H.M.3M
1907 LisT oF
EX-UBKIS
0
ÌHEN'^^-MORRISON
D
- „ . . (1)
Gaelic^ictionary, iUustratecl, containiiig all the GtJelic
words in other Dictionaries, and a very larjre nuniber
not in auy other, many hundreds of these now appear-
ing in print for the first time. 11 parts ready, 6^d each
post free, except Part 10 which is 9èd. Ten parts bound
in cloth, with Preface, &c,, post /ree, 7/2
GaeliC Grammar, Dr. A. Stewart, 3/3 (2% )
D. Reid, new ed, 1/6 (2^)
Gaelic, How to Read, J. Whyte & A. MacBain, 1/- (lè)
Gaelic .shorthaud, M.Macfarlane, 1/5 (I5)
(Jaelic Names of Plants, J, Cameron, 5,9 (3A,4/)
(ìaelìc Pictorial Post Cards, per doz. 6d (è)
Gaelic Quarto Bihle, (Pica, 9x11^ inches) Revised ed. 21/.
(Jaelic Reading, Elementary lessuns in, 1,-
Gaelic Readings, Prose & Verse, '♦ Fionn," 2/3
Gaelic Xmas & New'Year Cards, ^d to 6d. each, or-
ders 16 and over, post free anvwhere.
Gaelic HymnBook, A.K.MacCallum, over 500pp. 2 3(4A,6i/")
Higher Gaelic Readings, MacBain, 1 6 (2)
HighlandClan feuds, 2 6
Livings'one's Gaelic Poems & Life, 2/3 (Sh)
Leabhar nan cnoc, Tor. MacLeòid, new ed. 2 6 (3/ì)
Llyfr Darllen Cymraeg, Welsh Reader, in W. only
illust. in black and colours, 1/"
LuinneaganLuaineach, Dr. J. MacGregor, 3/6
MacBain's Etymological G. Dictionary, new ed. pub. 12/6 ;
in the prcss (to subscribers before publication 10/-)
Manx Dictionary, Creegan's, in the press, 7/-
Manx, Goodwin's First lessons in, 6d (J)
Martial music of the Claus, 5/-
Naigheachdan Fìrinneach, " Tionn," illitst. 3 6
Popular Tales of W. High'ds (Campbell) 4 vols. cloth 12/3
(11/? ,1/11/;
Poetry of Badeuoch, T, Sintoii,
Reliiiuiae Celticee, 2 vols.,
Ross & Cromarty Place'Uames, (Watson)
Sar-obair nam bàrd, 1904.
Sgeulaiche nan caol, MacFadyen,
Uirsgeulan Gàidhealach,
Uist Collection of Gaelic poetry.
Welsh Grammar, Evan's Elementary,
,, Exercises,
Books for the study of German, French, Italian, Spani.sb,
Portuguese, Arabic, Coptic, Danish, Dutch, Russian,
Swedisli, Modern Greek, Friesic, Hungarian, Hebrew,
Japanese, Persian, &c,, <fec., obtained to order.
Partlculars on application.
[Postage stamps of any nationality accepted for under 2/6]
21/-
12/-
10/6
8/6
(6h)
2/3(4/t,4|r)
6d
2/3
16
(2)
1/6
(2)
lUURISTON CASTLE'
Ilibrarv/sCcession
AN OCHDAMH BLIADHNA.
A' Plris. 7è s.tiillimi, saor leis a' pliost.
Am Feillire
A(.rs
130T.
(i:amuè=na=Corra (?^eritr 23a») :
\IR A ('HL'R A MA(II LEF. nOMHNrr LACIl
's A c'hui])p:aCì'ìT), ak; a'Chlòdh- hlàe
ghàidhlk;
lliuii cadli avipaip^ar sfooii Albaiiui.'}
RAITEAN MU NA RAITHEAN.
Foghar gu Nollaig [Dud. 25 no Faoil. 1],
'S Geamhradh gu PèiU-Pàdruis [Màrt 17],
Earrach gu Fèill-Peadair [Ogmhios 30],
Samhradh gu Fèill Martuinu [Samh. 11.]
Cha tig Geamhradh gu cùl Calluinn,
No Earrach gu cùl FhèiU Pàdruig.
Geamhradh reòdhtanacli, Earrach ceòthanach,
Samhradh breac-riabhach, 'Us Foghargeal griaiiach,
Cha d' fhàg gorta riamh an Alba.
Cha robh Samhradh riamh gun ghrian,
Cha robh Geamhradh riamh gun sueachd,
Cha robh NoUaig Mhòr gun fheòil,
No bean og le 'deòin gun fhear,
Bi gu subhach, geamnaidh,
Moch-thràthach a's t-Samhradh,
Bi gu curraiceach, brògach,
Brochanach 'sa Gheamhradh.
Na pòs a's t-Fhoghar,
'Sdean foighidinn 'sa Gheamliradh,
Bidh tu cabhagach a's t-Earrach,
'S bidh gainn' air aran a's t-Samhradh.
Deau bonnach mòr mu luid,
'S fear eile mu Chàisg ;
'S cho fad 's abhios rud agad,
Cha bhi thu falamh gu bràth.
A h-uile là deug 'sa bhliadhna,
'S cha bhi thu gun'bhonn, geal, buidhe no (h)nn,
Eadar NoUaig's Fèill Roid,"eadar FèiURoid
is Fèill Brian.
Is fada slios n\ bliadhna.
Is faide gu Nollaigna gu FèiII Màrtuinn.
Mios roimh gach raith a cholta.s.
Ceud Diluain an raithe, h\ raith.t'il.
Gaoth Deas, tea.s is torradh,
(iaoth Niar, iasg is haiune,
(.'a.ith Tnath, fuachd is gaillioiin,
<;aoth Near, meas air chrannaibh.
Gaoth o 'n rionnaig Earraich,
Teas o 'n rionnaig Shauihraidh.
Uisg' o 'n rionnaig Fhi.ghair,
Reothadh o 'n rionuaig Gheamlmiidh.
Thig an oidliche roimh an là
a h-uile là ach là na h-Inid.
Deireadh feille fàg.
Cuui au fhèill air an là.
C'ba'n 'eil feillair ua h-inea!i ach Dihaoiue 's Didomhnaich.
C'ha'n 'eil fèill no faidhir air nach faighear Maol Ruanaidh
Is i a Inid atba 'riaghladh a h^uile fèill.
Riaghlaidh a' ghrian cothrom
dà mhios (ieug na bliadhna nut seach.
DUBHAIR.
lìithidh dà dhubhai' de 'fi Ghrein ann agus dà dhubhar
de 'n (jhealaicli 'sa bhliaiUma 1907, ach cha'n fhaicear gin
dhiubh au Albainn, ach roinn de dhuiihar na Geahiich,
ar ^.omh. là de 'n mhios luchar, bho 3.4 m. gu 4.13 m.,
'nuaira thèid i fodha.
Bithidh Eadar-dhol Mhercuri ri fhaiciun air 14mh. là na
•Sauihua, bho 10.24 m. gu 1.50/.
anns am bheil Ainmean seann Naoiiuh na h-Alba,
le cuid tle na h-àiteachan coisrigte mar chuimhueaclian
orra, Muthadhan t-soluis, èirigh aj^u.s laidh na grèine,
agns na h-ainmean a bh' aig; na seann Ghàidheil air ,.im-
sirean na bliadhna^
I Mios- AM FÀÒTlTEACH.
Am mios garbh— Treas mios a' Gheamhraidh.
Scann Ainmean —
2« hi na Dudlachilgu 6 là an Fh., dà là dheug na Nollain
"6 ,, ., ,, 1.5 ,, Smun Dudlachd.
17 là gu 31 là, FaoLlteach Geamhraidh.
17 là an Jh. gu 16 là a' Ghearrain, Seann Fhaoilteach.
Muthadh an t-.soluis.
( An cr. niu dheir. 7 là '<^.4S/.
• An solus ùr, 14 la 5.57m.
D An ceiul^chr., 21 là 8.42«*.
O An solus làn, 29 là 1.4.5/.
1 M A' ChaUuinn Mhòir. Là CuUaig. Nollaig bheag.
An Fh. Ernan no laruan (CiU Karnau, Ros,)
Dàir na coiUe agus a' ghaoth o 'n iar.
Na Taujhean-Rèidh bùiNTE an Albainn.
2 C Èirigh na ^rèine, 8.52m.— laidh 3.49/'.
3 D
4 n An Fh. ('lironad JioChroman (Cuiininaliam ; ? Dàil
mhòr ('hrònag, {Cinn-a'-Gheurr-Loch.)
5 S
(i D
7 L Dihiain Saiuuseil no Dihiain an t-Sainnseil.
Dilua,!!) Traosda ('san Eilean Sgiathanach.)
Là nan Tri Righrean.
Là an ' igh (Armstrong.) J
Ceann Tighearn, ban-naoình (Innis-ìin-Caillich L. 1
Laomiiinn.) I
8 M Èirigh na grèine 8.48 m.—laidh, 3.68 /■. '
9 C An Fh. FhaoUin(Sr. IbhjioFaolan. ÌBraidealbainn;
CmVh., Ciii.nt->àile ; V,. V, lìenfrik.) Thalàeile
aif^e— (icairan 3, ach cha'n ionanu agus Paolan
Ogmhios 20.
1 Mhios] 5 [Am Faoilteach
[An Fhaoilt.each
11 H An Fh. Shuibhne, 6mh. AbalCol. Cille,C5'^-656.
Diihh, Rìgh na h-Alha,, 9C2-7.
Daihhidh, Righ na h-Alha, 1124-11.53.
14 L CePinn Ti^heairn (E. Mhvnna L. Liohhvnn, Fiofa,
Penicuilc, Borthwiclc, Pobvarth, Cnrri/', nassm-
dcan, Ahprmpì'k. Lanarlc, Gfaschu. Hvnndaifìh,
Peehlps, N-ithsdale, Alloa, Kynor, Glengarden, In-
hhirms, Auchterarder.)
15 M
16 C Fursaidh, macCeannT., Ià7. (*?a?/a77*7».^
Là na Gobaige. " Gobag, Gol>ag, màthair Faoilì-
ich fhuair." " Feadapran is Gobagan e, tuilleadh
gu F. Pàdruig."
17 D ToLSEACH FAOTLLTICH GHEAMHRA'nn.
18 H
19 S Blaithmaic 793, (T. Col. C.)
20 D Fechin no Visean, (Eag. Fechin Dinnfris. Nh. \\g-
ean Siorr. Forfar, Conan Aìiair rtiothoic (^Arh-
roath . )
21 L
22 M Èirii>h na grèine, 8 34 7/;.— laidho, 4.24 f.
23 C
24 D Cadoc vo Cathiiinol frainhi^^hnH,.)
25 H Euchadins (/. r„/. f , anl/ahhànih.)
"'S'.eichdiin roimh 'n Fh. r.rì.-'hde.
Thit; iii'.di'n lomhair as an tom,
Cha bhi mi.s' ri nijrh'n lomhair,
'S cha bhi nish'n lomhair rium."
20 S Conan, (Tobar Chonan, DaÀ^ 3//(«/7/(///, (Jiil Chon
an FeartaiahiU.)
27 D Eiriffh na gr^ine, 8.25 m.— laidhe. 4.34/.
28 L Nauclilan no Nàile no Nathn.lan (Seann Meldrvm,
air an, rohh roimhe Bothan Nathalan ; Fettere.^.'io,
Cill Nauo:htan Tle, Tvllich Brcvnh Mharr.)
29 M Faf'lclui nn Walln.ch no Voloc ìio Macwoloc, 12ra.
Aba I. C(.l C. 717-724. (Dvn Mcfh Sion: Abairea-
dhnìn, Dnnnct Galìaihh, Loni' Mnrr, Jjogie J)hvn-
B/àthnn.)
1 Mhios] 7 [Am Faoilteach
1 Mli1o.s] 8 [Am Faoilteiich
30 C Glasciau {Kiurjlassin Kirkcaldy, ('iU Matli Olas
Srathchvrra.^
31 D Suipeir 'iis soiUse. Oidliche Fh. Rrìghde.
Adhamhnan ( Coldinqh avi . )
Modoc {Pmirt, An Dìnmidh.)
~ E A R R A C H -
Earrach Ceòthanacti.
Eaiirach Geamhraidh—
Breith an Earraich, là Fh. P.risii(U'.
An Gearran, ceud mhios an Earraich.
Là Fheill Brighd'? a's t-Earrach
Dh'fhalbh na h-àighean air fiiaireas.
EaRRACH 8AMHRAIDH—
Geamhradh gu F. Pàdruiij.
Cha tig Earrach gu cùl Fh. Pàth-uig.
Earrach fad an dèidh Càsga
Fàgaidh e na saibhlean fàs.
" Earrac'h" ^earr hliadhna a rèir cuid.
,, ^toispach hliadhna a rèir Stolces.
Ceò Foghair, sneachd Earraich.
Is e 'n ceò Geamhraidh a ni 'n cathadh Earraicii.
Thèid cathadh Earraich troimh bhòrd daraicii.
Seichd bolla ' shneachda Gearrain
Dol a staigh troimh aon toll torra.
Cho fiid 's a thèid a' irhaoth anns an dorus là na F.Brìghde,
Thèid an cathadh anns an dorus là na F. Padruig.
An sneachd nach tig mn Shamhuinn,
Thig gu reamhar mu 'n Fh. IBhrìghde.
Reothairt na F. Moire is boile na F. Pàdrnig.
Is fhearr an sueachd na bhi gun sion,
An dt^idh an t-sìl a chur 'san talamh.
Ceannach geal an uair a thig an sneachd.
Cha tig fuachd gu Earraeh,
Cruaidh-chas no droch-cheannach.
Am feur a thig a mach 'sa Mhàrt,
Thèid e staigh 'sa Ghiblean.
10 [Earrach
Ludh an t-sueachd.a— tis;hinn guu sireadh, gun iarraidh.
Is ioTuadh fatli, agus leithsgeul fada, salaoh,
A th' aig an Earrach gu hhi fnar.
Seann soeul Earraich.
Faoilteach nùn an Earraich fhuair
Faoilteach fuar an Earraich mhìne.
B' fhearr a' chreach a thishinn do 'n tìr
Na maduinn mhìn 'san FhaoiUeach fliuar.
Faoilteach, Faoilteach. làmh an crios,
Fàilte mhor hii chòìr hhi ris :
Crodh is caoraich 'niith air theas,
Oa.l is caoin nitear ris.
Featii FaoiUich is trod chàirdean,
Oha'n fhada mhnireas.
Feath Faoiltich is traol seòladair.
Feath FaoiUich is a;a.ol ijuana.iff,
Dà ni air bheafi:an buanais.
Feath Faoilt'ch is gaoth luchair,
Cha mhair iad fada.
Tha trì là luchair 'san FhaoiUeach,
B' e sin na smeuran dtibha 'san Fhaoilteach.
