Full text of "Hymni inediti. Liturgische Hymnen des Mittelalters"

See other formats

ANALECTA 

HYMNICA 

31EIOII AEVI. 

XXIII. 

HYMNI INEDITI. 

Liturgische Hymnen 

Mittelaltêrs 

herausgegeben 

VOl] 

Guido Maria Dreves, 

Leipzlg. 
O. R. Reisland. 

1896. 



HYMNI INEDITI. 

Liturgische Hymnen 

de8 

Mittelalters 

Handschriften 

aus 

Wiegendrucken. 

Sechste Folge 

herausgegeben 

VOll 

Guido Maria Dreves, 
S.J. 

Leipzig. 
O. R. Reisland. 

1896. 



VORWORT. 

Mit diesel,, Bande der Analecta gelangt die Serie de," 

eigentli('hen liturgischen |'mnen im engeren Verstande dieses 
Wortes zum Abschlusse.- ]icht als oh nun aile Ilymnen, die 
heute noch erreichbar wiren, in diescr Sammlung l'latz gefimden. 
Ist es doch schon eine Unm5glichkeit, auch mr w»n allen noch 
existierenden handschriftlichen und gedruckten Breviêren Kennt- 
nis, geschweigê Einsicht zu erlangen. Wohl aber glaube ich, 
rïtcksichtlich dieser Gattung numnehr jenes Ziel erreicht zu hahen, 
das ich II, 5 u. f. und XI 5 u. f. umschriehen habe. 
Abzusehen von einzelnên, da und dort zerstreuten Hymnen, 
von denen ich Kenntnis habe, mtchte ich an dieser Stelle hin- 
weisen auf eine Anzahl :,ilterer, augenscheinli«h von e i n e m Ver- 
fasser herrilhrender Lieder, dic E. Dilmm|cr seiner Schrift ,,An- 
selm der Peripatetiker", Halle 1872 S. 102 ff., einverleibt hat, 
und von deren Rel,roduktion hier um so mehr Umgang zu nêhmen 
war, als Inhalt und Umfang dieses Bandes bereits das gew5hn- 
liche Mars fiberschreiten. Dd, mmler ist nicht abgenei,t, Schl'eiher 
und Dichter dieser Rhythmên in dem ara Rande des Psalterium 
Warmundi sich nennenden Uuido zu suchen (a. a. . S. 87). 
In der lote zu 1'o. 3 diesêr Sammlung habe ich bemerkl, 
dafs der Hymnus Aeternae lucis claritas mit einiger Wahrschein- 
lichkeit dem Johannes Pechanms I John Pecchani), Erzhischof von 
Canterbury ( 1292), zuzuschreihen ist. Z'eifellos ist er Verfasser 
des Reimofficiums auf das Fest Trinitatis, welches V, 19 ff. mit- 
geteilt ist und durch Tiefe (les theologischen Wissens wie durch 
Abrundung der poetischen Form vor fihnlichen Dichtungen 
hervorragt. Cod. Vatican. 4752, ein Franziskanerbrevier des 
15. Jahrhunderts, bezeugt tbl. 504 seine Autorschaft mit den 



Worten: ,,Incipit officium beatissimae Trinitatis, compositum et 
ordinatum a reverendo domino et patre nostro Johanne de 
I' i c c i an o, ordinis fratrum minm'um, bonae memoriae, archi- 
episcopo Cantuaiense (!) et nobili maestro in sacra theologia." 
Ebenso Cod. Casanaten. t3 VI 20 (254}, ein Franziskaner- 
brevier saec. 13 14, in dem dies Officium nachgetragen ist mit 
dcr Bemcrkung: Incipit officium beatissimae Tz-initatis, editmn 
a domino fi'atre Johanne de l'icciano, de ordine frat'um 
minorum, archiepiscopo Cantuariensi ac sacrae theoloae maestro." 
Ebenso Cod. B 54 der Kapitelsbibliothek von Padua, ein 
Frmziskanêrbrevier saec. 13.14: ,,Incipit officium beatissimae 
tnitatis, editum a ri'aire h'. de Pecano, ordinis ïratrum mi- 
nOl'l|lll." 
Die Angabe fidet sich noch in dem Breviarium lomanuln, 
l'aisiis ] 509 und 1519: ,,(Juod quidem otficium cure ipsis ]ectio- 
nibus con:posuit reverendus lnaister, dominus J oh an ne s d e 
l'e c k a m o, A{z|icus; quod et Iomana ecclesia propter excellen- 
tiare cantandum omnibus tradidi." Demgemifs ist Peccham be- 
stimmt auch Verfasser der Hymnen : In majestatis solio (I)aniel I, 
276), O lux beata trinitas (Daniel l. c.) und Festi laudes hodierni 
(Anal. IV, 14).. 

W i e n, den 20. :Nov. 1895. 

Guido Maria Dreves. 



DE 

DEO, DE BEATA, 
DE ('0MMUNI. 



1. l)e 88. Trinitate. 
(Sabbato ad Vesperas). 
1. Te, trina Deus unitas 5. Ex nil qo esse omnia 

Et una semper trinitas, 
Laus nostra rite cernua 
Sacro carore celebrat. 
2. Bis sena cui senum duo 
Ae Seraphim micantia 
Polorum super ardua 
Tel" jure sauctus proclamant. 
3. Vocabulis divisus es, 
Essentia .sed unus es, 
Pater, logos, paraclitus, 
Trinus et unus I)ondnus. 
4. lIoc pater est, quod filius, 
Hoc, quod et ahnus spiritus, 
Usia quos non dividit, 
Persona trina permanet. 

Effigiasti, condita 
Regis, gubernas fortiter 
Disponis ae sua,;iter. 
6. Precamur ergo servuli, 
Qnos tu creasti, cernui, 
Ut hostis a saevissimi 
Phteatus ore liberes. 
7. Te Deum ut perpetuo 
Laudemus, almis, quae.umus, 
Nos angelorum eoetibus 
Associa propitius. 
8. ltonor, potestas, gloria 
Sit tibi, saneta trinitas, 
Aequalis uua deitas, 
l'er saeculorum saecola. 

t[ymn, ms. Casinensis saec. 10. Cod. ('asiuen..51)6. A. -- Brev. ms. . 
,ophiae Beneventanae saee. 11. Cod. Vatican. 4928. B. --Brev. ms. 8. 
Renati 8urrentini saee. ah. C,»d. Barberin. XI 171. C. -- Brev. ms. Casinense 
saee. 14. Cod. Casinen. 34. D. -- Brev. Coeiestin,»rum imp. Neap,»li 14.. 
E. -- 2, 1 Vissena B. -- 3, 4 et unus fehlt C. -- 4,  Usus a quos non B, 
Usia que C, Usiamque D. --5, 1 Ex nil in ese C.  5, : gubernans D. -- 
6. 1 ergo cernui C. -- 6,  creasti servuli C. -- 6, 3 Ut hostia sanctissim:t 
C. -- 6, 4 Piacatus omnes C. -- 7, 2 almis precibus C, ahnis vocibus D. 

2. Ile ss. Trinitale. 

Ad Vesperas. 

1. In personis Deum trinum. 
Ulum verum in usia, 
Universorum Dominum 
Confitemur ride pia. 
2. I%n disjungit unitatem 
Personarum proprieta% 
I%n eonfundit trinitatem 
Simplicitatis unitas. 

3. Nuilum valet ingelfiUln 
Ilumanuna comprehendere 
iloc immensum mysteriom, 
Sed sola rides credere. 
4. In hae summa nmjestate 
Iulla exstat diversita% 
1%c ulla imparitate 
Diserepat ,;era unitas. 



5. Honor laudis angelicae, 
Gloria et laus aeterna 
Sit trinitati unicae 
Per saecula sempiterna. 
Diurn. ms. Fuldense saec. 15. Cod. Fu]den. Aa 87. A. -- Antlph. ms. 
Veterls 51onasterii saec. 15. Cod. Maguntin. 138. B. -- Brev. ms. Veteris 
5l,masterii saec. 16. Cod. 5Iaguntin. 96. C. 

1. Aeternae lucis claritas 
Nos tribus ornans viribus 
lIonstrat, quod causans veritas 
Trina sit hypostasibus. 
2. Trium nna dura cernimus 
Signatos nos imagine, 
Unam trium adverlimus 
Lutera in trino lumine. 
3. Patris se mens inlelligens 
0rtum dat unigenito 
Natamque prolem diligens 
Processum dat paraclito. 

Brev. 

ms. Romano-Franciscan. saec. 

4. Per solam viro originis 
iaturae fit communio, 
iativitas imaginis, 
Spiraminis processio. 
5. Quam felix trium caritas 
Uno se fruens gaudio, 
Quiet non est jucundilas 
Perfecta solitario. 
6. Laudum clara praeconia 
Sint trinitati simplici, 
lpsique nos per onmia 
Subdamus corde supplici. 
15. Cod. Vatican. 4760 (parle 

2a). -- 1, , 51,mstratque. -- 6, 4 corde simplici. -- /_)er Hymnus befindet 
sich in der zweiten Vesper des von Je,ha Peccham verfafsten Reinloffieiums 
auf die bi. Drcifaltigkeit. ist somit wahrschein|ich von ihm, eine Annahme, 
der wenigstens Sil und Verskmst nicht ettgegenstehen. 

4. I)e ss. Trinitate. 

1. 0 glofiosa trinitas, 
Lux perlustrans universa, 
Vera et una deitas, 
Cuncta mitigans adversa. 
2. Virtus intermiuabilis, 
Extra omnem creaturam 
Et infra omnem agilis 
lullam patiens pressuram. 

Ad Laudes. 
. Praesta nobis et perfice 
:Nostrae salutis gratiam 
Ac in nos pie respice 
Vehens ad tuam gloriam. 
4. In bac ergo collaetemur 
Fide sanctae trinitatis, 
In qua simul ionfitemur 
Unilatem deilatis. 

5. Honor laudis angelicae. 

Diurn. ms. Fnldense saec. 15. Cod. Fnlden. Aa 8/. A. -- Antiph. ms. 
Veteris blonasterii saee. 1,5 Cod. 51aguntin. 138. B. -- Brev. ms, Veteris 
l«nasterii saee. 1.5. Cod. 5tagtmtin. 
zeichnet. 



5. De ss. Trinitate. 
Ad Laudes. 
1. In jubilo laudabili 3. In condensis statuite 

Et laude venerabili 
Glorificemus filium, 
Patrem et sanctum spiri_um. 
2. Omnes in insigni die 
Solemnitatis annuae 
Expurgatis criminibus 
Conformenmr in mentibus. 

4o 

Diem solemnem et dicite 
Laudes concentus hilaris 
Usque ad cornu altaris. 
it infirmis salvatio, 
Captivis liberatio, 
Deccatorum remissio 
Et salus sine noxio. 

5. Trinitas indixidua, 
Unitas perpetua 
Dent aeterna gaudia, 
Ubi pax est et gloria. 
Diurn. ms. Maffuntinum anni 1490. Cod. Gothan. Memb. (II) 26. A. -- 
Brcv. ms. Maguntinum saec. 15. in. Cod Francofirten. Barth. 150. B. -- Brev. 
ms. S. Bartholomaei Francofurten. saec. 15. Cod. Francofirtcn. Barth. 160. 
C. -- 2, 2 anime C. -- 4, 3 peccantium B. -- 5, 2 fhlt eine ilbe ABC; 
lies Et unitas? -- 5, 3 fehlt eine Silbe ABC; lies d-nent? Dent externa C. 

6. I;e ss. Trinilate. 

1. Deus, pater piissime, 
Petenda nobis suggere 
Et digna postulantibus 
Ne differas diutius. 
2. Da cor profunde poenicns 
Cure lacrimarum fiuminc, 
(uo di]uantur onmia 
Verenda conscientiae. 
3. Auge fidei gratiam 
Statuque firma perpeti, 
Ut non vacillet impetu 
I,'ec Antichristi pessimi. 

4. Da simplicem prudentiam 
Et caritatem fervidam, 
Qua certius signaculum 
Non est tibi placentium. 
5. Te pollicentem credimu% 
(uod haec prius quaerentibus 
Addantur, ultro cetera, 
Quaecunque restant, commoda. 
6. Honor sit atque gloria 
In sempiterna saecula 
Tibi patri cum filio 
Et spiritu paraclito. 

,,Officium BMV. cum multis laudibus ac novis orationibus impressum per 
Benedictum Du|cibellum Carpensem in Castro Lauro Curtis majoris Anlm 
1503. Idibus 5Iartii." 

1. Lux saeculorum, 
Lux angelorum, 
Vita sanctolm, 
Spes beatorum, 
Pater immense, 
Fili praecelse, 
Spiritus alme. 

7. De ss. Trinitate. 
2. Te invocamus, 
Te adoramus, 
Te glorificamus 
Teque laudamus, 
Pelle languorem 
Praebe medelam, 
Confer salutem. 



3. Gloria patri, 
Gloria haro, 
Flamini sacro, 
Tribus personis 
Gloria compar 
Nunc et in aevum. 
frat, ms. saee. 1'11. Cod. Bruxellen. 10 12--6. --In Strophe 3 scheint 
eine Yerszeile zu fehlen. 

8. l)e laude Dei. 
R o ]3enedictus Dominus, 
Christus, Dei filius. 
1. Ante saecula et tempora 9. Jonam missum in fluctibus, 

Et coelorum sidera 
Patris ore prodiit, 
Deus qui est ex Deo. 
2. Benedictus Abrahatn 
Cure offerret filium, 
Faricida quis piam 
Justam dedit hostiam'. 
:. çauticum canentibus 
lu camino flammeo 
Tribus una vox erat, 
Et file quartus quis fuit 
4. l}miel immitibus 
ïraditur leouibus, 
No voraretur morsibus, 
Clausit ora quis feris? 
5. Et Susa»nae castitas 
Condemnata testibus, 
uis, ut verum diceret, 
Instigavit puerum ? 
6. Fluctus inter tiuentibus 
Rectum iter viantibus 
Mersis subsequentibus 
Per Moysen quis d,Mit? 
7. Goliam in acie 
Praeparantem proêlium 
['er mauus sancti David 
Saxo in fronte quis feril 
8. lteliam in eremo 
Longo vitae tempore 
Corvis deferentibus 
Sacro pane quis pavit ". 

Alvo ceti condilum, 
Salto piscis inmani 
Quis ad lit s protulit 
10. Karcer Joseph clauserat, 
A falso testimonio 
Mystica per sonmia 
Quis potenter eruit? 
11. Lugentes fratrem pie 
Martha atque Maria 
Ad sepulchrum, mortuunl 
Quis suscitavit Lazarum 
12. 31oses in monte arido 
Precabatur Dominum, 
No pcriret populus 
Legem ei quis dedit? 
! 8..Xoe justo Dominus 
Arcam jussit ficrL 
Areae per dilux'ium 
Gubernator quis fuit 
14. Orbala mater unicum 
Deflenteque filium, 
Imperante Domino 
Quis jubêt resurgere? 
15. Pardyticum jacentem 
Tot annorum debilem 
Exspectautê populo 
Ambulare quis fecit? 
16. Quinque nfilia virum 
Exccptis mulicribus 
quis de quinque panibus 
Pavit et duobus piseibus? 



17. Regique Ezcchiac 
Imminente lransitum 
,Super vitae terminmn 
Quis addit annos quindecim? 
18. ,amaritana mulier 
Dum staret ad puteum 
Et reliera hydria, 
Aquam ei quis petit? 
19. Tiberiadi in mari 
Piscantibus apostolis 
Pleno rete piscium, 
Tractor ille quis fuit? 

20. Uox in Rama audita est 
Lamentante parvulis, 
Lactantium quoque infantum 
Quis coronavit postmodum ? 
21. Xristus per paradisum 
Deambulans meridie, 
Adam praeceptum transgredi, 
Quis jubet terrain co|êre'! 
22. )(mnum canebant angeli 
Resurgente Domino, 
Ascendente in caelis, 
Ad dextram patris quis sedet'? 

23. Zelotis Dêus pater 
Post quadraginta diebus 
Misit ad apostolos 
Parac|itum spiritum. 
Cod. Bruxellen. 8860--67. saec. 10. in. 10, 4 potenter effieit. -- 16, 3 
De quinque panibus. -- 16, 4 Quis pavit et. -- 17, 4 anltis. -- 21, 1 In dcr 
Hs steht »h; davor hat der Rubricator S gesetzt, was Spirittts gicbt; das 
Alphabet brdert aber X, was Christus crgiebt Da aber X wie S gespr,»chcl 
ward, l/ifst sich alleldalls aueh X I h noch als 8pirit«ts aufl5sen.  22, 3 
Ascendente. 

9. In Vigilia Natalis Domini. 

1. Egrederê, Emanuel, 
Quem nuntiavit Gabriel, 
Uti sponsus de thalamo 
Virginis matris utero 
2. Spiritus sancti opere 
Sine virili sereine, 
Ad tuum nata]itium 
Delens Evae flagitium. 

Ad Laudes. 
3. Sicque lege deposita 
Tua simus sub gratia, 
Qui aperis diu clausum 
Bonis intrandi aditum. 
4. Laus sit patri et filio, 
Spiritui paraclito, 
Unitati sit gloria 
Per infinita saecula. 

Brev. ms. S. 8,,phiae Bencvcntallae saec. lt'lz. C«,d. V:ltican. 4928 A.- 
Brev. ms. ,S. Sophiae Beneventanae saee. /12. Cod. Neapolitan. VI E 43. 
B. -- f3od. Wratislaxicn. I F 23t; saec. 15. C. -- AB bezeichnen rien Hwn- 
nus a]s S. Leonis papae, w«,mit L« I X. gemeint ist. Einen um drei Strophen 
l/ingeren Text bletet Milchsaek, Hymni et Scquentiae I, 6, ohne Angahe dcr 
Quelle. Yon seinen Strophen erweekt die vor]etzte Zweifel an ihrer Authen- 
ticitt. 
10. In Nativitate 
»Tropho in locte ad sanctam Mariam". 
1. A solis ortu cardine quadrato 
Coe|i per gyrum, sidera, roiate, 
Redemptor quia venir cum salure 
Hodie natus. 



2. Bonus praedixit Esaias vates: 
Ecce, in vulva virgo generabit, 
Nomen ejusdem quod interpretatur 
lobiscum Igeus. 
3. Coelo dimissus Gabriel salutem 
In Gallilaeam virgini detulit, 
Gaudio mundi nuntiare venit 
Terris venIurum. 
4. Iudum jam virgo desponsata erat 
Proco famoso annulo pudoris, 
Josepl b qui nunquam eopula jugali 
Corpore gessit. 
5. Ee easto degens corpore puella, 
Quam sic ingresstts angelus eompellat: 
_A_ve, Maria, gratia plena 
Dominus teeum. 
6. Festinus post haee angelus adjunxit: 
Beata eris inter mulieres 
Et benedictus fruetus ventis lui, 
Quae eredidisti. 
7. (laudens in verbo sed turbata virgo, 
Cogitans, cur sit ita salulata, 
Quomodo possunt fieri, quae dicis, 
Angele Dei ? 
8. ltinc adsecutus Gabriel affalus: 
Inclitam prolem ulero gestabis, 
luminis altus filius vocatur 
In sempiternum. 
9. |nquiens virgo angelum perquirens: 
Quomodo possunt fieri, quae dicis, 
Unde hoc sciam? virum non cognovi, 
Angele Dei. 
10. Karus repente nuntius respondit: 
Spiritus sanctus super te descendet 
Idcirco, sanctum quod erit, vocatur 
Filius Dei. 
11. Libens tuuc virgo angelo consensit: 
Ecce, ancilla Domini sum ego, 
Contingat mihi juxta verbum tuum, 
Sicut dixisti. 
12. ]lox Caesar dedit Augustus decretum 
lIundus ut totus tomum seriberetur, 
Feeit Cirinus seriptionem primus, 
Syriae reetor. 



-- 15 -- 

13. ]am ibant omnes, ut profiterentur 
Quisquis de sua nempe civitate, 
Joseph praegnante cure Maria pergeus 
Bethlehem ad urbem. 

14. Opus mirandum arque salutare, 
Latior alvus cardine aethrali 
Deum, quem coeli capere non valent, 
Clausum portavit. 

15. Postquam sunt dies virginis impletae, 
Partus puellae hominem Dcumque 
Edidit, parvo jacuit praesepi 
Pannis velatus. 

16. Quem cure pareret ]lac in regione 
Vigiles noctu gregem cnstodirent, 
Illos extemplo cinxit lux de coelo 
Fulgida nimis. 

17. Rursus eosdem tremor apprehendit, 
Angelus dixit: ponite timorem, 
Gaudium vobis nuntio perenne 
Terris venisse. 

18. Saecula vire fecit (lui cum patre, 
llatus est Christus hodie de matre, 
Bethlehem in m'be in praesepi jacet, 
Hoc vobis sigu,n. 

19. Tunc copiosa angelo adsistens 
Desuper missa legio coelestis, 
Deo in altis gloriam canentes 
Voce sonora. 

20. Vociferabant strenue dicentes: 
Gloria patri Deo in excelsis 
Et hominibus bonae voluutatis 
Pax super terram. 
21. Xristo jam nato milia sanctorum 
Coelum adibant statim angelorum, 
Pastores cursim Bethlehem venerunt 
Corde gaviso. 
22. Ymnum so]vamus parti filioque, 
Semper qui regnat par cran genitore 
Servique formam sumere dignatus 
Causa salutis. 



23. Zero creator solio de sacro 
Peliit ima nos ad liberandum, 
(duos hostis du«lum rapuit iniquus 
0re cruento. 
Gra«l. ms. S. Laurentii in Verano saec. 1°1tl. ('od. R,,matt. Angeli«l« 
Il III lS. A. --Ein Teil die.esAl('darins ist in den Hynvaren von Moissa«. 
wm«l S. 8everin als Hymn«s in annuntiatione BMV. verwendet; vgl. Ana|. Il, 
0 [B. -- 4, 2 Pro quo famoso lesen AB, was Anal. II, I. e. zu Unrecht in 
,,perquam fanoso" ffeiindert worden. -- 5, 1 Ee  aee  hee. -- 7, 3 pos.it 
A, geindert naeh B. -- 7, 4 Angelus A. -- 5, 3 Nominis altum AB. -- 9.2 
Imtest A. -- 9, 4 Anffelus A. -- 11, 1 angelo eonscendit A. -- 11, 4 Si 
eondixi.li A. -- 13, 2 de st;a nempe civitatem A: lies ad suam nempe? -- 
14, 4 clatsu. -- 16, 1 Quod cltm pares A. -- 16, ,3 exemplo A.-- 20, 1 
Vociferebant strenuo A.  21, ,'2 Coelum adhibent A. -- 22, 1 salvamus A. -- 
2:, 1 Zererum creator A; zero  sero. 

11. In l'ircumcisi0ne DN. 

1. Caltro secanda saxeo 
Tenella ('hris/us membra dat, 
Non venil, ul tollat sui 
Legem parentis filius. 
2. Parendo legis inla 
Nobis, Iesu, mitigas 
Daoque monslras nomine 
Tuae favorem gratiae. 

Hoe nomen est potentiae 
Novaeqae sigmam gloriae 
E per quod amam eoelilas 
I)atur salns mortalibus. 
Ta, Chrisle, non effabilis 
Imago coelestis palris, 
Da, nil colatar, ni luum 
In omne nomen saecuham. 

Hymni, eollectae item evangelia etc. imp. Coloniae 1.585. 

!. in El6pllania 
1. Festiva mando gaudia 4. 
Reducla solis orbita 
In trinitatis nomine 
Laeli colamas carmine. 
2. Felix dies haec anlma, 5. 
IJuae tanla fert solemnia. 
('um laie faclor omnium 
Praebet sui 'esligium. 
3. Hic nempe naius virgine 6. 
Noslro I)eus «-un eorpore 
Sovi per ortum sideris 
Se prodidit mox saeculis. 

l«mini. 
Quem lune Eoi principes, 
Reges Arabum nobiles, 
Donis honorant mysticis 
Tanli datorem luminis. 
Legalis observantiae 
Aqaa lumesçunt hydriae, 
Ut vina fundant duleia, 
Haee signa, Cbriste, sunt tua. 
Vox ergo partis intonat, 
Baptisma proles consecral, 
Formaln columbae spirilus 
Sumit sacer paraclitus. 

7. Sit trinitali gloria, 
Honor, potestas inclita, 
Uni Deo per omnia 
In saeculorum saecula. 
Cod. 8angallen. 898. saee. m/. __ Der tlymnu. ist von Berno vot 
R e ie h e n a u, unter dessert Werken er steht. -- 6, 2 prolis Hs. 



-- 17 -- 

13. In El»iphani 
Ad octurnum. 

1. Nato lIariac filio 
Apparet stella populo. 
Quac dicit ('hristum D»minum 
Regnare in perpetuum. 
2. (duam magi dum adspiciunt 
Natumque regem sapiunt, 
Jerosolymam propcrant 
Et tunc Herodi nunliant. 
3. Turbatus erat perfidu. 
Herodes impiissimas, 
Timens, ne regnum perderet, 
Q, uod puer natus tolleret. 
4. Confestim dicit regibus 
Ab orientis partibus: 
Ire, videte puermn 
Et nuntiate postmodum. 
5. Ut ego, quando venero 
Dictumque regem videro, 
Adorera tunc infantulmn, 
(duem dicit stella genitum. 

6. Per stellam magi ambulanl, 
Dum Bethlehem perveneranl, 
lntranles domum pueri 
Adorant regem saeculi. 
7. lXlystica portant munera 
lXlox Christo placabilia, 
Thure signantes Dominum 
Et sacerdoIem nmximum. 
8. Dant aurum regi saeculi, 
Mortali myrrham homini, 
Salutant parvum filium, 
Deum ae regem onmium. 
9. Admonet eos visio, 
Ut redeant cure gaudio, 
Per viam vero aliam 
Reversi sunt ad patriam. 
10. Gloria tibi, Domine, 
Qui apparuisti hodie, 
Cum patre et sancto spirilu 
In sempiterna saecula. 

lb-er, ms. Franciscan. sa.c. 17,. (',d. Senen. F VIII. 1. A.- Psalt. t,.. 
Mutitense sacc. 14. C(,d. Caldt. Mutiuen. 1. 11 N. 5. B. 

14. In Tranulignl'alione 

1. Verbum palris altissimi 5. 
Gigas et invictissime, 
Non unius substatiae, 
[luron cure paire gloriae, 
"2. Apostolorum principi 6. 
t'mn iiliis touitrui 
In najestate fulgida 
Visus sub nube lucida. 
3. (duem currus tulit igneus, 7. 
Et legifer cximius, 
1)uni confere|lle$ numerant, 
(t)uod complecturus ruerai, 
4. Vocis tuba terribilis 8. 
De nube tonans sonuit: 
Ilic est dilectus filius, 
In quo mihi coml»lacuit. 
C,,d. Ambrosian. tl 46 inf. add. saee. 
Dreves, Hymni lnediti. 11. 

Da n)bis, licet parulis, 
Rcdemptis tamen servuli% 
Non qualicunque preti, 
Sed sanguinis commercio, 
(duaudo per ignem veneris 
Ad judicandum saeculum, 
Ne nos cure hoedis statuas, 
Sed agnis jungi facias. 
Ut cure supernis civil»us 
Tuis vacantes laudibus 
Devotione sedula 
Canamus in perpetuum: 
Sit Deo laus ingenit,» 
Simuhlue unigenito 
Cum spiritu paraclit» 
Per infinita saecula. 
o/. (cure neumis). 
2 



-- 18 

15. In Transliguratione 

1. Smumi tonantis tilius 
N,m depexit propitius 
l.'ragile genus hominum, 
(duod deceperat diabolus. 
2 Advenir lectus corpore 
lte sacra sumpto virgine, 
tpus istud mirabile 
Stulti spreerunt homines. 

$. 5lontis ascendens verticem 
Dignatus est ostendere, 
Nostrae carnis ,ubstantia 
(u:mta polleret gratia. 
4. Jubet pater sanctissimus, 
Ut audiamus filium, 
I)ignetur dare gratiam, 
(ui pia dedit monita. 

5. Sit tibi, Christe, gloria, 
Qui lacis mirabilia 
Magna et inscrutabilia 
Per cuncta semper saecula. 
Uod. Ambrosian. H 46 inf. add. saec. o/. (cure neumis). 

16. In l'ransti".nratione D.'. 
Ad Nocturnum. 
1. 0 sator rerum, reparator aevi, 
l'hriste, rex regum, metuende censor, 
Ad preces nostms pariterque laudes 
Adspice gratus. 
2. Noctis, en, cursu tibi ota laudum 
l'angimus, praesta, tibi sint ut apta, 
Nosque concentu refove perenni. 
Luminis auctor. 
3. Inter Eiam Moysenque ates 
Ut jubar solis facie reflgens, 
Candida veste nivis instar albae 
Ta micuisti. 
4. Tu Dei patris patre teste proles, 
Tuque sanctorum decus angelorum, 
Tu mundi salus, via, 'irtus, proles 
Crederis esse. 
5. Gloria, virtus tibi sit: creator, 
(ui cuncta soins retinens gubernas, 
Regni in throno sine fine regnans. 
"frinus et unus. 
Diurn. ms. Emmeramense saec. 14. Cod. Palat. Vindobonen. 1968. A. -- 
Brev. ms. saec. 12. t;od. Palat. Vindobonen. 1826. add. saec. 13. B.  Brev. 
ms. A,Imontense 746 a. anni 1439. C. -- Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. 
Cod. Serein. Brixien. s. n. D.  Brev. ms. Marchianense saec. 14. Cod. 
Duacen. 143. E. -- Brev. Cabilonense imp. Lugduni? 15"* F. --1, 4 gratis 
A. --2, 1 Noctis incursu A. --2, 3 perennis A. --4, 2 Cure sis sanctorum 
A. -- 5. :] in throno fehlt A.  Dies Lied ist ein Auszug aus dem Anal. 



-- 19 -- 

 57 mitgeteiltcn svohei einige Veriinderungen namentlich in 8tr.  angebrat'ht 
sind. l)iese 8tf. liest der kurze Hymnus immer wie vorstehend, der 
 tets svie Anal. Il I.e. Vgl. Werner, Die iltesten Hymnensammlungen 
Rheinau No. XXIII. -- Dcr liingere Hymnns findet sieh u. a. noch in folgenden 
Quellen: Brev. ms. 8. Sophiae Beneventanae saee. !/12. Cod. Vatiean. 49.. 
tlymn, ms. saec. 10. I_'od. Casinen..506. Hymn. ms. 8. 8everini Neapolit. 
saec. °11. Cod. Vatiean. 7172. llynm, ms. 8. 8everini saee. °/H. Cod. 
l'arisin 1092. Psalt. ms. saee. 12. Cod. Neapolitan. VI F 
Savini in Les'itania saec. 14. ('od. Tol«»san. 70. Brev. ms. Diense saee. 15. 
Cod. Gratianopolitan. 134. Brev. Forojuliense imp. Taurinis 149.3. 

17. 
1. Salvatoris eximii 
De festis sui filii, 
Qui trinitatem colilnus, 
Fideliter quam novimus. 
2. Pater vocavit coelitus 
Suum dilectum filium, 
Quem obumbravit coelitus 
Sancti splendor divinitus. 

in Translignratione DN. 
3. In majestate claruit, 
In trinitate apparuit, 
Culn inter duos D»minus 
Vates in monte visus est. 
4. Tres aderant discipuli. 
Jam restes fidelissimi, 
Trinitatis deificae 
Visionis magnificae. 

5. Summo patri ingenito, 
Transfigurato filio 
Cum spiritu paraclito 
Gloria sit per saecula. 

Brev. ms. 8. Laure,tii UIciensis saee. 15. Cod. Taurinen. Pal,t. 11. 

!,. h Translig[rati«n«lD.. 

1. Ilaec festiva solemnitas 
Nobis recurrit almua, 
Qua proles I)ei unica 
Paterna fulsit gratia. 
2. Perspicuo nam lumine 
Candido tectum podere 
Christum in aura hac die 
Clari viderunt heroes. 
3. 0 quam digna celebritas, 
In qua polorum dignitas 
Tciluris hujus infima 
Irradiavit nebula. 

Ad Nocturnum. 
4. 0 consol'tes eximii, 
Qui hujus tare egregii 
Clarum decus prodigii 
Suis viderunt oculis. 
5. Tu patris nate nnice, 
Cunctos clementer refove, 
(Jui tuae festum gloriae 
I)evote colunt hodie. 
6. Laus patri invisibili, 
Laus ejus sacro flamini 
Lausque sit unigenito, 
Orbis tcrrarum Domino. 

Brev. ms lomano-Augu.tin, s:mc. 15. C«)d. Vatican. Ott«)bon..,44 A. -- 
Brev. ms. Romanum saec. 15. Cod. Umiv. Bononien. B. -- 1, 2 r'curm'it 
anima B. -- 2, 2 Candid,) secun, A. -- 2, 3 in auto A. 
2* 



-- 20 -- 

19. In TranslJguratione DN. 

Ad Laudes. 
1. Splendor paternae gloriae, 
De luce lutera proferens, 
OsWmlit suis hodie, 
qmam fdix sit est reverens. 
2. tlefulsit sol tu elipeos, 7. 
Mundo claros et aureos, 
Et mollte$ carne terreos, 
8ed divina mente flammeos. 
3. Chrislus est sol jusliliae 8. 
Transfiguratus coelitus, 
Mira detectus facie 
Apostolis divinilus. 
4. Iii suut et Christi clippei, 9. 
Defensores ecclesiae 
Ac primates idonei 
t'hristianae militiae. 
5. Nomlum Christum cognoveraut 10. 
Esse Deum veraciter, 
uem humane iractaverant 
Conversantem hmuiliter. 

Tunc clare Dei filium 
Paterno lestimonio 
Sdunt et mirabilium 
Adjecto sacrificio. 
Regratiantur mortui 
De completo mysterio. 
Quod praedixerunt cernui 
De Christi beneIicio. 
Stupent nimis apostoli 
Ac proeidunt conterriti 
Et quasi facti dyscoli 
Loquuntur ut insoliti. 
Hos revo¢at ad latriam 
Cnsolator propitius 
Et ingerit laetitiam, 
Dura provo¢at sublimius. 
Honor, virtus et gloria 
Transfigurato Domin% 
Qui nos in sua gratia 
Conserver sine termino. 

Brev. ms. ll.mano-Augustin, saec. 15. Co& Vatic«m. (}ttob,,n. 544. A  
Brev. ms. H«,n,almm saec. 15. ('-d. Univ. II.n«,nien. 676. B.  , 
eli]wus B.  2, 2 clavr,s B.  B, 1 est fehlt AIL  :, 4 Ap.st.l«»s IL  
5, 1 Nain tutu Christum A; eognoverat 11.  6, 1 clara IL  7 1 Rege- 
nerantur A. -- 8, 1 8tupentes A. -- 9, 1 rcvocant 11, ad atria A. 

20. III Transligltratimw 
In 2. Vesperis. 

l. ],UlneU verrait de lulnine, 
Christe, redemptor OlllniUlll 
I,'ac nos in tuu nomine 
Cies diguos eoelestium. 
2. lmmortali effigie 
Pandisti sanctis glorialn, 
0 quantus dulcor gïatiae, 
Quantus fervor ad patriam. 
;3. Ecce, quod relinquentibus 
Cuncta dabis finaliter, 
Ecce, quod laborantibus 
Reddes justis feliciter. 

4. Sede! unus ad dexteraln 
Et ad sinistraln alius, 
Dat partem quisque liberam, 
ïenet in votis plenius. 
. tuid facis laberuacula, 
Simon, in mundo Jnisero? 
Fac tuis habitacula 
In loco coeli prospero. 
6. Itaee tibi nubes indicat 
Patris gerens imperium, 
Quae Christum cunctis praedicat 
Dilectum ejus filium. 



-- 21 -- 

7. Scito ergo, quod loqueris, 
Nec turbent mirabilia, 
Tu caput gregis dieeris, 
Et te decent magnalia. 
8. Per te Deus illmninat 
Caecitatem errantimn, 
Per Jacobum exterminat 
Foeditatêm pêccantium. 

9. Per Johannem ad graliam 
Electum vocat populum 
Et inducit per latriam 
Ad supernonam pabulum. 
10. Sit laus, honor et gloria 
Transfigurato filio, 
Per quêm regnat laelitia, 
Salus et benedictio. 

Brev. ms. Romano-Augustin. saee. 15. Cod. Vatican. ttt,bon. 544. A. -- 
Brev. ms. Romanum saec. 15. ('od. Unir. Bononicn. 2676. B. -- 1, 2 
t'hristus B. -- 2, 2 sanctus B. -- 2, 3 du]cio B. -- 2, 4 ad gratiam A. -- 
3, 1 quid B. -- 3, 3 quid 1¢. -- 4, 1 8edct vivis B.- 4, 2 a]iis B.- 4, .'2 
llat imtrcm B. -- 5, 3 fuis tabcrnacu]a A. -- 6, 3 Quem Christum A. -- 
7, 1 quid B.  8 1 illuminet A. -- 8, 3 exterminet A. -- 10, 3 lactitiam 
B. -- 10, 4 Laus et. 

21. in Transligurati«ne liN. 
Ad Laudes. 

1. Amor Jesu dulcissime, 
quando cor nostrum visitas, 
l'cllis mente caliginem 
Et nos reples dulcedine. 
2. Quam felix es, quem satias, 
Consors paternae dexterae, 
Tu verae lumen patriae, 
Iuod omnem sensum superat. 

. Splendor paternae gh»riae, 
lncomprehensa boniIas, 
Amoris tui eopiam 
Da nobis per praesentiam. 
4. Gloria tibi, Domine, 
Qui apparuisti hodie, 
Cure patre et saneto spirilu 
In sempiterna saecult. 

Brev. Carthusiense irai,. 157. 

22. In Transfigurati«ne D.. 

1. Iqaude, coelum, terra, plaudc 
in diei gaudio, 
(Jua perennis vote patris 
indicatur tilius 
Et refulget gloriosus 
rex supremus gloriae. 
2. Três aposlolos nagister 
segregatos evocat 
In caeumên montis alti 
et coruseat gloria, 
Veste Jesus fulget alba, 
vultus instar solis esl. 

3. ¥ictor ille Pharaonis 
in decore cernitur 
Et propheta, quo vocante 
ignis hostes devorat, 
Christe, tecum de ferenda 
morte verba eo»ferunt. 
4. Eece, vox de nul»e: natus 
hic meus dilectus est 
Illc me placabit orbi 
hic plaeebat unicus, 
llunc habcntem 'erba vilae 
cor ci atlris au,liat. 



-- 22 -- 

5. Ungis intus, Christe, Petrum, 
ecce, quam te diligit; 
Unge dulci nos amore, 
mitre guttam patria, 
Qua refectos post laborem 
fonte toto reploas. 

6. Sempiterna sit beatae 
trinitati gloria, 
Aequa patri filioque 
laus sit et paraclito 
Unius trinique nomen 
laudet universitas. 

llymn, ms. Sanctenis s. n. saec. 1-5. add. saee. 16.- 51el. Pange lingua. 

23. In quadragesima. 
1. 0mnis chorus ecclesiarum 
Claro modulamine vocum 
Dulcem sonat ocius hymnum, 
Pangant simul astra polorum. 
2. Instant, ecce, quater decem 
Soles merito recolendi, 
Quorum Deus exstitit auctor 
Hominumque Dei mediator. 
3. tIujus Moysi vel Eliae 
Numeri placuere figurae, 
Sub quo pie se macerando 
Dominum coluere p:ecando. 
4. Hinc turmula Christicolarum, 
Imitans sacra vota priorum, 
Nunc parcius utitur escis, 
Ut possit inesse superuis. 
5. Quin spernimus ergo quietem 
Pigrique soporis amorem, 
Ut clamat ab ore propheta, 
Noctis meditamur in hora. 
6. Nunc, Christe, rogamus ovantes, 
Audi tibi vota ferentes, 
Sic vox reboetur in alto, 
Ut nos placeamus in actu. 
ï. Sit doxa Deo genitori, 
Ejus genitae quoque proli 
Ac spiritui simul almo 
Marier hic Deus unus in alto. 
C-d. angallen. 898 saec. °/n. Verfasser des Hymnus ist Berno von 
Reichenau, uuter dessert Werken er steht. 

24. In quadragesima. 
I. Ecce, dierum numerns 2. Hoc tempus acceptabil% 
Poscit quadragenadus Dies bi salutiferi 
Instare parsimoniae, Ornemus piis moribus 
Decimas anni reddere. Jejunium, qnod agimus. 



-- 23 -- 

3. Non victus abstinentia 
Solum delectat judicem, 
Si vinctus liber redditur, 
Sic commotus placabitur. 
4. Quod abstinenti superat, 
Egentis manus capiat, 
Largum datorem respieit 
Smnnms dator et diligit. 
Cod. Sangallon. 433 saee. 11/1,,. 

5. Fraternum nostris cordibus 
Inflammet ignem sl»irilus  
Vera legis impletio 
Est proxinfi dileetio. 
6. Praestent pater ingenilus, 
xNalus de patte filius, 
Utrique eompar spiritus 
Nostris obtentum l»recibns. 

25. Domini«i. in I[nadi'age,ima. 
Ad Vesperas. 
1 Christe, lux vera, bonitas et vita, 
Gaudium mundi, pietas immensa, 
Qui nos a morte roseo salvasti 
Sanguine tuo. 
2. Insere luum petinms, amorem 
3lentibus nostris, fidei refunde 
Lumen aeternum, earitatis auge 
I)ilectionem. 
Tu nobis dona fi)ntem lacrimarum 
Jejuniorum fortia minitra, 
Vitia carnis milia retunde 
Framea tua. 
4. Procul a nobis perfidus absistat 
Satan, a tuis viribus confractus, 
Sanctus adsistat spirilus a tua 
Sede dimissus. 
Gloria Deo sit aeterno parti, 
Sit tibi semper, genitoris nate. 
_ham quo aequalis spiritus per cuncta 
Saecula regnat. 
('«,d (;aven. 27. 

3t 

fio 

Brev. ms. Cavense XIII in. 

26. Ie Passione DN. 
Ad Vesperas. 
1. Da, pater omnipotens, da, coeli maxime rector, 
Ut profit nati passio sancta tui. 
2. Utile sit Christum pro nobis tanta tulisse 
Horrendumque genus sustinuisse necis. 
3. Cui gens sacrilega poenas inferre nefandas 
Insonti ausa fuit, verbera saeva tiare. 



-- 24 -- 

4. Ille hominum stirpem rapuit de faucibus 0rci, 
Pro nobis voluit ruinera dira pari. 
5. Sublimi veteres purgavit sanguine culpas, 
Ut fragile humanum scandat ad astra genus. 
6. Spinea serra tulit sa]vator et bac ratione, 
Ne genus humanum tarta ad ima ruat. 
7. Arque ideo patulis manibus divina potestas 
In cruce pendebat; gloria summa Deo. 
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Pragen. V1 F 90. A. -- Brev. 
Misnense imp. Lipsiae 1502. B. -- Diurn. Misnense imp. Lipsiae 1511. C. 

27. [le |'assione Domini. 
Ad Completorium. 
1. Sancta Dei genitrix, moesta comitata ¢ohorte, 
Ad nati vertit tristia fata sui. 
2. Ad quam natus ait: Mulier, tua cura Johannes 
Hic erit arque decns praesidiumque tibi. 
3. Caro discipuio dixit: solaberc Mariae, 
Deinde tuam. quae jam multa dolenda tulit. 
4. Succubuit postquam vocem cognovit alumni, 
Pectora contundens cure nimio gemitu. 
3. 0 quantos illic mater dilecta dolores 
Passa est, hoc etenim dicere nemo potest. 
6. lec poterit quisquam digna ennarare loquela, 
t,uam carus matri filius ille fuit. 
7. lllius ingentes dicamus carraine laudes, 
tuae populis pandit prima salutis iter. 
8. Ergo piae matri sit laus et gloria, cujus 
Ipsa libens subiit viscera casta Deus. 
Brev. ms. Treboneuse saee. 15. Cd. Pragen. X I F 20. A. -- Diurn. 
Misnense imp. Lipsiae 1-11. B. -- , 1 solabete A. -- , 2 Exitxde tuam 
B. -- 6, 2 filius ipse C. 

2.g. Tempore Pa..ionis. 
Ad C«,mpletorium. 
1, Qui noctis in silentio 2. Dura sub tenebris circuit 
Te, Christe, morti devoves tduaerens leo, quem deoret. 
Et immolï, ndus traderis, Quos in dolore parturis, 
2<octis qaietem consecra, lqunquam relinque filios. 



-- 25 -- 

3. Armis crucis nos indue, 
Hostis quibus repellitur, 
Et, ne labet victoria, 
Adesto dux in proelio. 

4. Te, summa Deus trinitas, 
Collaudet omnis spiritus, 
Quos per crucis mysterium 
Salvas, rege per saecula. 

IIymn. ms. Sanctensis s. n saec. 15. add. saec. 16. 

29. De Fassione 
l. Audite omnes gentes 10. 
Et dicite prudentes 
De passione Christi, 
Per quem redempti estis. 
2. Benignus est et clemens,. 11. 
(dui se exinanivit 
Dura formam servi accepit 
Et saeculmn redemit. 
3. Consilium jam factmn 12. 
ïestem addueunt falsum, 
Christmn volunt damnare, 
Qui venerat salvare. 
4. Ducitur salvator. 13. 
Ut impiis tradatur, 
14uem Judas tradidit reus 
Propter triginta argenteos. 
5. Emerunt salvatorem 14. 
Per Judam traditorem, 
Vendilus est per zelum 
Deus et homo verus. 
6. Formator cunctae gentis 15. 
Emptus ad invidentes 
Pcrgit ad immolandmn, 
Ut agnus ad tondendum. 
7. Genus ut serpentis 16. 
Judaeorum stirpes, 
Qui Christum negaverunt 
E mortem tradiderunt. 
8. Hoc videns Petrus ttebat, 17. 
Quem Christus jam diceba{, 
Arreptmn suum gladium 
hIalcho aurem abscidit. 
9. Judas, reus mercator 18. 
Et impius falsator, 
Osculum signmn dedit, 
(duando ('hristuln tradidit. 

Christi. 
Kpite posuerunt 
Spineam coronam, 
Vestem diviserunt 
Et alapa caederunt. 
Lignis ex duabus 
Crucem fixerunt clavis, 
Quam Simon tunc portabat 
dui Christum cruciavit. 
)lixtum fel et acetum 
Spongia miserunt, 
Arundinem arripuerunt 
Potan,lo porrexerunt. 
Xoxius Pilatus 
In vocem excusatus 
Aqua malmm lavavit 
Et Christum eruciavit. 
Orat pro inimicis, 
quod faciunt, nesciunt, 
Pro impiis oravit 
Et patrem invocavit. 
Percussus est in latus 
Dominus salvator, 
Lympha, aqua manavit 
Et mundum restauravit. 
Qui onuia creavit, 
Mortem non dubitavit, 
Tra_-_seat a me calix 
Iste, si fieri potest. 
Redemerunt vinctum 
Unum in diem festun b 
Barrabam dimiserunt 
E Cristum tenuerun{. 
Suspensi sunt latrones 
Cure Christo salvatore, 
ltismas abluit ridera, 
Gesmas fuit crudelis. 



-- 26 -- 

19. Ter negavit Petrus, 
Christus ut non novetur. 
Ut hoc adimpleretur, 
Quod illi fuit dictum. 
20. ['t homines salvaret. 
Se voluit tradere 
Et sauguinem fudit, 
Mundi peccata abluit. 
23. Zelus bonus et 

21. Xristus, vocatus unctus, 
Rex regum super cunctos, 
Mortuus et sepultus 
Et nos redemit cunctos. 
22. Yecit quem praedixit, 
A mortuis surrexit, 
Ad inferos descendit, 
Quod condidit, redemit. 

magnus, 

Christus passus ut agnus 
Surrexit de sepulchro, 
Virus ascendit sursum. 

Cod. Bruxellen. 8860--67. saec. 10. in. --Rundreim naeh jeder Strophe: 
Jam Christus resurrexit. -- 1, 2 Lies dicite? -- 3. 2 Testes. -- 3, 3 
thristus velli damnare. -- 4, 1 salvatur. -- 4, 3 Lies tradit? -- 4, 4 ar- 
genteus. -- 5, 1 Judas. -- 6, 1 cunctis. -- 6, 3 Perge ad. -- 7, 2 zu 
sprechen estirpes. -- 6, 4 Zu erginzen dem Sinne nach ad. ['ber das Fehlen 
der Pripositi,men vgl. Anal. Vil, 14 Nr. 7. -- 8, 4 Malchum aurem ab- 
scondit. -- 10, _'2 8pinea cor, ma; zu sprechen espineam. -- 11. L2 clavus. -- 
12, 1 Mixto. -- 12, 2 .prich e«ponia. -- 12, 3 harundinem. -- 1, 4 Putando. -- 
13, :3 lavahit.- 15, I latu. -- 15. 4 mtmdo.- 1, 3 Lies: Disma [h]abnit 
fidem, oder Dismam abluit rides. -- 18, 4 Gesta«. -- 19, 4 ile -- ?0, 1 salvare. 

30. Feria quinta 31ajoris flebdomadae. 
Ad Mandatum. 

1. Quo amor est et caritas, 
Ibi est Christi pietas, 
Cujus amor et passio 
Facta nostra salvatio. 
2. 3ueundemur exsultantes, 
Christum timendo amantes 
Et nos ex corde sincero 
Di|igamus semper vero. 
3. Qui non habet caritatem, 
Christo aptat vanitatem, 
Quam sectatur invidia, 
Mors, luctus et miseria. 

4. Verba Jesu hoc hortantur: 
Ubi duo vel tres fantur 
De me, horum sure medio, 
Hos ducens sine taedio. 
5. Congregemur mente pura 
Profugata lite dura 
Cessent maligna jurgia: 
Sic Christi adest curia. 
6. Caritas est summum bonum, 
Triuitatis amplum donum, 
Per quam nota et antiqua 
Involvuntur Christi plica. 

7. Da nobis, rex Jesu Christe, 
le nos damnet mundus iste, 
Ad te ducem confugere 
Et tecum semper vivere. 

Direct. chori Hallen«e ms. aani 1532. Cod. Bambergen. Ed. VI 3. -- 
Mit der Amschrift: ,Mandatum novum '. Ygl. Anal. XII. Nr. 27. 



-- 27 -- 

31. Sabbat» Sancto. 
Ad Fontem. 

1. Audite vocem hymni 
Et vos, qui estis digni, 
In hac beata nocte 
Descendite ad routes. 
2. Currite sicut cervi 
Ad fontes vivos verbi, 
Bibite aquam vivam, 
Habetis plenam vitam. 
3. Donatur nobis signum 
A salvatore dignum, 
Qui pependit in ligno, 
Tradidit nos baptismo. 
4. Gaudete baptizati, 
A Christo coronati, 
Albam habetis vestem, 
Chrisma peruncli estis. 

5. Kandidati jam estis, 
Chrisma peruncti estis 
Hysopo emundati, 
Ad routes vivos renati. 
6. )lundate corda vestra, 
Ut crescat rides vestra 
In ipsa permanete, 
Semper Deum timete. 
7. Ex Aegypto venerunt, 
Qui mare transierunt, 
Virtutes cognoverunt 
Et laudes cantaverunt. 
8. Gloria tibi, Christe, 
Qui regis nos bcnigne, 
Tu miserere nobis, 
Qui passus es pro nobis. 

Grad. ms. saec. 11. Cod. Calfit. Mutinen. t 1 N 13. -- Mit Mel. und 
fdgender l'otiz: ]|oc expleto incipit omnem ritum baptismi pabulum quous- 
que stella in coelo apparuit. Visa stella incipit tertia litania; ter pronuntiatur 
terqae respt, ndctur. -- 1, 3 Bibete. -- 3, 1 Donator. -- 3, 2 Ad salva- 
torem. -- 4, 2 Ad Christo. -- 5» 1 fehlt eine Silbe; jam erginzt.  6 4 
Eine Silbe zu riel; lies nati? -- 6, 2 res|ras. -- 6, 3 ipsum. -- 8 2 regis 
hanc, iiber letzterem nos. 

32. De Vulneribus lIN. 

1. Pange, lingua, gloriosa 
Vulnerum solemnia, 
Mentis cedant nubilosa. 
Serena sint omnia, 
Ut laudentur amoenosa 
Summi regis stigmata. 
2. Pessumdata luctuosa 
Crucis ignominia, 
Vivae carnis triumphosa 
Receptae laetitia 
Quina sibi speciosa 
Servavit monilia. 
3. Corpus vere suscita/mn 
Praebuit palpabile, 
Non figura simulatmn 
Phantasiae simile. 
Resurrectionis gratum 
Iunus da| credibile 

Ad Vesperas. 
4:. Veneremur Chdsti mire 
Praeclaram potentiam, 
qui veternam mor|is dirae 
Mutavit sententiam 
Pristinam filiis irae 
Reddens innocentiam. 
5. Redemptori laudum vota 
Reddant cosmi climata, 
Sfigmatum cruore lota 
Per tanta charismata, 
Jubilando solemnizet 
5;ova psallens dragmata. 
6. Laus aeterno genitori 
Et coaevo filio, 
Laus amborum unitori, 
Pneumati salvifico, 
Cujus gubernatur mundus 
Dulci benificio. 



Brev. ms. Fredeslariense saec. 13. Cod. Casselan. 1Ms. theol. Fol. 139. 
add. saec. 14. A. -- Brev. ms. Frcdes|ariense saec. 14. C,d. Casse|aa. Ils. 
theol. Fol. 146. add. saec. 14. II. -- Autil,h ms. Fredeslariense saec. 14. 
C,»d. Casselan. lls. theol. FoL 129. C. -- Antiph. ms. Fredeslariense saec. 14. 
C,»d. Cassclau. Ms. theol. Fol. 124. I). -- lb'er, ms. Carme|itarum saec. 1,5. 
C,,d. Cassehm. Ms. theol. Fol. 3. E. -- 1, 4 sint fehlt B. -- 2, 1 Pessum 
luctuosa dat E, |uctuosa data B. -- '2 5 C-nmumia sibi E. -- 3, 3 stimu- 
latum E.  3, 6 dat terril,ile B.  4, ; Qui aetemam (_'. -- 5, 2 leddutd 
E. -- ,5, 3 Stigma 11.- 5, 6 dogmata B. -- 6, 3 unctori 

33. 

1. Fit porta cocli pervia 
Per pretiosa vulnera 
(uae fiIius altissimi 
Tulit pro vita saeculi. 

l}e Vulneribus 
.kd Nocturnum. 
2. Ab hostium formidine 
Et noxium phantasmate 
E a morte perpetu:t 
Nos ua salvet gratia. 

3. 0 lux beata trinitas 
Et simplex una deitas, 
Aeterne tex altissime, 
Nos jungas coeli curiae. 
Brev. ms. Fredeslariense saec. 13. Cod. Cassclan. Ms. fl»eol. Fol. 146. 
add. saec. 14. A. -- brev. ,ns. Fred, s|ariense saec. 14. Cod. Casselan. Ms. 
fleol. Fol. 139. add. sa,.c. 14. B. -- Antiph. ms. Fredeslm'iense saee. 14. 
t_Md. Casselan. 51s. theol. Fol. 129. C. -- Antiph. ,us. Fredeslariense saec. 14. 
C,d. Casselan. Ms. theof Fol. 124. D. -- Brev. tus. Carmelitarmn saee. 1.5. 
Cod. Ca.sse|mt. Ms. theol, l",»|. ô5. 

34. De Vulneribus 
Ad Laudes. 

!. Vexilla regis prodcuht, 
Fulgent praeclara vuluera, 
tduae caro Chl'isti pertulit, 
/Oum mortem crucis subiit. 
2. Byssina stola principis 
His purpurata flosculis, 
tdua redimitus hostian 
Parti libat pacificam. 

3. 0 salutaris bostia, 
Pedustraus cordis intima, 
uae concitas in jubilum 
Praecordia fidelium. 
4. Triunlphalis, spectabilis 
Et virtus admirabilis, 
çhristus pro peccatoribus 
Tot lritus est ulneribus. 

5. Adoremus salvifica 
Superni regis stigmata, 
Praesentis festi gaudia 
Recolendo per saecula. 
lb'er, ms. l'¥cdeslariense saec. 13. Uod. Casselan lIs. d»eof F,,I. 14ri. 
add. saec. 14. A. -- lrev, ms. Fredeslariense saec. 14. C,,d. C.s«.lau. 
thcol. Fol. 139. add. saee. 14. B. -- Alttiph. ms. Fredeslariense saec. 14. 
Cd. Csclan. 1Ms. theol. F,,I. 129. C. --Antiph. ms. Fredeshu'iense saec. 14. 
Cod. Casselan. Ms. theol. Fol. 1:4. D. -- l;rev, n,s. Uarmelitarmn saec. 15. 
C-al. Casselan. lls. theol. Fol. 3. E. -- 2, 3 redimitis BE. -- 3, 1 salutaris 
praecordia E. -- 4, 1  l,rincil,a|is spectabi|is B. -- 4, 2 Ut virtus IL -- 
 5, 4 Rcolenda per gaudia E. 



-- 29 -- 

35. De Crnce 
1. O Clllx .lve sanclissima, 6. 
Spcs noslra nobilissima, 
Salus nmndi verissima, 
Onmi ]aude dignissima. 
2. In le Jesus dulcissimus 7. 
l'cpemlit amanlissinms, 
Rcx imster invictissimus, 
Per qucm salvari ('UldmU.. 
3. (dui te por/are voluit 8. 
Et stans in cruce doluit, 
('ujus amor apparuit, 
Pro nohis duln oc'*fimit. 
4. 0 crux plena dulcedinis 9. 
E sumnme pulchritmlinis, 
Aspcrsione sanguinis 
llundificans cor hominis. 
5. (ui te laudare nititur I[). 
Et dulciter complectitur, 
Bcatus, qui te sequilul', 
l)onee viil et moritur. 
I)rat. ms. . Servuli ,'enoti;tl-m saec. 
I;, 3 Tu amour es. -- U, 4 t:hlt cine 8ilbe; 

0 crux sole splendidior, 
Omni ruelle suavior, 
Tu amore praeclarior 
Et balsamo fragrantior. 
o bona crux amabilis, 
In cunctis delectaldlis 
Et porlus vencrabilis 
Ac valde honorabilis. 
() ('rux, decor et gau,lium, 
Sapor et odor cordium, 
l'iae menlis solarium, 
Et dulce refrigerium. 
Amor crucis eximius 
Nos iuflammet interius, 
Nihil sil nobis dulcius, 
Iduam crucifixus DomiJu. 
Sit crucifixo gloria, 
Cui benedicant onmia 
Sibi virtus, imperia. 
Clara lau,lum praeconi,-._. 
15. C«d. M:rcian. L III 3î2.  
et ergiinzl. 

36. 

1. ('ongressae Si,n filiae, 
Serluln videlc gloriac, 
du«d tadidit ccclcsiac 
Sponso mater pcrfidiae. 
2. Omissa .pina criminis 
Spinam pensatc numinis, 
('onum pungenlcm capitis 
In forma diadematis. 
3. Res mirae legis vetcris 
Lalent in arca fi)ederis, 
l'qius labrmn si videris, 
Coronam hanc amplcc(.ris. 
4. Ornatur autem regio 
Forma teres mysterio, 
Christus de jure patri,9 
Judae successit solio, 

De l'orona 
Ad Noctm-lmm. 
5. b'ce varie tamcn pungitur 
Spina, qua dura cofigitm. 
Aermnna culpae luilur, 
Et gratia rcvertitur. 
6. Amoris magni speculum 
Rt.demptionis pTulum, 
Refccti»nis poçulum 
piuae produxit jaculum. 
7. Deotis ergo faucihus 
In spinae foraminibus 
3Ioreris homo trucibus 
Lac sugens ex sanguinihus. 
8. Ex quibus quoque poteris 
Haurire vinum, sccleris 
Punctuum memor vulneris, 
Cran puncto dura compungeris. 



-- 30 -- 

9. In altis patri gloria 
Pro filii ictoria 
Cure spiritns concordia 
Per infinita saecula. 
Brev. ms. Cisterciene saee. 1-5. Cod. Darmstadien. 183. 

3. lle san¢ta Lan¢ea. 
Ad Tertiam. 

1. Christus nos pascit corpore 
Et inebriat sanguine, 
Qui pro nobis accipere 
3Iortem decreit pridie. 
2. Beata spes mortalium 
Verumque nostram gaudium, 
Christus in cruce cithara 
David canit hymnidice. 
5. Gloria tibi, 

3. Vulnus et cruor corporis. 
5Iedullarum concussio, 
Christus in ara placide 
Pro nobis planxit hodie. 
4. Verum pascha et transitus 
Pastor ovium [factus est], 
Ovem rêducens perditam, 
tuam diu sic quaesierat. 
Domine, 

Pro nobis passo pridie: 
Cum patre et sancto spiritu 
In sempiterna saecu|a. 
Brex-. ms. saec. 1.5. CooE Sangallea. 415. -- 1, 1 Christu« servo o. 
I,ascit corpore Ils. -- 1, 8 Qui pro nobis pridie. -- 1. 4 M0,rtem decrevit 
accipere. -- 2. 2 que ergfinzt -- 5, 2 Qui pro nobis pateris pridie. 

38. De Clao 
1. l'laude, turba Senensium, 5. 
]Oono coelesti praê,lila, 
Bonorum sunt immên-ium 
acrata in te posita. 
'2.. 0 Sena, felix civils, 6. 
Ciitas dicta irginis, 
Tua stupenda dignitas 
Implevit omês gaudiis. 
3. Quia, eccê, quo Franciam 7. 
Fer'il esse vairabilem, 
Clavus Çhrisfi in gloriam 
Tibi inaestimabilem. 
4. 0 cnm quam grandi studio 8. 
Helena sancta circuit, 
Habcrê, quod cure gaudio 
Sena tenere me1it. 

0 hospitale dominae, 
Factura es felicissimum, 
.Xostri Jesu reliquiae 
Te reddunt valde inditum. 
:Iercator venerabi|is 
Ille, qui fibi talia 
Corde de, oto attulit, 
Coronetur in gloria. 
In gloria et jubilo 
Pleni Senenses concinanL 
Et gratiarum actio 
Et opera pcrmaneant. 
Renmentur in spiritu 
Religioi sedule, 
Crucis Christi intuitu 
Sint in devoto plangere. 



-- 31 -- 

9. Clavus corda crudelium 
Scindat et reddat avida 
Ad pium desiderium 
Et ad plangenda vulnera 
10. Chrisli, in cujus manibus 
Fixus fuit durissime, 
ec minus in visceribus 
Suae matris sanctissimae. 

11.0 mater beatissima, 
Tuae sanctae reliquiae 
Implent corda laelitia, 
Cunctae liquescunt animae 
12. Et pro sanclis apostolis 
Simul et pro martyribus 
Civitas est in cymbalis 
Cmu gaudiis sonantibus. 

13. Gloria Deo Domino, 
Parti natoque virginis 
Cum spiritu paraclito 
In aeternum a saeiulis. 
Cid. Barbarin. XI 9.5 saec. 15. -- 3, 1 lies qui Franciam? 

39. De Sepulchro DN. 
Ad Vesperas. 
1. Victima paschalis, dulcore Deo specialis, 
Qua nunquam Domino dulcior ulla fuit, 
2. Est bene tunc frixa, dura carne fuit crucifixa, 
Èxanime corpus pertulit arca sua. 
3. Virginis ut corpus perlransiit ille sepulchrum, 
Passibile mater, hoc sine morte dedit. 
4. Illa redemptorem pariendo conlulit orbi, 
Regnantem coeli subdidit illa polo. 
5. Utrobique tamen permansit et Ezechielis 
Porta Dei clausa, gaudeat orbis ei. 
6. Virgo gerit pugilem, "ictorem contulit arca, 
Incorrupta prior, tumba foetore sine. 
7. Gloria »it Domino, qui sacro claruit antro, 
Flamine cure sancto laus, decus arque pahi. 
Brev. ms. Wratislaviense saec. 15. Cod. Civit. Wratisl..M. 1155. -- 
4, 2 Regnantem coelihus Ils. --- 6, 2 Et corrupta prior Hs. 

40. De Selmlchl.o DN. 
Ad COml»letorium. 
1. Tumba sacrum novit illud nova claudere corpus, 
Allerius virgo postque nec ante tulit. 
2. obilis o tmnba, sanctissime Christe sepulte, 
Tu benedic, salva, Christe sepule, juva. 
3. ¥1rgo, Dcum placa, quae virgo D.nm genuisli. 
Tumba malum mina, daemonis abde minas. 
4. 0 mors, morle tua mortem bona morfificasti, 
Vita [tmnba] tua vivida cuncta facis. 



-- 32 -- 

5. Consepêli tibi IIOS, rex reguln, Christe sepulte, 
Consurganms uti laudibus arce poli. 
6. Gloria sit Domino, qui sacro claruit .'mtro, 
/:'lamine cure sancto laus, decus atque pah'i. 
Brev. ms. Vratislariense saec. 1-5. Cod. Civit. Wr:,tisl. 3I 117,-5. -- 
.ch,.int ,rsi»rfinglici, w«,hi lltlr Divisio des vorlaergt.hendcl, llyrnnus. 

Jl. I Litauiis .laj«rihu.. 
I- Chrite, tuo liber«tti 
miserere sanguine. 

1. Aurem flecte pietatis 
et extende dexteram 
l,acrimanti pro pecealis 
et gemenli populo. 
2. Auimalia, jumenta, 
Coeli volatilia, 
Nos praeceduut naturale 
Obserx ando ordinem. 
3. Mala. nostds pro commissis 
duae meremur, Domine, 
3aih suprema feriendo 
Antecedunt tempora. 
4. Coelum terrain, mare du, 
Atque luminaria 
Consueta famulari. 
denegant obseqma. 
5. Plula suut, quam sel»,,liri 
valêant, cadavera, 
Pro tbêtore lllOl'|llOl'l]lll 
moriuutur alii. 
6. ui l'esidui sunl, modo 
mol'iUldUr subi|o 
Faine partis pro peccati, arque petilen|ia. 
7. Olim unus famulorum 
plebis tuae, Dolnine, 
)Iille terruil, fugabat 
duodêcim milia. 
8. ,'er, vice paganormn 
unus ¢,ecem llli|ia 
Pro dolor, et duo perte 
superaut ecclesiam. 

9. Sectis genibus misellae 
3Iulieres rugiunt, 
Raptis fetibus affectis 
Paganorum lusibus. 
10. Bella desuut nec in nobis, 
publice vigilia 
Nostri nobis adversantur 
pacis adversarii. 
11. $Iemor esto manus tuae, 
quod sit homo luteus, 
Testae fragilis a,i instar, 
fabricator pulveris. 
12. Verbêrati jam fm'oris 
il'ga tut morinmr, 
tduare conteris hullmnUll 
genus sicut paleas? 
I:L Mala nostra superlendis, 
tos aequamur canibus 
lisereri si desistis, 
velut fumus erimus. 
14. Ianus llla »isi parcal, 
nil eri. quod punies, 
Sihil erit meritorum, 
quod :it dignmn nmnel',.. 
15. Licet tarde jam conersi 
totis ad te viribus, 
His verberibus afflicti 
postulanms veniam. 
16. Si, pater, est castigatus, 
miserere filiis, 
Te crudelem sustiuere 
nequit caro misera. 



17. Crucifixe, thmuorum 
da delictis veniam, 
Tibi sit cure patre sancto 
spirituque gloria. 

18. Summae sanetae trinitati 
sit honor et gloria, 
Ut laudetur nomen tuum. 
dona indulgentiam. 

Grad. ms. 8. Laureutii in Verauo saec. 1°/11. Cod. Angelicus B III 18. -- 
Naeh jcder Strophe wiederhoit sich der Ruudreim. -- 8, 3 Pro d,,iore duo 
perte. -- 13, 2 non aequamur. -- 15, 3 His veribus. -- 16, 1 ic pater. -- 
1:$, 1 trinitatis. 

42. 
1. Ascendit in coelos Deus, 
Altissimi proles 
Cujus levatus dextera 
Assumptus est in aethera. 
2. Stabant duo illic angeli 
Albis amicti vestibus, 
Qui voce clara apostolos 
Affantur his sermonibus: 
3. Viri, quid admiramini 
Sursum tuentes sidera? 
tIic Jesus olim sic redit, 
Ut visus est nunc scandere. 

In Ascensione DN. 
3,. Illi repleti gaudio 
Haec audientes conciti 
In urbis al/ae moenia 
Se gratulanter conferunt. 
5. Hic semper in coenaculo 
Jejuniis ac laudibus 
Vacando sanctum invocant 
E praestolantur spiritum. 
6. Et nos tui nunc. servuli 
Te deprecamur supplices 
Ut nobis sancte jugiter 
Assis favendo spiritus. 

7. Deo patri sit gloria. 

Brev. ms angallense saee. 11. C,)d. Sangailen. 387. A. -- l'sait, ms. 
8. Laurentii Sangalh n. saee. 15. Cod. Sangailen. 16. B. -- 5, 1 ,Sic semper 
B. -- 6, 3 Ut nos sancte A. 

43. De Sancto Spiritu. 
Ad Vesperas. 

1. Gratia tua, spiritus, 
l'mesens sit nobis onmibus, 
Quae corda nostra visitet 
Arque in eis habiter. 
2. Expulsis inde vitiis 
Et on, nibns malitiis 
Ac nostrae menfis tencbris 
Simul cure immunditiis. 
3. Amator tu paraclite, 
Unctionem tuam mitre 
Cordi nostro et animae 
Cure tuo claro lumine. 

4. Sine te nihil possumus, 
Nos ergo a te poscimus, 
Ut preces, quas nos fundimus, 
Dignae sint tuis auribus. 
5. Per te quies sit tempormn, 
Vitae detur solarium, 
Pacis redundet commodun b 
Sedetur omne scandalmn. 
6. Praesta hoc, pater optime, 
Christe, tu nate maxime, 
Atque tu, spiritus aime, 
(ui regnas olnni tempore. 

Orat. ms. saec. 15. Cod. 8angaileu. 482. -- Ans einem Cursus de S. 
8piritu. -- 6, 3 tu sancte spiritus aime Hs. 
Dreves, Hymni Inediti. ll. 3 



-- 34 -- 

44. De Sancto Spiritu. 
Ad Completorium. 
1. Te nunc precamur, spiritus, 2. octem obscuram remove, 
Emitte nobis coelitus Omne delictum ablue, 
I)ona tu, et munera Iqobis medelam tribue 
Ad nostra dura pectora. Jam et in omni tempore. 
3. Praesta, pater piissime, 
Praesta per almum spiritum, 
Sine quo labor deficit 
Et nihil dignum efficit. 
Orat. ms. saec. 15. Cod. 8angallen. 4-8_'2. 

45. De Salcto Spirila. 
Ad Primam. 
1. Jam nunc, paterna trinitas, 2. Visum fovendo contegas 
Eaudi precesque nostras, Linguamque nostram [dirigas] 
Ut in diurnis actibus Et actus nostros ordina 
'os serves, a nocentibus. Cordaque nostra subleva. 
3. Illud concede, trinitas 
Et indivisa unités, 
Domos regens pacificas 
Aetates per interminas. 
rat. ms. saec. I. Cod. 8angallen. 48_'2. 

46. De Sallcto Spiritu. 
Ad Tertiam. 
2. Sciamus te diligere 
Atque mundana spernere, 
Mores no»tros corrigere, 
Bon aeteraa poscere. 
3. Illud concede, triaitas. 
Cod. Sangallen. 482. -- t, 1 Ut sciamus te H.s. 

1. 0 lux,-beata trinitas, 
Et principalis unitas, 
Dignare cor accendere 
Arque tibi attendere. 

()rat. ms. saec. 15. 

47. De Sancto Spiritu. 

1. Rector trinns per omnia 
Et unus in substantia 
Rege tua ovilia 
I)aque eis utilia. 

Orat. ms. saec. 15. 

Ad Sextam. 
2. Absterge omne noxium 
Fugaque omne pessimum, 
Confer salutem corporum 
Veramque pacem cordium. 
3. Istud coneede, trittitas. 
Cod. 8angaiJen. 4_2. -- 1, 4 Daque ei 



-- 35 -- 

48. De Sancto Spiritu. 
Ad lonam. 

1. 0 trinitas laudabilis, 
Esto nobis placabilis, 
In omnibus laudabilis 
Scutumque in periculis. 

Orat. ms. saec. 15. 
2, 1 Illttmina corda. Hs. 

2. Illumina cor hominum, 
Absterge sordes mentium 
Iesolve culpae vin.culum, 
Everte moles criminum. 
3. Istud concede, trinitas. 
Cod. Sangallen. 482. -- 1,  wohl verschrieben. -- 

49. De Sancto Spiritu. 
Ad Completorium. 
1. Te deprecamur, trinitas, 2. Artus solutos reerea 
Ante noetium tenebras, lVlentesque fessas alleva, 
Ut pie nobis remittas bloetem quietam nobis da 
Omnia mala et culpas, blobiscumque sit pax tua. 
3. Istud eoneede, trinitas. 
Orat. ms. saec. 1.5. Cod. Sangallen. 482. -- 1, 1 Te Deum precamttr Hs. 

50. In Pente¢oste. 
Ad Covapletorium. 

1. Anni peractis mensibus 
Tanta recurrunt gaudia, 
Votisque dudum credulis 
0ptatus advenit dies. 
2. In quo spiritus Domini 
Terras replevit gaudiis, 
Coelestia adventus sui 
Mundo decurrunt lumina. 

3. Sic namque filius Dei 
Apostolis spoponderat, 
Celsos petisset cure polos, 
lIissurum sanctum spiritum. 
4. Quod est probatum testibus 
Apostolorum vocibus 
Cure sint diversis oribus 
Variis locuti gentibus. 

5. Tanto redempti munere 
Patris ac nati spiritus 
Juges agamus gratias 
Deo perenni saeculo. 
Brev. ms. Halberstadiense saec. 1.5. Cod. Wernigeroden. Za. 42. -- 1, 3 
credula Hs. -- 3 1 Te namque Its. - 5 3 Ingens agamus lls. -- Vgl. 
Stephenson 95. 

 51. In Festo C«rporis Christi. 
Ad Vesperas. 
1. Ad coenam agni providi 2. Cujus corpus sanctissimum 
Et stolis albis candidi In ara crucis tortidum, 
Post transitum matis rubti Cruore ejus roseo 
Christo canamus ptincipi. Gustando vivimus Deo. 
3* 



3. 0 vere digna hostia, 4. Quibus vitae substantiam 
Per quam Christi veslia Hora sui memoriae 
Sequentibus laetitia Carnem suam per propriam 
Ilic et in poli cm-ia. Subministrat quotidie. 
5. Praesta. pater, per ri!tutu, 
Praesla per aimum spirilum, 
tuibus hoc das edulium. 
l'rosperum serves exitum. 
llrev, ms. Lan,,.,heimen. sae¢. 14. ('od. Bambergen. Ed VI 11. add. saee. 
15. A. -- Brev. ms. Ebracense :aec. 12. C«,d. Herbip,,len. 5Ip. th. f. 110. 
adrl. saec. is/i.5. B. -- Noct. ms. Ehrac,mse saec. 14. Cod. Herhipolen. 1Mp. 
th. O. 9. add. saee. 15. C. -- Hymn. ms. Egm«,ntensis saec. I:'/1«. Cod. 
Hagen. X 1. 13. -- Hymn. m. Emonlensis saec. is/. Cod. tlagen. X 4. 
E.  IrE beg'innen mit Str. 3. 

1. 0 fidei n)sterium, 
Iundos, forles nos êffice, 
tuo intrcmus in gaudimn 
Triniatis deificae. 
2. Ut cure sanctis feliciter 
Cnregnantes praeconia 
Tibi iaudmn perenniter 
hmnolemus in gl.oria. 

In Festo Crporis 'hristi. 
Ad Nocturnum. 
ô. Quaesumus auctor omnium. 
U! hoc vitae mysterio 
Ab omni mortis impetu 
Tuum defendas populum. 
4. Praesta, pater, per filium, 
Praesta per almum spiritum. 
tduibus das h6e edulium. 
Prosperum serres exitum. 

Brev. ms. l.anghvimense saee. 14. ç'od. l',amberên. E,I VI 11. add. 
sace I--». A. -- lJrev, ms. Ebracense saec. 12. (_'od. ll.d»ipolen. Mp. th. f 
I10. add. saee. 'r,. B. -- Brev. ms. Ebracen.e saec. 14. Cod. HedAp»len. 
Mp. th. O. 9. add. saee. 1.5. C. -- ltymn, ms. Egm,ntenïis saec. /. ('ott. 
llagen. X 1. /'t. -- ltyrnn, ms. Egmonlt.nsis saec. is/.s. Cod. llagen. X 4. 
E. -- In ABC Divisio des vorhcrgehendon Hynmus; in IE mit ,tr. 3 und 
4 des vorher'ehenden e in Hymnns ad Laudes. -- 2, '2 Conregnantes per 
omnia A. -- 2, 3 latdum perennia A. 

,53. 

1. S;ll21t) tecta elaminc 
Pietatis mysteria 
3lentes pascunt dulcedine, 
uas satiant coelestia. 
2. Sit ergo cure coelestibus 
lqobis commune gaudium, 
lllis, quod se praesentavit. 
lobis, quod se non abslulit. 

In Fesl« fm'l,oris 'hrisli. 
Ad Laudes. 
3. Splendor superlfi luminis 
I,audisque sacrificium, 
Coenam lUalll da numiuis 
Tut post carnis transitum. 
4. Sauratus opprobriis 
Adhuc cruci configeris 
Et irrisus ludibriis 
('rudeli morte plecteris. 



-- 37 -- 

 5. Tu enim, coeli gloria, 6. Cujus cultu memoriae 
Lux beata credentium, Dirae mortis supplicio 
Redemptionis hostia, Nos de lacu miseriae 
Tuarum paslus oviuln. Edue, qui clamas: sitio. 
7. Praesta, pater, per filium, 
Praesta per almum spiritum, 
Quibus das hoc edulium, 
Felicem dones exilum. 

Noct. ns. Cistereieuse saec. 15. Cod. L«mdinen. l|arl. 280. -- Das 
Brevier stammt augenscheinlich aus einem niederlfindichen Cistel'cieuserimen- 
stifte, wie die Eintraguug: domicellae Elisabeth de Bemnel, bezeugt. 

54. In Festo Corpris Christi. 

Ad Laudes. 

1. O vere potens victima, 
Holocaustorum optima 
Cunctaque sacrificia 
Perficiens legalia. 
2. llon agnum neque vitulum 
Nobis offers in pabulum, 
Imnm »ubcinericium 
Das panera, corpus proprium 

3. Tradis in poum sanguinem 
Bene procuraBs hollliiem 
llic in praesenti gratia, 
Ut vivat post in gloria. 
4. Os tangis sigili specie, 
Cor tangis rei serie, 
Pascis panis iii nubilo. 
Pascas iii rei jubil,) 

5. Honor et laus ingenito 
Patri et unigenito 
Cure sl)iritu paraclito 
Pro sacramento tradito. 

Brev. ms. peciosae Vallis saec. 14. Cod. ,'Stuttgartien. IIB. I Asc. 1--,0. 

55. lu Festo De Corporis ('h,-i.ti. 
Ad C»lfletorium. 

1. Ad COelmm paschalis agni. 
(ui in lnen»a regis magni 
'ibatur a fidelibus, 
Christo sit laus ab onmibus. 
2. Cujus corpus crucis ara 
Morte sui dmn amara, 
Cruore ejus roseo 
Gustamlo vivimus Deo. 

3. O vere digna hostia, 
(uae spolias daemonia, 
Captivis das remedia 
Vitac praestando praemia. 
4. Gloria tibi, Domine, 
tui natus es de virgine, 
('um patre et sancto flamine 
Nunc et semper sine fine. 

Psalt. et Hymn. ms. S. Laurentii Lausannen. s'ec. 13. Cod. Lausamten. 
V 114. A. -- fffic ms. BMV. saec. 15. C-d. ,% Nicolai Friburgen. s. n. 
B. -- Brcv. Lausannensc imp. 17.119. ('. -- MeI: A s,,lis orlll.',; cardine A. 



-- 38 -- 

56. In Festo çorporis tu'isfi. 
Ad Completorium. 
1. In suis filiis mater ecclesia 
Sinceris mentibus, dulci melodia 
Devote recolat haec pia gaudia, 
Ut digne laudetur diina sophia. 
2. Cure nostrae facta sit salutis hostia, 
Quamdiu mundus est, nostra flagitia 
Non cessat tollere» operatoria 
Est quoque virtutum et harum gloria. 
.% Amoris validi cogente copia 
Se nobis reliquit, se dat cibaria 
Mentis et corporis, sui memoriam. 
Coelestis aditus introductoriam. 
4. Pater et filius atque concordia 
Aeternae glofiae donet convivia, 
Ut sine teino laudum praeconia 
Solvamus jugiter in vera patria. 
Brev. msi Heilsbronnense saec. 1.5. Cod. Erlangev. ï04. A. --Brev. 
ms. Heilsbronnnse saec. 15. Cod. Erlangen. 796. B. -- Brev. ms. Lang- 
heimense saec. 14. Cod. Bambergen. Ed VII 7. add. saec. 15. C. -- Brev. 
ms. Langheimense saec. 14. Cod. Bambergen. Ed VI 10. add. saec. 15. D. -- 
Brev. ms. Langheimense saec. 14. Cod. Bambergen. Ed VII 11. add.saec. 15.E.-- 
Brev. ms. Ebracense saec. 12. Cod. Herbipolev. Mp. th. f. 110. add. saec. 
h.. F. -- Brev. ms. Ebracense saec. 14. Cod. Herbipolen- Mp. th. O. 9. 
add. saec. 15. G. 

57. In Tranlatione 
1. 0 lapis, salus hominis, 4. 
0 flos et fructus virginis, 
Prae nive candens oreris, 
Prae rosa rubens moreris. 
2. Candens ex innocentia 5. 
Rubes ex patientia, 
Dum fundis propter hominem 
Septena vice sanguinem. 
3. Tu puer circumcideris» 6. 
Sudore rubro tingeris, 
Cruentat flagellatio 
Te, demum coronatio. 

s. Sanguinis. 
Manus pedesque pateris 
Clavari, tandem lateris 
Apertione profluit 
Sanguis, qui mundum abluit. 
Hic cruor lavat crimina, 
Hic coeli pandit limina, 
Hic cordis sitim terminal 
Hic mens virtutes germinat. 
De salvatoris fontibus, 
Innocui cure sontibus, 
I-laurite, quo mundemini, 
Vivatis, fecundemiai. 

7. Sit trinitati gloria 
Pro sangninis victoria, 
Qui superatis hostibus 
os coeli reddit postibus. 
Brev. ms. Gengibacense saec. 13. Cod. Carolsruhan. Geo. 22. -- 5, 1 
Sic cruor ILs. 



-- 39 -- 

58. In sancti Salvatoris. 
Ad Vesperas. 

1. Berithi dura Christicola 
Urbis maneret incola, 
Uni colenti idola 
Suam locavit cellulam. 
2. In qua cure fit convivium, 
Tunc unus discumbentium 
Videns miratur nimium 
Salvatoris imaginera. 
3. Et commotus in furia 
Dicit danti convivia: 
Lege vivens Hebraica 
Adoras Christi statuam? 

4. In Christi contumeliam 
Illi facit injuriam 
Et multam verecundiam 
Hunc accusans praesulibus. 
5. Qui accusam recipiunt 
Concilium et faciunt 
Et accusatum cupiunt 
Propter iconam laedere. 
6. Sit salvatori gloria, 
Cujus iconae Syria 
lIulta fecit opprobria, 
Et nunc et in perpetuum. 

Brev. ms. S. Gratae Pergamen. saec. »h«. Cod. Alnbrosian. T 43 sup. -- 
2, 3 mirantur. -- 3, 3 Hebraea.- 5, 1 Lies Qui ac causam? 
59. In sancti Salvatoris. 
Ad Landes. 

1. Imago patris unice, 
Tibi psallentes respice, 
Tuo redemptos sanguine 
Ab omni purga crimine. 
2. In forma primo carnea 
Idemque passus lignea, 
Mundo salutis gaudia 
Mandans per crucis praemia. 

3. Ut quondam carne languidos 
Ligni cruore validos 
Fecisti, sic nos crimine 
Sancto munda spiramine. 
4. Tu esto nostrum gaudium, 
Qui es futurus praemium, 
Sit nostra in te gloria 
Per cuncta semper saecula. 

Brev. ms. S. Gratae Pergamen. saec. 1h«. Cod. Ambrosian. T 47, sup. -- 
3, 4 Sancto mundi. 
60. In sancti Salvatoris. 
In 2 Vesperis. 
1. Salvator mundi, Domine, 3. Colaphis et opprobriis, 

Patris nate de lumine, 
lutende preces supplicum 
Et solve nexus criminum. 
2. Qui primum propter hominem 
Carnis fudisti sanguinem, 
De ligni quoque schemate 
Sacrato rubes aemate. 

Flagris et poenis variis 
In ligno tunc pro miseris, 
Ut quondam carne, ttmderis. 
Nunc, Christe, votis omnibus 
Tibi grates referimus, 
Tu solita clementia 
51ostra dele flagitia. 

5. Sit, Christe, rex piissime, 
Tibi patrique gloria 
Una cure sancto spiritu 
In sempiterna saecula. 
Brev. ms. S. Gratae Pergamen. saec. he. Cod. Ambrosian. T 43 sup. -- 
2, 4 aemate  aïla. -- 3, 4 tonderis. 



-- 40 -- 

61. In StUlcti Salvatoris. 
Ad Vesp. et Laud. 

1. Apparuit benignitas 
Omnipotentis I)omini, 
l'octis illustrans semitas 
E reddens caecos lumini. 
2. Pati dignatur iterum 
Rex potens in certamine, 
Ut credat genus miserum 
Verbum patris in homine. 
3. Sanctum Christi persequitur 
Nom«n Judaea rabies, 
Diris flagris afficilur 
Ejus dulcis effigies. 

4. Sacrae latus imaginis 
Ferro confossum scinditur, 
Aquae rivus et sanguinis 
Foris ubertim mittitur. 
5. Sanat quoscunque languidos 
Sanguis a ligno proditus, 
in Christi laude fervidos 
Reddit lux missa coelitus. 
6. Stupens Judaea natio 
Sanctum baptisma suscipit, 
lectorum generatio 
Sic incrementum rapuit. 

7. Laus tibi, Christe Domine, 
Qui solvis nostra vineula, 
Patri cure sancto flamine 
In sempiterna saecula. 
Brev. ms. S. Trinitatis in AIpibus anni 1455. Cod. Lanrentian. Conv. 
SLlp. ,19,. atld. saee. 1,. A. -- Breviarium Vallumbrosanum imp. s. l. et a. 
B. -- 4, 2 eonbssus AB. 

62. In Saneti Salvatoris. 

1. Regi superno psallite, 
Qui facit mirabilia, 
E admirantes cernite 
Salvatoris prodigia. 
2. Dum Judaeorum pessima 
Beryti saevit concio, 
Christi quondam durissima 
Renovellatur passio. 
3. Qui dudmn crucifixerant 
Aeterni patris fi|ium, 
Eius iconam lacerant 
E ponunt in opprobrium. 

Ad bocturnum. 
4. Imago Christi caditur 
Septa corona spinea, 
Ligno clavis affigitur 
Et perforatur lancea. 
5. 0 res valde mirabilis 
Magno tollenda nomine, 
Species insensibilis 
Aqua fluit et sanguine. 
6, Hic cruor aegros liberat 
A variis languoribus 
Christum Judaeis reserat, 
Quos sacris jungit ovibus. 

7. Te, summa Deus trinitas, 
Collaudet omnis spiritus, 
Ques per crucis mysterium 
Salvas, rege per saecula. 
B,.ev. ms. S. Trinitatis in Alpibus anni 14.5.5. Cod. Laurentian. Conv. 
sup. 512. add. saec. 15. A. -- B,'ev. Vallumbrosanum imp. s. 1. et a. B. -- 
2, 2 Berinflti AB. -- :3, 3 iconiam AB, laeserant B. --.5, 2 tollendi AIL -- 
6, 3 Judaei AB, reseraitt B. 



-- 41 -- 

63. In Apparitione cnjnsdam miraenli Corporis Christi. 
Ad Vesperas. 
1. Jesu, creator orbis et redemptor, 
Corporis sacri munera qui praestas, 
Tribue nostris animis salutem 
Sanguine tuo. 
2. Tu nobis vitam praeparas felicem. 
Panera et vinnm dono tu concedis, 
Regis quo nostros et gubernas actus 
Pius et mitis. 
3. Semper tu nostras illustrare terras 
Mentesque summis confirmare signis 
Curas et omnes salvos esse tuos, 
Quos redemisti. 
4. Non fuit nostris saeculis perlata 
Fama tam grandis operis praeclari, 
Ut Deus ipse tribuit benignus 
Famulis suis. 
5. Ut luce sexta creditur venisse 
Coelo rex ille, miseratus nostra 
Crimina ferre, uterum complere 
Virginis almae. 
6. Sic nobis demum incarnatus veni! 
Iterum dare populum salute, 
Ferant ut omnes tanto sacramento 
I,audes immensas. 
7. Ergo tu Christe, gaudia qui praestas 
Vitae praesenlis et fuiurae promis, 
Nobis adesto, supplices precamur 
Grafia tua. 
8. Ut grates uno pariterque trino, 
Totum qui regit et gubernat orbem, 
Solvere queat munere pro tanto 
Chorus hic noster. 
Brev. ms. S. Ambrosii Florent. auni 151. Cod. Laurent. Conv. sup. 90. 
A. -- Offic. ms. S. Ambrosii saec. 15. Cod. Floreut. Magliabecc. CI. XXXVI. 
70. B. -- 2 4 mictis A.  3, 2 Mentesque suis summis confirmare si magis 
A. -- 7, 1 gaudia fehlt A. -- 8, 8 queant A. 
64. In Apparitione cajusdam miracali Corlmris fhrisfi. 
Ad Nocturnum. 
1. Rerum aeterne arbiter 2. Ut insignis prodigii, 
Nocfis nostrae qui tenebras uod tui colunt famuli. 
lllustras tua gratia, Digne possimus agere 
Largire nobis veniam. Puro corde solemnia. 



3. Excussa primum mentibus 
Peccatorum caligine 
Fideque recta cernere 
Sic decet illam speciem. 
4. lon unius imaginis, 
Sed multiplex objicitur 
Pro vitae sanctae merito 
Et virtutis praeconio. 

5. In ride vera dubio 
Vel peccatorum pondere 
Depresso nullo cernitur 
Figura tare mirific. 
6. 0 alma spes credentium, 
Per sacramenti meritum 
lostra resolve crimina 
Sortis misertus pauperum. 

7. 1%s quoque tuae famulae, 
tduae tanti sumus hodie 
iXliraculi participes, 
Simus et regui gloriae. 
Brev. ms. 8. Ambrosii Florent. au.ni 1518. Cod. Laurentian. Conv. sup. 
90. A. -- Offic. ms. 8. Ambrosii saec. 15. Cod. Florentin. Magliabecc. 
XXXVI. 70. B. -- 3, 3 Fide quem rccta cer,,e A. -- 4, 1 ISlunqualn hujus 
imaginis B. -- 4, 2 Vultus plebs ohliviscittr B. -- 5, 1 In ride nec dubio 
A. -- 5, 3 uulla B. -- 6, 1 t fehlt A. -- 7, 1 famulae; Sa-, Ambrogio war 
ein Benediktinerinnen-Kloster. 

