενοι ἑαυ-
| τοὺς ἐν σχότῳ βαϑεῖ τρεῖς ἢ τέτταρας μόνους ὠφε-
ire, πάρὸν ἅπαντας ἀνθρώπους ἐν ἀγορᾷ μέσῃ
| τὴ" τῇς ὐφελείας᾽ πρυϑέντας, ἵνα πᾶσιν ἀδεῶς P
| βελτίγνος καὶ εὐτυχεστέρου κοινωνῆσαι βίου de
Victim: Offer. p. 856. C. quo loco populares suos
Wviter admónet: μηδεὶς obw μήτε τελείσϑω τῶν
| Μωυσέως ᾿φοιτητῶν᾽ μήτε, τελείτω᾽ éxdvsgov γὰῤ,
τὸ τε μανϑάγειν καὶ τὸ διδάσχειν τελετὰς, οὐ μι-
qo ἀνοσιούργημα. cf. Schleusner Thesaur. s. v.
,Τῆερφόρος T. V. 2860, Et huic similes veritatis
7
-
98 LIBER PRIMUS.
propugnatores alii suis quisque locis modo cavil-
lando modo objurgando, modo rationibus et ar-
gumentis mysticae pituitae contagiones reprimere
studuerunt; quorum judicia in contextu sermonis,
quoties res locusque admonuerit, referentur. - Sed
vicit nimirum cupide ingenii humani lubentius oc-
culta scrutandi affectavitque tum alias ad coele- |
stia vias tum illam principalem, a Theusgis mon-
stratam, de qua nos aliquid dieere constituimus,
Fuit autem mysteriorum Theurgicorum, $um-
matim aestimantibus, genus duplex; unum grae-
canicum, alterum, ut dicitur, peregre advectum,
ut res est, mixtun e domesticis et barbaris su- -
perstitignibus. Illud quale fuerit e Porphyrii li-
bro de Oraculis [!] sive περὶ τῆς ἐκ λογίων φιλο-
σοφίας docet nos Eusebius; hujus netitiam conü-
nent oracula Chaldaica; utrique autem idem finis
propositus, ϑεαγωγία et ϑεοπτία. Nam postea-
quam veterum oraculorum fides evilujit, novum
hoc genus praestigiatorum progerminavit, qui sibi
a diis'ipsis rerum maximarum scientiam per fa-
miliaria commercia impertiri fingerent, assumta
in auxilium avita superstitione, deos secretiori-
bus quibusdam cerimoniis elici, elicitos de oecul-
tis interrogari posse. Proculus in Theol I. c. 21.
p. 959. ἐν τοῖς χρησμοῖς oí ϑεοὶ τὰ’ πάντα διδά-
σχουσι, τὰ ὅλα καὶ τὰ μερικὰ, τὰ αἰώνια etc. Ne-
que hoc solum, sed etiam quae unicuique coele-
Pls » Sub hoe. titulo citat Ficinus librum a se lectum Comm. in
t. Kn». II. L me. "Ἐξ Ἰία abcr videt orum αὶ Stebuce
Enn. III. L. 1. x ila fabrica videtur oraculum ἃ Stobaeo
servatum Ecl. Ph. I. c.
ELREUSENIA. 90
atium illeeebrae admovendae sint, quibus sacris,
suffimentis, symholis et precationibus ad obse-
quium sacrificantium flecti queant: Proculus in
Gratyl, p. 77. «oig ἐπὶ Μάρκου γενομένοις ϑεουρ-
γοῖς οὗ ϑεοὺ τὰς γφητὰς wol κποερὰς τάδεις ἐχφαί-
γογτες ὁμόματα τῶν ϑείων κόσμων ἐξαγγελτιχὰ
τῆς ἰδιότητος αὐτῶν παραδεδώχασιν, οἷς χαλοῦν-
τες ἐχεῖγνοι τοὺς ϑεοὺς ἐν ταῖς προςηχούσαις ϑερα-
πείαις τῆς παρ᾽ αὐτῶμ εὐηχοιίας ἐτύγχανον. Idem-
in Tim. IV. p. 206. τοὺς ἀφανεῖς τούτων (perio-
dorum coelestium) αἰτίας 5j ἑερὰ φήμη ϑεραπεύει,
ὀγόματά τὸ ϑεῖα νυχτὸς xai ἡμέρας ἐχδιδοῦσα καὶ
μηγὺρ, χαὶ κλήσεις χαὶ αὐτοφανείας᾽ καὶ ϑρησχεύ-
uy χαὶ τιμᾷν ἀγάλμασέ τε καὶ ϑυσίαις oi τῶν ἷδ-
θέων παρεοκολεύσαντο ϑεσμοὺ x«i ἐψηφίσαντο αἱ
χρομᾳίδίαι τοῦ. ᾿ἀπόλλωνος, ὡς αἱ ἱστορίαε λέγουσι.
Haec unde Proculus hauserit apparet ex L. IV.
29}, οἱ Seovoyoi avvddovo: ϑεὸν ἐγχόσμιον τὸν
. Χρόνον ὑμψοῦντες αἰώγιον νέον τε χαὶ πρεςβύ-
τὴν [“] ἐλικροειδῇ [1]. καὶ οὐ τὸν χρόνον μόνον ἀλλὰ
χαὶ ἡμέραν. αὐτὴν xai μύχτα xoi μῆνα καὶ ἐνιαυ-
τὸν ---- τούτων αὖν ἐντυχέως »οιὲ χλήσερις καὶ Θεσμοὺς
᾿τελεστικοὺς παρέδασαν. Theurgorum enim nomine
agnificantur Jaliani, pater et filius, quorum ille
praecipme ó Χαλϑδαῖας, hie ὃ ϑεουργός dicitur, uter-
que autem artibus magicis excelluit. Sozomenus
QA
[i] Haec respicit Gregorius. Nez. Or. III. p. 76. A. τὸ Εὐαγγέ-
μὸν τὸ αὐτὸ παλαιὸν τε ὁμοῦ τυγχάνον χαὶ véov, ὡς ὑμεῖς τῶν ϑεῶν
"ye τερακεύεσϑε.
[|] Perperam Stanlejus v. 211..et hunc:sequutms Taylorus T.
XVII. oso. haec verba scriptoris pedestris inter oracula Zoroastrea
rulernht, omissii, quae proxime suujuncta 'sum.
- 34 x
,
100 | LIBER PRIMUS.
Boc. Hist. 1. 18. 433. λίθον βίᾳ λόγου : χειρὶ
. διελεῖν, ὃ ini Ἰουλεαγῷ τῷ . καλουμένῳ : Χαλδαίῳ
— πεχομσπολογῆσϑαι ἀκήχοα. Porphyrii cemmentarium
εἷς. τὴν τοῦ Ἰουλιανοῦ τοῦ Χαλδαίου φιλοσόφου
ἱστορίαν. nominat Suidas s. Πορφύριος." Michael
'" Psellus apud Allatium de Graecor. Opin. XXIX.
177. δύο ἤστην ἄνδρε geo τὰς ἀποῤῥήτους δυνά-
μεις, «Ἰουλιανὸς, ὅ. Χαλδαῖος xoi ὃ hifce dmev-
λήιος. Ὃ μὲν. οὖν περίαπτα: ποιήφαβ, ἐπᾷσας E:
καὶ παῖς ὅλαις, τοῖς μὲν τὰς τῶν ϑηρίών ἐπέδησεν
ὁρμὰς, τὰ τὰ δὲ ἐπισχεῖν. οὐχ εἶχεν. "Ἰουλιανὸς δὲ xci —
ἐπῳδῶν ἄτερ καὶ περιαμμάτων. ἀνεῖλε πιαντόπασι.
Minus distincte Sidonius: Apell. VII. Ep. XI. 237.
Julinm Firmicum, Sammonicum, Julia-
. num, Vertacum aliosque matheseos peri-
. tissimos. et Tzetz. Exeg. p. 104. Ἡφαιστίων ὃ
Θηβαῖος. καὶ «Ἰουλιανὸς ὃ. μαϑηματιϊζὸς τὴν C ἡμέ-,
ραν φασὶ χρίσιμον εἶναε τῶν λοιμκεῷν. γνοσημάτων.
Sed Lydus Mens. p. 10. σώματα ὑλικὰ, ἀέρια,
ἐμπύρια, ὡς δ᾽ Χαλδαῖος παραδίδωσι, Julianum -
patrem, significare et de eodem loqui videtur au-
ctor Scholii, quod. ad Luciani locum inem ísga-
τικά τινα ἐχ βίβλου. παλαιᾶς ὀνόματα ἑπτὰ, ἐξή-
λασεν. ὅσα ἦν ἑρπετά Philops. e. XII. a Graevio -
est adscriptum Τ. VIL p..540. ἑερατικὰ οἷα εἰχὸς
τὰ τελεστιχά φησιν Ἰουλιανοῦ, à. Πρόκλος ὑπομίνη--
ματέξει, οἷς Προχόπιος ἀντιφϑέγγεται πάνυ δεξιῶς
xol γενναίως" licet Suidas Τελεστιχά Juliano mi-
nori tribuat et praeterea Θεουργιχά atque: λόγια
δι᾿ ἐπῶν, majori τελεσιουργικὰ Χαλδαῖχά. Theurgi
libros duo a Suida vel: praetermissos vel illo ge-
Ι
Jj
Ι
'
ELEUSINI A. 1601
neraliore . titulo. comprehensos, celebrat; Proculus,
unm de Zenis in Tim. IV. 240. οἱ τῶν 'ϑεουρ-
γῶν ἀχρότατοι ϑεὸν xoi τοῦτον (τὸν χρόνον) ὕμνη-
σαν ὡς ᾿Ιοωλδιανὸς ἐν. ἑβδόμῳ τῶν ζωνῶκν:. et ibid.
p.258. 0 ;Oeergydc Moe τὰν. δημιουργὸν, ἕξ. dxa-
χρεμάσᾳι 'δώψας, ὅβδομον. ἡλίου μεσεῤιβολήααντα
πῦφ' αἰξοκια Hyphegetieen p. 277. πολλῷ. πρότε-
gy Χαλδοῖοι. περὶ, τῆς. τῶν ᾿ἀπλαμῶμ.' κινήσεις
ἐδόξασαν" καὶ μὰρ τὰ Δ όγια τῶν ἀστέρωχιτὸιπιρο-
πφρϑμιφι" τῶν ἀπλανῶν. πολλοῖχας λέχούπα. enm sie
τὸ: ιερόσϑιεν νένησιν αὐτοῖο ἀἰποδίδωαι. καὶ ὃ Θε-
ονῃγὸς “ἂν voi ᾿Σφηγηνεμοῖς [5]. λέγων περὶ x0 τρί-
τον πωτῷφε, Ense δὲ πολὺκ ὅμιλοκ d στέρων!
. énlavdi*, τὸ πῦρ πρὸς τὸ πῦρ ἀπαγάσάς:
quae emendatius . leguntur : p. 380. addito: τούζων
πλήρεις -αἱ βίβλοι τῶν ϑεολόγων καὶ τῶχ,-δανρ-
γῶν hisque, nominibus passi ita indistinge ufi-
tr ut utriusque Juliani sententiae et scripta. ac-
arate: discerni mequeant , velut in Tim. I. p. 11.
ὃ ἀναγωγεὺς καὶ ὃ ἑπτάχτις. χατὰ τοὺς ÜsoAóyovs
ubi Julianum , majorem significari colligas éx cog-
nominis Imperatoris Or. V. 172. D: ved sd τῆς
ἀῥήτου μυσταγωγίας ἁψαίμην, ἣν 0. Χαλδαῖος
περὶ τὸν ἑπτάκτιγα ϑεὸν [Ὁ] ἐβάκχευσεν᾽ ἀνάγων
à αὐτοῦ τὰς ψυχὰς, ἄγνωστα ἐρῶ τῷ συφφετῷ,
ϑεουργοῖς δὲ τοῖς μαχαρίοις γνώριμα. Ab utrius-
que autem praeceptis disünguuntur deorum. ipso-
rum oracula, quae Theurgi publicarunt, Proculus
ΜΙ Eundem librum significat in Polit. p 432. αἱ τῶν ϑεολόγων
lU
ima] m aut Garapis. cf. Visconti: Plo Clement. T. Vi Tav. XV.
102 LIBER PRIMUS.
in Tim. IV. 248. xo ἐστιν ἔννοια εἶναι τὰς
ὥρας ϑεὸς xoà τὸν jijvoa: ϑεὸν, ὧν xol ἱερὰ πα-
ρειλήφαμεν. Koi ἡμέραν xol νύχτα ϑεὰς εἶναι φα-
μὲν [5] ὧν καὶ κλήσεις ἔχομεν ἐκδεδομένας παχὶ
αὐτῶν τῶν ϑεῶν᾽ quem locum illustrant Simplicii
verba in' Auscult. L. IV. 188. a. ὃ Πρόκλος οὐ
μόνον νοῦν ἀλλὰ xal ϑεὸν τὸν χρόνον ünoda-
᾿νύειν πειρᾶται, ὡς xai εἰς αὐτοψίαν [ ὑπὸ τῶν
ϑεουργῶν κχληϑῆναι [?]] unde mpparet deos a
Theurgis ad respondendum evocatos eorumque re-
Sponsa literis mandata esew Atque haec, pute,
sunt illa ““όγια, quae Suidas Juliano Theurgo 'tri-
buit, diversa fortasse a Chaldaicis oraculis, quae
vel Julianus senior vel alius quis e magno nu-
mero cirulatorum, qui 'Chaldaeorum xiottien sibi
arrogarunt, in lucem edidit, tanqüani ex verna-
ctló Mügorum sermone in graeeum conversa [7].
[2] Die, nucis, menais, auni zigtic oantinest Orphei Eiybani et
Prooemium; quae quis credat Proculum praetermissurum fuisse; si
cognita habuisset? Item Clitomaehi Academici argumentatio ap. Sext.
c. Phys. 1, 592, sl ὁ ἥλιος ϑεός ἔστι, xol ἡμέρα ἂν elg, ϑεὸς εἰ di
ἡμέρα, καὶ ὃ nv xel ὃ ἐνιαυτός" οὐχὶ δὲ τοῦτο" τοίνυν οὐδὲ τὸ ἐξ
ἀρχῆς nianifestum facit, neque Orphei neque Chaldaeorgni libros εἰ in-
notuisse. ,
[v] Joseplius in Libro Mehr. p. 72. 'T. XIV. Gall. varia gerera
vaticitandi enumerat: δοιὰ xodx(vov, διὰ λεχάνης puysxtie , ϑιὰ ψυχο-
πομπίας, et, quod huc pertihet, διὰ χλήσεως αὐτοπτικῆς.
[P] Idem p. 186. &. »e) οὗτος ἄν εἴη ὁ yoóróc (ὡς ὁλότης ϑεο--
gouévy) ὁ ὡς ϑεὸς ὑπό τε Χαλδαίων xol τῆς ἄλλης ἱερᾶς ἁγιστείας
τιμηϑείς. —
| [PP] .Os παρ “Ἕλλησι δαίμονες Üyondugdovr κῶς, οἱ δὲ παβὰ
xclud,. τὰν χὰ ἥσεις εἰ; o» τῇ “Χαλδαίων τέκος Mich. Psellus de
Daerm. p. 85. An ullux Chaldaeorum, qui Graeciam et Ítalíam pervagati
sunt linguam exoticam cognitam habuerit, valde dubito; nomina Ba-
bylonica, quae Hesychiuf et Suidas nescio unde collegerunt: “δώ,
4íaÀ, Μισσύνη, Molofófeo, Σαραχηρώ, Σεχές et cetera certe illud
non probant, commentarios Chaldaícos ab hominibus Graecis lectos
esse. De Pici Mirandulani libro; qué Fabricius provocat, dici po-
ELEUSINIA 103
Verum de Julianis, quos: Fabricius, Baumgarte-
nus [*]: et: Tiederiannus [**]: tantummodo strictim
atingunt Suidae testimonio fere contenti, plura
afferre!noti. pósiim, neque certa inihi videtur Lam-
bedi conjectura, oraculà Magiea, quae Psellus et
Pleto illustrarünt, el/ alterutro: Julianoruni per
fraudem «composita eise, quánquari illud" bene in-
tellipu, quie 'coriteà. affevititur^ ἃ Fabricio Bibl.
T. I. .313.-: e£ Moshetttio: ad: Cud worth. p. 338.
perléwía eüsp; «Nam quaé δ᾽ Nicolao' Damasceno
p. 461. nominentur τὰ “Ζωροάστρου Xóyia, perspi-
cmm est plane diversi generis librisque fatalibus
similiora. fuisse; quae antem hodie supersunt λό-
για τῶν ἀπὸ" Ζωροάστρου Μάγων dogmata conti-
nent deorum vece profatuque publicata de sub-
stantis supermumdialibus, de ideis materiam for- |
mantibus, aliaque Plhbtoriica, imo Platonis ipsius
ἑήματα καὶ ὄνόματα[Ἐ} Ab hoc autem semibar-
bari hominis[**] opusculo longe diversa sunt Grae-
te quod de Atlantide Platonis, ὁ πλάσας ἠφάγισε. Quis enim isto
tempore Chaldaice sciebat? - | | !
[1] Hxamen miraculi legionis fulminatricis p. XIV.
Hoc miraculum Marci ipsius pietati tribuit "Ehemistiua in O7. ined. ap.
Hardtium ad Polluc. Hist. Phys. p. 226. .
[M] De*urt. magic. origine p. 74.
[7] Νοῦν μὲν ἐνὶ ψυχῇ, ψυχὴν δ᾽ ἐνὶ σώματι ἀργῷ ἡμῶν byxa-
"PS πατὴρ pon τε ϑεῶν τε Procl. Tim. IL. p. 97. εἰ 124. et
coruptius p. 97. unde in Gesneri Orphica transfluxit Fr. XXIV. Haec
auem sunt notissima Platonis verba 'lim. p. 80. B. γοῦν μὲν ἔν wv-
Xj, ψυχὴν. dà, ἐν σώματι ξυνισεάς, ἃ mulüs celebrata. Hermes in Pa-
tndi Mag. Phil, L. X.,172. Nam deus — animum quidem in
corpore jussit esse, mentem autem in anima etc. Grégor.
Naz, Or. XXVI. 448. Ο. τὸν ἄνϑρωπον ζῶον λογικὸν συνεστήσατο
χαὶ συνέδησε μυσετιχῶς τε xol ἀῤῥήτως τὸν χοῦν τῷ vot καὶ τὸν
γοῦν τῷ πνεύματι.
[t1] lllud quidem quod Taylorus inter versuum heroicorum parti-
104 LIBER PALEMUS.
corum deerum ' oracula, a, Porphyrio .ad.:commen-
dandam .philosopbiam miscellaneam vel. collesta
vel conficta. (quanquam abjwtat) qunrum nibil suw-
perest, praeter unam: paríam , 48e. (lenrum eyo-
candorum scientiam tradi. .. $0 oinoo Pos
Paucis, hic repetendum videtur y. qu alis ám his
theurgicis praculis praescribatur sacxificandi.mbdus,
quam indignus philesephis, quam. nihil. discregitins
ab istis plebejarum sagaxum: ;pxeléstigiis.c :Primuih
igitur, qui dearum adspeptu gt.eolloquie. £rui!cu:
piebant, purificationibus- magiois.epexeun. rdaliant,
Pracl..in Alcib: p. :9.. ἐκ rede; teieneds 369 dgdtg
ἡγοῦνται καὶ παρεῤῥαμεύφοα aes ἀγροα οἱντοῦμα τὰν
ἀποῤῥήτοις. δφωμένων xoi. τῆς «τηῷ ϑεῤῦ ecoute:
Suffimenta, autem. haud, vulgaria ülja exantised:la-
pidibus herbisque mggicia;.: hisque adjunetas: den
rum superorum.,et inferorym: obsecrationest, se
vesque comminationes.tinfinga; snblimandi, sublimi
infimandi; .tum - divinarum. potestatis: motàe. t
signa, sive quae illi vocant συνϑήματα et Xo 9o-
κτῆρες, ad artis praescriptum disposita ; nec rhom-
bus aberat, vetus illud deorum eliciendorum: in-
strumentum, mysticis disciplinis initiatus, nec cae- :
terae daemonum illecebrae. Jam coelum. nigres-
cere, terra horrendum contremere [*) jam igneae
culas edidit quodque etiam minc reperitur in; Damasc. Quaest: p. $50.
ob τελετάρχαι συνδίληπταει τοῖς συνοχεῦσ᾽, neque a Zoróastre scriptum
est neque ab ejus interprete, sed συνδεήρ ἡντὰι Procl. "Theol; IV. c. 39.
240. estque hoc: verbum frequens Platoicis cf. L. VI. 898. 399. etc.
[rr] Oraculum Chaldaicum Pselli:
Πολλάκις ἢν λέξης μοι, ἀϑρήσεις πάντ᾽ ὰ λύοντα.
οὐδὲ γὰρ οὐράνιος κυρτὸς τότε φαϊνεταὶ 0yxocy
ἀστέρες οὐ λάμπουσι, τὸ μήνης φῶς χκεχάλυπται,
χϑὼν οὐχ ἕστηκεν, φλέγεται δέ τε πάντα αραυνοῖς.
RLEUSLNIA. 805
species; praesemiium ooales praestringene, ;alipie tre-
mule luinine: micantes aliae! sinilitudineda bellua.
rWa.,kerenées etüinter.liaee deoram vescbs- intonà-
re, ocoulta. apemebtium isl: mierehimagi -oujus-
dam vis major. obstaret |"].." Aygnustibuk Civ. Xs 9,
Porphyrius quenelam:de bhacire Chaldaei
Me$6jo cujus 'exptromería;" Gonqueritur,
inquit, vir in Chalduea benug["*].purgaa
dae. anisae imagho, iri molintine, frustrac
tos sibi.esse.succéssUS,'qnym. vir ad.eu-
dem, potens. tactuasinwidia. qj UTAEAS. 88»
ria precibus, potentias aMigesaet; ne po
stulatg.. ef$mcederenk, Naàm ut omnibus soyesti-
ds cerimoniis . vis quaedam ivinior tribuebatur,
Bacchicis. sol veridi et pürllicandi, Miihriácis rege-
nerandi , "Fheurgi eadem. omnia, Brofessione: sua
complexi. .tanguam .«olgphonem. addidexunt. illam
hieraticam . Ahagogén., sive. universalem: animáe li-
berandae" iam; qua eus; qui sacra^&ua rit 'prae-
parati rite obiis&eht; 'senshm ab omni coricretione
Qoríali. -segregatos: induendae divinae. substantiae
dpadé& fleri ef postremo .summuim. in; ibiversam
büturár imperitm adipisci alirmarent[*]: E
"0 6
veo mendose scribuntur ᾿ἀϑρήσεις: πάντα λέονεῳ e; βλέπεται. δ qe
τῷ, Illud. inepte , interptetapr , Psellus. οὐδὲν ÉssQov, ἴδοις, ἄν͵ iy οὐτ
o" j. ἡ geane ÀeiyagtoP. - Ngc, sanior scriptura, Suam P'etho 3 xYepe-
videtur: σεολάρρες dpt: φέξῃς vae, τὸ λεατὸν, πῶντῃ ᾿ϑρήαειο, Verba
mi dei cnjusdam formulam ,megiagin .enarrantis. 2,0: TAN
[8] Heliod. iAeth; IV; 7..:174ς ἀλλά. eo ἀντιϑεύξ. tib ἔοινεν ἐμπίαν
Mar » πὴν σερᾶϑιν acd. διαμάχεσθαι robe τοὺς ἐμσὺς ὑπηρέτας. Eunap.
,90, Beiss.. Μάξιμος δὲ δνέχειτο' χαὶ καταμαϑὼνγ eU
ἡ οὶ τα (Phiüonetor) doute vé) (hoc atidend. ) βιαιστέρῳ we) δυνατω-
Ἰέρῳ χατέλυσε τὸ ἔλαττον, ovs
[*] Julianum denotari putat "Holstenius de V. Porph. XL.57.
[ Procl. in Tám. V. 891. ἡ περὶ τὴν πυρὰν (Petrocli) πραγμα-
.
106 LIBER PRIMUS.
᾿ς Haec 'passim- profitetur. Jambiichus in nuga-
cissimo de: mysteriis libro; dioe summatém expo:
nit Proculws: in: Polit, p.379. ubl deorum: home.
rícorum .-:trànsfiguradonibus. fidem assePehs, eas
cóngruere: dicit: ταῖς. ἱερατικαῖς Ondoeie πράγμα:
telaio , tos τελθευδς “δαὶ! ἐστὲ “μυστηρίοις —' dA&ol
yàg. τούτοιθ᾽ o£ ϑεοὶ: τιολλὰς “μὲν ἑαυτῶν :7toovél-
γόυδι “μοριράφ' πϑλλὰ δὲ" σχήματα. ἐξαλλώνόνεξὰ
φαίγοντοι," 'χαϊ! χύφε 'μὲν ἀτόπώτον αὐτῶν προβέ-
flveou dic) bei δὲ -εἰς ἀνθρώπου μορφὴν ἐσχὴϊ
μωτισμόνον, κεότε΄- δὲ εἶδ ἰδλλοῖον τὐπὸν Ἀϑρεληλυ-
ϑύς. Koi τἀῦνα vi ϑεομαρύβοϊος' μυσταγωνία
πἀάραδίδωσι' τοῦδ γάρ qae ἐπιφωνήσασα "1 Ὁ}
| ' Πῦρ ἴκελον σκιρτητῇ ἐπὶ ἠέρος, ἴϑμα τιταῖνον, | : ed
ἣ καὶ πῦρ ἀτύπωτον, ὅϑεν 'povol moo9éovgw, ^ —
ἢ φῶς πλόύσιον' ἀμφιχύδην ῥοιζαῖον ἐλιχϑέν, 7 07
ἀλλὰ χαὲὶ᾿ ἵππον ἰδέῖν quà? πλέον ἀστράπτοντα |
ἢ. χαὶ παῖδα Grec; νώτοις ἐξοχοόμενον. Tanovii 1607511]
ἔμπυρον ἢ χρυσῷ. πεπυμασμέγαν ἢ πάλι gus τιν t
ἢ καὶ τρξεύρντα ταὶ iovgür, ἐπὶ weg] 5. nus
Idem ir pec Hihwidid e ret etta t
φὸς ἀφανίζουσα τὰς ἐκ γενετῆς κηλῖδας, ὡς τὸ λόγιον ϑιδάσχει; cf.
orphyr. ap. August. Civ. X. 9. sq. Augustinus . e "Tainit. Ηξ.
c. 10. Diabolus animas deceptas praecipitavit, quum
polliceretur purgationem animae per eas quas τελεξεάς
Appellant. Arnobius II. 62. Magi spondent'comnmendati-
cias habere preces quibus emollitae neseéio quie pote-
LI
.. gtates vias faciles praebeant &ád coelum. Etruría libris
᾿ l
in Acheronticis pollicetur certorum animalium sangui-
ne numinibus certis dato divimas animas fieri eta 16-
gibus mortalitatis edueéi Servius ad: Aen. IV. 694 certis
consecrationibus .solebant homines facere ut muniti
essent adversus foréunae impetus, nec poterant mori,
nisi exauctorati illa consecratione.
[0] In primo versu σχιρτητῇ scripsi pro σχιρτηδόν, quo retento
ixeiov nibil h quó referatur une wersus omissus est tali fere sen-
teníia: πολλάκι (se. βλέψεις) souloywe Διὸς φλογόεντι βελέμνῳ πεῦρ
!
L
ELEUSINKIA tot
x: ὅσα ἐκςεξῆς προςτίϑησι và λόγια [3], "quae
Gesneri errore δὰ Orpheti .transinta sunt. ΙΕ
XXIII. Quum tamen háee pyrbtechnia pdullo ope:
twor videretur, saepe Wocator (Ó χλήτωρ) te-
tmi spectionis negotium in 4e retipiebat, mrystis -
dedere jussis qtiàe ille se videre rimncitüret. 54
toyi& ἐστὴν ὅταν ᾿αὐτὸς᾽ ὃ τελούμενος τὰ Ocio φῶτα
ὁρᾷ, εἰ δὲ "οὗτος. μὲν οὐδὲν δρᾷ, δ᾽ δὲ τὴν -τεβεν
τὴν διατιϑέμενος αὐτοπτεῖ. τὸ φατνόμένον; io:
"tía τοῦτο πρὸς τὸν τελούμενον -Ἀέγεται Péelius
p.82. Ad haec uccedebat tertium . genus: divina
sitmdi, minus operos&m, quam inspectio, nmm-
tatione armnbitiosius, per Energumenos; non in-
vettum illud ἃ Theurgis sed ad. imitatiunem: pue-
terum magicorurma compositum. Catabolicos vulgo
ἵκεῖον. nah cnm. apeciett: requirit eppositim π p ἀεύπωτον. "Erifida
εἰ triulea vulgo dicuntur Jovis tela. ᾿Δλχῇ τριγλώχινι legebatur , ni
" in Oraculo quod ''aylorus "f. XVII. p. 421. Mesi 56 yu
j τριγλέχῳ γνόὺν $9 ὁπλίσαντα. Ἀεραυγοὺς :
στῆρας "it Nonnus TS In eodem versu pro οἶδμα, dedi Iia A
cundo φωναὶ pro φάγην., ex oraculo simillim illimo ap. Psell. p. 81.
ἡνίκα μὲν βλέψῃς μορφῆς ἄτερ εὐίερον πῦρ Pd
esami Mad ὅλον κατὰ βένθεα κόσμου.
κλῦϑι πυρὸς φωνήν. .
Nite tumen improbem φαναὶ προϑέουσι fulgura emicant. De ter-
6o versu probabiles sunt Gesneri conjecturae πλησίον et ῥοιζαῖον pro
ἔνδον, certa nulla nis quae diversam a superioribus speciem prae-.
; φῶς πλούσιον τῆς σελήνης Procl ad Hesiod. Opp. 817. πλου-
ev γυχτὸς σεμνότητα Stob. Kcl. 1. 928.. Pro Χωρίον zauuovgav
φύλλων Clement, Homil, IV. 10. 664, T. II. Gall. ubi Davisius παρ -
μίχτων emendat, παμσιλούσιον substituendum. Pro «cuquyvmr suc-
curebat ἀμφιχύδην, ἐπ ylorus edidit ἀμφιφανές ἍΥΤΙ. 255. Herman-
Wus ἀμφὶ γύην, quod mihi eruditius videtur quam pro horum poeta-
rum consuetudine, qui ubi jambo opus est, jé«» usurpant vel eadem
mensura γαῖαν. Ceterum vellem haec omacula aliquanto: erenda-
x yi ; veteres sordes reduxit Hasius in Bjbl. Lat. Paris. Vol. 11.
: JI. 416. | d
ΠῚ Ad hunc locum de. 'Theophaniis fortasse pertinet versus ap.
Prec. Polit. p. 807. Χαῖται μὲν γὰρ ἐς ὀξὺ πεφυχόετι φωτὶ βλέπονται.
͵
108 LIBER PRIMUS
vosant daemonas vaticinandi causa in corpora hu-
mena, velut; in hospitia, dewerteptes.- v, Vales. ad
Euseb. ' Hiat. . Ecol. IV. .7. 149... Vandale de Idojol.
p. 280. hospes divini numinis:et interpres δοχδύθ
dieitur["]..De boc multa loquuntur .aracula,.a Por.
phyrio. ediía; quedmadasodum.,carmine instinctus
repens . cerruat ,. aestuat, : vaticinetur,: et ut. rursus
demtis " sertis: et- linteis. (id fraudis. velamentum)
deus coelo zestituatur, ille. aibi [7]. . Rem eandem,
tanquam .compertam ,. narrat; Proculus in Polit.. p.
880. τὸ »μοταχόμεγον., μονοδιδὲρ μὲν, κατὰ φὴν ὅπαρ--
Epis: πολοειζέαι δὰ μὰ vapor ead». qedévcuty- qase
μεσέχροησι: φανσοαξόμομον καὶ οὐ S089 μόνομ. ἀλλὰ
2i:; βάφαυν,. τὸ t diffe. dec φαίνεπον gois πρηρρυμέ-
sis; cuo... μετέχον". 00 φέφεν με. τοῦ δαχέφς
ἣ τάλαινα καρδία, φησί τις ϑεῶν. Quartum
genus. οἵ. ultimum consistebat: in. oraculis ex
ore. statuarum ritu magico consecratarum eli-
ciendis ["]. Hae igitur sunt illae ἁγιώταται τε-
[4] Prod. Cratyl. p. 106. ef ϑεουργίαν «τοὺς «λήτορας καὶ τοὺς
ϑοχέας e spin Rata Ὁ δοχεύς Euseb. IH. 126. C. Her-
mías in Phaedr. p. 105. —— | 5g:
[V] Euseb. V. 9. 195. sq. ubi rr μα ὀϑόνην scribendum pro
γνηλείην, i. e. linteam sindonem sive Nilotidem, et δινϑόνας ἀμπέτασον
χειραλῆς pro νεφέλην, et γραμμῶν ἐχλύων πολεὸν τύπον pro τἄμνωγ-
Γραμμαΐ sunt characteres magici. Sarapis tuus ab homine vo-
catur et.venit et quum venerit statim jussus includitur
et loquendi nécessitás nolenti forsitan imperatur: Fir-
micus de Exr. Prof. Relig. p. 438. Ceterum haec magica vincula ab
illis quae Nereo, Proteo, Glàuco, Píicoque et Fáuno injiciunter, di-
versissima esse nemo nod videt.
(v] Of τελεσταὶ διὰ χαρακτήρων καὶ ὀνομάτων ζωτικῶν τὰ ἀγαλ--
iind xol ζῶνεα καὶ κινούμενα ἀποτελοῦντες Procl in 'Lim. IV. 240,
dem dicit p. 287. τὴν τελεστιχὴν χρηστήρια xol ἀγάλματα ἐδρῦσαε
καὶ διά τινων συμβόλων ἐπιτήδεια ποιεῖν εὶς τὸ μετέχειν τοῦ ϑεοῦ
καὶ κινεῖσθαι παρ᾽ αὐεοῦ xal προλέγειν τὸ μέλλον. Et in 'Theol. 28.
p. 70. ἡ τελεστιχὴ διχαχαϑήρασα xcí τινας χαραχτῆρας καὶ σύμβολα
? .
4
RLEUBINIA qo
inar, haec illa μυστιχώτατα sacra, quae Pleto-
nierum praesultatores [*] non commemorarmt
solum saepissime sed etiam cupidissime lauda-
rut, neque laudarunt modo sed etiam propriis
mendaciis mangonizarunt merueruntque ut eorum
in dis colendis ratio prodigium opprebriumque
diceretur[7]. His sacris initiatus est Julianus im-
peratorum optimus nisi egregiam indolem corru-
pisent praeceptores Platonici[*| kis operam de.
dit Jamblichus δ: 95oc et Proculus ὃ μόγαρ»: qui,
ut Márinus refert in Vita XXVHI. 2. τὴν ϑεουρ-
γικὴν ἀρετὴν ἐπσρίσατο —- Ταῖς yàg τῶμ Χαλ-
jov συστάσεσι [5] καὶ ἐντυχίαις. .«οα ϑοίοις καὶ
περιτιϑεῖσα τῷ ἀγάλματι ἔμψυχον αὐτὸ ἐποίησε xoà ἐλλαμφϑῆγαι
παρὰ τοῦ ϑείου. ᾿
[7] Immunis hujus criminis Plotinus, qui ἂν toto Enneadui oon-
txtu semel oraeulorum Zoroastreofum sententiam integram proposuit,
οὐχ ἐξάξεις ἕνᾳ μὴ ἐξίῃ Enn. I. L. IX. c. 1. p. 85. nunquam ea nomi-
müm laudavit neque ad deos auctore» retolit, nullaque verbo Thewr-
Qum velificatus est mendaciis, gnosticarum ssuperstitionum, quas im-
pugeat Enn. II. L. IX. simillimis. Mythorum tationes allego-
rias rarissime nec ultra Platonis exemplum affectavit, hoc uno nomi-
πὸ reprehendendus quod quae ille per jocum animique causa dixit, in .
t
rim verti
J|] ,A subject of surprise and scandal* nominat Gib-
bon E Ch. II 60. ne secte, οὐ il falloit étre fou
x rofession* - Falcomet sur les Baityles. Mem. Acad. Inseor. ᾿
p. 517.
[2] Gregorius Or. III. p. 71. B. Sozomenus et 'Theodoretus nar-
"t Julianum eliquando sadis.magicis operantem daemenum ex inferis
vumpentium impetu ita perterrefactum esse ut oblitus sui signo se
dwis signaret, v. Ruinart. δὰ Acta Mart. p. 141..ἕ Haec fabula fortasse
à Christianis ficta sed haud .dissentanea moribus Juliani, supersti-
üesi magis quam legitimi sacrorum observatoris Am-
man XXV. 24. qui Maximo Ephesio praeceptore usus deorum volun-
ütm inmolandis puerorum extis scrutatüs dicitur Dio Cass. LXXIII.
16. neque non a Libanio ipso praedicatur ἐν τελεταῖς μυρίαις ὅμιλή--
σας δαίμοσι De ult. Jul. T II. p. 56. BEEN
[13] "Ezoócl καὶ συστάσεις Jamblich. de Myet Sect, III. c. 14. Ρ.
7I. et 78. Joseph. Lib, Mem. p. 72. T. XII. Gall.
119 LIBER PRIMUS. κι
ἀφϑέγχτοις ἀτροφάλοις ἐχέχρητο. Καὶ γὰρ ταῦτα
παρειλήφει xal τὰς ἐχφωνήσεις καὶ τὴν ἄλλην χρῆ-
σιν αὐτῶν μεμαϑήχει παρὰ ᾿Ασχληπιγενείας naQ
αὐτῇ 69. χαὶ μόνῃ ἐσώζετο ἀπὸ Νεστορίον τὰ
ὄψγια καὶ ἡ σύμπασα ϑεουργικὴ ἀγωγή. — Πρὸ
δὲ ταὐτὸν ἐν τάξει ὃ φιλόσοφος τοῖς Χαλδαϊκοῖς
καϑαρμοῖς, καϑαιρόμενος φάαμασι μὲν Ἑκατιχοῖς
φωτοοιδέσιν αὐτοπτούμενος ὠμέλησεν; ὡς xai αὖ-
τός sov μέμνηται ἐν ἰδίῳ συγγράμματι, ὄμβρους
δὲ ἐκίνησε καὶ αὐχμῶν ἐξαισίων τὴν ᾿Αττικὴν ἡλευ-
ϑέρωσε φυλαχτήριά τε ἀμομῶν χατετέϑετο etc. Et
extat ipsins testimahium, quo se sacrorum isto-
tum participem fert in. Theol L. 1. 19. p. 59.
τῶν ϑεῶν ἐν ἁπλότητι μιᾷ οὐσιωμέγων ποικίλα
προβέβληται τῆς παρουσίας φαντάσματα --- καϑά-
"5g ἐν τελεωτάταις τῶν τελετῶν μεμαϑήχαμεν. —
Haec de Platonicordm mysteriis dicenda fue-
runt, simul ut laudatores pudeat, simul ne foeda
et novitia superstitio, quae Antoninorum seculo
increbuit miraculorum feracissimo, ad prisca trans-
fundatur Eumolpidarum instituta ab his ineptiis
reniotissima, Neque non ad omnem insequentem
disputationem scire pertinet, Hierophantarum no-
men, quam late vagatum, quibusque hominibus
impertitem sit[*].. In praesens vero.id commodi
eonsequuti sumus ut quaestionum superiorum po-
[Ὁ] Aldhelmus de Laud. Virg. XVIII. p. 299. (T. IH. Bibl. Patr.
Bign. Milites magicis putantes praestigiis gestum pu-
tissimis illum perfundunt lotii odoribus, quibus arbi-
trantur cuncta Chaldaeorum et Hierophantarum phan-
tasmata simulque ariolorum et magorum evanescere.
Vide, quam facile Platonicorum philosophorum artificia destrui possint.
Ceterum hae nugae vulgari superstitioni innexae annm£, de qua Psellus
M
BLEUSINIA Y ΕἸ}
Stremae satis faeere possimus. Nam qued Hexa-
, dides ait duabus Solis et Apollinis. hominibus
unus numinis vim et: notienem - subjectam esse,
idque in teletis oegnosci, jam potest judicari,
quodnam teletarum genus denotaverit — Proculus
in Theol. VI 12. 377. ὁ "Hiieg L4nóAMsY ὑμγού-
μενος χαίρει διαφεράντως καὶ ᾿ἡπόλλων “Ἥλιος dva-
᾿ χαλούμενος ete. ἃ Theurgis, puta, in hymno ana-
detito, qualem etiam Porphyrius aignificat de
| Abstin. III. 17. 253. ἡ Ἑχάτη κύων, λέαινα, ταῦ-
Q6 ἀχούουσα μᾶλλον χαίρει. Solis et Lunae te-
ltas memorat Porphyrius ap. Augustin. Civ. X.
2). Apollinis Proculus in Crat. p. 106. sic, ut
eundem Solem. perhibeat: ὁ ϑεουργὸς ὃ τῆς τελε-
τῆς τούτου προχαϑηγούμενος ἀπὸ τῶν χαϑάρσεων
ἄρχεται χαὺ τῶν περιῤῥάνσεων
Αὐτὸς δ᾽ ἐν πρώτοις ἱερεὺς πυρὸς ἔργα κυβερνῶν
χύματε ῥαινέσϑω παγερῷ βαρνημέος ἅλμης [5].
8. 15.
Jamjam sequamur Sancrucium auditores suos
Minusculis mysteriis rite praeparatos ad majora
dentem. Primum igitur Divarum penetrale in-
gessis, velut. ad praegustandum species quasdam
de Operat. Daem. α χειροῦνται (δαιμόνια) τοῖς περιτεώ--
μασι, λέγω δὴ σ uc p^ ni xoi 9o.
[*] In. cod. 'T'aurin. Peyron. L, 71. βαρύκχετος aeriptum scriptum, duod
erus in βαρειηχέτου mutaf. "Eoyor, wt. Pletho -dicit ad Orac. P.
38. significat vr» τελετήν, id est, operationem magicam. Magorum
i6tienes vocat Arnob. I. 46. 4 κελεσειριαὺ καϑάρσεις αἱ nob ἐῶν
iv τῶν ἑερῶν ἀπολύουσιν ἡ ἡμᾶς τῶν μιασμάσων τ πάντων Procl. in
p. 12. T. n III. Cows.
112 LIBER PRIMUS.
horribiles: daemónum infernorum objicit cum in-
genti: fragore: coel terraeque, ignibus hinc atque
iMinc micantibus. fi prebe.perculsos et. jam ad-
iniratiene saturos: in locam quendam subterraneum
devoeat, ita. mirifioe instructum, ut totum nobis
Orcum referat, Acherunte circumflaum et in Tar--
tari Elysiique. regiones accurate descriptum, non
sine Charonte: et Cerbere. Hinc in templum ipsum
educimur, non minoribus maculis refertum. Nisi
forte parum est Hierophantam videre solari tu-
nica. ratilantem, Demiurgi habitu Daduchum, et
deorum ommium siderumque: choreas; quae cuncta
particalatim : enarrant / mystagogi . nostri magnaque
cum asseveratione, paene: ut.pudor sit non cre-
dere. Sed audiamus ipsum. ,3Les aspirans plen-
»gés dans les horreurs de la nuit et saisis de fray-
, ,eur attendoient dans le vestibule que les portes -
. ,Souvrissent. Le temple, .S'ebranle, la foudre ré-
,pand une lumiére eclatante, qui annonce la pré-
»sence de.la divinité; un bruit sourd se fait en-
"tendre du fond des abimes de la terre — — les
serpens: de Triptoléme sifülent — au loin. paroit la -
"triple Hecate — Cette descriptien (de Claudiem)
quoique: pdetique, diffóre peu. des "details, que
plusieurs auteurs. nous feurnissent sur le speeta-
»016, qui s'offroit aux yeux des initiós. L'aspi- -
»rant entendoit differentes. voix, la: lumiére et
»les .tenebres affectoient. alternivement ses. sens; ;
.5& peine pouvoit-il considerer la multiplicité des
Objets, qui s'offroient à se regards (v. Dio Chrys.
Or. XII. 202.) Les principaux etoient des fantó-
ELEUSINILA. 113
nes ayant la figure de chien et diverses formes
,IDonstrueuses.et propres à inspirer de l'effroi. v.
»Stob. Serm. CCLXXIV. 884. (CXIX. 604) et
»que le bruit de la foudre et des éclairs (Schol.
»ad Orac. Aor. p. 87. Gal) rendoient encore plus
»terrible.« T. 1. 351. Creuzer. Symb. T. IV. 535.
. Oppido magnos praestigiatores Hierophantas
fuisse necesse est, sive potius terveneficos, si
haec et talia. praestiterunt, non illis frivolis arti-
fidis, quibus vicani cauculatores rusticos obstupe-
faciunt, tonitrua Claudiana et cetera phantasmata
cemtes, sed ea artis subtilitate ut vel docti et
intelligentes spectatores, quales Dio et Plutarchus
fuere, non stuperent solum sed velut in vitae
necisque confinio constituti horrescerent et con-
Sternarentur. Αἱ ne quis dubitare possit, testis
adest oculatus, Proculus: ὥςπερ ἐν ταῖς ἁγιωτά-
ταις τελεταῖς πρὸ τῶν μυστιχῶν ϑεαμάτων ἔκχπλη-
ξις τῶν μυουμένων x. τ. λ. in Theol. III. 18. 151.
eui additur, tanquam consentientis Plethonis testi-
monium: εἴωϑε τοῖς πολλοῖς τῶν τελουμένων φαί-
γεῦϑαι κατὰ τὰς τελετὰς κυνώδη τινὰ xai ἀλλό-
χοτα φάσματα p. 41. Obsop. quae verba Themi-
sio tribuit Sencrucius p. 353. Hoc quidem vellem
omisisset iste; nam qui Oracula Zoroastrea eo-
rumque interpretes vel praeteriens adspexerit, quin-
imo Zoroastris nomen qui fando cognoverit, scit
eos de Eleusiniis ne per somnium quidem loquu-
tos esse. Sed Proculi testimonium si ex omnibus
ejus scriptis solum superesset, disputari posset,
an ad Eleusinia potius.quam ad alia mysteria
!
114 LIBER PRIMUS.
pertineat. Nunc dubitari non potest, quin illae
ἁγιώταται τελεταί a Cereris sacris tantum distent,
quantum ab his mysteria Christianae religio-
nis. Commode accidit, ut ille tam ad ornan-
dum inops, quam ad inveniendum sterilis scri-
ptor eandem similitudinem decies iterando rem
nobis apertiorem fecerit. Primo loco ponam haec
Superioribus non multo clariora: ὥςπερ ἐν ταῖς
ἁγιωτάταις τῶν τελετῶν προηγοῦνταε τῶν δρωμέ-
vov χαταπλήξεις τινὲς, αἱ μὲν διὰ τῶν λεγομένων,
αἱ δὲ διὰ τῶν δεικνυμένων, ὑποκαταχλίνουσαι τῷ
ϑείῳ τὴν ψυχήν, οὕτω δὴ xai ἐν τοῖς τῆς φιλο-
σοφίας προϑύροις etc. Comm. in Alcib. p. 61.
Creuz. Secundus locus rem in majore luce collo-
cat: ὥςπερ ἐν ταῖς τελεταῖς αἱ τῶν ἀφῥήτων qa-
σμάτων δείξεις καὶ τὰ σύμβολα καταπλήττοντα τοὺς
τελουμέγνους ἐπιτηδειοτέρους αὐτοὺς καϑίστησι καὶ
ἐμπαϑεστέρους πρὸς ὅλην τὴν τελετήν ib. p. 142.
Est tamen hoc quoque ambiguum; nam illae δεί-
fuc τῶν ἀῤδήτων φασμάτων etiam in Eleusináis
praedicantur. Sed nullo modo cum his conciliari
potest tertium testimonium: χατὰ τὰ αὐτὰ δὴ iv
' ταῖς ἁγιωτάταις τῶν τελετῶν πρὸ τῆς τοῦ ϑεοῦ.
παρουσίας δαιμόνων τινῶν χϑονίων σύμβολα προ-
φαίνονται καὶ ὄψεις ἐχταράττουσαι τοὺς τελουμέ-
γοὺυς καὶ ἀποσπῶσαι τῶν ἀχράντων ἀγαϑῶν —
διὸ xoi οἱ ϑεοὶ παρακελεύονται μὴ πρότερον εἷς
ἐκείνους βλέπειν mgiy ταῖς ἀπὸ τῶν τελετῶν φρα-
χϑῶμεν δυνάμεσιν ibid. p. 39. Nec magis quar-
tum: ὥςπερ ἐν ταῖς τῶν τελετῶν ἁγιωτάταις φασὶ
τοὺς μύστας τὴν μὲν πρώτην πολυειδέσι καὶ πο-
BLEUSINEIA 115
ἰυμόρφοις τῶν ϑεῶν προβεβλημένοις γένεσιν ἀπαν-
τᾶν, εἰςιόντας δὲ ἀχλινεῖς χαὶ ταῖς τελεταῖς πε-
φραγμένους αὐτὴν τὴν ϑείαν ἔλλαμψιν ἐγκολσέζε-..
σϑαι in Theol. L. L c. 3. p. 7. et quintum: τῶν
ϑεουργῶν θάπτειν τὸ σῶμα χελευόντων πλὴν τῆς
χεραλῆς ἐν τῇ μυστικωτάτῃ τῶν τελετῶν, ὃ Πλά-
τῶν καὶ τοῦτο προείληφεν ὑπ αὐτῶν κινούμενος
τῶν ϑεῶν ib. IV. c. 9. p. 203[*]. Haec qui inter
se comparaverit ab uno eodemque Proculo[^] ver-
bis paene iisdem perscripta, is profecto non du-
bitdbit, quin istae ἁγιώταται et μυστικώταται τε-
μταί apud Platonicos unum certum genus signi-
fient. Quaeham igitur fuere illa sacra? Haec,
quibus nullà nequiora neque cum majore humani
ingenii opprobrio reperta sunt, Theurgorum my-
βίαια sive potius deliramenta, veterum ac nova- :
rum superstitionum colluvione concreta, de qui-
bus modo diximus.
De Proculi: atque Plethonis testimoniis, ne
posthae imperitos fallere possint, et in praesentia
εἰ in futurum provisum videtur. His subscripta
Dionis auctoritas quid valeat, apparebit legenti-
bus: Ὥςπερ εἴτις ἄνδρα Ἕλληνα ἢ βάρβαρον uv-*
σϑαι παραδοὺς εἷς μυστιχόν τινα μυχὸν ὑπερφυῆ ᾿
χάλλει καὶ μεγέϑει, πολλὰ μὲν δρῶντα μυστιχὰ
[8] v. Epimetr. IV. | | |
hj Bi quis Proclus malit, equidem dicem ei non impingam, ne-
erroe τ iE
fadunt, nec omnino scire. videntur, quae res agatur. uis sanus ho-
le speclum, vinclum, seclum, Lucmo more Praenestinorum (v. Fog-
£i ad Fast. Praen. p. 858. Wolf.) scribere velit? quibuscum nomi-
Mbus Gronovius Observ. IV. 21. 764. illud Proclus componit. Pro-
culus, Proculejus etc. ducuntur a procul Plutarch. V. Coriol. c. XI.
8 *
116 LIBER PRIMUS.
ϑεάματα, πολλῶν δὲ ἀκούοντα τοιούτων φωνῶν,
σχότους τε xal φωτὸς ἐνάλλαξ αὐτῷ φαινομένων
ἄλλων τε μυρίων γενομένων, ἔτι δὲ, εἶ, χαϑάπερ
εἰώϑασιν ἐν τῷ καλουμένῳ ϑρονισμῷ χκαϑίσαντες
τοὺς μυουμένους οἱ τελοῦντες χύχλῳ περιχοῤεύειν [“]
ἄρά γε τὸν ἄνδρα τοῦτον μηδὲν παϑεῖν εἰχὸς τῇ
ψυχῇ, μηδ᾽ ὑπονοῆσαι τὰ γιγνόμενα, ὡς. μετὰ
᾿ς γνώμης xci παρασχευῆς πράττεται σοφωτέρας, εἶ
^*
καὶ πάνυ τις εἴη τῶν ἄνωϑεν βαρβάρων, μηδενὸς
ἐξηγητοῦ, μηδὲ ἑρμηνέως παρόντος, iv οἰκήματι
μικρῷ παρασχευασϑέντι πρὸς ὑποδοχὴν ὄχλου βρα-
χέος ὑπὸ ᾿4“ϑηναίων Or. XII. 387. Ut cetera Eleu-
siniis conveniant, certe non convenit initiati 2oó-
γωσις, quam Plato Corybantiis tribuit, Eleusiniis
nemo. . Clare ille in Euthyd. p. 277. D. ὅπερ oi
iy τελετῇ Κορυβάντων ποιοῦσιν, ὅταν τὴν ϑρό-
γωσιν ποιῶνται περὶ τοῦτον ὃν ἂν μέλλωσι τελεῖν.
cui loco Proculus in Theol. L. VI. 13. illum ge-
minum apponit e Legg. VII. 790. in quo nutriculae
parvulos cantillando et gestando censopientes com-
parantur ταῖς περὶ và τῶν Κορυβάντων ἴάματα
τελούσαις. Αἴ, dicat aliquis, Eleusinia et Cory-
bantia tam multis inter se rebus congruunt ut pro
iisdem haberi et testimonia omnia de uno ad al-
terum genus transferri possint. Imo vero dissi-
millima fuere. Eleusinia enim publica auctoritate
celebrabantur loco augustissimo sanctissimoque,
Corybantia privatim in gurgustiis, illis magistra-
[9] Pro infinitivo, qui per anacoluthiam ab εἰώϑασι suspensus est,
Uptonus ad Epict. IV. 1. 106. 'T. II. p. 884. περιχορεύσειαν emendat.
De enthronismo v. Vales. Observv. Crit. II. p. 53. Wesseling ad Dio-
dor. XXXIII. p. 88.
ELEUSINIA. 117
tus. praesidebant et sacerdotes populi Atheniensis, -
his ambubajae et aeruscatorum infimi;. illis sum-
mus constabat apud omnes honos, decus, sancti-
tas, haec prudentissimo cuique odio erant et con-
temtui. Eaque distinctio non. tam ad Dionis lo-
cum pertinet, in quo communes quaedam utrius-
que generis. notae comparent, quam ad alios quos-
dam, qui quum de privatis mysteriis scripti sint,
non. sine flagitio ad Eleusinia trahuntur.
J. Stobaeus denique CXIX. 604. illa sive Plu-
tarchi (Fragm. de An. VI. 2. 720.) sive Themistii.
verba exhibet, quae supra retulimus: πρὸ τοῦ Té-
leve φρίχη καὶ τρόμος" ἐκ δὲ τούτου φῶς τι ϑαυ- |
μάσιον ἀπήντησε xoi τόποι χαϑαροὶ καὺ λειμῶνες
ἐδέξαντο φωνὰς καὶ χορείας ἔχοντες etc. Hüis sub-
jungunt Luciani locum Catapl XXIII 203. ubi
nescio quis Orcum ingressus cum socio loquitur:
εἰπέ uot, ἐτελέσϑης γὰρ τὰ Ἐλευσίνια, οὐχ ὅμοια
toig ἐχεῖ và ἐνθάδε σοι δοκεῖ; unde illi argu-
mentantur, Elysium Tartarumque et quidquid un-
quam poetae pictoresque de inferis commenti sunt,
in Eleusiniis repraesentatum esse. Postremo omnia,
quae mystarum apud Aristophanem chorus Ely-
sus de sedibus.suis praedicat,. initiatis ante ocu-
les posita esse contendunt. Cur igitur omittunt
illud magnificentissimum
à μὲν ἡμῖν ἥλιος καὶ φέγγος ἱλαρόν ἐστι
er Apuleji obliviscuntur, hoc idem spectaculum
sibi in penetralibus oblatum testantis? Accessi
confinium mortis et calcato Proserpinae
linine per omnia vectus elementa re-
118 LIBER PRIMUS.
meavi, nocte media vidi solem candido
coruscantem lumine, deos inferos et su-
peros accessi coram p. 386. Hoc solum est,
quod ad ornatum scenae mysticae non adhibent,
neque audent contendere, illam sacram noctem
diurni sideris faeie illuminatam esse, δὲ minus
vera et naturali, certe adumbrata. Ego vero
veteres ejusmodi adminiculis facile supersedisse
arbitror, ea, quae videre et cernere non possent,
mentibus informare solitos. Quid? quum illi ver-
sus recitarentur in scena: |
— Züxrai σημεῖα καὶ ἑπτάποροι
πλειάδες αἰϑέριαι, μέσα δ᾽ αἰετός
οὐρανοῦ ποτᾷκαι ---
οὗ λεύσσετε μηνάἄδος αἴγλαν;
aut hi ex alia fabula:
| Ὅδε παρϑμεύει :
δεέριος ἐγγὼς τῆς ἑπταπόρου
. πλειάδος ἄσσων ἔτι μεσσήρης.
num spectatores moleste tulisse putemus quod ea
non viderent, quae monstrarentur a cantoribus?
Neque solum scenicis poetis haec data: Beentia est -
verbis adumbrandi, quae ad sensus ipsos admo-
veri non possent, sed etiam ex artium pulcrarum
monimentis apparet, antiquos artifices, id quod
in proverbio dicitur, ex ungue leonem .ostendere
solitos esse. Praeterea extat luculentum Proculi
testimonium, in teletis quoque theurgicis multa
non ad spectandum proposita sed pro spectatis
accepta esse (v. δ. 14.) eo simulationis genere, -
quod etiam in sacris publicis crebro usurpatum
ELEUSIN IA. 119
es. Servius ad Aen. IL 116. Virgine caesa,
non yere sed ut videbatur; et scien-
dum in sacris simulata pro veris accipi;
unde quum de animalibus quae difficile
inveniuntur, est sacrificandum, de pane
vel cera fiunt et pro veris accipiun-
tur [ — et in templo Isidis aqua sparsa
de Nilo esse dicebatur. Idem ad IV. 512. in
sacris, ut diximus, quae exhiberi non po-
terant simulantur et erant pre veris. In
sacris Isiacis Plutarchus de Is..c. XIX. 120. T.
IX. pre serpente funiculum dissectum esse refert,
mec suspicio abest, quin illi colubri, qui in Saba-
Tüs mitiandoruma sinui injecti sunt, ex hoc stup-
peo genere fuerint, quod etiamnum scenas nostras
perreptat; aureos certe vocant Arnobius V. 2l.
et Firmicus. — Quae quum. ita sint, nulla causa
ese potest, cur.illa μυστιχὰ ϑεάματα non ad ean-
dan rationem exigamus, eaque quae epoptae vi-
disse dicuntur, animi: potius quam corporis ocu-
lih percepta. dicamus.. Ad 'dltimum cum Themistio
conferamus . Chrysostomum, qui eodem. prorsus
modo beatorum in coelum ingressum cum sacro-
rum adspectu comparans, Quanta, inquit, quam-
| que varia spectacula animus in locis coelestibus
. habiturus est, τῆς ψυχῆς ἐκεῖ χαϑάπερ ἔν ἱεροῖς
ἀδύτοις καὶ ϑείοις τισὶ μυστηρίοις τὴν ϑείαν τε-
. λουμένης μυσταγωγίαν, conspicientisque hic
lavar, Hoc cun aliis nonnulla affert Lomeorts de Lustrat. XVII
.282. Ambrosius in Ep. ad Valent. c. Symm. V. Ep. 82. in colonis, -
quum sacra deae Idaeae celebrantur, Almonem fiuvium simulari dicit.
120 . LIBER PRIMUS.
angelorum myriades, illic archangelo-
rum chiliades, alibi prophetarum cohor-
tes et sanctorum legiones Or. de B. Philo-
gonio p. 494. E. T. L prorsus ut in Themistii
loco animus ἐλεύϑερος γεγονὼς — ἐστεφανωμένος
ὀργιάξει ^ xoi, σύγεσιν ὅσίοις. καὶ καϑαροῖς ἀνδρά-
σιν, τὸν ἀμύητον ἐνταῦϑα τῶν ζώντων ἀχάϑαρ-
vov ἀφορῶν ὄχλον ἐν βορβόρῳ καὶ ὀμίχλῃ πατού-
μενον. Jam si ex Chrysostomi verbis colligi po-
test, in mysteriis Christianorum martyras, pro-
phetas, angelos, archangelos apparuisse coetui
sanctorum, licebit etiam: Themistii . testimonium
Sic interpretari, quasi singulis verbis singula Eleu-
'sinii spectaculi momenta δά summam veritatom
exacta sint.
Equidem mon ibo .infitias sacra mystica prae
ceteris magnifice adornata eoque apparatu instru-
cta fuisse, ut praesentium amimos tum varietate
tum splendore rerum tenerent. Id enim tum alii
loci demonstrant, quibüus.jam usi sumaus, tum. hic
Aristidis in Or. Sacr. IV. 232. ἦν. olov τελετῇ vni
προςεοικὸς τὸ πρᾶγμα; οὕτω ϑείων τὸ καὶ παρα-
δόξων τῶν δρωμένων ὄντων. Quin pro: certo'.ha-
beo, sacrifieulos interdum varia praestigiarum: ge-
nera, quibus homines simpliciores:obstupefacerent,
in promtu habuisse. De Hecates sacris testem
adhibeo Dionem Chrys. Or. IV. 168. ἔνιοι εἰώϑασι
τῶν περὶ τὰς τελδτὰς xoi τὰ χαϑάρματα μῆμιν
Ἑκάτης ἱλασχόμενοί τε καὶ ἐξάντη φάσκοντες nouj-
σειν, ἔπειτα, οἶμαι, φάσματα πολλὰ xoi ποικχέλα
πρὸ τῶν χαϑαρμῶν ἐξηγούμενοι xci ἐπιδειχνύντες,
ELEUSINIA. 121
οἷά φασιν ἐπιπέμπειν χολουμένην τὴν ϑεόν, quo
pertinet Hesychii glossa: ᾿Ζγνταία, ἐναντία, ἱκέσιος"
σημαίνει δὲ καὶ (scil ἀνταῖα) δαίμονα (leg. δαι-
μόνια) xci τὴν Ἑκάτην δὲ ἀνταίαν λέγουσιν ἀπὸ
τοῦ ἐπιπέιπειν αὐτά Scl. τὰ δαιμόνια [. Neque
ad aliud genus sacrorum pertinere puto, quae
Etym. Suid. s. "Eunovoa et Anecd. Bekk. p. 250.
afferunt: ἐχλήϑη 15) μήτηρ loxívov Ἔμπουσα — ὡς
δὲ Ἰδομένης [ φησὶ δημαγωγόν [t], ἐπεὶ (ἀπὸ oxo-
τεινῶν τόπων ἀνεφαίγετο τοῖς μυουμένοις, in magi-
ds, quantum equidem intelligo, sive Hecaticis my-
διε, quorum -reberrima est: apud Theurgos
mentio. His vere sacris multo magis quam: Eleu-
sinis -conveniur&: iHa sepulcrorum terriculamenta,
nedurni canes et cetera phantasmata .cüm machi-
natd, tonitruum fragore. Servius ad IV. 510. [ter-
centum :tenat ore deos.] non tercentum, iriquit,
sed tenat tertio centum numina Hecates,
undei-et .Hecate dicta est, ἑχατόν id est
centum potestates habens. Tonat enim
perite dixit; in talibus enim sacris imi-
tabantur tonitruá sed praecipue in He-
catae. De Bacchicis imprimis notabile est Celsi
testimorium, qui ut Origenes refert L. IV. 10.
907. Christianos impiorum apud inferos supplicia
enarrantes ἐξωμοίου τοῖς ἐν ταῖς Βακχχικαῖς τελε-
ταῖς τὰ φάσματα xai τὰ δείματα προειςάγουσι,
quem locum C. Barthius ad Stat. Theb. II. 296.
ir deni nene v. Jonsius Script. Phil. p. 141.
(£] Scil. διὰ τούτων ἐδήλωσεν ὁ ἼΧ 45, ido. sic demagogus vo-
catur βάσχανος "Eowvvc Dionys. Hal. I
122 LIBER PRIMUS.
perperam de Brumaliorum terriculis ludicris acci-
pit. Quomodo autem Gnosticorum aliqui, quum
novitios ad sacra admitterent, scenam adernave-
rint, apud Irenaeum legimus de Marco haee tra-
dentem, quae redhibuit Epiphanius L. 1. T. III.
223. B. Petav. τὰ γὰρ 4votiMdov παίγνια τῇ τῶν
λεγομένων Μάγων πανουργίᾳ συμμίξας δὲ αὐτῶν
φαντάζων xoi μαγεύων τοὺς ὁρῶντας εἷς ἔκπληξιν
ἐμβαλών. Has praestigias pluribus verbis exse-
quitur Anonymus de Rebaptismate, qui Cypriano
'subjungi solet: Qui originem trahunt a Si-
mone Mago — baptisma — taliter dicunt
, adsignare, ut quam mox in aquam descem-
derit, statim super aquam ignis appá-
reat[*]. Quod si aliquo.lusu perpetraripo-
test, sicut ádfirmantur plerique hujame-
modi lusus Ánaxilai esse, sive. maligni
Spiritus opus et magicum virus: ignem
potest in aqua exprimere, etc. p. 363.. Bal-
luz. Anaxilai autem ludicra, ut jam pridem -do-
cuit J. Sealiger[!] simillima erant techhopaegniis
illis, quae. nostri. ventilatores et pilarii ostentant
emturientibus, Quorum artificia nonnullis . vete-
rum sacerdotum non ignota neque inexperta- fnis-
se, indicia sunt varia templorum miracula, taxa
[h] Quia in Christi baptismate sic factum narratur. v, Gall. ad
Justin. Dial c. Tryph. c. 88. 545. T. L |
[1] Ad Kuseb. p. 158. a. post quem Heraldus, Reinesius , aliiqu
de Anaxilao dixerunt. cf. Fabric. ad Sext. Hyp. p. 14. et passim in
Bibl. Gr. (v. Harles. T. II. 829.) Macarij Abraxas p. 87. Cypriani
locus illis non innotuit; Beausobrius in hanc quaestiomem omnino non
descendit, nec in (Muenteri) libro Versuch über die kirchli-
)
chen Alterthümer der Gnostiker. Anspach. 1790. de Marco-
siorum artibus sermo est.
BLEUSINIA. 128
sponte inflammata, fontes vel in vinum verti [**]
vel ignescere[!] visi, vites etiam intra paucissi-
mas heras flere fructuque exuberantes[*] canden-
tium carbonum tactus innocui ['] atque alia ludi-
bria oculorum auriumque[*]. Jam ut concedamus
in Eleusiniis quoque spectacula ejusmodi homi-
num oculis objecta esse speciesque coelestes et
quaedam Orci simulacra alternis lucis ac tenebra-
rum vicibus scenam variasse, tamen illa terricu-
lamenta, quae Sancrucius narrat, monstrorum lar-
valium et canum. infernorum, ad longe diversum
genus sacrorum magicorum et piacularium able-
ganda sunt.
8. 16. :
. $*«
. Alio nos ducet gt fortasse gjtius nominis ce-
Mj interpretatio a. Chrysippo. proposita. Athe-
] Plin. H. N. II. c. 106, p. 197. Bip. XXI. 18. Athen. I. 84.
. vs 26. cf. Larcher Sur les fétes T. XLVIII. Mem. Acad.
] v. Olear. ad Philostr. Icon. I. 25. 799. Siebelis. ad Paus.
Be miraculo collis Vulcanii, ubi, si adest deus sacrerum pro-
9 sarmenta sponte concipiunt ignem et flamma alludit epulanti-
bus vid. Solin. XI. 8. 27. Gratian. Cyneg. 44$. In urbe Pioniis, quum
sacrificetur , fumum e Pionis sepulcro oriri tradit Pausan, IX. 18. Ex
antro Idaeo semel quotannis (ὅταν ἐχζέσῃη τοῦ Διὸς Bx τῆς γενέσεως
αἷμα) maximam vim flammerum emicare ib. KIX. ὅδ. idem-
de hodie fit in Ecclesia Hierosolymitana quae dicitur ad sepulcrum
[1] v. Eupher. Fragm. CXX XII. p. 170.
ü v. Sil. Ita]. L. V, 176. Micali L' Ital. avant. il dom. d. Rom.
T. Xl. p. 57.
B gt
P PE
[3] Servius δὰ Aen. VI, 52. trahit hoc de Matris deorum
templo, quod non manu sed precibus aperiebatur. De
sSíatuis et aris quae sub divo positae neque nive neque imbre hume-
ctantur narrant multi. v. Tzschuck. ad Ampel. c. VIII. p. 87. ridet
Polybius XV. 12. Vid. Epimetrum VI.
124 LIBER PRIMUS.
naeus BH. 40. D. τελετὰς χαλοῦμεν τὰς ἔτι μείζους
καὶ μετά τινος μυστικῆς παραδόσεως ἑορτὰς τῶν εἷς
αὐτὰς δαπανημάτων ἕνεκα. Etymolog. M. p. 751.
τελετὴ, θυσία μυστηριώδης" ὃ δὲ Ὦωρος ὃ Θηβαῖος A£-
yet ὅτι τελετὰς καλοῦσι τὰς ἐπὲ μείζους x. μ. τ. μυστε-
κῆς [5] παραδόσεως ἑορτὰς ---- Χρύσιππός φησι τοὺς
περὶ τῶν ϑεῶν λόγους εἰχότως χαλεῖσθαι τελετὰς,
χρῆναι γὰρ τούτους τελευταίους χαὶ ἐπὶ πᾶσι δε-
δάσχεσθαι τῆς ψυχῆς ἐχούσης ἕρμα καὶ πρὸς τοὺς
ἀμυήτους σιωπᾷν δυναμένης. Haec ex Chrysippi
quarto περὶ βίων sumta esse Plutarehug docet de
Repugn. Stoioc. p. 343. T. XIII. Steicos philoso-
phiae tres partes facere tradens: πρῶτα: τὰ keyi-
xd, δεύτερα τὰ ἠϑικά, τρίτα và φυσιχά, τῶν δὲ
φυσικῶν ἔσχατόν ἐστιν ὃ περὶ ϑεῶν λόγος" διὸ καὶ
τελετὰς προφηγόρευσαν τὰς τούτων παραδύσεις. V.
Baguet de Vit. ét Seript. Clirysippi p. 55. T. IV.
Annal. Acad. Lovan. quem praeteriit insighis:lo- |
cus in Trium Patrum Comment. p. 702. D. T. VI.
Bibl. Gall. Stoicorum doctrinam resipiens: 'προράξω
σοι τὴν ἡϑικὴν xoi φυσικὴν διδασχαλίαν μου, ὧς
διὰ τούτων πρὸς τὴν μυσταγωγίαν. ἀνάδουσα ἐν
τῷ ἀποδεῖξαι τὴν τῶν δλών φύσιν σὲ, τὸν ταύτης
αἴτιον, αἰνιττόμενον συμβολικῶς ὡς ἀλήϑειαν. Hinc
ad Chrysippi sententiam revertor.
Nilv. de Sacy, hoc acerrimum, ut putabat, te-
lum quum Warburtono extorquere non posset, sal-
tem retundere conatus est: ,(On n'en peut con-
»clure qu'une seule chose, c'est que du tems de
XChrysippe et selon son opinion on communi-
[8] Μυστικῆς omittit Zonaras.
ELEUSINIA 125
»quoit aux initiés des notions justes sur la divi-
nité^ T. L 422. Hoc si concesseris, causa per-
dita erit; neque concedi fas est. Equidem ex multis
multumque inter se diversis teletis, privatis, publi-
cis, domesticis, peregrinis, non quaeram scrupu-
losius, an Chrysippus unum certum genus desi-
gnaverit et quodnam; sumamus licet de universis
valere quae dicit, et potissimum de Eleusiniis.
Nihilo secius ad doctrinae cujusdam sublimioris
perceptionem nihil hinc proficitur. Chrysippus hoc
dicit: quam rationem ad Dialecticam et Ethicam
habet Theologia, sive, ut nostri dicunt, Metaphy-
Sica, eandem ad communia sacra habent teletas.
Ned hoc ipsum pluribus modis intelligi potest.
Nam Teletae aut propter argumenti similitudinem
cum philosophiae parte tertia et postrema, quae
est de natura et rebus occultis,. comparari pos-
sunt, aut quia. eundem dignitatis gradum obtinent.
lllud qui sumunt atque in mysteris summam
quandam disciplinarum theologicarum propositam
ese volunt, non solum nulla idonea ratione ni-
tuntur sed etiam difficultatibus implicantur iis,
quas in principio commemoravi; unde se nunquam.
expedient. Deinde, si Chrysippi verba ita inter-
pretamur, u$ in sacris mysticis Theologiam per-
tractatam esse dicamus, effügere non possumus,
qun publicis eandem cum Dialectica et Ethica
similitudinem reddamus; quod dictu absurdum est.
Ergo comparatio ista posita est in hac una re,
quod, ut rerum divinarum cognitio omnium, quae
a philosophis quaeruntur, pars est difficillima gra- -
*
126 LIBER PRIMUS.
vissimaque [^] ita teletae prae ceteris cerinioniis
sanctae et a communi usu remotae erant. Neque
omnino Chrysippus illo loco ex professo de tele-
tis agit sed Stoicorum more tralaticio ea quae de
triplici philosophandi ratione dixerat, similitudine
nominis τελετή, cui notionem perfecti subjectam
putabat, illustrare voluit; quae similitudo .ad pro-
bandum non plus momenti habet, quam Plutar-
chi oratio in Fr. de An. VI. 2. 726. exitum e
vita cum ingressu adyti comparantis: ὅταν ἐν τῷ
τελευτᾷν ἤδη γένηται, τότε πάσχει πάϑος olov oi
τελεταῖς μεγάλαις χατοργιαζόμενοι, διὸ καὶ τὸ Qij-
μὰ τῷ ῥήματι xci τὸ ἔργον τῷ ἔργῳ τοῦ τελευ-
vüv καὶ τελεῖσϑαι προςέοιχε [^]. Quemadmodum
vero ex hac comparatione mortis et initiationis
nemo concludet mortuos esse quicunque initiaren-
tur, Ka etiam Chrysippi sententia non ita 'pin-
guiter accipienda est, quasi idem fuerit mysteria
accipere et Theologiam perdiscere. Sunt multa
a veteribus similiter dieta, quae si quis ad vi-
vum resecet, facile eo deduci poterit, ut epoptas
metaphysicas quasdam lectiones audivisse credat.
Chalcidius quoque in Tim. CCLXX. 378. philoso-
phiae naturali contra ponit disputationem epopti-
cam id est metaphysicam, veterum exempla se-
quutus. Plutarchus de Is. c. 78. 209. T. IX. 7λά-
τῶν xoi ᾿“Αριστοτέλης τοῦτο τὸ μέρος τῆς φιλοσο- |
[0] Aristot. Met. V. 2. 690. IX. (X) 7. 788. A. τρία γένη τῶν
. ϑεωρητιχῶν ἐπιστημῶν ἔστι, φυσιχὴ, μαϑηματιχὴ, ϑεολογικὴ --- τού-
τὼ» δὲ βέλτιστον ἡ τελευταία λεχϑεῖσα" περὶ τὸ τιμιώτερον γάρ ἔστι
τῶν ὄντων.
[bb] Τελεταὶ (λέγονται) ὡς τελειοῦσαι καὶ ἐς τὸ τέλειον ἄγουσαι
us ad Dionys. Ep. VIII. p. 120. quod falsum est.
ELEUSIN IA. 127
φίας (τὴν. τοῦ νοητοῦ καὶ εἰλικρινοῦς vóngotw) ἔπο--
πτιχὸν χαλοῦσιν. ὡς οἱ τὰ δοξαστὰ παραμειψά-
μενοι πρὸς τὸ πρῶτον xol ἁπλοῦν ἐξάλλονται xoi
ϑιγόντες καϑαρᾶς ἀληϑείας. οἷον ἐν τελετῇ τέ-
Aog ἔχειν φιλοσοφίας, νομέζουσι[“. Et Schol. He-
siod. Theog. v. 12. ἐπειδή τις ἐπὶ τὸ ὄντως χα-
λὸν ἀναδράμῃ τότε ἐπὶ τὰ τῆς φυσιολογίας προ-
χόψας τὰ χαλούμενα μετὰ τὰ φυσιχά, ἐποπτι-
χὸς γίνεται quorum si quis fontes et principia
ignoret, ad summos errores delabatur necesse est.
Praeterea veteribus usitatissimum fuit, a rebus
sacris similitudines transferre ad literarum studia
et ad omnes in bonis artibus profectus; quod in
antecedentibus breviter strictimque adnotatum hoc
loco illustrabitur pluribus.
Genus hoc metaphorae ambigo quosnam pri-
mos in usum invexisse dicam; poetasne, qui se
Musarum sacra administrare dicunt[*] vulgusque
profestum et profanum quasi quodam hierophan-
tico edicto Helicone arcent[*] an Sophistas, qui
quum privatas scholas instituissent, ea, quae cum
peucis mercede pacta communicabant, quasi quae-
dam interioris catastae scitamenta venditare so-
lii sunt. Quam eorum vanitatem irridens Plato
frequentissime hac imagine utitur, ut in Euthyd.
[5] Similiter Gregorius Naz. Or. X. p. 110. D. αὐτῇ πηγῇ τοῦ
zeloU ἐντύχοιμεν χαϑαρῷ νῷ καϑαρὰν τὴν ἀλήϑειαν ἐποπτεύοντες —
ἧπερ δὴ τῆς ἡμετέρας τέλος μυσταγωγίας.
, [8] Pindar. Fragm. Inc. XV. p. 629. μαντεύεο Moon, προφα--
τευσω δ᾽ ἐγώ. ᾿
[e] v. Casaub. ad Pers. p. 19. Burmann. ad Quintil. Instit. V.
t 60. p. 477. Wernsdorf. ad Iiner. Ed. X. 177. Jacobs ad Anthol,
L p. 82.
128 LIBER PRIMUS.
p. 277. E. xai γὰρ ἐχεῖ (in Corybantum teletis)
χορεία τίς ἐστι xol παιδιά, xol νῦν τούτω οὐδὲν
ἄλλο ἢ χσρεύετον περί 06 ὡς μετὰ τοῦτο τελοῦντε᾽
γῦν οὖν νόμισον τὰ πρῶτα τῶν ἱερῶν ἀκούειν τῶν
σοφιστιχῶγ᾽ et in Gorg. p. 113. C. εὐδαίμων εἶ,
ὅτι và μεγάλα μεμύησαι, πρὺν τὰ σμικρά" ἐγὼ δ᾽
οὐκ ᾧμην ϑεμιτὸν εἶναι [. Adde Sympos. p. 210.
Α. ταῦτα τὰ ἐρωτικὰ ἴσως χἂν σὺ μυηϑείης, τὰ
δὲ τέλεα καὶ ἐποπτιχά, ὧν ἕνεχα xoi ταῦτα ἔστιν,
οὐχ οἷδ᾽ sl οἷός v ἂν εἴης. Theaetet. p. 152. C.
ὃ Πρωταγόρας τοῦτο ἡμῖν ἠνίξατο τῷ πολλῷ συρ-
φετῷ, τοῖς δὲ μαϑηταῖς ἐν ἀποῤῥήτῳ τὴν ἀλήϑειαν
ἔλεγεν" et. Cratyl. p. 413. A. ὃ νῦν δὴ ἐλέγομεν
παρὰ πολλοῖς ὁμολογεῖται ἐγὼ δὲ --- διαπέπυσμαι,
ἐν ἀποῤδήτῳ[5]. Mox in consuetudinem venit, ut
etiam Pythagorae disciplinae theoreticae["] et Ari-
stotelis scholae acroamaticae['] et quidquid a Pla-
[f] Damascius ap. Suid. 5. Ὅσιον. Οὐχ ὅσιον τὰ μεγάλα σοφὸν
γενέσϑαι τὸν τὰ μιχρὰ μὴ δυνάμενον. Himer. Kcl. X. 4. 176. οὐ μι--
μησάμενος τὸν μυστιχὸν νόμον, ὃς ἐπόπτῃ καὶ μύστῃ μερίζει τὸν
χρόνον, ἀλλὰ τὸν αὐτὸν ἐν ταὐτῷ μύστην τε καὶ προφήτην τῆς ἑερᾶς
τελετῆς τῶν λύγων δεξάμενος. Procl. in Parmen. L. V. 328. 'T. V.
Cous. ἐν ταῖς ἁγιωτάταις τελεταῖς οἱ μέν εἶσι μυούμενοι τῶν παρύν--
τω», οὗ δὲ ἐποπτεύοντες, οὗ δὲ νῦν πρῶτον ἀχούοντες, oí δὲ xci
πρόσϑεν ἀχηχοότες. Contra quam vulgo loqui solent, Synesius in
Dion. p. 52. C. δεῖ rà μιχρὰ ἐποπτεῦσαι πρὸ τῶν μειζόνων x«l yo-
ρεῦσαι πρὶν δᾳδουχῆσαι, καὶ δᾳδουχῆσαι πρὶν ἱεροφαντῆσαι.
[f] Hanc Platonis ironiam imitatur Galenus de Hipp. et Plat.
dogm. L. IIT. c. 4. 119. E. T. V. Chart. o? προςέενται πάντες οὗ Στωι--
xol τὴν τοιαύτην ἐξήγησιν, ἀλλ ἕτερον μέν τι λέγεσθαί φασιν, οὐ
δηλοῦσι δὲ αὐτὸ, τῶν ἐσωτερικῶν ὑπάρχον δηλονότι. |
[8] Of uiv Πυϑαγόρειοι τῶν λόγων τοὺς uiv ἔφασαν εἶναε uv-
στιχοὺς, τοὺς δὲ ἐξωτερικούς Procl. in 'Tim. V. p. 295. Idem in Parm.
L. V. p. 810. o£ Πυϑαγόρειοι τῶν λόγων τοὺς μὲν ἔφασκχον εἶναι uv-
στιχοὺς, τοὺς δὲ ὑπαιϑρίους. Neutrum nomen primis hujus sectae au-
ctoribus notum fuit. | '
[1] Themist. Or. XXVI. p. 819. D. de Aristotele: τὸ μυστικὸν
. καὶ ἐν ᾧ τὰ τέλεια Lege, τοῦτο δὴ ἐμηχανήσατο, ὅπως καὶ ἔχοντες
μή ἔχωσιν οὗ ἀμύητοι.
ELEUSINIA 129
tone vel subtilius vel sublimius dictum esset[*]
mysticum diceretur et epopticum, Cujus rei igno-
raio peperit ilud duplicis doctrimae, ut
Warburtonus vocat, axcanae et vulgaris disori-
men comunenticimm, opinienemque falsam, unnm-
quemque philosophorüm. quasdam disciplinae suae
partes in azeano tradidisse; unde vox ila extitit
ρα et detestabilia, μὴ χΧοινὰ ποιεῖαθαι τὰ τῆς
φιλοσοφίας ἀγαθά, neque.fas: esse δϑαριοσίᾳ φιλο-
συφέν Lysis.in Epist Pytháag. IV. p. 562.[. Ne-
que ceterarum: artiuin professores sibi interdictum
putarunt, qusminna ila: magnifica. nomina ad
80 et ad sua studia, tnamsferrent. : Quintilianus
de Mus. ΠῚ. p. 103: φιλοσοφίας ὡς. ὀπαδὰν τὴν
μουσικὴν ἀσκητέον; καὶ ὡς περὶ μικρῶν “πρὸς psi-
Co μυστηρίών ἀμφοῖν λογιξομένους , ὅχατέρᾳ. τὴν
| προρήκουσειν “ἀξίαν. ἅπονεμητέον! ἡ μὲν γὰρ γνώ"
σδῶς ἁπάσης τελεσιαυργὸς;, ἡ "δὲ προπαιδεία τυγχά-
| "e xoi ἢ μὲν daro fis τῷ ὄντι τελευτή (τελετή), ἡ
| 9 μυσταγωγία καὶ προτέλειον. Eodem. modo me-
did. loqui solent: ἐμυήϑη τὰ πρῶτα τῆς ἰατρικῆς
| Pati, ἜΡ. ad Xerx. p. 20. T. I. ὄργια ἐπιστήμης
| telso Dive in Lege T. Il. p. 42. Lind. []. et po-
| litici: ἀτέλεστος ἔτι ὧν τῶν. πρώτων ἱεῤῶν χαὶ
| ] Platonis mysteria Martian, Capell. p. 74. Alta illa
tt divina Platonica (de Venere coelesti et pandemo) rarissimo
| ctique piorum vox ceterum omnibus profanis incogni- I
[5 t Apu] Apol. p "Διὰ τούτων ὥςπερ διά τινων προτελείων
᾿ vd" ὧν να ων, εἰς τὴν “Πλατωνικὴν ἦγε μυσταγωγίαν Marin.
| V. Proc Xv. 11. Alii Platonis ὀργιαστάς, Epicuri ϑιασώτας nominant
| ^ v. Bake ad Cleomed. P- 449.
ταὶ ἐμ Τελέσαι πάντας τὰ τῆς φιλοσοφίας μυστήρια Himer. Ecl.
Ir Ex ejusmodi locutionibus vulgo argumentari solent Asclepiada-
9
Lj
4906 LIBER PRIMOS.
μυστηρίων τῆς πολετείας. Plutarch. V. Bham. I
469. T. IL(*]. Τὰ τῆς ἀστρολογίας dapeipaw ὄρχια
Anna Cemnu. L. Vip. 164. Quin Diggenes, ut
Plutarchus refert .de. Trauquill.. XIX.. 34. "f. X.
totam viam. ini&ationem esse. dixit (ἐσύησι» xoi
τολειὴν τελεισνάτην) e& mundum ipsuin ἱερὸν éyiu-
τατον," ia quod: ingressos "non .statuericruma si-
gila spectare sed divinae .faentis eperd, rers
intelligibilium: simnlacia["] 5. 0 00s
. Has omnes simiétudfáes si ad.amussim exi-
gere et; quidquid. de na. aliqua. re, quae. cum
mysteriis -consparater, prüedieari potest, illios ad
ea ipsa transferre veliwub,:ad postremum eo de-
veniemus, ut-initiatis non -heolegiae solum re-
tieonem,. sed quasi quandám. arum et scientia-
xum Encyclopaediam,: ut nünc Joqui. soleat, tra-
ditam: esse. confiteamur. ^ "Totam certe phileso-
rum quoque familiám habuisse quáédàm ἀπόῤῥητα et'doctrinam esote-
ricam, v. S$prengel. Hist. Medic. Ἔ. L p. 216. Ed. prim. duod plane
falsum est; medicamenta quibusdam arcana fuisse nemo dubitat.
[5] Phile Leg. ad €aj. p. 1000, A. τολροῶσι" δ' im ἀνωμαχυντέας,
ἱεροφαντεῖν xel τελεῖν τὰ ἡγεμονιχά, μόλις ἐν μύσταις ἀναγραφέντες.
Synes. de Provid. I: 96. A. ἐπειδὴ τὴῤ βασίλειον τελετὴν ἐτετελξωτο"
cf. Wernsdorf. ad Himer. Ecl. X, 177. Justitiae sacerdos Ul-
ian. L. 1. de Instit. quod dubito an recte Merillius Observ. I. 11. e
toicorum fontibus repetat; es& cexte oomrmunm usu tritum ; δεχαεοσυ-
γὴς ἱερεύς Liban. Decl. 'T. 1. 459. λήρων ἕερεύς Dionys, de Comp.
Verb. YV. p: 28. T. V. τὰ σεμνὰ Θέμιδος μυστήρια. xinpertores |
justitiae sacerdotes vocat Symmachus in Epist. Ambros. . |
[^] Corruptissimus est Cleanthis locus apud Epiph. adv. Haer. L.
III. 'f. II. p. 1090. C. Petav. τοὺς ϑεοὺς μυστικὰ σχήματα ἔλεγεν ti-
you xol χλήσεις ἱερὰς xol δᾳδοῦχον ἔφασκχεν εἶναι τὸν ἥλιον καὶ τὸν
χόσμον μύστας καὶ τοὺς χατούχους (sic) τῶν ϑείων τελετῶν ἔλεγε"
quorum postrema Diogenis ductum sequens ita refinpebam χαὶ τὸν
κόσμον τελεστήριο» xol τοὺς χατόχους τῶν ϑείων μύστας. Κλήσεις Le-
ραέ quae sint paulo ante explicuimus; σχήματα μυσεικά, quorum men-
to etiam in Apsinis loco infra exhibendo, in coelo stellarum ordina-
tos motus, in mysteriis sakantium figurationes et symplegmata sr
ficare videntur. Τὰ iv οὐρανῷ μυστήρια astra Hermes Stob. Kcl,
I. 52, 928. et 968. ΕΣ i] NE
"V LI
ELEUBSINIA 131
phiám tble&arwm. eatistites. initiis expósuisse; ap-
paret o Tlieonis loce, Hi quis iste asedo intorprete-
tur, quo Chrysippi νεῦρα wotípi solentris?j selects;
ἴωμεν dp κῶν. κατὰ" φιλοσοφίω» θειδημάξιάν" πᾶς
| Qidéctc- vdt τε λογεχῶν καὶ πολιτεκῶν bi ἰφυσί..
av^ "ἐποπεείανί : δὲ ὀφοράξεε. τὴν -neplicti Cone,
καὶ τὰ; ;»&ug Ürwr in Máthem. c. Lp 19... "᾿
Quid tamen est. illud,: quod. Clnysippus “τὸν
περὶ. "ναῦν. "ϑείοον! μὸχο ιϑεῶν. λύγον' teletis íafiquam
proprium. adsigpat ángunientwm?: Non certe hee,
qudd .veldd cwediths Num sb quidodüvins An
myeterkd diotund 4st; μὲ erdt de dei^eat riy. ino.
cda fiebat, ertu.et rebus gestis. 1eqotates Paneg.
6 P Of. Δήξηπρος. ἀτρδοομόκης εἷς vl χώραν
ἡμῶν, ὅτε. ἐπλάνήϑη. "τῆς: Κόρης ἁρπασθείσης soi
πρὸρ obe ναρογύνους πρὺς ἡμετέρουςν sÓus/ Ue ϑιὸ-
πεϑείθης ἐκ. τιδπ' οὐεργεαιῶνν» δ᾽ οὐχ" obép v ὅλ-
λοι ἢ: và Gg: e μμηγυέφο ὡς ἃ κούευμι! ΕΜ ο il
la. netitgimba: fabulo: dé: Cereris ἐπὶ Atticam. dever-
«inti hospiti, ;anesril. et ob receptam filiam
gaudio. et. anubificehtia, . pars: fuit illis sanetissini
senreti,; quod . Inécrabés verbis celavit, te: prodidit,
facteque : ,pxébavit 'persaepe :apétà prb opertis et
üadi. et docipi.: Similiter 'Theoeritns ren. pueris
notan οἷ δὲν alis sime'ambede etpositam. extre
mis déghis giiasl mnàgnarr awcxpre actingit: "
σῇ δλωμὰς "μὲν. à) δ iir. Giponoy "ὕπνον Ἰαύων᾽ B |
oBrivstov: Caibo £02: φίλα γύναι » ᾿Ιασίΐωνα, “ :
ὃς τόσαων ἐχύρησεν, 5o a9. ntudtioge "o"
Atqii nemo mesciebat, ne-- Scholiasta quidem, on
παρομφαίχει τὸν μυστιχὸν ἔρωτα Ἰασόωονος καὶ df
9 -
/
132 LIBER PRIMUS.
μῶτρος.. Exgo poeta. dicis. causa ,; wt. milii ;- . hanc
religionis ' simulationem adhibuit et quia oratiemi
aliquid : gravitatis : affert.: 'Haee.; igitur! de. Cereris
mysteriis;. cetera testimonia: i&. univetsuni valent.
Schol. Amhros. Od. ὙΠ]. 266. de. Homeri: fabalis
parum :horíestis : 7; xornyagíe. πρόδηλος, διότι πδϑρὶ
ϑεῶν ok ἔδει' τοιαῦτα' δεδηλωώκέφιαι ἀλλ᾽ οὐχ Ousj-
φον τὴ. ἔγκλημα! ἄνωθεν γὰρ vois ἀρχωιοτάτοις
παραδίδοτωι, κατασλευάσμοασι καὶ rekevüicuraio πα-
λειρτάτοας xo ἑλλωνὶκαῖρ! χαὲ βαμβαριχαῖο": Qua
excusatione: πές etiam adversus "Bhbomablsime
reprehenserés SchoL. Venet.. ΧΧ. 6) ici d
&Sauc ἀπολογοῦνται-. ᾿σνγασχερηται γὰρ" ὑχὸ τιν
πόλεων καὶ τῶν vopoDerá» τριαῦτα περὶ ϑεῶν μὴ
μόγον ἔϑειν ἐν ποιήσοσιν ἀλλὰ χαὺ «οἷς μυστηρίοις
παφαδιδόναι. ἔν τὰ ταῖς ἱεροῖς. ἐμειϑήμασν xoi ὅτι
(ξδη)} τοὐμρωνα΄. τοῖς μύϑοις. καδασχϑυάξειν. ,Procu-
lus:in Tim. L p. 53. à» pig d rviaxóis : πατρίοις
xoi ἂν -πρῖς vonelesg: τοῦ!" Füyaydumi: Θρυλλοῦ-
μένου πολέμου efc. Salinstius::de Diis;o. IIl. τῶν
πριητῶν oi ϑεόληπτοι. oi.:cs: dg ;relétigY vota si
Sevsec μυύϑοις iyorjoaveo- et πο ἐπ. papntiione;my-
thorum c. IV. 248. πρέπουσι (δ᾽ ιοἱεμὸν «ϑολογιποῖ
φιλοσόφοις» :οὗ. δὲ φυσικοὶ -ποϊηταῖσ;, o0b δὲ μεκεέοδ
φελεταῖς. Átque : haec. testimonia. domestioerum -
auctorum etiam. Ápologetis:Christianis eadem tra-
dentibus. conciliant fidem et auctoritatem. Eusebius
in Demonstr. Ἐν. ἢ. V..1. 268. E. μοϊχεία c καὶ
ἀῤῥενομιξίας, μητρυγὰμίας ve Χαὶ ἐχϑέσμους ἀδελ-
qv χοινωνσίας. xav μυρίας ἄλλας θεομκαχίας,: Ey D onc
ve χαὶ πολέμους ϑεῶν σιρὸς ϑεούς, ἀνθρώπων ve,
BLEUSINIA.- 133
dois. καὶ ὕμνοις xoi! διηγήμασι: μοστηρίων vc dp
ἀποῤῥήτοις τελεταῖς Myovos. Idem similiter in.Praep.
Evang. XV. 1.7788. C. iy. πάσαις πόλεσε Oed τε-
leta xol " μυστήρια σύμφωνα τοῖς: τῶν προτέρων
μυϑικοῖς διηγήμασι' παραδὅδοται, de. δϊοότε καὶ νῦν
τῶν ϑεῶν γάμους. xa παιδοποιίας, ϑρήνους τε xoci
μέϑας καὶ τῶν μὲν πλάνας, τῶν δὲ ἔρωτας; τῶν δὲ
ὑργὰς. κατά τὸ τὰς: τελδτὰν ἔν ve τοῖς ὕμνοις xoi
ταῖς εἷς τοὺς ϑεοὺς dote παραλαμβάνειν.
δὲ, quid 'igitum:certum testatumque dici potest,
est profeeto hoc, mysticorum sacrorum haud di-
versum .fuisse. ἃ publicis argumentum; deorum
ortus, incrementa, "amores, . iras et cetera fabula-
ris historiae complementa: Nec. minus exploratum
illud) homines religiosos; ut deos immortales culpa
et errore: liberarent, fabulis./mysticis eadem, quae:
popularibus:et poeticis commentis, adhibuisse al-
legericae interpretationis: naangonia,. eoque factum
&se, ut mysteria ipsa allegoriis constare crede-
rentur. - Deinetrius Phal.de Eloc. $. CL p. 45.
Schneid. μεγαλεῖόν ci: ἐστι xol ἣ ἀλληγορία' πᾶν
γὰρ' τὸ ὑπονοούμενον φοβερώτερον καὶ ὅλλος elxá-
ὧν ἄλλο τι ---- διὸ καὶ τὰ μυστήρια ἐν ἀλληγο-
ρίαις λέγεται πρὸρ. ἔχπληξιν καὶ φρίκην. Demetrio
adstipulatur Macrobius Somn. I. 2. Sicut natu-
ra vulgaribus hominum sensibus intel-
lectum sui vario. rerum tegmine operi-
mentoque subtraxit, ita a prudentibüs
arcana sua voluit per fabulosa tracta-
ri[*|; sic ipsa. mysteria. figurarum cunicu-
[P] Strabo X. 467. Ἢ χρύψις ἡ μυσειχὴ σεμγνοποιεῖ τὸ ϑεῖον
134 LIBER PRIMUS.
lis operiuntur. ne vel haec adeptis nuda
rerum. talium se natura praebeat, sed
summatibus tantum vitis sapientia in-
terprete veri arcani consciis; contenti
sint reliqui ad venérationem figuris de-
fendentibus a vilitàte secretum[?*). Quippe
quae de omnibus sacris, etiam de mysticis vale-
bat opinio his, quae deóruim. causa vel dicerentur
vel fierent, inclusas esse sententias altas et phi-
losophas acutismime cwique'penotrabiles, vulgo et
imperitis invias ,abditamgue. Atque hinc etiam Por-
phyrius dicit; ap. Euseb.:Kl Eccl. VL 19.. 284.
Origenem τὸν μεταληπτενὸμ τῶν παρ Ἕλλησι μυ--
στηρίων τρόπον -a:/ .Chaeremm$me, :Nicomüche et
Áornuto["] didicime, quos. quuni deemim nomina
et res pestas ad allegorins revocasse constet, ne-
mo dubitaré poterit, quin haec. machina mystácis
quoque fabulis. et cerimseniis δῇ δῖα. fuerit [*].
Prohq. "480, D. oi φύσεως Che κρύπτεσθαι φελούσης ἀμιήγεοι Julian.
Or. VII. 216. φιλεῖ ἡ φύσις xovazetócs.
[1] Lydus de Ostent. III. 12. de T'agetis genitura: τοῦτα ἀλλη-
γορικῶς παρὰ τὸν ἱερατικὸν παραχεχάλυπται νόμον. ἐπεὶ οὐ προφα--
γῶς περὶ τῶν ϑειοτέρων πραγμάτων, ἀλλὰ γὺῦν μὲν μυϑιχῶς, νῦν δὲ
παρα ολεχῶς etc. διὰ τοὺς ἀνιέρους" ubi notanda est significatio prae-
positionis «epe pro καξά positae, ut in Vi& Hom. p. 488. παρὰ τὸ
7ztQogijxoy. ᾿ T
[7] v. Casaub. ad Pers. V. p. 86.
[*] Id in rem suam verterunt scriptores Christiani: οὗ ἀρχαῖοι τὰ
μυσεήρεω μόνους τοὺς φὶλομαϑεῖσ eldévos ϑόλοντες, μύϑοις αὐτὰ προε--
κάλυψαν. Ζῆνα γὰρ τὴν ζέουσαν οὐσίαν εἶναι φυφιρλογοῦσιν etc.
Clemens Homil. IV.:24. 668. '&& mendacissimus auctor Contessionis S.
Cypriani in Opp. £ypr. p. CCXCVL Baluz. ἦλϑον xc) dv “ἄρχει
iv τῇ τῆς Ἥρας τελετῇ, ἐμυήϑην ἐκεῖ βουλὰς ἑνότητος ἀέρος πρὸς αἷ-
ϑέρα xoi αἰϑέφος πρὸς ἀέρα, γῆς πρὸς ὕβφῃ καὶ ὕϑατος πρὸρ' ἀέρα.
Pari perversitate 'Iheodoretus et Epiphanius ritus priscos et fabula-
rum intermortnas reliquias interpreteri solent. 0007
i
ELEUSIN IA. 135
δ. 17.
In has angusüas compulsi mysteriorum pa-
teni fortasse ia se defendemt, nt hierophantas
symbola illa et allegorias initiatis enucleasse con-
teadant, si non omnibus at certe electieribus. Id
Yero factam .esse negat gravis auctor, Vettius
Praetextatus hierophanta, pentifex Selis et Vestae
Narernpaque emniurm conscius[*] et sine ulla ex-
cptione negat ap. Macrob. Sat, I. 18. 236. ,,Sa-
X£urnaliorum. eriginem mihi in medium
»profezre fas est, non quae ad arcanam
XJivinitatis naturam refertur, sed. quae
Aut fabulosis admixta disseritur aut a
physicis in vulgus aperitur; nam occyl-
«às et manantes ex veri fonte ratio-
»es ne in ipsis quidem sacris enarrari
permittitur; sed si quis illas assequitur,
X9ntinere intra conscientiam tectas ju-
»etur* Ergo nulla fuit Hierophantae oratio,
qua epopíae ad veram sapientiam erudirentur,
nec illi quidquam consequuti praeter quae ipsi si-
bi cogita£ione fingerent pro &uo quisque captu ce-
ümoniarum causas et cónsequentias conjectantes.
Jun, si quid intelligo, una ratio ad susünendam
mysteriormm existimationem superest, δὲ quis
Wtendere possit, ea quae in sacris dicerentur
[3] De hoc vid. Bosius de Pontif. Max. c. II. 24$. in Graev.
] -
. T. V. Felix Contelerius de Praefect. Urh, c. VI. 547. T. I.
τ. Ignàrra de Phratr. p. 257. Idsingra Var. Jur. Civ. 1.
3
P :
. 15 Burmann. ad Anthol Lat. T. 11. 146. Wernsdorf. ad Himer.
"zi
136 LIBER PRIMUS.
canerenturve tropis et allegoriis involata quidem
nec tamen ita abdita fuisse, quin ἃ sagacioribus
aperiri 'et ad rationem revocari potuerint. Verum
hanc quoque excusationem aufert sunima auctorum
discrepantia, mysteriorum causas diversas atque
etiam contrarias tradentium, quasi aperta profes-
sione, suam quemque conjecturam afferre. Augu-
stinus Civ. VII. c. 20. Varro de Eleusiniis
nihil interpretatur, nis$ quod attinet ad
frumentum — Proserpinam dicit signifi-
care fecunditatem seminum; quae quum
defuisset tempore, exortam esse opinio-
nem; quod Cereris filiam Orcus abstule-
rit — Dicit deinde multa in mysteriis
ejus tradi, quae nisi ad. frugum inven-
tionem non pertinent. : Haec qualia: fuerint
colligere possumus e Diodori disputatione: : V.'49.
ἐξ Ἰασίωνος καὶ Δήμητρος Πλοῦτον᾽ γενέσϑαι φα-
σὶν οἱ μῦϑοι᾽ τὸ δ᾽ ιἀληϑὲς, τὸν τοῦ σίτου πλοῦ-
τον δωρηϑῆναι iy τῷ τῆς ᾿ἀρμονίας γάμῳ. Var-
ronis sententiae affinis fuit Prodidi. ratio, qui
quum ea, quae prodessent hominum vitae eorum-
que inventores deorum in numero haberi statue-
ret [Cic. N. D. I. 41.] memoriam inventarum fru-
gum statis solemnibusque cerimoniis consecratam
esse pronunciavit. Themistius Or. XXIX. 349. A.
πλησιάζωμεν ἤδη ταῖς τελεταῖς xol τὴν Προδίχου
σοφίαν τοῖς λόγοις ἐγκαταμίξωμεν, ὃς ἱερουργίαν
πᾶσαν ἀνθρώπων xoi μυστήρια xai παγηγύρεις
χαὶ τελετὰς τῶν γεωργίας ἐξάπτει χαλῶν. Neque
discrepat Maximi Tyrii judicium Or. ΧΧΧ. 93.
MEME .-.-“-“. . - τ MAL. A VO OO EEMDAGESOEALLLIALB HD GDUIUALUAVILLL CEHALALLL LILOOPZLIZELSEMELCUMNNGRSSNBECCGOOILEBECIPTJCTECELETEEELTTELEEÉSSSSEEIELIEEEIEIELIEELLEEEERÓ
BLEUSINIA 137
T. I. cui agricolae videntar συστήσασϑαι ἑορτὰς
xmi τελετὰς ϑεῶν πρῶτοι μὲν ἐπὶ ληνῷ στησάμενοι
Διονύσῳ χορούς etc. [5] Cotta autem ap. Cic. N.
D..I. 42. commemoratis Prodici, Diagorae et alio-
rum sententiis, verbo tangit KEleusinia οἱ Samo-
thracia, quibus. explicatis ad rationemque
revocatis.rerum magis naturam cognosci
| quam-deorum. Hi igitur mysteriis physiologi-
cas. quasdam ratienes inclusas esse putarunt. E.
diverso. Cicero "Tusc. L 13. deos, qui ita a vulgo
appellarentür, homines fuisse: contendeus, indidem
anumentum repetit ἃ mgysteriis: Quaere, quo-
rum: demonstrentur sepulcra in Graecia;
reminiscere, quoniam es initiatus, quae
traduntur in. mysteriis; denique intelli-
ges. quam late.hoc pateat. Idemque sensisse
videntur . Cretioarum rerum scriptores quos Dio-
dorus V. .77. sequitur:.vàc ϑυσίας xoi τὰς ntoi
τὰ ᾿μυστήρια΄ τελδεὰς ᾿ἐχ Κρήτης εἷς τοὺς ἄλλους
ἀνθρώπους παραδεδόσθαε' λέγοντες, τοῦτο φέρουσι
τιχμήριον viv τὸ γὰρ ἐν Ἐλευσῖνι γινομένην τελε-
τὴν καὶ τὴν. ἐν XouoOodxp xol τὴν iv Opdxn ἔν
τοῖς Κίχοσιν, ὅϑεν ὃ καταδείξας ᾿Ορφεὺς ἦν, μυ-
| σικῶς παραδίδοσθαι": κατὰ δὲ τὴν. Κρήτην νόμι-
μον ἐξ ἀρχαίων εἶναι; φανερὰς -τὰς τελετὰς ᾿ταύ-
τὰς πᾶσι. παραδίδοσθαι καὶ τὰ. παρὰ τοῖς ἄλλοις
ἐν ἀποῤῥήτῳ παραδιδόμενα ᾿ παρ᾽. αὐτοῖς μηδέϑα
/ . . ᾿ . - e ΄ e: x
χρύπτειν. quibus adjunguntur. Cereris, Dianae alio-
[84] Petronius Carm. in Superst. v. 8. error jussit inanis
*£ricolas primos Cereri dare messis honores, palmiti-
plenis acchum vincire etc. cf. Wernsdorf. Poet. Min. T.
IV.P.L p.307. |
138 LIBER PRIMUS.
rumque deorum sive potius principum Cretensium
itinera et beneficia Euemeri penicillo depicta. Qui
quum Jovem ipsum in oppide Gnoso sepultum
esse tradiderit Lactant L 11. 46. nihil mibi pre-
babilias videtur, quam cerimonias tetricas et fe-
rales, quibus Gnosii deum illum placarent[*] in
causa fuisse, cur aliqui Jovi morüuo parentarà
crederent; idque sine dubio Diedorus respexit,
quum ex Gnosiorum sacrificiis publicis idem quod
aliorum mysteriis intelligi diceret, videlicet. deos,
qui putareufur, homines fuisse. Atqui notum est
hanc Euemeri sententiam nen vulgi selum judicio
sed eommunibus fere seífragiis insolemGae et im-
pietatis damnatam esse. Sequitur ergo, ea quae
a Cicerone in mysteriis.tradi dicuntur, mon
Hierophantarum esse effata sed hominum acutulo-
rum interpretamente. (wis enin publicarum ceri-
moniarum antistites in conventu maximo ea dixisse
putet, quae quum Euemerus dixisset impurus et
impius omnium religionum hostis judicatus est?
. Huc fortasse etiam illud referri debet, quod Au-
gustinus IV. 31. a Varrone dictum refert: multa
esse quae non modo vulgo scire non. sit utile
sed etiam, tametsi falsa sint, aliter populum exi-
stimare expediat, et ideo Graecos teletas ac my-
Steria taciturnitate et parietibus clausisse. In sa- .
cris, quibus populus interesset, exposita esse, quae
vulgo scire non conduceret, nullo modo credi po-
test; sed erat haec Varronis opinatio, ritibus my- |
Scis vel rerum naturalium vicissitudines vel ve-
[8] De sacrorum lustralium et funebrium similitodiné alibi dicetur. —
- — —— — M -—————— ————— - ΠΤ ΠΤ ————--——
ELEUSINIA. 139
teum dynastarum facinora adumbrari; quorum
neutrum in vulgus emanare fas erat. Ncaevola
pentifex ap. August. IV. 27. tria illa Theolo-
giae genera enumerans, quae Staici constituére [^^]
mythicon, politicon, philosophicon, hee, inquit,
quod docet deos nec sexum habere nec
aetatem nec membra, obest populo; eaque
parütione quum etiam Varro utatur ap. Tertull.
c. Nation. L. 1I. 04. C. facile existimare peasu-
mus, quid illud faerit, quod populo committi no-
lit tantumque hoc ambigitwr, quidnam ille vafer-
rimus rerum et verborum -intetpres.in mysteriis
sibi reperire visus sit, physielegorun án prega
tieorum inventa; nam utroque versum psopendet,
modo ad Euemeri ratiqdiem[^], medo ut Séeicos
sequatur [^] Ab: his rursus ebit Plutarchus, qui
quum statuisset omaia quae de diis tradita essent
parum honeste, ad daenones pertinere, indidem
[bb] v. Plutarch. Amator. XVIII. p. 44. T. XII. de Placit. Phil.
I. 6. Euseb. Pr. Ev. IV. 1. 182. et IV. Prooem. p. 130.
[90] Ut Varro dicit, Aeolus rex fuit insularum ex
quarum nebulis quod praedicebat futura flabra ven-
»torum, visus est ventos in potestateretinere.* — ,,Phor-
»ys, ut dicitVarro, rex fuitCorsicae et Sardiniae, quo
b Atlante rege classe victo et obruto, finxerunt co-
Jnites ejus in deum esse conversum. . p. 358. Non
Jupiter novem Musas genuit, sed tres fabri ternas fe-
,cerunt* p. 389. Quanto Romae impunius fuerk diis patriis quem
icis convicium facere ostendit Euemeri histeria sacra ab Ennio in
m conversa sermonem, et Lucilii judicium , deorum emitum magis
amorem quam ad rem pertinere Lactant. L 22. 13. et, quod ad P"
. Steriora tempora, Senecae reliquiae a Lipsio collectae Elect. II. 1
[4] Varro Samothracum mysteria sio interpretatur;
dicit se ibi multis indiciis collegisse in simulacris
aiud significare coelum, aliud terram, aliud exemple
rerum, quas-Plato eppellat ideas; coelum Jovem, ter-
ram Jovem, terram Junonem, ideas Minervam vult in-
telligi Augustin. Civ. VII. 28.
. 140 LIBER PRIMUS.
a mysteriis auctoritatem repetit de Is. c. XXV.
Gigantum et Titanum facinora, Saturni flagitia,
errores Cereris, Liberi fugas, ceteraque hoc
modo in arcanis tradita, non deorum sed
daemonum... generi convenire, quibus ingenium
atrox,. affectusque truculenti: ὧν [xvn πολλαχοῦ
ϑυσίαι. καὶ τελεταὶ καὶ. μυϑολογίαι σώζουσι .de
Def. Oracec. ο. ΧΙ. Si igitur undique apparet de
ritibus symbolisque arcanis aliter alios sensisse
eaque modo: Platonis modo Stoicorum. decretis et
nonnunquam:.etiam Pragmaticorum rationibus ap-
plicuisse, haud injuria, quod. de Homwro dixit
Seneca, ad Hierophantas transferre licebit Modo
Stoicum Homerum faciunt, modo Epicu-
reum. — modo Peripateticum — medo
Academicum. Apparet nihil horum esse.
in illo, quia omnia sunt. .Ep. LXXXVIII
^. Neque his repugmabit Clemens Alexandrinus, te-
stium, qui in hac causa citari solent, gravissimus.
8. 18.
Clementis disputatio est hujusmodi: Οὐχ ἀπει-
χότως xai τῶν μυστηρίων τῶν nag Ἕλλησιν ἄρχει
μὲν τὰ χαϑάρσια, χαϑάπερ xol ἐν τοῖς. βαρβάροις |
τὸ λουτρόν" μετὰ ταῦτα δ᾽ ἐστὶ và μικρὰ μυστήρια,
διδασχαλίας ὑπόϑεσιν ἔχοντα καὶ προπαρασκευῆς
τῶν μελλόντων τὰ δὲ μεγάλα περὶ τῶν συμπάν-
των, οὗ (ed. Florent. οὗ) μανϑάνειν i ἔτι ὑπολείπεται,
ἐποπτεύειν δὲ xal περινοεῖν τήν τε φύσιν καὶ τὰ
πράγματα Strom. L. V. 689. Quae quum scribe-
ELHUSINIA, M ,
rt Clemens vix animo. praesagiehat, quantam
conjecturis et arielatiemibus januam. aperuisset.
Warburtonus, maysteriograpbiae princeps parens.
que haée éxpiscatus est: In mimüseulis rerugn di-
vinerum scieritiam inchogtam, in majusoulis exae--
dificatam esse, verba illa ὑπόθεσιν ἔχοντα διδα-
σχαλίας in hunc modum actipiens füándamenta
doctrinae continent, et in segueiitibns περὶ
τῶν συμπάντων SUupplát vezbumi ἐατέ, de rerum
wáiversitate: docent. ^ Neque: nliter. judicat
Sancrucius: ,Les gramds myatéros. avoient : pour
bet lunivemsalité dés étes,. αὐ l'on -mayoit
pus rien à apprendre, maia οὲὰ lon eomprenoit
Ȉ nature et.les. cheses,* T. I. p. 4960. Mira fides,
tum nihil ad. discendum reliquam fuisse, quume
rerum universitas explicaretur. Creuzerus, San-
andi: pedisequus ,.in mysteriis minusculis, quibus
solis Clemens aliquam.didecxoAíax: relinquit, nul-
tantummodo imagines.rerum divinarum et sym-
bola; in majuscidis vero-aacerdotes. horuin omnium
rationem reddiilisse, síc, ut. initiati summi numi-
his: perfectionem. et in procreando. hoc mundo ra-
üonem perspiogrent..et.semet ipsos. agnoscerent,
qua lege nati ad quas res destinati essent. Hoc-
dne Clementem: dixisse, mysteriorum paganorum
centemtorema et osorem acerrimum? Verba τὸ d$
μεγάλα utrum .abselute sint posita an referantur
ad, verbum ὑπολείπεται active sumtum, non mul-
tm interest; sententia patet: Majuscula nihil
amplius ad discendum praebent, sed ip-
j
. 348 LIBER PRFEMUS.
sam: contemplationem et intelleetum re-
rum afferunt, id. quod: iisdem prope verbis
Plutarchus .de ea: philosophiae parte dicit, quam
Chrysippus :teletis aequiparavit: 7j gera. τὰ φυσικὰ
TpoyiLoriily st 0 c: δνδασκαλίαν καὶ μάϑησὶν
οὐδὲν. ἔχουσα" χσήσεμον ὑπόδειγμα oig: n£-
αποὐδευμέμοις t doge: γέγραπυαι .Ὗ. Alex. c. VII
260. T. ΓΝ. Μερινοεῖν viv. quom καὶ tà “ἀράγμα-
τὰ» quod: 'Áristophenés : didit! »tgexpporci τὰ πράγ-
ματα Nubb. 740i. ;et/Virglius-Rorum cognosoe-
re: qauwsés([^], "proprium ést.philesophi munus; quo
nouiüme Cicero» dicit: appellari ewm, qui studeat
omnium: rerüty dévinaymn aye lunnanarem- vím,
maturam causasque! iosse?. eandemque Lucianus
ψυυλὲ ἀνδϑα; rüecqpésiy velycopeypwutcow χάϑεω:
σασότα Mab. μόνον vij ἐν Γ᾿ αὐσοῖς Φλήθειαν εἰδάνα
Alex. X XH.-p, 80. Y. V.: artein ipsam νὴν 9εω-
σέων τῶν." πραχμώξεων Hime. ;Or. XIV; 048. et
pharibas ,verbis .Blutarchus de: Poss. Hom, XII.
p. 1230. γε, p.. 188. : Inest. δ' θεσμηναὸς
λόγυς “ἐστὸν 'δ ὑπερόψωμ. wo. καυλαύμερω Decoet uere,
ὅπερ ἐστὺ vyrdóu ες" ἀληθείαι.» d) ὧν :Sote- τὴν
φύσεον τῶν ὄνεωμ'" ϑείαυν τ o3 ἀμθῳασίνων aRoey-
püvov χαξανοῦῖν.: Ἐπ. praenissis.: amd difiiaile
ei de emen ipsn jdiomt, 5i ον Pg
Principio, si quis Glemetitis. lecum poillo at.
tenfius weqüe .a.egteris avulmam. Irgerit; profbcto
imtelligot, totam auctoris asgamentatiomem : findi-
[8] Claudian. Mamert. de Stat. An. p. 627. 'T. IV. P. I. Bis.
Patr. Bing. Philelaug multis voluminibus de τῶν rry faoc |
rehus scripsit, id est, zeg) φύσεως. Τὴν φύσιν τῶν ὦντων
Bush. c. IX. p. 578. τὰ τῆς φύσεως πράγματα Pod ile p. 496
|
E€LEUSINIX 445
tus eyerti, si majusculis mysteriis ullam instita-
onis partem reliquam fecerit. Etemim a prime
quinti libri ingressu hoc agit et disputat, nol so-
lés sacros scriptores sententias suas ebscuritate
quadam involvisse, sed eadem in docendo ratione
etiam graecos. philosophos et. veterrimos poetas,
Orpheum, Hesiodum aliosqme usos esse, et par-
tim: orationis brevitate, pártim tropis, figuris, al-
legoriis inventa sun ita wméique quasi velis ob-
tendisse; ut imperitos a'tsgnitione. nb&terrerént,
Sollertieres autem.eg majore: veritatis ihdegandae
studio incendeent: πάντες ob Jeoloyfoavveo: βέρ-
βᾶροι καὶ “Ἕλληνες τὰς μὴν. ἀρχὰς τῶν: πρωρμιάτιον
ἀπεκρύψαντο, «env δὲ ἀλήϑειων αἰνίγμασι καὶ μ8-
ταφοραῖς παραδεδώμασε p. 058. causamaque. red-
dit his verbis: οὐδὲ γοῦν plo συχυῦσεν ἤθελον
ἀναΐδην (sic) ἐχοιεῖσϑαι πάντα; οὐδὲ κοινοκοιεῦσθαὶ
τὰ σοφίας ἀγαϑὰ τοῖς μηδ᾽ ὅναρ, τὴν φυχὴν μέχα"
Üaouévow οὐ γὰρ: δϑέμες -δρόγειν τοῖο. ἀπαντῶσι
τὰ μεϑὰ τοσούτων ἁμιόνμιον πορισϑέστα, οὐδὲ μὴν.
βεβήλοις τὰ τοῦ λόγου μυστήρια διρηγεῖσθιωι p. 680.
quae sunt paucis: mutatis ὁ Lysidie ad Hippar-
chum epistola [^] in communem dialectum trans-
lata. Deinde addit etiam urysteriorum antistites
hec sequutos .es80: "4344. x«i oi τὰ μυστήρια 'ϑέ-
uevoc, φιλόσοφοι ὄντες, πὰ αὑτῶν δόγματα μύ-
[" Jamblich. V. P. XVII. p. 160. οὐδὲ μὰν βεβάλοις τὰ ταῖν
ἐνέχει» μυστήρια διαγεῖσθαι' que significantur non Oereris et
Liberae sed philosophine arcana, w6 Clemens recte intellexit. Sed alius
. Rmescio quis interpres pimnguior hinc illam de Numenio fabulam sacra
Eleusinia vulgamte proseruiase videtur ap. Macrob. Somn. I. 2. Nu-
jus.scripsit περὶ τῶν παρὰ Πλάτων: ἀποῤῥήτων Euseb. Pr. Ev.
menius . e
᾿ XIII. 650. cf. Jons, de Script. Phil. III. 10. p. 58.
144 LIBER PRIMUS.
Soie χατϑμῦσαν, ὥρτε μὴ εἶναι ἅπασι δῆλα p. 686.
idque alio loco acauratius se exsequuturum osáen-
dit L. VI. 737. ài παρεστήσαμεν τὸ συμβόλιχὸν |
sldoc ἀρχαῖον εἶναι; κεχρῆσϑαι δὲ αὐτῷ τῶν 'EA-
λήνων. τῶν παλαιῶμ τοὺς πλείονας — ἐχρῆν δὲ
zai τὰ μυστήρια. ἐπελθεῖν τῶν “τελουμένων, ταῦτα
μὲν, ὑπερτίϑεμαι διααᾳφήσειν, ὁπηνίκα ἂν τὰ περὸ
ἀρχῶν τοῖς “Ἕλλησιν εἰρημένα ᾿ ἐπιόντες διελέγχῳ-
"αν, quae disputatiomi» pars gravissuma ἃ Photie -
Bibl CXI p. 155. leeta, jam: dudum excidit. .Et
paucis interjéctis illa verba ponit, de quibus cum
maxime ligatur. Jam ita argumemtor: quum. ne-
que scriptores sacri trepos et allegorias, quibus
utuntur, explicuerint, nec Pythagorei symbolorum
suorum sensus occultos enudaverint, nec Home-
rus Hesiodusque, quid sub fabularum involuaris
absconditum. sit, . interpretati fuerint, quumque
Clemens eum his emhibus mysteriorum condito-
res tanquam ejusdem rationis patticipes, conjunxe-
rit, becesse est, nihil eoruni, quae im. niysteriis
agerentur, interpretatione sacerdotum éxplapgtum,
sed epoptis conimissum fuisse, ut pro 56: 81 ocu-
lis animisque in spectacula - mystica. intenüs :ἐΐ
defxis latentes sensicules: sagaciter. pervestiga-
rent[*]. Idque etiam Aristoteles: hand obscure sigmi- -
ficat, qui homines in sacrorum initiis nihil deeeri, -
sed ad veri intelligentiam velut agrum sementi
; [e] Im hac animi attentiene ad. investigandas sacrorum causas ef
&guificationes curiosi summum initiationis fructum .ponit. Plutarchus
de Is. c. III. neque barba, inquit, philosophos facit, neque. Isiacos
calidum , ἀλλὰ ᾿Ισιαχός ἔστιν ὡς ἀληθῶς ὃ τὰ δεικνύμενα xol δρώ-
μενα περὶ τοὺς ϑεοὺς, ὅταμ νόμῳ παραλάβῃ, λόγῳ ζητῶν καὶ φιλοσο--
φῶν περὶ τῆς ἐν αὐτοῖς ἀληϑείας. ΝΞ
ELEUSIN IA. 145
praeparari affirmat ap. Synes. Dion p. 48. A.
————— —————————————— 9. ——————À .-.--. -ο΄'..-.-....... -.- A ὁ ὁ. E — M ———— ————
ἀριστοτέλης ἀξιοῖ τοὺς τετδλεσμένους oU μαϑεῖν
τι δεῖν ἀλλὰ παϑεῖν χαὶ διατεθῆναι γενομένους δη-
λογύτι ἐπιτηδείους [“]. Quod efficiebatur ipso sacro-
rum adspectu diu cupádeque expetito et ad com-
movendos animos efficacissimo, quo quum frue-
| rentur homines religione praeoccupati sensusque
ad res percipiendas intenderent, fieri non potuit,
quin multae et graves cogitationes in animis eo-
rum exórirentur, ipsique omnia magnificentius sen-
ürent et sublimius. Hinc jam. elucet qua ratione
Ührysippus eam philosophiae partem, quae de
deorum natura, tractat, teletis assimilaverit et vero
etiam Plato quid intenderit, quum adspectum 1]-
lorum alternorum exemplarium, in quae sola 'sa-
piens aciem dirigit, epoptiae quoddam genus, sed
multo perfectius esse diceret. Nimirum, si homi-
nes ad sacra quotidiana et vulgaria accedentes
illud sibi ánte oculos ponere solebant, quod Plu-
tarchus praecipit, δεῖ πρὸς ταῦτα λόγον ix quAo-
σοφίας μυσταγωγὸν ἀναλαβόντας ὁσίως διανοεῖ-
σϑαι τῶμ λεγομένων καὶ δρωμένων ἕχαστον (de Is.
ἃ 68. 194) multo attentius certe solemnia my-
stica speculati sunt, quorum usus rarior, appara-
tus magnificentior, religio major erat. Hinc illa
dectrinae- mysticae praeconia, utique non ejus,
quam Hierophantae quoquo modo commenti sunt,
sed ejus, quae naturae sponte in animis divini
capacibus | extitit.
[4] Hoc qnid sit apparet ex Jamblich. V. P. XXXII. 228. δια- -
᾿αϑαρϑέντι xci ποικίλως ἐπιτηδειωϑέντι διὰ τῶν μαϑηματιχῶν ὁρ--
γεασμῶν.
10
146 | A LIBER PRIMUS.
Itaque si omnes adytorum latebras perlustra-
veris, nil praeter actus sacrificales et fabularum
figmenta et super his hominum opiniosorum con-
jecturas varias vagasque pro cujusque ingenio re-
peries. Quin apparet, non potuisse mysteria ad
tantam diuturnitatem permanere, si qua fwisset
initiatis perspicue tradita disciplina, quam mutari
vétuisset consciorum religio, immutatam quotan-
nis referri non tulisset ceterarum rerum conversa
ratio. Quid enim, quaeso, eorum quae veteres
illi Eumolpi, si placet, auditores rudi simplici--
tate crediderunt, politioribus ingeniis et jam adul-
tae Graeciae satis facere potuit? At quia specta-
culum mysticum rerum divinarum adumbrata non
expressa signa exhibebat et erat de his libera quod
quisque vellet conjectandi copia, haec muta sa-
crorum disciplina in nullo alio vestigio quam in
animi notione posita, neque usu capi neque ob-
,Solescere potuit, sed novum sibi subinde ingenium
. induens, una eum hominum aetatibus gradatim
maturuit et seculorum ultro citroque commean-
tium vicissitudines pari gressu consequuta est.
His expositis, quid mysteriis pretii statuendum
sit, facile perspicitur. Si ad pietatis virtutisque
omnis studium refert, ut homines aliquando: ali-
quantulum fleant, tremant, stupeant, non infitior,
multos, quos ratio non posset ad deorum metum
et religionem adducere, sacrificalis apparatus pom-
pa et splendore, ut deos revererentur, adductos
esse. ltem, si nulla fabula tam inepta est, quae
non aliquo sapientiae fuco circumlini possit, con-
Á
ELEUSINIA. 147
cedo, ea, quae in mysteriis traderentur, ad do-
cendum tanto uberiora fuisse, quo plus auctorita-
tis ad credendum aferrent. Sed haec utilitas si
ex vero aestimetur, perexigua fuit ob eam cau-
sam, quam scientissime explieuit Dionysius in.
Arhaeel. L. IL 20. 277. τὰ μὲν τῶν Ἑλληνιχῶν
μύόϑων ἀγαϑὰ μιχρά τὸ ἐστὶ καὶ οὐ πολλοὺς δυ-
γάμενα ὠφελεῖν, ἀλλὰ μόνον τοὺς ἐξηταχότας, ὧν
ἕνεχα γίνονται' σπάγιοι δ᾽ εἰσὶν οἱ μετειληφότες
ταύτης τῆς φιλοσοφίας. Neque solum rarum est
hoc genus, sed potius 8185 sapientiae, quae uni-
cuique domi nascitur, minime indigum.
^ δ. 19.
Haec inventa est a.nobis unica ratio, qua
Clementis testimonium, mysteriis majusculis nul-
lam institutionis speciem relinquentis,' concilietur
cum eermm auctoritate, qui initiatos ad rerum
maximarum scientiam pervenisse confirmant. Hi
enim de conjecturis loquuntur, quas sacrorum
Spectatores ex suo quisque sensu faciebant; ille
epoptas de rebus divinis dedita opera edoctos
fuisge :aegat; et recte quidem. Nam quae Hiero-
phantae Cerycesque sacris aut praefabantur aut
accinebant, plurimum fortasse ad commovendos
andientium. animos valebant, ad erudiendos nihil,
multoque magis veteres errores confirmabant quam
tollebant, quippe cum deorum dearumque invoca-
tione conjuncta. Praeterea si quid vel publice
vel privatim a sacerdotibus edictum est, id vel
| 1o *
148 LIBER PRIMUS.
in pfaeceptis positum erat, quibus initiandi ad
sacra praeparabantur, vel-in illis ψἐροῖς "λόγοις;
quorum in perceptione eruditionis hieraticae sum-
mà constabat. De his primo loco disseram.
Veteres sacerdotes advenis sacrorum, quae ebi-
rent, caussas, ritus et primos auctores seiscitanti-
bus, haud gravate respondisse, e multis Herodoti
et Pausaniae locis cognoscitur[*], qui quae de hoc
genere vel a sacerdotibus vel ab aliis accepit, τὰ
. λεγόμενα ἐπὶ τοῖς δρωμένοις SiVe ἐς τὰ δρώμενα
vocat Π. 37. 3. ΠΙ. 22. 2.[*] et τὴν λεγομένην
ἐπ αὐτοῖς αἰτίαν Y. 24. interdum etiam ἱεροὺς λό-
γους, ut EL 13. ἐφ᾽ ὅτῳ δὲ οὕτω νομίζουσιν, ἱε--
ρός ἐστιν αὐτοῖς λόγος, et VIIL 15. χύαμον ἐφ᾽
ὅτῳ μὴ καϑαρὸν εἶναι νομίζουσιν ὄσπριον, ἔστιν
ἱερὸς ἐπὴ αὐτῷ λόγος. temque alii; Lucianus de
Dea Syr. IV. 88. Εὐρώπην Φοίνικες τῷ νὴῷ ἔτι-
μήσαντο xoi λόγον' ἱρὸν ἐπὶ αὐτῇ ἔλεξαν, ὅτι ἐοῦ-
σαν καλὴν ὃ Ζεὺς ἐπόϑεε etc. et c. ΑΨ, 97. ἔστι
xoi ἄλλος λόγὸς ἱρὸς ὅτι Ἄττης “υδὸς μὲν ἔην,
πρῶτος δὲ τὰ ὄργια τὰ ἐς Ῥέαν ἐδιδάξατο. Aelia-
nus H. An. XIL c. 30. ἐπάδουσιν οἱ ἐπιχώριοι λό-
" yov ἱερόν Ἥρα μετὰ γάμους τοῦ Διὸς ἐνταῦϑα.
ἀπελούσατο. Est tamen latior hujus nomimis usus,
omnisque .de rebus divinis.sermo mythicus et phi-
losophicus sic dicitur, Synesius de Insomn. p. 140.
A. τοῦτο ἄρα αἱ χαλούμεναι πεῖραν, ὃς Ἡρακλέα
ἀνατλῆναι ὑμνοῦσιν ἱεροὶ λόγοι. Heliodorus VII.
[4] Herodo. II. 53. εἰ 56. Paus. VIII. 87. 8.1. 22. X. 4.
[58] Aliter Synesius de Insomn. p. 139. A. χαϑαρμοῦ μέγιστον
μέρος ἡ χκαϑαρτικὴ βούλησις" ταύτῃ. γὰρ ὀρέγει χεῖρα τὰ δρώμενα x«l
λεγόμενα. ubi sermo est de τελετῇ χαϑαρτικῇ.
ELEUSINLA. 149
11. 275. Cor. «ov ϑάνόντα xotporraz εὐφημοῦντας
ἐκπόμπεινῳ ὧρ τῆς BeAviowogr μετειληχότα, ὃ ϑεῖος
χαὺ ἱερὸς «παρεγγυᾷ "λόγος; .disputationem- dle sa-.
pientia dai sic vocat Gnlenns de Us. Part. HI. 10.
361. de afflatu divino, Aristid., de Paraphth. .T. II.
392. de religionibus Philostr..V.. Ap. V. 43. 248.
Jamblich. V. P. 32. 215. Sed, praecipue secretiozes
sacrorum causas sic appellatas esse, Lurianus
sügnifieat, de dea Syria multa dici narrans: πολ-
loi λόγοι ἐλέγοντο, οἷ. μὲν, ἱροὶ, oi δὲ ἐμφανέες,
οὐ. δὲ χάρτὰ μυϑώδεερ. Ὁ. .Χ1, 93. Et.Plutar-
chus, cur .sacerdotes | Aegyptiorum piscibus absti-
neant, duplicem ab-.his λόγον afferri ait, τὸν μὲν
ἱρὸν καὶ περιστὰν, συνάδηκτο xoig περὶ Ὀσίριδος xai
Τυφῶνας φιδοαδφόϊιμέμοις, "τὸν δὲ ἐμερανῆ: xci πρά-
χειρον de:Xs. ὙΠ...».109.. Quamquam triviales
quoque fabulae mmachinatiene aliqua ad illam re-
conditae sapientiae speciem, traduci . poterant, sic-
ut Nicephori adnotatio ostendit ad Syn. 390. A.
ἱεροὶ. λόγοι. οἱ δοκοῦντες £v. μυϑικοὶ,. ὄντες δὲ μυ-
στιχοὶ καὶ“ ειύπεροι". οἱ. μὲν γὰρ μωὖϑοι Εὐᾳυσϑέα
δϑαχοῦσι.“φώσπεν: ἐπιτάτποιν ετῷ, Ἡρακλεῖ καὶ, ἐπι-
φέρειν τὰς ποιαύάφας πείρας: κάλ, ἀνάγχας οἱ δὲ μυ-
στικοὶ λόχοι. ἀναγωχγιχῶς͵ ιἀναπτύσσοντες, τὰ λεγό-
μενα ἐφ᾽ ἕτερον φέρουσι νοῦν. Mi autem μυστι-
᾿ χροὶ λόγοι versabantur in fabularum interpretatione
vel morali vel naturali, quam 'fàbulosae narratio-
ni oppohit Servius ad: Aen: VI. 295. Acherun-
ta vult quasi de imo nasci. Tartaro; hu-
jus aestuaria Stygem creare, de Styge
autem nasci Cocytum. Et haec est my-
150 LIBER PRIMUS.
thologia. Nam physiologia hoc habet,
quia qui caret gaudio siné dubio tristis
est, tristitia autem vicina luctui est.
Similiterqde Artemidorus II. 38. 222. (139.) my-
steriórut Aegyptiorum λόγον φυσικόν aliud signi-
ficare dicit quàm τὸν μυϑικὸν xoi τὸν κατὰ τὴν
ἱστορίαν physicae rationis ipse exemplum prae-
bens 1. 44. p. 66. (41.) élóoy ἐν Κυλλήνῃ Ἑρμοῦ
ἄγαλμα; οὐδὲν. ἄλλο ἢ αἰδοῖὸν δεδημιουῤγημένον
λόγῳ τινὶ φυσικῷ" qui nihil diversus fuisse vide-
tur ab illo, quem Diodorus reddit L 88. τὸ μό-
ριον τὸ τῆς γενέσεως αἴτιον τιμᾶσθαι, ὡς ἂν ὑπάρ-
Xov ἀρχέγονον τῆς τῶν ζώων {ρύσεως idemque,
quia non omnibus patebat, mysticus dici poterat.
Nec tamen minus recte Scholiasta Pind. Isthm.
VII. 3. physicum à mystico distinguit: πάρεδρον
δήμητρος εἶπε τὸν Διόνυσον xetà μὲν τὸν μυστι-
χὸν λόγον ὅτι παρεδρεύει αὐτῇ ὃ ἐκ Περσεφόνης
γεγονὼς Ζαγρεὺς Διόνυσος" κατὰ δὲ τὸν φυσικὸν,
ἐπειδὴ vy ξηρᾷ τροφῇ, ἣ ἀνάκειται τῇ Δήμητρι,
παρέπεται 7) τοῦ οἴνου χρῆσις quae physica ratio
ab Euripide explicata est in Bacch. 272.["] my-
stica autem illa eadem est. mythica de numinum
[b] Plutarch. in Comm. ad Arat. VIL. 818. o£ παλαιοὶ τὸν 4ιόνυ-
σὸν vij Δήμῃτοι συγκαϑιέρωσά» τὸ γόνιμον τῆς ὑγρότητος αἱνιΣετόμε-
γοι. unde etiam nomen Dionysi derivatur ab Aristodemo ap. Etym.
M. s. Zhóvvóoc, qui cegnafiome verborain Dens, ÜUmo, χυμός, vioc
(fuo, fundo, refuto, humor) nititur et comununi veterum opinione in
humore procréandi vin inéáse& v. EXym. s. "4oo7». Menag. Amoenn.
Jur. III. 10. Pro συγχαϑιδρωσᾳ» olin lacebat συγκαϑίδρυσαν, quod
multo frequentius, Plutarch. Conjug. braec. . 411. 'T. VII. of πα-
λαιοὶ τῇ ᾿Δφροδίτῃ τὸν Ἑρμῆν συγκμαϑίδ . Bio Chr. Or, XII. 373.
Ἑρμῆν τῷ “ιονύσῳ cvyx. Heliodor. V. 26, 194. Julian. Or. IV. 150.
" sed Plut. Symp. Init. τὸν νάρϑηκα τῷ ϑεῷ συγκχαϑιεροῦόι. Cic. N. D.
II. 54. Liber, quem nostri majores cum Cerere et Libera
consecrarunt. .
ELEUSINIA 151
mysticorum ; Cereris et Zagrei, consortio. Ad hoc
-————— — RR Án M À —— — — M e À — — ——— —— M E M — ——— RR —À —— — — MÀ ——— — —H———————— — ————
*
.
mythicum genus pertinere videtur etiam ille Dy-
Taeorum ἀπόῤῥητος Aóyog de Cybelae et Attinis
commereiis et luctuese pueri a sue interemti casu
Pausan. VIL 17. 5. quem sine dubio enarravit
Neanthes in libro de Teletis eo loco, quo suum
facinora memorabilia collegit Athen. IX. 376. A.
nam -Harpocretio, de Attine ubi loquitur, addit:
μυστεχὰὸὰς ὃ λόγος τὰ δὲ περὶ αὐτὸν δεδήλωχε
Μιάνθης. Cur Mercurio aries apponatur, Pausa-
nias varie explicari scribit tum ab aliis tum in
Rheae mysteriis: và» iv τελετῇ "Μητρὰς ἐπὶ Ἑρμῇ
lspüurvov λόγον ἐπιστάμενος οὐ λέγω M. 4. quod
hesio an pudore magis quem religione probibi-
tus sit faeere. Nam de ariete perturpis fabula in
Sacris magnae Matris evulgeta est, ὡς ἄρα ἀπο-
σπάσας .0 Ζεὺς τοῦ κριοῶ ταὺς διδύμους ἐν μέσοις.
ἔῤῥιψε τοῖς κόλποις τῇς “ηοῦς etc. Clem. Adm. p. 11.
Ἀ, ubi fortasse Mercurii ministerium omissum est.
Falsa eerte videtur lHlierenymi Aleandri opinio in
Tab. Hel. p. 744. T. V. Graev. fabulae a Pausa-
bia allatae naturalem subesse rationem arietem-
que tempus denotare vernum, quo tempore quia
oves tondeantur, Mercurium arietis tutorem et
omnis lanificii auctorem prodi. Atque haec in-
terpretatio, quae jam obsoleta videbatur, nuper
rcaluit. Si vero Pausanias ifa sensisset, quum
librum secundum inchoare, quomodo tandem illa
Xribere potuit VIIL 8. quibus fabulam de Satur-
li errore pullum ' pro Jove devorantis excusat:
τούτοις ἐγὼ τοῖς λόγοις ἀρχόμενος τῆς συγγραφῆς
152 LABER PRIMUS:
εὐηϑείὰς ἔνεμον᾽ πλόον, ἐς δὲ τὰ ᾿ρχάδων προελη)-
λυϑὼς πρόνοιαν περὶ αὐτῶν τοιάνδε ἐλάμβανον,
Ἑλλήνων τοὺς νομιζομένους σοφοὺς δὲ αἰνιγμάτων᾽ |
zi oUxíU ἐκ τοῦ εὐϑέος λέγειν τοὺς λόγους" qui
locus imprimis memorabilie vel.ob eam causam
quod- hinc patet Hierophantas Eleusinios ad haec
aenigmatum et allegeriarum diverticula omnino
non confugisse; nam 'Periegeta noster, quum At-
tica scriberet, mysteriorum jam consors. factus ta- -
men .ab illa: cogitatione longe aberat. Aliorum
autem sacrorum praefettos indubitatum est hórri-
dulis.majorum fabülis et eerimoniis haec symbo-
licae interpretationis splenia applicuisse, primum
parce, ut videtur, re&tricteqme, post. autem aper-
tius. llli quidem Aegyptiorum ἱεροὶ λόγοι, quos
Herodotus comurmemerat, mea quidem sententia
non alte e philosophia sed ex historia. deorum
repetiti sumt. .. Ζιότε u£bov ἔχει. τὸ αἰδοῖον ὃ 4ιό-
γυσος -— ἔστε λόγος περὶ αὐτοῦ ἱρὸς λεγόμενος ll.
48. quem ad Osiridis laniatienem spectásse alio-
rum testimoniis constat. Nec. minus ille de festo-
rum ignium causis II. 62. Kaiue re Herodotus;
quae de cerimoniarurn. argumentis accepit; ἀσιηγή-
ματα appellat tanquam jn expositione rerum ge-
starum posita II. 3. ['] Postea autem. evilescente
fabularum .fide causis anythicis substitutae sunt
naturales; verumque dixit mendacissimus .auctor,
Philo: Bybl. ap. Euseb..I.:3d4. οἱ νεώτανου r&v. ὧδ-
θολόγῶών ἀλληγορίας 3&2. μύϑους ἐπιμυήσαντες᾽ xoi
τοῖς ' κοσμικοῖς παϑήμασι συγγένειαν". ΄πλασάμενοι
[9] v. Locella ad Xenoph. Eph: p. 279.
BHLEUSINIA. 153
μυστήριά κατέστησαν. et p. 44. B. τοὺς παλαιοὺς
oc . N s - Ζ 1
xui πρώτους τὰ περὶ ϑεῶν συστησαμέμους μηδὲν
εἰς φυσικὰς ἀναφέρειν τροπολογίας, μηδ᾽ ἀλληγο--
ey τοὺς περὶ ϑεῶν μύϑους. Sic enim credi .par
et, veteres δὲ priscas gentes .deos. finxisse. ut
specie corporis ita vitae actu sibi similes iisdem-
que fortunae casibus subjectos, haet autem alle;
gorica fomenta, quibus mollitae crudae .fabulae
sanescerent, tum esse ascita,. quum de deoxum
manine ac mente rectius sentire coepissent, nec
ümen .acoeptas "ab ultimis. majorum religiones
damnare auderent.: Ex: qua. divereardm rationum:
concertatíone natae sunt illae.:qnogue; de. saris
mysticis' hierolegiae, quas.si quis;.ex meracis ὅν
etosanctae: dntiquite(is. fontibus bnustag; puéet, inon.
invideo; mihi.'quidem : mera. vappa: videtur, ..; "μὰ
Eleusiniorum mónimentis , süperah3t, memoxia cu-
judam sive Aàymplhhae sive déae,; Dairae, quam
qudam Eleusinis, ali$ Immari matrem, alii. Ve-
hern aut -Junenem: aüt Cererem. aut, Proser-
pinam' aut Próserpinae cuüstodené, esse conjecta:
bant De hác igitur Aelius Diony$ius.áp. Eustath.
p. 648. 40. οἱ περὶ τελετὰς xoi μυστήρια τὴν ὕγρὰν
οὐσίαν Δαῖραν ὀνομάζουσι []» quo homine (oi περὲ
. [4] Mirabile οὐὲ sacerdotalis disciplinae arbitrium , quod Eusta-
üius addit: διὸ xo πολεμέαν τῇ Δήμητρι: νομίζουσιν", rer γὰρ ϑύη-
ται αὐτῇ οὐ πάρεστιν ἡ τῆς “Ζ]΄ήμητρος ἱέρεια καὶ οὐδὲ τῶν τεϑιυμέ-
γῶν γεύεσϑαι αὐτὴν ὅσιον." ηυἱλᾶνϑ Valesins Harp. p. 37. adjungit 5er-
"ü notam àd Aen. IV. v. 58. Quum Eleusige:sacrum Cc reris
fit, templum Junonis clauditur; item quum, Junoni Elcu-
sine fit, templum Cereris clauditur,inec sacerdoti Ju-
nonis licet gustare, unde Cereri sit l'ibatum, unde Vale
sus ooligit, hune quoque Dairae nomen, pro Junone-eccepisse. llis
alde, quod Plutarebus narrat.De Daedal ap. Euseb. III. 1. 83. Bac-
chi et Junonis sacerdotes se invicem non salutare. Quorum, omnium
4
154 LIBER PRIMUS.
τελ. x. μυστ.) significari videntur Stesimbrotus,
Neanthes aliique qui de mysteriis scripserunt, ri-
tusque et nomina interpretari conati sunt['].
Aliud hujus physicae interpretationis exemplum
praebet Theodoretus in L. L Therap. p. 412. T.
IV. Schulz. τὸν ἱεροφαντικὸν λόγον οὐχ ἅπαντες ᾿
ἔσασιν, GAX ὃ μὲν πολὺς ὅμιλος τὰ δρώμενα ϑεω-
ρεῖ, οἱ δέ γε προςαγορευόμενοι ἱερεῖς τὸν τῶν 0g-
γίων ἐπιτελοῦσι ϑεσμὸν, ὃ δὲ ἱεροφάντης μόνος
οἷδε edv. γιγνομένων τὸν. λόγον καὶ οἷς ἄν dox-
μόσῃ, uvis. privatim scilicet, ut sacriicudi Graeci
barbarique .Hlerodeto, Diodero atque Pausaniae
cerimoniarum -egusas reddere soliti sunt. Hjaec
véro interpretamenta ex .eommuni Állegoretarum
Scrütario depreinta faisse, subjectum ab ipso Theo-
doreto: exemplum. doeet: xei ὅτι Πρίαπος Διονύ-
cov καὶ dopodivgc υἱὸς, ἴσασι τῶν ταῦτα μομυη-
μένων τινές" ἀνθ᾽ ὅτου δὲ τούτων ὀνομάζεται καὶ
σμικρῷ ve ὄντι ἐντέϑοται μόριον ἐντοταμέμοψ xai
μέγιστον. ὃ τῶν μυσαρῶν μυστηρίων ἱεροφάντης
ἐπίσταται χαὶ εἴ τις ἕτερος τοῖς ἐναγέσι βιβλίοις
ἐνέτυχε. Τὴν γὰρ ᾿ἀφροδίέτην ἡδονὴν ὀνομάζοντες,
fides sit penes auctores. Si illa vera essent, quomodo Phanodemus,
homo Atticus, Dairam pro Cerere habere potuit? si hic erravit, quis
pro Pherecyde spondebit? Nescio an huc referri possit Hesychii glos-
sa: Ζμεῖα (post. Ζ4μητόν) ᾿Ωχεανοῦ ϑυγάτηρ καὶ Ζ4ήμητρος. Pausanias
corte . 88. Eleusinis parer&es perhibet Mercurium et Dairam Oceani
filiain. mE , m
[e] Alio sensa of περὶ τὰς τελετάς φασι ναρϑηχοφόροι uiv
πολλὸν βάχχοι ϑέ τε παῦρον Clemens 1. 372. Hic im ips! teleta/um
&uctores significantur,.ut ep. Jamblich. Protr. VIIT. 184. τίς ἄν elc |
ταῦτα βλέπων οἴοιτο ᾿εἰδαίμων εἶναι, οἷς πρῶτον εὐθὺς φύσει συνέ-
σταμεν, χαϑάπερ φασὶν οἱ τὰς τελετὰς λέγοντες, ὥςπερ ἄν ἐπὶ τιμω-
ρίᾳ πάντες. Τοῦτο yàp: ϑεῖον οὗ ἀρχαιότεροι λέγουσι, 1b ᾿φάναι di-
dore τὴν ψυχὴν τιμωρίαν etc. quo nomine eus significatur. v. L.
ELEUSINIA. 155
τὸν δὲ Διόνυσον μέϑην προςαγορεύοντες, τὸ ἐξ
ἀμφοτέρων ἀποτελούμενον Πρίαπον ἐχάλεσαν. Quod
ne quis Theodoreti auctoritate parum munitam
dicat, addam Héeliodori testimonium IX. 9. 302.
ταυτὶ μὲν δημοσιεύουσι᾽ πρὸς δὲ τοὺς μύστας Ἶσιν
τὴν γῆν xoi Ὄσιριν τὸν Νεῖλον χαταγγέλλουσι [f],
τὰ πράγματα τοῖς ὀνόμασι μεταλαβόντες, cujus
verbi potestatem deelarat Joh. Diacomus ad He-
siod. v. 381. p. 473. τὴν σελήνην Ἑκάτην mooca-
γυρεύει Ἡσίοδος" τοιοῦτον yàg τὸ μεταληπτικὸν- el-
δὸς τοῦ λόγου xal Ὀρφεὺς τὸν ἥλιον Ζῆνα προς-
eyogeUet xal Πᾶνα. Atque hunc μεταληπτικὸν τρό-
10v Imystetüis préprie assignari, supra ostendimus.
, 8$ 20.
Quam sero atitem Graeci illam allegoricae
interpretatiónis vistm ingressi sint, ἃ Wolf&o Pro-
leg. CLXI. summatia demonstratum est. Thea-
pmes enim, Cambysee aequalis, primus, ut dici-
Qr, m Heoemeridis fabulis duplex allegoriarum ge-
nus ethicum atque physicum, sibi invenisse visus
e, deorumque nominibus partim elementa natu-
rae partim animi affectus humani significari pro-
nunciavit. v. Schol. Ven. XX. 67. Id autem tan-'
&m abfuit ut ab omnibus reciperetur, nedum a
[f] Plutarchus de Is. $2. non sacerdotibus hanc tribuit sententiam
τοῖς φιλοσοφώτερόν τι λέγειν δοκοῦσι. "Verum sacerdotes quoque
viam trivisse Plotinus testatur, qui Jovem intellectum, Venerem
Jovis animam interpretatus, hos ad testimonium eitat: μαρτυρούντων
τῷ λόγῳ ἱερέων τὲ xai ϑεολόγων, oi εἰς ταὐτὸν Ἥραν καὶ "4qoodt-
τὴν ἄγουσι χαὶ τὸν τῆς ““φροδίτης ἀστέρα Ἥρας λέγουσι Enn. III. L.
V. c. 8. 298. D. quod testimonium si unicum esset, nihil valeret.
158 LIBER PRIMUS.
τοῦτο δὲ ἔστιν, ὅτι τρία γίνεται ἐξ αὐτῆς, τὸ tURo-
γίζοσθαι [5], τὸ λέγειν χαλῶς xai τὸ ὀρϑῶς πράτ-
va Sive, ut Tzetzes ad Lyc. 519. ὅτι χατὰ 4η-
μόχριτον τρία ταῦτα χαρίζεται, βουλεύειν καλῶς,
κρίνειν ὀρϑῶς, πράττειν διχαίως. Quibus omni-
bus evincitur, hanc commentandi rationem pri-
mum Homericis carminibus adhibitam, deinde ee
consilio susceptam esse ut divini poetae dicta ad
utilitatem legentium et ad puleri, veri, honesti
praecepta a philosephis tradita accommodari pos-
sent. Eoque artificio nestri etiam Homiletae ex
iisdem sacrae seripturee leds alias atque alias
sentemtias sive, ut proprio nomine utar, applica-
tiones elicere solent, ad docendum perinde uüles,-
sed quas ab aucteübus ipsis cogitatione compre-
hensas fuisse hand jurare auwdeant[*] Neque ve-
teres allegoriarume aucteres veri periculum in 86
recepisse primsum ipsius Juli&ni, graphic arguta-
[e] Eodem vitio laborat Suidas s. zfguóxoiroc, sed Moschopulus
“εξ. Afer. 5. Ἀ. v. recte εὖ λογίζεσϑαι.
(f] Cf. Orion. Etym. p. 158. Schol. Ven. Θ. 89. sed priorem ra-
tionem confirmat Xenophon Cyneg. I. 1. qui venationis commoda ad
universam παιδείων referems, hujus tres facit partes: τὸ καλῶς νοεῖν
καὶ λέγειν καὶ πράττειν, quam formulam in quotidiano quoque usu de
rebus sacris profanisque viguisse apparet ex Menandri Fragm. p. 168.
et duobus aliis Xenophontis locis, a Meinekio designatis. Adde Pbilon.
de Somn. p. 1183. A. τἀγαϑὸν συμπέφυκε τρισὶ τοῖς ἀναγχαιοτάτοις
μέρεσι, καρδίᾳ, στόματι, χερσὶ, τὸ δ᾽ ἔστι διανοίᾳ, λόγῳ, πράξε--
σι», ἐπειδὴ τὰ καλὰ xal φρονεῖν καὶ λέγειν καὶ ποιεῖν ἀναγκαῖον.
Proculus in Crat. p. 48. χατὰ ταύτην καὶ πράττομεν ὀρϑῶς πολλὰ
καὶ ἀναφϑεγγόμεϑα εὐστόχως xoi νοοῦμεν ἐπιβόλως, οἷον φάρος
μέντοι πρῶτον ἐπέπνευεν μέγα δαίμων. Quis non agnoscit Home-
pis versum Od. XIX. 188. φᾶρος μέν μοι πρῶτον ἐνέπνευσε φρεσὶ
ω».
(f| Hildebert. Ep. XV. p. 182. T. XIII.. Bign. licet undique
proficere ac docere; omnia fere mysticos afferunt in-
tellectus et facile est ex qualibet re morum figurare
venustatem.
[
[
ELEUSINIA. 159
toris, confessione patefit Or. II. 74. D. πόῤῥωθεν
ἕλκοντες καὶ βιαζόμενοι τὰς ὁμοιότητας καϑάπερ
οἱ τοὺς μύϑους ἐξηγούμενοι τῶν ποιητῶν xoi ἄνα-
λύοντες ἔς λόγους πιϑανοὺς xoi ἐνδεχομόνους τὰ
πλάσματα ἐκ μικρᾶς πιάνυ τῆς ὑπονοίας ὅρμώμε-
vo, χαὶ ἀμυδρᾶς λίαν παραλαβόντες τὰς ἀρχὰς
πειρῶνται ξυμπείϑειν, ὡς δὴ ταῦτά γε αὐτὰ ἐχεί--
vay ἐθελόντων tum confirmatur Ciceronis, Sene-
cae, Plutarchi judiciis et speoimimibus ipsis.
Numne serio quisquam credidit, quod Scholiastae
narrant Od. Il. 102. Homerum sub imagime Pene-
lopes texentis et texta resolventis dialeotorum ar-
tem descripsisse, sic ut. licia praesmmissas sipnifi-
cent, staminis ad subtemen connexus conelusio-
nem, faculae, quas illa operi semiperfecto admo-
vet, lumina rationis? Num Themistius, home so-
brius, ex animi sententia scripsit Or. XIII. 170.
A. excetras illas, quibus Hercules infams collucta-
tug est, νεότητα οἱ αὐταρχέαν significare? Hujus-
modi extant paene innumerabila exempla ethica
et physiologica, primum antiquorum Sopbista-
rum [*], tum Cynicorum[*] et Stoicorum, postremo
[€] v. Nitzsch. ad Jon. Prolegg. p. 9.
[8] Antisthenem ex historia fabulari exempla virtutum et vitiorum
duxisse certum est. Procl in Alcib. p. 98. Creuz. ὁ “2 »τεισϑένους
Ἡρακλῆς λέγει περέ τινος νεανίσχου παρὰ ΧΧείρωνι τρεφομένου.
Plutarch. de Vit. Pud. c. 18. p. 184. 'T. X. ὁ ᾿ἀντισϑένιος (sic) "Ho«-
χλῆς παρήνει τοῖς παισὶ μηδενὶ χαίρειν ἐπαινοῦντι αὐτούς. Julian. Or. -
VII. fr "4vuoSéys. καὶ Ἐενοφῶντι πραγματευομένοις ἠϑιχάς τινὰς
ὑποϑέσεις 7 τῶν μύϑων ἐγκαταμέμεκται γραφή. Libros Antsthenis ἃ
Diogene nominatos, Calchas, Proteus, Circe Scholiastae Homerici
fractasse videntur. v. Schol. Lips. ad Il. O. 128. Schol. Ven. e& Vict.
ad uL. 65. et Buttmann. ad Schol Ambros. p. 561. Quid autem se-
quutus fuerit ex eo judicari potest, quod Homerum alia χατὰ δόξαν,
alia vero ᾿χατὰ ἀλήϑειαν dixisse statuit. v. Dio Chr. Or. III. 275.
10D LIBER PRIMUS.
Rhetorum [*] partim ad docendum partim ad eb-
lectandum composita, partim etiam studii et com-
mentationis causa. Proinde nihil aeque stultum
quam in inteftpretandis antiquitatis monimentis
eos sequi duces, qui consulto vie excedunt et di-
verticula accommodationum. quaerunt.
Qui vero priscos poetas de rebus divinis ni-
hil nisi quod doctrina et ratie praescriberet, sen-
sisse judicarunt, tamen ἰδίου coacti sunt, ees
multa dixisse, quae utrique repugnare viderentur.
Id: autem eo accidisse, quod .communem dicendi
fermam sequi detrectassent. Qua de re studiose
disputat Clemens eo loco, quo jam saepius usi
sumus: Πάντες οἱ ϑεολογήσαντες τὴν ἀλήϑειαν
αἰνίγμασι καὶ μεταφοραῖς καὶ τοιούτοις τρόποις
παραδεδώκασι idque exemplis undique collatis
confirmare conatur primum Orphei, tum Ho-
meri ipsiws Hesiodique, dein Pherecydae, Py-
thagorae, Heracliti,, Empedoclis, usque ad illas
Sphinges Alexandrinas, Euphorionem et Lycophro-
'mem, quos omnes de industria sic scripsisse, ut
aliud. dicere viderentur, aliud intelligerent. Idem-.-
que Plutarchus affirmat, veteres decreta sua my-
this et griphis implicuisse ὅπως οἱ μὲν qAoco-
quodque de diis idem sensit cum Stoicis, multos populares esse unum
naturalem, v. Cic. N. D. 1. 12. Neque Diogenes alienus fuit ab hac
interpretandi subtilitate, si Medeam non magica sed gymnastica arte
corporibus luxurie magis quam senio fractis vigorem et sanitatem re-
stituisse contendit Stob. Serm. XXIX. p. 207. ι
[i1] Hujus generis exemplum praebet Herculis Ogmii fictor Lu-
cianus, unde haec species ethieae interpretationis rhetorica dici solet.
v. Tzetz. Exeg. Il. p. 28. et Chil. I. 86. ubi eandem fabulam primum
mathematice, hoc est astrolopice, explicat, deinde χαεὰ ῥήτορας ἦϑι--
κώτερον. Didymus ad 1]. I. 50. οὗ ῥητοριχοὶ λύοντές φασιν — οὗ δὲ
φιλοσοφώτερον λύοντες εἴο.
,
BLEUSLNIA. 161
φοῦντες μετά ivog εὐμουσίας ψυχαγωγούμενοι
δᾷον ζητῶσί τὸ χαὶ εὑφίσχωσε τὴν ἀλήϑωμαν, οἱ δὲ
ἀμαϑεῖς μὴ χαταφρονῶσι τούτων ὧν οὐ δύνανται.
συνιέναι χαὶ γάρ ἐστέ πὼς τὸ μὲν δὲ ὑπογοίας ση-
μαινόμενὸν ἀγαστὸν, τὸ δὲ φανερῶς λεγόμενον εὖ-
τελές de Hom. Poes. c. 02. p. 1131. Eaque quasi
publica fuit persuasio, in omni genere scribendi
id maxime excellere quod longissime sit a legen-
tium sensu et intelligentia disjunotum. Quo nihil
perversius credi potuit. Multa inesse in veterum
literarum monimentis ad intelligendum parum
aperta experimur in levissima quaque causa. Sed
optimum quemque antquorum scriptorum ope-
ram dedisse ut obscure loquendo ingenia lectorum
torqueret, perspicuitatem autem, quae est oratio-
πᾶς virtus primaria[*] sic, ut scopulum, vitasse,
quis tandem ejusmodi argumentis credere adduca-
tur, quibus Clemens, usus est? Qui de rebus in-
cognitis tradiderunt haud prius dicta, novis voca-
bulis et figuris insolitis animi sensa expresserunt
non quia nollent paratis uti sed quia non pos-
sent. Multi apud aequales perspicue et popula-
riter loqunti propter ipsam. vetustatem minus mi-
nusque intelliguntur. Et inter illos ipsos, qui
obscurius "scripserunt quami deberent et necesse
erat, alius concisam brevitatem consectatus est,
alius reconditae lectionis speciem affectavit, sa-
.pientiae nemo praeter ees qui, si clare dicere
quae sentirent voluissent, nihil sapere visi essent.
,[Δ] Aristoteles Rhetor, III. 2. 811. ὁ λόγος, ἐὰν μὴ duAoi, οὐ
ποιήσει τὸ ἑαυτοῦ ἔργον.
n
162 LIBER PRIMUS.
Verum nen disputo, quam vana sit iHa opinio;
patet enim; sed ostendo unde et quousque prefe-
cta, et ad perversam antiquitatis interpretationem -
quantum in ea fuerit momenti. Etenim hinc pri-
mum natus est ille arcanae disciplinae ramusculus,
quo nihil apud veteres vulgatius, nihil ad veri-
tatem levius infirmiusque. Ac prde ceteris Py-
thagoreos antiquissimos rmewrrant inventa sua. ita
occultasse ut: ab extrandis omnino' nón possent
penetrari; quod eos hon fecisse neque ullam sei-
entiae partem in recessu habuisse, certissimis ar-
gumentis demonstravit Meinersius. "Tum Platp-
nem quoque thesauris secretioris doctrinae incu-
basse volunt in ἀγράφοις, ut dicunt, δύγμασε ve-
lut defossae; quod quo facilius fidem inveniret,
composita est illa ad Dionysium epistola, tyrammo
digna, philosopho indignissima. cf. Ast Plato's
Leben und.Schriften p. 509. sq. Postremo,
ne qua Aristoteles a magistro defecisse videreter,
duas consarcinarunt alias epistolás, unam Alexan-
dri profanatam in vulgus: philosophiam lamentan-
ts, alteram Aristotelis ipsius ita se excusantis ut
prodendo nihil proditum esse dicat. v. Plutarch.
V. Alex. c. VII. Eique fabulae rursus aliud com-
mentum conglutinatum est eorum, qui Aristotelem
perhibent philosophiae operta in esotericis tractasse
lectionibus, non quod vulgus ea neque posset ca-
, pere neque omnino desideraret, sed ne cum plu-
ribus communicata evilescerent. Quo nihil a phi-
losophorum nomine et munere magis alienum, -
qui si fieri posset, omnes homines ad veritatis
ELEUSINIA. 103
eeguitienem traducere cuperent; ac nme dicitur
quidem illud a veteribus auctoribus, quorum te-
simonia Patricius Dissert. Perip. L. VL p. 63.
T. l.et Buhlius in Comment. de Libr. Esot. et
Exot. produxerunt, sed longe aliud quiddam,
Aristotelem ' idem fecisse, quod rhetores alia-
rungae artium professores factitarunt et etiam-
nunc hodie faciunt multi, ut aliis scholis .curio-
808 condocefaciant, aliis interioribus eos, qui to-
tlam,artem penitus perdiscere cupiunt [']. . Secundo
€ hoc fonte manavit illa affectatae obscuritatis
suspicio in elarissimos quosque scriptores cellata,
quorum plurimos enumerat Clemens; nec paucos
omisit Nam et Selonem nonnulli leges ex indu-
&ria ambigue perplexeque scripsisse existimarunt,
reipublicae" causa, quo major esset interpretantium
auctoritas Plutarch. V. Sol. c. XVIIL itidem ut
Bomani quidam auctores illas legis actiones for-
Bulasque a patriciis, ut, in jure legum prin-
pes essent civitatis interpretes, fictas
«cultatasque dieunt, contra quos disputat Luza-
dus in Observatt. Apolog. pro Jurisconsult. Ro-
mani. Eandem de Hippocrate esse opinionem
» tetatur Erotianus Prooem: p. 4. ὡς ἐπετήδευσεν
ἀσαφὴς φανῆναι καὶ διὰ τοῦτο “ἀνακεχωρηχυέας [*]
εὐπορῆσαι λέξεως σπουδάσαι. ltem de Thucydide
Marcellinus ὃ. 36. p. 328. Popp. ἀσαφῶς λέγεν ὃ
ἀνὴρ ἐπίτηδες, ἵνὰ μὴ πᾶσιν εἴη βατὸς" μηδὲ εὖ-
[] Cf. Gell. N. A. XX. 5. Sueton. de clar. Gramm. c. IV. Cre-
.Wllius Theatr, Rhet, L. IV. c. 4.
[t] Myaxt ἐχωρηχότων βιβλίων -- τουτέστιν ἀποχρύφων Suid. s.
: rox εἰ ᾿Επαφρόδιτος.
11 *
* 2
104 . LIBER PRIMUS.
τελὴς φαίνηται ἀλλὰ τοῖς λίαν σοφοῖς. Be Ari-
stotele multi sed brevissime Chalcidius im Tim.
c. CCCXX. 394. Fabric. juxta dicentem fit
obscuritas, quum velstudio dataque ope-
ra dogma suum velat auctor, ut fecerunt
Aristoteles et Heraclitus, vel imbecilli-
tate sermonis. ]ta quidquid aut subtilius ex-
cogitatum aut artificiosius enuntiatum, quam ut
semisomnes intelligere possint, id illi in frendem
et frustrationem lectorum simpliciorum composi- .
tum esse volunt. Quod vero huic opinioni proxi-
mum et consequens erat, ut eos, quos eadem in
scribendo ratione usos esse putarent, eodem mo-
do interpretarentur, id quidem non fecerunt ne-
que Thucydidem sub specie belli Peloponnesiaci
aliud quid quam quod omnes intelligunt, tradidisse
suspicati sunt; quin ne Lycophronem quidem.
Cur? Quia tota allegoriae suspicio non ex ipsis
scriptoribus neque ex propria quadam verborum
et sententiarum conformatione ducta sed extrin-
secus illata est, et quia omnino illi non quid
quisque veterum dixerit, sed quid senserit, quid
tacite in animo volutaverit, ex ea, quam de poe-
tis antiquis praesumtam habebant, sapientiae opi-
nione conjectare conati sunt.
Videant igitur symbolicarum interpretatio-
mum cupitores, quos duces sequantur, similesne
nostrorum interpretum qui quid cujusque scripto-
ris aetas, quid genus scribendi, quid operis ratio
exigat, ponderare solent, an de hoc uno sollici-
tos ne quid impie ab, Homero dictum inveniatur, -
ELREUSINIA. 105
ne quid sine ratione effutitum, itáque contra ve-
ritatem obstinatos, ut quae interpretando ad suum
apbitriam revocare nequeant, mutanda lectigne
adulterent. Id si probaturi non sunt, desinant
antiquos Allegoretas testificari atque eorum aucto-
ritate se defendere, quorum rationes rejicere coa-
ci sunt. Deinde etiam secum deliberent, sacrae
8&ripturae interpretes mysticos an sequi sustineant,
qui tum omnibus in rebus Graecorum similes
fuere, tum eadem obscuritatis calumnia usi sunt, .
adhibito sibi Christi praecepto margaritas porcis
projii vetantis["] proxime atque illi Platonis au-
doritate abusi sunt:. μὴ χαϑαρῷ γὰρ χαϑαροῦ
ἐφάπτεσϑαι μὴ οὐ ϑεμιτὸν ἧ. Postremo. animum
ne inducant feri posse ut ambiguitate nominum
quenquam .mediocriter peritum fallant. Nam si
(ut veteres faciunt saepissime) allegoricum sive
symbolicum.id nominant, quod est a publica pro-
piaque diceadi ratione aversum, item, si poetas
antiquos rebus sénsu,carentibus actum quendam
& animos dedisse éontendunt, id tantum abest
ut impugnemus, ut omnino artem sine his rebus
constare megemus. Sed illud magnopere depreca-
mur, ne sub hoc poeticae interpretationis titulo,
quidquid resupinis et tecta spectantibus. in cogi-
tationem venire solet, Homero inculcent,, neve
eum poetam, quem sapientissimum videri volunt,
[5] Phot. Bibl. CCXXX. p. 409. de Eulogio: τὴν ἀσάφειαν ἐπέ-
ἑηδὲς περιβάλλεται, ὡς ἄν μὴ βεβήλοις τὰ ἅγια ἔχϑετα εἴη xod o£
"urs Toig χοίροις προχείμενοι, id quod 'Themistius dicit Or.
X. 235. ῥῖψαι τὴν φιλοσοφίαν εἰς τὰς τριόϑους. Collegi plura te-
fümonia, sed vereor ne ab his, qui de disciplina arcana scripserünt,
. preeoccupata sint.
1606 LIBER'/ PRIMUS.
delirum faciant. Perabsurdae. nobis videnter hy-
perboreorum Scaldorum contínuatae translationes
et tropi in aenigmata exewntes; intelligentar ta-
men. Sed his longe perplexior Homeras plane-
que. infans fuit, si Ka scripsit ut inter ipsos al-
legoricae rationis sectatores non solum de: totius
operis summá infinita dissensio sit, 564 saepe
etium eidem fabulae alii aliam subjicient sen-
tentiam, hí autem, qui maximum habent.graed |
serinonis use, ex ommbus nullam probent.
&. 21.
' Haec paullo latius disserui, ut,. quum intel- |
. lectum fuerit, qua ratione veteres in explicandis
fabulis versati sint, hinc “δ eprímeniarmm sacri-
ficalium intérpretatione judicium fieri. possit. Nam
si Homeri carmina ideo ad. allegoriam: revecata
sunt, ne poetarüm prieeps in rebus annis tur-
. piter errasse. videretur —- "Ousjooc vào. ἡσέβημφεν,
εἶ μὴ ἠλληγόρησε [5] — pariter:Graeci cirea: vitus
avorum: patriàsque religiones: laboraruht: et eadem
de causa; primum ne quid:contra rationem 'in:sa-
cris "fieri. videretur, deinde ne quid: sime vatione.
Matrobius Somn. 1..2. 8: Weritas 'yer:quae:
dam cómposita οἱ δἰ σα: profertur'et boc
jam vocatur fabulosa narratio mon fabü-
lad, ut sunt cerimoniarum sacra, ut He-
siodi et Orphei quae de deerum progenie
actuve narrantur. Hierocles in quarto de Pro-
, videntia et Fato τὰ λεγόμενα λόγια xai τοὺς Le-
[5] Heraclid. Alleg. Prooem.
BLEUAINLA.; 107
ρ«τιαοὺς (ὅ:8δα μοιὺς.. elc ᾿ἀνμρωνίαν συνάγειν
σϊσι Πλάτων ἐδογμάπεσε, βούλεται Fragm.
p. 244.[^]. Clemens. Beoogn. L. X. 36. p. 321.
Prudentes . várj, qnum viderent commu-
nem superstitienem tam probrosam es-
»80,. quibus. potuerunt argumentis et in-
»terpretationibus.eonati sunt res inhone-
»Atas hoadsto. vellare.sermone.* Neque so-
lum qQtrusuque; genua iipterpretatienis easdem cau-
sas.sed: etiana .pares suecesaus habuit. Nam Xe-
nophanes, Sdg'orum ritus ineptos ac superstiGiosos -
eodem .faatidio qua imyi& poetarum commenta re-
pudiavit, Eleatisque qnaeremtibus δὴ Leucotheam
colerent plaagoreptque; respondit his verbis: si μὲν
ϑαὺν. elu Aw onOL, «μὴ θρηνεῖν, εἰ δὲ ἄνθρωπον,
μὴ: Sia ϑαλεῖφε; Rhet. 1l. 23. 287.["}} Unde ma-
nifestum , est eum: illas symbelicas ratiunculas, quae
lugabribus -seenis:.aubteki solent, aut ignorasse aut
contemgisse, Deniqne, ut fabularum interpretatio -
nis dio fuerunt genera, unum historicum, akerum
natuxále, Ma.etiam priscarüm oerimoniarum cau-
sme medo ab historia medo a physiologia repeti-
tae sunt. "Quae. res.ne fálsam de mysteriis opi-
nionem confirmet, imprimis providendum est. Id
autem .facilime. obtinelitur, si cemmemoremys,
quanta, veterum in; inquirendis rerum omnium cau-
sis et auctoribus fuerit curiositas, quanta in com-
miniscendis temeritas. Graeculi illi, qui res paullo
[^] Fondes Eandem operam Jamblichus navat sacris magicis ad philoso-
phiam de Myst. L. I. p. 20. sq.
[Wb] Alii h Ali hec eum de Osiridis cultu luctuoso dixisse referunt. v.
Brandis Comment. Eleat. p. 70. Reimar. ad Dion, Cass. L. ΙΧ, 2
168 -. LIBER PRIMUS. |
ante et. paene. in oculis ipsorum gestas :gnorant,
tantum sibi arrogant; ut eornm, quae cum ipsis
fere hominibus nata sunt, auctores nominatim tra-
damt; quis fruges, quis :teeta, quis. vestitam inve-
nerit, caeteraque, quae necessitas parit. et -usws
quotidianüs. Aurum narrant ab Auro quodam in-
ventum esse [Fest. s.' v.] :scutum- (σάκος) 8 acis
[Tzetz. Exeg. p. 11. Zonar. Lex. p. 1006.] galeam .
seu χυνῆν. à Cyne [Aneod. Bekk. p. 214] patro-
natum a Patrone quodam [Platarck. V. Rom. c.
15.] a Numa: numos: [Etym. Gud. p..412.] a Stoe-
. cho literarum 'elementa (Anecd. Bekk.: p, 790.] ἃ
Belone acum, deorum. cultum [τὸ -S9goxévtity] ἃ
Thracibus, et talia infinita(*]. 'Nec minore illi: au-
dacia cujusque moris, quem .vita heminum. com-
munis vel quorundam usus gentilis suscepit, cau-
sas, quas nesciunt, fingunt, sive poties, ut fin-
gere possint, nemcire. se simulant: quee ante ocn-
los sunt. Volumen comiplebo si.singula. hujas ge-
neris persequi voluero; pauea tamén exempli'cau-
sa ponam, ea praesertim quibus etiamnum: decto-
rum nonnulli uti solemt: tamquam ad «üistoriae
fidem traditis. — Sunt igitwe, qui fibulas::aureas,
quas Atheniensium οἱ :σιρεσβύτεροι crinibus . insé-
rere. solebant cicadis similes, symbolum. ípserum
ortus e terra Íuisse velint; sed pennae Gara-
coLXduv. er OCLXXVI Cbmen Strom. 1. 363, Cregui Nan T.
III. p. 100. et Grammaticus in Bibl. Coislin. p. 597. scriptores περὶ
εὑρημάτων sequuti, quorum plures fuerunt: Ephippus &uid. s. v. Ku-
doc. p. 164. Philostephanus Serv. Georg. I. 19. Scammon Athen. XIV.
630. .B. Strato Clemens Strom. I. 851. Simonides genealogus Suid. 8.
v. Philochorus id. Theophrastus v. Fabric. 'T. ΠΠ. 449.
RLYUSINIA 169
mantum et cirri Germanorum et crobuli
barbarorum, quae Tertullianus De veland. virg.
c X. cum Atheniensium crigalibus componit, e$
quae hodie assumuntwr capitis ornamenta, nemo
quaerit quid significent, lieet pilei, galeri et ca-
liemdra nostra non minus largam ud philosophan-
dum praebeant snateriam, -neque:omnes Athenien-
ses lioc ormamento "usi sint sed tantummodo se-
niores, quos :delicatiwr.: decebat. cultus [*], neque
hi soli. sed :etiam | alii, qui Aufochthones noa
erant[ ^]. Lunulis eburmeis, quibus Ronsanorum cal-
damenta : mullea exórsabantur, quidam fortwnee
incomstantiam, alii animarum sedem lunae globo
sublimiorem, plerique : patridiorum nebilitatem et
ductum ἃ Proselenis. genus 'signifilcari credunt. Pa-
ritempae bullas inpenuerum puerorum pectori ape
pensas fuisse memerant ut bullam inspicientes
ia se demum homines esse cofitàrent, si cordé
praestarent Macrob. 1. 16. Quasi vero haec co-
gitao una emm bulla.et praetexta ex animo di-
mittenda sit, aut. quasi non mulieres quoque lu-
[4] Athen. XII. 565. E. vb» ἐπὶ Θεμιστοχλέους βίον Τηλεκλείϑηρ
ἐν Πρυτάνεσιν áfoby ὄντα Ἰπαραϑίδωσι, Κρατῖνός v ἐν Χείρωσι vip
τρυφὴν». ἐμφανίζων τῶν παλαιτέρων φησί etc. Atque hoc habitu pro-
cedit Demus Arist. Eqq. 1831. τεττιγοφόρος, τῷ ἀρχαίῳ σχήματε
λαμπρός — οἷόςπερ "Αριστείδῃ xoà ἈΠιλτιάδῃ ξυνεσίτει,
[dd] Regis Nisi aurea comtum fibula nectebat dente
cicadae Virgil. Cir. v. 127. De Samiis Asius Athen. XII. 525. F.
χαῖται δ' ἠωρεῦντ' ἀνέμῳ, χρύσειαι dà χόρυμβαι ἐπὶ αὐτέων τέττιγερ
ὥς v. Naek. de Choerll. p. 74, Quaeritur quis primus cicadas j5yc—
γεῖς esse dixerit .Anacr. XLIIÍ. 15. quo demum credito symbolum il-
lud terrestris ortus ascisci potuit, minime a priscis Graecis, qui omnia
animalia omnesque homines e terra natos putabant; perpetua autem
ejusdem terrae possessio, qua Athenienses gloriabantur, isto signo no-
tari nom poterat. Apud Aegyptios cicadas symbolum initiationis fuisse
Horapollo refert, unde Dupuisius, quasi nondum satis sit ineptiarum,
mulieres Átticas hunc usum accepisse autumat I. P. IV. 5. |
I2 — LIBER PRIMUS
müle$ hullasque :pesterales: gestare : ooBsueyerint [*].
Sic missus .cixcemses ad cursum solis aceemimo-
dant[!], sic. mensas pa£inasque mundi sysahola [^],
pileos Laoemices: bernjsphaeriorum esse demon-
strant. : Denique. conpora meertuorum . fasciis. ob-
sStringi et 'humi :«ollocari autumant, st quisque
meminerit suceincGs: iter ad. superos. capeasendaum
esse et ad significandunt. animos. carperis xincula
enixos in oenimunem omni retura extum re-
fandi[*]. Sunt. haéc sine dubio ipn; mediocria.acu-
münis specimmna; quis enim. xheditlerati Graeees
Bomanosque: ceterorum: mertalium. deo dissisailes
fuisse, ut neque iu vestitu, neque in supelleetile,
Beque.in diurnis negotiis; quidquam vel usus vel
ernatms vel conimoditatis eauRa :asewwmaerent sed
emnés minimos «vitae actus. ayibolíoo: quedam
«'" [e] Aldhehnus' 46. T,hud. Virg. XIV. 911. "I! III. Big. -diserimi-
nslia, periscelides, I factorigla, pardi, crepundia
collo gemmiferis lunulis dependentia cf. Küben. de 'gem-
ma .Auguet. p. 216, Bullas illas pubriles, nup formam. disceptat
vir doctus i Act. Societ, Trj. p. 119^. I. Hesychius signifi-
cat: Σεληνίς, φυλαχτήριον ᾿ ἐγχφέμαται τοῖς παιδίαις. — Glossae: «bu-
λαχεήριον, servatorium, amolimentum, praevia, unde Bern.
Vestrini Sopra P uso sacra e profano" degli'Agnelli in
Dissert. Acad. Cort. T. VI. 259. brevia ecclesiastica et agnos dei
ortum habere putat, easque res et infantium in colle praeliorum
joco et vero. etiam imaginibus Sanctorum, et lorum .apyendi,
-sicut olim Laribus bnllas.p. 258. cf. Middleton, Conformités de oeré-
mon. p. 226. Signis nptam veretri appositam esse Scaliger decet ad
Catal. p. 205. boc Lucilii versu:- Nam quid moetino subjecto-
que huic opus signo. Neque vent absimile videtur, eos qui
vel suas vel suórnm imagines publico loco consecrarunt, hoc σροβα--
σχανίῳ, quo rustici agros arboresque tutari solebant, invidorum vel
petulantimm manus a violatione donariorum abstinere voluisse.
f] v. Antbol. La£. III. Ep. XV. Lyd. de Mens. p. 46.
le Serio Asclepiades Athen. XI. 489. C, per jocum Alexis 11. 60.
A. 4d llle, qu missorio zodiaci üunaginem inclusit. v. Jacobs. ad Anthol
T. XII. p. 87.
[h] Olympiod. Ms. ap. Casaub. ad Pers. III. p. 806. τὸ περιστέλ--
λειν τοῦ εὐζώνως ἀναϑεῖν σύμβολον" τὸ ἐπὶ γῆς τιϑέναι τοῦ ἀξαμε--
μνήσχειν, ὅπως ἂν τοῖς ὅλοις ἡ ψυχὴ συναφϑείη.
HLEUSINLA. 111
corvdirent: semlinvepeo.? Verum: illud. pehisare, quod
etiain: aleatorum | instrumentis tantum haebuerurit
honorein, ut alvearm mundi imsaginem repraesen-
tare dicerent, turríeulàm:firmamenü;. ut duodecim ΄
Pepta &aequiparareut sigmés «ceclesübus,. planetis
fritillum et septem cálculos. v. Bwid. s. Τάβλα .eb
Kuest. Quod:si intelligimus circa res leves ludi»
erüsque. tam xajsexe sudatum eise, quantum curae
hig, quae honoris deorum imzmmortalmm cusa 6e-
rent, impendisse :existtmandi went, ne qwid;temrero
institutum, πὸ: quid : parum: decorum -videretup?
Etemésm in comunsme opinio. valebat, quae alb
hominibus .maxiwmeque in. re sacra füe:
yent, suas "ebere causas habere. Arnob,
VI£.. 25.. unde faetum .ut. illa. aetiologine labes;
tetam..antiquéfatem: pervagata,.in hoc genere gra»
vissime grassata: sit..Sed id quoque aliquot ememe
plis! lühesirabo. . Quanquam hominibus nihil. fere
luminis 'adepextu : delectabiliws esse iselet, omnium-
que gentium Auyveipíat et λαμπαδοδρομίαι noscumi
tur, tamen peperti Bunt, qui haec ludicra: δά phy
smlopiam traducerent. ^|Cleomedes, «t notiores
praeteream , foseav ,. inquit, xoi οἵ παλαϊότανον
τῶν φυσικῶν ὅτι ἀπὸ τοῦ ἡλίου 1, σελήνη τὸ φῶς
ἔχει,. ὡς δῆλόν ἐστιμ ἐκ τῆς ἐτυμολογίας τοῦ Óvó-
ματος — xai ἐκ τοῦ ἐπιδίδοσϑαι δᾷδας τοῖς εἰς
τὰ ᾿ἀρτεμίσια εἰςεοῦσι Meteor, L. IL 5. 135. ed;
Bak. Istuc est sapere! De solemnibus Apaturio--
rum, quibus puerorum nomina. in tabulas curia-
lium referri et rhapsodi ad concertandum com-
mitti solebant, sic argutatur Proculus in Tim. L. I.
/
172 |. LIBHR PRIMUS.
Ρ. 28. nt altero animarum in corpora transgressum,
altero earum luctntionem et repugnantiam adum-
. brari dicat. Idémque in libre Chrestemathiae sa-
cràm. lauream, quam "in Daphnephoriis traduci
mes erat, taenii$ trecentis sexaginta quinque et
diversae "magnitudinis . globalis ornatam, ad 1o-
tuum coelestinm imaginem rewocat; namque ma&-
ximes sphaeras selis lugaeque ineter esse, miénu-
scilas stellaruns locuni obtinere, infulis vero to-
tidem anni dies netari. Et censtitit apud .cre-
dentes('|. Comcedam aeditugs otio et inganio abun-
dbntes; ut sunt aeditui, quum irgsiones& erórna-
rent, in. numerum illum imcdisse, qui propter
anni rationem cüique primo loco occurrit[*] Sed
3d. eam remi istum. morem institutum esse. haud
credo. Qui enim tot fasciae minuto ramuscule,
quem .puer ferebat, sic adaptari potuerunt, ut
earum numerus iniri posset a spectantibus? De-
nique illa Apollinis solemnia cum astronomorum
inventis nihil commercii habent; neque hodie in-
solitum: est. festas arbores bulis, lemniscis aliis-
que crepundiis exornari['] Fuit illud quoque in-
ter festorum dierum oblectamenta et est edamnum
[1] Miror. viros doctos, Boeckhium in Memor. Berol. Acad. A.
MDCCCXVIII. p. 99. et Muellerum Orchoin. p. 220. in hanc senten-
tiam inclinasse.
[Y] Demetrio Phalereo Athenienses trecentas sexaginta statuas de-
creverunt; totidem juvenes pompam Magorum sequuntur Curt. IIT, 3.
6. totidem utilitates palma praebere dicitur Plutarch. Symp. VIII. 5.
862. tot liciis co δὲ Amasidis thorax. Herodo. IJI. 47. antiquae
comoediae fabulae CCCLXV. numerantur. v. Meineke Quaest. Scen.
IL 1. Alia hujus numeri exempla collegit Jackson Chronolog. Alter-
thuemer p. 373. sq.
[1] Olearius Itiner. Pers. p. 105. festum Palmarum Moscoviae ce-
lebratum describens Primo, inquit, ex arce veniebat jucundo specta-
ELRUSINIA. 173
mutatis vestibus sexum mentiri alienum. Philo-
— dorus Venerem affirmat esse lunam et ei sa-
— «ificium facere viros cum veste muliebri, mulie-
r8 cum virili, quod eadem et mas aesti-
matur et femina Macrob. III. 8. Nihil suspe-
dius his Graecorum Archaeologorum conjecturis,
qui nimia antiquitatis admiratione ludicris popu-
laribus et apud omnes receptis rationes graves,
vd a physiologia repetitas vel ab historia, subji.
| ere solent. In Oschophoriis Atheniensium cur
jwvenes pompam ducentes muliebres vestes ge-
rant Plutarchus explicat V. Thes. c. XXIII. cur.
Àmgis tempore festo Hybristicorum uterque sexus
habitum inter se commutet, Polyaénus VIII. 35.
cur Quinquatribus tibicines Ovidius Fast. VI. 653.
092, qui si viderent quae hodie apud Christianes
praesertim circa tempus Carmrniprivii similiter fieri
solent, dictum factum invenirent aliquam causam
sbi credibilem, nobis ridendam. His vero si-
milimae fuere Graecorum Romanorumque pom-
pae, iidemque turbae personatae lusus, plures ob
" Càusas; primum quia cuncta sub égnotis las-
citia vestibus audet, tum quia homines elati
levitate laetitiaque exultantes omnia contra quam
mos et ratio fert, facere gestiunt, modo deos
modo bestias imitando, seseque in omnes figuras
transformando. Athenis oi πομπεύοντες τῷ Διονύσῳ
χατὰ μίμησιν τῆς περὶ αὐτὸν ϑεραπείας ἐπόμπευον
᾿ οἱ μὲν τὸ τῶν Σατύρων σχῆμα σώζοντες, οἱ δὲ τῶν
io arbor ornata multis pomis, ficubus et uvis passis , veho impo-
etc.
174 |. bBIBER PRIMUS.
Βακχῶν, οἱ δὲ τὸ πῶν Σειληνῶν Ulpian: ad. Dem.
p. 204. et Schol. Aristid. p. 11.[5] quam commu-
nem fuisse Sicinnistarum habitum Dionysims docet
Antiqq. VII. 72. eoque etiam pompae Dionysiacae
& Phitadelpho instructae designateres usos videmus
Athen. V. 198. E. Apud veteres Italos Petreja vo-
cabatur quae pompam. praecedens in. coloniis aut
municipiis imitabatur anuim.ebriam Fest. 8. v. unde
convicii loco dicitur Ebriolae persolla Plaut.
Curc. L 3..36. 'Év οἰδοῖς Maotious πομπῆς yivou£-
vns Tiysvo καὶ ἄνθρωπος περυβοβλημένος δοραῖς καὶ
τοῦτον ἔπαιον ῥάβδοις λεπταῖς Lydus de Mens. p. 48.
Τοῖς Καπιτωλίοις -:-- γέρων τις ἐπὶ χλευασμῷ προά-
γεται παιδικὸν ἔἐναψάμενος περιδέραιον. etc. Plu-
tarch. Quaest.. Rom. c. 53. 344. Vit. Rom. c. 26.
p. 76. Pompam isiacam Apulejus Met. XI. 769.
Bic describit: Hic, militem. agebat, ille ve-
natorem, alius feminam mentiebatur, nec
deerat, qui magistratum luderet, nec qui
piscatorem indueret; quam personarum va-
rietatem intuens Lucianus [""] pompae.comparat
vitam humanam, in qua ipsa alii magnificam, alii
turpem, alii honestam, aliqui ridiculam personain
gerant. Herodianus Hist. 1. 10. ἦρος ἀρχὴ η-
voi: ϑεῶν πομπὴν τελοῦσι “Ῥωμαῖοι ---- ἄνετός ut
πᾶσι δέδοται ἐξουσία παντοδαπῆς παιδιᾶς, ἕκα-
στός τε, ὃ βούλεται, σχῆμα ὑποκρίνεται. etc. Illis
, Um] Hic et ap. Valckenarium Diatr. Eur. p. 155. vitiose legitur
Βάκχου ἀνελαμβάνετο σχῆμα pro Βαχχῶν ἀνελάμβανε τὸ — -
[mm] Necyom. S. 16. p. 19. T. III. Alii vitam mimo et panegyri
similem dicunt v. Gatacker. ad Anton. XI. 6. XII. 86. Meinek. ad
Menandr. p. 161.
ELBHUSINIAX | 17$
vero primarum partium actoribus quasi quaedam
mutae personae: interponebantur, simmlacra lignea
stramineave prout facultas ferret, exornata[*] qua-
lis illa in Daedalorum pompa vecta: puellaris ima-
go, quam dectioures seilicet Jovis pellicem reprae-
sentare dicebant Paus. IX. 3. Adhuc ferae, si ce-
pia esset, humano vestítu indutae, ut in Apuleji
pompa l. e. Et ursa mansues cultu matro-
nali sella vehebatur, et simia pileo cre-
cotisque Ganymedem mentiebatur. De-
hique neurospasta seu icunculae vertebratae et va-
riae formidines. Festus: Citeria effigies quae-
dam arguta et loquax ridiculi gratia,
quae in pompa vehi solita sít, cujus ipsum
nomen, a verbo cio, cito derivatum, oseillum
sive neurespastum significare videtur. Idem: Man-
[^] Hesychius: Στεμματιαῖον δίχηλόν τι By ἑορτὴ πομπεύων do-
μογος. Siebelisius πομπέως, Muellerus De' Doribus Hi. 8.4. πομπέων
emendat; facillima correctio est πομπεῦη» in pompa traductum;
deos Hesychius christianus passum daemones et idola vocat. v. Interpr.
ad v. Zxovési». Quo loco et tempore illud Zreuuemotov δέκηλαν
prodierit, omnino non debet quaeri, quum in omnibus pempis statuae
praelatae, στέμματα ᾽᾿ autem sacrorum signorum propria ornamenta
fuerint. Sulpicius Sev. de Vit. B. Martini c. XII. 895. Erat haec .
Gallorum consuetudo simulacra daemonum candido
tecta velamine per agros suos circumducere.' Sic 'Taci-
ts Hist. I. 66. velamenta et infulas. Hesychius Max, δίς
χελλα ubi δεέχηλα emendant. Apud Delphos nono quoque anno Cha-
ilae cujusdam εἴϑωλον παιϑιχόν producebatur riteque a rege verbe-
rum intra rupes abdebatur Plutarch. Quaest. Graec. XII. 583. Sui-
das s. Εἴδωλον (ex Aeliano) χελεύεε ἡ Πυϑία εἴδωλόν τι πεπλασμέ-
γὸν εἷς ὄψιν γυναικὸς μετέωρον ἐξαρτᾷν, καὶ ἀνεῤῥώσθη ἡ πόλις.
omnibus sacra piacularia significari videntur. Αἀ eam rem Ja-
i veteres hircum emissarium (Azazel) adhibebant, Boeoti in βου-
Muov ἐξελάσει servum quem probe percussum foras ejicerent Plutarch.
Symp. VI. Quaest. VIII. 1. et nostra adhuc memoria "Thuringi vicani
quotannis, quum Mortem expelli dicerent, imaginem humanam vi-
Binibus contextam, postquam in pompa traduxerant, in amnem abji-
debant, scilicet Romanorum exemplo, Argeos de ponte praecipitan-
um.
176 LIBER PRIMUS.
ducus effigies in pompa antiquorum
inter ceteràs ridiculosas formidolosas-
que ire solita. Ac tali quodam modo vete-
res quoque Christiani, illi admodum antiqui,
Calendarum" solemnibus paene usque ad insa-
niam lascivire solebant, vitulos, cervulos hinnu-
losque facientes cum summa legum veterum ["]
et novarum injuria. Libellus Abbatis Firmiani
de Sing. libr. canon. p. 281. T. XIII. Gall. Ser-
vulos aut vehiculas in quadragesima
vel aliud tempus nolite ambulare. Vi-.
ri vestes femineas, feminae vestes vi-
riles in ipsis Calendis vel in alia lusa
quam plurima nolite vestire. Faustinus
Episc. Or. ap. Belland. T. 1. p. 3. quis enim
credere poterit, inveniri aliquos, qui
cervulum facientes in ferarum se velint
habitus mutari? Alii vestiuntur pellibus
pecudum, alii assumunt capita bestia-
rum — viri tunicis muliebribus utuntur[']
quae omnia a solemnibus paganicis[?] pia mater
i
[nmn] Legem vestiariam Deuter. XX. 5. illustrandis Graecorum in-
stitutis adhibet Lomeier. de Lustrat. Gentil c. 84. 486. cf. Bingham.
T. VII. 461. sq.
[o] cf. Asterii Homil. in Test. Cal p. 591. E. T. XIII. Bibl.
: Bign. aliosque locos ap. Du Cang. Gloss. Lat. p. 940. Bingham. An-
tiqq. T. IX. 7. et quos affert Middletonus Conformités des Cé-
rimon. p. 124. Caesarii verba de Calendis ad Mithriaca eram
transfert Foucher De la religion des Perses Mem. Paris. - XXIX.
. 126. Philippi à Turre Monum. Ant. P. II. 207. errorem sequutus.
Cervulos facere sine dubio est capreolos imitari (faire decabrioles)
vitulari et arietare.
[P] In saltationis quodam genere (μορφασμός) λεόντων xol βοῶν
πρόςωπα assumi docet Pollux IV. 14. cf. Grysar. de Comoed. Do-
riens. p 65. Notius est quod Porphyrius narrat de Mithriacis: ὁ τὰ
“Ἱεοντιχὰ παραλαμβάνων περιτέϑεται παντοδαπὰς ζώων μορφάς.
BLEUSINIA ὁ 177
Ledesia ad.se transtulit, quia duris ingeniis
simul omnia abscindere impossibile est[1].
lllorum autem quae species fuerit, optime cogno-
situr e martyrologia S. Timothei, cujus latina
tantum versio extat ap. Bollandum àd d. XXIV. -
Jan. p. 566. b. sed graecam particulam evulgavit
Du Cangius in Gloss. Graec. p. 607. τῆς Ἐφεσίων
sew, λείψανα τῆς πρώην εἰδωλολατρείας Καταγω-
γείων οὕτω χαλουμέμων [Π] ὡς αὐτοὶ τότε. ἐκάλουν
ἑορτὴν ἐν ἡμέραις τισὶν ἐπιτελοῦντες προσχήματα
μὲν ἀπρεπῆ ἑαυτοῖς προοτιϑέντες ["], πρὸς δὲ τὸ μὴ
γινώσχεσϑαι προςωπίοις καταχαλύπτοντες τὰ ἕαυ-
τῶν πρύφωπα, δόπαλά τε ἐπιφερόμενοι χαὶ εἰχόνας
εἰδώλων χαί τινα (dejara ἀποχαλοῦντες (Sic) ἐπι-
ὄντες τε ἀτάχτως ἐλευϑέροις ἀνδράσι καὶ σεμναῖς
γυγαιξί, En eadem omnia lascivientis turbae de-
lamenta, bacchationes, motus lascivos obscoe-
nésque habitus et ceteras. ineptias hominum, si
semel repuerascerent, gnaviter desipientium. In
hoc campo late vagari licet interpretibus. symbo-
liis. Equidem ;ne illud quidem scrupulosius in-
quirendum puto, cur Herculis sacerdos tempore
feto pallam et. mitram. gestaverit|"] nec magis,
ἂρ apud Naharvalos Fratrum divorum nemori
[4] v. Sagittarium de Natalit. Mart. p. 188. sq.
[7] Dianae, puto, Ephesiae; Veneris Erycinae ᾿ἀναγωγια et Ka-
ταγώγια nemo ignorat. -
[5] Significat ornamenta Ithyphallorum.
: [85] v. Eckhel Doctr. Num. T. II. p. 599. Mueller de Dorib.
T. I. 450. E contrario virgines Saliae paludatae sacrificabant. v. Gut-
berleth. de Saliis p. 166. Vestales togatae. v. Fest. s. Armata. Neque
ignotum priscis temporibus mulieres toga usas esse. v. Serv. Aen. I.
482. cf. Ferrar. de Re vest. I. 25. p. 77. —
12
. 1728 ^ " LIBER PRIMUS.
sacerdos praesederit muliebrà ormatu Tacit. Germ.
c. XLIIHL. nam omnine sácerdetalis habitus cem-
mmni delicatior, splendidior muliebrique. propior [']
fuit, sive quia ab antiquitate ultima, ut pleraque
instituta sacra, wetem&us, sive decoris causa. Ác
sponsos quoque &tolam induisse Plutarchus testa-
tur Quaest. Gr. LVIII. 409. illo ipso loeo, quo
morem Coum ab Herculis oeecultatione repetit, sic-
ut alio muliebrem. Oschopherón vestitum a The-
sei et comitum latebris|"], quod genus conjectu-
rarum quam leviter proefuderint veteres, abunde
patere arbitror.
His et talibus sà quis. credere velet, is neque
Judaicorum dócterum argutias repudiare debebit,
arcam Noemi, structuram tabernaculi, templum
Salomonis, habátum pontificalem ita scite cenje-
etantium, ut nullum licium, nullam unam bracteam
praetermüttant, quin divimi quiddwm intellectus
subnotent; neque ille lis similes Patrum Ecclesia-
. Sticorum ϑεωρίαρ μυσειχάς aspesuabitur, neque va-
sorum et actuum sacrorum interpretationes syr-
beticas in Durandi aliorumque Ratiomalibus et Of-
ficialibus propositas. Nam hàec omnáa Graeeami-
cis illis tàm similia sunt ortu, genere, usu, ut,
qui illa exploserit, scholasticas Graecorum sapien-
tias non possit non contemnere, qui autem his
faveat, meruisse videatur, cur in ruspandis cu-
[t] Epiphanius Pharisaeorum vestes molliores ἑμάτεα γυναιχεῖα ’
. mominat. v. Ruben. de Re vest. L. I. c. 17
“γ΄ [Ὁ] Is fortasse antiquus lonum vestitus fuit. v. Himer. Or. XI.
569. Diod. IX. p. 41. T. IV. Lycios in luctu muliebri veste uti tra-
dit Valerius Max. II. 6. 18.
KLEUSBINIA. 170
calli οἱ scapularis miysteriis["] ingenium tempus-
que conterat. Neque t&metn hdec nostra dispu-
tatio eo pertinet ut in deorum cerimoniis nihil
significatum esse contendam, nec sum ignarus in
regum inauguratione, in creatione equitum, in
renuntiatione doctorum, itém in baptismo, in or-
dinatione et in cathedratione, denique in traditione
fandorutn et aedium et ín investitura feudali, mul-
ts res, quae oculis subjiei hón possunt, siguis
quibusdàm ostendi. Sed h6c toneedere non pos-
sumus, wt quibusctitique ritibus sensieuli tisinueri-
tur extra rem petiti et eommentici. Hoc δη
requirimus, wt ritus ipse non extrinsecus ad pom-
pau et oblectationem ocüleruth assumtus, ^ neqte
δα. ἐς re ipsa natus sed significationis ergo àr-
coitus appüre&t, üt ea clare expressa, cum tetri-
pore et c&tsa instituti eonjuneta nec alieria sit αὖ
etum ingwnio, ἃ quibüs mos susceptus est pri-
Milk Haec si signa omnia congruunt (quod ih
"ule superiorum exemplorum contigit) non dubi-
bimus symbelivüm dicere, quidquid isto modó
conparutum est. Si pleraque, veri simile quidem
— videbitur illud, Wed quonium weri similia quoque
üegeenter falsa. sunt; nón fhaghopere affirmabi-
mus, nedum pro arguiento utemur, τοὶ praeser-
üm cóntrOüVarsad eóncertéiteque. — Si plane desunt,
imidebimiug argutantes, .Cüjus diseritrinis obser-
vatio praeceptis tradi nequit; sed naturali quodám
amunime sentitüf, non secus qu&im intet Crítico.
rum comjecturas verde, veri similes et vanas quid
m v. Dotcthei Doett. "T. 1. p. 755. sq. in Bibl Bign. T. XI.
12 *
^
180 LIBER PRIMUS.
intersit, etsi arte comprehendi non potest, tamen
unusquisque peritorum intelligit.
&. 22.
Longa haec fuit ab.instituto cursu digressio
sed ad explicandum, quae exorsi summus, neces-
saria. Nam si apparet veteres archaeologos in
interpretandis majorum institutis haud aliter . ver-
satos esse quam in poetarum fabulis interpretes
allegoricos, hinc concludere possumus, omnia illa,
quae in mysteriis tradita esse dicuntur, non tra-
dita esse sed a spectatoribus excogitata, sicut sen-
tentiae Pythagoricae, Platonicae, Stoicae, quas in
Homeri carminibus legi affirmant Allegoretae, non
poetae sunt effata sed ipsorum interpretamenta.
Sacerdotes, periegetas, aedituos nonnulla priva-
tim submánistrasse sacricolis, non negaverim, sed
potius ita contendam, sacrorum opertorum ritus,
quo occultiores essent et imsolentiores, eo magis
tum spectatores ad camaas indagandas excitasse,
tum illos, quorum intererat, ne quid earum re-
rum nescire viderentur, ad comminiscendas sa-
crorum causas fecisse promtiores. Haec autem
omnia, quae initiati vel a sacerdotibus accepe-
runt, vel conjectura augurati sunt, qualia demum
fuere, quam pusilla et puerilia! "Vino libidinem
incitari, mortales frugibus et fructibus victitare,
veris initio agros efflorescere, autumno exacto de-
florescere, haeccine sunt illa Pelasgicorum philo-
sophorum sancta et augusta mysteria, quae soli
ELEUSINIA. 181
initiati scire deberent? . Hiscine adstupere aequum
est? Ceterum de Eleusiniis nihil ejusmodi pro-
ditum legimus, unde suspicari liceat, Hierophan-
tas ante vel post peracta solemnia cum adeun-
tibus de rebus sacris sermocinatos esse, praeter
quod Pausanias de Orphei et Pamphi: hymnis a
Dadueho quodam accepisse se dicit IX. 27. Ipso-
rum vero initiatorum conjecturae 'et .sermunculi
de rituum sacrorum significationibus sine. dubio
perquam diversi fuere pro cujusque ingenio et
eruditione. "Specimen praebet Porphyrius, qui ap.
Euseb. Pr. Ev. III. 117. sacerdotum Eleusiniorum
habitum et insignia sic enarrat, ut nihil excelsius
cogitari possit; Hierophantam enim demiurgi ima-
ginem repraesentare ait, Daduchum solis, Epibo-
mium lunae, Hierocerycem Mercurii, ceteros mi-
nistros stellarum minorum vice esse. Idque de-
cantatur jam dudum ab omnibus quasi quaedam
authentica interpretatio. An, quia testem luculen-
tum habet? "At est levissimus. Án, quod aliunde
constat, Cereris οὐ Liberae sacra ad siderum cul-
tum pertinuisse? At nemo tale quidquam vel ta-
cita significatione prodidit. An demum, quia res
ipsa veri similis videtur? Quid vero tam extra
filem est, quam in antiquissimis Atheniensium
solemnibus Demiurgi, dei Platonici, cujus imago
mulla imitatione. exprimi potest, non solum men- -
tonem factam, sed etiam personam in conspectu
omnium positam esse? Confitendum .est igitur,
hanc esse conjecturam hominis spectaculum my-
Ssticum: ex suo sensu interpretantis, unde myste-
182 LIBER PRIMUS.
riorum indoles non magis cegnoacitur quam ex
Heraclkljs aut Cormuti argutiis Homeriesrum fa-
bularum intellaptua. |
ἃ. 23.
His veterum -arbitriis subjungam novitiorum
eonjectorum eommenta iisdem fundamentis super-
structa. Exempli loco proponatur is, quem omnes
gregatim sequuntur, Sancrucius. [κα singulea my-
steriprum aetus a primo Hierophantae progresen
uaque ad extremum Cenx-Ompax sie enarrat, ut,
quid in primordio operis, quid tum, quid postea
factum et quomodo, lectopeg sibi haud secus ac
praesentia cernere videantur, Sed verba ipsa po-
.nam: ,Dans les petits mystéres on oommenecnit
»par des lustraGons — Un prétre nommé Hy-
»drane en étoit chargé, — L'office du Dadouque
,consistoit à faire placer les pied& du récipien-
»daire sur des peaux de victimes immolées a Ju-
. » piter Meiliahius et Ctesius — A l'égard dea
,1emmes, il pareit que cétoit une práfrepse, qui
»faisoit cette lustratjon — Enfin, le mystagogue
,exigeoit des aspirans un serment redoutable,
»pour s'assurer, qu'ils regarderoiept inviolablg-
ment le secret qui leur étoit imposé. — Ce mi»
»nhistre finisseit par s'adresser à tous leg myates,
»€t leur discit, quila devoient étre purs de mains,
»de l'esprit et de la langue, c'est à dire, par-
»ler grec; et en dernier lien il demandoit à cha-
»€Un en particulier: Avez-vous ou n'aveg-
ELEUSLNILIA. 183
v0us pàs mangé du paim? N'étes vous
»poin£ pur?*« T. L 301. quae omia cum pul-
visculo abstulit Creuzerus Symbol. T. IV. 496.
Quemadmodum. leetertÀm aures impleret bi-
bulas, providisse videtur Sancrucius; vera an ficta
traderet, nihil pensi habuit. Nam praeter illud
prosemium de .lustratiomibus, quae a nulle genere
sacrorum sejunctae erant, sex quae sequun£ur ef-
fata perinde vana et lusoria sunf. Primum est .
deHydrano, de quo tantum scimus, quantum He-
sychius refert: Ὑδρανὸς ὃ ἁγνιατὴς τῶν Ἔλευσι-
vav[*] Quid tandem hoc alind significat, quam
eum, qui apud Eleusinios sacra lustretiohum per-
ageret 8611 publice, ut Athenis Exegetae, seu pri-
vatim, ut piatores plebeji, nomen 'Ydoavoó ha-
buie? ΑΒ hoc eos qui Cereri sacra facturi es-
sent, lnsfratos esse, idque mysteriis minuscu-
lis, majusculum mendaoium est. Fortasse ultimo
Mysteriorum die, quum Manibus Plemochoae fa-
ctae essent, concio rítu funebri lustrata est. Quod
sequitur secundo loco de Daducho Recipiendorum
pedes sic dirigente, ut insisterent Jovio, id nititur
Hesychii et Suidae testimoniis; Διὸς κῴδιον, οὗ
τὸ ἱερεῖον i τέϑυται" ϑύουσι δὲ τῷ Μειλιχέῳ
χαὶ τῷ Κτησίῳ [". Χρῶνται δὲ αὐτοῖς οἵ τε ZExidóo-
φορίων τὴν πομστὴν στέλλοντες καὶ ὃ dqÓoUyos ὃν
Ἐλευσῖνι καὶ ἄλλοι τινὲς πρὸς τοὺς χαϑαρμοὺς ὕπο-
στρωγγύοντες αὐτὰ τοῖς ποσὶ τῶν ἐναγῶν. Quo in
[*] Idem: Οὐδραίνει, περικαϑαίρει" “άκωνες.
. [84] Ἱκεσίῳ legendum est pro Kryoíp, quod ab hoc loco alienis-
simum.
184 LIBER PRIMUS.
loco si quis eas res videt, quas eruditus Baro
narrat, illo genere visus praeditus est, quod al-
terum visum (the secend-sight) vocant LHebri-
dum insularum incolae, quo qui pollet, ea videt,
quae nemo' alter. Hesychius dicit pelle Jovia
usos esse ductores pompae et Daduchum et alios
quosdam substernentes eam lustrandis. piacu-
laribus. Hoc lustrandi officium, quod si nuda
verba:intuearis, prorsus ihcertum est utrum ad
omnes tres an solos pestremos pertineat, Sancru-
cius Daducho quasi plus licitanti addicit. — Sed
fallacia alia alíam trudit. Hesychius τοὺς ἐναγεῖς
subiculo. interposito lustratos dicit, Sancrucius Re-
cipiendos. Quid hoc est? . Num hominem oc-
cidisse oportébat, qui in. mystarum ceetum recipi
vellent? Nesciebatne ille homicidas a mysteriis,
imo ab omnibus ludis, festis diebus, coetu homi-
num deorumque abactos esse ut sceleratos conta-
minatosque? Ὃ ἀνδροφόνος χερνίβων sloyéc9o,
φησὶν ὃ φονικὸς νόμος, σπονδῶν, χρατήρων, ἀγο-
ρᾶς, ἱερῶν, ἢ κἂν ὑπὸ τὰς ψήφους ἔνϑοι, ϑανά-
τῷ ζημιούσθω --- --- καὶ τῶν μυστηρίων ἄποκε-
χλείχασι καὶ οὐδὲ τοῖς ἀχουσίοις φόνοις παντελῶς
συγγνώμην εἴασαν εἶναι — φυγὴν τάξαντες Liban.
Progymn. T. IV. 893. qui verba legitima e De-
mosth. Or. c. Lept. p. 505. sumsit. Ab exilio re-
versis notum est Exegetas["] praescripsisse, qui-
[0] Horum recordatio nos deducit ad locum controversum Athen.
IX. 410. A. παρέϑετο ταῦτα καὶ “ωρόϑεος φάσχων iv τοῖς τῶν Θυ-
γατριδῶν πατρίοις τάδε γεγράφϑαι περὶ τῆς τῶν ἑκετῶν χαϑάρσεως,
ubi neque Θυργωνιδϑῶν, generis ἀϑόξου (Phot. s. Τιτανίδαι) nomen
apte reponitur in hoc negotio inauditum neque Ottfr. Muelleri placet
emendatio Πὐπαεριϑῶν rescribentis de Minerv. Pol. p. 10. quo nomine
-
ELEUSINIA ᾿ 185
bus cerimoniis Jovis Februi et Averruncorum iram
placarent; Daduchum autem mysteriis minusculis,
hoc est, solemnibus publicis et anniversariis hoc
tero sanguinis piandi officio functum esse non
ignotum solum sed etiam a fide alienum. Unde
sequitur, postrema Hesychii verba ὑποστρωννύον-
τες αὐτὰ τοῖς ποσὶ τῶν ἐναγῶν, ad hunc non ma-
gis pertinere, quam ad pompae Scirophoriae du-
etores[*] sed ad illos alios quosdam sive Exe-
getas publicos sive sacrificulos, qui caede pollu-
tos substrata pedibus hostiae lustralis pellicula ex-:
piarent(?. De Daducho prorsus nescitur, quid
ea fecerit. "TThebaei exuvias arietis, quem Jovi
immolassent, capiti dei adaptabant Herodet. II.