('ha'n 'eil port a sheinneas an smeòrach 'san FhaoiUeacti,
Nach ca.oin i mu 'n rnith an t-Karrach.
Thuhhairt an FheadaP'ris an FhaoUteach,
'C'àit' an d' fhào; thn an laoii'^hein hochd P '
'lìh' fhào- mis' e aig cùl a' ghàraidh,
'S a dhà shùil 'na cheann 'nam ploc'
Is mis' an Fheadig lom, hnrgneach, luath,
Marhham caora. marbham uan,
Ts mis' a.n Gearran bacach. bàn.
'Us cha mhi aon bhonn a's fhearr,
Cniream a' bhò anns an toll,
(tus an tiff an tonn thar a ceann.
Mios FaoiUich— seachdainn feadaiff.
Coithir-hx-deugGearrain— seachdainnCaillich.
Tri là Siruahaio:— suase 'n t-Earrach.
P.heir siiriob sfhlas liath Earraifh,
Cairt bharrach Foeihair,
[Earrach
2 Mios] 12 [An Oearran
Is fhearraon oitlhche Mhàirt iia tri là Foghair.
A's t-Karrach, 'nuair a bhios a' chaora caol,
Bidh am uiaoracli reamhar.
Mar mhart caol a' tighinu gu baile,
Tha camhai aich na maidue Earraich.
Mar chloich a' dol aii aghaidh bruthaich,
Feasaar ri<i;hinn Earraich,
An uair a mhiosaicheas an t-Earrach,
tha e sìos is suas tuiUe.
Ceann nathrach is earball peacaig ;iir au Earracii.
2 Mios- ÀÌM GEARRAN^
Ceud mios au Earraicli.
Smua Aiiimean—
i là— IG là, FaoiUteach Earraich .
17 là— 23 là, Seachdainn Feadaig.
24 là— 2 là a' Mhàirt, seachdainn Gohaiii no
s. iomasijobach \ J nam Feada.tj'.
s. ioma-sgriox /\'s nam Faoilteach.
Muthadh an t-sohiis.
C An cr. rau dheir. 6 là ()..^)2 ni.
• An .solus ùr, 12 là 5.43 f.
3) An ceud chr., 20 là 4,35 m.
O An solus làn, 28 là 6.23 7«.
1 H Là Fh. Brighde, breith fan Earraich, (SSàiteachan
coisrigte.)
Là FÌi. Brìtrbde 'san Earrach
dh'fhalbh na h-àighean air fhuaireas.
Theirear " tri-bhliadhnach " ri àighean.
Naomh Parlugdach (A bertìAhy)
Là Cath Choileach.
2 S F. Muire nan Coinulean.
F. Bnghde nan Coinnlean.
An uair a leumas e an Fh. Bhrìghde,
Cha'n earb an sionnach 'earball ris an eigh.
TOI'^EACH FaOILTICH EARRATCH.
3 D An Fli. Fhaolan.
Ceann an Ràithe— Albaiun.
Blaise (Pladdaidh Aran.)
2 Mio.s]
2 Mias] 14 [An Gearran
i L Modan ìio Modhan no Maodan (Baile Mhodhan
Aird-a'-chatain, CiU Mhodan -<4?;-(fr/7(oò/(a;', Cill
Mhodan Caolas Bòid, JSaijlais hhrcac, Sruithleadh .
Koseneath.)
5 M Eiriglinagrèine, 8.11 m. -laidh,4.52/'.
6 {]
7 I) An Fh. Fhionntan.
An Fh. Roiian (Cill Mo Ronag /^oivwafA, CiH'Mo
Roiiag L. Eit", Cill Mo HoìVdkgL.LaomaiaH, Team-
puill Ruiijui /. CoU Cillf, Stroivan, Eileau Ronan
Raarmidh A Seatlainn, Kingarth Bòid.)
DiDomhnaich Jnid.
Car^hus a' chioii, an C. a's mios' a th'ann,
Is uoirid au Carghns leò'San d an eudar air<;iod a
dhìol ai^; Cliaisf>.
'lrosf^adh a' chait cheann'fhionn— dli' òladh e
liainne, ach cha'n itheadh e feòil.
Diluaiu Tnid.
lìiniairt luid.
Au luid.an ciad MliiYrt de 'n t-sohis Earrach.
Aii In:d bheadaidh, thig au là roimh 'n oidhche.
An luid bheadaidh thar gach fhèill,
is olc an aiuisir duine ghionaich thijr 'na dèidh.
Theirear "an Inid bheadarach " 'nuair a tha 'u
sohis ùr beagan laithean an dèidh na F. Brìghde;
tliigeaiih au sin " Earrach fad an dèidh Càisse."
Ciadaoine an Lnaithridh, >io naLuaithre.
Diardaoitie a' bhrochain mhòir.
An Fh. L'ailein.
Èirigh na orèine, 7.46 ?«.— laidhe, 5.16 /,
A' cheud DiD. Carehus.
Au Fh.Fhionan(i. Col Cille, Lindisfarne)
An Fh. Fhioutan (Cilliutag Morhhairne, Cillintag
Dvnchaillionn.)
Toiseach Seachdainn Feadaig.
Au Fh. Cholmau, {Ran Gallaihh, Portmochoh
mai.(j, Tairheairt s. Rnis, Lindisfurne.)
; Mios]
2 Mio.s] IC [Aii Geairan
22 H
28 S Boisil (Nh. Boswell's dliith air Melros:-.)
24 D Toiseach Seaohdainn Gobaig.
2ra. DiD. Carghus.
Matias. Au Fh, Chuimeiu ao Chuimein Ailbhe,
7mh. Aba I. Coll. CiUe 656-869, (Cille Chuimeiu,
Gl. Eilg, Cill Chuimeiu Loch Nh.)
25 L
26 M
27 C Eirigh na jirèiue, 7.21 m.—lai(ìhe, 5.41/.
28 D
3 Mios - AM jVlÀf^T.
Dara mios an Earraich. — Mios ua bà riabhaich.
Seann Ainmean—
i là— 30 là, Aìi Gearran.
17 là a' Ghearrain — 16 là a' Mhàirt, Seann Mhàrt.
4 là— 16 là, sgiorraidhean na F. Conan A doineann no
hoile na F. Pàdriàg.
181à— 25 là, Reothairtna F. Moire.
2 ; là— 30 là, Neòil dubha na Càisge.
Mutharlh an t-soluis.
C An cr. mu dheir. 7 là 8.42 m.
• An sohis ùr, 14 là 6.5 m.
5 An ceucl chr. 22 là 1.10 m.
O An sulus làn, 29 la 1.44 f.
1 H Monan {Nh.Mhonnn Fiofa.)
ErniM, Mo Ernin, Mo Erniu òg, Maruan, Marnoc
((!ill Mharuoe,, Abairchirder s.lMor<xidh. Dail Mii.
n>'iihn/u,, D.M. Ri'therglen. lunis M. Bòid. Ard
M. LorìiFini', Scain, Boith Brechin.)
2 S Fertiua, 4Mih. Aba I.C.C. 605-622.
3 D 8as. Dil). (Jnruhus.-
An Fh. Chonan {Gl. Urchaidh.)
Sj;iorraidhean ua F. Conain & doineann ua Feill
Pàdruis.
T()I.SE.\CH AN T-SEANN GHEARRAIN.
4 ]. Odhrau {E. Maigh ,i:c. Fìofa.)
5 M Èirigh na grèine, 7.3m.--Iaidhe, 5..54 A"^
6 C Cadroe (fear de mhuinntir Srath-chluaidh.)
Raldred (creag Bass.)
An Fh. Chiaran. Gearan Mhaoil-Chiarain.
3 Mios]
[Am Màrt
3 Mios] 18 [Am Màrt
7 C
8 H PuthaichCBaile Dhuthaich, Cill T). Loch Duth.uch,
Cill D, & Aird D. Cinncardainn.)
9 S
10 D 4mh. DiD. Oarsrhus.
Faillihe, I.C.C. 747-754.
(!eas:iii;, ( Inhhirnu, AcM.i>rardcr, Co-mairidh,
Cvmradh Bòid, Calaaraid, Lvi^, lìì.mx-a'-Mhanaich
L. Laom'idnn.)
Là Fh. Math Cea.saig bidh gaeh easgaiin torrach.
11 D Cousland (Cill iChousland Cinnthre, Crafainlan,
CilleMltaolChalviw, Edinpham, Cramton, 'Urr, Col-
monol, Dnnnichen, Cintiinil, Garabost /jeòdhas.)
Lihran Ahal.C.C. (? hliadhnachan)
12 M Iiidrecht 21mh. aba I.C.C. 85L
Fiachna. Griogair.
13 C Coemhog no Mo Choemhog (Nh. Qnivox Inbhiriiir.)
14 D Èirigh na sjrèine. 6.40 m.-laidhe, 6.14/.
15 H
16 S Finjui Cleauii Finau (Gleann Finan, Cill F. Inbhir-
//ìv, ('ill V. Earrui'l, Peairt, Mochrnm Wigtoìi.)
Ciniiiiiri /•; Fa<ia, Kmlla Earrwfl, Q.'ìW lÌio Ch. E.
Mòr Karranl.)
Cuiitan { Rò.tìiiàrqaidh, Inbhirqhòbhraidh, Tealinn,
Retitennet, Meiqle, Abii.i.rneiiich Mhàrr.)
17 D 5inh. DiD. Carsjhus.
An Fh. Pàdrnig (Mvthiìl, Dahiel, K i rl-cald i/ .)
Aird.P. {Cinbcnrraidh.)
Teampul! P. (Tirlthe.)
Ea.glais P.iClos"hnrn--=Cil/ O^hvrn.)
Dàil P. (Craoibh ,f- siorr. Lennndrain.)
Cill P. (Aran, Danhrentitiim, Uidhi^t, CiU Mhic-
Eòphainn, Toranaidh.)
/Geanihradh gu F. Pàdruig,
\ Earrach gu F. Peadnir.
Cadal is soi'lse. oidhche Fh. Pàdrnig.
Is co fada oidhche is là, là Fh. Pàdruig.
Là Fh. P. bidh breac air gach h"nne.
LàFh. P. blieir ua cait au connadh dhachaidh.
BoileuaF. P. Doineann na F.P.
Fear na F. P. (:=an cloichearan.)
Lus Phàra liath,cuiridh ea' ghòimh asa' chnàimli.
[Am Màrt
8 Mios] 20 [Aiii iMàvt
18 L Finan Lnmphanan (Litmpha>t,an d- Mti/oie sioij-.
Abaireadh'n, Abarsneithich MonaidJimtistj.)
Coman (Cille Clioraan Ile.)
19 M Cliamain, Easb. Dun Blathan, 141-146.
20 C Cnthbert (Cill rhuithheirt, JWrfroòr, Dtui Eiilmitn,
s. Àir, Gallahhàigh, Uaimh, Uig Gallaibh.)
21 D
22 H Finian flà eiledha seo T)u(ll. 10.] (Ca))o;(/;f(^' Cill
Fhinian, Cafehair Fh. * Cill Fh. siorr. Àir.)
23 S
24 D Donihnach an Uir.
DiDomhnaich Shlat-Phailm,
Is ann ris 'tha mo stoirm.
25 L An Fh. Moire. Tearhdaireachfl an Aiiii^il.
Reothairt na F.M.
Ceann an RÀITH-Sasunn.
26 M Neòil dubha na Cài.sge.
27 C Diciadaoina' Bhràth.
28 D Diarfìaoin Ban£>ai(l.
29 H Dihaoine na Ceusdn no na Càisue.
Na Tauìhean-Rèidh dòintr— AllKiinii A Sa-iunK
30 S Amiilaidh {Spatlaiìin. Arramh.)
31 D Domhnarli Càisi; no r'eusfla.
DiDomhnacli ('ruiu Duhh (an Lodhabar.)
An Fh. ■Rihhiuu (Cil! Rilihinn.)
TOISEACH SeA( I[1)A1NN NA CaILLIL'H.
Glasadh na Cul)haii;f.
4 Mios- yvN GIIBLEAN.
T -eas Mios an Earraich.
Smiiìi Ainini'an —
17 là a' Mhàirt— 15 là a' Ghiblein, Hpinn Ghiblean.
31 là a Mhàirt -6 là a' Ghiblei-!, A' ChaiUeach no.'imrhtl-
aiitti. 11« Ciiìlirìi.
7 S 9 là, 1 1) iii Siii'dhit'i no tr'i fà natt, òisiìmn.
2 là 12 là, o/<,s'ulh :"t rithhaiiii'.
lOlà-SOlù. C<'lt"i:t Eiirrairh. ..
Muthadh an t-soliiis.
C An cr. mu dheir., ._^ ; 5 là 3.21/.
• An solus ùr, '^i^jiJS iS 7.6/.
D An ceud chr., ;, '20 La 8.38/.
O An solus Kiu, .• -AsM;* 6.r>w.
[An Giblean
4 Mius] 22 [An Giblean
1 L Dilualu Càisg. Diluain Cailleach.
AnFh. GhillBiìghde no Gilleabart, Easb.Gallaibh
]Na Taighkan Rèiph DùiNTE— Sasunn.
2 M Cha tig air cranuaibh gu'n tig Càisg.
Earrach fada andèidli Càisg
Fài^aidh e na .saibhleau fàs.
Gleicihear cuirm an dèidh Càisge.
3 C Èirigh na Greine, 5.48 m.—laidhe, 6.55/.
4 D Conail, Rìgh Dalriada 560-574.
5 H Tiahearnach {CiU liijìn^arnan.)
6 8
7 Z> A' Mhiou-Chaisg.
8 L Cha'u 'eil rud air bith gun dà la,
Agus tha trì làaig " na h-Òisgean."
9 :vi
LO C TOISEACH AN T-SEANN CHKITE'N KaRRAICH,
11 D Macceus 7to Mahew (Bòid, Cill Mahew Dun Brca-
ridnn.)ì
Mechtihle, piuchar Alasdair de Liunasdail 6.
2 H
.3 S Guinoche {Lochwinnoch , Bnchan.)
A D Mànus, Rìgh, fhuair bàs 1115. (Kirkwall, Egihcy,
Birsa.)
.5 L ,
6 M- Birigh na grèine, 5.15 w.— laidhe, 7,21/.
L7 C Peadair, an diacon, (Clll Chreanan.)
Donan, ,Cill DonimE.Eige, C.D. Aran, C.D. Loch
Braon, C.D. Cinnlìre. C.D. Uìdhist mu dheas, C.D.
Cobnonel, C.D. Carraitj, C.D. A uchterless, C.D.
Cataibh, Eilean Donan.)
3 D Maol los' no Mo Lais, Molios, Laserian (F. A'rto)///i,
Maolrubha (Nah-Earadh, Portrìjh, Srafh S>n'ath.,
L. Carrann, Bracalail, a' Chomraich. Guirr/dch,
Arai>ai<j, L. Ma-ruibh [&eileanM. & toLarM.], ('ill
Maruibh, Cillarrow Gl. Urchadainii, MncCàrn,
Creaginniit, òrachurra, Kinnell, Lairj, Craìl, For-
dyce, Contin, Keith, Farrais.)