65. In 

Apparitione eujusdam miraenli forporis ('hristi. 
Ad Landes. 
1. Optata saeculis surgunt solemnia, 
tuae nova perferunt animis gaudia, 
Cure haec mirifica nobis sunt praestita 
De fonte sancto gloriae. 
2. lamque recolitur clarum prodigium, 
In Christi corpore ostensum largiter, 
tduod nos aceepimus in fine saeculi 
3Iiro patraum ordine. 
8. lIonstratur saninis figura sensibus, 
Carnisque speciem vinum subinduit, 
Sic ter convertitur terque dividitur 
Trinam in partem veniens. 
4. Quae demain trinitas ana esseutia 
lXIonstrata claruit tanto miraculo, 
Redit in pristina conserta cumululn 
Novo mutandi genere. 
5. Relata pr.tesuli Dei magnalia, 
Ornantur optime anlpla prodigia, 
Ter namque Dominas terret in somniis, 
Quod nondum se remiserit. 
6. Cunctorum protinus currit frequentia 
Tantique rnuneris tendant ad gratiam 
Ejusque merito narrant insignia 
In templo sancto Domini. 



-- 43 m 

7. Te, sancta deitas unaque, poscimus, 
lentes ut abluas, crimina reseces, 
Praestes et famulis aeterna praemia 
Per cuncta semper saecula. 
Brev. ms. S. Ambrosii Florentini anni 1518. Cod. Laurent. Conv. sup. 
90. A. -- f)ffic, ms. S. Ambrosii saec. 15. Cod. Florent./¢Iagliabecc. XXXVI. 
70. B. -- 3, 1 Mutatur sanguinis A. -- 4. 3 concerta B. -- 5, 3 lerreat A, 
somnis AB. 

66. In Dedieatione Eeelesiae. 
Ad Vesperas. 

1. Hoc honoris tui templum 
cure decoris gloria 
Tibi, Christe, praeparatum 
de supernis visita.. 
2. Te precamur, hic adesto, 
conditor sanctissime 
Atque consecrator ipse, 
hic adesto jubdter. 
3. Haec est tibi consecrata 
micans aula similis 
Hierusalem, quae est nostrum 
eelsa mater omnium. 
4. Cujus multae mansiones 
insunt amplis moenibus, 
Iamque suis quisque sedem 
sumit faetis eongruam. 
5. blater ibi tua, Jesu, 
turmas dueens virginum 
Locum tenet intra laetae 
muros urbis optimum. 
Psalt. ms. Turicense saec. /. 

6. Illic est apostolorum 
sucer adest numerus, 
Urbis celsae qui credenti 
portas plebi reserat. 
7. Carmen Christo triumphale 
chorus cantat martyrum, 
Quanto plura passus isthic, 
illic tanto laetior. 
8. Rectos corde cunetus uuum 
replet ibi gaudium, 
qui distincta pro distinctis 
sumunt dona meritis. 
9. Exsultantes manifestam 
Dei eernunt faeiem, 
Dant aequalem eoaeternae 
trinitati gloriam. 
10. Gloriosa Deo patri 
dilectoque filio 
Laus et honor et potestas 
sit eum saneto spiritu. 
Cod. Civit. Turicen. C 63. A. -- Psalt. 

ms. Augustanum saec. 15. Cod. Taurinen. E IV 27. B. -- Brev. Augustanum 
imp. 15"*. C. -- BC haben nur die tr. 1, 2, 3, 4, 10; von 31 3 an ist der 
Hymnus entlehnt arts dcm alten Abcdarius Anal. XII, 38. -- 2, 1 Te de- 
precamur BC; adesse B. -- 4, 1 Hujus BC. -- 4, 4 facfis congruam fehlen 
A. -- 9, 2 faciem fehlt A. -- 10, 4 atque sancto spiritu A. 
67. In Dedicatione Eeelesiae. 
1. Christe immense dominator sanete, 
Conversa plebem, quam tu redemisti, 
Sanguine sacro tuo pretioso 
Ipse salvasti. 
2. Conserva plebem tuam, Jesu Christe, 
Et fac haeredes tecum perseverent 
Semper adsistant pariterque omnes 
Landes referre. 



3. Tibi, redemptor aime, bone pastor, 
Gratias tibi agimus immensa% 
ïua nos semper dextera conserva 
Per cuncta saecla. 

llyum, ms. Neal,olitan. aaec. a],. Cod. Neapolitan. VI G 9. 

68. In Commemoratione A]imarum. 
1. Jesu, fili Dei, tex et sacerdos 
Hostiaque digna parce redemptis, 
Animas purgandas pie consolans. 
2. Tuorum spiritus carne solutos 
Non tradas opprimi labe pollutos, 
Sed mundatos a te releva puros. 
3. Ne sinas amplius hos cruiari, 
Pro quibus anima tua sacrata 
Cruce laboravit caput inclinans. 
4. Epansis manibus tiens et lacrimans 
Voceque valida clamans rogasti 
Patrem pro salvandis, solve captivos. 
5. Da eis quietis loca beata 
Cum sanctis omnibus regno coelesti, 
Ad quod sunt creati et re.ereati. 
6. Aeterna gloria cito recepli 
Exsultent amodo te eollaudantes, 
Te glorificantes atque dicentes: 
;. l,aus tibi, trinitas, laus et potestas, 
Te laudant pariter sancti gaudenter 
Sine fine laeti tecum amantes. 
llymn, ms. Campensis anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. -- 
sieur : Martyr egregie." 

»:Nota 

69. 
1. Deus, ,,rbis reparator, 
lux aeternae gloriae, 
Mihi, quaeso, poenitenti 
praebe pius veniam. 
2. Ut commissa delitescant. 
facinoris cumulus, 
Quorum gravi mole cogor 
anxiari spiritu. 
3. E, ad rutila polorum 
non sure dignus sider«t 
Infelices pro delictis 
ublevare oculos. 

Lessns Poenitentis. 
. blisi tu clemens mearum 
lacrimarum rivulos 
Ope tuae pietatis 
digneris respicere. 
5. Ut ablata vitiorum 
sorde puro pectore 
Tibi regi sempiterno 
grates queam solvere. 
6. Ergo pius obstinati 
duritiam corculi 
Et mollesce et moerorem 
sere medicamine. 



-- 45 -- 

7. Qai cure patre sempiterno 
regni tenes solium 
In unitate perenni 
arque sancto spiritu. 
Cod. Capit. Voronen. 90 .aec. 9. -- 2, 1 delitescat. -- 2, 4 anxiaris. -- 
4, 2 lacrimarum volis, l 4 , . Ipem. -- 5, 1 ohlata. 1 5 ' 4 gratesque 
abso|vere. 1 6. | obstinate. 1 6, 2 torculis. -- 6, 3 molleste et moerore.- 
7, 2 tene. 

70. Yersus de Poenitenlia. 

1. Auima nimis misera, 
Infelix, scelestissima, 
Probra gessisti omnia, 
Tormenla lues pessima. 
2. Brevi pro luxu saeculi 
Plorabis in perpetuum 
Fruslraque ab imo pectoris 
Altis gemes suspiriis. 
3. Caloremque libidimis 
Luxuriando reficis, 
Stridenlibus in mediis 
Flammis rugitus tribues. 
4. l)edisti gulae operam 
Saturalura ad crapulam. 
Serpentibus flammivomis 
Rodenda in visceribus. 
5. Elegeras in gloria 
Vana laetari modicum. 
Ad imum usque foetidi 
Humilianda barathri. 
6 Fornicata es post idola 
Sectando avaritiam, 
hnplenda plumbo, sulphure, 
Pice, nigro bitumine. 
7. Gaudensque malis proxilni, 
Invidens bonis socii, 
Amare lutum nimium, 
Dirum lues judicium. 
8. Haeisti omni viti«», 
Omni digna supplicio, 
duapropter sine venia 
Torqueberis per saecula. 
9. In die, quando misera 
Hoc absolveris eorpore, 
Cogita, quam terribiles 
Tibi occurrent daemones. 

10. Kaminus ignis torridi, 
Vermes mortem impavidi, 
Nox, grando, gcln, glacies, 
l'ruina te suscipiet. 
ll. Laudes boni dabunt Deo, 
Ardebis cure diabolo, 
E cul culpa similis, 
Poena plecteris simili. 
12. )lagnus erit clangor lubae. 
Quo mortni vivent saeclo, 
Stolam binam justi sumenl, 
Dupla morte tu perles. 
13. Nulla erit his susceptio 
Salutis vel remedii, 
Janua clausa lhalami 
Complelis sponsi imptiis. 
14. O quam infelix anima. 
Privata convivio, 
duae ullra in memoriam 
Non revertetur Domiui. 
15. Pete Deo clementiam, 
Ex toto corde vniam. 
Fructusque poenitentiae 
Diguos age in corpore. 
16. Quam pulas justus Dominus 
lfigna donabit meritis, 
Si pro verbo inulili 
Vindictam fiat judicii? 
17. Rcco.ila, miserrima, 
duae egisti in saecula 
Et plora aute Dmninum, 
Ut det misericordiam. 
18 Nola est namque gratia, 
Lapsi qua soient surgere, 
Cdua puhlicanus, meretrix, 
Latro salvatur credulus. 



-- 46 -- 

19. Tua pone in faciem 20. Venturum regem conspice 
Peccata, gesta noxie Paterna in majestate, 
Et poenas tibi debitas, Ignem qui justi judicis 
Sanctorum sedes lucidas. Yultum praeibit fulgidum. 
Cod. Parisin. (ol. S. Martial.) 1154 saec. 10. Nach rien ungeraden 
Strophen R ° Lugendum nimis, quia aetvrnis es torquenda cruciatibus; nach 
den geraden : Succurre, Christe quia benignus es, et da misericordiam. -- 3, 4 
tribuis. -- 10, 3 Lies l'ix? -- 20, 4 praeibis. 

Cod. Parisin. 

71. Versus de ploratu poenitentiae. 
1. Totius mundi machinae creator, 
Qui poli summa resides in arce, 
Aure clementi modo me misellum, 
Deprecor, audi. 
2. Non queo verbis tibi confiteri 
Cuncta, quae coram mala te peregi, 
Ablui postquam merui sacrati 
Fontis in unda. 
3. Fraude deceptus lubrici draconis 
Non dedi factis requiem nefandis, 
Dura mihi virtus fuit et facultas 
Id peragendi. 
4. Fraus, furor, luxus, crapula, libido, 
Livor et zelus, dolus et cupido 
Me suo sicut studuere servo 
Semper ahuri. 
5. Tu procul hostem remove malignum, 
Tu dolos ejus laqueosque rumpe, 
In quibus strictum studuit frequenler 
lIe religare. 
6. Unde, cunctorum dominator alme, 
Me pores, si vis, scio, liberare 
Et tua rursum pietate sacra 
Purificare. 
7. Ut dies casum mihi cure suprema 
Vexerit mortis, precor, invenire 
Nil in me possit ditionis suae 
Pestifer anguis. 
8. Angelus sed tunc mihi sanctus adsit, 
Omnibus qui me vitiis piatum 
Te, Deus, statim requiem jubente 
Ducat ad almam. 
(ol. Martialen.) 11.54 saec. 10. 



D 47 -- 

7. Ue eodem Argumento. 
1. Christe rex regain, dominans in aevum, 
Lumen aeternum patris atque verbum, 
Qui regis cunctum pietate mundum, 
Factor egentum, 
2. Flebilem multum miserere serrure, 
Mente corruptum recreans alumnum, 
Sis memor dudum iibi recreatum 
Atque redemptum. 
3. Fac mihi signum, pie rex, benignum, 
Quin et indignum, rogo, redde dignum, 
Ut canam laudum tibi, Christe, metrum 
lIunc et in aevum. 
4. Corrigas ipsam, preeor, aime, vitam, 
Fraude devietam itiisque tritam, 
Ut tibi dignam, Deus, obsequelam 
Jam modo solvam. 
5. Tende praecelsam, precor, sanete, dextram 
Et fug foedam variamque lepram, 
Pelle jam noxam, nimium noeivam 
Delue eulpam. 
6. Expi vernam reparando formam, 
Exhibe gratam citius medelam, 
Forte ne taetram ruar in gehennam 
Daemone plenam. 
7. 5Iempe tu pridem, Deus, hune in orbem 
Veneras, omnem recreare plebem, 
Omnibus pacem populisque lucem 
Fore perenaem. 
8. Tuque mortalem, Deus ahne, carnem 
Sumpseras idem, homo factus autem 
Fudems dulcem simul et salubrem 
Sponte cruorem. 
9. Huncque per mortem religando fortem 
Liberas omnem, reparator, orbem, 
Vas eoelestem revehens ad reem 
Rege nitentem. 
10. Tanta tu, pastor pariterque doctor, 
Perpes adjutor jugis arque tutor, 
Feceras, ductor sator et redemptor 
Lucis et auctor. 
11. Sis mihi factor, mihi sis et altor, 
Esto proteetor jugiterque rector, 
Esto defensor, necis o peremptor, 
Semper et ultor. 



-- 48 -- 

12. Esto salvator simul et ducator, 
Sis gnbernator ve]ut es creator, 
Sis triumphator mihi sire victor 
Et superator. 
Cd. Parisin. (ol. 31artialen.I 1154 saee. 10. -- Aufschrift: Versus cnjus- 
data. -- 4, 2 uniusque tritam. -- 11, 1 Lies Sis mihi fautor? 

7. Ue eodem Argumeuto. 
R  Deus, miserere, 
3liserere servi, 
Heu, quid evenit mihi! 

1. Ex quo enim me jussisti 
Hune in mundum nasci, 
Prae cunctis ego amavi 
Caritate pasei. 
2. Tu me, Domine, fecisti, 
Ut servirem tibi, 
Ego miser te dimisi 
Et longe abivi. 
3. Tu me quoque redemisti 
De jugo servili, 
Et ego te non agnovi 
Nec ad te redivi. 
4. lIandata, quae praecel,isti , 
Proh dolor, reliqui. 
Faleor voce lugnbri, 
Nimium deliqui. 
5. Almam legem, quam dedisli. 
Denique neglexi 
EI iila, quae vetuisli. 
Avide dilexi. 
6. Cuneta bona praeteivi 
Animo libenti 
Ac mulla mala peregi 
Peetore fervenli. 
7. Voluptales non dimisi. 
Sed his me addixi 
E1 toIius me peecali 
Yio_culis devinxi. 
8. If'ara tuam provocavi 
Crimine frequenli 
Ideoque te offendi 
Offensa ingenti. 

9. Sed quid plura dicam tibi, 
0 pia lux saecli? 
lIala quoque, quae permisi. 
Cuncta miser feci. 
10. Ergo jam sucurre flenti, 
Domine, elienti 
Scelera tibi fatenti, 
Veniam petenti. 
1 1. Affer opem indigenti 
Jam manu clementi. 
Ynlnera qnae det egenli. 
lIedere languenti. 
12. Subveni te invocanti 
Et in te speranti, 
Dextram da, quem redemisti, 
Jam periclitanti. 
13. I»lerea omnes sancti, 
Cohaeredes Chrisli, 
Eorate prece dulci 
Pro me infeliei. 
14. Alma tu lIaria, tui 
Virgo mater Dei, 
lnterventu nnne salubri 
lIemor esto mei. 
15. ancte Michael. insigni 
Supplicato regi, 
Deprecamnr, arque cuneti 
Angelorum chori. 
16. Claviger quoque praecelsi, 
Sancte Perte, regni, 
Soeios adjungens tibi 
Preees funde patri. 



-- 49 -- 

17. Martyrumque gloriosi 
Beatorum globi, 
Flagitate pro miselli 
Peccatis alumni. 
18. Patriarchae quin electi 
Et prophetae sancti, 
Suffragamini pententi 
Precibus clienti. 

19. ¥irgines o clarae, vestri 
Per amorem sponsi 
Memoramini nunc mei 
Delictis oppressi. 
20. Insuper vos, summi Dei 
Confessores almi, 
Opem ferre peccatori 
Oratu instanti. 

Cod. Parisin. (ol. Martialen.) 1154. saec. 10. -- ,,Versus Godeschalchi 
et oratio." -- 4, 2 dolo. -- 6, 3 Arque mflta. -- 10, 1 jam succu lenti. -- 
12, 3 quam. -- 15, 2 ,upplicator egi. -- 15, 3 Deprecemur. 

74. De hccusalione Facinoris. 

1. Audi me, Deus, de coelo 
respice me miserum 
Pro tanta, quae egi infelix 
prava in hoc saeculo. 
2. Bonus es tu, Christe, cunctis 
vivis atque mortuis 
lIortuus et in sepulchro 
mihi manum porrige. 
3. Certus ego nequam ero 
pro meo malo merito, 
Si per baptismi lavacrum 
non fuerit remissio. 
4. ])epravatus a peccato 
periensque sitiens, 
In labore juventutis 
decepit me zabulus. 
5. Ego omnia commisi 
cure peccata impia, 
Putas, ero remissurus 
de igne perpetuo? 
6. Felix, natus non fuissem, 
nec talia agerem, 
lIulta mala feci miser, 
non sure dignus vivere. 
7. Gementem exaudi, Christe, 
et succurre nlisero: 
Dura in die magno illo 
judicaveris saeculum. 
8. [H]omni hora in inferno 
modulantur animae, 
Putas, ero remissurus 
de fornace ignea? 
Drees, Hymi lediti. II. 

9. lbi ignis est accensus, 
sine fine terminus, 
lnde miser contremisco 
cran amaro gemitu. 
10. Klaritas ibi clarescit 
his, qui bene fecerum, 
lXIihi semper praeparantur 
lubrico incendia. 
11. Lumen ibi non lucescit, 
nec sol diem inluminat, 
Sanctis ibi lumen erit, 
mihi semper tenebrae. 
12. Mala mea recognosco, 
cujus fui famulus, 
Tota prava et iniqua, 
me cure illis dex'orant. 
13. Non sunt ibi blandimenta 
sicut hujus saeculi, 
Sed judcia sunt recta, 
ubi non sunt praemia. 
14. Omnis homo est peccator, 
nullus mihi similis, 
Ego pater sure peccati 
et Deo horribilis. 
15. Pauperem non erogavi 
neque Deum dilexi, 
lIiser ego, quid faciam 
in die judicii ? 
16. uanta sunt ibi flagella 
et tormenta impia, 
Ubi verrues depascuntur, 
qui dicunt blasphemiam. 
4 



17. Reges, regna et tormenta 18. Sunt et dicunt ibi vera 
sistant uno numero, et recta judicia, 
lbi reddunt rationem Ibi servus liber adstat 
de quod male fecerunt, ante Dei praesentiam. 
Cod. Bruxellen. 8560--67. sae(.. 10. in. -- 1, 
que morluis. -- 7, 1 Geminalum cxaudi. -- 
Lies termini? -- 10, 1 Claritas. -- 10, 4 lubrieus incendiis. 

75. De eodem Argtmento. 
R ° Jesu, clementer lribulantes subveni. 
1. Audi me, Deus, peccatorum nimium, 
Satis afflictum corpus vel spiritum, 
Inique egi in conspecm Domini. 
2. Bona sunt lucra in terrena pairia, 
Si quisque fruens cum divina gratia 
Optime data de supernis miliiat. 
3. Coelum resplendet de sanctorum merita, 
Terra depremit insita malitia, 
Ego misellus incurri per tenebras. 
4. I)cus aeterne, ad te clamo jugiter, 
Lumen eifunde et fervorem tribue, 
Tamdiu vixi in mets miseriis. 
5. Ècce, gravatus, per reatum saucius, 
Cmputruerunt cicatrices nimium 
Insipienter defiuxi tri laqueo. 
6. Facilis fui verbo et in opere, 
Subministravi ventrique ingluvie 
Pocula miscens et Falerna plurimum. 
7. (}audebam miser dignitate saeculi, 
Oblitus emm in mandatis Donlini, 
Cursus incertmn rugiebam nimium. 
8. ]{eu. quid dicam, tristis cano carmina, 
Singultus gaudet, vocem nescit scilicet, 
Peccavi, Dens: miserere, pietas. 
9. |n bonis mihi reformare actibus, 
Quousque tandem ,'ita fui reprobus, 
Ut tibi psallam liberatus laudibus. 
10. Kastum conserva corpus arque animam, 
Iram repe|le et furorem tempera, 
Praesta, lardtor, mihi patientiam. 
11. Labia et munda, pelle procul maculas, 
Sobrie vivam, Christi jussis paream. 
In domo Dei ut lucerna ardeam. 



12. ]|iserque homo vel qui tanta tempora 
Vixi infelix in meis negotiis, 
Auxi peccata, cumulavi crimina. 
13. ]utritus demum vita regulariter, 
In domo Dei conversavi dulciter, 
Jugum suscepi, Chdstianus habitum. 
14. 0rtat me sermo fragilem domiuicus, 
Quacunque die peccator revertitur, 
Visum divina gratia hune recipit. 
15. Pietas Christi, me peccantem suscipe 
Et patienter negligentem sustine, 
Voeat ad regnum, invitat ad praemium. 
16. tuanta qualisque Dei patientia 
In me misello contemptore merito 
Vita post mortem et anmra dulcius. 
17. Regem adoro protectorem veneror» 
Reatum meure relaxante opere, 
Rosaeque vernae merces in altissimo. 
18. Solemnem diem libertatis teneo, 
In quo ereptus de morte pestifero 
In aula Christi quietus resideam. 
19. Te decet, Deus, laus in altissimo 
Patri eoaevo, nobis unigenito, 
Terram misisti de paterno solio. 
20. Ueritas lucet de terra justitia, 
Cul contradicit diaboli astutia, 
Captivus miser in superna patria. 
21. (loria Deo, decus sapientiae, 
Patri eoaevo et eoaeterno filio, 
Immo cure patte sanctoque spiritu. 
Cod. Brtxellen. 8860--67. saee. 10. in. -- 5, 2 cure putruerunt. -- 6, 2 
ventreque gluvio. -- 8, 2 vocem nesciliat. -- 9, 2 Quousque tare Dei vitam. -- 
9, 3 liberatis. -- 11, 2 jussit pariera. -- 11, 3 ardeant. -- 14, 1 fragili. -- 
14, 3 recepit; hune erginzt. -- 17, 3 Rosiqtte verni. -- 18, 3 resideat. -- 
19, 3 patrono solio. -- Aufschrift: ,Item unde supra". 

76. Contra Inimieos 0ratio. 

1. Respice de coelis, Deus, 
respice propitius, 
Da salutem, da ,drtutem 
in te eonfidentibus, 
Ubi Deus est eormn? 
ne dieant in gentibus. 

2. Judas, ecce, resurrexit, 
ecce, venit impius, 
Proditor magistri venir 
perdere discipulos, 
Ad te nostra fuga tantum 
erit Dei filius. 
4* 



-- 52 -- 

3. Inimicus veritatis, 
inimicus patriae 
Corde dolos machinatur, 
accusaor vulnere 
Scorpionis more ferit 
et doloso gutture. 
4. ('ui nos servire ccrnit, 
parere fideliter, 
Cui haerere mandatis, 
corde toto quaerere, 
Hunc dormire nunquam sinit 
stimulus invidiae. 

8. Sustinentes innocentes, 
sustinentes modicum, 
Suo adhaerent pastori 
timore deposito, 
Congaudentes et laetantes 
sunt modo cum Domino 

9. Quisquis tale prosecutus 
fuerit officium, 
Sit in domo maledictus, 
sit in agro profugus, 
In secessum intestina 
mittat sicut Arrius. 

5. Fratrum turba Dei dono 
quamque novit crescere, 
ttanc prosternere molitur, 
banc vult interficere, 
Cunctis simul desolatis 
solus credit vivere. 
6. Accuator fratrum venir. 
ecce, stat post ostium, 
Nuntiat, qui pennas habet, 
hostis antiquissimus. 

7. qim% Judas, rime Deum. 
time, draco perfide. 
Animam a te ma]ignus 
in bac nocte auferet. 
Faciem et linguam tuam 
x'erlnes cooperient. 

10. Forts pustulis marcescat, 
Crescat juxta uterum, 
Ejus dies pauci fiant, 
cadat in interitum, 
In profundo suo ruat 
cure patre diabolo. 

11. llujus artus extendantur 
cure immenso pondere, 
Acutissimo et dnro 
feriatur cuspide, 
Centrum esca fiat suum 
prorumpente stercore. 

12. Re.pice de coelo, Deus, 
repice propitius, 
Toile nobis inimicum, 
tolle adversarium. 
Tua sa]va nos virtute 
in potenti brachio. 

(',,d. Capit. Veronen. 90. saec. 9. -- 3, 3 d,,los,,. -- 3, 5 scorpioes. -- 
5, 3 liane pr,,stare demolitur. -- 6, 2 hostium. -- 6. 4 ostis. -- 7, 6 cooperiret. -- 
9,  in d,,m,, Dei. -- 10, 1 postulis. -- 10, 5 hm prohmdo suorum ad. -- 
11, 1 arcs extendatur. -- 11, 5 Centum.  12, 5 Tua sal nos. 

77. De Signis Judieii. 

1. Ab aquilone ventre, 
Otaries rges, in virtute, 
Gladios et acuite, 
Armaturam vos tollite, 
Reddam retributionem. 

2. lellatores met estis, 
Ego tex rester coelestis, 
tuae vos mando, facieti% 
Contendere non potestis, 
Reddam retributionem. 



-- 53 -- 

8. Coenam volo praeparare, 
Omnes reges invitare, 
Babyloniam eivitatem 
Cum suis exterminare, 
Reddam retributionem. 
t. Deinde nati sunt tauri 
IIagnis cornibus armati, 
Destruxerunt Hierusalem, 
Cure sua matre laetentem, 
Reddam retributionem. 

5. Ergo eam vobis tradam, 
Manus vestras confortabo, 
Destruite Hierusalem, 
Pereat ejus memoria, 
Reddam retributionem. 
6. Faeiamus hune sermonem, 
Dicunt otaries ad invieem, 
Nec in ira nos disperdat 
Propter unam rneretricem; 
Reddam retributionem. 

C,»d. Capit. Veronen. 90. saec. 9. -- 1, 3 Gladio et aguite. -- 1 4 
vos tollitc.- 3, 1 Coena.- 3, 3 Babillonia.- 4, 4 marre laetantem. -- 
1 eum. -- 5, 2 vestrasque confortabant. -- 6, 3 in erginzt; ira n«r 
perdam; oder Ne in ira (ne iratus} vos disperdam? 

78. De Extremo 
I. Adpropinquat finis saecli, 3. 
Dee|inantur tempora, 
Turbabuntur omnes gentes 
Ante conspectum Domini, 
Santo /rement in judicio 
De majestate Domini. 
2. Benedictus Jesus Christus, 4. 
I)ui fuit, ante saecula, 
Mater virgo ipsum portavit 
Pondus nullum sentiens, 
Per aurem virginis introivit, 
Exit per portas aureas, 
¥irginitatem non corrupit 
Portantem Dei filium. 
Cod. Capit. Veronen. 88 183) saec. 10. 
Dei. -- 3, 4 Lies: ad interitum? 

Judieio. 
Congregabuntur omnes gentes 
Ante eonspeetum Domini. 
Sol et lunu exstinguentur, 
Redient ad ministerium 
Sancti fulgent in judicio 
Ante eonspectum Domini. 
Dies illa erit magua 
Iduasi mille anni, 
Ubi renient hostes antiqui 
Parata ad proelia, 
Rugientes sicut leoues 
Ad devorandas animas, 
tuae per eorum blandimeta 
Eorum egerunt opera. 
add. saec. If). -- 2, 8 Potestateln 

79. De Extremo 
1. Quique de morte redempti 8. 
Et per crucem liberati, 
Pretioso comparati 
Sanguine filii Dei» 
Sursum corda praeparate 
Et Jesum desiderate. 
2. Diem illum formidate, 4. 
Quando mundum judicare 
Christus, imperator coeli, 
Venerit fulgens virtute 
E in magna claritate 
Regnum sanctis praeparare. 

Judieio. 
('mn aperta coeli arce 
Fulgurans ab oriente 
Luce ultus Jesu Christi 
Apparebit umudus omnis, 
Obviam volabunt sançti 
Ante l,ium redemptorem. 
Cure aperta coeli astra 
Usque ad terminos terrae 
Ceperit tuba canere 
Sancti archaugcli Dei, 
Vte magua l,roclamare 
Et electos eongregare. 



-- 54 -- 

5. Tunc ad vocem regis magni 
Resurgent omnes defuncti, 
Recepturus unusquisque 
Non solum de pravo facto, 
Sed de verbo otioso, 
Prout gessit in corpore. 
6. Cure ab igne rota mundi 
Tota coeperit ardere, 
Saeva flamma concremare, 
Coelum ut liber plicare, 
Sidera tota cadere, 
Finis saeculi venire. 
7. Dies irae, dies illa, 
lebulae et caliginis, 
Dies tubae et clangoris, 
Dies luctus et tremoris, 
Quando pondus tenebrarum 
Cadet super peccatores. 

8. Qualis pavor tunc adent, 
Quando rex iratus venerit, 
Et infernus apparebit, 
Qui impios absorbebit, 
Sulfur, flamma atque vermis 
Cruciabunt peccatores. 
9. Quid dicturi erunt prai, 
Quando ipsi trement sancti 
Ante tantam majestatem 
Jesu Cbristi, filii Dei ? 
Et si justus vix evadet, 
Impius ubi parebit ? 
10. lon est locus evadendi 
Tec inducias petendi, 
Sed tempus discutiendi 
Amara districtione, 
Ubi mente accusante 
Torquebuntur puniendi. 

il. Jesu Christe, salus mundi, 
Tunc succurre pie nobis, 
Qui cure patre nunc te unum 
Atque cure sancto spiritu 
Adoranms verum Deum, 
Salvatorem saeculoalnl. 
Cod. Parisin. [ol. Martialen.) 11.54. saec. 10.- 1, 1 redenpti estis. -- 8, 2 
Fulgorans. -- 3, 8 Lucet vultu. -- 7, 2 Dies nebulae. -- 10, 3 Sed est tempus. 

S0. De Extremo 
1. Quique de morte redempti 4. 
Et per cracem liLerati, 
Pretioso comparati 
Sanguine filii Dei, 
Snrsmn corda praeparate 
Et Jesum desiderate. 
2. Diem roagnam formidate, 5. 
Quando mundum judicare 
Christus, imperator caeli, 
Venit fulgens in virtute 
Et in magna claritate 
Regnum sanctis praeparare. 
3. Cure aperta coeli astra 6. 
Fulgurans ab oriente 
Luce vultus Jesu Christi 
Apparebit mundus omnis, 
0bviam volabunt sancti 
Suo pio redemptori. 

Judieio. 
Cure ab igue rota mundi 
Tota coeperit ardere, 
Simul flamma concremare, 
Coelum ni liber plicare, 
Sidera tota cadere, 
Finem saeculi venire. 
Dies irae, dies illa, 
Dies nebulae et turbinis, 
Dies tubae et clangoris» 
Dies nebulosa valde, 
Quando tenebrarum pondus 
Cadet super peccatores. 
Quid acturi erunt pravi, 
Quando ipsi tremunt sancti 
Ante tantam majestatem 
Jesu Christi, filii Dei? 
Et si justus vix evadit, 
Impius ubi parebit? 



-- 55 -- 

7. Illi nimium timebunt, 
Qui gaudium obfinebunt 
uique regnum possidebunt, 
Prae fulgore vultus sui, 
Quanto amplius iniqui, 
Peccalorum sorde pleni? 
8. Ibi angeli fimebunt, 
Archangeli formidabunt, 
Throni atque principatus, 
Potestates et virtmes, 
Cherabim tque Seraphinl, 
Simul dominationes. 

9. EUlIC sedente Jesu Christo 
In aeterniiatis throno 
Adstante choro sanctorum 
Hominum et angelorum, 
Omnium Apostolorum, 
Martyrum et confessorum, 
10. Tunc videbunt omnes Christum, 
Pro hominibus crucifixmn, 
Quid aderunt tunc dicturi, 
Qui se nolunt enendare? 
Et videbunt plagas ferri 
In corpore Jesu Christi. 

11. Jam quod oculus non vidit, 
Nec unquam auris audivit,, 
Nec in cor homiuis ascendit, 
tuanta Deus praeparavit, 
Sanctis suis, quos dilexit 
E de hoc mundo elegit. 
Cod. Bruxellen. 8860-67. saec. 10. in. -- 1, 1 sunt redempti. -- 3, '2. 
Fulgorans. -- 3, 3 Lucet v'ultus. --6, 3 tanta majestate.- 8, 2 Et archan- 
gcli. -- 9, 3 Adstante ch«a'um. -- 10, 3 Quid aderunt.- Dies Lied ist zum 
Telle mit dem vorhergehenden eln und dasselbe. Die Abweichung der beiden 
Texte ist aber eine so weitgehende, dass es ritlicher erschien, jed[.n frit sich 
zu geben. 

,SI. De ieatitudinibus. 
1. Beatus homo, qui p:mper est spiritu, 
Quoniam illi regnum coeli dabiiur, 
Beatus homo. 
2. Est maledictus, qui cibis est deditus 
Arque intentus gulae voluptatibus, 
Est maledictus. 
3. Beatus horao, qui semper est humilis, 
Quoniam terram habebit perpetuam, 
Beatus homo. 
4. Es maledictus, qui ¢arnis libidinem 
Exercet vivens frequenter in opere, 
Est maledictus. 
5. Beatus homo, qui lnget in Domino, 
Quia de coelis ipse consolabitur, 
Beaus homo. 
6. Est maledictus, habens avaritiam, 
Et sub quo manet infelix cupiditas, 
Est maledictus. 



-- 56 -- 

7. Beatus homo, qui manet misericors, 
Quoniam ejus Deus miserebitur, 
Beatus homo. 
8. Est maledictus, qui in ira permanet, 
Quod profert ore, si vertit in opere, 
Est maledictus. 
9. Beatus homo, qui mundus est animo, 
Poterit quia Deum ipse cernere, 
Beatus homo. 
10. Est maledictus, qui malam tristitiam 
Gestat in corde prolixo snb tempore, 
Et maledictus. 
11. Beatus homo, qni semper est patiens, 
(uoniam Dei filius vocabitur, 
Beatus homo. 
12. Est maledictus, qui in suis actibus 
Laudari sese cupit ab hominibus, 
Et maledictus. 
13. Beatns homo sustinens injurias, 
Tolerat mala qui propter justitiam, 
Beatus homo. 
14. Est maledictus, qui portat superbiam, 
Pro qua de coelo ceciderunt angeli, 
Est maledicius. 
15. Beatus homo, qui sperat iu Domino 
Et cujus semper Christus est fiducia, 
Beatus homo. 
D;. Est maledictus, qui spem ponit in homine 
Et qui in ejus confidit potentia, 
Est maledictus. 
17. Gloria parti semper est in filio, 
Semper qui manet cure sancto spiritu 
n'une et iu aevum. 
18. Gloria patri, ad beatitudinem 
Qui nos perducat arque ab immunditiis 
os semper purget. 
Cod. Parisin. (ol. Martialen.) 1154. saec. 10. A. -- Cod Capit. Veronen. 
90. saee. 9. B. -- 1, 1 et spiritu B. --, 2 Intentus gulae suae suis volup- 
tatibus B. -- 3, 1 est fehlt B. -- 4, 1 libidine B. -- 4, 2 exercens B. -- 5, 1 
lugit B. -- 5, 2 Quoniam ipsum rex coeli consolabitur B. -- fitr. 7--14 
fehlen B: statt desseu: 
Beatus homo, qui sitit et esurit, 
Quoiam cibo coeli saturabitur. 
14, 1 habensque superbiam B. -- 14, 2 Per quam. -- Str. 15 ff. fehlen B; 
statt dessert : 
Gloria patri, gloria sit filio, 
Igunc et per cuncta saeculorum saecula. 



-- 57 -- 

g2. Salutatio 
1. Virgo, mater ecclesiae, 
Aeterna porta gloriae, 
Esto nobis refugium 
Apud patrem et filium. 
2. Gloriosa Dei mater, 5. 
Cujus natus est ac pater, 
Ora pro nobis omnibus, 
(dut memoriam agimus. 
3. Stella maris, lux refulgens, 6. 
Stirps regalis, sancta parens, 
Roga patrem et filimn, 
Ut det nobis paraclitum 

glV. 
Virgo clemens, virgo pia, 
Virgo dulcis, o blaria, 
Exaudi preces omnium 
Ad te pie clamantium. 
Fuude preces tuo haro. 
Crucifixo, vulnerato 
Pro nobis et flagellato, 
Spinis puncto, felle potato. 
Alma mater summi regis, 
Lux et porta celsi caeli, 
Inclina te miscrrimis 
Gementibus cure lacrimis. 

Brev. ms. Humiliatorum saec. 15. Cod. Ambrosian. I 197 inf. A. -- 
ms. Humiliatorum saec. 15. Cod. Ambrosian. H 267 in£ B. 
83. De D»mi»a Nostra. 
1, Te, sancta Dei genitrix, 2. Sicut in vellus pluvia 
Quae porta coeli diceris, In te coelestis gratia 
Collaudanms unanimes Descendit, ut redimerêt 
I)evotione fervidi. Adoptionis filios. 
3. IAonor, decus, imperium, 
Quae per lIariam virginem 
Redemit omne saeculum, 
Sit trinitati unicae. 
Hymn. ms. Egmontensis saec. 15/16. Cod. Hagen. X 142. 
84. De beata Maria V. 

] rev. 

1. Laude dico gloriosae 
Mariae praeconia, 
Cujus nilet instar rosae 
Vita plena gratia, 
Per quam nobis gratiose 
Dat Deus salubria. 
2. Haec est virgo Christi mater, 
Pia, prudens, humilis, 
Per quam noster factus frater 
Est Jesus amabilis, 
Ut volebat Deus pater 
IIiseris placabilis. 
3. Virgo David stirpe nata 
Absque culpae macula, 
Angelo praenuntiata 
Exgtat per oracula, 
Prophetis manifestata, 
Pangenda per saecula. 

4. Virgo Christi Joseph nupla 
Divino consilio 
Spirituque fecundata 
Summi Dei filio, 
Sicut Gabriel testatur 
5Iissus coeli solio. 
5. Virgo parit Demn verum 
Hominemque pariter, 
Expellens hostetn severum 
A nobis benigniter, 
Ut cor nostrum fiat merum 
Fide Christi jugiter. 
6. Quam sit potens haec regina, 
Coeli, terrae domina, 
Pangunt carmina divina 
Super coeli cuhnina, 
Plangit hostis pro ruina 
Deje¢tus a femiua. 



-- 58 -- 

7. lIam est reconciliaius 
A lapsu gravissimo, 
Sensit vitae Deo datus 
Theophilus piisimo, 
Per 5Iariam liberatus 
Ab hoste nequissimo 
8. Nunc, o virgo, mater Christi, 
Omni plena gratia, 
Cui semper placuisti 
Cure virtutum gloria, 
Transfer nos a morte trisfi 
Ad coeli palafia. 

9. Ut in coelo jucundemur 
Cure sanctorum coetibus 
Atque Deum reveremur 
Cure sanctorum coetibus 
Et in ipso gratulemur 
Pleno bonis omnibus. 
10. Gloria sit trinitati 
Laudis polo jugiter 
Simplaeque divinitati 
Virtus aeternaliter, 
Qui ]Iariae caritati 
Jungat nos perenniter. 

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultrajectin. Scriptt. 
Eccl. 375. -- 1, 1 Gaude dico gloriosae; die Ils. indert fast aile Initia so 
um, dafs dieselben mit einem der Gruf.w«,rtc Are, salve, gaude, raie beginnen. 
Auch liegt zweifellos eine stfimperhafte Veriinderung vor, ohue dafs sich be- 
stimmt erkennen liefse, wie der unverinderte Text gelautet bat. Vielleicht 
Attollamus gloriosae. Jedenfalls verdankt auch der Singular dico der Um- 
guderung sein Daseiu. -- 5, 2 Hominemque parit Deum. -- 9, 4 veschrieben. 

85. In C«ncellione B)IV. 
1. Maria, virgo regia, 2. Tu nos avulso veteri 
David stirpe progenita, Complanta novo germini, 
Non lam paterna nobilis Per te sit genus hominum 
Quam dignitate sobolis. Regale sacerdotium. 
3. Gloria tibi, Domine. 
P.,ait. ms. Monasticum .aec. 12. Cod. Arch. S. Petri in Vaticano D 156. -- 
Vgl. Anal. XI, 40. 

86. In Conceptione B)IV. 

Ad Vesp. et h'oct. 

1. Si res miranda canitur per orbem, 
:Numquid enormem percredimus eam, 
Cure sit divina, conceptam ]Iariam 
Concelebrare ? 

2. Si non fuisset concepta, non esset 
ata beata, quae nostra peccata 
Redemit orta, per Christum assumpta 
Carne Humana. 

3. Sion est mirandum, valde sed laudandum, 
Conceptum vere virginis 5Iariae 
Concelebrare, cum Christus in tali 
Stare deberet. 



-- 59 -- 

4. De coelo sursum angelus praemissus 
A patre magno muntiavit Annae 
Conceptum quidem virginis Mariae, 
Quod celebramus. 
5. Hoc Isaias ait prophetando: 
De coelo virgo veniet portando 
Secum puerum, qui nobis in Deum 
Dabitur quidem. 
6. Ergo colendum, quia est supernum, 
Festum solemne fuit nobis inde, 
Vits redempta, erat quae perempta 
Stulte per Evam. 
7. Laudemus Deum, patrem summum verum, 
Ejusque natum, spiritum sacratum, 
(ui geuitricem voluit victricem 
In sempiternum. 
Brev. ms. Romano-Franciscan. saec. 14. in. Cod. Capit. Patavini B 56. 
add. saec. 14h. A. - Brev. ms. S. Petri Perusini saec. 14. Cod. Laurentian. 
Conv. sup. 461. B. -- 1, 1 Vites miranda A. -- 1, 3 divinam B. -- 1, 4 Cele- 
brare B. -- 2, 1 non esset fehlen B. -- 2, 2 Nata fehlt B. -- 3, 2 virginis 
fehlt B. -- 3, 3 Celebrare debere cum B. -- 4, 1 permissus AB. -- 4, 2 
parti A. -- 6, 1 quia fehlt B. -- 6, 2 fuit in ride B. -- 6, 4 Stulta A. -- 
7, 2 Que ejus nature spiritum sanctum B. 

87. in Conceltione BMV. 
Ad Laudes. 

0 coeli gemma genitrixque Dei, 
Maria virgo, porta, scala coeli, 
Janua lucis, Christum, quem perducis, 
Pro nobis ora. 

2. 0 rosa mundi, lilium coelorum, 
Solium regis, laus angelorum, 
Nature divinum fac nobis amoenum, 
Virgo decora. 
3. 0 myrrha fragrans, redolens amomum, 
Nardus confortans, sanans cinnamomum, 
Genitrix Christi, ut simus dilecti, 
Fac sine mora. 

0 praeconcepta mundi ante coepta, 
Cella divina, stella matutina, 
Maria virgo, cum Christo benigno 
Nos revigora. 



-- 60 -- 

5. 0 vas amoris, templum 3esa Christi, 
Ortus, fons solis, Maria, fuisti, 
Tu Jesum Christum ut nostrum delictmn 
Tollat, exora. 
6. 0 plenitudo gratiae pudoris, 
'itis fecunda, mater salvatoris, 
Precibus tuis adsit Christus nobis 
Morlis in hora. 
7. 0 Deus aime, Crist% tex aeterne, 
Per tuam marrera semper nos defende, 
Donec praesenis vitaeque sequentis 
Adsint dulcora. 
8. Lu,lemus Deum, patrem smnmum verum, 
Ejusque nature, spiritum sacratum 
Et genitricem Christi ut felicem 
Dent mortis horam. 
Brev. ms. Romano-Francisean. saec. 14. in. Cod. Capit. PMavini B 56. 
add. saec. 1411. A. -- Brev. ms. S. Pçtri Pcrusinisaec. 14. ('od. Lauren- 
tiau. Cour. sup. 461. B. -- 1, ;3 Christum quem perducis fehlcn B. -- 2, 1 
E rosa muadi B. -- 2, 2 laus zwcisilbig. -- ;3, 1 cinamomum B. -- 4. 3 
benigne B.  5, 1 (uas amoris B.  5, 3 n«strmn dilcctum l;. -- 6, 2 
Pacis fecunda 1;. -- 6, ;3 nobis fehlt A. -- Str. 7 fi_.hlt A. 7 o 
 , r Christi 
fehlt B. 

88. In {'mt¢eptimte BMV. 
Ad Vesperas. 

1. Rex gloriose virginum 
Et conservator omnimu, 
Tu nobis da psallentibus 
Psallere puris mentibus. 
2. Laudando regis filiam, 
.Matrem misericordiac, 
Quae uobis petit veniam 
Supplicaudo quotidie. 
3. Haec regis virgo nascilur 
David ex stirpe nobili, 
Per quam salus jam redditur 
Mundo per Evam ttebili. 

4. Lactavit Anna geuitrix 
Hoc lumen indeficiens, 
Hoc sibi matreln lulainis 
Chrislus patre praeeligens. 
5. Quaesumus, mater, filium 
Tuum rogo diutius, 
Ut conferat auxilium 
Nobis in hostem coelitus. 
6. Ut cure ipso lu veneris 
Orbem totum dijudicans, 
Tu nos juva cure ceteris 
In parte dextra collocans. 

7. Patri ejusque genito 
Reddatur laus et gloria 
Spiriuique inclito 
Per lIariae solemnia. 
Brev. ms. Benedicfin. Pisan. auni 1326. Cod. Laurentian. trozzi ll.- 
5, 2 Tu roga. -- 5, 4 hoste. -- 7,  fehlt eine Silbe; que erglinzt. -- 
festo Conceptionis sire Sanctificationis Beatae Mariae Virginis." 



-- 61 -- 

9. in çoneeptioe 

1. Aurora stellae lucidae, 
Maria plena gratiae, 
/Iater misericordiae, 
('rimina tolle nunc Eae. 

Ad Primam. 
2. Tu genita per Dominum 
Cujus portasti filimn, 
qui veniens ad saeculum 
Tulit Eae periculum. 

3. Gloria tibi, Domine, 
Qui permisisti hodie 
llatrem tuam conciperc, 
5lariam plenam gratiae. 
B,'ev. ms. R.mano-Franciscan. saee. 14. in. Cod. Capit. l'atav. B 56. 
add. saee. /,. 

!,0. in ('oneeption« B.I'¢. 

1. lIariae jam conceptio 
Adsit noslra defensio 
Et daemonum obstaculum 
Reorum solvens laqueum. 

Ad Iloras. 
2. Ave rigata eoelitus 
Conceptaque divinitus, 
qui te creavit provide, 
Defendat nos a daemone. 

3. Gloria tibi. Domine. 
Brev. ms. Romano-Franciscan. saec. 14. in. Cod. Capit. Pataviui B 56. 
add. saee. 1411.5. 

91. i» C;neeptio»e B.IV. 
lu 1. Vesperis. 

1. Gaude, mater salxatoris, 
3lagni vellus Gedeonis, 
Rubus, igne qui non uris, 
Veri templmn Solomonis 
2. Sponsa Dei, stella maris, 
Porta coeli tu vocaris, 
5Iundi salus, saevientis 
Capul caedens Holofernis. 
3. lIare sicco calle transis 
Cu:rus mergens Pharaonis 
Inque Sion dominaris 
Puisis inde Jebusaeis. 
4. Assueri regis sceplrum 
Caput tang'ns, virgo, tuum 
llori fecit laqueatum 
Aman sanetis inimicum. 

5. Bahylonis rex in praedam 
Non abduxit te eapfivam, 
Philistaei nec Goliae 
Es trausfixa pugione. 
6. Sicut suum sol nitorem 
lunquam perdit nec decorem 
Primi patris nec tu labem 
Ullam semis nec foetorem 
7. Tu sol occasum neseiens 
Lunaque semper rutilans, 
Tu sidus lumen parien% 
Delicti nubes profugans. 
8. Nullus in te confidentes 
Unquam vidit infelices, 
Vere tibi nain devolus, 
Est necesse, sit beatus. 



-- 62 -- 

9. Ad te ergo nos clamantes 
In bac valle lacrimarum 
Ad nuptias aeternales 
Fac venire triumphantes. 
Mariale Bernardini de Busti imp. Argentinae 1498. Enthlt ein Offi- 
cium de Conceptione BMV., das 1480 von Sixtaxs IV. approbieoE wirà und 
wohl gweifellos von Busti verfafst ist. Er ist also auch als Dichter der zu- 
gehbigen Hymnen zu betrachten. 

92. De Conceptione BMV. 
Ad locturnum. 

1. 0 benedicta femina, 
quam coeli laudant agmina, 
Te confitemur hodie 
Conceptam sine crimine. 
2. Sicut solaris radius 
Corruptionis nescius 
Intrasti matris viscera, 
0 gloriosa àomina. 

3. Nullum redemit filius 
Ex omni gente dignius, 
Qui te servavit provide 
Mundam ab omni scelere. 
4. Gloria tibi, Domine, 
Qui natus es de virgine 
Cure patre et saucto spiritu 
In sempiterna aecula. 

Mariale Bernharàini de Busti imp. Argentinae 1498. 

93. De Coneeptione BMV. 

1. Exsultet coeli concio 
5Iariae dulci fi|io 
Nosque laetemur hodie 
Conceptione dominae. 
2. lIaria, munài gloria, 
Lucis aeternae filia, 
Te praeservavit filius 
Ab omni labe penitus. 

Ad Laudes. 
3. Originalis macula 
Cuncta respersit saecu|a, 
Sola post nature vitiis 
Ntmquam contacta diceris. 
4. laria, mater gratiae, 
Exemplar innocentiae, 
Te deprecamur intime 
Nos a peccato protege. 

5. Patri, nato, paraclito 
Decus, honor et gloria 
Atqne 5Iariae virgini 
Per infinita saecnla. 

Mariale Bemhardlni de Busti imp. Agentinae 1498. 

94. In Xativitate BMV. 

1. llagnificemns Domini 
3lagnum nomen in virgine, 
Quae vitam reddit homini 
David proc¢dens sanguine. 

2. Cujus ortus amabilis 
Ad vitam pandit aditum, 
Cujus partus mirabilis 
nndum sa|vavit perditum. 



-- 63 -- 

3. Nunc vox exsultet omnium 4. Tibi devotis fllium, 
Dicens: 0 plena gratia lIaria repropitia, 
0 deitaiis scrinium, 0 clemens, o pia, pium, 
Jesu mater et filia. 0 dulcis virgo lIaria. 
5. Jesu, tibi sit gloria. 
Orat. ms. Carthusiae Erf,,rdien. saec. 15. {Privatbesitz). -- 2 4 salvat. -- 
4, 3 fehlen zwei Silben; pium crginzt. 

95. In Nativitate BMV. 
1. Ave, 5Iaria, per quam prophetia 
Legis completa, tu miseriae ruera, 
Tu matis stella, porta elementiae, 
Per quam proeella eessat discordiae. 
2. Ae, regina, culpae medicina, 
Porta salutis, praesidium virtutis, 
Aura favoris, aurora gratiae, 
Pignus amoris, foedus coneordiae. 
3. Ave, flos florum, deeus angelorum, 
Rosa pudoris et lilium eandoris, 
Jubar astrormn, decor eeelesiae, 
Robur eastrorum, palma vietoriae. 
4. Chorus deeoris virginei floris 
Hymnum honoris et cantieum amoris 
IIente devota psallat quotidie 
Procul amota peccati carie. 
5. Clamant ancillae: pia, miserere, 
Fluunt maxillae, miseriis medere, 
Audi clamorem, ad fletum respice, 
Aufer tremorem placato judice. 
6. Virgo benigna, omni laude digna, 
Votis adspira, nos judicis ab ir 
Tuo defendas scuto clementiae, 
Lapsis impendas favorem gratiae. 
7. Monstra te marrera imperando nato, 
Hortet ut patrem latere pmesentato, 
Sicut tu nature placas per ubera, 
Patrem et natus placet per vulnera. 
8. Gloria patri, decus trinitati, 
Honor sit matri, per quam sumus renati, 
Lapsis suceurrat praesens potentia, 
Lapsis oecurrat matris clementia. 
Hymn. ms. Campensis anni 1462. Cod. Darmstadien. 521.- 5, 1 omni 
fehlt. -- 6, 4 et ergiinzt. -- Die zweite Zeile jeder Strophe hat eine Siihe 
mehr als die anderen Verse 



-- 64 -- 

96. In ,Nativitate B31V. 
Ad Laudes. 

1. Hortus conclusns maler Christi. 
Circumseptus manu /oei, 
Nam vernans gignis lilimn, 
Mundem regens universum. 
2. Hujus umbram quisquis adil, 
Aestus earnis non timebit, 
Ae redolet partus virginis, 
('ujus fructu saginamur. 

8. Ibi nostrum fige gressum, 
lge perdamus vitae portnm. 
Contemplantes tantum parlum 
Trabea carnis obsitum. 
4. Pro liberis flecte patrem, 
Decet. inquam, decet marrera, 
Quibus reddit paradisum, 
Se ferat in interitum. 

5. Gloria tibi, Domine. 
Diurn. ms. Brisaeense aee. 15. Cod. Friburgen. 56 A. -- Brev. Con- 
stantiense imp. s. 1. et a. B. -- 1, 3 vergen8 B. -- 2, 4 fruetu8 AB. 

97. In lllatione BMV. 

1. Exsultaudo mater gaude 
Felix nunc ecclesia, 
Dies adest digna lande 
Per annorum spatia, 
Pro serpentis redit fraude 
Virgo plena gratia. 
2. Ab aeterno ordinata 
Templum nunc ingredilur, 
Quae prophetis praesignata 
In scripturis creditnr 
Ac mox Deo fecnndata 
Neque partu laeditur. 
3. Veni, dulcis virguncula. 
Hostia dignissima. 
Verbi divini gerula, 
Yirgo sacratissim,a, 
lndigna nostra verbulu 
Audi. benignissima. 

Ad Vesperas. 
4. Haec, quaesumus, precamina, 
tdui coram te adstamns, 
Nostra solvat peccamina, 
Ut coelum subeamns, 
Malorum et examina 
Ibidem evadamus. 
5. Illo tecmn in patria 
Pêrenniter fruamur, 
çuem hic in via latria 
Orando veneramur, 
Se ad inferni atria 
Sinistre perducamur. 
6. Genitori genitoque 
Lans et jnbilatio, 
Salus, houor, virtus quoque, 
Gratiarum actio, 
Procedenti ab utroqne 
Compar sit laudatio. 

Brev. Verdense imp. s. 1. 1480. -- 1, 4 Per amorem. -- 3, 3 divini er- 
ginzt. -- 5, 2 perfruamur. -- 5, 6 praedicatnur. 

98. 
1. Are, stella maris, 
Parens expers paris, 
dnod in te sit orta 
Lux in Sion porta. 

De Visitafione P.)IV. 
2. Scandis ad montana, 
Ubi veterana 
overat expresse. 
Quod sis irga 3esse. 



-- 65 -- 

3. Solve vincla reis, 
Profer lumen caecis, 
Schisma saevum pelle, 
Da, sit unum vele. 

4. Monstra teque matrem 
Apud Deum patrem, 
Cujus uo,it natum 
Clausus rates vatum. 

¥iam praesta puram 
Ad pacem futuram, 
Ut te matre duce 
¥ivamus in luce. 

Laus sit patri Deo 
Natoque ab eo, 
Pneumati et piae 
¥irgini 3Iariae. 

Hymn. ms. Campens is anni 142. Cod. Darmstadien. 521. -- 1, 4 Lux 
sic Sion porta. -- 3, 4 Dat sic unum. -- 5, 1 Vitam. 

99. In Visitatione B}IV. 
Ad Vesperas. 
1. Sacra solemnia recolit debite 
Mater ecclesia virginis inclitae, 
Gestantis Dominum, factorem hominum 
Et redemptorem omnium. 
2. Clausum virgineo plasmantem pectore 
5Iiles femineo recumbens viscere 
Sensit divinitus, nondum progenitus, 
Ex unctione spiritus. 
3. Gaudet obsequio senex puerperae, 
Parvus alloquio matris Christiferae, 
lIaria visitat, cognata praedicat, 
Virgo Deum magniticat. 
4. Felices uteri ferunt hilariter, 
Laetantur pueri praecelsi pariter, 
]Iundus insolito congaudet jubilo 
Regi, matribus, famulo. 
5. Regina famulae ministrat usibus 
Humilis sedule tribus sic mensibus, 
Virgo felicia post rot officia 
Revertitur ad propria. 
6. Parti sit gloria semper ingenito, 
Regnum, victoria sit unigenito, 
Decus paraclito, laus sine termino 
Uni trinoque Domino. 
Brev. Verdense imp. s. 1. 140. -- l, 3 factorem omnium. -- 2, 2 re- 
cumbens pect,re. -- 3, 1 Laudet obsequio. -- 6, 1 Marri sit gloria. 
Dreves, Hymni lnediti, ll.  



-- 66 -- 

i00. In isitatione BMV. 
Ad Vesperas. 

1. Praecedentem nos in via 5. 
Christi marrera adeamus, 
Et ut nobis dux sit pia, 
Dulci laude concinamus. 
2. Pande viam, quae fuisti 6. 
Reparare sola digna 
Mundum lapsum et dedisti 
Lapsis vitam, tu benigna. 
3. Jesum Christum condonatum 7. 
Per e nobis ut sciamus, 
Et dura scimus nobis datum, 
:Nobis pium videarnus. 
4. Stellam maris te lIariam 8. 
Solam novimus ducricem, 
Tuque fac, nos per banc viam 
Te sequamur viatricem. 
Brev. Gallicano-Siculum imp. Venetiis 

Tu praecedas, nos sequamur, 
¥isitare servitricem, 
Cure qua Jesum fateamur, 
Quae te novit genitricem. 
IIatrem veram patris rai 
Te proclamat infecunda, 
Laeta proles ventris sui 
Alvo gaudet praejucunda. 
Te precamur, quae conducis 
Jesum, praestes, ut cernamus 
Lumen verum verae lucis, 
Tecum semper procedamus. 
Patri decus sit aeterno, 
Honor haro, quem sumpsisti, 
Flamini laus coaeterno, 
De quo Deum concepisti. 
1527. 

101. In Visitatione BMV. 
Ad lIocturnum. 

1. Diu mundo exspectatum 
Exhibuisti, domina, 
Signis tu praefiguratum 
Yera monstrans per lumina. 
2. Digna mater ereatoris 
Electam marrera legeras, 
Sed quae foret sic honoris, 
Vere, virgo, non noveras. 

3. In te praemium sensisti, 
Quod promissum jam sdveras, 
Per quem senium fovisti 
Gremio sacro bajulans. 
4. Yenter almus hunc portavit, 
Quem nequit orbis capere, 
llosque virgo visitavit, 
Quo coepit mundus ivere. 

5. Tu, quem alma genuisti. 
Ostende nobis filium, 
Et, de quo hunc concepisti, 
Patrem et sanctum spiritum. 
Br«.v. Gallicano-Siculum imp. Venetiis 1527. -- 1, 3 fehlt eine ilbe; 
que erginzt. -- 2, 1 o mater. -- 4, 4 Quo concepit. 

102. In ¥isitation¢ IMV. 

1. Tu veniae vera mater 
IMundo fecisti veniam, 
Tibi summus ])eus pater 
Supremam dedit gloriam. 

Ad Laudes. 

2. Excitasti praecursorem 
Tu visitando sterilern 
Et infantem in amorem 
Firmans senemque debilem. 



-- 67 -- 

3. Illum novit creatorem 4. Hic tersit mundi crimina, 
Hic laelus alvo gestiens, Peccata delinquentium, 
Quem dedisli redemplorem ostra tulit facinora 
Puella venlre deferens. Super se lumen gentium. 
5. Laudemus hanc et filium, 
os visilans praesidium, 
Glorificemus unicum 
Patrem et sanctum spiritum. 
Brev. Gallicano-Siculum imp. Venetiis 1527. 

i03. l)e Pnrificatioe BMV. 

1. lIaria, virgo, virginum, 
Quae genuisti Dominum 
Sine virili sereine, 
Verum lumen de lumiue. 
2. Quem die quadragesimo 
Repraesentasti in templo, 
Turturmn pullis redimens 
Et legem Moysis implens. 
3. Tunc Simeon Christum novit, 
Dum spiritus senem movit, 
Spiritu in templum venit 
Et gaudens illmn suscepit. 

4. Cure Christum in ulnis portat, 
In pace dimitti orat, 
Lumen gentium praedicat, 
Cantico cure Deum ]audat. 
5. Senex puerum gerebat, 
Sed puer senem regebat, 
Dum portantem cuncta gerit, 
lIatris dolorem praedicit. 
6. Cran positus in ruinam 
5Iorietur hic filius, 
Tuam ipsius animam 
Tunc pertransibit gladius. 

7. Rogemus marrera populi 
Per passionem ti]ii, 
Ut vitam nobis impetret 
Et indulgentiam donei. 
Orat. ms. Thosanum saec. 15. Cod. Bruxellcn. 494. 
in der Ils. als hymnus bezeiehnet und trgt auch die Ilymnenform. 

1114. In Puriflcatione B)IV. 

1. Exsultet omne saeculum 
Lati per orbis cir«ulum, 
Hymnum canat concentibus, 
Quis non stupet de talibus. 
2. Cum pater formans omnia 
Formatus est ex femina 
llullo virili sereine, 
Sed casta natus virgine. 

3. Fit pazvus hic infantulus 
Subjectus et parentibus, 
Observat et legalia 
Nostrae salutis gratia. 
4. Quem Simeon susceperat, 
Anna decantaveraL 
Aetas aut sexus concinat, 
Jam Christus advenerat. 

5. Cui laus, potestas, gloria 
Per saeculorum saecula, 
Qui regnat unus numine 
Cum patre et sancto pneumate. 
Cod. 8angallen. 898. saec. 10/11. -- Der Ilymnus ist wohl von Berno von 
Reichenau, unter dessert Werken er steht. 
5* 



m 68 -- 

105. In Purificatione B.IV. 
Ad Laudes. 
1. Celsus de superis venir ad infima 
Praeco, terrigenis optima nuntia 
Pandens a Domino, qui pereuntia 
Salvans saecula liberat. 
2. Ergo praeco Dei nuatia Jochim 
Annaeque sterili continuans ait: 
En, vestris precibus ac elemosynis 
Excelsus Deus annuit. 
3. C)neeptam pariet Anna videlieet 
Prolem quam Domini grafia eoelitus 
lmplens ex uero diliget amplius, 
]Iii nempe saerabitur. 
4. Ut virgo maneat perpe[i munere, 
Quam commune nihil tangere debea[, 
IIaee eoeli Domino saneta dicabitur 
Et iIaria voeabitur. 
5. Aeterni patris haec virgo puerpera 
lqatnm coneipiet arque viri sine 
Contaetu pariet, qui reparabit haee 
A dira neee saeeula. 
6. Haec dixit Dominus, faelaque eredimus, 
Nain çirgo peperit virgoque permane, 
Cujus terrigenis est generatio 
Condigne venerabilis. 
7. Oramus, Domine, eonditor optime, 
Qui festum colimus virginis inclitum, 
Fac nos eoneipere mente, quod approbas, 
Fructus et pios gignere. 
8. lobis hoc genitor annue maxime, 
tIoe tu, nate Dei et bone spiritus, 
Praesta perpetuo, fulgida lrinitas, 
Regnans saeela per omnia. 
Brev. ms. Metense saee. 14. C«,d. Stuttg'artien. HB. I Ase. 10::k- , 1 
praeeo diei. -- 4. 1 Et virgo: perpetim. -- 4. 2 Quem numen nihil.- 5,  
viri sereine. -- 7, ?, nos fehlt. -- 7, 4 et fehlt. -- 5, 4 saeeula. 

106. 

1. Plange, mater pietatis, 
Tnnm cernens filium. 
Praeceptorem veritatis, 
Christum, tuum filiunl, 
]nauditae feritatis 
Trahi ad supplicium. 

De Coutpas.ione B)iV. 
Ad Vesperas. 
2. Plange mecum, plebs fidelis, 
Iticque illam socia, 
Ut sis cornes et in caelis, 
In perenni gloria 
Pro amaro gustu fellis 
3Iira sumens gaudia. 



3. Plorent omnes cum Maria 
Et effuudant gemitus, 
Contristentur mente pia 
Et relinquant penitus 
Hac in die solatia 
Atque vacent fletibus. 

4. Ut cure illa sentientes 
51ati sua vulnera 
Atque prorsus innitentes 
Super crucis foedera 
Consequamur post laetantes 
Diwt Christi munera. 

ortie. BMV. sec. uslun Romauae eriae imp. lu Castro Latro C«rti. ma- 
joris 1.503. 

107. De Compassioue BMV. 
Ad Matutinum. 

1. Ligno crucis dum pendebat 
latus 5iadae virginis, 
Plangens mater colligebat 
Fluentis undas sanguinis. 
2. Post de cruce quaerebatur 
Ad coelos mittens gemitus, 
Quod in ea mactabatur 
Ipsins unigenitus. 
.3. Fera nimis et crudelis, 
Quem induebam tunica, 
Tu cruore ex flagellis 
Pro veste tegis serica. 
4. Ego illum amplexari 
Saepe solebam brachiis, 
Quem tu strictum perforari 
Clavis fecisti ferreis. 

5. Ego pavi hunc infantem 
Dulci lacte virgineo, 
Tu affligis morientem 
Amaro potu felleo. 
6. Caput ejus tare decormn 
Corona pungis spinea, 
Quod orlmbam sertis florum 
Inter convallis lilia. 
7. Flecte ramos, arbor alta, 
Et redde mihi filium, 
Vel cum ipso simul macta 
3latrem dolentem nimium. 
8. 0 Maria, nos privatos 
Patte misericordiae 
Ne facias et orbatos 
Te nostra marre gratiae. 

9. Sed fac, ut tecum plangere 
Hic semper simus fervidi, 
Ut post possimus scandere 
Ad coenam agni providi. 
Offic. BMV. sec. usure Romauae curiae imp. in Castr,, Lmtro Curtis ma- 
joris 1503. 

108. De Contpassione B)IV. 

Ad Laudes. 

1. Juxta crucem deplorabat 
5Iaria, virgo virginum, 
In qua nudus exspirabat 
Coelestis splendor luminum. 
2. 0 Judaee scelerate, 
Haec meo reddis filio, 
Stulte nimis et ingrate, 
Pro tanto beneficio ? 

3. Ille tuis repamvit 
Claudis gressum, caecis xisum. 
Verbmn mutis propinavit 
Omnem curans et leprosum. 
4. Ipse tibi suscitavit, 
Quos plangebas jam defunctos, 
Aures surdis adaptavit, 
Cunctos sanans et aegrotos. 



-- 70 -- 

5. Ille pro te Pharaonem 
Cure Aegypto flagellavit, 
Tua manus ejus carnem 
Flagellando laceravit. 
6. In eolumna post ducatum 
Ad terrain fecit optimam, 
Ad columnam tu ligatum 
Ad poenam damnas pessimam. 
7. Ipse tibi per desertum 
Dulce manna ministravit, 
Sed tuum fel et acetum 
Os illius toxicavit. 

8. Tu das illi pro regali 
Sceptro cannam, pro eorona 
Dira nimis et crudeli 
Caput ejus pungis spina. 
9. Hic te emper exaltavit, 
Quem prae cunctis despexisti, 
Super omnes te ditavit, 
Quem ut furem suspendisti. 
I0. Ergo saltem jam occissum 
Deprecare meure nature, 
Tare inique crucifixum, 
Tuum parcat ut reatum. 

ifftlc. BMV. sec. usum Romanae curiae imp. in Castro Lauro Curtis 
majoris 1503. 
109. l)e 'ommendatiole BII¥. 
Ad Vesperas. 
1. Lauda, mater ecclesia, 4. bi sciret vitae medicum 

Lauda Christi elementiam, 
Qui suae digne virginis 
5latris pellit tristitiam. 
2. 5laria, mater Donfini, 
Plena tanta moestitia 
Cernensque poenas filii 
In crucis vehementia. 
3. Dolent lnaterna viscera, 
Condolent pontus, aethera, 
Cernentes regem gloriae 
In cruce contume|iae. 

6o 

Gelflis ferre antitodum, 
Ut a morbo multiplici 
Poenis curetur medici, 
Deficeret moestitii, 
Sed credidit fiducia, 
Ab ipsa fauce tartari 
Redire ad vitae limina. 
Surgentem cran victoria 
Jesum credit ab iaferis, 
Cum luctu miscens gaudia 
Secreta noscens foederis. 

7. Uni Deo sit gloria 
Pro multiformi gratia, 
Qui matris pia viscera 
Confortat in tristitia. 
Alltip|l. ms. Calcariense saec. 16. Cod. Arch. Calcarien. A.. 14. -- 
2, 2 Rcpleta tanta. -- 4, 4 curaretur. -- 5, 1 Deficit ex moestitia. -- 6, 2 
credidit ab. 
110. De 6audiis B}IV. 
1. Exsultet coelum laudibus, 3. Olnnia quoque sidera 

Resultet terra gaudiis, 
ullus sit finis canfibus 
Pro Mariae tripudiis. 
2. Laetelltur cuncti homines 
Aique sanctorum agmina 
Et concinant unanimes 
Illi jucunda carmina. 

Cure ejus marre gaudeant, 
quem terra, pontus, aethera 
Colunt, adorant, praedicant. 
Et tu, benigne Domine, 
Qui es illius gaudimn 
Fac nos cure ipsa virgine 
Duci ad regni solium. 

ortie. BMV. sec. usure l«»ln.'llla( Curiae illl|h iii Castro Lauro Curtis 
majoris 1-503. 



Antiph. ms. Calcariense saec. 16. 

III. De septem Gandiis 
Ad Vesperas. 
1. Laudes perpetuae dignaque praemi,'t 
Inducunt animos gaudia promere, 
Nain sanctus Gabriel nuntiat angelus: 
Dulcis mater, are, sit tibi gratia. 
2. Et cognata senex Elisabeth tua 
Concepit puerum semper amabilem, 
Applaudens igitur mater in intimis 
Montes difficiles scandere nititur. 
3. In noctis medio nascitur insuper 
Rector perpetuus virginis inclitae, 
Incorrupta marient candida viscera, 
Congaudent pari]i angelici chori. 
4. Ducebat rutilans sole micantior 
Reges stella pios visere parvulum, 
Conceptu puerum virgineo sature, 
Et praestant Domino munera plurima. 
5. Certant dulcisonis astra, solum, mare 
Hymnorum modulis psallere principi, 
Dura surgit tumulo Chritus et inferi 
Dura frangit pariter tristia tartara. 
6. Ascendit superos arbiter omnium, 
Ad dextram residens ingeniti patris, 
Spirat Christicolis lumine flammeo 
Sanctum de patrio pectore spiritum. 
7. Tandem virgineis mater honoribus 
Coelestis solii sancta cacmnina 
Transcendit jubilans, magnaque gloria, 
Ingens laus et honor sit tibi, trinitas. 
Cod. Arch. Calcarien. A. 14. 

112. De septem Gaudiis BMV. 
Alius Hymnus. 
1. Virgo, dura scandis superos meatu% 
Angeli laudis cytharam resolvunt, 
Et super sanctos veneraris otaries, 
Sancta 5Iaria. 
2. Sicut sol lucet gelid,'t sorore 
Clarior Phoebe, tua sic refulget 
Claritas longum superis per aevum, 
Sancta Iaria. 



-- 72 -- 

8. Tu patris summi res atque seeplra, 
Illius eelsum solium gubernans, 
Jure te laudant igitur beati, 
Saucta Maria. 
4. Ergo supremo frueris triumpho, 
Trinitas templum tibi dat secundum, 
Otarie, quod poscis, pater arque donal, 
Saneta llaria. 
5. Corde qui puro tua festa servant 
Et tuos semper celebrant honores, 
Regiam post banc capient coronam, 
Sancta Maria. 
6. Coelites cuncti tua gratiarum 
Dona condigno resonant honore 
Teque laudantes jubilant frequenter, 
Sancta Maria. 
7. Gloriam praestat chorus angelorum, 
(duae per immensum veneraris aevum, 
Sint I)eo laudes igitur supremo, 
Sancta lIaria. 
Antiph. ms. Calcariense saec. 16. Cod. Arch. Calcar. A. 14. -- Mel.: Ut 
queant laxis. -- 2, 1 ,Sieur illueet Hs. -- 7, 1 praestant. 

113. In Assumplione BMV. 
1. Laudibus eximiis resonent nunc organa vocis, 
Orbis ubique tonet laudibus eximiis. 
2. Festivitas eelebris haee est super aethera sanctis, 
Coetibus angelicis festi'dtas eelebris. 
3. Rex pius, ut deeuit, matrem super astra loeavit 
Et dominam statuit tex pius, ut decuit. 
4. Haee domuit vitium pravorum germine eretum, 
Cure genuit Dominum, haec domuit vitium. 
5. Spin rosam genuit, gens aspera mollia fudit, 
Quae miseranda fuit, spina rosam genuit. 
6. Stella Maria maris, genitrix pomposa tonantis, 
Sis pin tu miseris, stella 3Iaria matis, 
7. Corpore ,irgineo genuisti gaudia mundo, 
l'unc super astra manens corpore virgineo. 
8. Fac precibus placidum semper, beatissima, nature 
Et famulis I)ominum fac precibus placidum. 
9. En, lua festa micant, plebs undique te prece pulsat, 
I)a sibi nil noceat; en tua festa micaut. 
10. llil, tibi quod deceat, mundus valet asmate ferre, 
3lens hominum cogitat nil, tibi quod deceat. 



-- 73 -- 

11. Tu tamen esto pia, meritis succurre, polosa, 
Crimina nos lacerant, tu tamen esto pia. 
12. Filius, ecce, tuus, quem non capit ordine mundus, 
Quem colit orbis ovans, filius, ecce, tuus. 
13. Dat tibi quaeque cupis pietas elarissima prolis 
lilque negans Dominus dat libi, quaeque cupis. 
14. Dic: miserere tuis semper, placidissima, nate, 
Sanguine quos laveras, dic, miserere tuis. 
15. Gloria lausque patri, virtus genitae quoque proli, 
Spiritui pariter gloria lansque patri. 
Cod. Casinen. 109. saec. 11. (mit Neumen). 

!14. lu Assumptioue B31V. 

Virgo, Dei mater, 
Virgo, Dei mater, 
Virgo, Dei mater, 
Virgo, Dei mater, 

Judaeae gloria gentis, 
populi miserere dolentis, 
prae cunctis sola beata, 
per te mors est superata. 

2. Angelus adveniens, sancta Dei genitrix, 
De coelis Gabriel, nobilis aula Dei, 
Supplice vote tibi, sancta Dei genitrix, 
Verba benigna tulit, nobilis aula Dei. 
3. Sit Dominus teeum, saneta Dei genitrix, 
Gratia te replet, nobilis aula Dei, 
Virginitatis honor, eoeli clarissima stella, 
¥irginitatis honor, salve, veneranda puella. 
4. Virginitatis honor, eoeli regina lIaria, 
Virginitatis honor, salva nos regis ab ira, 
Tu Domini mater, virginitatis honor, 
Sponsa Dei summi, stella Maria matis. 
5. Janua eoelorum, virginitatis honor. 
Porta beatorum, stella Maria matis. 
Gloria eunetorum, virginitatis honor, 
Hune defende chorum, stella blaria maris. 
6. Hae fuit orta die coeli regina 5laria, 
uae Christum genuit, hae fuit orta die ; 
Sit benedicta dies, in qua tu nata fuisti, 
Dieite, pontifiees, sit benedicta dies. 
7. Sit benedicta dies, in qua sibi lac tribuisti, 
Omnis homo dieat: sit benedieta dies. 
Praefinita dies venir, regina Maria, 
Qua coelos scandas, vade, beata nimis. 



-- 74 -- 

8. Occurrunt proceres coeli, regina Maria, 
Omnia laeta ides, vade, beata nimis; 
Angelicus coetus, coeli regina Maria, 
0bvius, ecce, venit, vade, beata nimis. 
9. Agmina coeloram, coeli regina Iaria, 
Undiqae laeta flaunt, vade, beata nimis. 
Filias, ecce, tuus, coeli regina Maria, 
Te laturus adest, vade, beata nimis. 
10. Quae rena fuit carne deducta triumpho? 
lalla quidem, nulla; gloria magna tibi; 
Gloria magna tibi, summa jam sede locatae, 
Et nunc et semper gloria mna tibi. 
Cod. Casinen. 194. saec. ]hs. add. saec. 11. (mit Neumen}. -- 9, 4 Te 
lanurus adest. 

115. In Assumptione BMV. 
Ad Processionem. 
I Sancta Maria quid est ? si coeli climata scandis, 
Esto benigna tuis. Sancta ,laria quid est ? 
Unde fremit populus vel cur vexilla coruscant? 
Uuid sibi vult strepitus? unde fremit populus? 
5 Quare volant faculae, lucent per strata coronae, 
Lumine cure lunae quare volant faculae? 
Astra nitent radiis, rutilant et tecta laternis, 
Cuncta rubent flammis, astra nitent radiis. 
Edita consulibus numerasti, Roma, triumphos, 
I0 Signa moves planctus, edita consulibus? 
Quae tibi causa mali, felix o gloria mundi? 
Cur manant oculi, quae tibi causa mali? 
Plaude, parens patriae, rorantia lumina terge, 
Spem retines veniae, plaude parens patriae. 
15 axtyrii pretio cecidit si prima propago, 
Stas renovata modo maxtyrii pretio. 
Limina primus adit silvis digressus artor, 
unc tua piscator limina primus adit. 
Pulvere multipIici crines foedaverat ille, 
20 Hic te mundat aquis pulvere multiplici. 
Paulus ovile tuum pascens educit aquatum, 
Arque refert stabulis Paulus ovile tuum. 
leslondet loma : 
Quid memoras titulos aut cur insignia prisca 
Objicis in vultum? luid memoras titulos? 
25 Enitui facie toto memorabilis orbe, 
Callida sed vulpes enitui facie. 



-- 75 -- 

In mediis opibus meretrix nocturna cucullos 
Induo prostituens in mediis opibus. 
blec metuens Dominum projeci carmine vultum, 
30 Offendens nimium nec metuens Dominum. 
Semino nunc lacrimas ad serae gaudia messis 
E post delicias semino nunc lacrimas. 
Gaudia sustinui, lucrum si prima recepi, 
Lucrificante Deo gaudia sustinui. 
35 llec procul est opifex gemrnam carbone refingens 
Et gremium pandens, nec procul est opifex. 
En, ubi vultus adest quaerens oracula matris, 
Prae natis hominum, en, ubi natus adest. 
Vultus adest Domiui, cui totus sternitur orbis, 
40 Signo judicii vultus adest Domini. 
Ergo fremunt populi nec cessant tundere pectus 
Marres cure senibus ergo fremunt populi. 
Sistitur in solio Domini spectabile signum 
Theotocosque suo sistitur in solio. 
45 Hinc thymiama dabunt, hinc balsama prima reponunt, 
Thus myrrhamque ferunt, hinc thymiama dabunt. 
Dat schola Graeca melos et plebs Romana susurros 
Et variis modulis dat schola Graeca melos. 
]£yrie centuplicant et pugnis pectora puisant, 
50 Christe faveto, tonant, Kyrie centuplicant. 

lnvitatio ad orationem : 
Sollieitemus ob hoe Dominum preee, earrnine, lingua 
Et matrem Domini sollicitemus ob hoe. 
Virgo lIaria, tuos clementius adspice natos, 
Exaudi fanmlos, virgo 5Iaria, tuos. 
,55 Supplicibus lacrimis tibi grex cure spargitur urbis, 
Alma 3Iaria, fave supplieibus laerimis. 
Turba gemit populi modico discrimine leti. 
Saneta Maria. tibi turba gemit populi. 
Saneta Dei genitrix, Romanam respice plebem 
60 0ttonemque love, sancta Dei genitrix. 
Tertius Otto tuae nixus solamine pahnae 
Praesto sit veniae tertius Otto tuae. 
Hic tibi, si quid habet, devoto pectore praestat, 
Spargere non dubitat hic tibi, si quid hnbet. 
6,5 Gaudeat omnis homo, quia regnat tertius Otto 
Illius imperio gaudeat omnis homo. 
Pontificale Romanum ms. saec. 10. Cod. Casinen. 451 (246). -- Ein 
Prozessiunshymnus aus der Zeit (»tto III. ,hmipit carmen in Assumptione 
sanctae Mariae in notre, quanào tabula portatur." Dies wird erklrt durch 
die folgende (auch in dieer Ils. befindliehe) Stelle des Ordo Romanus: »In 
ipsa ve-pcra vigiliarum praeparatur quoddam portatorium in sancto Laurentio 



-- 76 -- 

apud Lateranos superpositaque tabula imagine Christi Domini nostri in- 
signita a medio noctis concurrente populo exeunt cure letania ad sanctam Mariam 
min,rem mundatis praeviam plateis et suspengis per domos lucernis ibique 
in gradihus sanetae Marine deposita aliquamdiu icona omnis chorus vir,,rum 
ne mulierum genibus humiliter ante eam flexis pugnis etiam pectora eaedeutes 
una voce per numerum dicunt centies Kyrie eleison, eenties Christe eleison, 
item centies Kyrie eleison fusisque lacrimis et I,recibus per sanctm Adrianum 
recta via vadunt ad Mariam majorera auditaque missarum celebritate 
palatimn revertuntur, a 

I16. 
I. Gaude, regia. iacIita, 
ata de stirpe regia, 
Campos mundi convallium 
Ornans xirtutum gratin. 
2. Ad te voces clamantium 
Exaudi, benignissima, 
Super thronos regnantium 
Eevata clarissima. 

In Assumplione B31V. 
3. Regina mundi domina, 
Supra coelorum culmina 
Sublimi regnans gloria, 
Duc nos ad tua gaudia. 
4. Assumpta supra angelos 
Sis memor nostri, domiua. 
Hostes fuga tartareos 
Et dele nostra crimina. 
5. Gloria tibi, Domine. 
Exaltaus marrera hodie 
Cure patte et spiramiue 
In sempiterno rempote. 

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultrajectin..qcriptt. 
Eccl..375. -- 1, 1 Vale virgo inclita; da die Hs. die meisten Liedcsanfnge 
ver/indert und bel dem fiberlieferten Texte eine 8ilbe fehlt, ist der Anfang 
wie vorstehend gestaltet. 

I17. lu Festo Mariae Xivis. 
In 2. Vesperis. 

1. Quem pia virgo genuit 
Sacro perfusa spiritu, 
Regi perennis gloriae 
]:Iymnum canamus jugiter. 
2. Quem semper super sidera 
Laudat coelestis curia, 
Sanctae Mariae virgiui 
Grates reddeudo debitas. 
3. Haec virgo venerabilis, 
Prole fecunda nobili, 
Locum elegit inciitum 
Suo sacraudum nomini. 

4. Quem praeter morem solitum 
Mensis Augusti tempore 
Pressis solis ardoribus 
Totum replevit nivibus. 
5. In visione docuit 
Tanti causam mysterii, 
Solemnis habitaculi 
Benigne pandens ordinem. 
6. Sic tempIum solemnissimum 
Fundat papa Liberius, 
Opes dispensat largius 
Johannesque patricius. 



-- 77 -- 

7. l%s tnos salva famulos, 
Christe, natns de virgine, 
Qni pia festa colimns 
lIatris tnae sanetissimae. 
Brev. Pataviense imp. Venetiis 1.508. -- Die beidetl ersten Strophen 
Daniel I, 259. 

118. I)e beata )laria V. 
1. Ave, gloriosa 4. Ave, radiosa 

Stirpis Jesse rosa, 
Coehm stillat rorem, 
Virgo paris florem. 
2. Are, pretiosa 
Flore vernans rosa, 
Jerieho plantata 
Et Sion firmata. 
3. Are, mundi sidus, 
Coeli paradisus, 
Virgo fons hortorum, 
Laus et spes reorum. 

Stella matntina, 
Nos, imperiosa, 
Serves a ruina. 
Are, vas decoris, 
Rntilans anrora, 
Eja, stilla x)ris, 
Siccnm cor irrora. 
Are, vitae via, 
Nos solare, pia, 
blato concilia, 
Dulcis o Maria. 

7. Ave, gratiosa, 
Veni sine mora, 
0 cure flore rosa, 
Asta mortis hora. 
Orat. ms. August,'mum saec. 15. Clm. 5bnacen. 3/02. 

119. De beata .laria V. 
In Sabbato. 

1. Maria. mater Domini. 
Aeterni patris filii, 
Fer opem nobis omnibus 
Ad te conhgientibns. 
2. De Deo vero genitum 
Tu gennisti filium, 
(ui non habet initium, 
Ex te sumpsit exordinm. 

8. lXIaria, virgo virginum, 
Deposce nobis omnium 
Remissionem criminum 
Tuum placando filium. 
4. Gloria til)i, Domine, 
Gloria unigenito 
Una cure smcto spiritu 
In sempiterna saecula. 

Chn. Monacen. (ol. Emmeramen.) 14926. saec. 15. -- Str. I und 2 vgl. 
Anal. IV, 47. 

120. De Iteata }iaria V. 
In 8abbato. 
1. Gattde, origo gaudii, 2. Da nobis spei gaudia, 
Mater aeterni filii. Da amoris suspiria, 
Perqu amChristus, flos montium, Da, ut nos amor vulneret 
Flos est factus convallium. Et vulnerando suspiret. 



-- 78 -- 

3. 5iaria, mater gratiae, 4. Per tuum, virgo, filium, 
Iater miseri¢ordiae, Per patrem et paraclitum 
Tu nos ab hoste protege Adsis nobis ad obitum 
Et hora mortis suscipe .......... 
Clin. llonacen. (ol. Emmeramen.) 14926. saec. 15. 

121. 

1. lIaria, coeli regia, 
Ad te clamantes adjuva, 
Audi preces miserorum 
Et deprecare Dominum. 
2. Qui a te nasci voluit 
Et nos a morte eruit. 
Pro nobis ipse mortnus. 
Et nos per ipsum vivimus. 

De beata .laria V. 
In Sabbato. 
3. 3Iemento, salutis auctor, 
l'ostri quod olim corporis 
Ex illibata virgine 
Nascendo formam snmpseris. 
4. _Iaria, mater gratiae, 
5Iater misericordiae, 
Tu nos ab hoste protege 
Et hora mortis suscipe. 

5. Gloria tibi, Domine. 
Clm. llovacen. (ol. EmmeramevA 14926. saec. 1.5. 

122. De beata laria V. 

1. Gaude, prima laetantium. 
Primitiae gaudentium, 
Quae edidisti omnibus 
Desideratum gentibus. 
2. Da mane sine vespera, 

Da corda nobis libera, 
Da primae pacis prospera, 
Da unitatis foedera. 
3. Da sanctitatis munera, 
Da honestatis opera, 
Da fidei constantiam 
Da veram sapienfiam. 

In babbato. 
4. Da laetam patientiam, 
Da gratam verecundiam. 
Da spiritus modestiam, 
Da pnram conscient;.am. 
5. Bona mater, boue fili. 
Laudi vestrae amabili 
Totus mundus obediat 
Et cure amore serviat. 
6. 5Iaria, mater gratiae, 
3Iater misericordiae, 
Tu nos ab hoste protege 
Et hora mortis suscipe. 

7. Gloria tibi, Domine. 
Clm. Monacen. (ol. Emmeramen.) 14926. saec. 15. 

123. De Omnibus Sanetis. 

1. Deus, piorum gaudium. 
Spes, vita ac virtus, praemium. 
Laudes tibi canentibus 
Clemens adesto servulis. 

2. Haec festa nobis prosperans 
Dicata sanctis omnibus, 
Uui dartre te eoelestibus 
Jam perfruuntur sedibus. 



-- 79 -- 

3. Quo virgo fulget virginum, 
Tui genitrix filii, 
(uo jugiter te splendidi 
Laudant, adorant angeli. 
4. His junctus et eonsortio 
Praecursor et cognomine, 
Cure patriarehis omnibus 
Vatumque gaudet eoetibus. 
5. Quae lingua, quae vox explieet 
Apostolorum gloriam, 
Aut candidati martyres 
Quibus coronis emieent ? 

6. Douantur illic praemia 
Aeterna confessoribus, 
Agnum sequentes virgines 
Novo resultant cantico. 
7. Horum precatu protege 
ttic nos gementes exsules 
Et ]ris beatae patriae 
Adjunge tandem civibus. 
8. Quo te, pater, cum filio 
Una cure sancto spiritu 
Possimus omni rempote 
Laudare puro pectore. 

Hymn. ms. Veronen.i. saec. 11. Cod. Capit. Veronen. 109. A. -- Hymn. 
ms. saec. 1a]14. Cod. Gueifenbyteran, H. 1217. B. -- tlymn, ms. Egmon- 
tensis saec. 'lte. Cod. l-lagen. X 142. C. -- ]rev. ms. Quedlinburgense 
saec. 15. Cod. Qu«.dlinburgen. 132 D. -- Mel. : O ffioriosa domina C. -- 1, 2 
ae feh|t BC. -- 1, 4 Adesto c|emens B. -- 2, 1 prospera A. -- 4, 1 june¢is 
C. -- 4, 2 est eognomine B. -- 5, 3 Au/ quae candida/i A. -- 6, 2 Aeterna 
fehlt B. -- 7, 1 preeatu sup ¢ege I5. -- 7,  Ex hi8 A. -- 8, 1 pa¢rem BC.  
8, 2 Et spiri¢u paraclito BC. -- 8, 3 Lae¢o canentes pectore BC.  5, 4 
Laudemu8 omni tempore B. 

124. De Omnibus 
1. Lumen cunctorum luminum, 6. 
Illustrator fidelium, 
Tibi quo possint reddere 
Laudes omni in rempote, 
2. Nobis perseverantiam 7. 
Atque dona constantiam, 
Ut, ore quod proferimus 
Mente conslel divinitus. 
3. Licet gravcmur nimium 8. 
Pressi mole facinorum 
Preces tamen, quas fundimus 
Audi benigne, quaesumus. 
4. Mater Maria nobilis, 9. 
Tui factoris sobolis, 
Virgo post partum integra, 
Haud secus atque antea, 
5. Tuum exora filium, 10. 
Quem nos colimus unicum, 
Ne ulcisci sic libeat, 
Ut culpa nostra indicat. 

Sanctis. 
Chori virtutum omnium, 
Coelestium spirituum, 
Coeli cires archangeli, 
Cherubim arque angeli. 
Lapsis nobis succurrite 
lIulti peccati pondere 
Apud illum suppliciter, 
Cui adstatis jugiter. 
Patriarcbarum coneio 
Ae prophetarum legio 
Vobis praescitum coelitus 
Modi, quis venit Dominus. 
Nostrum firmum praesidium 
Estote ac refugium, 
Vobis possimus gaudium 
Habere quo perpeluum. 
Gloriosi apostoli, 
Evangelislae Domini, 
Elecli mundi principes, 
Prudentes Christi milites, 



-- 80 -- 

11. Deum nobis propitium 
Reddite ad judicium, 
Cum nostra fit discussio 
Ac culparum discretio. 

12. Caterva innocentium 
Atque sanctorum martyrum, 
Parvipendendo terrea 
Adepti coeli gaudia. 

Legend. ms. S. Gregorii in Urbe saec. 11. Cod. Vatican. 1274. 

125. De Omnibus Sanctis. 

1. Benigne pater, cordibus fidelium. 
Mitre salutis aeternae auxilium, 
Quo verum Deum semper possit colere 
Ac trinitatem, sicut est, cognoscere. 
2. Mater et virgo, omnibus nobilior, 
Fulgida stella, prae cunctis splendidior, 
Tu reparatrix omnis orbis perditi, 
Gratiam tut nobis posce filii. 
3. ¥irtutes coeli, cires admirabiles, 
Christi ministri, angelorum ordines 
Nos imbecilles illi fortes reddite, 
Cui adstatis semper sanctus dicere. 
4. Fide praeclari patriarchae primitus 
Arque prophetae, cognovistis coelitus 
Venturum regem, qui constet propitius 
Nobis miseilis sauctis vestris precibus. 
5. Qui pmpter Deum ad cuncta supplicia 
Artus dedistis passos rouira verbera, 
Agni qui stolas lavistis in sanguine s 
Pro nobis Deo dulces preces fundite. 
6. Praesules sancti, confessores lucidi 
Ac eremitae, omnes sancti monachi, 
Vestra praeclara nobis sit confessio, 
Vobis si placet, actcrna salvatio. 
7. Judices saecli, vera mundi lumina. 
Spiritus sanctus vos docuit omnia, 
Claves qui coeli sui estis gratia, 
 Nostra jubete deleri peccamina. 
8. Sanctarum genus gloriosum virginum 
Ac viduarum simui continentium. 
Quo quimus verum pleniter omnimode, 
Nos imploramus, gaudium acquirere. 