Ephetas intelligi putat; hi vero caedes inconsulte commissas judica-
bant, non expiabant, neque universo Eupatridarum ordini communia
erant σεάτρια sed singularum familiarum propria. Ad nominis 'Θυγα-
τριδῶν similitudinem proxime accedit «υταλιδῶν, vitiose fortasse scri-
pum Φυταλειδῶν, et Βραγχειδῶν Himer. Or. XI. 576. Ὁμηρείδας'
Ágon. Hom. p. 474. Θεαγενείδης Diod. XI. 65. quem Θεφγενέδη» vo-
cat Dionysius Antiqq. IX. 56. ᾿“δραστειδῶν Pind. Ol. 1I. 80. quod :
pleonasmi nomine excusat Etym. M. p. 18. et Grammaticus in Hort. Adon. -
p. 525: cf. Heyn. in Varr. Lectt. ad Aen. II. 82. Phytalidarum hoc
antiquum et patrium munus fuisse «t sacra piacularia administrarent,
colligitur ex eo, quod Pausanias I, 37. et Plutarchus V. Thes. c. XII.
fabulose narrant, Theseum occiso Sinide cognato a Phytali posteris
apud aram Jovis Milichii expiatum esse, in Delphinio judicatum tradit
Pollux VIII. 119. Apud Romanos gens Horatia jure hereditario ceri-
monüs lustralibus et depulsorjis praeerat Liv. 1. 26. et fortasse etiam
Claudia. F'estus p. 387. Propudianus porcus in sacrificio
gentis Claudiae piamentum omnis contractae religionis.
[5] Infer varia praeconum genera Pollux III. 108. memorat τοὺς
περὶ τὰς πομπὰς ix τοῦ Εὐνειδῶν γένους.
[d] Festus p. 586. Subici aries dicitur, qui agitur ut
caedatur, quod fit exemplo Atheniensium, apud quos
expiandi gratia inigitur ab eo, qui scelus admisit i. e.
ἐγαγής. Hunc lustralem arietem intelligi: in Cic. Top. c. XVH. ex
quo aries ille subjicitur, in vestris actionibus, olim su-
spicabar in Diss. de Myst. Priv. P. II.. idemque Noodtio visum ad
Leg. Aquil c. IV. p. 128. In actionibus videmus dici Varro
L. L. VI. 98.
186 LIBER PRIMUS.
42. Albogalerum pileun, quo Diales flami-
nes utebantur, fiebat ex hostia alba Jo-
vis Festus p. 42. idemque p. 431. tradit in car-
minibus saliaribus pescia vocari capitia e pelli-
bus. In pompis lustralibus Athenienses Jovio usos
esse pro caduceo testatur Eustathius p. 1935. 8.
Ζϊον ἐχάλουν κῴδιον ἱερείου τιϑέντος [ 4u Mu-
λιχίῳ ἐν τοῖς χαϑαρμοῖς φϑίνοντος Μαιμαχτηριῶ- ᾿
vog, ὅτε ἤγετο τὰ πομπαῖα xai καϑαρμῶν ἐχβολαὶ
sig τὰς τριόδους ἐγένοντο" εἶχον δὲ μετὰ χεῖρας
πομπὸν (f πομπαῖον) ὅπερ ἦν φασι πκηρύχιον σέβας
Ἑρμοῦ" quod lustrandi camssa gestasse videntur,
sieut, Luperci pellibus immolatarum hostiarum 1in-
cincti, aliasque mánibus gestantes urbem perva-
gantes lustrabant; Junonis amiculum vocabant
ili pellem caprinam, qua mulieres a Luper-
cis februabantur Fest. s. Februarius. Hinc
conjecturam facere licet Daduchum quoque ^iov
suum prae manibus tulisse atque mystarum con-
cionem, ut in solemnibus populi conventibus mos
erat, lustrandi eausa circumivisse.
Veniamus ad quintum actum fabulae Sancru-
cianae. Feminas ab Hierophantide lustratas esse
memorat, in vanitatem usus Helladii testimonio,
in quo neque Hierophantidis mentio neque lustra-
. tio sacerdotalis, neque quidquam aliud inest, quod
ad mysteria referri possit; de Thargeliorum pri-
sco ritu agitur, ut et Silvester vidit et videbit
unusquisque qui legerit. Par geminumque priori-.
[e] Τυϑέντος recte Scaliger de Emendd. Temp. L. IV. p. 217. et
hoc voluisse videtur Casaubonus ad "Theophr. XVI. p. 186. ed. Fischer.
EKLEUSINIA. ,187
bus sequitur commentum de mystagogo initiandos
ad jusjurandum adigente [f], in quo utitur Firmici
auctoritate: Quum Orpheus ignotis homini-
. bus sacrorum cerimonias aperiret, ab iis,
| quos initiabat, juris jurandi necessita-
tem exegit, ne profanis auribus — reli-
gionis secreta proderentur L. VIL Praef.
p.493. Mystas Eleusinios jure jurando devinctos
ese quum nullus veterum prodiderit, Firmico, ne
5i diceret quidem, crederemus. Bed quae tandem
rio est ad Eleusinios transferre .quae de Orpheo
dida sunt, et, quum Firmieus nullum genus my-
steriorum nominatim designaverit, veteratorie Eleu-
sinia substituere, quae ille multorum msysteriorum '
conditor non condidit, si veterum quidem aucto-
ritate stamus et fama communi[*]. Quod septimo
leco affertur, unum e ministris nomen habuisse
mystagogi[f**] et hunc mystas admonuisse ut graece
lequerentar neye hominem occiderent, et hoc fuisse
in minusqulis mysteriis pronuntiatum et quidem
in fine orationis, ea emnia Sancrucius apud nul-
lun veterum legit sed pro se ipse commentus
et, Et ut extrema initis responderent, Libanii
lorum, quem proximo leco enarrabimus, sic per-
vetit, ut neque pes neque vola compareat.
[f] Sancrucium sequens Boettigerus Kunstmythologie des
Leus p. 44. ,,Ohnstreitig wurden die in die Eleusinischen Geheim-
»Msse einzuweihenden durch die fürchterlichsten Eide gebunden.*
Minime.
fv LILP.LCLS |
, [66] Baehrius ad Plut. Aleib. p. 248. Mvoreyowyóc est in Eleu-
»iniis summus sgcerdos, qui plerumque Τέροφάντου vel
»Προφήτου nomine consignatur bene monente Creuze-
188 — LIBER PRIMUS.
& 24.
Haec ille de mysteriis Atheniensium minu-
sculis, quorum ortus, apparatus et institutio in
occulto jacet, nisi quod Clemens, si modo de his
loquutus est, ὑπόϑεσίν viva διδασχαλίας lis tri-
buit; qualis ea fuerit, sciri nequitur.: Nam quod
Warburtonus opinatur II. 4. 200. tres Triptolemi
leges, yoveig τιμᾷν, ϑεοὺς καρποῖς ἀγάλλειν , ζῶα
μὴ σίνεσθαι, coram tironibus recitatas et explica
tas esse, fabula est. Veteres unum hoc tantum-
modo nec praeterea quidquam narrant, mystas,
priusquam 1Dnaiora percipiant. mysteria, quodam
modo praeparari ad eam rem atque .instrui[!];
sed qua in re haec praeparatio posita fuerit, utrum
in solo sacrorum adspectu an in praeceptis et mo-
nitis, e£ haec quorsum spectaverint, ad rationem
vitae an ad cerimonjarum observationem, latet
aeternumque latebit. . Hortamenta quaedatu pieta-
tis significare 'videtur Sopater loco eo, quem Gro-
novius in Praef. T. VIL p. 9. exhibet: ὃ τοῖς μυ-
στικοῖς παραγγέλμασιν ἐγκαρτερῆσαι ὑπομείνας καὶ
πρὸς τὰς τελετὰς αὐτὰς εὐσεβὴς καϑὸ δεισιδαίμων
γενόμενος περὶ οὐδενὸς ἔτι τὴν. πρὸς τοὺς ϑεοὺς
ἔχει ϑρησκείαν ἀμφίβολον" iterumque his verbis:
ἐπεὶ οὖν εἴσω τῶν ἀναχτόρων γεγένημαι καὶ μύ-
: ,ro.5 Ne semel quidem mystagogi Hierophantae, aut hi Prophetae
vocantur. |,
h] Procl in Parmen. p. 131. Cousin. ὡς ἄν εἰ λέγοις τὰ μιχρὰ
μυστήρια βοήϑειαν εἶναι zy: μειζόνων, οὐχ ὡς τῶν μειζόνων ἀτελῶν
ὄντων, ἀλλ᾿ ὡς διὰ τῶν μεχρῶν κἀχείγων τελειότερον ἐκφαινομένων.
Jamblichus Protrept. II. 20. ὡς πρὸ τῶν μεγάλῳν μυστηρίων τὰ μι-
χρὰ παραδοτέον, χαὶ πρὸ φιλοσοφίας τὴν παιδείαν.
' /
ELEUSIN IA. 189
στης ὧν ἱεροφάντην “καὶ δᾳδοῦχον τεϑέαμαι xoi,
τὴν τελετὴν ἐχείγην εἶδον, ἐξήειν ἀπὸ τῶν ἀνακτό-.
ρῶν ἐπ᾽ ἐμαυτῷ ξενιζόμενμος, μᾶλλον δὲ ἠσθόμην
(L ἡδόμενος) χαὶ τὰ παραγγέλματα φυλάττων de
ἀληϑῶς ἀχριβέστερον" iupr.: 4iaso. p. 335. Sed
quodcunque illorum argumentum fuerit, non ad-
modum copiosam fuisse henc institutionem , indi-
cat nomen ipsum παράγγελμα, quod de brevibus
adstrictisque sententiis dicitur, ut sunt Pythago-
rae symbola. v. Plutarch. V. Num. XIV. 171. Phi-
lopon. in Aristot. de Anim. D. III. a. Neque so-
lum brevia erant haec praecepta sed etiam par-
vis de rebus. Porphyrius de Abst. IV. 10. 353.
παραγγόλλεται γὰρ Ἑλευσῖνι ἀπέχεσϑαι καὶ χατοι-
χιδίων ὀδρνίϑων xai ἰχϑύων xoi χυάμων καὶ ini--
σῆς μεμίανται τό τὸ λεχοῦς ὅψασϑαι ὡς τὸ ϑνη-
[1] Olim, quum libri copium haberem, haec excerpsi, quae vel-
lem & ud ipsum auctorem relezere possem (p. 389.): "4v εἰςέλϑηῃς εἴσω
τῶν &vextópov, ἐπὶ αὐτῆς τῆς τελετῆς σοι τῶν ἐνυπνέων γενήσομαι
(ἐξηγητής addendum videtur) διδάξω λόγῳ λοιπὸν οὐχ ἔτι νεύματι τὰ
μυστήρια" ἂν δᾳδουχίαν ϑεάσωμαι καὶ σχῆμά τι περὶ τοῦ ἀδελφοῦ
γιγνόμενον εὐθὺς ἀνυμνήσω (scrib. ἀναμνήσω) τὴν διὰ τῶν ἐνυπγίων
ϑέαν ὑπάρξασαν" ἂν τῶν Ἱεροφάντου ῥήσεων αἴσϑωμαι, τὸ ὄναρ σοι
σαφέσεερο»ν ἐξηγήσομαι" εὐθὺς ἐρῶ πρὸς cé, τοῦτ᾽ ἔστιν ὃ τεϑέασαι,
ταῦτ᾽ ἦν ἐχεῖνα τὰ σχήματα, ταύτας αἱ ϑεαίσοι τὰς δήσεις διὰ τὼν συμ-
βόλων ἐχείνων ἠνέιτοντο" quo in loco σχήματα εἰ ᾿Ἱεροφάντου ῥήσεις
notanda sunt. Lucianus in Pseudom. S. 40, p. 100. T. V. conjungit
Alexandri dedovyíov καὶ σχιρτήματα μυστικά, «uae Sopater σχήματα’
vocare videtur. Huic, ni fallor, sermo est de homine non initiato, qui
quum πᾶσα» t5Àeri» per somnium quasi praesens vidisset, visumque
enarrasset, proditi mysterii sibi crimen fecit, quod consuetum fuit
scholasticarum declamationum argumentum. Curius Fortunat. in Arte
Rhet. L. I. p. 61. ed, Caperon. Quaestio duplex sive con-
juncta, quum prima pars duas res, quas definit, easdem
adversarius impugnat, ut qui non initiatus sacra enun-
tiaverit, capite plectatur; non initiatus sacra vidit in
somnis, retulit ei qui fuerat initiatus; ille ait, haec sa-
cra sunt; petitur ad poenam et contra dicitur. Hic enim
quaeritur, quid sit initiatum esse et quid sit enun-
iare.
190 ^ LIBER PRIMUS. :
σειδίων [*]- unde intelligitur homines religiosos
quorundam ciborum abstinentia et castimoniis sese
ad sacra suscipienda praeparasse, consuetudine
barbara et a veterum Graecorum moribus aliena,
quam utrum Hierophantae invexerint an mysta-
δορὶ scientiam suam venditantes, disceptari non
potest. In hos potissimum suspicionem inclinat
Libanius Or. Corinth. p. 350. T. IV. ἐποὶ δὲ μυ--
στηρίων ἐμνημόγευσα, βούλομαί τι τῶν ἐντεῦϑεν
εἰπεῖν ἔστι δ᾽ οὐ τῶν ἀῤῥήτων ὃ μέλλω λέγειν"
ὀὗτοι γὰρ τά v' ἄλλα χαϑαροῖς εἶναι τοῖς μύσταις
ἐν χοινῷ προαγορεύουσιν (οἷον τὰς χεῖρας; τὴν
ψυχὴν) τὴν φωνὴν “Ἕλληνας εἶναι" καὶ Ἰδίᾳ πάλιν
τὸ sl τοῦ xoi τοῦ ἢ εἰ τοῦδε ἐγεύσω[, οὐ
καϑαρὸς πάρει" χαὶ πολλὴ τούτου. παρὰ τοῖς
μυσταγωγοῖς ἐπιμέλεια. ἘΠ᾿ de hoc genere prae-
[x] Pro μεμίανται, quod insolentius est, prius μεμύσαχται legen-
dum putabam passiva significatione, ut δεδηλῆσϑαι, λελυμάνϑαι, βε--
βουλεῦσϑαι" sed calculum ut reducam facit Horapollo Hierogl. I. 44.
p. 58. ἀϑέμιτον δηλοῦντες ἰχϑὺν ζωγραφοῦσὶ διὰ τὸ τὴν τούτων βρῶ-
σιν μισεῖσϑαι xal μεμιάσϑαι ἂν τοῖς ἑεροῖς" ubi μεμέανται idem valet
quod μιαρὸν δοχεῖ. ΧΚαταμιαένεσθϑαι dicuntur qui in luctu sunt He-
rodo. VI. 58. et ἡμέραι μιαραί dies funesti. Hasius ad Saintecr. p.
282. emendat μεμίανται τῷ λέχους ἅψασθαι contaminari se pu-
tant commercio feminarum, nomen λεχώ iM prosa perrarum
esse dicens; est certe multo frequentius quam pluralis μεμίανται et
dictio illa ἅψασθαι λέχους. Pro antiqua lectione στελέχους recte Ga-
leus ad Jambl. p. 229. ze λεχοῦς ; intolerabilem Boissonadii conjectu-
ram σπελέϑου laudat Barkerus in Diar. Class. T. XXVI. p. 71. et in
Steph. 'Thes. p. 519. Chrysippus ap. Plut. Stoicc. Repugn. 870. T.
XIIL τὸ φαγεῖν τι τῶν ἀπειρημένων xol προἐέλϑεῖν ἀπὸ λεχοῦς ἢ
ϑανάτου πρὸς ἱερὸν ἀλόγως διαβέβληται. Pythagoras vero Diog. VIII.
38. et leges Judaeorum sacerdotales ἁγνείαν ἀπὸ χήδους xoà λεχοῦς
praescribunt Joseph. c. Apion. II. 23. 486.
[!] Vulgatam lectionem τὸ σίτου. x«l τὸ μὴ oftov dà ἐγεύσω, Ca-
saubonus Exercitt. p. 899. non emendatam reponit, Jacobsius in Append.
ad Porson. Advers. p. 229. aliqua ex parte correxit τὸ σίτου εἰ toU
μὲν ἢ τοῦδε ἐγεύσω. Sed σίξου, sive frumentum siguificat sive in
universum τροφήν ut Lucian. Paras. S. 60. p. 152. VIL. cf. Boisson.
ad Philostr. Heroicc. p. 518. ab hoc loco alienum est nec convenit se-
ELRUSINLIA 191
cptorum loqui videtur Seneca Epp. XCV. 64.
Sanctiora sacrorum soli initiati sciunt,
at praecepta et alia hujusmodi profanis
quoque nota sunt. Neque solum quibusnam
rebus abstinerentur initiandi in vulgus notum erat
sed etiam qua de causa. Plutarch. de Soll. Anim.
c. XXXV. 202. T. XIH. ἐν /érvec τοὺς ἱερεῖς τοῦ
Ποσειδῶνος οὐδὲν ἄναλον ἐσθίοντας, τρίγλαν δὲ
τοὺς Ἐλευσῖνι μύστας σεβομέγους ἴστε ἐπὶ τιμῇ τοῦ
ζώου" τὸν γὰρ ϑαλάττιον λαγωὸν χτείνουσι᾽ quod
confirmat Aelianus H. An. IX. 65. et 51. ἐν Ἐλευ-
civi τιμὰς Éyec (trigla) dx τῶν uvovuévov* καὶ δι-
πλοῦ ὃ λόγος τῆς αἰτίας τῆςδε΄ oí μέν φασιν ἐπεὶ
τρὶς τοῦ ἔτους τίχτεε, οἱ δὲ àne) τὸν λαγωὸν ὀσθέει;
Apollodorus vero (cf. Jacobs. ad Anth. T. VIII.
p. 356.) triglas Hlecatae triformi consecratas esse
ob nominis similitudinem et maenas, quia dea
maniae effectrix Athen. VIL. 325. B. Quis vero
non intelligit hos pisciculos viles frivolosque mor-
tuis apposites esse, qüia cuique parabiles, et ob
hanc eausám a mystarum mensié remotos? Ae-
quentibus εἶτα τὰ μὲν ἐπὶ τῷ σιτεῖσϑαι φύντα καὶ νομισϑέντα ἐξ ἀρ--
χῆς οὐ πάντα δίδοταε οὐδὲ συγχωρεῖται ἀλλὰ καὶ τούτων ἐξέτασις καὶ
χρίσις γίνεται, ὧν ἥ τε γῆ καὶ ϑάλασσα δίδωσι. unde patet certum
£enus cibi excludi illa formula non cibum universum, ut v. c. Amphia-
raum consulturi tres dies vini abstinebant , unum ocíróv Philostr. Ap.
IL 38. 90. Neque quod Hieronymus dicit Isidis et Magnae Matris
cores jejunium panis sagina carnium compescere et
£ulosa abstinentia Phasidis aves et fumantes turtures
devorare, ne scilicet dona contaminent Cerealia. (v. Th.
(Canter Varr. Lectt. II. c. 21. et ad Arnob. V. c. 16.) ad Eleusinia
transferri potest in memoriam munerum Cerealium instituta. taque
syllaba ZI in EI mutata, TOMH in TOYH, hanc scripturam resti-
Qnmus: εἰ τοῦ xol τοῦ ἢ εἰ τοῦδε ἐγεύσω. ut idem Libanius A 506.
ὃ δεῖνα ἀδικεῖ τὰ καὶ τὰ διαπραττόμενος καὶ τάδε ποιῶν. Mysta-
δορί, ut exemplum ponam, hoc modo sacrificaturum interrogabant: εἰ
ἐρεβζϑου f κυάμου ἢ εἰ γαλῆς ἐγεύσω, οὐ καϑαρὸς πάρει.
192 ' LIBER PRIMUS.
lianus addit mustela (;oAsóc) non vesci initiatos,
ut impura, quia per os pariat; quam fabulam de-
ridet Aristoteles, Sed praeter has ratiunculas in
publico jactatas fortasse aliae quaedam fuere se-
cretiores, partim. ethicae atque physicae partim
ex historia repetitae, si minus in Eleusiniis, certe
in aliis mysteriis. Clemens Strom. II. 406. (482.)
ἐντεῦϑεν οἶμαι xol τὰς τελετὰς οὐ uóvov τινῶν
ζώων ἀπαγορεύειν ἅπτεσθαι, ἀλλ᾽ ἔστιν, ἃ καὶ τῶν
χαταϑυομένων ὑπεξείλετο μέρη, δὲ αἰτίας, ἃς ἴσα-
σιν οἱ μύσται. Julianus dicit Magnae Matris cul-
tores rapis abstinere, quia eae radices deorsum
in terram agant, Porphyrius pios homines avibus
arcet, quia volatu suo nos doceant volaticos fieri .
et alta capessere. — Haec et talia, opinor, erant -
illa sanctiora sacrorum, quorum notitiam soli ini-
tiati habere putabantur. Dio Chr. Or. XVII. 464.
ἐν τοῖς μυστηρίοις ὃ ἱεροφάντης οὐχ ἅπαξ προα-
γορεύεν τοῖς μυουμέγοις ἕχαστον ὧν χρὴ ---- xa-
ϑάπερ τιν ἀπόῤῥητον πρόφῥησιν, quam ad casti
monias potissimum pertinuisse e Josephi loco si-
millimo colligi potest c. Ápion. L. IL. 22. 485. ἃ
γὰρ ὀλίγων ἡμερῶν ἀριϑμὸν ἐπιτηδεύοντες ἀλλό-
φυλοι φυλάττειν οὗ δύνανται, μυστήρια καὶ τελε-
τὰς ὀνομάζοντες, ταῦτα φυλάττομεν διὰ τοῦ παγ-
τὸς αἰῶνος" τίγες οὖν εἰσὶν αἱ προῤῥήσεις καὶ ἀπ-
αγορεύσεις etc. Si quis igitur quaerit, quid do-
cuerint sacerdotes, qui διδάσκειν τοὺς μυουμένους
et ἐξηγεῖσθαι dicuntur["], haud cunctanter respon-
[m] Schol. Aristoph. Rann, 158. ó rà [στήρια διϑαχϑείς. Phile:
mon p. 161. τελούμενοι ob τα μυστικὰ διδασχόμεγοι. — Plutarch.
^
RLEUSINIA. . 193
debimus catechumenos de solemnium causis, de.
castimoniis, de ordine serieque sacrorum et quid
in quoque momento observandum, partim a my-
stagogis, partim ab Hierophantis edoctos esse.
Hoc enim tum .testimoniis multorum claris atque
apertis, tum tacito omnium consensu firmatur;
illae autem infinitae de rebus coelestibus disser-
tationes, quibus Critici Warburtoniani nos beant,
neque literarum monimentis testatae, neque anti-
quitas moribus et institutis: consentaneae sunt.
(& 25.
Eumolpidarum πάτρια, quae Cicero ad Att.
L9. sibi transmitti jubet et illi ἄγραφοι vópot,
καϑ' οὗς Εὐμολπίδαι ἐξηγοῦνται [5], v. Saintecr.
1.1..240. quum nemo contenderit iis dogmata
sara tradita esse, ab hac quaestione segregari
debent. Magis huc pertinent libri, quos Galenus
in recondito haberi dicit de Simpl. Med. VII. c.
L p. 181. T. XIII. Chart. xoi μυστηρίων βίβλους
ἐτόλμησαν ἔνιοι τῶν ἀμνήτων ἀναγινώσκειν, ἀλλ
Rom. c. X. Romulum ex Etruria arcessivisse dicit ἄνδρας ἱεροῖς rut
ϑεσμοῖς xal γράμμασιν ὑφηγουμένους ἕχαστα xoi didaoxorrac καϑά--
περ ἐν τελετῇ. Idem. V. Áemil. Paul. o. III. ὥςπερ ἱερεὺς ἄλλων ὀρ--
yov, τῶν περὶ τὰς στρατείας ἐθῶν ἐξηγεῖτο ἕχαστα etc. Et in
& seni resp. ger. c. XXIV. 181. ὥςπερ ἐμ Ῥώμῃ ταῖς Ἑστιάσι τοῦ
γόνου διώρισται τὸ μὲν μανθάνειν, τὸ δὲ δρᾷν τὰ νενομισμένα, τὸ
τρίτον ἤδη διδάσχειν, οὕτως “ὃ πολιτιχὸς τὰ μὲν πρῶτα μανϑά-
γων χαὶ μυούμενος, τὰ δ᾽ ἔσχατα διϑάσχων xcl μυσταγωγῶν.
[8] Id est, ex consuetudine et institutis majorum; ἔϑος ἐστὶ vo-
μος ἄγῥραφος Artemid. IV. 2. 203. ὁ χατὰ ἔϑη γενόμενος νόμος ἄγρα--
ὃς χαλεῖται Diog. La. III. 86. v. Faber. Semestr. L. I. 24. p. 187.
ayl ad Lys. p. 204. Spanheim. ad Julian. Or. I. 85. Suevern in
Disert. Acad. Berol. A. MDCCCXXIV. p. 17. Sic Romae collegium,
Pontificum , quos Graeci Hierophantas et ἱεροδιδϑασχάλους vocant, vo-
μοϑετοῦσιν ὅσα τῶν ἑερῶν ἄγραφα Dionys. Hal I. 68.
13
194 . LIBER PRIMUS.
οὐκ ἐκοίμοις ἔγραψαν. οἱ γράψαντες. et Manetho M.
197. μαχάφων ---- ὄργια — yiweoxorvtec ὅσ᾽ àv. βί-
βλαις ἐχαράχϑη. χρυπταῖς, ὃς οὐ πᾶσι βροτοῖς
ϑέμις ἐν φρεσὶν ἴδμεν" quorum argumenta cenji-
eere pessumus ex. Ápuleji et Tertulliam. verbis,
quorum ille Met. XI. p. 209. de epertis adyti
profert quosdam libros — indidem mihi
praedicat, quae forent ad usum teletae
necessario praeparanda. Alter autem Apol
c. IX. Volentibus initiari mos est, prius
patrem illum sacrorum adire, quae prae-
paranda sunt describere. Quos libros ap-
paret, de arte sacrificandi scriptes fuisse; nec
minus illos, de quibus Demosthenes p. Cor. p.
313. vij μητρὶ τελούσῃ. τὰς βίβλους &veyivcoxes-
Idemque argumenti habuisse videntur ili a Phe-
neatis in Petremate condid, unde die. Cereris
Eleusiniae solemni recitabantur và ἔχοντα às vs-
λετὴν ἐς ἐπήχοον τῶν μυστῶν Paus. VHIL 15. et
fortasse etiam αἱ νόμιμο; xai ἱεραὶ βίβλοι, quas
Thesmophoriazusae die festo (χατὰ τὴν ἡμέραν
τῆς τελετῆς) Eleusinem deferebant Schol. Theocr.
IV. 25. quo loco utuntur docti Itali in Pitture di
Ercolano T. V. 288. ad illustranda veterum arti-
ficum monimenta, quibus sacella et reposita in
iis librorum volumina repraesentantur[' Neque
solum artem sacrificandi sed etiam fabularum sa-
crarum significationes allegoricas libris istis tradi-
[b] cf. ibid. T. IV. 84. et 279. Pausan. VIII. 87. πινάχιόν ἔστι
γεγραμμένον ἔχον τὰ ic τὴν τελετήν, Sylburgius tabulam scriptam
inter pretatur alii pictam. v. Oederus in Diss. de Programm. Graec.
p. o4. ^
M
ELEUSINI A. 195
ta» esse Theedoreti testimonio, que paulle ante
usi sumus, cegnosci potest. Quin etiam hodie
muli, qui ex prefesse de mysteriis scripserunt,
Bemine temus nobis neti sunt, Stesimbrotus, Ne-
anthes, Melantliius alitque a Meursie et Grono-
vio Praef. Thes. T. VIL p. 7. conquisiti, unde
sua mutuatus est Sancrucius T. I. p. 397. '"Deni-
'que veterum sacerdotum haud paucos libris sexi-
bendis operam dedisse scimus. — Velut Aristides
Ádrianeneis, sacerdotis philosophi filing, sacris
Aesculapii praefuit, Apollinis Nicander Colopho-
nus [*] Cereris et Liberae Arrianus Nicomeden-
4s; Aelianus pontifex maximus fuisse diciüwr;
querum omnium meninmenta ingenii extant, twm
plures alii fama tenus noti, partim Aegypei
graece erudi, partim graecis paremtibus nati,
Chaeremon, Mametho, Melampus, Ptolemaeus [?],
anbo Apellomé, unus Letopelitanus[*], alter
Aphrodisiensis|!], Charax Pergamenus[*], Phave-
ribus Arelatensis [^], Pyrrho Eleates(!] et quorum
Bemimaz. notiera sunt, Philicus seu Philiscus Cor-
cyraeus, sacerdos Liberi Patris(*] Maersyas Her-
culis], Dionysius Rhodius Solis[*], Proeukws
Proculejus hierophanta Laodicenus (Suid.) et his
Sprengel. Hist. Med. T- r . 688.
ie Dissert Sic. T. I.
Jacebs. ad Antliol. T. ΧΕ. 414.
Philostr. M Soph. 1. 8. 489.
Diog. La. I X. 6$.
v. Goelles. às Ss racue. p. 118.
] Athen. XI. 467.
| Suid. s. v.
[d v sh
[e]
t Sud. d. i Haya. - Thes. Br. T. II. p. 217.
i
hj
1]
k
|
|
(1
[s
13*
196 LIBER PRIMUS.
antiquiores Antipho et Philochorus, aruspices
Athenienses. Horum aliqui fortasse sacerdotii ho-
nore contenti scientiam non professi sunt, sed
haud pauci scriptis suis disciplinam sacrificalem
et antiquitates rerum divinarum illustrarunt. Phi-
lochorus de sacrificiis scripsit; Nicander tum gen-
tium urbiumque origines scrutatus est tum histo-
riam oraculorum concinnavit; Proculus, Nicoma-
chi interpres, commentarium de "Theologia edi-
dit, itemque dé fabula Pandorae; Apollonii Aphro-
disiensis liber fuit sso; ᾿Ορφέως xoi τῶν τελετῶν
αὐτοῦ. rrianum in utroque opere rerum divi-
narum: antiquitates tractasse tum Photius .testa-
tur, tum. ex iis, quae supersunt, judicari potest.
Quum igitur de mysteriis multa privatim et di.
cta et scripta sint, quorum. auctores ignoramus,
mánifesto: apparet, ad demonstrandum, quid in-
ter penetralium consepta propositum fuerit initia-
tis, nullo testimonio uti licere, cui non auctor et
locus et tempus nominatim sint praescripta; cu-
jusmodi testimonium, quod quidem ad rerum: di-
vinarum. doctrinam pertineat, nullum invenitur,
neque inveniri potest.
$. 26.
Quanto opere eorum improbamus opinionem,
qui Eleusiniorum auctores et antistites: gloria et
praedicatione efferunt summisque generis nostri
praeceptoribus aequiparant, tantum abest, ut Apo-
logetis Christianis assentiamur, quibus secreti my-
steriorum coetus helluandi et scortandi causa tum
ELEUSINIA,. 197
ab initio congregati tum in posterum retenti vi-
dentur. Quam criminationem «ἰδὲ incredibilem
videri. permulti testificati sunt, cur autem credi
non, possit, ostendere supersederunt. Si vero eo-
rum fides maxime suspecta est, qui veri cogno-
scendi minimam facultatem habuerunt, nescio an
illerum scriptorum nullus ad persuadendum satis
auctoritatis habeat. Clementem Alexandrinum,
Arnobium et Julium Firmicum scimus a genti-
lium sacris ad nostra transiisse neque dubitamus
quin flagitiorum, quibus lsiaca, Bacchanalia et
Mithriaca pollui vociferantur, aut ipsi testes et
spectatores fuerint[*], aut a spectatoribus notitiam
acceperint. "Eleusiniis nemo illorum se initiatum
esse profitetur, ac ne in Attica quidem commora-
tum; totaque eorum disputatio ostendit, crimina illa
partim ex historia fabulari collecta partim e com-
muni sacrorum mysticorum infamia derivata esse.
Nam quia in universum constabat uniuscujusque dei
cerimoniis imaginem eorum, quae ipse fecisset tu-
liisetve, contineri, nen dabitabant, quin ii turpiter
colerentur, qui multa turpiter fecisse crederentur.
Itaque etiam argumentati sunt, quidquid poetae
de Cybelae vel Cereris Liberaeque stupris retu-
lissent, eadem .omnia in sacris earum dearum di-
cis factisque sacrificantium impudicis , instaurari.
Hue tota redit Athenagorae, .Justini et Tatiani
[2] Tetian. adv. Graec. p. 165. A. ταῦτα οὖν ἰδών, ἔτι dà καὶ
τῶν μυστηρίων μεταλαβὼν xal τὰς παρὰ πᾶσι χείας δοχιμᾶσας
ϑιὰ ϑηλυδριῶν χαὶ ἀνδρογύνων συνισταμένας, εὑρὼν δὲ παρὰ μὲν
Ῥῳμαίοις τὸν Αατιάριον Zfía λύϑροις ἀνθρώπων τερπόμενον, “Ἄρτεμιν
δὲ οὐ μαχρὰν τῆς πόλεως τῶν αὐτῶν πράξεων τὸ εἶδος (αἴαχος) ἐπα--
NT
198 LIBER.PRIMUS.
disputatio Jovis incestum Elowiniis exprobran-
tum, nempe quia Orpheus €«urpem de Cerere et
Proserpina fabulam smarravit; hunc emim selum
testem adhibent. Clemens antem «ceteris copio-
sier omuium fere deerum sacra per saturam ὍΣ,
poni, non exaete ad antiquariónem subtilitatem
sod ut maulta ubique flagitiose et dici et fieri de-
monstret; primum Eacchantium Omophagins, de
quibus multa apud poetas legerat, deinde Preser-
pinae raptum Cereriaque luctum, quorwm simu-
lacra sacris Eleusiniis inclusà esse, tertie Matris
deorum mysteria, quarte Veneris, hec est mere-
triculae Cypriae solemnia a Cinyra (qued a pra-
gmatico nugatere accepit) instituta, hisque adjun-
git cujusque sacri propria symbola; namque.Ce-
realibus Jovis cusa Cerere et filia eoneubitum, re-
praesentart, Thesmophoriis et Scirephoriis Pro-
serpinae raptum, Bacchanadibus Zagnei necem, Ca-
biriacis facimus fratriridesum; neque homestiora
esse quae Athenienses de Cerere fabulentur, ut
errabunda ad Autedathenes Eleusinios devenerit,
ut Baubüs joco rustice exhilarata fuerit — ταῦτ᾽
ἔστι τὰ χρύφια. τῶν ᾿Αϑηναίων μυστήρια p. 17.
quae Orphei wersibus confürmat, quesi omnia,
quae forte postarum aliquis de dei «ujasdam re-
bus gestis luserit, haec ejus dei sacris populari-
bus repraesentata fuerint. His expositis cistarum
mysticarum secreta evolvit, papavera, apium et
ceteras quisquilias, quibus adjungit Themidis sym-
bola, in quibus etiam eugii effigiem ferri [^], po-
[Ὁ] Kei προςέτι τῆς Θέμιδος τὰ ἀπόῤῥητα σύμβολα, ἀρέγανον,
EKLRUSINLIA 190
seno lliergphantas et Daduchos increpet, co2-
que qui puerum misere dileniatum :et mulierow-
li ejulentem οἵ :cerperís pertes padendas. vene-
rentur, atheorum àn numero habendos esse afür.
mat. Ex hac igitur confusissima narratiene satis
apparet Clementem de Eleusiniorum causis et ri-
übus tantum sciese, quantum de Gerere ipsa ex
Orphei aliorumque poetarum catminibus cellegis-
se, hieteriaeque fabularis turpitudines cómmuni--
casse cum .saqus popularibus. c ne dicit is qui-
dem culteres. Cereris stupra et íncesta deorum
imnitatós esse. Cetéri autem, qui hec clare elo-
quuntur, .ab Eleusiniis tanto aut leci aut tempo-
ris intervallo .disjuncti sunt, ut.testibus domesti-
ds e anfáquis praeferri eine iijwrih non possint,
Girgorius Nas. ΣΧ XIK. 626. D. οὐ Κόρη τιρ παρ᾿
(uiv ἁρπάζεται ἢ 4ημήεηρ πλανᾶται —- καὶ τὰ
μὲν πριεῖ τὰ δὲ πάσχει. Αἰσχύνομαε γὰρ ἡμέρᾳ
ὀρῦναι τὴν νυκτὸς τελετήν᾽ Οἶδεν Ἐλευσὶς ταῦτα
καὶ αἱ τῶν σιωπωμένων ἐπόπται᾽ foedum. illud
ministerium signiürare videtur, quo Ceres Celei
maam aut captavit aut remunerata est v. L. Il.
P.IL c. 7. Plus ponderís haberet Tertulliani ac-
datio: Caeterum tota in adytis divini-
tas, tota suspiria epoptarum, totum sig-
naculum linguae simulacrum membri vi-
λύχνος, ξίφος, xrelg γυναικεῖος ὅ ign» εὖ c χιὶ μυστικῶς εἴ-
πεῖν ριον. γυναικεῖον. Pro Θέμιδος auctor A Charakteristik der
yst. p. 117. Θεσμοϑέτυδος emendat, quo nemime Lexinographis
Mec mia Cornutus N. D. 28. 212. Cererem significari docet.
eque hoc satis tutum neque Jeréustos, quanquam vulgsata lectio su-
Spicione non. caret; zf(x ξιφηφόρος nota est.
“οῦ . LIBRR PREIMUS.
rilis revelaütur, si'modo deétus Afer. conspon-
sorem :afférret imnorwhr. graecorum peritum. Ab
hoc non 'proeul. aberrat "Thepdorótus Therap. VIL
885, T. VIL Schulz. ἐν. ταύταις' volo δμηγύρεσι
πᾶν. εἶδος ἀκολασίας ἀδεῶς ivoAuro* καὶ yàg ai
τελοταὺ καὶ τὰ ὄργρα' τὰ τούτων εἶχεν αἱνίγματει,
τὸν κιένα μὲν ἡ ᾿Ελευσὶς,. ἣ φαλλαγωγία δὲ τὸν
qéAhoy: ἀτὰρ δὴ καὶ: δίχα τῶν αἰνιγμάτων τῶν
τὰ παρὰ τῶν ὀργιασεῶν δρώμενα' εἰς. πᾶν ἀσέλ--:
γείῃις: τοὺς δρῶντας 'ἠρέϑιζε — óndit “τῶν Zero.
ρῶν ὃ. χορὸς ἠσόλγησε δημοσίφ πὸμπεύων,' ἔχων
ἐν μέσῳ 'τὸν ΣΣϑιληνὸν καὶ τὸν Πᾶφα, τὸν μὲν
ἐπιλυτεῶντα ταῖς Νύμζφαις τὸν δὲ λελυμάνον. Ort
μέϑης. sed paullo anten rerum ebscoenarum cal.
tum Thesmophoriis adseribit, quae eadem Elem-
Sine. celebrata et cum Eleusiniis. saepe confusa
sUnt: τὸν τοῦ Ζιονύσου͵ φαλλὸν ἴσμεν ἐν τῇ φαλ-
᾿ λαγωγίᾳ παρὰ τῶν ὀργιαξομένων προοχυνούμενον
.. wei τὸν .χτένα τὸν γυναὶκεῖομ iv: τοῖς Θεσμοφο-
Dieu παρὰ τῶν τετελεσμέκων γυναικῶν σιμῆς d&t-
οὔὐμενον III. 521. . Pecten ille fortasse mihil aliud
fuit quam placentee..species; mwrwHo similis. v. wd
L. II. Epimetr. XIV. 'nililque δα oontestationem
turpitudinis publicae confert; .nam si pistores
male seduli talia Sngebant, quid hoc: ad Humel-
pidas?: Reliqua. Theoiloreti. criminatib .a' nyyste-
riis longe aversa Dionysiacarum pomparum ludi-
bria perstringit; itáque saepius illi sacrorum pa-
ganicorum oppugnatores Thesmopheoria, Eleusinia,
Dionysia, Bacchanalia in unum quasi cinnum con-
fundunt majore suae causae quam nostrae quae-
ELEUSINILA. 201
sionis: emolumento [. Ornitto caetera testimo-
nia, his etiam fetiliora, quibus vir doctws et acu-
tui; in:libro anenymo Chaszakteristik der al-
ten: Mysterien, für: Freymaurer und
Kremde, Leipz. 1787. usus est ad aflligendam
mysteriorum famam, et quae praeterea dfferri
possunt in: universum dicta, velut hoc Chrysoasto-
mi Or. de &. Babyl in Jul. p. 558. T. IL οὐδὰν
εὐτῶν (paganorum) frepev và μυστήρια GAL ἢ
ἔρωτες ἄτοπος xal παίδων ὕβρϑοις καὶ γάμων ἄδια-
φϑοραὲὶ καὶ. οἰχιῶν. dyatoonei: τῶν γὰρ φόνων
τοὺς σκοωιοὺς (καινοὺς) τρόπους καὶ τὰ τῶμ φόγων
ἀνομώτερα δεῖτνα ἀφίημι νῦν — χαχουργοὶ καὶ
μδητες xe λοιμοὶ οἱ ταῦτα τελοῦντές εἰσι" ἐξ Àu-
ξαθιηἰ in Quaest. e Vet..et Νον. Test. τοὗχί, p.
190. D. in. Append. T. III. P. Il. ed. Benedict.
Pagani mygteria sua ín tenebris cele-
brant;: erubestunt enim palam illudi;
piaeula enim,. quae illic vice legis agun-
tur, nolunt manifestare, ne hebetes his
videantur, qwos stultos vocant. His igi-
tur opprobris:.ppparet Eleusiniorum dignitati ni:
hil derogari, partim quia universe dé mysteriis
dicta sunt, cui nomini diversissima sacra, publica
et privata, casta incestaque subjecta esse scimus,
partim quia a scriptoribus proferuntur religionum
peregrinarum et jam evanescentium parum gna-
ris, partim etiam propter sacrorum et profano-
rum confüsionem. Sacra dico quae pro salute |
[5] Perinde. foret , si quis quae ubique de Illuminatis Templariis
et roseae crucis fratribus seu vere seu secus, scripta sunt e& omnia
si in Latomorum conventibus fieri statueret.
(
202 LIBER PRIMUS.
reipublicae ex lege et ordine apud ares et deli-
bra deorum flebaut; profana, quae per ocdasi9-
nem :festae licentiae audebantur a singulis; . quo
pertinent illa seurrarum pompas comitantium :di-
eteria οἱ abscoeni: gestus turbaeque sarris perfun-
ctae ludibria, :de quibus alio doce dieere prppe-
situm est. Jam :si clenicorum eccultae libidines,
si laicorum per dies festos bacobatiomes, δὶ quae
perditissima et infima faex popeli templis egressa
in popinis et ganeis agit, ea ommia si Ad «hr
sanam religionem pertinent quia tempere sacro
fiunt, tum denique conoedam de Atheniensium
sacris augustissimis valere quae scriptores προσ.
siastici criminati sunt. Sanequem eredibile est in
tanto hominum.venvemntu tamque effusa omrium
laetitia multa contra fas.contraque bonos more
facta esse, quae etiamnunc funt praesertim ih
Catholicorum missis nocturnis et peregrinationibus
religiosis catervatim susceptis[?]. Sed in sacris
ipsis, in conspectu summorum znagistro£uwm, ante
oculos Cimonis, Platonis, Cleanthis, Lyourgi vi-
ros feminasque pudioitiam saam prestitwisse, ne
centum quidem Presbyteri nobis persuadebunt.
[d].In Caecilii fabula "Titthe Fr. I. per niysteria htc iuhe-
neste eam gravidavit probro, Konius verbum gravidavit
nescio an perperam interpretatur implevit. Plaut. Adlul. Prol. 36.
illam stupravit Cereris vigiliis. His prebsis sine dubio Eleu-
sSinia non caruere, quibus meretriculas aff patet ex Alciphr. Ep.
Fregm. IV. et Athen. XIII. 591. F. "Themistius aligais werto nnudta-
tus quod dtharistriam Rhodiam ὕβρισε τοῖς ᾿Ελευσινίοις Dinarch. c.
Dem. p. 98. ἐν ᾿Ελευσῖνε μετὰ τὰ μυστήρια τῆς πανηγύρεως ἀχμαζού-
σης Plut. Symp. II. 2. 75. Neque tamen Bakio assentior ad Cleomed.
p. 435. Eleusiniorum flagitia arguenti e Dem. p. Cor. p. 818. et
Schol. Plut. 1015. quorum locorum prior emnino huc non pertinet, al-
ter mulieres Atticas non plus fecisse probat, quam quod hodie fa-
ciunt diebus solemnibus, spectant spectentur ut ipsae.
ELEUSINIA. 403
| $. 27.
. Haec quidem sunt quae do Elensimiis dieanda
habui — ἀντία προτέρων. Nec puto ullum à me -
testimonium, quo vulgaris opinio confirmari posse
videatur, aut praetermissum eut mon explanatum
ewe. Bed emmia persequi, quee unquam ab ho-
minis otiesis conjeeta et efífmtita sunt, nequa-
qsam neoossarium duxi, neque apud iles ipsos
lerem commen£oreen anctores gratiama inirem, si,
quae ab imperitis oredi vehierunt, peritorum ju-
diio cosemisissems. (wed si quis inhumanius -di-
dum putet, is ent santüém mibi in saibende li-
cat dari enpit, δὲ liberorum: censuram aimi-
lem esse vemist&imat epulo: funebri, in quo. vel .pes-
umi laufmmtur, awt eamino mihil.istorum legit. -
His igitur ut ostendam, quo quorundam licentia
precedat, specimen propenasm ex libro, quem
Phi. Morisims edidit hoc elogio: Die symboli-
$be Weishest eder Aegypter aus den- verborgen-
sten Ivendwsühlern «les Altenthumss Berl. 1793. in
quo Asgypf&erum saysterioruma ferma -exaotimime
lanquam ^e :eesmmentaris pentifexm desoribitur:
»Jeler. Kinsuwweihemde amwsste erst 'von.;einem
»kinpemeihten besonders. empfohlen. wepden. Ge-
»Wénlich gesehah dieses vom düénüge selbst dumch
»&in Schreiben an die Priester, die ihn von He-
»liopolis nada Memphis und von da nach Theben
»Wiesen — Nun musste er mehrere Monathe in
»einer unterirdischen Hóhle zubringen und seine
»Gedanken aufschreiben — "Von da führte man
»lhn in den Sáulengang des Hermes — danr kam
204 LIBER PRIMUS..
der Thesmophor, verband ihm die Augen und
5Hünde und führte ihn durch das Thor der Pro-
,fanen vor das Thor der Menschen, als dem et-
5,8ten Grade des.Lehrlings oder Pastophoros —
5Nach einigen Fragen óffnete. man das Thor und
»der neue Eingeweihte wurde eingelassen, .der
nun einige Fragen des Hierophanten beantwor-
»ten musste — 'wobey man durch künstlichen
»Wind, Regen, Blitz und Donner auf den Neu-
»ling herabstjirmite** deinde sequitur tota Kliero-
phantae oratio: ,,Ich. wende mich zu euch: die
,ihr das Recht habt mich anzuhüren, Kinder.der
» Arbeit und. der Forschung etc. etc. p. 171 sq.
Haec et talia quae cum summa lectorum irrisione
scribuntur, serio refutari meme postulabit, . neque
ego his diutius immorabor ne mihi Polyda-
mas — et quidquid hominum venustiorwma est.
Tantum dicam, quantum síne. cujmsquam offen-
sione dici potest, virorum celeberrimorum, ᾿ qui
de his rebus scriptitant, commenta mihi megalo-
graphiae simillima videri, quae ex longinquo spe
ctantem delectat; si propius accesseris, omnia
hiare et diffluere videas. Interim de. hoc scri-
bendi genere dici licet, quod de simili heminum
secta Tacitus scripsit, in civitate nostra et
vetabitur semper et retinebitur, propter
eorum prolubia, qui aliter inescari nolunt, δοῦλοι
ὄντες τῶν ἀεὶ ἀτόπων, ὑπερόπται τῶν εἰωθότων.
e — ——— a M P — M — A M M — M M———— M — EE" —— n M
EPIMETRUM I.
ad 8. 7.
[n H. Hom. in Cer. 473. quum dea reditum ad
coelestium sedes pararet, perpetuum mansionis
suae monimentum relictura
δεῖξεν Τριπτολέμῳ τὲ ZfioxAst τε πληξίππῳ
Εὐμόλπου τε βίῃ, Κελεῷ 9^ ἡγήτορι λαῶν
δρησμοσύγην 9' ἱερῶν καὶ ἐπέφραδεν ὄργια πᾶσι...
unde Matthiae p. 437. Ed. II. in Plat. Phaedon. p.
09. E. οἱ τὰς τελετὰς ἡμῖν καταστήσαντες scriben-
dum putat χαταδείξαντες, quo" non opus est, τελε-
τὰς χαταστῆσαι Paus. II. 41. VIII. 31. Ζάρδανος ὃ
Μητρὸς ϑεῶν χαταδείξας và μυστήρια, Ἠετίων ὃ
τὰ Σαμοϑρῴχων ὄργια καὶ τελετὰς ὑποστησάμενος.
Cybele in Samothracia χατέδειξε τὰ τελούμενα
Diod. IV. 34. Ζάμολξις τελετὰς κατέδειξε Γέταις
Steph. Byz. s. v. Οἱ παλαιοὶ τὰς μυστηριώδεις τε-᾿
λετὰς χατέδειξαν Plut. de Educat. XIV. 40. T. VII.
ἢ τοῦ Μίϑρου τελετὴ χαταδειχϑεῖσα ὑπ᾽ αὐτῶν
V. Pompej. XXIV. 166. T. IV. Nec minus cre-
brum hoc verbum' de aliarum rerum auctoribus,
Aesculapius χατέδειξε τὴν Ἰατρικήν Plat. Rep. Ill.
406. δικαστήρια xoi νόμιμα Dem. c. Aristocr. p.
^
206 LIBER PRIMUS.
647. 13. et in universum de omnibus qui aliquid
in notitiam hominum proferunt, in usum indu-
cunt: ὃ χαταδείξας τὴν ἐσθῆτα Strab. XI. 565. τὰς
οἰνοποιΐας Diod. III. 62. τὴν πολυτέλειαν 1. 45. ὃ.
πλοῦτος μάχας κατέδειξε Liban. T. IV. 979. His
omnibus in locis Creuzerus, si constare sibi vo-
luerit, verba δεῖξαι οἱ χαταδεῖξαι interpretabitur
docere symbolice Symb. T. L 1T. |
Homerus neque Eleusinis urbis mentionem
fecit neque heroum Eleusiniorum Celei, Dysaulis,
omniumque celeberrimi Triptolemi, quorum de
genere tanta est inter aucteres dissensio [*], ut
pateat, nihil, quod apud ezemes.pro certo obtine-
ret, antiquitus traditum eoque cuivis summam
fingendi, quod libuisset, copiam factam esse ["].
Duo autem celeberrima Eleusiniarum anmquita-
tum monumenta, bellum Eleusinium. et ludi pu-
blici a. nullo veterum poetarum celebrantur; horum
primus Pindazus meminit [5]. De illo. Thucydides 1].
[8] 'Triptolemum Athenienses Celei' filium perhibent, Musaeus
et Pherecydes Oceani et Terrae, Orpheus Dysaulis, Cheerilus et Phe-
recydes Rari, Panyasis Eleusinis, Pausan. I. 14. Apollod. 5. 2. ubi
Heynius Pherecydis testimonium .interpolet. pro Oceano Uranui. sub-
stituens. Mater Eleusinis herois Daira Oceani filia dicitur. v. Siebel
ad Paus. I. 88. 7.
b] Paus. l. c. "Elcvaíveos ἀρχαῖοι, ἅτε οὐ πρϑοεύντων᾽ σφέσε γε»
γεαλόγων, ἄλλα τε πλάσασϑαι δεδωχασι xol μάλιστα ἐς τὰ γένη
τῶν ἡρώων»...
[c] ΘΙ. IX. 150. XIH. 157. ubi Scholimxes hos omnium ludorum
Graeciae antiquissimos haberi dicit, idemque Aristoteles judicavit in
Peplo primum Eleusinium: certamen institutum esse frogibus recens
repertis, proxime Panathenaea Schol Aristid. p. 106. quibus plerique
summam antiquitatem asserunt, quippe ab Erichthenio imeGtetis, quem
quinto loco sequutus est Pandion w..Perizorf. ad Aelian. V. H.III. 38.
Versus, quem Ártemidorus allegat I. 8. ταύροις ἐν Ἰωνίᾳ παῖδες Ἐφε--
σίων ἀγωνίζονται xol ἐν ᾿Αττιχῇ παρὰ ταῖς ϑεαῖς ἐν ᾿Ελευσῖνε Κοῦ
᾿4ϑηναῖοι περιτελλομένων ἐνιαυτῶν, auctor latet, neque lectio integra
est, certe χοὔροι ᾿4ϑηναίων scribendum ut in Hom. H. in Cer. v. 267.
U
ELEUSINIA. 207
I15.. memorat Attieae urbes sub primis regibus
mullo certo inter se foedere junctas fuisse: xoi τι-
vig καὶ ἐπολέμησάν ποτε αὐτῶν, ὥρπερ χαὶ Ἐλευσί-
γιοι μετ’ Εὐμόλπου πρὸς Ἐρεχϑέα. Eumolpum Thra-
cem Erechtheo bellum intulisse Euripides in Erech-
theo et Isoerates Panath. ὃ. 78. 476. multique in-
feriorum narrant. v. Plat. Menex. 230. B. Lucian.
de Gymn. ὃ. 34. 194. T. ὙΠ. Quod Schol Eur.
Phoep. 854. tradit Eleusinios rebelles ab eo adju-
tos esse cf. Schol. Soph. Oed. C. 1051. hoc pro-
babilius fictum, quod Eleusinii Neptunum, Eu-
molpi patrem, generis sui auctorem ferebant Paus,
I. 38. Alii vero non Athenienses ab Eleusiniis sed
hos ab Eumolpe belle petitos esse decreverunt,
ut docent Homeri interpretes ad ἢ. XVIII. 509.
quo loco divinus scuti artifex duas effingit urbes,
uam pacatam: et feriantem, alteram infesto exer-
dtu cinctam, — Eustathius p. 1156. τὰς δὲ πόλεις
ταύτας τὰς δύο ᾿4“γαλλίας Ksoxvooloc ᾿4ϑήγας φη-
σὶν elva, xoi Ἐλευσᾶνα' δύο δὲ στρατοὶ περὲ τὴν
Ἐλευσῖχα Φόρβαντός τέ φησιν ἐξ ᾿ἀχαρνανίας καὴ
Εὐμόλπου τοῦ Ποσειδῶνος &« Θράκης, ἔνϑα βοη-
ϑοῦσιν ἥρης μὲν χάριτας ἀποδιδοὺς ὅει ἀπολύϑη
χριϑεὶς ἔν ᾿Αροείῳ πάγῳ, ᾿4ϑηνᾷ δὲ ὅτι 5 πόλιρ
αὐτῇ ἐπωνόμασται. — Hic igitur utrumque exerci-
περιπλομένων ἐνιαυτῶν Παῖδες Ἐλευσινίων x. τ. λ. De taurorum ve-
a&donibus, praeter eos quos Reiffius nominat, dixerunt plurimi, Rei-
s. Varr. Lectt. p. 171. Fabric. ad Dion. Cass. LXI. 9. Larcher sur
ls fétes in. Comm. Acad. Paris. T. XLVIII. 280. Coray ad Heliod.
P. 358. Jacobs ad Anthol. T. II. P. II. 191. et in Add. p. 20. Boeckh.
Ad Schol. Pind. P. IL 78. qui omittunt ταύρων ϑήραν Pergami in-
Sütutam, quam Aristides Or. Sacr. IV. 324. λαμπρὰν ϑεωρίαν vocat;
Tauriniia apud Viducasses Hagenbuchius Epist. Epigr. p. 834. nihil
üfferre putat a ''hessalorum 'T'eurocathapsiis.
208 — | LIBER PRIMUS.
tum peregre advectum, unum Euümolpi, akeruni
Phorbantis ductu .contra Eleusinem arma eonjün-
xisse statuit, sed quómodo Athenienses interim
voluptatibus epulisque indulgere possint, 'pericli-
tantibus sociis et diis ipsis ad auxiliandum pro-
fectis, nobis deliberandum reliquit. Pergit Eusta-
thius p. 1130. τινὲς μὲν μιᾷ πόλδι καὶ dugoré-
ρους (τοὺς στρατούς) ἐπελϑόντας φασὶν, ὡς προεῤ-
ῥήϑη νοεῖν ὃ Κερχυφαῖος σοφός" οἱ δὲ ἕτερορ τὸν
μὲν ἕνα πολέμιον πάνυ τοῖς ἐν τῇ πόλει, τὸν δὲ
ἕτερον οὐ λίαν τοιοῦτον, illum .Eumolpi, hunc
Atheniensium Eleusiniis, ut par erat, auxiliantium.
Hujus interpretationis auctores illa poetae verba
δίχα δέ σφισιν ἥνδανε βουλή,
ἠὲ διαπραϑέειν ἢ ἄνδιχα πάντα δάσασθαι — []
non ita accepisse videntur.ut Suidas s. "4vóuae
sumit οἱ πολιορκούμενοι ἐξίστασαν τοὺς πολεμίους
ἐπιμεριζόμενοι τὰ χρήματα, quasi oppugnatores con-
silium habuissent accepta bonorum. parte ab urbe
absistendi, sed potius hostium duces hanc oppi-
danis conditionem tulisse putarunt, ut se suosque
tectis ac sedibus reciperent, partitisque omnibus
fortunis mixti habitarent indigenae advenis, id
quod alias factum legimus: μένοντας ini τοῖς αὖ-
τῶν τοὺς 4Δὠριεῖς ἐπὶ ἀναδασμῷ γῆς δέχεσθαι
Paus. II. 13. Phorbantem illum Eumolpi socium
commemorat Schol Taur. ad Eur. Phoenn. 854.
[d] Post v. 552. quidam inseruerunt
καρπὸν "EAevowíine Ζ“ημητέρος ἀγλαοδώρου᾽
: quo loco et aliis ᾿Ελευσίψης emendat V. D. in Mus. Crit. Vol. I. p. 187.
cf. Bernhardy in Eratosth. p. 148. Formam Eleusinus pro Éieusi-
' nius rejicit Oudendorpius ad Suet. Claud. c. XXV.
RLEUSIN I A. | 209
Εὔμολπος πολεμῶν τὰς ᾿41ϑήνας ἐπὶ τοῦ νεωτέρου
Ἐρεχϑέως ἐφονεύθη ἕτεροι δὲ xai ἄλλοι δύο υἱοὶ
παρ αὐτοῦ Ἐρεχϑέως ἀνῃρέϑεντο (leg. ἔπεσον δὲ
χαὶ ἄλλοι xoi δύο υἱοὶ αὐτοῦ παρ᾽ Ἐρεχϑέως dvai-
ρεϑέντες) ἐν ἐκείνῳ τῷ πολέμῳ συμμαχοῦντες Εὐ-
μόλπῳ, Φόρβας καὶ Ἰμμάραδος" τότε δὲ ἐπὶ τῇ
εἰρήνῃ τὰ μυστήρια Δήμητρος ἐτέλεσαν et Schol.
Vic. ad Il. XVIIL 490. Supplem. Heyn. T. VII.
802. ἀπέθανον ὑπὸ τῶν Ἐλευσινίων Ἰμμάραδος ὃ
Εὐμόλπου, Κλύτιος ὃ ᾿Αγριόπου τοῦ Κύχλωπος,
Ἔγρεμος ὃ Εὐρυνόμου τοῦ μετὰ Φόρβαντος ["], quo-
mm nominum pleraque ignota sunt — Eundem
Phorbantem fortasse significat Harpocratio: d»og-
βάντειον ὠνομάσϑη ἀπὸ τοῦ Φόρβαντος τοῦ βασι-
λεύσαντος Κουρήτων καὶ vx Ἐρεχϑέως ἀναιρεϑέν-
τος[. ἦν δὲ Ποσειδῶνος υἱός, quo minus mirum
eun cum Eumolpo societatem inivisse. Sturzius
quidem ad. Hellan. p. 54. Curetes Euboeenses ab
Harpooratione denotari putat, quorum cum Athe-
niensibus commercia. Nonnus celebrat ΧΠΙ. 135.
Curetes narrans cum matre Combe a Soco[f] ex
Euboea pulsos primum Gnosum dein Marathonem
habitasse et postremo post devictum a Cecrope
Socum in patriam restitutos esse, ,cui fabulae me-
moria coloniae e tetrapoli Marathonia a Xuthi
fiis deductae subesse videtur, licet haec quoque
[Ἴ V. 488. ed. Bekk. ubi pro ἄροτρον ἐχεῖ αίνιδος ὃ xoà Bov-
ζύγης ἔζευξε scribendum ᾿Ἐπιμενίδης.
[e] Idem sacellum fortasse alii Phorbanti 'Thesei aurigae vel pae-
dotribae dedicatum putarunt v. Sturz. Pherecyd. p. 218. Siebelis ad
Istri Fragm. p. 55. Musgrav. ad Suppl. 680.
[f] Σωχόν vocat Hesychius, Σωχὸν Zonaras p. 1202. Comben
ἑπτατόχον nominat Nonnus septemque filios recenset, centuriam ex-
ple& Zenobius Cent. VI. 50.
14
210 LIBER PRIMUS.
. fabulose ficta sit. Sed Harpocratio potius de illis
Curetibus loqui videtur, qui ex Euboea profecti,
Aetoliae et hinc ejecü Ácarnaniae nomen suum
impertiverunt. Phorbantem quendam Thesprotum,
quum Cereri vim inferret, a Jove fulmine perem-
tum tradit Auctor de Mulier. quae bello inclar.
in Biblioth. Vet. Árt. et Lit. P. VII. p. H7. quod
vulgo de lasione narratur, nec ab illa urbis Ce-
realis oppugnatione procul distat. Erechtheo con-
tra in illo bello suppetias tulisse Scirum vatem
Dodonaeum [*] auctor est Pausanias L 38. nullo
.tamen ad summam .rei emolumento, si quidem
rex eo redactus est, uf patriae servandae causa
ex magna copia filiarum unam|[*] Proserpinae im-
molaret, cujus mortem sorores tam aegre tule-
runt ut sponte de vita. decederent|!] Tres puel-
las (τριπάρϑενον ζεῦγος) post obitum in coelum
relatas Hyadesque dietas esse Euripides prodidit
solus quod constet. Demosthenes Epitaph. 1397. [*]
et Phanodemus Fragm. p. 7. Erechthei filias Hya-
einthidum nomen habuisse et pro patria obiisse
consentiunt; quod quo tempore factum sit ille ta-
cet, Phanodemus áutem (nisi Suidas diversorum
testimonia confudit) e sex Erechthei filiabus duas
natu maximas Protogeniam et.Pandoram, quum
[6] Eleusinium dicit Photius p. 885.
[h] Unam memorant Liban. Decl. T. IV. 785. Aristid. T. I. 119.
Plutarch. Parall. XX. 420. Proserpinam hac victima placatam esse
Demaratus perhibet. '
[1] Κρέουσα χαὶ Χϑονία διὰ Πρόχ uy τὴν ἀδελφὴν μὴ ὑπομεί-
γασαι ζῆν ἐχείνης σφαγιασϑείσης Ánon. de Mulier. 1. v c. p. 8. "
[X] Ἔρεχϑέα τὰς αὑτοῦ παῖδας, ἃς Ὑακχινϑίδας καλοῦσιν, εὶς
προῦπεον ϑάγατον δόντα ἀναλῶσαι.
- EL'EUSINI A. 211
Attica a Beotis bello premeretur, in pago Hya-
. dntho sacrificatas. es$e; unam natu maximam hoc
. fato defunctam tradit Demaratus in Tragodumenis
convenienter Euripidi, cujus fabulam dedita opera
exposuisse videtur; Apollodorus item unam sed
natu minimam, tres autem reliquas (quatuor enim
emmerat) voluntaria morte obiisse, et paullo ante
. singularum matrimonja enarrat, licet innuptas im-
molatas esse res'ipsa et'solemne nemen Παρϑέ-
. y« declaret Denique idem Apollodorus Minoe
Attieam obsidente quinque Hyacinthi: inquilini La-
eedaememii filias apud aram Cyclopis .immolatas
» ewe, unde patet nomina Hyadum, Hyacinthi pagi
et Hyacinthi Lacedaemonii propter fortuitam si-
. militudinem in unum confusa et praeterea virgi-
. num nomen, ortum, aetatem et numerum ita va-
. rie tradita esse ut manifestum fiat, . nullum fta-
᾿ς dentium alterius se obstrinxisse auctoritate, ne-
dum ut omnes ex communi quodam fonte hause-
rnt; quo uno exemplo ex innttmerabilibus dele-
vto arguitur eorum temeritas, qui ex variis dis- .
cordibusque poetarum et mythographorum narra-
timeulis antiquae famae formam et quasi linea-
menta recognosci posse sperant. Pestremo fuerunt,
qui Agraulum Cecropis filiam tempore belli Eleu-
sini se pro patria devovisse narrarent Schol. Aug.
ad Dem. p. 168. vel Erechthei filias Aglaurum,
Hersen et Pandrosum mortem oppetivisse dice-
rent, Schol. Aristid. p. 41. neque non ambigit
.. Schol. Apoll. I. 211. Procris, Creusa et Orithyia
| Cecropis fuerint an Erechthei. Quo minus utimur
14 *
— .
212 LIBER PRIMUS. -
Larcheri consilio ad Herod. T. V. 471. seq. duas
Aglauros, totidemque Eumolpos. inferentis, quum
praesertim Alcidamas in Palam.: p. 75. T. VIII.
testificetur Menestheum Thesei filium aciem con-
tra Eumolpum instruxisse, . Strabo .vero Ionem .
belii ducem perbibeat reprehensus ob hoc a Va-
lesio ad Harp. p. 261. et Meinersio Comm. Goet-
ting. T. XVI. p. 240. Euripides Tiresiam pacis
inter Thraces οἱ. Athenienses conciliatorem , Pau-
sanias denique Dysaulen: Celei fratrem, qui tertia
post Prometheum aetate vixit, ab lone pole-
marcho pulsum narret IL 14. Haec omnes chro-
nologorum circulos conturbant; rationes jacent,
silet judicium, quid agant, nesciünt[!].
Quam accurate istorum temporum historia
tradita sit, exemplo est quod qui tum fuerit Athe-
nis quaestor, memoriae proditum legimus; Pyr-
rhandrum nominat Callisthenes in Thracicis, au-
ctor certissimus Plut. Parall. c. 31. 430. Erech-
theum Eumolpi victorem et interfectorem a Neptu-
no oppressum esse, Euripides Ion. 285. Apollo-
dorus et Hyginus narrant; Pausanias vero I. 38.
et Schol. Aristid. p. 40. utroque superstite pacem
[1] Injuste igitur Micyllus ad Ovid. Met. IV. Fab. VII. Verheyk.
ad Anton. c. XXIV. et Schneiderus in Bibl. Philol. Goetting. T. III.
p. 430. Scholiastam Eurip. Or. 952. reprehendunt, quod Cererem
apud Hipppothoontem Cercyonis filium divertisse dixerit; nam Cercyo-
nem hunc, quem Theseus interemisse fertur, 'Triptolemi fratrem -
hibet Choerilus Paus. I. 14. cujus est fortasse versus ab Herodiano
περὶ Mov. p. 10. allatus Εὔμολπος zfóluyóc τε καὶ "Innojówo» utya-
ϑυμος. Herculem a 'Triptolemo initiatum esse ipse Daduchus Gallias
pronunciat Xenoph. Heller. VI. 3. 6. quo nullus certior rerum mysti-
carum testis esse potest. Neque non veri simile videtur Dioclem Me-
garensem Kleusinis praefectum, quem 'Theseus circumvenit Plut. 'T'hes.
X. pro illo Cereris hospite, quem Homerus celebrat, habitum esse.
. RELEUSINIA. 213
compositam esse ea conditione ut imperium pe-
nes Erechtheum esset; Eumolpus autem cum Ce-
lei filiabus. dearum sacra administrarent οἱ cau-
sas impietatis judicaret. Androtio vero mysteria
multo post instituta esse affirmat ab . Eumolpo
terio Musaei filio Eumolpi primi abnepote Schol.
Soph. Oed. C. 1051. Εὐμόλπου γὰρ γενέσθαι Κή-
ρυχα, τοῦ δὲ Εὔμολπον, τοῦ δὲ ᾿ἀντίφημον, τοῦ
δὲ Μουσαῖον τὸν ποιητὴν [5], τοῦ δὲ Εὔμολπον τὸν
χαταδείξαντα τὴν μύησιν xci ἱεροφάντην γεγο-
᾿ ψότα' quod ratum habent Rhoerius Fer. Daventr.
«€ 16. p. 82. et Heynius ad Apollod. p. 338.
Photius .Ξὐμολπέδαι πατρία ἀπὸ Εὐμόλσιου᾽ ἐγέ-
voyro δὲ τρεῖς ὃ μὲν. ἐκ Θράχης ἐπιστρατεύσας» ὃν
οὐ προςποιοῦνται oí Εὐμολπίδαι' ὁ δὲ ᾿Απόλλωνος
χαὶ ᾿Αστυχόμης, ὃ δὲ Μουσαίου καὶ móng; quam
Iter Fr. p. 53. Triptolemi filiam, alii matrem
— dixerunt Aristot. Mirab. CXLIII. 291. (885. A.) Pau-
sanias unum novit Eumolpum belli adversus Erech-
theum auctorem eundemque mysteriorum condi-
torem; huic superstitem fuisse Cerycem filium,
lit Ceryces ipsi generis sui principem Mercurio
et Aglauro prognatum esse velint 1. 38. [5]; Thra-
cs Eumolpi signa sequutos, quos Acesodorus
[2] ἸΠουσαῖος ὃ τῶν Ἐὺὐμολπιδῶν ᾿4ϑηναῖος Alcidam. Or. Ulyss.
75.
^ [5] Κῆρυξ ὃ μέν τις τῶν μυσεικῶν (ὁ τῶν μυστικῶν χκῆρνξ Xe-
noph. Hell. II. 4. 20.) ἀπὸ Κήρυχος τοῦ Ἑρμοῦ καὶ Πανδρόσου τῆς
Κέχροπος Poll. VII. 108. unde Cerycum familia Schol. min. ad 1]. I.
334. quos cur Wesselingius praeconum et caduceatorum numero exi-
mat ad Diod. L. I. 29. non intelligo; τὸ "γένος τῶν Knguxo» τῶν
τῆς μυστηριώτιδος Athen. VI. 234. FK. palam facit, eos inducias Eleu-
sinas indixisse, Olympiis, Pythiis, Isthaiis multo, si Aristidi credi-
mus, sanctiores; ef γὰρ ἄλλαι παρηνημήϑησαν, uova, δ᾽ el μυστη-
214 LIBER PRIMUS.
Schol. Oed. Col. 1051... et Pausanias Eleusine re-
sedisse narrant, ex Attica ejeetos esse Lycurgus
c. Leocr. p. 160. 15. et Demosthenes Epitaph. p.
1391. confirmant, palude Gorgopide submersos le-
gimus ap. Etym. M. p. 384. Hort. Adon. p. 63.
,&. ἐσχατιῶτις λίμνη — ὅτι πολλοὶ τῶν ἀπὸ Θρῴ-
χης σὺν Εὐμόλπῳ στρατευσάμενοι im ᾿Αϑήνας ἐπὶ
αὐτῇ λουσάμενοι ἀπέϑανον ὥςπερ ἐσχάτῳ λουτρῷ
χρησάμενοι [?].
His igitur de bello Eleusinio fabulis, qua-
rum prima origo inveniri nequit, nihil ad fa-
mam mysteriorum antiquius est. Eleusinem ip-
sam ne Solonis quidem temporibus Athenien-
sium imperio subjectam fuisse argumento est
bellum utrinque cum magna vi gestum, in quo
Telli virtus inclaruit, Solonis praeconio nobi-
litata Herod..I. 30. Devictis demum Eleusiniis
et pace composita sacra quoque Cereris in urbem
Quótidec σπονδαὶ τοὔνομα ἔσωσαν xol μόνοις ᾿Ἐλευσινέοις ὑγέαινεν ἢ
Ἑλλὰς Or. Eleus. p. 258. Kleusiniis ipsis Ceryces praeconium fecisse
urelligitur ex Isocr. Paneg. c. 42. ideoque in Xenoph. Hell. 1. c. Clee-
critus ille mystarum praeco μάλ᾽ ἔμφψωνος ὧν praedicatur. De Pa-
stophoris quod dicit Wesselingius, mitur ludicro Aegyptiorum menda-
cio, cut ne Diodorus quidem multum tribuit.
[90] Eadem Gorgopis dicta ob Gorgae interitum; quae frequen-
tissima in'derivandis marium et fluviorum nominibus ratio; in mari
Ionio interierunt Iones Schol. Pind. P. III. 120. in Aegaeo Aegaea Ama-
zon Fest. s. v. in Eueno fluvio rex cognominis Apollod. in Tiberi Ti-
berinus Varr. in &inu Saronico Saro quidam Zofíar. p. 1629. etc. no-
stramque Vistulam a regina submersa nomen accepisse narrant Philo-
chori Polonici. — —- Gephyraeorum δεχάτευσις et profectio Delphica,
quae in idem tempus incidit Suid. s. Z/ópv κηρύχειον οἱ Eustath.
p. 408. an belli Kleusinii πάρεργον fuerint, in dubio relimquimus;
sacra Cereris Gephyraeos coluisse notum est. 'lhracum ipsorum in-
cursiones nonnulli usque ad: Codri tempora producunt, quem a 'T'hrad-
bus occisum refert Sostra$us ἐν δευτέρῳ Θρᾳκιχῶν Stob. Serm. VII.
92. Nomen 60x5 i. q. Todyic (ut Θελγίς οἱ Τελχίς, κύϑρη et χύ-
rQ«) sine dubio late patuit, pluresque regiones complexum est.
΄“
ELEUSINI A. 215
recepta videntur, cujus deae nulla est in anti-
quissima regulorum Atheniensium historia men-
6o. Foederatorum vero urbium sacra sibi adop-.
tare non solum Romani solebant[?], sed etiam
Graeci[?], ipsique Athenienses acceptis in fidem
Eleutheris Dionysi Eleutherensis statuam in urbem
traduxerunt. Ab eo inde tempore mysteriorum
Eleusiniorum fama ad exteros propagata est.
Postremo adnotabo ad quod Hyginus narrat
Triptolemo in itinere Carnabontem Getarum re-
gem insidias struxisse Astron. XIV. ex Sophoclis
Triptolemo esse derivatum, unde Herodianus περὶ
Mov. p. 9. haec affert xoi χαρναβῶντος ὅτι τῶν
ὃς ye ἄρχει τὰ νῦν, id est, ὃς Γετῶν ἄρχει etc.[*]
Secundo, quod Apollodorus III. 15. 4. Eumolpum
narrat puerum in-Aethiopiam translatum esse, ex
[P] Arnobius, ut nota testimonia praeteream, L. III. c. 83. Cin-
cius deos novensiles numina peregrina novitate ex
ipsa appellata pronunciat (fortasse, ut utensilis) nam sole-
re Romanos religrones urbium superafarum partim pri-
vatim per familias spargere, partim publice consecra-
re, lllud perperam interpretatur Ansaldus de Deor. Evoc. p. 78. au-
rum argentumque statuarum captarum divenditum et ἃ privatis ad ex-
ernandos deos domesticos adhibitum esse. Significatur nihil aliud
quam quod Festus 5. Stata narrat: Statae Matris simulacrum
in foro colebatur; postquam id Coelius stravit, magna
pars populi in suos quisque vicos retulerunt ejus deae
cultum.
[4] Communem sacrorum de aliis adsumtorum curam testificatur
Thucydides IV 98. τὸν dà νόμον τοῖς Ἕλλησιν εἶναι, ὧν ἂν ἢ τὸ κρα»-
τος τῆς γῆς ἑχάστης, τούτων καὶ τὰ ἱερὰ ἀεὶ γίγνεσθαι, τρόποις ϑε--
ραπευύμενα; οἷς ἄν πρὸς τοῖς εἰωϑόσι καὶ δύνωνται. --- Τὰ ἱερὰ συν--
ἐνέγκασϑαι est i. 4. in unam civitatem coire Dion. Hal. I. 44. cf. I.
60. IL 46. Ex oppidis, quorum incolae Megalopolin transmigrare
eoacti sunt plura sacra eodem translata memorat Paus. VILI. 30.
(r] Carnabantem 'Triopae Perrhaeborum regis filium Zeliae con-
ditorem commemorat Eustathius p.» 448. 12. Carcabus vocatur in
Schol. Vioé. 4f. 88.
2106 |J LIBER PRIMUS.
prologo Euripidis Erechth. Fr. XIV. fi9:0níav
vw ἐξέσωσ᾽ ini yOóvo, quo loco.ne quis Stephano
diffisus Aethiopion Euboeae significari credat, ob-
stat nota dei cum Aethiopibus conversatio; verba
Neptuni sunt.
EPIMETRUM 1].
ad $. 7. not. p.
Ex centenis hujus. usus. exemplis. unum ap-
ponam propter quandam grammaticam rationem.
Methodius Conviv. Sept. Virg. VII. 5. 707. T. III.
Gall. ταῦτα τῶν ὑμετέρων, ὦ καλλιπαρϑένοι, τὰ
ὄργια τῶν μυστηρίων, αὗται τῶν ἐν παρϑενίᾳ uv-
σταγωγηϑέντων αἱ τελεταί᾽ ubi masculinum pro
feminino subrepsit; quod vitium latius, quam
Grammatici opinentur, sparsum esse in Parergis
ad Phryn. p. 751. scripsimus. Culpam omnem
in librarios editoresve confert Schaeferus ad Apol-
lon. Schol. p. 306. compendia participiorum per-
peram explentes, nec paucos locos hoc, ut ipsi
videtur, errore depravatos ad rectam dicendi ra-
tionem revocat p. 628. Sed vitium hoc, ut dixi,
altius defixum est quam ut exstirpari possit. Ni-
hil dicam de ejusmodi exemplis τῶν πόλεων ἄπε-
yvoxóvov Zosim. Hist. V. 26. 450. neque locis
dubiis utar velut Plutarch. Quaest. Gr. c. 56. 407.
τῶν φονευϑέντων (Amazonum) sed integris. Nice-
e
ELEUSINIA. | 217
phorus Greg. VII. 11. 168. C. τοσούτου χλύδωνος
ἐπιχειμέμου, καὶ φροντίδων ἄλλοτε ἄλλων ἐπικλυ-
ζόντων αὐτῶν τὴν διάνοιαν. Stobaeus Ecl. Ph. I.
92. $. 61. p. 1090. Heer. ἐπιγεγονότων ψυχῶν.
Memnon. Hist. 1. p. 4. πολλῶν ἀλγηδόνων αὐτὸν
χατατεινόντων. Eusebius de Theol. Eccl. L. II.
p.156. D. τοὺς περὲ τῶν ὑποβεβηκότων δυνάμεων
λόγους. Africanus ap. Euseb. Demonstr. Evang.
L. VIL. 390. D. ἔτη eevvexoldexa ὀλίγων ἡμερῶν
δοόντων γίγνονται. Concedo. et hoc non magna
mole ad. regulam redigi posse et ex superioribus
unum aut alterum suspicionem recipere. Sed pro
universe genere sat graves testes citare possum.
Dionysius Areop. de Eccl. Hier. c. III. 255. τῶν
ὑπερχοσμίων μαρμαρυγῶν εἷς τὴν τῶν ὁμοιειδῶν.
ἐρύπτρων ἀγλαΐαν ἀφιέντων διεῖναι τὴν . οἰχείαν
αἴγλην, ubi Pachymeres haec adnotat bona malis
mixta: ᾿“ττικίζων ὡς ᾿4ϑηναῖος συνέταξε τὸ δητὸν,
φάσχων μαρμαρυγῶν ἐφιέντων" οὕτω γὰρ
xui ἐν τῷ é κεφαλαίῳ τῆς οὐρανίας ἱεραρχίας πε-
ποίηχεΕ. κατὰ τὸ κλυτὸς Ἱπποδάμεια. Maxi-
mus ad Hier. Coel p. τὸ εἰρημένον ἐν εἰχόσιν
ἀποτυποῦσι, δέον εἰπεῖν ἀποτυπούσαις, μηδεὶς ὕπο-
λάβοι σόλοιχον ὡς ἀγνοήσαντος τοῦ μεγάλου Διο-
γυσίου, QÀX ἀχριβῶς ἴστω. ὡς τῷ ὄντι ᾿4ϑηναῖος
καὶ λίαν ἀττικῶς οὕτω φησίν. "Ζττιχῶν ydg ἔστι
τὸ μετοχὰς ἀρσενιχὰς ϑηλυχῶς συντάττειν ὡς Ὅμη-
Qc πληγέντε κεραυνῷ --- καὶ τοῦτό φασι xoi
Κωμικοὶ ϑηλυχὸν dy? οὐδετέρου ὡς ἀρσενικὸν
χατὰ ϑηλυχοῦ, xok Πλάτων xoi Εὐριπίδης ἐν
Βάχχαις διανεύων (δινεύων) δρομάσι βλεφάροις"
218 LIBER PRIMUS.
τὸ βλέφαρον γὰρ δρομὰς οὐχ ἄν vig εἴπῃ καὶ ἐν
Ὀρέστῃ Μανιάσιν. λυσσήμασι, de quo genere
multa diximus ad Aj. 271. Idem ad priorem
Hierarchiae Eccles. locum p. 74. A. ἀφιέντων τῶν
" μαρμαρυγῶν, καὶ νῦν ἀττικίζων συνέταξε τὸ ῥη-
τόν. Quam diversas.res ille composuerit, inte
eculos est; sed ét illud apparet hanc. generis en-
allagen aliquando pro cultu fuisse. Alia nonnulla
a Grammaticis nostris pariter neglecta attulit Dor-
villius ad Charit. p. 293 et 549. Ex alio genere
βραχέσι σημειώσεσιν Euseb. c. Marcell. L. I. p. 2.
D. ταῖς ὀξέσι — ταῖς βραδέσι τῶν ψυχῶν Stob.
l. c. p. 1086. suo loco composuimus. Ὁ
EPIMETRUM III.
ad 8. 12. not. fF.
Sophocles Antig. 1146. Liberum ἄστρων xo-
ραγόν appellat, xard τινά μυστικὸν λόγον, ut
Schol ait; Eustathius p. 514. paullo. durius μευ-
στικὸν λῆρον dicit. Hinc vero ne Theocrasiae my-
sticae suspicio ducatur breviter admonendum vi-
detur, Dionysum non ideo siderum ducem nomi-
nari, quod idem Sol sit, sed ex poetarum con-
suetudine, qui deorum orgia sua concelebrantium
adventu universam naturam commoveri et exsul-
tare fingunt ita ut terra contremiscat, maria ex-
aestuent, stellaeque ipsae augustiore lumine coru-
' ELEUSINI A. 219
scare videantur. Sic chorus Bacchicus Eur. 117.
Thebas baechari thyrsosque rotare jubens praesen-
tiam dei annunciat
αὐτίκα yü πᾶσα χορεύσει. |
Et de ejusdem Liberi solemnibus Euripides Ion.
1078.
λαμπάδα ϑεωρὸν εἴκάδων
ὄψεται ἐννύχιος ἄϊπνος ὦν,
ὅτε καὶ Διὸς ἀστερωπὸς
ἀνεχόρευσεν αἰϑήρ,
χορεύει δὲ σελάνα..
et Claudianus de Laud. Stilich. L. I. 84. Serenae
et parentum egressum Theophaniae assimilans:
Tune et Solis equos, tunc exsultasse choreis
astra ferunt mellisque lacus et flumina lactis
erupisse solo
Hujus igitur astricae choreae ineitator non inele-
ganter πῦρ πνεόντων χοραγὸς ἄστρων dicitur, or-
gis dei colludentium quasi et συνενϑθουσιώντων ["].
EPIMETRUM IV.
ad 8, 15.
Est haec interpretatio sed absurda loci Pla-
tonici Phaedr. p. 248. A. αἱ δὲ ἄλλαι ψυχαὶ 7 μὲν
ἄριστα Ded) ἑπομένη ὑπερῆρεν εἷς τὸν ἔξω τόπον
[3] Vir doctissimus, Naekius, qui dissertationem nostram de ar-
gum. myster. non legerat , hunc locum eodem modo interpretatus est
i» Indic. Praelect. Acad. Rhen. 1823.
220 | LIBER PRIMUS.
τὴν τοῦ ἡνιόχου χεφαλήν. Eodem spectant Plo-
tini verba Enn. IV. L. HII. 12. 381. C. ἀνθρώ-
πων ψυχαὶ ἐκεῖ ἐγένοντο ἄνωϑεν δὁρμηϑεῖσαι οὐχ
ἀποτμηϑεῖσαι δ᾽ οὐδ᾽ αὐταὶ τῆς ἑαυτῶν ἀρχῆς τε
xai νοῦ — ἀλλ ἔφϑασαν μὲν μέχρι γῆς, κάρα δὲ
αὐταῖς ἐστήριχται ὑπεράνω τοῦ οὐρανοῦ. Taylo-
rus, qui Plotini ne verbo quidem tenus meminit,
hoc fragmentum Chaldaicum, syringem Optationi
referens, protulit T. XVII. p. 151.
Συνυφίσταται γὰρ τὰ φυσικὰ ἔργα τῷ νοερῷ φέγγει
τοῦ πατρός" ψυχὴ γὰρ ἣ κοσμήσασα τὸν μέγαν
οὐρανὸν καὶ κοσμοῦσα μετὰ τοῦ πατρός"
κέρατα δὲ καὶ αὐτῆς ἐστήρικται ἄνω.
et hoc e Proculi Tim. p. 106. sumsisse se dicit,
ubi tantummodo priora verba συνυφίσταται —
πατρός afferuntur, caetera ubi legantur, lectori-
. bus quaerendum relinquit Taylorus, ridiculo men-
do χέρατα pro χρᾶτα nihil offensus. d5éyoc voc-
góv Plotin. VI. L. VIL. 15, 708. in oraculis le-
ctum, quorum diversos corrivavit Proculus Tim.
III. 155. ubi Ámorem rebus omnibus ingenitum
dicit: Ὄφρα và πάντα μένῃ xoóvov slg ἀπέραντον
lóvra μηδὲ πάση["] τὰ πατρὸς νοερῶς ὑφασμένα
φέγγει" διὰ γὰρ τοῦτον τὸν ἔρωτα πάντα ἥρμο-
σται ἀλλήλοις. Ὡς ἐν ἔρωτὶ μένῃ κόσμου στοι-
[4] Μηδὲ παύσηται Proculus scripsisse videtur; poeta μηδὲ χά-
uh. Certe πατρὸς νοερῷ συνυφασμένα φέγγει oraculi verba sunt.
ale Bullialdus ad "Theon. Math. p. 212. corrigit μὴ dà πάντη —
φεύγη, relictis caeteris. Hermannus in Fragm. Orph. XXXVIII.
μηδὲ πέσῃ τὰ πατρός. De Herrmanni Heyniani emendationibus et phi-
osophematis in Feste von Hellas T. L p. 34. tacere praestat.
Primum versum affert Proculus in Alcib. p. 26, ubi πυριβριϑῆ legitur.
ELEUSINIA. 221
χεῖα ϑέοντα. Taylorus pari ubique acumine Plo-
tini et Proculi verba pro versibus Zoroastreis ven-
dit, atque adeo Homericos versus 2444 ἄλλην
ἐγίησι πατὴρ ἐναρίϑμιον εἶναι Od. M. 56. et 14118
Ζεὺς πρότερος γεγόνει xai πλείονα ἤδη ll. JV. 355.
quum forte apud Preculum legisset, continuo il-
lum Chaldaeis adscripsit T. XVII. 257. hunc Or-
pheo T. XXI. 253. et 361. nisi. forte Homerum
quoque et Orpheum oracula illa et legisse et ex-
pressisse. putavit, quod de Platone etiam atque
etiam affirmat. Atque ea mihi causa fuit, eur de
hoc viro, quem Creuzerus nostratibus studiosis-
sime commendat, paulle apertius dicerem, quam
meus mos fert, nullo jurgandi studio, sed ne ii
falantur, qui aliis studiis .eccupati, quos duces
gequantur , plerumque nesciunt.
EPIMETRUM Y.
ad ἃ, 15. not. e. |
Toupius Emend. T. III. 318. et llgenius
Opusc. Phil. p. 274. ἐπιπέμπειν ἀντία vel ἀνταῖα
emendant, Welckerus in Specim. II, Epigr. 6. ἐπι-
πέμπειν ἄντα (vox poetica) quorum nihil egemus.
De nominibus ἐπαγωγὴ et ἐπιπομπὴ praeclare dis-
putat Ruhnkenius ad Tim. p. 114. sed significa-
tionem nimis coarctat; ,genus quoddam ϑεα-
γωγίας vel ψυχαγωγίας est ᾿ἐπαγωγὴ, quum
299 LIBER PRIMES.
ψυχοπομποὶ γόητες daemonas in aliorum per-
niciem ab inferis evocant. Nam nen solum
hoc consilio veneftci.alis daemonas immittebant,
ut corpus eorum morbis et doloribus, ahimum
diris imaginibus vexarent (quae vocantur ἐπαγω-
yai àv ἐχϑροῖς Lucian. Alex. V. 68.) sed etiam
ad insinuandum iis amorem [*] aliesque, quos vel-
lent, affectus tacite per somnia gliscentes. Dio
Cassius narrat LVH. 15. "Tiberium institutione
Thrasylli in rerum arcanarum. scientia tántwm
profecisse ὥςτε ποτὲ ὄναρ δοῦναί. τινι ἀργύριον
— φελευσϑεὶς συνεῖναι ὅτι «δαίμων τις ἐκ γοητείας οἱ
“ἰἐπιπέμπεται ["] ubi vid. Interpr. Hi autem Onire-
pompi sive daemones somniales pertimebant ad
preprium Magorum satellitium, quorum unusquíis-
que suos paredros sive, ut munc wocamus, aspiri-
tus familiares habere solebat [*], quorum ope et
futura praenoscerent|?*] et cetera conficerent, sicut
Apollonio ejusmodi daemon assistere credebatur.
[8] cf. Acta Martyr. Ruinart. p. 141. ed. II.
[Ὁ] Heliod. Aeth. IV. 7. 174. ὀχλεῖται ὑπὸ τῶν δυνάμεων, ἃς
αὐτὸς χκατέπεμψα. .
[c] Ὀνειροπομποὺς xol παρέδρους δαίμονας Justin. Apol. II. 65.
Galenus de Med Simpl. X. 275. C. οὐ μνημονεύω τῶν χαλουμένων
φίλτρων, ἀγωγίμων, ὀνειροπομπῶν» τε καὶ μισήξρων, — Fuerunt etiam
genii paredri nullius servitio adscripti sed omnibus, quibus bene vel-
lent, salutares; velut Hephaestio post mortem Alexandri amicos somnii
et oraculis officiose admonens, tanquam ϑεὸᾳ πάρεδρος xol ἀλεξίχα-
xog cultus est Lucian. de Calumn. XVII. 47. 'T. VIII.
[4] Epiphan. L. I. T. III. 234. εἰχὸς αὐτὸν δαίμονα πάρεδρον
ἔχειν δι᾽ οὗ προφητεύει. "Tertullian. de Án. p. 351. D. scimus Ma-
gicae licere explorandis occultis per Catabolicos et
Pareüros et Pythonicos etc. Idem Apol XXIII $2. Herald.
si magi phantasmata edunt et defunctorum inclamant
animas, si puerosin eloquium oraculi ,elieiunt (sar. eli-
dunt) et somnia immittunt, habentes simul invitatorum
daemonum assistentem sibi potestatem.
RLEUSINELA. 223
v. Euseb. in Hierod. XXXIX. 459. Olear. et Si-
moni Mago, qui apud Clement. Recogn. II. 13.
238. ita loquitur: Pueri incorrupti et vio-
lenter necati[*] animam adjuramentis in-
effabilibus assistere mihi feci et per ip-
sum fit omne quod jubeo.. Eorumque promta
erat opera sive quis adversarii linguam in judi-
do[!] sive equos in curriculo [[Π praepedire, sive
aliam inimico pestem importare cuperet [f] Eió-
ϑασι γὰρ οἱ ἐχϑροὶ ἐπαγωγάς τινας δαιμόκαν ποι-
εἴαϑαι ἐπὶ τὰς οἰκίας Schol. Eur. Hipp. 317. Ne-
que Lemures selum. et Manias sed ipsam Orci do-
minam Hecaten. Hesychius Ὡπώτηρε (ante Quo)
διὰ. φαρμάκων εἰώϑασί τινες “πάγειν τὴν "Exavgy
ταῖς οἰκέαις᾽ quem locum nece Ruhnkenius corre-
xit ad "Tim. p. 115. nec Schneideras ad Theophr.
c 16. Pro ὠπώτηρε reponendum ἸὩπήτειρα» per-
secutrix, aptum Hecatae nomen διὰ τὸ φοβε-
ρὸν τῆς δαίμονος καὶ φάσματα ἐπιπέμπειν τὰ xa-
ἰούμενα Ἑχαταῖα Schol. Apoll ΠΙ. 861. Ulixes
"
[e] Magos praecipue Ahoris et Biothanatis usos esse notum est,
v. Salmas. Solin. p. 718. IToÀlol νομίζουσι τὰς ψυχὰς τῶν βιαίῳ ϑα-
γάτῳ τελευτώντων Óda(uovac γίγνεσθαι Chrysost. de Lazar. Il. 727.
T.l. cujus opinionis rationem reddit Servius Aen. IV. 886. dicunt
Physici biothanatorum animas non recipi in originem
suam nisi vagantes legitimum tempus fati sui comple-
verint.
[f] v. Reisk. ad Liban. Or. XXXV. 807. T. IL. Galen. de Med.
Simpl. Y. 275. D. |
ui v. Hieronym. Vit. Hilarion p. 8. Dorvill. in Observ. Misc. -
Nov. T. I. p. 7.
[5] L. 6. Cod, de Malef. Accitis Manibus ventilant, ut.
quisque suos conficiat malis artificiis inimicos. Verbum
ventilare, de quo docti interpretes inter se discordant, nescio an a
scamachia magica traductum sit. Caunii daemones peregrinos ejicie-
bant τύπτοντες δούρασι τὸν ἠέρα Herodo. I. 172. i. e. ventilando.
294 LIBER PRIMUS.
quidem, quum ab infesto Hecubae spectro urge-
retur, Hecatae statuam consecravit Ἐπωπίδι. Schol.
Lyc. 1176. 1184. ab assectatione sic dictae, ut
ἙἘνωπίδες αἱ ϑεράπαιναι παρὰ τὸ ἕπεσθαι Zonar.
p. 732. et ᾿πηδητήρ, σύνοδος, ἀκολουϑός Hesych.
Similiter Etym. M. Ἐπωπίδα, εἰ μὲν. δασύγεται,
σημαίνει τὴν ἀκόλουθον, el δὲ ψιλοῦται, τὴν ἐπί-
σχοπον, unde Ἐπωπέτης Ζεύς i. q. ἔφορος apud
Hesychium, a quo .etiam Ἐπωπὶς 4ημήτηρ παρὰ
Σικυωνίοις xoi Ἐπωτίς commemoratur, incertum
qua significatione. | |
Quanquam &utem in eraculis Chaldaicis et
Graecis. passim Apollinis, Mercurii, Aesculapii et
Minervae [^] numina compellantur, tamen prae
ceteris Hecaten Theurgorum precibus fatigatam
esse tum per se credibile est, tum 'etiam propter
crebram et magnificam hujus deae commemora-
tionem. Schol. brev. Od. XII. 124. Κραταιὶς ἦ
μήτηρ τῆς Σκύλλης" Μάγοι δὲ Ἑκάτην αὐτὴν xa-
λοῦσι. Luculentissimum vero exemplum Porphy.
rius ap. Eus. V. 7. 195. hoc affert:
Δεσμῷ δ᾽ οὖν κλήιζε" ϑεὴν yàg ἄγεις μὲ τοσήνδε
6005 ψυχῶσαι πανυπέρτατον ἤρκεσα κόσμον [1].
Nec minus honorifice Chaldaei vivificae tria-
. dis, cui secundus ab intellectu locus assignatur,
[h] Hanc deam in Chaldaico oraculo ap. Procl. "Theol V. 85.
824. Kol γὰρ δὴ πάντευχος üvónAwc εἶχα 965, nominari ostendunt
epitheta, Portus improspere εἶχε ϑεῇφι, quasi homericis formis εἶχε
.(pro àgxer) et ϑεῆφι in his carminibus vulgari dialecto scriptis locus
esse possit. Fortasse scribendum ἤχω ᾿4ϑήνη, ut in Aesculapii Kuseb.
II. 14. 124. Τρίχχης ἐξ ἑερῆς ἥχω ϑεός" et Hecatae V. 8. 198. "HAv-
Sov εἰςαΐουσα τεῆς πολυφράδμονος εὐχῆς. .
[1] Initium hujusmodi est in codd.
BLEWUSINI A. 225
monadem :sumamarm ,. nisi fallunt interpretes, He-
caten. nominant, .Psellus ad Orac, p. 117. τῶν
ζωογόνων ἀρχῶν ἣ μὲν ἀκρότης Ἑχάτη χαλεῖται,
ἣ δὲ μεσότης ψυχὴ ἀρχιχή, 7 δὲ περάτωσις
ἀρετὴ ἀρχιχή, quod copiosius declarat Procu-
lus in Cratyl. p. 111. ἐν τῇ ζωογόνῳ τριάδι τὴν
ὕπαρξιν ἔλαχεν ette κχατιχὴ πρρεαγοφενομένη ϑεύ-
τῆς, ὡς οἱ ϑεουργοί φασιν, εἴτε “Ἄρτεμις, ὡς Ὄρ-
φεύς. Et in Theel. V.:32. 316. εἰσὲὴν αἱ δεύτεραι
μογάδες αὗται τοῦ ϑεοῦ τριπλαῖ καϑάπερ oi co-
goi λέγουσι, lo: μὲν 7 τῶν ψυχῶν πηγὴ, δευ-
τέρα ἡ τῶν ἀρετῶν, νρίτη, δὲ' 7) ὄπισϑεν τοῦ Θεοῦ
ἀπαμοφουμέκη τῆς φύσεως πηγή, versum respiciens;
quem citat in Tim. Ll. 4. τοιαύτη ᾿'δὲ, οὖσα (ἣ φύ-
eic) πφρορελήλοϑεν ἃπὸ τῆς. ζωογόνου θεᾶς Νώτου
δ᾽ dugi ϑεῆς φύσις ἄπλενος ἠώρηται [ et rursus
Οὐδὲν iv ἀϑανάτοισι ftoi π ποῖὲ δῖα μάταιον ——.
οὐδ᾽ ἀκράαντον ἔλεξε σοφοὶς Ἑχάτη ϑεοφήταις. “
viiesee Edd. ποῖ ἀδείματον, pisi in his ϑέσπισμα éroxor latet. Ex
sy entibus » m leguntur apud Philoponum do 1 undi Creat. L. IV.
I. Gall. et Nicephor. in Synes. p. 404. -
"Hígtoy' μετὰ φέγγος ἄπεί (dio) ἀστερόμιληϑὲς ᾿ ΕΝ
ἄχραντον πολὺ (l. πάλι) do μα dióg Mnoy ἠδ᾽ pom
γαίης ζωοτρόφοιο etc. .
Is ejusdem deae oraculo: Eus. IV. $9. 176. pe ἀπειρόϊε the € certe
ἀπειρολεχὴς scribendum , idemque vitium I. Lydo de Mens. 4. 84.
eximendum cum aliis foedioribus , quae Meineckii acumen effogerun:
Quaest. Menandr. p. 22. Ejusmodi menda Schowius adhibitis necessa-
riis subsidiis facile corrigere potuisset v. c. IV. 1. 55. «bi intercepta
sun verba, quae Suidas asservavit s. Ἰανουάριος. ᾿ἸΙσάτιδος βροντῆς
L 7. 9. inepte scriptum pro 7 ϑοτάνης duod cum alijs Bandurius exhi-
bet Comm. Antiqq. CS 832. oissonadius conjectüra assequti-
tus est ad "Tiberium ἣν Vig 86. Plura Valesius ad Socrat.' Hist.
Ecd. V. 18. 284. Fabretti δ ὦ Column. "Γτα). p. 158. [Haec scrip
ante sex annos; zt ὀτέχνη , quod Roetherus in nova editione defen-
dit, graecum non est^]
[Ὁ] Hunc, ut arbitror, praecesait vensus ἃ , Plethone P $0. cum
inepta interpretatione prolatus: .fe:5jc ἐν λαγόσιν κοινῆς ἀρετῆς πέλε
15
226 LIBER PRIMUS
L. V. 322. Adtiua: in hare dectninam. Chaldaieae
inquisitionem non :déscendàm quam nemo: adhuc
ne primoribus quidem digifis áttigit. . ᾿
H
4
P ———————— dH -
.,α
, &
| EPIMETRUM VI.
^ . , ,.,8d $& 18. net..m.-
.In descriptione Asiae Stzabo: L. XIII. 620. ad
lacum Gygaeum haud prücul -Sardilius, teraplum
Dianae meweret Coloenae. μδχάλην ἁγιστείαν ἔχον"
φασὶ δ᾽ ἐχκταῦϑα χορεύει μαλαϑοὺς xeu τινὰς
ἑορζώς.». οὐχ old. ὅπως. ᾿παθαδοξολογοῦντος, ubi
quod. cod. Venet. exhibet ἱπεϑύωους ΟΣ πεϑώκχνας
detortum videtur. Ἀ Strabone sine dubio sumsit
Eustathius quae p. 1627. 49. narrat: χᾷᾶλα ϑέοντα
χυχλοειδῶς. ἀποτελεῖ x0À4:00g, OrtoloL χαὶ os τῆς 4ή-
uncos, οὗς ἀρχεῖσϑαι. λόγος ἐν τινι τελετῇ 4ημητρια-
xij quem errorem calathi Cerealis recordatio haud
tempestive obortá festinanti objecisse videtur; alio
loco p. 366. rectius subsujtantes χαλαϑίαχους Dia-
πηγή" longe pejor ea lectio quam Psellus sequitur p. 81. Ἑκάτης ἀρε-
E
τῆς πέλε πηγὴ. Proculus in Theol. Vl. 11. 372, τὴν uiv πρωτίστην
ἔχεῖνοι [οἱ βάρβαροι] μονάδα καλοῦσιν Ἑχάτην, τὴν dà μέσην ψυχὴν,
τὴν δὲ τρίτην ἀρετήν. Est autem ἡ τῆς φύφεως πηγή sive essentia
(in CratyL c. 170. p. 100.) prima monas deae vivificae Id. in Theol.
V. 54. 518. cujus deae in dextro latere anima fontana sive crater
&nimarum, in altero fenfana virtus residet. Id. in 'Tim. V. 815. Uni-
versam triadem Rheam appellat in 'Theol. V. 13. 382. et modo ad
hanc deam revocat animarum fontem seu principium 'Tim. V. $15.
modo singulis ejus monadibus ex Graeca "Theologia, Dianam, Proser-
Waam, Minervam aequiparat in Theo.V. 11, 375. Cmaiyl. 179.
*
t
ELEUSINIA. | 223
mio adeignat. .Ad: similem: usam "cemparatae vi-
dentur Roniaüormm sálsiles. Fédtus p. 539.
Subsilles sunt, quas alitet ipsilles vo.
cant, lamell&e neceésseriáe saeris, quae
ad rem divinam cenforte dienmtur ma-
xime, specie viràm et. mulierwm. Idem
p.205, Ipsullices braetead iw viuilem mu-
liebretn que speciem cornversaep], ubi Sca-
liger ipssplies repemit,. quoi ποθ. in Gloss.
Gr. Lat.- οὐτόπτυνα : φύλλα .fédditus Né vete-
tibus. setae; fuisse: putebát illigs. ootdilis - bracteas,
quas circulatores, quasi axF explüratiéfem: tempe-
ramentorum,- manibus circumstantium imponunt,
complicaturas sese magis minusve pro calore te-
nentis? In Nott. ad Catal. p. 74. easdem auri-
plices dictas putat et UC Tromen restituit in ver-
sibus Laevii ap. Apulej. Apol. 455. ubi philtra
. enumerantur. . Gerhardus Vossius in Etym. p. 269.
nomen ipsullices ab ipse et ilex compositum ima-
gunculas significare existimat a Magis fictas, ut
eum, cujus ea imago esset, pellicerent in amo-
. rem. [Isaac Vossius ad Catull. p. 46. narrat rem
nemini compertam, pontifices et Salios in ponte
sublicio saltantes sacris suis adhibuisse ejusmodi
bracteas, in quibus expressae essent deorum he-
roumque imagines[*]. Kircherus in Sphing. Myst.
p. 41. de suo, ut solet, adjicit characteres ma-
[*] Diversae hinc videntur sacerdotales bracteae, mysticis literis
inscriptae, quibus Assyrios se ipsos sanctificare ex Porphyrio et Pro-
culo tradit Nicetas Comm. ad Greg. Naz. Or. XLII. p. 1182, D.
4] Obscure Hesychius: πλάστρα ἐνώτια ἢ ϑεῶν τύποι. Num
Sgnificantur deorum typi sive clypei pectorales, quos Galli et Isiaci
&estabant, an quod Vossius sentit ?
15 *
228 LIBER PRIMUS. ELEUSINIA.
gicos, a Steecheematicis insculptos. .Checozius
denique in, Dissert,. Acad. Corton. T.I. p. II. 137
ipsilles. efügies fuisse hominum, quae. pro: victi-
mis humanis: substituerentur. . Nobis: subsiles. po-
tius. ab. eo, quod est subsilire dictae. videmtur, τες
insile. apnd. Lucretium V. 1350. quod. modo .re-
pellitur. 4; pectore texentis modo: recellit,: et: éae- -
dem : ipsilices : seu ipsieiles : à : cidendo , ; hoc esit;
αὐτυκίνητα; autemdta: seu neurospasta ;séu, vi- 18:
pidis ,;Magnetis «mota, - nt annuli Samothracii . et
simulacra ,diyina, «qtiáe : Gesnerus commemorat ád
Ciamdian. XLV. v. 208 0 su
(3,7 i εὖ 1:
t
» " 4 uo"
(0€ ' "uà & 1 ;
f 0a.) ;
2
i ᾿ 1
- “ΘΕῸΣ - 2m
, Tj t
[HH
1 ^ o* H 4 X
i VERE
1 ec i Pon r 1
LS
LIBER SECUNDUS.
O R PH Il C A.
INDEX CAPITUM.
PARS PRIMA GENERALIS.
Cap. 1. De Orphei artibus et inventis,
Il. De vita Orphica.
lll, De aetate Orphei.
IV. Carminum Orphicorum indicia.
V. Criticorum veterum de carminibus Orphieis judicia.
VL Carminum Orphicorum index,
PARS SECUNDA SPECIALIS.
CARMINUM ORPHICORUM RELIQUIAE.
Cap, 1, ᾿στρονομικά, Γεωπονικά, 4|ωδεκαετηρίς, Ἔργα
καὶ “Ημέραι.
I. ΖΔιᾳϑῆκαι.
lI 4Ζίκτουον.
ΙΝ. ᾿Ἐπιγράμματα..
V. Θεογονία.
VL Fragmenta .mythica,
VI De Theogoniae antiquitate.
VIII. De Zagrei morte,
IX. De Zagrei crepundiis.
X. De fabulae hujus significatione.
XI. Ἱεροὶ λόγοι.
ΧΙ, Ἱεροστολικὰ et Καταζωστικά.
INDEX CAPITUM.
Car. XIIL Δρατῆρες.
XIV. Ὅρκοι.
XV. "Yuvoi.
XVl Περὶ φυτῶν xoi βοτανῶν.
ΧΥΠ. Φυσικχά.
PARS ΤΕΚΤΊΑ.
FRAGMENTA INCERT A.
CaP. 1, De aetatibus mundi.
IL. De seculorum conversionibus.,
Ill. De migrationibus animorum.
IV. De praemiis initiatorum. |
V. De rebus inferis,
VI.: De Baubo et Cerere.
VII. De raptu Proserpinae.
VIII. Orphei symbola.
IX. De Microcosmo et Macrocosmo.
X. Fragmenta miscellanea.
Epimetra,
PARS PRIMA GENERALIS.
Cap. 1.
De Orphes artibus. et inventis.
Oriiendi operis initium sumam non unde vulgo
prooemiantes auspicari solent, sed ab eo loco, ex
quo, velut aliqua ex specula, in totam regionem,
quam emensuri sumus, prospectus pateat. Nam
quae de Orphei patria, genere, vita narrantur,
parerga sunt, meliusque in transitu, si quis me
locus admonuerit, tractabuntur; artibus vero, quas
ei antiquitas affinxit, institutisque et inventis, qui-
bus inclaruit, solum quasi et fundamentum totius
fabulae continetur. Sunt autem, quae aut pri-
mas invenisse aut prae ceteris excoluisse dicitur,
haec:
I. Metrum heroicum. Longinus Fragm. Ill.
(p. 141. in Hephaest. Gaisf) ὅτι δὲ τοῦτο οὕτως
ἔχει, παράδειγμα τεϑήσεται, ὃ τινὲς μὲν ᾿Ορφέως,
τινὲς δὲ τῆς Πυϑίας παραλαμβάνουσι᾽ περὶ γὰρ
τῶν ἐπῶν λέγων ἢ λέγουσα
Ὄρϑιον ἑξαμερὲς τετόρων καὶ εἴκοσι μέτρων.
quem "versum qui Pythiae tribuerunt, communem
234 LIBER SECUNDUS.
famam sequuti sunt, Phanotheae vel Phemonoae
inventi hujus honorem deferentem. Orpheum au-
ctorem proedieat Damagetas in Epigr. V. p. 39.
Anall. T. 2
Ὅς ποτε καὶ τελετὰς μυστηρίδας εὕρετο Βάκχου [5]
καὶ στίχον ἥρψῳ ζευκτὸν ἔξευξε xodí.
et Plotius de Metr. c. V. p. 1629. Heroicum
metrum, quod et Delphicum et Theolo-
gicum nuncupatur; Delphicum ab Apol-
line Delphico, qui primus hoc est usus
metro; Theeloógicum. ab Orpheo et Mu-
saeo, qui deorum sacerdotes quum es-
sent, hymnos hoc metro cecinerunt. Phe-
monoen, quam plerique hexametrum heroictm in-
venisse consentiunt [v. Hermann. Doctr. Metr.
Elem. p. 331.] paucis annis hos poetas anteces-
sisse affirmat Clemens Strom. I. 323. (383.) μετὰ
Φημονόην ἔτεσιν ὕστερον εἴκοσιν ὄκτὼ oi περὲ Ὃρ-
φέα καὶ Μουσαῖον καὶ Μίνον τὸν Ἡρακλέους δὲ-
ϑάσχαλον. Eusebius Pr. Ev. X. 4. 469. B. πρῶ-
tov γοῦν πάντων Ὀρφέα, εἶτα δὲ “ίνον.» χἄπειτα
Μουσαῖον ἀμφὶ τὰ Τρωικὰ γενομένους ἢ μικρῷ
πρόσϑεν.
. ll. Literarum inventorem fuisse Orpheum
testatur Alcidamas Or. c. Palam, p. 75. T. VIII.
Reisk. Τράμματα πρῶτον Ὀρφεὺς ἐξήνεγκε παρὰ
Μουσῶν μαϑὼν, ὡς δηλοῖ τὸ ἐπίγραμμα --- Τῇδ᾽
Ὀρφέα Θρῇχες ἔϑηχαν, ὃς — «Ἡρακχλῆν ἐδίδαξεν,
[8] Jacobsius ad h. 1. Damagetes noster mysteria Or-
phica cum Bacchicis confundit, quae illis recentiora
fuisse, dubitari non potest. Ino, quae Orphica vocantur, ea-
dem Bacchica fuisse, res certissima est
ORPHICA 235
ἀνθρώποις εὑρὼν γράμματα καὶ σοφίην [AnaM.
T. III. 253. quo loco sequitur de Musaei inven-
tis narratio obscurissima et prioribus contraria:
᾿ἀριϑμοὺς Μουσαῖος ὃ τῶν Εὐμολπιδῶν ᾿᾿ϑηναῖος,
ὡς χαὶ τὰ ποιήματα αὐτοῦ δηλοῖ
"OpSiov ἑξαμερὲς τετόρων καὶ εἴκοσι μέτρων.
ὡς δεχάτην γενεὴν ἑκατὸν βιοῦκ ἄνδρες --
quae neque Passowius attigit in docte de Musaei
carminibus commentario, meque ego expedire
pessum. — |
III. item Magiae. Apwulejus Apol. 1. 320.
(449.) Qui providentiam mundi curiosius
vestigant et impensius deos celebrant,
eos vulgo Magos nomínant, ut olim fue-
re Epimenides et Orpheus et Pythagoras
et Ostanes. Apollenias Epp. XVI. 300. ΜΜμά-
yovc οἴει δεῖν ὀνομάζειν τοὺς ἀπὸ Πυϑαγόρου gi-
λοσόφφυς χαὶ τοὺς ἀπὸ Ὀρφέως. Pausanias VI.
40. Aegyptii cujusdam homimis opinionem affert:
εἶναι μὲν ᾿“μφίονα, εἶναι δὲ xoi τὸν Θρᾷκα 'Op- -
φόα. μαγεῦσαι δεινὸν xoà αὐτοῖς ἐπάδουσι ϑηρία
τε ἀφικνεῖσθαι τῷ "Opoqei καὶ ᾿Αμφίονι ἐς τὰς τοῦ
τείχους οἰχοδομίας τὰς πέτρας. Non feras, ut
vulgo dicitur, sed homines feros et silvestres ad
mansuetioris vitae cultum ab Orpheo traductos
esse Rhetorici interpretantur, Dio, Maximus, He-
raclides, Quintilianus, Macrobius v. Markland.
ad Max. Tyr. XXXVII. 6. 210. et Horatii imita-
tor Palladius. in Allegoria Orphei v. 10. Justi-
tiam docuit coetuque congregavit uno
Moresque .agrestes expolivit Orpheus.
230 LIBER 8ECUNDUS.
Aris magicae luculentum specimen est illa ἐπῳδὴ
Ὀρφική,. qua ut cupiunt Satyri in Eur. Cycl. 639.
ὡς αὐτόματον᾽ τὸν. δαλὸν τρέχειν" cui simile magi
Lucianei miraculum. Philopseud. S. 35. p. 288. T.
VII. Goethii imitatione nobilitatum[*] et Simonis
Magi, qui, ut Clemens narrat in Homil. II. 32. 638.
ἀνδριάντας ποιεῖ. περιπατεῖν. .— τὰ ἐν οἰχίᾳ σχεύη
cg αὐτόματα φερόμενα πρὸς ὑπηρεσίαν βλέπεσθαι
7toss;, plane ut Pancrates Lucianeus medo pistillum,
modo scopas, modo aliud instrumentum humanis
vestibus indutum sibi pro ministro bajulare jubet.
Orphei numen in saeris maagicis invocatum esse
significare videtur, Augustinus de Civ. XVIII. c. 14.
per idem temporis intervallum extite-
runt poetae, qui etiam Theologi diceren-
tur, quoniam de diis carmina faciebant,
— Orpheus, Musaeus, Linus. Verum isti
Theologi non pro diis culti sunt[*], quam-
vis Orpheum nescio quomodo infernis sa-
cris praeficere soleat civitas impiorum.
[^] Carmen inscriptum est Der Zauberlehrling. Ejusdem
poetae epylion Die Braut von Corinth e Phlegontis Tralliani
irabilium C. 1. derivatum; Hyonis e£ Amandae fabula, quam Wie-
landius 8. gallicano scriptore sumsisse se dicit, adumbratur a Charete
Mitylenaeo Athen. . 575. A. '
[c] Aliter "Tertullianus de An. c. II. 212. T. IV. Seml. pleros-
ue auctores etiam deos existimavit antiquitas nedum
di vos, ut Orpheum, ut Musaeum. Lampridius in Sev. c. XIX.
931. Alexander Severus matutinis horis in larario suo,
in quo — Apollonium, Christum, Abraham et Orpheum
et hujuscemodi deos habebat, rem divinam faciebat.
Orpheum semideis adnumerat Athenaeus XIV. 632. C. Orphei templum
in Thracia et sacrificia prodidit Conon c. XLIV. Caput ejus a Les-
biis conditum fvezto νῦν τὸ Βαχχεῖον ἔστι Lucian. adv. Indoct. S.
P 14. T. VII. locum unde illud vaticinatur, ἄδυτον vocat Philostratus
. Apoll. IV. 14. 151. φασὶ δὲ ἐνταῦθά ποτε τὸν Ὀρφέα μαντικῇ
χαίρειν, ἧς τὸν ᾿Απόλλω ἐπιμεμελῆσϑαι αὐτόν, ubi ἐπιγενγεμεσῆσϑαε
αὐτῷ scribendum videtur. Mortuorum capita fatidica jam multo ante
/
M
ORP/HHICA 237
IV. Orphei vaticinia literis mandatà com-
plures celebrant. - Clemens Strom: 1. 400. Ὀρφέα
Φιλόχαρος uev. ἱστορεῖ γεμέσϑαι ἐν τῷ d περὶ
Pre "Nehol. Alcest. 085. ποιησὴς χαὶ μάντις
) 9 "Üpgevs" duAéyopog à» «e περὶ μαντικῆς ἐχτί-
Pow ἀὐτοῦ ποιήματα ἀχοντα οὕτως. .} ν΄
, Οὔ τοι ἀριστερός εἶμι ϑεοπροπίας᾽ κα .[ . τ
v. Philoch. Fragm. p.'98. Isque significat. oracula
quae Orpheus, quum viveret, edidit;. mortui. va-
ticinium unum novi, illud qiod. Cyre. tribus ver-
bis-edíidit ἐμὰ τὰ .σά.. to ΣΤ. oan Cra Q0]
ΟὟ, . Sacra luatraliía. Proculum. Mesinus; z ;n)e
mt in Vit. c, XVIII. p. 13. noctu:et interdiu usum
eMe ἀποεροπαῖς καὶ περιῤῥαντημίαις 'xGL i τοῖς. ζ4λ-:
λοις. κἀϑαρμοῖς, ὁτὲ μὲν; ᾿Ορφινοῖς;. ὅτὰ 08 Xi
deixoic. .Eusebius Pr. Ev. V. 31..226.. Ὀρφικούς
τινας ἢ Ἐπιμενιδείους καϑαρμούς. Adde. quod
apud Jamblichum V. P. XXVIIL (81.) 316. Ργ-
thagoras praedicat . Orpheum : suràmam .habuisse
rerum divinarum cognitionem, eoque χαϑαρμσὺς
xul'ràc λεγομένας vskevcc accuratisbime tradidisse.
Eidemque philosopho et Empedocli scientiam ex-
piandi tribuit Philostratus V. Apoll. VI. 5. 234. ὅσα
Ἐμπεδοχλῆς χαὶ Πυϑαγόρας ὑπὲᾳ . καϑαρσίων. vo-
μίζουσι. fortasse ob hanc causam, «ued uterque
quorumvis animantium, .non heminum solum, cae-
dem religiose, tanquam piaculum, . detestati: sunt,
Bafometum et illud galeatum phantasma , ' quod i in fabula Shakspearia-
na introducitur, memorat Phlegon Mirab. 1Π. 50. cf. Vandal. de Idol.
P. Ss. Voas. ad Moeimon. c. VI. 2. 74. Arnkiel. Cimbr. Heidenth.
P mE
[66] Supplendum ἀναφαένει» vel ἀγοῤεύειν.
2389 LIBER $ECUNDUS.
umde Theémiatius Or. IL: 38. A. zoS$eoéc φυλάξαι
καὶ δικαίου φόκαυ τὰς χεῖρας μᾶλλον Φέρέχύδου
χρὺ Πυϑαγόρου" eujus religionis Orphemm quo-
que participem faisse, preximo dioettr loco.
VE Rituum seeretiorunr administratione: Or-
pheum vatem.a vulgaribus poetis discermit Plato
Protag. p. 316. D. πρόσχημα πονεῖσϑαι τοὺς μὲν
παίησι», οἷον. “Ὅμηφον. καὶ Ἡσίοδον; τοὺς δὲ αὖ
τεολευδθ. τὸ χαὶ χρησμιρδίαν , τοὺς ἀπφί τὸ Ὄρφέα
καὶ. Μουασάϊοι, queclocó utrum de utro praedice-
tur, intelligitur ex Philostr. Herr. H. 19. 698. Ὀρ-
φέόμι ἐν: πολλοῖς. div wes τὸρ θεολογίαν ὑπέρῇρεν
(Ὁμκηφοςξ), -ΜΙοσσαῖον δὲ in oM χϑησμῶν. Mb
Orpheo Liberi Patris sacra institua esse, pleri-
que tradunt. et antiquissimi, mon ita multi :«Eleu-
sinia, pauci mysieria im universwas ^ Apolloderws
L..3u 2; ejos δὲ ᾿Ορφοὺο xai zfiovóeov τὰ uvorá-
ρα. -Dactantias ἤει I. 22, p.154. ed; Buone
Sacra Libezi primub Orpheus duxit ih
Graeciam — -- 68. sacra. etiammuned ' Or:
. pháca appellantur; : Proculus in: Poli. p.308.
᾿ Ὀρφεὸς Gre τῶν. yfispógov τελεπῶν Sepp vero-
μενος τὰ ὅμοια TDeiy Xéyeros τῷ σφετέρῳ Oud:
Diodorus ΕΠ. 64, auctor. est Tharopem: Tiíraciae
regem. a Duenyso cermditutm esse, a Tharope au-
tem: Oeagrum filiwew eum imperio aecepisse τὰς
iv Toit: μυυνηρίοις Tekerag, Oe ὕστερον. Ὀρφέα μα-
ϑόντα πολλὰ μεταϑεῖναι τῶν ἕν τοῖς ὀργίοις, διὸ
καὶ τὰς ὑπὸ Διονύσου ytvouérag τελετὰς ᾿Ορφεχὰς
προφηγόρευσαν,» quibus consentanea sunt Herodoti
aliorumque testimonia infra C. IL. producenda.
iO R P RETO A. 239
Eleusiniorum institutionem comenuni fere antiqui-
tatis consensu. ad Orpheum refemi auctorem as-
severat Clavierius in Hist. d. prem. tems T. I. 87.
. et Meinersius in. Comment. Geetting. T. XVI. 213.
Eumolpum post Diedori demum tempera ad hunc
. henerem evectum potat, sed neuter evincet ut
. apertissima Istri, Androtenis, Acesodori alierum-
que testimonia, qui Bleusinia definite Εὐμόλπου
ógy« (Epigr. ddéoz. DCCL.) Ewmelpum cendito-
rem vecant, postponamus ambiguis Aristophanis
;, e Demosthenis indiciis Rann. 1059. Or. I. e. Ari-
sog. p. 772. qui quum Orpheum indistincte tele-
tas invenisse affirmant, non impediunt, quominus
wium earum genus seorsuim Eumelpo inscribamns
auctork — Neque necesse est im Eurip. Rhes. 933.
ubi Orpheus μυστηρίων ἀποῤῥήτους φάνας (qo
γάς) imstituisse ᾿ commodo Atheniensiam dicitur,
Hleusimüa: potius .intellpi quam: sacra lustralia in
. wüvergum, Atheniensibus: non amus: quam cbóe-
rs Graecis honora (οὐ salutaria. . Gravissimuni
vero argümeutum -praebent Eimnolpi cum QGerere
commercin[*]-: et. in: οἱ Eleusinio: principatus,
quarum rerum: memoria cun Eleusiniorum insé£h
tutione conjunctissima est; Orpheunr autem ne in
Attica quidem comunoratum esse constat[*]. Ge-
neratim mysteria ei imputat Eusebius Praep. Ev.
I. 6. 17. D. φασὶ πρῶτον. Ὀρφέα ᾿“μεταστησάμενον
. [8] Huc etiam referri potest; quod Plinius narrat VIL. 57. p. 59.
Bip. Culturas vitium et arborum invenit Eumolpus Áthe- -
Diensis. . di
[6] Nihil contra valet quod Sidonius Apoll. Carm. VI. 1. Orphéum
Panathegaea coneelebrantem inducit, nec Lei Leontidarum Eponymi.
ab Otpheo ortus; sed carmina Musaeo Atheniensi inscripte, modo
940 LIBER.SECUNDUS .
τὰ παρ “γυπαίων “Ἕλλησι παραδοῦναι "μυστήριλ᾽
οὐ Schol Eur. Alc..985. πρῶτος ᾿Ορφεὺς μυστήρια
δεῶν παραϑόέδϑωκεν, ὅϑεν:-χαὶ 'ϑρησχεία τὼ μυστή-
θιὰξ χαλεῖται, ἀπὸ τοῦ Θρᾳκὸς ᾿Ορφέως᾽ quae ori-
ginatio certatim laudatur. v. Kuester. ad Suid. s.
Θρηυκεύειν. Ned. singula mysteriorum genera ab
Onpheo introducta recenset Theodoretus Therap.
I. 699. T. IV. Schule. .^Ghu “τῶν. 4ftovvoicoy xoi
τῶν Παναϑηναίων xci μέντοι τῶν Θεσμοφορίων
xui. τῶν "Eksvawíiww τὰς “τελετὼφ ᾿Ορφεὺς el; τὰς
ἀθήνως ἐκόμισε, xev she Αἴγυσεον᾽ ἀφικόμεκος τὰ
τῆς Ἴσιδος. καὶ τὰ τοῦ Ocápadog εἰς τὰ τῆς Δηοῦς
καὶ: u& τρῦ νδισυνύσου μετατέθϑειχαν ὄργια ,' διδάσχει
Πλούταρχος (Fragm.:84,:801.) xoi δπεόδωρος. (Ι.
90.). μέμνηται δὲ xat “ημοσθένης (Or. c. Arist. l.
c) xot φησι vóv Ὀρφέα τὰς ἁγιωτάτοις τελετὰς
ἐπιδεῖξαι" perverse ille veterum: testimonia . inter-
pretátus; nam Thesmophoria et. Pana&henaea nihil
ad Orpheum, acne Dionysia quidein sed Baochica.
Plutarchi loens, quem ante: oculos habuit, nón ex-
tnt amplius; sed. Diodorss: hanc narret Aegyptio-
rüm fabellam, cui vix ipse! fidem. habet: Ὀρφέα
φὰσὶ' τῶν μυσειχῶν vchevdy ae πλεῖσεα ἀπεκέγχοι--
σϑαι' τὴν -μὲν γὰρ ᾿Οσίριδος .τεϑοτὴμ. ami: ἀιονύσαυ
τὴν' αὐτὴν εἶναι, τὴν δὲ! τῆς: ΠἸσοδος: ττῇ, τῆς Μή.-
μγερσς ὁμοιοτάτην ὑπάρχειμ: τῶν ιἀνομάτων.: μόνον
ἐνηλλᾳγμένων᾽ et c. 29. ᾿Οὐῤφέα εἰς «ἴγυπτον πα-
ραβαλόντα. xol μετασχόντα τῆς τελετῆς xai τῶν
ut antiqua, sint, indicium quoddam gentilitatis afferunt. Qui Eumol-
pum ab Orpheo eruditum tradunt. v. Ovid. III. Poat. III. 41. hujus
controversiae componendae rationem ostendunt speciosam magis quam
probabilem. . TEN !
ORPHIC A. 24]
Διονυσιαχῶν μυστηρίων μεταλαβόντα τοῖς τε Kaó-
μείοις φίλον ὄντα μεταϑεῖναι τοῦ ϑεοῦ γένεσιν ἐκεί--
yoig χαριζόμεναν [], unde nihil aliud consequimur,
quam ut Orphei sacra potissimum in Cereris Li-
berique cultu posita fuisse intelligamus; quos deos
inferis praeesse crediderunt non solum Aegyptii.
Herodot. II. 123. verum etiam Graeci Artemid.
I. 35.[*] Nec fortuitum videtur, quod Herodotus
eodem loco subjungit, Aegyptios primos fuisse
qui animos interitus expertes post mortem ani-
malium corporibus insinuari, transactis autem ter
mile annis in humanam. formam restitui dicerent,
eamque sententiam Graecerum nonnullos ample-
xos esse. . Hine enim intelligitur, cur Orphici ejus-
dem sententiae fautores sacra sua, quibus scelera
expiari omnisque poenae post mortem subeundae
metum amoveri sponderent, iis inscripserint nu-
minibus, quorum vis ad inferos et ad alterius vi-
tae conditionem pertinere crederetur. Verum hoc
in antecessum; nam trgetabitur postea ex pro-
fesso.
[f] Orpheum natu Aegyptium fuisse serio defendit Larcherus ad
δὰ Herodo. II. 81. 848. et hinc in anaglyphis Oruim sünillime Orpheo
repraesentari ferarum coetu circumdatum. Pausaniae locus VI. 20.
quo Schmidtius Opusc. Diss. III. p. 10. 120. ridiculam opinionem sta-
bilivit, jam dudum emendatus est. Orphei ille comitatus silvestris
saepius in artificum veterum monimentis apparet. ᾽ν. Áringhi Rom. sub-
terr. VI. c. 21. Caylus Rec. T. III. 51. Xckhel Doctr. Num. IV. 68.
et 74. Welcker ad Philostr. Imagg. p. 611.
(£] Praecidanea porca Cereri mactabatur ab eo, qui mortuo ju-
sta non fecisset. Festus s. v. Heredi porca praecidanea suscipienda
Telluri et Cereri Varro Fragm. p. 247. Bip. τῇ ϑωδεχάτῃ ϑύσαντας.
ἔδει Δήμητρι λύειν τὸ πένϑος Plutarch. Lycurg. c. XXVII. τοὺς νε--
χροὺς ᾿4ϑηναῖοι 4ημητρείους ἔχάλουν τὸ παλαιόν Id. de Fac. in Orb.
un. XXVIIT. 91. T. III. Et quidam cerritus hinc derivant, quasi
larvatus. v. L. I. 6. 11. not. c.
j 16
|
—
242 |» LIBER SECUNDUS. !
Complurium sacrorum auctorem ferri Or-
pheum Pausanias tradit sed ita ut aut non ad-
sentiatur affirmantibus aut etiam aperte repugnet: -
“ακεδαιμονίοις ἐστὶ vac. Κόρης Σωτείρας, ποιῆ-
σαι δὲ τὸν Θρᾷκα ᾿Ορφρέα λέγουσιν, οὗ δὲ "feo
HI. 13. “ήμητρα χϑονίαν “αχεδαιμόμιοι μὲν σέ-
βειν φασὶ παραδόντος σφίσιν ᾿Ορφέως" . δόξῃ δὲ
ἐμῇ διὰ τὸ ἱρὸν τὸ ἐν Ἑῤμιόνῃ κατέστη καὶ τού-
τοις XOoviuy νομίζειν “]ήμητρα ib. c. 14. Θεῶν
Αἰγινῆται τιμῶσιν "Exóvgv μάλιστα καὶ τελετὴν
ἄγουσιν &rv& πῶν ἔτος Ἑκότης, ᾿Ορφέα aquo κα-
ταστήσασϑαι viy τελετὴν λέγοντες IE. 30. De his
lequitur Origenes c. Cels, VE. 290. οὐ ϑοχεῖ meg
Ἔλλησιν εἶναι ἐξαίρετα và τοῦ Μίϑρα παρὰ tà
Ἐλευσίνια ἢ τὰ παραδιδόμενα τοῖς ἔν ΑἸγένῃ μυου-
μένοις" de argumento. (ne quis a me praeterris-
sum miretur) nihil constat; sed nstralia fuisse
haec sacra eoque-Eieusiniis dissimilià intelligitur
ex Aristephanis Vesp, 122. ubi Philocleo, ut ab -
insania liberaretur, primum Corybantibus initia-
tus, post Aeginam deductus dicitur. Lucian. Na-
vig. ὃ. I5. p. 168. T. VHI. πῤῶτον. ἐς 4iyiwov
ἐπὶ τὴν τῆς Ἐγοδίας τελετὴν διεπλούσαμεν- ubi
᾿ πρώην legendum. A Libanio Or. p. Aristoph. p.
426. laudatur Menander quidam φίλος ἝἙκατῇῃ
. πλέων μὲν elg “ἴγιναν. ὑπὲρ τῶν ἐκείνης ὀργίων;
χορυφαῖος ὧν τοῦ ϑιάσου.
VIL Quantam Orpheus artis medicae scien- -
τ tiam habuerit, ostendit Chori oratio Eur. Alc. 970.
medicamentum expetentis in tabulis Thraciis per-
scriptum, τὰς Ὀρφέως κατέγραψε γῆρυς. Musi-
-
|
^7
ORPHIC A. 245
cum summum fuisse non solum novitii testantur
auctores, quales hactenus producti sunt, sed Pin-
darus, Aeschylus Agam. 1640. Euripides Iph. A.
1199. Summam autem omnium, quae de Orpheo
praedicantur, Pausanias complectitur IX. 30. *Oo-
φεὺς ἐπὶ μέγα ἦλϑεν Ἰσχύοον οἷα πιστευόμενος εὗ-
ρηκέναι τελετὰς ϑεῶν χαὶ ἔργων ᾿ἀνοσίων χαϑαρ-
μοὺς νόσων τὸ ἰάματα xoi τροπὰς μηνιμάτων
ϑείων. quae omnia ad unum genus recidunt, cui
recentiores Magiae nomen indiderunt. Quo con-
tinetur τελεστοῦ notio piacula publice privatim-
que suscepta procurantis et animi corporisve la-
bes seu proprio errore contractas sive hereditarias
arcanis quibusdam cerimoniis expiantis.
VIIK. Postremo, ne quid omittatur, Orpheus
Thracum populis fuit auctor amorem in
teneros trànsferre mares." Ovid, Met. X. 83.
Hyginus Astron. VII. eumi a mulieribus discerptum
tradit per Venerem instigatis, quia Jupi-
ter ih lite de Adonide Calliopen judi-
cem dederat; alii dicunt quod Orpheus
primus puerorum ámorem induxerit; quod
ἃ Phanocle ita traditum est. Pláto Rep. X. 620.
Α. éjus mortem violentam et natum hinc in mu-
lieres odium commemorat, quas an vivus offen- .
derit Orpheus, nullius antiquioris auctoris testi-
monio constat, nec satis liquet crimen ipsum (quo
Thamyris quoque infamatur) utrum ex Thracum
moribus conjectum an e sacris carminibusque Or-
phicis ductum fuerit.
. 16 *
244 LIBER SECUNDUS.
Car. Il.
' De esta Orphitca.[*]
Adhuc in vestibulo totius quaestionis versati
sumus; sequitur ut de disciplina Orphica dica-
mus, quae pluribus praeceptis continetur et re-
. conditioribus. .Primum hoc ponam quod Hero-
dotus in transitu prodidit IL. 81. ubi Aegyptios
vulgo laneis vestibus uti narrat: οὐ μέντοι ἔς γε
τὰ ἱρὰ ἐσφέρεται εἰρίνεα οὐδὲ συγχαταϑάπτεταί
σφί᾽ οὐ γὰρ ὅσιον᾽ ὅὃμολογέουσι δὲ ταῦτα τοῖσι
Ὀρφικοῖσι καλεομένοισι xoi Βαχχικοῖσι, ἐοῦσι δὲ
ϊγυπτίοισι καὶ Πυϑαγορείοισι [**]* οὐδὲ γὰρ τού-
τῶν τῶν ὀργίων μετέχοντα ὅσιόν ἐστι ἐν εἰρινέοισι
εἵμασι ϑαφϑῆναι᾽ ἔστι δὲ περὶ αὐτῶν ἱρὸς λόγος
λεγόμενος᾽ ex quo non. sequitur Orphicorum sa-
crorum cultores usum lanearum vestium prorsus
repudiasse, licet id affirmare videatur Apulejus
Apol. p. 495. Lana jam inde Orphei et Py-
thagorae scitis profanus vestitus est. Py-
thagoram ipsum huic legi se obstrinxisse negat Ari-
stoteles Diog. VIII. 19. Neque veteres Orphicos scru-
pulosiores fuisse arbitror quam Aegyptios ipsos,
qui quum vulgo valeret opinio morticinis coelestes
pollui religiones[*], eadem cautione in sepulcro-
[2] Minimam partem eorum, quae huc perünent, complexus est
Fraguierius in Dissert. Sur la vie Orphique, in Mem. Acad.
Paris, T. V. p. 117. prune ^
[88] Prave hunc locum Δ Wesselingio sollicitari dndum monuit
in Prolus. qua ostenditur dogma de perenni ani-
morem natura per Biegeinis pro agatum esse myste-
ria, in Biogr. Goetting. T. II. p. 87. 1d, quod ostendere tus
est, non obtinuit. ui 1 n
[8] Varro de L. L. VI. 5. scortea ea, quae ex corio et
MM MÀ ——— ——— M —— M ——— ————————————————
ORPHIC A. 245
rum cerimoniis usi sunt; idque superstitiosis hoc
facilius persuaderi poterat, quod linteae vestis
usus Graecis antiquis domesticus erat (v. Werns-
dorf. ad. Him. XI. 572.) eoque aptior ad rem di-
vinam. llle vero ἱερὸς λόγος sine dubio ad me-
tempsychosin spectabat monebatque initiatos ut
animum ἃ corporis commerciis, quantum fieri
posset, avocare studerent; quam rationem quia .
Bacchicorum initiorum auctores Orphici a Pytha-
gora assumserant, Pythagoras ab Aegyptiis, pro-
pterea Herodotus orgia illa Pythagorica et Aegy-
ptia esse dicit, quippe ad Pythagorae et Aegy- |
ptiorum sententias composita.
Haec quidem de cultu Orphicorum tradun-
tur; neo minor illis cura victus mundi, nullaque
animantium caede parati. Plato Legg. VI. 782. D.
ϑύειν ἀνθρώπους ἔτι καὶ νῦν παραμένον δρῶμεν
πολλοῖς, xci τοὐναντίον ἀχούομεν ἐν ἄλλοις ὅτι
pellibus sunt facta; inde in aliquot sacris et sacellis
scriptum habemus, Ne,quid scorteum adhibeatur, ne
quid morticinum. De Carmentae hoc refert Ovidius Fast. I. 629.
Àppianus Civ. IV. 11. 726. ὑπόδημα λευχὸν ἀττιχὸν, ὃ καὶ ᾿4ϑηναέων
ἔχουσεν ἑερεῖς καὶ ᾿4λεξανδρέων, καὶ καλοῦσι φαιχάσιον" et papyro, ut
videtur, textili, quo sacerdotes Aegyptios usos esse scimus. v. Schmidt.
de sacerd. Aeg. p. 44. ὑποϑήματα Alyvmtux vocat Aristides Or. Sacr.
L 287. In Kratosthenis versu (Bernhardy p. 160.) quem affert Bal-
dunus de Calc, ant. c. 14. p. 181. πέλμα ποτιδάπτεσχεν ἕλαφροῦ
ῥαιχασίοιο , Scribendum videtur ποτιῤβῥίσετασχε, de aquila illa, quae Ὁ
vanti Rhodopidi calceum surripuit x«l ἐχόμισεν cl; Méuquy dixa-
ζονεος Ἡιαμμιτίχου καὶ slc τὸν κόλπον ἐνέβαλε τὸ ὑπόδημα Aelian. V.
H. XIII. 58. sive ut Strabo ait XVII. 05. ἔῤῥιψε. P4thagoricus ille,
qui a sutore Phaecasia emit Senec. Benef. VH. 21. sine dubio propter
praeceptoris interdictum .8corteis uti noluit, ac fortasse etium βασιλέ-
δὲς, quas Athenis rex sacrorum gestabàt Poll. VII. 25. papyraceae
aut linteae erant; Romae quidem Flaminicae morticinis calceis uti non
licebat Serv. Aen, IV. 646. nec fortuitum videtur quod Lucianus Alex.
$. 39. 100. T. V. Eumolpidás et Ceryces Paphlagonicos carbaüinis in-
duit; certe in magico sacro Àmmian. XXIX. 1. 80. oraculi consultor
linteis indumentis amictus est, calceatusque itidem linteis soccis.
^n
246 LIBER SECUNDUS.
οὐδὲ βοῦς ἐτόλμων γεύεσθαι, ϑύματα δὲ o)x ἦν
ϑεοῖς ζῶα, πέλανοι δὲ καὶ μέλιτε χαρποὶ δεδευμέ-
vo, καὶ τοιαῦτα ἄλλα ἁγνὰ ϑύματα᾽ σαρκῶν δ᾽
ἀπείχοντο ὡς οὐχ ὅσιον ἐσϑίειν, οὐδὲ τοὺς τῶν
ϑεῶν βωμοὺς αἵματι μιαίνειν, ἀλλὰ ᾿Ορφικοί τινες
λεγόμενοι βέοι ἐγένοντο τοῖς τότε, ἀψύχων μὲν
ἐχόμενοι πάντων, ἐμψύχων δὲ πάντων ἀπεχόμενοι
qnibus comcinunt Euripides Hipp. 946. ἄψυχον
βοράν ad speciem vitae aametae Orphicaeque re-
ferens, et apertius Plutarchus Conviv. Sept. XV.
38. T. VHI. (159. C.) τὸ ἀπέχεσθαι σαφχιᾶν ido-
δῆς, ὥςπερ "Ogqén τὸν παλαιὰν ioroQoUat, σόφι-
σμα μᾶλλον ἢ φυγὴ τῶν περὶ τὴν τροφὴν ἀδιχη-.
μάτων ἐστί. Et Hieronymus adv. Jovim. L. Il.
. p. 206. T. IV. ed. Martiag. Orpheus in car-
mine suo esum carnium detestatur. ln
. earminum Orphicorum reliquiis nullum hujusmodi
praeceptum legitur, nisi forte senariis istis, quos
idemtidem profert Sextus c. Math. II. 31. IX. 15.
c. Phys. L 2. 551. c. Rhetor. Il. 295. γόμων à»-
αιρεϑέντων xoi αἱ πόλεις διόλλυνται" παρ᾽ ὃ καὶ
ὃ ϑεολόγος Ὀρφεὺς τὸ ἀναγκαῖον αὐτῶν ὕπο-
φαίνει —
"H» χρόνος, ἡνίκα φῶτες ἀπὶ ἀλλήλων βίον εἶχον
σαρχοδαχῆ, κρείσσων δὲ τὸν ἥττονα φῶτα δάϊζε [5]
[9] Simile exordium Lini |
ἦν ποτέ τοι χρόνος οὗτος ἐν. ᾧ ἅμα πάντ᾽ ἐπεφύχει!Ἡ —
( ὁ χρόνος Uf ἣν Κρισαῖον ἔϑνος Presbeut. "hesal. in Hipp. op?
. L p. 4. ἦν ποτε χρόνος ἐχεῖνος ὅτ᾽ ἤμην byà τοιοῦτος Diog.
56.) sed eadem sentenida Moschionis : μὴν ἐν | s
ἣν γάρ ztor αἰὼν κοῖνος, ἦν ὁπηνέχα
θηρσὶν διαίτας εἶχον ἐμφερεῖς βροτοί.
0 δ᾽ ἀσϑενὴς ἣν τῶν ἀμεινόνων βορά x. τ. ἕ.
QRPHICA. 247
declarare voluit poeta quam imuaanis fuerit pri-
scoxum vietus et quam facile eo xelepsuri sint
homines, nisi a teneris imsuescant manus a caede
et sanguine abstinere. Arzistephanes, quum Or-
pheum praedieat quod zeAereg ἡμῖν κατέδειξε qó-
voy: v ἀπέχεσθαι, ambigue lequutus est; clarius
Horatius 4, P. 391. silvestres homines cae-
dibus et vi tu foedo deterruit Orpheus,
anthropephagorum imunanitetem designat. —
Tantulum est, quod de Orphica disciplina,
si veterum testimoniis acquiescimus, dicere pos-
simus; sed multa, quae de Pythagoreorum insti-
tutis[^] memoriae prodita sunt, ad Orpbicos, pro- .
pter summam utriusque sectae similitudinem,
transfeme liepbit. Falsa fortasse. βοᾷ pervagata
opio est, Pythagoram sanetioris vitae praecepta
amt ab: Aegyptiis accepisse ant ab Orpheo. Illud
affirmant Isocrates Busir. c.. XI. 375. Πυϑαγόρας
| ἀρικόμενας εἷς ἀἴγυπτον xci μαϑητὴς ἐχείνων γε-
γόμενος. τήν τὸ ἄλλην φιλοσοιρίαν πρῶτος ἐς τοὺς
Ἕλληνας ἐχόμισε καὶ περὶ τὰς ϑυσίας τε καὶ τὰς
ἁγιστείας τὰς ἐν τοῖς ἱεροῖς ἐμφανέστερον τῶν ἂλ-
λων ἐσπούδασεν. et Plutarchus Symp. L. VIIL
Quaest. VIII. c. 2. “Πγυπτίων τοῖς σοφοῖς συγγε-
γέσϑαι ὁμολογεῖται , ζηλῶσαί vs μάμστα τὰ περὶ
τὰς ἱερατικὰς ἁγιστείας. εἴ. Suid. s. Ἱερατική. Ab
Orphicis, Aegyptis et Chaldaeis edoetum. Pytha-
ap. Stob. Ecl. Ph. I. 9. 88. p. 240. οἱ Euripidis in Bis pho. Ll
ἣν χρόνος Us. ἦν ἄταχτος ἄνϑρώπων βέος
καὶ ϑηριώδης loy voc ϑ' ὑπηρέτης. -
[ee] Haec quoque Plato Rep. X. 600. B. Πυϑαγόρειον βίον no-
minat.
248 | LIBER $ECUNDUS..
goram philesophiam cum deorum colendorum
scientia conjunxisse auctor est Jamblichus X X VIIL..
151. ld qui tradidere, prae ceteris superstitiones
castimoniarum et praecepta (ut verbo utar eccle-
siastico) sanctimonialia respexisse videntur, qui-
bus Pythagorei sese devinxerunt. Horum pluri-
ma et Orphácis simillima affert Diogenes La. VIII.
33. τοὺς ϑεοὺς τιμᾷν ἀγνεύσντας᾽ τὴν δὲ ἁγνείαν
εἶναι διὰ χκαϑαρμῶν καὶ λουτρῶν xai περιῤῥαντη--
ρίων καὶ διὰ τοῦ αὐτὸν χαϑαρεύειν͵ dnó cvs κή--
δους xoi λεχοῦς xai μιασμάτων πάντων, χαὶ ἄπ-
ἔχεσϑαι βρωτῶν ϑνησειδίων τε κρεῶν καὶ τριγλῶν.
xai μελανούρων καὶ ὠοτόχων ζώων καὶ τῶν ἄλ--
λων, ὧν παρακελεύονται καὶ οἱ τὰς τελετὰς ἐν
τοῖς ἱεροῖς ἐπιτελοῦντες" unde disciplinae -
mysticae et Pythagoricae congruentia cognoscitur,
sed. utra utram imitata fuerit, in ambiguo manet.
Pythagoram multa ab .Eleusiniis et Samothraci-
bus didicisse tradunt vitae ejus scriptores; quo-
rum non tantum valet auctoritas, ut nen potius
mystagogos et exegetas Pythagorae exuvias sibi
adaptasse credamus, quod reapse ad fidem pro-
᾿ pius, quia sacerdotes nebilissimi cujusque philoso-
phi inventa sibi asseruerunt. . Plurima utrisque
communia, neutris.propria fuere, quippe a na-
tura ipsa in animis hominum inchoata. Hujus
enim vox est, qua D: Aurelianus cives suos rem
divinam facturos compellavit qua puri, qua
mundi, qua sancti, qua vestitu animis-
que sacris commodi templum ascende-
rent Vopisc. Aurel. XIX. 460. (215. D.) Hinc
ORPHICA. 249
manarunt illa, quae de vitando rerum feralium
't puerperii contactu deque morticinis praeci-
piuntur, et magna pars Pythagoricarum constitu-
tionum: ἀνυπόδητον ϑύειν [ἢ], μὴ τίχτειν ἐν ἱερῷ [
et alia ejusmodi [Π quae quis primus sanxerit,
non magis quaeri debet, quam qui primus nauta
aut agricola fuerit. Pythagoreorum nonnullos pi-
scibus abstinere, hujusque observationis λόγον
ἀπόϑετον καὶ ἀπόῤξητον praetendi Plutarchus re-
fert Symp. VIIL Quaest. VIII. c. 1. nec omittit
apud Aegyptios quoque et Syros et quosdam Ne-
ptuni sacerdotes Graecos id castum haberi, quo-
rum alii aliam rationem sequuti sunt; Graeci,
mea quidem opinione, hanc potissimum quod. he-
roicis temporibus pisces haud facile nisi quum
necessitas urgeret, in coena apponebant v. Plat.
Rep. HII. 404. B. et quos Astius allegat p. 461.
Nitzsch. Comm. ad Odyss. 1V. v. 363. neque diis
immolabantur[5*]. Sed quod ad hujusmodi arbi-
[d] Post Braunium, Bynaeum aliosque, quos Lomeierus de Lustr.
p. 429. et Schmidtius de Sacerd. p. 42. allegant, plura de hoc per-
vagato inore collegit fBipanhemius ad Callim. H. in Cer. 125. Varro
ap. Nonium p. 281. b. (478. ed. Lips.) quum duo templa memorat in
quae introeuntes se non excalceent, rem singularem narrare videtur.
Solinus contra c. XI. de Britomarte loquens Aedem numinis prae-
terquam nudus vestigia nullus licito ingreditur,
[e] v. Wyttenbach. ad Plut. de Superst. p. 1030.
f] τὸ προςχυνήσαντας καϑῆσθϑαι Numae um erat Tri-
san. omae. T. Ἴ 340. Brouckh. ad. Tibull. an . Marini gli
atti d. frat. Arv. T. II. 528. non Pythagorae, ut multi affirmant,
licet α Graecis quoque obéervatum sit. v. Polyb. XV. 29. Ejpigr.
"deg. CCLXXV. p. 172. E
[£] Plutarch. c. III. 1. c. ἰχϑύων ϑύσιμος οὐδεὶς οὐδὲ ἱερεύσιμος"
in universum valet, quanquam non defuerunt, uu piscibus rem
ivi facerent. v. Lud. Nonii De re cbar. L. Π]. c. 3. Festus:
Pisciculi vivi ἃ praetore pro animis hominum Vulcano
dati; et eosdem Julianus dicit óx. V. p. 176. perinde ut canes, equos,
250 | LIBER SECUNDUS.
tria attinet dextra in templa ingrediuntor,
sinistra egrediuntor["], dis inferis paria
offerunto, imparia coelestibus Plut. Num.
XIV. 171. Jamblich. 1. c. c. 156. Serv. Aen. IV.
305. haec duhito an apud ullam civitatem in
commune recepta fuerint, quasquam in eetero
deorum superorum et inferorum cultu pleraque
diversis atque adeo contrariis cerimoniis agun-
ἐὺ [ἢ]. Sunt vero etiam quae, prout interprete-
ris, tam. popnli arbitrio constituta quam philoso-
phorum decretis apta et connexa videantur. . Cu-
jus generis sunt illa: Apulej Met. XL 537. se-
|" pes submerso fluctibus capite, quod
eum numerum praecipue religionibus
aptissimum divinus ille Pythagoras pro-
didit. Idem Apel..p. 476. non enim ex omni
ligno, ut Pythagoras dicebat, debet Mer-
curius exsculpi['] Plinius XVI. 14. quidam
sSuperstitiosius exquirunt materiam, un-
de numen exsculpant, et quanquam Pria-
pus haud gravatur ficulneus esse, non
tamen idem liceat in Mereurio. quae Ho-
ἐν τελεστικαῖς ϑυσίαις immolari, ἂν τιμητηρίκις non item; nec vete-
res Ebraei deo offerre fas duxerunt.
(h] Petron. c. 30. exclamavit unus e puerià, dextro
pete v. Goesii net. d
Seryius Aen. VIII. 106. dici solebat in sacris da
quel. ebes de manu dextra aris. Septimius in Wernsdorf.
,Poet. Min. T. IL. p. 288. inferis manu sinistra immolamua
pocula. cf. Marini 1. c. T. IL. 692, Sic et Servius Aen. VI. 244.
vina libari in sacris supernis, vergi in infernis dicit.
[1] Proverbium in Lex. Ms. Osann. Auctar. p. 78. ix παντὸς ξύ-
λου κχλῷος γένοιτ᾽ ἄν x«l ϑεός" vel, quod eodem redit, χύφων γένοιτ᾽
ἄν. pro qo mendose ibi scriptum χύρ
ORPHIC A. 251
ratii loco Sat. I. 8. aptissima sed ab Heindorfio
praetermissa sunt. Ex his igitur numquid in di-
sdplinam Orphicam influxerit, sciri non potest,
sed quam multis in rebus sectatores ejus cum Py-
' thagoricis consenserint, tum aliunde cognoscitur
*4
tum ex abstinentia τῶν. χυάμων, quo nomine. ple-
rique fabas (Aegyptiacas) Plutarchus autem ova
significari putat Symp. II. 3. ῥῶν ἀπεχόμενος ὑπό-
voy παρέσχον ivíge9o. δόγμασιν Ὀρφικρῖς ἢ
Πυϑαγορικοῖς καὶ τὸ ὠὸν [ ὥςπερ ἔνιοι χαρδίαν
χαὶ ἐγκέφαλον, ἀρχὴν ἡγαύμενος γενέσεως ἀφοσιοῦ-
σϑαι" χαὶ πφοὔφεᾳέν τις inb γέλωτι τὸ
Ἶσόν τοι κυάμους ἔσϑειν κεφαλάς τε τοκήων. —
Didymus in Geepomm. IL 35. p. 183. πρῶτος ἀπ-
ἔσχετο χυάμων ᾿Δμφιάραος διὰ τὴν δὲ ὀνείρων uev-
τείαν" φέρεται δὲ καὶ ᾿Ορφέως τοιάδε ἔπη
^o ΖΖειλοί, πάνδειλοι, χυάμων ἄπο χεῖρας ἔχεσϑε
χαὶ | ΝΣ
Moóv τοι κυάμους τε. φαγεῖν χεφαλάς τε τοκήων.
Orpheum quoque àignificaze videtur Heraclides ap.
Lyd, de Mens.:p..76, dem ineptissimae fabulae
de' fabis jm speciem .humamem, si aub stemeore —
defassge fuerint, transitaris. adstipulatorem npomi-
nat poetam: x4 διὰ τοῦτο τὸν ποιητὴν qeévoi
Ἰσόν τοι χυάμους ve φαγεῖν χεφαλάς ve
τοχήων. Ali hume versum Pythagorieumn cele-
brant, sed ambigue, ut nescias. utrum ab Orpheo
usu ceperint Pythagorei an proprio fetu enixi
(8] Augustin. de Haer. XLVI. 12. Manichaei nec vescuntur
carmibus — nec ova sumunt. Id propter alias quasdam Haere-
deorum sententias Orphicis similes praeterire nolui, plura alias di-
D)
252 LIBER SECUNDUS. '
sint. Clemens Strom. III. 435. D. μυστιχῶς ἀπα-
γορεύουσι κυάμῳ χρῆσϑαι χατὰ τὸ ἐπύλλιον ἐχεῖνο
"Iaóv τοι — κεφαλάς τὸ τοχήων. Lucianus
in Gallo ὃ. 4. 296. T. 6. ἀνάγκη σοι Πυϑαγόρᾳ
ὄντι παρανενομηχέναι xoi τὸ ἴσον ἠσεβηχέναι χυά- —
μους φαγόντα; ὡς ἂν sl τὴν χεφραλὴν τοῦ πατρὸς
ἐδηδόχεις. Athenaeus indistincte philosophos hoc
praecipere ait II. 65. E. ubi χεφαλὰς τρώγειν le-
gitur, Eustathius p. 948. veteres, τοῖς παλαι-
οἷς ["] λόγον φασὶν εἶναε ἱερὸν Ἶσόν τοι xvd-
μους vs φαγεῖν᾽ quo ex loco perperam colli-
git Sturzius ad Emped. p. 652. monostichon hoc .
ex Orphei carmine, Ἱερὸς λόγος, excerptum esse;
nam Eustathius praeceptum sacrum intelligit.
Nec minus ambigue Sextus Pyrrh. Hyp. Ill p.
184. ἔνιοι ϑᾶττον ἄν τὰς χεφαλὰς φαγεῖν φασι
τῶν πατέρων ἢ κυάμους" quibus verbis Aegyptios -
significari putat Hlemsterhusius ad Lucian. Dia].
Mort. XX. 40. eadem, ut constat, superstitione
obstrictos. Sturzius, quo nemo exactius hunc lo-
cum tractavit, Empedoclis versibus ἐπύλλιον illud
inseruit, nullo, ut ipse profitetur, certo auctore.
Haec de secundo versiculo. Antecedentem Em-
pedocli tribuit Gellius II. 11. sententiae summam
(χυόμων ἀπὸ χεῖρας ἔχειν) Pythagorae vindicat
Callimachus, a Gellio allegatus; Orpheo Gregorius
Naz. Or. XXIII. 535. C. βάλλε μοι Ilv9ayógov -
.
τὴν σιωπὴν καὶ τοὺς κυάμους τοὺς ᾿Ορφικούς. Et
. ['] Hoc omittit Schol. Vict. JV. 589. τοὺς μέλανας κυάμους ovx
ἐσθίουσιν οἱ ἱερεῖς, διὰ τὸ ψυχῆς αἰζηῶν βάσιν ἔμμεναι ?d' ἀνα-
βαϑμὸν ἐξ ᾿Αἴδαο δόμων ὅταν αὐγὰς εἰςανέωσιν.
omo - - . - -
" EE. E) ENERGIE mn a SERA — car EEENEEENMAMEeEAAAAR(-.-....— --- -
ORPHIC A. 253
Pausanias [. 37. ad viam sacram monumentum
ese dicit Mnesithei, quem complura signa dedi-
casse, ἐν οἷς xoi ὃ "loxyoc[*] πεποίηται φχοδόμη-
ται δὲ κατὰ τὴν 000» ναὸς οὐ μέγας, χαλούμενος
Κυαμέτου [1] σαφὲς δὲ οὐδὲν ἔχω λέγειν εἴτε πρῶ-
Tog χυάμους ἔσπειρεν οὗτος, εἴτε τινὰ ἐπεφήμι-
σαν ἥρωα᾽ (δῆλον δὲ) ὅτι τῶν κυάμων ἀνενεγκεῖν
οὐχ ἔστιν ἐς Δήμητρα τὴν εὕρεσιν" ὅςτις δὲ ἤδη
τελετὴν Ἐλευσῖνι εἶδεν ἢ τὰ κχαλούμενα Ὀρφιχὰ
ἐπελέξατο, olóev ὃ λέγω" quod sufficit ad proban-
dum, Eleusinios quoque sacerdotes legumentum
fabaceum detestatos esse. Ab eadem parte ste-
[1] Plutarchi locum in V. Aristid, c. XXVII. 3888. ἑαυτὸν àx πι--
γαχίου τινὸς ὀνειροχριτιχοῦ παρὰ τὸ ᾿Ιάχχειον καθεζόμενος ἔβοσχε"
εἰ Álciphronis III. Ep. 59. παρ᾽ ἕνα τῶν τὰ πινάχια παρὰ τὸ ᾿Ιαχχεῖον
προτιϑένγεων καὶ τοὺς ὀνείρους ὑποχρίνεσϑαι ὑποσχομένων" jam olim
contuli in Diss. de Thriis, laccheumque illo loco, quem Pausanias de-
signat, positum fuisse suspicatus sum ; in Ceramicum transfert Osannus
in Syllog. I. 153. cui accedit Boeckhius Inscr. Cl. IX. N. 481. nullà
^lia ratione quam quia ibi quoque Iacchi sacellum fuit, Equidem il-
lud mihi explicari velim, quae sint πινάχια ὀνειροχριτιχά sive, ut
Plutarchus dicit in Parall Caton. c. III. 488. ἀγυρτικοὶ πίνακες.
Haec nomina affert Casaubonus ad Spartian. Adrian. c. XI. p. 19.
std tabulae divinae, quales ille describit, in somniorum conjectione
pulum usum habent. Talem significare videtur Menander in Heniocho
I. p. 71.
οὐδείς μ᾽ ἀρέσκει περιπατῶν ἔξω ϑεός
μετὰ γραός, οὐδ᾽ εἷς olx(ag παρειςιών
ἐπὶ τοῦ σαγιϑίου"
cjus forma e Paus. VII. 25. cognosci potest, usus sine dubio multi-
Pr fuit in triviis circulisque, ubi o£ ἐν τοῖς κύχλοις ἀγείφοντες δυοῖν
λοῖν τῷ προςτυχόντι ἀποϑεσπίζουσι Max. Tyr. . $62. Hanc
atem quasi justam mercedem sortilegorum triviaelium et hujus plebeii
αἱ Juvenalis vocat, fati fuisse apparet ex Aristoph. Vesp. 52. δοὺς
δύ᾽ ὀβολοὺς μισϑώσομαι ὑποχρινόμενον οὕτω σαφῶς ὀνείρατα. Lu-
can. Deor. Conc. S. 12. 188. T. 9, ϑεσπιῳδεῖ τοῖν δυοῖν ὀβολοῖν
ἕγεχᾳ, cf. Alex. 6. 19. 82. T. 4. Obolo Apollinem absolvunt Libanius
Dec. 'T. IV. 668. et Gregorius Naz. Or. III. 108. A.
[1] Photius Χυαμέτης ἥρως, ἴσως διότι παρ αὐτῷ ἐχληροῦντο
οἱ χυαμευτοὶ ἄρχοντες ἢ ὅτι ὁ χύαμρς ἐπιπράσκετο παρ᾽ αὐτῷ" quo-
rum posterius verius videtur reputanti forum fabarium viae sacrae vi-
«num fuisse. v. Plutarch. Vit. ἔσαν. p. 337. T. XII.
*
254. LIBER 8ECUNDUS.
terunt Cereris Eleusiniae antistites Pheneatae,
deamque narrarunt quum caetera legumina hospi-
tibus suis largiretur, fabas excepisse Paus. VIII.
75. χύαμον μὲν οὖν ἐφ᾽ ὅτῳ μὴ καϑαρὸν εἶναι
νομίζουσιν ὄσπριον, ἔστιν ἱερὸς ἐπὶ αὐτῷ λόγος"
Neque Ceres solum Pythagorae sententiam appro-
bavit, sed idem in aliorum quoque deorum my-
steriis pro lege valuit: xeuoc πάσης τελετῆς καὶ
παντὸς ἱεροῦ ἀπελήλαται Artemid. I. 65. p. 58. et
.a fabis ad cognata genera translatum est. Plutar-
chus ait Quaest. Rom. c. XCV. νενόμισται τοὺς
ἁγνεύοντας ὀσπρίων ἀπέχεσθαι" sive ob eas causas,
propter quas Pythagorei fabis, pisis et cicerculis
abstineant, seu quia ad evocationes manium et
ad coenas funebres adhibeantur[*]. quarum inter
fercula lupini quoque erant, ob id ferales dicti
Calpurn. Ecl. III. 82. et Pythagoreis interdicti Lu-
cian. Ver. Hist. II. 28. Neque tamen id obstitit,
quo minus et fabae et ceterae species Cerealibus
adnumerarentur frugibus[|"]. Sed quoniam conji-
[Κ] Lydus de Mens. p. 77. χύαμοι eig τοὺς τάφους δίπτονται
ὑπὲρ σωτηρίας ἀνθρώπων" Festus: Fabam nec tangere nec no-
minare flamini Diali licet, quia creditur ad mortuos
pertinere; nam et Lemuralibus jacitur larvis et paren-
talibus adhibetur sacrificiis. De ervo Platarchus: o£ Τράλ-
λεις τὸν ὄροβον χαϑαρτῆρα καλοῦσι καὶ χρώνεαι πρὸς τὰς ἀφοσιώσεις
xul χαϑαρμούς" idemque in V. Crass. XIX. φακοὺς xal ἅλας Ῥωμαῖοι
προτίϑενται τοῖς νέχυσι" quae omnia confirmant, fabae et cetera ge-
. mera quantum religionis habuerint. Eoque etiam spectare videtur, quod
Diogenianus tradit Cent. 1. 50. οὗ μάντεις εἰώϑασει τιϑέναι τὸν ἅλα
καὶ χύχαμον'" ὅϑεν xol τοὺς ἀποῤῥήτων χοινωνοῦντας τοὺς περὶ ἅλα
καὶ χύαμον ἔλεγον. quanquam proverbii hujus aliam fuisse causam ar-
bitror; o£ περὶ ἅλα xol κύμινον Plutarch. Symp. V. 10. 237. dicuntur
[11] Galenus in Hipp. de Morb. Acut. L. I. 14. D. T. XI. Char-
ter. σῖτον μὲν ὀνομάζουσιν οὗ ἄνθρωποι μάλιστα μὲν τοὺς πυρούς"
ἤδη δὲ καὶ τὰς κριϑάς" τούτοις προςνέμουσι καὶ τὰς ζειύς" ἐπὶ “πλέον
ORPHIC A. 255
ciendae praeparandaeque causae gratia jam satis
multa dicta sunt, propius propiusque ad Orpheum
ipsum accedamus, primümque omnium, qua ae-
tate nomen ejus celebrari coeptum sit, pro facul-
tate nostra investigemus.
'
Car. 1].
De aetate Orphes[]
S. I
Quod graecorum scriptorum antiquissimus nul-
lum de Orpheo verbum fecit, id quidam sic ex-.
cusare solent, ut neminem scribentium omnia quae
sciat in libros suos referre dicant. Credo id qui-
dem; sed quomodo sciri potest, notum ei fuisse
quod tacet? Duae omnino sunt viae, quibus quid
quisque veterum noverit, nec tradiderit autem,
invenire queamus; prima, si quid his, quae pro-
didit, ita conjunctum et connexumi est, ut, qui
illa noverit, ne hoc quidem nescire possit; altera,
8i quam rem ea aetate, qua ipse fuit, aut omni-
bus aut certe plerisque notam fuisse constat. At-
qui de Homeri aequalibus nullum praeter ipsius
testimonium valet. Ergo ex adjunctis et antece-
dentibus et consequentibus argumentum ducat ne-
cesse est, si quis Orphei notitiam Homero asse- -
rere velit, hoc est, ex temporum illorum condi-
δὲ ἐχτείνοντες τὴν προςηγορίαν xol τὰ Δημήτρια καλούμενα σπέρμα-
τὰ συγχαταλέγουσι, φακχοὺς δηλονότι χαὶ ϑέρμους χαὶ λαϑύρους,
ἔλυμόν τε xol χέγχρον. καὶ πίσον ἐρεβίνϑους τε καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα.
[8] Haec pars primum edita Calend. Januar. MDCCCXXV.
256 LIBER SECUNDUS.
tione, ex artibus, literis, moribus memoriam et
vestigia ejus latenter impressa eruat[*].
Ad hujus autem quaestionis explicationem
percommode accidit, quod Orphei nomen tot tan-
tisque inventis illustratum itaque cum omni pu-
blica privataque Graecorum religione copulatum
est, ut, si nihil omnium, quae de eo praedicari
solent, Homero notum fuisse appareat, ipsum ad-
huc in abdito latuisse necesse sit. Sic enim de
Orpheo accepimus, eum et cantorem fuisse exi-
mium et fatorum interpretem et medicinae arte
clarum et mysticarum cerimoniarum inventorem
unicum. v. Cap. I. Talem vero hominem tamque
multarum rerum conscium mullum nobis narrat
ille. fidissimus antiquitatis nuncius; sed alii me-
dendi facultatem tribuit, alii scientiam rerum fu-
turarum, hunc sacerdotio praeditum inducit, illum
cantu fidibusque pollentem; quod ut cuique mani-
festum sit, faciam, quod jam diu factum opeor-
tuit sed nemo adhuc exequi voluit[*] atque omnes
locos, quibus aliqua istorum munerum significatio
subjecta est, ordine enumerabo.
Et primum quidem sacerdotes commemoran-
tur hi: apud Cicones Maron Apollinis luco prae-
positus Od. IX. 197. fictum procul dubio nomen
assimilatumque urbi Maroniae jam ab Augia me-
moratae. v. Procl Chrestom. p. XII. Bekk. Inter
['] Hoc ratiocinativo probandi genere ipse utitur Strabo seditiosae
sententiae aüctor: μοχϑηρῷ σημείῳ χρῆται πᾶς ὁ ἐχ τοῦ μὴ ,.έγεσϑαί
τε ὑπὸ ιὸ τοῦ ποιητοῦ ἀγνοεῖσθαι ἔχεῖνο Vm αὐτοῦ τεχμαιρόμενος L.
. XII. 5
[r] Nuper Nitzschius in comment. ad Odyss. III. 439. accuratius
haec pro operis ratione tractare instituit.
ORPHIGCA 257
Trojanos .sociosque eorum. Dolopion Scamandri
ἀρητήρ dl. V. 77. Onetor Jovis Idaei ἱερεύς XVI.
604. summo uterque apud suos henore; Dares
Vulcani V..9. praetereaque, Chryses et Theano,
ille. Apollinis Smünthii, haec. Minervae sacro prae-
fecta. Inter Graecos autem. nullius dei sacerdo-
tem nominatim: proditum legimus; sed fuisse ta-
men aligqes et,ia nomnullis uzbibus complures ex
]l. IX. 575. cognosci potest, ubi Aetoli ad Me-
leagrum placandum $ed» ἑερῆας ἀρίστους able-
gant. Munus eorum. conjectantibus. nihil prius oc-
ourrit, quani.ut templorum cüram penes eos fuisse
dicamus... Cujus.generis praeter illud, ubi Chry-
ses. curábat, duntaxat,duo nománantwr, nisi quid
de Neptuni. aede: apud Xlelicen culti suspicari li-
bet ]À.. VIII . 203.; unum , Minervae . Erechthei II.
546.: alterum; Apdllinis;Pythii 1X. 405. Od. VIII.
80.. Neque;:mihi .fdusin est, ut ea sola fuisse
conten dam ;.- nam. et: templorum. exstructio inter
prima; condendae urbia opera. refertur Od. VI. 10.
et. Ulixis, s0cii,:. mediocris. fürtumae homines, ta-
meéx llyperioni pre delibatis. gregibus templo se
satis facturos spondent XII. 347. At si quis vel
Minervae Alalcomeniàe vél Junonis Árgivae quam-
vis a' Proetidibus ob pauperem cultum contemtae
Schol. Od. XV. 225. exstructa saxo domicilia in-
dulgere. velit, a nobis, quidem facile impetrabit.
Sed tamen plerisque in' locis sacrarum aedium
vice aras 'subdiales : lucosque consecratos fuisse,
crebrior mentio indicat. . Apollinis ara Deli Od.
VI. 125. Jovis, ut videtur, Aulide Il. II. 305. ejus-
17
258 LIBER $ECUNDUS.
l
demque dei ad éastra Greecoram VHL. 350. et
quarta Nympharum in Ithaca Od. XVIT. 210. Lu-
eum Neptuni Onchesto »vvitinum celebrat Ll. IT. 506.
et Apollinis npud TIthacenseg Od. XX..274. Quo
sensu Pyresws Cereris ἕμενος "dicatus, weteres
amibigwat; $ed. Spercheo .um constat in Hellade
τέμενος βωμός ve ϑυήεις M. XXHI. 144. quibus
verbis peeta Jocum quoqwe Veneri consecratum
apad Paphios designat Gd. VHI 287. et Jovis
in Gargaro H. VIII. 48: Sed wt his quaque lo«is,
si mánus omnibus, Δὲ eerte iis, qaae eximia idwe-
dam religione praedita egent, sacerdotes, pracse-
disse putemus, : adducipur Maronis. exemplo et
Onetoris, «eth arae: Idaeae cram habuisse cre-
dibile est. Jam si emnia, quae passim : He. hoc
genete hominum dta süht,.in brevemd summtium
᾿ς wedigamwus, haec sine': ulla' dubitatione alfirmari -
possunt: primum née numera tantum fuisse sa- —
cerdotum quantum: Graecia; tetaplis. frequentata tu-
lit, neque usüin aeque necessarium, quoniam ple-
raque sacrificia adininistrabsiht qui vellent,. publica
reges[*], privata dominé majores, deinde habwisse
: " MEET . ). z ΝΞ ΞΕ
[v] Philosophi politici regibus heroicis tria assignant munera, quo-
rum teftium in sácroruüm publicorum administratione ponitur. v. Dió-
| Stob, Serm. XLVI. 829.. sq. Aristet, Polit. ἘΗ. 9. p. 1£5. .xug
ἤσαν of βασιλεῖς καὶ τῶν ϑυσιῶών,, ὅσαι μὴ ἱερατικαί: quod. Schneide-
fus finms. recte ita interpretafüt, sacerdotes Orecurasse saunifida
stata et, ordinaria, reges et magistratus ea quae ex voto vel republica
bene gest& frerent. Sed Aristoteles ton' plus dicit qu&m ex ro
intelligi potest, sacris modo reges praeesse ut Od. IIL, 345. modo sa-
cerdotes, hos autem cerimoniis anniversariis praépositos fuisse, illos
extraerüinaxis prorsus on ggniféat, et- puwm dup tantam. stata so-
lemnia memoret, unum. Minervae 1. c..alterum Apollinis Od. XXI.
258. quis ea curaverk silehtio praeterAiffk: Ac powda quoque Ar-
Chontes Atheniensium singwli statis infervgllis, certisque diis eagrifica-
ant. . . κι £f καὶ ^
ORPHIC A. - 259
illos quidem tantam apud suos auctoritatem, quan-
tam rerum divinarum administris adjungi par
est[^] nec tamen regiam, ut quidam fingere non
erubescunt, aut regiae similem; nam in imperii
gubernatione et reipublicae procuratione omnino
nullae iis tribuuntur partes. Denique nihil aliud
negotii habebant quam nt templa adornarent et
aperirent supplicaturis, adolerent altaria, suspen-
derent donaria a cultoribus eblata eorumque no-
mine deos propitiarent; quae quidem munia Chry-
ses et Theano obiisse dicuntur. Postremo si quà
coelestium irarum signa apparerent, sacerdotes
fuisse, qui sollicitis oausam offensionis et placandi
viam monstrerent, manifestum ex Il. L, 62. ἀλλ
ἄγε δή τινα μάντιν ἐρείομεν ἢ lepija, Oc x εἴπῃ
ὅτε τόσσον ἐχοίσατο Φοῖβος LfnókAow. et eosdem
αἰδὰ interdmm desrum nuntios et interpretes
egisse. testptur Priami ewatio H. XXIV. 221. εἰ
uiv γάρ μὲ ἄλλος ἐπιχϑονέων ἐχέλευεν ἢ ot udv-
Té; εἶσι ϑυοοχόσε ἢ ἑδρῆες, ψεῦϑός xcv φαῖμεν.
Sed de sacerdotibus satis. ᾿ |
$i
His succedant nunc ii qui aut somnia inter-
pretabantur aut observandis ostentis et avium vo-
[4] Τοῖς ἱερεῦσεν αἰδὼ“ xo τημὴμ «αὖ πόλεις νέμουσιν, ὅει dyo-
ϑὰ κχριγῇ πᾷαιν οἸτοῦνται τοῖς πολίταις Plat. an pbilos. 4. princ. 111.
p. 87. T. 12. Pawllo iaselentius Artemidorus 1Π|. 13. 68. ἑερεὺς χρό
μάμεις — τῆς αὐτῆς τοῖς ϑεφῖς κυγχάνουσι τιμῆς, Sed bullae aureae
digna illa dei Didymaei apephasia, qua jwra stolae sanciuntur
Ὅσσοι ἐς ἀρητῆρειῖς ἀτασϑαλίησι πόοιο
ἀϑανάτων δέζουσ᾽ ἀποφώλια καὶ γερώξεσσιν
17 *
260 LIHER SECUNDUS.
latibus cantibusque res futuras cognoscebant aut
quodam naturali animi acumine coelestium consi-
lia -conjectabant; quorum et numerus longe major
et plane sejunctum a sacerdotibus. munus fuit.
Etenim Calchas etsi Graecorum militantiüm. sacris
omnibus interest, tamen nunquam ἱερεύς vel ἀρήτήρ
dicitur sed oiovonóAoc 1]. 1. 69. ϑεοπρόπος olowi-
στής XIII. 70. et saepius μάντις, ab Aeschylo στρα-
᾿τόμαντις. quo nomine olim et itineris ducem se prae-
buit T. 71. et oblatum in Aulide ostentum inter-
pretatus est IL. 308. 324. et postea, quoties res ex-
igit, invocato: Apollinis numine, ϑεοπροπίας dva-
φαίγει. Ithacenses inter auspiciorum interpretatione
inclaruit Halitherses Od. II. 158. eandemque artem
professus Theoclymenus exul XV. 528. praeter
alios ϑεοπρόπους ; quos Penelope subinde domum
arcessit :mariti super reditu consultura L..415. Eu-
chenori Corinthiorum duei ad Trojam proficiscenti
mortem -praedixit pater Polyidus μάντις Π. XIII.
663. Argos nobilitat Melampus eodem : nomine
insignitus Od. XI. 28]. cf XV. 285. Troadem
Helenus οἱἰωγνοπόλος Yl. VI. 75.[*] colloquii, quod
ἀντία βουλεύουσιν ἀδεισιϑέοισι λογισμοῖς,
οὐχέϑ' ὅλην βιότοιο διεχπεράουσιν ἀταρπόν εἰς.
ap. Julian. Ep. XII. 451. cf. Fregm. p. 997."
. [6] Eustath. 1458. 5. Νεοπεόλεμος χρησϑεὶς ὑπὸ Ἑλένου μένειν
ὅπου ἄν οἴχῳ ἐντύχη ϑεμελίέους μὲν ἔχοντι σιδηροῦς, τοίχους δὲ ξυ-
λίνους καὶ ὄροφον ἐρεοῦν. quorum ignarus Bernhardy in Kratosth. p.
82. in verbis Schol. Med. corruptelam (χατασκχηνοῦντας pro' χαὶ οὕτω
σκηνοῦντας) reliquit. E scriptoribus qui τὰ μεϑ' Ὅμηρον tractarunt,
et hoc oraculüm sumtum videtur et illud quo Philoctetes e Lemno ac-
etue est Schol. Pind. P. L 100. Helenus, cujus χειροσχοπιχόν Ne
nus Expos. c. LXIX. et Suidas citant, Trojanus ille videtur, qui prius
Scamandrius vocatus ab Edoni filio Heleno nomen artemque accepit
Aran. ap. Eustath. p. 626. 25.
.ORPHIC A. 201
Minerva et Apollo conserunt auscultator et inter-
pres VIIL. 44. cf. Quint. Cal. VIII. 254. et Eury-
damas ὀνειροπόλος V. 148. Quem ad numerum
accedunt Merops μάντις eximius apud Percosios
Il. 831. et Mysorum dux "Evvouog οἱωνιστής VM. -
858. XVII. 218. llli autem, qui in extrema
lliade nominantur ϑυοςχόοι, quamnam artem pro-
fessi sint, majoris est deliberationis. Grammati-
corum . sententiae discrepant. Unus, 9vocxóo:,
inquit, ov διὰ τῶν ἐπιϑυμιωμένων μαντευόμενοι,
οὗ χαὶ ἐμπυροσχύποι καὶ λιβανομάντεις". ἱερεῖς δὲ
οἱ διὰ σπλάγχνων" alius vero hoc modo: ϑυοςχόος
ὁ διὰ σπλάγχνων τὸ. μέλλον δηλῶν ἢ δὲ ἐμπύρων
gd» τὰ σημαινόμενα vody. Stoici, quum duo
fecissent. vaticinandi genera, unum artis, quo ἔε-
ροσχοπία continetur, alterum. naturae, quo divi-
natio furoris (τὸ περὶ. τοὺς ἐνθουσιασμούς) Ho-
merum utriusque, notitiam habuisse contenderunt
v. Plutarch. de Poes, Hom. II. c. 212. p. 1238.
qui fortasse. Chrysippi librum zi μαντικῆς se-
quutus est. Et furentium divinationem .quomodo
confirment, paullo post videro; prioris autem ge- .
neris nullum. argumentum - afferunt, in vulgus cre-
dito, nomen μάντις ἃ. μαίγεσϑαι derivatum .idem
significare quod ἐνθουσιαστής. v. Eustath. p. 48.
et 1489. Galenus in Comment. in Hipp. de Morb.
Àcut. Vict. L. 1. p. 10. B.. T. XL μαντιχὴν ὠνό-
uos τὴν οἷωνιστικὴν, xoi ἱεροσχοπίαν τὴν Owtt-
χὴν ὑπὸ τῶν πολλῶν χαλουμέγην, ἣν ὄντως οἱ ἄλ-
λοι παλαιοὶ καλοῦσιν ἱεροσχοπίαν — --- Τοὺς διὰ
τῆς τῶν ὀρνίϑων πτήσεως μαγτευομένους μάντεις
202 ' LIBER SECUNDUS.
.. ἀχάλεσε, καύτοι τὸ τοῦ μάντεως ὄνομα xei j μὰν- |
τιχὴ κατὰ πασῶν τῶν οὕτω προλεγουσῶν τεχνῶν
ἐπιφέρεται" μάντεις γὰρ καλοῦνται οἵ τε ἱεροσχό-
ποι xoi οἱ οἱωνισταὶ καὶ οἱ γενεϑλιιαχοὶ καὶ οἱ διὰ
συμβόλων καὶ οἱ διὰ ἑερείων προλέγοντες, πρὸς
τούτοις δὲ χρησμολόγοι καὶ ϑεομάντεις" ἔνιοι δὲ
xai τοὺς ὀνειροπόλους ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ κληϑέντας
ἐν τοῖς μάντεσι καταλέγουσιγν᾽ ἀλλ' ὅγε Ἱπποχρά-
της τοὺς οἰωνιστὰς μόνους ὄνομάζει μάντεις ὡς-
αὐτως τῷ ποιητῇ .4λλ᾽ ἄγε δή τινα μάντεν x.
i. À. ἱερέα μὲν λέγων τὸν ἱεροσχόπον, ὀνειροπόλον
δὲ τὸν nspi τοὺς ὀνείρους ἔχοντα, μάντιν δὲ τὸν
οἰωγνιστήν᾽ οὐ γὰρ δὴ παρέλιπεν. ἂν αὐτὸν, εἷς τὰ
᾿ μέγιστα πολλαχόϑε τῆς ποιήσεως καὶ τῇ πορὶ τοὺς
οἰωνοὺς τέχνῃ χϑώμενος [Π. Postrema verissime
sed cetera in eodem errore versantur, quo Stoi-
corum opinio, Nam apud Homerum nemo exta
consulit, neque omnino aliud genus vaticinandi
illis in usu fuit, praeter. quae supra nominavi
mus. Narrat quidem multa Plinius VII. 57. Aw
guria ex.avibus Car invenit; adjecit ex
ceteris animalibus Orpheus; aruspicium
Delphus, ignispicia Amphiaraus, auspi-
cia avium Tiresias, sed qui totum locum me-
ditate legerit, ex futilissimis illis Εὐρημάτων scri-
ptoribus haustum esse intelliget. Apollodorus au-
tem, qui Melampum tradit apud Alpheum cum
Apolline. congressum τὴν ini τῶν ἱερῶν μαντικὴν
[f] Fuit liber τὰ περὶ οἱωνιστικῆς τῆς xa$9 Ὅ
neo» inscriptus
Schol. Il. B. 805. cujus auctor Polles, niai fallit conjectura Wolfii
Prolegz. p. CXCVI. v. Fabric. ad Marin. 88. 147.
ORPHICA . 463
addidicisse L: 9. 11. non Hesiodum sequutus ease
videtur, qvi aures ejus.a draconibus perpurgatas
narran& aliud genu& vateinatiomis indicat Schol.
Apoll 1. 118..sed illud eommenticdum stemma,
quo Clytiadae Eliaci Melampodidarum gent in-
serti sunt interposito Clytio Alcmaeonis filio [f].
Postremo, quod Quistes Parall. IX. 331. et Appulej.
de Gen. Secr. p. 52. - Calchanü extispicium tri-
huunt, eodem jure faciunt, quo Virgiliis Heleno
astrolagiam Aen, HII. 360. et Ulixi Tzetzes λεχα-
γνομαντείοαν ad Lyc. 873. Erge Homero solum no-
men ϑυοοχόωμ relinquitur, sed et ambigua signi- -
ücatione e£ in. eo libro positum, qui jam dudum
Criticorum auspicionibus arguitur. Leodem au-
tem Jvocxdov dietum Od. XXL 144. XXII. 310.
3238. nullam rerum futurarum scientiam hahuisse,
valentissimum argumentum est, quod neque suam
neque amicorum soréem mon modo praevidit, sed
Be explorare quidem .per. exta conatua est. Ne-
que plus aücteritatis. afferant, qui ϑυοςχόους ni-
hil aliud quas λεβανομάντεις fuisse contendunt
et Homerum ϑυέων nomine ϑυμμάματα et ἀρώματα
significasse volunt. - Fuit quidem Tiresiae liber
de thuris signis, ἃ Fabricio praetermissus v.
Lutat. ad Theb. IV. 468. sed Homerus ipse no-
men λιβάνου ignorat, nec fallit fortasse Porphy-
rius Pythagoram marrans πρῶτον τῇ διὰ τοῦ λι-
βανωτοῦ μαντείᾳ χρήσασϑαι in V. P. ΧΙ. p. 24.
[ΕἾ] v. Siebelis ad Paus. VI. 17. Simili consilio in Il. I. 69. in-
terjecerunt nomnulli versum, quo Colchontis patria Euboea, pater Abas
proderetur Eust. p. 51.
|. 904 LIBER SECUNDUS.
quanquam is et ceteri["] cenjecturam petius se-
qui quam rem compertam referre: videntur. Ni-
hilo secius, quod Plinius XIII. 1. et. Arnob. VII.
c. 20. affirmant, lliacis temporibus thure suppli-
catum non esse, de .omni genere suifimentorum
valet.
Sed enthusiasmi :sivé füroris . divini hoc: a
Stoicis affertur exemplum: τοῖς. μνηστῆρσεν igi-
σταται ἔνϑεος μάντις ἔχ τινὸς ἐπιπνοέας σημαίνων
τὰ μέλλοντα, eoque Theoclymenum significant,
quem Plutarchus quoque Placit. Phil..1V. .c. 20.
in hujus rei exemplum producit, et illam fera-
lem caedis stragisque speciem a Minerva objectam
Od. XX. 345. —355.[^*] Qui lecus singulari quo-
dam et paene dicam mystico sapore imbutus ne-
que nihil probat, neque tantum, quantum illi vo-
lunt. Nam proci ipsi, quorum mentes dea per-
vertisse dieitur, nihil divinant, Theoclymenus au-
tem, .quem nulla ejusmodi .vis a' sensu : mentis
abstraxit, ventura naturaliter praesagit. Pythia-
rum vero et Sibyllarum furibundae voces si cui
, occurrant, is meminerit, harum quidem nullam
ante Heraelitum[*] mentionem fieri, Pythiae au-
tem ne in Hymno quidem, qui in | Apollinem Py-
[8] cf. Jamblich. V. P. c. CL. p. 814. Diog. La. VIII. 19. qui
Pythagoreos nullum genus vaticinandi praeter illid ex libano probasse
affirmat; Nemesius autem de Nat. Hum. XII. 201. unum illud, quod
in somniorum ánterpretatione versatur.
[bh] Apud Statium Achill. I. 522. Calchas furibundus vaticinatur,
Homerico dissimilis.
[1] v. Fragm. .p. 832. et in Heraditi Epist. ad Hermodor. vIII.
Z(vii« ἐν πολλοῖς χαὶ τοῦτο ἐφράσϑη Ἐξ Ἰάδος χώρης ἥξειν
σοφὸν Ἰταλίδαιεσι. |
/
'"ORPHICA. 205
thium compositus est Quibus omnibus confirma-
tur, illum furorem, quo incitati homines singu-
lari quodam deorum munere futura cernunt sic
. ut praesentia, ab homerids vatibus prorsus ab-
esse. Delphis quidem deus ipse consulentibus in-
certum: quomodo respondisse dicitur Od. VIII. 79.
sed 8 Jove Dodenaeo oracula eadem ratione, qua
aliquot seculis poat in luco Deliaco, edita-credo,
interpretibus SNellis, gente fera et silvestri, nullo-
que divino instinotu' mota sed diuturna fatidicae
arboris observatione, quid cuique significaretur,
scire erocta.: |
Ceterum heroicorum vatum nonnulli regibus
afinitate conjuncti aut ipsi reges fuere, ut Me-
lampus, Amphiaraus, Helenus, quibus Cicero de
Divin. 1. 40. Amphilochum et Mopsum Argivo-
rum principes adjungit, nec tamen efficit, quod
persuadere conatur, omnino apud veteres, qui
rerum potirentur, eosdem amgguria tenuisse [!].
Nam. pleraque pars augurum vitam privatam age-
bant, vagi et liberi, sicut cantores, medici, fabri
et ceteri δημιοεργοί, quibus nominatim aggregan-
tur Od. XVII. 542. et quanquam eorum monitis
saepe obtemperatum est, tamen non summam
omnium apud omnes auctoritatem fuisse, exem-
plo sunt Hector Il. XII. 237. Priamus XXIV. 221.
et Telemachus Od. L 415. augurum et conjecto-
rum responsa ingenuo fastidio repudiantes. Nec
[i] Strabo XVI. 762. διὰ τοῦτο καὶ οἱ μάντεις ἐτιμῶντο, ὥςτε .
. καὶ βασιλείας ἀξιοῦσϑαι — τοιοῦτὸς δὲ. ó ᾿“Ἀμφιάρεως καὶ ὁ Tooqe-
»toc xol ὁ Ὀρφεὺς καὶ ὁ Μουσαῖος καὶ ὁ παρὰ Γέταις ϑεός. ta se
res habet; barbari vatibus servierunt, non Graeci.
266 | LIBER SECUNDUS.
ebtineri potest, quod multi asseverant, vatici-
nandi facultatem 'quibusdam familiis ita a natura
insitam et infixam fuisse ut ad'posteres quasi per
jus successionis perveniret. Nam quotquot nqami-
nantur fatidicorum filii, hi aut ignorant, quid sibi
eventurum sit, aut a patribus acceperunt Εἰ. V.
150. Π. 832. XH. 663. οἱ in nwmerose Melam-
podidarum genere minime omnes illa. scientia
praedii sunt, non Antiphates, non Oioles, non
Mantius; qui vero eam nacti sunt, Polyphides|*]
et Amphiaraus, his Apollinis dono concessa dici-
tur. Od. XV. 245. Sacerdotia an quaedam here-
ditaria fuerint, quod affirmat Zoega in Commen-
tatt. Antiquar. p. 303. dubito; nen quia res per
se veri absimilis, sed quia nullo exemplo com-
probata; Theano quidem non hereditate sed po-
puli suffragiis sacerdotium accepisse, perspicue
docet Homerus; quae autem Muellerus affert|[']
Panthoidarum, Aeneadarum et Nelidarum sacra
.et sacerdotia gentilicia, nullo idoneo auctaere ni-
tuntur. Panthoum Virgilius Apollinis sacerdotem
facit; in quo eum antiquam famam sequutum
.. [k] Welckerus in libro de 'rilogia Aeschyli p. 211. nomen hoc
multiscium interpretatur, quasi a verbo εἰδέναι derivatum , quod
refellit Eustathius p. 1628. 60. Εὐσχείϑης . βαρυτόμωᾳ πρὸς διαφορὰν
τοῦ ἀνὴρ εὐπειϑῆς, μἐμοίως χαὶ Εὐμάϑης xol Πολυπείϑης (leg. Ποΐυ
qeíduc), . Idem p. 1967. 20, βαρύνετας à Εὐπείϑης, ὥςπερ zt πολυ-
, φειδής μὲν ἐπιϑετιχῶς, Πολυφείδης dà χύριον, ὡς ἐν τοῖς πρὸ τού-
τῶν εἴρηται" et ratio ipsa, quae ab εἰδέναι πολύειδος duct ostendit,
non πολυειδής, quod multiformem significat, nedum πολυφειδής, quod
parcipromum. Polyphides rex Sicyonis 'Tzetz. Chil. I. 458. aec
moneo propter eos, qui ignotorum nobis hominum munera ex nomini-
bus eorum conjectare solent, ne quis, ubicunque Thumantis, Euman-
tie, Mantitheus aut Manticlus aliquis memoratur, continuo vatem et
fatidicum fuisse opinetur.
[1] Prolegomena z. Mythol. p. 352.
ORPHIC A. 2017
esse Muellerus concludit ex eo, quod filium ejus
Polydamantem Homerus semel ab hoc deo ser-
vatam narrat. Bed quid mirum, si maximus Tro-
je propugnator unum principum Trojanorum ex
faucibus fati eripit.atque servat? Et cui non ma-
nifestum est, hoc ipsum poetis, qui res ab Ho-
mero traditas ornare et variare constituissent, ma-
teriam fingendi praebuisse, sive auguris personam
᾿ Pelydamanti vellent imponere, sive sacerdotis?
Quod is gravissimo ostento admonitus Hectorem
a certamine avocare studet Il. XII. 207. id quos-
dam induxit, ut et ipsum et patrem in vatum
mamerum adscriberent["] utique praeter Homeri
sententiam , qui prodigium illud, quorsum specta-
re, nemini praesentium latuisse scribit .et Poly-
damantem ipsum ad augures tanquam ad judices
proevoeantem inducit v. 229. Verum hoc nihil
morabantur poetae, qui Homerum, si fieri pos-
set, superare fingendo quam presse subsequi mal.
[m] Aelianus Hist. An. VIII. 5. Polydamantem 'Tiresiae, Polyido
et Theoclymeno adjungit, tanquam ejusdem artis auguralis conscium.
Panthoum Eustathius tradit p. 900. 46. natione Delphum cum legatis
Trojanis oraculi interpretandi causa 'lrojam venisse; Servius Aen. II.
518. Panthue Othryadis filius (Kuphorbi dicit Dares c. VIII.
fratrem et patruelem confundens) templi Delphici sacerdos —
quem filius Antenoris 'Trojam perduxit et sacerdotem
Ápollinis fecit Priamus, Hinc suspicari licet, Panthoi fabulam
lisdem deberi auctoribus, qui oracula Delphica consarcinarunt Mene.
lae οἱ Priamo (Schol. brev, et Venet. ad 1l. V. 64. Schol. Lyc. 182.)
εἰ Paridi (Schol. Ambros. Od. JII. 267.) edita, et illud, quod 'Tro-
jmi a Dodonaeo Jove acceperunt Varro Antiq. divv. L. II. p. 215.
Bip. His adde sortem Apollinis in urbe Priapo Dardano redditam
Schol. Lyc. 29. alteram ejusdem dei Priamo Zeleae ib. v. 815. tertiam
Lesbi Pelopi Ναπαίου ᾿Ἰπόλλωνος Schol Aristoph. Nubb. 144. Bic
etim pro l'ox«e;zc«(ov legendum esse apparet e Suida s. Ναπᾶται et
Macrob. Sat. I. 17. 303. ubi dei pastoris cognomina exponuntur. Ἐπι-
μήλιος, Ποίμνιος, "ovoxóuoc, et apud Lesbios Ναπαῖος, quod fu-
giebat Schneiderum ad Nicandr. Ther. 614.
208 LIBER SECUNDUS.
lent Quin Hectorem ipsum, quem nonnulli ea-
dem nocte cum Polydamante natum ferunt v.
Schol. brev. ll.: XIL 231. Ibycus et Stesichorus
Apollinis filium prodiderunt Schol. Ven. III. 134.
Tzetz. ad Lyc. 266. non alia de causa, quam
quia praesentissimo hujus dei auxilio protegitur.
Num de Polydamante minus fingere potuit Virgi-
lius, quam' de Hectore Jbycus? Ejusmodi testi-
moniis si uti liceret, supra, quum de sacerdoü-
bus homericis tractarem, permagnum numerum
congregare potuissem, Ánium illum hominum re-
gem deorumque ministrum, cujus nomen llias
Cypria celebravit Schol. Lyc. 370. Laocoontem
ab auctore lliopersidis Procl. Chrest. p. XL et
Baechylide Schol. Pind. P. 1. 100. decantatum,
quem quidem Apollinis Thymbraei, ali Neptu-
ni["], pars utriusque dei sacerdotium gessisse per-
hibent Schol. Lyc. 347. Serv. Aen. IV. 201. Qui-
bus in numerum recepüs injuste fecissem, nisi
etiam Chloream et Polyphontem admisissem ab
eodem Virgilio laudatos, hunc Cereris, ut dicitur,
illum Cybelae sacerdotem Aen. XI. 708. VI. 484.
et Nautem Palladii Trojani custodem Dion. Hal.
ΕΝ. c. 68. quod nullum fuit scilicet. Patetne,
quorsum hoc genus argumentandi evasurum sit?
Nimirum eo, ut ne Dictyis quidem testimonium
repudiare possimus, qui Polyxenam Minervae sa-
[»] Anonymus περὶ "4mugt. c. IV. ἣν ἐν τῇ ἀχροπόλει ἕερὸν
᾿Ἵπόλλωνος xol Ποσειδῶνος διαφερόντως τιμώμενον" ὅϑεν συλῶν ὁ
“Ἱαομέδων ἀνήλισχε τὰ χρήματα εἰς τὴν τοῦ τείχους κατασχευήν. He-
rodorum hujus inepti commenti a Servio quoque relati Aen. I. 610.
inventorem esse apparet e Schol. Lyc. 552. Quintus Cal. XIIL. 433.
in enumeratione templorum 'Irojanorum Neptunium omittit.
—
ORPHICA. 260
eris praefuisse narrat L. ΠΙ. c. 7. neque Hygini
de Brise templi Lyrnesii sacerdote Fab. CVI. ne--
que Scholiastarum Il. 1. 39. et Tzetz. Exeg. p. 96.
de Crinide oultore Sminthii. Nam si Virgilius
Cyclicos: sequutus. est, Virgilii aequales Dictys,
emnes ab illo peimo antiquitatis fonte, Llemero, .
et ab' ipsis Homeri fontibus tantumdem .absunt.
Sed quoniam seinel in hanc causam descendimus,
sacerdotibus peregninitatis damnatis socios adda.
mus vates et sortülegos, «wes rerum Troicarum
enarratores post Homerum in civitatem recepe-
runt; primum Mopsum Hesiodi praeconio clarum,
dein Cassandram in Cypriis memoratam Procl. p.
VII. nec praetermissam Bacchylidi v. Fragm. a.
Neuio collecta p. 49. cujus non nomen solum, ut
veteres ádnotart Schol. Vict. Il. XXIV. 699. sed
ipsum genus: vaticinandi: Homero ignotum fuit.
Postea. Aesactm, qui ab avo: materno somniorum
interpretationem ' didicisse traditur[^]| una cum Oe-
none Matris Rheae disciptila Pütthen. c. IV. -Cle-
mens: Strom. I. 334: B. “ Pryli Lesbio, qui Grae:
cis, quomodo Troja capi posset, vaticinatus est.
Schol. Lyc. 219. et Telmisso nobilissimae gentis
auctore Apollini ex Antenoris filia genito. Etym,
M. p. 751. Eustath. δά Dion. 859, Parumne haec
declarant, eos qui post Homerum res Tliacas tra-
etarunt, plurima de suo 'appaeuisse, quae utrum
ab antiqua fama, accepta an ab ipsis conficta sint,
vates aliquis sciat, non homo fliteratus? EE
Nunc ad reliquam partem institutae quae-
[^]: Lycophr. v. 224. Euphor. Fragm. p. 128. . ΕΝ
|. $72 LIBER $ECUNDUS.
Samothracum. sacris: Dardamum fuisse. Diodorus
tradit V. 49. .levissimus. auctor, sed .comanunem
de priseis cerimoniis opinionem sequutus. [4
vero secretum. nescio an a.prineipio omnibus deo-
rum gentiliciorum . sacris adhibitum fuerit. .. Cleo-
menem.quidem Argis Junoni supplicare volentem
prohibuit Heraei. antistes, οὐχ: ὅσιον, imquiens,
αὐτόϑι ξείνῳ “ϑέόειν Herodo. VL.81. eidemque
acropolin .sacrificandi. causa. ingresso restitit sacer-
dos attica his. verbis: 00 «ϑὲκιτὸνιωριοῦκι παριό-
ναι ἐνταῦϑα. Neque Achaei Helioem incalentes
lenibus ,.:.ut: Neptuno: Helicenis- rem divinam fa-
cerent: concessesunt,. Diod. XV.::49.|^]. Quin. in
décreto Piraeensium pagamicü, quo..maximos, qui
exteris tribui possunt, honores.Gallidamant . eui-
dam deferunt, -sapsorum .quorundaim .-pagaualium
uses nominatim .exoipitur: Ko).:0va» Ouoaet .I1s- —
ραιεῖς dv τοῖς χοιμοῖς isoéto váus. wav. Καλλιδά-
Motu μερίδα. xe) teg: καὶ tois ἄλλοις. Πεὶραεεῦσι;
καὶ, συνεστνιᾶσθαι, ἄλλῳ δὲ μοὶ Boeckh, Inscr, G.
"ΈΕΡ, 1 Ν. €L Cujus exclusionis: causaei fortasse
ulis aliae fwere -et' 'nonnullii: priiatáb, ut; quam
. ali Eyvandriis: Atheniensiüm :peregrini omnes: pto-
hibiti. sunt. Anecd; Bekk.: p. 257.:.a.Miltiadis agéné
funebri Lampsaceni Herodo. VI. 38. ab Amphiarai
oraculo Thebani Id. VIH. 134. :ab Asthimils: 'Elei |
1 , * ES
[ph] Pepuli Romani | soeiis noanunquam permissum est. in Capitolio |
siera facere. v. Dio Cass. /LXIX. 15. Liy. XLIII. 6. XLIV. 14. Idem
gretificantur Lafüs Olontá. v. "Chandler. Antiq. Asiat. p. 135. Her-
mionemses. Asinaeis Muretor. 'LThes. T. IL 607. Ludorun. et sacrorum -
communio saepe foedere. pacta Liv. VIII. 1 e et in nutBis sontignnts |
est. v. Eckhel. Doctr., Num. T. IV. 388.
ORPHIC A. 243
V. 2. Schel. Plat. p. 11. Ruhnk. a multis servi -
v. Casaub. ad Athen. XIV. 639. D. a plerisque
barbari, et recentiore memoria Christiani v. Reitz.
ad Lucian. Alex. c. 38. p. 424. T. V. Sed prin-
dpalis sine dubio causa gravissimaque posita est
in peregrinorum odio et metu. Etenim fuit quod-
dam tempus, quum gentes nullis inter se com-
merciis mixtae soloque nativo arborum ritu in-
haerentes nec alieni quidquam reciperent nec de
80 .communicarent, et in ipsa illa humanitatis
altrice Graecia, notum est, quam rara fuerint
quondam commercia, quam intuta peregrinatio.
Ejusmedi autem temporibus et moribus alienige-
nas ad sacrorum civilium communionem admissos
esse, num credibile videtur? quum praesertim mitio-
ribus seculis nonnulli tam morosi fuerint, ut vasa
peregre advecta Herodo. V. 88. Athen. IV. 137.
F. et eseulenta exotica a deorum dapibus exclu-
'serint e£ removerint? Deinde saepe causae inci-
debant, quum parunr e republica videretur pa-
lam deos precari, ne qua fierent votis contra-
ria vota[*]. Unde profecta est illa Ajacis mo--
nitio :
MAX ἄγετ᾽ — εὔχεσϑε Zi Κρονίωνι ἄνακτι
σιγῇ ἐφ᾽ ὑμείων, ἵνα μὴ Τρῶές γε πύϑωνται.
Erat enim publica opinio, deorum gratiam mu-
néribus donisque redimi posse, facileque in rebus
[*] Zenob. Prov.IV. 29. ᾿ἀράτῳ ὁ ϑεὸς φυλάξασϑαι ἔφη μὴ λάϑω-
σιν of ἐξ ἐναντίας εὐχῇ μείζονι χρησάμενοι. quod de Diotimo narrat
Schol. Eur. Phoenn. 1408. Locrenses nonas praedae voverunt, taci-
famque eam rem habuere, ne votis vincerentur Justin. L. XX.
c. 2.
18
274 LIBER SECUNDUS. -
trepidis subibat timor, ne qui eas propositis prae-
miis amplioribus ad suas partes traducerent fa-
voremque interciperent. 1d vero me fleri posset,
quod tandem aptius erat remedium, quam si no-
mina deorum tutelarium aut terte ritum placandi
occultum haberent? quem qui non tenebant, litate
non poterant, tenere autem non nisi veteres cul
tores credebantur. Quare ab his, si res ità fer-
ret, et ἀφιδρύσεως venia petita[*] et nonnunquam
etiam sacerdotes arcessii sumt[*] velut Aescula-
pii, Cereris Cybelaeque ἃ Remanis, Cereris e
Proserpinae a Carthaginiensibus[f. Romanes qui-
dem communis fama est occultasse Romae nomen
alterum[*] ne deus, sub cujus tutela urbs erat,
exaugurari posset; de quo disserens Plutarches
Quaest. Rom. LXL 347. T. VIII comparat simi-
[4] Quanquam plurima fuere Cereris Kleusiniae, Apollinis Pythii
Delique, Dianae Ephesiae aliorumque deorum ἀφιδρύματα, neque ea
solum. a colonis assumta sed etiam exteris transmissa, tamen an uni-
cuique licuerit, quae vellet ad se transferre sacra, magnopere dubito.
Strabo VIII. 885. narrat Ἴωνας αἰτεῖν παρὰ τῶν Ehxtíoy μάλιστα
μὲν τὸ βρέτας τοῦ Ποσειδῶνος, εἰ δὲ μὴ, τοῦ γε ἱεροῦ τὴν ἀφίδρυ-
σιν. Namque ut rite fietent sacra, non solum signorum similitudo ac-
curate exprimenda sed etiam cerimoniarum tenor religiose servandus
erat; quod Jamblichus quoque declarat V. Pyth. II. 4. 18. singularum
gentium Samum inhabitanüum ortum et unde quique deducti fuerint,
e sacrificiorum ritu etiamnunc cognosci affirmans. Hic autem unde
disci poterat, nisi a primis auctoribus eorumve posteris? De Dianae
sacris Massiliam et hinc in alias colonias propagatis Strabo IV. 179.
ἐν ταῖς ἀποίκοις πόλεσι πανταχοῦ τιμᾷν ἐν τοῖς πρώτοις ταύτην τὴν
ϑεὸν xol τοῦ ξοάνου τὴν διάϑεσιν τὴν αὐτὴν χαὶ τἄλλα νόμιμα φυ-
λάττεσϑαι τὰ αὐτὰ ἅπερ ἐν τῇ ἀχροπόλει. Idem L. XII. 487. ἱερὸν
᾿“πόλλωνος Καταονος τιμώμενον χαϑ' ὅλην τὴν Καππαδοχίαν, ποιη-
σαμένων ἀφιδρίματα dm αὐτοῦ. v. Wesseling. ad Diod. XV. 49.
] Periti cultus, ut Valerius Maximus vocat I. 8. 2.
f| Diodor. XIV. ?27. ΄ ,
' [8] Tria urbis nomina refert Lydus, unum τελεστιχόν, Amor,
quod commenticium est, secundum ἑερατικόν Flora, tertium πολετιχόν
ens. p. 97. ubi ἐξαγορεύειν scribendum pro ἐξάγειν. Vicum V a-
lentiam commemorat Chron. Pasch. p. 109. —
ORPHICA. 215
les. exterorum superstitiones: ὡς τῶν Ῥωμαϊχῶν
τινες ἱστορήκασιν, ἐχχλήσεις sla καὶ γοητεῖαι ϑεῶν,
αἷς νομέζοντος καὶ αὐτοὶ ϑεούς τινας ἐχχεχλῆσθϑαι
παρὰ τῶν πολεμίων xoi μετῳχηχόγαι πρὸς αὐτοὺς,
ἐφοβοῦντο τὸ αὐτὸ παϑεῖν. “Ὥρςπερ οὖν Τύριοι
δισμοὺς ἀγάλμασε λέγονται περιβαλεῖν [*] ἕτεραι
δ᾽ αἰτεῖν ἐγγυητὰς ἐπὶ λουτρὸν ἢ χαϑαρμόν τινα
προπέμποντες etc. Sed et apud Graecos hujus
moris vestigia extant: Liberi Patris statnam Chii
devinxerant, Dianae Ephyraei Schol Pind. Ol.
VIL 93. Enyslii Venerisque Spartani; Saturnum
Apollodorus elligari ait per annum laneo vinculo
et solvi ad diem sibi festum Macrob. 1. 8.['] qui-
bus omamibus eandem causam subesse non credi-
derim, quum praesertim feri possit ut taeniae et
Ífasciae, consueta statuarum ornamenta['], falsam
vinculorum speciem praebuerint Periegetarum ocu-
lis, ad promta et aperta saepe caecutientinn. — Sed
et quae de Tonaeerum Samierum ritu prodita le-
gimus Athen. XV. 572. D. cum nostra ratione
congruunt, et Pausanias refert Enyalii vincula
perpetuae &ansienis pignus haberi. Hoc vero
exemplo Paciaudius usus est Monum. Pelopp. T.
[8] Hercule et Apolline id factum esse constat.
[i] E Cleanthis 'Theomachias, libro ignotissimo, Plutarchus de
Flumin. p. 1008. affert, Saturnum ἃ Jove lana devinctum esse, dicis
causa ut arbitror, et ad servandam veteris custodiae memoriam; cui. .
similis est de Promethei vinculis saligneis fabula.
[X] Aelian. V. H. IX. 39. ἀναϑήσας πολλαῖς ταινίαις καὶ στείρα-
γώσας τὸ ἄγαλμα. Schol Plat. p. 155. μύρον καταχέειν τῶν ἐν toic
ἁγιωτάτοις ἱεροῖς ἀγαλμάτων ϑέμις ἦν, ἐρίῳ ve στέφειν αὐτὰ καὶ
τοῦτο κατά τενα ἱερατικὸν γόμον, ὡς ὁ μέγας Πρόκλος φησί. Cereris
ἀγαλμα χατειλημμένον ταινέαις Pausan. X. 86. 5. et Hygieae cireumn-
datas fascias it 11. Generatim Petronius c. CII. statuarum ritu
patiemur vincula et pannos.
18 *
276 LIBER SECUNDUS.
Il. p. 52. ad .circumseribendam AnsaMli senten-
tiam, sacrorum evecationem Graecis. . usitatam
. fuisse negantis, οἵ: recte quidem, si publice et so-
lemni obtestatione .evocata: esse. negat. Sed in
universum de deorum . inconstantia eandem fuisse
Graecorum et Romanorum sententiam ^ paremque
'et.in intercipiendis. peregrinis sacris sollertiam[']
et in retinendis caütionem,. tot exemplis confir-
matum est ut nullus dubitationi- relinquatur lo-
cus.: Quo perspecto ne illud. quidem ᾿ obscurum
esse potest, qua.de «causa veteres tum privatim
a sacris demesticis [5] tum publice a "gentiliciis
eXternos atque peregrinos exterminaverint. Hanc
vero cautionem quando magis adhiberi par erat,
quam quum. deorum tutelarium solemnia obirent, -
quos sanctissimis. quique: cerimoniis colere, in qui- -
bus spem praesidiumque rerum. suarum colloca-
tam putare["] quorum sacra una cum parentium
cineribus[^| tanquam cemmunis ortus documenta
| (1] v. Liban. Antioch. T. I. p. 807. ubi plura sunt translatorum
ab ahis sacrorum exempla. ^^ ^ -«
[m] Isaeus de Hered. Ciron. p. 20. 27. τῷ Διὰ ϑύων τῷ Κεησίῳ,
περὶ ἣν μάλιστ ἐχεῖνος ϑυσίαν ἐσπούδαζε xol οὔτε δούλους προςῆγεν
οὔτε ᾿ἐλευϑέρους ὀθϑνείους. Dionysius Hal. III. 85. Antiqq. μέλλοντος
—
Τύλλου ϑυσίαν τινὰ καὶ olx(uy ἐπιτελεῖν, ἣν αὐτοὺς μόνον ἐβούλετο
τοὺς ἀναγκαίους εἰδέναι. : ]
[5] Πελασγοὶ ἐν τῇ γῇ ἀπέλιπον ξόανον τῆς ᾿Δρτέμιδος, ὃ πα-
τρῷον 7» αὐτοῖς (Ἄρτεμις πατρῴα in foro Sicyoniorum Paus. 11.9.6)
πανταχοῦ συμπεριαγόμενον Plutarch. de Mul. Virt. p. 273. 'T. VIIL
Profugi τὰ πατριὰ ἱερὰ ἐπάγονται Joseph. Antiqq. 1. 10. ϑεῶν χομί-
iav "xcv ἱερὰ εἷς τὴν μετοίχησιν σεμνὰ ἐφόδια Aelian. ap. Suid. s.