4 Miosl 24 [An Gihleau
24 C Egbert (Sasiinnach) {Lindisfarne, I.C.C.)
25 D Cunibert (Mainistir C. Loch Tatha.)
Machalus(Cill Machlaidh s. Banbh, E. Mhanainn,)
Marcus.
:6 H
57 8 Seachdainnan t-.Sionnaich,
's bu nihath nach bu bhliadhn' i.
Falbh lom, 'us thig molach
Beir am boirionn Bealltuinn.
!8 D
!9 L Medan (Airlie ct LintrathenAoncjhas, Eaglais Mal-
die Mearm, Fionntràlgh s. A ?;air'/i,, Achmedan faisij
air Baile-nam-Friaealach, Pitmedan Udny.
!0 M Brioc {Baile Bhòid, Dun Rod CilleChuilhbeirl, In-
nis Bh., Montròis.)
SAMHRADH,
Samhradh breac-riabhach.
Cèitein =ceud 8hamhradh.
Ceò luchair, mollachdan tuathanaich.
A mhic ua grèiue !
An uair a thig an Samhradh, togaidh sinu taigh :
thig an Samhradh, 's cha tog sinn tais>h no taigh
is fhearr a bhi muigh na bhi 'staigh.
Dèan cnuasachd as t-Samhradh
a ni an Geamhradh a chur seaohad.
Samhuinn^Samhradh fuinu:=Sanihradh crìoch.
5 Mios- yvN CEITEIJ^J.
A' Bhealltuinn. Am Mios Màigh.
Mios Moire, Mios Buchuinn no Bocbuinn Mios Buch-
uinn Moire.'
Buchuinn
Buchuinn buidh(
HMoire.
Moire nam buadh.
Bealltuinn.
Luath no mall ge 'n tig am Màigh, fehig a' chubhag.
[Tha 'n ràdh seo a' dearbhadh uach robb toiseach nan
aimsir am measg nan seann Gàidheal air hl suidhiciito
sam bith de 'n bhliadhna, acli a roir na sì 1.]
.T Mi
ios] -,6
[A
n Ceitein
Mnthadh an t
-solnis.
c
•
D
O
An cr. ran dheir ,
An soln.s ìir,
An cend chr.,
An solns làti.
4 là
12 là
L'Olà
27 là
8.. 59 m.
1.28 /.|
2.18 f.
C A' Bhealltninn. " Gng, ^^ng, " :us' ,i chnhhag ; là
buidhe Bealltuinu.
Là an teiu' eijjiu.
Bu dorra dhonih sin na dhol eadar dhà theine
uihòir Bheaill.
NoUaig au diugh aj^us B. ain uiàireach.
Ismairg is màthair do uihicein uiaoth
au uair is e Diardaoin a' Bh.
Is faide nn bràth ua gn B.
Suas leis u' chniseil bhararich,
is iouiadh la fàda jiu Bealltuiun.
Asaph, Aiseig no Aisig (Nh. Asaph Cnimridh, Cill-
asaign Z/. <at'/tt/'({i;/i, Ciil Asaiui fimr/iaj'attM, Aii t-
miean.)
Ultau, bràthair Fliur.saidh (Faoiit. 16.)
Pliilip is Seuuias.
TOI.sKACH AN TSEANN CHÈITEIN SHAMHRAIDH,
I) 2ra., 3mh. 5inli.là, Là sheachnaidli ua bliadhna.
H Fuuiac {Botriphniesiorr. BaiiMh, Dinnet is Wat-
ten Gallalhh.)
An Fhèili Ròid.
S Èirigh na f!;rèiue, 4.31 J/;.— laidhe, 7.57/.
D Donihuach na h-eadar-thràth.
Na t.vighean-Rèidh dùinte— Albaiiin.
M
Diardaoin Deasghabliail.
An Fh. Chougail no Cho.uiiall {Bamjor Eirinn, Ti-
rithe, Durrain Cinncardai nn .)
DiD. , au dèidh ua Dea.sghabhail.
Cougall (Dercongall, Durrais.)
[Au CèÌttrÌD
f) Mios] 28 [AiiCciteiii
15 C Cea.vn AN RÀlTii— Albainn.
Èlrii-h na Mr^me, 4.9 m.— laidhe, 8.19/.
10 D Brianaii, feiandon. {CnìV.. Bòid, Mirile ^i- Ji. S.'ì',
Cloìi/ert, Irt, Boyndie Banbh, Birnie s. Moiridh,
CvUen, Diin, Barney, CiU Birnic, Dàil Birnie, A'as-
sie, Alyth, Cill Bar s. Air, K. Calbrandon, Eaglais
Braddon [Brandon] E. Mhanaian.)
17 11 An Kh. ( hatan (CiU < '. Bòid, ,Cill C. Lidng, Aird-
a/-Chataii, Colasaidh, Giglia, Aharuthhhen faixg
air Avrhiiranier, d- (tn E. /?ò/d— Bainos Cill " Ch.,
SuiiUie Ch., atjus Muileann Citl Ch.)
18 S ComijaU (lii,nis Fihnaiii Clvaidh, PoUock.-;ha>v.-<,
Cuinnoth, Ochiltree.)
19 D DiD. iia Caingis Ùire.
20 L NA TAIGHEAN RKIDH nÙINTE AN SASUNxN.
21 M
'^:>
V,
Ronan Fin;i.
28
D
UiUeain {Peair
94
H
9^
S
Fk.LL IMKICII.
2fi
/;
DiD. na 'l'riaiKi
27
j.
,
_ M Eirish na grèine, 3.48]m. -
29 C Daganus (GaUabhàir/h .)
80 D FèiU Chuirp Chriosd.
31 H An t-Seann Chaingis.
6 Mios- /rJM T-0©-MHIOS.
Ain Meitheamh.
Muthadh an t-solui.s.
C Aii cr. mu dheir., 3 là 5.20 m.
• Ansolusùr, 10 là 11..50/.
D Anceudchr., 19 là 2,r)5 m.
O An solus làn, 25 là 9.27 /'.
1 S Fothan [Torraldh Nlgg Ciniicardaiiiii, Kirhpottie
Dron.
2 jD 2 DiD. an dèidh an Cainf>;is.
3 L Coemgen {Kilkiven^ faistj air CiUeChiaran, Caibeal
[Aii Cèitein
6 Miosl 30 [An t-ÒonihioH
Coiniliin Ciniitìre, Cill Clionian na i Eilean, Gl-
Eilg ìi.a Morhhairne.)
4 M Èiriirh na uròine, 3.40 m.— laidlie, 8.;'! /".
5 C ' '
6 D Colmoc', Calinan {Drmm Ml>r Elrinn. CiU luo (Jlial-
m&ìgRòid, Innis ino choni L. Menh'ith, Kirrieimiir.
7 H
8 S
9 D Coluni Cille. ceud aba I.C.C, 563-597 (58 àiteach'ui
coisrigte.)
Baitan. Baithen, dara aba I.C.C. 597-60«) Tiriiìhe.)
3 DiD. an deiilh na Cainsjis.
10 L
11 M
12 (! An Fh. Thighearnan, Thernan nn 'lhamu. {linn-
rlom Ternan, Slain.<;, A rbidh not, Fimion. Kih-au
Ta,r;ui ■r.-u;.- .saidli, (inmJinnch Eei nn-nn-fnnnhhi.
13 D I)i;uil;iui,,, 'a ('linluini ('hilIeChaoimh,
La l.u cliuii;i Mli 'di'ilbh,
Là chur ch;iur;iHh ^u'r seilbh.
An rtara D. de 'n òg-mhios, sin là Choluim ChiIIe.
I uibh Choluim Chille, gun sìreadh, gun iarraidh,
'sle a dheòin Dia, cha bhàsaich nii an nocbd.
Èirigh na grèine, 3.34 m.— 'aidh;, 9.1 f,
Ciric (Nh. Cyrus Cinvchai dviìì'n .)
4 DiD. an d^igh na Caingis.
20 D Faolau, an lobhar (Nh. Fhaohui /y. /';///»*(.)
•21 H Corm;if ((Mll mo Channaig Cinnt'ir", Cnapadal ma
t/rnatJi.)
22 S Suibline, 16uh. aba I.C.C. 772.
2S D 5 DiD. an dèidh na Caingis.
24 L Eòin Biiste. Là Fh. Kòiu ;i's t-S;uidir;iidh,
Theid a' ehubhag gu 'taiuh (;e;uiihi;\idli.
Là Eòiu [uo Sheathain] their iad ;ughtau ris n;i,
gamhua. Là leth an t-S;uiihr;udh.
A' ghri;in-stad Shamhraidh.
Ce.\nn an RÀiTH— Siisunn.
25 M Lughaidh, Mo Lnghaidh òg, Moluoe (Lròdìiaa,
14
H
15
L
16
D
T^
T,
18
M
19
(J
[An t-U^iuhios
_Si [An t-O^mliios
Muilt', Rarsaidh, Tirithe, Pahbaidh, Liosmor,Mort-
lach Bai'bh, Alyth Peairt, Clatt <t- Tarland an s.
Abairea'n, Ròsmànmdh, CiUe Mo Luas E.^giath.,
C Cillbearraidh, C. CiUean, Clnvcth.
■KS C
2/ D
28 H Eirish na iireine, 3.36 7/).— laidhe, 9.3/.
'29 S
m D Là Fh. Peadair.
Karrach ix» F. Peadair.
Là mornaii iast^airean.
Hamhradh <j;u F. Martuinn,
6 DiD. an dèidh na Caingis.
7 Mios- AN T-IUCHAR.
Am Mios buidhe. Mios 'chrocliadh nan con.
Muthadh an tsoluis.
< An cr. mu dheir., 2 là 2.34 f.
• An solus ùr, 10 h\ 3.17 f.
B An ceud chr.; 18 là 1,12 f.
O An sohis làn, 2.'i là 4..S0 ?».
1 D Serf , Servanus.
(Alva, Cvlros, Monfhiadh 'àrd, Dalserf .s'. Lcnnn-
drairj, Portinadoc, Craoibh, Tillico'idtry, D.i^iart,
Rcdfjorton, Dunninc), Airthrey.)
■2 M
3 (' Cuilean 14mh. ahal.C.C. 7.52. (/.(?//;/«/).)
D
.5 A
(i S Medaiia (.Maidenkirk = Eaglais Medan, Srath
Chliia iiìh , Sni ihh /a , Dnn Domh nuill, Traprain, Lann-
forinni'l (;hl>Iiraiiìh.)
7 D V:\\\:\{\\\\^(Fi>rilini McarnK. Eirinn.)
7mh. DiD. an deidh na Cainsris.
9 ]M
10 <;
11 D Drostan (Deòir, GL Uiftp Aonrihas, Albhaidh.
GL Urchadainn, Gallaibh, Rothiemay, Mariftnnitt,
Jjodilee, Newdosk, Edzcll, Ahcrlour, Ahaircailh'n,
Innis .s\ Inhhirn'i.^, CnapadalniH Thuath.)
■Mios] 33 [Airluchair
7 Mlosl 34 [An t-Tnrhar
12 H Domhnall (Gl. 'lr ' IUp Rhviflìw.)
13 ft Eòin, Kash. Dhnn rhaillinn.
14 /) 8 DiD. an flt^idh na Oaingis.
1.^ L Martuinn a' Rhnilg.
Ifi M Èirigh na grèine, 3.55 TO.—laidho. 8.50 r
17 0
18 D Thenog (Nh. Enoch Glaxchii.)
Na naoìdh mais;hdeanan nijrheanan Doniliiinill ('à
12) Sr. Martninn, Gfamix, Tnnnh. Pit^^ìi^io. Fiir
hnvpn, Ahairnnt'ìch.
19 H
20 S
21 D 9 DìD. an d^^idh na raingis
22 L Dailìhilh (Taimh, Kipppn. Cill D. lìòid, C.D.
Moire Ma^dalen.
23 M
24 0
95 D Seumas.
2« H
27 S
28 D 10 DiD. an (UU\h na Cainiiis.
29 L
80 M
gl C Èiriuh na srr^ine, 4.18 w.— laidhe, 8.25 /.
F O G H A R ,
Foghar eeal, crvìanach.
Dimàirt f^ille ri èirijrh gri^ine,
Theidmi a mach le m' chorran fo m' ^ixèith.
Is mi-shealhhach moch Dilnain, a dhol a ììhuain na
Maighdinn.
FaiciU gach dnine dha fh(^in,
an sahhal'no 'nceardaich air la 'ii Fho;?linir.
Is fhearr lenm-iochd a's '-Fhoghar na sa;ua,h n hharraclHl.
Is heair an ni nach deireadh a's t-Fhoghar.
Foffhar fada 's'heasran hnana."
Is hochd am fear nach fhaigh a leòir a's t-Fhoghar.
Foghar an àiffh, iaV is fras.
Ceò Foghair, sneachd Earraich.
Is e ani Foghar gaothmhor a ni an roirce cathnihor.
Mar a thàinig a' ghaillionn a's t-Fhòghar,
7 Mios]
Gun sìreadh gun iarr.iidh.
8 Mios- AN LUNASDAL.
•' Luslinasadli.
Muthadh an t-soluis.
C Ancr. mudheir., 1 là 2.26 w).
• An solus ùr, 9 là 6.3fi m.
B Anceudchr., 16 là 3.« f
O Ansoluslàn, 23 là O.U^ f.
C An cr. mu dheir., 30 là .5.28 f.
1 D An T.ùna'<dal. Is fa.d a chaidh an L. annad ^tha t
an t!eall na 's fhiach thu.
Trann an BllTH— Albainn,
i H Èiriah na gr^ine, 4.23 rti.—laidhe 8.23/.
3 S Waltheof ( MfTrosp.)
i D ■Rerchan (CUl Barcham s.Rpnfni(, Bnifp Dhnf/m!,
i L Na TAIOHRAN-T?Èir)H nùlNTR— Albainn <t S isui
R M Alasdair (Kpifh Banhh.)
H f)swnld (Kirkoswald, Cnrlvkr', Crtthrnrf.)
Aonijhas (norliìn'dir)
H T,aurencp (T nurencekirk, Farr n's. Prpfiìr.''.)
D 12 DiD. an d^igrh na rainsjis. Rlathan (rill R.
L [Earrp'l, Lnch Eirir n, Dwn P.., Dimifrh.)
M
0 Bacadh an èididh (rhàidhealach. I7t7.
D Tà Fh. Moire cubhraidh.
H Èirigh na sr(5ine, 4.50 »».— laidhe, /..52/.
S
D Tnnn (Irlihin <^ Bpith a. Àir, Laminnton s. Leann-
(/rrf/r7,T'Cirkennan Bnntlf>, T<^irkennan Partnn.)
13 DiD. an d(^idh na f'ainwis.
L
M Raonall (Arraình.)