9. 1)erpetuale nancisci suffragium, 
Sanctorum choros flagitamus nimium 
lobis ab illo, qui condidit omnia, 
Manens ubique regit cuncta saecula. 
10. 0mnes devote studeamus Domino 
0das pro tanto ferre beneficio, 
Quod nos ad suam creavit imaginera 
Arque ostendit nobis suum ordinem. 
11. Eja, jucunde fratres benedicere 
llli sumamus arque laete psallere, 
Ut mereamur suo sancto munere 
Fore repleti omni quidem tempore. 
12. Gloria parti, virtus invisibi[i 
Ejusque nato ac sancto spiritui, 
Sit coaequalis atque individua 
8imul regnando per aeterna saecula. 
Legend. ms. S. Gregorii in Urbe saec. 11. Cod. Vatican. 1274. -- 1, 4 
tri,itati; zwei ,Silben fehlen, sicut erg/inzt. -- OE, 4 Jubete celeri. -- 9, 1 
nanciscit. 

126. i)e Omnibus 
1. Trinitati altissimae, 6. 
Matri Cristi sanctissimae, 
Choris sanctorum flaminum 
Et prophetarum omnium, 
2. Apostolis principibus, 7. 
Piis Christi martyribus, 
Virginibus, doctoribus 
Almisque confessoribus, 
3. Solenmitas laudabilis 8. 
Ac cunctis venerabilis 
Sanctis devotis memibus 
Nunc celebretur omnibus. 
4. ]sri patris potentia 9. 
Natique sapienfia, 
Paracliti clementia 
Coelesti fulgent gloria. 
5. Ut lilia sic germinant, 10. 
Fulgore rosae rutilanl, 
Palmam ferunt victoriae 
Regi coelestis patriae. 
Dreves, Hymi Inediti. 

Sanctis. 
Deposita tristiti 
Summus sacra gaudia, 
Ut beatorum agmina 
Digne colamus merita. 
Rogemus flexo poplitc 
Cives coelestis cuïiae, 
Ut laudis cran libamiue 
Regem exorent gloriae. 
Ut quidquid impotentia 
Peccamus, ignorantia 
Vel per cordis durifiam, 
lndulgeat per gratiam. 
Ut sempiterno lumine 
Vultu divinac gloriae 
Coelestis sponsi nuptiis 
Fruamur atque gaudiis. 
Sit laus patri cran filio 
Sancto simul paraclito, 
1Nobisque mittat filius 
C, harisma sancti spiritus. 
6 



Hymn. ms. Ambrosianus saec. ]4 ls. Cod. Trivulzian. A 102. A. -- Brev. 
ms. Abiaschen. saec. 14'1s. Cod. Ambrosian X _9.'2. sup. B. -- Psalt. ms. 
Ambrosianum éaec. 14 a. Cod. Basil. Ambrosian. s. n. C. --Brev. ms. 
brosianum saec. 1-5. Cod. Capit. Mediolanen- 7. D. -- 3, I Solemnis landa- 
hilis B. -- 3, 2 A cunctis A. -- 4. _'2 Natisque B. -- 4. 4 ful,,et B. -- 5, 1 
Et lilia B. -- 5, _9 roxae B. P .5, 3 floruit victoriae B. -- 5, 4 supernae 
patriae B. -- 8, _9 Peccavimus B. -- 8, 3 pro cordis duritia B. -- 9, 1 Et 
-empiterno B. -- 9, _9 Vel thux divinae B. -- 10, 1 sq. Glori tibi A. 

127. De IJmnibus anetis. 
1. 0 salutaris virgo, stella matis, 
Generans prolem, aequitatis solem, 
Lucis actorem, retinens pudorem, 
Suscipe laudem. 
2. Coeli regina, per quam medicina 
Datur aegrotis, gratia devotis, 
Gaudium maestis, mundo lux eoelestis 
Spesque salutis. 
3. Aula regalis, irgo speeialis, 
Poseê medelam nobis et tutelam, 
Suscipe vota precibusque cuncta 
Pelle molesta. 
4. Virtutum chori, summo qui reetori 
Semper adstatis arque jubilatis, 
Ovis remotae memores estote 
Nosque juvate. 
5. Felices estis, patriae eoelestis 
Cives, cunctorttm neseii malorum, 
Quae nos infestant miseramque praestant 
Undique vitam. 
6. Unde rogamus atque supplic.amus, 
Ut foveatis arque muniatis 
Vestros eonseros, quorum tex super os 
Cure patte regnat. 
7. Patriareharum arque prophetarum 
Pollens senatus diluat reatus, 
Sedens in thronis, renitens eoronis, 
Vestibus albis. 
8. Ordo tanctorum nos apostolorum 
Regat docendo, doceat regendo, 
Votis intendant, suppliees defendant, 
¥incu]a solvant. 



-- 83 ! 

9. Pacis augmentum poscat innocentum 
Grex candidatus, quos rex perturbatus 
Jussit necari metuens privari 
Culmine regni. 
10. Triumphatorcs mundique rectores 
Fide vicerunt, gloriam spreverunt, 
Nobis suorum donent triumphorum 
Gaudia secum. 
11. Impetret voturn chorus sacerdotum 
Nec non cunctorurn coetus confessorum, 
Ornnes qui gratum Deo fanmlatum 
Exhibuerunt. 
12. Grex virginalis oret, ut de malis 
Saecli praesentis sirnul et sequentis 
Eripiamur et, quae postulamus, 
Accipiamus. 
13. Universorum cunei sanctorurn 
Coelo gaudentes nobis sint clemcntes, 
Quibus 3djuti merearnur uti 
Luce perenni. 
14. Otaries electi, cornpotes effecti 
Vitae beatae, Dominum rogate, 
Nobis ut laetam donet et quietam 
Ducere vitam. 
15. Praestet levamen nobis et juvamen, 
Quo mundi fluctus gehennaeque luctus 
Sic evadarnus, ut, quae nunc speramus, 
Obtineamus. 
16. Lux sempiterna, pie nos guberna, 
Pater ac nate parque deitate 
Spiritus sancte, Deus unus ante 
Saecula trinus. 

Cod. Vatican. 311. add. saec. 15. - 3, 3 cucta Hs.; ursprfinglich wohl 
tota. -- 3, 4 Perle molesta. 

128. De Omnibus Sanctis. 
Ad Processionem. 

R' Humili prece et sincera devotione 
Ad te clamantes semper exaudi nos. 
1. Summus et omnipotens genitor, qui cunç.ta creasti, 
Aeternus Christus, filius atque Deus, 
Nec non sanctificans dominator spiritus almu% 
Unica majestas trinaque sola Dei. 
6* 



w 4 -- 

2. Ipsa Dei genitrix reparatrix et inclita mtmdi, 
Quae Dominum casto eorpore concipiens 
Perpetua semper radias cure virginitate, 
Indignos famulos, virgo lIaria tuos. 
3. /kngelici proceres, coelorum exercitus omnis, 
Aeterno semper lumine conspicuus, 
Agmine ler lrino radians per sidem regem 
Laudibus aeternmn concelebret Dominum. 
4. Petrus cure Paulo, Thomas cure Bartholomaeo 
Et jacob sanctis nos relevent precibus, 
Andreas, Mattheus, Barnabas arque Johanues, 
Matthias, Lucas, liarcus et altisonus. 
5. Coetus apostolicus, duodeno sidere complus, 
Cunctos propitius protege nos famulos, 
Et quos nmltiplices lacerant per crimina pestes, 
Pecctla absolve, fac bona cuncta sequi. 
6. lqunc Stephanus, Linus, Clemens, Amcletus et almus, 
Sixtus, Alexander Corneliusque pius, 
Hippolytns, ¥ims, Laurenlius alque Modestus 
Chrysogonusque plus nos miserando jurent. 
7. Senesi, martyr Domini, mlles quoque fortis, 
'l?uque, T h e o p o n t i, regis amice pii, 
los precibus vestris defendite, namque potestis, 
Crcdimus experti munera lanta I)ei. 
8. 0 decus immensum, nostri lex, glori% census 
Pax, columcn, requies, semita recta, duces, 
/:'crte, Gracci, curam, patriam prcce rcddile tutam, 
lqe pupus incamis vincula nectar eis. 
9. ¥os tempeslates vos noxia quaeque fugate, 
Iqon aeslus laedant, non pluviae noceant, 
l\Iorbos arque ramera subitamque repellite mortem, 
(uidquid et huic veslro posset obesse loco. 
lt. 0 vos martyr'il decorai nomine Christi, 
Çonspicui veste purpurea procercs, 
(ua bello invicti superastis daemonis iras, 
Confortate manus, vincere morte minas. 
1 I. O venerande pater, Silvester, pastor amande, 
lIens caler obsequiis invigilare tuis, 
Ècclesiam quondam per te quia novinms auctam 
Et synagoga suum perdidit auxilium. 
12. Cure Judaea suos tibi perfert stulta magistros, 
Lege sua cecidit et veniam petiit. 
A te sub nodis perstricta fauce draconis 
Plebs moribunda suae dona salutis habet. 



13. lçunc igitur nostri constrictis faucibus hostis 
Eripe nos mortis casibus et laqueis 
Et nos assiduas tibi dantes cordibus odas 
Causa tui meriti sistas in arce poli. 

14. Adriane, Dei toiles fortissime summi, 
5Iobis nunc famulis auxiliare tuis, 
lil sic perspicuum poterit vox clara referre, 
Ut decet in tali nunc patris obsequio. 

15. Hic tibi perpetuis resonant concentibus aedes, 
Ossibus et sacris semper habetur honor, 
Cure laeti famuli celebrant hic festa benigni 
Laudibus instantes nocte dieque tuis. 

16. Dirige corda plus et tempora dirige nostra 
Atque dies laetos ducere da famulos, 
Ut semper valeant tibimet cantare quieti, 
Te quoque coelesti cernere duce poli. 

17. Urbanus, Damasus, Gregorius Ambrosiusque, 
Hilarius, Zeno. Maximus atque Leo, 
Martinus, Proculus, Caesarius Eusebiusque 
Orent pro nostris criminibus variis. 

18. Ordo confessorum sacratus praecipuorum 
Auxilio tutos undique redde tuos 
Atque tua nosmet prece dimittendo reatus 
l%s fragiles mundi cladibus omnigenis. 

19. Paulus et Antonius, Macarius Arseniusque, 
Pachomius, Beda, Attala, Paphnutius, 
Bertulphus, Libertinus, Basilius arque 
Hieronymus doctor nos miserando juvent. 

20. Summe Dei cultor, monachorum rector et abbas, 
O Benedicte sacer atque benigne pater, 
Istud coenobium coetumque tibi famalantum 
ostraque sanctificans cuncta tuere simul. 

21. Maurus et Othmarus, Simeon, Gallusque Columba 
Et simplex Paulus Hilarionque simul, 
Solentur precibus, vitare queanms ut hostis 
Praestigium cauti versutiamque lupi. 

22. 0 dilecte I)ei radians virtute corusca, 
Sancte Anselme pater, junge preces pariter, 
Intercede pius veniam poscendo misellis 
Aureque jam blanda carmina percipiens. 



-- 86 -- 

23. Felicitas felix, Eulalia digna, Verena, 
Petronillaque cum perpetc Perpetua, 
Agnes arque Agathes, Christina, Euprepia, Thecla, 
Eufemia, Regula, Eugenia arque bona. 
24. Helena cure Paula, Scholastica cum Juliana, 
Candida clm Fusca Febroniaque pin, 
Iargarita simul, Donatilla, Caecilia, Flora, 
Dent veniam nostris saepe rogando probris. 
25. Virginitate chorus resplendens, candidulatum 
Turba pnellarum, integritate nitens, 
Quae geminis gaudens pulchrum decorata coronis, 
Lande pudicitiae martyriique simul. 
26. Omnes nunc sancti, nostris succurrite lapsis 
Et veniam cunctis ferre juvando malis, 
Nain vestris precibus petitis quaecunquc rogantes, 
Annuit ipse pius nilque regat Dominus. 
27. Pacem perpetuam rogitamus perfice, Christe, 
Èt sanae vitae gaudia longa diu, 
Temperiem coeli tribuens, ut copia fi'ugum 
Omnibus abundet ubere laetitia. 
28. Agne Dei patris, mundi qui crimina tollis, 
Optatae pacis munera dona tuis. 

Trop. ms. Nonantulense saec. 11. Cod. Re, man. 134:3 Sessorian. 62. -- Die 
Litanei Humili prece ist von ][artmann von ,t. Gallen verfaf.t. SV/ihrend 
dit.s«lhe sonst h/iufig verkiirzt erscheint, ist sie hier bedeutend erweitert und 
verindert, weshalb sie in vor|iegender Bearbeitung hier aufgenommen. Vg|. 
Migne PP. LL. 87, s. 32, 1.'38, 1052 u. f. -- 2, 3 radians.  3, 1 omnes. -- 4, 2 
relevet. -- 6, 4 juvet. -- 13, 4 sistat. -- 14, 3 poterit nos clare. -- 16, 4 Tuoque 
coelestis. -- 1, 1 sacratus confe8sorum. -- 18, 3 tuos nosmet impetres. -- 
19, 4 jurer. -- 20, 3 lstum coenobium. -- 23, 1 serena. -- 26, 2 ferre vin- 
cendo. -- 27, 1 rogitamus perspicue. -- 27, 2 Ut sanae.- 27, 4 laetitiae.- 
2B, 3 Kyrie pantocrator isoso disse te pante. -- 28, 4 Sub basileos ymnum 
Kyrie, eleisson vmas. -- Diese beiden Verse fehlen bei Migne l. c., finden 
sich aber in der'Prager Hs. VI G 10 aec. 14. in, wo sie lauten: 
Kyrie panton craten ysos sodisse te panto8 
Sub basile8 ymon Chri8te eleison ymas. 

129. In Natali Alostolorum. 

1. Ad te nostras, Domine, 
Preces omni tempore 
Supplicantes fundimus, 
Hymnos quando psallimus 

2. Sancte pater, solitam 
Tuam per clementiam, 
lqos et nostras pariter 
Audi voces jugiter. 



-- 87 -- 

3. dest dies eelebris, 
Yalde venerabilis, 
In quo nos officium 
Celebramus mysticum. 
4. Bis nam sena sidera 
Arque lunae comua 
Sol perlustrat propriis 
Annuatim radiis. 
5. Christi splendor fulgidus, 
Chorus apostolicus, 
Cujus lucis gratia 
Coruscat ecclesia. 
Hymn. ms. Fredelariensis saec. 11. 

6. Iii sut terrae principes, 
Omnis mudi judices, 
{uorum voce fidei 
Orbis iter obtinet. 
7. Pietatem Domiai 
Deprecemur seduli, 
Ut per apostolicam 
Nos conservet gratiam. 
8. Tibi, Christe, gloria, 
Hoor, benedictio, 
Gratiarum actio 
Per iafiaita saecula. 
Cod. Casselian Theol. IV 25. 

130. De Apostolis. 
I. Bella qui carnis nova protulistis, 
Regis aeterni stabiles amici, 
(uae damus vobis Domino ferenda, 
Sumite vota. 
2. Vos crucis Christi probra multa passi, 
lunus acceptum nmriendo facti, 
Quidquid in nobis viget impudicum, 
Mortificate. 
3. Qui minas regum, rabiem ferarum, 
Flagra vicistis fidei triumphis, 
Nos in aeteraum precibus juvatc 
Vincere mundum. 
4. Hostis antiqui laqueis solutos 
Arque culparum maculis piatos, 
lIortuos mundo, date nos beatos 
Vivere Christo. 
5. Praestet hoc nobis deitas beata 
Partis ac nati pariterque sancti 
Spiritus, cujus resonat per olnnem 
Gloria mundmn. 
Brev. ms. Palatin. Vindob. 126 saec. 12. A. -- Brev. ms. Superioris 
AItae saec. 12. Clin. Monacen. 9533. B. -- ,Iu festo Sancti Jacobi" A. -- 
Doxo|ogie nur begonnen AB. 

131. In unins Al)ostoli. 
1. En, adest festum gratiac, 2. Reliquit cuncta terrea, 
Tollens malum moesitiae, Caduca et phantastica, 
Quo vir hic apostolicus Ascendit super sidera 
Praefectus et catholicus Ad gaudia coelesia. 



-- 88 -- 

3. Hic fuit cancellarius 
Et refus secretarius, 
Quem Jesus lumen saeculi 
5lisit doctorem populi. 
4. Eja, dulcis apostole, 
Quem veneraraur hodie, 
Devote te colentibus 
Adesto clemens omnibus. 

5. Per te donetur venia 
Et gratiarum munera, 
Per quam possimus vivere 
Ad regulam justitiae. 
6. Sit tibi, alma trinitas, 
Laus, honor et sublimitas 
Pro tali, tanto nuntio, 
Quem tu misisti saeculo. 

Clin. Monacen. (ol. Tegurin.) 19363 saec. 15. 

132. In unius Martyris. 

1. Dies solemnis agitur, 
In qua hic martyr colitur, 
(Sui sustinens poenalia 
Scandit ad aeternalia. 
2. Quam felix es, qui vincere 
Poenas tortorum quiveras, 
Ut Christum lucrifaceres 
Et in aeternum plauderes. 
.3. Jam nunc in coelo jubilas 
Et signis novis rutilas, 
Qui cunctis infirmantibus 
Confers medelae gratiam. 

4. Idcirco nullus hodie 
Diffidat te accedere, 
Cure plenus sis dulcedine 
E l,ietatis opere. 
5. Chrieti athleta inclite, 
Te venerantes respice, 
Ut tua per suffragia 
Nostra solvantur crimina. 
6. Laus tibi, sancta trinitas, 
Quae martyrem glorificas, 
5;obis praestans subsidia 
Per ejus digna merita. 

Chn. Monacen. (ol. Tegurin.) 19363 saut. 15. -- 2, 2 lucrifacere. 

133. In Festis Martyrum. 
Ad Laudes. 

1. Rex Christe, splendor gloriae, 
Laudes referimus tibi, 
i4ui profluo miraculo 
Sanctorum ornas atrium. 
2. Qui in puce ecclesiae 
Florentês more lilii 
Praedicaverunt populum 
Ut replerent paradisum. 
8. Sumentes arma bellica 
Contra hostis nequitiam 
Gestabant scumm fidei, 
Gla,lium spiritus sancti. 

4. In quotum ore Deus est, 
In quorum corde Christus est, 
In quorum corde pietas, 
Justitia et veritas. 
5. 0rti de faece pulveris 
Pro bonis suis meritis 
Similes facti angelis 
Fruuntur claris gaudiis. 
6. Ad quorum ossa mortua 
Ad magnam Christi glodam 
Nova crescunt miracula, 
Dantur plebi suffragia. 



-- 89 -- 

7. Dura datur salus languidis, 8. Te nunc oramus, Domine, 
Redditur vita mortuis, Èorum nos munimine 
Lumen refunditur caecis, Ab omni malo protege, 
Cpiunt gressum debiles. Oblata vota tribue. 
Deo parti sit gloria. 
Brev. ms. Sangallcnse saec. 11. Cod. Sanga]len. 7. A. -- Brevo 
Sangallense saec. 11. Cod. angallen. 413. B. 

134. In nins Cofessoris Pontificis. 

1. Gaude, fidelis concio, 
Et benedic altissimo 
In die bac laetitiae, 
Quae confert dona gratiae. 
2. Nain praesul tare sanctissimus, 
Cujus nunc festum colimus, 
Migravit ab hoc pelago, 
Laetatur in emp)reo. 
3. Hic fuit lux in populo, 
Exemplar toti saeculo, 
Fulsit doctrinae radiis, 
Resplendet nunc prodigiis. 

4. Eja, intende precibus, 
Quas actu ad te fundimus, 
Stantes, ne cadant, robora, 
Lapsos, ut surgant, adjuva. 
5. Erroris pelle nubilnm 
Per lm'is tuae radium, 
Fac Deum semper colere 
Et spem in ipsum ponere. 
6. Laus trinitati debita, 
Honor, potestas, gloria, 
Quae sua ex clementia 
Praestat salutis praemia. 

Clm. Monacen. (ol. Tegurin.) 19363. saec. 15. -- 2, 3 Migratur ab. 

135. De Confessore Pontifiee. 
I. Christe, pastorum caput arque princeps, 
Praesulis gaudens celebrare festum, 
Debitas sacro pia turba psallit 
Carmine laudes. 
2. Ille non vano tenuit Iremendam 
Spiritu sedem proprio nec ausu 
Sed sacrum jussus Domino vocante 
Sumpsit honorera. 
3. Strenuum bello pugilem superni 
Chrismatis pleno tuus unxit intus 
Spiritus cornu posuitque sanctam 
Pascere gentem. 
4. Hic gregis pastor fuit atque forma, 
Lux erat caeco, misero levamen, 
Providus cunctis pater omnibusque 
Omnia factus. 
5. Christe, qui sancti meritis coronam 
Reddis in coelis docili magistlam 
Fac sequi ita similique tandem 
Fine potiri. 



-- 90 -- 

6. Laus redemptori Domino perennis, 
Aequa laus summum celebret parentem, 
Spiritus sancti resonet per omnem 
Gloria mundum. 

Hymn. ms. Sanctensis s. n. saec. 15. add. saec. 16. 

136. De uo Cofessore. 

1. Confessor aeterni patris» 
lnvicte toiles filii, 
Athleta fortis spiritus» 
Nobis fave poscentibus. 
2. Christi crucem tu bajulas 
Christoque confixus cruci, 
Jucuuda spernêns saeculi 
Gaudes modo in regno Dei 
3. Tu nempe felix gaudia 
0vans conscendis ardua, 
Coeligenarum epulis 
Fruiturus perennibus. 
4. Nunc ergo nobis, quaesnmus, 
Praesens adesto cominus 
0mue impetrando commodum 
Et post perenne gaudium. 

5. Tui precatus munere 
Nostros reatus dilue, 
Arcens mali contagium, 
Vitae removens taedimn. 
6. Soluta suut jam vincula 
Tui sacrati corporis, 
Nos solve vinclis saecu|i 
Amore filii Dei. 
7. Hujus, o Christe, meritis 
Nostris adesto precibus, 
Quo tibi laudum debita" 
Dêferamus obsequia. 
8. Tibi patrique gloria 
Cum sancto sit spiramine 
In summa eoeli curia 
Nunc et per cuncta saecu|a. 

Orat. ms. Tegurin. anni 1470. Cire. M,,nac. 20021. -- De saneto l]ellC- 
dict,. -- Zu vergleicheu ist 51t,rl 29 und 296, die aber nur tr. l, 2, 4 
und eine andcre Dox«d«gie ¢.nthalten. Verfasser ist Ekkehard von St. 
Gallen. Vgl. Migne 87, 48. 

137. lu uius Cofess»ris. 

1. Coelum, terra et maria 
Cunctaque abyssalia 
In his et exsistentia 
Deo decantent carmina. 
2. Qui confessoris merila 
Et opera magnifica 
0stendit nunc in patu|o 
In hoc fluenti saeculo. 
3. I-lic sanctitate floruit, 
0rando multis profuiL 
Et haec, quae Christus docuit, 
¥ita pro posse tenuit. 

4. Corpus maetavit jugiter 
Et vixit regulariter, 
Abstraetus a terrestribus, 
Suspensus in eoelestibus. 
5. En, supplices nos quaesumus 
Et preces ad te mittimus, 
Aufer raneoris odium 
Toile vindietae impetum. 
6. Fatiseat omne vitium, 
Sp|endor niteseat mentium, 
Et landem lux perpetua 
Nos satiet in saecula. 

Cire. Monacen. (ol. Tegurin.) 19363 saec. 15. -- 3, 2 profluit. 



-- 91 -- 

138. De Confessoribus. 
1. Laudcmus Christi grafiam, 3. Quorum, Deus, suffragiis 

Confessorum constantiam, 
Quorum doctrina fulgida 
8plendet mater ecclesia. 
2. Qui earnis continentiam 
Servantes propter Dominum 
Fraglantes velut lilium 
Reddunt odorem optimum. 
Brev. ms. Benedletin. saee. 12. 

Absolve nos a vinculis, 
Peccaminum resticulis, 
Quibus gravamur nimium. 
4. Praesta, pater piissime 
Patrique compar unice 
Cure spiritu paraclito 
Nunc et per omne saeculum. 
Cod. Lucen. 1463. A. -- Hymn. ms, 8. 

Scholasticae Casinen. saec. 15. Cod. Casinen. -6.q.B. -- Brev. ms. Bene- 
dict. Brixinen. saec. 13. Cod. Unir. Bononien. 2493. C. -- Von der Doxo- 
Iogie nur der Anfang B. 

139. l)e plurilms confesoribus. 
1. Coelum digne tripudiat, 3. Hornm ergo precatibus 

Tcrra gaudiis intonat, 
Sanctorum pro solemniis 
His orbis totus jubilat. 
2. Quos mundus hic dura tenuit, 
¥itam horum obstupuit, 
Quod praeter carnem vixerint 
Nec non signis claruerint. 

Absolve nos reatibus, 
Quorum concedis hodie 
Solemnia recolere. 
Oramus vestris precibus 
Cu|pis mundemur omnibus, 
Jungamur piis coetibus, 
Agni sequamur choreas. 

5. Praesta, solus ingenite, 
Praesta, Deus tu genite, 
Praesta, sacer paraclite, 
Rex per aeterna saecula. 
Brev. ms. Sitanstettense LXXXV saee. 15. A. -- Brev. ms. Nov.t:ellense 
anni 1501. Cod. Oenip-ntan. 405. B. -- 1, 4 Is orbis B.  2, 2 vixerunt 
A. -- 2, 4 claruerm,t A. -- 3, 1 preeibus A.  In B als de ss. lngenuin- 
et AIbino ad Noeturnum. 

140. In unius  
1. 0 virgo venerabilis, 4. 
Decora et speetabilis, 
Tu gemma pudicitiae 
Et speculum munditiae. 
2. Tu facta es eburnea 5. 
Vincendo carnis lubrica, 
Candens virtutum flosculis, 
Laudanda es in populis. 
3. Fuisti virgo sapiens, 6. 
In cunctis bene vigilans 
Adeptaque cenesimum 
Fructum, immo milesimum. 

irginis. 
[uam felix es, quae ingredi 
Quivisfi regis thalammn, 
Portans accensam lampadem 
Per vflae claritudinem. 
Sis nostri memor, domina, 
Dura pangis agno eantica, 
Gravatos sorde libera 
Delendo mortis crimina. 
Praesta, beata trinitas, 
Ut virginalis castitas 
Exstinguat flamraam igneam 
Det mentemque virgineam. 

Clin. Monac.en. (ol. Tegurin3 19363. saec. 15. 



-- 92 -- 

141. De nna Virgine. 

1. Hymnum beatae virgini 
I)ic, turba, voce supplici, 
Lauda Deum per omnia 
Ejus canens miracula. 
2. Intirma mundi eligit 
Et magna spernens projicit, 
Infirmat idem fortia, 
Confortat aulem vilia. 

3. Quod nunc in alma virue 
Palam valemus cernere, 
Sexum domans quae labilem 
Vitam gerebat caelibem. 
4. Pomposa mundi gaudia 
Contempsit ut ludibria, 
Soli Deo se subdidit 
Illique totam tradidit. 

5. Deo patri sit gloria. 
Hymn. ms. Sangallensis anni 1446. Cod. Sangallen. 16. -- Mel: Votiva 
orbi gaudia. 

142. l)e una Electa. 

Jubilo cordis et voce canora 
Matrem plebs sanctam tidelis honora, 
Ipsius opem jugiter implora 
Hac die sacra. 

Qua vitae hujus finito labore, 
Virtutum pollens vario decore, 
Petiit coelum celebri honore 
Carne soluta. 

Haec mundum vicit dimicans cure mundo, 
Hostem prostravit carnem macerando, 
Pervigil orat Christum invocando 
lIent e devota. 

Pauperum mater, orphanornm nutrix, 
Pascit egenos pupillorum tutrix, 
Sanat aegrotos moestornm solutrix, 
Famine grata. 

Sobria, prudens, pia, clemens, mitis, 
Casta, pudica, dulcis Sunamitis, 
Impetra nobis, generosa vitis, 
Regna beata. 

Quod, pie Deus, praestare digneris 
Precibus hujus sanctae mulieris, 
Qui trinus unus universa regis 
Per cunctL sLecla. 

Brev. ms. Glogaviense saec. l«h. Cod. Wratislavien. 1 Q 251. 



-- 93 -- 

143. De ana Electa. 

1. Gratuletur ecclesia, 
Nam summi regis filia 
Post hujus nmndi tristia 
Scandit ad vitae gaudia. 
2. Haec vera Christi famula 
Inventa sine macula 
Deum amavit sedula, 
Cum quo regnat per saecula. 
3. Nobili stirpe genita, 
Sed virtufibus praediia, 
1Hundi contempsit gloriam 
Adepta Christi gratiam. 

Ad Vesperas. 
4. Igne flagrabat fidei 
Amore suceensa Dei, 
Signis effulgens variis 
Coeli potitur praemiis. 
5. Haec de valle miseriae 
In patriam laetitiae 
Ad regem omnis gloriae 
Laeta pervenit hodie. 
6. Laus uni Deo et trino, 
Qui nos beatae preeibus 
Peracto vitae termino 
Conjungat coeli eivibus. 

Brev. ms. Teplense anni 1353. Cod. Pragen. YII F 23. A.- Brev. ms. 
Melitensium in Pedepontis 8. anni 1398. B. -- Brev. Trebonense saec. 1.5. 
Cod. Pragen. Y1 G {5. C. -- Brev. ms. Pragense saec. 15. Cod. Pragen. IV 
F 4. D. -- Brev. ms. AIbense saec. 15. Cod. Liechtensteinen. 1. 4. 13. E. -- 
Clichtovens, Elucidatorium ecclesiastictm imp. Ba.«ileae 1517 F. -- l, B vi- 
tae tristia E. -- l, 4: coeli gaudia AF. -- 2, 1 Ludmilla Christi A; Tu N 
Christi D; Haec Jesu Christi E. w 2, 4: Christo regnat E. -- 3, 2 Sed vir- 
tutibus est E. -- 3, 4 Christ/ mvretur gratiam A. -- 4, 2 Succensa amore 
fideli E. -- 6, 1 Deo et triplici E. -- {5, o Qui nos N precibusA--E. -- 
Als de una vidua ADEF, de sancta Ludmilla C, de s. Maria Aeg'yptiaca B. 

144. De una Eleea. 
Ad locturnum. 

l. Haec summi regis famula 
Effulsit mundo celebris, 
Quae ut sidus de nebula 
Et lux prodit de teaebris. 
2. Gloriam mundi penitus 
Spernens virtute claruit, 
Illustrata divinitus 
Deo servire studuit. 
Brev. ms. Teplense anui 13.53. 

3. Carnis soluia nexibus 
Infertur coeli solio, 
(uae nobis piis precibus 
Succurrat in exilio. 
4. Laus uni Deo et trino, 
Qui nos Ludmillae precibus 
l'eracto vitae termino 
Coeli conjungat civibus. 
Cod. Pragen. VIl F 23. A. --Brev. ms. 

Trebonense saec. 15. Cod. Pragen. Vl G 6. B. -- Brev. ms. Pragense IV 
F 4. saec. 1,5. C. -- Brev. ms. Pvdepontanum anni 1398. Cod. Meliten. 
Pragen. 8. D. -- 1, 2 mundo coelitus B. -- De vidua. In laudibus A. 

145. De uua Electa. 

1. Hic dies nobis gaudia 
Praestet et beneflcia, 
Quo sancta haec ad aethera 
Scandit, quam actu colimus. 

2. Quam felix es, o domina, 
uae cuncta mundialia 
Sprevisti, summo studio 
Ut adhaereres Domino, 



-- 94 -- 

3. Cujus te amor compulit 
Viro magnam tibi infercns, 
Ut et pro posse faceres, 
Quae hic in terra docuit. 
4. En, gemina dilectio 
Replevit tua viscem, 
Quae recreasli pauperes 
Per pietatis opera. 

5. Suppeditando vitia 
Spirasti ad coelestia, 
Supremum bonum venerans 
Et pro peccatis rogitans. 
6. Eja, o Christi famula, 
Nos supplices te pefimus, 
Ut places regem gloriae, 
Offensum multo crimine. 

7. Pmesta, pater omnipotens, 
Cure coaetclo filio 
Et procedenti pneumae 
Remissionem scelerum. 
Clin. Monacen. (ol. Tegurin.) 19 363. saec. 15. 
146. De sanetis Poenitentibas. 
Ad lIat, et Laud. 
1. Salus reorum, Christe, deifica, 
Patens assylum tu poenitentium, 
Irae paternae suavis placatio, 
Tibi pangimus pectoris intimo. 
2. Desperatorum, Jesu, spes unica, 
Publicanorum dapsilis venia, 
Tu meretricum clemens munditia, 
Lava benignus nostra piacula. 
3. Profligatorum redux tu pretimn, 
0veto captivam redue ad patriam, 
Errantes rege, correctos protege, 
Corda emundans nostra lu posside. 
4. Sit trinitati gloria unicae, 
¥irtus, potestas, smnma potentia, 
Regnum retcntans quae ])eus unus est, 
Per cuncta semper saecula saeculi. 
]lymn. ms. 8angallcnsis saec. 12. Cod. Sangallen. 1. 
147. In ldarimorum Sanet«rum. 
1. Sanctorum omnium, quorum solemnia 
Hac die celebrat mater ecclesia, 
Horum suffragia et magna merita 
Pro posse mihi postulo. 
2. Vos omnes pariter laudo ac veneror, 
Vobis congratulans, qui post certamina 
Pro Deo habita in valle misera 
Adepti estis coelica. 
3. 0 quam magnifica vos cingit gloria 
Coelestis patriae, quae nunquam desinit, 
Sed semper incipit se ipsam renovans 
In saeculorum saecula. 



-- 95 -- 

4. En, me temptamina mundi et daemonis 
Carnisque propriae impugnant graviter, 
Idcirco deprecor vestram clementkm. 
Ut succurratis misero. 
5. Ne fraetus impetu tantorum hostium 
Compellar cadere in malum aliquod, 
Per quod offenderem summam essentiam, 
Quam debeo diligere. 
6. Praesta, piissime Deus omnipotens, 
Sit impetrabile, quod sancti rogitant 
Hac die celebri pro me et populo 
Apud te fontem gratiae. 
Clm. Monacen. (ol. Tegurin.) 19363. saec. 1,5. 

148. In Festo Patronorum Hildesheimetsium. 
1. Voces erigite, laudate Dominum, 
Matrem diligite, quae vitam hominum 
Utero detulit, saeeulo protulit 
çhristum, qui pacem attulit. 
2. Genitrix regia, tutrix ecelesiae 
Hujus egregia, serena facie 
Respice supplices, protege simplices, 
Hostes repelle complices. 
8. Christi discipuli, martyres, praesules, 
Virgines Domini, eoelorum ordines» 
Tenetis atria beata patria 
Deum colentes latria. 
4. Vos singulariter electos Domini, 
Prevamur pariter patronos, nomini 
Vestro qui psallimus, laudes attollimus, 
Fastigia recolimus. 
5. Culpas abluite precibus sedulis, 
Pacem tribuite Domino credulis 
Justosque vivere gratiae munere, 
Beato fine pergere. 
6. Patri sit gloria semper ingenito, 
Regnum, victoria sit unigenito, 
Decus paraclito, laus sine termino 
Uni trinoque Domino. 
Hymn. ms. Hildesheimensis saee. 14. Cod. Beverin. 695. A. -- Brev. 
ms. Hildesheimense saee. 15. Cod. l_¢everin. 686 b. B. -- Brev. ms. Hildes- 
heimense saec. 15. Cod. Capit. Treviren. 180. C. -- Brev. ms. Hildes- 
heimense imp. s. 1. et a. D. -- Brev. Hiidesheimense imp. Lipsiae 1516. 
E. -- 4, 4 Suffragia recolimus A. -- 5, 3 gratiae munere fehlen A. -- Ver- 
ïaaser des Hymnus ist Lippoldus von 8teinberg. 



-- 96 -- 

149. De Palronis Emmeramensibns. 
I. Pro diversornm nominum 4. Hi superant aromata, 

Sanctis laudemus Dominum, 
Quibus in bac ecclesia 
Disposuit cnbilia. 
2. Hic martyres sunt rosei 
Hic confessores cerei, 
Nec desunt virginalia 
Praesenti loco lilia. 
3. Hic Emmeramus aries, 
Wolfgangus gregis paries, 
Hic pausat Dionysius 
Ilostem vincens Parisius. 

Decoris isti schemata, 
lirificis bi floribus 
Adspirant et odoribus. 
Jam quantum Deo placeant, 
Cum cineres hic jaceant, 
Signis hoc jam creberrimis 
Pater et celeberrimis. 
Quos ergo Deo noscimus 
Tam gratos, horum poscimus 
Absolvi sanctis precibus 
A peccatorum faecibus. 

7. Sit trinitati gloria, 
Sit nato, sit paraclito 
Istorum pro victoria, 
Quorum salvemur merito. 
Brev. ms. Emmeramense saec. 1.5. Clin. M,»nacen. 14600 A. -- Brev. 
ms. Emmeramense saec. 1.5. Clin. M-nacen. 1424. B. -- Diurn. ms. 
Emmeramense saec. 1.5. Clin. M-nacen. 14664. C. -- Diurn. ms. Emmera- 
mense saec. 14. Cod. Palat. Vindob. 1965. D. 

150. De Patro,,is Emmeramensibus. 
Ad l%cturnum. 
1. Continet multos sinus hujus aulae 
Jam polo fultos, quibus astra caulae, 
uos probat caelis positos medelis 
Turba fidelis. 
2. Hic cinis quorum tegitur sepulchro, 
Spiritus horum Deus ipse pulchro 
In sinu stringit, fovet atque cingit 
Luceque pingit. 
3. Ergo jam cuncti, quibus ist vernant 
Templa, conjuncti mala quaeque pellant, 
C»rrigant mores, superos decores 
Dent et honores. 
Diurn. ms. Emmeramense saec. 14. Cod. Palat. Vindob. 1965. A.- 
Diurn. ms. Emmeramense saec. 15. Chn. Monacen. 14664. B. -- Dinrn. ms. 
Emmeramense saec. 1.5. Cire. ll,,nacen. 144 C. -- .3, 1 vernant fehlt. 

151. De Patronis Emmeramensibus. 
Ad Laudes. 

1. In pa{ronorum meritis 
l)eo canamus inclitis, 
Cure summi regis gloria 
Sit n,ilitum victoria. 

2. Hi ridera xeram praedicant, 
¥irtute polo emicant,- 
Hi violenti rapiunt 
Coelum palmamque capiunt. 



-- 97 -- 

3. Istos irapuguaut daeraones. 4. Adjutor hic pugnautium, 
Hos caro, illos homines, Hic merces triumphantium, 
8ed sui ducis gladio Quos firmat hic in acie 
Triumphant in hoc stadio, lllic satiat facie. 
5. Sit trinitati gloria. 
Brev. ms. Emmeramense saec. 15. Clm. Monacen. 14913. -- 3, 2 Hos 
tonus (corus) illos daemones Ils.; der Sinn fordert ein Wort in der Be- 
deutung Velt, das aber zweisilbigen minnlichen Reim haben m/if.ste, weshalb 
homines nicht das Rechte sein kann. 

152. In Festo Patrouorunl Salisburge»sium. 
Ad Vesp. et Noct. 
I. Patroni nostri incliti 2. Gentem auferte perfidam 
Confessoresque lucidi, Credentium de finibus, 
Vestris orationibus Ut Christi laudes debitas 
Nos ferte in coelestibus. Persolvamus alacriter. 
3. Laus, honor, virtus, gloria 
I)eo patri cure filio, 
Sancto simul paraclito 
In sempiterna saecula. 
Brev. 8aliahul-gense imp. Venetiis 148. 

153. In Festo Patronorum Salisburge»sium. 
Ad Laudes. 
1. Jesu, corona onmium, 3. Horum, benignus, annue 

Perpes corona praesulum,. 
In hac die clementius 
Nostris faveto vocibus. 
2. lam rite mundi gaudia 
Hujus dura varia respuunt, 
Cure angelis coelestibus 
Laeti fruuntur praemiis. 

lobis sequi vestigia, 
Horum preeatu servulis 
Dimitte noxam crimiuis. 
Sit, Christe rex piissime 
Tibi patrique gloria 
Cure spiritu paraclito 
Et nunc et in perpetuum. 

Brev. Salisburgense imp. Venetiis 12. 

154. In Festo ss. Reliquiarum. 
Ad Vesperas. 
1. Sanctum sanctorum collaudenlus Dominum, 
Qui nos paterna respicit clementia 
E nobis larga salutis remedia 
Per mirificas providit reliquias. 
2. Quas isti sacrae donavit ecclesiae 
Arque stupendis pmeditas miraçulis 
Glorificavit ac decore induit, 
Ut per has sua monstraret magnalia. 
Dreve% Hymni Inediti. ll. 



-- 98 -- 

3. lam aegros sanant et caecos illunfinant, 
Lepram depelluut, auditum restituunt, 
Linguam resolvunt et contractos edgunt, 
Daemones fugant defuuctosque suscitant. 
4. 0 veneraudae earundem animae, 
Hunc gregem nostrum et devotum populum, 
Studentem vestris laudibus assiduis 
Specialius adjuvate precibus. 
5. In hujus mundi sa|o nos dirigite, 
Adversitatum procellas compescite 
E post peracta rot laborum tempora 
Ad portum verae salutis perducite. 
6. (Juod nobis summa arque individua 
Trinitas praestet, cul est et permanet 
Potestas aequa, laus et vera gloria 
Per infinita saeculormn saecula. 

Brev. ms. Epternacense saec. 14. Cod. Luciliburgen. 12. -- 3, 1 mundi 
fehlt. 

155. In Fes[o ss. Reliqdarunl. 
Ad ;octurnum. 

1. Deus, lumen de |umine, 
Fons et origo gratiae, 
IIaximus es in minimis, 
In omnibus mirabilis. 
2. Vivunt ex tua gratia 
Sanctorum quaeque minima, 
Eorundemque merita 
Ossa ostendunt mortua. 
Brev. ms. Epternacense saec. 14. 

3. Ergo illorum precibus 
Nostris parce reatibus, 
In bac vita nos protege 
Et post da thronum gloriae. 
4. Quo patri est cure filio 
Et spiritu paraclito 
Lans et perennis gloria 
Per infinita saecula. 
Cod. Luciliburgen. 12. 

156. In Festo ss. Reliquiarum. 
Ad Laudes. 

1. Excelse coeli Domine, 
Audi preces familiae, 
Tuam canentis gloriam 
In sanctorum memoria. 
2. Ad quorum hic reliquias 
Tua refulget pietas, 
Nain sanitas languentibus, 
Coelum pater puisantibus. 
Brev. ms. Epternacense saec. 14. 

8. 0 vos piorum animae, 
Quas veneramur hodie, 
Pro nobis intercedite, 
Vitam perennem poscite. 
4. Praestet pater per fi|ium, 
Per spiritum paraclitum, 
Ut virtutum profectibus 
Testris jungamur coetibus. 
Cod. Luciliburgen. 12. 



-- 99 -- 

1. Pange 7 lingua, gloriosae 
8plendorem laetitiae, 
I,ux illuxit radiose 
Praesentis eeclesiae, 
Qua coluntur pretiosae 
8auctorum reliquiae.. 
2. Luuda laude gratuletur 
Exsultans praeconio7 
Dulci melo moduletur 
Clara cleri eoncio, 
Tota simul auimelur 
Populi devotio. 
8. Vos ut aurum depuratum 
Fornaeis incendio, 
Quo plus fulget iuflammatum 
Fervens tribulatio, 
Cor dut mugis elevatum 
Coeli desiderio. 

lle. Sanelis Reliquiis. 
Ad Vesperas. 
4. Quanta passi vos tormenta, 
Quos insultus austeres, 
Oh divina testamenta 
Voluntate pauperes, 
Detestati blandimenta 
Dilexistis carceres. 
5. Vos in polo jam sublimo 
Gaudetis per saecula, 
Vester odor fragrat primo 
Pins unguento, rosula, 
Cinnamomo, nardo, thymo, 
Costo, cypro, fistula. 
6. Vos unguento nos virtutum 
Suppliees perungite, 
Vos Leviathan versutum, 
Ne laedat, repellite, 
ços in hostes arma, scutum 
Potenter porrigite. 

7. Trinum Deum unitate 
Veueremur jugiter, 
Unum Deum trinitate 
Collaudemus pariter, 
Cujus in aeternitate 
Numen est perenniter. 
Brev. Lundense imp. Parisiis 1517. -- 2, 6 Poli devotio. -- 5, 6 nardo, 
cimo. -- 7, 6 Tuimen est. 

158. De 8anetis Reli«luiis. 
Ad Laudes. 

1. Laudant astra matutina 
Conditorem omnium, 
Quorum robur in ruina 
Mane dilabentium 
8ubiit chorum angelorum 
Coelus resurgentium. 
2. Mane novum, mane laetum 
Praecessit in capite 
Quod aeternum et quietmn 
Capielis inclite, 
Christo freti, per hoc fretum 
llos sibi traducite. 

3. Vos scintillae coruscantes 
lgue veri luminis, 
Cito cursu transmeautes 
Stipulas arundinis, 
Christum passum conteslaulcs 
Unda vestri sanguinis. 
4. lllustrandos claritate 
Vos decet agilitas, 
Mira cum subtilitate 
Fit impassibilitas 
Larga Dei pietate 
Corporis haec qualitas. 
7* 



-- 100 -- 

5. Corpus gaudens sanitate, 
Pollens pulchritudinc. 
Libertte, voluptate, 
Valcns fortitudine, 
Vigens immortalitate, 
Festivum certamine. 

6. Vos concordes, vos potentes 
Pares amieitia, 
Vos honore praeminentes, 
Pleni sapientia, 
Vos securi, vos gaudentes, 
O miranda gloria! 

7. Summo patri sit potestas, 
lqato laus, victoria, 
Sancto pneumati majestas, 
Coaequalis gloria, 
Deus unus, vitam praestas 
E aeterna gaudia. 
Brev. Lundense imp. Parisiis 1517. -- 1, 5 8ubiit quorum ange|orum. 

159. Ire Sanclis Reliquiis. 
Ad locturnum. 

1. Hac in die jucundemur 
Spiritali gaudio, 
Hoc in templo collaetemur 
Sa.nctorum collegio, 
Quorum coelis perfruemur 
Perenni consortio. 
2. Lignum crucis fert insignem 
Titulum victoriae, 
Dulce lignum, ligans iguem 
Caritatis numine, 
Christianae dans insignem 
Triumphum militiae. 
3. Ubertate debriatis 
Yerae vitis germiue 
De torrente voluptatis 
Haustum praebes, Domine, 
Certis de jucunditatis 
Stolae dote geminae. 

4. Pie praesul, o blarine, 
Tuis da precatibus, 
Ut a cladis hinc marinae 
Transferamur fluctibus, 
Portum pacis da divinae 
Juncfis coeli civibus. 
5. Qua quiescis, Euphrosyna, 
Virgo sacratissima, 
lqobis aurem huc inclina, 
Prece fac piissima, 
Ut mundemur a sentina 
Culparum putrissima. 
6. Flori florum Christo flores, 
Felix o Florentia, 
Hunc, oramus, ut exores, 
Ut sua clementia 
[qobis coeli pandat fores 
Post haec vitae spatia. 

7. Patri summo jubilamen, 
Cujus est creatio, 
ato perpes moderamcn, 
Cujus reïormatio, 
Sacrum nos illustret flamen, 
Criminum remissio. 
Brev. Lundense imp. Parisiis 1517.  , 5 jucunditate. -- 4, 4 Juncti 

coe|i. 



II. 

DE SANCTIS. 



160. De sancto Adalberto. 

1. Exsultet coelum gaudiis, 
Terra plaudat solemniis, 
In Adalberti praeconiis 
Plebs sonet ex praecordiis. 
2. blos saecli hujus aemulos 
Carnis domando stimulos 
Per sanctitatis titulos 
Verrat in Dei famulos. 
3. Sic coelum scandit libere 
Nullius in itinere 
Hostis complex, enomere 
Ut nobis donet vivere. 

4. Cujus precatu solvitur 
Languor, et salus redditur, 
Justis beatus jungitur, 
Ut propheta promittitur. 
5. Ut Christus cum advenerit, 
Horrorque mundum cinxerit, 
Jungamur, si non abnuerit, 
Nos quoque sibi junxerit, 
6. Patri dato eulogio 
Ejusque soli filio, 
Sancto simul paraclito 
In regno hoe perpetuo. 

Brev. ms. Strigoniense saec. 14. ex. Cod. Palat. Vindobonen. 1829. -- 
1, 3 Eine Silbe zuviel; lies In Alberti? Da der ganze Hymnus nicht.s Spe- 
zifisehes vom hl. Adalbert enthilt, ist der Naine vielleieht bief statt eines 
andern eingeschoben. -- 2, 1 Vos saecli; falsehe Initiale des Rubrikat,ws. -- 
3, 1 Lies Hic eoelum? -- 3, 3 enomere soli wohl soviel sein und beifsen 
sis /vr/aoç. -- 4, 4 Ut et propheta. -- ,5, 3 hat eine Silbe zuviel; lies sin 
abnuerit oder si adnuerit? -- 6, 4 In fehlt. Der Reim legt die Vermutung 
nabe, dafs entweder die ganze Doxologie nicht urspriinglich oder 6, 3 und 4 
verdorben sind. -- Den Hymnus hat sus eben dieser Hs. Dank6, Vetus 
Hymnariun 7 Ecclesiastieum Hungeriae, S. 171 ediert, bat aber an einer 
ganzen Reihe von tellen falh gelesen. 

1. Ave, Dei clare 
lIiles Adalberte, 
Respice canenles 
Tibi supplicantes. 
2. bIobis lac, ut pius 
Miserator Christus 
Indulgeat cuncta 
Perperam commissa. 
3. Annuet in cunctis, 
Quaecunqae rogabis 
Cajus caritati 
Totum te vovisti. 

161. De sancto Adalberto. 
Ad Vesperas. 
4. Igne mali grana 
Penitus eremata 
Per de redivivum 
Protulere fruetum. 
5. Graviter crudeles 
Vicisti Fresones, 
Preme cunctos hostes 
Nobis adversantes. 
6. Ut corde securo 
Famulantes Cristo 
Possimus gaudere 
Teeum sine fine. 



-- 104 -- 

7. Doxa patri summo, 
Laus aequalis nato 
Cum spiritu sancto 
Nunc et in aeternum. 
Hymn. ms. Egm-ntens]s saec. 1/1. Cod. Hagen. X 142. 

162. De sancto Adriano. 

1. Martyr Christi Adriane, 3. 
5Iiles fortis et inclite, 
"fuis edocti monitis 
Vitemus iram judicis. 
2. Gregem tuere proprium, 4. 
Hostem repel|e improbum, 
Ut caritate fervidi 
Vincamus artes invidi. 
5. Laus sit parenti 

Ad Tertiam. 
hth|eta fundens sanguinem 
Pro Christo victor nobi|em 
Regnum scandisti polorum, 
Regnaturus in aeternum. 
Precamur omnes sedule, 
bobis, beate, subveni, 
Quo tibi melos gloriae 
Pangamus 6mni tempore. 
Domino, 

Laudes canamus unico, 
Laus utriusque flamini 
In saecula laudabili. 
Orat. ms. saec. 14 in Cod. Guelfenbyteran. 1544 (H. 1420). 

163. De salcto Adrialo. 
1. Sancte Martyr Adriane, 3. Laude digna tu probaris, 

Miles Christi inclite, 
Tua prece commendare 
Nos tu Deo satage, 
Ut pro sua clementia 
bostra laxet scelera. 
2. Votis nostris annue, 
0 tu cohors beata, 
Huic in martyrio 
Aeque comparata, 
.Nostra quod intentio 
Fiat Deo grata. 

4o 

bam a Deo veneraris 
Usa jugi gaudio 
In coeli pa|atio, 
Pro curtae poenae praemio 
Potiris sacra laurea. 
Nos licet sumus indigui 
Et in actis tare maligni 
Ac ingrati servuli, 
Vestris interventibus 
Placate Deum citius, 
Ut nobis sit propitius. 

5. Te, summe Deus, petimus, 
Faveto nostris precibus, 
Remitte quae commisimus, 
Ea luendo mitius 
Et post vitae curricula 
Nos coelicis associa. 
Antiph. ms. S. Mariae Trajecten. saec. 13. Cod. Ultrajectin. 406. add. 
saec. 15. A. -- Antiph. ms. S. Mariae Trajecten. saec. 14. Cod. Ultrajectin. 
407. add. saec. 15. B. -- 2, 6 Domino grata AB. -- Mel.: Urbs beata l:lieru- 
salem. 



105 -- 

164. De sae¢to 
1. Gaude, fidelis concio, 5. 
Sancto plaudens Aegidio, 
Ejus namque solemnia 
Sacra colit ecclesia. 
2. Confessor est eximius 6. 
Christi sanctus Aegidius, 
Quem oriundum Graecia 
Dei lustravit gratia. 
3. Laudabuntur per saecula 7. 
Virtutes et miracula, 
Quae divina potentia 
Patravit ab infantia. 
4. Aetatis puer tenerae 8. 
Viro languenti misere 
Vestem dedit remedia 
Per quam cepit salubria. 

Aegidio. 
Per hunc omnis infirmitas 
Fugit, cessit sterilitas, 
Recuperata copia 
Gavisa fuit Gothia. 
Perfecte quia credidit, 
Vitarn defuncto reddidit, 
]psius ad imperia 
Fugata sunt daemonia. 
Sanctum quisquis Aegidium 
Digne colit, propitium 
Christurn habet nec gratia 
Caret petit venia. 
Venerernur banc pariter, 
Orernus unauimiter, 
Ut ad aeterna gaudia 
blos perducat prece pia. 

9. Gloria tibi, trinitas, 
Laus tibi, sancta unitas, 
Ex cujus sapientia 
Sunt et reguntur omnia. 

Brev. Aquilejense imp. Venetiis 1481. 

165. 

1. Aeterno regi gloriae 
Hymnum canamus hodie, 
Aegidii miracula 
Qui divulgat per saecula. 
2. Istum profudit Graecia 
Stirpe creatum regia, 
Docilem Dei gratia 
Et praeclarum scientia. 
3. Ejus tunica largitur 
Aegro, qui sanus redditur, 
Veredemio jungitur, 
Eremus quibus eolitur. 

De sancto Aegidio. 
Ad Vesperas. 
4. Terra, quae fuit sterilis, 
Ejus prece fit fertilis, 
Aeger sanatur debilis, 
Famam fugit vir humilis. 
5. Linquitur Veredemius, 
Intrat saltum profundius 
Cerva pastus Aegidius 
Est pro nutrice saucius. 
6. Construxit monasteria 
Et fugavit daemoui% 
Per hunc diversa talia 
Fecit Deus magnalia. 

7. Sit laus patri cum filio 
Paraclitoque hagio, 
Sanctorum qui consortio 
Fungi dedit Aegidio. 

Brev. S. Donatiani Brugen. imp. Parisiis 1520. -- 3, 4 Eremi.. 



-- 106 -- 

166. De san¢to Aeidio. 

1. Insigni Dei athletae 
Laudes nos canamus laeti, 
Celebri Aegidio 
Graecorum stirpe progenito. 
2. Hic Athenis oriundus, 
Ibi fulsit miraculis 
Adolescens, cita prece 
Nunc succurre debilibus. 
3. Felix valde Gallia, 
Quem generavit Graecia, 
Tu patronum defensoremque 
Habes divino munere. 
4. Qui mota sedat maria, 
Captormn solvit vincula, 
los ad portum salutis trahe, 
Peccatorum sol,e ,incula. 

5. Clamamus ad eum omnes : 
Sancte Aegidi confessor, 
Da nobis cor contritum, 
Os confessum servare jugiter. 
6. lIobis Christi gratiam posce, 
Ut carnis ejus sacmmentum 
Valeamus accipere 
Ad salutem animae. 
7. Demum» sancte Aegidi, 
Nos defendas in agone 
Per juvamen, ut Christum 
Videamus in perpetuum. 
8. Pmesta, pater ingenite, 
Jesu, cum sancto flamine, 
Ut precibus Aegidii 
Jungamur in coelestibus. 

Brev. ms. Capit. Dusseldorpin. saec. 15. Cod. Dusseldorpin. C 64.- Ich 
habe ara Texte keincr|ei Verbesserungcn vorgenommen, da der unheilbaren 
,Schidcn doch zu viele bleiben. 

167. De sane/a 
1. 0 virtus Dei praepotens, 3. 
Tuos exaudi supplices 
In his festi,ds gaudiis 
Beatae Afrae martyris. 
2. Quae cran ad roture judicis 4. 
Servire nollet idolis, 
Corpus, in quo peccaverat, 
Incendiis obtulemt. 

Afra. 
Hinc a ministris rapitur, 
Igni cremanda traditur, 
Sed manet imperterrita 
Tamquatn dolorum nescia. 
Tendens in altum lumina, 
Dura paltnas premunt vincula, 
Solo relictis artubus 
Coelmn capessit spiritus. 

5. Hinc trinitati debita 
Laus, honor et victoria 
Perenniter sit omnia 
Per saeculorum saecula. 

Brev. ms. Fuldense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 81. -- 3, 1 Hic a minis- 
tris. -- 5, 1 dedita. 

168. De saneta At'a. 
1. Christe, salus credentium, 2. Sancta nobis hoc obtine 
Unica spes moerentium, Afra, quae scis optime, 
Peccanti poenitentiam, Quis possit hunc invenire, 
Da poenitenti ,eniam. Qui per se cupit perire. 



-- 107 -- 

3. Per te memento perisse, 4. Praesta, pater piissime 
In ulnis Christi redisse, Patrique compar unice, 
Quibus imponas precibus, Cum spiritu paraclito, 
Nos te supplices petimus. Et nunc et in perpetuum. 
Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. 

169. De sancta Agatha. 
Ad Iocturnum. 

1. Age, lingua, gIoriosae 
Comple resta martyris, 
Prosa, cantu copiose 
Fini laudem virginis, 
Quam implevit gratiose 
Donum sancti flaminis. 

2. Gaude, virgo, cure connexu 
Patris arque tilii 
Sponsi tui in amplexu 
Pro palma martyrii, 
Fragili contenta sexu, 
Sertum geris praemii. 

3. Alma mater et patrona 
Praesentis familiae, 
Fulgens quoque cum corona 
Virginalis gratiae, 
Deprecare nobis ...... 
Antiph. ms. Cisterciense saec. 14. Cod. Bruxellen. 6426. -- Das weitere fehlt. 

1. Ave, gloriosa, 
Agnes virtuosa, 
Agni sponsa digna, 
Mitis et benigna. 
2. Sumens agni dona, 
Spernens mundi bona, 
Caritate plena 
Tendit ad amoena. 
3. 8olve, virgo grata, 
Vincla peccatorum 
Sumeque precata 
Tibi devotorum. 

170. De sancta Agnete. 
In 1..Vesperis. 
4. lIonstra te esse sponsam 
Agni praeelectam, 
Sumat per te precem, 
Donet nobis pacem. 
5. Virgo, pugil fortis, 
Sis in hora mortis 
Iostra defensatrix 
Atque gubernatrix. 
6. Vitam nobis sanctam 
Impetra aeternam, 
Ut intremus chorum 
Tecum angelorum. 
7. Sit laus Deo patri, 
Summo Christo decus, 
8piritui sancto 
Honor trinus unus. 

Psalt. ms. S. Katharinae in Hoorn saec. 15. ex. Cod. Hagen. V 31. 
A. -- Hymn. ms. Neerlandicus saec. 15. ex. Cod. Cantabrigen. Nn IV 11 
B. -- 2, 4 Lies Tendis? -- Str. 8 fehlt und ist durch die entsprechn«h. 
Strophe des Ave maris stella ersetzt A. -- 7, 4 Trinlts honor et itnlls A. -- 
Mel: Ave matis stella AB; ad Completorium B. 



108  

171. De sancta Agnete. 

1. Agnetis, Christi virginis 
Et pretiosae martyris, 
Mêmoriam solemniter 
Agamus unanimiter. 
2. In annis puerilibus 
Spretis mundi blanditiis 
Filio matris virginis 
Castis adhaesit menfibus. 
3. Quem, dura in terris viveret, 
Sponsum habere voluit, 
ttuam vere hunc diligeret, 
Sanguine fuso prodidit. 
Psa[t. ms. S. Katharinae in Hoora saec. 1.5. ex. 

In 2. Vesperis. 
4. Quo jubente angelicis 
Suscipitur in manibus 
Ac fêrtur lu cubiculum 
Virginibus pollicitum. 
5. Ibi gaudet in candida 
Agnum subsequendo stola 
Atque canit in cithara 
De hostium victoria. 
6. Cujus prece sanctissima 
Da veniam cure gratia, 
Christe, sanctorum gloria, 
In sempiierna saecula. 
Cod. Hagen. V 31. 

172. De sancta Agnete. 
Ad Completorium. 

1. Sion devotae filiae 
Castis exsultent plausibus, 
Agnetem, pulchram facie, 
Dignis extollant laudibus. 
2. Agnes agnum martyrio 
Sequens et innoeentia 
De rosa fert et lilio 
Serrure in agni curia. 
3. Ad locum turpitudinis 
Deducta pro ludibrio, 
Dono eoelestis luminis 
Gaudet et eoeli nuntio. 

4. lIudata crine tegitur 
Et veste eandidissima, 
Defunctus vitae redditur 
Ejus preee sanctissima. 
.5. Illaesa stans in medio 
Flammamm laudat Dominum, 
Tandem percussa gladio 
Canit in ehoro virginum: 
6. Quod coneupivi, video, 
Bonum bonorum omnium, 
Quod sperai, jam teneo 
Nec timeo divortium. 

7. Patri, nato, paraclito 
Decus, irius et gloria, 
Qui nos Agnetis merito 
Salvet et sua gratia. 
Psalt. ms. S. Katharinae in Hoorn saee. 1,5. ex. Cod. Hagen. V :31. A. -- 
Hymn. ms. Neerlandieus saec, 1,5. ex. Cod. Cantabrigen. Nn IV I1. B. 

173. De sancta Agneie. 

1. Inter choros jam virginum 
Agues floret ut lilium 
Ante regem Dominum, 
Virginis matris filium. 

2. Stirpe, moribus nobilis, 
Deum gerens praecordiis, 
Dura a scholis graditur 
Proie judieis amatur. 



109  

3. Illi dura nolle cedere, 
Patris adstans praesentiae, 
Ad lupanar trahitur 
Induviis ac privatur. 
4. Adest praefecti filius, 
Quem praefocat diabolus, 
Dolet pater mortuo, 
Sed gaudet resuscitato. 
Diurn. ms. Constantievse saec. 14. 

5. Dehinc flammis circumdatur, 
lllaesa ferro necatur, 
En, spiritus ejus 
In requie collocatur. 
6. Christe, nostris criminibus 
Ejus iudulge precibus, 
(ui cure Deo paire 
Et sancto regnas pneumatc. 
Cod. Turicen. Rhenov. CLV. A. -- 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. B. -- 2, 3 ab scholis 
AB. -- 2, 4 amator A. -- 3, 4 Induinis ac. B. -- 5, 1 flammis cumcirdatur 
B. -- Dieses Lied steht nach B bel ]orel 1%. $25; cs ,-erdicnt verg|ichen 
zu werden um an einem Beispicle zu lernen, velche .nderungen er an den 
Texten vornimmt, ohne es irgend zu bemerken. Die dritte Zei|e jeder Strophe 
hat stet eine Silbe (5, 3 und 6, 3 sogar zwei Silben) weniger als die 
andern Verse. ]orel erkannte nicht, dafs dies beabsichtigt, und flickt daher 
al|e diese vérmeintlichen Lfmken aus. 

174. De san¢ta 
1. Te, Christe, nostra cantica 
Deprecantur dulcisona, 
Ut sanctae Agnis meritis 
llisericors sis miseris. 
2. Tu os corona virginum, 
Salus atque fidelium, 
Remunerator omnium 
Bonorum semper actuum. 
3. Tu sanctam Agnem proprio 
Sponsasti tibi annulo 
Adstrinxistique osculo 
5Ientem ejus castissimo. 
Orat. ms. Thosanum saec. 15. 
vgl. 3, 1. 

Aïnele. 
4. 0 sancta Agnes inclita, 
Regis aeterni filia, 
Precantibus assiduis 
Salutem posce miseris. 
5. Te, o virgo, spiritibus 
Christus junxit coelestibus, 
Pro nostris jam criminibus 
l)eum ora quantocius. 
6. Sit tibi, Christe, gloria, 
Honor, magnificentia 
Cran patre et sancto spiritu 
In sempiterna saecula. 
Cod. Bruxellen. 4948. -- 1, 3 Agnetis; 

175. De sancta Agn¢le. 
1. Inclita Agnes intravit areolam, 
Rosas calcans lilia 
Collegit quam plurima, 
2. Sertum ut Christo plecteretur Domino, 
¥irectis amygdala 
Subjunxit et florida. 
3. Sponsus pro sertis tradidit monilia, 
Ornamenta aurea, 
Annulum cure corona. 



-- 110 -- 

4. Jubila sancta, Roma, cure ecclesia, 
Agnes, tua filia 
Iam fulget in glorio. 
5. Laus aique honor patri sit cure filio, 
Qui choro virgineo 
Praeest cure igne sancto. 
llymn, ms. 8anblasianus saec. 15. Cod. Araugien. W 8. 8 °. -- 2, 2 
Virectos ils. 

176. De sancto 
1. Exsultet omnis spiritus, 4. 
Albanus martyr inclitus 
Mundana sprevit gaudia, 
Ut raperet coelestia. 
2. Theonistus hunc docuit 5. 
lXlores et sapientiam, 
Qui sprevit ritus gentium 
Sectando Christum Dominum. 
3. Sanctus in ride claruit, 6. 
Peccati carens spermate 
Deo servire studuit 
In sanctitatis culmine. 

Albano. 
Exstirpare cure nititur 
Haereticorum dogmata, 
Pro ride tandem caeditur 
Et permanet immobilis. 
Christi pia clementia 
Vita, mors, signa varia 
Dant huic testimonium 
I)e sanctitafis apice. 
Quaesumus, auctor omnium, 
In hoc mortali corpore 
Per Albani suffragium 
Crescat nostra devotio. 

Grad. ms. Mosaetrajectinum saec. 15. Cod. Hagen. J 7. add. saec. /. -- 
Mol.: Exsultet coelum laudibus. 

177. De s. Alberto Carmelita. 
Ad Laudes. 

1. Hujus rite asperitas 
Per mundi fulget orbitas, 
Nam nodoso cilicio 
Carnem domabat clanculo. 
2. Pcr ferias legitimas, 
Carnis trivit illecebras 
Et super stratum palmitum 
Nudum stmvit corpusculum. 

3. Hic vinum semper renuit, 
Lympham potare volmt, 
Ut castitatis strophaeo 
Se decoraret opido. 
4. Hujus nos, Christe, precibus 
Supernis junge civibus 
Ablatis facinoribus 
Et saeculi erroribus. 

5. Praesta, pater ingenite 
Et fili primogenite, 
Cure sacrosancto flamine 
unc et in omni tempore. 

Brev. ms. Carmeli Bambergen. anni 1464. Cod. Bambergen. Ed VII 36. 
A. -- Brev. ms. Carmelitanum anni 1476. Cod. Bambergen. Ed VII 24. B. -- 
Dn Hymnus der Vesper aus der Hs. A bei ]lone IIIj 181 u. f. 



-- 111  

178. De s. Alberto Carmelita. 
Ad Laudes. 

1. Adest natalis cclebris, 
Dies viri Seraphici, 
Alberti, civis coelici, 
Quo gaudet in coelestibus. 
2. Qui spreto nmndi culmine 
In annis puerilibus 
Ad templum sanctum properans 
Servire Deo petiit. 
3. In arta poenitentia 
Carnem castigat acriter, 
le maculetur turpiter 
Imago sibi credita. 

4. Hunc hostis fallax stimulat, 
Dum contemplatur fervide, 
Quem Christi servus superat 
Perseverando sedule. 
5. Messana gaudet civitas, 
Quam Christus sancti meritis 
1,:ripuit ab hostibus 
Cibum praebens famelicis. 
6. Morts gratulare Drepaui, 
De quo talem propaginem 
Deus, deorum dominus, 
Produxit nmndo floridam. 

7. Sit trinitati gloria, 
Patri simul et filio, 
Sancto quoque paraclito 
Per infinita saecula. 

Brev. Carmelitarum imp. Vcnetiis 1579. 

179. De sancto 
1. Romanum fulget speculum, 5. 
Alexius, qui saeculum 
Liquit sequendo Donfinum 
Altissimus humilium. 
2. Regia sponsa caruit 6. 
Ob Jesum, qui et claruit 
Ingenuus verissime 
In hoc caduco rempote. 
3. Edissam intrat peregre, 7. 
Dives et pauper propere, 
Pie vivendo Dominum 
Efflagitat Jesum Christmn. 
4. Dehinc Mariae placuit, 8. 
De eo quae non tacuit, 
Pandendo per mysterium 
Ipsum fore sanctissimum. 

Alexio. 
Fastum nmndanum fugiens 
Marique praesto repetens 
Optavit in Ciliciam 
Transfretare provinciam. 
Yentus velis contrarius, 
Tharsum spexisset carius, 
Aede patris suscipitur, 
Ad alendmn commitfitur. 
Bis septem annis dcguit, 
Sub stega tres adhibuit, 
Dans trinitati gloriam 
Per suam victoriam. 
Spiritum post obtulit, 
Quem Dcus ante voluit 
Significare literis, 
(uisnam fuisset, postcri». 

9. Sit trinitati gloria 
Fidelibusque gratia, 
Ut Alexii suffragiis 
Protegamur ab inferis. 

Brev. Constantiense imp. s. 1. et. a. -- 6, 1 Mente velis. 



-- 112 -- 

IS0. De sancto 
I. Laetarc, gens catholica, 3. 
Exsulta, mens ange|ica, 
Exortum germen gratiac 
Locasti coeli acie. 
2. 0 lumen evangelice, 4. 
Perfectionis coelicae 
Praemonslrans formam regulae, 
Dona te sequi sedule. 

Alexio. 
Sidus novae militiae, 
Triumphator victoriae, 
Exemp|ar innocentiae, 
Ilostem calcans saevifiae. 
Post hujus vitae terminum 
Fac frui luce luminum, 
Solutos nexu scoriae 
Cinge nos stola gloriae. 

5. Sit trinitati gloria 
In unitate solida, 
Potestas et victoria 
In sempiterna saecula." 
oftlc, ms. Augustana saee. 15. Cod. 8angallen. 86. -- 8, 2 Triumphat 
victoria. -- 4, 8 neeis seoriae. 

181. De saneto Ambrosio. 

Ad lIocturnum. 

1. Vatem pium Liguriae, 
Ambrosium paschalibus 
Cananms otaries laudibus 
Laetis ovantes mentibus. 
2. blequimus etsi pangere, 
Quibus per orbem fulgidis 
Resplenduit virtutibus, 
Saltem loquamur transitmn. 
8. Hic propter Jesum sistere, 
Exardere gaudio, 
Jamjam solutis artubus 
Sacco cubans vidit sibi. 
4. Adsunt  -- ex intimis 
Antistitem clamoribus, 
Sumptoque Christi corpore 
Coelo refudit spiritum. 

5. Sedis,lue lm|chris |ucidae 
Sedere amictum splendido 
Sedere relevans pernubs 
Videtur a spectantibus. 
6. Phalanx nequam spirituum 
Altrinsecus bacchantium 
Torvo scirpebat nmrmure, 
(duod torqueretur, clamitans. 
7. Grex et fidelis sedulo 
Benedictionis munere 
Sacrato semieinctia 
Tactuque febre corporis. 
8. Gloria tibi, Domine, 
Qui surrexisti a mortuis, 
Cure patte et sancto spiritu 
lu sempiterna saecula. 

Brev. ms. Pedepontanum anni 1398. Cod. Meliten. Pragen. 8. -- Der 
]tymnus, dem ich sonst nicht begegnet bin, ist leider sclflecht fiberliefert.- 
3, 2 unregelmiifsig, doch erklirbar ; vielleicht aber auch verschrieben.- 8, 8 
salutis. -- 8, 4 sacrato cubans. -- 4, 1 Lficke; ergmze: Adsunt, voeant qui 
ex intimis .9 m 5, 1 sqq. vSllig verdorben; zu restituieren vielleicht: Sedisque 
fulcris lucidae Sedens amictu splendido, Sese revelaat parvulis etc. -- 6, 8 
scirpebant. -- 7, 8 Lies: Sanatur semicinctio. - Zum Verstndnisse vergl. 
Paulinus Vita Ambrosii n. 47. 



!13  

182. De sacto Ambrosio. 

1. Agnoscat omne saeculum, 
Splendentis vitae speculum 
Coeli sumpsisse bravia, 
AeternaChristi muncra. 
2. Iysterium ecctesie 
Sermone quadrifarie 
Enucleat qui pistico 
Ex more docti mystico. 
3. Beata nobis gaudia 
Ambrosius in patria 
Scripsit per dicta mellica, 
Exsultet aul coelica. 
4. RexChriste, factorom- 
llium 
Implens favo examinum 
Os hujus in cunabulis 
Somnorefectis artubus. 

5. Otaries superni ordines 
Angelicique cardines 
Congaudent de pontifice, 
Summae Deus clementia'e. 
6. Sacte Dei pretiose, 
Martyrum reliquiae 
Translatae sunt a praesule, 
Aetere rex altissime. 
7. Jam lucis orto sidere 
Ambrosio mirifice 
Figent (!) signa prodigii 
Clarum decus jejunii. 
8. Vexillaregisprodeut, 
Hic esum artes (!} subeunt 
Ambrosius ridera roborat, 
Vox clara, ecce, intonat. 

9. Splendor paternae gloriae 
Tuere nos cure flamine 
Ob praesulem Ambrosiumæ 
Jesu, redemptor omnium. 
(ffic. ms. Augustana saec. 15. Cod. Sangallen. 38{5. 

153. De s. Andrea Episeopo. 
Ad Vesp. et loct. 
1. Gaudeat magne genitricis ordo, 
Turba Carmeli veneranda magnis 
Laudibus nunquam resonare cesser 
Omne per aevum. 
2. Ecce, confessor celebrandus omni 
Saeculo nobis, genitricis almae 
Vestibus sacris humeros amictus, 
Ordinis auctor. 
3. Ecc% Carmeli micat alma proles 
Patriam multis titulis honestans 
Et suis augens meritis honorera 
Religionis. 
4. Hic fuit fortis, patiens et omni 
Integer vita, pietate fervens, 
Pauperum custos, miseris benignus, 
Juris amator. 
Dreves, Hymni laediti. II. 

8 



-- 114 -- 

5. Doctus antistes Domini monebat 
Legibus sacris populum, nec unqualll 
Ulla pars vitae sibi praetel;bat 
Inscia curae. 
6. Sit parti summo genitoque virtus, 
Flami»i sancto, Deus unus auctor, 
Cu,cta qui uutu regis et gulscrnas 
Tempola vincens. 
Brev. Crm«Jlitarun  imp. Venetiis 1579. 

I,4. De hndrea Episeolm. 
Ad Laudes. 

I. Christe, Calmeli decus arque nolma, 
Gaudium meutis, pietatis auctor 
Porta, qua coelos gradinnr superne 
Accipe vota. 
2. Haec erant nobis celebmnda semper, 
Hic dies nobis memorandu» arque 
Festus, Andreae referens beati 
Annua sacra. 
3. Iile mortales fugiens honores, 
Saeculi spernens fragilis triumphos 
5Iatris intactae juvenis pudicus 
Claustra subivit. 
4. ('andido splendet scapulas amictu, 
E caput gemmis diadema fulgens 
Ornat, aeternos referens honores 
Hoste sepulto. 
5. Sit pati summo genitoque virtus, 
Flamini sancto, Deas unus auctor, 
Cncta qui nutu regis et gubernas 
Tempora vincens. 

Brev. Carmelitarum ;top. Venetiis 1579. 

185, De sancta Anna. 
Ad Vesperas. 
1. Atmae festum cure gaudio 2. Anna spreta, quod sterilis, 
l'raesens celebret concio, Tandem fit jure celebris, 
Ut jungas mentes vocibus, Cujus tulit opprobium 
Veni, creator spiritus. Deus, creator omnium. 



-- 115 -- 

3. Fecundata natam pr,»fert. 
Fert ad templum, Deo offert, 
(uam castitati.s speculum 
Agnoscat omne saeculum. 
4. Sacris locis educatur, 
1Miro modo impregnatur, 
Cujus venter, concipiens 
Verbum supernum pro- 
diens. 

5. Conceptus sine sereine 
Tandem prodit de virgine, 
Quem quaeris interficere, 
Hostis Herodes i]npie. 
6. Anna mater, placa Jesum 
Pro peccatis orbis caesum, 
Nos salva, rogent singuli, 
Jesu, salvator saeculi. 

7. Trino Deo et simplici 
Canamus voce supplici, 
Ubi manet divinitas, 
Tu trinitatis unitas. 
Brev. }thinense imp. Lubecae 1497. A. -- Brev. 81eswicense imp. 81es- 
wici 1.512 B. -- Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. C. -- 3, 3 Quem 
castitatis C. -- 4, 3 Cujus fit venter BC. -- 7, 3 Tibi mp'et B. 

186. De sancta Anna. 
Ad Matutinum. 
1. Praesentis festi tempore 3. Aeterna Christi munera 

lgos monet somuum rompere, 
Lucis propinquae praescius, 
Ales diei nuntius. 
2. Colamus Annae transitum, 4. 
Laudemus ejus meritum, 
tuam jam fecit laudabilem 
Urbs beatattierusalem. 
5. Hinc tri,fitati gloria 

Jan gustans super aethera, 
Precamur, solve vincula, 
0 gloriosa domina. 
Duc nos tecum ad gaudia, 
Ubi manes in patria, 
Pax uostra jugis et quies, 
Christe,qui iux es et dies. 

Sit semper et victoria, 
Tu finis et principium. 
Rex Christe, factor omnium. 
Brev. Othinense imp. Lubecae 1497. A.- Brev. leswicense imp. ,Sles- 
wici 1512. B. -- Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. C. -- 3, 2 gustas 
B. -- .5, 1 Hic triv:tati B. 

1. Lux, 
Qua migravit de tenebris 
Anna soluta eorpore 
Jam lucis orto sidere. 
2. bIatri eongaudet filia 
Inter eantus tfipudia, 
Simul cure sanctis omnibus 
Exsultet eoelum laudibus. 

ecce fulget celebris, 3. 

187. De sanca Anna. 
Ad Laudes. 
Te vexit super aethera, 
Ante qui suxit ubera, 
Qui te ad thronum sustulil. 
Praesepe poni pertulit. 
4. Audi precantes servulos 
In tua lande sedulos, 
Da nobis frui per saecula 
Aeterna coeli gloria. 
8* 



1 116 -- 

5. Laus patri sit cure filio, 
8aucto simul paraclito, 
tuem laudemus cure cautico 
E more docti mystico. 

Brev. Sleswicense imp. Sleswici 1512. A. -- Brev. Aarhusiense. imp. 
Aarhusiae 1519. B. -- 1, 2 micat de B. -- 5, 3 Quem laudamus B. 

1. Salve, parens Anna, 
Illuxisti late, 
Coeli ferens manna 
Vitae sanctitate. 
2. Electa fuisti. 
Quod sis mater Christi 
5Iatris, mundo trisi 
Vitam genuisti. 
3. Ctitatis testis, 
Ligni vitae fructum 
Carne sancta vestis, 
Eae mutans luctum. 

188. D« san¢ta Ama. 
Ad Vesperas. 
4. 0 dulcis Maria, 
lIatri meruisti, 
(uod possit in via 
Sic sublimis sisti. 
5. Ave, maris stella, 
Trementes conforta 
Sub mundi procella, 
Felix coeli porta. 
6. Dei mater alma, 
Da triumphi dona, 
In virtutum palma 
Vincentes corona. 

7. Sit laus Deo patri. 
Brev. lidrosiense imp. Parisiis 1519. 

189. De sancta Ana. 
Ad Completorium. 

1. Praesentatur hodie 
Anna regi gloriae 
Cum hymnis et laudibus; 
Haec 5Iariam peperit, 
Per quam Christus aperit 
Sinum poenitentiae. 
2. Datur in coelestibus 
A sanctorum ,dribus 
Annae salutatio, 
I,audat matris viscera, 
Laudat matris ubera 
Tota coeli concio. 
Diurn. ms. Kirchheimense saec. 15. 

3. Roga, mater, filiam, 
Paradisi curiam 
Move tuis precibus; 
Per te detur venia, 
Fluat nobis gratia 
De Christi visceribus. 
4. Fructus ventris virginis, 
Unda tut sanguinis 
Culpas nostras dilue; 
Audi matrem, filia, 
Inter rosas liha 
Nobis locum tribue. 
Cod. Madhingen. II 1. 8  18. 



117  

190. De san¢ta Anna. 
Ad Vesperas. 
1. Solemnitas fidelium 4. Annam honorant angeli, 

lIagnum revolvit gaudium, 
Congaudeant coelicolae, 
Piae laetentur animae. 
2. Mariae mater inclita, 
Quae condonata merita 
Declarat in vocabulo, 
Praesenti migrat saecu|o. 
3. 0b/entu mater filiae, 
Mariae plenac gratiac, 
lqobis auctorem omnium 
Reddat Anna propitium. 

6o 

Superni quam palatii 
Deducunt in sacraria 
Pro natae reverentia. 
Annam certatim concinunt, 
Dura comp|acere gestiunt 
hnperatrici coelicae, 
Parentis hujus filiae. 
Anna, beati nominis 
Parensque tantae virginis, 
Quod tuo sonas nomine, 
Tibi devotis obtine. 

7. Sit laus paterno lumini, 
Sit filioque flamilli, 
Qui nos per Annae meritum 
Coeli ducat ad aditum. 
Brev. ms. Montis 8. Mariae saec. 14. Cod. Guelfenby¢eran. 170 tri. 1452). 
A. -- Brev. ms. J$1ontis 8. Mariae anni 1.40. Cod. Guelfenhyteran..546 
(H. 506). B. -- Hymn. ms. saec. 14. Cod. Guelfenbyteran. H. 1374. C. -- 
Brev. ms. Cracoviense saec. 15. Cod. Jagellon. 1255. D. -- Cod. Monaste- 
rien. 239 t723} saec. 15. E. -- Diuru. ms. Dominican. saec. 14. in. Cod. 
Araugien. M 5 q. F. -- Brev. Othinense imp. Lubecae 1497 G. -- Brev. 
Roschildense imp. Parisiis 1517. H. -- Brev. Goslariense imp. Halberstadii 
1,525. I.- Str. 3 fehlt ABCDEFI; 8tr. 3--6 incl. fehlen F; Str. ,5 u. 6 um- 
gestellt GH. Ad Laudes GH. -- 1, 3 Congaudent CF, coeli curiae F. -- 
1, 4 laetantur C. -- 2, 1 maCer unica G. -- 2, 2 condonata munera geger 
den Reim CDF. -- 4, 3 Deducant 14. -- 5, 2 Dumme placere D. -- 6, : 
fehlt D.  5, 3 Quos tuo sanas H; sonat C. -- 7, 1 sqq. Deo patri sit 
ABCDEI. 

191. 

1. Ut celebri laetitia 
Congaudeat ecclesia, 
Fcstum honoret celebre, 
Quod causam dat laetitiae. 
2. Lux adest venerabilis, 
In qua supernis gaudiis 
Mater Mariae virginis 
Inducitur ab angelis. 

De saneta Anna. 
Ad Laudes. 
3. Hinc solemnizent hodie 
Superni cives curiae, 
Pro tantae matris gloria 
Resultet coeli machina. 
4. Nos ergo devotissima 
Jungamus his praeconia, 
Sortent hymnorum cantica 
$[eraeque vocis organa. 

5. Parens reginae coelicum 
Ora pro nobis Dominum, 
Ut mundi post exsilium 
Det sempiternum gaudium. 



118 -- 

Brev. ms. Montls S. M,-iue snee. 14. Cod. Gue]fenbyteram 170 (ll. 145). 
A. -- Brev. ms. Monti.- S. Mariae m,nl 1340. Cod. Guelfenbyteran. 546 
H 506. B. -- :Hymn. ms. saec. 14. Cod. Guelfenbyteran. Helmst. 1874. C. -- 
Cod. Monasterien. 239 (723| saec. 1.5. D. -- 2, 2 suavi. gaudiis D. -- 3, 2 
Suave cires coellce D. -- .», 4 Dat D. 

192. De saueta Anua. 

1. Chori plaudant a]acfiter 
Angelo]om et hominvm, 
Congratulando pariter 
,Marri reginae virginum. 
2. Quae regain et pontificum 
Proles et mater paupe]um. 
Ornans hortvm dominicum 
Velut lignv'n fructife oto. 

Ad Noct,, ne'n. 
8. Ex Joach;m, quem habuit 
Vitae virum eximiae, 
Coeli reginam genu;t, 
Matrem solis justitiae. 
4. In sedibus regalibus 
Ct, m filia jam jubilat, 
Quae prae beatis omnibus 
Ut sol prae stel]is rutilat. 

5. Sit honor regi gloriae, 
Qui merifis et precibus 
Hujus mattis et filiae 
Nos jungat coeli civibus. 
ICrev. ms. Dominlcan. anni 1407. Cod. Sluttartien. 1 b 46 4°). A. -- 
Psah. mus. Carnmli lleilbrornem saec. 15. Cod. tuttgartien. 1 b 95 (2 °) 
1¢. -- Hynm. »s. Neerlandicus saec. 15. ex. Cod. Cantabrigen. Nu IV 11. C. -- 
1, 4 Reg'inae coeli virginum A. -- 2, 1 Are regum pontificum A. -- 2, 3 
hnant AC. -- 3, 4 Atque matrem justitiae A. -- 4, 4 prae cunctis 
tiat A. 

193. I)e saueta Anna. 
Ad Laudes. 

1. loum sidus in superis 
Exortum fulget hodie, 
Translato hinc de tenebris 
Ad claritatem patriae. 
2. Ad gloriam de gratia 
Transivit dicta grafia, 
Plena gaudens laetitia 
Dilecti sub praesentia. 

3. Alternis se conspectibus 
Cernentes mater filia, 
Versis ad Jesum vulfibus 
Stupent ineflhbilia. 
4. Quae tantis fulges meritis, 
Per te donetur gratia 
Nobis in cursu temporis, 
Finito cursu gloria. 

5. Jesu, bIaGae filio, 
Laus, honor sit et gloria. 
Qui nos ab hoc exsilio 
Ductos locet in patria. 
Diurn. ms. Dominican. saec. 14. in. Cod. Araugien. 51 .5 q. add. sac 
15. -- 2, 2 Transi,i de ea gratia. -- 8, 1 Alteriu e. -- 5, 1 sqq. De.) 
parti sit gl-ria etc. Die spezielle Doxoiogie aus Miichsack I, 25, der das 
Lied aus ungenannter quelle mitteilt. 



-- 119 -- 

194. De sancta A»na. 
Ad Laudes. 

1. Salve, parens matris Christi, 
Stellam quia protulisti, 
Unde sol emicuit; 
Lux de luce prodit olta 
Clausa permanente porta, 
Vates ut praecinoit. 
2. Felix ista genitura, 
Pro qua Deus mortis jura 
Dissipare voluit, 
Auctrix Anna tanti boni, 
Cedis maledictioni, 
Vetus lex quam statuit. 

3. Tu plidem inhucluosa 
Cunctis eras odiosa 
Tuis contllbulibus, 
Proie tandem fecundata 
Es beata praedicata 
Olim te spetnentibus. 
4. Ergo natam deprecare, 
Nos ut suo commendare 
Nato relit precibus; 
(uod praestare tu dignare, 
Bona cuncta qui creare 
Scis et vales omnibus. 

Brev. ns. saec. 15. Cod. Graecen. 1548. A. -- Cod_ Graecen. (ol. 
Se¢ovien.) 7.56 anni 1345. !;. -- lu B ist das Lied nls Interpolati«m des 
Ire missa est verwertet. 

1. Ave, gevitricis 
Dei mater Anna, 
Pro nomenclatura 
Coeli donis plcna. 
2. Sumens pias preces 
Devotol cm ore, 
Funda nos in pace 
Pulsis morbis Adae. 
3. Solve vincla rets, 
Profer lumen caecis, 
Mala nostra pelle, 
Bona cuncta posce. 

195. 

De sancta Anna. 
4. Monstra te esse marrera, 
Sumat per te precem 
Prolis tuae natus, 
Agnus immolatus. 
5. Vere singularis 
Mater nominaris, 
Nos culpis solutos 
Prece fac robustos 
6. Vitam dein puram 
Cuncti agamus una, 
Ut videntes Jesum 
Semper allaetemur. 

7. Sit laus Deo pal ri. 
Cod. Wernigeroden. Za 68. aee. 1.5. 

196. De saneta Anna. 

1. Assurgentes gratulenlur 
Coeli cives tmiae, 
f'ollaudantes reverentur 
Sanctam Annam hodie, 
Cujus festo collaetentur 
Otaries Sion tiliae. 

2. Summo De,, jubilemus 
I,audnm in praeconi,», 
Sanctam Ann,m praedicem.us, 
l,arga m patrocinio, 
Confoveri esultemus 
Piae matris suffragio 



120 -- 

3. Anna sancta oriunda 
blagnis natalitiis, 
ata mundo laetabunda 
Spiritus deliciis 
E virtutibus fecunda 
Carnis ex primitiis. 

4. Ecce, lueent inconfusa 
Trinitatis opera, 
Sancta Anna dura conclusa 
Trina parit copula, 
Terra, pontus, astra, mundus 
Qua gaudent per saecula. 

5. Gloria et honor Deo 
Usquequo altissimo, 
Qt, i conregnat in trophaeo 
Patri potentissimo, 
Agnus morte, surgens leo 
In spiritu fortissimo. 
Brev. ms. uedlinburffense saec. 1,5. Cod. Quedlinburffen. 132. A. -- 
Brev. ms. Quedlinburgense saec. 15. Cod. Quedliuburffen. 1,t0. B. -- 2, 3 
Annam praecidemus AB. -- 4, 4 paret AB, 

197. I)e saneta Anna. 
Ad Laudes. 

1. lIocti succedit lucifer, 
Quem mox aurora sequitur, 
Solis ortum praenuntians 
5lundum lustrantis lumine. 
2. Christus sol est justitiae, 
Aurora mater gratiae, 
quam lucens Anna praevenis 
Legis propellens tenebras. 

3. Anna, radix uben-ima, 
Arbor tu salutifera, 
Virgas producens triplices, 
8eptem onustas fructibus. 
4. lqatris Christi tu genitrix, 
Christi tu felix avia, 
Cure nato cumque filia 
Nos adjuva te tertia. 

5. Gignenti laus et genito, 
Sacro simul spiraculo, 
Nostris, Deus, reatibus 
Annae plaeare precibus. 
Psalt. ms. Leodiense saee. 15. Cod. Mazarin. 885 (221}. A. -- Diurn. 
ms. Gandavense saec. 1._5. ex. Cod. Mazarin. 870 1770). add. saee. 16. B. -- 
Brev. Windesheimense imp. 8chonhoviae 1499. C. -- 1, 4 Mundum lus- 
trans lumine B. -- 2, 1 est sol C. -- 2, 3 Anna lucens C. -- 4, 2 Chrisfi 
fehlt C. 

198. De sancta 
1. Are, radix laetitiae, 3. 
lqortis tollens opprobrium, 
Cujus fructus ecclesiae 
Verae dat vitae praemium. 
2. E.t celebri laetitia 4. 
Congaudeat ecclesia, 
Festum honore celebret, 
Quod causam dat laetitiae. 