Σεμνά. Fortasse de 'l'eline dictum Herod. VII. 153. qui Gelenses re-
duxit, ἔχων οὐδεμίην ἀνδρῶν δύναμιν ἀλλ᾽ ἱρὰ τῶν ϑεῶν. —
' [e] Θεῶν πατρῴων ἔδη ϑῆχαί τε προγόνω» Aeschyl. Pers. 408.
ἑερὰ πατρῷα καὶ προγόνων ϑῆχαι Lycurg. c. Leocr. p. 141. ἱερῶν
xol τάφων πατρῴων Àeschin. Fals. Lég. p. 317. ἑεροῖς πατρῴοις xo)
μνήμασι τῶν προγόνων Lesbonax Protrept. p. 12. Dionys. Antt. VIII.
)ORPHIC A. 271
et publicae salutis fundamenta diligentissime con-
servare solebant[("^. Constat omnes in peri-
culis suis deos patrios invocare: et ideo
ilis vota solvere, quorum familiarius
numen. opitulari sibi credunt, Servius ait
ad.Aen. ΧΙ. 768.[*]-3demque, qui sic appellen-
tur, dedarát ad Georg..I. 494. Patrii dii sunt
qui praesunt singulis civitatibus, ut Mi-
nerva "Athenis, Jumo Carthagini; sicut
Diana Ephesiorum ϑεὸς πάτριος Xenoph. Eph. I.
11. p. 20. Venus Cypriorum V. 10. 108. Apollo
Delphorum: 'Himer. Or. XIII 594.. Mars Eleorum
πατρῷος" SehoL . Pind. - OL : XIIT. 148. Pergameno-
rum Aesculapius Eunap. V. Oribas. p. 181. Boiss.
Sed nimis niulta argumentor,. qua de re. certis-
simà possum ptoferre testimónia;. primum Pau-
saniae, éujus- summa buc redit: Magnarum dea-
rum. mysteria in Nlesseniam: intulit Cauco, instau-
rarunt Lycus.et Metliapus-IV.:1. Tabulae plum-
beae, quibus: ritus: sacrorum (7j vcAees). τῶν ueyd-
λων ϑεῶν) inscripti erant, asservabantur ἐν ἀποῤ-
ἑήτῳ᾽ c.: 20. usque ad ingtantem Messenae expu-
$5. ϑεῶν πρὰ xol πατέ ων 5 Ἰρία Pluthrch. Themist. c. ΠΧ. ϑεῶν ἱερὰ
χαὶ τάφους προγόνων hr. XXV. 521. XH. 374. fito Ee apud
scriptores recentiores τάφον am ονιχοί Lucian. Eunuch. S . 206.
T. V. Dionys. Att. T elian. V. H. IL. 28. Sin ith ἱερὰ
χαὶ τάφοι: Plato Legg. III. 7593. D. Epist. .VIIL: 856. Demosth. p.
Cor. 289. 18. Arae, foci, deum delubra, sepulcra ὍΣ
rum Liv. XXVI. 13. templa, aras et sepulcra Flon II. 7. 4
[P] Zeleugus in Prooem. Stob. XLIL 289. πόλιν φιλαιτέραν μη-
deis ἄλλην ποιείσϑω τῆς ἑαυτοῦ πατρίδος ὡς ϑεῶν πατρῴων veut-
σώντων.
[1] Julian. Ep. XL. 417. A. σοὶ πρώτῳ χαϑάπερ πατρίῳ ϑεῷ τὰ
πρωτύλεια τῶν ἐμῶν" σώστρων ἀπέδωχα. Phalaris Ep, XXXVI. 132.
τοῖς πατρῴοις -9osc inubue, ἐβουϑύτουν.
278 ' A LIBER SECUNDUS.
gnationem; tunc autem Aristomenes eas clam
omnibus terrae mandavit, melioris fortunae vices
. expectans; hoc enim pignore retento salvam fore
Messeniam vates cecinerant c. 20. Multis annis
post recuperata salute Epiteles, quo duce Messe-
nii redierunt, tabulas effodit et in luco Carnasio
una cum Euryti herois ossibus condidit c. 50.
Hactenus ille. Deinde Herodotus narrat Miltia-
dem Parum oppugnantem jTimus aedituae clande-
stinis monitis accessisse noctu ad opertum Cereris
(rdv. χϑονίων ϑεῶν) ὡς κινήσοντά τι τῶν daoj-
ῥδήτων" sed illum ebjecto horrore protinus refu-
gisse; Timo autem in jus vocatam, quod τὰ ἐς
ἔρσενα γόνον ἄῤῥητα ἱερὰ καὶ τὴν πατρίδος ἅλω- |
σιν hostibus prodidisset VI. 134.["] Hine satis
claret, mvsteria ad cultum numinum tutelarium -
pertinuisse eamque imprimis causam fuisse, cur
Graeci eorum adspectu peregrinos interdicerent, -
. quorum praesentiam neque diis gratam neque sibi
cur ad sacra nonnulla ne civibus quidem ommi-
utilem putarent. Sed nec illud explicatu difficile, ^
bus liber fuerit et promtus aditus. Nam si qua -
erant urbium arcana praesidia, Palladia aliave |
munera divinitus accepta, ea, quamdiu divinita-
tis opinionem retinebant, non vulgi oculis exponi
sed secreto ritu coli necesse erat; sed obsolescente -
superstitione pleraque pervulgata sunt. Cujus ge-
neris (ne in re nota multus sim) duo exempla
. .[r] Similiter exploratores Dorienses a Crio, qui Apollinis dome-
stici (Olxérov) statuam domi suae asservabat, διϑάσχονεαε τὴν ἅ
σιμ τῆς Σπάρτης Pausam. III. 13. 2. Zabidus Idumaeus patriae suae
hostibus Apollinis tutelam vendidit Joseph. Apion. IL 8. 478.
ORPHIC A. 270
apponere satis habeo; primum lapidem illum ad
Cyzicenos coelo delapsum, quo amisso urbem
amitti fatale erat J. Lyd. de Ostent. c. VII. p.24.
tum cincinnum Medusae, quem Minerva Aero-
pae["] Cephei filiae tradiderat, ἐς φυλαχὴν τῆς
πόλεως, Tegeatae autem in Poliadis asservabant
tanta cum cura, ut ipsi sacerdoti non plus semel
in anno eo ingredi fas esset. Cujus rei auctor
Pausanias VIIL 47. quum in cursu operis pluri-
ma enumeret templa, quae vel semel per annum
paterent colentibus, vel selis sacerdetibus adire
permissum esset(*], suspicionem affert, in pleris-
que (nam.de omnibus affirmare nolo vel propter
sacrarium Hierosolymitanum) arcana urbium fhy-
lacteria, ut Libanius vocat Decl. T. L p. 1029.
reposita fuisse, sive alia divinae gratiae pignora,
domesticis religionibus consecrata, sive heroum
reliquiae, solo, in quo humati essent, salutares,
sive etiam consignata literis gentis fata[*]. Quo-
[rr] Sic Pausanias vocat, Astefopen Suidas s. Πλόχιον ζοργά-
doc. Apud illum eodem loco, ubi puella se ipsa interfecisse narratur
ὑπὸ ϑείματος xoi αἰδοῦς, scribendum videtur ὑπὸ λήματος animo
magno. .
[4] Minucius Octav. c. XXIV. 266. Quaedam fana semel
anno videre permittunt, quaedam in totum videre nefas.
Cujus prohibitionis causae variae pro loco et tempore nec penetrabiles
praeter eam, quam Philo affert Enarrat in Cant. Cant. p. 722. T. IX.
Gall. τὰ ἅγια τῶν ἁγίων μείζονα τινὰ μυστηριώδη xoi ἀπόχρυφον
ἔχει τὴν τιμὴν, ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ εἰςιόντος τοῦ ἀρχιερέως. Semel in
anno patebat templum Liberi Limnaei Demosth. c. Neaer. p. 1371.
Domestici (OixovooU) Bchol. Lyc. 1946. Lysii Paus. IX. 16. 4. qui
idem tradit de Dindymenae sacro IX. 25. 8. et Hippodamiae VI. 19.
1. Ad secundum genus pertinet Jovis Lycaei Abaton celeberrimum, de
quo Eratosth. Cat. I. Schol. Arat. 28. aliaque multa, Pavoris Spartae
comsecrati Plutarch. V. Cleom. c. VIII. Quirini Romae Schol. Cruq.
ad . XVL 1. Neptuni Paus. VIII. 31. 2. Achillis III. 20. 8. idem-
que deorum statuas sedesque solis sacerdotibus visendas multis in lo-
cis commemorat VII. 23. et 27. VIII. 36. 2. etc.
[59] v. Epimetr. I. '
«
| eee ἡμῶν,
280 LIBER SECUNDUS.
rum omnium exempla afferre .longum foret, sed
ex uno specimine totum hoc genus superstitionis
cognosci volo. . Alexandro mortuo urbem, quae
corpus ejus servaret, invictam inviolatamque fore
Aristander praedixit vates Aelian. V. H. XII. 64.
cf. Jul. Valerii Res gest. Alex. L. III. c. 92.[*]
Aristides rhetor Manes eorum, qui contra Persas
pugnantes pro libertate: patriae mortem oppeti-
vissent, tanquam perpetuos Graeciae tutores prae-
dicat Or. Pl. HI. p. 172.[*] et jam Perdiceas mo-
riens, Argáeo filio locum monstrasse dicitur, quo
condi vellet et ossa etiam succedentium poni,
quoad ibi reliquiae posterorum conditae
forent, regnum in familia mansurum Ju-
stin. L. VII. 2.[4^] &Eique opinioni inserviens Py-
thia quotiescunque civitates fame, bello, aliove
malo pressae divina consilia expeterent, toties
['] Liban. Decl. TT. II. p. 577. 4Ae£&vdgtuay. τὴν δεικνῦσαν τὸν
"ietevógov νεκρόν. ᾿
[1] ὑποχϑονίους φύλαχας abà σωτῆρας τῶν Ἑλλήνων, oUc Óvt-
σϑαι τὴν χωραν οὗ χεῖρον ἢ. τὸν ἐν Ἀολωνῷ κείμενον Οἰδίπουν ἢ εἴ-
τις ἀλλαχόϑι που τῆς χώρας ἐν χαιρῷ τοῖς ζῶσι κεῖσϑαι πεπίστευται.
Hinc emendes Annaei Gaz. p. 654. Bibl. Bing. XII. ἀχούεις τὸν Οἰδί-
που» ἐν Κολωνῷ xt(utvov ἐν Σχύρῳ (χαιρῷ) κεῖσθαι τοῖς πολίταις.
Valerius Max. V. 8. 8. Oedipodis ossa inter Areopagum et Minervae
arcem honore arae quasi sacrosancta coli dicit. Verbis illis ἢ εἴτις
ἀλλαχόϑι τῆς χώρας Aristidem nen Orestem significasse, ut Scholiastes
censet p. 213. Cratinum comicum sequens, indicat nomen ἡ χώρα, At-
ticam denotans; 'Theseum intelligi voluit vel Eurystheum prope tem-
plum Minervae Pallenidis conditum Eurip. Heracl. 1026. Frommelius
Colonum, demum Atticum, in insulam Delum transfert.
[tt] Idem L. IIT. 4. Phalantum narrat ossa sua conteri et in foro
Tarentino spargi jussisse quo Partheniis possessionem "Tarentinam in
aeternum fundaret. Idem eodem consilio Solonem fecisse Aristoteles
prodidit ap. Plut. V. Sol. c, XXXII. neque aliud Zoroaster moribun-
dus Persis mandavit: ἐὰν ἐχχαύσῃ us τὸ πῦρ, Bx τῶν καιομένων uov
ὀστέων ἐπάρατε καὶ φυλάξατε καὶ οὐ λεέψει τὸ βασίλειον Bx τῆς ye-
σον ζ ὄνον φυλάττετε ἐμὰ ὀστέα Chron. Pasch. p. 37. C.
Zonar. Lex. p. 9 ἃ. . .
ORPHIC A. 281
ferme heroum veterum ossa condere in suis fihi-
bus vel jam conditis debitos honores reddere jus-
sit[^. In hoc autem numero fuere plures, quo-
rum monimrnta ne incolae quidem noscitarunt,
nulla profecto alia de re, quam quod conservandae.
reipublicae essent. Ita Dircae sepulerum nemini
Thebanorum praeter Hipparchis notum. fuisse Plu-
tarchus testatur de Gen. Socr. c. V. 306. et Pau-
sanias Il. 29. Aeacum Aeginae sub ara quadam
positum esse narrans non praetermittit, hoc ἐν
ἀποῤῥήτῳ dici["] In universum, ut breviter re-
petam, nulla fere urbs fuit, quae non haberet
quaedam: domestica sacra in operto culta, seu pa-
triorum deorum figmenta antiquissima seu heroum
indigetum monimenta et ἀποῤῥήτους ϑήχας; sive
[4] Plutarch. de Pyth. Orac. XXVII. 292. πολλὰ ἔφράξετο καὶ
ϑεῶν ἱερὰ διαποντίων καὶ ἡρώων ἀπόῤῥητοι ϑῆχαι. Exemp]a. hujua
generis suppeditat Pausanias V. 13. VI. 20. VII. 9. εἰ 86. ΙΧ. 18. De
Hectoris ossibus v. Jacébe. ád Aristot. Epitaph. ELI. P 373. de Her-
culis Schol. Ven. XIII. v. 1. et Schol. Lyc. 1194.. 1208. de Rhesi Po-
lyaen. VY. 43. de Hesiodi Procl ad Opp. 681. Jacobs. ad Mnesalc.
Epigr. XV. Heyn. ad: ἢ. XIII. 1. Sepulcrum Laomedontis quo integro
tuta erant fata Trojana, super Scaeam portam fuisse Ser-
vius tradit ad. Aen. 1L. 241. Aetolum in ipsa porta. oraculi jussu sepul-
tum .esse Pausanias V. 42. utrumque, opinor,.ad arcendum hostium
introitum, sicat Neoptolemum sub limine templi Delphici defossum'e-
gimus Schol. Pind. Nem. VII. 62. Simile quiddam suspicor. Libaniunr
significasse in Or. p. Sacr. T. IL. 241. ubi templi cujusdam memórat
τὰ τῆς ὀροφῆς ἀπόῤῥητα xol ὅσα ἀγάλματα xéxQvmtó.TQ σκότῳ" d
Pausaniam qui L. 11. 14. Pelopis currum πρὸς τῷ ὀρόφῳ τοῦ àvaxto-
ρου ἀνακεῖσθαι narrans, reconditum quendam locum indicat, quod vix
assequutus est interpres currum istum de tholo suspendens unde omni-
bus conspicuus fuisset. Etym. M. p. 19. ἄδυτα — οἷον ógoqo( qui
locus quam aptus fuerit ad hanc rem perspicitur ex Valer. Max. VI.
8.7. Q. Lucretium proscriptum a triumviris uxor Thu-
ria inter camaram et tectum cubiculi abdidit h. e. ἐπὶ
διπλῆς ὀροφῆς μεταξύ Appian. Civ. IV. 144.
[V] Ἡσιόδου τὸν. τάφον οἱ πολλοὶ τῶν ξένων οὐκ ἴσασιϑ, ἀλλ
ἀποχέχρυπται ζητοίμεγνος ὑπὸ" τῶν ᾿Ορχομενίων etc. Plutarch. Conv.
Sept. Sap. XIX. 48. T. VIIL Aunphionis, sepulcro custodia addita
aus. IX. 17. E
e
282 LIBER SECUNDUS.
alia divina favoris pignora ad conservandam rem-
publicam necessaria eamque ob causam duntaxat
indigenis nota aut ne his quidem omnibus sed
solis sacerdotibus aut magistratibus conscia.
ἃ. 4.
Enumeratio sacrerum opertorum causis om-
nibus tempus est eo reverti, unde orsi sumus.
Homerum igitur concedimus quidem in ea opi-
nione fuisse ut illud aperto vivere voto[']
mon omnibus temporibus conducere putaret, sed
mysteriorum, Palladiorum aliorumque sacrorum
reconditorum notitiam habnisse Iliadis atque Odys-
seae auctorem, id vero pernegamus. KEleusinüio-
rum quidem famam sub ipsa belli Persici initia
nondum extra Atticam evagatam esse, Herodotus
significat, dum ea ipsi Spartanorum regi Dema-
rato ignota fuisse narrat VIII. 65. quanquam idem
Cleomenem vastatione sacri Eleusinii (τὸ τέμενος
τῶν ϑεῶν) piaculum sibi contraxisse refert V. 73.
neque non in Solonis legibus de senatu postridie
inysteria in Eleusinium convocando sancitum erat
Andocid. de Myst. p. 15. 6.[^] Haud multo ante
dag. p [*] Ey thagorae illa vox est μετὰ φωνῆς εὔχεσϑαι Clemens Pae-
8. D ἈΝ est quod de Knacharsi narrat Lucianus in wie
T. IV. ἐμυήϑη μόνος βαρβάρων dr ποέητος γενόμενος, εἶ χ
Θεοξένῳ πιστεύειν, Fa Himnerius Ór. xxk. 8 856. 5 Ever TOU apis
τοῦ χατ Ἐλευσῖνα πόϑος καὶ ᾿ἀνάχαρσιν ἐπὶ μυστήρια. Ad
genda quam promti fuerint, ostendit Sorani narratio de Hippocrate c.
II. eum ab Atheniensibus civitate donatum et Kleusin&s initiatum esse
δεύτερον ἀφ Ἡραχλέους, quod sequitur auctor Epistolarum. — Ju-
stinus narrat II. 8. Pisistrato nondum ad tyrannidem evecto, Megaren-
Ἀ
ORPHIC A. 283
in Musaei, Pamphi[*] et Homeridae hymnis Eleu-
siniorum heroum nomina et genus proditum ar-
bitror tum ob alias rationes tum quia in cetera-
rum urbium historiis regumque genealogiis nec
ipsorum mentio nec urbis Eleusinis facta est. Il-
lius autem divini doni, quo Trojae salus stetit,
primi auctores extant Lesches et Arctinus v. He-
Sych. 8. Διομήδειος" de ariete auricomo Thyestae
regnum portendente Álcmaeonidis scriptor tradi-
dit Schol Eur. Or. 988. [ Homero vero illas:
Pelopidarum díscordias ignotas fuisse Critici do-
cent in Schol. Venet. B. 106. De vellere aureo
is qui Aegimium condidit Schol. Apoll. IIL 584.
de fatali Meleagri titione, quantum Pausanias re-
sciscere potuit X. 51. nemo ante Phrynichum,
quem in eo ab antiquis poetis Minyadis. et Eoea-
rum. discessisse ait. De Nisi regis capillo pur-
pureo ZEN
Cujus quam servata diu natura fuisset,
ses consilium cepisse matronas Atheniensium in Eleusiniis noctu oppri-
mendi,
[€] E tribus Celei filiabus, quas Pamphus nominavit Paus. I. 83.
aesarae nomen ductum est ab ipsa Kleusine, olim Saesaria vocata
Hesych. Idem: ᾿“λόπη χρήνη ἐν Ἐλευσῖνι, ex qua Alope illa Cercyo-
ἈΠ filia conficta est. |
. [4] Pelopis altis nobile in stabulis pecus, arcanus
Aries cujus per omne corpüs effuso coma dependet au-
F0 — Possessor hujus regnat hunc cunctae domus for-
tuna sequitur Seneca 'Thyest. v. 225. Purpureum fuisse dixi Si-
momides 'l'zetz. Chil 1. 480. qui est auspicatissimus color. Festus p.
450. Tarquitius in ostentario Thusco prodidit arietem
ἐπ Pareo colore natum regibus felicitatem portendere
Cf. "Tristan. Comm. T. 1. 244. Antonino Dindumeno oves purpureae
Tegnum portenderunt in agro patris natae Lamprid. Diad. c. ΕἾ. cf.
Spartian, Geta c. ITI. Oraculum Pelopi de aurea ove redditum Suidas
RT » ᾿ἀνάϑημα , fabulam ipsam physice interpretatur Varro de R.
284 | LIBER SECUNDUS.
. tam patriam incolumem Nisi regnumque futurum,
concordes stabili firmarunt numine Parcae [9]:
cui comparem habuit Pterelaus, nescio an nullum
antiquius proferri possit: testimonium quam : Ae-
schyli Choeph. 610. . Postremo, quód ad heroum
indigetum cultum. adtinet, sic statuo: quum He-
meri.aetate ne illis quidem, quos jam famia:in
deorum concilio collocaverat, preces et vota fieri
videamus, haud: véri simile esse, ut hi, quorum
sepulera monstrarentur, divinis gavisi sint hono--
ribus, his autem de medie sublatis tolli | etiam
reliquiarum :religionem, cujus primum vestigium
in Eumeli quodam" testimonio [*] reperisse : mihi
videor.:. De postenorum scriptorum auctoritate
quid existimandum sit, ex.Hellenis, Oedipi alio-
rumque 'innumerabilinm: sepulcris; cemmentitiis ae-
stimari potest. Ergo de his quoque rebus nibil
ad Homerum satis tuto transferre licet.
& 5
. His ita perfectis transeam ad illud genus sa-
crorum mysticorum, quod ex divisione, quam tri-
[e] De Scyllae vel Comaethus facinore naxrasse videtur ignotus
poeta, cujus verba “πορφυρέην ἤμησε χρέχᾳ affert Suidas s. Koéxo.
[f] Paus. II. 2. τάφους Σισύφου χαὶ ' Νηλέως οὐκ ἄν εἰ ζητοίη
τις ἐπιλεξάμενος εὕὗροε τὰ Εὐμήλου" Νηλέως. μὲν γὰρ οὐδὲ Νέστορι
ἐπιδειχϑῆναι τὺ μνῆμα ὑπὸ τοῦ Σισύφου φασι" Κρῆναι γὰρ τοῖς "πᾶ"
Gw ἄγμωστον εἶναι. Σίσυφον δὲ ταφῆναι μὲν ἂν τῷ Ισϑμῷ, τὸν
dé οὗ τάφον καὶ τῶν ἐφ᾽ ἑαυτοῦ Κοριρϑέων ὀλίγους εἶναι τοὺς eldo-
tuc. Siebelisius edidit: τάφους --- οὐχ ἂν εὕροι, οὐδ᾽ ἂν ζητυίη ἐπιλε-
ξάμενδς τὰ Εὐμήλου, et verba καὶ τῶν ἐφ᾽ ἑαυτοῦ reddidit, e orum,
qui! aequales ejus fuere, haec ut sit Corinthiorum oratio, Pau-
saniam docehtium. Verum, ut ego sentio, pronomen reciprocum osten-
dit Eumeli ipsius verba afferri; praeterea cod. Vatic. verbum εὖροι
ORPHIC A. 285
Ν
partitam fecimus, secundum est. Ac Pausanias
quidem X. 4. conjecturam facit, Panopeum in
Od. XI. 581. ideo Καλλίχορον dici, quod Thyia-
des[*] Atticae Pàrnassum petentes illo loco can-
tus tripudiaque edere solemne habuerint. Sed fal-
litur. . Nam χαλλίχορος, sive epitheton est, sive
nomen quorundam locorum proprium, ut putei
Attici et fluvii Paphlagoniae, cum choris nihi
commune habet v. Ilgen. ad H. in Cer. 99. quan-
quam ad puteos choreas institutas esse praeser-
tim à puellis aquatum . missis, haud nego[']. Nec
firmius argumentum praebet Andromachae mariti
luctu . furentis. cum Maenade comparatio 1]. XX.
460.. Is enim locus cum L. VI. 389. ubi eadem
et eandem ob causam progreditur μαινομένῃ εἷ-
κυῖα, tantam similitudinem habet, ut vix dubi-
tari possit, quin ex illo expressus et interpolatus
si. Et mirari subit, fere omnes locos, quibus
omittit, quo ejecto sic scribendum: Σισύφου — τάφους οὐκ ἂν οὐδὲ
ζητοίη τις. qui Eumelum legerit, haud scio an sepulcri
utriusque inveniendi spem plane abjecturus sit, quo-
rum alterum ne Nestori quidem monstratum, alterum
velsuorum aequalium perpaucis notum esse dicit. φασί
sdl, τὰ Εἰμήλου συγγράμματα i. e. poesis Corinthia, cujus paullo
ante C. II. mentio fuit, ut L. VI. 2. τὰ ᾿Ηλείων φασὶ γράμματα, et
IV. 18. ἔπη φασί, nisi hoc ut saepe pro φησί surrepsit.
[8] Pausanias X. 6. 2. affirmat 'Thyiades a 'Phyia (Castalii filia)
nomen habere. Hesiedus vero '"Thyiam Deucalionis filiam dicit Fr.
LXXXVIII. fillum Locrum Fr. Xl. unde suspicari possis Delphicas
Thyiades ei notas fuisse. Has significare videtur Hesychius: Θεωρί-
δες, αἱ περὶ Διόνυσον yvveixec. Apud Nonnum IX. 261. παρϑενικαὶ
ϑεωρίδες Apollini operantur, utrique deo 'Thyiades Paus. X. 22. 5.
[b] Philo de Vit. Mos. L. I. 642. χοροὺς περὶ τὸ φρέαρ iv xv-
χλῳ στήσαντες. Geoponn. L. XI. 4. 797. 'ErtoxA£ovc παῖδες ὑπορχού-:
μεναι ταῖς ϑεαῖς εἷς φρέαρ ἐξελιττόμεναι πίπτουσι. Plutarch. de Adul.
Discr. c. 40. p. 218. προςαπολλύουσιν αὑτοὺς τὴν περὶ τὸ
φρέαρ ὄρχησιν ἀτεχνῶς ὀρχούμενοι" ubi Wyttenbachio nihil succurrit
praeter proverbium 44uxog περὶ τὸ φρέαρ χορεύει.
,
«
2860 LIBER SECUNDUS.
Liberi nomen continetur, a veteribus Criticis sive
per se ipsos, sive quia suspiciosis intertext sunt,
in disceptationem vocatos esse. Primum illud de
amphora Od. XXIV. 74, quam Dionysus a Vul-
cano acceptam Thetidi donavit, eodem judicio,
quo tota parva Necyia, damnatur. Secundum lo-
cum Od. XL 325. ubi est Diana Ariadnam inter-
imens Διονύσου μαρτυρίῃσι, Herodianus summae
auctoritatis Grammaticus, ob correptionem sylla-
bae, quae est in priore nomine ab extremá ter-
tia, in suspicione posuit v. Etym. M. s. 4“ιώνυ-
dog. Sed ille versus Il. XIV. 325. Διώνυσον “Σε-
μέλη víxe χάρμα βροτοῖσιν, pariter cum iis qui
antecedunt proxime et subsequuntur ab Aristo-
phane rejectus est, temere fortasse et inconsulte,
si ob nihil aliud quam quia illa veterum amica-
rum computatio nec Jovis persomae conveniens
nec ad tempus et locum satis apta est; sed quae-
ritur an non plures habuerit et graviores ad re-
pudiandum rationes, primum illum Ἡσιόδειον χα-
ραχτῆρα, quem veteres magno consensu Homero
abjudicant, deinde Danaae Perseique nomen poe-
tae, ut iidem volunt, ignotum["] aliaque novita-
tis indicia. Illud certe quidem e Schol. Ambr.
Od. IX. 198. elucet, plura fuisse in hoc loco,
quae Critici culparent: ταῦτα σημειοῦται πρὸς τὸ
μὴ παραδιδόναι Ὅμηρον Διόνυσον οἴνου εὑρετὴν,
τὸν δὲ ἹΜάρωνα o) Διονύσου ἀλλὰ ᾿Απόλλωνος is-
[bb] v. Massieu Diss. de Gorgon. in Mem. Acad. Par. T. III. 51.
Persidas novit Homerus Il. XIX. 116. sed an divinus Persei ortus ei
notus fuerit, hinc liquido judicari nequit.
ORPHICA - 287
ρέα, δι᾽ ὅλης τῆς ποιήσεως οἴγου μνημονεύων (sic).
ἡ δὲ ἀπόστασις πρὸς Ἡσίοδον, λέγοντα τὸν Μά-
ρωνα Οἰνοπίωνος τοῦ Διονύσου [5]. Nam quum
deus hic nulla alia re nisi invento vini usu in-
daruerit et haec una causa sit, cur generis hu-
mani deliciae dicatur, sequitur eos, qui hoc ejus
beneficium vel ignotum Homero vel silentio prae-
termissum statuerunt, illum locum pro supposito
damnasse. Neque ex Inus consecratione Od. V.
332. veteres docti collegisse videntur, Dionysi
divinitatem jam tum Homeri temporibus percre-
bruisse, wi quidem illi hanc uno testimonio fun-
datam putarunt IL VI. 132. quod ostendit ista
adnotatio: σημειοῦνταί τινες, ὅτι ὡς περὶ ϑεοῦ
τοῦ Διονύσου διαλέγεται, nisi hoc judicium a Cho-
rizontibus profectum aut omissione particulae ne-
gativae depravatum est; nam ex hoc ipso loco,
ut Heraclides ait c. XXXV. 114. γομίζουσιν ἔγιοι.
μηδὲ 4ióvvcov εἶναι παρ Ὁμήρῳ ϑεὸν, ἐπειδήπερ
ὑπὸ “υκούργου διώχεται καὶ μόλις δοκεῖ σωτηρίας
τυχεῖν Θέτιδος παραστάσης. quanquam hi non tam
Homeri sententiam exhibere quam ejus incoristan-
tiam reprehendere videntur, qui eundem Diony-
sum et coelestibus diis adnumeret et ad casus
deprimat humanos. Sed de Criticorum argumen-
tationibus haud accurate cognitis[*] nec promtum
. [] Verba δι᾽ ὅλης — μνημονεύοντα continuanda sunt cum prio-
ribus olvov evget5». —
[e] Kos, qui Il. I. 400. Ho» τ' ἠδὲ Ποσειδάων χαὶ Παλλὰς 49ή-
γὴ substituerunt x«l Φοῖβος ᾿Ζποόλλων», vehementer contemnit Heyrfius,
quasi non idem flagitium, a quo Minerva filia libera-.
twr, relinqueretur in Apolline Jovis filio. Verum non
haec mutandae lectionis ratio fuit, sed quod Minervam tanti facinoris
288 LIBER SECUNDUS.
est dicere nec proposito necessarium. Nos enim
fanaticarum religionum vestigia quaerimus; quae
quoniam in uno loco, quem modo indicavimus,
expressa sunt et apparent, de eo primo loque-
mur. Illas igitur μαϊνομένοιο Διωνύσοιο τιϑήνας
non mortales esse feminas sed e nympharum ge-
nere Sophocles Oed. Col. 680. et plerique vete-
rum consenserunt. .Hoc autem concesso, quod
"nescio an aliter statui non possit, jam illud in
contentionem venit, utrum poeta Bacchanal quod-
dam ante oculos habuerit, an ut Dianae Od. VI.
101. ita Dionysi comitatum,. qualis puero conve-
nit, animi notione informaverit, similitudinemque
ab humanarüm nutricum lusibus traduxerit ad
deos. Sed 51 maxime largiamur, quod adjecta
lod nota probare videtur, illam Liberi et collu-
denüum nympharum speciem. non libero animi
"motu conceptam. sed. ad naturae veritatem ex-
pressam esse, tamen non plus consequemur, quam
ut famam quandam :Baechicarum cerimoniarum e
Thracia ortam. Graecorum aures pervasisse intel-
ligamus. Rem enim apud Thraces gestam esse
et Lycurgi. nomen declarat, quem consentiens fere -
antiquitatis vox Boreae popularem facit, et con-
firmant alia Bacchicarum religionum vestigia, huic
terrae impressa, quae quoniam .ne postremus qui-
poenas dedisse nusquam legitur, constat vero dedisse Apollinem, tunc
quun Laómedonti sese addiceret, exuta quidem divinitate, ut ostendit
regis fraudulenti sed nullius in deos injuriae comperti oratio. Praeter-
ea haec lectio aptior interpretationi physiologicae de elementorum tu-
multu, quam Cornutus probat XVII. 172. ubi male vulgata subrepeit;
nam hic ignem, non ut Schol. Ven. Jovis sed Apollinis nomine signi
ficari statuit. (In Euphorionis versibus Fragm. p. 181. οὐχ ἀβοήϑητοι
πρὸς χρήδεμνα δέμοντες scribendum οὐχ ἀβοηϑὶ πόλιος).
ORPHICA. 289
| dem idemque verbosissimus fabulae enarrator,
| Gailius(?] complexus est, proximo! loco in unum
conferam, m notis seu ignotis juxta usurus.
ἃ. 6.
Tres deos Herodetus auctor est a Thracibus
generatim coli, Martem Dianam, Dionysum V. 7.
quorum postremum hymni abecedarii artifex v. 9.
Anall. T. II. 514. Ogrixe vocat ob cultum genti-
lidum, quem Plinius quoque testatur XVI. 62.
hederá Liberi Patris.et nunc adornant
thyrsos galeasque ac scuta in Thraciae
pepulis in .solemnibus sacris Dionysum
apud Thraces vaticinari Euripides Hec. 1243. εἱ
Pausanias EX.:30. memorant nulla «um loci no- ᾿
tatione. Sed Herodotus ὙΠ]. 110. templum dei
fatidici: apüd Satras designat, templi custodes et
.-aracalorum "interpretes Bessos. Post quos Odry-
886, quanjdiu in. fastigio stetere, sacris gentis
praefnissé videntur; his enim regionem sacram
(τὴν χώραν 2. iv 4j ἀγάλλουσι τὸν ϑεόν) restitue-
rmt Romani,. Beseis ereptam Dio Cass. LI. 25.
quós Volagáesus dei Liberi sacerdos ad defectio-
nem.inipulit LIV. 34.. Pro his gentibus Homero
ignotis: Graeei. Remenique, quoties -Bacchanalio-
rum iagibem proponunt, Edones Bistonesque et e
ÜCicones tanquam: proprios dei cultores inducere
[4] Recherches sur la nature du culte de Bacchus Par. 1821.
Quae J. H. Vossius de his rebus soripsi£ , huic Francogallo aeque
iguota sunt ac. Bentleji sgripta "Turcis.
19 -
290 |» LIBER BRCUNDUS.
solent. Sidonius V. 460. Bistonides veluti
Ciconum.evtu forte pruinas Ogygiis com-
plent thíusis etc. Virgilius Cir. 168. saepe
velut gelidis Ciconum Bistonis in antris.
bacchatur. Ovid. Met. IX. 641. Ismariae ce-
lebrant repetita triennia Bacchae. Et
quanquam locorüm ignoratione nennunquáin ad
Haemum aberrant et àd Rhedopéia saxa Or-
pheis animata modis[*], quo Hyginus etiam
Lycurgum transfert. Fab. XXX]. tamen perspi
cuum ést, oram maritimam, quae ab Hebri ostiis.
ad Pindüm protenditur, quasi pre doméeátien sa—
erorum Baechicorum solo. habitaitn. esse Qa.
Pangaeus ad mare descendit, Edones olim ce-
luere, quibu& communis fama ét Lyeurgwmn regem
et Liberi cultuin. adegribit, Philostratus. V. Ap.
ὙΠ. 11. 249. κἂν Ἠδωνοὶ ἢ dol βαχχεύωσ,
οὐκ ἀπιστεῖς ὡς γάλαχκτος αὐτοῖς ἢ οἴνου πηγὰς
ἡ γῆ δίδωσι... Silius IV. 775. Edenis ut Pan-
gaea super, trieteride mota, it juga. Ede-
norum oppida Crenides. et Novem Viae iisdem τοὺ
liionibus imbutáe füere; quod ostendit mons au-
rifer super Philippis Baccho oenkecratus. v. Lar-
cler. ad Elerodo. T. IV. p. 196. et Thyi&des Am-
phipolitanae, quas Dioscorides Ep. XX XVIII. ce-
lebrat cum aperto. solemnium..orgiasticorum indi-
cio. Eodem spectat illud ἑερὸν τῆς Μητρὸς Ῥέας,
κιβώτιον, qued Phyllis regis Bisaltarum(^] &lia De--
[*] Claudian. de III. Cons. Hon. v. 114.
[0] Sithonem vocat Serv. Aen. V. 10. Phyleum Gramm. Beli. -
P. 251. quod nomen in Epist. Socrat. XXX. p. 86. Orell. et in cor-
ORPEI €4. 201
mephenti vel, nt alii. Áonpamti fzadidisae fer-
ter Sehol, Lye. 495. Ka quidem fabula est, ja-
ctata ab, Aeschine Fals. Leg. p. 219..sed praeterita
ab Herodeto, qui nemen '"Exvé ὅδοί aliunde re-
pet VIL. 114, et Phylldem regionem novit c.
1413. nen reginam,: eujus com Demophente cosn-
merda tum «elebrari coeepta sunt, quum Athe-
menses oendendae urbis Amphipolis consilium aut
ewpissent aut exeqwuti essem. Diamam Amphi-
pelitanorum doxnesticum numen fuisse. Ántipater
swendit Thessal. Ep. XXXIV. haic urbi nihil de
veteribus ornamentis relictum esse quaerens prae-
ter deae templam, quam ipse quideso Brauroniam
yecak e& Aethepiam, Livius Teuropolon XLIV. 44.
quae negaima fortasse a colonis Attidis in deam
Thraciam translata. tam-.Dianae quam Cybelae si-
iailem,. wermeeula. autem. Thraonm dialecto. Cotyn,
w anbiror, neminefam,. Hane ema Aeschylas —
in Edeni, Cybelao ia modum, - batthantium ca-
tva. aMáipatam. indasitL,. Bed. hoc in fenjectuta
pesituma.- Progeedior. ad. Azxium cjusque. ancolas
Patonos, de quarum sacris LIbeuychius. testatur:
feueLoc ὁ “μόνυσος xeod Παίοσι. Nyseom. Pae-
9niae- exhibet numus, quem memorat Balley Mo-
mei. d. Inseg, T. XXVI. p. 4145. In Paeonum
autem et Maedorum confiniis fons ille oriebatur,
cujus haustu Silemms inmebriatus est. Athen. II. 45.
C. In Crestonaeorum jfractu Aristoteles Anacult.
c 132. templam Bacchi memorat et auspicium
Phyllis Ovid. Ἐν ined aie. Bos et Hed Il 85. i enia
19. x
292 LIBER SECUNDUS.
flammae spomte i ara emicantig; chi simillimum
ostentum. Octavio, quunr per-dekerta Thraciae ex-
ercitum: duceret; in: Liberi Patris: luco- obvenisse
rarrdt Suetonius Oct. c. ΚΧ ΧΙ} Postremum sit,
nam'Aristaeum et Dionysopolin[*] propter novi-
. tatem" testiem omitto; Aplh)ytis vini feracissima
Liberique cultrix, quód declarat fanum dei a Xe-
nophonte memoratum Hell. V. 8.19. et Gigonus
s. Gigonis, ut Stephanus scibit, ἄχρα- μεταξὸ Ma-
χεδογίας xal Παλλήνης sol Τιγὼν ἐντέῦϑεν 4i-
γυσος καλεῖται Etym. M. .Mácedones. vero ipaes
Bacchi anmíversariá- sácka: celebrüsse, imnotuit
mnulla're magis quam Clit[^] oaedé,- «qua deus ob
neglectum ' sui honorem ' Alexandrum implicit.
Haec autem cujusmodi fuerint, Athenaeus docet
XIV. 659. F. regis Macedohici sacra patria τὰ
Βαχχικά nominans. :: Levius est, nec: tamen ἃν
hoc loco adienum, qued Grammatidi testantur,
Bacchas. a Macedonibus "gentilicio vooabule . Cle-
denes: vocari, "et (sicut deum ipsum) Laphystias
. Schel.-- Lyc. 1236: eademque Mimallones Lutat |
ad Theb.:IV.:000; quia aliquando mulieres Ma- -
cedonicae assumto virili: habitu hostes in fugam
vertissent, in cujus rei: memoriam Ζιονύσῳ ψεῦ-
δάνόρι templum consecratum - ferunt [*]. Eoque |
[5] v. Eckhel. T, IL p, 14... 25. et 888. :
[1] Arrhian. IV. 8.. Curt. VIL 2. Alexander Clitum occi- |
dit die sacro, qüod Libero Castoribusque fecerat [ὔ-
nerar. Alex. c. KC. ed. Maji — Hipe illustratur Incerti carm. in Alex
v. 25. Poett. Min. T. 1Π. sic Clitum ad Bacchi necat aram,
quae parum explicat Wernsdorfius. |
[9] v. Polyaen. IV. 1. 109. Schol Pers. I. 100. Etym. et Suid.
8. Vv.
|
|
|
|
ORPHICA € 293
pertinent;eiam illag: ἢἡδανέσαε αὲ χαλούμεναι Mai-
μάλλονες xai Βασσάραι. in pompa Dionyhbiaca a
Philadelplio instructa; dei: currum sequentzes Athen.
V. 198., E. Bassaros quidém Porphyrins narrat
de Abst. .11..8.:. Taurozum immenia:satcrificia ae-
mulatos.xoci;rj. τῶμ ἀμϑρωποθιυσμῶν βακχείᾳ βα-
ρὰν '" νούκων: “προςθεομένσυο,. siengim ta : efferatos
esse ,.;r:, bé .inviéenr.iebpnasufoserimt; hos autem
Tliracdiae gentibus adnwiverere.licet. propter Omo-.
phagiaw; ntu: ot, 'Tauremen Amitatienem. | Cermu-
tms ad Pessuuis d. c, Bássareus a genere ve-
stis, quo Liber:utebatur:demissae ad ta-
los; :quam Thrüáceés: Rossarien, vocant, cui
consPitluht Liesychijs o& Gramm. Bekk... p. 222.
fca góc .interptetantes .yricmeg διονυσεοκοὺς ποι-3
χίλους, wc ἐῤόρουν: αὖ Θράκεχι Βάχχαι[“].. Ta-
laribus autem. vestibus..ad μηοάδην Liberi : uses
6860, Thrüces: appdtet ex Dionys versu, queam
Stephanus s. ."20oveo ;e, Baesaninip; profer: Mei-
δὼν ἄγρία φῦλω xoi. ᾿Ὥδονγες: ἑλχεσίπεπλοι, et ex.
Palaephato 6. X X XIII. «ἐϊόραυν: χιεῶνας ποδήρεις
deg ci Θφῇσσαι.:; Mind nnteen.et vestis et' dei
conservavit ;Etym.. M. ..Hodón “ταχεῖαι. xex βαλία.
διαποικίλος (χιυτών)" oi. vv: “Πόνυσαν. Θρᾷκες [']-
Ut Dionysi ipsius, sic.Panis et Sileni imagines in
multis Macedoniae numis. effictos videmus, quod
ambigumm foret cultua gemtilis documentum, nisi
[26] Verbum hinc derivateum: βασραρεῖν primus usurpavit. Anacreo
Athen. X. 427. A. idemque Dionysum sub humana specie circumeuntem
induxit Himer. Or. IV. 458.
(f] ποικίλον Διονύσου χιτὼν Baxyuxos Schol. Venet. VIL 47.
A
. 204 LIBMR SECUNDUS.
Hesychius Silenos preprio quodam Maeedonum
vocabulo δου δος dici. confirmaret.
.JHBla.vero ipsa Thraciae loca, quae Baéchi sa-
oris imsiguita simt, otiám. Orphei vestigia pluri.
ma osténdant. Num. quod Dioscuriadis "incolae
hunc vatem apud se ngfum ferebant, quodque
Plinius IV. 18, .69.-hunc sequutus vetus Plutarchi
interpres de Nebil. XX. .978.. Wytt. id decus Bi- -
thoníis Ponti. accolis: vindéeato- stullent, vix.di-
gnum memorate. :Oeageems quidem Sithoniwmn fa-.-
cit Nonnus XXII. 179; aed .ejus .Sithenimo, quam -
Herodotus :verbis . apertissimis neo obécere ii de- -
sghabt, qui. Sithenem. regens Pallenáe. patsem per-
hibent Conon X. :«Rarthem. VI. Nonh. ΧΊΟΣ v.
186. quamque Nonnus ipse ϑωΐδα *vovat HJ. 216.
Euphorion autem Fragm. p. 125..Obyntho adjun-
git. Orpheam ipsum Apolleies IL 39. Pieria
Bistenicae regem vocat, ubi:illae Orphóo mi-
grante& .pertine '^silvae, sive, ut Niman-
der ait Ther. 462. '"Efpoc.iva Loweid * ὄρη —
καὶ δρύες Θἰαγρῃίδαοι His Ἰοσίν conjunetum est
Serrhium promontorium ; in quo ille sive 58--
crorum.sive cantuwum. seereta agitaase
dicitur Solin. c. XVI. v. Tzschuek. ad Mel. H.
2. 8. In. Pangaee monte Orpheum ἃ matre Cal-
liope numerorum areana edoctum 6586 [Ὁ] vetus |
auctor Sermonis sacri tradit apud Jaeblichum
V. P. XXVIII. 306. ibique etiam Pythagoram ab
Aglaophamo mysteriis initiatum; quae causa fuit
uu τὰ περὶ ϑεῶν ὄργια substituit Proculus in "Theol VI.
ORPHICA. 205
cur Celsus Odrysas una cum Semothracibus | et
Eleusinis Hyperbereisque ἂν oig ἀρχαιοτάτοιο
xui σοφωτάτοες ὅταδεμ ἔθνεσιν ap. Owig. c. Cels.
L p. 13. (332. K. 334. B.) et Hermippus ap. Jo-
seph. 6. Ap. L 22. Thraces inter Orphei magi-
stres referret, ob hec mendaeii insimulatus a Mei-
nersio in Hist Doctrinn. T. L.220. sed injuria,
quippe releta refarens. in Pangaeo vixisse Or-
pheum consentit Maximiis Tyr. X X XVHI. 6. 210.[*]
oppressum ibi:a Maenadibus Eratosthenes Catast.
XXIV. téndem ἃ Cieonibus. sepultum Aristoteles
perhibet iEpitaph. 46. que gente dudum abolita
Bioderas V. 77. menserat ᾿Ορφέως τὴν. iv Αἰίκοσι
vs ,:quasi vidisset, ^.
Bed gb eodem Orpheo: neysteria, Baechi inst-
"ta esse primo, vulgaris fama fuit y. Cap. 1. n.
6. Mela II. 2. 2. Enterior, inquit, Thracia
montes'attollit Haemum et Rhodopen et
Orbelon, sacris Liberi Patris et coetu
Maenadum celebratos. Idque declarat etiam
cerimoniarum convenientia summa. Nam Thracii
Dionysi solemnia consuetudine barbara per furo-
rem celebrata esse, et ex superioribus exemplis
intelligitur et confirmat Plutarchus V. Alex. c. Il.
de Olympiade loquens: πᾶσαι, inquit, αἱ τῇδε γυ-
- » “«- ^ “ d
γαῖχες, ἔνοχοι τοῖς ᾿Ορφικοῖς καὶ τοῖς περὶ Zfi0vu-
σον ὀργιασμοῖς ἐκ τοῦ παλαιοῦ Κλώδωνές τε καὶ
[8] Ὀρφεὺς --- ἐγένετο ἐν Θρῴκῃ ἐν τῷ Παγγαίῳ ὄρει, νέμονται
δὲ τοῦτο Ἶ ρύσαι, ὄρειον γένος, λησεαὶ xol ἄξενοι" .quos etiam Philo-
stratus Heroic. P. En et Conon XLV. imperio subjiciunt.
Libethrios ipsos Pangaei accolas vocat Himerius Or. 90.
hensus ob id ἃ Wetnadoro ; sed quis illius urbis situm satis novit?
/
2096 ᾿ LIBER SECUNDUS.
e [Μιμάλλονες ἐπωνυμίαν ἔχουσαι, πολλὰ ταῖς Ἤδω-
γνίσι καὶ ταῖς περὶ τὸν Αἵμομ Θρήσσαις ὅμοια δρῶ-
σιν [!], quarum. morem gentilicium servavit -Spar-
taei uxor ὁμύφυλος μαντιχή τὸ καὶ χάτοχος τοῖς
περὲ vOv Διόνυσον. ὀργιωσμοῖς Id. V. Craàs. c. VIL
Serpentes, quos Olympias Baccharum ritu jactare
solebat, fabulae isti de Alexandri ortu divino lo-
cum dedisse, Luciani opinio est in Alex..$. 7. p.
70. T. V.. Sed idem amimal Clemens Protrept.
p. 6. Dionyse Bassareo;. Artemidorus :autem 1i.
13. et. Theophrastus Char. XVí. Sabaszio conse-
cratum, esse docent, quae sunt. Dionysi Thraci
cognomenta. ..Macrobius Set. L 18, . In Thracia
eundem haberi Solem[*] atque Liberum
accepimus, quem.illi Sebadium[] nuncu-
pantes magnifica religione .celebrant, ut
Alexander scribit ΑἹ, fabazio Wesselingius
. ad Hierecl. p. 633. Sabadiam 'Fhradiae urbem et
Cum Libethris Boeoticis Orpheo nihil negotii est, nec convenit huic
loco prae reliqua Boeotia ignominiosum proverbiüm ᾿αμουσδέεῤος 2fa-
βηϑρίων, de quo vid. Interpr. ad Aristaen. p. 592. Boisson.
[1] Cistam mysticam numis Macedonicis impressam hinc explicat
Rubenius de Numo Augusti p. 269. ᾿ 200 m od
[k] Παίονες σέβουσι μὲν ἥλιον, ἄγαλμα δὲ nov Τίαιονιχὰν dío-
xoc βραχὺς ὑπὲρ μαχροῦ ξύλου Maxim. "Tyr. VIII: 8. 142. Sophoclis
versum "HA τριλίπποις Θρηξὶ πρέσβισεον. σέβας alibi emendavimus.
Eratosthenes Catast. c. XXIV. Orpheum dicit Soli, quem Apollinem
vocaret ét deorum principem duceret, sese totum "itasse neglecto
Dionyso; quod mon video quomodo cum ceterorum testimoniis cond- ὦ
liari possit qui Orpheum sacrorum Bacchicorum inventorem ferunt.
v [1] Σεβάξιος legitur in: Schol. Bav. ad Demosth. p. 65. mendosius
Σεβάνδιος in Etym. Gud. p. 495. Σαβάδιον Artemidorus l. c. Saba-
dius Apulej. Met. VIII. 170. alternantibus literis // et Z ut judai-
* diare pro judaizare Commodian. Instruct. adv. Gent. «c. XXXVII.
634. trapedia. Auctor. rei agrar. p. 248. schidia, oridia atque
alia plurima, quae Schneiderus occupavit in Gramm. Lat. I. $96.
Oleum exorcidiatum scripsit vetus interpres Archelai Disp. τ.
Man. p. 576. T. III. Gall. pro exorcisatum, ἐξωρχισμένον.
-
ORPHIC A. 291
Sapaeos ipsos denominatos- putat, neque ego in-
tercedam, quominus Sais urbs Thraciae Vit. Arati
in Uranolog. Petav. p. 268. et Naii incolae cum
Sabis gente Thracica Eust. ad Dion. 1069. et deo.
Saba sive Sabazio componantur tanquam eonge-
meres, licet hoc: memen. ab: aliis. Phrygium ease
dieatur; namque Phrygiis religionibus, ut Strabo
ait, ἔοικε τὰ παρὰ woo Θρᾳξὺ, παρ᾽ οἷς καὶ. τὰ
Ὀρφικὰ τὴν καταρχὴν. ἔσχεν, quorum cognationem
testatur etiam Midas, qui ab Orpheo initia-
tus Phrygiam religionibus implevit Ju-
sin. XI. 7. Ovid. Met. XI. 92.. Brigesque in Phry- .
giam deduxit [?].
His autem in unum collatis efficitur, sacra
Bacchica Thraciam praesertim anteriorem occupasse
eorumque originem vulgo. ab. Ottphee: repeti et
esse. iis magnam cum Orphicis cerimoniis. comve-
mentiam. . Qnande autem «oeperint.et an fama
eorum jam Homeri 'téinporibus: ad Graecorum : ew-
res pervenerit, certum. sciri nullo: modo. potst,
quia emnes illi, quos excitavimus, testes multo-
rum seculorum intervallo ab. Homero disjuncti
sunt Interim, quoniam non .constat, Pierum,
Paeonum, aliarumque gentium migrationibus : no-
vos ritus introductos esse, concedamus licet, sa-
ca Bacchica a Thraciae incolis antiquitus ascita
et Graecis fama tenus cognita ipsique Homero,
quum Bacchi et circumstrepentium ἢ nutricum £ri-
[m] Conon c. I. Min ex Asin venisse : tradunt Lycophro v. 1897.
ει Nicander Athen. XV. 688. ῥόδα ᾿Ω δονέηϑε βΗδης. ἅπερ ᾿1σίδὸς ἀρ-
χὴν λείπων ἐν χλήροισιν ἀγνέτρεφεν ᾿Ημαϑέοισι.
298 LIBER SECUNDUS.
pudi& adumbraret, ante oculos fuisse. Bi quis
autem hec dato ulterius progredi atque hos pere-
grinos ritus Graeciae ipsi insinuare velit, incas-
sum laborebit, quum in utriusque operis contextu
ne earum quidem rerum, quee illis arctissime
conmezae sunt, ullum extet decumentum domesti-
eum,;non clandeatimi coetus, non pervipilia, nil
quod ad deorum mysticorum eultum spectet, de-
miéque de instrumen(is et modis["] huic genedi sa-
erorum adhibegi .solitis, deque eerum invwentori-
bus, Mida, Olympo, Hyagaide, Mamm, verbum
usque quaque nüllum.
t ὃ. 4.
De tertio mysticorum sacrorum genere (id
enim restat) dicturis in primo vestigio occurrit
Melampns,; heroicorum vatum princeps, cujua no-
neen celebérrimo cuique medioo tribuitur[*]. kHunc
enim medicimam augnuralem : (τὴν διὰ φαρμάκων
καὶ καϑαρμῶν μαντικήν) .ἕ (π medium protulisse
Proetidasque ϑυδίαις. ἀποῤῥήτοις xoi καθαρμοῖς
a v. Fr. Reiman. Ilias post Homerum p. 96. Bos Creta
I. $38. ὁ ποιητὴς ϑέδϑωκε τὸν αὐλὸν ταῖς TQmoh, tquoU δὲ
πὴ : Ἕλλησιν Olympiod. ap. Wyttenb. δὰ Phaed. p . 146. pur τού-
τοις ἀποδϑέδωχε τὺν αὐλὸν τὸς ὥρυξίν" ἐν Φρυγίᾳ - yàg. λέγεται εὗρε-
γαι ὁ αὐλὸς περὶ τὰ μυστήρια καὶ τοὺ: ἐμθουσιασμούς. Olympiod.
Ἢ Plat. Alcib. p. 66. '"Himérius Ed XIII. 210. πίρῶτοι Φρύγες eltíar
» εἷς αὐλὰν ἐμπγεῦραι καὶ ταῖς τελετμῖς ἀγμμίξαι τὰ κύμβαλα.
teles Polit. . 7. 885. πᾶσα βαχχεία μάλιστα τῶν ὀργάνων
ἐπὴν lv τοῖς αὐλοῖς" τῶν ,δὲ ἁρμονιῶν ἐν τοῖς Ῥουγισεὶ μ μέλεσι Mna
βάνει ταῦτα τὸ πρέπον" οἷον ὁ prt ϑύραμβος ὁμολογουμένως εἶναι do-
| κεῖ εἶ «Ρρύγεον. T Tympana et cymbala omero ignota cf. Millin. Monum.
B Phiatys Stob. Serm. LXXII. 446. et alii, quos Fabricius
citat LI. p. 1 5.
ORPHIC A. 200
ad sanam mentem revocasse :testantur Ápolloro-
rus IL. 2. 2. et Pausanias ἘΠῚ. 18. [ Veram
Homerus multa.honorifice de vire praedicans, mi-
raculum illud. purificationis .praetermittit; fatali
eventu ad .imperium pervenisse refert. .Et qui
pesthae de:curatiene mulieram Argivarum. meni-
nere, ἂν Hesiodo sicat ἃ primo hujus fabulae
structere 'auetori(ptem -repetunt(*]. — -
'Sleeundum : Melampuni: imprimis: Mice 66-
lebratur. ejusque cékéreL καὶ xeSoouol. βοή de'lhoe
quoque Homerws verbum dixit nullum, ut jam
minus minusque mirer:eorum jwdieium, qui eee-
cum illum .eineuldtorem rdtionalismi vitio 'infe-
dum.dedita opera heminum stediorumque "myyli-
cósum:memomnam obtrivissp suspicantur. Nam Eu-
dum quoque Cyprium, quamvis de se suisque in-
dementis vatieinatum. aciret[^], .ne nominare qui-
dem dignatus est Homerus, ob hoc aolum scili-
et, quod homo sanctior fuisset et piandi peri-
NL ialampodis fama. diviaztieafas artibus nota:est
. Μαντόμαγομ Mudocia vocat p. 286.
[Ὁ] Pii a Plutarche allati Philos. c. Princ. c. IL. p. 83. ἡ
"qoodírg ταῖς τοῦ πρὸςπόλου (Προίτου putos scripsit) θυγατράσιν
ἐμήνιεν ὅτε πρῶται μύσεα μηχανήσαντο καταχέειν νειινίσχων, sic re-
formandi videntur: πρῶται μύσεα ü ανόωντο ψγεηντέων — xeeyeUm.
Similis Proetidum morbo χνήφη λοιμώδης aliquando Romanas mulieres
invasisse dicitur Schol, Ven. in Boeot. v. 327. Anonym. Exc. de Án-
tiqq. Constantinop. P. 125. D. — Hesychii locum s. 4xpovyti Apos
ὅρος τῆς ᾿ἀργείας, ἐφ οὗ ᾿Αρτέμιδος ἱερὸν ἱδρύσατο Μελάμπους κει-
^d τὰς Προιτίδας, .Syouw ταῖς Χάρισι" Jacobsius Anthol T. XI.
corrigit ἐν. “αυσοῖς ἐν Moxuet , sed 1nedicina violentior et obstat
Hesychius ipse:':Jloéróduc, Χάριτως" quod nomen Proeti filiabus im-
HH fortasse ob numerum parem aut ob formae praestantiam ab
esiodo praedicatam' Strab. VHI. 360. Hinc fortasse aliquis veram
eruet, scripturam.
[4] Paus. X. 24. Alia de Homero vaticinia legit Plutarchus de «
Hom. ic c. I. p. 1060.
A
380 LIBER SECUNDUS.
tus[*].. Bacidis, qui ut Theepompus .tradit Schol.
Aristoph. Avv. 962. Pac. 1069.. Laconica$ mu-
lieres animi . vitio -aegxotantes: puri&icavit |], .tem-
pora incerta sunt; Eudi aetate jnferiorem : fadt
Pausanias, . ambo: de. belle Persico. vaticinatos di-
leberrimi faere;.qnmorum on poniina. solum “βοᾷ
artem quoque ignorat. LHorneerue, plurima demesti-
cagum, caediuum exempla.proforens [5], . expiationis
nullum. . Neque id inobservatmt psiseis magistzis.
Sehol. Ven.: XL .680., eg. Ὁμήφωι 0) οὔδιᾳμεκ.
φονόα χαϑωφάμανον. ἀλλὰ. dxvarbmpan d): φυγὰν
δευόμενον * quibus. non. repugnant. quae KL: ΧΧΙΥ,
480. adnotaía suníá;:. oc er. ἱπορὰι "τοῖς. παλαιοῖς
τὸν ἀχούσιομ.'φόμον: ἐργασι μενον, ᾿φἀδύχαι» ι. ἐκ’ τῆς
e ex λ:, ὃ ὦ En odeur ὅπλα docu βοῦν ce s
. [e] In eam certe sententam accipiunt verha Apuleji Apol. I. p.
326. Carmina Eucli tractarunt veteres: Giraimatici. . Schol. ' Plat. : p.
185. Ruhnk. Bekk. p. 894. τὸ ἃ εἰ ψιλωϑεέη περισπαᾳσϑὲν τὸν γῦν ση-
[πὲ ὡς ἕν Εὔχλου τοῦ χρησμολόγου ποιήμασι" pró quo ποιήματι
egitur in Edit. Siebenkees. p. 72. et ap, ϑαϊθ, 9... .4Ν. Nomen poetae
hujus Salmasius tribus Hesychii locis restituit s. Σπουδάσκια', Kaxó-
puc et Καπάτας. cf. Bast. Comment. Palaeogr. p. 747. Ab hoc Euclo,
quem Hesychius Ἐμπυριβήτην vocatum tradit a :certipa, undé B ead
tae Ἔνολμοι seu Ἐνόλμιοι: dicuntur ,; divérsus 'est sine dubio Éurycles
engasirimythus, multo recentior thaumaturgus Athen. I. 49. Kj, a quo
of ἐγγιστρῖταν nomen Εὐρυκλεῖδαι habent Schol. Vesp. 1014. Hein-
dorf. ad Plat. Soph. .p. 400. v. Chàrdon de la Rochette | Melang. p.
80. — Photius Bibl. XCIV. 138. ἐγγαστρίμυϑον Ἕλληνες μὲν n
Ἀλέας λέγουσι, Βαβυλώνιοι δὲ Σαχχούραν, quod nomen hebraicae lin-
guae periti magum, fanaticum , interpretantur, et Hispani adhuc quos-
dam divinos €elebrant Zahuri dictos v. Delrii Disquis. Mag. L, 1. C.
III. p. 58. sq. ü ᾿ |
...' [f] De hoc fortassse loquitur Aelianus V. Hi. III. 42. ubi mulie-
ribus. Lacedaemoniorum et Chiorum aliqüarido :oiorgo»- fexytxóp inci-
disse narrat. Mulieres Samias luxurie et libidàne lascivientes per-
sanavit Dexicreo, ἀνὴρ ἀγύρτης, adhibitis piaculis: Platarch. Quaest.
Graec. LIV. dE GM EE C.
[£] Tlepolemi Il. IL. 667. Medonis XIII. 695, XV. 335. Epigei
XVI.:571. Patrocli XXIII. 86. Aetoli ' cujusdam Od. XIV. 879. 'T'heo-
clymeni XV. 224. E
LELLEE NEN No NEL NE mimi τιμᾶ,
ORPHICA: 40]
πατρίδος καὶ. παραγίγνεσθαι εἴς τινος οἰχίαν. dy-
δρὸς πλουσίου xoi καϑέζειν ἐπὶ τῆς ἑστίας συγκχε-
χαλυμμένον καϑαρσίων δεόμενον" accommodate ad
pesterioris aetatis: morem Ηδεεοδοίο observatum
in expiatione Adrakü: T. 35. Quem quum "vete-
res mythographi. solita licentia ad heroicim ae-
vuny trameferunt|t], tamen caedis expianmdae ofli-
cum. non sacerdotibus tribuunt sed regibus. e
cuilibet uni patri familias. Homerum .aufem hu-
jus consuetudimis ignarum fuisse Ulixis: exemplum
docet, qui domum funestam. civiumque caede ma-
dentem, veluti si lanas suffiret, sulphure lustrat
04. XX. 481. ubi Eustathius multiplices χαϑαρ-
σίων modos enumerat, sed: nullum eorum poetae
adhibet: ὁ δὲ "Οδυσσεὺς οὐχ οὕτω ποιεῖ ἀλλ᾽ ἁπλού-
στερόν p. 1934. 50. Heroico.enim aevo, quicun-
que tale facinus in se admiserant, aut exilium
dira poenam pro caede luebant, aut cul-
pam pretio redimebant; cujus generis ille multos
indicit e£ domi cum civibus et foris cum. hospi-
übus impune innoxieque conversantes["] quod
fieri nullo' modo potuisset, si jam tum viguisset
opinio homicidarum interventu deorum religiones
et hóminum coetus contaminari, omniumque re-
rum exitus vitiari[/], aut si creditum esset illud
quod Plato populo assensus sanxit: ὃ ϑανατωϑεὶς
[z] v. Epimetr. II.
[h] Hl. IX. 682. XVIII. 498. XXIII. 118. XXIV. 480.
[1] Ec τὰ τεμένη τῶν ϑεὼν slcvre (τὸν ἀνδροφόνον) μαίνειν
τὴν ἁγνείαν αὐτῶν, ἐπὶ δὲ τραπέζας ἰόντα συγκαταπιμπλάναι τους
ἀναιτίους" ἐκ yap τούτων αὖ ἀφορίαν γένονται καὶ δυςτυχεῖς αἱ πρά--
ξεις χαϑίστανται Antiph. Accus. Caed. p. 116. 10. cf. Spanhem. ad
Callin. H. in Cer. v. 118. Valckenaer. ad Hipp. v. 946 ᾿
A
"A
902 LIBER SECUNDUS.
βιαίως ϑυμοῦταί ve: τῷ δράσαντι xoi τὸν ἑαυτοῦ
φογόα δειμαίνει xai: ταράττει Legg. IX. 865. Ὁ.
sive ut Valerius ait: Ira. manet duratque de-
lor. — Quisque sues sontes inimicaque
pectora poenis implicat et varia meri-
tos formidine terret HI. 385. Quanquam.
hanc queque superstitionem non defnerumt, . qui in
heroicum .aevam trausfanderent. Ammianus Mar-
cell. X XII. 16. Pelusium Peleus Achillis pe
ter dicitur condidisse, lustrari deorum
menitu jussus in lacu, qui oivitatis al-
init irhoenia,; quum pest i&terfectum frá-
trem nemine Phocam horrendis Furia-
rum imaginibus raptaretur. Verum aspe-
ctronim et larvarum formidines apud Homeerem
malae sumt praeter caput. Gargonimm inter Orci
temücula[*] nec ullum. genus magicaram praesti-
k) Spectra, quae Orchemenios et Corinthios infestarunt Paus.
II. : lx. 88. phasma Hecubae Schol. Lyc. 1030. Carni vatis Conos.
*. XXVI. et lud, quod Corsebns interemit v. Hnschbe jm: Anal. Oni.
Crit. p. 189. aliaque δείματα mortuorum non ignota sunt sed auctores
fabularum latent. Gellus spectrum infenterium celebravit Sapphe Ze-
aob. Prov. III. 8.. Apud Aeschylum Prom. 570. Io Argi impetu larvali
exagitatur, sed Argum hunc Homero ignotum fuisse veteres Critici
Wfürmnnt v. Precl. ad Hesiod. Opp. 84. neque Qttfr. Mnellese oence-
di potest, Junonis epitheton βοῶπις natum esse ex lus mutatione 1n
vaccam, qued twm per se longe ateessitum e«f^?tur infriagitur :Hesisdi
exemplo nympham Pluto vim cognominantis T'heog. 355. Apud Pin-
darum P$jth. IV. 288. Pelias Iasonem in Colchidem ablegat ἀφελεῖν
μᾶνιν χϑονίων, id est, Phrixi, «ui ipsi in somniis appesuergt, Epi
γὰρ ὑπὸ δειμάτων νυχτερινῶν ϑορυβεῖσϑαι διὰ τὸν Φρέξον, tit
zetzes in Pindarici loci enarratione ad Lyc. v. 174. p. 448. Mortuos
non nisi dormientibus adspectus et colloquii sui copiam: fecere antiqua
opinio fuit itaque pervulgata wt in Plauti Mostell. II. 2. 62. (482.)
semi quaerenti num filius mortuum in somnis viderit, servus stoma-
chabundus respondeat Mirum, quin vigilanti diceret, qui ab-
hinc sexaginta annis occisus foret; interdum inepte
stultus es! Nec veteribus creditum esse, quod Pluterchus di-
cit de S. N. V. c. X. 288. improbos terrere μεϑημερινὰ φάσματα.
/
ORPHICA . 903
giarum; nam Circes veneficia et Agamedae edo-
μαχα, cestumque Veneris et Vulcani automata
unusquisque semtit. extra causam. versari[!], ars
autem sangeénis cantu sistendi nee sacra nec se-
creta est, sed medicinae domesticae modo adhi-
betur ex tempore. Ad extremum, ne ullus ad
tergiversandum locus relinquatur, abest ab Ho-
meri carminibus Jovis Purifici et Prodigialis sive, Ὁ
graecis nominibus, Meuuyiov, Παλαμναίου, Ka-
ϑαρσίσυ, Φυξίου, abest Averruncorum [1] et ul-
torum Maáníum religio, quibus propitiandis sacra
lustràlia et resolutoria ["] institui solet; quin
ille vitae perfunctis Orcoque receptis ne meme--
ram quidem vitae ante actae, nedum vindirtae
cupiditatem et in inimicos grassandi facultatem
relinquit.
Postquam hue progressi sumus, libet paulu-
lum subsistere et quod viae retro est oculis re-
metiri. Primum veterum Graecorum instituta sa-
«a, quoad ex Homeri carminibus cognosci pos-
sunt, delineavimus, vatum sacerdotumque genera,
officia, artes descripsimus; quo patefactum est,
nullum eorum Orphei similem fuisse. Deinde
quoniam ejus fama potissimum mysticarum ceri-
moniarum tractatione continetur, varias hujus ge-
neris species et causas enumeravimus, earumque
[1] v. Epimetr. III.
Ec: τρόπαιοι, λύσιοι, καϑάρσιοι, ἁγνῖται, φύξιοι Poll. L 98.
[^] Serv. ad Aen, IV. 516. resolutoria sacra ab sruspi-
cibus fiunt. Geserus et Foreellinus hoc vocabulum quo uno
gio. τελεταί latine reddi potest, omittunt.
304. LIBER SECUNDUS.
ommium ne minimam quidem significationem ab -
dHomero factam deprehendimus. Unum restat ut
quaeramus, nullumne post Homerum consequu-
tum. sit tempus, a quo harum rerum primordia
repeti possint. | |
& 8.
. 'De Palladiorum cultu secreto[*] deque sepul- -
cxormmi religione qui primi memoraverint, supe-
xiore disputatione expositum est["]. Bacchicorum
xgiorum et nominis τελετὴ exemplum antiquissi-
mum, praebet -Hesiodi locus ab Apollodoro ex-
eerptus II. 2. 2.[*] si poeta hoc ipse vocabulo usus
. est et ea significatione, qua plerumque accipi solet,
de cultu deorum secreto [1]. Huic subjungerem
Charondam Stob. XLIV. 289. τελεῖσθαι τὴν μεγί-
στην᾽ καὶ τελεωτάτην τελετὴν, ἀνδραγαϑίαν μνού-
μενος, nisi totum prooemium δὲ dictio ipsa rhe-
[4] Apud Serv. Aen. VIT. 188. septem pagia, quaeíimperium
romanum tenent, acus Matris.deum, cineres Orestis,
velum Ilionae, sceptrum Priami etc. pro acus Falconetius
emendat eos, Wernsdorfius Agdus, quotum. nentram probabile; num
forte cestus latet? Inter Plutarchi.libellos, unus fuit περὶ τῆς μη-
τρὸς τῶν ϑεῶν in Lampriae catalogo N. CXXXVII: Non minus o
scure Commodianus Instruct. v. 90. de (Gallis Cybelae; intus et ar-
canum quoddam quasi majus adorant et wocant san-
ctum: ;Cancellierium in Diss. de. septem rebes fataljbns yulgatemn
Servii lectionem retinuisse colligo ex Inghiramii verbis Monum. Etrusch.
CT. HL. p. 50. Vulgata omnia affert Muenterus in Couiment. Antiqq.
[^] De Palladiis S. 4, de altero S.-8.
3 Persimilem fabulam de tribus Minyadibus expesiturus Anto-
ninus Lib. c. X. Corinuae auctoritatem praescribit, nec subvenit qui
prior meminerit. ΕΞ
d] Cf. Voss. Epist. Myth. T. III. p. 14, Chelidon ille vetus
9&bÀóyoc xol χρησμολόγος περὶ τελετῷγ᾽ διεελεγμένος,, cujus Mnaseas
memimit ap. Suid. s. JZvJov . χελίδονος et s. χελ. prorsus ignotus et
nomen fortasse e falsa proverbii igterpretatione ortum,:
ORPHIC A. 305
torum officinas redoleret, unde Philo de Plant.
Noe p. 230. D. et M. Antoninus III 8. 44. sum-
serunt τὰ ὄργια τῆς ἀρετῆς. Hoc vocabulum ὄρ-
για primum invenitur in Hymno Hom. in Cer.
tum in Solonis lege de sodalitatibus[*]. De Eu-
melo quem Vossius primum putat initiorum Phry-
giorum mentionem fecisse['] dubium est an hoc
e narratione Scholiastae Ven.. ad Π. VI. 132. et
Schol. Lyc. 273. colligi possit, cujus prima pars
Διόνυσος ἐν Κυβέλοις ὑπὸ τῆς Ῥέας τυχὼν καϑαρ-
μῶν καὶ διαϑεὶς τὰς τελετὰς χαὶ λαβὼν πᾶσαν
παρὰ τῆς ϑεᾶς τὴν διασχευὴν ἀνὰ πᾶσαν ἐφέρετο
τὴν γῆν, ex Apollodoro fere ad verbum trans-
scripta est, altera autem amplior de Lycurgi im-
pietate et poena in Eumeli testimonio deficit, quod
fortasse ad solum Lycurgum spectabat. Multo cu-
pidius faciunt, qui.ex Lydi loco de Mens. p. 82.
quem in Diss. de M. B. attuli et ut inutilem ad
probandum rejeci: Τέρπανδρον Νύσαν λέγει τετι-
ϑηνηχέναι τὸν Διόνυσον τὸν ὑπό τινων Σαβάξιον
καλούμενον, ἐκ Διὸς καὶ Περσεφόνης γενόμενον
[9] Ἱερῶν ὀργίων ἢ ναῦται s. μηνυταί, quod varie corrigitur
inde ab Heraldo et Salmasio Miscell. defens. P. 96. Gronovio Bas.
Coloss. Tiber. c. XI. Thes. Gronov. T. VII. p. 470. Arnaldo Conject.
L. HI. c. 4. usque ad Niebuhrium Hist. Rom. T. I. p. 823. Kd. II.
Nec minus perplexa quae sequuntur ἢ ἐπὶ λίαν οἰχόμενοι ἢ ἐμπο--
ρίαν, quo fortasse pertinet Hesychii glossa Ἐπὶ λέαν, ἐπὶ ληστείαν,
et significantur ii, qui auctoritate publica vel ipsi piraticam exercent
vel castra sequuntur ad coemendam praedam, οὗ £z; τὴν προνομήν
τῆς χώρας ὠφελείας χάριν πλέοντες ἔμποροι Diod. XX. 84. oí παρε
πύμενοι τὰ στρατόπεδα ὠφελείας ἕνεκα Polyb. ΠΙ. 82. Diod. XX.
82. Nomen autein ὄργεα neque ab εἴργει» ut. Gesnerus statuit ad Lu-
cian. Philop. 8. 10. p. 515. 'T. IX. inclinatum videtur, neque ab ὀργή,
ut Vossio ad H. in Cer. v. 273. sed a perfecto ἔοργα, sicut ab eodem
verbi inclinamento ἔρδϑω ἑορτή cf. αἰώρα, ἀορτής, αἰόλη. Nomen
ϑίασος legitur in Alemanis versu. Strab. X. 482.
[f] Ántisymbol. T. I. p. 74. Mythol. Forsch. p. 18.
' *
20
306 ^ LIBER SECUNDUS.
εἶτα ὑπὸ Τιτάνων σπαραχϑέντα, fabulam Phry-
giam Terpandre cognitam fuisse pertendunt, cui
non plus quam prima testimonii per saturam lati
pars ac ne haec quidem satis asseveranter tribui
potest, quoniam Terpandri memoria. jam primeis
seculis ita obscurata est, ut vix ulla. ejus senten-
tia nedum carmen integrum incorruptumque su-
perasse videatur[*]. Transeo ad Hesiodum, quem
de Bacchi natalibus aliquid exactius tradidisse ex |
Manilii verbis colligi potest:
. Hesiodus memorat divos divumque parentes
et chaos enixum terras, — — — —
atque iterum patrio nascentem corpore Bacchum. .
L. II. 12. nisi poetam Hesiodi sententias libera-
lius interpretatum esse statuimus. "Verum ab hac
aetate deorsum. progredientibus Bacchicarum ía-
bularum vestigia fere gradatim increbescunt. De
Archilochi Iobacchis bifariam certari potest et an
scripti ab eo fuerint oí ἀναφερόμενοι slg αὐτὸν
"lóffexyo, et an hoc nomine inscripti; illud pro- -
pter novitatem. nominis Βάχχος àddubitat Vos-
sius[*] nec demonstrari potest Atheniensium "o- -
βακχεῖα multo ante instituta esse. Sed extat Alc-
manis locus de ὄρειβασίαις et bacchantium coeti-
bus ἐν χορυφαῖς ὀρέων Oxo ϑεοῖς ἅδῃ πολύφωνος
ἑορτά Athen. ΧΙ. 409. A. Welck. Fragm. XXV.
ΕἸ V. Voss. Antisymb. 'T. I. 339. ΜΜύστιδα μολπήν Christodo-
rus ''erpandro tribuit Ecphr. v. 111. sed propter vim carminum arca-
nam et miraculi similem, qua Spartanorum animos tranquillavit. Sui-
das s. Μόσχος — τὸ Βοιώτιον οὕτω χαλούμενον εὗρε Τέρπανδρος
ὥςπερ καὶ τὸ Φαύγιον. ᾿
[r£] Mythol. Forschungen p. 17.
ORPHIC A. . 307
43.[*] cui interpretes opportune adhibent Arist-
dis testimonium: xai λεόντων γάλα ἀμέλγειν ἀνέ-
ϑηχό τις αὐτῷ (Dionyso) “αχωνιχὸς ποιητής. id
est Aleman. De Pisandro, qui Rheam Κυβελλίδα
seu Αυβεληγενῆ celebrat ap. Steph. 8: Αυβέλεια,
dubium 'est utrum vetus sit Heracleae scriptor an
ut Heynio visum Exc. I. ad Aen. II. p. 287. ju-
nior Larandensis. Sed indubius auctor Arion, qui
primus omnium Dithyrambum et nominavit et do- -
cuit Herod. I. 23. hoc est imitandis bacchantium
tripudiis novum quoddam poesis genus condidit.
Huic suppar Antheas Rhodius Cleobuli sapientis
familiaris πάντα τὸν βίον ἐδιονυσίαζε ἐσθῆτα Διο-
γυσιαχὴν φορῶν [Π] xai πολλοὺς τρέφων συμβάκχ-
Xove ἐξῆγε δὲ κῶμον ἀεὶ μεϑ᾽ ἡμέραν xoi νύχτωρ
— xci χωμῳδίας énoís, xoi ἄλλα — ἃ ἐξῆρχε τοῖς
μετ᾽ αὐτοῦ φαλλοφόροις Athen. X. 445. B. quem
locum etsi non gravissimum esse putem (nam illo
illiterato tempore tam levicula res vix literis con-
signata est) tamen in historia Comicorum praeter-
mitti miror[*] Et his temporibus fortasse assi-
gnandi sunt Hymni Homerici XIII. et XVIII. quo-
rum unus in deorum matrem scriptus est:
7 κροτάλων τυπάνων τ᾽ ἰαχὴ σύν vt βρόμος αὐλῶν
εὔαδεν, ἠδὲ λύκων κλαγγὴ χαροπῶν τε λεόντων.
[t] Vulgatae lectioni Atovrtov παλαϑεισα proximum est λεοντέου
γάλα πλάϑοισα, quae de Cyrene aut Atalante aliqua dici videntur;
xr eam dedecet casei confectio, ad quam invitatur Galatea 'T'heocr.
[tt] Similia de Magnete antiquissimo Smyrnaeorum poeta narrat '
Nicolaus Damascenus p. 4
50.
D. Celeberrimum. est Rhodi templum Liberi Patris Diod. XIX.
45. Lucian. Amor. $. 8. 264. T. IV. etc. Hesychius: Θυωνίδας ὁ
Διόνυσος παρὰ Ῥοϑίοις τοὺς συκίνους φάλητας.
20 *
1
308 . ' LIBER SECUNDUS.
alter in Panem, quo prae ceteris gaudere dicitur
ὃ Boxyeios Διόνυσος. Anacharsis apud Cyzicenos
Matris magnae s&cra edoctus τὴν δρτὴν πᾶσαν
bnsríAes τῇ Dei, vUunavóv vs ἔχων xoi ἐχδησά-
μενος ἀγάλμανα Klerodo. IV. 76. Heraclitus au-
tem civibus suis τὸ τυμπονίσαι exprobrat in epi-
tela VIII ficta quidem illa sed fortasse ex sen-
tentia illius severi morum publicorum censoris,
qui in. libro. de natura rerum Baechanaliorum et
pomparum .phallicarum turpitudinem notavit ["].
Nemen Báxyoc; in Xenophamis versu legitur, sed
mimus expedito[']. Lyricorum autem posteriorum
eí maxime Pindari carmina documentum prae-
bent, quanta tunc fuerit Rheae ejusque assesso-
rum religio [']. E
& 9.
. Templi Eleusinii appositique ad custodiam
draconis primus, quod literis extet, Hesiodus me-
[h] Τούτοις μαντεύεται Ηράχλειτος, Νυχτιπόλοις, Meyow, Βάκ-
xou, “ηήναις, μυσταις Fragm. p. 525. εἰ μὴ. Διόνυσον πομπὴν ἔπου-
᾿ &Urvto, αϊἰδοίοισιν ἀναίδεστατα (f. ἂν ἀϊχέστατα) εἴργασται. (f. εἴργα-
N
στο) p. 524. Nomen ἀνασεισέφαλλος ex Hipponacte affert Eustathius
. 1829. 38. (Quod Heraclitus sacrificia cruenta damnasse dicitur
ragm. p. 481. non solum Eliae Cretensis sed etiam Apollonii Epist.
XXVII. 392. testimonio nititur.)
[1] Schol. Arist. Eqq. 409. Báxyov oU τὸν “ιόνυσον μόνον ixá-
λουν ἀλλὰ καὶ τοὺς τελοῦντας τὰ ὄργια, χαὶ τοὺς xicdouc, οὗς oi
μύσται φέρουσι" μέμνηται δὲ χαὶ Ἐενοφάνης ἂν Σίλλοις Ἑατᾶσιν δ᾽
ἐλάται πυχινὸν περὶ. δώμω" ubi Cheoozius in Dissert. Acad. Cort. T.
IV. p. 225. Βάχχοι pro ἐλάται emendat, Si Xenophanis testimonium
' hujus significationis probandae causa affertur, equidem malim ἑστῶσι»
δ᾽ ἐλατῶν πυχινοὶ περὶ δώματα βάχγοι. sicut ict λάδοι Eur.
Bacch. 98. €^ Payne βάκχοι, COHUES P
[!] Pelopem, quum a patre prosectus esset, a Rhea restitutum
esse diverse a Pindaro cecinit Bacchylides Schol. Pind. Ol. I. 37.
E
- |
ORPHICA “ 300
moriam prodidit Strab. IX. 393. Neque solem-
nium lustralium, quibus caedes expiantur, anti-
quior auctor extat. Didymus enim in Schol. Il.
M. 336. quum narrasset Herculem interfecto Iphi-
to a Neleo petivisse ut se expiaret ab eoque re-
pulsum arma ad Pylum expugnandam convertisse,
testem facit Hesiodum: ἱστορεῖ Ἡσίοδος ἐν χατα-
λόγοις nisi tota narratio, ut fieri solet in miscel-
laneis Grammaticorum, ex diversis corrivata est
fontibus. Hesiodo non multum inferior Arctinus
in Aethiopide Procl. p. X. Bekk. occiso per vim
Thersita ab Ulixe expiatum tradidit. Phemonoen
de Pythonis caede et lustratione Apollinis vati-
cinatam esse Pausanias narrat X. 6. quod equi-
dem magis ne praetermitterem retuli quam : quia
relatu dignum existimo. Ad ultimum, si quaeri- :
mus, qua aetate prima medicinae auguralis, aru-
spicinae et ostentorum vestigia sese ostendant,
idem occurrit Hesiodus, seculi mystici quasi an-
tecursor. Hic enim praebia et herbas: magicas
praedicavit[*] scripsitque *Ogyi9ouaovreioy Diebus
subjunctam [1], Melampodiam, libros fatidicos (ἔπη
μαντικά) et ostentarium sive ἐξηγήσεις ἐπὶ τέρα-
ejusque deae comes Pan ὠρχήσατο ἐν rij κρεουργίᾳ τοῦ Πέλοπος
Schol. Aristid. p. 216. Fromm. hoc est in convivio illo Sipyleno a
Pindaro paucis verbis perscripto; de quo aliter statuit Boeckhius ad
Fragm. p. 598. Etym. M. s. “ἧς xel τρίς — μετὰ τὴν xotovoy(uy
of ϑεοὶ τὸν Πέλοπα ἀνεζωοποέησαν.
[t] Theophr. Hist. Pl. IX. 21. ἄλλα τε εὐηϑέστερα καὶ ἀπιϑα-
γώτερα, τά TE τῶν περιάπτων xol ὅλως τῶν ἀλεξιφαρμάχων τοῖς Tt
σώμασι καὶ ταῖς olx(euc, καὶ ὡς δή φασι τριπόλιον καϑ' '"Hafod
xui Μουσαῖον εἰς πᾶν πρᾶγμα χρήσιμον εἶναι. Plinius XXI. 7. p
lion ab utroque poeta praedicari dicit ad omnia utilem.
[1] Procl. ad Opp. 824. praetermissum Fabricio T. I. 592.
310 LIBER $ECUNDUS. |
σιν [“]. Ejusdem de Curetibus et Satyris Bacchi
Cybelaeque ministris extat testimonium Fr. XIII.
omnium, quae habentur, antiquissimum; et La-
ctantius LXI. Fab. IV. breviter expositis Midae
rebus, quem Matris magnae filium vocat, addit:
Sic cum Hesiodo consentit Ovidius. In-
ter eos qui χρησμολόγοι 6t χρησμῳδοί vocantur,
maximam vetustatis opinionem habet Musaeus, si-
quidem ejus librum de Thesprotis ["] Eugamon
compilavit Cyrenaeus, ut àít Auctor περὶ Κλοπῆς,
nimis quidem ille in odorandis veterum scripto- ἡ
rum plagiis sagax; sed Onomacriti certe aetate
Musaeum priscis vatibus adnumeratum esse, osten-
dit coepta ab ilo oraculorum interpolatio. Ne-
que tamen hinc sequitur Musaei famam jam tri
bus quatuorve seculis: ante percrebuisse. "Homero
quídem nomen χρησμός ignotum; ars ipsa ab he-
roici aevi consuetudine aliena; quod non procul
aberat quin Pausanias ipse pervideret. ls enim
[m] Prodigia expiari notissimum est. In Platerch. Sept. Sap.
Conv. III. p. 10. T. III. quum unus convivarum oblato prodigio Alexi-
cacüm citasset, Dioclem vatem Thales interogat: ἦ zou τὸν χαϑαρ-
μὸν χινεῖν διανοῇ χαὶ παρέχειν πράγματα τοῖς ᾿ἀποτροπαίοις. Bed
«quod. Pausanias ait Hesiodum vaticinandi artém. ab Acarnanibus didi-
cisse, videtur de his semigraecis eadem fuisse opinio, quae de Marsis
Italiae; φαρμακεύτριαν ᾿Ακαρμανίδα producit Alciphro IIT. 44. ubi non-
nuli vulgatum ᾿“χαρνίδα in zfagdeví(do mutant; Acarnames fuerunt
Carnus ille ab Hippota occisus et Megistias Leonidae vates e Melam-
pi genére; Amphilytum Acarnanem vocat Herodotas I. 62: sed Achar-
nensem Plato. Silanus Ambracieta fuit Paus. III. 18. Philostr. V. Ap.
VIII. 7. 350. Insulis Echinis nomen dedit Échinns augur Amphitryo-
nis comes Steph. et Etym. M. s. v. Ludanus autem qui in Dial. c.
Hesiod. poetam increpat, quod futurorum scientiam professus, pro-
misso non steterit, carmina illa fatidica, quae sine dubio jam tunc
in nonnullis exemplaribus "Theogoniae adjuncta erant, nen legisse se
testatur.
[n] v. 'lThrige Res Cyrenens. p. 854. qui certe hoc non dicere
volebat, quod verba significant, Musaeum de Ulixe loquutum esse.
-
ORPHICA 311
subjecta Amphiarao oracula hoc argumento ar-
guit: ὅσους ἐξ ᾿“πόλλωνος μανῆναι. λέγουσι τῶν
ἀρχαίων. μάντεών y οὐδεὶς χρησμολόγος ἦν. ἀγα-
ϑοὶ δὲ ὀνείρατα ἐξηγήσασϑαι καὶ διαγνῶναι πτή-
σεις xai σπλάγχνα ἱερῶν. Sed ne illi quidem,
quos Apollinis et Nympharum afflatu vaticinatas
dicit, Lycus, Musaeus, Bads, Sibyllae X. 12. he-
roicis vatibus inseri possunt, quippe iisdem tem-
poribus orti, quibus eeteri secretarum artium af-
fectatores. Musaeum ab eedem Onomacrito Eu-
molpidarum genti adscriptum fabulaeque KEleusi-
niae implicatum esse sio colligo. Pausanias I. 22.
7. ἐγώ, inquit, ἔπη ἐπελεξάμημ, ἐν οἷς ἔστι πετέσϑαι
Μουσαῖον ὑπὸ Βορέου δῶρον". δοχεῖν δ᾽ ἐμοὶ πε-
ποίηχεν αὐτὰ "Ovouéxortog. Causam enim mune-
ris requirenti nulla subvenit, nisi propinqua cog-
natio, cujus. testes sunt. plurimi, Musaeum Eu-
molpi filium, Eumolpum Boreae ex Chione ne-
potem perhibentes. v. Androt. Fr. p. 116. Munck.
ad Hygin. F. CLVIIL neque obstat, quod Eumol-
piae poesis auctor Musaeus Antiophemi filius di-
citur Orph. Arg. 310. Paus. X. 5. 3. nam hunc
quoque Antiophemum Androtio ab Eumolpo de-
rivat hujus nominis principe. Ex hoc autem cre-
dibile fit jam Onomacriti aevo Musaei nen vati-
- ' enia solum sed etiam libros sacrificales et artem
purificandi [^| evulgata fuisse; quas artes quum
Orpheus quoque complexus dicatur, utriusque fa-
[9] Haec sunt Musaei Τελεταὶ xol καϑαρμοί, unlle sumta viden-
tur, quae paullo ante de tripolio allata sunt et illud in Schol. Apoll.
IV, 156, ἡ ἄρχευϑος δένδρον ᾿Απόλλωνος ἴδιον ὡς ἰσεορεῖται iv τρί-
τῳ τῶν εὶς Μουσαῖον ἀναφερομένων. Juniperus, frutex lustralis cen-
312 LIBER SECUNDUS.
mam communes fontes habere haud vana ratione
affirmamus. | Nec fuit ullum tempus talium super-
stitionum foecundius.. Etenim post decursum il-
lius felicissimi aevi, cujus imaginem in Homeri
carminibus expressam videmus, magna rerum ci-
vilium sed multo major religionum, studiorum,
voluntatum conversio consequuta et universa Grae-
cia in tantum mutata est, ut si quis ab Homeri
lectione sese ad eos scriptores transferat, qui tem- -
pore belli Persici vixere, velut in aliam oram
delatus vix illos veteres Aehaeos agnoscere sibi
videatur, qui laeti praesentibus, futurorum securi,
promíi ad agendum, actorum immemores, solli-
citudinis et superstitionis causas procul habebant.
Sed ubi Graeci adolescente paulisper ratione in-
volutas animi intelligentias excutere et. semet ip-
80S cognoscere coeperunt, tum illa successit ma-
turior aetas et sollicitior, ad quam profecti ho-
mines tum voluptatum tum virtutis stimulos acrius
acutiusque persentiscunt, inter damnata appetita-
que alternis fluctuantes, magno cum animi motu
et saepe taedio sui. Hinc rerum abditarum cura
et venturi praesagia et multiplices superstitiones,
quas salutis desperatio scelerumque conscientia
progignere solet. ^ Cujus novae aetatis in Grae-
ciam ingressum et vestigia quominus clare cerna-
secrata est Apollini iatromantico, cujus religio ab Homericis tebperi-
bus aliena. ae Hippocrates scripsit in Ep. ad Philop. p. 909. ἐη-
τριχὴ xcà μαντιχὴ καὶ πάνυ συγγενεῖς εἶσι, ἐπεὶ xci τῶν duo tty-
νέων πατὴρ εἷς ᾿ἀπόλλων' et eodem fere modo Macrobius Sat. 1. 20.
atque Kustathius p. 48. Melampi et Polyidi exemplis usus, nihil ad
Homerum pertinent; nec nomen ipsum Apollinis etsi derivetur a verbo
ἀπέλλειν v. Clavier. Hist. d. prem. temps. I. p. 85. certum hujus mu-
neris indicium praebet.
᾿ ORPHIC A. 313
V
mus obstat illius temporis obscuritas, quod nul-
lis fere literarum monimentis illustratum regionis
simile dici potest coecis nubilis obductae, unde
arcium culmina eminent, solum et fundamentum
latet. Sed magnum quendam ingeniorum aestum
et nova meditamenta: testatur poesis lyricae paullo
post Hesiodum increbescentis perfectio et philo-
sophiae ortus et artium elegantiorum incrementa.
Jamjam templa dis heroibusque magnifice condi,
ludos solemnes oppidatim institui, sacerdotum
numerum et insignia, abrogato praesertim regio
imperio, gliscere videmus. Sed iisdem tempori-
bus etiam mysticas cerimonias, quarum prima, ut
diximus, vestigia in carminibus Hesiodeis et Cy-
dicis apparent, longe lateque fusas esse omnem-
que vitam novis occupasse superstitionibus, ma- -
nifestum facit multitudo praestigiatorum, qui inde
usque Graeciam pervagati sunt non solum cae-
dem οἱ sanguinem sed etiam prodigia, sacra com-
missa, et quidquid piaculorum seu singuli seu
populi[*^] suscepissent, secretioribus quibusdam ri-
tibus expiantes. Quo in numero ante ceteros ce-
lebratur Abaris χρησμολόγος et χαϑαρτής, quem
qui Olympiade secunda vixisse narrant, aetatem,
quam subjector carminum ementitus est, desig-
nare videntur, qui quadraginta lustris post, eam
[90] His turbulentis. temporibus, quibus Graecae urbes discordia-
rum civilium aestu fatigabantur, multa sine dubio ὥγη commissa sunt
similia Cylonio et illi, quod Aeginetae ἐχϑύσασϑαι non potuerunt He-
red. VI. 91. quo major expiantium auctoritas. Delphi tamen occiso
Áesopo piaculum pretio, ut antiquiores solebant, solvere jussi Herod.
IL. 134. Lustrationis publicae mentio prima est in' Hipponactis Fragm.
p. 69. sed memen σύμβακχοι, quod Helladius φαρμακχοῖς ills tribuit,
non constat, quando in usum venerit.
314 "LIBER SECUNDUS.
qua subjecta sunt[?]; similiter ut Áristeae gemini
circulatoris[?] tempora modo ex opinione com-
muni modo, ut Critici constituerunt, definiri so-
lent, de quo si verum est, quod Pausanias et
Plutarchus narrant, eum oraculi jussu a Sparta-
[P] Schol. ad Greg. Naz. in Catal. Bibl. Bodl. p. 51. et brevius
Eudocia p. 20. "48aotc ἔνϑους γενόμενος κύκλῳ περιήεε μετὰ βέλου;
τὴν Ἑλλάδα χαὶ χρησμούς τινας ἔλεγε καὶ μαντείας" ὁ δὲ ῥήτωρ 4υ-
χοῦργος ἐν τῷ χατὰ μενεσχε (scr. Meveaa(yuov) φησὶν ὅτι λιμοῦ γε-
γομένον ἐν τοῖς Ὑπερβορέοις ἐλϑὼν ὁ "Boot ἐμισϑώτευσε τῷ ᾿Απύ)-
λωνι καὶ μαϑὼν χρησμοὺς παρ᾽ αὐτοῦ,. σύμβολον ἔχων τὸ βέλος τοῦ
Ἡπόλλωνος, περιήει ἐν τῇ Ἕλλάδε μαντευόμενος. Apparet hinc Ly-
curgum, cujus ex oratione bauserunt Suidas s. Προηροσίαι et Har-
pocr. 8. ^4fc«o:c, sagittam illam Abaridi non ad vehendum traditam
putasse sed ut pro signo esset divinae legationis. Vulgarem fabulam
de itinere aerio ambigo utrum ab Hecataeo Abderita in libro de Hy-
perboreis Diod. I. 47. an ab Heradide Pentico à» τοῖς ἀναιρερομένοις
εἰς 4fepuw Anecd. Bekk. p. 145. et p. 178. propositam putem; nam
de Herodoto IV. 86. quod diu credidimus, notam ei fuisse illam ve-
cturam, Struvius in egregio Spec. Quaest. de Herod. dial. p. 12. gra-
vissimis argumentis demonstravit falsum esse; Abarin óigrg βέλει
συμφέρεσϑαι Celsus ait Orig. III. 129. Prima volaticornm hominum
memoria fortasse ab Onomacrito repetenda, qui Musaeum hac facul-
tate usum dicit Paus. I. 82, de 'Triptolemo fabulam non admodum
antiquam esse Vossius judicavit Epist. Myth. LIII. 146. Daedalus et
Medea ab hoc loco alieni sunt. Cetero Abarls ille non solum aero-
nauticae sed etiam ejus artis, quam S. Franciscus.alumnnos suos pet-
docuit, specimen edidit, stipis sacrae colligendae causa terra n
circumvectus Jambl. V. P. XIX. 91. iisdem fere temporibus,
Delphi templi restituendi causa undique collectam exegerunt Herod.
II. 180." Cetera sacrarum mendicationum exempla collegerunt Ruhnke-
nius ad "Tim. p. 10. et Iresjonae homericae interpres Ilgenius in Opusc.
Phil,
tr] Cum Abaridis volatura componendum est Áristeae iter ecsis-
ticum, de quo Maximus Tyr. XXXVIII. 293. ἔφασχε τὴν ψυχὴν χα-
ταλιποῦσαν τὸ σῶμα περιπολῆσαι τὴν γῆν — ἐποπτεῦσαι' δὲ πάντα
ἑξῆς νόμαια καὶ ἤϑη πολιτικὰ xol φύσεις χωρίων --- γενέσϑαι δ᾽ αὖ-
τῇ xal τὴν τοῦ οὐρανοῦ ϑέαν πολὺ τῆς νέρϑεν σαφεστέραν. Disceptari
potest , utrum haec et similes fabulae de Hermotimo Clazomenio, Kre
amphylio, 'Thespesio Solensi, et similiter Pythagorae Empedoclisque
ecstases ac visiones, quae omnes ad idem exemplum fictae videntur,
epimythiorum instar et ad oblectandum an superstitionis augendae causa
inventae sint. Varronem Átacinum Wernsdorfius putat in Chorogre-
phia terrarum et marium descriptionem ita instituisse ut aliquem
sive deum sive hominem, forte Pythagoram, induceret.
mente atque animo in coeli regiones sublatum omnes
siderum orbes lustrasse quemadmodum in Somnio Scr
pionis factum Cicero narrat, Poet. Min. T. V. P. III. 1887.
|
ORPHIC A. —. 3185
nis accitum arte musica civitatem pestilentia li-
berasse specimen praebet illius divinioris musi-
cae, cujus principatus Orpheo defertur. "Thaletae
familiaris, ut quidam perhibent [1], Onomacritus
Locrensis, vates peregrinabundus, primus legibus
condendis animum appulisse dicitur; et ejusdem
popularis Epimenides complures urbes lustravit,
bellique Persici dilationem a diis impetravit |']
σοφὺς περὶ τὰ. ϑεῖα τὴν. ἐνθουσιαστικὴν καὶ τελε-
στιχὴν σοφέαν,. Ἐξ Plutarchus ait; τελεστήν vocat
Socrates Hist. Eccl. I. 16. 193. nomine novitio[*].
Inter haec vero Aegyptus patefacta est supersti-
tionum et vanitatum. sacerdotalium parens, qua-
rwn contagionem jam ante Pythagoram occulte in
Graecia serpsisse quis non consentiat, quum diu-
[4] Hos reprehendit Aristoteles: Polit. IT. 9. 5. sed ita ut qua in
Ie erraverin$ non clare appareat.
. [r] Clemens Strom. VI. 755. Hunc aemulata Diotima Socratis ma-
gistra, ᾿4ϑηναίοις ποτὲ ϑυσαμένοϊίς πρὸ τοῦ λοιμοῦ δέχα ἔτη &veBo-
λὴν ἐποίησε τῆς νόσου Plato Symp. 901. D. cuj nomen τελεστικὴ qu-
λόσοφος tribuit Schol. Aristid. Or. Pl. IT. 127. et Proculus in 'Theol
P. 422. γυναῖκες τελαστιχὰς, ὡς Διοτίμαν rip Πλάτωνος, ὡς τὴν Bot-
γίχην (sic) ἄλλην ταύτην μαγείας διδϑάσχαλον. Hanc Berenicen cum
Ostane οἱ Damigeronte componit 'lertullianus de Anim, c. LVII.
355. saepiusque commemorant artis magnae scriptores. v. Fabric.
XIIL p. 102. Wolf. Catal. Femin. Yllustr. p. 422, Servius Aen. VIIT.
898. seiendnm' secundum aruspicinae libros et sacra
ACcnerontia fata decem annis differri, ubi hoc decem an-
nis a Servio "temeyve. additum esee temere suspicetur Heynius Comm.
Goett, Nov. 'T. VILI. p. 27. Ubique numerum annorum, quoad vita
produci possit, definitum legimus. Phalaridi in duo annos vitam pro-
rogavit Apollo. v. Schweighaeuser. ad Athen. XIII. 602. B. idemque
m tres annos distulit Sardium expugnationem Herodo. I. 91. ac tau-
roboliati quoque in certos annos se plerumque renasci putabant.
[5] Vetus nomen est χαϑαρτής et Ἰατρόμαντις, quo Aeschylus uti-
Ur in Kum. et Suppl. 277. ubi Apis e Naupacta Ἰατρόμαντις παῖς
Ἀπόλλωνος ἃ quo vix differt ille Aegyptius Apis quem Suidas dicit
artem medicam Graeciae intulisse s. v. Mevric ἀγυρτιχός Plut. V. Lyc.
€ IX. ψευδόμαντις ^ 9vooxózoc φλέδων Aesch, Ágam. 1166. Apud
Plut Apophth. Lacc. p. 218. 'T. ὙΠ]. Cleomenes Anaxandridae filius
diuturno morbo pressus χαϑαρταῖς xol μάντεσι προρεῖχε.
316 LIBER SECUNDUS.
turma crebraque utriusque gentis commercia et
unius vaniloquentiam respexerit, alterius creduli-
tatem? Sed eodem temporum tractu etiam Mu-
saei, Eumolpi, Orphei carmina mystica atque il-
lud, cui Minyadis nomen, in medium processisse
non praeter rationem creditur; quibus omnibus
novae de inferis fabülae spar$ae, iisque, qui deo-
rum sacra decreta percepissent, spes beatioris vi-
tae et Elysiae sedes promissae sunt et pares con-
. temtoribus poenae. Quid? Atheniensium legibus,
quibus constitutum ut caedem qui fecissent ad re-
gem sacrorum deferrentur, absoluti judicio solem-
niter purificarentur, auctore, ut fertur, Dracone,
nonne deorum manium religio saneita est? quam
confirmavit Solon τρεῖς ϑεοὺς ὀμνύναι κελεύων,
᾿ Ἱχέσιον, Καϑάρσιον, Ἐξακεστήριον Poll. VIII. 42.
nimirum in δέκαις qorixoig[*] Neque aliis fun-
damentis excitata .sunt psychomantia et manium
evocationes, quorum memoria cum rebus Archi-
lochi, Periandri et Pausaniae conjuncta, Homero
recentior est, cujus aequales si quem illius artis
usum habuissent, non opus erat Ulixem ad infe-
ros deduci. 'Brevi intervallo sequutus est Pytha-
goras, portentosae sapientiae auctor, et illud sub-
lucanum tempus, quo poetae philosophari, philo-
sophi poetari coeperunt.
His igitur quatuor seculis, quae. Homerum
inter et bella Persica interfluxerunt, maxima re-
[t] Ad alias causas haud dubie pertinet, quod Draco vel jwdi-
ces vel litigatores per Jovem, Neptunum et Minervam jurare jut
S Spenb. ad Nubb. 1224. Platner der Process u. die Klagen
raef. |
|
ORPHIC A. 317
rum omnium quae ad deorum cultum pertinent,
: mutatio facta est; haec solemnium lustralium,
——— — - ——————— aaa
mysteriorum, medicinae hieraticae et poesis fana-
ticae ortum et incrementa centinent; his etiam
Βαοϊ 8, Pamphi, Olenis et Sibyllarum carmina
antiquissima consarcinata, omnesque piarum frau-
dum viae patefactae videntur. Unde facilis est
conclusio, Orphicae quoque fabulae telam, quae
tota iisdem quasi staminibus constat, non a Pro-
selenis philosophis .textam sed uno fortasse et al-
tero post Homerum seculo coeptam et paullo
ante Onomacritum absolutam esse.
$. 10.-
Casu 'factum esse ajunt quod Homerus nus-
quam Orphei meminerit neque ignorasse illum ce-
leerrimi vatis in genus humanum merita sed
mulam .ad celebrandum ejus nomen oceaesionem
habuisse[*]. Macte ingenio este hujus deverticuli
inventores, que nullus veterum Criticorum uti
ausus est. Hi enim, quum vidissent successu tem-
poris multas artes, fabulas, consuetudines, multa
etiam: vocabula et dicendi genera invaluisse. prio-
ribus: inusitata, in interpretandis et .emendanllis
Homeri: cárminibus hanc regulam sibi constituerunt,
Ut tantum modo ei notum fuisse sumerent, quan-
[2] Heynius ad Apollod. p. 118. Quod Hesiodum primum
fabulae de Gorgone et Perseo auctorem edunt viri do-
cti, auctore Hesychio, parum docte faciunt, qui Home-
rum fabulas has ignorare h. e. iis non uti, ait. Num, quia
mn demonstrari potest Homerum haec ignorasse, credendum est, eum
Don ignorasse ἢ
318 LIBER SECUNDUS.
tum probari posset; non quo putarent doctum
poetam omnia, quae nosset, carmimíbus suis in-
fersisse, .sed quia ineptum judiceabant quidquam
sine idonea ratione credere. Itaque negarunt ho-
mericos heroes in pugna tesseris et signis, in sa-
crificiis thure, in concione calculis, in conviviis
. propinatione ét unguentis usos esse, ac ne gallo-
rum quidem cantum illis reliquere. lidemque in
grammaticis quaestionibus, etsi neutiquam conten-
dunt: universi Graecorum sermonis, qui tum vi-
guit, vim et varietatem lliadis et Odysseae angu-
stiis contineri, tamen vocabula ϑησαυρός, πλῆχ-
vQov, πρνδῦμα, πλοῖον, τύχη, τύραγγος, χλαμύς
et centena alia Homero abjudicant, multum re-
pugnaturi, si quis ea sub illo fortuitae praeter-
méáíssienis obtentu in homericorum carminum. con-
textum invehere vellet. Haec Criticorum repa-
gula si semel revulsa fuerint, si quisque, üt ali-
quid mente :comeeperit, is perfieiet, ut hoc Ho-
mero notum $ed casu praetermissum videatur,
nihil. erit in reram natura, quod Homerus . non
praetermisisse potius, quam ignorasse videri pos-
sit. Ili Orpheum ei cognitum fuisse sumun&;
sumet alius Pronapidem, alius .Eumolpum; erit,
qui Homerum -Daretis scripta compilasse di-
cat, erit qui Demodoci, erit qui Phantasiae Ae-
gyptiae. Nam. haec omnia ἂν aliquibus. wete-
rum affirmantur, neque ulla ratio dici potest, cur
ita esse non possit. Eodemque argumento aliquis
efficiet, lliacis temporibus et caupones fuisse et
ciniflones et angaros et portitores, typographos
——— —————————————— ——— ————————————— ————MM————————— —— "-—-—
ORPHICA. 319
denique et lithographos. Quo si quis dubitet an
cenjectandi licentia progredi possit, oblitus víde.
tir Gerhardi Croesi atque ejus Historiae
Ebraeorum ab Homero conscriptae, nec
minus Jonae Rami, qui Ulixem et Utinum sive
Odinum eundem esse demonstravit, et F'orcatuli,
qui Tolosae aliarumque gallicarum urbium nomina
in Homeri carminibus sibi reperire visus est, Xa-
verii denique Minervini, qui Trojam non heroum
. graecorum vi et virtute sed Volcaniis armis, id
est terrae motibus et incendiis eversam eamque
ren a poeta versibus luculentissimis enarratam
esse dixit; quorum nulli aut argumenta defue-
runt aut laudatores; ac ne hodie quidem deforent
illis, si medo scirent τὸν x»59ovra ἀντιχνήϑειν.
Verum concedamus, ex eo, quod Orphei ipsius
nomen apud Homerum non legitur, non sequi ut
ignotum fuerit ista aetate; illud certe, quod re-
run omnium, quibus Orphei fama conflata est,
quae multae sunt variaeque, ne minimum quidem
signum in homericis carminibus extat, fortuitum
videri nullo modo potest. Jam cum hoc argu-
mento conferamus partis adversae rationes et il-
lud inartificiale probationis genus, quo isti uti so-
lent. Orpheus, inquiunt, si minus Homeri at certe
Lyricorum splendidissimis testimoniis ornatus est,
quod omnino fieri non potuisset, nisi fama. ejus
jam hemericis et ultra temporibus. increbuiaset.
De hoc sic statuo. Si, ut homines ipsi, ita etiam
opiniones hominum certis et observabilibus in-
tervallis crescunt et si ex cujusque famae incre-
- 330 ' LIBER SECUNDUS.
mentis et quasi maturitate cognosci potest, quot
seculis retro nata sit, his, qui hanc sive artem
sive scientiam sive divinationem profitentur, con-
cedendum arbitror, ut Orphicae fabulae natales, -
hippognomonum more, computent. Sed si nec.
fuit quisquam, nec est, nec erit, qui humanarum
opinionum aetates exploret et intervalla. dispun-
gat, tota ista computatio jaceat necesse est. Et
illa ipsa Lyricorum testimonia ex Fabricii penu
depromta, quid tandem efficiunt? Primum videa-
mus de Terpandro. Phanocles dulcem fabulam
nexuit (Anall. T. I. p. 414.) Orphei a Maenadibus
discerpti caput lyramque decidisse in Hebrum,
aestuque maris, nec sine dis, Lesbum delatam
. esse, ubi Pittaci aetate adhuc asservata dicitur
Lucian. Adv. Indoct. XII. 14. T. VII. Quam fa-
bulam, quoquo auctore vulgatam, manifestum est,
non prius nasci potuisse, quam insula ipsa musi-
corum studiis inclaruit. Alius (utique non Pha-
nocles) Orphei lyram in Terpandri manus venisse
finxit, ne hoc quidem inepte, si pro poeta loquu-
tus est; sed illud perabsurdum, quod Nicomachi
narrat musa pedestris: Terpandrum lyram illam
secum in Aegyptum attulisse xai ἐπιδεῖξαι τοῖς
ἱερεῦσιν ὡς πρωϑευρέτην γενόμενον Harm. Elench.
L. Il. p. 29. Meib. Hinc vero sic argumentantur:
Credidit aliquande aliquis Terpandrum Orphei
barbiten septingentis annis ante compactam cir-
cumgestasse velut novum inventum et suum; hoc
qui fecisse ab aliquo creditus est, Orpheum ipsum
noverit necesse est; atqui Orpheum qui novit,
^ O'URRPHICA. ὴ᾿ 321
dujematag quae ei tribiuntür a' nónnullis; ignorare
non potuit; erge dogmrata, quae vocantür, Orphica
Terpandro -aütiquiora suht! Nome pudet vanita-
tis? His sebjmgunt Alexandri Polyliistoris testi-
inoniutd o Asjiéxérot: qaot τὸν Τέρπανδρον ὋὉμή:
goy "ib. €0) ἔπη, ᾿Ὥρφέως 'δὲ τὰ μέλη Plut. de Mus.
c..V. 632. Wytt. que: eodém toco Idaeorum Dac-
tylorim,;Gfympi et Hyagitidis in arte musica pro-
fectus recensentur, pleraqué ex Glbuci'sive po-
tus Antipkontis? libro de poetis et musicis(*], unde
iam: haee afferuntur , vaticinia: :Otpheum non
magis quam: Terpandrum» cretico usum esse rhyth-
mo;:Sesicherum:agiem -neque Orphei neqne Ter-
pandri.rmódeg expressisse sed. Olympi ὙΠ: :636.
Scilicet; .extebant tuno :medi: musici; quibus Cal
liopáe:: frhius: aweith& ductaerat. quercus. Sed ᾿δα-
diamus «eteros.^' Ex ' quado -Ibyci cantiuncula
Priscianus . VIT: 1.:703; Ορφῆν ὀνομακλυτὸν [*] af-
fert; .Pindirus .Pyth. IV. 314. Argonautas recen-
865 d^» ἀνόλλωνος, iüquit,- qoguuxrdc: deid&y na- -
vig dubie ᾿Ὀρφεύς. qt -duobus aliis locis Fr. 84.
ei B0. ῥ. 63i :Boechli Orpheum Oeagré fium et
gyevoíqpi? dixit, qubd: homen Hesychius χυσοκί-
ϑαρες ipterpsetàtur - ex : usu. τῶν 'γείοτέρων, α΄ δά-
notat Schol. Did. Il. V. 5609. Addo lii$ veriustülos
Nimonidis versus Fr. IX. Anal. T. 1. 122. quibus
frequens - avium pisciumque. ad Orphei cantum
[0] Si vera est. Menagii' ad Dieg. VIIT. se. et Sturzii ad Emped,
p. 8. conjectura, ea, quae Diogenes, Glauco auctore, de Empedoclis
Minere 'Thurios suscepto narrat, ex hoc libro sumta esse, is certe
t illi Glauco tribui, qui Ol. LXIII. floruit. In eodem libro
Glanhus de Musaeo tradidisse videtur. v. Harpocr. s. Movooios.
(e) Sic Schellenberg. ad Antim. p. 56. correxit.
21
322 LIBKR 8ROUNDUS.
copcuxsstio depingitur[^). Klipre testimoni: Mui
quidem prebatur, Lyricorawa: posieriorum aetate
Orpheum pro xeiifico fdicine habitam. case, ; sed
non probetur opinionis swunma: amtiquitan;: N
licet, ingnit,.. poetis quidquam. proferre nisi. qund:
jam ante multa secula susceptum tenpárisque
diuturnitate cenfumatum sit. Itene.:;vere3 Pin-
darus Axiateae, fabulgm, recentem. δέδια. et niu-
steam (cf. Niebuhr, kleine Scbrifteg T. 1.341.)
carminibus auià celebravit Fr. p. 637. aljwn.aliar.
Et mexito qnidem; «jw. yo. ἀοιδὴν μᾶλλον ἐπι-
χλείουσ ἄν v dig. ἀχονόκκεραι. veurpumg : diuo
φιπέληχαςς. — Sed fuerit sane Iganericia temporilus
aliqua Orphei fama, talis fortasge, qualia de Tha-
γα fyit δὺς .Phemio; artes, tamen. et dogmata,
--.-
quorum, ille auctor. bebetfur, Homeri aequelibus -
cognita fuisse, ex Lyrisorum testimoniis nequa
quam intelligitur. Unum igitur superest. et. levé
bujus causae firmamentum; stemana, illud gentis
Orphicae, quod. integruwa Charaex apud Suid s
"Ouneos €& scriptor. Agonis proponunt, paxtem pe-
stremaga Proculus ig. Vita Homezi. in Bibl. Vet. Lit. -
et Art. T. X p. 8, ot in. Gaafopdij Ei Hephaest. -
p. 406. Hellanicurá, (v. Mus p 154) Domen
et Pherecydem citans:
us; Hinc Theodoretus, areis Therap. ΤΙ. 767. 'Sehulz. ' εὰς
ὕσμασε τοὺς A rs ων» Ep? «d bestias to
Orphelque habitum induto adstitit genus omne ferarum et su-
pra vatem multa pependit avis Mapial L. Spectac. XX
ORPHICA - ond
geh Rari Proclus
dendi Oenr. καὶ Gina "dlüwrwo f* ]:
yn "t ot Me 077
! ies xol Μιϑώνη | Tile; | | ᾿
Depos. Co Ὀρφεός ^ o Ὀρφεός. '"
| Ὄρτης ἢ ᾿ | 4 ς “Φωρίων (tj
Aerlón ! Ets t Εἰκλῆς. ᾿
Φιλοτέφπης - 0070.5 Ἡμονώδηῃς. ι.. ἨἩἩμονίδης
Boys 7C ᾿Φιλοτέρπης ᾿ | “ δϑιλοτέρπης
Ἐπιφράδης aut Εὔφημος. | " Χαρίρημος
δἴράνωσπης. 2 Te«guéhs ἰ ᾿ ἈΒωιμράδης |
Maslieios xal δος. L5 ! Ῥλάνωπός (rj
few — "Haobs ᾿ ^" H mM |
Mas s Ma ἠΜΜαίην — τς
| "Üutgoc
ΜΝ Ι |
, ott 4M ui Ne Ὅμηρος. "Openobe Ἡσίοδος
LP aa. 0*7
n '. n
nij ' Sidnifcint videtur" Alcfénae Jtfattilis fiia: Füeutheris: ex
Y mater Apollod. JH. .10. 1, Suidas et 812. Og
Oi) ov. καὶ gon πέμπτος ἢ ἣν PL) relais κατὰ "Δλχυό--
Proledg. Orph in Mast. "Fhurin..p2.91. d Οἴαγρὸς
πέμπτος ἣν ἀπὸ "4ilavroc. Diodorus. III. 64. Oeagri patrem 'Tharo- -
pen aive Charopem vocat, quorum nofiinum alterum dulciloquum signi-
Orphei avo convedit,:aNerem Maoedonfeun patrie.
[fj doct ν ἀρθυματοποιός Athew. VIT, $58. alius Georgio
setriotar- ταν criticus ν.. F'abric. T VA P. 365 €. et plu-
Tey «lii. "iei C Crixidis pastor. SchoL. Da. 1.1
M lamepus Home avus I Gus didhur ix ρα, Vtt.
Herod. c. 1. A Midlanope mater Lucian. m. $. 9. p. 189. ΤΠ. EX. -
21 τ
924 | LIBER i&E€UNDUS.
Hoc igitur gentilicium stemma nisi gx Pe-
lasgórüi " diptychis * actfeidsticis excefptüm est,
certe confictum est, 'a-.genealogis, :queruin am side
mendaciunculis omnino .nen constat. Phetecydem
Hesiodi genus ab Orpheo derivasse Cz alio quo
que loco patet v. Stürz. p. 103. sed qua γ᾽, ne-
mo tradidit. De Damaste' autem :discrepat auetór
anonymus in lriart. DBibl.:.Matr. p. 233. 14vàisiuué-
vns καὶ “«μάστης καὶ. Πίνδαρος Χῖον τὸν Ὅμῃρον
ἀποφαίγρονται καὶ Θεῤκχριτος , ὃ δὲ 4αμάστης χαὶ
δέκατον αὑτὸν ἀπὸ vol Μουσαίου φησὶ yy ovy.
"Eqages. olt Χαρίφηρονν, dye τὸ γένος «ὠὐτοῦ.
Cum Dhmjste consentiens Gorgias Leontings, μὲ
Proculus scribit [e], Homerum εἷς Μουσαῖον ἀνά:
yt," quem fures Orphél, Servius Lini filiuni 'vo-
cant .v.-Passow. in Mus. p: 6. Sed de ceteris ati-
ctores | yaviant. Taetzen. ad Opp. w 1..p...28. «t
Chil. VE. 934. ἡ uiv -Πιερία πρύτερον" Hf7- dne
Ihépov χτισϑεῖσα τοῦ ᾿Μεϑώνης [" ἀδελφοῦ, πα-
| reos δὲ Ἡένδυ, ὕστεῤον δὲ “ύγκος ἐχλήϑη, fixi ἢ
τὴν XT ἔσχεν ᾿Αέροπρί(ὃ πρεσβύτατος τῶν Hp |
ϑίωνος παίδων, χαϑὰ' ἱΜελισσεύς φησιν ὃ τὰ Ag —
φικὰ συνταξάμενος, quae vix credi possunt Tzetzae. -
ef.., Meurs. ial .;Chadsid,.. p. : 40... Pierum ,Calliopae -
patrem: Paus. "FX. 30. et carinitiis' de Mass" aiéti-
rem Plutareh. " "de , Mus. TH.. «639. τ Ἀρομοάοπα |
234
li] e Fai Ge de nih τ 48... * rua ΠΝ |
[h] Methone soror Pieri nun: atur ap. Etym. M. P. ra wonine |
sumtó ab urbe Methone, quae a P etriensibus. cond τ tem. vini boni .
tate,' quar 'Astéris jactu nO dta est. v. Palmer.. Los an, Quom.
Hist. scrib. c. 38. Τ IV. 522. Eustath. p. 828. Sed ethon no- .
be» ast inter.Orjbei msjeree Plütarob. Quieit. rec; XI. p. S82
i
- GRPJIHFECHAÁd:! 325
Magnétia: dt. Clius : Sliubi icit, -"polinis Borvius
ad. Ex]: VM; 2d.[)] Eit -u&. hioc nomen!sio :tetega]
quibus «illitd, fabulesum :steínimá , cónbextum; .par-
üm a Thrackae lodis, partit. ab.arte: musica: traz
ducta ' sut. .. Idinohides quidam .:intee -Hemerr
mejores numeratur..Suid. δε Ὅμηρος, Warinoni-
dem. Theoclymeni . &ugutis .fnatrem edidit Pherex
cydés Sturz. p. 228. Canterera: illum,' quem Age-
memnon Clytaemméstnaeneistodem addidit, . Chari-
demum . vocarit : Schdl...Atbros. d... IH. 2607. nee:
imeptunr videtur.nomen Chagiphemus, sicut Mu-
Sarum nutrix Eupheme vocatur, pater Musaei et.
E
| παῖδας Πέερον jeu μάϑον, à" ὧν ὃ ἐμ ἢ ἴα
᾿ ἢ ἴστορίᾳ, Ἀβαρφύᾳ., ὑμάο .Claxieriub Eliat. ἢ. :premo4emns ῥ.79..
LI . perperam colligit Orpheym Macedonis pronepotem fuisse. Ab
Sesicherü Euphemus [^]. et ille Ithaoensis :rhapso-
dus Phensaiae, eujus'pater Terpius Od. .XXII.:380.
ab akte ».ibfmeri: ibveni, sient Terpos cithareedus
in. Tryphein. ' Epigr. Lip. 157. T. HE: et ejusdem:
aris. professor Terpnws, Sueton.. Ner. c. XX. at-
die Terpander ipse,.qüorum . δὰ exemplum «on-
at
ες
᾿ . d - : 07 7.
y Schol. Ven. et Didym, XIV. 226. Μίαχεδὼν ὁ Zfibc xci Ai-
vind)" νατωσχὼν τὴ»- χόρον! (Pleriam) σόσαν vic Θράκης dq
πρρφηγόρευσε,. γήμας δὲ μίαν τῶν. ἐγχωρίαιν τεχνοῦται δύο
ὕο πόλεις ἸΠιερία' £o) uolo
1 ,
ἑαγτοῦ
Emathiam dictam - edse £rmdit:Pherecydes Ὁ. 189. εἰ hóc;
Momen fortasse restituendum Schol. ad Lyc. 831. ubi Calliope ex Oea-
ὅτο- Ὀρφέα xoà KuuéSovt: ,^ Cho: vero: ex Magnete: Linum suscepisse
didtür. Sed Behol. Ven. K. 490. et Eustath. p..817. 30.. Orpheum'
Calliopae. vel Clius. fiium: perhibent, Terpsichorae Linum, 'Thamyrin
Eratus. Pieri, cantoris '"lThracii, populares fuerunt Libethrus,;qui, ut.
Servius wit Buo. ὙΠ. 21. primus bannoviam eondidit et arcem. Musis
coecravit;. Seuthes et Rhonaces:Mewedi, syringi$ inventores Athen.
IV. 184.. A. quos. Androtio, . mudithe. "Thraciae conteinter Aelian. V.'
H. VHIL 6. εἰπε dubie rejecit et repwdiavit'omnes haud secus quam
Orpheum. ipaum ;:quanquam vir eruditus ad: Agdrot. Fr. p: 117: hunc
Ürpheo non sapientis nomen: eed: ortum. 'Thracium denegasse putat;
vfum de hoc nemo unquam dubitavit, de illo multi. Pieriam saepis-
sime memorat'Homerus; Musas'Pierias nunquam. | — '-
[t] v. Kleinii Stesichor. Fragm. p. 10.
*
326 LIBBR SECUNDUS.
formatum est. nomem Philoterpes. Eucles et
Epiphrades ex eodem sunt genere nominum fh-
ctitiorum. Sed: Orphei fllius quomodo vocatus fuerit,
nenduss: expeditam habeo [}]. Melanopi autem ve-
cabulum translatum videtur ab illo Cumaeo hymni
in .Opin et Hlecaergen auotore, quem Herodotus
in V. Hom. et Pausania V. 7. commemorant.
Postremo Díus nom mortali patre cretus sed ex
Hesibdi versu, quo fretrem Persam δῖον γένος
appellat, progenitus eundém locum inter. vates ec-
eupat quem Perses. ipse poeta, si Suidae creditur,
epicus [*]..
Iam vero longam eratienem Qon desáderat,
quamobrem totam hanc genealogiam eonfictam pu-
temus ab historicis. Quomodo, qui philosophiam
inchoammt, nimia quadam ingenii fiducia ἃ rebus
maximis difüclllimisque amspicati sunt, deorum
naturas, magnitudinem hujns universi siderumquee
substantiam scrutantes, ita historiae vix nidis
egressae quasi tirocinium fuit, generia humani pri-
mordia tradere et urbium origines et gentium
conditores, non ad historiae fldem, eujus nee eo-
pia erat ista aetate nec denicerim, sed δά per
[1] nomea aliepum; nec comvemi ui Orpheb
presse dur Bim M. 560. Phot. p. 157. nei βάν, p. 377.
mo commentidus ad explicandum tribus ] gpl et Leoceriü no-
men introductus;. de que emnia, ngesserwat
Leopardus, Meursius, Interpp.. ad : liri I. 30. P$. Diod. XVII. 15.
Neque quidquam Bos juvat iaendosissunus incer acriptoria lecus
olim Censorino adacdptus c X. Rhythmus creditur dietusaa
Rhythmonio Orphei filie et kdomeonae nymphae Mari-
cae (fortasse lonaricae), ut tradit Nicostratus libro quem
composuit de Musico fratre Rhythmonii eic. '
["] Stephani locum, ubi Dius Asthís filius perbibetur, correxit
Siebelis ad Paus. IX. 22, 5.
ORPHICA. 397
pelaseth. oblectationem [. Contra qud& fi qiis
veterutà scriptordti Vereeundiam δὲ fhmáé here-
ditàriau religiotem ptraedicüre velit; deceBt ἀπά
eimia, qua fide ét quibus deéuttienlis Hecdtaeus,
. heme ni&diecris, sellecimi riüjUtes; quisi capitü-
laris, emumerüverit et priniuii géneri$ düctorem
demi! qee porro paio sciri potaétit, Sócrütein
a Dáellale genus παρόν, ἃ Neptuho Plhtónih,
ab Ulise Andoqidenif Gaae ofhüid s) quis icr-
mpia antiquitatis famá niti püitét; Qüaerdmi! deiti-
ewé dn Róinahis Gehenlogi$, Varroni, Hygino,
Attico credat, Fabisii gentem ab Hercule; Atiam
ab ΑΙ... Metmmios ἃ ΜῈΝ repetentibus? an
dene Ruexneto ipwi) Ejüsdef fábricáe ét eà-
dém nmotx percussa sént illd veteri petarüm
stemmáta ab Apelline weqüe ad Horne?tüm et He-
dodum et hime rur&é& ad Terpdndrum et Stesi-
" (herum["] deducta eormndemqte suüécessiones [5];
. Münitaes;?) et concertiones; primum ile Py-
[s] Pláó ἰώ füpp. Maj. p. 184. Spartani, inquit, ceteras artes
Don magnopere curant sed lubenter audiunt περὶ τῶν γενῶν τε ἡρώ-
ev xu τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν κατοικίσεων καὶ συλλήβδην πάσης τῆς
ἀρχαιολογίας. Polyb. IX. c. 1. τὸν φιλήχοον ὃ γενεαλογιχὸς τρόπος
ἐπισπᾶται, τὸν πολυπράγμονα καὶ πεμττὸν ὁ περὶ τὰς ἀποιχίας καὶ
χτίσεις χαὶ συγγενείας, quas res optime exequwutus dicitur Kphorus
"7 περὶ κτίσεων, συγγενειῶν, μεταναστάσεων, ἀρχηγετῶν Strab.
[8] Hujus patrem nonnulli Hesiodum οὐϊδοτύης Procl. V. Hesiod.
P. 8. Inter Homeri posteros Parthenius Chius numeratur Suid. s.
Le. De 'Terpandro controversia fuit ab utro descenderit Id. s.
ot. C .
[o] v. Epimetr. IV.
[P] Asclepiades Apollini et Calliopae tres filios dat, Orpheum,
lalehum, Hymenaeum Sthol. Pind. P. IV. $13, Schol. Apoll. I. 23.
Tzetz. Introduct. in Hesiod. Sed Suidas s. Θάμυρις, Hymenaeum
Magnetis et Calliopae filium, '"Thamyris delicias dicit; Apollodorus
vero Hyacinthum Magnetis et Clius filium, Pieri nepotem a 'Thamyri
amatum esee I. 3. Ialemum nonnulli eundem Linum nominatem feisse
N
328 LIBER SECUNDUS.
thius agon Amphionis, Pieri, Anthis,. Philamume-
nis, Phemii et Demodoci congressu mobilitatus, si
credimus ,spilicet illi Sigyoniae. Anagraphae. Plut.
de Mus. c. III. ejusque sponsori Pontico LHezacli-
dae, homini, ut omnes sciunt, et ad menftáendum
paratissimo, et in odorandis aliorum fraudibus he-
betissimo; tum Peliae ludi funehres, quibus O lym-
pus tibiis vicit, Orpheus,Cithara; Linus
cantu, Eumolpus[?] ad Olympi tibias vo-
ce, ut. Hyginus tradit Fab. CCLXXII. Sibyllam |
omittens, quam. Plutarchus Symp. V. 2. victoriam -
reportasse narrat, nec Pausaniae, concinens, qui
Orpheum. negat in certamen descendisse ,' sed: Chry-
. sothemim primum, tum Philammonem , tum álium.
ejus Thamyrim, dein Eleutherem concertasse X.
^f. quem. Apollinis filium perhibent.' v. Stephan. s.
Ἐλευϑεραί., In.ludis denique, ques Creon rex.
Delphis, in honorem Menelai, celebravit, Demedo-
cus vicit, Áutomedis discipulus, qwem cum mul-
tis aliis a Perimede['] in arte niusica eruditis me-
putant. Schol. Eur. Or. 1875. Cum heo ceteri omnes propinqua
cognatione conjuncti sunt. Mater ejus Menippe Thamyris filia did-
tur '"Tzetz. Chil. I. 12. 809. IV. 13. 279. VIII. 157. ''hamyris autem
Philammonis filius (Pausan.) ienque Musaei pater (Suid.) Philammon
Eumolpum progenuit (Theoorit.). Et rursus Orphei frater dicitur Li-
nus, quem primi Hesiodus et Pamphus celebrarunt. Hic Amphionem
edocuit. Nicomaeh. Harm. II. p. 29. Limom et '"lhamyrin 7pheus
Locos a Fabricio adnotatos indicare supersedi.
[4] Hunc Suidas Pythionicis inserit s. h. v. , Anagraphe autein
praeterit; Orpheum in ludis Isthmiis victoriam reportasse Dio Chrys.
XXXVI. p. 107.
[τ] In Fragmento illo Censorini legimus JPerimedem primum ceci-
nisse res gestas heroum musicis cantibus. Threnodos 'Troj. Il. XXIV.
721. Clitum et Epimedem vocant Scholiographi, ex Se ut, videtur,
haec nomina expiscati. Homeri mater Eumetis, fili Ewcpis nomi-
natur. . 4
ι . 1
' O/RPHACA- ' . 3239
meravit Demetrius. :«Phalereus; Schol.: Mediok Od.
Ii, 267.. Tuetz. Prolegg; Lyo: p. 2600. Muell. in
uno; .ni. fallor, Homerioerum cómmentagriorum, ex
quo et'ex: leréclidae .et :Polyhistoris: libris, fabw-
larum illarum, quas Grammatici. narrant magnam
pártem effluxisse- suspicor. : Haec.si: quis conside-
reverit omnia.et praeterea Asclepiadarum stem-
ma, qued Paetus.in Ep.:ad Artaxerxen et Sera-
. mus in Vita: preponunt, a divino:generis auctore
wque àd Hippocratem decimum octavum, item-.
. que lengum Lleresidum Argivarum ordinem a Cal-
láhyine: tethporibus dedactum, .et. nobilium scul- .
. ptorum augurumque. fabulosas :jmagines, is pro-
. fecto 8. genere. hoo toto nauseabundus refugiet ma-.
letque màibil scire quam: rebus: assentiri commenti-
dis. lfaque'qui pro Orphei, hec est, pro dogma-
. tum et instituterum Osphicorum antiquitate pugnant .
eaque ' sub. ipsis. literarum primordiis nata -esse
volunt, umdique . eedem. revolvuntur neque: ulla
aut wia .amt..semita. eo quo. tendunt evadere
possunt. IN Τὸ τς | |
| 27 Car 17...
Carmitum: Ürphécorum sndscsa.
ES 1.
Posteaquam. Orphei ipsius memoriam per.om-.
nia vestigia, quoad longissime. potuimus, perse-
quuti sums, eoque.effecimus, in Homericis. car-
minibus. renum Orphjcarurh ne: limeamenta quidem
$380 — LIBRR SECUNDUS.
miodi et aemulatorum tempotibus artes et supet-
stones, quibus illa scatent, suecresótge; sequi-
tur üt, éatihinnm ejus fama qüando primum ser-
pere coeperit, erlére conemur. Ac Buidáe «ui-
dem testimonium: «δερεκύϑη4 υέϑηναῖοα πρεσβύτε-
ρος τοῦ -Eugíiov, ὃν Aóyog τὰ ᾿Ορφρικὰ συναγειγεῖν,
nequé auctorem certissnum habet neque mes cer-
tieres reddit, uter Pherecydes Orphei Bet werba
seu sententias (nama id queque ambigitàt) ih unum
ebllegerit; eeque gravius: vacillet Freretüi eonje-
etura de Cultu Bacchs in. Meiner, Acad. Paris.
Iuscer. T. XXIII. p. 208, qui quia Orphems de Ea-
rynome, Pherecydes autem de Ophioneo Eury&o-
nies marito logmutus est, id unum eorwms feste
putat, quae philosdphus Syrus ab Orpheé acte-
pisse dicitur. Huic proximum: est lemis judicium
(v. C. VE. $. 1.) Pythagoram nounülla Orpheo
subjecisse arguentis, quanquam hoc hemd raedio-
eriter infirmatwr gravissimerum auctorum consen-
su, qui Samium illum nihil literis consigmasse
testantur; quod tam praecise affirmare non po-
tuissent; si Ionis de pseudepigraphis judicium ra-
tum habuissent. Sed illud hinc manifesto elu- .
cet, jam amtiquitus earmi^a Orphei nomine in-
scripta ad Pythagoricos rejecta esse auctores, sive
ob summam sententiarum similitudinem, quae ho-
dieque in emnibus fee. utriusque famsiliee reli-
quiis intelligitur, sive quias re vera nommulli Py-
thagorae familiares earmina sua Orpheo: webjece-
runt, sicut Beonmtihus, Cereopse, alique vetarum
ORPHICA. 331
Pythagoreorum, quos Critici fraudis hujus reos
faciunt. Sed de hoc paullo mox. Ea vero ae-
tate, quae Pythagoram proxime sequuta est, poe-
sis Orphicae fama jam ita irroboraverat, ut Ono-
macritus fabulas suas, quo placerent pluribus,
Theologo Libethrio, tanquam noto et specioso
auctori, inseriberet. Tatianus adv. Graec. XLI
271. (p. 138. Wortk)) ᾿Ορφεὺς χατὰ τὸν αὐτὸν
χρόνον Ἣ ραχλεῖ γέγονεν ἄλλως ve xol và slg αὐ-
τὸν ἐπιφερόμενά φασιν n0 Ὀνομαχρίτου τοῦ ᾿4ϑη-
γαίου συντειάχϑαι. Et Clemens Strom. I. 332.
Ὀνομάκχριξος, οὗ τὰ tlc ι᾿Ορφέα φερόμενα [5] λέγε-
ται εἶναι, κατὰ τὴν τῶν Πειαιστρατιδῶν ἀρχὴν
περὶ τὴν πεντηχοστὴν ᾿Ολυμπιάδα [Ἴ. neuter satis
distincte; nam et plures fuerunt libri Orphici,
quam ut àb uno auctére repeti possint, et Cle-
mens ipse exacte, quei cujusque eorum subjecto-
res fuerint, memoriae prodidit; quo in numeró
Onomacritus non comparet. Suidas autem non-
nisi duo carmina, quae pro Onomacriteis habean-
tur, commemorat, χρησμοέ et τελεταί, quorum
nentrumi ἃ Clemente recemsitum est, sed delite-
scumt fortasse sub noinine generali τῶν εἷς 'Op-
φέα ἀναφερομένων.
Ἔν Το itm reir σ΄
τὰ ὡς 'Ogqéoc φερόμενα, vel illud quod editum est. Suidas s, duia-
στίων' οὗτος ἔστιν ὃ γράψας τὸν e agen ἤγουν τὸ βιβλίον τὸ B
pi εἰς ἢ εἰκών: et similiter alii, quos nominat Wyttenbachi
NY ] n ri temor notatione saepe dictum est. Larcher.
T . Schwwabe Excurs. III. ad Phaedr. LLp-
54.
332 LIBER SEICUNDUS.
e. 3. ou . ' . tt. P
MM E ub por 5 p. rv: BN e dec P 04
δ, . :
ραν εν 4 πὶ S ux oet aT aut ts ni iei ἢ
. Onomagrátug Agir. Inns. Henedotua, vir 6.
χφησμολόγον .Ve«at; οἰ νδιοϑέμῃν χρηφμῶν. vh Mou-
daíon: "que. .yomine , Wesselingius,; vel: dispensato-
rem , vel interpretem ,. Gronoviug.qt.alii. edisserta-
toxem aut xenditatorem: significari putant. 14 ἀξὶ-
tr primum in disquisitionem .,yegit, e pluribus
verbi διατιϑέναι, signifirationibus. quae potissimum
huic loco conveniat. Et vendendi quidem., notio,
quiam illustzant Grammatici ab Asti, nominati ad
Plat. Legg. p. 427... aliena .egt:a, veterum fatilego-
rum rationibus, qui.quamyis.a. quaestu nom ab-
. horrebant,. tamen: nullam ejusmodi mercaturam
exercebant, ut velut proprio quodagn, momipe . ora-
culorum venditores dici. possent,. . , Neque. ΤΥ ΤΙ
convenit. regitandi. significaio. , Nam διαριϑάρναι
yel διαείϑεσδῳ dicuntur, xhapsodi,. histriones, , ora-
tores, quum vel:sua vel.aliorum opera zecitant[*];
nec dubium. est, ,quin ii, qui χρωηφμολόγοι y ocati
synt, omissa propter incredulos simulatione divini
afflatus, antiquorum vatum..oracula tranquille prae- -
legerint [^]; quod Onomacritum ipsum fecisse, alio
aptiore loco ostendemus. Sed iccirco non magis
διαϑέται dici merentur quam scribae publici edi-
[e] Ῥαψῳδὺς καλῶς Ἰλιάδα ἢ Ὀδύσσειαν διατιϑείς Plat. Legg. 1.
668. ἔπεμψε͵ τοὺς εὐφωνοτάτους τῶν ὑποχριτῶν διαϑησομένους uet
᾿φδῆς τὰ ποιήματα Diodor. XV. 7. ὑποχῤιτὴς χακῶς διατιϑεὶς τὰ ποιή-
ματα Plato Charm. p. 22. et saepissime λόγον vel δημὴηγορίαν διατι--
ϑέναι vel διατίϑεσϑαε Appian. Civil. II. 22. Lucian. de Dem. I. 90. T.
VIH. Polyb. III. 84. Diog. La. IL. 94. Julian. Or. VII. 204. A. Hic
mihi vellem ad manus fuisset Heinrichii dissertatio de Diasceuastis, a
quo non dubito quin tota res accurate pertractatá sit.
[26] v. Epimetr. V.
.^ O7RIDHA G4 !.I 388
etu» ete testimonili) pro; :concione;' seritantes'^nyde
adhibito actionis: artificio , .:nuoll emmhine: med: τοῦ:
vegit misi: dneropiper, prónunciantibus;: Bestat. igi-
tur; eertia: ilgnifieaGó: secundaó: non: dissitnilis sed
defjnitarmiagisi ) δ σ᾽ (ἃ cbmpetiendi ot iD ael
qualitátem redigogdi. .Hurpouratio pi81i«bodyis
yw Τρανωδοϊο quy διαϑέσεςῤ v ἐπῶν we,
χὰ yog ró»giluadeiSdk Oen λέγουσδάόν, énitisobudwt)
xijoci, Plütereluisz V... Lueul. 1.276. ^uam dicit
Luttilló deilicawe uibem «de, vita :8U80/0; ἀσφέψϑαν
éoudima xo didt Oeosergii δὴν ῥόνοῤίαν. ἄμχεχαγι δάσια,
veobumo SisabeeqX,u489] doe: Lyourgo legés eerie
ὑπέρ, ΒΝ δένδρα Eletoic.- p, 727.14lppsivone pem
kas.miasoxlispeuentel, Scriptores sEuolesinséluie:dé
sacpsiosodicisibenstibutióne iusugpanto Xamle dilpi cte
nowiiilyoeantur:idydudlOcro, KatbebeChoean::p29uw
Boqworántelimetin vetere Kritidi: J,oSérovidicir pot)
. mBtCpetinde: dco d'istiDnecab) qaatenus datiqdoi
rgmiipoetarm disspísas neliquiAd (io, CORooEd
φίράμέμαϊ aindiga s miportent iret; in^saup ! quaes
que» daciim...et ;ordinéss repquamt. | .Onomaorituni
*oitetb ροῦν iconsteb; emendandis; :Hoineri edem,
nibui;;opernmihw; dedisse "intojessque «voraus ;qdedi,
disse]. vix dihéfaxb potest)lqyin dlespornneumi
et - concessa: -antiguitus;: Grilicis ; libertate;.-i€a usus
fuezi£.,. uti saeros "vates aufi. specie. récensionis. grax
viter interpolaret, düserendis quae vel süis : vel
Smieorum: .con&iliia "utilia. .judicasset; qua fraude
fano hos onc fara uf d t VERDE ano
rol obl Mediol, Od. 44. 604. παῖδα dic ᾿μεγάλοιο καὶ Honc
1: roxov.xerà Qudiema (rov- ἐμπεποιῆσϑαί quoi: 9er
ται δέ. Porsonus ad Orest. v. 5. dubitat an idem sit Musaei interpo-
lator; mihi res propemodum certa vidétur. ^ : ἐν ἢ
888 |». LIBER SRCUNDPUS.
séáhpissime gentiles, nec- rare: Cliristiiini "δὲ. sunt.
Néeephesus (reg. V. p..93. E. odo sà «αὐγᾶλει
sd cvavsit εἰς μέμαανμ' τῶν. yogotdiv ἄπεεϊα awvà
bà- λεληθὸν :παφασπεέρουσινν» δὸς “σἂμ δῆμον. «0vd.
Bt Celsus ἀμ. Grig.. L. VII 368. Chaistianes:: qué
rit..SibyHae vessibus. πχρεγγοάφεεν' πολλὰ!. umi
βάφᾳφφημα: : , Kei in fapuió llepréhensum esae
GQbcmacritma Herodotus . teutediar ἢ: οἱ. ἐδηλίαθη
fad: Tantlpgov ó: ᾿Ονομάαφνῦς. dE Das ind. αὖ-
τοφώρῳ ἁλοδυ. 0x6 ,fdoon Uixloder | algicó Ae
cibi χρησμόν. Unde collis eum Que észqy
χαησμαῦν .Mowagíeu appellatàm -esse ahy. eo: quod
preq 56: δεχαλίλί et^ probebatur: megotib;: sparsà
Musiuà vaticinia :«edlipendi liferisque :consignandi
ef, iquié quidque - pertineat, .: docendi. ..:Poaeterea
duds. .aueto? eafoQrphei vaticinia quaeo dicsimtur
Qoqnisnwiti.es&e, idéraqheointer alíesi!emaculeputh
intsrpslateres.zefertur a. Plutescho:- De: Pytis.(Ortace.
XXV. 490. T, Ἐχω: qb amtiqugpi:- Gramugp- qit.ge-
nero. loquenadà: ambigui et :flexiogia: mirifice: de-
inetntos: eo, wuippe: qued δυντήνος otóy σιν
praebero videddtus, péstea: aute esuditieres factos
fea. rexpoméa ppexplexe, et dmabidmh imi; sispieit
Bess vocasse: mt! ad. fallenilusm! oexupesitae ^Opoud-
xprzos. δ᾽ ἐχοῦποε" καὶ Hoéoovor(^p- xod: Rüvcolaepe:
ὅσην αὐκίὰν ιἠνόγαμνεῶ ὀω" νῶν χρησμῶφ, ὗς vga
yidíay advoio σὲ &ykos 009 λυ καϑοκιένοαυσ᾽ oy.
ϑέγτες, ἐῶ λέγειν. Denique Musaei quoddam. car-
men ab Onomaerito. suppositum: cormemorat. Pau-
[e] Vid. Plutarch, l. c. c. XIX. 278. taate ον
SO KEPEIGCX:! 385
sanas. ];92,; quod. δὴ oraculis: divewune fuisse vi-
detur, et. duebus locis VIL. 34. IX, 35. "QOroua-
xpíros (mq, mullo. addito. indicie, «uo pateat eá
Musaeo: aut (Orpheo imsrtipta. fuisse: ἀΐοο: interim —
Mubnkesium aliosque: vires doctissimes nen. ehe.
— tenuit, φημι: ea, quae Pausanias seeundo in
looo ;de; watiaruu. parentibus. et riomibibus sefest
ab Ontimascito dinta, ex Orphei.hymne LX. sumta
putarent; quod idem mihi rectius de priese leeo
. contendere videor. Hic enim Pausanias dicit Ono-
, macritum Dionysi orgia condidisse, Titanesque inter-
| fectores ejus edidisse; quae fabula quum in Theo-
génip. Ozphici, Dopiesissime enaretur , ab; alis au-
WWsamnninae bactaln. moR ^i, cComjestimai . feci,
capu. adbuc. me non. poenitait, .Pausariam Theo.
δοιήμεᾳ Okphei.àUt certo. partem. ejás, quae est
de Zagree,. significasse, sed pre Orpheo verum
Subatitujsse auctorem, GOneniacritum. . Qued si
qui eum miretur: taeite fecisse, primum respom-
debo, mailtos: vetexum eadem brevitate Cypria δέω:
sini,.,Oechaliae Ilalosin Creéphyli,: Cescopis Ae-
gimium, nominare. non adjecto auctoris anfiquitus
piaescmápti nomine; deinde. fieri. posse. ut Pausa-
sjes id supervenaBenm düxerit. suis indicane leste-
ribus, quibus. canminum ab. ipso notaterems aram
manta-cegnitfa enant; jame semel enim iternaque
egs, de. fraude. admongeraf; EL. I. 34. νὰ χαλούμεμα
'Qogyo«e vanas et in eodesa libro c. 14. ubi Ma
Orphei ἔπη». in. quibue Txipiolemi genus proditus
ezüt, nsgevexanter spuria esse pronunciat; quopsum
. Sive hoc, sive illud idem est poema de quo L.
386 LIPER SECUNDUS.
IX. -doqudtas, sbeo'omiibus tribus 'iecui- imb sig.
ni&entur, ^non/ bph& érat tertio répetere, weod
jenv.somel cent. bis;dixerat, GOrpheen cjus carmi:
nís:-anctorédin nem esse. πες ardjuymentatio sre —
mümis explarata- videatur, : unum ; Superest, i quud
dici; pessit: duo: fuis do Zagrei- imtesitu, carmina,
mnem Orphei Pa&sanise ignotum; ;akterám! Ono:
macsiti. &bí eo-loetum et londatiui; quod'niihi qui-
desi ταν probeinr miiiius. Ces. IY
. t
* . 1 Li
f. J 23d MPPEP 4 23 hut
2.40 M. Ue 3. TE 9 ie 08 ἐς ig
sUbGan mno (lad endi 9 S e sd ts
; Kláetóm, aar. pro hai capdid. posns, o
alisam.:lovum differentes gradatim «od Sophistarem
tempora; :hine.ad Platonem et.Apietotelem: μὲ}
ciscimmy: —.Cbimens Strom; VI. 0945. (624) Wie»
τὸν Ἠλεῖον! i παρασνησόμεθα: ὧδε: λέγωνρα:: Todo
͵“κομιψάνλρ εἴφη αν idet μοέγδ ᾿Ορφεῖ")" Tà: δὲ Bowboiti |
aio oc 19, AN. AARAU, νὰ δὲ volo ἀλμοϊὸ FP
syoef ia, icon dà: ἐν Ouen oia: "ἐὰ! uiv dod se
ddl βαρβόφοιξ". γι" Φὸ de rib) ry. φοθείόν Qo μέ!
γυσῦα; χαὶ δίόψυνα oUvdelc tieOroristiwoór 3Ubm-—
λοευδῆβ λύγον᾽ πριήσομανϊ oiflortmicauetaPdAY "ett
este;! qui :praefortur ,- vrihil.:duwbitar Eljorcde, «wie
dectissimus (!] equidem praetare nolim. (NeóMi-
ὧδ ;cemüdo illi erüdite Graeco j qui sinilibro ipe
xioreije Heràclituin .:affiriuvit: «àosiioro! alngf? —
voe πὰρ ᾿Ορφέωφ Ülem. 1c. :620. : pun. suspició
veseor ne festuita quadpm Seniegtitrum: similitd-
dine. nitatur, .qualem infra V m. 10. "indicabl-
* ΜῊ Pissert. Sicul. T. rp. gon δ
ORPHIC A. 337
mus. Ác si concedamus etiam veteres carminum
Orphicorum lectores plura reperisse Heracliti sci-
tis apta et consentanea, tamen multo credibilius
videtur Orphicos poetas Heraclitum imitatos esse,
quam hunc superbissimum alienorum inventorum
existimatorem poetarumque contemtorem Orphei
legisse vestigia. Haud tirmius ad assentiendum
illud, quod Diogenes narrat in Prooemio, Ana-
xagoram, quae de rerum ortu dixit, a Lino et
Ürpheo sumsisse. Αο Lini verba ipsa apponit ἦν
ποτέ τοι xoóvog οὗτος ἐν ᾧ ἅμα πάντ᾽ ἐπεφύχει [5
de Orpheo tacet; sed quid hic dixerit et quo lo-
c, ex illo versu intelligi potest et ex duodecim
alis ei connexis, quos Stobaeus e Lini carmine
᾿ περὶ φύσεως χόσμου affert. v. Schaubach. Fragm.
Anaxag. p. 65. sq. Hos enim respiciens Dama-
seus Quaest. p. 64. οὐ γάρ ἐστιν ἕν τι, εἶμαι,
ἀλλὰ πάντα ἕν" ὡς “ίνος ἔλεγε xai Πυϑαγόρας.
. Eandem vero doctrinam Platonici in Orphicis ver-
sibus, quos ad Theogoniam retulimus:
΄ Φ’ ^
- Ἕν δὲ τὰ πάντα τέτυκται. ἐν ᾧ τάδε πάντα κυκλεῖ-
ται. X. τ. €.
expressam esse putarunt. Sed instant alii. San-
donem Hellanici filium scripsisse ὑποθέσεις cic
Ὀρφέα βιβλίον &, Suidas adnotavit, sed cujatis
Hellanicus ille fuerit, praetermittere satius duxit.
Neque in hac testium interrogatione appellan-
dus est Herodorus ó τὴν ᾿Ορφέως xoi Μουσαίου
[f] Quod ille pluraliter dicit τούτῳ ἀρχὴ τῶν ποιημάτων, indicio
ese potest, Lini quoque carmina, sicut Orphei pleraque in anum cor-
pus composita fuisse exordio uno.
22
338 LIBER SECUNDUS.
ἱστορίαν συγγράψας Olympiod. Hist. Byz. T. 1.
p. 11. Namque hic non ille vetus est Heracleota
sed, ut Weichertus statuit de Apollon. Rhod. p. 164.
Grammaticus obscurior, qui Caligula regnante vi-
xit Temporum ordinem sequentes Ioni occunri-
mus, cujus testimonium postea singillatim explo-
randum erit. Huic succedit Euripides, apud quem
Theseus fictam filii pietatem irridens Orphicae quo-
que doctrinae affectationem ei exprobrat:
Ἤδη νυν αὔχει καὶ δὲ ἀψύχου βορᾶς
σίτοις χκαπήλευ, Ὀρφέα δ᾽ ἄνακτ' ἔχων
βάκχευε πολλῶν γραμμάτων τιμῶν καπνόν.
Hipp. 950. ubi πολλὰ γράμματα, si sana est le-
ctio["], certe non significat ingentem multitudinem
librorum Orphicorum sed in universum πολυανα-
γνωσίαν sive reconditae lectionis ostentationem.
Quanquam non negabo Euripidis aetate tot fuisse -
Orphei carmina, ut multa dici possent. Linus,
Herculis magister, in Alexidis fabula Athen. IV.
164. C. quum disciplinae suae alumnum ad bi-
bliothecam visendam invitat, Orphei opera tan-
quam praecipuum quoddam cimelium et haud
unius plutei, ostentat: ᾿Ορφεὺς ἔνεστιν, * Hoíodosg,
τραγῳδία [ἢ]. Sed praevortamus seriis. Saepius
Orphei meminit Plato locis iis, quos ieinceps ut
UM usgravius 7:014)» emendat, ut charta anus Martial. XII.
4. (idem I. "e. charta virgo) canas memoriarum "Tertull. Apolog.
c. 19. Nec o opponet αὶ quisquam "Thesei aetate Orphet libros adhuc re-
centes et cru
[bh] Aristiae fabulam m. Ὀρφεύς memorat Pollux , eoque nomine
Lucani quoque carme et Cassii Parmensis sed suppositi-
cium Anthol. Lat. I. "485. pi periter ut Ciceronis Orpheus sve de
adolescente studioso Fabric, Bibl. Lat. T. I. p. 215. |
ORPHIC A. 339
primum occasio data erit, indicabimus, ejusque
etiam sententias aliquot in trans&u affert non ad
. ádem dictorum sed orationis illustrandae causa
e nomumquam irridens. Auctorem modo recta
Orpheum appellat['] modo τοὺς dugi 'Opgéo[']
vulgari famae nece derogans quidquam nec arro-
gans. Aristoteles autem in veterum sapientum
decretis Orphei poemata haud praetermittit qui-
dem, sed, ut commenticium opus designet, sem-
per τὰ χαλούμενα ᾿Ορφέως ἔπη vel τὰ ᾿Ορφικὰ
χαλούμενα ἔπη mominat[* Singulorum carminum
praeter eracala nulla adhuc notatio aut distinctio
deprehenditur, sive quod illi, quos nominavimus,
won noverant plus uno, sive quia Critici nondum
sue quodque titulo insigniverant. Primus omnium
kEuedemus Peripateticus distincte Theologiae, id est
Theogoniae, mentionem fecit, ut testatur Dama-
sch Quaest. p. 3882. 5 παρὰ τῷ Περιπατητικῷ
Εὐδήμῳ [5] ἀναγεγραμμένη ὡς τοῦ ᾿Ορφέως οὖσα
ϑεολογία, quem locum imfra prepositarus sum in-
tgrum. Hic vero Eudemus indubitate est ille
γνησιύτατος τῶν otrovílovc ἑταίρων Nimplic.
ad Ausc, HI. 93. b. cujus. vitam scripsit Dama-
sdus Simpl. 1. c. VI. 216. cf. Jensius IV. 253.
[i] Legg. IL 669. C. Cratyl. 402. B. Phileb. 66, D.
[i] Protag. 316. D. Cratyl. 400. C.
[t] De Anim. I. 485. B. de Gener. Anim. II. 1. 816. F.
[tk] Apertissimum vitimn εὐδήλως pro Εὐδήμῳ jam dudum facite
corexerat Jablonskius Panth. L. I. p. 12. ex professo W yttenbachius
Bibl Crit. Vol. II. P. II. p. 89. qui Eudemi Historiam Astrologiae a
Damascio excerptem putat. Damascius ipse p. 888. Εὐδήμου ἔστο-
i" appellat, unde Proculus nonnulla de 'Thaletis inventis affert in
. Audid. p. 79. '
22 *
340 LIBER SECUNDUS.
sententiasque nonnullas affert Simplicius Dama-
scii studiosissimus. Illi Theologiae ab Eudemo
expositae Damascius aliam subjungit, quam in
Rhapsodiis centineri, et tertiam, quae ab àpso vo-
catur 7j xarà Ἱερώνυμομ wel Ἑλλάγνιχον, caetero-
qui ignota est. Hellanicum .historicum significari
᾿ Wyttenbachüi.est conjectura 1. c. ex solo nomine
ducta, quo tum alii usi sumt multi, tum etiam
ille Sandonis pater, de quo modo diximus. Prom.
tius assentiar si quis Hieronymum Peripateticum
in libro περὲ ποιητῶν ila, quae Damascius refert,
perscripsisse statuat. Sed jam hoc creperum
egressi in media. Alexandrinae aetatis luce versa-
mur, quae tum omnis literatae antiquitatis moni-
mentis abundavit. tum etiam hoc genere rerum
mirabiliter instructa fuit, ut ostendit ille peram-
plus Orphicorum librorum «catalogus a Clemente
et Suida prepositus, de quo nunquam dubitavi,
quin unum e doctissimis veterum Museorum hel-
luonibus auctorem habeat. Et, quanquam in
magno literatoruni Alexamdrinorum et Pergame-
norum numero nullus nominatim proditur Orphi-
corum carminum) vel ordinator vel cerrector vel
interpres, tamen nBescio an Epigenes huic ordini
adscribi mereatur, qui ἐν τοῖς περὶ τῆς εἷς 'Og-
“ φέα ποιήσεως duo Orphei carmina Cercopi trans-
scripsit, totidemque alia Brontino, neque non τὰ
ἰδιάζοντα παρ "Ορφεῖ exposuit v. P. III. c. 9.
Epigenem hunc Casaubonus non dubitat antiquum
Criticum, multorumque poetarum interpretem prae- -
dicare ad Athen. XI. 468. C. quanquam Athenaei -
ORPHICA. 341
testimonio tantum modo constat, lonis quendam
leeum ab eo explicatum .esse. Epigenem Rho-
. dium inter rei agrariae auctores nominant Varro
et Colutaella, Byzantium Censorinus c. VIL qui
ndho mense partum fieri posse negavit; ab- hoc
non diversus videtur is, quem Plinius VII. 50.
47. in disputatione de vitae humanae spatio Be-
roso, Petosiri et Necepso adjungit, quemque Se-
neca Quaest. VII. 3. apad Chaldaeos studuisse re.
fert; idemque significari videtur in Schol. Apoll.
Ill. 1378. Περιγένης ἐν τοῖς Χαλδαϊκοῖς περὶ τῶν
μαϑημάτων [» nam Epigenes Chaldaeorum sen-
tentiam de. Cometis refert ap. Stob. Ecl 1. 29.
. 90. Hunc igitur Epigenem Astrologum Deégui-
gus in Mem. Acad. Paris. T. XLVII. 376. nescio
qubus indiciis motus ad Augusti tempora revo-
cat; Montucla autem Hist. des Mathém. T. I. 55.
. €l noy. Alexandro non multo inferiorem, Bailly
in Hist. Astron. Vol. il. Sect. VII. S. 13. Ptole-
maeo Philadelpho supparem fuisse putant;
. Meler in ÜUntersech. sb. d. astron. Beob-
acht. d. Alten p. 172. negat sciri posse quo
tempore vixerit; sed mihi probatur Ückerü opi-
nio in Geograph. d. Griech. und Rómer I. 2. 350.
Epigenem neque longe ante Alexandrum M. ne-
que multo post eum vixisse. cf. Schneider. ad Vi-
tuv. IX. 2. 1. p. 187. Verum-de'/ hoc satis.
. Mexandrinis Grammaticis adnumerare licet Apol-
[1] Vulgo Χαλκιϑιχοῖς. vid. Schaefer. ad h. 1. et Wyttenbach. Bibl.
Crit. P. IV. 65. Sic metoposcopus Chaldaeus Χαλκιδεύς vocatur Plu-
. arch. V. Sull c. V. 181. Perigenem quendam inedicum Galenus de
.. Fasc. p. 587. Mechanicum Erotian. Lex. p. 86. EE
342 LIBER SETUNDUS.
lodorum, qui semel τοὺς ᾿Ορφιχούς allegat. (v. P.
H. c. 6.) et Dionysium Thracem, a quo Clemens
nonnulla sumsit, quae suo leco apponentur (v.
P. III. c..8.) neque nen Nicomedem, cujus liber -
περὶ -᾿Ορφέως laudatur Athen. XIV. 037. A. his
temporibus subjungere possumus, si idem est
.Acanthius qui de Perdicca scripsit V. 217. D.
Hippobotus autem, qui ἐν τῇ τῶν φιλοσόφων àva-
γραφῇ Orpheum et Linum septem philosophiae
. principibus aggregavit Diog. La. 1. 42. cf. Sturz.
Empedocl. Praef. XXIII. et Apollonius Aphrodi-
siensis, qui, ut Suidas ait, γέγραφε περὶ ᾿Ορφέως
καὶ τῶν τελετῶν αὐτοῦ, qua aetate vixerint, ad-
huc inexploratum ["].
Nihil hic dicimus de Demosthenis loco, quo
vulgo ad probandam Hymnorum Orphicorum an-
tiquitatem uti solent; nam huic quaesüoni alia
pars instituti operis destinata est. . Sed Chrysip-
pum praeterire non peesunmi, qui Orpheum idem-
tidem ad partes vocavit, suisque opinionibus cen-
ciliare studuit. Galenus de Placit. Hippocr. L. III.
c. 3. 118. T. V. Chart. ὥρπερ Ὁμήρου xoi "How-
δου βρᾳχέα παρεϑέμην ὧν ὃ Χρύσιππος ἔγραψε»;
οὕτω ἐξ ᾿Ορφέως καὶ Ἐμπεδοκλέους χαὶ Τυρταίου
καὶ Στησιχόρου καὶ ἑτέρων ποιητῶν μνημονεύει
πολλῶν᾽ eui accedit Cieero Ν. D. I. 15. Chry-
Ssippus — in secundo libro de natura deo-
rum vult Orphei, Musaei, Hesiodi, Ho-
merique fabellas accommodare ad ea,
[m]' Reinesii emendationem in Suid. p. 194. Πάμφιλος ἔγραψε —
Ὀρφιχὰ refutarunt. alii.
ORERHICA . 343
quae ipse primo libro de diis dixerat.
Postremo, ut numerus compleatur, adscribam Dio-
deri quamlibet exile testimonium: ᾿Ορφεὺς υἱὸς
μὲν ἦν Οἰάγρου, παιδείᾳ δὲ xai μελῳδίᾳ xai nouj-
ὅει πολὺ προέχων τῶν μνημονευομένων" xai γὰρ
ποίημα συνέταξε ϑαυμαζόμενον xai χατὰ τὴν δὴν
ἐμμελείᾳ διαφέρον ---- ---- χαὶ τὰ περὶ τῆς ϑεολο-
γίας μυϑολογούμενα μαϑὼν ἀπεδήμησεν εἷς Αἴγυ-
nvoy χἀχεῖ πολλὰ προςεπιμαϑὼν μέγιστος ἐγένετο
τῶν Ἑλλήνων ἔν τε ταῖς τελεταῖς χαὶ ταῖς ϑεολο-
γίαις xai ποιήμασι xai μελῳδίαις IV. 25. quibus
lectis nemo quaeret amplius, quodnam illud poe-
ma fuerit Orphei stilo exaratum et per omnia He-
roum pulpita vulgatum. — Nihil jam opus vide-
tur Plutarchum, Sextum et ceteros inferiores in
medium protrahere; patet enim carmina Orphica
his seculis plurimos habuisse lectores. Neque do-
ctos Romanos ab hoc studio abhorruisse, osten-
dent Varronis, Nigidii et Macrobii loci nonnulli
hinc delibati, quibus posthac utemur; quin etiam
puellas Orphei lectione imbutas ostentat Claudia-
nus de Nupt. Honor. et Mar. X. 233.
Latios nec volvere libros
desinit aut Grajos, ipsa genitrice magistra,
Maeonius quaecunque senex aut Thracius Orpheus
aut Mitylenaeo modulatur carmine Sappho.
ubi Orphei nomen ne honoris causa usurpatum
putemus admonet alius locus Epigr. XXIV. 11.
Orphéos alii libros impune lacessunt
nec tua securum te, Maro, fama vehit["].
[1] Claudianum ipsum omnis reconditioris doctrinae curiosissimum
fuisse pássim adnotat Gesnerus et in Prolegg. p. VI.
344 J LIBER SECUNDUS.
Sed nunquam magis poesis Orphicae studia vi-
guere quam seculo post Christum tertio et quarto,
quum philosophia, veluti effoeta parentum, geni-
tali vigore destituta unice in colligendis et quo-
. quo modo conciliandis veterum sapientum senten-
tiis occuparetur. Charax sacerdos Pergamenus, ut.
Suidas docet, Nerone aetate inferior, praeter hi-
Storiam Graeciae scripsit πολλὰ φιλόσοφα» ἐν οἷς
xai συμφωνίαν ᾿Ορφέως, Πυϑαγόρου καὶ Πλάτω-
γος περὶ τὰ λόγια, quod genus scribendi maxime
ἃ Platonicis celebratum est. Suidas Damascium,
ut videtur, sequutus Serapionem Alexandrinum
narrat Orphei carmina studiose lectitasse: οὗ περὶ
τὰ τεχνιχώτερα τῆς φιλοσοφίας ἠξίου διατρίβειν,
ἀλλὰ τοῖς ἁδροτέροις xai ἐνθουσιαστικωτέροις γοή-
μασιν ἐνεφρύετο" διὸ μόνον σχεδὸν τὸν "Ogqéo éxé-
χτήτο xai ἀνεγίνωσχεν. et paullo postea: - οὕτω
κατεφρόνει χρημάτων ὥςτε κεχτῆσϑαι μηδὲν ἢ μό-
γα δύο ἢ τρία βιβλία, ὧν ἦν καὶ ᾿Ορφέως ποίη-
σις. Idem poeta Proculo quoque in deliciis fuit,
qui, ut Marinus scribit c. 20. p. 17. aegrotans
hymnos sibi recitari quum jussisset, ipse ἀνεπλή-
gov τοὺς ὕμνους xoi τῶν ᾿Ορφιχῶν ἐπῶν τὰ
πλεῖστα" xai γὰρ ταῦτα ἔστιν ὅτε παρόντες ἄγε-
γινώσχωμεν. nec minus familiaris Syriano, cujus
inter opera Suidas recenset εἰς τὴν ᾿Ορφέως ϑεο-
λογίαν βιβλία δύο et συμφωνίαν ᾿Ορφέως, Πυϑα-
yógov xci Πλάτωνος, quae eadem sub Proculi
nomine ferebantur. Hic rogatus a discipulis ut
Orpheum accuratius illustraret, recusavit somnio
absterritus, petente tamen Marino ut. saltem Sy-
ORPHIC A. 345
rani commentariis adnotaret (παραγράφειν τὰ
ὀρέσχοντα τοῖς τοῦ διδασχάλου βιβλίοις) id a se
impetrari passus est, teste Auctore Vitae c. 27,
P. 21. παῤραγράψαντος οὖν τοῖς μετώποις τῶν ὗπο-
μγημάτων ἔσχομεν συναγωγὴν εἷς ταὐτὸν ἁπάν-
τῶν χαὶ ἐγένετο εἷς "Ορφέα αὐτῷ σχόμα “καὶ ὕπο-
μγήματα στίχων οὐχ ὀλίγων εἶ καὶ μὴ elg πᾶσαν
τὴν ϑεομυϑίαν ἢ πάσας τὰς ὁμψῳδίας ἐξεγένετο
αὐτῷ τοῦτο ποιῆσαι. In eodem stadio decucurrit
Hierocles, qui in quarto de Providentia annisus
eM cà λεγόμενα “για xel τοῦδ ἱερατικοὺς 9e-
σμοὺς elg συμφωνίαν ἄγειν οἷς Πλάτων ἐδογμά-
τισεν᾿ ὃ δὲ πέμπτος εἷς "Ορφέα xai “Ὅμηρον καὶ
ὅσοι ἄλλοι πρὸ τῆς Πλάτωνος ἐπιφανείας ἐγνωρί-
ζοντο, τὴν Πλατωγιχὴν περὶ τούτων φιλοσοφίαν
ἀνάπτει Phot. Bibl. ΟΟΧΧΙΨ. p. 285. Τὴν ᾽Ορφι-
. χὴν χαὶ Χαλδαϊκὴν σοφίαν Sive ϑεολογίαν, quasi
eodem vergentes, consociant Marinus c. 26. et Scri-
ptor Vitae Isidori Phot. CCXLII. 560. quarum
uramque vel certe priorem. complexus videtur
Asdepiades Mendesius, cujus πραγματεία περιέ-
| χουσα τῶν ϑεολογιῶν ἁπασῶν τὴν συμφωνίαν a
" Wuida recensetur s. Ἡ ραΐσχος᾽ libri egregii speci-
men praebet Suetonius in Áug. c.:.94. In Ascle-
piadis Mendetis Θεολογουμένων libris lego
Átiam, quum ad solemne Apollinis sa-
| erum media nocte venisset, obdormisse
draconemque repente irrepsisse ad eam
— Augustum natum mense decimo.* quo
exemplo homo sanctissimus sodomiticas Aegyptio-
rum libidines excusavit. «Haec vero vesana cu-
346 '* LIBER SECUNDUS.
pido quarumlibet gentium superstitiones inter se
et cum philosophorum sententiis in unum redi-
gendi Christianos quoque invasit, patrumque or-
thodoxorum anathematis vix satis restricta est,
quod ostendit excerpta ex Anathematismo Mani-
chaeorum particula, quam Cotelerius ad Clem.
Recogn. L. IV. 544. e cod. regio publicavit: ^4vo-
ϑεματίζω καὶ τὴν ᾿Αριστοχρίτου βίβλον, ἣν ἐπέ-
γραψε Θεοσοφέαν, ἐν ἢ πειρᾶται δεικνύναι τὸν
Ἰουδαϊσμὸν xoi Ἑλληγισμὸν καὶ τὸν Χριστιανισμὸν
καὶ ΜΜανιχαϊοαμόνθεν εἶναι xoi τὸ αὐτὸ δόγμα. Huic
similem librum Anonymi cujusdam Constantinopo-
litani, qui post Heraclium vixit, excerpsit Photius
CLXX. 197. in quo μαρτυρίαι καὶ χρήσεις λόγων οὐχ
. λληνικαὶ μόνον ἀλλὰ χαὶ Περσικαὶ καὶ Θρῴᾷχκιοι xoi
“Πγύπτιοι καὶ Βαβυλωνιαχαὶ καὶ ἸΧαλδαϊχαὶ χαὶ δὴ
. καὶ Ἰταλοὶ χατεστρώϑησαν, ἃς ὃ συγγραφεὺς συμ-
φερομένας πειρᾶται δεικνύειν τῇ τῶν «Χριστιανῶν
ϑρησχείᾳ περί τὸ τῆς ὑπερουσίου καὶ ὁμοουσίου
τριάδος, τῆς τε ἐν σαρκὶ τοῦ λόγου παρουσίας ---
καὶ τοῦ πάϑους xoi τῆς ταφῆς καὶ τῆς ἀναστά-
᾿σεῶς τῆς τὸ ἀναλήψεως — — -- περὶ τούτων
ἁπάντων Ἕλλησί τε καὶ Αἰγυπείοις καὶ Χαλδαίοις
χαὶ τοῖς προειρημένοις πεφιλοσοφῆσϑαί τε καὶ δια-
κεκηρῦχϑαι ἐν ἰδίοις αὐτῶν πειρᾶται δειχνύγαι
συγγράμμασιν" quae sine dubio omnia ignota fue-
runt viris optimis indoctissimisque, qui hanc Pam-
mythosophiam nuper admodum in media Germa-
nia plaudentibus Musis et Musigenis natam esse
persuasum habent, Verum hanc disputationis par-
tem finiam, si addidero, Platonicos, qui super
ORPHICA. 347
sunt, omnes nullum Orphei carmen nominatim
allegare sed simpliciter Orpheum, ut saepissime
Proculus, et nonnunquam τὰ ᾿Ορφέως ut Marin.
V. Procl. c. 26. et 27.
CAP. V.
De carmsnum OÜrphscorum antiquitate
quid eeteres Crstscé senserint.
Quo venerabilius apud imperitos Orphei no-
men fuit, eo majore consensu intelligentes harum
rerum arbitri falsariorum fraudibus obviam ivere,
carminaque ementita alia ad alium relegarunt au-
ctorem Brontinum, Cercopem, Zopyrum, Persi-
num, Onomacritum, quibus in possessionem re-
situtis Orpheo ne unus- quidem relinquitur versi-
culus, Princeps et signifer hujus factionis est He-
rodotus, qui in L. II. 53. deorum ortum, formas,
denera non ita pridem ab Homero et Hesiodo
constituta esse disputat, οὗτοι δὲ, inquit, εἰσὲ oi
ποιήσαντες Suoyovinv Ἕλλησι, χαὶ τοῖσι ϑεοῖσι τὰς
ἐπωνυμίας δόντες καὶ τιμάς τε χαὶ τέχνας διελόν-
τὲς χαὶ εἴδεα σημήναντες. Οἱ δὲ πρότερον λεγό-
μενον ποιηταὶ τούτων τῶν ἀνδρῶν γενέσθαι ὕστε-
Qov δοκέειν ἐγένοντο τούτων quod non eo dixit
quasi Graecos ante illos nihil de deorum natura
fabulatos putaret (quo nihil ineptius fingi potest)
sed potius hoc contendit, fabulas illas passim
nullo locuplete auctore. vulgatas neque literarum
monimentis mandatas tum demum radicari et in-
348 LIBER SECUNDUS.
olescere coepisse, quum duorum nobilissimorum
peetarum veluti publico testimonio essent orna-
tae. Hos igitur, qui quandam rei fabularis quasi
disciplinam condiderunt, ad quos omnibus, qui
de deorum progenie et vitae actione quaerunt,
tanquam ad primos fontes recurrendum est, He-
. rodotus merito Theogoniae Graecanicae auctores
appellavit. Fuisse ante Hemerum poetas neque
hoc loco negat et paullo ante II. 23. planissime
affirmat, quum Oceani nomen ab Homero aut ali-
quo antiquiore poeta introductum esse contendit.
Sed extare quidquam in literis antiquius, id vere
etiam atque etiam negat, eoque uno verbo Or-
phei, Musaei et reliquorum vatum, quae tum cir-
cumferebantur carmina, praescriptis auctoribus
eripit atque aufert; quod ejus judicium eo majore
plausu et praedicatione prosequendum est, quo
diutius tenuit vulgaris error, qui ne Aristotelis
quidem auctoritate opprimi potuit. Hujus enim
de Orpheo non aliud fuisse quam Herodoti judi-
cium testatum est notissimo Ciceronis loco de N.
D. I. 38. Orpheum poetam docet Aristote-
les nunquam fuisse et hoc Orphicum car-
men Pythagorei ferunt cujusdam fuissé
Cercopis, ubi nulli interpretum in mentem ve:
nit Philoponi adnotatio ad. verba Aristotelis de
An. L 5. τοῦτο πέπονθεν ὃ ἐν τοῖς "Opgixoig κα-
λουμένοις ἔπεσι λόγος, quibus haec adscripsit: xo-
λουμένοις εἶπεν» ἐπειδὴ μὴ δοκεῖ "Ορφέως εἶναι τὰ
ἔπη » ὡς καὶ αὐτὸς ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας λέγει"
αὐτοῦ μὲν γάρ εἶσι τὰ δόγματα" ταῦτα δέ φησιν
ORPHIC A. 349
᾿Ὀγνομάχριτον ἐν ἔπεσι χατατεῖναι Comm. p. F. HI.
a[*] Est utique inter utrumque haud levis dis-
semsus; si Ciceromem audimus, Aristoteles negat
ulum fuisse Orpheum; si Philoponum, non so-
lum fuisse concedit sed etiam quaedam ejus do-
gmata nosci ab Onemacríto numeris inclusa; .in
quo rursus discrepat Cicero, Cercopem ab Aristo-
tele fraudis appellátum dicens. Jam iliud, in quo
summa quaestionis versatur, ullus an fuerit Or-
pheus, nulla: causa est cur Aristotelem ipsum alio
loco aliter decrevisse putemus; ergo illorum al-
terutrum errasse conveniet. Ciceronis vero fides
multo potior videri debet, non solum propter ae- "
tatem sed etiam quia exemplo illo contra adver-
sarios ad probandum utitur tanquam noto et in-
.dubitabili, cui.si minus confisus fuisset, in promtu
erant alia centena. Sed Philoponus in transitu
judicii; quod Aristoteles tulerat, memoriam re-
plicat, tantummodo ut doceret, qua de causa τὰ
καλούμενα dixisset. Quod. ad alteram controver-
siae partem attinet, facile componi potest, si su-
mamus, quod nemo concedere gravabitur, Aristo-
telem non semel sed bis aut saepius de Orpheo
loquutum esse atque eo quidem loco, quem Phi-
loponus ante oculos habuit, Orpbei Physica, unde -
illa sumta videntur[*] Onomacrito adscripsisse, al-
[8] Καταϑεῖναε h. l. scribit Cudworthus Syst. Int. IV. 7. 344,
ὦμας ἐνέτεινε φιλοσόφους τοῖς ποιήμασι Plutarch. V. Solon. III.
199. εἷς ποίημα ἔχτενεῖν (scr. lvreveiv) τὸν αρσιχὸν πόλεμον V.
Lucull. I. 276. περὶ τῶν ποιημάτων ὧν πεποίηκας ἑντείνας τοὺς τοῦ
Αϊσώπουν λόγους Plato Phaed. 60. D. ἐντεῖναι ἔπεσι Galen. Adhort.
c. XIII. sed et ἐς μέτρον ἐνεῖναι τὰς διαγοέας Jamblich. V. P. c. 86.
cf. Biblioth. Amstel. Crit. P. VI. 104.
[Ὁ] v. P. IT. c. 17.
350 LIBER SECUNDUS.
tero autem, quo Cicero usus, nescio quod aliud
carmen ad Cercopem retulisse auctorem. . Etenim
Orphei ferebantur carmina complura; plures fere-
bat rumor aucteres, Persipum, Brontinum, Zopy-
rum, Prodicum, Cercopem, - ipsumque Pythago-
ram; cujus suspicionis ignarum fuisse Stagiritam,
omniaque uni Cercopi tribuisse virum in Orphicis
Pythagoricisque scriptis praeclare versatum, ne-
quaquam credibile. Quapropter subductis ratio-
nibus ita censeo, Aristotelem non uno sed pluri-
bus commentariorum suorum locis, quum forte
eX Orphicis aliquid proferret poematis, universa
illi commenticio vati abjudicasse et per occasio-
nem unius aut alterius carminis, de quo cum
maxime ei sermo erat, verum edidisse auctorem.
Cicero igitur in talem aliquem incidit locum, ubi
Aristoteles proposita quadam Orphei sententia,
carmen, unde ea depromta erat, Cercopis esse
diceret, id quod Ciceronis verba indicant: et hoc
Orphicum carmen ferunt fuisse Cercopis,
ex quo intelligitur illum de uno quodam poemate
non de universis pronunciasse.
Aristotelis partibus porre adscribendi sunt
omnes ii, qui Homeri scripta et monumenta, om-
nium quae extent, antiquissima dicunt. Josephus
c. Ápion. L 2. 438. ὅλως παρὰ τοῖς Ἕλλησιν οὐ-
δὲν ὁμολογούμενον εὑρίσχεται τῆς “Ομήρου ποιή-
σεως πρεσβύτερον" quod non vulgi fuit judicium.
sed Grammaticorum vulgo refragantium. Sextus
c. Gramm. L. 1. 10. 259. Πίνδαρός φησιν, ἀρ-
; χαιοτάτη àoviy 1j “Ομήρου ποίησις " ποίημα γὰρ 0U-
ORPHIC A. | - 851
δὲν πρεσβύτερον ἧχεν εἷς ἡμᾶς τῆς ἐχεένου nonj-
σεως. cui cavillator ille Linum, Orpheum, Mu-
saeum aliosque opponit, Homero antiquiores sci-
licet, ὡς ἔνιοι λέγουσι, quos eruditus Grammati-
cus, Pindario, aeque bene novit atque ille, sed
contemsit ut spurios. Scholiastes ad Dionys.
Gramm. p. 785. εἰ xoi ἱστορούσί τινες ποιητὰς
προγεγενῆσθαι “Ομήρου Movooióv τε xoi "Opqéa
xai Aivoy, ἀλλ: ὅμως οὐδὲν πρεσβύτερον τῆς Ἰλιά-
doc xai ᾿Οδυσσείας σώζεσθαι ποίημα. AX ἐρεῖ
τις, πῶς; ἐπεὶ γράμματα σώζονται πρεσβύτερα;
Καί φαμεν ὅτι. τὰ μὲν τούτων ἐψευσμένους ἔχουσι
τοὺς χρόνους, τὰ δὲ νεωτέρων τινῶν ἐχόντων
ὁμωνγυμίας τῶν παλαιῶν τὰς ἐπιγραφὰς ἔχουσι.
Non duco in hac ratione eos, qui in enumeratione
poetarum Orpheum praetereunt , sicut Proculus
Chrestom. p. 521. et Agatharchides p. 710. nam
hoc fortuitum esse potest, nec qui Homerum sim-
pliciter ἀρχαιότατον vocant, ut Aristides p. 273.
ubi Scholion adscriptum est cognitu dignum p.
206. ἀρχαιότατάς ἐστιν ὃ “Ὅμηρος, ὧς ἴσμεν. εἶ
δέ τις εἴπῃ, καὶ μὴν πρὸ αὐτοῦ γέγονεν '"Ogqeve,
πρὸ αὐτοῦ (adde μέν) γέγονε, τὰ δὲ δόγματα 'Oo-
φέως νομάχριτος μετέβαλε 1 δὲ ἐπῶν" καὶ 41-
σχίνης, λέξω περὶ “Ομήρου ὃν ἐν τοῖς πρε-
σβυτάτοις xai σοφωιάτοις τῶν ποιητῶν
τάττομεν᾽ ἢ ὅτι χυρίως ποίησίς ἔστεν Tj μετὰ
μιμήσεώς τινος 7j μετὰ olxovouíoag καὶ διασκευῆς
[€] Diog. La. IX. 16. $56. Σχύϑινον ἐπιβάλλεσϑαι τὸν ἐχείνου
(Heraclii) λόγον διὰ μέτρον ἐχβάλλειν. Marinus V. Procl. p. 123.
περὶ τῆς αὐτοῦ λέξεως στίχους ἐξέβαλεν. v. Fabric. ad h. 1.
$52 | LIBER SECUNDUS.
xci μύϑων ἐν ἔπεσι τάξις" ὅπερ ἐξαιρέτως “Ὅμη-
qoc ἐπετήδευσε xai κατέδειξε πρῶτορ. “Ὅσοι δὲ
πραγματείας ἑτέφας ἔγραψαν, ἐποποιοὶ (adde οὐ)
καλοῦνται. ἢ γὰρ περὶ ἀστρονομίας ἢ φυσικάς τι-
νας ἢ ἑτέρας ἔγραψαν βίβλους. Ned haud prae-
termittendus videtur Dionysius, cujus hanc sen-
tentiam Suidas refert (v. C. VL δ. 1.) ᾿Ορφεὺς
. Οδρύσης ionoióg* Διονύσιος δὲ τοῦτον οὐδὲ ye-
γονέγναι Aéys. quanquam enim hoc de uno ex
quatuor, quos numerat, Orpheis dictum esse vult,
tamen Dionysius, sive Olynthius fuit, qui de Ho-
mero scripsit Tatian. p. 166. Athenag. c. 31. sive
Halicarnassensis historiae musicae aucter v. Jons.
III. 42. sive Phaselites,. qui poetas veteres illu-
stravit Schol. Pind. IIl. 1. Vit. Nicandr. init. sive
utroque celebrior Thrax, doctus certe Grammati-
eus, procul dubie neque Odrysium Orpheum ne-
que Crotoniatam, neque alium quenquam hujus
commenticiae familiae agnovit.
CAP. VI.
Carminum Orphécorum $ndez.
δ. 1.
Nisi jam dudum librorum deperditorum titu-
los et elogia auctorum velut cenotaphiis inscripta
legentes ad veterum chartarum jacturam quodam-
modo occalluissemus, enumerandis OGrphicae se-
ctae monimentis ad inane nomen redactis mole-
O.RPHIOGA. .- . 353
stioreia quam fruetuosiofem operar nobis susci-
pere videremur. Extat autem hodie praeter ea,
quae passiín memorantur, Orphicerum carminum
recensus duplex, unus brevior, quem: Clemens e
Pinace antiqui. cujusdam ;Critici. excerpsisse vide-
tur, -alter.apud Suidan, «eadem: emnia. cóntinens
sed idem additamentis quibusdam. recentioris fa-
bricae auctus. . Clementis haec sunt: *!O»oudxpi-
τος, οὗ τὰ elg ᾿Ορφέα φερόμενα ποιήματα λέγεται
εἶναι, περὶ τὴν πεντηχοότὴν. ᾿Ολυμπιάδα: "᾿Ορφεὺς
δὲ ὃ συμπλεύσας “Ἡραχλεῖ, Movoaíqv. μάόϑητής [*]
χαὶ τοὺς μὲν ἀναφερομόνους εἰς Μουσαῖον. Χρη--
60 V e: " Ονομακρίτου, εἶναι λέγουσι" τὸν Κρατῆ-
ρα δὲ τὸν ᾿Ορφόέως Ζωπύρφυ τοῦ “Ηρακλεώεου᾽
τὴν δὲ slg xeu Κατάβασιν᾽. Προδίκου τοῦ Σα-
piov. Ἴων. δὲ, ὃ ΧΊοξ. ἐν τοῖς Τριαγμοῖς ["] καὶ
TP ) ΝΞ
[2] Potterus in contrarium vertit οὗ Μουσαῖος μαϑητής. ut Ta-
tianus scripsit; poterat mon '"majere inpendio Movoefov' διϑάσχαλος"
nam haec nomina alibi quoque ἃ librariis confusa sunt. v. Ruhnken.
Dissert. de Antiph. p. “800. IT. VII. Reisk. Similiter μήτηρ et ϑυγάτηρ
v. Kuest. ad Suid. s. Ἡρώ, ἀγαϑὸς et κακός" v. Dorvill. ad Charit. p.
620. particulae εὖ͵ et dóc, dextrum et sinistrum. v. Dracken-
borch. ad. Sil. Kal. IV: 209. aliaque correlativa inter se permutari so-
lent cf. Hermann. Diss. de Emend. p. 'T'ranspos. p. 104, 'T. III. Opusc.
Me$5t5c in Plütarchi quodam loco pro xeSzyrgrnc subrepsisse proba-
biliter disputat Grauertus'in Museo Rhenano I. 8. p. 182. Vulgatam
lectionem Passowius de Musaei Carm. p. 26. Artapani auctoritate
defendit 'ap. Euseb.| Pr. Ev. IX. 27. 482. A. Verum hic nugator ideo
Musaeum Orphei magistrum dicit, ut: hujus omnem sapientiam ad Mo-
sen auctorem revocare possi, quem a Graecis Musaeum appellatum
esse narrat eadem levitate qua alii Josuam et Jasonem, Judaeos et
ldaeos, Simonem Magum et Semonem' Sancum confuderunt. v. Werns-
dorf. de Christ. Daphne in Aet. Jen. T. I. 803, Clemens autem illo
loco non mendaces Judaeos (v. Ol. Wormii Antiqq. Hebr. p. 97.) sed
graecos anctores sequitur, qui magno consensu Musaeum Orpheo sub-
Jengunt tanquam magistro discipulum. a
,. Ὁ] Sie pro Τριγάμμοις emendant. e Diog. Laert. VIII. 8, 493.
ἴων ἐν τοῖς Τριαγμοῖς φησιν αὐτὸν (Πυϑαγόραν) ἔνια ποιήσαντα
ἀνενεγκεῖν εὲς ᾿Ορφέα' eandemque formam Kuesterus restitui, Suidae
wo Τριασμοί, quod a verbo τρεάζεεν non minus recte deriyatur, quam
23
354 . LIBER SBHCUNDPUS.
Πυϑαγόραν sic ᾿Ορφέα Óvereyxely |] τινὰ tavopst.
Ἐπιγένης 'δὲ dy «ois περὶ τῆς sk; ᾿Ορφέα ποιήσεως
Κέρχωπος[}. εἶναι τοῦ Πυϑαγοφοίου τὴν εἷς ἔδον
Κατάβασον καὶ τὸμ Ἱερὸν λόγον. τὸν δὲ Hé
πον κοὐ τὰ Φυσικά “Βροντίνου Strom. 1. 397.
In hoc breviarée quinque continenter, praeter quae
Pythagoras suppesuit, Pseudepigrapha, Crater,
Descensus, Sermo Sacer, Peplus, Phy-
sica... "ὃ : | mE ὃ
. Sequitur Suidae catalogus: ᾿Ορφῳδὺς ἔγραψε
Τριασμυύρς' λέγονται δὲ δῖναι Ἴωνος τοῦ τραγιχοῦ᾽
ἐν δὲ τούτοις τὰ Ἱεροστολεχά καλούμενα. KAi-
σεις χκοσμικαένας. Νεοτευκτιχά. - Ἱεροὺς
λόγους ἐν ῥαψῳδίαις χδ΄. λέγονται δ᾽ slyos Θιο-
γνήτου τοῦ Θεσσαλοῦ, οἱ δὲ Κέρκωπος. τοῦ Ilv-
ϑαγορείουι Χρησμοΐύς, oi ἀναφέρονται εἷς ᾽Θνυ-
μάχριτον. Τελετάς" ὁμοίως δέ φασι αὶ ταύτας
᾿Ονομακρίτου᾽ ἐν τούτοις δ᾽ ἐστὶ πρρὸ dida
γλυ φῆς, ἥτις ᾿Ογδοηχοντάλιϑος ἐπιγράφεται. Zar
a suis stirpibus δυασμός, dexoguóc. ᾿Δερίαστων xoi ἀμονάϑιστον De-
masc, Quaest, p. 866. τριαδικᾶς Didym. de Trinit. H. 1. 114. quae
cum verbo χελιάζειν 'Tzetz. Chil, IX. 656. addenda Lexicis. De verbo
palaestrico τριάζεειν nuper accuratius disseruit Pbilipp Diss. de Pet
tathlo p. 79. α que hactenus dissentio, quod in Aesch. Agam. 171.
τριαχτήρ non simpliciter victorem sed tertiarium sive ephedrum inter-
retor, qui victorem aggreditur fessum, integer et ἀποτριάζει αὐτὸν, ut
choliastes ait, ἐπὶ ἐλπέδι τῆς νίκης, id est, victoriam speratam οἱ
eripit.
(c) Jamblichus V. Pyth. XXIX. 832. of πυϑαγόρειοι οὐδὲ ἑαυ-
τῶν ἐπεφή αὐτὰ (quae scripserant) ἀλλὲ εἰς Πυϑαγύραν ἀνέφε--
qo» ὡς ἐκείνου ὄντα. Si len hoc ambiguo verbo usus est, dubitari
potest, utrum ille Pythagoram carmen quoddam suum fallaciter Or-
pheo affimxisse an dectrinae ἃ se propositae ita nonmula ab eo
tanquam a primo inventore repetivisse putaverit. Id certe assimulavit
Sermonis Sacri compositor Pythagoreus. Diogenes et Clemens quid
senserint, in promtu est.
[4] Sic Suidas et Eudocia p. 818. pro Κέρκοπος. Suidae notatio
Kéoxenp κέρχωπος, tam de proprio nomine valet, quam de appellative.
*
ORPHIC A. 355
τήρια᾽ ταῦτα Τιμοκλέους τοῦ XZupaxovalov λέγε-
ται καὶ (fort. ἢ) Ileoyivov τοῦ Μιλησίου: Κρα-
τῆρας᾽ ταῦτα Ζωπύρου φασι. Θρανισμοὺς
᾿μητρῴους καὶ Baxyixd' ταῦτα Νικίου τοῦ
Tm 000700 -
Ἐλάτου φασὶν εἶναι. Ele ἔδου χατάβασιν'᾽
ταῦτα Ἡροδίχου τοῦ IIegeyOsov: Πέπλον xai “4|-
xrvov* xol ταῦτα Ζωπύρου τοῦ Ἡραχλεώτου, οἱ
δὲ Βροντίνου. Ὀνομαστικχόν[ ἔπη c. ἔστρο-
yopníay. Ἡμοχοπίαν. Θυηπολιχάν. Ὧοϑυ-
τικά ἢ (Qooxonixd ἐπικῶς [ἢ Καταΐζωστι-
χόν. Ὕμνους. Κορυβαντικόν χαὶ Φυσιχά,
ἃ Βροντέγου φασίν. |
Suidas igitur unum οἱ viginti libros enume-
Iàt, quorem decem a Clemente praetermwisses, X2/-
σεις, Νεοτευκχτικώ, ᾿Ονομαστιχόν, ᾿“στρονομίαν, “4ζμο-
αυπίαν, Θυηπολιχόγ, ᾿σθυτιχά, Καταζωστιχόν,
Ἵμνου; et Κορυβαντιχόν, in Grammaticorum
Alexandrinorum "4raygeqwis (Athen. VIIE 336. E.)
Th comprehensos fuisse, etiam hinc suspicari li-
LL M ————————————————M——————————-——..
€, quod eorum auctores, praeter,eum, qni vulgo
praescribitmr, produntur nuMi, et quia nonnullo-
rum elogia novitatis speciem habent, de omnibus
autem summum estapud antiques silentium. Sed
multo magis quae in altera pagina sequuntur, ma-
Bstrorum Byzantiorum pergulas redolent: *Og-
φεὺς Kixovoiog ἢ ᾿ἀρχὰς (Bic) ἐκ Βισαλτίας τῆς
θρᾳχικῆς. Γέγονε δὲ καὶ οὗτος πρὸ “Ομήρου δύο
[8] ᾿οΟνομαστιχῶν Codd. et Edd. vett. quod praestat.
[f] Adverbium hoc saepius carminum titulis additur. v. Bentley
Wc. p. 364. sed hoc loco parum apte. Latet fortasse ἔπη et nota
Wumeri versuum. |
23 *
356 LIBER SECUNDUS,
γενεαῖς [5] πρεσβύτερος τῶν. Τρωιχῶν. ἔγραψε δὲ
μυϑοποιίαν, ἐπιγράμματα, ὕμνους. ᾿Ορφεὺς ᾿Οδρύ-
σῆς ἐποποιός᾽" Διονύσιος δὲ τοῦτον ᾿ οὐδὲ γεγονέναι
λέγει [5]: ὅμως ἀναφέῤονται εἷς αὐτόν. τινὰ ποιή-
ματα. ᾿Ορφεὺς. Κροτωνιάτης. ἐποποιὸς, ὃν Πεισι- —
στράτῳ συκμεῖναι τῷ τυράκνῳ ᾿Ασχληπιάδης φησὶν
ἐν τῷ ἕχτῳ βιβλίῳ τῶν Γραμματίκῶν ': ἔγραψε 4ε- —
καετηρίαν,, ᾿Αργοχαυτικὰ καὶ ἄλλα τινά. ᾿Ορφεὺς
“Καμαφιναῖορ, οὗ φασιν εἶκαι τὴν εἰς. ὕδου χκατά-
βασιν [}}, quae omnia Eudocia p.319. e pluribus
in unum rédegit articulum, adhibita, ne: Orphei
nomen identidem iteraretur, . hac transgressione -
χαὶ ἄλλος, καὶ ἕτερος. " Ad complendum. Orphico-
rum operum summarium perünet T»etzae et C.
Lascaris quamvis. manea et brevis adnotatio, quo- -
rum ille in Prolegg. ad. Lycophr. p. 259. -Muell.
Ἔγραψεν;. inquit, ὁ ᾿Ορφεὺς χωρὶς τῶν ἄστρολο-
γικῶν καὶ ἐπῳδικῶν χαὶ μαγικῶν xoci τῶν. ὁτέρων
καὶ ὕμνους εἷς Δία καὶ “τοὺς λοιποὺς ϑεούς. 1.8-
scaris vero in Prolegg. in Orph: in Marm. Taurin.
p. 93. Orpheum nàárrat : primum : Lino ..Thebano
magistro usum. .tum .ab Aegyptiis ad omnem sa--
pientiam eruditum apud populares suos tantam
famam collegisse ut antiquioribus poetis Musaeo -
Linoque tertius adseriberetur; tum haec adjicit p.-
08. Κατέλισιε δὲ. συγγράμματα μετριχὰ καὶ ὅσα καὶ
. . [4] In altero loco Suidas eum τά γενεαῖς bellum 'T'rojanum prae-
cessisse scribit, hoc est LXXVIII. annis, non CCC. ut Levesquiu
turpiter errat Études de l'hist. anc. T. IL. p. 118. v. Reines. Ob-
serv, ad Suid. s. v. . |
[8] v. supra C. V. fin.
[1] Postremum articulum temere omisit Kuesterus.
ORPHICA. 357
αὐτὸς ἐν ᾿“ργοναύταις (V. 7.) xov ἐπανάληψιν ἄρι-
ϑμεῖ — καὶ περὶ ϑεῶν xai χοσμογενείας, ὕμνους
διαφόρους εἷς θεούς. Γεωργιχά, Φυσικά, "Άργολι-
χά, Mevénoa, “ιϑιχά, μυστήρια δὲ διάφορα, περὶ
τῶν φυτῶν, βοτανῶν, χωρογραφίας, ἰατρικῆς», vó-
μῶν, τελευταῖα τὰ ᾿Αργοναυτικά. Γεγόνασι δὲ
᾿Ορφεῖς ξξ' πρῶτον οὗτος ἀρχαῖος ποιητὴς ex Ἅει-
βήϑρων. τῆς Θράκης, δεύτερος Κιχοναῖος ἐκ Βι-
σαλτίας πενϑῶν (Scr. πρὸ τῶν) Τρωικῶν xai αὖ-
τὸς, ὃς συνέγραψε: μυϑοποιίαν, ἐπιγράμματα,
ὕμνους. Τρίτος ᾿Οδρύσης ἐποποιίαν τινὰ ποιήσας.
Τέταρτος Κροτωνιάτης, ὃς συνῆν Πεισιστράτῳ,
συνέγραψε. δὲ Δεκαετηρίαν, ᾿Αργοναυτιχὰ xai ἄλλα.
Πέμπτος. Καμαριναῖος ἐποποιὸς, οὗ φασι τὴν εἷς
QUov χατάβασιν. "Exvoc βασιλεὺς Θρᾳχῶν, ἐφ᾽ οὗ
4uebówsc «Φρυγίαν ἐδασμολόγησαν p. 99. His
chronologorum artificiis primus sed modestius usus
est Herodorus Schol. Apoll. I. 23. Ηρόδωρός φησι
δύο γεγονέναι ᾿Ορφεῖς, ὧν τὸν ἕτερον συμπλεῦσαι
τοῖς ᾿“ργοναύταις. Eustathius p. 159. 10. οἱ πα-
λαιοὺ δύο φασὶ γενέσθαι "Opqéoc Κίχονας, ὧν εἷς
ὃ τοῦ Οἰάγρου πολλῷ προγενέστερος τοῦ ὕστέρου,
ὡς αὐτοί φασιν ἕνδεχα γενεαῖς. Numerum auget
Hermias. in Phaedr. p. 109. ó Τριςμέγιστος λέγεται —
πλεονάκις ἐπιδημήσας τῇ «Αϊγύπτῳ ἑαυτοῦ ἀνεμνῆ-
σϑαι (Scr. ἀναμνῆσαι) καὶ τρίτον κεχλῆσϑαι Ἕρ-
μῆς" xei τρεῖς δὲ λέγονται ᾿Ορφεῖς παρὰ Θρᾳξὶ
γενέσϑαι" (εἴ. Gale de Sibyll. p. 21.) Sed hi Bi-
salt; et Odrysii Orphei inventi sunt ad compo-
nenda veterum scriptorum dissidia, quorum alii
Orpheum Aristaei aequalem faciunt, alii Argo-
358 LIBER SBHCUNDUS.
nautis aggtegant. De illo Crotoniata nescio quid
statuat, nisi ferte hoc, poetam quendam Croto-
niensem significari, Orphicorum carminum sub-
jectorem; Lambecius Onomacritum ipsum sub hoc
delitescere suspicatur, duplici fortasse patria usum,
una soli, altera juris. Ad eandem rationem dici
poterit, eos, qui Orpheum Camarinaeum inserue-
runt(*], Pythagoreum quendam denotasse patrià
Siculum, unde Timecles oriumdus fuit; certe Si-
cilia] Pythagoreorum commerciis floruit, quos
non alienos fuisse ab ejusmodi fraudibus et ab hec
scribendi genere, exemplo sunt primum Cercops,
Brontinus et Pythagoras ipse; tum illi Pythago-
rei, a quibus Lini carmen suppositum ferebatur
v. Jamblich. V. Pyth c. 139. postremo Hippasus,
qui Pythagorae ipsi ad invidiam οἱ conflandam
[k] Deceptus ab Harlesio, qui in Fabr. Bibl. p. 163. lectores
suos ad Mongitoris Bibl. Sic. ablegat, quaesivi ex amico, cui libri
copia erat, quid ille docpisset; is respondit Suidan ibi et Lascarin
citari, ad hoc Facellum aliosque rerum Sicularum scriptores, qui
omnes de hoc Orpheo Camarinaeo τοσοῦτο» ἴσασιν ὅσον o£ οὐδὲν ti-
dortc. Ceteris nasutior Placidius Carafa in Motuga illustrata p. 14.
F. Thes. Sic. T. XII. bic Orpheus, inquit, Camarinae matg-
num dedit nomen.
[!] Quam pervagata fuerint in hac regione Orphei dogmata osten-
dit numus Syracusanus delineatus ab Inghiramio in Monum. Ktruschi
Ser. VI. T. ubi cernitur, il bove in atto di rompere col
suo impeto il famoso wovo cosmogonico degli Orfici. T.
VI. p. 18. cf. T. II. 599. Hoc unum ex illo pretiosissimo libro deli-
bare placuit, quanquam plura ibi sunt de Systemate Orphico
similiter dicta. Ceterum hoc ovum cosmogonicum (nisi pila est) una
cum bove Orphico, apparet etiam in monimento Japonensi, quod jam
ante sesqui seculum Lomeierus de Luostrat. c. 21. 260. spectandum
proposuit, et, quod ad ovum attinet, dici potest ut in proverbio,
ovum ovo similius non esse, sed quomodo Phanes, qui omnino
nunquam taurus nominatur neque in ovum irrupit sed ex ovo erupit,
cum illis petulcis belluis componi et quo jure monetae Syracusanae
praesides sanctiásima mysteria per numes publicare potuerint, cemmenti
enl. ipadatoribus divinandum relinquo. Cf. Visconti Pio Clem, Tom.
. c. p. 88.
: ORPMEMECA. ' 359
/óyov μυστιχὸν subjecisse dicitur, Seeretis Socie-
tatis Jesu Monitis nen dissimilem["] atque Ari-
mote Samia librerum mysticorum parens(*] ma-
gistro vel, ut alii tradunt; patre usa Pythagera["];
qui ut ipse immerito in hunc numerum falsario-
run referatur, tamem apparet, quae faerit vete-
rum de hac secta opinio. Caeteri, quos Clemens
et Suidas recensent, ignoti sunt —Timoclem et
Zopyrusn inter peetas a Johanne Stobaeo excer-
ptos memerat Photius Cod. CLXVII. 193.[?] Per-
. giaum SBoteriorum auctorem Obrechtus nihil di-
versum putat a Persime poeta Eubuli Atarneae
[3] Hoc strategemate olim 1ulti usi sunt ad infamendos inimicos;
Theopompo Anaximenes librum subjecit plenum calumniarum. v. Pflugk.
de Theopompo. p. 38. Pari consilio Diotmus Steicus Epicuro episto-
las erot/cas. v. Diog. La. X. 3. cf. Luzac. Lectt. Att. p. 153. Martiali
clancwlarius libellos impuros L. X. 3. Philaenidi, wt Aeschrio
dicit, obtrectator ignotus. “
[^] Suidas: ᾿ἀριγνώτη --- ἔγραψε Βακχχικά" ἔστι δὲ περὶ τῶν 4ή--
μῆτρος μυστηρέων ἐπιγράμματα" γρώφεται δὲ χαὶ Ἱερὸς λόγος" quae
sic emendanda: περὶ --- μυστηρίων" ἐπιγράφεται δὲ καὶ — omisso
ράμματα., quod ex falea notae tachygraphicae interpretatione ortum;
Librum de Cereris τ ως ἃ Bacchicis diversum fuisse Menagius
sumit in Hist. Mulier. Pyth. S. 89. ἔτι d£ corrigens pro ἔστι δὲ, quod
parum probabile. Ejusdem mulieris Telerüc Ζιογύσον Suidas affert,
quem librum Clemens Strom. V. 522. τὰ περὶ “ιονύσου vocat (non
περὸ τὰ Διονύσου, wt Fabricius p. 881.) Harpocratio τὸ “περὶ τῶν τε-
λεεῶν s. Νεβρίζων, ubi propter articulum τῶν addendum videtur Zf«o-
γυσου. !
9] Ex hujus nomine fictus videtur Arignofgs Pytlagoreus ejws- .
ue Tiber de cxpulsione daemonum Lucian. Philops. c. 80. p. 282. T.
. quem F'abricius perperam inter Pythagoreos retulit.
[P] Idem fortasse Zopyrus, cujus 'Theseis nominatur a Grammatico
MS. Valckenarii ad Hippol. Argum. p. 4. unde sumta puto, quae Sui-
das affert s. ψιϑυριστοῦ Ἑρμοῦ xol ᾿ἀφροδίτης, ἅπερ πρῶτος ἐποίη--
σεν, ὥς φησι Ζώπυρος, Θησεύς. Alius Zopyri fuisse videtur Μιλήτου
“τίσις Schol. Ven. K. 275. Zopyrum Pythagoreum Tarentinum memo-
rat Jamblichus, Colophonium Diogenes II. 101. de Zopyro Byzantio
v. Po ad Marcellin. p. 826. T. I. cf. Reines. Observ. ad Suid,
. 108. Plures Nicias producit Fabricies 'T. III. 770. not. (omisso
Enstathio ad Dion. v. 174., sed nullum Eleaticum. Nec mihi de Theo-
gneto 'T'hessalo et TTimocle Syracusano quidquam compertum.
300 LIBER. SECUNDUS.
tyranni[3] familiari, quem .Pollux X. 93. nomi-
nat('] . Descensus ad feros. auctorem Prodicum
Samium :appellat Cleniens, Heredicum Perinthium
Suidas, mec diserepare vídentur; nam et nomina
Prodici et Herediei saepe:confusa sunt['] et Pe-
rinthi Samo deductierant, unde Muellerus de Or-
chom. p. 18. conjecturam capit, hunc esse Prodi
eum Phocaeensem, Minyadis scriptorem[:]. Idem
carmen -Epigenes Cercopi tribeit, Lascaris Or.
pheo, quem vocat, Camarinensi; neque spes ulla
superat ex hac tanta et rerum : obscuritate et te-
stium dissensione quidquam certi eniersurum esse.
Miror tamen unde Kircherus ea acceperit, quae
de nonnullis horum librorum narrat in Sphinge
Mystag. p. 150. ,, Primus ex Graecia Aegyptiorum
discipulus fuit Orpheus filius Oeagri, ut distin-
»guatur illi, qui Argonauticae expeditioni adfuit
»et ab eo, qui primus paederota docuit. Scri-
»p5sit τριασμούς, hierosolicas, Cosminas, Neoteu-
»ticas, una cum discursibus sacris, qui tamen a
»quibusdam attribuuntur Theogniti, ab aliis Ce-
»cropi, de oraculis, de sculptura lapidum, librum
»οΧαρισμάτων τῆς ὑγιείας» quem librum Themoe-
.» cles et Perginus sui juris faciunt — porro thro-
[4] Harlesius hunc cum Eubulo comico confundit ad Fabr, T. II.
478. v. Schneider. ad Aristot. Polit. p. 69. .
[7r] Bentlejus Epist. ad Hemsterh. p. 84. de hoc Persino ni-
hil comperi. | ᾿ .
[*] v. Ast. ad Plat. Rep. p. 465.
[t] Pausan. IV. 39. 7. τὰ ic τὴν Mivvada ἔπη fortasse fuerunt
ἐς τὰς Miwvádac, Minyae filias, propter deorum contemtum aetema
supplicia meritas, quod unice convenit cum iis, quae de argumesto
carminis tradita sunt.
ORPHIGCA:' ' 301
»nismos et baechicog ;et 8200, versus onomasticos.
,de sacrificiis et. immolationibus, .eatàzosticon sive
de verbo divino, hyrnsnmesque:.complures.^ In
plerisque apparet manifesto hominis ventosissimi
error, qui, ut Creuzerus Champollionium non sine
ferula docuit[("], omnia remotissimae antiquitatis
mysteria, tenebat sed graeca verha ommino legere
non poterat. Quod autem Timoclis Noteria χα-
ρίσματα τῆς ὑγιεέας wecüt, doctius est, quam ut
. ab ipse prefectum videatur.
$2.
Quo facilius haec. tensantur, Orphei Opera
varia sub uno conspectu ponam. Fuerunt igitur,
ut omnia complectar, haec: |
L ifuoxoníc, τὸ Suidas sesibit, ἡ“ μμοχοπία,
ut Eudocia; Fabricius ᾿“μεμοσχοπία substituit,
Eschenbacbius in. Epig. p. 178. ,à4uvoxortía, pro-
bante Albertio ad Hesychium: j4uvoxómog, ποι-
ujv' eoque libro praecepta rei pecuariae tradita
ese putant. Sed nemo opilio honestas ἀμνοχό-
"og dici velit. Hesychius ἀμνοσχύόπος scripsisse
videtur, sicut Ovispex in Gloss. Isid.. exponi-
«ur ovium inspector; Ἱπποσχοπικόν Chironis
liber Suid. s. Χείρων, et Simonis Atheniensis Id.