Mercheird no Erehad (Gl. Moirpastan, Cinn Car-
ilainnO' Nèill, C.C. Ros, C.C. Ahairneithich , C.C.
Mpntpith, C.C. Forth, C.C. Arhtprardpr.)
Piirtholau.
8 Mio.s] 38 [Aii Lùnasdal
•:::. D 14 l)il>. aii ilèùlh iia Caingis.
'lì M
•J8 C
2U D Eirigh ua grèine, 5.16 ?«.— lairthe, 7.21/.
3') H Fiacre (Nùj C^Carcìnfitv.^
31 8 Aecllian {À' Cheannamhnr L. Tanha, Moiimvir
Aonghas, Caìnlmsnethan s. Leanndraìg, Fcarn.)
9 Mios- 8ULTUINE.
Muthadh an t-soluis.
• An solus ùr, 7 là 9.4 /.
g Au ceud clir., 1.5 là 3. 40 ?«.
O Ansoluslàn, 21 là 9.SÌ f.
) Au cr. mu dlieir., 29 là 11.37 1«.
1 D Giles, Egidius (DunEidcann, Moffat, EiU<iinn,
Fintra.)
15 DiD, an dèidh na Cainjiis.
2 L Murchadh (.s. Forfar.)
3 M Èirigh na grèine, 5.2.5 7/?. — laiilhe, 7.7 /".
4 C
5 D
6 n
7 S
8 D Breitii Moire.
16 OiD. an deidh na Caingis.
9 L Ciaran (Cille C. Ceanntìre, C.C. Liogmor, C.C. Ib',
Dàil C. s. Àir, Srathmor,GaUaibh, Barbhas Leodh-
ns, Fetterexso A Gl. Bervie s. CiìinCardidnn.)
10 M
11 C Là Chamus Choinnich, 1297.
12 D R!àr Abaireadhain, 1644.
13 11 Eiritrh na grèine, ,5.441«,.— laidhe, fi. 11 /.
14 S FeiIJ an^Ròid.
If) D Mirin (Innis M. Z/.LaowiM"*uj, CillSaith, Paidiq,
Edzell, Kelton s. CiUChvithheirt.)
17 DiD. anjdèidh na Caingis.
16 L Laisren (3 aba T,C,C. 600—605.
Nineain ((?/. Urchadainn, Mh. Ninian, Whìthorn,
Eaijlais Turriff s. Ahaireadhain.) Eadar 60 as-us
7U àiteachan coisri.cte. ^
9 >Alhio.s]
9 Mios] 40 [Siiltuiiie
17 M Sèisd DhuuEideann. 1745.
18 C
19 I)
20 H Blàr Alma, 1854.
21 S Mata.
22 D Dumhnach Currau (=D. roimh 'n Fh. Mhìfheil.
Lolau no Latan {Ùinn Cardidnn-air-Forih.)
23 S Adhanihuaujj.o Eouan (9mh. aba I.C.C. 679— 704.)
{JJul 's Airdeonaig s, Peairt, Campsie, Beinn Eiin-
aich DalMhailidh, Dalmeny, Tannadyce s. Forfar ,
Forglen s. Banblt, Forvie 's Aboyne s. Abaireadh-
aìn, Gaireantiilaich, Cill E. Cinntìre, Kinneff, s. C.
Carduinn, Damsey Arcanih, Eilean ■•ianìida, Frith
air-Speidh, Blàr Adhull.)
24 M
25 C Barr, Findbarr(Corc'a('(//i, i>o ii/i(i>-/-, CinntÀrc,Barr-
aidh, Inuis Barr s. Forfar,iJiiìheiil Barr Tairbeairt,
Barr s. Àir, Edleston s. Peebles, Dornoch.
26 1)
27 A Eirij;h na .urcine, O.llm.— laidhe, 6.4 /.
28 S Machaii (Ka,tilais Maclian Linnluat'hcu, Dalserf s.
LeaiindniK!, C/ht, Campsie, Sr. Blàthan.)
Glasadh iia V. Micheil.
I ua F. Miclieil.
Oidhche < 'chrothaidh uan capull.
\ 'gldasadh uaii each.
< fan-e nan steud.
Feasgar
furacbaidh nan each.
Meirle eich na F. Micheil.
Mìcheil no Briau Mìcheil, Là 'chur cuairt air,chidli.
Cealach bhuidhe [ìio tiu] na F. M.
Gealach au abuchaidh, Gealach uaui broc.
Ceann an Ràith— Sasuun.
lO
Mios- yvjM [
MjViH/rl
IR.
Fuighe;i
ill Foghair.
Muthadh
an t-sohiis.
•
An solus ùr.
7 1à
I().2l7/i,
1»
Au ceud chr..
14 là
10.2 in.
o
An solus làn.
21 là
9.17 )/(,
c
An cr. mu dheir.,
29 là
7.52 )/(.
'lios] 42 [Aii Damhair
Èirigli ua ^.rèine, 6.z0 m.— laidiie, 5..'J4./.
Odhran {l.C.C, Tirithe, Eilean Odliran[-Or()iisav
Blàr AUt Chuailleachain, 1594.
Blàr Dhunchaillinn, UI'ì.
20 DiD. au deiilh na C'ain,a;i.s.
Triduana (Kintradwell tìa/teiò/*, Tradliue.s 's Re,
cobif AiiiKjhas. Papa Wi'straidh Restalrùj.)
11 H Cainueach {I.C.C., Tirithe, CiU Ribhinn 's Kenna-
tvay s. Fio/a, Cambus cainneacli, Laijgan, Cinntìre,
Uidhist mii. (//im.v,Innis Cainneacti lle', Iuni.s Ch.aiu-
nich Mìiile.)
12 S
13 D Comgau {Turriff, Cilltearn, Kir'kcowan, CiU C.
Airdnamuchaii,, tr'i àiteachan 'san E. Sgiathanach
— Teampull Chòmhghau 6l Tobar {Ord'\, T.C. Boir-
earag [òVa//*] agus CiUe Ch. [Loch Pooltiel,] C.C.
SeiL 's Cnoideart, L. Aillse, Lumlair, Meileart Ear-
raghaidheal.)
tyndoca CFindo Gasg, Innist'ail L. Odha, Echi
Màrr. CiU Fiuichen, ì?c;m;o(;7ij/, )
21 DiD. au deidh na Caiuj-i.s.
14 L
i5 iVl
l'j C Èirigh ua grèine, tì.50 m.— laidhe, 5.L5/.
17 D Riatjail {MonifeUh s. Forfar, 'i'vir ma.y,i\.\\ Cill liibk-
inn, Meikle Folla 's Kennethmont s. Abaireadh'n.
15 H Lucas.
19 S
2u D 22 DiD an dèidh uaCaingis.
21 Ji Mund ìio Fintan.Munna (Cill Muu, E. Munna L.
Liobhann Earraifl.)
22 M
23 C
24 D
25 H Èirif'h ua jjreine. 7.9 j/ì— laidhe, 4.52 /.
2() S Bcathau (.SV. Eirinn, Kiiypin, Kirkbeaii .s. Duinfns,
Kinke/l Garbhchrioch.)
iOata {Melrose.)
10 MiosJ 43 [An Damhair
lU Mio.s] 44 [Aii Damhair
27 IJ 16 i)il>. au dèiah ua t'aiuy;is.
2S L 8imoH 's ludas.
2S) M Kei.uera (Kirkiuner fT«?Zrt/^//à*yA, KUUuhiner Dvn
ChaUUnn.)
30 (J 'l'alaric.ui (ra^ Tnu-taid, CUl Saith, Gb'ntar'ken,
Portrijh, Fordi/cc s. Banbh.)
Monoch {.SV.'yru.so,* s.' .J/>-.;
.Jl 1) Oidhclie Sliamiiiia.
Tlieirear <>aujiiua ri.s ua laoigh.
Begha (Kilbucho s. Pccblea, Kilba^ie Clackman'n.
GEAMHRADH,
Geauiliradli reòdhtanach.
Na tri mio.sau luarbh, ràith marbh ua bliadliua.
Leth Geauihvadii de 'n bhliadhna.
Ràith Gwiuihrailii.
['l'òisicliidh au diLliis seo aii; au t-.Saiuhuiuu, uau tigeailli
au sueaclul aii siu, tlieirteadli —
Is e au Geaiuhra<lh luath au Geauihra,ilh buan.
ach niar is trice clia tij>.]
Cha tig Gearahradh gu cùl Calluiun.
Foghar gu Nollaig.
An sueachd nach tig gu Samhuiun,
; Thig gu reamhar mu Fh. Brìghde.
Cho fad 's a thèid a' ghaoth 'sau dorus là na F. Brìghde,
Tlièid an cathadh 'sau dorus là na F. Padruig.
Là Fh. Brighds, deireadh an Ràith Gheamhraidh.
Is è an ceò Geamhraidh, a ui an cathadh Earraich.
Dorcha, doirionta, dubb.
'Cheud trilaithean de 'n Gheamhradh,
Ge b'e bheir geiU do 'n sprèidh,
Cha t ugaiun fhèin gu Wamhradh,
[i. gu toiseai'h au leth bhamhraidh, i. Bealltuinn.
~ II Mios- AN T-SAMHUINN.
Am Mios dubh.
Muthadh au t-soluis.
• An sohis ùr, 5 là 10.39/.
D An ceud chr., 12 là 5.14 f.
O An soliis làu, 20 là 0.4 m.
< Au cr. uiu dheir., 28 là 4.21 m.
[Aii t-S;iniliuiun
46 [An t-Sainbuinn
H An t-Sarahuiun.
Samhna<j;=teine sanihna.
'>"uair is Ciadaoineach an t-Samhuiiiìi,
is iarsuineach fir an ilomhain.
Seachd seachdainnean reamhra
hho Shamhuinn jiu Nollaig.
Oidhclie agus gearr-mhios
■bho Shamhuinn gu Feill Anndrais.
Mairbh na cruiiine au coitchionn.
S Èiriffh na orcine, 7.20 m.— laidh 4..S4 f.
D Targhiu (Tarve.s .s'. Ahainìh'n.)
Nidan {Mùìmnr Bràìjfh Mhàrr, Baulia Cuuiradh
Bheag. )
Maura Cìll Maiirs s. Air, Haddingfon.)
24 DiD. an dèidh na Caingi.s.
L TeachdJUiUeim an Duitseach, 1688.
M
C Methven (Fùlais an Tar.Bvchanntaidh.)
D
H Muireach no Moroc (CiU Moraa; Ros, Locropt faisg
air Dxin Blàthan, Diin Chailiinv.)
Gervridius no Gernadius (Uamh Gerardin Drain-
idh s. Eilginn.)
S
D 2.5 DiD. an dèidh na Caingis.
L Martuinn {Eaglais Niniain Whithorn.)
Samhradh p\ Fèill M., Foghar gu Nollaig.
Is ionann aithreachas-crìche
's a hhi 'cursìlmu Fh. Martuinn.
Ceann an Ràith— Albainn.
M Machar (Ahai.ì-m'n, Cilldrumaidh Sr. Don, Mach-
air Nnadh, Scann Mhachair.)
C Devenick itoTeavneach (Gallaibh, Craoich, MetJilig
d- Banchoire Devenick s. Abairea'n,)
D Èirigh na grèine, 7.52m.— laidhe, 4.10/'.
H Machutus no Malo (Wigton, Lesmahago (=Eaglai;:
Mo Mhah).)
S Mairearad P.an-righ na h-Aliia, 10Ci9-101>3.
D 2(i DiD. an dèidh n;i Caingis.
11 Mios] 47 [An t-8amhuinn
[An t-Samhiiiiiii
21 D Feartius (s. A!)airpa'ìi, s. Banhh, lìvchctìi Sr. Kir-
iìin, Ga/laihh, Glar.ìis Aomjhas.)
23 S Cliamaiii (lìodH, Tràigh Bh. annx na h-Earndh.)
24 D 27 PiD. an rtèidh na Caine;is.
25 L
2fi M Cairistiona.
27 C Èiriah na <;reine, 8.18 tii.— lairthe,3 .fil f
28 D Cailean {Raighpart.)
Ff.ill Imbtch.
20 H Brianan {Birr.)
m S Annrtrai.s, Ainnrtrens.
Tri oirthchean a rtli' easbhnirtli a' ^hearr-mhios
eartar F. Annrtrais 's Nollaijr,
12 Mios- AN DUDLACHD.
Am Mios marbh.
MiiHiart}i aii t-solnis,
• An solus ùr, .'"> là 10.22 m.
D An ceurt chr., 12là 2.16 7//.
O Ansolushìn, 19 hi ,'5..5r) /.
C An cr, mu rtheir., 27 là 11.11 f.
1 D Ethernan {Lpnchars, Nh. Ertrtrans Slack, Bvchan.
Morrnond 's Rathrn .<;. Ahairm'n, Kilrenny Fiofa ,
Maddfrty, Forfar, Eilpan May.)
Ch;i ti^ an Fh. Annrtrais gu ceann hliarthiia tuil-
lea.rth oirnn.
2 L ÈirÌLrti na liroine, 8.26 m.— hiirthe, 3.45 /'.
8 M '
4 C
5 T>
0 11 Constantiu K,ìy;h na h-Alha, 900-942. (Uaimh fais,,
air N'is Fiofa.)
Neacail (Ahairm'v.)
7 S Bnite (Dimairhm Aon'ihas.)
S D 2 DiD. rte 'n Teachil.
9 T.
10 M Finan, Finnian, Findbarr (Cha'iiionan am F. son
Muus F. Màrt 22 agus Surt. 25.] (Manh-hilp.)
11 C Oliert (rmirf.)
^^ ^^I'Q'^I i9_ [An Dudlachd
12 Mio.s] 50 [An Dnfllachd
D 3 DiD. de 'n Teachd.
L Eirigh na orèine, 8.47»?.— laidhe. 3.38 f.
M Crnnitiael. Aba I.C.C.
C Flannan (Na h-Eileanan Flannan.)
Manire {Ahpìdonr, Crathie 's BalvfìU) BràiijJi
Mhàrr.)
S Tòmas.
Seas-ohrian a' Gheamhraidh.
D Etherna.scns (Lathrìsg Fìofa.)
L Caran (R.^clgnrtnn, Srafh rnàr Cataihh, Drvmlithie
is Fptteresso Mearns, Anstridher Finfa, Premnay s.
A hairen'n.
Mazota wffl Mayota no Maikie (Aì>airneifich, Diit-
maoak no Drinnoalc ahh. Dianh.
M Oidhche Nollaig.
Nollaia mn na dornaihh [=N. faisg oirnn.]
Fo2;haii sn Nollaiir.
Is òg an Nollais; a' cheud oidhche.
C Nollaip; Mhòr.
Là na h-iasgachd 's na deirce.
Is buaine hliadhna na NoUaig.
Nollaig an dingh is Bealltain ani màireacli.
Is i'an NoUaig dhnhh a dh' fhàcfas an dadli niiath.
Ara fear nach dean NoUaiff shnnndaoh,
ni e Càisjr gu tursach, denrach.