Anna, forts mirae gratiae, 
Plenam propinans gratiam, 
lIatrem misericordiae, 
Nostram pellens miseriam. 
Quam largam patrociniis 
Sacra colit ecclesia, 
Ut ejus beneficiis 
Crescat ad coeli gaudia. 



121 -- 

5. Trino Deo et simplici 
Laudes canat ecclesia, 
Qui virtute multiplici 
Annae fulsit in gloria. 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Carolsruhan. Geo. 51. -- 2, 3 
h.nore celebit. -- 2, 4 Qui causam. -- 5, 4 Annae fulcit gloriae. 

199. De saneta 
1. Ave, felix mater [Annal, 4. 
Quae cure Joachim es contempta 
Atque a Ruben despecta, 
Quia semen non relinqueres. 
2. Plorans piorasti quam amare, 5. 
Supplices ad coelum fundens 
Preces et ais: benedic me 
Et fecundam lac, o Deus. 
3. lViox ut tristis sic oraveras, 6. 
Adstat te coram angelus, 
Respexit, inquit, Dominus 
Precem tuam et te fecundat. 

Alllla. 
Ut sis mater orbis beata, 
Inter nuptas benedicta, 
untio prolem [benedictam] 
.Nascitnram ex te, Mariam. 
Gavisi sunt et confirmati 
Angelico eloquio 
Joachim et Anna, clamantes: 
Benedictus sit Deus verus. 
Te ergo matrem collaudamus 
Dignam, quae mundo ederes 
Prolem, quae virgo pareret 
Jesum, qui cruce nos salvavit. 

7. Laus tibi, Jesu benedicte, 
Matri tuae decus summum, 
Aviae Annae gloria 
Celebris sit. nunc et perpetim. 

Antiph. ms. S. Cmiberti Colonien. s. n. saec. 16. -- 1, 3 Ac a Ruben. -- 
1, 4 relinquereris. 

200. De sancta Anna. 
Ad Vesp. et Noct. 

1. Coeli decor inclinatur,- 
Annae venter irrigatur, 
Ejus caro dura paratur 
Pro thalamo gratiae. 
2. Basis virtutum jacitur, 
Anna mater dura salutatur, 
Gratiae stirps erigitur, 
Maria cure paritur. 
3. Scala gloriae panditur 
Templum Annae dura aperitur, 
Virginis arca cernitur, 
Salvator cure gignitur. 

4. Parvi fontis irriguum 
Jam redundatur in altum, 
Dura mystica suavitas 
Dedit matri filium. 
5. 0 Joachim conjux, plaude 
Avia filii Mariae, 
In tuo Christo nepote 
Te la[ldat orbis hodie. 
6, Restis fidei carinae, 
Mitis mater Anna Mariae, 
Per te trahamur invite 
Ad anchoram gratiae. 



-- 122 - 

7. Annae proles benedicta, 
In tuae matris gloria, 
Veni, nobis propitia 
Coeli ut doues gaudia. 

Brev. ms. Strigoniense saec. 14. ex. Cod. Palat. Vindobonel. 112. -- 
Die zweile Z«.ile aller Slr«,phen mit Au.nahlm. der ersten, viertell uJJ,! siebenten 
hat eine 8ilbc nehr, die vierte Zeile aller Str-ifilen nlit Ausnahme der tîinftell 
und siebellt, n hat eine weniger. -- 5, 1 fehlt eine 8iibe;  ergiinzt. 

201. De saneta Anna. 
Ad Laudes. 

1. Auroralis lux gignitur, 
Ros lunaris jam funditur, 
Dura Maria egreditur 
E sanctae Annae utero. 
2. Aurora parit radium, 
Anna glgnit ]ï)ei filium 
Ex Mala, visceribus 
«uam gestavit sevqibus. 

3. Oliva viret colore, 
Vitis redolet odore. 
Dura parit Anna Mariam, 
Vitae labentis medicinam. 
4. Virga florens Aarouica, 
Maria, Annae filia, 
Te decet laus ct gloria 
In tuae matris laetitia. 

5. Eucharis mater, avia, 
Tuis precibus implora, 
Ut expiatos iIaria 
Nos collocet in gloria. 

l:rev, ms. Sriganense saec. 14. ex. Cod. Palat. Vind,,bc,n. 112 -- 2. 3 
Ex Mariae. -- 2, 4 tuam gastavit in serbus. -- 5, 1 mater AIIII[[. 
Ut ex pli caris Maria. 

202. [le sancta Anna. 
Ad lqocturnum. 

1. Anna, mater grati.sinm, 
Deposcimus te coelibem, 
Coelestis aulae vernulis 
Quo perfi-uamur orgm,is. 
2. Salve, beaa trinias 
Perenni manens gaudio, 
Juva, creatrix unitas, 
Regendo nos per saeculum. 

3. Anna, tu nobis gaudia 
Confer arque solaiia, 
Da cure beata filia 
Tua virtutis gratiam. 
4. Maria, Annae filia, 
Auferto dira crimina 
Ut in beato gaudio 
Conregnemus cure filio. 

5. Glori, tibi, Dominée. 

Officia ms. saec. 15. Cod. ,a,gallen. 415. -- 1. 1 Anna te gratissima. -- 
1, 2 Deposcimus codibem. -- 2, 4 Regens nos. -- 3, 2 Couler et. -- 3, 3 
Tua cure beata. -- 3, 4 Da virtutis. -- 4, 2 Aufer. -- 4, 4 RegnelnUS cure 
tuo filio. 



123  

203. De sancta Anna. 

Ad Laudes. 

1. 0 quam festa felicia 
Quamque profusa gaudia, 
Ubi mater ex filia 
Anna Christo fit avia. 

2. Ergo Deo sit gloria, 
Sit gratiamm actio, 
Qui nos Annae ex filia 
Vi»itavit in filio. 

Brev. ms. Praedicatorm saec. h. Cod. f}lomucen. I VII 4. -- 1, 4 
it avia. -- 2, 4 ex filio. -- Der Hymnus in 1. Vesp. desselben f}ffic, steht 
Anal. IV Nr. 12.5. Vielleicht bilden beide Hymnen urspriinglich nur cinen, 
dessert 3. Strophe O quam resta felicla. 

204. De sancto Ansberto. 

1. Ansebertus, Christi haeres, 
Fontanellae sinibus 
Ob amorem paradisi 
factus est discipulus. 
Christi jugum quam suavc 
suis dans cervicibus. 
2. Bonus pastor pavit oves 
in pracsulis vicibus, 
Jacob scalae miro modo 
ascendendo gradibus, 
Veste vilis, eibi parcus, 
humilis prae omnibus. 
3. Celsus pontifex electus 
Rotomensi populo, 
Speculator illis factus, 
Galliarum finibus 
Gregem Christi custodivit 
a luporum morsibus. 
4. Dado sacer nuncupatus, 
Audoenus nomine, 
A praefata urbe migrans 
cum perfeeto opere, 
Coi dignus Ansebertus 
successit in dogmate. 
5. Erat enim clemens doctor 
plenus bonis actibus, 
Ansebertus, refus pastor, 
mansuetus moribus, 
Verbum vitae praedicand. 
affabilis omnibus. 

6. Fide tirmus, ore fulgens 
in legendi studio, 
Ut Johannes Chrysostoma 
o!im in Byzanzio, 
Datum de supernis donum 
capiendi optimum. 
7. Gloriosus praesul factus 
Galliarum populis, 
Hospitum, peregrinorum, 
largos dator omnium, 
Elemosynae studendo 
sinus implens pauperum. 
8. Hilaris erat in vultu 
jucundusque facie, 
Miserendo cunctis dabat 
stipem hic egentibus 
Orphanorum pater plus 
acsi Job sanctissimus. 
9. Jubar poli, illusiratus 
sancto quoque spiritu. 
Gregem Christi infotmando 
circuit parochias, 
Dei verbum nuntiando 
invitat ad praemia. 
10. Kapax hagiographia 
repletus per omnia, 
Vetera novaque pandens 
de thesauro optimo, 
Veluti ut scriba doctus 
coelorum basileo. 



-- 124 -- 

11. Largas dator, laetus semper, 
luculenter tribuens 
Animarum eorporumque 
abundanti pabulo, 
Viduarum, orphanorum, 
verus pastor omnium. 
12. ]tlensa ejus patens erat 
cunctis indigentibus, 
Plures pauperes alebat 
arque multos advenas, 
Elemosynas utendo 
inter ambas idumas. 
13. Notus inter illas gentes 
ut Elias Thesbites, 
0rtum contrit illum bellum 
acsi ejus temporis, 
Falsitate aecusatus 
in eonspectu prineipis. 
14. Ob invidiam expulsus 
a Franeoram principe 
Velut Clemens dudum Roma 
a Trajano Caesare, 
Iqullum adprobatus erimen 
exsul faetus patriae. 
15. Plures Clemens salvat gentes 
saerosancto dogmate, 
Et hic multos recto ducit 
ad aethera tramite, 
Verbis et exemplo docens 
populo Sicambrico. 
16. Quanti putas sub Clemente 
salvi sunt in insula? 
lultique et sub Ansberto 
Belgica provincia, 
Quos docendo ad aeterna 
excitavit praemia. 

17. Rapax illi damna hostis 
missus est infligere, 
Sed protector suo Christus 
auxit lucra militi, 
Adquisita sibi plebe 
citra Sambrae flumina. 
18. Suum jamque propc finem 
prophetavit fratribus, 
Quod rediret Fontanellam 
consummatis omnibus, 
Sicque carne resolutus 
gaudet in coelestibus. 
19. Tantus ille odor fratrum 
repleverat naribus, 
Acsi omnes paradisi 
interessent floribus, 
Quod nec lingua valet nostra 
proferre in vocibus. 
20. Vovit vivens quod defunctus 
adimplevit oper% 
Suo sancto deportato, 
quod praedixit, corpor% 
Ipsiusque narrant gesta 
ostensa miracula. 
21. Ymnidica angelorum 
agmina perfulgida 
Coelestium nunc conjuncta 
ejus sancta anima 
Christo sine fine fruens 
sempiterna gaudia. 
22. Zona ejus circumcincti 
caritatis vinculo, 
Zelo spiritali pleni 
diligamus proximum, 
Ut ipsum aeternae vitae 
mereamur socium. 

Cod. Portus Gratiae (ol. Fontanellen.) 332 (A 34) saec. 9. -- 8, 4 Egenti 
stipem. -- 9, 4 cireuivit paroehia. -- In Str..'21 scheinen die W,»rte ver- 
stellt: Hymnidiea agmina saneta angelorum perfulgida eoelustem hune ejus 
eonjuncta anima eum Christo sine fine fruens sempiterna gaudia Hs. Lies 
Hymnidico . . . agmini? 
205. De s. Antonio Eremita. 
1. Plaudat chorus coelestium, 2. Qui ais puerilibus 
Resultet orbs terrestrium, Orbitatus parentibus 
Dura refert solis orbita Elegit sequi Domium, 
Antonii solenmia. A quo accepit centuplum 



3. Extemplo vox insonuit, 
In qua Christus apparuit 
Dicens: per mundi gloriam 
Te nominare faciam. 
4. 0 venerande polifex, 
Pius nec tardus opifex 
Cunctis, qui corde credulo 
Te poscunt in periculo, 
Psalt. ms. Sanblasianum saec. 1.3. 
Jungamur tuis in coelestibus. 

5. Confer vitae remedia, 
Aufer carlliS incendia, 
Ut post ejus excidia 
Tecum simus in gloria. 
6. Praesta, pater piissime» 
Jesu, cum sacro flamine 
Ut Antonii precibus 
Jungamur in coelestibus. 
Cod. Araugien. W 8. 8 ° . -- 6, 4 

206. De s. Antonio Eremita. 
Ad Nocturnum. 

1. Laudes promat Antonio 4. 
Fratrum coetus hic commorans, 
Ejus immenso gaudio 
Mores et actus memorans. 
2. Pauper, purus et humilis, 5. 
Cunctis abjectis opibus 
Aetate tener, fragilis 
Procul cessit hominibus. 
3. Hostis haec videns invidet, 6. 
Impugnat absque foedere, 
Dura hunc in brevi praevidet, 
Virtutum alta scandere. 
Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1.540. 

Voces hostis exagerat 
Verbis, minis, clamo:'ibus, 
Saevit, caedit et verberat 
lIultiplicatis hostibus. 
Christus certamen conspicit 
Et athletae constantiam, 
Quae dum nec puncto deficit, 
Triumphat ad victoriam. 
Regi regum sit gloria, 
Qui nobis in Antonio 
Dat virtutis vestigia 
Omni sequenda studio. 

207. De s. Antonio Eremita. 
Ad Laudcs. 

1. Corda jungant adstantium 4. 
Laus et honor Antonii, 
Sit vox concors laudantium, 
Sint nunc amore socii. 
2. Antonius pacificus, 5. 
Dulcis, mitis, tractabilis, 
Et amore magnificus 
Et omnibus amabilis. 
3. Exemplo plures docuit, 6. 
Fama pertraxit plurimos, 
DUlU vivens signis claruit, 
Ad dies venit ultimos. 
Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1540. 

Abscondi sub silentio 
Corpus jubet, ut lateat, 
Sed lucernam sub nmdio 
Christus traxit, ut luceat. 
Lucet quoque miraculis, 
Adest se supplicantibus, 
Nos apud Christum scdulis 
Juvet orationibus. 
Regi regum sit gloria, 
Qui nobis in Antoni» 
Dat virtutis vestigia 
Omni sequenda studio. 



-- 126 -- 

208. De sanda Aimllonia. 
Ad Laudes. 

1. Laelare, Sion inclila, 
Domino solve cantica, 
Aeterni patris filio, 
Regi regum altissimo. 
2. Apoloniam nobilem 
lu poenis qui iw,nobilem 
Fecit, ride doctissiniam, 
Carne, mente castissinanl. 
3. Nobilitatis genere 
Sprcto quae coepit vivere 
lXlore castorum virginum 
Christum Jesum sequentium. 

4. Vincens mundum, daemonia, 
Carnem, tormenta varia, 
Laeta pro Christo Domino 
Se submisit hospitio. 
5. Signorum ex frequentia 
Eus Christi clementia 
Et a quo sunt utilia 
Hominum plum milia. 
6. Prece ejus et merito 
Christus nos regno coelico 
Servos di._,uos efficiat, 
Vota nostra pelficiat. 

7. Alma quod praestet trinitas 
Et indivisa nnitoEs, 
Cujus manet 'nperium 
lune et per omne saecnlum. 
Brev. ms. Pedepontanum anni 1395. Cod. Meliten. Pragen. 8. add. saee. 
15. -- 2, 4 In carne. -- 5, 1 Lies: est frequentia? 

209. l)e saneto Athehvoldo. 
Ad Vesperas. 
1. Inclitus pastor populique rector, 
Cujus insignem colimus triumphum, 
lIunc Adelwoldus sine fine laetus 
Regnat in astris. 
2. Qui pater noster fuit et magister, 
Exhibens sacrae documenta vitae 
Et Deo semper satagens plaeere 
Corde benigno. 
3. 0 diem sanctum, celebren b coruscum, 
Quem Dei nobis pietas sacravit, 
Ut patri tanto mereamur almum 
Promere cantnm. 
4. lgunc eum nisu rogitemus otaries, 
Ablnat nostrum pius ut reatum 
Et sua sancta prece nos ad allure 
Ducat Olympum. 
 5. Sit Deo soli decus et potestas, 
Laus in excelsis honor et perennis, 
Qui suis totum moderans gubernat 
Legibus orbem. 
Cod. Alenconien. (ol. 8. Martini 8agien.) saec. 11/12. 



1.o7 -- 

210. De sam.to Alhelwohl«. 

1. Coeli senator inclite, 
8auetae pater ecclesiae, 
0 Adelwolde, supplices 
Tuos exaudi servulos. 
2. Jam sidus inter sidera 
Resplendes super aethera, 
Nobis beuignus impetra 
Paracliti charismata. 

Ad Laudcs. 
3. Pronis rogamus menlilms 
tlic eoram tuis artubu.% 
Nostris adesto precibus 
Serenus ac propitius. 
4. Ut tuis necessariis 
Proteeti patrociniis 
Ad coelorum perpctua 
Perveniamus gaudia. 

5. Praestet nobis ingenitus 
Hoe atque unigenitus, 
Sanctus amborum spiritus, 
Trinus et unus Dominus. 
Cod. Aleneonien. (ol. 8. Martini 8agien.) saee. ,1 I. -- 1, 3 fehlt eine 
Silbe; O erginzt. 

1. Are, pastorale 
Decus confessorum, 
Auetor, speciale 
Fundameutum morum. 
2. Qui auctorizaris 
lominis ex glosa, 
Nain Auctor vocais, 
Tu auctorum rosa. 
3. Ave, serve Dei, 
Praesul Treverornm, 
Sidus nostrae spei, 
Gemma patronorum. 
4. 14ni actu virtutis 
Deo servivisti, 
Quod auctor salutis 
Fore raeraisti. 
5. Ave civitatis 
tlujus tutor fortis, 
Signis admiratis 
lostris missis portis. 

211. 

De sanc{o Anctore. 
Ad Noct', 
6. Qui ductu matrouae 
Quaerebas nostrates, 
Cur tibi, patroue, 
Plebs concinit grtcs. 
7. Ave uostri rempli 
Salus gloriosa, 
Boni flos exempli 
Spesque eopiosa. 
8. (ui reliquiarum, 
Postquam deeessisti, 
IIunere tuarum 
Hic nos ditavisti. 
9. Autor fautor horum 
Tu fore diguare, 
Laudes eapis quormn 
Hymno voeis clarae. 
10. Summae trinitati 
Laus sit hymnis dignis 
Ex Auetoris grali 
Meritis et signis. 

Psalt. et hymn. ms. S. Aegidii Brunsvicen. saee. 15. C,»d. G,,tingeu. 
Theol. 219. (Ira Katalog irrig als Riddagshausener bezeiclmet.) -- 2, 1 
ac auctorizaris. -- 2, 3 Nain erginzt. -- 6, 2 Quaereb-s nostras.  6, 4 
Pies concinet. -- 8, 8 lhmere hic tuarum.  10, 8 grafis. 



128 -- 

212. De s. Augustim Lucerino. 
Ad Vesperas. 

1. Aeternae regi gloriae 
Devota laudum cantica 
Fideles solvant hodie 
Pro Augustini gloria. 
2. Praedieatorum ordinis 
Praesul namque almificus, 
3Iundi jam fulgens terminis, 
Civis effectus eoelicus. 
3. Carnis liber ergastulo 
Poli potitur gloria 
Pontificali cingulo, 
Stola dotalur regia 

4. Fragrans odor de tmnulo 
Cum gestorum frequentia 
Clamat pro Christi famulo 
Alti regis magnalia. 
5. lqitamur totis viribus, 
Neetamus preees preeibus, 
Ut Augustini meritis 
Coeli fruamur praemiis. 
6. Praesta, pater ingenite, 
Jesu, cure sancto flamine» 
Ut Augastini precibus 
Coeli jungamur civibus. 

8. Ferrarius, De rehus Hungaricae provinciae ordinis praedieatorum, 
Viennae 1637, p. 130 sq. -- Das Officium zu recitieren genehmigte Jo- 
hannes XXII. 

213. De s. Augustino Lucerino. 
Ad Matutinum. 
1. Christe, salvator omnium, 3. Crpus afflixit fortiter 

Rector, spes atque praemium 
Eaudi vota cordium 
Pro sancto, gemma praesulum. 
2. Praesul in ride claruit 
lIalorum carens nebula, 
Christo servire studuit 
Sub paupertatis regula. 

In sudore multiplici, 
]ter sectans humiliter 
Sui patris Dominiei. 
Jesum Christum se induit, 
Adorans, laudans extulit, 
5Ientem divinis imbuit, 
Cuneta caduca respuit. 

5. Laus sit parenti Domino, 
Laudem canamus unico, 
Laus sit amborum flamini 
Per tempora laudabili. 
s. Ferrarius l. c. p. 132. 

214. Ue s. Augusti»o Lueerino. 
Ad Laudes. 

1. O venerande pontifex, 
Augustine dulcissime, 
Audi rogantes servulos 
Quaerentes in periculo. 
2. Aufer necis dispendia, 
Confer vitae stipendia, 
Quo post canais exsilia 
Tecum simus in gloria. 

3. Te nostra sortant carmina 
Et angelorum agmina, 
Iufernus tibi ululat, 
Fretumque maris intonat. 
4. 0 sidus matis fulgidum, 
Absolve nexus eriminum 
Et fletus quoque supplicum 
Immuia dando gaudium. 

5. Laus sit parenti Domino. 
,. Ferrariua L c. p. I41. 



-- 145 -- 

Psalt ms. Lubicense saec. 15. 
laxis. 

7. Victor ad c,)elos grades triuraphans 
Purpuras inter roseosque flores 
lIartyara gaudes jubilo perenr , 
Inclite Blasi. 
8. Te novo Cht;stus cumulans honore, 
Ossibus sanctis generare praestat 
lobiles gemmas oculo vidente, 
Inclite Blasi. 
9. Gloriam patri genitoque su,nmo, 
Flatui sancto pariter duoom 
l,npetra nobis resonare semper, 
Inclite Blasi. 
Cod. Lubicen. s. n. -- lIel: Ut queant 

241. De sancto Blasio. 

1. Inclitus martyr Blasius, 
Catervae Christi praevius, 
Perhortans Christi populum, 
Formidet ne martyrium. 
2. Argei antrom tu quaerens, 
Sangvinem orbis renuens, 
Agrestes te conveniunt 
Sanitateque fugiunt. 
3. Nain fucis mens elata 
Agricolai praesidis, 
Ut ducatur athleta, 
Larvatis jubet famulis. 

4. Dura vehitur railitibus, 
Hujus turba convertitur 
Sanctis mopitionibus, 
Per hune videns, quod agitur. 
5. Namque, reddatur ut puer, 
Huic occurrit roulier, 
Confestira hoc qui reddidit 
(duae Christu,n Devra credidit. 
6. Sic Christum tu nos parcere 
Fac, nos ut, sanctissime 
Coeli possimus libere 
Regno potin gloriae. 

Brev. ms. Admontense 746 a. anni 1439. -- 2, 1 Argens antrum. -- 2, 3 
Agreste te cure veniunt. -- 2, 4 Sante teque fttgiLmt; lies vielleicht Sanita- 
temque capiunt? -- 3, 1 mens illata; es fehlt eine Silbe; lies Namque? -- 
3, 3 ducatur ac luta; es fehlt ebenfalls eine ilbe; lies adducatur? -- 5, 3 
hoc quod; lies osque? -- 5 4 Quem Christus reddidit. -- 6, 2 fehlt eine 
Silbe; lies vir sanctissime'? 

242. De sancto Blasio. 

1. Viduae, Blasi, quia subvenisti, 
Subveni nobis jugiter, precamur 
Voce sonora humilique mente 
Oratione. 
2. Sebastae praesul, Domino favente 
Sanasti osse puerura retento 
Pisce comesto exorante marre 
Gutture sui. 
Deves, Hymni Inediti. Ii. 

10 



-- 146  

3. Gradiens stagnum veluti per solum 
Hic insullaris sexaginta servis, 
Sed lacus ipsos praecipitat omnes, 
Te qui sequuntur. 
4. Hoste prostrato praemium exspectas, 
Precem oranti, veheris ad istud, 
Afferens lumen retulit Olympis 
Exauditionem. 
5. Angelus, ecce, gloriosc tibi, 
 Inquiens: exi, suscipe paratam 
A Deo coronam, spectant immensum 
Lumen, fit omnes 
Admirarentur. 
t5. Adhuc excussor fante Christo tibi 
Secuit caput corporis, columbae 
Spiritus forma rapide volatu 
Petiit astra. 
7. Genitor verbi, genite, nos quoque, 
Spiritus aime, famulo coelesti 
Blasio choro deprecante nostri 
Fine locemur. 
Brev. ms. Admontense anni 1439. Ced. Admonten. 746 a. -- 1, 1 qui 
subvenisti. -- 2, 1 Bebastiae praesul. -- 2, 2 Sanas. -- 3, 3 ipsos percipit. -- 
Str. 4 u. 5 sind hier umgestellt, weil dies der 8inn zu fordern schien. -- 
4, 1 Hostie prostrato praemium exspectat. -- 4, 2 Lies veharis? -- 4. 8 
Olympitis. -- 4, 4 Exauditam. -- 5,  eine Silbe zu vlel. -- 5, 4 sq. ])er 
Adonius doppelt, ohne dafs es geliuge, einen als fiberfliissig zu beseitigen. -- 
15, 1 excusar.- 15, 2 corporis cujus. -- 15, 3 8ternuis forma. -- ", 8 chori. 

243. De sancto Bonaventura. 
Ad Vesperas. 
I. Virtutum praemia suggerit aurea 
Et sceptum floride carpit imagine 
Perlustrans aethera flos innocentiae, 
Francisci proles inclita. 
2. livum munditiae Hales eximiae 
Adae contagium nullum a femore 
Ceuque eomprendere et more eoelibem 
Grato testatus famine. 
3. Grex alto pectore pollet divinitus, 
Is ignem, mystiea pandit et adita, 
Cuique ingenii paris parit neminem, 
Dues dura volvit spiritns. 



147 -- 

4. En suxit dulcia pedibus dogmata 
Jesu, dura oscula fixa multiplica b 
Cunctis praeeminens se aptat limpide 
Seraphicis ardoribus. 
5. Rex Cbristus luminis hunc claro provehi 
Suavi tunc graditur, lux Thomas saeculi 
Visere comparera fert gressum, cedite, 
Sanctus sancto colloquitur. 
6. 0 summa trinitas, supplices poscimus, 
Juvari precibus Bonaventuraeque, 
Crimina lnere, abs te non possumus, 
Ni tna dimicet dextera. 
Brev. ms. Franciscanum anni 1492. CIm. M«,nacen. 23152. A. -- Brev. 
Romanum imp. Venetiis 1'506. B. -- Brev. Romanum imp. Venetiis 1512 C. -- 
Brev. Romanum imp. Venetiis 1,531 D. -- 1, 2 et fehit C. -- 1, 4 Francisce 
A. q 2, 2 a fehit C. -- 3, 1 p.ilet deditus C. -- 3, 2 panditur C. -- 3, 3 
eine Siibe zu riel in ailen Queilen. -- 5, 3 Viscere C. -- .In tono: Sacris 
solemniis"" 

244. De sancto Bonaventura. 
Ad Nocturnum. 

1. Arborem celsus construit 
]mbribus aether fecnndis, 
Sereine jactoque puro 
Parturit almus, en, ager. 
2. Omnibus tener banc humor 
Frugibus stipat venustis, 
Singuli carpunt amoena 
l'leque fastidiunt gustu. 
3. E ramos late tare fortes 
Brachia tendens ingentem 
Sustinet umbram, ne aestus 
Urat contusos moerore. 

4. Jesns huic figitur dire, 
Jesus pependit et sitit, 
Jesus ob lacrimas orat 
Patrem, exaudit latronem. 
5. Vulnera liquit ob noxas, 
Ac parens solatnr alma, 
Spiritum patri clamore 
Valido reddit exspirat. 
6. Arbore sub bac quiescens 
Fructus decerpsit suaves 
Bonaventura, quos gustat 
Patria, nos illuc ducat. 

Brev. ms. Franciscanum anni 1492. Cim. Monacen. 23152. A. -- Brev. 
Romanum imp. Venetiis 1506. B. -- Brev. Romanum imp. Venetiis 1512. 
C. -- Brev. Romanum. imp. Venetiis 1561. I). -- 1, 2 jactaque D. q 1, 4 
est agert. C.  2, 1 Quibus teueri C. -- 3, 3 Sustinent C. -- 5, 1 limluii 
obnoxias D; iics ulit? -- 6, 2 descripsit ABCI). -- ,In tono: In coelesti 
colleio". 

245. De sancto Bonaventura. 

1. Sol clarc fulget radio 
Latebras fugans gentium, 
Qnas catholicarum gladio 
Connectit miti mentium. 

Ad Laudes. 
2. Alto imfixus lunfini 
Prospicit iconismata, 
Tartaris trucis flumini 
Unitis fert charismala. 
1* 



-- 148 -- 

8. Tusa Graecoam pectora 5. 
Sacro reduxit flamine 
Quique sprevere littora, 
Christi quos emit sanguine. 
4. Electus bona ventura 6. 
lliro gessit omine, 
Fuois laetetur ciuctura 
Plebs alto pressa nomine. 
Brev. lomanum imp. Venetiis 1513.-- .Sub fana: 
prodiit, u  1, 4 Connexit. -- 6, 1 Qua nos pater. 
246. De saneto Bonifalio. 
1. Sinceros animos festa celehria 
Ducunt in jubilum de nece martyram, 
Quos haec aula foyer pulchra siuu, coelum 
Ciugit luminis ambita. 
2. 0 clari proceres, digna polo manus, 
Devotis famulis vos date prosperos 
¥obis propitiis non manet ultio, 
Hec judex feriet reos. 
8. Da, verbi genitor, da, partis unice, 
Da, qui te reclamant, sancte paraclite, 
Gaudia c)ntinua supplicibus tuis 
Per suffragia martyrum. 

Felix tu gaude, Lugdunum, 
Tanti patris praesentia, 
Qui tibi trinum et unum 
Sua monstrat clementia. 
Tua nos, pater luminum, 
'ate aeternae gloriae, 
Paracliteque numinum, 
Adjunge tuae gratiae. 
Proles de coelo 

1. Bonifatius est ortus 
De Anglorum germine, 
Educatus ex magnorum 
nobiIi progenie, , 
Praedicator veritatis 
et doctor ecclesiae. 

2. lui missus a Gregorio 
ad terras Germaniae, 
Praedicans nomen Domini, 
novo lucens lumine, 
His ostendens salutarem 
fructum poenitentiae. 

3. Hujus festum celebremus 
hymno, cantu, jubilo, 
Ut cure ipso conregnemus 
in aeterno gaudio, 
Ubi honor, virtus Deo 
exstat sine termino. 
Diurn. ms. Maguatinum saec. 15. Cod. Capit. Treviren. 196. A. -- 
Lrev. iagtmtinum imp. s. 1. et. a. (1474). B. -- Brev. Maguntinum imp. 
Bugduni 150"/. C. 

Hymn. ms. Campensis anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. -- 1, 3 
pulchro. -- 1, 4 Fehlen zwei 8ilben; cingit ergnzt. -- 2, 2 fehlen zwei 
Silbeu; date ergir, zt; prosperas. -- lach 1, 3 ist anzunehmen, dafs der 
Hymmg aus Fulda stamme; dann legt sich der Gedanke an Rhaban als 
Verfasser nahe. 
247. De sancto Bonifatio. 
Ad Vesperas. 



149  

248. De sancto Bonifatio. 
Ad octurnum. 

1. Hinc conversa Germania, 
Francia et Hassia, 
Thuringia, Bavaria, 
confirmandi gratia 
Sanctus Frisones revisit, 
quos conversos dimisit. 
Diurn. ms. Maguntinum saec. 1.5. 

2. Quem hodie laureatum 
pretioso sanguine, 
Soeiorum circumdatum 
glorioso agmine, 
Mittunt coelo coronatum 
cure palma victoriae. 
Cod. Capit. Treviren. 196. A. -- 

Brev. Maguntinum imp. Lugduni 1.507. B. 

249. De sancto Bonifatio. 

l. Adsis nobis in agone, 
venerande patrone, 
Tua benedictione, 
Bonifati o boue, 
Ut tuae simus coronae 
consortes et gloriae. 
Dimn. ms. Maguntinum saec. 1.5. 

Ad Laudes. 
2. Praesta pater ingenite, 
et tu, unigenite, 
Simul, alme paraclite, 
consolator animae, 
Quibus par laus et gloria 
per aeterna saecula. 
Cod. Capit Treviren. 196. A. -- 

Brev. Magtmtinum imp. Lugduni 1.507. B. -- 1, 4 Bonifati bonet B. -- 
Diese drei Hymnen auf Bonifatins scheiuen urspriinglicb nur einer zu sein, 
da sich ,Strophe 1 des zweiten an Strophe 2 des ersten anschliefst. Eine 
Schwierigkeit fiir die Zuzammenziehnng in ein Lied bcreitet nur ,tr. 3 
des ersten Hymnu. 

250. In 0rdinatione 
1. Hymnizet omnis natio 5. 
Fidelis in tripudio, 
Congaudens Bouifacio 
Cum laudum Dei studio. 
2. Quem Anglia produxerat, 6. 
Winfridum primo nomine, 
Virtute cuncta luxerat 
Qui te secutus, Domine. 
3. Hic omni mundi labilis 7. 
Contempto delectamine 
Quaesivit toto stabilis 
Coelestia conamine. 
4. Fidelis servus reditum 8. 
Qui Domini pensaverat, 
Talentum sibi creditum 
C>um lucro reportaverat. 

s. Bonifatii. 
Evangelizans Dominum 
Per loca multa gentibus 
Infudit ejus hominum 
Doctrinas sacras mentibus. 
Si(: verbum Dei seruit 
Augendo ridera latius, 
Quod inde juste menait 
Vocari Bonifacius. 
Hinc suis cure consortibus 
Mucronis ictu pungitur 
Et coelicis cohortibus 
Peenniter adjungitur. 
0 praesul venerabilis, 
Deposce Dei filium, 
Ut nobis sit placabilis 
Hoc mundi post exsilium. 



-- 150 -- 

9. Sit Deo laus et gloria 
Qui mundos a reatibus 
Nos post haec transitoria 
Sauctoum jungat statibus. 
Antiph. ms. Hamlense 8aec. 15. Cod. Hannoveran. I 101 a A. -- 
Brev. ms. llamelense saec. 15. Cod. Hannoveran. I 101 l) B. 

251. De sanca Brigida. 
Ad Vesperas. 
1. Ruinae coeli civium 4. Sancta ferunt suspiria, 

Festinat restauratio, 
Dum vocat ad convivium 
Jesus, nostra redemptio. 
2. Cum gratiarum copia 
Datur in cibum caritas, 
Qua justis sacra studia 
Praestat beata trinitas. 
3. 0rant laborant jugiter, 
Ad summae pacis foedera 
Scandunt, praegustant dulciter, 
AeternaChristi munera. 

Languent amore patriae, 
Dat rires contra vitia 
]Iagnae Deus potentiae. 
Doctrinis sacris resonant 
Et praedicant coelestia, 
Voces divinas intonant, 
Fantur Dei magnalia. 
Hujus Brigida floruit 
('onvivii virtutibus 
Christo conjungi menait 
Esultet coelum laudibuso 

7. Tu esto nostrum gaudiun 
Per Brigidae suffragia, 
Qui es futurus praemium 
Per cuncta semper saecula. 
Brev. ms. Paradisiacum saec. 15. Cod. Laurentian. C,»nv. sup. 549. A. -- 
Psalt. ms. S. Mariae ad Arborera sacc. 15. Cod. Sanct«.n. Rcg. XVI. 2. B. -- 
l'sait, ms. Cranenhurgense saec. 15. Cd. Ber,,linen. Fol. 231. C. -- Brev. 
ms. Lubicensc saec. 15. Cod. Lubicen. s. n. D. -- ,Sir. 1 u. 2 I/ickenhaft D. 

2.52. l)e sauca Brigida. 
Ad Nocturnum. 
1. Signum magnum appauit, 4. Ipsam decor operuit 

Amicta sole femina, 
Solem, quo sponsa claruit, 
Coeli sequuntur agmina. 
2. lam Christum solem induit 
Per pietatis opera, 
Mens cujus pura placuit 
Fide transcendens sidera. 
3. Calore solis flouit 
In spiritus dulcedine 
Et radiis resplenduit 
Virtutum stans in cuhnine. 
Brev. ms. Paradisiacum saec. 1,5. 

Par solis pulchritudini, 
Per quam Christus aperuit 
]ï)ogma salutis homini. 
5. Coelesti luce radiat 
Scribens Christi mysteria, 
Ut populus poeuiteat 
Est verbi Dei nuntia. 
6. Tu esto nostrum gaudium 
Per Brigidae suffragium, 
Qui es futurus praemium 
Per cuncta semper saecula 
Cod. Laureniau. Cour. sup. 549. 



-- 151 -- 

253. De sancta Brigida. 
Ad Laudes. 

1. 0 celebre convivium, 
In cujus refectoriis 
Electi desiderium 
Implent et sunt in soliis. 
2. Gaudent et laudant pariter 
Cure optimis spiritibus, 
Fulgent et stant solenmiter 
In re8iis honoribus. 
Brev. ms. Paradisiacum saec. 15. 

3. Illic divina visio 
In majestatis gloria 
Sanctorum est refectio 
Perfectaque laetitia. 
4. In hujus regni gaudio 
Brigida nunc feliciter 
Conjuncta Dei filio 
Triumphat aeternaliter. 
Cod. Laurentian. Conv. sup. 549. 

254. De sancta Caecilia. 
1. Jesu Christe, patris unigenite, 
Natus ipse virginis, 
Amator castitatis, 
2. Te inspirante mentes tibi devotae 
Annos, sexum superant, 
Viriliter decertant. 
3. Inter stupenda, quae facis, miracula 
Magnum dat specmculum 
Triumphus feminarum. 
4. Quae splendida castitatis lilia, 
Ut sic magis luceant, 
Fuso sanguine purpurant. 
5. Inter quas sancta hodie Caecilia 
Ut rosa in Jericho 
Floret coram Domino. 
6. Haec quidem suum sponsum Valerianum 
Una cure Tiburtio 
Fidei junxit gremio. 
7. Laus gloria, honor et victoria 
Patri sit et filio 
Spirituique sancto. 
Diurn. ms. Constantiense saec. 14. Cod. Turicen. lhenov. CLV. -- 
2, 2 sexu. -- Mit Ausnahme von Str. 6 fast ganz dem Ursula-Hymnus gleichen 
Anfanges (Anal. IV 249 entlehnt. 

255. De sancta Caecilia. 
1. De ventre nature virginis, 2. In cruce demum moritur, 
In carne latens hominis, Opem per banc redimitur 
A patre venit sliens Ab hostis homo fraudibus, 
Verbum supernum pro- Exsultetcoelumlaudibus. 
diens. 



152 -- 

3. Qaod sentiens Caecilia 
Mox fidei monilia 
Sumpsit, gerens hinc habitum, 
Deus, tuorum militum. 
4. Conjunxit hortlm ccetibus 
Sponsum suum cure pluribus, 
In eoelis qoibus atria 
Fit porta Christi pervia. 
5. Sic dicitur Caeeilia, 
Coeli quia fert lilia, 
Casta sequens te Dominum, 
Jesu, eorona virginum. 

6. Haec ardens tuis ignibus 
Non uritur ferventibus, 
Aqui% ci das zephyrum, 
Rex gloriosemartyrum. 
7. In capite ter eaeditur, 
Per triduum non moritur, 
Pandit doeens eoelestia 
Beata nobis gaudia. 
8. 0b virginis victoriam 
Supplex tibi dat gloriam 
lostra semper humilitas, 
0 lux beata trinitas. 

]I mn. ms. Wirceburgen. saec. 1.5. Cod. Franciscan. Wirceburg. I 8:3. -- 
6,  Aquis ci refirum ]ls.-- 7, 1 In eapite tex. 

256. De sacta Cecilia. 

1. Deus perennis, rex imtest;mabilis, 
Martyram decus et corona virginum, 
Bon solum vils palmam dat martyrii 
Sed feminisque mors caleta subjaeet. 
2. Ex his beata parthenos Caeeilia 
Amaus pudorem, eordis innoeentiam, 
Jejuniorum pareitate sobria, 
Hoste devicto se litavit Domino. 
8. Sicque superna perfruens victoria 
Fortiter sprevit glmiam pro gloria, 
Diligens Christt,,n pectore praevalido, 
Balneo gaudet se perfusem calido. 
4. Hinc nos eandem deprecamur martyrem, 
Ut pio voto nos commendet Dom;no 
Et nobis venia,n ipsius obtineat 
Virginitas, sit laus tibi, tlnitas. 
Antiph. ms. Hasdorfense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 5.5. add. saee. 16. 
A. -- Antiph. ms. l{asd,,rfense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 71. add. saee. 16. 
B. -- A fiihrt aber ira Texte {XV.) rien Anfang des Hymnus, der darm spter 
ara Hande vollsndig naehgetragen ist. -- 1, 4 8ed fehlt A ; qne fehlt AB. -- 
4, 8 veniam ist zt versehleifen, da sonst eine 8ilbe zu viel. -- 4, 4 fehlt 
eine 8ilbe, es sei denu laus zweisilbig gerechnet. 

257. De san¢ta Cae¢ilia. 
1. En, virginis Caecilia¢ 2. Quae Christi evangelium 
Fulget vita clarissima, Abscondebat in pectore, 
Quam sponsus pudicitia¢ Ut Jesum nitens lilium 
Elegit ab infantia. Casto servaret corpore. 



-- 153 -- 

3. Hinc araor et devotio 
Fervebant cura colloquio, 
Hinc diebus c noetibus 
Sacris intendit fructibus. 
4. Nain duos fratres nobiles 
Effecit Christi mrtyres, 
quos per ejus vestigium 
Horttur ad raartyrium. 

5. Hoc cernens tunc episcopus 
Urbanus, vir angelicus, 
Resolvitur in lacrimis 
De fructu tantae virginis. 
6. Domine Jesu, suscipe 
De manibus Caeciliae 
Fructus casti consilii 
Sieur odorem balsami. 

7. O beata Caecilia, 
Devota Christi faraula, 
Per tua sacra raerita 
Nos Deo reconcilia. 
Orat. ms. Veteris Monasterii (?} saec. 1.5. ex. Cod. Magunt. Il 09. -- 
Ist als Hymnus bezeichnet; Verfsser desselben istThomas von Kcrnpcn, 
lu dessert Werken er sich findet. 

1. Huc venite, populi, 
Undique laeti 
Celebrantes lme 
Festa Caeciliae, 
Qttae est margarita 
Virginum praeclam. 
2. Discite parthenae 
Exerapla sanctissimae, 
Quae saevura leonem 
Agnura fecit mitera, 
Si,nul cura frotte 
Angelum videre. 
3. Imperium terrenum 
Contempsit quasi lutum, 
Ornaraenta saeculi 
Coraparavit stercori. 
Principera eorura 
Velut vilem fumum. 

258. De sanct Cae©ilia. 
4. Huic regnura hoc aperuit, 
Quod Eva raater perdidit, 
De paradiso veniens, 
Rosarura flores deferens, 
Ad sponsum era invitans, 
Qui coelos regit imperans. 
5. Illum vos amate 
Virgines devotae, 
Lampades ornando, 
Thalaraum intrando, 
Cura Christo, Dei filio, 
Qui celso sedet solio. 
6. Gloria patri 
Sempiternaeque proli, 
Sancto spiritui, 
Amborum nexui, 
Cui lattdera deraus 
Nos per omne tempus. 

Antiph. ms. Cistercien. Neerland. saec. 14. Cod. Pianoren. M 1. --Von 
den 36 Versen sind 18 sechssilbig, 8 achtsilbig, 7 siebensilbig, 3 ffinfsilbig. 

259. De sancto Cassiano. 
1. Saepe Christi ridera quatiens tempestas saeva 
Premebat plebera Christianae gloriae. 
2. Ut quondara afflixit sanctos plerosque ponenda 
,Sic Cassianura persecutio prerait. 
3. Extrahitur coetu e medio raoderator alumni 
Gregis, quod aris supplicare spreverat. 



-- 154 -- 
4. Poenaom artifici quaerenti, quod genus artis 
Vir nosset, alto tare rebellis spiritu, 
5. Respondet: agmen tenerum ac puerile gubernat, 
Fictis notare verba signis imbuens. 
6. Ducite, conclamat, captivum ducite et ultra 
Donetur ipsis verberator parvulis. 
7. Ut libet illudant, lacerent impune manusque 
Tingant magistri feriatas sanguine. 
8. Ludum discipulis, volo, sese praebeat ipse 
Doctor severus, quos nimis coercnit. 
9. Gloria sit patri, nato et tibi, spiritus alme, 
Qui Cassianum provehis mart3rio. 
Brev. Brixinense imp. Venetiis 1516. -- 1, 2 plebem dicatam Christianae. 

2(;0. De sancto Christophoro. 
Ad Vesperas. 
1. Martyr invictus, Domino sacratus, 
Angelis junctus, astris decoratus, 
5iartyr et virgo, duplici corona 
Inclite fulget. 
2. Flamine sacro martyr confortatus, 
Omnes pro Christo subiit labores, 
Gloriae regni Domino praestante 
Factus est haeres. 
3. Ecelsum cujus meritum monstrtur, 
Sanitas aegis largius donatur  
Lubricae carnis reprimis furores, 
Optime martyr. 
4. Fragilis nostrae memor sis naturae, 
Vitiis multis nimium oppressae, 
Opem ferendo meritis commenda 
5Tos Deo nostro. 
5. Christifer potens, efficit adscriptum 
Casta te vita coetibus sanctorum, 
Tua qui provapti nobiscum libeuter 
Carmina pandunt. 
6. Aeterno regi gloriam canamus 
Vicibus laetis, veniam ab alto 
obis ferenti mart)ris praeclari 
irecibus almis. 
Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. 



261. De san¢to Christophoro. 
Ad Noctmnum. 
I. Haec dies justo martyri dicata 
Annua nobi gaudia praesentet, 
Qua de terrenis martyr absolutus 
Scanderet stra. 
2. Trinitas sumraa raartyrem pro justis 
Meritis donat gemina corona, 
In cujus aula gloriae ferventes 
Jubilat ipse. 
3. Celebre festum tui peragentes, 
lIaxime martyr, effice mortales 
Veteri sorde criminis relicta 
Scandere polum. 
4. Filio magno summi genitoris, 
Flamini sacro laudes bene dignas 
Carmine votum promere conatur 
Spiritus omnis. 
Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. 

262. De san¢to Christophoro. 

1. Regem coelestis gloriae 
Laudent flores ecclesiae, 
Superna quorum patria 
blitoris fulget gratia. 
2. Hic inter flores praeditu,n 
¥irtutibus Christophorum 
Suo Christus carissimo 
Inthronizat palatio. 
3. Qui fretus Dei munere 
Mundvm coepit postponere, 
llilitiae post cingulum 
Legis dilexit vinculum. 
Antiph. ans. Trevirense saec. 15. 

4. IV[undo totus emoritur, 
Christum vivendo sequitur, 
Labonm fructus aggregat, 
Ad coelos liber evolat. 
5. Nos ergo tanto martyli 
Corde et voce supplici 
Laudes canamus debitas, 
Deo ferentes gratias. 
6. Sit Deo perpes gloiia, 
Cul magna est potentia, 
Per quem victor egregius 
Mundum vicit Christophorus. 

Cod. Capit. Treviren. 

180.- 2, 4 

Inthronizavit. -- Mel. : Deus tuorum militum. 

263. De sancto Christophoro. 

1. In hoc festo laetabundo 
Ter beati Christopholi 
Laudes hymno cure jucundo 
Mente dicamus memori. 

2. Ore verba, corde vota 
Promamus absque macula, 
Decantantes non ignota, 
Quae patravit, miracula. 



-- 156 --- 

3. Hic suscepta ride Christi 
Conversus est ad Dominum, 
ïrahens ab errore tristi 
Multa milia hominum. 
4. Aquam plures per profundam 
Eus dura ferrent bumeri, 
Christus nlentem amans mun- 
data 
In fox ma venit pueri. 
5. lullum pondus majus illo 
Prius expertus fuerat, 
1Mirabatur, quod pusillo 
Gravedo talis inerat. 

6. Naturarum jus mutavit, 
Dum, vira ramos arida 
Ut haberet, impetravit, 
Facta per eum florida. 
7. Eses, vincla, famem, poenas 
Propter Christum non timuit, 
Virgas, ignes et catenas, 
!mmo mortem sustintlit. 

Sit laus tibi, Deus aime» 
Christophori pro gloria, 
Cujus nos conjungat palmae 
Praesens sui memoria. 

Direct. ms. S. Stephani Bamhergen. 
Nr. 210. -- 2, 4 patravit ombracula. -- 
Hynmus bedeutend ilter ist, als die Quelle, 
zeigt der teim. 

sae¢. 17. Hs. d. Histor. Vereins 
7, 4 Hymno mortem. --Dafs der 
vielleicht dem 13. Jahrh. angehSrt, 

264. De saneta (3ara. 
Ad Vesperas. 

1. Ecce, mundo tepescenti 
Cum aerumnis et degenti 
Stella nitet, quae clementi 
Confert ad)uvamen menti. 
2. Haec est felix virgo Clara, 
Quae virtutum florens ara 
;os ditavit proie clara 
Omni justo digne cara. 
3. Hujus castae matris natae, 
In coelorum rege natae, 
Huic sunt orbe sparsae latae 
Per te, Christe, Dei nate. 

4. Nec est mirum, quod insignis 
Clara clarens est in signis, 
Ipsam nam divinus ignis 
IIlustravit donis dignis. 
5. Hanc collaudet puellarum 
Chorus nec non feminarum, 
Paradisum nam sanctarttm 
Introivit ani,narum. 
6. Vernans norma paupertatis, 
Intercede pro peccatis 
Nostris, luce claritatis 
Ut fruamur cure beatis. 

7. Doxa patri increato, 
Sit et honor ejus nato, 
Laus spiritui beato, 
Ut utamur fine grato. 

Offic. ms. S. Mariae in Augia saec. 14. Cod. Lucernen. 13 (50). A. -- 
Brev. ms. S. Mariae in Augia saec. 15. Cod. Lucernen. 106 (35). B. -- Diurn. 
ms. Hermetisvillanum saec. 1.5. Cod. Griesen. 56. C. -- Hymn. ms. Herme- 
tisvillanus anni 1553. Cod. Griesen. 23. D. -- 1, 2 Cure erumpis B.- 2, 1 
est virgo felix virgo B; Clara fehlt CD. -- 2, 2 flores ara BCD. -- 2, 4 
digne clara ABCD. -- 3, 1 castae mentis D. -- 3, 3 orbi B, sorbe C. -- 
4, 2 fehlt CD; et insignis B. -- 5, 1 Coetus nec C. -- 6, 3 lucis BCD. -- 
7 4 fine beato CD. 



157 -- 

265. 
l. Christe, quiluxesetdies, 
Nubem t drape, justitiae 
Sermone nos irradies, 
En, gratulemur hodie. 
2. Jam ter quaternis tra- 
hitur 
Horis lux sexta llartio, 
Qua Coletae complauditur 
In coelesti collegio. 
3. Audi, benigneconditor 
Haec mundi rugit socias 
Et tibi, rei cognitor, 
Generat virgo filias. 
4. Clarum decus jejunii 
Servans per vitae spatia, 
Fert cure plausu tripudii 
Crucis arma fulgentia. 
5. Ex more docti mystico 
Rilus il|i sunt studio, 
quo sit solvenda cantico 
Laus regi plenagaudio. 
6. ])eus pater piissime, 
0 miserere gentiurn, 
Flens clamat sic, potissirne, 
Dura medium silentiurn. 

De san«ta Coleta. 
7. Dicamus omnes cernui 
Cure hac danles suspirium: 
Humano parce coetui, 
Jesu, lux vera rnentium. 
8. Magno salutis gaudio 
Ernmtes trahens adiit, 
Quibus Deus rernedio 
Proles decoeloprodiit. 
9. Vexilla regis prodeunt 
Francisco manu latriae 
lec Coletam praetereunt 
Vergente mundivespere. 
10. Jam, Christe, sol justi- 
tiae, 
Te sequens sernper jubilat 
Et inter flores gloriae 
Ut lux aurorae rutilat. 
11. Sumrni largitor praemii, 
Ob banc te fer propitium, 
Ut post cursum exsilii 
Concinat plebs fidelium. 
12. Praesta, beatatrinitas, 
Unus Deus per saecula, 
In cujus laades debitas 
Plaude, turbapaupercula. 

Cod. 7912 der k. u. k. Familicn-Fideikommif.s-Bihliothek Wien. saec. 1.5. add. 
saec. 'h«. -- Die ersten tmd letzten Zeilen aller 8trophen Hymnenanf/inge. 

266. De beata Coleta. 
Alius hmnus. 

1. Gratiaram festum clarum 
Cunctis fiat notorium, 
tuo Coletae fuit laetae 
Deus in adjutorium. 
2. Hanc Franciscus pater priscus 
Suo poposcit agmini, 
on negatur, impetratur, 
Laudate nomen Domini. 
3. Egenarum dominarum 
Sacra lex haec exstiterat, 
Quam secutae fiunt tulae, 
Quem ad modum desi- 
derat. 

4. Reparavit, reformavit, 
Convertit plures protinus, 
Applaudebat, adsistebat 
In convertendoDominu:. 
5. Hortulana sic fit sana 
In Jesu plantans nomiue, 
Quam pro more largo fore 
Benedixisti, Domine. 
6. Verba mellis fert novellis, 
Quas traxit rex aethcreus, 
Has conforans et exhortans. 
Quam bonus Israel 
])eus. 



-- 158 -- 

7. Quorum pergit, grave vergit, 
Lamenta gelit cominus, 
Quod sit truei datus cuci 
Deus, deorum dominus. 
8. Clarens signis lande dignis 
5Iultis tulit suffragium, 
llli votum favit totum 
Deunoster refugium. 
9. 0 tbrmosa florens rosa, 
Coleta, sine termino, 
Te sectantes fae regnantes, 
Qui eonfidunt in Do- 
mino. 
10. Margarita redimita, 
lleos exaudi modulos, 
ble praeserves et conserves 
Ad te levavi oculos. 

11. Pot llariam, vilae viam, 
lledialricem hominum, 
Te requiro, dunl suspiro 
Voee mea ad Dominuul. 
12. Te rex regum, stella gregunl, 
Non abs re nlultum diligit, 
Per te dona dat et bona, 
Beatus,qui intelligit. 
13. Vos, sorores, Chrisli flores, 
Sequi marrera addiscite, 
lloes pandit, astra seandit 
Ecce, hune bene- 
dieite. 
14. Hane Colelam tare faeetam 
Olnni dempla ealumnia 
Honorate, eollaudale, 
Coeli enarrant gloriam. 

15. Et vos, patres, nosque fratres 
In Coletae memoriam 
Collaetemur, earminemur, 
Coeli enarrant gloriam. 
Cod. 7912 der k. u. k. Familien-Fideikonmfifs-Bibliothek Vien saec. 1,5. 
add. saec. /.  Die letzten Zeilen aller 8trophen Psalmenantinge. 

267. De sancto Conrado. 
1. Iste confessor Domini Conradus, 
Christi sacerdos et pontifex almus, 
Hodie laetus meruit secreta 
Scandere coeli. 
2. In juventute sobriusque pius, 
Pauperum clemens pater et amator 
Castitatis, quae vegetavit ejus 
Corporis artus. 
3. Flos paradisi, praesul Cuonrade, 
Supplieum audi preees et languenlum, 
Quolibet morbo fuerint gravati, 
llembraque cures. 
4. Chorus te laudet saeerdotum atque 
Virginum lurma in honore tuo 
Pangat, Conrade, ut tuis juvemur 
lIeritis almis. 



159 -- 

5. Sit salus illi, decus atque virtus, 
Qui supra coeli residens cacumen 
Totius mundi machinam gubernat 
Trinus et unus. 

officia ms. saec. 15. Cod. Sangallcn. 415. -- Zum Vergleiche folgt der 
Text der Quelle: 
1. Confessor Domini Cnradus sacerdos et pontifex almus laete hodie 
meruit secreta scandere coeli. 
2. In juvenhte fuit sobrius pius clemens pauperum pater castitatis ama- 
tor ejus vegetavit ejus corporis artus. 
3. Flos paradisi praesui Chïnrade audi preces supplicum et ianffuentum 
membra cures a quolibet morbo. 
4. Chorus te laudat sacerdotum et virginum turba in honore tuo pangat 
Katherina [sic] ut tuis juvemur meritis. 
5. Sit salus illi decus. 

268. De ss. Cosma et Damiano. 
I. Sanctorum resta celebremus omnes, 
Trinum et unum Dominum laudemus, 
Patremque sanctum, filium e jus et 
Spiritum sanctum. 
2. Hymnum canamus, vociLus laudamus, 
Corde et ore Deum confitemur, 
Ut nos ubiquc ride stabilitos 
Firmet in pace. 
3. Hoc interpellant pro nobis in coelis 
Sanctorum merita Cosmae et Damiani, 
Qui in isto loco nostri famulatu 
Semper coluntur. 
4. Quibus donasti gratiam curandi, 
Languores hominum atque bestiam, 
los sanent semper corpore [mentcquc] 
Arque defendant. 
5. 8imul cure istis omnibusque sanOis 
Orent pro nobis jugiter in coelis 
Arque pro plebe Domino devota 
Christianorum. 
6. Hinc adoramus atque veneramur 
Omnipotentem Dominum regnantem, 
Qui super coelos residet in arce 
Trinus et unus. 
Brev. m. Coloniense aec. 14. in. (Jod. Londinen. Add. 31913. --- Mcl. ; 
Ist¢ con/essor. 



-- lôO  

269. l)e sacto Cmilerto. 

1. Annua reverti 
Festa gratulemur, 
Palris Cunibeli 
Landes modulemur. 
2. Cujns gaudet naIn 
Galliae gens trina 
Cujus praesulatu 
Fulsit Agripl,ina. 
3. Qui divinis rebus 
Jugit er intentus, 
Suis in diebus 
Justus est iventus. 
4. Conservator legum 
Excelsi probatus, 
In conspectu regum 
Est magnificatus. 

5. Eja, suavilatis 
Adsurgamus sono 
lIirae sanctitatis 
Pat; ac patrono. 
6. Salve, Cnniberte, 
Salus Agrippinae, 
Fac, ut simus per te 
Salvi sine fine. 
7. Quornm te caterva 
Laudat, o patrone, 
Servos tuos serra 
Sub protectione. 
8. Gloria supeao 
Patri sit ac nato 
Arque coaeterno 
Flamini beato. 

Brev. ms. Coloniense saec. 14. Cod. Dusseldorpin. C. 60. -- Mel. nach 
dem Versmafse un schlief.scn: Are maris stella. 

270. De sanclo O riaco. 
1. lIa)r egregie, sancte Cyriace, 
Summi pontificis levita nohilis, 
Vota plebis tuae suscipe clemens. 
2. Iïlaec plebs laeta tui feita riumphi 
Votis fidelibus colit et laudibus, 
Mitis huic ergo semper adesto. 
3. Qui exsuperasti ride poleni 
Furias judicis poenasque mortis 
),'os precibus juva vincere mundum. 
4. Junge tibi Largum arque Smaragdum 
Et cure his sociis judicem nohis 
Pmpitium semper facito Christum. 
5. lqobis eontinuam poscito pacem, 
Peccati veniam coelique patriam, 
Ihique laetanler vivere semper. 
6. Trinitati decus, honor et virtus, 
Inseparabili laus unitati, 
Consors imperium omne per aevum. 
Anfiph. ms. Calcariense saec. 16. Cod. ,rch. Calcarien. A 14. A. -- 
Brev. ms. S. Iarlae apud lessam anni 1601. Cod. Berolinen. Oct. 120. 
D. -- 8» 8 precibus adjuva AB. 



215. De sancta Barbara. 
Ad octm.mm. 

1. Hac in hora matutina 
Rorem splendoris influe 
Et in morte nos, regina, 
Veste praeclam indue. 
2. A palato qui stillavit, 
Primi reatum corrige, 
Qui in patres redundavit; 
Rosa regnorum, port;ge 
Brev. ms. Ord. Theutonici anni 

1461. 

3. Manum spei, ne mergamur 
Et cure reis arguamur 
Coram-superno judice, 
(uo res produntur indice. 
4. Tibi decus, Jesu bone, 
Labomntes qui coronae 
Coeli decoras bravio 
Mondi currentes stadio. 
Cod. Arch. Ord. Vindobonen. 

185. A. -- Brev. ms. Diesense saec. 15. Cod. Monacen. 5694. 15. -- Brev. 
ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. Semin. Brixien. s. n. C. -- Brev. ms. 
Claustroburgense 1199. saec. 14. D. -- Hymn. ms. cure commento saec. 15. 
Cod. Vratislavien. IV Q 81. E. -- Brev. sec. notulam et ritum dominorum 
Theutonicorum imp. 1501). F. -- 1, 2 Rotera lucis influe E. -- 1, 3 Et fehlt 
E. -- 1, 4 Tuae in festis imbue E. -- 2, 1 quod stillavit ABCDE. -- 
2, 3 (duod in ABCDE; in partes D. -- 2, 4 Rosas C; corrige D. -- 3 2 
Tu supplex ora hodie D. -- 3, 3 Ne cure reis arguamur D. -- 3, 4 Naa 
res ABCF; res prudenter AC; Coram superno judice D. 

Dreves, Hymni 

216. De sancta Barbara. 

1. Festum nunc celebre virgi,ds inclitae 
Devotis mentibus et piis actibus 
Convertit promere festivo tempore 
Coelorum regi Domino. 
2. Fenestram statuit, Deum qua coluit, 
Capfivae famulus virgiuis angelus 
De coeli culmine advenir lumine 
Reformans poenam gaudio. 
3. Mamillas nobilis castique corporis 
Abscidit impia gens absque venia 
ludamque reddidit, quam Deus condidit 
Supernae stola gloriae. 
4. Hinc pater filiam rapuit Barbaram, 
Truncato capite quassatus fulmine 
Pater jam periit et virgo adiit 
Felicem sinum Abrahae. 
5. Oramus» Domine, conditor inclite 
Ut nos cum virgine simul et martyre 
Barbara gloriam ducats ad coelicam 
Peccati data venia. 
Inediti. IL 



-- 130 m 

6. Praesta hoc, genitor optime maxime, 
Hoc tu, nate Dei et boue spiritus, 
Regnans perpetuo fu]gida trinitas 
Per cuncta pie saecula. 

Antiph. ms. Calcariense saec. 14. Cod. Calcarien. s. n. A. -- Antiph. 
ms. Calcariense ec. 1(. Cod. Arch. Calcarien. A 14. B. -- Str. 4 und 5 
umgestellt 

217. De saneta Barbara. 
Ad Vesp. et Noct. 

1. Fidelis Christi Barbara, 3. 
Nobis implores gratiam, 
Per quam vitemus trtara 
Adipiscentes gloriam. 
2. Tu speciosa corpore, 4. 
In alta turri poeita, 
Nos tuo muni robore 
Oh tuae vitae merita. 
5. Per te, beata 
Ignis vitemus tartara 
Et perfruamur gloria 
In saeculorum saecula. 

In trinitatis nomine 
Tu tres fenestras praecipis, 
Tibi cedente silice 
Crucis figuram imprimis. 
Petra praebente semitam 
Captam pater exspoliat, 
Deitatis essentiam 
Oh hoc quod sibi nuntiat. 
Barbara, 

Brev. Romanum imp. Veetiis (G. de Gregoriis) 1521. 
trinitatis nomine. 

-- 3, I Qui 

218. De sanct« Bartholomaeo. 

Ad Laudes. 

1. Chorus iste gratuletur 
In patroni solemniis 
Hymnus laudis decantetur 
In ipsius praeconiis. 
2. Iudis nova lux oritur 
Apostoli praesentia, 
Astaroth vinctus redditur, 
Cessat Berith fallacia. 
3. Regis sanatur filia 
Daemon confringit idola, 
Rex baptismi myste'L 
Sumit, plebs fit Christicola. 

4. Regis Astrahis jussibus 
Caput justi praeciditur, 
Ab angelis cure laudibus 
Ad paradisum vehitur. 
5. Hunc patronum attollamus 
Offerentes servitia, 
Ut adesse sentiamus 
Ejusdem patrocinia. 
6. Deo patri et filio 
Una cure sancto spiritu 
Laus» honor, jubilatio 
'unc sit et in perpetuum. 

Ofllcia ms. saec. 15. Cod. Sangallen. 415. -- 4, 1 $onst meist Astriges, 
Astryges (Astyages). w 6, 2 Una ergnzt. -- 6» 3 Laus et honor et. 



-- 131 -- 

219. De sancto Bartholomaeo. 
1. Laude concordes celebremus omnes 
Hanc diem festam Domino sacratam 
Judici saecli sub honor sancti 
Bartholomaei. 
2. Ultimae regem simul iste plebem 
Indiae Christo retulit magistro, 
Sedulis signis adhibens benignis 
Dogma salutis. 
3. Ex Astryagis feritate regis 
Promptus oh Christum jugulatus ipsum, 
¥ictor in regnum subiit supremum 
Laetus in aevum. 
4. Hujus oratu redirai reatu 
os pius donet Deus et coronet 
Actibns jnstis societqne turmis 
Aethere sanctis. 
5. Praestet hoc nobis pater, auctor orbis, 
Cure suo nato pariterque sancto 
Spiritu trinus Deus, atque unus 
Tempore cuncto. 
Brev. ms. Monacen. 26681. saec. 15. -- 1, 2 festam fehlt. -- 2, 1 
Ultimo. -- 3, 1 mastris statt Astryagis Hs. -- 5, 3 Spiritui salicto trintm et 
unus Hs. 

220. De sancto 
1. Audite, Christi milites, 5. 
Voces ovantum concite, 
Laeto canentes agmine 
Sancti Bavonis gloriam. 
2. Beata mater filii 6. 
E prolis electae Dei 
Gavisa partu praecluem 
Effudit orbi militera. 
3. Coepit sinistri tramitis 7. 
Dexter superni principis 
Tiro reversus lubrica 
Ire relictum devia. 
4. Dura subdidit collum jugo 8. 
Suave terendum coelico, 
Potenter haec insignia 
Effecerat miracula : 

Bavone. 
Erat sibi contrtrius 
Quidam loquela subdolus, 
Qui morte punitus fera 
Est voce surrectus sua. 
Fit fletus et fletu pium 
Cernentibus hunc gaudium» 
Quam concite toiles Dei 
Leges resolvit inferi. 
Gaude, patroni portatrix 
August tellus corporis, 
Quae cella sanctis artubus 
Eras, quies et nunc suus. 
Hujus precatus seduhs. 
Coram Deo tare vividus, 
Fictum maligni spiritu. 
Pellebat in serpentibus. 
9* 



-- 132 -- 

9. |Tnum Deum quem colinms 
Et toto corde quaerimus, 
Illi sit virtus et honor 
Et gratiarum actio. 
10. Xristianae qui fidei 
Aemuhtori Bavoni 
Claritatem concesserat 
Cure angelis perpetuam. 

11. Ymnum pro nobis dic Deo, 
Esto nostri memor, Bavo, 
0ptando salutem nobis 
Simul et indulgentiam. 
12. Zelator ut fortis Deus 
lIuniat nos ab hostibus 
Detque pmesens solarium 
Et summae lucis bravium. 

Psalt. c. hymn, ms. . Bavonis saec. 1.5. Cod. Gandaven. 7,3 (16). -- 
Leider fehlen diesem alten .bcdarius, dem ich anderwirts nicht wieder 
begeffnet bin, 11 8trophen. I bis T einschliefslich, weil in der Genter 
ein Biatt ausgeschnitten ist. Von der neunten Strophe sind nur die 
fangsworte: ,Idem reclusus saeculo Loqui" vorhanden, von der neunzehnten 
ITI der 8chlufs: suis subjugat Orbem potenter iegibus. -- 1, 2 ovantum con- 
sides. -- 3, 4 Iri. -- Nach Str. 6 Divisio; der ganze Abcdarius war also in 
mehrere, wahrscheinlich 3 Hymnen abgeteilt. 

221. De sancto Benedieto. 

1. Benedictus erus testis, 
In terris homo coelestis, 
¥ita fulgens angelica, 
Intrans in regna coelica. 
2. Benedictus, justitia 
Atque misericordia 
Confortais hic perfectius 
Beatis confessoribus. 
3. Benedictus mnnditiam 
Habens per temperantiam, 
Jam in coetu virgineo 
Felix est ejus mansio. 

Ad Tertiam. 
4. Benedictus supernorum 
Lucet in turba civium, 
In thalamo aethereo 
Refulgens ultu praeclaro. 
5. Benêdicte, hoc implom 
Ut nos Christus in hac hora 
8alvet et nos vultu suo 
Laetificet perpetuo. 
6. Benedicte, dux inclite, 
Laudês sume nostrae prosae, 
Nos invocantes respice 
0 patrone gloriose. 

7. Benedictus sis in polo, 
Qui sedes in summo throno, 
Tibi sit laus ac gloria 
In sempiterna saecula. 
Cod. Guelfenhyteram (ol. Cistercien.) H. 1163. saee. 15. ex. 

222. De sancto Benedicto. 
Ad Vesperas. 
1. Benedictus in Domino 2. E Nursia progenitus 
51iavit vultn sereno Claris est ex parentibus, 
Ad te jam gloriosior, Proles perfectae indolis 
Jesu, corona celsior. Par fit sanctorummeri- 
ris. 



3. Nil scire duxit commodom, 
Nisi-crucis mystorium, 
Ut te sequatur, Domine, 
Lucis creator optime. 
4. Ex ipsa pueritia 
Spiritali militia 
Gerens te corde senili, 
Jesu, salvator saeculi. 

5. Disciplinis scholaribus 
Est Romae puer traditus, 
Ubi studebat sedule 
IIyst eium ecclesiae. 
6. Iste fidelis serviens, 
Deo placere cupiens, 
biodestus et laudabilis, 

7. Confessor Dei inclitus, 
Omni virtute praeditus, 
Eievatur in gaudio, 
ttymnum dicamus Domino. 
8. Transeamus ad Dominum 
Per te ducem clarissimum; . 
Ut te possimus visere 
Jesu Christe, auctor 
vitae. 
9. Uerus est hic christicola, " 
Cul mater ecclesia 
Promit meli dulcedinem, 
Urbs beata Jerusalem. 
10. Sit tibi laus et gloria, 
Qui das in coeli curia 
Post hujus vitae stadia 

Amore Christi nobilis. . Aeterna Christi munera. 
 Cod. Guelfenbyteran. (ol. Cistercien0 H. 116,saC. 15. ex. -- 3, 2 Nisi 
curis. -- 5, 3 studebat Deo sedulus. -- 9, 4 Et urbs beata. -- Da die letztert 
Zeilen jeder Strophe Anf/inge anderer Hymnen sind, dfirfte dies auch mit 
2, 4 der Fall sein, obsch«,n mir ein Lied dieses Anfangs nicht bekannt ist. 
223. De sancto Benedicto. 
Ad Completorium. 

1. Benedictus sanctissimus, 
0mni virtute praeclatus, 
Tibi sancta theotocos 
Conregnat apud superos. 
2. Benedictus, sublimibus 
Angelicis ordinibus 
Non impar in mysterio, 
His consors vultu vario. 
3. Benedictus, consimilis 
Fide sanctis patriarchis, 
Contemplando limpidius 
Adstat ipsorum coetibus. 
4. Beuedictus, par prophetis, 
Adest eorum cuneis, 
Spe atque re perfruitur, 
Quo nil dulcius gustatur. 

5. Benedictus, apostolis 
Caritate coaequalis, 
lunc bibit mustum fervidum 
lmmemor praeteritorum. 
6. Benedictus, d5ctoribus 
Sapientia conserus, 
Informans ad subtilia 
Subditos et utilia. 
7. Benedictus, martyribus 
Compar in passionibus, 
Patiens in injuriis, 
Sodalis est in gaudiis. 
8. Benedictus sis in polo, 
Qui sedes in summo throno, 
Tibi sit laus ac gloria 
In sempiterna saecula. 

Cod. Guelfenbyteran. (ol. Cistercien.) H. 1163. saec: 15. ex. -- 4, 4 
gestatur. -- 8, 3 laus et gaudium ac gloria.. -- Die.e drei I]ymnen auf den 
hl. Benedict scheinen von demselben Verfasser zu sein wie die Lieder Ana- 
lecta IV, Nf. 19.5 und 196, die auch in dieser Hs. stehen und aile das Akrostich 
Bencdictus zeigen. 



-- 134 -- 

224. De saneto Benedieto. 

1. Grex tuus, o Benedicte, tibi 
Corde quod occinit ex humili, 
Crmen, amate pater, capito, 
Sedulus offer et ipse Deo. 
2. Cui mage ]uce sub bac celebri 
Mnnia solvimus hymnologi, 
Qua voluit revocare sibi 
Te, venerabile plasma sui. 
3. Gratia quem quoque theorica 
Irradians face regminea, 
Praetulit omnibus orbicolis, 
Ut via plena foret radiis. 

4. Aequiperas meritum Moysi 
Cure gregis annueres onei, 
Eliciens prece nocticana 
Ex silicis laticem cavea. 
5. Compos Helisaicae fidei, 
Compatiens lcrimisque Gothi, 
Gnrgitis eximii scatebris 
Manubrio calibem revehis. 
6. Juris apgstolici meritis 
Jusfitiae es socius parilis, 
Resfituens animas precibus 
Tabifluis nece corporibus. 

7. Inclita doxa patri ingenito 
Ejus et ex deitate sato 
Spirituique pari Domino 
Gloria rempote perpetuo. 
Hymn. ms. Fredeslariensis saec. 11. ex. Cod. Casselan. Is. Theol. 

IV. 25. 

225. De sancto Benedicto. 
1. Festa praesentis celebret diei 
Mente devota popnlus fidelis, 
Quam sacris ornat meritis beatus 
Vit Benedictus. 
2. Vixit in mundo reprobando mundum. 
Celsior mundo superae gerendo 
Fervido vitae meditationem 
Pectore jugera. 
3. Signa virtutis operum potentum 
Denstas paudit, quis in ejus aula 
Cordis arcana residens gerebat 
Abdiia sacra. 
4. Asperos fortis superat labores, 
Justa sectatur, tumidos honores 
Spernit et pravos premit appetitus 
Cuncta scienter. 
5. Daemones pellit retegitque corda, 
Res et absentes videt et futuras, 
Membra langnentum redeunt sahti, 
Mortua vitae. 
6. Panditur mundus simul omnis illi, 
Visque naturae violenta cedit, 
Spiritus justos hominum petentes 
Sidera cernit. 



-- 135 -- 

7. Praebet in somnis documenta mire, 
Vincla tortoris vacuat videndo, 
Fallitur fallax vetus anguis ilhm 
Fallere temptans. 
8. Fractus humani generis videndo 
Hostis immanis gemit et dolendo, 
Invide frendens quaeritur coactus 
De Benedicto. 
9. Poscimus, victor Benedicte felix, 
Ut triumphanti tibi qui fideli 
Mente congaudent, miseris beatus 
Compatiaris. 
10. Laus Deo, virtus, decus et potestas 
Simplici semper pariterque "trino, 
Cuncta qui portat, superat, gtbernat 
Claudit et implet. 
Brev. ms. Lirense saec. 13. in. Cod. Ebroicen. 122. A. -- Psalt. ms. 
Cantuariense saec. 14. in Cod. Oxonien. Ashmol. 1525. B. -- Psalt. ms. 
Lirense saec. 14. in. Cod. Londinen. Add. 1697.5. C.- Psalt. ms. Croy- 
landense (D saec. 18/14. Cod. Lambethan..563. D. -- Brev. ms. Lirense saec. 4/1. 
Cod. Ebroicen. 123. E. -- Brev. ms. Mantuanum saec. 15. Cod. Capit. 
tavini 734. F. -- Psalto ms. Cantuariense saec. 15. Cod. Lambetban. 558. 
G. -- 3, 1 potenter F. -- 3, 2 pandunt AE.  6, 2 Nisum naturae F; cedis 
A. -- 8, 3 Invite A.  Nach Str. 5 Divisio. 

226. I Translatione 
1. Concorderons cordibus, 4. 
Ut concordis cantibus 
Cantemus ad debitum 
Benedicti meritum. 
2. Qui Dei providentia 5. 
Ex Nursiae provincia 
Ortus a natalibus 
Est liberioribus. 
3. Hic a pueritia 6. 
Non sectabatur otia, 
Sed Dei servitio 
Se dedit ab iuitio: 

s. Benedieti. 
Vixit sub abstinentia 
In magna patientia 
lullisque sextis feriis 
Pascebatur materiis. 
Mundum rugit, sed eremum 
Affectavit et habitum 
Durum, quo" coeli Domino 
Deserviat aitissimo. 
Te ergo, Christi presbyter, 
Rogamus, ut viriliter 
Fundas pro hoc collegio 
Tuas nunc preces Domino. 

Brev. S. Servatii Trajectem imp. Coloniae 1.503. 

227. l)e sancto Bernlmrdo. 

1. Salvatoris ad honorera 
Gloriosum confessorem 
Collaudemus Bernardum, 
Cujus vita plena signis, 
Sancta fuit et insignis, 
Fragrans plus quam lilium. 

2. Hic co»fessor gloriosus, 
Super omnes gratiosus; 
Mitis, verax, humilis, 
Corde purus, crne castus, 
Cunctos prorsus sprevit fastus 
Hujus mundi labilis. 



136  

3. Dura in mundo-vixit isto, 
Deservivit semper Christo 
Carnem domans propriam, 
Jesum laudans et ]Iaiam, 
Genitricem ejus piam, 
Signans plenam gratiam. 
4. Nunc in coelo sublimatus 
Morbos curat exoratus 
Plebis suae jtgiter. 
Pia vota supplicantum 
Et dcvole se latdantum 
Implet efficaciter. 

5. Locum istum visitare 
Veni alto, pater care, 
1%1i moram facere, 
Ros coelestis hic descendat, 
o quis ibi te:offendat 
,Mente, verbis, opere. 
6. 0 Bernharde, confessorum 
Flos et decus monachorum, 
os a mlis libera, 
5Iunda nos sic a peccatis, 
Ut in coelo cure beatis 
Jungamur post funera. 

Cod. Guelfenhyteran. (o !. Cistercien.) Id. 1163. saec. 15. -- Der leim 
zwischen 1, 3 und 1, 6 zeigt an, dafs der Hymnus ttrspnïnglich nicht auf 
Berthardts, soadern attf eiaen anderen lieiligea verfafst ist. 
228. Pe sancto Bernhardo, 
Ad Tertiam. 
1. Psallat Iaudeg creatoris 4_ Vere ergo hic est aptus 

Intus mens et lingua foris, 
In hoc festo patris sancti, 
Cujus nardus valet tanti 
Regis in accubitu, 
2. Ut illecta hoc odere' 
Sponsa currat cure dulcore 
In amplexus spousi sui, 
Concupiis qtaercns frti . 
Osculis pro libilu. 
3. Haec est illa bona mrtius, 
De qua dictus est Bernardus 
Pater noser, in bac vita 
Humili% sed fervens ita, 
Ut instar nard» habeat." 

Nunc in pulverem redaetu% 
Ut quasi virgula fumi 
Ex aromatibus dvm; 
Ascendens redoleat. 
Pater, miris redinfitus 
Coeli douis et fulcitus, 
'le commenta magni pendunt, 
tae sripsisti, et rependunt 
Dona septenaria. 
latum, quem vidisti clare 
5Iatrem pie contrectare, 
.Nobis posce fore gratm 
Suo regno adtmatum 
Per optata bravia. 

7. Spirium, quem noster frater 
Pignus dedit, st, mme pater, 
 . Redime, ut nos post mortem 
In haereditatis sortem 
Admitt per saecuIa. 
Psalt. ms. Veteris Moutis saec. 13. Cod. Dusseldorpin. C 53. add. sae«. 14. 
A.  Noct. ms. Cistercien. skec. 15. Cod. Londinen. Ylarl. 2880. B. -- Cod. 
Guelfenbyteran. (ol. Cistercien.)1=1. 116:]. saec. 15. ex. C.  Diurn. ms. Kirch- 
heimt.nse saec. 15. Cod. 5iaihingen. II 1:8 ° I8. D. -- 2, 1 electa D. -- 2 2, currit 
A. -- , 4 et ïervens C. -- 3, 5 Instaa" vardi possidet C. -- 4,  Quasi spirans 
virga fumi C. -- 4, 5 A.ceAdens sic redolet. -- Str. 4 u. 6 fehlen ABD, von denen 
AB hier trophe 1--4, D nttr Str. 1 und 2 des flgenden Hymnus einsehiebe. -- 
7, 4 Admittamur AB: i C ist die ganze Doxologie verhndert, wie fl»Ig't: 
-. lpiritusque noster frater  
Adrnatus t sttmme pater, 
, . Tua proles, nos post mortem ,. 
 n htereditatis aortem " 
Adjungat per saecula. 



229. De sancto Bernhardo. 

Ad Completorium. 

1. Surge modo, sponsa Christi, 
Et votis jungere isti, 
Ut te odor dulcifluus 
Trahat, ubi sponsus tuus 
Cubat in meridie. 
2. Lecto, quem Bernardus stravit 
Floribusque adornavit, 
In amplexus dulces ruas, 
Sponsi delicias suas 
Communicans tota die. 
3. 0 Bernarde, pater dulcis, 
Qui nos his floribus fulcis, 
Esto nobis in hac via 
Dux ac propugnator, quia 
 Multa sunt obstacula. 

4. Ne currentes offendamus, 
Sed securi maneamus 
Super dilectum innixi, 
Ut de ligno crucitixi 
Nobis sint umbacula. 
5. luuc coelorum cires plaudent 
Et feliciter congaudent, 
Agni coenam commensalem 
Hunc videntes et sodalem 
Dulci contubernio. 
6. Faveur illi sceptro Dei 
Et consortes adstant ei, 
Supernorum hymuos dantes, 
His se invicem hortantes, 
0 quam gru0; praemio. 

7. Spiritum, quem u6ster frater. 

Psalt. ms. Veteris Montis saec. 13. Cod. Dusseldorpim C 58. add. saec. 
14. A. -- loct, ms. Cisterciense saec. 15. Cod. Londinen. Harl. 2880. B.- 
Ced. Guelfenbyteran. (ol. Cistercien.)H. 116;. saec. 1.5. ex. C. --Diurn. ms. 
Kirchheimense saec. 15. Cod. Maihlngen. II 1. 8 ° 18. D. -- AB haben nur 
die vier, D bat nur die zwei ersten Strophen und zwar als Teil des vorherffehen- 
den ttymnus.- 1, 20pem vatis promisisti C. -- 1» .3 Ut nos C. -- 2, l In 
lecto ABD. -- 2, 4 Sponsi gazas atque tuas C. -- 1, 5 Tribuas quotidie C. -- 
3, 2 nos scriptis pulchre fulcis C.  3, 4 Propugnator et dux C. -- 4, 1 
Nos currentes ostendns A.  4, 3 Ad dilectum sic innixi C. -- 4, 4 Et 
de B. 

230. De saneto Bernhar4e. 

1. Dura coelestis figulus, 
Ut suis fidelibus 
Nectar propinaret 
Et ornatum moribus 
Ine sancti spiritus 
Sibi vas dotaret, 
2. Electus ex milibus 
Bernhardus fidelibus 
Dignus reperitur, 
Et ut aurum obrizum 
Ex virtute rutilum 
Patris expolitur. 

3. qui de loco gloriae 
Per fluen,a gratiae 
Coelitus repletur 
Ut mores fidelium 
Reformer ad pristinum, 
Morsque relevetÇr. 
4. Hic pluit virtudbus, 
Coruscat miraculis 
Divae majestatis 
Sctiptis et sermonibus 
Ex ri,is coelestibus 
Sibi distillafis. 



138 -- 

5. 0 misericordia 
Patris et potentia, 
0 virtus divina 
Ut de vase luteo 
Velut ab empyreo 
Stillat medicina. 

6. Talis a Christicolis 
Et veri8 coelicoli8 
Digne veneratur, 
Qui inaestimabilis 
Vultum pulchritudinis 
Digne contemplatur. 
7. Ergn, pater inclite, 
Preces nostras suscipe, 
Ut te veneremur, 
Digne cure angelicis 
Choris et virgineis 
Tecum colletemur. 
Hymn. ms. Emmeramen. saec. 1.5. Clin. Monacen. 14667. -- 3, 4 Ut 
moribus. -- 3, .5 Plurimum ad pristinum, offenbar verschrieben. 

231. De sancto Besso. 
Ad Vesperas. 
1. NIartyrem Christi veneremur omnes 
Ejus devoti gesta recolentes, 
Aegri resultent martyri benigno 
Vota solventes. 
2. Psallat caterva clericorum laeta, 
Plebsque fidelis animo sereno 
Bessi sacrata celebret solemnis 
Annu festa. 
. Dei athleta, tibi famulantes 
Refove servos miseratus omnes, 
Maxime tamen hos, qui te frequentant, 
Hipporienses. 
4. Vulnera tergat vitiorum nostra, 
Martyr insignis, potens virtus tua, 
Quae languidorum pie reformavit 
Corpora multa. 
5. Cernua Deum flagitemus prece, 
Meritis tuis mala cuncta tolle, 
Qui laureatus bravium coelestis 
Possides aulae. 
6. Simplici Deo pariterque trino, 
Patr ac nato neumatique sacro, 
]ilitem suum qui sic muneravit, 
Laus sit in aevo. 
Brev. ms. Hipporegiense anni 1488. Cod. Capit. Hipporegien. 9. -- 2, 2 
fidelis suo sereno. -- 3, 1 ])ierum athleta. -- 3, 2 Refove nos miserats. -- 
5, 1 Cernua Dominum. -- Die Abschrift dieses sowie der folgenden zwei 
Hymnen dnke ich der Giite des 1-lochwirdigen Herrn P. Fedele Savio S.J. 



139  

232. De saneto Besso. 
Ad Matutinum. 

1. Christe, salvator hominum, 4. 
Perpes cortma martyrum, 
Tuis faveto famulis 
Precatu tanti martyris. 
2. En, sanctus mirabilia 5. 
Bessus patravit plurima 
Pio in cujus nomine 
Languentes gaudent hodie. 
3. Morbos excludit corporum, 6. 
Vires consternit daemonum, 
Salutem praestans miseris 
Criminum peste sauciis. 
7. Virtus honor et 

Periculorum subitis 
Vocatus in angustiis 
Adjutor est eximius 
¥irtute data coelitus. 
Nos ergo, martyr inclite, 
Christo commenda jugiter 
In tuo natalitio 
Qui gratulamur annuo. 
Ejus et modo laudibus 
Plebem intentam tu pius 
Conserva pestera dirimens, 
Salutis dona conferens 

gloria 

Summo sit regi sedula, 
Qui martyrum victoria 
Manet per cuncta saecula. 

Brev. ms. Hipporegiense anni 1488. Cod. Capit. Hipporegiem 9. 

233. De sancto Besso. 

Ad Laudes. 

1. Martyris bnjus annua 
Venerantes solemnia 
Tibi devotos effice, 
Sanctorum rex altissime. 
2. Christieolarum precibus 
Adsis quoque propitius, 
Qui Besso martyri pio 
Vota ferunt ex animo. 
3. Nain vitiorum varias 
Propulsat hic milestias, 
Quibus gravantur animi 
Caecorum inde perditi. 

4. Suffragatur et sarcinis 
Mortalium corporeis, 
Dulci fomento recreans 
Benignus atque reparans. 
5. Virtutem tantam coelitus 
Ei collatam credimus 
Tua favente gratia 
Magna ejus ob merita. 
6. Cujus obtentu patriam 
Redde nobis mellifluam, 
Ubi beatus gaudio 
Hic fruitur perpetuo. 

7. Grates vero cure laudibus 
Tibi, Christe, persolvimus, 
In ride tua stabilem 
Qui sic ditasti martyrem. 

Brev. ms. Hipporeglense anni 1488. C. Caplt. Hipporegien. 9. 



234. De 'sancta Bilhilde. 
In 1. Vesperis. 

1. Optatus votis omnium 3. 
Adest dies fidelibus, 
(uo Christus in imperium 
Bilhildis transfert spirimm, 
0 amor, o sublimitas! 
2. Ibi coucentu dramatis 4. 
Et euphoniis melicis. 
Dat odas neumis lyficis 
Ante thronum panocratis, 
0 amor, Deus, deitas! 
Brev. ms. Veteris ]lonastcrii saec. 16. 

Cujus pris affectibus 
Chorus concordat coeli'tus, 
Obtineat, quod Dominus 
lqostris parcat exessibus, 
0 amor, vincets omnia! 
Trinitati sit gloria 
In ,summa coeli curia 
Quae patronam inclitam 
Ad suam vexit gloriam, 
0 amor, amans omnia. 
Cod. Maguntin. 9fi- 4, 3 Qui 

patronam Hs; lies viellcicht tuia patronam? 

235. De sacta Bilhilde. 

1. Beata illa patria, 
Ubi plena sunt gaudia, 
Ubi gaudent felicia 
8anctorum contubernia. 
2. Egressi cure victoria 
Gloriantur in gloria, 
Exempti a miseria 
In pace stant pelpetua. 
3. Regni ludens in solio 
Sancta gaudet commup;o, 
Ubi pater in filio 
Fulget ut sol in lilio. 
4. lostra ibi ex vasculo 
Pleno bibit in poculo 
Bilhildis, quod in saeculo 
Sitivit, videt oculo. 

Ad Nocturnum. 
5. Adest enim angelicus 
Et ordo apostolicus, 
Confessor cure martyribus, 
Uterque cure virginibus. 
6. Regis summi soEtvissimus 
Cibat omnes intuitug 
Bilhildis hic prae omnibus 
Refulget ut carbunculus. 
7. Dum pausas hic, sanctissima, 
Salutem poscas animae 
Vide causam miseriae 
Supplicantis familiae. 

Et corporis et animae 
Tota salv/' compgine 
Dei simus essentiae 
Partidpes et gloriae. 

8o 

9. Summi. patris hoc filius 
Praeslet arque paraclitus, 
Cure quibus gaudet plenius 
Bilbildis, Dei famula. 

Brev. ms. Veteris Monasterii saec. 16. Cod. Maguntin. 96. -- Str. 6 u. ff. 
ad C«,mplet, riumç diesclben sind aber augen.cheinlich nur eine ]livisio. 



141 -- 

236. De san('ta Biihiide. 
Ad Tertiam. 

1. 0 rex benig,e, Domine, 
Virginum palma fulgida, 
Audi, quas fundunt populi, 
Preces precantes cernuL 
2. Aimac matris rutilat 
Fesa dies ac celebris, 
Bilhildis sanctae, precibus 
Cujus muniri petimus. 

3. Cujus oratu supplices 
Precamur arque humi|es, 
Pacem concede cordium, 
Vitre labem criminum. 
4. Mentem accendat caritas, 
Igne flammescat animus, 
Diino semper munerc 
ic vigeamus perpetim. 

5. Praestet hoc ipsa trinitas 
Patris natique pariter, 
Sanctus amborum spiritus 
Cuncta gubernans saecula. 
Brev. ms. Veteris 5Ionasterii saec. 16. Cod. Magtmtin. 96. A. -- Brev. 
ms. S. Caeeiliae Colonien. saee. 16.- Cod. Darmstadien. 26.56. B. -- De 
saneta Eugenia B. -- 2, 1 Almae virginis rutilat B, was die richtige und 
urspr(ingliche Lesart ist, aber auf Bilhild gendert werden mufste. -- 2,  
Eugeniae precibus B. -- 3, 3 concedi B. -- 4, 2 animos B. 

237. De saneto Blasio. 
Ad Vesperas. 
1. Blasii, Christi martyris eximii, 
Ciaret per orbem dies natalitii, 
Qui triumphavit cure duobus pucris, 
Quos in obscuro baptizatos carcere 
Instruxit plene fid«i m)s:eriis. 
2. Mortis influxus expavescevs Blasius, 
Fidei suae cultor sagacissimus, 
Argei montis subiit crepidinem, 
Peragrans hujus vasti solitudinem, 
Intravit specus tenebrosam requicm. 
3. Ad dictum spccum frequentabant bestiae, 
Quae procumbentes consternata facie 
Sanctum petebant sibi bcnedicere, 
blutu divino corvus alimoniae 
Gratiam ferens pavit hune assidue. 
4. Agricolaus ad loca silvestria 
Causa venandi direxit maucipia, 
Ante speluncae Blasii latibuIum 
Ferarum cursus sistit fugientium, 
Se sanctus offert oculis venantium. 