& "4wugrog et Κίμων ["]. 4uvooxonío significare
[8] ,Kircherus suspiciendus erat potius quam despiciendus Cham-
»polioni homini juveni et qui antiquitatis stadium recens ingressus
»sit. Ille vero diei non potest quam alte descenderit in rerum Aegyptia-
»carum interiorem cogmtionem'* Comment. Herod. p. 112. not.
Iv. b Vitiose Cimon pro Simon etiamnunc legitur in 'Tzetz. Chil.
*.
302 LIBER SECUNDUS. |
potest genus illud divinationis quod Pausanias VI.
ἃ. μαντικὴν ἐξ ἀρνῶν vocat, neque alienwm est |
ab Orphei persena, qui licet onem lanienam
vehementer damnaverit, tamen ipse in Argon. 34.
Musaeo sue et alias .vaticinationis vias ostendisse
se dicit xai i) σπλάγχνων ϑέσις ior Denique
succurrit ἀνεμοσχυπία, de ventorum prognosticis
v. Voss. de Idol. III. 14. nam in prognosticorum
scriptoribus ineditis Orphews quoque numeratur
v. Fabric. p. 159. vel ἀστροσχοπέα, quo momine |
utuntur Hermias in Phaedr. 109. Syncell. Chron.
Ρ.- 12. Cedren. Hist. p. 10. b. C.[*]-
Il. à4oyoAxó, pro quibus solus spondet La-
scaris, e familia carminum Orphicorum sine du-
bio removenda sunt. —
III. 24oyovavzixd. Hujusmodi carmen ab Or-
pheo conditum esse, ignoravit certe Pherecydes,
qui peetam omnino Argonautarum expeditioni
interfuisse negavit Schol. Apoll. L 23. φΦερεχύ-
ónc Φιλάμμωνά φησι xol οὖκ ᾿Ορφέα συμπε-
πλευχέναι. De Argonauticis, quae hodie restant
varia sunt longeque dissena Valckenarü, Hem-
sterhusii, Ruhnkenii, Hermanni et J. H. Vossii ju-
dicia nuper ab ÜUckerto recoellecta in Geograph.
Graec. et Bom. T. I. P. II. 334. Neque arbitrer
aut hujus aut alius scriptoris aetatem plane li-
quido explorari posse, nisi Syntaxis graecae et
singularum orationis partium usus non summatim,
['] Lexicis adde ἀστεροσχοπιχά quo nomine fuit Zoroastrae liber
ap. Suid. d, ἀστεροσκοπία Artemid. II. 26. 129. Job. Philopon. de Crest.
Mend. IV. 18. 588. ἀστεροσκοπεῖν Sext. c. Astrol. V. 842. depooxo-
πία Syncell. l.c. et latinum astroscopia Acron. ad Horat. Od.T. 25.
ORPHIC A. 303
ut nunc, sed multo mainutius et scrupulosius ex
singulis scriptoribus evestigatus fuerit. Quam ar-
tis nostrae. perfeetionem procul in excelso sitam
quum spe et cogitatione praesumo, beati mihi vi-
dentur mythologi, qui primo tenuissimae cujus-
que fabulae adspectu statim judicant, utrum Ho-
meri an Orphei an Phoronei temporibus nata sit,
meritoque despiciunt Criticorum ricas, qui in
constituenda carminis amplissimi aetate sex inter
se seculis discrepant.
IV. ᾿Ἡστρονομικά veteribus aeque ignota[!]
aut ad astronomiam judiciariam pertinent, de qua
fuerant Dodecaeterides, aut ficta sunt ab iis, qui
Orpheum propter inventum ab ipso heptachor-
dium, coelestis musicae imitamentum, astronomis
adnumerandum putarunt. Firmicus L. IV. Praef.
p. 8&. Omnia quae Áesculapio Mercurius
Enichnusque tradiderunt, quae Petosi-
ris explicavit et Necepso, quae Abra-
ham, Orpheus et Critodemus ediderunt
— in his perscripsimus libris. Abraha-
mwnm, Orpheum et Critedemum["] comjungit et-
iam Vettius Valens in Anthologio MS. ap. Sel.
den. de Diis Syr. I. 265. T. II. Opp: et inter seri-
ptores. Prognosticorum MSS., quorum notitiam
praebet Labbeus (v. Fabr. p. 150.) Orphei quoque
nomen cemparet.
[t] Quod Plutarchus de Pyth. Orac. XVIII. 276. rerum astrono-
micarum scriptores poeticos percensens Orpheum silentio transit, non
temerarium esse arbitror.
μὲ. 81 orHodemi ἀποτελέσματα usurpavit Du Cangius. v. Gloss. Gr.
[nd. Script.
N
. 304 LIBER SECUNDUS.
. — V..:Buxyuxd nomine tenus nota sunt. v. N.
XIV. et C. VII. P. II.
VI. περὶ βοταγῶν v. C. XVI. P. II.
VIL. 7: ωπογιχά citantur ab utroque Tzetza,
quorum ex testimoniis intelligitur, libro illo non
tam praecepta agri culturae quam operum rusti-
. corum. tempora secundum lunae cursus menstruos
descripta. fuisse. Eaque fortasse causa fuit, cur
Varro.L 2. Geoponicorum recensum agens, nul-
lam Orphici carminis mentionem faceret. Plinio,
qui L. XIV. init. Hesiodum inter principia litera-
rum praecepta agricolis pandere orsum.dicit, il-
lud ignotum fuisse, haud pro certo affirmaverim.
VIIL. Ζιαϑῆκαι nullo ante Justinum testimo-
nio innotescunt, qui in Monarch. p. 37. (p. 104)
Ὀρφεύς, ὃ. παρειςάγων τοὺς τριαχοσίους ἑξήχοντα
ϑεοὺς, ἐν τῷ Oxo, ἐπιγραφομένῳ. βιβλίῳ,
ónóve μετανοῶν ἐπὶ τούτῳ φαίνεται etc. ubi παρ-
εἰςαγαγών Vel προειςαγαγών scribendum hoc sen-
su: quum antea. CCCLX. deos introduxis-
set, in Testamento hunc errorem depo-
suit ad unius summi numinis cultum con-
versus. Accuratius Theophilus ad .Autol. IIL 2.
vé ὠφέλησαν ᾿Ορφέα οἱ τριαχόσιοι, ἑξήκοντα πέντε
ϑεοὶ, οὗς αὐτὸς ἐπὶ τέλει τοῦ βίου ἀϑετεῖ, ἐν ταῖς
διᾳϑήχαις αὐτοῦ λεγομέναις λέγων ἕνα εἶναι ϑεόν,
et Lactantius Inst. 1. 7. p. 46. Si eos multi-
tudo (deorum) delectat, inon duodecim di-
cimus aut trecentos sexaginta quinque
deos, ut Orpheus, sed innumerabiles.
Utrumque errasse contendit Jacksonus Antiqq.
ORPHIC A. | 365
Chronol p. 376. quod antiquissimis temporibus,
quibus Orpheum vixisse putat, annus fuerit CCCLX.
dierum; sed hoc ipsum sime dubio falsum est[^*!
De.carminis elogio Jablomskhius. in Opuse: T. ll.
p. 397. haec scripsit: ,,Grotids. διαϑήχη pro. legi-
,bus msurpatum esse dicit ab';GOrpliücis. et Pytha.
»goristis; certe. inter libros Orpheo tribni: solitba
"fuisse etiam διαϑήχας, partem majoris operia,
quod sub nomine ἱερῶν λόγων veteribus inmo:
tuit, fidem facit Justinus; verum: quurh praeter
Versus illos, ques. Patres citant, .mihil:ad nos
»pervenerit,' res ad meras comjeoturas ahit, mec
»quae vera fuerit ratio, ob quam Orpheus hos
versus inscripserit διαϑήχας,. certo prénuncigre
»possumus. Et si auctor Judaeus vel Christia-
,nus.fuerit, mirum non. est, si exemplo.LXX.
interpretum significationem τῆς διαϑήκης. latius
,extenderit; 'Pythagoreorum praecepta non δια-
»ϑῆχαι sed ὑπαϑῆχαι wocaatur; διαϑήχη tantum
»de dispositione testamentari' didtur.4 .. Utique
usitatius fuit nomen Ὑποϑῆχαι,. quo .BGomine Mu-
saei, Hesiodi, Draconis, Solonis, Dionysii Corin-
thii, aliorumque quos Welckerüs indicat ad Theogn.
p LXXIV. carmina insoripta erant, et.lHocra£es
ad Nicocdl. 1. p. 18. Lang. ait: τινὲς '-τῶν ποιητῶν
τῶν προγεγενημένων ὑποθήχας, ὡς χρὴ ζῇν, ae
ταλελοίπασι. Nec poetarum selum sed etiam. Theo-.
-pompi Chii Ὑποθήχας allegat Dionysius Halic,
Heraclidis Pontici Diogenes. Ürpheus vero .car-
7 * oil : od. d
T Lol" Allgemeine Geschichte der Welt und Natur Berlin 1765.
346 : LIBER SECUNDUS.
men: iimd,. quod ut Apologetae veteres significant,
quasl mortalium operum postremum Musaeo sue
hereditatis loco relinquere constitui, Ζιαϑήκχας in-
scripsit: Sic Peregrinus Lucianeus paullo ante
quam rogum ascenderet, «διαϑήχας τινὰς χαὶ παρ-
αἰνέσεις ad civitates familiaresque perscripsit de
Mort. Pereg. XLI 302. quod idem de Apollonio
testatur Philostratus VIT. 35. 314. Lampetii hae-
retici librum, Ζ4ιαϑήχην, in commentarios suos
regessit Photius Bibl. LIII. 10. His autem omnmni-
bus et praeterea festivis Menippi διαϑήχαις a Dio-
gene memeratis ipsique Grunnii Cerocottae testa-
mento ludicro exemplum dedisse videntur vete-
rum. philosophorum, Aristotelis, Lycomis et ocete-
rerum tabulae supremae, ad posteritatis memo-
riam curiose propagatae. De arguamento libri 580
dicendum erit loco. .
IX. Μέχτυον. v. N. XXVIII. Περὶ doo xoi
"Hoec nullum fuit simgulere Orphei carmen sed
pars Theogoniae. v. P. H. c. 5.
X. διφυῆ. v. P. Il. c. 16.
ΧΙ. Ζ2Ζωδεχαδεηρίδες, Ἔργα xoi Ἡμέρας et
- Ἐφημερίδες, de quibus veteres Hesiodi inmterpre-
tes indicium fecere, Clemens autem et Suidás ta-
cent, unius operis partes fuisse, alio tempore osten-
dere conabor. ᾿ |
τ XH. Ἐπιγράμματα. Die Chrysostomus Or.
XXXVH. p..107. aucter est, Heroum veterum
nobilissimos e Colchide reverses Corinthi kudos
omnis generis celebrasse; ubi: alium alia in arte
excelluisse, Orpheum cithará, Herculem pamma-
ORPHIC A. : 86
chio et sic ceteros; neque non naves in certamen
commissas sed praemium adjudicatum esse divi-
᾿ pae Argo [ Hanc igitur Iason Neptuno dedica-
Vit. καὶ τὸ ἐπίγραμμα ἐπέγραψεν, ὃ ᾿έγουσιν :Oe-
φέως εἷναι
evo πὸ σκάφος εἰμὶ, ϑεῷ δ — "How,
- Ἴσθμια καὶ Nenéoig στεψαρμένη. πιτόοις. ΟΘ΄ ᾿
v.c .- Anthol T. IV. Epigr. àdeox. CCXXHL.cb; De.
dirhiionis hujus meminit Schel. Lyc; v. 175. . p.
441. Aliam navem 6lauep et Thetidi 'copsecra-
tam.celebrat Valesius: Flaoc, 1. 285... LE
XIIL . .Oseyovic.. Quanquam in duplici: libro-
run Orplsicorum catalogb, quem supra proposui-
mus, Theogoniae nulla. invenitur mentio, tamen
fasse quoddam hujusmedi carmen, et. veterum
tesimehia clerum favinnt et versus Owphiti ple-
rii,.qui ad nullum. potius, quam ad, hec theo-
genibum gemus adseibi possunt. Mémander de
. Eacom. VL p. 42. οἱ μὲν τὰς γενεαλογίας μύϑους
. εἶναί φωσᾶν, οἷον, εἰ βούλει, ὅσα καὶ Ἡσίοδος χαὶ
᾿θρφεὸς ἐν ταῖς ϑεογονίαις δρήκασιν. — Atque Μο-
mandre Orphei carmina lectu, non aolum fando,
Wt multis, cognita fuisse, ex hoc ejus judielo -cog-
noscitur ὙΠ. 49. παρέσχε τὴν μὲν ὃν ποιήσει dpc-
τὴν Ἡσίοδος, xai γνοίη d» τις μᾶλλον el τοῖς ᾽Ορ-
gitoig παραϑείη. Ῥοῖτο ad Aristotelis Meteor. L.
IL init..o£ ἀρχαῖοι xai διατρίβοντες περὶ τὰς Oco- -
leyíag ποιοῦσιν αὐτῆς (τῆς θαλάσσης) πηγάς, Ale-
Xander Aphrodisiensis haec adscripsit p. 01. Myer
[7 Certamina ejusmodi navalia Athenis celebrata esse testatur Ly-
üa$ Δωροδ. p. 700. cf. Aristoph. Eqq. 557.
585 LIBER. SECUNDUS.
ποὺς πϑρὶ edv: noy yii kou£vovs: λέγειν, ὧν “ἦν. καὶ
Ἡσίοδος καὶ." Θρφεὸς, 99 “καὶ rG4oyoyiay - “ἔγραψε.
» abcedunt; alii -Prosmíes in: Theol. .L. IV: ἃ
3p. ..88.. ὁ Πλάτων ταῖς POogixeie ϑεογονίδες β
ἑπόμενος τοῦ μὲν Διὸς πατέρα τὸν Κρόνόκ,. τοῦ
δὲ Κρόνου. τὸν Οὐράνὸν ἀποκαλεῖ... διυϊάθα. 8. ᾽Ορ-
φεύς᾽ φέρονται. αὐτοῖ! xai. περὲ ϑεογνωσίας λόγοι,
pra quo. Apud ; Cedreriün .et. Mhblelam .reétiti: ὅεο-
γονίὰξ : legitur;.i Macrobius .Somn. I2. :Visaitás |
per. quaédani:composita:et ficta profer-
tur — ut sunt icerimoniarum :saera,: ut
Hesiodi:st Orphei, quae. de deorum. pro-
genie actuwe naprantus, ut: anysties Py-
Vhagnreorum sensa referuntur.'-.:
.XLV.: Θρομσμυὺς μηποῴυυς καὶ Βαχχιχά, quae
solus Aids agnoscit, Eascheubachius . p. 44. «ao
libzo ceznprehemsa: fuisse ognset ; Meursius: T. i1.
Opp. p. 90& tribus. dispensat; quoram imd. ac
cipi poteat, hoc nullo rnedo. .Ejusdené nemini
carmina, Βαχχικά. et Ἐνϑράνιημούς Pindaro, tri- |
buit Suidas; illa Dithyrambis adpumerat. Boeckhius
ad Fragm.. p. 655. hos suspiemtur in selemribas
iis. ease-.cantatos, . quae. quum :.riuminis :nlinwjes -
statua throno imponeretur,. essent instituta.:.: Fami:
dem dixerim in lectisterniis, πόθ .a Gràenis.quo-
que celebrata: esse .constat;. v. Casaub. ad Suet. Jul.
c. 78. in Catagogiis, Epidemiis, Theoxeniis: 4118. Ὁ
que. pompis,. quibus deorum statuae lavatum mis-
«ae. aut ad, alia templa: quasi ad, Balutandum de-
ductae aut lustrandi gratia agris circumvectae ad |
suas referrentur sedes. Orpliei autem ϑρογισμοὺς
QRPHICA :( | 389
unromtaus: S9trorum. Phrypgiorgm: equsa, spriptos. ar-
bitror .e£. ad. celpbrandesma mystarum, Incathe-
drationem,. de qua primo libro $. 15. dictum
est,. Et. eidem .solemniy&n generi Boxyicá quoque
destinata, videntur. ,ld; mihi in cegitationem re-
fert Galei.;sententáaga, qui'Cornuti locum C. XVH,
p. 111. .«ζλλαι. μυϑοπαιίαι. παρὰ Mayo ᾿γεχόνα-
οἷν. ἄλλαν δὲ παρὰ Φρυξίν, hop. πηρᾷρ, commen-
ἰδέ 3 νεδφεγιοα Aéyocctribuitur. Democrito ἃ La-
,eie (δὶ 49... Damasacius ἤφ, Rheae, Physiologia
» laudat, κἢρυγέαυς Aéyenc'. cregidi Orpheum scri-
» psisae;.; vide: apud. Spirdlam. ejus Θροχιφμούς et
»Kegufjayvixg. pertinet ,enim, ad Phrygum μυϑο-
»ποίαν,» cujus auctorem, Orpheuro, facit Proclus.
Hoo; aparte . falsum .egt,. neque. vera videtur de
Democrites «dogjentara- «Hujus enim λόγοι Baffv-
λώμιοι -ethici - fuigse , dicuntur; φρύγιφς, autem et
Xoldesxüo 'lÓyos qno, de. argumento fuerint, ne-
que proditum. lagimup neque ex nudo nomine col-
ligi. potest ,. quod. spgpeippériam. aurtorie denotat,
Wb loi Kxgrot..etc; sagpe : etiam. lpcum ubi res
gesta .. agitur [7]. ..INom« minus : obscura. est. Thy-
moetae Phrygis ποίησις Φρυγία, sive dei sive
poetae patriam [4] hoc .nomen libri indicat, quo
[5] Narratio de Lam!a Libyssa vocatur 4figuxóc μὖϑος Dio Chr.
Or. V. 188. .quod H. Grauertus in Dissert. de Aesopo p. 81. minus
rétte ad Libysticas, quae dicüntur, fabulas refert cf. Wesseling. ad
Diod. XX. A0. de serpeütibus Phrygiae «Ρρύγιοι λόγοι: Aelian. H. An.
Il. 21. de'Mida item λύγος Φρύγιος XII. 45. 'et Gregor. Naz. Or.
XX. 331 C. de capite Orphei in insula Lesbo invento μῦϑος ““Πέσβιος
Lucian. adv. Indoct. S. 11. p. 18. T. 8. de Priapó Lamps&ceno λόγος
Βιϑυνός 1d; de Saltat. 5. 2t. p. 185. IT. δ, quae Homerus de Sarpe-
done narrat λόγοι “4“ύὐχιοι Philostr. V. Apoll, VII. 7. 852.
1
it
—^ [d Ἢ ᾿θεσπρωτὶς ποίησι c Pe VIIT, 132. de rebus "Thesproticis
| 24
370 LIBER SRCUNPUS.
ille Orpher dequalis' omia j: quae a1 Nysacensibus
Aethiepiüé de-'Bacchi: rebus: gestis -aceepetat , "ex:
posüit doyuieDé f Je Oppo kai woe? γρᾶμ-
μασι χρησάμενος ! Died. 1π|166ι΄ "Eudémquel diffi-
cMaté imphieatà né "eMetba Hujus mónsisie ex-
eihpha : ) l'odaglotu'" 49Ujve, " vidi -Plwtaieltud ' dé
Is: €. 29. p. 180... IX. "sententiam singhlekent
de "Pyphone"uffert; "ὁ ó- τοῦο) sbovylovc λόγου Keil
φὰς in Sichiól:: Apoll! E. 7868; qué Ehetidein. Chile
mds flint Aitisse dixit; 'presinie afuit ab ish».
meri ratiorié, quam: etiam; Diagoray oplacaiabe! e
Tatiani Or. ὁ. 98: (p 164 Ar deollipl Y posée ^vi-
detur: "fU Φῤυγίοις "αὐτόδ᾽ Xóyuc -ἐνυυνχάνονέος
ἡμᾶς" μεμισήδατεν ᾿Δέοντοβ' χεκτήμένοιυτὰ «δηιομϑή-
uova τοὺς og ἢμῶν ἐλέγχους θυςχεῤαδ)όθε" et ex
Amob. IV. 29 Püssümus Times ds toss. quos
introducitis atque 'appellat£s "dées;- ho-
mines'füiss$e démonstraréà vel Euhemero
replieatü "wit PeHaeó TLeoute-vel 'Gyre-
nensi: Theódóro Vel: Háippone: ac Diügora
Meliis[4); 'quibüs ' utriwjüe locis inter /se collatis
intelligere Ínfhi: videor, "Digóram in -Sérmaonibus
κι UN)
nec a Tele onia Eugammohis' diversa fuisse videtur, ui quum Mu-
inei librdiu gun ᾿Θεσπρώτῶ»" 'olnpilhése dicatur T. "Pus. «d
Mus. p. 56.) suspicio oritur, eum quae ad antiquiorem "Thesprotiae
histpriam pertinerent, a Musaeo guingisse " hisque attexuisse res ge-
$tas Ulixis et filiorum.
[e] Theodorus et Hippo minus huc conveniunt, ged' Diagorán po-
pulares religiones impugnasse jndubimm, est, etsi auctores;, discre-
ant. Athenagoras Leg. IV. 282. Διαγόρᾳ εἰκότως ἀϑεότῃτα ἐπεχάλουν
᾿4ϑηναῖοι οὐ μόγον τὺν Ὀρφέως εἷς μέσην. χιϑέντε λόγ 0» ἀλλὰ xal τὰ
Καβείρων δημεύογτι μυστήρια" cui si fides habenda intelligi potest,
cur Φρύγιον λόγοι: inscriptus fuerit liber; quo dii Orphici, ὃν Bele et
Bacchus, traducerentur Qued Lysias dicit Diagoran περὶ τὰ ἀλλό--
τρια Ires χαὶ ἑορτὰς σέβειν , nonnihil momenti faceret, E patria ejus
cons
^»-
ORPHICA. — 371
Phrygiis. wes gestas deorum sic, ut postea fecit
Euliemerus, ad. historiath revocasse; eumque esse
τὸν τοὺς Φρυγίους λόγους γράψαντα in Schol.
ΑΡ0]1. Id certe mihi credibilius, quam quod Fa-
bricio in metitem venit T.I. 626. Diagoram apo-
logos Aesupios scripsisse ab inventoris nomine //ó-
yovc Φρυγίους dictos v. Wernsdorf. ad Himer. Or.
XX. 718. Sed revisamus ad Orpheum.
XV. Θυηπολιχόν Fabricius conjectat ad illos
Orphei libros pertinere, quibus Plato circulatores
in sacris administrandis uti narrat. .
XVI Ἱεροὺς λόγους Suidas Theogneto tri-
buit, Clemens Cercopi τὸν “ἱερὸν λόγον, quorum
eblitus Zeega riomen ipsum í»póc λόγος, quo Plato
quoque:wems, Alexandrino demum aevo in usum
venisse 'eredidit in Commertat. à Welckero edi-
tis p.213. Hujes carmimis quanta fuerit in Ec-
desia vetere existimatto:,. infra ostendetur.
XVII. et XVIII “εροστολιχά et. Καταζωστι-
x», qwde Suidas reeehset, ad unum eundemque |
locum de vestitu secro sive inifiádtorum sive si-
mulacrorum divinorumr pertinere videntur, in quo
quawum studit peseerint veteres, indicio sunt
Stolistae seu Hierostolistae, qui a Plutarcho vo-
cantur Ἱεράστολοι de Is. c. III. 104. unde nomen
ἱεροστολικά derivari commode potest|']. Χαταζω-
(fj Verbum στολίζειν legitur in Inser. Boeckh. ΟἹ. I. N. 481. ce-
tera exempla ad Aegypliorum sacra pertinent. v. Drumann. ad Inscr.
Rosett, p.: 106. et horum quoque templa Plutarchus c. XX. dicit xov-
πιὰ χαὶ σκότια γῆς στολιστήρια ϑηβαίοις ἐοιχότα καὶ σηκοῖς, ubi Ja-
cobsius in Comment. Acad. Monac. ann. 1809. p. 25. σπηλδίοις ἔοι-
*óta emendat, quod Squirius praecepit; alii ϑήχαις vel ϑέβαις,
qun etiam vocem στολιστήρια suspectant, quae si:sana est, locum
24 *
,
372 LIBER SECUNDUS.
στικόν fortasse ἃ cinguli sacri traditione nomen ha-
bet, quo recens initiati tum in Samothraciis my-
steriis tum in aliis ornari solebant. Schol. Apoll.
L 917. περὶ τὴν κοιλίαν οἱ μεμυημένοι ταινίας
ἅπτρυσι πορφυρᾶς. Verbum Bacchioarum religio-
num proprium »efjoícew nonnulli sic interpretan-
tur, ὡς τοῦ τελοῦντος τοὺς τελουμένους “τούτῳ
χαταζωνγνύντος Phot. Lex. s. v. His.autem cingu-
lis praecipuus. erat. inter. proebia et amuleta lo-
cus. - Philostratus V. Ap. VII. 39. 318.. οἱ γόητες
κεστὸν αὐτοῖς φέρειν. δώσουσι καὶ λίϑηυς τοὺς μὲν
ix τῶν τῆς γῆς ἀποῤῥήτων, τοὺς δὲ ἐκ αελήνγης τε
xci ἀστέρων, ubi Olearius adnotat cestum me-
dicatum a Martiali dici. Festus: Proebia
Verrius ait vocari ea remedia, quae Ca-
ja uxor. Tarquinii Prisci invenisse exi-
stimatur et immiscuisse Zonde suae qua
praecincta statua ejus est — ex qua zo-
na periclitantes ramenta sumunt, ^Tertul-
lianus de Anim. c. 39. ita omnes idololatria
obstetrice nascuntur dum ipsi adhuc
uteri infulis apud idola. confectis redi-
miti genimina sua daemoniorum candi-
significare videtur, ubi sacra vasa et signa asservabantur, ut in Grae-
corum: πομπεέοις et χοσμητηρίοις Paus. 11. 7. si emendatione opus,
τελεστήρια praestat. Haud clarior est Synesii locus p. 73. quem Stur-
zius Dial. Al. p. 108. Zoega Obelisc. p. 512. aliique adhibent: ὑπο-
ϑύντες (of προφῆται) εἰς τοὺς ἱεροὺς χηραμούς, ürr ἂν ἀπεργάσων-
ται, περισφέλλουσι, xol ἔστιν αὐτοῖς χωμαστήρια τὰ κιβώτια χρύπτοντα,
ασί. ταύτας τὰς σφαίρας, ἃς ὁ δῆμος ἐὰν ἴδη, χαλεπανεῖ. Wesse-
ingius ad Diod. ΠΙ. 5. πωμαστήρια corrigit, ταύτας τὰς φαλάχρας
Mer. Casaubonus ap. Selden. Opp. T. IIl. 251. inepte sine dubio,
quanquam Sphaerae illae quid sibi velint, nemo explicat. Fortasse
pro χωμαστήρια scribendum καὶ μυστήρια. habent quoque illi secreta
sua scil τὰ χιβώτωνς etc.
| ORPHIC A. 373
. data profitentur. paremque vim ad juvandas
puerperas Pontificii zonas benedictas habere cre-
dunt. Indidem profectae variae Orientalium su-
perstitiones v. Ikenii Dissert. Philol. Theol. p. 184.,
et liber magicus Cingulum Salomonis seu
vinculum spirituum inscriptus. v. Ge-
Sschichte der Talismanischen Kunst. a.
1792. p. 72.
XIX. Χατάβασις ἐς ὕδου᾽ Prodico- adscripta,
qui si est ille quem suspicamur, eoque carmine.
non Bacchi aut Herculis descensum enarravit sed
Orphei ipsius, quum pallida regna Bisto-
nius vates flammisque Acheronta sonan-
tem placavit (Silius XI. 473.) sequitur hanc
fabulam, quam Clavierius ad Apollod. T. II. p.
32. ab Hermesianacte inventam putat, non solum,
hujus aetatem excedere sed etiam Platone Symp.
p. 179. D. et Euripide Alc. 557. antiquiorem esse,
ante quos.Zoega Bassirel. p. 198. nullum ejus ve-
stigium reperiri censebat. Servius ad Georg. IV.
317. Orpheus quaerens uxoris Eurydices
mortem ad inferos descendisse existi-
matur, .et ad v. 493. affert Lucani versum
ex ejus Orpheo: Gaudent. a luce relictam
Eurydicen iterum sperantes Orphea Ma-
nes[*] Ex carmine ipso nihil restat, nisi forte
illud quod Plutarchus in celebri Epimythio
[f] Pro Agriope, quomodo Hermesianax Athen. XIII. 597. B.
vocat, Zoega l. c. Argiope ut mitius nomen substitui malebat. Ár-
giope Philammonis uxor dicitur Apollodoro, Arsinoe Suid. s. Θάμυρις,
Schol. ad Il. II. 49. Eudoc. p. 22. Sequentes Hermesianacüs versus
varie corrigunt Jacobsius Emm. p. 322. Doederlein. Symbol. Philol.
p. 248. et Vossius ad H. in Cer. p. 130.
374 LIBER SECUNDUS.
de S. N. V. e. 5. 273. tanquam ab Orpheo di-
ctum, huc repetere libet: ZAsyey ὃ ψυχοπομπὺς
ἄχρι τούτου τὸν ᾿Ορφέα προελϑεῖν Orte τὴν ψυχὴν
τῆς γυναιχὸς μετήει xai μὴ χαλῶς διαμνημο»ν εὐ-
σαντα λόγον elg ἀνθρώπους κίβδηλον ἐξενεγκεῖν,
ὡς χοιγὸν εἴη μαντεῖον ἐν Δελφοῖς ᾿“πόλλωνος καὶ
Νυκτός. Nam quod Rosselius in Comm. in Poe-
mandr. L. IV. 10. p. 367. affert: Quidam af-
ferunt sub terra esse inferorum loca at-
que suppliciorum; hos imitari videtur
Orpheus, quum descensum ad inferos
describit, dubito an ex antiquis hauserit fon-
tibus.
XX. Χλίσεις χοσμιχαίνας καὶ Νεωτευχτικά Sui-
das praetermisso auctoris nomine. Kuesterus χλί-
ματα χοσμικά emendat Sed hoc ipsum nemen
varie accipitur; nam et quatuor mundi plagae sic
dicuntur Isidor. Origg. L. III. p. 19. Martian. Cap.
I. p. 26. et totidem terrae partes: τέσσαρα χλί-
ματα xócuov, Εὐρώπη, ᾿Ασία, Jin, Méor Schol.
Hes. Theog. v. 378. Deinde Astrologi terram ib
septem climata distribuunt, quorum suus cuique
κλιματάρχης praeest Bardesan. de Fat. c. VIII.
Hermes Stob..I. 52. 992. Procl. in Crat. p. 28.
Caesar. Dial. II. 613. E. T. XI. Bign. cf. Scalig.
ad Manil p. 344. et eodem nomine duodecim .
segmenta appellant, quae singula singulis signis
subjecta sunt Theodor. Phot. CCXXIII. 346. De
his igitur climatibus et quae cujusque in gignen-
dis corporum et animorum naturis diversitas (v.
Vitruv. VI. 2. 12. Isidor. l. c), a. poeta quodam
2 qQRPHHEICA ἃ 375
Ürphico; expositum esse; nemo qredere recwgaret,
Αἱ vel solus. Suádas festaretur; sed κλίσεις χοσμιχαί
pro xA&udvo κόσμου dici, etsi. Bomani inclina-
tiones. vocant, . nobis. quidem ignotum, eoque
probabilior. Eschenbachii eonjectura p.. 109. χτέ-
σις χύσμου (καὶ Νεωπευχτικά). : Orphei Koocuoyo-
γίωμ iemorat Const, Lascaris ejasque argumentum
verbis Euxipideis exponit Tzetzes Exeg. p. 41.
Νεωτευχεικά Siwg potius JYoorstxtixd Fabricius
pütat: praecepta de templis et delubris constituen-
dis et rie dedicandis tredidisse; quam partem
dettrinae- theglogicae-neque Vitruvius neglexit et
acomrátius fortasse tractavit Philo vel Theodorus
. ἐν τῇ τοῦ. veo ποιήσει Poll. X..188, imprimisque
. poetae mystici, qui ominem sacrorum apparatum
in Ἱεροστολεστικοῖς Suis et Kovobooriuxoig expo-
suerunt.
XX]. Κοφυβαντικὸν καὶ Φυσιχά, ἃ Βροντί-
- yov φασί; Suidas ait, qui in hec et praecedente
articulo veterum et novitiorum auctorum libres nul-
la ratione cempingere videtur. Corybantica, si ex
nomine cenjecturam faeere licet, cum Θρονισμοῖς,.
. Βαχχικοῖς et Τελεταῖς maximam similitudinem ha-
bent, cum Physicis, quorum argumentum infra
explicabitur , .nullam. .
"XXII. . Κρατήρ, numero singulari, Clemens;
Κρατῆρες Suidas. Servius ad Aen, VI. 667. Mu-
saeus theologus fuit post Orpheum et
sunt variae de eo opiniones; nam eum
alii Lini filium, alii Orphei volunt,. cu-
. jus eum constat fuisse discipulum; nam
3410 LIBER SECUNDUS.
ad ipsum primum.carmen 5eripsit, quod
appellatur Crater. Vir praeclarus, qui hoc
testimonio 'permotus Craterem Musaei carmihi-
bus adseripsit .p. 51. .concedet mihi, Orpheo po-
tius vindicandum videri. Verba controversa nam
ad ipsum primum carmen scripsit, sic in
terpretor, in quibusdam carminum Orphicorum
editionibus Craterem. Musaeo inscriptum primum
obtinuisse locum. . Eodem nomine gaudet unus
Hermeticorum librorum, Ἀρατήρ dictus a poculo,
quod deus animabus, ut rerum. inteligentiam im-
bibant, propinari jubet. Proculus. in Tim. V. 316.
de Cratere disserens, in ἀπὸ anima mundi.tem-
peratur, addit: xoi ἄλλοε παραδέδονται κρατῆρες
ὑπό τε ᾿"Ορφέως xai Πλάτωνόςς. Πλάτων i» Φι-
λήβῳ τὸν μὲν Ἡφαίστειον χρατῆρα παραδίδωσι ---
καὶ ᾿Ορφεὺς οἷδε μὲν xai τὸν τοῦ Διονύσου χρα-
τῆρα, πολλοὺς δὲ xol ἄλλους ἱδρύει περὶ τὴν ἡλια-
xiv τράπεζαν, quae sine dubio ad quendam Theo-
goniae loeum spectant. Ned in nostro carmine
cocetum quoddam symbolicae interpretationis pro-
. positum esse, manifestum .faciunt versus residui
v. P. II. c. 13. |
XXII. “ιϑικά seu “ιϑιαχά ab utroque
Tzetza, Matthaeo Camariota[*] et Lascari Orpheo
tribuuntur, cujus nullum. cernitur in toto carmine
vestigium, aetdsque ipsa refragatur[']. Eadem
. [h] Compend. Rhet. p. 26. ed. Scheffer. ubi de Mercurii antro
Lith. v. 18. loquitur. Auctorem libri incertum esse constat.
[bb] Post 'T'yrwhitti disputationem mireris Muenterum haec scti-
bentem in Commentatt. Antiq. p. 285. ,,Wie alt das Buch de Lapi-
»dibus sey, lüsst sich wohl nicht ausmachen, indessen muss man ihm
CORPHICA.: 377
jam. ἃ: Preculo. lecti (esse affirmat Gesnerus, negat
Tyrwhittus Not. 1I. ad: Argum. sed nen firmissi-
me, quippe soli: indici Fabriciano, - αὐ ipse fate-
tur, eonfisus;. equidem saepius lectis Proculi com-
mentariis: pro certo 'nunciare possum, nullum un-
quam Lithicerum levum..ab eo allegatum - 6586.
Diversum ab his carmen est, eujus Suidas alieno,
wt. videtar, loco mentionem fecit: Τελετὰς '"Ovo-
μαχρέτου φασίν" ἐν τούτοις -δ᾽ ἐστὶ περὶ λίϑων
γλυφῆς cujusmodi scriptio tam ab Onomacriti ae-
tate, - lapidum pretioserum et sculptorum inope
(cf.-Eichhem De gemm. scalpt. Hebr. p. 18. T.
II. Comm. Goett. Recent.) quam a teletarum ar-
gumento abhorret. Annulorum magicorum sive,
ut veteres vocabant, physicorum [!] usus quam
antiquus sit apparet ex iis quae Plato, Eupolis
et alii aequalium de Gyge, Execesto, Phertato et
Eudamo memeriae prodiderunt["]. Sed Onoma-
eritum artem illam. annulos characteribus magicis
inscribendi professum esse, m minime credibile vi-
detur. Nostra igitur sententia haec est, aut verba
ista: ἐν τούτοις — γλυφῆς ad alium locum et ad .
dioc ein ziemlich hohes Alter beilegen; es ist zwar ohne
»Zweifel eine Geburth spáterer Orphiker, enthált aber wahr-
»scheinlich Bruchstücke aus ihren Liturgien, und es ist zu veriu-
»then, dass der Gebrauch, den sie von dergleichen zu ihren Ora-
»keln (?) machten, uralt gewesen.*. Apparet virum celeberrimum
cannen hoc, de quo tam multa verba facit, ne legisse quidem.
[i] Schol. Arist. Plut. v. 884.
[i] v. Kirchmann. de Annul. c. XXI. 244. sq. Interpr. ad Ammian.
Marc. XXIX. 1. 81. De lapidibus et sigillis magicis superstitiose dis- .
putat M. Ficinus de Vita coelitus comparanda c. XIII. sq.
aliquotiens Proeulum in testimonium advocans, cujus libri typis ex-
pressi nihil harum rerum continent, praeter pauca in Parm. L. IV.
p. 118. sq.
378 LIBER SECUNDUS.
aliud carmen (Hiezostpliea .fontasst) per&inbre , eo-
que spectare eüam pronomen τούτοις, :quiod fe-
minino generi 7Τελετάί minus convenit, quanquam
excusari potest; aut due fuisse poemata conamuni
Τελετῶν nomine, unum .Ünpmacriü, ab antáquo
Grammatico téommentorataun ,' alterum, retentioris
auctoris, de lapidum sculpturis,.à Suida perpe
ram confusa. De postremo si quid. inaudiveruat
Tzetzae, hoc facilius in eum errorem induci po-
tuerunt, ut Lithica. cum Argonauticis eodem vo-
lumine comprehensa, Orpheo tribuerent.
XXIV. MvjOonoic non, ut Suidas tradit,
.unius certi carminis nomen proprium sed com-
mune omnium fuit, quae quidem ad Theologiam
pertinerent, temperamentum. — Caesarius Dial. 1.
p. 618. Bibl. Patr. Bign. T. XI. P. II. εἴ zig ἀχού-
ey βούλεται τοὺς ἐχείνων λήρους», πυϑέσϑω 'Op-
φέως xai Ἡσιόδου τῶν συγγραφέων τῆς ἐκείνων
μυϑοποιίας. Julianus Or. VII. 215. φαίνονται πολ-
loi καὶ τῶν φιλοσόφων αὐτὴν (τὴν μυϑογραφίαν)
x«i τῶν ϑεολόγων ποιήσαντες, ὥςπερ ᾿Ορφεὺς μὲν
ὃ παλαιότατος, ἐνθέως φιλοσοφήσας, ὀλίγοι δὲ τῶν
uev ἐχεῖνον, οὗ μὴν ἀλλὰ καὶ Ξενοφῶν xai 4v-
τισϑένης xol Πλάτων" significans epimythia Pla-
tonica, Xenophontis Herculem Prodicium, Anti-
Ssthenis commentationes Homericas. Atque ejus-
modi testimoniis sinistre acceptis Suidas eo, quem
notavimus, errore implicatus esse videtur.
XXV. Μεωτευχτικά v. N. XX.
XXVI. ᾿Ονομαστιχῶν liber a Suida nomina-
tus solo, nomina deorum eorumque interpretatio-
ORPHIC A. | 370
nes, qnales illae sunt,in Cratere propositae com-
plexus videtur. Numerus versuui.hoc uno loco
adscriptus majoris ambitus carmen significat, quam
quod pro particula alius operis haberi possit, Ne-
que intelligo, .cur Hemsterhusius Praef. in Poll.
p. XXXIV. versus Orphicos, quos Macrobius Sat.
L 18. producit, ex Onomasticis sumtos putet; nos
secundum argumenti rationem Hierostolieis sub-
scripsimus.
XXVII. Ὅρχοι 'Oggixoí qui dicuntur, paucis
versibus constant, quos Justinus ex ignoto carmine
excerpsit v. C. XIV. P. II.
XXVIII Πέαλος xoi Δίκτυον Suidas vel.Zo-
pyro vel Brontino adscribi refert, Clemens vero
Peplum et Physica junctim Brontino adsignat.
Prius carmen utrum pars Hierostolicón an Ari-
Sstotelis Peplo similius fuerit an vero Cosmogo-
niae quandam imaginem reddiderit, dijudicare
prope temeritatis videtur; tam varius est et tam
multiplex hujus nominis usus. Eustathius p. 1213.
3, πέπλον ῥητορείας ἐξαρτύειν ὃ ποιητὴς ὅποῖόν τι-
γα καὶ πρὸ τούτων ἐξύφανε []. Alii coelum pro-
[ΚἸ Multiplicem Hymnorum Orphicorum interpolationem prodit
etiam ille versus qui hymno LIII. adscriptus est: Μοιράων τέλος
ἔλλαβ᾽ ἀοιδὴ (vel ἦλϑεν ἀοιδῆς) ἣν ὕφαν Ὀρφεύς, quem ab imperito
librario excusum esse arguit aoristus ὕφα»ον. Similiter scriba codicis.
Herodoti Archiepiscopalis in fne operis poetico quodam furore cor-
reptus hunc adscripsit versiculum: Ἡροδότοιο βίβλος κλεινοῖο πέρας
λάβεν ὠδί. neque incelebre est Aproniani Asterij epigramma :de Vir-
gillii codice a se correcto Bucolicis adjectum Anthol. Lat. II. Ep. 187.
Verbi ὑφαίνειν usus de scriptura non infrequens; ὕμνον ἀοιδῆς ὑφαί-
γειν Nonn. XIX. 98. εἰς ὃν ἐξύφανε ψόγον δι᾽ ἐμμελοῦς τινὸς ποιή--
ματος Suid. s. Τιμοχρέων. Cyril. c. Jul. VII. 225. B. ἐξυφαίνειν
βιβλίον. Aristid. Rhet. ἯΙ 515. ὡς ὕφος ἐστὶ τὸ σύγγραμμα. Hermog.
de Invent. ΠῚ, 62. ἕνα χατὰ τὸ ὕφος ἕν ὁ λόγος γένηται Nicomach.
Árithm. I. 29. ed, Wechel. ἐν τῷ τοῦ διαγράμματος ὕφει. unde ap.
380 LIBER SECUNDUS.
pter varias stellarum pictura» vel universum moun-
dum peplo assimilent, velut Eusebius de Laud.
Const. VI. 728. τὸν σύμπαντα οὐρανὸν, olov μέ-
γαν πέπλον παντοίοις γραφῆς κάλλεσιν ἐστεφάνωσε.
Philo . ἄς. δοιηῃ. I. p. 92. Vol. V. Pfeiff. τὸ παμ-
ποίχιλον ὕφασμα, τουτονὶ τὸν xóouoy. Porphyrius
de Α. N. c. XIV. τῶν παλαιῶν τὸν οὐρανὸν. εἰρη-
κότων olov ϑεῶν οὐρανίων περίβλημα, quod Hes
selius ad Ennium p. 201. ex antiqua Orphei Theo-
logia sumtum opinatur, deceptus Platonicorum ar-
gutiis. Sed Orpheus ipse in Hymnis XIX. 12.
hac metaphora usus: διαῤῥήξας δὲ χιτῶνα οὐρά-
γιον προχάλυμμα. et Pherecydes deum induxit
mundi quasi προχέντημα in panno delineantem, si
modo recte interpretor verba obscurissima Fragm.
p. 41. Ζὰς ποιέει ρᾶφος μέγα ve καὶ xoÀóv χαὶ ἐν
αὐτῷ ποιχίλλεε γᾶν τε καὶ ἸΩγῆνον καὶ ᾿ἸΩγήνου
δώματα. Neander (Entwickelung der Gnost. Sy-
steme p. 65.) φᾶρος coelum esse . interpretatur,
quod Euripides Sisyph. I. 34. χρόνου καλὸν ποί-
xikua vocat, illam autem ὑπόπτερον δρῦν na-
turam.
Ad Dictyon quod attinet, Esehenbachius p.
51. suspicatur hoo carmine rete illud cosmogoni-
cum celebratum esse, quo Vulcanus Martem et
Venerem, id est, Demiurgus naturae contrarieta-
tes colligavit, quod facile crederem, si non Bron-
Apsinem Art. Rhet. p. 718. τοῖς ἀρχαίοις χαὶ ξένοις τῶν ὀνομάτων
χαταμιαίνειν τὸ σῶμα τῆς λέξεως xal τὴν ἁφήν legendum est ὑφήν.
Sic τὸ σῶμα τῆς ἱστορίας χαταμιαίγεται τούτοις Anna. Alex, VI. 182.
B. et τὸ ὕφος τῆς ἱστορίας καταμιαίγνειν X. 289. D. Hinc tex
tum dicimus, quod Graeci ὕφός. v. Du Cang. Gloss. p. 1651. Sed
φαίγειν ἀοιδὴν Hom. Od. VIII. 499. Theocr. IX. 28.
,ὔ
Ántithr. HI. 6.
|,OQRPHICA. . 381
ünus,. séd Jamblichus:aliquis aut Proculus aliquis
carminis auctor proderetur. Multo praestat Fa-
brieii-*onjectura .huc referentis Aristotelis locum
de.Generi Anim. II. 1. 613. C; ἡ. γὰρ πάντα γί-
verti τὰ μόρτω. ἢ ἐφεξῆς,. ὥςπερ iv τοῖς. χαλαυμέ-
voc ᾿Ορφιχοῖς ἔπεσιν" ἐχεῖ γὰρ ὁμοίως φησὶ γί:
γμεσϑαι τὸ ζῶον τῇ ποῦ δικτύου πλοκῇ." Diony-
81 Aegeensis liber διχτυαχά ἰηϑοχίριαν — Phot.
CLXXXV. p.:216. fuit de. generatione homi-
num[*| Plato ipse Tim. p.:1079. F. de vema-
rin, arteriarum, nervorum centextu loquens,' ὃ
δὴ. προτεικάζομεν τῷ τοῦ xborov niéruavw et M.
Antoninus IL. 2.. hanc artificiosam; structuram
χρυχύφωντον᾽ et'màsyudvir vocat. Nilua Phot.
CCLXXVI. 838. fetum in utero fingi δέξ' τ; pi-
cturam. in .textili, τὸ αἷμα οἷον ermvdiv τες “ὑπόχει-
ται τῇ μορφῇ quam similiamdirem subtilitér exse-
quitur Nymphaei Ithacensis οἱ telae Nympba-
rum enarratores symbolici. Porphyrius de A..N.
XIV. 14. et Johannes Protospatharins. ad Hes.
Üpp. v. 777. τὴν φύσιν Ὅμηρος γυναϊκὰ λέγει, ἱστὸν.
μὲν ὑφαίμαυσαν ἁλιπορφύροις νήμααι,. τὰ. ἡμέτερα
σώματα τοῖς αἵμασι τοῖς ἐρυϑρὸϊς, ἐπὶ ἐργαλείων
δὲ μαρμαρένων. τῶν ἀστῶν etr... Hippolytus ..de
Fabr. στήμων, χρόκη. ἦ σὰρξ àxv-
[] Aliud argumentum füit libri, de quo Ematathius p. 1196,
46, ζηλοῦσι τὸ δίγλωσσον μάλιστα οἱ διαλεκτικοὶ, ὡς xol Ζήνων καὶ
οὐ ἐφεχτιχοὶ xol ὁ τὰ “ιχτυαχὰ μελετήσας, ὧν σχοπὸς τὰ ἀντιχείμε-
γα χατασχευάζειν, οἷαν λουστέον τὸν πυρέττοντα διὰ τὰ xod τά, χαὶ
πᾶλιν μὴ λουστέον διὰ τὰ χαὶ τά. "Talis liber Gobari a Photio le- '
cu CCXXII. 470. in quo dicta Patrum contrariis resolvuntur; Fa-
bricius Bibl, 'T. X. 731. falso titulum sic interpretatur, quasi ille vo-
luerit lectores irretire contrariis rationibus.
382 LIBER SECUNDUS.
φαινομένη πνεύματι; μέτος ete. cf. Nieomach. Harm.
L. 1 p. 108 sq:
XXIX.:. “περὶ σεισμῶν quod imsoribiter car-
men tum ab aliis tüm.in Anall. T. IH. 1. editum,
in plerisque Codd. Hermeti tribuitur, in nonnul
lis Orpheo, ambigta inter utrumque conjectura,
quia nullum extat auctoris indicium praeter quod
in exordio filium vel discipulum alloquitur: &c-
Ceo δὴ χαὶ τόνδε λόγον, τέχος — Cujusmodi coin-
petlatione inter antiquos rerum divinárum expli
catores duo tantom usi sunt,. Hermes .et Or-
pheus[* Sed quum ile nunquam versus fecerit,
Orvphei..autem. earmina pleraque. Musaeo dedicata
sint, huic potissimum vindicandum est hoc tenue
peemation [C |
XXX. ZXeeioo. Eustatlüus : P- 1163. ρος
εἶδος ὠδῆς--- ἀπὸ “ίνου ἥρωοσ᾽ qoi γὰρ οἱ πα-
λαιοῦ Ttoimuxtrtóy τι ἐπὶ τῷ “ίνῳ εἶναι, 0 σφαῖφα
μὲν χαλεῖται, εἰς. ᾿Ορφέα δὲ ἀναφέρϑταε. ' Sehol
Ven. XVII. 570, ἢ χαλουμένη' σφαῖρα ποίημα μέν
ἐστι» εἰς τὸκ. Λίνον, ἀναφέρεται. δ᾽ εἰς "Θοφέο.
Schol. Hephaest: de Metr. p.:54. enumerat car
mina figurata IJélexvc, Θρόνος et Σιραῖρα, que
nomine Orphicum illud carmen indicari putat Sal-
masius ad Theocr. Fist. p. 219. et hunc: tacite
sequutus Licetus ad Syringem Porphyrii c. IIl.
Hinc conjicere licet, σφαιρηδόν fuisse scriptum.
['] Linus Gnom. p. 128. Brunck. Φράζεο, δὴ σπουδὴν ἐντυνά ET
»og δὲ" ἀχουῆς. Ignotus poeta in Amphiarai Ὑποϑθήχαις Athen.
817. A. Πουλύποδός μοι, τέχνον, ἔχειν νόον.
[1] Brunckius ad Anall. 1. c. qOrpheo adscribendum esse
"monstrat Fabricius in Bibl. T. Y. p. 159.* Hoc ommino
non monstrat Fabricius.
KORP'HICA ' 383
Diveisua νεῖ fast; wt:opinor, Musaéi Zyooé;
carmen astronomicum. v. Passuw-de: Mus: p. 46.
licet; aliter accipiat Balsius: δ Posidon: p.34. Ex
allé* geérieré ^teclinepáepriormm. ἐπε. Hotneri . epi-
. pammacin- Midam;:cur in Cód. Vatic. nomen Xv-
xiog-adsesiptum, quo Philoponus quoque utitur in
L.AnabPost::p.34. b. - Hujus enim singuli»ver:.
sus; itaneénfiwhati simt, ;ut quocunque coloren--
(ii ondirie ,cbentertiaseadem existat, sicat in his,
quac Tyíylay& πούς. v; Kustath. p..897.: 20...
ΧΟ εἰ ΕΣ ήρια Timoclis aut. Pergini, quo
niti;prabtep némem nihil restat; neqte-. argumen
unn et:inscriptééne patescit. " Hesychius Σιρέήρεα
interpretatur ;0i)5roé, quo utroque nomine: dem:
ἥδ ϑι saerificia dicuntur; 9Uco σωνήρίια' Diodori
XVIL 100. 9/er-"odotue: Pallad. Epigr. CX XXIX;
p^I4X T. HE "Achill. Tat. 1. χαριστήρια καὶ Co-
ἄγρει" ἀπέθυσεν :Aelian.. H. An. ΧΕ 31. "σῶστρα
᾿ χἂλ ψαρεσυήριρο Ynseript. Spon. Miscell. p.. 132. cf
Spamhem;' Exp.:ad Μόνε}. p. 464:. Schleusner. Novi
Thóni 75, ΕΝ, 2564. ^ Apud Romanes 'Soteriá
Vocantur. earmüina :gratulatoria, vota et' sacrificia
pre. reciperata: salute; extatque eo nomine inscri-
pti Statii: carey, quod. cum hoc Orphico com-
. penit.J. C. Scaliger in Poet. III. c. 103. Quaeri-
tr annon. similius fuerit. Empedoclis Καϑαρμοῖς,
"pe tam corporum quam animorum medicinam
bU
[n] Clemens Recogn. IX. 88. 312. effugato daemone pro-
. cedit ad pedes Petri dicens, rectum est, mi domine, ut .
| agas hod
Balutaria mea i. e. σωτήρια ἄγῃς. Dii Soteres plu-
| Fes sed solius Jovis Conservatoris solemnia Σωτήρια ἢ Plut. v. Arát.
| €'58; Polyb. IV. :49.
384 LIBER SECUNDUS.
et remedia, quibua: a; vitiis crea ndina my. hand
derit, carminis »auetop,; : χη 1ε τὶ
XXXIL. Ttisvaó; veil ᾿Ονφμακρένου, φασί
Suid. , dam: Bupra. attigimus Panadnioe loemn VIII.
37. mepa. ᾿Ομήρου ᾿Οναμάκρικαρ' té go dur τῶν
Ζιτάνων, τὸ üMoue.: -ideovtidtà cv8; σαμέθῃκεν, ὄργια
χαὶ "εἶναι αὐτοὺς τῷ “Φιονύαῳ xdv «φαθοργάτιων αὖ-
τουφργαύς unde colligi. potest, tppmethpc; 7ΖΈλοι
ταί, inscriptum fuisse idemgue,n. Suida. significari,
licet, Pausanias de.Orpheo mullum verbugk dicat.
Sed gravier illa. diflicultàs, quod fabwlà, Aquam
hio ab. Onomaerito «onfictam.- tzadit,. copiosissime
enarratur ἀπ Theogónia 'Orphica , hujus autem non
Onomaczitus,: sed .Cercops aut, Theognetus auctor
perhibetur; .de.quo dicemus, ὉΠ ad. hane desti-
nati operis. partera perventum.erit. .'.
. XXXIII Tero uoi. Suidaa: satis absdisse;"Üp«
φεὺς ἔγραιμε ἀριααμέούς". λέμανται δὲ, slot. Ἴωνος
ἀοῦ τραγικοῦ" dv δὲ τούτοιβ τὰ: “εροὰπολιμᾷὰ. κα-
λούμενα . quae ommia ex érrzewé/ Gramaontiatae oo0-
flata :videntur.. Criticus! a. Clexbente . adhibitus:
"ov ὃ Xios ἐν, τοῖς Toiypuais- x«i πυϑαγόφιιμ: εἷρ
᾿Ορφέα ἀνενεγχεῖν eiua ἱστορεῖ. ilarponratkos "hm
— ἔγφαψε. «av φιλόσοφόν. τε σύγγφαμμα; τὸν Tou-
γμὸν imygogóusvor ,. oneg "Καλλίμαχος "ἀμτιλόμεη
σθαί φησιν ὡς Ἐπιγένους ["]. εἰΒν ἀνίαις. δὲ, πλη:
ϑυντιχῶς ἐπιγράφεται Tuin Mod. «(ημήπριος,
ὃ Σκήψιος καὶ “Ἱπολλωνίδης ὃ Νικαεύς us *dya-
ΤΊ Tantum Bentlejus inter fragmenta "πὰ Pinsciá retalit, P.
221. ed. Blomf.
[t] Hic fortasse in libro - τῶν χατεψευσμένων. ἑρκαποπεβοίαπι Or-
|
ORPHIC A. 385
yodqovai["] δὲ ἐν αὐτῷ τάδε. "Moy δέ μοι τοῦ
λόγου, πάντα τρία καὶ πλέον ἔλασσον τοῦδε
ἐλάσσων τούτων τριῶν ἑνὸς ἑκάστου dge-
τὴ τριάς, σύνεσις xai χράτος xal τύχη;
quae hoc modo constituenda videntur: *4oyj ἥδε
μοι τοῦ Aóyov[*] πάντα τρία xai πλέον οὐδὲν οὐδὲ
ἔλασσον" τούτων. τῶν τριῶν ἑνὸς ἑχάστου, quan-
quam postremae partis plures proponi. possunt
emendationes[^ Ad argumentum libri quod at-
tinet, Reinesius Varr. Lectt. L 22. p. 93. Ionis
Triagmi, inquit, quantum e laciniis appa--
ret, fuerunt de numero ternario. Hinc
excerpta videntur, quae Philoponus ad Arist. de
Genér. et Int. II. p. 46. b. Ionem de ternis ele-
Orphei historiam confatavit. cf. Bentley Opusc. p. 71. Reiske Notitt.
Poet. Anthol. p. 194. -
[m] Notum est, veteres Criticos in notitiis literariis prima cujus-
que libri verba exsignare solitos esse. v. Jonsius Script. Phil. II. 5.
p. 162. ἀναγράφουσιν ἐν αὐτῷ vade brevius dictum quam pro nostra
consuetudine sed citra mendi suspicionem , quam movet Bernhardy ad
Kratosth. p. 252.
[8] Faníliare hoc veteribus exordium v. C. XI. $. 2. P. II.
[9] Valesius ad Harp. p. 98. postrema sic emendat: πλέον ἢ ἔλασ-
^ G0» τοῦ τῶν Tou» ἑνός. Ἑχάστου — incertum qua sententia. Bent-
lejus Ep. ad Mill. p. 509. Lips. ἀρχὴ d£ μοι — τρία xo οὔτε πλέον
οὔτε ἔλασσον τούτων τριῶν. Ἑνὸς ἑκάστου etc. Nicomachus Arith.
Theol. V. 80. p. 28. Ast. πεντὰας ἐστιν ἄλλο μήτε πλέον μήτε ἔλασ-
cov ἔχουσα. Hac occasione data addam, id quod & Latinis dicitur
plus minus, a Graecis eadem brevitate non dici sed σλέον καὶ
ἔλαττον Herodo. II. p. 19, πλέον ἢ ἔλαττον Quintil. de Mus. II. p.
91. μᾶλλον ἢ ἔλαττον Lucian. Abdic, XXVII, 81. T. V. et pro plus
plusque usitatissimum quidem esse d) μᾶλλον nec rarum ἀεὶ xal
μᾶλλον Mippocr. de Acut. Vict. III. 82. C. Diod. V. 9. Galen. de Us.
. I. 18. 3805. A. T. IV. Joseph. Antiq. VII. 8. 370. Strab. I. 81.
m 388. ἀεὶ x«l πλέον Heliod. VIII. 6. 821. sed et μᾶλλον μᾶλλον
dici, v. Meinek, ad Men. p. 286. πλέον πλέον Arist. Nub. 1289.
μεῖζον. μεῖζον Anecd. Bekk. 108. μεῖζον xol μεῖζον Sext. c. Ph. 1.
. μᾶλλον ἔτι καὶ μᾶλλον Diog La. IX. 59. 579. ἔλαττον ἀεὶ
καὶ ἔλαττον 'Theologg. Arithm. p. 80. καὶ fr, καὶ μᾶλλον Aelian. H.
Àn. XVI. 24. ἔτι xo ἔτει ἀεί 'Theologg. p.. 81. .
| 29
386 LIBRR SECUNDUS.
mentis docuisse refert: Πῦρ μὲν. καὶ γῆν ὃ Παρ-
μενίδης ὑπέϑετο᾽ ταὐτὰ δὲ μετὰ τοῦ ἀέρος Ἴων ὃ
Χῖος ὃ τραγῳδοποιός᾽" quae terna elementa Pla-
tarchus ad fabulae Aegyptiacae interpretationem
ex aqua producit: 5 ὑγρὰ φύσες ἀρχὴ καὶ γένεσις
οὖσα πάντων ἐξ ἀρχῆς τὰ πρῶτα τρία σώματα γῆν,
ἀέρα καὶ. πῦρ ἐποίησεν de Is. 36, 151. dissentiens
ab Ηοττηοῖο ipso, qui ex materia aquam et ignem,
ex utroque terram, ex tribus hisce a?zem ortum —
dicit Steb. Ecl. 1. 42. p. 742. Atque Orpheum
quoque aquae principatum dediésse Athenageras
refert Apol. p. 144. ἦν ὕδωρ ἀρχὴ xo? αὐτὸν
τοῖς ὅλοις, ἀπὸ δὲ τοῦ ὕδατος lkóg κατέστη" sed |
inter eos, «qui nomen Orphei usnrparunt, non eon-
venisse admodum, apparet e Sexto Myp. ΠΙ. 4. -
136. et c. Phys. IX. 5. 6. 620. Ovouáxotvoc ἐν
τοῖς ᾿Ορφικοῖς πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γῆν τὴν πάντων
ἀρχὴν εἶναι ἔλεγεν. quod confirmat Απβομΐυβ in
Gripho v. 74. |
Orpheos hinc tripodes, quia sunt tria, terra, aqu& -
flamma,
quo in loco nihil proficiunt interpretes, ; Orphei
immemores. Equidem arbitror aliquem hujus ge-
neris poetam in tripode tria genitalia corpora si- -
gnificari voluisse, sicut Pythagorei eum modo ad -
tria tempora referebant modo ad trés principales -
numeros. Jamblichus V. P. XVIII. 320. Πυϑα-
᾿γόρας ἔλεγε τὸν ᾿Δπόλλω μαντεύεσθαι ix τοῦ τρί- |
ποδὸς διὰ τὸ xevà τὴν τριάδα φανῆναι τὸν ἄρι-
ϑμόν. Martian. Cap. VIII. 303. tripus trini
cursus praesagia pollicetur, hoc est, ex-
4
ORPHIC A. 387
stantis, instantis et rapti. Lutatius ad Stat.
Theb. 1. 509. tripus est species lauri tres
habens radices Apollini consecrata pro-
pter triplicem vim divinationis; nam Sol
et praeterita videt et praesentia cernit
et fütura visurus est[?] Paria: argutantur
Fulgentius Myth. 1. e. 16. et Suidas s. h. v. Jam
de tniade hane Pythagoreorum sententiam .refert
Aristoteles de €oek L l1. và τρία πάντα — κα-
ϑάπερ γάρ φασιν οἱ Πυϑαγόρειοι τὸ πᾶν xol τὰ
πάντα τοῖς τρισὶν ὥρισται τελευτὴ γὰρ καὶ μέ-
σον χαὶ ex) τὸν ἀριϑμὸν ἔχεε τοῦ παντός᾽ ταῦ-
t& δὲ τὸν εῆς τριάδος. Theo de Mus. c. XLI.
p. 157. Bull. ἡ τριὰς πρώτη ἀρχὴν καὶ μέσα xoi
τεμυτὴν fec διὸ καὶ πρώτη λέγεται πάντα εἶναι'
ἐπὶ γὰρ ἐλάττονμος αὐτῆς QU λέγεται πάντα εἶναι
ἀλλὰ ἕν xal: ἀμφότερα[. "Unde non procul di-
ftat lonis. oratio, omnia tria neque aut plus aut
minus esse. "Singules autem cujusque triadis mo-
Bades alius aliter descripsit. Plato Legg. X. 888.
[P] Hesychius Τρίοψ à ὑπὸ τῶν Πυϑαγορικῶν [οὕτω λεγόμενος]
ἐν Δελφοῖς τρίστους. Casaubonus tripodem musicum Pythagorae Za-
cynthii intelligi putat, quem Athenaeus XIV. 687. C. ea specie fuisse
tradit, quam cortinae habent. cf. Euseb. adv. Marcell. L. I. p. 16.
B. At is non tantae celebritatis fuit, ut communiter a Pythagoricis
P'oprio quodam nemine insigmitus videatur. Hi potius tripodem del-
phicum, etymi explicandi causa, triopem dixerunt, quod is qui ei prae-
sderet οἱ de futwris conjiceret et praesentia perspiceret et praeterito-
Tum meminisset, sicut Salmasius.censet Herodis Τριόπιον Xa dictum
eme tanquam triquetrum et tri&nium, quod in tres partes prospectum
haberet, ad Cons. Hered. p. 651. T. 11. Thes. Polen. Apud eundem
Hesychium. Τὰ ἀπὸ τρίποδος, ἐπὶ τῶν ἀληϑῶς λεγομένων, ἤτοι ἀπὸ
τοῦ Δελφικοῦ τρύτοδας ἢ ἀπὸ τοῦ Πυϑαγορικοῦ, vel legendum est,
V Zenobius scripsit Πυϑαγόρου, vel intelligendum ; Albertius fallitur.
[4] Ocellus (ut nunc legitur) ap. Lyd. de Mens. p. 20. ἡ τριὰς
πρώτη συνέστησεν ἀρχὴν, μεσότητα καὶ τελευτήν" et in libro, qui
inscribitur I. 4. ὅροι εἰσὶ τρεῖς, γένεσις, ἀκμή, τελευτή.
25 *
A
388 LIBER SECUNDUS.
E. λέγουσί τινες ὡς πάντα ἐστὶ «à πράγματα yv —
γνόμενα καὶ γενόμενα καὶ γενησόμενα, τὰ μὲν φύ- -
σει, τὰ δὲ τέχνῃ» τὰ δὲ σύχῃ. Aristoteles Polit.
VII. 6.. 297. ἀγαϑοί γε καὶ “σπουδαῖοι γίγνανται
διὰ τριῶν" τὰ τρία δὲ ταῦτά ἐστι φύσις, ἔϑας,
λόγος. Philo de Abrah. p. 397. C. φύσις, μάϑη-
σις, ἄσκησις, ἃς ἑτέρῳ ὀνόματι. Χάριτας ἰσαρί-
ϑμους ἄνθρωποι καλοῦσι. quod pluribus modi
variatur['] Damascius Quaest. c. KXXIX. 107.
iQío. οὖν và πάντα AX οὐχ ἕν, ὕπαρξις, δύνα- -
μὲς xol ἐνέργεια, cujus triadis omnia quae sint
participia esse, docet Proculus in Tim. III. 18L.[
Ad Triagmos autem ut revertar, ex his sumta
putat Menagius ad Diog. ὙΠ]. 8. 351. quae Tze-
tzes Chil. III. 15. (et Pollux II. 95.) Ienem Chium
de Herculis dentibus τριστοίχοις tradidisse refert; -
neque id veri absimile videtur. Sed ut. plures -
libri Ioni illi falso adscripti stmt, ita etiam Triag-
mos non ipsius sed Epigenis. cujusdam 'ewse judi-
cavit Callimachus: Mirabilior autem Suidae nar-
ratio, Triagmorum auctorem esse Orpheum sed
dici Ionem: Ὀρφεὺς ἔγραψε Τριαγμοὺς, λέγονται —
δὲ εἶναι Ἴωνος. Quis enim credat librum soluta
[1] v. Lyd. *le Mens. p. 19. Epist. Pythagor. IV. p. 60. Orell. |
et quae Astius affert in Vita Platonis p. 400, Tria sunt quaeih
homine artifice spectantur, natura, doctrina, usus Ὁ
gustin. Civ. XI. 25.
[*] Oracaium. Chatdaionm, apud Dine: XLIIT. p. 116.
παγεὶ γὰρ lv xóg, πει τριὰς, ἧς μονὰς ἄρχει.
aud ap. Probl. in Αἰεῖν. L p. 62. Greuz, ^ ΠΤ
πάντα γὰρ ἐν τρισὶ τοῖσδε κυβερνᾶταί τε xal ἔστι
quod de tribus causis anagogicis, πίστις, ἀλήϑεια, ἔρως, interprefa- —
tur Plotinum sequens in 'Theol. IV. 10. 194. Notior est trias virtutum —
theologicarum Paullina πέστις, ἑλπές, ἀγάπη. Quaternarium confidit —
Porphyrius Ep. ad Marcell. 24. p. 44, πίσεις, ἀλήϑεια, ἔρως, ἐλπίς.
ORPHIC A. 380
oratione scriptum in numerum carminum Orphi-
corum relatum esse? E superioribus patet, Io-
nem vel, ut Callimacho visum, Epigenem in Triag-
mis Pythagoram .accusasse, quod nonnulla sua Or-
pheo affinxisset. Licet igitur sumere, id a Criti-
ds hoc vel simili modo traditum esse: Ὀρφεὺς
ἔγραψε πολλὰ καὶ ἄλλα xoi δὴ καὶ τὸν Ἱερὸν λά-
yov, ὅνπερ Ἴων νοϑεῦσαι λέγεται ὡς Πυϑαγόρου
ὄντα, summaque Lexicographi illius festinatione
acdidisse, ut verbum γοϑεῦσαι, quod tam de fal-
saris et librorum subjectoribus, quam de Criticis
fraudem arguentibns dicitur[*] perperam accipe-
ret, quasi Ion ipse fraudem commisisset, cujus
᾿ ille indicium fecerat. Neque errore vacare viden-
tur quae addit: ἐν δὲ τούτοις τὰ Ἱεροστολιχὰ xa-
. λούμενα, quae potius Ναοτευχτιχοῖς inserta fuisse
. €x argumenti similitudine suspicor.
XXXIV. "Yu»oi. In elogiis carminum Or-
phicorum, quibus Clemens et Suidas usi sunt,
. Hymnorum nulla fit mentio, nec dubitari potest,
- quin antiqui Critici, quos illi compilarunt, de Or-
phe hymnis nihildum inaudiverint Loquor de
is, qui literis consignati sunt. Nam poetarum
. principem deorum laudes cantu celebrasse fortasse
jun tum creditum est, quum nomen ejus in Grae-
da inclaresceret. Sed homines literatos legisse
. aliquid de hoc genere carminum, nullo indicio
patet. Platonem quidem frustra antestatur Tie- .
[t] Schol. August. ad Demosth. p. 125. τινὲς ἐνόϑευσαν τὸν λό-
. yw. Philoponus ad Aristot. de An. A. VI. a. ᾿ἡλέξανδρος νοϑεύει τὸ
χωρίον. Id. A. VII. 174. ᾿Ανδρόνιχος ὁ Ῥόδιος νοϑεύσας τὸ περὶ τῆς
Ἑρμηνείας βιβλίον. cf. Jacobs ad Anthol. T. XII. p. 174.
€
-
300 - LIBEB SECUNDUS.
demnannus Nam quod in Legg. VII 840. E. ve-
tat μή τεγὰ τοὐὶμᾷν (xiv ἀδόκεμον μοῦσαν, μηδ᾽
ἂν ἡδίων ἢ τῶν Θαιμεύφου τε καὶ "'Ogpéoc ὕμνων, ἑ
manifestum est, haec.nomina duntaxat. exempli
causa aíferri eerumque loce etiam Sirenum can-
tus usurpari potuisse. Sed multis annis post Pau-
sanias Orphei hymnos et legit et probavit IX.
30. 5. ὅςτις περὶ ποιήσεως ἐπολυπραγμόνησεν ἤδη
τοὺς ᾿Ορφέως ὕμνους οἶδεν ὄντας ἕκαστόν τε αὖ-
τῶν ["] ἐπὶ βραχύτατον, xvi τὸ σύμπαν ovx ἐς
ἀριϑμὸν πολὺν πεποιημένους “υκομῆδαι δὲ ἔσασί
τε καὶ ἐπάδουσι τοῖς δρωμένοις" »όσμῳ μὲν δὴ
τῶν ἐπῶν δευτερεῖα ἂν φέροιντο μετὰ Ὃμήρου γε
τοὺς ὕμνους, τιμῆς δὲ ἐχ τοῦ ϑείου καὶ ἐς nàéov
ἐκείνων ἔχουσι. ἘΠ c. 27. 2. Ὡλῆνος ὕστερον
Πάμφως ve ἔπη καὶ 'Opqeüg ἐποίησαν᾽ χαί σφισιν
ἀμφοτέροις πεποιημένα ἐστὴν ἐς Ἔρωτα, ἵνα imo
τοῖς δρωμένοις “υχομέδαι καὶ ταῦτα ᾷδωσιν᾽ ἐγὼ -
δὲ ἐπελεξάμην ἀνδρὶ ἐς λόγους ἐλϑὼν δαᾳδουχοῦν-
τι, χαὶ τῶν μὲν οὐ πρόσω ποιήσομαι μνήμην.
eosdemque Lycomedas sive Lycomidas["] Musaei
hymno in Cererem uti refert. Pausaniae cemme-
dissime subjungetur Menander de Encom. Il. 30.
φυσικοὶ ὕμνοι, τίς ἣ τοῦ ᾿Ἁπόλλωνος φύσις, τίς 1j
τοῦ Διὸς, παρατιϑέμενοε᾽ xal οἱ πολλοὶ τῶν ?0p-
φέως τούτου τοῦ τρόπου" de quo genere rursus
admonet c. V. 41. ἐπιτηρεῖν δὲ χρὴ χαὶ μὴ εἰς
τὸν πολὺν ὄχλον χαὶ δῆμον ἐκφέρειν τοὺς τοιού-
τους ὕμνους" ἀπιϑανώτεροι yàg χαὶ καταγελαστι-
[5] Fortasse scribendum τοὺς Ὀρφέως ὕμνους olde, ἔχαστόν tt
etc. omnes singulos.
(P) v. Epimetz. I.
ORPHICA. 391
χώτεροι (f. χαταγελαστότεροι) τοῖς πολλοῖς qaivov-
ται. n Aristidis autem testimonio Or. HI. 28.
τοὺς μὲν τελέους ὕμνους τε xai λόγους περὶ Διο-
γύσου ᾿Ορφεῖ καὶ Μουσαίῳ παρῶμεν xoi τοῖς ἀρ-
χαίροις τῶν ὑμνοθετῶν, αὐτοὶ δὲ ὥςπερ συμβόλου
χάριν, ὡς οὐ τῶν ἀμυήτων ἄρ᾽ εἴημεν, συμμέτρῳ
τῇ φωνῇ προσείτωμδν τὸν O«óy: certum Orphico-
. mun hymemerum indidum non inest. Ex his au-
tem, quos hodie tractamus, nullus versüs ab an-
tiquis scripteribus, nulla una sententia usurpatur;
quo impudentior videri debet Souchaei assevera-
tie in Dissert. de Hymn. Vett. p. 4. Mem. Acad.
Paris. XVIII. ,,En effet, si les hymnes, que nous
. savons sous le nom d'Orphée, étoient d'Onoma-
. »trite seul, peurquoi les anciens poétes et les
— »premiers: philosophes en citant ces hymnes,
. yqu'ils ont tant de fois cités, n'auroient-ils
jamais nommé Onomacrite, toujeurs Orphée!«
De uno auctore orationis primae in Aristogito-
nem; quae a plerisque Demostheni abjudicatur,
dieceptari potest an Orphei hymnos legerit. Is
p. 772. (493. A.) judicibus in animum revocat
τὴν τὰ δίχαια ἀγαπῶσαν Εὐνομίαν καὶ ἀπαραίτη-
τὸν καὶ σεμνὴν Δίχην, ἣν ὃ τὰς ἁγιωτάτας ἡμῖν
τελετὰς καταδείξας ᾿Ορφεὺς παρὰ τὸν τοῦ Διὸς
ϑρόνον φησὶ καϑημένην πάντα τὰ ἀνθρώπων ἐφο-
ej»: eumque locum Ruhnkenius Ep. Cr. II. 230.
ex Orph. H. LXII.
"Oupua δίκης μέλπω πανδερκέος, ἄγλαομόρφου,
ἣ καὶ Ζηνὸς ἄνακτος ἐπὶ ϑρόνον ἱερὸν ἵζει
οὐρανόϑεν καϑορῶσα βίον ϑνητῶν nokvgpiov.
392 | A LIBER SECUNDUS.
expressum putat; quod idem aliquando Hemster-
husium judicasse nuntiat Arnaldus de Diis paredr.
c. XXIII. 156. Atque his summis viris facile sub-
scriberem, nisi gravissimae rationes id quod per
se veri simile est, falsum esse convincerent; pri-
mum verborum, quibus hymni contexti sunt, no-
vitas, deinde epicae dialecti neglectus perpetuus [*],
quod vitium vereor' ne reprehendendum potius
fuerit quam corrigendum, postremo haec, de qua
modo dixi, ignobilitas horuncce carminum. Sed
ad orationis et dialecti conformationem quod at-
tinet, res longiore disputatione eget, quam quae
hoc loco explicari possit. Tertium autem argu-
mentum in qualibet alia causa levius videri pos-
set, in hac gravissimum est. Quae enim non di-
cam justa sed certe tolerabilis ratio fingi potest,
cur neque philosophi, neque grammatici, neque
Mythologiae enarratores, neque alii antiquitatis
interpretes ihis unquam usi sint poematis, quae
verbis insolitis et sesquipedalibus, sententiis de-
cumanis, fabulis reconditis plenissima sunt et re-
fertissima, et, quod summum est , ei adscribun-
tur auctori qui omnes tum antiquitate tum sa-
οὐ pientia anteire creditur? Gesnerus quidem in Pro-
legg. p. XXVII. Hymnos et cetera, quae restant,
una defensione complexus, obscuritatis eorum
hanc affert excusationem: ratio est in: prom-
tu, cur multa quidem debuerit esse Or-
phei apud posteros mentio, carmina
[5] De hoc dixit Lehrsius in Seebodii : ,
Pád.'Il. 9, 238. amm, 1895, "^4 Archiv für Philol und
ORPHIC A. 303
ipsa ab initio homines vix ac ne vix qui-
dem scriptis intexuerint; mystica enim
fuerunt pleraque, sub sancti silentii sa-
cramento commendata mystis, quae di-
vulgari et referri salva pietate non pos-
sent. Hoc argumento et olim Pontificii Diony-
sii Áreopagitae auctoritatem tueri studuerunt [*]
et hodie novissimi cujusque impostoris :mendacia
sustentari possunt. Sed si carmina ista sub san-
di silentii sacramento commendata sunt mystis, -
quo pacto Demosthenes sententiam hinc decer-
ptam in media concione pronuntiare potuit, ne
celato quidem auctore? et si dogmata Orphei in
lucem protrahere nefas fuit, unde est illa ver-
suum Orphicorum multitudo per omnes libros
sparsa? quae tanta est, ut nullius fere aut graeci ᾿
aut latini poetae plures habeamus reliquias. Hos
autem qui proferunt a primo Platone usque ad
Proculum et Hermiam, tam aperte id faciunt,
tam sine ambagibus, ut appareat, nullam fuisse
divulgandi religionem ne apud hos quidem Plato-
nicos, qui Orphei nomen superstitiose atque ani-
liter venerati sunt. Praeterea vix obtineri potest,
quod multi affirmant, Brunckius ad Scol. VIII.
Zoega Bassirel. T. II. 34. Matthiae Prolegg. in IH.
H. p. 3. aliique ignobiliores, hosce hymnos my-
starum coetibus destinatos[*] eoque profanis igno-
[4] v. Corderius ad 'Theol, Myst. c. I. p. 717. E
[t] ,Invocations or litanies used in the mysteries" Knight In-
qury of the Symb, lang. p. 11. in Classic. Journ. IT. XXII. In ejus-
dem Diari T. XXIX. ΠΝ haec narrantur de "Taylori Intróductione
ia secundam editionem mysticorum Orphei hymnorum 1824. ,In this
304 LIBBR SECUNDUS.
tiores. fuisse? Quinam illi coetus fuere? Num
Eleusinia, ut Warburtonus statuit IL 4. 220. δὴ
Orphicorum mysteria privata? Utrumque perinde
rejiciendum est. In his enim hymnis nominat£tm
septuaginta vel octoginta dii invocantur, pleringue
semel, Ceres, Rhea, Diana, Mercurius bis, ter
Jupiter, octies Diorysus, nulio inter se discrimine,
prorsus ut incelligi non pessit, cujusnam dei causa
convenerint horum carminum cantores. Cuinam
autem persuadpri potest, Cereris Proserpinaeque
selemnibus maximas has deas non praecipue amte
omnes[*], sed permixte oum ceteris quasi per sa-
turam celebratas esse? et praeterea non solum |
Nubes, Ventos, Furias, Legem, Somnium, Mor-
7 tem, sed ipsam etiam Junonem Cereri inimicissi-
mam? Equidem nullum tempus festum reperio,
quo tanta deorum diversissimorum turba convo-
cari potuerit, nisi forte die pandiculari, de quo
Festus: Pandicularis dies, qui et commu-
-
introduction the translator professes to have demonstradet, that the
Orphic hymus were the invocations employed in the Eleusinian My-
Steries; that they are perfectly conformable to all that is transmit-
Sed to us by the ancients concerning the Orphic. dogmas; that these
»d are perfectly conformable to those of Pythagoras and Plato,
and that the Hymns were not, as was the opinion of Tyrwhitt,
»Written dwring the decline and fall of the roman empire etc.* De-
monstrationes istas 'Taylori non novi, sed novi alias, et qui unam
moverit, omnes novit. Sed supra omnia est, qued iidem qui Eleusi-
nia monotheismi, ut consuetudo loquitur, propagandi causa instituta
esse volunt, hos polytheisticos hymnos, quos Heinsius Litaniam Sa-
tanae vocabat, quibusque deorum numerus augetur magis quam immi-
nuitur, in Eleusiniis decantatos esse existimant. -
[e] Post specialem invocationem transit ad genera-
lem more Pontificum, per quos ritu veteri in omnibus
sacris post speciales deos, quos ad ipsum sacrum, quod
fieret, necesse erat, invocari, generaliter omnia.nu-
' mina. invocabantur Serv. ad Georg. I. 21. Sed in nostris hymnis
nulla esf, specialis invocatio. |
ORPHIC A. 305
nicarius, in quo omnibus diis communi-.
ter sacrificabatur. Ned potius, nt serio agam,
haec mibi sentemtia est, has precatienum fermu-
las quicunque composeerit nulli certo aut sacro-
rum aut hóminum generi destinasse sed ommni-
bus, qui deorum aliquem propitiaturi essent, quasi
verbis praeire voluisse, non quo crederet, quem-
quam his usurum sed animi causa et ut ostende-
ret, quid Orpheus, si voluisset optimam precandi
rationema tradere, praecepturus fuisset.
Jam rejecta illa obscuritatis excusatione, uni-
cum illud subditivi Demosthenis testimonium quid
yaleat, dispiciamus. In libris Sibyllinis notum
et haud paucos interonrrere poetarum antiquio-
run versus [|] nec dubitat quisquam unde irrep-
serint Simijiér veterum Hebraeorum libris sen-
tentiosis, et inwlto magis Solonis, Theognidis,
Pheeylidae et Nyri mimi versibus sententiolas an-
tiquiopgum et recentiorum auctorum adscript£as esse
constat, interpolatione facili, quia haec carmina
ita leviter contexta sunt, ut plura hinc inde demi
vix sefvabili jactura et rursus alia addi possint.
Atqui eadem est Hymnorum Orphicorum cempo-
situra; in quibus quum mul& legantur versus Ho-
merici [5] dubiam est utrum in primo operis aatu
mn v. Floderi Vestigia poesia Homer. et Hesiod. in libris Sibyll.
in Stoschti Mus. Crit. P. I.
[£] ini XXXIV. versus quintus ex Hom. H. in Apoll. v. 16.
Hymni LXXXII. 4. ex Il. XXI. 96. Hymni XVI. 1. ex Od. IX. 528.
crenslati sunt integri. Nonnulla ex uno Hymno in alium. irrepsisse
Rahnkenius adnotat H. XXXI. 2. Similiter ex Hymno in Misam nunc
quidem amisso versus tertius et postremus cum n ipro elogio in Hymnum
Bacchicum. XLI. tum clausula Ἧ, LXXV. Ang σὺν μητρὶ καὶ
396 ' LIBER SECUNDUS.
recepti an postea ab aliis ad augendum numerum
addiü fuerint Hoc autem intellecto quis non
concedat fieri posse, ut ille locus sicut multi,
quos codices partim addunt partim omittunt a
docto interpolatore, qui orationem Demostheni-
cam legerit, hymno sit insinuatus ? Nos vero, qui
.totam hanc farraginem poetae cuidam aevi By-
zantüni tribuimus, hac exceptione non utimur, sed
auctorem ipsum contendimus sententiam indidem
accepisse, unde rhetor Atticus, ab Orpheo , qui
de Jove cecinit:
τῷ δὲ Δίκη πολύποινος ἐφέσπετο πᾶσιν ἀρωγός.
eique Legem πάρεδρον adjunxit v. P. II. C. III
S. 19. iisdem fortasse verbis, quae nunc in Hymno
leguntur, aut.non multum dissimilibus. Denique
perspicuum est, Hymnologum nostrum, quum Ju-
stiiae laudes.canere vellet, fortuito in eam ἱποὶ-
dere potuisse sententiam, quae Orpheo cum mul-
tis aliis communis est. Hesiodus Opp. 258. 4ίχη
πὰρ Zu πατρὶ χαϑεζομένη Κρονίωνι. — Aelianus
Fragm. p. 345. T. Il. ἀχούω δὲ αὐτὴν παρ᾽ αὐτοῦ
Διὸς καϑῆσθϑαι ϑρόνῳ καὶ χοινωνὸν τῶν ἀρίστων
βουλευμάτων εἶναι. — Arrianus Alex. IV. 9. οἱ πά-
.. m. σοφοὶ ἄνδρες τὴν 4“ίχην πάρεδρον τῷ διὸ
ἐποέησαν᾽ quo in numero Sophocles quoque. est
Oed. Col 1381. multique recentiorum, Philo .de
Joseph. p. 534. A. Plutarch. V. Alex. c. 52. Li-
"Δπόλλωνι ἄναχτει ἃ Musis ad Nereides H. XXIII. transmigravit. Ád
explicandos, duo antecedentes versus, in quibus Nereides teletas Bacchi
inae instituisse dicuntur, varia afferunt V. ad : Pict.
. "Tab. XVII. T. III. p..89. Visconti Pio-clement. T. IV. p. 64.
Addend. Vossius ad H. in er. v. 418. sed scrupulum non evelluat.
ORPHICA. 397
ban. Decl. T. I. 419. T. II. 601. Progymn. T. IV.
936. et alii. v. Wetsten. ad Praxap. XVIL 4.
Nen minus tria est altera enthymematis pars,
Justiiam divinam hominum facta omnia ani-
. madvertene, cujus exempla enumerare supersedeo
fretus leetorum:: memoriae. Itaque ad Demosthe- ἡ
nem prevocáre .in hac causa omnino non licet,
quía: et oratiemis auctor dubius et sententiae ab
eo prepositae usus pervulgatus est, postremo
quod multae. retiones concurrubt, eur Hymnum
itum non,ducentis, ut Wolfius divinat Prolegg.
Hom. p. XLVIIL ante Demosthenem annis sed for-
tasse triplo pluribus pest eum soripüm statuamus.
Restat quaeatio de Onomacrito, .a quo hymnos
Orphicos conditos esse tam comanunis est persua-
sio [^] ut. Hemsterhusius ad Plat. v. 701. .Blom-
fieldius ad Callim. p. 56. Boettigerüs depict.
Vasc. L 2. 199. aliique. haud pauci Onomacri-
tum in Hynmnis, hoc vel illud dixisse memo-
rent, Adrianum Heringa sequuti, qui in Observatt.
c XL p. 85. hymnos Orpheo quidem abjudicat,
sed tamen antiquissimis Graecarum literarum mo-
himentis aequiparandos ducit: ,,Nisi enim fal-
»lit Pausanias, Onomacritum patrem
»agnoscunt; ile enim IX. 35. Hesiodum
»dicit Gratias Jovis et Eurynomae fi-
»lias nuncupasse, Euphrosynen, Áglaian
['*] Schoell Hist. de la Litter. Grecq. T. I. p. 4. Ed. II. d'aprés
opinion commune ils ont été composés sous le nom d'Orphée par
Onemacrite — Quelques critiques ont pensé, que le sophiste Hippias
ἃ eu part à cà travail* Quis hoc opinatus sit, neque scio neque
scire aveo,
(08$
398 LIBER SECUNDUS.
,et Thaliam, χατὰ vovra δὲ ἐν ἔπεσέν iow
»tois Ὀνομακρότου in Orphico vere Hymno
;XLIX. appellantur ϑυγατέρες Ζηνός vs xoi
, Hüvenínc, ᾿4γλαΐη, Θαλίη τὸ καὶ Ἐὐφφροσύνη.“
At hinc potius sequi videtur, Onomacritam Hym-
norum auctorem non esse. Nam i iis nomini-
Dus, quae ab «omnibus eodem .modo traduntuw;
ambe consentiunt, dissentinwt ameém. i nomitie
matris maxime coB4&roverso. Ned mimirum hanc
diserepántiam eximunt Critici dum aut Mymnum
ad exemplum Pausaniae etIHesiedi corrigunt, aut
horum utrique nomen Eévouía ex Hymno »xesti-
tmunt, quorum newtrum prebo, pesserius funditus
reproho. Nam Eéouxüu5 constams est in llesiodo
et Pausania leetée, eoque nemine: mater Gratia-
rum saepe. insigmiMur, non solum ab Apollodore,
Seneca et EXym. M. quos Burmannus preduoii- ad
Anthol 1. Ep. 77.'sed etiam. Callimacho f^] Grk
gene['] et Cornute[T; Eenomia awéen, «uo me:
[1 Heyin sis in Bug l. Il. T. VJ. p. 800, sffrt vem. ἀδέσποιον
e Sc perat Ei uex P (elc) Ἑὐρυνόμη ΥἹπηντὰς εἶπε
(sic) Feuas, ác q ups De Gratiagem jaaíxe baec digi, e Sebo-
lio ipso apparet: de pbtitadone versus quum Hermannum consuluis-
sem, respendit mihi verba Callimachi esse tewee Apellonio ἀξ Con-
Imc. p. 505. Καλλίμαχος" Οὐδ᾽ ἕνελ Εὐρυνόμη Τιτηνιάς, quae me-
us afferri a Bastio ad Greg. p. 899. οἰδεγεχευρυγομητιτηνιας. Éaque
jusgenda videri cum Callim, Pr "CCCCLXVII. Blomt.
Oi" ἕνεχ Εὐρυνόμη Τιτηνιάς, εἴπερ ἔτιχτε.
, τὰς idewog Χάριτας.
Haec Hermannus nos docuit; μεγάλα χάρις αὐτῷ!
[1] Allyónmus οὐχ οἴδασι τῇ: σιρῶν dudérro Ἡνημοσύνην μητέρα
Μουσῶν ; οὐδὲ rd Ὡρῶν, οὐδὲ Εὐρυνόμην μίαν τῶν Χαρίτων C.
Cels. Q. 18.) ubi ματέρα emendant. Gratias Aegyptiis
ienoins. ease μην erodotus II.
[k] de Nat. Deor. c. XV. pre ϑυγατέρας Χάριτας" οἱ μὲν ἐξ
Εὐρυϑομένης QEvovdOuzc) o£ d' Εὐρυνόμης, τερὲς δ᾽ ἐξ Εὐρυμεϑούσητ'
cf. Schrader. Anim. ad Musaeum p. 189. In seqq. p. 163. ἑλαρῶς
εὐεργετουσῶν scribendum pro íAepd» εὐεργετῶν οὐσῶν. Reconditiora
ORPHIC A. 309
do Gratiarum matrem dicendam fuisse Tiedeman-
nus decernit, nunquam dicta est. Hoc tamen non
satis videtur ad mutandam Hymni leetionem per -
omnes codices vulgatam, quum praesertim tota
. de Onemacrito conjectura omnibus partibus vacil-
. let. Clemens et Tatianus indefmite carmina, quae
Orphei dicantur, ab Onomacrito composita. affir-
mant, unde nen sequitur hune omnium Orphieo-
rum versuum aucterem esse; Suidas ΠΟΙ ΔΓ
. Orphei Χρησμούς et Τελετάς ab Onemacrito pro-
feetà. dicit, quorum nominum neutri Hyrni no-
stri. subfieà possunt, quanquam in codd. Venet. et
Thryllit. Τολοτοί inscribuntur. Nam hunc tifulum
librarii imposuerunt e carminibus ipsis duetum,
quorum in causalis modo upus mysta, mode
plures preenntes inducuntur; Bteratores autem By-
. zantii ad unum omnes Hy mnos vocant. Deinde,
si Suidae credendum, Τελεταῖς inclusa fuit 7 'Oy-
δοηκοντάλιϑος, qui liber a nostris Lithieis numero
ipso distinguitur. Postremo dubitari nequit, quin
in Onomaeriti carmine, quod Pausanias legit,
Dionysi ortus et obitus expositus fuerit. v. supr.
N. XXXlI. Verum non modo causa nulla est,
cur Onemacritus pro Hymnorum auctore habea-;
tur, sed etiam multis rationibus doceri potest,
habendum non esse. Primum Pausanias Gratia-
rum et matris nomina ex Onomacriti carminibus
affert, Hiymnos autem, quos legit, Orphicos ab
promit Clemens Recogn. L. X. c. 28. p. 818. Gall. T. II. Jupiter
in matrimonium duxit Eurynomen Asopi, ex qua nasci-
tur Ogygias, Hermionen Oceani, ex qua nascuntur Cha-
rites.
400 . LIBER 8ECUNDUS.
Orpheo scriptos putat; uride clarissime patet, pror-
sus ab illis diverses fuisse; additque etiam, eos
et breves esse et paucos; hoc est certe Homeri-
cis, quibuscum componuntur, pauciores; hodie au-
tem octoginta septem numerantur Hymni Orphei.
Num quis ergo dicat duo fuisse Hymnorum Or-
phicorum genera, quorum unum genuinum judica-
ret Pausanias, alterum ab Onomacrito subjectum!
et hoc subditivum genus ad nostra pervenisse
tempora? Mirum quin bae inficetae trivialesque
cantilenae a poeta et docto et Attico et Pisistra-
tidarum aequali conditae sint! Scio quidem aliter
sensisse Valckenarium, $ummi acuminis virum,
summaeque doctrinae, qui ad Herod. IV. p. 296.
sub Orphei, inquit, nomine legit Pausa-
nias Hymnos, quos habemus auperstites;
in his merito versuum míramur elegan-
tiam. Equidem multum tribuo Valckenarii ju-
dicio, sed plus Platonis, domestici arbitri, qui
vehementer improbat hujusmodi carmen óó οὐδὲν
διαφέρει πρῶτον ἢ ὕστατόν τι λέγεσϑαι Phaedr.
p. 204. E. Atqui is est Orphicorum Hymnorum
tenor, in quibus deorum nomina et cognomina
incondite fusa nullo nec ordine nec delectu de-
cantantur, nihil ut sit primum, nihil secundum,
'et idem carmen sursus versus retroque lectum
eandem semper habeat sententiam. Respoendeat
fortasse aliquis hanc βαττολογίαν directe Ethni-
cis exprobrari Matth. VI. 7. eodemque modo in
Hymnis Christianorum .liturgicis deum et San-
ctos fluctibus epithetorum et epiphonematum
ORPHICA . 401
obrui (!], quarum ego nihil infitiar, potitsque hac oc-
casione eos oppugho, qui, nbicunque ab ignoto alio-
qui poeta deorum epitheta spissius constipantur,
continuo Orpliicum quiddam olfaciunt. Verum hic
odor fallit. Arrianus Alex. V. 2. 295. Macedo-
ne$ narrat hedera se coronasse ἐρυμγοῦντας xoà
Διόνυσόν vs xoi τὰς ἐπωνυμίας τοῦ ϑεοῦ ἀνακα-
λοῦντιχς᾽ :quorum specimen cernitur in Ovid.
Met. IV. 11. .
" Bacchumque vocant, Bromiumque, Lyaeumqne,
iBguigeaamque, sàtumque iterum, solumque bimatrem,
additnr- hia Nysens, iodetoweusque Thyoneus, ,
et cum Lenaeo genialia eonsitor uvae,
Nyeteliusque, Eleleusque parens et [acchus et Epan,
et quae praeterea per Grajas plurima gentes
nomina, Liber, habes m. |
Lydus. de, "Mens. Ρ. 91. ἐν. τοῖς ὕμνοις ἐγγὺς τρια-
χοσίοις ὀνόμασιν εὑρίσχομεν χκαλουμέγην τὴν “φρο-
(gv: cujusmodi hymni significari videntur ab
eodem . Lydo p. 83. πυριγενέα (sic) τὸν Διόνυσον
xoi παγχρατῇ iv τοῖς ἱεροῖς ἐχάλουν [1], quorum
[1] Litaniam Lauretanam in exemplum affert Starckius in 'Tralat.
ex Gentilismo p. 52. plura fortasse D. Michaelis in Comm. de Batto-
logia. Nomen βαττολόγος Chrysost. Hom. 'T. III. p. 27. C. ed. Montf.
addendum Lexicis,
[*] Cf..Hymnos in Bacohun Anthol. Lat. L. I.. 19. et 21. Similt
sono usus Ausonius Ord. Nob. Urb. 29.
Salve fons ignote ortu, sacer, alme, perennis,
vitree, glauce, sonore, , illimis, opace —
Sed mox in viam redit. Si quis vel Senecae carmen in Somnum Herc.
F. IV. 1066. vel: Incerti Votum ad Oceanum in Poet. Min. T. IV.
P.I 314. cüm nostris Hymnis LXXXIV. et LXXIL — composuerit,
horum nuctorem ne his quidem poetis aequiparari posse intelliget.
[t] Acro ad Horat. Carn. Sec. v. 14. ipsam Lucinam, Lu-
nam et Dianam ostendit, quam mystico nomine, sicut in
sacris dicebatur, llithyiam nominavit, In sacris, hoc
26
402 LIBER SECUNDUS.
nomínum prius Ovidius quoque ingerit, et ab He-
rodiano περὲ Mov. p. 6. và Φεὺς ini τοῦ 4&»vó-
σου κείμενον, ὡς ἐν “ταῖς ἐπεχλήσεσιν εὕρομεν, -xed
ἱστορίαν ἐσεὶν εἰρημένον [5] neque Rethesiem - ὅτ.
rare puto, quum Socratem in Hbwis Ἐπικλήσξων
hoc argumentum tractasse censet Varr. Led. IH.
5. 437. Hoc. igitur genus canticorum ut non nego
in quibusdam sacris réceptum fuisse, ita elegan-
tiae laudem ei derogo, longeque praefero, quae
vel a mediocribus poetis, Cleanthe, Precule, Αὐ-
sonio. (oratio dominica p. 54.) et Pseude-Clandia-
no Epigr. XCVI. in hune modum composità sunt.
Nullam religionem obstitisse, quormitius vete-
res scriptores carmina Orphica allegarent, proba-
vimus ipsa multitudine allegantium; noh casu
factum esse, ut Hymnis nunquam uterentur, pro-
babitur ea re, quod, multa, quae dixerint, bon
fuissent dicturi, si legissent eos. Herodotus Athe-
" est, ut mihi videtur, in hymnis et predibus. Mystico nomine diei-
tur fere pro rite, solenniter et significanter. Schol. Cruq. ad Od. II.
18. p. 114. furva mystico nomine dicitur Proserpina, id
est nigra vel atra. Proverb. Vatic. IV. 16. 314. τὸ μυσειχώτε--
go» Ἑχάτη ἡ Περσεφόνη χαλεῖται. Joh. Malela p..81. et ceteri Chro-.
nographi, quos Jablonskius nominat Pant. P. II. p. 6. o£ 140oyeio: ἐν
στικῶς τὸ ὄνομα τῆς σελήνης τὸ ἀπόχρυφον Ἰὼ λέγουσιν ἕως ἄρτι.
quo nomem hieraticum significari videtur. Solinus c. 35. delubra
quibus incubabat Apis, mystice thalamos nominabant
i. e. figurate et notabiliter, ut supra explicuimus in L. I.
[ Cheeroboscus in Bekk. Anecd. Ind. p. 1429. φλεὺς ὁ Διόνυ-
coc, cujus nominis varias formas docte collegit Schneiderus in Lex. 8.
φλέω, Φλεών, Φλεύς, Φλυεύς, Φλοιός, quorum postremum minus recte
interpretatur Jacobsius ad Anthol. Vol. 1t. P. Il. p. 385. Hesychius:
Φλέω, Διονύσου ἕερόν. Idem: «λοιὰν ri» Kügnv τὴν ϑεὸν οὕτω xa-
λοῦσι “άχωνες, quam latine Floram ap e possumus. cf. Heyn.
ad Il. XIV. . Blomfield, ad Aesch. 8. c. ΤῊ. 165. Apud Etym.
189. 40. Φεύς et Φλεύς legitur, quorum prius inter χοιρολεχτούμενα
, hoc inter ea, quae οὐ συγήϑη τοῖς Ἕλλησι, praepostere
fortasse, nisi s. v, Φλῶ scribendum est φλύω et Φλυεύς.
À,
-:09RPHICA . | 408
niensibus. amie Persarum, incursum, Panis numen
notum. fuisse negat; inepte quidem, s Hymnum
X d in Eleuwsiulis decantari . audivit. ...De .Priapa
. Strabe. ΧΗ 588. ded eigo ϑεὸς οὕτρᾳ ὑπὸ τῶν
γεύτέρῳν οὐδὲ γὰρ. Ἤαοᾶος. οἷδε ἱΠρέασιαν" cujua
nemen Orpheus propitiat in.H..V. Pausanias IV;
— 9k πρῶκος, ὧν .oidw, ἐποκήδατο Ὅμῃφος Τύχης
μνήμη oui. οὐπορειη}: Lydus Mens. p. .44.. οἱ
Maerolüus. Snt, V. :c. .10. idem 1, VH. 37. Ti.
süpeg πρῶτο alb ποίησιν sigiyayer “Ὅμηροο᾽ quo»
| mm. utrisque: simguli dicati. sunt hymni. Idem 1,
. 9&,.de Fwtiis. πριῦπάς" dquay. «Αἰσχύλος δράόχουντας
imokndas ὁμοῦ vods. ἐν τῇ. χεφαλῇ ϑφιδὶμ εἶναι["5])
unde Βραδιυδ, nd :Stet. Theb. 1. 90, colligit Hy-
maes LX VIIL.et LXIX. Aeschyli te&mppribus po-
Steriores esse. Porro veteres doctos, qui LLercu-
lem ἃ príme Séesichoro: vel: paullo ante eum cla-
và. οἱ segittis.anmotum Radfrent. Athen. XII. 512.
A. Schol. Ven, £. 494, qui Furias ob Orestae li-
" bemtionem .nomen .Eumesidum accepisse prodide-
run& Scbol Seph. Oed. Col 42. qui Hesiodum
Mais -impesuisse vocabula, v. Varron.. Fragm. p.
. 33D. qu& Gratiarum numerum et nomina Homero
ignata. faisse volunt Sehol. 'Vén. 5: 183. 276. Eu-
xath. 076. 37. pariter qui Adonidis. et Hereulis
comsecratíonema ib.. 7. 197. z. 117. deque Medu-
sae caede fahulam, Hesych. 8. J'ogye, nec minus
qui urhem: Mersphim Aristot, Meteor. I. 14. 424.
F. postremo qui nomina ἄρωμα, στοιχεῖον, κόσ-
Apulej. de Orthogr. p. 65. Furias Aeschylus primus. |
finsit implicitos serpentibus crines habere. ..
26 *
A04 LIBER SECUNDUS.
uos; "ii πρόνοια ["]5} HUP ὥνα upside
πιο! 'post eum in ükwwii véniswe veorntendertint,
hos. igitur 'omnes 1tanifestuat :est iyandsi nestros
Bon legisse:: Neque mWühi'opporat^qáliquam- ve -
teribus idem; áccidisse:inteidum, ; qiiod: saepjssime
nóbis; . uti dcetorüm : aat τη ἐννέα cobliqistenewter
aut. hon..àn tempere meminissent;. baud. émgn Xs
486. 4o .ebliviosi fuerunt, «€. um inelpti tamque
antiqui. aactéris : merheriá Ine»uno. quidem: σον ὅδ᾽
suocurrezet: .; Quid? : nod. ipse Proculüs; ejusque
διαβεῖ, .:.«ui;.Orphicorwmi. poematum; copiiscin-
atructissimi.: assiduaque: dectiome; peiiMas imbeü
erant, :nullum ' unum :versiceluma ex^ Hymnis .pro-
tulerunt;:.quánquàm αἰξ sástinehdam : "heücrabiae
eausam:. et: ad - omes alle&érichs; ineptiaé . appeni«
tisximis. : . .. o6 ss. Ul Da να BoaD ἢ
Solet: vel summisomgenils: nr. venire ut;. sí
quid in transcursu..adspáciant,: veri-spedle fallan-
tur. Ltaque mon: miror :«Buhbkenium 'háecisériben-
tem in Ep. Crit. IL: P286.» Qui Argonautica
et.Hymnos: Orpbieó subjecit; sive. Ono-
macritus fuit, ut plures tradunt (àt aiemo
tradidit) sive alius.scrtptor, certe meo. ju
dicio est vetustissimüus. Néc Valckenarium,
cujus haec sunt verba im Diss. de Aristob. p. 85.
Hoc tamen unum. dicere liceat,.Hymnos,
qui vocantur, ut multis.móédis meliora
Sic et mihi semper visa poematia oete-
v. Lennep. ad Phalar. p. 167. | |
9| Schol. Yen. ad Il. XXIII. 688. et Eustath. 1324. 94. cf.
" Baudelot Epoque de la nudité des Athlétes p. 191. in Mem.
Acad. Paris. T. I. et Mueller Dorier 'T. II. 260.
2 c«QRPHICA : 406
rie-antiquimra: Sed referdm ceterorum. judiei
Wytsenliachius. jn ;Bibl. Crit. P.. VHI, 27; omnia
Buhnkenio : nssentans-IViywanorum: antiquitatem ἐᾷ
demoenstratem .ésse dicit; ut nullus dubitationi le-
cus reactus' sit. .-Hegmannus os -Argonaitinis et
Lithicia. ditiquitate - pragcellere putat, quanquam
ndnnullae, eorum partes inferioris. aetatis (indicia
afferant. Vossius autem in Epp... Myth. XIX. 120.
hymnum XXVII non Hamero., aeluni, sed. etiam
sceniejs ;poetis recentiorem arguems de .ceteris ni-
hil definit :sed: alios: aligm auctorem habere; quo
omnis.eorum usus tolátur, :nisi quis doceat quo
quisque. tempore scriptus sit; nam pro. ybterihus
u,'quae,nemo srit an novissima sint, :futilium
est [^]. Ac nonnullos versus ab interpolatoribus
adscriptos: esse codicum ἡ indiciis. constat ["]. sed
generatim aestimantibus tantà est Hytinorum in-
ter sé similitudo et in verbis et'in sententiis [*]
ut unum. potius quam plures. auctores fuisse cre-
dam. Neque aliter judicarunt Meinersiüs et Schnei-
derus. Ille 'in Hist: doctr. de deo vero T: I. 197:
semibarbarum quendam, graeci sermonis e£ mo-
ris baud peritissimum , , longo post Platonem et
[se] Quae Heynius olim de ymnis- judiearit, : b9B " antiquia-
simarum cosmogoniarum particules et Platonmitorum novitiordm «aenten-
tias et tunt mysteriordm: decreta tum. etimn. popülares :superstitiones
cominere (v. Voss. Ep. Myth. I. p. 32.) ea fortasse. verm sumt, sed
eadem de lliade 'Tzetziana dici possunt, si pro. cófmogoriis et inyste-
rüs substitnag epopoeias eb historias.
[P] Plures versus passim interponit codex Thryilitialius H. XIV.
et XV1. Matritesis apad lriurt. Bibl; p. 87. Ambirosianus in. Peyron.
Net. Bibl. Taur. p. 68. Hymnus II. aliunde repetitus videtur, nare
exor ium "tígeuo,.cantori convenit, non precatori, neque usurpatur
in aliis
[4] v. Epimetr. VI.
406 LIBER SECÜÓNDUS.
Euripidént tempore haec carmina: eemposuisse pu-
tat; altér vero in Anall. Crit. p. 53. infivetum
Hymnoram fabricatorem. aerae. Christianae subji-
cit['], quibus ego liactenus assentior ut tamen illi
nonnulum veterum poetatrüm usum [ et haud
exiguam Theolügiae mysticae ét. Orphicae seien-
tiam [*] libenter tribuam. Caeterum , quousque le-
gendo et' seitahde penetrare potui, ante T'uetzas
fratres, Joliüánmem Diaconum [*] et C. Lascarin
nulla Hym*erum xnentio faeta est; nam e fSito-
baei Florilegio, quo Gesnerus eos reeepit p. 380.
sq. rursus Tyrwhitti jussu dehifgrarunt. v. Gais-
fordii Praefüt. p. II. Postea vero quam una cum
Platonicorum é$eriptis [ἢ per Europam déívulgeti
[1] Satis proterve Dupuis Origin. P. L. T. IV. p. 192. ces
hymnes, quelqu^en soit l'auteat et malgré la'dcfaveur,
que guelquea s$0$-disant erudits veülent jetter dessus,
contiennent' les vraís principes de l'ancienne theolto-
gie des Grecs et ceux dele scijenaoe aàcréo de la natu-
re. On peut inoins les regarder comme une production
des premiers eiécles do l*ére thretioóhaeo, que comme
un ouvrage des siecles les plus reculés, tiré de l'ob-
scurité des sanctuaires etc. 'Ka fert rei publirae literariae
libertas, ut doctissimis indoctie&imi impune ocomvitiari poesia.
5] Praestat ceteris Hymnus XXXVII. in quo choreae Cureticae
descriptio poetico colore nem vacat, sed fortasse ex imüitatoRb vetu-
roris poetae; mam imagines istae satis tritae sunt. cf. Aristoph. Avv.
t] Hanc ostendunt nomina Missae et Hippae Il. XLIT. et XLIX.
Corybas ἃ fretribus eccisus XXXIX. Hercules πρωέόγονος ΧΗ. Eri-
capaeus IV. et quod Ceres Eubuli mater dicitur XLI. Furiarum Pro-
serpiaa XXIX. et LXX. Mercuriws γϑόνιος Bacchi et Veneris filius
LVII. et quae de Bacchi somno traduntar LIII. ejusque apud Proser-
pinam educatioae XLVI.
[t] Ad Theog. v. 381. p. 471. Κοσμοχράτορας xoà σημάνε
καὶ φερεσβίους xai καρπίμους xal ἀστεράρχας xal δεσπότας κόσμου
xci πιστοὺς φύλακεις χαὶ ῥιζωτῆρας πυρόεντας xel ὡροερύφους χαὶ
χρόνου παεέρας προςαγορεῦει ὁ Ὀρφεὺς ἐν τοῖς ϑυμίοις ἀρώμασε"
σύγγραμμα δὲ τοῦτο ' ixov. Mia sunt epitheta solis, Lunae et
Astrorum H. VI. — .
[5] Cf. Heeren Gesch. der alten Literatur T. 1. p. 40.
4
ORPHICA. 407
sunt, mendax titulus doctorum ocules ita prae-
strinxit, ut venerebundi quasi ad φάγε limen
congiaterent. Pierique cantoris vocem ex occulto
sibi exameire viderentur. Et quis error aut blan-
. dior aut magis indulgeudus temporibus illis quum
libros fibyllinos, oracula Zoroàástrea, philosophi-
am lhermefieam, subjectasque Sophocli et Euri-
pidi sententias pias estque orthodoxas ne aura
quidem suspicionis aflasset, quumqge Orpheo
suffragarentur Platonici, Platomicis Dionysius Areo-
pagita, doctor Seraphicus? Itaque Camperius Sim-
phosmanus in 'Theelogiae Orphicae libro primo c.
IH. et IV. Steuchus Eugubimus in toto opere de
perenni philesophia, Scipio Agnellus in Dieserta-
tione de Ideis C. IIl. et maxime ille mirabilis
sciendi ec nesciendi aucter Marsilius Ficinus Or-
phei hymnos frequentissime ad partes vocant, ejus-
que cum Pythagera et Platone, denique cum
omnium-gentium et aetatum philosophis consen-
sum et cum ipsa sacra scriptara amicam con-
spirationem hinc demonstrant ["], non men-
tiendi causa, ut quidam, sed quod tum omnes
aibi ita persuaseramt, mysterii divini quandam
notitiam ad «cunctas permanasse nationes. In
rebus, inquit, quae ad "Theologiam pertinent,
»sex olim summi Theologi consenserunt, quorum
»primus Zoroaster, magorum capmt, secundus
»Mercurius Trismegistus princeps sacerdotum Áe-
»gyptiorum; Mercurio successit Orpheus ; Orphei
(w] Ficin. Comm. in Plot. III. 4. 871. IV. 4. 482. VIII. 8. 340.
de Sole et Lumine c. VI. p. 108. a
408 LIBER SECUNDUS.
Sacris initiatus fuit Aglaophemus, Aglaophemoe
,in Theelegia Pythagoras, Pythagorae Plato, qui
,Universam eorum sapientiam suis literis compre-
;hendit«*[*]. Hoc est, ni fallor, quod dudum eje-
ctum, nuper remandere coacti sumus. . ᾿“λλὰ τὰ
μὲν προτετύχϑαε ἐάσομεν. ÁAegrius ignoscitur. Pico
Mirandulano, qui juvenili quadam vanitate in Cea-
dusionibus auis illa quoque de Orpheo aenigmata
proposuit p..106. Opp. Ed. Basil. ,, Sicut secretam
,Magiam a nobis: primum ex Orphei Hymmis eli-
,Ctam fas non est in publicum explicare, ita
nutu quedam eam per aphorismorum capita de-
,Imonstrasse utile erit ad excitandas contempla-
»tivorum mentes. Nomina deorum, quos Orpheus
,Ccanit, non decipienGum daemonum sed virtu-
»tum divinarum sunt nomina. Sicut Hymni Da-
Δ operi. Cabalae . mirabiliter deserviunt, ita
»Hymni Orphei operi natumelis Magiae.. Tantus
,e8t numerus Hymnorum Orphei, quantus est
numerus cum quo deus triplex creavit seculum,
98 quaternarii Pythagerici forma numeratus. —
»Qui nescierit perfecte sensibiles proprietates per
».Viam secretae Analogiae intellectparizare, nihil
».ex Hymnis Orphei sanum intelliget. Idem sumt
» Curetes apud Orpheum et. potestates apud Die-
»nysium. Idem est Typhon apud. Orpheum et
»Zamael in. Cabala. Idem est nox apud Orpheum
»9t Ensoph in Cabala* Omitto reliqua, quae
sunt ejusdem generis. Pico similis ventilator
Agrippa a Nettesheim haec expiscatus est de oc-
. [5] Fidin. de Immort. Anim. XVII. 1. 886.
.ORPHICA. 409
cuk. Phil. L. Hl. c. 58. p. 203. , Animarum coe-
»lestium nomina multa admodum sunt atque di-
,Versa pro multijuga earum in inferiora potentia
,B8bque .virtute,. a .quibus diversa nomina .sortitae
»Sunt, quibus veteres in eorum hymnis et invo-
,cationibus usi sumt. Circa .quod advertendum,
,qiod unaquaeque ejusmodi animarum. secundum
,Orphieam theologiam duplicem dicitur: habere
»Virtutem, unam in cognoscendo positam, alteram
in vivificando. Hoc modo in Nphaeris coelesti-
»bus priorem illam virtutem Bacchum Cribronium
»(Αικνέτην H. XLV.) et Musam Calliopen, in
,Cc0elo stellato Picionium (Περικιόνιον H. XLVI.)
»δὲ ÜUreniam. in oeelo Saturni Amphietum (H. LII.)
.»* Polyhymniam, in coelo. Jevis Sabasium (H.
;ALVIL) et Terpsichoren, in coelo Martis Bassa-
,rum (H. XLIV.) atque. Clio4 etc. quae a Ficino
De. immort. Anim. L. IV. c. 1. p. 131. didicit.
Haec. igitur est illa sublimis de rebus mythologi-
cds philosophandi ratio, quae:quum jam diu ex-
aruisse videretur, nuper. quasi e radicibus repul-
lulavit. . Agmen claüdat Athanasius Kircherus, cu-
jus e multis vegisque. disputationibus unum hoc
delibe, quod in Explic. Tabuláe .Isiacae Oed. Aeg.
T. HI. p. 123. tanquam ex Hymnis sümtum pro-
fert: ,,Haec omnia sane graphice describit Orpheus:
υ͵ὐχηπτοῦχε xhsvoio πόλου πολυώνυμε, σεμνή, 1j
»κατέχεις χόσμοιο μέσον ϑρόνον᾽ ὅς 8ϑ᾽ ἀπὸ ἄρχ-
»tov Ἐγνεάδος σήμαντρα ἔχεις. Dicit Hecataeus
apud Clementem Alex. novenario Boream pla-
»gam indicatam fuisse ab Aegyptiis, et Psellus ἡ
410 LIBER SECUNDUS.
»ϑόύναμις πανδεχὴς τοῦ ἄρχτου κυριεύδι ἐννέα óy-
»μάντροις σεβαστοῖρ““. Priora verba leguntur in
H. XXVL. usque ad μέσον Ooóvor: sequentia,
quae fortasse alicui sigilla Apocalyptica in memo .
riam revocent, unde acceperit, non reperio, ne-
que plus scio de alio loco p. 128. ,Antidides
in hymno Solis !HíAec δὲ νότοιο ἄναξ, iáee
»πολύμορφε; quae ne ab homine ífraudmlento
conficta putemus obstat sermo graeous cujus ille
vix pueriliter eruditus fuit.
XXXV. φυσιχά v. P. II. c. 17.
XXXVI. Χρησμοί᾽ ot ἀναφέρονται cle Ὅνο-
μάχριτον Buid. Hnnc Musaei oracula interpolasse
constat; de Orpheo errare videtur Seidas. Versum,
qui huc referri potest, supra exhibmimus C. I. n. IV...
XXXVII ἸὩοϑυτιχὰ ἢ Ὡοσχοπιχά. Horum
argumentum quodammodo conjicere possumus e
Schol. Pers. 185. Sacerdotes, qui exploran-
dis periculis observationem faciebant,
observare solebant ovum igni imposi-
tum, utrum in capite an in latere desu-
daret; si autem ruptum effluxerit, peri-
culum portendebat ei, pro quo factum
fuerat sacrum. Ántiquissimum hujus divinatio-
nis exemplum praebet Hermagorae Amphipolita-
ni, qui Persaeum audivit, liber a Suida memora-
tus "Exyvrov, ἔστι δὲ ὠοσχοπία. Inter genera we»-
τεεῶν, quae Josephus in Hypomnestico recenset,
non deest ὠοσχοπιχή in Fabric. Cod. Pseudep. c.
. 143. et Gellandi Bibl. T. XIV. p.72.
PARS SECUNDA SPECIALIS.
CARMINUM ORPHICORUM RELIQUIAFE.
Quidquid horum a nobis reperiri potuit, in duas
divisimus partes, quarum prior complectitur quae-
cunque motam carminis, unde excerpta sunt, ap-
pesitam habent; alteri parti subjiciemus frag-
menta indefinka nullique certo loco adscripta.
Sunt autem in. universum tredecim vel quatuor-
decun poemata, quorum et nomina et nonnullae
particulae ad nostram aetatem pervenerunt.
Car. I.
"4otgovoutxà , Γεωπονιχά, Ἔργα xoi Ἡμέραι
Ζ“ωδεχαετηρέδες.
$. 1.
" Orphei carmen de diebus faustis, atris, re-
ligiosis pluries allegant veteres Hesiodi interpre-
tes, Proculus ad DD. v. 763. αἱ περὶ τῆς τῶν
ἡμερῶν ἐχλογῆς καὶ ἀπεκλογῆς παραινέσεις ἔχουσι
μὲν τὰς ἀρχὰς ἐκ τῶν παρατηρήσεων, ἄλλαι δὲ
i
ς
412 LIBER SECUNDUS .
παρ᾽ ἄλλοις ἐχράτησαν, inei καὶ naQ Ὀρφεῖ τινες
αϑεῶν διαχρίσεις xoi ἐν τοῖς ᾿4ϑηναίὼν πατρίοις [*]
διωρίσϑησαν, αἱ μὲν ἀγαϑαί τινες, αἱ δὲ φαῦλαι,
μέσαι δέ τινες εἶναι. Καὶ οὐχ ὅλας ἡμέρας μόνον
ὑπέλαβόν τινες εὐχαιρίαν ἔχειν πρὸς χαταρχάς τι-
voy πράξεων ἀλλὰ καὶ μόρια, Óvé μὲν τὰ. ἑωθινὰ
ἐπαινοῦντες, ὁτὲ δὲ τὰ περὶ δείλην ὄψίαν, ὅπου
δὲ xoi τοῖς μὲν ϑεοῖς οἰκεῖα τὰ πρὸς μεσημβρίαν,
. ἥρωσι δὲ τὰ μετὰ μεσημβρίαν ["]. Idem ad v. 760.
ubi Hesiodi operis formam delineat: τὴν τρια-
κάδα πεποίηται ἀρχὴν — — — μετὰ δὲ ταύτην
ἀπὸ νουμηνίας ἀρξάμενος ἐπαϊνεῖ' τὴν ἕνην, τὴν
πετράδα, τὴν ἑβδόμην. Ἢ μὲν οὖν πρώτη, ox
ἀρχή, ϑεῶν ἐστι xal γὰρ’ πᾶσαν ἀρχήν φησι Πλέ-
τῶν εἶναι ϑείαν᾽ καὶ γενέϑλιος αὕτη καλεῖται τοῦ
μηνός" καὶ ὃ μὴν ἐν αὐτῇ nag "Oggi προςαγο-
ρεύεται Μονόκερως μόσχος. ἁπλῶς μὲν γὰρ 9
μὴν ὡς γενέσεως ἐργάτης λέγεται βοῦς, b δὲ
πρώτην ἔχων τότε τῆς οἰχείας οὐσίας τὴν ἔχφασιν
Mócxoc, καὶ διὰ τὸ μοναδιχὸν Μον ὀχερως.
Hoc Proculi scholion delibavit Eustathius p. 179.
et 1818. 10. ἕνος ὃ ἐνιαυτὸς παρὰ τὸ εἷς ἑνός,
ἵνα χατὰ τὴν ἕνην xai αὑτὸς εἴη βοῦς μόσχος μο-
γόκερως, βοῦς μὲν διὰ τὸ ἐργατικὸν τῆς γενέσεως,
μόσχος δὲ διὰ τὸ ἀεὶ νεάζειν, μονόχερως δὲ διὰ
[2] Proculus haec e Philochori libro περὶ ἡμερῶν, quem passim
nominat, et Clitodemi Exegeticis sumísisse videtur.
vm às! Pyihogoras jussit ἥρωσι ϑύειν ἀπὸ μέσου ἡμέρας Diog. La.
ς πρὸς ϑυσμὰ μὰς i6 υργεῖν τοῖς ἥρωσι, κατὰ τας pen
τολὰς τοῖς pd chol. Pind. Isthm. IV. 110. ]ερὺν ἦμαρ, τὸν mt
τῆς μεσημβρίας καιρὸν, ἀπὸ πρωὶ ἕως dedos" κατὰ τοῦτον ἔϑυον tois
υμπίοις ϑεοῖς" ἀπὸ δὲ μεσημβ eres Toig χαταχϑονίοις Etym. M.
virt. 468. 81. cf. Schol. Apoll. I. 587, Eustath. p. 698. 85. et 832.
ΦΈΡ ΞΕ ΟΥΑΙ. τ΄ 415
εἰ. μοναδικάν;. nec dubitare videtar , quin illa. teia
sint Orphei yerba, οὐδ tantusemodo duo tribui
possant.uóóyog .Movóxsgoc, mnon'.illüd tertium,
quad : interpeétalionis:: loco.. appositim: est, βοῦρ;
Mensis. enim' exérdiün .« μόσχος --icitar tinsuem
. tenelld; própago;. nam nemine. χόρος, ὄζος,. ἔφνος,
ógarms y ἄρνες (v. Gutberletli. de. Seliis p. 145.) la-
tinumque. pullüs, :nepos et :alie. animantibus
fruticibusque cemmunia suünt; μόσχοι oi μικροὶ ᾿
βλαστοί Hesych. et Eustath. p. 834.[*] et centra
ἔρνυγες apud Aristotelem cornua significat; quo
minus mirandum, poetam symbolicarum .loquu-
tionum, amantissimum nemen μονόχερως ab. uno
genere ad' àlteruin transtulisse: Ex eodem Or-
phei carmine' éáetera; quoque, quàe Proculus de
discrimine deorum" adnotat, procul dubio sumta
sunt: Ὀρφεὺς : eine, JU vv ἡμερῶν τούτων ἄλ-
λας ἐπαινῶν xao ἄλλως ἐχβάλλων". kai. ᾿Αϑηναῖοι
χατὰ τὴν παρατήρησιν ἴδια περὶ αὐτῶν ἐδόξασαν
ad v. $20. El δὲ, ὥς φῆσιν Ὀρφεὺς, τῇ ἄτῃ ἀν-
εἴται ἣ ἑπτακαιδελάθη καὶ διὰ τοῦτο τῇ v6 τομῇ
τῆς ὕλης ἐστὶν οἰχεία καὶ τῇ τοῦ καρποῦ γυμνώ-.
σεν wy περιναρπιῶν ; ev Ἡσίοδος. οὐκ ἃμούσως.
τούτοις τοῖς ἔῤγοιξ᾽ ἀνῆχε vj» ἡμέραν ad v. 824.
Quomedo veró carmen illud inscriptum - fuerit,
dicere praeterniisit; sed ex crebra ejus cum, He-
siodio libro comparatione cólligi potest, aut idem
ei aut simile fuisse elogium; neque non ipse Pro-
culus Operunr Orphei nemen prodidit ad ὃν, 126.
[*] πᾶν, τὺ ἑπαλόν Béhol. Ni&. Alex. 868. :ef Seng
ad Varr. R. μόσχε ue πᾶν 1.
4ld — —— LIBER SECUNDUS.
τὸ ἀργύρεον ἔγιοι τῇ. γῆ. ἀχούουσι (font. οἰκειοῦαὶ
λέμοντες ὅτι ἐν. τος Μεγέάλοις ἔργοὲς τὸ dg-
γύριον[“] τῆς. Γῆς γενεαλογεῖ, nempe Orpheus, αἱ»
jus in antecedentibus: mentionem: habuit. Et;osn-
sentit: Tvetzes: Prooem. p. 17,. Ἡσιόδαν "Egye: aui
Ἡμέραι τὸ βιβλίον ἐπαγέγφαπεαι: πφὰρ ἀνειδιωστο'
λὴν τῶν reU μεγάλου Ἵ "Gegéws ἔφγιον καὶ .ἦμε-
ρῶν ὧν ἔργων Ὀρφέως: finer τ τοῦ" nni Pei]
' οὕτως ἐστὲὴν ἣ ἀρχή“ paa
JEl δὲ γεωπονίης σε φιλομῤῥότου ἵμερος αἱρεῖ, ἡ
᾿ς xal ? ἐπὶ χρυσείης γενεῆς ἐντόνεαι ἔργα ,
7 γαξαν ἐπὶ ζαύδωρον ἄγων εὐχαμπὲς ἄροτρον -
, ἢ γνροῖς ἔνι χλῆμα ἸΜεϑυμναίου λελέησωι ει
b καεϑέμεναι κᾳ λαρὸν ὀπώρης εἶδαρ ἑλέσϑαι
0 ἐμείρῃ, σκαπάνῃ τε λαχῆναι üpfooroy ala»,
| αὐτίκα δή τοι πᾶσαν ἐτητυμίην καταλέξω,
᾿ ὅππως ἂν πανδῖα σεληναίη πεπίϑοιτο᾽
᾿ὄμπνιά σοι “Ζήμητρος ἀερσιφόοιό τε Βάκχου
10 δῶρ᾽ ἀναπεβπέρμεναι καὶ ἐπηετανὸν ὄλβον ὁπάζειν.,
Καὶ τῶν μὲν Ἔργων Ὀρφέως. οὕτῳς ἐστὴν i) ἀρχή.
αἱ δὲ ἡμέραι ἤτοι αἱ Ἐφημερίδες.. αὐτοῦ ἄρχονται
οὕτως
Πάντ' ἐβδάης ἹΜουσαῖε᾽ ϑεοφραξέρ: d "m σ᾽ ἀνώγει
᾿ϑυμὸς ἐπωγυμίας μήνης κατὰ εἱμοῖρᾳν. ἀχοῦσαι,
. ῥεῖά τοι ἐξερέω » σὺ δ᾽ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν»,
οἵην τάξιν ἔχοντα κυρεῖ" μάλα γὰρ χθέος ἐστὶν
nod ; ὡς αὕτη παρέχει “λέος ὦ ἄντυγι μηνός.
E" τὸ ἀργύρεον» ες. γένος wunendat ων Ἢ id
[9] Lenzius p. 18,. τῶν μεγάλων τοῦ ' ; δὲ hoc. üis-
crühine ab Hesiddeis distinguantur Orphica] 4 Jeu E hanc rem poeta-
rum ipsorum nomina apposita sunt, Hesiodi quoque carmen ἔργα μὲ-
γάλα vocat Athenaeus ὙΠ]. 864. B. quanquam posterior: vex a Raha-
enio ejicitur.
: :ORPHIC A. 41$
et omissis duobus postremis versibus in Clil. XH.
149. τῶν Ἐφημερίδων ᾿Ορφέως ἀρχὴ τόδε Hy?
ἐδάης Μουσαῖε — βάλλδο σῇσιν, ubi pro ἀχοῦσαι
mendose editum ἀεῖσαι. Hinc igitur cogmescitur,
duo fuisse Orphei poeinata; unum Ἔργα, alterum
Ἡμέραι [, quorum hoc etiam "Epsuseidsc inscri
ptum, illud: περὶ. Γεωργίας. Nam illa Tsetzae
verba, quae nés. uncis inelusimmus: ὧν ἔργων» 'Op-
qéod ἤτοι τοῦ περὶ l'sogyíoc, editeres: amtem 601. ᾿
sultu Heinsii αὖ foedum glossema texto ejecerumt,
codicis praestantissimi auctoritate retinenda sunt.
Neque labefactatur haec nestra sententi& alio
Tzetzae lecó ad Lyc. 83. Zdooxapnoa πᾶσαν Om.
gay σήμαΐνει,,. ὥς πού φησιν ὃν ταῖς Zodtzasrt-
οἷσιν Ὀρφεύς. . .
Βάλλειν ἔρνεα πάντα, τά ve δρυὸς ἄκρα,
quem.versam idem in ChiL IV. 128. ex Orphei
Georgicis profert cum octo dliis: Μέμνηται ταύ-
της xel Ὀρφεὺς ὃν Ῥδώργίᾳ γράφων Ὁ
Aorgaín κούρη δὲ πέλει πρὸς ἅπαντα φερίστη |
σπέρματα, καὶ δὲ φυτοῖσιν ἑναίσεμος, ἔν τε βόϑροισε. '
βάλλειν ἔρνεα πάντα, τά ve δρυὸς ἄκρα λέγονται, :
otyac δ᾽ ἐδαλέασϑαι, ἐπεὶ στυγέξε πδρίαλλα
5 Ἰκαρίου κούρη ληγαὶς καὶ ἀδευχέας οἴνας, 7l
μνωομένη ὅσα λυγρὰ 4)ηιωνύσοιο ἕχητι
ἀβκχταῖοι μήσαντο, μέϑῃ δεδμημένοι αἰνῇ
Ἰκάριον, καί μιν στυφελαῖς κορόνῃσι δάϊξαν
σφαλλόμενοι δώροισι χορδιμανέος Βάκχοιο.
[f] Eustathius P., 1840. 66. εἰπεῖν δὲ 9n —. πρὸς τὰς scm.
ἡμέρας βιοῦμεν, ὁποῖόν τι χαὶ τοῦ Ὀρφέως καὶ Ἡσιόδου περὶ Ἣμε-
ρῶν .
x
416 J. LIBER SECUNDUS.
Diodeoaeteridum: autem longe .aliud quam Operum
fuisse initium ; docet. Chiliadum. auctor. l. c.
AdsUpó νυ» oVuürá μοὶ καϑαρὰς ἀχοάς τε πετάσσας -
xéxànQi τάδεν ἅπασαν ὅσην τεκρήρατο δαέμῳν
νι ἔκ TE μιῆς γυκτὸς ἠδ᾽ «ἐξ ἑνὸς ἤματος αὕτως.
unde aliquis suspioetur Orphei Dies sive Ephe-
naerides ab eo carmine, quod περὶ Πεωργίας. ἱῃ-
sctiptum fuit, longe sejungemdum. esse, quippe
divemo. prooemio, Πάντ ἐδάης. Movoois, indu-
ctwm.: Sed haec inter se cepciliari poterunt, si
statuimus id qued ex argumento versus e Geor-
gicis allai (βάλλειν ὄρνεα) patescit, Dodecaeteri-
des partem fuisse ejus carminis, quod Τεωρχία
vecatur et altero nomine Ἔργα. Quae cum unica
ratio sit varios Orphicorum poematum titulos et
prooemia componendi, sic concludo, unum gran-
diusculum opus generatim Ὀρφέως Ἔργα xoi Ἣμέ-
po, inscriptum duo comprehendisie peemata, qwe-
rum prius Ἔργα et interdum a potiore: parée περὶ
Τεωργίας nuncupatum Daodecneterides sibi adjun-
ctas haberet, posterius autem nominaretur 'Hyé-
go. Sive Ἐφημερίῥες, planeque simile esset" Ephe-
meridi mathematicae, . qualem . Juvenalis VI. 569.
Plinius XXIX. 1. et. Ammianus .Marc. XXVIII. 4.
433. significant." Eorum autem: ommium exérdia
servata sunt, primae partis B δὲ γεωπονίης» po-
stremae Πάντ' ἐδάης, et Dodecaeteridis, quae, ut
mea fert opinio , utrique interjecta fuit: ᾿“εὔρό
vvv οὔατά μοι x. τ. é. Utrum autem haec tria
carmina ab eedemr poeta condita et uno filo de-
ducta an a Criticis ad unius perpetui operis
ORPHIC A. | 417
formam revocata fuerint, interpositis ejusmodi ex-
ordiis, quibus unum ad alterum referretur et
quasi agglutinaretur, .id scire nemini . concessum;
sed ipsum illud £i δὲ γεωπονίης sermonis conti-
nuati indicium praebet, neque incredibile videtur
illas viginG quatuor rhapsodias, quarum veteres
meminerunt (v. P. II. C. V. ὃ. 5), ita fuisse inter
$e contextas ut partes unius corporis esse appa-
reret, quam ad rem tum illam Theogoniae prae-
fationem “ωδεχάτην δὴ τήνδε παραὶ σέο ἔχλυον
ὀμφήν (ν.. C. V. ὃ. 1.) tum hanc Musaei appella-
tionem idemtidem repetitam jet Palinodiae ipsi
praemissam spectasse arbitror[*]. Sed jam ho-
runcee : carminum .particulas per saturam exhi-
bebo...
[f] Simili quodam artificio suspicor poetarum epicorum carmina
ab ipsis -sep edita per diméceuastas ad speciem .cycli copulata et
quae ad comrmissuram necessaria viderentur, adjecta esse, interpositis
who aut'pluribüs versibus, quibus unius poematis exitus alterius exor-
dio Sügptaretut quod quam facile effectu fuerit, exemplo Timolai et
ldaei Rhodii docemur, quorum uterque singulis Homeri versibus sin-
guns suep subtexuit et quidem per totam lliadem et Odysseam, πα-
θεμβαλὼν στέχον στίχῳ. lliadis in quibusdam exemplaribus hoc fuit
exordium : von 7
Ὡς of y ἀμφέεπον τάφον Ἕκτορος" 1496 δ᾽ "uet
"onoc ϑυγάτηρ μεγαλήτορος ἀνδροφόνοιο.
quo additámento Amazonia, quae Suidas inter Homeri opera refert,
δὰ subtexta videntur, similiterque Aethiopis, Halosis et cetera,
quae ad cyclum 'Trojanum pertinent. Ceterum arbitror nomen cycli
bifariam dici, partim de numero carminum diversorum, quae similitu-
dine argumenti quodammodo congruerent nec famen in unum corpus
essent, sicut hodie scriptores rerum Anglicarum, Italicarum,
Polonicarum plerique separatim extant; partim de complexu et collectu
críorum carminum quae a diasceuastis in unum volumen transscripta
aque ita sibi accommodata essent, ut seriem quandam historiae effi-
cerent, additis, quae ad integritatem narrationis deessent, contrariis-
qe recisis, quod in illo scribendi genere, quo Cyclici usi sunt, sine
Ubio facillime effici poterat. Praeter illum autem imaginarium cy-
dum et hunc, qui pro cujusque copiis modo plura modo pauciora car-
mina continebat, tertius, ut opinor, fuit is cujus auctor ferebatur Ho-
27
. 4l8 LIBER SECUNDUS.
δ. 2.
Tzetses ad DD. v. 780. Ὀρφεὺς dy τῷ περὶ
Γειωῤγίας οὐ τὴν ἁπλῶς ἡμέραν vis σελήνης τὴν
τοιάνδε λόγοι λυσιτελῆ ἢ καὶ ἀνόνητομ, dAM ὕταν
τοιῶςδε αχηματισϑῇ καὶ συντρέχῃ. ζῳδίοις. τε καὶ
ἀστράσιν. Et ad v. 568. οὕτως μὲν "Tiobodoc τυ-
χαίας xoà ἁπλῶς φησὲν ἀροτριᾷῷν καὶ cGmelpew. — —
Ὀρφεὺς δὲ μαϑηματιχῶρ . πάντα παυὰαπελδύοναι
δρᾷν. Οἷον σελήνης τρεχούσης περὲ ἀαρϑέμον πάν-
^ τὰ φυτεύειν πλὴν μόνωμ ἀμπέλων" pucr, wag ἢ
zagOévoc τὴν ἄμπελον διὰ τὸν πατέρα Ἰχάριον,
Διὸς ὑδροχόον περιπολδύοντος pu) πβεύσῃς, χαλεπὴ
γὰρ τότε ἣ ϑάλασσα. Τοῦ αὐκοῦ Διὸς ἐν ἰχθύσιν
ὄντος καλὸν γάμους ποιεῖν, καὶ τὰ λοιπὰ ὄμσίωος"
quorum priorem partem ad Georgica proprie sic
dicta pertinere Icarii nomen ostendit, universa ad
carmen Ἔργων referenda esse, plura vitae actuo
sae negotia complexum, ex argumenü varietate
intelligitur. Itaque desinit mirum esse, quod ne-
que Columella I. 1. 428. neque Plinius in recensu
Geoponicorum, ac ne Graeci quidem rei rusticae
scriptores Orphei Georgica commemorent[*], si qui-
dem hic non quid faciat laetas segetes et
cetera boni agricolae officia sed dierum observa-
merus, '"Thebaidem cyelicam, Epigonos, Iliaden, Amazonia, Odyw
seam cyclicam (v: Buttmann. ad Schol. Med. p. 574.) et Nostos com-
plexus. Sed de hoc plura alias.
ΤΆ] v. P. 1. e. VI. 8. 2. N. VII. Scaliger ad Man. IL 19. Μαπί-
lium hei Georgica legisse putat sed falso titulo Operum Hesiodi
inscripta, eoque factum esse ut multa Hesiodo tribuat, quae apud
eum non legantur. Verum nec Orphei Georgicis conveniunt quae ille
narrat, et discrepantine causa, ut aliquot locis significavimus, aliunde
repetenda. |
ORPHIC A. 419
tionem superstitiesam docere professus est. Sed
pergam ad. caetera. Tzetza ad v. 763. χατάρχε-
vei χαί. φησιν ünoía τούτων ποίῳ τῶν ἔργων χαϑ-
ἄστηχα χρήσιμος. συγχεχυμένως xai ψευδῶς καὶ οὐχ,
ὥςπερ ὃ μέγας ᾿Ορφεὺς, διϑασκαλιχῶς χαὶ τεχνι-
κωτέρως, "Exsivoc γὰρ οὕτω φησὶ
— Πρῶτον μὲν πρώτῳ ἐνὶ ἤματι φαίνεται "Aoc,
μήνη δ᾽ εἴς v? IMoyy ἐπιτέλλεται" ἴσχεο δ᾽ ἔργων.
τήνδε γὰρ ἐξδανύσασα φύσιν δίχερων ἀναφαίνει.
a$xàg imi» τρίτον ἦμαρ ἀπάπροθϑεν ἠελίοιο,
πᾶσιν ἐπιχϑονίοεσι φυτοσπόρου αἰτίη ἀλκῆς.
τετράδε δ᾽ αὐξομένη πολυφεγγέα λαμπάδα τείνει.
xul »αϑεδῆς πόντε, Ib, ἑπτὰ μέχρε τῆς τριαποστῆς.
querum duo primores versus vereer ne vitiwm
contzaxerint φαίνεται donc pro gedvev ἀραίη uf-
— 7», Ur εἰς Loy» etc. dem. ad v. 764. τὴν τρια-
ποστὴν eóvoc dyaS3v λέγει, ἣν. Ὀρφεὺς φαύλην
πᾶσεν ἔργοις φησὶ, δοσοληφίαις [ δὲ μόναις
ἐυθλήν᾽ quae fertgsse ex libro Ephemeridum de-
munta sunt. Sed heec priusquam absolvamus,
Wesselingii.otcurrendum: e&t argumentationi, qui
quam: vessus, quos Jehanmes et Isaacus Tzetzes
Orpheo adsezibunt, in Maximi carmine apoteles-
matico. reperisset iisdem emnibus vesbis, illud
par mobile fratrum communi errere pro Maximo
Orpheum. eitasse auctorem, credere inductus est.
Eamque opinionem. amplexus Tyrwhittus in Prae-
fat ad Lith. LVIIL haec seribit. » Insidit forte
[1] Nemen domi quis 8 Schneidero addubitatum h. 1. reponendum.
Ptolemaeus 'T'etrab. IV. p. 46. ὁ τοῦ Ἑρμοῦ ποιεῖ τοὺς ἀπὸ δό-
σεῶν xal λήψεων ἐεναζομένους, id est mensarios, propolas eác.
27 *
420 | LIBER SECUNDUS,
» Tzetzes in librum: omnia haec poemata (Ephe-
,1merides, Dodecaeterides, Georgica). simul. conti-
,nentem; in quo libro quum primum locum oc-
,cuparent Ephemerides, quae, utpote Musaeo in-
»scriptae, ad Orpheum auctorem pro more refe-
,rendae viderentur, ipse. properanter et incaute
caetera etiam in eodem libro poemata Orpheo
» tribuenda existimavit. — Poema περὶ Τεωργίας,
,ex quo velut Orphei multos versus protulit Tze-
,tzes, satis jam constat. non aliud fuisse ab illo,
»qued vulgatum est sub titulo Mo£íuov "regi za-
ταρχῶν.““ Hanc sententiam impugnat Lenzius in
Dissert. de Orphei Opp. et DD. duobus : petisei-
mum argumentis, primo, quod ex hoc carmine
versus áfferuntur complures, quorum. nullum . in
Maximi poemate vestigium cermitur; neque id ,co-
dicis defectu excusari posse, nam exordium .qui-
dem earminis hujus amissum sed eam. partem,
quae est de operibus rusticis, integram ᾿ esse, et
incorruptam; secundo, quod nen solus . Tzetzes
sed etiam Proculus Orphei Ἔργα conimemoravit
v. $. 1. Utrumque argumentum leviculum . est;
hoc, quia sciri non petést, utrum carmen, cxjus
Proculus meminit, idem sit a Tzetris usurpatum
an aliud, nec omnino quaeritur fueritne Orphei
quoddam carmen Ἔργα inscriptum, sed .an hoc,
quod Tzetzae tractarunt, Maximo potius quam
Orpheo tribui debeat. Contra alterum. hoc dici
potest, non constare certo, e Maximi carmine
multa an pauca exciderint; sed pro argumenti
amplitudine breve ac mutilum videri. Nam illa -
-
0 ORPHICA . | 42
octo vitae negotia, . quae peftsequitur Máximus,
quota pars sunt materiae ad tractandum propo..
sitde? - Mlle tantummodo de lunae cum dodecate- -
monis congressu agit; :de duodecim locorum po-
testatibus, de adspectibus seu radiationibus stella-
rum, de trigonis, quadratis, diametris et quo- "
modo pro ratione cujusque geniturae sint eligenda .
idonea tempora actionum, de his igitur et aliis
rebus quas Zahel et ceteri auctores de Electio-
. nibus tractant, nullum verbum legitur; quin ne
lunae quidem ad reliquos planetas applicationes
enarrat, de quibus Firmicus in primis libri quarti
capitibus multa tradit; quo major est suspicio,
minimam totius operis partem 'ad nostra tempora
servatam esse. Quae quum ita sint, non miror
qued Hermannus in Praef. p. VIII. Lenzii argu-
mentis adduci se'negat,.ut carmen Orpheo ad-
πρᾶν
scriptum ab eo, quod Maximus edidit, diversum
putet. "Sed suppetunt aliae graviores rationes.
Primum Tyrwhittus ponit, inter varia diverso-
rum: amctorum opuscula eódem volumine compre-
hensa principem locum occupasse Ephemerides
Ürphei nomine insignitas et ex eo Tzetzarum er-
rerem natum, ut Maximi carmeü his subjunctum
Ürpheo tribuerent, cujus nomen in protocollo in-
venissent. Nos vero, sive LHesiodei operis de-
Scriptionem corisideramus ab imitatoribus haud
dubie servatam, sive Ephemeridis ipsius initium
Iltyv ἐδάης -— quo velut colophone addito Mu-
8861 institutio consummatur , Orphei Ἡμέρας ejus
Ἔργοις subjectas potius quam praemissas fuisse
422 LIBER SECUNDUS.
intelligimus. Deinde si Orphei l'eoyío sive Ἔργα.
in Tretzarum codice scripta, nihil aliud sunt quam -
hoc Maximi carmen, sequitur, hos versus, quos Te-
tzae ex Orpheo nulla cum operis: notatione affetsnt:
Νῦν δ᾽ ἄγε μοι κούρη Πιμπληιάς, ἔννεπε ἸΠοῦσα
ad Lyc. 275. et 410. in Exeg. p. 31. et Chil. VI. -
91. 949. [ et
Οὐδ᾽ ἣν Ἰφίκλοιο ϑοώτερος αὐδάζοιο,
ὅςτε καὶ ἀνθερίκεσσιν ἐπέτρεχεν, οὐδέ τε καρπόν.
σίνετ' ἀήσυρα γυῖα φέρων ἐπὶ λήιον αὖον [ἢ
in Chil. H. 92. 605. Exeg. p. 26. et hunc
Εἰ μὲν yàg στείχῃσιν ἐπὶ ἀρνειοῖο θοοῖο |
in Exeg. p. 33. qui omnes apud Maximum legun-
tur, in illo quoque carmine, quod Tzetzae Or-
phei Ἔργα vocant, inventos esee. Jam. vero hu
jus carminis, ut iidem narrant, hoe principium
fuit: El δὲ γεωπογίης σὲ φιλομβρότου ἵμερος oi-
ρεῖ. eaque in re errare omnino non potuerunt
Apparet igitur versus paullo ante a nobis alla-
tos, Νῦν δ᾽ ἄγε et Οὐδ᾽ ἢν et Εἰ μὲν, im Tsze-
tzarum exemplari huic prooemio postpositos fnisse.
At in Maximi carmine versus primus, quo Musa
invocatur, est centesimus quadragesimus primus,
[1 Tribus postremis locis legitur «“Πειβηϑριὰς ἔννεπε Μοῦσα, ϑ0-
commodate ad Orphei personam, idemque reponendum 'Ἔχερ. p. 50.
pro Κωνσταντιάς, quod e Maximi carmine huc transfluxit; nam tan-
tus certe Tzetzae stupor non fuit, ut Orpheum pro Constantinopoli-
tano haberet.
[1] ““ήιον ἄχρον emendat Wakefield. in Silv. Crit. P. III. 141.
ut in homerico loco legitur et apud Hesiodum Fragm. ll. ἄχρον ἐπ
ἀνθϑερέχων καρπὸν ϑέεν οὐδὲ κατέκλα. v. interpr. ad Ludan. Quen.
Hist. scrib. 8. 8. p. 478. T. IV. qui in L. pro Imagg. 8. 20. p. 47.
T. IV. hunc versum usurpat, non illum homericum.
i
ORPHIC A. 423
*
ireg ueqnentes de Iphiclo sunt v. 422 — 424. de-
cem autem, quos Tzetzae in principie Operera
legerunt δὲ δὲ γεωπονίης etc. his omnibus poste-
rieres sunt v. 456 — 465. querum ultimum exci-
pit ille Ei μὲν yàg στείχῃσιν —. Sequitur erge
Maximi carmen .aut olim longe alio quam nune
decucurrime ordine, aut ab Orphei Operibus fuisse
diversem. Quanto autem ad fidem promtius est,
Maximemm complures locos ex Orpheo ad se trans-
tulisse mutato subinde ordine, quam idem poema
in codicibus ita perversum et conturbatum esse,
ut quae in uno praecederent, sequerentur in al-
tero? Deinde Tzetzae plures afferunt Orphei ver-
"85. qui perspicue ad agri culturam pertinent:
Σηκάζειν πυροὺς τε καὶ ἀστάχυας xa? ἀλωάς.
ἀνδρῶν λιχμώντων, ὅτε τε ξανϑὴ 4ημήτηρ
χρίνῃ, ἐπειγομένων ἀνέμιον, χαρπόν ve xoi ἄχνας.
in Exeg. p. 26. et ibidem
Σμήνεα δ᾽ ἐργάζοιο μελισσάων ἀδινάων |
et ad Hes. Opp. 502. τὰ ἔπη ix τῶν ᾿Ορφέως με-
τεβλήϑη. φησὶ γὰρ
Πολλαὶ δ᾽ οὐρανόϑεν καὶ ἐπαρτέες ἐκ νεφελάων
τῆμος ἐπόρνυνται φηγοῖς καὶ δένδρεσιν ἄλλοις
οὔρεσί τε σκοπέλοις τε καὶ ἀνθρώποις ἐριϑύμοις
πηγυλίδες, καὶ ἔσονται ἀμειδέες " αἱ δὲ γὰρ ὄντως
τρύουσιν καὶ ϑῆρας ἐν οὔρεσιν, οὐδέ τις ἀνδρῶν
προβλώσχειν μεγάρων δύναται κατὰ γυῖα δαμασϑ εὶς
ψύχεϊ λευγαλέῳ πάχνῃ δ᾽ ὑπὸ γαῖα μέμυκε.
quorum omnium nullus in Maximi reperitur poe-
matio. Hujus autem disputatio de temporibus
agri culturae opportunis, haud centum versuum
424 LIBER SECUNDUS,
numerum explens 456 — 543. carminis per plures,
puto, libros decurrentis exigua pars existimanda
est, quam nisi Tzetzae a ceteris avulsam lege-
runt, non potuerunt eo aberrare, ut Orphei Ge-
orgica esse putarent; nam quae illam antecedunt
et sequuntur de auspicandis doctrinis, de libera-
tione e vínculis et cetera, nihil pertinent ad ope-
ra rustica sed ad ἔργα in universum, querum
pars est γεωργία. Postremo in illo Maximi loco
et in toto ejus, quod süáperest opere, tantum-
modo lunae cum certis signis congressus, quid
boni malive afferat, explicatur; Orpheus vero ce-
terorum quoque planetarum fper singulas coeli
stationes et. cujusque conjunctionis apetelesmata
descripserat, ut Tzetzes docet: “ιὸς ὑὕὑδροχόον nt-
ριπολεύοντος μὴ πλεύσῃς. His igitur argumentis
adducor ut carmen illud, quod Tzetzae Orpheo
tribuunt, a Maximo non compositum sed exscri-
ptum multis locis et compilatum censeam["]. »
& 3.
De Dodecaeteride superest Tzetzae testimo-
nium duplex, unum in Exeg. P 127. ᾿Ορφεὺς ἐν
ταῖς “ωδεκαετηρίσιν
x*
Ὧδε γὰρ ἂν uluyor καϑαρός τε (καὶ) ἔμπλεος οἶνος
ἤδυμος εὐώδης τε᾿ καλὸν δ᾽ ἔτος ἐστὶ φυτείῃ.
alterum ad Lyc. 523. δείκνυσι δὲ xoi ᾿Ορφεὺς τὴν
[m] Versus qui in Tzetz. Exeg. p. 28. sine auctore affertur
ἢ Φαίνων δύςτλητος ἢ onc ἐγρεχύδοιμος
extatque in Maximi v. 268. fortasse Orphei est; quanquam Καταρχῶν
scriptores poetici fuerunt plures.
ORPHIC A. 425
T0UtUV διαφοράν, οὑτωσὶ ἢ λόγων ἐν amie “ωδεχα-
δτηρίσι
Ἔσται δ᾽ αὗτις ἀνὴρ ἢ κοίρανος " τύραννος [5]
ἢ. βασιλεὺς ὃς τῆμος ἐς οὐρανὴν ἵξεκοι αἰπύν.
quorum sententia a Scaligero perperam reddita ["]
perspicitur ex iis, quae Mathematicd de genesi
imperatoria praecipiunt. Manetho L. I. 277.
Ἥνίχα δ᾽ εὐχερόεσσα μέσον πόλον ἀμφιβεβῶσα
ἠέλιός Y ἐπίχεντρος ἐν ἀρσενικοῖσι τόποισι,
γεχνῶσιν βασιλῆα, ϑεὸν βροτόν ἀνθρώποισιν.
quod eodem modo Ptolemaeus tradit Tetrab. L.
IV. 45. A. ἐν ἀρσενιχοῖς ζῳδίοις ὄντων ἀμφοτέ-
oo» τῶν φώτων καὶ ἐπιχέντρων — οἱ γεννώμε-
vo, βασιλεῖς ἔσονται. et quae ad Orphei similitu-
dinem proxime accedunt, Maniliái verba de judi-
cis horoscopo:
Illum urbes et regna trement nutuque regentur
unius et coeli post terras regna manebunt, |
L. IV. 552. cf. Firmi. VIII. 19. 225. et Tzetz.
Chil. 1. 474, “ωδεχαετηρὶς τοῦ Διὸς ἃ Zoroastre
sumta extat in Geoponn. L. I. c. 12. cf. Adr. Ju-
nium de Ann. et Mens. c. II. Scaligerum ad Ma-
nil. L. II. p. 256. 291. Salmasium de Ann. Clim.
p. 238. aliosque ah Eberto allegatos in Dissert.
Sicul. T. L p. 4. Onomacriti nomen a Scaligero
(in Fragm. Chron.) in hac causa usurpatum nol
lem; nam haec astrologica carmina, Dies, Opera,
et his intertexta Dodecaeteris, sive ex aetate (6-
[a] Legitur disjunctis syllabis ἔσται Ó' αὖ τις.
[b] Is dicit apotelesma cujusdam Genethliaci esse consulti super
genesi alicujus.
/
426 LIBER SECUNDUS.
stium aeetimen&ir sive ex argumento suo omnium
recentissima videri debent. Neque tamen hoc eo
dico, quasi Graecos ante Berosum primum, ut
dicitur[*], astrenomiae doctorem, nullam Geneth-
lialogiae speciem cognitam habuisse putem[*]. He-
rodotus enim Il. 82. Aegyptiorum imventum esse
[9] Salmas. Exerc. Plin. p. 657. Menag. ad Diog. X. 93. Schnei-
der. ad Arg. 209.
(4] Simplicius in Auscult. L. II. p. 65. A. τὸ τῆς ἀστρολογίας
ὄνομα, μήπω τότε (Posidonii temporibus) τῆς ἀποτελεσματικχῆς εἰς
τοὺς Ἕλληνας ἐλθούσης, ἐπὶ τῆς νῦν καλουμένης ἀστρονομίας ἔφερον.
Kadem fortasse sensit Phavorinus, qui ap. l. . 1. disputat,
disciplinam istam Chaldaeorum tantae vetustatis non esse, quant
videri velint; quanquam fieri potest, ut haec adversus eos dixerit,
qui Zoroastris libros epotelesmatioos venditarent. Sümplicio nihil offi-
ciunt Magorum et Chaldaeorum in Graecia peregrinationes et prae-
dictiones, quae partim dubiae sunt, partim aperte fabulosae, par-
tim nullum certum istims arts indicium afferunt, velut quae Xanthus
Lydus de Magorum successione 8 primo Zoroastre usque ad regni
Persici occasum tradidisse dicitur. v. Creuzeri Fragm. ket. p. 224.
quaeque Heraclides Ponticus de Magi cujusdam cum rege Gelone
conversatione fabulatus est Strab. IT. 98. cujusmodi muka de De-
mocrito et Protagora (Philostr. V. Soph. I. 10. 494.) narrantur par-
tim nulla partini exigua fide tradita. Chaldaeos Euripidis victoriam
praedixisse Gellius refert XV. 90. sublata artis nota; Magi illius
e Socrate praesagium, quod Diogenes e subditicio Aristotelis libro
refert (v. Luzac. Lectt. Àcad. p. 83.) praeterea quod fictum est, ne
ipse quidem fabulae auctor, si quid video, ex horoscopi observatione
ductum sed ex oculis, fronte, vultu Bocratis, etoposco em
yote, conjectum videri voluit. v. Lux. p. 244. Denique nihil mo-
menti facit quod Annaeus Gaz. "Theophr. p. 621. C. Platonem dicit
τὴν τῶν Χαλδαίων χιὰ «ἰγυπτίων φιλοσοφίαν Graecise intulisse;
nec Proculi testimonium in 'Tim. IV. 285. sq. ϑαυμασιωτάτην εἷς
ναί φησιν ὁ Θεόφραστος ἐν toig χατ αὐτὸν χρόνοις τὴν τῶν Χαϊ-
ϑαίων περὶ ταῦτα ϑεωρίαν, τά τε ἄλλα προλέγουσαν καὶ τοὺς βίους
ἔχάστων καὶ τοὺς ϑανάτους καὶ ob τὰ xow& μόνον, oiov χειμῶ-
veg καὶ εὐδίας, ὥςπερ χαὶ τὸν ἀστέρα τοῦ "EouoU χειμῶνος μὲν
ἐχφανῆ γενόμενον, ψύχη σημαίνειν, χαύματα δὲ ϑέρους. πάντα d
οὖν αὐτοὺς καὶ τὰ χοινᾷ xol τὰ ἴδια προγινώσχειν ἀπὸ τῶν οὐρανίων
ἐν τῇ περὶ σημείων βίβλῳ φησίν. quae Schneiderus fragmentis libri
de signis addere potuisset. Etenim haec ad prognostica pertinent,
quorum scientia Graecis vetus et indigena fuit et ab ipso Hippocrate
celebratur. v. Coray ad Hipp. de Aer. et Locc. p. 8. eandemque arten
significat Euripides ap. Clem. Strom. I. 15. 806. ὁ Βηρύτιος Ἕρμιπ-
πος Χείρωνα τὸν Κένταυρον σοφὸν καλεῖ, ἐφ᾽ οὗ xol ὁ τὴν Τιτανο-
μαχίαν γράψας φησὶν ὡς πρῶτος οὗτος
ORPHICA ' - 487
dicit, quis mensis diesque cuique déormm conse-
cratus et quo üie quales qualique fortuna homi-
nes nascerentuf — xoi τούτοισι τῶν Ἑλλήνων οἱ
ἐν ποιήσει γενόμενοι ἐχρήσαντο. ld qui fecerint,
frustra percontamur interpretes. Hesiodus qui-
dem docet quibus diebus pueri, quibus puellae
auspicato nascantur et nubant, sed tota ejus dis-
putatio ab Aegyptiorum subtilitate longissime re- -
mota est, qui, si omnino astrologicas rationes se-
quuti sunt, sine dubio non; omnium mensium dies
eosdem natura pares statuerunt, sic ut qui unius
mensis nosset dies fatales, nosset omnium, sed
totius anni et fortasse totius dodecaeteridis sin-
gula momenta et progressus diurnos minutatim
scrutati sunt[*]. Itaque licebit suspicionem in
poetas transferre Orphicae et Pythagoricae sectae
addictos," quos in hoc quoque doctrinae genere
decreta Aegyptiorum aemulatos esse, admodum
credibile est. Eaque cogitatio animum ad Orphei
sententiam paullo ante propositam revocat.
εἴς τε διχαιοσύνην ϑνητῶν γένος ἤγαγε, deíEac
ὅρχον καὶ ϑυσίας ἱλαρὰς καὶ σχήματ Ὀλύμπου
(vid. Vossii Epp. Myth. LXX. 801.) Ἱππὼ δὲ ἡ ϑυγάτηρ αὐτοῦ, συν--
οἰκήσασα τῷ «α«ἀϊόλῳ ἐδιϑάξατο αὑτὸν τὴν φυσικὴν ϑεωρίαν (Eurip.
Fragm. Melan. XXVIL)
ἣ πρῶτα μὲν τὰ ϑεῖα προὐμαντεύσατο
χρησμοῖσι σαφέσιν ἀστέρων ἐπαντολαῖς.
Aeolus enim, ut acutiores interpretantur, tempestates non rexit sed
praedixit tantummodo ---- Jurisjurandi religionem, quam "Titanoma-
chiae auctor Chironem sanxisse refert, Hermes quoque Stob. Ecl. I.
52. 40. p. 978. inter prima vitae excolendae adminicula numerat;
bacchationes et teletas ἃ Chirone Liberum addidicisse tradit Ptole-
maeus Hepb. IV. 66.
[e] Deos, de quibus Herodotus loquitur , planetas esse e verbis.
ejus minime intelligitur. v. Mursinna de Hebd. Gentil. p. 148. in Oel-
rich. Germ, Liter. T. I.
428 LIBER SECUNDUS.
Πρῶτον μὲν πρώτῳ ἐνὶ ἤματι φαίνεται "donc
μήνη δ᾽ εἷς “Ἄρην ἐπετέλλεται᾽" layco δ᾽ ἔργων.
τήνδε γὰρ ἐξανύσασα φύσιν δίχερων ἀγναφαίνει.
αὐτὰρ ἐπὴν τρίτον ἥμαρ ἀπόπροϑεν ἠελίοιο,
πᾶσιν ἐπιχϑονίοισι φυτοσπόρου αἰτίη ἀλκῆς.
quos versus J. Scaliger de Emend. Temp. T.I
p. 10. hunc in modum corrigi vult: πρῶτα μὲν εἰ
πρώτῳ — μήνη ἔς v "Agony ἐπιτέλλεται —— τόνδε
γὰρ ἐξανύσασα --- αὐτὰρ ἐπὶ τρίτον ἦμαρ --- ita-
que interpretatur in Prolegg. p. 47. si prima
neomenia in diem Martis 1. e. feriam ter-
tiam inciderit, abstinendum ab opere,
singulis diebus singulos existimans deos yraepo-
sitos fuisse in dominio quatuor viginti horarum
Sibi succedentium ea vicissitudine, quae a Dione
Cassio exposita est. v. P. III. C. IX. ὃ. 7. Ve
rum ille locus tum uno, ut diximus, verbo mu-
tato in aliam sententiam verti, tum retenta pri-
stina lectione commode explicari potest. v. Sel-
den. de Jur. Gent. L. IIl. c. 1.
8. 4
M
Ex Ephemeride fortasse excerptus est ille
versus, quem J. Lydus asservavit p. 26. Μάρτυς
Ὀρφεὺς λέγων
^ Ἑβδόμη, ἣν ἐφίλησεν ἄναξ ἑκάεργος ᾿πόλλων [5].
[4] Affert hunc versum Bapt. Egnatius Racematt. c. XXI. 343.
in Grut. Lamp. T. I. ex Maximi Planudis libro, ut arbitror, quo se
plurimum adjutum esse in illa de dierum nominibus disputatione profi-
tetur. Nam ex eodem libro hunc locum apponit: οὗ περὶ Ζωροάστρην
καὶ ὙὙστάσπην Χαλδαῖοι xo .lyUmt(00 ἀπὶ ἀριϑμοῦ τῶν πλανήτων
τὰς ἐν ἑβδομάδι ἡμέρας ἀνέλαβον, quae verba Bivetus de Orig. Sab.
c. V. Seldenus ni. 19. 890. Martorelli de 'Theca Calam. p. 311. et,
ORPHIC A. |.— 439
quem . versum haud contendam Proculo notum
fuisse i Tim. HI. 168. ἡ μονὰς xoi ἑπτὰς ἄρι-
Üuol; νδεροί τινες" 7j μὲν μονὰς αὐτόϑεν νοῦς, ἡ
δὲ ἑπτὰς τὸ χατὼ μοῦν φῶς, xoi διὰ τοῦτο ὃ. πε-
ριχόσμιος νοῦς μοναδιχός τὸ καὶ ἑβδοματικός ἔστιν;
ὥς. φησιν ᾿Ορφεύς. 1d enim Proculus splitis sibi
argumentis ex quolibet alio Orphei loco efficere
potuit. Neque Aristobulum arbitror, si hunc ver-
sum legisset, tam luculentum testinionium prae-
termissurum fuisse eo loco, quo de septimi diei
religione disserit. v. Valcken. de Arist. p. 118.
Heraclitum autem, qui Hesiodum ob delectum
dierum reprehendit, Plutarch. Camill c. 19. Or-
pheum praetermisit, totum ejus carmen περὶ 'Hyuse-
ρῶν ignorasse, pro concesso et probato habeo.
Item ex Ephemeride sumta videntur, quae Tze-
tzes. ad v. 817. adnotavit: Ὀρφεὺς ἄλλας παρα-
δίδωσιν ἡμέρας ἀνυσίμους καὶ ἀποφράδας, ἑτέρμς
δὲ Μελάμπους. eujus carmen etiam Proculus. pro-
vocat ad v. 180. τοῦτο Ἡσίοδος ix τοῦ Μεελάμπο-
δὸς εἴληφε. φησὲ γάρ που ixeivoc, ἔμ'. πέμπτῃ ee-
᾿λήνῃ τις ἐπίορχον ὁμόσας τοσαῖρδε ἡμέραις τελδὸ-
τᾷ. ἘΠ ex his: fontibus derivata videtur quinti
diei religio, de qua Servius ad Georg. I. 217.
Quinta luce nullius. . operis. initium su-
qui multo accuratius hanc quaestionem pertraetarunt, docti Itali àd
Pitt. di Ercol. T. III. Tav. 7 Anonymo cuidam tribuunt. Sunt vero
ejusdem Lydi p. 14. cui versum Orphicum debemus. Quae is adjungit
illico: τὴν μὲν πρώτην ἡμέραν μέαν, ὡς καὶ οἱ Πυϑαγόρειοι, χαλοῦ-
i confinnat Diogenes VIIL 80. of Πυϑαγόρειοι τὴν κεφαλὴν τοῦ
χρόνου οὐχὶ πρώτην ἀλλά μίαν ὠνόμασαν. Graecos posteriores no-
men cardinale εἷς pro ordinali πρῶτος usurpasse observationum sácra-
rum scriptores docent.
430 LIBER ÉBCUNPUS.
mas; dicitur enim.hic numerus Minervae
esse consecratus, quam sterilem ese
eonstat; unde etiam omnia sterilia quin-
ta luce nata esse dieuntur, ut Orcus, Fu-
riae, Gigantes, quae nulle modo ab astrolo-
gicis suspensa sunt ratienibus. Ad celehrandam
septimi diei sanctimoniam .scxiptum est illud 'E5-
δόρη ἣν ἐφέλῃσεν, quod üt.cum Klesiedia senten-
tia “Τῇ γὰρ ᾿Ζ“πόλλωνᾳ χρυσάδρα γείνατο fura Y.
740. maximam similitudinem habet, ita a nobis
ad Orphei Ἡμέρας relatum est.. Etenim dü, . ut
Arnobíus cavillatur VIL 32. ex uteris prodeunt,
et habent dies laetos, quibus eis adscriptum est,
auram usurpare vitalem; quae epinio Aegyptiis
et Graecis|[] communis sed apud utresque di-
verse orta et habita est. A graecanica superst-
tione manavit ille versus Hom. H. in Merc. 19.
. vevodói. τῇ προτέρῃ» τῇ μιν τέχε πότνια Μαῖα,
. qui ut loeo non suo positus. notatur ἃ Criticis,
. cetera inculpatus. Nam de dei matalibus; vulee
ita creditum: Ἑρμῇ μάλιστα cim ἀριϑμῶν. 5
τϑεῤὰς ἀνάχειται" -“πολλοὲ δὲ χαὲὸ τετράδε μηνὸς
ἱσταμένου τὸν ϑεὸν ἱστοροῦσι Plutarch, Sysyap. IX.
Quaest. ΠῚ. 2. 404. Ἧ. τετρὰς ἐχομίζετο ἙἝἭ. μοῦ
xe xcd" ἕχαστον μῆνα ταύτῃ τῇ ἡμόρᾳ πλαχοῦντα,
ἀπετίϑεντο τῷ Ἑρμῇ Schol Arist. Plut. 1127.
eumque diem Hesiodus auspicatissimis adnume-
rat v. 770. |
Πρῶτον ἕνη, τετράς τε xol ἑβδόμη ἱερὸν ἦμαρ
[P] Graecos Salmasius de Ann. Clim. p. 886. cum Judaeis cem-
parat Patriarcharum natales enumerantibus.
H-
ORPHI' A. 431
nec iri prima tantum parte sed per totum men.
sem v. 797.
| περύλαξυ δὲ Svp
. τετράδ᾽ ἀλεύασθαι, pabirsis 5 ἑσταμένου. τε
ἄλγεῳ ϑυμοβορεῖν" μάλα, τοι τετελεβμκένον 7 ἥμαρ͵
et v. 810.
Bond δ᾽ oye ᾿έϑον" ^ πάντων i ἑερὸν -
quanquára idem dies ob àlias ratienis imauspica-
tus habebatur. Ambresius Hexaem. L. IV. 9.
Quomodo ergo gentiles quartum pleri-
que consueverunt caveré et inütile pu.
tant hoe numero aliquid ordiri? Lunám
quartam, si pura fuerit, neque obtusa
cornibus, dare reliquis diebus usque ad
exaetum mensem indicium serenitàtis
existimant. Nolunt igitur iisdem exor.
diis inchoare quibus serenitas inchoa-
tur* idemque Graeti veteres statuertümt, quam.
quam diversam enusam interserantes, : Photius:
Ζετράδι γέγονας; ἐπὶ: τῶν ἄλλως fWpocrtum καὲ
γὰρ τὸν Ἡρακλέα vevodds γεννηϑέντα. Εὐρυσϑεῖ
ταλαιπρῆσαι. φπιλόχορας δὲ αὐτὴν xi ἐπὶ. Ἔρ"
᾿μοῦ δύνασϑαι λέγεσθαι ἀνατεϑεῖσθϑαι δὲ τῷ Ἥρα-
xi ἐν ταύτῃ εἷς ϑεοὺς μεταβάντι" sicut Marty-
" rum natales dieuntur, quibus consemmati sumt.
Eustathius p. 1353. 5. ἀνάχειται αὐτῷ ἣ τετρὰς
ἄλλον τρόπον ἤπερ τῷ Ἡρακλεῖ, ἐξ οὗ παροιμίᾳ
τὸ ἐν τετράδι γέγονας, ἤγουν iv ἀποφράδε [s]:
[e] Hoc potissinum in quartum tertiae decadis quadrat. Etym.
: ἀποφράϑδας ol frrixol n) ἀπηγορευμένας — ὃς δὴ ἐπειχάϑας χα-.
432 LIBER SECUNDUS.
Unde Pythagoreorum pendet commentum τὸν 'Hoa-
κλέα ἀκλινῆ γεγονότα τετράδι γεγενῆσθαι, ob dei
videlicet similitudinem cum hermis. quadratis. v.
Nicomach. Arithm. IV. 24. cf. Tzetz. Chil. XII
508. Cetera, quae ad hune numerum pertinent
collegerunt Adagiorum enarratores, P. Merula
Cosm. L 22. 7. Meursius Denar. c. Vl Mei-
nekius ad Menandr. p. 110. De subsequentibus
diebus Schel. ad. Plut. l. c; ἔξω vd ὁορτῶν inpei
τινες τοῦ μηνὸς ἡμέραι νομίζονται ᾿4θήνῃσε ϑεοῖς
τισιν, οἷον νουμηνία χαὶ ἑβδόμη ᾿4πόλλωνε, τε-
τρὰς Ἑρμῇ καὶ ὀγδόη Θησεῖ[] — ἢ ἕκτη Mpré-
μιδι.ἑχάστου μηνός []. Apud Theophrastum Char.
XIV. superstitiosus ille Hermaphroditos .sues co-
rOnal ταῖς τετάρταις καὶ cale ἑβδομκάταιρ,. ubi pre
vsvágraic Coraius substituit ixra:c, quia Pythago-
ras jussit ᾿ἀφροδίτῃ ϑυσιάζειν τῇ Org. Jamblid.
V. 152. Sed quis contendat hujus praecepti ad-
etorem fastos Atticos sequutem esse potius, quam
proprias Pythagereorum rationes, qui munerum
senarium Veneri dedicarupt Procl. in Parm. p.
203. T. IV. Cous. eumque "4guovíav, γάμαν, Zv-
γίαν , οἱ Ταμηλίαν nuncuparunt? Jamblichus ipse
λοῦαι, q9írovrog toU μηνὸς τετράδα, τρίτην, δευτέραν. Plutarchus
Quaest. Rom. XXXVIII. 884. τὰς ἀποκχλίτους᾽ ἡμέρας ὡς ἀχρηματῖς |
στους υλαττόμεϑα. Hia appositum et propinquum est, qued idem
c. XXXIV 8389. ἡμέρας ddp οὔσης P apis φϑένοντος ἐϊώϑασιν
ἐναγίζειν οὗ πολλοί. unde τριαχάδας vocabadit τὴν τὰ αχοστὴν τῶν vt-
κρῶν Anecd. Bekk. p. 308. et Hemsterh. ad Luc. Dial.. Mort. I. 899.
et 'T'heod. Gaza de Mew. Att. p. 805. «t. Jovi Numeniam ita τὴν i
Plutomi consecratam fuisse affirmat.
[d] v. Corsin. Diss. XIII. 342.
[5] Antiochenses contra communem morem εν" τ septimo die
Apollinem Dianamque venerabantur Liban. Decl. T. I
ORPHIC A. | . 433
causam affert arithmeticam, additque Herculi octa-
vum diem consecratum esse a Pythagora, quia
llle, ut Homerus ait, ἠλιτόμηνος natus h. e. mense
octavo[']. Praeterea ex Athenaeo XIV. 659. C.
Μένανδρος ἐν Κόλακι τὸν τοῖς Τετραδισταῖς δια-
χογούμενον μάγειρον ἐν τῇ τῆς Πανδήμου ᾿άφρο-
δίτης ἑορτῇ ποιεῖ ταυτὶ λέγοντα apparet quartum
quoque diem Veneris sacra habuisse; nec minus
perspicue Proculus ad Opp. 798. ἡ τετάρτη ἱερὰ
᾿Δφροδίτης καὶ Ἑρμοῦ xoi διὰ τοῦτο πρὸς Ovvov-
σίαν ἐπιτηδεία [5]. Octavum Plutarchus V. Thes.
c XXXVI. Theseo tribui testatur et Neptuno, cui
Pythagorei quoque propter cognomentum ?4ogd-
λιος hunc numerum soliditatis significativum de-
dicarunt. De nono die et de decimo quinto cer-
tiores nos reddit Dionysius Art. III. 243. ubi do-
cet in orationibus genethliacis diem ipsum quo
quis natus sit, laudandi materiam praebere: si
μὲν τῇ νουμηνίᾳ, ὅτι ἀρχὴ τοῦ μηνός — εἶ δὲ
ἑβδόμῃ ἢ ἕχτῃ, ὅτι ἱεραὶ τοῖν ϑεοῖν --- ἔχοις δ᾽
ἂν περὺ τῆς ἐνάτης λέγειν, ὅτι ἱερὰ τοῦ ἡλίου —
εἰ δὲ πεντεχαιδεχάτη, ὅτι xai αὐτὴ τῆς ᾿4ϑηγᾶς.
Vicesimus rursus Apollini sacer fuit. v. Etym. s.
Εἰχάδιος.ς Minervae natalis sub finem mensis ce-
lebratus et ipsa, ut nonnullis visum, Τριτογέγης
[f] Similiter Apollo ob septimi diei religionem septimo mense na-
tus dicitur Schol, Callim. H. in Del. 251.
80. Nuptiis ineundis interlunium aptum declarat Proculus ad v.
80. .4ϑηναῖοι τὰς πρὺς σύνοδον ἡμέρας ἐξελέγοντο n oc γάμους καὶ
τὰ τὸ Gc. ἐτέλουν. Plenilunium Dio Chrys. VII. ποιήσομεν
τοὺς γάμους αν» ἀγαϑὴν ἐπιλεξάμενοι, ὅταν μὴ μικρὸν ἢ ἢ τὸ σε--
λήνιον. Pide Aonpits et Euripidis testimonia collegit Martin. Var.
Lect. L c. 14.
28
434 . LIBER SECUNDUS. |
cognominata ὅτε ἐγεννήθη τῇ τρέτῃ φϑίνοντος, ὡς
xoi ᾿4ϑηναῖοι ἄγουσι Ánecd. Bekk. p. 307. quaa-
quam primae quoque et secundae decadis dies
tertii deae sacri fuisse dicuntur Schol. Iiesiod.
Opp. 718.
δ. 5.
Haec breviter percurri, quia in Orphei quo-
que Diebus plurium deorum natales enumeratos
esse suspicabar. In universum autem sic statuo
eum diem cujusque dei natalem creditum esse,
quo die solemnia ejus cum maxima cerimonia
celebrarentur, velut Apollinis septimum, non quia
Sol septem errantium dux et princeps idemque
Apollo existimaretur, ut vulgo sumitur [*] sed pro-
pter Thargelia, Pyanepsia, Carnea aliaque sacra
in hunc diem cumulata; cujus. rei rationem si
quis alte a coelo arcessere inclinet, ante omnia
viderit an ceterorum deorum tempora festa coeli
siderumque conversionibus adaptare possit. Item
{ Pertritus est Proculi locus in Tim. III. 200. ᾿“πόλλωνι τὴν
ἑπτάδα ἀνεῖσαν ὡς συνέχοντι πάσας τὰς συμφωνίας — καὶ éfdoua-
γέταν ἐκάλουν, καὶ τὴν ἑβδόμην τοῦ ϑεοῦ ἱερὰν ἔλεγον. Τῇ yu
Ἀπόλλωνα χρυσάορα γείνατο «Δητώ. quo loco qui ἑβδομαγένην e Plu-
o reponunt, jure reprehenduntur ἃ Valekenario Diatr. 115. sed
ad barbaros hic accusativus relegandus non erat, ró» εὐχέρην legitur
in Annae Alex. L. XV. 468. D. εὐσέβην Augustin. Civ. X 1. quod
Aeolensibus tribuit Gramm. Bekk. Anecd. p. 1233. v. Intpr. ad Thom.
M. p. 424. Ἑβδομαγέτας autem dicitur Apollo, quia sacris ejus
septem pueri totidemque puellae pompam ducebant. Non minus fortui-
tum est, quod dies quartus Mercurio dedicatus idemque in cyclo die-
rum hebdomadico seu planetario ab eo denominatus est jam primis
Ecclesiae seculis. Clemens Strom. VII. 744. ἡ τετρὰς Ἑρμοῦ, ἢ πα-
θασκευὴ Ἀφροδίτης ἐπιφημίζεται. Augustin. in P XCIH. p. 751.
* V. Bened. tertia sabbati feria, quem diem Martia vo-
cant — quarta feria, qui Mercurii dies dicitur a page
nis et a multis Christianorum.
; ORPHIC A. 435
Minervae diem tertium, quia Panathenaea: mense
Hecatombaeone, ut Proculus dicit, τῇ τρίτῃ ἅπι-
évroc instaurabantur["], quapropter μηνῶν φϑινά-
δὲς ἡμέραι huie deae sacrae vocantur Eur. Heracl.
779. Panathenaeorum autem dies principalis di-
éitur 7ενέϑλιος ᾿4“ϑηνᾶς Athen. ΠῚ. 98. B. sieut
Vestalia Ἑστίας Πρυτανίτιδος γενέϑμα IV. 150.
D. Dianae solemnia γενέϑλια ᾿ἀρτέμιδος Arrian.
de Venat. c. XXXIV. et similiter ceterorum deo-
rum dies natales ἃ Graecis celebratos esse con-
tendi petest, quanquam indicia nee crebra sunt
nec repertu facilia. Alexander Aphrod. ad Me-
taph. L. XII. 36. p. 199. b. viri sapientes —
conventus et commissationes instituere
volentes, fabulas commenti sunt, Jovem
exempli causa ex Rhea hodie fuisse pro-
genitum ac idciíréo pium esse ut omnes
conveniant deique natalem diem agant
atque simul epulentur. Statius Theb. II. 71.
Thebanss narrat Bacchi diem natalem festum ha-
buisse: tunc forte dies noto signata To-
nantis fulmine, quum te, tener Euie, par-
tus transmisere.patri; Tyriis ea causa
colonis insomnem ludo certatim educere
noctem suaserat. De Minerva Mela I. 7. pa-
lus Tritonis, unde Minervae cognomen
inditum est, ut incolae arbitrantur, ibi
genitae; faciuntque aliquam fidem, quod
quem natalem ejus putant ludicris vir-
ginum celebrent; quos ludos Herodotus: non
' [v] v. Larcher. ad Herod. V. 56. p. 251. T. IV. -
& 28 *
436 LIBER SECUNDUS.
. ignorat, de die natali tacet. Romanis quidem,
qui de coelestium ortu .et progenie nihil a majo-
ribus traditum habebant, familiare fuit, diem, quo
templum cujusdam deorum dedicatum erat, na-
talem ejus dicere et anniversaria celebrare me-
moria. Lactantius Institt. VI. 20. 821. ludorum
celebrationes deorum festa sunt, si qui-
dem ob natales eorum aut templorum
novorum dedicationes sunt constitutae.
Festus p. 228. Martias Calendas matronae
celebrabant, quod eo die Junonis Luci-
nae coli coepta sit. Idem. p. 459. Rustica
Vinalia faciebant, quod eo die aedes ei
dedicata est; idemque de Portumnalibus, Martiis
aliisque dicitur solemnibus. v. Dio Cass. LX. 5.
Varro d. L. L. V. 3. 47. dies autem, quo aedes
dedicata, dei incolentis natalis habitus et in Fa- -
stos relatus est. v. Ovid. F. III. 811. 837. Turneb.
Adv. IL 17. Selden. de Synedr. III. 14. 1780.
Burmann. ad Anthol. V. Ep. 79. 1n Graecia vero
antiqua nullum hujus denominationis exemplum
succurrit, nisi ad Comicorum quasdam poetarum
fabulas provocare libeat, quales sunt Palaephati
Τοναὶ ᾿Αρτέμιδος, Hermippi ᾿4“9ϑηνᾶς yoveí, Are-
rotis Πανὸς yovoí, quo titulo etiam Philisci fa- -
bula fuit, tum duo Polyzeli dramata, unum Zw- .
γύσου γοναί, alterum Μουσῶν, Philisci. ᾿“πόλλω-
vog καὶ "Ἀρτέμιδος γοναί, ejusdem et Nicophontis
"qoodtrus γοναί, Timesithei Ζηνὸς γοναί. Her-
mippi quidem fabulae Heerenius ad Stob. Ec.
T. I. 239. Minervae oxtum, quem poetae tradi-
ORPHIC A. | —— 437
dere, subjectum fuisse putat; neque erit facile,
cui non ad primam hujus elogii mentionem haec
cogitatio incidat, si praesertim meminerit, picto-
res et poetas['] deorum non modo nuptias et
amores sed natales quoque exsequutos esse, unde
Comids mukiplex jocandi materia. Sed haeret
haec conjectura, tanquam in scopulo, in Polyzeli
fabula; nam de Musarum partu quemodo comoe-
dia nasci pessit, vix invenias, neque intelligitur
facile, qua ratione Philisco in una fabula Ἑρμοῦ
χαὶ L4qoodírgs γοναί, amborum deorum :ertus
longe diversos includere licuerit. Hujus vero dif-
ficultatis haud aliud suffugium erit, quam ut has
fabulas a solemnibus denominatas putemus, quo-
rum imaginem repraesentarent imitandis convi-
viis, pervigiliüis aliisque ludicris, quae ad animi
requietem delectationemque quaeruntur. Nam in
hoc quoque argumento Comicos multum operae po-
suisse ostendunt Menandri. et. Theopompi fabulae
"4qpodícis inscriptae, ejusdem Menandri Κόλαξ,
qua Veneris Pandemi[*] diem festum descripsit,
[5] Alcaeus Vulcani et Mercurii γονάς cecinit Menand. de En-
com. VII. p. 48. 'Fimotheus Semelae dóivec. Palaephatus, poeta epi-
cus, filius Actaei et Bius (Βοιοῦς, puto) ᾿“πόλλωνος καὶ ᾿ἀρτέμιδος
γονάς scripsisse dicitur Suid. idemque argumentum tractavit Philam-
mon; in picturis Mercurii et Minervae natales describit Philostratus.
Iconn. I. 26. II. 27. Hinc exemplum ad homines translatum. Menip-
pus scripsit P'ovàó Ἐπικούρου καὶ τὰς ϑρησχευομένας ὑπὶ αὐτῶν εἰχά--
(ac Dige. V. Men. 8. 86.,
[1] Permale nonnuli Vulgivàgam interpretantur, quo nomine nun-
quam dicta est dea. Nec Pandemus significatur ab Eugraphio ad Te-
rent. Eun. I. 2 Menander aperte dicit meretrices juxta
domum suam vel in atrio solitas habere aram Veneris
vulgariae, cui quotidie sacrificarent, sed vel ᾿Δῳροδίτη
Πόρνη., quo nomine Abydi culta est, vel “Ἑταίρα Athen. XIII. 31. cf.
Kuester. ad Hesych. s. Ἑταίρας.
438 LIBER SECUNDUS.
Eupolidis drama Νουμηνίαι in Acharnensium di-
dascalia nominatum, Παννυχίς Callippi, Eubuli,
Hipparchi et Alexidis[*], Lucii Afranii et Quintii
Attae Megalesia, ejusdem Afranii et Laberii
Compitalia['], L. Pomponii Calendae Mar-
tiae, quam fabulam graecus poeta "ocio inscri-
pturus. fuisset vel Ἥρας γενέϑλια. Casaubonus
eerte Antiphanis fabulam unam eandemque duplex
elogium habuisse putat ᾿“φροδίσια et ᾿“φροδίτης
yovoí ad Athen. X. 449. B. idemque hujus poe-
tae verba IIL. 113. D. ἄρτους — οὗς δὴ yovoic
Θεαρίων ἔδειξε, sic interpretatur, quos panes
Theario Panathenaeis edidit De his
omnibus est, qui nos accuratius edocere possit,
Meinekius.
f
| Car. II.
4 ια ϑῆ και.
& 1.
Justinus Cohort. p. 15. C. (c. XV. 77. Grab)
Orpheum, Homerum atque Solonem affirmat quum
in Aegypto Mosaicis se ingurgitassent libris, er-
rorum, quibus innati et innutriti erant, pertaesos
veramque doctrinam amplexos esse: Ὀρφεὺς ὁ
τῆς πολυϑεότητος ὑμῶν πρῶτος διδάσκαλος γεγο-
[6] Pannychia, est etiam nomen proprium; sed de una muliere tot.
fabulas seriptas esse credi non potest.
[f] Eberhardt Ueber den Zustand der schónen Wis-
sensch. b. d. Rómern p. 70. fabulas illas Megalesiis οἱ Compitali-
bus in scenam commissas et ab hoc nomen adeptas esse putat.
ORPHIC A. 439
γὼς πρὸς τὸν υἱὸν Μουσαῖον καὶ τοὺς λοιποὺς
γνησίους ἄἀκροατὸς ὕστερον περὶ ἑνὸς καὶ μόνου
ϑεοῦ χηρύττει λέγων οὕτως
Ι. Φϑόγξομαι οἷς ϑέμις ἐστί, ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι [5]
πάντες ὁμῶς" σὺ δ᾽ ἄκουε φαεςφόρου ἔκγονε ἸΠήνης
Movgai * ἐξερέω γὰρ ἀληϑέα" μηδέ σε τὰ πρὶν
ἐν στήϑεσσι φανέντα φίλης αἰῶνος ἀμέρσῃ,
9 εἰς δὲ λόγον ϑεῖον βλέψας τούτῳ προςέδρευε
ἰϑύνων κραδίης νοερὸν κύτος, εὖ τ' ἐπίβαινε["]
ἀτραπιτοῦ, μοῦνον δ᾽ ἐςόρα κόσμοιο ἄνακτα.
εἷς ἐστ᾽ αὐτογενὴς, ἑνὸς ἔκγονα πάντα τέτυκται,
ἐν δ᾽ αὐτοῖς αὐτὸς περιγίγνεται [5], οὐδέ τις αὐτὸν
10 εἰςοράα ϑνητῶν᾽ αὑτὸς δέ γε πάντας ὁρᾶταϊ[Ἀ].
οὗτος δ᾽ ἐξ ἀγαθοῖο κακὸν ϑνητοῖσι δίδωσι
καὶ πόλεμον κρυόεντα xol ἄλγεα δακρυόεντα [5]
᾿
[8] Βεβήλοις πᾶσιν ὁμοῦ Gesnerus edidit contra quam apud Ju-
sünum legitur. Βεβήλοις exhibent 'Theodoret. Serm, |. p. 478. B.
483. A. 'Therapeut. I. 723. et codices aliquot Tatiani Or. c. Graec. c.
IV. p. 644. et Clementis in Cohort. |
[P] Εὖ δ᾽ ἐπίβαινε Cyrillus; idem in v. 8. εἷς δ᾽ ἔστ᾽ — Theo- -
doretus 'T'herap. II. 491. A. (p. 736. T. IV. Schulz.) εἷς ior αὐτο--
ytvijg, αὐτοῦ δ᾽ ὑπὸ πάντα τελεῖται.
[5] Ceteri περινίσσεται. Eusebius de Laud. Constant. I. p. 719.
ὁ ἐπὶ πάντων xol διὰ πάντων χαὶ ἐν πᾶσιν ἐπιπορευόμενος. ef. XII.
τ ^ | |
[8] Sibyll. Orac. L. II. 11."
Εἷς ϑεός ἔστε μόναρχος ἀϑέσφατος αἰϑέρι ναίων,
αὐτοφυὴς, ἀόρατος, ὁρῶν μόνος αὐτὸς ἅπαντα.
εἰ L. I. v. 10.
Eig ϑεὸς, ὃς μόνος ἄρχει ὑπερμεγέϑης, ἀγένητος,
παντοχράτωρ, ἀύρατος, ὁρῶν μόνος αὐτὸς ἅπαντα.
αὐτὸς δ᾽ οὐ βλέπεται ϑνητῆς ὑπὸ σαρχὺς ἁπάσης.
et L. IV. v. 12,
"Oc καϑορῶν ἅμα πάντας Um οὐδενὸς αὐτὸς ὁρᾶται.
[e] Sibyll. Prooem. p. 155. (et L. III. 264.)
Τοῖς ἀγαϑοῖς ἀγαϑὸν προφέρων πολὺ μείζονα μισϑόν,
τοῖς δὲ κακοῖς ἀδίκοις δὲ χόλον χαὶ ϑυμὸν ἐγείρων
xol πόλεμον καὶ λοιμὸν ᾿δ᾽ ἄλγεα δαχρυόεντα.
Verba illa ap. Plat. Rep. II. 879. D. ὡς ταμίας ἡμῖν Ζεὺς ἀγαθῶν
tt χαχῶν τε τέτυκται, non Homeri sunt, sed illius . ἄλλον ποιητοῦ.
Dio Chr. Or. XH. 381. Ζεὺς εἰρήνης χαὶ πολέμου ταμίας. Hom. ll.
IV. 84. ταμίης πολέμου. |
/
440 LIBER SECUNDUS.
οὐδέ τις ἔσϑ᾽ ἕτερος χωρὶς μεγάλου βασιλῆος.
αὐτὸν δ᾽ οὐχ ὁρόω" περὶ γὰρ νέφος ἐστήρικται.
15 πᾶσιν γὰρ ϑνητοῖς ϑνηταὶ κόραι εἰσὶν ἐν ὄσσοις,
ἀσϑενέες δ᾽ ἰδέειν Ila τὸν πάντων μεδέοντα.
οὗτος γὰρ χάλκειον ἐς οὐρανὸν ἐστήρικται
χουσέῳ svi ϑρόνῳ᾽ γαίης δ᾽ ἐπὶ ποσσὶ βέβηκε [ἢ
χεῖρά τε δεξιτερὴν ἐπὶ τέρματος ὠκχεανοῖο [£]
20 πάντοϑεν ἐκτέτακεν" περὶ γὰρ τρέμει οὔρεα μακρὰ
καὶ ποταμοὶ πολιῆς τε βάϑος χαροποῖο ϑαλάσσης.
καὶ αὖϑις ἀλλαχοῦ που οὕτως λέγει
IL. Εἷς Ζεὺς, εἷς 2di0nc, εἷς Ἥλιος, εἷς Διόνυσος,
εἷς ϑεὸς ἐν πάντεσσι" τί σοι δίχα ταῦτ᾽ ἀγορεύω;
καὶ ἐν τοῖς “Ὅρχοις οὕτως
ΠῚ, Οὐρανὸν δρκίζω os ϑεοῦ μεγάλου σοφοῦ ἔργον
αὐδὴν δρκίζω σε πατρὸς, τὴν φϑέγξατο πρῶτον
ἡνίχα κόσμον ἅπαντα toig στηρίξατο βουλαῖς.
De secundo et tertio loco alias; primum omissis
duobus principalibus versibus idem producit Ju-
stinus in Monarch. p. 104. s. Cap. III. 150. '0-
φεὺς ὃ παρειςάγων τοὺς τριαχοσίους ἑξήκοντα Je-
οὗς, ἐν τῷ Διαϑῆκαι ἐπιγραφομένῳ βιβλίῳ, ὅπότε
μετανοῶν ἐπὶ τούτῳ φαίνεται, ἐξ ὧν γράφει Μου-
Go? ἐξερέω γὰρ — et cetera usque ad χαροποῖο
ϑαλάσσης, nihil immutato orationis contextu nisi
quod v. 13. μεγάλοιο ἄνακτος Scripsit. Totum locum
[f] Haec scriptura, quae etiam in postremo Clementis loco tran
lucet ex mendosa lectione Ed. Florent. γαέη τε ὕπο — praestat alteri
γαίη δ᾽ ὑπὸ — vel, ut Cyrillus, γαίῃ δ᾽ ἐπὶ. Praepositionis anastro-
phen notavit Hermannus.
[6] Χεῖρα dà — Clemens p. ?25. ἐπὶ τέρματα ᾿Ωχεανοῖο Cyril-
lus. Conferendi huic loco Éüibyllae versus I. p. 171. ᾿
Εἰμὲ à" ἐγὼ ὃ ἑών, σὺ δ᾽ ἑνὲ φρεσὶ σῆσι νόησον.
οὐρανὺν ἐνδέδυμαι, περιβέβλημαι δὲ ϑάλασσαν,
γαῖα δέ μοι στήριγμα ποδῶν, χέχυται περὶ σῶμα
ἀήρ, ἠδ᾽ ἄστρων μὲ χορὸς περιδέδρομε πάντῃ.
ORPHICA. |. 44}
apposuit Cyrillus c. Jul. L. 1. p. 25. haec prae-
fatus: Ὀρφέα τὸν Ol&ygov δεισιδαιμονέστατόν qa-
σι γενέσθαι τῶν ἄλλων — qoc δὲ xai ὕμνους
τοῖς ψευδωνύμοις ἐξυφῆναι ϑεοῖς --- εἶτα τῶν ἕαυ-
τοῦ δογμάτων κατεγνωχότα συνέντα ve ὅτι uoyov-
οὐχὶ τὴν ἁμαξιτὸν ἀφεὶς ἐν ἐχβολῇ γέγονε τῆς
εὐθείας ὁδοῦ μεταφοιτῆσαι πρὸς τὰ βέλτιστα καὶ
τοῦ ψεύδους ἀνϑελέσϑαι τὴν ἀλήϑειαν, φάναι τε
οὕτω περὶ ϑεοῦ
Φϑέγξομαι οἷς ϑέμις ἐστί" ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι
πάντες ὁμῶς" σὺ δ᾽ ἄκουε φαεςφόρου ἔκγονε Mzvgc.
8616 ad v. 10. αὐτὸς δέ γε πάντας δρᾶται qui-
bus addit: xoi us9" ἕτερα πάλιν
Αὐτὸς γὰρ χάλκειον ἐς οὐρανὸν ἐστήρικται
et quatuor insequentes versus.
Idem carmen Aristobalus apud Euseb. Pr. Ev.
XIII. 12. p. 664. multis partibus auctius exhibet: ἢ
Ὀρφεὺς ἐν ποιήμασι τῶν χατὰ τὸν ἱερὸν λόγον
αὐτῷ λεγομένων οὕτως ἐχτίϑεται περὶ τοῦ διακρα-
τεῖσϑαι ϑείᾳ δυνάμει τὰ πάντα. καὶ γενητὰ ὑπάρ-
xev. xai ἐπὶ πάντων εἶναι τὸν ϑεόν
IV. Φϑέγξομαι οἷς ϑέμις ἐστί ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι
φεύγοντες δικαίων ϑεσμοὺς, ϑείοιο τεϑέντος
. πᾶσι νόμου" σὺ δ᾽ ἄκουε φαεςφόρου ἐγγονε ήνης
IMovoai'* ἐξερέω γὰρ ἀληϑέα. μηδέ σε τὰ πρὶν ᾿
9 ἐν στήϑεσσι φανέντα φίλης αἰῶνος ἀμέρσῃ,
εἷς δὲ λόγον ϑεῖον βλέψας τούτῳ προςέδρευε
ἰϑύνων κραδίης νοερὸν κύτος" εὖ δ᾽ ἐπίβαινε
. ἀτραπιτοῦ, μοῦνον δ᾽ ἐςόρα κόσμοιο τυπωτὴν
ἀϑάνατον" παλαιὸς δὲ λόγος περὶ τοῦδε φαείνει.
10 εἷς ἔστ᾽ αὐτοτελὴς, αὐτοῦ δ᾽ ὑπὸ πάντα τελεῖται,
ἐν δ᾽ αὐτοῖς αὐτὸς περινίσσεται, οὐδέ τις αὐτὸν
/
442 )J LIBER SECUNDUS.
εἰςτοράα ψυχῶν ϑνητῶν, νῷ δ᾽ εἰςοράαται.
αὐτὸς δ᾽ ἐξ ἀγαθῶν ϑνητοῖς κακὸν οὐκ ἐπιτέλλει
ἀνθρώποις " αὐτῷ δὲ χάρις καὶ μῖσος ὀπηδεῖ
15 καὶ πόλεμος καὶ λοιμὸς ἰδ᾽ ἄλγεα δακρυόεντα.
οὐδέ τις ἔσϑ᾽ ἕτερος" σὺ δέ κεν ῥέα πάντ' ἐςορήσαις [δ]
αἴ κεν ἴδῃς αὑτόν" πρὶν δή ποτε δεῦρ᾽ ἐπὶ γαῖαν,
τέκγον ἐμὸν, δείξω σοι, ὅὁπηνέκα δέρχομαε αὑτοῦ
ἴχνια καὶ χεῖρα σετιβαρὴν κρατεροῖο ϑεοῖο.
20 αὐτὸν δ᾽ οὐχ ὁρόω" περὶ γὰρ νέφος ἐστήρικται
λοιπὸν ἐμοί" στᾶσιν δὲ δέκα πτυχαὶ ἀνθρώποισι [i]
οὐ γάρ κέν τις ἴδοι ϑνητῶν μερόπων χραΐνοντα
εἶ μὴ μουνογενής τις ἀποῤῥὼξ Φύλου ἄνωϑεν [1]
Χαλδαίων" ἴδρις γὰρ ἔην ἄστροιο πορείης
25 καὶ σφαίρης κίνημ᾽ ἀμφὶ χϑόνα ὡς περιτέλλει
κυκλοτερές γ᾽ ἐν ἴσῳ κατὰ σφέτερον κνώδακα.
πνεύματα δ᾽ ἡνιοχεῖ περί Y ἠέρα καὶ περὶ χεῦμα
νάματος" ἐκφαίνει δὲ πυρὸς σέλας ἰφιγενήτου, |
αὐτὸς δὴ μέγαν αὖϑις ἐπὶ οὐρανὸν ἐστήρικται
30 χρυσέῳ tivi ϑρόνῳ᾽" γαίη δ᾽ ὑπὸ ποσσὶ βέβηκε,
χεῖρα δὲ δεξιτερὴν ἐπὶ τέρμασιν ὠκεανοῖο
ἐκτέτακεν. ὀρέων δὲ τρέμει βάσις ἔνδοϑι ϑυμῷ [1
οὐδὲ φέρειν δύναταε κρατερὸν μένας. ἔστι δὲ πάντως
αὐτὸς ἐπουράνιος καὶ ἐπὶ χϑονὶ πάντα τελευτᾷ
᾿.85δ ἀρχὴν αὐτὸς ἔχων καὶ μέσσον 208 τελευτὴν [P],
[hb] Haec sic scribenda videntur σὺ dé xc» δέα πάντ᾽ ἐςαϑρήσαις
πρίν xev ἴδης αὐτόν" πλὴν δή ποτὲ — cuncta prius videbis
quam deum; sed monstrabo tibi ejus vestigia.
[1] Hermannus probabiliter correxit πᾶσιν pro στᾶσιν. Licet etiam
ἐνεστᾶσιν intersitae sunt, sed puto hanc potiws fuisse Orphei
sententiam λεπτὸν» ἐμοὶ (uiv) πᾶσιν δὲ δέχα ztvuyol ἀνθρώποισιν.
[k] Johann. Evang. I. 18. 36» οὐδεὶς ἑώρακεν εἰ μὴ ὁ μονογε-
νὴς υἱὸς. Orpheus Abrahamum significat. v. Grotii notam in Fabr.
Pseudep. V. 'T. p. 368. T. II. Chr. Worm. Antiqq. Hebr. p. 94.
[1] "Evdo39« ϑυμοῦ Clemens, 'Theodoretus ϑυμῷ. In seq. pro
οὐδὲ codex Clement. οὔτι. Pro πάντως Clem. et '"Theodoret. πάντη,
et in seq. χϑόνα in accusativo. |
[m] Clementis Codd. et Ed. Florent. ἀρχὴν αὐτὸς ἔχων χαὶ μ΄
σων ἠδὲ τελείων. P quo nunc μέσσατον ἠδὲ τελευεὴν editum. Euse-
bius XIII. 13. 685. Clementis locum transscribens ἅμα χαὶ μέσον ἠδὲ
τελευτὴν. . 'T'heodoretus II. 491. B. μέσσην ἠδὲ τελευτήν.
^
ORPHIC A. 443
ὡς λόγος ἀρχαίων, ὡς ὑλογενὴς διέταξεν [5]
ἐχϑεόϑεν γνώμαισι, λαβὼν κατὰ δίπλακα ϑεσμόν.
ἄλλως οὐ ϑεμιτὸν δὲ λέγειν" τρομέω δέ γε γυῖα [5]
ἐν νόῳ. ἐξ ὑπάτου κραΐίνει περὶ πάντ᾽ ἐνὶ τάξει.
40 ὦ τέκνον, σὺ δὲ τοῖσι νοοῖσι πελάζεο, γλώσσην
εὖ μάλ᾽ ἐπικρατέων" στέρνοισι δὲ ἔνϑεο φήμην [Ὁ]
Totum Justini fragmentum praeter ultimum ver-
sum Clemens diversis inseruit locis, quae ad hunc
ordinem dirigi possunt. Primos decem versus in
Cohort. c. VII. p. 63. (p. 48.) Ὀρφεὺς μετὰ τὴν
τῶν ὀργίων ἱεροφαντίαν καὶ τῶν εἰδώλων τὴν ϑεο-
λογίαν παλινῳδίαν ἀληϑείας εἰςάγει τὸν ἱερὸν ὄν-
τως, ὄψέ ποτε ὅμως δ᾽ οὖν, ἄδων λόγον
V. Φϑέγξομαι οἷς ϑέμις ἐστί" ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι
πάντες ὁμῶς. σὺ δ᾽ ἄχουε φαεςφόραυν ἔχγονε Ἰἤήνης
Movoai *. ἐξερέω γὰρ ἀληϑέα μηδέ σε τὰ πρὶν
ἐν στήϑεσσι φανέντα φίλης αἰῶνος ἀμέρσῃ.
δ εἷς δὲ λόγον ϑεῖον βλέψας τούτῳ προςέδρευε
ἰϑύνων χραδίης νοερὸν κύτος" εὖ δ᾽ ἐπίβαινε
ἀτραπιτοῦ᾽ μοῦνον δ᾽ ἐςόρα κόσμοιο ἄνακτα
ἀϑάνατον. |
εἶτα ὑποβὰς διαῤῥήδην ἐπιφέρει
Εἷς ἔστ᾽ αὐτογενὴς, ἑνὸς ἔκγονα πάντα τέτυκται,
10 ἐν δ᾽ αὐτοῖς αὐτὸς περινίσσεται, οὐδέ τις αὑτὸν
εἰςοράα ϑνητῶν, αὐτὸς δέ γε πάντας δρᾶται.
[8] Ὑδογενής vere corrlgunt Scaliger Emm. in Fr. VIII. Casau-
bonus ad Athen. p. 180. Jablonski Opusc. T. II. p. 155. v. ad He-
sych. s. ὕδος.
[90] Euseb. p. 687. ἀλλ᾽ ov μὲν ϑεμιτόν.
[P] Hunc locum Camperius Simphorianus in 'Theol. Orph. L. I.
€. 6. et Ficinus Epist. L. XI. p. 934. latinis reddiderunt versibus non
ineleganter pro ista aetate sed paulo liberius: '
Vos, qui virtutem colitis, vos ad mea tantum
dicta aures adhibete animosque intendite vestros.
Contra qui sanctas leges contemnitis, hinc vos
effugite et procul hinc, miseri, procul ite profani etc.
444 LIBER SECUNDUS.
Undecimus expromitur in Strom. V. 14. 725.
Αὐτὸς δ᾽ ἐξ ἀγαθοῖο κακὸν ϑνητοῖσι φυτεύει,
καὶ πόλεμον κρυόεντα καὶ ἄλγεα δακρυόεντα.
Tertius decimus ibidem p. 727.
Οὐδέ τις ἔσϑ' ἕτερος χωρὶς μεγάλου βασιλῆος
Cujus modi sententiae multae non solum apud
Judaeos et Christianos leguntur .sed. etiam extrin-
secus affluunt[*]. Sequentes versus exhibet in Co-
hort. 1. c. et Strom. V. 12. 693. Ὀρφεὺς ὃ ϑεο-
λόγος, &vreüOsv ὠφελημένος, εἰπὼν
15 Εἷς ἔστ᾽ αὐτοτελὴς, ἑνὸς ἔκγονα πάντα τέτυκται,
ἢ πέφυκεν, γράφεται γὰρ xai οὕτως, ἐπιφέρει
| Οὐδέ τις αὐτὸν
εἰςοράα ϑνητῶν, αὐτὸς δέ γε πάντας δρᾶται.
σαφέστερον δὲ ἐπιλέγει |
Αὐτὸν δ᾽ οὐχ δρόω, περὶ γὰρ νέφος ἐστήρικται...
πᾶσιν γὰρ ϑνητοῖς ϑνηταὶ κόραι εἰσὶν ἐν ὄσσοις
20 μικραὶ, ἐπεὶ σάρκες τε καὶ ὀστέα ἐμπεφύασι.
. qui versus ad unum omnes Justini fragmento con-
tinentur ordine eodem sed .mutatis hic illic. ver
bis sententiisque, ut fieri solet in diversis ejus
dem libri recensionibus. Sed interjectis aliquot
paginis Clemens a Justino deflectit allatoque Theo-
['] Didymus de Trin. III. 2. 322. οἱ Ἕλληνες
Εἷς ϑεὸς ἔστιν ἄναξ πανυπέρτατος, αὐτὸς ἁπάντων
xal γενέτης πάμπρωτος ἔφυ καὶ ῥίζα καὶ ἀρχή.
et paulo post p. 828. .
«Αὐτὸς πάντα φέρει ϑεὸς ἄμβροτος, αὐτὸς ἑαυτοῦ
καὶ γενέτης καὶ δίζκα πέλει καὶ τέρμα xoi υἱός.
et c. 21. 402. idem vocatur:
| exi πηγή τε ζωῆς καὶ ὑπείροχον εὖχος
χαὶ χράτος ἠδὲ βέη xci ἰσχύος ἄφϑιτος ἀλχή
xal δίναμις 'χρατερὴ καὶ ἀμφιέλιχεος ἀνάγχη .
quae ab Orphicis vix internosci possunt.
/
ORPHICA. 445
eine quodam loco p. 723. eosdem, quos paullo
; producit versus: ὃ δὲ αὐτὸς ᾿Ορφεὺς xoi
ταῦτα λέγει Eig δὲ λόγον Osiov Usque ad ex-
temum dOdvocvo»[13], deinde sie pergit αὖϑις
δὲ περὶ τοῦ ϑεοῦ ἀόρατον αὐτὸν λέγων, μόνῳ
γνωσθῆναι ἑνί τινί φησι τὸ γένος Χαλδαίῳ, εἴτε
τὸν ᾿Ἵβράαμ λέγων τυῦτον εἴτε καὶ. τὸν υἱὸν τὸν
(sic) αὐτοῦ διὰ τούτων
Εἰ μὴ μουνογενής τις ἀποβῥὼξ Φύλου ἔνωϑεν
“Χαλδαίων iügig γὰρ ἔην ἄστροιο πορείης"
καὶ σφαίρης κίνημ᾽ ἀμφὶ χϑόνα ὡς περιτέλλει
κυχλοτερὲς ἐν ἴσῳ τε κατὰ σφέτερον κνώδακα.
25 πνεύματι δ᾽ ἡνιοχεῖ περί T ἤέρα καὶ περὶ χεῦμα.
εἶτα, οἷον τὸ ὃ οὐρανός μοι ϑρόνος, ἡ δὲ
γῆ ὑποπόδιον τῶν ποδῶν μου, ἐπιφέρει
n «ἀὐτὸς δ᾽ αὖ μέγαν αὖϑις ἐπὶ οὐρανὸν ἐστήρικται
et sex sequentes versus qui sunt apud Aristobu-
lum v. 30.—35. sed horum postremo
Mox?» αὐτὸς ἔχων xol μέσσον ἠδὲ τελευτὴν
omissis duobus ab Aristobulo subpositis adjicit
septimum | |
"ug. οὗ ϑεμιτόν σε λέγειν" τρομέω δέ τε γυῖα
ἐν νόῳ, ἐξ ὑπάτου xgalvt
χαὶ τὰ ἐπὶ τούτοις. Clemens igitur viginti ver-
, quos N. 1. ex Justino attulimus, affert eos-
dem, omisso primo et vicesimo xoi ποταμοί, qui
ordine postremus est. Ex quadraginta et uno
Aristobuli senariis causae suae adhibet viginti
quinque integros ['] in nonnullis discrepans et.
[4] Hoc loco pro ἐθύνων κχραδίης legitur εὐθύνων.
[5] Versum XXII. οὐ γάρ κέν τις ἴδοι non recitat quidein ille,
M
bj
446 LIBER SECUNDUS.
trium versuum partem primam, noni, dedmi
sexti et tricesimi noni; plane omittit versus un-
decim Il. XI. XVIL XIX. XXI. XXVIII XXXV.