Am fear nach dean NoUaig d' a dheòin,
ni e Càisfr a dh' aindeòin.
Bathan (Ahaid Nh. V,. s. Aharìdg, Gifonì Lothian
an ear, Bowden s. Rocshrugh.)
Ceann an Ràith— Sasunn.
Na TAiGHEAN-RÈinH DÙINTE— Albaiun * Sasunn.
D St.ioy)hain.
Na Taigiiean-Rkidh dùìnte— Sasunu.
H Là Fh. Eòin (Aird-eònaig L. Tadha, CiUdalton Ile.
S Muchadh a' mhacraidh.
D Eiriirh na gr(<iue, 8.53 m.— laidhe 3.45/.
L Dihiain Bannaig.
[An Dudlachd
12 Mios] 52 [An Dudlachfl
SÌ M Oidhclie na Oalluine xMoire.
Oidhche Challuinn. Oidhche Challaig.
Callùinn a' Bhuilff. Oidhche C. bu mhatli
cuilionn is calltuinn a bhi 'bualadh a chèile.
Sylvester.
DI-DOMHNIIICH.
Bheir a h-uile Di-dòmhnuich seachdainn leis.
Mar Ins an Dòmhnaich— o:un mhath, aun dolaidh.
Fiodh an Dòmhnaich \ , , ,
Gul an Dòmhnaich j-g" »« '"^^th.
Leanabh an Dòmhnaich, comhnartach cenm.
Maighdeann Sàbaid is capuU Lìinasdail,
Each Samhna is beanDòmhnaich.
Cha'n 'eil fèill air na h-ìnean,
ach Di-haoine 's Di-dòmhnuich.
Dòmhnach na h-eadar-thrath. (Cèit. .5.)
Dòmhnach sionnaich (? c'ùine.)
Dòrahnach curran (Sult. 22.)
Dòmhnach Càisg (MàrtSl.)
Di-dòmhnuich Shlat-Phailm,
Is ann ris tha mo stoirm.
Di-dòmhnuich Crum-Dubh,
Plaosgaidh mi 'n t-uhh.
Dòmhnach Cruim-Dubain =D. deireannach
an t-Samhraidh.
DI-LUAIN.
Is mi-shealbhach moch Di-luain,
a dhol a V^huain na maishdinn.
An obair a thòisicheas Di-hiain,
bidh i hi;vlh iio bidh 1 mall,
Imiicli ],ii,iiii iiiu dheas (bidh i rathaiL)
('cik! Di-liiainan ràith, là rathaiL
Blu'iriiui iii' fhalt -a mach Diardaoin,
'sdhrimaiiin m' iiieaii maol Di-luain,
's shiiibhlaitiii an sin bho fhuaii gu cnan.
Di-Iuaiii Saiimst'il (FaoiK. 7.")
Di-luain Cailk'ach agu.s Di-liiain Càisi; ((Jib L)
Diluain baiinaig (Duill. 30.)
Diluain a' lihreabain.
Di-luain an deidh na teille.
Pàighear e Di-luain mall.
Gu là Luain.
Isia' mhoch-èirigh Luain, a ni an t suain Mhài
DI-MAIRT.
Di-màirt is Diardaoiu, laithean ^u posadh.
Cha robh reòthairt riamh 'na h-ùlnle,
ach Di-màirt is Di-haoine.
Màrt = (1) Di-màirt,
Màrt ^ii gearradh.
Di-màirt fèille ri èirigh erèine
theiil mi amach le m' chorran fo m' .sgèith.
An Inid, an ceud Màrt de 'n t-solus Earrach.
,, -^ (2) Am mios Màrt, no Mios na bà riabhaicb,
i. deireadh a' Mhàirt ùir is toiseacli a'
Ghiblein ùir.
Gaoth gheur nam Màrt=gaotii Mhàrt is Ghib-
, lein.
,, ^ {'ò) Am 'chur an t-.sil,
An ceud Mhàrt, leig .seachad,
an dara, ma's eudar,
an treas Màrt, ged nach rachadh clach
ceann-a-mheòir an aghaidh na gaoithe tuaithe
cuir an sil '.san talamh. [An ceud Di-mAirt
de Mhàrt-na-curachd, a rèig Mhic-Neacail ;
ach tha MacGhilleMhìcheil a' toirt seachid
Di-haoine mar là 'chur an t-sìl.]
Ge b'e mara bhios an sion,
cuir an sìol anns a' Mhàrt.
Olc air mhath mar thig an sion,
cnir an sìol 'san fliìor Mhàrt.
Ls fhearr aon i»idhche Mhàrt,
natri là Fo^^hair.
Am feur a thi;: I luich 'sa Mhàrt,
thèid e a si:iit;li 's;i (Jlilhlean.
Is fhearr an siifaclid na bhi gun sion
an d^igh an t-s'il a chur 'san talamh.
56_
Is ionann aitlireachas-crìclie 's a bhi 'cur
. sìl mu Fhèill Martuinu.
Am giullachd fearainn.
Is ann am Màrt a chuir mi (Gibl.l2— Cèit. 1.)
Isann am Màrt a dh' fhuin mi ^Lùuas. 12.)
Is ann am Màrt a chliath mi (Sult. 12.),
'Fhir a dh'^òrduich na trì Màirt,
na leig mo chuid-sa an aon ghad-cuaiU.
DI-CJADAOIIN.
Anuair is Ciadaoineach an t-Samhuinn,
is iargaiueach fìr an domhaiu.
DIARDAOIN.
Bheirinn m' fhalt a mach Diardaoin.
Là gu pòsadh.
Là 'chomharrachadh nan uan.
La gu breith, là gu bàs.
Là 'chur gais chou a meiig.
Là 'shuidheachadh na h-iomairt.
Daorn nambuadh gu deilbh 's gu luadli.
Diardaoin, là Choluim Chille chaoimh,
là bu chòir a bhi 'deilbh,
là 'chur chaorach air seilbli [=2ra. Diardati
de 'n Òg-mhios.]
Is mairg is màthair do mhicein maoth,
an uair is e Diardaoin a' lUiealItuinn.
Diardaoin a' bhròchaiu mhòir, (Cìear,. 14.)
Diardaoiu deasghabhail (Cèit. 9.)
DI-HAOINE.
no An Aoine ìio An Aoua.
Aona gu fàs.
Là an rèitich (an Uidhist.)
Là gu curachd, gu cliathadh, gu pleadhauachd,
ach gun an t-iarunn a bhith aircliath ispleadhan.air neo,
is e bhiodh anu dhuit.
68
l)i-haoine an aghaidh naseachtlaiun no na filaice.
[Là nac'h còir gearradh mòine no ìnean, no tiodhacadh,
iio fnil a thoirt air ainmhidh, uo uan a chomharrachadh,
noiuut^al iaruinu a chleachdadh, no àireamii.]
I\]a mharhhas tu heathach Di-haoine, bidh ruith na h-
Aoine ort am feasda.
Àireanih ua h-Aoine air caoraich a' bhail' ud thall.
Thubhairfc a Mhuime ri mo Shlànuighear,
nach e an Aona hha 'gan àireamh,
ach an Luan an tùs an ràitbe,
no an Domhnach, là na Sàbaid,
Didionn au iarninii auaghaidh nau .sìthicheau,
cha robh feum air.
Beannachd 'naii .siubhal 's nau imeachd :
is i an diuj;h Dihaoine, cha chluinn iad .sinn.
Eòlas na h-Aoine.
Is gearr o chomhairlena h-Aoine.
Is i 'n Aoine bhasarrach
a ni 'n Sathurna deurach.
DI-SATHUHNA.
Sathurna gun athadh, gun iasad, gun fhiachan,
deireadh seachdainn gasda, geal, grianach.
Gealach Sathurna foghar,
fìabhaidh an cuthach .seachd uairean.
Is leòir gealach ìir Shathurn
tràth 'sna seachd bliadhna.
Ma thòisicheas a' bhuaiu Di-sathurna,
bithidh e .seachd Sathurna gun bhuain.
Deireadh nan seachd Sathurna ort !
Sonas nan seachd Sathurna ort !
Is ann Di-sathurna gearr uainn
bhuail an t-earchall orm spot.
RAITEAN (JOITCHIONN NA SEACHDUINN,
Siubhal Dòirhnaich na toirbhuat,
Di-luaiu ua èirich moch,
loni-sgaraflh Di-màirt,
Leig seachad na tri laithean sin,
Tha Di-ciarlaoiu craobhaidh,
'8 tha Diardaoin dàlach,
Di-haoiue cha'n 'eil e buadhach,
'S cha dual dhut, falbh am màireach.
Na falbh 'san Luan.
Na gluais 'sa Mhàrt,
An Ciadaona daobha,
An Daorn dàlach,
An Aona mi-bhuadha,
Au Sathurna mi-ghràdhach,
Leig dhiot sgrìob na truaighe ;
Cha dual dhuit falbh am màireauh—
An Dòmhnach gu fois tamha.
Imrich Shathurna mu thuath,
Imrich Luain mu dheas,
Ged nach biodh agam ach an t-uau,
Is ann Diluain a dh'fhalbhainn leis.
ir ihu uams' a Luau no a Shathurn.
Dòmhnach eirig dh' an Re,
Di-Iuain na èirich moch,
Dimàirt ar agus eug,
Diciadaoin creuchd agus croch,
Diardaoin daoch agus lochd,
Di-haoiue ire na di-bhuaidh,
Cha dual duit falbh an nochd.
I 65
Piìsfan — rhèid litir tadar dà àite sam bith anns na h-
Eileauan Breatunnach agus ni's luyha na ceithir unns-
aichean de chudhthrom air sgillinn, agus è sgiHinn eile
air son gach 'i unnsa tuiUidh.
l'ha Cairtean Postail air an reic ai<!: a h-uile oitia; phost-
ail, air 6 sgillinn air son 11, no J sg. air son aon fhear.
Comhciaichean air .son paipearan naigheachd le deallih
5sg. orra— aon fhear |sg., no 4 sgillinn air son seachd. Le
dealbh sgiilinn orra, 8^ sg. air son ochd.
Tha Paipearan Naigheachd singilt àiridh a' pàigheadh
sg. am fear, agus tumidh air aon comhla, Asg. air son
gach dà unnsa, gu dùthaich sam bith, ach feumaidh an
dà cheanu aca a bhi air am fàgail fosgailte.
Aideachalh. Bu chòir do dhniue sam bith a chuireas air
falbh litir le airgiod innte, sgriobhadh aideachaidh fhaod-
ainn bho 'n oifìg far a chuireas e air falbh i. Cha chosd
sin at-h dà sgillinn air sou gach litieach no achlasan, tuiU-
idh air a phostachd, agus mur bi au sgiìobhadh seo air
fhaotainn, bithidh 4sg. ri pàigheadh leis an duine d' ani
bheil an litii air a cur, agus bithidh an duine a chuireas
uaidh i an cunnart a chuid airgiod a chall. (ìheibhear
comhdaicheah le canbhas a staigh aunta agus dealbh 3sg.
orra (a phàigheadh postaclid suas ri 4 unnsa) air Sjsg. am
fear. Feuchaidh iad 3^ fhaotainn 'sna h-oifigean Gàidh-
ealach, ach feumaidh iad an reic air 3? sg. gun taing
dhaibh, agus mur bith feòirling muthadh aca, feumaidh
iad cur fios air beagan.
Postachd bonii-a-'iè. Faodaidh pasgadh sam bith ni 's
lugha na dà unnsa, agus gun litir sgrìobhta a staigh ann,
talbh gu àite sam bith 'san t-saoghail air bonn-a-sè, ach
feumaidh an ilà cheann a bhith <àir am fàgail fosaailte.
Thèid Leabhraichean a tha a r am fàgail fosgailte aig an
dà clieann taobh snm bith air bonn-a-sè gachdàunnsa,
Achlasain ('sna h-Eileanan Breatunnach) ni 's lugha na
punnd 3sg, ; 2phunnd, 4sg. ; 3 punnd, 5sg. ; 5 punnd, 6sg.;
7 puund, 7sg, ; 8 punud gu 11 puuud, sgilliun am punnd.
Taigh-rèidh. Ghabhar tasdan no suim sambith osa ch'onn,
ach cha ghabhar tuillidh air P50 an aon bhliadhna.
Costaidh Orduighean Postail air son 6sg., 1/-, 1/6, 2/-, &
2 G, bonn-a-sè am fear ; air son suim sam bith eadar 3/- &
E
25/-, sfiillinii ani fe;ir ;blioirv-.LU 20/-, & 2]/- trì bonn-a-
sè am fe 11. Faodaiilh suinieanan briste sam hitli eacTar
suim suidliiclite j;ach ordnsih bhith air an deaiiamh suas
le cur dcalbhanpostachd air taobh beòil an ordui^h anus
an àite c )inharraichte air an on, ach cha'n fhaod tuillidh
air tri, no tuiUidh air fiach còig sgillinn dhiubh a bhith
air aon ordugh.
Ordniifìican Airgid. Cha'n fhai^'hear iad seo air s n
suim sam bith os cionn 40 P. (^ostaidh iad, fo 1 P. 'isg.,
3 P. Ss;.;., 10 P. 4so;.. 20 P. 6sg.. 30 P. 8s«., 40 P, lOsg.
Ord}iiii/ifan Iris an dealan. Costaidh iad seo an aon
phris lis na h-orduighean airgid cun;anta, le 2sa. air a
chtir riu air son. tios a churdo mhaighstir an oitig far am
bheil an t-air.iiiod gu bhi air a phà gheadh. Cha 'chuirind
gin dhiuhh seo air falbh aig cos hxs ni 's higha na 6sg.
LITRIOHEAjN AGUSORI'UIGHEAN cèin.
Thèid litir do dhùthaich sam bith fo riaghladh Bhrea-
tuinu, no do 'n Eir'li't n > Zimzihar, air .sgillinn gach leth
uunsa, agus gu (hV'' ■ -n Mitheileair 2èsg. gach leth
unnsa. Ordni{iJi/H', ■ -oii ni 's lugha ua 1 P. 3sg,
2 P. (5sg., 4 P. 9s^'., .i. .;ìiaid!i niar sfn gu 40 H. (aVn
f<jar a's àirde) Tì/o. (_«'/ /»'(ni /*osta»7, singilt 1 i-g.ain
fear;dnbailt (airsun freagain) 2sg. am fear. Paipear-
an air an clòdh-bhualadh, bonn-a-sè gach leth uunsa.