-- 142 --- 

5. Itoc ut audivit praeses impiissimus, 
Ad se praecepit deferri celerius; 
Ter ipsa nocte Dominus per somnium 
Monuit suum praesulem sanctissimum, 
Surgens offerret sibi sacrificium. 
6. Carcere primum ligatur compedibus, 
Jovem blasphemans caeditur cure fustibus, 
Item suspendi jussus est equuleo, 
Unguibus carpi, rupto carnis corio 
Fidei manet robusta confessio. 
7. Caesttr iniquus exardescens furi 
Jubet adiri laci praecipitia, 
Ad collum ejus pondere marmoreo 
Ligato sanctum dimittunt continuo, 
lllaesus exit glaciali solio. 
8. Genibus flexis pontifex magnanimus 
Vibretur, infit, in cervicem gladius; 
Sanguine fuso sociatur angelis. 
Pellens adversa lac laetari prosperis, 
Christus, rogantes prece tui martyris. 
9. Irtyrum regi decantemus glorim, 
Qui membris confert in terris victoriam, 
Una cure patte sanctoque paraclito, 
Sicut laus erat ei in principio, 
Et nunc et semper sit atque perpetuo. 

offic, ms. S. Blasii saec. 15. in. Cod. Darmstadien. 1021. -- 1 t 2 
Claruit. -- 2, 5 specu. -- 7, 5 exiit. 

238. De sancto Blasio. 
Ad Laudes. 
Gloria, Deus, et corona martyrum 
Sors, vita, salus, praemium, pax, gaudium. 
Exaudi preces tibi supplicantium, 
Inter procellas mundi fer auxilium, 
Arce tyrannos, gregem fovens ovimn. 
Congratulantes celebremus annua 
Martyris tui Blasii solemnia, 
Qui deputavit vana mundi gaudia, 
Pede couculcans cuncta transitoria 
Diversa sprevit tyranni supplicia. 



143 -- 

3. Huuc subsequentes sanctae septem feminae, 
Se Christianas conclamantes strenue, 
lIartyrizatae Jesu Christi nomine 
Possident coeli lauream victoriae. 
4. Capite caesus pontifex eximius, 
Coelum exsultans contemplatur plenius, 
Pro quo contempsit, quidquid est inferius, 
Resurgit fine mundi gloriosius, 
Judex sedebit cure contribunalibus. 
5. Praesul insignis, martyr sacratissime, 
Pro tuis ora famulis assidue, 
Qui tu colunt resta devotissime, 
Lapsis fer opem, pacis hostes amove, 
Nostrorum sordes peccatorum ablue. 
6. Sit trinitati coaequalis gloria, 
Qui solus Deus ante cuncta saecula, 
Trina majestas et una substantia: 
Deitas una, potestas, essentia, 
Laus, honor, virtus, salus et victoria. 
ortie, ms. S. Blazii 8aee. 15. in. Cod. Darmstadien. 1021. -- 1, 1 et 
honor ,'.orona. -- 8tr. 3 fehlt eine Zeile. -- 6, 2 euneta erg/inzt. 

239. De sancto Blasio. 

1. Concordis sexus Blasii uterque 
Plebis in festo vocibus psallendo 
Concurrat sancti martyris, patronum 
Quem dedit Christus. 
2. 0mnia Dei strenue calcando 
Saeculi hujus blandimenta vana, 
Palam confundens judicem virtute 
Agricolaum, 
3. Non pavet minas, vincitur nec blandis, 
Resistit usque agonista fortis, 
In se reportat sententiam nequam 
Cruentae mortis. 
4. Regi eoelorum spiritum eommendau, 
Dut corpus terrae libens moriturus, 
Laetus abseessit, debitum naturae 
Sic exsolvendo. 
5. Ascendit primum praesidis ad votum 
Laei profunda intrepidus multum, 
Apparet unda saueto solidata 
Terra ealeanti. 



-- 144 -- 

6. Dehinc vocavit idola colentes, 
Praesto sedere, secum ut adstantes 
Probent suorum falsamque deorum 
Fore virtutem. 
7. Viri tunc quoque fanis contdenies 
Intrant protervi sexaginta quinque, 
Capit demersos abyssi profundmn 
Opere Dei. 
8. Suscipe 'ota supplicum tUOlqlm, 
Per te jam culpis veniam da nobis, 
Ut tibi, Christe, jugiter iivamus 
Gaudio perenni. 

Brev. ms. Fredeslariense saec. 15. Cod. Casselall. Ms. theol. Fol. 145. -- 
2, 1 Dei gehSrt jedenfalls zu virtute 2, 3. -- 6, 3 Probentquc. 

240. De sancto Blasio. 

1. Praesul, insignis pietate multa, 
lIartyrum Christi decus arque splendor, 
Inter et primos venerande sanctos, 
Inclite Blasi. 
2. Tu velut sidus radians potenter 
Plebis errantis tenebras fugasti, 
Dogmatis sacri jubar, ecce, spargens, 
Inclite Blasi. 
3. Inter electos eremum colentes 
Ut fores regni speculator almi, 
lIontis Argei latebras petisti, 
inclite Blasi. 
4. Es frequens illic socius ferarum, 
Irruunt ad te pariter volucres 
Et tuam poscunt benedictionem, 
Inclite Blasi. 
5. lIira res dictu, renovatur in te,, 
Quod vetus quondam temerator Adam 
Impio gustu tulit, ecce, nobis, 
Inclite Blasi. 
6. Inde torqueris scelerum ministris, 
Sanguinem fundunt lacerata membra. 
Perdit hinc vitam gladius cruentus, 
Inclite Blasi. 



161 -- 

271. De sancto Donato. 

1. Iste martyr egregius 
Coelum seandit sublimius, 
Christi volat in amplexus, 
Quos amoris jungit nexus. 
2. Calicem salutis sumpsii, 
Jesu nomen invocavit, 
Et cujus sanguinem bibit, 
Pro eo proprium fudit. 
8. Cure potente discubuit 
Et prudêns consideravit, 
Qualia sunt apposita, 
Praeparavitque talia. 

4. Ad nuptias invitatus 
Loco infimo contentus, 
Est in coeli convivio 
Sublimatus a Domino. 
5. Rogemus ergo cernui, 
Ut I)eus prece Donati, 
Cujus festa percolimus. 
Nos societ coelestibus. 
6. Summo parenti gloria 
Natoque laus quam maxima 
Cure sancto sit spiramine 
unc et per omne saeculum. 

Brev. ma. Carmeli Freistadien. saee. 15. Cod. ,Vratislavien. I O "/2. 
A. -- Brev. Misnenae imp. Lipsiae 1-51"/. B. -- 1, 4 jungat A. 

272. De sancta Dorothea. 

Ad Laudes. 

1. Vote clara resonemus, 
Hymnos dulces decantemus 
Vigilanti studio, 
Nain ad chorum supernorum 
Dorotheam rex coelorum 
Yexit cure tripudio. 
2. Haec ab annis juventutis 
Surdis spretis dis et muiis 
Coluit altissimum, 
Ejus cor qui tare accendens, 
Ut et mortem parvipendens 
Sperneret saevissimum. 

3. Sieur future platearum 
Florem rerum mundanarum 
Contempsit haec beata, 
Nunc quapropter adstans trinae 
Deitati sine fine 
Congaudet coronata. 
4. Yirgo, decus castitatis, 
Martyr mirae sanctitatis, 
Supplex fer auxilium; 
Tecum rosas colligamus, 
Ubi semper gaudeamus 
Praesens post exsilium. 

5. Prosit tua singularis, 
Effieax et salutaris 
lqobis intercessio 
Et distinetae trinitatis 
Unicaeque deitatis 
Fides et confessio. 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Ererniten. 84. A. -- Brev. ns. 
Benedictinum saee. 15. Cod. Carolsruhan. Geo ,52. 11. -- Brev. ms. Benedic- 
tinum anni 1.501. Cod. Carolaruhan. Geo 53. C. -- 1, 4 Qui ad thorum 
BC -- 2 4 cor quietam accendens BC. -- 2, 6 8cerneret A. -- 3. 3 hoc B. -- 
3, 6 Gaudet BC. -- 5, 1 Proait ita tua B. 
Dreves, IIymni Iaediti. II. 11 



162  

273. De sancta Dympna. 
Ad Vesp. et oct. 
I. Vocis erumpat puritas 4. Tentat in anum deditus 

Laudis in sacrificium, 
Quam beatae solemnitas 
D)mpnae moet ad gaudium. 
2. Regis gentilis filia 
Suave jugum Domini 
Tulit a pueritia, 
Templum se offert numini. 
8. lIatre defuncta filiae 
Rex cocupivit speciem, 
Cernens in ejus facie 
Sponsae vultus effigem. 

Gentilitatis cultui, 
Quod inspirata coelitus 
lisceat ur incestui. 
Gemmas, vestes et praedia 
Se donaturum asserit, 
Quae mens coronae conscia 
Velut figmentum respuit. 
Quaesumus auctor omnium, 
Ut ipsius sutfragio 
Des supemorum civium 
obis frui cousortio. 

Antiph. ms. Gelense saec. 15. add. saec. h«. 

274. De sancta Dympna. 

1. Sion in portis filiae 
Resultet vox laetitiae, 
Plena laudis et gloria, 
Sitque mens VOCl." socia. 
2. Tempus acceptum rediit, 
Quo Dympna coelum petiit, 
Dei conjuncta tilio 
8ignorum teste radio. 
8. Flos vivit in virtutibus, 
I)um vinctos in compedibus 
ua virtute liberaus 
Educit claustra reserans. 

Ad Laudes. 
4. ¥irginis sacrae bajuli, 
Quod hi essent increduli, 
Corpus movere nequeunt 
Donec ad fidem redeunt. 
5. In quo vitae spes aberat 
Submersusque perierat, 
Corpus surgit inanime, 
Cessant parentum lacrimae. 
6. Cum genitore genitus 
Per tantae matris merita 
Sancti virtute spiritus 
Relaxet nostra debita. 

Antiph. ms. Gelense saec. 15. add. saec. he. -- 6, 2 tantae martyris. 

275. De sancto Elia. 
1. Festa sacrata voce laetabunda 
Concio nostra celebret devota, 
Qua die coehm tendit ad Olympum 
Sanctus Elias. 
2. Qui tribus anuis coelum verbo clam, it, 
I,Te daret imbrem, pluviam vel rorem. 
Ut Jezabelis impii furoris 
Ferret decretum, 



16:3 

3. Achab iniqoi regis Israelis, 
Qui Deum velom deserens adhaesit 
Idolis vanis zelo conjugali 
Ritu nefando. 
4. Hujus propheta fugiens fnrorem 
Placuit coelo, bibit de torrente, 
Quem mane pavit vespereque pane 
Assecla corvus. 
5. Inde recedens abit in Sareptam, 
Rustica ligna legebat roulier, 
Unicum cujus nature ab iuferna 
Sede revexit. 
6. Post hoc egressus ad to,'entem Cison, 
Baal sacerdotes mactat universos, 
Ore resolvit coelos terrae madent 
Imbre salubri. 
7. Inter prophetas arque patriarchas 
Furias mortis superat Elias, 
Yescitur vivens ligno paradisi 
Deliciarum. 
8. Ungit haeredem Elisaeum pro se, 
Cure quo Jordane supemto fatur, 
Sese venturum contra Leviathan 
Socio Henoch. 
9. Dura alter rature insistit loquelis, 
Ab alto currus labitur igneus, 
Rapit Eliam recrus super alta 
Penna ventorum. 
10. In majestate gratia divina 
lIoyses sanctus sacer et Elias, 
Fulgore solis ambo radiantes, 
Christum adorant. 
11. San(:ti Eliae precibus placatus 
llos expiatos labe delictorum, 
Christe redemptor, praesta pro meritis 
Regnum poloru,n. 
Brev. ms. AIbense saee. 15. Coà. Lambacen. LXXXIX. -- 1, 2 àevote. -- 
2, 3 Ubi zebeli impii furorem. -- 2, 4 Fert decretum. -- 3, 10 quam al» 
inquit regi. -- 3, 4 Ritum. -- 4, 2 Placuit de coelo. -- 4, 4 A secla 
thronus. -- 5, 2 Nstica lingua. -- 6, 2 feh|en vier oder FdfSilben, je:wh- 
dem Baal ein oder zweisilbig genommen; crgiinze sacerdotes, prophctas, 
ministros?  8, 1 haeredem Helias pro se. -- 8, 2 Cure fehlt. -- 9, 1 Cure 
hic alter rature istit.  9 2 laborat igneus. -- 10» 2 sacerdos et Elias. 
11" 



-- 164 -- 

276. 
1. Domino laude sedula 
Praesentis vox collegii 
Fidem, vitam, miracula 
Sancti pangat Eiigii. 
2. Yerbo virtutis sanguine 
Lemovicis emicuit, 
Latens sub fabri nomine 
Late lucerna claruit. 
3. Dura sic fuisit F, ligius, 
Regis sibi Lotlarii 
Plenam favor in gratiam 
Provexit aurificii. 
4. Artis in exercitio 
Fabrum contemplans omnium, 
(uaestus fabrilis pretio 
Famem 1)avit egentium. 

De saneto 
5. 

Eligio. 
Plus, justus et sobrius 
Totum se Deo contulit, 
Cul verbi Dei nuntius 
Documenta sic intulit: 
6. Eligi, preces superat 
lliserentis largitio, 
A timore te liberat 
Poenae culpae remissio. 
7. Iiox exitus recoluit 
Ex diffusa fragrantia, 
Quod roture obtinuit 
Et fructum poenitentia. 
8. Nos ergo sic aedificet 
Exemplum poenitentiae, 
Ut spem nostram certificet 
Fructus aeternae gloriae. 

9. Deo patri sit gloria. 
Liber confrat. Aurifabr«)rum Ratisbonen. saec. 15. I-Is. des Histor. Vereins 
fiir ()berpfalz und Regensburg. -- »Seripsi Johannes in Wacia 1423. « -- 
,,Anno Domini millesimo quadringentesimo vicesimo quiuto Henricus Gies- 
perger comparavit hunc librum ad honorera beati Eligii episc«»pi, scriptmn 
in Wacia per Johanuem felicis memoriae, illuminat-rem episcopi V'aciensis."  
4, 4 degentium. -- 5, 4 Documenfi. -- 7  fehl eine 8ilbe; lies Quia oder 
ergn.ze jam? 

277. Dî sancta Elisabeth. 

1. Insigne sidus claruit 
Elisabeth, quae respuit 
]iundi pompas pro Domino 
Sacro fulta evangelio. 
2. Vitam elegit pauperem, 
Immo se reddens humilem 
Expendit large praedia 
Dans egenis necessaria. 
3. Attrectabat obsequiis 
Leprosos quoque debiles 
Pupillis arque orphanis 
Toto affectu deserviens. 
4. Non cessabat ituitu 
Contemplari pervigili 
Sponsum hic in miseria, 
Qucm patris cernit in gloria. 

5. Ad tumbam testimonia 
Sanctitatis indicia 
Crebro per mundi climata 
Christus revelavit plurima. 
6. Visum caeci recipiunt, 
Claudi saivi exsiliunt, 
Spirhus mersis mortuis 
Revocatur ejus meritis. 
7. Precamur, regis filia, 
Ut per tua suffragia 
Tecum post transitoria 
Christi fruamur praesentia. 
8. Deo patri sit gloria 
Ejusque soli filio 
Cure spiritu paraclito 
Et nunc et in perpetuum. 

Psalt. ms. S. Aegidii Brunswicen. saee. 15. C«d. Goti,gen. Theol. 219. -- 
2, 2 In miro se reddens. -- 2, 4 egenis necessita. -- 5, 2 judicia. -- Jede 
vierte Zeile bat (mit Ausnahme vou 8» 4) eine Silbe mehr. 



-- 165 -- 

278. De sancta Elisabeth. 
1. Exsultet jubilo curia caeli, 
Felix Elisabeth pondere carnis 
Gaudens hanc adiit exonerata. 
2. 3Iundi tempsit opes et genus altum, 
Ut dives fieret et generosa 
Coram patte suo cuncta regente. 
3. Ton frustrata spei satur opimae, 
Cum glebam decorent corporis almi 
Virtutum varie sidera clara. 
4. Cujus membra fluunt flumen olivi, 
Quod cure latificet quosque fideles, 
Tristai perfidiam schismatis atri. 
5. Ipsius meritis propitiare 
lobis, Christe Jesu, ne mala damnent 
lVIundi vita reos, sed bona salvet. 
6. Trino doxa Deo perpes et uni, 
tui gratis tribuens optima quaeque, 
In sanctis propria dona coronal 
Hymn. ms. Lignitiense saec. 15. Cod. Wratislavien. I [ 96. A. -- 
Hymn. ms. Lignitiense saec. lhe. Cod. Wratislavien. I [ 114. iL -- 1, 3 
hac adiit A. -- 2, 1 omtempsit AB. -- 2, 3 regentem B. -- 4, 1 Ejus Bi 
olyvum A. -- 4, 3 acri AB. 

279. De saneta Elisabeth. 

1. Exsulta, Sion superna, 
Christus sanctam hodierna 
Die vexit ad aeterna 
Elisabeth palatia. 
2. Lampas haec est et lucerna, 
Nobis lucens in cisterna 
Noctis hujus et interna 
lVIundans divina gratia. 
3. |sta felix est beat 
Ungarorum regis nta, 
Regis regum desponsata 
Jam conregnat in gloria. 
4. Zelo Christi intlammata, 
Mundi pompam aspernata, 
Nobis est exemplum data, 
Quod dignum est memoria. 

5. Audi nos, o gratiosa, 
Mater nostra generosa, 
Paradisi flagrans rosa, 
Christi adornans atria. 
6. B,trus Cypri dulcorosa, 
Salva nos, ne procellosa 
Stygis in inluminosa 
Leti locemur patria. 
7. Egrotamm salubritas, 
Egenorum saturitas, 
¥itae darescit sanctitas 
Et divina benignitas. 
8. Te, summa Deus trinitas, 
Nostra canit humilitas, 
Quibus coelestis civitas 
Sit perennis haercditas. 

Diurn. ms. Hildeshemense saec. 15. Cod. Guelfenbyteran. H 621. A. -- 
Diurn. ms. Steterhurgense saec. 15. Cod. Guelfenbyteran. H 1400. B. -- 
Nach Str. 5 Divisio B. -- 6, 3 tiges illuminosa A; Stige sed illuminosa B. 



166 -- 

280. De sancta Elisabeth. 

1. Elisabeth collaudemus 
Virtutum insignia, 
0ris ei praesentemus 
Devote obsequia, 
Ut spe reeta respiremus 
Per ejus suffragia. 
2. Stirpe regum proereata 
In terra nobilium, 
Christum regem imitata, 
Conditorem omnium, 
Choris est associata 
Superno, ara civium. 
3. Pabertatis dueens annum 
Sanetae manet indolis, 
Sponsum aecepit tyrannum. 
Quem virtulum in seholis 
Mitem faeit velut agnum, 
Jungit eoeli ineolis. 
4. Haee insignis et beata 
Pauperum nutricia, 
Fastu mundi non data 
Nee parentum gloria, 
In se earnis trucidata 
Crueifixit vitia. 

5. Aquam eam dum rogavit 
Hostis innocentiae, 
Potum lacte perforavit 
Clavo poenitentiae 
Et sic sese liberavit 
Virtus patientiae. 
6. Tandem viro destituta 
Munda mundum exuit, 
Christum mente jam induta 
Saccum cmai consuit 
E in tempus haec statuta 
Sic lampas emicuit. 
7. Yeras eensu paupertatis 
Redimens divitias 
De thesauro pietatis 
Fudit auri eopias 
Et multorum egestatis 
Supplevit inopias. 
8. Fecit opus fuso cibi 
Quaerens alimoniam 
Et vileseens ipsa sibi 
Quaerit ignominiam, 
Sciens soli, Christe, tibi 
Reeti dari glofiam. 

9. Huic ergo laudes demus 
Et preces humiliter 
Et adjuti emendemas, 
Quod patramus jugiter, 
Ut per eam conregnemus 
Christo aeternaliter. 
Henriei Bebelii Liber hymnorum imp. a. l. et a. (1.501). -- Von 8tr. 4 
bis t5 verliufl der Ilymnus identisch mit Morte Iii Nr. 90.5, SIT. 5 ff. 

281. De sancto Elisaeo. 
In Vesperis. 
1. Ut lingua canis digne possit promere 
Et viri Dei mores plene dicere, 
Mentes obscuras tuo tange lumine, 
Christe, redemptor ac salvator optime. 
2. Prophetae dies celebratur hodie, 
Quo Elisaeus, divo plenus munere 
Et in sublimi collocatus culmine, 
Nostrae supplici traditur memoriae. 



-- 167 -- 

3. Hic Elisaeus virgo plene permanens, 
Coeli beatis coaequatur angelis, 
Qui pravos carnis motus novit premere 
Et mentem puram Christo scivit gererc. 
4. Hic vir exemplum dedit mendicantibus, 
Prophetam magnum dura Eliam sequitur 
Relicto patre arque mundi sentibus, 
Associari optans coeli civibus. 
5. Regulam hic vir dedit praesidentibus, 
le Dei don. venderent muneribus, 
laaman Syrum dmn mundavit plenius 
A lepra ejus recusatis opibus. 
6. Uni trinoque Domino sit gloria, 
Honor, potestas arque jubilatio, 
Qui Elisaei viri sancti merita 
Late declarat omnia per saecula. 
Brev. ms. Carmeli Bambergen. anni 1464. Cod. Bambergen. Ed VII 
36. A. -- Brev. ms. Carmeli Bamhergen. anni 1467. Cod. Bambergen Ed 
VII 25. B. -- Psalt ms. Carmeli lIeilbronnen, saec. 15. Ceci. Stuttgartien. 
1 h 95 (Fol.) C. -- Diurn. ms. Carmelitarum saee. 15. Cod. Avenionen. 63. 
D. -- Brev. Carmelitarum imp. Venetiis 1515. E. -- Brev. Carmelitarum 
imp. Venetiis 1579. F. -- 1, 2 plene possit dicere A. -- 2, 2 divino plenus 
DEF. -- 3, 1 Hic fehlt E; Porr«, Elisaeus F. -- 3, 2 C)elis heatis A; 
Beatis coeli EF. -- 3, 3 carnis fehlt A; scivit premere F. -- 3, 4 ve»vit 
gerere F. -- Str. 5 fehlt F. 

282. De san¢t«) Elisaeo. 

Ad Nocturnum. 

1. Congratuletur curia 
Coelestium spirituum, 
Et omnis terra jubilet 
De Elisaei gloria, 
2. Carmelitarum principis, 
Prophetae, quem instituit 
Magnus Elias Tesbites 
Nutu divini numinis. 
3. Hic in infernum potuit, 
In hac vita dum viveret 
Cum inde tulit animam 
Et corpori restituit. 

4. laaman Syri nobilis 
Sanavit leprae ruinera, 
0blata cujus divitis 
0mnino sprevit munera. 
5. Hic mulieris viduae 
Compatiens inopiae 
lIultiplicavit oleum, 
Ut debita persolveret. 
6. Functum cujus corpusculum 
Et sepulturae traditum 
Solo tactu veraciter 
lIox suscitavit mortuum. 

7. Uni trinoque Domino 
Sit sempiterna gloria, 
Qui Elisaei precibus 
Perducat nos ad supera. 



-- 168  

Brev. ms. Carmeli Bambergen. amd 1464. Cod. Bambergen. Ed Vil 
36. A. -- Brev. ms. Carmeli Bambergcn. anni 1476. Cod. Bambergen. Ed 
Vil 2,5. B. -- Psalt. ms. Carmeli Heilbronen. saee. 15. Cod. 8tuttgartien. 
lb 9.5 IFol.) C. -- Diurn. ms. Carlnelitarum saee. 1.5. Cod. Avenionem 63. 
D. -- Brev. ms. Carmelltarum imp. Venetiis 1515. E. -- Brev. Carmelitarunt 
imp. Venetiis 1.579. F. -- 3, 1 in infirmum D. -- 6, 1 Finitum ejus F. -- 
7, 4 Nos ducit ad supera D. 

283. De sancto Eiisaeo. 
In 1. Vesperis. 
1. Ut possint claris commendare sonis 
Mira gestorum famuli tuorum, 
Supple eonatus imimi fervorem, 
0 Elisaee. 
2. Tu regis summi gratia praeventus, 
Sanetorum parfum magister futurus, 
Vestis attactu subito mutatus, 
Pares Eliae. 
3. llle praecursor judicis superJli 
Flammeo cursu transiit eveetus, 
Tu quoque patris pallium reportans 
Loco suecedis. 
4. Aquae Jordanis dividis fluenla, 
Colligis gregem eeilulis dispersum, 
His, pater sanete, meritis et ritu 
Praesides almo. 
5. Antra deserti penetrans affeetu 
Saeeuli fastum opere deelinas, 
Merita eelsa praeditam te monstrant 
Spiritu bino. 
6. 0 nimis fdix doetor ae propheta, 
Mentis ineultae diligens arator, 
itae iueerna, regula virtutum, 
blediee mortis ! 
7. Suseipe, pius, vota filiorum, 
Ordinem sacrum protege benignus, 
Quem suo sancto tilulo deeorat 
Virgo Maria. 
8. Laudibus cires celebrant Carmeli 
Te Deum unum pariterque trinum, 
Supplici mente veniam precanmr, 
Parce devotis. 



-- 169 -- 

Brev. ms. Carmelit. anni 1489. Cod. Coll. S. Trinltatis Dublinen. B 3. 
10. A. -- Brev. ms. Carmelit. Jerosolym..aec. 15. Cod. Parmen. Palat. 
187. B. -- Brev. ms. S. Sepulchri saec. 15. Cod. Parmen. Palat. 215. C. N 
1, 1 possit B. -- 3, 2 transiit enector A. -- 3, 4 Locus A. -- 4, 1 dividens 
BC. -- 5, 2 declinans B('. -- 5, 3 praedictum ABI te fehlt B; monstrat B. -- 
6, 1 ducto B; ductor C -- 7, 3 decoratur B. -- 8 2 Denm vivum B. -- 
8, 4 Per te devotus B. 

284. 

1. 0rbis quadrata machina 
Cncelebrat militias 
Sanctorum, quorum merita 
Diras mercantur laureas. 
2. Patriarcharum praevius 
Commendatur exercitus 
Et prophetarum posterus 
Autorizatur cuneus. 
3. Eliam tollunt aethera 
Paradiso reconditum, 
Elisaeus post funera 
Vitae restaurat mortuum. 

De saneto Elisaeo. 
Ad llocturnum. 
4. Pater Elias superest 
Praeco venturi judicis, 
lec Helisaeus impar est 
Dono virtutis duplicis. 
5. Eremi cultor claruit, 
Quo floruit religio, 
His patribus invaluit 
Carmelitarum concio. 
6. Sit Christo summo gloria 
Cum marre sua virgine, 
Nobis accrescat gratia 
Procedens ab origine. 

Brev. ms. Carmellt. Hibern. anni 1489. Cod. Coll. S. Trinitatis Dublinen. 
B 3. 10. A. -- Brev. ms. Carmelit. Jerosolym. saec. 1,5. Cod. Parmen. Palat. 
187. B. -- Brev. ms. S. Sepulchri saec. 1.5. Cod. Parmen. Palat. 215. C. -- 
1, 2 Concelebrant B. -- 2, 4 Auctorizantum timens B. -- 4, 3 Elisaeus nuper 
est B. -- ,5, 2 In quo floruit B. 

285. De sancto Emmerano. 
1. Christe, cui justos hominum favores 
Caritas cum spe fideique lege 
Dedicat, festo patris Emmerami 
Suscipe laetos. 
2. Patrios qui dum fugit incolatus 
Et sacerdotum celebres honores, 
Certius multo gerit ex labore 
Pontificatum. 
3. Noricas gentes peperit saluti, 
l'utrit et signis reficitque verbis, 
Donec expensum Domini talentum 
Centuplicavit. 
4. Hic pio fratrem redimens cruore, 
Caesus et membris numerat triumphos, 
Tot modis victor, vicibus quot artus 
Lictor ademit. 



-- 170 -- 

5. Spiritus cujus jubilans in astris 
Sit suis magnus famulis patronus 
Et Ratisponam tueatur, almi 
Corporis urbem. 
6. Gloriam patri resonemus omnes 
Ejus et nato jubilemus apte, 
Cum quibus regnat simul et creator 
Spiritus almus. 
Brev. ms. Emmeramense saec. 15. Clin. Monacen. 14600. A. -- Diurn. 
ms. Enlmeramense saec. 15. Clin. Monacen. 14664 B. -- Brev. monast. 
.. Emmerami imp. 1.571. C. -- Cfr. Acta 88. Sept. VI p. 512. -- Der 
Ilymnus ist von Arnold von Vohburg (saec. XI. in.). 

286. De ss. Euphemia, Dorothea, Thecla et Erasma. 

1. Paterni splendor luminis, 
Sanctorum spes et gloria, 
3esu, redemptor hominis, 
Exsultet Aquilegia. 
2. Quam decorasti virginum 
Flore sub quaternario 
Benedicente Dominum 
Ore, corde, martyrio. 
3. Sunt bi flores Euphemia, 
Dorothea cure Easma, 
Thecla quoque, stella dia, 
Templum Dei arque plasma. 

4. Puellae natu nobiles 
lqobi]iores istae sunt, 
tuod ride prima stabiles 
Coelesti sponso jnctae sunt. 
5. Quarmn te, Christe, meritis 
Precamur voto supplici, 
lqos liberati debitis 
Laetari stola duplici. 
6. Sit ergo patri gloria, 
Sit ejus unigenito, 
Qui tanta praestat gaudia 
Cum spiritu paraclito. 

Brev. Aquilejense imp. Venetiis 1481. -- 3, 4 arque erg/inzt. 

287. De sancto Evergislo. 
1. Hymnizando, fideles, plaudite laudes 
Evergisli meritis, pli praesulis, 
Quem pietas Christi delegit sibi. 
2. Is dura vixit, vita studuit raira, 
Spernebat saeculum, sitiens caelum, 
Hac militans pugna caruit culpa. 
3. Hic claruit signis laude condignis, 
Surdatis auditum, orbatis visum, 
Restituit ]inguis fari privatis. 
4. Pamlysi laesos, daemone fessos, 
Ferro vinculatos fecit illaesos 
Et virtutum scala scandit ad alta. 



5. Hujus ergo pias pulsemus aures, 
lIentis et corporis ut prosit morbis, 
Orans propitium pro nobis Christum. 
6. Trinae unitati sorte compati 
Sit laus, honor, decus, gloria, virtus 
Et nunc et per omnia saeclorum saecla. 

Brev. ms. S. Caeciliae Colonien. saec. 16. Cod. Darmstadien. 2656. -- 
6, 3 sacculorum saecula. 

288. De sancto Fausfino. 

Ad Vesperas. 

1. Diem hunc festum reddit ae celebrem 
Celsi Faustini heroica virtus, 
Quo solvitur carne, locatur aethere 
Per te, rex Christe. 
2. Adolens aetas, luxui proclivis, 
Christum indu|a inhiat virtuti, 
Effert Faustinum apicibus summis, 
0 lux beata. 
3. Faustine fauste, te reddunt celebrem 
Opus et nomen universo orbi, 
Tenam et salera prae te fers et lucem 
Vita sanctorura. 
4. Tuis magister apicibus summis 
Praedicas cunctis sacras Christi leges, 
Flagrans in auctorem, flammis, crate ardens, 
Es novom sidus. 
5. Pacem ferebas gla0o accinctus 
Verbi et adis pacem ense ictus, 
Perpetim cure palms Laurentio complex 
Aurea luce. 
6. Pomeranorum natio devota 
Tibi nunc laetas, pastor, laudes solvit, 
Quam tu perillustras fulgido corpore 
Pio ex more. 
7. Gadibus hujus adime tu cladem, 
Pestem ac famem, bona cuncta confer, 
Clerum quoque, pater, redde digaum semper 
Ad coenam agni. 



-- 172 -- 

8. Gloria patri genitaeque proli, 
Numini sancto, quo sacratur martyr. 
Pontifex ungitur Faustinus, qui oret 
Pro nobis, Christe. 
Diurn. Caminense imp. Lipsiae 1519. A. -- Brev. Caminense imp. 
Basileae. 15-'21. B. -- 4, 4 Ens novum B. -- 5, 2 Verbi et adiis B. -- 5, 3 
Perpetem B. -- 7, 1 Gladibus A. -- 7, 3 dignum redde B. 

289. 
I. Hymnizemus canoribus 
Ad praesens dulcioribus, 
Feliciani gloriam 
Promentes et victoriam. 
2. Qui post baptismi gratiam 
Per omnem efficaciam 
Divinis exercitiis 
Vacabat et officiis. 
3. Aeterni sata germinis 
In multis spargens terminis 
Extirpavit daemonia, 
Christi docens praeconia. 
4. Cui Decius furoribus 
Accensus acrioribus 
Decrevit per sententiam, 
Diis dari reverentiam. 
Antiph. ms. Hamelense saec. 1.5. 

De saneto Felieiano. 
5. Deorum hic sed cultibus 
Et regiis turnultibus 
Insultans culture Domini 
Plus suasit cuivis homini. 
6. 0b hoc tormentis quatitur, 
Inde Romain aggreditur, 
Iterque vinctus faciens 
Defecit mortem patiens. 
7. Ejus solemni gaudio 
Congratulamur merito 
Propter sui praesentiam 
Praedignamque clementiam. 
8. Ergo pari consilio 
Deum patrem cure filio, 
Sancto simul cure pneumate 
Laudemus pio neumate. 
C,d. Han,veran. I 101 a. A. -- 

Brev. Mindense imp. s. 1. 1515. B. -- 3, 2 Qui multis spergens B. -- 5, 3 
t'.3acrum Domini B. -- 5, 4 hominum B. 

290. De sancta Felidtate. 

1. Septen fratrum passio 4. 
Coelos decorat gaudio, 
Mundus resultat laudibus, 
Nos consonemus vocibus. 
2. Plumbata fustigatio, 5. 
Carcerque decollatio, 
Multae poenae principum 
lon corda flectunt martyrum. 
3. Tersis vicissim fletibus 6. 
In gaudiis coelestibus - 
5Iulta beafitudine 
Regem videtis gloriae. 
Brev. Ilallense imp. Lipsiae 1534. -- 

Avete, clari mart)res 
Fortesque Christi milites, 
Per haec agonis proelia 
Aeterna nacti praemia. 
Huic nos placere poscite, 
Nociva quaeque pellite: 
Rogate pacem temporum 
Et sanitatem corporum. 
Praesta, pater piissime 
Et nate clementissime 
Sanctumque pneuaa, trinitas 
Et una par divinitas. 
2, 8 Lies llultaeque? 



-- 173 -- 

291. 

1. Gaud% mater et virgo, 
sponsa Christi ecclesia, 
Sexaginta fortes armis, 
ride, verbo et opere 
Saio]nonis vcri lectum 
cinguut bysso candidmn. 
2. tui cruore purpurati, 
pudore candidati, 
Nuptiarum agui coenam 
compleverunt pariter, 
Favum mellis commiscentes, 
vinum cum lacte bibentes. 
3. Isti sunt triumphatores 
virtute mirabiles, 
Qui David manu fortis 
insigniti titulis 
Prostraverunt Philistaeos, 
legis hostes invidos. 

De sancta Felici{ate. 
Ad Vesperas. 
4. Felix mater felicem 
filiorum sobolem, 
Instructam militaris 
triumphi insignibus, 
Victori duce septenas, 
immolavit hostias. 
5. Luminaria septena, 
igne sacro splendida, 
Singuli stolis albis 
induti cum superis, 
Incolarum hujus mundi 
mementote benigni. 
6. Nunc quapropter supplicantes 
illis preces fundinms, 
Ut dignentur nobis Christum 
facere propitium, 
Quem amarunt, cum quo regnant 
nunc et in perpetuum. 

Propr. ms. Uttenpurense saec. 16. p,»st Brev. Casinense imp. Venetiis 
1568. (Bibl. S. 8tephani Augustani.) 

292. De sancia Felicitate. 
Ad Noctulnum. 
1. Arbitcr mundi superumque rector, 
Da piam matrem celebrare cantu, 
Cran suis gnatis nimium feroci 
5Iorte peremptam. 
2. Quantus, o mater sobolesque sacra. 
Ardor aeternae patriae tenendae 
Ussit, ut saevo lanianda ferro 
Corpora dedas ! 
3. Vinciunt, vexant, feriunt et artis 
Vinculis terrent, placidis tyranni 
Vocibus frustra superare tentant 
Pectora fratrum. 
4. Ast adest mater juvenmn, virili 
Mente, constanti stimulare voce 
Pergit et vitae peritura suadet 
Rumpere vincla. 



-- 174 -- 

tiis 1568. 

5. Et quibus vitam deOit ante partu, 
lqunc eam rursus pia mater aufert, 
Voce dura laeta monet astra coeli 
blorte petenda. 
6. Plumbeis Primus misere necatur, 
Fustibus Felix cadit et Philippus, 
Rupe Silvanus, reliqui reportant 
Ense triumphum. 
7. Ergo ades nostris, sacra turba, votis, 
Rebus ut laetis mala nulla spirent, 
Et fores tandem reseret supernae 
Claviger aulae. 
8. Praestet hoc nobis deitas beata 
Patris ac nati pariterque sancti 
Spiritus, cujus reboat in omni 
Gloria mundo. 
ms. Uttenpurense sae¢. 16. post Brev. Casinens 

imp. Vene- 

293. l)e san¢ta Felicitate. 

1. Salvete, sancti martyres. 
Aeterni regis milites, 
Cure angelorum coetibus 
los ferte in coelestibus. 
2. Agnum Dei sequimini, 
Fratres gloriosissimi. 
Cujus lavistis sanguine 
Vestro stolas certamine. 
3. latalis vestri gratia 
Toti sunt orbi gaudia, 
Votis et hymnis gratulans, 
Quae servat Christianitas. 
Propr. ms. Uttenpurense 
tiis 1568. 

Ad Laudes. 
4. Et jure nos plus omnibus 
Laetanmr hic festivius, 
Alexandri qui martyris 
Thesam'um habemus corporis. 
5. Nos vestra intercessio 
Coelorum commendet Deo, 
Fruanmr ut coelestibus 
Exempti de mortalibus. 
6. Hinc jam submissis vocibus 
Laudes ferendo pangimus: 
Sit trinitati gloria 
Per infinita saecula. 
sae¢. 16. post Brev. Casinense imp. Verte- 

294. De sancta Fide. 
I. Virgo, flos virginum, Fides, sanctarum, 
51ercans cousortium passa piorum. 
Sponso prompta locum iutrat Saldentum. 
2. Gaudet laetitia lux hodierna, 
llundi per climata signis oruata, 
Poscun ldebis vota justis profutura. 



3. Perpes sponsa Christi hujus, exaudi 
Pondus quos proprii premit delicti, 
Fac, ut sint soluti laudentque redempti. 
4. Sit laus Deo patri, patris et proli 
Sanctoque spiritui, compar in omni 
Potestate Dei per tempora saecli. 
Hymn. ms. Sangallensis saec. 12. Cod. Sangallen. 18. 

295. De sae{o Fidao. 
I. Sol file verus, qui ])eus omnia 
Circumdat arque vi penetrat sua 
Ad usque finem occidui maris, 
Laudetur usque aetheris ultima. 
2. Quo comprimente saeva pericula 
Actus per orbis quaelibet avia, 
Findane, nostros advena terminos 
Tandem subisti hoc duce praevio. 
3. Tu praeda monstris factus aquaticis 
Jonae videntis more prophetico, 
çitae levamen inde receperas, 
])iscrimen unde credere poteras. 
4. Te barbarorum turba piratica 
Pacis ferentem mutua nuntia, 
In servitutem detinuit dolo, 
Judas ut herum tradidit oscu|o. 
5. Orbis redemptor te dedit obsidem 
Pro liberandis nunc ovibus suis, 
Qui pro salure mortuus omnium 
Suo parente se semel obtu]it. 
6. Ergo sit uni ]aus et honor Deo, 
Regi polorum» perpetuo patri, 
Cul compar exstat filius unicus 
Et pneuma sacrum saecla per omnia. 
Hymn. ms. Campidunensis (?) saee. II. in. Cod. Turicen. Rhenov. add. 
saec. 12. 83. A. -- Brev- ms. Monasticum Gallicum saee. 1hs. Cd. Turiccn. 
]henov. II0. add. saec. 1.5. B. -- Psalt ms. ]henoviense anni 149.5. Cod. 
Turicen. Rhenov. 21. C. -- Brev. ms. ]henoviense saec. 15. Cod. Eremitcn. 
761. D. -- Brev. ms. Rhenoviense saec. 1.5. {Jod. Eremiten. ï6. E. -- 
Brev. ms. Benedictinum saec. 1.5. Cd. Eremiten. 84. F. -- Brev. ms. Bene- 
dictinum saec. 15. Cd. Eremiten. 7.58. G. -- I, 1 quo Dms I. -- 2, 1 Quo 
premente B; sua pericula F. -- 2, 2 a via. B -- 4, 2 fereutem munera B. -- 
5, 1 Urhis B.  6, 1 honor regi 13. -- 6, 2 Regi populorum A, Deo pole» 
rum B.  Aus A bei Werner 1. c. r. CLXXIV. 



176  

296. De san¢to Findano. 

1. Laetetur omnis bac die 
Devota plebs ecclesiae 
0das Deo laudis novae 
Flagrante persolvens ride. 
2. Findanus, exsul saeculi, 
Concivis effectus poli, 
Adeptus est perennia 
Sui laboris praemia. 
3. Cui noctis hujus invia 
Cum singularis se fera 
Inferre morsum credidit. 
In se relisum pertulit. 

Ad Laudes. 
4 Vis et latronum turbida 
Per vastitatis devia 
Insidiarum retia 
5iortisque struxit spicula. 
5. 5Iucrone sed verbi Dei 
Armatus hic ancipiti, 
Tectus salutis casside 
Suffecit hostem sternere. 
6. Cujus triumpho nobili 
Congratulantes, socii 
Hinc conditori sedulas 
Deo feramus gratias. 

7. Summus parens in unico 
Sit benedictus filio, 
Laus et tibi, paraclite, 
In sempiterno tempore. 

Hymn. ms. Campidunensis (?) saec. 11. in. Cod. Turi£en. Rhenov. 83. 
add. saec. 12. A. -- Hymn. ms. Rhenovien. anni 1459. saec. 15. Cod. Turicen. 
Rhenov. 21. B. -- Brev. ms. Rhenoviense saec. 15. Cod. Eremiten. 761. 
C. -- Brev. ms. Rhenoviense saec. 15. Cod. Erumiten. 762. D. -- Brev. 
ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. E. - Brev. ms. Denedictinum 
saec. 15. Cod. Eremiten. 758. F. -- Cfr. ,Verner 1. c. CLXXV. 

297. De sancto Frigdiano. 

1. 0 germen Jesse virgula, 
Digne h)mnorum vocibus, 
Qui Frigdianum pmesulem 
Dedisti lucem civibus. 
2. Canamus laetis vocibus: 
Quae plebi zelans gloriam 
Iste regis progenitus 
Peregerit in Tuscia. 
3. Hic lapidera in humeris 
Cure clericis imposuit, 
Quem nulla ars artificis 
Unquam movere potuit. 
4. Vaccaram par indomitum 
Ad plaustrum jussit jungere, 
Et lapidem impositum 
Coeperunt recte trahere. 

5. Lucense quondam temporum 
]XIultos cure satis hominum, 
Scd flumen ruris diluens 
Ad maris traxit barathrum. 
6. Quod sacer hic considerans, 
Parvum accepit rastulum, 
Orato Jesu lacrimans 
Flumen duxit innoxium. 
7. Signa hîc egit plurima, 
Constru.xit multa limina, 
Semper instabat coelitus 
Assiduus vigiliis. 
8. Hic prudens, mitis, sobrius, 
Sancta dum finit opera, 
Cure meritorum fructibus 
Ad coeli scandit sidera. 



177 -- 

9. Hoc tua da canentibus 
Cnonicormn coctui, 
Tu eos fore prccibus 
Coelique bonis perfrui. 

10. Sit patri laus ingenito, 
Honorque mto sit iaudis 
Simuique sit paraclito 
In saecuiormn saeculis. 

l)iurn, ms. S. Frigdiani Lucen. saec. 1,,. Cod. S. Frigdiaui s. n. -- 
5, 1 sq. verdorben? -- 6, 1 c«,nsi&,ras. -- 10, 1 laus Domino. -- 10, 2 fehlt 
eine 8ilbe; que erginzt. -- Zu diesem llym]lus gehSrte eiu Reimofficium 
mit dcmn Anfange ad Magnificat: 
Grata prolès regis Ultoniae 
8preta mmmdi pompa militiae 
Ad Romanae lumen ecclesiae 
Pcrgit nitcns corporis specie. 
Es sind aber von demsclbcn nur sieben Antiphonen vorhanden. 

1. Venerenmr Gabrielem 
Vespertino tempore, 
Instruentem Danielem 
Reserato pectore, 
Occidendumque fidelem 
Christum dicit corpo[e. 
2. Zachariae ministranti 
Suae vicis sludio 
Hic apparet, corruenti 
Prae timore nimio, 
Non credentem commonenti 
Verbi privat gaudio. 
3. 8alutis conditionem 
luutius hic attulil, 
Dura 5Iariae iectionem 
Are dicens retulit, 
Gratiae reIdetionem 
In bac esse protulit. 

De sancto Gabriele. 
Ad Vesp. et Ioct. 
4. In somniis, ne timeret 
Virginem traducere, 
Joseph monet, ut teneret, 
Quod oportet credere 
Deo plenan, quam idcret 
51ox 5iariam parerc. 
5. Ilic adfuit in doiore 
Jcsu Christi Domini, 
Sanguineo dura sudore 
Pocnam pandit auimi, 
K)uam confortat cran du|core 
Deo loqueus honini. 
6 Dura surrexit de inferno 
Secum trahens animas 
Christus refus die terno 
Yetermn sançtissimas, 
In vestitu hic superno 
Pias monet feminas. 

7. Laus i»eremds crcatori, 
Deo, palri omnium, 
Filioque, redempiori 
Cunctorum fidelimn, 
Sancto quoque donatori 
Sit aequale gaudium. 

Psalt. ms. Franciscan. Tra.iecten. saee. 15. Cod. tlagen. J. 4. -- lb-er. 
Romanum imp. Parisiis IS;AI. B. -- 4, 1 In somnis B. -- 5, 5 Lies Qu,-m'. -- 
6, 1 C'um B. -- Moi: Fange lingna. 
Drovos, Hynmi Inediti. IL 12 



178 -- 

299. De saneto 6abriele. 
Ad Laudes. 

1. Gaudeamus gratulantes 
Gabrieli nuntio, 
Hymnos demus concinentes 
Alacri commercio, 
Trinum Deum venerantes 
Concordi conilio. 
2. Ab excelsis jam descendit 
Dictus fortis robore, 
Se lIariae nunc ostendit 
In assumpto eorpore, 
Are dicens genu pendit 
Summo fulgens decore. 
8. Stupefactam consolatur 
Dulci fans eloquio, 
Super omnes protestatur 
Gratiarum fluvio 
Plenam esse, veneratur 
Benedictam tilio. 

4. Incarnandi verbi Dei 
Reserat mysterium, 
Non hoc esse viri rei 
Profert ministerium, 
. Sed spiritus almi Dei 
Summum magisterium. 
5. Quod promittit, assevemt 
bliro testimonio, 
Stcrilem, quae nuper erat, 
Impregnatam filio 
Testem ducit, ut hanc quaerat 
Virgo ducta studio. 
6. Uni summae trinitati 
Decus et imperium, 
Gabrielis claritati 
Sit perenne gaudium, 
Quo captemus verbi sati 
Supernale praemium. 

Psalt. ms. Francise. Trajecten. saec. 15. Cod. Hagon. J. 4. -- Brev. 
Romanum imp. Parisiis 1531. B. -- 5, 4 impraegnari A. 

300. 
1. Urbs azareth, fios de flore, 
Audi evangelium : 
Jesse virga, ros de rore, 
Gignit rosa lilium, 
Cure Maria miro more 
Profert Dei filium. 
2. Venir Gabriel e coelo 
luntius altissimi» 
l%n alatus recrus velo, 
Sed vultu placabili, 
De sponsi adventu zelo 
l'{ova dicit virgini. 
3. Audit virgo et miratur, 
Gabriel dixit ei : 
le timeris, nain dignatur 
Yenire verbum Dei, 
Omne, quod vult, operatur, 
Inclina cor fidei. 
Brev. ms. Franciscanum saec. 15. 

De sancto 6abriele. 

4. Post responsum gramm, bonum 
Et adventum Domini, 
Gaudet Gabriel ad votum 
Vale dicens virgini, 
Tunc in coelo facit notum, 
Angeli, laetamini. 
5. His auditis gaudet multum 
Tota coeli curia, 
lam amplius est indultum, 
Ut fiat ecclesia, 
Per hominem jam assumptum 
Et in terra gloria. 
6. Semper sanctae trinitati 
Laus et jubilatio, 
Exin verbi incarnati 
Detur benedictio, 
l'{azarenae civitati, 
lIariae et nuntio. 

Cod. Mus. Luciburgen. s. n. 



-- 179 -- 

01. I)e sa¢t« flal)rielv. 
Ad Vesp. et Laud. 
1. ]Ylentibus laetis jubilemus omnes 
Plectra tangentes fidibus cauoris, 
Inclilus quando Gabriel ab alto 
Fuiget Olympo. 
2. Virginis summae paranymphus adest 
tlodie uobis, simul angelorum 
Plurhnis, Chrismn venerans triumphis 
Concio tota. 
3. P4ncipis laudes Gabrielis ergo 
Concinat noster chorus iste, quando 
Unus ex septem trepidando patet 
Orbibus illi. 
4. Nunfius coeli, mediator idem 
Exstat et lumen Gabriel ubique, 
Solus et mundo reserat secreta 
Jussa tonanfis. 
5. luniia nobis, Gabriel, precamur, 
Pacis aeternae speciale nmnus, 
Quo poli tandem teneamus aulam 
Semper ovantes. 
6. Praestet hoc nobis deitas beata 
Pairis ac nati pariterque sancti 
Spirims, cujus reboat in omni 
Gloria mundo. 
Brev. lomanum imp. Venetiis {Greg. de Gregoriis) 1521. A. -- Brev. 
8. Benedicti Vallisoletani imp. in Monast. ss. Facundi et Primitivi 1542. 
B. -- Hymn. Franciscan. imp. 8alisburgi 165. C. -- 1, 2 Nuntium coeli vene- 
remur alti B. --8tr. 2 u. 3 fchlen B. -- 3, 2 quando est C. -- 3, 3 septem, 
Domino qui adstant C. -- 3, 4 Jussa sequentes C.  4, 2 Exstat et summus 
Gabriel Il: Exstat a summis Gabriel C. -- 4, 3 Laetus et mundo C. -- 4, 4 
{mnipotentis C. -- 6, 3 reboat per omne A. -- 6, 4 Tempus ubique A. 

302. De sanet» abriele. 
Ad Matutinum. 
1. En, noctis medium, surgite propere, 
Cantemus Domino jam novo cantica, 
Hac hora Gabriel nain fuit omnibus 
Vitae nuntius optimus. 
2. Hac hora Dominum virgi.Ss alveus 
Humano generi protulit insuper, 
Devictis pariter funditus hostibus 
Victor surgit ab inferis. 

12" 



180  

3. Surgentes igitur mitibus invicem 
Oremus precibus coelica numina, 
Praesertim Dominmn, qui dedit angelum, 
Curam qui gerit omnium. 
4. Quae virtus hominis promere sufficit, 
[Juae mundo Gabriel nmnera conferat? 
Sanctas bine animas visere Dominum 
Praesto dueit in aethera. 
5. Te princeps igitur inclite quaesumus, 
Pro nobis miseris poscito gratiam, 
Fac et propitium, qui valet omnia, 
Nobis ut veniam afferat. 
Brev. Romanum imp. Venctiis 1521. 

303. De san('to (langolldm. 

1. 0 martyr crise Jangolphe, 3. 
l'ocentibus adsta pie 
Et in arcem actheream 
Oraturos mnc eleva. 
2. Effulgens signis virtumm 4. 
Tcstis mifis regis veri, 
Ipsum imlfiora scdulc, 
tuo purgcnmr a scelcre. 
11) mn. ms. ];cuedictin. saec. 13. Cod. 
imfiveo a crimine. 

0 pater dulcis, dignare 
Catervulam hanc tucri, 
uo imnmnis a crimine 
Congratuletur ubique. 
Deitas una da nobis 
Perpetim adscribi tibi, 
Meus crigatur ad astra, 
Ne denuo cernat ima. 
Capit. Mcdiol. s. n. -- 3, :; Quo 

304. De sancto Iieon'gio. 
1. ,Iari)r Christi sanciissime, 2. tQui tyrannmn devi('is;i, 
Miles excellentissimc, Dacianum subegisti, 
Georgi praeclarissime, Nos praecepta decalogi 
Preeata nostra suscil,e. Servarc fae, o Georgi. 
3. Summo patri et filio 
Cure spiritu paraclito 
Sit laus, decus et gloria 
Per infinita saeeula. 
Brev. u[. Fredeslarieuse savc. 15. Cd. (3asselan. Theol. IV 30. 

3o5. De sancto ereone et Soeiis. 

1. Laeta martyribus mente eanamus 
Thebeis proprium dulciter hymuum 
Quorum terrigenis festa revexit 
So]is viuieoqui splendidus axis. 



181 -- 

Mies. ms. Bclisiauum saee. 1.5. 

2. Nunc vites avidis musta colonis 
Exsudant ebria, sed pia nobis 
In Christo soli,la vite rubentes 
Hi dant melliflui gaudia botri. 
8. Diri quos rabies saeva tyranni 
Discerpsit lacerans Maximiani, 
Fido bis decimis dente resectis 
Prelo nectareas subdidit uvas. 
4. Hinc musti scalurit dulce fluentnm, 
Quo nos ut recrees, strenue princeps 
Et dux militiae sancte, precanmr, 
Maurifi, miseros labe gravatos. 
5. Nunc felix legio strenua, mortis 
¥ictrix, purpureo tincta cruore, 
Nobis supplicibus flecte minantem 
Nostris flagitiis judicis iram. 
t3. Sit h, us digna patri, summa potestas 
Sit Cristo genito, sit qu»,lUe sanclo 
Virlus spiritui, qui Deus unus 
Re.gnat perpetuo cuncta gubernang. 
Cod. lIruxellen. 976--90. 

306. De sancto 
1. Vesperlinam qui ad horam 3. 
Venit bene purgans moram 
Obtinuit denarium, 
Aestus diurni praemimn. 
2. Ira qui vicit lasciva .1. 
Poenitentiae laxiva, 
Sanctus Gerlacus vilium 
Lavit maculas sordium. 

(er]aco. 
lundi vanis imodatus, 
Tandem lomm Deo dalus 
Convertit desiderium 
In amorem coelestium. 
Oret ergo nos transire 
Dulci voce diem irae 
Et mutare exsilium 
In coeli donicilium. 

5. Praesta, pater omnipotens, 
Per Jesum Christum Dominum, 
Qui tecum in perpetuum 
Regnat per omne saeculum. 
Hymn. ms. Campensis anni 1462. Cod. Darm.tadien. 521. -- 2, 1 qui vixit ils. 

307. De san«la (;ertrnde. 

1. Mansuescunt antra tyranni 
hostis invidi arida, 
Surgit dura ad culmen coeli 
Gertrudis praefulgida, 
Aureola coronata 
castitatis gratia. 

2. Sponsmn sequêns in aelhere 
paslum inter lilia, 
Septain turba virginali. 
sprevit matrimonia 
Terreni fulciti gemmis 
sponsi velut taedia. 



-- 182 -- 

3. Dura a multis precaretur, 
hanc sacro velamine 
Tonsam mater commendavit 
sub fratrum regimine, 
le levi vitam teneram 
macularet fimine. 
4. Quae dura marre privaretur, 
sua domicilia 
Pauperum tradit manibus, 
se quoque sororibus, 
Jejuniis, vigiliis, 
vacans lectionibus 

5. Haec dura neci aptaretur, 
diem sui exitus 
Divino praesciens nutu, 
una cure sororibus 
Tota no«'te persistebat 
in orationibus. 
6. Ad ipsius bustum Deus 
multa mirabilia, 
0peratur maestis donans 
optata solatia, 
Exstant infantis submersi 
pia beneficia. 

7. Ergo, irgo et patrona, 
nos in throno sedenti 
Commendato regi coeli 
per saecula regnanti, 
Ut solutis necis nodis 
perfruamur gaudiis. 
Brev. ms. Saganense saec. 16. Cd. Wratislavien. I F 448. 
308. De sancta Gertrude. 
I. Virgnis sacrae veneremur omnes 
Festa Gertrudis recolendo raira 
Gesia virtutum metis Ol)ima 
Mente fideli. 
2. Copiam laudis tribuunt abunde 
Gratiae munus deitatis a]mae, 
Actus et justae famulae be«tae, 
Ut jubilemus. 
3. Ejus ad sacrum veniens sepulchrum 
uisquis afflictus roghans medelam 
Mente non ficta redit inde portans 
Dona salutis. 
4. Membra defuncti puer resurgunt 
Per suos flatus animata rursum 
Et sibi sese superasse valde 
0bstupuerunt. 
5. Depulit febres, solidavit artus, 
Vincla dissolvit, reseravit aures, 
Reddidit linguas, oculos decorans 
Lumine claro. 
6. Mentibus nostris vitiis depulsis 
Semitam morum precibus reforma, 
Ad viam vitae revoca supernae 
Barbara corda. 



 18B -- 

7. Adsit aeternus palet et creator, 
Adsit et natus, sapiens redemptor, 
Spiritusque adsit plus huic catervae 
çociferanli. 
Antiph. ms. saec. 16. Cod. llafnien. Ny kong. 8 8. 3449. 

309. De sancta 6ertrude. 

1. Gertrudis, arca numinis 
Sponsoque juncta virnum, 
Da nuptialis pangerc 
Castos amoris foederis. 
2. Quadrima Christo nubilis 
In claustra prompte convolas 
Spretoque nutricis sinu 
Sponsi requiris oscula. 
3. Candentis instar lilii 
Odore mulces sidera 
Et virginali coelilum 
Regem decore pertrahis. 

4. Qui vivit in sinu patris 
Cinctus perenni gloria, 
Amams ut sponsus tua 
Recumbit inter ubera. 
5. Amore Cristum ruineras, 
llic te vicissim vulncrat 
Tuoque cordi propria 
Inurit alte stigmata. 
6. 0 singularis caritas 
Et mira commulatio, 
Hic corde respirat 
Tu vivis hujus sldritu. 

7. Te, sponse Jesu virginum, 
Beata laudent agmina, 
Patri, simui paraclito 
Par sit per aevum gloria. 
Antiph. ms. Geisenfeldense anni 1768. Clm. ll,macen. 7352. 

310. De sancio {fisleno. 
Ad Vesperas. 
1. los afflictos aestu vel pluvia 
Sua dies urget malitia, 
Tu, spes nostra, confessor inclite, 
Redde nmnus quietis perditae. 
2. Hymnos tibi canimus vesperos, 
Aurem praebens exaudi miseros, 
Vinctos educ de inter inferos, 
Tuos tecunl deduc ad superos. 
3. Sol diurnus vergit ad vesperum, 
Rogamus te semel et iterum, 
Deprecare communem Dominum, 
Ut det nobis felicem terminum. 
4. Dic, Gislene, verbum intrepidmn, 
Ut det nobis post mare turbidum 
Portum plena quiete placidum, 
Fontem boni visere lucidum. 



-- 184 -- 

5. Fons est pater, fons patris genitus, 
Fons vitalis amborum spiritus, 
In quo nostra salus est omnium, 
Cul laus sit, honor, imperium. 
Ex. (_'od. ms. S. Gisleni Anal. Bolland. VI. 301. 

311. De sancto (isleno. 
Ad Nocturnum. 
1. Pulsis longe somni vaporibus, 
Pater summc, da vigilantibus 
Sic instare noelurnis canlilms, 
Ut et corda concordent vocibus. 
2. Voces quorum, Gislene, praeveni 
Et pro nobis judicem eonveni 
Insla, rogn, supplex inlerveni, 
Supplicibus dignanter subveni. 
3. In aquarum versantes medio 
Laboramus gravi diluvio, 
Perituri prorsus naufragio, 
Si non tua juvet orati«». 
4. Ursidondus aquis intumuit, 
Cujus |umor non te retinuit, 
Carni forte sinum aperuit, 
Sed animam eoelo inseruit. 
5. lbi lumen diurnum adspicis, 
Nostram tamen noclem non despicis, 
Soli vaeas, in quem et prospieis, 
Nec a tua nos cura projicis. 
6. Celebremus ergo vigilias, 
Demus laeti laudes et gratias, 
Sit honoris decus perpetui 
Parti, harO, saneto spiritui. 
Ex. Cod. S. Gi.leni Anal. Bolland. VL 302. -- Der Hymnus ist als ,,ad 
Noria.s" bezeichnet, was auf einen Lesefehler zuriiekzufiihren sein wird; vgl. 
1, ;3. -- 6, 2 et laudes; et ist zu tilgen. 

1. Adest dies lucidior, 
Spirat aura suavior, 
Gratiarum lux rutilat, 
Nobis Gislenus vigilat. 

312. Ire sancto isleno. 

A,1 Laudes. 

2. Nobis coelum jam penetrat, 
Diem venturum impetrat, 
Pro nobis adstat judici, 
Juvat prece nos suppliei. 



-- 18,5 --- 

3. Orat, ut nobis hodie 
Oriatur lux graliae, 
Pleno cujus meridie 
Plena fruamur requie. 

4. Patri semper ingenito, 
Filio soli genito, 
Spirilui paraelito 
Sil htus honore debilo. 

Ex. Cod. S. Gisleld Anal. Bolland. " I, 302. 

313. De sancto Gordiano. 

1. Sempiterne dominator, 
Christe, mundi conditor, 
Amans tuo persistentes 
in agone milites, 
Confortasti Gordianum, 
agonistam maximum. 
2. (dui praeelara slirpe cretus, 
nempe toiles aulicus 
Atque gerens Juliani 
vieem regis impii, 
Eminebat praepollenti 
dignitate saeeuli. 
3. Tune instruetus ride tua 
per devota pectora, 
Parvipendens temporalis 
almitatem Caesaris, 
Est seeutus te coelestem 
prompta mente prineipem. 

4. Jam tyranni blandimenta, 
saeva spernens verbera. 
Et festinans per torlnenta 
ad coelorum dindima, 
Caput suum sicut ovis 
pro te dedit jugulis. 
5. Conjunxisti ('ui fortem 
Epimachum militera, 
Carnificum qui flagella 
contemnebat plurima 
Et per poenas ad supernam 
properabat regiam. 
6. Quorum festa celebrantes 
te rogamus supplices, 
Ut juvamen nos eorum 
sentiamus sedulum, 
(uos precari non cessamus 
sub:nissivis precibus. 

7. Hoc concede, pater summe, 
patris hoc et unice 
Nate dignans condonare, 
sancto juncto pneumate 
blunc et semper nobis tuam 
dona clemens gratiam. 
Brev. alqls. Disertinum saec. 12. Cod. Sangallen. 403. add. saec. 

2o 

314. De saneto Gregorio. 
Sancte Gregori, magni pastor meriti, 
Doctor praeclaras, vere Dei famulus, 
Sacerdos Dei, pontifex et populi 
Urbis Romanae, tanto dignus nomine. 
Quibus hac vita demonstrasti pabula 
Vitae aeternae permansura lumine 
Docens terena fore transitoria, 
blil in hac vita carnis prosit gloria. 



-- 186  

tuibus in hac 

3. Qui meruisti coeli portas ingredi 
Et regi Christo adsistere Domino, 
Tibi commissure supplicantem populum 
Commenda pio creatori Domino. 
4. Ut Christianus mereatur populus 
In bac mortali semper vita protegi 
E absoluto peccatorum vinculo 
Vivat cum patre in aeterna requie. 
5. Praestet hoc nobis pater, qui est in coelis, 
Cure coaeterno semper sibi filio, 
Hoc virtus sancti annuat paracliti, 
Trinitas sancta per aeterna saecula. 
Wirceburgense saec. 1.5. Cod. Vatican. Palat. 51. -- 2, 1 
vita Hs. Lies (uis in hac? 

315. [te sancto Gregorio. 

1. Laetetur orbis quadruus 
Piis concertans laudibus, 
Adest festmn Gregorii, 
Pontificis eximii. 

2. Itic sacro fervens studio 
Totum se vovit Domino, 
Verbis, scriptis et opere 
Propagator ecclesiae. 

Ad Vesperas. 

Gentem convertit Anglicam 
Colentem idolatriam, 
lIissis praedicatoribus 
Adscribens Christi ovibus. 

4o 

Spiritu sancto didicit 
llagistro, quidquid edidit, 
Favos destillans mentibus 
Nunc sermone nunc cantibus. 

5. Sancto sanctorum gloria 
Tanti patris memoria 
Ab angelis et homine 
Dicatur omni tempore. 

Propr. Boscoducense imp. Antwerpiae s. a. 

316. De sancto 6re,orio. 
Ad Vesperas. 

1. Pange, lingua, confessoris 
Incliti praeconium, 
Melodiam formet oris 
Fervens ardor mentium, 
Intus corda, lingua foris 
Personent Gregorium. 

2. Tamquam Aaron electus 
Christi praeest ovibus, 
Pastor vigil, zelo recrus, 
Sed suavis moribus, 
Velut lioyses dilectus 
Deo et hominibus. 



187 -- 

3. lIodulantis harmoniae 
Renovans dulcedinem 
Et rcformans hierarchiae 
Subcoelestis ordinem 
In se David et Josiae 
Pertulit imaginera. 

4. Sinml morbis lacessitus 
Et bellorum turbine 
Perstat fortis, alte situs 
In x irtutis culmine, 
Job et Josue munitus 
Bina fortitudine. 

5. Tibi summa sit majestas 
Gratiarum actio, 
Honor, virtus et potestas, 
I,aus et benedictio, 
Quae coelestis regni praestas 
Gloriam Gregorio. 
Brev. ms. Vallumbrosanum aaec. 15. lu. Cod. Londinen. Burn. 333. A. -- 
Brev. ma. S. 8alvii Florent. aae¢. 15. Cd. Ri¢¢ardian. 372. B. -- Brev. 
ms. 8. Trinitatia in Alpibua anni 1455. ('od. Laurentian. Conv. sup. 512. 
C -- Brev. Praedicatorum imp. Venetiia 1514. D. -- 4, 1 morbo A. -- 4, 2 
turbidine D. -- Ad Nocturnum C. 

317. De saneto (regorio. 
Ad octumum. 

1. Laudis opus ut honori 
Serviat opificis 
Collaudari te, Gregori, 
Decet modis musicis, 
Per quem servit conditori 
5Iundus laudum canticis. 
2. Christi vice tu praelatus, 
Sed subsistens humiIis, 
Christo semper es conatus 
Inveniri similis, 
Ut praeesses Deo gratus, 
Mundo venerabilis. 

3. Primo confert te pastori 
Fidei constantia, 
Paulo sensus, praecursori 
Victus parsimonia 
Et Joanni seniori 
5Ientis eminentia. 
4. 0 vas auri, pretiosis 
Renitens lapidibus, 
Quasi coelum radiosis 
Emicans sideribus, 
Affer opem gloriosis 
lIeritis et precibus. 

5. Tibi summa sit majestas. 

Brev. ms. Vallumbrosanum saee. 15. in. Cod. Londinen. Burn. 333. 
A. -- Brev. ms. . Salvii Floreutini saec. 1.5. Cod. Riccardian. 372. B.  
Brev. ma. S. Trinitafia in Alpibus anni 1455. Cod. Laurentian. Conv. sup. 
512. C. -- Brev. Praedicatorum imp. Venetiia 1514. D. -- 3, 3 sensu. 
fehlt . 

318. le sancto (regorio. 

1. Fulget in coelis celebris sacerdos, 
Stella doctorum rutilat in astris, 
Fidei sacros radios per orbis 
Climata spargens. 



188  

2. Israelita pius et fidelis 
Hac die junctus angelis in alto 
Regis superni meruit serenum 
Ceruere vultum. 
3. ('ire tare claro, Sion o superna, 
Laet,oE dic landes Domino salufis, 
Jubila, tellus, meritis protecta 
Praesulis aimi. 
4. Hic ridera sacram vigilanter firmat, 
Arma errorum subigit potenter, 
Maculas morum iavat et repellit 
Dogmate claro. 
5. 0 gregis Christi speculator aime, 
Norma pastorum, monachorum gemma, 
Speculum cleri, pater orphanorum, 
Sancte Gregori. 
6. Tu Dei ,obis faciem placato, 
D«net ut nobis veniam reatus, 
Dona virtutum ferat et perennis 
Gaudia vitae. 
7. Gloria patri genitaeque proli 
Et tibi, compar utriusque semper 
Spiritus aime, Deus unus omni 
Tem)ore saecli. 
rat. ms. ,q«'h,,naugiense saec. 12; darans bei Roth, die Viiooen der 
hl. Elisabeth von Schoenau. Br/inn 1.84. S. 341 sq. R,,th nennt als Verfasser 
Ecbert von Schhlau, was vielleicht richtig, aber nicht iiber Zweifei er- 
haben ist. 

319. l*e 8. (reg«ri«u et S0eiis. 

1. Gaude, teilus fructuosa 
Natis, Mauritania, 
Quorum morte pretiosa, 
Quae fit in Colonia, 
Spatiosa, gioriosa 
Coeli gaudet regio. 
2. De ioginquo qui venerunt 
Et pro Christi nomine 
Dimicantes perstiterunt 
Fortes lu certamine, 
Rubricarunt et sanxerunt 
IJanc effuso sanguine. 

In 1. Vesperis. 
3. Passi simul hi tercentum 
Sexaginta socii 
Dant Colonis supplementum 
Praesentis auxilii 
Et salutis incrementum 
In die judicii. 
4. lulli tantum meruerunt 
In hoc mundi proelio, 
Ut qui semer impenderunt, 
0 fidelis concio, 
Fido tuis, qui te quaerunt, 
Adsta patrocinio. 



-- 189 -- 

5. Honor parti sit et haro, 
Laus cum sancto spiritu, 
Qui purgatos a peeeato 
Iu extremo transitu 
Claudat fine nos beato 
llaurorum intuitu. 
Antiph. ms. S. Gereonis. Cohmien. s. n. saec. 1.5. A. -- Miss. ms. Beli- 
sianuln saec. 1,5. Cod. Bruxelleu. 97,_'56--90 B. -- Mclodie: Pauge lingua. 

320. De sancto 6umperto. 
1. A fundamenti ordine 4. Ibi pro suis ]neritis 

llorum gesta inspicite 
8ancti Gumperti merita, 
Quae fecit in eeelesia. 
2. Fundans lIariae x irgini 
Eeelesiam et inibi 
Culture auxit dominicum 
Instituens collegium. 
3. 8aneto Johanni pariter 
Templum struxit hihtriter 
l bique humo tegitur, 
Post inde huc lransvehitur. 

Dei dona recipiunt, 
Qui huc devoti veniunt 
Et pia vota offerunt 
Eja, patrone inelile, 
Sanete Gumperte, porrige 
Pro nobis preces hodie, 
llatris Christi juvamine. 
I,aus, honor, virtus, gloria 
Deo patrique tilio 
Cure sancto sit spiramine 
Et hune et in perpetuum. 

Brev. ms. «n,_,lsbacellSe saec. 15. t'«,d. Wirceburgen. Mp. th. o 11. A.  
Brev. ms. Onolzba:ense saee. 1-5. Cod. Wirceburgen. M. Cil. o 3. B. 

321. De sancla lledwige. 

1. Coeli sortant, nos eanamus, 
Laetelur Polonia 
Generosae recolamus 
Ducissae solemnia, 
Prece cujus ascendamus 
Ad aeterna gaudia. 
2. Haec Hedwigis, Christi rosa, 
Flore florens gratiae, 
8ibi spina stimulosa 
Poenis poenitentiae, 
Alienis fructuosa 
5Iardus alimoniae. 
3. Corpus extra castigavit 
Zona cure cilicio, 
Intus carnem maceravit 
Fletu cure jejunio, 
Cor in fine roboravit 
Vera contemplatio. 

4. Ad quid loquar, quos guslavit 
l'aues, cibos, pocula? 
Sic luclando ternfinavit 
Hujus vitae saecula, 
Pro qua Deus lot monstravit 
In terris miracula. 
5. Suscitatur puer sanus 
Rolatus in ttumine, 
Dependentes levat manus 
Simon quidam nomine, 
Orba visu videt anus 
Restaurato lumine. 
6. Gloria et honor Deo 
Usquequo altissimo, 
Una palri filioque, 
lnclilo paraclito. 
Cui laus est et potestas 
Per aeterna saecula. 



-- 190 -- 

Brev. ms. Saganense saec. 14. Cod. Wratislavien. I O 73. A.  Brev. 
ms. Saganense saec. 15. Cod. Wratislaien. I Q 249. B. -- Brev. ms. 
Saganense saec. 15. Cod. Wratislavien. I  77. C. -- 3, 5 Quo in fine ro- 
boravit AB. -- 5, 5 Urba visu visu B. 

322. De saneta Helena. 
Ad Vesperas. 

1. Gaude, felix Aponia, 
Gaude de Christi munere, 
Laudes i notae varia 
Corde promens et opere. 
2. Helena quod sanctissima 
De te naseendo prodiit, 
Rite detestans infima 
Coeleste regnum petiit. 
8. Terreni regis filia 
Coelesti regi placuit, 
Electum super milia 
Quaerens invenit, tenuit. 

4. Conjuncta coeli civibus 
Vitae potatur flumine, 
Divinis vacans laudibus 
Lumen videt in lumine. 
5. Laeta stupet Jerosolyma 
Fractis naturae regulis, 
Dura sanctae per suffragia 
Fulgent miranda saeculis. 
6. Vita defunctis redditur, 
Aegris confertur sanitas, 
Claudus directe graditur, 
Caecos illustrat claritas, 

7. Hanc ergo dignis laudibus 
Nostra collaudet concio, 
Quae nos profusis fletibus 
Dei commendet filio. 

Brev. ms. Waradinense anni 1460. Cod. Vatican. 8247. -- 1, 4 pro- 
mans. -- 4, 3 Divino vacans lumine. -- Vgl. Anal. 1', 10 sq. 

1. Aureos solis rotat, ecce, currus 
Haec dies semper veneranda nobis, 
Qua sacrae coelos Helenae subivit 
Spiritus almus. 
2. Cujus obtentu studioque lignum 
Regis aeterni rutilat retectum, 
Quodque sacratum latuit sepulchrum 
Luce coruscat. 
3. Haec carens hostis jaculum maligni 
Obtegi ferro docuit terebrum, 
uo manus Christi ulnerata curat 
Vulnera nostra. 
4. Sancta priscorum recolensque rature 
Dicta fraenari monuit habenis 
Ora cunctorum redimita clavis 
Vulneris agai. 



-- 191 

5. Plura mirantes pietatis ejus, 
Lingua quae nec mens valet experiri, 
Credinms cujus precibus foveri 
lqocte dieque. 
6. Gloriam patri resonemus omnes, 
Gloriam nato pariterque sancto 
Flamini nostcr chorus et resultat 
Omne per aevum. 
Hymn. ms. Campensis anni 1462. Cod. ]}armstadien. 521. -- 1, 3 
biit. -- 5, 2 valet exprimere. 

324. 

1. Hicronymus, flos doctorum, 
Dos aeternae scientiae, 
De choro seraphicormu, 
¥ir dulcis eloquentiae. 

2. Hieronymi florens vita 
Aerumnis et laboribus 
Tersa exstat et polira, 
bIitet plena fulgoribus. 
3. Hieronymo modulemur 
Triumphum super aethera 
Et constanter ei retour: 
Tu nova scis et vetera. 

De sanclo Itieron)mo. 
4. Hieronymum Augustinus, 
Eusebius et Cyrillus 
l,audant, quod totus divinus 
Est, clarus, fervens, tran- 
quillus. 
5. Hieronyme, pie pater, 
Servis prol.inet luteis 
Hoc tuus mellitus crater, 
quod hauserat de puteis. 
6. Hieronymo sempiterno 
Fruamur modulamine, 
ui divino nos Falerno 
Replet et sacro flarnine. 

7. Sit nunc semper uni trino 
Laus honor, virtus, gloria, 
Qui nos morsu serpentino 
Eruat et aporia. 

Psalt. ms. Engelbergense 40. saec. 15. 

325. De saneto ilieronymo. 

Ad Vesperas. 

1. Collaudemus venerantes 
Bcalum Hieronymum, 
Eremitam, confessorem, 
Doctorem eximium, 
Ex Haebreo in Lafinum 
Translatorem optimum. 

2. Carnem domat, aspernatur 
Opes, mundi euhnina, 
Orat, plorat, meditatur, 
Arguit et crinfina, 
Scribit, legit, operatur 
Plurima volumina. 



-- 192 

3. Yelut stella matutina 
Lucens mundo oritur, 
Vita, signis et doctrina 
Tribus linguis loquitur, 
Quibus sacra lex divina 
Ab illo exponitur. 
4. Pro his digne praedicatur 
Iu coelesti patria, 
Yirgo, doctor coronatur 
Duplici aureola, 
Nude Y0eum contemplatur 
Per aeterna saecula. 

5. IIujus contemplationis 
Consortes efficiat 
os, si bonae actionis 
Ieritum deficiat, 
Suae magnae proportiouis 
Partem nobis tribuat. 
6. Gloriam parti melodis 
Persouemus vocibus, 
Gloriam Christo canamus, 
Gloriam paraclito, 
Qui I)eus trinus et lllI, US 
Exstat ante saecula. 

Brev. 8. Donatiani Brugen. imp. Parisiis 1520. 

326. Ire sancto Hieron)mo. 
Ad Laudes. 

1. Sanctus doctor Hieronymus 
/)ulci laudetur carmine, 
(duem illustravit coelitus 
Splendor paternae glo- 
riae. 
2. Hic margaritam reperit, 
Pro qua cuncta deseruit, 
Adspirans ad aetherea 
Aeterna Christi munera. 
3. In mortalique corpore 
Vitam peregit eaelibem, 
Plaudit pro dato munere 
Urbs beata Ilierusalem. 
4. Haurit areana fidei 
Et duleorem eloquii, 
Ex te, forts sapientiae, 
Lucis creator optime. 

5. Officium composuit 
Divinum, lihros transtulit, 
His mundo patefaciens 
Verbum supernum pro- 
diens. 
6. Signis clarescens variis, 
I)octrina et virtutibus, 
Summis potilur praemiis, 
Exsultetcoelumlaudibus. 
7. Simplex et trina deitas, 
Per ipsius suffragia 
Da post mundi miserias 
Beata nobis gaudia. 
8. Sit laus patri cure flamine, 
Salus, decus imperium 
Tihique. patris unice, 
Christe, redemptorom- 
nium. 

Brev. 8. Donatiani Brugen. imp. Parisiis 1520. 

327. De sancto ltieron)m«. 
In 2 Vesperis. 
l. A solis ortus cardiue 2. Beatus auctor saeculi 
Et usque terrae limitera Sacro te replet umnine, 
Te doctrina, Hicronyme, Scribis, dictas, trausfers libros, 
Yitaque reddunt celebrem. Studes» oras assidue. 



-- 193 -- 

3. Castae parentijugiter 
Exstas devotus Domini, 
Die, noctu alacriter 
His corde servis suppliei. 

4. Domus pudici pectoris 
Tui fit Dei mansio, 
Carnem domans jejuniis, 
Cuversaris in eremo. 

5. Enixa est puerpera 
Virgo Deum in Bethlehem, 
Caduca spernens o»fia 
Vitam quo ducis caelibenL 

6. Foeno: quoChristus ja- 
cuit 
Inter bovem et asinum, 
Prae eunctis tibi placuit 
l.ocus in habitaculum. 
7. Gaudet chorus eoe- 
lestium 
Pro tali dato collega, 
(dui baptistae par praemio 
Est sola dempta aureola. 
8. Gloria tibi, Domine, 
Qui nos prece Hiemnymi 
Mundes ab omni crimine 
Coelique jungaz agmini. 

Brrr. ms. S. ])onatiani Brugen. intp. Parisiis 1520. -- Die ersten Zeilen 
aller 8tr.ph«.n 
Weihnachtsliedes des Sedulius entlelmt. 

328. De sancto Hieron.mo. 

Ad Laudes. 

1. Christe, sanctorunl OllllliUlll 
Aeterna salus holllillUlll 
Honor te decet Dominum, 
(ui laureas llieronymum. 
2. Hic haereses elimina L 
Errorum nubes profugat, 
Dissolvens nodos reserat, 
Aeniglnata dilucidat. 
3. Doctrinae panera tl'ibuit, 
Laqueum mortis diripit, 
Ex falso verum elicit, 
Scutum et arma conterit. 
4. Scripturae planat aspera 
Tranquilla praebens foedera, 
Aufert pravorum seelera 
Cuncta probans per opera. 
5. Linguas dispersas aggregat, 
Malo concordes segregat, 
Egenti manum erogat, 
Christo fallenti derogat. 

6. Mentent arentem irrigat, 
Vecordem pie mitigat, 
Infertilem fructificat, 
Pcccatorem aedificat. 
7. Lucerna l,atens radial, 
Verbum aeternum seminaL 
Horas distinguens ordinat 
Et collisos alleviat. 
8. Legem, quae |inguis evagat, 
Sub una mire congregat 
I» libris sic niditicat, 
Quo,i frucluose pullulat. 
9. Studendo se exercitat, 
Saecli curas suppeditat. 
Pro fine Christum quaeritat, 
Cujus dono sic rutilat. 
lO. Tantorum a(l memoriani 
Smnmo canamus glorianl, 
Per cujus hic victoriam 
Labentem sprevit scoriam. 

Propr. Boscoduceuae imp. Antwerpiae s. a. 
Dreves, Hymni Inediti. Il. 

13 



-- 194 -- 

329. De sancto Hieronymo. 

1. Pange, lingua, gloriosi 
Doctoris praeconium, 
Actis, verbo pretiosi, 
Venerantis D,minum 
Et exaltent amorosi 
Celebrem Hieronymum. 
2. Literas, linguas elementa 
Fere novit omnium, 
Sed frequentius commcnta 
Perorans genti|ium, 
Cacsus liquit documcuta 
Amplius similimn. 
3. Sese totus segregavit 
In opus dominicum, 
Se divinae mancipavit 
Legi, quaerens unicum 
Dei verbum, sic lustravit 
lier evangelicum. 
4. h'roratus cocli rote 
Fructum multum contulit, 
Suo legem cum labore 
Priscam vere translulil, 
Novam et eodem more 
Sub lalino reulit. 

In 2. Vespvris. 
5. Inclitus interpres refus 
Nedum sacrae paginae, 
Fecit plura, quibus clerus 
Fulgct cure indagine, 
Brevis semper et sincerus 
Clara de propagine. 
6. Lucens ardensquc lucerna, 
Fecit nain. quod docuit, 
Morum sedulus pincerna 
Universis profuit, 
Obit doccns ad supcrna 
Migrans nulli nocuit. 
7. Talis, tantus, doctor sanct% 
Divis in oraculis, 
In decessu post et ante 
Stupendis miraculis 
Laie clares Deo dant% 
Nos emunda maculis. 
8. tlostis fremis vi|iorum, 
Fidci propagulum, 
Flagellum haereticorum, 
Moestis es umbraculum 
Semper virgo, norma morum. 
Pede terens zabulum. 

9. Sit jucunda, sit decora 
Summi trino nomini 
Laus perennis omui hora, 
Cujus dono Domini 
Tare praeclara, sic sonora 
Fulget laus Hicronymi. 
Pr«,pr. Boscoducense imp. Antwerpiae s. a. 

330. l;e san('to ltieron)mo. 
1. Sancte doctor Itieronyme, 3. Refulsit omnis veritas 

Inter doctores maxime, 
Clarens in sacris literis, 
Refulgens flos iii SUl)eris. 
2. Ara ornans te rhethorica, 
In vita plus theorica, 
Danmavit Ciceronica, 
Nunc salvat ars te polica. 

Cardinalisque dignitas, 
Paternalis insignitas, 
Vilae castae sinceritas. 
Te leo ferox quaeritat 
Sanandus arque visita, 
Salvandum se non haesitat, 
Servire tibi se litat. 



-- 195 -- 

5. Desperans, cerne talia, 6. Sacerdos hic inungilur 
Per hune quae sunt et qualia, Et in papam decernitur, 
Peccata (lui mortalia Sed hoc ab eo spernitur, 
I,axat et vcnialia. Coelestibus adjungitur. 
7. Da. pater, in hoc neumate, 
Jesu, cure sancto pneumate, 
Ut nos doctoris precibus 
Jungamur poli civibus. 
Brev. Bremen.e imp. Coloniae 146. -- 1:4 Refulgens nos in. -- 2, 4 
aalveti polita. -- 4, 4 tihi c«licat. 

331. De saneto fliertmj 
Ad Vesperas. 
1. Proles de coelo prodiit 4. Legi, prophetae primitus 

Magnificique generis, 
tIieron) mus dura adiit 
Superni regnum culminis. 
2. Spoliat Roraam gaudio 
Monachosque, quos genuit, 
Chdsti jungit consorfio, 
Genus superni numinis. 
3. Assumptus cure apostolis 
Gaudet horreo Domini, 
In paupertatis praediis 
Exsultat nunc cure jubilis. 

Ged! graium obsequium, 
Post factus servus Domini 
Monasiico sub ordine. 
Calens sed carens febribus, 
Chrisii aesluans amore, 
lImlens monet precibus 
l"tartes regens cum rigore. 
Deo parti sit gloria 
Ejusque soli filio 
Cure spiritu paraclito 
In sempiterna saecula. 

Officia ms. sacc. 15. C-d. Sangallen. 41.5. -- 1, I Proles Deo prodiit. -- 
1, 2 que erginzt. -- 1, 3 dum erginzt. -- 2, 1 Romanos. -- , 2 que cr- 
gë.nzt. -- 3, 2 in horreo. -- 3, 3 Paupertate praedii.. -- 3, 4 Ex.ultent 
nunc Cbri.to jubilis. -- 4, 1 Lex et prophetae.  4, 3 Post ergiiuzt. -- 
 5, 1 Calens tarer. -- 5, 3 M,,ri monet. -- 5, 4 cum ergë.nzt. --- VI. don 
llymnus Mone III, 308 (Nr. 9:52), an weleheu der vorliegende nicht sel/eu 
anspielt. 

332. |11 Elevatione s. ltillradis. 
Ad Vesp. et Laud. 
1. Hortus ecclesiae fragrans deliciis, 
Florera munditie praesignans liliis, 
Odorem gratiae fudit in Laetiis, 
Hiltrudem Christo foederans. 
2. Quae elaris clarior orta natalibus, 
Formam formosior excessit moribus 
Fortemque fortior vicit virlutibus, 
Hostem in Deo superans. 



196 -- 

3. Spretisque nuptiis ducis Burgundiae, 
Vacans jejuniis et parsitnoniae 
Al»dit se I.aeliis, grandis laetitiae 
Causa futura posteds. 
4. Jam sponsi sedula castis amplexibus 
('onfert ad oscula se votis omnibus, 
Ut fumi virguIt ex aromatibus 
Odorem spirat superis. 
5. A mun,li iiiis mundans nos expia 
Patremque filiis, mater, eoncilia, 
E tecum gaudiis in coeli curia 
Nos jungat vera caritas. 
6. Pairi et filio sanctoque fiamini 
Psallat haec eoneio deoia virgini, 
Cujus l,raesidio nos irin, umnini 
Apponat ma trinitas. 
V,,nderlyk Leven van de h. Ma,,dmet lliitrudis. Tot Loven 1770. p. 38.- 
Der ilymnus er.cheint ais ein alter, weshaib er hier mitgeteiit i.t. 

333. 

1. anctflrum mentes virginum 
Confortas, auctor lumiuum, 
ibique reddit plaeium 
Sanctae Hiltrudis meritum. 
"2. tuae, ne quid agat temere, 
Chri.-_to disponi nuhere, 
Praeventa Christi grafia 
IIuudana fugit gaudia. 
3. l'roeos spernit, lasciviae 
l%n cedit, parsimoniae 
Stu,let Christi discilm|a , 
Brevi reclusa cellula. 

In Elevalione s. lliltrudis. 
Ad .Nocturnum. 
4. Viveudo solitarie 
lIeretur regnum gloriae, 
Vitam elaudens feliciter 
Vita vivit perenniter. 
5. Deus donis interminis 
Donait ridera virginis, 
Cujus quae sint insignia, 
Signa fautur sequentia. 
6. In ipsius memoria 
Sit trinitati gloria, 
Patri, haro, paraçlito, 
Divinae dextrae dito. 

Vonderlyk Leven van de h. Maghet Hiltrudis. Tot Loven 1770. p. 39. 

334. De saneto Hippolylo. 
1. Chorus novae Jerusalem 3. Sed tempestate p'aevia 

Promat Christum laudabilem 
Pro martyris memori 
Hil»polytique gloria. 
2. Qui divino suffragio 
Ereptus e naufragio 
Per hortulum eccle,iae 
Ad porum vênfl gl,riae. 

Caesus, traetus per devia, 
Probatus passionibus, 
Eteetns martyr inelitns. 
Valerianum, Deeium 
Sprevit, omne supplicium 
Contempsit propter Dominum. 
Qui est et salus omnium. 



-- 197 -- 

5. Cujus tota familia 
Cure nutfice Concordia 
Per martyrii supplicia 
Intrant cure palma gaudia. 

6. (duorum nos, Christe, precibus 
Culparum munda faecibus 
E transfer nos ad gaudia, 
Ubi regnas per saecula. 

Igrcv. Patavicnse ilnp. Augustae 149,5. A ..... l|rev, l'atavi«.Itse imp. Vclle- 
tiis 1508. B. -- Brev. l'ataviene imp. Venetiis 1515. L. -- 1, B martyfiis 
AIC, mem-ria ergiinzt. -- 2, 2 Exhort«tn na,,ti'agio ABC.  3, 4 Efft-ctus 
est ABC. -- 4, 2 Spreviue omne C, si»revit omneque ItC. -- 6, 3 nos 
thlt ABC. 

335. 

1. Laudis hynmus decantetur 
Christo regi gloriae, 
Ei nostrae l)raesentetur 
0rganum melodiae, 
Quem Hubertus intuetur 
Revelata facie. 
2. Saecli pompam nbdicait 
lamberti consilio, 
Se divino mancipavit 
Hubertus obsequio 
Ac in Christi vigilavit 
Sedulus officio. 
3. Post Lamberti marDrium, 
Praeclari pontificis 
Insignitur per Sergium 
Infulis magnificis 
Fitque pastor Tongrensium 
Jussibus angelicis. 

De sancto fluberto. 
Ad Vesperas. 
4. Plebi suae praedicavi 
Spem SUl)ernae gloriae. 
Quam Dominus praeparavit 
Haercdibus gratiae, 
Sic subditos informavit 
Vcrbo sapicntiae. 
5. llunc patronum extollamus 
l'er laudum praeconia, 
Ei grata studeamus 
0ff'erre servitia, 
Ut adesse sentiamus 
Sua nobis praemia. 
6. Deo patri sit potestas, 
Filio prudentia, 
('oaequalis sit majes/as 
Paraclito gratia, 
qui contbrtet mentes macslas 
l'erenni laetitia. 

Irev. ms. Tungrense saec. 15. Cod. 8cmin. Leodien. 6 M 2 A. -- lrev. 
ms. aaec. 14. Cod. Dussehlorpin. C 60. B.  Brcv. ms. Tremoniense saec. 15. 
[_'q,d. Darmstadien. 69. (2. -- Anfil,h. ms. Franciscanum saec. 16 [_',«!. 
Bruxeilcn. 6433. D. -- 1, 1 Hymnus laudis AI). -- 2, 3 divin,, dcdicavit 
B.  4, 5 inthmavit A.  6, 5 Qni c,ns.rtes A. -- Mvl. Patge ling'ua D. 

336. De sanclo Huberlo. 

1. Novmn melos decantemus 
In Huberti nomine, 
Votmn mentis ordinemus 
Cure vocali carmine, 
Ut condigne resonemus 
Sub hoc moderamine. 