XXXVI XXXVII. XL. XLI. Àc leviorum qui-
dem in recitandis iisdem versibus discrepationum
duae afferri possunt causae; una librorum diver-
sitas, cujus ipse nes admonet N. V. v. 15. altera
negligentia in transseribendo, qua versus Ürphi-
cos p. 725. sic reddidit
«Αὐτὸς δ᾽ αὖ μέγαν αὖϑις ἐπὶ οὐρανὸν ἐστήρικται [Ὁ
χρυσέῳ syl ϑρόνῳ, γαίη τε ὑπὸ ποσσὶ βέβηκεν
χεῖρα δεξιτερὴν περὶ τέρμασιν ὠκεανοῖο
ἐχτέτακεν " ὀρέων δὲ τρέμει βάσις ἔνδοϑιε ϑυμοῦ,
οὐδὲ φέρειν δύναται χρατερὸν μέϑος " ἔστι δὲ πάντη
et ceteros, paulo post autem hoe modo: πάλιν
ἡμῖν Qocvo ὃ Θράκιος '"Ogqeve
Χεῖρα δὲ δεξιτερὴν ἐπὶ τέρματος ὠκεαγοῖο
πάντοϑεν ἐχτέτακεν, γαίη δ᾽ ἐπὶ ποσσὶ βέβηκεν.
ubi admitti non ;potest quod Gesnerus dicit, Cle-
mentem duplex exemplum carminis Orphici ha-
buisse; nam secundus versus χρυσέῳ clvi ϑρόνῳ,
quo Justinus ipse utitur, vix in ullo libro prae-
termissus est; is autem. imperfectus destituitur,
si postremi distichi clausula γαίῃ δ᾽ ἐπὶ ποσσὶ βέ-
βηχεν alteri agglutinatur exordio. Verum: haec,
ut dico, parva sunt et excusabilia. Gravior quae-
stio est, cur Justinus paucioribus usus sit versi-
sed sententiam expressit suis verbis: αὖϑις δὲ περὶ τοῦ ϑεοῦ, ἀόρατον
αὐτὸν λέγων etc.
. — [s] In his et sequentibus Edit. Florent. formam accurate expressi.
Legitimam scripturam «vr;c praebent hic codices.
ORPHICA 441
bus quam Clemens, neque hic tot apposuerit, quot
Aristebulus Rusebianus.
8. 2
Ac primum quidem, qued ad Justinum. atti-
met, 'ut facile credo. eum nen omnia, quae in
promtu haberet, proferre voluisse, ita sententias,
quae ad disputationis. summam pertinerent, quas-
que ipsa series et continuatio versuum oeulis ie-
gereret, ab eo neglectas esse parum credibile vi-
detur. itaque illa verba El μὴ μουνογεγὴς x. c. 6.
quae et in medio conspicuoque loco posita et ad
Justini causam opportunissima sunt, non casu ne-
que consilio transmissa sed omnino ei non lecta
arbitror. Eademque de Clemente sententia est,
qui quum idem, quod ille, approbare conaretur,
veterrimos Graeciae poetas Mosaicae doctrinae
notitia imbutos fuisse, nen aliud luculentius re-
perire poterat causae suae firmamentum, . quam
versum secundum, cui Aristobulus perquam eal-
lide legis divinae nomen inseruit, et trigesimum
sextum ace sequentes, quibus decalogi conditor
praedicatur. Quos versus quum omiserit Clemens,
ignorasse existimandus est haec pesteriorum ve-
teratorum additamenta. In universum igitur sic
contendo, Justiniano fragmento omnium brevissi-
mo primigeniam carminis Orphici, qualis quidem
illis temporibus fuit, formam repraesentari; no-
vae interpolationis specimen praebere exemplum
Clementis, quod Justiniane copiosius est, Aristo-
448 LIBER SECUNDUS.
buleo adstrictius; movissimae ac gravissimae am-
ctorem esse Aristobulum illum, quem Eusebius
introduxit, hominem sive Judaeum sive Christia-
num, Clementis certe temporibus posteriorem.
Itaque tantum a Valckenario dissentio, qui om-
nes: istos versus Aristobulo peripateticae philoso-
phiae: inter Judaeos auctori imputat, quantum
dectis Theologis[*] repugno, totum erimen in Chri-
stianum transferentibus. Qua de re quo facilius
unusquisque legentium judicare posset, ea quae
Justinus attulit, quaeque seorsum Clemens et Eu-
sebius proposuerunt, accurate sejunximus expli-
catis angustiis, in quas Gesnerus totam rem in-
duxerat. ! |
& 3.
Sequitur alia quaestio de titulo carminis, cu-
jus reliquias medo complexi sumus. Justinus
“ιαϑῆχαι vocat, eoque tempore ab Orpheo com-
positum dicit, quo jam erroribus, quos diu fove-
rat, renunciasset. Idem nomen affert Theophilus
8d Autolycum III. 117. C. τέ γὰρ ὠφέλησαν Ὄρ-
φέα. οἱ τριακόσιοε πεντήχοντα͵ πέντε ϑεοὶ, oUc αὖ-
τὸς ἐπὶ τέλει τοῦ βίου ἀϑετεῖ ἐν ταῖς 4ιαϑήχαις
αὐτοῦ λέγων ἕνα εἶναι ϑεόν. Aristobulus vero,
qui dicitur, Orpheum illa ἐν ποιήμασι τῶν χατὰ
[t] Aristobulum Peripateticum ab eo, qui in libris Maccabaeorum
nominatur diversum putat Scaliger, negat Valesius ad Anatol. Alex.
Can. Pasch. p. 540. T. II. Gall. et alii, quos Valckenarius nominat
de Arist. p. 95. Priorem sententiam tuetur HMichbornius Biblioth. bibl.
Liter. T. V. 261. nec dissentire videtur Winerus in Encyclop. Ersch.
T. V. p. 266. ᾿
ORPJBIGA.- 449
τὸν Á&pó TAA por; dixisse, affirmat, quieuni.con-
sentit quodammode.- ClegaenA : Orpheum: referens, ἡ
quum illa caneret, τὸν ὄντως ἱερὸν λόγον cecinisse,
sero quidem. sed. tamen..,..Fuisse autem hujus poe-
tae plures “ἱεροὺς Aáyoug, Sive.unum in plures.li-
bros partitum,.Suidas. et Etymologus docent, quo-
rum verba,.alibi retuli, quum .osteriderem hoc car-.
mine deorumx ortus οἱ, res;gestas. fabnlose tradi-
tas esse, .Ab hoc ,vero. genere scribendi quum
maxime. abhorreant ii versus, quibus Christiani
scriptores .yeri: dei notionem clarissime expressaz
putant, statuendum est, eorum subjectorem , . quo
speciosius ,sugceptam personam tueretur, multos
ex Orphei sermonibus. sacris, transscripsisse ver- .
sus vel quales erant vel molliter inflexos,' eam-
que causam esse cur τῶν χατὰ τὸν ἱερὰν λόγον
dicantur; sed. eundem, quod haud pauca de suo
adjecisset; assumtis contraria, centunculo suo pro-
priügpo nomen Διαϑηχῶν imposuisse, eo quidem
consilio, ut haec quasi cygnea Libethrii vatis can-
tio fuisse videretur. Nec sine certa ratione Cle-
mens hanc, expurgatam et orthodoxam editionem
prae illo. vetusto et profano carmine, quod ei mi-
nime ignotum. erat, τὸν ἄγτως. ἱερὸν, λόγον .nomi-
. nat. Nos vero utramque carminis .formam. sic
distinguemus, ut illi; quo veteres Graeci usi sunt,
proprium nomen sermonis sacri reddamus, al.
terim vero, quod a Judaeis interpolatum vide-
tur, Testamenti vocabulo notgmus sive etiam
Palinodiae. Sed jam cetera causae instrumenta
expediam, primumque probabo. ipsum. "Testamenti
29
450 LIBRR SECUNDUS.
exordium ex antiquo et illustri Orphei earmime,
quod ad sacrum sermriénem) pertineret, excerptum
0586. EM
Prima ejus signiflcatio ἃ Platone faeta est
Symp. p. 218. B. oi δὲ οἰκέται xoi εἴ τις ἄλλος
ἐστὶ βέβηλός τε καὶ ἄγροικος, πύλας πάνυ μεγά-
λὰς τοῖς ὠσὶν ἐπίϑεσθϑε. Eundem locum laten-
ter adumbrant Philo de Cherub. p. Ε15. B. ἀχοὰς
φραξάμενοι οἱ δεισιδαίμοψες τὰς ἑαυτῶν μεταστή-
τωσαν᾽ τελετὰς γὰρ ἀναδιδάσχομεν ϑείας ete. δ΄
Gregorius Naz. Laud. in Virg. p. 42. D, |
Οἱ φϑονεροὶ δὲ ϑέρῃαιν ἐπιφράσσοισϑε ἀκουάς. |
Sed aperte imitatus est Dionysius de Compos. c.
XXV.. p. 194. T. V. μυστηρίοις ἔοιχεν ἤδη ταῦτα
xai οὐχ elg πολλοὺς old vs icriv ἐχφέρεσθαι" dev —
οὐχ ἄν εἴην φορτιχὸς εἰ παραχαλοίην οἷς ϑέμις
Boviv[*] ἥκειν inl τὰς τελετὰς τοῦ λόγου, ϑύ-
ρας δ᾽ ἐπιϑέσϑαει λέγοιμε τοὺς βεβήλους. α΄
Aristides. Or. Plat. IL. 120. λέγω δὲ ἤδη ταῦτα
πρὸς οὃς ἔξεστι τῶν δὲ βεβήλων ÓMyoc Ó λόγος
πάντως δὲ οὐδὲν δεῖ πύλας αὐτοὺς ἐπιθέσθαι τοῖς
doiyv, ἀλλ᾽ ἐπίκεινται πάλαι, quorum fontem. indi-
eat vetus interpres: παρειχάζει τοὺς λόγους μὺ-
στηρίοις. ἔστι δὲ χήρυγμα μυστιχὸν τὸ ϑύρας
δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι" ὥςπερ καὶ ᾿Ορφεὺς δηλοῖ
['] Haec legitima sacrorum indicendi formula. Synes. de Prov. I.
. 111. A. ἄγονται τῶν ἱερῶν ϑακρύων ἀποφράδες ἡμέραι καὶ oic ϑέμις
ὁρῶν ἐποπτεύουσι. — inferias qui afferunt mortuis, dicere jubentur
Vui» ἀπόνιμμ' οἷς χρὴ χαὶ oic ϑέμις Athen. IX. 410. A. ubi alterum
oic delendum. Similia videntur Dion. Chr. Or. IV. 164. πρὸν ἂν e
τὸν δαίμονα χαὶ ϑεραπεύσης ocYdei. Demosth. c. Aristocr. p. 642.
στὰς ἐπὰ τῶν τομίων καπροῦ καὶ χριοῦ xoà ταύρου ἔσιραγμένωϑ ὑφ
ὧν δεῖ. Profani quibus verbis emissi fuerint, docent Brissonius I. 1:
et Gemerüs in Thes. ». Procul. |
ORPHICA 45]
φΦ, ϑέγξομαι οἷς ϑέμις ἐσεὺ, ϑύρας δ᾽ ἐπί-
ϑεσϑε βέβηλοι. Galenus de Usu Part. XII. 5. .
593. D. T. IV. Chart. ὥςπερ οὖν τοῖς doiv ἐπι-
ϑέσθαι ϑύρας τοὺς βεβήλους χελεύουσιν ἐν τοῖς
μυστικοῖς λόγοις, οὕτω κἀγὼ νῦν οὐχ ἀνθρῖοπί-
vote νομοϑετήμασιν dÀX αὐτοῖς τοῖς ἀληϑεστάτοις
ϑύρας ἐπιϑέσϑαι χελεύω τοῖς ὠσὶ τοὺς ἀποδεικτι-
xijc μεθόδου βεβήλους. Lucian. de Saerif. XIV.
p.78. T. ΠΙ. πρότερον δὲ φησὲν ὃ λόγος, ϑύρας δ᾽
ἐπίϑεσϑε βέβηλοι. Liban. Epist. CCCCLXXY. 239.
τίς olv τοῦ βεβήλου χαιρὸς καὶ τοῦ τὰς ϑύρας
ἀποχλείειν; quo etiam Eusebius utitur de Laud.
Constant. Prol. p. 716. ed. Read. et scriptor chri-
stianus de Astroel. MSc. ap. Fabric. ad Chalcid. p.
283. His autem ex locis, quorum nonnullos eno-
tarunt Spenhemius ad Call H. in Apol. v. 2.
Ruhnkemius ad Tim. p. 60. Solanus ad Lucian.
l. c. Üptonus ad Dionys. 3. c. manifestum est va-
riari quidem inter πύλας et ϑύρας, magno au-
tem consensu βέβηλοι in primo casu legi non βε-
βήλοις, quod Gesnerus et Brissonius de Form. I.
c. l. áliique recentiorum praeferunt, improbante,
ut par est, Schaefero ad Dionys. p. 381. Deinde
his testimeniis refutatur eorum conjectura, qui
hune versum in Eleusiniis a praecone sacrorum
pronunci&tum esse autumant; ex quo errore na-
tae sunt prolixae Silvestris de Nacy[*] aliorum-
que disputationes. Ceterum omnes iHos, qui haec
Orphei verba tectius apertiusque usurparunt ["]
[t] Ad Seinte-croix. p. 849.
[8] Philo de Abrah. p. 876. B. στόμασιν ἀχαλίνοις ϑύρας ἐπι--
29 *
452 . LIBER SECUNDUS.
earmen ipsum usu et lectione, cognitum habuisse
nemo pertinacius contendet; quin Plato legerit,
vix dubitari licet; adeo ille Orphei sententias suis |
interponere amat. In hoc autem tanto aucterum
consensu praeter opinionem accidit, quod a Sto-
baeo idem versus paullulum flexo principio ad
Pythagoran transfertur auctorem Floril. XLI. p.
238. Πυϑαγύρου
Melam συνετοῖσι, ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι. |
quod edictum Sceholiographus Soph. Oed. Col v.
9. et hujus expilator Suidas. s. Βέβηλος, suppresso
auctoris nomine afferunt, uterque βεβήλοις Scri-
bentes; eodemque Gaudentius Isagogen harmeni- Ὁ
cam auspicatus est: τῶν ἁρμογιχῶν λόγων ἅπτό- |
μενος διχαίως ἄν τις προοιμιάσαιτο Ldeldo Lum-
τοῖσι, ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι. Quaeritur [θ΄
tur, quid Stobaei testimonio faciendum wit.
Una est sed parum xzaodesta responsio, lemma
ipsum, Stobaei librariorum vitio corruptum et in.
nomine Pythagorae mendosum videri. . Quo effu-
gio repudiato alia occurrit suspicio, hoc ipsum
esse exordium carminis, quod Ion Pythagoran Or-
pheo supposuisse dicit, eamque ob causam Sto-
baeum falso auctori substituisse verum. Tertium |
restat, quod ad omnem rationem tutissimum vi- -
detur, ut aut ipsum aut unum aliquem ex ejus -
sodalitio monostichon orphicum in usum suum
convertisse statuamus, .sive illud carmini. prae-
ϑέντες. Gregor. Naz. Or. 244. D. ϑώμεϑα ταῖς ἀκοαῖς ϑύρας
Plutarch. de Fac, Lun. IX. So παραβαλοῦ τὸ ϑύριον τοῦ λόγου. |
Eadem metaphora 'Theogn. 418. πολλοῖς ἀνθρώποις γλώσσῃ ϑύραι
οὐχ ἐπέκεινται ét α]λ.
O9RPHICA. 453
scripserit sive scholis suis praefatus fuerit, quod
nescio qua fiducia afürmat Michael Neander ad
Phecyl. p. 46. veteres philosophos, ut profamum
arcerent vulgus, alium aliud ludo suo inscripsisse,
Pythagoren. hoc *4sioc ξυνετοῖσι — sequutus for-
tasse Erasmum, qui in Adag. p. 710. Ed. Fran-
cof. A. MDCXLVI. Pythagoran hoc praefatum
esse dicit, nulle ipse testem proferens. Vim
quidem illius tetrici imterdicti Pythagoreos conse-
ctatos esse testatur Origenes c. Cels. L 326. A.
τινὲς μὲν ἦσαν ἐξωτερικοὶ, τινὲς δὲ ἐσωτερικοὶ, xoi
τινὲς μὲν ἀκούοντος Πυϑαγόρα, ὡς αὐτὸς ἔφα,
ἄλλοι; δ᾽ ἐν ἀποῤῥήτοις διδασκόμενοι τὰ μὴ ἀξια
φϑάμειν εἰς ἀχοὰς βεβήλους xoi μηδέπω xs-
χαϑαρμέμας. Sed verba ipsa iis abjudicat igno-
tus auctor ap. Stob. Flor. V. p. 69. quéin Wyt-
tenbachius Plutarchum esse putat in Fragm. Inc.
p. 8706. οὐδέν ἐστιν otro τῆς Πυϑαγορικῆς quio-
σοφίας ἴδιον ὡς τὸ συμβολικὸν οἷον ἐν veAeujj με-
μιγμένον φωνῇ καὶ σιωπῇ, ὥςτε μὴ λέγειν
Melon ξυνετοῖσι, ϑύρας δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι
ἀλλ αὐτόϑι ἔχειν φῶς τοῖς συνήϑεσι τὸ φραζό-
μένον, τυφλὸν δὲ xal ἄσημον τοῖς ἀπείροις. Sed
utrum Pythagorei hunc versum celebraverint an
non celebraverint, scire haud refert; satis est in-
telligi, eum Orphicis carminibus insertum fuisse.
Neque lioc solum liquet sed etiam propria ejus
sedes demonstrari potest ex Plutarch. Symp. ἢ.
3. 522. "πείσω συνετοῖσι τον "Ogquxóv xai ἱερὸν
λόγον, ὃς οὐκ ὄρνιϑος μόνον τὸ dv ἀποφαίνει
πρεσβύτερον, ἀλλὰ καὶ ἅπασαν αὐτῷ τῶν ἅπάν-
454 LIBER SECUNDUS.
τῶν πρεσβυγένειαν ἀνατίϑησ. Nam. quod .Ple-
tarchus Orphei sermonem sacnuüm ove omnium
rerum πρεσβυγένειαν asserere: dicit, profecto nen
est, quo referri posait, nisi ad illud primigemium
ovum Phanetis omniumque deorum oeneeptabu-
lum, de quo multa nazrantur in Theogonméa Or-
phica. Ex hoc igitur carmine, cui comsimune erat
Bomaen 7epoi λόχοι, Testasaenti exordium tranala.
tum esse intelligitur; negwe aliunde Aristobnlus
seu quo alio nomine falsarium illum veeare jus
- fasque est, secundum et tertium versum. Σὺ δ᾽
&xovs φαεῤφρόρου Pyyove Mijync Movaai^ —. sum-
sisse videtur. Plato quidem, quem poematis hu-
jus iaitium expressisse ostendimus, Musaeum ver-
bis prope Orphicis Σελήνηρ ἔγγονον vocat Rep. Hl.
364. E. et Hermias in Phaedr. p. 105. JArpbei
quoddám carmen laudat Musaeo inscriptum his ver-
bis: Τελεστικώτατον αὐτὸν (Orpheum) xai μαντε-
κώτατον παρειλήφαμεν, ἔτι δὲ ποιητιχώτατον" iga-
τικώτατός τε ἐστιν ὡς αὐκὸς λέγων φαίνεται πρὸς
τὸν Movoeipr χαὶ προτείνων αὐτῷ τὰ ϑεῖα ἀγα-
ϑά["]. quam promissionem, pluribus, puto, ver-
bis et amplioribus circeumductam Testamentarius
noster, resectis, quae colorem respuerent, ad hanc
brevitatem redegit. in sequentibus Justimi versi-
bus nihil reperitur, qued non ab erudito homine
cujuslibet sectae et netae dictum videri posit,
neque ego intercedam, si quis versum septimum
[1] Schol. ad Greg. in Catal. Bodlej. p. 17. Μουσαῖος καὶ «Τίνος
τοῖς περὸ Ὀρφέα ὁμόχρονοί εἰσι. Movaaioc dà Σελήνης λέγεται εἶναι,
πρὸς ὃν Ὀρφεὺς ἐπογραφεῖ.
s 98RPHIGA. 455
et nonnullos àKos ex antiquo poeta suxatos pu-
tet; séd. maxima pars versificatori tribuenda est
semibarbaro. In Aristobuleo fragmento unus de-
prehenditur versiculus, quem certis indiciis Orphei
redhibere queamns: |
“ρχὴν αὐξεὸς. ἔχων͵ xai μέασατον ἠδὲ πελευτήν
N. IV. 35. quippe a. veteribus allegatum et Theo-
goniae insertum v. € Ἦ δ. 15. |
& 4.
Palinodiae Justinus atque Clemens plures car-
minum Orphicorum particulas subtexuerunt, quae
quia nullam loci notam adscriptam habent con-
sulto a nobis ad extremum reservatae sunt. Cle-
mens Strom. V. 14. 718. ἤδη xoi “Ὅμηρος φαί-
γεται Πατέρα καὶ Xiày διὰ τούτων λέγων -- —
καὶ πρὸ τούτου ᾿Ορρεὺς χατὰ τοῦ προκειμένου φε-
ρόμενος᾽ εἴρηκε
Vl. Υἱὲ Ζιὸς μεγάλοιο, πάτερ Διὸς ᾿αἰγιόχδιο
et brevi post p. 722. τὰ ὅμοια τούτοις x&v τοῖς
Ὀρφικχοῖς εὑρήσομεν : ᾧδέ πῶς γεγραμμένα.
VIL Πάντας γὰρ κρύψας καὖϑις φάος ἐς πολυγηϑές
ἐξ ἱερᾶς κραδίης ἀνενέγκατο, μέρμερα ῥέζων.
et paucis interjectis subdit versus Aristobuleos,
quos Fr. V. 09—11. et 21— 34. exhibuimus, hi$s-
que addit p. 724. πάλιν ὅταν εἴπῃ ᾿
VIII 2fi9époc ἠδ᾽ ἀΐδου, πόντου γαίης τε τύραννε [5]
fa] Sic pro τύραννος correctum ex Euseb. XIII. 18. 401. (684.)
qui totum locum transscripsit; ex eodem ὃς βρονταῖς pro βρονταῖς di
σεέεις.. ᾿
468 LIBER 8HCUNO?PUS. -
lol Gp βρυνταῖο σείεας femolr. odor Ofibb,unew, icc
|o dbéepoati ὃν ipg/eqopar qoe: dà oédquior Oppo,
i Sutiona πείθονται, ἀμεβεκτοί περ ἠφῦσαμ,, usc
E ἄφϑιτε T μητροπάτωρ » οὗ ϑυμῷ πάντα δονεῖται,
ὃς κινεῖς ἀνέμους, γεζβέλαισι δὲ πάντα καλύπτεις |
πρηστῆρσιν σχίζων πλατὺν αἰϑέρατ' σὴ uiv: 2y? ἄότροις [*]
τάξις ἀναλλάκτοιαιν' ἐφημοσύναϊσε' τοόέχϑυσα! c
ε"ἰἀφ Ἰδὲ diuisa: εἰὐρόανμὶ agens ügyy molior QU.
10 ἄγγελοι, olo: μέμηλᾳ Bopro d πάντα suMixen[") ,..
σὸν μὲν ἔαρ λάμπει νέον ἄνϑεσι πορφυρέοισι,
σὸς χειμὼν ψυχραῖσιν ἐπερχόμιενος γεφέλαισι [4]
. . σός ποτε βαχχευτὴς Βρδμιοσ' διένειμεν ὀπώρας.
Εἶτα ἐπιρέρει δητῶς παντοκράτορα ὀγομάξωγ τὸν
olo a9 055 s. 0 O6 ono ἜΝ oagind
Sév 0. 05 EM
" 4g Sirov , ἀϑάνατρον, ῥητὸν μόνον ἀϑαγάτοισιν, "
15 ἐλϑὲ μέγιστε ϑεῶν πάντων κρατερῇ σὺν ἀνάγκη"
φρικτὸς, ἀήττητος, μέγας: δι ρϑιτὸς, ὃν στέφει alo.
διὰ μὲν τοῦ μητροπάτώωρ' ob μόνον τὴν ἐξ μὴ ὄν-
τῶν γένεσιν “ἐμήνυσε, δέδωχὲ à ἀφορμὰς -τοῖς τὰς
προβολὰς ᾿εἰςόγουσι τάχα; καὶ atbuyov γοῆδαι τοῦ
ες
ϑεοῦ [*]. 5
. teo 70M o SU St AM es oM cf ts
Hoc versu Gaffarellus. Curios. , Inaudit, XP. p. 266. novam
suam de lectura stellarum dottrimam approbsf. -*^ '""
[5] Angelorum .nomen:-Chiistianid. temporihus sut padllo ante $
Graecis et barbaris gráete 'dectis usurpatum est. ^ Apollinis oraculum,
quo Angeli (πνεύματα) ante homimes et kominom causm creàti dieun-
tur, servavit Annaeus. Gaz. "Theophr. p. 647. B, T. . Βίβα, Prozi-
me ad Orphei sententiam H ostanes et formam dei veri negat
conspici pogáe et apgelos;. veros sedi pjus digit assi-
stere Cyprian. de Idol. Van. p. 225. ed. Baluz. Magorum et ele
quio et negotio primus Ho&btanes et verum.deum,;merits
majestate persequitur et. angelos, id est ministros et
nuntios del, ejus veneraàtiont novit assistqre, ut et nt
tu ipso et vultu territi contremiscant. Minuc. Octav. c. 25.
[4] Μιφάδεσσι aptius videtur; sequentem versum sic scriptum
praestant Codd. οἱ Edd. &c ποτε βαχχευτὰς Βρομέους, unde Gesnerus
σάς ποτε βακχευτὴς MC. tentia. poscit hoc, quod dedimus,
σὺς ποτε, fert Βρομέους ὀπώρας.
[e] Hinc Crojus Specim. Conject. in Orig. p. 28. b. et Wesse-
i
i
ORPHICA:;/: 457
Haec excipipht Frapnenti 'V. versus. 9.—320. -tutp
γ᾽ ΔΘ. .nuvum:àdditi:: ^| 7 "
IX, ^B» κράτος, eld. oéduibv: déjere μέγας οἰρανὸρ. tov.
“ρθη: δὲ τὸ πάνπαι trece, dy. Go τάδε πάντα ἰκυκλεῖκαι: Ua
«πῦρ καὶ ded καὶ χφῆρ.. ^ 7;
in. his leiniis ;bibil est; quad Christianam. aut: Ju:
daicam. sutriram, redgleat, sed eontra versis. sol.
lerter:elabosati, yerba decora, sententiae Orphbi-
ds haud abbimileg; mec tawen. omnium pár. dig-
natio. àgt idem .arfus. .. Particula septima e Theo
geniae Xorpáre infegerrime resecta est['], indidem
tyanavit:aed -minüs-sincere nowa[*]. Octavae .ver-
δ»: dérimus: quiatus, Ἐλθὲ μέγιστε ϑεῶν πάντων
πραπερῃμαὺν :anayxgy eertiasimum. indicium. pnae?
het. lioc; totum: carmen ..esse : theurgicum, . qualia
sunt P'orphyriena oxaeuja . ad ϑεοαγάγχας et evo-
cationes...componit& .Nv.; L- L. δι, 14. Fragmentum
sextum ἐδ buic. generi -qyuasa .alij adscribi potest.
Unum adhug,restat ,iptactum. Nam interpositis
ilis versibus.ig ὄστ᾽. ᾿αὐξοφελής — infert p. 64.
οὕτως μὲν. δὴ. "Üegeus ; ἀρόνῳ τέ 1 σποτξ σγνῆχε πε-
Ἡλᾳνηβέόνος". . 6o ᾿ |
n E σὺ. 4 ud fioc ποιχιλύμητι. γράδυνε, ,
, ἀλλὰ, ταλίμπλεγκανς, στρέψας Sev ἱλάσκοιο.
t^, N LE .
lingius Observ. L. II. c. 10. p. 178. Valentinianos putant deum guum
Nur monia. nominasse, quae mihi videtur parum certa conjectatio.
am nomina illa αὐτοπάτωρ, μητροπάτωρ , αὐτολόχεντος, trita sunt
in Hermeticorum, Platonicorum et aequalium libris. cf. Casaub, Exercc.
Àntib. p. 59. Cudworth. Syst. 50. «Αὐτολόχευτος ne Grammatici
quidem repudiarunt. v. Ánecd. Be k. p. 466. Syzygias in ipsius Hesio-
Theogonia adumbratas inveniri delectabili acumine docet Ejpi-
phanius adv. Haer. L. I. T. II. p. 164. B. |
[f] v. Cap. V. S. 17. N. VII.
[t£] v. Cap. V..S. 17. N. VIII.
448 |» , LIBER $RGUNDUS.
quae, si nibil alind obstaret, ab Orpheo script
diceremus. Sed qui oracula ista. comparayerit,
quae pii Christiani decipiendo vulgo composue-
runt, eam ufziusque fabricae similitudinem esse
sentiet, ut communes parentes habere videantur.
Pharaoni Petissomio oraculum: de deo Israelitarum
consulenti responsum est: "ore adv! οὐρανοῦ με:
γάλριο βεβηκὸς. φλογὸς ciOgiór , Gérdoy ,. ἀϑάνα-
τὸν πῦρ; ὃ τρέμει nüv, οὐρανὸς yeitd 4e udi ϑώ
λασσα ταρτάριοι βύθιοί τε. «δαίμονες ἐφῥίγησαν Ὁ
οὗτος ϑεὸς ἀπάτωῤ» αὐτοπάτωρ5 πατὴρ υδὸς» αὐ-
τὸς ἑαυτοῦ τριςόλβιορ, slc, μικρὸν dà (adde ϑεοῦ)
μόρος ἄγγελοι ἡμεῖς". μαϑὼν ἄπεθε χαίφωμ Cedren.
Comp..p. 41. C. quórum pars consarcinatà est e
Lactanio I. 7. ἢ. Apollo quaerenti cuidam
quis esset aut quid ' esset €mnino: deus,
Colophone respondit viginti et uno ver-
sibus, quorum hoc principium est:
«Αὐτοφυὴς, ἀδίδακτος, ἀμήτωρ, ἀστυφέλικτος,Ἠ -
᾿ οὔνομα μηδὲ λόγῳ χωρούμενον, ἂν πυρὶ ναΐων ' :
, τοῦτο ϑεὸς, μικρὰ δὲ ϑεοῦ μερὶς. ἄχγελοι ἡμεῖς [5].
Regi Thuli sciscitanti quis regum alter sibi paw
fuerit aut in posterum futurus sit, Pythia respon-
dit: Πρῶτα 960c, μετέπειτα λόγος καὶ πνεῦμα σὺν
αὐτοῖς" σύμφυτα δ᾽ εἰσὶ ταῦτα [ ὧν χράτος ald^- —
[b] Cf. Steuchus de Perenn. Philos. III. 15. In sequenti oraculo
πάνσοφε, zuvyrod(duxr , ἐνολοίστροφε, κέχλυϑι δαῖμον Struvius n
; Part. XXII. 18. e cod. Regiomont. restituit πολύστροφε. Hoc
ipsum exhibet cod. Sedulii in Montfauc. Palaeogr. L. III. 248. Cante-
rus Lectt. Nov. L. XXX. c. 80. αἰολόστροφε, - Sopingius. ἐλελίστφοψε
ex Hesychii Glossa: ἐλελέστροφε, εὔσεροφε, ὁλόστροφε. unde fides
major Sophocleo ἐλελίχϑω». ͵ .
[i] Suidas s. Θοῦλις et Zonaras Lex. p. 1048. σύμφυτα δὲ xd
εἰς fy ἰόντα, οὗ χράτος etc. Chronic. Pasch. p. 46. D. t δὲ σύμ-
ORPHIGA. . 459
viey' ὦχόσε ποσὶ βάδιζε ϑνητὰ ἄβηλον διανύων
βίον. 1d. p. 20. Α. Augusto vero, quum de suc-
vcespore imperi deum.,percontaretur, hoc. modo:
Παῖς Ἑβραῖος κέλεταί us ϑεὸς μαχάρεασιν dvdo-
σῶν τόνδε δόμον προλιπεῖν χαὶ μήποτε αὖϑις ixé-
σϑαι. ΄Ἄπιϑι λοιπὸν ἐκ δόμων ἡμετέρων p. 182.
C. Itaque. fit credibile, versus istos, quorum idem
est exitus, ex óratulo aliquo fictio repetitos et
a Clemente cónimhutits;admonstióhis: eauss. appe-
sitos esse. Clausula aütem ipsa àantiqais:assimii
lata est oràculis, quorum vel in fine vel in ex-
ordio saepius haec et similia verba: leguntur, -qui:
bus Pythia modo impios consultores ejecit, niode
bene- meritos -persequuta 'est:! 3075? ἀπ iud voi
nódov Aelian. V. H. ΠΙ. 43. Μουσάων ᾿ϑεράποντα
κατέχταγες, ἔξιϑι. νηοῦ v. Liebel.. ad Archil. p. 42.
Wyttenb. ad Plut. de S. N. V. p: 81. περικαλλέος
8B. νηοῦ (vel ut alibi tegitur σηχοῦ) Símplie. in
ῴυτα πάντα καὶ ἔνϑυμο» (f. ἐξ ἑνός) elc ἣν ἰόντα, οὗ χράτος αἷώ-
γι.» (f. ἀέναον) ὀρϑοῖς ποσὶ ϑνητὲ βάδιζε, versibus prosae immixtia,
ut in libris Kiranidum. Sic Lucianus christianizans Philopatr. ΧΤᾺ
248. "Yyiuédovre ϑεὸν μέγαν ἄμβροτον οὐρανίωνα, υἱὸν πατρὸς,
πνεῦμα ἐκ πατρὸς ἐχπορευόμενον, ἕν àx τριῶν καὶ ἐξ ἑνὸς τρία" τοῦ-
το» νόμιζε Ζῆνα, τόνδ᾽ ἡγοῦ deó»- et in Prophetia Sophoclis ah Heu-
singero edita in Specim. Observ. in Soph. quam libro ipao destitutus
ex adversariis meis adscribere cogor: Ὅσα μὲν πρὸς ἀρετῆς χόσμον
ὕρωρε ποιεῖτε" Pyà δ' ἐφετμέω τρεῖν ἕνα μοῦνον ὑψιμέδοντα 960v,
οὗ λόγος ἄφϑιτος ἐν ἀδαεῖ κόρῃ ἔγγυος (ἔγκυος) ἔσται. "Talia fortasse
! leguntur in Prophetia septem sapientum de Incarnatione Christi,
Tae in pluribus Codd. extat. v. Aretin Beitráge zur Gesch. u. Litter.
. IX. 719. Sed illa ipsa verba perpaullum mutata ὅσα πρὸς dot
τὴν καὶ χόσμον ὄρωρε — ἔγχυος ἔσται Cedrenus p. 119. C; ex era-
culo, quod Apollo Argonautis edidit, affert; ac ne haec a momachis
Byzantinis efficta credas, totam illam fabulam de templo Rheae, id
vero est B. Virginis, et versus ipsos aliquanto integriores prodit scri-
ptor sex seeulis antiquior, 'Theodotus Áncyranus Orat. in 8. Mariam
p. 477. 'T. IX. Gall. sed oraculum hoc Atheniensibus de dei ignoti
ara quaerentibus redditum narrat.
460 LIBER SECUNDUS.
^ Epict. c. 39. 259. A. cf. Creuzer. ad Olympied.
Pe 115. “προλιπὼν ἴϑε Πυϑὼ δῖαν Schol Arist.
Ram. 1240. di ὅθε μηκέτι μέιλε Euseb. Pr. Ev.
VL 7.255. ——
δ, 5.
, .Justini fragmentum secundum Εἷς Ζεὺς, εἷς
“ἴδῃς —. concinnius. est, quam jt. poetae aut Ju-
daeo aut Christiano tribui;poRsit et ἃ Macrobio
epnjuncte cum aliis Orphei versibus affertur Sa-
turp. 1. 18. ΘᾺ. versus Orpbici Εὐβουμῆαᾳ
vogantes boni: consilii hunc deum (Libe
rum) praestitem, monstrank Nam si con-
teptu mentis consilia nascuntur, mundi
autem mentem solem esse opinantur au-
ctores, ἃ quo in homines inanat intelli-
gendi principiuni, merito boni. consilii
solem antistitem crediderunt. Solem Li-
berum esse manifeste pronuntiat Or-
pheus hoc versu
| — Ἥλιος ὃν Διόνυσον ἐπίκλησιν καλέουσιν
et is quidem versus absolutior, ille ve
ro ejusdem vatis operosior
Εἷς Ζεὺς, εἷς 24i0gc, εἷς Ἥλιος , εἷς Διόνυσος.
Hunc versum et alterum, quos Justinus affert (v.
P. IL c. IL. Fr. IL) tum Sibylla imitari videtur
L. I. p. 25.
Εἷς ϑεός don, βροχὰς, ἀνέμους, σεισμοὺς ἐπιπέμπων
καὶ νιφετοὺς, κρύσταλλα; τί δὴ καϑ' ἕν ἐξαγορεύω;
(pro quo Orpheus 1. c. τί σοι δίχα ταῦτ᾽ ἀγο-
--
ORPHIC A. 401
ρεύω;) tum etiam alii fictitiorum oraculorum. au-
eteres Subsequüti sunt. Macrobius enim eodem
loco haec adjicit: Hujus versus auctoritas
fundatur oraculo Apollinis Clarii, in quo
aliud quoque nomen Solis adjicitur, qui
in, iisdem sacris versibus vocatur "Ico.
Nam consultus Apollo Clarius, quis deo-
rum habendus sit, qui vocatur "do, ita
effatus est.
Ὄργια μὲν δεδαῶτας ἐχρῆν νηπενϑέα κεύϑειν.
ἐν δ᾽ ἀπάτῃ παύρῃ σύνεσις καὶ νοῦς ἀλκπαδνός..
φράζεο τὸν πάντων ὕπατον ϑεὸν ἔμμεν Ἰάω,
χείματι μέν v “3δην, Zio τ᾽ εἴαρος ἀρχομέγοιο,
"Héuoy δὲ ϑέρευς, μετοπώρου δ᾽ ἁβρὸν δωνιν [X]
quae ab homine Christiano eodemque Gnostico
scripta esse multis argumentis ostendere conatur
Jablonskius Panth. IL. c. 6. ὃ. 5. sed incassum.
Nam super quam quod Cornelius Labeo theolo-
δ08[}] hoc oraculum singulatim explanavit, ani-
madvertimus etiam Christianorum poetarum, qui
hanc adulterinam ' monetam exercuerunt, et Ju-
daeorum quoque versus tam scabros esse tamque
hiulcos, ut nullum tam elegans et rotundum car-
men iis tribui possit; neque argumentum ejus-
modi est, ut Christianis magis quare Graecis con-
[k] Hoc confidenter reposui pro vulgato Ἰάω; nam hoc dei no-.
In peregrinum est, cujus vim quatuor domesticorum deorum voca-
bulis explanat oraculi compositor. Lydus De Mens. p. 83. Dionysum
ἃ Chaldaeis punice 180 et multis ín locis Sabaoth dici refert, quae
Domina si apud antiquiores legerentur, libens subscriberem Vossio,
hinc Sabi seu Sabazii vocabulum deducenti Antisymb. T. I. 185. Ce-
terum "fiw scribitur ap. Macrobium, 7«& Diod. I. 94. plerumque "aw.
V. Joh. Drusii 'Tetragrammaton c. XI. 19.
[!] De hoc v. Bynkershoek Opusc. T. II. p. 68.
402 LIBER 8RCUNDUS.
veniat, quibus haec nominum divinorum inter-
pretatio mulo. ante tempore complacita est. Plu-
tarchus de Is. LXIX. τοὺς πρὸς ἑσπέραν olxobv-
. τὰς ἱστορεῖ Θεόπομπος ἡγῇσθαι xal χαλεῖν τὸν
μὲν χειμῶνα Κρόνον, τὸ δὲ θέρος ᾿ἀφροδέτην,, τὸ
δὲ Kap Περσεφόνην. Sed praetereamus haec. Ja-
lianus Or. IV. 254. C. (135). μαρτύρομαι τοὺς
Κυπρίων ἱερέας, oi κοινοὺς ἀποφαένουσε βωμοὺς
Ἡλίῳ xoi Διί, πρὸ τούτων δὲ τὸν ᾿Ζπόλλω᾽ φησὶ
γὰρ ὃ ϑεὸς. οὗτος
Εἷς Ζεὺς, εἷς χ4ϊδης, εἷς “Ἤλιός ἐστι Σάραπις
quod ex Orpheo sumtum putat Marcilius, nos
vero, patri an filio adjudicandum sit, in suspenso
relinquimus, quia haec ratio Theocrasiae perva-
gatior et a theologis, poetis et figurarum pan-
thearum fictoribus[^] promiscue tractata est. Ad
eam et Orphei versus in Cratere compositi sunt,
quorum hic exitus Ἕν τάδε πάντα (v. P. IL c.
XIIL) et multa fictitia oracula, velut hoc quod
Apollo interrogatus quis esset edidit:
"Hiuog » Qooc, Ὄσιρις, ἄναξ Διόνυσος, ᾿ἀπόλλων [5]
ὡρῶν καὶ καιρῶν ταμίης, ἀνέμων τε καὶ ὄμβρων,
ἠοῦς καὶ νυχτὸς πολυαστέρος ἡνία νωμῶν,
ζαφλεγέων ἄστρων βασιλεὺς δ᾽ ἀϑάνατον πῦρ
Euseb. Pr. III. 15. 125. D.[*] et aliud, quod So-
[m] v. De' Bronzi di Ercol. T. I. Prefaz. p. VIII. not.
[3] Hoc oraculum cum Colophonio, quod $. 4. proposuimus, Kir-
cherus Oed. T. III. 442. consareinavit, versumque interseruit nescio
unde sublectum
^ δωρ πολύγονον χόλπους γαίας διαπείρων (sic).
Fraudem hominis arguit Schlaegerus de Numo Hadriani plumb. P.
168. neque ego praestem.
[e Idem Jegitur sed mendosiua apud Lydum Mens. p. 15. In
Btob. I. 52. 928. pro zoàvoreqovc ot ανοῦ reponendum πο-
ORPHIC A. . 403
crates servavit Hist. Eccl. HT. 23. Ῥοδίοις συμφο-
ρᾷ περιπεσοῦσι χρησμὸς ἐδόϑη ὅπως ἂν τὸν Φρύ-
γον "Ἄττιν ϑεραπεύωσιν᾽ ἔχει δὲ ὃ χρησμὸς ὧδε
"vus ἱλάσκεσθαι ϑεὸν μέγαν ἁγνὸν δωνιν
Βὔβιον, ὀλβιόδωρον, ἐϊπλόχαμον Διόνυσον [Ὁ]
tum ἀδέσποτον carmen, quod Natalis Comes pro- ἢ
ducit II. 6. 150. |
Πλούτων, Περσεφόνη, Δημήτηρ, Κύπρις, Ἔρωτες,
Τρίτωνες, Νηρεύς, Τηϑὺς καὶ Κυανοχαίτης
Ἑρμῆς 9' Ἥφαιστός τε, χλυτὸς Πάν, Ζεύς τε καὶ Ἥρη
Ἄρτεμις ἠδ᾽ "Exácoyoc ᾿Απόλλων εἷς ϑεός ἐστι.
multique vulgarium poetarum subsequuti sunt;
primum Ausonius Ep. XXVIII.
| «Αἰγύπτου μὲν Ὄσιρις ἐγὼ, IMvoüv δὲ Φανάκης,
Βάκχος ἐνὶ ζωοῖσιν, ἐνὶ φϑιμένοις 2didwvtic,
πυρογενὴς, δίχερως, τιτανολέτης Διόνυσος [4]
deinde Nonnus Dionys. XL. 400.
᾿Ἰστροχίτων Ἥραχλες, ἄναξ πυρὸς, ὄρχαμε κόσμου
Βῆλος ἐπὶ Εὐφρήταο, «4ίβυς κεκλημένος. “μμων, .
Ἧήπις ἔφυς Νειλῷος, Ἴραψ Koóvoc, ᾿Ασσύριος Ζεύς
et plura ad idem exemplum. Ex Latinis huc con-
ferri meretur hymnus in laudem Solis v. 38. An-
thol. L. V. Ep. 1.
Sol Liber, Sol alma Ceres, Sol Jupiter ipse
λυαστέρου, proxime ad codd. lectionem πολυστέρους, eademque forma
Eusebio reddenda videtur.
[P] Ἐὔιον emendat Vossius ad Steph. s. 4ucSovc p. 508. (793.)
v. Epimetr. IX. In primo versu fortasse pronomem σέ excidit ἃ prae-
misso χέλομαι suspensum.
[4] Ne quis propter correptionem syllabae, quae est in primo vo-
cabulo ] imo: ταυρογενής corrigat, quomodo Dionysus in Orphei Cra-
tere vocatur, appenam Euripidis (ut dicitur) distichon de sole ap.
Maerob. I. 17. 306.
Τυριγενὴς dà δράχων ὅλον ἡγεῖται τετραμόρφοις
. ὥραις ζευγνὺς ἁρμονίᾳ πολύκαρπον» ὄχημα."
N
404 | LIBER, SECUNDUS.
et Epigr. XV;:de £una
Iris, Luna, Chlorís, coelestis Juno, Cybelle,
sed praecipue Martianus Capella, mysticarum do-
ctrinarum thesaurus impenetrabilis. Apud hunc
enim Philologia in illo coelesti itinere Solem ta-
libus deprecatur: -
Ignoti vis celsa patris vel prima propago
magnum naturae decus atque assertio divum,
ultra mundanum fas est cui oernere. patrem,
Solem te Latium vocat — — — .
Te Serapim Nilus, Memphis veneratur Oasirin,
dissona sacra Mitram, Ditemque ferumque Typhonem,
Atys pulcher item, curvi et puer almus aratri,
Ammon et arentis Libyes et Byblius Adon.
salve vera deum facies, vultusque paterne ["],
octo et sexcentis numeris cui litera trina
conformat sacrum nomen cognomen et omen [*]
L. IL. p. 43. Postremo de pedestri scriptorum
exercitu Apulejus deam Isin asinum suum tali
voce dignatam dicit: En adsum rerum natu-
ra parens: summa numinum, prima coe-
litum, deorum dearumque facies unifor-
mis — me primigenii Phryges nominant
deum matrem, Cyprii Venerem, Cretes
Τιτανολέτης dixit pro Pwyavrolférgc, Titanes et Gigantes confundens,
ut Origenes Philos. V. 24. 909. et aiii. Metro explendo suppetebat
Τυῤῥηνολέτης.
[t] Virgil. Aen. VIII. 801. salve vera Jovis proles, quod
imitatur Martialis in vaticinio de Domitiani filio.
[ |] Turnebus Advers. XI. 18. Hoc ad mysteria Christiana
alludit; nomen enim Jesus, cognomen Christus utriut-
que effectus et significatio est. Grotius nomen Y; vel
Hvc significari putat; Hyes vel Jao Le Grand Dissert. Crit. p. 171.
"linin Sirmondum, Petavium et Menagium laudat hgjus aenigyatis in- -
retes.
ORPHICA . . | 405
Dictynnam, Siculi Proserpinam, Eleusi-
nii Cérerem, alii.Junonem οὖς. Haec. paullo
latius edisseruisse. haud poenitet; namque. his te-
stimoniis flos et: maturitas 'Theecrasiae diu furtim
gliscentia contineri videtur.
CAP. Ill.
4 í x v v o ν.
Suidas 8. "Iano Νισαῖος" μεταξὺ τῆς Σου-
σιανῆς καὶ, Βακτριανῆς τόπος ἐστὶ Καταστιγόνα,
ὅπερ “Ελλάδι γλώσσῃ Νίσος καλεῖται — ἐν δὲ 4i-
χτυι ᾿Ορφεὺς. λέγει, ἣ Νίσος τόπος ἐστὴν ἐν '"Egv-
ϑρᾷ χείμενος, Plus non restat. De Nisaeó. campo
quáe veteres geographi dixerunt, collegit Manner-
tus T. V. Fasc. II. 169. Nomen δίχτυ, quod Ste-
phanus ex antiquo Lexico profert, Albertius ad
Hesych. s. 3Eqéota decurtatum putat e δίκτυι.
:
Car. IV.
Ἐπιγράμματα
quorum "unum, quod Orpheo inscribitur, supra
pposuimus. T
Car». V.
T h eog on $ 0.
PROOEMIUM.
Carmine quodam Orphico maximam historiae
fabularis partem expositam fuisse, nulla re ma-
--
gis intelligitur, quam quod christiani scÉptores
30
406 LIBER SECUNDUS.
Orpheum, tanquam gentilis superstitienis saterem
et seminaterem denotant, eumque primum de deo-
rum orte, subole et rebus gestis tradidisse voci-
ferantur. Athenageras c. XX. [XVIIL) 2, 4. Ὀρ-
φεὺς τὰ ὀνόματα αὐτῶν (τῶν ϑεῶν) no&iog ἐξ-
&UQe xoi τὰς γενέσεις διεξῆλθε xai ὅσα ἐχείγοις
πέπραχται εἶπε καὶ πεπίσεευται παρ᾽ αὐτοῖς ἀλη-
ϑέστερον ϑεολογεῖν, ᾧ xai Ὅμηρος τὰ πολλὰ καὶ
περὺ τῶν ϑεῶν μάλιστα ἕπεται. — Joannes Malela
Chron. IV. p. 31. (p. 88. Chilm.) Gedeonis[*] tem-
poribus Orpheum ait vixisse Odrysium ὅςτις ἐξέ-
ϑετο Ósoyoviay xol κόσμου »xriow xol ἀνθρώπων
πλαστουργίαν etc. Eudocia p. 318. ᾿Ορφεὺς ἔγρα-
ys ποιήματα ἅτινα ὡς ϑεολογίας ἔχουσιν Ἔλληγες,
ἐν δὲ τούτοις διὰ μυϑιχῶν συμβόλων λέγει τὰς
τῶν ϑεῶν τάξεις vs καὶ σειρὰς, καὶ τίνα τίνων
ἔργα xoi ποῖα τίνων τελέσματα καὶ τίγες τίνων
δημιουργοί. quae e Nonni Exposit in Gregor.
LXVI 515. B. Bill. exscripta sunt. Nec dubium
mihi quin, quae Syrianus ejusque auditor Procu-
lus εἷς τὴν Ὀρφέως ϑεολογίαν commentati sunt["]
ad Theogoniam potissimum spectaverint, quam
licet Platonici nunquam nominatim allegent, ta-
men ex multis Orphei variisque poematis hoc so-
lum tractasse videntur. Hine etiam fit, ut Theo-
logi nomen saepe quidem Orpheo, Homero, He-
siodo, Pherecydi, Platoni in commune tribuatur,
sed praecipue tamen Orpheo, divinorum car-
[8] Abdonis, dicit 1, Pollux Hist. Phys. p. 102. sed Malela Ti-
mothe hronographum sequitur. v. 'Tzetz. Exeg. Il. p. 41. ,
᾿ [887 v. Fabric. Bibl. Gr. IT. IX. p. 428.
|
|
|
J
'
ORPHICA. 407
minum scriptori Schol Cruq. ad A: P. v.
391.[*] Simplicius ad Arist. de Coel. p. 21. b.
διὰ τοῦτο τὰς ϑεογογίας ἡμῖν οἱ ϑεολόγοι nagé-
Ócxar, τὸ μὲν πλῆϑος ἐν τῷ ἑνὶ μέγον φάσκον-
veg, quae spectant ad Theogoniae Orphicae locum
illustrissimum de Phanetis cataposi. Michael Syn-
gelus in Vit. Dionys. p. 346. À. τὰς χατ᾽ ᾿Ορφέα.
μυϑώδεις 9sokoylag καὶ τὴν γρᾳοπρεπῆ παρ Ἡσιό-
δῳ ϑεογονίαν. Gregorius Naz. Or. IV. 127. C.
Bill. xerdf9joAs|"] τοὺς Τριπτολέμους cov xai τοὺς -
Κελεοὺς καὶ τοὺς μυστιχοὺς δράχοντας, αἷσχύν-
ϑητί ποτε ταῖς τοῦ Θεολόγου σου βίβλοις "Ορφέως,
ejusque ϑεολογίαι verbo tenus memorantur ἃ Ma-
rino V. Procl. c. 26. Philostr. Heroic. II. 19. 639.
et in Vit. Apoll. V. 21. 159. ubi Apollonium nar-
rat quum Athenis versaretur adessetque ludis in
Piraei theatro, indignabundum discessisse ἐπειδὴ
ἤχουσεν ὅτι αὐλοῦ ὑποσημήναντος λυγισμοὺς ὃρ-
χοῦνται x«i μεταξὺ τῆς ᾿Ορφέως ἐποποιίας τὸ καὶ
ϑεολογίας, τὰ μὲν ὡς Ὧραι, τὰ δὲ ὡς Βάχχαι
πράττουσι» quem loeum illustrat Lucianus de
[Ὁ] Idem ad v. 78. p. 624. metrum heroicum vocatur quo-
que theologicum a Musaeo auctore Orpheoque, qui
scripserunt cecineruntque Theologica, id est divina
carmina.
(bb] Bines. de Insomn. p. 149. D. ἅλις ἐγχωμίων xci χαταβάλω--
i uod Nicephorus interpretatur σιωπήσομεν. Dionysius Archaeol.
. κρατάβαλε οὖν τὴν εἰρωνείαν. Lucian. Lexiph. S. 1. 176. τὸν
εἴρωγα χατάβαλε.
[e] Hic potius quam Platonis locus ἃ Schneidero allatus adhiben-
dus erat Xenoph. Symp. VII. 5. εἰ ógyoivro πρὸς τὸν αὐλὸν σχή--
«τα, ly οἷς Χάριτές τε καὶ Ὧραι καὶ Νύμφαι γράφονται. cf. Athen.
Iv. 130. A, Ex antecedentibus Xenophontis verbis εἰςεφέρετο τῇ ὁρ-
χησερίδι τροχὺς, ἐφ᾽ οὗ ἔμελλε ϑαυματουργήσειν, intelligi potest, cur
lamtus meretrices dixerit miraculas; πόρναι ϑαυματοποιοί Matro
Athen. IV. 137. C. quarum artes describit Alciphro lII. Ep. 72.
30 *
468 LIBER SECUNDUS.
Salt. ὦ XXXVIII. 291. saltationum -mimicarum
argumenta enarrans: Ζ4ευχαλίωνα — εἶτα Ἰάχχου
σπαραγμὸν xol Σεμέλης κατάφλεξιν καὶ Διονύσου
ἀμφοτέρου τὰς γονάς. quae sunt Theogoniae Or-
phicae primaria capita eademque a bacchica sal-
tatione non aliena. Directe: vero. Gregorius fa-
bulam : de Phanete. in Theogonia traditam ad Theéo-
logum refert Or. XXXVII, p. 602. Α. οἱ παρ᾽ '"Ei-
λησι φεβόμενοι ϑεοὶ — τοῖς σφῶν αὐτῶν ἁλέίσχον-
ται ϑεολόγοις, ἐς μὲν ἐμπαϑεῖς; ὡς δὲ στασιώ-
Ósig, ὅσων τε καχῶν ἡγεμόνες xai μεταβολῶν καὶ
οὗ πρὸς ἀλλήλαυς. μόνον ἀλλὰ χαὶ. πρὸς τὰς πρώ-
τας αἰτίας ἀντιϑέτως ἔχοντας, οὖς καὶ ἸΩχεανοὺς
xci Τηϑύας καὶ Φάνητας καὶ οὐχ οἶδα οὕς τινὰς
ὀνομάζουσι xoi τελευταῖόν. τινα ϑεὸν μεσότεχνον
διὰ φιλαρχίαν πάντας χαταπίγοντα τοὺς ἀἄλλοὺῦς,
ἵνα γένηται πάντων ἀνδρῶν ve ϑεῶν τε πα-
τήρ. Sed explorato carminis titulo versus ipso
exhibebimus.. E |
. $ 1
᾿ Theegoniae Orphicae prooemium asservavit
Joannes Malela IV. p. 31. Ὀρφεὺς ἐξέϑετο ϑεο-
γονίαν χαὶ κόσμου χτίσιν χαὶ ἀνθρώπου πλα-
στουργίαν, εἰρηχὼς ἐν τῇ ἀρχῇ τοῦ συντάγματος
αὐτοῦ ὅτι ἐχ τῆς ἰδίας αὐτοῦ ἐνθυμήσεως [5] ox
ἐξέϑετό τί ποτε περὶ ϑεοῦ ἢ τῆς χοσμιχῆς κτίσεως,
ἀλλ εἶπεν, ὅτι ἠτησάμην δι᾽ εὐχῆς μαϑεῖν παρὰ
[3] Eundem locum respicit Theophilus ad Autolyc. L. IIT. p. 398.
Ὅμηρος xci Ἡσίοδος καὶ Ὀρφεὺς ἔφασαν ἑαυτοὺς ἀπὸ ϑείας προνοίας
μεμαϑηχέναι.
ORPHICA.- ^ 409
τοῦ Φοίβου Τιτᾶνος Πελίου τὴν τοῦ xóouov κτί-
σιν χαὶ τίς ἐποίησεν αὐτήν. Ἐμφέρεται γὰρ ἐν τῇ
αὐτοῦ ἐκϑέσει διὰ ᾿'ποιητικῶν στίχων οὕτως
*Q ἄναξ “Ἰητοῦς V6 , ἑκατηβόλε, Φοῖβε κραταιέ [5]
᾿ποινδερχὲς, ϑνητοῖσι καὶ ἀϑανάτοισιν. ἀνάσσων,
Ἢ διε, χρυσέαισιν ἀειρόμενε πτερύγεσσι,.
. δωδεκάτην δὴ τήνδε παραὶ σέο ἔκλυον ὀμφήν [1]
σεῦ φαμένου, σὲ δέ γ᾽ αὐτὸν, ἐκήβολε, μάρτυρα ϑείην.
qui versus utrum ab ipso Theogoniae auctore
praemissi sint an aliunde venerint certari potest
tum propter communes prooemiorum suspiciones
tum quia versus tertii nulla idonea reddi potest
ratio nisi hoc carmen numero et ordine duode-
cimum fuit. Id vero parum expeditum videtur,
non solum quia in ordinandis Orphei carminibus
Theogoniae primum omnium locum concedi opor-
tuit sed etiam propterea quod ex octavo libro
τῶν ἱερῶν λόγων locus affertur, quem res ipsa.
docet ex priore Theogoniae parte excerptum esse.
Prooemiorum autem anaphoricorum, quibus dis-
persa Orphei carmina ad unius perpetui operis
similitudinem redigere studuerunt veteres diasce-
vastae, plura reperiuntur exempla; primum exor-
dium Georgicorum: Ei δὲ γεωπονίης σὲ quiou-
βρότου ἵμερος αἱρεῖ, secundum Dierum sive Ephe-
[P] Tres primores versus affert "Tzetzes in Exeg. p. 55. "Totum
locum, omissis nonnullis vocabulis repetit Cedrenus p. 57. additaque
periphrasi illustrat: ὦ ἄναξ “Δητοῦς vi χραταιέ, ὦ ϑεσπότα ἡμέρας
υἱέ, ὁ τὰ πάντα πόῤῥωθεν ἐν ταῖς ἀκεῖσί σου τοξεύων etc. etc. In
primo versu Scaliger in Euseb. I. p. 4. ὦναξ emendat, Bentlejus
Opusc. p. 456. ὦ ἄνα, ut "Tzetzes.
[1] Sic Bentlejus pro vulgato παρὰ σέο, Scaliger πυρίσσοον,
Cedrenus περὶ σοῦ. Sequentia σεῖο φαμένου et σὲ δὲ αὐτόν Bentle-
jus correxit, postremum ϑεέην neuter suspectum habuit.
410 LIBER SECUNDUS.
meridum: Παάντ' ἐδάης. Μουσαῖδ, tertium carmi-
nis de Motibus terrae: Φράζεο δὴ xoi τόνδε, qui-
bus omnibus sermo institutus vel continuatur vel
absolvitur.
Hinc igitur orsus, ut videtur, Cosmogeniae
scriptor aliquid de tempore illo infinito dixit, que
nullum fuit tempus, nondum ordinatis rerum coe-
lestium vicissitudinibus. Proculus in Crat. p. 71.
Boiss. ὃ Ἡσίοδος τὸ πρῶτον οὐχ ὠνόμασεν, ἀλλ᾽
ὅτι τὸ μετ ἐχεῖνο dm ἄλλου προῆλϑε, δηλοῖ διὰ
τοῦ Ἤτοι μὲν πρώτιστα. Ὀρφεὺς δὲ πάντα.
τὰ πρὸ τοῦ Οὐρανοῦ καὶ μέχρι τῆς πρωτίστης αἱἷ-
τίας ὀνόμασιν ἐδήλωσε xai αὐτὸ τὸ ἄῤφῥητον xoi
τῶν νοητῶν ἑνάδων ἐχβεβηκχὸς. Χρόνον προςείρη-
χεν. Et p. 64. Ὀρφεὺς τὴν πρώτην πάντων αἷ-
τίαν χρόνον καλεῖ ὁμωνύμως σχεδὸν τῷ Κρόνῳ"
αἱ δὲ ϑεοπαράδοτοι φῆμαι τὴν ϑεότητα ταύτην
τῷ “Ἅπαξ ἐπέκεινα χαραχτηρίζουσιν. Idem in
Tim. 1. δύ. οἱ ϑεολόγοι Κρόνον (scr. χρόνον) τὸ
πρῶτον ἐπωνόμασαν, ὡς δέοντος, οὗπερ γένεσίς
ἐστιν, ἐκεῖ προηγεῖσθαι τὸν χρόνον. et in Theol
I. 28, 68. τοῖς ᾿Ὀρφικοῖς τὸ πρώτιστον αἴτιον χρό-
γος προςείρηται, Similiterque in Parm. L. VII.
230. τὸ αἴτιον τῆς ἐχφάνσεως τῶν ϑείων Ὀρφεὺς
χρόνον ὠνόμασεν" quibus congruit Damascius de
. Princ. 1. 198. τί δὲ ὃ ϑεῖος ᾿Ορφεύς; o) πολλοὺς
ϑεοὺς ὑφίστησιν ἀπὸ τοῦ Χρόνου μέχρι τοῦ πρω-
τογόνου Φάνητος, ubi Koppius p. 345. male cor-
rigit Κρόνου. Sententia Orphei brevissime reddi
potest Philonis verbis Quod Mund... Incorr.
p. 952. B. ἦν nore χρόνος ἡνίχα οὐκ ἦν κόσμος,
ORPHIC A. | 471
ile ἀγέννητος χρόνος, ὃν αἰῶνα χαλαῦσι Timaeus
Locr. p. 97. 20. quad primum supersubstantiale et
ultramundanum a Platomiecis ponitur principium,
τὸ πρῶτον ἕν, τὸ ὑπερούσιον, ἢ ἄῤφᾷῥζητος ἀρχή
Sive προαρχή, et aequiparatur ad Zervam, quod
Zoroaster duobus principiis praeponit, Graeci au-
tem Kpóvov interpretantur[*"] σκότος ἄγνωστον
in Aegyptiorum Theologia Damasc. Quaest. p.
124. Gnosticorum Bython, Cabbalistarum Pri-
mum $0lum sive Qceultum Occultorum[.]
Et Pherecydes quoque unum ex tribus principiis
tempus esse eonstituit v. Sturz. Fragm. p. 44.
Tempore autem quodam mundum initium cepisse
Orpheus docuit. Simplicius. in 1. de Coel. p. 70.
a. περὶ τοῦ γεννητὸν εἶναι. τὸν χόσμον πάντας
συμφωνεῖν quot , τούς τε ϑεολόγους καὶ τοὺς φυ-
σικοὺς, καὶ τῶν λεγόντων ἔτι γεγνητὸν αὐτὸν, oi
μὸν ἀΐδιόν φασιν ὡς ᾿Ορφεὺς xoi Ἡσίοδος [. Et
apud Aristotelem de Coel. L. III. c. 1. εἰσί τινες,
οἵ φασιν οὐϑὲν ἀγέννητον εἶναί, γενόμενα δὲ τὰ
μὲν ἄφϑαρτα διαμένειν, τὰ δὲ πάλιν φϑείρεσθϑαι,
μάλιστα μὲν οἱ περὶ Ἡσίοδον , εἶτα xoi τῶν &À-
[bh] V. T ychsen. de Relig. Zor. in Conment. Goetting. T. XI.
[c] cf. Neander Entwickelung d. Gnost. Sp p. 80. r«-
ie ὑμγουμένη παρὰ τοῖς σοφοῖς, εἴτε ὅρμος μυστικὸς εἴτε σιγὴ πα-
a ien Pen. L. VI 165. Ab Ürphicis quoque Sigen cele-
brari dicit Zoega Bassirel. T. II. p. 85. aed falso; Platonici illam
βιοϑρέμμονα σιγήν ex Oraculis cognitam habent.
[d] Philo Quoi Mund. Incorr, p.941. D. πατέρα τοῦ Πλατωνι-
χοῦ δόγματος ἔνιοι νομίζουσι γενόμενον καὶ ἄφϑαρτον οἰόμενοι τὸν
τύσμον vm ἐκείνου λέγεσθαι, γεννητὸν μὲν ὅτι φησίν Ἤτοι μὲν
πρώτιστα χάος γένεΐ — ἄφϑαρτον δὲ, ὅτε διάλυσιν καὶ φϑο--
θὰν o οὐ μεμήνυκεν α ot.
472 LIBER 8SRCUNDUS.
λων οἱ πρῶτοι νφυσιολογήσαντες», idem Orpheum
significari putat p. 138. b. πρώτους φυσιολόγους
τοὺς περὶ ᾿Ορφέα καὶ Μουσαῖον εὔλογον λέγει, οἵ-
vive; πάντα πλὴν τοῦ πρώτου γενέσθαι φασί.
8. 2
. Chronus ille ex se Chaos et Aetherem pro-
generasse dicitur. Proculus in Tim..L 54. μετὰ
τὴν μίαν αἰτίαν ἣ δυὰς τῶν ἀρχῶν ἀνεφάνη xoi
ἐν ταύταις ἢ μονὰς κρείττων τῆς δυάδος ij, εἶ
βούλει ᾿Ορφιχῶς λέγειν, ὃ αἰϑὴρ τοῦ χάους. ldem
Π. 117. ὥρπερ Πλάτων διττὰς παρήγαγεν αἱτίας
ἀπὸ τοῦ ἑνὸς. τὸ πέρας xai τὴν ἀπειρίαν, οὕτω
χαὶ ὃ Θεολόγος ἀπὸ τοῦ χρόνου τόν τε αἰϑέρα xai |
τὸ χάος ὑπέστησε, τοῦ μὲν πανταχοῦ πέρατος ci-
τιον τὸν αἰϑέρα, τῆς δὲ ἀπειρίας τὸ χάος» xc
,. ἀπὸ τούτων τοῖν δυοῖν ἀρχῶν, τούς τε ϑείους
γενγᾷ διακόσμους xci τοὺς. ἐμφανεῖς. quae licet
magna sui parte vacillent, tamen huc transponere
non fastidivi, ut non solum sententia poetae sed -
etiam interpretum pernoscatur cavillatio. Simpli- -
cius in L. IV. Ausc. p. 123. δηλοῖ (chaos Hesio-
dium) o? χώραν ἀλλὰ τὴν ἀπειροειδῆ καὶ πεπλη- |
ϑυσμένην τῶν ϑεῶν αἰτίαν, ἣν ᾿Ορφεὺς χάσμα
πελώριον ἐχάλεσε. Μετὰ γὰρ τὴν μίαν τῶν
πάντων ἀρχὴν, ἣν ᾿Ορφεὺς xai χρόνον ἀνυμνεῖ,
ὡς μέτρον τῆς μυϑικῆς τῶν ϑεῶν γενέσεως , al-
ϑέρα xoi πελώριον χάσμα προελϑεῖν φησι,
τὸν μὲν τῆς περατοειδοῦς προόδου τῶν ϑεῶν αἴ-
"tov, τὸ δὲ τῆς ἀπεροειδοῦς καὶ λέγει negl αὐτοῦ
| ORPHIOCA-: 473
Οὐδέ. τὲ πεῖρας ἔην, οὐδὲ (οὐ) πυϑμήν, οὐδέ τις ἕδρη.
cujus versus initium οὐδέ τι πεῖρὰς ὑπῆν repetit
Proculus in Parmen. L. VI. 101. Illum autem,
cujus particulae apud Simplicium extant, inte-
grum nobis exhibet Syrianus in Metaph. L. Il.
p. 33. a. Quemadmodum Orpheus Chaos
ipsum et magnam voraginem ingentem
. hinc et hino, et Pythagoras intermina-
tam dualitatem etc. ubi pro Chaos substi-
tiendum Aether, .ut.in. graeco versu, quem e
Galei libro evulgavit. Taylorus in Diario Classico
T. XVII. 163.
Χάος καὶ μέγα xdepa πελώριον ἔνϑα καὶ ἔνϑα.
Idem Syrianus p. 7. ἃ. Deum ipsum aut bo-
num aut unum appellemus, aut finem et
infinitatem, ut in Philebo Plato et ante
ipsum Timolaus["] aut unitatem et bi-
narium, ut plurimi Pythagoreorum, aut
aetherem.et chaos, ut Orpheus, aut fa-
ctorem et- dualitatem, ut ipse Pythago-
ras in sacro sermone —[*] Damascius Quaest.
p. 133. "Ogge?e μὲν αἰϑέρα xoi χάος μετὰ τὸν
χρόνον. Quibus subjungere libet Apulejum de
Orthogr. p. 137. Maj. Orpheus, Linus et He-
siodus deos. ex chao ab initio erupisse
dixerunt; et consentiens Malelae IV. 31. atque
Cedreni T. 1. p. 57. et 84. testimonium: Ἔστι δὲ
ἅπερ ᾿Ορφεὺς . ἐξέϑετο ταῦτα, ὅτι ἐξ ἀρχῆς ἄνε-
"[dd] Philolaus emendat Fabric. Bibl. T. 1. 878.
[9] Áddit ad extremum: Et tat quidem de Pythagoricis
principiis, quod idem est ac si dicas de Orphicis et
Platonici s.
474 LIBER SECUNDUS.
0siyOn τῷ χρόνῳ ὃ αἰϑὴρ ὑπὸ τοῦ ϑεοῦ δημιουρ- |
γηϑεὶς καὶ ἐντεῦϑεν κἀκεῖϑεν τοῦ αἰϑέρος ἦν
᾿χάος, καὶ νὺξ ζοφερὰ πάντα κατεῖχε καὶ ἐχάλυπτε:
τὰ ὑπὸ τὸν αἰϑέρα, σιμιαίνων τὴν νύχτα ngo-
τεύειν, εἰρηχὼς ἀχατάληπτόν viva καὶ πάντων ὅπ.
έρτατον εἶναι xoi προγεμέστερον χαὶ δημιουργὸν |
χαὶ τοῦ αἰϑόρος xai τῆς νυκτὸς xoi πάσης τῆ
κτίσεως». in quibus non solum Orphei sententia
sed etiam verba continentur “θὴρ καὶ μέγα. χά-
cua — ἔνϑα xcb ἔνϑᾳ. Postrema de Chrono di-
. eta sunt et Nocte, non illa mythica, quae paulle
post in medium procedet, sed quam Proculus
quoque antiquo chao incubssse dicit in Tim. II.
117. ἡ ἐσχάτη ἀπειρία, ὕφ' ἧς xoi fj ὕλη περιέ-
χεται — χώρισμα μέν ἔστιν ὡς χώρα τῶν εἰδῶν
καὶ τόπος, οὔτε δὲ πέρας οὔτε πυϑμὴν οὔτε
ἔδρα περὶ αὐτήν ἐστιν, ἀξζηχὲς δὲ αὖ σχότος
καὶ αὕτη ὀνομάζοιτο ἄν, quae verba ex eodem
Orphei carntine depromta esse apparet. Nec ali
unde Proculus in Parm. L. VII. 168. ἀδιαχρίτων
πάντων κατὰ σκοτόεσσαν ὄὃμέχλην; φησὶν ὃ
Θεολόγος" quae Cousinus ex Argon. 523. derivata
putat, ubi de Dolioniis.sermo est: ἐν δ᾽ ἔπεσαν
Μινύῃσι κατὰ σχοτόεσσαν ὀμίχλην. Sed hi non
dum nati erant illo Theogoniae tempore!
δ. 3.
Chaos hoc temporis progressu in ovi figu
ram coaluit, motuque aetheris, ut videtur, inte
Stini in orbem cieri coepit. Damascius Quaest.
147. ᾿Ορφεύς |
ORPHICA. 415
— — ἔπειτα δ᾽ ἔτευξε μέγας Κρόνος αἰϑέρι δίῳ
ὠεὸν ἀργύφεον --- '
ubi Χρόνος scribendum. De ovo copiosius loqui-
tur Apio in Clement. Homil. VL 4. 071]. T. 1].
Galland. p. 678. Cotel. ᾿Ορφεὺς τὸ χάος ὠῷ παρ-
εἰκάζει, ἐν ᾧ τῶν πρώτων στοιχείων ἦν Tj σύγχυ-
σις. Τοῦτο Ἡσίοδος χάος ὑποτίϑεται ὅπερ "Ορ-
φεὺς ὠὸν λέγει γεννητὸν ἐξ ἀπείρου τῆς ὕλης προ-
βεβλημένον, γεγονὸς δὲ οὕτως. Τῆς ὕλης ἐμψύ-
— χοῦ οὔσης καὶ ἀπείρου τινὸς βυϑοῦ ἀεὶ δέοντος
καὶ ἀκρίτως φερομένου ---- ---- συνέβη ποτὲ süvá-
᾿ χτῶς δυῆναι xoi μίξαι τὰς οὐσίας, καὶ οὕτως ἐξ
ἑχάστου, ὅπερ πρὸς γέννησιν ζώου ἐπιτηδειότατον
ἦν, χατὰ μέσου δυῆναι τοῦ παντὸς xai τὸ περι-
χείμενον πγεῦμα ἐπισπάσασϑαι — ὥςπερ ἐν ὑγρῷ
πομφόλυξ' Οὕτω σφαιροειδὲς συνελήφϑη (συνει-
λήϑη) χύτος. Ἔπειτα ἐν ἑαυτῷ κυηϑὲν ὑπὸ τοῦ
χατειληφρότος ϑειώδους πνεύματος ἀναφερόμενον
προέχυψεν εἷς φῶς --- τῇ περιφερείᾳ τῶν ὠῶν
προςεοικός. De' motu circulari testimonium prae-
bet Proeulus ín Crat. p. 79. ὁ ᾿Ορφεὺς περὶ τοῦ
χρυφίου διακόσμου τῶν ϑεῶν οὕτως ἔφη
— — τὸ δ᾽ ἀπειρέσιον κατὰ κύκλον
ἀτρύτως ἐφορεῖτο — | |
quae idem affert in Comment. in Euclid. Elem. .
Π. 43. et in Parm. L. VII. 153. Idem ini Tim. III.
160. τῷ παντὶ τὸ σφαιρικὸν συγγενὲς — — Ioo-
γονητικὸν οὖν τὸ σχῆμα τοῦτό ἐστι τῷ κόσμῳ,
φανὲν μὲν ἐν αὐτῷ τῷ χρυφίῳ διαχόσμῳ᾽ τὸ γὰρ
Απειρέσιον κατὰ κύχλον ἀτρύτως ἐφορεῖ-
476 LIBER SECUNDUS.
vo χατὰ ἐχείνην εἴρηται τὴν τάξιν" ἐναργέστερον
δὲ ὀφϑὲν ἐν τῷ παντελεῖ ζώῳ" τὸ γὰρ
Ὡρμήϑη δ᾽ ἀνὰ κύχλον ἀϑέσφατον --- —
περὶ ταύτης εἴρηται τῷ Θεολόγῳ τῆς ϑεότητος (So-
lis). Simplicius in Áusc. 1. p. 31. b. δὲ δὲ εὐχύ-
κλῳ σφαίρης ivaMyxty ὄγκῳ τὸ ὄν φησι [] μὴ
ϑαυμάσῃς᾽ διὰ γὰρ τὴν ποίησιν μυϑολογιχοῦ παρ-
ἄπτεται πλάσματος. Τί οὖν τοῦτο διαφέρει εἰπεῖν
ἢ ὡς ᾽Ορφεὺς εἶπεν ἸὩδὸν ἀργύφεον. Ovum hoc
cosmogonicum utrum Orpheus a philosophis Phoe-
nicibus, Aegyptiis, Babylonicis acceperit an suo-
pte ingenio in hanc vulgatissimam similitudi-
nem[*] inciderit, quaerere ludicrum est. Ex Ae-
there et Chao progeneratum esse testatur etiam
Proculus in.Tim. 1. 138. ἦν τὸ -ὠὸν éxsivo τοῦ
αἰϑέρος ἔγγονον xoi τοῦ χάους, ὧν ὃ μὲν χατὰ
τὸ πέρας ἵδρυται, ὃ δὲ κατὰ τὸ ἄπειρον. Ὃ μὲν ᾿
γάρ ἔστι ῥίζωμα πάντων, τῷ δὲ οὐδὲ πείραϑ'
ὑπῆν quae paulo aliter supra scripta sunt. Án
vero sacrorum Orphicorum eultores propterea ovis
abstinuerint, quod ea imaginem mundi referre
putarent, magnopere dubito. Plutarchus L. ll.
Symp. ΠΙ. 1. 76. ὠῶ» ἀπεχόμενος ὑπόνοιαν παρ-
ἔσχον ἐνέχεσθαι δόγμασιν "᾿Ορφικοῖς ἢ Πυϑαγορι-
xoig χαὶ τὸ ὠὸν ἀρχὴν γενέσεως ἡγούμενος dqo-
σιοῦσϑαι᾽ quo ab initio novus inducitur convi-
᾿ (f] Parmenid. p. 76. Fuelleborn.
[6] Varro Fragm. p. 818. Bip. Coelum est testa, vitel
lum terra, inter illa duo humor quasi in sinum clusus
aeri, in quo calor. Diaconus Constantünop. 72. Quis varias adeo
naturas clausit in ovis? — Aera, quod terra est; quod flavum deno-
tat ignem, Album undas et terras testula dura refert.
M
ORPHICA. 477
varum sermo, ovum an gallina prius extiterit,
disceptantium[*] donec unus eorum altius insur-
git: “είσω ξυνετοῖσι τὸν "Ogquxóv xai. ἱερὸν
λόγον, ὃς οὐχ ὄρνιϑος μόνον τὸ ὠὸν ἀποφαΐίγει
πρεσβύτερον, ἀλλὰ χαὶ συλλαβὼν τὴν ἁπάντων
πρεσβυγένδειαν ἀνατίϑησιν --- —. ὅϑεν οὐχ. ἀπὸ
τρόπου τοῖς περὲ τὸν Διόνυσον ὀργιασμοῖς, ὡς μέ-
μημα τοῦ τὰ πάντα γεννῶντος καὶ περιέχοντος ἐν
ἑαυτῷ, συγκαϑωσίωται. quae in usum suum con-
vertit Macrobius Sat. VII. 16. 691. Consule
lnitiatos sacris Liberi Patris, in quibus
ovum. hoc veneratione colitur, ut ex for-
ma sphaerali mundi simulacrum videa-
tur. Achilles Tat. Isag. in Phaenn. p. 130. C.
Petav. σχῆμα πόσμου οἱ μὲν χωνοειδὲς sbrow, oé
δὲ ὠοειδὲς, ἧς δόξης ἔχονται οἱ τὰ ᾿Ορφικὰ μυ--
στήρια τελοῦντες. Zaratas quidem Chaldaeus, ἃ
quo Pythagoras τοὺς τελεστικοὺς καθαρμοὺς καὶ
τὴν ἱερατικὴν ἀγώγὴν accepisse dicitur v. Interpr.
ad Porphyr. V. P. p. 24. abstineri possit κυάμῳ,
ὅτι τῇ τοῦ ὅλου φύσει ὅμοιος Origen. Philos. c. ἢ.
χύαμον autem Pythagoricorum nonnulli ovum esse
volunt v. Sturz. ad Emped. p. 636. Nec tamen
hane rationem fuisse arbitror, cur initiati ova
sorbillare noluerint, sed potius, quia et in silici-
cemniis apponebantur et in purificationibus cir-
cumferebantur, religionem quandam videntur ha-
buisse v. supr. P. 1. Cap. II. Pythagorei autem
propter eandem causam cor, cerebrum, matricem
. [3] Vetus haec quaestio a Peripateticis agitata. v. Censorin.
c. IV.
*
478 " LIBER SECUNDUS.
et ova, tanquam fontes et principia vitae, vene-
ratione quadam dignati sunt.
$ 4
Ex ovo nascitur Phanes sive alio nomine
Metis et Ericapaeus. Clemens p. 672. τὸ ἐξ ἀπεί-
ρου ὕλης ἀποχυηϑὲν ἔμψυχον ὠὸν ἐκ τῆς ὕποκχει-:
μόνης καὶ ἀεὶ ῥεούσης ὕλης χινούμενον παντοδᾶ-
πὰς ἐκφαίνει τροπάς" Ἐνδόϑεν γὰρ τῆς περιφε-
ρείας ζῶδν τι ἀῤῥενόθηλυ εἰδοποιδῖταει, προνοίᾳ
τοῦ ἐνόντος ἐν αὐτῷ ϑείου πνεύματος, ὃν Φάνηϊ
τὰ Ὀρφεὺς καλεῖ, ὅτι αὐτοῦ φανέντος [ὦ] τὸ πᾶν
ἔλαμψε τῷ φέγγει τοῦ διαπροπέστάεσυ τῶν στοι-
χείων πυρὸς àv τῷ ὑγρῷ τελεσφορουμένσυ. Qui-
bus persimilis est Hipponis Rhegini doctrina, qui
duo esse voluit rerum principia, humorem frigi-
dum et calidum ignem, γεννώμενον δὲ τὸ πῦρ
ὑπὸ ὕδατος χατανιχῆσαν τὴν τοῦ γεννήσαντος δύ-
γαμιν συστῆσαι τὸν χόσμον Origen. Philos. XVI.
104. Sed pergam Clementis verba referre: τὸ μὲν
οὖν πριστοσύστατον ὠὸν ὑποθερμανϑὲν ὑπὸ τοῦ
ἔσωϑεν ζώου ῥήγνυται, ἔπειτα δὲ μορφωϑὲν προ-
ἔρχεται ὅποῖόν τι xal ᾿Ορφεὺς λέγει
[ Noti sunt graeci homines hoc nomine dicti Phanes Halicar-
nassus Herodo. 4. Messenius Paus. IV. 17. 5. Althaeae frater
8680}. Ven. IX. 664. Phanes et Faunus Centauri Nonn. Dion. XJV.
191. Haec si delicatiores fastidiant, paucis numis sibi comparare pos-
suat Glessarium aut Hebraicum ant Pericum aut Saneritdonn , uade
quamlibet ingeniosas etymologias, si modo literarum elementa didi-
cetint, expiscentur; neque hon Polonica et Hunguricá vocabula, αἱ
Daehnertus demonstrat ad Bulangeri Antiquit. revelat, 637. quae-
rentibus deermnt. Jablonskius de Vocc. Aegypt. p. 375. Ausoniarum
«Ῥανάχης sive Φ᾿ανήτης huc arcessit et Aegypüacum. Fist i.q. αἰών.
Áeonem autem, Phanetem et Osirin eundem eese statuit; qune omnia
^ lubrica sunt et incerta.
ORPHICA 479
Zixualov σχισϑέντος ὑπὲκ πολυχανδέος dob [1] -
xai οὕτω τὸ μὲν κύτος τὴν διαχόσμησιν ἴσχει, αὖ-
τὸς δὲ ὥπερ ἐπ ἀχρωρείας οὐρανοῦ προχαϑέζε-
ται καὶ ἐν ἀποῤῥήτοις τὸν ἄπειρον περιλάμπει αἷ-
dv&' quae conferri possunt cum Mochi Cosmo-
gonia ap. Damase. p. 200. λέγεται ἐξ αὐτοῦ (τοῦ
dev) ῥαγέντος εἰς δύο, γενέσϑαι οὐρανὸς xai γῆ,
τῶν διχοτομημάτων ἑκάτερον" Reliqua Clementis
disputatio, qua Plutonis, Neptuni aliorumque deo-
run allegotiae continentur, ad vulgarem mytho-
legiam pertinet.
Malela autem et Cedrenus post illa quae su-
pra attulimus, haec adjungunt: Ἔφρασε δὲ ὅτι
τὸ φῶς ῥῆξαν τὸν αἰϑέρα ἐφώτισε τὴν γαῖαν ["}
εἰπὼν ἐκεῖγο εἶναι τὸ φῶς τὸ ῥῆξαν τὸν αἰϑέρα
τὸν ὑπέρτατον πάντων᾽ οὗ ὄνομα ᾿Ορφεὺς dxob-
σας ix τῆς μαντείας ἐξεῖπε, Miyuw, Φάγητα, 'Hoi-
χεπαῖον [^], ὅπερ ἑρμηνεύεται βουλή, φῶς, ζωοδο-
[f] Aliter hunc locum emendare nescio; vulgo legitur χραμαίου .
σϑέγτος πολυχανδέος dev: jungende sunt προέρχετεοι ὁποῖόν τι
ptevenét species ab Orpheo descripta; quid. provenerit,
, éd apparet Phanetem significari. kermamno ipsum nomex
Ἠραχαπαίου in mendoso χραμαίου͵ latere videtur.
[1], Sic Malelas, πᾶσαν τὴν χτίσιν rectius Cedrenus et mox ἐξεῖπε
pro ἐξ ἧς εἶπε.
ix. Nomen hoc ande £oficiscatut et quid significet, jam diu est,
al 1 ΩΣ indica
-. Waketeli Praeter co», quus t ad
Hymn. V., sellis Syh. Crit. II. p. 111. ex ἔαρ et χάπος com-
podum pu ignifieandum Vita estinsangttine. Visconti
io - γονέα T. VL 28. ab ἐρι et ψάπτειν, ut ille deorum devo-
r&r deüotetur, quem euAdém Jemiam ésWe contendit nihil
Oridium , qui Jano numen Graeciam habere ; hisque com-
mentis inplicatur arlolatio de imagine Jani sive Aeonis, ut volunt, de
"v, mulü labérarwunt. v. Jablonski 1, c, Zoega Baaeirel. 'T, Il P.
abus Monum. Antich. in Biblioth. Ital. anni 1816. N. V p. 19
Beatlejüs contr& ad Mill. E 456. negaí se operam inquirenda eLymo-
tagia perdere velle; ét in ad Bernard. p. 160. ᾿Ηρικεπαῖος (quae
est frequentior scriptura) καὶ Graeco y simile esse docet.
|
480 LIBER SECUNDUS.
víjo[?"]: εἰπὼν ταύτας τὰς τρεῖς ϑείας τῶν Ovo-
μάτων δυνάμεις. μέαν εἶναι δύναμιν χαὶ ἕν χρά--
τος τοῦ μόνου ϑεοῦ, ὃν. οὐδεὶς δρᾷ --- ἐξ αὐτοῦ
δὲ τῆς δυνάμεως τὰ πάντα .γεγενῆσϑαι, ἀρχὰς
ἀσωμάτους καὶ ἥλιον xal σελήνην xai ἄστρα πᾶν-
τα, quorum reliquam partem δὲῖο opportuniore
loco producam; nunc de Phanete agitur. Lactan-
tius Inst. I. 5. p. 28. Orpheus deum verum
et.magnum Πρωτόγομον appellat qued ante
ipsum nihil est genitum.sed ab ipso cun-
cta sunt generata. Eundem eam dàidrvge
nominat, qued quum adhuc' nihil e$set,
primus. ex infinito apparuerit et extite-
rit. Cujus originem atque naturam quia
concipere non poterat, ex aere natum
esse dicit: | '
Πρωτόγονος Φαέϑων περιμήκεος αἰϑέρος vióc
quae omnia ex eodem Theogoniae opere accepit,
quo Platonici utuntur, ac.fortasse ex eo ipso lo-
co, quo Proculus in Tim. II. 132. ὁ Φάνης. περι-
καλλέος αἰϑέρος υἱὸς ὀνομάζεται. xai 4f góc
Ἔρως καὶ χάλλιστος ΝΞ
Θαύμαζον καϑορῶντες ἐν αἰϑέρι φέγγος ἄελπτον:
τοῖον ἀπέστιλβεν χροὸς ἀϑανάτοιο᾽ Φάνητος.
Quinam Phanetem admirari. potuerint, quum
adhuc nihil esset, hinc non apparet, sed ta-
men intelligi potest; de Sole ejusdem nomini
participe ne quis cogitet, prohibet Proculi inter-
pretatio et hoc. et. alio. loco in Theol. III. 20.
[mm] Suidas s. Ὀρφεύς pmo hoc exhibet ζωὴ,
ORPHIC A. 481
101. τυῦτό ἐστι τὸ φανότατον τῶν γοητῶν ὃ νοῦς ὃ
μοητὸς χαὶ τὸ ἀποστίλβον φῶς, ὃ xoi τους νοεροὺς
breves φανὲν καὶ ποιεῖ ϑαυμάξζειν τὸν πατέρα,
καϑάπερ φησὶν Ὀρφεύς. que accedit Herrmiae te-
stimonium 'in Phaedr. p. 141. de Phanete: τὴν
Νύχτα ἡνῶσϑαι αὐτῷ quoi
Ilowzó ονόν y μὲν οὔτις ἐπέδρακεν ὀφϑαλμοῖσιν
εἶ μὴ ΗΝ ἱερὴ μούνη οἷ δ᾽ ἄλλοι ἅπαντες
᾿ϑαύμαζον καϑορῶντες ἐν αἰϑέρε φέγγος ἄελπτον"
-: τόξον ἀλχέστραπτεν χοροὺς ἀϑανάτοιο Φάνητος.
Cetera hujus dei nomina tradit Proculus in Crat.
p. 36. xai Ὀρφεὺς πρώτην ταύτην τὴν τῶν νοη-
τῶν φύσιν ὀνόματί quo. ὑπὸ τῶν ἄλλων καλεῖ-
σϑαὶι ϑεόν" "λέγει δ᾽ οὕτως ᾿
' Min σπέρμα φέροντα ϑεῶν κλυτὸν, ὅντε Φάνητα
πρωτόγονον “μάκαρες κάλεον κατὰ μακρὸν Ὄλυμπον.
quorum posteriorem partem "Orre --- "Ολυμπον
saepius iterat in. Grat. p. 52. in Tim. V. 303. et
auctibrem. ἐν 137. καλεῖ δὲ.
— — -- εὐδαίμονα σέμνον
Miu σπέρμα φέροντα ϑεῶν χλυτόν — —
Priorem saepissime Damascius p. 346. ὁ παρ᾽
Ὀρφεῖ πρωτόγονος ϑεὸς, ὃ πάντων σπέρμα φέρων
τῶν ϑεῶν, ἀπὸ τοῦ ὠοῦ πρῶτος ἐξέϑορε᾽ Et p.
142. τὸν “Μῆτιν πρῶτον ἀνυμνεῖ σπέρμα φέροντα
ϑεῶν" quem οἱ Ἠρικεπαῖον vocari p. 307. Versus
áutem, quos Etymol, M. s. «Φάνης apponit:
τὸν δὴ καλέουσι Φάνητα
(4ϑάνατοι) ὅτι πρῶτος ἐν αἰϑέρι φαντὸς Eyerro. -
Ὀρφεύς: οὕτως ρος. hos igitur Ruhnkenius Ep. IL
129. et Barkerus in Nott. ad h. l. ex Argon. v. 15.
31
482 LIBER SECUNDUS.
sumtos sed memoriae vitio parum atcéurate red-
ditos putat[*], quem totum locum propter Orphi-
carum sententiarum indicia subjicere praestat. Ibi
enim poeía ceeinigse se ait:
Voxolou μὲν πρῶτα χάους ἀτέχμαρταν ἀνάγχην.
xol Koóvov, ὃς ἐλόχευσεν ἀπειρεσίοις ὑπὸ χόλποις
᾿αἰϑέρᾳ xpi διφυῆ “περιωπέα κυδρὸν Ἔρωτα a
yvxiüg ἀειγνήτης ["] πατέρα xÀvióv, ὅν Qu Φάνητα
ὁπλότεροι κλήζουσι βροτοί, πρῶτος γὰρ ἐφάνϑη.
ubi Zoega in Comment. a Welckero editis p. 229.
ambiguum, esse. dicit, utrum haec infer se conti-
nuanda sint verba Koórog ἐλόχευσεκ αἰϑέρα καὶ
Ἔρωτα, an hic accusativus à praemisso .verbo
ἔφρασα pendeat, sed pro Κρόγος scribendum esse
Χρόνος et hoc loco et in Schol. Apoll. Π|, 26.
ἐν τοῖς εἰς Ὀρφέα Koórvow λέγεται. εἶναι δ' Ἔρως
Αὐτὰρ Ἔρωτα Koóvog καὶ πγεύμᾳτᾳ trio ἐξέκψῳφε.,
et ob hoc sibi credibilius videri, AÁrgonanticorum
scripterem Ámorem Aetheris, .Aetherem. Clironi
filium dixisse; in quo nihil habeo, quod v vira egre-
gio ὁ reiiager ui
8&5... . ͵
Quum autem triplex fuerit Cosmógonia Or-
pheo inscripta, scire juvat, doctrinam illam, quam
[1] Id merito improbat Hermannus de aeta. Argen, p 681. Odi
aetatem, diu ante quam editus est, conjectavi éx glossa ine excerpta
ap. Du Cang. Gloss. p. 1086. Ὁλοχοτινίν, διὰ τὸ ὅλον χύτον iy «U-
τῷ. v. Ind. Script. . 95.
[8] Eustath. p. 245. λέγεται παρὰ vole παξᾳιοῖς ὅτι. οὗ Ἴωνες τὸ
εἶναι γεν ἐνέσϑαι φασίν, ὅϑεν ἀειγενέτης ὁ ἀεὶ ὧν" Apollo ἀειγενέτης
Sat. I. 17.
[9] Quae Millinus in Monum. Ined. T. II. p. 8. sq. de hac parte
Systematis Orphici disseruit, τ refaliere supérsedemus. —-
ORPHIZCA.:! 483
hastemus; tractavimus, in majore. οὐ quami cüno-
nico .epere in: rhapsodias desexipte': ex positaim
fuisse, ^ Daàmaseius Quaest. p. 380. d τοῖα pepo-
μέόγαις "ταύταις. δαψῳϑύαις "Ορφιχοῖς: ϑεηλογία δή
τές dorm, dx καὶ "οὗ φριλύσυφοι. διορμηναύουσενλ
ἀντὶ: μὸν. τῆφ'' μιᾶς: tw Oh» ἀρχῆς τὸν. χρόνον
τιϑέντεξ,. ἀναὶ δὲ τοῦν δυοῖν αἰϑέρα xai χάος;
ἀμεὶ: δὰ «οῦ nbyves' ipd πὸ. αδὸν - ἐπολογιζόμεμοι
koi χρφιάδι" ταύτην ᾿φογην: ποεφῦντες,: de qua. tria-
(εἰ Ἰυφαὶ ᾿χίἀδαιν .Olympiodoras: ad , Philebum | p.
285. Ὑάμβλόχος ..-. 39 vol "Obgqexota db τῷ
μυϑουσμένι i ej. τὰς cgsic 'ἀχιραμῆγαι: μονάδας q-
σίψ. . Tui. Damescius addit: paulo: ob&turius: elc
δὲιτὴκ δευτέραν vsksty tp. τὸ .χυσύμενομ. καὶ. τὸ
xov ὠδμ' τὰν Doy » "ἢ" τὸν d oy εν μυτῶν [9],
dj τὴν νεφέλην, ὅτι ἐκ τὐύτων' ἐκθφώακοι δ' «Φά- .
γηρ ἄλλαις γὰρ ἄλλα περὶ υτοῦ μέσον φολοσοφοῦσι᾽
tota nix ὅπαϊον .ü».4 ὧς δὲ πατέρα xai: δύ-
γαμιγος λλά coe προςετηῃνοοῦντες οὐδὲν, τῷ Ὃρ-
gi. προσήχοντα. .΄ Τὴν δὲ τρίτην τὸν Mig, τὸν
Ἠριχεαίαιϊοπι ὡς ὀγύναμινν τὸν φνάνηται ὡς πατέρα
p. 3806.. Querum postrema. sic emendanda sunt
Εἰρ δὲ. τὴν τρίτην (τριάδα τελεῖν) τὸν Μῆτιν ὡς
νοῦν» τὸν" Ἠρικεπαῖον ὡς δύναμιν" etc. quae sunt
Platonicorum commenta frigidissima, emnia ad
triades suas revocare obstinantium, quarum una-
quaque continentur tres monades, πατήρ; νοῦς;
δύκαμες [3], eodemque tendunt praecedentia verba
[P] Bentlejus Opuse. p. 455. dubitanter corrigit τὸν. ῥωγέντα yi-
Te» tos mE
[4] v. Damasc. Quaest. p.582. Pselli Expos. L. p. 118. Bic tzia-
dis demiurgicae pater est Jupiter, potentia Meptenus, intelligentia
3l *
484 LIBER ;,SECUNDUS.
multifariam corrupta, unde tamen "intelligas: Or-
pheüm..extremüm illud, quod cuncta: complexu
580. coerceret, modo: γεφρέλην modo: ἐργῆτα΄" xv
τῶνα. appéllasbe . , eadem ietapliora ες usum; «ua
Leucippus et Democritus χικώνα χύκλῳ καὶ, ὑμένα
σδριτείνούσι τῷ. χκόσμῳ. : Et. ex: hac . sive nube
sive. tunica. ovum .'cirtunidante. Pbanetem . esni-
cuisse... Kadém./ómria cotparent in GCosiiogenih
Orphica, quam: sapra. Platonia interpretes sequuti
desevipsitaitd , :£empus segun: ortnm: ipráecedens,
Aetherem. et. Chaos evi. formae inclusum, .Phar&
tem ovó «exclusum, mundi forínatotem; . unde'in-
ducor. üt; Damaseii :vezbia: ἣν. οἱ q«Aócoqpi διδρ-
μηνεύουαυν :Platonicos potissimum. significari pi^
tem. Hine diversa: fuit altera Genesis. quam «op
tinuo ' subjüngit p. 381. τοιαύτη. μὲμ᾽ ἦ ᾿αυμήϑηῤ
Ὀρφικὴ ϑεολογία.. Ἢ δὸ κατὰ τὸν Ἱερώκεβον qs
ρομένη καὶ Ἑλλάνικον, εἴπερ μὴ xi Ó αὐτός }
ἐστιν, οὕτως ἔχει. Ὕδωρ ἦν. φησὶν, ἐξ ὥρχῆς "καὶ
ὕλη (ἰλύς) -ἐξ ἧς ἐπάγη ἢ γῆ». δύο' ταὔύζας dios
ὑποτιϑέμενος πρῶτον, ὕδωρ xai. γῆν ^.vipc δὲν uini
πρὸ τῶν: δυύῆμ᾽ ἄῤῥητον "ἀφίησι" cir δὲ, κρίξηριάρ-
χὴν μετὰ τὰς δύὸ γεννηθῆναι, μὲμ νξκν τούτων,
ὕδατος 'φημὶ. καὶ γῆς, δράκοντα. δὲ. εἴναώ κεφαλὰς
ἔχοντα ᾿προςπεφύκυίας ταύρου καὶ λέονιευς ,. ἐμ: μέ:
Pluto Prodl. in Tim. V. 297. in Crat. p. 90. qui sunt tres patres in-
tellectnales post trea intelligibiles Phasetem, Uranum,: Cramapu; Κὶ.
Theol. VI. 11. 371. a |
' me. Plutarch. Placit. 11. 6.: 396. Το ΧΗ. 'Galen.. Hit, ΒΜ].
XI. p. 84. T. II. Charter.
[7] Tiedemannus. De prim. Graec. Philosoph. p. 68. ἡ ἀὐτή cor-
rigit. Censor ejus in Bibl. Crit. Vol. II. P. II. 88. vulgatum retinet:
significat Hieronymum hanc rem ex Hellanico sumsisse
atque adeo ambos non nisi unam habere auctoritatem.
ORPHICA': 485
σῳ δὲ ϑεοῦ πρόςωπον, ἔχειν δὲ xai ἐπὶ τῶν dida
πεέρα,. ὠνομάσθαι δὲ χρόνοκ ἀγήραον xoi
Ἡρακλῆα τὸν αὐτόν ["]". συνεῖναι δὲ αὐτῷ τὴν
᾿νάγχην, φύσιν οὖσαν τὴν αὐτὴν xai ᾿ἀδράστειαν
ἀσώματον διωργυιωμέκην ἐν. παντὲ tQ κόσμῳ,
τῶν περάτων αὐτοῦ ἐφαπτομένην. "« Ταύτην ole
λέγεσθαι τὴν τρίτην ἀρχὴν» πλὸὴμ ὅτι ἀρσενόϑη-
λυν αὐτὴν ὑπεστήσατο p. 381. Hieronymus. igi-
tur non.a Chrono orsus est sed hunc ex duobus
principáis . nae£un, dixit, Solem, ut videtur, signi-
fieens, eundemque Herculem vocavit, unde car-
minis novitas apparet. Nam Herculis nomen non
prius Soli. accommodari potuit, quam duodecim
athla[*] et tetidem £ediaci signa constituta sunt,
et hujus demum obliquitate reperta effectum est
ut Sol aliquam cum serpente similitudinem ha-
bere videretur. Neque hoc solum inter utrumque
Cosmographum differt sed etiam hoc, qued Hie-
ronymus deo suo formam serpentis et tria di-
versi generis capita affingit, ille autem capiti ser-
pentino sive potius serpentifero ilia taurinis ca-
pitibus cincta subjungit, ut patet ex sequentibus
Damascii verbis, quibus Orphicae Cosmogoniae
descriptionem absolvit: Kei ὑπολαμβάνω τὴν ἐν
ταῖς Ραψῳδίαις ϑεολογίαν ἀφεῖσαν. τὰς dvo πρώ-
τας ἀρχὰς μετὰ τῆς μιᾶς πρὸ τῶν δυοῖν τῆς τῇ.
σιγῇ ['] παραδοθείσης ἀπὸ τῆς τρίτης μετὰ τὰς
aret pcs τῆς ripas irr eis qu
[39] v. Hymn. Oyph. XII. 10— 12. Horum Pinimem partem. HT
mero notam fuisse veteres Critici docent. v. Schol. Vict. ad Ii.
183. et Θ. 368.
[1] Sic correxi vulgatum τῆς σιγῆς παρειδοϑείσης.
480 LIBER SECUNDUS.
δύο ταύτης ἐνστήσασθαι τὴν ἀρχὴν εἷς πρώτης ῥη-
τόν τε. ἐχούσης xei σύμμετρον πρὸς ἀνθρώπων
ἀχοάς. Οὗτος γὰρ ἦν ὃ πολυτέμητος ἐν ἐκείνῃ [
χυόνος ἀγήραος καὶ αἰϑέρος. καὶ χάφυς “πατήρ.
μέλε χαὶ χατὰ ταύτην ὃ χρύνος οὗτος ὃ δρά-
xon. γεννᾷ τὴν τριπλῆν γονὴν [1] αἰϑέρα quoi γοε-
ρὸν καὶ χάος ἄπειρον καὶ ἔρεβος ὁμιχλῶδες []
quae sitigula δ. 2. τοι] 8 werbis Orphicis: 41]-
ϑήρ, χάσμα πελώριον οἱ δξζηχὲς σχότος Βἶνθ cxo-
τύεσσαν ὀμίχλην. quo magis firmatur conjectura
nostra Theologiam in Rhapsediis propositam esm-
dem esse, cujus particulae supersunt plurittae.
In hac igitut Chronum trias secunda, ut Platotici
numerant, sequitur, hanc tertia, quam Damascius
suo more explicat: τίς οὖν αὕτη ἐστί; τὸ dv, ἢ
δυὰς τῶν ἐν αὐτῷ φύσεων ἄῤῥενος xoi ϑηλείας,
xui τῶν ἐν μέσῳ παντοίων σπερμάτων τὸ πλῆ-
Ooc' xui τρίτον ἐπὶ τούτοις ϑεὸς ἀσώματος [ἢ
πτέρυγας ἐπὶ τῶν ὦμων ἔχων χρυσᾶς, ὃς μὲν iv
ταῖς λαγόσιε προςπεφυχυίας εἶχε ταύρων χεςραλὰς,
ini δὲ τῆς κεφαλῆς δράκοντα πελώριον παντοδα-
παῖς μορφαῖς ϑηρίων ἱνδαλλόμενον. Τοῦτον μὲν
οὖν ὡς νοῦν τῆς τριάδος ὑποληπτέον, τὰ δὲ μέσα
[t] Scil. τῇ ἐν ταῖς Ῥκψῳϑίαις ϑεολογέᾳ.
, [n Sic correxi vulgatum γεννῶται τριπλήγονην. Pro φησὶ νοε-
po» fortasse «nul votrtoo» scribendum.
u3 P: 382. Kopp. p. 254. Wolf. Nonnullas horum particulas
evulgavit Gale ad Cornut. p. 208. p. 254.
['] Vulgo ϑεὸν ἀσώματον ἔχοντα (cod. ἔχον») qui accusativi for-
tasse pendent ab intellecto φησί, unde postremus infinitivus χαλεῖσϑαι.
De ἀσώματος non liquet; fortasse δισώματος fuit, quae particulae
saepe confusae, Phanetem ἀνόμματον dici Proculus marrat. v. 8. 6.
sed nugatur. Inter ταύρων et χεφαλάς plura elapsa videntur anime-
lium nomina,
ORFPHICA. : 487
γένη τά ve πολλὰ xai và δύο τὴν δύναμιν, αὐτὸ
δὲ τὸ dv ἀρχὴν πατρικήν. Ταύτης οὖν τῆς τρί-
τῆς τριάδος τὸν τρίτον ϑεοὸν καὶ ἥδε ἡ ϑεολογία
Πρωτόγονον dvvuvsi xai Δία χαλεῖ πάντων
διατάκτορα καὶ ὅλου τοῦ xócuov, διὸ καὶ Πᾶ-
γα χαλεῖσϑαι. — Alterius Cosmogoniae, quam Da-
mascius τὴν κατὰ Ἑλλάγικον καὶ Ἱερώνυμον νο-
cat, qui fuerit progreseus, omnino ignotum est,
sed ex superioribus concludere licet, hinc trans-
scripta esse, quae Áthenagoras XVHI. p. 18. Gall.
XV. 04. Dech. expromit: Ὁμήρου μὲν λέγοντος
Ὠχεανόν ve ϑεῶν γένεσιν καὶ μητέρα Τη-
9óv: Ὀρφέως δὲ, d καὶ Ὅμηρος τὰ πολλὰ καὶ
περὶ ϑεῶν μάλιστα ἕπεται mE
"Dxtovóc, δέπερ γένεσις πάντεσσι τέτυκται [**]
ἦν γὰρ ὕδωρ ἀῤχὴ κατ᾽ αὐτὸν τοῖς ὅλοις, ἀπὸ δὲ
τοῦ ὕδατος Ἰλὺς χατέστη, ἐκ δὲ ἑχατέρων ἐγεννή-
9m ζῶον δράχων προςπερυχυῖαν ἔχων χεφαλὴν
Movros['], διὰ μέσου δὲ αὐτῶν ϑεοῦ πρόςωπον,
ὄνομα Ἣ ραχλῆς xoi Χρόνος. Οὗτος ὃ Ἡρακλῆς
ἐγέννησεν ὑπερμέγεϑες ὠὸν, 0. συμπληρούμενον
ὑπὸ βίας τοῦ γεγεννηχότος ἐχ παρατριβῆς εἷς δύο
ἐῤῥάγη" τὰ μὲν οὖν κατὰ κορυφὴν αὐτοῦ οὐρανὸς
εἶναι ἐτελέσθη. τὸ δὲ κατενεχϑὲν γῆ.
Ab his diversa fuit Orphei Cosmogonia, cu-
[^] Eadem sententia Orph. H. LXXXIII. in Oceanum
ἀϑανάτων τε ϑεῶν γένεσιν ϑνητῶν τ ἀνθρώπων
ies Homero ingerere ausus enti Crates e osito. integro Mis
πλείστην ἐπὶ γαΐαν σι Plutarch. de Fac. Lun. c 85. P. 77. T. XII.
quod Heynius neglexit. Eruditius de loco Homerico disputat Segaar
Diatr. Acad. P 75. f
. [V] Καὶ ἄλλην ταύρου e Damascio addendum esse jam Zoega ani-
madvertit Comment. p. 239. et apparet ex plurali διὰ μέσου avtev.
488 LIBER SECUNDUS.
jus argumentum Eudemus delineavit Damascus
Quaest. p. 382. 7j δὲ παρὰ τῷ Περιπατητιχῷ Eó-
δήμῳ ἀναγεγραμμένη ὡς τοῦ͵ Ὀρφέως οὖσα Oso-
λογία πᾶν τὸ νοητὸν ἐσιώπησεν, ὡς παντάπασιν
ἄῤῥητον" ἀπὸ δὲ τῆς Νυχτὸς ἐποιήσατο τὴν dQ-
χὴν, dq ἧς xai ὃ Ὅμηρος" οὐ γὰρ ἀποδεχτέον
Εὐδήμου λέγοντος ὅτι ἀπὸ ἸὨχεαγνοῦ καὶ Τηϑύος
ἄρχεται. Φαίνεται γὰρ εἰδὼς καὶ τὴν νὔχτα με-
γίστην οὕτω ϑεὸν, ὡς καὶ τὸν dia σέβεσθαι αὖ-
vv: ἄζετο γὰρ μὴ Νυκτὶ θοῇ ἀποϑύμια
δέζοι["]. Hymni Orphici HL auctor: Νύχτα
ϑεῶν γενέτειραν ἀείσομαι ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν" et
apud Aristot. Metaph. XII. 246. οἱ ϑεολόγοι oi ἐκ
γυχτὸς γεννῶντες, sunt qui Orphei signiflcari pu-
tent, quanquam Acusilaus qupque et Epimenides
generandi principium a Nocte et Erebo vel Aere
factum esse statuerunt[|*], Alexander autem, qui
dicitur, Aphrodisiensis Aristotelem hoc loco He-
siodi meminisse existimat $. 21. p. 183. theo-
logos accusat, quibus petentiam et ma-
teriam actu, priorem esse placebat,
quandoquidem Hesiodus, qui Chaos pri-
mum genitum esse dicebat atque Noctem
quae Terram genuerit, per Chaos et No-
ctem materiam innuebat. Idemque omni-
["] Quae sequuntur intellectu carent: “Ἡσίοδος δοχεῖ τὴν ἡνωμέ-
γὴν (φύσιν κεχληχέναι χάος, τὴν δὲ τὴν πρώτην ἐχεῖϑεν παράγειν.
Videt unusquisque Γῆ» scribendum esse pro τή» hoc loco et proximo
τὴν δὲ xol Τάρταρον.
[t] De Aristotelico loco idem fere dicere licet, quod de Aristo-
phanis Cosmogonia praecipiunt Schol. ad Arist. Avv. 698. ταῦτα
οὐκ ἀναγκαῖον ἀπευϑύνειν πρὸς τὰ Ἡσιόδου ἢ πρός τινα ἄλλου τινὸς
γεγεαλόγου.
ORPBHIGCA . 480
bus locis, ubi Aristoteles. τοὺς ϑεολόγους, τοὺς
πρώτους ϑεολογήσαντας, τοὺς -παμπαλαίους ante-
atatur,.in Homero sese atque ljesiodo continet,
Orphei autem in libris ἃ Sepulveda translatis ne
nomine quidem utitur. In L. L $.23. p. 6. pri-
gos theologos et ipsorum opinionem re-
fert; quo. in laco Homerum Hesiodumque
designare, videtur, quasi hi fuerint pri-
mi theologi. cf. 1. 29, 7. b, III. 50, 48. b.
ibid. 51, 47. b. XII. 33, 192. b. Sed instat alia
quaestio gravior; utrum Proculus, Damascius, Sy
rianus ceterique, quos in hac disputationis no-
strae parte sequimur, ea quae de Orphei Genea-
legia afferunt, promiscue ex omnibus tribus car-
minibus hauserint an ex ea sola quae dicitur ἡ
ἂν ταῖς ῥαψῳδίαις ϑεογογία. Neutrum certis et-
invictis rationibus demonstrari potest, sed illo
posito omnis de ordine et argumento Cosmogo-
niae disputatio praeciditur, alterum autem non
solum hoc incommodo vacat sed etiam multo
probabilius est, primum quia carmina Orphica,
quae Platonici lectitarunt, in rhapsodias descripta
fuisse luculento Marini testimonio constat, qui
Proculum refert a discipulis suis exoratum Sy-
riani in Orpheum commentariis adnotare coe-
pisse: xoi ἐγένετο εἶςν, Ορφέα αὐτῷ σχόλια xoi
ὑπομνήματα στίχων οὐκ δλίγων, εἰ καὶ μὴ εἰς
πᾶσαν τὴν ϑεομυϑίαν ἢ πάσας τὰς δαψῳδίας ἔξε-
γένετο αὐτῷ τοῦτο ποιῆσαι V. Proc. ΧΧΥΠΙ. p.
21. ubi verba ἢ τὰς ῥαψῳδίας epexegesis causa
addita sunt nomini Theomythiae, hoc vero
490 LIBER SECUNDUS.
est Theogoniae. Tum etiam ob eam causam quia
omnes locos, qui ab illis expromuntur, perfacile
inter se: conciliare atque adeo suam cuique sedem
assignare possumus. Praeterea Platonici illi, non
a Nocte, ut Eudémus, neque ab aqua et terra,
ut Hieronymus; Orpheum ordiri dicunt sed a
Chrono, Hercülis nomen et formam plane omit-
tant, similem autem Phanetis speciem adumbrant.
Proculus in Tim. IIl. 130. τοιαῦτα ᾿Ορφεὺς ἐν-
δείκνυται, ztQi τοῦ Φάνητος θεολογῶν᾽" πρῶτος
γοῦν ὃ ϑεὸς noQ αὐτῷ ζώων χεφαλὰς φέρει mok-
λὰς καὶ lac, ταυρίους, δφίας (sie) χαροποῦ vs M-
οντὸς xal πρόεισεν ἀπὸ τοῦ πρωτογενοῦς coU, ἐν
ᾧ σπερματικῶς τὸ ζῶόν ἐστι. Et paulo post p.
131. ὃ ϑεολόγος χριοῦ καὶ ταύρου καὶ λέοντος
καὶ δράκοντος αὐτῷ περιτιϑεὶς χεφαλάς" Καὶ ἐν
αὐτῷ πρώτῳ τὸ ϑῆλυ xai ἄῤῥεν
,Θῆλυς καὶ γενέτωρ κρατερὸς ϑεὸς ᾿ἨΙρικαπαῖος.
αὐτῷ δὲ καὶ ci πτέρυγες πρῶτον. Nomen ἴας etsi
| per zeugma cum verbo ἐφόρει jungi et in tali
versus exitu πολλὰς κεφαλὰς, πολλὰς δὲ xai iuc
sive idc, primae syllabae productio excusari posse
videatur, tamen verba xai iac, ut ex χριοῦ nata,
extrudenda arbitror, hoc uno versu retento
Koiov xol ταύρου τ', ὄφιος, χαροποῦ τε λέοντος
quanquam. pluribus modis constitui potest. Ad
noscendam Phanetis formam haec etiam pertinent
Hermiae testimonia in Phaedr. p. 137. τετρὰς ὃ
Φάνης, ὡς ᾿Ορφεύς φησι
Τέτρασιν ὀφθαλμοῖσιν δρώμενος ἔνϑα καὶ ἔνϑα.
/
: OEPHICA.: 491
qui. versus. omhibus iisdem verbis legebatur in
Aepimée de Argo scriptus|*], unde:non mirabor
'&i quis homo suspieaciur conjecturam trahat, Pa-
noptem illum Solis. symbolum esse ab Orphicis
celehraturh. — Alterum Hermiae hoc est p. 137.
πρώτῳ τῷ Φάνητι ἡ ϑεολογία negéyet Vanovc[?]
-—— — αὐτῷ δὲ vovrp πρώτῳ καὶ πτέρυγας δέ-
δωσι
Χρυσείωις πτερύγεσσι φόρείμενος ἔνϑυ, καὶ ἔνϑα
sieut Orpheus in Hymnis quoque VI. Ericapaeum
invocat
ὠογενῆ χρυσέαισιν ἀγαλλόμενον πτερύγεσσι.
His fortasse adjungenda sunt quae Suidas s. φά-
γῆς narrat: ἐν τοῖς 'Ogquxoic slegvéíg9m ὃ Φάνης,
αἰδοῖον ἔχων περὶ τὴν πυγήν[Ἶ», ὃν ἔλεγον ἔφο-
gov τῆς ζωογόνου δυνάμεως" Καὶ ὃ Ἠριχαπαῖος
ἕτερον χαταπιόντα πάντας τοὺς ϑεοὺς, ὡς τὸν
Κρόνον. οἱ Eudocia p. 413. ἐν τοῖς "Ogg. ποιή-
μασι συνειςηνέχϑη τὰ δύο ταῦτα (Ericapaeus et
Phanes) μετὰ καὶ ἄλλων πολλῶν ὧν τὸν Φάνητα
εἰςφρέρει αἰδοῖον ἔχοντα ὀπίσω περὶ τὴν πυγήν.
Λέγουσι δὲ αὐτὸν ἔφορον τῆς ζωογόνου δυνά-
μεως᾽ ὅμοίως καὶ τὸν Ἠριχαπαῖον λέγουσιν ἑτέρας
ἔφορον εἶναι δυνάμεως, quae ante Zoegam nemo
intelligere potuit. Is autem animadvertit haec ex
[Σ] Καί ol ἐπίσχοπον "4oyor it. — τέτρασεν ὀφϑαλμοῖσιν ὁρώ--
μένον ἔνϑα xel ἔνϑα Schol. Kur. Phoenn. 1151. 'Tzetz. ἔχοι. p. 158.
[7] C£. ibid. p. 125. |
[s] Vir doctus in Miscell. Observ. Amstel. Vol. I. p. 11. sq. eic
τὴν πυγμήν et alia inepta tentat. In seqq. Reinesius in Suid. p. 262.
pro ᾿Ηριχαπᾶιος pari successu Πριηπαῖος emendat, quia Orpheus.H.
VI. hoc nomine Phanetem invocat.
402 LIBER.SECUNDUS.
Scholiis ad. Gregorium[*] excerpta esse, qui.in
Btelit.. I. sive Or..IV. 104. C. in traducendis Or-
phei fabulis Phanetem. quogne deridet: Maepiw:
éni πᾶσιν ὃ Φράνηρ vs xo. ὁ ᾿Ἠριχαπαῖος xoi ὁ
πάνταρ κακαπίνων τοὺς ἄλλαυς εἶτ᾽ ἀναδιδοὺς 9ε-
οὺς, ἵνα γένηται πατὴρ ἀγδρῶν vc ϑεῶν ve. quo
loco neque Saturnum, neque Phanetem aut Ja
num intelligi sed Jovem adversus Gesnerum ad
Orph. p. 192. et Viscontium. PieClem. T. VI. 13.
demonstrat Zoega Bassirel. T. IL : p. 167. dextre
usus Suidae et Scholiastae verbis, quae sicut a
Billio conversa sunt (nam graecis uti non Jicuit)
adscribam: In Orphicis carminibus una
cum aliis diis inducitur etiam hic Pha-
nes obscoenam corporis partem ad fon-
tem (πηγήν legit pro πυγήν) babens, eodem-
modo et Ericapaeus. Ac Phanes quidem
vitali facultati praesidere fingitur, Eri-
capaeus autem alteri cuidam, prodigiosi
videlicet quidam dii et execrandi. At
vere per deum deos omnes devorantem
Saturnum inífelligit. p. 384. B. Duplicem
errorem, quo Phanes ab Ericapaeo distinguitur
et cum, Saturno, quem Suidas recte ei componit,
permiscetur, refutat Orpheus ipse. Postremo de
genero dei Protogoni quod dicit Proculus, confir-
matur Lactantii testimonio L. 1V. 8. 4. Nisi
forte existimabimus deum, sicut Or-
[7] Ex his Eudociem multa descripsisse jam olim ex latino Eliae
Cretensis commentario intellexi et dixi in Diss. de M. B. I. 18. quod
alia via assequutus est Bastius ad Gregor. Cor. p. 74.
ORPH'IECA!' : 403
pheus putavit, et marem esse' et femi-
nam,::«quod-áliéer generare nequiverit,
nisi haberetrvim sexus utriusque; quan-
quam àd ;«Buenemannus ad eum locum refert, ubi
Jupitep:azaáa: et femina dicitur. . Sed de Plianete
Satis wwilta: dicta sunt; - quare ad. | posteros. eus
praeyertimur. os 5 i9 οὖς ,
SMS s Νὰ 005 o7 Vom sud
3x64) MOS t ass - ro oda
TL iM henaggrag,e«: XX. 208. 'Opgeds. gno. . S
-1i» 44648 νης (iurc γεγεὴν vexvdoeto jepdo[*] os i5
à χηδύφς ἐξ ἱερᾷ, προριδεῖν φρβερωπὸν Sudyam, ..,
E Z αἴται μὲν: ἀπὸ κρατὸς καλόν Tt. πρόζωπην
A5:
edv , τὰ δὲ λοιπὰ" μέρη φοβεροῖο δράκοντος. ὦ
αἴὐχόνος ἐξ ἃ ἄκρου.
τίς Ry δέξαιτο divi, ; ϑιὸν πρωτόγονον (οὗτος
γάῤ "our ᾧ ἔχ τοῦ dioU προχυϑείς) ἢ σῶμά d
ὀχῆμά. ᾿δράχοντος ἔχειν, , ἢ καταποθῆναι ὑπὸ τοῦ
Διὸς. ^, ἵνα ὃ Ζεὺς ἀχώρητος (ϑεῖ. ἀχώῤιστος) γέξ
vótco ;. quae ex Rhapsodiis duéta videntur. De
prima Phanetis prole, quam sequuía est haec: ἄλ:
λη,. Y nihil compertum habemus; filia ejus serpen-
tina, de qua nostri versus loquuntur, sine dubio
Nox ' est, quae pàtri Phaneti nupsisse dicitur ap.
Procl. in Tim. II^ 137. ὃ Φάνης" μόνος τὸ ngd-
&d ua ὃ αὐτὸς ς ἀνυμνεῖται, ϑῆλυς καὶ γενέτὠβ,
παράγει 78 τὰσ νύχτας καὶ τῇ μέσῃ σύνεστιν ὃ πατήρ.
᾿ Αὐτὸς i ἑῆς γὰρ παιδὸς ἀφείλετο κούριον ἄνϑος [^]
,
' E 2}}Π
[8] 24». mendosum; tres codd. zv δέ « τὴν δὲ, quo difücilior
fit correctio; unus γένεσιν pro γενεήν.
[P] Sic pro αὐτὸς “γὰρ ἑῆς scripsit Gesnerus, ut Bpanhemius cor-
' 494 LIBRR:SECUNDUS.
Petricius Diseuss. Perip. T. IB. .L. 4. 299. Quum
$ciamus.ex Olympiodore. Orpheum. om-
Bes, deos.ex une ova produxísse, ek agus
primus Phanes, deiwde Nox, deinde;rxe-
liqui, . Phanetem. amore ecaptusá significare: vide.
tut versns. ἃ Proculo. memoratus :àn "Tim. IV. 267.
τὸν νοητὸν νοῦν ἀνόμματον ὃ Otolóyog προςηγύ-
Qevae
Ποιμαίνων πραπίδεσσιν xvókquatoy ὠχὺν ἔρωτα.
et in Alcib. p. 65. ὃ Θεολό ὄγος ἀνόμματον ἀποκα-
λεῖ τὸν Ἔρωτα; ex eodem fer8u5: "qus ('^d&ldquid
ille argutetwr; tantummodo .ne&ió verbi ἐρᾷν cir-
cumscribitur. Rhapsodiis porto non dubitàbu ad-
Scribere tres substantias principalés; quá Julia-
nus Or. V. 168. secundum Orpheurn ^ enumerat,
Aetherem , Chaos, Noctem. Sed quae Lydus re-
fert de Mens. p. 19. τρεῖς πρῶται κατ᾽ "Üoqéa !
ἐξεβλάστησαν ἀρχαὶ, ψὺξ χαὶ γῆ xai. οὐρανός, ἃ τῇδ"
gis illis consona, quae Eudemus excerpsit. Fx
illo rursus fonte manavit Proculi doctrina. in Tim.
V, 291. τῶν γοερῶν᾽ ἡγοῦνται. (Nox, et -Phanes)
τάξεων, ly τῷ ἀδύτῳ διαίωνίως Peu: ": uod
φησιν ᾿Ορφεὺς, τὴν κρύφιον, αὐτῶν τάξιν, ἄδ᾽ι;-
τον ἀποκαλῶν ["], quae a, notione dei .jmpli-
citi non procul absunt. ᾿Ας si. de, Orphicae do
ctrinae summa omnia detraxeris, quae Platonici
rexit ad Call H. in Del. 297. Pro zovoruox Hermaanus :taxkte
χουριον ἄνϑος, ut in versu legitur, quem, nonnulli Homero adl a
runt Il, XIII. 43$. ὄφελλε δὲ χούριον ἄνϑος. Bio- Qrplieus- Arg: - ie
παρϑενίης »οσφίζετο. χούριον ἄνϑος. ͵
[e] Idem in Parm. L. IV. 235. Cousin. 2» τῷ ἀδίτῳ κεκρυμμένα
τοῦ πατρὸς καὶ, ὥς φησιν ὁ ϑεολόγος, μό γνώριμα πρυρεχεὺς
μετὰ ταῦτα τάξει τῶν ϑεῶν, id est No cti. " “ "
Q.RPEF:-HIC.A.',: 495 :
de suo. affinxerunt, relinquitur illa rerum omhaium
in deo comprebensio, duplici: processu ef. recessu
perfecta per Phanetem οἱ Joyem. De hoc'po-
stea; Phanetem autem cunctorum deorum wim et
substantiam in 89. congregatam. habuisse, hisce te-
stimoniis. potescit. Proculus. in , Tim, IT, 102, ná-
d ὃ θεολύγος. ἔμ γε τῷ Φάνητι. «qv. δημιφυργι-
χὴν αἰτίαν ἀνύμνησεγ." ἐχεῖ γὰρ y χαὶ. προῆγ,
Βρῤμιός, ταιμέψαξ καὶ, Ζεὺς, ὃ γεκνάπτης...
" M πῆρε dxzsfjg . Dnutevoyiag: ἔχῃ ves oioxai m5
yàs xai ἐν τῷ Διὶ τὴν παραδειγματυτῆν. - €Miquig
γὰρ αὖ καὶ οὗτός ἐστιν. ὥς qajaur "
Kol Mic πρῶτος γενέτῳρ, 41 "Rows: πολυτερπής ,
αὐτός τε ὃ Διόνυσος καὶ Ἠρικαπαῖος συνεχῶς Óvo-
μάζεται. Posterius aliugde | confirmabitur; illis ad-
miniculum praebet Proculus in Alcib. p. 233.
Creuz..p. 88.: Cous;. T. HE. ἐν τῷ Διὸ ὃ Ἔρως
᾿ἐστέϊ xol oppi Μᾶείς . ἐστι πρῶεος γενένωρ 2d
Ἔρως παολυτερπὴς» καὶ ὃ Ἔρως. πρόεισιν ἐκ τοῦ
Δὸς καὶ συνυπέστη τῷ. Διὸ πρώτως 4v «τοῖς. vor-
᾿πρῖς ἐχεῖ γὰρ. ὁ Zevó ὃ πανόπτης ἐστὶ καὶ ἁβρὸς
Ἔρως, ὡς "Oogeis. φησιν". Et rursus P 66. ibid.
T. H. 18]. eei tob ἡ vopro λόγων ὕ, osos
«ϑῥὸς Ἔρως xe Mya ioi ὁ ΟΝ
καὺ πάλιν “ τ΄. ess asa a Nut d
Οἷσιν ἐπεμβεβαὼς δαίμων μέγας αἰὲν rogi ὮΝ TENES
περὶ δὲ τοῦ νοεροῦ xàb μέθεχτοῦ [ὁ
[4] Vulg. ἐπέσχνῃ , ires codd. a ur οἱ sic Legendum:
Creuzerus ait; sine sensu quidem. .
(€] Hoc codices praebent pro ἀμεϑέκτου, quod ineptum esse! aen--.
496 . LIBRR SECUNDUS.
ed Mijtic πρῶτος ye sul ἔρως τολυτερπής
μὴ πάλιν ZEE sr
: "Ey πρᾶτος , εἷς - -ϑαέμων ένενο μέγας ἀρχὸς ἁπάντων.
Horum quatuor versuum duo "postremi, ut pro-
grédientibus patebit, de Jove scripti sunt deos a
Phanete editos cum: eo: ipso in se resorbente, ut
ex ommibus imus. fiat deus mundus; duo priores
et ille acephalus Ῥρυόμιός τὲ μέγας καὶ Ζεὺς ὃ
πανόπτης; ad Phanetem referendi ommes'deos, an-
tequam nascerentnr, in se sompilenim, sive, ut
Orpheus ait, ad ;^ :. ad "E
ἹΜῆτιν σπέρμα φέροντα ϑεῶν, ᾿πλυτὸν Bien TC
Nunc de singulis dispiciamus; τ΄ EE
" TEE QUUM ». Y)
CC qe OMIM
nalis Pdf
A Phanete. mundum condisum esso haud : duJ
biis constat testimoniis; primum Preculi:in Tim.
V. 335. ὃ Φάνης τὸν σύμπαντα, xéaues κάλλξ.
στον xai ἄριστον 'εἷς δύναμιν ἀπέφηνεμ"" et-in.L.
Il. 93. δ' μάλιστα παρ αὐτῷ (Ὀρφεῖ). δήμιουργὸς
δ' «Ὡάνης ἐστί. Tum: Lactantit,. qui loco suprà
$..4. allato baec addit: Hunc ait esse .om-
nium deorum parentem, quorum causa
coelum condidezit liberisque prospexe-
rit, ut haberent habitaculum sedemque
communem:. | .., | |
"Exvioev. ἀϑακάτοις δόμον ἄφϑιτον -- —
tiet ^ qui Proculum unquam legerit. Phanes est. ὁ ἐξῃρημένος, ὁ ἀμέῖ-
ϑέχτος νοῦς, Jupiter ὁ μεϑεχτός h. e. quem inferiores maturae parti-
cipant.
ORPH I/C A. 497
His se compponit Simplicius: in IV. Ausc. p. 150.
a. αἱ vortál τάξεις ὡς τόπους διαφόρους" ἐκληρώ-
σαντο τὰς τοῦ γοητοῦ κόσμου ὑποδοχάς" ᾿λέγει
γοῦν ὁ Ὀρφεὺς͵ περὶ ἐχείνου τοῦ τὰς τῶν λήξεων
διαφορὰς ἔχοκτος. uu.
Τοῖον ἑλὼν διένειμε ϑεοῖς ϑνητοῖσί τε. ΝΣ
qued: de. Phanete.:acdipiendum[*], itemque illad
Proculi in: Tim. I; 38.- οὐ! μόνον oí: μαϑημοαειλοὶ
λέγουσι περὸ τοῦ μὴ πᾶν κχλίμα γῆς ἀνθρώπους
ἔχειν, ἀλλὰ xoi ᾿Ορφεὺς οὕτως διοῤίζων. .. ᾿
Cono Zumpt. τ᾽ ἀνϑρώποισε /: ^al
χωρὶς ἀπὸ ἀθανάτων ναίειν ἔδος αὖ μέσος ἄξυν
ἡελίου τρέπεται ποτινεύμενος , οὔτε τι λίην
ψυχρὸς ὑπὲρ κεφαλῆς, οὔτ᾽ ἔμπυρος, ἀλλὰ μεσηγύς.
De fabrica Solis idem in L. V. 308. τοῦτον (rov
ἥλιον) ἐπέστησε voig ὅλοις ὃ, δημιουργός ^ '
Καὶ φύλαν αὐτὸν ἔτευξε κέλευσέ τε πᾶσιν ἀνάσσειν
ὥς φησιν ᾿Ὀορφεύς. Quo loco statim subjuhgam
quae bic illic de Sole dicta reperi. ' Macrobius
Nat. I. Hu. 302. Sol humoribus. exsiccatis
ad progenerandum . omnibus. spraebuit
caüusam ut ait Orpheus: Qmm
— Πατοὸς ἔχοντα νόον xol ἐπίφθονα βουλὴν." 0
δάκῃ c; 18: 312: Orpheus. Solem Volens ín:
telligi ait inter caetera: |
Τήχων αἰϑέρα δῖον ἀκίνητον. πρὶν ἐόντα ὮΝ
ξξανέφηνε ϑεοῖς ὥραν, κἄλλισίον ἰδέσθαι, a : "n |
(]v.$.98. —
(» Gesnerus ,; nescie uade, π περ. ιἑόντα, In seq. τ΄ 7. editio 1 βι(οο-
εἰὰ 1697. ϑεοῖσιν ὁρᾷ», πχάλλεστον ἰδέσϑαι conspiciendum prae-
buit, pulcherrimum aspectu; ceterae, quas. vidi, Sepic ὥραν,
quod 'eerto ὥρην ease debebat; Hermonnus praefert. Gesneri .emenda-
. 32
e,
*
408 LIBER^$ECUNDUS.
hi. Ey φὴ ay καλέδησᾳ ῷάτητά veuxed. dios «....ὄ
τ Εὐβουλῆά τ ἄνρατα καὶ Aviqiyny ἀρίδηλαν,, TENE
[213 $ ἄλλο “καλοῦσιν ἐπιχϑονίων ἀνθρώπων]
* πρῶτος T ^ φάος ἦλϑε, Διώνυσος δ᾽ Hein,
ἐν eb)exd δινεῖται xor. ἀπέίρονα εακῤὸν Ὄλυμπον. '
ἀλλαχϑεὶς δ᾽ ὄνομ᾽ ἔσχε προςωνυμίας mb roti]
παντοδαπὰς. κατὰ ἱκαερὸφ ἀμειβομένοίο xodvoro. ^ Y
quá ipspidetius 'edissérit; deinde p.;343.. S allem
Liberum. 6586 manifesté prenüntiaa Ot:
pheus:. CA Vl TENE ει Δ ἴω. 3t. TEES
Ἥλιον 6v. Zhároóoy dnidoes wg over DALS sno
quibus consentit Diodorus ἢ 1. Pls ὁ ἐν τοῖς
Δ}. ἃ
Βακχιλοῖς᾽ ἔπεσί φησι ^ no no e c ies
t “ sat Y bita ia
Moveoqui Jilrvaov' ἐν ᾿ἀκτίνεσσι τ πυρωπόν; TN
s, £n ἢ
"Ogge?
€U δέ " . *
: $ Ἶ.. " "LEES 2c a TN κι. ὦ so! el ὦ} ει 0} 608
Tobyex, uo καλέουσι Φάνητά τε καὶ Zlióvvcoy ων
unde sumsit "[zetzes in Exeg. pP 53. , Eadem do-
ctrina recinit. ex Hymno , in Protogonum: "T ;
adi 'ταῦρι ωπὸν, ιχένεσι μακάρων. ἡνητῷκ, T ἐνχοώς UR, s.
φῶς. τὸ ) πολύμνῃστον, πολφνόργιην "Hepez V ᾿
IL ὃς σκοτϑεσσαν. ἀπημαύρῳδας "ὁμίχλη
ogg Φινηϑὲϊς ἐετερὀγὼν disi kdtà MAR TE
λαμπρὸν ἄγων φάος ἄγῥδι,ἰἄφ᾽ι 6b os ADdWMrrénididajoxn
ἠδὲ llolggxo» ἄνακτα xol ᾿νεαύγψι ὁλόκωπρνον. -
quibng ;taeife ,explioatur Diopres pongo πάψε yd
SIE
tionem "Qoov, in Censur. qiies. ἘΝ p. 244. ada P s dei mentio
ἃ '"Theogonia aliéra videtur. WOMGT ΝᾺ cO novio xmi
[P] Edit. Vesaliens:. 2, μηδ᾽, ἄλλοι χφλέρησῳν.,. TET
[e] Eadem προςωνυμίας ἔχαστον. Basileensis δι᾿ ἕχαύτον. Bubes
: προςωνυμέαις τ Éxéxacto παντοδαπαῖς.
[99] '“ΜΑ]6 vulgo τοὔνεχα scribi solet, unde error "Malthiael in
Ohtond, €r^ T; 1.11906ec aKorumy hoo^todwexer imr ὀθούνεπά. com-
parantiwht;: quádi: ub "articulo ToU oetspositum 'asget;x Sicut ὄφρα ek
4ótppu, Tifoc “δἰ iuo, "ἡνίκα et: Jy: "eibi oppormtut , i sic οὕνεκα
relativum ent , τούνεκα demo n ty, th 219 MI p αὐτὴ τὰς Ὁ
^
LV.
ORPHIiICA':. 499
γηϑεὶς xavü xócuov , ut in Qrphei .versibus οὔ
γεχα δινεῖταε κάτ ᾿“Ολυμσιον. - His autem nomini-
bus naturalibus incommode: ipterponitur positivum
Πρίηπος, quia is. quoque deus. εἷς ἥλιον ι(ἀλληγο-
ρεῖτας dMrrian: ap... Eyst. p. 691. 4. idemque Dio-
nysus babetur οἵ Horus Athen. L..30. B. Codinus
Orig. Ganstaut. .p. 30. :ef. &xgpli .Nott. ad Onuphr.
b 17..p207. {. XX /[Whes., Graev... Atque: Ru-
buleus, quoque. Dionysi .coguomeh: est in dIymnis
Ocphicis. XXX..6. L. IL. 4. perantiquam illud, ut
Platamehwe testatur; Sysp. VIL 9..393. .oi! σπέρμ:
Ty. ΝΕ πὸν “πόκμυσάν Εῤβαυλῆ. (Sic): προςεῖ-
πρν. quanguam ἐδ ad xim. 'wini.:censiliosam ' re-
fert. . ,Ex hac , autetn. Bpominum confusione illud
earte quan per. £ransennam.;apparet, .Orphicos.
Pbanetem..sive Bricapneum: Solet . mundi 'primo-
ris. appallgssey Sglis npturplis' conditorem, nomen-:
que ? Denys. utcigne perti visse.
; ΚΔ ἀν DW fades c Docs Te el
EN SOC [dne o3 ds 1.
c ised( cr μὰν, τον hio ΕΝ Sous V
ABegyifgur Junaa. fabrica, «quam, ab eodem ΜΝ
fectam | esge derlaramt Orphei VEFSUR apud Proc.
UL, 354..1V. 288. — : NM
Mijouro δ᾽ ἄλλην γαῖαν. M" , ἦν τε σελήνην
v ψβλήξουσιν y! ἐπιχϑύνιον δέ ve μήνην, ἡ
C4. πόλλ᾽ "tpe" de 4,7011 ἄστεα, πολλὰ μέλαθρα s
Miquó nom" sóluni ille" "V6rsus" subriexus. videtur,
quem in-L. JV. 358.. usurpat: | ᾿ὥρπερ τὸν ἥλιον.
χὰτὰ᾿ ὥῤὰν xci fodioy εἰρήκασιν ἀμείβειν. τὰς μορ--
φάς, οὕτω xoi τὴν σελήνην χατὰ ἑχόστην "ἡμέραν
32 * |
- 5600 LIBER SECUNDUS.
"Ogg i» μηνὶ τρίτῃ, ἧπερ ἥλιος εἷς ἐνιαυτόν.
ὥς φησιν 6. Θεολόγος : Sed etiam hic: |
. Καὶ φύσεως κλυτὰ: ἔργα' μένῃ καὶ ἀπείρετος αἷών: '
quem affert in L. 1:29. παρ᾽ ᾿Ορφεῖ xoi φύσεως
χλυσὰ' ἔργα «μένει 5. τ." 4. Quia gitur dna ter-.—
rae instar habktatur "5." οὐρανίαν γῆν vi» δελήνην
ὃ ᾿Ορφεὺς πρυδηγόρευσεν ῬΆ. οἷα 1... Vi 299). sicut
alii eam aetheream: vel Olympiam tértam:, vecant
Idem it L. k 45. .κὴν᾿ "σελήνην παρ Ufyoritól:
. αἰϑερίαν γῆν. καλεῖσθαι Πορφύριος λέγει" 'quam
sententiam. Physicos : profiteri ' refert Misotebini
Somn. L 1]. 62.[*].. Platarchus -De def... Graec.
XHI. 320. lunam, ἀπά, οὗ μὲν Bu pov ispedides;
οἱ δὲ ᾿Ολυμπέαν' γῆν, o5 δὲ χϑονίας "δμοῦ "καὶ 90^
ραμίας κλῆρον. ᾿Εχαάτης. πρροςεϊστὸν [. Neweinatit
vero Orphici perhibenttür: illins dogWiatis tuiotore3
in L. de Placit. Phil. I. 18. 402; T. ΧΕ ;*Hoc-
χλείδης xol oí Πυϑαγόρειοι: €xdaróv τἰδε' ἀθεέῤων
χόσμον ὑπάρχειν γῆν περιέχοντα ἀέρα τε καὶ "αἷ-
ϑέρα" ταῦτα δὲ τὰ δόγματα ἐν τοῖς“ ᾿Ορφιχοῖς
φέρεται" de quo jam multi dixerunt v. Observatt.
Halens. T. 1V. p. 357. " Bonamy dh Mii? "Acad.
Paris. T. I. p. 7. Fabric: Bibl. Gr. T. 1: 176.
Gesner. ad Claudian. Sülic. L. HL v: 1268: Hee
i Ἢ "(s eo.
[8] ubliniwa. Proonlus n Tin. Y. 154.. Δευὸ Bythsgericim
. tentiam interpretatur: i nod ἡ σελήνη, ὕδωρ ἘΣ een Lt
ἀὴρ δὲ ᾿ἀφροδίτὴ, πῦρ δὲ 'et porto M
?i0v, lovem aerem coelestem, Satetpun equae ephaerup, ἢ ΠΟΥ terree.
[^]. Hesychius: 4lioyyov τὴν ' Béydiw tivoc ἐν Θράτταις ἐχά-
δέσεν, ἤτοε ὅτι δύο τιμὰς él. er τε: καὶ ιχϑόμίανο! aby-
χας γὰρ, iion τοὺς χλήρους, oi 3 on dvo φῶτα ἔχει τὸ ἔδιον χαὶ
.*0
[8] Co ἐν dto. . ..ῦϑῦὃὅ-ὅ 00e
ORP.HIC A. 501
ren.. ad Stob. Ecl. T. Il. 514. Fischer. ad Plat.
Apol 14. p..102. S«clíaubach. Anaxag. p. 161.
Ad exitum hujus disputationis reposui versum
obscurae Proculi disputationi inclusum in Tim. IL
95. Hie Phanetem eum Jove comparat, illum
Μῆτιν vocari, hunc. (ab Homero) μητιέτην, illum
χαταπίγρσϑαι, hunc ἐμφορεῖσθαι τῆς ἐχείμου δυ-
γάμεως, et quod alter sit in intellectualibus, al-
terum esse in intelligibilibus, postremo. περὶ ἐχεί-
yov "Ορφεύς. φησι
. [Ζαῦτα) πρκὴᾳ πρίησε κατὰ φπέος ἠεροειδές [4]
Ceterum. apud. 4195. δα μίογου de Phanete nihil
legitur, excepto quod Nonnus L. IX. 141. eum
Dionysi proayum dicit et modo πρωτύγονον, mo-
. do πρωτόσπορον et αὐτόγονον. vocat ejusque sub
formam Mercurium, ut Junenem falleret, subre-
psisse narrat.
$9
Praeter Noctem nullam ille conjugem ha-
buisse videtur; nam ea sola mater deorum prae-
dicatur. Proculus Tim. V. 291. τὸν ἀρατῆρα τὸν
ξωογόνον τῇ Νυχτὶ τῇ. πᾶσαν παραγούσῃ ζωὴν
μετὰ τοῦ Φάνητος. Atque haud scio an iud quo-
que hemistichium:
4
— — Θεῶν τροφὸς ἀμβροσίη INVE |
quod Proculus in Crat. p. 97. sine auctore affert,
Orpheo adscribendum sit. Huic adeo deae Pha-
[4] In Pherecydis Cosimogonia μυχοί et ὥντρα memorantur v.
Sturz. Fr. p. 47. Pronomen καῦτα addidi ad versum complendum.
$02 LIBER $ECUNDUS.
nes regnum: tradit, ut idem testatur àv Crat. p.
49. ἡ Νὺξ ad ἑκόντος. τὸ δκῆπερον λχαμβάνεε τοῦ
ἡάνητος ᾿ ΕΝ
— '— σκῆπτρον δ' . ἀριϑεεετον, efo χέῤεσδι dot.
ϑῆκε, ϑεᾶς νυχτὸς [1V yg] βασιληίδα. vip [5]
et vaticinandi arte eat instruit. Hermidnin Phaedr.
p. 145. ᾿θρφεὺς πέρὲ τῆς Νυχτὸς λέγων, ϑεῶν
γὰρ ἔχει (proxima exciderunt) qnoi χαὶ “᾿
ἸΜαντοσύνην. δέ οἱ δῶλεν ἔχειν ἀψευδέα' πάντη [ἢ
vel πάντων, ut bis legitur apud: eiindem p. 142,
Sed jam tempus .erit Noctis liberos enumerare,
quotquot adhuc e latebris suis prolrabi poterunt.
Solem igituf :Lunamque a Phànete eónditos, δδ-
teros deos hominum rítu progenerdtus icit Tlieo-
. legus. Hermias p. 141, μετὰ τὴν τῶν γυχτῶν
τάξιν τρεῖς εἶσι τάξεις τῶν ϑεῶν, Θύρανοῦ,, Kv-
κλώπων, Ἑκχατογχείρων᾽ ἔξω γὰρ προῆλθον πρῶ-
τον dm αὐτοῦ (Φάνητος) Οὐρανὸς χαὶ Γῆ, δεῖ-
ξαί τ᾽ ἐξ ἀφανῶν φανερούς, οἵ v^ εἰσὶ γε-
᾿γέϑλην. Sed de his separatim agendum.
$. I0.
. . Hermias p. 144. τριῶν παραδιδομένων wv-
χτῶν noQ Ὀρφεϊ --- τὴν μὲν πρώτην μαντεύειν
φησὶ, τὴν δὲ μέσην αἰδοίην χαλεῖ, τὴν δὲ τρί-
τὴν ἀποτίχτειν φησὶ τὴν διχαιοσύνην. Haec he
[e] Illud i E interposui ex Hesiod. Theog. 462. 892. fva μὴ
βασιληίδα τιμὴν oc ἔχη Werferus in Act. Mon. 'T. II. 180. ἱερῆς
addit; Peyronius in Codd. Taur. p. 69. cio χέρηι χερσὶν ἔϑηχε ϑεᾶς
νυχτός, et alia fide caritura.
[f] Vitium unum subest sed remedia plura.
(O-R'PHIOA! : 508
mo acutus transfert ad Platonis. lecum, wbi'i&.de
διωριοσύνῃ, ἐπιστήμῃ; canponóvy disputat, eb hiné
ita argatari pergit: ταῦτα χεννήματά ἔστι 1 τῆς Νυ-
xrüg μένοντα ἂν αὐτῇ "ὁ
Ἢ δὲ πάλιν yai τε καὶ σὐρανὸν εὐρὺν Prae .
δεῖξαι (δεῖξέν) τ΄. ὃδξ ἀφανῶν φανεροὺς, οὗ τ' εἶσι χενέϑλητ)
de quibus tam subtiliter commentatur: wt: Orphei
sententiam obscuret. magié quam illustret. ' De
ternis Noctibus quod dicit, vanum sine dubio
commentum. est, sed ex Orphei verbis ἡ δὲ. πά-
A intelligitur plures fuisse Noctis filios, de. qui-
bus nihil affertur nisi quod e superiore loco. Mfj-
σατο δ᾽ ἄλλην γαῖαν solligi potest Terram eos.
dem cum Luna parentes habuisse, licet harc a
deo fabrícatam, illam prtogenitam dicat poeta.
δ. 1L
Huic.loco nen. inepte inseri poterit Achillis
Tatii testimonium in Arat. p. 85.. à τοῦ ᾿Ορφέως
Οὐρανὸς οὖρος xoi πάντων φύλαξ εἶναι βούλεται.
quod dicitur etiam in Orphei H. IV. in Uranum
V. ὅ. οὐράνιος χϑόνιός ve φύλαξ πάγντῳν περηβλη-
sg; eamque nominis originem esse consentiunt
Cornutus c. L et ExXym. Μ. “8. b. .v. Sed, hoc le-
vius. Post illum antiquissimum deorum par pri-
mi Coelus et Terra matrimonium ineunt, . . Procu-
lus in. Tim. 'V. 293. οἰχεῖος ὃ γάμος τῇ τάξει
ταύτῃ. Πρώτην γὰρ. νύμφην dnoxoA& τὴν. Γῆν
xoi πρώτιστον γάμον τὴν ἕνωσιν αὐτῆς πρὸς τὸν
Οὐρανόν. Φάνητος δὲ οὐχ ἔστε γάμος χαὶ Νυ-
/
504 LIBER 8RCUNDUS.
xróg “ἡμωμένων. ἀλλήλοις νοητῶς — --- xoci tou
διὰ ταῦτα xai Οὐρανῷ καὶ. Γῇ προςήχειν ὃ γάμος
κα ὃ δὴ, καὶ οὗ ϑεσμοὶ. τῶν .᾿4ϑηναίων εἰδότες
προρέταττον Οὐρανῷ καὶ Γῇ προτελεῖν τοὺς γά-
μους. Hinc nova numerosaque suboles pullulat;
primum Parcae, Centimani et Cyclopes. Athena
getas, pestquam de Orphei theegonia illa retulit,
quae ὃ. 5. gposuimus, haec addit: Οὐρανὸς δὲ I5
μιχϑεὶς γεννᾷ ϑηλείας μὲν Κλωθώ, “άχεσιν, “άτρο-
πον, ἄνδρας δὲ Ἑχατόγχοιρας, Κοττόν. (cod. Κύτ- -
τῇ») »Τύγην, Βριάρεων" xai Κύχλωπας, Boóvoy —
χαὶ Σεερύπην xol "άργον, οὗς καὶ ϑήσας χατεταρ
τάρωσεν, ἐχπεσοῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν παίδων τῆς
ἀρχῆς μαϑών᾽ διὸ καὶ δργισϑεῖσα fj Γῆ Τοὺς Τι-
τᾶνας ἐγέννησε. quae cum Hesiodi fabula congruunt.
De Cydopibus adstipulatur Hermiías p. 141. i -
πρώτοις τούτοις τὸ σχῆμα ἐχφαίνεαϑαι 7, Otole-
γία φησὶ καὶ πρώτας ἀρχὰς xai αἰτίας τῶν παν-
ταχοῦ σχημάτων τούτους εἶναι τοὺς ϑεοὺς Κύχλω-
πας, διὸ καὶ Τεκτονόχειρας αὐτοὺς 7j ϑεολογία φη-
αίν. Οὗτοι δὲ καὶ τὴν ᾿᾿ϑηνᾶν χαὶ Ἥφαιστον —
διδάσχουσι
Πρῶτοι Τεχτονόχειρες, οἵ “Ἤφαιστον καὶ i bo
πάντ᾽ ἐδίδαξαν —
quae integriora extant ap. Prod. Tim. II. 100.
ΟΥ Ζηνὶ βροντήν τε πόρον, τεῦξάν τὲ κεραυνόν,
πρῶτοι Τεχτονόχειρες, οἵ “Ηφαισεον καὶ ᾿Ἄϑήνην
δαίδαλα πάντε' ἐδίδαξαν 00 οὐρανὸς ἐντὸς: ἐέργει.
De Centimanis habemus ejusdem. testimonium
in Parm. L. L 40. ἡ τῶν 'Ogqixóv. ἐφερμήνευσις
τῆς Ἑλληνικῆς οὖσα ϑεολογίας ἰδία, Κρόνον καὶ
ORPHIC A. 505
Οὐρανὸν xoi Nvxva καὶ Κύκλωπας καὶ Ἑκατόγχει-
occ φημῖίζει. Tertio partu Terra mater Titanas
edidit fratrum ultores. Idem in Tim. III. 137. ὃ
Θεολόγος μόνον παράγει τὸν Φάνητα — καὶ ἀπὸ.
τούτου πάσας ὑφίστησι τὰς δευτέρας τάξεις τῶν
᾿ϑεῶν. Οὐρανὸς μὲν γὰρ μετὰ τῆς Γῆς πρόεισιν,
H δὲ πάλιν yaidy vs xai οὐρανὸν εὐρὸνι
ἔτιχτε, καὶ Κρόνος μετὰ τῆς Ῥέας" κατὰ γὰρ,
τὴν τρίτην γονὴν ἣ Τῆ προήγαγεν |
“Ἑπτὰ μὲν εὐειδεῖς κούρας, ἑλικώπιδας, ἄγνάς,
ἑπτὰ δὲ παῖδας ἄνακτας ἐγείνατο λαχνήεντας
et in L. V. p. 205. τίχτει ἡ Γῆ λαϑοῦσα τὸν Οὔ-
ρανὸν, ὥς φησιν ὃ Θεολόγος, “Ἑπτὰ μὲν εὖὐει-
δεῖς κούρας, ἑπτὰ δὲ παῖδας ἄνακτας,
Θυγατέρας μὲν (πρῶτα) Θέμιν καὶ εὔφρονα Τηϑύν,
ἸΜνημοσύνην τε βαϑυπλόκαμον, Θείαν τε μάκαιραν,
ἠδὲ Ζιώνην τῖκτεν ἀριπρεπὲς εἶδος ἔχουσαν,
(Φοίβην τε Ῥείην τε, Zfiüg γενέτειραν ἄνακτος,
παῖδας δὲ ἄλλους τοσούτους
Koióv τε Κρεῖόν τε μέγαν, Φόρκυν τε κραταιόν
καὶ Κρόνον ᾿Ὠχεανόν ϑ' Ὑπερίονά ? Ἰαπετόν τε [2]
xoi τοὺς ἅμα τῷ Φόρκυνι προελϑόντας τὸν Νηρέα,
τὸν Θαύμαντα, τὴν Εὐρυβίαν" quorum postrema
pars fortasse ex Hesiodi carmine ducta aut ab .
utroque poeta, ut multa, eodem modo tradita.
est. His apti et connexi sunt versus, quos
Athenagoras recitat eodem loco, quem modo no-
minavimus: Ὀργισϑεῖσα 7; Γῆ
ad Plutarchus Placit. I. 6. 368. Hesiodum primum haec nomina
affirmat : Ἡσίοδος βουλόμενος τοῖς γεννητοῖς ϑεοῖς πατέρας ᾿
vinum , εἰςήγαγε τοιούτους αὐτοῖς γεννήτορας Koióv τε Κρεῖον τὲ
etc.
506 LIBHR $ECUNDUS. u
.. Κούρους δ᾽ 'Οὐρανίωνας ἐγείνατο πότγια Γαῖα, |
οὕς. δὴ καὶ Τιτῆνας ἐπίκλησιν καλέφσαιν,
οὕνεκα τισάσϑην μέγαν Οὐρανὸν ἀστερόεντα, ]
Causaní iráe tradit Centimanorum et Cyclopum
relegationem, Hos enim Coelus
Ὡς ἐνόησ' αὐτοὺς (παν —) ἀμείλιχον. ἧπορ ἔχοντας.
καὶ φύσιν ἐκνομίην |
gine βαϑὺν γαίης ἐς Τάρταρον —
Procl. l. c. Suffragatur Servius ad Aen. VI. 510.
Ferunt fabulae Titanes ab irata contra
deos Terra in ejus ultionem creatos, un-
de et Titanes appellati sunt ἀπὸ ajj.i-
σεως. Prae ceteris Titanibus Nox avia Saturnum
praecipua cura amplectitur, quippe quem sciret a
fatis imperio mundi destinari. Damascius Quaest.
p. 187. ἔοιχε xoi ὃ Ὀρφεὺς τὸν Κρόνον εἰδὼς
γοῦν, ὡς δηλοὶ 0 τε σύμπας μῦϑοᾳ ὃ περὶ αὐτοῦ
καὶ ὃ ἀγκυλομήτης [. Καὶ (hoc.addemdum)
τὴν Νύχτα, ὡς πρώτην οὐσίαν καὶ τροφὸν n&v-
τῶν διὰ τούτων ἀνυμνουμένην,. αὐτὸν μάλιστα
τὸν Κρόνον πεποιηχόναει (scr. πεποίηκε) τρέφουσαν.
“έγει οὖν ὃ Θευλόγος |
Ἔχ πάντων δὲ Κρόνον Νὲὰξ ἔτρεφεν ἠδ᾽ ἀτίξαλλεν.
quem versum Proculus quoque affert in Crat. p. 06.
ὃ. 12. !
Titmmes impulsu matris adversus patrem re-
bellant, excepto Oceano, qui οὐκ ἀφίσταται τῆς
[^] Hoc CPitheto et Platonis etymo, nomen Koóroc a χόρος εἰ
νοῦς composita um esse jocantis, nituntur hae Platonicorum ineptiae.
Procl. in II. 96. οἱ ϑεολόγοι τὴν νοερὰν ζωὴν Κρονέαν προςει-
ρήχασιν etc.
ORPHICA. " 807 :
τοῦ πατρὸς βασιλείας Prock L c. p. 295. et di-
sertius p. 296. τῶν ἄλλων Τιτάνων dg τὴ» χατὰ
τοῦ πατρὸς ἐπιβουλὴν ἱεμένων ὃ ἸΩχεανὸς ἀπαγο-
QeUei ts πρὸς ἑὰς τῆς μητρὸς ἐπιτάξεις καὶ ἐγδοιά-
ζει nego τῆς τάξεως (Stt. πράξεως)
ἼΕνϑ᾽. οὗν --- ᾿Ὠχεανὸς μὲν ἐνὶ μεγάροισιν ἔμιμνεν, ᾿
ὁρμαίνων , ποτέρωσε νόον τράποι, ἢ πατέρα ὃν
γυιώσῃ τε βίης καὶ ἀτάσϑαλα λωβήσαιτο [5]
| σὺν Κρόνῳ ἠδ᾽ ἄλλοισιν ἀδελφοῖς, oi πεπίϑοντο
μητρὶ φίλῃ, ἢ τούς γε λιπὼν μένοι ἔνδον ἕκηλος.
πολλὰ δὲ πορφύρων μένεν ἥμένος ἐν μεγάροισι,
ὑχυζόδενας 7, μητρὶ, κασιγνήξοιάι δὲ μᾶλλον [*].
Ceteris se ducem praebet Saturnus — ἡγεῖται αὖ-
τῶν ὃ μέγιστος Κρόνος Procl. p. 296. nec discre-
pat Porphyrius de ^A. N. cap. XV. πρῶτος τῶν
ἀντιφερομένων τῷ Ὀὐρανῷ ὃ ó Κρόνος ἐστίν — καὶ
τὰς μὲν ἐξ Οὐρανοῦ χατιούσας δυνάμεις δέχεται
Κρόνος, τὰς δὲ ἀπὸ Κρόνου Ζεύς. Addit aliquid
ampliüs Proculus in Crat. p. 59. μόνος ὃ Κρόνος
ἀφαιρεῖται τὸν Οὐραγὸν τὴν βασιλείαν τελέως xod
τῷ hi παραχωρεῖ, Tijg ἡγεμονίας τέμνων τε καὶ
τεμνόμενος, unde intelligitur Jovem Saturno idem
fecisse quod hic Coelo. Et Coelus rebellibus filiis
futuram poenam praenunciat ap. Procl. Tim. L
54. παρὰ τῷ Θεολόγῳ
Τιτῆνες κακομῆταε ὑπέρβιον ἦτορ ἔχοντες
et p. 57.
[4] Vulgatüm γνώση Hermannus in γυμνώσῃη mutat, et in v. 6.
ἥμενος pro ἥμερος. Posterius recepi; illi substitui , quod Epicorum
usui convenientius videbatur.
['] Hunc &equi videtur Apollodorus I. 1l. 4. οἱ Tu&ves Ὠχεανοῦ
χωρὶς ἐπιτέϑεγνται. ;
" 508 LIBER SECUNDUS.
Kei χρατεροί meg ἐόντες ἀμείνονος ἀντιάσαντες
ὕβριος ἀντ᾽ ὀλοῆς καὶ ἀτασϑαλέης ὑπερόπλου
φὴσὶν ὃ Θεολόγος, qui his verbis Coelum, ut ar-
bitror, utentem induxit filiosque devoventem. E
sanguine ejus Gigantes prognatos esse docent duo
versus, quos Etym. M. affert: 7ίγας παρὰ τὸ ἐκ
τῆς γῆς. ένα: (φῦναι) olov
Οὗς καλέουσι Γίγαντας ἐπώνυμον ἐν μακάρεσσιν,
οὕνεκα γῆς ἐγένοντο καὶ αἵματος οὐρανίοιο
οὕτως Ὀρφεὺς ἐν τῷ ὀγδόῳ τοῦ Ἱεροῦ λόγου"
quae vix dubitari potest quin ex Theogonia re-
petita sint, Sacris sermonibus, ut alio loco di-
ctum est, cemaprehensa. Apud Ovidium Met. X.
149. Orpheus carmen hinc erditur: Jovis est
mihi saepe potestas dicta prius, Cecini-
Gigantes sparsaque Phlegraeis victricia
fulmina campis, quod utrum finxerit Ovidius
an ex Orphei poemate hauserit, decernat qui
volet.
8. 13.
AM
Sequuntur Titanum conjugia et imperii sub
Saturni auspiciis constitutio. Plato Crat. p. 402.
B. Ὅμηρος *Qxeavóv τὲ ϑεῶν γένεσίν φησι xoi
μητέρα Τηϑύν᾽ οἶμαι δὲ καὶ "Hoíodog: λέγει δέ
που καὶ ᾿Ορφεὺς ὅτι
Ωχεανὸς πρῶτος καλλίῤῥοος ἦρξε γάμοιο [5]
ὃς Qa κασιγνήτην ὁμομήτορα Τηϑὺν ὄπυιε.
[8] In Stob. Ecl. I. 11. 284. legitur πρώειστα καλέῤῥοος, aperto
vitio, quod probat Heerenius.
"ORPHI1CA.' 509
N
quibus nón: repagnant, quae supra de Coelo et Tel-
hirey/ tiquam- primis: conjugit -auetoribus, dicta
sunt. 'Axsátoteles Met. I..3. 450. C. p. 10. Brond.
εἶδέ dipedi it eet ἐοὺφ πάρμιιαλαίους xod πρώτους ϑεο--
λογήσωντος «xoxo: οἴοντοι περὶ τῆς φύσεως. ὑπόλα-
fev. ἀΩκεωνύμ' τε γὰρ καὶ Τηϑὺν ἐπόέησαν τῆς ysvé-
σεως “ποτέροις ,oxeb-có» ὅρκον τὸν ϑεῶν ὕδωρ. ubi
Orpheém ,; Eiiàm ec Másdeumi significari D: Tho-
véds ickedidit [ji e£ postea sumsérunt solli praecipue
Orpketi'destinarites; Alexander "vero; ut*me do-
tus BrandisRis, in: Comm. MS; ad lumc 'loeum:
λέγοι δ᾽ "ἂν" περὶ “Θινήροῦ vk καὶ Ἡσιόδου ὧς πρώ-
τῶν θεολόγων" quos: si im animo 'Naliuit Aristote-
leg] xherito: eos'd 'T'haletis setitentià sejunxit[*] pe-
nittiSque! ecrat 'Tiederaahus ,:quüm Orphicos ver-
sus; qii inostant, eo applicare. studet. ' Sed haec
esatto. 'Eroeuhis: li i6. -p."295. 6: Θεολόγος φησὶ τὸν
ud i KUb9»6y καταλαμβάνειν. τὸν! οὐράνιόν " Okvn-
TUOY y ^: ἀρεῖ ϑρονισϑόέμτα.. βασιλεύειν. τῶν Τιτάνων
—3'này "δὲ xseyóy. vain ἐν τοῖς Θεσπεσέοις
ῥοόϑρϑεα, ;tum βάλς de. Terra: αὕτῃ. προάγει
Ss VoM (perib,. Hóvz o), φιλότητι μιγεῖσα μιε-
᾿ 30, Νηρέωςι!. καὶ Ganuevig: οὐ γάρ. dou» ὃ Φόρ-
wed Οὐφρονίδης ἀλλὰ ὃ «φόρκχυς (Rex. ἀλλὰ Πόντου)
ὡς δῆλρν ix τῆς. Θεορογίᾳς [. Deinde enumerat
Titanes οἵ Titanides, quos ante, xoi τοὺς ἅμα τῷ
Φόρκχυνι προελϑόντας, τὸν Νηρέα, τὸν Θαύμαντα,
τῷ] iones ad δι p. B5. | |
Cur Bouterweckius De prim. philos. decret. in Comment.
Goetk. recent. T. iP 6. Aristotelem in hac causa parum curiosum
foissé dicht, non
(4] Hesiod. "Theog. 498.
510 LIBER SECUNDUS.
τὴν Εὐρυβίαν... Atque. haec ita cum Hesiodiis cop-
veniunt, ut Proculum' modo hujus. poetae verba,
modo Orphei referre dicerem, nisi: obstaret illud
Πόντῳ φιλότητι μιγεῖσα, quod in Hesiodi carmine
non legitur. Plato, Tim. p. 41. A. Τῆς τε xoi Οὐ-
ρανοῦ παῖδες ᾿ἸΩχεανός vs xai Τηϑὺς ἐγάνέσϑην, τού-
τῶν δὲ Φόρκυς Κρόνος τε xai Ῥέα καὶ ὅσοι μετὰ τού-
των, quem ad.locum Chalcidius «.. 126. p. 226. haec
subnotat : Exponit ea, quae Orpheus, Linus
et Musaeus de divinis potestatibus vati-
cinati.:sunt, non quo delectaretmr. aut
crederet, sed quod tanta esset auctoritas
vaticinantium ut iis parcius credi non
oporteret. Quae praeterea Orpheum. de Satur-
no tradidisse referunt auctores, dubium est an in
Theogonia proposita fuerint. Velut hec apud; Lactan-
tium L 13. 11. Orpheus Saturnum: in texra
et apud. homines regnasse commemerat
Πρώτιστος μὲν ἄνασσεν ἐπιχϑονίων. Koóvoc. ἀνδρῶν [
ἐκ δὲ Κρόνου γένετ᾽" αὗτις ἄναξ μέγας εὐρυΐπα «Ζεύς.
quae nisi ἃ Lectantio ipso-in harc brevitatem
contracta sunt, a copiose narrándi generé, qwo
Cosmologus utitur, multum: discrepant. Par du-
bitatio de Proculi Scholio ad Hesiod. Opp. 126.
δ μὲν ᾿Ορφεὺς τοῦ ἀργυροῦ γένους βασιλεύειν qur
ci τὸν Κρόνον τοὺς κατὰ: τὸν" ᾿καϑαρὸν. λόγον,
[5] ““ναξ ix, quod Buenemannus jit, nullus, ut Struvius docet,
cod. aut. Ed. agnoscit; recte Walchius ἄνασσεν idque Sedulii quoque
codex praebet in .Montefalconii Palaeogr. L L. nt. p 748; Pro αὐτός
substitui «Uti.
- [f] v. supr. not. b. Plato, ut Cratyli etjmologiss joculari imite-
tione ridiculas faceret, nomen Xoóvoc dicit proprie significare mentem
ORPHICA' $11
ζῶντας ἀργυροῦς λέγων [5] ὥςπερ τοὺς χατὰ νοῦν
μόνον χρυσοῦς" ᾿ὁ. δὲ Ἡσίοδος τὸ ἀργυροῦν γένος
ποιδὶ ῥάϑυμον ride perspicitur, Orpheum genus
illud hominum, - cui, Saturnum. imperasse aut ad-
huc imperare dixit, non deterius habuisse aureo,
Idém 'ad' v. 115. ᾿τὸν᾿ Κρόνον" del iglalvag ἔχειν
τὰς ἐπὶ γενεΐου ' olds φησὶν Ὀρφεύῤξ"" Πλάτων
δὲ (Phiteb: 270. Dj τοὺς ἐπὶ τῆς ᾿Αφονΐας περιό᾽
δου tof qol ' τὸ yijfes καὶ d& γένέσϑαι
γεωϊἐφοὺξ' '"*t in "Theól. L V. 10. 264. τὸ ἃ ἀγή-
ρῶν ταύτῃ τῇ ᾿τάξει' Gi "Koovíq) πρὸςἤζχεί, de οἵ
τε de βαροί φασι" καὶ ὃ ᾿Ορφεύς. Καὶ γὰρ᾽ οὗτος
ἀεὶ ᾿μελαΐνας τὰς τοῦ Κρονίου προςώπου τ ίχας
μυστικῶς λέγει" χαὶ μηδαμῶς. 'γίγγεσθιαι, Kis
deliinic exposita Platonis sententia de Saturni pe:
riodo addit ó Ορφεὺς τὰ τοὐτὸιξ δἰιοια περὶ τοῦ
ϑεοῦ ιτούτου᾽ ᾿διατάττεται ὑπὸ" Ζηγὶ Κρονίωνι
ἀϑάναϊον αἰῶνα χαμεῖν ** λαθϑαροῖρ γὲς
νεΐρὺ * * διερὰς χαίτας εὐώδεὰς, οὐδὲ *9*
ἡπὶδάνυτο. μιγήμεναι ᾿ἄνϑετ' χεύχ LREETEN
ἐριϑηλέα λάχγην, ααδθ΄ "Gedneru&^ Ti^ 'Quiriqué
versus láceros composuit ihterposita genitivo yi-
Quos ante fedevoio.. Hermannus. autem, cujus
sententiam super hoc loco péreontatüs: Veram; re-
Ten mi mihi; /Otghédm::de Saturni; sorte. suboinme
pério| Jovis 7"loqui« et posse verba poetae : bunc án
morkmmi'fingi:: 268 3605057: das sboaní, jara 1:
eversám ἰοΐ' ᾿ἀοίοεδδαι, oue 4dópae, uini: iBivas- Besétiv ét
pese Mf er serio yultu ἢ wfeeqatat. Proculus, idemque astris Mythologie
1miorein interpretatióhem dilaudarent:
de ἐν [8 uc» δοτέδεροί. ;perfinens en Proculi, verha. 3s, Rerma Y. p.87] τὸ
πρεσβυτιαι bv xol c τ αρὰ τῶν 9616 óyov ἐξ ἐξυ ρούμενον ἐπὶ͵ τῶν
nilo) ϑέδν. 6 d niei QUU ares
512 LIBER SECUNDUS.
-- ooo ὑπὸ Ζηνὶ Κρονίωνι
ἀϑάνατον αἰῶνα λαχεῖν καϑαροῖο γενείου
, καὶ διερὰς χαίτας εὐώδεας, οὐδέ τι TÓvyt
᾿ γήραος ἠπεδανοῖο μιγήμεναι ἄνϑεϊ λευκῷ,
ἀλλὰ περὶ κροτάφοισιν ἔχειν ἐριϑηλέα λάχνην.
Hic igitur locus cum superiore, quem ex Scho].
Hesiod. produxi, nequaquam conferendus , neque
ex eodem carmine sumítus videtur... : Namque il-
lic, ubi Orpheus de genere aureo et argenteo dis-
seruit, vix. dubito, quin omne praeteritum aevum
in plura descripserit spatia et deorum in impe-
rio successiones tradiderit. Hoc autem loco eum
de beatorum, qui sub rege Saturno in Elysiis
habitant, perpetua juyentute et ceteris commodis
eadem fere praedicasse arbitror, quae ab ommi-
bus praedicari solent: “Ὅσοι δ᾽ «ἐτόλμασαν. ἀπὰὴ
πάμπαν ἀδίχων ἔχειν. ψυχάνᾳ ἔτειλαν Διὸς δδὸν
παρὰ Koóvov. τύρσιν etc. Pind. Ol. II. 123. ubi
Sclioliastes “Διὸς | δδόν interpretatur ἣν ἔγαξεν ὗ
Ζεύς, quam Jupiter pios commeare, jubet,
unde suspicor illa quoque. de piorum praemiis à
Jove censtitutis dicta esse tali. fere modo: |
Τοῖσε πάλαι πάφρωται͵ ὁπὸν Ζηνὸς Ἐρονίωνορ, E
ἀϑάνατον αἰῶνα. νέμειν —. — .. :
et cetera ad. piraeseriptiim: Hermanni nisi quod
hoc,adénisso in vtrsu tertio pronomen. a£. part
cipium plurale sufficiendum erit. Proculi. vesba
τὰ τούτοις ὅμοια διατάττεται περὶ τοῦ Oeo τού-
vov 'testatum faciunt poetam in antecedentibus
vel sequentibus de Saturno ioelestibus quidem
sedibus depulso sed ad regna Elysia evecto lo-
a
ORPHICA. | 513
quutum esse; versus ipsi qui restant, de contu-
bernalibus dei. accipiendi sunt, eam vitae condi-
tionem nactis, quam ille: barbae. comaeque viri-
dis ubertate declarat("] His non alienum vide.
tur adstruere, . quae Orpheus alio loco de homi-
num priorum vivacitate dixit. Plutarchus Symp.
VIIL 4. 2. .ὃ qoiri£['] μαχρόβιόν ἐστιν ἐμ τοῖς
᾿ μάλιστα τῶν φυτῶν, ὥς nov καὶ τὰ ᾿Ορφικὰ ταῦ-
τὰ μεμᾳρτύρηχε "
— — ζῶον δ᾽ ἶσον ἀκροκόμοισι
Φοινίκων ἔρνεσσι [E].
quem locum Varroni ap. Lactant. Inst. II. 12. 21.
Plinioque VII. 49. ignotum fuisse necesse est, qui
Hesiodum primum de longinquitate vitae aliqua
prodidisse scribunt; quod idem dixerim de Aga-
tharchide Phot. CCL. p. 719. et Jesepho' Antiqq.
L 4.9. qui Hesiodo, Hecataeo et 'Hellanico au-
ctoribus utitur ad prebandum, homines ab ortu
mundi propiores vitam longissime extendisse.- 'Sed
ad Theogoniam reverter. E |
[5] Αρόνος εὐχαίτης in Oraculo ap. Euseb. Pr. Ev. VI. 288. λά--
σιος in versibus Antimachi Fr. XXIV. p. 72. εὐρυγένειος Nonn. XVIII.
229. fortasse ob eandem causam, quanquam illa epitheta possunt etiam
a forma derivata esse quam Philyrae amator induit ; ἵππος aures,
λασιούχην fere perpetuum est.
i] Quae Gramniatici.de accentu horum nominum preecipiuat de
vocalibus in terminatione positis valent; neque es et ves eL. Sibi
wepugBsnt, ut patat Buttmannus: Gfamin. Gr
[1] Pre ἀχροχόμοισι male Reiskius ἁβροχόμῥμισι emendat. 4xoo-
xouo. qoírixeg Dionys. Perieg. 1080. Nonn. Dion. XV. 112. osi
Gregor. Nas. Laud. Vitg. p. 46. T. IL. aerio sublimes ver-
tice palmae Lactant. Phoenie. v. 69. cf. Diod. IL 58. quanquam
φοῖνιξ ἁβρόχομος dicitur Eur. Iph. A. 1099. De vivacitate ejus' Km-
. Hexaem. LVIIL c. 17. .p. 44. Palma virens semper ma-
net conservatione et diuturnitate foliorum. Dionysius
ap. Euseb. Pr. Ev. XIV. 5. 775. μαχροβιωτάξᾳ, vocat.
33
514 LIBER SECUNDUS.
8. 14.
Ex Saturno Eheae Jovem ejusque fratres
progienit. Proculus in Tim. II. 121. “μένει xog-
ϑένος (Themis) κατὰ τοὺς χρησμοὺς τῆς νυκτός
"Ec ? ἂν παῖδα τέκοι Ῥείη Koóvo ἐν φιλότητι.
et in Theol. V. 11. 267. xov ᾿Ορφέα τῷ μὲν Κρό-
vo συνοῦσα ἡ μέση ϑεὸς Ῥέα καλεῖται etc. Illum
Ida et Adrastea nutricantur, ut patet e Schol. in
Plat. p. 64. et Hermia in Phaedr. p. 148. ἡ
4dgdorei μία ἐστὶ ϑεὸς τῶν μενόντων iv τῇ Nv-
χτὶ γενομένη ἐχ Μελίσσου χαὶ ᾿μαλϑείας — ἀδελ-
φὴ τῆς Ein — |
Eijy τ᾽ εὐειδὴς καὶ óuóonopoc Ἰἀδράστεια (sic)
ἣ xe& πρὸ τοῦ ἄντρου τῆς Νυχτὸς ἠχεῖν λέγεγαι
τοῖς χυμβάλοις
— — παλάμῃσι δὲ χάλκεα ῥόπερα
δῶχεν “Ἵδραστείῃ (sic).
Ἔνδον μὲν γὰρ ἐν τῷ dÓvvo τῆς Νυχτὸς χάϑη-
ται ὃ Φάνης, ἐν μέσῳ δὲ ἡ Νὺξ 'μαντεύουσα τοῖς
ϑεοῖς, ᾿ἀδράστεια δὲ ἐν τοῖς προϑύροις --- διαφέ-
en δὲ τῆς ἐχεῖ Δίκης ἢ μὲν γὰρ ἐχεῖ di 'ϑυ-
,γάτηρ λέγεται τοῦ ἐχεῖ Νόμου. καὶ Εὐσεβείας, aiu,
δὲ ἢ ᾿Αδράστεια ix Μελίσσου καὶ ᾿Δμαλϑείας οὖσα
περιεκτιχή ἔστι καὶ τοῦ Νόμου. αἀὑὕται δὲ τρέφειν
λέγονται τὸν día ἐν τῷ ἄντρῳ τῆς Νυκτὸς, ἀν-
τιχρὺς τοῦτο τοῦ Θεολόγου λέγοντος. Proculus in
Tim. V. 323. ó δημιουργὸς, ὡς ὃ ᾿Ορφεύς φησι,
τρέφεται μὲν ὑπὸ τῆς ᾿Αδραστείας, σύνεστι δὲ καὶ
τῇ ᾿Ανάγχῃ, γεννᾷ δὲ τὴν Εἰμαρμένην.. idem in
"10 P-BHE QA" : 515
Theol. 1V.:16. 206. 4g" "Oed. φρουῤεῦν Ἰλέγϑεοι
ἡ ᾿δράστεια "τὸκ ὕλον' (δέτ. nó» ad Buy. ϑημι-
ουργὸν. καὶ." us elena ov tt c
. Xd)xei: ῥόκερα A affojoa: κἀλνεύμπανα a ipfeon 8e.
οὕτως ἤχει» | diete "Hyjdug" UhtórUéqéiy" d
τοὺς ᾿ 'ϑεούς! 'Cutetés. -éustédiáe'' appositos'- 'itém
memorat L. VE. 13-382. j^ tuoyóvos^ 9Ó. τοὺς
πρωτίστους ὑφίστησι Κουρῆτας, -vi ὑτόριέσ ἄναϊ λέ-
γοῦται τὸν "riv ὅλων ϑυημὶουρ)ὸν' «b περὶ χοῤεύειν
ἀπὸ τῆς Toc ivdqovércét ; quae» Wt "Fhicógoniae
vindicemus- inducit nes: alius .ejusderh "&criptoris
locus L. V. 3.253. "Oggi? τοὺὰ Kobgttug φύ-
λαχας τῷ diu παρίστησι τρεῖς͵ ὄντας, "xat οἱ 9ε-
σμοὶ τῶν᾽ Kent» koi ΩΝ ἢ Ἑλληνικὴ πᾶσα ᾿δεολογία
τὴν ᾿κἀϑαῤὺ y" aui ἄχραντον EA gie c bw
ταύτην ἀναπέμπουσιν"" οὐδὲν γὰρ ᾿ἄλλο ds Xdgo y
ἢ τὸ χαϑαῤόν᾽ quód pro argumento ést; "Cory-
bantes quoque "Jovi àlljunétos fuisse; 'qnorüm no-
men a κόρος derivatur ' V.14. .382. cf 5. 323.
Haec' in^ tótum ' ignotát Hesiodus. sed damnum
vitidiícht Apollodorus T ΤΟ. ἡ" i τὸν dio δί-
tot" τρέφεσθαι" ᾿Κουρῆσί - is gal ταῖς “Μελισσέως
παιδὶ ᾿ Νύμφαις y ᾿Αδραστείᾳ " Te xol Ἴδῃ" ᾿ αὗται
μὲν τὸν παῖδα: ftptQoY τῷ τῆς “Ἵμαλϑείας, γάλα-
xc οἱ δὲ Κουρῆτες τοῖς δόρασι. τὰς ᾿ἀσπίδας συγ-
ἔχρουον etc. quorum non nisi: prior pars cum Or-
phicis perfecte « congruit De ceteris uterque idem
tradunt; de. lapide, quem - Saturnus. pro Jove: de-
[}] Sic pre. τύμπανον. at ἥκερ. scripsi, Nonai exemplo XLIV.:
139. χυμβαλα ἠχήεντα. Verba λαβοῦσα. καὶ Procalus ἐς sho interpo-
suit duorum versuum exitus conjungene.. " “΄
33 *
$16 LIBER SECUNDUS.
voravit Schol. ad Lyc. 3909. joue» τὸν. (Δία. λέγει
διὰ. τὸν ιλέϑομ. τὸν ἀντὺ. Διὸς. ὑπὸ Κράνον χατα-
ποϑέντα, ὥς φησιν Ἡσίοδος ἐν τῇ Θεογονίᾳ τὴν
᾿Ορφέως.. €intoxMapag xai... παραφϑείρας . ϑεογονίαν.
Sed quomodo Saturnus. a filio .circumventus sit,
Porphyrius, exponik: de. A. Ν᾿, KVI.' παρὰ. τῷ
"Ogg, ὃ Κρόνος: μέλιτι Surà, δὸς vq geVevenr: yr
σϑεὶς, yàg, μέλιτος, μεϑύερ wok. σχατοῦται, aig, ὑπὸ
φἴμου, gel. εὑηκοῖ. «Φησὶ. yüo. παρ "Qogsi ἡ Νὴς
τῷ δὰ ἡποτρϑεμέν τὸν. διὸ τοῦ μέλεος dáAoy
Uy Kv dj jus ἴδηαι, ἀπὸ δφυσὴν φρόμδεσρι. is is
ἢ /0ut. μεϑύογτα μελιρφάῳν ἐριβόμβων 5},
᾿ ᾿ αὐτίκα. μὲν δῆσον — --
- ERE D b. na. Ν
«
ὃ xoi πάαχει ὃ ὁ Καὶ Κρόνος. καὶ βεϑεὶς, ᾿ἰκτέμνεται
| Οὐρανός, eujus facinoris zar 1v. del habuisse y vide- le-
tur Timaeus. in Schol. Apoll. IV. 983. ἡ. Κέρχυρυ
πρότερον, ne Apenidvm ἐχᾳλεῖκρ, --- οἥμμαῖος, d éx τοῦ
δρεπάγρῳῃ, ᾧ ἐξέτεμε τοῦ; Οὐρανοῦ. τὰ. Adae. f
Χρόνος. ἢ δ᾽ Ζεὺς. τὰ. -rap. Koóxov.[].. . Orphei
versibus «allidissime "utitur. Proculus, ad, expli
candum ^r apud Hemerum, Jgpiter in Junonis
amplexibus ebdormiscat, quod absque. illo. nemo
natorum hominum intelligeret Nimirum . Ád facit
τὸν. πατέρα ζηλῶν" καὶ χὰρ͵ ἐχεῖγος πρώμαρης 96-
ραδέδοται τῶν ϑεῶν - ——.
"Ev9e Κρόνος μὲν i ἔπειτα φαγὼν ϑολόεσζαν He
κεῖτο μέγα xum ul
Tu Mellis repertor Saturnus secundum Macrob. "put. q. 7. 255
Hy omeli: {μελίπδιον). isebrisndi vin: abere etiim eit.- v. Békmens.
Aristot, b. XXI. p. 52.
[T] Iden narrat ficütius Callisthenes ap. Interpr. Boess. ad Ibin
v. £75. Saturnus — parte est [eesus enden" poekamque
ἃ 8810, quam. dedif,; ipse tulit. ^ -
[8] Sic scripsi pre ᾿λέγχων. ΟΣ EE
AA
-jORPHEQA . 517
in Polit. p. 388. Eodem pertinet Clementis locus
Strom. Vi. 751. ἐν τῇ Θεογονίᾳ. hic vog v Κρίνον
᾿Ορφεῖ πεποίηται
Kai? ἀποδοχμώσας παχὺν ἀὐχένω: κὰδ δέ μιν Quit
ἥρει πανδαμάτωρ.
ταῦτα δὲ Ὅμηρυς ἐπὶ τοῦ Κύχλωπρο, nequa;
de quo haec ipsa verbe leguntur Od. EX. 371.
Ibi nullus veterum interpretum lec nostri . me-
minit.
&$. 15.
Jupiter regno potitus mundi fabricam instau-
rat adhibitis in consilium Nocte et Saturno, sed
praecipue Nocte. Procülus in Crat. p. 57. ὃ Ζεὺς
διττοὺς ὑφίστησι διακόσμους τόν τὸ οὐράνιον xai
τὸν ὑπερουράνιον, ὅϑεν αὐτοῦ xoi τὸ σχῆπτρον
εἶναί φησιν ὃ Θεολόγος πισύρων καὶ δἴἔχοσι
μέτρων, ὡς διττῶν ὄρχοντα δυοδεχάδων. In
Tim. IL 137. ὃ μὸν Φάνης διττὰς ὑφίστησι τριά-
dag, ὃ δὲ Ζεὺς διττὰς δυοδεχάδας. Καὶ γὰρ διὰ
τοῦτο τὸ σχῆπτρον αὐτοῦ λέγεται καὶ εἰχοσίμετρον.
(sic editum etiam L. I. p. 22). De colloquiis
cum Nocte et consultationibus idem in L. Π. 63.
ὃ τοῦ παντὸς ποιητὴς πρὸ τῆς ὅλης δημιουργίας
εἴς τε τὸ χρηστήριον εϊςιέναι λέγεται τῆς Νυχτὸς
χἀκεῖϑεν πληροῦσϑαι τῶν. ϑείων νοήσεων — καὶ
δὴ καὶ τὸν πατέρα παρακαλεῖν εἷς τὴν τῆς ϑημε-
ουργίας σύλληψιν. Πρὸς μὲν τὴν Νύχτα πεποίη-
ται τῷ Θεολόγῳ λέγων
518 LIBRR/ $ECUNDUS.
Mosa, Orid ὑπάτη, Nip ἄμβροτα, πῶς τάδε φράζε!"
πῷρ χρύ μ' ἀθανάτων ἀρχὴν. χραφερόφρογα ϑέσθαι;
χαὶ ἀχούει παρ᾽ αὑτῆς
“ἰϑέρι πάντα πέριξ ἀφάτῳ λάβε, » τῷ δ᾽ ἐνὶ μέσσῳ [Ὁ]
οὐρανῷ —
χαὶ περὸ πάαης ἑϑῆς m τῆς χοσμοπριίας.
Πρὸς δὲ τὸν Κρόνον πάλιν; μοτὰ τοὺς δεσμοὺς μό-
v0» . οὖν. οἀχόάμονός «quaa: s όΨ
Ὄρϑου δ᾽ ἡμετέρην γενεὴν, ἀριδείχετε δαῖμον [9]
διὰ πάντων τῶν ἐχομένων τὴν τοῦ πατρὸς εὐμέ-
γειαν προκαλούμενος. Koi πῶς ἄλλως ἔμελλε ϑεῶν
πάντα πληρώσειν͵ xoi τῷ αὐτοζῴῳ ἀνομοιώσειν τὸ
αἰσϑητὸν ἢ “πρὸς τὰς ἀφανεῖς αἰτίας τῶν ὅλων
ἀνατεινόμενος. ἀφ. ὧν αὐτὸς πεπληρωμένος
JM ἀπὸ κραδίης προφέρειν πάλι ϑέσχελα ἔργα [ἢ
p. 64. Hermias in Phaedr. p. 141. οὐδὲ οἱ ὑπὸ
τὸν 4ἰα ϑεοὶ λέγονται, ἑνοῦσθαι τῷ Φάνητι ἀλλὰ
μόνος ὃ ᾿Ζεὺς, καὶ αὐτὸς διὰ μέσης τῆς Nvxiés.
Haec autem sumta sunt ex ob&curissima carminis
parte de Cataposi Phanetis. Per hunc Platonid
mundum intelligibilem rerumque formas aeternas
significari putant, quas Jovem in creando hoc
[9] Uterque versus. recurrit. L. V. 994. ubi φράζεις editum. He-
mannus πῶς τάδε φράζξεις, ὡς δεὶ —
[Ρ] Simplicius in IV. AÁuscult. p. 150. b. ἡ 4aaíotoc ϑεολογία
xol ὑπὲρ τόνδε τὸν χύσμον ἄλλο σῶμα ,Sewregoy τὸ αἰϑέριον παρα-
δέδϑωχεν. Olda δ' αὐτὸ xol Ὀρφεὺς ἐν οἷς. φησιν.
«ἰϑέρι πάντα πέριξ ἀφάτῳ λάβε, ἐν δ' αὖ μέσσῳ
οὐρανύν.
[4] Eundem versum afferunt Procul, ἱπ΄ Alcib. p. 74. Olympiod.
p. 15. Damasc. in Creuzeri Melet. T. I. p. 48.
[r] Sic hoc loco scribitur; inox πάλιϑέσχελα.
ORPHIC A. 519
mundo adspectabili velut exemplum quoddam ex-
pressisse, quum eas antea in se recepisset peni-
tusque combibisset; idque ab Orpheo adumbra-
tum esse imagine cataposis. Poeta ipse quid sen-
serit, facillime ex ejus. narratione intelligi poterit.
8. 16
De Cataposi Phanetis pluribus locis exponit.
Proculus in Tim. IV. 267. ᾿Ορφεὺς Φάνητα τὸν
ϑεὸν ἐχάλεσεν ὡς ἐχφαίνοντα τὰς νοητὰς ἑνάδας
xci ζώων «Ur μορφὰς ἀνέϑηχεν, ὡς iv αὐτῷ
τῆς πρώτης αἰτίας τῶν νοητῶν ζώων ἐχφανείσης,
xai ἰδέας πολυειδεῖς, ὡς τῶν νοητῶν ἰδεῶν πρώ-
τῶς περιληπτιχῷς: Καὶ χληῖδα νόου ἐχάλεσε —
Πρὸς τοῦτον ἀνήρτηται ὃ δημιουργὸς, xoi ὃ μὲν
Πλάτων δρᾷν αὐτὸν εἷς τὸ αὐτόζωον εἶπεν, ὃ δὲ
᾿Ορφεὺς καὶ ἐπιπηδᾷν αὐτῷ xoi καταπίνειν δειξά-
σης τῆς νυχτός. Similia in L. IL. 99. disserit:
ἑνοῦται πρὸς ἐχεῖνον ὃ Ζεὺς διὰ μέσης τῆς Νυ-
χτὸς καὶ πληρωθεὶς γίγνεται κόσμος νοητὸς iv νοε-
ροῖς. Sed haec quoniam fusius tractantur, parti-
culatim explananda sunt. Sic enim pergit:
-—
Fragm. I.
Ὥς τότε πρωτογόνοιο χανὼν μένος "Howenalov
τῶν πάντων δὲ δέμας εἶχεν ἐνὶ γαστέρι κοίλῃ [5].
[9] Vulgatum ἤρικε παίον tacite correxit Gesnerus. Pro χαρόν
in Bassirel. 'T. II. p. 167. et in comment. p. 268. emendavit .
χανῶών, quod recepimus, sed minus recte ei tribuit activam potesta- ΄"᾿
tem desorbendi, quam hoc verbum non habet. In secundo versu
idem τῶν πάντων ϑέμας εἶχεν ἑῇ ἐνὶ γαστέρι. Nescio an praestet
530 LIBEA SECUNDUS.
aita. ἑοῖς μελέεσσι 9100 δύναμίν τε καὶ ἀλμήν..
τούνεκῷ σὺν τῷ παντὶ Ζ:ὸς πάλεν ἐντὸς ἐτύχϑη [ἢ
Εἰχότως. ἄρα καὶ ὃ Πλάτων εἷς τὸ παράδειγμα
βλόποντά φησι δημιονργεῖν αὐτὸν ἕνα τῷ νοεῖν
ἐχεῖνο πάντα γενόμενος τὸν αἰσθητὸν ὕποσεήσηται
κόσμον --- Διὸ καὶ ὃ Θεολόγος φησὶ ,.
Fragm. II.
Πάντα τάδε κρύψας αὗτις φάος ig zoAvyg9 dc
μέλλεν ἀπὸ κραδίης προφέρειν πάλι ϑέσκελα ῥέζων.
Tertius locus omnium locupletissimus est p. 96.
μετὰ τὴν χατάποσιν τοῦ Φάνητος αἱ Ἰδέαι τῶν
πάντων ἐν αὐτῷ (Jovi) πεφήνασιν, dig φησιν ὁ
Θεολόγος
Fragm. III.
Τούνεκα σὺν τῷ παντὶ Διὸς πάλιν ἐντὸς ἐτύχϑη
αἰϑέρος εὑρείης ἠδ᾽ οὐρανοῦ ἀγλαὸν ὕψος,
πόντου τ᾽ ἀτρυγέτου, γαίης τ᾽ ἐρικυδέος εὔρη,
ὠκεανός vt μέγας καὶ νείατα τάρταρα γαίης,
5 καὶ ποταμοὶ καὶ πόντος ἀπείριτος, ἄλλα τε πάντα,
πάντες v' ἀϑάνατοι μάχαρες ϑεοὶ ἠδὲ ϑέαιναι, .
ὅσσα Y ἔην γεγαῶτα καὶ ὕστερον ónnóg ἔμελλεν,
ἐγγένετο" Ζηνὸς δ᾽ ἐνὶ γαστέρε σύῤῥα πεφύχει [5]
τῶν δὲ ἰδεῶν πλήρης ὧν διὰ τούτων ἐν ἑαυτῷ τὰ
τῶν πάντων τε δέμας Ζεὺς εἶχ ἐνὶ γαστέρι, jd est, ὁ Ζεὺς χανὼν τὶ
τε ᾿Ηριχεπαίου μένος xol πάντων (sc. ϑεῶν) ϑέμας εἶχε.
[t] Zoega l. c. τούνεχα σὺν τῷ πάντα Proculus ὁ πάνυ,, ut we
bis persuadeat Homerum ipsum hujus pantheisticae doctrinae notitiam
habuisse: remittit nos ad Il. XX. 13. ubi dii apud Jovem congrega
tur: ὡς οὗ μὲν Διὸς ἔνδον ἀγηγέρατ' — ᾿
[1] V. 6. et 7. Gesnerus πάντες δ᾽ — ὅσσα δ᾽. V. 8. ἐγγένετο
idem pro ἐγένετο, Kschenbachius e cod. August. vel ex Steucho VII.
10. γίγνεσθαι, quod alibi locum habet. Idem imperite cum Steucho
σειρά pro vulgato σύῤῥαν, quod Gesnerus recte in σύῤῥει mutavit
adhibito Hesychio Σύῤῥα ὁμόσε, εἷς τὸ αὐτό. Aeschrio ap. Tszes.
Chil. VIII. 408. σύῤῥ᾽' ἐχύϑη ψυχήν..
ORPHICA 891
ὅλα περιείληφεν, ὡς καὶ τοῦτο ὃ Θεολόγος ἐνδεῖ.
κ»νύμενος ἐπήγαγε, | | |
Fragm. IV.
Ζεὺς πρῷτος yévero, Ζεὺς ὕστατος ἀργικέραυνο.
Ζεὺς κεφαλὴ,͵ Ζεὺς μέσσα, 41 ός .τε πάντα τέτυκται [Y]
Ζεὺς πυϑμὴν γαίης ve καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος. — ᾿
᾿ Ζεὺς βασιλεὺς, Ζεὸς αὐτὸς ἁπάντων ἀρχιγένεϑλος." '
'5' ἕν κράτος, εἷς δαίμων γένετο: μέγας ἀρχὸς ἁπάντων [5] :
. ἕν δὲ δέμας βασίλειον, ἐν ᾧ: τάδε πάκτα κυκλεῖται,᾿
πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γαῖα καὶ αἰϑὴρ, νίξ τὲ καὶ ἦμαρ.
Τὰ τοίνυν ὅλα περιέχων χατὰ τοὺς χρησμοὺς τῆς
Νυχτὸς ὑφίστησι πάντα τὰ ἐγχόσμια — “έγει οὖν
ἣ. Νὺξ πρὸς αὐτὸν ἐρωτήσαντα
P
. Fragm. V.
Πῶς δέ μοι ἕν τι τὰ máy? ἔσται καὶ χωρὶς ἕκαστον;
, αἰϑέρι πάντα πέριξ ἀφάτῳ λάβε, τῷ δ᾽ ἐνὶ μέσσῳ
οὐρανόν’ iy δέ τε γαῖαν ἀπείριτον, ἐν δὲ ϑάλασσαν
ἐν δὲ τὰ τείρεα πάντα τά Y οὐρανὸς ἐστεφάνωται [7].
Καὶ δὴ περὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων ὑποτιϑεμένη δη-
μιουργημάτων. ἐπήνεγχε
Fragm. VI.
. μτὰρ ἐπὴν δεσμὸν κρατερὸν ἐπὶ πᾶσι τανύσσῃς [5] ᾿
᾿ς σειρὴν χρυσείην ἐξ αἰϑέρος ἀρτήσαντα --- :
[V] Idem Theol. VI. 8. 868. Ζεὺς ἀρχὴ — Διὸς δ' ἔχ πάντα τέ-
τυζχέξαι. ᾿ QOO Cai
[x] Hunc versum respicit Proculus in Parm. L. Il. p. 197. τὸ ἕν -
ἔστιν ὁλότης παντὸς τοῦ δημιουργιχοῦ νοῦ, εἰς ὃ xol ὁ Θεολόγος
ἀποβλέπων, ἕν ἐγένετο, φησί.
[Σ] Versus Homericus I XVIII. 484. , C7
Ἔν uiv γαῖαν ἔτευξ, ἐν δ᾽ οὐρανὸν, ἐν δὲ ϑάλασσαν,
ἐν à τὰ τείρεα πάντα τά T οὐρανὸς ἐστεφάνωται. ᾿
Alia imitationis vestigia minus expressa praetereo.
[5] Idem in Tim. ΠΙ. 146. ὁ Ζεὺς τὴν χρυσῆν υφίστησι σειρὰν
΄
529 LIBER SECUNDUS.
El τοίνυν ὃ Ζεύς ἐστιν «δ᾽ τὸ ἕν χράτος ἔχων, ὁ
τὸν Φάνητα κχαταπιών --- οὗτός ἐστιν ὃ τοῦ χό-
σμου ποιητὴς, πέμπτην ἔχων iv τοῖς βασιλεῦσι τά-
ξιν, ὡς ἀποδέδεικται τῷ ἡμετέρῳ καϑηγεμόνι ἐν
ταῖς ᾿Ορφικαῖς συνουσίαις p. 96. unde concludi li-
cet, has sex particulas ex eodem carmine theo-
gonico delibatas esse. Neque obstat, quod Tzetzes
in Prolegg. ad Lyc. p. 259. Orpheum hymnos in
Jovem aliosque. deos composuisse dicit et speci-
minis loco hos versus adnotat
Ζεὺς πρῶτος γένετο, Ζεὺς ὕστατος, ἀργικέραυνος.
Ζεὺς κεφαλὴ, Ζεὺς μέσσα, «dioc δ᾽ ix πάντα τέευχται.
quae excerpsit Phavorinus s. Ποιητής. Nam ne-
que auctoris hujus testimonium tantam religionem
habet, ut omnem suspicionem erroris tollat, ne-
que doxologia illa multum ab hymni similitu-
dine abest.
$ 17.
Sunt vero plures hujus carminis versus ab -
aliis scriptoribus servati. In postrema parte libri
de Mundo, qui Aristoteli adscribitur sed jam a
Proculo suspectatus est[*], interposita sunt, in-
certum quo auctore, haec quae in pluribus Edd.
omittuntur: 4ιὸ καὶ ἐν τοῖς 'Ogquxoic οὐ χαχῶς
λέγεται
κατὰ τὰς ὑποϑήχας τῆς Νυχτός Αὐτὰρ ἐπεὶ (sic) δεσμὸν χρα-
τερὸν περὶ πάντα ταγνύσης σειρὴν ἀρτήσαντα. Idem in
Tim. III. 155. et in Crat. p. 55. αὐτὰρ ἐπὴν — περὶ πᾶσι τανύσσῃς,
prorsus ut. Hermannus conjecit.
[*] In Tim. V. 322. ὥς φησιν ᾿Αριστοτέλης, εἴπερ ἐχείνου ἐστὶ
τὸ περὶ κόσμου βιβλίον.
ORPHEGC'A. 4 $23
MI Frágm. NVIL τ 5055.5.
σὴς πρῶτος γένετο, Zeoc ὕστατοὶ ἀρχεοέραυνος,.
Ζεὺς κεφαλὴ, Ζεὺς μέσσα, fidc δ᾽. ἐκ. πάντα τέτακται.
“Ζεὺς πυϑμὴν γαίης τε xol οὐρανοῦ ἀστερόεντος.
Ζεὺς. ἄρσην γένετο , Ζεὺς ἄμβροτος ἔπλετο γύμφη.
5 Ζεὺς πνοιὴ πάντων, Ζεὺς ἀκαμάτου πυρὸς δρμή.
Ζεὺς πόντου ῥίζα, Ζεὺς ἥλιος ἠδὲ σελήνη.
Ζεὺς βασιλεὺς, Ζεὺς ἀρχὸς ἅπάντων ἀρχιγένεϑλος.
πάντας γὰρ χρύψαξ ἰαῦτις φάος ἐς -πυλυγηϑές
ἐξ ἱερῆς κραδίης ἀἄνενέγκατο μέρμερα ῥέζων [P].
Hos versus Sylburgius putat ex Apuleji libro huc
translatos esse, ubi omnes extant iisdem verbis,
et vero etiam in latinum conversi sermonem: -
Jupiter omnipotens est primus et ultimus idem.
Jupiter est caput et medium, Jovis omnia munus,
Jupiter est fundamen humí ac stellantis Olympi.
Jupiter et mas est et femina nescia mortis,
spiritus est cunctis, validi vis Jupiter ignis
et pelagi radix, sol, luna est Jupiter ipse.
omnipotens rex est, rei omnis Jupiter ortus,
nam simul occuluit, rursum extulit omnia leto
. corde suo ex sacro, consultor lumine rebus [1]
quos versus "ed. princeps" omittit, Colvius cum
alüs permutat, Burmannus ab editoribus in-
trusos esse censet, neque id injuria. Multe
plures vero a Porphyrio afferuntur ap. Euseb. Pr.
Ev. III. 9. p. 100. et in tribus Stobaei codicibus
Eclog. Ph. L 3. p. 40. quorum scripturam ita re-
[^] Vir doctus in Diario Classico anni MDCCCXIV. P. 557. hoc
carmen in MSS. Aristotelis. nec usquam alibi legi dicit, in boc qui-
dem falsus.
34. [T] Aliter interpretatus est versus Orphieos Ficinus Epist. L. XI. ;
-
hc
$34 LIBRR. SECUNDUS.
praesentabo, ut oinimos ab hoc uncinis includam.
Eusebius igitur hoc medo: 70» Δία τὸν “νοῦν
τοῦ xócuov ὑπολαμβάνοντες, ὃς τὰ ἐν αὐτῷ ἐδη-
μιούργησεν ἔχων τὸν χόσμον, ἐν ταῖς ϑεολογίαις
ταύτῃ περὶ αὐτοῦ παραδεδώχασιν οἱ τὰ ᾿Ορφέως
εἱπόγντες
Fragm. VIII —[*]
Ζεὺς πρῶτος γένετο, Ζεὺς ὕστατος, ἀργικέραυνος.
Ζεὺς κεφαλὴ, Ζεὺς μέσσᾳ, dic δ' ix πάντα τέευχται.
Ζεὺς ἄρσην γένετο, Ζεὺς ἄφϑιτος ἔπλετο νύμφη.
Ζεὺς πυϑμὴν γαίης τε καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος.
5 [Ζεὺς πνοιὴ πάντων, Ζεὺς ἀκαμάτου πυρὸς δρμή.
Ζεὺς πόντου ῥίζα, Ζεὺς ἥλιος ἠδὲ σελήνη)
Ζεὺς βασιλεὺς, Ζεὺς αὐτὸς ἁπάντων ἀρχιγένεϑλος.
ἕν χράτος, εἷς δαίμων γένετο, μέγας ἀρχὸς ἁπάντων.
ἕν δὲ δέμας βασίλειον, ἐν ᾧ τάδε πάντα κυκλεῖται,
10 πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γαῖα καὶ αἰϑὴρ, νύὐξ τε καὶ ἥμαρ,
καὶ ἹΠῆτις πρῶτος γενέτωρ καὶ "ἔρως πολυτερπής.
πάντα γὰρ àv μεγάλῳ Ζηνὸς τάδε σώματι κεῖται.
τοῦ δήτοι κεφαλὴ μὲν ἰδεῖν καὶ χαλὰ πρόςωπα
οὐρανὸς αἰγλήεις καὶ χρύσεαε ἀμφὶς ἔϑειραι
δ ἄστρων μαρμαρέων περικαλλέες ἠερέϑονται.
ταύρεα δ᾽ ἀμφοτέρωϑδε δύο χρέόσεια κέρατα,
V Ne quem fallat lectionum diversitas, de singulis versibus ad-
monebo. V. 1. ἀρχιχέραυνος Aristot. et Steb. — V. 3. ἄμβροτος T-
dem. Proculus et Kusebius hunc versum omittunt — V. 4. Au
quine tres codd. Stob. eumque versum Aristoteles tertio praeponit. —
. 5. et 6. ἃ Procl. et Euseb. omissi. — V. 5. πνοιὴ πάντων. Her-
mannus egregie ἀνέμων». — V. 7. Aristot. ἀρχὸς ἁπάντων ἀρχικέραν-
νος. Similiter 'Theo Epigr. ll. Ζεὺς ἀρχιγένεϑλος ἀφ᾽ οὔ quu
ἐβλάστησε. Versum octavum affert Proculus in Tim. III. 174. . Dea-
mum primum idem v. supra S. 6. duodecimum in L. II. 94. πώντα
γὰρ ἐν Ζηνὸς μεγάλου τάδε σώματι χεῖται καὶ — Ζηνὸς d' ἐνὶ ye-
στέρε σύῤῥα πεφύχει. Stobaeus ἐν Ζηνὸς μεγάλῳ. — V. 18. Stob.
τοῦ δὲ τὸ et τοῦ δὴ τὸς Procl. Tim. 1, 50. τοῦ δ᾽ ἤτοι κεφαλὴ μὲν,
φησὶ, , οὐρανὸς αἰγλήεις, ὄμμαεα δ᾽ ἠέλιος καὶ ἀντιόωσα σελήνη. —
. 14, ὃν χρύσεαι Stob. et in seq. ἠερέϑοντο. — V. 18. ἀνταυγοῦσα
wh
x;
ἢ
*
,ORPHICA . 825
ἀντολίη τε δύσις τε, ϑεῶν ódol οὐρανιώνων E
ὄμματά τ᾽ ἠέλιός ve καὶ ἀντιόωσα σελήνη.
: χοῦς, δέ γε ἀψευδὴς, βασιλήωος, ἄφϑιτος, αἰϑήρς
20 ᾧ δὴ πάντα͵ κλύει καὶ φράζεται" οὐδέ τις ἐστὶν
«αὐδὴ , οὔτ᾽ ἐνοπή, οὔτ᾽ αὖ κτύπος, οὐδὲ μὲν ὕσσα,
ἢ λήἤήϑει Διὸς οὗας, ὑπερμενέος Κρονίωνος. '
τ ὧδε μὲν ἀϑανάτην κεφαλὴν ἔχεν ἠδὲ φόημα.
ὃς σῶμα δέ οἱ περιφεγγὲς, ἀπείρετονν ἀστυφέλικτον;.
25 ὄβριμον, ὀβριμόγνυιον, ὑπερμενὲς. ὧδε τέτωκτο..
ὦμοι: μὲν καὶ στέρνα καὶ εὐρέα γῶτα ϑεοῖο. ες
ἀὴρ εἐρυβίης" πτέρυγες δέ οἱ ἐξεφύοντο, |
ταῖς ἐπὶ πάντα morü9'* ἱερὴ δέ οἱ ἔπλετο νηδὺς
ι gai sc παμμήτειρθ᾽ , ὀρέων v αἰπινμὰ κάρηνα, ^
30 μέσση δὲ ξώνη βαρυηχέος οἴδμα ϑαλάσσης EE
καὶ πόντου, πυμάτη δὲ βάσις χϑονὸς ἔνδοϑι' óítm
" πάρταρά τ εὀρώεντα καὶ & ἔσχατα πείρρτᾳ γαΐηξι ᾿ς,
πάντα δ᾽ ἀποχρύψας αὖϑις φάος ἐς πολυγηϑὲς,
μέλλεν ἀπὸ ᾿χραδίης προφέρειν πολυϑέσκελι ῥέζων.
-
1.
“.4 od
ει ἘΠ
σελήνη corrigit Heringa. — V. 19. νοῦς δέ of $E ἀμευδής St. n Stob. esi
v. Ruhnken. de Vita Lengin. p. LXXVII, Haringo ων Ν κα
trio οὖς δέ of ἀψευδές, quod ipse damnat in Ad Gre edet
in, Phileb:. p. 261. νοῦς dà oi ψενδὴς βασιλήμος. ,—: V. 19. 207b.
42. νοῦς δέ oi usque ad ov«c apponit Procl. 'T'im. III. 164. ubi οὐδ᾽
αὖ κεύπος editum, -—— V. 90. κυμλεῖ Euseb. pro κλόεί", qui οὐδ» laid
omittit et in s pro “πὸς οὗας scribit | Ζιὸς vie , quod librariam
Christianam redo olet, sicut apud '"Theophrastumi pro ᾿ἐργαστήρια scri-
μοναστήρια v. Dorvill. ad Charit. p. 816. in. Ovidii quodata
«c0 sancta de virgine pro conjuge v. Ciofan. ad Met. XV.
886, οἱ Sedulio haereticos. versus tribuerunt pro heroicis v.
Amizen, Bpecim. Observ. c, X. 70. — V. 28. Stob. ἔχει. — V. 924.
26. et initium v. 27. ἀὴρ εὑρυβέης cohtimuo traetü profert Proculus
ΠΕ 153. hisque subjuagit omiasis mediis. τ. ,9Q.- μέσση δὲ ζώνῃ βα--
ϑνηχέος (sic) οἶδμα ϑαλάσσης, πυμάτη δὲ βάσὶς χϑονὺς Prod: (sic)
Gm unde πυριφεγγές et ἔνϑα τε ἃ δυμί. --- . V.. 25, Stob.
ἄτρομον, ὀβριμόγυιον. — V. 28. ποτᾶται Euseb. — V. 9. παμμή-
two cod.
August. Heringae, de qu nihil nos docet Heerenius vitio-
sum εἤτηρ eoptans --- 80. sq. πυμάτη δὲ βάσις χϑονὸς
ἔνδοϑει" γαίης in medium promit Procl. IIL. 811. —V.:84:
μέλλει Steb. Leviores discrepantias praetereo.
[96] v. Voss. Myth. T. I. 192. | IEEE
496 LIBRR. SECUNDUS.
ἢ 3 i]
8. 18.
Ex his Clemens Strom. V. 607. duos extre-
mos eodem modó quo Aristoteles Fr. VII. exhi-
bet: τὰ ὅμοια τούτοις xà» τοῖς Ὀρφικοῖς εὑρήσο-
μὲν ὧδέ nue. γεγραμμένα Πάντας γὰρ κρύ-
ψας καὖῦϑις (Sic) φάος ἔς πολυγηϑὲς ἐξ íe-
ojo χραδίης ἀνενέγκατο μέρμερα ῥδέξζων,
quem locum descripsit; Eusebius XII. 13. 684.
Idem Clemens p. 720. Ἢ
Ἕν χράτος, εἷς δαίμων γένετο, μέλας οὐρανὸς αἴϑων,
ἐν δὲ τὰ πάντα φέτυχται, ἐν ᾧ. τάδε πάντα κυκλεῖτωα.