Eìsiomplairean, sgillinn air son 4 unnsa, agus bonn-a-sè
gach 2 unnsa tuillidh. Aideachadh Uubhairt 2^sg
AN ÙINE A GHABHAS LITIR A' DOL
bho Lnunaiun gu, Adelaide 30 là.Aden 10 laitbean.Am.ster-
dain 11 uair, At-li<Mis 4 hi, An-^kiaud 30 là.Bahamas 12 lù ,
Bàle VM uuicni! M . n '•■■■■■■- ■ _' là, BerUn 23 uairean. Ber-
mudal ia,l;<>iiii. ton U.8.A. 91aithean, Brus-
sels 7i| uaivi'ai!. < ■ M. .. : i, i,.j,ol7 là, Constaiitinople 3
à 2 uair, Cr^pcìih i,, a o ; iuni •aii, Cyprus 8 là, E. Falkland
125 là, Eijiau là, (JiljiaJcara là 15 uairean, Orena la 13 là,
Hamburg 20^ uaiiean, IIongKong 29 !à, Lisbon 2 là 4 uair-
ean, Lnceriie 22 uiìi.mu, Madr <! 1 là 22 nairean, Malta 3
là 18 uairean, .^I.ii-^ii :;- :'. ;i in m, Mexico 12 là, Mout-
real 8là,Ne\vf(mii(llai!ii ;• la,..-'.. v ..,1. 6 !à,AIbaiuu Nuadh
6là, Oportd 2 là Iduaii a; . ;i!t ,\\:i ;> là 6 uaireau, Paris
;:uaiiv:ìii, ì'.ai.' (.va-r. ;.ii ;a! :'(; !a, l'IMI'urir 2! !à, Ptit
(^r:ha::ni,n,:n air ,/, 7?.)
ffiiorracI)atlift rlioìidH'onn.
Beurla no Luidionn \ Gnidhlig
c/s Cùnntas
a/c Account
A.D. In the year of our LordjB.T. 'aui bliadhn' ar Tigh'rna
A.M. In theyear of the worldiB.S. 'am bliadhn' ant-saoghail
a.m. morning,
A.U.C. In the year sfter the
building of the city (Rome)
B.A. Bachelor of Arts,
Bart. Baronet,
B.C. Before Christ,
B.C. Bach. of Surgery^Cam^.)
B.C.L. Eachelor of Com. Law
B D. Bachelor of DiTinity,
Bp. Bishop,
B.S. Bachelor of Surgery,
Capt. Captain,
C.B. Companion of the Bath,
Co. Company,
Col. Colonel,
C.P.S. Keeper of Privy Seal,
<'r. Creditor,
<3.S. Keeper of rhe Seal,
d. penny or pence,
D.C.L. Doctor of Com Law,
D.D. Doctor of Divinity,
D.Lit. Doctor of Literature,
Do. Ditto. the same,
Dr. Debtor,
Dr. Doctor,
12mo. Duodecinio
D,V. Deo volente
e.g. for example
j']sn. Esquire
:i:]ic',,&c., Etcaetera
^ol. Folio
m. maduinn
O.T.B. O thogail baileRoimhe
S.E. Sgoilear Ealaidhean
Bar. Baran
R.G. Roimh Chriosd
S.Li. Sgoilear Lighicheachd
S.L.G. Sgoi). Lagh'n Cumanta
S.D. Sgoilear ri Diadhachd
Easb. Ea'jbuig
S.Li. Bgoilear Lighicheachd
Ca'[>. Oaiptean
C.E, '.'ombaca Feadhnach
Cuid, Cuideachd
Coir. Coirneal
F.G.S.D. Fear-gleidhidh na
Seala Diomhair
Cr. Greidear
F.G.S. Fear-gleidhidh na seula
liiillinn
Olh.L.C. Oilamh LaghanCum.
Ol!i,D. Ollamh ri Diadhachd
Oih.F. Ollamh Poghluira
lon. lonann
Fr. Fiachair
Olh. OUamh ; Ligh. Lighiche
12eug. An dara pàirt deug de
ròl paipeir
T.D. Le toil Dhè
airson samplair
Uasal
7ce. Agus a' chuid eile
Lethr. Leth ròl paipeir
F.O.S. Fell. of Ossianic Soc'y P.G.O. Pear de'n Chomunn
Oiseanach
^,R,S. Fello.vof R. Society P.G.R. F^arde'n G. Rioghail
68
F.R.S.A. Fellow of the R. F.C.R.A. Fear de Chomunn
Society of Aritìquaries ! Rìqghail nan Arsaireaii
G.C.B. Grand Cross of Bath C.M.F. Orois uihòr Fheadh'ch
Hon. Honourable Uasal
ib. ibiilem l's an àite cheudna
id. the .same an ni ceudna
i. e. th.it is i. e. s. Is e sin riradh
I iltì. Je.su3 _ losa
I..S.D. losaSlànuigh'rDhaoiue
I.H.S. .Jesus the Sav'r of men
inst. the present month
am mios seo
M.S. Maor na Sìth
R.A. R:du-an Nh. Aindrea
R.F. Jlidir Feadlmach
F.T.R. Fear-tagraiiìli anRìgh
A.R.F. Ard ridir Feadhnach
J.P. Justireof the Peace
K.A. Knight. of St. Andrew
K.B. Knight of the Bath
K.C. King's Counsel
K.C.B. Knight Commander
of the Ba.th
K.G. ivuiuht uf the Garter
K.(.-. Kuij;rit of St. George
K.G.C. Kuightof the GrandHi.C.M. Ridir
K;ut. Knight [Crosri ""^''■'-
K.P. Kiiight of St. Patrick
K.T. Knightof the Thistle
tb. pound (.in weight)
L.C..J. Lord Chief Justice
LL.B. Bachelor of Laws
LL.D. Doctor of Laws
£ s. d. Pounds, shillings,
pence
M.A. Masterof Arts
M.B. Ba lielor of Medicine
M.D. Ddctorof Medicine
Mossrs. adhe.ssing a company
M.P. Mt^iuberof Parliament
MS. Manuscript
MSS. Manuscrlpts
Mus.Bac. Bachelor of Music
Mus.Doc. Doctor of Muaic |01h.C. Oll;
N.B* Mark well F.C. Faic, cu
R.G. Ridir a' Ghartain
R.D. Ridir an ISh. Deòrsa
Chrainn
Kidir [Mhòir
R.P. Ridir an Nh. Pàdruig
R.C. Ridira' Chiuaraiu
pìinijd
A.M.C. Ard -rahoirearCeartaÌ3
S.La. Sgoilear Laghau
Olh.La. Ollauih Laghan
P. t. s. Pùinnd, tasdain, sgil-
linnean
M.E. Maighstir nan Ealaidh-
S.Le. Sgoilear I.èighi .1 [eau
Olh.Le. Ollamh Lèighis
Mgrn. Maighstearan
B.P. Ball Pàrlamaid
L.S. Làmh-sgrìobhaidh
L.Sn. Làmh-sirr'ìi'bhaidhean
S.C. Sgoilc
lil
ch
♦ Chabu chòir doN.B. marcùl-sgrìobhaidh a bhith air a
ihleadhadh airaon "Alba," achairson "Brunsuig Nuadh."
nem.coD. iione objecting
No. Nuuiber
N.S. New Style
n.T. nolens Tolens
8ro Ootavo
LSmo. Octodecimo
O.S. Old Style
•z. ounce
pd. paid
%per centum, '^ hundred
Ph.D. Doctor of Philosophy
p.m. Evening
p.m. post mortem
orox. next month
P.S. Postscript
Q. Question
Q.C. Queen'sCounsel
ito. Quarto
2tmo. Quarto-vigesimo
Regt. Regiment
Rev. Reverend
R N. Ihe RovalNavy
Rt. Hon. The Rt. Honourable
S.M. Sacred to the memorv
St. Saint
.$ c. DoUars, cenls
ult. last month
U.S.A. The Uuited States of
America
'.-. against
V. see
V.C. Victoria Cross
Tiz. namely
Vol. Volume
W.S. WritertotheSignet
Kmas. Christmas
!gun aon ag obadh
Air. Aireamh
C.r. Cùnntas Ur
toileach no diombach
8mh. An t-ochdamh pàirt de
rol paipeir
18eug . An t-ochdarah pàirt
deug de rol paipeir
S.C. Seann Chùimtas
iinnsa
pàighte
;% air a' cheud
•Olh.F. OUamh FeaUsaaachd
'f. feasgar
ian dèigh bàis
an ath' mhios
F.S. Fo-sgrìobhadh
JC. Cèist
F. T. B. Fear-tagraidh na
Ban-righ
4mh. Ceathramh pàirt de rol
24eug. An ceathramh pàirt
thar fhichead de rol paipeir
Rèi.sd. Rèisimeid
Urr. Urramach
C.R. Au c'abhlach RìoghaU
.\n t-Ion uasil
D.C. Deachdte do chuimhne
Nh. Naomii
D. Q. Dolair, gentaichean
am mios seo chaìdh
S. A. A Staitean Aonaichte
America
an aghaidh
f. faic
C.F. Crois na Fearalachd
eadh. eadhon
Leabl). Leabhar
C.S.R. Clèireach do sheul an
Rìgh
NoUaig
Scollatman Jf^ràtigacl^.
Tha na seollairteau Frangach a li inas, air an cleachdadh
gutricann an comhradh agus coinli-.sgrìobhadh Beurla.
Tha iad air an suidheaoha'lh an seo chum goireis na muinii'
tir nach 'eil eòlach air Fràingis
Aide-de-camp
A la bonne heure
Affaire de coeur
A la mode
Afin
A propos
Au fond
Auto da fè (Porfc.)
Beau raonde
Beaux esprits
BiUet-doux
Bon niot
Bon ! 1 è mal gri
Bon jour
Bon soir
Bon nuit
Boudoir
Carte blanche
Chàteau
Chef (roeuYre
Ci-dcvant
Comme il faut
Con nmore
Coiigè d'elire
Coufide gràce
Cortège
C»up d'oeil
Ciiup de main
DèbP.t
Deinier-resort
Depòt
Double entendre
Douceur
Dic u et mon droìt
Eclat
Elère
Fear-còmhnaidh seanalair
Gu lortanach, gu tràthail
Ciiis-ghaoil, suireadh
A rèir fasain
Gi'-.s a' cheanu, gu deireadh
Freagarrach, gìi tràthail
Gu grù !nd, gu iochdar
Lò.-;gadli shaobh-chreideach
An Hiioghal sgiamhach
Fir ghèur-fhàclach
Litir-ghaoil
Fala-dhà, gèur-fhacal
Le ;:eau math no droch ghean
Là math, maduinn mbath,
Fcasgar math dhuibh [dhuibh
Oidhche nhath dhuibh
Seòmar uaigneach mna uaÌ3le
Là:i choma.s gn deanamh
Taigh-dùtbcha
Ard-ghnìonih, claon-char
Roimh seo, o chian
Mar bu v'. Mrdhabhi
Le gaol, le gràdh
Comas taghaidh, noraghaidh
Stràc crìochnachaidh
Luchd-leanmhuinn,
P.1ath-na-si!ila
Oidheirp ghrad
Ceud thenchd 'am foUais
An ionnsuidh dheireannaA
Taigh-stòr, taigh-glèidhidh
Dà sheadh, rùn dubailt
Duais
Dia 's mo chòir
M6r-(hìiis
Sgoilear
En bon point
En masse
En passant
Euuui
Faux pas
Fète
Fracas
Honi soit qul mal-y-pense
Hauteur
Je ne sais quoi
Jeude mots
Jeu d'esprit
Mal-à-propos
Mauvais hònte
Mot du gùet
Naivetè
Outrè
Petit maitre
Protègè
Rouge .
Sang froid
ftavant
Soi-disant
Tapis
Tète à tète
Unique
Un bel esprit
Valet de chambre
Viveleroi
71
l'An cormath, reamhar
'Am meall, taom
l'S ant-slighe 's an dol aeach-
Sgios, cor airtnealach [ad
Tuisleadh, droch bheart
Fèisd, cuinu
lomairt, comh-strì bheag
Olc air fear an uilc
!an, nabhar
Chai'. nitliiic 'lhoinh ciod
^sair facail
Strod de ght'>ur fhacail
Neo-iomchuidh
Baoth-leanachd
Facal-faire, ciall-chagar
Fosgailteachd, fosgarrachd
Neo'-chuimseach, neòuach
Spailpean, gaoithean
Cèistean
Dath dearg do'n aodainn
Fuil-fhuar, neo-aire
Fear ionnsaichte
Fear spad-fhaclach
Brat-ùrlair, cas-bhrat
Ceann ri ceann, cluas ri cluais
Sonruichte, air leth
Aigneach maol
GiIl.-st<Vj-.;r-r
Gu nia fada beò an rìgh
AM FEILLIRE, 1900 1901.
Tha beaoan Feillirean dhe na bliadhnaichean seo ri
fhnotairi i ho chlòdh-b)iualadair an leabhair seo aig dà
sgiliinn am fear, saor leisa' phost.
Gheihhear, am measg naigheachdan eile, 'am Feillire 1900
cunntas uam Fiueachan Gaidhealach, le suaicheantas.
ceann-cinuidh, breacan, (&ce. ile gach fiue, cho niath ri
àireamh luchd-bruidhinn na Gaidhlig 's na siorrachdan
Cataobh, Ros & Cromba, Inbbirnis agus na h-Eileanan.
72
{air aleanntuinn hho d. 66.)
Saìd 5 là, Q>iebec7 là, Rio Jarieiro 47 là, St. Petersbnrg 2
là 7 uairean, Sydney (Aust.) 32 là, Vancouver 11 là,Vienna
1 là 9 uairean, Wellington 31 là, Wiuuipeg 9 là.
Cwttf "tred(FIjrit|)=aintn^an nan (ffi^aiìr|)fal
" An Arcamh. ri muinntir Hoy their iad na Speireasan ;
ri muinntir Widewall, na Buicisichean ; Veira, na Faocli-
agan ; Ronsay, na Capuill; Kirkwall, na Oruidean; Firth,
na h-Eisearari ; Stromne.ss, na Luban dubha ; Birsay, na
Birich ; Shaninsay, ua Caoraich ; Stronsay, na Beàrnaich ;
Ronald.shay niu Thuath, na Ròin ; Eday, na Sfiairbh.
An Seatlainn. muinntir Lerwick, naCaoiteagan ; Wh;il-
say, na Saoidhean ; Yell, na Meirlich ; Fetlar, na lothan
peallagach ; Weisdale, na Cullaich.
Air an Ttr mhòir, Cnapadal, an crodh maol ; Creasin-
nis, na Fithich dhubha ; Cearara, (an t-Oban) na h-Eire-
agan ["tha tri chasan deiridh air na h-Eireagan an Cear-
ara"]; Lathurna, na Losgainn ; Taobh-Loch Odha, Na
Liath-chearcan ; àluc-càrna, na Gfearra-ghobaich ; Cinne-
Ghearrloch, na Buic ; Aird-ghobhair, na Gobhair ; Airdna-
murchann, na Cnòdan ; Ciìoideart, na Gobhair ; Gleann
Eilg, na h-òisgean ; Gearrloch, na Truisg ; an Uamhag an
an Gearrloch, na Buic ; Meallau-Thearlaich, na Rodainn ;
Loch-bhraoin beag, an Orodh ; A' Chomraich, ua Buic ;
Neadau Asainn, na h-Eòin.