Ad Laudes. 
2. Militare concupivit 
In adolescentia, 
Jugum Cbristi post subivit 
Spreta mundi gloria, 
Hunc Lambertus erudivit 
Morali scientia. 



-- 198 -- 

3. Ut I,ambertus transmigravit 
De carnis ergastulo, 
lllum papa decoravit 
Pastorali baculo 
Et defuncto subrogavit 
Divino miraculo. 

4. Curam rexit feliciter 
Tungrensis ccclesiae, 
Gestans in manu jugiter 
Stateram justitiae, 
Effundens cunctis largiter 
Oleum clementiae. 

5. 0 Huberte, ubertatem 
Morum nobis tribue, 
Corporalem sanitatem 
Infirmis restitue, 
Orans summam majestatem 
Pro nobis continue. 

6. Deo parti sit potestas, 
Filio prudentia, 
('oaequalis sit majestas, 
Paraclito, gratia 
Qui confortat mentes maestas 
Perenni laetitia. 

Brev. ms. Tm,grense saec. 15. Cod. Serein. Leodien. 6 M 2. A. - - Brev. 
Leodiense imp. Lovanii 1495. B. -- 1, .5 cure «ligne A. 

337. 

1. Grates demus et cantenms 
Cure cordium tripudio 
lqato Dei, Zebedei 
Congratulanti filio. 
2. Hic iml,lexit, ut decrevit 
Immensa sapientia, 
Semen David dcmonstravit 
Deifica scientia. 
3. Jesum datum, nobis n:,tum 
Sine virili sereine 
[te iIaria, marre pia, 
Spiritus sancti numine. 
4. Scripturarum, 1,rophetarum, 
Pagina firmavit Deum, 
quod Judaei pharisaei 
Falso clamant mortis reum. 
5. Exclarnavit, indicavit 
Ore, corde et opere 
Praedicando. seminando, 
Divinum verbmn prospere. 

[h. s..lacobo Majore. 
Ad Vespvas. 
6. Laelus istum quia Christum 
Fatebatur crucifixum, 
Resurgentem et scandentem, 
Ascendendo coelum fixum, 
7. Est despectus et ejectus, 
Decollalus, interfectus, 
Fide fervens, mundum spernens, 
Ergo martyr est effectus. 
8. Refmmare nunc dignare 
l'os peccatores firmiter, 
Serve Dei, quod in Dei 
Sistanms spe perenniter. 
9. Ft deflere mala vere 
Valeanms jugiter, 
Jesu Christe, sanctus iste 
Conservet nos tideliter. 
10. Salvet gregem, quern ad regem 
Perducat, ad coelestia, 
Qui est trinus I)eus unus 
Per infinita gaudia. 

Cod. Beverin. 672. saec. 15.  ,,Explicit historia de sancto Jacobo, 
edita llildesem anno Domini 51CCCCVI ad festum t«:ati Jacohi majoris a 
quodam, nomen cujus monstrat hymuus vesperalis." Vgl. Lfintzel, 
Gesch. d. liicese und ,qtadt Hildesheim II, 375. 



199  

338. De sancto 
I. Dura poli sphaera volvitur, 4. 
1%bis novum exoritur 
Sidus anniversario 
De Jacobi mart)rio. 
2. Clarent festa celebria, 
Per quae monstrat historia, 
Quali virtute praeditus 
Apostolus sit inclitus. 
3. Hic decollatus hodie 
Succedit thronum gloriae, 
Felicem bibens calicem 
Hostem devicit pernicem. 
Antip|l. ms. Calcariense saec. 16. 

Jacobo. 
Cujus beata dogmala 
Per vasti orbis climata 
Credendi normam ingerunt 
Et caritatem suggerunl. 
5. 0 martyr apostolice, 
Jubar legis catholicae, 
Exora pro supplicibus 
Tua festa colentibus. 
6. Laus trinitati debita 
tIonor, potestas, gloria 
Perenniter sit omnia 
l'er saecuh)rum saeçula. 
C.d. Arch. Calcaricn. A 14. A. 

Brev. Trajectense imp. Coloniae 1517. B. 

339. 
1. Verbum patris principium, 
Proles beata coelitus, 
Narrare quem nenlo valet, 
Dinissus terris apparens. 
2. Homo videris, deitas, 
Manens apud patrem ut eras, 
Onmipotens inspiceris 
Immortalis et cerneris. 
3. Tu priscis vaficiniis 
Te venturum spoponderas, 
Ades, medendi pietas, 
Cunctorum cura vulnera. 

De ss. Inn«ceutibus. 

4. Tibi jam primum munera 
Dependit Aethiopia, 
Bethlem, Judaea patria 
Salemque offert xenia. 
5. Sanguis primus dura funditur 
llatorum ipsorum strage, 
Edictum regis pervolans 
Occidi! infanlum agmina. 
6. Dicto palratur citius 
Herodis saeva jussio, 
Abstractos ab uberibus 
Allidit solo protinus. 

7. Nos etiam sequi semper 
Agni refert vestigia, 
Quos protulit cruor sacer 
Primam praemittens hosfiam. 
Brcv. ms. Lunaelacense saoc. 14. Ced. Pahlt. Vind,_,b. 1950 A. -- Brev. 
ms. Emmeramense saec. 14. Chn. M-nacen. 14741. B. -- l, I Verbi I»atl'is 
AB. -- 2, 4 Et cerneris inlnlortalis A. -- 5, 1 Sanguis pius A. -- 7, 1 N.s 
et aequi A. 

340. De ss. lnnocentibus. 

1. Hostis Herodes impie, 
Christum dum vis occidere, 
Pueros innocentia 
Coelis coronat gloria. 

2. ,Iatrum caterva personat, 
Collisa deflent pignora, 
Vox in Iama est audita, 
Rachei piorans tot milia. 



-- 200 -- 

3. 0 quam beatae lacrimae 4. llac proie mater inclita 
Dolore marlyrum edflae, Fecundatur ecclesia, 
tuae non carent coelestibus Gaudet chorus angelicus 
Danles loquelam gemitus. Crescilque suus numerus. 
5. 0 ('hriste, tex forfissime, 
0 actor innocentiae, 
Conjunge nos infantulis, 
Qui le cauuut in mortihus. 
|;rev. Roschi|dense inip. Parisiis 1517. -- 11, 2 CIIristUlll Deum vis. -- 
l, 3 Pueris. -- 1, 4 Celos. -- '2, 1 Fratrmn. -- 4, 2 Feeundetnr. 

34|. De san¢o .J«a(.him. 
Ad Vesperas. 
1. (uemterra, pontus, ae- 5. Benedicta coeli nuntio 

thera 
('olunt, plebs laudat hmdnum, 
Quod lranslulil ad sidera 
Joaehim, patrem bIariae. 
2. Cui luna, sol et omnia 
Deserviunl, hune ereavit 
Cure omni sanetimonia 
Et protu]it stirpc David. 
3. Miranlur ergo saecula, 
Deum ac ltominem vere 
Ex Judaea plebecula 
Joachim avum habere. 
4. Beata mater munere, 
Mariam quae angelico 
Fatu meruit gignere 
Joachim, viro coelico. 

Verba, Joachim, audisti 
Per quem cessit coufusio 
Cure sterilitate trisli. 

6. O gloriosa domina, 
Laetare cum poliarchis, 
Quia Joachim divina 
Suscepit cure palriarchis. 
7. Tu regis alti janua 
Fac quod nobis sit pervia, 
Cure filia ingenua 
Dans dona tolle devia. 
8. Gloria tibi, Domine, 
Qui natus es de virgine, 
Avi tui precamine 
Salva nos in examine. 

tlïicia S,S. Anna, ,l,,a('llilll, J,,sel»h, itnp. s. 1. et a. (Hain 8748). -- 1, 2 
(J«ltnlt onmi. plebs: lies laudat varie'? E t]llt niimlieh sonst 1, 4 der 
Reim.  2, 2 creavit hune. -- 2, 3 UUlll ergiiuzt. -- 2, 4 dt. stirpe. --4, 4 
Ex .Ioachim. -- 6, 3 (2uod J,,aehim. -- 8, 4 in mortis examine. -- Aile 
Allfallgszeilen der tr»pht.n siud dem nlarianischen tlymuus gleichen An- 
faugs entlehnt; dadureh wird dies Lied tïir die Textkritik jenes v.u Belang. 

342. [le sancto J«achilc. 
Ad Nocturnum. 
1. Gaude visceribus, maler, muneribus 
Joachim refera, solvens vota certa, 
Expurget piae menlis 
Corde natus ex pareutis. 



-- 901 -- 

2. Cujus magnifica gesta deifica 
Plebs canit sanctorum, clerus, miserort,,n 
Tuba colat ordine 
A solis ortus cardine. 
8. quae virgo peperit, Mariam comperit 
Joachim se natam, juste educatmn, 
Quam cupivit intime 
Lucis creator optime. 
4. Felix multiplici pater magnifici 
Ex fructu germinis sterilis seminis 
Pellis voto pistico 
E more docti mystico. 
5. Te nunc suppliciter orat et jugiter 
Plcbs, Joacbim sancte, te Deum precante 
Nostra cessent sedula 
FIox, tenebrae et nubila. 
6. Sanctis obtineas per vitae lineas 
Jungi coeli aede, Joachim, quem in sede 
Locavit post somnium 
Deus creator omnium. 
7. Praesta, pater summe, fili architecte, 
Spiritus hagie, cure patre Mariae 
Frui nos victoria 
Aeterna coeli gloria. 
 tffic. SS. Annae, Joachim, Joseph, imp. s. l. et a. -- 1, 3 Ut expurget. -- 
3, I Maria. -- 3, 3 eoncttpivit. -- 5, 2 Ut te Deum pro nobis precante. -- 
6, 1 tuae lineas. -- 6, 2 Et junge. -- 7, 1 pater slmli filii; lies pater 
recte? -- 7, 3 nos ergi4nzt. -- 7, 4 In aeterna. 

343. De sancto Joachim. 

1. Coeli cires, adplaudite 
Et vos, fratres, concinite, 
Sancti Joachim solemnia 
Solis reduxit orbita. 
2. Huic ergo psalmi resonent, 
Hnic lectiones concrepent, 
E hymnorum dulcisona 
Multiplicentur carmina. 
3. Quod lingua foris personat, 
Intus affectus sentiat, 
Nec imitari pigeat, 
Quod mens laudare adprobat. 

Ad Landes. 
4. Hunc post mundi pericula 
Coeli suscepit curia, 
(uem avum Dei filius 
Suum sa]utavit Dominus. 
5. Conemur totis viribus, 
Jungamns preces precibns, 
Ut sancti Joachim meritis 
Coeli fruamur gaudiis. 
6. Tanto patrono supplicet, 
(uisquis juvari indiget, 
Eque jubilet cantica 
Per quadra mundi climata. 



202  

7. ¥ila viril feliciter 8. Deo patri sit gloria 
Cure filia Christifera, Ejasque soli filio 
Cure qua degustat dulciter Cure spiritu paraclito 
Aeterna vitae gaudia. In sempiterna saecula. 
ortie. Ss. Annae, .loachim, J«,seph, imp. s. I. et a. -- 2, 1 ergo fehlt, 
rg[nzt nach laniel IV, |)sus dem Atgustinushymnus gleichen Anfangs, 
v,n dem Str. 1--5 des vorliegenden eine Bearbeitmg ist. Das Original 
liest 2, 1 sq. lIine ergo, lIine leeti,,nes. -- 4, 4 Lies salutat? -- 6, 3 Lies: 
Ei jubilet ? 

34J. In Concep{i«ne s. Johannis B. 

1. H)mnum novum concinamus 
Per mentale gaudium 
E Johannis recolamus 
t'onceptum mirificum, 
Quem ut recte cognoscamus, 
Docet evangelium. 
2. Zacharias ex Abia 
Traxerat originem, 
Hic sacerdos erat quia, 
Sanctam duxit conjugem 
Ex Aaron stirpe dis, 
Quam habebat sterilem. 
. I-lic cure magno festo die 
Functus sacerdotio 
Templum introisset pie. 
Deum sacrifieio 
Ut placaret et Judaeae 
Fieret remissio ; 
4. Tune incensi videt hors 
Stare stantem angelum: 
Exaudiris sine mors, 
Uui solatur tremulum, 
Uxor tus, non ignora, 
Tibi gignet filium. 
llymn, ms. Campensis anni 146. 
ignara.  $, .5 obîs erg.nzt. 

 5. Qui diffidens veritatis 
Signum poscit precibus, 
Et acct-pit mutitatis 
Rite factis omnibus 
Foris exit, fatigatis 
Iuuuit cure manibus. 
6. Plebs exspectans intellexit, 
Quod secreta viderit, 
Post ad domum dura perrexil. 
Tune effets concipit, 
tue plus Deo cor porrexit, 
Gaudens grates reddidit. 
7. uam semestrem visitavit 
Virgo Deo graxida, 
Tune Johannes exsultavit 
lIatris inter viscera, 
tualis erit, reseraviL 
Quantus natus, gratia. 
8. Laus et honor trinitati 
Sanctae sit et gloria, 
Quae nos salvns in beati 
Johannis memoria, 
Nobis det, ut sibi grati 
Laetemur in partis. 
Cod. Darmstadien. 521.  4, 5 non 

345. 

I. Spirilus sancti organum 
Johannes est dulcissimum, 
Quo soli Deo vivere 
5iovit ipsius vivere. 

in Decollalione s. Johannis B. 
Ad Vesperas. 
2. Dilectus ergo Domini 
Est templum sancti spiritus, 
lon laesus ullo vitio, 
Sed vere liber in Christo. 



203  

3. Ut virgo sine macula, 4. Praestet hoc pater omnium 
Martyr clarus cure corona, Per suum unigenitum, 
Fers tic)res virgo candidas Per almum quoque spiritum 
E ut martyr purpureas. Dans angeh)rum gaudium. 
Antiph. ms. Vetcris M,,naterii saec. 15. Cod. Maguutiv. 138. -- 3, 1 
Virgo sine macula. 

3,lfi. 1, l)ee,)llatioae s. Johaaais B. 
Ad locturnum. 

1. Fulgens lucerna martymm 
Sidusque coeli aureum, 
Te speramus praecipuum 
Placat,rem apud Deum. 
2. Nominis tui gloriam 
Canentes corde inclitam 
Tu funde preces, quaesmnus, 
Pro nobis, martyr, propitius. 

3. Ut donet Deus spernere 
Mundum cum suo principe 
Et post. tempus volubile 
Nos cure Christo resurgere. 
4. Praestet hoc pater omnium 
Per suum unigenitum, 
Per ahnum quoque spiritum, 
Dans angelorum gaudium. 

Antiph. ms. Veteris M,nasterii saec. 15. Cod. Maguntin. 138. -- 3, 4 
Lies martyr pr, mptius? -- Ist a[s divisio des vorherguhenden Hymmm be- 
zeichnet. 

347. In Deeol)alione s. Johannis B. 

Ad Tertiam. 

1. Johanne% martyr Domini, 5. 
Gabrielis archangeli 
Voce patri promitfimr 
Et matri diu sterili. 
2. Nomen cujus et meritum 6. 
Declaratur per angelum, 
Nain patri dal eloquium 
latus et mulfis gaudimn. 
3. 0 Chrisli testimonium! 7. 
Inter haros mulierum 
Nemo Johanne altior, 
Nain prophetis sublimior. 
4. Johannes major homine, 8. 
Compar angelis urique, 
¥irginitatis speeulum 
Ae trinitatis medius. 
Antiph. ms. Veteris Monasterii saee. 
)illrll. mg. Veteris Monasterii saec. 14. 
Mel: Deus tuorum militum. 

Qui tare clarus Dei laude 
Pro Herodiadis fraude, 
Pro castflatis tenore 
Decollamr in carcere. 
Fulgens lucerna martyrum 
Sidusque coeli aureum, 
Te speramus praecipuum 
Placatorem apud Deum. 
Festa tui maryrii 
Colentes placare sibi 
Ducensque per victoriam 
Resurgenfis ad gloriam. 
Gloria tibi, Domine, 
Qui suhlimasti hodie 
Johannem coeli civibus, 
Nos illis junge, quaesumus. 
1.5. Cod. Maguntin. 138. A.  
Cod. Maguntin. II. 342. B. -- 



-- 204 -- 

34.. In De¢ollafione s. Johannis B. 
Ad Completorium. 

1. Baptistae Christi merita 5. 
Pangamus laude debita, 
Agnum placans nobis prece, 
(uem demonstravi indice. 
2. ]Iotus non arundinei 6. 
De te esse fatur plebi, 
Sed perfec.um ac stabilem, 
Ducentem vitarn caelibem. 
3. Spernens mundi delicias 7. 
E fallaces divitias, 
Vivens sine d»li relie, 
Contentus locustis, ruelle. 
4. Hic vocatur lazarenus 8. 
Et Cristi gmtia plenus 
Praeparat Deo semitam 
Et suasit poenitentiam. 
Antiph. ms. Veteris Monasterii saec. 
Diurn. nlS. Veteris Monasterii saec. 14. 
Mcl.: Acterni patris unice. 

Sed pro zelo veritafis 
A ministris falsitatis 
Condemnatur in earcere, 
Quem solatur tex gloriae. 
Quem rex Herodes occidit, 
Felix in aeternum vivit, 
Occumbit temporaliter, 
Yivit perpetualiter. 
Ejus nos festi gaudia 
Digne colamus annua, 
(2uo praecarsorem propriam 
Ad vitae vexit gaadium 
Gloria tibi, Domine, 
Qui sublimasti hodie 
Johannem coeli civibus, 
lgos illis junge, qaacsumug. 
15. Cod. Maguntin. 1:38. A. -- 
Cod. Magtmtin. II 342. B. -- 

349. In De¢ollafione s. J«hannis B. 

1. Sancta [baec] congregatio 
Johannis instar laudibus, 
Cujus nanc decollatio 
Commendatur fidelibus. 
2. Afficitur inedia 
Corpus sacrum, non horreit 
Carnis aftlictae taedia, 
Dura in deserto latuiL 
3. ¥itae consors angelicae 
Melle, locustis pascitur, 
Sumens potum de latice 
Pilis cameli tegitur. 
Brev. ms. Constantiense saee. 15. 

4. Zelo legis dura sceleris 
Herodem vult arguere 
Divini praeco foederis, 
Recluditur in carcere. 
5. Hic pugnans hoc in stadio 
Triumphi cum xictoria, 
]Ialini caesus gladio 
Coeli potitur gloria. 
6. Laus, honor et imperium 
Deo sit aeternaliter, 
Qui suos per martyrium 
Coronat mnltipliciter. 

Cod. Eremiten. 80. -- 

1, 1 Sancta 

congregatio; lies Sacrata? -- 1, 4 a fidelibus. -- Dieser Hymntxs steht aus 
eben dieser Hs. hei Motel Nr. 226. aber mit so vielen stillschweigenden 
Korrekturen und Irrtfimern, dafs ich ihn wiederhole. In der Hs. h/ingt der 
folgende Hymnus mit desem zusamanen. 



205 -- 

350. In D«'ollatione s. Johannis B. 

1. Gaude, fidelis concio, 
In te tractans magnalia 
Baptistae de supplicio, 
tduae recolit ecclesia. 
2. Verbi divini facula, 
Lucens, ardens prae omuibu% 
Saeva datur ad vincula 
Pornis ab infamibus. 

3. Saltantis ad instantiam 
Puellae justus caeditur, 
Virtutis ob constantiam 
Sanguis sacratus funditur. 
4. Ejus caput ad epulas 
DeIatum datur f¢,nime, 
Qui nunc inter coelicolas 
Laudi pmefulget lumine. 

5. Laus, honor et imperium 
Deo sit aeternaliter, 
Qui suos per martyrium 
Coronat multipliciter. 
Brev. ms. Constantien.c saec. 1.5. (:-d. Ercmiten. 0. -- 2, 4 Pernis 
al, infantia Hs; M,,rel 1. c. Perindc ab infantia, i)al:u der Vers korrul,t ist, 
beweist das Fehlen einer 8ilbe, des Reimes und des .inm.s. Beiden leztern 
Miingeha wird abgeholfen, wenn wir le.en, wie ira T«.xL Es bleibt dann 
Mangel an einer ilbe, dcr wegfiele, wenn gelesen wiirde p-rni',i oder auch 
porniae. Es entstiinde indes dadureh ein lliatus, von &'m der llymnus .onst 
kein Beispiel bietet. 

3,51. De s. Johanne I'hrysostomo. 

1. {duem terra, pontus, 
aethera, 
Alta polorum sidera 
Colunt, paxent ut Dominum, 
Coelo pegit Chrysostomum. 
2. Cui luna, sol et omnia 
Subjecta trausitoria 
Johanni sunt ut scoria, 
Dura jubilat in gloria. 
3. Mirantur ergo saecula, 
(uod Johannes in specula 
Poli innixus stadio 
5lagno potitur bravio. 
4. Beata mater munere 
Ecclesia, quae dogmate 
Johannis clares, glosulis, 
Commentorum opusculis. 

5. Benedicta coeli nuntio 
Antiochena gcnito 
Johanne stirpe nobili, 
Exortu admirabili. 
6. O gloriosa domina, 
C)ustantini per omuia 
Fuisti urbs egregia 
Pastoris in praesentia. 
7. quod Eva tristis ab- 
stulit, 
Bonum Johannes contulit, 
Augustae qui invidia 
De sede pulsus prupria. 
8. Tu regis alti janua 
Fac miseris sit patula, 
Te deprecamur hodie, 
Paesul Johannes inclite. 

9. Gloria tibi, Domine, 
Deus in trino nomine, 
Qui Johannis precamine 
Nos salves in examine. 
Brev. ms. Curiense saec. 1.5. Çod. Arch. ,q_'angallen. Fabarien. IX. -- 
8, 1 alti genua. -- Vergl. das weiter oben zu Nf. 3-11 Bemerkte. 



206 -- 

352. De s. Johane Evagelista. 
Ad Laudes. 
1. liaguis ecclesiae laudibus omni 
Nunc et perpctuo rite colende, 
Nostrae suscipias, sancte Johannes, 
Dignanter, petimus, tannin vocis. 
2. Christus, irgineac filius aulae, 
Temet prae sociis, inclite caelebs, 
Foret pro merito virginitati, 
Cui marrera voluit credere castam. 
3. Te clemens etiam pectus in ahnum 
Acclinem satiat fonte perenni, 
Verbum se genitum quo patre discens, 
Hoc natis hominum pandere posses. 
4. Nunc autem facie cernere gaudens, 
Quod dudum poteras promcre voce, 
Nostris multimodis, aime, querelis 
Orans pro miseris compatiaris. 
5. Sit laus ingenito, gloria nato 
Atque spiritui jubila sancto, 
Qui coelum moderans trinus et unus, 
Dignetur visere arva Johannes. 
Brev. ms. Sangallense saec. ll. Cod. Sangallen. 413. -- 3, 1 pectus in al- 
VUln. -- 5, 4 Lies Johannis? 

353. De s. Johane Evangelista. 

1. Gignens per evangelium 
Deo turbas fidelium 
Johannes Dei gratia 
I0et tristibus so|atia. 

3o 

Uuice amaus unicam 
Christus ei dat dominam, 
Super quam nil amaverat, 
I|uic marrera commendaerai. 

2. Cui Christus privilegium 
Dat amoris egregium, 
uod virginem marrera ipsi, 
Ipsum dat nature virgini. 

Suscepit dilectissimam 
flic virgo virginissimam, 
Ut fu ....... 

Psalt. ms. Turicellse saec. 13. Cod. Civit. Turicen. C 1-35. -- 1, 4 fris- 
ris.  3, 2 ei ergfinzt. -- 3. 3 nihil. -- 4, 3 Das Weitere fehlt.  I»em 
Hvnlnus geht ohne Absatz vorher das Lied: Fit porta CIiristi pervia: vor 
bèiden steht die Rubrik : Incil, it cursus Beatae Mariae Virginis et ,. J,hannis 
Evangellstae. 



 07 -- 

354. De s. Johanne Eva»gelista. 
Ad Vesperas. 
1. Gaude, coelestis curia, 4. Recubuit in pectore 

Tanta lucerna inclita, 
Et tu, mater ecclesia, 
Johannis prmnens gloriam. 
2. Qui spernens mundi gaudia, 
8equens Christi vestigia, 
Eangelista maximus 
Esistens et apostolus. 
3. Florebat in virtutibus 
Ut lucifer clarissimus, 
tuem diligens prae omnibus 
Aeterni patris filius. 
Diurn. ms. Constantien. saec. 14. 

Coelesti hausto hectare, 
Amplectitur divinitus 
Ut Christi amantissimus. 
5. Virgo electus Domini 
A Christo datur virgini, 
Ut aller esset filius 
Pot ipsmn dilectissimus. 
6. Gloria tibi, Domine, 
Qui natus es de virgiue, 
Cure patte et sancto spiritu 
In sempiterna saecula. 
Cod. Turicen. Rhenov. CXXXIII. 

355. De s. Johanne 
I. Novo psallendi jubilo 
tlylnnum canamus Domino, 
tui Johannem, vas gratiae, 
Cunctae dedit ccclesiae. 
2. Verbis iste dul«'ifluis, 4. 
Errores fugat haeresis 
In mentibusque hominum 
Fudit Imnen salvificum. 

Evangelista. 
Miraculis refloruit 
Virtutibusquc claruit, 
8anctitate magnificu, 
llomo totus deificus. 
Hujus prece, Jesu pie, 
Chormn nostrum consocia 
Choris coelestis «uriae, 
Ubi jugis melodia. 

Festorum eompositorum ecclesiae eollegiatae 8aucti .Ioaunis apostoli et 
evatgelistae Buseodueis pars hiemalis imp. 8. 1. et a. 

356. In Reversione s. Johannis ab exilio. 

1. Sacra nobis solemnitas 
No'ca reduxit gaudia, 
Levet recens jucundilas 
Vetusti fletus taedia. 
2. Cordis et carnis puritas 
Concurrant festo virginis, 
Cujus insignis dignitas 
Sensu signatur nominis. 
3 Johannes, Dei gratia, 
Dei ditatus munere, 
Deitatis mysteria 
Dignus fuit disserere. 

Ad Vesperas. 
4. Quod clauum erat homini, 
Johanni sane patuit, 
Dura supra peetus Domini 
llora eoenae recubuit. 
5. Virgo matris et virginis 
Custos mundus eligitur, 
Et supra merrain hominis 
Ejus honor extollitur. 
6. Hujus suffultos meritis 
Mariac prece praevia 
]_)eletis t'hristus debitis 
bIos ducat ad coelestia. 



-- 208 -- 

7. Praesta, pater, per filium 
Paeis aetcrnae gaudium, 
Praesta per alnmm spiritum 
Ad vitam nobis reditum. 

Autiph. ms. Tungrense saec. 1.5. Cod. Tungren. IV. A. -- Antiph. ms. 
Franciscan. 8aec. 16. Cod. Bruxeilen. 433. B. -- l'roprium Boscodueense 
imp. s. i. et a. C. -- 2, 20ccurrit C. -- :3, 4 fuit discernere E. -- 4, 1 erat 
tlomiui A. 

357. In Reversione s. Johannis. 

Ad Laudes. 

1. llagno salutis gaudio 
Esultet plcbs tidelium, 
Q.uae Zebedaei filio 
Laudum promit praeconium. 
2. Bealus hic apostolus, 
Secreti Dei sedulus, 
Quod dmn rimatur quaerere, 
Jesu cubat sub pectore. 
3. De cujus fontis flumine 
Illud bausit mirifice, 
Scribendo evangelium, 
Quo verbi dat principium. 

4. Per quod coelos reseravit, 
Cul Deus revelavit 
Secreta quae ediscere 
Nulli licet vel dicere. 
5. Hujus nos, Christe, precibus 
A mortis solve nexibus 
Donando indulgentiam 
Et peccatorum veniam. 
6. Praesta, pater, per filium 
Pacis aeternae gaudium, 
Praesta per ahnum spiritum 
Ad vitam nobis reditum. 

Antiph. ms. Tungrense saec. 15. Cc, d. Tungren. IV. A. -- Antiph. ms. 
Franciscan. saec. 16. Cod. Bruxellen. 6433. B. -- Proprium Boscoducense 
imp. s. 1. et a. C. 

35g. De sancto 
I. Exsultet aula coelica, 8. 
Laetetuï mundi machina, 
Dum refert solis orbita 
Joseph sacra solemnia. 
2. Cui Herode mortuo, 4. 
Ecce, apparet illico 
In somnis verbis angelus 
lpsum praemonens dulcibus. 

Joseph. 
Surge, accipe puerum 
Et matrem ejus clanculmn 
Et cran ipso Emmanuel 
Ad terram perge Israel. 
(ui consm'rexit citius, 
Pergit, quo dixit angelus, 
Quia quaerentes puerum 
Jam intraverunt Erebum. 

5. Hujus a culpae nexibus 
Eruat piis precibus, 
qui pro tonantis gloria 
Ejus canimus hynmia. 

llymn, ms. Campensis anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. 



I 209 -- 

359. De sancto 
1. Joseph, coufessor iuclite, 4. 
Custos lIariae dominae, 
Adesto nostris precibus, 
(uas pie tibi fundimus. 
2. 0 gloriose bajule 5. 
Conditoris orbis terrae, 
Ut digne demus cantica, 
Nostra disrumpc crimina. 
3. 0 custos matris Domini, 6. 
Devotos tuo nomini, 
Joseph aime, per aspcra 
Salva semper et prospem. 
Hymu. ms. Campensis anni 1462. 

Joseph. 
Adesse tuis famulis 
Dignare dux amabilis, 
Sentiant nostra pectora 
Tua semper juvamina. 
0 faber beatissime, 
Nobis benigne succurre 
Nosque supplices respice 
Vota servorum suscipe. 
Praesta, pater ingenite, 
Jesu, cure sancto flamine, 
Ut Joseph ahni precibus 
Jungamur in coelestibus. 
Cod. Darmstadien. 521. 

360. 

1. Scriptores evangelici 
Narrant, quod generatio 
Christi, rectoris coelici, 
Sic erat ab initio: 
2. Ex Abraham progenie 
Parfum genus describitur 
E! per David ex sereine 
Ad Joseph usque ducitur. 
3. uam magna commendatib 
Viri justi cognoscitur, 
Carnalis nain successio 
Parfum post hunc concluditur. 
4. Divinum per oraculum 
Senex accepit virginem, 
lntacta per mysterimn 
Deum concepit hominem. 

De san('to Joseph. 
In I. Vesperis. 
5. 0 quam altum consilium, 
Absconsus Chrislus venerat, 
Plebs putat fabri filium 
Hune, quem virgo pepererat. 
6. Sic per successum temporum 
Crescit honesla castilas, 
Absque contactu corporum 
Chrislum parit virginitas. 
7. Custos bIariae virginis, 
0 sancte Joseph, propera, 
In nobis r»re flaminis 
Aestum carnis refrigera. 
8. Gloria tibi» Domine, 
qui natus es de virgine, 
Nos cure tuo nutricio 
Fac frui coeli gaudio. 

Diurn. ms. Brigittin. saec. 15. Cod. C.lonien. 92. [Ihmdschrifiliche 
Zusfitze zum Diurn. C»lonien. imp. . 1. et a.| A. -- Brev. ¢thinense imp. 
Lubecae 1479. B. -- Brev. Stregnense imp. llohniae 1495. C. -- Brev. 
Lundense imp. Parisiis 1517. D. 
361. De saneto Joseph. 
Ad Nocturnum. 
1. Joseph fert mentem stupidam 2. Cui angelus apl)aruit 
Fugae parans praesidium, Et rem sacram exposuit. 
Dura videt sponsam gravidam Dicens: puellae servias 
Ignoratque mysteriuln. Iutactamque custodia. 
Dreves, Iymni Inediti. Il. i4 



-- 210 -- 

3. ('ujus te pudicitiae 
Testem Deus efficia!, 
Congratulare gratiae, 
Nain salvatoreln pariat. 
4. Fidelis et obedicns 
hl Bethlehem dura propcl'ai 
Professionem facicns 
lpsam sc«um dctuler;t. 
5. Sacerdotis signaculum 
Viro sancto conceditur, 
Post virgineln nam parvulum 
l'rimus tractat, dura as¢itur. 

6. Regalis quoque dignitas 
Reete Joseph adscribitur, 
Qui virginem per semitas 
Associat, quo graditur. 
7. Regale sacerdotium 
Tenentes ex officio, 
Per castitatis lilimn 
Itc Joseph vestigio. 
8. Paranylnphi ccclesiae, 
Parvulorum nutricii, 
Attendatis custodi«e 
Commissi ministerii. 

9. Gloria tibi, Domine. 

Brev. )thinense ilnp. Lubecae 1479. A. -- Brev. Strengneus(. imp. H,d- 
miae 1495. B. -- Brev. Lundense imp. Parisiis 1517. C. -- 1, 2 Fugae 
pavens AC. 

362. 

1. lVlariae cur conjugio 
Viri juncta descl'il,itul', 
Causarum triuln ratio 
A sanctis ad hoc traditur: 
2. Christus venit absconditus, 
Ut Satanam deciperet, 
Et sic partus incognitus 
Virginis rite fierct. 
3. Ut plebis ab infalnia 
.Mater regis eximia 
Servetur eo melius, 
Fit Joseph ejus socius. 

l)e sanlcto Jo.eph. 
Ad Laudes. 
4. Ut haec viri so]:ttium 
Haberet, ubi pcrgeret, 
Et ad sponsae obsequimn 
Promptus se sponsuln faceret. 
5. (Jucm angclus edocuit, 
Divo monstrans ol'aculo, 
Quocunque ire debuit 
Cure marre vel cure parvulo. 
6. tui monitis obediens 
Fit testis fide]issinms, 
Ad laborandum patiens 
Obsequio promptissimus. 

7. Gloria tibi, Domine. 

Diurn. ms. Brigittin. sae(-. 15. Cod. Colonien 92. A. -- Brev. thinense 
imp. Lnbecae 1479. -- Brev. Strengnense imp. Hohniae 1495. C. -- Brev. 
Luudense imp. Parisiis 1.517. 

363. De sancto Joseph. 
Ad Vesper. 
1. Iste confessor, patriarcha magnus, 
De domo David generosus haeres, 
Dignus auctoris hominum vocari 
Est pater almus. 



-- 211  

2. Qui manens justus, placidus supernis, 
Regis acterni fuit almae matris 
Sponsus et custos lIariae, pro nobis 
Cuncta regentis. 
3. Ad sacrum sponsae thalamum bIariae 
¥irgo permansit deeorans cubile 
Arque per roture decoravit aulam 
¥irginitatis. 
4. Unde Bethlehem patiente .-ponsa 
¥idit, a,-novit Dominum jacentem, 
lduem adoravit honlinenl Deumque 
Cuncta levautem. 
5. Sit salus Christo, decus ci potestas, 
Pttris aeterni genito perenni, 
tui pro humani generis salute 
Est homo factus. 
Antiph. ms. Plagense s. n. saee. 16. -- Mei: lste eonfessor. 

364. De sancto Joseph. 
Ad Matutiaum. 
1. Veni Joseph, pater patrum, 2. lon ex virili sereine 
Ostende partum virginis, Tuo, se«l sponsa virgine 
l,'atum patri coaeternum, Verbmn Dei fitctum caro 
Speculum divinitatis. Venir de thalanlo tuo. 
3. Christo nato sit gloria 
I;ei patris et x irginis 
Sub patre Joseph in terra 
De dono spiritus sancti. 
Antiph. ms. Plagen. s. n. saee. 16. 

365. 
1. lste nutritor Domini sacratus, 
Festa plebs cujus celebrat l,er orhcm 
llodie laetus meruit secreta 
Scandere coeli. 
2. qui pius, prudens, humilis, pudicus, 
Sobrius, castus fuit et quietus, 
Vit dmn praesens vegetavit ejus 
Corporis artus. 
:3. Angelus Dei aparens in somnis 
Joseph et dicens: Fuge in Aegyptum 
Matrenlque tollens una cure filio, 
Dura dicam tibi. 



Br¢v. ms. S. 
aec. 17. -- 4, 4 

-- 212 -- 

4. Casti parentes, nobis praedilecti, 
Tenebras petunt angelo ductore, 
Et illic marient obitum adusque 
Regis IIerodis. 
5. Ad sacnlm cujus tunmlum fi'equcnter 
lIembra languentum modo sanitati, 
Quolibet morbo fuerint gravata, 
Restituuntur. 
6. Unde nunc noster chorus in honorera 
Ipsius hymnum canit hunc libentcr, 
Ut piis cjus meritis juvemur 
Omne per aevum. 
7. Sit salus illi, decus arque virtus, 
(ui supra cocli residens cacumen, 
Totius nmndi machinant gubernat 
Trinus et unus. 
Georgii Pragen. saec_ 14. Cod. Pragen. VIII E 1. add. 
Regis erg(uzt. -- 7, 4 Teruus Jesu redemptor. 

3¢;6. [)L, san¢to ,Ioseph. 

1. ('ollaudemus t.to corde 
Dei sapientianh 
Virgini «lui junxit sorte 
Viri diligentiam, 
ui nascentis sine sorde 
Aleret infantiam. 
2. Sponsum suae providebat 
Genitrici Donfinus, 
(Juem Maria non horrebat 
hlinistmntem cominus, 
"Virgini dura servicbat 
Virgo nihilominus. 
8. uam Johanni commendavit 
Ad patrem regrediens, 
ll,sam Joseph desponsavit 
Rex mundum ingrediens, 
Duplex arcam sic velavit 
Cherub hoc respiciens. 
4. Hortus verae voluptatis 
Joseph »unt cubilia, 
Ubi fios virginitatis 
Pascit inter lilia, 
Corda fovens catitafis 
Hinc inde parilia. 

5. Quem inviolatae matris 
Peperit integritas, 
lpsum putativi pats 
Aluit virginitas, 
Hostibus celatur atris 
Hac arte divinitus. 
6. Josel)h portat, Joseph tractat, 
Joseph nmlcet osculis, 
Dura IIcrodes parvos mactat 
Artul,us minusculis, 
Josel)h hunc, quem virgo lactat, 
8ubtrahit periculis. 
7. Puer in Aegyptum duc'tus 
Josel,h ministerio 
Ab eodem post reductus 
Patris est imperio, 
lIaturescit coeli fructus 
Sic crucis mysterio.. 
8. Gloria summo parenti, 
Laus aequali filio, 
Ab utroque procedenti 
Par decus paraclito, 
Qui nos salvet pracpotenti 
Sancti Joscph merito. 



213  

Officia SS. Annae, Joachim, Joseph imp. s. 1. et a. (Hain 874-3). A. -- 
Brev. Romanum imp. Parisiis 1531. B. -- l,t B bal dcr tly,unus n,ir fiinf 
statl acl,t Str,,]d, cn; so verkiirzt stvht er bel |)aniel 1, ?,10. -- 2, 1 sq. Clli- 
triei providcbat A. -- 5, 5 eelatur agris A. -- 6, 1 portat J-seph fehlen 
A. -- 6, 3 Dura llerodcs parvdos infanes mactat A. -- 7, 3 Al» e,»dem est 
redurtns A. -- 7, 4 Dei patris impe,'io A: lies de patris? 

367. lb. allC|O Joseph. 

1. Festa nutritoris Jesu 
Colant fideles servuli, 
(ui humano pavit esu 
Nutritorem saeculi. 
2. Hic pariturae virgini 
Digne virgo conjugatur, 
Et sic coelestis daemoni 
Partus tunc occultatur. 
3. Cui Herode mortuo, 
Ecce, apparet illico 
In somnis verbis angelus 
Praemonens eum dulcibus: 
4. Surge, accipe puerum 
Et matrem ejus clanculum 
Et cure ipso Emanuel 
Ad terrain perge Israel. 
Brev. Romanum imp. Parisiis 15;51. 

Ad Nocturnum. 
5. Qui consurrexit citius 
Pergens, quo dixit angelus, 
Quia quaerentes puerum 
Jam intrarant gehenuium. 
6. Sancti Joseph suffragia 
Nos tueantur jugiter 
Et ad regna coelestia 
Nos perducant feliciter. 
7. Ejus a culpae nexibus 
Nos eruamur precibus, 
dui pro tonantis gloria 
Ejus cantanms numina. 
8. Gloria summo parenti, 
Laus ejus unigenito, 
Et ab illis procedenti 
Par honor sit paraclito. 

368. De sanet« Joseph. 

1. Festa nutritoris Jesu 
Colant fideles servuli, 
Qui humano pavit esu 
Nutritorem saeculi. 
2. Hic pariturae virgini 
Digne virgo conjugatur, 
Et sic coelestis daemoni 
Partus tunc occultatur. 
3. Illibatus habitavit 
Desponsatus cure virgine, 
uam divina fecundavit 
Gratia sine semine. 

Ad Laudes. 
4. Ab aeterno praeparatur 
Insignis Joseph nomine, 
Venerari quem dignatur 
Christus natus ex virgine. 
5. Nature virginis intactae 
Virgo vir Joseph aluit, 
Graudiusculus a laete 
Quando cibari voluit. 
6. Gloria summo parenti, 
Laus ejus unigenito, 
Et ab illis procedenti 
Par honor sit paraclito. 

Brev. ms. Pedep-ntanum anni 17,98. C.d. Melitet,. l'ragen. 8. add. saec. 15. 
A. -- Brev. Carmelit. imp. Venetiis 1579 B. -- 2, 4 tune fehlt AB. 



-- 214 -- 

369. De sand» 
1. 0 Christe, rex justitiae, 4. 
Congratulans coetus iste 
Jam depromit tibi hymnum. 
Suum solvens servitium, 
2. Pulsans tuam pietatem, 5. 
Flens suam iniquitatem 
,lartyris in festo Justi, 
Quem tibi sanctum fecisti. 
3. {uem in prtmo aevi flore 6. 
Saevus occidit mucrone 
Veluti florentcm rosam 
In Jericho speciosam. 

Jnsto. 
Sic per tale martyrium 
Scandit coeli fastigium, 
Adsistit in Dei vultu 
I,iber ab omni tumultu. 
tlunc Deus nobis patronum 
Fac semper adesse bonum, 
lu»c hic nos prece defendat 
Et ad coelestia ferat. 
Quod praestet trinus et unas 
Verus Drus et Dominus, 
('ui sit |mnor et gloria 
Per saeculorum sae«ula. 

Pf,,pr. ms. Eremitense saec. 16. Cod. Ercmiten. 93. A. -- Propr. ms. 
Eremitense saec. 16. in. C,d. Eremiten. 616 B. 

370. De s. Kauut» Dure. 
Ad Nocturnum. 

1. Primo proscriptos patria 
Parentum imprudemia 
Ad praesens premunt propria 
Nos peccatorum pomlera. 
2. Alleviatur sarcina, 
Si non per nostra merita, 
Oh nmrtyris suffragia, 
Cujus sunt haec solemnia. 

3. Dux, ora regem gloriae, 
Qui sponsus est eeclesiae, 
Ut nos in ejus corpore 
Serrer in pacis foedere. 
4. Parcç, pater, reatibus 
Patroni nosri precibus, 
Devictis cunctis hostibus 
Pax sit nostris temporibus. 

5. Patri, proli, paraclito 
Trinus honor uni Deo, 
Cujus nobis professio 
Peccati sit remissio. 
Brev. Roschildense inlp. Parisiis 1517. 

371. De s. Kanuh» Dure. 
Ad Laudes. 

1. Gaudet mater ecclesia, 
(Juae pridem prolis nescia, 
Fecunda sponsi gratia 
Fit sterilis puerpera. 
2. Frustraia legis foedere 
Cessat ancilla parere, 
Sed rides in baptismate 
Praeponit partus liherae. 

3. Plnres parit martyrio, 
Quorum ducem consortio 
Sancta junxit devotio 
E sanguinis effusio. 
- 0 pie proles regie, 
Dux et martyr egregie, 
Tuo sancto munimine 
Conserva nos a cïimine. 



215 -- 

5.0ra patrem familias, 
Ut inter Sion filias 
Post funeris exsequias 
lIostras conjungat animas. 

Brev. Roschildense imp. Parisiis 1517. 

372. De s. Kam, to Rege. 
In Vesperis. 
1. Caterva nostra laudibus 4. Horrescit ignis atriis 

Jam concrepet solemnibus 
Regis Kanuti gloriae 
Soivens melos laetitiae. 
2. Quem perfidorum cuneus 
Saecio sequestrans fraudibus 
Transmisit ad perennia 
Comptum cruore gaudia. 
3. ('ircumdalus periculis 
Haerct Dei peribolis 
Et mente perfert fervida 
Piebis furentis spicula. 

tlaerere sacratissimis, 
('um tex plus mysteriis 
Communicaur vividis. 
Saxis sagittae vulnera 
Addunt cruentae rosea, 
Sed perforati lancea 
If spiritus ad sidera. 
ttinc debitas nos cernui 
Laudes canamus servuli 
Patri piaeqae soboli 
Et utriusque flamini. 

Brev. Othinense imp. Lubecae 1497. A. --- Brev. Ltmdense imp. Parisiis 
1517. B. -- Brev. Roschildense imp. Parisiis 1517. 12. -- Brev. Aarhusiense 
imp. Aarhusiae 1519. D. -- 2, 3 Traasivit D. -- 3, 2 peribulis AD. -- 3, 3 
Et fehlt C. -- 4, 3 Quo tex AD, Qua rex B. -- 5, 3 Rege contbsso lam'ra 
BC. -- 6, 3 pioque ABC. 

373. De s. Kanuto Rege. 
Ad Noctnr]mm. 

1. blagnae dies laetitiae 
lIobis illuxit hodie, 
Quo rex Kanutus Daciae 
Thronum conscendit gloriae. 
2. (ui stirpe natus regia 
Regalique prosapia 
In tota luxit Dacia 
Virlulum per vestigia. 

3. Sub juventutis tempore 
Vitam refraenans lubricam, 
In delicato corpore 
Conscrvat innocentiam. 
4. Ad recreandum pauperes 
Manus ejus largissima 
Ad protegendum debiles 
Et flebiles pronplissima. 

5. Per hujus sancti merita, 
Jesa, redemptor onmimn, 
Dimitte nobis debita 
Et da perenne gaudium. 

Brev. Roschildense imp. Parisiis 1517. 



-- 216 -- 

374. De s. Kanuto Rege. 

1. Accelerant, ut rapiant, 
lniqui coetus honfinum, 
Persequuntur et vigilant 
Regem uum et dominum. 
2. Ab iniquis dmn plectilur, 
Dignum linquit memoria, 
Pr,, ride Christi moritur 
Rcx sanctus in ecclesia. 

Ad Laudes. 

3. Regem digne mirificat 
Sanitatum frequentia, 
Quam testatur et praedicat 
l,anguentum cura varia. 
4. Regis prece du|cissima 
Nos, Dcus cicmens, adjuva 
Et mundi de miseria 
Perduc ad coeli gaudia. 

5. Laus, honor, virtus, gloria 
Deo patri et filio, 
Sancto simul paraclito 
Regali pro x ictoria. 

Brev. Roschildense imp. Parisiis 1.517. -- 1, 4 suum ergiinzt. -- 2, 4 
sancht. et ecclesia. 

375. De sancta Katharina. 

1. 0 patris gloria, proles virginea, 
Jesu. rex inclite, psallentes protege, 
Cure laudes virginis praeclari nominis, 
Katharinae concinimus. 
2. Quae sub Maxentio torquetur impio 
Faine, carceribus, rota, verberibus, 
('ruorque teuera purpurat latera, 
Mucrone tandem caeditur. 
3. Quam condunt angeli in monte Sinai, 
De cujus olei corpore rivuli 
Manant perenniter, unde salubriter 
Aegris confertur gratia. 
4. Nos, virgo regia, transfer ad gaudia, 
Ut tuis precibus sanctorum coetibus 
Admixti jugiter fruamur dulciter 
Deitatis deliciis. 
5. Praesta hoc, genitor optime maxime, 
tloc tu nate Dei et bone spiritus, 
Regnans perpetuo fulgida trinitas 
Per cuncta pie saecula. 
Diurn. ms. teinfvhlense saec. 15. Cod. Darmstadien. l l04. A. -- Brev. 
ms. Coloniense saec. 15. Cod. Namurcen. 45. B.  Brev. ms. Coloniense 
saec. 15. Cod. Bruxellen. 3023--24. C. -- l, 4 praecittimus . -- 5, 2 Tu- 
que nate C. 



217 -- 

376. De saneta Katharina. 

1. Gaude, coelestis curia, 
lqostra resultet patri;,, 
Dum recensentur annua 
Kalharinae solemnia. 
2. Quae spreto mundi gaudio 
Torquetur a Maxentio, 
Faine, siti, carceribus, 
Rotis, flagris, verberibus. 

Ad Nocttu'num. 
3. Hinc dccollatam angeli 
In monie condunt Sinai, 
De cujus mcmbris olei 
Perennes manant rivuli. 
4. 0 decus pudicitiae, 
Nos oleo laetitiae 
Tua perunctos gratia 
Transfer ad cocli gaudia. 

5. Jesu, benigne Domine, 
Hujus pio precamine 
Fac nos in patris gloria 
Tua frai praesentia. 
Brev. ms. Col.nicnse saee. 15. Cod. Namurcen. 45. 

377. 

1. 0 quam pura laudatio, 
(Juam dulcis exsultatio, 
Cum Deus absque nubilo 
Cordis laudatur jubilo. 
2. Ilic dulcor et si afficit, 
Mentem replet et reficit, 
Praecellit quidem omnia 
Terena desideria. 

De saneta Katharina. 
Ad Laudes. 
3. His affecta multimodis 
Kalharina deliciis 
Mundi contempsit gaudia 
Suspirans ad coelestia. 
4. Carnis soluta nexibus 
Sponsi sui amplexibus 
Gaudens hac die jundtur, 
Quo sine fine fruitur. 

5. Jesu, benigne Domine. 
Brev. ms. Col,miense sae(.. 15. Cod. Nanlm-cen. 45. A. -- Brev. ms. 
Coh,niense saec. 15. Cod. Bruxellen. 3023--24. B. -- Ad Nocturnnm in B. 

378. De sanela Katharina. 

1. Christe, sponsus ecclesiae, 3. 
Fons virus innocentiae, 
Katharinae prece, poseinms, 
Nos tuere propitius. 
2. O sponsa Christi provida, 4. 
Virilis tactus nescia, 
Pro nobis preee sedula 
Rogando Christum supplica. 
llymn, ms. Montis 8. Mariae {'!)saec. 13. 
(Helm 1150). 

Ne nos permittat saeculi 
Hujus ex mole conteri, 
Sed nos ad locum subvehat, 
Ubi iux lucis luceat. 
Deo patri sit gloria 
Ejusque soli filio, 
Cum spirim paraclito 
Et nunc et in perpetuum. 
C,«l. Guelfenbyteran. 1257 



218 -- 

379. De sancta Katharina. 

Ad Completorium. 

1. Perplexa mundi reti 
Cavit, scidit viriliter, 
l'ujus modo solemnia 
Amplectimur solemniter. 

In carceris custodia 
Non marcuit jejunio, 
Columba fert cibaria, 
Cui Christus est refectio. 

2. ltaec caesa virgis ferreis 
Dirisque scorpionibus, 
Plus fcmina, non est eis 
Mutata torsionibus. 

Favus sacrae duicedinis 
Novae lucis est claritas, 
Est Katharinae virginis 
Praedulcis haec solemnitas. 

5. Nobis pater cure tilio 
Sanctusque praestet spiritus, 
In virginum coilegio 
Ut computemur coelitus. 

Psalt. ms. Veteris Montis saec. 13. Cod. Dusseld«,rpin. C 58. add. 
saec. 14. A. -- Antiph. ms. Cistcrciens. Neerland. saec. 14. (',)d. Pianoren. 
ll 1. B. -- Diurn. re.q. Kirchheimen.e ('?} Cod. Maihingen. II l. 8 ° 1. C. -- 
Cire. llonacen. (ol. Emmeramen.) 14926. saec. 15. D. -- 2, 4 tortionibus B, 
tunsioui|ms A. -- 4, 3 Est fehlt BCIt.  4, 4 Praedulcis est solemnitas 
BCD. -- 5, 4 Ut copulemur BCD. 

380. De sancta Katharina. 

Ad Completorium. 

1. Salve, virgo gloriosa, 
Super omnes speciosa, 
Regi regum sociata, 
Fulgens digne iaureata. 

4o 

Ave, martyr Deo grata, 
Audi virgo nos beata, 
Nobis veniam implora 
Et suscipe mortis hora. 

2. Ave, irgo ter beata, 
Veri spousi sponsa grata, 
Jesu Christo dedicata, 
Fulgens quasi liliata. 

5o 

Gaude, felix Katharina, 
Peccatorum medicina, 
Virgo sponsa [Christi bona], 
Jesu tecum frai dona. 

3. Jesum sponsum contemplaris, 
Ipso plene satiaris, 
Cui, virgo, nos commenda 
In iila die tremenda. 

6o 

Gloria regi sanctorum, 
Qui per Katharinam [chorum] 
Jungat festis angelorum 
In saecula saeculorum. 

Diurn. ms. Mechliniense saec. 15. Cod. Arch. Gandaven. 100. -- 2, 4 
quasi lilium. -- 4, 1 Are mater. -- 4, 3 veniam impetrata. -- 5, 30 virgo 
sponsa. -- 6, 3 Nos jungat. 



-- 219 -- 

381. 

1. Are, rosa Katharina, 
Christi sponsa ct regina. 
Virgo, martyr Deo digna, 
Dulcis, mitis ac benigna. 
2. Costi regis filia, 
Sprevisti mundi gaudia, 
Yera imitatrix Christi 
In passione sanguinis. 

De sancta Katharina. 
Ad Tertiam. 
3. Sic sol luna ]ucidior 
Et luna sideribus, 
Sic Katharina diguior 
Omnibus virginibus. 
4. Ebur candens cum saphyro 
Radians in mundi gyro, 
Sic virgo felix Katharina 
Yernans coelesti gloria. 

5. 0 rosa paradisi, 
More flagrans balsami, 
0 virginalis castitas, 
Nos transfer ad coelestia. 

Grad. iIis. Wonnensteinense saec. 14. in. Cod. Carolsruhan. Won. 1.  
2, 2 mundum cure gaudi«» 

1. Plaudat laetitia, 
Fugiat moestitia, 
In laude virginis, 
Sacri germinis 
Laudant natalia 
Quaeque ïatalia. 

Brev. ms. Wingartense (?) saec. 14. 
1, 4 Lies sacrati. -- 2, 2 cure filia. 

382. De sancta Katharina. 
Ad Nocturnum. 
2. Regis tu filia» 
['atrem cure filio 
Nobis concilia, 
Cernens humilia 
Da post exsilia 
Tua cubilia. 
3. Virgo Katherina, 
Colens nomina trina, 
Patrem et filium 
Et spiritum sanctum 
Nobis impertire 
Post vitae planctum. 
Cod. 8tuttgartien. HB. I Asc. 76. -- 

383. /te sancto Ketillo. 
Ad Vesperas. 

1. Alternatim sortent voces 
et dulci concordia, 
Laudum melos regi regum 
concinat ecclesia, 
qui Ketillum immortali 
coronavit gloria. 

2. Cujus nutu et virtute 
gubernantur omnia, 
Hunc electum sibi servum 
ante mundi tempora 
Praecognovit admiranda 
illustrandum gratia. 



-- 220  

Qui per signa adhuc vivens 
renitebat varia, 
Nunc subjectus ad »uperna 
operatur plurima 
Resplendensque cern electis 
in perenni gloria. 

3. A diebus juventutis 
pium, castmn, humilem 
Praesciebat, largum, mitera, 
caritate praecluem. 
E virtute meritorum 
jam inaestimabilem. 
5. Trino Deo in personis, 
uni in substantia 
Summus honor, summa virtus, 
summa sit et gloria, 
Cujus regnum et potestas 
per aeterna saecula. 
Brev. Lundense imp. Parisiis 1517. A. -- Brev. R-schildense imp. 
Parisiis 1519. B. -- Brev. Aarhusicnse imp. Aarhursiae 1519. C. 

384. Ie sancto Ketiiio. 
Ad Nocturnum. 

1. Festiva dies colitur, 
In qua migrasse traditur 
Christi fidelis assecla, 
Ketillus ad coelestia. 
2. Sortent ergo nunc tinnuli 4. 
Ilarmoniarum moduli, 
E collaudemus consona 
Voce Dei magnalia. 
Brev. Lundense inlp. Parisiis 1517. 

(ui coruscantem meritis 
Et virtutum prodigiis 
Conscivit sanctum hunc sacro 
Sanctorum contubernio. 
Deo patri sit gloria 
Eusque soli filio 
Cure spiriu paradito 
Et nunc et in perpetuum. 
A. -- Brev. Roschildense imp. 

Parisiis 1517. B. -- Brev. Aarhttsiense imp. Aarhusiae 1519. C. 

385. De sancto Ketilio. 

1. Refulget dies annua, 
uae ad festa continua 
(uorumque suspiranlium 
51»vet mentes fidelium. 
2. Unde praedulci Domino 
Canamus dulci jubiio 
In hac sui sanctissimi 
Soicmnitate famuli. 

Ad Landes. 
3. Qui de verbi duicedine 
Gregem consuevit pascere 
Et in collecto pauperum 
Coetu collegit Dominum. 
4. Nunc 5Iarthae vicem exsequens, 
.Nunc cu,u 5Iaria residens, 
Per utriusque meritum 
Vitae nactus est praemium. 

5. Laus, honor, vitus, gloria. 
Bvev. Lundense imp. Parisiis 1517. A. -- Bvev. Roschildense imp. 
Parisiis 1517. B. -- Brrr. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. C. 



_ 2Ol  

386 

1. Proles de coelo exiit 
Novis utens prodigiis, 
Coelum ignaris prodidit 
Calcans mare vestigiis. 
2. Spoliatis Aegyptiis 
Germaniam ingreditur, 
ui de Scotmmm genere 
Novellus tlos producitur. 
3. Assumptis secum sociis 
Herbipolim ingreditur, 
Ditatus hine divitiis 
Romam laetus regreditur. 

De saneto Kiliano. 
Ad Vesperas. 
4. Tradit huie apostolicus 
Virtutem saeri impetus, 
Seminare incredu|is 
Veritatem a|tissimi. 
5. Reparavit virtutibus 
Praesu| .,uum hospitium, 
Dunl templum Christo consecrat 
('ordis sanctarum mentimu. 
6. Legem, prophetas, gratiam 
Exponit hic multimode, 
Gratum gerens obsequium 
Christo paravit populum. 

7. Deo patri sit gloria. 

offlcia ms. saee. 15. Cod. 8angallen. 415. -- 1, 1 Proles Deo exiit. -- 
l, "2 IltellS signis. --- 1, 3 pr.diit. -- ge, 1 Kilianus Aeff.vl)tum polians. -- 
2, 2 Iives Germauiam iugreditur. -- 2, 3 De Sec»te,ru,t, genere.- 3, 1 
ASltlll]tllS cllnl sociis. -- 3, 2 Ditatus illic. -- 4, 2 sacre. -- 4, 4 Virtutenl. --- 
5, 1 Reparat. -- 5, 3 Dura fehlt. -- 5, 4 Cordis commodum sanctarum. -- 
6, 1 et gratiam.  6. 4 parat. -- Zu vergleichet] ist der Franciskus-lly!9nua 
gleichen Anfangs [Iloe III, 308), v,m dem der vorliegende eine Uber- 
arbeitung ist. 

387. De sanelo 
1. Chorus cantêt jucundius, 4. 
duo Kilianus amplius 
Passus est cure eonsortibus, 
Exsultet eoelum lau- 
dibus. 
2. Felix mater Seolia, 5. 
Felicior Franconia 
Martyrum per innumera 
Aeterna Christi prae- 
mia 
3. Leganlur tres Herbipolim, 6. 
Franeorum ad metropolim, 
Stabuli ubi obeunt, 
Vexilla regis prodeunt. 

Kiliano. 

Athletarum oeeisio 
Urbis regencratio, 
Ut tua dispositio, 
Jesu, nostraredemptio. 

l,utum cru,ire dedicant, 
Gentem Franconnn praedicant, 
Errorum cedunt tenebrae 
Jam lucis orto sidere. 

Trino Deo et simplici 
Corde canamus SUl,plici, 
Nos ducas ad consortium. 
Deus, tuorum militum. 

Antiph. ms. Sangallense saec. 15. Cod. 8angallcn. 410. -- 2, 1 Lies 
Felix es? -- 3 3 fehlt eine 8ilbe. -- 6, 2 und 3 umge»tellt. 



-- 222 -- 

388. De sa»¢to Kiliauo. 

1. Veneremur beatorum 
Martyrum solemnia, 
Ut in die patronorum 
Festiva laetitia 
Senliamus nos eorum 
Votiva suffragia. 
2. ui dum vera pugnaverunt 
Pro ride viriliter 
E eandem docuerunt 
Teneri fideliter, 
Sempiterna meruerunt 
Coronam feliciter. 
3. Trinum Deum sunt confessi 
Trino in martyrio, 
Nec ab uno sunt digressi 
Fidei mysterio, 
Quem laudemus indefessi 
Cordis, oris jubilo. 
Brev. ms. Wirceburgense saec. 15. 

4. Ex occasu illustrari 
Solis ortus stupui, 
Ab extremo nobis mari 
Dura lumen emicuit, 
Per quod nos ad se vocari 
Deo nostro placuit. 
5. Kiliane, pastor bone, 
Tuas oves refice, 
Colonate, in agone 
Colluctantes respice, 
0 Totnane nos patrone 
Turbae junge coelicae. 
6 Praesta nobis hoc beata, 
Vera, una trinitas, 
Nostra dilue peccata, 
Trina, una deitas, 
Per te venia sit data, 
Trina, una unitas. 
Cod. Wirceburgen. Mp. th. o. 11. 

389. De sancta Kmtegunde. 
1. Laetis pangamus vocibus 6. Nota neptis accidia, 

Kunegis sanctae merita, 
Devotis illi cordibus 
Dicamus laudum carmina. 
2. ('ujus viia laudabilis, 
Tota pollens virtutibus, 
Coelestis fit amabilis 
Regis placens obtutibus. 
3. Data Henrico socia, 
5Iundi monarchae nobili, 
Carnis spernentes vitia 
Spe Christo vivunt stabili. 
4. Servata castimonia 
Carnis haeredem respuunt, 
Degunt in sanciimonia, 
Se, sua Christo tribuunt. 
5. Plantis igniti vomeres 
Nudis iter dant roseum, 
Pedes illaesa teneres 
Sic purgat adulterium. 

Dura genam ferit alapa, 
Infixa manent stigmata 
Adusque vitae tempora. 
î. IIancam a]»jectam manibus 
Sustentat solis radius, 
Quam reddit offertorio 
Completo more regio. 
8. 0 digna Christi vernula, 
Pro nobis Deo supplica 
Ut post haec transitoria 
Praestet aeterna gaudia. 
9. Ergo, Dei tu famula, 
Kunegundis, per saecula 
Christo conregnans veniam 
Nobis posoEs et gratiam. 
10. Deo patri sit gloria 
Ejusque soli filio 
Cure spiritu paraclito 
Et nunc et in perpetuum. 

Brev. ms. Nurembergense anni 1412. Cod. Civit. Nurenlbergen. VH. 43. -- 
5, 1 vomeris.  6, 2 gena. -- 7, 2 sol/s. 



-- 223 -- 

390. De sancto Lamberto. 
1. Fuiges salvifico nomine martyr, 
Custos ecclesiae pastor et aime, 
Munis arque regis quam vice Petri, 
O Lantberte, gerens proelia Christi. 
2. Defensor patriam climatis hujus 
Compsisti rosei sanguinis undis, 
Hanc ut coeligenis jungere possis, 
Tempus cure fuerit, currere coelis. 
3. Tu nos a viliis carne coaclis 
Ac vinclis pariter soive malignis, 
Deposcens Dominum, quo regat aptos 
Nos et laetifieet pace potitos. 
Cod. Br,txellen. 146.30--59 saec. 10. ,Hynmus sain'ri Lantberti" tblgt 
unu,ittelbar der Vita metrica ,,Pgani ritus u, velehe ira Auflrage 8tephans, 
Bischofs von T«,ngern (Liittich 903--920, verfafst worden. .I. Demartau bat 
ira Bulletin Archéologique Lig-i. S. 383 ff. wahrscheinlieh gemacht, dafs 
der Verfasser der Vita metriea Huchald von Saint-Amand war. Dcrselhe 
wire dann auch Verfasser dieses Hymnus. 

391. De saneto Laurentio. 
I. Adest triumphi palma nobilissimi, 
Dies celebris Laurentii martyris, 
Cujus trophaeo gratulantes inclito 
lleios canamus in honore debito. 
2. Felix ralenti distributor crediti, 
Levila fulsit clarus in nfiraculis 
Alensque censu corporali pauperem. 
In se frementem concitavi! judicem. 
3. Artatus inde ducitur praetorio, 
Pereurrit ungues eum dolore carneo, 
Post haec feroci sauciatus vulnere 
Torquetur, ardet semiusto corpore. 
4. Objecta victor mitigans incendia 
Cruore scandit lanrealus coelica, 
lllie superno praeditus eharismate 
Potalur agni sacrosancto sanguine. 
5. Ergo preeamur, marlyr invietissime, 
Ad nos serena sanctitate respice, 
Cujus levamen exspeetantes poscimus, 
Votis faveto supplicantum, quaesmnus. 
6. Adesto nobis, sempiterna trinitas, 
Intende servis, trinitatis unitas, 
Per gloriosa Laurenlii proelia 
Fae nos perenni munerari gloria. 



-- 224 -- 

Brev. ms. Venetum saec. 14. Cod. Marcianus L I 81. A. -- Brev. 8. 
Donatiani Brugen. imp. Parisiis 15-°0. B. -- I, 2 cclebris fehlt A. -- 2, 3 
sensu c«,rporali AB. -- 3, 1 Hort-'ttus indu¢it praetorio A. -- 3, 4 Torquetur 
ardens se in isto eorpore A. -- 4, , perdictus A. -- 6, 3 Laurentii merita 
A. -- i'ach Str. 3 Divisio ad Laudes A. 

392. 19,. sancto Lazaro. 

1. Veni, creator siderum, 
Terge maculas scelerum, 
Devoti fibi famuli 
Precibus sancti Lazari. 
2. tui te convivam saepius 
Habuit et alacrius 
Recepit aede propria 
Ministrante Martha pia. 
8. Hunc suscitasti, Domine, 
Sacro spirante flamine 
l'rece ejus nos visita 
Visita/osque suscita. 
Brev. ms. Nissense saec. 15. 
ms. Sanganense saec. 15. 

4. Qui actibusque floruil, 
Vilain suam non tinmit 
Pro tuo sacro uomine 
Perdere suo sauffuine. 
5. Ob }toc ipsum perpetuo 
Vis pleno frui gaudio, 
(uem ostendisti lacrimis 
Amicum fore numinis. 
6. Laus pari sit et genit% 
Decus atque paraclito, 
Beatus vero Lazarus 
0ret pro nobis omnibus. 
C«,d. V(ratislavien. I Q 246. A. -- Brev. 
Cod. SVratislavien. I O 89. B. 

393. De saneto Lebuino. 

1. Votorum Deus arbiter, 
Quae dant tidcles pariter, 
Rogamus, nostris 'oeibus 
Ut annuas propitius. 
2. Per Lebuini merita 
Quo solvas nostra erimina, 
Quibus quasi eompedibus 
IIlaqueati sternimur. 

3. Sed quod nequinms consequi 
Reatu multo saucii, 
Id Lebuino tribuas, 
Qui sanctis tuis nil negas. 
4. Hic nobis dux et praevius 
Sit in periclis omnibus, 
Cujus preeatu territus 
Fatisea! hostis invidus. 

5. Hic nos purgatos sordibus 
Restituat coe|esibus, 
Ubi felici gaudio 
Fruamur aevi termino. 
Sequentiae et llymni per roture annum imp. Dnventriae 1494. 

394. De sancto Lodegario. 

1. 0 martyr Leodegari, 
Miles invicte Domini, 
Athleta fortis, famulis 
lobis lave poscentibus. 

2. Christi crucem tu bajulas, 
Corpus tuum mortificas, 
Caduea spernens gaudia, 
Superna ferens praemia. 



-- 225 -- 

3. 51une ergo nobis, quaesulnus, 
Praesens adesto conlinus 
Omne ilnpetrando comnmdum 
Et post perenne gaudiuln. 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. 

4. Praesta, pater piissimc, 
Patrique compar Ulliee 
Cure spiritu paraclito 
lunc et per onlne saeculum. 

Cod. Eremiten. 84. 

395. De sancto Leonhardo. 
Ad Noct. et Laud. 
1. Gaudeat Christo populus redemptus, 
Terra laetetur jubilentque coeli, 
E diem festi recolat fidelis 
Plebs Leonhardi. 
2. Stirpe Francorum Leonhardus ortus, 
Patribus muado, pietate Christo 
Clarus, hune illi sapienter unum 
Praetulit omni. 
3. Verba Remigi tua salmte praesul 
Mente concepit, patefecit actu 
Et tuos mores fuit aemulatus, 
Facta secutus. 
4. Hinc domo patris patriaque terra 
At:lue cognato populo relictis 
olus abscedens Abraham recessu 
Retulit isto. 
5. Exsul in mundo propiorque coelo, 
Pauperem pauper Dominum secutus, 
Vasta deserti petit Aquitani 
Versus ad orbem. 
6. Fons scroben siccam refluens replevit, 
Conjugeln nupta, d«)mina clientes, 
Pi'oie reginam mel'itum beati 
Laetificavit. 
7. Vinculis x inctos, pede claudicantes, 
Luce caecatos, anilnis tyrannos 
Solvis, instauras, mdias, refrenas, 
0 Leonharde. 
8. 0 vir insignis, mala cuncta solvens, 
Solve peccati manicis ligatos, 
Vinculis carnis simul absolutos 
Nos fer ad astra. 
Dreves, Hymni Inediti. H. 

15 



-- 226 -- 

9. Laus in excelsis libi, laus in orbe, 
Triniias simplex, Deus aime, detur, 
Da reis vitam, tua qui dedisti 
Praemia saucfis. 

Brcv. ms. ]asilense saec. 13. Cod. Engelbergen. 107. add. anni 1429. 
A. -- Antiph. nts. Sangallense saec. 15. C-d. Sangallen. 529. IL -- 1, 3 sq. 
picbs fidclis A. -- Vr ttr. 5. Divisio A. 

396. De sam'ta 
1. Gaudeat chorus virginum 3. 
Canens novam mclodiam, 
Et tu, mater ecclesia, 
I.auda Chrisfi clemcnfialn. 
2 Qui rosam dclcctabilcm 4. 
De qua coelestis curia 
0rnatur mirabiliter, 
Plantat de terra arida. 

Lucia. 

Ex maire tunc Eutitia 
Lucia est progenita, 
(uae spernens nmndi glorianl, 
Christi sequens vestigia. 
Dies illuxit gaudii, 
In qua martyr eripitur 
De gravi carnis saeculo 
Et dulci sponso jungitur. 

5. Laus tibi, rcx altissime, 
(ui lmciam virginem 
t'»st brevis spatium vitae 
Coronas scrto perpetc. 
Antiph. ms. Sangallense saec. 15. Cod. Sangalleu. 410.  2, 4 Plan- 
ravit de terra. -- [4, 3 Quae ïehit. -- 4, 2 martyr erginzt.  5, 4 serto 
perpetuo. -- Vgl. den ]iymnus gleichen Anfangs de . llargareta. 

397. 

1. Gaude, illaier ecclesia, 
Christi suffulta gratia, 
0b partis nostri merita 
lova dcpromens cantica. 
2. Athleta Christi l,ucius, 
Vir totus apostolicus, 
A luce nomen traxerat, 
tuod factis dc'laraverat. 
3. Pius, pudicus, humilis 
Vivendi normam praebuit, 
In lege Christi docilis 
Verbis, exemplis micuit. 

De sancio Lu¢io. 
Ad Vesperas. 
4. In ride luxit crebrius 
Per signa, per prodigia, 
Mundum calcans sub pedibus 
llanum misit ad fortia. 
5. Jesu, dulce refugium, 
Spes nostra, te laudantium 
Oh tanti patris merimm 
Peccati so]ve debitum. 
6. Uni Deo sit gloria 
Pro multiformi graiia,  
qui mundi post haec stadia 
Dat justis vitae praemia. 

Brev. ¢)thinense imp. Lubecae 1497. A. -- Brev. Roschiidense imp. 
Parisiis 1517. #3. -- Brev. Aaarhusiae 1519. C. - tr. 3 
roui 4 umgestcllt C. 



-- 227 -- 

398. De sancto Lucio. 
Ad loctuvnum. 

1. Ad laudem Christi Domini 3. 
Sanctus laudetur Lucius, 
Qui rem conformat nomini 
Gestis et dictis lucidus. 
2. Lucet verbis, miraculis, 4. 
Christi sequens vestigia 
Tormenta fert tyrannidis 
Cure omni patientia. 
5. Uni Deo sit 

Triumphat per martyrium 
Christi fortis in acie, 
E contelnplatur Dominum 
Jam revelata facie. 
Jesn, dulce refugium, 
Spes nostra, te laudantium 
Ob tanti patris meritum 
Peccati solve debitum. 
gloria. 

Brev. [}thinense imp. Lubccae 1497. A. -- Brev. Roschildense imp. 
Parisiis 1517. B. -- l;rev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. C. -- 1, 4 
dictis vividis A. -- 3, 3 conteml,lator A. 

399. De sancto Lu¢io. 

1. Magnae dies laetitiae. 
Quo pater noster Lucius 
Ad thronum coeli gloriae 
Martyr pervenit inclitus. 
2. Carnem afflixit jugitcr 
In labore multiplici, 
Pro ride star viriliter 
Pugnans corde non duplici. 

Ad Laudes. 
3. Mors corporis contenlnitur, 
I)um Christi mors attenditur, 
Viucit ergo, dura vincitur. 
Magis viit, dura morimr. 
4. Occumbens enim hodie 
Cure rege vivit gloriae, 
Cujus precamur precibus 
Nos coeli junge civibus. 

5. Jesu, dulce refugium. 
Brev. Othinense imp. Lubecae 1497. A. -- Brev. Roschildense imp. 
Parisiis 1517. B. -- Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. C. 

400. De sancto Ludgero. 
1. En, dies anno remeat peracto, 
Quo sacer summi 1)omini sacerdos 
Digna Lutgerus proprii laboris 
Praemia sumpsit. 
2. Hic enim dono meruit superno 
Emori culpis, Domino renasci 
Arque coelorum penetrare cuhncn 
Carne relicta. 
3. 0 piam Christo revelante murtem, 
0 sacerdotem nimium beatum, 
'ujus excrevit decus atque virtus 
lIunere leti. 

15" 



I 228  

4. (ui licet fuso minime cruore 
Sorte praereptus fuerit suprema, 
Attamen votis retinebit istum 
5h»rte honorera. 
5. Quem ab adstanti modo bac caterva 
Cuncta poscamus removere dira 
E bonum semper dare consequenter 
Omne per aevum. 
6. Quo malis cunctis procul effugatis 
Et bonis jugi prece consecutis 
Semper in sanctis recinamus ejus 
Omnipotentem. 
7. Gloriam patri simul atque nato, 
Gloriam ahno spiritui perenni, 
Gloriam sanctis simul universis 
Rite canentes. 
Brev. ms. . Ludgeri Helmstadien. saec. 14. ('od. Guelfenhyteran. 4.33 
{H. 9) A. -- Ilynm. ms. S. Ludgeri ttelmstadien, saec. 14. Cod. Guelfen- 
byteran. 1455 {H. 1,341) B. 1 4, 4 llartyr A; honorera fehlt A. -- 5, 1 
Nunc abstastan A. 1 6 2 prece et securus A. -- 6, 3 bis 7, 3 fehlen A.- 
7, 3 sanctis fehlt B; Semper in sanctis A. 

401. 

1. Laudes promat ecclesia 
Cure multiplici gaudio, 
Nain haec sancta solemnia 
Deus illustrat radio. 
2. Qi post sacras exsequias 
Dat Ludmillae matris piae, 
Ut ad ejus reliquias 
Fluant virtutes variae. 

l;e san¢ta Ludmilla. 
Ad Laudes. 
3. Fraglans odor de tumulo 
Cure virtutum frequentia 
Dat in Ludmillae populo 
Sanctitatis indicia. 
4. De coelis luminaria 
Tumbam septenis vicibus 
Visitarunt ardentia 
Fragrantem sacris ossibus. 

5. Trino l)eo et simplici 
Laus, honor, virtus, gloria, 
Nain agminis jam coelici 
Gaudet Ludmilla patria. 
Brev. ms. Pragense saec. 14. Cod. Pragen. VIl A 12. A. -- Brev. ms. 
Pragense saec. 15. Cod Palat. Vindobonen. 1674. B. -- Brev. Pragense imp. 
Nurembergae 1502 C.  3, 1 Flagrans C. -- 4. 4 Flagrante sanctis A. i 
5, 4 Ludmilla gaudet C. 

402. De sancto Magno. 
1. Deus piissime, pater, dignare, 
Altis te vocibus ut collaudemus, 
In patroni almi nomine Magni. 



229  

2. Qui tibi meritis placuil sanctis, 
Hujus nunc precibus adesto pius 
Et tu, Deus, nostris ignosce noxis. 
3. Castis ut mentibus omnes possimus 
lIortem evadere, vitam tenere 
Regnantes tecum, Christe rex regum. 
4. Sit patri gloria, nato eorona, 
Saneto spiritui jubilent euneti, 
Par potestas trino, uni, aeterno. 
Brev. ms. Faucense saec. 14. Cod. Maihingen. Il 1. 4 ° 7. A. -- Brev. 
Faucense saec. 15. Cod. Maihingen. I 2. t5 ° 1;5. B. -- Brev. ms. Faucense 
saec. 1,5. Cod. Maihingen. II 1. 8 ° 14. C. -- 2, 3 Hujus nos B. -- 3, 3 
Regnanti tecunl B. -- In B stehen aufserdem anf Magnus iibertragen die beiden 
Hymnen auf Nicolaus Tolentinus, Mone III 466. 

403. Ire saneta Margareta. 
Ad Vesperas. 

1. Gaudeat chorus virginum 
Canens novam harmoniam 
Et tu, mater ecclesia, 
Lauda Christi clementiam. 
9.. Qui rosam deleetabilem, 
De qua eoelestis curia 
0rnatur mirabiliter, 
Plantans de terra arida. 
8. Ex patre Theodosio 
Margareta est genita, 
Quae spernens vana idola, 
Christi sequens vestigia. 

4. Puella felle caruit, 
Ilumilitate floruit, 
Unde non dedignata est 
Oves nutricis eolere. 
5. Virgo eleeta Domini, 
Sis memor tui memorum 
Et auctorem laudum harmn 
Salva, deeus puellarum. 
6. Laus tibi, rex piissime, 
Qui Margaretam virginem 
Post brevis vitae spatimn 
0rnans serto perpetuo. 

Brev. ms. Dominican. saec. 14. Cod. Carolsruhan. Pm. 79. add. saee. 14. 
A. -- Orat. ms. Dorotheae de Mittelhusen anni 1449. Clin. Monacen. 10930. 
B. -- 4, 1 velle caruit A. -- 6, 4 serto perpetuum B. 

404. De san¢ta Margareta. 
Ad Nocturnum. 

1. Dies illuxit gaudii, 
In quo virgo eripitur 
De gravi carnis sacculo 
Et suo sponso jungitur. 
2. Hanc insanus 01ybrius 
Videns in pastu ovium, 
Quam ille statim cupiens 
Vult in uxorem ducere. 

3. Nam virgo erat flolida, 
In mira pulchrimdine, 
ec eam sol fuscaverat, 
Sed quasi rosa floruit. 
4. Haec jussione praesidis 
A militibus capitur 
Et iniquo 01ybdo 
Virgo est praesentata. 



230  

5. Hic pueilae sermonibus 6. Laus tibi, rex piissime, 
Confunditur in omnibus, Qui Margaretam virginem 
Nec potens eam vincere, Post brebis vitae spatium 
tuanl pius Deus protegens. 0rnans serto perpetuo. 
Brev. ms. Dominican. saec. 14. Cod. Car,lsruhan. Pro. 79. A. -- Orat. 
ms. D.rotheae de Mittclhusen anni 1449. Clin. Monac. 10930. B. -- 1, 3 
l|e çravi fvhlt, A; saeculo A. -- 1, 4 Et suo vern slmnso A; Et su. nunc 
Sl)-ns- B.  2, 4 Ad uxorem ducere AB. -- 4, 4 fehlt eine Silbe; lies Virgo 
fuit? -- 5 3 b[ec fchlt A. -- 6, 4 scrto pt.rpçtuum B. 

405. De san«ta Margareta. 
Ad Laudes. 

1. Solemnis dies virginis 3. 
Celebretur cure gaudio, 
(uae novam dans laetitiam 
Supremo choro virginum. 
2. Caput draconis horridi 4. 
Caicans virgo sub pedibus, 
Qui clamans voce quaerula, 
Ut sibi virgo parceret. 
5. Laus tibi, rex 

Felix puella caeditur 
Ac laniatur mlgulis 
Ignibusque comburitur 
Et dolio immittitur. 
Tandem virgo llargareta 
Ad decollandum ducitur, 
quae se et sui memores 
Supplex Domino commendans. 
piissime. 

Brev. ms. Dominican. saec. 14. Cod. Carolsruhan. Pm. 79.- 2, 3 
t2uae elamans. -- 2, 4 Fehlen zwei Silben; virgo erg/inzt. -- 3, 2 Ac lania 
ungulis. -- 4, 3 Et quae se. -- 4, 4 Super Deo commendans. 

406. lle sancta largareta. 

1. Pange, lingua, gloriosae 
Virginis martyrium, 
(;emmae jubar pretiosae 
Descendat in medium, 
Ut illus(ret tenebrosae 
Mentis domicilium. 
2. Virgo poenis jam attrita 
Obscuro ergastulo 
Praesentatur. praemunita 
Fidei signaculo, 
Genu flccit, orat ita 
Cum devoto animo: 

Ad Laudes. 

3. Inimicum mihi pande 
lIe volentem laedere, 
lec me sinas, Jesu Christe, 
Tormenlis deficere, 
Sed dare conchristiais 
firmam spem victoriae. 
4. Vox completur, mox videtur 
Daemon tanti sceleris 
Et, dura parat deglutire 
Corpus sanctae virginis, 
Superatur et damatur 
lutu summi judicis. 

Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. 



-- 231  

407. De santa largareta. 

1. Pange, iingua, Margaretae 
virginis praeconia, 
Smnmi castae sponsae regi% 
quam laudat ecclesia 
Universa, nam temptantem 
trivit cum victoria. 
2. Dum contempsit furiosi 
praeceptum Olybrii, 
Idolormn sprevit cultum 
spe coelestis praemii, 
Mancipatur tenebrosis 
mox iocis ergastuli. 
3. Flagellatur, concrematur 
ignitis iampadibus, 
Cnstanter non suspiravit 
poenis horribilibus, 
Coronari sed optavit 
sanctis cum virginibus. 
Antiph. ms. Lubicense saec. 15. 

4. Extendens cervicem sacram 
exspectabat gladium, 
Petit ab iniquo Maicho 
exorandi spatium, 
Precatus cordis et oris 
direxit ad Dominum. 
5. Bonis spretis et completis 
tormentis crudelibus 
Sponsa Christi speciosa 
jungitur mart) ribus, 
Caput sanctum decoilatur 
saevis carnificibus. 
6. Genitori genitoque 
iaus et jubilatio, 
Salus, honor, virtus quoque 
sit et benedictio, 
Procedenti ab utroque 
compar sit iaudatio. 
Cod. Lubicen. s. n. 

408. De sancta Margareta. 

1. Pange, iingua, Margaretae 
Lacrimam et gaudium, 
Laudem sonent voces iaetae 
De concentu cordium, 
Applaudentes sint athletae 
Laetae post supplicium. 
2. Hanc Olybrius molitur 
Virginem seducere, 
Nec promissis emoilitur 
Nec terretur verbere, 
Compeditur, custoditu," 
Taetro clausa carcere. 
3. Carcerata deglutitur 
A ventre pestifero, 
Liberatur, dura munitur, 
Signo salutifero: 
Daemon altcr compeditur 
Virginis calcaneo. 

4. Post educta Margareta 
Praefectum Oiybrium 
Non formidat, quia laeta 
Sustinet martyrium 
Et confundit verbi meta 
Errores gentilium. 
5. Pendens unguc iaceratur, 
Torquetur incendio, 
Virgis caesa religatur 
Frustra mersa dolio, 
Cure qua tandem decol]atur 
Credens rouira concio. 
6. IIujus ergo concionis 
Concordi constantia 
Viro llumanae passionis 
Pari patientia 
Superemur, ut cum bonis 
Laetemur in gloria. 

Psalt. ms. S. Mariae ad Gradus anni 1502. Cod. Semin. Colonien. 49. 
A. -- Psalt. ms. S. Mariae ad Gradus anni 1.54°,. Cod. Serein. C«donien. 
52. B. -- 6, 5 ut cure justis B.  Mel: Pange lingua. 



2.'32 -- 

409. De saneIa MargareIa. 

1. Summo Deo decantemus, 
Regi rcgum omnimn, 
Laudes ejus personemus, 
Nam sanctorum praemium, 
Ut abstergat, hune rogemus, 
Mentis domicilium. 
2. Cui virgo haec servivit 
Ab annis infantiae, 
Munda mundum pertransivit 
Rote plena gratiae, 
Castitatem custodivit 
Norma pudicitiae. 

3. Sponsa Christi Margareta, 
Candens quasi lilimn, 
Coeli spirat ad secreta, 
Subintrat martyrium, 
Corde puro, mente laeta 
Festinat ad bravium. 
4. Haec draconem interfecit 
Devincens 01ybrium. 
Neuter harum hanc infecit, 
Cui spes ad filium, 
Postquam opus hoc perfecit 
Migravit ad gaudium. 

5. Sit laus summae trinitati, 
Patri, nato potentia, 
Sit spiritus uuitati 
Honor et victoria, 
tui nos prece Margaretae 
Coronet in gloria. 
Brev. ms. Coi,,niense anni 1450. Cod. Darmstadien. 1100. 

410. De sancta Margareta. 
Ad Laudes. 

1. Beata virgo nobilis, 
(uae Deo es amabilis 
In mundo et laudabilis 
Sis nobis favorabilis. 
2. Quae dura in pueritia 
Fuisti, cran laetitia 
Duxisti auimalia 
Nutricis et non alia. 
3. Saneta Deum in earcere 
Rogavit, ut dissolvere 
,ellet ipsam a bestia, 
Quae fuit crudelissima. 

4. Virgo draconem vicerat, 
dui eam devoraverat, 
In carceris umbraculo 
Facto emcis signaculo. 
5. Laudemus sanctam virginem, 
Margaritam tare nobilem, 
uam ad coeleste gaudium 
Duxit creator omnittm. 
6. Praesta, pater piissime, 
Ut nos cure sancta virgine 
Tuo quoque juvamine 
Possimus semper vivere. 

Psait. ms. Se&mense saee. 15. Cod. Valerian. s. n. 3) A. -- Brev. Se- 
dunense imp. Basileae 1497. B. --- 4, "2 Qui ibi eam B. -- 6, 3 Tuoque 
sancto juvamine B. 

411. De saneta )largareta. 
1. Hymnizet nuuc ecclesia 2. ('ujus datur memoriae 
Et praesens haec familia, ecurae laus victoriae, 
Peragens cran frequentia Juste namque et sobrie 
Margaretae solemnia. Egit triumphum gloriae. 



3. Jussa spernens 01ybrii 5. 
Complevit cursum proelii, 
Palmam smnpsit martyrii 
Dono coelestis praemii. 
4. Laeta nostra sit concio, 6. 
Sincera sit devotio, 
Sit gratiarum actio 
Pro tanto patrocinio. 
Brev. ms. . Alexandri Embeeen. saec. 15. 

Dulcis nunc hymnis concrepat 
Coelestem sponsum persequens, 
Quae et materne nos regat 
Pacem et vitam conferens. 
Honor patri perenniter, 
Sit nato virtus pariter, 
Pneumati decus jugiter, 
Uni Deo sit laus semper. 
Cod. Gotingen- 2:. 

412. De saeta Margareta. 

1. Gaudeat nunc ecdesia 
De insigni victoria, 
Quod fragilis militia 
Adauget natalitia. 
2. Accepta nostra munera, 
Ne fluctuemus vespera, 
Per te vitemus aspera, 
Da coeli vitae prospera. 
3. Regi sponso laureata 
Servir virgo adornata 
Cum triplici aureola, 
Rosa, lilium, viola. 

4. Extensa in equuleo, 
Cruore lota roseo 
Lampas ardet cum oleo: 
Amore tui langueo. 
5. Tui agonis stadium 
Te praestolante gladium 
Consummasfi viriliter 
Conjuncta sponso jugiter. 
6. Astra ascendit gloriae, 
Sit trinitati unicae 
Laus, honor et victoria 
In aeterna memoria. 

Brev. ms. Augustinian. saec. 1"'1e. Cod. tlam,veran. I 90. -- 2, 2 Ne 
fluctuamns in vespera. 

413. De sancta Margareta. 

1. Ut spina rosam parturit, 
Sic 5Iargareta prodiit 
Ex gentili prosapia, 
Hanc desponsat ecclesia. 
2. In annis pueritiae 
Fontem suscepit gratiae, 
Adhaesit regi gloriae, 
Cm quo regnat in aethere. 
3. Haec blandimenta saeculi 
Promissaque Olybrii, 
Terrores draconis diri 
Sprevit ut vaporem fumi. 
Brev. ms. Misnense saec. 15. 

4. Dum mergitur in dolio 
Tripudiat in animo, 
Sententiatur gladio, 
Deum orat pro populo. 
5. Gloriam melodis Jesu 
Demus cure cordis affectu, 
Ut nos in ejus concentu 
Pascat aeternali fructu. 
6. Pater. nate, flamen sanctum, 
Praesta, laudanda trinitas, 
Nobis coelorum gaudia 
Per infinita saecula. 
Cod. Eistetten. 8 ° 72. 



-- 234 -- 

414. De sain.fa Margareta. 

Ad Laudes. 

1. Fontem bonormn omnium 
Laudent omnes cum gaudio, 
Sit mundmn cor laudantium, 
Ut pulcbra sit laudatio. 
2. Qui lIargaritam vil'ginem 
Fide junxit Cbristicolis, 
Ipsam post fusum sanguinem 
Binis ornans aureolis. 
3. Caput serpcntis conterit 
Ejus cavens subsidias, 
Agnum, quocunque ierit, 
Sequens inter consocias. 

4. ¥irgo, pudoris |ilium, 
Magno digna praeconio, 
Fit rosa per martyrium 
Illustre sub Olybrio. 
5. Rosa coeli rosarium, 
Fonte vitae irriguuln, 
Intrat ad cantum aviron 
Jugera et ver perpetuum. 
6. 0 virgo, tui memorum 
lIemor pio precamine, 
Quietem nobis temporum 
Et coeli regnum obtine. 

7. I,aus Deo, qui vincentibus 
Manna confert absconditum, 
Quod nobis det poscentibus 
Per Margaretae meritum. 

Diurn. ms. Mechliniense saec. 15. Cod. Archivii Gandaven. 100. -- 
Diurn. ms. Windeshemense saec. 15. Cod. Bollandian s. n. B. 

415. De sancta Margareta. 

1. Jesu, pastor piissime, 5. 
Flos et decus ecclesiae, 
Festum colentes refove 
In Margaretae nomine. 
2. Quae hodie felicia 6. 
Coeli petit palatia 
Mmidique sperncns gaudia 
Vitae suscepit praemia. 
3. llam sobria hacc ebrium 7. 
Superavit Olybrium, 
Casta incestum respuit, 
I)eo se sponsam contulit. 
4. Haec in mundo floruit, 8. 
Scd ejus flos non marcuit, 
Talemque se exhibuit, 
Qualem Deo condecuit. 
Diurn. ms. Windeshemense saec. 15. 