πῦρ καλιῦξῳρ καὶ γαῖα
quae ab Eusebiana lectione Fr. VIII. 8. haud le-
viter discrepant. Duo integros versus inserit Pro-
culus οἱ qui in Fr. III. septimus praemissos in
Parm. 1V.227. Cous. ubi de mente et intelligentia
universali et particalàri sive partiali (μεριχωτέρᾳ)
sermocinatur , quarum illa res intelligibiles et in-
dividuas comprehendi, hac species multigeneres
— xai οὐχ ἄν ϑαυμασώμεϑᾳ (sic) τῶν ᾿"Ορφικῶν
ἀχούοντες ἐπῶν, ἐν οἷς φησιν ὃ Θεολόγος
“Ἄϊτη δὲ Ζηνὸς ἐν ὄμμασι πατρὸς ἄνακτος [ ᾿
᾿ ψαίουρ᾽ ἀϑάνατοί τε, ϑεοὶ ϑνητοί ?. ἀνϑρώποι.
. ὕσσα᾽ τ ἔην γεγαῶτα καὶ ὕστερον ὅππόσ' Bee
Adr ydp: ἐστι πλήρης τῶν νοητῶν καὶ πάντων
ἔχεν τὰς διῃρημόνας αἰτίας, ὥςτε καὶ ἀνθρώπους
καὶ τἄλλα -πάντα γεννᾷ, quae nemo guisquam
DU] Eschenbachius p. 78. Ζηνὸς wel ἐν ὕμμασι. Malim αὐτόϑε δὴ
καὶ Ζηνός, quae de mundo dici videntur, quem dii hominesque com-
muniter incolunt uno sub rctore et inspectore Jove.
;'QRPHICA:. 499
ametabitur ad hunc praesen£em referre ..loguna;-
sed duobus prümnis versibus: δᾶ. dubitationem .ad--
ductus sum, :àn ex..alia «arminmis parte hue sint
praepostere tramslati.. Verum εἶδος. Proculi, . Cle: -
mentis et Stobaei dissidia: non. tat .anismardser-.-
.Sione digna, quain quod etiara. in temporibus ver-
borum hic illic a se disarepent v. 46, 2:0£O ovrt.
et ἠερέϑοντο, v. 23.. ἔχθει αἱ. ἔχεν,. y. 34, μέλλει ᾿ς
θὲ. μέλλεν, et mulo; mügis quod poeta-àpse saepe -
praesenti tempere, saepe etiam impenfento.. et
. plusquamperfecto usus: est. . Id vero. quà evenerit
intelligi posse arbitror, si sumamus .eumg primuni
. de illo tempore loquutum esse, quo: Jupiter -om-
nes deos ommiumque rerum substantias late fusaa
dispersasque in.se reoollegit et.nimndi universita- -
tem éondidit, demde vero: adnexuisse quaai gsan-
dam, dexologiafn summi. numinis per: totum : mun- :
dum intenti cunctaque . numine: sue .cemplentis,
Jum supra Tzetzae mentionem: habuimus. versum
hibc decerptum Orphei .hysmhis adsoribentis, eo-
que nomine hoc canticum etiam: Stobaei editores
insigniunt, neque erit quisquam, quin: illam. splen-
didam orationem, qua. dei imago mundo impressa
praedicatur, hymmodiae.quam «osmegoniae simi-
liorem putet. Ab: Aristotele. autem - et: Dertphyrie
hae diversae carminis .partes confusae et. pertur-
batae sunt, hymnoque subtexta .illa. clausula “πόν-
τα. δ᾽ ἀποχρύψας, qua poeta narrationem de :ca-
taposi Phanetis terminavit, rectissime imperfecto
teinpore μέλλεν usus, quod, qui hoc carmen:ad
praesentem rerum Statum accommodaruní , .: in
528 LIBER SECUNDUS.
pesesens vertere coacti sunt, fertasse ad signif-
candum, mendum. hunc olm. denuo restaura-
tum iri, Fundamentum igitur hujus carminis à
Theogoniae auctore: positum .esse ajo; ejusque
ambitem quodammodo: e Preculi indiciis cognesá
posse nom neg0;:sed quid ab illis, quos Euse-
bius et Stobaeus sequuntur, οἱ superstruetum,
quid casu, errore, consilio abrasum. fuerit, judi-
eare.vereer. Ut tamen aliis: via.expeditior foret, -
deserui rationem ab: Heringa Observ. XI. 95. et
Gesnero initam, qui varios versus, undelibet col
leetos, in unum contexuerunt corpus; quo effe
cmm est, ut memo nisi qui singulae. testimonia
rursus a se invícem separavewit, cmre pervidere
possit, quid Preculus discrepet ab .Apulejo, quid
inter hwnc “οἱ eclogarium fBtebensem intersit.
Nos awmtem non solum hoc:.cavweré.voluimus, me .
quis hune ordinem:.et progwessum.. carminis fuisse
putet, qui in Gesneri editione obtinet, sed etiam
suspicioni lopum reliquimus, primigeniam. eju —
formam inmterpolantium . arbitrio nunc diletatam
nunc :adstrictam, esse, quorum alterum .ex crebra
ejusdem: verbi. γένενο iteratione εἴ. ceteris amba-
gibus apparet, -akKerum mihi cnFr. ΨΗΠ v. 11.
animhdvertisse: videor, ubi: praeter Metin et Amo-
rem plures :deos. nominatos -esse. crediderim. Pro-
culus : huuc. versum. saepius :usurpat in: Tim. Ἢ.
137.0 καὶ. ὃ Ζεὺς -ἀνάλοψον Μῆτίς τὸ καλεῖται
καὶ δαίμων 6 «αὐτὸν. Ἕν κράτος, εἷς δαίμων
yévtvo μέγας ἀρχὸς ἁπάνεων. in L. Hi. 156.
OQnuovoyog ἔχει αὐτὸς ἐν. ἑαυτῷ τὴν «οὔ Ἔρω-
ORPHIC A. 529
τος αἰτίαν᾽ ἐστὶ γὰρ Μῆτις πρῶτος γενέτωρ
καὶ Ἔρως πολυτερπής καὶ ἴσως πρὸς τοῦτο
ἀποβιέπων καὶ ὃ Φερεχύδης ἔλεγον εἷς Ἔρωτα με-
ταβεβλῆσϑαι τὸν Aia μέλλοντα δημιουργεῖν []. In
Parm. HL p. 22. ὁ 'Oggeós μετὰ τὴν κατάποσιν
τοῦ Φάγητος. ἐν τῷ 4ιὲ τὰ πάντα γεγονέναι φη-
σίν" ἐπειδὴ πρώτως μὲν χαὶ ἡνωμένως ἐν ἐκείνῳ,
δευτέρως δὲ χαὶ διαχεκρὶμέγως ἐν τῷ δημιουργῷ
τὰ πάντα ἀνεφάνη τῶν ἐγχοσμίων. αἴτια. ἐχεῖ γὰρ
ὃ ἥλεος xoi ἡ σελήνῃ. καὶ ὃ οὐρανὸς αὐτὸς χαὶ τὰ
στοιχεῖα xai ὃ Ἔρως ὃ πολυτερπής xoi πάγτα
ἁπλῶς ἕν γεγονότα Ζηνὰς δ᾽ ἐνὶ γαστέρι avó-
δα πέφυκεν, unde patet versum illum Koi Μῆ-
τις — ad carmen de Cataposi pertinere. Hoc
autem. Cosmogoniae inclusum fuisse novis argu-
mentis cemprobabimus. -
8. 19.
Etenim illerum versuum unus prae ceteris
magnam celebritatem adeptus multorumque imi-
tatione nobilitatus est; quo in numere primus oc-
currit Plato. 1s. in Legg. IV. 715. D. ὁ μὲν δὴ
ϑεὸς, inquit, ὥςπερ καὶ ὃ παλαιὸς λόγος, ἀρχήν
[4] Lucsn. Amorr. 82. 298. T. V. δαῖμον οὐράνιε Ἔρως, ὃν ἡ
πρωτόσπορος ἐγέννησεν ἀρχὴ -- σὺ ἐξ ἀφανοῦς καὶ συγχεχυμένης
ἀμορφίας τὸ πᾶν ὲ ἐμόρφωσας — ἀφελὼν τὸ χάος λαμπρῷ φωτὶ τὴν
ἀμαυρὰν νύχτα πετάσας. ΑἸΔΟΥ ille per quem rerum naturae
E totiusque m mundi elementa creverunt Quintil.
808. Phys. I. 540. Ἡσίοδος τὸν Ἔρωτα δραστή-
ριον ἀρχὴν πα ἔλαβε, idenque de Hesiodo praedicant Plato Symp.
178; C. 19 95. C. et Aristotel Metaph. r 4 646. £p. 13. did
Orphei. suffragiüm uam depontani cujusdam repudiantes; nec ultra
Hesiodum regreditur Plutarcho Amator. XVIII 45. et Alexander
'Aphr. in Met. I. 29. p. 7. b
34
530 . LIBRR 8ECUNDUS.
ve xai τελευτὴν xoi μέσα τῶν ὄντων | ἁπάντων
ἔχων εὐθείᾳ περαίνει κατὰ φύσιν nspunopspóusvoc
τῷ δ᾽ ἀεὶ ξυνέπεται 4ίχη τῶν ἀπολειπομένων τοῦ
ϑείου νόμου τιμωρός" ubi quod Wolfius ad Orig.
Philos. c. XIX. 896. conjecturá judicaverat, .Or-
phicam subesse sententiam, confirmant Scholiastes
p. 451. Bekk. ϑεὸν μὲν τὸν ϑημιουργὸν, , παλαιὸν
δὲ λόγον λέγει τὸν "Ogguxóv , ὅς ἔστιν οὗτος.
Ζεὺς ἀρχὴ, Ζεὺς μέσσα, Zióc δ' ix πάντα τέτυκται.
Ζεὺς πυϑμὴν γαίης τὲ καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος.
et Proculus in Theol. VI. 8. 363. λέγει ὃ Θεολόγος |
Ζεὺς ἀρχὴ, Ζεὺς μέσσα, Διὸς δ᾽ ἐκ πάντα πέφυχε
xoi μοι δοχεῖ xol ὃ Πλάτων εἰς ἅπασαν τὴν B β
ληνικὴν ϑεολογίαν ἀποβλέπων καὶ διαφερόντως 8k
τὴν ᾿Ὀρφικὴν μυσταγωγίαν. dytinsiy: aic ἄρα! Ówe-
λαιὸς λόγος τὸν ϑεόν φησιν ἀρχὴν καὶ μέσα xoi
τελευτὴν ἁπάντων ἔχειν --- — καὶ Δέκην ἔχειν
ὀὁπαδόν᾽ quorum memoria exciderat Valckenario -
Diatr. de Arist. p. 74. Sententiam illam - sequi
non dedignatus est Josephus c. Apion. : dE 93
485. ὃ ϑεὸς ἔχει τὰ πᾶντα παντελὴς xo odii |
αὐτὸς ἑαυτῷ xoi πᾶσιν αὐταρκὴς, ἀρχὴ xoi ' pé |
χαὶ τέλος ἁπάντων. Sed praecipue Pythiagorei c -
lebrant; Archytas ap. Jamblich. Pretz. c. IV. 100.
ὃ ϑεὸς doyd ve xai τέλος xol μέσον ἐστὶ πάντων
τῶν κατὰ δίχαν περαινομένων. Áristoxenus ap
Stob. Ed. 1. 6. 16. o περιττὸς ἀρχὴν καὶ τελεθ-
τὴν καὶ μέσον ἔχειν ἀρχῆς χαὶ ἀκμῆς xav παρα-
᾿κμῆς ἐχόμενα cf. 5. 14. Item Stoici sp. Plutar. —
de Comm. Notion. XXXI. 385. Ζεὺς ἀρχὴν Ζεὺς
'ORPIBECiA. ": ! 531
μέασα, dibg δ᾽ ἐκ σεάντα: τέσυχεαι. Dé o vov M
γουσι. Plutanchua ipse: De Def; Oracc. XLVHR
379. T. IX. oi “σρόδῳφει: πειλαεοὺ ϑοολόγοι το xol
ποιηταὶ vj κρεέετονι μάμόμν αἰκίᾳ τὸν voS9 npoc-
ἔχειν προείλοντο, τοῦτο δὴ τὸ χοινῦν ἐπί φϑεγγό-
μενοι πᾷσο πράγμεισε: Ζεὺς, ὠρχὴ, Ζεὺς μέσσα, : Διὸς
δ᾽ ἐκ πάντα' πέλονται". etcplaribus decis v. γάγει
tenb. ad S. N. V. p 73, multique premtezea alil
huwjus vetsus memerinnt! reooluerünt, mode ad.
dito auctoris -memjne, sut Anonymus in Vit, Are:
p. 273. Petav. ὁ ᾿Ορφεὺς 'πάντα καιρὸν ἰναϊέθησι
dd, λέγων Ζεὺς ddr — Διὸς δ᾽ ἐκ πάνεα τέ:
τυχται [ meepius preverbii imstár vulge eolebrati.
Hippocrates adulterinus De: dec. Hab. IV. 354. D.
αὕτη γὰρ doy) ἐν Ἰατρικῇ καὶ μέσα ow τέλος.
Dionysius de Comp. Vemh. XVIII. 122. ὧν ἐστι
πφῶτύς τὰ καὶ πελευταῖοσ xui μέσος ὃ :Hynofoc,
ci similem Dienis Prus. locum apponit: Uptonus
P 244. Schaef. Lucianus Rhet. Praec. XV. 234.
τὰ πρῶτα xai μέσα, xoà τελευταῖα. vd λέγειν δυ-
γαμένων ἔχω. cf. Philostr. V. Soph. II. 21. 600.
et Demosth. Or. I. in Aristog. 772. b. τὰ τοιᾳῦτα
ϑηρία, ὧν μέσος xoi πρῶτός ἔστιν οὗτος". quem
non negaverim ex ipsis fontibus ha isse, unde
paulo post alium locum de Dice depromit.. Ce-
teris imitatoribus nihil necesse est propter tam
vulgatae sententiae usum carminis Jpsius. notitiam
Ep. kk " ud alios "t υχὲ, πὶ ἀκ. etc. Qui Procoji νάυγραι
. 9sbe δι πᾶντα τὲλε Uti, Homericum est. d
Oh fortasse iflud, quod ut Didymus tit de Trinit. n 5 1 . παρὰ |
τοῖς ἔξω λέγεται
Εἷς ϑεὸς αὐτοπάτωρ, ἐξ οὗ τάδε πάντα γόνοντο"
ΜΝ
$32 LIBER. SECUNDUS.
tribáere. Denique idem versus Palinediae inser-
tus est. v..P. II. c. II. 6.3. qijus awctorem eo ad
fraudes suas ecculéamdas usgm esse, omnibus ma-
nifeatum est. Neque máhi de Pythagoreis et Pla-
tone dubitandum. videtur... Hilos .Aristoteles dicit
universa ac singula - tribüs. .mmementis: dispensare;
primordio, 6ne, medo: v. P. 1. ς. 6.. n. 33. et
Ion Triagmos suos hinc orsus,est πάγνεα τρία, eo-
que in libro illud de; Pythagora judicium tulit,
eum qaendam..dectrinde suae. pastem. (de nume-
ris, ut videtur) Orpheo .adsigmeasse: Platonem au-
tem ut arbitrer, illum παλαιὸν. λόγον non fando
aecepisse sed ex ipsa, ut dicitur, .scatebra, tum
alia me inducunt Orphicae lectionis indicia, tum
illud, quod ceomtinuo subjungit τῷ δ᾽ dei ξυνέπε-
ται. dian τῶν ἀπολειπομένων ---- τιμωρός, quae
Preculus, ut modo diximus, Orphicis circoumloqui-
tur verbis. Idem in Tim: V. 810. ἡ “ίχη &onw
ὁπαδὸς τοῦ Διὸς, ὥς «ow Ὀρφεύς
Τῷ δὲ δίκη πολύποινος ἐδφέσπετο
xai Πλάτων Τῷ δ᾽ ἀεὶ συνείπετο οἷο. [Ἴ. Et
in Theol. VI. 8. 363. ἤδη βασιλεύοντι αὐτῷ (de-
miurgo) xoi διαχοσμεῖν ἀρχομένῳ τὸ. πᾶν ἕπεσϑαί
quot τὴν Δίκην
᾿ Ζῷ δὲ Δίκη πολύποινος ἐφέσπετο πᾶσιν ᾿ἀρωγός (£]
"o m Pieter loci saepius meminit in Crat. p. 118. in Alcib. p.
- 1. Hi.*NCowssn. in Tim. I. p. 18. ἕπεται (ἡ 2fóxg) τοῦ νόμου
τιμωρὸς δ D. ἐνόπλιον qe 3 μεϑ' ἧς διατάττει τὸ πᾶν ὥσπερ 1έ-
Patet Proculi interpretatione Dicen eidem Minervam eme. —
[£] Vulgo πολύπονος ἔφέπετο. Parmenides v. 14." τῶν δὲ dir]
πολύποινος ἔχει χληῖϑας. EN
^ fL, ,
/ )ORE)IBB CE. .: 583
Idem in Alcib. p. 220.. ge? Σοῦ κόσμου Δίχη συν-
ἄπτεται τῷ «di: ud og γὰρ ὃ Νόμος τοῦ Διὸς,
die. φηκιν "png; d]U9run .pestremam legiter et-
iam. in Copmpo,; in. ám. Lo. 1. 06., χακὰ τὰς ὑπο-
ϑήκας «τῆς. να νπαάφρδραμ nomirer τὸν Νόμον
αὐτῷ. συγκαδιδρύών, ὥςπφρ᾽ καὶ ᾿Ορρεύς, Tdque
fortasse. ἘΒΑΙΕΣΗΜΑ ^ praebuit. -Hyumi. LAS. con-
ditorj , eujus, hoc jnitiums; est,
, 6 «icy: καλέω xq ἀγηξῶν frin brass.
| glpávex; Νόμος, ἀρερηδέτην,. σφραγῖδᾳ δικαίαν x. τ. λ.
Pindaricae; .nqtine Νόμης ὁ πάντων βασιλούς ["}
simillimum. . Tantum. de. -Platene., Alim carmi-
ni3. partenx. verbia latinis expressit fortasse Vale-
rins. Siren. . Agnus dfe Civ. VIL 9. In
hanc sententiam (Jovem , mundum 6886) et-
iam quos dpm. wersus Valerii Sorani ex-
ponit Υρακο án. eo libro, quem de cultu
deorum. .edidit, qui-versug hi sunt:
: Jupiter, vemgipotens regu , réruaque deumque
. pregenitor. genitrixque, deum deus unus et omnis[!] .
Exponuntur autem 'in eodem libro ita,
ut;egmimarem existimearent, qui semen
emittere, feminam,quae, exciperet, Jo:
vemqne e35e.,3aundym- et. eum amnia se;
mina ex se emittere et in se recipere. .
quae Lud. Vives in Nptt. p. 636. ex Orpheo de-
rivata censet.
. M
goo UD
e v. νι Interpr. p Herodo. ul. 38. Boeckh. ad Plat. Min. p. 175.
i Ji "Fragi. p .'"Vócalelumn ipsttn νόμος apad Homerum non
rig Ἂς der abun. € &UVO ía j. veteres consentiunt. Υ͂; Joseply, c
Apion *1070. ' hie Pur PRU
TH Anthol.i Bat. T. Ep: TV. "^. o 0! D asta.
534 LIBRE SBCUSIDUS.
O73. t Loc] MED | "uo
Hh Agitur. ΟΜΝ usus Ju-
piter mendum oondit! sie :pbtiue ai/Plarete os
ditum ad perfectionem" inius comtimal corporis αὐ:
μοὶ Proeuius in -Oret. p. ὅθ. ᾿θρφεὺς. ϑημεου»
| γόθσταί kéo αὐνὸν δυμοθι ἡμηρόῤθνέαν “πᾶσαν
γενεὰν παραδίδωσι xdi ἥλιε»! οισῦντα ὁϊαὶ σεβῆ-
γὴν xoi τοὺς eus ᾿ἀσχραϑυς Kent, " ϑηγειουρ-
γοῦντὰα "D καὶ "τὸ Dn σελήνη» ὀτυρζεῖα" ΦῬοίαπι
Seriem deoram ᾿Βὸ Ínvisenf VMLURrienG ut ieunsim
eopuritiSbid. p.59 ^ τῆς" yospie "νῶν «B9 ᾿ϑι-
χοσμήσεθος᾽ ἄνωϑεν. μὲν’ δριξυ μένης τῷ βεσέλβατῶν
ὅλων ϑείων γενιῦν (d «esti Phanóti) -σἰμονόθσης" δὲ
διὰ τῶν 'τόυῦν᾿Ῥυχτῶν "Ναὶ VES ᾿οὐριδέλόν dried
στάσεων" He τὴν ΤΡιτανικὴν γεγέάν! AP τιρνη "τὸν
καέέρων ἑαυτὴν: ᾿διέῤῥενε! (Saturmo cetra. páteem
rebellanték &joxpuóyerta "πᾶν "τὸ “δὴ μἐδυῤγθἑὸν: τῶν
ϑεῶν γένος -«— umb epo! sdb Amr ϑήριουζγῶν ὁ
Ζεὺς τὸ ἕνιοαῦσν "todtog τῆς ὅλης δημιουργιλῆ: σει-
ρᾶς χληρσάμενδὝ' “Ὁ. μάὶ loy nig 'ἐἀοίο Θεῶν
πεπληρωμένυς (per catepdsih),^ Veratd" de' ΒΡ ΔΕ
Demiurgotti1 "postes: ditetinth exit; ubt prius de
singulis üiie, quae supersunt, testimria edilegeto.
, a0 94 Gs. SR got t jul
& gd^ cs ooo ui ur
QUO. 0.44 bibi
Orphicam et Hesiodiam Theogoniam aliasque
ignotae. originis fabulas. in. unum .miscems .Gle-
amens Recogn. X. 7.' 316. haec refert: ,, Ajunt
ergo qui sapientiores sunt int£gr.gentiles
QAAPHICA. 585
primie. iopaukum.. Chaes fuisye;. hoc. pes
| multum tempus. exteriores &ni anlidana
pa oes; fines sibi et fundum quendam fe-
cáds0, Lánquam in ovi immanis: modum .
fortyamque:soliectum; intra multo: nihi.
lesninus tempore vivifactum.eese animal .
queddaxi: disruptoqgue globo processisse
spesiein 4na2dam hominis duplicis for-
$92€;:/quanm. illi maseulofeminam vocaat.
linhs.;dtiam Phaneía nominarunt, guia
quum.apparuisset, tunc etiam lux. afful-
Bitg set. hec dicunt progenitam esse sub-
δ ἰδ.) prudentiam, motum[*] et coi-
tym. ἀκ) his factum Coelum. et Terram;
ex: Qqel» sex progeníitos mares, quos Ti-
tanes. appellant, similiter:de. Terra sex
feminas, quas: Titanidas vocitarunt;. Oce:
andas, Ceoeus, Crius, Hyperion, Japrtus;
Gronua, Theia, Rhea, Themis, Mnemo-
syBe, Tethys, Phóele, quoram pestrema pars
keniede,. pma Orpheo | convenit, anadia ὠδέαποτῳ
süa£,: Tum. c. XIX, ,Ex hia, «qui primum
feernt:a Coelo.matus, primam tenrae fi-
liam -aoceperat.uxorem, sesundus secun.
ddàm;-primus ergo, qui, priraum duxerat,
prepter eam: deductus. est (deorsum; se-
cunda véro propter, enm, cni: nupserakt;
ascendit. sursum, et ida singuli par. 08:
disnm. facientes manserunt im bis, quae
[i] Multo aliter ista iu cod. regio leguntur. - Pro mot um sub-
venit pothum, sed non necessarium fortasse.
536 LIBER SECUMDUS.
οἷα nuptiarum sorte obvenerant-locis.—
Saturno primus nascitur filius, quem
Haden appellarunt — quem deverat pa:
ter; post hunc Neptunus, novissimus: Ja.
piter; hunc subtrahit Rhea et. ne' vagitui
pueri innotesceret, Corybantes. eymbala
fecit et tympana percutere; quibus pauca
addit c. XXI. de lapide qui-a Saturne :devoratu
δου trusit. Haec ab Orpheo. summisse videter
exceptis, quae. de.recipreco Titanum Titaniden-
que descensu et ascensu dicuntur. Orpheum nmo-
mine appellat c. XXX. ,O0smnis sermo apud
Graecos, qui de antiquitatis origine €on-
scribitur, duos praecipuos auctores ha-
bet, Orpheum et Hesiodum. . Orpheus
igitur dicit primo fuisse Chaos sempi-
ternum, imnrensum, ingenitum -— koc
non tenebras. esge, non lucem, non humi-
dum, non. aridum, non calidum, non fri-
gidum sed. omnia simul mista. -— — Ali-
quando tamen protulisse ex .se:formaatm
masculofeminam; et hoc esse princi-
pium omnium, quod primum ex:materia
puriore processerit, quodque procedens
discretionem quatuor. elementorum: de-
derit et ex duobus, quae prima sunt, .ele-
mentis fecerit coelum, ex' aliis a«wtem
Xerram. Sed hoc obscuro teste dimisée.. ad no-
tos et familiares auctores regrediamur, prhnwm-
que Jovis uxores enumeremus.
c) ORPHIOCA ὁ 089
0. . ZEN . í λ 44 a
ad [E5075 :1'a e “εἰ S24 7] dá uc ΝΣ τὰ
$ 22. | b& ubepan ἃ κα
Moin, ims Howisdur: eiummvnlbnrar] Doe
pheus práetereifitit; e Cerore;. qase 'ab: 4] e'quárté
loce' ponitur, :Proserpinam natameste timlit atico;
seri: mythogeaphi,: sed. nomen ejus. etin Hen cor:
niünicit: apud. Ῥεσο ὅπ :Crat. p.96. oy ήμητθὰ
'Üpgebs μὲν πὴν- αὐνὴν. λέγων vip "Pág alvo ga
“4 τε : , t. or
ὅτε ἄνιοϑεν uiv: μετὰ Κρόνου! obo? ἀμεχροίνηνοξ ὦ
Ῥέα: dpi, πρυβάλλουσα' "δὲ χαὶ ἀπογιννῶσα" τὸν
δα Μημήτηρ᾽ “λέγερ γ᾿ 0000 0o o στ cn ῸΝ
OV *Behgy τὸ πρὶν ψοῦσαν ἐπεὶ “ὡς: ἔπλετο μήτηρ" E
yése Mepátyp: 1o. ioo ng sic SPUR
aperto vitio, .qui. "Paylorus in Diei: Clens. vx
161. et Peyron. p. 20. nihil: medicinae -afferunt
Boissonadius. transpositione. nredetur- quiso -y6-
yore, Werferus p. 139. Ῥείη — ἐοῦσα --- yivvero
substitu. Quum codices" plerique “ημήτραν ex-
hibeant, manifestum est γεγονέναι Scribendum at-
que laec duo: verba Proeulo relinquenda. "esie
Orphea χίκληόχον Δήμητρα vel simile quid :sioti
psit. Hoc igitur loco nomen 4Δημήρηρ ille?
μήτηρ interpretabatur, alias vero 77; μήτηρ. Theo-
doretus Therap. IIl. 771. “ήμητρα τὴν γῆν καὶ
"Opgwüs, x«i ἄλλοι. mposorousáovsi , : idque pa 774.
eohfirmat. versi 'Orphico, qaem.:a; Diodoné .sgme
zit.eadem dioegate, L 12. τὴν Δήμηπρει νὸ oxi cae
ὀνομάζεσθαι γῆν. μητέρα. a dgmep ' καὶ τὸν. .Ὀρφία
προῤμιαρτυρεῖν λέγοντα . SEMEL
I7 μήτηρ πάντων, Δημήτηρ ne
qui versus cum. iis quae in Cratere minuscule. le.
^-
$88 LIBEB 68E8QUINDUS.
guntur (v. P. IL. c. 13.) magnam sireilitudinem ha-
bet neque ad Theogonlae antiquitatem ascendere
videtur, --Hiujus;eetetem ai: zd; asstima; bellum
in: litenie ipxtat .antiqiiua. copfusinnis: lujua exem
puso, i «uap As Carere: ot, Bhpg. orto mrnoetian
filios uisque eopsplexe est.,.-neht (amen iunguam
eo evaluit, at be. deae on minio ébrifimecemt, i quin
Orpheus. ipse, ubi ex. re erat; ,aedurate distinxit.
Proonlus. in Grat. p... 85. 6, ἰ!ρφεὺς πφόπονι, uéx
«(st - as est) εἶκαι΄, δὴν. νήμηνᾳσι τῇ. ὅλῃ. 5e
γονίᾳ , τρόπον δ᾽ ἄλλον φῦ τὴν αὐτόκ:" ἄνω μὲν
γὰρ οὖσα Ῥέα. ἐᾳτὶ, «κάτω δὲ. φαδτὰϊ ρῶν dioe Δη-
μήτηρ. Neque unquam ad Rheam, tyaustulit -escu-
Mitorum imWontiendna: dee δ. 188, ὦ, δς-
βῥήπηρ. zwar. deni τὰς. (διτθὰς qr ompdg: duldcy i à
ce Θεοῖς». ὦ £09: φήσειν. ᾿Ορφφενέρι.. ΤΣΙΠΣΝ (43 dai chi
Moose γὰρ᾽ προπόλοις “«αἱ GudedA ong ced ido fh
4 μήπατα. δ᾽ ἀμβρφαῤῃγ καὶ. φουδοῦ πέμταρος ἄφβφρν»";",
τὰς μήσατο δ p diga. utuggágn. ipfióngar. asd
querum. postrataum. paríein :eumy iis;quae.: de $e
tanai iet pernicieso dicto, eunt, poeta. nan. dit
caedara. PUE Dou4 ud VON P TON
an, ἢ 00.5 ur. etud 7 0. 74 sss Y
PEMEX 38. στ ων 0b sah
: Enter Mein . et: ΠΌΝΟΝ Hesiodus Themin ἣν
ponit it "Gratiarum mateeqa "Eurynomm.::: Be
hao nullum testimonium tad praeter illod Orne
maeiti, de quo supra diximus.: De Theémide for-
, tasse Orphei verba legimus apud. Prod; im^ Ji.
VM, Vulgo ἡπαϑούς legitur ; quinam sint illi, non dicitur, et di-
In qét. v: ῥμθὸς" vt εἰδειῤ' scribénduis ' videtar,
^4 OAPHIGA: I 080
12]. μένει υπωμϑανρρυκακὼ: apos: κῤήσμοὺς! τῆς Νσ»
xvój ὅς τ᾽ ἄν, well ai τιάϑου Ῥείη! doérvocie
συμπαράγω “δὲ ak ode) “τὴν «τριάδαι- τῶν dips
(Ὡρῶν) ταῖς ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανὸς
Οὔλυμπός τε ἠμὲν ἀνακλίκαι πυκενὸν νέ-
φος ἠδ᾽ ἐπιϑεῖν quae. sunt Homeri, . .Pogt
Latonam Juno, ut Bos siodus narrat Jovi nupsit;
* gua | haec leguntur ὁ ap. Procl in Tím. IL 137.
μέγιστος Ζιὺς dituyet vH ΓΗῤᾳ' Di) xoi doo-
ni αὐτῷ χαλέϊται xul ἐς τῶν αὐτῶν. ἠρδέϊοὶ
πατέρων. Hoc nomine ἰσοτελής Orpheum usui
esse docet. ejasderh -adnatatio- in-L. V. 315: ubi
aita, bx yivifiardivinitate;,: quae: .omniaiin sp
denfinek. vitae fuites, &himalis , .: dientohiae,. an»
gelione, : progredi /detim Kivificatmo ξισυπιμοῦφαν qx
ὅλο» -«óduos., ds. à. uev, "DQogetis10016AS) τῷ: δην
μεοαφγῷ Avv. καὶ amiásmies ss Ok. epe βάρβαροι
eis "ζαῤγιανικὴν. ἱπαύκὴήνι Veste! ψυχὴν: 'παλοῦσι
βοτὰ; τῆς -παραίαρ "δφετῆς «ἀναφιοδῆσαν T T τῶν
λαγάνωρ. πῆς ὅλης» ζωσγόκχον. ϑιεότητος [.. 'Gi:d?
Θεολόγος ἃ so Ἕλλησιν ἧΠραμ boton τἰφοςεόρηκε
μετὰ τῇο Hsaloo.dwoagorsidar eni τῆς Pío; Quae
de;tuirpissimia davis: et Jutonis certwaoroits O rgdvous
prodiisse dicitur ,:in Theogonia: préposito fuisse
eamge .canigis. parten, τὸ ossgir τὸς xe Hg
vocari, loco magis idonee ostendere ὁ deninavins:
à
T ἢ : : " H ΗΝ M Io . t Uis
pon DEP $ 24. . ue. i 4 κα
6. 96 Jovia. fiiis uid. Orpheus. .cocinrsit 'pirpe»
ter Apollinem. et. Dionysusma, .iaulla mes ' litera:de-
^ g9]:Hoec esl Hocato Chaldaeorum. v. Peel, Exipps. p. 26 2/60!
€£0 —— LIBER SBCUNGSUS.
cet. Sed de filinbus: plura :suppetapt: Proculi .no-
stri: testimenia. .' Primum. de Minerva hóc ἐπ Tim.
L 52. λέγει ὃ | Guias ὅ ὅει ᾿σρήγογεν. αὐτὴν
πατήρ ι
| "Ogg αὐτῷ m - γράντεζα γένοιτο. 2
et' de eadem in Poli P 377, nau n
νι 4
puc. 'I QW | 7d
Ua Mar γὰρ ᾿Κρονίδιαο νόου pu τέτυκται.
neque, ortum ejus praeterit in. Tim.. I. 5]. "00.
φεύς, φησιν. ὕτι ὐρὴκ ὁ ) Ζεὺς. ἀπεγώνησεν. ἐχ δῆς
MUR TOR onda HOT 07.1 4.
03 Ὅκλοις Martel. quiu. vites: Máq$uo. "HET
quo: loco "Hematerhusius novitatém : Osphei: urjai
censet ad. Ludan. Dial: Deor.-X. p; 295v T. H.
. Bip. Etenim Ncholisteo iA pado DV, 330. | haec δά-
. nótat: Πρῶτος ἸΣτησίχορος pr) σὰν Üsthevo 6x τῆς
τοῦ Διὸς κεφᾳλῆς ἀναπηδῆσαν σὴν ᾿Αϑῃνᾶν. Quel
si verum. est,. Hemsterhusius ait, Stesichoro re-
centiorem oportet fuisse Orpheum illum, qui ce-
cinit ὅπλὸις: λαμπομέψην etc. cf; Matthiae ad H.
H. p. 102. Sed fieri potest ut Apollonii enarra-
tor non legerit 'Theegoniam, quam dectissimis ve-
torum 'Grammaticerum:. ignotam fuisse praesetnitii-
simo exemplo. docere possum. :Nam ad .H. V.
883. ubi-Mars a Diomede:saucius-Jevi. ΔῊ; sae-
vani exprobrat. his ' verbis: σὺ δ᾽. αὐτὸς ,ἐγείγαο
παῖδ᾽ ἀΐδηλον» pronomen αὐτός Hesiodo occasio-
nem praebuisse scribunt,. ut Minervam e Jovis
cmpite ortam fimgere(. ; Neque ᾿ obinino "in -éopio-
siesimis Homeri commentariis: ullam: Orjhicl-. car-
minis, de quo loquimur, mentionem: fieri memini.
.ORPHICA;'- 542
Verum ad Minervam redeo, quae non solum ar-
: mata prosiluit sed etiam armatos collusores nacta
est Curetes:: οὐ πρώποσνυι Κουρῆτες τά τὲ ἄλλα
τῇ τάξει τῆς ᾿41΄ϑηνᾶς deir καὶ περιεστέφϑαι
λέγονται τῷ ϑαλλῷ τῆς $a, ὥς φησιν Ὃρ-
φεύς. Procl in Pelit p. 387.. Idem; in Crat. p.
. 118.. τὴν οὔροϑμον; χορείαν. 9oqwáre (Minerva)
ἧς καὶ μετέδωχε τῇ. Καυρητικῇ τάξει: Εστὶ γὰρ jj
ϑεὸς ἡγεμὼν. τῶν “Κουρήτων 4g φησιν ᾿Ορφούς.
Et in. Theol. V. 3. 323. ὁ Πλάτων τὴν ἡγεμο-
γοῦσαν αὐτῶν (Curetum) ϑεὰν πανοπλίᾳ παντελεῖ
χεχοσμημένην τῆς ἐῤῥύϑμου χινήσεως ἐξάρχειν φησί
(Legg. VII. 796. B.) Pro Curetibus alii substi-
tuerunt Dioscuros. Schol Pind. P.1I. 127. ó Ἐπί-
χαρμος τὴν "“Ιϑηγᾶν φησι τοῖς «Διοσχούροις τὸν ἐν-
ὅπλιον νόμον ἐπαυλῆσαι cf. Hemsterh. ad Luc. l
c p.273. ᾿
De Minerva illi quoque sunt Orphei versiculi
ap. Procl. in Tim. I. 41. et Crat. p. 24.
"Hs γὰρ ἀϑανάτων προφερεατάτη ἐστὶν ἁπασέων
ἱστὸν ὑφήνασϑαι ταλασήιά T' ἔργα πινύσσειν [5]
Neque alio referenda videntur haec in Tím. I. 52.
οἰχεῖον τὸ τῆς ἀρετῆς γένος πρὸς τὴν ϑεὸν ὡς xai
αὐτὴν ἀρετὴν οὖσαν. Ἔν γὰρ τῷ δημιουργῷ μέ-
γουσα σοφία ἐστιν, ἐν δὲ τοῖς ἡγεμονικοῖς ϑεοῖς
ἐχφαίνει τὴν τῆς ἀρετῆς δύναμιν —
-- --- ἀρετῆς τ᾽ ὄναμ᾽ ἐσϑλὴν
κλήζεται.
[8] Altero loco ἐποέχεσϑαι legitur pro ὑφήνασϑαι.
548 LIBER SECUNDUS.
"& 2.
Venerem: e Jove natam esse intelWgitnr e
Proculi verbis. in Tim. III 156. τὴν L4gpoodirgr
παρήγαγεν. ὃ δημιουργὸς παρὰ τοῖς ϑεολόγοις,
. quod ut de Grpheo. dictum patemus, permovent
quae paullo pest afferuntur de Amore, supra a
nobis relata. . Plures tamen Veneres ἃ Theelogo
traditas esse perspicue docet in Crat. p. 116. τὴν
πρωτίστην παράγει ὃ Οὐρανὸς ἐκ. toU ἀφροῦ τῶν
γονίμων ἑαυτοῦ μορίων ῥερένεος elg τὴν ϑάλασ-
σαν, ὥς φησιν ᾿Ορφεύς
Μήδεα δ᾽ ἂμ πέλαγος πέσεν ὑψόϑεν, ἀμφὶ δὲ τοῖσι [}]
. λευκὸς ἐπιπλώουσιν ἑλίσσετο παντόϑεν ἀφρός.
ἐν δὲ περιπλομέναις ὥραις ἐνιαυτὸς ἔξικτε
παρϑένον αἰδρίην, ὃν δὴ παλάμαις ὑπέδεκτο
γεινομένην τὸ πρῶτον ὁμοῦ Ζῆλός v ““πάτη zt, .
Τὴν δὲ δευτέραν ᾿ἀφροϑδίτην παράγει μὲν ὃ Ζεὺς
ἐχ τῶν΄ ἑαυτοῦ γεννητιχῶν δυγάμεων. , συμπαράγει
δ᾽ αὐτῷ ἡ Διώνη, πρόεισι δ᾽ ἡ ϑεὸς ἐκ τοῦ ἀφροῦ
χατὰ τὸν αὐτὸν τῇ πρεσβυτέρᾳ: τρόπον" λέγει δ᾽
οὕτως ὃ Θεολόγος
Τὸν δὲ πόϑος πλέον dA, ἀπὸ d, ἔνϑορε πατρὶ μεγίστῳ
αἰδοίων ἀφρφοῖο γονὴ, ἱπέδεχτο δὲ πόντος
σπέρμα Διὸς μεγάλου" περιτελλομένου δ᾽ ἐνιαυτοῦ
ὥραις καλλιφύτοις τέκ᾽ ἐγερσιγέλωτ᾽ ᾿Ἱφροδίτην
quarum fabularum prior ex Hesiodo repetita est,
altera foedior in aliis mythographiae partibus sae-
pius recurrk. Orphei haud dubie est quod Pro-
[0] Codd. ἐνπέλαγος et εὐπελ. unde Werferus p. 151. ἐς πέλα-
yos.
OCOURPHICA: " | b
[o differt iri Tin: H. 101. οἱ ϑεσλόγοε τῷ TER
ὀὁτῳ "ry ἐΑφρυδίτην᾽ συξεύξαντεθ. ὀϑεῶς αὐτόν n
σὲ" χαλκεύειν xà. πᾶν" | xoP αὖ dt "Hulovou οὶ
δας Ἐδαλειαν xal. Εὐοϑένεἰάν᾽ d'voyrrvdot vel
Piu ed φιλοφροσύνην, ai χαὶ αὐταὶ τὸ eui
ἠαϊοϑεϑὲδι' τι κάλλεε διωϑίρόπον ἀποτελοῦσιν" unde
suspiiali possumus Orpheum Gratiarufe genüs' dui
plét Pàdéxikse; Sed: quee aptid: JF; Lydum Mens.
ὙΠ]. p. “25... leguntur, ἢ φροῦδον) πὰρὰ τοῖς ϑὲὺ-
λόγοις ἀῤδενόθϑηλυς καλεῖται, nulla causa est cur
nostro tribeunter Theolego. |
wq. $ 206. : oco
De Diana, Proserpina et. Hecate. jünctim di«
cendum est, quia ab Orpheo. et a Platonicis àta
copulantur ut discerni satis non possint. Proculus
in Crat. p. 112. ὅτι πολλὴ τῆς ἀρτέμιδὸς καὶ ἡ
πρὸς T9 ἐγχόσμιον Ἑκάτην Aretes χοὶ ἡ πρὸς vay
Kég»», φανερὸν ποῖς xei, ὀλάγᾳ τῷ "Deg& παρατ
βεβλαρόσιμ. ἐξ ὧν δῆλον ὅτι καὶ ἧ. “χτὼ fugié-
χουσα (scrib. περιέχεται) ἐν. τῇ. “Δήκητρι τῇ x04
τὴν Κόφην ὑποστησάσῃ τῷ dh. (scrib. συνυπαορτη-
σάσῃ) καὶ τὴν Ἑκάτην, ἐπεὶ καὶ τὴν ! deus *"Exà-
την ᾿Ορφεοὼὺς κέκληκεν
͵ὯΗ δ᾽ ἄρα Ay Ἑκάτη πρφιδὴς udin dp. λιχοῦσ,.
“Τητοῦς εὐπλοχάμοιο κόρη προςεβήσατ᾽ Ὄλυμπον [8]
qui versus tantummodo hoc probant, Orpheum
ede Apud Peyron. p. 71. Taylor. p. 169. Pro "Exetg in hoc com-
o saepius legitur ἐχύστη, eorrectem & "Boissonadio p. 101. re-
. 68. in eto Chaldaice »ατρὸς εὐγενοῦς ἑκάστης pro τα-
emi d ᾿Ἑχάτης.
5464 LIBER SECUNDUS.
nomen "Kxers sorori Apollimis Fycrou . fribuie,
quod et Aeschylus fecit et alii Idem p. 100. ὁ
Κόρη. κακὰ μὲν τὴν ἀχρότητα ἑαυτῆς "Ἄρτεμις. xa-
λεῖται. παρ' "Ooqe, xarà δὲ τὸ μέσον χέκτραν
llegosqów5, χατὰ δὲ τὸ πέρας τῆς διαχασμήσϑως
"49gvà: ex quo nihil amplius efficitur quam hoc
pezvulgatum, Minervam cum Proserpina et Diana
pemen Κύρῃ commune habere. Idem mox p. 102.
nag Ὀρφεῖ ἡ Δημήτηρ ἐγχειρίζουσα τῇ oen τὴν
βασιλείαν φησίν.
Αὐτὰρ ᾿ἀπόλλωκος ϑαλερὸν λέχος εἰςαναβᾶσα
. τέξεαι ἀγλαὰ τέκνα πυριφλεγέϑοντα προςώποις (5)
Idem p. 112. 7j Κόρη κατὰ μὲν τὴν "gvejav τὴν
ἐν ἑαυτῇ καὶ τὴν ᾿4ϑηνᾶν παρϑένος λέγεται μέ-
vsty , κατὰ δὲ τὴν τῆς Περσεφόνης γόνιμον δύνα-
pev συνάπτεσϑαι τῷ τρίτῳ ϑημιουργῷ καὶ τέχτειν,
de φησιν ᾿Ορφεύς
᾿ς Ἐννέα ϑυγατέρας γλαυκώπεδας ἀνϑεσιουργούς [5]
quae pari obsonritate ργοιιπίον [1] Hecatae no-
men ad Cereris filiam translatum esse patet etiam
ex alio loco, quem Schol. Apoll. III. 467. serva-
vit: Περσηΐδα τὴν Ἑχάτην λέγει" τινὲς δὲ αὐτήν
quos Διὸς εἶναι" παῖδα" ἐν δὲ τοῖς Ὀρφικοῖς 4ή-
μῆτρος er tnde
Καὶ τότε δὴ “Εχάτην fno τέκεν εὐπατέρειαν.
ex Jovis concubitu, ut. videtur, si hic Orpheus
lor ΕἸ erem recte Peyron. p. 170. et. Werfer. p. 143. τέξεται Tay-
κα dirus οὖς mavult Werferus p. 147. quod non necessarium.
"linis filias dixit Eumelus, mage ignota. v. Her-
nam a Mus. ial. p. 289. ubi pro Τιποπλοῦν fortasse Ere
ποῦν scribendum.
-
*»
ZUM " GKEP HTCA: | 545
de eadem dea loquitur, cujus ortum tradit Schol.
Theocr. II. 12. τῇ Δήμἠπρι “μιχϑεὶς ὃ Ζεὺς: τεχνοῖ
Ἑκάτην. dy ὑπὸ "γῆν "ει ϑῆναι ὑπὸ ποῦ πατρὸς
πρὸς ᾿ ἀψυξήτησιν Περδσεφόννμκ', λαὶ. νῦν, "ρτεμις
χαλεῖται: χαὶ φύλαξ, xoi δαᾳδοῦχος ]. Postremo Pro-
serpinám : Dianae Tliráciae vocabulo . Bendin ap-
pellat ap. Procl. in Theol. p. 353. τοῦ Θεολόγου
μετὰ ae πολλῶν. τῆς “Σελήνης ὀνομάτων “καὶ ui
Bévduy ele τὴν Θεὸν, ἀγαπέμπορτος ^
Πλουτώνη τε (aai) Εὐφροσύνη Βένδις᾽ τε κραταιή m
si. P lutone;boc. loro red patronymieum est, gedl
copjngem, Plutomis signifigat., Idem. Kamien , popta
unamquamque. barum, dearnm, suis notis distinguit
As. Diana ; quidem "perpetua. Vigilate. nudes,
parfsque, tuetur joe ^ gl P pns . ' P ει . IT ns
um (dM (r£) γαμὼν καὶ TM ξοῦσα vd
— jog πάσης" ἀνὰ πείρατα λύει: RIT
φησὶν ᾿Ορφεὺς Procl. in ΠΝ p aix Proserpina
autem et patri et patruo nubit, ut. mox dicetur
neque Dianae solum. sed etiam Hecatae SOrOF
perhibetur. Proculus in Tim. II. 139. ὃ Θεολόγος
τὴν Κόρην Μ ουνογένειαν εἴωϑε. προραγφρεύξιν,
χαίτοι xai ἄλλην ϑεότητα παραγαγὼν: ἀπὰ τῶν
αὐτῶν αἰτίων τῇ Κύρῃ,, hoc est, ut arbitror, "He-
caten, quae ipsa μουνογενής vocatur ab Hesiodo
Th: 426: " 4 "m P E n ] ἮΝ i m εν m
C. IPEA H 00 nion
. [6] -Hesychius :'diiáda ἡ Ἑκάτη". dortasse ulus. sctibendum
mutato casu :vel -ut.codd. :&chol. exhibent. “υλαχά. Vo
[1] Βένδις Schol Plat. p. 895. Bekk. ríe Bé/didoc Theo ogt.
in Indice Anecd. Bekk. p. 1943. bi vid. .Arcad; d e. Aéc. p. 36.1
45
46 LIBER SRCUNDPUS.
(oss Φ 38,
Proserpinam A Plutone rapt&m esse cum ce
teris .&ohsentit Orphena, de Joco discrepat; $e
πάσϑαι τὴν Περσεφόνην quar. οἱ μὲν ἐκ DuxiMap, |
Βακχοϊόδης δὲ i4 Κρήτης, ᾿Ορφεὸς δὲ dx «ιῶν περὶ
τὸν ἸΩχεανὸμ τὅπων" «Φφι«μύδημος δὲ ἀπὸ τῆς ᾿4“τ-
τικῆς [5], “ημάδης δ᾽. ἐν Νάπαις Schol. Thess. 914.
Ab Oceano abductam esee dixit|*] aut quia id
vetus deorum habitaculum v. Voss Weltkunde p.
XXVIL aut Homerum imitatus, qui Junonem ne
a Jove eorrumperetur jamjam rerum potite, Oce-
^ eni et Tethyos curae à matre osmimissam parat
T. XIV. 208. ewjus exemple Ceres filiam eodem
ablegasse videtur, quo secutior esset a procorum |
insidiis, quos plurimos fuisse Noómnus attestatur.
Praeterea sollicita mater custodes apposuit Cory-
bantes, quantum ex Proculi verbis auguror in
Theol. VI. 13. 382. ἀνὰ λόγον τοῖς ἐχεῖ Κουρῆσι
(qui Jovem custodiverunt) ἡ τῶν Κορυβάντων τά-
ξις προβαίνουσα σὺν τῇ Κόρῃ xav φρουροῦσα αὖ-
τὴν, ὥς φησιν 1 ϑεολογία, διὸ καὶ τὴν ἐπωνυμίαν
ἔλαχον ταύτην. Alio loco Cüretes quoque hujus
muneris participes facit in Crat. p. 62. τῆς Kov
ρητικῆς δεῖσϑαι φρουρᾶς, ὥςπερ τὴν Ῥέαν xoi
τὸν Δία καὶ τὴν Κόρην. Sed ex Plutonis et Pro
(*] Paus. I. 88. raptorem apud Erineon descendisse narrat, cuo
loci mentio est in Plat. 'Theaet. p. 148. B. Colonum Hippiam designat
Schol Oed. C. 1590. Orpheus Hymn. XVIII. 15. Kleusinem, 1ó3« tQ
πύλαι urne p morum dissensione vw. Vossium ad H. H. "
er. 01) εὐσῖνος ἀνερχομέμη memoratur Ῥεοία,
Hes. Opp, 89, Hidac. p. 95.
| P] B inna Oceani septam dicit Orpheus Arg. 1195:
ORPRIOCA 543
serpihae comnübie Furias progenitas esse Proculus
docet in Crat. p. 800. Περσεφόνη καλεῖται μάλι-
oro ἢ Κόρη τῷ Πλούτωνι, συνοῦσα — -— καὶ
συναπογεννᾶν τὰς ἐν τοῖς ὑποχϑονίοις Εὐμενίδας͵
λέγεται" quibus etsi nomen Orphei non subscribi-
tur, tamen ad hunc potissimum auctorem referenda |
videntur. Similiter in Orph. H. LXX. hae divae
"invocantur ϑυγατέρες μεγάλοιο Διὸς χϑονίοιο Φερ-
σεφόνης τ᾽ ἐρατῆς. Apulejus de Orthogr. p. 131.
Furiae — filiae secundum Eudemum
Acheruntis et Noctis fuerunt — Orpheus
Plutonis et Proserpinae, ubi ipsum Eudemi
nomen fidem facit Orpheum Theogoniae condito-
rem, non hunc novitium hymnologum significari.
& 27.
Antequam vero Proserpina a Plutone rapere-
tur, Jupiter ipse filiam incestavit; quam fabulam
Orpheus primus dedita opera tractavit, ceteri tan-
tum strictim attingunt, natum hinc Zagreum me-
morantes, et praecipue docti Alexandrini, Calli-
machus et Euphorio. Hesychius et Etym. M. p.
213. Ζαγφεὺς ὃ Διόνυσος παρὰ τοῖς ποιηταῖς
δοκεῖ γὰρ ὃ Ζεὺς μιγῆναι τῇ Περσεφόνῃ, ἐξ ἧς
ὃ χϑόνιος Διόνυσος" Καλλίμαχος ——
Υἶα “:ώγυσον Ζαγρέα γειναμένη. | ; |
Primarium vero harum turpitudinum auctorem
creditum esse Orpheum, Tatiani oratio ostendit
c. Gr. VIII. P 251. Ζεὺς ϑυγατρὶ συγγίνεται καὶ
7j ϑυγάτηρ, ἀπ᾿ αὐτοῦ κύει᾽ μαρτυρήσει μοι ᾿Ελευ-
35 Ὁ UU
548 LIBEB SECUNDUS.
aip xai δράκων ὃ «μυστιχὸς [". χαὶ ᾿Ορφεὺς ϑιύρας
δ᾽ ἐπίϑεσϑε βέβηλοι λέγων. et Athenagorae àb, ipsis
Theogoniae Orphicae initiis progressi. cé. XX. 202.
"Τὸν uiv. Ἡ ραχλέα ὅτι ϑεὸς δράκων ἑλικτὸς, 'φοὺς
dà ᾿Εκατογχεῖραο. οἱ 'ϑεολογοῦντες εἶπον... Καὶ τὴν
“ϑυγαπέρα roh! Διὸς, ἣν ἐκ τῆς Ῥέας 3j: Δήραητφος
οὐτῆς ἐπαιδυποιήσατο, "do μὲν χατὰ qUom.siüor
ἔχειν ὀφθαλμοὺς. καὶ ἐπὶ τῷ μοτώπῳ :-δόο, zat
προτομὴν χἀτὰ τὸ ὄπισϑεν τοῦ τραχήλου, ἔχειν
δὲ χαὶ χέρατα. 4i xai τὴν Ῥέαν φοβηϑεῖσαν: τὸ
τέρας φυγεῖν οὐχ. ἐφεῖσαν αὐτῇ τὴν Ov. "Εν-
Dev μυστικῶς μὲν ᾿“9ηλᾶ, χοινῶς δὲ εἰρερσϑιράγη
καὶ Κόρη χέκληται, οὐχ ἡ αὐτὴ οὖσα cj) .4ϑωνᾷ |]
τῇ ἀπὸ τῆς χόρσης γενομένῃ. — Κρόνας ἐξέταμε
μὲν τὰ αἰδοῖα τοῦ πατρὸς xoi χατέῤῥιψεν ἀπὸ τοῦ
ἅρματος καὶ ἐτεχνοχτόνει καταπίνων τῶν παίδων
τοὺς ἄφῥενας. Ζεὺς δὲ τὸν πατέρα χατεταρτάρωσε,
χαϑὰ καὶ τοὺς υἱεῖς καὶ πρὸς Τιτᾶνας' ἐπολέμησε,
χαὶ τὴν μητέρα Ῥέαν ἀπαγοφεύουσαν᾽ αὐτοῦ τὸν
γάμον ἐδίωχε᾽ δραχαίνης δὲ αὐτῆς γενομένης καὶ
αὐτὸς elg δράχοντα μεταβαλὼν συνδήσας αὐτὴν
τῷ καλουμένῳ Ἡραχλειωτικῷ ἅμματι᾿ ἐμίγη" τοῦ
σχήματος τὸ σύμβολον Tj τοῦ" Ἑρμοῦ ῥάβδος. Εἶτα
Φερσεφόνῃ τῇ ϑυγατρὲ ἐμίγη βιασάμενος xoi: αὖ-
τὴν ἐν. δράχοντος σχήματι. — Et c. 32. χρῆν . δ᾽ αὖ-
τοὺς ἢ τὸν Δία μεμισηχέναι τὸν ἐκ μητρὸς μὲν
Ῥέας ; ϑυγατρὸς δὲ Κόρης παιδοποιησάμενον ἢ τὸν
[Ἴ Draconem Eleusinii custodem 5 Tri tolemi vectorem. cum Pro-
serpinae corruptoré divino, Sabazia cum Kleusiniis confundit. '
[2] ᾿4ϑηνᾶ i. q. ἀϑηλᾶ (hoc accentu) 7r μὴ. ϑηλάσασα Eustath. p.
88. 494vdc μᾶλλον δὲ ᾿4ϑηλᾶς, Αϑηλᾶ ὰρ ὡς οὗ υστιχα τεροι.
Athenag. e; X. Tzetz. ad Hesiod. Opp. v 76 b " e
c CORPHACA/!! 540
tote: ποιητὴν "Ορφέα.: Ynter :exteros. adjitiuht.
Ovidius. Met... VL .114. Jupiter. complexus
Deoida serpens. '*et Philestratuüs Ep. LVIII.
942. :qui Jovem auri, aquae, tauri et Serpentia
speciém induisse narrat, . ἀφ᾽. ὧν ifórvgog xoi
Ἡρακλῆς «αἰ. Ἠπόλλων. Nonnus autem V..563;
cuncta, ut; sunt: acta, exponit; quantis studiis. coe-
lites. emnes::Proserpinae. nuptias ambierint, quam
sedulo.«ohtra | Ceres filiam in 'antre quodam Si
eiliae rabscondiderit. VI. 123. et; ut:Jüpiter serpen?
tis:.foxmm indutus; custodes dracaiies :fefellerit, na»
taeque pudorem expugnawverit... .Plathnidi vero, :ei!
si nunquam.Zagrei nomen .in médium .promunt,
tamen »Aavis! facinus e6:pxdgenituns:ex ;eo Tionyi
sum: $emper.'in' ore.:habent; . Proculusriti: Crat; ^p!
θ0.. ὁ. Θεολόγὸς ταὺξ dégo?c["]: verte: αρῶτα vedi
τὰ ἔσχαται, δημιουργ δὴν. φησιν. Idem. τὰ Theol Vh
11. 37d. διττὴ ἡ “Κορικὴ΄ τάξες, ἢ μὲν, nio: và».
χόσψον"» ὅϑι συνάπεεται. τῷ: 4i καὶ μεν . ἐπεένου
τὸν. δηραουργὸν τῶν : μεριἀτῶμ. ( Dionysum) «ὑφές
στησιε" δσαιρὰ δὲ). ἣ᾽ δὴ ἀπὸ τοῦ Πλούζωνος dps
πάξεσθαε. λέγεται ap «μυχοῦν "τὰ ἔσχατα τοῦ! weyn
vógi-ii— Καὸ yug ἢ τῶν .Θεολόγῳν φήμη v0
vàs ἁγιῤτώταρ Tur. ἐν. 'Ehevutve τελευὰς παραθέω
διυχότωμ "ἄνω" μὲν ᾿αὐνὴν ιὲν." τοῖβ μκητρὸν" οἷαφιὺ
μέμειειιφησὺμ,. oc “ἦ ᾿ῃμήτῃρ αὐτὴ χασεσχθούαισεν" ἐν
elesiqud:——- «κάταν ιδὸ wive.; Πλούφωμορ : τῶν" ydóu
viue ioytay etc»... In. bhac? tota. narratione. .K)r- ᾿
rii ra ca "Kvem "δὲ Plutonen / quorum unis hujus demi irgicae
trinis :priuéep3^ese;" alter" extrdmus.: Siedülitee Minerva, 'Didua àv
δα lieet. quantus, ingen. vitelancim δι; vdd luct
. 550 LIBER SECUNDUS.
phens,a communi fama nihil discrepat. Idem in
Tim: V. 307. 'Opgsüo τὴν τῶν μεριστῶμ ζωοποιὸν
αξείαμ ἄνω μένουσαν xol ὑφαίνουφαν τὸν didxo-
euow τῶν οὐρανίων, νύμφην ss οἶμαί φησι καὶ
ταῦτα τῷ 4 αυναφϑεῖααν καὶ μένων ἐν οἰμϑίοις
ἤδϑεσι᾽ προολϑθοῦσαν δὲ ἀπὸ τῶν ἑαυτῆς οἴχων
ἀτολεῖς τε καταλείπειν τοὺς ἱστοὺς χαὶ ἀρ"
πάξεσρϑαο xeà γαμοῦσϑοι »͵αὶ γαμηθεῖσαν γεννᾷν
iva ψωχώσῃ καὶ τὰ ἐπείραχτον ἔχοντα ζωήν. Ft
ex hae carminis parte excerptus videtur versus
quem 'Pzetzes Exeg. p. 20. refert inter eo, quos
Hemerus Orpheo sublegerit
| ἀσεὸν ἐποιχομένην. ἀτελῆ πόνον. ἀνθεριόεσσαν. (sis)
De hac éextrina, qua Proserpina selitndinis mee-
rorem fallere quaesivit, multa fabulantur Plato-
Bici. Porphyrius de A. N. XIV. 15. zeà παρὰ
τῷ Oepa ἡ Kóen, ἥπερ ἐστὶ παντὸς τοῦ σπειρο-
μέκου ἔφορος, ἱστουφγοῦσα παραδέδοται etc. Et
Proculus in. Crat. p. 24. ἡ Κύρη xeà πᾶς αὐτῆς à
χορὸς ἄμωῳ μενούσης ὑφοόνειν λέγονται τὸν διά-
χοσμον τῆς ζωῆς, et alia hujusmodi symbolica et
absurda, quee nunc quasi Orphei ipsius eracula
indoctis lectoribus ad credendum et edmirandum |
proponantur, scilicet quia, quum unus deus sit,
improbum et ineptum est deam texentem indu-
cere, neque credi potest, poefas veteres, qui om-
nino nen poetae, u£ plerique remwmr, sed philo-
: saphorum histriones fuere, deos hominibus simi-
les finxisse. Quod si valet, non Orpheus solum
et Homerus sed omnes Graecerum et Romano-
rum poetae ad eandem legem exigendi ipsumque
. 2co000 RIPEEA (AC. ! $91
nomen. posmum ex onmi. cmntiqwitatià menona
exterminandum est. Quid. emim poctaé seietemus -
eos, qui, si verborum involucra et phantasmata
Heyniana tollas, nihi: unquam dixerunt, quod
non hodie a philosophis dici possit? A pud Clau- .
dianum "Rft. 1. 254; deà /pálierius 'münitissimae
domus circumcluss tempus "téxéndo- patflo" tradu-
xit, quod matri destinat:
Hic elemehtoruri, seriein 'aedsaque paternas. nn
insignibat aeu, veterem qua lége tumultum ὁ
diserevit satura parens etc,
αν ͵
duum. véro Claudignüs "pluribus locis' Tobülárum
rphicarüm. conscientiam "ostendat, subit - 'sspieió,
idem aut simile quoddain teitürae argtámenturü
ab Orpheo fradjtum egáe idque án&àni práebuisse
Platonicorum commentis ; qüae Orpheo ne per
somnium quidem in mentem: venerunt. Diodorus
V. 3. Proserpinàm illo tempore, quo cum Mi-
nerva et Diana apud Ennam versata est, peplum
Jovi texuisse narrat[*], cui Minerva etiam ap. Si-
donium Carm. XV. 354. pallam elaborat coeli
marisque picturis! mirifice variatam similemque
sigillatae chlamydi, quam Plutarchus in Yita De-
metrii. c. XLI. describit, εἴχασμα τοῦ κόσμου xai
τῶν xcv οὐρανὸν φαινομένων [ De' quibus om-
nibus multa sublimiter et ingeniose dicere pote-
- ΟἹ Cf. Mem. VI iie Claudianus Iiem I. 225. e$ Thetin Epigr.
8. texentem inducit. Pallium ἃ Minerva elaboratum, de quo
Weviter Osfkeus. Arg. 584. oopiese ecribit Apellonius I. 722.
[4] ef. 'Fzetz. Chil. f. 342. de Antisthenis Sybaritae pallio, quod
idem est de quo Athenaeus XII. 541. A. ex Aristotele eadem refert,
unde nonien illo loco restituendum.
552 LIBER SEQUNDUS.
rent.fmà tampusivacut: fallere euamnf , «temo
pia; amba ludos misciubio( — 3c» πε ΠΡΟ 1. .12.1. 5)
Θραρρ da 22. ἼΗ]0 “πὶ firiocio y dz ul TUE
beso Q3OMupzazib auspau2ESs Q0) μαι
65} A pen ,- $Yex4oq Gb za T 4 ΜΝ Ss
; o: Vitgta, e ates brgeerpina Zagseum ^nixa est
filiorum Aoyis praestan imum, ,, 'egnogue mundi
destinatum. : o tidie" hj pu act "mun
Ζαγρέα veut, vegetali, δῇ, α΄ Qu Ww.
μοῦνος ἐπόνρανίης, πεβήσατο,
dote. £a sols
Gcrepomy λέλι
5 6516 hdi, TE MP
Dt anmiusth M 4 fi... am 95, dus ab
us ΥΩ ripfes, γε i nib. 6 insieme. pateni
fri, ecumeitn, i icum, prapierpi ἃ Seme.
o; P e al NODI Mes durus fratrem es
lgsset,, h ΜΠ ΣΝ Inr exprabrans A. ΚΘ μι.
συ no aln fero, Ani agis ict TR. annia -
áh or gktoozTv EU fi. πέρᾳ Tories doy oh
βροντῆς κελά μία καὶ υ χύσιν ἱδμβρου,
ML v Inf δεύτερος, lode mu od 'δέξιος "Ztc. 9 £n.
et p XSXIX. ἢ, 'qua Ρ puncta. pt rp bhei
Theogonià. derivata ' esse. grguunt vba poetae à a
U* d 45H ἌΣ Τί
Platonis i interpretibus apposita. ., Procujus in rat.
p. 59. de Dionyso "oque 'g pam αὖ-
" ΜΝ]
Y PE M C "ἂν
τὸν iy τῷ γιλεί $i ὄνῳ καὶ t ἑἐιρίζει τὸ σχῆ-
ἰαφιλείῳ ϑρόνὶ yxetel xij-
πτρον aoi βασιλέα ποιεὶ ov. ἐγχορμίων, ἁπάντων
09 put NO GM 19 e E piiu.t a
ϑεῶν
: KAvec ϑεοὶ,. τόνδ᾽ ὕημακιἀγὼ 'βασιλῇᾳ. éd ..
λέγει πρὸς ποὺς víoug. ἀεοὺς ó Ζεύς.. Idemg V. 334.
ὃ Ζεὺς βασιλέα τίϑησιν, αὐτὸν: ἁπάντων dày. ἐγκχο-
σμίων ϑεῶν καὶ πρωφέσεας αὐτῷ γνόμει: Tao Ὁ
ες 9. RUPHA QA. $83
n; ββαίγερ Madimig ϑαὶ otio cma esse. uu
et. p» 338. διιρὰρ Tice síegi Ade μϑβάδος sid i
Jed» “ὃ "Qopeda: cM Luryeres so vs UY νὰν
Keys. μὲν λόδν “Ζεὺς &üvzo. πασὴρ, Bésyoc δ᾽ inixoguya
Utremqüe "deum ovietate quadam; conjunctum, ex-
hibet. hemistichium ;Ürphicum: ἃ. Procglo. servatum
in Parm. ἢ. p. :91.: ous. "*gb "γὰρ αὐνὸν ty Mà
καινὸν wióvvcov. ποῆῖδας καὶ νέρυς "ἢ dokap i xa-
MI: κα X d o: ὄνεειν ἕω; quel Θριῳρεύρι. Sed dix
vidisani^ éandonwpée rvexiuremi'tlettionem:seqatede
idem ^bi: Eit. 1865844: δ] Zabe yeu έϑηδιϑυαθ Ὁ
τὸν! χάλι» "τῶν donus Θεῶν: καὶ P πρὸτόσνα
αὐτῷ vé vigi 1o oc uer Dod) pa
Καίπερ ἐόνεε' νέῳ uti νηπίῳ ἀλακϑαστῇς BEEN
nisi Orpheus duos versus consimili modo xor-
sus ;est: «Sedo pergam. Dionysum: coelesti inse-
disbe.;thzühe: Qigeni. quoque innotuit qui c. €els.
L. ΠΙ. 23.460. €'«negat wenerabitem' sibi; deni
videri σπαραττόμενον ὑπὸ "Τιτάνων ob χαταβαλ-
λόμενον ἀπὸ" τοῦ οὐρανίου ϑρόνου: Sed haec mi-
serrima "cáédes^ priusquam - exponatur, ; pauca ad-
Μασ we Zagiél ehuchttone thicetida' sunt. ^67
eu adinp qute eq ognbstgpem) ois 7c; geil
ἢ utr rn mag" am Eneiga ΠΡΊΩΝ
TRTTETRMEP [o3 ay 08.! qu S6 Hr 55,4 AK
Regio. igitur. puero Jupiter Junonis insilias,
ας. ab. aliis .txadifir veritus, Apollinem .;et Juneteg
adijwngit custodes. ,, Proqulus. in Alcib p. :83« Ὁ 6:
φεὺς ἐφίστησι và flepiAti «ἀιρηόσῳ! viv μονόδᾷ
τὴν ᾿Ζ“πολλωγιᾳχὴν ἀποτρέπουσαν αὐτὸν τῆς εἷς τὸ
Τιταχνιχὸν “πλῆθος '“προόδου xo ddg ὀδαναστἄσεως
!
554 LIBER SECUNDUS. |
τοῦ βασιλείου ϑρόνουι De Curetibus idem in
Theol. V. 35. 338. ví; οὐκ οἶδε τῶν καὶ σισιχρὰ
τῆς Ἑλληνιχῆς ϑεοσοφίας ἀχηχοότων ἂν τὲ ταῖς
ἀῤῥήτοις αὐτῶν τελεταῖς καὶ ταῖς ἄλλαιρ πέρὲ Θεῶν
πραγματείαις τὴν τῶν Κουρήτων. vetito ὑμνουμέ-:
μὴν; αὐτοὶ γοῦν τὴν Ῥέαν λέγονται φρουρεῖν καὶ
τὸν τῶν ὅλων δημιουργὸν, καὶ μέχφι τῶν αἰτίων
rijg μεριστῆς ζωογονίαρ προϊόντες τήν τε Κόρην
xai Ἐὸν 4)óvudoy φυλάετεικ᾽ quae ὃν Orpheo ita
dietata. esse, nemini dubiam videri .petest. lis
igitur tutoribus adversus inincoruin injuriss aet-
nitus Zagreus crevit occulto velut arbor
aevo. Clemens Strom. VI. 751. εὕροις δ᾽ ἂν xoi
Ὅμηρον ἐχεῖνα τὰ ἔπη (IL XVIL 53.)
Οἷον δὲ τρέρει ἔφνος ἀνὴρ ἐφιϑηλὲρ ἐλαίης
x«& τὰ ἑξῆρ κατὰ λέξιν μετενηνοχότα veo ᾿Ορφέως
ἐκ τοῦ 4iovódov ἀφανισμοῦ, Βῃδε oelligi petest
Orpheum etiam sequentes versus
χώρῳ ἐν οἱοπόλω, 69 ἅλις ἀναβέβρυχεν ὕδωρ,
καλὸν, τηλεϑάον, τὸ δέ τε πνοιαὶ δονέουσι
παντοίων ἀνέμων καί τε βρύει ἄνϑεϊ λευκῷ ete.
integros fere, ut multis aliis fecit, ad se transtu-
lisse. Nec mihi temperare possum, quin illum
quoque versum, quem Tzetzes in Exeg. 1]. p.
26. Homerum ab Orpheo accepisse affirmat:
| "Exrov ἔτος, τὸ μὲν οὔτις inéppeaey οὐδ᾽ ἐνόησεν,
ad hanc narrationem de Ζαρτοὶ in occulto educa-
t inerementis pertinere patem. — Apad Nemmram
XXIV. 48. Hydaspes gloriatur
— — Κρονίων
Ζαγρέα ποωιδοκόμοιδι» ἐμαῖς. παραχάτϑειο Νύμφαις.
ORPHICA | 585
Orpheus awtem quem lecum huic rei elegetit, ex
his, quae apersunt, deprehendi α hon potest.
. ΝΣ n 30,
Zagreum per breve tempus regali diguitate
gavisum Titaneg a noverca summissi opprimunt
ludicris puerilibus intentum, Nonnus 1, c...
Οὐδὲ Διὸς Opóvoy εἶχον ἐπὶ χρόνον, ἀλλά E γέψῳ.
. δερδϑαβέῃ χρισϑέντες ἐπέκλαπα κώχλα προςώπου
. δαέμρνος ἀστόργρια χόλῳ͵ βαρυμήνιας "Here
ταρταρίη Ταῆγες ἐδηλήσαντο μαχαίρῃ
ἀγτιτύπῳ γόϑον εἶδος ὀπιπεύοντα κατόπτρῳ.
Speculum hoc a. Vuleano fabrefactium stt Pro-
culus in Tim. DL. 163. τοῖς ϑεολόγοις τὸ &go-
πτρον ἐπιτηδειότητος παρείληπται σύμβολον πρὸς
τὴν νοερὰν ἀποπλήρωσιν rob. παντός᾽ διὸ xai τὸν
Ἥφαιστον ἔςοπτρόν φασι ποιῆσαι Διονύσῳ, εἷς ὃ
ieBAóyuy 0 ϑεὸς καὶ εἴδισλον αὐτοῦ ϑεασάμενος
προΐλϑεμ, menwmitque etiam Plotinus, qui mea-
quam adias. ad Orphicas fabulas descendit in Exm.
IV. 12, 381. ᾿Ὡἀνϑρώπων ψνχαὶ εἴδωλα αὑτῶν 1dov-
σαι, olov Διονύσου ἐν χατόπτρῳ, ἐκχεῖ iyérovro
δὁρμηϑεῖσᾳι, Orpbici earminis partem illam, in
qua Zagreb erepundia recensentur, Clementi ac- -
ceptam. referimus Admon, p. 11. «à. μνστήφια ταῦ
Διονύσου τελέως dnuürOgona: ἃν εἰςέτε παῖδα
ὄντα ἐνόπλῳ κινήσει περιχορεουόντων Κουρήτων
δόλῳ δὲ ὑποδύντων Τιτάνων, ἀπατήσαντες παι-
δαριώδεσιν ἀϑύρμασιν οὗτοι δὴ οἱ Τιτᾶνες διέ-
σπασαν. ὡς ὃ τῆς, τελετῆς ποιητὴς Ὀρφεούς quot —
!
$56 LIBRR $EMC'UNDUS.
| μμῶνος tendi ῥόμβου i kodivrtdpicoieppealysues: on
μῆλώ,τρ χρύπερ 3e ποθι Ἐρπερίφων. Aeyngenwo.
Καὶ τῆςδε τῆς τελετῆς σύμβολα ἀστράγαλος, Ovgó-
βιλος, σφαῖρα, μῆλα. ἱδόμβος, ἔςοπτρον, πόκος
de quo, toto loco exactius tradetur in Cap.
P. qLoRém dpsam' "páucis "complectitur '- onnus
Expos ἢ Gregür? Or 19/550? Τὸ Ir. ^ Proser-
pina ex'JoVé "D iíberüm Patrem concepit,
quem 8imulatque in luc&m.editus est, Ti-
tanes, qui daenroniact? quidam ordines |
sunt, invídiae' ésto: péreiti, quoniam a
Jove procreàtus esset, "erudeliter discer-
pserunt; alii Junonis impulsione a Tita-
ribus ΤῈ δὲ Βα θὰ τὴ sse" aPfiznfant] queilo-
cum perverse persciipsit Edloda y. 3às^ "mo
τ Ἔ oea dM "og. 0a 5 Ν
. Ν
ΝΙΝ ($* 3E Mea M ἢ B “ὌΝ
Yit M up Ὁ 3
Quam fartiter autem. Zágxeus. Titanum. impe-
T repulerit .&t..t&oties ,anterenitüs- vitam .recepe-
Dv, iforimahiqne- variavert), dNsiutmus: l.c. » xéieltorum
versquimn .àmbitu. 'epuntiat, - UY QS Δ ἕναν
ὮΝ "Ἔνδα διχαζομένον ned ΜΝ vido
"Po φίῤμα ἰβίδϑυ 'Mvpoed: Bui πραλλράμορτον ἀρὴν. o
-^5 ἀλλρῳπὴ koggnim-aetamptodcibüen ἀμφίβῳν: x 1...
modó leonis modd "taüri';tóx: dgridis; buds
setpenti&que specieni den: MESE
Καὶ ψυχῆς. προμάχιζεν᾽ ἕῳ ἕως ᾿ς υμλῆμων px M ΝΣ
» | , τρηχαλέον᾽ μύκημᾳ OU ἠέρος ἔβρεμεν" "Hoi, ZEND
^ xg S0oaobg ὥχλασὲ τάροὰ, dolpatol o? gris "
: φαφροφυῆ ' Διόνυσον Sucidikerso μαχαίρῃ...
---
CQGBPHBIGA:.:. ECL
quem. ad ,exiturs fabula . feralis fortasse. eo. dedu
cta.:est ; consilio, ut, Baccharum tauros dilanian:-
tinm furor haberes qu néfemds peetet Cs arit
074p ατε τ 5. τονε θα au 5 v uon
εἰ τα t " BU δ δι] 92. ts ᾿ siia
. Exemto. corde, quod integrum, relinquitur, Ti,
tapes corpus Dionysi discerpunt, , discerptum. in-
assant vel coquunt, postremo comedunt. . Procu-
lus in Crat. P 115. ἐν τῇ διᾳρπαράξει τῶν Τι-
τάνων μόνη 7j καρδία ἀδιαίρετος μεῖναι λέγεται;
τουτέστιν 7] ἀμέριστος τοῦ νοῦ οὐσία. ldem in
Tim. III. p. 184. τὰ ᾿ἄλλα δημιουργήματα αὐτοῦ
πάντα͵ μεμερίσϑαι, φησὶν ὑπὸ τῶν διαιρετικῶν
ϑεῶν, uóvqv. δὲ τὴν. καρδίαν ἀμέριστον εἶναι προ-
γνοίᾳ τῆς ᾿Αϑηγνς 6...
ἸΜοήνην .yào χραδίην votQjjv λίπον. | aj 4
(ot. . Τὸ τὸ λοιπὴν τοῦ ϑεοῦ πᾶν, τὴν ψυχικὴν
σύστρισιν εἷς ἑπτὰ καὶ τοῦτο. διῃρημένον, ...,,
Ἑπτὰ δὲ πάντ don χούρου, διεμοιβρήσαντο PT Coss
φησὶν ὃ. Θεαλόγος περὶ τῶν Τιτάνων. SNeptem |
portiones nuncupat non propter septem. animae
facultatés aut partes.sed quia, ut supra diximus
S. 1I., tot. numerat. Titanes ["], inter quos ,Satur-
nus nominatim hujus facinoris particeps. appella-
tur ap Prod. in Tim. V. 291. Κρόνος μετὰ τὴν
LEN
(S Hunc versum repetit P 200.
[b] Similiter Osiridis corpus Qccisores εἰς ἔσας μερίϑας, διεῖλον,
iod. 1. 6. v. Wesseling..ad I. 21. Septem copjurati in historia Ar-
sacis. Eunap. in Excerpt. Maji T. IL 258. et Dari, nnde Kichhor-,.
nius Einleit. in die Apocryph. d. alt. "Testam. p. Nu cultum pim
angelorum ortun putabat; quod vix probabitnr.,
558 LIBRR SRCUNDUS.
δίιον βασιλείαν μετὰ τῶν ἄλλων Τιτάνων τὴν διο-
γυσιαχὴν μερέξων δημιουργίαν. Eundem nume-
rum obtinet ΕἸσταϊοι de Err. Gent. p. 423. Gre.
nov. (p. 26.) Crudeli morte caesum aut in
olla decoquunt aut septem verubus
membra lacerata subfigunt. Cetera addit
Clemens l e. oí Tirüvsc διασπάσαντες αὐτὸν M-
βητά τινὰ τρίποδι ἐπιϑέντες καὶ vot Διονύσου ἐμ-
βάλλοντες τὰ μέλη χαϑήψουν πρότερον εἶτα δβε-
λίσχοις περιπείραντες
, — — ὑπεέρεχον “Ἡφαίστοιο.
Ζεὺς δὲ ὕστερον ἐπιφανεὶς χεραυνῷ τοὺς Τιτᾶνας
αἰχίζεται xol τὰ μέλη τοῦ Διονύσου τῷ L14nóMum
παραχατατίϑεται χαταϑάψαε᾽ ὃ δὲ εἷς τὸν IHaopgra-
σὸν χατατίϑεται. Versus huic narrationi interje-
. etus, nisi loci Homerici memoria intercurrit(", —
ejusdem Orphei esse videtur, a quo priora mu-
tuatus est Clemens; quanquam Alexandrinos quo- -
τς que poetas hanc fabulam enarrasse reperimus.
Schol Lyc. 208. ἐτιμᾶτο δὲ καὶ ὃ Διόνυσος i —
Δελφοῖς σὺν ᾿Ζπόλλωνει οὕτως. Οἱ Τιτᾶνες τὰ Διο-
γύσου, ἃ ἐσπάραξαν, ᾿ἀπόλλωνι παρόέϑεντο ἐμβόλ-
Aovtsg tlg λέβητα᾽ ὃ δὲ παρὰ τῷ τρίποδι παρέ
Sero, ὥς φησι Καλλίμαχος. Καὶ ΕΒὐφορίων AMyn —
"Eu πυρὶ Βακχέα δῖον ὑπὲρ φιάλης ἐβάλοντο [4]
[v^] Il. II. 426. σπλάγχνα δ' ἄρ ἀμπείραντες. ὑπείρεχον Ἧφαί-
στοιο. : .
€] Sic pro ἔμπυρε Βάχχον δῖαν ὑπὲρ φιάλην emendavi in Diss.
de bye B. ibique etiam duplicem Creuzeri jesus commeora-
. vi: Ebqooíev λέγεὶ ἕν τοῖς περὶ βαχχίων vel ᾿Εμπυριβήτην “ιόνυσο»
ὑπὲρ φιάλην ἐβάλοντο , utramque ea lande condignam, quam impertit
Meinekius ad Euphor. p. 186. Ab Euphorione multa muésatum ess
Nonnum eodem loco ostendi duobus luculentissimis exemplis, umo e
-
ει
ORPHIC A. $59
Priora Seholiastae verba parum integre stripta
sed lomge corrüptiora sunt, quae in Etym. M. ie.
gumtur: 4έλφιχα τὸν τρύπτοδα oi Ῥωμαῖοι [] ἐπεὶ
πρῶτον ἐν 4ελφοῖς γέγονεν" ἢ τρίποδα τὸν ΔΙιό-
-vvgov (βασὶβ. ἢ διὰ τὸν Διόν.) οἷον ἀδελφιχὸν,
ὅτε τὰ Διονύσου μέλη σπαράξαντες οἱ Τιτᾶνες τῷ
᾿πόλλωγε παρέϑεντα ἐμβαλόντες λέβητι, ὃ δὲ πα-
oi τῷ τρίποδι ἀπέϑετο᾽ quorum haeo sententia
est, Delphicam vocari quasi ἀδελφιχήν, quia Ju-
piter corpus Dionysi a Titanibus dilaniatum.fra- Ὁ
tri ejus Apollini sepeliendum tradidisset, hic au-
. tem eondidisset prope tripodeim.
8. 33.
Cor Zagrei a Titanibus seu casu seu consi-
lio derelictum Minerva aufert|*], Jovique tradit;
cujus rei auctor est Clemens, quem in hac nar-
rafíone Orphei sententiam referre aliorum testi-
moniorum collatione elucebit: 449qmv& μὲν οὖν τὴν
χαρδίαν τοῦ Διονύσου ὑφελομέγη Παλλὰς ἐκ τοῦ
πάλλειν τὴν καρδίαν προρηγορεύϑη. quod licet ab-
surdum sit, comprobatur tamen Grammaticorum
aasensn Schol. Did. ad 1l L 200. Schol. Lyc.
355. Etym. M. s. Παλλάς et Zonar, p. 15060. Eu-
Dion. L. XIII. 186. altero L. XLVII. 668. quae Meinekius non ne-
glexit p. G8. οἱ p. 147. De Dionysii Bassaricis idem notarunt alii. v.
Weconderf. ad Avien. Perieg. v. 1088. Weasel. ad Herod. IL p. 162.
4] v. Interpr. ad Petron, XX. p. 104. Lennep. ad Phalar. Ép.
cx, Wir tp | d
['] Minervae cor auferentis imaginem in antiquo monumento adum-
L1 p Martinus Hxplic. de div. Mon, p. 40. item Caylues Rec.
. IIT. 272. ΄“ .
500 | LIBER SEGUNDUS.
dec,.p. 322.: Disertina ceteris auctor. Etymologici
Gadinni-p. 440. Πολλὰς ἀπὸ. ταῦ πώλλειν:. χατὰ
. τὸν, uvovixóy λόγον. ᾿ ᾿Ηναβιβασϑέντος. γὰρ. «τοῦ
“Διόμύαου ὑπὸ Ἑρμοῦ εἷς τὸν οὐρακόν φασιν Ἥραν
ἀπεχϑῶς ἔχουσαν. ἐπιπέμψαι τοὺς Τιτᾶνας, xci
τούτρυς ἐπιχειραῦντας διασπάσαε αὐτὸν πάλλουσα
τὸ. δόρυ ἀπήλασε, ,quod re ipsa refellitur. . ὨΪο-
wmysum. Thebanum.:àmportune huc ámrmiscet Eü-
stdthius p. 84. Παλλὰς ὅτι. ἀδρασυγῷ (SAjXt101c τῆο
Σεμέλας χαὶ τοῦ «Τιομύαου. διεχποσόντος ἐμβρύου
πιρολλομένην. τὴκ. τοῦ -ἀμβλώμαπος καρδέαν : ἤγεγκδ
τῷ 4ii['] Hoc autem ut ab Orphee í£a .enarra-
tum esse statuamus adducimur Proculi testimonio
in Alcib. p. 44. ᾿4“9ϑηναϊχὸν τὸ σώζειν ἀμέριστον
τὴν ζωὴν, ἐξ οὗπερ Σώτειρα ἐπεκλήϑη “Παλλὰς
ϑάνη, Τιτανικὸν δὲ τὸ μερίζειν αὐτὴν »αὶ προ-
καλεῖσθαι nob (leg. πρὸς) “τὴν γένεσεν. Aeque
non est dubium fabulam taeterrimam, .quam ?ro-
culus et Nonnus, ambo poesis. Orphieae scientis-
simi, carminibus suis inseruerunt, :ab illo .portes-
torum fabro procusam esse. Narrant autem Jovem
Zagrei cor maceratum hausisse, eoque intus con-
eepto preseminasse quasi . alterum '"Zagreum , Dio-
nysum.- juniorem; ille in Hymno in: Minervam.in
Wakefield. Silv.: Crit. P. IV. extrem..et in: Biblioth.
Vet. Art. et Liter. P. 1. p. 48. deam invocans:
. [e] Hinc etiam traeta videtur conjectura. quam Suidas affert, de
conis thyrsorum s. Κωγοφόρος. Κῶνος ὃ βοτρυοειδὴς τοῦ στροβίλου
χαρπός, ὃν ἔφερον αἱ γυναῖκες βαστάζουσαι ἐν ταϊς τοῦ «Διονύσου τε-
λεταῖς. ἐπειδὴ ὅμοιον τὸ σχῆμα τοῦ χώνου τῇ τοῦ ἀνϑρώπου᾽ χαρϑέᾳ,
ἐπιστάτην δέ φασιν. Ἕλληνες τῆς χαρδέας τὸν. ΖΦιόνυσον" οἰχείῳ οὖν
τινε μυστηρίῳ τοῦτο ἐποίσυν. Cornutus de Cybele VI/ 146. χαρδίαν
ἀνατιϑέασιν αὐτῇ, ὅτε αἰτέα ζωογονίας αὐτὴ ἐγένετο.
ORPHICA. 561
"H Ὡραδίην ἐσάωσας᾽ ᾿ἀμισεύλλειτον à ἄγακτος
αἰϑέρος ἐν yváAown μεριζομένου ποτὲ Βάκχου
Τιτήνων ὑπὸ χερσὶ, πόρες δέ ἕ πατρὶ φέρουσα,
* ὄφρα νέος βουλῇσιν ὑπ᾽ ἀῤῥήτοισι τοκῆος
ἐκ Σεμέλης κατὰ κόσμον ἀνηβήσῃ 4]ιόνυσος.
Nonnus autem Hydaspen in quadam cum Dionyso
Thebano sermocinatione haec dicentem facit: .
Kol σὺ φέρεις Ζαγρῆος ὅλον δέμας" dgysyóvov γὰρ
᾿ς ἐκ χραδίης ἀνέτελλες ἀειδομένου “Ζιονύσου..
L. XXIV. 48. Alii idem narrantes pro Jove Se-
melen substituunt. Hyginus Fab. CLXVIII. 238.
Liber Jovis et Proserpinae filius a Tita-
nis est distractus, cujus cor contritum
Jovis Semelae in potionem dedit. Ex eo
praegnans quum esset facta etc.[*]. Com-
modianus Instruct. p. 29. Rigalt. p. 624. Galland.
T. III. Liber Pater — in India natus Pro-
serpiná, belligerans contra Titanas ex-
spiravit rursus fato suo redditus in al-
tero ventre — Percipit hoc Seimele ite-
rum Jovis altera Maja, abscisso cujus
utero tollitur et datur Niso nutriendus.
E 5 0€& 84.
Primurr de clade fllii Jovi nuncium attulit
Diana, si modo versus superius-allatos —
*H δ᾽ ἄρα δ᾽ “Ἑκάτη παιδὸς 'μέλη αὖϑι λιποῖσα.
“1ητοῦς εὐπλοκάμοιο κόρη προςεβήσατ' "OÀvunov
probabiliter de Zagrei corpore interpretatus sum.
[59] Improspere hunc locum tractat Barthius ad Stat. "Fheb. VII.
170. p. 670. IN
36
302 LIBRR SBCUNDUS.
Reliquiis ejus quid factum sit, ambigue traditur.
Proculus, qui fere totus ab Orpheo pendet, Apol-
linem lacera dei membra collegisse et composuisse
significat in Tim. IIL 200. ὁ συγάγων xoi éviGov
τὰ μερισϑέντα τοῦ Διονύσου uégq κατὰ τὴν βού-
ληόιν τοῦ πατρὸς οὗτός ἐστιν ὃ ϑεός. et p. 198.
τὸ διαιρεῖν τὰ ὅλα Διογυσιαχὸν, τὸ δὲ ἐναρμο-
νίως πάντα ἀποτελειοῦν ᾿ἀπολλωγνιακόν. Ζδρτοὶ in
vitam restitutionem strictius tangit in Tim. V.
. 913. bis verbis: τελευτᾷ ἡ δημιουργία τῶν ϑεῶν
— εἰς τὴν παλμγγενεσίαν᾽ alii vero prolixius. Ju-
lianus ap. Cyrill. L. II. 44. B. ed. Spanh. Ἕλλη-
veg μύϑους ἔπλασαν, καταπιεῖν γὰρ ἔφασαν τὸν
Κρόνον τοὺς παῖδας, εἶτ αὖϑις ἐμέσαι, καὶ γά-
μους παρανόμους. Τῇ μητρὶ γὰρ ὃ Ζεὺς ἐμίχϑη
καὶ παιδοποιησάμενος ἐξ αὐτῆς ἔγημεν αὐτὸς τὴκ
αὐτοῦ ϑυγατέρα [ἴ], ἀλλὰ μιχϑεὶς ἁπλῶς ἄλλῳ πα-
ραδέδωχεν αὐτήν. εἶτα οἱ Διονύσου σπαραγμοὶ xai
μελῶν χολλήσερις. Justinus c. Tryph. p. 295. (167.
τὸν Διόνυσον υἱὸν τηῦ Διὸς ix μίξεως, ἣν μεμέ-
χϑαι αὐτὸν τῇ “Σεμέλῃ, γεγεγῆσϑα, λέγουσι καὶ
τοῦτον εὑρέτην ἀμπέλου γενόμενον xai διασπαρα-
χϑέντα καὶ ἀποϑανόντα ἀναστῆναι slc οὐρανόν τε
ἀνεληλυϑέναι ἱστοροῦσι. Καὶ οἶνον ἐν τοῖς μυ-
ατηρίοια αὐτοῦ ncoeqéoavar, quae ende, modo
leguntur in. Apol. II. 89 D. Vina per terras
sparsa significata aunt in visceribus Li-
beri Augustin. Civ. IL 43. Haec autem dnpli-
ea Diemyai confusio senipteribus chrietienià men
magnopere exprobranda est, quum ipsi indigenae
[ἢ Exeidit οὐδὲ κατέσχεν vel simile quiddam.
1
.0ORJPHIGA. .' 463
Greed ejuaidem teneanfub. erroris culpa. Corau
tus dé. N. D. XXX. 224, |4iórocoo' ϑιασπασϑεὶρ
ὑπὸ τῶν Tudver cwvecéUn ' πώλεν ὑπὸ τῆς "Has,
αἰνιττομένιων edv παραδόψτων τὸν. μῦϑο» Bv. οὐ
γεωργοὶ 'ϑρέμματα. μῆρ. ὄντες συνέχεον τοὺς βύ-
τρυς καὶ τοῦ ἐν αὐτῷ Διονύσου μέρη ἐχῴρισαν
ἀπὶ ἀλλήλων [Ἴ. Quin adeo Diodorus eos, qui
Dionysum vino, occisores ejus terrigenis rusticis
assimilent ; ab Orpheo auctoritatem repetere af-
firmat: σύμφωνα δὲ τούτοις εἶναι τά te δηλού-
μενα διὰ τῶν Ὀρφικῶν ποιημάτων καὶ τὰ παρ-
εἰραγόμενα. χατὰ τὰς τελετὰς 3 περὶ ὧν οὐ ϑέμις
τοῖς ἀμυήτοις ἱστηρεῖν τὰ κατὰ μέρος L. III. 61.
Atqui vini nomine Dionysum ab GQrphee aignifi-
cafum. ease. haud dubium seliaquunt. Preenli testi-
monia in Alcib. P 114. τὸν Διόνυσον o ϑεουλό-
γοῖ πολλάχις. χαὶ ἀπὸ τῶν τελδωτάτων αὑτοῦ δώ-
ρων οἶνον χαλοῦσιν, οἷον ᾿Ορφεύς. |
Οἴνου à' ἀντὶ μεῖς roni μετὰ ῥίζαν ἔϑεντο.
xai πάλιν. ᾿
Οἴνου πάντα μέλη γόσμῳ o λάβε καί μοι ἔνεικε.
χαὶ. αὖϑις
Οἴνῳ ἀγαιομένη καύρῳ' adio.
quorum primum et tertium minimam difficuKatem
habet, de secundo quid statuam, nondum explo-
ratum mihi. Verba ipsa qui consideret; ex Jovis
oratíone excerpta putet, Apollinem àd colligen-
(H t Enderin p, 126. Madem motapiibia a Μιδάϊδυο V. $42,
Deapripsi
Bacchum junget ad "1mos— Semeleve a matre resectuin
adjunget palis.
36 *
N
504. LIBER $HCUNDUS.
das Zàgrei reliquias. ablegantis; sed hapc parum
firma videbitur ratio repatantibus, quam. alienum
sit ἃ Zagreo. vini. et. nemen et inventum et quam
accurate Orpheus, et qui. Orpheum proxime se-
quuntur, hunc mysticum. deüm a. commentore, uvae
disjungant. . | :
$ 35.
Facinoris ministros Titanes a Jove in Tar-
tarum conjectos esse Nonnus auctor est l. c.
Ζεὺς δὲ πατὴρ προτέροιο δαϊζομένου Διονύσου
μητέρα Τιτήνων ἐλάσας ποινήτορε πυρσῷ
Ζαγρέος εὐκεράοιο κατεκλήισσε φονῆας
. αἰϑερίῳ πυλεῶνε --- [ἢ
isque Terram etiam eonsiBi funesti participem
faeit XLVIII. 28.
Κρονίδαο m
Γαῖα χολωομένη διδύμους ϑώρηξε. φονῆας.
πρεσβυτέρους Τιτῆνας ἐπὶ προτέρῳ Διονύσῳ
ὁπλοτέρους δὲ Γίγαντας ἐπὶ ὀψιγόνῳ Ζιονύσῳ. uu
Paullo obscurius Proculus Tim. I. 53. οἱ ϑεολό-
γοι μετὰ τὸν τοῦ Διονύσου διασπασμὸν τοὺς μὲν
ἄλλους Τιτᾶνας ἄλλας λήξεις διαχεκχληρῶσθαί φα-
σιν, τὸν δὲ" Ατλαντα ἐν τοῖν neis ἑσπέραν τόποις
ἀνέχοντα τὸν οὐρανόν
ἄτλᾳς. δ᾽ οὐρανὸν εὑρὺν͵ ἔχει κρατερῆς. ux ' ἀνάγκης
πείρασιν ἔν γαίης.
quae etsi omnibus iisdem : verbis i in Hesiodi Theog.
317. leguntur, tamen hoc loco, ubi de Zagrei
caede agitur Hesiodo ignota , aperte Orpheo ad-
['] Serib. ταρταρίῳ.
. I9RIPHICA:,.-^ 565
seribuntar, :siVe quod meémoria :fefeHit .Pioculum;
sive Theogolhiae. Orphicaéi conditor alienis usus
est pro suis: Nec satis 'emplanate: Simplicius in
Met. Π. 01. b. εἰ δὲ: μῦϑος ἄν (de:coliimnis- At-
lantis) G£ióy: τι ἐμ. ἑαυτῷ ἀποχρύπτει Eoi σοιρὸν;
λεγόέσϑω: ὅτι δ᾽ μὲν “Ἄτλας! εἶδ ἐστι xol. αὐτὸς τῶν
περὶ 4ιάγγνουν᾽ “Γυρξαρέων “ἰρημένων, οὲ διὰ τὸ
μὴ τελείως πφοςἔχϑοιν αὐτῷ, τουϊέστι ui) χατὰ μό-
γη» τὴν “παῤτώρειφν. GUlyxoosiy. ἐνεργεῖν. περὶ "τὴν
Διονυδιαμὴμ ' ἐνέργείαν» . ἀλλ ἐπίπλένειν ὅπωςοῦν
xci πρὸς τὴν O4toy συνοχὴν, «a «ἄμφω τὰς ἐν-
δργείας - ἐνεργοῦσι..." Sed magis nos. juvat: Proculi
testimonium .in Polit. p. 375. ubi. Hemeri versi-
bus Ὅτε « ἀμφὶ Τυφωέα γαῖαν ἱμάσσῃ εἰν ᾿Αρί-
μοις Oe, siguificari ait τὸν πρὸς Zio πόλεμον καὶ
τὰς καλουμένας παρὰ Toig ᾿Ορφικοῖς καταταρταρώ-.
σεις" quanquam id de prima. Titanum expulsione
intelligi. potest. Ned .poenam propter admissum
in Zagreo faciuius Titanibus inflictam. significat in
Tim. I. p. 58. ἀγναμγνήσαντες. ἡμᾶς τῶν: παρὰ τῷ
Ὀρφεῖ λεγομένων πρὸς τῷ 'πέρατι τῆς δημιουργίας
χαταταρταρώσεων. Corpora autem. percussorum
coelesti igne combusta et ad cineres redacta esse
docet Eustathius p..332. Tírovos (γύψος) ἐχλήϑη
ἀπὸ τῶν Τιτάνων, οὃς ὃ Ζεὺς κεραυνοῖς βαλὼν
κατέφρυγε. .Et ex hoc Titanio cinere genus hu-
manum ortum praedicant Orphicorum carminum
lectores antiqui. Ficinus in L. IX. Enn. I. p. 83.
sq. Fingit praeterea Orpheus Titanas,
quia Dionysum devoraverint, fulmina-
tos a Jove — atque homines ex illorum
666 LIBER SHCUNBUS.
incendio denitos :Àt Quia homines ge-
niti simt' ex Thitanibus, qui Dí&onysi cor-
pore nutriti^fuerpnt,: ideo eos nominat
Dionysiacos,, quasi quaedam. membra
sint ex Titanibus — adeo ut corpus hu-
manum sit pars Dionysiaci id est mun-
dani. quae ile: hausisse videtur: ex Olympiodori
commentariis in Phaedonem, quorum partem ali-
qiam vulgavit Wyttenbachius p. 134. plura Mu-
síoxide$ et.Schinas in Anecd. P. IV. p. 4. τὸν
Zio διδδέξατο. ὃ ᾿“ιόνυσός, ὅν queda xev ἐπιβου-
iv. τῆς “ρας τοὺς: Τιεᾶνας. σπαράττειν xai τῶν
σαρκῶν αὐτοῦ. ἀϊογεύξδοϑαμ. . Καὶ τούτους. Ó Ζεὺς
ἐχεράύνιοσε καὶ ἐκ τῆς αἰϑάληὴς τῶν Cru» τῶν
ἀναδοϑένεων ἐξ αὐτῶν. ὕλης. χερομίστρς γενέσθαι |
τοὺς ἀνθρώπου. Οὐ δεῖ. οὖν ἐξάγειν ἑαυτοὺς,
οὐχ ὅτιν ἧς. 'δοχεῖ lót v λέδιο, δυόει (ἔνι τονε δὲ-
auip ἐαμὲν τῷ -“σιόματε:.- sopré γὰρ «δῆλόν ἔσει καὶ
οὐχ ἂν «ojo ιὠπόβῥατονμ. ὄλογεν,- ἀλλ᾽. ὅτε οὐ δεῖ
ἐξάγειν qo αὐτοὺς, «ἧς τὸῦ σώματος ἡμῶν Μιο-
νυσιαποῦ ὄντός ᾽ εὔγα ἐκ. τῆς αἰϑάλης ev Τιτά-
yum συγχεύμεϑω γαυσαπέμαν τῶν σαρχῶν τούτου.
Ob. .eam 'icausam. Platoni Bionysem τὸν δεσπύ-
τὴν ἡμῶν vecare solent. Prod.. in Crat. p. 59. εἱ
114. ut idem. dicit p. 82. δ. ἐν ἡμῖν. γοῦς Διονυ-
duxxóg ἔσει xà ἀγοάμα: xot Μιαρύσου, quippe de
libatus ex anima wunivorsb. Süicgt Platenici he
argumento. decent injussw: dei: de statione huje
vitae decedendum non 556. similiter Dio Chr -
Or. KXX. 550. .ad. comprobandum Pythagoricum |
degme utitur: λέξιν. ὑμῖν obps τερπνὸν: ὄντα otn
^
,ORPHICA. - — 501
χαρέεντα λύγον; xk τοῦ τῶν» Τιτάδων αἵμωταρ
ἐαμὲν ἡμεῖς οὗ ἀνθρώποι: ὡς ovr. ἐκείνων ἐχϑρῶν
ὄντων 'τοῖς ϑεοῖς δὐδὲ ἡμεῖς τῴρέλοι ἐσγμεὲν ἄλλὰ πο-
λαϊόμεσϑιε τὸ eoi ᾿αὐεῶν καὶ ἐπὶ τιμωρίᾳ χεγόνα-
μὲν ἐν φραυρᾷ[5]. Men ;nultum binc distat fa-
bula, quam Nicander δὰ Hesiodum. Buctorem re-
fert, quidquid ubiqüe sit venenatarum bestiarum.
& Titinibms originem habere — Tirjvev ivínov-
eer dy αἵματος —. Ther. v. 7. quod. Scholiastes
megat in Hesiodi carminibus reperiri [^]. Acusilaum
(Fra&£m. p. 227.) emmaiàa quae morsu aoceáant e
Typhenis sauguuie grt& dipeve. v. Fabric, ad Sext.
[£] In sequentibus pro 4f ὄντες ἤδη ἱκανῶς λύεσθαι scribendum
δέχην δόντες: heliagus quoque qui ap. Said, s. Τιῤανωθϑὲς pjenri im-
ia dogmata vitam humanam pravitate sua infecisse scribit ὥςπερ τὰ
Τιτκνεχῶν Oxsputtow φύντα, illius fabulae videtur.
.. (*] Megéor Os. ψεύδεταρ ὃ Νίκανδρος" ᾿οὐδαμοῦ yp τοῦτο εἶπεν
ἩΗσίοδος iv τοῖς πραττομένοις" quae hodie supersunt vertit
iderus; Suidas. s. »fewroernc* δράματα αὐτοῦ vj, ἅπερ. δὲ
πεπράχαμεν, ταῖτα. quem.locum cum aliis nonnullis, in quibus idem
verbum jegiter] attelit Meinekius Quàest. Seenn. Spec. II. p. 2. signi-
ficationis incertus. πρᾶξις quidem significat lectie. v. Fabric. ad
Marin. p. 114. Boiss. et in Bibl. Gr. L. V. c. 11. 451. 'T. VII. ed.
r. unde verbi intellectus patescit. Mentitum vero esse de Hesiodo
Nicandrum Scholiographo isti non credam sed potius partibus carmi-
nis usum hodie amissis. Schol. Gregor. in Catal. Bibl. Bodl. P. I. p.
46. ἐν τῇ Otoyovíqg κχαταριϑμεῖται τὰς τῶν ϑεῶν γενέσεις, Ἔρεβος
καὶ Χάος --- Οὐρανὸν x«l Γῆν --- Κρόνον --- Δία — τοὺς Ἕκατόγ--
Ζείρας" ὅϑεν “αἱ τὴν -Τυγαντομαχψίαν wàl τ Ek ἐῶν αὐμάφων αὐτῶν
ἐαβόλεε onn, τὴν ὕδραν ἣν .Ηραχλῆς ἀπέκτεινε, τὴν Χίμαιραν ἣν
Δελλεροφοντηὲὶ, τὴν Τοῤγόνην ἣν ὃ Ἰϊθρσεὺς, χαὶ τὸν τρικέφαλον
»(vu,:quss, fabulas in subjectis Theogoniae carmínibus euexrates ἔκ
partim hoc, partim aliis testimoniis constat unde etiam Manilio de-
fenasio paratur, qui «quod Blesiodui de Soocli spielibrás coponuisse: uff-
firmat. (v. supr. C. III. S. 8.) vulgo erroris et negligentiae damnatur.
v. ner ad Vig. Georg. Prolegg. p. 187. Schelio illa usa Exxlocia
p . de Hydra: ZHaÁedor; λέγδε ταύτη» γενέσϑει ik τοῦ αἴμαξος
εὧν Ζιυγάντω».. wbi vitiose editum ix τοῦ στόμσεος. . De hoc monsim
Bdhol tht. 619. affert. Euphotionis versus Ἢ μὲν πανϑ' ὅσα
φύει εὐδείελος aie, ἢ φύλλον γ᾽ ἢ ποίην, ὅττ᾽ ἐχρίμψατο λύϑρον,
ὡς πυρὶ ᾿ωὐρφύμενα ψαφερῇ ἱνδάλλετο «&gor (v. Meinek. Fragm. p.
245.) quee οἷς corrigenda $ φυτὸν ἥ ποίην, ὅτεῳ ἐγχρίμψατο λυ-
9oo».
4
-
508 LIBER SHCUNSUS.
c. Gramm. 1. 12. 272. Ae fuerunt etiam, qui to-
tum genus humanum 'ex reliquiis Gigantum na-
tum perhiberent Ovid. Met. I. 197. Serv. ad Buc.
VI. 41.[ quorum utrique: nativam natürae no-
strae vitiositatem a. deorum lege et voluntate
aversam deelarare volwerunt comparatiene eorum,
quos gravissima cum diis odia éxercuisse: scirent,
sicut Plato quoque Titanum ὁ genere statuit eos,
qui ut illi coelestibus sic hí adversantur magistra-
tibus. v. Ast. ad Legg. p.: 103. Orphei contra
prineipalierem nostri partem aliquid .divini in se
habere statuentes illam inflcetissimam fabulam
commenti sunt, cui similem refert Julianus Fragm.
Or. p. 2902. B. ἀποβλέψας εἰς τὴν τῶν θεῶν φή-
μην» ἣ παραδέδοται διὰ τῶν ἀρχαίων ἡμῖν ϑεουρ-
γῶν, ὡς, ὅτε Ζεὺς ἐκόσμει τὰ πάντα, σταγόνων
ἑεροῦ αἵματος πεσουσῶν, ἀξ ὧν που τὸ τῶν ἀν-
ϑρώπων βλαστήσειε yévog, xe οὕτως οὖν Guyys-
γεῖς γινύμεϑα πάντες. —
8. 36.
. Hisce testimoniis, quae partim ab Orpheo
i pao profecta sunt partim ab iis qui perfectissi-
mam doctrinae Orphicae notitiam habuerunt, nunc
subteminis mode subjungam eos locos, quibus ali-
[1] Etym. M. Βροτύς, ὡς μὲν Εὐήμερος ἀπὸ Βρύτου νὸς ας αὐὖὐ-
τόχϑονος" ὁ δὲ "Hofodoc ἀπὸ Βρότου τοῦ Ji9fooc χαὶ 'H,
δὲ ἀπὸ βρότου τοῦ αἵματος sell. τῶν Γιγάντων, quod addit
p. 1887. 86. Neuter, puto, ignoravit βροτός transpositis literis did
pro μορτός, ut ἐμβραμένη pto εἰμαρμένη, ,βοάπτειν pro μάρπτειν,
βούματα pro μυρήματα. βρύκος (βρόχος, βρύγκος) pro μύρχος mur-
cos, Moufeo pro Μορμώ, unde μόρμος (φόβος) μύρμος, οἱ | Bois
(ut Bote) pro Mvouo.
ORPHIC A. |. 569
quid extrinsecus admistum est.seu ex mythologia
pepuleri sive ex interpretatione:histoprica aut rhe-
torica: aut naturali. Primum Himerium induca-
mus qui Or. IX. 560. impreberum quorundam
atrox ét: violentum facimus per ambages enarra-
turüs sumilitudinem repetit a Titanum scelere, Za-
greo, ut muli, Dionysum substituens Thebanum.
Ἐϑέλω ὑμῖν, ita infit, διήγημά τι. πρὸς 10 συμβὰν
ὑπαινίδασϑοι. Ἦν νέος. ὅτι Διόνυσος xai χατὰ τοῦ
ϑεοῦ τὸ τῶν Τελχίνων γένος ἐφύετο. Ηὐϑά-
vevo Βάχχος xoi Τιτᾶνες πάντες διεῤῥήγνυντο φϑό-
ve. Téós δὲ μὴ στέγειν δυνάμονοι διασπάσαι
τοῦτον ἠθέλησαν » Ἰέχνας δὲ. ἐμελέτων καὶ φάρμα-
καὶ x«i χένερα διαβολῆς καὶ φύσεως μαγγαμεύμα-
e. Ἐμίσουν δὲ, ὧς οἶμαι, τὸν Σιληνὸν χαὶ τὸν
Σάτυρον καὶ γόητας τούτους ἐφϑέγξαντο, ὅτι τῷ
Βάχχῳ ἠρέσχοντο. Τί οὖν ἐπὶ τούτοις Διόνυσος;
"Exewo “μὲν, οἶμαι, πληγεὶς [}]. καὶ τὴν πληγὴν χαι-
οἰὰν. ἐστένωδεν. "ἄμπελος δ᾽ ἦν χκατηφὴς, καὶ σχυ-
ϑρωπὸς .Olvos χαὶ .Βότρυς ὥςπερ.. δακρύων καὶ
άχχος οὐχέτι σφυρὸν εἷς χίνησιν εἶχεν δὐάρμο-
στον. MAY. οὐ. διὰ τέλους τὸ δάκρυον οὔτε (sic)
πολεμέων τὸ τρόπαιον. Ὃ γὰρ Ζεὺς ἐποπτεύων
ἑώρα πάντα καὶ τὸν Διόνυσον ἐγείρας, ὡς λόγος,
“᾿ἢἸτᾶνας ἐποίει παρὰ τῶν μύϑων ἐλαύνεσθαι[",
: » Non 'Telchines significat, ut Wernsdorfio visum, sed Titanes
τελχιμώϑεις, eive illos invidos obtrectatores.
[1] Melior haec videtur distincto Τί ob» ἐπὶ τούτοις ; Διόνυσος
— εἰ oluo, pro οἶμαι. Niceph. Greg. Hist. X. 2. 293. D. ἀλλ', oi-
μοι , κεῖται và» ἐν κόνει, vbi altera lectio οἶμαε minime convenit.
(m] Id est, puto, tari rumoribus, ὑπὸ τῶν ποιητῶν «v-
»εσϑαι Philostrat. V. Ap. III. Π Q5. 116. ὑπὸ πάντων ἐλαύνεσϑαι καὶ
κολάζεσϑαι Plut. Philos. e. Princ. JIL 87. T. XII.
590 LIBER SECUNDUS.
qua narpatione figuratá res gestae cmm fictis, fa
bula vulgaris cim Orphioa oratorio artificio con-
texta est, Hinc δα Firmicum transgredier, qui
μος mythologema ad historicam interpretationem
revocans quasi cladem quendam familiae impera-
toriae in insmie Creta deminantis enaurrat. ,Li-
ber Jovis fwit filius regis Cretici; hic
quum fuisset adultera matre progenitus,
nutriebatur apud patrem studiosius,
quam decebat. Uxor Jovis, cui Junoni
fuit nomen, novercalis animi furere
commota ad necem infantis omnifariam
parabat insidias. Preficiscens peregre
pater, quia indignatienes tácitas sentie-
bat uxoris, idoneis custodibus tutelam
credidit filii. Tunc June epportunum
insidiarum tempus nacta et ex hoc for-
tius inflammata, quia proficiscens pater
et solium regni puero tradiderat et sce-
ptrum, custodes primum amuneribus «or-
rupit, deinde satellites suos, qui Tita-
ne8 vocabantur, in ínterioribus regiae
locat partibus et crepundiis ac specule
affabre facte animos ite pueriles alle-
xit, ut desertis regiis sedibus ad insi-
diarum locum duceretur. Hic interce-
ptus trucidatur — — membra conscissa
satellitum sibi dividit turba. Tunc —
decocta pueri membra consumunt; cor
visum (leg. divisum) sibi soror servat, cui
Minerva fuit nemen — Haec reverso Jo-
ORPHICA 571
vi ordinem facinoris exponit; tune pater
— "Titanes hecat; et quia dolor ex orbi-
tate veniens nullis solatiis smitigabatur,
imaginem ejus ex gypso plastico epere
perfecit et cor, ex quo facinus sorore
deferente detectum, in.ea parte plastae
collocant, qua peé«toris fuerant linea-
menta formata Cretehses, ut furentis
tyranni saevitiam mitigarent, festos fu-
nebres dies.statuunt et:.annuum sacrum
triéterica consecratione componunt, oam-
nia per ordinem facientes, quae puer
moriens aut fecit aut pàssus est, vivum
làniánt dentibus taurum et per secreta
silvarum dissoónis clamoribus ejulantes
fingunt animi furentis insaniam. Prhe-
fertar cista, im qua cor soror abscendi-
derat; tibiarum ecantu et cynibalerum
finnitu, crepundja quibus puer deceptus
fasrat, mentiuntur.
& 37.
Ac Firmicus quidem pleraque ab Orpheo tra-
díta eodem tenore replicat, .consessum pueri in
throno paterno, «custodiam appositam, fraudem
erepundiorum, auctorem facinoris. Junonem, mi- .
.nistros Titanes, ultorem Jovem. Nec Minervae
operam salutarem .obliviscitur; sed de imagine
quod dicit ad. consolandum patris dolorem a
gypsoplastis perfecta, , Pragmaticorum inventum
4
572 LIBER SECUNDUS.
est(*. Neque praeter hos alius quisquam haec ba-
silica facinora apud Cretenses edita esse refert;
qued si satis attendisset vir eximius, fabulae hujus
erigines a Creta repetere cavisset in Bassirel. T. Il.
p. 171. Etenim quum semelgnerebuisset, Jovem
eodem loco, quo natus esset, exspirasse, coorti
sunt homines, ut sibi videbantur, sagaces, qui
tota mythologia mihil atiíud quam regulóorum Cre-
teusium natales, amores, rixas et mortes cont
meri statuerent; quo faetum est ut ea quoque,
quae de Zagrei caede ttadita essent, in hanc
transferrentur insalam. JDiodorus L. V. 75. τοῦ-
vov τὸν ϑεὸν γεγονέναι qaciv. ἐκ Διὸς xol Περ-
σεφόνης χατὰ τὴν Κρήτην, ὃν ᾿ρφεὺς χατὰ τὰς
᾿ τελετὰς παρέδωκε διασπώμενον ὕπὸ τῶν Τιτάγων.
unde nemo argumentabitur, Orpheum humc rei
gestae locum tradidisse. Major autem Histerico-
ram pars id unum e vetere memoria retinuerunt,
Dionysum violenta morte eppressum esse; hunc
vero Semelae filium dicunt, diversa miscentes.
Narrat Joannes Malela Chron. L. II. p. 17. et iis
dem fere verbis Cedrenus Comp. T. I. p. 24. Li-
berum a Lyeurgo fugatum Boeotia finibus exces-
sisse, Delphisque diem supremum obiisse — xoi
ἐτέϑη τὸ λείψανον. αὐτοῦ ἐχοῖ ἐν σορῷ. Ὅπλα δὲ
αὐτοῦ αὐτὸς εἷς τὸ ἱερὸν ἐκρέμασε χαϑὼς Δήμαρ-
Xoc ὃ σοφώτατος συνεγράψατο περὶ αὐτοῦ. 'Ὡς-
αὐτως δὲ xoi ὃ σοφώτατος Φιλόχορος τὰ αὐτὰ
συνεγράψατο, ἐν ἧ ἐχϑέσει εἶπε περὶ τοῦ αὐταῦ
Διονύσου" ἔστιν ἰδεῖν τὴν ταφὴν αὐτοῦ παρὰ τὸν
[5] v. Epimetr. VIII. '
|
|
ORPHICA 573
᾿πόλλωνα τὸν χρυσοῦν. Βόϑρον δέ [5] τι εἶνραε
ὑπογνοεῖται 7j σορός, ἐν ᾧ γράφει ᾿Ενϑάδε κεῖ-
ται ϑανὼν Διόνυσος ὃ ἐκ Σεμέλης. 'ÜOuotog
δὲ καὶ ὃ σοφώτατος εφαλίων τὰ αὐτὰ ἐν τῷ
ἰδίῳ συγγράμματι. Syncellus p. 162. ἔνϑα καὶ τὸ
ὅπλον. ἀνακεῖται Αὐγούστου Καίσαρος καὶ Νέρω-
γος 7j χιϑάρα["]. Βάϑρον δέτε elvat νομίζεται τοῖς
ἀγνοοῦσιν ὃ Διονύσου τάφος, unde βάϑρον Male-
lae pro βύϑρον substituit Siebelis ad Philoch. p.
21. De postremis antiquiorem testem habemus
Tatianum c. Gr. VIII. 251. ἐν τῷ veuéve, τοῦ 71n-
volóov χαλεῖταί τις ὀμφαλὸς, ὃ δὲ ὀμφαλὸς τάφος
ἐστὲ Διονύσου. Priora cenfirmat Eusebius Chron.
L. pos. DCCXX. Quidam his temporibus
vindicant gesta Liberi Patris et ea quae
de Indis, Lycurgo et Actaeone memoran-
tur, quomodo adversus Persen consi-
stens occiditur ait Dinarchus poeta non
rhetor[?]. Qui autem voluerit, potest in-
[mn] v. Epimetr. IX., mE
[90] Hanc consecrasse videtur imperator musicus in illa peregri-
natione Achaica. v. Plutarch, de E? Delph. c. 1. 217. 'T. IX. Lucian.
Neron. X. 302. T. IX. de qua plura fabulose narrantur. Themistius
Or. XIX. 226. C, Apollinem Pythium sic loquentem inducit: Νέρωνα,
καίτοι ἀφίχετο κιϑάραν μετὰ χεῖρας ἔχων xoi ἐν στολῇ κιϑαρῳδικῇ
— οὐχ ἤσϑην εἰςιόντε, ἀλλ ἐμυσάχϑην καὶ ἀπεστεφάνωσα ἐξιόντα.
v. Epimetr. X.
- [P] Quis sit, nescire se fatetur Scaliger; Demetrius Magnes [de
quo vid. Crenli Animadv. Philol 4P. VI. 154.] ap. Dionys. de Di-
narch. p. 631. 'T. V. duos nominat Dinarchos, quorum unus τὰς
περὶ Κρήτην συναγήοχε μυϑολογίας, alter poeta (ut videtur) Delius
oratore antiquior; hunc ab Eusebio significari pro certo sumit Fabri-
cius T. II. 863. illum Vossius de Hist. III. 358. neque abhorret a
Creticorum scriptorum ingenio talis narratio. Vitiosa Malelae scriptura
Δήμαρχος (Syneell p. 162. Ζήχαρνος) Na&alem Comitem in eum er-
rorem induxit, ut versus, quos Ktym. 8. Διώνυσος affert ex ἐννάτῳ
Διονυσιακῶν : Τὸν μὲν ὑπερχύψαντα ϑεηγενέος τοχετοῖο --- λεχωίδες:
ι
574 LIBER SBCUNDUS.
spicere ipsius Liberi apud Delphos se-
pulcrum juxta Apollinem aureum, Et
Cyrilus c. Jul. L. X. 341. ὁ 4“είναρχος ποιητὴς
οὐχ ἄσημος Cx κὰς Διονύσου πράξεις ἀφηγούμε-
- veg, ὅσα τὸ αὐτῷ πεπόνηται περὶ τῶν Ἰνδῶν,
xai μὴν xai wixraiove xcb “υχαῦργαν ὅπως εἴη
πεφονευχὼς, εὖ μάλα. διειρηκὼς ἀνῃρῆσθαε xci av-
, τὰν ὑπὰ Περσέως διατεέμεκαι xai χοχηδεῦσϑει παρὰ
κὸν χρυσοῦν ᾿“διόλλωνα. "Tum Augustinus Cim
ΧΥΗ. «e. 12. Aliqui sane et victum scri-
bunt Liherum et vinctum, nonnulli et
occisum in pugna a Perseo, nec ubi se
pultus fuerit, tacemt. MNovissimus testis est
Enmstathius qui p. 989. 20. narrat Perseum Liberi
occisione deorum sibi edium oonflasse, eaque fa-
etum esse ut, quum omnibus rebus Hercule fuis
set superior, non selum non majerem sed ne pe
rem quidem assequesetur gleriam [P] Thebis eum
mortuum esse affreat Caesarius Dial IL Bes.
CXII. p. 66. Gall. et in Bibl. Bign. p. 617. T. ΧΙ.
P. IL iy τῇ Ἑρμοῦ πόλει τὸν “Ερμῆν, ἐν δὲ Kv-
^ neo τὴν Κύπριν χόπρῳ ἐν τάφρῳ κειμέψην, ἐν δὲ
ἔστεφον ὧραι, de Demarchi libro nono Dionyeincón sumtos diceret;
sunt vero Nonni L. IX. 11. Injuste ob hoc C. Barthius ad Stat. Theb.
IX. p. 1005. T. II. Natalem fraudis accusat, codice MS. Mialelse vel
Excerptis, ut videtur, usum.
[Ὁ] Schol. Vict. ad ἢ, π΄. 819. τινὲς d£ φασι πλείομα “ρασλέους
αὐτὸ» (Perseum) εἰργασμένον οὐ τυχεῖν δόξης, ὅει “εόνυσον ἀνεῖδεν
εἰς τὴν «ερναίαν λέμνην ἐμβαλών. quae ad mysteria Lemaea. spectare
videniur düs inferis Cereri, Corae et.Iacche ceneccraém. Bed simul
fum, quas Bacchus cum Perseo δὲ Aorisio exercuit (v. Paus. II. 22,
OQ vid. Me IV. 606.) fama antiquior videtur. iuphorionis verswm,
quem Schol. affert (Meinek. Fx. p. 186.) ὀθμεῶον Πέρσης λέων ji
piv HéouufGovsa, sio emendandum puto: ὀθνεῖον Héogo τελέων yé
μὸν Ebovu(éers, Acrisius seil Perseo peregrinus nuptiae (Amdreme-
dae) parans vel apperans, aut Cepheus aut Jupiter.
QRBPHICA. 575
Θράδῃ '"dou τὸν τῆς ἀρᾶς ἐπαύνγυμον πρὸς τοῖς
Καυσίοις [*] ὄρεσε Κρόνος, μᾶλλον dé ὄνος ὑπὸ
τῶν ὄὅνωμ προρεχυνγήθῃ, ἐκ Θήβαις Διόνυσος, ἐν
Τύρῳ Ἡρακλῆς μᾶλλον δὲ ἠραχλῆς D] ἐν "Em
δαύρῳ "AoxAnnióg ὃ ταῖς φρεσὶ νήπιος. Ἰλιεῖς τὸν
"Exvoge μᾶλλον δὲ οὐδ᾽ ἀλέκτορα χρηστόν, οἱ ἐν
“εύχῃ τὸν ἵχαχον ᾿Αἰχιλλέα, Πόντιοι (leg. ᾽Οπούν-
τοι) τὸν ποιτραλοίαν Πάτροκλον, Ῥάδιαι τὸν εἰκη-
μάχαν Mexsdóra —. Εἴ τὰς ἀκούειν βαύλεκαι vodg
ἐκδίνων λήρουφ, πυϑέσϑω 'Opqéíng xoi Ἡσιόδου
τῶν αυγχραφέων τῆς ἐχείνων μυϑοποας᾽ queso
locum adscripsi tum propter Orphei mentienem
quamlibet vanam, tum quia documento est illi
Ecclesiae dectores et quam periti fuerint Graeca-
rum fabularum et quam faceti. In eandem sen-
tentiam cengruit Clemens Recogn. X. 24. 594. Jo.
vis et filiorum ejus sepulcra manifestis-
sime demenstrantur, Mercurii apud Hez-
mopolin["] Cypriae Venmeris apud Cy-
prum, Martis in Thracia, Liberi apud
Thehas, ubi discerptus traditur etc. Idem
Hom. V. 23. 668. Κρόνου ἐκ τοῖς Kawxaoíotg
[1] ζαυκασίοις Clemens Homil VI 238. 676. et Hpiphan. Anco-
rat. c. XVIII. 108. Διὸς τάφος ἐν Κρήτῃ" ὃν ὄρει “ασίῳ (Κασίῳ for-
tasse homo imperitus scripsit) δαχτυλοδειχτεῖται " tum narrat plures
Jupiteres fuisse, quorum unus ὁ χαξαταρεφρώσας τὸν πατέρα Pv τῷ
Καυχασίῳ ὄρει, ὁ dà ἄλλος featuipiog, ἄλλος ὅς ὁ τραγῳδὸς ὁ καὶ
τὴν χεῖρᾳ καύσας. (χλύσας).
[17] Hic et in sequente ἔχαχομ nescio quid acuminis lateat, nisi
foe μιεραχκλῆς, ut passim ill momen ἑδρεύς irridendi causa in ,uc-
ρεύς detorquent ab adject. μεϑρός pro jeeooc. v. Ducang. Gloss. Ap-
pend. s. v.
[rr] dn monte Libyae sepultum dioit Apulejus Herm. p. 99, ed.
KElmenh. cf. Lutat. ad Theb. 1I. 63.
570 ' LIBER SECUNDUS.
ὄρεσι ' τάφος [*] δείχνυται, ἐν τῇ ᾿ΑἸχερουσίᾳ λίμνῃ
Πλούτωνος xai Ποσειδῶνος [], Ἡλίου δὲ ἐν" 4tQoic
καὶ Σελήνης ἐν. Καῤδαις, Διονύσου ἐν Θήβαις etc.
Sed revertor in viam. |
P4
8. 38.
Numerum deorum principalium persenset Pro-
culus in Tim. V. 303. ubi ex Platonis verbis za-
τήρ τε xai ποιητής hon minus quam quatuor ex-
sculpit deos: πατὴρ μὲν ὃ πρῶτος ἀπὸ τοῦ ἑνὸς
(Chrono) προελϑὼν 4199, πατὴρ δὲ καὶ ποιητὴς
ὃ xarà παράδειγμα ϑεός "Ov τε Φάνητα ngo-
τόγονον μάκαρες κάλεον᾽ ποιητὴς δὲ καὶ πα-
τὴρ ὃ Ζεὺς, ὃς xai νῦν λέγεται δημιουργὸς ὑφ᾽
ἑαυτοῦ, πατήρ τε ἔργων φαῖεν ἂν οἱ "Ορφικχοί'
ποιητὴς δὲ μόνος ὃ τῆς μεριστῆς ἐστι δημιουργίας
(Zagreus) Accuratius vero Syrianus, qui dii et
quo ordine sibi successerint, ostendit ad Met. p.
114. a. ubi Aristotelis verba XIV. 301. οἱ ποιηταὶ
οὗ. ἀρχαῖοι ταύτῃ ὁμοίως, ἧ βασιλεύειν καὶ ἄρχειν
φασὶν οὐ τοὺς πρώτους οἷον Νύκτα xai Οὐρανὸν
ἢ Χάος ἢ ἸΩχρανὸν ἀλλὰ τὸν Δία ἀλλὰ τούτοις
μὲν διὰ τὸ μεταβάλλειν τοὺς ἄρχοντας τῶν ὄντων
[6] Plutarch. de Flumin. XIX. 1089. Saturnum in Gigantoma-
chia victum ad Caucasum se recepisse tradit.
[1] Excidisse videtur ἐν Τήνῳ. Clemens Adm. p. 26. ᾿4σχληπιὸς
κεῖται χεραυνωθεὶς ἐν τοῖς Κυνοσουρίδος ὁρίοις" Φιλόχορος iv Tiro
Ποσειδῶνά φησι τιμᾶσϑαι ἰατρὸν (unde isti collisunt medicum Tenium
fuisse ) vov dà ἐπιχεῖσθαι (scr. ἀποχεῖσϑαι ἐν) Σικελέᾳ. 1n Pa
sione S. Philippi p. 446. Ruinart. Act. Sinc. Hcrcules in Ygiae
monte combustus, Aesculapius in monte Cynosuridos
fulminatus, ubi Phrygiae scribendum, nemen loci in Oeta, qui
Pyra vocatur. v. Muncker. ad Hygin. p. 88.
|o9RPHIGOA ὁ 575
συμβαίνει τὰ .τοιαδέα λέγειν; ἐπεὶ οἱ μεμιγμένοι
αὐτῶν καὶ τῷ μὴ μυϑιχῶς ἅπαντα λέγειν, οἷον
Φερενύδης. καὶ ὅϑτεροί τινες τὸ. γεννῆσαν πρῶτον
ἄριστον τιϑέασιν᾽" hac, ποία perstrinxit, quam ut
iisdem gtaecis verbis reddere possim, quibus ab
illa perscripta. est, effecit singularis Brandisii hu-
manitas, qui hunc locum: mea gratia excerpsit:
Οὐδὲ “ταῦτα. (κωτὰ) τὸ ἀληϑὲς ἱστόρηται περὲ τῶν
ϑεολόγων᾽ ἐχεῖνοι γὰρ Ἦύχτα μὸν χαὶ Οὐρανόν
φασι βασιλεύειν xei πρὸ τούτων τὸν μέγιστον αὖ-
τῶν πατέρα.
Τὸν τόϑ' ἑλὼν ϑιένειμε ϑεοῖς | Soyrotel τε χόσμον [5]
οὗ πρᾶτος βασίλευσε περικλυτὸς Ἤρικεπαῖος [^]
ue9" ὃν ἣ Νὺξ
σχῆπτρον ἔχουσ᾽ ἐν χερσὶν ἀριπρεπὲς Hesesas []
ue9* ἣν ὃ Οὐρανός,
ὃς πρῶτος βασίλευσε ϑεῶν μετὰ μητέρα Νύχτα.
τὸ δὲ Χάος ὑπὲρ τὴν τοῦ βασιλεύοντός ἔστι σχέσιν. ἡ
Τὸν δὲ Zik οὐ πρῶτον ἀλλὰ πέμπτον , βασιλέα
σαφῶς ὀνομάζουσιν οἱ πρὸς αὐτὸν παρὰ τῆς Nv-
χτὸς δοϑέντες χρησμοί ᾿
ϑάνατον βασιλῆα ϑεῶν πέμπτον τε γενέσϑαι [ἢ]
Ἡ πρωτίστη οὖν ἀρχὴ καὶ παρ αὐτοῖς ἕν xai và-
í
γαϑὸν, μεϑ' ἣν 5 δυὰς ἡ ? χρείττων τοῦ βασιλεύειν,
Toiov ὁλών rectius legitur in Galei libro, unde hos versus
eid. l'aylorus Classical Jon. T. XVII. p. 163. Vid. g. 7.
n) Ὃς πρῶτος pro οὗ Galei margo. Versio latina Eriseepael
Pseudo Alexahder ᾿Ηρικάπαιος."
ο ! “οιξεδδπές quod in Syríani' libro exeidit, e PseudoAlexandro
addi Brand 8.
[4] "dSavárer rectius Gale; 3 pro re, quod bic omittit, σέ acri-
UR. 3
ὶ I 37
Ἀ
$18 LIBER 8RCUNDPUS.
^ig)Qe μὲν καὶ Χάος κατὰ Πυϑαγόραν.". εἶτα τὰ
πρώτιστα xc κρύφια τῶν ϑεῶν γένη, kp ὀΐς ὁ
πρῶτος ἀναφαμεὶς τῶν ὅλων πατὴρ xci βασιλεῦ,
ὃν διὰ τοῦτο. Φέμυται -προρεῖπεν. Οὔτ᾽ οὖν, υὶ
ἄριστοι τρῶν ᾿φιλοσόφων' ἀφίστανεαι tuv θεολόγων,
αὔϑ᾽ οἱ ϑεολύγοι τὰ δεύτερα δυνακώτεφα oui: ἀμεῖ-
γω πῶν ἀρχηγικωτέφων. φασὶν ἀλλὰ. μία. 4) παρὰ
πᾶσιν αὐταῖς ἀλήϑεια. δός Simplicius, camae
vanissimaé patrenus.. De Saturno. Coeli suoce-
sore nullus relictus est versus, sed hoc detrimen-
tum quadammodo compensat Proculus. Tim. V.
291. Τίνες οὖν αἱ 'Ogquxal παραδόσεις ; ἐπειδήπερ
εἷς ταύτας ἀναφόρειν οἱόμεϑα χρῆναι τὴν τοῦ Τι-
μαίου περὶ ϑεῶν διδασχαλίαν. Θεῶμ (Socios πα-
ραδέδωχεν ᾿ρφεὺς χατὰ τὸν τέλειον ἀρεϑμὸν τῶν
ὅλων προεστηχότας, Φάνητα, Νύχτα, ΟΟὐραγὸν,
Κρόνον, dióvucov. Πρῶτος yàg ὃ Φάκης χατα-
σχευάσας τὸ σχῆπτρον Καὶ πρῶτος βασιλεὺς
(βασίλευσε) περίκλυτος Ἠριχεπαῖος. Δευτέρα
δὲ ἡ Νὺξ δεξαμένη παρὰ τρῦ πατρός. Τρίτος δὲ
€
Κρόκος βιασάμενος τὸν πατέρα , xai πέμπτος ὗ
Ζεὺς κρατήσας τοῦ. πατρὸς, xoi μετὰ τοῦτον ἕχτος
6 Διόνυσος. Idem vero in L. IL. 93. ad illustra
dam Platonis sententiam tantummodo tres numerat
6 Οὐρανὸς παρὰ τῆς Νυχχός, xoi τέταρτος δ
reges: τοὺς παρὰ Πλάτωγι. τρεῖς (βασιλέας καὶ τοὺς
παρ᾽ Ὀρφεῖ τρεῖς, Φάγητα xai Οὐρανὸν καὶ Κρόνον.
Hermias quatuor P. 143. «à τέσσαρα ταῦτα τὸ
ἕν, τὸν Φάνητα, ὅπερ. ἐστὲ πέρας. τῶν νοητῶν
ϑεῶν ἀρχὴ δὲ τῶν νοερῶν ἐξῃρημένη, τὸν Δία,
ὅς ἐστι τῶν ὑπερχοσμίων ϑεῶν βασιλεύς, -τὸν
ὸ
|OAPHIGAS | 579
"Ev , 8p ᾿'βασιλεύς. ἔσαν πῶ». clpodiw, Totideni
seil...alios induci; Olyempiodomus! δή! ιδοά,. ap:
(3daner. Fragm..p. 508). οὐ Mustoxid..: Aneci.- p.
4, nina τῷ ᾿Θρφεῖ» τέσσαρεσ᾽ βαυεϊῶαι: ἱπαραδλέϑονι
-Stewmyg L5 ἧ «τοῦ... Οὐραναῦ" ἣνδ ) 'Κράγοσ
διοδέξαευ ἐκτεμὼν" τὰ niéoic: τυοὖ “πατρόρ᾽ ueri: δὰ
τὸν: ἀφόνον “ὃ usp: ἐβὰαίλευσο'. κατάταρστάρώσαρ
«ὸν “πατέρα " εἶτα τὸν fo, διοδάξατο- δ. Ν᾽ ιόρυσος!
Hanc. imjuria repreheudit Webferua- p; ^ 131.: ac. Ηἰ
. nuniezum ab Orpheo. traditum imninuerit;.;. hie
. wero. alio looo: alids:deos mwegali arnavit tí«blo,
ebnque;Blafonicis - anbifrium: fecit. mutaeri:ad áuam
cansam. aócofomódandi. ,Neque. solum 'in hoc:dis-
srepant. sed etiàm nemina. deorum .alia Proculus
tradit, alia. Hermias; neque eadem Michael Ephei.
$íus :in..Comm. ad : Aristot. Met. 1. «6. αἰνίττεται
τὸν Ὀρφέα". καὶ ἀὗτὰας. γώρ quow ὅτι có. ἀγαθὸν
δαὶ .ἄριστον ὥσεερόν ἐστὺ τῶν ἄλλων ---- — xoi
iwi: πρῶτον μὲν xav Ὀρφέα «à. Χάος, 9
Vxsenrbc ,: τρίτον" Νύξν πέταρτον.οΟὐρανὰς, di
dOendumy ^ Jacisóg:9 Ζεύᾳ' ete. [*], Proculus ipse.
in 'Grat.- p.-59, /Sefurmnuem quartum repos, appel-
lans et Dibnysum..witimute, satis. ogtendit .sex
ab Qrpheo regneruin . divinorum vicissitudines tra-
ditas esse. P . 03v
. n n TE
n
1 D , "s.
8; 30».
De ἀνθϑρωπογονίᾳ quid statuerit Orpheus, sciri
non potest. Veteres quidem poetae et philosophi
El νος. lecum: Brandisio V. Cl. acceptum. tefero,. uoa
37 *
580 — LIBER 58CUNDUS.
hane quaesüoném .sejunxerünt ab origuie et.fa-
bríca.:deorurh, hemines wut' ceteros. terrae maris.
que. fetus. naturae.datu editos putantes[]. Orphei
quaedam .singélaris refertur .sen$enfia, humanà
corpora de Titánum cineribus conflata esse, sed
utrum..hoc ex animo erediderit. an. tantummodo
ad. declarandam. deorum hominumque coguationem
poetice finxerit, minus clare liquet. Nec satis ex-
plorata Chrenographotum' Byzantierum $des. Me-
saicam':doctrinam «cam Orphee ,.communéeantium.
Malla IV. 31. [p..94. Oxon]. et Cedrenus. p. 98.
A. ilis quae supr» trauscripsimus 5$. 1. haec ad
dunt: τὸν δὲ ἄνϑρωπκον εἶπεν ὕσχ' “αὐτοῦ τοῦ S20
πλασϑέντα. ἐκ γῆς καὶ -φυχὴν ὅπ αὐτοῦ λαβόγτα —
χθγικὴν, χαϑὼς Μωυσῆς ἐξέϑενο." Quibus quid
pretii statuendum eit apparet ὁ sequentibus: Ὁ
᾿δὲ αὐτὸς Ὀρφεὸς dv τῇ; αὐτοῦ βίβλῳ ᾿ συνόταξεν
ὅτι διὰ τῶν τριῶν ὀνομάτων μεᾷς δὲ ϑεότητος τὰ
πάντα ἐγένετο se αὐτός. ἐστε τὰ ἱπώντα. “Παθο. ex
diversis Cosmogoniae locis collecta swnt; trinitas
exiis, quae: de Chrono, Aetheré et Chao dicta
sunt, pantheismus. (mt «quam. brevissime dicam).e
loco de Cataposi. His αὐδαπέι. Περὶ δὲ τοῦ τα-
λαιπώρου.. γένους τῶν ἀνϑρώπων ἐβέϑετο: sion
τιχοὺς στίχους πολλοὺς, dq? ὧν εἶσιν οὗτοι" coc
Θῆρές τ᾽ oluvol τε βροτῶν τ᾽ ἄλιτήρια φῦλα [£]
ἄχϑεα γῆς, εἴδωλα τεθυμένα , μηδαμὰ μηδὲν [££]
νι φέσι " v. Uckert Geograph. der Griechea und Rómer Vol. II. P. I
[ε Vulgo βροτῶν jJ ἀλιτώσια j quod , correxit Bentlej. Opus. 2
457. Malel. ταλεῖέε οἷα φῦλα
[t£] Sic Bentl. pro vulg. μὴ διὰ μηϑέν, "ie Cedrenus omittit.
Scaliger in Eveeb. n 5. μῆτε τι ἐσϑλόν. In Notis vero ad Manil, p.
^ HDEPEIGA. xem
ii ῥλῤότερ ; οὔτε δίωμοῖρ πῤορερχομέχοιυ, ἀοῆβ,
x φράδμονες; οὔτ΄ ἅποϑεν μάλ ἀποστρέψαι χακότητος, .
M οὔτ᾽ ἀγαθοῦ παρεόντος ἐπιφτρέψαι. τε καὶ ἔρξαι
᾿ ἔδριες, ἀλλὰ μάτην ἀδαήμονες, ἀπρονόητοι. “᾿
Καὶ ἄλλους δὲ πολλοὺς στίχους ἐξέϑετο ὃ αὐτὸς
σοφώτατος Ὀρφεύς. Ταῦτα δὲ πάντα ἐξέϑετο ὃ
»"Y gi: 2 GL ME ZFEERP E 4*0
σοφώτατος Τιμόϑεος ὃ χροκογράφος 1] λέγων τὸν
αὐτὸν Ὀρφέα πρὸ τοσαύτων χρόγων εἱπόντα τριάδα
εἴ δ" pH .9 .À un Ut "" top... ^- e .
ὁμηηύσιο ιουργῆσ α. quod unde ἤυχο-
μραύσιον δημιουργῆσαι ndvra. juod unde ἥυχο
rt, modo dictum est. .
URXRAGEH Οὐ, e) acorde
* a"
" ,ἐι"' ,
"Rm ἽΝ
* os bi 5 M
ha it κυ εἶ v] n δ
LI
* 5
03 2 (ut LÀ ct n DO : "P
- . * "» A x - - * -
A" ):ae M: 4 L] [8 o... 1 pro. et1 ^k " ι:
E 2128 9 0? 44 , »s'alg ἢν *t. 4 . }.} 1 [
. De Heroogonia, de cataclysmis: et ceteris an-
tiqui Cycli fabulis. quid Orpheus trádiderit, nemo
nobis nunciat, praeter paura illa quae ad Diony-
sum pertinent. Thebanum. :De hoc Proculus in
Tim. II. 124. ἡ Ἵππα τοῦ παντὸς οὖσα ψυχὴ- παρὰ
τῷ! Θεομόγιρ' λίχνον ᾿ἐπὶ “τῆς χεφαλῆς ϑεμένη καὶ
Φράκονεν &Ótib- (sect? αὐνὸ) τερισερέψασα (στέψασα)
τὸ ἀραδιάξον: (ἰράδιόν), ὑποδέχεταν' Φίόνυσόν: Ὃ
δὲ ἀπὸ τοῦ μηροῦ τοῦ Διὸς πρόεισιν. εἷς. αὐτὴν
0o. ^7 EMEND V S OUILLMLIMM
$65. ϑῆρες ἄναυδοι supplet, totum loeum a.Manilio L. IV. 896. pro-
jecta jacent aniihalià iuta in terras vel mersa vadis
vel in aére pendent, expressum putans, quae parum certa est
conjectatio. Similior videtur sententia in Aur. Carm. v. 55.
Τλήμονες, ofr ἀγαθῶν πέλας Ὀντὼν οὐχ ἐςορῶσιν
οὔτε χλύουσι" λύσιν δὲ καχῶν παῦροι συνίσασι. ^ o. ;
nec multum distat Mimnermi.IL 4. εἰδότες ρὔτε χαχὸν ovr ἀγαϑύν.
IA. vereà' quafte Scdliget" emendat. od reir vel' οὔτε. πιὸ» με
ἀπραειφέψαι. — Postremum Cedrenus, sic, variat: ἀλλὰ μάτην οὕτως
ἀδαήμονες, omisso Ideiec. Ut. ᾿
ABI De: δος "Timotheo; Labbeum , fCaveum Diés.:.de Script. Eccl.
Il. p. 17. Dupinum aliosque frustra consului, qui partim nihil partim.
" mon plus respondent quam ex ipso Malela et Fragmento Hesychii,
quod Hodius edidit in Prolegg. eognosci potest, chronographm chri-
582 J LIBER SEGOUNDUS.
xai “προελϑὼκ υἐπδυεδὶ νοητὸν ἀδεὴν ἀνάγεν καὶ τὴν
ἑαυτοῦ πηγὴν" ἐπεέϑεται 736 πρὸ or τὴν Ἴδην. Διὸ
xai συλλαμβάνεσθαι 1 Ἵππα λέγεται τίχτοντι τῷ dh.
— "τοῦτο͵ δὲ ὃ ὅμοιον τῷ παρ' Ὀρφεῖ ,
— — γλυκερὸν δὲ τέκος" "hog Biol το.
"sj CMS
In m Joco Schneiderus Verissinie emendavit
"S pro λίχιον y. 1 hec iriuà certa ratione me
: m
στέψασᾳ͵ corgeximus "et χράδιον ἢ i ὁ. raticulà ἐὲν
vahnus, qua recens nati extipi esr, Haie
Hippa circumplicat 'serpente, Sonst unm
ornamento, :ut docet Euripidis narratio lo. 20 20.
moris hujus originem ab. Ezichthonio derivantis:
— — Auro yàp ἡ Διὸς xó
iar : *, P
. φρουρὰ παραζεύξασα φύλακε, σώματος ἡ bid
"Uo $:00 δράκο παρϑένοις' "Hygin nay 0r?
"5o 950 0607 o A kt UD: We ἴδ᾽ Blei. Mare cafes
e duoc τίς Peau Mi n amie c: ΠΣ
τρέφειν τέκνα.---ὶ Vc 074 34 S AV .a ITAL
qnae. teta moris. antiqui interpretatie ad -exemplgm
Hierologiarum ' directa. est... Die. Hippa i ipsa ibi]
afferre possum, praeter , quoc vrphat, Hymns
XLIX. suppeditat ὁ. τ. τς τς, 04
᾿ς Ἵππαν κικλήσκω Báxyov τροφὸν, εὐάδα κούρην
' μυστιπήλον celeri ἀγαλλομένην “Ξάβου Vel
— M e, Rm mie
εἴτε σύ ἐν Devil; κατέχεις. δῆς d Spon lU
ἢ Ἰμῶλος τέρπει σε — ΝΣ .
unde patet.eam Bacchi niuticóni. füisse Jdaeis. re-
ligionibus corisecratam e tiuméro nymphbarum Phry-
θΐατυπι; qualis Ma foie] et Misa. De' eádem
- [m] Stephanus: Mésicbgo. qiue νένδιας, m τῆς Mà. Mà ἀὲ
τῇ ἹΡές εἵπετο, ἢ παρέδωκε Ζεὺς Διόνυσον τρέφειν — iózadalse: θὲ
2.0&RPHICA.- 588
Hippa aceipieuda sunt. Proculi verba im Tim. Hi:
240... iden ay) ψυχὴν νοῦ μετέχουσαν:: “μονυσιαχοῦ.
xn, ὡς ᾿Οῥερεύς φησιν; ini τῆς κεφαλῆς. ψέρουσαν
dsl: διῃρῆσθαι. xoa? Exsivoy [!). et. p. 172... ἡ
ποῖ! πακτὸς ψυχή —— συνῆσιται πρὸς κὸν voüv, ὃ
δὴ egoiae αὐτῆς ὁ: Πλάτων ἐν τῷ Φαίδρῳ χαὶ
᾿Ωρφοὺου ἐν! vülig περὺ τῆς "roto (sic) λόγοις προφω-
χόμασε, 1 Subtilis. Preeuli :interpretatio ab. Orphei
Imepte.. uliena. est,. qui quui illa scriberet, nihil
᾿ aliud ; quám: Lácnophoriae . causain : redderp. voluit
ex .histeríé :dbi . ápsius . repetitàm, qui: preprium
nomen; baheti 7fovácnc. e£. Millie. Monum. Ined.
T: 11. 168... et. Licnopherarum: ministerio colitur,
quo defunsta ::Euanthe: Bacrha in Phalaeci Epigr.
Hl. :. praeter: alia pompae bacchicae ' instrumenta
5 καὶ ποδφοια βαρὸν τυπάνου βρόμον, ἠδὲ φορηϑὲν
c ᾿πολλάκε μετροδέτφυ λίκνον ὕπερϑε κάμης
Anall. 7,,L. 422. quibus aptissime explicantur
, "ER
xe) ἡ Ῥέα ᾿ΒἈ]ᾶ, quéd est fortasse graecum uà i.e. μήτηρ. Eadem du-
bltatin de Mise, Witrum Cybele. fuent an Cybelae ministra. Orpheus H.
XLIL. ἄῤῥηπον. ἄγαάσαν vocat; perquam: umbigue, Hosychius ab Schnei-
dero allegatus: Míce τῶν περὶ τὴν Μητέρα τις, ἣν xol ὀμνύουσι"
unde dadem 'edse videtur Midae mater: ) eo ᾿ξ ὑπὸ Μίδα βασι-
λεμϑόιοες iaéBorro xoà ὥμνυαν τὴν δα θεὸν, ἣν τινες αὐτοῦ
ἐχεετιμῆσϑαι λέγουσι. Quibus congrdüit quod Plutarchus τ Ges IX.
368..Bonam deam. dicit à Phrygihua Midae matrem perhiberi Grae-.
cos autem τῶν Zhiovvcov μητέρων τὴν ἄῤῥητον, quare etiam sacris
ejus.viros arceri, sespentes adhiberi sultaque fieri περὶ τὴν ἑερουργίαν
ὁμολογοῦντα τοῖς Ὀρφιποῖς. Haec sane obscuro quidem vincule inter
se contineri videntur. Midcam. mulierem Phrygiam commemorat Apol-
lodorus. : 00
[i] Haec parum expedio. Proculus aperte loquitur de Hippa, hoc
est, ut ipse interpretatur, anima ment sdbjecta, cujus septem partes
(v. Plutarch. de Procr. An. c. XXXII. 824) significari Dionysiaci
corporis distractione. Ea vero Proserpinae filius periit, non is, quem
Japiter e femore edidit, Hippaque vanno excepit.
$84 | LIBER $8ECUNDUS..-
Préculi: verba ἡ "fria Alxyor: ἐπὶ . τῆς "κεφαλῆς 94:
μένη, et quae. deinceps de capite animae munda.
nae argutatur. Quoniam vere hoc nomihe etvan- Ὁ
nus et cunae significantur, hinc .dgplex nata sadi |
moris interpretatio. Hesychius: “ικνέτης ἐπέϑενον
Zioyógóv ἀπὸ τῶν λέκνων, ἐν ol; và πριδέα xoi-
μῶνται. idque. recepit Orpheus, Alii.vero vent
labrum lioc animi quasi vamnandi et « palearum
adhaesu liberandi. simmlaorum 'esse: voluefuat,
Varro: apud. Servium :ad Georg. I. 166. Myystica
vannus lacchi ideo ait, quod Libori. Pa-
tris sacra ad .purgationem ànimaee perti
nebant.et δὶς hemines :ejus mystetiii
purgabantur, sicut vannis frumenta pur.
gantur. Hinc est quod dicitur :Osiridis
membra a Typhone dilaniata Isis'cribro
superposuisse Nam idem est Liber Pa-
. ter, in cujus mysteriis vanmus est, ab eo
quod liberet dictus, quem Orpheus a Gt
.gantibus dicit esse discerptum. Orpheus
vero neque Gigantes hoc fecisse dicit[*] neque -
animae purgandae Zagreum praeficit sed Semelae
filium, cui hunc honorem atque provinciam Jupiter
demandare videtur in versibus istis, quos Olym-
piodorus ad Plat. Phaedr. c. XXXII. Fisch. pre
ducit: ὃ Διόνυσος λύσεώς ἔστιν αἴτιος, διὸ χαὶ
λυσεὺς ὃ ϑεὸς xai Ὄρφεύς qgow — ^. ——
4dr9punoi δὲ τεληέσσας ἑκατόμβας
πέμψουσιν πάσῃσιν ἐν ὥραις ἀμφιέτεσσι» B
(k] Recentiores m thogra, hi : non raro Gigantes et Titanes tenes ῥα
mutant, ut hoc loco rins Sed idem fecisse Pausaniam VIII. 3. .
9'RIPMSXQASU!: 566
δ pyra (al) ἐκεελέσνοσι λόαιν πφεγένων ιἀδεμίσεων.
i n μρμβμεγρᾳ ) σὺ δὲ εοῖσιν wt πράξφᾳη οὕς, κ' ἐϑέλῃαϑᾳ
"T Aegug. ἔκ. τε πόνῳωγ χαλεπῶν καὶ ἀκείροηγρς͵͵ οἴστῃαυ.
quihus, simillima 9t Jovis, nt videtur, pratio in
[ fo. hymni .homerici,in Bacchum, quod e
ἴω ἴοβᾳ edidit, Rubpkenius N. XXVII. 8. XXXI,
iK. φῳοῤνρσεάσουραν áriluesg. πόλχ᾽ ἐνὶ ᾿γηφῖς,
ει δὲ τὰ μὲν τρία σοι. πάγτως τ hi i αἰεὶ
MO ῥέξουσι τεληΐσσας asia.
De. animarum |. autem ventilatione aliquid dixisse
Orpheum . ex. hac quoque Servii adnotatione ad
Georg. IL 889, colligi. potest: Quum Erigone
laqueo 89 jinterfecisset - -- Atheniensibus
morbus immissus est talis, ut eorum vir-
gines. furore quodam compellerentur ad
laqueum [. Responditque | oraculum se-
dari pestilentiam, si Erigones et Icari
cadavera requirerentur, quae quum nus- -
quam invenirentur, Athenienses — sus-
penderunt de arboribus funem, ad quem
$e tenentes homines liuc'atque illuc agi-
tábdntür [*: Sed ' quum inde plerique
cádérént, inventum est, ut formas vel
ilesque Onemacriti 'Titsnes potius Gigantes dicendos fuisse, Votsio
Ep. Myth. LXX. 303. non coboesserim,
eee Polyeenus VIIL 63. et Gellius N A. xv. .10. furore cor-
refert.
Nu ] Similis lusus in sacris Liberalibus Σκαπέρδα dictus ἃ Polluce
describitur, suspendiosis parentari oscillis. Varro tradit Fr.'p. 847.
Κύριόν ἔστιν 6 ὄνομα ἡ αἰώρα γυναιπὸς ἄπα Yi ένης (imo nomen, cati-
tlenae ἐπὶ τιμῇ γυναικός) Eustath. $89. 4 Hesychius: "floon £o
᾿ϑήνῃσιν ἣν of μὲν ἐπὶ Τημαλέου τυράννου ϑύειν φασίν. ot δὲ
Κλυταιμνήστρας καὶ Aly(a9ov, οἱ δὲ ἐπὶ ᾿Ἤριγόνῃ ᾿Αλήτιδι τῇ Ἰκάρου.
scribendum videtur ἐπὶ τιμῇ Μαλέου Τυῤῥηνοῦ. Lutatius ad 'Theb.
IV. 224. Maleus Tusculorum rex, qui primus tibiam in-
venit — Apollinem Maleoticum de suo vocabulo et mon-
886 LIBER ΒΒ ούνϑυβ.
personas faeereat δὲ pre se moverent
unde et oscilla dictasunt Alii-dicunt
oscilla membra esse virilia de floribus
faeta, quae suspendebantur per interée
lumnia, ità ut in ea lomines acceptis
clausis personis imbpftigerémt et ea oté
cillerent, ad risum' populo: movendum.
Et hoc in Orplieo léctüm est. Prudeitio-
ribus tamen illud plàcet, sacra Liberi
Patris ad purgátionem ange pertinere;
omnis enim purgatio áüt pér.aérem fit
aut pér igner) aut pér aquam. "Et 'ad Adi,
VL' 741. IW sacris Liberi omhibus tres
sunt istae purgatiónes, ἀπε taeda et sut
phure purgantur aut aqua-abluuntur att
aére velitilantur, quod erat. in sacris
Liberi , ' ΝΞ Κ.ᾳ.Ε.:
LI a" * '
“»ν d
MEM
ΕΣ B*agl.te. "" . tL . ΝΞ
. ,Fabulas illas; turpiculas:de Rheae vel Cereris
et. Proserpinae -cum, Iove cnnanbitu e: sacri Phry-
giis derivatas esse ostendit, Clementis eriminatio,
tem ipsum. Maleam nóminavit. A 'Tlyrrhenis autem tibia i-
venta, 'Tusculum conditum dicitur. Apellimie Maleatae meminit Par
sanias ll. 26. conditoris: Stephanus s, “ϑήαιος, ὁ ᾿Απόλλων, "ἐν τῷ
Μαλέᾳ λέϑῳ προςιδρυμένος ixti. ubi genitivus ἸΜ͵]αλέα resituendu*
Schol Ambr. ad Od. III. 296, γφάφεται xoà JMoifov (Eustath. p.
1469. 12. Μαλείου) i(9pc. Hunc, igitur Maleum sive eam vd
coDgenerem ejus a rerum Atticarum scriptoribus, quos Hesychiw
compilavit, significatum esse suspicor. Strabo V. 226. memora γειὰ
Mahonov. Πελασγοῦ, ὅν φααι, δμναστεύσαντα B» τοῖς τόποις ut
τῶν συνοίχων Πελασγῶν ἀπελϑεῖν εἰς ᾿Αϑήνας. Quod Erigone Átg
sthi et Clytaemnestrae filia sub Demophonte Athenas venisse dicitur 1»
Chron. Par, Ep. 26. congruit cum iis quae de Choorum instituüowe
alibi retulimus. '
H . . tonne
H 1 i . ME tob
LEE d " τς εα 4}
li
C0AIBHBd QA. 4861
haec..flagida summatim: perstrisgentis Cohort. I.
$12: Behuddlbo, inquit, foeditatem orgie-
num.-et;mysteriorum, quorüts: illa. ἃ. Ce-
rgris im Jovem ira, haec. ἃ 8celerp. in Li-
boxxh .q9 mani sso .(étà. va: -αὐμβεβηκόφρᾳ πιρρὶ
1ày. ΧΙ όνυσονι usiaque) denominata. sunt: 4ió-
9ugov, vMquiéAny ᾿ ὀργιάζουσ, Basjor,!. ἀμφφαγίᾳ
αὐ οἱδρομρνιίαγ' Oy beige. Wok «ελίσχουφι. τὰς -xpsu-
vopés c eai Φόκωκιδάτεμβμένοι κοῖς UdabiS ὁλαλώς
iuitec Ko) dq δὰ xoi Kégn δρᾶμα ἤδη, ἐγᾶτ |
río plhiosaqo,. καὶ τῆνν. δλαψην, ικαὶ. v3 deaa-
jux Laredo ὑπλευσὶς. ἄφϑουχεῖ. τοὶ ᾿Ολρίτα. οὖν. ὃ
the)w ἄφξᾳα. τῆς. didi, etre βρδανορ δ Mg:
Βρδέϊ θεῶν! καταδείξας τὰ μυστήρια, εἴτε. Hevioy
ὃ τὸ “Σαμοϑράκια ὄργια καὶ τελετὰς ὑποστησάμενος,
Kis; ὃ ρὺξ ἐκεῖνος, ὃ Midas, δ᾽. παρὰ ἰοῦ "OdgU:
σου μαϑών. Quo loco Melampi quidem oblivisci-
τι &. Ceretis, solennia ἐχ Aegypto advexisse 'cre-
diti; . deinde" plura éujasque generis specimina pro-
pénit, quorum - d tantummedo summas excer-
pam; «“ηοῦς. μυστήριᾳ καὶ (leg. αἷ Διὸς πρὸς ug-
τέρᾳι “Δήμητῤα: ἀφροδίσιοι συμπλοχαὺ zai μῆνις
τῆς “Ν΄ηοῦς. ἧς ϑὴ λάριν Βριμὼ προφαγορευϑῆναι
λέγοται --- [*] ἱκετηρίαι Διὰς καὶ πόμα χολῆς χαὶ
sedi quiis xoi ἀξῥητουργίαι ["]. ταῦτα οἱ Φρύγες
β Ἢ BA ἘΠΕ dietage? egg d es eto
[5] Haec .perobaeura sunt; . συλκέα interpretantur co rdis
exemtio, qued aptum esset, si Zagrei nex marraretur; huic loco
"y video qui conveniat.. Καρδιουλκεῖν, καρδιουργεῖν, χαρδιοῦσϑει
e£ ὁσιουργεαῖν, Suidas, Hesychius, Etym. M. et Anecd. Bekk. p. 275.
eodem fere medo explicant de extorum prosectu, fere ut latinum fis- .
siculare dicitur ad Martian. Cap. L. I. p. 5. 'T'aubmánn. ad Pisnt.
4
506 | LIBER BECUNDUS-
deMaxovoty Attila al: Κυβόλῃ xod. Kepóffuorsd
ψεθρυλλήξασι" 00, ὡς dia Anoondoag/$» Eos ve |
χριοῦ τοὺς διδύμους ἐν. ριόσουύς : Kiwe. oid xólthun
τῆξ υἱηοῦς, τιμωρίαν. ψευδῆ vid βιαίας Φυμπλοχτῆς
ἐχειννύων, Oc ἑαυτὸν δῆϑον "ἀκεερύμ (p. WO)
— Κύει μὲν ἣ, Βημήτηρ',, ἀγατρόφοται di “ἡλικΚύρη,
μίψκυταὶ δ᾽ αὖϑις ὃ γεννήσας τῇ «Φεῤῥοφίόττῃ δρά-
xum γενόμενοι, " Σαβαξίων γοῦν μυστηρίαγισόμ-
βόλον δι διὰ xóhnev: Dade: dodxwy δ᾽ ἐσεὺν- ϑὗνος
διελχόμενος τοῦ χόλσιου τῶν' τελουμένων. Ke
axis) «Φεῤῥέφαττα πιαῦδα ταυρόμοφφον: "ἀχιέλες qna
vig ποιητὴς εἰδωλιχκός δ αῦρος 39d xoreoc χαὶ
δράκων véógov πατήρ) ἐν. ὄρει $0 xof-
q voy βουχόνος. τὸ κέντρον [. : His: dnfült
coro
λὼ COF
^ . . QU t / & 04
p. 218. Vossius Áristarch. V. c. 46. sed hoc ad
tinet, quos Plinius XI. 71. sero demum post Ol.
epepisse tradit. .. ZENONE
,.. [e] Pro. à» ὄρεε τό nescio quid preponi, possit praeter εἐνερείδει
néc ἔρμει addita a' Clemente interpretatio? Aovkoluxo ófucà oie '
τὸν νάρϑγκει ἑπικαλῶν, ὃν δὴ xytioy (sio), à vro eugsy af, Bog
ubi plura excidisse videntur v. c. pb KA τὸν B nit xkbripor
τὸν νάρϑηχα. ἐπικαλῶν δῆτα, ὃν --. etr. (Hnnc quimelverit, ,
se acciogat ad alterum poetae sacri nodum in Firmici de Krr. Prof. y.
$13. ubi de Mithriacis disserit Virum ebactorei boum colet
tes, sacra ejus ad ignis transferunt potestatem, sicut
propheta ejus nobis tradidit dicens Mixra foouvure xv....
Ov... XÀOZzU)... δέτε πατρὸς ἀγαυοῦ. de qun loce apis a δεῖ:
liger, ut saltem aliquid responderet, γοϑρομάϊς sic co pose:
Μυχήταο (μυκητᾶο ille, ni fallor, scvigsit) Heóc μύσται — Wioxis
βοοκλοπέης συνακείδετε (non συναείδϑατε) πατρὸς ἀγαυοῦ, ubi xvxis
βοοχλοπίης significare festum in orbem rediens, quod nemo cre
det. Ex hac ludicra, et araneosa conjectura, quam dudum rejeat
Gronovius, Grotefendius in Amalthea Boettigerana II. 106. longum
contexuit de cyclis et orbibus sermonem, in quo ne mica quidem ver!
inest, et porro Osanno persuasit ut nomen flooxlozíg, tanquam ΕἾ
mici auctoritate mwnitum, Lexicographis offerret Auetar. p. 42. quar
quam fatetur, hunc versum, quem Grotefendius ex Jal
Firmici Astronomicon libris repetit, frustra se quac
silsse in Aldina. Nimirum quae Christianus. ille soripsit E
rore profanarum religionum, non leguntur in libris Astrenomicorum
hemine gentili edita | | .
*
ORPHICA.' 589
Proserpinae raptum: ef.sues. Eubulei terrae yore-
gime haustas, querum emnium -imaginem: mulieres
repraesentare in: solemnibus. oppidatim institutis,
Thesmophoriis, Seiréphosiis. Postremo- Orphei ver-
sus: de: Bacchi crepundiis ;et violenta.amorte pro-
fert οἱ "somrrilem . Baubus jecrum ab. eodem poeta
meineviae proditum; quo-probabilior existit eon-
jetéatio .in' prioribus..quequwe. exemplis .pliirá esse
ex Orphese repetita, Neque obscmrum est in. Ár-
gonautioorum prooemio, uhi ille carmánum suo-
run argumenéa .perdenset, Theegoniae Orphicae
quasi formam delineari. tum in: priere parté, quam
supra. ὃ, 5. exhibuimus,. tum in sequentibus:
Βριμοῦς εὐδυνάτοιο γονὰς ἠδ᾽ ἔργ᾽ domin
Γηγενέων, οὗ λυγρὸν dz? Οὐρανοῦ ἐστάξαντο ᾿
σπέφμα γονῆς, τό ve πρόσϑεν ὅϑεν. γένας. ἐξεγένοντο
ϑνητῶν, o! xarà γαῖαν ἀπείριτον αἰὲν ἔασι..
,ϑητεέαν τε Ζηνὸς ὀρεσσιδρόμου τε λατρείαν
μητρός, ἅ v' ἐν Κυβέλοις. ὄρεσιν μητίσατο κούρην
᾿Φερσεφόνην περὶ πατρὸς ἀμαιμακέτου Κρονίωνος.
Mov τε καὶ “Ἡρακλέους περίφημον ἄμυξιν,
. δὄογιά τ᾽ Ἰδαίων, Κορυβάντων τ᾽ ἄπλετον ἰσχύν
Δήμητρός τε πλάνην καὶ Φερσεφόνης μέγχιι πένϑος,
ϑεαμοφόρος 9' ὥς ἦν, ἠδ᾽ ἀγλαὰ δῶρα Καβείρων
χρησμούς τ᾽ ἀῤῥήτους Νυκτὸς περὶ Βάκχου ἄγακτος
““Ἰῆμνόν τε ζαϑέην ἠδ᾽ εἰναλίην Σαμοθϑρῴκην
αἰπεινήν τε Κύπρον καὶ ᾿Αδωναίην «φροδίτην,
ὄργια Πραξιδίκης καὶ ἀρείνης μητρὸς “41ϑήνης ᾿ |
'Sofvovc τ᾽ αΑϊγυπτίων xai Ὀσίριδος ἱερὰ χύτνα [1].
Hoc loco manifestum quidem est poetam carmi-
[ἃ] In. v..10.. φριχώδεα κῆλα πέάρανσχον ϑνητοῖς ἀνθρώποισι ἄχη
μετὰ δ᾽ ὅρκια μύσταις. tentabundus conjectabam ἄγη μεγάλ᾽ ὀργιομύ-
σταις. Buldae: ἅγος τὸ ἄξεον σαβάσματος xe) ἄγη τὰ μυστήρια.
590 LIBER SECUNDUS.
nem, quae. tuni maxime Orphei: nomine. clareeent,
arguinenta :capitwlatim: describese voluisse, sel
uurtmn plura divergi: generis.:poemata an'ülud ps
marium opus.de.rerum ortu ,inseriptum.6b.aocnlet
habuerit,.dijudiéari vix poterit Q«omiam. ven
quae; amtecedunt maximam :babent cum Theope-
náee argumento similitudinem, ..estera queque. huc
referri .lioebit, sin nmemws.ommid, certe pleraque
et maxime .illes γρησμοὺο. I Voxtüg: περὸ: Βάχχου
ἄνακχτου. hoc est de aexto.zepe Jovem subsequu-
turo .(v. ὃ: 38.) set. quae. de heminum ortu dieun-
tur (v. ὃ. 35.) Brimo quidem Rhea esse videtur["].
Terrigenàe Gigentes, qui ex Urani exhecti san-
guine procreaG sunt, ἀπ Οὐρανοῦ ἐστάξαντο i- —
yoóv σπέρμα γονῆς i. e. destillarunt a Coelo, te
trum ab inguine virus.. De sequenü versu
et servitute Jovis consilium non suppetit; Jovis
quoddam supplicium indicari videtur incestum
matris voluntario servitio expiantis, quo sumto
λατρεία Μητρός (nimi forte ἀλετρεία ' violatio
scribendum). erit servitus apud Matrem; si ille
μγνηστείαν τε Ζηνὸς δρεσσιδρόμοιό v^ ἀλητύν Scrip- —
sisset, nemo haereret. Natam ex incestu Proser
pinam Rhea, quae eadem est Ceres, adversus
patris libidinosi insidias vindicatura abscondidit
multisque. praesidiis, quae Nonnus enarrat circum
'sepsit; quo pertinere arbitror quae proximo versu
dicuntur. ἅ τ᾽ ἐν Κυβέλοις ὄρεσιν μητίσατο. χούρην.
Hoc vero loco nullam fieri de Zagreo Proserpinae
filio mentionem jam dudum miratus nomen 'Zig«-
['] "Terram significari putat Sellius Observ. c. 18. p. 181.
|OK)ERPHIOA $01
κλῆος, quod de inportune. intérmiscetur, in su-
spicionem. vocare coepi, nec jami dubito quim ve-
rum tetigerim, sive poeta ;ita: scripserit:
Mhigetgóvge: wéQe* Πατρὸς dpoaquenérov Κρονίωνος
. μερλήχέη, xpi. roges περέφημον huuc .
siye.suaili quodam modo. Nomine: μωϑεχίη; quod
a tralaticia scüptura Δήλου :se ἤδήχου non ;pi-
mis distat, significari petest, placatio, depre-
catio, qua. stuprator: ixem atris lenire studuit,
quod eum violata Rhea fecisse testatur Clemens.
' Hermannus ExXP9oülov vs καὶ Ἡρακλόους eorrigens
peetam de Herculis. et Platenis pugna loqui cen-
set, cui. lioc ebstáre.videtur,..quod in illo proee-
müi loce. carmimum. Orphiéorum, quae tuno tem-
poris noscebantur, :argumenta. exponi apparet,
Herculis autein res gestas. ab. Orpheo perscriptas
esse now. constat, neque omnino veri simile est,
Argonamticesum szotipterem, si carmen ejusmodi
heroicwm cognitem habuisset,.id hoo loco, quo -
de Cerere et Proserpina loqui instituit, interrupta
temporum serie comanenworaturum fuisse. Quem-
admedum .autem in Theogonia..Orphica. com-
pressionem Proserpinae et Zagrei partum ejusdem
deae raptus subsequitur, ita prooemii aucter. uno
interjeeto verm, . quo Corybantum et Idaeorum
Dactylorum mentio continetur illi narrationi coh-
janctimima,, continuo addit ο ᾿
"Δήμητρός τε πλάνην καὶ Φερσεφόνης μέγα πέρϑος:
Quünqaam banc fabulam. singulari Orphei carmine
expositam fuisse Justinus nos docet Cohort. XVI.
. 81]. (17) τοῦ 9 "᾿Ορφέως |
509 LIBER SECUNDUS.
- Μῆνιν. lach Qu υδημήτερορ. ἀγλιδοκιίφίεον ᾿
ἐν’ ἀρχῇ; τῆς πυιήσειος εἰρηπκάνορ, "Ὅμηρος"
Μῆνιν ἄειδε’ Qéio ΤηΝηϊάϑεὼ ἐβχιλῆος .᾿
γέγραφε, quod: Homeri: fartum Tuetzes quoq&e in
Exeg. p. 20. exagitat, pluribusque exemplis coar-
guit['. Hoecine carmen an $e Theogoniae lo-
cus significetmr i Argonaut.- v. 1106.
' ὧν πέρι μὔϑον᾽ ἅπαν ἔκλυες, Movouit δαΐφρον, |
ὥς nore Qt ρσεφόνην sépey- ἄνϑεα χερὶ δρέτουσαν
ἐξάπαφον Mur -— -
injudicatum relinquo; sed .de insula Jernide quae
dicuntur manifestum est, Theogoniae 'auctori ignota
fuisse. Ceterum, licet Ceres plures habuerit ir-.
scendi causas tamen hanc ejus sejw:»;, quam t
pheus cantu celebravit, non Jovis iterato flagitie
sed Orci rapima excitatam esse colligimus ex epi-
theto ἀγλαόχαφπος et quia: Proserpinae: luctus Ce.
rerisque errores et: Thesmephorierum —imatitutie
aptiorem praebebant carmini pangendo paateriam
quam: prior controversia. -Ὁ
Haec fere aunt Theegoniae: Orphicae residue;
im quibus ordinandis et.interpretendis fateor.e —
saepius numero conjécturam. sequutum -esse, Be
recuso quin alii a me dissentiant; quin. adeo gra-
twlabor mihi, si quis non solum hoc dixerit, quod
dictu facillimum est, aliud sibi. aliud meihi prebs-
bilius videri, sed etiam idoneis argumentis suem
confirmaverit sententiam, Nunc vero ad ea pre
grediar Orphei dicta, quae quum nul certo loc
[e] Hinc supplent lacunam Chron. Par. L. 26, [Ὀρφεὺς sy] ai-
τοῦ ποίησιν ἐξέϑηχε Κόρης τε ἁρπαγὴν καὶ “ήμητρος ζήτησιν.
ORPHIOA. 5903 ^
assignata sint, cum Theogoniae argumento plus
minusve similitudinis habent, nec quidquam cau-
sae est, eur ad aliud carminum genus adscri-
bantur. τς IE
CAP. VI.
Fragmenta mythica sncerta.
L Martyrium Theodoti Ancyrani et Sept.
Virg. c. XXIV... 124. T. IV. Gall. Ὀρφεὺς λέγει
ὅτι Ζεὺς τὸν iQuov πατέρα ἐφόνευσε χκαὺ ἔσχε τὴν
ἐδίαν μητέρα Ῥέαν, καὶ γεννᾶται ἐξ αὐτῶν ἡ Περ-
σεφόγη, ἣν καὶ αὐτὸς ἐμίανε, καὶ τὴν ἰδίαν ἀδελ-
qr». ἔσχεν “Ἄρτεμιν; ἣν. καὶ ἐμέαγεν àv Δήλῳ παρὰ
τῷ βωμῷ, καὶ 0 donc τὴν, “Τφροδίτην χαὶ ἃ
"Hgeiozoc. τὴν 49màv .quorum pars exigua legi-
tur in Ruinarti Act. Sinc.. p. 357. De Jovis par-
ricidio quod dícitur merum somnium est; Dianam
a germano fratre loco.samctissimo vitiatam esse si
rescivissent Apologetae, .non tacuisgent, opinor;
fahulam. ipsam .volutabro Orphico nen indignam
esse mox patebit.
IL Schol. Apoll. HI. 1. Ὅτι ϑαλιῶν εἶσι
προστάτιδες αἱ Μοῦσαι ἐν τοῖς ᾿Ορφικοῖς δεδήλωται
Οὐδέ τι λήϑονται ἸΠουσέων βροτοί" αὖ γὰρ ἔασι
κοέρανοι; οἶσε μέμηλε χορὸς ϑαλίαε τ᾽ ἐρατεικαί.
et ibidem: ἐν τοῖς - Ὀρφιλδοῖς. εὑρέτις ὀρχήσεως. ἥ
Ἔραϊτὼ. παραδίδοται. |. . “" 05
i Proculus ἐπ Tim. III. 158. oi. deo
τὴν μὲν cle ᾿Ασκληπιὸν deügéígouae. ὑγείαν» ds
38
5804. —— LIBER $ECUNDUS.
lor(ix)v: πᾶσαν τῶν igi φύσιν — τὴν δὲ nj
“4σχληρειοῦ γένγῶσι τῇ; ϑημιουργίᾳ ἐφεστῶσαν τῶν
πραγμάτων, ἣν παράγουσιν ἀπὸ ειϑοῦς χαὶ
Ἔρωτος. Hanc Amoris filiam ignoro.
.. IV. Syrianus in Met. p. 33. tempus Or-
pheus ipsum primum .vocabat, orcum
vero id est juramentum ipsum primum
ut septum est custodia aliorum, proce
dentem vero ab eo in haec duo universo-
rum principia perfectionem nominavit :
tempus etc. Haec queque non dubito quin in
Theogonia explicata sint, sed quid significent, e eo
graeco exemplari intelligi poterit.
V. Sehol Pind. Pyth. ΠῚ. 96. λέγεται 9
᾿“σχληπιὸς ἀναστῆσαι Ἱππόλυτον" οἱ δὲ Τυνδάρεῶν,
ἕτεροι Καπανέα, οἱ δὲ Γλαῦχον, oí δὲ Ὀρφωοὶ
Ὑμέναιον. Idern Scholiastes Eur. Alc. v. 2. tradit
Apollodoro auctore IIT. 10. 12. qui Hymenaeum
ab Aesculapio in vitam revocatum dicit ὡς o
Ὀρφικοὶ λέγουσι. Sextus vero c. Gramm. I. V4
272. qui hanc fabulam accuráte exsequitur et cU-
jusque settentiae auctores nomitiíat, Orphicos
praetermittit.
VL. Schel. Apoll. Π. 953. Σινώπη Loon
ϑυγάτηρ κατὰ Ἐὔμηλον καὶ ᾿ἀριστοτέλη, χατὰ δὲ
τινας Ἄρεως xai ᾿'Παρνάσσης, ἐν δὲ τοῖς 'Opguxos
"Mose καὶ “Πγίνης, quae transscripsit Eudocia p.
375. Sinopen Asopi filiam tradunt Plutarch. Lt
cull. XXIII. 312. T. III. Diod. IV. 72, Martis εἰ
Parnàssae :mnerfro praetér Orpheüm. Sed Theogo
niae haec adseribi nolim.
. CO0RPHICA : 505
VII. Simplicius. in Ausc. L. H. 74. b. £Zouxey
ἡ ὡς περὶ 'Selov τινὸς τῆς τύχης οὖσα δόξα καὶ
πρὸ ᾿Αριστοτέλους παρὰ τοῖς Ἕλλησι. χαὶ οὐχ ὑπὸ
πρώτων γὸμισϑῆναι τῶν Στῳιχῶν; dig τινες οἵον-
ται. Καὶ γὰρ Πλάτων iv Νόμοις ὡς ᾿ϑεὸς μὲν
πάντα καὶ μετὰ ϑεοῦ, φησὶ, τύχη xai καιρὸς τὰ
ἀνθρώπινα κυβερνῶσι ξύμπαντα. Τὸ δὲ χαί τινας
τῶν πόλεων Τύχας τιμᾷν χαὶ ναοὺς οἰχοδομεῖν,
ὕστερον “ἔοικε. νομιφϑῆγαι. - Οὐ γὰρ ἔχομεν παρὰ
τοῖς παλαιοῖς Τυχῶν πόλεων᾽ ἱερὰ ἱστορούμενα ἢ
ἑορτὰς ἀναγεγραμμένας, καίτοι τὸ. τῆς τύχης ὄνομα
καὶ παρὰ τοῖς παλαιοῖς τιμώμενον ἴσμεν" ἐν Δελ-
φοῖς dé xoi προκατῆρχεν ἐν͵ ταῖς ἐρωτήσεσιν 2
τύχη χαὶ “οξίᾳ τῷ δὲ (sic) riv, ϑεμιστεύεις; Kai.
παρ Ὀρφεῖ δὲ μνήμης τετύχηκε. Fortunam jam
Alcmanis temporibus divinos honores consequu-
tam esse legimus Plut. Fórt. Rom. p. 261. T.
VII. cf. Zoega Antiq. Abhandl. p. 32. sq. Sed Tv-
χεῖα urbium sive Geniorum publicorum templa,
quae Valesius ad Socr. .H. Eccl. III 11. 187. ad
Eus. "Vini. 11. 433. et viri docti δὰ Bronzi di
Ercol. T. II. p. 107. post imperii Romani propa-
gationem .condita sunt, unde Graeci , exemplum
sumsisse videntur. Románi autem non homines
solum sed etiam oppida, colonia et. singula ae-
dificia hominum ritu nasci et genios suos ha-
bere pütabaht. nascentibus adgenitos. Symmachus
L. X. Ep. LXI. 442. ut animaé, nascuntur
ita populis. natales. Genii dividuntur,
quae- Prudentius bs II. án Symm. 71. paribus
edisserit:. ^.
596 —— LIBER .SECUNDUS. .
Sicut variae nascentiyus, inquit; ^ iv .
contingunt pueris animae, sic urbibus adfert
hora diesque suum, quum primum moenia surgunt, .
aut fatum gut genium, cujus. moderamine regnent
et Quintus Parall. XI. 275.
, Οὐ γάρ τι μετατρέπεται γόρς alvóg
αἴσης, ὅντινα πρῶτον im ;àvógáoi γεινομένοισιν, ,.
᾿ ἀνδράσιν ἢ 'πολέεσσιν ἐπικλώσηται -- "t
italicam superstitionem sequutüs, cujus nulla apud
veteres, Graecos westigia reperiuntur cf. Burmann.
ad Rutil. p. 233: "T. IL. Hi enim neque publice
.urbis vel imperii, nec privatim muneris, reditus,
adoptionis natalem, ut Romani[*] celebrabant, ne-
que etiam, ut Italiae civitates [^], annos ab urbe
condita numerabant, Geniorum autem religionis,
cujus' causa illa solemnia urbium natalicia insti-
tuta sünt, prorsus expertes erant, antequam cum
Ronianis cemmercia pacis bellique iniverunt. Exin
vero novimus diem urbis Constantini natalem: (τὰ
γενέϑλια τῆς πόλεως Zonar. L. ΧΊΠ. 6} item An-
tiochiae, Coloniae Brundisinae atque ipsius Ro-
maé, sed nullius urbis. a Graecis conditae. Ne-
que enini temporis notam affert Suidas, eujus hoc
testimonium est: Morvdgbjuo. ; παῤὰ ᾿ἀἰβυσιν, oLoy-
e τῆς πόλεως γενέϑλια ᾿ χαὶ Θεοδαίσια᾽ ἑορτή , ἐν
ἧ ἐτίμων Διόνυσον καὶ δ᾽ Νύμφας [Ἴ; quod nomen
i
᾿ [9] v: .Lindenbrog. . ad Censor; c.: ἢ: Yiben; iad Zosim; IV. 2.. P.
Fabri Semestr. L.L p.4
' [b] v. Noris. de δον Syromaced. p | 559.
Ie] De hóc nihil nós docent Thrigii i rial 'Aéiyenti glossas :
Ἡρόχια τὰ, Gcádélowe- et Gsodatetoc 6. S Διῤξυσος , Larckerus Sur,lea
fétes I. p. 275. 'T. 48. cüm inscriptione Hierapytnensi, in que Hero-
chia memorantur, "pe componit.
1
A:
' . - 205R PHHEI €i: 507
ab. Ampbhidróiniis -traduttum unde -«otperit gno-
ratur.. Romam, quum in jugo. essdt Inna... natam
affürmàvit L.. Tarutius, neo ejus fata-caneze duhj-
vit, .sed :quod :Banthelermeius ..statnit.. in- Mem.
Acad. Paris. T. XLL Hesperum Locrorum Qzola-
rum immis insignitum -thema.. urbis, genetbliacum
signifioare,: vereor. he à: Graecorum, opinionibus
alienum si. «-.. .. s o1 0, 155
— VIII.'E mythico carmine petiti videntur duo
Orphei Versus, quos' "Pzétzes ' 'Exeg.- p. 26: apponit
"Exry ἐν ἠριγενεῖ ῥοδοδακτύλῳ ἀργυφοπίξῃ DU
e i
i
Zee Κρονίδης βασιλεὺς ϑιξυγος "^ γαίων.
quibus. p. ,127. tertium. adjungit, ombiguae corr.
ctioni obnoxium. ...., ZEN
Ὕπνον, dt; οὐχ, ἐῶ ut; May. ἐπὶ βληράφοισιν ἰαύειν
.ἱστάμενρς ἁπαλοῖς, ὀγείρᾳαρι € ἂν πᾶραν ὄρφνην
sive potius. ^ ^ ,τεντ τς n
: Οὐδὲ μ ἐᾷ yov oor ἐπ). βλεφάροισιν. lode p
. ἱστάμεκος ἁπαλοῖς. ἐν ὀνείρασι. πᾶσα» ày 0üggvmv. |
IX. : Lutatius ad Theb. IV. 516. ,,Juxta pictu-
,raàm veterem, in qua liaec tormenta descripta
Sunt et ascensio. ad, deuin, dieit deum Demoger- .
»gona summum, «eujus nomen: scire non licet. . In-
»finiti autem philosophorum, Magorum Persae
»(sic) etiam confirmant praeter hos: deos cognitos,
»qui coluntur in templis, àlium. principem et ma-
,ximum deorum ceterorum ordinatorem — de cu-
jus genere sunt soli sol et luna; cetera vero
astra nominantur, quae ejus clarescunt spiritu,
898 LIBER.SECUNDUS.
,4,90etore Pythagora et:Piabene et '(Tageote «-—. Hu-
fus nenteri iei sciri pom potegt. Bed:q&um Magi
,,&dMent .irtutis ejus oomprobendere.. singalas ap-
Aypellationés, has «per! Watureium.: potestetes :abu-
,59ee umodo-designargnt,. et quasi qluiin»rum
jfiumimai nebilitate:deum:appellase conati sunt,
quati ul» affuctu ductis rei cajusque xecabulis
Sicut Orpheus fecit et Moyses et Esaias:.et his
5miles*. Vesba pnsamia, proxime - peendose
scripta nge ab Heynia in. Q pur. IJ, 303. in que
drum redacta sunt, sed sententia claret, unius
dei effectus varios pro variis censeri nu-
minibus [*] illaque nominum divinorum multi
tudine tum ab aliis tum etiam ab Orpheo multi-
plices. summi /numinis: Υἱέ εν declareas. este.
Hymnos Orphicos, ex quibus deorum 'mulitado
potius quam unitas cognoscitur, ab illo. Statii in-
terprete denotari verisimie non est; sed sacros
sermones, quibus Christiani ipsi ad c&usae suae
confirmationem uti solent, ei'cognjtos fuisse si
quis statuat, libenter àccedam. Quoniam vero de
Demogorgone, deo: magico, sermo incidit; matu-
rum videtur, de allis €UGEX. :vel. GGCLXV. diis,
quos Justinus, Theophilus. et Lactantis: Orpheo
exprobrant[*] nostram: qualimcunque: (expromere
[50] Macrobii verba sunt Sat. 1717. cf. Serv. ad Georg. [ 5.
grammatiqus pagana; dn Ephes: Ad Awgestin.; YE. p. 15. T.
II. unum esse deum summui sine initio, sine prole nz
turae quis neget esáe ce Ptisalirom? H.ujtüe Aes vrirtutes
per mundanum opus diffusas multis vocabulis invoct-
mus, quoniam nomen'ejus cuncti propriüm ignoPamus.
[d] v. C. VL $. 2. N. VI. Julianus amans ter, centum
millia divum Prudent. Apoth. V. 520. exaggeratio est, poetica, for-
tasse ex Hesiodio τρὶς μύριοε ἀϑάνατος.
O,R;jP. Hd ας τ: 589
conjeetuneg. ...-E&cnim: - rebordlanti: anibà: secrobum
magicotum Vig. Aen. JV. 510. gbi-Dido: ;. .
Tewesntum tepat dre deos, Deben quei£bssgis UP.
tergemingmque Hecatey — —— 4.7.
injecta es£; cogitakia,. hune pumerum (pre. ille Or.
phico,. quem , vexgus. respuit , .substiatum,. eumque
propiiwm .fuisse "coraonigrem Acheronticarum,
quibus. Orpheus praefecit s9cletüs impio-
rum. v, P^L C. iL. $360 Apud. Qyi& Met. XIV,
360. Circe verba venefica dicit igRotogque
deos ignoto. carmine adorat; qui. sine, dubio
ad illam nmumerosam deorum .magicorum fami-
liam pertinent. Jgmeti autem dii dicuntur partim
quorum nomen genusque aut nunquám memoriae
proditum aut temporis . diuturnitàte obliteratum
est, ut multis . in. lecis $50! ἀγνῶτες. give ἄγνω-.
cro, cul sunt, v..Siehelis ad. Pans. 1. 1. 4. qui-
que in commune Lares viales, compitales et ho-
stilii .(id,.est, ni fallor, peregrini) vecantur[^], par-
tim "vpro efiam ii, quorum nomen. horrendum et
imeffabile solisque rituum arcanorum.: cultoribus
£narum habetur, sicut Tiresias apud Statium 1. c.
compellat triplicis mundi summum, . quem scire
nefastum, et Osidii Medea v. 334. vote vocans
Hecaten et non memorabile numen. Cujus ge-
neris ignorabilium deorum multitudinem in infi-
nitum auxit Magorum vanitas nomina barbara et
inaudita ad credulorum stuporem coacervantium,
[9] δὶς Mopsus ap. Valer. Flacc. III. 426. caesorum manes pla-
caturüs Circum humiles aras, ignoteque nomina divum
instituit.
000 LIBER SECUNDUS.
quo "Virgilius et Orphéus usi sunt — Basilidae
. CCCLXV. coelos et angelos, aliasque Orientalium
superstitiones, quibus Heynius deorum ignotorum
et inenuntigbilium ortum illustrare studuit [*], huic
dispatationi: $pniseeri liaud tempestivam "videtur.
0 7X. UVersus. ποῦ wuwetoris, ^ quos "Stobaeus
servavit Ecl: 1. €: ΕΖ}. 80. p, 68. multisque locis
eniendávit Herimahnus. Opus. T. XL. 248.
*HoaxMoc χρατεροῦ,; , ὃς γᾶν ἐκάϑαρεν ἅπασαν,
πετροβάτυυ. τὸ ϑεοῦ, Πανὸδὰ νὸμίοίο 'βρυᾶκτα,
ϑνατῶν τ᾽ ἰατῆρος ᾿Ασκληκιοῦ ὀλβιοϑώτα,
πρεσβίστᾳς. τε ϑεοῖς “Ὑγιείας: μρρελιχοδώρου,
" ψαυσί z' iv ὠκυπόροισι 4:οςχούρων ἐπιφάντων,
Κουρήτων ϑ᾽, ot ματρὶ Μιὰς “Ῥέᾳ ἔντι πάρεδροε,
καὶ Χαρίτων μεμνᾶσϑαι ἐν ἔ ἔργῳ ᾿ παντὶ μέγιστον,
ἠδὲ “Χρόνου παίδων ol» , αἵ πάντα φύοντί, ᾿
Νυμφᾶν. v" ὠρειᾶν, αἱ νάματα x&X ἐφορῶντι,
ὕμμεών. τ᾽, ὦ Μιοῖσαε;. vfi ἔαγανοι, ἄφϑιτοι δαῖς."
Heerenius sine : ulla. idonéa' ratione Orphicis tri-
buit; nam genus hóc dicendi et' epitheta
deorum im multis veterum carminibus inveniun-
tur, neque illa Herculis et Dioscurorum veneratio
Orpheo convenit, utrorumque aequali; quanquam
idem in: Hymnis non solum. hos sed etiam Aescu-
[f] De dei nomine inenuntiabil etsi quis enuridet, valentissime,
Ktruscam fabulam refert Lutatius similem iis quae de nomine dei te-
tragrammato dicuntur. Neque persüadet ταδὶ Heynius nemen Demo-
ὅς on e Demivrgus corruptum esse, quod jam prius Galeo ad Jambl
st. 67. aliisque mentem venit cf. Van Dal. de Idol. vi
rona odes: uem Bocatius et Natalis narrant in Protocosmo de
Ei A tradidisse , fabulosus auctor videtur tum aliis Byzantiorum
deus tum etiam J. Diacono in Alleg. Hes. v. 979. πολλὰς ἂν εὕρης
ρήσεες (nominis ϑεύς) οὐ παρ᾽ Ὁμήρῳ μόνον ἀλλὰ xeà nep
Ἧς w xol Ὀρφεῖ χαὶ Πιροναπίδῃ ; tQ Ὁμήρου καϑηγητῆ,
-.
/
- -
ORPHIC A. 001
lapium multo. pest ipsum inter. deos velatum : ve-
neratur[$]. Num aliqua Orphicerum: earminum doe-
rice scripta fuerint, quod negat Hermannus, alie
loco disceptavimus. IE
ΧΙ. De Dionysi. itineribus Orpheum: vel in
Theegonia vel in alio carmine exposuisse intelli-
gitur ex Argon. v. 735. [*] |
ΧΗ. Zarottus ad lbin v. 472. Atrax:.quuam
Jupiter filiam ejus compressisset, quae
etiam Thyion est. appellata, unde Ari-
starchus Thyiades sacrificantes Baccho
dictas ait, et ab Orpheo Myse nuncu-
pata etc. Vellem sponsorem secum: adduxisset.
Sed hic intersistimus. ! |
CAP. VII.
De Theogonsae Orphicae antiqustate.
ὃ. 1
Omnium, quae hactenus tractata sunt, difli-
cillima est quaestio de carminum horum auctore
et auctoris aetate; ad quam solvendam neque tam
ΤῈ] Theodoretus Serm.: de -Mart. VIIT. 596. T. IV. Aesculapium
temporibus Trojanis nondum ad. hunc honorem evectum esse demon-
strat veterem sine dubio auctorem sequutüs, cui Hymnos Orphicos
aut ignotos aut contemtu praeteritos fuisse necesse est. Noc aliter
statuendum de Chronographis, qui Dioscuros quinquagesimo et tertio
ἡ Herculem anao consecratos esse censuerunt. v. Ápollod.
p. 410. S
[h] Quae Apollonius Arg. I. 497. Orpheum de ortu rerum canen-
lem inducit, hic referre supervacaneum duxi, quoniem Chironi quoque
Sil. Ital. ΧΙ. 453, Sileno aliisque poetae carmina cosmogonica suo ar-
bitratu affngere solent.
602 LIBER SECUNDUS.
inopes ammus argumentorum, Ww ne conjenturam
quidem afferre. possimus, neque tam instructi a
subsidiis, ut ulterius provebi ligeat. Etenim ver
suum Orphicorum, quos Proculus caeterique ae-
quálium.bene multes afferubt, apud veteres scri-
ptores nullus legitur; meque àb hac quidem parte
quidquam obstat, quominus totam illam Theego-
niam vel a Platobicis ipsis vel paulo ante eos
compositam pusemus — Aftameg apnd Platonem
duo leguntur Grphei versus de Oceani et Tetbyo
muptiis v. ὃ. 12. quos nemo Theogoniae adscribere
cunctabitur. Neque hoc uuicum est carmjnis 3
Platone lécti indicium. — Nam. praeter alia Lyco
phro augur, quem idem in Eufhbyphrone ogm Se
crate disserentem inducit, impio patris accusan
consilio deorum auctoritatem, Jovis imprimis et.—
Saturni, praetendit, quorum alter patrem) exsecu-
erit, alter in. Tartarum abjecerit, Socratique quae-
renti numquid eorum, quae de deorum discordiis
et certaminibus a poetis dici et in sacris ipsis
effingi soleant, tide dignum ducat, ille non solum
baec sibi verissima videri profitetur, sed etiam -
alia atrociora, quae ignota plerisque. Socrates ipse,
si audiverit, vehementer sit admiraturus p. 6. B.
c VL Quod nescio quid esse pessit nisi Safurni
exsectio, Zagrei interfectio aliorumque deorum fa-
cinora in carminibus Orphicis nec usquam alibi
tradita. Et hanc quasi officinam fuisse fabularum
abnormium et monstruosarum, clarius indicat
Isocrates Paneg. c. XVI. 379. Poetae quidem,
inquit, qui servitia, furta et adulteria
(O'EUP H1 C A 003
diís.immortalil uus affingere.non seformi-
darunmt, etsi: digna 'pinculo :poena: non
suHt affecti, tamen vitam vagam et ino-
pem tolerando,.pars etiam Iuminis coe-
citatem perpessi, suppliciorum dederunt
satis --- Ὀρφεὺς δὲ μάμστὰ τοιούτωκ ' λόγῳν
ἁψάμενος διασπασθεὶς τὰν βίαν ἐτελεύτησε. Eadem
indigwatur Origenes c. Cels.. VII. 54. p. 773. Βυδθ.
p. 388. Spene. KfAooc Ὀρφέα. φησὶν δαίῳ xogad-
&svay. προύματε: calc βεβιωκέναι" Savudiku δὸ οἱ
μὴ xcv Κέλσος -δεὰ τὴν σιρὸς ἡμᾶς φιλονεεκίαν νῦν
μὸν ὑμνεῖ Ὀρφέα, ὅτε δὲ ἐνετύγχανεν αὐτοῦ τοῖς
ὧς “περὶ ϑεῶμ ἀσεβέσε μύϑοις; oUx ἀπεστράψματο
τὰ. ποιήματα, Oc μᾶλλον τῶμ Ὁμήρου ὄϑια ἐκχ-
βάλλεσθαι τῆς χαλῆς πολιφείας. . Καὶ ydp πολλῷ
χείρονα περὶ τῶν γομιζομέκνων sims ϑεῶν ᾿Ορφεὺς
ἢ “Ὅμηρος. Et paziter slio loco L. 1. 335. (p.
M6.) 4ivov xci Μουσαῖον xoi «Ῥερεχύδην xoci Ζω-
ροφστρην. quot πδρὶ τῶνδε διειληφρέναι καὶ ἐς βέ-
βλους χκατατεϑεῖσϑαι τὰ ἑαυτῶν δόγματα καὶ πε-
φυλάχϑαι αὐτὰ μέχρι ' δεῦρο --- xoi ἑχὼν μὲν
ἐπελάϑετο τοῦ περὸ τῶν νομιζομένων ϑεῶν μύϑου,
ὡς ἀνθρωποπαϑαᾶϊς ἀναγεγραμμένου μάλιστα nO
᾿Ορφέως ["]. Ἰδαύθ non mirandum est, quod Dio-
[8] Nescio an huo spectent Damascii verba ἃ Galeo ad Phurn.
XVII. 178. evolgata, Orpheum παραχαράττειν τῆς παλαιῶς ϑεολογίας
τὴν ὑπόϑεσιν. quae in Editt; frustra requiro. ΠΙαραχαράττειν τὴν πί-
σειν Soernt. Hist. Eccl. 1. 23. p. 58. τὴν. ἀλήϑειαν Didymus de Tri-
nit. IT. 11. 248, τὴν ἀπὸ τῶν 4nmooróÀow εἰςέτε νῦν φυλαττομένην
παράϑοσιν Sozom. Ἦ. Eccl. VI. 26. τοὺς ϑεσμούς Cyrill. Hieros. Ca-
tech. IV. 22. p.' 66. παραχαράχται τῆς εἰρήνης Theophylact. Exc. Legg.
p. 180. τῆς qvotoc Suid. s. Σπαδῶν. “ημνίαν ἀπαραχάρακτον Galen.
de Antid. L. IL 5. 905. D. 'T. XIII. quanquam proprie in numis dici-
tur παραχαράτεειν, quod in sigillis παράποιεῖν. Suidas: Ὑπόχαλχον
χρυσίον τὸ παραχάράξιμον, quod Lexicis deest.
004 LIBER 8ECUNDUS.
genes Laert. in Prooemio Owpheum ἃ quibusdam
sapientum nmmero adscriptum hoc honore imdignis-
simum judicat: Ἐγὼ δὲ; sl “μαὶ τὸν περὶ 'ϑεῶν
ἐξαγορεύσαντα. τοιαῦτα χρὴ φιλόσοφον χαλεῖν,, ox
οὗδα "τίνα γὰρ δοῖ προςαγορούειν. τὸν πᾶν τὸ ἀν-
ϑρώπινον πάϑος ἀφειδοῦντα τοῖς oic προςτρῖψαι
xci τὰ -σπανίως ὑπό τινων ἀνϑρώπων αἰσχφουρ-
γούμενα' xoi τῷ .τῆς φωνῆς ὀργάνῳ [].. Nonnus -
Expos. in IL Invect. c. XVHL. 526. Orpheus
per fabulosa symbola deorum seriém es-
sentiaeque modos, actionés;, facultates
describit: Has autem fabulas turpiter
atque obsccene confingit. Hae vero carmi-
. num Orpbhicorum turpitudines, quae mox clarius -
patescent, poetae cultores ad: hanc redegerunt ne- ὁ
cessitatem, ut eum omnia figurate et symbolice
dixisse contenderent eaque exeusatione tum cruenta
deorum facinora tum nefandas libidines ab homá-
num odio et contemtu vindicarent. . Proculus in
Theol. L 4. 9. ἔστε δ᾽ ó διὰ συμβόλων τὰ ϑεῖα
μηνύειν ἐφιέμενος (λόγος!) ᾿Ορφιχὸς καὶ τοῖς ϑεο-
μυϑίας γράφουσιν olxeiocg. Plutarch. de Pyth. Orac.
XVIIL πρότερον μὲν ἐν ποιΐμασιν. ἐξέφερον oi
φιλόσοφοε τὰ’ δόγματα χαὶ τοὺς λόγους, ὥςπερ
᾿Ορφεὺς xoi Ἡσίοδος -xai Παρμενίδης. Julianus
Or. VH. 215. B. (401.) φαίνονται. πολλοὶ καὶ τῶν
φιλοσόφων αὐτὸ (τὸ μυϑογραφεῖν) xol τῶν 9εο-
λόγων ποιήσαντες, denso "Ogqsüc μὲν ἐνθϑέως φι-
[88] Verba τένα δεῖ προςαγορεύειν Wr. Rudolphus in Comsmest.
Plat. p. 111. delet ut extrinsecus illata et conjungit xcti» οὐχ olde,
quae correctio non displicet.
- ORPHECA -. 605
λοσοφήσας Síc..Sed hmeo minus. diserta sunt quam
quae.sequentur tum ejusdem Juliani tum: aliorum
testimonia, .:Lle igitir. in Or.. VIL. 217. (405.)
φησὶ .yoUv- οὐχ “ὑπὲρ. τῶν τελεατεχῶν μόθϑων, οὑς
παρόδωχε». ἡμῖν ᾿Ορφεύᾳ --- τὸ. yàg. ἐν τοῖς μύ-
ϑοις ἀπεμφαῖνον. αὐτὸ τοῦτο. προςποιεῖται πρὸς
τὴν ἀλήϑειαν. “Οσῳ γὰρ μᾶλλον παράδοξόν ἐστι
xui “τερατῶδες τὸ αἴνιγμα, τοσοῦτο μᾶλλον ἔοιχε
διώμαρτύρεσϑχν μὴ τοῖς ἄποθεν γενομένοις (ser.
φαινομόνοι9) πιστεύειν ἀλλὰ τὰ λεληϑότα. περιερ-
γάξεσθαι ["}.. KEedem receptaculo utitur Philostra-
tus. Heroicc. I. 693. dum aflrmat ea quae.de
deorurg rixis ab. Homero turpiter dicta videantur,
τὸν "᾿Ορφέως πεφιλοσοφῆσϑαι τρόπον. ltem Plu-
tarchus De Daedal Fragm. IX. 1. 754. quum
persuadere vellet, vetustissimos philosophos de.
creta. &ua. fabularum et symbolorum quasi tran-
sennis obstruxisse, prae ceteris ad probandum af-
fert. cakmina Orphica mythosque Phrygios ὅτι. μὲν
ἡ παλαιὰ:: φυσιολογία καὶ παρ᾽ Ἕλλησι χαὶ βαρβά-
ροις. λόχος ἦν φυσιχὸρ ἐγκεκαλυμμάνος μύϑοις τὰ
ποϑιλὰ ,: δι᾽, “αἰνιγμάτων καὶ ὑπονοιῶν ἐπίκρυφος
xci μυστηριώδης ϑεολογία, δῆλόν ἔστιν «ὄν τοῖς
᾿Ορφικοῖς ἔπεσι καὶ τοῖς Αἰγυπτιακοῖς καὶ Φρυγίοις
Aóyvoug . etc. qua comparatione manifestum fit ,' fa-
bulas.Orphicas illis, quae de Osiri et Agdisti fe-
runtur, iasolentia οἱ turpitudine similes et eadem
excusatione .sublimioris intellectus comprehensas
[b] In eadem Orat. VII. 205. τὴν μὲν ἀρχὴν ὁπόϑεν εὑρέϑη ὁ
μῦϑος καὶ ὅςτις ὁ πρῶτον ἐπιχειρήσας — οὗ μᾶλλον εὕροι τις ἂν ἢ
εἴτις ἐπιχειρήσειε τὸν πρῶτον σπαρέντα ἢ, χρεμψάμενον ἀναζητεῖν,
scri endum videtur τὸν πρῶτον πταρόντα.
eo — LIBBR. SECUNDUS. |
fuisse. Quae defensiwnis ratio quorsum excesserit
et ad quam inc'edibiles ineptims proveeta ἔμ,
si .quis.adhuc parui cogmitüm habuit, ex ips
veterum testimoniis .cognescet, Clemens Homil
V. 18. 067. Χρύσιππος, inquit, ἐν' ταῖς ἐρωτικῖς
ἐπιστολαῖς xai τῆς ἐν "Ἄργει εἰπόνος μέμγηται πρὸὺς
τῷ τοῦ Διὸς αἰδοίῳ φέρωκ τῆς Ἥρας τὸ npóc-
7o»: ejus picturae a Theophilo quoque memore-
tae ad Autol IH. 3. 382. [] exemplumi in fie
raeo Samio fuisse necesse est, nisi nsemoria fe
fellit Origenem c. Cels. IV. 48. 540. haec scribe-
tem: Χρύσιππος παϑερμηνεύει γραφὴν τὴν iy 2.
uo, ἐν ἧ ἀῤῥητοποιοῦσα ἢ Ἥρα τὸν dia béyp--
πτο λέγει γὰρ ἐν τοῖς αὐτοῦ συγγράμμασιν, ὅτι
τοὺς σπερματιχοὺς λόγους τοῦ ϑεοῦ 7, ὕλη map
δεξαμένη ἔχει ἐν ἑαυτῇ εἷς καταχόσμησιν τῶν our.
Ὕλη γὰρ ἡ ἐν τῇ κατὰ τὴν Σάμον γραφῇ ἢ Het
καὶ ὃ ϑεὸς ὃ Ζεύς" eui picturae Ansakiu De
sácr. et publ. cultu piotar. tabul. 148. compos.
illa ἀσεβῆ γράμματα, quae Aristides in templi
deorum proponi indignatur. Chrysippum ve?
quum constet in exornandés Orphei fabellis ml
tum operee consuisisse (v. P. L c, 1V.) in prom
est conjectura, eodem loco et hanc Parrhasian
tabulae interpretationem ab eo propesitam et illil
spurcissimii poetae commentum quaqua xiadin
ad physiologiam traductum esse.. Nam «Mod ὧν
meus iHud ex epistolis amatoriis profert; mibi
[e] Hos locos, quibus in Diss. de Mort. Bacch. usus sur | pete
composuit Beguetus dpe Vita et script. Chrysippi, in Annal, Aes.
Lovan. T. IV. 848. ' BEEN |
ORPHICA.- ' 007
impedit, quominus virum illum in scribendo im-
nfdicum, rein eandem, ut polygraphi solent, plu-
ribus locis tractasse putemus; eoque nos adducit
Diogenes ipse: VIL 188. Χρύσιππος iv τῷ περὶ
ἀῤχάίων φυσιολόγων αἰσχρῶς τὰ περὶ τὴν Ἥραν
χαὶ τὸν Δία ἀγναπλάττει. Jam mon dubium est,
quin τὰ zepi τὴν Ἥραν καὶ τὸν Δία sint illa αἷσ-
χρουργούμενα τῷ τῆς φωνῆς ὀργάνῳ, quae idem
Diogenes Orpheum; physiologorum antiquissimum,
diis affricuisse affirmat. Neque non possum Or-
phei locum demonstrare, quem illi ob oculos fuisse
veri simillimum sit. Eustathius enim ad Dion.
v. l. versus illos, quos supra cursim praeteriimus
Kvxiov τ᾿ ἀχαμάτου καλλιῤῥύου "Qxtavoió 2
ὃς γαῖαν δίνῃσε πέριξ ἔχει ἀμφιελέξας [4]
ex ignotó Orphei carmine affert: Ὀρφεὺς ἐν τῷ
περὶ Διὸς καὶ Ἥρας qnoi. Quo. titulo non pecà-
liare quoddam carmen Orphei sed particula car-
minis, ut mos fert Grammaticorum, denotari vi-
detur, et quidem eà, qua Junonis cum Jove con-
gressus expeneretur similis illi, quem Homerus
celebrat, et ab eodem initio inductus sed exitu
foediore. Denique ipsa verba χύκλον v" ἀχαμά-
tou non dubito quin expressa sint ex illis versi-
bus Il. XIV. 301.
"Eoxouou ὄψομένη πολυφόρβου πείρατα γαίης
Ὦχεανόν τε ϑεῶν γένεσιν καὶ μητέρα Τηϑύν.
quibus Juno fictam profectionis causam reddit. Id
[4] In Scholiis a Bernhardyo editis ad. v. 8. Ὀρφεὺς àv τῷ περὶ
flc καὶ
Κύχλον τ᾽ ἀέναον κχαλλιῤῥδόου ᾿Ωχεανοῖο
γαῖαν ϑίνησιν περί νιν ἔχει ἀμφιέλεσσε.