Na h-Eilflanan, Diùra, na h-Eich ; Muile, na Doideagan ;
Liosmòr, na h-òisgean ; Ratharsaidh, na Saoidhean [" hu
mhath an sgadan 'nuair nach fhaigheaniaid na saoidh-
ean"] ; Rùm, na Ròcais ; Eilean nam nnicbd, nni Pifulaii;
Eige, na Fachaich ; Srath-IMhicFhioiis^li.nii, ii;i ]'',inclia<i-
an ; Sldibhte, na Coilich ; Dùthnieli MhicLc.'.i.l, im M,.g-
ainn ; Trotairuis, na Coin [" uh. cliuidcichd fhcin, coin
Throtairnis"]; Bhaternis, na Cait ; Leòdhas, na r.iricli.l;
Satijau,
\GU8 NA LUsAX LEIS AX DEASAICHEAR lAD.
7]"iV?A«— Crann-nbhatl.ninnsean ao:ns preas-nan-à'rnea<j.
_ "raobh-phobnill agus leamhann. 3 Roirl. 4 Freumh-
itii uinnsein. 5 Lns-an-fhùcaia''r. 6 Freumhan na Rain-
ich moire. 7 Lus-nara braoìlea?. 8 Barran asas ilìirairh-
ean an fhraoicli. 9 I.n'; n^or bnidhe. 10 Dnillencan 1 ei!h
beas. 11 (-:oilleii-1 Lus-na-feàrnaich. 12 Achla.'^an Chal-
nini ChiUe. 13 (dorch^ Snith na mòine. 14 Lu.s-na-pur-
eaid.
Corcnr — Corcnr.
Dath Fail-chvach. — Biolair. 2 CainneaL 3 Dearcan lus
nan-dearc le alni.
Bath na h-earba — Rùs.sadh beith.
Dearff — Leanartach. 2 Cnotal. 3 Cootal oreal. 4 (Tuath)
Ru2h. .5 (car purpur) Ln'--nan-dearc le alra. 6 (crò-dhearjj)
Cnotal corcur. 7 (sgàrlaid) Cnotal clach-aoil. 8 (sgàrlaitl)
Dearcan ahuich ras-chrann sìor-naine,
i)o;in— Cuotal. 2 Duileasg. 3 Preas-nan-dearc le alm.
4 Rùsgadli daraich no dearcan craobh-an-dromain. 5
(dorch) Freumhan rabhagach. 6 (dorch) Lus-nan-dearc
le domhla.s
Dvbh — 1 (a's fheaiT) Freumhan copagach le coparas. 2
Rùsgadh ct- cnòtban daraicb le coparas.3(no glas) Freurah-
an sheilisteir, 4 Rùsgadh sgithich le coparas. 5 Rùsgadh
feàrna le coparas. 6 ( car gorm) Preas-nan-àirneag. 7 Coar
gorm) Grainnseag.
Garm— Lus nan dearc le copperas. -2 Droman le alm. :;
AiUeann.
Or-bhiudhe—BivAg\mlìan. 2 Barbrag. 3 (dorch) Prea.-s
Purpvr—OÌT le sal-amrnoniac. 2 Lus na feàrnaich. 3 Lus
nan dearc le alm.
rafj!?.— Dearcan abuieh ras-cbrann sìor-uaine. 2 Lus
buidhe mòr le guirmean. 3 Rùisg chonuisg. 4 Lus-nam-
braoiltfag. 5 Bealach. 6 Fraoch bhadain le alm. 7 Duil-
leagan .seilisieir.
AIREAMH I.UOHDAlTi: ',;'-;AI!)H anns na
SEACHD BAILTEAN A'S MU AN ALBAINN, 1901.
Baile
Sluniih
a'
hruidhiuQ
a' brui Ihinn
iouilan
na
G
. a nihàin
G. & B.
Cxlaschti
761,700
63
18,454
Dnneidonnn
316,837
68
4,536
Dundiadh
161,173
6
730
Ahaireulhainn
153,503
6
706
Grianaig
68,142
25
2,582
Fasaliath
79,363
8
969
Peairt
32,873
2
787
LAITHEAN A THA NA TATGHEAN-REIDH
DLHNTE.
A ìt Albainn—L^ na bliadhn' ùire. Dihaoine na Ceusda.
Dihriinan dè dh Là B alltainn. Diluain an deidh Là
LuuasdaiL Là Nollaig.
Aih yas"n.'(. -Dihaoine na Ceusda. Diluain na Caisg?;.
Diluaia na Caiuais. A' chiad Dhiluaiu de'n Lunasdal. Là
Noll li^ a^us an là na dheidh.
CEA^N CACIl RAITH
An Allia>ivn—Lk 'e.Wl nau Cuiiiideau, 2hl a' Ghearrain.
A' (iMÌiigis ù:-, l.'ilà a' Chtìtein.
An Lunasdnl, \\h •>n Luna.sd;.iL
An Fhèill i\hirìainn, llìàua Sanihna.
An 3asunn — Là ua CaiUicb, 25ìà a' Mhàirt
Làuieadhon an t-Sauihraidh, 24]à au 0<>-iuhios.
Là Fhèill Mhìcheii, ■iOlà Sultuine.
Là NoUaig, 25là na Dudlacbd.
Aideaduulh xàijilic'adh airgil thairis air IP.
Aouta nach 'eil thairis air 3.i bliadhna no màl 5P.
a«,iis air aghaidh mar sin Gsg. air son sach :ìP.
Aontaiohean bho 35 gu 100 bliadhna, 12 uaireaii
na prìsean sin.
Carbad leis ni's lutrha na 4 rothan, gach bliadh.
,, le 4rothan agiis 1 each, ,, ,, 1
,, ,, 2 each, ,, ,, 2
Cead suaicheantas a ghiulan ,, ,, 1
ma biiitheas efiir carb id cuideachd ,, 2
Cead reic leanna & fiona ani Breatunn, ,, i
Cead reic tonibac & snaoistan
Cead seilg eadar Là l.ùnasdail agus 31 là an
luchair, 4
& 31 là"an Damhair, 5
,, ,, 1 là na Samh, & 31 là an luch. i
,, air sou 14 là an dèidh achèile." ]
('ù de .sheòrsa sam bith (Breatunn^ bliadhnail
,, ,, ,, (Eire.-mn) ,,
Tarruing airgid as t,iigh-rè:dh
B , EITH PÒSADH IS BÀS.
Feumar Breith l^is Pòsadh Jis Bàs gach duine chur '.-an
leabhar mar à leanas ; —
Breith (an Albainn) au taobh a staigh^de^ll là.
,, (an^Sasunn) an taobh a staigh de 3 miosan.
Pòsadh an taobh a staighde 31aitheàn.
Bàs, (an Albainn) an taobh a staighde 8 la.
,, (an Sa.sunn) an taobh a staigh de 5 la.
Feumarj breac-a'-chruidh a chur air gach leanabh, an
Albainn mu 'mbi e sè miosan a dh' aois, agus an Sas-
unn niu 'mbi e tri mio.san, niur toilich breitheamh 'sa
chùirt a's fhai.sg airan àite.'san d'rugadliea shaoradh.
tiirraml) iCud)tr=bntitiI)inn na ^iaftfl)ltg
AN ALBAINN.
SionMclul. G. amhàin. G. & R
Ab'ir,>;idh;iinn 8 1,333
Ab-irni ; 1 74
Arca iih 70
P.Hiibh 499
Vb.ì 20 2,764
(^a^;iobh 469 14,033
Oill-Chuithheirt 98
Cinn (Jiutrclainn 103
(Jinnrois 55
Clacmaiinan 1 170
Dunbr'iatuinn
])n ieÌ!!'.'ìnn
Dunifri.s
]i:;i,rr;vsliaiaheal
EUif^inu no Moiribh
Fì-.f;i
Fiìri'ar
Galla 'bh
Gleaiii'.iuich
Had lin-tou
Inb'viràr
Inbhìi-ais
Leaiulraic
Narunn
Peairt
Peeb'.es
Renfriìi
Rns S: rroTnba
Rocsboriili
S',aM;i,iun
Selk.rlv
Srui lUa
Uigton
14
3,101
75
5,765
1
176
8,313
34.428
2
1,865
3
814
13
1,303
20
2,876
5
575
7
459
17
1,P83
11,722
13,2d:i
10 i
26,905
10
1.325
78
11,446
1
72
41
5.695
12,171
39,292
132
55
57
10
2,022
88
AIREAMH I.l CKD-BRUTDHINN NA GAIDHLIG
ANN8 NA SGniEACHDAN.
1-Cataobli. G
àidhii- a Hihà
in.G.&Reurl;
Asainn
iLO
i,!.xy
CiU-Donain
4
72^
Clìn
13
1,177
Craoich.
32
1,113
DorL.cch
62
l,nl7
Diùiriuis
20
641
Edarachaolas
45
1,193
Farr
40
2,03i
GoiUspidh
21
7 3
Lairg
3
71,-i
Loth
1
162
Tunga
41
l,4i4
Raigheart
15
^ &(.'2
An t-iomlan
-J'!)
II,- fS
2— Ros a^nis Cron ba.
Abhoch
162
A' Choinaraich
373
1,123
,, Eileanan Croi
ulin
7
3
Alanais
7
3£o
An Rui^h Soluia (Oille-MMcli
til)
5
405
An Tarbat
3
6! 9
An Toiseachd & Lagaidh mu'u t
^ar(i
•oinn)3S
1,213
Baile Dhutbaich
39
£99
Barbhas
3,143
2,5:93
Cill' Earnoin
9
522
CiUe-Mo re mu'n ear
4
348
ClU-Tight arnan
4
622
Cin: chardaiun
7
877
Cinntàile
37
397
Cnocbàa
12
C65
Croml a
173
Cunutainn
27
817
Rc^ <fc Cromba, air a leantuinn—
Eadai- i!in
10
819
Fearii
37
831
Fuideartaidh
29
922
Gearrloch
700
2,679
Eikan Tioram
8
tiieau lùbil
10
20
Eileau Thorasdail
6
37
Gleann Seile
48
262
Inbhirpheotharain
22
870
Lagaidh niu'u ear
268
LochaiUse
205
1,308
Luchan (Leòghas)
1,777
2,533
Lochbhraon
Ì5S
2,215
„ Eilean Mhartaiun
7
23
,, Tauera
2
64
Lochcaruun
65
1,190
Nig
7
440
Roscuimhue
8
1,105
F;ò .marnaidh
108
Stcòrnabhaigb
3,6il
7,696
Uraidh
57
1,191
Vi'A
1,2 L3
2,369
„ Eilean l^earnaraidh
l.U
397
,, Flaunan
2
A:i t-icradaa
12,17r
39,29f
3. Inbhirnis
A nirn i:hi.-ii
7
6i'.
Air.l-JKUi-saor
190
Aìoìiaidh
1
318
A' MliAigh <fe Dalarossaidh
3
45>5
An J.agau
S
:'M
Aras.i g & Muidt^arfc
3KS
L'»'>
Bothleisginn & Abartarbh
975
CiL-^LiàiWdh
12.3
2,20:)
CiU-ALiuìbheag
61
1,41«
CiU-Moraig
53
1,2 i9
Ci.l-Tearhiid
39
1,179
Inbhiniis, air a Uan'ulun -
Cinn Gh:ii:ha'^aich& Innis
7
1,191
( iiocMoiro
12
Oo")
tiuda
1
2r.s
D.xuchal
9
ws
I)^-;iiihidh & Dunlaichtidn
12
.^63
5
.-,S(Ì
Gl-anu Eilge
278
953
lu.hirnis
111
7,106
iVitidh
2
433
Urchadainn it Gleann .Moirea.stain
101
1.2i'..
Na h-3ileanau
Barraidh, -Eilean Bharraiith
1,077
1,101
,, „ B.'arnir.iidh
3
9
,, ,, Bha-arsaidh
8
4
Fu.li
3
.M ii^-alaidh
35
77
P.i a.dh
0
2
„ ,. San.lerish
1
Bracadal
172
520
Eilean Soaidh
u
41
('il)e Moire
613
1.36G
i^iuirinnis
749
2,392
Xa li Earradh
1,412
2,09 1
Eilean Bearnaraidh
3G2
119
„ „ CiileATaidh
6
,, „ Ensaidh
4
4
Irt
41
32
Pabaidh
2
1
Scalpaidh
240
298
„ „ Scarn
71
68
,, „ Scotasaidh
5
10
Soaidh
15
„ ,, Tarrasaidh
35
30
Portrigh
2.i3
1,647
Eilean Ratharsaidh
49
330
Rona
39
112
•Sleihhte
324
1,197
lìibhiinis, air a leantuinn
(i.
a inhàin.
G. ct n.
Snì.soart
393
1,189
Srath
361
1.5C3
,, Eilean Fabaidh
7
Kilean S -alpaidh
8
21
Uidhistmu Thuath
1,277
1,429
„ Ei'eauAo-^f
'geir
18
T?.
Kilean Bhail;;'.dh
Eilean Bobharaidh 17
Eilean Oirciabost 2
Eilean Grini.seaidh 1L7
143
Illeraidh&Bailesea
rlo9
2C3
„ Eilean Lebhera
3
8
„ Eilean Eonaidh
5
Uidhi.sb mu dlieas
l, ()!.'',
1,C.01
jaitan Aorargaidh
: :lCy
2:!4
„ Kilean Beinne faodhla
575
738
,. Eilean Bhiaidh.
1
3
„ Eilean Fladda
lò
17
Eilean Grimiseaidh
28
10
na h-eileanan beaga—
Caiiua
13
21
Muc
1
37
Ruraa
3
78
Sanda
12
29
Bige
07
126
An t-i .uìlan 11
72-2
43,% l
4— Karraghaidhtu
,1.
Aird-a'-chatain & MucCarn
61
1,346
Aird-ghobhar
41
43'
Airdaamurcì.aii
304
1,812
Ceann Loch GlioiU & Cille Moirich
5
263
Ceaniitìr;'
107
Cill-;u.-iiibhir& Cille Mheileart
9
253
Cille Bhreanna'n & Cille C;;araiu
61
1,272
CiU Chalmaii.eala
8
813
Ciil Chreanain & Ualabhaich
15
293
CiII Eathain & Cill Choinnich
2
608
Cille Chi:irain
1
i,or,8
Cill Chomain
394
1,662
Earraqhaidheal. air aleantuinn-
-
Cille DaltHÌn
98
1,484
Cille Mhaodainn
163
Cille Mhartainn
4
443
Eilean Righ
6
A'CLlle Mhor & Cilie Jìhrìahde
85
3,213
CiUe Nineain cV Cille Miiir'-
184
1,465
Goinetra
12
26
Coìasaidh beag
8
UJbha
8
47
( ille Rubh & Cille Mheanaidh
152
2,000
( i!l Fionain
4
1.009
CiU Fiiiichean & Cill Mhic Eoin
201
937
Eilean Enrraid
16
Duh.trrtacb
3
I Ch;iluim Cliiije
6
162
Cuapadal mv dheas
8
1,245
Cnapadal niu thuat})
19
564
,, Eilean Danna
30
Ubha
12
Creagirnis
16
232
Diùr^.