0 quam dulcis me]odia 
Peragitur in aethera, 
Cure virgo sacratissima 
Codi pulsavit ostia. 
lqam huic tantae virgini 
Omnes occurrunt angeli, 
Jesusque sponsus inclitus 
Hanc amplexatur blandius. 
Felix haec virgo dicitur, 
Quae tali sponso jungitur, 
In quo non est mutatio 
Nec vicis obumbratio. 
Summo patri sit gloria 
Per infinita saecula 
Ejusque decus filio 
Cure spiritu paraclito. 
Cod. Bollandian. s. n. 



235  

416. l)e s. Maria 
1. Exsultet aula coelica, 
Haro fruitur angelica 
Maria tersa scoria 
Aeterna coeli gloria. 
2. AeternaChristi munera 6. 
Maria Aegyptiaca, 
Dona cepit angelica, 
Exsultet aula coelica. 

3. Jesu, salvator saeculi, 7. 
Mariant tres paniculi 
Fovebant multo tempore, 
Aeterne rex altissime. 
4. Corde natus exparentis 8. 
Precatu Mariae flentis 
Templi ingressum tribuit, 
lqovum sidus emicuit. 

Aegyptiaea. 
Jesu quadragenariae 
Adhaesit abstinentiae, 
Fulsit in bac pervigili 
Clarum decus jejunii. 
Jesu, redemptor oto- 
Maria vitae somnium 
Effugit per laudabile 
Signum crucismirabile. 
Con ditor alme siderum, 
Qui ducis per presbyterum 
Animam sanctam candidi 
Adcoenamagniprovidi. 
A solis ortus cardine 
Translatam miro ordine 
Sanctam susccpit Gallia 
Laeta fratrum con- 
cordia. 

9. Festivo laudes gaudio 
Mariae natalitio 
Tibi det una veritas, 
0 luxbeata trinitas. 

Brev. ms. Curiense saec. 15. Cod. Arch. Sangallen. Fabarien. IX. -- 
Nach Str. 4 Divisio. 

417. De s. Maria Magdah, na. 

Ad Laudes. 

1. Sacrata dies emicat, 
Spes lapsorum et gloria, 
Qua Maria 5Iagdalena 
Coeli scandit palatia. 
2. Haec sacros pedes lacrimis 
Christi rigans uberrimis 
Fusis dura tergit crinibus, 
(brdis purgatur sordibus. 

3. Nardi spicacum balsamo 
Mixta liquore eongruo 
Plantas dum tergit crinibus: 
Te salvo, inquit Dominus. 
4. 0 praeeelsa virtutibus, 
Illustrata divinitus, 
In te sperantes largius, 
Maria, lava preeibus. 

5. Hagie pater omnium, 
lqobis praesta per filium 
Charismatum subsidia 
In saeculorum saecula. 



-- 236 -- 

Brev. ms. M-ntis S. Marine saee. 14. Cod. Guelfenbyteran. tlelm. 1452. 
A. -- Brev. ms. M«,ntis S. Marine saec. 14. Cod. Guelfenbyteran. Helm. 
506. B. -- Hymn. ms. saec. 14. f'od. Guelfettbyteran. I-h.lm. 1374. C. -- 
Antiph. ms. Cistereien. Neerland. saec. 14. Cod. Piau«,ren. M 1. D. -- 3, 1 
Nardi spicatum A ; pisca cure B. -- 3, :4 Unxit planta« cure crinibus D. -- 
3, 4 Te solvo D. -- 5, 1 Are pater A, Quae pater B. -- 5, 3 Crismatis 
subsidia AB. 

41. De sancta llartha. 

1. Pangat turba c|ericorum 
bIarthae beatae cantica, 
Sonet turba praelatorum 
Ejus gesta mirifica. 
2. Si¢ut sacrato ubere 
Virgo Christum ablactavit, 
Sic Martha salutifere 
Suis cibis ipsum pa¥it. 

3. 'Iaris demptis diris relis 
lIarsiliam applicuit 
Sine remis arque velis, 
Res raira cunctis claruit. 
4. In litore Avenico 
Exanimem suscitavit, 
0re loquens dominico 
IIultos in ride plantavit. 

5. Praesta beata trinitas, 
Ut in regno vincentium 
lobis detur haereditas 
Per ipsius suffragium. 

I:rev. ms. Misnense saec. 15. Cod. Eistetten. o 72. A. -- Brev. ms. 
Nurembergense anni 1412. Cod. Civit. Nuremhergen. VII 43. B. -- Bre¢. 
Carm(.li Bambergen. antti 1467. Cod. Bambergen. Ed. VII 35. C. -- ltymn. 
ms. 8. Wiperti saec. 15. Cod. Quedlinburgen. 140. D. -- Brev. ms. Halber- 
stadiense saec. 15. ('«,d. Wernigeroden. Za 42. E.  Brev. Misnense imp. 
s. l. 143. F. -- Brev. Misnense imp. 1517. E. -- 1, 1 Plangat turba B 
Clangat CDE. Pange F. -- 2, 2 lactavit B.  3, 1 tempestas diris B; diris 
fehlt C.  4, 2 Exstinctum suscitavit C. 

419. De sancta Martha. 

Ad bIocturmun. 

1. 0 Martha, Christi hospita, 
]Iartha, in aede vernula, 
Placato nobis hospitem 
Tnnmqne nostrum jndicem. 
2. Quem lare tno proprio 
Confovisti cum gaudio, 
]linistrans ei largiter, 
(nod te sumpsit alacriter. 

3. Tua prece melliflua 
Deterge nostra crimiua, 
Ut hic possimus liberi 
Servire tuo hospiti. 
4. Ubi pater cum filio 
Regno regnat perpetno 
Una cum Dei digito, 
Lans sit aeterno Domino. 

Brev. l lthinense imp. Lubecae 1497. A. -- Brev. ]ochildense imp. 
Parisiis 1517. B. -- 1, 10 sancta Christi B. -- 1, 2 Martha eloe vernula 
B. -- 1, 3 Placare nobis B. -- 2 4 te fehlt Bi Qui te sumpsit A.  3, '2 
Detege B. 



237 -- 

420. De saneta Martha. 
1. Praesens solemnium nostrum sit gaudium, 
Cujus praeconium eordis tripudium, 
Cum Martha solium seandêns ad arduum 
Adivit regem omnium. 
2. ¥irtutum Dominus gaudet amplexibus 
Felieis hospitae, fidêi debila 
Reddit officia, dura beneficia 
Larga solvit in patria. 
3. Pscentem reficit, qui mundo sufficit, 
Nova dans fêrcula, dulcia pocula, 
Fons indeficiens, hospita sitiêns 
Bibat nunquam fastidiens. 
4. Dulce eonvivium, in quo per fluvium 
Delêctabilium tollit fastidium, 
floc plenum gaudium, hoc patrocinium 
Marthaê datur in praêmium. 
5. Oramus, Domine, dilectae hospitae 
Dura fe»tmn agimus hymnumque pangimus, 
Ejus precaminê purgemur crimine, 
Coeli laêtêmur agmine. 
6. Te, summa trinitas, simplex divinilas, 
quam ride noscimus, devote poscimus, 
Ut per suffragia Marthaê des gaudia 
Nobis [in eoeli curia]. 
Brev. ms. Mellicense 992 saee. 1.5. -- 1, 1 Praesens n«»strum solemne 
sit. -- 5, 4 Cure coeli laetemur. -- 6, 3 nobis Marthae des gaudia. 

421. Ire sanclo }iarlino. 
1. blartinus, meritis compar apostolis, 
Praesul magnificus, pontificum decus, 
In mundo eelebrem conseerat hanc diem, 
qna conseendit ad aêthera. 
2. Martinns, modieus et pauper saeeulo, 
Dives ingreditur regna perennia, 
Quamvis ecclesiae pace quiesceret, 
Palmam martyrii tenet. 
3. Hic Christum media chlamyde texerat 
Tres de morte viros arque resuscitat, 
Dura nudis brachiis obtulit hostiam, 
Ignis coelitus adfuit. 



2,38 -- 

4. Quanta possideat gaudia perpetim, 
Nullum cor penetrat lingua vel explicat, 
Unam namque tenet perpetuo stolam, 
Praestolatur et alteram. 
b. 0 lIartine, Dei praesul amabilis, 
Pro nobis Dominum poste piissimum, 
Ut mundet miseros crinfine sordidos, 
Justis praenfia conferens. 
6. Iloc summus genitor, conditor omnium, 
Hoe unigenitus annuat filius, 
Amborumque simul spiritus omnium 
Disponens bene saecula. 
Brev. Aquilejense imp. Venetiis 14,ql. -- 5, 10 erginzt- 

422. De sancto Martino. 

1. 5Iartine, confêssor patris, 
Invicte mlles filii, 
Afifle, ia f,rlis spiritus, 
lobis fave poscentibus. 
2. Chrisli crucem lu bajulas 
Chrisloque confixus cruci 
Jucnnda spernens saeculi 
Gaude, s modo in regno Dei. 

3. Nunc ergo nobis, quaesumus, 
Praesens adesto cominus 
Omne impetrando commodum 
Et post perenne gaudium. 
4. Praesla, pater piissime 
Patrique compar unice, 
Cran spiritu paraclito 
lunc e,t per onme saeculum. 

Brev. ms. lqa-untinum anni 1413. Cod. Francofurten. Barth. 150. A.- 
Hrev. ms. ,S. Barthoh»maei saec. 1.5. Cd. Francofurten. Barth. 114. B. -- 
1, 1 Nicolae confessor B. 

423. lu Festo quinqur )lartyrum. 
Ad Vesperas. 

1. Proles Francisci germinal 
Cnxcis Christi in stipite, 
Flores roseos geminat 
Cruore Jesu comite. 
2. Uberes fructus protulit 
Rigatos Christi flumine, 
Qui rorem stirpi conlulit 
Cum spiritus munimine. 
3. Dulcem ut gustet palmitum 
l,iquoremque ïragranliae, 
Mortis Christi se hospitum 
Conjunxit redolentiae. 

4. Radix de terra sitiens 
Hos fusli haerens madidat 
Et gladius pertransiens, 
Profanus inde trepidal. 
5. lgnis flamma supponitur 
Capillis horum floridis, 
lec is nec caro uritur, 
ec membris fuscat squalidis. 
6. Rabiem gentis perfidae 
De finibus credêntium 
Aufer, o Jesu provide 
Oh necem morientium. 



7. Familiaeque martyrum, 
Pater coelestis gratiae, 
Preme hostem arque dirum, 
Dextra nons siste aeie. 
Brev. ms. Francisean. anni 1492. Clin. blonaeen. 23152. -- 2, 4 moni- 
mine. -- 3, 4 JunEant redolentiae. -- 7, ;J Prime hoste atqm thirum. -- 7, 4 
Dextera. 

424. la Festo quinque lartyrum. 
Ad Nocturnum. 

1. Pangat sanctorum merita 
Coetus Minorum candidus, 
blente delectat subdita 
Exeelsa sede splendidus. 
2. Partus virtule generat 
Stirpem inelitus fulgida,n, 
Nec ab ipso degenerat 
Nobilitate floridam. 
3. Suavi multi nectare 
Chrisli sitiunt sanguitem, 
Rubëntem rosae jubare 
Gustant Deum et hominem. 
4. Tulisse mortis verbera, 
Cure uterum egreditur, 
Tremunt pontus et aethera, 
Dura cruce pallens mori/ur. 
5. Languent dolore nimio, 
Rubet vultus oh lacrimas, 
Dulci Jesu eximio 
Donant corpus et animas. 
Brev. ms. Franciscan. anni 149, °. 

6. Deficiunt prae taedio 
Cruorem mox non funder% 
Pro Cristi mortis praemio 
Contracta corda tundere. 
7. Petunt exinde aditus 
Pari livore gentium, 
lduorum errorem fundilus 
Eliminant furentium. 
8. Trucidantur funiculo, 
Verberum ic/us loleran/, 
Figuntur spinae spiculo 
Nec eas poenas ponderant. 
9. Plectuntur fi'acto gladio, 
Cervicem tendunt propere, 
Jubilantes prae gaudio 
Josum sequi prospcre. 
10. Praestet hoc nobis genitus 
Patris coelestis gratiae 
Ac utriusque spirilus, 
Aeternae jungant gioriae. 
Clin. M,macen. 23153. -- 1» 4 splen- 

didas. -- 6, 3 praedio. -- 9, 4 lies sequendo? 

425. In Feslo quinque .lart3rnm. 
Ad Laudes. 

1. Victrix rides, quam non vides, 
Martyres movit quaerere 
Mitem esum, dulcem Jesum 
Jam lucis orto sidere. 
2. Lux in luee Jesu duee 
lIartyres probas framea, 
In te flore et nitore 
Lux, eeee, surgir aurea. 

3. Rege isti coram tristi 
Alligatisque manibus 
Conducuntur, conspuuntm" 
Somno refectis artubus. 
4. lgne diro fudit tiro 
Mens in te, Jesu, jubila, 
Jam candescunt et albescunt 
lqox, tenebrae et nubila. 



240 -- 

5. Cineti lune importuue 
Teruntur more scoriae, 
Jesu, letum aufer, metum, 
Splendor paternae 
gloriae. 
6. Vitam puram et securam 
Victorum interemptio 
Ferat, pacem, auge facem, 
Jesu, nostra redemp- 
tio. 

7. ¥identium, tacentium 
More tyrannum adeunt, 
Fluit unda, rubet munda, 
Yexilla regis pro- 
deunt. 
8. lunc victores, conductores, 
Iram anferte perfidi, 
os tuendo, inducendo 
Ad coenam agni pro- 
vidi. 

Brev. ms. Frauciscan. anni 1492. Clin. ll,nacen. 23152. -- 3, 1 Reges 
('hristi coram. -- 3, 2 Alligansque. -- 4, 1 furit tiro. -- 4, 3 condescunt. -- 
5, 2 mores coriae. -- 8, 2 afferte. 

4'6. 
1. Ad honorem conditoris 
Cul ,i,unt omnia, 
Diem magni confessoris 
Celebret ecclesia, 
In quo cursns et laboris 
Est adeptus praemia. 
2. Primum hic praeordinatus 
Divina clementia, 
Ad Germanos destinatus 
Petri providentia, 
Binis fuit sociatus 
Praedicandi grafia. 
3. (ui insistens ,otis plenis 
Sermonis offieio, 
Praegravatus morfis poenis 
Raptus est de medio 
Et diebus quater dents 
Terrae tentus gremio. 
Brev. ms. Tungrense saee. 1.5. 

De sancto Materno. 
4. Sed a morte suscitatus 
Sacro Petri baculo, 
Est rot annis praesul datus, 
Quem convertit, populo, 
(uot diebus hic humatus 
Fuerat in tumulo. 
5. Tandem cursu consummato 
Corpus a Tungrensibus 
Expetitum planctu grato 
Et Coloniensibus 
Rheno sursum obliquato 
Datur Trevirensibus. 
6. Sere Dei praeelecte, 
Tua per suffragia 
0 Materne, Deum flecte 
Impetrata venia, 
Nos salutis ut perfectae 
Consequamur gaudia. 
Cod..emin. Leodien. 6 51 2. A. 

Antiph. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Tungren. IV. B. -- Antiph. ms. 
('alcariense saec. 16. Cod. Arch. Calcarien. A 14. C. -- Antiph. ms. Franciscan. 
saec. 16. Cod. Bruxellen. 6433. D. -- 4, 4 populum C. 

427. De saneto Mauritio. 

1. Dulce carmen et melodum 
canimus, ecce, tibi, 
0 beate martyr Christi, 
candidate Mauriti. 

2. I<ihil dignum nostra xalent, 
optime, 
Compensare servitutis 
et honoris 
Corda tuis obsequiis. 



-- 241 -- 

3. Nempe carnem nostrae quondam 
possidens consimilem, 
1Morlis legibus subaclam 
et telluris deditam. 
4. 5Ieritorum sancfitate 
culmina 
Celi celsa scandidisti 
ac mortalis 
vitae lapsus antea 
Prefioso consecrasti 
Tyrannorum 
Sub duellis martyrio. 
5. Hinc adeptus Domini 
sacra contubernia 
Splendidorum angelorum 
ductus es ad agmina. 
6. Illi tecum incorruptis 
potiuntur praemiis 
Ac congaudent tibi laeti 
triumphantes proeliis. 
7. Hinc orantes comprecamur 
cominus 
Condescende nosirae vitae 
medicando 
Scelerum cicatricibus. 
8. Ut Deo noslro tibique, 
famulo 
Suo, cantu expiato 
modulisque 
Famulemur immcuis. 

9. Caslam sere volunlalem, 
pudica praecordia, 
Membrorum da sanitaem 
et vegeta viscera, 
Post occasum bu jus vitae 
colloca 
('oeli templis aureis. 
lo. Nec digneris pari letum 
famulos, 
Subiisse Phlegetontis 
ac Averni 
Detrimenta sulphurea, 
11. Qui tibi hic canimus 
laeta tide cantica 
Et votormn pangimus 
sedula praeconia 
0rtu lucis fulgidae, 
vespere, neridie, 
Qui te semper laude dignum 
conlaudamus carmine, 
12. Laeto vultu de supernis 
siderum 
Nos tuere et defende 
ac conserva 
Venustis habitaculis. 
13. Intcrvenlu, sancte, tuo 
nileal 
I,aetabundo corde sempcr 
illustrata 
lIentis nosrae devotio. 

14. Nosque labe cmundatos 
criminum 
Regis regum fac post mortem 
temporalem 
Praesentari conspeclibus. 
Process. ms. saec. 10. Cod. Vatican. Palat. 49. A. -- Cod. Sangallen. 
679. add. saec. 10. B. -- Cod. Parisin. (ol. Martialen.) I154. saec. I0. C. -- 
Clin. M,,nacen. (ol. Tegurin.) 19417. saec. 10. -- 2, 2 optima D. -- 3, I 
carmen A, nostram AI3D. -- 3, 2 Passi consimilem B. -- 3, 3 subacta B sub- 
actu D. -- 3, 4 telluri D, dedita BD. -- 4, 8 scandidistis D. -- 4, 5 antc 
C. -- 4, 6-8 fehlen C. -- 4, 6 Preosa B. -- 4, 8 martyria D. -- 5, 1 Nunc 
A, Illine B. -- 5, 3 Splendorum B.  5, 4 Duetus est C; Subintrasti B. -- 
6, I Ille B, Illie A.  6, 3 Ae eonlaudent B, Et colL'mdant C. -- 6, 4 
Triumphanti C, Triumphant in B, praemiis D. -- 7, 1 compreeantur B. - 
7, 3 Cumdeseende 13, eonseendere C.  8, 2 famuli C. -- 8, 3 T.,, (', 
eantum A, expiati C, ex in atu B. -- 8, 5 Flagitemur B, innocuis fehlt B -- 
9 1 sero D, fere A, voluptatem A. -- 9, 3 de sanitate B.  Bis hieher 
D, dann beginnt es wieder von neuem bei 4, I: ,Iembratorum C| «aneti/ate 
Dreves, Hymni lnediti. H. 16 



-- 242 -- 

culmina coeli celsas (!) scandidisti u. s. f. -- 9, 4 ac vegeta C, vegetata 
A. -- 10, 1 ieti B. -- 10. 3 Fluviusquc A, Flagetuntis B. -- 10, 4 et car- 
verni A, et caverna B. -- 10, 5 sulphura A. -- 11, 1 Quid tibi B, hic fehlt 
AB. -- 11, 3 Ac votorum C. -- 11, .50rtus A. -- 11, 6 vesperi C. -- 11, 7 
digna B. -- 11 8 carnSna B. -- 12, 1 Laetu B, desuper B. -- 12, 4 et 
conserva B. -- 8tr. 12 fehlt C. -- Str. 13 fehlt AB. -- 14, 3 Regi B. 

42. De saucto Mauritio. 
lu 1. Vesperis. 

l. Christum iaudemus Dominum 
Et Deum patrem luminum, 
In quo triumphat coelitus 
Princeps et dux 5lauritius. 
2. Cure corona victoriae 
Ad thronum tendit gloriae 
Cure rot et tantis milibus, 
Yeris Cbristi martyribus. 
3. Quanta salus coelestium, 
Quantus honor terrestrium 
In Christo triumpbantium 
Et milibus laetantium. 

4. Fermenta sacrae tidei 
Et amor cordis ignei 
Dulcorant jam supplicia 
Ingrata pio gratia. 
5. 0 mart)res sanctissimi, 
Coelesti Deo proximi, 
Qui vestris nunc in milibus 
Regnatis in sublimibus. 
6. In virtute multiplici 
Plebi favete supplici, 
E nos a malis omnibus 
Vestris salvate precibus. 

7. Praestet aeterna deitas, 
Manens et regnans trinitas, 
Ingenitus et genitus 
Et spiritus paraclitus. 
lliss, m. Be|isianum saec. 15. Cod. Bruxel|en. 9786--90. 

429. De sauelo Mauritio. 

1. Ave, beatissima Thebaeorum victoria, 
{uae sacratissimo mortis triumpho 
Ecclesiam Cristi late ditasti. 
2. Sanctum Mauritium, ducem clarissimum, 
Cure tribus milibus martyrum et amplius 
Ad coeleste gaudium misit Agaunum. 
3. Multa luminaria agminis praefulgida 
Cure pio Cassio et Florentio, 
Ducibus praeelectis, Bonna obtinuit. 
4. Agrippina sacrum agmen Gereonicum, 
Et venerabilem principem Victorem 
Cure martyrum copiis Troja suscepit. 
5. Ea, pii nmrtyres, respicite supplices, 
Ut nostris precibus obtineamus 
Culparum veniam et Christi gratiam. 



6. lIunc, beata trinitas, vota nostra dirigat 
Pater et filius et paraclitus, 
In quibus est gaudium et virtus sanctorum. 
Miss. Belisianum saec. 15. Cod. Bruxellen. 976--90. -- Das Metrtwm 
des Liedes ist das des Kiliani-Hymnus Anal. IV, 174, aber sehr Vel-wildert. 

430. De saneto Mauritio. 
1. blultorum militum dux bone martyrum, 
Mauriti, te cano, te modo veneror, 
Vicisti saeculum et qui in eo sunt, 
Triumphas ergo meritis. 
2. Ab ortu luminis veneras inclitus, 
Ut illuminares tenebras mentium, 
Perirent hominum varia colentium 
Tot dii cure sacris gentium. 
3. Vit ite militmn regulam tenuit, 
Baptista quam dedit, hostes perterruit, 
Fidelis principi, habens stipendium, 
Concussit ipse neminem. 
4. Renuit idolis hostias aliquas 
Offerre donaque, socius maluit 
Putari martyrum Christo tidelium, 
lIori pro Christo maluit. 
5. Iniquus imperat Caesar, ut obeat 
Ex ipsis decimus, praecipit satarpis, 
Occidant milites, spoliant mortuos, 
Sed Christus eos suscipit. 
6. Tu, pmicerius, admones alios, 
Contemnant idola, stabiles maneant, 
Pro ride militent, mori non dubitent, 
Intrabunt coeli gaudia. 
7. Invictus animus, martyr egregius, 
lqunc claret omnibus, quis tibi similis'/ 
Haee dona ('oelitus sunt data n,eritis, 
Mauriti, tuis maximis. 
Miss. ms. Belisianum. saec. 15. Cod. Bruxelh.n. 976--90. -- »etrum 
instar hymni 8anct«,rum meritis vel quasi Inventor rutili." 
431. De anelo )lanro. 
Ad Vesp. et Noct. 
1. Hic est patris magnifici, 2. Qui in adolcscentia 
Benedicti mirifici, Chrisli sequens vestigia 
Carus Maurus discipulus Benedicti in oculis 
Verusque Cqristi famulus. Complacuit miraculis. 
16" 



-- 244 -- 

3. Et vitae parsimonia 
5lorumque sanctimonia 
Templum se fecit gloriae 
Divinae dono graliae. 

4. Claudo gressus restituit, 
Cui et loquelam tribuit, 
Salutem dans cure gaudiis 
ltineris cure so¢iis 

Collisis membris omnibus 
Iufirmum sanat precibus 
Et tristem de miraculo 
Daemonem ligat vinculo. 

Caecum Maurus illuminat 
Et daemonem eliminat, 
Reddens defunctis spiritum 
Oh vitae sanctae meritum. 

5. Ob mulieris gemitum 
Dat seminecem genitum 
5Iox sanitati pristiuae, 
De quo laus tibi, Dominë. 

Patris ai; nati spiritus 
Illuminet nos coelitus, 
Et de blauri laetitia 
Sit trinitati gloria. 

Brev. Coelestinorum imp. Neap-li 1488. A. -- Brev. Coelestinorum imp. 
Venefiis 1588. B. -- 6, 4 iigavit AB; lies Satan iigavit? 

432. De sancto Michaele. 

1. Christe, lux vera patris et figura, 
Cujus ex vultu specie decora 
Ducitur vita ratione nixa, 
Suscipe vota. 

2. I=Iostiam vivam tibi macto corde, 
Cujus emanans placidum vaporem 
Suavitas gratos superis choreis 
Spiret odores. 

In die, quaeso, tribulationis, 
Daemonum cum me cunei globati 
In lacum quaerent barathri cruento 
Scindere dente. 

Pacis opponat clipeum Michael, 
Adsil adjutor validus Raphael, 
Suscipiat sinus Patris Abrahae. 

Sit Deo nostro decus et potestas, 
Sit salus perpes, sit honor perennis, 
Qui poli summa residet in arce 
Trinus et unus. 

Orat. ms. Chunegundis. saec. 14. in. Cod. Pragen. XII D 8 a. -- 2, 3 
Suavitatis. -- 3 4 Lies Trudere dente? -- 4, 3 sqq. Liickenhaft. 



-- 245 --- 

433. De saneta Moniea. 
Ad Vesperas. 
1. Te ferant linguae celebrent et omnes, 
Te simul totus moduletur orbis, 
Saeculis cunctis memor eris ampla, 
1Monica, laude. 
2. Cujus effusae lacrimae precesque 
Cor tui durum rigidumque nati 
Ad Dei magni meruere sacrum 
Vertere cultum. 
3. 0 decus summum pia spesque matrum, 
Certa natorum via, dux, asylum, 
Daemonum victrix, haeresum fugatrix, 
Alma virago. 
4. 0 tibi quantas populus fidelis 
Gratias debet memori sub aevo, 
Quem tuis summis meritis beasti, 
Candida mater. 
5. Quando bis mundo generares illum, 
Quem sacrae per te fidei reductum 
Denuo de te genitum fatemur, 
Augustinum. 
6. Qui rot invictus domuit rebelles, 
Tot feros verae pietatis hostes, 
Monstra tot, tantam rabiem repressit 
Maximus ultor. 
7. Qui rot errorum laqueos nocentes 
Dissipans tantae tenebrasque noctis 
Exstitit nulli meritis nec ulli 
I,aude secundus. 
8. Cui Deus tantum nisi praestitisset, 
Tanta scripsisset nisi tantus ille, 
Tota nimirum sacra lex fidesque 
lqostra ruisset. 
9. Laus tibi, summe pater atque 
Quique procedis simul ex utroque 
Spiritus sancte, Deus unus idem, 
Laus tibi semper. 
Hymn. ms. S. Sa]vatoris de Silva lacus anni 141.5. Cod. L«,ndinen. 
Add 30014. A. -- Brev. Romanum imp. Venetiis 1521. B. -- In tono: Ut 
queaut laxis". B. -- Dan. I. 266 giebt die zwei ersten Strophen; Me»tel 514 
deu ganzen Hymuus. Dcr Umstand, dafs A fiir ein Produkt des ]tumanismus 
eiue so friihzeitige Quelle ist, veraulafst mich, den Hymnus daraus 
wiederholen. 



-- 246 -- 

434. 

1. Excelse princeps omnium, 
1Mundi regis qui machinam, 
Ae[erna regnans saecula, 
Audi tuos nunc servulos. 
2. Sanctas preces qui Monicae, 
Atro sub hoc ergastulo 
Dum riverez, susceperas, 
D«mans salutem filii. 
3. Alli poli nunc incolam 
Raptamque rot de sordibus 
Pro lubrieis mortalibus 
Audi precantem, quaesumus. 
4. Terram colens sic contulit 
Tantum cadenti saeculo. 
(uod in ceisos supra p«dos 
Evecta plus nunc conferat. 

De sancta Monica. 
Ad Laudes. 
5. Si nunc preces, quas largiter 
Olim profudit, duplicet, 
Sic nos malis et liberet 
lIulfis sno suffragio. 
6. 0 nos beatos muÇere 
Tanto, bonis tare grandibus, 
Eus modo, quas porrigit 
Pronus, preces tu suscipe. 
7. Nunc vota cuncti fundite 
Prae ceteris, qui scilicet 
Vel literis gentilibus 
Etis sacris vel praediti. 
8. Nam haec eum nobis dedit, 
Sublime cujus maximis 
Otaries acumen laudibus 
Cultumque summmn tollimus. 

9. :Nos tu, pater cum filio, 
Sancto simul cure spiritu, 
Unus Deus qui saecula 
Per cuncta vivis, protege. 
Hvmn. ms. ,S. Saivate, ris in Siiva iaeus anni 1415. 

Cod. Londinen. 

Add. :0014. A. -- Brev. Romanum imp. Vene¢iis 1521. B. -- In tono: ,Ad 
coeram agni providi". B. -- Vgi. das zum vorigen llymnus Bemerkte. 

435. De ss. Monnlpho 
1. Adest sacrata praesulum 3. 
Festivitas illustrium, 
Confessione cordium 
Qui respuerunl saeculum. 
2. Quorum colentes annuam 4. 
Festivitalem propriam, 
Ipsos precamur cernui, 
Ut nostra mundent crimin. 

et Gendnlpho. 
0ratione sedula 
Votisque nostris subditis 
:Nobis det indulgentiam 
Èorum intercessio. 
Hoc summa praestet deitas 
Patris, natique spiritus, 
Quorum potestas unica 
Per cuncta regnat saecula. 

Brev. S. Servatii Trajecten. imp. Cob, niae 1503. -- l, 1 Adest sancta. -- 
2, 1 annua. -- 3, 2 que feh|t. 

436. De saneto Nicolao. 
I. ,plendor, Jesu, snmmi fontis paerni, 
Infusus ex temet fotus refulget 
1lissis divinitus jam :Nicolans. 



247  

2. Qui natus praeclarae civis Paterne, 
Ubera jam sugens cernitur tenens 
Bis per septimanam abstinentiam. 
3. Tandemque adultus primum orbatus 
Normam justitiae sequitur aequae, 
Iucestus virginum vetans per aurmn. 
4. ('lero devotius dehinc l,romotus 
Audiit [juvenum] letum ut trium, 
Reddit continuo in palatio. 
5. Post haecque emicat regemque sedat 
Apparens in somnis a nece mortis 
Trium aliorum innocentium. 
6. Jam Dei electe tu Nicolae, 
Nostri tu nunc votis annue totis 
Semper ante [Deum] in perpetuum. 
7. Virtus potestatis, honor perennis, 
Laus in unitate ac trinitate 
Sit uni Domino hic et in aevo. 

Psalt. ms. Rhenoviense saec. 14. Cod. Turicen. Rhen. 27. add. 
saec. 16. -- 1, 1 t'o,ntis. -- 3, 1 Lies patte orbatus? -- 3, 2 aeqnus. 

437. De sancto Nicolao. 

1. Ad tua solemnia. 
Sacerdotum gemmula, 
Surgat nostra coucio 
Piae mentis jubilo 
Ducens ad memoriam 
Tanti patris gloriam. 
2. Cujas vita claruit 
Ac talis apparuit, 
Ut fama tare celebris 
Non staret in tenebris, 
Sed multis miraculis 
Monstraretur saeculis. 
 3. Virginum miseriam 
Patris et inediam 
Dempsit liberaliter 
Et familiariter 
Morti tres destinatos 
Liberavit pueros. 
Brev. ms. Gengenbacense saec. 13. 
Brev. ms. Constantiense anni 1301. 
Illius B. 

4. Quae lingua sufficeret, 
Ut perfecte diceret, 
lpsius nagnalia 
Quanta sunt et qualia? 
Hunc laudemus jugiter 
Canentes solemniter. 
5. Nicolae nobilis, 
Gloriosae indolis, 
Salus aegrotantium, 
Quies laborantium, 
Tua duc nos gratia 
Ad vitae palatia. 
6. Honor, decus, gloria, 
Virtus ac victoria 
Patri sit ingenito, 
Nato unigenito 
Et sancto spiritui 
In saeculmn saeculi. 

Cod. Carolsruhan. Geo 22. A.  
Cod. Engelbergen. 115. B. -- 4, 3 



-- 248 -- 

 138. I)e sancto Nic,iao. 

Ad Vesperas. 

1. Nicolaus, vir electus, 
clarus fuit geuere, 
['larus ortu, clarus sensu, 
clarior ex opere, 
Yeste tectus syncopata 
novit saucte vivere. 
2. Qui figuram suam cernens 
caesam muito verbere, 
_Ad iatrones cito pergit, 
furta facit reddere 
Et paganum movet toto 
corde Christmn colere. 

3. Hic pupillos et egenos 
conservare studuit, 
Hic de morte tres sodales 
nobiles eripuit, 
Dura in somnis Constantinum 
et eparchum têrruit. 
4. Sigm) crucis non videntes 
ocuios aperuit, 
Claudis gressum arque surdis 
auditum restituit, 
Et in coelis post excessnm 
coronari meruit. 

5. Audi, Christe. servuioram 
preces et suspiria, 
Parce nobis per beata 
praesulis suffragia, 
Ut cure Christo gioriemur 
in coelesti curia. 

Brev. ms. Metense saec. 14. Cod. Stuttgartien. HB. I Asc. 103. -- 3, 6 
epartum. 

439. De sancto Sicolao. 

1. Purae mentis et sincero 
Cordis oblectamine 
Jam devota plebs cure clero 
¥otivo libamine 
Psailat Christo, Deo vero, 
Vocis modulamine. 
2. Jubilanles hymnizemus 
Regi potentissimo, 
Praesuli solemnizemus 
Concentu suavissimo, 
Cujus ope congaudemus 
Ritu frequenlissimo. 
3. Nicolaus adhuc jacens 
Infans in cunabuli% 
Adhuc stri['ta iingua tacens, 
Non utens vocabulis, 
Hora certa Deo placens 
Absinebat pabulis. 

4. Adolescens incrementa 
Virtutum adbibuit 
Et egenis alimenta 
Salutis exhibuit, 
Sic pauperibtu« fomenta 
Peccati prohibuit. 
5. Vox coelestis declaratur 
Plebis in coucilio, 
Praesul sedi sublimatur 
Divino consilio, 
Sanctus I)ei consecratur 
Plebetenus opilio. 
6. Jam in terra constitutus 
Claruit miraculis 
Et legaliter exutus 
('arnis obumbraculis, 
Ciaritate sic indutus 
Coeli habitaculis. 



-- 249 -- 

7. Sed ex ejus tumba manat 
Pinguis coeli roribus 
Liquor et infirmos sanat 
A cunctis languoribus, 
Sic peccati vas profanat 
Piis a pectoribus. 

8. Salus ergo sit parenti 
Et nato aequaliter 
Pneumatique continenti 
Patri infinaliter, 
Uni Deo permanenti 
Sit laus aeternaliter. 

Brev. ms. S. Alexandri Embecen..aec. 15. C«»d. Gotingen. 239. A. -- 
Brev. ms. Fredealariense saec. 15. Cod. (J&selan. Ms. the«»l. Fol. 145. B. -- 
Brev. ms. Fredeslariense saec. 14. ç'.od. (2auselan. M.. theol. Fol. 92. C. -- 
Brev. ms. Fredeslariene saec. 14. ('«»à. (Ja.sehm. Ms. theol. Fol. 59. D. -- 
5, 6 Pleheteus A. -- 6, 5 Claritati AB. -- 7, .5 peccati nos A. 

440. De sancta 0da. 

1. Jesu, corona vil'ginum, 
Rex et redemptor hominum, 
Sume odas colentium 
Sacrae Odae solemnium. 
2. Haec virgo, proles regia, 
Nobilis et ingenua, 
Cntemnens mundi gaudia 
Suspirat ad perpetua. 
3. Visu orbata primitus 
Illuminatur coelitus, 
Te largiente pluribus 
Emicuit virtutibus. 

4. Natalis solum ptriae 
Pro dote linquens gloriae, 
Terrain lustrat Taxandriae 
Coelestis dono gmtiae. 
5. Hujus prece lux omnium 
Nos a faece duc criminum, 
Ut post carnis hoc taedium 
Ad te ducamur Dominum. 
6. Deo patri sit gloria 
Et filio victoria 
Paraclitoque gratia, 
Sacrae Odae memoria. 

Propr. S. J,,hannis Boscoduceu. imp. Antwerpiae s. a. -- 4, 2 linquens 
gratiae. 

441. De sancta qdilia. 

Ad Laudes. 

1. Sponsa regis angelorum, 
Nobilis 0dilia, 
Ab immani peccatorum 
Fasce nos exonera, 
Ad amorem supernorum 
Nostra lewms pectora. 
2. ('ujus sanctitate vinum 
Crescit suo tempore, 
Fac nos toto corde primum 
Regnum I)ei quaerere 
Et sufficientem victam 
Nobis clemens adjice. 

3. Prece jungens genitorem 
Superis ordinibus, 
Justum mitiga censorem 
Nobis transgressoribus, 
Qui nos nostrum det errorem 
Hic purgare fletibus. 
4. 5Ionitisque praecursoris 
Domini de injustis 
Fac nos templunl redemptoris 
Tuis patrociniis, 
Praemunitum inus, foris 
Hosfis ab insidiis. 



i 2,50 

5. Indivisae trinitati 
Semper laus et gloria, 
Cujus nos benignitati 
Commendet Odilia, 
Cui post mortem sociati 
Laetemur per saecula. 

PsMt. me. S. LaErentii Sangallen. saec. 15. Cod. Sangallen. 16. -- 
1, 2 Nobis Odilia. -- 2, 2 'rescit approbato tempore. -- 4, 1 Munitisque; 
lies Meritisqn? -- 4, 2 de justis. -- 4, 5 Prae momentu infus. 

442. De saneta 
Ad Vesp. et 
I. Jesu, corona virginum, 4. 
Da nobis man»a coelicum 
Odradae s;mctae meritis, 
Quam veneramur supplices. 
2. Haec stirpe nata regia 5. 
Et corpore pulcherrima 
Optatur ad commbia, 
Sl)ernit regum prosapiam. 
3. Matre orbata unica 6. 
Suffert novercae tristia, 
Deus, qui potest omnia, 
Dedit electae gaudia. 

Odrada. 
Noct. 
Hanc pater dure respuens 
lqon dedicatam transiens 
Ad Milligem ecclesiam 
Sumitque vagam bestiam. 
Quam pater cernens fletibus 
Descendens equo genibus 
Exorat flexis flliam, 
Dat malae culpae veuiam. 
Orans haee in eeelesia 
Tune sitis abundantia 
Hanc artat, foris exiens 
Fonte cibatur hauriens. 

7. Da nobis, pater coelice, 
Cum filio angelice 
Et spiritu paraclito 
Potari fonte coelico. 

Psalt. ms. Alemnense saec. 15. Cod. S. Petri Boscoducen, s. n. -- 4, 3 
my[lig[en.  5, 1 cernens genibus. -- 5, 2 equo fletibus. 

443. 

1. Consors paterni luminis, 
Sponse Odradae virginis, 
l,audes canentes solvinms 
Adsiste postulantibus. 
2. Aufer Odradae meritis 
Peccata, quae nos fecimus, 
Virtutum da constantiam, 
Finis ne malus capiat. 

De saneta 0drada. 
Ad Laudes. " 
8. Sic, Christe, nobis omnibus 
Odradae sanctae precibus 
Indulgeas credentibus, 
Ut prosit exorantibus. 
4. Persaepe pro coelicolis 
Absolvis nexu criminis 
Donando indulgentiam, 
Tuos ne orcus rapiat. 



-- 251  

5. Odrada, cure virginibus 
Dilecti fruens gaudiis, 
Sis memor nostri, petimus, 
Cure tui sponsi civil»us. 
Psalt. ms. Alemnen«e saec. 15. 

6. Sit, Christe, rex piissime, 
Tibi patrique gloria 
Cum spiritu paraclito 
In sempiterna saecula. 
Cod. S. Petri Boscoducen. s. n. 

Psalt. ms. Alemnense saec. 1.5. 

444. De sanela Odrada. 
In 2. Vesperis. 
1. Organa cordis solvinms votis 
Preccs servorum arce polorum, 
Christe, precatur, suscipe pie, 
Virgo Odrada. 
2. Dator salutis, dona salutem 
Omnibus nobis, merita sancta 
Psailimus digna laudibus tuis 
Virginis Odradae. 
3. Redde beatam fonte renatam 
Animam nostram maculis mundam, 
Coeli jucunda petiit illa, 
Cedas Odradae. 
4. Auge devotam popnli catervam, 
Ne saevi hostis ruat sub telis, 
Christe, subleva, nos tuam sponsam 
Colimus Odradam. 
5. Da nobis sanctam ducere vitam 
Pace tranquilla, ne nos procella 
lV[ergat in hora mortis, exora, 
Virgo Odrada. 
6. Angeli summo laudant in coelo 
Trinum et unura nunc et in aevum, 
Cujus adspectu coetus sanctorum 
Stat cure Odrada. 
Cod. S. Petri Boscoducen. so n. 

445. De saueto 01avo. 

1. Adest dies laetitiae, 
Laudis adest materia, 
Resultet vox ecclesiae, 
Puiser hymnis coelestia. 

2. Martyr insignis hodie 
Palmae ferens insignia 
Feliciter ex acie 
Traductus in palatia, 



252 -- 

3. Per coronam victoriae 
Vera migrans ad gaudia, 
Stolam suscepit gloriae 
Olaus, regum gloria. 

Brev. Lundense imp. Parisiis 1517. A. -- Brev. Roschildense imp. 
Parisiis 1517. B. -- Brev. Nidrosiense imp. Parisiis 1519. C. 

446. De sane{o 01avo. 
Ad Laudes. 

1. Graecus Caesar constitutus 
In ao certamine 
Poscit opcm sancti tutus 
Non tardo laudamine, 
Barbarorum sic adjutus 
Victor redit agmine. 

2. Ergo Christum imploremus 
Opem ferre miseris, 
Ut tyrannum superemus 
Et ministrum sceleris 
Et in coelis conregnemus 
Reducti ab inferis. 

3. Sit laus, honor patri Deo. 
Brev. Nidrosiense imp. Parisiia 1,519. 

447. De sancto 0thmaro. 

1. Splendor paternae glo- 
riae 
De tenebris gentiliuln 
Lumen qui vocas pridie, 
Olhmarum tuum famulum. 
2. Verusque sol illabere 
Candore nivis nitidae, 
Tuo demonstrans digito 
Salutis tui dogmata. 
3. Votisvocemusetpatrem 
In aula summae gloriae, 
Rhaetiae sumpsit Cria 
Othmarum saluberrime. 

4o 

Laetus dies hic transeat 
Tanti patris solemniis, 
Cujus beatis meritis 
Solvalnur nexu criminis. 

5. Aurora cursus provehit, 
Suis precum praesidiis 
Spretis mundus illecebris 
Exsultet Christo jubilis. 
6. Informer aetusstrenuos, 
Solvat petram caliginis, 
Casus secundet asperos, 
Donet gerendi gratiam. 

Oflicia ms. saec. 15. Cod. Sangallen. 415. -- 1, 2 gentium. -- 2, 1 
illabere durch.trichen: dann noch: coeIestis gratiae qui candore etc. -- 2, 4 
8ahttaris tui. -- 3, 1 Vocemus te patrem pater. -- 3, ;3 Rhaefiaque Curiae. -- 
3, 4 Othmarum sumpsit saluberrime. -- 4, 2 Tanti patroni. -- 4, 3 lucen- 
tibug meriti.. -- 4, 4 8oIvemur. -- 5, I Aurora nunc exttdIitur. -- .5, 3 
mundi. -- 6, 2 8olvit. -- Riicksichtlich der Emendation sei bemerkt, dafs 
die erste Zeile jeder 8tr, çphe dem Hymnus des Ambrosius 8plendor paternae 
gloriae entlehnt ist. 



-- 253 -- 

448. l}e sancl«D l'anthaleone. 

1. Summi tonantis uni('e, 
Qui cuncta regis provide, 
Adesto nostris vocibus 
Te, Christe, collaudantibus. 
2. En, pollet lux praefulgi&t 
Sac'i cruo'is conscia, 
Quo sibi Pantaelcymon 
Concinit coelicam Sion. 
3. Hic miles m laudabilis 
Contemnens jussa principis 
In hujus mundi stadio 
Ditatur Christi bravio. 

4. Ignem, rotam, equuleum, 
Bestias, mare, carcerem, 
Post victor vincens gladium 
lunc fulget l)oml)a martyrum. 
5. Hujus precatu criminis, 
Jesu, nos solve vinculis, 
blondum «lui lotus lavacro 
Vincla dissolvit puero. 
6. Honor, decus, imperium 
Sit trinitati solidum 
In unitate simplici, 
[muam summi laudant angeli. 

Brev. ma. Coloniense saec. 1.5. Cod. Colonien. 2. 

449. De san¢to 
1. Sancte Paule, pastor bone, 7. 
V electum Domini, 
Praedicator 
Gentium egregie. 
2. Quem Damasco propinquantem 
Lux divina subito 
Circumfulsit 
His verbis interrogans : . 
3. Saule, Saule, quid me cactis? 
Ego sure Jesus benignus, 
Omnium conditoÆ, 
Qui te quoque 
Condidi ex nihilo. 
4. Tunc in terram corruisti, 
Nec sufferre potuisti 
Vocis viro coelicae, 9. 
Mox futurus 
Doctor in ecclesia. 
5. Seminans fidei 
I)ogmata catholicae 
lumerum credentium 10. 
Accumulans. 
6. Ex quibus nos sumus, 
Licet in novissimis 
Constituti temporis 
Angustiis. 

l'aulo. 
Nos audi supplicautes, 
I,ux dccus orbis hujus, 
Arque vota fanulorum 
Pura mente famulantum 
Recita judici, 
(ui coclorum 
Continet insignia. 
Tu pastor nobis datus, 
Tu gregis Christi custos, 
Ejus pro salute senq)er 
Supplicare regi nostro, 
Cujus imperium 
Sine fine 
lIanet in perpetuum. 
Tu, feritas hominum 
Quotiens id exigebat, 
Carnem tuam cruciabas 
Scmpiternam 
Ut acciperes gloriam. 
Ter pelago navibus 
Crepitis 
Ingenti de periculo 
Vix eltpsus 
ortis merito coronaris 
Ab altithrono. 



-- 254 -- 

11. Tu flagellis crebro caesus 
lIomen Christi resonans 
Superasti 
Verbera carnificum. 
12. Certe semel lapidatus 
Inter imbres saxeos 
OEcinisti 
Cantica vivifica. 
18. Multa sunt, quae memorantur, 
Multo plura, quae tacentur, 
¥incula, verbera, 
Quae subisti 
Pro tide dominica. 
14. lqunc in sede duodena 
Post beatum Petrum sedes 
Judicans populos 
Tuos quoque 
Proprios contribulos. 
15. Ideo petimus, 
Ut, qui tanta passus es, 
Damna nostra 
Gravia consideres, 
16. Variis casibus 
Et timon subditis 
Pietatis 
Muuere subvenias. 

17. blos juste pro peccatis 
Tot poenis agitamur, 
Pugnae foris, timor intus, 
Ultor adstat loricatus, 
Gladiis trucibus 
Subjacemus 
Et diris praedonibus. 
18. His malis interventu 
los tuo liberari 
In amore salvatoris, 
ui pro nobis crucifixus, 
Supplices petimus 
Cure sudore 
Tristis poenitentiae. 
19. lqaufragii conscius 
lavi nostrae tempestate 
Liberatae portum pande, 
Ubi protinus 
Inveniet Dominum. 
20. Parce fruens dapibus 
Sedulo nos pane, vino 
Safiatos abstinere 
Vitiis tribuas, 
Quae necant animam. 
21. Sancte Paule, praesul magne, 
lqobis opem fer divinam 
Et perenne 
Gaudium in saecula. 

Process. ms. saec. 10. Cod. Vatiean. PalaL 489. A. -- Cod. 8angallen. 
679 add. saee. 10. B. -- (Jod. Parisin. (ol. Martialen.) 11.54. saee. 10. C. -- 
4, 4 futuris A. -- 5, 3 eredenti D. -- 6, 1 Ex quibus novissimus B. -- 
7, :'1--5 fehlen A. -- 7, ,5 reeta judieii B. -- 7, 7 Continent A. -- 9, 2 
id exhibes 13. -- 9, ;3 earmen A, maeerabas B. -- 10, 2 ('reditis A, erevitis B, 
t-reditasC. -- 10, 3 de fehlt B. -- 10, 4Ut elapso A. -- 10, 6ahaltothrono 
A. -- 11, 1 Tune flagellis BC. -- 12, 4 Cantiea daviea Il: Davidiea?)A. -- 
Str. 13 u. 14 umgestellt C. -- 13, 2 quae doeentur B. -- 14, 3 poptflos fehlt 
A. -- 14, 5 Tuos fehlt A. -- tr. 15 u. 16 umgestellt B. -- 15. 1 upp- 
lit.es petimus B. -- 15, 4 eonsiderans (3. -- 16, 2 timore ABC.- 16, 4 sub- 
vvnies A, subveniens B. -- Da* weitere fehlt C. -- 17, 2 Tot fehlt B, poeni- 
nis A, agitemur AB. -- 17, 3 Pugna B. -- 17, 7 Et dipredonibus A: Et tiris 
i,rae domibus B. -- 18, 1 interventus A. -- 18, 2 liberare A, liberati B. -- 
l, , 7 poeniteltia B. -- 19, 2 nostri A, nostra B. -- 19, 3 Liberati A, |ehlt 
Ig: lmndens B. -- 19, 5 Invenies B, Dominus A. -- 20, 1 Parte fruges 
B. -- 20, 2 Seeundo nos B. -- 20, 3 8atiatus A. -- Bei 12, 4 springt A von 
t,,l. ,b auf 17a iiber. -- Der Hymnus ist sequenzartig gebaut, nur zwiscben 
9 uad 10 lifst sieh der Parallelismus nieht errelehen. 



4.50. l)e sancto Paulo. 

1. Doctor egregie, Paule, mores instrue 
Et mente polum nos transferre salage, 
Donec perfectum largiatur plenius, 
Evacuato, quod ex parte gerimus. 
2. Plasmator Pauli, doctoris extrait, 
Sno rogatu nos tecum nunc dirige 
Et jugiter hic nos defende se,lule, 
Ut te fruamur in aeterna requie. 
3. Virgo caste. Paule, hostes noslos repelle 
Nos protegendo armis tuae grafiae, 
tJuam tibi dedit imperator onminm 
Nos liberando de veneno viperae. 
4. Vas deitalis secretorum omnium, 
Nos recommenda nostro pio judici, 
Ut sentianms nos habere gratiam, 
çuam exspectanms nunc et in perpetuum. 
5. Sit trinitati sempiterna gloria 
Honor, potestas arque jubilatio, 
In trinilate cul manet imperium 
Ex tune et modo per aelcrna saecula. 

Antiph. ms. Italicum saee. 15. 

Cod. ]ossian. s. n. 

451. 

1. Antiquum throno positum 
Scandit Paulus ad inclitum, 
Dierum senex, insitmn 
Verbmn et sanctmn spiritum. 
2. Beatus puer oneris 
Jugum sub annis tencris 
('hristi tulit et sceleris 
Nil traxit doctus literis. 
3. Cun ditat gaza puerum 
Multa parente liberum, 
Sanctorum ('hristi pauperum 
Libens surgit ad numerum. 
4. Dolosi non ulciscitur 
Affiuis iram, patitur 
Hostis, Christum consequitur 
Parentem, cran occiditur. 

De s. Paulo Eremita. 
Ad locturnum. 
5. Et sanctum in certamine 
Hune caedi 'ferro, tlmnine, 
Hune cernit culn libidine 
Bellantem sine crimine. 
;. Fretum salclO juvamine 
Spirato Christi numine, 
Linguae praecisae sanguine 
Pollulo vulto feminae. 
7. Gemit adversa, prospera 
Plus metuit, ad nemora 
Fugit; o Paule, munera 
Beata uobis impctr.. 
8. Hmor virtulis inciitae 
Parti prolique genitae, 
Sacro spirato flamini 
Sit sine meta termini. 



-- 256 -- 

Brev. ms. Franciscan. Gallic. saec. 14. Cod. Matriten. Bh 166. A. -- 
Brev. ms. lIantuanum saec. 15. Cod. Unir. Patavin. 734. B. -- Brev. ms. 
Eremitarum s. Aagustini saec. 15. C«,d. Londinen. Add. 16891. C. -- Brev. ms. 
Curiense smc. 15. Cod. Arch. 8angallcn. Fabarien. IX D. -- IJrev. l'aulinorum 
imp. Venetiis 1540. E. -- 1, 1 corona po.itum D. -- 1, 3 scnex unicum 
D. -- 1, 4 Verhum tenet et spiritum. -- 2, 4 Non traxit ABD. -- 3, 1 Dura 
dirai B. -- 3, 4 munerum A. -- 4, 3 Christum hosti consequitur ABD. -- 
4, 4 fehlt A; Per eum dura occiditur D. -- 5, 1 B sanctos BDE, sanctis 
A. -- 5, 2 flamine BD; caedi in cruciamine A. -- 6, 1 Precnm sancto B, 
sacro A. -- 6 [4 Lies nomine? -- 7, 1 ]-lemit A, Temnit D. -- 7, 3 Fugit 
pauper munera D. -- Str. 8 fehlt D. 

452. De s. l»aulo Eremita. 
Ad Laudes. 

1. In rasta solitudine 
Ut adipis pinguedine 
Afflatus sacro flamiue 
Christum cernit in lunfine. 
2. Karica pauca pascitur, 
Caro jejuna teritur, 
Sed spiritus erigitur, 
Fraus hosis rouira pellitur. 
3. Latex arentem reficit, 
llon vint luxus inficit, 
Sophia patris afficit 
Paulum virtute perficit. 

4. Membra sacrata mollibus 
Spretis palmae rigoribus 
Operta charismatibus 
Refloret et virtutibus. 
5. Novit orare sedulus 
Fidelis Dei famulus, 
Nos meritis et precibus 
Jungat sanctorum civibus. 
6. Honor virtutis inclitae 
Patri prolique genitae, 
Sacro spirato flamini 
Sit sine meta termini. 

Brev. ms. Franciscan. Gallic. saec. 14. Cod. Matriten. BI» 166. A. -- 
Brev. ms. llantualmm saec. 15. Cod. Unir. Patavien. 7:;4. B. -- Brev. ms. 
Eremitarum s. Augustini saec. 15. Cod. Londinen Add. 1691. C. -- Brev. ms. 
Curi«.nse saec. 15. C«,d. Arch. angallen. Fabarien. IX. l . -- Brev. Paulim,rum 
imp. Venetiis 1540. E. -- 1. 2 adipem A; adipe D. -- 1, 4 cernit fehlt 
A. -- 2, 1 Farina parva D. -- 2, 2 Jejuna carÜ D. -- 3, 2 Non fehlt D. -- 
4, 3 Aperta B. -- 4 4 Reflorent A. -- 5, 1 Novit ora redulus A. -- 5, 4 
Conjmmgat coelorum A. -- Die drei Hymnen auf Paulus bilden zusammen 
«.in Alphabct; den llymnus ad Vesperas, dic Buchstaben O--X umfassend, 
vgl. Amd. IV, Nf. 413. 

453. in Translatione s. Failli. 
Ad Vesperas. 
1. Inclitos Pauli recolens honores 
Concinat laudes populus fidelis 
Arque coelestes resonent canoro 
Carmine cives. 
2. llle terrenis opibus locuples 
Literarumque studio peritus 
Arque florentis fuerat juventae 
Splendidus aevo. 



-- 257 -- 

3. Praeiulit Christi tamen his amorem 
Dulcis et linquens patriae penates, 
Ut Deo soli racer, in silenti 
Conditus antro. 
4. Faine nutricem scelerum juventam 
Frangit et corpus subjicit labore, 
Ut Deo casiam sine labe vitam 
Ducere possit. 
5. Hoc duce prisci peiiere paires 
Antra deserti Dominumque pura 
lIente quaerentes meruere vitae 
Regna beatae. 
6. Paule, sic nostram petinms salutem 
Cures, ut coeli subeamus arce[fi 
Arque cure Sallctis merealnur hymnos 
Dicere Christo. 
7. Sit Deo patri decus et potesias 
Et iibi, lapsi reparator orbis, 
Quique sepienis, paraclete, lusiras 
Pectora donis. 
Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1540. -- 1, 2 Concinet. -- 3, 2 penatas. 

454. In Translati«me s. Pauli. 
Ad Laudes. 
1. Laudibus Christo jubilent fideles, 
Cujus in terris deditus amori 
Paulus aeternam meruit coronam 
Caelibe rira. 
2. Palma praebebat foliis anlictum, 
Fructibus victum, sitientis amnis 
Irrigat fauces, tamen nec unquam his 
Est satiatus. 
3. 5Iente coelestes meditans honores 
Splendidam Christi faciem frequenter 
Adspicit gaudens fruiturque dulci 
Nectare coeli. 
4. Pane sexdenos alitur per annos, 
tuem I)ei nutu medium ferebat 
Crvus, ut fessam melior senectam 
Pasceret esca. 
5. Inde post vitae varios labores 
Inter orandum moribunda membra 
Spirilus linquens meritis coruscallS 
Astra petebat. 
Dreves, Hymni lnediti, lI. 

17 



258 --- 

6. Obviam eives veniunt superni, 
Et prophetarum comitatur agmen, 
Angeli smnmi revehunt eanentes 
Regis in areem. 
7. Paule, jam sunnno residens Olympo, 
Impetra Christi famulis favorem, 
Ut scelus laxet tribuatque summum 
Seandere eoelum. 
Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1540. 

Brev. ms. S. Caeciliae Colonien. saee. 16. 
3, 2 Conteritttr. 

455. De san{'to Paulino. 
1. Agamus Domino laudes cure cantico 
Melodis vocibus et pris mentibus, 
Qui suos martyres, strenuos milites, 
l'oronat pro victoria. 
2. Benigna carias, sancorum pietas 
Terrena respuit, coelica lenuil, 
Paulinns floridum probat martyrium 
Tormenla per immania. 
3. Cujus sanctissimum caput per ferreum 
Teritur malleum, funditur cerebrum, 
Cruore rubeum, sicut lac candidum 
Ad fancis currens intima. 
4. Da nobis, Domine, pro tuo nomine 
Devote vivere, te semper timere 
Teque diligere, placide colere 
Paulini sacra merita. 
5. Esto propifius .uis fidelibus, 
Rex potentissime, conditor optime, 
Paulini servulos magnos et parvulos 
Guberna tua gratia. 
6. Fiat hoc, genitor, fer, mundi redemptor, 
Da. sancle spirflus, quod sane petimus; 
Sit libi, trinitas, una divinitas, 
l,au% honor virtus, gloria. 
Cod. Darmstadien. 2656. -- 

456. De ss. Petro et Paulo. 
1. Sanclorum pariter promite principum 
bIatalem, soeii, psallite laudibus 
Insignemque triumphum, 
Gaudentes sonitum date. 



-- 259 -- 

2. Hoc poscit utique inclita gloria 
Tantorum comitum regis et optinai, 
Cure quo lucis in arce 
Laeti perpetuo marient. 
3. Nain Petrus titulum erigit arduuna, 
Cure pro laude Dei claviger aetheris 
Exsullat generosus 
Coeli regna potens tenens. 
4. Cujus perpetuus exstat et inclitus 
Paulus nain soeius doctor et optinaus, 
Christi vas pretiosuna 
Et rector populi I)ei. 
5. E. quod iste voeat, ille supra locat, 
Quod Paulus adhibet, hoc Petrus inseret, 
Christi testis uterquc, 
Cocli cires et incolae. 
6. Christum morte crucis nain sequitur Petrus, 
Cure caesus capite Paulus et horride est, 
Victores caput ununa, 
Ambo rite tenent donaum. 
7. Ios horum precibus, Christe, piissimis 
Te dones eitius poscere eoelitus, 
Absit scelus quod omne 
Et cuncta reniant bohu. 
8. Imnaunes manibus simus et actibus, 
Sensum corde pium confer et optinaum, 
Ut te rite colentes 
Sequamur I)ominum greges. 
9. Cujus orbis honor, cujus et aethera, 
Cujus tana et salus et bona maxinaa, 
Est cui nomen in aevum, 
Regnum perpetuum simul. 
H.vnn. ms. Fredeslariense saec. 11. ç'od. Ca.«selan. Ms. theol. IV 25. -- 
4, 4 Dens. -- 6, 1 8piritum (Spm), falsche Initiale. 

457. De sancto 
1. Apostolorum principena, 3. 
Celsam columnam ecclesiae, 
Fortem petrana fundamine, 
Petruna fideles concrepent. 
2. Hic pastor et vicarius 4. 
Alfissimi praelatus est 
Barjona nomen promerens 
Et porta coeli factus est. 

]»etl'o. 
Clarus sacro praeconio, 
Princeps caputque principum, 
Dignus, cui dans gloriam 
Pedes redemptor abluit. 
Qui puppe lapsus pendulo 
Ponmm prenait vestigio 
Et dorsa per liquentia 
Fidus ride peranabulat. 
17 



260 -- 

5. Tactu salubri arentia 
Resuscitans cad-'tvera 
Et umbra, quotquot attigit 
Aegros, mede]am contuliL 

6. Virtute tanta nobi|is, 
Ubique primus eminens, 
Romae cathedrae praesul est 
Et arcc coeli consul est. 

Hymn. ms. saec. 10. Cod. Bernen. 4.55. -- 
erste ,ilbc geschrieben. -- Cfr. llagen, Carmina medii acvi {Bernae 1877) p. 59. 

Brev. ms. saec. 15. 

458. Ire ss. Praejecto et Anlarino. 
1. Annua festa celebret ecc|esia 
In laude t'hristi, quem adorant ange]i, 
(ui «ledit clemens triumphare milites, 
uorum coronas pandit haec solemnitas. 
2. Sanctus Praejectus, potifex egregius, 
Digno amori Amarino hospiti 
lotus placeba, carias hos junxeraL 
Donans abbatem pontifici comitem. 
3. Qui cfim exemplum fidei et operum, 
Praesul doctrina, abbas reverentia 
l'opulis darent, clari signis fierent, 
Per hostis dolum passi sunt martyrium. 
4. Hos intinitae consortes laetitiae 
Poscimus nobis adesse suffmgiis 
Apud te, Christe, fous misericordiae, 
Ut nos hic regas iandcm illis socles. 
5. Quod tu concedas, sempiterna trinitas, 
Praesens ubique, unius csseutiae, 
Ut te laudantes dicamus unanimes: 
Laus Deo soli in saeculum saeculi. 
Co('t. Eremiten. 759. -- 4, 4 regat; sociat. 

459. De sancto quintino. 

1. l|ilitem Christi pariter canamus 
Quintinum, sacris meritis coruscum, 
Hymnicas Deo resonando laudes 
Carminis almi. 

2. Adsto nuuc tuis oculis crueutis, 
Sed manu Christi moderante cuncta 
Victor in poenis penetravit terras 
Sorte reorum. 



-- 261 -- 

3. Roma quem dudum genuit, triumphis 
Pressa jam Christi meritisque docta, 
Martyrem sed nunc coronanle Christo 
Gallia servat. 
C,,d. Bruxellen. 860--67 saec. 10. i. -- Augeusch.inlich nur Anfang 
tmd Schluf. eines lii.ulereu Hymuus; wahrscheinlich siml uach Str. l und 
zwichen 2, 1 und 2, 2 8tr»l»hen ausgefallen. 

460. 

1. Cholms novae Jerusalem 
Quiteriam virginalem 
Supra ut cum coelicolis 
Colat hoc festum gaudiis. 
2. Quo Christus, invictus leo, 
In sanguine virgineo 
Gloriari dura quaerilat, 
A morte functos excilat. 
3. Quam devorarat impl'obus, 
Gazam fudit Alfadius, 
Plebis post virgines [sacras] 
Jesum sequuntur agmina. 

De saneta ttuiteria. 
Ad Vesperas. 
4. Triumphat ille splendide 
In capite quiteriae, 
Fontis qui latera unam 
[Sibi] facit rem publicam. 
5. Ipsum canendo supplices 
Precemur, ut per limites 
Quiteriae orafio 
Nos ordinet palatio. 
6. Per saecla mente nescia 
Regnat virgo Quiteria, 
Laudans patrem cure genito 
E spiritu paraclito. 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. -- 3, 1 devorat. -- 
3, 3 Plebs; sacras erg/inzt. -- 4, 2 Quinteriae. -- 6, 1 saecula. -- 6, 2 Quinteria. 

461. 

1. Quem terra, pontus, 
aethera 
Colunt, vexit ad sidera, 
Gaudet ubi Quiteria 
Aeterna Christi gloria. 
2. Vox clara, ecce., intonat, 
Hanc angelique roborat, 
Tenet votum oraminis 
Consors paterni luminis. 

De .ancta quiteria. 
Ad Noctuvnum. 
8. Jesu, corona virginum, 
Subarrhasli per ammlum 
Quileriam magnam modo 
Devolo corde et animo. 
4. Tihi, ('hrisle, splendor 
patris, 
Virgo flore castimtis 
A.Ihaerens noxas mulilat, 
Ut lux aurorae ruilaL 

5. Exsultet mentis jubilo 
Terra lustrata nubilo, 
Dicat intirma concio: 
Laus pleua fiat gaudio. 
Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 4.  1, 3 Gaudet 
ut Quiteria. -- 1, 4 gloriam. -- 3, 3 Quiteria magla. -- 4 4 hlx amore. 



462. I)e santta ([uiteria. 
Ad Laudes. 

1. Recreator et purgator, 
Per virginem te, regnator, 
Vasconum colit pietas, 
Fidelis universitas. 
2. Hymnum Deovox jucunda 
Sonuit, dura virgo munda 
Sectum caput contimlit, 
Novum sidus emicuit. 
Brev. ms. Benedictinum saee. 1.5. 
colit quietas. -- 3, 4 Rex salus. 

3. Audi precantis agminis 
Preces merito virginis, 
Nostra remitte crinfina, 
Rerum salus intermina. 
4. Adest dies sanctissima, 
Qua martyr candidissima 
Dat trinitatis radio 
Festivo laudes gaudio. 
Cod. Eremiten. 4. -- 1, 3 Nasconum 

463. De sanca Regenflede. 

1. Coeli pandant g]oriosum 
virginis praeconium, 
Vitam atque penetrale 
secretorum omniuni 
Arque fantur, quod non fatur 
apud ullum hominum. 
2. Rex aeternus ac imnlensus, 
rex insuperabilis, 
(ui creavit coelum, terram 
raira providentia 
Facit, ut in sanctis suis 
exstet ineffabilis. 
3. Regenfledis admirandae 
implevit praecordia 
Vivo fonte, quo l)otaret 
subditorum agmina, 
Quibus sanctam &mis plenam 
promulgaret regulam. 

Ad Vesperas. 
4. Angelorum nacta vitam, 
u[ mortales angelos 
Faceret et veri solis 
pr.palaret radios 
Et. supernae civitati 
restauraret perditos. 
5. l'er desertum hujus vitae 
gregem sibi subditum 
llanna pavit ac lymphaxit, 
quo parafer aditmn 
Ad ingressum sanctae terae, 
quo pars est viventium. 
6. Sit laus patri filioque, 
laus sit sancto flamini, 
qui devotam Regenfledam 
magnis vitae meritis 
Decoravit et aeternis 
mancipavit praediis. 

Apographum ecclesiae in Itoenepel saec. shg. 

464. De saneta Regenflede. 
Ad Nocturnum. 
1. Gaude, Austrovandia, 2. Regenfledis sanctissima 
Gaude de Chrisli munere, De te nascendo prodiit, 
Laudes in vote varia Rite detestans infima 
Corde promas et opere. Coeleste regnum petiit. 



3. Ex regali prosapia 
Regi coelesti placuit, 
Electum super milia 
quaerens inveuit, teuuit. 
4. Conjuncta eoeli civibus 
Vitae pomtur ttunline, 
Diviuis vacans laudibus 
Lumen vidit in lunfine. 

5. Laeta stupet vicinia 
Fractis naturae regulis, 
Dura per ejus suffragia 
bliranda fiUllt saeculis. 
6. I,aus patri sit ac genito 
Silnulque sancto flamini, 
Ut Regenfledis nerito 
Nos coeli jungant agmini. 

Apog'raphum ecclesiae in H,»enepel sac,'. shg. -- Vgl. den Elisabeth- 
Hymnus Anal. IV, 130. 

-165. De saucta Regentlede. 
Ad Laudes. 

1. Hymnum novae laetitiae 
Regi canalnus omniuln. 
Qui Regentledi inclitae 
Coeli dat reglli soliuln. 
2. llonstrant clare miracula, 
Quanta sit in coelestibus, 
ltorbos, pestera, pericula 
Suis fugaudo precibus. 
3. Dura ara caeca visitat 
Beatae hujus tumululn 
Ejusque opem dum orat, 
Visuln recepit pristinum. 

,t. In ejus nunc praeconia 
Linguam solvat ecclesia, 
Virginis sacrae gloriam 
Promat sperando velfiam. 
5. lpsius per te precibus 
Justificari poscimus, 
Ut post vitae miserias 
Coelum iIobis aperias. 
6. Trino Deo et simplici 
Sit sempitcrna gloria, 
Qui praemio multiplici 
Sanctam ornat iii patria. 

Ap.graphum Eeelesia in Hoenepel saec. It/19. 

466. De sancla Regiswinde. 

1. later sancta ecdesia, 
Regiswindis solemnia, 
Martyrium et merita 
Cole laude debita. 
2. Claris haec ex parentibus, 
Ut illuceret gentibus, 
Orta divina gratia 
Cuuctorum ad solatia. 
3. Libens progenitoribus 
Paruit et majoribus, 
Sic in aetate tenera 
Christi relucent opera. 
4. Christi virgo dura cresceret 
Et gratia lucresceret 
In septennii dulcore 
Christicolarum more, 

5. Nutrix Satanae profani 
Suasu verbera germani 
Ulcisci volens nequiter 
lgecat puellam acriter. 
6. Nec satiaa scelere 
Iefasque volens legerc 
1Martyrem cure induviis 
Exponit sanctam fluviis. 
7. lllaesuln corpus rivulo 
Extracmn datur tulnulo, 
Sed spiritus in anima 
Varia cepit gaudia. 
8. Laetus praesul oraculo 
Sacrato tabernaculo 
rl'ulnbam altat mirifice, 
Intonant voces coelicae. 



-- 264 -- 

9. In martyris victoria 
Sit trinitati gloria, 
Per eujus palrocinia 
Poli sumamus gaudia. 
lliurn, ms. Adelbergense saee. 15. Çod. Univers. Patavin. 948. -- 1, 4 
fehlt eine Silbe; lies ntme cole oder reeole? -- 4, 2 Divina gratia lucre- 
sceret; lies lucesceret? -- 4, 4 fehlt eine Silbe. -- 5, 40ccat puellam. -- 
8, 1 Latus praesul. 

467. lu Translati«me Triam Regain. 

1. Jesu, vocator genfium, 
lllun,inator cordium, 
Haec pro magorum gloria 
Clementer audi canlica. 
2. Ducti superno lumine 
Currunt magi cure munere 
E te reperto procidunt 
Laelique dona proferuut. 
3. Quot dona, tot mysleria: 
Per thus palet divinitas, 
Auro potestas regia, 
lqyrrhaque mors oslendilur. 
Hymn. ms. 8anctensis saec. 15. 
blel.: A solis ortua cardine. 

4. Dura sanctitati debitas 
blagi coronas impetrant, 
Terrae relinquunt corpora, 
His dives est Colonia. 
5. Horum rogatu, quaesumus, 
Largire, Jesu, servulis, 
Sequi vocantis gratiam, 
Ut consequamur gloriam. 
6. Deo palri sit gloria 
Tibique, patris unice, 
('um spiritu paraclito 
lqunc et per omne saeculum. 
Cod. Sancten. s. n. add. saee. lh«. -- 

468. De saucto Remigio. 
1. 0 eonfessorum dignitas, 5. Orans lumen restiuit 

Ex te manat benignitas, 
14uam Christi vera charitas 
Ex para nutrit gratia. 
2. Remorum in remedium 
Salutis prodit lilium, 
Quae protulit Remigium 
Ad Francorum solatia. 
3. ]lirabilem virtulibus, 
Perplacidum obtutibus 
Cunetorum alque nutibus 
Hune divina elementia. 
4. ])lirando fldem praedicat 
Exemplis et fructitical, 
lnfirmos verbis medieat 
Sua saneta praesentia. 

Caecis, vinum, quod defuit, 
Augmentat et comminuit 
Hostis diri saevitiam. 
6 lactus hic in eontrariis, 
Humilis in fortuniis, 
Compatiens miseriis 
bloeslis dedit laetitiam. 
7. Propulsa, pater, nebulas 
Culpae, paeis «la serulas, 
Mentes opere sedulas 
Fae caritatis germine. 
8. Nobis hoc summa trinilas, 
Simplex eoncedat unitas, 
Patris, nati divinitas 
Cure saneto semper flamine. 

Psalt. ms. Borkense A 6. saec. 1,5. -- 2, 2 .alutis pre exsilium. -- 6, 1 
atus hic in mit fehlender Initiale. -- Mel: Jesu nostra redemptio. 



265 -- 

469. De sancto R,,berto. 

1. 01im vernans Campania 
Novum produxit flosculum, 
Cujus nobis fraglantia 
Vitae praestat spiraculum. 
2. Cisterciensis ordinis 
Primus cultor et regulae, 
Causam dedit originis 
Religionis plantnlae. 

3. Benedicti patris aemulus, 
Sic illi se contemperat, 
Ut fonte manans rivulus 
Aquas vitae circumferat. 
4. Eja, fratres, jam plaudite 
Roberti ob memoriam, 
Landes patris attollite 
Sequendo sanctimoniam. 

5. Qui velu! sol in aethere 
Fnlsit in d,m, Domini, 
Clarus signis et opere, 
Carus De. et homini. 

)rat. ms. Campeuse anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. 

470. De sancto Rudberto. 

1. Macte, summe confessorum 
Cure Christ, regnantium, 
Gregis tui pastor pins, 
adesto precantibus 
Et criminum veternorum 
« res.ire chirographum. 

Brev. ms. Lambrechtense saec. 15. 

2. Sit patri virtus, potestas, 
perpes sempiternitas, 
Eus concrepet et nato 
bon,r, jubilatio, 
Pneumati sit laus perennis 
saeculorum saeculis. 

C.d. Eschingan. 313. 

471. De sancta Scholastica. 

Ad Nocturnum. 

1. 51unc sanctae nobis virginis, 
Christe, da festa colere, 
Pro castis cujus meritis 
Te das in coelis cernere. 

l:[aec irgo sacratissima 
Servavit pudicitiae 
Formam et sine macula 
Tecum sedet in aethere. 

2. Haec pro te mundi gaudia 
pernens, quo vixit, tempore, 
Laudes atque precamina 
Studebat fibi soivere. 

Quam precamnr assidue, 
Ut nostris pro reatibus 
Sit apud te, piissime, 
0ratrix suis precibus. 

5. Praesta, pater piissime. 

Brev. ms. Curiense saec. 15. Cod. Arch. Sangallen. Fabarien. IX. 



-- 266 -- 

472. De saueta Sehola.tiea. 
Ad Vesperas. 

1. H)mniza cure tripudio 
Et cantu, grex monastice, 
Ferventi colens studio 
Solemnia Scholasticae. 
2. Haec sprevit ab infantia 
Cure suo fiore saeculum, 
Sequens omni constantia 
Mariam vitae speculum. 
g. Germana fratri similis 
Diruptis mundi casibus 
Ad Christum sponsa nobilis 
Mentis currebat passibus. 
4. Hinc sanctimonialium 
Exemplar esse meruit, 
Bonorum aeternalium 
Quibus fier aperuit. 
5. Regnaret ut heriliter, 
Serviles motus fonitis 
Subjiciens viriliter 
His imperavit domitis. 
Brev. ms. Murense saec. 16. 

6. Haec nunquam cum errantibus 
Mundi cucurrit devia. 
Ut Christo famulantibus 
Lux esset et dux praevia. 
7. Frater audire renuit 
Precem hujus sollicitam, 
Soror invitum tenuit 
Per tempestatem subitam. 
8. Ut nos defendat miserans, 
Ad aures Dei clamita, 
Tu prece coelum reserans, 
Dux, mater, soror, amita. 
9. Dignare nos hoc nomine 
Fratris favendo filiis, 
Confirma nomen omine 
Vivacibus auxiliis. 
10. Sit Deo patri gloria, 
Sit nato, sit paraclito, 
Dura famulae victoria 
Culto laudatur debito. 
Cod. Araugien. M 9. Fo,l. A. -- Brev. 

ms. Curiense saec. 15. Cod. Arc},. Sangaile. Fai,arien. IX. B. -- Brev. 
Benedictinum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. C. -- 1, 1 Hymnizet B. -- 1, 
monatico B. -- 1, 3 Ferventer B. -- 2, 3 Seques cure constantia AC. 
3, 2 Mundi diruptis A. -- 4, 1 Nunc sanctimonialium B. -- 4, 2 esse fehlt 
A. -- 5, 4 imperaret. B. -- "/, . Sororem invitam A. -- 8, 1 Et nos A. -- 
,, 2 clan,itans A, clamitat C.  8,  coe}un, prece AC. -- , 4 Tu mater 
B, sonorum C, arnica ABC. -- 9, 2 Fratrcs fovendos A. -- 9, 4 Viventi- 
bus A. 

473. De sancto Sigisberto. 
1. Iste COllfessor Dei Sigisbertus 
Et Columbanus propria linquentes 
Ambo haeserunt Domino celorum 
E toto corde. 
2. Eremum intrant domibus relictis, 
Lmticra cura nobilique pompa, 
Mundo in isto nii amabant, Dei 
Spiritu pleni. 
3. In juventute sobriique casti 
Pli, quieti, dogmte sacrato 
Initiantes baptizabant multos 
Fide inst«ctos. 



267 -- 

4. Flos paradisi, sanctus Sigisbertus, 
In disciplina patris sub rigore 
Vivens, plantavit Dei militiam 
Ordine sacro. 
5. Chorus te laudet sacerdotum sacer 
lIonachorumque, virginum sanctaam 
Pangat caterva sub honore tuo 
lIunia laudis. 
6. Clemens et pius mitisque ad omnes, 
Sanctus Sigisbertus propria largitus 
Pauperque Deum sequens gaudet stola 
Jam duplicata. 
7. Sit salus illi, decus atque virtus, 
Qui supra coeli residens cacumen 
Totius mundi machinam gubernat 
Trinus et unus. 

«flicia ms. saec. 15. Cod..Sangallen. 415. -- Zum Vergleiche tblgt der 
Text der 
1) Confessor Domini igisbertus et pater Columbanus propria l«»quentes (!) 
adhaeserunt Domino corde toto. 
2) Exsilium intral)ant domibus relictis ludicra cura pompa nohili mundo 
nil amabant Dei spiritu pleni. 
3) In juventute sobrii casti pli et quieti sacrum dogma imittantes bap- 
tizabant multos ride instructos. 
4 igisbertus flos paradisi lu discipliua magistri sub rigore coiuens 
plantat Dei nfilitianl ordine sacro. 
5) ('ll«rt|s te iaudat sacerdotum monachorum et virgi»um pangat caterva 
honore tuo munia laudis. 
61 Clemens plus et mitis ad olnnes sancttts Sigisbertus propria largitus 
pauper Deum sequens gaudet stola duplicata. -- 7} Sit salus illi. 

474. De saneto Simeoe. 
1. Concinai noster chorus hoc in aevo 
llunc modo nostris reserata saeclis 
Dona, quae quondam laluere multis 
Clausa sub umbris. 
2. Tempus dura venir opis et salutis, 
Virgo post partmn remanens lIaria 
Orbis auctorem peperit stupente 
Foedere mundi. 
3. Tunc erat sacra Simeon in urbe, 
Juslus et turbae venerandus omni, 
Qui redemptorem cupide petebal 
Accelerari. 



Brev. 
Laudes. 

-- 268 - 

Valentinum imp. Neapoli 

4. Ille responsum meruit supernum 
lqe prius mortem pateretur, usque 
Carnis indutum trabea tonantem 
Cerneret ulnis. 
5. Virgo dum templum filium ferebat, 
Legis ut rilu Domino dicaret, 
Obviam venir Simeon, vocatus 
Sorte superna. 
6. Suscipit coelum lacrimis obortis 
Tunc senex divos referens honores, 
Siderum regi puero canebat 
Carmina laudis. 
7. Carne jam fessus cupiens resolvi, 
Non timet caeci aditus Èrebi, 
Dura cito sperat redirai per agnum, 
Quem vider ortum. 
8. Auferat nostros puer ut reatus, 
Quem rais sacris manibus tu|isti, 
Jugiter mactis meritis perora, 
Juste sacerdos. 
9. Laus patri summo genitoque semper, 
Flamini sacro simul et potestas, 
Qui Deus simplex ditione solus 
Cuncta gubernat. 
149. -- Nach Str. 4 

475. De sancto Sixto. 

1. Christe, sanctoram precibus tuorum 
Vincla pollutae pie solve linguae, 
Cordis ut puris resonemus antris 
Carmina laudis. 
2. Haec dies Sixti meritis beati 
Constat jucundo veneranda mundo, 
Qui tuos gressus meruit secutus 
Scandere caelos. 
3. Non fuit major tibi, Roma, doctor 
Pontifex sancto potiorque Sixto, 
Qui nefandorum potuit deorum 
Sternere templum. 
4. llle divinis adeo praeceptis 
Mitis ac promptus parer, ut benignus 
Sanguinis rubra meruisset unda 
Gaudia celsa. 

Divisio ad 



-- 269 -- 

5. Martyris hujus precibus placatus 
Terge jam nostras, Deus aime, culpas 
losque eoelorum habitare regnum 
Redde per aevum. 
6. l.aus patri sancto maneatque nato, 
Cure quibus sanctus regit omne flatus, 
Quidquid in terra viget atque supra, 
Saecula cuncta. 
Brev. ms. Wisensteigense aec. 15. Cod. llaihingen. II 1 Fol. 178. 
6, 2 omni flatu. 

476. De am'to Stani.lao. 

1. Gaude, lnater ecclesia, 
Gaude, felix Cracovia, 
Stanislai eximia 
Celebrans solemnia. 
2. In hac vita qui dura vixit, 
Functo jam foetenti dixit: 
Surge frater, et revixit 
Huic in testimonium. 

3. Aures surdis reserasti, 
Claudis gressmu reparasti, 
Caecos iuce perlustrasti 
Divina clementia. 
4. Trino Deo et simplici 
Laus, honor, virtus, gloria, 
(ui nos prece Stanislai 
Iucat ad coelestia. 

Brev. ms. Benedictin. Cracuvien. |?)anni 1406. C«,d. Berolinen. 1V ° 149. 
(Scriptum per Albertum, filium Bartholomaei, natione de Srroda.) 

477. De sanclo Stephano. 
1. Christe, sanctorum decus arque virtus, 
Splendor aeterni radians parentis, 
Vota servorum vcniam precanlum 
Suscipe clemens. 
2. Ecce, solemnes resonemus omnes 
Carminum laudes Stephani colentes 
Festa, qui celsum meruit polorum 
Scandere regnum. 
3. Aula quo coeli patuit secreti, 
Christus a dextris genitoris adstans 
Hocque hostilem patiente plebem 
51ilite vicit. 
4. Hujus ut nostram precibus beatam 
Coelitus vitam facias, precamur, 
Perpetis regui tribuendo semper 
Gaudia nobis. 
5. Arce quo coeli mereamur omnes 
Alma sanctorum habitare templa 
Intra sacratum numerum piorum 
Omne per aevum. 



-- 270 -- 

6. Praestet hoc nostrae genitor catervae 
Ejns ac natus pariterque sanctus 
Spiritus cunctae simul arque turbae 
Christicolarum. 

Hvmn. ms. Veronensis saec. 11. Cod. Capit. Voronen. 109. A. -- H)mn. 
ms. Fredeslariensis saec. 11. ex. C-d. CasselaL Ms. Theol. IV. 2.5. B. -- 1, 3 
precantis A. -- 3, 2 ad dextris B. -- 3, 4 Militera A. 

478. 0e sanelo Slephano. 
1. Il)torture cananms gratiae 4. Haec Judaeis cernentibus 
Christo, qui est rex gloriae, In hunc stridebant dentibus 
Et Stephani martyrium Et impetum crudeliter 
Plebs recolat fidelium. Fecerunt unaimiter. 

2. Hic erat plenus gratia, 
UI testatur hisloria, 
Faciens prodigia 
Et signa mirabilia. 
3. Coelos videns vir inclitus 
Apertos est intuitus 
Jesum stantem in gloria 
Ad partis sui dexteram. 

5. Extra urbem projicitur, 
Lapidibus obruitur, 
Saulus eustodit omnium 
Vestes lapidantium. 
6. Sic pro se lapidantibus 
Orat eunclis adstantibus: 
Hoe pecealum ne staluas 
Illis, Christe, sed abluas. 

7. Cum haec dixisset, subio 
Obdormivit in Domino, 
Cui laus est et gloria 
Per infinita saeeula. 

Antiph. ms. Tungrense saee. 1.5. Cod. Tungren. IV. -- 3, 3 in gloriam. -- 
Lies A patris sui dextera? -- 4, 4 Stetermtt unanimiter. 

479. Ie s. Slephano 6randimonlensi. 
1. Olim vernans Arvernia 4. Jam plenus Dei gratia 

bIovum produxit llosculum, 
t_'ujus nobis fraglantia 
Vitae praestat spiraculum. 
2. Dedit huic nonen Stephanus 
Favor divini numinis, 
Nec est relictus orphanus 
A veritate nominis. 
3. Stephanus sonat gratiam, 
['oronam sire regulam, 
qnam trinam effieaciam 
hnplet per vitae formulam. 

5o 

Eiegit solitariam 
"'itam et vitans vitia 
Adeptus est victoriam. 
Grandimontensis ordinis 
Primus inventor regulae, 
Causam dedit originis 
Religionis planulae. 
Magnus uterque Stephanus : 
Hic martyr, rosa, primula, 
Hic eastitatis Libanus, 
¥itae novellae formula. 



-- 271 -- 

7. Gloria tibi, Domine, 
Per quem habemus Stephanum, 
Cujus tuti muniminc 
Mortis vitemus clibanum. 
Hymn. ms. Campensis anni 1462. Cod. Darmstadieu. 521. -- 2, 2 di- 
vini muneris gegen den Ieim. -- 3, 3 Quem. -- 3, 4 vitae famuhlm. 

40. D« sa,lrto Stepham» rege. 
1. Gaude, mater Hungaria, 6. Puer crescens progreditur 

Pr«»lis agens praeconium 
Cure laude multifaria 
Patronum lauda proprium. 
2. Hic tibi verus lucifer 
Lumen tidei praebuit, 
Datus a Deo legifer 
Viam salutis docuit. 
3. Geisae duci decrepih) 
Divina fil promissio, 
E Stephanus a Stephano 
Vocatus est in utero. 
4. Cujus ortus praedi«itur 
Palri coelesti nuntio, 
Martyr ad maltera mittitur 
Nascentis vaticinio. 
5. Nato gaudet Huugaria, 
Damnatur idolat ria, 
Coelestis datur gloria, 
Beata fit memoria. 

Sicut cedrus in Libano, 
Praedictum nomen inditur 
tlinc a beato Stephano. 
7. Dignis datur «h»ctoribus 
hnbuendus in literis, 
Probis ornatur moribus 
Sub annis adhuc teneris. 
8. Adolescens progredflur 
Verbum salnlis serere, 
Gens tlungara convertitur 
Et bal,tizalur pr«»pere. 
9. Olim erroris polmlus 
Divinum lumcn con,icil, 
Puisis lenebris sedulus 
8e Christi jngo subjicil. 
10. Trino Deo et simplici 
Sit laus, honor et gloria, 
Quae sancti regis supplici 
Prece det cocli gaudia. 

Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1450 -- Der Hymnus ist eine Er- 
weiterung von Anal. IV, 238 -- Str. 3 spïtlere Zuthat, wie der Reim be- 
weist. 

481. De sancto 
1. S)rus tonanti unicum 4. 
Nature revehtvil Dei 
Sacro beatus famine 
In urbe Ticinensium. 
2. Fullus perenni nmnere 5. 
Religione floruil, 
Orante quo functus redit 
Et lingua fatur impotis. 
3. Caecis refulso lumine 6. 
Jussu fugavit daemones, 
Langnore sublato medens 
Infirmitate tabidis. 

Syro. 
Primus paler plebis sacer 
Principium et rature fuil, 
Juventium fovit virum 
Honore, actibus parem. 
Successor aequalissimus 
Haec signa irtutuln dedit, 
Jussit Ticini fluctibus, 
Mox unda censure revehit. 
Pergit Mediolanensibus 
Praecepta vitae pandere, 
Currunt malorum complices 
Sanctum Dei perimere. 



-- 272 -- 

7. Fixi superno arbitrio 
tlaesere confestim solo, 
Concidit impius furor 
Vastante prorsus grandine. 
8. Conversa tandem clamitat 
Elisa turba praesulem, 
Quos ille fundavit ride 
Undaque fontis abluit. 
9. llajora gessit sanctior, 
Clerum gradusve ceteros 
Statuit in plebe nova 
Vitae perennis indices. 

10. Post haec Papiam remeans 
Dolore confectam sanat, 
Tristem parat paralysim, 
Donat medelae gaudia. 
11. lnsaniam Porphyrii 
Cnvertit ad modestiam, 
Aqua lotum baptismatis 
Praemittit ad regem poli. 
12. tuo nuntius sanctus lit 
Et ipse luce perpeti 
Usurus, adsequi queat 
Hanc coetus hic canentium. 

13. Deo patri et filio 
Honor, potestas, gloria, 
Sancto simul spiritui 
Per infinita saecula. 

Passionale ms. saec. 9/!o. Cod. Sangallen. 566. -- 1, 3 Sacros beatus 
femine. -- 3, 4 tabidos. -- 4, 3 Hiventium fovit. -- 4, 4 Il-n-rem actibus; 
lies Hom,re et actibtts? -- 5, 3 Ticinensi. -- 6, 1 Mediolanensium. -- 10, 3 
Lies Tristcm figat'? -- 12, 1 Quo nuntius sanctis ut. -- 12, 4 Lies Hune? 

482. De sancto Tegulo. 
Ad Vesperas. 

1. Jucundis pangat vocibus 
Chorus ecclesiasticus 
Laudans Christi praeconia 
Hac die celeberrima. 
2. Qua martyr Dei Tegulus 
Vir, inquam, dcvotissimus, 
Carnis solutus nexibus 
Conjunctus est coelestibus. 
3. Fulgens praeclaris actibus 
Ac divinis affatibus 
Varia detestans idola 
Coeli potitur gloria. 

4. Exsultet Hipporegia 
Tanto patrono praedita, 
Ejus intenta laudibus 
Coeli jungatur civibus. 
5. 0 martyr Christi, Tegule, 
Dux, custos Hipporegiae, 
Pro nostris facinoribus 
Interveni propitius. 
6. Adquire nobis veniam 
Apud Cristi clementiam, 
Ut expiati sordibus 
Ce]i fruamur dapibus. 
7. Praestet aeterna trinitas, 
Ejusdem simplex unitas, 
Partis natique caritas, 
Cuncta gubernans unitas. 

Brev. ms. Hipporegiense anni 14:8. Cod. Capit. Hipporegien. 9. -- 
4, 1 (5, 2) ypporegia. -- Die Abschrift dieses tmd der folgenden drei Hymnen 
verdanke ich der Giite des Hochw. Herrn P. Fedele 8avio S. J. 