908 LIBER SECUNDUS.
apud Orpheum prooemium foedissimae volutatio-
. nis, cujus simulacris Pagodae Indicae exornatae
sunt ab Orphei magistris Brachmanibus, ut placet
illis qui Musae, noster amor, Libethrides,
ab ovo usque ad mala citant. Neque solum nar-
ratio utriusque poetae similis sed etiam paria de,
his lusibus hominum judicia fuere, partim im-
probam fingendi licentiam detestantium partim
symbola et occultos sensus olfacientium. Proculus,
ut uno defungar exemplo, in Polit. p. 388. πάν»-
τα, inquit, χατὰ τὸν ϑεολογικὸν τρόπον 'Ousoo
" τὰ περὶ συνουσίας λέγεται τοῦ Διὸς καὶ Ἥρας. εἰ
in universum veteres allegoriarum artifices, quae
' isto modo a poetis tradita essent, ad naturae vi-
res progenetrices referre itáque interpretari sole-
|bant, ut non deorum stupra et libidines sed ele-
mentorum congressus coetusque significari vide-
rentur. Proculus in Parm. L. IL 214. oi ϑεολύγοι
ταῦτα clvíicoovras διὰ τῶν ἱερῶν γάμων. ἁπλῶς
μὲν γὰρ τὴν χοινωνίαν τῶν ϑείων αἰτίων μυστι-
«ὥς γάμον προςαγορεύουσι". ταύτην δὲ ποτὲ μὲν
ἐν τοῖς συστοίχοις δρῶσι xal καλοῦδι γώμον Ἥρας
xai Διὸς, Οὐρανοῦ χαὶ Γῆς, -. Κρόνου καὶ Ῥέας,
ποτὲ δὲ τῶν καταδεεστέρων πρὸς τὰ μὴν καὶ
καλοῦσι γάμον “ιὸς aet Δήμητρος » ποτὲ δὲ
λιν τῶν ρειττόγων πρὸς τὰ ὑφειμένα καὶ καλοῦσι
Διὸς καὶ Κόρης γάμον T. IV. Cousin. Quo in
argumento haud dubie versatus est Hipparchi
Stagiritae liber τί τὸ àQójev xoi ϑῆλυ παρὰ τοῖς
ϑεοῖς χαὶ τίς ὃ γάμος Suid. T. IL p. 139. for-
tasse ad istam rationem, quam exponit homo
OBRPHICA:; 609 ᾿
ethnicus..apud Arnebiam. L.. V. p. 106..Qui di-
cit: qum 30a; concubuit -Jupiter: matre,
Bon.incestas significat Veneris comple,
xioneg, sed- Jovem. pro pluvia['*), pro tel.
lure Cererem neminat; et qui rursus per-
hibet laacivias;eum exercuásse.cum filia,
nihil de£oedis yoluptatibus lequitur, sed
pro imbris nomine ponit Jovem, in filiae
significatione sementem;.quae qxempla. ab
Orpheo .petássimagn petita.sumt, negne tamen me
permeyent -ut.Scholiastae lectionem . ἐν τῷ περὶ
Διὰςι καὶ Κῤρης. alteri. praaferam. Haec. gutem. al-
legenica.: delinipsenta- naa, a ,Stoids demam sed
jam multo priws-ascita reor nop selum ad excu-
sahdas poetarum. fabulas, qui Jovis et .Junonia[*];
Cereris οἱ Jasjonis, Arednae et Liberi [0],. Adoni-
dis et. Veneris, aliorumque deorum. atque . he-
reum[*] amores et nuptias. quasi ex compesito ce-
lebrarunt, sed etiams ad commendationem; solem-
nim publicorum et privatorum, quibua idem" ar-
gumentum subjectum verat. Lactantius, Inst. I. 17.
8. Nobilissimaumtemplum Junonis. est Sa-
[e] Augustin. Civ. IV. 5.11. Jupiter terram inquam con-
jugem eandemque matrem fecundis imbribus et wemini-
bus fetat. Hinc et etymologia illa Ζεὺς παρά τισι Zftbg λέγεται
ἀπὸ τοῦ δεύειν τὴν γῆν Cornut. II. 141. Etym. M. 408. 52. unde
Δεύσιον vocatur locus Jovi pluyio copsecratus Lyd. de Mens. p. 96.
Cetera, quae huc pertinent, jaméudum' alii composuerunt, Column. ad.
Kan. Fr. p. 181. Wernsdorf. Epimetr. ad Pervig. T. 111.538. Valcke-
nar. Diatr. c. V. p. 31. Wakefield. ad Lucr. I. 250.
[i] Pindàrus àv Διὸς γάμᾳ᾽ laudatur ab Àristide v. Fragm. p. 569.
B, Hinc Pissnder longi carminis ,eyordium .duxit Meeyoh. Sat. V. 9,
[£] Senec. Oed. v. 500. "Xenoph. Symp. IX. 9.
[h] v. Wernsdorf. Praef. ad Epithal.-T. IV. p. 462. sq. qui omi-
sit ᾿Ἡρμοκίης ἑερὺν «γάμον Onest, Kgügy VIL g, 2904/1. RI. Agli, .
39
€10 LIBBR SECÜNDUS.
mi et simulacrum in habiti subentis fi-
guretum et süora ujus ünnifersavie nu-
ptierum ritu celebrantur; quod iei apud
Gnosies fieri testatur. Diorlorus V. 72. Nec prae-
teregndum est, apud: Atheniehseb quotarimis Rógi-
nani Bacrerumi -incortuma. quo vitu: Libero nàptum
detam ebse Dómohth. 6. Neaer. 1383. 5.- Hesych.
5. ἁΛογύσου γάμος". Aallo perte eastiatia Βα δὲ do-
mno; et Hienwum ἠαθάπο vitgines, untéquam. B&-
berent, pie u&steqhe de& Bebrhandro «e lobtulib»e
Aeschin. Epist. X. 681. In quibüs üt nemo tm
iMepte Bagax erit qui hiwMtribnieaftá sacerdotalem et
sacrosanetab Nbidines olfeiat, ἃ in mysterii
privatis deotum thalamos δὲ jalvinaría huud τῶν
humanis flogitiis pélluta esse summa suspície ei.
De iolemnibes myeticis lequitur Die Chr. XXXVI.
. 4653. τοῦτον ὑμνοῦσι παῖδες σοφῶν iy aéreos
τελεταῖς Ἰῆρας xoi Μιὸς εὐδαίμονα γάμον. et aper-
tius Proealas in Tim. E. Pp. 10. τὴν αὐτὴν ἑτέροις
ἢ τὸν αὐτὸν πλείοσι συζεύγγυσθαι, δέβοις ἂν ἐχ
τῶν μυστικῶν λόγων xci τῶν ἂν ἀποῤῥήτοις λεγο-
μένων ἱερῶν γάμων. qüéth δᾷ focum semel ali-
quando revertet oratio. Nunc, quod coepi, ab-
solvam. !
& ἃ
Quoniam igitur obscena illa fabula, quam
Isocrates tectius, Diogenes apertissime insectatur,
ad Theogoniarm Orphicam commodissime referri
et, quo loco propesita fuerit, probabiliter estendi
|.
ORPHIt A 611
potest, neque non versus Orphici, quos Plato ai-
legat, huic carmini prae ceteris conveniunt, ea
mihi ratio fuit, cur Theogoniam illis, quos no-
minavi, viris lectitatam esse statuerem sive to-
tam, quantam Platonici triverunt, sive primarias
ejus partes. Nec nimium mihi arrogare videor
si carmen, de quo Plato et Isocrates ita loquun-
tur, ut pateat communi tunc literatorum consensu
Orpheo assignatum esse, aliquanto prius in homi-
num manus venisse sensimque ad hanc antiquita-
tis opinionem quasi ematuruisse dicam. Haud dif-
fiteor me in suspicioso argumento versari. Nam
si Galenus in bibliopolarum tabernis libros sibi
ipsi inscriptos reperit, quorum nullam literam
agnosceret, si illius Viterbiensis Dominicani ae-
quales fabulae paene sub oculis ipsorum confictae
crediderunt, Platonis quoque aevo carmen et condi
a falsariis et pro dudum condito offerri potuit.
Sed hoc argumento ita utor ut statim cessurus
si quis Theogoniam Orphicam Platone aut recen- Ὁ
tiorem aut certe non multe antiquiorem esse de-
monstraverit. Mihi quidem, omnia animo vol.
venti, usque ad Onomacriti aetatem referenda
videtur, qua et veterum poetarum scripta curiose
conquisita et mysticarum religionum lenocinia cu-
pide appetita sunt. In versibus ipsis, qui super-
sunt, nihil inest, quod ab illis temporibus disso-
net; sermo simplex, purus, neque veterum Epico-
rum, qui Hesiodum subsequuti sunt, consuetudini
dispar; 'correptiones, caesurae, hiatus nulli nisi
legitimi; fabulae singulares quidem et inauditae,
39 *
012 LIBER 9ECUNDUS.
ree tamen illis similes, quas Alexandrini poeíae
ex remotis. ebliteratisque fontibus hauserunt. ἴῃ
his duae sic eminent, ut ceteris propemodum ef-
ficiant, Zagrei interitus, de quo deinceps dicen- |
dum erit, et cataposis Phanetis sive omnium deo-
rum in anum.Jovem confusio; Hanc Platonici
sic interpretantur, ut Orpheus. non.Platonis qui
dem sed ipsorum discipulus fuisse videatur. Nam
quum ad eam delapsi essent opinionem; ut fer-
más, rerum aeternas, secundum quas Plato hunc
mundum creatum esse voluit, substantias quasdam
esse putarent. in divina mente reconditas, Phane-
tis nemine mundum intelligibilem significari sta-
tuerunt, eumque Phanetem sive divinarum notio-
num complexum[!|] a Jove mundum adspectabi-
lem' condituro, haustu quodam insinuatum sibi et
quasi abserptum esse ita ut omnia quae sint quae-
que cogitari possint, ejus mente ac divinitate con-
tineantur. Neque defuerunt etiam hac recentiere
memoria, qui: de ideis quae dixit Plato, multe
prius ab Orpheo dicta esse putarent[*] Sed hu-
jus doctrinae Platonis propriae nullum cernitur
in versibus Orphicis vestigium, quorum. summa
huc redit, mundi hujus effectorem Jovem omnium
deorum naturas rerumque species in se conciliasse
rursusque in lucem edidisse sic ut hoc universum
uno et continenti animetur spiritu . tanquam. sen-
tiens quoddam et intelligens animal. Ad hoc au
| (7 Tas ἰδέας ἐνούσας ἐν τῷ παντελεῖ ζώῳ Plotin. Emn. VI. L.
.» Pp. e
u
[k] Patricius Discuss. Peripat. T. III. L. V. 326. et ceteri ae-
atque posteriorum usque ad Bruckerum.
^ "OQRPHICA 613
tem deolammüdum poeta pisguis absorptionis, aiv
quo alio nomine: dicere libet, imagine usus ! et;
in quam Hesiedene fabulae, quae est. de Metide [1],
similitudine deductus videtur. Hic autem maée-
risks, üt quam» brevissime: dicam, 'pantheismiis
tam. .ab - Elleaticorum. subtilitate, quam a .Pytha-
gewaei^ratione sejunetus: : multo :quidens : argutior
videtur: et; artiliciosiór.: quhm. EHiemodi. .dectrina
ἐπε pssiiculatim ex: inordinate Chao producen:
tis, aed idém tam. xudi- artificio, elabexatus, tent:
que : ineptis fabulis [7] isnplicátis est,. ut Onbma-
criti -potiüs quam Platonis aetati imputari possit.
Neque. dissimulabo 46 Platonis loco in. Soph. 242.
D. τὸ δὲ nog ἡμῶν Ἐμεατιχὰν fOwop dnoiSsyoqut-
voug: tt καὶ ἔτε πρόσϑε7ν ἀρδάμενον. ἂς voc Üvvog
τῶν “πάντων. καλουμένωκ oiv διἀάξέρχεκαι roig
μύϑοις, saepe me dubitasse, ne hoc Orphicum
carmen, ip quo universi unitas rudibus quidem
sententiis sed verbis minime obscuris 'traditur, a
Platene sit significatum. Anaximandri 'derte sen-
tentiae cum pantheismo Xenophanis: componi. non
[1] Schol. Theog. 886. λέγεται ὅτι ἡ Mijuc τοιαύτην εἶχε δύνα:
μιν, ὥςτε μεταβάλλειν clc ὁποῖον ἄν ἐβούλετο. Πλανήσας οὖν αὐτὴν
ὁ Ζεὺς καὶ πικρὰν ποιήσας χατέπιεν ἔγχυον οὐσῶν. Gaisfordius pa
rum apte πιέσας emendat pro ποιήσας, vel ἐπιχρατήσιις" pessime Hey-
nius πλανήσασαν — χαὺ πικρὰν παύσας. Verba εἶχε δύναμιν ὥςτε
μεταβάλλειν indicant poetam de mutatione quadam formae loquutum
esse, ltaque scribendum μυῖα» ποιήσας, quum ei persuasisset
ut muscae formam assumeret; nam immutatam omnino devo-
rare non poterat. s
[3] In philesophorum Cosmogentis deerum nomina assumuntur
issis fabulis. Plutarch. de Commun. Notion. c. XIII. 345: -
ὅταν ὁ Ζεὺς si; ἑαυτὸν ἀναλύσας τὴν ὅλην». ἅπασαν, εἷς γένητας aei
τὰς ἄλλας ἀνέλη διαφοράς, quod per Cataposin effectum est. Zeno ap.
Diog. VIL 187. Pi ond δημιουρψὸς τῆς. ϑιαχοσμήσεως σχὼν .: εἰς
αὑτὸν τὴν ἅπασαν οὐσίαν καὶ πάλιν ἐξ, ἑαυτοῦ. γεμγῶν εἴα... . -.
614 LIBER SECUNDUS. "
pessunt. In oeteris Theqgonmiae partibus equidem
nihil inveni, quod repugnet aetati, quam ei as-
signavimus; nam neque sonae temperatae men-
6e ὃ. 7. a Pythagorae. et Parmenidis temperibus
aleua est["] meque quod luna inhabitari dicitur
& B. neque ista Theocrasia, qua Cereris momen
eun Rhea, Hecatae oum Proserpina, Dionysi cum
lele commuuicatur(^] Seique ipse permiscetur
cum Apolline, nisi suum nobis somniwm narrat
Preculus in Theol VI. 8. 370. xai αὐτὸς ὃ Πλά-
τῶν [*] denso x«i Ὀρφεὺς τὸν ἥμον εἰς ταὐτόν
πῶς ἀνάγει τῷ ᾿“πόλλωνι᾽ ἐκεῖνος μὲν γὰρ διαῤῥή-
δὴν λέγει xal διὰ πάσης τῆς ποιήσεως x. v. 4. Οἱ
jas epinionis antiquissimum indicium praebet Me-
nander de Encom. |. 2. p. 30. d»votxoi ὕμνοι,
ὁποῖοι παρὰ Παρμενίδῃ καὶ Ἐμπεδοχλεῖ, τίς ἡ τοῦ
»] v. Schaubach. Gesch. d. Astron. p. 102. .
«eJ Orpheus non solum deos omnes in une Jovecol-
locat sed etiam in quolibet deo saepe numina cuncta
commemorat Ficin. Comm. in Plat. Phaedr. c. X. 1871. Suspicio-
sum 6st quod: de Puae tzadit Demascigs leco supra allato C. V. 8. 5,
nec difficultate carent quae idem de Titanum ortu narrat p. 239. o
Ζεὺς τοὺς πολλοὺς ἀφὶ ἑκυτοῦ were x«rà μέρη ϑεοὺς ἐπὰ τῷ
ὁλοτελεῖ μερισμῷ τὴν μεριστικὴν ὁλότητα παρήγαγεν καὶ τοὺς ὑπὸ
ταύτῃ πολλοὺς τεταγμένους ϑεούς. Ἢ οὐχὶ καὶ τοὺς Τιτᾶνας ὃ
Ζεὺς ἐγέννησεν dv τῷ οἰχείῳ διακύσμῳ κατὰ τὴν Ὀρφιχὴν παράδο-
σιν; qae nescio quid aliud significare possint quam hoc quod sane
uam Orpheo consentaneum est, una cum ceteris diis Titanes quoqoe,
lem Oceanum ; Tethyn et ceteros in illa nova rerum ordinatione,
quam Jovialem diacosmon vocant, renatos et renovatos esse.
['] Locus palmaris est in Crat. p. 409. D. unde patet non Plate-
nis hanc fuisse sententiam, sed eorum quos Plato derisit. Sed huic
philosopho singulari quodam fato accidit, ut ejus jocose dicta plus
dei acquirerent quam seria. Non minus perverse ab illis accepta
suut verba Platemis in Politiae. extremo quarto libro ἥλιον εἶμαι τὸν
τοῦ ἀγαθοῦ ἔκγονον, Ov Tb ὠγωϑὸν ἐγέννησεν! ἑαυτῷ, quae
mem desinunt, i «uis meminerit, quanta fuerit Platenis aucte-
ritas. e£ quat superstifiese oninia. ejos. oracula ekcepta et. propa-
gota sint, facio intelliget hanc potissimum caussm fuisse cur plerique
jBsequentium scripterum deos deasque omnes ad selem referret.
: RP. HA € A. 615
znéligurog qUuig, sig 7. τοῦ dido, παρατιϑέμε-
ve^ et paulo post. 3, 40. οἱ «oiotavs ὕμνοι quaw-
λυγεζοί- xosiwras Ód6 torus αρόπῳ Παρμενίδης
xci "EunsdexAWéo' .6lai..Ó5 ιταιοῦται, ὅταν ἸἩπόλλω-
νοῦ twvov àéyovrag fior αὐπὸν wat φάσχωμεν
καὶ, περὶ. ταῦ ἡλίαυ- υοἧῆς eudtog διαλογώμεϑα καὶ
περὸ σας ὅτι ἀὴρ, καὶ Ζεὺς ὅτι τὸ ϑερμόν.
quangiam: nom €onstat,: ntrum Pernmenides et Em-
pedeclq&, quos scimus mebus naturalibus per quan.
dame significationem deorum nomina tribuisse, no-
minatim Apollinis vocabulo Solem designaverint
an rhetor ille hoc tantummodo exempli lece affe-
rat, ^ Verum huic aetafí suppar (Oenepides, is,
quem plerique Pythagoreis aceensent, ai verum
es. quod Macrobius narrat eum Loxiae nomen
ab ebliqup per.sodiaenma cursu derivasse, recte
is eorum egnsebitur numero, qui Solem et Apol-
line quasi eundem esse putaverunt. Plura ad-
dere supexryacaneum duop, quum praesertim: Vos-
Sis, eyaptissimus barum rerum arbiter, illam
deeruam cemfusionem eliquanto prius extitisse sta-
tuat[(*] quam. ad nos&am sawsam.necesse est.
' CAP. vin.
De Zegres. morte.
$. 1 mE
Fabulae bujus nullum ante Onoyacriti tem-
pora vestigium inveniri, sicut olim affirmavi in .
;
(P^) Anti - Symbolik T. I. p. 65. sq.
016 LIBER BECUNDUS.
INesert..de Morte Bacchi, sie adhuc statuo, lectis
expensisque omhibus, quae Muellerus $n: Prolegg.
Mythol. p. 309. in centrariam partem disputavit,
nullís.ille alis locis usus, quam quos egonvet pro-
tuleram. Pute£ vir deotus Oitomacritum, .quem ege
istius mythi. arehitectum dixeram, eum. a Delphis
accepisse :sacerdotibus; quod nego ullo: testimonie
comprebati pesse. Plutarchüs- dicit de Is./ XX XV.
Δελφοὶ τὰ «οὔ διομύσου Müpttyo nog αὐταῖς παρὰ
τὸ χρηστήριον ἀπόχεῖσϑαι νομέζουσιν. Delphorum
sacerdotes de morte; Θέθηγεὶ ante Omomae-
critwm quülquam tradidisse nen dicit. . Nec di
' cit Hosios . parentare Dionyso[*) sed^hoc longe
diversum: ϑύουσεν oi *Queot: ϑυσίαν ἀπόφὝῃητον iv
vj iod: τοῦ ᾿“πύλλωνος," Stay αἱ 'Θυιόάδες ἐγεύρωσι
τὸν Διχνίτην. Xx temwore: igitur sacrifipii et ex
secreto ;conjecturam faeit /Dienyso fieri: mortuo.
Conjectutae :veritatem. ποιὸ - praestabit, qui tum
veterum 'seriptorum in ogrijectandis sacrorum ὁδπ-
sis levitatem; tum cetera/urgumenta- perpender&,
quibus :Plutarchug demonstrare conatur, diis ho-
minibusque in&erjectos esse - daemones. mortali
natura praeditos; quod quia a veterum Graeco
rum sensu plurimum abhorret, men nisi com-
menticiis exemplis . confirmari potuit. Perfacilem
ergo esse oportet, qui^Muellero contedat choros
tragicos, quibus Sicyonii τὰ πάϑεα τοῦ ᾿4δρήστου
ἐγέραιρον Herodo. V. 67. antiquioribus tempori-
bus Dionys cásumi jlám, quem «carmina. Orphic:
d Bdliol Plat. P. 897. ier καὶ τὸ Διονύσιον “Ὅσιον nihi hac
pertinere videtur.
ORPHICOCA. | 617
celebrànt, festis σα 8.8. esse. prosequutos , quam
praesertim ex Herodoti verbis KAsoOcrne χοροὺς
τῷ Διονύσῳ ἀπέδωκε, ne hoe quidem Nquido ap-
pateat ohores illos antea Dionyso consecratos
fuisse, nam verbum ἀποδιδόναι est reddere .de-
bita, non solum restituere -ablata, et fieri potest,
ut Sicyonii statim aàb initio ludos musices, qua-
les. ceteri Graeci Dionysiis, in honorem Adrasti
instituerint; quos si Clisthenes ad 'deum transtu-
lit, ei sane reddidit debitum honorem quàmvis ü
Sicyoniis nunquam antea exhibitum. Sed sí id —
quoque: concesserimus chóros illos Dionysiacos
fuisse, támer non necesse est, ut Dionysi πάϑη
decantáverint, nam: ne Attici quidem chori hoc fe-
cerunt sed potius οὐδὲν πρὸς τὸν Διόνυσον" et
hoc quoque dato nondum: eo perventum est, ut
ex multis Liberi πάϑεσι illud mysticum πάϑος
deleétum fuisse intelligamus. : Adeo multa assu-
miérida sunt Viro erüdito, ut rém probet émnium
miníme probabilem, δα teterrimum | speétácu-
lum. mortis Dionysibcae, illud φρικῶδες et ἀπόῤ-
δητὸν (Muell. 393.) in solemnibus Sicyoniorum
publicis repraesentatum esse.
| Veterem fuisse apud Delphos Liberi Patris
religionem testis est Pythiae- precatio - in Aesch.
Eum. 24.
“Βρόμιος δ᾽ ἔχει τὸν χῶρον, οὐδ᾽ ἀμνημονῶ,
ἐξ οὔτε Βάκχαις ἐστρατήγησεν ϑεός.
qualis fuerit, obscurius significat Euripides Ion.
952. φανὰς Βακχίου |**] tanquam tempus oppor-
[58] Stebelisius ad Paus. II. 7. 6. ,,Baochus ipse Φανός appel-
018 LIBER SECUNDUS.
tupum libidinibus designane, quo hospites Baeehis
ini&iarentur; secretos dei ritus indicat Cassandree
vaticinatio Lyc. v. 200. Agamemnonem Delphis
Baccho, ut veteres interpretes accipiunt, epera-
τυ. | | .
ᾧ mof ἐν μυχοῖς
““Ζελφινίου mag ἄνερα κερδῴομ Job
ταύρῳ κρυφαίας χέρνιβος κατάρξεται.
Hinc forte mata. mysteriorum . Delphicorum fama
8 Nicephoro renovata in Nchol. in Synes. p. 401.
B. τελετὰς κυρίως φασὶ và μυστιχῶς παραδιδόμενα
λόγοις καὶ ἔργοις ἔν va Πυϑίᾳ (Ric) xai ᾿Ελευσῖνγ!
καὶ τοῖς ἄλλϑθις μαντείηις: et in Hist. Byz. L. X.
2. 319. C. πῶς οὐχ àv εἴη τῶν dronamürgw, nco-
Ae. μὲν, ὅπότε τὰ Ἑλλήνων ἤχμρξε δόγματα, τά-
ξεν ἐπιπολάζειν καὶ ἃ τοῖς “ελιρῶν. ϑεολόγοις ἐφεῖ-
τῶι μυστήρια. μηδενὲ τῶν ἄλλων. ewe, μήτε M-
γεῖν μήτε περινοεῖν, χἂν Σιωκρῴτης ἦ, χᾷν «Πλά.
τῶωμ᾽ quanquam pro cetera hominis perversitate
et antiquitatis ignorantia ne hoc guidem satis tr
tum videri potest. Theologos tamen Delphicos,
de quibus saepius loquitur[(^], Plutarchus quoque
nominat de Def. Orac. XIV. 323. eosque sanctis
simas administrare cerimonias, sed stultis credere
ἰδέτε esse traditur v. Creuzeri Symb. Il. 96.4 Si vir φράσαι seme
nis peritissimus locum a Creuzero allegatum inspexisset, «primo ad
specta Mw deprehendiset, Grammaticus ille hec dicl'in: Anecd.
— xul ὁ xÀedoc, ὡς δὲ ἔνιου; στεφάνους ὑπὸ
pw A δὲ τ » φανὺγν fexto; xal ἰχϑύς Sc. οὕτω χαλεῖται, ut
Athenaeus ait. Quis hinc colhgat Bacchum vocatum 'esse (ρανόν
nom etiam ἰχϑύς, σεέφανος, χλάδος dei nomina sunt? Quidam later-
nam dixere βάχχον, nemo Bacchum Laternam; deus λαμπτήρ ap-
et Φαυστήφιος, eaperdotes QOL s. φανοφόροι (Hes),
] In Synes. p. $53. A. hunc eet ox non solum Graecarum li
terarum callentissimum ἀλλὰ xoà τῶν Χαλδαϊχῶν ϑιασώξτην ὀργίων,
SQRPHICA . 6:9
fabulis dicit [^]. idemque alterius saeni mystici me:
moriam servavit, eui Zowic nomen, quodque, ut
ille ait, τὰ nàsidre «μυσειχὸν «ἔχει λόγον, ὃν ἴσα»
σεν αἱ Θυιάδὲς, ἐκ δὲ τῶν δρωμένων φανερῶς
Σεμέλης ἄν τις ἀνωγωγὴν εἰκάσειεν Quaest. Bom.
XIL 383. T.. VÀ. eujus Anagogae.per sacra trie-
terica celebratae. indicium predit Hymnus Orpk
XLIV. in Semelen: - Do ΝΕ
Τιμὰς τευξαμένη παρ ἀγανῆς Περσεφονείης
y ϑνητοῖσι βροτοῖσεν ἀνὰ τριετηράδας ὥρας
ἡνίκω σοῦ Βάκχαν γονίμην ὠδῖνα τελοῦσιν
εὐίερόν τε τράπεζαν ἰδὲ μυστήρια &yvá. |
His igitur omnibus efficitur fuisse quendam apud
Delphos. Semelae Liberique secretum cultum, qua-
lis plurimis alis locis, et conjunctam cum eoe
ἀναγωχῆς speciem atque dei in Orcum profenti
ἀνάκλησιν [1.9 quae facile hominibus suspicionem
praebere potuit, Dionysi ipsius obitum et in v
xci ὅσα δ᾽ αὖ ἱερογραμματέων τῶν πάλαι naQ Αἰγυπτίοις 9avua-
σεωϑέντω» βίβλοι xoi “μυστικαὶ τελεταὶ τοῖς ἔπειτα χρύνοις παρέδοσαν,
xal ὅσα Δελφῶν ϑερλύγοι͵ ἐδογμάτισαν, οὐδὲ τούτων ἀτέλεστος ἔμει--
γε» ὁ ἀγήρ. ἜΝ ΝΕ ET
/ [c] Quod Photius et Suidas tradunt: τάδε ix τοῦ τρίποδος" ἐπὶ
τῶν παγὺ ἀληϑῶν. ᾿Αριστοχλείᾳ γὰρ τῇ Πυϑίᾳ λέγεται μιχϑῆναι ITv-
ϑαγόραν τὸν ἀδελφὺν x«l τῶν &m αὐτῆς μάντευμάτων παρασημει--
οὔσϑαι ὅσα ἔχρα etc. confictum est ex Aristoxeni narratione Diog. La.
VIII. 8. Pythagoran a '"Themistoclea rij 7feAq»; (sic corrigunt vitiosum
ἀδελφῇ, unde natus est Pythagoras ἀδελφός) ethicorum praecepto-
rum pleraque accepisse; quod ipsum commenticum, ut pleraque ab
Aristoxeno narrata, et ex loci proprietate temere conjectum videtur;
talibus enim sententiis selectis brevibusque referti erant templi Del-
pbici parietes, quarum celeberrima Nosce te ipsum inter ira
rae quoque praecepta fertur, v. Scheffer. de Constit. Phil. Ital.
68. sq. Illam narrationem Porphyrius c. XLI. ita contraxit, ut, qui
fontem ignoret, unde accepta est, facile sibi persuaderi patiatur Py
thagorem gravissina doctrinae suae capita ab Aristoclea (sic enim
vocat) Theologorum Delphorum alumna accepisse. '
[4] Plutarchus de Is. l. c. Argivos tradit certo tempore Dionysum.
ἀναχαλεῖσϑαι ἐξ ὕδατος ἐμβάλλοντας slc τὴν ἄβυσσον ἄρνα τῷ
820 LIBER SECUNDUS.
twm resttaGiomem his eacris adumbran. Bi in
inysteriis ipsis hoc Plutarcho treditum fuisset,
homo religiosissimus nunquam id seriptis suis in-
serere animum induxisset; sed fuit potius illa ἡ
κοενὴ καὶ πὸριηγητικὴ δόξα, quam Dinarchus quo-
que et Cephalio sequuti sunt, ceterique Pragma-
teprum, qui Dionysum Delphis sepultum esse
prodiderunt, inducti fortasse ab ipsis hujus urbis
incolis, qui quum sacra Aegyptia studiose cole-
rent [^] non mirum est, si, quo majorem deo mu-
nicipali cum Osiri similitudinem redderent, ejus
apud se sepulcrum extare .affirmarunt. In carmi-
hum: Orphicorum reliquiis de Delphis et de cen-
dito ibi Dionyso nullum verbum legitur, neque
eura, qua Apollo fratrem et. vtvurm et mortuum
anplectitur, pro' argumrenté Deélphirae originis
6886 potest; sed si esset quoque üUlius loci in ver-
sibus: Orphicis mentio facta, temen lioc men sa-
tis foret ad probandum, Onomacritum ipsum a
Delphis edoctum esse sacerdotibus. Sed jam re-
liqua hujus famae colligamus indicia. - |
| $2 ᾿
De Terpandro jam prius dictum est Lydi
zvÀaóxq. idque testari Socratem ἐν σῷ πδρὲ Ὁσίων. quos Hosios
Dionyso in. operto sacrificasse inodo dictum. Abyssus illa Lernaea p&-
lus est, unde Semele ad superos emersit Schol. Lyc. 212. p. 484. df.
Siebelis ad Paus. 11, 31. 2. sed similis quaedam sive ἀνάχλησις sive
ἀνέγεραις Dionysi ipsius eigaificari videtur a Plutarcho Ll c. IX. ἀρχο-
μένου χειμῶνος ἐπαγείραντες τὸν “ιϑύραμβον τρεῖς. μῆνας τοῦτον
ἀναχαλοῦνται τὸν $60». et.ab Orpheo H. LIII. ἀμφιετῆ καλέω Bea-
Xo" — ὃς παρὰ Περσεφόνης ἱεροῖσι δόμοισιν ἰαύων κοιμέζει τριε-
τῆρα χρόνον" αὐτὸς, δ᾽ ἡνίκα τὸν τριετῇ πάλι λῶμον, ἐγείρῃ εἰς.
quamquam neuter horum sat clare loquutus est. .
(e] Paus. X. 22. 9, οἵ. Wessel. ad Diod. 1. 29. p. 351.
(J9RPHICA. . 023
. verba non ità.accipi debere, quasi ille Sabazium
Jevis. et Proserpinae filium ἃ Titanibus discerptum
tradiderit. Namen ipsum Sabàzii sive Sabi ne
in. Theogohia: quidem Orphei legitur, sed hic deum
e Jevis inoestu natum constanter Dionysum appel-
lat. Proxime igitur et secundum Onomaeritum
Euripides collocandus videtur, qui primus Zagrei
non nomen solum sed etiam. cum Magna matre
consortium et cruentas epulas commemoravit.
Nam de Aeschylo quem Etym. Gud. p. 227. an-
testatur, res minus explorata est Plutonem an Plu-
tonis filium intelligi. voluerit: Ζαγρεὺς ὃ μεγάλως
dygevov ὡς Πότνια γῆ Ζαγρεῦ ve ϑεῶν nav-
υπέρτατε πάντων, ὃ τὴν “Δλαμαιωνίδα γρά-
ψας ἔφη᾽ τινὲς δὲ τὸν Ζαγρέα υἱὸν "Á Ἅιδου φασιν,
ὡς Αἰσχύλος ἐν Σισύφῳ[. Ζαγρεῖ τε νῦν μὲ —
καὶ πολυξένῳ χαίρειν. Welckerus de Trilog.
Aesch. p. 556. .Aeschylum de Plutone loqui au-
tumat, quem haud dubie Alcmaeonidis scriptor
significavit et hoc nomine a nonnullis denotari
Etym. M. docet s. Zoygev;. Ex versu ipso, qui
varie explicari et corrigi potest, neutrum liquido
apparet; sed verba Grammatici, nisi transposita
sunt, Plutonis filium indicant sic vocatum esse.
Is vero est, de quo Hesychius loquitur: Ἰσοδαί-
της ὕπ᾽ ἐνίων ὃ Πλούτων, ὑπὸ δὲ ἄλλων ὃ Πλού-
' v0vyog υἱός" quem eundem Zagreum appellatum
fuisse apparet e Plutarcho de Εἰ c. IX. 228. T.
IX. Διόνυσον δὲ xai Ζαγρέα xol Νυκτέλιον καὶ
[f] Sic emendavit Fiorillo de Herod. Att. p, 90.
«20 LIBER SRHCUNPUS.
Ἰσοδαίεην [ αὐτὸν óvoudtovor, qui ab Orphice
deo, licet diverso patri inscriptus, non diversus
videtur. Sed ambiguo Aeschyli testimonio subve-
nit clarissimum Euripidis. Is enim in fabula Cre-
tensium nomine inscripta chorem Curetum indu-
ck haec praefantem:
| *Hxo ζαϑέους ναοὺς προλιπών
e —— $0 lle $0 “τῷ eq
Sdyvóv δὲ βίον τείγνομεν ἐξ ot
Διὸς Ἰδαίου μύστης γενόμην,
καὶ νυκτιπόλου Ζαγρέως σπονδάς
τάς τ᾽ ὠμοφάγους δαῖτας τελέσας [Τ]
ητρί τ᾽ ὀρείᾳ χεῖρας ἀνασχὼν
- καὶ Κουρήτων .
βάχκχος ἐχλήϑην δὁσιωϑείς.
πάλλευχα δ᾽ ἔχων ἑἵματα φεύγω
γένεσίν τε βροτῶν καὶ νεχροϑήκης
οὗ χριμπτόμενος, τῶν δ᾽ ἐμψύχων
βοῶσιν ἐδεστῶν πεφύλαγμαι [E].
Ea est luculenta vitae Orphicae descriptio, Cybe-
lae Zagreique cultu dicatae et ad Pythagoricas
|
[f] Alius, ut videtur, est ᾿Ισοϑαίτης ξενιχός τις δαίμων ᾧ τὰ. δη-
μώδη γύναια χαὶ μὴ πάνυ σπουδαῖα ἐτέλει Harpocr. et Phot. quem
Gesnerus huc refert ad Lucian. Epp. Saturn. 32. 349. 'T. IX. simili-
orque fortasse diis convivalibus Ζαίτη et Εἰλαπιναστῇ. Neque liquet —
mihi de Anecd. Bekk. p. 267. Ἰσοθαίτης ϑεός, 0 ἥλιος ὃ τὸν ἴσον |
ἑκάσεῳ ϑάνατον διανέμων». ; 1d
esychius: 'Quodqeyovc δαῖτας, τοὺς τ ὰ χρέα Ὄγτας
NEU LA poqay » μὰ χρέα μερίζ
[4] De hoc toto loco Hermannus ante hos viginti annos conse
lenti sic respondit: ,, Verba ita ordinanda sunt: oU; στεγανοὺς παρέχοι
οαὐθιγενὴς κυπάρισσος, τμηϑεῖσα δόχους (in tignos fissa) γχαλύβῳ͵
οοπελέχει χαὶ ταυροδϑέτῳ χολλῇ κχραϑεῖσ' ἀτρεχεῖς ἁρμούς (securium
Ȉcie et glutine firmiter compacta). Toupius coepta via aberravit, sed
»Bentlejus obtinuit, ταυροϑέτῳ non idem significare posse quod rav-
500x0lÀg, misi ex duabus ectionibus χολληϑεῖσ᾽ et χρηϑεῖσ᾽ ἰεἴ-
»tium quiddam efficiatur χολλῇ χρηϑεῖο. Δόκους φοπαϊαπι censeo,
»,quamvis etiam codex Monacensis δορός exhibuit. ln seqq. xol »vz-
»τιπόλον Ζαγρέως βιοτάς idem liber βροντάς exhibet et recte quidem,
»5i modo βροντῆς scribatur, μύστης “ιὸς xà βροντῆς Ζαγρέως, quod
ORPHICA | 623
castimonias adstrietae ; quibus illae ὠμοφάγοι δαῖ-
τες non repugnant; nam Pythagorei quoque, ut
Plutarchus ait Syrmp. VIIL 8. et Porphyr. V. P.
Π. 28. licet per. totam vitam .carne abstinerent,
tamen et victimas animales diis offerre et ipsi
illatis prosiciis dapes instruere solebant, γευσάμε--
vou. μόνον πρὸς ἀλήϑειαν ἄϑικτοι τῶν λοιπῶν
ἔζων. E Porphyrii leco, qui hos nobis servavit
versus, Hieronymus sua mutuatus videtur adv.
Jovin. L. IL p. 206. T. IV. Martian. Euripi-
des in Creta Jovis prophetas non solum
carnibus sed et coctis cibis abstinuisse
refert. Integrum si superesset carmen, clare
fortasse intelligeremus, illum scenicum philoso-
phum non Anaxagorae solum sententias sed my-
sticorum etiam, qui tum dominati sunt, decreta
sublimia delibasse. Sed superest fabula, Bacchae,
dithyrambi quam tragoediae similior, totaque ita
comparata, ut contra illius temporis Rationalistas
scripta videatur, qua et Bacchicarum religionum
sanotimonia commendatur
Ὦ μάκαρ, ὅςτις εὐδαί-
μων, τελετὰς ϑεῶν ci-
δὼς βιοτὰν ἁγιστεύει ᾿
καὶ ϑιασεύεται ψυ-
χὰν à» ὕδεσσι βαχχεύ-
ων ὁσίοις καθαρμοῖς
,Qquemrodo dicatur, P aret ex Nonno Dion. VI. 165. X. 294. XXXI.
XXXVIII. XXIX. 71.* De postremo non possum non ἃ
viro Maostantietimo dissentire ; nam quod Nonnus narrat Zagreum
uerili mann fulmina paterna íractasse, vereor ne ornatus causa ab
bec poeta ad declaremdam ejus potentiam inventum sit neque eos, qui
Zagteo initiati sunt, idciroo μύστας Ζαγρέως βροντῆς dictos ease cre-
diderim. Praestare videbatur σπονδάς, 88 CFA. 1
6268 LIBER 8ECUNDUS.
τά, τε ματρὸς μεγάλας Sor
για Κυβᾶλας ϑεμιτεύων x. τ. λ. (f
et rerum divinarum disceptatie 8b eruditorum ju-
diciis ad populi transfertur suffragie
᾿σοφὰν δ᾽ ἄπεχε πραπίδα φρένα τὲ
περισσῶν παρὰ φωτῶν"
᾿ τὸ πλῆϑος 0, τε τὸ φαυλύτερον
; ἐνόμισε xgijrud τε, τόδε τοι λεγοίμαν.
aliaque multa in eandem sententiam, quae sive
poeta pro se ipse probavit sive alienis. largitus
est auriculis, certe magnam vim, magnam aucto-
ritatem. apud homines íllius àetatis habuerunf,
quae ab impia Sophistarum levitate modo ad fa-
naticas defluxerat superstitiones. Ceterum Zagrei
eultum mysticum et Orphicas religiones in Creta
viguisse, quum nullo alio testimonio constet, ex
Euripidis verbis colligi nequit. Neque enim inter-
erat poetae varios sacrorum Phrygiorum ritus sol-
licite dignoscere omniaque minima observare mo-
menta, dummodo generalis constaret similitudo,
quae in Matris Idaeae atque Curetum Coryban-
tumque cultu posita est. Hujus autem diversis-
simas fuisse species, neque Gallos Romanos ea-
dem omnia numina coluisse, quae Phryges anti-
qui, neque horum cerimonias omnes suscepisse
Orpheotelestas Graecienses, res ipsa docet et no-
mina Jovis Dionysique Sabazii, Attinis, Agdi-
stis, Zagrei, Hiyis, Curetum denique et Coryban-
[1] Cf. Helen. 1858. μέγα rov δύνανται νεβρῶν —
παβίπο ποίκιλωι
στολίϑες — κισσοῦ τε στεφϑεῖσα χλόα — νάρϑηκχας εἰς ἱεροὺς — ὁόρ-
βου τ᾽ ἔγνοσις χαὶ παννυχίδες ϑεᾶς.
ORPHIC A. 6025
tum vocabula alia aliis locis frequentata insue-
taque M 2
& 3
| ?
Mythologi nostri, quum pro fabulis et riti-
bus sacris, quos ab ultima antiquitate repetere cu-
piunt, nullos nisi novitios testes afferre possunt,
plerumque eo confugere solent, ut veteres toto
animo a mutandis religionibus abhorruisse dicant.
Et est sane ita memoriae proditum, omnibus, qui
de moderando deorum cultu aut Delphis aut a
Dodona oraculum petivissent, divinitus mandatum
esse, ut morem patrium servarent, xorà và πά-
τρία ποιεῖσϑαι τὰς ϑυσίας Aristot. Rhet. ad Alex. .
II. p. 30. T. II. Buhl.[*] idemque fuit veterum
poetarum et philosophorum politicorum praecep-
tum, sacra ut fierent | |
ὥς xe πόλις ῥέζῃσι, νόμος δ᾽. ἀρχαῖος ἄριστος
Hesiodus ait ap. Porphyr. de Abst. I. 18. cf. Za-
leuci leges Stob. CXL. 458. et Musonium ib. I.
9. 21. Sed his praeceptis parum obtemperatum
esse Josephus docet c. Apion. L. II. 35. Graeco-
rum levitatem et inconstantiam. in cultu sacrorum -
(h] Bouterweckius De Eurip. Philos. in Comm. Goett. recent. T.
IV. p. 8. miratur poetae audaciam, qui hoc et aliis locis (Heracl.
1317.) sanctissimorum mysteriorum secreta prodere sustinuerit. Verum
enimvero nihil vulgatius fuit his fabulis nihilque minus sanctum.
a] Porphyrius Ep. ad Marcell. c. 18. p. 298. Orell. μέγιστος
καρπὸς εὐσεβείας τιμᾷν τὸ ϑεῖον xol rà πάτρια leg. χατὰ τὰ πάτρια.
In Gemini Element. Geometr. p. 82. Petav. duo oraculorum responsa
confusa videntur, quorum unum juberet Sue χατὰ τὰ τρία, ἤγουν
κατὰ μῆνας, ἡμέρας, ἐνιαυτούς, perversa intercalatione turbatos, al-,
terum χατὰ rà πάτρια. .
40
026 LIB'ER SECUNDUS.
culpans: «à μὲν τῶν ἱερῶν iv ἐρημίᾳ παντελῶς
εἶσι, τὰ δὲ ἐμπερισπούδαστα χαϑάρσεσι παντοδα-
παῖς περικοσμούμενα. . Εἶϑ᾽ οἱ μὲν πρότερον ἐν
ταῖς τιμαῖς ἀχμάσαντες ϑεοὶ γεγηραχότες, οἱ δ᾽
ἐπαχμάσαντες τούτων iy δευτέρᾳ τάξει ὑποβέβλην-
ται, ἄλλοι δὲ χαφνοί τινες εἰςαγόμονοι ϑρησχείας
τυγχάνουσι. Cujus inconstantiae plurima exempla
reperiuntur "apud eos scriptores, qui temporibus
belli Peloponnesiaci vixerwnt, neque dubitari pe-
test, quin tot, tanti tamque praecipites casus,
quibus tunc omnes fere Graeciae civitates con-
cussae sunt, tum alias imvexerint disciplinae pu-
blicae et privatae corruptelas [ tum etiam nova
superstitionum genera; quo hemines rerum sua-
rum trepidi imprimis propendere solent. Nic Bo-
mae, pestilentia urbem et agros urente, ut Dio-
nysius scribit, πολλὰ ἐνεωτερίσϑη περὶ τὰς τιμὰς
τῶν ϑεῶν ἐπιτηδεύματα οὐκ εὐπρεπῆ L. X. 43.[}.
Capitolinus in V. Anton. Phil c. 13. p. 28. A.
Belli Marcomannici, inquit, tantus erat timor, uf
undique sacerdotes Antoninus a«civerit, .peregri-
nos ritus impleverit, Romam omni genere lustra-
veri. Denique Prepertius IV. Eleg. 1. antiquae
urbis habitum describens hoe quoque inter priscae -
simplicitatis documenta refert v. 17. quod tum
Nulli cura fuit externos quaerere divos,
. quum tremeret patrio pendula turba foro.
Ned prae ceteris Athenienses credibile est, inge-
[b] v. Thucyd. III. 82.
[5] Dio Exoerpt. in Meji Anecd. p. 258. T. IL of "Peusw
πολλὰ xc) παϑόντες xeà dodcuveec τῶν μὲν πατρίων ἑερῶν ὠλεγώρη-
σαν, πρὸς δὲ τὰ ξενιχὰ ὡς καὶ ἐπαρχεσόμενά σφισιν ὥρμησαν.
ORPHICA | 627
nita maturae mobilitate et nevitatie stadio alias.
aliasque appetivisse religiemes; eoque transferre
licebit quae de Romanis seripsit Livius, iisdem
prope verbis: Quo longáàus trahebatur bel-
Ium et variabant secundae adversaeque
res animos hominum, tanta religio et ea
magna ex parte externa civitatem inces-
sit — nee jam in secreto modo atque in-
ter parietes abolebantur Remani ritus
sed in publico etiam ac foro — Sacrifi-
culi ac vates ceperant hominum mentes,
quorum numerum. auxit plebs in urbem
compulsa L. XXV. 1. Quae omnia quantopere
in Atheniemses coriveniant, ipsorum eonfessione
patescit. Nam quum aliquando censuluissent A pol-
linem Pythium, quas petissimum religiones tene-
vent, accepissentque eas, quae essent in more
majorum, negatunt se quidquam hoc responso
juvari, nam. morem majorum.saepe muta-
tuam: esse Cic. Legg..1l. 16. Idque declarant etiam
Comicorum cavillationes, quibus deos peregrinos
eorumque cultores fatuos incessunt. Apollophanem
in. Cretibus[*] magnam turbam ignotorum deo-:
rum congregasse refert Hesychius 8. Θεοὶ ξεγιχοί.
quo in numero fuerunt sine dubio Sabazius, quem
Aristophanes peregrinitatis damnavit [^], Attes,
[cc] Fortasse non fortuitum est quod haec fabula cum KEuripidea
titulo congruit.
[4d] Cicero Legg. Il. 18. quem locum ex Horis sumtum putant,
unde hic est versus: τὸν Φρύγα, τὸν αὐλητῆρα, τὸν Σαβαάζιον Fr.
VI. quo nomine Sabazii cultor significari videtur, ut apud Orig. c.
Cele. 1. p. 8. ἐξομοιοῖ τοὺς ἀλόγως πιστεύοντας μητραγύρταις xol
τερατοσχόποις ίιϑραις τε (ιϑριακοῖς emendat emsterhusius ad
40 *
628 B LIBER SECUNDUS.
quem Theopompus irrisit Suid. s.'"4rric et Anecd.
Bekk. p. 461. quemque Plutarchus dicit una cum.
Adonide ex barbaricis superstitienibus per mu-
lierculas et, quod mormente est, androgynos h. e.
Cybelistas introductum esse Amator. XIII. 22. T.
XH. Hyes denique, quem Aristophanes ξεμνιχοῖς
ϑεοῖς adnumerat (Phot et Suid. cf. Meinek
Quaest. Scenn. II. 73.) et Thràciae deae, Bendis,
quae a Strabone huc refertur [ atque Cetytto['].
Quanquam enim haec nomina vulgo ad Magnam
matrem, Dianam, Hecaten Liberum atque Jovem
referuntur propter quandam similitudinem, tamen
inter sacra ipsa plurimum intererat. Quanta au-
tem superstitiosorum multitudo fuerit et quanta
impostorum impudentia, declarant comicarum fa-
bularum elogia quibus illae mysticerum nugae
exagitatae sunt, Antipatri Μύστις, Phrynichi (et
Sopatri Parodi) ύσται, Nicostrati Ἱεροφάντης,
Anaxandridae Φαρμαχόμαντις, Antiphanis Mmva-
γύρτης et Mootic[f], Alexidis Θεοφόρητος, Menan-
Poll. VII. 188.) χαὶ Σαββαδέοις. Dei nomen est in "Theophili vere
Athen. X. 417. B, ᾿'ἡἀπολλόδωρε. xc) Σαβάζιε, ubi ἅπολλον, ὯΩωρε —
scribendum esse monui in Diss. de M. B. paullo ante quam Valcke-
narium eandem conjecturam fecisse innotuit ex Epistolis a 'l'itünanno
editis p. 50.
[e] Hanc denotare videtur Aristophanes Fragm. Lemn. ΧΙ]. τὴν
κρατίστην δαίμον᾽ ἧς γῦν ϑερμὸς ἐσθ᾽ ὃ βωμός" quod deinde pro-
verbii loco dicitur de iis, quae in honore sunt Eunap. V. Plotin. p-
12. Boiss. Peregrinam deam ab Atheniensibus receptam illo loco signi-
ficari docet Suidas.
[f] v. Epimetr. XI. -
[t£] Athen. XL 494. D. ubi anus temulenta inducitur
xol γὰρ ἐπαγωγὸν, ὦ ϑεοὶ, τὸ σχῆμά πως
τῆς ὅλικὸς ἔστιν, ἀξιὸν τε τοῦ κλέους
τοῦ τῆς ἑορτῆς, οὐ μὲν, οὐ μὲν, ἄρτι γὰρ
ἐξ ὀξυβαφίων χεραμέων ἐπένομεν.
ubi pro οὐ ui» οὐ μέν scribendum οὐ ᾿τελοῦμεν.
ORPHICA.- 629
dri Θεοφορουμένη et Μητραγύρτης, ejusdemque
Ἱέρειαγ, quam .fabulam contra viles Metragyrtas
scriptam esse docent verba εἰ γὰρ ἕλχει τὸν 9:óv-
τοῖς κυμβάλοις ἄνϑρωπος εἷς ὃ βούλεται et cetera
p. 87. Mein. Quibus ex fabulis expressae viden-
tur L. Pomponii Áruspex, Naevii Hariolus, Afra-
nii Augures multaeque sententiae graves et face-
tae, quibus passim Plautus, Ennius, Pacuvius id
genus hominum insectati sunt. ΗΠ autem Comi-
corum aculei partim compotationes, pervigilia et
lascivias perstringunt, quibus mulieres rem divi-
nam facientes indulgere eredebántut,, partim tetras
superstitiones et infames Fratricellorum et Begui-
narum libidines. Mulieres praecipuo studio hos
mysticos circulos frequentasse, hint discimus:
Jamblichus de Myst. X. 71. γυναῖκές εἶσιν αἱ noon-
γουμένως μητρῳάζουσαι, ἀῤῥένων δὲ ὀλίγιστοι καὶ
ὅσοι ἂν ὦσιν ἁπαλώτεροι. Et in universum Strabo
VII. 723. ἅπαντες δεισιδαιμονίας ἀρχηγοὺς οἴονται
τὰς yvvoixag' αὐταὶ δὲ xei τοὺς ἄνδρας παραχα-
λοῦνται πρὸς τὰς ἐπὶ πλέον ϑεραπείας τῶν ϑεῶν
καὶ ἑορτὰς καὶ ποτνιασμούς" et Plato Legg. X.
909. D. ἔϑος γυναιξὶ διαφερόντως πάσαις καὶ τοῖς
ἀσϑενοῦσι καὶ ἀποροῦσι ϑυσίας εὔχεσϑαι καὶ ἱδρύ-
σεες" id quod centenis exemplis probat H. Feust-
kingii Gynaeceum haeretico - fanaticum Lips. 1704. -
et nova domesticaque exempla docent. Hinc Phin-
tys Pythagorea hoc posuit in praeceptis, quae
sexui suo scripsit, μὴ χρέεσϑαι vois ὀργιασμοῖς καὶ
ματρῳοσμοῖς Stob. Serm. LXXIV. 444. 22.|"] Ma-
[h] Et paulo post p. 445. 19. ὀργιασμῶν καὶ ματρῳσμῶν τῶν
030 | LIBER BECUNDUS.
gnum interim Athenis devotarum numerum fuisse
ostendit senis Attiei «qwerela Aristoph. Lys. v. 387.
ἐξέλαμψε γὰρ
χὡ τυμπανισμὸς [1] xoi πυκνοὶ Σαβάξιοι
ὃ τ᾽ ᾿Αδωνιααμός. ᾿
et Lysistratae ipsius in exerdio fabulae:
. 241} d' τις αὐτὰς εἷς Βακχεῖον ἐχάλεσεν,
ἢ ᾽ς Πανὸς ἣ ᾽πὶ Κωλιάδ᾽, ἢ ᾽ς Γενετυλλέδος,
οὐδ᾽ ἂν διελϑεῖν ἣν ἂν ὑπὸ τῶν τυμπάνων.
quorum creberriwum wsum $estatur preprium àar--
tifieum genws, tympanerum pictores Liban
Or. Dem. c. Aesch. T. IIL p. 390. Demosth. de
fals. leg. 415. 5. Priora illustrat Strabo IX. 370.
περὶ ᾿ἀνάφλυστόν ἐστι τὸ Πάνειον καὶ τὸ τῆς Kn-
μιάδος ᾿Ἡφροδίτης ἱερόν, et Plutarchus Amat. XVI.
31. T. XII. τὰ Mrroóo καὶ Πανικὰ κοινωνεῖ τοῖς
Beoxyixoic δργιασμοῖς. Genetyllidi, γυναιχείᾳ ϑεῷ,
ut Hesyehius vocat[*] quaecunque demum est, Lu-
canus adjungit Pandemem et Cybeben tanquam
ejusdem sexus praesides peculiares Pseudoleg. p.
67. T. VIIL Ceterum .eodem modo apud Alc
phronem ἐΠ. Ep. XI. homo rusticus et antiqui
«ε
κατ᾿ οἶχον ἀπέχεσθαι" χαὶ γὰρ ὃ χοινὸς νόμος ἀπερύχει. ταῦτα —
καὶ μέϑας καὶ ἔχστάσιας ψιιχᾶς ἐπάγοντι αἱ ϑρησκεύσεις αὗται. Ple
tarchus quoque in Praec. (Conj. p. 416. T. Vil. praecipit, ne qus
mulier privatim 'colat deos, new arcano, neu peregfinis ritibus.
[i] X4 τυμπανισμοίέ ex boc loco affert Etym. M. et pariter 75
συμπόται, χὡ ξυγγενεῖς, quae repetit Const. Lascaris Gramm. DB. iiu.
] Idem et Photius Κιρλιστὼ γυναιχεία ϑεὸς ϑρωτική. σἱ ἅν
ραννὴ ὄνομα γυναιχείας ϑεοῦ Κιλιχίας Μένανδρος. Eodem με;
nere videtur 7; Kovoorooqos, quae in Platonis Phaone Athen. X.
À. cum Lordone et Cybdaso aliisque geniis Veneriis componitur, qual
que mulieres in Herod. V. Hom. c. 30. propriis sacrificiis placant. Jo-
cose Fronto Ep. III. 416. γυναικεία δή τες αὕτη ϑεὸς παρὰ ταῖς sii
σταις τῶν γυναιχῶν ϑεραπεύεται, ἡ ἀπάτη, et Die Chr. Or. IV. 3.
voluptatem (ἡδονή») ἀτεχνῶς γυναιχείαν ϑεύν vocat.
ORPHIC A. E 031.
moris stomachatur uxorem urbànam χαινοὺς ἐπεις--
ἄγειν ϑεοῦς — Κωλιάδας ἢ Γενετυλλίδας, quam
utramque etian Misogynes Lueianeus cum aliis
quibusdam ejusdem notae deabus a mulieribus
celebrari indignatur Amerr, c. 42. 804. T. V. e9-
ϑὺς ἀπὸ τῆς οἰκίας ἔξοδοι, ναὶ πᾶς Osóg ἐπιτρί-
fi» τοὺς γεγαμηκότας, ὧν ἐνίων οἱ χαχοδαίμο-
vsg ἄμδρες οὐδὲ αὐτὰ ἴσασι τὰ ὀνόματα, Κωλιά-
δας χαὶ Γεμετυλλίδας ἢ τὴν Φρυγίαν δαίμονα καὶ
τὸν δυρέρωτα κῶμον ἐπὶ τῷ ποιμένι []. Quibus
quum Lucianus longam Menandri ῥῆσιν subjun-
gat, illa quoque ab hoc poeta suxsisse videtur,
qui maritum quendam introduxit ἀχϑόμενον ταῖς
negl τὴν οἰκίαν Oemdyeus[!]:
| ἐπιτρίβουσιν ἡμᾶς οἱ ϑεοὶ
μάλιστα τοὺς γήμαντας" ἀεὶ γάρ τινα
ἄγειν ἑορτήν ἐστ᾽ ἀνάγκη |]. |
Illae autem matutinae ἔξοδοι processioneSque, quas
Lucianus insequitur, et convotarum τελεταὶ ἀπόῤ-
ῥητοι xai χωρὶς ἀνδρῶν ὕποπτα μυστήρια cujus
notae et formulae fuerint, apparet e Clementis
probris in mulieres jactis Paedag. III. 269. περι-
φέρονται ἀνὰ τὰ ἱερὰ ἐχϑυόμεναι καὶ μαντευό-
[1] Non Paris est aut Endymion, .ut interpretes putant , sed At-
εἶδ, quem bubulcum vocat Theocritus X. 40. ἄγροικον Philostratus I.
Ep. $9. p. 930. pastorem Paullinus Nolanus (sive Antonius) Carm.
IV. v. 79. in Anecd. Murator. Arnobius IV. 85. Saltatur Magna
mater cum infulis — in bubulci amplexu. 'Textullan. ad
Nation. I. 149. 'T. V. Seml. Cybele pastorem suspirat fasti-
diosum. In veterum artificum monimentis pedum et fistula ei appo-
nuntur.
ΠῚ v. Epimetr. XI.
*] p. 114. Meinek.
032 LIBER SECUNDUS.
μόναι ἀγύρταις xoi μητραγύρταις καὶ γραίαις. βω-
μολόχοις συμπομπευόμεγαι. ᾿
Sed longe graviorem censuram meruere agyr-
tae ipsi horum sacrorum antistites. Hi nostro-
rum Magorum similes omniumque eccultarum ar-
tium periti alis epes et divitias["] aliis divum
hominumque gratiam et tum corporis sanitatem,
tum veniam peccatorum promittere, postremo
philtra et charitesia, quibus opus esset, parare
solebant, communi nomine udvr&g φαρμακομάν-
τεις, ἰατρομάντεις, ἀπομάχται et χαϑαρταί dicti
et ex altero sexu ἐγχυλεκίατριαι ["], περιμάχτριαι ["}
[Ὁ] Θησαυρῶν ἀναπομπάς pollicetur Pseudomantis Lucianeu.
Contra Plato Legg. XI. 918. H. ϑησαυρὸν μήϑ' εὑρεῖν πρκε ti;
εὐξαίμην, μήϑ' εὑρὼν κινήσαιμι, μηδ᾽ αὖ τοῖς λεγομένοις μάντε-
σιν ἀναχοινώσαιμε, wil de placagdis inferorum numinibus, qwerea
in poteatate sunt thesauri in terram defossi. Apud Philostratum V.
Apoll. VI. 39. 275. ἔϑυέ τις ὑπὲρ ϑησαυροῦ τῇ Γῆ. et arcessvit
Apollonium ipsum, qui προςευξάμενος τῇ Πανδώρᾳ thesauro potitur.
Inscriptionem Ligorianam, in qua 'Terrae ob repertum thesaurum gra-
tes aguntur, sejicit Fabretti ad Col. 'I'raj. p. 236.
[8] Hesychius: ᾿Εγχυλιχίστρια, περιαγνίστρια. Schol. Arist. Vesp.
288. ἐγχυτρίστριαι α τὰς χοὰς τοῖς τετελευτηχύσιν ἐπιφέρουσαε" ἔλε-
γον δὲ καὶ τὸ βλάψαι χαιαχυτρίσαι " ἐγχυτριστρίας δὲ λέγεσϑαι καὶ
ὅσαι. τοὺς ἐναγεῖς καϑαέρουσιν αἷμα ἱερείου ἐπιχέουσαι. quae eodem
modo in Schol Plat. p. 212. Ruhnk. p. 336. Bekk. et ap. Suid. le-
guntur; sed nescio an pro βλάψαι scribendum sit ϑάψαι, quod fade-
bant ilae ossa cadaverum in ollis condentes; quarum usum doce
Stephanus 8. Ἡραία — ὀρύξαντες τάφους χύτρας εὕρον καὶ ὀστᾶ. Y.
quos Gesnerus citat in Thes. s. Olla. Ab alio ollae usu dictae sunt
ἐγχυτρέστριαι, quas Romani, ni fallor, simguviatrices sive simpulatri-
ces dicebant, hoc est, mulieres divinis rebus deditae, ut
Festus ait. Atque hoc testu, quo αἷμα ἱερείου atque alia piacsa
continebantur, Hesychius siguificare videtur: Φαρμαχή, ἡ χύτρα, ἦν
ἡτοίμαζον τοῖς χαϑαίρουσι τὰς πόλεις, €& cognatum huic genus, 480
suffimenta efferebant, Schol. Aesch. Choeph. 96. ᾿4θημαῖοι χαϑαίρον-
τες olx(av ὀστραχίνῳ ϑυμιατηρέῳ ῥέψαντες ἐν ταῖς τριόδοις τὸ ὄστρα-
xov ἀμετασιρεπτεὶ ἀγνεχωρουν. .
[55 Harum munus describit Menander in Disidaem. p. 42.
Περιμαξάτωσάν σ᾽ αἱ γυναῖκες ἐν κύχλῳ
x«l περιϑειωσίτωσαν" ἀπὸ χρουνῶν τριῶν
ὕδατι περίῤῥαναι βαλὼν ἅλας, φακούς.
ORPHIC A. 633
χκαϑάρτριαι, piatrices [?]; quoniam munus earum
potissimum ad eluenda piacula pertinebat. Notum
est autem, quam facile Graeci piaculorum reli-
gione implicati fuerint, quarum varias causas enu-
merat una veterum Pythagorearum apud Plutarch.
Superst. IX. 75. T. VIIL αἴτε χα dx ἀγχόνας
ἀΐξασα [5] aire καὶ λεχόνα μαιεύσασα, cite xe ἐκ
γεχρῶ ἀναπεφυρμέγα εἰςέλϑῃς, αἴτε χα ix τριόδων
χαϑαρμάτεσσι, ἐπισπομένῳ τῷ παλαμναίῳ Ovu-
πλεχϑήσῃ. «ui igitur his aliisve causis. suspicio-
nem contracti piaeuli haberent, praeterea qui se
veneficiis et devotionibus impugnari sentirent, qui--
que larva aut aliquo diro numine infestari sibi |
viderentur, his ommibus aeruscateres illi operam
suam pollicebantur verbis hisce, ut Plutarchus ait
l. c. III. 5. aut similibus usi:
volgo ὕδατι περίβῤῥαν᾽ ἐμβαλών. Βάλλειν pro ἐμβάλλειν Plato usur-
pat Epigr. XV. Sophocl. Philoct. 67. aliique poetarum, tum Gramina-
tici 'Tzetz. ad Lyc. v. 176. p. 485. Chil. IV. 192. et saepissime for-
mularii medici. Cur Buttmannus in Schol, Ambros. K. p. 846. pro -
βωλεῖς reponeret ἐμβαλεῖς, nulla causa erat. Ad rem illustrandam
pertinet Proculi locus in Cratyl. p. 106. οὗ μάντεις διὰ τῶν περιβῥάν--
GE» καὶ περιϑειώσεων ἁγγοὺς ἑαυτοὺς xal τοὺς συνόντας ἀποτε--
λοῦσι. Salis et fabae lentisque proprius usus in sacris lustralibus.
[90] Festus: Piari eos velut proprio vocabulo ait Ver-
rius, qui parum sint animati quum mentis suae non
sint et per quaedam verba liberantur — Piatrix sacer-
dos dicitur, quae expiare erat solita, quam guidam si-
mulatricem, àlii sagam, alii expiatricem vocant, ubi .
commode simpulatricem reponunt.
[P] ἀγχόνη vix imtelligi potest, ne si solutio quidem suspendiosi
igatur, quam nostri quoque majores piaculi instar abhorrebant ;
nescio an ἀπ᾽ ἀγχοᾶς scribi possit, ab inferiis reversa. Triplex
genus superstitionis complectitur "Theophrastus in Superst. XVI. οὐ-
δέποτε μνήματι ἐπιβῆναι, οὔτε ἐπὶ νεχρὸν oUts λεχώ. quartum quod-
dam indicant verba αἵτε xc ix τριόδων χαϑαρμάτεσσιν, ubi ἐγχριμ-
φϑεῖσα addendum videtur. Petronius c. 184. quod purgamentum
calcasti in trivio? rà ἐν τοῖς τριόδοις χαϑάρματα Poll. V. 186.
quae et Ἑχαταῖα dicebantur Etym. M. p. 626. et Ofv3vui« Harpocr.
834 LIBER SECUNDUS.
AX e? ἔνυπνον φάντασμα φοβῇ
χϑονίας 9' “Ἑχάτης κῶμον ἐδέξω [4]
τὴν περιμάόχεριαν χάλει γραῦν xai βάπτισον σεαυ-
τὸν εἷς ϑάλασσαν. χαὶ καϑίσας ἐν τῇ γῇ διημέ.
οϑυσον [']. |
Quum autem lustrationes et sacra piacularia
potissimum ad animi aegritudine affecti sanatio-
nem spectarent, consentaneum erat, ut iidem, qui
lustrandi munus profiteréntur, perit essent divi-
nare, quae causa mali, τίνα δεῖ μαχάρων ix-
ϑυσαμένους εὑρεῖν μάχϑων ἀνάπαυλαν. Ad hec
inveniendum quae signa fuerint, prudentissimus
morbi sacri aetiolegus exponit p. 303. Fees. Si
aeger, inquit, balantum more vociferatur, deorum
Matrem ei infestam esse intelligunt, si spumas
agit, Martis iram caussantur, ex aliis quibusdam
indiciis Mercurii Vialis aut Hecatae arguunt [.
Itaque etiam Plato in explicando Apollinis medici
s. v. Anecd. Bekk. p. 288, Eustath. 1985. 10. In ceteris αἵτε χα scri-
ps pro αἴτε x&v, et συμπλεχϑήσῃ pro συμπλεχϑεῖσα. "Wyttenbachius
nc totum locum ad numeros poeticos revocare laborat!
[4] Aeschyli esse putat Porsonus ad Eur. Or. v. 401. Euripidis
Casaubonus ad Pers. Sat. V. 466.
[r] Addit deinde σαββατισμ oic 5 superstitiosorum et πηλώσεις, de
quibus Reinesius Varr. Lectt. I
[*] v. Comment. Dietzii p. 146. Qui sequitur locus ita interpum-
us videthr χαϑαέρουσι τοὺς ἐχομένους τῇ voUgq, αἵμασι xol τοῖσι
ἄλλοισι τοιούτοισι μιάσμασι ἔχοκτας ἀλάστορας, ἢ πεφαρμαγμένους
etc. Enumerat varios, quibus nebulones illi uti solent, lustrandi pree-
textus; aut enim eum, qui hoc morbo correptus est , inimici ab vno
eliquo majorum seu vi seu veneno (αἵματα xal τοιαῦτα μεάσματα)
peremti furiis agitari aut devotum esse aut propriorum erum col
scientia laborare dicunt. Ac πὸ sagarum miracula a poetis ficta cre-
des, addam superiora verba p. 802. χειμῶνα xol εὐδέην ποιέει» xe
ὄμβρους χαὶ αὐχμοὺς καὶ ϑάλασσαν ἄφορον χαὶ γῆν καὶ τἄλλα τὰ
τοιουτότροπα πάντα ἐπιϑέχονται ἐπίστασϑαι. ubi excidisse videter
ἄπορον et simile ἄφορον locum occupasse alienum: xoà ϑάλασσαν
ἄπορον καὶ γῆν ἄφορον ποιέειν.
ORPHIC A. | 035
ejusdemque .auguris nomine utrimsque artis com-
merda exsequitur: αἱ καϑάρσεις oci oi χαϑαρμοὶ
xei xovà τὴν Ἰατριπὴν καὶ κατὰ τὴν μαντικὴν,
xai αἱ τοῖς Ἰατριχοῖς φαρμάκοις καὶ αἱ τοῖς μαν-
τικοῖς περιϑοιύσοις wai λουτρὰ καὶ περιῤῥάνσείς,
πάντα ταῦτα δύναιτ᾽ ἂν καϑαρὸν παρέχειν τὸν
ἄνϑρωπον Crat. p. 405. A. Verum praeter coele-
stium offensas superstitiosi nrihil tam. horrebant,
quam deorum manium iratos animos horibilesque -
impetus, non ullam ob suam culpam sed ex ma-
jorum delictis, quorum poenas a liberis, a nepo-
tibus, a posteris expeti scirent, innocentissimo
cuique maxime tinseedas. Nam qui nihil :sceleris -
ipse admiserit, ne suspicatur quidem —- sed
quanto satius est haec ab Aeschylo dici, Furiarum
religionis luculentisstmo interprete. Ergo inscius
culpae | ^
Ovx oiósy ὅϑεν πληγαὶ βιότου.
τὰ γὰρ ἐχ προτέρων .ἀπλακήριατά νιν
πρὸς τάςδ᾽ ἀπάγει, σιγῶν ὄλεϑρος.
labes, angores, cruciatus, erbitatem atque viduer-
tatem [7 afferens; nec effugium datur ullum nec
[t] Aeschyl. Choeph. 283.
M Α
τὸ γὰρ σχοτειγὸν τῶν νερτέρων» βέλος
. ix προςτροπαέων By γένει πεπτωκότων
καὶ λύσσα καὶ μάταιος ἐχ νυχτῶν φόβος x. τ. ἕἑ.
Plato οἶστρον ἐκ παλαίων ἀδικημάτων vocat Legg. IX. 854. B. quo
in genere gravissime metuebantur parentum injuriae propria orbitate
luendae, Herodo. IV. 149. τοῖσι δὲ iv τῇ φυλῇ ταύτῃ οὐ γὰρ ὑπέμει--
γα» τὰ τέχνα, ἱδρύσάντο ἐχ ϑεοπροπίου ᾿Εριννύων τῶν cov καὶ
Οἰδιπόϑεω ἱερόν" simüliterque patris Amyntoris dirae Il. IX. 454,
Phoenici omnem spem propagandi generis ademerunt. Quapropter Athe- .
nienses quoque Furiis sacrificabant πρὸ παίδων xol γαμηλίου τέλους
Aesch. Kum. 888. ipsaeque preedicant penes se esse arbitrium rerum
omnium, quibus domestica sales continetwr, suoque munere ac bene-
ficio tum foetms agrorum tum partus homiuum augeri sospitarique v.
-
686 LIBER SECUNDUS.
malorum requies, quoniam causa latet. Sed quia
nonnunquam fit, ubi morbus gravius exarderit, ut
abstractus a corpore animus furoris afflatu occul-
tas insidentis mali cawsas persemtiscat, hinc Pla-
to alterum genus divini furoris constituit ex prae-
sagiis aegrotantium: ἀλλὰ μὴν νόσων καὶ nóvow
τῶν μεγίστωμ, ἃ δὴ παλαιῶν ἐκ μηνιμάτων πο-
ϑὲν ἔν τισι τῶν γενῶν Tj μανία ἐγγενομένη καὶ
προφητεύσασα; οἷς ἔδει ἀπαλλαγὴν εὕρετο καταφυ-
μοῦσα πρὸς ϑεοῶν εὐχάς τε καὶ λατρείας, ὅϑεν δὴ
μαϑαρμῶν τε καὶ τελετῶν τυχοῦσα ἐξάντη ἐποίησε
τὸν. ἑαυτῆς ἔχοντα Phaedr. p. 244. E. cujus lod
interpretes sequi non possum. Astius nomine
τῶν γενῶν familias sacerdotales significari putat,
quales Eumolpidae fuere aut Arestoridae. ^ Sed
hi nunquam prophetandi et medicandi munere
functi sunt, neque omnino γάνη illa sunt eorum,
qui aegrotantibus opitulantur sed aegroti ipsi pia-
cularium hominum posteri, quos nullius proprii
delicti conscientia sed vis tacita avitae noxae exa-
gitat Haec autem non omnes ejusdem generis
homines aequaliter affectat, sed medo intermittit,
modo recrudescit, ut v. c. τῶν Ἐριννύων τοῦ
926 — 942. quae magnifica professio profecta est ἃ communi totius
antiquitatis opinione, pietatem et obsequium in parentes omnis dome-
eticae prosperitatis maximum esse fundamentum, eorumque propitam
voluntatem posteris patrimonia fortunare, agros fecundare, liberumque
proventus augere; illis vero, qui debitum parentibus bonorem violas-
sent, tum in reliquo vitae cursu nihil satis ex voto fluere, tum edu-
candae prolis spem suppetere nullam. Plato Legg. Xl. 931. B. ἀραῖος
γονεὺς ixyóvow ὡς οὐδεὶς ἕτερος ἄλλοις — μηϑέ τις ἀτιμαζομένῳ
μὲν ϑεὸν ἐπήχοον ἐν εὐχαῖς ἡγείσϑω γίγνεσθαι, τιμωμένῳ δὲ xà ἐν
εὐχαῖς ἐς ἀγαϑὰ τοῖς παισὶ παρακαλοῦντος οὐκ ἀχούειν. . Hinc idem
L. V. 729. D. eum, qui consanguineos officiose coluerit, τοὺς γερέ-
ϑλίους ϑεοὺς propitios habere dicit εἰς παίϑω» σπορών.
ORPHIC A. 037
᾿“αΐου καὶ Οἰδίποδος Τισαμενῷ μὲν οὐκ ἐγένετο
μήνιμαλ «ὐτεσίωνι δὲ τῷ Τισαμενοῦ Paus. IX. 5.
Ita vis illa hereditarii mali ἔν τισι τῶν γενῶν [
erumpit in apertum furorem, quo, ceu spiritu di-
vino, tactus aliquis hujus funestae familiae et
causas domesticae labis et remedia praesagit, ad-
hibitisque piacularibus noxam a parentibus acce-
ptm in omne tempus abolet. Illa παλαιὰ μηνί-
ματα sunt dirae ultrices sive parentum sive alio-
rum nefarie occisorum furiae temeratam domum
caeca tabe urgentes, ἡ μῆνις τῶν τετελευτηχό-
των ["]» quorum tanta erat religio, ut ex quovis
vehementiore animi corporisye affectu statim su-
Spicio incesseret, ne deorum manium numina
irata haberent. Ita ad Anthiam ex amore insa-
nientem arceWsuntur jdcvreg xoci ἱερεῖς — oí δὲ
ἐϑύοντο xol ἐπέσπενδον xoi ἐπέλεγον φωνὰς βαρ-
βαρικὰς, ἐξιλάσχεσθαι λέγοντες δαίμονας καὶ προς-
ἐποίουν ὡς εἴη τὸ δεινὸν ἐκ τῶν ὑποχϑονίων Xe-
[V] Aristot. Rhet. II. 15. 287. φορά τίς, ἐστι» ἐν τοῖς γένεσιν ἀν-
doo» ὥσπερ καὶ ἐν τοῖς χατὰ τὰς χώρας γιγνομένοις, καὶ ἐνίοτε, ἂν
7 ἀγαϑὸν τ γένος, ἐγγίγνονται διά τινος χρόνου ἄνδρες περιττοὶ, κχᾶ--
πειτα πάλιν &vodídoon similiter ἔν τισι τῶν γενῶν ἡ μανία ἐγγίνεται
καὶ προφητεύει, nam ii qui valetudinis vitio furunt, habere aliquid
in animis praesagiens atque divinum putantur Cic. Div. 1. 31. Perpe-
ram igitur Canterus ap. Aristid. Or. Plat. I. p. 14. ubi Platonis lo-
cus affertur, pro γενῶ» oorrexit yevou£voy. Sed recte Scholiastes
ad h. l. παλαιὰ μηνίματα interpretatur τὰ προγονικά, nec aliter Pro-
culus Dubitt. de Provid. T. I. p. 168. Cous. in vetere versione: Quod
autem peccatorum progenitorum δέχας sustinere di-
cuntur quidam, revelationes et teletae manifestant,
et etiam λύσιοε quidam dii purgare ab iis affirmantur.
("] Plato Hipp. Maj. p. 125. Est fere fixum in bac re vocabu-
lum τὸ ἐπὶ φόνῳ μήνιμα Paus. VI. 20. V. 1. Androgei τὸ μήνιμα
Plutarch. V. 'l'hes. c. XV. τὸ .fevxtpixóv uiua filiarum Scedasi Id.
V. Pelop. c. XX. Paus. IX. 13. Hesychius: ἩἨασχαλίσματα ὑπὲρ rov
τὴν μῆνιν (occisi) ἐχχλῖγαι. .
038 LIBRR $ECUNDUS.
βορὰ. Ephes. 1. 5. cf. Wernsdorf. ad Hir. XXIM.
p. 799. Hinc etiam intelligitur cur ii, qui crebro
ad aliena sepulera comamneanent, ἀγνάνδροις xoi
γυναινώδοσι, περὶ τὰ γένη πάϑεσι καὶ dpagvüpe- ΄
σιν ["] adstricti putarentur Plutarch. V. Solon. c.
AXI. Nam quum melancholici circum. buste et
sepulcra ermare soleant|'], animi autem angores αἱ
perturbationes à coece Larvarume impetu profidgci
eredantur, premíta erat suspicie, eos, qui mor
tuorum maemnmenta frequentarent, Manibus suppli-
catum ise, aut suam aut majerum aliquam cul-
pam deprecaturos. Verum mem selum de dome-
sticis delictis satagebant homines. miserrini sed
etiam dandestinas Magerum formidabant insidias
et devetiones quibns oreditum animes infernis ns
minibus sagari, devotisque klecaten ejusque sa
.tellites, menias intemperiasque, immitti. Sed de
hec genere superstitionis, quod Plato una cum
ceteris debellare conatus est["], in priore disputa-
tione plura diximus; ex quibus illud quoque per-
spicuum fit, quare omnes χαϑαρμοὶ cum suppli-
x] Nomen hoc dicitur de delictis domesticis in universum, qui-
bus iliarium jura violantur. Musonius ap. Stob. Anthol. T. LXXV.
(73.) p. 450. ὥςπερ ὁ περὶ ξένους üdimoc εἰς τὸν Ξένιον ἁμαρτάνει
Δία, καὶ ὁ ntob φίλους εἰς τὸν Φίλιον, οὕτως ὅςτις εἷς τὸ ἑαυτοῦ
γένος ἄδικος, εἰς τοὺς πατρῴους ἁμαρτάνει ϑεοὺς xal εἰς τὸν Ὁμό-
γνιον (e τὸν ἐπόπτην τῶν ἁμαρτημάτων τῶν περὶ τὰ γένη.
[y] Daemoniacos in Novo ''estamento memoratos uuusquisque me-
moria tenet. De Lycanthropis ídem tradit Eustathius p. 1222. 48.
«fuxaovía πάϑος μανιῶδες νυχτιπλάνον ἀσχολοῦν περὶ τὰ μνήματα.
De Maniacis Aetius L. VI. 9. 108. a. οὗ πλείους ἐν σχοτεινοῖς τόποις
χαίρουαι διατρίβειν xol ἕν μνημείοις. Democritus ἐνδιατρίβων τοῖς
τάφοις (Hesych. Miles. in Democr.) civibus suis insanire visus est.
[1] . XL 938. A. x"osve ἀγάλματα bem. αὶ ἐπὶ ϑύρας
el? ἐπὶ νῶν ἊΝ εἴτ ἐπὶ μνήμασι elc. ade Endesa p 81. γοητείαν
definit ἐπέχλησιν δαιμόνων χαχοποιῶν περὶ τοὺς τάφους εἰλουμένων.
ORPHIC A. 039
catione deorum inferorum conjuncti, et vicissim
sacra magica χαϑαρμοί vocati fuerint[*'].
^ 4. M
His. expesitis demonstrare conabimur illos
»αϑαρμοὺς xai τελετάς, quibus Plate in Phaedro
imveteratas maculas elui affirmat, ad sacra Phry-
gia ac Metragyrtarum negotia pertinuisse. De
horum: artibus medieis extant Antiphamis. veraus
ex Metragyrta ap. Athen. ΧΙ. 553. C. in quibus —
Maguae deae camilla inducitur seni panalytico ᾿
(quod genus hodieque Theurgorum infulatorum ta-
bernas clarificat) nervos restituens non sine mara-
culo ehwismatis:
| τήν τε παῖδ᾽ ἀλείμματα
"παρὰ τῆς ϑεοῦ λαβοῦσαν εἶτα τοὺς πόδας
ἐχέλευ ἀλείφειν πρῶτον, siye τὰ γόνατα.
ὡς ϑᾶττον 7 παῖς δ᾽ ἥψατ' αὐτοῦ τῶν ποδῶν
ἔτριψέ v, ἀνεπήδησεν. . |
ubi Papisticam quandam Legendam narrari cre-
das, qualem de aegrota virgine benedicto oleo per-
uncta narrat Auctor Vitae "Theod. Studitae MS.
ap. Allat. de Graecc. Opinn. p. 124. ἣ δέ γε παῖς.
ἅμα τῇ ἀλοιφῇ ódov γίνεται καὶ τοῦ πυρετοῦ ἀπαλ-
λάττεται. — Vetula illa Elidensis, quicum Dio exul
aliquamdiu conversatus, profitebatur ἔχειν μαντι-
xijv ix Μητρὸς ϑεῶν δεδομένην, χρῆσθαι δὲ
γαηκίίαι, τὰ tidie ἐπάγονο re καὶ ἐξάγουσι Plutarch, Homer. ποτ.
citt. Fr. I. 806. De Hecate ipsa Schol. "Éheocr. II. 36. ἐπὶ τῶν καϑ-
. ἀρμάτων xol μιασμάτων ἡ ϑεός.
040 LIBER 8ECUNDUS.
αὐτῇ τούς τε νομέας πάντας καὶ τοὺς γεωργους
ὑπὲρ χαρπῶν καὶ βοσκημάτων γενέσεως xai σωτη-
ρίας Orat. I. p. 61. cujus gregalem producit Phi.
lostratus, V. Apoll. III. 43. 131. γραῦν ἀγύρτριαν
μαντευομένην ὑπὲρ προβάτων xoi τῶν τοιούτων [ἢ
sequentem in hoc praeclarum deae praesidis ἃς
patronae exemplum ab hac salutari cura nomen
Montanae Matris adeptae["] Sed multo gravioris
momenti est quod ejusdem Rheae sacrificuli mor-
bos sacres, ut dici solent, et divinos curare pro-
fessi sunt, totum hoc genus medicinae, quod no-
stri medici, graeco scilicet vocabulo, Psychiatriam
dicunt, ab his vulgaribus remediis, gyrgathis et
phlebotomis, ad artis auguralis areana revocan-
tes. Nam omnes insolentiores animi perturba-
tiones dii, quorum .illi sacra administrabant, et
incutere et sedare crediti sunt. Sic enim Phae-
dram furentem compellat chorus:
Σὺ γὰρ ἔνϑεος, ὦ κούρα,
εἴτ᾽ ἐκ Πανὸς εἰϑ' “Ἑχάτας
ἢ σεμνῶν Κορυβάντων
ἢ ματρὸς οὐρείας φοιταλέου.
[5] Idem VI. 11. 248. instrumentum hujus artis nominat cribrum:
yo&ec ἀνημμέναι κόσχινα φοιτῶσιν ἐπὶ ποιμένας xol βουκόλους le-
μεναι τὰ νοσοῦντα τῶν ϑρεμμάτων, μαντιχῇ, ὥς φασιν. Id quanti
usus fuerit in rebus sacris Lucianus ostendit in Alex. IX. 18. T. ΙΧ.
ubi ad infatuandos superstitiosos satis esse dicit εἴ τις αὐλητὴν ἢ
τυμπανιστὴν ἢ χυμβάλοις χροτοῦντα ἐπαγόμενος, κοσχίνῳ, τὸ τοῦ
λόγου, μαντευόμενον. Aelian. H. An. VIII 5. ἀλφίτοις μαντεύονταί
τινες xal xooxívoic xol τυρίσχοις.
(b] Diod. III. 57. qui eam, quum adhuc versaretur inter homines,
κωϑαρμοὺς τῶν νόσων τῶν χτηνῶν tt x«l νηπίων παίδων εἰςηγήσας
σϑαι ἐπῳδαῖς σωζομένων. Xanthi Lydi, quem Creuzerus Symb. Il.
46. a Diodoro expressum putat, nullus pilus inest in hac putida dispu-
tatione pragmatici cujusdam fabularum interpretis. Ceterum vetemna-
riam artem non indignam habitam esse divinis ingeniis docent Chiron
et Melampus augur. v. Columella Praef. L. I. 82. 427.
"ORPHICGC A. ΄ 041
cujus comites sunt Pan et Corybantes omnium
formidinum visionumque insolitarum — auctores;
quam ob. causam, quum insueta species animum
horrore perstringeret, hos tanquam averruncos et
prodigiales. invocare solebant, velut ille apud Ari-
stoph. Eccles. 1089. ὦ Ἡράχλεις, ὦ Πᾶνες, ὦ Ko-
ούβαντες, ὦ ὗ Δ ιοςκόρω. et Timo Lucian. 41. p.
, 409. T. 1. ὦ Ζεῦ τεράστιε xoi φίλοι ΚΧοῤύβαντες"
Synes. de Provid. 136.. B. ó στρατηγὸς νύχτωρ
ἐδειματοῦτο, Κορυβάντων, οἶμαι, προςβαλλόντων
αὐτῷ, χαὶ Πανικοὶ ϑόφυβοι μεϑ' ἡμέραν τὸ στρά-
τευμα κατελάμβανον" Hermias in. Phaedr. p. 105.
εἰσὶ. xci Πανόληπτοι xal ἹΜητρόληπτοι καὶ Kopv-
βαντισμοί" quorum neminum primum. improbare
videtur Pollux 1.. 18. Φοιβόληπτος,. , ϑεόληπτος,
γνυμφόληπτος ἐκ Πανὸς χάτοχος. Corybantum sa-
cra piacularia insaniae curandae adhiberi "docet
Aristoph. Vesp. 115. εἶτ᾽ αὐτὸν ἀπέλου κἀχάϑηρε
καὶ μάλα μετὰ ταῦτ᾽ ἐχορυβάντιζ᾽" ὃ δ᾽ αὐτῷ τυμ-
πάνῳ ἄξας ἐδίκαζεν. .. Etenim horror, quem vasti
montes sylvaeque impenetrabiles et solitudo. ipsa
errantibus offundere solent, in causa fuit, cur
agrestia numina occursu suo obviam factos lym-
phare ecrederentur. v. Mezir. ad Ovid. T..1. 335.
Ab his igitur motuum et perturbationum animi et
causam et curationem repetebant, et maxime ab -
eorum ducibus et dominis, Rhea Bacchoque; χα-
ϑάρτρια τῆς μανίας 3j ϑεὸς, καὶ τὸν Διόνυσον δὲ
καϑαρτιχὸν μανίας φασί Schol. Pind. P. III. 139.
Liberi Patris sacra ad purgationem ani-
mae pertinebant Serv. ad Georg. I. 166. quod
41
042 . LIBRR SECUNDUS.
cenürmat Plato repudians ὅση βαχχεία ἐστὶ xci
τῶν ταύτης ἑπομένων, ἃς Νόμφας vc καὶ Πᾶνας
καὶ Σατύρους ἐπονομάζοντες, ὥς φασι» μιμοῦν-
ται κατοινωμένουρ, περὸ καϑαρμοὶς xoi τελετάς
τικαὰς ἀποτελούντων Legg. VIT. 815. À. cujus loci
meminisse velim lectores, ubi de Onomacriü te-
letis nobis sermo erit. Denique Sabazium quo-
que in hoc numero referendum esse persuadet
Jamblichus de Myst. HI. 10. p. 71. τῶν Κορυ-
βάντων φφουρητιχή πως 9 δύναμις xoi ἐπιτελε-
στική, τοῦ Σαβαζίου δὲ ες Βακχείας xai ἄποχα- |
ϑάρσεις ψυχῶν xoci λύσεις παλαιῶν μηνιμάτων οἷ- ᾿
κειότατα παρεσχεύασται" quae quum ex illo Phae-
dri loco ad verbum translata sint, apparet Jambli- -
chum χαϑαρμοὺς xci τελετάς, de quibus Plato
loquitur, Sabaziis adnumerare sacris. In Porphyr.
Ep. ad Aneb. p. 3..componuntur οἱ xopuflavuió- |
μενοι xai οἱ τῷ Xoflabup κάτοχοι xoi οὗ μητρί-
.Covvec. et in Josephi Hypomn. in Fabric. Pseud- |
epigr. CXLIII. 327. ubi varia enthusiasmi et và-
tcinationum genera enumerantur: 5 δι᾽ αὐλῶν,
vuundvov καὶ ógyOvov παντὸς μουσικοῦ, oí διὰ
Zeflatiov μητρίζοντες" cf. Galland. Bibl. Patr. T.
XIV. p. 72. Sed ab his Sabazii et Magnae ma-
tris cultoribus proximus est ad Orpheotelestas -
transgressus, quos iisdem sacris et artificis ad-
Strictos. preducit Plato. |
$ 5. -
Is in Polit. 11. 364. B. ubi calumnias reli-
gionis et pias fraudes totis oppugnat vjribus,
' ORPHI OC A. 643
ἀχύρται, .Miquit, xoi μάντεις ἐπὶ πλουσίων ϑύρας
ἐόντος [“] 'ποίϑουσιν.." ὡς ἔστι. παρά σφισι δύναμις
ἐκ. ϑεῶν. ποριζομένη ϑυσίαυς τὸ καὶ ἐπερδιαῖς εἴτε τι
ἀδίκημα. γόγοπεν 'αδεοῦ. ἢ προγόνων, ἀκεῖσθαε μεϑ'
ἡδονῶν ve καὶ. ἑἐφρνῶν» καὶ ἐάν va? ἐχϑρὸν πη-
μῆναι ἐθέλῃ, μετὰ σμιρῶν δαπανῶν ὁμοίως δί-
καιον ἀδίχῳ βλάψει ἐπαγωγαῖς τισι καὶ χαταδε-
σμοῖς τοὺς ϑεοὺς, ὥς φασι, πείϑοντές σφισιν ὕπη-
ρετεῖν — — βίβλων δὲ ὅμαδον [^] παρέχονται Mov-
σαίου xoi ὌὨμρφέως, καϑ᾽. ἃς ϑυηπολοῦσι πείϑοντες
oU μόνον ἰδιώτας ἀλλὰ καὶ πόλεις, ὡς ἄρα λύσεις
τε καὶ χαϑαρμοὶ ἀδικημάτων διὰ ϑυσιῶν καὶ παι-
διᾶς ἡδονῶν [ eat μὲν ἔτι ζῶσιν, εἰσὶ δὲ xai τε-
λευτήσασιν, ἃς δὴ τελετὰς [Π] καλοῦσιν, o τῶν
[9] Hinc sumsit Eustathius c. Origen. de Engastr. 8. 12. p. 558.
T. IV. Gall. ὥσπερ ἀγύρεαι καὶ utei; n) πλουσίων ἱέναι ϑύρᾳς
ἐπειγόμενοι. ᾿
[4] "T'heopbr. Char. VI. 52. ὁρμαϑοὺς γραμματιδίων,. eoque pro-
pendere videtur in loco Plat. codex ὁμαδὸν oxytonum exhibens supra
scripta litera theta; neque id displicet; ὁ τῶν ἀρετῶν ὁρμαϑός Nicet.
Ann. ΠΙ. 3. 58. ὁρμαϑὸς χαχῶν Joh. Antioch. p. 802. τὸν τῶν ob
ὄντων ϑεῶν ἐξήλασεν ὑρμαϑὸν '"Theodoret. Tberap. II. 788. ὁρμαϑὸν
λόγων χαὶ ὄνομάτων 'Themist. Or. XXIII. 288. oou. peprvero Ni-
ceph. Greg. L. V. 2. 78. B. cf. Fischer. Anacr. XXXII. 11. Sed vul-
atam lectionem ídem tuetur Themistius Or. II. 32. B. βιβλίων Oua-
oc ὅλος. et Isidorus Phot. CCXLII, 550. “όγων σωρός dixit Liban
Decl. T. I. p. 189. Apud Tgnatiun Ep. ad Trall. p. 15. ed. Vedel.
εὐγετε Σίμωνα ol Mévardoov χαὶ Βασιλείδην καὶ ὅλον αὐτοῦ
μαδὸν τῆς καχίας, scribendum videtur ὁρμαϑόν. Apud Libanium
T. d. 615. pro ἔμετον δημάτων, quod nimis grave, substituas ὅμα--
δον, sicut Luclan. Lexiph. S. 17. p. 194. ἐσμὸν ὀνομάτων dixit:
&ouol βιβλίων Julian. Or. VI. 191. B. ubi cave δεσμοὶ corrigas, ut
ϑέσμαι διχανιχῶν λόγων Dionys. de Isocr. c. 18. 576. T. V. nam eo-
dem modo ἐσμὸς ἀκολασίας καὶ ἡδονῶν Zachar. Mityl. Disp. p. 366.
C. Bibl. Patr. Τ. XL. ἐσμός qoovrido» Chrysostomus ad Stagir. II.
208. C. T. L; Mentf. Adverbium ὁμαδόν, quod Schneiderus suspeotis
adnumerat, tritom est Byzantis, ὁμαδὸν διανήξασϑαι τὸν πορϑμόν
Anna X. 285. πᾶσιν ὁμαδὸν τὴν εἰςέλευσιν συνεχώρει XI. 816. B.
XV. 479. C. E
[9] Ziesdié» καὶ ἡδονῶν emendet Lennepies ad Phalar. p. 131.
Μετὰ παιδιᾶς τε ναὺ ἡδονῆς Plato Legg. VII. 819. A.
(f] Hesychius “υὑσιοι 'νελεταέ — ἐπεὶ καὶ «ύσιοφ ἐλέγετο “ιό-
41 *
0644 LIBER SECUNDUS.
ixes χαχῶν ἀπολύουσιν ἡμᾶς, μὴ θύσαντας δὲ δεινὰ
περιμένει[Π], quod prorsus convenit cum vanitate
illius Orpheotelestae qui ewnibus, quos initiaret,
summos in altera vita honores et praemia spon-
. debat Plutarch. Apophth. Lace. p. 215. T. VIII. (*]
Hos vero Orpheotelestas seera lustralia et absolu-
toria administrasse, ostendit auperstitiosus Theo-
phrasteus, qui τελεσϑησόμδνος πρὸς τοὺς ᾿Ορφεο-
γυσος. sic Áristid. 'T. I. 586. et alii eum vocant, v. Wyttenbach. ad
Plut. Quom. Adul p. 520. et Liberi quoque nomen nonnulli a verbe
luere derivamt (ut ἃ suo super, a creo creber) quod graece “υαῖος
respondeat. Quemadmodum χαταδεδέσϑαι idem est quod. πεφαριια-
κεῦσϑαι 2 sic λύειν fi est γοαοδιεα selvere. Lucian. Vit
Auct. 25. p. 110. ἀνάλυσύόν μὲ χαὶ ἐξ ὑπαρχῆς ποίησον ἄνϑρωπον.
Hesychius: Περι e), ἀναλύων τὸν πε αχευμένον ἢ τὸν
γεγοητευμένον. cf. Verheyk. ad Anton. Lib. . 98. Menandri τας
sus p. 73. et 566. Mein. sine dubio sic legendus Πεφαρμάχευσ᾽ ὦ
Avxuta? ἀναλυϑεὶς μόλις, non ἐπιφαρμάχευσον. Ad constit. Apee.
Vin. 82. 226. μάγος, ϑηρεπῳδὸς λώταξ, περιάμματα ποιῶν, περι-
καϑαίρων, συμβολοδείχεης, Beheliastes verbum περεχαϑαίρων inter-
tur διὰ ϑυσιῶν δοχῶν κωλύειν νόσυυς ἢ ἁμαρτίας, ubi pro χω-
λύειν ἰοξοπάσπι λύει». ᾿Φναλύται Poll. VII. 88. qui veneficia solvunt.
[t) Falso Meinersius et 'Tennemannus Lehren der Sokrati-
ker über die Unsterblichkeit p. 98 — 102. haec de Kleus-
niis dicta putant. Ceterum hos Platonicos agyrtas Langius in Sym-
posio Medico (ann. 1589.) non inficete cum Scholasticis vagantibe
componit, qui seculo XV. medio grasssri coeperunt et a
darum posteri crediti sunt. Verba ejus affert Jac. "'homasjus i
Diss. de Vagantibus Scholasticis a. 1675. sanctorum auxilia se
conciliaturos promittunt (Scholastici) ante divitum por-
tas stipem petentes et per pagos oberrantes morbe
hominum pecudumque liturgiis, quas missas vocanti,
expiare se posse affirmant, denique deum, ut sit iar
micorum nostrorum vindex et ultor, certo Davidis psa
mo se cogere posse pollicentur. ld genus Scholasüd οἱ
Scholasticae nuper Germaniam nostram pervagabantur, cortinae my-
sticae pseudapostoli.
[8] Eadem res mutato nomine narratur ἃ Diogene VL 4.819.
vuaóérnc μνούμενός ποτε τὰ 'Ooquxà τοῦ ἱερέως εἰπόντος ὅτι ol ταῦ-
τα μυούμενοι πολλῶν ἀγαθῶν μεείσχουσιν etc. In pompa Dionysiac
Athes. V. 198. K. unt ἱερεῖς xoà δέρδιαι xo) πέρσεις τελεταί.
Casaubenüs Ὀρφεοτελεσταί emendat; quod ab illo loco prorsus alie
mum, licet probaverimt 'Tayler. ad Demosth. p. 806. Valcken. de Ar-
stob. p. 95. et alii. Nobis nihil suecurrebat praeter ἑεροτελεσταί νὰ
δερῶν τελεστωί, qui &b ἱερεῦσιν aliquantum differunt ut ap. Plutard.
,ORPHIOA. 045
τελεστὰς χατὰ μῆνα ['] πορεύεται μετὰ τῆς γυναι-
χὸς, ἐὰν δὲ μὴ σχολάζῃ ἣ γυνὴ, μετὰ τῆς τέτϑης
καὶ τῶν παιδίων. Quales hic piandis cerimoniae
fuerint subeundae, e Platonis loco supra allegato
apparet, ubi bacchationes memorantur cum Nym-
pharum, Panum Satyrorum imitatione conjunctae
τῶν περὶ καϑαρμοὺς xai τελετὰς ἀποτελούντων.
Quae si quis cum Maximi Tyrii verbis contulerit.
Diss. III. 39. αἱ Διονύσου ἧἥδοναὲὶ xoi τελετῆς χώ-
ρα» ἔχουσι, χῶμοι ἐχεῖνοι καὶ. ϑίασοι xai αὐλοὶ
xai ζοματα, πάντα ταῦτα Διονύσου ἡδονῶν σχή-
ματα ἐν μυστηρίοις ὀργιαζόμενα᾽ et cum illis, quae
de Orphei histrionibus Plato. dicit: πείϑοντες ὡς
ἄρα λύσεις τὸ καὶ χαϑαρμοὶ διὰ ϑυσιῶν καὶ παι-
᾿ διᾶς ἡδονῶν εἶσιν, is prorsus nobis assentietur
Orpheotelestarum sacra piacularia ἃ Bacchanali-
bus nen disjuncta fuisse. Quo probato proficis-
car ad illustrissimum Demosthenis testimonium
p. Cor. p. 313. cujus singula verba singula argu-
menta sunt. ᾿
] Hinc μηναγύρται dicuntur, hoc est, χατὰ μῆνα λαβόντες τέλη
Schol. Soph. Oed. 'T. 887. et Suid. s. v. quos sumtus significare vi-
detur Schol Arist. Nubb. 17. μετὰ εἰχάδα alb μυστικαὶ ϑαπάναι ὑπῆρ-
xov. Non recte Coraius δὰ Áesop. p. 428. οἱ Meinekius ad Me .
Peck mihub auctoritatis habet quam vulgar erighatio, ujur aumlo-
£i&' cernitur in ἡμεροϑανειστής. In Nicandr. Alex. 217. ζάχορος βω-
μίστρια “Ρείης εἰνάδι λαοφόροισιν ᾿ἐνιχρέμπτουσα κελεύϑοις μακρὸν
&xeufoca etc. nonnulli εἰχάδε legerunt, ut patet e Schol. τῇ ἐννάτῃ
τοῦ μηνὸς τὰ μυστήρια αὐτῆς ἐπιτελοῦσιν ἢ εἰκάδι. 6 die Ino
S-nesii locus a Schneidero appositus: μέλλει (sponsa) εἰς τὴν éfdo-
μη» ταινιώσεσθαι xol πυργοφόρος, χαϑάπερ ἢ KuféAn, περιελεύσε-
σϑαι, nibil probet; nam comparatio ista non ad diem sed ad
' ermetum capitis matronalem, quem sponsa die nuptiali sumtura erat.
Lucanus II. 370. turritaque premens frontem matrena co-
ronam — vetat contingere limen.
0406 LIBER SBCUNDUS.
δ, 6.
Hic adversario ineuntis adolescentiae dede-
cora objectaus, νῇ μητρὶ, iaquit, τελούσῃ τὰς Bi-
βλους ἀμνογένωσκες ["} καὶ τἄλλα συμεσχουώρου, τὴν
μὲν νύχτα νοβρέζιον καὶ «ρατηρίζων ["} xoi καϑαί-
pov τοὺς τελουμένους xni ἀπομέόιϊεων τῷ πηλῷ
x«i τοῖς πιεύροις καὶ ἀμιστὰς [5] ἀπὸ τοῦ χαϑαρ-
μοῦ xe) χολεύων λέγειν. Ἔφυγον χανὸν εὗρον
ἄμεινονμ᾽ ἐν δὲ τοῆρ ἡμέρας τοὺς καλοὺς ϑιά-
σους ἄγων διὰ τῶμ ὁδῶν τοὺς ἐστεφανωμένους
᾿τῷ μαράϑρῳ xai τῇ λεύκῃ, τοὺς ὄφεις τοὺς πα-
θείας [] ϑλέβων καὶ ὑπὲρ τῆς χεφαλῖς αἰωρῶν xci
βοῶν s€oi σαβοῖ, xai ἐποφχούμενμος "Yoe ene,
"rris "Ync[*] 3Scoxoc|'] καὶ πραηγεμὼν sei χιστο-
fa] Similiter Epicurum quidam criminati sunt in Juventute σὺν τῇ
εὐ MEN
[^] Photime: ex hqc loeo! Κρωνηρίζων ὀἶνον. (u0- κράνήφω» i
τοῖς ἔοις σπένδων, Athenaeus XI. 479. C. χοτυλίσχος καλεῖται
ὃ ἑερὸς τ ποῦ Διονύσου reels zal οἷς χρῶνται ol μύσται, 'in in-
fers fortasse. Glowee Gr. Let. Qbbas &ufj£,: ἐκ ᾧ voro νεκροῖς
σπένδουσι " (v. Burmann, ad Anth. . III. p . 711. cui convenit σπλη-
μοχόη σχεῦος βεμβικῶϑες, χρῶνται δὲ αὐτῷ y" Ἐλευσῖνι τῇ τὠειειίᾳ
τῶν μυστηρίων Athen. XI. 496. A.
[*] viqtég oodd. pro Gkegség, Sedebant haud: dubie lumi, qui
se expiandos praebehent, sicut poeni&entes οἱ Iugontea; ὁ δεισεδαύμωχ
adésro» σακχίον ἔχων γυμνὺς iv πηλῷ καλενδούμενος Pletarch. de
Superst. VII. 68. Καϑέδραι ἡμέραι πένθους ἐπὶ τετελευτηχόσε Heaych.
Phot. εἰ Aneod. Bekk. p. 268, Kn$«ywüqei (i, e.. καϑεγγύνοι) γεπροῖς
ϑῦσαι Phot. cf. Taubmans. ad Plaut. Capt. III. 1. 8. νᾳσεάς si ser-
vandum, sigaificat in medium pregressua; a£ Moises ἀγαατᾶ--
σαι ἤδον Lucian. loarem. c. ΧΧΥΗ͂. ἐς τὸ μέααν ἀνᾳατᾶσᾳ ἀρχήσατο
ld. Dial, Meretr. III, 206. 1. 8. ὁ μὲν ἀνασεὰς ὕμνον. ἄδει, πάντων
ἔγνων, πλὰ» ὁπότε τα ἐφόμνια. ἄδειν δέοι, τ τότε ἐξηχοῦσι πάν--
τες Philo de Vit. Con&empl. p. 901. i. sargenii. aignibsatio, quam
mimis premit Boeokhiua ad Pind. Fr. p, 580 evanescit, quod
p Sos T. Ia καταστάς valet. v. γάμον. Plut. Conv. Sept.
[4] Photius: "Oqtc παρείας — dexoüc t»oa τῶν μυστη
ἑδροί. eorum videlicet Ἄρτον Κα de quibus Demosthenes imd
[e] v. Epimetr. XIII.
[ἢ Ἐξάρχειν quasi solemne est de iig, qui sacra carmina prae-
ORPHIC A. 047
φόρος [5) ὑπὸ τῶν γρᾳδίων προφαγορουόμενος, με-
σϑὺὸν λαμβάνων τούτων ἔνγϑρυπτα καὶ στρεπτοὺς
xeà νεήλατα [ἢ], sicut Galli mendicantes Babriae
'Ezetz... Chil, XHI. 474. edulia cerrogant:
Τίς. οὐκ ἀπαρχὰς ὀσπρίων τε xal oízew
, τυδγνῷ. φέφων δέδωσι κυμβάλῳ "Pc;
Phrygia haec sacra esse eademque Bacchica tum
Steabe testatur, qui Demesthenis locum afferens
ταῦτα... iuit, Σαβάζια: καὶ Μητρῷα, tum. Har- -
pocratio ad eundem locum: oi τὰ Βαχχιχὰ τελού-
μδγοι τῇ λεύκῃ στέφονται, διὰ τὸ χϑόνιον εἶναι
τὸ φυτὸν, χϑόνιον δὲ χαὶ τὸν τῆς Περσεφόνης
Διόνυσον, tum epiphthegmata mystica et bacchica
ut veteres vocant[!] εὐοῖ σαβοῖ et Ὕης "Ἄττης.
Namsque memina Attes; Hyes, Sabus, quae Graeci
. medo Jovi medo Libero Patri['] tribuunt, earum.
xeligienutn: propria fuere, quae Phrygiam, Lydiam -
totunique illum terrarum tractum pervagata et in
Deae Magnae ac Paredrorum οὐδέ versata sunt.
Quem vilía illà quamque contemta fuerint, Demo-
«sntant et praefantur. v. Marini gli Atti d. Frat. Arval. T. I.
110. et qui mesochori munere fungunter : τῶν μὲν ἐξαρχόντων, τῶν
δὲ συνεπηχούντων Dio Cass. XXXIX. 19. (unde ἐπηχοῦσι Philoni re-
stituendum 1. c.) generalius autem de saerorum antistitbus dicitar:
οἱ Εὐμολπίδαι ἐξάρχουσι “τῶν τελετῶν Schol. Oed. Col. 1059. τῶν
Περσικῶν τελετῶν ἐξάρχειν Bold. s. ᾿Επιφάνεος. Ὁ τῆς ἑορτῆς ἔξαρ-
xoc Gregor. Naz. Or. 632. A. τῶν ἱερῶν ἔξαρχος καὶ προ-
φήτης Plutarchi.
[t] Vitiesam scripturam, quae in ÁAristid. Rhetor. H. 12.525. et
.Liban. Progymn. p. 975. T. IV. transmigravit, male defendit 'l'oupius
Addend. ad "Pheocr. p. 405. contendens tantummodo feminas Cistopho-
rón munere functas esse, quod falsum est. ρος recte tuentur
Alb. Rubenius de Numm. Aug. p. 269. et Xav. Panclius de Cistoph.
p. 9.
(h] v. Epimetr. XIV.
[1] Anecd. Bekk. p. 257. Zonar. s. Evoi. v. Epimetr. ΧΗ]. —
[k] v. Epimetr. XIII.
648 LIBRR SECUNDUS.
sthenis invectio: ostendit Aeschini hunc tanquam
infandum quaestum exprobrantis; de argumente
.hihil nos certiores reddit, praeter quod e formula
illa Ἔφυγον xaxóv, sÜpov ἄμεινον, conjicere licet. .
Haec enim verba in sacris nuptialibus promunciare
solebat puer: patrimus matrimus (idem fortasse,
qui “ουτροφόρου officium gerebat) quod non se-
lum Suidas testatur, cui Taylorus fidem babere
recusat, med etiam Plutarchus Prov. Alex. XVI.
1255. νόμος ἦν ᾿Αϑήνῃσιν iv τοῖς γάμοις [1] ἀμφι--
ϑαλῆ παῖδα λίχνον βαστάζοντα ἄρτων πλέων: εἶτα
ἐπιλέγειν Ἔφυγον χαχὸν εὗρον ἄμεινον. Eaque
formula absolutoria fuisse videüir, qua sacris per-
- functi probeque defaecati recuperatam deerum
gratiam sibi gratnlarentur, praeeunte verba saeri-
ficulo. Is certe exitus alius. mimi sacrillcalis a si-
mili exordio luctus et afllictationis ad hilsritatem
traducti, de quo Firmicus de Err. Pr. Relig. p.
45. Nocte quadam simulacrum in lectica
ponitur et per numerum digestis fleti-
bus plangitur; deinde quum se ficta la-
mentatione satiaverint, lumen infertur.
Tunc ἃ sacerdote omnium, 41 flebant
fauces unguntur, quibus perunctis sacer-
dos hoc lento murmure susurrat: θαῤῥεῖτε
μύσται τοῦ ϑεοῦ σεσωσμένου, ἔσται γὰρ ὑμῖν ἐκ
πόνων σωτηρία" quod ab illo Aeschinis ephymnio
non multum discrepat. Neque verba solum sed
etiam ritus nuptiales sacris mysticis intercurrisse
aul Haec tria verba omittont Hesychius et Apostolius, male
quidem.
ORPBEBICH8u.- 049
imdielo. est solemnis gratulafio,: qua mywe το.
cens: initiato& spensorum-.nomine :consalutabant:
χαῖρε vuuqís, χαῖφε “νέον φῶς] Firmic. 1. c p
38. C. (442. Gronov.) et thalami spomealis mén-
tio i sacris Pierygiis ν. 1.1. 8. 4. atque flagitix
iHa in Carpecratianarum. et Marcosiorum cenven-
tibus commima, de quibus . Clemens Strom. IH.
5899. εἰσὶν οἱ τὴν. πόνϑημον Maooédivgy χοιμωνέαν
μυστικὴν. ἀναγορϑύουσι --- εἶνα! allis: verbis p. 524/
τὴν σαρχιχὴν χοινωνίαν ἱεροφαντοῦσιν. Epipha-
nius L. I. T. III. p. 255. Iren. I. 18. p. 89. οἱ μὲν
vvpeura: χατασχευάζουσι καὶ μυσταγωγίαν ἐπιτε-
λοῦσι μετ᾽ ἐπιῤῥήσεών TtVty τοῖς τελουμένοις xai
πνευματικὰν γάμον φάσκουσιν. εἶναι τὸ ὑπὶ αὐτῶν
γιγνόμενον, additque receptes et ineuguratos »vg-
φίους xoi νύμφας appellari Apud Graecos ve-
termes multitudo fuit solemnium, quibus deorum
nuptiae instaurarentur lubrico ad imitandum ar-
gumento; de quo genere quum alibi plura dixe-
rim (v. P. IL C. VIL), hic me in iis continebo
exemplis, quae ad numinsm mysticorum, Cereris
et Proserpinae, cultum pertinent, In Graecia ni-
hil 'celebrius est Theogamiis illis; quorum memo-
riam servarunt numi Nysaensium aliarumque ur-
bium; nec ignotae Cereris nuptiae, quae Orci
nuptiae dicebantur, quas praesentia sua
Pontifices ingenti solemnitate celebra-
bant. Serv. ad Georg. 1. 343.[*] sed de ritu hu-
τ ipt καλὸν φῶς blanda erat amasiorum appellatio v. Àna-
CXLII 464. Plutarch. Symp. VII. Quaest. V. 3. sed istud
acclamatum est. initlatis tanquam novam vitam euspicatis.
[8] Memorabile est, quod idem tradit ad Georg. IV. 58. Romae
040 LIBBR: SECUNDUS.
jen abetemii senpri , nibil ;aenpline: trailitum legismns.
Pausanias austor. est. IL. 11. .aediculam quandam
agri. Corim£hii, ubi imulieres die festo Cereris et
Liberae cemveniebant,. γυμφῶνα dici, unde con-
jicire.- possumus ,- eds. Preserpimae. thalamum et
pompam :nupéialem matrons sellertie. instruxisse.
Sed de sponsis.illis, .qui- per. ocoasionem Saba-
zionum- renuntibti eunt, talia exiefit suspicio que-
lix de.saote. ipse £ama-fuit. Dioderus IV. 15. φα-
σὰν iw ig xai Περσεφρόνηρ Διόνυσον γενέσϑαε
τὸν. ὑπό ruby Σαβάξιον ὀνομαζόμενον, οὗ “τήν
τὰ γένεσιν καὶ τὰς ϑυσίας νυχτεφινὰς. xoà κρῳυφέ-
GUg παρειςάγουσι, διὰ τὴν αἰσχύνην ἐκ τῆς συνόυ-
aíag ἐπαχολουϑοῦάαν.. Valesius Max, I. 3. 2. Cer-
ποῖα Hispallus.praetor. peregrinus, qui
TD Cereris sacra fiunt, obaervatur ne quis patrem
ut filium: nominet, ἀΐο Trucius-Mattimónbi per 1ibe.
rt constet — Alii dicunt favere ΝΟΥΣ Cergrem, quod
rima nupserit Jovi et condendiy riibus praesit, ut
Calvus dicit: (c. "WE uU rj
Kt leges sanctas docuit et cara jugawit r
corporá' opp et magnas condidit' urbes. '
QUOR-' vOr£US ' eX «κῶν winKos. patet Ocknnus: ps7.
et W yttensachi sem Cr dhibet illustrando Plutarchi loco raecept.
c p dr I. p.410.) «ἣν πάτριον ϑεσμον, ὃν ἡ ἡμῖν ἢ
c i4 ££, GUE 00$, quibus uti rr de
e TA MÀ ὮΝ "f'hesmoph me ad. solvendam ieseninen εἶ cur
Legifeea praecipue 8. uruliw ureliwhri δράμε culta qi, Matrimaquis A qua-
dam religione praedita et sae e jurejurando apud aras et delubra
muh-e6enfirmata bsse, nemo ἢ εν “Φῶς πισεώματα vocat
Aeschylus Eum. 207. et t apud Achillem Tat. V, 14. 115. ponsia pro-
positam est templum Isidis" adire πιστωσὺμένοις ἐπὶ μάρέυῤι τῇ ϑεῷ,
quod Ludanws dicit II. 368. s& oris (nuptiarum) dqos. admittere
testes. v. Lutat. ad Stat. Theb. II. ^N De. Alexandrinis affirmat
Auctor. Vitae Isideri Phot. COXLII. 551. οὐκ’ ἦν γνήσιος ὅ. γάμος. εἰ
μὴ ὁ ἱερεὺς τῆς 9eoU ἐν τοῖς γαμικοῖς συμβολαίοις ὑπεσημήνατο. Sed
de sacerdotum interventu in Graecorum nuptiis nullum ribi "Lii
testimonium praeter illud. Plutarchi αἱ hoc Zouarae in Lex. p. 77.
prie ϑήνησε τὴν fagi αἰγίδα φοροῦσα πρὸς τοὺς νεογάμους εἰς.
χέξαι. .
HL $ €,
^ OARPUEEKCOIA .! i eb
Sabazii.Jevis:cultu simmlato mores: Ro-
manos ihficere couati bunt;.dómos suas
repetere «Oegit. Nervius Aen. IV.. 302. sacra
Nyctelia, quae populus Romanus exclu«
sit turpitudinis chusa[^]... Nec tamen dubi-
tem, quin homines vafri bis: spinituelibüs nuptiis
speciesas quasdam axatiomes sübjecerint; .quales -
fere : Cantici . Conticornni- interpretes | mystici comi
ΒΥ ΠΝ: olpnt.: ey fortasse Porphyrius: in. twationá
Tsgüs. yépog: inscripta: ;expesuit,' non sine- muleo
auditorum. intelligentium risu: sed. plaudente insas -
niae magistro. Ploünó. , Graec autem, quibus ;fa-
railàáre:.erdt .sgera niybtica. et: nuptialàa eodem vo-
cabule zíAog denétaxze [^] nominaque: augmistissimid
ad τοῦ Vdneseas txsttsferye [7], "facile: adduci. potue«
tunt] uf PEDEM Tiroutiarb nactà "rerum - ded
tin bl κ᾿
i Magn re eut Boett eus in Ideen zur Asclineok $
Mit ΤΑῚ p. - quuin ' 'Dlonjeil testimotio abusus nulla Romae per:
αλλ celehrata: esse statuit, .q&oxum permulta. fueruut. 'v. Gabbema, ad
eiron. c. XXI. 'laffin. de Anno Secul. c. XIV. 543. 'T. VIII. "hes
τα γι. ἜΑΡ ad Xeneph.:.Bph; p. Sie Yquoeiote 'Poet.- Miri. t
B ] v hulaken. ad. "Vim. p.- 66... 1 ΩΣ
[v] Τὰ τῆς ἀφροδισίας σπουδῆς ὄργια Aelian. H. An. ΙΧ. c. 66.
1 μυστήρια. τῆς φύσεως Clemens Paed. IT. 227. πειριέχιον GOTL παν
"ἀφροδίτης VOULLEVOY Heliod. 1, 17 ubi nollem renitivum ü Corayi LO
f. 54. reprehensum esse, quo utitur etiam Zacharias Mityl veraces
τῶν᾽ τῆς φιλοσοφίας ὀργίὼν Ῥ- 382. S Bibl. Bigzn. T. XI. aeroQots
ασϑῆναι τοῖς τοῦ Ἔρωτος d oic Plutarch. de Garrul. VIII, 106
T. X. mysteria primà& alam.; Auspic. et Ael. v, 87. Poet.
Min. T. IV. P. 1. et alia ds hujusmodi, quae collegerunt Interpr.
ad Aldphr. L Ep. 4. Dorvill. ad Charit. p. 444. Jacobs ad Anthol,
'T. II. p. 98: idem' ad Achill Tat. p. 431. et 689. i£ ἱερά diceba-
tur Colophone ea, qua deus consulentibus respondebat Aristid. Serm.
Secr. IIl. 312. νύχτες ᾿Ελευσίνειαι. Charito V. 4, 118. Sub Erech-
theo frumenti satie.apud Eleusinem a TTriptolemo re-
perta, in cujus muneris honorem noctes initiorum sa-
cr&tae. Justin. Ἡ. 6. Apulej. Met. XI. 38& peteus ut me sácra-
tae noctis arcanis initiaret. Plutarchus Anim. an "Corp. IV.
96. T. X. ovx doxoaíp zlii .dudíov (fort. ἐτείέων) ἀπαρχὰς φέροντες,
052 LIBER. SRE.CUNDUS.
quandam similitudinem indücerent, irritis praden-
tiorum consiliis: ἐπειδὰν ἀχοῦσαί σοι γένοιτο περὶ
χοινωγνίας νυμφίου καὶ νύμφης, μηϑὲν ὑλιχὸν ἐν-
γοήσῃς" καὶ γὰρ slc ὑπόδειγμα μόνον ὑποβατικῶς
παραλαμβάνεται Macar. de Charit. XIIL 154. Hinc
ad. Aeschinem reverter. ——
Glaucotheam horum sacrorum amtistitam SNui-
des s; Αἰσχίνης haud injuria τελέστριαν vocat,
Demosthenes et Lucianus C. XII. significantius
τυμιυανίστριαν uir Aeschines ipse, matris admi-
Bieter μητραγύρτης [] appellatur, cujus generis
virtutes et merka si quis adbuc ignorat aut inter
Symbolicorum cantilenas oblitus est, hunc dece-
bit Antiphanes: πολύ τοι γὰρ αὖ «γένος μιαρώτα-
vov τοῦτ᾽ ἐσείν Athen. VL 236.[*] wnde de Or-
phicis religionibus quid existimandum . sit, haud
.. ambigi posse videtur. Nam haec Sabaszia sive
Phrygia sacra, quibus Aeschinis mater praefuit,
eadem Orphica fuisse ostendit cerimoniarum, quas
Demosthenes expingit, summa cum fàbulis Orphi-
cis congruentia. Primum Etymolegicdi M. glossa
οὐδὲ Διονύσῳ βεβαχχευμένον ϑύσϑλον ἱεραῖς νυξὴν ὀργιάζοντες. Sed
et hoc nomen ad ποαυλδδο transferre non verentur; que inodo νὺξ
ἱερή dicitur Melea agr. ἢ LXXI Ha μυστιχή Charit. oi 95. ἱερὰ
παννυχίς Epigr. :4
us Toi panietria | Megnae Matris Idaeae Murator.
Inscr I. Class. III. 174. Marini gli Atti d. Fr. T. I. p. 84. Apu-
lej. de Gen. p. 49. Aegyptia numina gaudent plangoribus,
Graeca c oreis, barbara strepitu cymbalistarum et
tympanistarum et ceraularum.
[4] Olympiod., in Alcib. p. 159. οὐ τὴν γοητείαν φησὶ τὴν σειρὰ
΄ “ημοσϑένει λεγομένην περὶ τῆς μητρὸς .dipyévov: ἥν γὰρ οὗτος μη-
τραγύρτης.
[44] Ad Julianum e potitum " μάγοι xol γόητες καὶ μάντεις
χαὶ οἱωνοσχόποι καὶ μ πάσης μαγγανείας ἐργασεή
συνέδραμον Chrysost. "de TE Rays p. 9559. D ων
ORPHIOCA. 653
*
ex ilo loco repetita: "Jryc ὁ Διόνυσος, ἀπὸ τῆς
γενομόνης ix τῶν Τιτάνων εἷς αὐτὸν ἄτης, quéd
qui scripsit, vitiesam lectionem “της pro “Ἄττης
a Valesio Emm, IV. 6. 108. frustra propugnatam,.
amon. incallide inserpretatus est. Ad eundem De-
zmosthenis locum pertinet Photii nota: ἡ᾽εβρέζειν
3j νεβροῦ δέρμα φορεῖν ἢ διασπᾷν νεβροὺς ['] κατὰ
μίμησιν τοῦ περὶ Διόνυσον πάϑους --- νεβρίζων
“ημοσϑένης ὑπὲρ ΚΧτησιφῶντος᾽" οἱ μὲν ὡς τοῦ
τελοῦντος νεβρίδα ἐνημμένου 14) καὶ τοὺς. τελου-
μένους διαζωννύντος. Νεβρίζειν νεβροὺς διασπᾷν
κατὰ ἄῤῥητον λόγον. unde derivatum nomen »8-
βρισμός ex Arignetae libro περὶ τῶν τελετῶν pro-
ducit Harpocratio. Idem. ad ea quae sequuntur
haec adnotavit a Tayloro parum intellecta: 4410-
μάττων" οἱ μὲν ἁπλοϊχώτερον ἀκούουσιν ἀνεὶ τοῦ
ἀποψῶν xci (ἀπο)λυμαινόμενος, ἄλλοι δὲ περιερ-
γότερον οἷον περιπλάττων τὸν πηλὸν καὶ τὰ πί-
τωραὰ τοῖς τελουμένοις, ὡς λέγομεν ἀπομάττεοσϑαι
τὸν ἀνδριάντα τῷ πηλῷ [Ἠλειφον γὰρ τῷ πηλῷ]
xei τῷ πιτύρῳ τοὺς μυουμένους ἐχμιμούμενοι τὰ
μυϑολογούμενα παρ᾽ ἐνίοις, ὡς ἄρα οἱ Τιτᾶνες
τὰν. Διόνυσον ἐλυμήναντο γύψῳ κχαταπλασάμϑνοι
ἐπὶ τῷ μὴ γνώριμοι γενέσθαι" τοῦτο μὲν οὖν. τὸ
ἔϑος ἐκλιπεῖν, πηλῷ δὲ ὕστερον καταπλάττεσϑαι
ΝΥΝ e atrio i gus. Pal IV M, dec
τυριχὴ ἐσθὴς γεβρὶς elyij καὶ τραγῆ. Hesych. Τραγηφόροι e κόραι
“Διονύσῳ ὀργιάζουσαι τραγὴν ἐνήπτοντο. Quam diu hic mos durave-
aret e ''heodoreti Hist. Kccles. V. 21. 226. sub Valente rur-
us olorum cultum renovatum narrantis: τὸ ἐπιβωμιον ἥπτετο
πῦρ καὶ ϑυσίας τοῖς εἰϑώλοις προςέφερον — χαὶ οὗ τοῦ 6 πονύσου τὰ
ἔργα τετελεόμένοι μετὰ τῶν αἰγίδων eer τοὺς s λύνας ϑιασπῶντες
μεμηνότες ναὶ βακχεύοντες. ef. supr. c. LII
j
- .
054 LIBER SRCUNDUS.
»opiuou gdom. Haec omnia cum ide quae Or-
pheus de morte Dionysi tradidit, ita accurate
eengruunt, wt dubitari omméme mon peasi, quin
rims mystei, quibus Glancothea perfuncta est, fa-
bulis Orphieis de imdustrim acoemmaodati ct ex ii
tenquam e fente nepetiti faerint.. Nam quod Non-
nus narrat (v. C. V. $. 29.) Titanes, quum Za-
sereum aggressuri essent, faciem gypse illeviese,
id eodem modo ab.Orphee expositum esse, sum
mus utriusque poetae in tota causa consemsus
propemodum meamifestum facit; estque hoc que-
que exemplo, quam fadle ex re fortmita et obiter
ornatus causa assumía. artifidiesae: ἑβρολογέαε na-
tae et interpretandib ritibüs sacri adhibitae sint.
Vulgo becchantes illità gypso faciem defermasse
Nonnus docet lesis pluribus L. XVIL 204. »ύχλα
προρώπου Asuxcivsts μύστιδι᾽ γύψῳ, et v. 229.
ἐλευχαίνομτο δὲ γύψῳ μυστιπόλῳ, aliisque XXX.
122. XLVII. 732. Causa vero hujus motis-men
ex historiaé fabularis caligine repetenda sed in
promtu posita est, quum omnes comissatores fa-
tiem aut personis tegere aut fuligine aut minio
διὰ fhecibus aut alio quodam colore inducere cen-
Sueverint, partim nt ridiculi essent, partim ne
agnoscerentur ab omnibus [*], idque hodie etiam
in Bacehanalibus Quadragesimarum et Momeriis
fieri solet. Saturnalium tempore videres hemines
ludicros πίψειν xoci μεϑύειν καὶ βοᾷμ καὶ γυμνοὺς
[5] Lachares quum Athenis clam se eduoere vellet, éaciem atra-
mento infuscavit Polyaen. III. 7. 5. Demon αὐ conjurati caedem facturi
foforre: αἰϑάλῳ tà πρύρυπα Plut. V. Cim. .e. I.
UR PHIOGOA. . 655
edi, ἐνεύξε δὰ xci. ἐς ὕδωρ. ψυχρὸν. ixi χϑραλὴν
ἀθεῖσθοι, ᾿ἀσβύλῳ' χοχῥισμέπομ; a0. τρόςωπον“ .Lu-
can. Sat. 5. 2. Phalleplioros:pio persona fuligine
fackeny tinxisse. apud. ÁtShenageum legimus XIV.
622. .E.. Hunc igitur morem e6ra quoquo modo: de-
fo£mendi :Baqchanalia. Qvphica; cm eeteris; com-
munem':hgbuisse videmtur. Gujus inssitdti quum
auctor quaereretur probabilis, nnt egt 1118. fahu-
la, :quam Harpoeorhtio iet. Norinims | referunt, Zagrei
occisores ;cerpus gypso futasse. Yel. ne manifesti
ferent vel ad terrorem(" ].: .Aeschities.:veso, unt Do:
mosthemes testafur, iue 'illinebat sherificantiuma
faciem, more fortasse Aegyptiaeo, in luetibaes pu-
blicis privatisque reoepto. v. Valckenas. ad:Herodo.
H. 85. nec alieno a cerimonisrum lubtralium tri-
stitia et horrore Aljios cretm. aut gypso .usog
esse, ex Harporrationis. adnotamento intelligitur,
hisque .pigmentis Galli :quoque, Megnae matris
sacerdotes,.quo similieres viderentur :femirss,. uti
«solebant [!]. Itaque .omnia eodem: nos deducunt
vestigia, saera Orphica a Phrygiis nihil diversa
fuisse. Neque his.tot et tanti zetionibus prae-
verti debet, quod '"Thaologi nommull hunc Orphi-
cum, ut ita dicam, Deemysum tym: a Sabazio
tum a Jovis et Proserpinae filio discemunt, . αἱ
vni Sic Phocii aliquando feceye. ad congernagdos hostes Herodo.
ΠῚ Faciem dealbatam sacerdotis Cybelae Augustinus deridet Civ.
II. 26. gypsatam Petronius, coenoso pigmento oblitar, Apulejus; Pan-
tomimum διὰ πηλένης ὄψεως ϑαιμονῶντα "atian. c. Graec. .
269. mulierum X Rufin. : Epigr. :XIV,: cretatam. faciem
Anthol. Lat. III. Ep. ὁ 3. Utriusque lod interpreies plura contule-
runt. |
668 LIBER SECUNDUS.
Cicero ait N. D. IIL 23. Dionyses multos
habemus, primum a Jove et Proserpina
natum, secundum Nilo, qui Nysam. dici-
tur interemisse; tertium. Cabiro patre,
eumque regem Asiae praefuisse dicunt,
cui. Sabasia sunt. instituta; quartum Jo-
ve et. Luna; cui sacra Orphica. putantur
confici; quintum. Níiso natum et Thyone,
ἃ quo Trieterides institutae dicuntur.
Primum enim haee aliter traduntur a Lydo, qui
antiquissimum Dionysum Jovis et Lysitheae ilium
dicit, secundum Nili, tertium Cabiri, quartum Jo-
. vis et Semelae ᾧ và Ὀρφέως μυστήρια ἐτελεῖτο,
de quinto demum cum Cicerone congruens; neque
eodem modo ab Ampelie c. IX. p. H9. Trsch.
plane ut appareat Theologes istos. in hac: tota
disputatione suum quemque sequutes. esse judi-
cum et ex qualibet levi aut fabularum aut cezi-
moniarum discrepantia diversos extmicasse deos.
Deinde fieri potest; ut sententiae illius . auctnr;, .
que .plures nancisceretur Dionysos, Proserpinam,
de qua Orpheus loquitur in Theogonia, modo Lu-
nam, ut multi, interpretatus sit, modo ab ea dis-
creverit. Neque, .si quis propter illa Ciceronis
et Lydi testimonia plures: Orphicorum quasi sectas
fuisse statuat, per me mora ulla erit, dummode
ne rem in conjectura positam ultra modum exag-
Sed ad sacra ipsa quod attinet, quibus De-
mosthenes insultat, Comicorurh opprobria eodem
directa testatum faciunt, non paucos eorum fuisse
ORPHICA. | 657
cultores. neque de faece popelli. Sunt enim ita
erebri in hoc genere.itaque vehementes, ut jam
ingravesceenti malo et, ni curetur, praevalituro
obluctari. videantur, Imo tempus illud fuit, quum
purpurati tympanotribae. et μητραγύρται βασιλεῖς
(Plutarch. . V. Cleam. c. 27.) . cinaedorum ritu
baceharentur.. Etym.. M. Γάλλος ὃ Φιλοπάτωρ Ifro-
λεμαῖος διὰ “τὸ φύλλα -κισσοῦ χατεστίχϑαι ὡς οἱ
Γάλλον" Usb “γὰρ ταῖς 4ιονυσιακαῖς. τελεταῖς κισσῷ
ἐστεφαγνοῦκτο. Quo. ἴῃ loco Tollius im Itiner. Ital.
p.. 20. aut. χατεστέφϑαι pro Κωτεστῖνθαι["] legen-
dum putat aut ἐσείζοντο pro ἐστεφαμοῦ»το, quo-
rum neutrum necessarium est; nam quia vulgo
bacchantes caput hedera redimibant, Ptolemaeus .
ille exsuperantia quadam pietatis hederae signum
sibi inuri jussit In eodem rege Plutarchus de
Am, et Adul Discr. XIX. 182. taxat τὴν ϑηλύ-
τηταὰα xai ϑεοληψίαν καὶ ὁὀλολυγμοὺς καὶ κρίνων καὶ
τυριπάνων ἐγχαράξεις. Sed et hunc locum impu-
gnavit. 'Wyttenbachius χρίχων καὶ τυμπάνων iva-
ράξεις emendans, hoc est annulorum et tym-
panórum concussiones; xoíxouc esse annulos
catenarum, quibus quatiendis sacerdetes illi 86
invieem laedant, easque etiam a Lucretio signifi-
cari L. IL. 639. Galli inter se catenas lu-
dunt, ubi potius lidunt scribendum esse[*]. Ho- -
rum nihil credere possum. ^ Lucretius catenas
[V] Sic enim scribi debet :et Griyuia, undé stimulus et brevius
stilus, eicut ἃ premo prelum, a eimulus silus. ; :
[f] Idem in .Dioscoridae Epigr. pro βάλλεϑ'. ὑπὲρ τύμβον᾽ πολιὰ
κρέγα , in quo nemo unquam haesit, mire emendat βαίμεϑ' --- xol .
κρίνα, sinuosas saltationes.
4)
-
*
4
058 LIBBR SECUNDUS.
ludere pro χύχμα χορεύειν in orbem sal-
tare["] posuisse videtur neque Gallorum flagra
catellis nexa erant sed ἀσεραγαλωτά, ut saepe
dictum est[*] Plutarchus autem sive χρέγων acri-
psit sive, qued malim, pro», comte cundem
quem Etymol M. netavit morem saeri stigmatis,
quod rex fanaticus in memoriam consecrationis
sibi inscribi jussit expressa hederae et instrumen-
torum bacchicorum similitudine, Isque mos tum
in Aegypto vigebat tum in sacris Phrygiis obser-
abatur, quorum illud testatur Herodotus II. 113.
hoc Prudentius Steph. X. 1076.
Quid quum sacrandas accipit sphragitidas,
acus minutis ingerunt fornacibus ete.
eandemque necessitatem sacri atigmatis Judaeis im-
posuit Antiochus Kpiphanes ΠΙ. Macr. IL 29. χα-
ράσαεσθαι διὰ τοῦ πυρὸς εἷς τὸ σῷμα παρασήμῳ
Διονύσου κιασοῦ φύλλῳ et eosdem jussit χισσοῖς
ἐστεφανωμένους πομσιεύριν τῷ «Διονύσῳ Mippol de
Antichr. c. 49. quem producit Weasel. ad Diod.
L. 34. 330. T. X. unde appáret in Etymologi ad-
motatiene adstrictius perscripta secum oonaistere
posee χατεστῖχϑαι et ἐστεφανοῦντο. Sed .de or
[rv] Doctus Italus in Expl. Pict. Hercul. T. II. 311. catenuarum
nomine crofali genus catenatum declarari putat, quale saltatrix j^
Tab. IX. gestare videtur. Viscontius in Museo .Pio - Clem, 'T. IV. 15.
idem quod Lucretii interpretes saltationis genus intelligi vult restim de-
ctantium, sicut 'Turnebus V. 26. choreas catenatim consertas. Sed hoc
non convenit saltatoribus armatis, de quibus Lucretius loquitur, quoniam
hi manws non expeditas habent; alterum abhorret ab usu dicendi.
] v. Menag. ad Diog. IV. 84. Dom. Geergii Diss. ad Men.
rali p. 214. in Murator" "Thes. T. I. Jacobs. ταν theol. Vol, IX.
etc.
ORPHIC A. ! 659
giorum Phrygiorum ritu et cum Orphicis conve-
mientia satis dictum; nunc qua aetate recepta fue-
rint, quaerere experiamur.
& 6.
Musgravius ad Eur. Hel v. 1321. ,Rheae
5,88cra circa hoc tempus (Euripidis) Athenas
»translata tradit Julianus Or. V. (p. 195.) effigiem
autem Rheae, quae in Metroo erat, Phidias Eu-
»ripidis contemporaneus elaboravit teste Pausa- .
nia. Postremum, ut inutile ad probandum, prae-
termitto. Juliani testimonio plura accumulavit
Zoega in Bassirel. T. I. p. 08. sed aliis rebus di- .
Sírictus quaestionem vix inchoatam destituit, no- .
bisque causae denuo informandae necessitatem
imposuit Jelíanus igitur dic Phrygum antiquís-
sima sacra, quum priinum a Gallo Atticae inferren-
tur, contemtím repudiata esse; postea autem Athe-
nienses deae iram expertos Pythiae admonitu [1
templum Matris deorum exstruxisse quam eandem
esse Cererem. Eadem corruptius Schol. Plut. 431.
narrat Phrygem, qui Cereris filiam quaerentis ad-
ventum nunciasset, in barathrum conjectum esse;
Suidas addit statuae honorem Metragyrtae tribu-
tum, nec incredibile videtur, talem statuam prope
Metroon collocatam fuisse. Quo tempore baec ge-
sta sint, nemo illorum tradit, sed patet eos rem
perantiquam afferre sibi videri, quanquam ipsum
Galli nomen Graecis antiquioribus ignotum [*] no-
[Ὁ v. Epimetr. XV.
[8] In Cratimi versibus Hephaest. p. 85. ubi Pan vocatur βαβάκειι
42 *
660 | LIBER SECUNDUS.
vitatem fabulae arguit. Sed suecedant alii testes.
Scholiasta. Aristoph. Acharn. 242. omissa: Cybe-
lae et Phrygum mentgone Pegasum ..quendam
Eleutherensem refert cum Liberi simulacris Áthe-
nas venisse; quo ejecto-.deum injuria commo-
tum Atheniensibus morbum .incusbisse verenda
populantem [**], donec oraculi jussu phalles pu-
blice privatimque subrexissent ὑπόμνημα τοῦ
πάϑους ποιούμενοι» quibus quae Eudoeia addit
p. 124. ἄλλοι δέ φασιν ὅτι ἀσύφης (Scr. ἀγύᾳ-
τῆς) τις ἦν αἰδοῖάν ἔχων. αἰπχρὸν καὶ οὐχ ὃ Ik
γασος, ex superiori narratione derivata "sunt.
De Pegasi adventu consentit. Pansanies L:Q1. nisi
quod morlum..obscoenum .:et. phallos omitti,
Pythiamque dicit Atheniensibus, quominus.a Pe
gasi sacris. abherrerent, vetus .dei'bospitium ad
Icarium deversí in memoriam redegisse.. Sed. Schol.
Luciae. Deor. Conc. V. 182. T. ΕΝ, οὐ ipsius
Γάλλων, Vossius ad Catull. p. 163. substituit χήλων ? probante Wes-
selingio ad Itiner. p. 146. et Gesnero ad Claudinn.'L. I. in Eutrop.
277. qui ili consentit, fabulam de Cybele e$ Attine sive
Atye et Gallis recentiorem esse et a Gallograecis de-
mum ortam. Eamque ob causam.Reisklus Simonidis Mpigramma
Gallo et leone veteri Ceo abjudicat. cf. Goens. de Simon. p. 35. δἰ
Jacobs ad Anthol. T. 1, 271. Hoc epigramma qui'ahte óculis habui
Photius, nomen Γάλλος in usu recens esse significat: Κύβηβοκ: Κρα-
τῖνος Θρᾷτταις τὸν ϑεοφόρητον᾽" "Iovec dà τὸν μητρὰγύρτην xo Tal-
λον νῦν χαλούμενον " οὕτως Σιμωνίδης. Phrynichus p. 978. Bifhysis
et Asianis adscribit, quo auctore Casaubonus ad Lamprid. Heliog. c
VII. 806. haec adnotat: Perperam vulgo per mejasculam li-
teram nomen Gallorum.scribitur, quum Matris deorum
sacerdotes significat; asiatica enim vox est; quae τὸν
ἀπόχοπον significat, neque a Galliae populis ea notio
manavit. Meminerat, puto, Polybii interpres optimus , Gallos Pes-
sinuntios Remanis in Asiam transeuntibus supplices occurrissetet victe-
riam belli Galatici apprecatos esse.
[82] Facetus est Kircherus Oed. Aeg. T. I. p. 229. hanc fabw-
lap ex historia sacra de Philistaeerum aureis anis derivans.
ον &RPHEOCA .- 661
lcarii caedem .Athemienseé deo. poenas dedisse, re-
fert; infando. pruritu. correptos, donee τοιαῦτα
κατὰ χρησμὸν. «πεποιηκότος πήλενα σχήματα καὶ
ἄνϑ' ἑαυτῶν ἀναϑέντες ἐπαύσαντο τῆς μανίας ["].
Manifestum est hàs narrationes omnes eodem ten-
dere,:ad explicandam .pomparum phallicarum ori-
ginem, quae tum communiter Cybelae et Baccho,
tum. huic. 460 seorsum instituebantur, unde factum
est ut. alii hunc morem ex Phrygia repeterent, alii,
ut Herodotus, ex Aegypto, ubi nulla. Deorum
. mater culta est, quidam in memoriam Prosymni
institutum. dicerent (Clemens Protr. p. 30.) pars
Eleutheris ortum putarent, cui urbi Dionysi cultum
domesticum fuisse docent. Diodor. III. 65.. Hygin.
F. 225. et Plutarchus Qaest. Rom. CIV. qui no-
men ipsum ἀπὸ τοῦ περὶ "EAcevOéoac Ἐλευϑερέως
Διονύσου derivari tradit. Eleutheris signum dei
Athenas traductum et in templo Limnaeo reposi-
tum. esse semelque quotannis solemni pompa in
Academiam deduci auctor est Pausanias. v. Siebel.
ad L. L 20. 2. Quo tempore id primum institu-
tum fuerit tacet, neque a viris doctis, qui hunc
locum in fpraetereundo attigerunt, patefactum
est[*], sed illa pacis bellique societas, quam sa-
crerum communicatio sequuta est, tum. demum
] Veteres docti disceptasse videntur, utrum phalli. πήλενοι in
templo dedicati an ξύλινοι in pompa gestati fuerint. Dionyso partes
genitales: consecratas fuisse ostendx: Heracliti locus notissimus εἰ μὴ
γὰρ Διονύσῳ πομπὴν ἐποιοῦντο, αἰδοίοισιν ἀναιδέστατα εἴργασται"
et etymologia quamlibet inepta Augustin. Civ. VII. 2. Liberum vo-
cari quod mares in coeundo missis seminibus liberet.
c] Boeckh. Comment. Acad. Berol. Ann. XVI. p. 119. "Thiersch.
de Kpoch. Art. fictr. Comm. I. p. 64. not. 141.
EE
602 LIBER SECUNDUS.
inita videtur, quum Athenienses Thebarum : pe-
tentiam adaequassent. Pompam, de qua Pausa-
mias loquitur, phallicam fuisse, colligi potest e
poenae genere, quo Athenienses prepter Pegasi
injuriam affeeG dicuntur; an aliaà accesserit ceri-
moniarum Phrygiarum similitudo in quaestione
est. Qued Schol. Hesied. Theog. 52. affürmat
Eleutheres dictas esse, quod ibi ab insania libe-
ratus sit Dionysus, potest solius etymologiae
causa fictum videri eoque minus ponderis habet,
quod alii deum Dodone resipuisse narrant. Aper-
tius fanatici ritus indicium praebet Suidae narra-
tio s. Ἐλεύϑερος, Eleutheris filias a Baccho in
furorem actas, patrem autem jussum esse ἐπὶ
παύσει τῆς μανίας τιμῆσαε Μελαναίγιδα Διόνυσον"
fabulae enim hujusmodi de solemnium institu-
tione ipsam eorum formam et speciem exprimere
solent. Similiterque Plutarchus turbulentum quod-
dam et horridum sacri genus significare videtur,
quum μειλιχίῳ καὶ ἡμερέδῃ contra ponit τὸν »vz-
τερινὸν (νυχτέλιον) καὶ μελαναίγιδα Symp. VI.
Quaest VI. 2. sicut idem V. Anton. XXIV. 90.
τὸν χαριδότην xoi μειλίχιον opponit τῷ ὠμηστῇ
xai ἀγριωνίῳ, et alio loco De cohib. ἴτὰ XIII.
: 440. T. IX. ὠμηστὴν xoi μαινόλην ἀντὶ “υαίου
καὶ xogsiov. Sed in neutro testimonio adminiculi
satis, quoniam fieri potest ut et haec oppositio
solo nominis veriloquio nitatur et Eleutherenses
aliter deum eponymum, aliter Melanaegidem co-
luerint Athenis quidem eum, qui hoc nomine
dictus est, non Eleutheris deductum sed a Mes-
ORPHIC A. 663
senis acceptum 'ewe, e conjunctis Nonni et Pau-
saniae testimoniis perspicitur. Apud illum Jupi.
ter Minervam ad auxilium Baccho ferendum his
verbis instigat X XVII. 305.
“«Ἵϊγίδα σεῖο τίνασσε προασπίζουσα «ἀναίου,
σεῖο κασιγνήτου μελαναίγιδος, ὅς σεο πάτρην
ὀύσεται ἐξελάσας Βοιώτεον ἡγεμονῆα.
καὶ μέλος ἀείσει ζωάγριον ἀστὸς ᾿Ελευϑοῦς
πιστὸν ἀνευάζων ἀπατούριον υἷα Θυώνης.
o) μετὰ δὴν Φρύγα ῥυϑμὸν ἀνακρούσουσιν ᾿4ϑῆναι
“Τιμναῖον μετὰ Βάκχον, Ἐλευσινίῳ Διονύσῳ.
1s vero qui Dionysi Melanaegidis ope Atticam li-
beravit, Melanthus Messenius, capta a Doriensibus
patria profugus Paus. II. 18. Eleusine consederat
Athen. III. 96. E. eodemque se recepere finito
primo bello Messeniaco οἱ τοῦ γένους τῶν ἱερέων
«aL ϑεαῖς ταῖς μεγάλαις τελοῦντες τὰ ὄργια Paus.
IV. 14. []] unde intelligitur, quid caussae habue-
xit Nonnus cur Melanthi opitulatorem Dionysum
vocaret Eleusinium. "Verum si haec omnia, quae
de deo Eleutherensi dicta sunt, cemputamus et
perro ancipitem Kanngiesseri conjecturam assu-
mimus, qui ei Dionysia majuscula celebrata esse
putat |**], tamen ad explicandam quaestionem, quae
a Musgravio proposita est, nihil nos promovisse
sentimus. Sed videndum est, ne alibi plus sit
[4] Hoc et alio Pausaniae testimonio, quo sacra dearum magna-
rum ἃ Cauoone Eleusinio in Messeniam tramslata dicit, motus videtur
Palmerius Exercit. p. 690. ut in Marm. Par. lin. 28. ubi mysteriorum
institutio traditur sed auctoris nomen evanuit, Cauconem substitueret
pro Eumolpo; nec dubito, quin viro pererudito minimeque temerario
plures fue nt rationes cur vulgarem famam sperneret.
[9] Die komische Bühne in Athen p. 212.
604 LIBER SECUNDUS.
auxilii. Strabo X. 471. ubi sace memprot, quae
Athenienses ab. exteris ascita. et arcessita colue-
. runt,. de διαβάσει unum. testem faeit Demosthe-
nem. Et hujus interpretes graeci ad Fals. Leg.
p. 431. ubi orator Aeschinem exagitat τὸν Lrgo-
μήτου τοῦ γραμματιστοῦ xai 7λαυχοϑέας, τῆς
τοὺς ϑιάσους συναγούσης, ἐφ οἷς ἑτέρα τέϑνηχεν
. ἕδρεια, haec adnotarunt: oi ᾿4θηναῖοι ἐξ ἀρχῆς yé-
λωτα εἶναι xal ὕβριν χατὰ τῶν ὄντως μυστηρέων
τὰ τελούμενα ταῦτα νομίζοντες τὴν ἱέρειαν ἀπέ-
χτειγναν --- μετὰ δὲ τοῦτο τοῦ ϑεοῦ χρήσαντος ἐᾶ-
σαι γενέσϑαι, τὴν Afloyívov μητέρα μυεῖν ἐπέτρεψαν
p. 115. Ulpian. Sacerdotem illam eapitali poena
affectam Ninum fuisse docet Schol. Aug. p. 167.
accusatorem Meneclem, quem ante archontem Thes-
salum vel Apolloderum hoc est ante secundum
vel tertium annum Ol. CVII. mortuum esse ex
Dionysio de Dinarch. p. 695. T. V. elucet, quo
tempore Demosthenes annum aetatis trigesimum
quartum quintumve agebaf. Idem vero Demo-
Sthenes, quum in Or. p. Cor. 313. a Glaucothea
se admodum adolescentulum initiatum scribit, in-
dicium praebet, haec tum sacra permissa legem-
que, ex qua Menecles contra Ninum egit, abro-
gatam fuisse. Quae si retenta est usque ad De-
mosthenis pueritiam, Sabaziorum usus publicus
antea nullus fuit, privatus non nisi in obscuro
occultoque. Sed dubitari potest an Scholiogra-
phus, ut haec sacra prius severis legibus coer-
cita, post Apollinis auctoritate admissa esse scri-
beret, unam hanc habuerit rationem, quod ea
ORPHIC A. 8065
Nino capitalia fuisse legisset, Glaueotheae impu-
nit ac libera; quae ratio ad persuadendum pa-
rum firma videtur. Quid enim? Si Ninus nen
propter. eam. causam. puhita: est, quod aliquos
Sabazio. initiasset, sed ob alia quaedam maleficia,
quorum suspicio in peregrinorum: sacrorum culto-
res commoveri solet['*], plagii, veme&cii, corrupte- -
lae, sodaliciorwm: et contra rempublicam conspi-
ratienis? Quorum si nihil Aeschinis mater admi-
sit, nihil erat, cur in jus vocaretur. Legimus qui-
dem Theodoridem, Glancotheae simillimam, quam
Plutarchus in V. Dem. e. XIV. iégeo» vocat,
Harpocratio 8. Θοωρίς μόντιν, impietatis. ( ἀσεΞ
βείέας) peractam esse Nchol. Dem. Bav. p. 100.
sed idem Plutarchus refert, id ei tum propter
alie accidisse maleficia, tum quia servitia sollici-
tasset[/] Et ejusmodi potius suspicionibus, quam
propter .contemtas - religiones. Aspasiae, Phrynae,
Lacedaemenii sorori Dem. c. Eubul. p. 1301. et.
fortasse etiam illi Braureniae Dianae sacerdoti
Dinarch. c, Aristog. p. 82. ἀσεβείας crimen, quod
perlate petet[t], conflatum esse crediderim. Quid
Ninus deliquerit, Demosthenes in suspicione re-
[e] Dio Cassius LII 36. docet e peregrinorum sacrorum cultu
nasci deorum contemtum, συνωριοσίας, συστάσεις, ἑταιρείας τε.
[f] τοὺς δούλους. ἀπατῷν διδάσχουσα. Hoc fuerit specimen cau-
sae ab Aristotele sub nomine δουλαπατίέας memoratae, cujus exemplum
desiderat Ed. Otto de Athen. Action. p. 21. Columella R. R. I. 8. 6.
villicis praecipit: sacrificia nisi ex praecepto domini ne
faciant; aruspices sagasque, quae utraque genera vana
superstitione rudes animos ad impensas ac deinde ad
flagitia compellunt, ne adimiserint.
£] Artes magicas hoc nomine comprehendi documento est Aesop.
Fab. LXXX. p. 46. γυνὴ μάγος, ϑείων μηνιμάτων ἀποτροπιασμοὺς
ἐπαγγελλομένη, ἣν γραψάμενοί τινες ἀσεβείας εἷλον x«l καταδιχα-
000 LIBER SECUNDUS.
linquit, Glaüeotheam urgens, τὴν τοὺς ϑιάσους
συνάγουσαν, ἐφ᾽ οἷς ἑτέρα τέϑνηχεν ἑέρεια. Nam
ἐφ οἷς tum proxime ad ϑιάσοις referri, tum
etiam pro indefinito δι᾽ 3 accipi potest, quod quo
minus de&ümitum, hoc invidiosims est. Priorem
rationem sequutus est graecus interpres, cujus no-
tam trensscripsimus, et Libanius im Repr. Aesch.
T. IV. p. 973. eratoris sententiam his verbis enar-
rans: .floxyivuc ἐμιμεῖτο τὴν ἑαυτοῦ μητέρα —
χοινωγῶν τελετῶν, ἐφ᾽ αἷς ἤδη δίχην εἰλήφεσαν
παρὰ τῶν τελούντων. quas idem οὐ νενομισμένας
τελετάς nominat in Σύγχρ. p. 1000. Alteram ve-
ro Scholiastes Augustanus l. c. ἐφ᾽ οἷς φαρμάκχοις
xai ἄλλη ἱέρεια τέϑνηχε — λέγεε δὲ τὴν Nívov
λεγομέγην᾽ κατηγόρησε δὲ ταύτης Μενεκλῆς, ὡς
φίλτρα ποιούσης τοῖς νέοις. ls igitur ἐφ᾽ οἷς acce-
pit pro δι᾽ d, ut autem nominatim gdouaxa
suppleret, adduxit eum consimilis causa in Or.
c. Áristog. I. 703. ἐφ᾽ οἷς ὑμεῖς τὴν μιαρὰν Oeo-
οίϑα [ἢ τὴν φαρμαχίδα ἀπεχτείνατε, ταῦτα λα-
βὼν τὰ φάρμακα xoi τὰς ἐπῳδὰς μαγγανεύεε καὶ
φεναχίζει χαὶ- τοὺς ἐπιλήπτους φησὶν ἰᾶσϑαι. Sed
σϑεῖσαν ἀπῆγον εἰς ϑάνατον. Crimen γυναικὸς oc ab Areo-
pago e Aelian. H. An. V. 18. non simplicis veneficii fuit, ut
cetera exempla profanatae religionis e£ sacrilegii ostendunt. His quae
olim disserui in Comm. de M. B. et Myst. priv. adde nunc Meier
und Schómann Attisch. Process p. 814. Platner Der
Process und die Klagen T. II. 141.
[8] Codd. Θεοϑωρέδα exhibent ut et Θεωρίδας οἱ Θεοδωρέδας
confnduntar. v. Reisk. Notit. Poett. Anthol. p. 215. Meinek. ad Es-
phor. p. 28. 'Theoris Sicyonia Sophoclis poetae amica nominatur
. Athen. XIII. 592. B. Suid. s. "oqev, et Auct. Vit. Soph. p. XI.
Brunck. Hesychius: Θεωρές κύριον ὄνομα καὶ ἡ Σικυωνία τὸ γένος
ἐρωμένη" adde Σοφοχλέους. Nomen Θεωριάς est in Murator. "faex
Inscr. MXXXVII. 6. .
ORPHIC A. 607
sacrorum Phrygiorum antistites venena coquere
atque alias artes megicas[!] exercere solites ease, .
Philo testatur L. Il. Legg. Spec. p. 792. ubi ma- ..
.giae theereticae, rerum divinarum speculatricis,
παράχομμα quoddam repertum esse dicit, xaxo-
vexvíay illam, ἣν μητραγύρται xai βωμολόχοι με-
τίασι χαὶ γυναιχῶν καὶ ἀνδραπόδων τὰ φαυλό-
τατα, περιμάττειν καὶ καϑαίρειν χατεπαγγελλόμε-
vc, xai στέργοντας μὲν εἰς ἀνήχεστον τὴν ἔχϑραν,
μεσοῦντας δὲ εἷς εὔνοιαν ἄξειν ὑπισχνούμενα φίλ-
τροις xci ἐπῳδαῖς quae eadem erat Orpheotele-
starum professio.
Si vero e Demosthene non apparet, Ninum.
propter extermerum sacrorum cultum morte mal- .
tatam esse, non licet hinc concludere, qua aetate
Sabazia occuke, qua palam et promiscue coli
coopta sint. Quinime an ullum sacrorum genus
Atheniensium legibus prohibitum fuerit,
vehementer dubito, et quidem, quo diutius con-
sidero, quae in eam rem afferri solent, tanto ma-
gis. Hemsterhusius ad Hesych. s. Θεοὶ &evixol,
quum docuisset Genetyllidem, Corythalliam, Phe-
raeam, lIsodaetam, Hyesn, a Grammaticis pere-
grinos nominari deos, hos, addit, non nisi pu-
blice consilio conscisci licuit; si quis
secus fecisset, capitalis erat poenae
reus v. Joseph. c. Áp. II. 37. 493. receptis
ἐπίϑετοι ἑορταί celebratae sunt Isocr.
Areop. c. XL Primum contra haec monendum
[1] Conjungit haec etiam Plutarchus de Superst. VI. 79. γοητεῖαι
xe μαγεῖαι xel mtordpopel xo τυμπανιαμοὶ καὶ καϑαρμοί.
008 LIBER SBHCUNDUS.
est, appositicias ferias nen ens déci, quae. diis
institutae, sed quae numero veterum
solemnium adjectae essent; quae a priscis et in-
véteratis plerumque. nihil differebant, nisi quod
apparatu majore, viscerationibus, conplariis cele-
brabantur, quod ut Isocrates suis civibus expro-
brat, ita Julianus in Misop. p. 362. AnGochenses
objurgat, qued patria sacra parce. sordideque ap-
parent, Majumas autem et phyletica epula. effu-
sissimo sumtu adornent Deinde Hemsterhusius
et Petitus decepti sunt falsa, quae Josephi locum
occupavit, lectione: νῦν μὲν γὰρ (Αϑηναῖοι) τινὰ
ἱόρειαν ἀπόχτεεναν; ἐπεί τις αὐτῆς κατηγόρησεν,
ὅτε ξένοις ἐμύει ϑεοῖς" νόμῳ δ᾽ ἦν τοῦτο χεχωλυ-
μένον καὶ τιμωρία. χατὰ τῶν ξένον εἰςαγόντων
ϑεὸν ὥριστο ϑάνατος: ubi primum mirabile est
ad verba νῦν μὲν. neminem adhaesisse, quae
prorsus ineptam reddunt sententiam;. quid enim
illud sibi vult Nunc quidem occiderunt?
Sed totum locum adulteravit Havercampius. Ve-
tus lectio est νῦν μὲν γὰρ τὴν ἑόρειαν, quod
quum nemo intelligeret, mutatum est im νῦν. μὲν
γάρ τινὰ —. Sed nimirum ille scripsit Nívov γὰρ
τὴν ἱέρειαν, et est haee. illa ipsa causa, quam
Menecles egit, et paene verba eadem, unde ve-
teres Demosthenis enarratores, argumentum ex
circumstantia ducentes, legem concinnarunt sacra
peregrina coercentem, quam legem nunquam la-
tam esse contendo. Primum quis dubitat, quin
Cicero in Legg. HL. 15. quo loco novos deos eji-
ciendos et saepe ejectos esse monet, si ejusmodi
O/cRPHIC.:A. 000
legein cognitam. habwisset, hanc potius quam .Axi-
stephamis de :Sabàzio edietum ludicrum: comme-
morátirus fnerit? Deinde, qua:demum nota Grae-
ci, . quum .ea :ssent. opinione .anbeti, .ut .omnes
deos: sibi cum :ommibus :comniunes ' egse - crediesent;
adveetos :ab. indigonis, barbaros «a (Srgecanicis. di
stingaere quiverint? lla sive ξένα sive xoà δαι-
μόνια, quae. Bocgates -induxisse credebatur, emi
neuter Ápologeta satis 'explieate 'deftnit, tamien ad
illud. genus ::deorum .:alienigenarum adscribi: nido
medo possunt. : Neque. unquam Athenienses ' diis
peregrinis solemriia publica, ut FPangerus et Cretit:
zerüs narrant, hinc. scilicet ᾿θοσξένεα dicta, insti-
tuerunt; quem errorem. Boeckhius.'correxit ad -
Pind..p. 194. dudmm ante a: Binpie castigatuni
De Decret. Ath. p.:313.[*]. Sed: quos Hemsterhu-
sius préducit ;deos. peregvinos, . quosque pütsim
mariti: rimgentes sibi ab. uxoribus . in demum 'in-
ferri queruntmr, partim erant daemones geniique
obscuri, majorum numinum zdeseeulae':et janité-
re8; quos.nomine:temus in amiris ckari invidia
nulla. erat, : concesso.: praesertim. satyricorum: déo-
rum cultu, llaomis, Tyehonis;.Orthanae, partiti
dis vérnaeulis ita pares et sumiles, ut peregrinis —
tatis..damnmari.nen posset. ^Celiadem et Gene-
tyllidem veteres docti Veneris Dianaeque aut pa-
xredrorum cognomenta esse volunt, falso fortasse
sed nihil ad rem; nam ad hanc quaestionem per-
at po t tuu ss 00
(k] Neque 'Phebis, ut Corsinus putabat, sed Delphis ᾿Θεοξένια
celebrata esse, docuit Larcherus Sur les fétes p. 818. 'T. 48. Mem.
cf. Wyttenbach. ad Plut. S. N. V, p. 68. qui de diis ξεγνεχοῖς errat.
|
| 600 — | LIBER SECUNDUS.
solvendam vix antquariorum docta cempetebat
subtilitas, nedum crassa causidicorum Minerva.
Neque magis capitale esse potuit Corythalliam
colere, quo nomine Graeci potissimum Doriense
Diamam indigitarunt, non illam castam et pudi-
cam, sed qualem alio loco descripsimus, baccha-
tionibus gaudemtem οἱ obscenis saltatrieularum
cantiumculis et Sioimiistarüm impudicis motibus [!].
δὲ igitur Graeci ne hes quidem deos, quos Gram-
matici nominatim peregrinorum numero adacri-
bunt, colere venererique .dedignàti sunt, prefecto
nen credibile est iis, qui Cybeles sacra trivialia
administfarent, mortis poenam: propositam fuisse.
Unde sequitur ex Nini condemnatiene et Glauco-
these imrpumitate nulhtm temporis indicium sumi
poses, quando fSabazia Athenis seu clam et in
amgule seu publica auetoritate celebrari coepta
sint. Comicerum quidem, quos antea nmominavi-
mus, graves et quasi publieae querelae certes
nos faciunt, hanc religionum. patriarum corrupte-
jam Euripidis aetate jam adultam δὲ late prope-
gatam fuisse. Neque argumentum, quo Musgra-
vius in contrariam ductus est sententiam, am-
. pliws obstare potest, quomimus primm horum
sacorum eriginem ab Onomacrito: repetamus.
& 7
Initio ac fundamento disputationis hoe utor:
Pausanias (v. P. I. c. VI. n. 32.) παρὰ ὋὉμήρου,
[1] v. Bpimetr. XVI.
ORPHICA ᾿ 61}
inquit, Ὀνομάχριτος παφαλαβὼν τῶν Τιτάνων τὸ
ὄνομα, Διονύσῳ τε συνέθϑηριεν ὄργια καὶ εἶναι αὖ-
τοὺς τῷ Διονύσῳ τῶν παϑημάτων ἐποίησεν αὖ-
τουργούς. Nomine τῶν παϑημάτων significat Dio-
nysi necem, tanquam rem lectoribus notam quam
ab Onoemacrito fictam esse nec dicit ille, nec cre-
dere potuit.is, qui de Dionyse sime dubio idem
. Statuebat, quod. ceteri eruditi, eundem esse Osirin
Typhonis scelere peremtum set anniversariis Àe«
gyptiorum planctious deploratum. - Quorsum igi-
tur pertinet iul testignonium? , Nimirum ut intel«
ligamus, Onemactitum primum fuisse, qui facino-
ris amcteres ederet Titanes, remoto Typhone, ut -
a Graecorum religionibus alieno. . Quid praeterea
de suo addiderit, Pausanias. dicere supersedit, sed
ex Orphicorum carminum reliquiis apparet, quid-
quid a domesticis opinionibus discreparet, segre-
gatum, deosque vernaculos, Junonem, Apollinem,
Minervam, tanquam Dionysi hostes )) propugnato-
res, ultores in scenam, inductes egse, quaé una
fuit ratio fabulae exoticae popularium auribus
adaptamndae. Hanc igitur qui primus iniit, idem
primus mythi im Graecimm transferendi auctes
haberi debet, quum praesertim nulla neque im sa-
cris Graecorum neque..ie literarum menimentis
antiquior occurrat hujus rei memoria et fabula-
rum Aegyptiacarum .notitia ab Onomacrito non
aliena, orgiorum autem, quae ille aemulatus est,
ea species fuerit, ut, quamvis per se nihil ad
Osirin pertinerent, tamen lenocinio quodam adhi-
bito perfacile ad. eum aecemmodari possent. Ete-
672 LIBER SECUNDUS.
mim Bacdsica sacrae, uno fortasse οἱ altero post
Homerum seculo in Graeciam transfusa, ea certe
aetate, qua Onormacritus vixit, oninibüs nota
fuere; quae quum barbaro ritu, héc est, cum in-
sana omnium. membrorum: jactatione, thyrsorum
intentatiene, 'cümque :olamore ingenti ac "vago
discursu celebrarentur, imaginem hosGlis impe-
tis [*] cladisque :atrocis prxaebebant et pro imita-
ments eorum, quae deo ipsi, horüm solemnium
praesidi, facta essent, haberi. poterant. .Ad ejus-
modi :autem conjecturas quam preclivia fuerint
veterum ingeni&, et sacra ipsa Graecorum quan-
tam :cum rebus gestis similitudinem habuerint,
nunc mihi dicere propositum est. Sed, -quo imne-
lius explicetur -quadstio, rem paulla altàus et ab
ipsis fontibus aroessim. ^^ ^.
! $89
αν Dies festos veterum oamtibus tripudiisque ce-
lebres fuiwmse, principio rudibus' et ex tempore
fusis; post vero meditatis apteque compositis, in-
ter omnes .constàt. Cujus rei pregressionem:-:aesti-
mare licet ex artis seenicae incrementis, quaé
quemadmodum ab irconmditis: turbae :feriatae : ludi-
[*] Aristid. Or. in Smyrn. T. 1. 290. Xiot ποτὲ πλεύσαντες ἐπὶ
τὴν πόλιν (fmyrnaeorum) ὡς ἐρήμην: αἱρήσουντες κῶν ἀνδρῶν ἀπώ-
τῶν (orgiorum causa) ἐν τῷ ὄρει, ἀπέτῳχον τῆς πείρας, ἐνόπλιον 41
τοτε ὀρχησαμένων τῷ “Διονύσῳ "xol μὰ ὠχχεῖα ἔν τοῖς ᾿ἔχεύμων σώ-
μασι τελεασαμένων. Galenus Gloss. p. 546, πλήρτιγγας νάρϑηχας παρὰ
τὸ πλήσσει. Ovid. Trist. IV. EL I. 41. Utque suum Bacchi
nón sentit saucia vulnus. Seueca Troad.-675.: qualis deo
percussa Maenas enthea silvas gradu armata thyrso
tentat atque expers eui vulumus dedic B
ORPHICA. | 673
eris orta primo, post eo progressa est, ut infinitam
morum, affectuum, casuumque humanorum varie-
tatem imitando consequeretur, ita pro illis jubilis et
discursibus et exsultationibus, quibus agrestes et
incomti comisatores indulsere, sensim successerunt
fidium aut tibiarum modulamina, cantus argumen-
tesi et quod de uno genere dictum valet de omnibus:
Hic juvenum chorus, ille senum, qui carmine laudes
Herculeas et facta ferunt, ut prima novercae
monstra manu geminosque eliserit angues;
— — — Wut duros mille laberes
pertulerit ;
nec aberant consoni motus gestusque eorum, qui
cantica desultantes universam rem ita exprime-
bant, ut qui haec spectacula capesserent, deos
ipsos cum inimicis suis conflictantea et modo
vincentes modo victos et fugatos sibi videre vi-
derentur. Sed ad hanc artis consummationem
gradatim perventum esse et ratio vincit et literae
decent; nam certe homines multis ante seculis
canere et saltare coeperunt, quam argumenta se-
rere eaque describere actibus et voce ac gestu
repraesentare didicissent. Et quum huc .pro-
gressi essent, non est dubium, quin prius vi-
tae quotidianae eventa moresque et facta eorum
quibuscum agerent, quam deorum heroumque res
gestas imitati fuerint. Revocemus nobis in me-
moriam pueritiae nestrae oblectamenta [^], pro-
[b] Παῖδες ἔπαιζον αὐτοὶ καϑ' ἑαυτοὺς — τὸ δὲ παιζόμενον ἣν
ϑέπαι καὶ μὰ καὶ ἀπαγωγαὶ τῶν ἁλισκομένων Plutarch. V.
Cat. Min. id dicitur ludum ad judices exercere. v. P.
Faber Bemeatr. 1,1. P 29. nullique periculosius fuit quam Cyro.
43
074 LIBER SECUNDUS.
ponamus animo veterum Dicelistarum ludicra,
quaeque peregrinatores de gentium barbararum
spectaculis narrare solent; tum denique intellige-
mus, quae diebus profestis serio api tractarique
solent, eadem femiatis per ludum jocumque eflin-
gi, scholas, judicia, furta, pugnas funerumque
pompas e£ nuptierum. Verum id optime perspici
' potest ex luculenta Xenophontis narratione Anab.
VI. 1. 5. cf. Max. Tyr. XXVIII. 4. 58. qua Thra-
cum et Aenianum saltatiomes convivales. describit:
Primum procedunt aliquot armati in medium,
quasi diversarum partium milites; signo dato con-
curritur; unus oadit vulnere mimice et effertur pro
mortuo; hic fabulae exitus. Eece ingreditur alius
aratorem agens sed item arrnis instructus adver-
sus praedonum impetus, quorum unus mox su-
pervenit et posteaquam utrinque pugnatum quan.
tum satis, abducit victum cum jumentis agrico- -
lam. Num dubitari petest, quin haec et sirnilia
argumenta etiam diebus. festis explicata fuerint?
Athenienses quidem quum Dipolia eelebrarent,
hunc morem tenuisse feruntmr: posteaquam ex
plurbus bubws aram adattis is, qui primus hor-
deum delibasset, securi ictus cecidit, percussor
hostiae, velut ingenti scelere eemmnisso, in fugam
se conjiGebat, unde retractus cum reliquis sacri
administris ad judicium deducebatur; tunc - unus
alteri culpam tribuere, hydrephoroe fabro qui se-
cespitam acuisset, hic cultrario, cultrarius secespi-
tae, quae quum «crimen diluere non posset, judi-
cum sententiis damnata et in mare abjecta est.
ORPHIC A. 675
En ludicrum festivum non longe ab historia du-
ctum .sed ex proximo arcessitum, quod vel a tu-
multuariis ludionibus explicari posset. Ejusmodi
sine dubio multa fuere spectacula veterum Atella-
narum similia e£ revera διπολιώδη, quorum ru-
dem simplicitatem aspernata eruditior aetas mille
condituras invenit, quibus nativum antiqui ludi
colorem interpolaret. Nam posteaquam poetae
et fabulatores deorum natales, amores, pugnas,
adulteria, vincula tradere; traditasque ab his fa-
bulas chori festi canendo saltandoque imitari coe-
perunt, tum fere prisci usus memoria evanuit at-
que illa frivola et eztemporalia impexerum luso-
rum embolia sensim eo deducta sunt, ut non hu-
manae vitae actus sed deorüm varios casus adum-
brare viderentur. Quae. ratio ab:uno genere sa-
crorum ad aliud translata opinionem attulit, cu-
jusque .dei -solemaia aliquam cum ejus factis et .
eventis .se laetis seu adversis similitudinem ha-
bere et ad conservandam rei memoriam et nunc
servari et a prinoipio instituta esse. Sic Lactan-
tius V. 19. 15. ipsos ritus ex rebus gestis
(deorum) vel ex casibus vel etiam ex mor-
tibus natos dicit. Et Augustinus Civ. VII. 18.
ex cujusque dei ingenio, moribus, acti- -
bus eaásibus saera et solemnia instituta
sunt. Quae Graeci scriptores singulis fere ex-
emplis confirmant. Diodorus III. 56. enarratis
divae Basileae erroribus et obitu homises. eam in
deorum numero reposuisse xai ταῖς διὰ τῶν τυμ-
πάνων xol κυμβάλων ἐνεργείαις καὶ τοῖς ἄλλοις
43 *
076 LIBER SECUNDUS.
ἅπασιν ἀπομιμουμένους vc περὲ αὐτὴν συμβάντα
ϑυσίας zal τὰς ἄλλας τιμὰς ἀπονεῖμαι, prisci-
que imitamina facti aera deae comites.
raucaque terga movent Ovid. Fast. IV. 211.
Stephanus s. ἴώγρα — τὰ μεχρὰ μυστήρια μίμη-
μα τῶν περὶ τὸν Διόνυσον. ster ap. Suid. et.
Etym. M. p. 787. τὰ τοῖς Θαργηλίοις ἀγόμενα
τούτων (sacrilegii a Pharmaco commissi, ab Achille.
puniti) ἀπομιμήματά ἐστι. Laetantius. 1. 21. 38.
Ipsius Jovis Cretici sacra quid aliud
quam quomodo sit aut subtractus patri
aut nutritus ostendunt? Hoc igitur qui prae- -
sumtum habuere, non admirandum est si quos-
libet ritus ab uno aliquo definito facto repetere
conati sunt, his quae fierent simili et consentaneo.
Qui fons est tam illius de Diomo fabulae [*] Bu-
phoniorum causa inventae, tum aliarum innume-
" rabilium, quarum una alteram redarguit. Dio-
mum narrant, quod bovem oslonum suum, occdi-
disset, in exilium actum, mox autem oraculi jussu
revocatum et judicio liberatum esse; imde .coe-
pisse mimum illum judicialem. Sed quae tandem
causa fuit, cur Tenedii, quum Libero rem divi-
nam facerent, eum, qui votivum vitulum prostra-
visset, impetu facto abigerent et fugientem lapi-
dibus insectarentur? Aelian. H. An. XII. 34. Cur
apud Aegyptios ex numero pollinctorum is, qui
dissecandi. cadaveris initium fecisset, illico se in
fugam comjecit διωχόντων τῶν συμπαρόντων xai
λίϑοις βαλλόντων ἔτι δὲ καταρωμένων Diod. I.
[9] v. Epimetr. XVII.
ORPHICA. . 077
91. Cur Lindíi Herculi: bove rem divinam facien- ὸ
tes victimarium detestati sunt? Non certe propter
Thiodamantis execrationes, quas illi commenti
sunt Philostr. Iconn. II. 24. 850. cf. Adr. Junii
Animadv. p. 214. sed ne bovem aratorem. cu-
pide libidinoseque interficere viderentur. Apparet
enim, veteres, quum- rem licitam quidem. sed ne-
cessariam magis quam sibi jucundam: facerent,
varias ambages /nexuisse simul ludendi causa et
ad tempus traducendum, simul ut factum. excusa-
rent[*]. ' Atque haud seio an. quod Romae d. VI.
Cal. Jan. observatum est, ut rex sacrorum per-
aeto sacrificio protinus e comitio aufugeret, ad
eandem pecudum | immolandarum religionem sive
potius religionis simulationem referri debeat; quae
si quis interroget, cur non omnibus adhibita fue-
ri, aut plus quaerit quam sciri potest, aut mi-
nüs quam responsione dignum.. |
- Alia species ludieri eademque pluribus so-
lemnibus communis fuit indagatio fugitivorum vel
raptorum. . Festus s. Oscillum p. 315.. Causa
ejes. jactationis. proditur Latinus rex,
quod proelio adversus Meceritium. nun-
quam apparuerit, judicatusque sát Jupi-
ter Latiaris factus. taque per/sex dies
(1].Plutarch. Symp. VIII. 8. πάρεστιν ἔκ τε λόγων xal τῶν i&-
ὧν τοῖς παλονοῖς εἰχάζειν, ὡς οὐ μόνον ἐδωδὴν. ἀλλὰ καὶ φόνον
iov μὴ βλάπτοντος ἔργον ἐναγὲς ἐπαιοῦντο. Schol. Arat. v. 182.
ἀσεβὲς εἶναι ἐδόχει τὸν ἀρότην σφάξαι, πρῶτοι δὲ "4ϑηναῖθε ἐγεύ--
σαντο, uterque animum ad Buphonia referens. Reliqua testimonia de
religione boum collegerunt Jacobsius ad Anthol. 'T. IX. 232. et Mat-
thiae Miscell. T. I..153., praeter Varron..R. R. II. 5. Plin. VIII. 70.
Heraclid. Alkeg. c. 89. et Dion. Chr. Or. LXIV. 828. qui Demonassae
legem affert, .
078 LIBER 8ECUNDUS.
feriatos liberos servesQue requirere eum.
Strabo XIL 364. χαὶ νῶν ἔτι. éogar Tag ἄγεται
παρὰ τοῖς Προυσιοῦσι xeà δρειβασία Sanaewdvver
xai χαλούχτω»ν ὡς ἂν κχατὰ ζήτησιν τὴν vov.
Sic Μεχδγπὶ Bormum quaerunt Athen. XIV.
620. A. sic sacra sunt Cexeris, ubi a Plu-
tone rapta Proserpina quaeritur Augustin.
Civ. VL c. 7.[*] ejusque deae raptum queque sce-
nica quadam imitatione iR secris reprsesentatum
esse apparet ex Tertulliani yexbis ad Nation. IL
p. 30. cur Proserpinae sacerdos rapitur
etc. Plutarchus in Symp, L. VEL Proeem. p.
340. nog ἡμῖν ἐν τοῖς -ygiaméoic xv 4didvvcor
αὲ γυναῖχες ὡς ἀποδεδραχότα ζητοῦσιν, εἶτα. παύ-
ονται καὶ λέγουσιν ὅτε πρὸς τὰς Ἀϊούσας πατα-
népevys xai xíepewroi — Harmeniam Epbhoru
tradit a Cadmo Samethraeea praetemavigante
raptam esse xoi vür ἔτε ἐν τῇ ΣΣαμοϑράκῃ ζητοῦ-
σιν αὐτὴν ἐν ταῖς δορταῖς Schol Eur. Phoen. v.
7. Nec mihi improbabile videtur, similem quen-
dam lusum oceasiemem dedisse fabulae, quam
Sehol. Lyc. 825. narret, Venerem propter quan-
dam deorum offensam coelo excessisse. diuque de-
lituisse ia insula Cypro, magnmo studio a diis sed
incassum requisitam, donec vetula quaedam in-
dicium. faceret. Junonis solemnibus Samii sta-
. tuam deae vetustissimam abscondebant sub viz-
gulis, absconditam quaerebant et inventa laeta-
(*] Pausan. L 48, ᾿ἀνάχληθϑρα τὴν πέτραν ὑνομάζουδεν. éc
μήτηρ τὴν παῖδα (qyr0U00 ἐνταῖϑα ἐκάλεσεν αὐτὴν", εἰχόπα δὲ ual
γῳ δρῶσιν ἃς ὑμᾶς ἔτι αἱ Ἀεγαρέων γυναῖκες.
;O-RIibHIGCA . 6079
bantur; Atheh. XV..672, Quid hoc aliud est, quam
puerorum more.agere δραπετίγδα ludentium? Seio
id a plerisque muito alite? exismari, qui tum
illud .populüs quod clamat Osiri invento,
tum miühlierüm clapores: Calligéniam citantium,
ceterasque : deórimà xor; ἀφανίσεις e εὑρέσεις
magna qüaedum mysteria et philosophematà con- '
tmere allegeriarum institoribus credunt. Rursus
aliis certamina lusoria adjuncta fuere. Romae, ut
Plutarchus .nárrat, Noris. Caprotimis oi ϑεράπαι-
γίδος ἀγοίρουσν “περιοῦσαν καὶ παίξουσεν, εἶτα
πληγαῖς xui βολαῖς. λίϑων χρῶνται. πρὸς ἀλλήλας.
ὡς χαὶ τότε τοῖς Ῥωμαίοις συναγωνισάμεναι μαχο-
μένοις V. Rom. 6. XXIX. et. de. iisdem in V. Cam.
c. XX UL περιίασε παίξονσάε διὰ σχωμμάτων εἰς
τοὺς ἀπαγντῶμνας. γίνσται δὲ xal μάχη τις αὐταῖς
πρὸς ἀλλήλας, i honorem Tutulae scHicet, ut
ajunt. .Similem "Spartanorum .usum idem in V.
Arist. c: XVII. binc ortam tradit, quod: quum
paullo ante pugnam. Plataeensem caterva : Lydo-
rum Pausaniam: regem: extrà casira sacrificantem
adorta esset, Spartani-eos tumukuariis armis, fu-
stibus et scuticis, in'fugam :vertissent: διὸ soi
γνῦν ἐλείνης τῆς ἐκίιδρομῆσ' πυμήματα' τὰς περὶ τὸν
βωμὸν ἐν Σπάρτῃ πληγὰς τῶν ἐφήβων καὶ τὴν
μετὰ ταῦτα τῶν “υδῶν πομπὴν συντελεῖσθαι.
Sed idem εἰδβ queque locis et temporibus factum
esse constat. Ilesychius: »fav^lc ἑοστὴ ὃν "4oye,
μίμησις. τῆς Προίτου πρὸς ᾿ἀχρίσιον μάχης. Idem:
ἹΜόροττον ἐκ φλοιοῦ πλέγμα τι, ᾧ ὄτυπτον ἀλλή-
. Aovc τοῖς Δημητρίοις, cujus certaminis nomen af-
60860 LIBER $ECUNDUS.
fert alio loco: δίωγμα ϑυσία τις ᾿4ϑήνῃσιν iv
ἀποῤῥήτῳ τελουμένη ὑπὸ τῶν γυναιχῶν ἐν Oscuo-
φορίοις᾽ τὸ αὐτὸ xoi ἀποδίωγμα, €t causam fictam,
ut videtur, ex ἑδρῷ λόγῳ, his verbis: Χαλχιδιχὸν
δίωγμα, διότι. εἰς Χαλκίδα ἐγένετο 3) ἐχδέωξις [Ἶ.
Nec dissimilem rationem Yarro et Macrobius Po-
pulifugiis subjectam esse putant. In insula
Delo qui Apollini sacríficabant, quum frequentes
convenissent, arai saltando et se invicem flagel-
lando circuire solebant Callim. H. Del. 321. quod
etiam Amyclis fieri apud aram Apellinis nonnulli
crediderunt, sed negat Hesychius s. Γυμνοπαιδία,
ἔνιοι τοὺς ἐφήβους χύχλῳ περιϑεῖν τὸν βωμὸν
τύπτοντας ἀλλήλων τὰ νῶτα᾽' ταῦτα δὲ ψευδῆ.
Sed his blanditiis nen caruisse videtur Troezenio-
rum solemne “ιϑοβολέα, quod Pausanias II. 32. a
Damiae et Auxesiae caede repetit, neque illud
cujus Hesychius meminit: Τυπαί, ἑορτή τις, ne-
que Árcadum Musa Schol. Apoll. L 170. Ser-
vius ad Aen. I. 317. Harpalyce fugit in sil-
vàs, latrociniis vixit et occisa est, unde
contentio. orta cum mulitdrum mortibus;
postea consuetudo servata est, ut ad ejus
tumulum populi convenirent et propter
ecrpsationem per imaginem pugnae con-
currerent. Quo minus mirandum, si ludifica-
tio veri nonnunquam in.verum vertit apud bar-
baros praesertim animo moderari nescios .
Hus ϑιώκεν τινῶν et αὐρὴ τὸν ἀωμῶνω Ὁ cMerians dn precoedd
ἀπιδόγτα excidisse videtur: Σχέφρον προςελϑόντα τῷ ᾿Απόλλωνι δια-
λέγεσϑαι (ἀπιδόνεα) πρὺς τὸν Αειμῶνα. —
^ ORPHICA e81
donec jam saevus apertam
in rabiem verti coepit jocus.
quod Papremitis accidit, ut Martis pompam du-
centes per speciem ludicri fustibus se invicem
graviter mulcarent, rem sacram et salubrem sibi .
facere rati Hero. II. 63. [*]. Similiter Lupercorum
quoque verbera vim quandam purificandi et foe-
cundandi habere creditum; neque id illis succen-
seam, quibus mos et consuetudo et natura quodam-
modo ipsa sic praescripserat, ut quidquid tem-
pore et loco sacro fieret, id ex aliqua probabili
ratigne et justa de causa fieri crederent. Quan-
quam, si anjmum a «consuetudine avocare, si ce- -
teram hujus agrestis et pastoritii instituti licentiam ὦ
ante oculos ponere, si denique secum considerare -
voluissent, quid homines a quotidianis negotiis
feriati sibi indulgere soleant, non latuisset eos, to-
tam rem a lusu et lascivia profectam esse. Com-
pertum est apud majores nostros nullam facile
pompam joculatorum et bucconum emboliis ca-
ruisse, hos autem qui scurrandi munus in se 8us-
ciperent inter alias facetias priscis avis compla-
citas etiam verberibus, in quos vellent et liceret,
Nec Ha Idem IV. 180. virginum Ausensium pugnas sacras enarrat.
evius olim Venetiis die Bancti anniversario Nicolaitae et Castel-
loni, hoc est, homines nautici et urbani, de ponte quodam decertare -
solebant, quem sjteri retinere, alteri expugnare connitebentur tanta
cum pertinacia ut perpauci integros dentes oculosque auferrent. v. An-
ton. de Ville Pyctomachia Veneta p. 6. in Thes. Ital. T. V. P. IV.
et t Bpectae. Venet. 'T. V. P. IT. 360. cui non dissimile certamen ephe-
Spartanorum Pausanias refert II. 14. Summa etiam Sacravien-
eium jum et uburanensium de equi Octobris capite fuit contentio. v. Fest.
8. October equus; nec winore fervore Athenis, quum novitii Schola-
stici ad balneum ducerentur, partium duces inter se decertarunt v.
. Antiqq. Acad. p. 128. — Nomen ipsum Lupercorum a luendo
sive lustrando uctum videtur. |
6858 LIBRR SECUNDUS.
grassatos emme, Et viget adhuc in plerisque lin-
guis, usu omisso, instrumenti nomen, quod Galli
Marottam, nostri majores Stultorum clavam
dicere consueverunt, scurrarum publicorum pro-
prium insigne, a quo non multum distant illa
Lapercorum crepitacula[^], unde ipsi Crepi dicti,
a crepitu pellicalarum, ut Festus ait, unde
adjectivum crepax, sicut a sagus sagax, a per-
vicus pervicax. Erat autem haee pellis lTon-
giuscula instar earum, uti reor, quibus
hodie utuntur, qui apud circumforaneos
medicos mimos exercent[*]. Quemadmodum
vero Luperci, ut Lactantius scribit Institt. 1. 22.
p. 148. nudi, uncti[*], coronati, personati
per plateas discurrere et proximum quemque ca-
tomis caedere['] solebant, sic Graeci comissa-
tores, pomparum adseculae, pellicula ejusmodi
instructi[^] personisque induti["] multa proterve
xn. 7l. «“Ἱάσια σχύτη Plutarch. V. Caes. LXVI. 484. et V. Anton.
ubi pro σχύτεσι λευχοῖς Wyttenbachius ad Plutarch. Discr.
Add. ab Am. p. 478. λυχείοες ememdat, eblitus esprina fuisse. Silius
XIII. 830. Pan lascivit caesa Tegeatide capra verbera
laeta movens festa per compita canda. IV.
25. verbera setosa, Prudentius in Symm. L. II. 861. luperce-
les ferulas vocat, sicut νάρϑηξ καὶ σχύτος in puerorum
done junguntur Plut. V. Pomp. c. 18.
a [:] Bas verba G. Cuperi Observ. L. IV. v. 9. 880. Hodie,
utuntur: hoc e eteriit ,
adhuc vidi istos medicos circumforaneor de ostaste voellerantes Vos
hodie nemo videt. Ita quotidie magis & similitudine antiquitatis de-
fectims, morum p» y priseorum intellectum amittimus
λιμιμένοι oL Appian. v. Fabric. ad Dion. XLVI. 5.
x yin
Demosth. c. Mid. . 572. σχύτος dyev ἐπόμπευε καὶ τούτῳ
μεϑύων ἐπάταξέ τινα A Ἢ — τὴν ἐπὶ τῆς πομπῆς d τοῦ μεϑύειν
πρόφασιν λαβών. qu i capitale foit in hostem et malo animo fe-
'cisse, impune faciebant alii.
(»] αἰσχρὸν ἄνευ v προρώπου κωμάζειν Demosth. p. 488. cf. UI-
pian. ad Fals, Leg. p
ORPHICA. 6083
scurvilitergüue et dicebant et faciebant, non.nt ali-
quem. ἑερὸν λόγον adumbrarent, sed. scurrandi
gratia. Exzenim tralaticium est, per. occasionem
publicae laetitiae plebem vitulantem gestientem-
que:.eadem fere wbique et olim assumsisse: et
etiamnunc . assumere festi otii oblectamenta, .ean-
tus, tripudia, cavillas; !
Indoctus quid enim saperet libepque laberum
rusticus urbano comfusns, turpis bomesto?
Num philosopharentur de causis sàcrorum? rium
symbola olfacerent et: mysteria? Imo conviciis la-
cessere praetereuntes [^], verbera ferre in obvibs,
pronos et cernuos ruere, pogtremo os habitumquq
ridicule deformare. hoc: opus, hic labor. erat. et
artificii summa.
: Equidem non contendo nullum fuisse : ;SacrO-
rum genus oum memoria rerum .antiquitus gesta-
rum .conjunctum,. sed. eos errare puto, qui nihi]
ludieze nihil ridieuli qausa, et'ex tempore in sa:
. eris dictum factumve: esse volunt. Neque repugnoy,
quominus domestici.quorundam populorum ritus
suas et proprias causas. habere: videantur, sed.
nmühi. persuadere non possum veteres. idos, sb
pugnis certaverint, Martis quandam cum matre
rixam adumbrare voluisse, si discucurrerint , di-
luvii Deucalionii memoriam renovasse[*], si sal- Ὁ
taverint, aut siderum motus aut labyrinthi mea-
[9] Nota sunt τὰ ἐξ ἁμαξῶν oxo orm, εφυρισμοί et cetera
Lenaeorum, Choorum, Senioren conditonta : Min
[P] Lupercorum per Sacfam viam ascensum et descensum sic in-
terpretantur ut ab iis dicant significari homines, qui propter inunda-
tionem terrae summa montium petiverunt et rursus eadem residante
ad ima redierunt August. Civ. XVIII. 12.
688 LIBRR SECUNDUS.
tws. hnitates esse. Cur emim, quae ubique leco-
rum fiumt, quum homines ad remissionem animi
lsdumque descendunt, quo omnes. suapte natura
sine cujusquam imitatione feruntur, ea Graeces
non fecisse putemus? illamne gentem comoe-
dam tempere festo et geniali, quo adeo nefas
erat quidquam rei seriae agere[*], abstinuisse ludis
jocisque? aut jecatos quidem esse sed dicis causa -
et ad refricamdam vel veteris fabulae vel philo-
sophematis . nescio cujus memoriam? Attamen
scriptores veteres his ludicris graves seriasque ra-
tiones subesse nos docent. Imeptas sane et quas
pateat non a natura prefectas sed docte operose-
que elucabratas esse. Choerum ritum explicaturi
Orestem narrant occisa matre Athenas venisse quo
tempore solemne illud conviviis publicis poocnlis-
que discursim volitantibus celebraretur, quibus
quim Demophontidae neque excludere hospitem
vellent neque etiam pati possent, ut sceleris sui
contagienem affricaret convivis, insGtutum esse,
ut hoc die non omnibus communia sed singulis
singula appeserentur pocula, idque in posterum
etiam obtinuisse: Plut. Symp. II. 10. Athen. X.
. [4] v. Gronov. ad Liv. XXIII. 7. 11. Seneca de Tranquill XV.
12. 575. ,Legum, inquit, conditores festos instituerunt dies ut ad
hilaritatem homines publioe cogerentur , tanguam necessarium labo-
tibus interponentes temperamentum. Plato Legg. II. 654. ϑεοὶ olx-
velomytec τὸ τῶν ἀνθρώπων ἐπίπομον πεφυχὸς γένος ἀναπαύλας αὐ-
τοῖς τῶν πόνων ἐτάξαντο τὰς τῶν ἑορτῶν ἀμοιβάς. Nec ineleganter
Proculus Archiepiscopus Or. III. 684. 'T. IX. Galland. ἑορτή ἐστε λύ-
πῆς λήϑη, φροντίδων Unyoc, χαρᾶς γεωργὸς (fort. χορηγός), φαιδρό-
τητος πρόξενος" cujusmodi plura ex aliis collegit P. Colvius ad Αρυ-
lej. de Mund. p. 281. Et hac tenus non imepte veteres μεϑύει» dictum
utant ὅτε μετὰ τὸ ϑύειν ἔϑος ἣν τηῖς προτέροις οἱνοῦσϑαι Philo de
lant. Noe. p. 237. Ὁ. |
ORPHIC A. 085
437. Siebelis δὲ Phanod. p. 10. Adeo magnum
illis flagitium visum videre quod ante pedes est.
Quis enim eorum nesciebat eodem modo priscos
Graecos convivatos esse. v. 1]. IV. 261. Athen. I.
13. D. Pari antiqui moris seu ignoratione seu
dissimulatione Dieuchidas Schol. Apoll. 1. 513.
linguas hostiarum ideo .porrici tradit, quod Alca-
thus aliquando porrigenda lingua leonis, quem alii
a se occisum mentirentur, victorem se probave-
rit, quasi non idem mos apnd alios obtingerit,
ad quos nulla illius Megarensis fama pervenit. v.
Bchweighaeuser. ad Athen. XIV. 78. p. 601. T.
VII. Schol. Ambros. ad Od. III. 332. et 341. De-
licias quoque facit Suetonius in Octav. c. 1. Ve-
litris Octavius quum Marti rem divinam
faceret, nuntiata incursione, semicruda
exta rapta.foco prosecuit — et victor
. rediit; decretum etiam publicum exta-
bat, ut in posterum quoque exta simili
modo Marti redderentur. Quod refellitur
Arnobii testimonio IL 68. p. 99. Quum Ro-
mulo Pompilioque regnantibus percocta
plane et madida concremarentur diis
exta, rege sub Tullo semicruda coepistis
et leviter animata porricere prisca ob-
servatione contemta. Nec minus delicate
Philostratus V. Soph. II. 1. 550. ephebos Atticos
propterea chlamydes pullas in pompis gestasse,
ut hoc publici luctus testimonio Copreo Eurysthei
praeconi ab Atheniensibus ante mille annos inter-
fecto satis darent; cui. similem rationem pullae
680 LIBER SECUNDUS.
Japygum vestes et aecolarum Padi habere ire-
duntur Athen. XI. 523. B. et Polyb. II. 16. 13.
Paria musinatur Callimachus Fragm. Ibis p. 216.
Blomf. ,in Creta Menedemo sacra fieri si-
,ne ferro, quia in bello Trojano vulneri-
,bus cultrorum interiit«* et Diedorus V. 83.
Tenedios narrans 'Tennae rem divinam facientes
neque tibicines admittere neque Achillis nomen
pronunciare, quod ille Melpi tibicimis calumniis
in discrimen vitae adductus, ab Achille vita pri-
vatus sit; cui geminum est Pausaniae acumen I
36. 7. cur Pergameni hymnologi in solemnibus
Aesculapii Eurypylum praetereant, Machaonis in-
terfectorem. Quanto credibilius videtur Tenedios
antiquos non religionis causa ab Achillis men-
tione abstinuisse sed quia fabulam ipsam ignora. ὦ
rent, tibicines- autem non tam exclusos esse quam
non advocatos, propterea quod veteres omnino
non adhibébant ad sacra tibias? Unde quum plu-
ribus in locis essent ϑυσίαε ἄναυλοι, ut Plutar
chus ait de Aud. poet. p. 62. T. VII. alii alias
€ausas commenti sunt perinde futiles; Apollodo-
rus verbi gratia III. 15. 8. memorat Parios adhuc
Gratis sine coronis et tibiis supplicare Minois
causa, quem allata inter sacrificandum filii morte
coronam deposuisse tibicinique silentium indixis-
se; cujus historiae intempestive meminit Sueto-
nius Tiberium narrans quo primum die post Au-
gusti excessum curiam intrasset, thure quidem δι
vino verum sine tibicine supplicasse Minois ex
emplo, Tiber. c. LXX. quod prudenter omittit
ORPHIC A. , 087
Dio Cáss. LVL 31. et non inepte explicat -Pln-
tarehus de Sanit. tuend. p. .397. T. VII. Posset
aliquis facetus esse traducemdis veterum opina-
torum 'argutiis et referret fortasse eorum causa,
qui tam lubrico et instabili solo magnifica opera
. inaedifican. — Neque solum etrer istorum sed
etiam errandi causa patet; quae duplex fuit,
una libido cujusque instituti. auctorem domesti-
cum prodendi, altera poetarum auctoritas, quam
^ historiarum scriptores, uno fortasse excepto Tbu-
cydide, superstitiose sequuti synt. Poetas au-
tem constat sacrorum αἴτια parüm ex desti-
nato rimatos esse, ut Callimachus, Butes, Dio-
nysius Corinthius, Qvidius['], partim in transitu,
unde fri non potuit, quin multa in periegeta-
rum et sacerdotum aures influerent et hinc rur-
sus, quasi ab ultimis tradita temporibus, sparge-
rentur in vulgus.
δ. 9.
Haec mihi necessario praemonenda fuerunt,
ne si quis concesserit illos joculares mimos, Fu-
galia et ferias vapulatorias, hominum otiosorum
esse et lascivientium inventa, non idem statuen-
dum putet de tragicis actibus, quibus Cereris, ,
Adonidis, Leucotheae, Medeae et aliorum mise:
ros horribilesque casus subjecti sunt. De hoc
universo genere dicere licet id quod res habet,
homines naturae quodam instinctu ut laetandi ita
[5] v. Epümetr. XVIII.
088 LIBER 8ECUNDURS.
lugendi causas sibi fingere; unde est, quod aliena
funera sequuntur, quod ignotis sepulcris adsident,
quod praeteritorum malorum memoriam refricant,
hisque velut praesentibus gestiunt, angumtur, nec
quiescere possunt, donec animum fletu lacrimis-
que exsaturaverint.
Inde ingens lacrimis honor et miseranda voluptas.
Hinc tragoedia fluxit, 2x μιχρῶν μύϑων nata, ut
Aristoteles ait Poet. IV. 17. hinc illa, quibus tra-
goediae prolusum est, lamenta et plangores so-
lemnes et accommodatae his fabulae de deorum
raptibus, fugis, servitiis, mortibus. Neque solum
Pharios ficta pietate dolores
Mygdoniosque colunt et non sua funere plorant[*]
.sed etiam aliorum deorum πάϑη ex humanae vi-
tae similitudine traducta voce, vultu, gestu expri-
munt. Athenagoras Legat. c. 32. p. 32. τὰ πάϑη
τῶν ϑεῶν, inquit, δεικνύουσι μυστήρια et signi-
ficantius Clemens Coh. p. 12. .4f;àó χαὶ Κόρη
δρᾶμα ἐγενέσθην μυστικὸν xai τὴν πλάνην xci
. τὴν ἁρπαγὴν xoi τὸ πένϑος 7j Ἐλευσὶς δᾳδουχεῖ"
quod etsi oratorie dictum est, tamen probat quan-
dam dramatum mysticorum, et scenicorum simi-
litudinem. Neque ea veteres scriptores praeteriit,
qui quae Aristoteles de causis tragicae poesis dis-
putat [**] nihil immutantes ad spectacula sacrifica-
lia transferunt. Primum Quintilianus de Mus. L.
III. p. 158. τὰς Βαχχιχὰς τελετὰς xai ὅσαι ταύ-
[58] Statius Silv. V. 8. 245.
[52] Hunc sequutus Proculus in Polit. p. 860. et $62. comoediam
et tragoediam ad ἀφοσίωσιν τῶν παϑὼῶν refert. cf. Plutarch. Symp.
L. III. Qu. VIII. 2. 1
i
ORPHICA 088
goes. Xopmaiojoten "λύγου τιμὰς ἔχεσϑαέ φασι», ὅπως
ἂν i1 iiy... ἀμαϑεστέφων πτοίηαις ὑπὸ τῶν. ἐν ταύ-
ταις μολῳδεαὴν ψαὶ, ὀρχήσεριν ἅμα πιωιδιαῖς ἐχκαϑαί.
ρηται. ; Secundo. Jagoblichus :- δυνάμεις τῶν ἄκθρω-
Tis». ποϑημάτων ἐν ἡμῖν “πάντῃ «uir. εἰργόμεναι
καϑίσταντει σφοδρότεραι; lc ἐνεργείας (δὲ προαγό-"
μεμαι ἀποπληροῦνται. πρὶ ἐντεῦϑεν ἀποκωϑεμρόμεναι
ἀπρπαύνάνται". διὰ τρῦκρ ἔν ve καμῳδέφ. xoi τραγῳ-
δίᾳ ἀλλότρια πῴϑη ϑεωφοῦνεερ ἴαταμεν τὰ; olxeia
πώϑη: καὶ ἀποκρϑαιρόμεϑα, ἔν τε roig ἱεροῖς ϑείη
pau semi. ἀχούσμασι. vu αἰσχφῶν. ἀπολυιώμεϑα τῆς
ἐπὶ πῶμ ἔρχων. αὐτῶν συμπεπτούσης βλάβης ..de
Myst..E 1}. p.22. d$ quidem. loquitur. de illis
αἰσχρρλρομέίαια πρὸς iegpoic['] quibus non. Cerealia
sohpm.,et,Djonysia sed etigm aliorum deorum
sara pexstrepebant[^]- mec omnino festi coetus. ca -
rere. pouse, videbantur. Neque enim soli Hypa.
tenses, gratissipo ,deo, Risui, per anàya deyer-
tàeula, solemniter ludum celebrabant(?] sed, fere
omnes ,dies, festi, ludum et lasciviam ostenta;
bant([*] gratque.illa copummunis opinio, quam Mar-
T] v. Weselng. ad Diol. V. 4. p. 587. TT. DII.
[5] Apollini Aegletae in insula Anaphe σὺν ro9«guQ ϑύουσιν
Conen. c. XLIX. In Panis solemnibus Atticis γέλως καὶ παιδιά Lu-
cian. Bis accus. c. ΧΙ. 61: T..VIL. Hesychius: Στήνια ἑορτὴ, iv ἧ
διασκώπτουσι xol λοιδοροῦσιν. ἀλλήλους. Annae Perenmae die festo
coeun£ certaque probra.canunt Ovid. Fast. III. 675. qui ad
moris sacri causam fabulam affert similem Graecorum
ξδεροῖς. λόγοις, inde joci veteres obscenaque dicta canun-
tur. Kandem jocandi licentiam Nonae Capre£inae, triumphi, vota
publica (Lyd. de Mens. v. P. 62) aliaque. solemnia Romanis prae-
buere.
(4] Apulej. Met. III. c. 50.
[9] Sallust. Jug. c. LXVI. Demetrius Phal. de Eloc. S. 171. p.
96. χρήσονται xe οἱ φρόνιμοι γε γελοίοις ἐν ἑορταῖς καὶ ἐν συμποσίοις.
Lucian. Amorr. δ. 58. V. πῶς γέλως, κἂν περίεργος j, πα-
090 LIBER $ECUNDUS,
tialis profitetur L. VH. 48. exhilaran£ ipsos
gaudia nostfa deos. "Verum idem iili non
nuüquem etíam habitus et voces delenGum - ἐπι
dweberit[^], primum «aiti explendi éiütn, tum
ea arbe ét moderatione ut desrum hergümve, quo-
rum: soleínnia agerentur, δῦ luctusque (etis
adumbraremt affestibus, simillime ut, Fescenninis
istis quaedam Baubus, Jumbae, Martis, :Priapivo
[ἀοεὰ et dicta ridicule imsera sunt. Qwae. mi ap-
paret ex simHitadine coram, quae im saerip He-
rént, ficta eswe, idem. de foübulis exiétingan dum,
quibus caelestium drae, fugae, vincula, interitus
enürrsatwt, Néque vereóó ne quid háéc *etéráih
Alegoricoruth auctoritàte refellere stmdpatt,? qui
Preserpinse füptu, &ttinis pudéndo' γάμο, Ad
nidi et Osiridis tuerto δά Ceporii ttis; qué
oMiYia deflotebeünt, i&gregbhW Pirédo Sls Hd
sigHuin brüthale recésétin Müfürique Gaius ter
porem £ndicari putant; «q40d ad^ exemple Wii
deerut fertasse, qui Zágrei quoWue ititerituti Me
terpretentur auctore petiimum Plütireo. de W
LXIX. 197. Φρύγες τὸν ϑεὸμ oláusvos χειμμᾶγος
δοχεῖ, ullo post terpissimas paederáátiae laudes
e ΤΑΝ y^ deri sixog. ἐσεὶν ἐπε Cleméhe. Be-
oegh. V. c. $1. quüm feriarum gentilium effrenates& lioentium tradexis-
» &et, potus, convivia et. ebrietatem lymphaticos motus , exeusstie-
nem illorum affert: Sed quidas dicunt, haec laetitiae grs
εἶδ et ad relevandos animos instituta sunt et ἀξ hw
mana mens aliquantulum cüris et hoeroeribus ralaxe-
tur. Qnid hos veteres ecclesiae fuegristros dicturoóé cónses, si thosle-
£os nostros audirent non solum illa temulentorum ludibria sed.etiem
: fanaticorum flagitia turpissima tanquam awgusta rerum saererum
"rebels verae srimplus χυτὰ χρόνους τοογμους ἀμφόε
toy ous ςβευστήριεους χατὰ A ογοῦς. τε e! Á οὺς αμφοτέ
Ut . e. lu fid τῷ à "|
TRE. d i Rae pe, o eom Peer rud
' ORBPHICA.':;: 6091
qiio" παϑούϑειν, ϑέῤους δὶ ἐγρηγορέναι, τότε μὲν
aevturaóuoUc , τότε ι'δ᾽ ὠνεγέρσθνα, βακχούοντες αὖ-
τῷ" τελοῦσι. . Παφλαγῴμες d? καταδεῖσϑιαι" xci καί.
ϑείργνυσθαι χειμῶνος, ἦφδε᾽ δὲ ἀναλύεσθαέ τρασιν᾽
quae sane-a moriendi 'e€ reviviscendi. similitudine
proxime. absunt. Non 'vereór,. inquam: πδ΄. quis
Wigc&üversus mo utatut-argarhentis, .Primuni enim
num ihtelligi - potest, γ΄ eáe gentes, quibus, cue-
Ium : mitissimum, hyems 'breyiskima fuit, stats
maburae. vicissitudines . tàmr graviter lexerint, ux
dees' ipueq aut raptos aut interemtes fingórent.
Déinde ai haec faisset - "ugendi causa ; luctum. et
snüdlam: aequabiliter ami temporibus dividerb
niue: δόξειε solemiibns! “δὲ mortem! deorum et
ie; witain weditrm celebrare detiwissent. |: Postrevho
quid obstat; quominus. priscos: mortaliunr. eredi-
dise putemus, qued fabutae: istae prae. seiferunt, -
raptam esse Liberam, occisum Zagreum? An quia
fieri nen potest, ut deus rapiatur aut occidatur?
Nae omnium rerum ignarum esse oportet, qui
resciat. conmwnem fuisse totíüs. emtiquitatis opini-
onem, ut deos: hominibus quam sitnillimos crede-
vet.. Neque hot, opinor, negant viri docti, qui
ex infinita. fabularum :multstadine uham: aut “416:
ram symbolice interpretari dignantur, sed. íta per-
bibent, hanc, quam dicimus, mythologiam. rem
esse veris falsis, jocis seriis. mirebiliter permixtam
et Tupüóvog πολυπλοχωτέραν. Hactenus tamen
exorari non- potuerunt, ut nobis aliquam notam
ant regulam traderent, qua phantasmata, ut Hey-
nius appellat, a philosophematis, fabulose tradita
44 *
892 ^ LIBER SEGUNDUS.
a non fabulosis discerni possint, seu quia nullam
habent, .seu quia Buhbkenianum illad tenent, |
haec a peritis sentiuatur, imperitis de- -
monstrari non possunt, quo nomine m9
mediecres hemaines;sed- Wolfios Vessiesque a- my-
steriis suis spernunt ef,segkegant. Eoque.impe-
nius feremius, si ad.illa.symbelicae interpzetage-
nis praeeipida, quo Dissemius nos vocat[Ó]; emi
recusaverimus, Legimhs: eomplures: deos, .; Vene
rem, Jugenem, Minervam, Orcum, Martem, gre
viter vulneratos esse, Marque ipse. apad. Heme-
rum.sese prepemodnm aesatum dicit/nen symbo-
lice sed. vere. Quantillo .dehigc epere homibibw
superstitiosis . pemuaderi poterat, ut.. deexum: ali-
quem njortuum. crederept.et solemriter deffereni
atque conclaraanent, . niox scilioe& revicturum? Him
ad disputationis .nostrae. summam preficiscimur., ,
"ἢ
& 10.
, Onomacritum Dionyso orgia condidisse οἱ ca-
suum ejus auetares perhibaiase Titanes Pausaniw
testatur. ,Bacchi autem. orgia. ante Onomacritum
nulla fuisse, .huic credulp. antiquitatis . fantori .nun-
quam in mentem venit. taque hoc. tantummede
[6] Ad Pind. Nem. X. 55. p. 471. Doctrina de morte dee-
rem orta observatis vicissitudinibus rerum naturae
siderumque fuit symbolica; ubi autem aliquis deus
temporum processu ad heroum genus esset revecatus,
inventae fabulae, quibus mortis causa. explicaretur
Panlo aliter. Scio ab hominibus indoctis et vaniloquis t&lia multa
et imperitis facilline persuaderi. Sed Dissenius, hoc est vir de-
ctus et veri studiosus, quibus rationibus opinionem inopinabilem coa-
Érmaturus sit, nom dispicio.- ' .
,0RPHICA . 693
dicere: voluit, illum Pisistratidarum patrasitum sa-
crís Bacchicis -movum: quendam colorem et speciem
induxisse, fabulamque .de Dionysi caede addidisse.
Quae fabula, mea quidem sententia, ex ritibus
ipsis. nata et. ad eam rem introducta est, ut quae
fierent in sacris cum ratione fieri viderentur. Hu-
jusmodi enim interpretamenta quantopere veteri-
bus placita. et quam multae deorum heroumque
historiae in hoc fecundissimo solo procreatae fue-
rint, haud paücis exemplis demonstravimus. Sa-
era autem Bacchica, quo luctuosiora erant ceteris
et turbulentiora, hoc credibilius videri poterat,
ea.ad repraesentanda dei ipsius παϑήματα qua-
liacunque instituta esse. Onomacritus igitur co- —
gnito Osiridis. casu[*]. facile adductus est, ut huic
similem Bacchi, sive Zagrei cladem fingeret, cujus
imaginem furentes et violenti Bacchantium impe-
tus[^] referre viderentur. Sic enim Pausanias
ejus ὄργια et ἔπη connectit, ut pateat unum al-
teri conjunctissimum fuisse. Quanquam vero, ut
jam dixi, nuHo ille verbo significat, hoc Onoma-
criti carmen sub Orphei nomine editum esse, ta-
men, quia illam fabulam, quam ab Onomacrito
inventam dicit, in. Theogonia Orphica neque us-
quam alibi enarratam scimus, hoc satis nobis vi-
[4] Fieri pues ut theologia Thracia aut Phrygia ei exemplum
praebuerit, sed quis abditos fontes conjectura quaerat?
-' [P] Appianus Pun. VIII 92. 480. ἤν οἶστρος ἄλογός τε χαὶ μα-
νιώϑδης, oiov ἐν τοῖς βαχχικοῖς πάϑεσί φασι τὰς μαινάϑας ἀλλόχοτα
καινουργεῖν. Plutarch. V. Brut. c. XV. 240. πρὸς πάντα ϑόρυβον
xeà βοὴν, ὥςπερ oí χατάσχετοι τοῖς βακχικοῖς πάϑεσιν, EEqxrovga.