58
421
„ Eilean Palnahua
7
27
Dui.ouihain & CiUmunna
4
912
Glas ara.dh
33
2,254
Gl.annnrc, aidh <fe Inni.^fhaU
27
9u3
I.bhir...r,,
1
692
In hin l.aolain
2
157
Lio.smòr & An Apunn
350
2,111
,, Eilean Liosmòr
35
39Lt
uan caorach
1
5
6
A' Mhorbhaime
49
515
Eilean Carna
7
Sa!>dai] &Sgibinnis
2
599
Srathchura
1
227
E n. Cara A- Giogha
3
289
E'n. Colasaidh & Oronsaidh 44
241
Earraqhaidheal, air a leantuinn—
E'lein Co'lla 57 288
Fladda 1
LTirp;a 4
Scarba 11
Snittiìachlain 183
Tirithe 894 1,154
Eilean Sgeirmhoire 2
Torasaidh & Beinne gobtiainn 43 658
An t-iomlan 3 313 34.428
5. Gallaobh.
Bower 34
Caninbay 1 17
Dunnt't 17
T^acriig 4 Pfil
Lithoron 11 l.'-'.il
Olrii; 51
Dùtliaidi Mhic Aoidh -' 3
Thur.so 2 ■-'^1
Uig 2 3] 5
Watten 71
An t-ionilan
Airdchlach
Allt Eireann
Caladair
Croidh
Inbhirnavuinn
Abirdalgaidh
Ah.irpi.uill
A ;. ip.eìthich
Alv.i-i.yte
A: i, Mlh-tian-gamhaiim
A' (';! ■aiiuamhoir
Achterarder
Alvth
An t-ath dubh
,^ >■,!(, ch
Arn asg
Iv indocbaidh
IUm Alhuil
I ;u- l: .hhre
Cairy.i
(Jala raid
Cai.utl,
C'ean!!aird
(Jeann-'ùil
Ciann loch
C'ille MliìcheU
Cill Khinn
Cillniaaoig
Cill.si indidh
Cinn Chardiinn
C nin-labhaiun
Ciiii.iauns
Clu-ina-nh
Cu niridh
CuUa^
Craoibh
Cuiiar-Aonghais
Dro 1
Dul
Dunbarnaidh
Dunblàthan & I-ecropt
Dunchaillinn & Dobhalaidh
DunchaiUinn heag
Dunuiiig
Erol
Peairt, air a leanntuinnr-'
Feartni-hiU 19 l,08s
Findo-tiasor S
Furgatiiifiiiiy 9
Fortevio^ 13
Fùlais an lar 55
Gasg-Trioiiaid 14
Glcaiui Dcahhon 16
Inistuir 7
Laj<ai(lh Almoin 75
Laganràit 4 855
Lethen.ly 1
Longforjian 2C
Maaaitaidh 6
Mnoilinn 6 754
Meigie 12
Methblien 78
Moncytlie 24
Monfhiadh-àrd & Sruthan 89
Muckart 8
Muthil 49
Nh. Mhadobh 8
Nh. Mhartuinn 29
Peairt 2 703
Port Menteith 1 67
Ratraidh
Redgorton
Rhynd
Scain
Tohar Moire
Uainih
An t-iomlan
8. Bòid.
Baile Hhòid
Bòid niu 'J'hiiath
Cille ]5rkhdu (Arran 6C6)
CiUe M iro (Arran 9—1,214)
Cinn!.^aith
Cumradh
An t-iomlan
PÈILLTEAN IMRIOH.
Tha na FèiUtHan Iiurich sui Ihi.iite leis an lagh aii
Albainn aig iiifadhon-là air 2.)ià a' Ciièi: iii agu,air2Slà
na .Samhua. Hgus lua thigaun dhiubh .s^-u air DiJo.u.^uuicu
no 'àfois, 's anu air an ath là a chumar i. Tua u;i
Fèilltean luuich air an cumaii an Sa.sunn air làitlxeaii
•eann gach Raith
^a ^inrarìjan (j5ai"tri)fa(ar^,
Gearraidhean— a. àit'-adhlaic .■ i;. hreacan ; c. ceaiir
"iuuidh ; cath-fj. cath-jjairm ; co. conih-thioual ; c". cnnih i
. 'àilte ; s. snaicheantas sìor-naiue ; ^7?. sfaisdearachd.
Na Griogaraich.
: Ginthas. cath-:;. " Ard-choillel"
/. " Fàiitenan OrioKarach." cu.
■ Cnmha chloiun Ghiinq;air. "
cii. " Ruaig Ghliiine Hhraoiu."
( 1602.) Fir-bhratach—t^i\g\i\:\ch
de Chloinn Mhuirich. h. m
dearg, 48 naiue, 20 dearu, >+
naine, 2 dubh, 8 geal, 2 (ìulih,
24 naine, 20 dearg, 48 uaine, 192
dearg. c. MacGiiriogair.
Na Ròsaich.
Aitionn. ap. ■" .Spaisdearachd laila
1 ois," (1427.J fe, 36 uaine, 8 dearg, 72
u. ine, 72 dearg,8 naine,l'jdearg,8 nainc,
7 ' dearg, 72 gorin, 8 dearg, 72 jiorm, 72
d. arg, 4 2orm, 4 dearg, 8 ^iorm, 4 dearg,
4 gorm, 72 deaig.
). Lns iiiun In-aoileat;. 'iha
eiiid a!"- rà'lh gur e am b )csa
aiì suaii-ìieaiitas ceart, acVi
th:i,chair am meariichcl seo leis'
uadaoiiieabhaa' togail siiiiih-'
(learan ùra air son na cogaidh-
e;in Fra.ngach agus Amerit-ach
a',cun bailan dho 'n bhocsiX
'uiun bonaideivii. Tliii 'n d'.iil-
lciiS ait!o nlè choUic'i ri dnillivior In.s namjbraoileajj.aiii
bhitheiidh e ui's fhiii.isd.i , i fhiiotainn 'sii bhaile. cat
■'. '' i.iicli ua Mi\i,-h. " i>!ii'<ah--aiiJid. " Cumha Mh=c a
Toisicli. àireamh. Mu 500 'sa bhliiìdhna 171i, niu 7
iiu 171-5. dachaiilh. Caisteal na Màigh, fiiisg air Inblii
nìs. h. (Tha suid'iiclieiidh air leth aiu a' clieiinu-chiu
idh) 9(J dears, 4S •jorm, 20 dearg, 84 uaine, 32 dearg,
gorm, 32 deara-. Stuiiiup, 20 dearg, 18 gorm, 192 de ir
c. Mac-an-Toisich.
Na R.'n
LÌCII.
!. Ròs-uià'ri tìadhaich. àl eamh an 1704
:ì00, an 1725 SOO. b. 4 dearg, 40 i;orm, 10
d'ibh, 40 uaine, 4 geiil, 16 dubh. 4 gi'al,
40 uaine, 40 dubh, 40 gorm, 8 dearjj;.
N.\ {ÌREIM.MCH.
<. Liibhriis. f. ,' Blàr Allt-Eire, 104.5." .sp.
" Raou Ruiiiridh, IfiSO." n(. " Cumha
Clalìhers. h. 4 dubh, 48 guirmein,
48 dubh, 4 uaine, 8 iath-ghorm. (Sl
uaiue, 8 liiith-gh irm, 4 uaine. 48 dubh,4S
jiuiriiR'iu 8 dubh. c. Montròs.
Na Meinneakaich.
!. Fraoch nam Meinnearach. cath-tj.
" Dearg is geal a suas ! " /. " Fàilte
nam Meinnearach." dachaidh Caisceal
Uairah. àircamh 300 an 1745. h. 96
ilear.4', 72 uaine,8 i^eal, 21 liath-u;tiorui,
lrt_' dearji, 21 liath-ghorm, 8 geal, 72
uaiiie.
S!OL CHHUIME N.
(Piobairean no Shiol Leòid Dhuin-
bheagaiu.^
Na GuniHNICH.
>. Craobh aitionn. dachnidh, o shean, Hall-
burgh ; a rithist, Caisteal CiUearnain, a
chaidh a losgadh an 1600. b. 4 uaine, 56
jiorm, 4 uaine, 66 dubh, .56 uaine, 8 dearg,
56 uaine, 56 dubh, 4 uaine, 56gorm,8 uaine.
SlOL 8GÈINE.
(no Clann Donnachaidh Mhàrr.)
'k 8 dubh, 12 dearg, 48 uaine, 16 dubh, 12
oj-bhuidhe, 16 dubh, 90 uaine, 16 dubh
12 dearg, 16 dubh, 96 uaine, 16 dubh.
Ct.ANN GHILL' LEATHATN.
s. (Clami Ghill' Leathain uile
Mcli Lochbni(lhe) Cuill mn.
mth-i). " liàs no beatha ! "
c.iiiniii^acìul. — " Caisme chd
Kachaim JNIhic Ailein nan
sop." coììhh-ihional, "Cemu
na drochaide nioire " h. 4
dulih,l'2 dtari!;,8 liath-ghorra,
88 dcari,', 40 uaine, 8 dnbh, VI
. ■>< liath-^hnrai, IC. duh
8du
; (lcaii^
duhh, 1(1
duldi, S !;.'al, 4-
24 uaiue, 24 dul)h, 1G8 u
DUIBHNICH EaRR,\(ìHAIDHRAL.
S!Ù.
:. Garbhag an t-slèibhe. Tha cuid ag
ràdh gur e roid an sua'cheanta.i ceart,
ach bho naeh 'eil i sìor-uaiiie cha h' ur-
tainn siu abhi, o'r cha ghahhadh e faot-
aiun aig gach àin de 'n bhliadhua, agus
luar siu cha deanadh e feum air stm
c.iniliarraidh. cath-(j. " Cruachan ! " h.
.■;2 ii.aui, s iliibh, 8 aorin, 8 dubh, 8 gorm, tìl >lubl
uaiiie. sduhh, 16 geal, 8 dubh, 64 uaine, Gt dubh,
gurui, 8 diibli, S gorm, 8 dubh, 64 gorm, 64 dubh, 6i u line,
8 duhh, l(j buidhe 8 dubh, 64 uaine, 64 dubh, 8 gorin, "
dubli, 8 gorm, 8 dubh, 3-2 gorm. /. " Fàilt' a' Mharcui.s
sp. " Bail' lubhiraora." cu. " 'Cumha a' Mharcuis"
MacCailein Mor.
CAIRTEAN POSTAIL 'SA (JHÀIDIILIG agus Lo.^ghann
iia h-Alba orra, ll) sg. au .•.-ii.rsaor l.'is a' iihost 'sna h-Eil-
eanan Breatunnach, no gu (lùthchaiiuan eilc 2 sg. tiiillidh.
Cairtean Postail Gàidhlig le dealbhan orra,6è sg. aii (Uisan,
saor leis a' phost— J /i Clòdh-chlàr Gàidhlii/, Hcriii' Baif.
MEARACHDAN 'SA CHLODH-BHUALADH.
t.-d.
airson
leugh
3
'raitheil' |
' rathail '
4, sr.
10 & 11, ' 26 ' 1
'25'
26
' Chronad '
' Chronan '
6, ",,
17
' Faoillticli '
' Faoiltich '
10, ,
8
' Fhaoilleach'
' Fhaoilteach '
24
' Fhaollteach'
' Fhaoilteach '
34
' FaoiUich'
' Faoiltich '
12, ,
12
' mios '
' mhios '
14
' Faoillteach'
' Faoilteach'
14, ,
2
Chatain '
' Chatan '
17
' Chaisg '
' Caisg '
24
' fhèiU '
' fèill '
26
• bheadarach '
' bheadaidh '
35/6
'Cì]lintRg:.DìmchaiUionn
'iCillintay Dunchailli
16, sr
26
' Mhonan '
' Monan '
20, ,
24
' Lodhaber '
' Lochabar '
26, ,
15
n' ch. bhararaich'
'a' ch. bharraich '
28, ,
6
' Calbrandon '
' Cilbrandon '
10
' Bamos '
' Camus '
11
' Citl '
' Cill '
18
' Fihnain '
' Finnain '
36
' an '
' na '
30, ',
, 6
' chom '
' Chalm '
36, ,
, 15
' Barcham '
' Barchan '
, 26
• Ghàidhealach '
Ghàidhealaich '
, 38
' .Vh. '
' Nh. '
42, ',
, 13
cainneach '
' Cainneach '
44,
, 22
' gu '
' mu '
4S,
, 4
'Fh. '
'Ch. '
50.
, 18
■na '
' no '
, 27
' Bealltain '
' Bealltainn '
54,
, 15
' Màrt '
' Mhart '
, 26
'sil'
' sìoi ■
, 27
'rèig '
' rèir '
,33
' cnir '
' cuir '
65,
, 4
' chudhthrom '
' ehudthrom '
, 23
'chomhdaich'iah
' comhdaichean '
CHEAP GAEUG
Owing to the enorniou.s tlemaud thab has lately sprun'i up
amoug, the Gael at home aud abroad for cheap illustrated
booklets of their National Folk-lore, we are glad to be in a
position to aiinounoe that the publication of a series
HAS ALREADY COMMENCED
with Two Gaelic Tales about Fionn's exploits : —
Fionn ann an Tigh a' Bhlàir Bhuidhe
AGUS
Sealg Bheinn-Eidir.
The Original Gaelic Text and a literal English translabion
are given on opposite pages, an arrangement that will be
found of immense'assistance to students and especially lie-
jiinners, by making clear many obscurities of Gaelic coUt
sbruction that have hibherbo puzzled bhem.
4 Full-Page Wmtrntiom.
PRICE 2D, POST FREE 30.
FACLAIR
GAIDHLIG
Aiu Faclair Gàidhlig a's fhearr achaidh chur mach rianih.
Tha e 'tighinn a mach an Earrannan anns am bheil 3-^
taobh-duilleag. aig 6èsgillinn am fear, saor leis a' phost,
rathad sam bith. Tha iomadh ceud facal Càidhlig 'ssau
leahhar *!eo nach deach riamh an clò*lh roimhe, agus tha
mu mhìle dhealbhann a chaidh tharruinga dh'aon obair
air a shon.
Cuir fios air fear an diugh,
a:?us thoir misneach do 'n fhear deasachaidh, oir tha '^
leabhar air a reic i"hathasd ni's saoire na chcstas e, agus ni
e cuideachadh ni's fhearr le cùis na Gàidhlig na leabhar
sam bith eile an uair a bhitheas e deas.
Gheibhear Earrannan 1 gn 10 ceangailte an aodach air
7,2 saor leis a' phost.
Air a ehur a mach le —
E. DOMHNILLACH "S A CHD.,
" AN CLODH-CHL.ÌR CtÀIDHLIG,"
Camus-na-Corra. (Herne Bay.)