-- 273 -- 

483. De sancto Tegulo. 
Ad Matutinum. 

1. Exsultet aula coelica, 
Laetetur Hipporegia, 
I)um refert nobis orbita 
Teguli patrocinia. 
2. Hic doctus in infantia 
Christi tenens vestigia 
Dat virtutum primordia 
Inter orbis crepundia. 
3. De Thebaeorum agmine 
Refulsit hic mirifice 
Mortem libenter sustinens 
Velut agnus sic innocens. 

4. 0 venerande Tegule, 
0 martyr Dei inclite, 
Cunctis, qui corde credulo 
Te poscunt in periculo, 
5. Aufer mortis dispendia, 
Confer vitae remedia, 
Quo post carnis exsilia 
Tecum simus in gloria. 
6. Praesta, pater ingenite, 
Jesu cum sancto flamine, 
Ut hujus sancti precibus 
Locemur in coelestibus. 

Brev. ms. Hipporegiense anni 1488. Cod. Capit. Hipporegien. 9. -- 
1, 2 ypporegia. -- 1, 4 Tbeguli. -- Das Officium dus Heiligen ist in Prosa 
abgefafst, nur das Reæp. der 9. Lektion in gebundener Rede: 
everendo Vuarmtmdo, 
Antistiti tare jucundo, 
Coelitus est revelatum, 
Ut hunc sanctum quaerat gratum; 
Quem cum inde recepisset, 
Secum quoque detulisset, 
Cnm comitiva plaudenti 
Clericorumque psallenti 
Ad civitatem regiam 
Porta(ve)runt Hipporegiam; 
Ergo plaude jucundanter 
Atque psalle festivaater 
De tare excelso patr«,no 
Tibi dato de coeli throno. 

484. De sancto Tegulo. 

1. Longo tendentes tramite 
Fuerunt turbae obviae» 
Morbis obsessi variis 
Petentes signa martyris. 
2. Dicentes: martyr, respice, 
lIagno quos carnis pondere 
Gravatos pestilentia 
Refoveas clementia. 
3. Subveni nobis miseris 
Cure precibus sanctissimis, 
Qui coronaris gloria. 
Confer salutis munera. 
Drevee, Hymai Iaediti. Il. 

Ad Laudes. 
4. Solve ligatos vinculis 
Rogans custodem operis 
Deterge mentis tenebra, 
Restringe curas noxias. 
5. Age misertus precibus 
Donans salutem pluribus, 
Pestera depellas corporum, 
Da salutis remedium. 
6. 0 martyr Christi, poschnus. 
Succurre postulantibus, 
blam pro nostris excessibus 
Gementes preces fundimu.. 
I, 



-- 274 --- 

7. h»plora nobis veniam, 
Regni coelestis januam, 
lostros amove gemitus 
Rogando Christum precibus. 

8. Sit laus patri cure filio, 
Sancto simul paraclito 
Et martyris auxilio 
Fruamur coeli gaudio. 

Brev. ms. ldippotegiense anni 148. t'od. Capit. Itipporegien. 9.- 
1, 4 Petente. -- 5, 3 Peste. 

455. l)e sancto Tegnlo. 

In 2. Vesperis. 

1. llartyr insignis, meritis praeclare, 
Temporum rueras rota torquet anni, 
Tempus, en, nobis, tibi consecmtum 
Pangere festum. 
2. 0 pie custos nosterque protector, 
Sacrera cleri populique turba 
Corde prostrato mente pis poscit 
lIunera 
3. Vota cunctorum relevons in aulm 
Regis aeterni foveas utrumque 
Ordinem, cujus pius nunc exsis|is 
Custos in urbe. 
4. Supplices tui referunt gementes 
Gesta culparum lacrimasque pandunt, 
Pessimae mentis animaeque nigrae 
Crimina laxa. 
5. Tu procul casus prohibe tonantes, 
Pelle peccata» tenua furorem 
Pestis, et morbi, petimus, recedant 
A loco isto. 
6. Moribus cunctis moderare vitam, 
Confer suavem placidamque mentem, 
Et corda nostra semper meditentur 
Opera Christi. 
7. 0 martyr, praebe miseris misertus, 
Lacrimas juges, gemitus profundos, 
Et tuis per te meritis resurgant 
Hipporienses. 
8. Credimus Christum pretium laboris, 
Praemium justum tibi contulisse, 
Cum quo exsultas in excelso throno 
0rune per aevum. 



-- 275 - 

9. Gloriam Christo supplices canamus 
Ore prostrati, corde supplicanti, 
Qui majestatis semper tenet arcem 
Trinus et unus. 
Brev. ms. Hipporegiense anni 1488. Cod. Capit. Hipporegien. 9. -- 
5, 2 tenue. -- 6, 3 Lies Ut corda? -- 7, 3 Lies ut tuis? 

46. De sanrto Theodardo. 

1. Gaudeat proie Gallia, 
Laetetur patre Legia, 
Sancti provecla meritis 
Theodardi antistitis. 
2. Hic dctor verae tidei, 
Aemulator legis Dei, 
Illuminavit patriam 
Destruens idolatriam. 
3. Cum ministros nequitiae 
Praedicator ecclesiae 
Salubriter redarguit, 
Fraude caesus occubuit. 

Ad Vesperas. 
4. Sic pro gregis regimine 
Suo perfusus sanguini 
Aulam scandit ad arduam 
Coeli luce conspicuam. 
5. Pastor oves considera, 
Tecum perduc ad sidera, 
Ut angelormn legio 
lostro sit in collegio. 
6. Hoc nobis praestet deitas, 
In unitate trinitas, 
Quam Theordardus eoluit 
Deum unum et docuit. 

Brev. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Serein. Leodiem 6 lI 2. A. -- 
Brev. Leodiense imp. Lovanii 1498. B. -- 4, 2 profusus A. -- 6, 2 In 
fehlt A. 

487. De sancto Theodardo. 
Ad Laudes. 
1. Aulae paradisi laudemus domimun, 
Felicem praesulem, sanctum Theodardum. 
2. De stirpe nobili Francorum editus, 
Gratia refulsit divina praeditus. 
3. Tongrorum adeptus culmen praesulatus, 
Sacris virtutibus fulsit Theodardus. 
4. Nunquam resolutus fuit ad otium, 
Quinque talentorum implens negotium. 
5. Pro defensione rerum ecclesiae 
In silva peremptus est Elizaciae. 
6. Plus ab impiis occisus nequiter 
Regna coelestia scandit feliciter. 
7. Sit laus trinitati, unitati trinae 
Honor et potesats nunc et sine fine. 
Brev. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Serein. Leodien. 6 M 2. A. -- 
Brev. Leodiense imp. Lovanii 149;. B. -- 4, 1 Nondum resolutus A. -- 
7, 1 Sit tibi laus. -- 7, 2 nunc et semper sine A. 
1;* 



-- 276 -- 

4. De sancto Theodoro. 

1. Theodolam clarissimum, 
Athletam invictissimum, 
Laudemus cuncti pariter 
Concinentes hilariter. 
2. Quem sub imperatoribus 
Idolorum cultoribus 
Pro cultus Christi tiulo 
Brinca redegit vinculo. 
3. In Hellespontum ducitur, 
Ut immolet inducitur 
Diis falsis, sed non annuit, 
Immo constanter renuit. 
4. Deliberandi spatia 
Sibi dantur, audacia 
Forti templum intraverat 
Dianamque cremaverat. 
5. Hinc carcere detruditur 
Qui quamvis non reduditur, 
Psalleniium melodia 
Auditur in custodia. 

6. Inter quos confoaverat 
Per se Christus et paverat 
Ipsum pane angelico 
Coetu stipatus coelico. 
7. E turri ductum Publius 
Judex tentat subtilius, 
Terrens per horribilia, 
lIulcens per placabilia. 
S. Dum spernit transitoria, 
Magna potiIus gloria, 
Voratus flamma ignium 
Consummavit martyrium. 
9. Nec solus sed cum fortibus 
Coelum intrat consortibus, 
Videlicet Cleonio, 
Saucto quoque Eutropio. 
10. lgostrum oh horum merituln 
Abstergatur demeritum, 
Conferatur aeternitas, 
Precamur, sancta trinitas. 

Propr. ms. Uttenpuranum saec. 17. Cod. Casanaten. XX. VIL 37. A. -- 
Propr. ms. Uttenpuranum saec. 16. post Brev. Casinense imp. Venetiis 
156. Bibi. S. tephani AugtIstani. B. -- Brev. Constmtiense imp. 
s. l. et a. C. -- 2, 1 Hune sub AB. -- 4, 2 Ipsi dantur AB. -- ,5, 1 In 
carerem AB. -- 6, 4 stipatur A. -- 8, 1 sprevit. AIL -- 8, 3 Voraxque 
AB. -- Str. 9 fehlt A. -- 10, 1 Trium oh horum B, Httjus ob sancti A. -- 
10, 2 Abstergas ut AB. -- 10, 3 Aeternitatem conteras AB. 

489. De saneto Tim»theo. 
Ad Vesperas. 
1. Catholica ecclesia 3. lobilis ldc Chrisfianus 

Suffulta apothesia 
Timotheo conjubilat, 
Aurora lucis rutilat. 
2. Lucidus ab infantia 
Tua praeveutus gratia, 
Per Paulum hic fit doctor, 
Aeterne rerumconditor. 

Impositione manus 
Pauli accepit spiritum, 
Deus, tuorum militum. 
Exaltavit vir insignis 
Aegros sanos, probat signis 
Fidei testimonium 
Deus, creator omnium. 

5. Sit laus uni trino Deo, 
Qui cure sancto Timotheo 
Praestet in coeli patria 
Beata nobis gaudia. 
Brev. ms. Curiense aaee. 15. Cod. Areh. Sangallen. Fabarien. L'q.. -- 
2, 3 ist verdorben; es fehlt eine ,Silbe tmd der Reim, der ira ganzen Hymnus 
zweisilbig ist. 



277 -- 

490. l)e sanct,» Timotheo. 
Ad Laudes. 

1. Exstinxit simulacrorum 
Gallorvm et Britannorum 
Sanctus culturam veterum, 
Creator aime siderum. 

2. Electus in episcopum 
Turbas pascebat inopum 
Celebrando Ephesiae 
Mysterium ecclesiae. 

3. Baculos cum lapidibus 
Sustinuit ab oibus 
Pro ride libentissime, 
Rex Christe clemen- 
tissime. 
4. Jubilat cure victoria 
Timotheus in gloria 
Junctus tuae essentiae, 
Summae Deus clemen- 
tiae. 

5. Sit laus uni trino Deo. 
Brev. nm. Cariense saee. 15. ('od. Areh. Sangallen. Fabarien. IX. -- 
Dieser Hymnus ist nur eine Divisio des vorigen. 

491. De saneto Thoma. 
Ad Completorium. 

1. Sancte Thoma apostole, 
Doctor Indormn inclite, 
Pro nobis Christum rogita 
Per sua sacra vulnera. 
2. Glorificati corporis 
Vulnus dum tangis digitis, 
Divinitatis abyssum 
Hausisti arque profund«m. 
3. Hinc resurgentis itaque 
Es testis eonstantissime, 
A peecatis nos surgere, 
Virtutes fae perficere. 
4. Christus te misit propere 
Cum Abbane deseendere, 
Palatium construere, 
tduod perfecisti coelice.- 

5. Et regis in convivio 
Pincerna alapacio 
Injuste caedit et probrat, 
Hoc Deus digne vindicat. 
6. Signis coruscas variis, 
Multis quoq«e prodigiis, 
Dum regem facis credulum, 
Sponsam ejus ac populum. 
7. Omues eurasti larguidos 
Et suscitasti mortuos, 
Obsessos solvens homines, 
Cunctos depellens daemones. 
8. Sit triuitati gloria, 
Laus, honor et potentia, 
Ut sancti Thomae preeibus 
Jungamur coeli civibus. 

Psalt. ms. S. XViperti saec. 1,5. Cod. Quedlinburgen. 130. -- 5, 3 te 
caedit. -- 6, 4 Sponsam ejus arque sponsam. 

492. De s. Thoma Canluariensi. 
1. Beati praesulis festa praeconia, 
Qui tot miraculis fulget in Cantia, 
Laudibus sedulis atque psalmodia 
Laeti canamus hodie. 



-- 978 -- 

2. Hic vitae ,eteris exclusis actibus 
Vivebat superis conjunctus moribus, 
ceteris sanctis virtutibus, 
8. Trusus exsilio regis malitia, 
Bono triennio mansit in Gallia, 
Sed corde sobrio et palienlia 
Vicit viros invidiae. 
4. Tandem consilio regis et civium 
Reversus gladio mactatus hostium, 
Faclus oblatio et sacrificium 
Fudil odorem gratiae. 
5. Jam Christum sequitur amictus lumine, 
Cujus prosequitur landes cure carmine, 
Per quem consequitur in coeli culmine 
Virtulis sceptrum regiae. 
6. Sit Christo gloria, laus et imperium, 
Qui sua gratia memor humilimn 
Dedit in Canlia lanlum praesidium, 
Thomam, decus ecclesiae. 
llymn, ms. Camponsis anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. -- 1, 3 ac 
psaln,odia. -- Str. 2 infolge Beschidigung der |landschrift unvollstndig. -- 
5, 3 consequitur erginzt. 

493. De s. Thoma Cautuarieusi. 

1. Thoma, pastorum gloria, 
Suavitatis hostia, 
Exemplum patientiae, 
Tuere jus ecclesiae. 
2. Hujus te vere filium 
Mors probat et exsilium, 
Amoris testimonio 
Matris occumbens gremio. 
3. Sed mors est in victoriam 
Versa per Dei gratiam, 
Quem volentes exstinguere 
Gemunt cum Christo vivere. 
Brev. ms. Curieuse saec. 15. 

4. Causa mortis ecclesiae 
Pax et zelus justitiae, 
Quod divina potentia 
Testatur per prodigia. 
5. (uis legit et quis docuit, 
Aut scire prius potuit, 
Ablata per judicia 
Reddi viro "drilia. 
6. Sit triniati gloria, 
Cujus sunt haec magnalia 
Quae Thomam cure victoria 
Ad coeli vexit gaudia. 
Cod. Arch. Sanga|len. Fabar. IX. 

494. De san¢to Udalrieo. 
I. In laude regis onmium 2. Hac nempe laetus lumine 
Et Udalrici praesulis Confessor idem Udalricus 
Totis medullis cordium Terrena liquit lubrica, 
Insistat haec plebs muniis. Coeli petivit gaudia. 



-- 279  

3. Laetare, mater Suevia, 
Nati de tui gloria, 
Et, Augusta, tu resulta 
Aeterna praesulis dona. 
4. Tali patrono supplicet, 
(uisquis juvari indiget, 
('hristoque caro jubilent 
Per quadra mundi climata. 

5. 0 Udalrice, coelitus 
Electe nobis pontifex, 
Intende clemens laadibus, 
Quas annuatim promimus. 
6. liultis aerumnis scindimur, 
Tua mederi, quaesumus, 
Oratione sedula 
Vitaeque dona consequi. 

7. Honor, potestas, gloria 
Deo patri cure filio 
Paraclitoque pneumati 
Per saeculoram saecula. 
Offic. ms. Augustana saec. 15. Cod. Sang.a.llen. 386. -- 1, 2 Et erginzt. -- 
1, 4 plebs muneris. -- 3, 3 sq. Zusatz oder Uberarbeitung. -- 5, 1   erginzt. 

495. De sancto Udalrieo. 

1. A solis ortus cardine 
Udalricum in agmine 
Laeto canamus carmine 
Fideli sature sanguine. 
2. Beatus in propatulo 
Praesignavit miraculo, 
Quod vagir in coenaculo 
Sacro plenus spiraculo. 
3. Clausa pandit mysteria 
Vox bajulans imperia, 
Post lactis ministeria 
Carnis fugit miseria. 
4. Domus parentum gaudio 
Repletur et convivio 
Delectantur in filio, 
Quem coeli fovet unctio. 
Brev. ms. Benedictinum saec. 15. 

Ad Vesperas. 
5. Enixa virum gratia 
Provexit ad solatia 
Genusque moeret anxia 
Per ampla terrae spatia. 
6. Foeno compar fit lilium 
Motus gerens humilium, 
Fit arbiter sublimium 
Petri praecingens gladium. 
7. Gaudet conventus coelitum, 
Florere sancti meriium, 
Cujus cure Christo spiritum 
Coelis videt repositum. 
8. Summo patri potentia, 
Filio sapientia 
Pneumatique clementia 
Pari sit in essentia. 
Cod. Carolsruhan. Geo. 51. -- 8, 4 

Parti sit. -- Ad Noct. folgt der Hymnus Are pater Udalrice (Daniel I, 311). 

496. De sancto Udalrieo. 

Ad Laudes. 

1. Laetabundu Deo canat 
Hymnum vox ecclesiae, 
Qui contritos corde sanat 
Unguine laetitiae, 
Unde piis virtus manat 
Et augmentum gratiae. 

2. Tiro Christi pretiosus, 
Augustarum pontifex, 
Coelum scandit luminosus 
Ut virtutum artifex, 
Udalricus gloriosus 
Quo triumphat opifex. 



-- 280 -- 

3. Ex Aegypto vanitatis 
Evolat ad patriam, 
Possessurus cure beatis 
Paradisi gloriam, 
Et supernae civitatis 
Condecorat curiam. 
4. In sublimi constitutus 
Ignitm um lapidum 
Seraphinos ad obtutus 
Motum gerit fervidum, 
Sempiternis involutus 
Omne calcat fluidum. 
5. Ligno vitae reereatur 
Cure candoris calculo, 
lovum nomen ei datur, 
Insignitur annuio 
Sanctitatis et ornatur 
Castitatis titulo. 

6. Numen ergo deitatis, 
Quo jerarcha regeris, 
Zelo ductus pietatis 
lobis placa miseris, 
Dans nos fore claritatis 
Asseclas, qua frueris. 
7. Veni, pater et patrone, 
Gressus nostros dirige, 
Salus et spes in agone, 
Corruentes erige, 
Firma stantes, pastor bone, 
Lapsis opem porrige. 
8. Summae sit laus trinitati, 
Decus et victoria, 
Sit et trinae unitati 
Coaequa|is gloria, 
Cujus inest majestati 
Permanens essentia. 

Brev. ms. Benedictinum saec. 15. Cod. Carol.ruhan. Geo .51. -- 6, 2 
jerarehia. -- 7, 5 Et firma. -- 7, 6 Lapsia apem. -- 8, 3 Sit ergi4nzt. 

497. 
1. Novae laudis adsunt nobis 
summis fesa gaudiis, 
Quae rotundus colit orbis 
Debitis symphoniis 
Sub honore vrais sacri, 
confessoris inclifi. 
2. Quem jam vitis vera suae 
pracfecerat vineae, 
Quo colente dat cor)mbos 
fidei suavissimos, 
Laeta sub propagine 
digna tanto palmite. 
Hymn. ms. Sangallen. (?) saec. 11. 

De saneto Udalrico.. 

3. Vas electum, Christi templum, 
Lauta laurus civium, 
Munimentum forte tuis 
Saevas contra viperas, 
Quas disturbes triviatim, 
dulce pignus perpetim. 
4. Sit hune patri laus excelso, 
nato laus cure jubilo 
Laus aequalis [amborumque] 
[saneto] sit spiritui, 
Qui ditavit sibi carum 
caritate splendidum. 

(Md. Berolinen. Oct. 1. 

498. De sancto Udalrico. 
Ad Vesperas. 
1. Salus es mundi, Christe, decus coeli, 
Inde laudaris nostris semper odis, 
Qui nobis diem hunc sacrasti sanctum 
Praesulis almi. 



-- 281  

2. Annua festa fulgent nobis clara, 
('mn scandit coelos Udalricus claros, 
Choris supernis sociatur civis 
Laude perenni. 
3. ]nfans in cunis est suspensus mammis, 
Coelo nutritur, Christo confovetur, 
Cui studet ipse sedulus haerere 
Corde benigno. 
4. Hinc Dei dextra corpus ejus pascha 
Secum sacravit, quo reficit otaries, 
0 quam heati, digne qel pascuntur 
Corpore Chlisti. 
5. Te, praesul, servi poscimus prostrati, 
Ut lapsus nobis veniam preceris, 
Tibi consortes facias nos cires 
Aulae coelestis. 
6. Praestet hoc nobis deitas beata 
Patris ac nati pariterque sancti 
Spiritus, cujus reboat in omni 
Gloria mundo. 

Brev. ms. saec. 15. Cod. Sangallen. 41.5. A. -- Brev. Constantiense 
imp. s. 1. et a. B. -- 1, 1 decusque A. -- 1, 3 sq. Qui nobis hune sanctum 
diem praesulis celebrare da almi A. -- 2, 2 clarus A. -- 2, 3 superis A, 
civibus A. -- 2, 4 Laude Dei perenni. -- :3, 1 cunis suspensus a mammis 
A. -- 3, 2 Coelitus B; Movetur coelo nutritore ('hristo cul comm«,vetur A. -- 
3, 3 Et studet sedulus A. - 4, 1 dcxtera corpus ejus tetiit A. -- 4, 2 
Dmn in altari sacravit reficit qui otaries A. -- 4, 3 qui digne sic pasci B; 
(uos beavit digne qui pascuntur A.  5, 1 prostrati fehlt A.  5, 2 Lapsa 
relaxas veniam prae ceteris A. -- 5, 3 Tuis famulis cure quibus tutus cris 
A. -- 5, 4 Aula civium supernorum A. -- 6, 1 Praestat A. -- 6, 2 pneumatis- 
que sancti A. -- 6, 3 Cujus virtute roboratur A. 

499. De sancto UdMrico. 

Ad Laudes. 

1. Adest dies sanctissimus, 
Virtute sacra splendidus, 
Udalricus qua sedibus 
Locatur in coelestibus. 

2. Virtute fulgens nobili 
Vigiliis, jejuniis 
Domabat corpus juvenis, 
:Ne foedaretur vitiis. 

3. Hic praesul Christi nobilis 
Pro sanctitatis meritis, 
Quis illum exornaverat 
Coelestis regni gratia. 
4. Adesto, praesul inclite, 
Precesque nostras suscipe 
Offerque sunlmo praesuli 
Devota vota populi. 



282 -- 

5. Sit triuitati gloria, 
Aeterna laus et inclita 
Summo patri et filio 
Cure flamine paraclito. 
Brev. ms. saec. 15. Cod. Sangallen. 415. -- 2, 4 Ne vidervtur. -- 3, 1 
.Sic praesu|. -- 4, 2 que fehlt. -- 4,  que fehlt. -- I, 2 Laus et x, irtus 
inclita. -- Vgi. den Hymnus 1096 bei M.e III, 457. 

500. De sancto Urbano. 
Ad Vesperas. 
]. Vila sanclorum martyrum tuorum, 
Deus, haec resta celehrare praesta 
Sancti Urbani, praesulis Romani, 
Quem consecrasti. 
2. Tu tuos ]aetos munere repletos 
Adspeclu sano trihuis Urhano, 
Quem clara sede in coelorum aede 
Nohilitasti. 
3. Pascha, quo victor surrexit, hoc doctor 
Plebi glosavit ac factis prohabit, 
Cure se ul agnum per tormentum magnum 
Deo litavit. 
4. Nunc in excelsis, praesul, de conversis 
Gaudes, sanctorum sumens singulorum 
Praemia digne, te Christus benigne 
Glorificavit. 
5. Hoc pater tecum disposuit aequum, 
Pro passione praemia coronae 
Te acceptare ; praesul, deprecare 
Pro sceleratis. 

Diura. ms. Brisacense saec. 15. 

Cod. Friburgen. 56. 

501. De saneto Urbano. 

1. Orthodoxa ecclesia, 
Gaude colens solemnia 
Sancti martyris Urbani, 
Apostolici Romani. 
2. Qui Romae ortu nobilis 
Aevum praeclarae soholis 
Bonis ornavit moribus 
Et sanctitatis floribus. 

Ad Laudes. 
3. lu dograate proficiens, 
8acrae scripturae sitiens, 
Eradicavit lolium 
Papale scandens solium. 
4. Stuporem mundo iutulit 
Ejus vita, quae contu}it 
Christi ridera gentilihus 
Robur quoque fidelibus. 



-- 283  

5. Per diversas regiones 
Fecit ordinationes, 
Et arae ministeria 
Argenti de materia. 
6. Illustres Valerianum 
Et Tibnrtium germauum 
Cure trilmnis baptizavit 
Et mille, quos informavit. 

7. Sanctus, feliei foedere 
Insiàens Petri cathedrae 
Annis octo plus, thesaurum 
Dans panperibns et anrum. 
8. Captus plumbatis caeditur, 
Et idolum dejicitur, 
Hinc fustibns verberatur 
Èt postmodum decollatur. 

9. Gloria tibi, Domine, 
Qui locas coeli culmine 
Urbanum, gemmam praesulum, 
Nunc et per omne saeculum. 

Diurn. ms. Brisaeense saec. 15. Cod. Friburgen. 56. -- 3, -'2 lilium. -- 
7, 4 et aurum erggnzt. 

502. De sancta Ursula. 

1. Ave, virgo florigera, 
Tot milibns tu vernnla, 
Te Dei fovens gratia 
Elegit de Britannia. 
2. Tu patri das consilium, 
lge abdicet connnbium, 
Edocta sic ab angelo 
Visu noctis silentio. 

3. Sic servas pacem patriae 
Et consulis moestitiae, 
Pro qua pater sollicitus 
Et tristis est et dnbius. 
4. In navium praeludiis 
Tu defers florem virginis, 
Anhelans ad martyrium, 
Requirens Dei filium. 

5. Sit laus patri cure filio, 
Spiritui pamclito 
Sit nunc et semper gloria 
Ab bac Dei familia. 

Brev. ms. Montis 8. Mariae (?) saec. 1W]4. Cod. Guelfenbyteran. Helm. 
5:. A. -- Brev. ms. Montis 8. Mariae anni 1:340. Cod. Guelfenbyteran. 
Helm..506. B- -- Hymn. ms. Mntis 8. Mariae saec. 14. Cod. Guelfen- 
byteran. Helm. 1340. C. -- I, 4 Elegit fehlt A. -- 2, 2 addicet A. -- 3, 1 
Hic servas B. -- 3, 2 mestie A. 

503. De sancta Ursula. 

1. Hae pausant in Colonia, 
Quas novit A lemannia 
Et Graecia cum India 
Totaque coeli curia. 
2. Ergo, virgo pulcberrima, 
Cure tua turba fulgida 
lqostris intende precibus 
Devotis et supplicibus. 

3. Ut sic flore virgineo 
Fmamur in hoc saeculo, 
Ne cum stultis virginibus 
Pellat sponsus luminibus. 
4. Sit laus patri cum fili% 
Spiritui paraclito 
Sit nunc et semper gloria 
Ab bac Dei familia. 



-- 284 -- 

Brev. ms. Montis S. Mariae (?) saec. la/14. Cod. Guelfenbyteran. Helm. 
5.q2. A. -- Brev. ms. M«mtis S. Mariae anni 1340. Cod. Guelfenbyteran. 
Helm. 506. B. -- Hymn. ms. M,,ntis S. Mariae saec. 14. Cod. Guelfen- 
byteran. Helm. 1340. C. -- Ist Divisio des vorhergehenden Hymnus. 

504. De sancta Ursula. 

1. Avete, flores virginum, 
Virginitatis speculum, 
Oretis Dei filium, 
e nos damnet exsilium. 
2. Coasere aos virginibus, 
Quae noa puisaat prae f«»ribus,. 
Sed cure sponso in nuptiis 
Miris exsultant gaudiis. 

3. Virgo, mater et filia, 
Nova plantata lilia 
Cure filio tu collige 
Hortum intrantes hodie. 
4. Vos nunc effectae caelibes 
Cum reg:na unanimes 
]ilic nos precvm glutine 
Exacta x ira figite. 

5. Laus triuitati gemina 
Et unitati gloria, 
Coeli exsnltent agmina, 
Quibus dantur tot milia. 

Brev. ms. Monti. S. Mariae (?) saec. la 14. COi]. Guelfenbyteran. Ylelm. 
495. A. -- Brev. ms. 51ontis . Mariae anni 1340. Cod. Guelfenbyteran. 
]lelm. 506. B. -- Hymn. ms. Montis S. 51ariae saoe. 14. Cod. Guelfcn- 
byteran, llelm. 1340. C. -- 1, 4 demnet AB. -- 2, 2 puisant fehlt A, nos 
puisant pro B. -- 5, 2 In unitate B. 

505. De sancta ['rsula. 
Ad Vesperas. 
1. Jesu, piarum dux decusque virginum, 
Cui contiaentes complacent et s,nplices, 
Iatuere votaque nostra suscipe, 
Quae virgiaali dedicantur agmiai. 
2. Haec resta magnis ange|mare gaudiis 
Coluatur aita sub tua praeseatia, 
:Nain jubilaates te sequuatur virgiaes, 
Quas ad sugeates addidisti martyres. 
3. Undeaa nobis virgiaum haec milia 
llisisse feta dicitur Bfitannia, 
Quas hic fureatis ira pressit judicis, 
:Nobisque sacra sic relinquuat corpora. 
4. 0 gaudiorum dignitas sublimium, 
Qaa sunt recepta coelitus tot milia, 
Servat perenni margarias judici 
Colonieasis terra pleua gaudiis. 



l 285 I 

5. Precamur omnes, vos favete virgines, 
Seculltatem ferte nobis perpetim, 
Alumna nobis praeparate corporis 
Et viro manentis impetrate lumieis. 
6. Laudes tonanti concinamus lumini, 
Pattl pioque filio cure pneumate, 
Qui praestet almis virginum consortiis 
Regnare secum nec habere tcrminum. 
Brev. Trajectense inferioris dioeeesis imp. in Gottda 1,508. 

506. De sancta 
1. Pollens Mauri filia ,. 
Regis primi per scibilia, 
More, sapientia 
Diluens dementia. 
2. Famam cujus praepotens 5. 
Ursulae rex quidam capiens, 
Angloram malens filio 
Copluanda sit ut virgo. 
3. Paranymphis plurimis 6. 
lIissis ad patrem hinc virginis 
Minis et b]anditiis 
Pactmn det ut advenis. 

Ursula. 
lqothus capto sermone 
Coepit angustari mente, 
Formidans res rabiem 
Mortis atque seriem. 
lpsa nempe primitus 
Instigata divinitus, 
Patrem hoc adimbuens, 
Sit ut hic consentiens. 
Virtus, honor, gloria, 
[.;Lus in martyum memoria 
Evae stet in trivio, 
Ne subdemur bivio. 

Cod. Graecen. (ol. ,ecovien.) 756 anni 1345. fol. 214b. Ausdriicklich 
als Hymnus bezeichnet. -- 2, 4 Coplanda, welches das Mvtrum f,,rdert. -- 
4, 2 vieder sermone, wodurch abgesehen von der XViederholung [iberschufs 
von einer 8ilbe. -- 4, 3 Eve, lies acre? 

507. De duobus Valentinis. 

1. Nunc sancte nobis spi- 
ritus 
Annue grate coelitus 
Promere gesta martyrmn 
Carmen canendo debitum. 
2. 0 sancta mundi domina, 
Valentinorum nomina, 
Roma, cole pro viribus, 
Qui juncti sunt martyribus. 
3. llox et tenebrae et nu- 
bila 
Discedunt, ergo jubila, 
Ècclesia, praeconiis 
Martyrum in solenmiis. 
Psalt. et. Hymn. ms. saee. 15. 

Aeterna Christi gloria 
Est data pro victoria 
His sanctis, sedes coelica 
Cure phalange angelica. 

5. Fit porta Christi per- 
via, 
Quae prius erat invia, 
Jesu servante limites 
Ostensos per hos milites. 
6. Jesu, nostraredemptio, 
Te k,udat nostra concio 
Cum patte et sancto spiritu 
Valentinorum transitu. 

Cod. Sa.ngMlen. 526. 



286 -- 

508. De duobus Valentinis. 

1. Beata nobis gaudia 
0btinebunt in patria 
Iii, quurum mirabilia 
Sunt innumerabilia. 
2. RexChriste, factor om- 
nium, 
Post hujus vitae sonmium 
Duc nos in refrigerium, 
Quo sanctis est manerium. 
Psalt. et. Hymn. ms. saec. 15. 
vorhergehenden. 

Ad Laudes. 
3. Veni, crcator spiritus, 
Ut emundemur penitus 
Morborum a contagio, 
Fac sanctorum suffragio. 
4. Jesu, nostraredemptio, 
Te laudat nostra concio 
Cum patte et sancto spiritu 
Yalentinorum transitu. 

Cod. Sangallen. 526. -- Divisio des 

509. De sancta Verena. 
Ad Nocturnum. 

1. Agne patris summi, Christe, 
stans Sion in vertice, 
Per virgifis te sequentis 
sanctae preces Verenae 
bIos, heu, culpis repigratos 
post te clemens protrahe. 
2. Quae te sponsum cordis puro 
quaerens desiderio, 
Luxus mundi declinando 
patriam deseruit, 
Larga mater egenorum 
carnem suam domuit. 

8. Clara signis vel doctrinis 
multos ex Alemanis 
Tibi lucrans conversarum 
fit magistra virginum, 
Quibus, Jesu, dabas victum 
per modum mirificum. 
4. Hanc in visu martyr sanctus 
solatur Mauritius, 
Hanc Maria, mater Dei, 
cure horo virginali 
Praesens suscepit vocando 
carnis ex ergastulo. 

o 5. Ejus nos salva precibus, 
pro cujus virtutibus 
Tibi patri, tibi, nate, 
tibi, pneuma, gloria, 
Trine Deus in personis, 
unice substantia. 
Append. ms. post. Brev. Praemonstratense in,p. Parisiis 1.513. (Kreis- 
bibi. Regensburg). -- Entldilt ad Vesp. dcn Hymnus ) Verena, sponsa Christi, 
Morte III, 54; u. f. 

510. De sancta Verena. 

Ad Laudes. 

1. Laudes canamus virginis 
Verenae, quae pro nominis 
Dei amore respuit 
Mundum et Christum induit. 

2. Thebaeorum de genere, 
Satis aetatis tenerae, 
Sacro duci Mauritio 
Se junxit primicerio. 



-- 287 -- 

3. Cujus adhaesit fidei 
Virgo constanter et ei 
Fert tamquam lumen [patulum] 
Vitae sanctae signaeulum. 
4. {4uem comitata varia 
Perpetiens contraria 
Tandem venir Zurziacam, 
Cellam intrans permodicam. 
5. In qua degens promeruit, 
Quod ejus fini praefuit 
Maria, mater Domini, 
Solatium dans virgini. 

6. 0 felix, inquit, filia, 
Te votant mille milia 
Regis aeterni civium 
Ad coeleste convivium. 
7. Verena tunc suspiciens, 
Gemitum traxit inquiens: 
Hoc unde mihi meritum, 
Quod memn curas obitmn? 
8. Respondet virgo virginum: 
Hue me misisse Dominum, 
Cui servisti, noveris, 
Ministram tui funeris. 

9. I)eo, de cujus gratia 
Facta sunt haee insignia, 
Pro tali sua famula 
Gloria sit in saecula. 
Append. ms. post. Brev. Praemon.tratense imp. Parisiis 1513. Kreis- 
bibi. Regensburg). -- 2, 1 fehlt eine Sill,e; de ergnzt. -- 3, 3 fehlt das 
Reimwort. -- 4, 3 Zurciacam. -- 4, 4 intrans proseroticam. -- 7, 1 sus- 
cipiens. 

 511. De sanetq» 
1. Deus, tuorum tnilitum 4. 
Spes, corona et praemium, 
Victorem donas inclitum 
Turbae coelestis socium. 
2. Ab orientis partibus 5. 
Orta Thebaea legio 
Partira in Rheni tinibus 
Data fuit martyrio. 
8. Decimatim occiditur 6. 
Ille sacer exercitus, 
Morte carnis adquiritur 
Vita perennis spiritus. 

0 Victor cure victoribus 
Sociis subit gladium, 
Coeli dignus honoribus 
Palmae recipit praemium. 
Gaude, felix minor Tro.ia, 
Tu quae tantis martyribus 
1.audes dignas cure gloria 
Hymnidicis das cantibus. 
Horum nobis solemnitas 
Digne laudata veniam 
Apud te, sancta trinitas, 
Deprecetur et gratiam. 

7. Deo patri sit gloria. 
Miss. ms. Belisianum saec. 1.5. Cod. Bruxellen. 976--90. A. -- Brev. 
Trajectense imp. Coloniae 1.503. B. -- ]11 A auf Gereon. -- 1, 3 Gereonem 
das A dones B. -- , 2 Ille sacratus B. -- 4, 1 Gereon CUlll A. -- 4,  
subis B, cubit A. -- 4, 4 recipit terminum A. -- 5, 1 felix Colonia A. -- 
5, 4 dat A. -- Str. 7 fehlt A. 

512. De sancto Vincentio. 
1. Alma lux mentium, spes credentium, 
Tutela martyrum, ductor bonorum, 
Hmnizando sumas, quas pangimus odas. 



-- 288 -- 

2. Inclita martyris invictissimi 
Tui Vincentii festa triumphi, 
En, colimus pio iaeti commercio. 
3. lIira constantia vicit omnia, 
Perseverantia sprevit tormenta, 
Poena nam in tantis ClUX est trucidantis. 
4. Huic sunt ridicula mortis spicula, 
Ignis, craticula, femi lamina, 
]gne micantia, crebro applicata. 
5. Tandem emeritum reddit spiritum, 
Aurum ut septuplum igne probatum 
Ad veram patriam paradisiacam. 
6. Ejus pro meritis tuis famulis, 
Qui suis propriis egent in bonis, 
Jesu, vitae dator, sis propitiator. 
7. Sit laus ingenito, unigenito, 
Patique filio, pneumati sancto 
Aequali gloria per saecula cuncta. 
Hymn. ms. 8anblasianus saec. 15. Cod. Araugien. W 8. 8 ° . -- 2, 1 
martyrii. -- 2, 2 Tui Vincentius. -- 2, 3 pro laeti. -- 6, 1 ob meritis. 

513. De sanct« Vincentio. 

1. Ad iaudem regis gioriae 
Chorus praesentis curiae 
Sub claro vocis sibilo 
Cordis exsultet jubilo. 
2. Cure per carnis supplicium 
Hinc ad coeli palatium 
Fide vinceus felicius 
lIartyr transit Vincentius. 
3. Quem non vicit equuleus, 
Carcer, catenae, culeus, 
]gnis, testarum fragmiua 
Catasta, ferri machina. 

4. Torquens praeses non proficit, 
Tortus toiles non deficit, 
Sed inter hacc et alia 
Christi laudat magnalia. 
5. 0 ¥incenti sanctissime, 
0 victor invictissime, 
Tuos tuo praesidio 
Perenni junge gaudio. 
6. Deo patri filioque, 
Paraclito cure utroque 
Sit laus, potestas, gloria, 
Honor, virtus, victoria. 

Antiph. ms. Tungrense IV. saec. 15. -- MeI: Jam orto lucis sidere. 

514. De sancto Vincentio. 
Ad Vesp. et Noct. 
1. Aeteruae regi gloriae 2. Fortis athleta Domini 
Laudes cum coeli curia Coilaudetur Vincentius, 
Fideles solvant hodie Qui rem conformat nomini, 
Pro martyris victoria. ¥ictor factus egregius. 



-- 289 -- 

3. Vivens vicit et mortuus 4. Tormenta tremunt aspera 
Semper in ffde arduus, Viclorem invictissimum, 
Terra marique positus Cuncta poenarum genera 
Victor monslratur inclitus. Deridentem potissimum. 
5. Trino Deo et simplici 
L:ms, honor, virtus, gloria, 
Qui nos prece Vincentii 
Ducat ad coeli gaudia. 
Officium S. Vincentii martyris et levitae Caesaraugustani, patroni ino 
signis ecclesiae Bernensis. imp. Basileae 1.51.5. -- 3, 2 Et semper in. 

515. In Translatbme s. Vincentii. 
Ad Vesperas. 

1. Christi mlles Vincentius 
Diem praesentem dedical, 
Iii qua turba frequcntius 
Ejus agones praedicat. 
2. Felix Osca congaudeat 
In ¥incentis origine, 
Caesaraugusta fulgeat 
Arehilevilae numine. 

3. Decoralur Valentia 
Ipsius in martyrio, 
Sed hune ejus praesentia 
Castrensis ovat concio. 
4. Ignis atque supplica 
Terrae vicit ac aeris, 
Sic perpeti laetitia 
Summi potitus aetheris. 

5. Glorificelur trinilas, 
Ut a poena supplicii 
Salvet canentes unitas 
Interventu Vincenlii. 

¢)flic. S. Vincentii Bernen. imp. Basileae 151.5. -- 4, 1 arque suppliciis. 

516. In Translatione s. Vincentii. 
In Laudibus. 

Exsultet plebs Christicola, 3. 
Coelum repletur gaudiis, 
Currat Castrensis accola 
Tantis accensus radiis. 
¥incentius dura moritur, 4. 
Coeli discurrunt agmina, 
Pavent ferae, transgreditur 
Corvus naturae limina. 
5. Gloriticetur trinitas. 
Offie. 8. Vineentii Bernen. imp. Basileae 151-5. 
Drove, Hyumi ].nedti. H. 

Mare sanclum non sustinet, 
Dacianus confuuditur, 
Gaudens matrona retinet 
('uni honore reconditur. 
Translatus de Valentia 
I,ongis latet temporibus, 
Scd post Dei clementia 
Çastri datur cultoribus. 

19 



290 -- 

1. Gaudio summo celebrare festa 
Tribue nobis, martyr o beate, 
Qua tu sacrasti merito sublimi, 
Sancte Vigili. 

2. Te, pater, terra edidit Romana, 
Cujus pracclara jam fulgebant acta, 
Dura puerilis hauriebat aetas 
Teneros annos. 

3. Literis sacris animus divinis 
lnhaerens semper, exsul adventabas 
Urbem antiquam: studiis praeclaram, 
Atheniensem. 

4. lnde ad terram rediens paternam 
Ornabas sancta disciplina vitam 
(uam in nmltorum spiritalis vitae 
Spargebas usus. 

5. Cujus doctrina primum fuit docta, 
llcruit ialem habere pastorem, 
Per quem multorum signa declarantur 
lIiraculorum. 

6. Surdis auditum, caecis praestat visum, 
Dcbiles sauat daemonesque fugat 
Et peccatorum veniam petentes 
Audit benignus. 

7. Hune plebs haec cuncta voce laudans alta, 
Supplex precetur veniam delictis, 
Ut prosit nobis ejus interventus 
]unc et in aevum. 

8. Praestet hoc nobis deitatis auctor, 
Pater aeternus, trinus atque unus, 
Regnans ubique totus sine fine 
Perpefim. Amen. 

Cod. Oenipontan. loi. Carth. in Snals) 591 saec. 15. A. -- ]liss. ms. 
annl 1471. Cod. Rossian. s. n. B. -- 1, 1 Gaudio magno B. -- lç 2 martyr 
rit beate B. -- 2, 1 Hoc pater B. -- 2, 3 Dm fehlt B; annuehat aetas 
B. -- 2, 4 Teneris annis B -- 4, 2 ()rnabans sanctam discipliam vitam 
B. -- 4, 3 in nultis B. -- 4, 4 Spergebas B -- 6, 1 praestet A, praestavit 
B. -- 8, 1 deitas et auctor B. -- 8, 2 trinus t'chlt B. -- 8, 3 uhique sine 
fine Deus A. -- 8, 4 Nunc et in aevum A; vgi. 7, 4. 



-- 291 -- 

518. De sancto Wandregiselo. 

7. Verbum Dci fideliter 
Ubique pandit plebibus, 
Eempla sancta condocens 
Plures ad astra vexerat. 
8. Fontana bullit iucida 
In valle profundissima, 
(uam juxta ceilam condidit 
E claustra Christi famulis. 
9. Foedata morbo corpora 
Sanata reddit usui, 
Lumenque caecus accipit, 
Vocemque surdus hauserat. 
Turbas fugavit daemonum 
A cordibus fidelium, 
Omnesque verbo iuminis 
Mundantur in munditia. 
Beata astra jam petit, 
Terras relinquit spiritus, 
Coelestibus cure civibus 
Vitam beatam continet. 
Excrapla patris incliti 
Semper teuete, filii, 
Queatis ut virtutibu 
Gaudere cure coelestibus. 

10. 

11. 

12. 

1 (ui solus orbis auctor es, 
Polum pugillo contines 
Terramque palmo ponderas, 
Nostris adesto sensil»us. 
2. Digne queamus promere, 
Quae sanctus afflatus Deo 
Wandregisilus gesserat 
Tua favente gratia. 
3. Dei vir ipse crctus est 
Ex stirpe raide nobili, 
Ex genre clara Franciae 
Origo carnis tracta est. 
4. Mox aita Christi munera 
Percepit ab infantia 
Castaeque vitae semina 
Aetate prisca senserat. 
5. Sponsam suam Christo sacrat 
Donatque coelo virginem, 
Et ipse castus permanet 
Coeli iocandus sedibus. 
6. Tunc arma Christi sumpserat 
Castrisque sanctis se dedit 
Monasticaraque regulam 
Perquirit aure vigili. 

13. Deo patri sit gloria 
Ejusque soli filio 
Cum spiritu paraclito 
Et nunc et in perpetuum. 

Cod. Portus Gratiae (ol. F,,ntanellen.) 332 (A 34l saec. 9. -- 4, 4 Lies 
severat? -- 8, 3 juxta olive conde[i/tt. -- Vier Str«,phen kiirzer aus Quellen 
des 13. Jahrh. Anal. XI, 261. 

519. De sancta 'iborada. 

1. Festum diem Wiboradae, 
virginis et martyris, 
Geminantem tripudium 
cure coronis geminis, 
Una omnes veneremur 
vocibus cure consonis. 

2. Isthaec postquam diu vitae 
desudavit practica, 
Desiderans jam quieta 
vacare theorica, 
Sedem sibi eligebat 
clausulae ergastula. 
19" 



-- 292 -- 

3. In qua perfruens quam saepe 
visione coelica, 
Divinitus devastandam 
ab Ungris Almanniam, 
Suae quoque passionis 
praecognovit gloriam. 
4. Hujus passionis die 
gratulantes annua 
Postulemus unanimes 
illius suffragia, 
Iereamur consolari 
in nostra miseria, 
Hymn. ms. 8angallensis saec. 12. 

5. Amissaeque diu limen 
reintrare patriae, 
Quam lilio virginali 
intraverat hodie 
Redimita proprioque 
roseata sanguine. 
6. Quod dignare nobis simplex 
trinitas concedere, 
lle pretium, quod profluxit, 
Christe, tuo latere 
Annulletur jam redemptis 
ad perenne vivere. 
Cod. Sangallen. 18. A. -- Brev. ms. 

angallense saec. 15. Cod. ,Sangallen. 405. B. -- Diurn. ms. 8angallense 
saee. 15. Cod. 8angallel;. ,503 k. C. -- Psalt. ms. . Laurentii 8angallen. 
saee. 15. Uod. 8angallen. 16. D. -- llymn, ms. 8angallensis saee. /. Cod. 
Sangallen. 440. E. -- 2, 3 quietam A. -- 2, 6 elausula hier soviel als 
Klau.e. -- 3, 1 quam fehlt D. -- 3, 4 Alemanniam BCD. -- 4, 2 gratu- 
lemur D. -- 4, ,5 Mereatur D. -- 4, 6 ut nostra D. 

520. De sanct« ïgberto. 
1. En, piis splcndent rcvoluta votis 
Annua nobis veneranda cultu 
Festa Wigberti populi frequcnti, 
Christe, faveto. 
2. Hic velut clara rutilans lucerna 
Indolis primae radios micantes 
Sparsit in mundo gradiendo callis 
Ardua dcxtri. 
3. Utque nil sacri meriti deesset 
Subdidit summae pia jussioni 
Colla, quo Christi crucis et minister 
Pauper adesset. 
4. lpsa quem tantum deitas beavit, 
(duo foret saeclo sibicommoranti 
Forma, sit aeque via iapsitanti 
Posteritati. 
5. Hujus exemplum glomeret in unmn 
Turbam haud parvam sibi servientum, 
Semper ut Christi resonet fideli 
Pectore laudes. 
6. Quam Deus cunctis redimat aermnnis, 
Cure potens dextram quatitur coruscam, 
Ultimi donans requiem iaboris 
¥isere sese. 



-- 293  

7. Patris ac prolis pater hoc et ipse 
Praestet, hoc flatus par utrique sanctus, 
Unicmn nomen deitatis omni 
Est quibus aevo. 
Cire. M-nacen. («,1. Tegurin.) 18956. saec. 12. -- Dieser Hymnus, zuerst 
v.n Busaeus in seinvn Paralip«,mena M,,guntina 1604 mitgeteilt, wird dcm 
Lupus vo Ferriëres zugeschricbcn. Da dieser 836 eine Vita Vigl,erti ver- 
thf.ste (efr. Ebert 11, 206}, so ist, da ,prache und Metrik des Hymnus dcht 
entgegenstehen, diese Annahme aicht unwahrseheinlicll. 

521. 

1. Wigberti dies natalis 
Venit modo mirabilis 
Luce jam nos illuminans, 
quos servet ('hristus glomerans. 
2. Iste confessor Domini 
Erat in mente humilis, 
quem Christus jam praedixerat, 
Ut regnmn ejus raperet. 
3. Hujus oratu credimus, 
Ad astra cuncti pergimus, 
Si culture ejus agirons, 
Qui sedet super angelos. 
4. Qui sedet super Cherubim 
Simulque super Seraphim 
Sidereaque agmina 
Regit sua potentia, 

De sancto Wigberto. 
5. Ipseque nos tartareo 
Èripiat a tormento 
Zabuli et a laqueo 
Defendat suo labaro. 
6. Sancte Wigberte, quaesumus, 
Ora pro nobis omnibus, 
Ut lavet nos criminibus 
Rex angelorum dominus. 
7. O pastor alme, pro clero 
Interverti jam devoto, 
Digna tua oracula 
Tollant nostra piacula. 
8. Salvator noster, relaxa 
Et dele nostra crimina 
Per confessoris inclita 
Sancti Wigberti merita. 

9. Deo patri sit gloria. 

CIm. M,»nacen. («,!. Tegurin.) 18956. saec. 12. -- Auch dieser Hymnus 
wird bei Migne PP. LL. 119, 699 dm Scrvatus Lupus zngeschriebvn. Allvin 
die Metrik des Hymnus scheint dieser Aunahme ein pvreml»torischcs V«t« 
entgegenzustellen. 

522. De sancto Wilhelmo. 

Ad Vesperas. 
1. Vox resultet melliflua 3. Dum carne virus exstitit, 

Omni plena laetitia, 
I)um recolit ecclesia 
Sancti Wilhelmi solemnia. 
2. Qui gaudet in coelestibus 
Festis fruens perennibus, 
Festum suum colentibus 
Opem ferat divinitus. 

Fidelis in paucis fuit, 
Unde post suum transitum 
Intravit coeli gaudimn. 
Hymnmn canamus vocibus 
Precesque demus cordibu% 
Ut ejus intercessio 
Sit criminis remissio. 



-- 294 -- 

5. Nostri reatus debita 
Ejus relaxent merita, 
Aegris medelam conferant 
Et nobis paeem tribuant. 

6. Praesta, pater, per filium, 
Praesta per almum spirilum, 
Cum his per aevum tripli«'i 
Unus Deus cognomine. 

Brev. Roschildense imp. Parisiis 1517. 

523. De sancto Wilhrimo. 

1. Solvamus Christo debila 
Solemnitatis gaudia, 
Qui patris sancti merita 
Digna decorat gloria. 
2. ¥irtute patientiae 
Dei repletus nmnere 
Vigiliis, jejuniis 
Artus domabat eorporis. 
3. Et pro coelesti patria 
Carnis abegit turpia, 
lIundana vicit gaudia 
Aeterna quaerens praemia. 

Ad Nocturnum. 
4. Ipse dignetur Dominum 
Precari clementissimmn, 
Ut ab aeternis ignibus 
Nos salvet et daemonibus. 
5. Dona, creator omnium, 
Laus, decus eonfitentium, 
Ut hujus sancti precibus 
Coeli jungamur civibus. 
6. Praesta, pater, per filium, 
Praesla per almum spirilum, 
Cum his per aevum triplici 
Ulms Deus eognomine. 

Brev. Roschildense imp. Parisiis 1517. 

524. De saneto Wilhelmo. 
Ad Vesperas. 

1. Exsultet jam coelestium 
('hortls sacratus civium, 
Lupum facit agniculum 
Dcus, creator «,ll]uium. 

2. Belnhardus sacro llllnere 
P|enus transmisit propere 
Wilhelmum eremieolae 
Jam iucis orto sidere. 
3. Eepto labe saeculi 
Lorieam tradens militi 
llores transvertit animi 
Summilargitorpraemii. 
4. Romanum ad ponlificem 
Festinans flectit verticem, 
Quem post claudit annis novem 
Urbs beata Jerusalem. 

5. Hinc remeans ad Tusciae 
Fines privalur lumine, 
Quem mox reformat gratiae 
Splendor paternae glo- 
riae. 
6. Ad monIem transit eremi, 
De pruno mi|es Domini 
Cordis calore fervidi 
Ad coenam agni providi. 
7. Rapit Satan in cellula 
Virum Dei dans verbera. 
Cujus coelestis medica 
Fit porta Christi pervia. 
8. Divinum ad praesidium 
Fugit in Rhodis stabulum 
Contemplans Dei filium, 
Magnum salutis gaudium. 



 -- 295 -- 

9. ¥oce lapsa divinitus 10. Sancti deposcat merita 
Sodali datur socius, Hujus mater ecclesia, 
Rubet in mortis ictibus Ut impetret in gloria 
Bellator armis inclitus. Beata nobis gaudia. 
11. Summa tu nobis caritas 
Adsis, divina deitas, 
In mortis poena, pietas, 
0 lux beata trinitas. 
Brev. ms. Wilhelmitarum saec. 15. Cod. Carol.ruhan. BI. 16. A. -- 
Brev. ms. Curien.e saec. 15. Cod. Arch. 8angallen. Fabarien. 1(. B. -- 
, 3 eremicolam B. -- 3,  transtrat B. -- 5, 2 Fratres privatur B. -- 5, :3 
Quam B. -- Nach 8tr. 5 Divisio A. 

525. De saneto Wilhelmo. 
Ad Completorium. 
l. Ad coenam agni providi 4. Consurgit dux continuo 

Bernhardus venit fervidi, 
Fulcilus rore flaminis, 
Totius expers criminis. 
2. Cujus corpus sanctissimum 
Patenae superpositum 
Wilhelmi rires comitis 
Permutat sacri muneris. 
3. Pro tecti dono fulmine 
Ut Paulum stravit gratiae 
Paterna vox intrinsecus, 
Terrenus jam fit coelicus. 

De vitiorum tumulo 
Et remeans ad propria, 
Qae sprevit atque gaudia. 
0 vere digna hostia, 
Tua replesti gratia 
Hmic sanctum eremicolam, 
Cure venir Jerosolymam. 
Quaesumus, auctor omnium. 
lobis aeternum gaudimn 
Ut hujus sancti meritis 
Tuis concedas famulis. 

7. Gloria tibi, Domine. 
Brev. ms. Wilhelmitarum saec. 15. Cod. C.arolsruhan. BI. 16. 

526. 
1. Gaudet coetus angelorum 
Willehadi praesenlia, 
tuem bac die tex coelorum 
dilat perenni gloria. 
2. Gaudeamus hoc patrono, 
quem in Dei potentias 
Introisse gratulmur 
ad aeternas delicias. 
3. Demus melos, hymnizemus 
tanto patri cure jubilo, 
Qui doctrinae salutaris 
nos prius potat poculo. 

De sancto Wilh.hado. 
4. Apostolorum comparera 
hunc nostra canit concio, 
Pcr quem vitae lux illuxit 
barbarorum ergastulo. 
5 Eja praesul, Deo digne, 
te collaudantes respice, 
Audi preces, o benigne 
supplicantis familiae. 
6. Vere virtutum omnium 
fraglans odore jugiter 
Aestuando anhelabas 
Christo jungi perenniter. 



-- 296 -- 

7. Hujus voti eompos factus 8. Dona coelestis gratiae 
nune gaudes in eoelestibus, tuis largire famulis, 
Sine fine Christo junctus, (duo perennis laetitiae 
esto elemens supplicibus, tecum fruamur gaudiis. 
9. Sit laus summo geniori, 
sit laus nato redemptori, 
Simulque saneto pneumati 
honor cure lande perpeti. 

Hymn. ms. Woltingerodensis saec. 13. Cod. Guelfenbyteran. H. 1304. 
fol. 278. -- Nach Str. 4 Divisio. 

 527. De saneto Willibaldo. 

1. Jure gliscunt nobis summa, 
fratres, menais gaudia, 
Praesens feslum dura devole 
debenms persolvere, 
du,»d dicavit sacer suo 
"0/illibaldus transitu. 
2. laus ipse celsa vere 
Anglorum progenie, 
Sic ut reges essent illi 
arque rinces proximi, 
At hos otaries longe suis 
transcendebat meritis. 
3. Per aetatem postquam recte 
potuit discernere, 
5Iox replevit Christi jussa 
mente voluntaria, 
tuae sequenda sanxit suis 
clemens ille famulus. 
4. Sprevit opes nmndi totas, 
quas habebat proprias, 
Crucem Claristi portans secum, 
ipsum sequens per aevmn, 
Exsulavit patriarcham 
imitatus Abraham. 
5. I0uxit una fratrem suum 
Wunibaldum dominum, 
Nec non palrem ac sororem, 
Waldpurgam sanctissimam, 
Perlustravit loca sancta 
subornandi gratia. 

6. Romae Petri arque Pauli 
frequentavit limina 
Atque passim circumquaque 
eetera saeraxia, 
Se suosque mandans sanetis 
in isdem reeonditis. 
7. Cis et eitra mare magnum 
lustrans orbis ambilum, 
Fuil Christus quo versalus, 
ibi mansit erebrius, 
Patienter hic labores 
sustulit multiplices. 
8. Is ad tempus luce privus, 
post eidem redditus, 
Sustinebat ramera, sitim 
aigu et fortissinmm, 
Hic pro cunctis Deo magnas 
semper tulit gratias. 
9. Sagax fuit in divinis 
mundi,lue negotiis, 
Castus, largus, mansuetus, 
sobrius, humillimus, 
Sicque felix ad felicem 
venit Bajoariam. 
10. Ordinante in qua Christo 
atque Bonifacio 
Clericales omnes gradus 
aecepit dignissimus, 
Praesulatus donec summam 
possidebat eathedram. 



-- 297 -- 

11. Sedes ejus est revera, 
ubi locus toparchia, 
Ibi fecit semper signa 
arque facit plurima, 
Suetus cunctis opem ferre 
corporis et animae. 

12. Nunc precamur, Deus pater, 
omnes te communiter, 
Tuearis rit nos pius 
sancti tui precibus, 
Cujus virtus arque regnum 
viget in perpetmm. 

Hymn. ms. Fredeslariensis saec. 11. ex. Cod. Casselamls. Ms. Theol. 
IV. 25. -- 1, 6 Uuilliballus. -- 2, 5 at ergnzt.  5, 2 Uunibaldum. -- 
5, 4 Ualdpurgam. -- 11, 1 ,Sedis. 

528. De sancto Winvaloeo. 

1. lnclite Christi confessor, 
Festa qui nobis gaudia 
Anni reducis orbfla, 
Winvaloee, corusca. 
2. Tuis faveto precibus, 
Adhaerentes lumi»ibus, 
Sacris poscentes postibus, 
Conclamantes in auribus. 
3. (uis tare cauius in sermone, 
Fragili dum in bac carne 
Vixerit, opere complens, 
Quae verbis rite edoces. 
4. 0 lux, o splendor patriae, 
0 spes perennis famulis, 
Tuis ministrans solamen 
Sacris nos erige dextris. 
Cod. Parisin. 5610 A. saec. 1%1. 

Ad Vesperas. 
5. Fulgens praebendo mystica 
lrradiantis animae, 
Dictis conspergis famina 
Exemplis coruscantia. 
6. Claris ornatus meritis, 
Pristinae reddens saluii 
Debi|itatos plurimos 
Mortis traxisti casibus. 
7. Sancte, nos ergo praeclaris 
Deservienies in aulis 
Tuis custodi, tlmcibus 
Ne contradamur ignibus. 
8. Terrae polique reciori 
Deo gloria sit patri 
Cum nato et coaequali 
Sancto spiritu perenni. 
- 1, 4 coruscata. -- 4, 2 perenne. -- 

6, 3 lebilitatis. -- 7, 3 tricibus. -- Vor dem Hymnus: Incipit hymnus ad 
v..esperum in natali sancti Winvaloei per jambicum tetrametrum compositus. 
Uber den Verfasser iehe weiter ttuten. 

529. De sacto Winvaloeo. 

Ad Nocturnum. 

1. Aurea gemma, floridis 
Caudescens mire coronis 
Miris cum comiiibus 
Undenis stipatus viris 
Mundum calcans hunc cruenium, 
Winvaloe, praepulchris. 

2. Vestigiis, aime, siccis 
Pontum percurris profundmn, 
At binos morti datos 
Sacra levatum dextera 
Et quendam leto proximum 
Vitae dedisti potens. 



298 -- 

3. Ac |ympharn aquae posceti 
Atque sacri dona verbi 
Tu tribuisti gregi, 
Virtus nain tibi sortira 
A Christo summo tradita 
Sacrum pascere gregem. 
4. E multis donatus donis, 
Confirmatus innumeris 
His et mirabilibus, 
Signis clarus et trophaeis, 
lIultos erigens languidos 
Innotuisti vulgo. 

5. Coelestia praebens dona 
Tuis flexa colla dictis 
Tu subnixa sacrafis 
Aurea ruelle canistris 
Componens dicta perlitis 
C|aro rorasti nimbo. 
6. Tu, sancte, serra famulos, 
Quos tibi jam dedit Christus, 
Jam nunc una cure magni 
Paire futuri saeculi 
Sanctoque simul spiritu 
Viventi per saecula. 

Cod. Parisin. 5610 A. saec. 10111. -- ,Item alius hymnus in natali ejus- 
dem ad matutinum per t0,chaicum metrum in tertio versu catalecticum." 

530. De sancto Winwaloeo. 

Hymnus tertius. 

1. Aime dignanter supplicmn 
Precibus munda delic/um, 
Winwaloe, coelestium 
Coenobita sublimium. 
2. Britigena mirabilis, 
l,uminibus expers soIis, 
Nostrae lucifer patriae 
Missus es regum rectore. 
3. ('oelicola cure terrenis 
Moribus lucens optimis, 
Spernendo mundi lubrica 
Aeterna capis munera. 
4. Dictis pascel,as mellifis 
Horis socios diversis 
Domini serens semina, 
tuo ille me/at cen/upla. 
,5. E,lucatus sanctissime, 
Sancto plenus spiramine, 
Cure dicidisses literas, 
('aaonis scisti scripturas. 
6. Felix schola, quae praeclaris 
Di/avit sanctmn rivulis, 
Sion pedetentim descendit, 
Sat corde sed prono luxit. 

7. Gliscebat pectus perlustrans 
Intellectus coelo manans, 
Excedens cursus solares 
Divinos augebat mores. 
8. Hune solus Christus perfulsit, 
Talia qui nobis dixit: 
Non magistrum in tellure, 
Sed sursum illum quaerite. 
9. lnstaurando crus infantis 
Ostendit signum virtutis, 
Ne sub modio submissa 
l.uceret sed sursum taeda. 
10. Katervasque languentium 
Visitabat et pauperum, 
Cunl non haberet terrestres 
Gazas, praebebat coelestes. 
11. Letiferis morbis captos 
Hic sanavit tutu plurimos, 
tuos calculo comprendere 
Nequimus neque scribere. 
12. )|are porte coenobium 
Primus transivit per siccum 
Assequente coetu fratrum 
Christo regi psallentium. 



-- g99- 

13. Nescia sui natura 
Ritus, sancto sed subjecta, 
Aditus dedit gressibus 
Fundum silvae quaerenlibus. 

14. 0rante isto fulgidam 
Per venas emisit lympham 
Tellus. carens prudentia, 
Precantis nec sprevit corda. 

15. Per quem procul pulsa morte 
Revixerunt in corpore 
Bini, quos letum perdidit, 
Praeter quem serpens occidit. 

16. Quod fecit, non omittamus, 
Teris quoque latronibus, 
Carnis peste qnos sanavit, 
Christicolas quos perfecit. 

17. Roscido sparsit famine 
Gradlonum, ducem patriae, 
Qui ut ager non spinosus 
Fructus reddidit centenos. 

18. Signum gessit mirabile, 
Sororis sibi germanae 
Ventre traxit ogae ptalmum 
Locavitque ceu alterum. 
19. Tui precatus munere 
Nostrum reatum dilue, 
Ne nostri penetret clei, tis 
Callidus sinum pectoris. 
20. l'lulantem ceu sanasti 
Dolore dentis maximi 
Cujusdam nature principis, 
Sic intercedas pro nobis. 
21. Xristus per te custodiam 
Praestet nobis indefessam, 
Pellat cursus gentilium, 
Similiter et daemonum. 
22. Ymnum Deo noster chorus 
Concinit tuis actibus, 
Tu pro nostro peccamine 
Preceris clementissime. 

23. Zelo devicto perfidi 
Coelo simus praesentati, 
:Ne patiamur tartara, 
Sed vehamur in gloria. 

Cod. Parisin. 5610 A. saec. 10111. -- 6, 4 cordi. -- 18, 3 ptalmum statt 
,phtalmum {¢J(/;fa).6,). -- Dem Hvmnus geht folgendes vorauf: Incipit 
praefatio hymni sancti Winvaloei a ollegio (lies collega?) Clemente com- 
positi, a Kalendis novembris usque pascha d,»minicis diebus post matutinum 
a fratribus, qui ejus incolunt monasterium, canendi. A pascha autem usque 
ad praescriptas kalendas qualem voluerint de rescriptis (lies praescriptis), 
quos jam natali ejus coaptavinms hymnis canant, quia brevi,ribus succinc- 
ti,»res noctibus constituendi sunt sermones. Itierauf folgt eine p-etische 
Einleitung mit dur ('berschrift ,Pentametri versus': 
Ecce, tuo CI e m e n s hymnum construxit honori, 
Winvaloee decens attribuente Deo. 
Literulae quotiens sunt aut iterantur in isto, 
Tu totiens pro me fundito verba Deo. 
Impretes mihi quo veniam, non desine, sancte, 
Clementis famuli sed miserere tui, 
Deprecor arque lui qui constant nempe sequaces 
Si.- peragant fratres hoc in amore Dei. 
Ntmc quoque (pli relegant una cure fratribus, abbas 
Cognoscant Aelam jusserit, ut facrem, 
Temp«re quo Salomon Brit.nes rite regebat, 
Cornubiae rector quoque fuit Rivelen. 



-- 300 -- 

Aus dem Angefiihrten geht hervor, dafs sowohl dieser Abcdarius als die 
beiden vorhergehcnden ]lymnen vou einem MSnche Clemens iiber Auftrag 
des Aelam oder Ae[amus, Abba. Landevenecensis, verfafst sind. Dieaer war 
Abt vor 870, in welchem Jahre ihm Wurdestinus nachfolgt (llist. Litt. de 
la France V 625). Danach ist zu berichtigenl was Anal. XVIII, 263 iiber 
den Verfasser dieser drei ]|ymnen gesagt ist. Bemerkenswert ist der Unterschied 
dcr Versifikation zwischen deu ,,Pentametri versus" und den drei Hymnen 
dic weder den Gesetzen des Accentes noch den Regeln der Pr«»sodie f,,lgen. 
Vgl. Anal. Bollaud. VII. 261 ff. 



In halts- U bersi ch t. 

.eit 
Ab aquilone venite .... .52 
Accelerant ut rapiaut ..... 1,_'4 
Ad coenam agni providi BernhardtLs 295 
Ad coenam ani providi E stnlis :35 
Ad eoenam i,asehalis agni . . . 37 
Adest dies laetitiae ...... 251 
Adest dies lucidior ...... 1,_ 
Adest dies sanctissimus .... 281 
Adest natalis celebris ..... 111 
Adest sacrata praesulis .... 246 
Adest triumphi palms ..... 223 
Ad honorera conditoris .... 240 
Ad laudem Christi De»mini.. . 227 
Ad laudem res gl,,riae .... 28 
Ad m«,ntem transit eremi . . . 294 
Adpropinquat finis saecli . . . .53 
Adsis nobis in agone ..... 149 
Ad te nostras Domine ..... 86 
Ad tus solemnia ....... 247 
Aeternae lucis claritas ..... 10 
Aeternae regi gloriae Devota.. 128 
Aeternae regi gloriae l, aude8 288 
Aeterno regi gloriae ...... 105 
A fundamenti ordine ..... 189 
Agamus Domino landes .... 258 
Affe lingua gloriosae ..... 107 
Agne partis summi Christe... 26 
Affnetis Christi virginis .... 108 
Affnoscat omne saeculmn .... 113 
Alma lux mentium ...... 2R7 
Aime dignanter snpplicum... 298 
Alternatim sortent voces .... 219 
Amor Jesu dulcissime ..... 21 
Anima nimis misera ...... 4.5 
Annae festum cure gaudio . . . 114 

Seite 
Anna mater gratissima .... 1_o2 
Anni peracti men.ibns .... 3-5 
Annna resta celebret ..... 260 
Annna reverti ........ 10 
Ansebertus Christi haeres . . 123 
Ante saecnla et tempora .... 12 
Ap,,stolornm principem .... 2.59 
A pparuit henignitas ...... 40 
Arbiter mundi superumque. . 173 
Arborera eelsus construit . . . 147 
Ascendit in coelos Deus .... 38 
A salis ortu cardine ...... 13 
A solis ortus cardine Et nsqm.. 192 
A solis orties cardine Cdalricum 279 
Assurffcntes gratulemur .... 119 
Audi me Deus de coelo .... 49 
Atldi me Deus peccatnrnm. 
Audite Christi milites ..... 131 
Andite omnes fientes . . - 2.5 
Audite vocem hymni ..... 27 
Aulae paradisi laudemus .... 27.5 
Aurea ffemma florida ..... 297 
Aurem flecte pietatis ..... 32 
Aureos solis rotat ecce .... 190 
Autorails lux giffnitur ..... 122 
Aurora stellae lucidae ..... 
Are beatissima Thebaeorum . 2-12 
Are Dei clare ........ 104 
Are felix mater Anna ..... 121 
Ave genitricis ........ 119 
Are gloriosa Awnes ...... 107 
Ave ffl,,riasa Stirpis ...... 77 
Ave Maria per quam prophetia. 
Are pastorale ........ 127 
Are radix laetitiae ...... 120 



-- 302 -- 

Are rosa Katharina ...... 219 
Are stcla matis ....... 64 
Avete flores virginum ..... 
Are virgo florigera ...... 
Baptistae ('hristi merita .... 204 
Bcata illa patria ....... 140 
Beata nobis gaudia ...... 286 
Beata virgo nobilis ...... 232 
Beati praesulis resta ..... 277 
Beatus homo qni pauper. . . 55 
Bella qui carnis nova ..... 
Bnedi('tns Dominus ...... 12 
Benedictxs in Domino ..... 182 
Benedi«tn. sanctissimus .... 133 
B,«wdi(.tus veru. testis .... 132 
B«nine pastor cordibns .... 
Berithi dura Christicola .... 39 
Blasii Christi martyri. ..... 141 
Bonifatins est ortus ...... 14 
Caterva nostra Im,dibus .... 215 
Catholica ecclesia ....... 276 
Cel.n. de supernis venir .... 68 
Chori plaudant alacriter .... 118 
Chorns eantet jncundiu. .... 221 
Ch«,rns iste gratuletnr ..... 130 
Chos novae Jern.alem Promat 196 
Chorus novae Jerusale,nQniteriam 261 
Cbriste im,nense d,,minator . . 43 
Christe lux vers b,mitas .... 28 
Christe Inx vers pat,-i. .... 244 
('hriste p&torum caput .... 
Christe qni justos hominum . . 169 
Christe qni lux es et dies . . . 157 
t'hriste rex regnm dominans. . 47 
Christe sahts credentium . . . 106 
('hriste salvator hominnm . . . 139 
Christe salva»r omnium .... 12, 
{'hriste sanctornm decus .... 269 
t'briste sauctorum omnium . . 193 
l'hriste sanctontm precibus. . . 265 
l'hriste sponsus ecclesiae . . . 217 
Christe tuo liberasti ..... 82 
('hristi mlles Vincentius .... 289 
Cristum landemus Dominnm. . 
t'hristns Carmeli decus .... 114 
Christns nos pascit corpore . . 30 
Coeli cires adplaudite ..... 204 
Coeli decor inelinatur ..... 121 
f',,eli pandant gloriosum .... 262 
Covli senator inclit ...... 127 
Celi sortant nos canamus . . . 189 

Seite 
Coehtm digne tripndiat .... 91 
('oehtm terra et maria .... 90 
Collaudemus t(,t« corde .... 
Collaudemus venerantes .... 191 
Concinat noster chorus .... 267 
Çoncordemus cordibus ..... 135 
Concordis sexus Blasii ..... 143 
Cnfessor aetemfi patris .... 90 
Congratnletnr cnria ...... 167 
Congressae Sion tillac ..... 29 
Consors paterni luminis .... 250 
Continet multos sinus ..... 96 
Corda jungant adstantium . . . 12.5 
Cultro secanda saxeo ..... 16 
Da pater omnipotens ..... 23 
Deus Inmen de Inminc .... 
Dens orbis reparator ..... 
Deu. pater piissime ...... 11 
Dens perennis tex ....... 152 
Dens piissime pater ...... 
Dens piorum gandinm ..... 
Dens tnorum militnm ..... 287 
De ventre natnm virginis . .  1.51 
Diem huuc festum reddit . .  171 
Dies illuxit gaudii ...... 229 
I)ies s-l«mnis agitnr ..... 88 
Diu mnndo exspectatnm .... 66 
Doct«,r cgregie Paule ..... 255 
Domine, lande sednla ..... 164 
Dnlce earmen et meh,dnm . . . 240 
Dnm coele.6tis fignlns ..... 137 
Dura poli sphaera volvitur. . . 199 
Ecce diernm mtmerus ..... 
Ecce mundo tepescenti .... 156 
Egredere Emanuel ...... 
Eja praesul Deo digne .... 295 
Elisabcth collaudenms ..... 166 
En adest festnm gratiae .... 87 
En dies anno remeat ..... 227 
En noctis medium surgite . . . 179 
En plis sp]endent ....... 292 
E virginis Caeciliae ..... 1.52 
Excelse coeli domine ..... 98 
Excelse princeps omninm  . 246 
Ex quo enim me jussisti .... 
Exstinxit simulacrorum .... 
Exsnltando mater gantier .... 64 
Exsulta iou snperna ..... 165 
Exsultet aula coelica L. liippor. 273 
Exsu]tet anis coelica L. mundi. 208 
Exsultet aulae coelicaNam fruitur 235 



$O3 -- 

Seite 
Exsuitet coeli concio ..... 62 
Exsultet coelum audiis .... 104 
EXSldtct coe|um lmldibns . . . 70 
Exsultet jam coele.tium .... 294 
Exsultet jubilo ........ 
Exsuitet omne saecidum .... 
Exsuitet omnis spiritt/s .... 
Exsultet plrhs christic, da . . 
Festa nutritoris .lesu ..... 
Festa praesentis eelebret .... 134 
Festa sacrata vote ...... 162 
Festiva dies colitur ...... 220 
Festiva muudo gaudia .... 1(; 
Festum diem Vibradac .... 291 
Festiim lmnC celebre ..... 129 
Fidelis ('hristi Barhara .... 1:40 
Fit p.rta coeli pervia ..... 
Foulera boite, film omnium . . . 234 
l"ulgens lucerna ivartyrum,  . 203 
Fulges salvifico nomine .... 223 
Fulgct in coelis celebris .... 17 
Gaudeamus gratulantes .... 178 
Gaudeat chorus virginum . . . 226 
Gaudeat chorus virginmn . . . 229 
Gaudeat Christo p,»pul«. .... 225 
Gaudeat magnae genitricis.. . 
Gaudeat hune ecclesia ..... 
Gaudeat proie (;allia ..... 0-75 
Gaude Austrovandla ...... 0-62 
Gaude coelestis curia Nostra. . 217 
Gaude coelestis curia Tanta . . 207 
Gaude felix Aponia ...... 190 
Gaude fidelis coneio Et benedie {59 
Gaude fidelis concio In te... 0-05 
Gaude fidelis concio Sancto . . 1(#5 
Gaude mater ecclesia C, risti. . 226 
Gaude mater ecclesia Gaude . . 
Gaude mater et virgo ..... 17;5 
Gaude mater ll,mgaria .... 271 
Gaude mater salvatoris .... 61 
Gaudc origo gaudii ...... 77 
Gaude patroni portatrix .... 131 
Gaude prima laetantium .... 78 
Gaude regina inclita ..... 7{] 
Gaudet coetus angelorum . . . 95 
Gaude tellns fructuosa ..... 
Gaudet mater ecch.sia ..... 0-14 
Gaude visceribus mater .... 200 
Gaudio summo celchrare .... 
Gertrudis arcs numinis .... 183 
Gignens pcr evangelium .... 206 

Seite 
Gloria Dcus et c-rona .... 142 
Graecus Caosar constitltUS . . 0-52 
(;rates demns et cantenms. . . 
Gratiarum festum clarum . . . 
Gratia tua spiritus ...... 33 
Gratnh'tur ecclesia ...... 9:; 
Grex t«,,is o |temdicte tihi. . . 1:;4 
Hac in dic jllellllth'lllltr .... 
]lac in h»ra matutina ..... 129 
lh,ec dits j,ist«» martyri .... 1.55 
Haee fcstiva solenu,itas .... 19 
Haec summi regis rare,da .  . 93 
llae pause,ni in C-Ionia .... 
ilic «lies n«,bis gandia .... 93 
llie est patris magnitici . . 
Hieronymus flos d,,ctorum . . 191 
tline cnversa Germania. . . 149 
lloc h«,noris tui temphnn . . 43 
llortns conclusus mater Christi 64 
Hortus eecleaiae fra4,-rans .  195 
Hostia Her.des impie ..... 199 
Hue venite p.puli ..... 153 
Ilujus rite asperitas ...... 110 
Humili preee et siueera .... 
Hynmiza cure tripndi. .... 0.66 
Hymnizamlo fidelcs ...... lï0 
I |ymnizem«m ean,»ribus .... lï2 
Hymnizet hune eeelesia .... 
Hymnizet onmis natio ..... 149 
llymmm heatae virkSni .... 92 
Hynmum canamus gratiae . . . 270 
llym«m uovae lac«irise .... 
llvmmlm llI)Vlilll omcinamus. . 
lmag- patris unice ...... 39 
Inclita Agnes intravit ..... 
Inclitc Christi confessor .... 297 
lnclitos Pauli rec-lens .... 251; 
Inc|itus martyr Blasius .... 145 
Inclitus pastor l.qmli ..... 
bi hoc fest«, laetahundo . . 1.55 
In jnhilo laudabili ...... 11 
In lau«h, regis omnium .... 27.' 
In patronorum meritis ..... 
In personis Deum trinum . . 
Insigne sidus elaruit ..... 164 
lnsigni Dei alhletae ...... 106 
hl suis filiis mater ecclesia 38 
Inter choros jam virginum . . . 108 
In rasta solitudiue ...... 2.56 
Iste e,,nfessor l)ei ...... 266 
lstc confessor Domini ..... 1.58 



Sit 
Iste eonfessor patriareha .... 10 
Iste artyr egregns ..... 
Iste nntrtor Domini ..... 
Jm hum" pater triits... 4 
Jesu Chrlste partis unfenite.. 1.51 
Jean e|emener tribu|antes . . . 50 
Jesu eorona omniutn ..... 97 
Jesu eorona virginum Da nobis 250 
.Iesu corona virginum Rex et 249 
Jesu creator orbis et redemptor 41 
.Iesu fili Dei rex et sacerdos.. 44 
Jesu pastor piissime ..... 234 
Jesu piarum dux decusque... 284 
Jesu quadragenariae ...... 235 
.Iesu vocator gentium ..... 264 
Johannes martyr Domini .... 203 
Joseph confessor inclite .... 209 
Joseph fert mentem stupidam . 209 
Juhilo cordis et voee ..... 92 
Jucundis pangat vocihus .... 271 
Jure gli.cunt nobis summa . . 296 
.luxta crucem deplorabat .... 69 
Laetahuuda leo eanat .... 279 
Laeta martyribus mente .... 
Laetare gens eatholica .... 112 
Laetare Sion inelita ...... 126 
Laetetur omnis hae die .... 
Laetetur orbis quadruus .... 186 
Laetls pangamus vocibus  .  22 
Lauda mater eeelesia ..... 70 
Laudant astra matutina .... 99 
Laude enneordes eelebremus . . 131 
Laude dico g'h, ri,,ae ..... ,57 
Laudemus Dei g'ratiam .... 91 
Laudes canamus virginis  .  286 
Laudes perpetuae dignaque  . 71 
Laudes promat Antonio .... 12,5 
Laudes pr«,mat eecle.ia .... 
Laudibus t'hristo jubilent . . . 2,57 
Laudibus eximiis resonent . . 72 
Laudis hymnus decantetur . . . 
Laudis opus ut honori .... 17 
Ligno crucis dura pendebat . . 69 
Longo tendentes tramite .... 2/3 
Lnmen cuactorum luminum . . 79 
Lumen verum de lumine 20 
Lux eeee fulget celebris .... 115 
Lux saeculorum ....... 11 
Macte summe eonfessorum... 26.5 
Magnae dies laetitiae Nobis . . 215 
Mag'nae dies laetitiae Quo... 227 

Seite 
Mag'nificemus Domini ..... 62 
Magnis ecelesiae laudibus . . . 206 
Magno salutis gaudio ..... 208 
Mansueseunt antra tyranni... 181 
Maria eoeli regia ....... 78 
blariae eur eonjugio ...... 210 
btariae jam eonceptio ..... 61 
Maria mater Domini ..... 77 
Maria virgo regia ....... 58 
Maria virgo virginum ..... 67 
Martine e«mfessor partis .... 2:38 
Martinus meritis compar. . . 237 
Martyr Christi Adriane .... 104 
Martyr t'hristi sanctissime. . l:q0 
Martyr egregie sancte ..... 160 
Martyrem Christi veneremur . . 138 
Martyr insignis meritis .... 274 
Ma rtyr im-ietus Domino .... 1.54 
Martyris hujus annua ..... 139 
llater saneta eeclesia ..... 263 
Mentibus laetis jubilemus . . . 179 
Militera Cristi pariter .... 260 
Multornm milittm dnx .... 243 
Nat. Marine filio ....... 17 
Nieolaus vir electus ...... 248 
Nocti sueeedit lueifer ..... 120 
Nos afflietos aestu vel pluvia . 183 
Novae laudis adsunt nobis... 280 
Novo psallendl jubilo ..... 207 
lgovum melos decantemus . . . 197 
lgovum sidus in superis .... 118 
Nunc sanctae m,his virgiuis . . 265 
Nunc s;mcte nobis spiritus... 28.5 
0 benedicta femina ...... 62 
O eelebre convivimn ..... 1,51 
O Christe tex justitiae .... 214 
O eoeli gemma genitrix .... 59 
O ennfessorum dignitas .... 264 
O erux ave saneti.sima .... 29 
O Deus miserere ....... 48 
O fidei mysterium ....... 36 
O germen Jesse virgula .... 176 
O gloriosa trinitas ...... 10 
O lapis salus hominum .... 38 
Olim vernans Arvernia .... 270 
Olim vernans Campania .... 265 
O lux beata trinitas ...... 34 
O Martha Christi hospita . . . 236 
O martyr celse Jangolphe . . . 10 
O martyr Leodegari ...... 224 
Omnis chorus ecclesiarum . . . 22 



O patris gloria proles.. 216 
Optata saeculi surunt .... 42 
Optatus votis omnium ..... 14(? 
O qtam resta felicia ..... 123 
O quam pura laudatio .... 217 
Orbis quadrata machina .... 169 
O rex benigne Domine . . 141 
Crgana eotlis solvimus .... 2.51 
f)rthodoxa ecclesia ...... 
O sa]utaris virgo stetla matis . 
O sator rerum reparaor aevi . 
O trinitas laudabilis ..... 35 
O venerande pontlfex ..... 
O vere potens victima ..... 37 
O virgo venerabi]is ...... 91 
O virtus Dei praepotens .... 106 
]angat sanctorum merita . . . 239 
Pangat turba clericorum .... 236 
Pange ]ingua eonfessoris . . . 
Pange lingua gloriosa ..... 27 
Pange lingaa gloriosae Sp]end«rem 99 
Pange lingua gloriosae Vitgiuis. 230 
Pange ling-ua g-loriosi ..... 194 
Pange lingrta Mataretae .... 231 
Pane linua M3rgaretae . . . 31 
Paterni splendor luminis .... 170 
Patroni nostri inc]ii ..... 97 
Perplexa mundi retia ..... 218 
P]ange mater pietatis ..... (]8 
Plaudat chorus eoelestium . . . 124 
Plaudat laeitia ........ 219 
Plaude coelum terra phlude . . 21 
Plaude turba Senensimn .... 30 
Pollen. Mauri filia ...... 
Praecedentem nos in via . . . 66 
Praesens s.lemnium. .  237 
Praesentatur hodie ...... 116 
Praesentis festi tempore .... 115 
Praesul insignis pietate .... 144 
Primo proseriptos patria .... 214 
Pro diversorum nominum . . . 96 
Proles de coelo exiit .... 221 
Proles de coe]o prodiit . 195 
Proles Francis¢i germinat . . . 238 
Psallat laudes creatorls .... 136 
Pulsis longe sonmi vaporibus . 184 
Purae mentis et sincere .... 248 
Quem pia virgo genuit .... 76 
Quem ierra pontus aethera Alta. 205 
Q uem terra pontus aethera C.p]ebs 200 
Quem terra pontus aethera C.vexit 261 
Dreves, IJ.tmi Jnediti. 

Qui noctis in silentio . . 
Quique de morte tedempti . 
Quique de morte redempti. 
Qui solus orbis auctor es . 
Quo amor est et earitas. . 
Reereator et purgator. . . 
Reetor trinus per omnia... 
Refulget dies annua .... 
Regem coe]et.is gloriae . 
Regi superno psallite . . . 
Begis summi suavissimus . 

Seit,. 
24 
53 
291 
26 
262 
22O 
1.5.5 
140 

Rerum aeterne arbiter ..... 41 
Respiee de coelis Deos .... 51 
Rex Christe plend.r gloriae. . 
Y/ex gloriose virmum ..... 60 
Romanum fidget speculum,  . 111 
Ruinae coeli eivium .... 150 
Saera nobis olenmita« .... 207 
Saera so]emnia reclit.. . 65 
Sacrata dies emica .... 235 
Sacro tecta velamine ..... 36 
Saepe Christi ridera quatiens.. 1.53 
Sa|us es mundi Christe .... 280 
Salus reorum Christe ..... 94 
Salvatoris ad honorera .... 135 
Salvatoris e-ximii ....... 19 
Salvator mundi Domine .... 
Salve parens Anna ...... 116 
Salve parens xnatris Christi . . 119 
alvete Christi martyres .... 174 
SAlve virgo gloriosa ..... 216 
ancta Dei genitiix ..... i4 
Sacta aec] congregatio . . . 204 
Saneta Maria quid est ..... 74 
Sanetarum mentes virginum . . 196 
Sanete doetor Jeronyme .... 194 
Sancte Gregori magni ..... 185 
Sanete matoEyr Adriane .... 104 
Sancte Paule pastor boae . .  253 
Sancte Thoma apostole .... 277 
Sanctorum festa celehremus . . 1.59 
Sanetorum omnium quorum . . 94 
Sanctorum pariter ])romite. . . 
Sanetum sanctorum ...... 97 
Sanctus doctor Hieronymus . . 192 
Seriptores evangelici ..... 209 
8empiterne dominator ..... 1,q5 
Septena fratrum passio .... 172 
Signum magnum apparuit . . . 150 
Sineeros animos resta ..... 148 
Sin devotae filiae ...... 10_'3 
20 



-- 306 -- 

Seite 
Sion in portis filiae ...... 162 
Sol clare fidget zadio ..... 147 
.olcmnis dies virginis ..... 230 
Solemnitas fidelium ...... 117 
,ol ille verus qli Deus .... 175 
Solvamus Christo debita .... 294 
Spiritts sancti organum .... 202 
Splendor Jesa sammi fontis . . 246 
Splendor paternac gloriae De luce 20 
Splendor paternae gloriae De te- 
nebris .......... 2.52 
,Sponsa regis angelorum .... 249 
Summi tonantis filius ..... 18 
 ummi tonantis unice ..... 253 
Summo Deo decantemus .... 232 
Summus et omnipotens .... 
urge modo sponsa Christi... 137 
,vrus tonantis unice ..... 271 
l:e Christe nostra eantica . 109 
Te deprecamur trinitas .... 35 
Te ferant linguae eelebrent . . 245 
Te nunc'precamur spiritns... 34 
Te sancta Dei genitrix .... 
Te trina Dens unitas ..... 9 
Theodorum clarissimum .... 276 
Thoma pastorum gloria .... 278 
Totius mundi machinae .... 46 
Trinitati altisslmae ..... 
Tumba sacrum novit ..... 31 
Tu veniae vers mater ..... 66 

Selle 
Urbs Nazareth flos de flore . . 178 
Ut cclebri laetitiae ...... 117 
Ut lingua carnis digne .... 166 
Ut p«,ssint claris commendare  168 
Ut spina rosam parturit .... 233 
Yatem pium Liguriae ..... 112 
Veneremur beatorum ..... 222 
Veneremur Gabrielem ..... 177 
Veni cçeator siderum ..... 224 
Veni Joseph pater patrum... 211 
Verbum patris altissimi ..... 17 
¥crbum patris principium  . . 199 
Yespetinam qui ad horam . . lt1 
Vexilla rcgis prodeunt ..... 28 
Victimae paschalis ...... 31 
Victri, rides quam n«,n vldes . 239 
Viduse Blasi Quia subvenisti.. 145 
Virginis sacrae veneremur . . . 1_2 
Virgo Dei mater ....... 73 
Virgo dura scandis superos .  71 
Virgo flo» virginum ...... 174 
Virgo mater ecclesiae .... 57 
Vitutum praemia ...... 146 
'ita sanctorum martyrum . . . 
Voce clara resonemus ..... 161 
Voces erigite iaudate ..... 95 
Vocis erumpat puritas .... 162 
Votorum Deu« arbiter ..... 224 
Vox resultet mclliflua ..... 293 
Wigberti dies natalis ..... 293 

S. 16, 

,. 32, 
S. 58, 
.. 67, 

Nachlrige uad Eerichtigaagea. 
Nr. 16 ebcnfalls Berno zugeschrieben, hei Schubiger, Die Siingerschule 
St. Gallens S. 84. 
Nr. 23 Berno zugeschrieben, bel Schubiger 1. c. 
Zeile 16 v. oben lies ¢tur¢lem statt naturae. 
Zeile 16 v. oben lies: Auch hier liegt statt: Acl liet. 
Nr. 104 Berno zugeschrieben bel Schubiger 1. c. 

S. 77, Zeile 2 v. unten lies: er quam C]rist«.. statt Perqt ara. 
S. 266, Zeile 12 v. unten lies vielleicht besser: Iste e,nfcssor Domini Sigbertus. 
S.,267, Zcile 1 v. oben lies vielleicht besser: .anctus 8igbertus ut flos paradisi. 
S. 267, Z«.ile 10 v. oben lies vlelleicht richtiger: Sanctus 8igbertus propria 
largitus. 

Pierer'sche H0fbuchdruckerei Stephan Geibel  Ca. ira A|tenburg. 



0 
0 

Tf'lE INSTITUrE OF MEDIAEVAL STUIIES 
,59 QUEEN'$ PARK CRESCENT 
TORONTO -- 5, CANADA
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Hymni inediti. Liturgische Hymnen des Mittelalters"

See other formats