Plaut. Amph. Π. 2. 71. Bacchae bacchanti si velis adver-
sarier, ex insana insaniorem facies.
694 LIBRR SECUNDUS.
debatur ad suspicandum, ista ἔπη, de quibus Pe-
riegeta loquitur, nomibe Theogonime Orphicae in-
scripta aut certe huie poemati sic imserta fuisse,
ut carminibus Homericis certae rhapsodiae et He-
siodeis Eoeae, Scetum Herculis aliaque plnrisoa.
Porro, quum multa fuerint variaque Baéchi or-
gia, non dubite, quim illud genus Bacchícorum,
quod Herodotus Orphicum vocari, Áegyptiacum et
Pythagoricum esse perhibet (v. P. L c. IL) unum
apertum habeat auctorem Onomacritum. Hunc er-
gia sua Baccho dicasse, Pausanias testis est; ea
quam arcte Orphids fabulis connexa fuerint, nos
demonstravimus; has autem fabulas doctrinae Py-
thagoricae et Áegyptiacae, quae est de animorum
miügratione, accommodatas fuisse, mox (c. X.) in-
dubiis probabitur argumentis. itaque notae illa,
quibus Herodoti orgia insignità sunt, in Onoma-
erità institutum conveniunt omnes, nom autem
conveniunt in ullwm aliud sacrorum genus nebis
cogBitum. Neque tamen unquam dixi, omwuinm
praeceptorem, dogmatum, cerimoniarum, quibus
Orphíca disciplina constat, unum selum fuísse
conditerem Onomacritum; imo multa ante eum
in usu fuisse, mnlta post eum introducta esse
existimo tum ab ignotis orgiorum rectoribus tum
ab iis, qui carmina sacrificalia et mythica Orpheo
supposuisse dicuntur (v. P. I. C. IV.). Sed si «er-
tus quaeritur auctor, si fabulae istius Dionysia-
cae originem non vaga opinatione sed ipsis ve-
terum scriptorum indiciis persequimur, praeter
Onomacritum occurret nullus. Postremo centendo
so GOREPHICA | 095
saera Phrygia, quee . J)empstbenes. describit, ad
ides exemplum. esie; composita Orphicisque ..et
Bucthids, jure adniunerari posse. Idque tribus
asgunnenfis: confirme. ex. summa eerunm similitu-
dide duétia, Primum sacra Orphieca lustralia fuisse,
ier emnes eonvanit; idem de Sebaziis censtat
ex iig quae antea dieta sunt. Postea dii aver-
runci et lustrales, inferhi, amegiei eodem ritu pla-
cabanüi, saerague psa oemmune nomeh habe-
baet τελεταί. — Orpheus Argen. 907. numina in-
fera pnopitiatinus celerég xo$ ϑύσϑλα καϑαρμῶν,
apparat. Lemmnii.insujem suam lustrantes θεοὺς
χϑονίους καὶ ἀποῤῥήτους καλοῦσι. Apud Statium
Achill, I. 139. Thetidem de filii salute sellicitam
Carpathius vates jubet hos abolere metus
puerumque secretis lustrare: fretis, ubi.
ignotis horrenda pigeula divis. Ovidius
autem Met. VI. 569. inferias ipsas piacula vo- -
eat[!] et .J. Lydus Mens. p. 68. refert Februum
Tusce dici τὸν χαταχθόνιον καὶ ϑεραπεύεσθαι
πρὸς τῶν Αουπερχῶν ὑπὲρ ἐπιδόσεῳς τῶν χαρ-
πεν, Bicut. Hesiodus jubet Opp. 463. !
᾿ Εὔχεσϑαι δὲ dü χϑονίῳ Φ΄ημήτερέ 3 iy»?
- bao βρίϑειν “ημήτερος ἱερὴν ἀρρεήν.
Sagis, ut Propertius ait I. El. I. 20. labor est in
magicis sacra piare focis; ψυχαγωγοὶ χα-
ϑαρμοῖς τισι καὶ γοητείαις τὰ εἴδωλα ἐπάγουφί τε
καὶ ἐξάγουσι Schol Eur. Alcest. 1138. Magos
operari τοῖς χϑονίοις ϑεοῖς, Philostratus dicit V.
(*] Palaemonis et liberorum Medeae sacra lugubria teletas nomi-
mari vulgaris notitía est.
090 LIBER SECUNDUS.
Apoll VIE 7. 341. Hisque swpplieataye Spar-
sis Medea capillis Bacchantum ritu fia-
grantes circuit aras Ovid: Met. VIL. 257.
Quae omméa eo conmferunt,.u€ fabulam vetricam,
quam Onomacritus commentus est, sacris Cybe-
lae Sabaziique piacularibus 4mprimis cenvenire
credmmus. Tertium arguraentum a Plutarcho re-
peto, qui religiones Phrygias, Aegyptiacas et Or-
phicas ita componit, ut eae luctu, strepitu, hor-
rore sibi simillimas esse ostendat. Nam in dispu-
tatione illa, quam de natura daemonum instituit,
sic argumentatur, quoscunque deos poetae indu-
cant altercantes, moerentes, delinquentes, non
deos esse sed daemones cupiditatibus et affecti-
bus obnoxios nec fati necessitate exemtos, hos-
que solos jejuniis placari et planctibus et san-
guine victimarum. Quam sententiam a Xenocrate
. propositam esse non nescit[*] sed unde ortam di-
cat, dubitat: εἴτε Μάγων τῶν περὶ Ζωροάστρην
ὃ λόγος οὗτος ἐστὶν εἴτε Θρῴχιος ἀπὶ Ὀρφέως,
εἴτ Αἰγύπτιος ἢ Φρύγιος, ὡς τεχμαιρόμεϑα ἔχα-
τέρων τελεταῖς. ἀναμεμεγμένα ᾿ πολλὰ ϑνητὰ xai
πένϑιμα τῶν ἱερῶν δρῶντες De def. Orac. X. 314.
Plutarcho autem haec scribenti . fanatica Bacchi
i3
*
[5] De Is c. XXVI. 186. ὁ ξΞενοχράτης xol τῶν ἡμερῶν τὰς
&zogoadac xal τῶν ἑορτῶν ὅσαι πληγάς τινας ἢ κοπετοὺς ἢ γηστείας
ἢ δυςφημίας ἢ αἰσχρολογέας ἔχουσιν, οὔτε ϑεῶν τιμιεῖς οὔτε δαιμό-
νὼ» οἴεται προςήχει»ν χρηστῶν, ἀλλ' εἶναι φύσεις ἐν τῷ περιέχοντι
μεγάλας xol ἰσχυρὰς, δυςτρόπους δὲ χαὶ σχυϑρωπὰς etc, c de-
currere coacti sunt, qui vulgares superstitiones nec tollere nec com-
probare potuerunt. Inter Romanos Labeo — malos deos propi-
tiari caedibus et tristibus supplicationibus asserit,
bonos autem obsequiis laetis, qualia sint ludi, convi-
via, lectisternia Augustin. Civ. 11. c. 11.
-—
| o0 j9& P-BIQA:C: ee
selemnia ente ooubes 'fumsse dopént liaec quae .se-
quuntur e. XII. 321. ἐοσέὰο.: xoi. Giotag ἐμ οἷο
ὦμοφαγίαι χαὶ διαφησμοί, γησξναϑδαΐ: vi xo» xona-
τοὶ, πολλαχοῦ δὲ αἰσχρολογίαι: πρὸρ Íspolc: μανίας
τὸ ἀλαλαί το διμωύχονι σὸν κχόνῳζι!] ϑεῶν
μὲν οὐδενὶ, δαιμόνων δὲ φαύλων. imesQontia ἕνεκα
φήσαιμ' “ἂν τελεῖσϑαι. His potius quam diis:cenye-
nire ὕσας ἔν ve μύϑοις καὶ ὕμνοις. λέγουσι.τοῦτο' μὲν
ἁρπαγὰς, τοῦτο δὲ πλάνας ϑεῶμικπρύψεις τε καὶ φυ-
γὰς καὶ λατρείας ib. c. XIV. quibus nominatim ad-
jungit τὰ γιγαντιχὰ xai Tivowvixà xai Κρόνου πρά-
Éste, φυγαί ve Διονύσου᾽ xai πλάναι Δήμητρος, ὅσα
18 μυστιχοῖς ἱεροῖς περικαλυπτόμενα καὺ. τελεταῖς
^ ἄῤῥητα διασώζεται καὶ ἀϑέατα πρὸς 'τοὺς. πολλούς
de Is. XXV. 135. Neque is solus fuit, . quem. haec
res sollicitum haberet, sed etiam Aristides Isthm.
p. 25. T. 1. ὀῤῥωδῶ, inquit, Xo ἀπορῶ πότερον |
χρὴ ϑεῶν παϑήματα συμπεισθῆναι οἷον "poses
δεσμὰ «καὶ ᾿“πόλλωνος φυγὰς καὶ Ἡφαίστου ῥέψεις
εἷς ϑάλασσαν, οὕτω δὲ xoi Ἰνοῦς ἄχη. etc. et Dio- :
-nysius.eam ob' causam sapientes praedicat. Ro-
»ADOS παρ᾽ οἷς ἑορτὴ οὐδεμία μελανείμων ἢ 7tés-
ϑιμος ἄγεται χοπετοὺς ἔχουσα καὶ ϑρήνους γυναυ-
κῶν ἐπὶ ϑεοῖς ἀφανιζομένοις ὥςπερ ᾿λλησιν ἐπι-
τελεῖται περί τε Περσεφόνης ἁρπαγὴν xai τὰ “1ι0-
γύσυυ πάϑη L. IL c. 19. Vitiose Plutarchus hinc
colligit, sacra Orphica perinde ut Phrygum et
Aegyptiorum solemnia non diis sed daemonibus
quales Xenocrates imaginatus est, instituta esse.
Sed comparatio ipsa planissime comprobat, ceri-
[4] Pind. Fragm. Inc. XXXVI. -
N
098 LIBER SECUNDUS.
monáas. Orphitan:iuofuosas et herridas iisque, qum
Gieucothes tympenistria administravit, simillimas
fuisse. ltagne collectis omnibus sic statuo, Ono-
mecritun poetam et fatidicum eundemque doctri-
mia Pythagerédis, quae tum vigerent(^], imbutum,
proprium queddam Baeechanalium geuus condidisse
ritu Phrygie sed.graecanicne mytholegiae accem-
modatum, deinceps.sive.suo sive Orphei nomine
earmen edidisse quo Dionysi ortum et obitum sic
traderet, wt ergiorum illerum culteres bacehatie-
nibus suis dei ipsius et παϑημάτων ejus imagi
mem repraesentare viderentur; quod quam con
sentaneum fuerit Greeoerum opinionibus etiam
binc perspieitur, qued alii iisdem solemnibus dei
in fürerem acti diseursus trepidos animique an-
geres imütatione bacchantium exprimi statuerunt:
λόγος τις ἅμα x«i φήμη ὑποῤῥεῖ, ὡς ὃ ϑεὸς οὗτος
ὑπὸ τῆς μητρυιᾶς Ἥρας διεφορήϑη τῆς ψυχῆς τὴν
γνώμην᾽ διὸ τάς zs βακχείας καὶ πᾶσαν τὴν μα-
γικὴν ἐμβάλλειν χορείαν τεμωρούμενον Plato Legg.
H. 072. B.['| qui ipse neque hanc fabulam yre-
bat neque nostrorum mythographemum sentontiam
prebaturus esset, si audiret ess temulenterum
hominum imsanias nomine augusto et venerabili:
[e] Quam studiose Pindarus haec nova inventa consectatus si
Sehriften
notum est. v. Schneider. Veráuch über Pindar's Leben und
y. 50. Boeckh. ad Fragm. p. 624.
(f) Hanc fabulam toris Phry esse indicat Rheae in-
terventus. Julian. VII. 410. Bo) ἐμάνη ἐμάνη ὃ ϑεὸς ὑπὸ τῆς ic Ἥρας
ἔπαναε dà «iré τὴν P ἡ μήτηρ τῶν Scy Apollodorus ΠΙ
deum in Phrygia ἃ & Cybele καϑαρϑῆναι didt, quo institutionem uh
moriarum. quales Baochicae fere, petet. De
dei insania praeter. Euripidem et Philistum Fr. Goeller. p. 174. Ni-
. cander quoque prodidit. v, Schol. ad Ther. 377.
. GR PHLCA::! ^ 989Ά
Erhaheneén' Naturdi éust .oondeeor&re, sed ὁ
coomtrarjo::esténdit- ingenia inculta. st. indentita :ma-
turaliter ferocire .ri£uque puerprum exsulande "σέ
vociferando sehe explere: àyó δὲ τὰ τοιαῦται «oio
᾿ ἀσφαλὲς ἡγουμένώς. εἶμαι λέγοιν dina ϑεῶν ἀφίημο
λέγειν" τὸ δὲ' τοσόνδε οἶδα ὅτε πᾶν ζῶον, ὅσον
ὀοὐτῷ ᾿προςήχεει ἐοῦν' ἔχειν veltuÜéyri., τοσοῦτομ
οὐδὲν ἔχον ποτὲ φύσυαι’ ἐν τούτῳ δὴ τῷ χρόνῴ,
iv ᾧ ᾿μήπω πέκτηται τὴν οἰκείαν οἴκησιν, πᾶν μαΐ-
νεταί τὲ xai βοᾷ ἀτάχτως καὶ. πηδᾷ' quae nostrae
causae quid ponderis afferant emnes vel me ta-
cito intelligent.
Car. IX,
De Zegrei erependsss.
Arsobias L. y. e. 19. ,,Baechanalia prae.
termittamus,- in quibms arcana et taoen-
da res prodi$ur.insinuaturque sacratis,
ut occmpatus pueésilibus ludicris distra-
ctue a Titanibus. Liber sit — seetus --- ἐπ
ellai eonjectus..— ut Jupiter invocatus
advolaverit ad prandium cempertaque
re grasesatores obruerit fulmine et in
. Tartárum praecipitawerit; cujus rei ar-
gumentum prodidit vates. Thraeius, ta
los, epeculum, turbines, volatiles rotu-
las et sumta ab Hesperídibus mala* quae
ex illo Clementis loco versa sunt. De significa-
tione singulorum vocabulorum jam olim erratum
v09 LIBER SECUNDUS.
esse estendunt vetera in Clementem 4cholia; quorum
pesticulas aliquot. (utinam omnes) in lucem protalit
Bastius ad Gregor. p. 241. Χῶνοι οὗ στρόβελοι καὶ
ei ϑύρσοι᾽ ῥόμβος, δῖνος. Et aliud. Κῶνος δὺλά-
φιον οὗ ἐξῆπται τὸ. σπαρτίον xai ἐν ταῖς τελεταῖς
ἀδονεῖτο ἵνα ῥοιζῇ. Spanhemius de U. N. IV. 269.
Begerus Thes. Brand. T. I. p. 11. et Barkerus ad
Etym. M. p. 1108. χῶνον interpretantur de nuce
pinea, quam Bacchae in summa pertica
fixam gestabant; neque ego negaverim my-
stas bacchicos sub specie coni thyrso imposiü
cordis Dionysiaci imaginem venerari solitos esse.
v. supr. c. V. ὃ. 33. not. e. Sed Orpheus παιϑα-
ριώδη ἀϑύρματα sive jocula enumerat, rectiusque
Gatakerus ad Anton. V. 36. de turbine accipit,
cujus nomina sunt apud Hesychium βέμβιξ, χῶ-
vog, δόμβος.ς Ergo χῶνος et ῥόμβος duo turbi-
aum genera signifioant, quae et nos hodie diver-
sis appellamus nominibus et veteres, ubi refert, ac-
curate distinguunt; rhembus clave excussus agita-
tur per plana citus sela verbere; conu
seu strobilus non seutica impellitür sed in eodem
fere gyro, quo semel incitatus: est maotu, fertur
B acute tinniens. v. Cáraociojum: ad Greg. Nyss
Epist. VII. p. 635. T. VI. Gall. — ZJoiyyu xop-
πεσίγυια [*], Scaliger δὰ Varr, 'ΨΕ]. 5. 163. ser-
perastra esse puta instrumentum medicum, quod
vulgo ποδοστράβη Poll IV. 182. latine ferula
dicitur; Galeus ad Phurn. XXX. 218. nartheciam.
κι "t
[*] Hesychius: Καμπεσίγυια, κάμπτοντα τὰ μέλη. Καμπεσίγυια
ὁμοίως. Blomfieldius ad Aesch. 8. c. ΤΉ. p. 178. καμπεσίγουνα substituit.
(ORPHIOA | 9901
geniculatam.. . Sed intelliguntor ijcuncitlad "veité-
bresae seu neurospasta,. consueta puererumi.ab-
lectamentà. Quae. autem. Clemens. hujus teletáe
symbola esse. diiit! ἀστράγαλος ; σέρόβιχος, σφὰξ!
oc, μῆλα, éóóuoo, ἔζοπτρον, simulaoru:&unt
istorum -.crepuüdiorum; primam . dorod pelos: et
cqeide;, quorum usus in ocnlos ineurrit...)Dio
Chrys: Θὲ. ὙΠ. 281. παίζειν ὥςπερ ob: Vu Ra
τοῖς ἀστραμάλοις. xal. ταῖς σφαίραις" ταῖά Duleriia.
Giaueps Ἐρίρτ. 11. παῦϑας “ἔευθει: err ᾿σφαῖρα
xui ἀσεραάγαλοοι. Talos im Eeidis penepa :Apuleik
Met. -ΧΙ.. 251. ercumlatos Chiffletius . in^ Macarii
Abrax. p. 97. :nestroleco| adhibet; sed neque -hié
*xplieatione. eget; .npque illi. tali sed *thálli- cori:
veniunt. Zuwipay!xuv πλαταγήν: Plutarch. Symp:
VIL.: 10. :.et: Leonidas Epigr. XXXHI. 229. T. ἢ
Εὔνητον (sic enim scribendum pro εὔφημον) eyel-
qu», πλοταλή»). ἀσεράγάλους; δόμβον vocat: πδί-
ymo. κουροσύγηῤ᾽; aient; Orpheus. -Hàec. adinoneo,
ne quis nescis, quo:tempore sphaera ástrológitá
inventa .sit, Creuzeri errorem: sequatur, spháeram
coelestem: inter-Judicra Dionysi: referentis in' Dion.
I. 40. oL Σιρόβιλος id est στρέβλα sive turbo; (df
]E πέδαι ollonii locum Arg. TIE 137 . inepte,
Ἔν} 1 Nosnus m Apol 65. (cf. Hemsterh. ad Lucian. Dial. Mx
255) &lebi coelestia formam «encertatiénis puerilis. praemiura ponit
quo in loco pro
Ilko dé οἱ ἵστατο κοῦρος ὁμέστιος ἁβρὸς ἀϑύρων
εὐχαίτῃς «ἠόμυσοξ. ... '
jam diu ὁμέψιος restituendum esse dixi; quod Platoni reddit Ruhnke-
nius Ep. Crit. p. 125. Apud. Ovidium Met. X. 262. inter grata
puellis munera sunt pictae pilae, quam, lectionem firmant Pla-
tonis δωδεχέσκυτοι σφαῖραι Phaedon. p. 110. B. Dionis Chr. Or.
LXXIV. 890. σφαῖραι noneflet , Hesychiusque « Haa, σφαῖρα, ἐκ
ποικίλων νημάτων πεποιημένη. 5 :
/
704 LIBER SECUNDUS.
(uipse: in sacris ubum et arcanam religionem, in
promtu 6986 debet ex iig quae Meursius El. c.
XV. 128. Spanheim. ad Call. H. in Pall. 28. et
Olean..ad Phileatr. V. Ap. IV. 28. 168. college-
rut. De τολύτῃ travehdum ne quis vel Buona-
retti Ossery. s.. alc. medagl. p. 449. auctoritate,
vel Epiphanii. tesfimonio oemneotus [^] de lanae
giemére. accipiendüm patet; significatur enim opus
pistosium,: wt pridem nés desuerunt Scaliger ad
Var. L; L..IV. p. 43..et: Casaubonus ad. Athen.
. Hil. «. 30. . Neque ex alib gerere: sunt πυραμίδες,
quas D. Hesaldus. ad Arnob. p. 104. et Wewe-
rius ad. Minkic.: p. 139.: cam! easelinmentis. Arse-
bii. cemfezurit P1... δὶ. qiia aptem. mirer. bellaris
im istis mysiids neonndita dici, Apellimis queque
sacris. πέμματα ἐν 'σχήματι λύρας τὸ καὶ τόξου καὶ
βελῶν adhibiti saque ἐπ. πατάρᾳ, cistula, allata
E ] ἴω. HI. adv. Haer. T. H.. p. 1092. Est lecus perobecutus par-
ue ierum negligentia, partim soripheris ipsius inscitia: παρ “Ἕλλησι
ὑπύσα uvarnour καὶ τελεταὶ — αλλοι ra καὶ ξὰ dv Ἐλευσῖνι μυστηα
“Ἰηοῦς καὶ desdüequirinc, χρὸ τῶν ἐκεῖσε ἀδύτων τὰ αἰσχρουργήματα,
γυναικὼν ἀπογυμνώσεις, τὐμπαγά .τὲ χαὶ πόπανα, ῥδῦμβος καὶ χά-
λαϑος, ἐρέα ἐξειργασμένη καὶ xvufalov,' καὶ χυχεὼν ἐχπώματι κα-
τεασχευισμένος, ὅσα rt ἄλλα τὰ Bv Πυϑοῖ », Aoxeuopov τὰ μυστήρια,
ἐν ᾿Ισϑμῷ. ἕτερα ᾿ϑάμαντός vt καὶ͵ ἹΠελικέρτου, χαὶ ὅσοι τὸν φαλ-
λὸν ἀναστρέφοντες ef τὲ ιραλαρέζουσαι αἰσχρουργέας μελετήματα, οἵ
τε τὴν 'Píuy ϑεριατεύοντες Φιονύσιοε (str.' “Διόνυσον τε ἕτεροι οἱ
τὸὺς Κουρῆτας χιὰ τὴν vw, cen nh υοῦντες. τοὺς ὄφεες ἀνεστεμμέ-
vor, εὐάζοντὲς obw, obc. quibus mederi difficl]le est. Petavius, qui
pro gelepítovoci dubitanter φαλλέζουσαι oorrigit, poterat non minore
dispendio verbum graecum φαλλαγωγοῦσαι substituere, nisi malle
Beogapitovow, cujus forma eircumflexe exstat. Hic igitur Epiphanius
ἐρέα ἐξειργασμένη e Clementis loco tredwxisse videtur, οὗν nomen
τολύπη ita interpretatus sive vEiosam leetiohem '"roxoc sequutus est.
Ἐρίων tk ul ἃς ἐργασίαν τῷ ixorzoi'Phigalenses Cererí$ arae impo-
nere narrat Pausanias ὙΠ]. 42. 5. - e cut. recte
9! Nomen pyramis nonnunquam veretrum vàlet. v. Anthol.
Lat. 64, quo uti poterant qui phallos e cistis bacchicis prominen-
tes speculati sunt. Cetera dicentur in Epim. XV. ,
N
ORPHIGA. 705
. sunt ;Eüstat.: ad. Dion,.v. 129. Steph. Byz. 5.
Πατάρα οἱ Hemsterh. ad.Plut..p. 386. Haec igi-
tur.illa fwere. cistarum" mysteria[*], partim cre-
pundiorum; quibus Bacehus in prima pueritia 'lu-
sitaverat) simulacra οἱ monimenta, partim ferto-
rum. variae.species; de quibus si cui nimis multa
dixisse: vàdear, eum. ad .Gutherium de Jur. Man.
p. 51. T. V.: Thes. Gron. Pauwium. ad. Anaer. p.
181.. coll; Dervill. Vann. Cr. c. IX. p. 397. La-.
mius) Sopr. le.ciste mist. p. 75. in Diss. Acad.
Cort. T. I. P. 1. Plessingiumque Memnon. T. II.
p. 97.. amdndabo, qui omnes Clementis locum
sibi explicandum sumsere sed eo successu ut mea
quidem sententia vix ullum verbum recte intel-
lexerint. Neque vere probari potest Lanzii opi-
nie, qui. in Segg. d. ling. Etr. T. Hl. p. 493. in-
scriptionem..:vasculi cujusdam, ut putat, bacchici
explicans haee commentatur:: 1l cuore. ὁ un de
simboli delle ciste bacchiche. presso
Clem... Alessandrino πρὸς τοῖςδε καὶ χαρδίαι
, ψαῤθηχές ve. ἘΠῚ ne' misteri di Cerere si-
milmente son nominate χαρδιουλκχίαι,. cordis
evulsiones, cose allusive alla atrazio che i
Titani fecero di Baco[!] — — Aggiungo
che i partecipi de' segreti bacchici avean
de'.signi onde riconoscersi fra loro. Plaut.
Mil. Οἷον. IV. 2. 25. «edo signum si harum
Baccharum es. Comunemente questo signum
spiegasi per un gesto onde riconoascersi,
[k] Nonn. IX. 127. τελετῆς ἐγχύμονα μυστίϑα κίστην.
- [!] Hec quam incertum sit supra V. S. 41. not. b. ostendimus.
45
700 LIBER SECUNDUS.
ma.non ὁ inverisimile che denoti anche
qualche tessera reale cose saria questo
cuore. Deinde etiam crepundia sacra Ape
lei huc refert: Erano anch' essi istru-
mento di quel culto; e figuravano quelle
cose, cen cui i Titani allettarono Bacco
fanciullo per poi ucciderlo. Cujesmodi il.
led signum fuerit a Plaute memaratum , jam du-
dum sciri.desitum. Doctus Lanz popularis, Za-
cagnius, quem ille ignerat, ad Archelai Disp. ia
T. I. Concil. Mansi p. 1178. anbulum fuisse pu.
tat, que. wterentnr ad fidam sui faciendam, quod
neque redargui peque convinei petest, Apud Cle-
mentem vero τὰ σύμβολα τῆς τελοτῆς sunt pre-
prie illius sacri verba, nom tessemae initiatis, ut
se invieem agnoscerent, datae; meo qredàbile est
cordis Dionysipci simulerra testonaram. joco wsur- —
pata remque tantae religionis ad faxo vilem usum —
projecam esse. Apuleji autem 4éstihonim, que —
apertius est, eo minus etian ad.probatienem
causae a Lanzio defehsae eenfert. Sacrorum,
inquit, pleraque initia in Graecis partici
pavi; eorum quae4am signa e£ masmora-
cula tradita mihi a sacerdotibus sedulo
conservo. Nihil incognitum dice; vel
unius Liberi Patris symmystao, qui ade
stis, scitis, quid domíf conditum. neletis
et absque omnibus profanis veneremini
— Ex publicis quidem et oemmunibus sacris, ex-
ceptis quae Vestae fierent [^], mult solebant ali-
[m] Eustathius p. 1579. 44. ἑστίᾳῳ ϑύομεν, παροιμία ἀφ ὧν
t
QRPHICA. 101
quid. domum refarre et asservare religipsius. Etym,
M. Ὑμίέφιαμ' καλοῦσεν" "ἀτεικοὶ s; mequigouéra οἴνῳ
καὶ iui &apsoe καὶ σἄν ιϑ, πὶ ἐδ ἱεροῦ. φέρεται,
olov. ϑαλλόν τινα" dj Asinus. Perfuncti Isidis pem-
pa populares thallos; werbenas, cerollas ferentes:
ad suos discedunt. Lares Apulej Met. XL 251.
die. quodam sacro pontifices florem in vulgus spar-
sisse. Lydus testatur de Mens. p. 97. Frónto Epist.
L p. 23. ita evenit floribus et coronis;
alia dignitaté aunt quae in Portunie (id.
est apud Portumni atetuam, nisi Vertumni seri-
bendum) quum a coronariia veneunt;:alia
quum a sacerdote in templo porrigunturx.
Sed nihil apposititius. Zenenis Veronensis testimo
nie ἢ. 1. Tractek. c V. ὃ. 8. p. 118. ubi zaultum
ille questus, quod puel Christianae gentilibus
nHbant et nuptae marites a templis -redeüntes
amplexu et oseule :aecipisat. mede idolis: opera.
tos, hia quani colephowem addit: .Et.si-quod
forte acoe ptum. relatumve fuerit.a/fana:
tico. solemne mysterium, ipsa& suscipis,
ipsa reponis, ipsa.«ustodis, Et quae causa
fuerit cuatodisndi praeter sacri religionem, Simpli--
cinis. aperit. in, Caxim. ad Epict..c. KXXXVIH. (37.)
rod Rig A Hl bed binis Hesychius δὴ φοοῖ ὅσα ἀπὸ τῷ
ἑρρῶν ἔκράασθαι ὁ νόμος πωλύερ" quae valgo vocantur οὐχ Expooe.
v. Hemsterhus, ad Plut. v. 1139, Οὐχ ἐξῆν τὰ ϑυόμενα “4ήμητρι χαὶ
Ficoótipóvg ἔξω ἀφέειν Behol. Bqq. 28€. Trajanus condito templo For-
tunae constituit μηδένα παρὰ τὸν ϑύσαντα γεύεσϑαι τῆς ϑυσίας Lyd. de
Mens. p. 60. Alias enim amici ad epulas invitabantur aut carnis sacrae
portiones iis trahsmittebantar. Singulari lege dedicatus Maricae lucus:
μηδὲν ἐκκομισϑῆκαι τῶν εἰςπομισϑένγτων Plutarch. V. Mar. c. 89.
19. T. 8.
P-
45 *
708 '" LIBER!'SECUNDUS.
p; 219. ed; &rliweigh; qui-de vansis: saurifidiorene
disserens, his,: quae diis efferantur;:eo ipso au-
|
Í
ram quandam divini vigoris 'partieipari contendit: -
μόταλαμβάνδὲ᾽ καὶ "αὐτὰ vis 'ϑείας ἀγαθότητος ὡς
καὶ ϑεύέας: ἐμεργοίαο ἐνδείκνυσθαι" καὶ γὰρ ἐπιβηψίας
τις ὡμολόγησεν. ἀχηθλάχϑαι. διὰ' τῆς τῶν τοιούτων
μετᾳλήψεως καὶ χαλάζας wav Θαλέσσης κλύδωνας
inevos "διὰ' τῶν τοιούξων πολλᾶκις. ὁσίων. quos ad
usus .ecolesin romana :rélfiquiss- Sanctorum: aliaque
sacra comiparata habet. Quin apparet, illum Penti-
ficierum motem certis temporibus cereos -pascirales
et hgnos: det aliasque res: consecratas populo: distri-
buendi[*] ἃ Graecis Ronfanisque, .undé pleraque
istorum, deductum esse." . Jam ut ad^Apulejum
revertar, unde haec processit disputatio, eujus ge-
neris. et..notae- fuerint iHa satrorum nmiemoracula,
definiri non lipet. in tanta *erum, :quáe éenjeotura
informari:-possunt, : cápia: et^varittate; sed illud:
abunde patet,: crepundía, . quae" Madaurensis iste
tot miysterii»: deum «onsclus -ex' müultijugis sacris
se repertasse dicit, in. unümr hoc gemus, quod a.
Lanzio significatur, concludi non oportere.
Venie nunc ad postremum illud, quod Vis-
contius ad hanc'causam 'eontulit.: ' I6: pyramidem
Clementinam in cistula antiqua apud Praeneste -
reperta sibi deprehendere visus est: É un per
zetto di metallo, che ha la forma d' un
prisma triangulare, ed é forse.la stessa
eene ero dee AD 1o Ὁ. ΧΙ. δεῖ. de
strini sopra l'uso sacro degli Agmelli p. 152. in Saggi d. Dissert.
Corton. 'T. VI. p. 152.
ΣΟ ΒΙΒ ΣΙ GAS c "709
cosa, che, Clemente. Alessandrine nel de-
scrivere..tioché sicontened melle ciste,
chiama piramide. Hinc duplex conjectura duci
poterit, hoc esse aut cordis Dionysiaci simula-
crum aut placentam sacram, de qua Clemens lo-
quitur, aere effictam.' Sed, quod ad hoc attinet,
parum credibile videtur ex toto numero liborum
unam pyramidem electam esse, cujus effigies ci-
stae mysticae inderetur; deinde incertum, utrum
σουραμίδος ilae à forma, ut tiara turbinata ["]
nomen habeant an, ut σησαμίδες, a materia.
Priori conjecturae, suffragátur Hermes Pim. V. ὃ.
f. ed. Fluss. χαρδόέαν' vocans πυραμοειδῆ et favet
Firmieus cor Bacchi in solemnibus Trietericis ci-
stá praeferri tradens;.sed id modo hactenus va-
let ut prisma. illud Praenestinum: (nisi phallus
est) quid. sibi. velit, melius perspiciamus; pyra-
midem a Clemente memoratam prorsus ex alio
genere. rérum esse, ex loco ipso, ex adjunctis et
praecedentibus dilucide apparet Primum enim
«repundia:. enumerat, quibus .Zagreus infantiam
suam. oblectaverat, «deinde varias placentarum
species, quas Chrysostomus quoque illi illecebra-
rum puerilium generi adjungit in Or. adv. Ind.
|. p. 599. B. οἱ ἀνδραποδισταὶ. τραχήματα. καὶ
πλαχοῦντας. xoà ἀστραγάλους τοῖς μικροῖς προτει-
ψόμενοι παιδίοις. τῆς ἐλευϑερέας ἀποστεροῦσι. unde
Emeva quaestionum series oritur, utrum illa bel-
lari&: locum eorum obtnuerint quibus :miserri-
mus puer: deludificatus est an, ut alia. dulcia-
[9] v. Du Cang. Gloss. 'T. I. p..1275. G. Cuper: Observ. p. 290.
710 LIBER :'SECUNDUS.
riórdm. βασι ad Átruéw fielehdam pares
fuerint. " Sod jam πλεῖν die. ih Le: haewsimus di-
vertiealy. a .
CAP. X,
De fabulae $pstius significatione.
Quorsam haec tota trügeedia inventa sit di-
verse interpretentur, Nennulli, wt Diodorus et
Cornutes (v. C. V. $. 84), Zagrei internecione ni-
hil aliad quam. vini culturam, putationem et uva-
rum sub prelum subjectionem significari putant
Plures autem et acutieres animae mundanae et
divina tnente progressum; rerumque dividu-
rum ex individuis unipenisque procreationem. 1t
Alexander Lycopolita expositis Manichaeorum de
varia animae temperatura placitis, hoc modo pe-
Orat: οὗ ἐν τούτοις woppíDvepor τῶν λλήγων ἀνὰ-
μιμνήσνδυσιν ἡμᾶς ἐκ τῶν οἰκείων, i μὲν τῶν
φελετῶν τὸν Νατατέμνόμενον Διόνυσον τῷ ye
ἐπιφημίζοντες ὑνιὸ τῶν Ἐνεάνων, Χαϑιάπερ λέγου-
σιν αὐτοὶ, τὴν ϑέίαν ϑύναμιν μερίζεσθαι εἰς τὴν
ὕλην" ἐκ δὲ τῶν ποιητῶν τῆς Γὺὐγαντομαχίας, 0n
μηδὲ αὐτοὶ ἠγνόησαν τὴκ τῆς ὕλης κατὰ τοῦ ϑεοῦ
ἄνταρσιν c. V. p. γ74. T. II. Bibl. Gall. et in Com
befis. Bibl. Auct. Nov. P. II. p. 6. A. additqu
hac specie similitudim&s haud pauces ad crede
dum allectatos esse. Multa in hanc sententiam ὃ ἢ
Proculo décumtur, quae huc transponere ΠΟΙ
vacat neque libet; est. enim omnium communi
|
!
ORPHICA. | 711
fere summa, illas aeternas infihitasque species a
Jove generari, huie autem rerum fluxarum et de-
finitarum universitati Bacchum praeesse, maxi-
mum Jevis in exórnando peérficiendoque hoc opere
universo :consiliatóorem; hunc esse animum mun-
danum, ex quo nos quoque animos delibatos ha-
beamus.: Macrobius in Somn. I. 12. p. 67. ipsum
Liberum patrem Orphaici νοῦν ὕὑλιχόν su-
spicantur intelligi, qui ab illo individuo
natus in singulos ipse dividitur. Ideo in
illepnum sacris traditur Titanio furore in.
. membra discerptus et frustis sepultis .
rarsus$ unus et integer emersisse. Prod.
in Tím. 1. 53. ὁ τοῦ Διονύσου διααπασμὸς ϑηλοῖ
τὴν ἐχ τῆς ἀμερίστου δημιουργίας μεριστὴν πρόο-
dov ὑπὸ τοῦ Διὸς. Et im HÀ. 184. Διόνυσός ἐστιν
ὃ δημιουργὸς τῆς διῃρημένης πάσης ποιήσρως ἀνὰ
λόγαν. ὧν τῷ ἑνὲ πατρὶ τῷ τὴν ὅλην ἀποτίχτοντι
δημιουργίαν accommodate illis, quae Plato dixit
de Uno et Multüs, Hermiss in Phaedr. p. 87.
. οὗτός ἐστιν ὃ παλιγγενεσίας avrog ϑεὸς, ὃ δεύτε-
ρον ποιῶν τά τε ἔνυλα εἴδη xoi πᾶσαν τὴν γένε-
σιν ϑύραζε προιέναι, παρασχευάζων, ubi palinge-
nesiae nomine non id quod vulgo dicunt, sed ge
nesis ipsa significatur. Hermias hoc loco de Dio-
nyse: Dithyrambo ejusque duplici partu loqui-
tur[*], quem Julianus quoque hoc modo interpre-
[8] Ex hoc vel simili loco Agrippa De occult. Phil. IIT. 1. 211.
ridicule Zachariae prophetae et Platonicorum sententias miscet: ,,De-
,hemus igitue purgatos nos offerre et tunc divinum illud nectar, quod
» Zacharias vinum appellat germinans virgines, sopitis sensibus tran-
»Qquilla mente expectare laudantes et adorantes supercoelestem illum.
X J12 LIBER 8RCUNDUS.
tatur Orat. V..179. B. τὴν Διονύσου μορεστὴν δη-
μιουργίαν, ἣν ἐκ τῆς ἑνοειδοῦς καὶ μονίμου ζωῆς
τοῦ μεγάλου Διὸς ὃ μέγας Διόνυσος παραδεξάμε-
. γος, ὅτε xai προελθὼν ἐξ àxsivov τοῖς φαινομέ-
γοις ἅπασιν ἐγχατέσπειρΕ. Sed Proculus notissi-
mam sibi Orphei fabulam huc accommodat in
Parm. L. IIL 38. T. V. Cous. οἱ ϑεολόψοι τὸν
μὲν νοῦν iv τοῖς σπαραγμοῖς τοῖς 4ιονυσιαχοῖς
ἁμέριστον προνοίᾳ τῆς ᾿4“ϑηνᾶς σώζεσθαι λέγουσε,
τὴν δὲ ψυχὴν μερίζεσθαι πρώτως, καὶ 7) εἰς ἑπτὰ
γοῦν τομὴ ταύτης ἐστὲ πρώτης. Estque haec sen-
tentia. quodammodo ἃ prioribus anticipata, qui
dei universam naturam cientis formas varias mu-
tabilesque deorum patibilium nominibus dedarari
volunt. Plutarchus De Εἰ c. IX. 228. T. IX.
Theologi, inquit, oratione prorsa vorsa praedi-
cant vim divinam mundo sese insinuantem in va-
rias species verti et quasi discerpi dissiparique,
᾿κρυπτόμενοε δὲ τοὺς πολλοὺς οἱ σοφώτεροι τὴν
μὲν εἷς πῦρ μεταβολὴν ᾿“πόλλωνα Φοῖβόν τὸ xa-
λοῦσι, τῆς δ᾽ εἷς πνεύματα καὶ ὕδωρ xai γῆν xai
ἄστρα χαὶ φυτῶν ζώων τε γενέσεις τροπῆς αὐτοῦ
καὶ διακοσμήσεως τὸ μὲν πάϑημα καὶ τὴν. μεταβο--
λὴν διασπασμόν τινὰ καὶ διαμελισμὸν αἱνίττονται,
Διόνυσον δὲ Ζαγρέα καὶ Νυχτέλεον xoi Ἰσοδαίτην
αὐτὸν ὀνομάζουσι, καὶ ἀποβιώσεις καὶ παλιγγενε-
σίας — περαίνουσι.ι. | Sed idem saepius Zagrei
morte et in vitam restitutione animorum huma-
Bacchum, summum deorum, regenerationis auctorem, quem bis natum
Veteres cecinere poetae, ἃ quo tam divinissimi rivi in nostra pectora
,,mmanarunt.«
ORPHIGCA. | 313
norum vicissitudines significari. statuit De. esu
carn. Or. I. 7. 240. T. ΧΗ, τὰ περὶ v0» Μιόνυ-
σον μεμυϑευμένα πάϑη τοῦ διαμελεϊσμοῦ καὶ τὰ
Τιτάνων ἐπὶ αὐτὸν τολμήματα , γευσαμένων τοῦ
φόνου , χολάσεις δὲ φούτων καὶ χεραυνώσεις ἄνηγ-
μένος ἐστὲ μῦϑος εἷς τὴν παλιγγδνεσίαν. neque |
aliud significare videtur in Consol. ad Uxor. c. X.
p. 397. T. X. ἃ τῶν ἄλλων ἄχούεις, ὡς οὔ-
δὲν οὐδαμῆ τῷ , ιαλυϑέντι κακὸν, οὐδὲ". λυπη-
οὖν ἐστιν, οἶδα ὅτι χωλύει σε πιστεύειν ὃ πάτριος
λόγος καὶ τὰ μυστικὰ σύμβολα τῶν περὶ τὸν 4ió-
ψυσον ὀργιασμῶν, ἃ σύνισμεν ἀλλήλοις οἱ χοινω--.
γνοῦντες. Apertius Origenes c. Cels. L. IV. 171,
Spence. de Christi resurrectione .disserens: . σεμνό-
τερὰ ταῦτα φανεῖται Διονύσου ὑπὸ Τιτάνων ἀπα-
τωμένου xol ἐχπίπτοντος ἀπὸ τοῦ Διὸς ϑρόνου καὶ
απαρασσομένου ὕπ᾽ αὐτῶν xai μετὰ ταῦτα πάλιν
συντιϑεμένου καὶ οἱονεὶ ἀναβιώσχοντος xci ἄνα-
βαίνοντης sig οὐρανόν. Ἢ Ἕλλησι μὲν ἔξεστι τὰ
τριαῦτα͵ εἷς. τὸν περὶ ψυχῆς ἀνάγειν λόγον καὶ τρο-
πρληγεῖν. ἡμῖν δὲ οὐχέτι; cf. Procl. in Polit. p.
372. Pari acumine Osiridis diaspasmum interpre-
tatur Damascius in Vit. Isidori Phot. CCXLII.
520. τοῦτ᾽ ἂν εἴη ϑεοχρασία͵ μᾷλλον δὲ ἕνῳσις
“πκντελὴς » ἐπάνοδος τῶν ἡμετέρων ψυχῶν πρὸς τὸ
ϑεῖον ἐπισερεφομένων xoci συχαϑροιζομένων ἀπὸ
τοῦ πολλοῦ μερισμοῦ χαὶ τί yàp oU λέγω σπαραγ-
μοῦ διαῤῥήδην etc. et jam prius Plutarchus de Is.
c. 35. p. 150. utriusque dei casibus eandem signi-
ficationem subjicit: ὁμολογεῖ τὰ Τιτανικὰ xoi Nux-
514 LIBER $ECUNDUS,
γέμα τοῖς. λεγομένοιᾷ Ὀσίριδος διασπασμοῖς, καὶ
ταῖς ἀναβιώσεσι : zai παλιγγενεσίαις [*].
CA P. XL
Tapoi λόγοι.
S. 1
Theogoniam neque Clemens in Orphicorum
librorum numero refert neque Suidas, sed hic
Ἱεροὺς λόγους ἐν δαψῳδίαις xó. commemorat, quos
ab aliis Theogneto assignari, ab aliis Cercopi;
Clemens Ἱερὸν λόγον, a Cercope, ut ait, subjectum,
unde primum suspicio oritur, utroque numero
idem carmen significari, deinde hoc a Theogonia .
nihil diversum fuisse, licet de auctore discrepet.
Nam haec quoque, ut supra ostendimus, in rhap-
. sodias descripta erat et ex octavo τοῦ ἱεροῦ λό-
yov Etymologus affert eos versus, quorum argu-
mentum 'Theogoniae apprime convenit (v. C. V.
$. 12). Et ex eadem sine dubio excerptus est
Orphei locus quem Clemens Alexandrinus signi-
fioanter τὸν ὄντως ἱερὸν λόγον nominat (v. C. IF.
δ. 1). Neque me movet contraria Fabricii sen-
tentia, qui Ἱερὸν λόγον a Pythagora Orpheo suf
positum esse autumat Bibl. Gr. T. I. 785. quippe
nullo auctore fundata; nam quod Ion scripsit
[9]. Schol. Gregor. ia Cat. Bibl.) Bedi. p . $0. ὥςπερ τὸν Διόνυσον
ὑπὸ τῶν Τιτάγων οὕτως καὶ τὸν ᾽Ὄσιριν b Τυφῶνός φασιν ἕσπα-
ράχϑαι. |
ORPHIOC A. 715
FHv94yósey : ἔνια: alc ᾿Οφρφέα Gvevtyxily , mon ne-
cesse est de libro potius quam de sententiis qui-
busdam intelligere, nedum de eo libro, cui no- ὁ
men "Jspóc λόγος. Sed imsperstum momerntum af-
fert Joànnes Lydus post illius siagularis viri tem-
pora e tenebris émersus, qui c VIII. de Mens.
p. 25. versum quendam, quem ceteri Pythagorae
«Gibuunt, ad Orpheum transfert, eoque suspivio-
nem praebet, extitisse quoddam càrmen contro-
versum, de quo Critici disceptarent, Orphei esset
n Pythagorae. De hoc igitur accuratius inqui-
rendum videtur. Lydi: testimonium hujusmodi est:
᾿ὈΟρφεὺς περὶ ἑξάδος ταῦτά φησι o
ἽἼλαϑι xdi ἀριϑμὲ, πάτερ μακάρων, πάτερ ἀνδρῶν 5].
Eundem vero versum Simpliciüs mutato primore
verbo a Pythagoreis repetit in VII. Phys. p. 253.
b. ἀριϑμὸν τὴν οὐσίαν εἶπε, τοῖς Πυϑαγορείοις
ἀκολουθῶν, ἀρχὰς τῶν ὄντων λέγουσι τοὺς ἂἀριϑ-
μοὺς |
Κέχαλυϑι xódi ἀριϑμὲ, πάτερ μακάρων, πάτερ ἀνδρῶν,
καὶ | |
| — — — Moó$ué δὲ se πάντ᾽ ἐπέοικε. .
Hoc hemistichium, quod Plutarchus de Psychog,
c. XXXIII. 329. πυϑαγορικὴν ἀπόφασιν, Jambli-
chus V. Pyth. c. CLXIL 342.. Πυϑαγόρου ἀπό-
φϑεγμα vocat, Fabricio ad Sext. c. Arithm. I. 331.
e Pythagorae Ἱερῷ λόγῳ depromtum videtur, quod
si acceperimus, vix recusare possumus, quin ex
8] Schowius μαχάφων τὲ xal ἀνδρῶν emendat, quod refellit
Simplicius. |
310 "LIBER SECUNDUS.
hoc femte illum queque versiculum, quem Lydus
Ospheo attribuit, derivatum credamus; his. antem
vestigiis . reducemur ad. Fabricii sententiam paulo
amte ..abjectam, .oaymen ἃ Pythagora Orpheo sub-
jectum. nomen habuisse 7:0óv λόγον. Sic enim
facillime non modo cur Lydus huic assignet, quae
Pythagoreis .Simplicius, explicari, sed etiam sen-
tentiis, quae Orphei nomen, Pythagorae doctrinam
prae se ferunt, suus et proprius auctor praescribi
petes Lydus V. 7. Ὀρφεὺς τὸν ἕνα ἀριϑμὸν
"dyvtéa: χαλεῖ, quod ad amussim congruit cum Py-
thagoreerum placitis, monadem Apollinis nomine
ornantium. . Eadem doctrina recinit ex IX. 26.
᾿Ορφεὺς —
Ἑβδόμη, ἣν ἐφίλησεν ἄναξ ἑκάεργος ““πόλλων.
quanquam hunc versum credibilius est ex Calen-
dario Orphico sumtum esse. Sed ad duo supe-
riora. Theologiae arithmeticae specimina accedit
tertium V. 7. φιλόλαος δεχάδα αὐτὴν προςηγόρευ-
dev. ὡς δεχτικὴν τοῦ ἀπείρου, ᾿Ορφεὺς δὲ κλαδοῦ-
Xov, ἐξ ἧς ὡσεὶ χλάδοι τινὲς πάντες ἀριϑμοὶ φύον--
ται. quae eadem leguntur apud Cedren. Comp.
T. i. p. 169. B. et Etym. M. s. Ζεχάς p. 253.
Quartum est in Theologg. Arithm. IX. δ. 59. Kov-
ρἤτιδα ἰδίως καὶ Ὀρφεὺς xoi. Πυϑαγόρας τὴν ày-
veda ἐχάλουν ὡς Κουρήτων [^] ἱερὰν ὑπάρχουσαν
. [8] Sic corteximus vitiosum Χυρῦτεν seu. Κουρήτιδα, quod Astius
tuetur Animadv. p. 198. tres terras a Curetibus habitatas Cretam
Euboeam et Aetoliam, communi nomine Ἀουρήειδα appellari putans,
quod nec traditum usquam nec verisimile est; Curetes Aetoliae nun-
quam divinis naturis adnumerati, nec cum Cretensibus compositi
: sunt.
-)O0RPHICA '. 711
τριῶν. τριμερῆ ἢ Kópmr ye. Qintum ibidem: leci
VI. 8. 37.: τὴ». ἐξδάδα:ι ὁλομόλειων [5] σπιϑοφηγύρευον»
oí Πυϑαγορικοὶ καταϊλολουϑοῦντες ι Θρφεῖ, dvor
παρόσον ὅλη. τοῖς μέλεσιν ἢ "ιδρεσὲν Tos ἐστὶ: μόμη
τῶν “ἐντὸς. δεχάδορ, ἢ ἐπειδὴ" ὅλον" καὶ τὸ πῶν xavi
αὐτὴν διαμεμέρισται. καὶ. ἐμμελὲρ."πόρχει" cujus
opiniónis antiquitas cagnóscitur ex Arisiptelis: loco
Metaph. XIV. 6. ubi metricarjm, .harmonicarum
et astrólogicarüm rationum in certis.;numeris. coe
venientiam: a :Pythagoreis observatam examinat:
"féyoves ' τινες ὅτε πολλὰ TO τοιαῦτα... οἷον. ἥ c8
μέση ἡ μὲν ἐννέα, ἢ δὲ ὀχυὼ; xoi τὸ ἔπος ἐδεχάς
ἑπτὰ ἰσάριϑμον. τούτοις βαίνεται δὴ ἐν “μὲν τῷ
δεξιῷ ἐννέα συλλαβαῖς, ἐν δὲ τῷ ἀριστερῷ ὀκτώ".
καὶ ὅτι ἶσον βόμβυκος ἐπὶ. τὴν ὀξυτάτηκ. νεάτην
ἐν αὐλοῖς, ἧς ὃ ἀριεϑμὸς Ἰσότης. τῇ δλομελείᾳ. τοῦ.
οὐρανοῦ... Haec igitur. Lydi.et Théologumehon
auctoris testàámonia. .cemnfirmare videutur conjectu-
ram. supra allatam, fuisse. quoddam carmen. Ori
phicumr, quo.numerorüm doctrinà accommodate
ad .Pythagexeorura : placita tfactáretur, neque ta-
men.:emnem.' dubitationem. nobis. tollunt. Nam
vocabula illa solivaga ᾿Ζ“γυιεύς. et Κουρῆτις, etsi
ab;ürphéo. usurpata sint, tamen non necéssé est
in, carmine aliquo lecta esse; et versus imtegen
Ἴλαϑι κύδεμ᾽ doiOus Orpheo a solo Lydo tribüi-
tur, teste levissimo,: quem librüim istum nunquam
oculis: usurpasse. ostendit ridicula nominum: xài--
δοῦχος et χλωαδοῦχος permutatio, quorum alterum
ne aptum quidem versui heroico. Ceteri omnes
[€] Οὐλομέλεια Nicom. ap. Phot, CLXXXVII. 240,
118 LIBER SECUNDUS.
pre Orphico Pythagoricum dicunt, eoque non, ut
ille, numerum senarium [quem Pythagorei ob ean-
dem ratienem γάμον et ᾿ἠφφοδίτην vecant] sed
numerum in universum praedicari significant. Pri-
mus Proculus, ad solvendam celebrem: quaestio-
Bem, utrum. numeri extre res sint, nec ne, hoc
utitur testimohio Tax. I. p. 6. oóx ἄρα ὀρϑῶς
"Μριστοτέλης. λέχει [^] ὅτι code ἀριϑμοὺς ἐν τοῖς
αἰσθητοῖς ἐκτίϑεντο᾽ πῶς vdp; b τὸν dos9uów
ὑμνοῦντερ πατέρα μαχάρων καὶ ἀνᾶὰρῶν xe)
τὴν τετρακτὺν παγὰν dsvdov φύσεως. Tum Sim-
plicius in L. III. de Coel. p. 143. α, ἐξ ὠριϑμῶν
οὗτοι τὰ ὄντα, ὡς τῶν ἀριϑμῶν ἁπάγτων τὰ εἴδη
ἐν ἑαυτοῖς περιλαμβανόντων xb ὡς πάντων τῶν
ἐν τῷ χόσμῳ εἰδῶν χεχοσμημώνων ἀφιϑμοῖς διὸ
χαὶ πατέρα τῶν μαχάρων τὸ χαὶ ἀνδρῶν τὸν ἀρι-
ϑμὸν ἀπεφήναντο χαὶ ἀριϑμῷ πάντα πεποιηκέναε
(ἐπεοιχέναι). Deinde Themistius in Paraphr. Phys.
L. 1Π. p. 32. πάγτα ix τῶν doiOudw παράγουσι
τὰ αἰσθητὰ, χἀντεῦϑεν τῷ ἀριϑμῷ wav? ἐπέ:
θέκὰ xal ἡ πηγὴ τῆς φύσεως d) τετραπεύο,, quae.
etiam Theo conjung& de Mus. c. 38.. p. 135. c o
ὅῤκῳ οἱ Πυϑαγοριχοὶ ἐλέγοντο χφῆσϑαι καὶ dpi-
ϑμῷ δέ τε πάντ' ἐπέοικε... ko jusjuranduem
quidema ἀοκίσιπη tum Empedeclis carminibus, tum
eliam aureis, qui dicumtur, vereibus insertum le-
giur ionice scriptis, palam ut δός aliunde trans-
latum: esse, sed quis primus literis cansignaverit,
memo nos ceríos facit, nec definiti potest, utcum
[4] v. Brandis Ueber, die Zshlenlehre der Pythag. in
Museo Rhenano II. 2. p. 2
9RPJHICA. .. 719
in carmiae ignoti cujusdam Pythagorei perscriptum
fuerit, an seorsum nullo aperto auctore vulgatum
sermonibusque per manus traditum, sicut multa
ἑρὰ ἀποφϑέγματα, versus xmemoriales et mona-
dici. Quod idem de illa numeri omniparentis in-
vocatione suspicari liceret, nisi Simplicius hymno
Pythagorico asserere videretur in III. Phys. p
104. b. οἱ Πυϑαγόρειοι τὸν ἀριϑμὸν xoi ὅλως và
μαϑηματικὰ γοεῖσϑαι" μὲν χαϑὴ ἑαυτά φασι, μὴ
ὑφεστάναι δὲ χαϑ' αὑτὰ, ἀλλ ἐν τοῖς αἰσϑητοῖς
εἶναί φασιν οὐ γὰρ δὴ ἐχεῖνον, ὃν ὑμνοῦντες λέ-
γουσι Κέκλυϑι χύδιμ ἀριϑμὲ πάτερ uaxd-
ρων πάτερ ἀνδρῶν, οὐδὲ ὄναρ Ὕππασος. ἀφὶω"
ρίσατο παράδειγμα πρῶτον ὑπάρχειν τῆς xocuo-
ποιέας [ ubi verbum ὑμνεῖν non pro decantare
sed propria significatione positum est, ut ex aliis
intelligitur. Proculus in Tim. L. III. p. 269. πρό-
εἰσι γὰρ ὃ᾽ Soc. ἀριϑμός, ὥς φησιν ὃ Πυϑαγό-
ρείος εἷς αὐτὸν ὕμνος, μονάδος ἐκ κευϑμιῦνος dxn-
odrov:Écv ἂν ἵκηται τετράδ'᾽ ἐπὶ ζαϑέην, ἢ δὴ —
᾿ χέκε μητέρα πάντων, πανδοχέα, πρέαβειραν, ὅρον
περὶ πᾶσι τιϑεῖσαν, ἄτροπον, ἀχάματον, δεχάδα
χλείουσί μιν ἁγνήν. Et L. WI. p. 155. ὁ Πυϑαγό-
ρειος ὕμνος ἔλεγεν » ὅτι πρόεισι μὲν μονάδος “ἐκ
χευϑμῶνος ἔςρτ᾽ ἂν ἵκηται Ἰεκράδ᾽ ἐπὶ. ζαϑέην: et
L. V. 331. ὃ Πυϑαγόρειος ὕμνος Πανδεχέα no£o-
βεεραν᾽ et cetera usque ad ἁγνήν. cujus hymmi
M voserdoag Jamblch. Atm. p. 1i. €. qui circa Hip-
pasum, nuanermnum osse dicunt S EY fabrica-
tionis mundi ἱ Byrian. in Metaph. XII in Plotin. Knn.
VI. L. VI. 11.
720 : LIBER: SECUNDUS.
lacinias: plures ' servavit . Proculus [ hec ordine
componuendas:. . : - -
n t n προϊὼν πᾶς ϑεῖος ἀρεϑμὸς
ἐμουνάδος ἐκ κευϑμῶνος ἀκηράτου, ἔςτ᾽ ἂν ἵχηται
zergód. ἐπὶ ξαϑέην᾽ 5 δὴ τέχε μητέρα πάντων ,
. πρφδεχέα, πρέσβειρᾳγ. ὅθον περὶ πᾷαι τιϑεῖσαν
ürgonov, ἀκαμάτην, δεκάδα κλείουσί μὲν ἁγνήν [ΕἸ,
3 »
[ἀϑάνατοί τε ϑεοὶ, χαμαὶ ἐρχόμεκοί τ᾽ ἄνθρωποι)
Syrianus in XII. Met. p. 59. b. procedit enim
divinus numerus ex latebra unitatis im-
mortali, quousque veniat ad divinum
quaternarium, qui certe peperit matrem
antiquam omnia recipientem, terminum
cunctis imponentem, innumerabilem (im-
mutabilem) decadem. ipsam vocant vene-
randam immortales dii et terrigenae ho-
homines. Dicta est igitur universitas
more Pythagorae et Orphei, unde versibus
[f] L. IH. p. 212. μονὰς μὲν ὁ νοῦς ὡς ἀμερής, δεκὰς δὲ ὃ
ἀόσμος, ἡ δὲ ψυχὴ τετρὰς, διὸ xol πᾶς ϑεῖος ἀριϑμὸς μονάδος ix
χκευϑμῶνος προῆλθε τετράδ' ἐπὶ ζαϑέην, ἢ δὴ τέχε μητέρα πάντων
ἄτροπον, ἀχάματον, δεχάδα χλείουσί μὲν ἁγνήν. et in L. II. p. 96.
εἰς τ ἂν (sic) ἔχηται προϊὼν ὃ ϑεῖος ἀριϑμὸς μονάδος ἐκ χευϑμῶνος
πανδεχέαν (sic) πρέσβειραν ὅρον περὶ πᾶσι τιϑεῖσαν ἄτροπον ἀχα--
μάτην δεχάδα χλείονσί μὲν ἁγνήν. Πανδεχέα non πανδοχέα legendum
videtur, quo propius decadis nomen ad sünilitudinem verbi δέχεσθαι
, unde Pythagorei, nomina rerum simulacra putantes vocabu-
lum illud derivabant. Philo de Decat. p. 747. C. δοχοῦσί uos οἱ πρῶ--
τοι τὰ ὀνόματα τοῖς πράγμασι ϑέντες εἰχότως αὐτὴν προςαγορεῦσαε
δεκάδα ὡσανεὶ δεχάϑα οὖσαν etc. quo adjectivo utitur Eustathius p.
1131. 20. Indidem fluxere reliquorum "numerorum interpretationes,
τέσσαρα, ἃ :ταράασειν Jo. Diaoon. ad "Theug. v. 1. p. 448. vel τετράς
pro τετλάς dici, ut cubi similem Nicom. "Theol. Arith. IV. 4. 28. πε»--
τάς sive doricum πεμιπάς ab ἕν et πᾶς Etym. Gud. p. 459. ἕπτάς
quasi σεπτάς ἃ religione numeri Philo de Opif.. Mund. p.'28. E. τριάς
quia ἀτειρῆς Etym. Gud. 534. |
"[f] Haec illustrat Kepplerus Harmon." Mund. L. III. p. 6. Prio-
ribus similis sententia ap. Procl. in Parmen. L. VII. 215. ἐχ μιᾶς
£yadoc πάσης ϑεύτητος ὑπέστη πᾶς ϑεῖος ἀριϑμός, .
ORPHICA ᾿ 721
a Proculo. allatis: addidi; extremum “9 άματοι —
ἄνθρωποι, Hesiodum imitatua. Plures non extant,
ut meg quidem memeérià est, neque horum cer-
£us auctor. proditun:aed.in commune Pythagorei -
hoc hymno: uti: perhibentur. ltaque, nulla..causa
est, cur.senarium. idum,. quem Lydus Orpheo tri-
buit, -nos. hutem propter. adjunctum ei. hemisti-
chium ἀριϑμῷ δένεε. πάντ᾽ ixíéoxs hymbo Pytha-
gorico : adscripsimus,.;4 Pythagora ipso editum. et
Ἱερῷ λόγῳ Asertum iputemis, !
($2
Praeterea. phares: fuerunt Ἱεροὶ λόγοι Samio
philosopho inseripti; unus,. quem Jamblichus CLII.
p. 318. verbis parüm apertis ἐν τοῖς fexívoig
ἀναγινώσχεσθαι dicit; unde plura de castimoniis
affert et de diebus sacrificalibus praecepta cum
numerorum. religione conjuncta;.qua dialecto usus
sit.scriptor et quo genere dicendi,' tacitum relin-
quit. Ab hoc sine dubio diversus fuit is “ἱερὸς
λόγος, quem solum Heraclides Pythagorae nomi- :
natim adscribit, ab hoc exordio inductum: Ὦ
ψέοι ἀλλὰ σέβεσθε μεϑ' ἡσυχίης τάδε πάντα, unde
colligitur, nutheteticum πος füisse carmen quo
praecepta virtutis potius et pietatis, quam arcana
numerorum traderentar [*]. Eorum neutrum credi-
[*] Ex hoc fortasse * um6 sunt versüs Pythagorae, quos i Justinus
servavit de Monarch. p
Elcg dos ϑεός εἶμι. παρὲξ ἑνὸς, οὗτος ὀφείλει
"κόσμον ἴσον" τούτῳ στήσας εἰπεῖν, c οὗτοσ,
τ μόνον στήσας εἰπεεῖν ἐμὸς, à. ὰ 5αβοικεῖν
c ἐν ᾧ πεποίηκε, πεποίηται "3 mà τοῦδε.
΄ 46
70 LIBER $BNCUNPDUS.
bile est/a quequum. Orplieó: adsoiitum esses i ik-
him, quem Tati Iugerünt, dipéa: perégrimitae SU-
sSpicieme 'exinsit, 'hume diabeotus; enim; Orpheum,
si: quid. de "numeris ! scHipsit,; doripe''sosipsisse
ostendit memet xieydoby bé"), "ertuniillad;in Schola
Pythagorich 4t pleraque: nütierormim:voeabula Zu.
μότηρ;; Κορυφαγενής, ᾿4“)εμύνεαι ute. Tertius liber
hoc ..elogto-. ánsignitus de numerís fuit et dorieo
sermone 'congeriptus gei prosaíco,-; cujus. imitrum
refert Jamblichus V.«P.oc)190.:p.'308. λόγος 0d«[*]
περὶ ϑεῶν Πυϑαγόρα τῶ Μνασάρχω, τὸν ἐξέμα-
Edit. Grab. c. III. 159. Huic pérquifa simile fuit carmen, unde com-
plures versus protulit Didymus in libris de Trinitate,
,^ ᾿Αϑάνατος di ϑεὸς. περφιφρίῆραρο, ἀφενφέλεμζος, ..
] ἄῤῥητος χρυφίοις ὑπὸ δήνεσιν αὐτογένεϑλος, —
τίκεων αὐτὸς 6avedp adve, DU qe τακημός.
. αὐτὸς ἀληϑείης γενέτης σοφὸς, αὐτὸς ἀληϑήῆς. —
L. III. 2. 822. Idem c. is. ΟΝ 1397 j
3 , r1 ὁ
τὴ eeue ἢ ἀβευ μή, κει ΤΠ nod ME, ipo n
i
^d
.
| ἄφϑιτος, &orvqélaxtoc, didióc, αἷὲν ὅμοιος
et c. I. 324... "EN ΤᾺΣ ee μι GUY ὡς "
Οὐ γὰρ ἀπ᾿ ὠδῖνος ϑεὰς ἄμβροτος, οὐδ᾽ ἀπὸ κόλπων
cow wndboc ἐκ ιλοχέηςὶ qiie Edokkry ἀλλὰ μόδιο..ν..00. τ, o
, ἀῤῥήτῳ στροφάλιεχγι κυχλούμενος αὐτολόχευτος. Ὁ -
᾿ [eres Ἐξ ἐθε; αὐτὸς ἐὼν γενέτης τε xd υἱός: tof
et plura bujusmodi partim Berojeis, aémerjs partum eleglacis incl
quorum auctor nominatur nullus sed oj ἔξω, οἱ Ἕλληνες of τῶν ἡ
λήγων "λογάδες, qui vérb&rtkn. eb ϑέκὶ ἀνάψαι benferteatione,
Accedunt ad similitudinem oraculorum ficticiorum,. quibus script
Christiani suas de deo opihiiones comprolant. “ὁ 5 5 7 τ!
n] Metroderus, «ui Orpheum doriw díaléste umm:dici& Jambi.
CCXLIIL 476. dubito am Orphei carmen, dorioum legerit; nam tota
éjus disputztio de hujus dialecti aütiquitaté ' temeatia est. ct. Paus.
II. 87. Hodie. nihil ejuamodi restat; nam quod .Heerenius versus ἃ
Stobaeo servato I. p. 68. Orphei esse phtat, probari neqait. Wat-
burteni, cotjecture D e--Leg. :M.os. di. Pz H.-1710- ic& et
Hymnos a librariis e dorica dialecto in communem translata esse, ho-
mini mediocriter docto ne furtim qnidem, obrepere potest. :
. [e] ALóyos addidi a praecedente λέγει &bsumtum. Nota.sunt ex-
*ordia : loodótoo ““λικαρνωθέος. ἱσετορέης ἀπόϑεξις ἄδεια in "Triag-
mis: oy" ἦδε μοι τοῦ λόγον, αὐ δά! compluree: Tudt συνέγραψα
“Ζωροάστρης, ὁ ᾿δρμεένεος Clemóns Sttom.:. V. 771. «Τόδε συνέγραψεν
Oxellos ὁ Δευκπανύς .-- Τέμπερς 6 σέοχρυζιτάϑε ι'ἔφὰ ---τΣερυαγγαῖος
«“ἰ
-.GRPHICA. - |^,
Sor ὀργιασϑεὶς iv .ifudijSpois "dydoogdum cske-
τὰς :uevoxdidUvreg 7 ὡς. Oda Ὀρφεὺς ὃ. Καλλιόπαβ
κατὰ τὸ Πάγγαιον ὅρος ὑπὸ᾽ τᾶς ματρὸπινυσϑεῖϊὸ
ἔφα, τὰν gig ἐσίαν ἀϊδίαφι ἔμμεν .ἀρχὼν προ-
᾿μαϑεατάταν τῶ παντὸς ὠραγῶ xai γᾶς καὶ τᾶς
μδρειξὺ 'φύσιος: δίξζανν .Hoc libro, quem Jambli-
chus etiarn xsoi ϑεῶν, ut in ipso exofdio legitur,
inseriptum ef a nonnullis Telaugi vindicatum esse
docet, Proculus sine nulla fraudis süspicione ad
res maximas utitur: ἅπασα 4j παρ' Ἕλλησι «ϑεολο-
γία τῆς. ᾿Ορφικῆς ἐστι ᾿μυσταγωγίας ἔωγονος,, πρῶ-
τὸν uv Πυϑαγόρου πῳρὰ ᾿Αγλααοφήμου τὰ mepb
ϑεῶν. ἄργια διδαχϑέντος, δουτέρον 03: Πλάτωνος
ὑποδεξαμένου τὴν παντελῆ περὶ τούτων utei
ἔκ τε τῶν Πυϑαγορείων καὶ «τὧῶν ᾿Οῤφιδνῶν τσυγ--
γραμμάτων. Si antiquiores. hunc librurn :cognitur
habuissent, certe majer Aglaophami.et orgiorum
Libethtiorum. foret celebritas, quae afite 'Jambli-
ehum memo commemoravit; Quaeri tarhen:potest
an ἴοι. δέν potius Epigenes quum illa scriberet
υϑαγόραν ἔνια ἀνενεγχεῖν εἷς ᾿Ορφέα, «liec ipsum
signi&caverit, quod Pythagoras in exortio: ὑῬτοῖ-
tetur; .se. doctrinam de reérüm, priüdipiis 'in. my-
sterüis aceepisse Orphicis.. Hunc Pythagorae. li--
brum nominare videtur Hierocles. in Aur. Carm.
p. :105.. πῶς δὲ τετρὰς. ὃ ϑεὸς ὃ νοητὸς; ἐχ τοῦ
εἷς Πυϑαγόφαν ἀναφερομένου Ἱεροῦ Aóyqu σα:
qUc εὑρήσεις, ἐν ᾧ ἀριϑμὸς ἀριϑμῶν ιδ΄. ϑεὸρ
Ζαριναίᾳ τάδε λέγει Damasc. Hist. I. p. 82. ᾿Δλχμαίων ἸΚῃοτωνιήτης
τώδε ἔλεξε Diogen. VIII 83. Ἑκαταῖος Μιλήσιος. ὦδε. μυϑέεναι εἰς,
cf. Wyttenbach. ad Plut. Conv. Sap. p. 942.
46 *
—
724 | LIBER SECUNDUS
ὑμνεῖται. Neque alium Crojus Specim. Conj. p.
19. a Nicomacho sub altero titulo citari putat in
Theol. c. IV. 19. p. 17. ἐν τῷ δηλουμένῳ περὶ ϑεῶν
συγγράμματι ὃ Πυϑαγόρας οὕτως διορίζεται, τέσ-
σαρες μὲν. οοφίας ἐπιβάϑραι, ἀριϑμητικὴ, μουσι-
x), γεωμετρικὴ, σφαιρικὴ, obliteratis, ut saepe.
doricae dinlecti netis. Ad haec accedit Proculi te-
stimomium in 1. Euclid. Elem. p. 7. ó Πλάτων
πολλὰ. καὶ ϑαυμαστὰ δόγματα περὶ τῶν ϑεῶν διὰ
τῶν μαϑηματιχῶν εἰδῶν ἡμᾶς ἀναδιδάσχει καὶ f)
τῶν Πυϑαγορείων φιλοσοφία --- τοιοῦτος γὰρ ὃ
ἑερὸς σύμπας λόγος᾽ quanquam is Pythagoram non
nominat, seu quia nil referebat, seu quia aucto-
rem ambigi noverat Quae dubitatio pertinet
eam ad Diodorum 1. 98. qui universam fere
doctrinam Pythagoricam ab Aegyptiis acceptam in
sacro sermone exponi, re parum explorata, af-
firmat["]. Sed Syrianus saepius et sine ulla hae-
sitatione-. Pythagorae dubiam possessienem adju-
dicat in Met. XIII. p. 108. b. interminatam
dualitatem, quam Chaos Pythagoras in
sacro:sermone vocavit associans eam in-
tellectui. Idem p. 121. a. Pythagoras multa .
divina de septenario dicens ostendit,
quo pacfo natura per septem annos aut
menses aut dies plurimas hujusmodi re-
rum perficit — — de omnibus numeris,
qui sunt ab unitate usque ad denarium
[ἃ] Huac librum Meineriws in Hiat. Doctr. T. L p. 575. ab eo,
Heraelides
exo refert, nihil diversum putat; hic vero me-
meris adstrictus erat, ille solutus.
ORPHIC A. 725
docens theologice simul et naturaliter
versatur. Haec autem de illo libro accipienda
'sse elucet. ex alio loco ih. XII. 83. b. aliter .
impartibilem unbPtatem determinant, a
qua post procedit numerus unius ex la-
tebra aeterna; aliter intellectualem,
quam et Jovem appellari volunt. De qui-
bus multi quidem veterum disseruerunt
— — Bi quis vero sacrum ipsum Pytha-
gorae sermonem consequi posset, omnes
ibi inveniet ordines et unitatum et nu-
merorum ad unguem laudatos. et p. 71. b.
Pythagoras ipse in sacro sermone forma-
rum et idearum dominum esse numerum
ipsum dixit. Hunc vero librum Orphicae doctri-
naé summam continere tum auctor ejus firmissime
contendit, tum aliis persuasum est, ὡς τῆς Πυ-
ϑαγορικῆς κατ᾽ ἀριϑμὸν ϑεολογίας παράδειγμα
ἐναργὲς ἔχειτο ἐν Ὀρφεῖ Jambl. l.c. p. 304. cf.
Scheffer. de Const. Phil. Hal. c. IX. 95. Pytha-
goramque ipsum libro suo de diis scripto nomen
Ἱεροῦ λόγου impostisse, ὡς ἄν ἐκ τοῦ μυστικω- .
τάτου ἀπηνϑισμένῳ παρ᾽ Ὀρφεῖ τόπου. unde su-
spicari licet vocabula ista χλᾳδοῦχος, Κουρῆτις,
οὐλομέλεια, non ex Orphei quodam carmine sed
ex hoc sermone sacro Libethris accepto decerpta
esse, atque ipsum Ionem, quum diceret Pytha-
goran ἔνια εἷς Ὀρφέα ἀνενεγκεῖν, hunc significasse
ἱερὸν “λόγον. hisque verbis non illud declarari,
quod vulgo putant, Mnesarchi filium libro cui-
dam suo subdole Orphei nomen inscripsiise, sed
΄ l
726 LIBER SECUNDUS.
ea, quae de numererui vi divina deceret, prae-
ceptori suo accepta rétulisse. Neque tamen per-
tinaciter defendam nullum fuisse de nnmeris Or-
phei -carnien,: quem hujus doctrimae principem et
parentem perhibere videtur Syrianus XII. 89. a.
ubi Aristetelem Pythagoreorum et Platonis sen-
tentias prersus pervertisse arguit, quae illi de
ideali numero dixissent ad mathematicum trens-
ferendo, quo divinorum hominum oppugnaret de-
narios, ,idealem numerum dicentium ut
,mundanum exemplar et terminum omni-
| pbus impositum — — —- et hanc epinio-
nem ab Orpheo et Musaeo recipientium*^
quanquam id quoque dubium est utrum literis an
memoriá successorum propagatum crediderit. Sed
illud plame manifestum, Pythagorae Ἱερὸν. λόνον
qui fuit de numeris prosa oratione 'conscriptus,
longe diversum esse a carmine eodem elogio in-
signito, quod Theognetus vel Cercops Orpheo
subposuisse dicitur, neque quisquam veterum aut
hunc aut duos alteros Pythagorae Ἱεροὺς λόγους.
. in illum divinum poetam unquam transecriptos
esse significat. Quo ostenso nihil superest mo-
rae, quo minus illos ἑεροὺς λόγους longa amba-
ge per rhapsodias quatuor et viginti continuatos
Theogoniae explicandae. destinatos fuisse creda-
mus seu totos seu certe majorem eortmm partem.
Neque, si quis Orphei verbis in Argon. 40. ἄλλα
δέ σοι χατέλεξ᾽ — ἠδ᾽ ὅσον Αἰγύπτῳ ἱερὸν λόγον
᾿ἐξελόχευσα, certum poetae carmen indicari existi-
met, conjecturae locus deerit, sive numerorum
[/
^ ORIB,HAGA;: 4 | 721
rationem .sive deotum origigem hoc carmine tra-
ditum 6586. optet. "a! Nc) 40e ELEECV
(7 Car. XIE
Μεροστολιχά et Καταζωστικχόν.
. Quanquam ambo carmina nomine tenus, nec
ultra nobis nota sunt, tamen commodum factu vi-
debatur, si huc referremus versus a Macrobio al-
latos, quorum argumentum nominibus istis accu-
rate respondet. Orpheus, inquit Sat. I. 18. Li-
berum atque Solem unum esse deum eun-
demque demonstrans de ornatu vestitu-
que ejus in sacris Liberalibus ita scri-
bit: |
Ταῦτά ye πάντα τελεῖν ἱερῇ σκευῇ nvxóácovta
σῶμα ϑεοῦ πλάττειν ἐριαυγοῦς Ἠελίοιο.
πρῶτα μὲν ἀργυφέαις ἐναλίγκιον ἀκτίνεσσι
πέπλον φοινίκεον πυρὶ εἴκελον ἀμφιβαλέσϑαι.
5 αὐτὰρ ὕπερϑε νεβροῖο παναιόλου εἐρὺ καϑάψαι
δέρμα πολύστικτον ϑηφὸς, κατὰ δεξιὸν ὦμον,
ἄστρων δαιδαλέων μέμημ᾽ ἱεροῦ τε πόλοιο [5].
εἶτα δ᾽ ὕπερϑε νεβρῆς χρύσεον ζωστῆρα βαλέσϑαι
παμφανόωντα, πέριξ στέρνων φορέειν μέγα σῆμα,
[8] Hunc veréum Kircherus Obelisc. Pamph. p. 25$. nescio qua
fide aut auctoritate ex Orphei Hymnis affert, ubi nihil simile legitur;
sententia ipsa pervagatissima est. Diodor. 1. 11. φασὶ δέ τινες xol
τὸ ἔναμμα αὐτοῦ τὸ τῆς νεβρίδος ἀπὸ τῆς τῶν ἄστρων ποικιλίας πε-
ριἤφϑαι. — Nonnus Dion. IX. 187. sácram nebridem μιμηλὸν τύπον
ἄστρων, et XIV. 189. ἀντίῤῥοπον ὥστρων vocat. Sed Eustathio p.
1910. 20. ebriorum truculentiam significare videtur ἡ παρδαλῆ, ἣν ἡ
αἰνιγματιχὴ σοφία φόρημα τῷ “ιονύσῳ δίδωσι. De vestitus sacer-
dotalis significatione symbolica Judaei quoque et Christiani doctores
multum argutantur v. Braun. de Vest. Sacerd. Hebr. L. II. 26. p.
870. Eichhorn E$nleit. in die Apokr. des A. T. p. 152.
728 LIBER 8KCUNDUS.
10 εὐθὺς ὅτ᾽ ἐκ περώεων “γμκίης Φιάϑων ἀνορούσων
χρυσείαις ἀκτῖσι βάλῃ ῥόον ὠκεανοῖα,.
αὐγὴ δ᾽ ἄσπετος ἧ, ἀνὰ δὲ δρόσῳ ἀμφιμιγεῖσα
μαρμαίρῃ δίνῃσιν ἑλισσομένη κατὰ κύχλον
πρόσϑε ϑεοῦ, ζώνη δ᾽ ἄρ᾽ ὑπὸ στέρνων ἀμετρήτων
φαίγετ᾽ ἄρ᾽ ὠχεανοῦ χύκλος μέγα ϑαῦμ'᾽ ἐςιδέσϑαι.
Vossius in Epist. Mythol. T. III. p. 32. hunc lo-
cum ex Onomacriti Τελεταῖς transcriptum putat;
si Macrobii verba religiosius interpretari velimus,
e Bacchicis decerptum dicemus, quae Niciae tri-
buuntur, antiquo certe auctori; quanquam nobis
totus orationis color et argumentum ipsum Ora-
culis. Porphyrianis mirabiliter congruere videtur.
Gesnerus in nota primo versui subjecta, Ope-
rosa, inquit, praeceptio de ornatu et ve-
stitu sacerdotis, remotae antiquitatis et
paene Mosaicae indicium. Fabulas Roma-
nenses si legisset vir optimus, permulta ei hujus
Mosaicae antiquitatis indicia occurrissent; qui
enim Árchimagus aut Exorcistes unquam conspe- .
ctus est sine tutulo solari et stellata tunica et
cingulo duodecim signis inscripto? Verum de or-
natu et vestitu sacerdotis omnino non loquitur
Orpheus sed de divini simulacri apparatione, qua
de re multa praecipiuntur in oraculis ab Eusebio
et Nicephoro servatis; sic enim Hecate canit:
4141Àà τέλεε ξόανον κεκαϑαρμένον, ὥς as διδάξω,
πηγάνου ἐξ ἀγρίοιο δέμας ποίει ἠδ᾽ ἐπικόσμει
ζώοισιν λεπτοῖσι κατοικιδίοις σκαλαβώταις
et rursus
Ἤδη μοι σύγε πάντα τέλει, ξόανον δὲ ἐν αὐτῷ.
μορφή μοι πέλεται Δημήτερος ἀγλαοκάρπου
—
| OBPHICA ' 729
μασι. παλλεύκοις, περὶ͵ ποσσὶ δὲ χρυσοπέδεος,
ἄμφὶ δὲ τῇ ζώνῃ δολιχοὶ προϑέουσι δράκοντες. ἢ
Euseb. Praep. Ev. V. 220. sq. Niceph. in Syn.
p. 303. Haec autem praecepta ad consecrationem
statuarum spectant sive, ut illi vocant artis nu-
gatoriae magistri, χαϑίδρυσιν συμβολικήν. Sym-
bola enim cujusque dei vocantur insignia["], ar-
cus Apollinis, Liberi Patris nebris, Mercurii ta-
laria, et cetera de quibus Philo de Leg. ad Caj.
p. 1005. E. τὰ περίαπτα ταῦτα xoi προχοσμήματα
Sodvowg καὶ͵ ἀγάλμασι προρχαϑίδρυται διὰ συμβό-
.Àeov μηνύοντα τὰς ὠφελείας, ἃς παρέχονται τῷ
γένει τῶν ἀνθρώπων, quorum causae ante ocu-
los positae sunt. Recentiores autem Sophistae,
ad omnià quae recía et simplicia sunt nausean-
tes, reconditas quasdam horum ornamentorum si-
militudines et significationes commenti sunt et
ducta ex his deorum illicia; quippe per haec sym-
bola statuis appensa has ipsas quasi animari et
diving numine impleri. Sic Zosimus V. 41. quum
narrasset Romanos ab Alarico obsessos redimen-
dae salutis causa deorum statuas expilasse orna-
tuque suo exuisse, miserabiliter lamentatur τὰ
τελεταῖς ἁγίαις καϑιδρυϑέντα, ἐλαττωϑείσης τῆς.
[0] Laureae coronae Apollinis insignia Justin. VIII. 2. thyrsus
et nebris Bacchi Ovid. Met. VI. 598. Insignia alienigenae re-
ligionis Valer. Max. VII. 8.8. sunt habitus Isiaci; τὰ σύμβολα τῆς
ἑερωσύνης Heliod, VII. 8. 266. Sed haec aperta; obscuriws illud: ad
Coriolanum placandum mittuátur ἱερεῖς καὶ ϑεραπευταὶ ϑεῶν ἔχοντες
ἅμα αὐτοῖς τῶν ϑεῶν τὰ σύμβολα. Dion. Hal. VIII. 88. Antistites
sacrorum --- potentissimorum deüm.proferebant insig-
nes exuvias Apulej. Met. XI. 245. et de Gen. Socr. 684. deorum
effigies et exuvias. Festus: Thensa, vehiculum argen-
teum, quo deorum exuviae in circum ad pulvinar vehe-
bantur. Hic dilucide imagines significat, nec dubito de prioribus.
090 LIBER SECUNDUS.
τελετῆς, ἄψυχα εἶναι xoi ἀνενέργητα. Hinc etiam
illa pendent praecepta Theurgorum, quomodo cu-
jesque det simulacra fabricanda et decoranda sint,
eperose tradentium; Bamque oí τελεσταὶ συμπαϑῆ
ποιοῦντες τὰ τῇδε τοῖς ϑεοῖς, χρῶνται τοῖς 0pyd-
γοις τούτοις (χερχίδι, σχήπτρῳ, κλειδῇ ὡς συνϑή-
μασι τῶν ϑείων δυνάμεων Proc. in Crat. p. 28.
quod ut proprium eorum munus exsignat Mazxi-
mus Tyr. X. 176. τὰ ἱδρύματα οἷς περιέβαλλον
oí τελεσταὶ χρυσὸν καὶ ἄργυρον xoi πέπλους" quo-
rum indutu, ceteris crepundiis et characteribus
sive notis magicis effici credebatur ut anima di-
vina simulacris &ese insinuaret arcana εἰςχρίσει [*].
Atque hoc fortasse etiam auctori Hiierostolicon do-
cere propositum erat. Plutarch. Quom. Ad. ab
Am. dign. XXXVI. 211. F. VII. χαταστολιζόμενον
ὥςπερ ἄγαλμα βαρβαριχόν ut Veneris Paphiae,
Mithrae et Aegyptiorum numinum simulacra συμ-
βολιχῶς ἱδρυμένα dicuntur, τὸν συμβολικὸν τρό-
πον, ᾧ βάρβαροι πάντες ἐς τὰ ἱερὰ χρῶνται Phi-
lostr. V. Ap. IL 24. 77. et Olear. not. De Cata-
zosticis nihil superest.
[5] Vulgo hoc verbum dicitur de animarum in corpora nascentium
transitione, 7 τῆς ψυχῆς εἴςχρισις Philopon. de Mund. Creat. VI. 25.
597. E ἰὰς ψυχὰς εἰοκρίνεσϑαι σώμασι, Philo de Mund. p. 1151. B.
orp st. 1, 19. unde trans r aemonum et in statuas et in
homines insinuationem magicam, ut in Hecatae oraculo Euseb. V. 8.
194. Niceph. p. 868. a
Τοὺς μὲν ἀποῤῥήτοις ἐρύων ἴυγξιν ἀπὶ αἴϑρης
ῥηιδίως hic ἐπὶ χϑόνα dy ἄγεσϑαι, e"
τοὺς δὲ μέσους μεσάτοισιν ἐπεμβεβαῶτας ἀήταις
νόσφι πυρὸς ϑείοιο πανομφέας ὥςπερ ὀνείρους
εἰςχρέγεις μερόπεσσιν ἀειχέα δαίμονας ἕρϑω».
ubi pro δῖαν ἄγεσθαι Nicephorus die χατῆγες, vero (die) propius.
De characterum efficacia Jamblichus Myst. VI. c. 6. ὁ ϑεφυργὸς διὰ
τὴν δύναμιν τῶν ἀποῤῥήτων συνθημάτων ἐπιτάττει τοῖς κοσμικοῖς.
ORPHIGA.. 791
Ca». ΧΗ. --.
e uo s ἔρια τῆρῤες ,, .
'' Johannes Diaconus ad Hes. Theog. 943. ubi
de metalepsi disputat, exemplis utitur ἃν Orpheo
sumtis: Μαρτυρεῖ δὲ xoi ἐν τῷ μικροτέρῳ Kpc-
τῆρι Ὀρφεὺς τάδε λέγων
“Ἑρμῆς δ᾽ ἑρμηνεὺς τῶν πάντων ἄγγελός ἔστι.
Νύμφωι ὕδωρ, πῦρ Ἥφαιστος, σῖτος Zur.
ἢ δὲ ϑάλασσα Ποσειδάων μέγας ἢδ᾽ ᾿Ἐνοσίχϑων.
καὶ πόλεμος μὲν ἄρης, εἰρήνη δ᾽ ἔστ᾽ Lgoobítz.
5 οἶνος, τὸν φιλέουσι ϑεοὶ ϑνητοὶ τ ἄνθρωποι,
ὅντε βροτοῖς εὕρεν λυπῶν κηλήτορα πασῶν
ταυρογενὴς Διόνυσος ἐδῳροσύνην πόρε ϑνητοῖς
ἡδίστην, πάσῃσί v? ἐπὶ εἰλαπίνῃσι πάρεστι.
καὶ Θέμις, ἥπερ ἅπασι ϑεμιστεύει τὰ δίκαια.
40 Ἥλιος, ὃν καλέουσιν Ξπόλλωνα κλυτότοξον
Φοῖβον ἐχκηβελέτην μάντιν πάντων ἑκάεργον.
ἰητῆρα νόσων ZdoxAgnióv, ἕν τάδε πάντα [5].
/
Ὅτι δὲ ἐκ τῆς Μνημοσύνης ai Μοῦσαι γεννῶνται
xai ὅτι ὃ Ζεὺς xoi αἰϑὴρ λέγεται, ἄχουδ τοῦ εἷ-
onuévov “Ορφέως
Ζεὺς δέ τε πάντων ἐστὶ ϑεὸς πάντων τε κεραστής [}]
πνεύμασι συρίζων φωναῖσί τε Τερομίκτοις.
ἢ γὰρ οὐχὶ δῆλός ἐστι τὸν αἰϑέρα καλῶν οὕτω;
Ταὐτὸ καὶ ἁρμονία Μουσῶν τά τε ὄργανα πάντα
μνημοσύνη πάντων πρῶτον πόρεν, οὔτ᾽ ἀνεφάνϑη.
[5] Sic Hermannus ex ed. Trinc. pro ἐνῚθάδε πάντα edidit et
Roseim epicas formas λυπέων, πασέων in hoc et sequentibus restituit.
e de singulis lectores admonere necesse esset, reliqui vulgatas. Pro
εὗρεν participium requiritur aut pro οἶνος accusativus.
[b] Sic Hermannus pro χεράστης.
1732 LIBER $ECUNDUS.
ἀλλὰ χρόνος λήϑῃ κατεχρήσατο καὶ κατέκρυψε.
vüv τε τέχναι τε λόγοι τε νόμοι 9', ὅσα τ' ἔργα τέτυχταε,
. πάντα διὰ μνήμην διασώζεται ἀνθρώποισι [5].
Prior pars, cujus exitus alibi recurrit, explica-
tione nihil eget; pestremam clariorem fore puta-
bamus, si versus aliquot nostrae monetae inter-
jecissemus:
Ἢ δὲ καὶ ἁρμονίην ἩΠουσέων τά τε ὄργανα πάντα.
μνημοσύνη πάντων πρῶτον πόρεν, ἧς ἀπάτερϑεν
οὔτε τι δήναιον διεσώζετο, οὔτ᾽ ἂν ἐφάνϑη,
ἀλλὰ χρόνος λήϑῃ — —
quibus sententiam poetae, non verba, reddere
volui. Patet autem haec e Pythagorae mente dici,
cujus praeceptum erat τὴν μνήμην ἀσχεῖν Diog.
La. VIII. 6. Jamblich. V. p. XXIX. 160. consen-
tiens illud, ut pleraque Pythagorea, Aegyptiorum
scitis , qui; ut Herodotus ait II. 77. μνήμην ἂν-
ϑρώπων πάντων ἐπασχέουσι μάλιστα, et Platonis
sententiae hanc deam prae ceteris praedicantis in
Crit. p. 108. D. Neque id Apollonium fugit Tya-
neum, qui ut Pythagorae similior videretur, Me-
moriae laudes hymno celebravit, cujus summa
erat πάντα ὑπὸ τοῦ χρόνοι μαραίγεσϑαι, αὐτόν
ye μὴν τὸν χρόνον ἀγήρω xoci ἀϑάνατον εἶναι
παρὰ μνημοσύνης Philostr. V. Apoll. I. 14. quan-
quam id nonnullis aliter visum. Aristoteles Phys.
Ausc. IV. 13. 90. οἱ μὲν σοφώτατον ἔλεγον τὸν
χφόνον, ὃ δὲ Πυϑαγόρειος Πάρων [1] ἀμαϑέστα-
τον, ὅτι ἐπιλανθάνονται ἐν τούτῳ: De Orpheo
[*) In primo versu Hermannus edidit ταῦτα xoà.
[4] Simplicius ad b. 1. p. 178. b. οὗτος δ᾽ ἔοικεν εἶναι οὗ Εὔδη-
. uos ἀνωνύμως ἐμνήσθη, λέγων ἐν Ὀλυμπίᾳ Zuevídov ἐπαινοῦντος
jQRPOHICA..- 733
habemus .etism , Olympioderi .tdstimomimm:: in
Comm. . ad. Phileb. . ap. Gesner; Fragin.. Iaed. p;
419. (510. HE). qui- plures. ,20jucxc: énumnerans, pe-
strema, inquit, ἡ ϑεὸς αὐτὴς dg? da πᾶσα ἣ 10:6-
της ἐπιγίνεται», sse ἣ παρὰ τῷ. Ὀρφρὲῖ Mit cs,
εἴτε xai ἄλλη, τις οὖσα τυγχάνειν quo-im loeo |
Stalibaumius νήμη scripsit. p. 268. n. Ac 16a-
ter ipsa Musarum μνήμη vacatur in. Bpign;. ἃ
Athenaei p. 257. T. Il. Anall..'Mvégnóxo *tóticq ir
in codd. nonnullis Árist. Lys.:1247. et filiae Mne-
monides Ovid; Met. V. 269.. Auson. Gripli. 30.:a
matre Mvruo,.ut.puto; quánquám.: Grammatici
de Eid, Ὑψώ., Tt, Apoo* et. sirgilibus) dispu-
tantes illius formae . mentionem .onmditunt, quae
doricis adnumeranmda videtur. : Hésychius . Kisó ἡ
κίνησις. episc... Idem: LvDowrió 7: yoviy sioe
“άκωσιν. lidem Venerem ἤερφώ :0ognominavere,
quo pro appellativo utitur. Archjtas 1^]! et. I7spc-
βωρώ. v. Potter. ad. Clem.:Ceh. p. 33. : Xi». €e£
reris nomen. apud Syraecusánog Adien.. II]. 109. A7
quorum ipsorum urbs Xugox Epicharm.. Etym.
M. p. 736. - neque non ὀπισαμβώ, deriqum videtnr,
τὸν Χρόνον ὡς σοφώτατρν, παρόντα τινὰ τῶν σοφῶν, εἰπεῖν τί,
x. T. À. sed posse etiam m apud Aristotelem pro participio accipi, quod
Sextus 9. Gramm. X. 266. perperam negat hip verbis: dox, 44077:
χωνος μὲν γένεται κατὰ πλάγιον πτῶσιν» τὸ ὑνοματικόν, ἄρχοντος δὲ
τὸ μετοχικὸν, καὶ κατὰ τὸν üpoto» τρόπον μένων , ϑέων., νέων', Mé-
yenoc (male Fabricius Mévovoc) τὸ .Óvourixov, μένοντος δὲ ἡ με-
τοχή etc. lta sane Πάρων Πάρωνος Di X 10. Sed contra hane
regulam ᾿Δντιφέροντι Aristot. de Memor. I. p. 80. Φλέγοντα Suid. s.
Θαλῆς et saepius; Méduwvoc et Μέδοντος v. Anecd. Bekk. Inà. 5.
Atddor. " ' εΦ : *
e] v. Lex. Hujus generis multa a poetis praesertim. usurpantur,
yliyo , δοχώ, ϑελχτώ, ϑηλώ, λεχώ, μελλώ, meii, πεύϑω, φειδώ.
quae et actionem et personam 'aignificant,
1334 LIBBR. SECUNDUS.
quanquamin-:hec gomese κερὰ reperiuntur. facti.
tip. .: Hésychius:: l'opso) (Cipomenis filia hec no:
nsine - vorata:: Herodo. : V. 51., οἱ femihae Dorien-
ses: &püd .Axistophahem et Theocritum) πέπλασται
ὡς δηλώ, Ἰχρυδώ. Idem Ἐμβλώ, παρὰ τὸ ἐμβλέ-
snl sikeqvoi, ὡς -ἧ. δωρώ xab 7j “Δοξώ. Idem
πιϑὼ) φρόνησιν,» quy. gt. deje: Κρατῖνος divoua-
zbnofgdiy ,:icujub.;poetae e&t etiam .4opoeé Arist.
Eqq 339. Κιρδιώ id: vi χορδοσύνην, ὡς δώ,
"GYwió Belial. Ed 1027.. Lais noniem. Miaro acce-
pit^Aelfgn. :V.. HL: XH. 1. Sabwonei .filia 7voo
Died. Vl. yp.: 10. 7T. IV. .wtrunsque a colore; pe-
rinde! Θαλλέόυ' Χαρπώ et «δώ, Κοσμώ et Toa-
πεζός dearum | et:sacerdotem vesabula sunt nate-
ralia.: ; De..pesitivis .autem . valet .in. üniversuam
Bulla patsonymica 'vél metronymica ín hoc numero
reperixi, : neque : Inachi. &Bass "fraye) . nominatam
esse, ut; Creuzerd .visum..v. Hermann. Ueber. dag
Wesen nnd .die Behandl. d.. Mythol. p. 95.[!].
Nam si Clesoni& cujusdam filia nomen X45oc5 ha-
bwit:Paus. L 42. id 8 patre quidem derivatum
nec famen pátronymicum sed paronymon est, ut
solebant Graeci nomina ejusdem familiae ab ea-
dem stirpe ducere v. c. Lycophro, Lycurgus, Ly-
comedes, vel: Thrasybulus Thrasonis$, Eraton Era-
siphontis , Erasistrati. . Similiter quum nomina in
« desinentia a masculinis existerent Bívov, Bi-
τὼ (Bíuvya) ITordiov,, Ποταμώ (v. Reisk. An-
thol. Gr. P. 111) vel ab Eratus, Erato, ut ἃ γυ-
dvo τὴν Ἰνάχου Liban. Decl. T. IV. 24." Aelian. H. An. XI.
10. - tam Herodoti scripturam tuentur.
ORPHICA'' 925
ginad fepitei (Plpimva. ws Toup: iad Lengist.:q:
511): á Μέμοσος, Méhioao , -IMeiubo): ((Theoep.) a
κάλλισευς ἀἰαλλιστώ: Zonar. p. 459. Valdr. in: Cal
Fragin.: p.. 150. aecidere.. potuit: utuinauhi.cujusc
dam.:;nomeh Inmacho ageiperet son; patrompmicwds
sdd simile; patferho .ut Náusiclis | fija: Naugsehdd
Heliedbr.: VL 8. Nausonis Naü&fhante.:Adist:. Ed.
1514; Melantliis..Mélaena' Schek;Wesch; Ewunk0;
ét; -parasiti Syracusani filíola "Δ drtlgoclea? denobdic
nàta:in honorem tyranni; gwad mnewwplin. patreny
micis" mmmerare sustinebit. . iEt pré .páudis.:quaó
hdc weferri qossunt, innümerabiNd» eztáfit ,.iqunv
nulio -modo prorsus .passunt; /Themisto : Hypsel cet
οὐαὶ nómine. Critonis ; fiBa - Polyaeno ! VEL : 46
Megisto:.. Pelàgontis. Athen. XIIL :50Q; €; €omae:
dió Pterelai, Hyrnetho "Temeni ; Strynio :Sebmun;
drii Damo Pythagorae, Eryxo. Bath Crino Antes
neris. et; centena; ejusmodi, ; .«::si765:1 mnn
. Idem. Diaconus : ái iv^ 381) ip ond: Viejo nói
Κραυῆδι. oo gua ἀπτ {531 ΗΘ ΡΣ 8508
εἰ ἸδΈστεν δὲ πάντων "Δ. ede ebd Jig ὅδωνέ"λ" τ ctn)
obo «τ΄. ἐγέννησεν, Ἰπαὶ p Zr. i odirim addat on d5aii Catfl
xi dia v UE ὕτι δὴ, διὰ; ξοῦγον mpveg "n
, εἷς δὲ nario. οὗτος χάντων, ϑηρῶγ, τῇ βροτῶν τε [f) E
sive, ut Proculus ait in Crat. p. ὅθι, τὸ "n^ P
μα Δία τὴν δι᾽ οὗ αἰτίαν δηλοῖ, τὸ δὲ Ζῆνα τὴν
δωσγονίαν, Quam, interpretatiónetisive Orpheus
a Chrysippo mutuatus . est: (v Stob.: Ec. 1 26:
48.) sive Sfoicorum princeps Ürpheó suo abatulit,
(£] In v. 1. cod. ἔστι δὲ τῶν ἁπάντων, unde. ἔστι δὲ συμπάντων
et alia elici possunt; in tertio x«l δ᾽ «vr legendum videtur, in postre-
mo ϑνητῶν τε ϑεῶν τε. ᾿ .
738 LIBER SECUNDUS.
neutri invidemus. Nomen autem carminis Cra-
teres e Platenis psychogenia sumtum videtur et
ab ila duplici temperatiene, quarum ia una deus
omnem. anissum umiversae naturae permiscuit, ex
altera: residua parte mentes delibavit humanas ["].
Βυμο. δεύτερον xpevíec vocat Themistius Gr.
XXYVL 338. κῦ. 1. 77. D. multisque verbis ob-
unbbnat magis quam explanat Proculus in Tim. V.
314.. : nescio .quid..de Orphee mussitaüs p. 316.
Neque quidquam bonae .rei affert Macrobius in
Somn.. L. 12. 606, .Hoc est quod Plato nota- .
vit in Phaedénb animum in corpus trahi
E0ya ehrietate trepidantem, volems ne:
yum potum materialis alluvionis intel-
ligi, quo gravata deducitur. Árcani. hu-
jus indioium.est crater Liberi Patris ille
sidereus,: at hoc est, quod. veteres Le-
' thaeum fluvium vodaverunt, ipsum au-
tem Liberum Patrem Orphaici νοῦν ὕλιχόν
suspicantur intelligi. Quum Orphicorum
carminum pars illa. jam. dudum interciderit, nihil
moramur hajuscemedi interpretes, qui a veterum
auctorum mente plerunique' tantum aberrant,
quantum ἃ sacrae scriptüraé intellectu somniato-
res Ápocalypüici. : --- "^ c | |
Bís dou. ΧΧΧΙ 57. 1. 7 Arial. Or, I p. 5. Amebius I1 25. Ὁ
Haec est anima illa décta, immortalis, perfecta di-
vina, post deum principem rerum et post mentes gemi-
na$ locum obtinena quartum et nffiuens ex crateribus
vivis, quorum nullam partem intellexit Orellius.
^ 19: R PHIOA-;. 47437
vr LEM }1} 1
. EN . | .
PEIPEN TEM CAP. XIV.
A
' P *
TERM ' ὅν beu "m , 407 ᾿ς A mm .
| Θ᾽ ὁ x'o Lr |
M » D . .
NM ' ^. [ * »E TR ! A ἮΝ
Jom : τ SUPIA, quum. Testamenti. et t Sermonis
sacri reliquias. eonquireremus, Juatini lecum ap-
pesuimus Gohort. XV. , 78.. καὶ. ir "ig Ῥ Ogxore
οὕτως’ «4 . 1. ον κι ΠΣ
"Οὐρανὸν δρκίζω σ σε ϑεοῦ μεγάλου᾽ σοφοῦ ἔργον; «
. αὐδὴν. δρκίζω dt πατρὸς τὴν φϑέγξατο πρῶτον,
EE κόσμον! 'ἰόπαντα! ξωῖς στηρίξατο βουλαῖς...
addita hac explicatione τὸν λόγον αὐδὴν διὰ τὸ
ποιητικὸν ὀνομάζει μέτρον. Eosdem : Versus Cyril-
lus profert L. L p. 33. A. xoi μὴν xoi Ὀρφεὺς
αὖϑις οὕτω πού φησι Οὐρανὸν -- ξουλαῖς, isque
αὐδὴν πατρός interpretatür τὸν μονογενῆ λόγον.
Cedrenus autem p. 20. Joh. Malela, p. 30. (p. 10.)
Chronici Alexandrini auctor et Suidas s. Ἑρμῆς
hánc solemnem obtestationem Hermeti Trismegi-
sto tribuunt , eoque utuntur pro trinitatis consub-
stantialis- argumento. Chronicon: quidem hoc modo
p. 47. D. Ἑρμῆς ἔφρασε τρεῖς μεγίστας δυνάμεις
εἶναι" τὸ τοῦ ἀῤῥήτου καὶ δημιουργοῦ ϑεοῦ ὄνομα
μίαν ϑεότητα εἶπεν εἶναι --- διὸ xoi ἐκλήθη ὑπὸ
τῶν Aiyvntiov Τριςμέγιστος Ἑρμῆς. Ἐμφέρεται
γὰρ ἐν διαφόροις αὐτοῦ λόγοις ---- περὶ ϑεοῦ φύ-
σεως ταῦτα — "Hy. φῶς νοερὸν πρὸ φωτὸς vos-
ροῦ xol ἦν ἀεὶ γοῦς. νοῦ αἴτιος ["] — xal φωτὶ
[ "Ἐν μόνον 39 τρῶν. μοπρὸν. πρὸ τὸς vetoob καὶ ἔστιν 2
AE Ps deco καὶ οὐδὲν "gor j^ Didyn. de Trinit. I. 27
47
A
by
38 LIBER 8BRCUNOBUS.
καὶ πνεύματι πάντα περιέχει etc. xoi ταῦτα slon-
xoc ηὔξατο λέγων Οὐρανὸν δρχίζω ϑεοῦ μεγάλου
σοφὸν ἔργον, ἵλεως. loq. ἱΟρχίζω σε φωνὴν πα-
τρὸς ἣν ἐφϑέγξατο πρώτην (sic) ἡνίχα xóouov
ἅπανφα ἐστηρόξαισ βουλῇ; φωνὴν. 'nawekc ἣν
ἐρϑέγϑανο ἈἩρωείστην, τὸν μονογενῆ λόγων" ιαὗτοῦ,
a que quidquid. ceteri discrepant, indiestuma est
a Du Cangio Nott. p. 499. Suidas Trismegistum
vocatum dicit, quod docuerit ἐν τριάδι μέαν εἶναι
ϑεότητα καὶ ταῦτα εἰρηχὼς εὔξατο λέγων 'Ogxibo
σε οὐρανέ ---- in ceteris cum Cedreno congruens
praeterquam in exitu “Ορχίζω χατὰ τοῦ. μογογε-
vovg λόγου χαὶ τοῦ πατρὸς τοῦ περιέχοντος ἅπαν-
τα. Unde hos versus. concinnavit Bentlejus Ep.
ad Mill. p. 457. ΒΕ
Οὐρανὸν δρκίζω σε ϑεοῦ μεγάλου σοφὸν ἔργον,
, δρκέζῳ σ᾽ αὐδὴν. πατρὸς , ἣν ἐφϑέγξατο πρῶτον
o ἡνίκα κὄσμον à ἅπαντα ij στηρίξατϑ βουλῇ.
Trismegistum illum per intervalla satis ortho-
doxum ac ne Mosaicae, quidem doctrinae rudem
fujsse ostendit ejus δὰ Aesculapium oratio ap.
Cyrill. II. 56. D. ὃ πάντων δημιουργὸς καὶ χύ-
pios, ἐφώνησεν οὕτως, ἔστω γῆ καὶ φανήτω στε-
ρέωμα, χαὶ εὐθὺς ἀρχὴ τῆς δημιουργίας γῆ ἐγέ-
γμετὸ — --- Koi ἐν τῷ πρὸς Tov λόγῳ φησὶν »ὁὃ
τῶν -πάντων κύριος εὐθέως. ἐφώνησε τῷ ἑαυτοῦ
ἁγίῳ καὶ γοητῷ καὶ δημιουργικῷ, λόγῳ, ἔστω ἥλιος,
καὶ ἅμα τῷ φάγαι τὸ πῦρ τὸ ἄχρατον καὶ φωτει-
γότατον ἐπεσπάσατο ἡ φύσις etc. Sed versus fa-
cere ille ton selitus est aeque invitus, senariolos
istos, a Byzantiis literatóribus oblatos, Orpheo
vt
(ORPHICA. | 330 .
repétenti cedet, quem ipsum mysterii divini cogni-
tionem undeunde acceptam habuisse constat. Au-
gustinus adv. Faust. L. XII. 15. p. 185. E. T.
VIIL Sibylla porro et Orpheus et nescio
quis Hermes et si qui alii vates vel theo-
logi vel philosophi gentium de filio dei
aut de patre deo vera praedixisse perhi-
bentur, valet quidem aliquid ad pagano-
rum vanitatem revincendam, non ta-
men ad istorum auetoritatem amplecten-
dam[!| $fSed ut haec curiae saerae vaframenta
transmittamus, de sententia ipsa, quam Justinus
Orpheo, posteriores Hermeti tribuunt, paululum
dubitationis superest. Etenim hi accusativos οὐ-
ρανόν et αὐδήν modo vocativi loco positos pu-
tant, modo ut objectum remetius interpretantur
adjure te per coelum, quorum illud Hermeti
convenientius videtur, hoc Orpheo Musaeum suum,
quem omnibus locis appellare solet, aut alium
initiatorum, cui doctrinae arcana commissurus
erat, per coelum coelique effectorem obtestanti,
aut ut fidem haberet dictis aut. ne enuntiaret au-
dita; quo pacto Alexander Trallianus verbum
δρκίζειν eum duplici accusativo conjungit ὁρχίζω
de τὸ ὄνομα τὸ μέγα Ἰσώϑ', Σαβαώδ etc. Pos-
sum hoc, quod intelligo, non melius illustrare,
quam si formulam adjurationis, qua veteres Ar-
chemistae usi sunt, huc transposuero e libro Isi-
dis transscriptam a Borrichio in Hermet. Sap. p.
(1] 8i suat alique, ut fama est, Sibyllae de Christo
praesagia-aut Orphei, Fausti verba sunt Ibid. c. 17. 187. A.
47 *
740 LIBER 8RCUNDUS.
47. ὁρκίζω. σὲ εἰς οὐρανὸν, γῆν, φῶς καὶ σκότος,
δρκίζω σὲ εἰς πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γῆν, δρχέξζω σὲ
εἷς Ἑρμῆν καὶ "dvov(hüyr καὶ τὸν vexgGw δοάκοντα
φύλακα, δρκίζω σὲ εἷς πορϑμέον ἐκεῖνο καὶ ya
ροντα (sic) ναυτίλον, : δρχίζω ' σὲ εἰς τὰς τρεῖς
A
ἀνάγκας xai: μάστιγας xoi ξίφος ["] — — μηδενὶ
παραδιδόναι εἰ μὴ μόνον τέκνῳ ἢ φίλῳ γνησίφ.
Sic etiam Porphyrius in principio libri "50i τῆς
ix λογίων φιλοσοφίας lectores erat obtestaturque
ne quid eerum, quae "accepturi .sint, ullo modo
divulgari. patiantur Euseb. Pr. V. 5. 189. C. ne
que minore gravitatis affectatione Vettius Valens
in nota MS. ap. Seldenum de Synedr. L. H. 1].
1458. et Salmas. de Ann. Climact. p. 788. τοὺς
τὰς παραγγελίας ἡμῶν . πυϑομένους ὁρκίζω ἡλίου
μὲν ἱερὸν κύχλον xal σελήνης ἀνωμάλους δρόμους
— ἐν ἀποχρύφοις ταῦτα ἔχειν [Ὁ], tenuitque adhuc
[5] Excidisse videtur πῦρ id est lamina vel taeda in quaestioni-
bus adhibits, ut ap. Xenoph. Ephes. 11. p. 26. ξίφη καὶ βρόχους καὶ
zio, aliisque locis ἃ Dorvilio ad Charit. p. 377. collectis. Vulgari
proverbio celebrantur τὰ τρία χαχά Suid. et Phot. s. Τῶν τριὧν. hoc
-est, carcer, cicuta, exilium Schol. Arist. Rann. 546. vel τὰ τρία τῶν
el; τὸν ϑάνατον laqueus, gladius, praecipitatio. v. Pricaeus ad Apo-
lej.: Met. IV. p. 229. ed. Oudend. sive βρόχος, χώνειον, ξίφος. v.
Vales. ad Hesych. s. Τὰ τρία Θηραμένους. Appianus Mithr. LXXXII.
. 765. διεφϑείροντο ξίφεσι xol φαρμάχοις xol βρόχοις, quae tria ge-
nera ap Lucian. Quom. Hist. $. 25. 157. opponuntur morti tragicae.
Diod. XIX. 11. εἰςέπεμψαν αὐτῇ ξίφος καὶ βρόχον καὶ χώγειον, at-
que hinc dieitur etiam illud διὰ τρεῶν ἀπόλλυμαι, quod falso ad tri-
agmos palaestricos referunt. "Tria crimina Ὕβριν, βλάβην, ϑάνατον
numerat Hippodamus Aristot. Rep. II. 5. 62. Suidas s. Συνϑήματα,
τρία ἐγχλήματα παραβασίας, βωμός, πίστις, ὅρχος quae omnia reli-
giosum quandam 'ternarii observationem ostendunt, partim a natura
profectam partim consuetudine receptam.
[0] Hunc et paucos alios Hipp jocratis et Alexandri locos centalit
^ Meibom. ad Jusjur. XII. p. 105. Plura fortasse (nam liber in promte
non est) Grunerus in Isidis Christiani jusjurandum chemi-
cum Jen. 1807. Christiani oratores veteris Exclesiae saepe hac ar-
cani simulatione utuntur eaque quae audientium animis maxime πεῖς.
ORPHICA 7 741
recentiore . memoria,' ut. mysticaruim .sapientiarum
venditatorés hac solemni adjuratione lectorum
fidem adstringerent. Agrippa. de Nettesheim de
Occult. . Phil. L. III. c.:.2.: 211. sq. ' Quicunque
igitur in. hac .scientia studere. affectas, tam sa-
crum. :degma. intra ,secreta religiosi . pectoris tui
,penetralia silentio legito. :Sermenem enim tahta
,numinis majestate plenissimum, :ut inquit Mercüu-
"rius, irreligiosae. mentis, est multorum publicare
»conscieütiae et divinus Plato. praecepit non esse
»popule invulganda, quae aacra et arcana in my--
»steriis sunt,« Pythagoras quoque et.Porphyrius
,Sectatores suos silentio religioso. consecgabant;
"Orpheus vero etiam ab. his, quos sacrorum cere-
»moniis initiabat, silentii jusjurandum cum terri-
»bili quadam religionis auctoritate exegit, ne re-
»ligionis sacra prophanis auribus proderentur,
unde in carmine de verbo Sacro canit '
Vos qui virtutem colitis, Vos ad mea tantum
dicta aures adhibete animosque intendite vestros.
et cetera, quae a Simphoriano [*] iisdem verbis
in latinum conversa sunt sermonem. : Quae prae-
terea de Orpheo narrat, a Firmico. sumsit L. VII.
Praef. p. 493. Quum ignotis hominibus Or-
pheus sacrorum secreta aperiret, nihil:
aliud ab iis, quos initiabat, in primo ve-
stibulo nisi jurisjurandi necessitatem
re velunt 9 sileri jubent: similiterque Proculus in re minime secreta
Polit. p. 407. ταῦτα, inquit, ὦ φίλοι, μνήμῃ ᾿χεχαρέσϑω τοῦ καϑηγε-
μόνος. ἐμοὶ. μὲν ὄντα ῥητὰ πρὸς ἡμᾶς, ὑμῖν δ᾽ ἄῤῥητα πρὸς τοὺς
πολλοίς.
'fe] v. supr. C. H.
142 LIBER $8CUNDUS.
cum .t&ezribili auetoritate religionis exe-
git, nb prefanis. auribus » religionis ge-
creta predetentue.
Eandem fere fabulam. iterat Kircheras Arith-
lL p. 277. ,Osphiaetm qaotiescusque divinum
role maonstrare justitiam, per oetonarium ja-
» ἴδιο «onsuevesat, per qwem et rerum suwimmae
5dicebat IEvander, seilicet ignem, aquam, terram,
,coelum , solem, lune, Mythram et Nectem is-
Jigitando; in eolumna quoque hieroglyphica, te-
»ste Diodore, octo. numina ponobantur, Saturnus,
5Rhea, Osiris, spiritas, coelum, lune, wex, dies."
Foms horum onmíam est Theonis locus i& Ma
them. e 48. p. 104. sq. Ἔνιοί φασιν ὀκεὼ τσὸς
πάντων XpotoUrvag εἶναι ϑευὺς, εἷς χαὶ ἐν τοῖς
᾿Ορφιποῖς σειν εὑρεῖν
Ναὶ μὴν ἀϑανάτων γεννήτορας αἰὲν ἐόντας,
πῦρ καὶ ὕδωρ, γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἠδὲ σελήνην
ἠξλιόν τὲ (ῦάνητα μέγαν καὶ νύχτα μέλαιναν.
ἔν τε Δἰγυπτίᾳ στήλῃ φησὶν Εὔανδρος εὑρίσκεσθαι.
γραφὴν Βασιλέως Κρόνου. καὶ βασιλέσσης
Ῥέας προοσβύτατος παντῶν Ὄσιρις Osoíc
ἀϑανάτοις, πνεύματι x«l οὐρανῷ, ἡλίῳ
χαὶ΄ σελήνῃ xai γῇ καὶ νυκτὶ xei fjuépa
καὶ πατρὶ τῶν ὄντων xui ἐσομένων δρῶ
τε μνημεῖα τῆς αὐτοῦ ἀρετῆς βίου συν-
τάξεως, quorum postrema pars aliquid difficul-
tatis. habet. Pro ἐρῶ τὸ Reinesius Iuscr. Class.
L. n. 219. Ἔρωτι substituit, quod probat Fleet-
woodius in | Syllog. p. 3. et tacite sequitur . Ja-
εὖ . -J9/mRPHdGaA::!i 343
blenshius ..Panth;. Paülegg. LXX. aeowepbrana.: nd
Bet VeSsSBSN. o ode nu Sot D. y gu ;
(Hio aud ὕδωρ! sii: palos ip € ——
eii opp τε πρῶτρῃ ιγενότρ, xiv "Hoo: yoXpgeomjg- . -,
in; .quibub «xtd. divinis: matüras .eosidociari anie
wodvertit; : Et: hine, inquit: illud :Pythagoreum, οδέ
apull Zenob. V.. 78. : I1deza. óxvox; Βὔανδρος dq
ὀχτὼ τοῦς πάντων ielitu. κραταῦψεας: ϑαοὺς, eg,
ὕδωρ » γῆν, οὐρανὸν... σελήνην, , ἥμανα Μίϑραν,
γύχτα, ubi πὸμ΄ dubitat , quin . pre. “μίϑραν scri-
bendum sit ἡμέραν, eoque nomine , significari Pha-
netém Ürphicuin. "Verum haec viri 'egtefil dispu"
tatio "plus una parte vütilfat. " Primum 'iá disticho
Orphito non octo dii Séorsun enufiérántur ' sed
partes ' aut. "species ' ei 'emhiüim ferürd hatüras
comiplexi, neque illi vérlus sepdratirll pósiti: quid-
quàih 's ignificadit; a se cum ceteris, qui 'aritecedunt,
continuandi Sunt (v. Ῥ' Tr "C. V. Fr. Vim) Deinde
in stele Aegyptinca pro doÀ τὲ non "Ego, sed
ἀῤῥήτῳ᾽ scribendum - videtur, quó nomíne trihil
cóhveriientiüs "deo patri. Postretho dii, qui in
stele' muncupantür et quos Urpheüs ^ in jureju-
rando testátur ne iidern quidem surit ómiies, sed
illa spiritum et rérurh ὀπή πὶ !patteín | exhibet,
hic ignem et aquam. Quia 4de' numéro quoque
disceptari potesí; nam in Orphicó vérsü nomen
Phanes Solis epitheton esse et in, toto carmine
non octo, ut Theoni placet, sed septem dii .enu-
inerari "videhtur.. Itàque cadunt onínia, quae Ja-
blenskius ille - loco de Aegyptiorum , ; Orphicorum
et Pythagoreorum consensu disserit, quorum po-
744 LIBER SHOUNSDUS. .
sttemes ;dqeroum Qualdam Ὁκοδάναε constitmisse
neque Theo dicit neque aliunde constet: ; Orphei
dii genitales. suat. d, qui omnmibus rebus cnusas
nascendi :et-erescendi praebent, quos alii aliter
appellant. Festus» G vwitabesif] dess dixerunt
aquam, tesrdm, ignem, aerein; duodecim
quoqué. signa,:lunam'tt 5olem inter hes
deos conrputabant[*].: Menander p. 196. .
€ c, LI
Ὁ μὲν Ἐπίχαρμος | τοὺς ϑεοὺς εἶναι Χέγει
ἀνᾷιουρ» ὑδωῤ, γὴν be bd ἀσέέψας, |
ubi plura., similiter dicta cef interpretes et
Grysar, de ,Doriens. Runs P. 123. praeter-
Βη 880 Gronovio, qui. pich armuni Persarum sen-
tentiam magis quam suam. his , versibus expres-
sisse putat ad Herod. Ἢ 151. 4l
De Kissen testimonio ἴων um bul
"..
phicos . versus A. Theo ;récitatos juramento Py-
thagorico Aoi Ho. τὸν ἁμετέρᾳ — aliquatenus. si-
miles sed ab exorcjsmo Justihiano plane. diversos
esse, utrumque Autem. | lócura . non inter carmina
Fab oo... nh
Orphei sed inter garminum, particulas referri de-
bere. De Pepló, Sphaera, Soteriis, Teleüg quae
Anveniri potuerunt, Supra exposita, sunt.
TIT ἶ
-
» eie etiam Betis einerida£. fro 'Géniales ad Εἰοτάϊ. "Carm.
Sec. v ZH QA 2 ΠΕ adn sin. ;. C7
e G y. 1 σὺ d
iv PT Get Y. i atrum à omine Pi pm adis i ara, τὰ ^i
quatuor qetpora 8; ἐξ ὧν συνέσξηκενὶ ὁ wings nüdoifienri
runt. Philo Quis pir Sir. baer. p. 520. C. Hi sunt Orphei, ιγεροιήτο-
et Festi Genitales, sed hominum !petius quam -üborum.
- QRPHLEGCUA:.: 765
, , . ᾧ ^ :
AI γι 1 4 ^. ἊΣ Yl Fa eU NUR (C.
5 sce αν cap ek Cin xv. uc AS
QM ΕΝ PM D ud. t PNG dye E: zi vira m
"e , A») o. t. ἌΝ
* ^ A , evan wr ὦ ΔΤ “ΠῚ * Y SUM JT
- Qoam "Otphetini- Hyinnos éonipotlaio cón-
e δ τ τοῦδ, WNÓXXXIV.) δὲ hüne ἰϑουδὲ
omnia congregare placuit, quae cum illo genére
carminuin'ples:'quám eum reliquis saciinis
habere videantur. ᾿ aD at a "au δ. uS So.
EK Maerobiis Set. 1:23; Solem esse ómnia
ét t Ó sjtrois dEgtikuriMis verstibuge^ ! Foo
jd "Kd PORUM Ren δίνῆς ἑλικαύγέα κύκλον "
"iod ῥἀνίαἰᾷ Dé πὲρίδῥημον αἰὲν Dijon? CoU
M AER Mfiyde; p, 7l δόλου, ἀπάκεῤ ᾿ἀἴης, -᾿ ;
s Ming n udi Πὰν oláAc J fovasogeyyég P. 35,
: IL. - Gregorius -Naz.70r. ΠΗ͂. 208^ A. "f86 E
p: 72. ed: Montic.] Y Opgeéc παρέξω "μετὰ τῆς xc
ϑάρας -NUb Pic Wy to ἑλκούσης φϑῆς"" ἐπιβρεμέτω
dida "Heycho. χαὶ ὑδτερφυῆ τ: ϑεολυγίαξ, ῥήματα
παν νοήματα i ΟΣ up 237554 do. |
MN. XPÓI0TE , μἐγιστὲ ϑεῖν εἰλυμένε xómpo
LN τε A ὅσῃ τὸ ἵππων. 007] τὲ ἡμιόνων᾽
iv. ἐντεῦϑεν, οἶμαι, δειχϑῇ τὸ ζωογόνον τοῦ ϑεοῦ
ἅν ᾿ἐρερέσβιον, Sed verius, ut videtur Nicolao
Ι, ensi Epiphyll. L. II. c, 1. Philostratus Pampho
auctorem nominat in Heroicc. i 19. 693. ΝΕ
lh lume c qr Po deus sve oec ἢ '
[8] Vulgatum . παναιόλε quod correxit iGeienus et recte ἘΠΕῚ
din; Steph.. Thes. 'T.:L p. 262. defendit, improbante Her-
ulasito/ ià:.Cess; p. 247.. 0 T. ΤΕ -ubi quod v.:8. πάτερ χόσμου
sSeriéum: est ἐονευϊίυῶν" οἰ ρίσει ! "Totum - caruien hymnis adnuiseran-
düfh. esté. "hàud' confidenter! affitinabo. ᾿ Si versus » qui in Argonn. le-
guntur 935 — 846. soli superessent, facile eadem suspicio existeret. '
246 LIBBER:/. SECUNDUS.
φέα ἐν noààoig τῶν xarà τὴν ϑεολοψίαν vntpi-
οεν (Ὅμηρος) --- ---ἰ Καὶ “μὴν. xoi Παμφὼ σοφῶς
μὲν ἐνθυμηϑέντος ὅτε Ζεὺς εἴη τὸ ζωογονοῦν xai
δι’ οὗ ἀνίσταται τὰ ix. τῆς γῆς πάντα, εὐηϑέστε-
enu , δὲ χρησαμόνον. τῷ, λόγῳ AA καιρρβἠλημένα
(mg ἐᾷ μὴ din tow Aion χὰροτὰ τοῦ Haape
ἔπη M uu med 9152 5: 17) 4-
s Ζεῦ, urn P. ,Sebw , ὦ scemineod?
μηλείῃ τε καὶ ἱππείῃ xol ἡμεονεέῃ. aineistáe ;
τὰν "Ouxgár. vnoye ἐπάξιον sadi sdióo dmm ἅμνον
etc. Versus. illos. quicunque /feeerit, δὲ ξρκο, baec
dixit, certe ridiculus est, si ridiculi causa [5] Stoi-
corum dogma cavillatur, quod, idem Orpheo . pla-
cuit (v. P..1IL «..9,) displicet. autem,Galene. Quod
qual imcorp. c VL p. 65. T. 1L ;.popularibus
argupwentiy cop$ra pugnaati « dex ay dpdgàc ἄφρων
ἐστὶ δηλαδὴ ὁ je, διὰ δὲν αἰσχρηῶ, γνώμης αἷ-
σχροποιὸς», διὰ δὲ λίϑων καὶ. d ἄψυχος yevó-
Mexos s διὰ «δὲ xonglov. βδελυρὰ. φύαις: mec face-
tius Tatianus adv. Graec. p. 143. ὃ ϑεὸς ἐν ἀμά-
ραις τε xoi σκώληξι καὶ ἀῤῥητουργοῖς παραγίκεται.
Et Stoici ipsi fortasse ping ruius loquuti sunt. Cle-
mens Cohort. P 44. τοὺς ἀπὸ τῆς στοᾶς παρελεύ-
σομαι διὰ πάσης ὕλης xot διὰ τῆς ἀτιμοτότης εὖ
ϑεῖον διήχειν᾽ λέγοντας. Lucian. Hermot. 81. p.
109. T. IV. xotouey. δὲ αὐτοῦ "λέγοντος ὡς χαὶ
ἐῶ} Fe T edd Mer au ad Herol. p. 106 pro Lo et
[5] Similiter quidam splendidissiios Aratá versus, quibua: end
sententia subjecta es&, in parodias verterunt. v. Jacobe ad. scr
Vol, lk P. II. 420. Eenend. in Athen . 268.
plures antem:
suat Liban. Or. ad Julian. T. I. 871. Chr. Un LXXIV.. n
Arlstid, Or. IH. Pp. 29. ^07 ' [NN (0M s
ORPHICA. ! HY
ὃ ϑιὸς oU» ἐν οὐσανῷ dowp, δλλὰ διὰ wr
πείροέτησο -— ἄχρε καὶ τῶν riri». Alekander
Aphr. de Am. p. 146. a. ἐν" "ταῖς: φαυλοτότοις" τὸ
ϑεῖον εἶναι, ὡς τοῖς ἀπὸ τῆς στοᾶς ἔδοξε. Sextus
Hyp. III. 24. 182. xoi διὰ τῶν εἰδεχϑῶν διήχειν.
Haud dissimilis irrisio Manichaeorum , dei par-
tem ligatam e&/inqainatam teneri in
omnibus animalibus fructibusque, in,cu-
cumeribus, in melonibus et radicülis et.
porris,.et ei subveniri quum ab elsctis
Manichaeorum.ista.eduntur. Prosperi, Ana;
them. p. 612. T. HI. Gall. !
HE. Versus, quem Gesnerus Fr. xxxiv. e
, Diacono affert mE
Εἰνοδίην “Ἑκάτην κλήζω τριοδῖτιν perry». osa
est ex Hymnis dudutn editis H. I. et quem e Sto-
baeo Fr. XXIX.
1Aà ϑεοὶ σοφέης ᾿ἐριλαμπέος ἥγεμονῆες
χέκλυτε.
Proculi ex Hymno Musarum v. 30. ut Tyrwhit-
ius e£ Hermannus adnotant. Nec Stobaeus hunc
Orpheo tribuit sed nota marginalis. |
IV. Idem valet de iis quae Steuchus De pe-
renn. philos. VIII. 23. 189. in Orphei hymno in
Titanes legi dicit ὁ
“ΔἝειμαίνουσι δὲ σεῖο ϑοῆς μάστιγος ἀπειλήν
δαίμονες ἀνθρώπων δηλήμονες ἀγριόϑυμοι
Á
et caetera; sunt enim Proculi in H. in Sol. v. 27.
cujus hymni in Codd. Orphicis subjecti leguntur;
quae fortasse causa fuit cur Kircherus et alii octo-
1 -
748 LIBER SECUNDUS.
finta quatuor liymmos numerent; quanquam in
eod. Aug. Thryllitii, in Orph. Lectt. silv. p. Il.
superest. exordium hymni, qui neque'Proculi est
neque Orphei. |
a" αι
MO 1.5 n CAP, xvi. : B
"Περὶ φυτῶν, βοτανῶν, ᾷαφμάκων.
4} 211
-Sper hi$! rébus Orpheum áliqua conscripsis-
sé, mültorum inificiis confirniatur. Aetius L. 1. ὃ
6. p. 10. b. ᾿Ορφεύς φησι, δίδου τοῖς αἱμοπτοῖ-
Χοῖς' τοῦ ' xvÀoU “τῆς ἐλελισφάχου χοχχία δύο --- |
τοῖς δὲ φϑισιχοῖς, φησίν, χατασχεύαζε καταπότια —
οὕτως etc. Idem c. 10. p. 12. b. Ὀρφεύς φησιν
ὅτε ὃ. χυλὰς αὐτῆς (χαλαμίνϑης) αὖν. ἴσῳ δοδίνῳ
. μετὰ ψιμμυϑίου λειωϑεὶς — τὰ πυρίκαυτα ϑερα-
πεύει. Alexander Trallianus medicamentum epi-
lepticorum commendat L. 1. 15. p. 81. ed. Goup.
ἐχ τῶν παραχειμένων ἐν τοῖς Στράτωνος, λέγει
δὲ Ὀρφέως εἶναι. Plinius in Indice libri vigesimi
octavi, quo continentur medicinae ex animalibus,
praeter alios scriptores, in consilium adhibuisse se
dicit Orpheum qui Diophios, Archelaum,
qui item; pro quo Harduinus δΔιφυεῖς reponit,
Reinesius Ἰδιοφυεῖς, proxime vero. Ἰδιοφυῆ enim
Archelai nota sunt ex Athenaeo [*] Diogene II. 17.
et Schol. Nic. Ther. 822. eodemque titulo usus
[*] Mendosam scripturam ἐν ᾿Ιδιοφυέσσι Sebweighaeuserus
mum non animadvertit, aRimadversam parum callide defendit in Ind,
.OR.PHIC A. 7490
est Ptolemaeus, cujus .ex "JJueegvéci [*]. quatuor
versus proferumtur in V. Arati p. 270. Petav. Is
autem sine dubio .est Evergétes secundus. rerum
mirabilium curiosissimus investigator, idemque,
puto, ab Antigono Carystie significatur his: ves-
bis c. XXHI. 44oyéAaoc ΑἸγύπειας τῶν. ἐν ἐπιγράμ-
μασιν ἐξηγουμένων τὰ παρόδοξα.. τῷ “Πτολεμαίῳ.
Nam quod.Vossius et Jonsius Antigonum ad tem-
pora Ptolemaei primi revocant, nimis urgere viden-
tur Áristoclis testimonium, qui ilum non Pyrrhonis
sed Pyrrhoniorum vitas scripsisse et χατὰ τοὺς αὖ-
τοὺς χρόνους vixisse affirmat, neque impedit, quo
minus Physeemis juventutem attigisse putetur. Et
quanquam secundus quoque Ptolemaeorum. Goo»
ἀϑεωρήτους x«i παραδόξους φύσεις undique scru-
tatus est Diod. III. 35. tamen majore cura haec
studia amplexus est hujus nominis septimius, li-
teratorum osor et aemulator (quales multos tulit
aula Romana) cujus e commentariis Athenaeus
plurima affert παράδοξα et . ἰδιοφυῆ. de historia
animalium naturaeque miraculis [^] et quae alia
scriptores θαυμασίων et Παραδόξων [] lectoribus .
suis apponere solent nullo veri falsique discrimine.
His vero simillima sunt quae de. Archelai sori-
ptis proferunt Antigonus, Aelianus, Artemidorus
et Plinius, nulla ut dubitatio relinquatur, librum
ejus non Zipvij, ut. Menagius putat, hoc. est, de
animantibus bigenis seu bigeneribus (ut muli sunt)
Buhlius in Edit. Arati T. II. 433. hoc omisit. ὦ
Qr Plerosque horum locorum Matter in Essai sur l'école d'Alex.
32. male ad Philadelphum refert.
(dh De his perdocte commentatur Ebertus Dissert. Sic. T. I. 172.
750 LIBER SECUNDUS.
sed διοφυῆ [^] inscriptum resque singuleri natura
praeditas complexum fuisse eas praesertim, quae
in Demeeriti:et Boli Democritei, Anatolii alio-
rumque libzis zeoà συμπαϑειῶν xai ἀντιπαϑειῶν
descriptae sunt. ld mihi necessario admonendum
fuit, quoniam Orphici libri idem aut elegium aut
certe argumentum fait, ut.Plinius docet, mnitis
locis utrumque cenjungens. L. XXVII. 6. Sagit-
tas corpore eductas si terram non atti-
gerint, subjectas cubantibus amaterium
esse Orpheus et Árchelaus scribunt. Idem
c. 10. Sanguine ipsius hominis quacun-
que parte misso efficacissime anginam
illini tradunt Orpbeus et Archelaus,
item ora comitiali morbo lapsorum [*].
Nec dissimilia feere illius de herbis commenta a
Theophrasto aut oentesota aut non cognita. L.
XXV. 5. Primus omnium, quos memoria
novit, Orpheus de herbis aliqua curio-
sius prodidit; post eum Musneus et He-
siedus Polion herbam mirati sunt — —
Orpheus et Hesiodus suffitiones com-
mendavere — Pythagoras primus volu-
men de earum effectu composuit. Ita ap-
paret nullum fere fuisse genus fraudium et prae-
stigiarum, cui non Orpheus memen personamque
praebuerit Pythageran autem. in hoc mimo ubi-
[e] Ζῶα τερατώδη xal ἰδιοφυῆ in Berosi Fragm. Syncell p. 29.
sunt ex eo genere, de quo Aristoteles egit in libro περὶ συνϑέεων.
{Ὁ Stephanum im bro zal ουσαποιέας Orpheo teste usum esse
ex Fabricii Bibl. T. XII. p. 6 55. Hà. I. ougnovi. Plura fortasse sup-
peditabunt Chymici inediti. .
- ,"OURPDHAOA:. - T751
que secundas agere e&.()rpheo quasi dictateri sub-
servie videmus . De ie Fhnius XX. 5, (15)
Orpheus.assatorium. inesse St&aphyline
dixit, fortasse. quoniam -Veherem sti-
xmulari hec cibo certam est: Atque haec
quidem de animalibus et herbis singulari quadam
petdstate: vel ad mwedendum vel ad nocendum
praeditis; unde libno àpsi nomsemi Ἰδιαφυ indituna
videtur. Neque ege.praeoepta περὲ φαρμέχεον hoc
memime exchuserim, de quibus men sine reprehen-
siene Gelenus de Antüd. L. 1L α 7. 9090. B. T. -
XUL. ἐκτίθεσθτα τὰς τούτων (τῶν Oaraciue»)
dxevaugiug μοχϑηράν jet δοχεῖ, καίπερ, πολλῶν
ἐπιχειρησάντων ταῖς τοιούτων συγγραφαῖς, ὧν εἷ-
ow ᾿Ορφεὺς ὃ ἐπιπληϑεὶς Θεολόγος καὶ (Jooc ὃ
ΜΜονδήσιος καὶ Ἡμώύδωρος --- τούτους μὲν οὐχ ἄν
τις ϑαυμώσειον ἐμμέτρως ἐπιχειρήσαντως ταῖς περὶ
τούτων αχευασίαις. Hinc etiam intelligitur Apu-
leji testimonium quopsum spectet Apol, Ῥ. 458.
Memorassem Theocriti paria et alia Ho-
meri et Orphei plurima, et ex comoe-
diie et tragoediis graecis. Loquitur hic de
arte mágica, cujus illi efeetus poetice perscripse-
runí, Orpheus autem seientiam prefessus est, ut
apparet ex iis, qune P. L c. L 8. diota sunt.
Quod Tzetzes Exeg. p. 17. τὴν παρ Ὀρφεῖ usya-
λεγκωμέαστον -Μαγικήν nominat, ad Lithica re-
ferri potest, sed idem Orpheum «gi ἐπῳδικῶν
καὶ μαγικῶν scripsisse affirmat (v. P. IL. c. 7.) et
libros Orphei Musaeique, de quibus Plato loqui-
. tur, Scholiasta p. 150. Ruhnk. περὶ ἐπῳδῶν καὶ
750 LIBER SRCUNDUS.
xuSagdlov καὶ ΄ μειλιγμάτων χαὶ τῶν τοιούτων
scriptos füisse: tradit aut famam sequens amt ex
ve ipsa conjecturam ducens. Ceterum ita mibi
persuadeo, haec omuia commenta unum habere
commune fundamentum, íllamque veterum poeta-
vum fabulam, qui Orpheum arte materna flumi-
zum lapsus. celeresque ventos morantem induxe-
runt, sensim in heme degenerasse speciem, ut nom
modorum musicorum guavitate sed rituum. magi-
corum diritate tantas res effecisse crederetur. e &-
tharoedo in venefícum versus. ' Quam recens au-
tem haec sit antiquae famae depravatio ne Pli
nium quidem fefellisse videtur, qui re accuratius
quaesita primum omnium Osthanem de Magia
commentatum esse seminaque ejus artis in Grae-
cia sparsisse reperit, libenter Orpheum crediturus
e propinquo intulisse, si non expers sedes
ejus tota Thrace Magices fuisset L. XXX.
2.[f]. Ceterim illa queque, quae Graeci inde a
Lyricorum temporibus de divina Orphei musica -
fabulati sunt, si e testium aetatibus aestimentur,
ne tantam quidem antiquitatis speciem . habent,
quantam fabula de Amphione, quam Homerus
quidém eo loce, quo Thebarum munitores .cele-
bret, ut ignotam .praetermittit, Europiae autem
conditor carminibus suis inseruit Pausan. IX.
$. 4. |
omnes convenit. Pllloshatia Rpist. XLV. 085. ἔδυ καὶ τὰ γρέμμα.
τα, ix Φοινίκης γὰρ ἦλθε, καὶ Σειρήνων νύμφαι xal ἡ Μάγων ϑεο-
λογία, οἷς πᾶσιν ἥδιον χρώμεϑα ἢ τοῖς ἐγχωρίοις. pro Σειρήνων
[A
γυμφαι, certa, ni fallor, suppetit emendatio Σηρῶν ona.
ORPHICA. | 153
CAP. XVII.
» a4 ,
S. I1.
. Si de hoc carmine, ut de permultis aliis nil
praeter nudum. nomen: superesset, haud cunctan-
ter ad idem genus superstitiosae doctrinae ad-
Scriberemus, de quo paullo ante disputatum est.
. Nam et. qui occultas rerum naturalium vires ra-
tionesque et sympathias scrutantur, Physici dici
solent[*] et remedia arcana, amuleta, dynamera,
Physicorum nomen habent, quo Zoromasdae, (Zo-
nar. Lex. p. 964) Hermetis, Pseudodemocriti,
Manethonis, Julii Africani atque aliorum libri in-
scripti fuerunt. Eaque conjectura primo adspectu
hec probabilior videbatur, quo promtior alius Or-
phici carminis memoria, quod in eodem genere
doctrinae versatum esse oportet, illud videlicet
dico, quod περὶ λίϑων γλυφῆς sive de annulis
physicis inscriptum est[*]. Verum ab hac cogita-
tione nos et Brontini nomen abduxit carmini huic
appositum et diversitas eorum, quae ex Orphei
[3] Ajunt Physici, quod pellis colubri decocta in
oleo mire dolorem aurium mitiget etc. Hieronym. c. Jovin.
L. 1I. p. 199. T. IV. Dicunt Physici, qui sub scorpio nas-
citur, cito moritur Schol Cruq. II. Od. 17. p. 116. cf, Reines.
Varr. Lectt. IIL. 4. 892. Bernard. ad Nonn. Epit. c. IX. Niclas. ad
Geoponn. IX. 1. 567. TE
[^] Galenus de Medic. Simpl. L. X. 19. 258. E. ἐντιϑέασι χαὶ
δακτυλίῳ αὐτὸν (iaspidem) ἔνιοί καὶ γλύφουσιν iy αὐτῷ τὸν τὰς &x-
τῖνας ἔχοντα, καϑάπερ xol ὁ "βασιλεὺς Νεχεψὼς ἔγραψεν ἐν τῇ ve0-
σαρακχαιδεχάτη βίβλῳ" sed hanc regiam γλυφήν nihili pendit homo (ut
sunt medici) incredulus. '
48
754 LIBER SECUNDUS.
Physicis afferuntur. Suidas s. Τριτοπάτορες " Δ4ή-
μων φησὶν ἀνέμους εἶναι τοὺς Τριτοπάτορας. d»-
λόχορος δὲ τοὺς Τριτοπάτρεις [“ πάντων γεγονέναι
πρώτους" τὴν μὲν γὰρ Γῆν καὶ τὸν Ἥλιον, qu
aiv, ὃν xoi ᾿ἀπόλλωνα καλεῖ, γονεῖς αὐτῶν ἠπί-
σταντο οἱ τότε ἄνθρωποι[, τοὺς δὲ ix τούτων
τρίτους πατέρας. Φανόδημος δὲ, ὅτι μόνοι οἱ
᾿᾿ϑηναῖοι ϑύουσι καὶ εὔχονται αὐτοῖς ὑπὲρ γενέ:
σεως παίδων, ὅταν μέλλωσι γαμεῖν. Ἔν δὲ τῷ
Ὀρφέως Φυσικῷ [ ὄνομάζεσθαι τοὺς Τριτοπάτο-
ρας [Π] ᾿μαλκείδην καὶ Πρωτοκλέα και Πρωτοχλέ-
οντα [f] ϑυρωρροὺς xoi φύλαχας ὄντας τῶν ἀνέμων.
Ὁ δὲ τὸ Ἐξηγητικὸν ποιήσας [5] Οὐρανοῦ καὶ Τῆς
φησιν αὐτοὺς εἶναι παῖδας, ὀνόματα δὲ αὐτοῖς
Κόττον, Βριάρεων xai Γύγην᾽ quae in breve con-
traxit Hesychius: Τριτοπάτορας ἀνέμους ἐξ Ovgc-
[9] Sic etiani Etym. M. et Phavorinus. Hesychius: Ὑριπάτρεις oi
πρῶτοι γενχωώμενοι- .
[1] Etym. M. τὴν μὲν Σελήνην xe rbv “Ἥλιον τότε χαλεῖν yo-
γνεῖς" τοὺς δὲ Bx τούτων eic. Ῥμοῖεαθ: τὴν Γῆν xoi τὸν Ἥλιον τύτε
καλεῖν αὐτῶν ἠπίσταντο o£ τότε ἄνϑρωποι.
[e] Sic et Phot. h. l. sed, infra ἐν τοῖς Ὀρφικρῖς. Etym. οἱ Pha-
ver. τοῖς Ὀρφέως Φυσιχοῖς. Empedoclis queque carmen et Panneni-
dis modo τὸ «Pvoixóv nominatur modo τὰ Φυσιχά.
[f] Phavorin. τοὺς τρίτους πατέρας.
[ΕἸ Etym. et Phavor. σΠρωτόχλειαν' χαὶ Πρωτοχρέοντα. Photius:
Πρωτοχλέα καὶ Πρωτοχρέοντα. Tzetzes ad Lyc. $88. "Μμακλείδην (cod.
Auexisídn) Πρωτοκλῆ xci Πρωτοχρέοντα. '
[h] Creuzerus in Dionys. p. 162. vertit: Qui Orphei physi-
ca erat interpretatus. Bic Fabricius quidem erraverat. Hodie
nemo nescit Exegetica non solum commentarios Grammaticorum vocari
sed etiam Exegetarum libros rituales et Exegetas juris faisse ponti-
ficalis iriterpretes, quorum scitis, ut, cetera domestica sacra, sic etiam
muptiarum cerimoniae regerentur. v. Plat. Legg. VI. 775. A. Itaque
hi de Tritopatoribus quoque mentionem fecere, diis nuptialibus. Valcke-
narius de Aristob. p. 76. Orphica quaedam in vetustis Exe
geticis explicata fuere. Id neque ex testimoniis patet, neque
ex re ipsa sequitur.
ORPHICA. | 755
γοῦ xai Τῆς γενομένους xoi τῆς γενέσεως ἀρχη-
yoUs' οἱ δὲ τοὺς προπάτερας (sic) Photius: Τρι-
τοπάτωρ τριτοπάτρεις [5] οἱ μὲν ἀνέμους. φῬιλό-
χορος δὲ τοὺς πρώτους ἐκ Γῆς χαὶ Οὐρανοῦ, ἄρ-
ξαντας δὲ γενέσεως. Ἐν δὲ τοῖς ᾿Ορφικοῖς ἀνέμων
παῖδας [|]. Scholiastes Mediol. Od. K. 2. oiov
ἐμυϑεύσαντο εἶναι δεσπότην ἀνέμων. ὋὉμοίῳς. δὲ
καὶ τὸν “«μακλείδην χαὶ Πρωτοχλῇῆ καὶ Πρωτο-
xogéovra, ὥς φησιν Ὅρφεύς. Ad ultimum Gram-
maticus in Anecd. Bekk. p. 307. Τριπάτορες, oi
μὲν τοὺς πρώτους. ἀρχηγέτας, οἱ δὲ τρίτους ἀπὸ
τοῦ πατρὸς, ὅπερ ἐστὲ προπάτππους. Haec sunt
veterum Grammaticorum aenigmata, quorum ad
intelligentiam quum nula directa via pateat, cir-
cuitu perveniendum est.
ἃ. 2.
Aristoteles de Anim. 1. 5. p. 485. B. τοῦτο
πέπονθε xoi ὁ ἐν τοῖς ᾿Ορφικοῖς καλουμένοις ἔπεσι
λόγος.. φησὶ γὰρ. τὴν ψυχὴν ἐκ τοῦ ὅλου εἰςιέναι᾽
ἀναπνεόντων, φερομένην ὑπὸ τῶν ἀνέμων, quae
Themistius Paraphr. p. 72. b. hoc modo edisse-
rit: φησὶ γὰρ τῆς ψυχῆς μεταλαμβάνειν τὰ ζῶα
παρὰ τὴν πρώτην ἄναπνοήν᾽ πόϑεν οὖν τὰ μὴ
ἀναπνέοντα ζῇ; λέγω δὲ τὰ φυτὰ καὶ τὰ καλού-
μενα ζωόφυτα. Ned Orpheo suppetias ferunt
Simplicius et Jamblichus. llle quidem in Com-
€
ment. p. 19. b. ἔοικεν ὃ ᾿Ορφεὺς τὴν μὲν τῶν
[hh] Cod. Τριτοπάτρες. |
[i] Δεσπότας e Tzetzae 1. c. restituendum. Ὁ
48 *
756 LIBER SECUNDUS.
σωμάτων πρὸς ζωὴν ἐπιτηδειότητα ἀναπνοὴν xa-
λεῖν, τὰς δὲ ὁλικὰς χινητιχὰς αἰτίας ἀνέμους, ὧν
οὐχ ἄν ποτε χωρὶς. «i μεριχαὶ ψυχώσειαν τὰ ἐπιτή-
δεια σώματα. Jamblichus vero in Libro de Áni-
ma ap. Stob. Ec. Ph. L c. 52. ὃ. 34. 898. οἱ
uiv μίαν οὐσίαν τῆς ψυχῆς ἀριϑμῷ τιϑέμενοι,
πληϑύοντες δὲ αὐτὴν (ἢ, ὡς ᾿Αμέλιος οἴεται, σχέ-
σεσι xai χκατατάξεσιν, ἢ, ὡς οἱ ᾿"Ορφιχοὶ, ἐπιπνοί-
eig ἀπὸ τῆς ὅλης) ἔπειτα ἀνασχέοντες (leg. ἄγα-
στοιχειοῦντες) ἀπὸ τοῦ πλήϑους τῆς ὅλης ἐπὶ τὴν
μίαν ψυχὴν ἀποθεμένης τὰς σχέσεις xoi τὰς tls
ἕτερον κατατάξεις xoi ἀναλύοντες ἀπὸ τῆς εἷς τὰ
μεταλαβόντα διαιρέσεως [ἢ] — τηροῦσιν αὐτὴν ὅλην
πανταχοῦ τὴν αὐτὴν, μίαν vs οὐσίαν αὐτῇ ϑιδόα-
σι καϑ' ἕν πεπερασμένην. Sed idem etiam de
carmine Orphico, in quo haec sententia proposita
»-est, certiores nos facit ap. Stob. Ecl. I. 52. 868.
τινὲς τὴν ψυχὴν ὑπὸ (ἀπὸ) τοῦ ἀναψύχεσϑαι ὑπὸ
τοῦ ψυχροῦ ὠνομάσθαι ἀποφαίνονται χαὶ τὸν
&vonveóusvov ἀέρα ψυχὴν νομίζουσιν, ὥςπερ
“Ἀριστοτέλης παρὰ ᾿Ορφέως iv τοῖς Φυσικοῖς
ἔπεσι λέγεσθαι τὴν ψυχὴν ὡς εἰςιέναι ix τοῦ ὅλου
ἀναπνεόντων ἡμῶν [**] φερο ὑπὸ τῶν ἀνέ-
μων. Ἔοιχέ ye μὴν ὃ ᾿Ορφεὺς χωρὶς ὑπολαμβάνειν
εἶναι διαιρέσεις, πολλὰς δὲ χαὶ μέσας ἐπιπνοίας
καϑήχειν ini τὰς μεριστὰς ψυχὰς ἀπὸ τῆς ὅλης
ψυχῆς. Itaque, quod Pythagorei docent, animos
nostros ex universa mundi anima haustos et de-
»" ns est illud ἀνασεοιχειοῦν, in elementa sua resolvere.
. Pronomen hoc Jamblichus addidit, quo res planior fieret;
- ante εἰςιέναι supervacaneum ; duo verba παρὰ Ὀρφέως desunt in
OÓRPHICA 757
libatos esse, idem in Orphei carmine dvoixc in-
scripto pronunciatum est. Neque enim quenquam
tam scerupulosum fore arbitror, qui, quia nomen
Φυσικὰ ἔπη de quolibet carmine, quod in expli-
canda rerum natura versatur et quoquo talis car-
minis loco dici potest, hoc indicium rejiciendum
putet. Gravius est, nec tamen inexplicabile, quod
Clemens et Suidas Physica Brontino adscribi di-
eunt, Philoponus autem ad ἢ. l. p. F. III. a. ad
Onomacritum transferre videtur: i» τοῖς χαλου-
μένοις εἶπεν, ἐπειδὴ μὴ δοχεῖ ᾿Ορφέως εἶναι τὰ
ἔπη --- αὐτοῦ μὲν γάρ εἶσι τὰ δόγματα, ταῦτα
δέ φησὲν "Ονομάχριτον ἐν ἔπεσι χατατεῖγαι [ἢ. Ad
. haec meminisse oportet, primum veteres Criticos,
quum carminum Orphicorum auctores indagare
conaréntur, non certis indiciis sed odere quodam
suspicionis ductos esse circa alium atque alium va-
gantis; deinde fieri posse, ut Philoponus ea, quae
Aristoteles alio in libro atque alio de carmine
dixisset, ad. hunc locum importune transtulerit,
(v. P. L c. V.) Ad intellectum sententiae haec
pertinet ejus adnotatio: φασὶ δὲ αἰνίττεσθαι τὰ
ἔπη διὰ μὲν τῆς ἀναπγοῆς τὴν ἐπιτηδειότητα τοῦ
δεξομένου τὴν ψυχὴν σώματος, διότι ἣ ἀναπνοὴ
καταψύχουσα τὸ ἔμφυτον ϑερμὸν εἷς συμμετρίαν
ἄγει, τοὺς δὲ ἀνέμους φασὶ δυνάμεις "wc ση-
μαΐίνειν, δι᾽ ὧν κατάγεται ἢ ψυχὴ εἷς γένεσιν ἐχ
Ld € LÀ 7 « ^ “ὦ ho J
τῆς ὁλικῆς ἐνεργείας, ἣν ἐνεργεῖ τοῦ μερικοῦ σω-
΄ -
{ἢ Addit: “έγει οὖν ἐχεῖ ὅτι ἡ ψυχὴ ὑπὸ τῶν ἀνέμων ix τοῦ
παντὸς φερομένη ἀναπνεῖται ὑπὸ τῶν ζώων, ὥστε xal οὗτος ὃ λογος
οὐ περὶ πάσης ψυχῆς λέγει" οὐ γὰρ πάντα ἀναπνεῖ τὰ ἔμψυχα.
758 LIBER SECUNDUS.
quxrog τούτου καὶ τῆς γενέσεως ἀπηλλαγμένη ibid.
cf. p. F. VL. 6. Ac de his paullo accuratius di-
cturi sumus, omissis, quae nimis argute dispu-
tata videantur.
Animum esse animam ejusque vitam spiritu
contineri, natura ipsa hominibus simplicissimis et
ab omni philosophandi subtilitate longe remotis
subjecit, docuitque eos vim illam corporis rectri-
cem ψυχήν appellare. Cujus nominis originatio
nonnullos philosophorum eo deduxit, ut animum
nascentibus extrinsecus adspirari statuerent, et
sicut vulgo exanimatos, quum refocillantur et vi-
vescunt respirare et ἀναπνεῦσαι dicimus["] ita
etiam illi nascentibus cum primo aeris haustu vi-
tam animumque insinuari et respirationis perenni-
tate servari crediderunt. Hicesius jam natis
animam superducit ex aeris frigidi pul-
su, quia et ipsum vocabulum animae pe-
ues Graecos de refrigeratione respon-
dens Tertullian. de Anim. c. XXIV. 260. T. IV.
Seml. Chrysippus ap. Plutarch. de Stoicc. Repugn.
c XLL 391. T. XIII τὸ βρέφος iv τῇ γαστρὶ
φύσει τρέφεσϑαι χαϑάπερ φυτὸν, ὅταν δὲ τεχϑῇ,
ψυχόμενον ὑπὸ τοῦ ἀέρος γίγνεσθαι ζῶον, ὅϑεν
oUx ἀπὸ τρόπου τὴν ψυχὴν ὀνομασϑῆναι παρὰ τὴν
ψύξιν. Dio Chrys. Or. ΧΙ. 387. ἐπειδὰν ἐχπέσῃ
τῆς γαστρὸς τὸ βρέφος, ὃ ἀὴρ εἰςπγνεύσας καὶ εἷς
ψύξας εὐθὺς ἤγειρεν etc. Huic fundamento alii
[!] Themistius de An. p. 66. a. Democritum Homerico exemplo
ἄμπνυτο "xci ἐς φρένα 9v, M ἀγέρϑη Il. XXII. 475. Od. V. 458. cf.
V. 697. ad rem probandam ἐγέρϑη esse dicit.
ORPHIC A. . - 7259
alia superstruxerunt. Heraclitus statuit rationem
divinam per aerem diffesam a respirántibus im-
bibi["] Diogenis Apoloniatae opinio haec fuit:
ἄνθρωπος xai τὰ ἄλλα ζῶα ἀναπνέοντα ζώει καὶ
τοῦτο αὐτοῖς χαὶ ψυχή ἔστι καὶ νόησις --- xai μοι
δοχεῖ τὸ τὴν νόησιν ἔχον εἶναι ὃ ἀήρ Simplic. in
Ausc. L. Ll p. 33. ἃ. [55] Democritus dixit tam
diu vivere heminem quamdiu atomos orbiculares,
quibus animus constet, respiratione et aere hau-
. riat et in aerem refundat, quam ejus sententiam
Themistius attingit in L. I. de An. 606. a. μήποτε,
inquit, καὶ τῶν Πυϑαγορείων τινὲς, φησὶν "Αρι-
. πὰ
στοτέλης, οὐκ οἶδα οὕς τινας λέγων, εἰς τοιαύτην
δόξαν ὑποφέρονται, οἱ μὲν αὐτὰ τὰ ὃν τῷ ἀέρι
χενούμενα σώματα, οἱ δὲ τὴν ταῦτα κινοῦσαν αἷ-
Tia» τὴν ψυχην ἀποφηνάμενοι. Denique etiam ii,
qui animas ex superioribus quibusdam locis de-
lapsos crediderunt, hac etymologia usi sunt. Theo-
. philus Alex. Epist. XV. 628. T. VII. Gall. nec
U— - - πῶς - τ -
cL πὰ
erubescit (Origenes) animam hominis a
conditionis exordio sic vocatam sed ex -
eo quod quae prius mens et sensus erat,
frigus negligentiae et infidelitatis as-
sumserit, quod pluribus explanat Epiphanius
, Ep. ad Johannem Episc. p. 314. C. Origenes
bx
--
C» UA,
veritatem historiae allegoriae depra-
vans mendacio — asserit animas juxta
[m] τὸν ϑεῖον λόγον δι᾽ ἀναπνοῆς σπάσαντες votgol γιγνόμεϑα
Sext. c. Log. VII. 898. Schleiermacher Fragm. p. 493. sq.
[mm] Mercurius Pimandr. c. IX. G. ed. Flussat. πάντων τῶν ζώων
5j αἴσϑησις καὶ νόησις ἔξωϑεν ἔπειςέρχεται εἰςπνέουσα ὑπὸ ( ἀπὸ)
τοῦ περιέχοντος. Cf. Harles. Geschichte der Physiologie des Blutes
p. 153. in Sprengelji Symb. ad Hist. Med. Vol. 1. Fasc. III.
760 LIBER SECUNDUS.
graecam etymologiam ψυχὰς ἀπὸ τοῦ ψύχε-
σϑαι vOocitatas, quia de coelestibus ad in-
feriora venientes calorem ingenitum
amiserint — unde etiam corpus δέμας et
σῶμα- id est, δεσμόν et σῆμα vocari. cf.
Epiph. c Haer. IL. T. I. p. 528. A. Simplicius
Orpheus illam divinae particulam aurae ex-
trinsecus nobis inhalari dixit, afflatu ventorum,
qui omnia vitali spiritu animant, animata fovent
et nutricantur. "ἄνεμοι οὐ τὰ φυτὰ μόνον ἀλλὰ
πάντα ζωογονοῦσι Geoponicus ait IX. 3. 573. et
πγοιαὶ ψυχοτρόφοι celebrantur in Orph. H. X X X VIII.
22. αὖραι ζωογόνοι Pallad. Epigr. CXXII. Jupiter
ipse deleto aquis Deucalioniis genere humano,
ventos luteis Minervae et Mercurii figmentis ani-
mam inspirare jussit Etym. M. s. Ἰχόνιον. Atque
hinc nobis ad Tritopatorum interpretationem pro-
ficisci licet, quam multi aggressi sunt, absolvit ne-
mo["]. Nomen ipsum a Lexicographis omissum ex
Aristotele enotavit Pollux III. 7. ὃ πάππος ἢ τήϑης
πατὴρ πράπαππος. τάχα δὲ τοῦτον (ἄν) εἴποις
Τριτοπάτορα, ὡς ᾿Αριστοτέλης, fortasse in libro de
Nobilitate Stob. Serm. LXXIV. 495. In Orphei
Physicis tres nominari Tritopatores ventorum cu- ᾿
, [Ὁ] Eschenbachii philosophemata in Epig. p. 150. sunt febricitan-
tis insomnia; Valesius ad Harpocr. p. 295. et Meursius ad Lyc. 828.
rem leviter stringunt; altius escendit Gronovius ad Meursii Opera
T. I. 226. , Aristoteles Prol. XXVI. c. 17. of ix τῆς ϑαλάσσης νότοι
»&yadol φυτοῖς χαὶ τῆς ᾿Δττιχῆς τῷ Θριασίῳ πεδίῳ. Hinc vel Demo-
ΝΒ adnotatio statuentis ventos esse T'ritopatores, vel auctoris qui
»Physicum Orphei composuera£ credentis eos esse ϑυρωροὺς xal
»φύλαχας τῶν ἀνέμων. Hinc βορεασμοί Atheniensium ἕνα rogos πνέω-
»Ο.»., hinc Neoclis filius Athenienses jubebat ϑύειν τοῖς πνεύμασι.
Aelian. H. An. VII. 27. hinc notae fuerunt Proclo in Tim. ἢ (p.
65.) ei τῶν εὐδιεινῶν ἀνέμων εὐχαὶ παρ 93ywodoig.
ORPHIC A. s 761
stodes et janitores Phanodemus auctor est, qui
isdem. Athenienses in sacris nuptialibus pro felici
liberorum prole vota nuncupare et preces adhi-
bere affirmat. [ἃ vero cur fecerint, ex Orphei
loco clarescit, ventos esse dicentis qui nascenti-
bus animas insinuent, si quidem hi sunt in po-
testate Tritopatrum.. Et ad hanc sententiam Phi-
lochori quoque verba revocari possunt, quamnli-
bet obscura et a Suida aliter atque a Photio red-
dita. Quod ille dicit: d»Aóyopoc λέγει πάντων
γεγονέναι πρώτους, Sic intelligo, eos primos fuisse
patres et quasi πρωτοπάτορας, id, quod apud
Photium est, ἄρξαντας γενέσεως. Mos igitur tan-
quam primos generandi auctores invocabant Athe-
nienses generationi operam daturi, sicut iidem a
Coelo et Terra nuptiarum solemnia auspicaban-
tur,. hos primos in matrimonium ivisse sanctissi-
maeque consortionis jus exemplumque statuisse
rati Proculus in Tim. V. 295. πρώτην νύμφην
ἀποχαλεῖὶ Ὀρφεὺς. τὴν Γῆν xai πρώτιστον γάμον
τὴμ ἕνωσιν αὗτῆς πρὸς τὸν Οὐρανόν — καὶ ἔοικε
διὰ ταῦτα xai Οὐρανῷ xai I5 προςήχειν ὃ γά-
μος ὃ δὴ καὶ οἱ ϑεσμοὶ τῶν ᾿4“9ηναίων εἰδότες
προςέταττον Οὐρανῷ xoi Τῇ προτελεῖν τοὺς γά-
μους. Sequentia verba τὴν Γῆν καὶ τὸν Ἥλιον,
ὃν xai ᾿Απόλλωνα χαλεῖ, γονεῖς αὐτῶν ἠπίσταντο
οἱ τότε ἄνθρωποι, τοὺς δὲ ἐκ τούτων τρίτους πα-
τέρας, nescio an hanc habeant sententiam: terram
novellam et ab ortu recentem solis ardore tepe-
factam vitalia concepisse semina, primoque nixu
edidisse Tritopatores, cunctorum mortalium pa-
Y
702 LIBER SECUNDUS.
rentes et quasi protoplastos. Pro τὴν Γῆν Ety-
melogus substituit τὴν Σελήνην, alios fortasse au-
ctores sequutus, non certe Philochorum, qui quum
Apollinem eundem esse Solem pronunciaret, nihil
aliud egit, quam ut Apollinis zcrpqov cultum genti
suae publicum ad Solem, deorum principem,
transferret eoque Athenienses Nolis satu Terrae-
que conceptu editos demonstraret. Sic Anecd.
Bekk. p. 292. oí πρῶτοι ᾿4“ϑηναίων γεγενημένοι
γονέας ᾧοντο εἶναι γῆν xai ἥλιον" ὃ δὲ LdnóÀow
ἥλιος εἶναι δοχεῖ["] xai διὰ τοῦτο πάτριος “Ζ2πόλ-
λων (leg. πατρῷος ᾿4“ϑηναίων). Schol Aristid. p.
14. πατρῷος ᾿Ἵπόλλων ὃ τῶν ᾿41ϑηνῶν ἀρχηγέτης,
ὅτι πρῶτον εἶδον τὸν ἥλιον ὡς αὐτόχϑονες [5] qui-
bus concinit Schol. in Plat. Euthyd. p. 08. Ruhnk.
nec refragatur Cicero Rep. HII. 14. 243. Arcades
et Athenienses tanquam hos ex arvis mus-
culos extitisse referens; Lucianus Philops. iil.
251. T. VII. dicere maluit χαϑάπερ τὰ λάχανα,
quod de primis hominum generatim dixit Empe-
docles e terra natos esse ut blitum. v. Sturz.
p. 436. Quod ad Exegetici auctorem attinet, qui
Tritopatrum nomine Centimanos declarari credi-
[58] Has antiquariorum inventiunculas operosius quam oporte-
bat exornat Platnerus in Symbol. ad Jus Att. p. 88. de Sole Apolli-
. mari sive Apolline solari multa symbolice profatus, quibus Pausonis
correctio adhibenda; εἰ γοῦν τις αὐτὰ στρέψει, ὀρϑότατα ἔχει.
[o] Statius Theb. XII. 510. Athenas celebrat
Ceu leges hominemque novum ritusque sacrorum
seminaque in vacuas hinc descendentía terras. |
Πρωτόγονοι vocantur Athenienses in Schol. Rav. ad Arist. Eqq. 42.
cum sole ipso nati Menand. de Encom. II. 8. p. 81. ubi nil utimur
Heerenii acumine: omnes illas antiquorum hominum gloria-
tiones, quum se vel sole vel luna antiquiores dicerent
ad solam prisci sermonis indolem referendas esse.
ORPHIC A. 763
dit, non adeo a ceteris discrepat. Nam Centima-
ni Titanum, antiquissimi fuerunt; Titanes autem,
quia post naturales deos, Coelum et Terram, pri-
mi extitere quibus nemina propria et actio quae-
dam vitae tribueretur, animantum omnium pa-
rentes habiti sunt, quemadmodum in Homerico
hymno dicitur in Apoll. 335.
Τιτῆνές ve ϑεοὶ τῶν ἕξ ἄνδρες τε ϑεοί τε
et in Orphico XXXVI.
Τιτῆνες — ἡμετέρων πρόγονοι πατέρων -
ἀρχαὶ καὶ πηγαὶ πάντων ϑνητῶν πολυμόχϑων.
Deinde Centimanos ipsos fuerunt qui ventos 6886.
dicerent. v. Schol. Hes. Theog. 139. In hoc igitur
omnes consentiunt, Tritopatres generis humani au-
ctores esse, sive deos sive homines a dis genitalibus
tertio gradu ortos; unde etiam nonnulli nomen
eorum derivasse videntur; alii fortasse a numero
suo vocatos putarunt, aut (quae simplicissima ra-
tio) quia τριτοπάτωρ, Polluce teste, proavum si-
gnificat (sicut quartus pater abavum Virgil.
Aen. X. 619.) proavi autem in majorum numero
principatum obtinent, unde fit, ut pater, avus,
proavus proprie γογεῖς dicantur et iidem apud
Romanos universe parentes; eademque de cau-
sa Athenienses ingenui quamlibet veteris et nu-
merosae prosapiae, tamen haud plures quam tres
indigenas majores ciere solebant, satis habentes.
Si ix τριγονίας ᾿4ϑηναῖοι. viderentur [^]. Sed
[90] Apud Indos, ut Philostratus narrat V. Apoll. II. 30. p. 80.
si qui philosophiam profiteri volunt, primum parentes eorum qui fue-
764 LIBER SECUNDUS.
sive Τριτοπάτορες illi vocati sunt sive Τριττοπά-
vogec, Orpheus certe his nominibus, quorum
unius nullus, alterius unicus casus, numeri plura-
lis tertius, versum heroicum intrare potest, non
est usus.
S. 3.
Exposita nostra sententia breviter, quid alii
senserint, subnotabo. Hemsterhusius igitur in
notissima illa de Cabiris disputatione Tritopato-
res eosdem fuisse putat Dioscuros, locumque
Ciceronis ita constituit: Primi tres (Dioscuri)
qui appellantur Anactes Athenis ex Jo-
ve antiquissimo et Proserpina nati, Tri-
topatores, Zagreus, Eubuleus, Diony-
sus["], cui conjecturae stabiliendae nihil ille
affert, nisi quod Anaces Dioescurorum nomen
rint, inquiritur, £19" of τούτων γονεῖς xol τρίτον γένος εὶς ἄγω. Ho- .
mo ignobilis οὐδὲ εἰς τρίτον πάππον ἀνενεγχεῖν ἔχει τὸ γένος Dion.
Hal. IV. c. 47. 769. οὐκ ἀναγράφω τὸν πάππον Callimach. in Schol.
Arist. Avv. 765. Ad Aristidis verba ix τριγονίας ἐδούλευον T. Il.
169. graecus interpres haec adnotavit: ἀντὶ τοῦ 2x τρίτης γενεᾶς, oi-
ovel ἀπὸ προγόνων" βούλονέαι dé τινες τὴν γενεὰν χε Prov εἶναι,
τὸν δὲ giro» ἀριϑμὸν ἐπὶ πλήϑει ἐχδέχονται. Philo Quod omn. prob.
p. 866. C. oi àx τριγενείας στιγματίέαι. Eurip. Andr. 687. 2x τρέτης
μητρὸς ϑοῦλος. Libanius Decl. T. III. 277. ἄνωϑεν 8x tQvyovíac, unde
translatum εἰς τριγονγνίαν διδασχαλίας Aelian. H. An. Il. 18. Est ta-
men etiam nobilis 2x τετραγονέας ap. Liban. T. II. 899. et nonnulli
adeo ab usque septimo gradu genus suum repetebant. Hesychius: 'E»-
ϑοιτίναι (indigenae) of ἀπὸ ἑπτὰ πατέρων xol μητέρων ἀστῶν κατά-
γοντες. Plato. Gorg. p. 175. Εἰ, γενναῖός τις ἑπτὰ πάππους πλουσίους
ἔχων ἀποφῆναι. Hipponax nescio quem ἑπεάδουλον dixit Eustath.
1542, 47. Libanius T. 1. 140. λέγει τέεϑας, τιτϑίδας, πάππους xal ἐπι-
πάππους εἷς εἰχοστὸν xal τριαχοστὸν πρόγονον.
. [P] Ciceronis editores, qui eam praeterierunt, Creuzerus in Dion.
p. 161. his verbis increpat: ,,Nempe talia parum cordi sunt iis, qui
»in Germania jubentibus Bibliopolis, adducti lucri libidine in veterum
libros tumultuaria o ἃ se edendos infausto bonis literis impetu
"certatim involant.^ Fortiter dictum et fortasse vere, sed nollem a
reuzero.
ORPHIC A. 765
esse demonstrat, hos autem ventorum flatus re-
gere; quanquam poterat etiam .hoc afferre a
Luciano testatum in Conviv. p. 60. T. IX. in
Ánaceo vota pro nuptiarum suecessu concepta
esse. Verum hae Dioscurorum et Tritopatrum
similitudines: fortuitae sunt et levissimae; nam
Aeolus .quoque. et dii marini omnes ventorum
imperium habent; dissimilitudo autem inter utros-
que maxima. Quid enim omnium quae de Ca-
storum ortu, numero, fatis, artibus et muneribus
prodita sunt, cenvenit illis Solis/Terraeque filiis?
Quid Zagreus,. quid Eubuleus et Dionysus cum
his commune et conjunctum habent? Nisi forte
placet ejusmodi argumentatio: sunt, qui Dioscu-
. ris Curetum nomen tribuant, Curetes vero non-
nunquam cum Cabiris confunduntur, inter hos au-
tem unus est, quem nonnulli Dionysum interpre-
tantur, qui ipse Eubuleus dicitur et Zagreus; ergo
itaque haec Tritopatrum sive Dioscurorum no-
mina fuisse sumendum est. Αἱ hoc modo argu-
mentari solent ii, qui lectoribus incautis fucum
facere cupiunt. Equidem nomen Zagreus quin
vere ab Hemsterhusio interpositum sit, haud du-
bitaverim, idque in illo ipso Tritopatreus oc-
culte comprehendi puto, unde si postremas syl-
labas recideris, superat T rito, quo leniter cor-
recto hanc efficimus sententiam: Jove et Pro-
serpina nati Brito; id autem Proserpinae, vel
Hecatae cognomen fuisse, colligi quodammodo
potest ex his, quae Grammatici de nominibus
Βριτόμαρτις et Μελιτώδης praecipiunt, Mello-
706 LIBER SECUNDUS.
nam siguificantibus, quod nen ineptum videtur
Brimus hypocorisma. Ned jam nimis multa de
re neque magna neque unquam, ut arbitror, in
apertum evasura.
Altius evehitur Welckeri conjectura, Tritopa-
trum nomine Trittyarum patres significari putan-
tis in Trilog. Aeschyl. p. 132. quod qui fieri pos-
sit, a viro docto mihi subjici cupio. Num con-
stat Trittyas aut singulas proprios aut. universas
communes coluisse parentes? aut si hec nimis
anguste interrogare videor, mum Deeerum aut
Phratriarum aut Gentium aut "Tribuum patres de-
monstrari possunt? Certe nen possunt; mam Ζεὺς
φράτριος et ᾿4“ϑηνᾶ φρατρία aque Eponymi ne-
que φρατριοπάτορες neque φυλυπότορες umquam.
vocantur. kKaque ob solam nominis similitudinem
Welckerus repugnat antiquariis atticis, qui de in-
dustria, ut apparet, haac rem scrutati sumt et |
Trittyarum sacra, si qua Tritopatoribus instituta
erant, certe cognita habuerunt, ab illa autem
conjectura longissime aberrant. Ceterum, ut verbo
expediam, Trittyopatores iMi dicendi fuissent, ut
τριττυάρχαι.
Ad ultimum Lambeeius et Bartholinus de
Puerper. p. 11. in Himerii Or. I. 21. 366. 7*-
νεϑλίοις παίδων γένεσιν δοῦναι προςεύξομαι, Ge-
nethliorum nomine Tritopatres significari conten-
dunt, similitergue Musgravius in Eur. lon. 635.
(655.) ubi Erechtheus ϑεοῖς γενέταις se sacrifica-
turum dicit, eos intelligi vult. "Verum Tritopa-
trum cultus a selis Atheniensibus, ut Phanode-
ORPHIC A. 707
mus ait, receptus dubitari potest an unquam Hi-
merio innotuerit;' Euripidis quidem aetate Athe-
nis.ipsis in tantum exoleverat, ut antiquarii no-
minis in veteribus sacrorum monimentis traditi -
vim et signifieatienem conjecturis quaererent. Sed
Genethliorum ' religie eeleberrima omnibusque cam-
munis fuk. Aristides Genethl. in Apell. p. 68. T.
L;sie.natali preces fieri dicit τοῖς γενδϑλίοις xci
σιατφηοις ϑεοῖσ. Sepater Diaer. p. 320. ηὐχόμην
γεμέφϑαι μοι παῖδα καὶ πολλὰ τοὺς γενεϑλέους
ϑιοὺς ὀλαπάρρουν. Axristaenetus L Ep. ΧῈΧ. παι-
. Qonamix προςεύχετο πᾶσαι τοῖς γενοϑλίοις ϑεοῖς; qui
loeus. satis mensirat, multos deos hoé nomen mu- ἢ
hibquea. nter se partos esse. Εἰ possunt fere
omnes Inc referri, quos Dio Chrys. Or. VII. 5602.
T..L reoenset chm exsecratione eorum, qui pueros
puellasque populi in libidinem prostituunt αἶσχυ-
νόμενοι οὔτε Δία γενέϑλιον, οὔτε Ἥραν γαμήμον
οὔτε Μοίρας τελεςφάρους ἢ λοχίαν "prep ἢ μητέρα
Ῥέαν, .- οὐδὲ τὰς προεστώσας ἀνθρωπίνης γενέσεως
Κλλεοιϑυίας, οὐδὲ ᾿Δφροδέτην, et quieuaque demum
ἔφρίυγκῃ, cenceptum partumque tueri crediti
. sum[*] Nuptias ipsas Maximus Tyr. XXVI. 6,
p. 22. T. IL ϑεσμὸν ϑεῶν γαμηλίων τε καὶ óuo-
γγίων xai γενεϑλίων vocat; Dianam et llithyiam
potissimum significare videtur Aristoteles Polit.
VIL. 14. (16. p. 309. Schneid. quum mulieres
gravidas quotidie templa adire jubet πρὸς ϑεῶν
I3) Πέντε δεῖσθαι ϑεῶν τοὺς γαμοῦντας οἴονται ] Διὸς τελείου
xol Ἥρας τελείας καὶ ᾿Αφροδίτης καὶ quesos, ἐπὶ πᾶσι d ᾿Αρτέμι--
δὸς Plutarch. Quaest. Rom. II. 311. T. VIII.
708 LIBER SECUNDUS.
ϑεραπείαν τῶν εἰληχύτων τὴν περὶ τῆς γενέσεως
τιμήν. Sed plerumque nulli certi dii sed ipsa vis
et notio necessitudinis, quae parentes et liberos
sibi invicem devincit, hoc nomine declaratur, sic-
u( a caeteris quoque officiis, quae natura imex-
piabili religione sanxit, dii denominari solent, eo-
rum officiorum quasi praesides. Ita Julianus Or.
IL 86. ϑεῶν ὁμογνίων appellatiene sunimam om-
nium, quae consanguineis tribaenda sunt, compre-
hendit, ἀδελφοῖς εὔνους xai αἰδούμενος ὁμογνίους
ϑεούς, hoc est, ὁμογνίων ϑεῶν δίχαια, quo verbo
utitur in Ep. ad Athen. p. 272. D. Plato autem
Legg. V. 728. D. £vvyévsav καὶ ϑεῶν ópoyvicw
xotyovioy τιμᾷν. Pariterque jura hospitalia. dii
hospitales vocantur Liv. XXXIX. 51. Taoit.
Ann. XV. 52. Valer. Max. 1. 7. 53.[Π hospitii
dii Ovid. Met. V. 45. sociales dii Liv. XL. .
22. Sic igitur parentum religionem ϑεῶν ysye9—
λίων nomine consecrarunt, quo Plato Legg. IX.
879. D. juniores admonet, ut omnibus natu ma-
joribus reverentiam exhibeant parentibus debitam.
Et Veturia apud Appian. L. Π. Ital. 5. 36. Co-
riolanum per ϑεοὺς γενεϑλίους obtestans aliis
verbis idem dicit, quod pater ille apud Livium
XXIII 9. per ego te, fili, quaecunque jura
liberos jungunt parentibus, precor quae-
soque; Ovidius Met. X. 321. di, precor, et
[r] Distinctius Servius I. 7386. diis hospitalibus et Jovi
libabatur in mensam. Pro hoc Statius Achill II. 286. per sa-
cra fidemque hospitii. Ammianus XXIX. 6. hospitalis offi-
cii sanctitas, Id. XXX. 1. hospitali numine contuente oc-
cisum est i. e. ad mensam.
ORPHICA. ᾿ 700
pietas sacrataque jura parentum. Quae
jura qui violat, patrios lacessere divos di-
citur Gratian. Cyneg. v. 452. ubi Catulli locum
LXIII. 405. divos scelerare parentes Werns-
dorfius adhibet; sed ibi meliores libri penates
praebent, neque férri: potest vulgata nisi in pa-
rentum mutetur, ut in lege regia, quae dicitur,
sei parentem puer Verberit, ast oloe plo-
rasit .parenteis, puer diveis parentum
sacer: esto. (de scriptura v. Bouchaud sur la loj
des douzg tables. T. I]. p. 54, Langi Sagg. T..L
146.) quanquam hoc nemüne petissimum Manes
parentum significantur, quos Lucianus de Mort.
Peregr. 36, 208. δαίμονας πατρῴους xoi μητφῴους
dicit.: Cicero IL. Verr. 1..3.. Agunt eum prae- —
cipitem Poenae civium: Riomanorum quos
—necavit; rapiunt eum ad.supplicium.dii
patrii, quod ille;inventus, qui e coa-
plexu.parentum abreptos filios ad necem
duceret, .übi. non dii significantur, ut Turnebus
putat Adv. VI. 11. qui pietati praesunt patrum, -
sed:dirae parentum .ultrices. Cornelia in Epistola
ad Gracches filios ap. Cornel. Nep. Fr. XII. ubi
mrortua ero parentabis mihi et invocabis
deos parentum[']. Livius XL. 10. qui occi-
surus fratrem fuit, habeat etiam iratos
[5] Sic scribendum pro deum parentem, non deos Manes pa-
rentum, ut Salmasio visum; sequitur euim: eorum deorum pre-
ces expetere. v. Sell. Observ. c. XIV. Similiter Graeci pluraliter di-
cunt τοὺς ᾿4λεξάνδρου ϑαίμονας Joseph. Antiqq. XIII. 16. 677. τοὺς τοῦ
pexegícov δαίμονας Lucian. de Luct. S. 24. 218. T. VII. v. Dorvill.
"ad Charit. IT. 4. p. 808. Ὦ πατρῷοι δαίμονες o pater defuncte!
Liban. Deol. T. IV. p. 770. τοῖς. Βρούτου d«(uoo: Lydus Mens. p. 71,
| 49
b
770 LIBER SECUNDUS.
paternos deos. illam voro patetmae necessi-
tudinis religienem Graeci hon solum ϑεῶν yevt-
ϑλίων sed etia» 4róc γενεϑλέου momine conse-
crarunt. Plutarchus: Amater. XX. 53. T. XII. γο-
γέων ἀρὰς ὃ Γενέϑλιος διεόκεε xol μέτεισι. Hiero-
nymus adv. Jovin. L. I. 191. T. IV. Martian. Ri- -
dicule Chrysippus ducendam uxoreni sa-
pienti praecipit ne Jovem Gamelium et ἢ
Genethlium violet; i$to enim modo apud .
Latinos ducenda uxor non erit, quia Joe-
vem non liabent Nuptialem; quo modo. Por-
phyrius Ep. ad Mnrcell. c. 11. 282. Orell. dicit se
φοὺς yeveO Move ϑεοὺς ἀπομειλέξασϑαι, quod ma- -
trimonium inire defugeret. Quemadmodum igitur
Jupiter Hospialis fas hospitem tuetur, jüra ma-
ritalia Cenjugalis, honorem amicis debitutà: Àua-
calis, sic pietatem et justitiam adversus parentes
nomine Jovis 7Ζενεϑλίου atque etiam JJevpoov
desigharunt tum alii Graecorum tum etiam Athe-
nienses. Cujus pervagatae observationis hamvemor
Porsonus ad Med. 13]4. hunc Jevem Patrowum
omnibus viribus Atticae finibus exterminare niti-
tur, Scholiasten Aristophanis, qui hujus nominis
usum Átheniensibus asserit, infringit Platonis
auctoritate, hoc ipsum negahtis in Ruthyd. alio
quidem leco Jovem ilum: a Platene Legg. IX.
881. nominari sed in legibus nimirum fictis
reipublicae fictae praescriptis; "Tragicos autem
emissionem corrigere cupientes í« πατρῷον
saepe ingessisse, eamque sententiam sat rlieto-
rice exornatam sequitur Heindorfius ad Euthyd.
]
ORPHICA - | 771
p. 403:[']. Verüm enini veró si diversah epitheti
illiüs signifieatioiies teheamus, hihil egemus isto
pérfugio. Tragici his quibus ortüs a Jove est,
Jevem patrium inseributhit, Áeschylas Tantàli gen-
tilibus, Sópliocles" Hereuli, Euripides Otestàe. Sed
hoc significatu Athertienses fo πατρῷον invocare
noh poterant, quià tíon a Jove gemnüs ducebant
séd^ab: Apolline; hüüé igittt πατρῷον appellarunt,
sieut "Élei Martem Oenomai patrem: Schol. Pind.
Ol. XIHE. “148. Heraclidae Jovemi Apollod. IIT.
8. 4..- Si qüis veró: Atlienienstumt: Jovem hoc
nümiiné -éitàt; is patertae necessltüdinis religio:
néfn fásqhe sanguinis: obtéstatur, ut Sérepsiádes ᾿
fili auxiliüm implorans Ve? vei χαταϊδέσϑητι πα-
ἐρῷον Zí«.'€)ui versus si ex tragoedia, ut Por-
sóno placet, translátus-est, ab Hercule Hylluwi
obtestáhte vel.a Priamo Achilli supplicante vel
. . [t] Aliam conjecturam Platnerus pretulit i L. Beitráge zur
Kenntniss des attischen Rechts p. 100. Jovem patrium. antiquis quidein:
Atheniensibus ig&othm, postea suterh. nescio; unde arcessitum esse. —
His omnibus diu editis ex quadam: Hermammi: aduotátioné cognovi jam
οἴει Grámmium in Histor. deor. e Xenoph. veramni illius nominis no-
tionem tradidisse. -:Librum hunc coniequi non potni, sed rarum est, ut
duo omnia eadem dicaat. AE
—. [v] Eleusine fuit templum Ποσειδῶνος πατρύὺς Paus. I. 58. Emen-
davi πατρῴου" yulgatàm defendit Siebelisius, causam inferens, quod
Arcades Neptuüum Proserpinae patrem crediderint. Verum hoc nihil
pertinet ad Eleusiniós, qui certe in hac re cum universis Atheuiensi-
bus consenserunt ; neque memini deorum aliquem ob filiam sibi natam
cognomen πατήρ adoptasse. Πατρῷος autem Eleusiniorum Neptunus
cognoiminàri potuit vel ob Hippothoontem Éponymum Schol. Eur. Or.
952. Nicand. Aléx. 128. Hellanic. Fr. p. 57. vel quia Eumolpidarum
generis auctor fuit; majorum vero gentium deos sensim totius populi
Penates publicos fàáctos esse nemo mirabitur aut negabit. Megarenses
coluere “ιόνυσον πατρῷον Pads. Y. 43. fortasse ab Alcatho consecra-
tum, Spartani Neptunum Τενέϑλιον 1Π1. 15. aut quia Taygetae pater .
aut ob similem quandam causam; nusm j£col πατρῷοι lidem vocantur
γενέϑλιοι Schol. Aesch. Sept. 645. et (ortasse etiam y£véaior..— Car-
thaginenses coluere sacrum genitricis Elissae Silius T. 25.
49 *
772 LIBER SECUNDUS.
ab alio patre in simili casu constituto pronuntia-
tus videtur. Sic Amphitruo Herculem obtestatur
per sancta generis sacra Senec. Herc. Fur.
1244. et versa vice Árgia Adrastum patrem, Ju-
ra deum genitalia testor teque pater!
, Stat. Theb. IIL .690. Libanius Apol. Caeci p. 751.
T. IV. ἐγὼ πρὸς πατρῴου καὶ γενεϑλέου, τὸν
ἐμὸν πατέρα διεχρησάμην; Arrian. Epict. III. 2. 6.
403. οὔ uos ϑέμις πατέρ᾽ ἀτιμῆσαι" πρὸς γὰρ Διός
εἶσιν ἅπαντες τοῦ πατρῴου --- χαὶ οἱ ἀδελφοὶ πρὸς
4ióg εἶσι τοῦ ὁμογνέου. Similiterque ϑεοὶ πατρῷοι
varie intelliguntur; primum bi, quos omnes ejus-
dem urbis cives venerantur sive ut generis sui
auctores sive ut civitatis conservatores ["] tum
genii parentum omniumque retro majorum, tum
Jupiter diique omnes paternae auctoritatis tuteres
et vindices[*], postremo hujus ipsius paterni no-
[5] V. P. III. c. III. 8. 8.
[x] Justinus X. 2. dum patri insidias parat deprensus
poenas parricidii diis paternae majestatis ultoribus
at. Livius I. 59. invocati ultores parentum dii. Et L. II.
6. dii regum ultores adeste, qui ἃ Graecis vocantur ϑεοὶ βα--
σίλειοι. Hos Cambyses invocat Herodo. III. 66. et Darius Plut. de
Fort. Alex. II. 6. 65. per hos Seleucus jurat Appian. Syr. LX. 628.
et Histiaeus cum Dario collo Herodo. V. 106. et rex ipse ap.
Dion Chrys. Or. LXXIV 399. regales deos vocat Justinus XI. 15.
Eodem intellectu Ζεὺς βασίλειος Lucian. Navig. S. 82. p. 188. T.
VIII. quem Darius obtestatur ap. Arrian. Alex. IV. 20. ἀλλ ὦ Ζεῦ
βασιλεῦ ὅτῳ ἐπιτέτραπται νέμειν τὰ βασιλέων πράγματα. idque in-
juste reprehendit Saintecroix in Exam. p. 427. pro Jove Mithram in-
vocandum fuisse contendens cf. Dorvill. ad Charit. V. 7. 491. Jupiter
enim regalis omnium regum communis tutor est. Ei pater Midae sa-
crificat ob somnium, quod filio regnum portendebat, Arrian. III. 5.
155. Alexander Memphi ϑύει TQ Zi τῷ βασιλεῖ, qui idem est βασί-
Attoc. "Themist. Or. XVI. 201. A. Ζεὺς βασίλειος καὶ μετὰ toU Zhu
αὐτὸς βασιλεύς. Sophonisba Massinissam obtestans per majestatem re-
giam Liv. XXX. 12. si graece loqueretur, rà» Zfíe τὸν βασίλειον vel
τοὺς βασιλείους ϑεούς appellaret. Curtius IV. 10. 80. hos deos pa-
trios (regis) nominare videtur.
4
ORPHIC A. S 773
l
minis sanctitates . οἱ - religiones. Sed ab hoc ex-
cursu: rursus ad Tritopateres me referam.
8. 4.
. Etenim una pars ad explicandum restat, de
nominum illorum, quae Orpheus ventorum jani-
toribus imposuit, significatione. Quorum si pri-
mum, Amalcidae, a malacia ductum arbitrer (v. ..
Vales. ad Harpocr. p. 122.) vel alteram scriptu-
ram (Hamaclides) sequens tum hoc tum ceteris. no-
minibus primivocos et primigenios quosdam signi-
ficari conjectem, nimis quam vereor, ne id ple-
risque hominum obsoletum nostroque seculo pa-
rum digmum videatur. Alia nunc est literarum
facies, alia lectorum. palata. Ac caeterae quidem
artes, cultorum scilicet negligentia, adhuc anti-
quis radicibus modice. haerent; sed imythologia
tum semper Libyae. simillima fuit, quae: singulis
annis aliquid novi monstri parere dicitur graeco" - -
proverbio 14e τι χαινὸν κατ᾽ ἐνιαυτὸν ϑηρίον τί-
κτει, tum nostra aetate eos progressus fecit, quos
veteres illi sophi ne suspicione quidem et conje-
ctura attingere potuerunt. Posteaquam enim Aca-
demiae Calecutanae praeses doctissimus, Jonesius,
eum Graecorum mythologia, quam quidem ex Li-
lii Gyraldi syntagmate se didicisse profitetur, sa-
cras Indorum fabulas miris modis congruere pro-
fatus est, haec veluti de coelo missa vox homi-
num ora ac studia ita in se convertit, ut jam
omnes, qui aliquid sapiunt, omissa Graecorum.
Romanerumque librorum lectione ab unis Pan-
17174 LIBER SECUNDUS.
ditis eorumque Hypophetis antiquitatis interpre-
tandae adjumenta et auxilia petant. Qua via se-
mel patefacta intra perpaucos annos tot, tantae,
tamque incredibiles res in lucem prolatae sunt,
. ut si paullum aliquid annitamur, nihil im bac
tota doctrina, quod nesciagmus, remansurum vi-
deatur. ltaque etiam spes est illa Orphica veeca-
bula quorsum pertineant, mex clare intellectum
iri. Mihi quidem samseriica esse videntur. Nam
primum Orpheum samacritice soripsiase ex Hywani
VIII. in Lunam clausula
EA μάχαιρ᾽, εὔφρων, εὐάστερε, φέγγεϊ τῷ odi
λαμπομένη, σώζαυσα τεοὺς ἱξέτας ἐς doxones.
manifestissime jnte|ligitur; quo in loeo insanum
valde hallucinantur Gramrsaaticerum Coryphaei, J.
Ncaliger, qui locum mutilum esse statuit, Bubn-
kenius, qmi conjectura sanandum (ἱκέτας σάφ,
χούρη ) Hermannus denique qui hoc adeo in con-
textum recipere. ausus est. Quid verbis opus!
Orpheus non aliud scripsit, quam quod cascae
editiones repraesentant;
— — — -— φέγγεϊ τῷ σῷ
λαμπομένη σώζουσα τεοὺς ἱκέτας ἐς “Τοκούρη.
quem versum si quis neget cum lege Pedia con-
stare posse, sciat has leges Grammatistis scriptas:
esse non Mythologis. Sententia longe optima est:
Shining with thine own light, shelter in
Locure those who huinble call an thee,
ut Wilfordus interpretatur in: Essay on the sa-
cred Isles in the West Asiat. Research. T. XI.
P. 43. Locure, si quis nescit, est nomen Paradisi
QRP.HICA. . 715
lunegris.samggrificum, proprie aanbram signitlcans,
ex quo multa tum antiquae Geographiae tum re-
cen£ioris derivata sunt, Liguria, Laeeria, Loire,
Leicester. |
Huc accedit, quod in Eleusjniis mysteriis,
quae ab Ewmo]po, Orphei coüdiscipnlo, condita
e8ge scimns, oratores sacri lingua samscritica usi
sunt. Nota loquor. Sciunt omnes, qui Meursium
&ivere, in exitu hujus sacri, quum pia mittere- ἢ
tur concio, abeuntibus acclamatum esse A045
᾿Ομπαξ. lid qualem vim haberet, usque ad hoc
aevi nemo odorari quivit. Quin fuerunt, qui
χόγξ, βάμβαξ emendandum censerent, genuinam
lectionem impie adulterantes. Nam illa vocabula
sanissima et ipsa Samscredanica esse idem qui
cetera docuit Wilfordus, Symbolicorum deliciae,
in brevi dissertatione Remarks on the Names of
the Cabirian deities T. V. Asiat. Research. p. 207.
At the conclusion of the mysteries of
Eleusis the congregation was dismissed
in these words: Kó5£, "Ou, Πάξ. These
mysterious words have been considered |
hitherto as inexplicable; but they are
pure Sanscrit and used to this day by
Brahmens at the conclusion of religious
rites. They are written in the language
of the Gods, as the Hindus call the lan-
guage of their sacred books, Candscha,
Om, Pacsha. Canscha signifies the ob-
ject of our most ardent wishes. Om is
the famous monosyllaba used both at
x
1
776 LIBEB SECUNDUS.
the beginning and conclusion of a prayer
or any religous rite, like Amer. Pacsha
exactly answers to the obsolete Latin
word V$z; it signifies change, course,
stead, plaee, turn of svork, dury, fortune
etc. p. 300.|7]. Hanc interpretaGonem exosculati
sunt Fr. Muenterus (Erklárung einer griechischen
Inschrift. .p. 18.) Fr. Creuzerus in Symbolica T.
IV. p. 573. Vir illustris, Uwarew in Essay sur
les mysteres d'Eleusis p. 26. sq. Schellingius: Ue-
ber die Gottheiten von Samothrake p. 91. aliique
praeterea. Illa jam significatio est, literarum
samscredanicarum cognitio vel levissima vel etiam
nulla quantum habeat ad doctae antiquitatis jnter-
pretationem momenti. Cui enim omnium graece
doctorum haec suspicari in mentem venit? Hesy-
chius scripsit sic: Kó^95, ὄμπαξ᾽' ἐπιφώγημα τετε-
λεσμένοις. Καὶ τῆς δικαστικῆς ψήφου ἦχος, ὡς ὃ
τῆς χλεψύδρας. παρὰ δὲ ᾿Αττιχοῖς βλόψ[. Jam
7] Eodem artificio Drummondus, qui nuper demonstravit duode-
cim Patriarchas et totidem Caesares, quorum vitas Suetonius scripsit,
neque Patriarchas neque Caesares sed signa Zodiaci esse!, Euripidis
locum in Bacchis egregie illustravit. Leguntur ibi 581. verba obscu-
rissima σέβομεν ὦ, quae Hermannus et Eismdejus sicco pede trans-
eunt, nimirum quia non intelligunt; significant vero, sicut ille nos
docuit- incomparabilis magister in Diarie Class. A. 1814. N. 18. 863.
veneramur O. O enim sive Ou sive Hou sive Houa est nomen
sanctum, quo Arabes aliaeque Orientis gentes numen summum invo-
cant. Sine dubio in soriptoribus graecis romanisque multa millia ta-
lium vocabulorum leguntur, quae Critici ridicule librariorum mendis
adnumerant.
[*] Phavorinus βλώψ. KEustatbius p. 768. 12. βλόψ συνέσταλται,
ὅπερ ἐστὶν ὁ τῆς χλεψύδρας ἦχος μιμητικῶς ὥςπερ φασὶ καὶ χύξ ἐπὶ
τῆς Ψψηφου κατὰ μίμησιν xol αὐτό, dem p. 855. alia ἐπιφϑέγματα
affert ἀρῦ, ὄπ, χύῤῥε, sive ut Hesychius scribit, γύῤῥα, quorum
primum ἀῤῥν scribit Gramm. ἣν Bekk. Anecd. p. 1341. s. v. γοῖ
Antipatr. Kp. IV. b. 96. ψό Etym. M. xf. Suid. 8. v. φνεί Etym.
Gud. p. 796. βλόψ Etym. M. γιγρέ Eustath. p. 1880. 60.
ORPHICA- 711
istorum aliquem in consilium adhibe, qui se
Grammaticos dicunt; succum prius e pumice eli-
ciat, quam ex Hesychio hoc extundat, initiotis
aeclamatum esse Κύγξ ; Ou, Πάξ. Primum dicet
xóy5 ὄμπαξ non esse compesiit^erba. sed unum
alterius interpretamentum , ut-in' similibus glossis
Ele δὴ ἄγε δή, Ἔχε δὲ ἄγε δή, neque magis χόγξ
ὄμπαξ unquam continuo prenunciatum esse quam
Εὔτερ γὰρ ἐὰν γάρ, et quae sunt eodem modo a
Glossographis conjugata. Deinde mysteriorum
Eleusiniorum nec caput nec volam comparere per-
tendet, ut omnino sciri non possit, utrum τῶν
τετελεσμένων "nomine Cereris Liberaeque, an He-
catae, δὴ Cabirorum, an Mithrae, an denique
ipsius christianae religionis sacramenta significen-.
tur. Mox eo progredietur audaciae ut ne ullos
quidem initiatos in isto loco intelligi confirmet
sed zersAsouévoig. esse dativum generis neutrius,
τετελεσμένα autem idem significare quod ἐξειργα-
Ouévo, negotium confectum, actum, trans-
actum, et ἐπὶ τετελεσμένοις idem quod ἐπ᾽ ἐξεῖρ-
γασμένοις, re confecta [*]. Denique Hesychii
verba puncto temporis in hanc declinabit senten-
tiam, KóyE ὄμπαξ esse vocabulum factitium, ἐπι-
φώνημα (ἐπὶ) τετελεσμένοις [ ad significandum
[8] "Em ἐξειργασμένοις Aristid. T. Y. 240. A. alia exempla con-
' gesserunt Wesseling. ad Herod. 1V. 164. et Matthiae in Gramm. Gr. .
8. 565. ἐπὶ τούτοις τελεσϑεῖσι Plutarch. de Mul. Virt. p. 809. ἐπὶ
ταῖς πράξεσι συντελεσϑείσαις ld. V. 'limol, c. VI. ἐπὶ πεπραγμένῳ
τῷ ἔργῳ Lucian. Pseudol. 8. 26. p. 81. T. VIIT. ἐπὶ τετελεσμένοις
τοῖς γάμοις Dionys. Hal. Rhet. IV. 1. ἐπὶ ἐχείνῳ τετελεσμένῳ Liban.
ad Eust. T. III. 169.
[P] Praepositionem iterari non necesse est. Hesychius: Σίττα ἐπι--
118 LIBER SECUNDUS.
satis de hoc, cenfectum est, eamque aigni-
ficationega. habere Latinum pax, pax periit il-
lico, et parem potestatem llesychium tribuere
graeco vocabulo Z[45, τέλος ἔχει, quod idem va-
lere ac si scripsissat.aas ἐπιφώνημα τετελεσμένοις.
"Qe ποτέ tig égétn;—- ex illa Grammaticorum co-
horte. Nos vero priusquam bellissimum inven-
tum [ nobis de inanibus extorqueri patiamur,
denuo diligentius verba consideremus, si qua ad-
versus cavillatorum captiunculas sustentari possit.
Prümum igitur erat Koy5, quod Hesychius
tum depsydrae sonitum tum calculi judicialis cre-
pitum significare scribit, vocabulum naturaliter ef-
futitum imitando plangeri guttarum ex alto in
aquam decidentium sonoque arguto calculorum e
camo in urnam transmissorum. Cujusmodi voca-
bula factitia. omnes linguae habent plurima, raro
tamen iater se consensu, ut glut glut murmu-
rat unda sonans Anthol. Lat. V. Ep. CXXIX.
puís sonat quum massa aquae ferventi
insipitur Varro L. L. IV. c. 22. bilbire dic-
tur aqua lente et singultim [?] stillans, quae so-
norum naturalüjm imitamenta a nostris plus mi-
'musve recedunt, quo facilius adducimur, χόγξ id
qurnuc αἰξίν" et omittit saepe in interpretatione: "Ζπόϑεστος, χείμε-
vog, pro ἀποχείμενος, ubi plura Albertius.
[c] De toutes les decouvertes nouvelles — la plus
. importante Essai l. c. Muenterus in Comment. Antiq. p. 229. es
kann nieht anders als in. Erstaunen setzen, wenn man
bei Wilford lieset, dass diese Worte reines Sanscrit
sind. etc.
[4] Plinius IV. Ep. 80. ampullae pronae atque vergen-
tes per quasdam obluctantis animae moras crebris
quasi singultibus sistunt, quod effundunt.
ORPHIC A. 719
exprimere quod Hesychius tradit, licet nos alio
seno utamur[*]. Prexime vero ad naturae veri-
tatem accedunt βλόψ, quod cum seleppo cogna-
tum videtur, οἱ πάξ ἃ. πήσσω, pace, derivatum
ut a tago tax, ah εὐάζω evaxr, plausum signifi
cans tun alierum corporum tum etiam talem
fortes$e, qualem manus cum xiüanu collata vel
tabulae illisa reddit; quo nostri quoque homines,
qui sant in gestienlando paullo vehementiores, -
uti selent ad significandum hoc:'Sic velo! tan-,
tun est! pausa! Sad χόγξ, utut varias res ex-
. pressit, tamen illud, quod Wilfordo placet, the
object of our most ardent wishes, nec
significavit unquam nec signif&care potuit.
Itaque hoc praesidio omisso nos tanquam ad
arcem sic ad vocabulum "OO, recipiamus, quod
quia nulli graecorum vocabulorum simile est, im-
pune e samscriticis fontibus repetere licebit. Ve-
rum enim vero dubito an hoc nobis diuturnum
sit futurum profugium. Quid enim, quaeso, re- -
spondebimus, si quis hoc monstrificum ij, ex. ad-
verbio ὁμοίως decurtatum esse dicat? quod He-
sychius componendis ejusdem stirpis aut signifi-
cationis vocabulis adhibere solet: ἩἩφηγήμων,
ὁδηγός: ἀφηγητὴς ὁμοίως. "Edenrov ἤσϑιον᾽ ἔδα-
πτὲν ὁμοίως" Ἑνδόσιμον τὸ χιϑάρισμα᾽ ἔνδοσις
ὁμοίως. Εὐσέλμοιο, εὐσανιδώτου, εὐσέλμου ὁμοίως.
Θάοντα, ϑεωροῦντα᾽ ϑαοῦνται ὁμοίως. Παραβα-
[e] Quanta sit in diversis linguis onomatopoieticorum diversitas
maxime apparet ex vocibus animalium, quas Marius Matius Adnot. in
Var. Auct. c. XLVIT. et Sturzius in Opusc. T. f. collegerunt.
290 LIBER SECUNDUS.
Ad , συγχρίνω" παραβαλὼν ὁμοίως παραϑείς. Πα-
ραβλῶπες ὁμοίως διάστροφοι τὰς ὄψεις. Αἴχῃς
sic etiam pro Ὀφρυάζει ταῖς ὄφρυσι νεύει" "Oqov-
γγνᾷ ὅλως Βοιωτοί legendum videtur Ὀφρυᾷ ὁμοίως
et nostro in loce ubi praecedit Χογχυλεύοντες,
κογχύλιον ἐχπιάζοντες, illud quod modo dicebam;
Kóy& ὁμοίως, nd&: ἐπιφώνημα. sequitur enim con-
tinuo Κογχαλίζειν" πεποίηται ἀπὸ τοῦ ἤχου τῶν
χογχῶν. Neque quisquam mirabitur, quomedo ex
ὁμοίως faetum sit óy. Nam hujusmodi vocabula,
quae omhRibus paginis repetuntur, librarii ad pau-
cas literas redigere solent initiales. Supra, ubi
legebatur 2493íov Ἑρμοῦ δοῦλος Bentlejus in Ep.
ad Biel. p. 227. principio ἑρμηνεύεται compendio.
Scriptum, dehinc in Ἑρμοῦ depravatum putat.
Ipsamque hoc adverbium ὁμοίως propter notae
tachygraphicae 'ignorationem saepius omissum,
alias vitiose exscriptum est v. Schaefer ad Dion.
Comp. XII. 138. Neque hoc solum pro illo bra-
minico scndapso supponere licet sed etiam bre-
vius οἷον, quo Hesychius in vocabulorum expli-
catione utitür, velut "EAérvovv, oiov ἐλέπεζον. Hoc
autem concesso repugnare non possumus, quin
Hesychii glossa XKAóy5 ὁμοίως vel οἷον πάξ, in
.. hunc modum accipiatur: utrumque esse vocabu-
lum πεποιημένον, ut Rhetorici loquuntur, ad si-
militudinem soni qui fit flictu, planctu, plausu,
et hinc per quandam significationem transfertur
ad id quod fractum, abruptum decisum absolu-
tumque est. Jam non video, quid 'spei reliquum
sit. Nam quod unum restat, πάξ, id, velimus
ORPHIC A. 4781
nolimus, concedere oportet esse ilud ἐπιφϑεγμα-
vixóv , quod Latini iisdem literis seribunt. Atqui
id genus vocabulorum sermonis plebeji et fami-
liaris .angustiis conclusum est, evax, tax pax,
- χνάξ[ ἢ, πύπαξ, πάπαξ, βομβάξ [£], παπαιάξ, ἰαῖτα-
ταιάξ. Ὁ male factum! Nam si hoc ita se habet;
quid ab Hierophantaee . persona magis alienum
esse potest, quam hoc ludicrum vocabulum Pax?
quod nem minore awdientinm risu expeptum fuis-
set, quam si hodie.aliquis sacrae. cathedrae; ora-
ter pro eo quod in fine concionis 'pronunciari. so-
let Amen, diceret Basta! Sunt aliarum- rerum
aliae clausulae, nec omnes oannibus aptae. . Vete-
res causarum. patroni quum peroratum esset, di-
cebant εἴρηκα, dixi; praetor, qum agendarum
rerum: finem fieri. vellet, praeconem ilicet pro-
nunciare jubebat; sacrorum diaconi in λαῶν ἀφέ-
σειν», ite, missa est, proclamabant; Pax nemo.
omnium nisi tali lpco et tempore, quo hodieque
Basta dicere conveniat.
. Quid igitur fiet? concedimusne- de mysteriis
sive Eleusinjis, sive aljis Hesychium . loquutum
nan esse? vocabula ab eo exposita Conx et Pax,
samscriticis illis similia non esse? "Wilfordii in-
terpretationem .ex tota fictam, vanam, falsam
esse? Non faciemus, opinor, sed nostrum Mum p-
simus constanter retinebimus, neque ullius gràm-
maticae rationis auctoritate nos impediri patiemur,
[f] Ammon. in Aristot. περὶ Ἕρμην. p. 11. et 98. φωνὴν ἄσημον ᾿
vocat.
[ΕἸ v. Schol. Plat. Ruhnk. p. 98.
182 LIBER SECUNDUS.
quominus Hierophantas Eleusinios quum sacras.
orationes haberent, samscritice loquatos esse cre-
damus. lisdemque etiam armis eausam nostram
tuehimur, sí quis alteram Eleusinii carminis for-
mulam υἷε roxvie, quae quidem nondum a Wilt-
fordo explicata, sed Muenteró judiee ex summa
vetustate et; peregrinis fontibus repetita est, iB
graecos imperativus Jr et χύε tranufigurare cone-
tur. Ceterum, qued .Wilfordas dícit illad hiero-
phanticum ὁπού rmeminent? ante se eiplicare
ausum esse, diutius assentiri ron possum. Ete-
füm e£rebPé fortes ante Agamemnona
mults, et 3h hou quóque genere literarum singu-
lis fere aetatibus singuli extiterunt viri Mercuria-
les, qui quo breviore via ad gloriàm grassaren-
tar, lettóres -8uds miràculis imgurezitareé stüderent.
Hoc ex geheré aureo fuit ahte hos centum fere
annos. Francogallus Le Grand, qui in Dissert.
Phitos. et Crit. p. 173. haec scripsit: Varia deo-
rum nomina in mystagogia Graecorum
reperiuntur μιξοβάρβαρα, qualia T«*tan et
“Πελιόύρη in ultimo Lunae hymni pro ἐς 7fo-
" χούρη, quare corrigenda Orphei editio
Aldina et Stephaniana. Té$tom ex Sa-
tan [ἢ ut ait Joannes Auratus in nott.
autograph. ad Hesiodum: Vetustissimus
Orpheus Hebraica, Syriaca, Chaldaica,
etiamque Magica permiscuit. Huic similis
᾿ J. Clericus, summus "Theologus et (donec in Bent-
[h] Hoc egregie confirmat Hesychius Τιτάν,͵ --- ᾿Αντίχριστος, cui
nomen illud ἰσόψηφον est, continens numerum bestiae Apocalypticae.
ORPHIC A. 783
lejo genuinum fregit) Philologus summus, nostrum
Conx Ompax punicum esse affirmavit et signifi:
care hoc: Vigila et abstine peccato in
Bibl. Univers. T. VI. p. 86. Denique si quis
veterum Etymologorum multitudinem et soller-
tiam respexerit, vix dubitabit quin unus aut al-
ter vel sinicam vel cimbricam vel mea causa
Mexicanam originem extuderit; sed omnes illacri-
mabiles urgentur ignotique longa nocte, quia vate
sacro carent laudes eorum per ephemeridas spar-
gere anniso.
"- ——— —Á——Á -- -- 0 M m0 R00 o LR m s —— - —
- E πο’. σαι a m —MB—— D —— τ-
———— — H— M: —
"3: ΤΥ;
V lA in
TT
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11